029. Miernicki S. - Kaukaski Wilk

SEBASTIAN MIERNICKI

029 PAN SAMOCHODZIK I KAUKASKI WILK

WSTĘP Młody człowiek od miesiąca był w drodze. Wpierw musiał płynąć tureckim statkiem transportującym broń dla powstańców. Potem kilka dni spędził w siodle, nim znalazł się w kwaterze wodza powstania. Na razie mężczyznę zakwaterowano u miejscowego złotnika. Wszyscy nazywali go „poreng”, czyli Polak. Wymawiali to słowo z ogromnym szacunkiem. Polak cały czas pilnował swoich skrzynek. Dwie z nich to był dar dla samego Szamila. Codziennie mężczyzna

spotykał przy wodopoju urodziwą dziewczynę. Nic dziwnego, że zakochał się w niej. Pewnego dnia przy kolacji stary gospodarz odesłał wszystkich z pokoju. — Bismillah Arrachman arvanym — wypowiedział Polak islamską formułę biorąc jadło. — Uważaj, żeby twoje ciało nie potrzebowało niczego więcej niż naszego placka — ostrzegł go starzec. — Ojcze, w twym domu dane mi jest nasycić ciało posiłkiem, duszę rozmową z tobą i oczy pięknymi widokami — odpowiedział Polak. — I niech tak pozostanie —

mruknął gospodarz. — Nasze prawo jest niezwykle surowe. Mimo tych ostrzeżeń Polak spotykał się z góralką. Na jego nieszczęście czyjeś zawistne oczy obserwowały schadzki i doniesiono o wszystkim Szamilowi. Ten pojawiwszy się w wiosce wezwał do siebie Polaka. Mężczyzna minął skarbiec powstańców i siedzibę szariatu, czyli sądu. Wkroczył do dwupiętrowego domu Szamila. Słudzy nieśli za nim dwie skrzynki. Polak został sam na sam z Szamilem. Następnego dnia Polak ochraniany przez grupkę jeźdźców ruszył w góry. Tydzień wspinali się. Potem młodzieniec

przez tydzień wchodził samotnie na sam szczyt ciągnąc za sobą sanie ze skrzyniami. Czekający na niego jeźdźcy usłyszeli z góry przytłumiony huk wybuchu. Polak bezpiecznie wrócił do wioski. U wrót sakli, chaty złotnika, ktoś krzyknął do niego. — Odwróć się! — za Polakiem stał góral ubrany w odświętny strój. — Czego chcesz? — dziwił się Polak. — Prawo zabrania nam zabijać odwróconych do nas plecami — odpowiedział góral mierząc do Polaka z pistoletu.

Padł jeden strzał. Gdzieś we wsi rozległ się szloch młodej góralki. — Ansubiłłaczy mine szajtany radżym, odstąpcie nieczyste siły — złotnik mamrotał modlitwę pożegnalną nad ciałem cudzoziemca.

ROZDZIAŁ 1 WYJAZD DO KOLEGI W BIESZCZADY • PORWANIE DWÓCH UCZENNIC • POŚCIG PRZEZ GÓRY • BIESZCZADZKA SIWUCHA • ZNALEZISKO PRZY OGNISKU • PIERWSZE STRZAŁY Rosynantem niemiłosiernie kiwało

na wyboistej drodze. Dodatkową trudnością było to, że przed kilkunastoma minutami przeszła tędy typowa bieszczadzka ulewa. Amerykańskie amortyzatory doskonale spisywały się na tych wertepach. Nie wiem, jak harcerze z ośrodka „Berdo” nad Jeziorem Myczkowskim mogli tędy przejechać swoimi UAZ–ami i starą ciężarówką. Po prawej stronie miałem wysokie i strome zbocze górki określonej na mapie jako Grodzisko, wznoszącej się 560 metrów nad poziomem morza. Podobno kiedyś rzeczywiście znaleziono tam jakieś ślady osadnictwa. Po lewej stronie, za wąskim pasem lasu znajdowała się tafla

wody, która przebłyskiwała w resztkach popołudniowego słońca. Koło ośrodka wypoczynkowego nie istniejącego już dawno wielkiego molocha przemysłowego musiałem skręcić w prawo i jechać piaskową drogą w dół, do doliny Bereźnicy. Był koniec słonecznego i pięknego maja. Jechałem do starego kolegi z wojska. Zazdrościłem mu, że mieszka w jednym z najdzikszych zakątków naszego kraju, w Bieszczadach. Latem pracował w ośrodku harcerskim jako człowiek do wszystkiego, najbardziej lubił jednak prowadzić wycieczki po górach. Teraz postanowiłem skorzystać z wolnego weekendu i pomóc mu w malowaniu

oznakowań na szlaku. To miała być dwudniowa wędrówka po górach. O tej porze w Bieszczadach prawie nie ma turystów, jest cisza, spokój, a widoki takie, że dech zapiera. Przeprawiłem się przez maleńką rzeczkę Bereźnicę i u podnóży góry Berdo jechałem do ośrodka wypoczynkowego. Zdziwiłem się widząc o tej porze roku grupki młodzieży krążące po zalesionym zboczu wzniesienia. Po kilku minutach ściskałem już dłoń Tomka. Chłopak był w moim wieku, wysoki, szczupły, wysportowany, miał czarne włosy i krótką brodę. Mówił cicho i spokojnie, rzadko kiedy podnosił głos.

— Cześć! — patrzyłem w jego smutne oczy. — Co tu tak tłoczno? — Cześć! — odrzekł. — Dobrze, że jesteś. Wyrwę się na parę dni z tego bałaganu. Jak widzisz, pełno tu młodzieży, ale to nie harcerze, tylko licealiści z wielkich miast. Korzystając z pięknej pogody przyjeżdżają tu na wycieczki szkolne. — Hmm — mruknąłem domyślając się, co to oznacza. — Ty mi tu nie mrucz — Tomek żartobliwie pogroził mi palcem. — Nie ma śmiacia! Noce tu są niespokojne... — Domyślam się, że odbywa się tu tęgie pijaństwo, ale

dlaczego na to pozwalacie? — Harcerstwo już nie może się samo utrzymać. Robimy co możemy, ale czasami trzeba wynajmować domki każdemu, zwłaszcza przed sezonem. — Dobrze, ale skąd oni biorą alkohol? Przecież, żeby tu się dostać, trzeba albo przepłynąć jezioro, albo pójść na piechotę dookoła jeziora, a to dwie godziny drogi; o trasie przez Solinę nie wspomnę. — Szkoda gadać — Tomek machnął ręką. — lepiej jedz. Siedzieliśmy w przeszklonej stołówce ośrodka „Berdo”. To piękne miejsce nad brzegiem jeziora. Na zboczu

góry, wśród wysokich sosen i świerków stoją czteroosobowe domki wypoczynkowe. Przy pomoście leniwie kiwała się wielka szalupa DZ z wmontowanym silnikiem od traktora napędzającym śrubę. To właśnie dzięki niej harcerska baza utrzymywała kontakt ze światem. Na samej górze, na kawałku płaskiego terenu, harcerze zrobili boiska do piłki nożnej i siatkówki, a sporą halę wykorzystywali jako miejsce do gry w koszykówkę lub do organizowania dyskotek. Właśnie doleciały do mych uszu głośne dźwięki muzyki techno. — Znowu — westchnął. — Ale wcinaj, wcinaj — popędzał mnie. Zgrabna kelnerka, dziewczyna z

Leska, którą już kiedyś tu widziałem, postawiła przede mną dymiący talerz prawdziwego barszczu ukraińskiego, a do tego koszyk ze świeżym chlebem oraz soczysty kawałek kiełbasy świeżo zdjętej z patelni, z obowiązkową wysepką musztardy. — Nauczyciele nic nie robią z tymi dzieciaczkami? — spytałem przełykając kolejną łyżkę zupy. — Co ty?! Machają tylko zrezygnowani rękoma. Rzecz jasna kwitną wśród nich romanse typu pan od wychowania fizycznego zaleca się do polonistki, a chemica lata wściekła, bo dla niej zabrakło towarzysza do zabaw. Ona jedna stara się zapanować nad

towarzystwem. — Żarty sobie stroisz — nie dowierzałem. — Czasy się zmieniły. Gdy niekiedy w nocy wypędzam towarzystwo z krzaków mówiąc, że jest cisza nocna, która u nas w ośrodku obowiązuje, czuję się jak dinozaur. Zaśmiałem się smutno. — Jak minęła zima? — dopytywałem się. Tomek zimą był sam w ośrodku. Jeden z domków miał ogrzewanie. Ktoś musiał doglądać dobytku. Mimo uroków samotności w Bieszczadach nie chciałbym tak spędzać mroźnych miesięcy.

— Normalnie — wzruszył ramionami. — Kładź się spać. Przygotowałem ci miejsce w domku numer jeden. Jest najniżej nad jeziorem. Teraz nie będzie tam głośno, ale rano poczujesz chłodek. Wstajemy wcześnie. — Który szlak malujemy? — Zielony. — To fajnie — ucieszyłem się. — Lubię tę trasę. Umyłem się i położyłem się spać w domku zawsze zajmowanym przez komendanta bazy, pana Marka. Dobrze, że nie słyszał tego, co działo się w jego ośrodku wypoczynkowym. Zawsze gdy przyjeżdżali tu harcerze, osobiście pilnował porządku i zasypiał, kiedy

zgasły światła we wszystkich domkach i wszyscy smacznie spali. Obudził mnie łomot w okno. — Paweł, obudź się! — Tomek uderzał dłonią w szybę. Spojrzałem na zegarek. Była trzecia w nocy. Trochę zaspany otworzyłem mu drzwi. — Już idziemy? — zapytałem przecierając oczy. — Mamy problem — oznajmił Tomek. Za nim widziałem stojącą w cieniu nauczycielkę, która co chwila wycierała chusteczką zapłakane oczy. — Co się stało? — Do jednej z uczennic

przyjechali koledzy. Jakieś szemrane towarzystwo. Zrobili zadymę na dyskotece, kogoś pobili, komuś zabrali skórzaną kurtkę i zniknęli z tą panienką i jej koleżanką. — Ci ludzie to bandyci — chlipała nauczycielka. Na letnią sukienkę w kwiatki miała zarzucony sweterek domowej roboty. — Wszyscy w naszym mieście wiedzą, że oni kradną samochody, może handlują narkotykami — A ta pani uczennica? — pytałem. — To panienka z tak zwanego dobrego domu, znudzona rodzicami goniącymi za każdym groszem

— wyjaśniał mi Tomek. — Musimy dogonić towarzystwo, nim trzeba będzie wzywać policję. Odwróciłem się i zacząłem pakować plecak. — Ilu ich jest? — dopytywałem się. — Pięciu — krótko powiedział Tomek. — Nas dwóch. Mój kolega był już przygotowany, więc czym prędzej ubrałem się w wysłużony amerykański mundur z demobilu. Tomek bez słowa prowadził mnie drogą w stronę Berezki. — Może przeszli przez kładkę, żeby szybciej dojść do

Myczkowiec — zwróciłem mu uwagę. — Miejmy nadzieję, że nie. Mają nad nami godzinę przewagi, co oznaczałoby, że wsiedli już do samochodów i są daleko stąd. Noc była gwiaździsta, więc mogliśmy przyśpieszyć kroku. Bardzo szybko, ostrożnie omijając głębokie kałuże błota, doszliśmy do brodu. Tomek poświecił latarką na drugi brzeg. W silnym świetle w przybrzeżnym, mokrym piasku ujrzeliśmy wyraźne odciski butów. Rozpędziliśmy się i robiąc ogromne kroki przeskoczyliśmy przez rzeczkę po ułożonych tam kamieniach. Pędem dobiegliśmy do rozstaju dróg przy starym dębie. Znowu włączyliśmy

latarki. — Poszli w stronę Berezki — orzekł Tomek świecąc w prawo. — Pójdą pewnie przez szczyt Kamieńca. — Skąd wiesz, że akurat tamtędy? Tomek zaśmiał się. — Bo jeszcze nie zdążyliśmy namalować nowych znaków zielonego szlaku. Nie znają gór tak dobrze, żeby w nocy przejść kilka razy przez brody na Bereźnicy nie gubiąc drogi. — Czemu zmierzają do Berezki? — Stamtąd najbliżej do Polańczyka i Soliny, a więc miejsc, gdzie można dobrze się zabawić. Bez zbędnych słów skierowaliśmy

się na południe, a potem rozpoczęliśmy wspinaczkę po stromym i zabłoconym zboczu Kamieńca. W świetle latarek widzieliśmy, gdzie ześlizgiwały się podeszwy butów uciekinierów. Na szczęście mieliśmy na nogach solidne buty traperskie i nic nam nie groziło. Mimo to podpieraliśmy się rękoma na szczególnie śliskich odcinkach drogi. Nagle niebo zasnuło się czarnymi chmurami i powoli zaczął padać deszcz. Z każdą chwilą stawał się silniejszy zamieniając się w ulewę. Po kurtkach ściekały nam wielkie krople deszczu. W ładne dni przez prześwit między drzewami na Kamieńcu widać szczyty Berce na południowym wschodzie oraz

Trzy Kopce i Czulnię na północnym zachodzie. — Może panienki w taką pogodę załamią się i zrezygnują z wyprawy? — wyraziłem nadzieję. — Nie sądzę. Oni są już w Berezce. Tym razem taplaliśmy się w błocie po kostki. Nasze wysokie, wojskowe buty szybko zamieniły się w wielkie bryły oblepione mokrą gliną. Zauważyłem, że Tomek coraz częściej spogląda na kompas. Spostrzegł moje zdziwione spojrzenie. — Dzieciaki zabłądziły — wytłumaczył mi. — Zmyliły ich świeże drogi zrobione przez robotników leśnych

zwożących drzewo z wycinki. Teraz uciekają na zachód, w stronę Średniej Wsi. Kolejną godzinę szliśmy po tropach uciekinierów, a deszcz padał i niemal przelewał nam się przez kołnierze kurtek. Brzask nowego dnia powoli rozświetlał leśne mroki. Gdy wyszliśmy na otwartą przestrzeń i schodziliśmy w stronę widocznej z daleka Średniej Wsi, zadzwonił mój telefon komórkowy. Ledwo słyszałem, co krzyczała do słuchawki zdenerwowana nauczycielka. — Ci ludzie dzwonili do rodziców Agatki, tej drugiej dziewczynki. Mówili, że to porwanie i

żądają dwudziestu tysięcy złotych okupu. Jej rodzice już tu jadą z pieniędzmi. Nie chcą, żeby wzywać policję. — Bzdura — mruknąłem. — Co mówisz? — zapytał Tomek. Odstawiłem od ucha słuchawkę, w której słyszałem głos histeryzującej nauczycielki. — Podobno porwano dziewczyny dla okupu — wyjaśniłem koledze. — To bzdura. Dzieciaki nie mają pieniędzy na dalszy ciąg wesołej zabawy, więc wymyśliły taką głupotę. Tomek tylko smutno pokiwał głową. — Każą nam wracać i nie wzywać policji — kontynuowałem.

— Nie będziemy zawracać głowy policji — stwierdził Tomek. — Sami rozwiążemy problem tego porwania. Bez słowa pożegnania rozłączyłem rozmowę i telefon ukryłem głęboko w wewnętrznej kieszeni. We wsi przywitały nas jedynie ogromne psy ganiające po podwórkach, które odprowadzały nas wzdłuż płotu szczekaniem. Ścieżką między płotami dotarliśmy przed sklep. Mimo wczesnej pory przed drzwiami stało już trzech mężczyzn popijających z brudnych szklanek jakiś dziwny płyn. — Dzień dobry! —

przywitał ich Tomek. — Dobry — odpowiedzieli chórem. — Nie widzieli panowie grupki młodzieży? Pięciu chłopców i dwóch dziewczyn? — zapytał Tomek. — Usiądźcie — zaprosił nas jeden z mężczyzn wskazując szerokim gestem ławę przy długim drewnianym stole. Mebel miał wysłużony blat, z odciskami szklanek i butelek, wbitymi weń kapslami oraz czarnymi kręgami po gaszonych na nim papierosach. Posłusznie usiedliśmy. Byliśmy trochę zmęczeni i krótki odpoczynek, choć to niewskazane przy długich wędrówkach,

mógł nam trochę pomóc. — No więc jak? — Tomek niecierpliwił się. — Piliście bieszczadzką siwuchę? — odpowiedział pytaniem ten, który nas zaprosił. Mężczyzna był wysoki i szczupły. Miał zmierzwione blond włosy, brodę i ogorzałą twarz. Jego ręce były wielkie jak bochny chleba, nosiły ślady ciężkiej pracy. — Jestem harcerzem — oznajmił Tomek. — Kolega może spróbować, to turysta — dodał uśmiechając się. Natychmiast przed moje oblicze podsunięto szklanicę z napojem.

Odniosłem wrażenie, że w naczyniu jest mgła, tak różne odcienie bieli miał alkohol. Dodatkowo na odległość śmierdziało od niego karbidem. — Spróbuj pan — zachęcał mnie drugi mężczyzna. Cała trójka i Tomek patrzyli na mnie z oczekiwaniem w oczach. Cóż, nie chcąc uchybić gościnności górali postanowiłem łyknąć tej ambrozji. Przez moje gardło do żołądka popłynęło płynne piekło. Nie smakowało tak strasznie, ale później Tomek wielokrotnie odwracał twarz nie chcąc wąchać woni karbidu płynącej z mych ust. — Mocne — rzuciłem

sycząc. Tym stwierdzeniem wywołałem tylko radosne uśmiechy górali. Po dopełnieniu tej grzecznościowej formalności mężczyźni mogli nam udzielić informacji. — Te dziewczyny uciekły z wycieczki — tłumaczył Tomek. — Martwią się o nie rodzice i nauczycielki. — Co tam, poczuły wiosnę, dziouchy były jak trza... — usłyszeliśmy komentarz. — No dobra, ale są nieletnie i nie powinny tak sobie uciekać — rzekł Tomek. Po wypiciu bimbru nie byłem chwilowo zdolny do otwierania ust,

gdyż wszystko mnie paliło i całą siłą woli powstrzymywałem się przed wymiotami. — Szła taka wycieczka — w końcu powiedział nam chudy i brodaty. — Mówili coś między sobą o Polańczyku. Nawet się zdziwiłem, że idą na Cztery Kopce. To jak w tym powiedzeniu: „Wstąpił do piekieł, po drodze mu było”. — Może nie chcieli iść główną drogą — zastanawiał się Tomek. — Jak z gór zejdzie się do Matiaszowej Woli, to już tylko cztery kilometry w linii prostej do Polańczyka — zauważył trzeci mężczyzna, do tej pory milczący. — Może chcieli

odpocząć w bacówce na szczycie. — Ona jeszcze stoi? — zdziwił się Tomek. — Czasami nocują tam robotnicy leśni — odparł brodacz. — Wielkie dzięki, musimy lecieć — rzekł Tomek podając rękę naszym rozmówcom. — Serdeczne podziękowania za poczęstunek — odezwałem się. — To naprawdę zacny trunek. — Zapraszamy częściej — padła odpowiedź. Żegnał nas zgodny rechot trzech górali. Podeszliśmy kilka metrów wzdłuż

drogi i piaszczystą ścieżyną pomiędzy płotami ruszyliśmy w stronę ciemnego masywu górskiego porośniętego lasem. — Ile mają te Cztery Kopce? — zapytałem Tomka. — Cztery Kopce to miejscowa nazwa dla czterech szczytów połączonych jednym grzbietem — odpowiedział. — Patrola ma sześćset dziesięć, Bania sześćset trzynaście, Szczub sześćset sześć, a Biały Wierch sześćset osiem metrów wysokości nad poziomem morza. My musimy pokonać tu różnice wysokości około trzystu metrów. Dobrze, że idziemy po błocie. — Czemu? — spytałem zdziwiony.

— Widać doskonale ślady naszych uciekinierów — wyjaśniał mi. — Dopóki nie nadejdzie kolejna fala ulewy, która wszystko rozmyje. Widzisz, na szczyt prowadzi kilka ścieżek tworzących do spółki z drogami drwali prawdziwy labirynt. Nawet ja teraz nie wiem, jak tam wejść. Będziemy szli ich tropami lub kierując się moim kompasem. — Jesteś pewien, że idą do bacówki? — Po takiej nocnej wycieczce muszą gdzieś odpocząć. Bacówka znajduje się około pół kilometra od sporej łąki prowadzącej na południe. W ładne dni widać stamtąd

nawet szczyty połonin. Mają z tego miejsca kilka dróg ucieczki i naprawdę blisko do Polańczyka. Droga, którą szliśmy, lekko opadała w dół. Spomiędzy błota wystawały płaskie kamyki tworzące specyficzny bruk. Przeszliśmy przez jeden bród na maleńkiej rzeczce. Schyliłem się, żeby napić się wody. — Odradzam — ostrzegł mnie Tomek. — Tutaj miejscowi poją krowy. Dalej jest czystsza woda. Musiałem więc dalej walczyć z nudnościami. O poranku Cztery Kopce prezentowały nam wspaniały widok. Czarna ściana lasu aż biła chłodem. Między koronami drzew unosiły się

opary mgły, która opadała w dół zwiastując pogodny i ciepły dzień. Po lewej stronie mijaliśmy kawałki skał wapniowych wystających z łąki. Po prawej stronie, powyżej nas biegła droga przez pola. W głębokim jarze ocienionym krzakami leszczyn wesoło pluskała woda. Na dnie strumyka widziałem kamyki. — Tutaj możesz pić do woli — rzekł Tomek. Z rozbawieniem patrzył, jak łapczywie połykam wielkie hausty wody. — Pamiętasz, co stało się ze smokiem wawelskim? — śmiał się.

Byłem na tyle rozsądny, żeby pić nadstawiając dno manierki do nurtu. W ten sposób do środka nie wpadały większe paprochy i paskudztwa, które mógł nieść ze sobą strumień. Każdy łyk przed przełknięciem chociaż chwilę starałem się grzać w ustach, żeby nie zaziębić się od lodowatej wody. Tomkowi znudziło się patrzenie na mnie i zaczął krążyć z nosem przy ziemi w poszukiwaniu tropów. Zapewne wczesną wiosną strumień zamieniał się w rzekę zalewającą cały jar, którego dno wypełniała masa kamyków. — Tak, jak myślałem — odezwał się Tomek. — Pomylili drogi. Chodź! Nie ma czasu. Teraz pewnie

błądzą wśród krzewów nie mogąc znaleźć ścieżki. Mimo wczesnej pory słońce zaczęło już solidnie grzać. Powoli wspinaliśmy się po drodze nie zaschniętego jeszcze błota. Nie zawsze mogliśmy zejść na bok, gdzie rósł las i ziemia była twardsza. Brak snu i długa wędrówka dawały mi się we znaki. Jedynym pocieszeniem było to, że dzieciaki były pewnie równie zmęczone i chyba przestraszone. Droga wiła się jak wąż eskulap, którego czasami można spotkać w bieszczadzkich lasach. Raz szliśmy w górę, raz w dół. Spojrzałem na kompas. Kierowaliśmy się na zachód.

— Czy idziemy w dobrym kierunku? — nie wytrzymałem. — Tak — krótko powiedział zdyszany Tomek. Po półgodzinie wędrówki dotarliśmy do kolejnego brodu na tej samej rzeczce. Przed nami wznosiło się strome zbocze góry. Strumień spływał po kamiennych kaskadach pod parawanem buków. Wzdłuż niego prowadziła droga wyrobiona przez samochody wożące drewno. Świadczyły o tym głębokie odciski opon ciężkich pojazdów i tabliczka: „Wyrąb lasu, wstęp grozi kalectwem lub śmiercią”. Tomek stanął i długo zastanawiał się.

— Kurczę, straciliśmy trop — odezwał się po chwili. Spojrzałem na niego zdziwiony. Właśnie moczyłem w wodzie kapelusz. Dzięki wilgotnemu nakryciu moja głowa nie nagrzewała się tak szybko. Tomek miał zawiązaną na szyi mokrą chustę, która studziła jego kark. To właśnie to miejsce w czasie długich wędrówek pierwsze „męczy się” i wielu wytrawnych traperów stara się chłodzić sobie szyję, aby zwalczyć zmęczenie. — Cofamy się? — zapytałem. — Nie, niemożliwe, żeby nagle zboczyli w las. — Pewnie poszli

strumieniem. — Czegoś cię jednak nauczyli w tym wojsku. Pewnie, że tak. Nie chcieli wędrować przez morze błota, a po schodach wyżłobionych przez wodę też można wchodzić. Ruszyliśmy głębokim parowem cierpliwie wypłukanym przez wieki hektolitrami spływającej tędy wody. Nie było głęboko, a wędrówka sprawiała przyjemność. Jak małe dzieci skakaliśmy z jednego kamienia na drugi. Po kwadransie doszliśmy do zwężenia koryta potoku. Drogę zagradzało nam wielkie kłębowisko kłączy jeżyny. Wspięliśmy się w prawo, po prawie pionowym zboczu i wyszliśmy na płaski

teren. Wśród ściętych bali drzew walały się butelki po winie, puszki po piwie, skórki chleba i puszki po konserwach mięsnych. Tomek znowu nachylił się ku ziemi. — Byli tu całkiem niedawno — orzekł. — I bawili się bardzo wesoło — dodałem ze smutkiem. Na końcówkę kija nadziałem jakąś szmatę. Gdy materiał rozłożył się na wietrze, zobaczyliśmy, że to rozerwana z przodu koszulka. — Boję się myśleć o najgorszym — rzekł Tomek. Mnie również przeraziło to znalezisko. Mogło ono oznaczać, że

koledzy dziewczyny nie byli wcale dżentelmenami. Dowiedli tego zresztą w czasie dyskoteki. — Mogłem ich od razu przegnać — wyrzucał sobie Tomek. — Ta dziewczyna, Ewa miała na imię, prosiła mnie, tłumaczyła, że to jej znajomi i nic nie zrobią — Nie płaczmy — przerwałem mu. — Jeszcze nic nie jest przesądzone. Musimy chyba zadzwonić po policję. Sięgnąłem po telefon komórkowy. Jak na złość na ekraniku ujrzałem, że w tym miejscu znajdujemy się poza zasięgiem sieci. — Z góry będziesz mógł

zadzwonić — powiedział Tomek. — Pośpieszmy się. Szybko zaczęliśmy wspinać się po stromym zboczu. Nogawki spodni co chwila zahaczały o gałązki jeżyn. Musieliśmy omijać miejsca, gdzie leżały bale ściętych drzew. Opierały się one na konarach jeszcze rosnących buków, ale cała ta konstrukcja sprawiała wrażenie, że zaraz może stoczyć się. Tabliczka na dole mówiła prawdę. Miejscami musieliśmy iść podpierając się rękoma. — Tu, gdzie te świerki, jest szczyt Patroli — pocieszał mnie Tomek. W chwili gdy drapaliśmy palcami mokrą ziemię chcąc zdobyć kolejne metry wysokości, nad nami świsnęło

kilka kul wystrzelonych z pistoletu. Dwie uderzyły w plecak Tomka. Siła uderzenia uniosła chłopaka i obróciła. Stracił równowagę, upadł i zaczął zjeżdżać głową w dół. Natychmiast chwyciłem go prawą ręką za nogę, ale był ciężki, więc we dwóch zsuwaliśmy się kalecząc się o kolce jeżyn. Wyrwałem zza paska nóż i z całej siły wbiłem go w zbocze. Ostrze utkwiło w korzeniu. Zatrzymaliśmy się dwa metry od kilkunastometrowej pionowej ściany. W dole znajdowało się kamieniste koryto potoku. — Nie ruszajcie się, bo wam łby odstrzelę, harcerzyki usłyszeliśmy z góry.

ROZDZIAŁ 2 TAJEMNICZY LIST • SPOTKANIE W HOTELU „MARRIOTT” • STRZELCY GÓRSCY NA WOJNIE • TAJNA MISJA NA KAUKAZIE • ODPRAWA W ORZYSZU Tego dnia postanowiłem pójść do pracy na piechotę. Przyznam, że jedynie spacer przez warszawską Starówkę

sprawił mi przyjemność. Ulice były tradycyjnie zapchane. Minąłem demonstrację niezadowolonych z czegoś ludzi protestujących przed jednym z ministerstw. W takich chwilach zazdrościłem Pawłowi, który wyrwał się w Bieszczady i oddychał pełną piersią nie narażając życia wdychaniem zatrutego spalinami powietrza. W sekretariacie przywitała mnie uśmiechem panna Monika. Czekały na mnie listy i najświeższe gazety. Usiadłem w gabinecie za biurkiem i odłożyłem na bok wszystkie czasopisma. Na dziś miałem dość polityki. Zainteresowałem się listami. Przed sobą ułożyłem w wachlarzyk dziesięć kopert.

Od razu moją uwagę przykuła jedna, śnieżnobiała. Nie było na niej znaczka ani pieczątki. Za to ktoś bardzo równym pismem napisał: „Herr Tomasz N.N.”. Domyślałem się, że piszącym do mnie był Niemiec. Spojrzałem pod słońce. W środku była kartka papieru i wizytówka. To było to — zapowiedź nowej przygody. Właśnie w takiej zwykłej kopercie. Delektowałem się trzymając ją w ręce. W końcu delikatnie otworzyłem i zacząłem czytać tekst napisany w języku niemieckim. Panie Tomaszu, wiele słyszałem o pana dokonaniach w dziedzinie poszukiwania zaginionych dzieł sztuki i

skarbów. Parokrotnie, gdy chodziło o zbiory związane z historią Niemiec, mogłem o Panu czytać w naszych gazetach. Uznałem, że jest Pan osobą godną zaufania. Historia, którą chciałbym Panu opowiedzieć, o ile wyrazi Pan swoje zainteresowanie, dotyczy historii was, Polaków, oraz górali z Kaukazu, o których walce z Rosjanami co chwila donoszą media. Wiedząc, że przyjadę do Polski przygotowałem się do rozmowy z Panem. Jeśli jest Pan zainteresowany, proszę zadzwonić pod numer telefonu podany na wizytówce. Z poważaniem Otto Ebersche

Spojrzałem na wizytówkę. Oprócz imienia i nazwiska był tam numer telefonu w Warszawie. Zaintrygowany listem wystukałem podany numer. — Dzień dobry, centrala hotelu „Marriott” — usłyszałem miły dziewczęcy głos. — Dzień dobry — odpowiedziałem. — Czy mógłbym rozmawiać z panem Ebersche? — Oczywiście, proszę poczekać W słuchawce usłyszałem relaksacyjną melodię, a po chwili odezwał się męski głos. — Tak, słucham — powiedział ktoś po niemiecku.

— Witam pana, nazywam się Tomasz N.N. — zacząłem. — Był pan łaskaw napisać do mnie list — Zainteresowała pana ta historia — Niemiec wyraźnie ucieszył się. — Czy zechce się pan ze mną spotkać? — Oczywiście, dlatego dzwonię. — Świetnie. Czy mogę pana zaprosić na obiad? Proszę tylko wskazać dobrą i cichą restaurację. Chwilę wahałem się. — Dobrze, zrobimy tak, proszę przyjść do mojego pokoju, numer 222 — zaproponował Ebersche. Umówiliśmy się na trzynastą.

Szczerze przyznam, ze glos w słuchawce rozczarował mnie. Spodziewałem się usłyszeć tajemniczy szept, a tu przemawiał do mnie lekko rubaszny, starszy pan. Po dwunastej wyszedłem z biura obiecując sobie, ze jeśli informacje nie będą ciekawe, to odrobię godziny leniuchowania dziś po południu. Wszedłem do holu eleganckiego hotelu i po zapowiedzeniu się przez telefon w recepcji wszedłem na górę. Niemiec czekając na mnie przeglądał polską gazetę. Na mój widok wstał i zaprosił gestem na fotel. Był wysoki, szczupły, szpakowaty, ubrany w ciemny garnitur, lecz koszulę miał rozpiętą pod

szyją. W klapie była wpięta maleńka blaszana szarotka. Trudno było odgadnąć jego wiek. Musiał mieć doskonałą kondycję fizyczną. Lekki uśmiech wykwitł na jego twarzy, gdy zauważył, jak mu się przyglądam. — Polacy na widok Niemca są tacy nieufni — odezwał się po polsku, trochę kalecząc nasz język. — Proszę się nie dziwić — odpowiedziałem. — Zbyt wiele razy stawaliśmy po przeciwnych stronach. — Tak — przyznał. — Właśnie czytałem na temat kolejnych manewrów Bundeswehry w Polsce i to w Orzyszu. Koło historii zatoczyło krąg i zrobiło nam niezłego psikusa. Kiedyś

był to ośrodek doświadczalny Wehrmachtu, teraz Niemcy wrócili tam ze swoimi najlepszymi czołgami, aby wspólnie ćwiczyć z nowymi sojusznikami — Polakami. — Paradoks historii — mruknąłem wymijająco. — Niech pan się tak nie burmuszy, tak mówicie? Mam synową Polkę. Mój syn przyjechał do Polski zrobić dobry interes i wrócił z piękną i wspaniałą żoną. Mam teraz dwóch wnuków i jedyne o czym marzę, to wrócić do domu i wybrać się z nimi w góry. Będziemy we wspólnej Europie i tak już powinno chyba być zawsze. Sięgnął po słuchawkę telefonu i

zamówił w room–serwisie stolik z przekąskami. — Wie pan — uśmiechnął się — na weselu spotkałem się z rodziną mojej synowej. Gdy młodzi tańczyli, my starsi rozmawialiśmy przy kieliszku. Okazało się, że dziadek mojej synowej walczył pod Monte Cassino. Ja też. Jak się pan zapewne domyśla, on atakował, a ja się broniłem. Polacy mało mnie nie pobili. Kto mnie bronił? Mój przeciwnik. Nie wiedząc co powiedzieć, tylko pokiwałem głową. Rozległo się ciche stukanie do drzwi. — Wejść — krzyknął po

niemiecku gospodarz. Młody kelner wprowadził stolik i zniknął jak duch. Ebersche zachęcał mnie do jedzenia. Nałożyłem sobie na talerz sałatkę i kawałki pysznego schabu ze śliwkami. — Przejdźmy do rzeczy — rzekł po zaspokojeniu pierwszego głodu Ebersche. Wyciągnął z pudełka leżącego na stole grube cygara. Poczęstował mnie i wypuszczając grube kłęby dymu zaczął opowieść. — Całe dzieciństwo i lata młodzieńcze spędziłem w rodzinnym Innsbrucku w Tyrolu. Mieszkając w

takiej okolicy nie można nie znać i nie kochać gór. Do czasu wybuchu drugiej wojny światowej uczyłem wspinaczki i narciarstwa turystów odwiedzających nasze góry. Pewnego dnia, wiosną 1939 roku, otrzymałem powołanie do 1. batalionu 98. pułku strzelców górskich w Mittenwald, wchodzącego w skład 1. dywizji strzelców górskich. Moją dywizję oficjalnie sformowano 9 kwietnia 1938 roku. Gdy zjawiłem się w jednostce, od razu zauważono, że nie jestem amatorem we wspinaczce. Większość żołnierzy naszej jednostki miała wcześniej doświadczenie w chodzeniu po górach. — Ebersche! — wezwał

mnie do siebie sierżant. — Skończyłeś dwunastotygodniowe szkolenie podstawowe. Muszę kogoś wyznaczyć do szkoły podoficerskiej. Ty jesteś dobry. Otrzymujesz skierowanie na kurs. Dziwiło mnie, że tak szybko zostałem wybrany do szkolenia na podoficera. Normalnie przyjmowano, że szeregowiec jest w pełni wyszkolony dopiero po jedenastu miesiącach służby. Wobec nas stawiano większe wymagania. Zwykły piechur zawsze mógł się okopać i ukryty w dole przeczekać bombardowanie lub ostrzał ze strony przeciwnika. My w górach musieliśmy być bardziej odporni fizycznie i psychicznie.

Wyjechałem więc na kurs w batalionie zapasowym. W tym czasie Hitler wydał rozkaz ataku na Polskę. Moja dywizja miała atakować z terenu Słowacji razem ze słowackim zgrupowaniem piechoty „Skulety” na Nowy Sącz i dalej na Gorlice. Pięć dni po wybuchu wojny oddziały mojej dywizji zaatakowały posterunki polskiej Straży Granicznej pod Muszyną. Po zaciętej walce polscy pogranicznicy musieli wycofać się. Później 1. dywizja górska dotarła do Sanoka i sforsowała San. Pułkownik Schorner 12 września zabrał z dywizji cztery kompanie piechoty, wsparte artylerią i saperami. Powstała w ten sposób grupa bojowa

uderzyła na Lwów. Koledzy opowiadali mi o twardej obronie i imponującym nocnym ataku na bagnety przeprowadzonym przez polskie formacje ochotnicze. W czasie oblężenia Lwowa mój macierzysty pułk starł się z sowieckim oddziałem pancernym. Oczywiście, wtedy obowiązywał pakt Ribbentrop–Mołotow, ale jednak do przypadkowej walki doszło. Po kampanii wrześniowej wróciłem do swojego batalionu z naszywkami kaprala i uprawnieniami instruktora. Praktycznie całą zimę spędziłem na przygotowywaniu swojej drużyny do walki. W maju 1940 roku brałem udział w ataku na Francję.

Najgorzej wspominam walki nad Sommą. Tylko jednego dnia nasza dywizja straciła 139 zabitych i 430 rannych. — Słyszałeś? — zapytał mnie pewnego dnia Max Knopf, dowódca innej drużyny w moim plutonie. — Mamy zaatakować Wielką Brytanię. — Przecież od bitwy pod Hastings w 1066 roku, gdy Normanowie wylądowali na wyspie, nikomu to się nie udało — odpowiedziałem. — Goering zapewniał, że zniszczy całe brytyjskie lotnictwo — śmiał się Knopf. Los chciał, że przydzielono nam

jako miejsce do lądowania wysokie wybrzeże klifowe koło Hastings. Przeszkolono nas do kierowania samochodami brytyjskimi i nauczono zasad lewostronnego ruchu na drogach. Jesienią, gdy było już wiadomo, że operacja „Lew Morski”, a więc desant na Wyspy Brytyjskie nie dojdzie do skutku, mój pułk przygotowano do operacji zdobycia Gibraltaru. Również do tego ataku nie doszło. O koszmarze wojny na Bałkanach nie będę opowiadał. Lecz dopiero front wschodni miał nam przynieść całą serię nieszczęść, a mnie niezwykłą przygodę i największą tajemnicę mojego życia. W czasie kampanii wschodniej

moja dywizja walczyła na południowym odcinku frontu. Już na początku wojny ze Związkiem Radzieckim, w czerwcu 1941 roku, toczyliśmy ciężkie walki w okolicach Lubaczowa. W pierwszej połowie lipca braliśmy udział w przełamaniu „Linii Stalina” koło Baru na Podolu. Po kilku dniach przełamaliśmy trzy linie obrony, zniszczyliśmy kilkadziesiąt bunkrów i udało nam się przełamać front na szerokości dwudziestu kilometrów. Wzięliśmy do niewoli pięćdziesiąt sześć tysięcy żołnierzy rosyjskich. Nasz powolny marsz na wschód zakończył się jesienią 1941 roku, gdy odpieraliśmy rosyjskie kontruderzenie w rejonie

Rostowa nad Donem. Pamiętam pewien październikowy dzień. Siedzieliśmy razem z Knopfem nad brzegiem rzeki Mius. Co prawda było to niebezpieczne ze względu na rosyjskich snajperów, ale warto było. Paliliśmy papierosy, popijaliśmy rosyjską wódkę i wspominaliśmy stare dobre czasy wspinaczek w Alpach. Wtedy przysiadł się do nas porucznik Porowsky, Austriak, doskonały narciarz. — Siedźcie — ruchem ręki wskazał, żebyśmy nie wstawali. — Ja też tęsknię za górami i wspinaczką. Nie rozumiałem, dlaczego tak powiedział. — Ebersche — zaczął. —

Chciałbyś zabrać kilkunastu ludzi w góry? Prawdziwe góry? Pytał mnie i jednocześnie patrzył przed siebie, zaciągając się dymem. Palił jakieś ohydne skręty z rosyjskiego, zdobycznego tytoniu. — No pewnie — odpowiedziałem natychmiast. — Jest tylko jeden problem — mówił porucznik. — Będziesz podlegał rozkazom SS. Mina mi zrzedła. — Tym zadufanym w sobie bucom? — Knopf nie krył oburzenia. Porucznik smutno pokiwał głową. — Ebersche, masz duże doświadczenie we wspinaczce i to jest

potrzebne do tej misji; nic nie poradzę, że wmieszało się w to SS. — Ilu będę miał ludzi? — zapytałem. — Dwudziestu naszych, do tego po kilku SS–manów oraz cywilów. — Poruczniku, o co chodzi? — nie mogłem powstrzymać ciekawości. — Dowiesz się, jeśli zgodzisz się na udział w akcji. Szczerze powiem, że to mi śmierdzi na odległość jakąś kompletną głupotą. Z drugiej strony, należy obawiać się tego, co SS– mani zaczną wyczyniać w górach bez kilku doświadczonych alpinistów albo gdy wezmą od nas kilku ludzi na siłę. Te

pacany w czarnych mundurach niczego się jeszcze nie nauczyły. Nie dotarło do nich, że wcale nie jesteśmy rasą panów. Nie rozumiałem, o czym porucznik mówił, ale wypowiadał się w sposób, który mógł zakończyć się tylko jednym sadem polowym i wysłaniem go do jednostki karnej. — Zgoda, poruczniku, pod warunkiem, że mogę wziąć ze sobą Knopfa. — Chcesz, Max? — porucznik zapytał mego przyjaciela. — Nikogo nie zmuszam. Max tylko skinął głową. — Dobra — porucznik pociągnął solidny łyk wódki. — Jutro o

dziewiątej stawicie się u mnie na kwaterze. Po chwili wsiadł na swój motocykl BMW R35 i odjechał. — Dziwne — mruknął Max. — Kładźmy się spać — odpowiedziałem. Przed snem sprawdziłem jeszcze, czy moi chłopcy wystawili warty i zasnąłem. To był mój ostatni spokojny sen przez najbliższe pół roku. Następnego dnia, zgodnie z rozkazem, stawiliśmy się. na kwaterze Porowsky’ego. — Siadajcie — wskazał nam krzesła.

Na drewnianym stole w rosyjskiej chałupie o niskim suficie i zwisających z sufitu papierowych ozdóbkach leżały teczki. Porowsky wyciągnął w moją stronę kartkę papieru z ręcznie zapisanymi nazwiskami. — Wybrałem tych ludzi — powiedział. — Jeśli się zgodzą, pójdą z tobą. Przejrzałem spis. Byli tam ludzie głównie z naszego pułku. Zauważyłem, że Porowsky wybrał fachowców z różnych dziedzin: saperów, kierowców, snajperów, dwóch operatorów radiostacji, artylerzystę, jednego byłego geografa, lekarza oraz czterech mulników. Wszyscy mieli doskonale

opanowane umiejętności wspinaczki. — Poruczniku, wybrał pan niezłe komando — rzekł Knopf zaglądając mi przez ramię. — Czytałem, że Anglicy podobne zespoły tworzą w Afryce Północnej i wysyłają je przeciwko Włochom lub naszym oddziałom stacjonującym na wyspach Morza Egejskiego. Słuchając wywodu Maxa uzmysłowiłem sobie, jaki może by cel naszej misji. — W jaki sposób zostaniemy przerzuceni na Kaukaz? — zapytałem. Porowsky zrobił wielkie oczy. Drzwi prowadzące do drugiego pokoju

otworzyły się z hukiem. — Brawo! — ryknął wysoki, młody SS–man stając we drzwiach. — Wybrał pan najlepszych ludzi. Skąd oni wiedzieli o Kaukazie? — nagle stał się podejrzliwy. — Wybraliście ludzi z doświadczeniem we wspinaczce alpejskiej — odpowiedziałem. — Dobraliście z nas, tak jak powiedział Knopf, samodzielne komando. Mamy więc kierowców, mulników do prowadzenia karawany mułów w wysokich górach. Ludzie o określonych umiejętnościach zostali co najmniej zdublowani. Z tego wnoszę, że misja może być niebezpieczna. Pytanie tylko,

jaki jest jej cel? Pireneje? Alpy? Skandynawia? Nie. Zostaje tylko Kaukaz. Tylko że nie jesteśmy nawet u wrót Kaukazu. — O to się nie martwcie — SS–man machnął lekceważąco ręką. Gdy wyszliśmy przed dom porucznika, ujrzeliśmy dwie ciężarówki z żołnierzami, których wytypowano do tej tajemniczej operacji. Przerzucono nas na najbliższe lotnisko, skąd dwoma samolotami „Junkers–52” odlecieliśmy do Rzeszy. Następne miesiące upływały nam na ciągłym szkoleniu. Trenowaliśmy w Skandynawii, Alpach, Karpatach. Za każdym razem starano się nam stworzyć ekstremalne warunki,

chodziło o to, abyśmy byli samodzielni. Podobno druga część uczestników wyprawy trenowała pod okiem instruktorów z Waffen–SS. Często wyrażaliśmy z Knopfem obawy o to, jak ci ludzie dadzą sobie radę. Na wszelki wypadek wprowadziliśmy do szkolenia dużo elementów asekuracji, znoszenia rannych. Wiele uwagi poświęciliśmy sztuce przetrwania w górach. W tym czasie nasza dywizja brała udział w ofensywie na południu ZSRR. Nasi strzelcy górscy sforsowali rzekę Kubań i zdobyli miasto Majkop. Latem 1942 roku wojska niemieckie stały u wrót Kaukazu. Rozkaz natychmiastowego stawienia się w

mieście Arys, to po polsku Orzysz, otrzymaliśmy na początku sierpnia 1942 roku. Przerzucono nas samolotami do Królewca, skąd samochodami przewieziono do Orzysza, a potem do Bemowa Piskiego. Tam w koszarach poznaliśmy resztę naszej niezwykłej wycieczki. Przy bramie przywitał nas znany nam już SS–man. — Witam panów — rzekł. — Nazywam się Stucker i tak proszę mnie tytułować, mój stopień nie ma znaczenia. Faktycznie, zauważyłem, że później zakładał mundury z różnymi dystynkcjami zarówno Waffen–SS, jak i

Wehrmachtu. Drugą, równie ważną osobą, którą nam zaprezentowano, był profesor Klaus Sauer. Był to naukowiec z berlińskiego uniwersytetu, historyk, specjalista od historii Rosji carskiej. Oprócz nich, w naszej ekipie było ośmiu milczących żołdaków z SS oraz czterech dziennikarzy z kroniki filmowej i oficjalnej gadzinówki nazistów „Der Angriff”. — W oczekiwaniu na Führera może przejrzą panowie mapę interesującego nas rejonu — zaproponował Stucker. Zapowiedź wizyty Hitlera zaskoczyła mnie. Jednak jeszcze bardziej byłem zdziwiony tym, co

Stucker rozłożył na stole. — To mapa Kaukazu wydana czterdzieści lat temu! — wykrzyknął zdumiony Knopf. — Proszę dotknąć jakiegoś punktu na mapie! — poprosił go operator kamery. Jednocześnie przyklęknął kierując obiektyw z wysokości blatu stołu na nasze twarze. — Tak, to stara mapa — Stucker wydawał się niewzruszony. — Wasi koledzy walczący na Kaukazie nie mają świeższych — Jadą! — wydyszał podoficer SS wchodząc do pokoju. Przez okno zobaczyłem

zatrzymująca się limuzynę. Stucker wyprężył się, a profesor nerwowo przecierał szkła okularów. Zamiast Hitlera do pokoju wszedł zupełnie nie znany mi wcześniej mężczyzna. — Panowie, oto Arno Schickedanz, gubernator Kaukazu — Stucker przedstawił nam gościa. — Führer nie mógł przybyć osobiście — zaczął Schickedanz. — Zatrzymały go sprawy wagi państwowej. Kazał mi jednak zapewnić was, że wasza misja jest bardzo ważna dla Trzeciej Rzeszy. To co zrobicie może przyczynić się do przekształcenia Kaukazu w związek buforowych

państewek tworzących antyrosyjski kordon sanitarny, w którym byłaby zapewniona polityczna i gospodarcza kontrola Rzeszy. Knopf kopnął mnie w kostkę i spojrzał pytająco. Podoficer SS niewzruszenie patrzył ponad głowami wszystkich na portret Hitlera. Stucker aż pokraśniał na twarzy. Dziennikarze wytrwale coś notowali w swych notatnikach. — Panie profesorze, jest pan pewien, że to tam jest? — gubernator zwrócił się do Sauera. Naukowiec skinął głową. — Polacy nigdy nie ujawnili faktu odkrycia tego, a

bolszewicy niewątpliwie wykorzystaliby to do uspokojenia nastrojów wśród kaukaskich górali — odpowiedział Sauer. — Komuniści nie powinni wierzyć w zabobony, ale w tym wypadku zrobiliby wyjątek, aby uzyskać odpowiedni efekt propagandowy. — Powodzenia! — gubernator uderzył ręką w mapę Kaukazu i wyszedł. — Profesorze Sauer — odezwałem się. — Mógłby pan nam wskazać cel naszej akcji? — Oczywiście — profesor na moment przytknął ustnik fajki do małego krzyżyka na mapie. Obaj z Knopfem schyliliśmy się.

— Elbrus, 5633 metry nad poziomem morza — odczytał Knopf. — Najwyższy szczyt Kaukazu — Stucker zacierał ręce. — To dopiero wyzwanie! — My, strzelcy górscy, tam wejdziemy, ale wy? — wyraził wątpliwość mój kolega. Podoficer SS na moment przestał patrzeć na portret wodza i przeniósł wzrok na Knopfa. Gdyby spojrzenia mogły zabijać, pewnie leżelibyśmy na podłodze z wielkimi dziurami w głowach. — Myślę, że to tylko wy i redaktorzy będziecie wspinać się tak wysoko, na sam szczyt — powiedział

Sauer. Stucker groźnie spojrzał na profesora. Naukowiec od razu zamilkł. Dalszy ciąg narady upłynął nam na ustalaniu spraw organizacyjnych związanych z przerzuceniem prawie czterdziestu ludzi z Prus Wschodnich na Kaukaz. Gdy wychodziliśmy z pokoju, podoficer SS zbliżył się do Knopfa. — Módl się, żebym nie musiał ciebie asekurować — szepnął do niego. Knopf zachował spokój. — Tym głupkom uwiła się w głowach jakaś szalona myśl. Żałuję, że dałem się w to wpakować —

powiedział przed snem. Na szczęście byliśmy sami w sali. To były ostatnie słowa skargi mojego kolegi, jakie usłyszałem.

ROZDZIAŁ 3 POD OSTRZAŁEM • DO AKCJI WKRACZAJĄ NOWI GRACZE • ŚCIĄGAMY POSIŁKI • WALKA O „TOWAR” • DZIEWCZYNY URATOWANE • POWRÓT DO OŚRODKA „BERDO” Posłusznie, pomny uwagi strzelającego, przywarłem do ziemi.

Tomek był ciężki, ale czułem, że już zaczyna odzyskiwać siły po naszym zjeździe. — Co to za gość do nas strzela? — zapytał lekko oszołomiony. Wzruszyłem ramionami. Starałem się ostrożnie wyjrzeć zza pnia drzewa. Ponad pięćdziesiąt metrów nad nami z krzaków jeżyn wystawała sylwetka krótko ostrzyżonego młodzieńca. Miał na sobie czarne dżinsy, skórzaną kurtkę i koszulkę z wielkim napisem: „Adidas”. W prawej ręce trzymał wycelowany w nas pistolet. My za to leżeliśmy za podwójnym pniem buka na maleńkim skrawku ziemi. Za nami była tylko kilkunastometrowa przepaść.

— Dziewczyny wpadły w złe towarzystwo — to jedno przyszło mi do głowy. — Możesz zadzwonić po pomoc? — poprosił Tomek. Ostrożnie wyjąłem z kieszeni telefon. Niestety nadal nie byliśmy w zasięgu jakiejkolwiek stacji przekaźnikowej telefonii komórkowej. Przecząco pokręciłem głową. — Co robimy, komandosie? — zapytał Tomek. — Poczekaj, niech pomyślę — odpowiedziałem. Rozejrzałem się na boki. Z lewej strony rósł gąszcz krzaków. Z prawej znajdował się spory kawałek odkrytej

przestrzeni. Byliśmy w pułapce. Co prawda nie wierzyłem w zdolności strzeleckie młodzieńca na górze, ale nie warto było ryzykować. — Ciekawe, czy jest sam? — zastanawiałem się. — Pewnie w pobliżu czatuje reszta towarzystwa — mruknął Tomek. Nagle coś mi się przypomniało. — Tomek, czy masz w plecaku rakietnicę? — Jasne — na jego twarzy wykwitł słaby uśmiech, który jednak szybko zgasł. — Rakieta nie przebije się w górę przez gałęzie nad nami. Faktycznie, nad nami była prawie

jednolita ściana zieleni. — Może trochę postraszymy chłopaczka? — zaproponowałem. — Co nam to da? — Tomek miał wątpliwości. — Odwrócimy jego uwagę — mówiłem i jednocześnie w głowie układałem plan. — Jeden z nas zostanie tu, a drugi pobiegnie po pomoc. Ty jesteś silniejszy, więc dasz radę szybko dobiec do wsi. Ja przez jakiś czas tu wytrzymam, chyba że ci z góry zechcą mnie odwiedzić — Z ciebie jak zwykle bohater — kpił Tomek. — Niech ci będzie.

Jeszcze raz ostrożnie wyjrzałem zza pnia. — Widzę cię, harcerzyku! — usłyszałem. Natychmiast schowałem głowę. — Na „trzy” zaczynamy — powiedziałem do Tomka. — To znaczy, jak powiemy „trzy” mam biec, czy po „trzy”? — drażnił się ze mną. To był cały Tomek! W krytycznym momencie trzymały się go żarty. — Na „trzy” — rzuciłem. Położyłem się na plecach. Sprawdziłem, czy do pistoletu jest załadowana rakieta. Zapasowe dwa pociski położyłem pod ręką.

— Gotów? Tomek skinął tylko głową. — Raz, dwa i trzy! Obróciłem się, przyklęknąłem wystawiając zza drzewa tylko prawą rękę i głowę. Tomek poderwał się z miejsca. Nacisnąłem spust. Celowałem powyżej głowy młodzieńca. Tamten jak w westernie poderwał do góry uzbrojoną rękę, ale szybciej zadziałał u niego instynkt samozachowawczy i natychmiast padł na ziemię. Płonąca rakieta szybowała w jego stronę. W tym czasie Tomek leciał w dół zbocza, pędząc na łeb, na szyję i przeskakując przez zwalone pnie. Czym prędzej padłem w kryjówce oczekując

intensywnego ostrzału. Patrzyłem za Tomkiem, który bardzo szybko zniknął za zakrętem drogi. Załadowałem drugą rakietę i czekałem. W lesie panowała przejmująca cisza. Jedynie gdzieś w oddali słyszałem rytmiczne stukanie dzięcioła, który nie przejmował się tą wojenną zawieruchą. Słońce ogrzewało mi kark. Na górze nic się nie działo. Ten spokój działał mi na nerwy. Nie lubiłem takiej bezczynności. Postanowiłem sprawdzić, czy młodzieniec z pistoletem nadal jest na posterunku. Powoli przykucnąłem i wysunąłem głowę. Nic. Wstałem i wtedy rozległ się strzał. Natychmiast wykonałem skok do kryjówki. Kątem

oka zauważyłem, że kula uderzyła kilka metrów od miejsca, gdzie wstałem. Koleś na górze miał dobry pomysł. Przyczaił się i czekał, aż wstanę. Źle wycelował. Nie wziął poprawki na to, że strzela z góry. W takich sytuacjach trzeba mierzyć trochę powyżej celu. Znowu wdychałem zapach ściółki i czekałem. Po pięciu minutach usłyszałem za sobą tupot. Obejrzałem się. To biegł Tomek, zdyszany i czerwony na twarzy. Dałem mu znak, żeby ukrył się. Padł na ziemię w samą porę. Kula przeleciała nad nim. Od drzewa do drzewa, niewidoczny dla strzelca, który leżał na górze, przekradł się do mnie.

— Co tak leżysz? — zapytał na wstępie. — Przecież mogłeś uciec? — Pilnowałem go — palcem wskazałem szczyt. — Nie mogłem stąd uciec. Nie mógł mi nic zrobić, ale sam też nie mógł sobie pójść. — Dobra — Tomek machnął ręką. — Ty się bawisz w szachy, a tam z dołu nadciąga burza z piorunami. — Odsiecz? Kawaleria w policyjnych mundurach? — Nie. Pół kilometra stąd widziałem sześciu facetów. Wszyscy uzbrojeni. Jeden miał sztucer, drugi pistolet, reszta kałasznikowy.

Poczułem, że ogarnia mnie chłód. Zacząłem się bać. — No właśnie — Tomek przytaknął moim myślom. — Zachowywali się trochę nieostrożnie. Głośno rozmawiali i palili papierosy. Jeden z nich debatował z kimś przez telefon komórkowy. Domyślam się, że z tymi na górze. — Czemu? — Ten z dołu zapewniał, że ktoś źle zrobił zabierając jakiś „towar”. Powinien go natychmiast zwrócić. Oczywiście można w zamian wypłacić nagrodę, ale nie taką sumę, jakiej żądano. — Czyli ci dzielni

młodzieńcy na górze mają coś, na czym tym z dołu bardzo zależy. Nie jest to prawdopodobnie żadna z dziewczyn. Chodzi pewnie o narkotyki, które określa się mianem „towaru”. — Może — mruknął Tomek. — W każdym razie jesteśmy między młotem a kowadłem. — Zaraz pewnie zacznie się tu strzelanina, trzeba uciekać i ratować te dziewczyny. — Musimy zejść ten kawałek po skarpie do strumienia — zaproponował Tomek. — Szum wody zagłuszy nasze przedzieranie się w górę potoku. Jednocześnie zejdziemy z linii ognia. W ten sposób dostaniemy się też

na szczyt, gdzie będziemy mogli zająć się panienkami. Spojrzałem w dół. — Masz linę? Tomek zaprzeczył. — Mamy tylko swój talent i zgrabne dłonie — rzucił. — Trochę mało — wyszeptałem. Usłyszałem z góry jakiś ruch. Szybko wyjrzałem. Do snajpera dołączył kolega niosący jednak dłuższą broń. — Idą — Tomek trącił mnie w ramię. Z dołu dobiegały nas czyjeś sapania. Błyskawicznie zsunęliśmy się na

skraj ściany. Z tej perspektywy zejście w dół nie zapowiadało się tak strasznie, zwłaszcza że w niedalekiej przyszłości ponad nami miały zapewne latać kule. Nie było czasu na zastanawianie się. Zaczęliśmy schodzić. Przełożyłem nogi nad krawędzią, położyłem się na brzuchu i powoli opuszczałem się szukając stopami mocnych punktów oparcia. Gdy już miałem na czym oprzeć nogi, lekko odchyliłem się. Obejrzałem tę ściankę wyznaczając sobie drogę zejścia. W tym czasie Tomek był już pięć metrów poniżej mnie. Rozpocząłem karkołomną wędrówkę. Przyznam, że bałem się, ale jeszcze większym lękiem napawało mnie

leżenie pod drzewem w czasie bitwy na stoku góry. Po kilku minutach stałem już po kostki w wodzie. Obejrzałem okrwawione palce i zanurzyłem je w potoku. Zimno ostudziło palące dłonie, które odzyskiwały czucie. Bez słowa ruszyliśmy w górę strumienia. Powoli przedzieraliśmy się przez zwisające gałęzie krzaków. — Daleko stąd do szczytu? — zapytałem. — Jeszcze kilometr, łagodnie pod górę. Ściany strumienia obniżały się, a my wchodziliśmy do ogromnej stożkowej kotliny. Grzbiet łączący cztery szczyty jakby owinął się wokół

głębokiego dołu. Po ścianach prowadziły drogi, którymi można było dojść na Banię. Tam, jak zapewniał Tomek, znajdowała się ogromna łąka, z której był wspaniały widok. Za nami, po prawej stronie znajdował się młodzieniec z pistoletem oraz zmierzający do niego uzbrojeni mężczyźni. Bacówka stała na maleńkiej łączce, około pół kilometra od nas w lewo. Czuliśmy się niepewnie w lesie pozbawionym poszycia, krzaków. Wokół nas były tylko nagie pnie buków i sosen. Postanowiliśmy poruszać się krótkimi skokami. Gdy jeden z nas biegł do przodu, drugi obserwował okolicę. W

ciągu dwudziestu minut doszliśmy już do szczytu Bani. Ułożyliśmy się pod nisko zwieszającymi się gałązkami świerku i nasłuchiwaliśmy. Przy okazji stwierdziłem, że Tomek miał rację. Widok z tego miejsca był wspaniały. Cztery szczyty łączy leśna droga. Przekradaliśmy się wzdłuż niej w stronę bacówki. Tomek początkowo stracił orientację i nie był pewien, czy dobrze idziemy. Jednak po dwudziestu minutach byliśmy już na skraju lasu. Dwadzieścia metrów od nas, w wysokiej trawie stała bacówka. Był to niewielki budynek z drewna, ze spadzistym dachem. Nie miał okien, a tylko w ścianie szczytowej wmontowano drzwi zamykane na skobel.

Wrota były otwarte. — Chyba mamy pecha — orzekł Tomek rozglądając się na boki. — Jeśli tu ich nie ma, to znaczy, że dziewczyny są na górze, skąd do nas strzelano — powiedziałem. — Musimy tam wrócić — Czekaj tu — rozkazał Tomek. Przyjaciel wstał i ostrożnie zbliżył się do bacówki. Wszedł do środka i wtedy zza zakrętu drogi wyszło dwóch młodzieńców. Jeden z nich miał kałasznikowa i omiatał lufą okolicę, jakby był komandosem. Obaj byli odziani jak ich kolega, który do nas strzelał, tyle że mieli koszulki sportowe

innych firm. Szli prosto do bacówki. Zamarłem, bo nie widziałem, jak uprzedzić Tomka. Sięgnąłem po rakietnicę, ale widziałem, że niewiele nią zdziałam. Pozostało mi tylko czekać. — Popilnuj lasu — rzekł roślejszy młodzian do kolegi z karabinem. Sam zniknął w bacówce. Czekałem na to, co teraz nastąpi. Jednak panowała cisza. Wartownik przed bacówką zapalił papierosa, a po chwili dołączył do niego osiłek dźwigający pod pachą pakunek wielkości solidnego wiejskiego chleba. Młodzieńcy szybko zniknęli w lesie. Tomek wysunął głowę za próg. Spojrzał w moją stronę. Kiwnąłem do

niego ręką. Natychmiast podbiegł do mnie. — Widziałeś? — dyszał. — Jasne, chłopcy mieli tu ukryty ów „towar”. Musimy pójść za nimi. Tomek przytaknął. — Powiedz, jak — nie wytrzymałem. Mój towarzysz niedoli wzruszył ramionami. — Gdy usłyszałem ich kroki, wlazłem na stryszek. Teraz bez słowa ruszyliśmy w pościg. Po minucie widzieliśmy już plecy obu młodzieńców. Od tej pory utrzymywaliśmy pięćdziesięciometrowy

odstęp. Minęliśmy szczyt Bani i ruszyliśmy w stronę Patroli. Poczuliśmy słaby zapach dymu. Tomek położył mi rękę na ramieniu i ruchem głowy nakazał wycofanie się. Odeszliśmy głębiej w las. — Czas wezwać kawalerię — powiedział. — Postaramy się wyrwać dziewczyny, ale tu może być jatka. Trzeba zawiadomić policję. Kiwnąłem głową. Sięgnąłem po telefon komórkowy. Ze szczytu góry mogłem zadzwonić, chociaż słyszalność była bardzo słaba. — Dzwonię w sprawie tych dziewczynek z ośrodka „Berdo” — powiedziałem, gdy odezwał się oficer

dyżurny policji. — Czekaj, zaraz cię przełączę — rzekł policjant. Chcieli mnie namierzyć, ale my nie mieliśmy czasu na takie zabawy. — Człowieku, nie rób tego — prawie krzyknąłem. — Nazywam się Paweł Daniec, razem z Tomkiem szukaliśmy tych dziewczynek. Są na Czterech Kopcach koło Średniej Wsi. Błagam, nie wyłączaj się — zawyłem, gdy poczułem, że policjant mnie nie słucha. — One tu są, słowo honoru — Mówi komisarz Oleski — nagle w słuchawce usłyszałem inny głos. — Musieliśmy sprawdzić, czy to wy wyszliście z ośrodka szukać tych

panienek. Miejscowy GOPR i policja są w pogotowiu. Mów. Odetchnąłem z ulgą. — Ci kolesie, z którymi uciekły panienki, mają coś, na czym bardzo zależy kilku uzbrojonym facetom. Prawdopodobnie jest to paczka narkotyków. Obie grupy spotkały się tu na górze. Może dojść do strzelaniny. Gdy to się zacznie, postaramy się zabrać dziewczyny i uciec. Wy musicie obstawić teren i coś zrobić — Dość — przerwał mi komisarz. — Macie szczęście. Akurat na zaporze w Solinie ćwiczy krakowska brygada antyterrorystyczna. Mają dwa helikoptery, więc zaraz tam będą. Ta

łąka na Bani jest pusta? — Tak. — Dobra, uprzedzę chłopców, że tam jesteście. Najlepiej nic nie róbcie i czekajcie na przybycie policji — Oleski wyłączył się. — I co? — Tomek niecierpliwił się. — Rozmawiałem z jakimś Oleskim. Kazał nam siedzieć cicho. Ściągnie tu kawalerię. — O, Oleski to pistolet — rzekł z uznaniem Tomek. — Pracował w Warszawie, ale wyleciał stamtąd z wielkim hukiem, bo w czasie pościgu za dealerem po ulicach trochę stuknął samochód jakiegoś działacza aktualnie

rządzącej partii. Szef policji był rekomendowany przez tę samą partię, więc Oleskiemu znaleziono posadkę daleko w górach. Podobno jest bardzo dobry. — Miejmy nadzieję. — Będziemy czekać? — pytał Tomek. — Nie, zobaczymy, gdzie są dziewczyny, a potem przyjrzymy się wymianie na górze. Po cichu skradaliśmy się w miejsce, skąd dolatywał zapach dymu. Przykładając twarze do samej ziemi ujrzeliśmy obozowisko. Dwie niby porwane panienki dzielnie warzyły strawę w kociołku zawieszonym nad

maleńkim ogniskiem. Przy nich siedział chłopak o tępym wyrazie twarzy bawiący się bezpiecznikiem pistoletu. Nie wiem, gdzie taki typek zdobył broń i to w dodatku Glocka 17. Z Tomkiem spojrzeliśmy po sobie. Cofnęliśmy się kilkanaście metrów. — Sielski obrazek — mruknął Tomek. Następne kilkanaście minut poświęciliśmy na podejście do miejsca, gdzie do nas strzelano. Gdy usłyszeliśmy krzyki, padliśmy na ziemię, prosto w krzaki jeżyn. Ostrożnie wysunęliśmy głowy, żeby lepiej wszystko widzieć. — Niech jeden z was przyniesie tu forsę! — krzyczał nasz

dobry znajomy w koszulce Adidasa. Na dole stało trzech uzbrojonych i ponurych mężczyzn. — Gdzie zniknęło dwóch? — szeptem zadałem pytanie. Tomek wykonał ręką koło. Wskazywał, że prawdopodobnie obeszli młodzieńców na górze, aby ich zajść od tyłu. — Macie towar? — zapytał jeden z tych stojących na dole. Zapewne był to dowódca. Mimo upału miał na sobie marynarkę i eleganckie pantofle. On jeden nie trzymał w dłoni żadnej broni. Osiłek, którego widzieliśmy przy bacówce, podniósł w górę rękę z

paczką. W tym momencie bandzior uzbrojony w sztucer złożył się do strzału i nacisnął spust. Usłyszeliśmy cichy trzask. Osiłek na górze wrzasnął, a paczka wypadła mu z ręki i potoczyła się w dół po zboczu. Zatrzymała się w połowie wysokości skarpy na jakimś korzeniu. Młodzieńcy na górze padli na ziemię i zaczęli bezwładnie strzelać w dół. Ci z dołu skryli się za drzewami i czekali. Zapewne na atak swoich kolegów wysłanych do okrążenia przeciwnika. Poderwaliśmy się z Tomkiem z miejsca i pobiegliśmy w stronę obozowiska. Kątem oka zauważyłem, że

na placu boju pojawili się nowi gracze. Byli ubrani w mundury, kamizelki kuloodporne i kevlarowe hełmy. To nadciągała obiecana przez Oleskiego odsiecz. Policjanci skradali się od tym do trzech bandziorów na dole. Jednocześnie usłyszeliśmy łoskot dwóch wielkich śmigłowców, które zawisły nad łąką na Bani. Jak błyskawica wpadliśmy do obozowiska. Okazało się jednak, że dwóch bandziorów już tam było. Jeden z nich niedbale celował z trzymanego w jednej ręce kałasznikowa do młodzieńca leżącego na ziemi i przyciskającego dłonie do krwawiącej twarzy. Metr od niego leżał pistolet. Drugi gangster

podziwiał przestraszone dziewczyny. Obaj zamarli na nasz widok. Nie czekając ani chwili wymierzyłem kopniaka w podbrzusze mężczyzny oglądającego dziewczyny. Gdy skulił się, zabrałem mu karabin i metalową kolbą uderzyłem go w tył głowy. W tym czasie Tomek doskoczył do drugiego napastnika. Zatrzymał kierującą się w jego stronę lufę i lewą ręką chwycił przeciwnika od tyłu za nos. Wbrew pozorom taki chwyt jest bardzo bolesny i powoduje osłabienie walczącego. Zaraz potem Tomek wykręcił do tyłu ręce bandziora i rzucił go na ziemię. Kantem dłoni uderzył go w okolice prawego ucha powodując

krótkie omdlenie. Młodzieniec, który do tej chwili leżał i płakał, usiłował sięgnąć po pistolet. Kopniakiem wylałem na niego wrzącą zawartość kociołka. Obie panienki patrzyły na nas z szeroko otwartymi oczami. Były typowymi przedstawicielkami znudzonych córeczek bogatych rodziców, które mają już wszystko, ale uważają, że nikt się nimi nie interesuje. Teraz miały pozlepiane błotem włosy. Jedna z nich miała kurtkę dżinsową założoną na gołe ciało. Poderwałem jedną z nich, a drugą szturchnąłem karabinem. — Jazda! — ryknąłem.

Pchnąłem je w kierunku, skąd dochodził dźwięk pracy helikopterowych silników. Tomek pomógł mi i prawie je ciągnęliśmy przez las. Dobiegliśmy do jakiejś zarośniętej metrowymi pokrzywami drogi. — Prowadź je! — rozkazałem Tomkowi. Sam biegłem kilka metrów za nimi, co chwila oglądając się do tyłu. Rzecz jasna, gangsterzy byli zawodowcami i otrząsnąwszy się bardzo szybko rozpoczęli pościg. Po pięciu minutach krętą drogą, przez palące łodygi pokrzyw nad moją głową przeleciała krótka seria pocisków. Obejrzałem się. Obaj bandyci biegli za nami.

Tomek zatrzymał się i spojrzał na mnie. — Biegnij! — poganiałem go. Obróciłem się w stronę pogoni i oddałem kilka strzałów, tak żeby zatrzymać ich. Musiałem oszczędzać amunicję, a miałem tylko jeden, trzydziestonabojowy magazynek. Chwilę spokoju wykorzystałem na ucieczkę. Tomek zniknął mi sprzed oczu. Co kilkanaście metrów zatrzymywałem się, oddawałem trzy, cztery strzały i biegłem dalej. W pewnym momencie mój kałasznikow zamilkł. Nie było już amunicji. Nie oglądając się biegłem przed siebie. Po chwili potknąłem się o

wystawioną nogę, a czyjeś silne ręce wciągnęły mnie w krzaki. Nad sobą ujrzałem twarz w kominiarce i kolbę gładkolufowej strzelby mossberg. — To nasz! — krzyknął Tomek. Mimo to poczułem silne uderzenie w głowę. Obudziło mnie czyjeś troskliwe poklepywanie w moją twarz. Słońce grzało już porządnie. Było południe. Leżałem w wysokiej trawie na łące na Bani. Tomek próbował mnie ocucić. Obok niego stał niepozorny jegomość w czarnych, wpuszczonych w wysokie buty spodniach i w czarnej koszuli. Facet uśmiechał się do mnie.

— Budzi się nasz bohater — przywitał mnie. — Oleski — podał mi rękę. — Trochę spóźniliśmy się, przepraszam. — Nie szkodzi — odpowiedziałem podnosząc się powoli. W głowie dudniły mi wszystkie okoliczne dzwony. — Mamy już wszystkich — opowiadał nam komisarz. — Ci chłopcy ukradli samochód kurierowi grupy narkotykowej. Przy okazji znaleźli w bagażniku arsenał. Pomyśleli, że odwiedzą koleżanki w górach i ubiją świetny interes z mafią. W półświatku nie lubią takich cwaniaczków, więc wysłano pięciu gangsterów, aby ci

rozwiązali problem, dali młodzieniaszkom po łapkach i nauczyli innych respektu. — Aha — półprzytomny kiwnąłem głową. — Podwieźć was gdzieś? — zapytał Oleski. — Nie, dziękujemy — odezwał się Tomek, nim zdążyłem wyrazić szczerą chęć na przejażdżkę chociaż do najbliższej wsi. Komisarz pożegnał nas i podszedł do radiowozów i samochodów terenowych, które zjechały się na samym szczycie. Po krzakach kręcili się policyjni technicy, fotoreporterzy, ekipy telewizyjne.

Nim zdążyłem cokolwiek powiedzieć, Tomek pomógł mi wstać i pociągnął mnie na drugi koniec łąki pod świerki. Tam ułożyliśmy się w trawie i patrzyliśmy na szczyty gór widoczne w oddali. Tomek wyjął kanapki, które uszykował na naszą wyprawę związaną z malowaniem szlaku. Jedliśmy powoli rozkoszując się widokiem i starając się nie słyszeć harmidru za nami. Po godzinie wstaliśmy i nie zaczepiani przez nikogo ruszyliśmy w stronę Średniej Wsi. Po dwóch godzinach maszerowaliśmy już wzdłuż prawego brzegu Sanu, w górę rzeki, w stronę ośrodka Berdo.

ROZDZIAŁ 4 SZKOLENIE NA KAUKAZIE • WYJAZD W GÓRY • ZASADZKA • U PODNÓŻY ELBRUSU • WSPINACZKA DO „SCHRONISKA JEDENASTU” • ZAGINIĘCIE KAMERZYSTY Było już późne popołudnie. Za

oknem widziałem tłumy samochodów z mieszkańcami Warszawy przebijającymi się do osiedli — sypialni oraz do obrzeży miasta. Ebersche na chwilę zamilkł wspominając kolegę z wojska. — Nie wie pan, co profesor miał na myśli mówiąc o czymś, co Polacy odkryli, ale tego nie ujawnili? — zapytałem. — Jasne, że wiem — odpowiedział gospodarz. Sięgnął po kolejne cygaro i powoli je zapalił. Wokół rozniósł się aromatyczny dym. Po ostatniej wizycie u lekarza, który namawiał mnie do rzucenia palenia, solennie postanowiłem nie sięgać po papierosy. Niemiec

wysunął w moją stronę pudełko z cygarami. Mimowolnie sięgnąłem po jedno. — Ta rzecz to Wilk Kaukazu — Ebersche uśmiechnął się tajemniczo. — Złoty posążek ważący kilka kilogramów. — I po to wysłano doborowy oddział wysoko w góry? — powątpiewałem. — Tu nie chodzi o złoto, ale o moc tej figurki — Niemiec był niewzruszony. — Być może wie pan, że w SS wydzielono specjalną komórkę do poszukiwań świętego Graala. Hitler otumaniony przez swego astrologa i innych pochlebców wierzył w takie

cuda. Święty Graal miał uczynić z SS armię nieśmiertelnych. Wie pan doskonale, że Himmler, zwierzchnik SS, uczynił z tej siły coś w rodzaju sekty, do której należeli wyżsi rangą oficerowie z czarnej gwardii. — Wilk Kaukazu miał jakiś związek ze świętym Graalem? — cała historia do tego momentu wydawała mi się prawdopodobna. Teraz zaczynałem w to wątpić. — I tak, i nie — Ebersche zachowywał spokój. — Proszę słuchać dalej, o ile dysponuje pan czasem? — Tak — mruknąłem. — Panie Tomaszu, widzę, że ma pan wątpliwości. Ja też wtedy nie

wiedziałem, o co chodzi. Pełny obraz sytuacji naświetlił mi się dopiero, gdy w Niemczech przeczytałem artykuł o owej tajemniczej komórce SS. Na zdjęciu pokazano jej trzech głównych pracowników. Jednym z nich był Stucker, do którego to nazwiska nie powinniśmy przywiązywać większej wagi. Podpis pod zdjęciem podawał inne, pewnie równie fałszywe jak Stucker. — Wilka Kaukazu i świętego Graala łączy jedna osoba, ów Stucker — podsumowałem. — Czy coś jeszcze? — Niech pan słucha dalej — odpowiedział Ebersche.

Następnego dnia po naradzie zerwano nas z łóżek o szóstej rano, kazano wsiąść do ciężarówek i przewieziono na lotnisko. Jechaliśmy z opuszczonymi plandekami. — Żeby nikt nie zauważył dziwnego transportu ze strzelcami górskimi — wytłumaczył nam Stucker. Podejrzewam, że startowaliśmy gdzieś z okolic Kętrzyna, a więc opodal kwatery Hitlera w Gierłoży. Lecieliśmy samolotem Kondor, bombowcem dalekiego zasięgu przerobionym na pasażerski. Mieliśmy międzylądowanie gdzieś w Rosji. Jeszcze tego samego dnia wylądowaliśmy w Krasnodarze nad rzeką Kubań. Wehrmacht przygotował do

ofensywy na Kaukazie znaczne siły, lecz to co wygospodarowano dla nas, zaskoczyło mnie. — Świetnie — mruknął Stucker patrząc na stojący park maszyn. SS–man z zadowoleniem stukał się rękawicami po udzie. Staliśmy luźnym wachlarzem przed rzędem samochodów. Były to: dwa volkswageny typu 82, czyli Kubelwagen, dwa ośmiotonowe half– tracki Sd. kfz. 7, cztery ciężarówki krupp protz kfz. 69 oraz dwa motocykle BMW R75 z koszami. Knopf aż gwizdnął zdziwiony. — U nas kompania nie ma tylu pojazdów — mruknął. — Dość zachwytów —

odezwał się Stucker. — Chodźmy do hangaru, gdzie czeka nasz ekwipunek. Wyposażenie zgromadzone w hangarze zadziwiło mnie jeszcze bardziej. Mieliśmy do wyboru każdy rodzaj broni dostępnej w naszych siłach zbrojnych z zapasem amunicji na blisko miesiąc walki. Osprzęt wspinaczkowy był nowy i najlepszej jakości. Zaczęliśmy przebierać w broni. SS– mani natychmiast rzucili się na pistolety maszynowe schmeissery. Moi chłopcy wybrali tradycyjne karabiny mausery. Trzech ludzi musiało uzbroić się w karabiny maszynowe MG–34. Radiotelegrafiści otrzymali schmeissery. Miałem w oddziale czterech snajperów.

Po dwóch godzinach każdy z nas miał odpowiedni ekwipunek. — No to jedziemy — rzekł Stucker. On, profesor i dziennikarze jechali w samochodach osobowych eskortowanych przez SS–manów na motocyklach. SS–mani dodatkowo zajęli jeden z half–tracków, ciągników artyleryjskich, na który załadowali dwie spore skrzynie. Wyjechaliśmy na północ od miasta, aż na skraj ogromnych bagien. Tam czekał na nas obóz z rozbitymi już namiotami. — Ebersche — wezwał mnie Stucker. — Proszę przygotować plan wart i program ćwiczeń

strzeleckich. Jakiś czas spędzimy w tym miejscu. Posiłki będą dowożone. Razem z Knopfem i Johannem Rasiererem, podoficerem SS, ustaliłem wszystko. Szkoleniu strzeleckiemu poddaliśmy także dziennikarzy, którzy niechętnie wdziali mundury i pogodzili się z wojskowym drylem. Równo tydzień spędziliśmy w tym dziwnym miejscu. Nikt nas tu nie niepokoił, posiłki dowożono regularnie. Również dostarczono nam zapas amunicji, jako uzupełnienie tego, co wystrzelaliśmy na strzelnicy. W dniu 9 sierpnia 1942 roku nasz radiotelegrafista odebrał depeszę do Stuckera.

— Doskonale! — krzyknął SS–man. Po godzinnej naradzie z profesorem wydał rozkaz spakowania się. Po półgodzinie siedzieliśmy już w naszych maszynach. — Ebersche — powiedział do mnie Stucker. — Dziś nasza armia zdobyła Majkop. Teraz rozpocznie zwycięski marsz ku złożom ropy na Kaukazie. My dołączymy do czterdziestego dziewiątego korpusu górskiego, który będzie przedzierał się na południe przez wysokogórskie przełęcze. Od tej pory znajdujemy się w strefie wojennej i każde nieposłuszeństwo będzie karane

śmiercią. Ostatnie słowa prawie wypluł mi prosto w twarz. — Nam, strzelcom górskim, nie trzeba tego mówić — odpowiedziałem. Stucker bez słowa odwrócił się do mnie plecami. Teraz ja dowodziłem, więc ustawiłem naszą kolumnę pojazdów do marszu ubezpieczonego. Moi żołnierze i SS–mani mieli rozkaz trzymać pod ręką odbezpieczoną broń. Cały dzień zajęło nam przedzieranie się przez Kropotkin, Armawir do Czerkieska. Wszędzie po drodze widzieliśmy ślady zaciętych walk. Rozbite samochody, zburzone

domy, skromne żołnierskie groby, niemieckie i rosyjskie. Cywile patrzyli na nas jak na samego szatana. — Na Krecie kompanię rozpoznawczą z piątej górskiej miejscowi rolnicy zatłukli motykami — mruczał Knopf popijając wodę z manierki na jednym z postojów. Faktycznie, czuło się tu napięcie. Zauważyłem, że żaden z naszych żołnierzy ani przez chwilę nie rozstawał się z naładowaną bronią. Mimo upału nikt nie zdjął hełmu. Czerkiesk był typowym rosyjskim miasteczkiem z ponurymi szarymi blokami. — To młode miasto, które

powstało w miejsce dawnej stanicy Batałpaszyńskiej — powiedział nam profesor Sauer. Następnego dnia rano wyjechaliśmy z Czerkieska na południe, w górę rzeki Kubań. Powoli jechaliśmy przez pasmo Gór Skalistych i dotarliśmy do miasta Karaczajewsk, leżącego na wysokości 882 metrów nad poziomem morza. Wąska dolina rzeki wiła się jak wąż. Co jakiś czas na horyzoncie widzieliśmy połyskujący w słońcu szczyt Elbrusu. Wieczorem zatrzymaliśmy się w Teberdzie, radzieckim uzdrowisku. Czuliśmy w powietrzu przejmujący zapach świerkowego igliwia. Wszędzie wokół nas trwały walki.

Jednak nasz konwój dotarł do Teberdy bez przeszkód. W oddali słyszeliśmy pojedyncze wystrzały armatnie naszych armat górskich. Niebo aż roiło się od nurkujących stukasów. Po drodze mijaliśmy ciężarówki z rannymi. — To jest jak sen — zagadnąłem Knopfa zapatrzonego na wierzchołki gór. — Wszędzie wokół nas wojna, a my jedziemy na górską wycieczkę. — Wojna i nasza misja to szaleństwo — odpowiedział. — Po co to wszystko, gdy u nas w Tyrolu można przy piwku i smażonej kiełbasie pogadać o starych, dobrych czasach. Może ten widok ma być nagrodą?

Stucker tak wszystko załatwił, że nigdzie nikt nas o nic nie pytał. Byliśmy jak Arka Noego sunąca po morzu szaleństwa. Noc upłynęła spokojnie i rano, po uzupełnieniu zapasów paliwa, ruszyliśmy w stronę Elbrusu. Skierowaliśmy się na wschód, w dolinę potoku Dżemagat. Za kamiennym mostkiem widzieliśmy ruiny górskiej wsi, czyli aułu. Na przedzie jechał ciągnik z Knopfem i obsługą karabinu maszynowego, potem ciężarówka z szóstką strzelców górskich, dalej auto dziennikarzy, samochód Stuckera i profesora, motocykle z SS–manami, ich ciągnik i na końcu nasze trzy ciężarówki.

Gdy tylko Knopf i pierwsza ciężarówka przejechały przez mostek, nad nami rozległ się przeciągły gwizd. — Wysiadać! — ryknąłem wyskakując z szoferki. Pocisk moździerzowy uderzył pomiędzy motocykle rozbijając je i zabijając czterech SS–manów. Volkswagen Stuckera wbił się w kamienną poręcz przeprawy. Trzem ludziom z MG–34 nakazałem osłanianie naszych tyłów. Reszta strzelców pobiegła ze mną do przodu. Po drugiej stronie mostu Knopf ustawił pojazdy na poboczu. Za nimi ukryli się żołnierze i dziennikarze. Stucker wyciągnął osłupiałego

profesora z auta i pchnął pod mostek. Minąłem ich i dołączyłem do Knopfa. — Rosjanie, w ruinach jest kilkunastu — meldował mi. — Za wsią mają ustawiony moździerz. — Co robią? — zapytałem. — To samo co my: czekają na odpowiedni moment — odpowiedział. — Trzeba wysłać zwiad — do rozmowy włączył się Rasierer. Rozglądałem się na boki. Nasi strzelcy zajęli już pozycje obronne. Snajperzy wypatrywali celów. — Pójdziesz? — Knopf zaczepnie spytał SS–mana. — Pewnie — mruknął

tamten. Nie czekając na nasze uwagi przywołał gestem ręki drugiego SS– mana i skulony ruszył w stronę krzaków rosnących pomiędzy nami a wsią. — Dobra przynęta — cicho powiedział Knopf. Strzelcy górscy osłaniali Rasierera. Gdy gdzieś pojawiła się głowa Rosjanina, natychmiast strzelał nasz snajper. W ten sposób SS–man i jego kolega bez przeszkód dotarli do pierwszych niskich murków okalających auł. — Wycofują się — zameldował jeden ze strzelców. Wyjrzałem zza ciągnika SS–manów.

Faktycznie, między ruinami dostrzegłem ruch. Rosjanie uciekali. — Dzielny Rasierer powinien zostać feldmarszałkiem za tę bohaterską szarżę — dowcipkował Knopf. Zawołałem trzech żołnierzy i wraz z nimi dołączyłem do Rasierera. Ten stał zamyślony nad jednym z poległych Rosjan. — Co jest? — zapytałem go. — Dziwny ten Iwan — stwierdził. — Niby ma ruski mundur, ale niemiecką bieliznę, spójrz na metkę przy podkoszulce. Sprawdziłem. Na metce zamiast

cyrylicy była informacja o rozmiarze i marce produktu w języku niemieckim. — Może zdobył — powątpiewałem. — Niemieckiego schmeissera z zapasem amunicji, granatami i lornetką też? — Rasierer kopnął pistolet maszynowy leżący niedaleko. Zamilkłem zadziwiony tym zbiegiem okoliczności. — Lepiej nie mówmy o tym nikomu — zaproponowałem. O dziwo, Rasierer przystał na moją propozycją. — Uciekli — zameldował jeden ze strzelców.

Razem z SS–manem zasłoniliśmy sobą ciało zabitego. Wyszliśmy przed resztki domu. Jak spod ziemi wyrósł Stucker. — To był jakiś rosyjski oddział partyzancki — powiedział mu Rasierer. — Trzeba pogrzebać zabitych i czym prędzej jechać dalej — rozkazał Stucker. Dwie godziny zajęło nam wykopanie płytkich grobów dla czterech SS–manów i tego dziwnego Rosjanina. Dalej jechaliśmy ostrożnie rozglądając się na boki. Wieczorem ustawiliśmy nasze wozy w czworokąt i wzorem amerykańskich osadników

przygotowaliśmy się do obrony okrężnej. Gdyby zaatakował nas jakiś większy oddział rosyjski, nie mielibyśmy szans. Zauważyłem, że Sauera bardzo zdenerwowała zasadzka. O czymś długo debatował ze Stuckerem. Po północy zerwały nas na równe nogi strzały w odległości pół kilometra od nas. — To nasi biją się z Rosjanami — orzekł Knopf wsłuchując się w odgłosy strzelaniny. Stucker stanowczo zakazał nam wysyłania zwiadu w tamtym kierunku. Do rana trwaliśmy na stanowiskach śpiąc z głowami na kolbach karabinów. Gdy pierwsze promienie słoneczne

wyjrzały zza szczytów gór, z bliska ujrzeliśmy cel naszej wędrówki: odległy o dwadzieścia kilometrów Elbrus. Cały następny dzień przedzieraliśmy się wąskimi, górskimi drogami w stronę Elbrusu. Często gąsienicowe ciągniki holowały nasze ciężarówki. Późnym wieczorem dotarliśmy do podnóży Elbrusu. Cały czas dookoła nas słyszeliśmy odgłosy walk, lecz naszego konwoju nikt nie atakował. Kolejnego dnia jechaliśmy drogą po stoku Elbrusu i na noc zatrzymaliśmy się w dawnej rosyjskiej wysokogórskiej stacji naukowej. W piętrowym budynku nie zastaliśmy nikogo. Wszędzie po podłodze walały

się jakieś kartki z notatkami zapisanymi cyrylicą. Sauer do późnej nocy wertował je, nim wrzucaliśmy kolejne kilogramy papieru do pieca. Byliśmy na wysokości 3900 metrów nad poziomem morza. Noc była przeraźliwie zimna. Za oknami szalała wichura. Nie zazdrościłem tym, którzy stali na wartach i kierowcom, którzy musieli co cztery godziny włączać silniki, aby nie zamarzły. Rano 14 sierpnia za oknami widzieliśmy tylko białe tumany śniegu. Padało krótko, ale wichura uniemożliwiała nam dalszą wędrówkę, tym bardziej że dalej mogliśmy iść tylko pieszo. Trzy dni czekaliśmy na poprawę

pogody. O świcie 17 sierpnia obudził mnie Stucker. — Wstawaj, musimy zdobyć górę! — szarpał mnie za ramię. Wyjrzałem na dwór, świeciło słońce i było bardzo ciepło. Przy śniadaniu ustaliliśmy, że przy maszynach zostanie Knopf z dziewiątką strzelców górskich. Reszta miała maszerować w górę. Do „Schroniska Jedenastu” leżącego zaledwie trzysta metrów wyżej, niż my musieliśmy wspinać się cały dzień po ogromnych blokach skalnych. Każdy z nas zabrał niezbędne wyposażenie i wymaszerowaliśmy. Strzelcy górscy musieli wędrować przodem, żeby przygotować reszcie

trasę w miejscach szczególnie niebezpiecznych. Już w południe dotarliśmy do granicy lodowca. Czapa lodowa okrywająca Elbrus ma sto czterdzieści cztery kilometry kwadratowe powierzchni. Każdy z nas miał standardowe wyciągi lin o długości osiemdziesięciu metrów i grubości około dwudziestu milimetrów. Nasze oporządzenie wysokogórskie uzupełniały klamry stalowe, haki asekuracyjne, śruby lodowe, młotki do ich wbijania, czekany ze stalowym ostrzem i okuciem oraz jesionowym trzonkiem. Do górskich butów wiązanych na rzemienie przymocowaliśmy raki, czyli stalową

ramę z kolcami. Biorąc pod uwagę, że idą z nami amatorzy zastosowaliśmy technikę wspinaczkową sztucznych ułatwień przygotowując na trasie chwyty z haków i pętli. Czterech ludzi wspinało się na przedzie. Pierwszy z nich, prowadzący, wbijał haki, robił oporęczowanie linami, zakładał stanowiska do podciągania reszty ekipy. Trzech pozostałych asekurowało go. Zadaniem reszty strzelców było pomaganie innym we wspinaczce. Na szczególnie trudnych odcinkach zastosowaliśmy metodę Bilgeriego. Wykorzystywaliśmy dwie liny zakończone pętlami. Wspinający się wkładał w nie stopy, a liny

przeprowadzał przez szelki asekuracyjne na piersi. Potem podciągał prawą stopę, a żołnierze na górze wybierali luz. Następnie korzystając z prawej stopy jako podpory wysuwało się do góry lewą nogę. W sumie przypominało to wchodzenie po drabinie i wymagało jedynie dobrego zgrania zespołu żołnierzy wybierających luz na linach. Późnym wieczorem dotarliśmy do „Schroniska Jedenastu” na wysokości 4200 metrów nad poziomem morza. Był to metalowy, dwupiętrowy budynek o opływowych kształtach. Podobnie jak w schronisku niżej zastaliśmy tu jedynie pustki. — Rosjanie wybudowali

go tuż przed wybuchem wojny, a materiał wnieśli na grzbietach mułów — powiedział nam zdyszany profesor. Wszyscy byliśmy zmęczeni wędrówką. — Jutro musimy założyć bazę i jeden dzień poświęcić na aklimatyzację — powiedziałem Stuckerowi. Ten bez słowa zgodził się z moją sugestią. Nasz marsz znacznie opóźniali SS–mani dźwigający swe dwie ogromne skrzynie oraz dziennikarze. Operator kamery był bardzo wścibski i filmował prawie każdy nasz ruch. Następnego dnia, 19 sierpnia, wyszliśmy skoro świt. Poprzedniego

dnia wszyscy zdobyli pewne doświadczenie, więc wspinaczka szła nam łatwiej. Oceniałem, że wieczorem dotarliśmy na wysokość ponad 5200 metrów nad poziomem morza. W szybko zapadających ciemnościach rozbijaliśmy obóz. Mieliśmy ze sobą małe namioty i bardzo szybko wszyscy zaszyliśmy się w nich. Rano obudził mnie reporter kroniki filmowej. — Zaginął kamerzysta! — krzyczał ciągnąc mnie za nogę. Zesztywniały wyszedłem na dwór. Stali tam już SS–mani i Stucker. — Co za pomysł, żeby zabierać takie ofiary losu w góry —

narzekał Rasierer. Bez słowa zacząłem obchodzić teren wokół naszych namiotów. — Kto go widział ostatni? — zapytałem. — Ja — odpowiedział reporter. — Wychodził w nocy za potrzebą. — Pośliznął się i spadł — orzekł Rasierer. — Spędzimy kilka dni na poszukiwaniu ciała. — Niemożliwe — zaprzeczył reporter. — Wziął ze sobą czekan i linę, żeby się ubezpieczyć. Czekan wbił tuż przed wejściem do namiotu. Poszedłem w tamtym kierunku.

Rzeczywiście w lodzie był otwór po czekanie. Lecz zauważyłem, że ktoś wyrwał go. Świadczyło o tym znaczne poszerzenie dziury, tak jakby ktoś wpierw musiał poluzować ostrze głęboko wbite w lód. W tym miejscu stok miał niewielkie nachylenie, ale po lodzie kamerzysta mógł zjechać bardzo daleko. — Nie ma co go szukać, bo jeśli przeżył upadek, to pewnie zamarzł w nocy — powiedziałem. Wypadek kamerzysty wzbudził lęk wśród dziennikarzy, którzy od tej pory nie wychodzili ze swego namiotu. Ten dzień mieliśmy spędzić na aklimatyzacji, lecz Stucker zabrał SS–manów i

profesora z obozu i wyszli na długi spacer. Nawet nie starałem się ich zatrzymać. W tym czasie odwiedziłem dziennikarzy. — Proponuję, żeby na górę wszedł jedynie fotoreporter — odezwałem się. — Jednego człowieka łatwiej upilnować niż trzech. I tak będziemy musieli wrócić do tego obozu, a wy możecie tu zostać. Dziennikarze mieli nietęgie miny i nic nie odpowiedzieli. — Co jest? — zapytałem. — Wypadki zdarzają się i powinniście liczyć się z tym wybierając się na tę wyprawę. — Nie o to chodzi — nie

wytrzymał kronikarz. — Razem z operatorem zginęła jego kamera i filmy. Nie sądzę, żeby, wychodził z nimi na dwór nocą. Cicho gwizdnąłem. — Mówił mi wczoraj, że nakręcił wnętrze skrzynek SS–manów i jakiś szkic profesora — opowiadał dziennikarz. — Mówił, co konkretnie widział? — spytałem. — Nie — usłyszałem. Stało się jasne, że kamerzysta widział coś, czego nie powinien był ujrzeć. Dlatego zginął. Zabił go pewnie Stucker albo Rasierer. Z całą pewnością to Stucker podjął decyzję.

Wieczorem SS–mani i profesor wrócili zmęczeni, ale i zadowoleni. — Jutro strzelcy górscy i dziennikarze wejdą na szczyt — oznajmił wieczorem Stucker. — Zostawi nam pan czterech żołnierzy. — A pan, profesor i ludzie Rasierera? — dopytywałem się. — My tu poczekamy — sucho odpowiedział Stucker. O nic nie pytałem. Rozkazałem swoim chłopcom, żeby zabrali z obozu tyle rzeczy, ile tylko mogą. Czułem, że Stucker coś kombinuje. Nie pomogły protesty dziennikarzy, musieli z nami wejść na górę.

ROZDZIAŁ 5 NA SZCZYCIE ELBRUSU • TAJEMNICZY WYBUCH • UCIECZKA STUCKERA • ZEPSUTE RADIO • ATAK KAUKASKICH GÓRALI • OCZEKIWANIE W ZASADZCE • ZAKOŃCZENIE MISJI • CZY EBERSCHE POWIEDZIAŁ CAŁĄ PRAWDĘ?

Niemiec westchnął, a ja poczułem, że zimne ciarki chodzą mi po plecach. Mimo upału za oknami w pokoju powiało chłodem. — Nikt nie interesował się losem kamerzysty i jego filmów? — nie dowierzałem. Ebersche wzruszył ramionami. — Mieliśmy większe zmartwienia — powiedział po chwili namysłu. — Widzi pan, Stucker zatrzymał czterech strzelców, żołnierzy, za których byłem odpowiedzialny. Nikt tego nie powiedział wprost, ale byli oni czymś w rodzaju zakładników. Trzeba

dodać do tego, że samo wejście na szczyt nie sprawiało problemów, ale zejście do dolin, gdzie czaili się Rosjanie było o wiele trudniejsze. Co gorsza, nie wiedziałem, czy to co Stucker i Sauer chcą zabrać z Elbrusa nie sprawi nam jeszcze większych kłopotów. — Stucker nie bał się dziennikarzy? — Nie. W każdym państwie totalitarnym dziennikarze słuchali władzy albo znikali. Akurat ci mieli tylko sławić nasz wyczyn. Pod przykrywką tej wyprawy Stucker zorganizował swoją akcję. Wypiłem łyk kawy.

— Proszę opowiadać dalej — poprosiłem. O poranku rozstaliśmy się ze Stuckerem. Na boku poprosiłem czterech strzelców, którzy mieli z nim zostać, żeby w razie kłopotów wystrzelili czerwoną rakietę. Potem zabrałem piątkę żołnierzy i trójkę dziennikarzy i ruszyliśmy na szczyt. Przyznam, że wspinaczka bez obciążenia, jakie stanowili SS–mani, była wspaniała. Dziennikarze, przerażeni tym, co się stało z ich kolegą, starali się jak mogli nie zatrzymywać naszego marszu. Lodowiec Elbrusa, góry dookoła nas, powietrze i przejmująca cisza

sprawiły, że na moment zapomniałem o bezmyślnym okrucieństwie w dole. Moi strzelcy czuli chyba to samo. Również dziennikarze byli zafascynowani tym, co widzieli. Około południa stanęliśmy na wschodnim szczycie najwyższej góry Kaukazu, Elbrusa. Oczywiście fotoreporter zrobił nam zdjęcie, dziennikarze zadali kilka pytań. Po półgodzinie trzeba było schodzić. Nie było sensu dłużej wystawiać się na porywy lodowatego wiatru i czekać, aż zapadnie zmrok. — Dwudziesty pierwszy sierpnia 1942 roku będzie datą historyczną — patetycznie rzekł pismak

z „Der Angriff”, nim zaczęliśmy opuszczać go na linie. — Może i tak — mruknąłem. Około trzeciej, gdy byliśmy już tylko dwieście metrów powyżej naszej bazy, masywem góry wstrząsnął wybuch. My schodziliśmy północno–zachodnią ścianą, a eksplozja nastąpiła po południowo–wschodniej stronie. Mimo dużej odległości widzieliśmy chmurę bryłek lodowych uniesionych w powietrze. Echo niosło jeszcze bardzo długo odgłos detonacji. Moi żołnierze spojrzeli na mnie pytająco. Obawiali się schodzić, gdyż nie wiedzieliśmy, czy wyczyny SS–

manów nie doprowadziły do powstania lawiny. — Idziemy dalej — rozkazałem. — Nie mamy wyboru. Tu na ścianie nie mamy szans na spędzenie nocy i przeżycie do rana. Od tej chwili bardziej brawurowo opuszczaliśmy się ku naszej bazie. Czułem, że każda minuta zwłoki groziła nam nieszczęściem. Mniej więcej po godzinie od wybuchu nad naszymi głowami ukazała się czerwona rakieta. Dochodziliśmy do miejsca, gdzie powinien znajdować się obóz. Zamiast namiotów ujrzeliśmy tylko zwalisko lodu. — Wszystko szlag trafił —

nie wytrzymał jeden z żołnierzy. — Gdzie było radio? — zapytałem. — Miał je Bisch, ale on został ze Stuckerem — odpowiedział ten sam strzelec. Na górę zabraliśmy jedną radiostację, drugą miał Knopf. — Idziemy tam — wskazałem ręką miejsce, skąd wystrzelono rakietę. Musieliśmy wpierw wejść ponad resztki lawiny, aby nie wędrować przez luźne bloki lodu. Groziło to pośliźnięciem się, upadkiem, a nawet śmiercią. Powoli nad górami zaczynało

zmierzchać. Po godzinie trawersowania zboczem góry dotarliśmy do czwórki strzelców. Siedzieli skuleni pod nawisem lodu i śniegu. Nie mieli broni, plecaków, sprzętu wspinaczkowego. W samych kurtkach musieli straszliwe przemarznąć. — Co się stało? — pytałem szarpiąc za ramiona Bischa. — Wykiwali nas, zostawili na pastwę losu — mamrotał. — Bisch! — wrzasnąłem. — Baczność! Melduj natychmiast, co się wydarzyło?! Chłopak poderwał się na równe nogi. — Stucker i jego ludzie

zeszli pierwsi, opuściliśmy nasze plecaki i broń — opowiadał. — Wtedy oni ściągnęli liny wyrywając ze ściany wszystkie bloczki. — Co wysadzaliście w powietrze? — dopytywałem się. — Nie wiem. Sauer miał jakąś mapę. W jednym miejscu, gdzie wczoraj wykopali dziurę, było wejście do jaskini. SS–mani podłożyli ładunki wybuchowe, żeby poszerzyć wejście. Musieliśmy odejść na sto metrów i ubezpieczyć się czekanami i linami. Cały swój sprzęt nieśli w tych dwóch wielkich skrzyniach. Potem Stucker ze swoimi ludźmi wszedł do środka. Wyszli bardzo szybko. W tych

skrzyniach po materiałach wybuchowych coś nieśli. Gdy zobaczyliśmy, że lawina wywołana wybuchem zmiotła obóz, Stucker kazał nam schodzić. — Co z radiem? — Było w moim plecaku. Ostrożnie wyjrzałem w dół. Pięćdziesiąt metrów pod nami, na śniegu leżały plecaki. W tym miejscu ściana była prawie pionowa. — Schodzimy — zadecydowałem. — W połowie wysokości ściany zrobimy przystanek na przepięcie lin. Po półtorej godziny wszyscy już byliśmy na dole. — Bisch! — zawołałem

radiotelegrafistę. — Połącz nas z Knopfem!. — Tak jest! Natychmiast siadł do radia i zaczął je rozgrzewać. — Pięćset dwanaście! — wołał do słuchawki. — Tu dwa, zero, cztery. Zgłoś się! Nikt się nie zgłaszał przez kilkanaście minut. W tym czasie moi żołnierze przygotowali następną drogę zjazdową. Zaniepokojony milczeniem radia zbliżyłem się do Bischa, Ten oglądał tylną ściankę radiostacji. — Proszę spojrzeć — ostrzem bagnetu wskazywał czubki śrubek. — Normalnie, po naprawie,

elektrycy zamalowują ślady po wykręcaniu. Później wiadomo, czy ktoś dobierał się do radia czy nie. Niestety, ludzie Stuckera manipulowali przy sprzęcie i pewnie dlatego nie działa. Jak pan chce, mogę zajrzeć do środka — Szkoda czasu — odpowiedziałem. Natychmiast dalej prowadziliśmy zjazd po zboczu. Późnym wieczorem dotarliśmy do „Schroniska Jedenastu”. Zaczął padać deszcz, który momentalnie zamieniał się w świeżą warstwę lodu. W takiej sytuacji kontynuowanie wędrówki nie miało sensu. Po rozstawieniu posterunków wartowniczych ułożyliśmy się do snu.

Po godzinie od naszego przybycia do schroniska po jego metalowych ścianach zaczęły uderzać kule karabinowe. Ktoś nas zaatakował. — Jakiś silny oddział, kilkunastu ludzi, podszedł do nas od zachodu — zameldowali mi dwaj wartownicy, którzy stali na dworze. Metalowe ściany budynku i jego dziwny, opływowy kształt zapewniały nam chwilową ochronę przed kulami przeciwnika. Postanowiłem zostawić na dole, w korytarzu, trzech ludzi. Ich zadaniem było zatrzymanie atakujących, którzy wdarliby się na parter przez zamknięte drzwi lub okna. Reszta, na pierwszym piętrze miała zatrzymać

szturm. Ostrożnie wyjrzałem przez okno. Obok mnie obsługa MG–34 szykowała sobie stanowisko budując osłonę z blatów stołów. Na śniegu wyraźnie widziałem ciemne sylwetki kilkunastu żołnierzy w charakterystycznych, rosyjskich szynelach. Nagle tuż nad moją głową, jak złośliwy komar bzyknęła kula. — Uważać! Nie wychylać się! Rozstawili snajperów! — pouczyłem podkomendnych. W tym czasie Rosjanie ułożyli się wśród zasp śniegu i zaczęli ostrzeliwać schronisko. Zszedłem na parter. Wszystkie okna miały okiennice

zamykane od zewnątrz. W okiennicach były tylko małe szpary służące do obserwacji. — Widzieliście coś? — zapytałem szeptem trójkę czekającą na dole. Przeczącą pokręcili głowami. Wydawało mi się podejrzane, że Rosjanie zaatakowali nas tylko z jednej strony. Moje przypuszczenia sprawdziły się, gdyż nagle wschodnią częścią domostwa wstrząsnął straszliwy wybuch. Z góry dobiegły mnie jęki rannych żołnierzy i odgłosy gwałtownej strzelaniny. Nim wbiegłem na metalowe schody, na górze pojawili się trzej dziennikarze objuczeni plecakami. Zaraz

za nimi ujrzałem Bischa z karabinem maszynowym i innego strzelca ze schmeisserem. Obaj strzelali na wszystkie strony. Reporterzy pędem zbiegli na parter. — Trzeba uciekać! — krzyknął do mnie Bisch. — Ruscy weszli na dach! Zapomniałem o wąskiej drabince prowadzącej na szczyt budynku. Mój błąd spowodował niepotrzebną śmierć moich żołnierzy. — Boże, ten brodacz pytał mnie o Wilka Kaukazu — wyszeptał dziennikarz z „Der Angriff”. — Wie pan, co to jest? — Nie — rzuciłem.

Wtedy po raz pierwszy usłyszałem tę dziwną nazwę. Nagle na górze i na dworze wszystko ucichło. Bisch stanął u góry schodów. Przed nim stał jakiś ranny Rosjanin. Bisch bez skrupułów pchnął go w dół. — Ruski? — zapytałem mężczyznę kierując mu między oczy lufę pistoletu. — Nie — odpowiedział po niemiecku. — A kto? — Góral z Kaukazu. — Czego od nas chcecie, nic wam nie zrobiliśmy. — Macie Wilka Kaukazu. Zakląłem.

— Na razie mamy same problemy, a nie jakiegoś wilka. Co to jest? Góral miał ciemną skórę, czarne włosy i brodę oraz ponure spojrzenie. Jego twarz była pociągła i nosiła wiele śladów po ranach. — Nasz znak do powstania — odpowiedział góral. Rozmowę przerwało gwałtowne stukanie do drzwi. — Ebersche! Otwieraj! — usłyszałem. — To ja, Knopf! Rozpoznałem spokojny głos przyjaciela, więc odryglowałem drzwi. Do środka wszedł Knopf i jego czterech żołnierzy.

— Powiedz mi, co Stucker wygaduje za głupoty? — zaczął od razu. — Mówił, że wszyscy zginęliście po jakimś wybuchu, że jeśli chcę, to mogę was poszukać. — Skłamał — oświadczyłem. — Zabrał coś z jaskini pod szczytem góry i próbował nas zostawić na lodzie. — Byliście na górze? — oczy Knopfa na moment rozjaśniły się. — Tak, wspinaczka była wspaniała. Powiedz, co robi Stucker? — Pakuje się do dwóch ciągników. Mówił, że na zboczu widział jakieś grupy Rosjan. — Mamy tu jednego —

ręką wskazałem górala. — Mówi, że nie jest Ruskim, ale wolnym góralem z Kaukazu. — Rusek, jak nic — wtrącił się Bisch. — Nienawidzę Rosjan — wysyczał góral. — A czemu? — zapytał go Knopf. — NKWD zniszczyło moją rodzinną wieś, bo nie chcieliśmy oddać wszystkiego do kołchozu. Od tej pory walczę z tymi bezbożnymi psami. — Źle trafiłeś, nie jesteśmy Ruskimi, ani nie mamy tego waszego wilka — mruknął Knopf. — Wasz wilk właśnie ucieka z bandą SS–manów w

dół. Góral zamyślił się. — Chcecie ich zatrzymać? — spytał. — Nie mamy jak — odpowiedziałem. — Mają za dużą przewagę nad nami. Góral spojrzał na nas badawczo. — Jeśli chcecie, będziecie w aule, gdzie was ostrzelano, przed SS– manami. Poprowadzę was, to niebezpieczna droga, ale dacie sobie radę. Spojrzałem na Knopfa, a on na mnie. — Interesujące — rzekł przyjaciel.

— Co z twoimi ludźmi na zewnątrz? — Pójdą z nami — zadeklarował góral. — My chcemy tylko Wilka Kaukazu. Postanowiliśmy, że Bisch z ocalałą czwórką moich żołnierzy poprowadzi rano dziennikarzy do schroniska pod nami, gdzie stały ciężarówki i powoli wszyscy pojadą za Stuckerem. Ja z Knopfem i jego czterema strzelcami miałem ruszyć razem z góralami. Góral skierował się do drzwi. — Hej, jak się nazywasz? — dopytywał się Knopf. — Ahmed, po prostu Ahmed — usłyszeliśmy odpowiedź.

Ahmed wyszedł na dwór. Wrócił po kwadransie wyraźnie zamyślony. — Mam dla was złą wiadomość — oświadczył. — Brytyjczycy uciekli. — Jacy Brytyjczycy?! — byłem zdziwiony. — Długo by mówić — Ahmed wyciągnął zza pazuchy kapciuch z tytoniem i zaczął sobie skręcać papierosa. — W połowie XIX wieku, gdy kaukascy górale walczyli z caratem, chcieli nam pomóc Polacy, równie jak my uciskani przez Rosjan. Mieli przysłać nam znak, Kaukaskiego Wilka, wzywającego do powstania. Chcieli uczynić to w chwili, gdyby załatwili dla

nas poparcie Brytyjczyków i rządów innych państw zainteresowanych związaniem Rosjan tu, na Kaukazie. Wiemy, że złoty posążek przysłano, ale gdzieś zaginął. Gdy teraz Brytyjczycy dowiedzieli się, że Niemcy chcą odkryć tę figurkę, wysłali tu swoich komandosów z SAS, czyli sił specjalnych. Ich zadaniem było nawiązanie kontaktu z partyzantami rosyjskimi w tym rejonie, przejęcie posążka i oddanie go Rosjanom. Na razie Anglicy nie chcą tu powstania, ale żeby Stalin wiązał w walce jak największe siły niemieckie. Przypadkowo komandosi trafili do mnie. Od nich dowiedziałem się o waszej

wyprawie. — No dobra, dokąd ci Anglicy mogli uciec? — zapytał Knopf. — Nie wiem — Ahmed wzruszył ramionami. — W nocy nie ujdą daleko, nie znają terenu. Czym prędzej wyruszyliśmy. Górale Ahmeda ubezpieczali każdego z nas linami z przodu i z tyłu. W ten sposób, powiązani kilkoma odcinkami lin wędrowaliśmy w dół. Na szczęście niebo przejaśniło się i księżyc rozświetlił mrok. Marsz był piekielnie trudny, a górale wcale nas nie oszczędzali. Po drodze zrobiliśmy tylko dwa krótkie postoje. W ten sposób około ósmej rano

byliśmy przy ruinach wsi. Rozłożyliśmy się wśród krzaków i czekaliśmy. Lustrowałem okolicę spoglądając przez szkła lornetki. Po dwóch godzinach czekania dobiegły nas bliskie odgłosy strzelaniny. Wtedy Ahmed dał znak jednemu ze swych ludzi. Góral zniknął mi z oczu, a po pięciu minutach mostek wyleciał w powietrze. — Już nam nie uciekną — mruknął zadowolony Ahmed. Oto naszym oczom ukazały się dwa ciągniki z ludźmi Stuckera w środku. Jechały bardzo szybko, ale gwałtownie zahamowały przed zniszczoną przeprawą. Z pierwszego pojazdu wysiadł Stucker. Wtedy z ruin padł

pojedynczy strzał. SS–mana obróciło w powietrzu i wpadł do koryta rzeki. Na drogę wyskoczyli jacyś uzbrojeni ludzie, którzy natychmiast zastrzelili pozostałą czwórkę SS–manów. Zabrali profesora Sauera i dwie skrzynie. Ahmed za późno dał swym ludziom rozkaz do ataku. Tamci błyskawicznie wycofali się w góry po drugiej stronie wsi. — Zatrzymaj swoich górali — poprosiłem Ahmeda. Spojrzał na mnie zdziwiony, ale spełnił moją prośbę. Otóż, ludzie, którzy zaatakowali konwój wyglądali dokładnie tak samo jak ten, którego ciało znaleźliśmy wśród ruin po ostrzelaniu nas z moździerza. Już wtedy nabrałem

podejrzeń, że to byli przebrani za Rosjan Niemcy, najprawdopodobniej oddział specjalny „Brandenburg”. Ich zachowanie i sposób zorganizowania zasadzki tylko potwierdziły moje podejrzenia. Obawiałem się, że Ahmed mógł niepotrzebnie stracić partyzantów w pościgu. Komandosi niemieccy zapewne zostawili jakiś oddział osłonowy mający zatrzymać pogoń. Nagle moją uwagę przykuło coś zupełnie innego. Na wiejskiej drodze pojawili się czterej mężczyźni uzbrojeni w brytyjskie steny i jednego brena. — To ci Anglicy — wyszeptał mi do ucha Ahmed. — Zobaczmy, co zrobią —

mruknąłem. Brytyjscy komandosi obejrzeli i sprawdzili ciągniki, potem zeszli do koryta rzeki i wyszli niosąc Stuckera. SS–man jeszcze żył. — Rób co chcesz — powiedziałem do Ahmeda. — Los Stuckera jest mi obojętny. Życzę powodzenia w szukaniu tego waszego wilka. W tej chwili myślałem już tylko o wyciągnięciu moich żołnierzy żywych. Nie chciałem wdawać się w kolejne walki. Ahmed bez słowa skinął głową i odwrócił się. — Powiedz mi, skąd znasz tak dobrze niemiecki? — zapytałem na

koniec. — Stucker nauczył mnie wielu rzeczy — odrzekł Ahmed. — Wtedy, kiedy był moim nauczycielem, nazywał się Schmidt. Oszukał mnie, obiecał, że to ja będę miał Wilka Kaukazu. Teraz przyszedł czas zapłaty za niedotrzymanie umowy. Uśmiech na twarzy Ahmeda nie wróżył najlepiej Stuckerowi. Czym prędzej wraz z Knopfem i resztą strzelców skierowaliśmy się wysoko w górę, do pozostałych żołnierzy. Po dwóch dniach, nie niepokojeni wróciliśmy na linie niemieckie. W aule nie znalazłem ani ciała Stuckera, ani Brytyjczyków.

Po tej misji wszyscy otrzymaliśmy nagrody, pokazano nas w kronice filmowej, opisano w gazetach. Trójka dziennikarzy, którzy przeżyli wędrówkę, już nigdy nic więcej nie napisała. Zniknęli. Knopfa i resztę strzelców skierowano na Kretę, gdzie zginęli w zasadzce zorganizowanej przez greckich górali wspieranych przez komandosów z SAS. Mnie, po pouczeniu o zachowaniu tajemnicy, wysłano jako instruktora do batalionu szkolnego. W czasie jednego z treningów niespodziewanie urwała się lina. Spadłem kilka metrów. Na szczęście skończyło się tylko na złamaniu obydwu nóg. Ta kontuzja

spowodowała, zdemobilizowany.

że

zostałem

Ebersche zamilkł na dobre. Przez dłuższą chwilę obaj siedzieliśmy w milczeniu. — Jest już naprawdę bardzo późno — odezwałem się. — Tak, panie Tomaszu — Ebersche smutno pokiwał głową. — Zainteresowała pana ta historia? — Tak. Tylko jest w niej zbyt wiele niewiadomych. Co się stało z brytyjskimi komandosami i Stuckerem? — Ha! — Niemiec lekko prychnął. — Nie uwierzy pan. Po roku, oglądając jakąś kronikę filmową, w której pokazywano Hitlera w Gierłoży,

w oddali ujrzałem twarz Stuckera. Jestem przekonany, że to był on. Po wojnie próbowałem dotrzeć do tych taśm, niestety uległy spaleniu w czasie szturmu Berlina przez Armię Czerwoną. — A profesor Sauer? — Przeżył wojnę, przejął go wywiad amerykański i wszelki słuch o nim zaginął. — Dziwne zbiegi okoliczności. — Tak. Mam swoją teorię na ten temat. Podejrzewam, że Sauer został na Kaukazie porwany przez komandosów z „Brandenburga”, którzy podlegali wywiadowi wojskowemu. Działali głównie na froncie wschodnim

w przebraniu rosyjskich żołnierzy. Gehlen, szef wywiadu „Obce Armie Wschód” mógł być bardzo zainteresowany przejęciem Wilka Kaukazu i przekazaniem go odpowiedniej jego zdaniem osobie, gwarantującej wzniecenie powstania antyrosyjskiego na Kaukazie. — Do takiego powstania jednak nie doszło — zauważyłem. — Zgadza się, nie było jednego wielkiego zrywu ludności. Pozostała jedynie legenda. Pana może zainteresować jednak polski wątek tej sprawy. Jak sądzę, Stucker i Sauer znaleźli w jaskini coś więcej niż tylko złoty posążek, skoro dźwigali w dół

dwie skrzynie, a niejedną. — No dobrze, ale co mogło stać się z tymi skrzyniami?. — Przywieziono je do Polski, to znaczy na teren byłych Prus Wschodnich. — Skąd ma pan tę pewność? — W Prusach Wschodnich była kwatera Hitlera, siedziba wywiadu wojskowego oraz baza szkoleniowa jednostki „Brandenburg”. — Myśli pan, że Wilk Kaukazu jest gdzieś tam? — Tam lub w okolicach. Pan jest detektywem i pan ma największe szansę odnalezienia posążka

i, podkreślam, czegoś jeszcze. Była już dwudziesta, więc nie chciałem dłużej męczyć starszego pana. Ebersche wręczył mi swoją wizytówkę z numerami telefonu w Niemczech i w Polsce, pod którymi można go złapać. Uścisnęliśmy sobie dłonie i wyszedłem z hotelu na świeże powietrze. Postanowiłem pójść do domu na piechotę. Szedłem spacerkiem rozmyślając o opowieści i szukając w pamięci, czy mam w swoim mieszkanku jakiekolwiek książki na temat Wielkiej Emigracji po powstaniu listopadowym, a o działalności księcia Adama Jerzego Czartoryskiego w szczególności. To on przecież finansował szkolenie polskich

szpiegów działających na Bałkanach. Nagle coś mi się przypomniało. Ebersche mówiąc o naradzie w Orzyszu wspominał słowa profesora Sauera, który stwierdził, że Polacy odkryli prawdę o Wilku Kaukazu, ale jej nie ujawnili. Byłem ciekaw, czy Niemiec przypuszcza, co Sauer sugerował i co wiedział na ten temat. Musiałem natychmiast zadzwonić do Eberschego. Przyśpieszyłem kroku. Prawie wbiegłem po schodach i wszedłem do swojej kawalerki. Jakież było moje zdziwienie, gdy na moim fotelu zobaczyłem rozpartego Jerzego Baturę, syna mojego najgroźniejszego przeciwnika.

— Dobry wieczór, panie Tomaszu — powiedział wstając. — Przepraszam za nagłe wejście do pana mieszkania. Nie mogłem jednak tak długo stać pod pana domem bez wzbudzania podejrzeń sąsiadów. Wraca pan ze spotkania z Otto Eberschem. Chciałem pana ostrzec. Ten człowiek nie powiedział panu całej prawdy

ROZDZIAŁ 6 NAJAZD DZIENNIKARZY NA MYCZKOWCE • MILIMETR PRZYNOSI FARBY • WĘDRÓWKA PRZEZ GÓRY • JAK ROZPALIĆ OGIEŃ? • POBUDKA W LESIE • BÓJKA POD CZULNIĄ • TAJEMNICZA ZŁOTA MONETA

W głowie nadal mi huczało po ciosie kolbą, jaki otrzymałem od funkcjonariusza brygady antyterrorystycznej. Co prawda byłem bardzo zmęczony po nocnych przeżyciach, ale ożywczy wiatr od strony Sanu i słońce sprawiły, że odzyskiwałem siły. Tomek cały czas milczał. — Czemu postanowiłeś pójść do ośrodka na piechotę? — zapytałem go. — Mam nadzieję, że zanim tam dojdziemy, skończy się całe zamieszanie — odpowiedział. — Co masz na myśli? Tomek uśmiechnął się.

— Nie zależy mi na sławie, a tam już pewnie będą dziennikarze żądni sensacji. — Masz rację — przyznałem. — Trzeba będzie po cichu wejść i wymknąć się — stwierdził Tomek. — Masz jakiś plan? — Pewnie — jego twarz ponownie rozjaśnił uśmiech. Po półtorej godziny doszliśmy do mostu na Sanie przy elektrowni wodnej. Skręciliśmy w lewo na wąski chodnik, który zasłaniały krzaki dzikiej róży rosnące wzdłuż ścieżki. — Może powinienem zaprowadzić cię do cudownego

źródełka? — zażartował Tomek. — Jakiego źródełka? — Tu, niedaleko Zwierzynia, przy Sanie bije źródełko o podobno leczniczych właściwościach. Według legendy, ślepa dziewczyna, która obmyła tu oczy odzyskała wzrok. Do podobnych opowieści odnosiłem się ze sceptycyzmem, ale szanowałem tych, którzy wierzyli w cudowne moce takich miejsc. Postanowiłem jednak zrezygnować z propozycji Tomka. Wchodziliśmy teraz po stromych schodkach pod zielonym, parnym parasolem lasu. Po dziesięciu minutach byliśmy już na górze wąskiego trójkąta

ziemi otoczonego zakolem Sanu. Za nami, na północy znajdowały się łąki i pola otaczające wieś Zwierzyn, a przed nami szeroka droga prowadząca do ośrodka „Berdo”. — Jak chcesz wejść do bazy? — zapytałem Tomka. — Zadzwonię z ośrodka wypoczynkowego, do którego zbliżamy się. Przeszliśmy przez bramę. Przywitał nas starszy mężczyzna, dozorca, który pilnował domków i sprzętu wodnego poza sezonem letnim. Staruszek znał Tomka, więc mój przyjaciel bez trudu zadzwonił do siedziby hufca w Sanoku. Stamtąd przez radio nadano jego prośbę

do bazy po drugiej stronie zatoki Jeziora Myczkowskiego. — Załatwione — mruknął Tomek. — Chodź, idziemy do Myczkowiec. Szliśmy w wolnym tempie. W pewnym momencie skręciliśmy na ścieżkę w lesie, po prawej stronie drogi. Zeszliśmy na skarpę tuż nad taflą jeziora. Potem zeszliśmy po schodkach na koronę niewysokiej tamy w Myczkowcach. Ma ona ponad pół kilometra długości i około dziesięciu szerokości. W porównaniu z tą na Solinie to karzeł. — Pójdziemy napić się czegoś? — zaproponował Tomek.

— Tak. Tuż za wyjściem z tamy zeszliśmy do wsi asfaltem w lewo, w dół. Po kilkunastu metrach po prawej stronie stał duży, drewniany budynek. Na obszernej werandzie zastawionej drewnianymi ławami i stołami siedzieli mężczyźni popijający piwo. Zamówiliśmy po kawie. Poprosiłem jeszcze o podwójną porcję frytek. Usiedliśmy pomiędzy miejscowymi i słuchaliśmy ich narzekań na politykę rządu. — Chłopcy z ośrodka przywiozą mi farbę, prowiant i możemy ruszać — wytłumaczył mi Tomek. — Jaki odcinek mamy do

wymalowania? — dopytywałem się. — Planowałem zrobić z tobą porządny kawałek roboty, ale sam widzisz... Wyjdziemy z Wołkowyi i dojdziemy do Leska. Spojrzałem na mapę. Włosy lekko stanęły mi dęba. — Żartujesz? — szepnąłem. — Nie, to kawał drogi. Na oko czterdzieści kilometrów, a licząc wejścia i zejścia będzie około pięćdziesięciu... Damy radę. Na parking przed knajpą zajechały trzy auta z logo telewizji oraz jedno — popularnego brukowca. — Zdążyliśmy w samą

porę — Tomek wskazał dziennikarzy palcem. Reporterzy zapytali o coś właścicielkę baru, wsiedli do samochodów i podjechali w stronę przystani, gdzie zatrzymywała się szalupa „Bieszczadzki Cybuch” należąca do harcerzy. Była to stara DZ– eta z zamontowanym silnikiem od traktora. Płynęła wolno, ale mogła przewieźć około trzydziestu osób. Zapewniała łączność ośrodka ze światem, bo mało kto ryzykował wyprawę drogą, którą ja jechałem. Po kwadransie podszedł do nas młody chłopak objuczony wielkim workiem żeglarskim.

— Cześć! — przywitał nas. — Cześć, Milimetr! — Tomek podał mu rękę. — Wszystko w porządku? Milimetr w pełni zasługiwał na to miano. Miał ponad dwa metry wzrostu i posturę atlety. Jak mi później powiedział Tomek, Milimetr pracował w kuchni. Gdy to on wydawał harcerzom posiłki, nikt nie śmiał narzekać najedzenie. — Zadyma jak trzeba — radośnie powiedział Milimetr. — Zleciała się cała świta z hufca, kilka telewizji, masa policjantów. Jak nie wywiady, to przesłuchania. Mówię ci, jazda bez trzymanki. — Pytali o mnie? — spytał

Tomek. — Wszystko wyjaśniłem wodzom, masz ich poparcie. Tomek przejrzał zawartość worka. Były tam farby w sprayu, kilka konserw, trzy bochenki chleba, trochę słodyczy. — Powodzenia — Milimetr ukłonił się. — Muszę lecieć do roboty, trzeba jeszcze zawieźć tych nowych dziennikarzy. — Cześć! — odkrzyknęliśmy. — Weź farby — Tomek podał mi puszki. — Ja wezmę jedzenie. Za dziesięć minut mamy autobus, który jedzie do Wołkowyji. Faktycznie, nie musieliśmy długo

czekać na przystanku PKS–u. Po dwudziestu minutach oglądałem zza brudnych szyb autobusu majestatyczną, szarą masę betonu, czyli tamę na Zalewie Solińskim. Od strony Jeziora Solińskiego widać zaledwie kilkunastometrową ścianę betonu, za to od strony Myczkowskiego — blisko siedemdziesięciometrową. Autobus przy straszliwym zgrzycie skrzyni biegów wspinał się w stronę Myczkowa, a potem przez Polańczyk, popularną miejscowość wypoczynkową, do Wołkowyi. Ze wsi wyruszyliśmy około południa. Naszym zadaniem było odnowienie znaków zielonego szlaku

turystycznego. — Dlaczego używacie farb w sprayu? — zapytałem Tomka. — Bo są wygodniejsze, lepiej je nieść niż farby w dużych puszkach. — Czy te kolory oznaczają stopień trudności? — Nie. Czerwony szlak prowadzi przez całe polskie Karpaty. Zielony kolor oznacza, że trasa prowadzi przez lasy, a żółty, że przez teren bezleśny. Niebieskie znaki to wędrówka wzdłuż jakichś wód, rzek, jezior, zaś czarne łączą wszystkie inne drogi wędrówek. Takie oznaczenia przyjmuje się w górach.

Najpierw weszliśmy się na szczyt Plisza o wysokości 583 metrów nad poziomem morza. Potem wędrowaliśmy opadającym ku północnemu zachodowi grzbietem do doliny małej rzeczki, aby ponownie wchodzić na Wierchy (653 metry), dalej przez Myczków, osadę Rapiska i zdradliwą dolinę Bereźnicy. — W tej dolinie namiętnie gubią się wycieczki kolonistów wędrujących do Berezki — opowiadał mi Tomek. — Mylą im się brody na Bereźnicy i wchodzą na stary zielony szlak. Nagle nad nami zrobiło się ciemno. To słońce skryło się za wierzchołkami gór.

— Paweł, wybieraj: nocleg w lesie albo w ośrodku „Berdo” — rzekł przyjaciel. — Wolę las, byle nie było komarów. — Nad Jeziorem Myczkowskim nie ma komarów, ale tu, nad rzeką nie niszczy ich jaj zimna woda i częste zmiany jej poziomu. Wokół naszych głów krążyły roje złośliwych stworzonek czających się tylko, żeby nas ugryźć. Mimo upału mieliśmy założone bluzy mundurowe z długimi rękawami. — Musimy wejść nieco wyżej. Tutaj nabierzemy wody. Manierki włożyliśmy do Bereźnicy

dnem pod prąd, aby nie wlewały się do środka drobiny piasku oraz larwy owadów niesionych przez nurt. Tomek spojrzał na kompas. — Musimy pójść na wschód — powiedział. Kierując się kompasem rozpoczęliśmy wędrówkę przez gęste zarośla, żeby uciec przed komarami w dolinie. Po godzinie dotarliśmy na szczyt Berce, leżący niewiele ponad pięćset metrów nad poziomem morza. Cały grzbiet góry jest porośnięty lasem, ale znaleźliśmy maleńką łączkę, skąd widzieliśmy wody Zalewu Solińskiego. Dzięki wejściu pod górę dogoniliśmy słońce, które jeszcze wisiało kilka

centymetrów nad horyzontem. Sprawdziliśmy, czy w pobliżu nie ma żadnego mrowiska i rozłożyliśmy karimaty oraz śpiwory. Tomek wykopał maleńki dołek na ognisko, a ja poszedłem poszukać chrustu. Nie było to łatwe na górze porośniętej wysokimi sosnami. Gałęzie drzew iglastych są bardziej suche niż liściastych, ale przez to szybciej się spalają. Dlatego na rozpałkę najlepsze są suche świerkowe gałązki, a na noc do ognia warto włożyć grubszy bal brzozy, która będzie płonąć całą noc. Przyznam się, że zabrałem dwa porzucone przez leśników koślawe kawałki pnia brzozy. Nie znalazłem jednak dość suchych gałązek świerku.

Tomek spojrzał na moje leśne łupy i uśmiechnął się. — No to trochę pomęczymy się z tym ogniskiem — rzucił. — Może masz papier na podpałkę? — zapytałem z nadzieją. Tomek pokręcił przecząco głową. — Pewnie zapomniałeś też zapałek? — dodałem zirytowany. Tym razem Tomek przytaknął. — Miałem nadzieję, że ty je masz — odpowiedział. — Pewnie — mruknąłem grzebiąc po kieszeniach. Marny ze mnie traper, skoro idąc w góry nie wziąłem ze sobą pudełka zapałek w wodoszczelnym opakowaniu.

Te, które miałem ze sobą zamokły w czasie ulewy i wilgotne leżały w mojej kieszeni. Tylko tytoń do fajki był suchy. — Ty rób kanapki, a ja skombinuję ogień — zadecydował Tomek. — Pójdziesz do wsi, poczekasz na uderzenie pioruna, a może są tu dzicy, którzy krzesają ogień? — żartowałem. — Wiesz, że to dobry pomysł — mruknął Tomek. Zabrał mi trochę tytoniu i włożył do kieszeni spodni. Potem dołożył mech, trochę suchych liści i kory oraz ptasi puch, który znalazł niedaleko. Chodził w kółko i mełł to wszystko. Zniknął na

parę minut i wrócił z kawałkiem bukowego drewna oraz grubą, ale nie za długą gałązką sosnową. Wyjął zza pasa swój nóż myśliwski i z buku wyciął coś w rodzaju łódeczki. W jej środek wetknął gałąź i zaczął nią intensywnie obracać. — Wracamy do epoki kamienia łupanego — komentowałem. — Nie uda ci się. — Uda się — odpowiedział spocony Tomek. Po dziesięciu minutach końcówka gałązki starła się na proszek, po kolejnych minutach ujrzałem słaby dymek unoszący się z góry drewnianego proszku. Tomek pochylił się i ostrożnie

zaczął dmuchać dostarczając słabemu ogniowi tlenu. Z kieszeni wyjął papkę, którą ostrożnie dosypywał, aż moim oczom ukazał się ogień, na razie maleńki żar. — Ognisko! — rozkazał mi Tomek. — Ułóż ognisko! Natychmiast zająłem się układaniem stosu drewna. Na samym dole ułożyłem ze świerkowych gałązek domek, taki jaki dzieci robią z zapałek. Ponad nim ustawiłem średnie gałęzie i wyżej grubsze. — Coś na podpałkę! — dodał Tomek oceniając efekty mojej pracy. Rozejrzałem się dookoła. Prowiant

mieliśmy zapakowany w foliowe torby. Sięgnąłem do kieszeni po scyzoryk i ostrożnie zdzierałem z pni brzozy kawałki białej kory. W dotyku przypominała papier i — jak pamiętałem z wojska — paliła się równie dobrze jak gazety, a nawet lepiej. Kora brzozowa chwyta ogień nawet wtedy, gdy jest wilgotna. Tomek przełożył żar do gniazdka, jakie mu uwiłem. Po minucie przed nami płonęło już prawdziwe ognisko. Usiedliśmy zadowoleni. Nabiłem tytoń do fajki i sięgnąłem po płonącą gałązkę. Uśmiechnąłem się przy tym do Tomka. — Zupełnie jak w

westernie — rzuciłem. — Może chcesz zapałki? — Tomek wyjął dwa pudełka. Zdębiałem. Jedno pudełko sztormowych zapałek było w ręcznie zgrzanym foliowym woreczku, a w drugim zapałki były włożone do plastykowego opakowania po filmach. Tomek zaśmiał się widząc moją minę. Potem zagrzał wodę na herbatę w harcerskiej menażce. Do zmierzchu siedzieliśmy oparci o pnie drzew; zapatrzeni w krajobraz popijaliśmy herbatę i zajadaliśmy kanapki z mięsem z puszek. Na noc Tomek włożył do tlącego się ogniska końcówkę pieńka brzozy. W

nocy przesuwaliśmy go, aby podtrzymać ogień. Rano obudził nas śpiew i pokrzykiwanie ptaków. Obaj leżeliśmy dłuższy czas wpatrzeni w niebo. Wysoko, na błękitnym tle krążył orzeł krzykliwy, ptak zagrożony wyginięciem, który ma swoje ostoje w okolicach Tarnicy. Drapieżnik zapędził się pewnie aż tak bardzo na północ w poszukiwaniu łatwej zdobyczy w okolicach ludzkich siedzib. Wkrótce orzeł szybujący wysoko zginął nam z oczu za drzewami. Gdy usiedliśmy na łące, poniżej nas ujrzeliśmy stado saren i jednego samotnego jelenia. — To są właśnie

Bieszczady — szepnął Tomek. Pół godziny spoglądaliśmy na żerujące stadko, które nieświadome naszej obecności powoli zniknęło w lesie. Po śniadaniu i upewnieniu się, że ognisko zgasło ruszyliśmy z powrotem na szlak. Teraz wędrówka była już łatwiejsza. Po wyjściu z doliny Bereźnicy minęliśmy ośrodek, górę Grodzisko i doszliśmy do Zwierzynia. Ta wioska budzi się dopiero latem, gdy zjeżdżają tu turyści. Za kościołem przeszliśmy przez wąski most na Sanie. Tuż za sporą stodołą ponownie rozpoczęliśmy wspinaczkę, rym razem na Czulnię wysoką na 576 metrów. Z jej

szczytu zeszliśmy do asfaltowej drogi i szliśmy przez tereny upraw leśnych, do bazaltowej skały o nazwie Leski Kamień. Zawsze można tam spotkać grupki początkujących skałkowców, którzy doskonalą swe umiejętności. Stąd już tylko godzina drogi dzieliła nas od Leska. W mieście poszliśmy na lody w lodziarni „Złoty Róg”, gdzie gałki lodów nadal podawane są łyżką, a nie jak wszędzie, maleńkimi gałkownicami. — Pokażę ci fajne miejsce — powiedział Tomek. Siedzieliśmy na skwerku, którego główne miejsce zajmował zdewastowany pomnik ku czci Armii

Czerwonej. — To skałki nad Sanem — dodał po chwili. Było około czternastej, więc mieliśmy bardzo dużo czasu. Zgodziłem się na propozycję Tomka wiedząc, że czeka mnie jeszcze nocna podróż do Warszawy. Po zjedzeniu lodów wyrzuciliśmy zbędne już puszki po sprayu i konserwach. Z lżejszymi plecakami raźno zeszliśmy koło leskiego zamku nad brzeg Sanu. Szliśmy ścieżką wzdłuż brzegów rzeki do miejsca, gdzie szersza, piaskowa droga dochodziła do Sanu. — Gdybyśmy poszli tamtędy, doszlibyśmy do owczarni i

krótszą drogą na Czulnię — Tomek wskazywał drogę. — My jednak pójdziemy w górę. Spojrzałem przed siebie. Przed nami było strome zbocze porośnięte trawą. Po kwadransie byliśmy na szczycie kilkunastometrowej skarpy. Tomek prowadził mnie krętą ścieżyną. — Spójrz tutaj! — pokazał mi palcem miejsce. Przed moimi oczami otworzyła się przepaść. W dole była wapienna ściana, San, a za nim szosa z Hoczewa do Leska. Położyłem się na brzuchu i patrzyłem na ściankę. — Kiedyś tu przyjadę połazić dla zabawy — zapowiedziałem.

Tomek tylko uśmiechnął się. Z nieba lał się żar. Byliśmy mokrzy od potu. — Nabierzemy wody ze strumyczka i wejdziemy na Czulnię — zapowiedział Tomek. Po godzinnej wędrówce przez las dotarliśmy do strumyka odprowadzającego swe wody do Sanu. Jego brzegi były porośnięte trzcinami. Przysiedliśmy rozkoszując się chłodem tego miejsca. Nad nami szumiały gałązki wierzby płaczącej. Nagle usłyszeliśmy krzyki w języku rosyjskim. — Gadaj! — ktoś ryknął. Odpowiedziało mu ciche

mamrotanie. — Nie chce mówić, to go nauczymy rozumu — powiedział inny głos. — Nauczymy rozumu tego kaukaskiego bandytę — dodał trzeci. Spojrzeliśmy z Tomkiem po sobie. Po cichu odpięliśmy plecaki. Skradaliśmy się zasłonięci ścianą trzcin, zza której dobiegały nas odgłosy bicia kogoś. Gdy wyjrzeliśmy, zobaczyliśmy terenowego nissana z rosyjskimi numerami rejestracyjnymi. Czterech mężczyzn odwróconych do nas tyłem kopało leżącego, skrępowanego młodzieńca o ciemnej karnacji.

Skoczyliśmy przez strumyk. Wtedy jeden z Rosjan zauważył nas. — Uwaga! — zawołał do kolegów. Wszyscy obrócili się w naszą stronę. Byli ubrani w koszulki i dżinsy. Niczym szczególnym nie wyróżnialiby się z tłumu innych. Natychmiast natarli na nas. Mnie zaatakowało dwóch. Pierwszego przywitałem tradycyjnym kopniakiem w krocze, ale spotkałem się jedynie z potężnym ciosem dłoni w kolano. Ugiąłem się i wtedy drugi napastnik otoczył ramieniem moją szyję i zaczął ciągnąć ku ziemi. Drugą nogą, która nie doznała kontuzji, zdążyłem

jeszcze kopnąć Rosjanina z przodu w kolano. To na chwilę zatrzymało go. Oboma łokciami na raz uderzyłem w żebra mężczyzny, który mnie dusił. Tylko lekko westchnął, ale ani na moment nie zwolnił uścisku. Przed oczami pojawiły mi się już świetliste kręgi. Pozostało mi już tylko jedno. Resztki tlenu w płucach przeznaczyłem na silne wybicie się nogami do tyłu. To zaskoczyło Rosjanina. Znalazłem się jednak w trudnej sytuacji. Pod sobą i nad sobą miałem bandytów. Przekręciłem się na brzuch, a ten gość nadal wisiał mi na plecach, tyle że nacisk na gardło trochę zelżał. Wtedy od tego stojącego otrzymałem silny cios w

brzuch. Sapnąłem i padłem bez sił. Napastnik, który wisiał na mnie, próbował wstać, żeby zrobić miejsce koledze. Wtedy jego prawą nogę wziąłem w kleszcze swoimi nogami i przewróciłem go. Obolały zerwałem się na równe nogi. Bez pardonu poczęstowałem kopniakiem prosto w mostek faceta, który próbował wstać. Drugi bandzior zamierzył się na mnie pięścią. Zrobiłem unik, wszedłem pod niego, chwyciłem za dłoń i rzuciłem nim na ziemię. Wykręciłem mu tak rękę, aby ją zwichnąć. Zobaczyłem, że Tomek do spółki z człowiekiem leżącym do tej pory na ziemi należycie rozprawili się z drugą

parą. Człowiek o ciemnej karnacji wyjął jednemu z bandziorów pistolet z kabury zawieszonej na szelkach pod pachą. Odbezpieczył i przeładował broń. — Jazda! Zmykać stąd! — powiedział do Rosjan kierując w nich lufę pistoletu. Cała czwórka pojękując i kulejąc wsiadła do nissana i zniknęła w tumanie kurzu. — Dziękuję wam! — powiedział uwolniony mężczyzna. — Mam na imię Ahmed, jestem Czeczeńcem. Wszystko stało się dla nas jasne. Byliśmy świadkami tajemniczych

porachunków pomiędzy Rosjanami a Czeczeńcami. Być może chodziło o mafijne interesy, a może blizny po wojnie rosyjsko–czeczeńskiej jeszcze nie zagoiły się. — O co poszło? — zapytał Tomek. — Takie tam — Czeczeniec lekceważąco machnął ręką. — Jesteś Ahmed? — z kolei ja zadałem pytanie. — Ahmed, jak mój ojciec — twarz Czeczeńca zachmurzyła się. — Zabili go tacy jak oni. Miał na myśli Rosjan, których przegnaliśmy. — Macie telefon

komórkowy? — spytał Czeczeniec. — No pewnie — odpowiedziałem sięgając do kieszeni bluzy. Dopiero teraz włączyłem telefon. Zobaczyłem, że Pan Samochodzik kilkakrotnie próbował dodzwonić się do mnie. Czeczeniec wystukał jakiś numer, powiedział kilka słów i wykasował z pamięci cyfry, które przed chwilą nacisnął. — Lepiej nie widzieć za dużo — powiedział. Sięgnął do kieszeni i wyjął małą złotą monetę. — Wy Polacy i my

Czeczeńcy mamy podobną historię — mówił. — Oba nasze narody walczyły z Rosjanami. Powinniśmy sobie pomagać. Weźcie tę monetę na znak mojej przyjaźni. W razie kłopotów pokażcie ją góralowi z Kaukazu i powiedzcie, że macie ją od Ahmeda. Podał mi złoty krążek i odwrócił się. Przez bród na Sanie jechał w naszą stronę terenowy opel. Auto zatrzymało się przy Ahmedzie. Czeczeniec wsiadł do niego i samochód zawrócił. — Rozumiesz coś z tego? — zdziwiony Tomek patrzył za oplem. — Nie — szepnąłem. Byłem zafascynowany monetą leżącą na mojej dłoni. Miała około

dwóch centymetrów średnicy. Jej rewers przedstawiał postać wyjącego wilka oraz napis w języku arabskim: „Allah jest wielki”. Na awersie było napisane po francusku: „Niepodległa Republika Kaukazu”.

ROZDZIAŁ 7 REWELACJE BATURY • SPECJALISTA OD ZAGADNIEŃ KAUKAZU • WYJAZD DO WISŁY • SZPIEDZY NA TARASIE ZAMECZKU • UCIECZKA PRZED AGENTAMI • W DOMU SPIDERA • KTO JEST KIM? Patrzyłem

w

bladoniebieskie,

spokojne oczy Jerzego Batury i nie mogłem uwierzyć w to, że odważył się. włamać do mojego mieszkania. — Tak, może pan wezwać policję — powiedział Batura, jakby czytając w moich myślach. — Proszę, tylko o jedno. Niech mnie pan wysłucha. Stwierdziłem, że skoro Batura wszedł do mojego mieszkania, to musiała być ważna ku temu przyczyna. — Usiądźmy — gestem ręki wskazałem fotele. Batura siedział chwilę, jakby zbierając myśli. — Nieważne jak, ale zdobyłem informacje o pańskim spotkaniu z Ebersche — odezwał się. —

Ten Niemiec, jak wspomniałem, nie powiedział panu wszystkiego. Najbardziej powinno pana zainteresować to, że Ebersche po powrocie do Niemiec pracował nie jak mówił w ośrodku szkoleniowym, lecz w Abwehrze, czyli wywiadzie wojskowym. Po wojnie, po procesie weryfikacji, dalej służył swoją wiedzą i radą wywiadowi zachodnioniemieckiemu. Po piętnastu latach przeszedł do cywila i został biznesmenem. Rewelacje Batury zaskoczyły mnie. — Dlaczego Ebersche miałby mnie okłamywać? — zapytałem. — Bo jest pan mu

potrzebny i chciał w panu wzbudzić zaufanie — odpowiedział Batura. — Dobrze, a dlaczego pan mi o tym mówi? — Tego nie powiem. Dodam tylko, że jeśli zainteresuje się pan tą sprawą, to niech pan wynajmie dla Pawła pluton komandosów do ochrony. W mieście wszyscy wiedzą, że pojawili się tu nowi ludzie. Jacyś kolesie, o których nie mówi się inaczej jak „Czeczeńcy”, a także kilku nowych Rosjan. Domyśla się pan o co chodzi? — Pierwsze spostrzeżenie to, że szukają Kaukaskiego Wilka, ale skąd wszyscy o nim wiedzą? — Pewnie opowieść

Eberschego zna znacznie więcej ludzi, niż pan sądzi. Niech pan nie zapomina o przeszłości tego człowieka. Proszę też pomyśleć o tym, co oznaczałoby posiadanie tej małej figurki ze złota teraz. — Nie wierzę — powątpiewałem. — Nie sądzę, żeby w naszych czasach którykolwiek z kaukaskich górali chwycił za broń na widok Kaukaskiego Wilka. — Chce pan spróbować? — spytał zaczepnie Batura. — W każdym razie uprzedzałem Teraz pożegnam się i do następnego spotkania. Wyciągnął do mnie dłoń, którą uścisnąłem.

Po wyjściu Batury dłuższy czas siedziałem zamyślony w fotelu. Najpierw próbowałem dodzwonić się do Pawła. Jednak mój pracownik nie odpowiadał. Zadzwoniłem z kolei do kolegi z Ministerstwa Spraw Zagranicznych, który jak wiedziałem miał doskonałe kontakty z wywiadem. Jego żona powiadomiła mnie, że mąż wróci za dwie godziny. O umówionej godzinie ponownie zadzwoniłem. — Witaj, Tadziu! — przywitałem go. — Przepraszam, że dzwonię o tak późnej porze. — Nie szkodzi, Tomaszu. Wiem, że jeśli dzwonisz, to jest to coś

ważnego. — Tak. Czy znasz jakiegoś specjalistę od problematyki Kaukazu? Nie polityka, ale dobrego analityka. Musi on znać także wierzenia, legendy i mentalność ludzi tamtego regionu. Tadeusz chwilę zastanawiał się. — To pilne? — zapytał po chwili. — Tak. — Mamy dwóch takich ludzi. Jeden z nich jest niestety w terenie i nie mogę ci powiedzieć, co robi. Mamy też młodego, zdolnego absolwenta historii. Napisał pracę magisterską o wojnach rosyjsko– czeczeńskich. Co ważniejsze, był tam i

walczył po stronie Czeczeńców. Cicho gwizdnąłem. — Ma specyficzne podejście do pracy naukowej. — mruknąłem. — To był taki młodzieńczy wybryk. Prawdziwa wojna pokazała mu inną stronę życia. My wiemy o nim wszystko, moglibyśmy go postawić przed sądem za służbę w obcej armii, ale postanowiliśmy lepiej wykorzystać jego wiedzę. — Rozumiem, że mógłbym się z nim spotkać? — Czy twoje pytania będą dotyczyć obecnej sytuacji na Kaukazie? — Tylko ogólnie, bardziej

interesuje mnie historia. — Dobrze. Tomaszu, uprzedzam cię, że ten człowiek będzie miał obowiązek po waszym spotkaniu napisać notatkę służbową. Poznam wszystkie szczegóły. Jeśli zauważę, że wchodzisz na zakazany grunt, będę musiał z tobą poważnie porozmawiać. Tadeusz podyktował mi z pamięci numer telefonu komórkowego chłopaka. — Możesz do niego dzwonić o każdej porze, on mało śpi. Dobranoc, Tomaszu! Pożegnałem się z Tadeuszem i po kilku minutach wykręciłem podany mi numer telefonu. — Tak? — odezwał się

młody głos. — Dobry wieczór, nazywam się Tomasz N.N. — przedstawiłem się. — Pana telefon podał mi Tadeusz. Pracuję w... — Nie interesuje mnie to — przerwał mi chłopak. — Wiem wszystko od Tadeusza. Dzwonił przed panem. Mam panu udzielić wszelkich niezbędnych informacji. Proszę do mnie mówić „Spider”, taki mam śmieszny pseudonim. — Spider po angielsku znaczy pająk, czemu akurat tak? — byłem ciekaw. — Zakładam sieci i zbieram informacje — odpowiedział

młodzieniec. — Co pana interesuje? — Pewna legenda z Kaukazu, Kaukaski Wilk. Po drugiej stronie linii słyszałem tylko ciszę. — Halo! — zawołałem w obawie, że chłopak rozłączył się. — Jestem, ale mnie pan zaskoczył. Nie sądziłem, że w Polsce usłyszę te słowa. Odetchnąłem, przynajmniej ta część opowieści Eberschego była prawdą. Kaukaski Wilk istniał, chociażby jako mityczne pojęcie. — Czy może mi pan coś na ten temat powiedzieć? — pytałem. — Tak, to długa opowieść

— Mogę do pana przyjechać. — Mieszkam niedaleko Czarnego, to koło Wisły, a z Warszawy to kawał drogi — Nie szkodzi. — Dobrze, umówmy się jutro w południe w Czarnem. Zaraz za mostem na Białej Wiśle jest mała knajpka. Mój samochód z pewnością pan rozpozna. Do zobaczenia. Wiedząc, że następnego dnia dłuższy czas spędzę za kierownicą postanowiłem wcześniej położyć się spać. Do czytania przed snem wybrałem sobie „Podróże” Jana Potockiego, jego wspomnienia z wyprawy na Kaukaz.

Rano wstałem i po solidnym śniadaniu pobiegłem do ministerstwa. Bez problemu otrzymałem kluczyki do samochodu służbowego. Jeszcze przed porannym szczytem ruchu na warszawskich ulicach wyjechałem ze stolicy. Na szczęście szosa do Katowic jest stosunkowo wygodna, więc szybko pokonałem ten odcinek drogi. Przyznam, że na Śląsku nie zdecydowałem się na otwarcie okien i włączyłem klimatyzację. Dopiero wjeżdżając na teren Beskidu Śląskiego mogłem odetchnąć świeżym powietrzem. Gdy wyjeżdżałem z Wisły, zadzwonił mój telefon komórkowy.

— Dzień dobry! Mówi Spider — przywitał mnie młodzieniec. — Gdzie pan teraz jest? — Za Wisłą — odpowiedziałem. — To świetnie, proszę nie jechać do Czarnego, tylko gdy po lewej stronie zobaczy pan, że kończy się Jezioro Czerniańskie, proszę skręcić w prawo pod górę, do Zameczku. — Dobrze — mruknąłem zdziwiony. Postąpiłem zgodnie ze wskazówkami Spidera i wjechałem na dziedziniec sporego pałacu. Niestety, pierwotny charakter budowli został zniszczony przez współczesne przeróbki.

Dlatego Zameczek przypominał przedziwne skrzyżowanie górskiej warowni o niskich, okrągłych basztach z powojennym szarobetonowym stylem ośrodków wypoczynkowych. Zatrzymałem się na parkingu. Z holu Zameczku skierowałem się do restauracji i wyszedłem na taras od wschodniej strony. Prowadziły z niego szerokie schody do resztek wspaniałego kiedyś parku. Usiadłem przy stoliku pod parasolem na samym końcu ogromnego balkonu, mając za plecami jedną z baszt. Zamówiłem kawę i czekałem. Miałem szczęście, bo goście hotelowi po obiedzie wychodzili na świeże powietrze i zajęli wszystkie stoliki.

Po chwili na taras wszedł wysoki, szczupły młodzieniec o krótko ostrzyżonych czarnych włosach i wielkich okularach przeciwsłonecznych na nosie. Miał na sobie dżinsy, koszulkę i starą amerykańską bluzę wojskową. Mimo upału założył sięgające za kostki brązowe sznurowane buty, doskonałe do górskich wspinaczek. Rozejrzał się na boki i zauważył mnie. Podszedł i uśmiechnął się. — Przepraszam za nagłą zmianę planów, ale nie mogę nikogo obcego zapraszać do swojego domu — powiedział na wstępie. — Proszę zrozumieć, tajemnica służbowa. — Rozumiem —

powiedziałem ściskając jego dłoń. Chłopak usiadł obok mnie tak, żeby widzieć cały taras. — Proszę powiedzieć, co pan wie o Kaukaskim Wilku? — poprosił, gdy kelnerka postawiła przed nim filiżankę i mały dzbanek mocnej herbaty. Z bluzy wyjął paczkę papierosów i zapalił. Po chwili na blacie położył inne pudełko z papierosami. Zauważyłem jednak, że innej marki, niż te, które palił. W czasie naszej rozmowy bawił się opakowaniem ruszając nim we wszystkie strony i nieustannie palił stawiając przed swoją twarzą prawdziwą zasłonę dymną.

— O istnieniu Kaukaskiego Wilka dowiedziałem się od pewnego Niemca, byłego strzelca górskiego, który wchodził na Elbrus — zacząłem opowieść. — Podobno miał to być złoty posążek. Według legendy miał wezwać wszystkie ludy Kaukazu do zbrojnego powstania przeciw rosyjskiemu ciemięzcy. Najpierw, w XIX wieku, chcieli wykorzystać go Polacy do wywołania powstania przeciwko caratowi, a w czasie drugiej wojny światowej Niemcy. — Ciekawe — mruczał Spider. — Niemcy jakoby zdobyli posążek, ale został on przejęty przez

jakiś tajemniczy oddział. Kaukaskiego Wilka chcieli także mieć Anglicy, Czeczeni i Rosjanie. — No tak — prychnął Spider. Zamilkłem oczekując od młodzieńca jakiejś rzeczowej wypowiedzi. Spider spuścił głowę i zaczął mówić do własnych kolan. — Czy ktoś za panem jechał? Zdziwiło mnie to pytanie. — Nie wiem — przyznałem. — Ktoś się panem interesuje. Proszę nie patrzeć na ludzi, tylko zachować spokój. Później

sprawdzimy, kto to jest. Zna pan te tereny? — Nie. Spider schował pudełko, którym się bawił i wyjął drugie, z papierosami. Znowu zapalił i wstając zostawił paczkę na stole. Potem odwrócił się plecami do ludzi na tarasie. — Ja zapłacę, a pan niech spokojnie zejdzie do ogrodu i potem na brzeg jeziora. Prowadzi tam prosta i stroma ścieżka. Niech pan nie wchodzi na asfalt. Jak zrozumiałem, Spider wypatrzył na sali osoby bardzo zainteresowane naszą rozmową. Dlatego pewnie nie zdejmował okularów

przeciwsłonecznych, a swoją twarz nieustannie skrywał w dymie papierosowym. Teraz kazał nam rozdzielić się, żeby zdezorientować przeciwnika. Temu samemu miała służyć paczka papierosów zostawiona na stoliku, sugerująca, że jej właściciel jeszcze tu wróci. Gdy przeciskałem się między stolikami, młoda dziewczyna o figurze osy, rudawych włosach i zielonych oczach spojrzała na mnie. — Czy panowie zwalniają stolik? — zapytała mnie po angielsku. — Tam musi być chłodniej, a tu strasznie duszno. — Nie, proszę pani —

odpowiedziałem uprzejmie. Kobiecie towarzyszył młody mężczyzna o posturze atlety i tlenionych na blond włosach. Cały czas miał pod ręką ogromny aparat fotograficzny i — jak dobrze pamiętałem — robił swej towarzyszce zdjęcia na tarasie. Spojrzałem w stronę holu. Spider stał przy automacie telefonicznym i znowu bawił się tym swoim pudełkiem papierosów. — Szpiegomania — pomyślałem. Zszedłem po szerokich schodach do parku. W cieniu drzew było znacznie chłodniej. Obejrzałem się na taras. Rudowłosa patrzyła w moją stronę.

Obserwował mnie również zażywny, starszy gość w koszuli z niedbale zawiązanym krawatem i z mokrymi plamami od potu pod pachami. Początkowo krążyłem bez celu wśród drzew, wypatrzyłem ścieżkę, o której mówił Spider i korzystając z osłony krzewów zbiegłem po zboczu. Momentami musiałem chwytać się drzew, żeby zahamować. Ścieżyna prowadziła po cięciwie asfaltowej drogi do Zameczku i dalej do przełęczy Kubalonka. Po dziesięciu minutach byłem już na dole. Chwilę stałem bezradnie, lecz nagle usłyszałem z góry pisk opon. Po szosie pędził maluch ze Spiderem za kierownicą. Za nim jechało

terenowe auto z przyciemnionymi szybami, a dalej szary mercedes. Spider ostro zahamował. — Wskakuj pan! — krzyknął. Gdy tylko wsiadłem, maluch natychmiast ruszył. Dziesięć metrów za nami jechała terenówka, a za nią mercedes. — Jednak pana śledzili — stwierdził Spider. — Widzę, że pan nie jest z branży. — Jestem muzealnikiem — oświadczyłem z dumą. Spider smutno pokiwał głową. — Maluchem nie ucieknie pan — zauważyłem.

— Przewagę techniczną trzeba umieć wykorzystać — odpowiedział Spider. — Ci ludzie zawalili robotę; my wiemy, że nas śledzą i do nas należy inicjatywa, czyli wybór drogi ucieczki i wymyślenie podstępu. — Pierwszy nie udał się. — To był tylko sprawdzian talentu naszych przeciwników. Zrobili błąd i zdemaskowali się. Poza tym nie doceniają nas. Spider pędził wąską szosą do Wisły. Nagle skręcił w prawo, do wsi Malinka. Po prawej minęliśmy znaną w Polsce skocznię narciarską. Jak pamiętałem, na czas zawodów zamykano

szosę, bo szybujący zawodnicy lądowali właśnie na niej. W Malince Spider skręcił w prawo, pod górę. — No, teraz to pan przesadził — zwróciłem mu uwagę. — Maluchem zdobywać góry. — Na tych drogach sprawdzają się tylko traktory własnej roboty i maluchy — odpowiedział Spider. — Jadąc pod górę używamy tylko pierwszego biegu. Hamulec jest w zasadzie zbędny i cała sztuka polega na umiejętnym dodawaniu gazu. Nikt tu maluchów nie żałuje, bo części do nich są tanie. Pędziliśmy pod górę w tumanach

kurzu z piaskowej drogi. — Dokąd jedziemy? — zapytałem. — Zdobędzie pan turystyczną odznakę górską. Zdobywamy Cienków Postrzedni, 717 metrów wysokości. Nie odzywałem się, gdyż autem zaczęło trząść na wybojach. Piaskowa droga miejscami zamieniała się w kamienistą, przecinaną wąskimi, biegnącymi ukośnie w poprzek rynnami do odprowadzania wody z trasy. Spider spojrzał w lusterko. — Mercedes już odpadł — zameldował. Faktycznie, gruby kierowca

mercedesa stał obok auta i bezradnie patrzył na dymiącą chłodnicę. Wjechaliśmy na grzbiet góry. Przed nami była dolina Wisły Białej, która łącząc się z Wisłą Czarną tworzyła rzekę Wisłę. Oba strumienie wypływały spod pobliskiej Baraniej Góry, wysokiej na 1220 metrów. Jak pamiętałem z lekcji geografii, na samej górze przewodnicy górscy postawili metalową wieżę widokową. Wszystkie materiały budowlane wnieśli na plecach. Skręciliśmy w prawo i tym razem zjeżdżaliśmy pomiędzy kamiennymi murkami wiejskich zabudowań. Droga wiła się jak wąż tworząc mrożące krew w żyłach serpentyny. Byłem przerażony

tym bardziej, że Spider zgodnie z zapowiedzią nie używał hamulców, które na kamieniach, przy takiej prędkości nie na wiele by się zdały. W końcu wyjechaliśmy na długą stronią prostą. Spider wcisnął klakson i przyśpieszył. Terenówka za nami także. Nagle Spider zakręcił kierownicą i z piskiem opon, na dwóch kołach wykonaliśmy zwrot w prawo. Terenowy samochód rozpędzony nie zdążył zahamować, wjechał na parking i zatrzymał się tuż nad brzegiem Wisły Białej. My przejechaliśmy most po prawej stronie i po kilometrze wjechaliśmy w las, pod górę.

— Mamy ich z głowy — ucieszył się Spider. Teraz już wolniej wspinaliśmy się przez świerkowy las. Wyjechaliśmy na grzbiet, gdzie stało kilka domków letniskowych. Spider pilotem otworzył drzwi garażu i skryliśmy się w jego wnętrzu. Zauważyłem, że na wszystkich oknach w tym domu były zaciągnięte żaluzje. Wysiedliśmy z malucha. — Oficjalnie pilnuję tej rezydencji przed złodziejami, ale tak naprawdę to mój dom — opowiadał Spider. — Sześć kilometrów stąd w linii prostej jest Barania Góra. Mam tu dostęp do Internetu, połączenia kablami

telefonicznymi i przez satelitę. W zamrażarce zapas pizzy, w lodówce soki i puszki. Czego więcej można chcieć? Wprowadził mnie na parter. Większość pokoi miała zamknięte drzwi. Salon i kuchnia były większe od niejednego, nawet największego mieszkania w bloku. Chyba tylko tych dwóch pomieszczeń używał Spider. W salonie znajdowały się dwa biurka z dwoma komputerami najnowszej generacji, łóżko, szafa, kanapa, stolik z telewizorem. Na antresoli stało wiele książek, głównie albumy, atlasy, encyklopedie, wydawnictwa w różnych językach, w tym po arabsku i rosyjsku.

— Najpierw zajmiemy się pana samochodem — zapowiedział Spider. Sięgnął po słuchawkę telefonu i chwilę z kimś rozmawiał. — Załatwione — powiadomił mnie. — Pana samochód zostanie odholowany w bezpieczne miejsce, lecz do jutra musi pan tu pomieszkać. Na szczęście mam zapasowe szczoteczki do zębów. Jest pan skazany na moje podpłomyki, czyli pizzę. Niech pan poogląda, co tam ciekawego mówią w telewizji, a ja przygotuję obiad. Spider zniknął w kuchni, a ja wcisnąłem guzik pilota. Już pierwsze

słowa w serwisie informacyjnym przykuły moją uwagę. — Zaginione dziewczyny odnalazły się po nocy spędzonej w Bieszczadach — relacjonował reporter. — Przetrzymywali je ludzie powiązani ze światem przestępczym. Zostały odbite przez brygadę antyterrorystyczną. Jednak przeżycia tej nocy musiały zostawić w nich niezatarty ślad. Były świadkami porachunków mafijnych. Akcja nie zakończyłaby się sukcesem, gdyby nie pomoc dwóch mężczyzn, prawdopodobnie z ośrodka wypoczynkowego w Myczkowcach, w którym mieszkały dziewczyny. Policja nie chce podać ich personaliów

powołując się na dobro śledztwa „Niech mnie kule biją, jeśli Paweł nie wmieszał się w tę historię. Przecież on tam był” — pomyślałem. Sięgnąłem po telefon komórkowy, żeby dodzwonić się do Pawła. Ponownie mogłem jedynie zostawić informację na automatycznej sekretarce. — Co jest? — zapytał Spider patrząc na ekran telewizora. — Prawdopodobnie w tym zamieszaniu brał udział mój pracownik — Zaraz to sprawdzimy — powiedział Spider. Usiadł do komputera i po pięciu minutach połączył się z policyjnym serwerem w Warszawie. Chwilę w nim

buszował. — Tak, ma pan rację — zamruczał. — Policjanci napisali, że pomogli im Paweł Daniec i jakiś Tomek z Myczkowiec. Ten Paweł mieszka w Warszawie i pracuje w Ministerstwie Kultury i Sztuki. No proszę, odważnych mamy muzealników — zażartował. — Nic mu się nie stało? — Nie, ranni zostali tylko bandyci. — To dobrze — odetchnąłem. Zjedliśmy pizzę i rozsiedliśmy się: ja na kanapie, Spider w fotelu przy komputerach. Spider wyjął z kieszeni pudełko

papierosów, którym bawił się na tarasie. Podłączył do jego boku cienki kabelek i po chwili na ekranie widziałem obrazki z tarasu. — Proszę spojrzeć — Spider pokazywał mi wszystko końcówką ołówka. — Tutaj ta ruda pozuje do zdjęcia, ale jej przystojniak mierzy obiektywem w nas. Za nimi siedzi kierowca mercedesa. Spider wydzielił z tła twarze tej trójki i gdzieś je przesłał. Spojrzał na zegarek. — Za pięć minut będziemy wiedzieli, co to za jedni — poinformował mnie z zadowoleniem. — Przesłałem ich wizerunki do naszego

serwera, a także do Interpolu oraz sojuszniczych wywiadów. Czekaliśmy w milczeniu. Spider tylko palił papierosa i patrzył do góry na półki z książkami. Nie po pięciu, ale po dziesięciu minutach ukazała się na ekranie twarz grubasa. Zdjęcie przesłane wraz z aktami było niezbyt wyraźne. Spider chwilę siedział czytając wiadomości. — Nasz kochany grubasek to odkurzony zabytek z ery KGB — mówił wpatrzony w monitor. — Według wszystkich serwerów, do których wysłałem wiadomość, to Władimir Popow, oczywiście to fałszywe nazwisko. Aktywny w latach

siedemdziesiątych. Pracował głównie na Bliskim Wschodzie. Znał doskonale wszystkie ruchy fundamentalistów islamskich. KGB wycofała go z obiegu po jakiejś nieudanej akcji w Bejrucie. Tylko izraelski Mosad dodał interesującą wiadomość: Popów prawdopodobnie już wtedy pracował na dwa fronty, dla matki Rosji i dla islamistów. Milczałem zadziwiony umiejętnościami Spidera i podawanymi przez niego informacjami. — Nasza ruda piękność to Lisa, dezerterka z brytyjskiego wywiadu — czytał dalej Spider. — Taką wersję podali mi Izraelczycy i Amerykanie.

Brytyjczycy stwierdzili, że nic o niej nie wiedzą, ale są ciekawi, czemu się nią interesuję. Nordycki atleta to aktywny pracownik niemieckiego wywiadu. To wszystko, co mogli o nim napisać, reszta to oczywiście „Top Secret”. Spider obrócił się w fotelu. Wypuścił z ust ogromny kłąb dymu i spojrzał na mnie przeciągle. — No, panie muzealnik, przyszedł czas na szczerość — powiedział groźnie. — Normalny pracownik Ministerstwa Kultury i Sztuki nie mógł tak nagle wzbudzić zainteresowania tylu wywiadów. Patrzyłem na niego zdziwiony tak nagłą zmianą w jego głosie. W ciszy jak

wystrzał zabrzmiały słowa płynące z głośnika telewizora. — Wczoraj w nocy nieznani sprawcy przejechali Otto Eberschego, obywatela Niemiec. Wypadek zdarzył się na warszawskiej ulicy, na oczach tłumu gapiów Spider bez słowa wyjął z kabury pod pachą pistolet i patrząc na mnie wymownie położył go na biurku.

ROZDZIAŁ 8

DWAJ SMUTNI PANOWIE W CZARNYCH GARNITURACH • SPOTKANIE Z PANEM TOMASZEM • POZNAJĘ SZCZEGÓŁY MISJI • NA POLIGONIE W ORZYSZU • SZALONY LOT HELIKOPTEREM • W NIEWOLI U „CZERWONYCH” • UCIEKAM DO „NIEBIESKICH”

Z Tomkiem szliśmy ile mieliśmy sił w nogach. Jeszcze tego dnia czekała mnie długa podróż do domu. Przez całą drogę próbowałem dodzwonić się do pana Tomasza, lecz jego telefon milczał. Minęliśmy Grodzisko i już po lewej stronie widzieliśmy błyskające wśród drzew fale na Jeziorze Myczkowskim. Poszliśmy na skróty, nie do brodu, lecz przez kładkę nad Bereźnicą. Gdy tylko wyszliśmy na ścieżkę prowadzącą wprost do ośrodka „Berdo”, zobaczyliśmy wygrzewającego się w słońcu Milimetra. Na nasz widok usiadł. — Czekałem na was — oznajmił. — Do bazy przyjechało dwóch

ponurych facetów. Od rana wypatrują was. Szczególnie interesuje ich Paweł. — Co to za jedni? — pytałem. — Jak wyglądają? — Machnęli nam jakimiś legitymacjami — opowiadał Milimetr. — Ubrali się bardzo dobrze jak na taką pogodę: garnitury, ciemne okulary. Pod pachami mają tajemnicze zgrubienia. Wypisz, wymaluj tajne służby, faceci w czerni. — Pewnie Urząd Ochrony Państwa chce nas przesłuchać — domyślałem się. Ze smętnymi minami szliśmy do bazy. Wiedziałem, że rozmowa z agentami zajmie wiele czasu, tak

cennego i potrzebnego mi na powrót do Warszawy. Faceci w czerni, jak ich określił Milimetr, siedzieli w chłodnym wnętrzu domku, w którym nocowałem. Rękę daję uciąć, że nie mieli skrupułów przed przeszukaniem moich rzeczy. — Chcielibyśmy zostać sami z panem Pawłem Dańcem — powiedział wyższy do Tomka. — Będę u siebie — powiedział do mnie przyjaciel i wyszedł. Dał do zrozumienia, że jeśli coś będzie nie tak, to on czeka w sąsiednim domku. — Reprezentujemy

państwowy urząd — poinformował mnie ten sam agent. — Proszę, oto nasze legitymacje. Obejrzałem oba dokumenty bardzo uważnie. Trochę zdziwiłem się, że akurat ta agencja rządowa interesuje się moją skromną osobą. — Chodzi nam o Pana Samochodzika, pana szefa. Chcielibyśmy zadać panu kilka pytań Rozmowa trwała godzinę, mimo że mogła zająć kwadrans. Jak domyśliłem się, pan Tomasz został wplątany w dziwną sprawę, którą interesowały się wywiady wielu krajów. — Dobrze, to na razie tyle. Proszę pojechać po swojego szefa na

przystanek PKS–u Wisła Czarne II. Będzie tam na pana czekał o dwudziestej drugiej. Agenci wyszli i Milimetr odwiózł ich na drugą stronę „Bieszczadzkim Cybuchem”. — O co chodziło? — zapytał mnie Tomek. Staliśmy na pomoście przystani. Patrzyłem za szalupą z agentami na pokładzie. — Nie wiem. Nie sądzę, żeby mój szef na starość stracił rozum, ale został wplątany w walkę wywiadów. — Chodź, coś zjesz przed drogą, a Milimetr zrobi ci wałówkę na drogę powrotną — Tomek chwycił mnie

za ramię i zaprowadził do stołówki. Po półgodzinie serdecznie uściskałem mego przyjaciela oraz Milimetra. Mocarne ramiona tego drugiego jeszcze długo czułem na swoich plecach. Facet mógłby stawać do zawodów na rękę z Sylvestrem Stallone. Gdy zasiadłem w przytulnym wnętrzu Rosynanta, od razu zrobiło mi się lepiej. Ponownie zrobiłem solidny test jego amortyzatorów na drodze do Zwierzynia. Gdy wyjechałem na asfalt, wpisałem do komputera pokładowego nazwę podaną przez agentów. Wisła Czarne znajdowała się w Beskidzie Śląskim, a ów przystanek był u stóp

blisko tysiącmetrowej wysokości gór o nazwie Czarny oraz Przypór. Przycisnąłem pedał gazu, żeby zdążyć na umówione spotkanie. Obawiałem się, czy nie zapłacę gdzieś mandatu. O dziwo patrole drogówki na całej trasie nie zwracały na mnie uwagi, za to bardzo sprawnie wyłapywały piratów drogowych. — Ktoś oczyścił mi trasę — pomyślałem. Kwadrans przed czasem minąłem przystanek. Wjechałem w pierwszą z brzegu drogę pro wadzącą w górę, zawróciłem i włączyłem na przedniej szybie noktowizor. Dodatkowo lustrowałem okolicę lunetą z

podłączonym czujnikiem podczerwieni. Nigdzie nie widziałem żywej duszy. Zadzwonił mój telefon komórkowy. — Witaj, Pawle! — odezwał się Pan Samochodzik. — Panie Tomaszu — krzyknąłem — gdzie pan jest?! — Pięć metrów od ciebie, na lewo. Spojrzałem w tamtą stronę. Widziałem tylko ścianę zieleni. Wycelowałem tam lunetę. — Ten bajer możesz sobie darować — mruknął szef. — Okazało się, że w zwykłym maluchu można zamontować sprzęt rozpraszający ciepło na boki. W podczerwieni nic nie

zobaczysz. Po chwili z krzaków wyszedł pan Tomasz i wsiadł do Rosynanta. — Jedź do Warszawy, mój samochód już tam jest — powiedział. — Brzmi to jak hasło niemieckich firm turystycznych: „Jedź do Polski, twoje auto już tam jest” — zażartowałem. Szef położył na desce rozdzielczej nieduże pudełko wielkości kasety magnetofonowej. — To urządzenie uniemożliwiające podsłuch naszej rozmowy — oświadczył. Całą drogę do Warszawy opowiadał mi o swoich przygodach.

Przedstawił mi też plan poszukiwań Kaukaskiego Wilka. Odwiozłem szefa do domu i gdy położyłem się do własnego łóżka, długo nie mogłem zasnąć. Następnego dnia stawiłem się z samego rana w gabinecie Pana Samochodzika. Na jego biurku znowu leżało to małe pudełeczko. — Po pierwsze, pojedziesz po Leśnika — rozkazał mi. — W operacji, w którą zaangażowali się agenci wywiadów, nie możemy sobie pozwolić na błędy. Leśnik, a właściwie Michał, był komandosem ze sławnej jednostki GROM. Okazał nam wielką pomoc w

czasie poszukiwań oryginalnych dokumentów „Walkirii”, czyli planów obalenia Hitlera, które ukryto na Mazurach. Teraz szef zadecydował, że jego umiejętności przydadzą się nam. Mieliśmy zgodę na jego „wypożyczenie”, choć sam zainteresowany jeszcze o tym nie wiedział. Moim zadaniem było zwerbowanie go do naszej misji. — Michał jest teraz na poligonie w Bemowie Piskim pod Orzyszem — poinformował mnie pan Tomasz. — Zgłosisz się do komendanta poligonu, który powie ci, gdzie szukać Leśnika. Potem spotkamy się w Rucianem–Nidzie

Po kwadransie pędziłem już na Mazury. W południe zameldowałem się w gabinecie komendanta poligonu. — Wiem, o co chodzi — powiedział na wstępie komendant. Był to mężczyzna średniego wzrostu z ogromnym wąsem. Sprawiał wrażenie groźnego, lecz w jego oczach błyszczały wesołe ogniki. Przypominał przedwojennego rotmistrza ułanów. Czekał już na mnie terenowy mercedes z kierowcą. Młody żołnierz służby zasadniczej bez słowa zawiózł mnie na skrzyżowanie pomiędzy Szwejkowskimi Wzgórzami a Oszczywilskimi Pagórkami. Wysiadłem i mercedes natychmiast odjechał.

Zostałem sam, chyba w najwyższym punkcie poligonu. Mimo palącego słońca czułem porywy silnego i chłodnego wiatru. Po chwili znalazłem się w tumanie kurzu wzniesionego w górę gąsienicami bojowych wozów piechoty i kołami ciężarówek zamaskowanych gałęziami krzewów. — Pan do tego komandosa? — zapytał mnie barczysty major w czarnym berecie wojsk pancernych. — Tak — odpowiedziałem. — Tu Bravo pięćset jeden do Tango trzysta — powiedział major do radiotelefonu zawieszonego u pasa. — Mamy gościa do Jamajki. Wykonać sto dwa.

— Tu Tango trzysta, wykonać sto dwa, zrozumiałem — padła odpowiedź. — Po lewej stronie mamy strzelnicę czołgową, po prawej strzelnicę artyleryjską, a środek zarezerwowano na pas taktyczny — tłumaczył mi major. — Ten pana komandos jest tam — ręką wskazał odległy las. — Za rzeczką Dziękałówką prowadzi szkolenie survivalowe dla litewsko–polskiego batalionu sił pokojowych ONZ. Dziś ten batalion naciera na mieszaną jednostkę pancerną polsko–niemiecką ze Szczecina. Zadaniem atakujących jest przeprowadzenie kilku akcji

dywersyjnych na tyłach wroga. Tylko niemieccy obserwatorzy wiedzą, gdzie może być ten komandos. Czekaliśmy jeszcze dwie minuty, gdy usłyszałem w powietrzu znany mi dotąd tylko z filmów odgłos pracy silnika amerykańskiego helikoptera UH– 1 Bell. Jest to maszyna wielozadaniowa; najczęściej była używana przez amerykańskie wojska w Wietnamie. Śmigłowiec, który zawisł nad naszymi głowami miał niemieckie oznaczenia przynależności państwowej. Pilot posadził maszynę, a major pchnął mnie w jej stronę. — Uważaj pan na głowę! — zawołał na pożegnanie.

Wsiadłem do helikoptera. Z przodu siedziało dwóch pilotów, a w przedziale transportowym dwóch oficerów niemieckich i polski kapitan. Ten oficer podał mi hełm ze słuchawkami. — Nie ma sensu krzyczeć i tak nie wygramy z rykiem silnika — powiedział kapitan. — Polecimy na pozycję Jamajka dwieście. Dalej musi pan sobie sam dać radę. Proszę się trzymać. Nikt nie martwił się otwartymi na oścież drzwiami. Poczułem się jak bohater filmów wojennych o Wietnamie, gdy Bell wzniósł się w powietrze, przechylił się na prawo, tak że o mało nie wypadłem na zewnątrz i ostro ruszył

do przodu. Lecieliśmy na wysokości kilkunastu metrów. Pod nami migał typowy krajobraz poligonu: okopy, piaskowe drogi rozjeżdżone gąsienicami, kolumny pieszych. Nagle w słuchawkach usłyszałem dźwięki rock’n’rollowych piosenek z lat sześćdziesiątych. Piloci postanowili popisać się swymi umiejętnościami i zaczęli prawdziwy taniec pomiędzy czubkami drzew. Zaparło mi dech w piersiach, gdy helikopter ostro wznosił się przed jakimś laskiem i potem ostro pikował ku ziemi, by wyrównać lot ledwie kilka metrów nad ziemią. Oficerowie niemieccy widząc moją minę uśmiechnęli się. Pilot obrócił się

w fotelu, spojrzał na mnie i podniósł kciuk ku górze. Odpowiedziałem mu tym samym gestem. Wtedy on zakręcił w powietrzu palcem robiąc kółko, potem skierował palec do dołu, wskazał na mnie, a potem na drzwi. — Wszystko jasne — powiedziałem po niemiecku do mikrofonu. Pilot tylko się roześmiał. Gestami wskazał mi, że gdy śmigłowiec zrobi koło i obniży lot mam wyskoczyć. Pod nami była mała łąka porośnięta trawą. Tuż obok przepływała Dziękałówka. Zapewne Niemcy nie chcieli ryzykować lądowania obawiając się, że jest tu podmokły teren.

Po wylądowaniu przekonałem się, że piloci mieli dobre przeczucie. Stałem po kostki w błocie. Powoli poczłapałem do krawędzi lasu. Otarłem buty o trawę. Za krzakami zauważyłem żółty pas drogi. Wyszedłem na nią i zacząłem nasłuchiwać. Oprócz świergotu ptaków nic nie słyszałem. Sięgnąłem do bocznej kieszeni spodni po mapę i usiadłem pod drzewem. Właśnie chciałem wyciągnąć kompas, gdy poczułem na szyi silny ucisk. Prawym łokciem uderzyłem pod pachę atakującego mnie człowieka. Rozległo się sapnięcie, lecz nadal na karku czułem czyjś gorący oddech. Szarpnąłem się do przodu, na środek drogi. Obróciłem się i stanąłem oko w

oko z zamaskowanym siatką i kępkami trawy żołnierzem. Wtedy po moich bokach jak duchy zjawili się inni. Ci byli ostrożniejsi i po prostu mierzyli do mnie z karabinów. Wszyscy mieli czerwone opaski na ramionach. — Jesteś wzięty do niewoli — powiadomił mnie kapral. — Ręce do góry. Posłusznie wykonałem rozkaz. — To pomyłka, szukam tu pewnego człowieka — tłumaczyłem. — Panowie, jestem z zupełnie innej bajki i nie biorę udziału w ćwiczeniach. — Dobra, dobra — kapral nie wierzył mi. — Wilki i ten ich komandos wysłali cię na zwiady. Dali ci

nawet amerykański mundur. Myśleli, że nie odróżniamy niemieckiego od amerykańskiego. Nie masz opaski, więc jesteś szpiegiem. — Ależ Nie dane mi było dopowiedzieć, gdyż dwóch silnych żołnierzy chwyciło mnie od tyłu, związało mi ręce za plecami, a usta zakleiło plastrem. Prowadzili mnie kilometr przez las. Doszliśmy do ich bazy w głębokim lesie. Stanowiska karabinów maszynowych i moździerzy były zamaskowane. Z pozoru był to zwykły las. Kapral podszedł do jednego z drzew i zastukał w nie. Pod naszymi stopami otworzyła się klapa i wysunęła się z niej

lufa karabinu, a potem czujny podoficer niemiecki. — Mamy szpiega — zameldował po angielsku kapral. Zostałem pchnięty w dół i znalazłem się na stanowisku dowodzenia w głębokiej ziemiance. Wszystko zostało tu wykonane z bali drewna. Na stołach stały radiostacje. W centralnym miejscu na składanych krzesełkach siedziała grupa polskich i niemieckich oficerów. — Patrol schwytał szpiega przeciwnika w pobliżu bagna — powiadomił ich podoficer niemiecki. Całe towarzystwo patrzyło na mnie z uwagą. Pułkownik z białą opaską,

identyczną jaką miał major na skrzyżowaniu, przyglądał mi się z rozbawieniem. — Wilki wprowadziły ciekawy element do manewrów — powiedział po chwili. Niemiec z dystynkcjami majora patrzył na mnie zimno przez szkła okularów. — Przeszukać go! — rozkazał. — Może mieć przecież bombę albo nadajnik, dzięki któremu Wilki nas namierzą. Natychmiast wykonano rozkaz. Na stół wyłożono moją legitymację służbową. Polscy oficerowie po zapoznaniu się z dokumentem zdębieli.

— Chyba zaszła jakaś pomyłka — mruknął jeden z nich. — Kim pan jest? Co pan tu robi? — wypytywał drugi. — Jestem muzealnikiem i szukam tu mojego przyjaciela — oświadczyłem. — Chyba trzeba będzie wezwać żandarmerię — zaproponował pułkownik–rozjemca. — Nie trzeba — zapewniałem. — Kierownik poligonu wie, że tu jestem, a powiedziano mi, że kolega tu gdzieś jest. Wypuśćcie mnie, a ja go znajdę — Gada jak szpieg — mruknął niemiecki podoficer.

— Zatrzymajmy go na razie tu, a po zakończeniu ćwiczenia wezwiemy żandarmów — orzekli polscy oficerowie. Stałem się więc jeńcem przeciwników Michała. Wyprowadzono mnie na dwór, postawiono przy mnie dwóch młodych żołnierzy– wartowników, rozwiązano ręce i zakazano łażenia po obozie. — Gdzie są „niebiescy”? — zapytałem wartownika z lewej. — Tam — odruchowo pokazał mi kierunek ręką. — Cicho bądź, pacanie — strofował go kolega. — O jakich „niebieskich” panu chodzi? — pytał

mnie. — Skoro wy jesteście „czerwoni”, to jak wskazuje praktyka poligonowa, wasi przeciwnicy to „niebiescy” — powiedziałem. — Był pan na poligonach? — dopytywał się ten z prawej. — O, i to na niejednym — mówiłem tonem starego wiarusa. — Służyłem w... Ugryzłem się w język. — Gdzie pan służył? — W artylerii, właściwie w kompanii zabezpieczenia pułku artylerii. Nie będę kłamał, jestem kucharzem. Moje oświadczenie zostało

skwitowane śmiechem. — Gdzie jest latryna? — spytałem. — Bierzesz saperkę i idziesz w las — usłyszałem. — Chce się dziecku zrobić ka–ka? Smutno pokiwałem głową. — Po takich przeżyciach — mruknąłem. Znowu wartownicy pokładali się ze śmiechu. — Nie trzeba było jeść tyle grochowy — docinali mi. — Bierz łopatkę, tylko jej nie zabrudź. Poprowadzili mnie w pobliskie krzaki i stanęli metr ode mnie. — Sorry, ale w takiej

chwili chciałbym być sam — rzuciłem. Pozornie nie zwracając uwagi na efekt tych słów zacząłem kopać mały dołek, a potem rozpocząłem żmudną procedurę rozpinania spodni. Wartownicy uznali, że naprawdę poczułem silny zew natury i odeszli na pięć metrów. Nie rozbierając się przysiadłem na skraju wielkiego pola paproci. Pięć metrów za nimi zaczynał się gęsty las świerkowy. — Hej! Macie papier toaletowy?! — zawołałem. Znowu rozbawiłem wartowników. — Dokoła pełno liści — odpowiedzieli. Zrobili błąd, nawet się nie oglądali,

a ja, gdy oni byli zajęci przypalaniem papierosów, byłem już w połowie drogi do świerkowego lasku. Skulony skradałem się pod rozłożystymi liśćmi paproci. Niestety suche gałęzie świerku, tak zbawienne dla szukających chrustu, okazały się nieprzyjazne dla takiego uciekiniera jak ja. Jedna z nich głośno trzasnęła. — Ty, kucharz! Nie rób jaj! Gdzie jesteś?! — krzyczeli wartownicy. — Stary nam łeb urwie! Zacząłem czołgać się, lecz musiałem zerwać się z miejsca, bo wartownicy rozpoczęli pościg za mną. Oczywiście mogłem spokojnie odcierpieć swoje w niewoli i po

ćwiczeniach skontaktować się z Michałem, lecz nie miałem czasu i musiałem czym prędzej spotkać się z kolegą. — Ucieka do strumyka! — informowali się wartownicy. Przyśpieszyłem i przedzierałem się pomiędzy świerkami. Już chciałem skoczyć nad zapowiadanym strumykiem, gdy spostrzegłem, że rów jest szerszy, niż myślałem. Natychmiast chwyciłem się rosnącej na krawędzi brzózki i wykonałem obrót wokół jej pnia. Wartownicy nie mieli dość sprytu, a że byli rozpędzeni i nie zdążyli zahamować, wpadli do wody. Nie patrząc na nich uciekałem dalej. Za sobą

słyszałem, że do pościgu dołączyli inni żołnierze. Wybiegłem na leśną drogę i zacząłem biec. Chciałem jak najdalej oderwać się od pościgu. „Fortele! Pawle, gdzie są twoje fortele?” — myślałem. Do ścigających dołączył jakiś samochód. Jednocześnie zauważyłem, że las wokół mnie dziwnie ożył. Wydawało mi się, że między krzakami przemykają zamaskowane postacie. Rozległ się krzyk puchacza. Odpowiedziało cykanie cykad. „Amerykańskie cykady tutaj?!” — pomyślałem zdziwiony. Wtedy przypomniało mi się, że

alianccy spadochroniarze lądujący w Normandii, w noc poprzedzającą wielki desant 6 czerwca 1944 roku, używali właśnie zabawek naśladujących odgłosy cykad. Wiedziałem już, że „niebiescy” muszą tu gdzieś być. Nagle po prawej stronie zauważyłem okop biegnący prostopadle do drogi, głęboko w las. Wskoczyłem do niego, w nadziei ukrycia się w nim. Gdy byłem już w dole, zauważyłem za sobą wejście do ziemianki znajdującej się pod drogą. Wlazłem do niej. Schron był zbudowany z drewnianych bali. Miał dwa metry szerokości i trzy długości oraz metr wysokości. W kącie leżała spora kupa

liści. Postanowiłem skryć się w nich. Wpierw jednak znalezioną u wejścia świerkową gałązką zatarłem ślady swych butów. Drogą przejechał samochód, a na moją głowę posypały się drobiny ziemi. Był najwyższy czas, żeby zamaskować się. Powoli zbliżyłem się do kupy liści. Nagle moja kryjówka ożyła, a mnie otoczyły dwie pary niezwykle troskliwych rąk. Jedna para przeszukała mnie w poszukiwaniu broni i następnie zasłoniła usta. Druga para wciągnęła mnie głębiej i przykryła siatką maskującą oraz wcisnęła w żebra lufę pistoletu. Wokół nas rozlegały się odgłosy

pogoni, które umilkły chyba po godzinie. — Czysto — rzuciła zamaskowana postać zaglądając do schronu. — Co tam macie? — zapytał ktoś na mój widok. — Uciekał przed „czerwonymi” — zameldował jeden z żołnierzy, którzy mnie schwytali. — Złapaliśmy jeszcze kilku, to wystarczy — stwierdził ten, który zaglądał. — Wracamy do bazy. Przez całą drogę nie widziałem w lesie nikogo oprócz tych dwóch „niebieskich”, którzy towarzyszyli mi. W bazie grupa wypadowa urządziła wzorem myśliwych pokot. Na ziemi leżeli powiązani jak barany żołnierze z

czerwonymi opaskami. „Niebiescy” mieli na sobie siatki maskujące, a pod hełmy założyli brązowe kominiarki. Ułożono mnie pomiędzy jednym z moich niefortunnych byłych wartowników a polskim oficerem, który pierwszy stwierdził, że chyba zaszła jakaś pomyłka i nie jestem szpiegiem. — Z pana to niezły numer — rzucił mi na powitanie. — Niech no ja pana kiedyś dorwę — dopowiedział wartownik. — Meldujemy powrót z patrolu — dowodzący „niebieskimi” stanął na baczność przed olbrzymim gościem w amerykańskim uniformie typu woodland, podobnie jak reszta

zamaskowanym siatką. Domyślałem się, że ten wielkolud to oficer litewskiej brygady „Żelazny Wilk” współtworzącej polsko–litewski batalion sił pokojowych ONZ. Ze względu na charakter jednostki i to, że musiała ewentualnie współpracować z armiami innych państw, językiem obowiązującym w tej formacji był angielski. Oficer stawał nad każdym z nas i zaglądał nam w oczy. Gdy zatrzymał się przy mnie, mimo że były to przecież tylko ćwiczenia, zrobiło mi się zimno. Dłuższą chwilę przyglądał mi się. — Ten jest jakiś dziwny — powiedział o mnie.

— Uciekał przed „czerwonymi” — powiadomił go dowódca patrolu. — Aha — mruknął oficer i znowu mi się przyglądał. — Myśleliśmy, że to wasz szpieg, wyglądał jak jakiś szalony ekolog albo ornitolog — usłużnie podpowiedział leżący obok mnie oficer. Olbrzym w woodlandzie wykonał gwałtowny ruch ręką. Odruchowo zamknąłem oczy. On tylko zdjął kominiarkę. — Pawle, witaj w piekle — nad sobą ujrzałem uśmiechniętą twarz Michała, którego nazywaliśmy Leśnikiem.

ROZDZIAŁ 9 WERBUJĘ MICHAŁA • ZE SPIDEREM NA MAZURY • „CZARNA JACHTA” • WALCZĘ PO STRONIE „NIEBIESKICH” • EKSPLOZJA W LATRYNIE • POSTÓJ W MIKOŁAJKACH • KTO NAS ŚLEDZI? • POJAWIENIE SIĘ BATURY

Nie mogłem uwierzyć własnym oczom. Leśnik rozwiązał moje więzy i uściskał mnie serdecznie. — Miło cię widzieć — powiedział, gdy rozcierałem plecy po powitalnych uściskach. — Co cię tu sprowadza? Wstąpiłeś do armii? — Jeszcze mi starcza z ministerialnej pensji — rzuciłem. — Oficer też nie ma kokosów — mruknął oficer leżący na ziemi. — Michale, mam do ciebie prośbę — szepnąłem. — Dobra, chodź — Michał pociągnął mnie za ramię. Odeszliśmy dziesięć metrów od

reszty żołnierzy. Usiedliśmy na nagrzanej ściółce. Leśnik wyjął papierosa i zapalił. — W czym problem? — zapytał. — Potrzebujemy twojej pomocy — wyjaśniałem. — Odnoszę wrażenie, że mój szef trochę dmucha na zimne, ale im będzie nas więcej, tym lepiej. Otóż jest to sprawa, którą dość nieoczekiwanie zainteresowało się kilka wywiadów, a dotyczy ona Kaukazu. — Gorący temat, Czeczeńcy nigdy nie poddadzą się dyktatowi Moskwy — stwierdził Leśnik. — Ale co muzealnicy mają wspólnego z polityką?

— Pan Samochodzik poznał Niemca, który w czasie drugiej wojny światowej wspiął się na Elbrus, najwyższą górę Kaukazu. Celem tej misji było odnalezienie pewnej złotej figurki nazywanej Wilkiem Kaukazu. Pech chciał, że Niemca, po spotkaniu z panem Tomaszem, najprawdopodobniej ktoś zamordował. Moim szefem zainteresowali się dziwni ludzie: były agent KGB, dezerterka z brytyjskiego wywiadu i jakiś agent z Niemiec. — I co? Wszyscy napalili się na jakąś złotą figurkę? — Leśnik nie dowierzał. — Chodzi o legendę związaną z tym posążkiem

— Ci goście z agencji wywiadowczych mają chyba pomieszane w mózgach — Leśnik nie miał chyba najlepszego zdania o tajnych agentach. — A po co wam ktoś taki jak ja? — dopytywał się. Spojrzałem wymownie na jego mundur i broń. — Nie obraź się, ale głupio prowadzić poszukiwania będąc otoczonym dyskretną opieką policji albo co gorsza — tajnych służb — tłumaczyłem. — Mówiąc wprost, potrzebujemy ochroniarza, a ty sam wiesz, że jesteś dobry. Do tego masz żyłkę detektywistyczną. Z tobą będzie nas czterech.

— A kto jest czwarty? — Spider, specjalista od spraw Kaukazu. Leśnik zaciągnął się i wypuścił gęsty kłąb dymu. — Mamy pozwolenie od twoich zwierzchników na „wypożyczenie” ciebie — zachęcałem. — Kiedy chcecie zacząć? — Jak najszybciej — odpowiedziałem. — To będziesz musiał się sprężać — rzekł Leśnik z dziwnym uśmiechem na twarzy. — Kapralu! — zawołał swojego podoficera. — Przynieście dla kolegi niebieską opaskę! Spider

zajechał

po

mnie

w

umówionym terminie. Przed ministerstwem stał tarpan z rejestracją dawnego województwa suwalskiego. — Witam, panie Tomaszu! — przywitał mnie Spider. — Te blaszki to dla niepoznaki — wskazał rejestrację. — Mam cały zapas tablic, a te sprawdzą się we wschodniej części Mazur. Zauważyłem, że na plandece skrywającej tylną część pojazdu umieszczono nawet reklamę jednego z mazurskich pensjonatów. Wrzuciłem na tylne siedzenia swój plecak i powoli ruszyliśmy w stronę Mazur. W południe zajechaliśmy do Rucianego–Nidy. — Na przystani Eugeniusza

Faryja slipuję mój jacht — wyjaśnił mi Spider. Osobiście przywitał nas właściciel ogromnego portu, jednego z najlepszych i najchętniej uczęszczanych przez żeglarzy. Był to mężczyzna średniego wzrostu z solidnym, bosmańskim brzuchem, wielką czarną brodą, pod którą prawie stale czaił się uśmiech. — Jak tam, Spider, znowu ruszasz sztormować na Śniardwach? — spytał na powitanie. — Tak, przy okazji biorę grupę przyjaciół — odpowiedział Spider. — Jak tam „Nowotko”? — Dobrze — pan Faryj uśmiechnął się. — To tamten wrak —

wskazał mi ręką. — Dawniej był to najszybszy parowiec na Mazurach. Za Niemca nazywał się „Ostpreussen”, po wojnie „Marceli Nowotko”, a teraz „Kuba”. Ma piękną linię kadłuba i chcę go przywrócić do życia, żeby kursował z Rucianego do Pisza. Pokiwałem głową na znak, że to świetny pomysł. Do wieczora zajmowaliśmy się wodowaniem jachtu Spidera, który na burcie miał wypisane „Czarna Jachta”. Był to jednomasztowiec o tradycyjnym ożaglowaniu, z kadłubem długości ośmiu metrów i z prosto ściętym dziobem i rufą. Miał przestronną kabinę zdolną pomieścić siedem osób.

— Skąd ta dziwna nazwa? — zapytałem Spidera. — Kiedyś łaziłem z plecakiem po Puszczy Boreckiej — opowiadał Spider. — Nocowałem u pewnego Mazura, który opowiedział mi cudowną legendę o pewnym mazurskim diable. Miał on ogromną łajbę nazywaną przez rybaków „Czarną Jachta”. Bogaci rybacy mający prawo łowić sieciami prosili Boga, żeby pogonił z jezior biedaków polujących z ościeniami. Ci znowu błagali o dobre połowy. Wszystkich rozsądził diabeł, jego „Czarna Jachta” spłynęła z chmur i przepłynęła przez wszystkie mazurskie jeziora. Ryby były wyrzucane przez

szatana na łąki i lasy, a raki wbijane w muł. Ryby wyrzucone na pola sprawiły, że nie było zbiorów. Trzy miesiące minęły, nim jeziora znowu były rybne. Dziadek tego Mazura cudem ocalał po tym pogromie, bo „Czarna Jachta” tylko otarła się swoją burtą o wyspę, gdzie skrył się biedny rybak. Sprawdziłem tę historię i wie pan, że ma ona pewne uzasadnienie. W 1712 roku na Mazurach zanotowano nadzwyczajny pomór ryb, a rok później nieurodzaj zboża. Zasłuchany w opowieść nie zauważyłem, jak niepostrzeżenie nad zatokę zaczął wdzierać się wieczór. — No to będziemy czekać

— mruknął Spider myśląc o Pawle. — Chodźmy coś zjeść. U Faryja są pyszne sielawy. Weszliśmy do tawerny i zamówiliśmy po porcji sielaw. Rzeczywiście ryby były pyszne, a palce, którymi je jedliśmy, natychmiast nasiąknęły zapachem dymu, w którym były wędzone. — Jak to? Mam nosić niebieską opaskę? Po co? — dziwiłem się. — Spokojnie — Leśnik poklepał mnie po ramieniu. — Nim dam ci odpowiedź, muszę skończyć to, co zacząłem, a ty mi w tym pomożesz.

— Jak? Leśnik podał mi garść wojskowych petard. — Wykonasz małą akcję dywersyjną. Obok sztabu, gdzie ciebie więziono, jest bateria wozów pancernych z przeciwpancernymi pociskami kierowanymi. Mam mało ludzi, więc wyślę tam ciebie samego. My zajmiemy się resztą sztabu. Zdetonowanie przez ciebie ładunków pozorujących będzie dla nas znakiem do ataku. Westchnąłem. — Dobra — powiedziałem. — Świetnie. Zobaczymy,

co zapamiętałeś z „czerwonych beretów”. Usiadłem pod drzewem i zacząłem sobie przypominać plan obozowiska, które miałem okazję odwiedzić jako jeniec. Leśnik zostawił mnie samego i odszedł do swoich żołnierzy. Gdy już sobie wszystko zaplanowałem, zacząłem oglądać ładunki, które miałem zdetonować. Na mój gust ich lonty były zdecydowanie za krótkie. Ze zdziwieniem zauważyłem, że były to petardy z napisem „Made in USA”. Ich zapalenie następowało po wyjęciu lontu i skruszeniu małej kapsułki na ich końcu. Czas detonacji ustawiało się wyciągając odpowiedniej długości lont,

maksymalnie metr, co dawało półminutowe opóźnienie. Linka lontu przypominała sznurek spleciony z dwóch wiązek. Postanowiłem rozpleść go i w ten sposób uzyskać więcej czasu. Jeszcze tylko przeniosłem zapalniki i wszystko było gotowe. — Smacznego! — szepnął kapral podając mi półlitrowy woreczek ze specjalnej folii przypominającej pozłotko z czekoladek. Były to osławione amerykańskie racje wojenne. Normalnie w folii znajdował się susz, który po dolaniu ciepłej wody zamieniał się w papkę, czyli obiad. Przyznam, że smakowało to

ohydnie, ale było pożywne. — Gotowy? — zapytał mnie Leśnik. — Tak. — Masz szminki. Pomaluj sobie twarz. Nie mamy dla ciebie kominiarki ani hełmu. Podał mi szminki i posłusznie wymalowałem sobie twarz oraz dłonie. — Musisz już iść, my wychodzimy za godzinę — rozkazał Leśnik. — Będziemy na pozycjach o dwudziestej drugiej. Wtedy ty wykonasz swoją robotę. Skinąłem tylko głową. Był już wieczór, gdy wyszedłem z obozu niebieskich. Postanowiłem dojść

do bazy czerwonych od wschodu. Musiałem więc najpierw pójść na południe, dwa razy sforsować rzeczkę i dopiero potem zakraść się do mego celu. Za pierwszym razem przeszedłem przez Dziękałówkę po zwalonym pniu drzewa. Po południowej stronie rzeki widziałem tylko samotne patrole „niebieskich”. Żaden z nich, nawet jeśli mnie widział, nie zatrzymywał mnie. Drugie forsowanie przeszkody wodnej odbyłem w komfortowych warunkach, na pokładzie pontonu jednego z plutonów zwiadowczych. Żołnierze zapytali mnie tylko o cel mojej wyprawy i od razu zaoferowali pomoc. Potem pozostało mi już tylko skradanie się dwa

kilometry przez las mieszany. Parne powietrze aż dusiło, pot spływał mi po czole i plecach. Ostrożnie szedłem przez wielkie połacie paproci sięgających do połowy ud. Nim postawiłem stopę, czubkami butów starałem się odsunąć gałęzie. Jednocześnie lustrowałem całą okolicę starając się wypatrzyć jakikolwiek ruch. Nic się nie działo. Pół kilometra od obozu wroga usłyszałem pierwsze odgłosy kroków. Ścieżką maszerował czteroosobowy patrol. Padłem na ziemię i wsłuchany w walenie ich buciorów czekałem, aż odejdą. Potem błyskawicznie przeskoczyłem przez ścieżkę i znalazłem

się w zaroślach leszczyn. Pod parasolem ich liści mogłem bezpiecznie iść, o ile nie poruszałem gałęziami. Następny etap przebyłem czołgając się pomiędzy świerkami. W ten sposób dotarłem do maleńkiego zagajnika dębów. Spojrzałem na zegarek. Było wpół do dwudziestej pierwszej. Miałem jeszcze półtorej godziny na pokonanie kolejnej linii wart oraz atak na oddział wozów pancernych. Postanowiłem wejść na drzewo i przyjrzeć się obozowisku. „Czerwoni” rozłożyli bazę po obu stronach leśnej drogi. Jej północna część znajdowała się w maleńkim zagajniku. Na północnej krawędzi lasku rozmieszczono wozy pancerne, za nimi

baterie moździerzy. Pomiędzy moździerzami a wozami pancernymi wykopano latrynę, czyli głęboki dół z poprzeczką do siadania. O tej porze to miejsce było szczególnie często odwiedzane, a jednocześnie odgrodzone krzakami od reszty biwaku. Sztab i namioty ukryto po drugiej stronie drogi. Dookoła piechota wykopała sobie stanowiska strzeleckie. W mej głowie wykluł się szatański pomysł. Następną godzinę spędziłem na czołganiu się, namiętnym wąchaniu ściółki leśnej, obserwowaniu okolicy. Potem rozmieściłem ładunki i zgniotłem zapalniki. Idealnie zmieściłem się w czasie. Wycofałem się na odległość

dwudziestu metrów, żeby dobrze obejrzeć widowisko. Czternaście sekund przed czasem wybuchły petardy umieszczone przy czterech wozach pancernych. Załogi wyskoczyły z nich zaskoczone i ogłuszone wybuchami. Piechota zerwała się z legowisk, prawie nikt jeszcze nie spał. Oficerowi — rozjemcy od razu wyłączyli całą baterię i ochraniającą ją piechotę z dalszych ćwiczeń. Podoficerowie wydali rozkaz ocalałym z pogromu żołnierzom ruszenia na odsiecz wozom pancernym oraz zajęcia stanowisk obronnych przed moździerzami. Grupki zmęczonego wojska zalała w tej chwili fala

zawartości dołu latryny, bo i tam umieściłem kilka petard. Nikt w tym rejonie nie myślał o walce, tylko o starciu z siebie śmierdzących plam. W tym czasie żołnierze Leśnika zaatakowali sztab. Wniknęli tak głęboko do bazy, że w pierwszych dziesięciu sekundach zajęli namiot dowódcy jednostki. Ukryty wśród drzew widziałem, jak oficerowie oprotestowali pomysł wysadzenia latryny w powietrze, lecz rozjemcy tylko się śmiali. Leśnik po półgodzinie od opanowania obozu stanął przy „zniszczonych wozach pancernych” i zapalił papierosa. Wyszedłem do niego. O dziwo, nie

miał już broni, a na plecach zawiesił sobie amerykański plecak wojskowy z ukrytym stelażem. — Idziemy? — spytał na mój widok. — Tak — odpowiedziałem. Leśnik poprowadził mnie przez las. Co jakiś czas spoglądał na zegarek i kompas. Wyprowadził mnie na łąkę, gdzie skakałem z niemieckiego helikoptera. — Zaraz będą — oznajmił wskazując niebo. Po kilku minutach usłyszałem nad sobą znany mi łomot silnika Bella. Zawisł pięć metrów nad nami, a ktoś wyrzucił do nas linę z szelkami. Leśnik

podczepił mnie i natychmiast poszybowałem ku górze. W drzwiach helikoptera przywitał mnie znany mi już niemiecki pilot. Wyłączył wyciągarkę, odpiął mnie i zrzucił sznur Leśnikowi. Po minucie lecieliśmy już na północ. Jasno świecił całym swym lodowatym obliczem księżyc, więc pilot znowu pozwolił sobie na puszczenie w słuchawkach rock’n’rolli i na szalony lot nad czubkami drzew. Po paru minutach lądowaliśmy na strzelnicy czołgowej. Podziękowaliśmy za lot i przesiedliśmy się do tarpana honkera. Szybko zawieziono nas do Bemowa Piskiego, gdzie czekał mój wierny Rosynant. Po chwili jechaliśmy już w stronę

Mikołajek. — Wiesz, że mało brakowało, a splamiłbyś generalski mundur? — odezwał się Leśnik. Milczałem skupiony na kierowaniu samochodem. — Generał, wizytator z Ministerstwa Obrony Narodowej właśnie wychodził na obchód stanowisk, gdy wzięliśmy go do niewoli — śmiał się mój kolega. — Nikt nie miał pretensji za ten dowcip? — Co ty. Stworzyłeś prawdziwą legendę poligonu. Włączyłem radio, żeby muzyka nie pozwoliła mi zasnąć.

— Czemu nie jedziesz przez Pisz? — zapytał Leśnik. — Byłoby bliżej do Rucianego i tamta droga jest mniej kręta. — Szef wie, że nie zdążę na spotkanie. Kazał mi przygotować bazę wypadową w Mikołajkach, nawet znalazł nam wolne miejsce w pensjonacie „Nad Skarpą”. Po północy zjawiliśmy się na ulicy Kajki w Mikołajkach. Prawie na samym jej końcu stał pensjonat. Miła pani w recepcji przywitała nas i dała klucze do pokoju. — Możemy prosić o kawę? — zapytałem. — Oczywiście.

Przydzielono nam pokój numer dziesięć z balkonem wychodzącym na Jezioro Mikołajskie. Nasza baza była niewielka, ale przytulna, mieściła dwa tapczany, szafę, głęboki fotel i co najważniejsze łazienkę z prysznicem. Leśnik wyszedł na balkon powdychać świeże powietrze, a ja czym prędzej wszedłem pod prysznic. W czasie mej kąpieli przyniesiono nam dzbanek kawy. Potem Leśnik wykąpał się i z głębokim westchnieniem zapadł się w fotel. Leżałem na łóżku i rozkoszowałem się chwilą spokoju. — Powiedz, co kombinujecie? — poprosił Leśnik. — Nie wiem, to wszystko

wymyślił Pan Samochodzik — przyznałem. — Na razie musimy dostać się do Rucianego, wsiąść na jacht, gdzie w czasie rejsu do Mikołajek poznamy szczegóły. — Dziwne, jakby nie można było od razu wszystkiego omówić tutaj — zauważył Leśnik. — Masz rację — przyznałem. — Mój szef, od kiedy wszedł do tajemniczego świata wywiadów i agentów, stał się nader ostrożny. — Kiedy mamy być w Rucianem? Spojrzałem na zegarek. — Dziś przed południem

— odpowiedziałem. — Mamy to zrobić niepostrzeżenie. Leśnik uśmiechnął się. — Mamy wejść do portu i wsiąść na łajbę tak, aby nas nikt nie zauważył? — powątpiewał. — Tak. Leśnik sięgnął po mapę. — Mamy kilkanaście kilometrów w linii prostej do przejścia — stwierdził. — Jeżeli chcemy pójść najkrótszą drogą, to musimy już wyjść, złapać rano prom na Bełdanach i od północy dojść do Rucianego. A musimy tam dostać się na piechotę? — Tak. — Jak pamiętam pana

Tomasza, to sprawiał wrażenie rozsądnego faceta. — Zapewniam cię, że tak jest nadal. Po kwadransie maszerowaliśmy w stronę centrum miasteczka, żeby przez kładkę przejść na drugą stronę jeziora. Przy rynku, przed hotelem „Mazur” zauważyłem coś, co mnie zmroziło. — Ktoś nas obserwuje — oznajmił Spider. Leżałem na ławeczce w kokpicie i wdychałem wieczorne powietrze przesiąknięte zapachem wody, smażonych ryb, wsłuchany w szanty śpiewane przez żeglarzy. — Skąd wiesz?

— Już w drodze z Warszawy cały czas jechały za nami trzy auta — relacjonował Spider. — Nie chciałem pana niepokoić. W fordzie mondeo siedziała nasza urodziwa ruda dezerterka. Volkswagen passat był napakowany czterema osiłkami z dzielnym Popowem na czele. Zaś w komfortowych warunkach w BMW siedziało dwóch kaukaskich górali. Podniosłem głowę i spojrzałem na niego. — Skąd wiesz, że to byli kaukascy górale? — zapytałem. — Panie Tomaszu! Pan wie, że walczyłem w Czeczenii. Tamtych twarzy nie zapomina się nigdy.

Gdy spędziłem z nimi pół roku, razem spaliśmy, kopaliśmy okopy, walczyliśmy — Zabijałeś ludzi? — ostrożnie dopytywałem się. Spider zamyślił się. — Jak to na wojnie — odpowiedział wymijająco. Nie kontynuowałem tego tematu, drażliwego dla każdego żołnierza. — Sądzisz, że agenci nadal siedzą nam na karku? — Tak — mruknął Spider. — Rosjanie Popowa zmieniają się dosyć regularnie i siedzą popijając piwo w tawernie. Blondyn od rudej zjada już trzecią porcję sielawy. Górale wybrali wariant minimum i czekają w krzakach

po drugiej stronie zatoki. Na ich miejscu, z ich fizjonomiami też starałbym się nie rzucać w oczy. — Co robimy? — Wiejemy na wodę. — Teraz. Na Jezioro Nidzkie nie ma co uciekać, bo nigdzie stamtąd nie wypłyniemy. Śluza na Guziance jest w nocy zamknięta. — Ma pan rację. Zerwiemy się z samego rana. I tak będziemy musieli czekać przed śluzą. Ułożyliśmy się spać. Jeszcze przed świtem Spider obudził mnie potrząsając moim ramieniem. — Już czas — szepnął. Podał mi kubek parującej kawy i

ręką wskazał stos kanapek. Zabrałem się do jedzenia. Spider cały czas wyglądał przez bulaje. — Tak jak myślałem — mruczał. — Poszli spać. Możemy wiać. Okazało się, że „Czarna Jachta” miała wbudowany silnik. Rzuciliśmy cumy i ze złożonym masztem wypłynęliśmy z portu. Spider sterował pod most i chciał wypłynąć na Jezioro Nidzkie. — Czemu tam płyniemy? — zdziwiłem się. — To proste — tłumaczył Spider. — Nie mamy pewności, czy szpiegujący nas rzeczywiście poszli spać. Jeśli wypłyniemy na Nidzkie, to

możemy ich zaskoczyć, a wtedy popełnią błąd i będą starali się wypożyczyć jakąś jednostkę pływającą, żeby mieć nas na oku. Nie chwaląc się, „Czarnej Jachty” nic nie przegoni. Mogą też od razu sprawdzić na Guziance. Kierownik przeprawy powie im, że nie pamięta lub nie widział takiego jachtu. Nasi przeciwnicy zwątpią. Są dwa wyjścia: albo będą nas szukać na jeziorach, albo przyczają się na śluzie. — No dobrze, a co my zrobimy? — Poczekamy. — Muszę w takim razie zadzwonić do Pawła. Sięgnąłem po telefon komórkowy

Spidera i wystukałem numer telefonu Pawła. Odezwał się już po pierwszym sygnale. — Pawle, gdzie jesteś? — zapytałem. — Przy promie — usłyszałem. — Dobrze, po przeprawie nie śpieszcie się. W południe spotkamy się na wprost zatoki, do której wpływa Iznota. Wiesz gdzie? — Tak. Panie Tomaszu, mam smutną wiadomość! — Leśnik nie zgodził się? — byłem zdziwiony. — Nie, jest ze mną. W Mikołajkach, przed hotelem „Mazur”

widziałem alfę romeo Jerzego Batury.

ROZDZIAŁ 10 PRZEPRAWA PROMEM • WYPŁYWAMY NA ŚNIARDWY • MARTWE MORZE WOKÓŁ NAS • KTO WALCZY O KAUKASKĄ ROPĘ? • POLACY NA KAUKAZIE • BURZA NA JEZIORZE ŚNIARDWY Wyłączyłem telefon komórkowy.

Leśnik wskazał ruchem głowy przeprawę. Właśnie przyszedł kapitan i na pokład promu zaczęły wyjeżdżać samochody. Uiściliśmy opłatę i wcisnęliśmy się koło relingów. — Myślisz, że Batura przyjechał tu w tej samej sprawie co ty? — zapytał Leśnik. — Jego obecność w Mikołajkach to nie przypadek — odpowiedziałem. Po kilku minutach znaleźliśmy się już na drugim brzegu. Skręciliśmy w prawo i ścieżką wzdłuż brzegu jeziora Bełdany szliśmy na południe. Po półtorej godziny byliśmy już w umówionym miejscu. Rozłożyliśmy się

pod drzewami i patrzyliśmy na jezioro budzące się do życia. Na jachtach pierwsze budziły się panie, które najpierw wyglądały, żeby ocenić pogodę i dobrać odpowiedni strój kąpielowy. Potem żeglarze siadali do śniadania słuchając porannych serwisów informacyjnych w radio. Na żer wyruszały pierwsze łabędzie i mewy. Leśnik, wybrał sobie ocienione miejsce, gdzie nie było mrówek, zsunął na oczy krótkie rondo swego wojskowego kapelusza i milczał. Ćmiłem fajkę i czekałem na jakikolwiek znak od szefa. Na bezczynnym lenistwie upłynął nam czas do południa. Wtedy ponownie zadzwonił mój telefon.

— Jesteście tam, gdzie się umówiliśmy? — usłyszałem głos pana Tomasza. — Tak. — Będziemy za kwadrans. Faktycznie, po kilkunastu minutach ujrzałem dobijający do brzegu drewniany jacht z napisem na dziobie: „Czarna Jachta”. Pan Samochodzik siedział w kokpicie, a sterował nie znany mi młodzieniec. Domyślałem się, że to Spider. Leśnik wstał, otrzepał spodnie i spokojnie wkroczył na pokład. — Dzień dobry! — przywitał się z panem Tomaszem. — Michał — powiedział podając rękę

sternikowi, którym był Spider. Przywitałem się z kapitanem łajby i wrzuciliśmy nasze plecaki do kabiny. — Może lepiej, żeby siedzieli w kabinie? — szef zapytał Spidera. — Nie muszą — stwierdził Spider. — Nasi prześladowcy na razie zgubili trop. Siedzieliśmy we czwórkę w kokpicie rozkoszując się żeglugą. W miejscu, gdzie łączą się jeziora Mikołajskie i Bełdany Spider zrobił zwrot przez rufę i skręciliśmy na Śniardwy. Każdy słyszał tę nazwę na lekcjach geografii. To największe polskie jezioro o powierzchni 11 340

hektarów, a w najgłębszym miejscu ma 23,4 metra głębokości. W najszerszym miejscu ma 13,4 kilometra szerokości oraz 22,1 kilometra długości. W dni ze złą aurą rzeczywiście nie widać brzegów i można odnieść wrażenie, że jest się na morzu. Specyfiką jeziora są szybkie zmiany pogody, które potrafią zaskoczyć niedoświadczonych żeglarzy, oraz głazy ukryte pod powierzchnią wody. Spider kierował jacht na sam środek jeziora. Wiał słaby wiatr i oprócz nas nikogo nie było na mazurskim morzu. Sternik rozejrzał się dookoła i najwyraźniej zadowolony klasnął w dłonie.

— Dobra, czas na naukę — powiedział. — Może pan przejąć ster? — poprosił pana Tomasza. Pan Samochodzik siadł do steru i prowadził łódź na południowy wschód. Z Leśnikiem siedzieliśmy na ławkach w kokpicie z wygodnie wyciągniętymi nogami, oparci o ściany kabiny. Czekaliśmy na to, co teraz nastąpi. — Może zacznę od końca — Spider zaczął przemowę. Jednocześnie sięgnął po termos z kawą i kanapki. — Szukamy Wilka Kaukazu. Był on ukryty pod szczytem Elbrusu, najwyższej góry Kaukazu. Został wydobyty przez Niemców latem 1942 roku. Jak wiecie, wilk jest symbolem

używanym przez islamskich bojowników. Szczególnie często widać ten emblemat w czasie relacji telewizyjnych z wojny w Czeczenii, gdzie to zwierzę jest godłem kraju. Kaukascy górale cenią wilka za jego siłę, spryt, indywidualizm, ale i umiejętność polowania w grupie. — Jeśli przyjrzeć się taktyce czeczeńskich grup partyzanckich, to jasne, że zachowują się jak wilki polujące na Rosjan — wtrącił Leśnik. — Tak jest — zgodził się Spider. — Nie będę ukrywał, że jakiś czas spędziłem wśród Czeczeńców, brałem udział w pierwszej wojnie z Rosjanami rozpoczętej w 1994 roku.

Wtedy to słyszałem legendę o Wilku Kaukazu, mitycznym zwierzęciu, które zjednoczy wszystkie ludy Kaukazu w walce z carską Rosją. Podobno ów wilk został uwięziony wysoko w górach i, jak wiemy z opowiadania Otto Eberschego, tak było w rzeczywistości. — Czy posiadanie przez kogoś Wilka Kaukazu teraz mogłoby spowodować wybuch takiego powstania? — powątpiewałem. — Samo posiadanie figurki z całą pewnością nie — stwierdził Spider. — Nikt już w takie bajki nie wierzy, a wojna toczy się zupełnie o co innego. Chodzi o to, którędy będzie pompowana ropa z Azerbejdżanu: czy na

południe od Kaukazu do Turcji, czy gotowym już rurociągiem przez teren Czeczenii do Rosji. Złoża w Morzu Kaspijskim porównywane są z tymi w Kuwejcie. Rosja nie może stracić takiej okazji do kontrolowania tak dużej ilości ropy naftowej. Wracając do Wilka Kaukazu Można rzec, że jego posiadacz mógłby łatwo zyskać poparcie starszyzn w górskich wioskach, a więc miałby tam doskonałą bazę wypadową. Zauważcie, że Rosjanie nigdy w pełni nie kontrolowali czeczeńskich gór. — To czemu tak wielu osobom zależy na posiadaniu posążka? — wtrąciłem. — Pana Tomasza śledzili Angielka, Niemiec, Rosjanin.

— Ropa — mruknął Leśnik. — Masz rację — przyznał Spider. — Do 1989 roku radzieckie republiki zakaukaskie przypominały moskiewskie kolonie. Granica między tymi republikami a bliskowschodnimi sąsiadami była martwa i zamknięta. Pierwszym, który postanowił otworzyć złoża w Azerbejdżanie dla świata był Stephen Remp, Amerykanin, szef szkockiej firmy naftowej Amoco. Po rocznym pobycie w Baku uzyskał to, o co walczył. Azerska firma państwowa zajmująca się wydobyciem ropy najęła go, aby pomógł wybrać zachodnią korporację, która zajęłaby się

eksploatacją kaspijskich złóż. Koncerny British Petroleum i amerykański Amoco stoczyły zaciętą walkę o coś, co nazywano „kontraktem stulecia”. Wygrał Amoco. Rosjanie nie pozostawali bierni i skutecznie podgrzewali atmosferę na Zakaukaziu wspomagając Armenię walczącą z Azerbejdżanem o Górny Karabach; wspierali też rewolty przeciw legalnym władzom Azerbejdżanu. We wrześniu 1994 roku podpisano ów kontrakt. Teraz należało wydobytą i przetworzoną ropę przetransportować. Brytyjski BP, mający udziały w spółce wydobywającej kaspijską ropę, był za modernizacją rurociągu biegnącego przez Rosję, a

właściwie przez Dagestan i Czeczenię, do rosyjskiego portu Noworosyjska. Amerykanie chcieli niezależności od Rosjan i optowali za budową nowego rurociągu do Gruzji, a może nawet dalej, do Turcji. Pan Tomasz puścił szoty grota, a żagiel smętnie zwisał. Na Śniardwach była flauta, wszystko zamarło, nie dobiegały do nas ptasie śpiewy. Z rzadka na powierzchni wody pojawiały się kółka świadczące, że ryby wciąż starają się złapać drobne muszki fruwające tuż nad lustrem jeziora. — Czy naprawdę wojna w Czeczenii miała tak silny związek z rurociągiem? — powątpiewał pan

Tomasz. — Oczywiście — Spider mówił zapatrzony w dal. — Rosji chodziło też o prestiż. Wystarczy jednak skojarzyć sobie fakty. W sierpniu 1994 roku Umar Awturchanow, sołtys gminy Nadtereczno ogłosił, że obali prezydenta Dżochara Dudajewa. W obawie przed dżygitami Dudajewa skrył się pod opiekuńcze skrzydła Rosji. Jeszcze w sierpniu wojska rządowe zaatakowały pozycje opozycjonistów i rozbiły ich. We wrześniu podpisano „kontrakt stulecia”, a w listopadzie Grozny, stolicę Czeczenii, zaatakowali opozycjoniści wspierani przez rosyjskich najemników, którzy tak

naprawdę byli urlopowanymi żołnierzami. Od tego momentu sytuacja w Czeczenii nabierała szalonego tempa, aż do 11 grudnia, gdy Rosjanie oficjalnie wkroczyli do Czeczenii i rozpoczęła się regularna wojna. Na krótko sytuację w republice uspokoiła śmierć Dudajewa w kwietniu 1996 roku. Co dziwniejsze, Rosjanie w tajemniczy sposób namierzyli jego telefon satelitarny i mogli precyzyjnie trafić w jego pojazd rakietami wystrzelonymi z samolotu. W owym czasie takimi możliwościami technicznymi dysponowali w zasadzie tylko Amerykanie. Oni wypożyczyli odpowiedni sprzęt służbom specjalnym

Izraela, które chciały zlikwidować palestyńskiego terrorystę posługującego się podobnym telefonem. — Rosjanie zawsze mieli dobry wywiad wojskowy — zauważył Leśnik. — Mogli zdobyć odpowiednią technologię. — Może — Spider wzruszył ramionami. Znowu zamilkliśmy zamyśleni nad meandrami światowej polityki, która sterowała ludźmi i małymi państwami jak pionkami na szachownicy. — Spider, miałeś dowiedzieć się, jaki związek z Wilkiem Kaukazu mieli Polacy — przerwał milczenie pan Tomasz. — Ebersche

wspominał słowa profesora Sauera, który mówił, że Polacy coś odkryli, ale tego nie wykorzystali. — O polskim odkryciu powiem później, za to teraz przekażę wam swoją wiedzę o polskich związkach z ową figurką — odpowiedział Spider poprawiając okulary przeciwsłoneczne. — Żebyście wszystko zrozumieli, musicie poznać historię powstań na Kaukazie. Od VI do XIII wieku naszej ery na terenie północnego Kaukazu rozwijała się kultura alańska, z której Czeczeńcy wywodzą swe korzenie. Jej kres położyły wyprawy wojenne Mongołów. Od tej pory Czeczeńcy, Osetyjczycy,

Dagestańczycy, Ingusze i najważniejsi dla nas Czerkiesi kryli się wysoko w górach. Żyli tam spokojnie aż do końca XVIII wieku. W tym czasie, do górskich wiosek zaczęła wkraczać religia islamu, która jednak nie wyparła z kultury górali starych legend. Jedna z nich dotyczy Elbrusu, nazywanego także Oszhomaho, Mingitau, Górą Szczęścia. Na jej szczycie mieli ucztować bogowie popijający miejscową odmianę nektaru bogów z Olimpu, czyli sano. Napój ten dawał siłę i odwagę. Na uczty zapraszali jednego ze śmiertelnych, tego, który wyróżniał się poczuciem sprawiedliwości i odwagą. Pewien góral o imieniu Soruko po wypiciu sano

postanowił obdzielić ludzi w dolinach tym skarbem i rzucił w dół jedną beczkę boskiego napitku. Od tej pory u stóp Elbrusa biją lecznicze źródła nartosano, czyli nektaru mocarzy. Inna znana mi legenda mówi właśnie o Wilku Kaukazu. Jednego z kaukaskich wilków bogowie uczynili nieśmiertelnym, aby dla ich rozrywki urządzał polowania na stada owiec, dręcząc w ten sposób górali. Zwierzę było niewolnikiem Nordasauno, boga mieszkającego na dalekiej północy. Inni bogowie bali się Nordasauno, który był okrutny i szybko sięgał po miecz, aby zabić rywala. Pastuszek imieniem Szamal umiał pięknie grać na fujarce. Swą grą oczarował wilka. Szamal z

wilkiem u boku wybrał się na ucztę bogów na Elbrusie. Był tam też Nordasauno. Widząc swego wilka u boku zwykłego pastuszka wściekł się i sięgnął po sztylet. Wtedy wilk zerwał magiczne więzy niewoli i zaatakował Nordasauno. Niebo zaczerwieniło się od krwi wilka i boga. Obaj zginęli w śmiertelnej walce. Jednak od tej pory górale mogli spokojnie paść swe stada, wiedząc, że gdzieś spoczywa wilk, który zawsze pomoże im pokonać ciemięzcę. W razie potrzeby miał wstać ze swego grobu i rzucając błyskawice ukazać się góralom. — Ktoś wykorzystał tę legendę, przygotował złotego wilka, aby

ładnie rzucał w słońcu błyskawice — rzucił zadziwiony Leśnik. — Nawet schował go pod szczytem Elbrusu, w tym niby boskim grobie. — Tak — kiwnął głową Spider. — Powiem więcej, zrobił to Polak. — A wiesz kto? — zapytał Leśnik. — Mam kilka teorii na ten temat — spokojnie mówił Spider. — Można podejrzewać, że tropem Polaka, który ukrył Wilka Kaukazu podążali inni Polacy chcący wzniecić powstanie na Kaukazie. U progu XIX wieku carska Rosja podporządkowała sobie Zakaukazie, czyli tereny dzisiejszej

Armenii, Azerbejdżanu, Gruzji. Na drodze do carskich posiadłości zamieszkiwali wolni górale. Pierwszym, który w 1785 roku wzniecił powstanie antyrosyjskie, był Mansur Uszurma. Walki trwały do 1791 roku. Mimo stłumienia tego zrywu cały czas Czeczeńcy atakowali rosyjskie stanice. Rosyjskie wojsko wówczas stosowało w Czeczenii te same zasady taktyki co i dziś. Po pierwsze, atakowano górali zimą. Pisze o tym w swych wspomnieniach książę Mikołaj Wołkoński. Po drugie, podchodząc nawet do spokojnego aułu najpierw ostrzeliwano go z dział, a potem do szturmu kierowano piechotę lub po

prostu wysyłano szarżujących konno kozaków. Po trzecie, wykorzystywano spory pomiędzy góralskimi watażkami. Część z nich przekupywano wysadzanymi diamentami sygnetami, zegarkami. Teraz są to pieniądze na odbudowę republiki, którymi dowolnie dysponują Czeczeńcy lojalni władzy w Moskwie. Po czwarte, siano terror. Tego nie będę komentował. — Dzisiejsi generałowie rosyjscy porządnie odrobili lekcję z historii — dodał Leśnik. Zauważyłem, że komandos uważnie obserwował Spidera, wręcz starał się przeniknąć wzrokiem przez okulary przeciwsłoneczne naszego tajemniczego

gospodarza. — Otóż to — Spider kontynuował opowieść. — W latach trzydziestych XIX wieku na teren północnego Kaukazu trafili przedstawiciele sekty murydystów. Głosili oni konieczność moralnego doskonalenia, całkowitą równość prawowiernych i świętą wojnę z niewiernymi, których to było pod dostatkiem, bo Rosjanie cały czas powiększali kontyngent swych wojsk na Kaukazie. Na czele ruchu stał imam. Pierwszym imamem Czeczenii był Gazi Muhammad. Jego powstanie krwawo stłumił generał Rożen. Następca Gaziego, Gamzat–bek został

zamordowany przez skrytobójcę. Trzeci imam, Osman Szamil, podzielił kraj na prowincje, zniósł przywileje możnowładców, z włościan i niewolników uczynił pełnoprawnych obywateli, zakazał stosowania zemsty rodowej, zorganizował kilkudziesięciotysięczną armię z kawalerią i piechotą. Jego powstanie udało się Rosjanom stłumić dopiero po wojnie krymskiej, gdy w 1856 roku na Kaukaz przerzucono zaprawiony w bojach korpus i w 1859 roku ujęto Szamila w aule Gunib. Powstanie stłumiono w 1864 roku zajmując Kbaada, obecnie kurort Krasnaja Polana koło Soczi. Od 1838 roku razem z

Czeczeńcami walczyli przeciwko Rosji Czerkiesi. — Dobra, a gdzie tu Polacy? — niecierpliwiłem się. — Pawle, gdybyś pomyślał chwilę, z pewnością wszystko byś pojął — strofował mnie szef. — Popatrz na zbieżność dat. Może to przypadek, jednak gdy w Czeczenii pada pierwsze powstanie, u nas rozpoczyna się powstanie kościuszkowskie. Gdy u nas kończy się powstanie listopadowe, do Czeczenii trafiają murydyści. Sądzę, że to zbieg okoliczności. Faktem jest natomiast, że Polacy walczyli po obu stronach konfliktu. Do armii carskiej na Kaukazie wysyłano Polaków

podejrzanych o działalność spiskową, jak i uczestników powstania listopadowego. „Od Kaukazu do Tobolska wędrowała bieda Polska”, tak mówiono w owych czasach. Część skazańców dezerterowała do powstańców lub dostawała się do niewoli i dopiero wtedy chwytała za broń przeciwko Rosjanom — Ma pan rację — Spider przerwał panu Tomaszowi. — Był też trzeci sposób dostania się na Kaukaz, przez Francję. Obaj z Leśnikiem zdębieliśmy. Tylko Pan Samochodzik wiedział, o co chodzi. — Spider, jesteś geniuszem

— pochwalił Spidera. — Jak to się stało, że od razu na to nie wpadłem? Wielka Emigracja po powstaniu listopadowym osiadła we Francji i tam starała się szkodzić naszym zaborcom. Największe zasługi miał obóz Hotelu Lambert z księciem Adamem Jerzym Czartoryskim na czele. — Brawo! — Spider zaklaskał. — Teraz jesteśmy już bardzo blisko odkrycia części tajemnicy Wilka Kaukazu. Pozwólcie, że odczytam wam fragment wspomnień Hipolita Jaworskiego opisującego zdobycie twierdzy Szamila, aułu Ahulgo w 1839 roku — Spider sięgnął do kabiny po wydruk komputerowy i zaczął czytać. —

Kąpano się we krwi, deptano po stosach trupów, a chrapania umierających były naszą wojenną muzyką. Najmocniej utkwił w mej pamięci jeden obraz. Na krótko przed końcem bitwy artyleria zamilkła, wiatr pędził gęste chmury dymu jak firankę zasłaniającą nas od muru. Spostrzegłem na brzegu strasznej przepaści kupkę kobiet. Z niesłychanym wysiłkiem poruszyły ogromny odłam skały i zepchnęły na nas. Skała stoczyła się zabijając po drodze żołnierzy, a kobiety rzuciły się w przepaść. Gdy Spider czytał, wyobrażaliśmy sobie tę okropną scenę. — Brrr wojna jest straszna — zamruczał pan Tomasz.

Leśnik odwrócił wzrok; on dobrze widział, co oznacza wojna, walka, śmierć. Również Spider zamilkł sprawiając wrażenie speszonego. — Panowie! — krzyknął pan Tomasz. — Musimy na bok odłożyć historyczne dywagacje i zainteresować się naszym losem. Rozejrzałem się na boki zastanawiając się, o co chodzi szefowi. Szybko zobaczyłem, że połowę nieba przesłoniły czarne, burzowe chmury. Nadeszły niepostrzeżenie, ale od razu poczuliśmy na twarzach silne podmuchy zimnego wiatru. — Spider, masz żagle sztormowe? — zapytał Pan

Samochodzik. — Nie — przyznał Spider. — Nigdy nie żeglowałem w czasie złej pogody. Żegluję dla przyjemności, a nie dla walki o przeżycie. — No, to teraz spróbujesz tego szczęścia — zaśmiał się Leśnik. Spider rzucił Leśnikowi zimne spojrzenie. — Trzeba refować grota — zadecydował pan Tomasz. — Paweł, zwiń foka, umocuj bosak i pagaje. Natychmiast wykonałem polecenie szefa. Spider z Leśnikiem zajęli się refowaniem grota. Pierwszy silny szkwał przyszedł wtedy, gdy jeszcze nie byliśmy na to

przygotowani. „Czarną Jachtę” silnie przechyliło. Leśnik zatoczył się do tyłu. Miał refleks, więc chwycił za wantę i udało mu się uniknąć kąpieli. — Jeden zero dla burzy — zaśmiał się Spider. — Załoga do kokpitu! — krzyknął szef. Posłusznie usiedliśmy na nawietrznej burcie i czekaliśmy. Spider trzymał talię szotów grota, Pan Samochodzik przejął ster. Nawałnica nadchodziła z zachodu. Znajdowaliśmy się idealnie na środku jeziora. — Spróbujemy uciec do Okartowa korzystając z podmuchów wiatru na przedzie — stwierdził pan

Tomasz i skierował dziób jachtu na północny wschód. Dzięki temu manewrowi płynęliśmy baksztagiem i nie mokliśmy tak, jak gdybyśmy podjęli się płynięcia bajdewindem. Czarne chmury były jednak szybsze i przesłaniały już całe niebo. — Wieje solidna piątka, w porywach do szóstki! — pan Tomasz przekrzykiwał świst wiatru. Metalowe wanty przeraźliwie jęczały, maszt uginający się pod naporem wichury dziwnie furkotał. Zrefowany grot sprawiał wrażenie, jakby chciał się rozpaść na kawałki. — Weź szoty grota! —

Leśnik ryknął mi do ucha. Spojrzałem na Spidera. Chyba już resztkami sił trzymał liny. Na jego mokrych dłoniach pojawiły się wąskie strużki krwi. Chłopak nie wyglądał na atletę, a jego ręce z pewnością nie były przyzwyczajone do wysiłku fizycznego. Bez słowa zabrałem mu szoty. Leśnik pociągnął Spidera do siebie i z bocznej kieszeni spodni wyjął wojskowy opatrunek. Sprawnie owinął poranione dłonie. Potem zniknął w kabinie i wyszedł po chwili niosąc czarne, skórzane rękawiczki. Podał mi je. Podziękowałem mu skinieniem głowy. Nagle w dziób jachtu uderzyła ponad metrowa fala. Wszyscy od razu byliśmy

mokrzy od stóp do głów. — Wiatr się zmienił! — krzyknął pan Tomasz. — Teraz zacznie się, jak to wy młodzi mówicie, prawdziwa jazda. Rzeczywiście. Runęła na nas ulewa, widoczność spadła do kilku metrów. Wokół nas było siwo od kropli deszczu. Podałem szoty grota Spiderowi i pociągnąłem Leśnika do kabiny. — Znasz się na GPS–sie? — zapytałem go wyjmując urządzenie z plecaka. — No pewnie. Rozejrzałem się po kabinie. To, czego szukałem, leżało na półce. Szybko

przejrzałem rulony. — Masz tu mapę Śniardw z zaznaczonymi głazami i mieliznami — podałem mu papier i GPS. — Kontroluj nasze położenie. — Tak jest. Wtedy moje spojrzenie padło na kącik, gdzie w ścianie było kilka różnych gniazdek. W oznaczonym napisem GPS tkwił kabelek, którego wtyczka pasowała do otworu z tyłu mojego urządzenia. — Ten Spider może ma słabe ręce, ale serce do elektroniki — mówiłem podłączając mój GPS do gniazdka. O dziwo wszystko zadziałało.

Zapewne na maszcie albo na dachu kabiny były odbiorniki sygnałów z satelitów. Wróciłem do kokpitu. Przejąłem ster od pana Tomasza i ruchem głowy wskazałem mu kabinę. Wstał i schronił się przed deszczem. Nie było sensu, żeby cała nasza czwórka mokła. Co jakiś czas z kabiny wysuwał się Leśnik i ruchem ręki wskazywał mi kierunek. W zastraszającym tempie, prawie na ślepo płynęliśmy do przesmyku na Jezioro Mikołajskie. Gdy po raz nie wiem który dziobem rozbijaliśmy kolejną falę, Spider kopnął mnie w kostkę. — Na trzeciej! — ryknął. Spojrzałem na prawo. Ze szczytu

fali wystawał dziób kajaka. Będąc w dołku pomiędzy kolejnymi bałwanami wody ujrzałem, że do kajaka uczepione są dwie pary rąk. — No, to mamy problem — zamruczałem. W otwarte usta wlał mi się chyba litr wody.

ROZDZIAŁ 11 RATUJEMY MAGDĘ I WERONIKĘ • KIM JEST SPIDER? • POLACY UKRYLI WILKA KAUKAZU • TAJEMNICE ELBRUSU Pioruny waliły w pobliskie lasy, a ich metaliczny dźwięk przerażał i paraliżował zmysły. Litry wody przelewały się przez pokład „Czarnej Jachty”. Leśnik zauważył moje

spojrzenie skierowane między fale, które bawiły się kajakiem. Komandos wyszedł do kokpitu. Natychmiast pojął niebezpieczeństwo, w jakim znaleźli się kajakowicze. Zawołał coś do pana Tomasza w kabinie. Szef dołączył do nas i przejął ster. W tym czasie Leśnik rzucał już linę w stronę rozbitków. Oni jednak nie chwytali rzutki. Pan Samochodzik zawrócił za kajakiem. — Skaczemy?! — krzyknąłem do Leśnika. Komandos skinął potakująco głową. Zrzuciliśmy buty i bluzy. Wziąłem koło ratunkowe i linę. Przeszliśmy na dziób i trzymając się sztagu czekaliśmy na dogodny moment.

Widzieliśmy, że kajaka trzymały się dwie przestraszone dziewczyny. — Ja skoczę! — przekrzykiwałem burzę. Leśnik natychmiast umocował jeden koniec liny do knagi, a drugi przywiązał do koła ratunkowego. Gdy dziób uniósł się na fali, skoczyłem. Byliśmy już zaledwie trzy metry od dziewczyn. Pokonanie tej odległości w normalnych warunkach powinno zająć ułamek sekundy. Jednak wzburzone wody jeziora Śniardwy rzuciły mną jak zabawką i dłuższą chwilę trwało, nim zorientowałem się, gdzie jestem. Na szczęście byłem na wyciągnięcie ręki od kajaka. Chwyciłem się go i podsunąłem

się do topielic. Obie dziewczyny były prawie nieprzytomne ze strachu. Nie widziały nas, miały zaciśnięte oczy. Końcówki palców trzymających się kadłuba aż zbielały z wysiłku i zimna. Pan Samochodzik ustawił jacht pod wiatr, a Leśnik wyrzucił w moją stronę koło ratunkowe. Zamiast spokojnie holować po jednej, chciałem ręce obu panienek skierować na koło ratunkowe. To był mój błąd. Dwie pary dłoni zacisnęły się na mojej szyi, a ja natychmiast pogrążyłem się w czarnej kipieli. Zdążyłem jedynie lewą ręką złapać linki przy kole ratunkowym. Czułem, że Leśnik najpierw próbował wyciągnąć nas, lecz szybko

zrezygnował. Po chwili wokół mnie, w otoczeniu masy bąbelków powietrza, pojawił się Michał. Pociągnął jedną dziewczynę do siebie i razem z nią skierował się ku wzburzonej powierzchni jeziora. Ruszyłem za nim. Gdy wynurzyłem się, komandos podawał panienkę Spiderowi. Po chwili i druga znalazła się na pokładzie jachtu. Leśnik zabrał je do kabiny. Jeszcze chwilę spędziłem w kokpicie wymiotując i wypluwając wodę. W kabinie Leśnik opatulił dziewczyny kocami i śpiworami. Jednocześnie szukał suchej odzieży. Obie miały na sobie jedynie stroje kąpielowe, dygotały, miały sine usta. Z

plecaka wyjąłem swoją flanelową koszulę i podałem ją Leśnikowi. Wróciłem do kokpitu. Burza trochę ucichła i szef kierował jacht do najbliższego brzegu, w stronę lasu na południe od Popielna. Dziób łodzi przebijał się wśród morza trzcin i po chwili znaleźliśmy się w maleńkiej zatoczce. Wyszedłem na dziób z cumą. Uwiązałem ją do grubego konaru olchy i usiadłem na brzegu. Cały drżałem. Kolejny raz przekonałem się, że ratowanie topielców nie jest fajną zabawą. Pan Tomasz po zwinięciu grota i sprawdzeniu mocowania kotwicy także zniknął w kabinie. Deszcz już prawie

przestał padać. Jedynie w oddali, nad Okartowem szalała jeszcze burza. Po chwili wyszedł do mnie Leśnik. Zeskoczył na brzeg i usiadł obok. — Fajnie było — rzucił. — Nie żartuj — odpowiedziałem. — Niezłe są te laski — Leśnik sprawiał wrażenie, jakby burza i przymusowa kąpiel nie zrobiła na nim wrażenia. — Nie masz o czym myśleć? Dziękuję ci za ratunek — podałem mu rękę. Komandos uśmiechnął się. — Wracasz do ludzi. Nadal jesteś harcerzem? — nagle zapytał.

— W pewnym sensie tak. — Szkoda — mruknął komandos. — W takich chwilach warto poszaleć — Chcesz iść na dyskotekę? — Z tymi pannami jak wrócą do zdrowia z pewnością. Na razie mam to... Z kieszeni wyjął małą piersiówkę. Przyznam się, że nie spodziewałem się ujrzeć u niego czegoś takiego. On, nie zwracając uwagi na moje zdziwione spojrzenie, łyknął z buteleczki i podał mija. Wziąłem ją i zauważyłem, że ma dwa głębokie, okrągłe odciski. — Pamiątka? —

dopytywałem się wskazując wgniecenia palcem. — Tak. Dość specyficzna. Uratowała mi życie, a kiedyś używał jej mój dziadek, który w czasie drugiej wojny światowej walczył w dywizji generała Maczka. — Jak tobie piersiówka uratowała życie? — Można powiedzieć, że tradycyjnie. Miałem ją na piersi w czasie naszej akcji na Bałkanach. Na prośbę Amerykanów zajęliśmy się aresztowaniem pewnego zbrodniarza wojennego. Facet miał silną ochronę. Szczegółów ci nie zdradzę, ale gdy mój kolega, który osłaniał nasz odwrót został

ranny, wróciłem po niego. Kule wbiły się w kamizelkę kuloodporną i zatrzymały się na flaszce. Chociaż unikam alkoholu, teraz jednak pozwoliłem sobie na małe odstępstwo. — Twoje zdrowie! — wzniosłem toast za Leśnika. Pociągnąłem mały łyczek i natychmiast poczułem gorący płyn rozlewający się po moim przełyku. — Co to jest? — wychrypiałem. — Te panny też o to zapytały — Leśnik śmiał się. — Masz pojęcie? Nie martwiły się tym, co za faceci je wyciągnęli z wody, tylko od

razu w ryk i zapytały, co to jest. To nalewka mojej babci. Robi dwa rodzaje: leczniczą z malin przeciw grypie, a drugą z wiśni na spirytusie do herbatki. Właśnie pijesz tę drugą. Dopiero teraz moje kubki smakowe odkryły, że faktycznie oprócz żaru czuć cierpkie wiśnie. — Starczy tego dobrego — Leśnik schował piersiówkę. — Do Mikołajek mamy jeszcze kawałek drogi. Komandos wyjął papierosa i wypuszczał wielkie kłęby dymu, które miały odstraszyć komary. — Wiesz, kim jest ten Spider? — szepnął Leśnik. — Nie. Pan Tomasz

wytrzasnął go nie wiem skąd. Szef mówił mi tylko, że ten gość pracuje dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych. — Dziwne. — Czemu? — Znam go. Mieliśmy z nim tygodniowe szkolenie. Wykładał nam podstawy taktyki partyzanckiej na podstawie doświadczeń z wojny w Czeczenii. Jak na amatora był bardzo dobry. Nasz dowódca twierdził, że Spider walczył tam. Udowodnił nam swe doświadczenie ostatniego dnia ćwiczeń. Przyjechała wtedy do nas grupa komandosów z amerykańskiej Delta Force. Amerykanie przywieźli ze sobą zestawy laserowe używane przez

marines. Wiesz, jak to działa? — Tak. Żołnierze mają na sobie specjalne kamizelki z diodami, które zapalają się, gdy wycelowany jest w nie promień lasera. Lasery mocowane są do końcówek lufy i sprzężone ze spustami. Jak na razie, są to najlepsze urządzenia do symulowania warunków wojennych. — Otóż to. Bawiliśmy się tym cały dzień. W ostatniej z gier Spider był z nami. Na naszym poligonie, w terenie zurbanizowanym sam jeden zlikwidował drużynę Delta Force. Gwizdnąłem pełen podziwu. — Tak — przyznał mi rację Leśnik. — Ten facet jest geniuszem w

organizowaniu zasadzek. Słyszałem, że później Amerykanie wypożyczyli go i trzymali u siebie przez miesiąc. Pan Tomasz wysunął głowę z kabiny. — Chodźcie tu, bohaterowie! — krzyknął do nas. Posłusznie wstaliśmy i weszliśmy na jacht. Od tej pory zupełnie inaczej patrzyłem na Spidera. W kabinie, przy stoliku siedziały uratowane przez nas dziewczyny. Przyznam, że Leśnik miał rację, obie były naprawdę śliczne. — Magda i Weronika — przedstawił nam je Spider. Uścisnęliśmy ich ręce. Magda była

krótko obciętą brunetką, jej włosy ledwie zakrywały uszy, miała piwne oczy. Weronika, dla odmiany, była długowłosą blondynką o zielonych oczach. Obie były niezwykle zgrabne i doskonale prezentowały się w strojach kąpielowych. Zajęte były jedzeniem gołąbków w sosie pomidorowym przyrządzonych przez Spidera na kuchence gazowej. Właśnie wykładał kolejną porcję gołąbków ze słoików na ogromną patelnię. — Dziewczyny są z Mikołajek — opowiadał nam pan Tomasz. — Wypłynęły tylko na chwilę na Śniardwy, gdy porwała je burza. Nie zdążyły nawet upatrzyć sobie dobrego

miejsca przy brzegu, żeby tam skryć się. — To odwieziemy je do miasteczka i płyniemy dalej — oświadczyłem. — Tak, burza już poszła dalej — przyznał Spider. — Musimy wam jakoś podziękować — zaprotestowała Magda. Widziałem, że Leśnik na te słowa lekko podskoczył z radości. — Poznacie mojego chłopaka, pięknie śpiewa szanty — mówiła dalej dziewczyna. Komandosowi mina zrzedła. — Nie wiem, czy wasi narzeczeni nie zechcą nam skóry przetrzepać za tą waszą wdzięczność —

żartował. — Tak na wszelki wypadek, żebyśmy za bardzo nie korzystali z waszych względów. — Wyglądacie na spokojnych facetów — oceniła nas Magda. — Pozory mylą — mruknął pan Tomasz. — Jesteśmy zaprawionymi w tawernianych bojach marynarzami. Szukamy kogoś na etat cooka, czyli kucharza i nic nam nie zrobią wasi narzeczeni, jeśli was sobie zabierzemy. Magda zrobiła zalotną minkę. — Ja nie mam narzeczonego — szepnęła milcząca dotąd Weronika. Skończyłem jeść obiad i wymownie

spojrzałem na zegarek. — Płyniemy do Mikołajek — stwierdził Pan Samochodzik. — Paweł i Michał do kokpitu, wy teraz pożeglujecie, a my będziemy zabawiać rozbitków. Owe zabawianie polegało na grze w bierki. Z Leśnikiem wypłynęliśmy na silniku z zatoczki wśród trzcin kanałem, którego wpływając tu nie zauważyliśmy. Teraz dla odmiany wiał słaby wiatr i godzinę zajęło nam dopłynięcie do wąskiego przesmyku pomiędzy Śniardwami i Jeziorem Mikołajskim. Wtedy pan Tomasz przerwał grę i wyszedł do nas. — Tutaj wysiądziecie —

rozkazał nam. — Czemu? — zdziwiłem się. — Żeby nikt nie zauważył całej naszej czwórki razem. — Musimy pożegnać dziewczyny — protestował Leśnik. — O to się nie martw. Są pełnoletnie i masz dziś wieczorem spotkanie z nimi w tawernie „Pod Złamanym Pagajem” w Mikołajkach. Jak zatrzymamy się przy kei, to przyjdziemy do was do pensjonatu na kolację. Wtedy porozmawiamy jeszcze i zaplanujemy jutrzejszy dzień. Nie pozostało nam nic innego jak skorzystać z okazji i wysiąść. Spider

podał nam plecaki, a Pan Samochodzik podprowadził jacht do brzegu. Wyskoczyliśmy do sięgającej w rym miejscu do kolan wody i powoli brodziliśmy do brzegu. Na lądzie założyliśmy buty i pomaszerowaliśmy na północ, do Mikołajek. Po godzinie leżeliśmy na łóżkach w pensjonacie „Na Skarpie”. Przez otwarte okno dobiegały nas dźwięki muzyki, a łagodny wiatr kołysał firanką. Około piętnastej z letargu przebudziło nas pukanie do drzwi. Leśnik zerwał się na równe nogi i natychmiast skrył się w łazience. Głową dał mi znak, że mogę otwierać. To był

pan Tomasz. Spojrzał na zaczajonego komandosa. — Zaraz przyjdzie Spider — uprzedził go. — Rozdzieliliśmy się i ja przyszedłem brzegiem, a on maszeruje przez miasto. — Naprawdę potrzebna nam jest ta konspiracja? — powątpiewałem. — Pawle, przekonasz się, że tak — odpowiedział szef. Jeszcze dziesięć minut czekaliśmy na Spidera. Gdy przyszedł, rozsiadł się w fotelu i rozłożył notatki. — Na czym to skończyliśmy? — zapytał tonem uniwersyteckiego profesora.

Leśnik położył się na podłodze koło swojego łóżka. Jak w szkole podniósł dwa palce. — Ostatnio mówiliśmy o tym, jak książę Adam Jerzy Czartoryski wysyłał swoich ludzi na Kaukaz — komandos zachował się jak prawdziwy prymus. — Dobrze, piątka — żartował Spider. — Teraz przejdziemy do najistotniejszych szczegółów. W interesującym nas okresie, gdy murydyści działali na Kaukazie, wzrósł antagonizm pomiędzy Rosją a Francją i Anglią. Francuzom zależało na wpływach na Bliskim Wschodzie, a Anglikom w środkowej Azji. Owe strefy

zainteresowań nie zmieniły się do dziś, a Zakaukazie było dla Rosjan najlepszą bazą wypadową na te tereny. Dlatego zachodnie mocarstwa interesowały się kaukaskimi góralami walczącymi z carskimi wojskami, a więc powstrzymującymi ich marsz na południe. Agenci, którymi najczęściej byli znający język rosyjski Polacy, dostawali się przez Turcję na Kaukaz lub z tureckich portów do czarnomorskich portów w pobliżu gór. W obu wypadkach wysłannicy spotykali się z Czerkiesami, którzy jak wiecie przyłączyli się do Szamila. Dlatego w zachodniej Europie najbardziej interesowano się losami właśnie tego

narodu. — Dużo było tych agentów? — zadał pytanie Leśnik. — Sporo — odpowiedział Spider. — Na przykład Ludwik Zwierkowski różnymi, niekiedy bajkowymi obietnicami, nakłaniał Czerkiesów do walki. Działał on w latach czterdziestych XIX wieku. Później, w 1853 roku, wraz z wybuchem wojny krymskiej, gdy Anglia i Francja poparły Turcję w konflikcie z Rosją narodził się pomysł zorganizowania polskiego legionu walczącego na Kaukazie. Do obozu Szamila przybywali różni awanturnicy, między innymi niejaki Rusiecki, który obiecywał

udoskonalenie produkcji prochu i ufortyfikowanie wszystkich górskich przełęczy. — A słyszałeś o Antonim Aleksandrze Ilińskim? — wtrącił pan Tomasz. — Oczywiście — Spider zerknął do notatek. — Ten człowiek miał naprawdę niezwykły życiorys. Brał udział w powstaniu listopadowym, potem wyemigrował do Francji i dalej przez Hiszpanię, gdzie podobno był torreadorem, do Portugalii, do formowanego przez Józefa Bema polskiego legionu. Następnie zaciągnął się do legii cudzoziemskiej i walczył w Algierii tłumiąc powstanie Abd–el

Kadara. Jako agent Czartoryskiego działał w Dobrudży i w delcie Dunaju. Namawiał rosyjskich i ukraińskich starowierców do wspierania polskiego powstania. Po interwencji carskiej dyplomacji został aresztowany w Konstantynopolu. Chcąc uniknąć deportacji przeszedł na islam, przybrał imię Iskendera i został tureckim majorem. W 1849 roku dołączył do Bema walczącego na Węgrzech. Po upadku powstania węgierskiego wrócił do tureckiej armii. Po wybuchu wojny turecko–rosyjskiej w 1853 roku dowodził pułkiem kawalerii złożonym z różnego rodzaju awanturników służących w sułtańskiej armii. Wysłany

na Krym, wsławił się dowodząc szarżą pod Eupatorią 15 lutego 1855 roku. — A po wojnie krymskiej Rosjanie wysłali dodatkowy korpus na Kaukaz — mruknął Leśnik. — Doskonale pamiętasz mój wykład — pochwalił go Spider. — W Izbie Lordów, angielskim parlamencie, debatując nad traktatem paryskim kończącym wojnę, powiedziano wprost, że opuszczono Czerkiesów, zostawiono ich okrutnemu losowi, mimo że wcześniej proszono ich o pomoc i korzystano z niej. W tym czasie, pod koniec 1856 roku, Polacy zakończyli formowanie oddziału pod dowództwem Teofila Łapińskiego,

byłego oficera austriackiego, weterana powstania węgierskiego. W dniu 17 lutego 1857 roku jego oddział liczący 74 żołnierzy wylądował w pobliżu miasta Tuapse, w pobliżu Soczi. Polacy odegrali poważną rolę, gdyż obsługiwali armaty przysłane z Konstantynopola, a których brakowało góralom prowadzącym walki z regularną armią. W 1859 roku oddział na skutek wewnętrznych waśni rozpadł się na dwie formacje, aż w końcu przestał istnieć. Kolejny legion, tym razem pod dowództwem pułkownika Klemensa Przewłockiego, wysłano na Kaukaz w październiku 1863 roku. Liczył on od 60 do 150 ludzi i miał pięć armat. W 1864

roku Przewłocki widząc, że Czerkiesi nie mają już sił walczyć, wycofał się. — No dobra, ani razu nie wspomniałeś o Wilku Kaukazu — zauważyłem. — Najlepsze zostawiłem wam na deser — Spider uśmiechnął się. — Nieoficjalnym polskim agentem wśród Czerkiesów był także Kazimierz Gordon, osobisty wysłannik Czartoryskiego, były instruktor pirotechniki w szkole inżynierii w Liege. Został on zabity przez jakiegoś Czerkiesa w grudniu 1846 lub też na początku 1847 roku. Nic o jego misji nie wiemy. Na mój gust, ten człowiek przywiózł na Kaukaz interesującą nas

figurkę. — Dlaczego właśnie on? — zapytaliśmy chórem. Spider uśmiechał się tylko. — Wiem! — pan Tomasz pstryknął palcami. — W Ligę wykładano między innymi elementy taktyki walk partyzanckich. Gordon był saperem, pewnie specjalistą od wysadzania fortyfikacji. Taki ktoś mógł być potrzebny Szamilowi. — Tak — Spider kiwnął głową. — Jest jeszcze jeden szczegół. Wilka Kaukazu ukryto w jakiejś jaskini lub prędzej szczelinie skalnej. Niemcy w 1942 roku wysadzili w powietrze pokrywę lodową. Podejrzewam, że to

samo musiał zrobić Gordon, żeby ukryć tam figurkę. Zwróciliście uwagę, po której stronie góry była ona ukryta? Starałem się przypomnieć sobie opowieść Eberschego przekazaną mi przez pana Tomasza. To samo robił Leśnik, któremu z kolei ja wszystko opowiadałem. Pan Samochodzik także milczał. — Pewnie zapomniał pan o tym powiedzieć Pawłowi — Spider zwrócił się do mojego szefa. — Miałem to szczęście, że mnie opowiadał pan to wszystko mając jeszcze świeżo w głowie słowa Eberschego. Czy nie wspominał on o eksplozji po południowo–wschodniej części góry?

Pan Tomasz zmarszczył brwi namyślając się. — Tak — przypomniał sobie. — Otóż to — Spider rozsiadł się w fotelu. — Na szczęście górę Elbrus badali nie tylko Rosjanie, ale i Amerykanie, naukowcy pracujący na Alasce. Dosyć szczegółowo zbadali pokrywę lodową masywu Elbrusu. Wyniki ich badań znalazłem w Internecie. Stwierdzili, że lód, zwłaszcza po południowej stronie, latem topnieje. Wyobraźcie sobie teraz taką sytuację, że ktoś, załóżmy Gordon, ukrywa Wilka Kaukazu kilka centymetrów pod lodem. Robi to zimą.

Latem, na południowy stok góry przyprowadza delegację Czerkiesów, lód topnieje i ukazuje się błyszczący w słońcu złoty wilk. Spider zawiesił głos. — Bajka — Leśnik ocenił dywagacje Spidera. — O to chodzi, że cały ten Wilk Kaukazu to bajka, którą chcieli wykorzystać Polacy — argumentował Spider. — Jestem w stanie uwierzyć w coś takiego — przyznałem. — Nim zaczniecie się kłócić, chciałbym wam coś powiedzieć — odezwał się pan Tomasz. — Nie miałem zbyt wiele czasu, ale udało mi się dotrzeć do „Pamiętnika mojej

żołnierki na Kaukazie i niewoli u Szamila” autorstwa Karola Kalinowskiego, wydanego w 1883 roku. Wspominał on, że wiosną 1846 roku Szamil zebrał znaczne siły, żeby uderzyć na Rosjan, ale nie przyłączyli się do niego Kabardyjczycy. Spotkał u Szamila owego tajemniczego Rusieckiego. Widział tam także dwóch oszustów, którzy chcieli od Szamila pieniędzy na zorganizowanie druku banknotów. Szamil podobno był bardzo zainteresowany tym pomysłem. — Kalinowski wspominał coś o Wilku Kaukazu? — zapytał Spider. — Nie — przyznał pan Tomasz.

— To nic ten Kalinowski nam nie dał — orzekł Leśnik. Spider zamyślił się i patrzył za okno na powoli zapadający zmrok. — Chyba się mylisz — szepnął Spider. — Czemu? — dopytywał się Leśnik. — Wiesz, gdzie leży Elbrus? — zaskoczył go pan Tomasz. — Nie — rzekł speszony Leśnik. — Gdzieś w pomocnej części Kaukazu, bo tylko tam udało się wedrzeć Niemcom latem 1942 roku. — Elbrus leży na styku dwóch dawnych radzieckich obwodów autonomicznych — tłumaczył mu pan

Tomasz. — Jeden z nich to Karaczajsko– Czerkieski, a drugi — Kabardyjsko– Bałkarski. Te nazwy to takie słowne potwory wymyślone w komunistycznej Rosji, ale dawny podział administracyjny odzwierciedlał w przybliżeniu skład etniczny kraju. Ludy te, mimo wysiłków Stalina, nie zmieniły tak bardzo miejsc zajmowanych od wieków. — Myślicie, że Wilk Kaukazu nie zabłysł na stokach Elbrusu, w odpowiednim dla Szamila momencie, wiosną 1846 roku? — nie dowierzał Leśnik. — To nieprawdopodobne, ale wygląda na to, że tak — rzucił pan

Tomasz. Chwilę gmerałem w przepastnej kieszeni spodni i wyjąłem złoty krążek otrzymany od Ahmeda. Położyłem go przed panem Tomaszem. — Kalinowski miał także rację wspominając o druku pieniędzy i zainteresowaniu Szamila posiadaniem własnej waluty — powiedziałem. — Co to jest? — dziwił się Spider. — Skąd to masz? — Leśnik patrzył na mnie z zainteresowaniem. — Pewnie, oprócz złotego wilka, książę Czartoryski wysłał Szamilowi trochę złotych monet, na dobry początek nowego państwa —

stwierdził pan Tomasz.

ROZDZIAŁ 12 ZAINTERESOWANIE BRYTYJSKIEGO WYWIADU KAUKAZEM • KWATERA ABWEHRY W MIKOŁAJKACH • RANDKA W TAWERNIE • SPACER Z BATURĄ • POZNAJEMY EDUARDA I ENRIQUE • ZŁODZIEJE SAMOCHODÓW

Musiałem opowiedzieć, jak zdobyłem niezwykłą monetę, dowód wdzięczności Czeczeńca Ahmeda. — Dziwna zbieżność imion z tym Ahmedem, którego spotkał Ebersche — zauważył pan Tomasz. — Ahmed to bardzo popularne imię — stwierdził Spider. — W rzeczywistości Czeczeniec może nazywać się zupełnie inaczej. — Tak, zostawmy na moment sprawę monety i wróćmy do działań Polaków na Kaukazie — rzekł Pan Samochodzik. — Interesuje mnie jedno zdanie profesora Sauera, które obiecałeś nam rozwinąć. — To o polskim odkryciu

— przypomniałem. — Wiem, o co chodzi — mruknął Spider. — To była jedna z najciekawszych zagadek, jakie musiałem rozwiązać. Połączyłem się przez Internet z kolegą z brytyjskiego wywiadu. On poszperał w archiwach i dotarł do ciekawej informacji: w 1942 roku Special Air Sendce wysłała na Kaukaz dwie czteroosobowe sekcje sił specjalnych. Jedna z nich została zlikwidowana przez grupę Gruzinów nieprzychylnych władzy sowieckiej. Druga grupa zaginęła na terenie północnego Kaukazu. — Czemu Brytyjczycy wysłali komandosów na Kaukaz? —

zastanawiał się Leśnik. — Nie powiesz chyba, że po Wilka Kaukazu? — Właśnie, że tak — Spider uśmiechnął się. — Jeszcze przed wybuchem wojny polski wywiad zebrał dosyć dokładne informacje na temat miejsca ukrycia figurki. Pochodziły one z jakichś dokumentów przesłanych do Polski z Paryża, a dotyczących działalności księcia Czartoryskiego. Podobno były to zapiski amatora badającego historię Wielkiej Emigracji. Dokumenty te wpadły w ręce Niemców w październiku 1939 roku, ale z Polski uciekł archiwista, który znał ich treść. Początkowo nikt mu nie wierzył, jednak gdy w 1942 roku wydawało się, że nic

nie powstrzyma niemieckiego marszu na Kaukaz, brytyjski wywiad zainteresował się tym regionem i historią opowiedzianą przez polskiego pracownika biblioteki wywiadu. Niestety, ów Polak zginął później w Londynie po wybuchu bomby V–l. Brytyjczycy mimo szczątkowych informacji zdecydowali się wysłać mały oddział komandosów. Oficjalnie mieli oni wspierać swoją wiedzą partyzantów radzieckich. Jak mówiłem, pierwsza grupa zaginęła. Los drugiej jest także nieznany, ale zdążyła ona przesłać meldunek o tym, co zaszło na szczycie Elbrusa. Sygnał radiowy odebrała silna angielska radiostacja umieszczona w

Damaszku i przekazała dalej do centrali w Kairze. — Brytyjczycy wiedzieli więc, że Niemcy coś wydobyli — powiedziałem. — Ebersche mówił, że komandosi z SAS schwytali Stuckera — którego po roku można było obejrzeć w kronice filmowej — wtrącił Leśnik. — Spokojnie — szef podniósł rękę. — Nie mamy na to żadnych dowodów oprócz słów Eberschego. — Pozwólcie, że jeszcze wam coś powiem — Spider kończył opowieść. — Ten Ebersche mówił, że Knopf i reszta strzelców zginęła w zasadzce zorganizowanej przez SAS i

greckich partyzantów na Krecie. Brytyjski wywiad dowiedział się od swojego agenta, że strzelcy górscy, którzy zdobywali Elbrus służą na Krecie, podał nawet dzień, kiedy będą przejeżdżać z portu do placówki w jednej z górskich wiosek. Komandosom pozostało jedynie zorganizowanie zasadzki i porwanie żołnierzy niemieckich. Strzelcy bronili się i żadnego nie udało się schwytać żywcem, tym bardziej że w chwili ataku Brytyjczyków nad ciężarówkę niemiecką nadleciał niemiecki stukas i pilot zrzucił na swych rodaków wiązkę bomb. Anglicy uznali całą sytuację za dziwną tym bardziej, że nikt nie przeszkadzał im

w ucieczce z wyspy. Po dwóch latach szpiegiem, który podał tę informację okazał się podwójny agent pracujący od początku wojny dla niemieckiego kontrwywiadu. — Czyli Niemcy wydali strzelców górskich na pastwę brytyjskich komandosów i dla pewności wysłali bombowiec — mówiłem nie mogąc pojąć, jak można było zaplanować taką operację. — Tak, od tej pory w brytyjskim wywiadzie sprawy Wilka Kaukazu nie ma — Spider przemawiał pakując swoje notatki. — Całą historię uznano za niemiecką prowokację. — Teraz niech pan powie,

czemu siedzimy w Mikołajkach? — Leśnik zapytał Pana Samochodzika. — Bo macie randkę z dwiema pięknościami, w tym jedną zajętą — uśmiechnął się szef. — Po pierwsze, nie możecie spóźnić się. Po drugie, tu w Mikołajkach była polowa kwatera Abwehry, niemieckiego wywiadu wojskowego, któremu podlegał oddział „Brandenburg” odpowiedzialny za przejęcie Wilka Kaukazu. — Ma pan pewność, że chodzi o „Brandeburczyków”? — dopytywał się Leśnik. — Jest to wielce prawdopodobne. Jeśli nie znajdziemy

śladów w Mikołajkach, udamy się do Giżycka, do znanej wam doskonale Twierdzy Boyen, gdzie był oddział wywiadu „Obce Armie Wschód” — odpowiedział pan Tomasz. — Czy wie pan, gdzie znajdowała się kwatera Abwehry w Mikołajkach? — spytałem szefa. — Niestety nie. — Mnie również nie udało się zdobyć tej informacji — dopowiedział Spider. — O której mamy randkę? — Leśnik przeciągnął ręką po nie ogolonej twarzy. Pan Tomasz spojrzał na zegarek. — Za pół godziny —

powiedział. — To idę się ogolić — rzucił Leśnik. Zabrał przybory toaletowe i zniknął w łazience. Pan Samochodzik postanowił wyjść na balkon. Ledwo odsłonił firankę, natychmiast cofnął się do pokoju. — Na dole stoi Batura — powiadomił nas. Podszedłem do okna i dyskretnie wyjrzałem skryty za zasłoną. Nad jeziorem, za drewnianą bramą pensjonatu stał Batura i spoglądał na budynek. — Skąd wiedział — zastanawiałem się.

— Musiał mnie zobaczyć i zaczął szukać Rosynanta — domyślał się szef. — Mamy charakterystyczne auto. — Musicie zmienić pensjonat — oświadczył Spider. — Najlepiej jeszcze dziś w nocy. — Całą naszą konspirację diabli wzięli — martwił się Pan Samochodzik. Leśnik wyszedł z łazienki i opowiedzieliśmy mu o tym, że Batura nas śledzi. — Znam fajne miejsce — odezwał się po chwili namysłu. — Pojedziemy do Spychowa nad rzeką Krutynią. Jest tam stanica wodna PTTK. Możemy się w niej zaszyć z dala od

głównych szlaków turystycznych. Najpierw jednak bliżej poznamy dziewczyny. Na randkę komandos przebrał się z wojskowego stroju w dżinsy i koszulę. W tym odzieniu jeszcze lepiej było widać jego muskularną budowę ciała. Naprawdę mógł oczarować każdą dziewczynę. Postanowiliśmy zmylić Baturę. Wpierw pan Tomasz ze mną miał zejść na nadbrzeże, gdzie czekał Batura. W tym czasie Spider i Leśnik mieli pojedynczo wychodzić z drugiej strony budynku na ulicę Kajki. Labiryntem korytarzy i schodów zeszliśmy nad brzeg jeziora. Batura był

zaskoczony naszym nagłym pojawieniem się. Próbował odwrócić się, ale Pan Samochodzik poszedł na całego. — Halo! Panie Jurku! — zawołał. — Proszę nie uciekać przed nami. Batura odwrócił się do nas i podał nam rękę na powitanie. — Dobry wieczór — mruknął. — Gdzie mnie pan zauważył? — beztrosko zapytał go szef. Batura hardo spojrzał mu w oczy. — Widziałem, jak wychodził pan z portu, zastanowiło mnie to i śledziłem pana. Przeczucie nie myliło mnie. Spotkał się pan z Pawłem.

— Co pana tu sprowadza? — szef dalej prowadził luźne przesłuchanie. — To samo co pana. Prosiłem, żeby się pan nie wtrącał do tej sprawy. Ebersche już nie żyje. Chce pan podzielić jego los? — Z kim pan współpracuje? — pytał szef. — Z Rosjanami, Anglikami, Niemcami, czy Czeczeńcami? To pytanie zaskoczyło Baturę. — Nie wiedziałem, że jest ich aż tylu — szepnął. — Trzeba uważać, zwłaszcza na Ruskich. — My tu gadu, gadu, a w tej tawernie chcieliśmy zasięgnąć języka

w sprawie kwatery Abwehry w Mikołajkach — wygadał się szef. Spojrzałem na niego zdumiony. — Pawle, nie dziw się — uśmiechnął się szef. — Pan Jerzy bardzo dobrze kojarzy fakty i też tu przyjechał. Zatrzymał się w hotelu „Mazur”, słusznie podejrzewając, że tam mogła mieścić się owa kwatera. Batura tylko skinął głową. — Pan Jerzy prowadzi tak zwane rozpoznanie walką, czyli od razu przyjechał w interesujące go miejsce, bez sprawdzania, grzebania w archiwum. Gdyby to zrobił, nie musiałby płacić wysokich rachunków za nocleg — Stać go — wtrąciłem.

— Jeśli ci brakuje pieniędzy, to mogę pożyczyć — odgryzł się Batura. — Cicho, chłopcy — szef podniósł rękę. — Panie Jerzy, gdyby pan poczytał trochę, wiedziałby pan, że budynek hotelu wielokrotnie wewnątrz przebudowano i jego obecny wystrój w niczym nie przypomina przedwojennego. — Wiem — smutno przyznał Batura. — Chodźmy coś przekąsić i poznać kwiat miejscowej młodzieży — szef wykonał szeroki gest ręką zapraszając nas do pobliskiej tawerny. — Nie, dziękuję — Batura cofnął się.

Szybko się pożegnał i zniknął nam z oczu idąc drogą wyłożoną żwirem w stronę swojego hotelu, którego bryła ciemniała w mroku. We dwóch weszliśmy do lokalu o nazwie „Pod Złamanym Pagajem”. Wnętrze tawerny było typowe dla tego typu lokali. Stoły i ławy wykonano z grubo ciosanych bali, barek był rzęsiście oświetlony, a obsługa była ubrana w firmowe koszulki jednego z browarów. Z głośników dobiegały dźwięki muzyki. W kącie siedziały Magda i Weronika w towarzystwie dwóch młodzieńców oraz Leśnika i Spidera. — No to Leśnik obszedł się

smakiem — szepnąłem do szefa. — Pawle, psychika kobiet jest niezbadana. Popatrz, jak Weronika patrzy na naszego komandosa — zwrócił mi uwagę pan Tomasz. Faktycznie, Weronika siedziała ze skromnie opuszczoną głową, lecz co chwila rzucała w stronę Leśnika badawcze spojrzenia. Spider powstał na nasz widok. — Chodźcie, poznajcie Henia i Edka — powiedział do nas. Obaj byli szczupłymi, wysokimi brunetami. Henio miał dłuższe włosy, sięgające aż za uszy, a Edek wprost przeciwnie, był bardzo krótko ostrzyżony. Edek był bratem Weroniki, a

Henio chłopakiem Magdy. Uścisnęliśmy ich dłonie. — Mówcie mi Eduardo albo Eddy — poprosił Edek. — Przestań, Edek — strofowała go Magda. — On wstydzi się swojego imienia — wytłumaczyła nam. — Taki z ciebie Eduardo, jak ze mnie Enrique — rzucił Henio. Obiecaliśmy więc obu chłopakom, że będziemy używać ich hiszpańskich pseudonimów. Być może młodzieńcy ulegli modzie na meksykańskie seriale? Dosiedliśmy się do towarzystwa i zamówiliśmy kawę oraz soki. Leśnik sączył piwo, a Spider popijał jakiegoś drinka. Przed młodzieżą stały małe

szklaneczki piwa. — Wielkie dzięki za uratowanie dziewczyn — zaczął Enrique. — Jeszcze dzisiaj pożyczyliśmy motorówkę i ściągnęliśmy z jeziora kajak. Fale zaniosły go w trzciny, ale znamy Śniardwy jak własną kieszeń. — Nie ma sprawy — Leśnik machnął ręką. — Odwdzięczycie się nam w naturze Magda zrobiła zalotną minę, a Weronika spłoniła się przybierając barwy róży. — Paweł ma kawał gospodarki, jakieś sto hektarów i tylko jednego konia — dalej żartował Leśnik.

— Ja mam ogromną plantację truskawek, które chyba trzeba wypielić, bo dawno tam nie zaglądałem. — Lepiej zagrajcie coś na gitarze — zaproponował szef wskazując na futerał oparty o stolik. Gdy chłopcy spierali się o to co zagrać, rozejrzałem się po lokalu. Oprócz nas były tu tylko zakochane pary, a w drugim końcu sali siedziało czterech mężczyzn ubranych w markowe marynarki i eleganckie pantofle. Tylko jeden z nich miał na sobie dżinsy. Właśnie ten jeden wydał mi się dziwnie znajomy. Na wszelki wypadek usiadłem okrakiem na ławie odwracając się plecami do sali.

Enrique przesunął palcami po strunach gitary. Od razu usłyszeliśmy czyste dźwięki jednej z piękniejszych szant, opowiadającej o rzece Missouri i miłości pomiędzy traperem i piękną Indianką. Eduardo śpiewał razem z kolegą. Na sali zapanowała cisza, wszyscy zasłuchali się, a barman wyłączył magnetofon. — Chłopy dorabiają w czasie wakacji śpiewając w tawernach — wyjaśniła nam Magda. — Cały rok ćwiczą repertuar i zbierają piosenki. Obaj mieli talent i zaśpiewali dla nas jeszcze trzy piosenki. Po tym małym koncercie wszyscy klienci tawerny klaskali, a kelnerka zebrała na tacę

drobne datki dla grajków. — Muszę wyjść — mruknąłem szefowi na ucho. — Co się stało? — zapytał. — Widzi pan tych czterech gości w rogu? Jeden z nich to mechanik z Giżycka, który założył mi „pluskwę” w Rosynancie, gdy szukaliśmy dokumentów planu Walkiria. — Jesteś pewien? — Tak. — To znaczy, że to człowiek Batury? — Tak. — Rozpoznał cię? — Nie wiem. Pan Tomasz nachylił się do

Eduardo i o coś go zapytał. Chłopak rzucił okiem na czwórkę w kącie i coś wyjaśniał szefowi. — Ci trzej elegancko ubrani to złodzieje samochodów — przekazał mi. — Co roku tu przyjeżdżają. Tego czwartego chłopaka nie zna. Dyskretnie pożegnałem się ze wszystkimi i wyszedłem drugim wyjściem, od strony wioski żeglarskiej. Leśnik pośpieszył za mną. Po drodze do pensjonatu opowiedziałem mu o swoich spostrzeżeniach. — Jak ci się podoba Weronika? — zagadnąłem go. — Fajna panna.

— Umówiłeś się z nią? — Tak. — Nie za młoda dla ciebie? — To studentka, ma dwadzieścia trzy lata. W sam raz. O nic więcej nie pytałem. Szybko dotarliśmy do pensjonatu. W recepcji zapłaciliśmy i poszliśmy spakować się. Wsiedliśmy do samochodu. Przejechaliśmy przez miasto, skręciłem w lewo na most i potem jeszcze raz na południe, na drogę w stronę Rucianego. Przed miasteczkiem zjechałem w prawo i za Zgonem w lewo do Spychowa. Mieliśmy szczęście. Mimo późnej pory przyjęto nas w

stanicy PTTK i przydzielono dwuosobowy pokój. Rozgościliśmy się w nim i ułożyliśmy do snu. Wtedy zadzwonił do mnie pan Tomasz. — Gdzie jesteś? — w jego głosie wyczułem radość. — W Spychowie. — Dobrze, jutro o dziewiątej spotkamy się w Stacji Hydrobiologicznej Instytutu Ekologii Polskiej Akademii Nauk nad Jeziorem Mikołajskim. — A czemu tam? — Tam była polowa kwatera Abwehry. — Skąd pan to wie?

— Od naszych młodych przyjaciół z Mikołajek. Jak się okazuje, młodzież chce znać historię swojego miasteczka. Wszyscy w Mikołajkach opowiadają, że w czasie wojny właśnie tu przywieziono pewnego oficera Armii Czerwonej, syna Józefa Stalina. — Skoro wszyscy w miasteczku o tym wiedzą, to Batura i inni też mogą się o tym dowiedzieć — zasugerowałem. — Batura może tak. Nie sądzę, żeby miejscowi tak chętnie o tym opowiadali obcokrajowcom. — Może jednak jeszcze dziś tam pojedziemy? — Po co? I tak nikt ci nie

otworzy pomieszczeń. — Trzeba popilnować terenu. — Jak chcesz. Szef rozłączył się. — Jak myślisz, co powinniśmy zrobić? — zapytałem Leśnika. Komandos chwilę namyślał się. — Trzeba tam jechać już teraz — orzekł. — Batura może wiedzieć, o które miejsce chodzi i wybrać się tam choćby w nocy. Szybko ubieraliśmy się w nasze wojskowe drelichy, gdy nagle mój pilot od Rosynanta zaczął migać i cicho piszczeć.

— Ktoś chce ukraść Rosynanta! — ryknąłem. Wybiegliśmy na parking. W całym ośrodku panowała idealna cisza, tylko świerszcze cicho grały swoje cudowne melodie i żaby rechotały w trzcinowisku. Rosynant właśnie wyjeżdżał za bramę. Leśnik przyśpieszył, lecz złodziej zauważył nas i dodał gazu. Komandos biegł sprintem. — Spokojnie — wysapałem. — Nie ujedzie daleko. Zaraz zacznie działać gaz usypiający, a po przejechaniu pół kilometra samochód sam zatrzyma się. — Popatrz na okna! —

krzyknął Leśnik. Złodziej otworzył wszystkie okna, żeby gaz ulatywał do atmosfery. Rosynant właśnie znikał nam za zakrętem, pomiędzy czarnymi ścianami lasu. Biegliśmy dalej. — Ostrożnie — szepnął Leśnik kładąc mi dłoń na ramieniu. Zatrzymaliśmy się. Zobaczyliśmy Rosynanta z zapalonymi światłami i inny samochód. Koło obydwu aut stało czterech mężczyzn żywo nad czymś debatujących. To byli ci sami, których widziałem w tawernie w Mikołajkach. — Wezmą Rosynanta na hol — ocenił Leśnik. — Skryją się w lesie, żeby go uruchomić. Policji i tak się nie

boją, bo ta nie ma pieniędzy na paliwo do radiowozów. Właściciele ośrodków tylko w sezonie sponsorują policjantów. Złodzieje już wyciągali z bagażnika drugiego auta grubą linę. — Atakujemy? — zapytałem. — Mogą mieć broń — zwrócił mi uwagę. Pociągnął mnie do lasu i przeciwpożarową przecinką skradaliśmy się w kierunku złodziei. — Gdy zaczną holować Rosynanta, wybiegamy i chwytamy się samochodu — przedstawił mi swój plan Leśnik. — Wokół auta, poniżej drzwi biegną schodki. Staniemy na nich i

skryjemy się za kołem zapasowym zawieszonym z tyłu. Poczekamy, aż ruszą i wtedy zaatakujemy. Po minucie złodzieje połączyli oba auta holem i ruszyli. Do pierwszego, którym był mercedes, wsiadło dwóch i do Rosynanta dwóch. Wybiegliśmy z lasu i zrobiliśmy tak, jak zaproponował Leśnik. Rosynant ważył sporo, więc mercedes nie mógł rozwinąć dużej szybkości. Leśnik niczym kot wszedł na dach mojego pojazdu. Palcem wskazał, że mam zająć się kierowcą. Trzymając się relingów na dachu skradałem się do drzwi kierowcy. W tym czasie Leśnik leżąc na dachu sięgnął do środka i tak po

prostu przez otwarte okno wyciągnął złodzieja. Tamten próbował szarpać się, ale komandos rzucił go do rowu. Nie spodziewałem się, że Leśnik potrafi robić takie sztuczki z prawie stukilogramowymi facetami. Kierowca był tak zdziwiony tym widokiem, że nie zauważył mnie. Otworzyłem drzwi, wyszarpnąłem go z fotela i posłałem na asfalt. Bandzior sturlał się do rowu. W tym czasie złodzieje w mercedesie zauważyli co się stało i dodali gazu. Wjechali na leśną drogę w stronę jeziora Zdruźno. Wsiadłem za kierownicę, włożyłem kluczyk do stacyjki. Włączyłem halogeny, które oślepiły kierującego

mercedesem, a potem wcisnąłem hamulec. Mercedesem zarzuciło i zatrzymaliśmy się na małej plaży, kilka metrów od wody. Wcisnąłem sprzęgło, wrzuciłem bieg wsteczny i dodałem gazu. Mercedes ciągnął w swoją stronę, a ja w swoją. Rosynant miał silniejszy silnik, ale złodziej nie ustępował i już chyba stał na pedale gazu. Tak trwaliśmy w tumanach kurzu, piasku i spalin. Nagle Leśnik siedzący na masce schylił się. W jego ręku błysnęło ostrze noża. Musiała to być broń najwyższej jakości, skoro jednym pociągnięciem przeciął linę grubą na trzy centymetry. Mercedes uwolniony od ciężaru

Rosynanta wyskoczył do przodu i wpadł do wody. Wjechał tak daleko od brzegu, że zanurzył się, aż po dach. Leśnik zeskoczył z maski, gdy Rosynant wyrwał do tyłu. Ledwo udało mi się go zatrzymać przed ścianą lasu. Wysiadłem i pobiegłem na brzeg. Komandos już wyciągał na brzeg złodziei. Wyglądali jak mokre lalki. Na wszelki wypadek kazał im się położyć twarzami do ziemi. — Kto wam zlecił kradzież!? — krzyknął do jednego z nich, jako dodatkowy argument dodając solidnego kopniaka w żebra. Odpowiedział mu tylko jęk. — Myślą, że są twardzi —

mruknął. — Masz pilnik? — nagle zapytał mnie. — Chyba tak. — To fajnie. W Specnazie powiadają, że nikt nie przetrzyma pilnikowania zębów, każdy wtedy śpiewa Jeden ze złodziei przeklął. To był ten mechanik, który kiedyś w Giżycku podłączył do obwodów „pluskwę” unieruchamiającą samochód w chwili zapadnięcia ciemności. Odwróciłem się i poszedłem do samochodu po skrzynkę z narzędziami. W tym czasie Leśnik stał nad bandziorami i uspokajał ich wojownicze zapędy kopniakami. Po chwili podałem

mu pilnik. Komandos szarpnął mechanika za włosy, zadarł mu głowę i pokazał lśniącą w świetle reflektorów Rosynanta powierzchnię nowego pilnika do metalu. — Sami wypatrzyliśmy tę bryczkę — wycharczał złodziej. — Chrzanisz — mruknął Leśnik. — Słowo. — Może Batura nadał wam tę robotę? — dopytywałem się. Drugi złodziej, bardziej przerażony od kolegi tylko przytaknął ruchem głowy. — Kłamałeś — Leśnik przytknął mechanikowi pilnik do zębów.

— Sorry — zapłakał tamten. Sięgnąłem po telefon komórkowy i zadzwoniłem po policję. Radiowóz przyjechał aż ze Szczytna, ale stróże prawa bardzo ochoczo zajęli się złodziejami i odwieźli ich na dołek, czyli do aresztu. Zapowiedzieli jednocześnie, że rano ktoś do nas wpadnie spisać zeznania. Powoli zbliżał się świt, gdy wróciliśmy do ośrodka. — Przepraszam panów bardzo — przy bramie powitał nas dzierżawca stanicy. — Normalnie parking jest pilnowany, ale akurat stróż poszedł do toalety, gdy przyjechali ci

złodzieje — Nie szkodzi — odpowiedziałem. Zauważyłem stojące na parkingu nowe auto, terenowego nissana. Koło recepcji minęliśmy meldującą się o tak dziwnej porze parę. Kobieta rozmawiała z recepcjonistką po angielsku. Jej milczący partner miał ufarbowane na blond włosy.

ROZDZIAŁ 13

PODSŁUCHIWANIE ANGIELKI I NIEMCA • UKRYWAMY ROSYNANTA • W BYŁEJ KWATERZE ABWEHRY • JAK WŁADIMIR POPOW OSZUKAŁ DOCENTA PYRKOSZA? • ZWIEDZANIE PODZIEMI • SPIDER SZUKA MIEJSCA Z FOTOGRAFII • ZDJĘCIE CANARISA I PROFESORA SAUERA

Zamiast wracać do pokoju wyszedłem na dwór. Zszedłem w dół piaskową ścieżką pomiędzy niskie, drewniane domki letniskowe i ukryłem się pomiędzy pniami sosen. Obserwowałem okna hotelu, żeby zobaczyć, gdzie zostaną ulokowani nowi lokatorzy. Zadzwoniłem do szefa. — Słucham — usłyszałem jego zaspany głos. — Panie Tomaszu, to ja — zameldowałem się. — W Spychowie ukradziono nam Rosynanta. Odbiliśmy go. To Batura zlecił kradzież. — To znaczy, że Baturze zaczyna się śpieszyć i chce nas za

wszelką cenę zatrzymać — stwierdził szef. — Tak. Jest jeszcze coś. Właśnie w pokoju obok nas zatrzymali się obcokrajowcy. Niech pan zgadnie, kto? — Rosjanie? Czeczeńcy? — Nie. To ta ruda Angielka i jej nordycki przyjaciel. — Obserwuj ich. — Tak jest — powiedziałem i wyłączyłem się. Z Rosynanta zabrałem maleńką walizeczkę i wróciłem do pokoju. Zastałem Leśnika w dziwnej pozie. Ze szklanką przy uchu klęczał przy ścianie. Gdy zobaczył mnie, przytknął palec do

ust nakazując milczenie. — Mam coś lepszego do podsłuchiwania — szepnąłem. Komandos z zainteresowaniem obserwował sprzęt, który wyjmowałem z walizeczki. Miałem tam mikrofon kierunkowy, a także specjalne urządzenie do podsłuchiwania przez ściany. Hotel zbudowano z cegieł, więc mury były stosunkowo grube i źle przepuszczały dźwięki. Mój sprzęt najlepiej sprawdzał się w blokach z betonu, chociaż w nich nie jest on potrzebny, żeby słyszeć, co robią sąsiedzi. Do ściany umocowałem specjalną, bardzo czułą membranę odbierającą

drgania ściany. Podłączyłem magnetofon i słuchawki. — Nic nie mówią — zamruczał Leśnik nakładając słuchawki. — Pożyjemy, zobaczymy — odpowiedziałem i ułożyłem się do snu. Nim zasnąłem, widziałem jak komandos zafascynowany patrzył na magnetofon uruchamiający się na najmniejszy odgłos z sąsiedniego pokoju. Tuż przed siódmą rano Leśnik obudził mnie szarpiąc za ramię. — Wstawaj — wyszeptał. — Musimy jechać do Mikołajek. Zerwałem się z łóżka i po porannej

toalecie poszedłem na śniadanie. W dużej stołówce z drewnianymi stołami i niebiesko–żółtymi zasłonami siedział w kącie Leśnik. W drugim końcu sali jedli Angielka i Niemiec. — Odsłuchałem taśmę — komandos mówił przyciszonym głosem smarując kromkę chleba masłem. — Nie nagrała się żadna rozmowa. Mamy tylko odgłos elektrycznej golarki Niemca i dźwięki stukania po klawiaturze oraz wybierania jakiegoś numeru telefonu. Opuściłem widelec i schylając się spojrzałem na typ notebooka, przenośnego komputera, który miał Niemiec. Zapamiętałem nazwę japońskiej marki i dokończyłem posiłek.

Musieliśmy jeszcze złożyć zeznania policjantowi, który przyjechał do nas ze Szczytna. Potem szybko wsiedliśmy do Rosynanta i ruszyliśmy w stronę Mikołajek. Poprosiłem Leśnika, żeby poprowadził Rosynanta, a sam włączyłem komputer pokładowy. Dzięki sieci telefonii komórkowych mogłem połączyć się z komputerem Spidera na jachcie. Przesłałem mu nagrane dźwięki oraz nazwę komputera. — Po co to robisz? — pytał Leśnik. — Nim dojedziemy do Mikołajek, Spider dzięki komputerowi ustali numer telefonu, pod jaki dzwonili

nasi sąsiedzi. Większość aparatów ma przypisane takie same tonowe dźwięki do tych samych klawiszy — Cwaniak z ciebie — zamruczał Leśnik. — Jedynka i inne cyfry w każdym aparacie brzmią tak samo. To znany feler systemów alarmowych w domach i samochodach. — Tak jest. Znając markę komputera Niemca, wiemy, jaki ma typ klawiatury. Sądzę, że Spider potrafi ustalić tekst napisany przez blondyna. — A jeśli nie? — Trudno. Warto jednak spróbować. Odezwał się mój telefon komórkowy. Dzwonił pan Tomasz.

— Jedziecie do Mikołajek? — Tak. — Dobrze. Podjedźcie do Stacji Hydrobiologicznej Instytutu Ekologii PAN. Znajdziecie ją na zachodnim brzegu Jeziora Mikołajskiego. Spider dziękuje za zlecenie. — Polecam się na przyszłość. Leśnik włączył radio i kiwał się w rytm najnowszego przeboju. Po kilkudziesięciu minutach byliśmy już przed bramą stacji. — Może nie powinniśmy tak afiszować się Rosynantem parkując na terenie stacji PAN–u? — zapytał

Leśnik. — Masz rację — przyznałem. Wcisnąłem guzik zmiany barwy Rosynanta na kamuflaż leśny. Wysiadając wyjąłem z bagażnika sporą płachtę materiału sprowadzonego z Australii. Australijska armia od dawna testuje mundury ze specjalnej powłoki wchłaniającej barwy otoczenia. Wystarczy kilka minut, żeby żołnierz ukryty w krzakach był zupełnie niewidoczny. Przykryłem Rosynanta ochronną plandeką i już po chwili kontury pojazdu zaczęły rozmywać się. Leśnik patrzył na to zdumiony. — Dobrze, że wjechaliśmy

w krzaki, bo inaczej ktoś stuknąłby Rosynanta — powiedział pełen podziwu. Przeszliśmy przez bramę ośrodka badawczego. Stróż już wiedział o naszej wizycie. — Szef panów czeka w gabinecie dyrektora — powiadomił nas. Wskazał nam drogę do głównego budynku. Była to nowoczesna bryła betonu, z wielkimi przeszklonymi drzwiami, połączona laboratoriami ze starym domostwem przypominającym dwór. Weszliśmy do pustego sekretariatu. Drzwi do gabinetu dyrektora były szeroko otwarte. Pan Tomasz siedział w

głębokim fotelu popijając herbatę. Za biurkiem siedział młody człowiek w wielkich, jak denka butelek, okularach na nosie. Był typem naukowca nie przywiązującego większej wagi do swej powierzchowności. Nie był zaniedbany, ale już na pierwszy rzut oka odnosiło się wrażenie, że żyje on o wiele ważniejszymi sprawami niż reszta świata. — To docent Pyrkosz — Pan Samochodzik przedstawił nam gospodarza. — A to moi współpracownicy: Paweł i Michał: Uścisnęliśmy dłoń docenta i usiedliśmy w fotelach. — Muszę panów zmartwić

— zaczął docent Pyrkosz. — Nie ma dyrektora i chwilowo go zastępuję. Pan Tomasz naświetlił mi gnębiący panów problem. Trochę interesowałem się historią ośrodka. Otóż po wojnie budynek zajął oddział radzieckiego wywiadu, który dokładnie sprawdził siedzibę Abwehry, w której się znajdujemy, oraz baraki, które stały na otoczonym drutami kolczastymi terenie. Dokładnie wszystko przeszukali, baraki zburzyli, a w głównym budynku wykuli mnóstwo dziur. — I nic nie znaleźli — domyśliłem się. — Właśnie — docent Pyrkosz słabo uśmiechnął się.

— Skąd ta pewność? — dopytywał się pan Tomasz. Docent Pyrkosz uśmiechnął się tajemniczo. — My, naukowcy, jesteśmy strasznymi gadułami — powiedział. — Kiedyś spotkałem starszego już pana, który zajmował się tą samą tematyką co ja. To był Rosjanin. W czasie rozmowy spytał mnie, czy w ośrodku badawczym w Mikołajkach nie odkryliśmy pamiątek z drugiej wojny światowej. Podejrzewałem, że to szpieg, ale jego wiedza na temat hydrobiologii była duża, więc uwierzyłem, że to tylko jego czysta ciekawość. Oczywiście powiedziałem mu prawdę. Zresztą był

on tu wczoraj i nawet pokazałem mu nasz ośrodek. — Zaraz, zaraz — przerwałem docentowi. — Jak on się nazywał? — Władimir Popow — rzekł zdumiony moją natarczywością naukowiec. Leśnik patrzył za okno, a pan Tomasz głęboko westchnął. — Co go interesowało? — nie dawałem Pyrkoszowi spokoju. — Właściwie wszystko, ale głównie nasze podziemne laboratoria. — Jak głębokie są piwnice?

— Dwa poziomy. — Możemy je zobaczyć? — Czy to konieczne? — Pyrkosz spojrzał na mnie badawczo. — Staramy się utrzymać tam sterylne warunki, nie wprowadzać żadnych nowych bodźców, a przecież każdy z nas na ubraniu przenosi zarazki i bakterie. — Rosjanina pan wpuścił — zwrócił mu uwagę Pan Samochodzik. — Z przykrością muszę odmówić — docent zapadł się w dyrektorskim fotelu i założył ręce na piersi. — Rosjanin dostał od pana pamiątkę — odezwał się Leśnik. — Stare zdjęcie w drewnianej ramce.

— Tak. Co z tego? — zaperzył się docent. — Ten Popów jest rosyjskim szpiegiem — oświadczył Leśnik. Komandos cały czas patrzył w okno ponad głową naukowca. Oczy Leśnika były nieruchome, zimne. Pyrkosz pod wpływem tego spojrzenia zmiękł jak wosk. — Skąd panowie wiedzą, że to szpieg? — zapytał. Pan Tomasz opowiedział o pierwszym swym spotkaniu z Popowem, o informacjach zdobytych przez Spidera i na koniec pokazał mu zdjęcie Rosjanina.

— To ten sam — wyszeptał docent. — Skąd pan wiedział o tym obrazku? — zwrócił się do Leśnika. — Mniejsza z tym — rzucił Leśnik. — Proszę powiedzieć, co było na tej fotografii? — ostrym tonem zadał pytanie. — Dwóch mężczyzn w wiklinowych fotelach siedzących nad brzegiem jeziora. — Proszę dokładnie opisać tę fotografię — naciskał Leśnik. Docent Pyrkosz zaczął błądzić wzrokiem po ścianach, jakby tam szukając pomocy. — Wiem! — krzyknął i wybiegł z gabinetu.

— Skąd wiedziałeś o tej fotografii? — zapytałem Leśnika. — Trzeba uważnie patrzeć — odpowiedział. — Przyjrzyj się ścianom. Są na nich ślady po licznych, zawieszonych tu obrazkach. Identycznej wielkości wiszą na korytarzu. Zauważyłem, że brakuje jednego, gdyż został po nim tylko gwóźdź. Większość wiszących przedstawia widoki Mikołajek sprzed wojny. Do pokoju wrócił docent Pyrkosz niosący wielkie kartonowe pudło. — Jakiś czas temu zmarł stary pracownik naszej stacji — opowiadał nam. — To był stary Mazur, który u nas sprzątał i porządkował

zieleń. Wiedziałem, że mieszkał w Mikołajkach już od 1920 roku. Gdy przeszedł na emeryturę, nie miał się gdzie podziać, więc dalej mieszkał w służbowym pokoiku. Po śmierci staruszka schowaliśmy do magazynu pudła z jego rzeczami. Nikt tego nie przeglądał, tylko zrobiliśmy inwentaryzację. Według spisu, w tym kartonie są stare fotografie. Leśnik wyjął zza pasa swój wielki nóż i rozciął taśmę, którą oklejono pudło. Docent na widok noża zbladł. W środku rzeczywiście były pożółkłe fotografie. — Już sobie przypomniałem — dalej mówił Pyrkosz.

— Ten Mazur nazywał się Ruttger. Osobiście odkurzał fotografie wiszące w gabinecie poprzedniego dyrektora. Zwykł mówić: „Panie dyrektorze, pan pilnuje tych zdjęć, kiedyś spłatają psikusa historykom”. Dyrektor nie wiedział, o co chodzi i traktował te słowa jako dziwactwa staruszka. — Kiedy te obrazki zawieszono w korytarzu? — dopytywał się pan Tomasz. — Niedawno. Nowy kierownik stacji stwierdził, że takie landszafty powinny wisieć w korytarzu. — Gabinet dyrektora zawsze był w tym pokoju? — pytałem. — Tak, to najładniejszy

pokój, z widokiem na jezioro. W czasie naszej rozmowy Leśnik przeglądał pliki zdjęć. — Czy fotografia, którą podarował pan Rosjaninowi miała jakieś adnotacje na odwrocie? — Leśnik kontynuował przesłuchanie Pyrkosza. — Nie. — Czy to była ta fotografia? Komandos pokazał docentowi jedną z fotografii. — Tak. — Świetnie. Pan oprowadzi kolegów po starej części budynku, a ja zejdę do kolegi na jachcie, żeby zeskanował kilka zdjęć.

— Oczywiście — docent był przerażony. — Proszę panów za mną. — Może najpierw wyjdźmy na dwór — zaproponował Pan Samochodzik. — Mój wykładowca historii mawiał, że prawdziwy historyk zaczyna zwiedzanie zabytku od obejścia go dookoła. W ten sposób można stwierdzić, jak budowniczowie umiejscowili budowlę w terenie i jakie miała przeznaczenie. Wyszliśmy na piaskową drogę wijącą się pomiędzy wysokimi sosnami. Prażyło słońce, a nagrzane igły wydzielały specyficzny zapach. W górze świergotały skowronki, gdzieś w lesie

zawzięcie stukał bocian. Po wypielęgnowanych ścieżkach przemykała ruda wiewiórka. Maszerowaliśmy wzdłuż żywopłotu. W głębi lasu, po naszej lewej stronie stały domki letniskowe i stołówka, z której dochodził nas zapach zupy ogórkowej. Na wzgórzu po prawej wznosił się niewielki piętrowy budynek z dwuspadowym czerwonym dachem. — Wygląda to bardzo skromnie — stwierdził docent Pyrkosz. — Stąd na północ prowadzi droga do Mikołajek, wzdłuż brzegów jeziora. Dawniej mogła ona być szersza, choć raczej był to deptak spacerowy. Wiem, że kiedyś koledzy odkrywali w lesie

porośnięte krzewami fundamenty baraków. Po betonowych schodkach weszliśmy na wzniesienie, na którym stał budynek. — Może Batura miał rację szukając szczęścia w hotelu „Mazur”? — zapytałem szefa. — Cicho, Pawle — strofował mnie pan Tomasz. — Skup się. Leśnik uważał i widziałeś, co odkrył. Zamilkłem i rozglądałem się na boki usiłując zapamiętać każdy szczegół. Wnętrze budynku nie prezentowało się zbyt imponująco. W środku były same laboratoria i aparatura pomiarowa. W centrum znajdowała się wąska klatka

schodowa. Docent Pyrkosz sprowadził nas do piwnicy. Od razu było widać, że podziemia zajmują większą powierzchnię niż parter. Tutaj także każdy kąt zajmowały słoiki, fiolki, cicho szumiące pompy. — Zejdziemy do najniższej części budynku — zapowiedział Pyrkosz. — Proszę uważać, tam jest prawdziwy labirynt. Włączył kontakt umieszczony na ścianie przy wąskich, ceglanych schodkach. Na dole nie było czuć stęchlizną, bo przez regularnie umieszczone otwory wentylacyjne dochodziło do nas świeże powietrze. Wąskie korytarze łączyły maleńkie

klitki. W pomieszczeniach, na ścianach zauważyłem ślady po mocowaniu dużych stołów, grubych wiązek kabli. — Tu pewnie było centrum łączności — mruknął szef. — Ma pan chyba rację — przyznał Pyrkosz. — W pobliżu musiały stać potężne anteny. Koledzy odkryli kilkanaście metrów stąd betonowe fundamenty masztów. — Dobrze, dziękujemy za pomoc — powiedział pan Tomasz kierując się do wyjścia. — Proszę nikogo tu nie wpuszczać. — Tak, będę uważał — zapewnił docent Pyrkosz. Pożegnaliśmy go i zeszliśmy do

jachtu. Leśnik i Spider czekali tam na nas. Komandos już dawno odniósł zdjęcia, więc zaszyliśmy się w dusznym wnętrzu kabiny. Każdy z nas co chwila wyglądał przez bulaje sprawdzając, czy ktoś nas nie obserwuje. — Daliście mi masę roboty — westchnął Spider. — Trudne wyzwania to moja specjalność. Po pierwsze, wiemy, pod jaki numer telefonu zadzwoniła Angielka, nasza rudowłosa Lisa. — Skąd wiesz, że to ona dzwoniła? — zapytałem. — Wiedząc, pod jaki numer dzwoniła, wszedłem do komputerowego rejestru rozmów

operatora sieci komórkowej. Pozostało mi tylko sprawdzić, kto dzwonił. Lisa wykupiła w Polsce kartę aktywacyjną telefonu komórkowego. Angielka wysłała wiadomość tekstową do Batury. Gwizdnąłem zdziwiony. — Oczywiście znasz treść przekazu — domyślił się Leśnik. — Panowie, jestem zawodowcem — Spider rozsiadł się wygodnie. — Napisała po angielsku: Nadal mają auto. Gdzie jest stary? Czy byłeś w punkcie zero? Domyślam się, że ów „stary” to Pan Samochodzik. Dodam, że tekst napisano wykorzystując komputer. — Ja jej dam „starego” —

zamruczał pan Tomasz. — Ciekawe, co to jest punkt zero? — zastanawiałem się. — Miejsce, w którym się znajdujemy — orzekł pan Tomasz. — Nadal nic nie wiemy. Nie mamy w Mikołajkach żadnego punktu zaczepienia oprócz tego, że Popów zabrał starą fotografię. — Właśnie — wtrącił Spider. — Połączyłem się z serwerem NASA oraz uruchomiłem mojego GPS– a. Dzięki temu uzyskamy satelitarny obraz okolicy Mikołajek. Porównamy ukształtowanie terenu widoczne na zdjęciu z tym, co uzyskamy z NASA. Następnie, dzięki GPS przygotujemy

trójwymiarowy obraz okolicy ze zdjęcia. Potem pozostanie nam tylko dopasowanie widoczku ze zdjęcia z danymi komputerowymi. Powinniśmy ustalić miejsce, z którego wykonano zdjęcia z dokładnością do dwóch metrów. Słuchaliśmy tego wywodu zafascynowani. — Niezwykłe — zachwycił się Leśnik. — Nic takiego — Spider machnął ręką. — Miejscowy wędkarz pewnie ustaliłby to miejsce szybciej. Nim komputer przemieli wszystkie dane, minie godzina, a może i dłużej. — Czemu zainteresowałeś

się okolicą Mikołajek, a nie innego miasta nad jeziorem? — pan Tomasz zapytał Spidera. — Mógłbyś pokazać nam te fotografie? — Jasne — nacisnął klawisz myszy komputerowej. Wpierw ujrzeliśmy dwóch panów spoczywających w wiklinowych fotelach, odwróconych plecami do jeziora. Zdjęcie wykonano na werandzie jakiegoś domu, z którego widać było tylko drewniane barierki. W tle były widoczne pojedyncze drzewa oraz statek parowy. Obok obu mężczyzn stał stolik, a na nim filiżanki i figurka. — To Wilk Kaukazu? — pytałem pokazując rzeźbę.

— Tak — odpowiedział Spider. Powiększył obraz na tyle, żebyśmy przyjrzeli się złotemu posążkowi. Czas i fatalne warunki, w jakich był przechowywany prawie przez sto lat sprawiły, że rysy zatarły się. Wciąż jednak był widoczny pysk wysunięty ku górze, jakby zwierzę miało wyć, wzywać do walki. — Więc Wilk Kaukazu istnieje — powiedział pan Tomasz. — Poznaje pan tego mężczyznę z lewej strony? — zapytał go Spider. — Jasne — przytaknął szef. — To Wilhelm Canaris, szef Abwehry.

— Jak znam życie, ten drugi to profesor Sauer — dodał Leśnik. — Dlaczego myślisz, że zdjęcie wykonano w okolicy Mikołajek? — spytałem Spidera. Ten powiększył fragment ze statkiem. — Ten parowiec to „Ostpreussen” — stwierdził. — Udało mi się ustalić nazwę statku. Przed wojną był najszybszym pływającym po mazurskich jeziorach. Zauważcie, że tu, pomiędzy drzewami, widać przystań z przycumowaną małą motorówką. Parowiec odbywał regularne rejsy z Mikołajek do Pisza, Rucianego, Rynu i Giżycka. Jeżeli Canaris przypłynął do

Sauera motorówką, to znaczy, że profesora umieszczono w miejscu, gdzie nie ma łatwego dojazdu samochodem. Zapewne była to wyspa lub zabagniony półwysep. Interesujące nas miejsce musiało znajdować się w pobliżu szlaków żeglugowych parowca. Pozostałe zdjęcia nie były już tak interesujące, oprócz jednego. Tym razem na ekranie ujrzeliśmy wnętrze jadalni, długi stół z wysokimi krzesłami. Okna w tym pomieszczeniu znajdowały się wysoko. W tle była widoczna jakaś duża płachta materiału z pięcioramienną gwiazdą. Przy stole siedziało kilku mężczyzn ubranych w garnitury. Na honorowym miejscu, pomiędzy talerzami

i paterami z owocami stał Kaukaski Wilk. — Nie powiesz, że wiesz, gdzie zrobiono te zdjęcie — powątpiewałem. — Jadalnia jak każda inna — Nie masz racji — pokręcił głową Leśnik. — Doskonale pamiętam podobne zdjęcie, tylko bez ludzi. To wnętrze jadalni w kwaterze Hitlera w Gierłoży. Charakterystyczna jest ta gwiazda. To fragment flagi rosyjskiej dywizji rozbitej w lipcu 1941 roku. Specjalnie zawieszono ją na honorowym miejscu. — Mamy więc dowód na to, że to żołnierze podlegli wywiadowi

porwali na Kaukazie Sauera — podsumował pan Tomasz. — Świadczy o tym wspólne zdjęcie Canarisa i Sauera. Sauer nie dotarł na przyjęcie w kwaterze, bo go nie ma na tym pamiątkowym zdjęciu. Ciekawe, skąd posążek znalazł się w kwaterze Hitlera? — Zapewne Wilka Kaukazu chciano pokazać Hitlerowi — stwierdziłem. — Popatrz na okna — zwrócił mi uwagę Leśnik. — Widać, że zdjęcie wykonano latem. Świeci mocne, słoneczne światło, a drzewa są jednolicie zielone, ani trochę żółte. — I co z tego? — dziwiłem się.

— To, że latem 1942 roku Hitlera w Gierłoży nie było — oświadczył komandos. — Kwaterę główną, w chwili rozpoczęcia letniej ofensywy w 1942 roku, przeniesiono do miejsca o kryptonimie „Wilkołak”. Była to miniatura Wilczego Szańca, tyle że umieszczona piętnaście kilometrów od Winnicy na Ukrainie. Hitler przebywał tam od połowy lipca do końca października 1942 roku.

ROZDZIAŁ 14 SPOTKANIE Z BATURĄ • SPIDER W TARAPATACH • LEŚNIK STRASZY JERZEGO • ZNIKNIĘCIE SPIDERA • RUSZAMY NA POSZUKIWANIA SZPIEGÓW • WIZYTA U BATURY • DOPŁYWAMY DO OKARTOWA Rewelacje Spidera spowodowały

mętlik w mojej głowie. Podobne odczucia miał chyba Pan Samochodzik, który w zamyśleniu drapał czubek nosa. — Musimy coś zjeść — stwierdził szef. — Spider zostanie tu, żeby sprawdzić efekty pracy komputera, a my pojedziemy do Mikołajek na obiad. Zostawiliśmy Spidera samego i udaliśmy się do Rosynanta. Całą drogę do miasta milczeliśmy. Zatrzymaliśmy się na rynku przed hotelem, w którym mieszkał Batura i zeszliśmy uliczką w dół, w stronę portu żeglarskiego. Weszliśmy do pierwszej z brzegu restauracji zachwalającej swe zestawy obiadowe. Tęga właścicielka tego lokalu pobrała od nas opłatę,

przydzieliła numerek i kazała czekać. Usiedliśmy przy drewnianej ławie w ocienionym kącie. Bardzo szybko podano nam zupę. Smakowała nam, lecz sprawiała wrażenie, jakby przygotowano ją na rosole. Zestaw surówek do drugiego dania składał się z kapusty białej, czerwonej oraz kiszonej. Pałaszowaliśmy wszystko, aż nam się uszy trzęsły. — Idzie wasz kolega — uprzedził nas Leśnik siedzący przodem do uliczki. Obejrzałem się. Faktycznie Batura szybkim krokiem maszerował w naszą stronę. — Mogę się przysiąść? —

zapytał. Pan Tomasz skinął głową. Batura usiadł i zamówił sobie kawę. — Czemu kazałeś ukraść nasz samochód? — zaatakowałem go. Wzruszył tylko ramionami. — Nie wiem, o czym mówisz — odpowiedział. — Panie Jerzy, pan z nami nie wygrasz — pan Tomasz mówił celując w niego końcówką widelca. — Wiemy, że Lisa wysłała do pana informację o nieudanej kradzieży. Mechanik z Giżycka, jeden ze złodziei, przyznał się, że to pan zlecił tę robotę. Batura słuchał nas uważnie. Jego spojrzenie było jak sople lodu.

— Bzdura, nie macie żadnych dowodów — rzucił. — Wie pan, że Popow ma zdjęcie Wilka Kaukazu? — szef nie dawał Baturze chwili wytchnienia. Tym razem Jerzy zamarł. Wyraźnie mina mu zrzedła. — Jest jakieś zdjęcie tej figurki? Skąd je wykradł? — nie dowierzał. — To nieistotne — pan Tomasz wytarł usta serwetką. W tej chwili poczułem, że w mojej kieszeni drga bateria wibrująca mojego telefonu komórkowego. Szybko spojrzałem na ekranik. „Mam kłopoty. Spider” — ujrzałem komunikat.

— Coś się stało Spiderowi! — krzyknąłem do przyjaciół. Wszyscy zerwaliśmy się z miejsc. Leśnik przechylił się przez stół i obiema rękoma chwycił Baturę za kołnierz koszuli. Jak piórko wyjął go z ławy i podniósł na wysokość swoich oczu. Batura nie był ułomkiem i natychmiast kantami dłoni uderzył z obu stron w żebra komandosa. Ten nawet nie jęknął. Rzucił Baturę o ziemię jednocześnie podcinając mu od tyłu nogi. Nasz wróg upadł jak długi na żwir. Właścicielka knajpy podniosła krzyk. Pozostali klienci patrzyli na tę scenę przerażeni. Leśnik usiadł Baturze na klatce

piersiowej przyciskając kolanami jego ręce do ziemi. Michał pochylił się nad Jerzym i spojrzał mu głęboko w oczy. — Lubię Spidera i jeśli coś mu się stanie, to znajdę ciebie — syczał mu prosto w twarz. — Wrócę tu, do ciebie. Módl się, żeby Spider był cały i zdrowy. Batura był autentycznie przerażony. W tym czasie podbiegli do nas Eduardo i Enrique. — Panie Pawle! — krzyczeli. — Złodzieje samochodu są na wolności i kręcą się przy waszym samochodzie. Biegiem ruszyliśmy na rynek w Mikołajkach. Przybyliśmy za późno i

Rosynant miał już poprzecinane opony. Leśnik zaklął. — Wracam po tego waszego Baturę — zapowiedział. — Zdenerwował mnie. — Wsiadajcie! — rozkazałem. Chłopcy zostali na rynku, a my we trójkę zasiedliśmy w aucie. — Co chcesz zrobić? — zapytał mnie pan Tomasz. — Zrobimy małe kino — odpowiedziałem. — Nie ma wyjścia. System pompowania opon nie da rady pracować na cztery koła na raz, przy dużej prędkości. Włączyłem jednak ten system, który

był mi potrzebny przez najbliższą minutę. Tyłem wyskoczyłem z szeregu zaparkowanych limuzyn gości hotelowych i po chwili pędziłem wąską uliczką prowadzącą do portu, tą samą, którą szliśmy do restauracji. Spacerowicze odskakiwali na boki, pukali się w czoło, wymownie pokazując, co sądzą o mojej osobie. Rosynantem staranowałem słupki zagradzające drogę do jeziora. — Michał! Trzymaj się! — pan Tomasz uprzedził Leśnika. Komandos błyskawicznie wykonał polecenie zapierając się nogami o podłogę i chwytając za rączkę nad oknem. Rozpędziłem Rosynanta.

Nabrzeże w tym miejscu miało metr wysokości. Samochód chwilę szybował, nim jego maska zaczęła zanurzać się w jeziorze. Jeszcze w powietrzu przełączyłem napęd na śrubę. Gapie na brzegu zostali zmoczeni wielką fontanną wody. Gdy Rosynant złapał równowagę, w wodzie dodałem gazu i gnałem do przystani PAN. Leśnik wyjął lornetkę ze schowka i zaczął lustrować przeciwległy brzeg. — „Czarna Jachta” Spidera stoi — zameldował. Po trzech minutach byliśmy na miejscu. Wędkarz siedzący na pomoście na nasz widok pośpiesznie zwijał żyłkę. Przybiłem do kei tuż przy jachcie.

Komandos wyszedł oknem i przeszedł na pokład łodzi Spidera. — Nie ma go! — krzyknął do nas. Szybko poszliśmy w jego ślady. W kabinie panował nieład. Oprócz Spidera zniknął jego komputer. — Trzeba powiadomić policję — powiedział Leśnik. — Wpierw muszę skontaktować się z przełożonymi Spidera i opowiedzieć im co się stało — szef podniósł rękę. — Oni pierwsi muszą o tym wiedzieć. — Nim podejmą decyzję, stracimy cenny czas — argumentował Leśnik.

— Zrozum, muszę tak zrobić — szef wyjął swój telefon komórkowy. Wściekły komandos wyszedł na pomost. Gdy Pan Samochodzik dzwonił, rozglądałem się po kabinie. Znalazłem telefon Spidera. Zobaczyłem, że wiadomość, którą otrzymałem była ostatnią, jaką wysłał. — Mamy problem — usłyszałem, jak szef z kimś rozmawia. Jednocześnie Pan Samochodzik ruchem głowy nakazał mi wyjść z kabiny. Posłusznie wyszedłem. Podszedł do mnie Leśnik. — Ten wędkarz widział, jak do jachtu podpłynęła wielka

motorówka — relacjonował. — Wpierw na pokład wszedł jakiś wysoki blondyn, który po chwili wyprowadził Spidera, wyglądającego na ciężko chorego. Za sterami motorówki stała jakaś kobieta. Potem blondyn wyniósł z jachtu komputer i kilka innych urządzeń. Nie było żadnej walki, śladu przemocy czy porwania. Po prostu znajomi przypłynęli po chorego kolegę. — Jak wyglądała ta motorówka? — zapytałem. — Jak wszystkie inne na mazurskich jeziorach. Elegancka, długa, szybka, z obszerną kabiną pod pokładem. Ponownie poczułem drganie

telefonu. To dzwonił Spider. — Cześć! — usłyszałem jego głos. — Jestem cały i zdrowy. Pewnie już wiecie, kto mnie zabrał na wycieczkę? — Tak. — Moi gospodarze prosili, żebyście nie wszczynali alarmu, nikogo nie powiadamiali, bo to tylko wszystko skomplikuje — Co mamy robić? — Nic. Ktoś rozłączył rozmowę. — Mamy czekać! — krzyknął do nas pan Tomasz. — Oczywiście możemy sami wszcząć poszukiwania, ale bez udziału policji.

Skontaktuje się z nami specjalna ekipa, która ma tu przyjechać. — Pies ich drapał — rzucił Leśnik. — Muszę odwiedzić Baturę. Opowiedziałem szefowi treść rozmowy ze Spiderem. — Spokojnie — odezwał się szef. — Najpierw przeprowadzimy jacht do Mikołajek. Paweł w tym czasie naprawi opony. Odnajdziemy Enrique i Eduardo i poprosimy ich, żeby mieli oko na złodziei, którzy są na wolności. Nasz wymiar sprawiedliwości nadal szwankuje, więc musimy bronić się sami. Jednocześnie chłopcy mogą dowiedzieć się, u kogo obcokrajowcy wynajęli jacht motorowy. Potem

zajmiemy się Baturą. Pamiętajcie, że na razie Spider jest cały i zdrowy. Jest potrzebny porywaczom, żeby rozszyfrować zagadkę zdjęcia. — A potem — wykonałem jednoznaczny ruch ręką po szyi. — Nie. Pawle, Spider będzie zwlekał, grał na czas i wodził ich za nos — zapewnił mnie pan Tomasz. — Ile? Godzinę? Dwie? — denerwował się Leśnik. — Myślę, że o wiele dłużej — powiedziałem po chwili namysłu. — Spider korzystał z łączy internetowych, dzięki połączeniom satelitarnym. Porywacze zabrali sprzęt, ale chyba zapomnieli o telefonie satelitarnym.

Mogą wejść do sieci przez telefon komórkowy, ale do tego muszą być cały czas w zasięgu przekaźników. Poza tym telefon komórkowy pracuje o wiele wolniej niż stacjonarny podłączony do światłowodów. Na mój gust, Lisa i jej przyjaciel zaczną denerwować się dopiero za dwanaście godzin. — No to czas start! — Leśnik zerknął na zegarek. — Tak jest, szkoda czasu. Do roboty! — szef zatarł ręce. Wsiadłem do Rosynanta i ku osłupieniu wędkarza wyjechałem nim na plażę. Potem skierowałem się do Mikołajek. W warsztacie obiecano mi założyć nowe opony w ciągu godziny.

Czekałem paląc fajkę i rozmyślając. Z kładki dla pieszych rozciągniętej nad Jeziorem Mikołajskim widziałem, jak pan Tomasz i Leśnik podpływają do kei w mikołajskiej wiosce żeglarskiej. Pod mostem cały czas przepływały eleganckie, wielkie motorówki. Przyglądałem się im z uwagą. Na ich pokładach były jedynie roznegliżowane panie i nobliwi biznesmeni obwieszeni telefonami komórkowymi, które co chwila wygrywały swoje szaleńcze melodie. Za moimi plecami była maleńka zatoka, mosty drogowy i kolejowy. Nad wodą w drewnianej budce była smażalnia. Dobiegały mnie z niej okrzyki „Dwa sandacze proszę!”.

Zdenerwowana przewodniczka usiłowała policzyć swoich turystów, chętnych do wycieczki statkiem po Śniardwach. Spomiędzy koron drzew wystawała smukła wieża kościoła ewangelickiego. Spojrzałem na zegarek. Mogłem już odebrać samochód. Tak jak obiecał mechanik, wszystko było już gotowe. Podjechałem na mikołajski rynek. Na szczęście nikt już nie pamiętał moich wyczynów. — Wrócił pan — usłyszałem za plecami, gdy wysiadałem z auta. To byli Eduardo, Enrique, Magda i Weronika.

— Fajnie, że jesteście! — ucieszyłem się. — Potrzebuję waszej pomocy. — A gdzie Michał? — nieśmiało zapytała Weronika. — Coś ci obiecał? — domyśliłem się. — Tak. — To słowny człowiek — zapewniałem ją. — Można na nim polegać jak na Zawiszy. Czuję, że pewien zły człowiek zaraz się o tym przekona Leśnik w swym mundurze woodland wyglądał naprawdę groźnie i właśnie zbliżał się do drzwi hotelu „Mazur”. Komandos najpierw

sprawdził, czy stoi samochód Batury i powoli wszedł na hotelowe schody. — Słuchajcie — mówiłem szybko. — Miejcie oko na Rosynanta. Dowiedzcie się, od kogo w Mikołajkach wypożyczono dużą motorówkę. Czarterującymi byli obcokrajowcy. Ruda kobieta i wysoki blondyn. — Pan jest z policji? — dopytywał się Eduardo. — Nie, ale coś w tym rodzaju — rzuciłem wymijająco. — Później będzie czas na wyjaśnienia. Jeśli coś będziecie wiedzieli, znajdźcie „Czarną Jachtę” w porcie. Tam będziemy na was czekać. Nie żegnając się pobiegłem za

Leśnikiem. Wpadłem do holu. Recepcjonista właśnie poprawiał krawat i przeczesywał włosy. Miał bladą twarz, a w jego oczach nadal czaił się strach. — Był tu mój kolega? — pytałem. — Wysoki, w mundurze — Tak — recepcjonista lekko cofnął się. — Poszedł na górę. Wbiegłem na schody. — Jak was teraz wychowują?! — krzyczał za mną pracownik hotelu. — Strzeż nas, Boże, przed taką policją! Naoglądali się amerykańskich filmów Widocznie Leśnik podał się za policjanta, żeby dowiedzieć się, w

którym pokoju mieszka Batura. Przy okazji nieźle wystraszył recepcjonistę. Na szczęście hol był pusty i nikt nie wzywał prawdziwej policji. Skradałem się hotelowym korytarzem wyłożonym miękkim dywanem i nasłuchiwałem, skąd dobiegnie mnie odgłos powitania Leśnika i Batury. Po chwili rzeczywiście usłyszałem jakiś łomot i czyjś jęk. Nie pukając przekroczyłem próg pokoju. Komandos trzymał jedną ręką Baturę za kark i przyciskał mu głowę do stołu. Na mój widok puścił Jerzego. — Paweł, skąd wyszarpnąłeś tego mutanta? — wysapał przestraszony Batura.

— Dostosowałem się do twoich metod — rzuciłem. W tej chwili do pokoju wkroczyło trzech ochroniarzy w obowiązkowych czarnych uniformach. Za ich plecami czaił się recepcjonista. — Jakiś problem? — zapytałem ich machając w powietrzu swoją legitymacją służbową. Jeden z ochroniarzy wykazał czujność i złapał mnie za rękę. Szarpnąłem się. — Chciałbym ją zobaczyć — strażnik powiedział stanowczym tonem. — Tę sobie obejrzyj — Leśnik wyjął jakiś mały futeralik z

kieszeni kurtki. Ochroniarz otworzył legitymację, chwilę ją studiował, zamknął i podał mi. — Kolega jest z innej branży, ale pracujemy razem — wyjaśnił Leśnik wskazując mnie ruchem głowy. — Wszystko jasne — przytaknął ochroniarz i wycofał się. Obejrzałem dokument Leśnika. Była to jego legitymacja służbowa. Przy okazji dowiedziałem się, jakie ma nazwisko i stopień. Komandos posadził Baturę na krześle, stanął przed nim, wyjął nóż i zaczął go wymownie oglądać. — Jerzy, powiedz skąd znasz Lisę? — zacząłem przesłuchanie.

Batura milczał. — Słuchaj, oni porwali Spidera. Chcesz być w to zamieszany? Nóż wbił się w poręcz krzesła pomiędzy palcami Batury. Leśnik błyskawicznie zabrał broń. — Wypadł mi z dłoni — zakomunikował z niewinną miną. — Zadałem ci pytanie — kontynuowałem. — Sama mnie znalazła — Batura patrzył na Leśnika i śmigające w powietrzu ostrze. — Kontaktowała się ze mną wysyłając wiadomości tekstowe na telefon komórkowy przez Internet. Miałem na tym nieźle zarobić. To wszystko, co wiem. — Kłamiesz! — nagle

ryknął Leśnik. — Nie, słowo — po czole Batury spływały wielkie krople potu. — Nie wierzę, że jej nigdy nie spotkałeś — stwierdziłem. Wstałem udając, że chcę wyjść. — Zostaniesz z nim? — zwróciłem się do Leśnika. — Coś mu obiecałem — zamruczał komandos. — Pa! — machnąłem ręką do Batury i skierowałem się do drzwi. — Czekaj! — zawołał Batura. Odwróciłem się do niego. — Ebersche po rozmowie z twoim szefem zadzwonił do tego

blondyna — relacjonował Jerzy — stwierdzając, że zapomniał panu Tomaszowi powiedzieć o ważnej rzeczy. Canaris trzymał profesora Sauera gdzieś na Mazurach. W tajnym obiekcie, gdzieś nad dużym jeziorem. — To wiemy — wtrąciłem. — To była jakaś tajna fabryka — wyszeptał Batura. — Ebersche chciał zadzwonić do pana Tomasza z jakiegoś bezpiecznego telefonu i dlatego wyszedł z hotelu. Wtedy zginął. — Skąd to wiesz? — Z podsłuchu. — Skąd wiedziałeś, z kim spotka się Pan Samochodzik?

— Dobrze wiesz. Mam swoje źródła informacji w ministerstwie. — Idziemy — rozkazałem Leśnikowi. — Szkoda — syknął komandos. Wyszliśmy z hotelu. — Chyba trochę przegiąłeś — zwróciłem uwagę Leśnikowi. — Może, ale dobrana z nas para — trącił mnie ramieniem. — Jesteśmy jak dobry i zły policjant. Taki tandem rozbroi każdego złoczyńcę, który szybko zaczyna śpiewać. Zeszliśmy do portu. Pan Tomasz siedział w kokpicie. Opowiedzieliśmy

mu przebieg wizyty w pokoju Batury. — Czas leci, a my stoimy w miejscu — Leśnik wymownie spojrzał na zegarek. — Może zaraz się czegoś dowiemy — powiedział Pan Samochodzik. — Idzie do nas młodzież. Zaprosiliśmy na pokład Eduardo i dziewczyny. — Enrique pilnuje wozu — poinformował nas Eduardo. — Mój wujek wypożyczył jacht motorowy parze obcokrajowców — oznajmiła nam Weronika. — To jego zdjęcie — dziewczyna podała nam fotografię motorówki. — Czy twój wujek ma

jeszcze jacht motorowy do wypożyczenia na jeden dzień? — zapytał pan Tomasz. — Chyba tak — odpowiedziała dziewczyna. — Zbieramy się — rozkazał szef. — Zabrać ciepłe ubrania i prowiant. — Możemy z wami popłynąć? — zainteresował się Eduardo. — Tak — zadecydował pan Tomasz. Umówiliśmy się za pół godziny na przystani u wujka Weroniki. Z Leśnikiem poszliśmy do Rosynanta po nasze rzeczy. Z daleka widzieliśmy, jak Batura włożył

walizkę do bagażnika swojego auta i wyjechał z Mikołajek. Gdy stanęliśmy przy Rosynancie, podszedł do nas Enrique dźwigając sporą, czarną torbę turystyczną. — To dla was — rzekł podając ją. — Jacyś dwaj faceci mówiący po rosyjsku kazali mi ją wam dać. Wyglądali jak Czeczeńcy. Leśnik ostrożnie obejrzał torbę. Obmacał ją i nie otwierając zarzucił na plecy. — Co w niej jest? — spytałem. — Zobaczysz — mruknął. Powiedzieliśmy Enrique o wyprawie i chłopak pobiegł do domu

spakować się. Zeszliśmy do portu, gdzie w równym rzędzie stały trzy ogromne motorówki. Górny pokład stanowiła sterówka z wygodnymi kanapami. Niżej były dwie wielkie kabiny na osiem osób oraz przedział silnikowy. Leśnik miał odpowiednie uprawnienia do sterowania motorówką. — Wierzę na słowo, że jej nie rozbijecie — powiedział wujek Weroniki. Leśnik zasiadł za kołem sterowym. Chwilę oglądał wszystkie przyciski i liczniki. Po minucie włączył silnik i na wstecznym biegu odbił od kei. — Dokąd płyniemy? — rzucił pytanie.

Pan Tomasz rozłożył mapę mazurskich jezior. — Nie widzieliśmy żadnej motorówki płynąc do przystani PAN–u — mówił. — Z tego wynika, że porywacze popłynęli na południe, a więc na Śniardwy albo Bełdany. Proponuję najpierw sprawdzić Bełdany. Na śluzie w Guziance dowiemy się, czy interesujący nas jacht przebijał się na Jezioro Nidzkie. Śniardwy zostawimy sobie na deser — to duży akwen. — Co będzie, jeśli wymkną się na północ, gdy będziemy myszkować po Bełdanach? — dopytywał się Leśnik. — Trzeba zostawić czujkę z telefonem przy przesmyku na Jezioro

Mikołajskie — orzekł szef. — Ja tam zostanę — zgłosiłem się na ochotnika. — Sądzę, że Lisa popłynęła na Śniardwy. Mogła podejrzewać, że tam trudniej będzie ją znaleźć. — Dobra — zgodził się szef. Leśnik dodał gazu, a nami aż rzuciło, gdy silniki zaczęły pracować pełną mocą. Po kilkunastu minutach byliśmy już przy przesmyku na Śniardwy. Komandos podprowadził motorówkę tak blisko brzegu, jak to było możliwe. Zeskoczyłem z dziobu na płyciznę i pomachałem przyjaciołom na

pożegnanie. Ułożyłem się w krzakach i czekałem. Po prawej stronie miałem wielką przestrzeń wód jeziora Śniardwy, a po lewej wąską rynnę Mikołajskiego. Wszyscy wiedzą, że Śniardwy to największe jezioro w Polsce. Tylko wodniacy wiedzą, że także jedne z najniebezpieczniejszych. Przez długie lata jego wody pochłaniały co roku po kilka osób i to nie tylko żeglarzy. Niedawno w lodowate wody wpadły rok po roku dwa helikoptery. Moje rozmyślania przerwała nieduża motorówka, która powoli wpłynęła na Śniardwy. Zauważyłem, że w kokpicie siedziało czterech mężczyzn.

Jeden z nich wyglądał jak Władimir Popow. Zadzwoniłem do szefa. — Na Śniardwy wpłynęła motorówka Rosjan — powiadomiłem go. — Macie coś? — Nic — odpowiedział szef. — Wracamy do ciebie. Czekałem jeszcze godzinę. Wsiadłem na motorówkę i wpłynęliśmy na Śniardwy. Wszyscy uważnie obserwowaliśmy brzegi. Leśnik sterował spoglądając na wskazania sonaru. — Pewnie nie pchali się na jezioro Seksty — stwierdził pan Tomasz. — Tam rybacy rozstawiają

swoje sieci zostawiając wąski przesmyk. To jezioro to pułapka dla dużej motorówki. Proponuję popłynąć w stronę Okartowa. — Czemu tam? — dziwiłem się. — Tam prowadzi szlak żeglugowy — tłumaczył Pan Samochodzik. — Z pewnością także mają sonar, więc widzą, że wszędzie pod wodą są kamienie. Płynąc do Okartowa są stosunkowo bezpieczni. Leśnik zakręcił kołem sterowym i po chwili sunęliśmy w stronę Okartowa. Szybko dotarliśmy do wioski i przesmyku pod mostem kolejowym. Komandos prawie wpłynął na maleńkie

jeziorko pomiędzy mostami kolejowym i drogowym, ale w ostatniej chwili włączył wsteczny bieg. — Co się stało? — zapytaliśmy. — Po prawej stronie, trzydzieści metrów od mostu kolejowego, jest poszukiwana przez nas motorówka — oznajmił. — Za mostem drogowym czają się Rosjanie.

ROZDZIAŁ 15 TAJEMNICZY PREZENT OD CZECZEŃCÓW • SPIDER JAKO ZAKŁADNIK • ZDOBYCIE MOTORÓWKI ROSJAN • POŚCIG NA ŚNIARDWACH • RATUJEMY SPIDERA • NADEJŚCIE BIAŁEGO SZKWAŁU • ROZBITY JACHT • W BAZIE

RATOWNIKÓW • UCIECZKA SZPIEGÓW • ROZWIĄZANIE ZAGADKI ZE ZDJĘCIEM • W PODZIEMIACH TAJNEJ FABRYKI • CZY SPIDER NAS ZDRADZIŁ? Na naszej motorówce zapanowało ożywienie. Poczułem lekkie ssanie w dołku, które zawsze pojawiało się u mnie przed skokiem na spadochronie. — Co robimy? — zapytał pan Tomasz.

— Uwalniamy Spidera — oznajmił Leśnik. Włączył bieg jałowy i przekazał ster Panu Samochodzikowi. — Teraz pan będzie sterować — powiedział komandos. — Chodź, czas na nas — rzucił w moją stronę. Zeszliśmy do kabiny. Leśnik położył w pobliżu siebie torbę, tajemniczy prezent, który otrzymaliśmy w Mikołajkach. Ze swojego plecaka wyjął specjalne szminki do maskowania twarzy. — Załóż tenisówki — rozkazał mi. Spojrzałem na niego zdziwiony.

— Jeśli przyjdzie nam płynąć wpław, buty nie będą tak ciążyć — wyjaśnił. Gdy już pokryliśmy sobie twarze kamuflażem i założyliśmy wojskowe drelichy, wyszliśmy na pokład. Leśnik cały czas niósł czarną torbę. Z dziobu motorówki wykonał trzymetrowy skok na brzeg. Poszedłem w jego ślady. Wczołgaliśmy się po skarpie na szczyt nasypu kolejowego. Trzydzieści metrów od nas, po prawej stronie, w dole ujrzałem poszukiwany jacht motorowy. Leśnik obserwował go uważnie co chwila zerkając w stronę motorówki Rosjan. — Poleżymy sobie na

torach i poczekamy — szepnął Leśnik. — Na pociąg? — drwiłem. — Tędy pociągi przejeżdżają tylko dwa razy dziennie. — Nie. W kokpicie stoi blondyn. Obserwuje okolicę, a głównie łódź Rosjan. Spojrzałem na jacht. Nikogo tam nie widziałem. — Skąd wiesz, że tam jest? — pytałem. — Powąchaj. Nie czujesz? Używa drogich i pachnących perfum. Komandos sięgnął do torby i bez słowa podał mi kałasznikowa. — Skąd to masz? — nie wytrzymałem.

— To prezent dla ciebie od Czeczeńców — mruknął Leśnik. — Od razu domyśliłem się, o co chodzi. Potem pomacałem torbę i wyczułem znajome kształty. Pewnie górale chcą naszymi rękoma załatwić swoje sprawy, więc musimy być czujni, bo mogą wkroczyć do akcji w każdej chwili. Nie wiemy nawet, gdzie teraz są. Komandos wyjął karabin snajperski SWD. Chwilę ustawiał celownik. Przez lunetę obserwował poczynania Rosjan. — Zaraz ruszą — wyszeptał. W tej samej chwili silnik motorówki Rosjan zaryczał na najwyższych obrotach. Ich łódź wysoko

zadzierając dziób mknęła po wodzie w stronę jachtu Lisy i Niemca. Blondyn, którego zauważyłem dopiero gdy się ruszył, krzyknął coś w głąb kabiny. Niemiec uruchomił silnik. Rosjanie zatrzymali się kilka metrów od rufy jachtu. Trzech osiłków celowało z pistoletów, a Popow stanął za nimi. — Oddajcie informatyka! — krzyknął po angielsku Popow. — Polacy już was szukają. Nie uciekniecie nam. Lisa wyszła z kabiny prowadząc Spidera. Nasz przyjaciel miał ręce skute na plecach. Angielka trzymała pistolet tuż przy jego skroni. Palec prawej dłoni

Leśnika zbielał na spuście. Wiedziałem, że z takiej odległości nie mógł chybić i trafiłby Lisę. Jednak skrępowany Spider nie mógłby daleko uciec, a z pewnością zaczęłaby się strzelanina. Blondyn nie czekając na czyjąkolwiek reakcję włączył wsteczny bieg i zrywając cumy cofnął się na środek zatoczki. Rosjanie zdębieli, ale po chwili rozpoczęli chaotyczny ostrzał jachtu. Leśnik błyskawicznie skierował lufę w ich stronę i trzy razy szybko nacisnął spust. Cała trójka Rosjan ze zdumieniem patrzyła na swoje puste dłonie, z których komandos strzałami wytrącił pistolety. Wtedy ja oddałem

serię w powietrze. W Okartowie rozszczekały się psy. Blondyn wykorzystał nieuwagę Rosjan i mknął prosto na przesmyk w stronę Śniardw. Przestraszony pan Tomasz w obawie przed zderzeniem powoli cofał się z przejścia. Rosjanie ruszyli w pościg. Leśnik zerwał się na równe nogi, założył karabin na plecy i ruszył biegiem w stronę mostu kolejowego. Pobiegłem za nim. Gdy byliśmy na początku mostu kolejowego pod nami przemknęła łódź ze Spiderem na pokładzie. — Spóźniliśmy się — syknął komandos. — Skaczemy na Rosjan. Do lustra wody było pięć metrów.

Serce mi lekko zadrżało, ale gdy ujrzałem dziób motorówki Rosjan mocno wybiłem się i poleciałem w dół. Leśnik wylądował pierwszy na prawej burcie i na moment łódź zachwiała się. Spadłem na czyjeś plecy i razem z tym kimś upadłem na podłogę. Usłyszałem rosyjskie przekleństwa. Popow stał przy sterze i wydawał rozkazy swym kompanom. Łódka wypożyczona przez Popowa była mniejsza od naszej i nie miała kabiny pod pokładem. W otwartym kokpicie mieściło się sześć osób. Zaczęła się gwałtowna szarpanina. Motorówka mknęła z ogromną prędkością. Za nami płynął pan Tomasz.

Nad jeziorem powoli zapadał zmierzch. Rosjanin, umięśniony blondyn z czarnymi pręgami blizn na twarzy, przycisnął mnie do rufy i próbował wypchnąć wprost w spieniony kilwater. Kałasznikow zawieszony na plecach uwierał mnie i wiłem się jak piskorz. Nagle kopnąłem Rosjanina w kolano, a gdy ten zwolnił uścisk, zerwałem się na nogi i chwyciłem go za nogawkę spodni na wysokości uda. Mocno poderwałem go i wykorzystując, fakt że stracił równowagę, wypchnąłem go za burtę. W tym czasie Leśnik rozprawił się z pozostałą dwójką wysyłając ich do wody. Popow trzymając ster patrzył na nas.

— Adios! — krzyknął do niego komandos podając mu koło ratunkowe. Popow posłusznie poszedł w ślady kolegów. Leśnik przejął ster. — Wyrzuć broń! — krzyknął do mnie. Wykonałem jego polecenie i kałasznikow powędrował do wody, tak samo jak karabin snajperski komandosa. Pan Samochodzik zrównał się z nami. W mojej kieszeni zadrgał telefon komórkowy. — Będziemy was uprzedzać o rafach — usłyszałem głos Eduardo. — Trzymajcie się z naszej lewej burty. Tam jest głęboko.

Gnaliśmy za motorówką Lisy. Powoli zmniejszaliśmy dystans. — Uwaga! Po prawej, na głębokości pół metra zaczyna się Rafa Woprowska — meldował Eduardo. Na bieżąco przekazywałem wszystko Leśnikowi. Niemiec w ostatniej chwili uciekł z rafy i od tej pory trzymał się blisko boi oznaczających szlak do Okartowa. Przy boi numer osiem wykonał gwałtowny zwrot w lewo i skierował się na południe. — Dwanaście metrów, osiem, cztery — słyszałem głos w słuchawce. — Przed nami Rafy Bliźniacze. Wpływają pomiędzy nie.

Odbijajcie w lewo. W tym czasie Pan Samochodzik omijał rafy z prawej strony. Niemiec widząc, że rozbił nasz szyki usiłował zawrócić i wtedy nadział się na kamienną łachę wystającą z północnego brzegu półwyspu Szeroki Ostrów, głęboko wrzynającą się pomiędzy dwie rafy. Zarzuciło nim, silnik zaczął dziwnie pracować. — Trochę pogiął sobie skrzydła śrub, a może uszkodził też ster! — Leśnik przekrzykiwał ryk silnika. Skinąłem tylko głową. Niemiec ponownie okręcił się w miejscu i dodał gazu. Próbował umknąć w kierunku wysp Pajęczej i Czarciej. Wtedy natarł

na niego pan Tomasz. Uciekinierzy musieli trzymać się blisko brzegu półwyspu. Cały czas czaiły się tam podwodne kamienie zakończone wysuniętym na północny zachód cyplem rafy. Niemiec uderzył w tę rafę. Motorówka w szalonym pędzie odbiła się, przeleciała kilka metrów w powietrzu, zapadła się w wodę i ponownie nadziała się na kamienie. Sternik stracił panowanie nad jachtem, który teraz mknął wprost na Czarcią Wyspę. — Już po nich, czekamy! — pan Tomasz rozkazał przez telefon. Lisa wypchnęła za burtę

związanego Spidera. Chłopak błyskawicznie zanurzył się w wodzie. Byliśmy pierwsi w miejscu, gdzie zniknął Spider. Leśnik zgasił silnik i obaj równocześnie skoczyliśmy do zimnej wody. Nabraliśmy potężne hausty powietrza i nurkowaliśmy raz za razem. Gdy już traciłem nadzieję, czubkami palców wyczułem coś miękkiego. To były włosy Spidera. Chwyciłem go mocno pod ramię i usiłowałem holować w stronę powierzchni wody. Czułem, że brakuje mi powietrza. Wtedy znalazł mnie Leśnik i we dwóch wyciągnęliśmy Spidera. Pan Tomasz czekał w pobliżu z lornetką przy oczach. Widząc, że jesteśmy cali i zdrowi pomknął za

motorówką Angielki i Niemca. Błyskawicznie dopłynęliśmy do motorówki Rosjan i na jej pokładzie cuciliśmy Spidera robiąc mu sztuczne oddychanie. Nasze działania przyniosły oczekiwane efekty. Spider kaszlnął, wypluł wodę i otworzył oczy. — Dzięki, chopy — powiedział góralską gwarą. Wrócił do nas pan Tomasz. Wychylił się za burtę i jego oblicze rozjaśnił uśmiech, gdy ujrzał Spidera całego i zdrowego. — Lisa i jej blondyn są unieruchomieni! — krzyczał do nas. — Dryfują! Ich śrubę rozbiły kamienie! — Muszę odzyskać

komputer — wycharczał Spider. — Spokojnie — położyłem mu rękę na ramieniu. — Już nam nie uciekną. — Mają szansę zginąć — mruknął Leśnik wpatrując się w horyzont. W tę samą stronę z niepokojem spoglądał także Pan Samochodzik. Nad czarną linią lasów Puszczy Piskiej zbierały się burzowe chmury. Śniardwy, o czym wiedzą żeglarze, potrafią trzymać burzę jak na smyczy przez całą noc, kiedy to nad wodą występują wiatry zstępujące. — Może nadejść biały szkwał — stwierdził Leśnik.

To wyjątkowe i straszne zjawisko pojawia się nad Śniardwami bardzo rzadko, przy nagłych zmianach pogody. Biały szkwał to silny szkwał dochodzący niekiedy do dziesięciu stopni w skali Beauforta. Mknąc przez ogromną połać jeziora ma dużą prędkość i pcha przed sobą wysokie fale. Niekiedy jedynym ratunkiem jest dla żeglarzy położenie masztu, schowanie miecza i kiwanie się na fali jak skorupka orzecha. — Komputer — prosił Spider. — Płyniemy po komputer Spidera — oznajmiłem szefowi. — Weźmiemy też Angielkę.

Pan Tomasz skinął głową na znak, że zgadza się. — Będę was obserwował i w razie czego ruszę na pomoc — zapowiedział. Leśnik przesunął manetkę gazu i ruszyliśmy pod wiatr w stronę motorówki Lisy. Angielka i Niemiec już dostrzegli nadciągające niebezpieczeństwo i założyli kamizelki ratunkowe. Wtedy ostatnie światło dnia zgasło jak zdmuchnięta świeczka, a na twarzy poczułem podmuchy lodowatego wiatru i pierwsze krople deszczu. Spider rozstawił nad sterówką stelaż i rozwiesił płachtę namiotową. Leśnik włączył wycieraczki, które nie dawały

sobie rady z deszczem. W kilka sekund byłem przemoczony. — Nic nie widzę! — Leśnik przekrzykiwał pierwsze pioruny bijące w przybrzeżne lasy. — Pójdę na dziób — zaoferowałem się. Trzymając się relingów przeszedłem na dziób i zacząłem wpatrywać się w ścianę deszczu. Nagle szarość ulewy rozjaśniła czerwona kreska, nad którą było biało, jakby padał śnieg. To nadchodził biały szkwał. Dziób motorówki co chwila podskakiwał na fali podrzucając mnie ku górze. Widziałem, jak łódź Lisy pochłonął biały żywioł, żeby po chwili

wypchnąć motorówkę na czołową falę. Widziałem, że pan Tomasz uciekał przed burzą w stronę Okartowa. Leśnik wykonał gwałtowny zwrot i już sunęliśmy bokiem do fali kierując się na rozbitków. To był szaleńczy wyścig, prawie czułem na plecach zimny oddech szkwału. Gdy zbliżyliśmy się do uszkodzonej motorówki, Lisa przeskoczyła na nasz pokład. Pośliznęła się, lecz w ostatniej chwili złapałem jej smukłą i silną dłoń i powoli wyciągnąłem kobietę z wirującej wody. Blondyn dał sobie sam radę. Na ramieniu miał czarną torbę podróżną. W odwrotnym kierunku skoczył Spider. Leśnik krzyczał do niego, klął i

starał się utrzymać naszą łódź na tyle blisko, żeby Spider mógł wrócić. Lisa przywarła do mnie całym ciałem i cicho szlochała. Spidera nie było około minuty. Pojawił się trzymając za pazuchą kieszeń z twardym dyskiem swojego komputera. Wtedy szkwał przybrał na sile i widziałem, jak biała ściana pochłania rufę motorówki. Spider biegł po chyboczącym się pokładzie i gdy my byliśmy w dołku pomiędzy falami, on na górze skoczył. Leśnik specjalnie cofnął łódź, żeby go zabrać na pokład, a potem błyskawicznie przyśpieszył. — Dziękuję — wyszeptała mi prosto w twarz Lisa. — Nie ma sprawy —

odpowiedziałem jej po angielsku. Za naszą rufą szalał szkwał. Widzieliśmy, jak rozbił o podwodne kamienie motorówkę wyczarterowaną przez Lisę. Leśnik dodał jeszcze więcej gazu. Zapalił reflektor umieszczony ponad kabiną, lecz ujrzeliśmy tylko białe kreski kropli deszczu. — Kompas nie działa — oznajmił Leśnik. — Nie mamy sonaru, na radiostację i telefony komórkowe nie ma co liczyć. — Płyń prosto, w końcu gdzieś dopłyniemy — powiedziałem. — Tak, o coś się rozbijemy — ponuro stwierdził Leśnik. Wtedy biały szkwał dogonił nas.

Motorówkę aż przycisnęła fala ulewy bijąca na nas z góry. Potem fala obróciła nami kilka razy. Wszyscy oprócz zapartego o koło sterowe Leśnika lataliśmy po malutkiej kabinie obijając się o metalowe części łodzi. Nagle poczuliśmy silne uderzenie o kadłub. Wyjrzałem na zewnątrz. — To jakiś przewrócony jacht! — krzyknąłem. Na fali kołysał się przewrócony stępką do góry ogromny jacht. Jego załoga, cztery osoby w sztormiakach, rozpaczliwie utrzymywała się na wodzie w pobliżu kadłuba. Zapewne do końca ściskali w dłoniach szoty żagli. Dzięki temu nie zgubili się, a przewrócony jacht

dawał im minimalną szansę na przeżycie. — Musimy ich ratować — zadecydowałem. — Nie — odezwał się blondyn. W dłoni trzymał pistolet skierowany wprost w plecy Leśnika. Komandos rozpaczliwe spoglądał na niego. Nie mógł zareagować, bo musiał sterować łodzią. — Schowaj to, Chris — zasyczała Lisa do Niemca. — Nie — twardo odpowiedział blondyn. — Nic im się nie stanie. Leśnik gwałtownie zmniejszył

prędkość i wykręcił motorówkę dziobem do fali. Naszą łupinkę uniosło w górę. Niemiec stracił równowagę i wtedy zaatakowałem. Chwyciłem go za mokrą nogawkę spodni i szarpnąłem do siebie. Chris przewrócił się. Wtedy złapałem jego uzbrojoną dłoń i uderzyłem nią kilka razy o nogę fotela, w którym siedział Leśnik. Spider wyrzucił pistolet za burtę. To samo zrobił z czarną torbą podróżną Niemca. Chris chciał rzucić się na niego, lecz musiałby walczyć sam przeciw nam dwóm, więc zrezygnował. Lisa przerażona cały czas patrzyła za zalane wodą okna. Leśnik na moment obrócił się do nas i lewą dłonią uderzył Chrisa

w kark. Niemiec padł jak ścięty. — To środek zapobiegawczy — wyjaśnił nam komandos. — Gdzie jest ten jacht? — zapytał. — Za nami, z prawej burty! — krzyczałem. Zawróciliśmy. Dopiero za trzecim podejściem udało nam się podjąć pierwszego rozbitka. Potem poszło już o wiele łatwiej, tym bardziej że burza przeszła dalej i fala nie była już tak duża. Czworo żeglarzy prezentowało się żałośnie. Nie mieliśmy nic, żeby ich ogrzać. Co gorsza, nie wiedzieliśmy, gdzie jesteśmy.

— Paweł, znasz alfabet Morse’a? — pytał mnie Leśnik. — Jasne — rzuciłem natychmiast pojmując, o co mu chodziło. Ponad przednią szybą motorówki umieszczono silny reflektor. Włączając go i wyłączając zacząłem nadawać świetlne sygnały SOS. Po każdej serii Leśnik nieznacznie zmieniał kurs. Liczył, że ktoś na niewidocznym dla nas brzegu dostrzeże nasze wezwanie o pomoc. Po pięciu minutach kręcenia się w kółko zacząłem wątpić w to, że ktoś nam pomoże. Przerażał mnie również wskaźnik poziomu paliwa w baku, który gwałtownie zbliżał się do zera. Nagle jakieś silne światło oświetliło nas.

— Jesteśmy! — usłyszałem głos pana Tomasza dobiegający z megafonu. Tuż obok nas na fali kołysał się ciężki kuter ratowniczy ze stacji ratownictwa wodnego pod Okartowem. W kabinie obok Pana Samochodzika stał jakiś wielki mężczyzna z ogromnym brzuchem. Na pokładzie widziałem kilku ratowników w pomarańczowych kombinezonach. Po chwili złapali bosakami relingi motorówki i przyciągnęli nas do kutra. Ze Spiderem pomogliśmy przejść żeglarzom, Lisie i Chrisowi na pokład kutra. Sami popłynęliśmy za nimi. W bazie ratowników w porcie panował tłok. Skryło się tu bardzo dużo

jachtów. Wszystkie kołysały się na fali, ale żeglarze mogli spokojnie przeczekać burzę. Lekarze ratowników zajęli się rozbitkami. Gdy przycumowaliśmy motorówkę i Leśnik zgasił silnik, wszyscy trzej padliśmy na podłogę. — Ale jazda — mruknął Spider częstując Leśnika papierosem. Starałem się uspokoić rozkołatane serce, które wciąż pompowało do krwi olbrzymie ilości adrenaliny. — Warto było skakać po twardy dysk? — Leśnik zwrócił się do Spidera. — Pewnie, że tak — odpowiedział tamten. — Mam tu nagrane wyniki analizy zdjęć. Co

prawda Niemiec skopiował je na swojego laptopa, ale ten leży w czarnej torbie, na dnie jeziora. — A jak odczytamy twoje rewelacje? — dopytywał się Leśnik. — Potrzebny jest tylko komputer — wyjaśnił Spider. Patrzyłem zdumiony na małą jaskółkę w pobliżu fotela sternika. Leżała w niej fotografia zabrana przez Popowa ze stacji PAN. Sięgnąłem po nią i na odwrocie zobaczyłem mapę jakiegoś portu i plan budynków. W rogu jednego z nich zaznaczono krzyżyk, a przy skierowanej w to miejsce strzałce ktoś napisał: „Piwnica”. — Mamy plan ukrycia

tajemniczego skarbu — wyjaśniłem kolegom. Na pokładzie motorówki poczuliśmy kroki kilku osób. Szybko schowałem zdjęcie za pazuchę. To byli pan Tomasz w towarzystwie młodzieży. — Jak dobrze, że pan żyje — Weronika rzuciła mi się na szyję. — Michał jest tam — wskazałem jej lepszego adresata tych czułości. — Chodźcie na nasz jacht — rozkazał pan Tomasz. — Przebierzecie się, wysuszycie i ogrzejecie. — Co z Lisą i Chrisem? — zapytałem szefa.

— Jakim Chrisem? — zdziwił się. — Ten Niemiec tak ma na imię — wyjaśniłem. — Ach tak. Oboje niestety uciekli. Nie mówiłem ratownikom, żeby ich zatrzymali. Były ważniejsze sprawy do załatwienia. Przeszliśmy na większy i wygodniejszy jacht. W kabinie założyliśmy suche ubrania i mogliśmy w kokpicie spokojnie popijać mocną herbatę. — Powiedz, Spider, czego od ciebie chcieli Lisa i Chris? — zapytał pan Tomasz. — Tego samego co wy:

analizy fotografii — Spider wypił łyk herbaty. — Mój komputer wykonał zadanie i wskazał trzy możliwe lokalizacje, tu, nad jeziorem Śniardwy. Pierwsza to półwysep Kaczor u wrót jeziora Seksty, druga to Czarcia Wyspa. Trzecią komputer umiejscowił gdzieś w północno–wschodnim krańcu jeziora. Nie wiem gdzie, bo musiałem przerwać połączenie ze względu na atak Rosjan. — Czy Lisa i Chris znają te lokalizacje? — wtrąciłem pytanie. — Nie. Miałem tylko przekopiować dane na ich laptopa. — O jakie zdjęcie chodzi? — zaciekawił się Eduardo. Przyszedł czas, gdy musieliśmy

opowiedzieć młodzieży o celu naszych poszukiwań. Oczywiście nie powiedzieliśmy całej prawdy o profesjach Spidera i Leśnika. — Zdjęć już nie mamy — zakończył opowieść pan Tomasz. — O, nie — zaprzeczyłem. — Mamy jedno i to z mapką na odwrocie. Wyjąłem zza pazuchy swój skarb. Eduardo i Enrique długo nad nim debatowali, aż wreszcie zaczęli się śmiać. — Co was tak śmieszy? — zdziwił się Pan Samochodzik. — Śniardwy same zapędziły was do rozwiązania zagadki

— tajemniczo stwierdził Eduardo. — Co masz na myśli? — pytał zdumiony Spider. — Sami panowie wspominali, że tego profesora Sauera trzymano w supertajnym miejscu — wyjaśniał Eduardo. — Otóż znajdujemy się w takim obiekcie. Wszyscy w okolicy mówią, że w czasie wojny była tu niemiecka fabryka zbrojeniowa. Podobno składano tu bombowce nurkujące stukasy, które z zamarzniętego jeziora odlatywały wprost na front wschodni. Potem miano tu montować rakiety V–l. Tuż za bramą bazy ratowników, na skarpie są pozostałości okopów i bunkrów, które chroniły to

miejsce. — No dobrze, ale takich miejsc mogło być w okolicy znacznie więcej — zwrócił mu uwagę pan Tomasz. — Ale do dziś ocalał tylko jeden taki budynek, jak ten na zdjęciu — Enrique stuknął palcem w fotografię. — Ten dom stoi właśnie tu, nad brzegiem jeziora. — Mówiłem, że tubylec rozpracuje to zdjęcie szybciej niż najszybsze komputery NASA i GPS razem wzięte — zaśmiał się Spider. — Musimy działać — orzekł Leśnik. — Mamy mapę, więc szukajmy skarbu.

Nagle jachtem motorowym aż zakołysało. — Można wejść? — usłyszeliśmy czyjś wesoły głos. — O, sam komandor nas odwiedził — ucieszył się Pan Samochodzik. — Cześć — przywitał nas ów ogromny jegomość, którego widziałem w kabinie kutra ratowniczego. — Gdyby nie wasz troskliwy wujaszek, marnie byście skończyli i jutro zbieralibyśmy was po całym jeziorze — oznajmił wskazując na pana Tomasza. — To on czatował przy lunecie i wypatrywał was. Pierwszy zauważył wasze SOS.

Pan Samochodzik skromnie opuścił głowę. — Komandorze, czy moglibyśmy trochę pomyszkować po waszej bazie? — zapytał pan Tomasz. Dłuższą chwilę wyjaśniał, o co nam chodzi. — Chcecie łazić po piwnicy tej rudery? Proszę bardzo — komandor machnął ręką. — Tam na dworze czeka na was dwóch smutnych gości. Ubrali się w sam raz na tę pogodę — zaśmiał się. Wyjrzeliśmy na pomost. Stali tam dwaj mężczyźni w garniturach, których miałem przyjemność poznać w harcerskiej bazie w Myczkowcach.

Mimo wiatru i deszczu ubrali się w czarne garnitury i okulary przeciwsłoneczne. Jedynie powiewające poły marynarek psuły ich idealny wizerunek agentów służb specjalnych na służbie. Leśnik wymownie spojrzał na Spidera. — To twoi koledzy? — spytał. — Tak — przyznał Spider. — Spławisz ich? — Leśnik spojrzał ponuro na kolegę. — Wiesz, że nie mogę — wyszeptał Spider. — Taka praca. Zrozumcie, wy macie swoją robotę, a ja swoją.

— Działałeś na dwa fronty — oburzył się pan Tomasz. — Pan powinien był się tego spodziewać — odpowiedział Spider. Radosną atmosferę na jachcie zastąpił nagły chłód. — Po co polskim służbom specjalnym ta figurka? — dziwiłem się. — A do czego jest ona potrzebna Lisie, Chrisowi, Rosjanom, Czeczeńcom? — Spider lekko podniósł głos. — Lisa pracuje dla amerykańskiego koncernu naftowego, który chce wydobywać kaspijską ropę. Niemiecki wywiad reprezentowany tu przez Chrisa przekazuje Rosjanom

informacje na temat Czeczeńców. Dopiero niedawno niemieccy parlamentarzyści dowiedzieli się o tym i zrobili wielki szum wokół tej afery. Popow to stary wyjadacz z KGB. Jak wiecie, nowy prezydent Rosji też był agentem wywiadu. Jego koledzy z KGB będą zdobywać stanowiska w rządzie, więc Popow postanowił wrócić do starej firmy. Działalność Czeczeńców od dawna obserwuje nasz Urząd Ochrony Państwa. Górale nie mogą tu przyjechać, nigdzie nie mogą się ruszyć, bo mieli niegroźną stłuczkę i policja spisuje ich zeznania. Lisa i Chris są stale obserwowani przez naszych agentów. Najpierw zostaną zmuszeni do wypłaty

odszkodowania za zniszczony jacht. Co będzie z nimi dalej, nie wiem. — Czyli Wilk Kaukazu zniknie, żeby objawić się w odpowiednim momencie? — domyślił się pan Tomasz. — Tak — twardo stwierdził Spider. — Wam zostanie tylko satysfakcja odnalezienia figurki.

ZAKOŃCZENIE — No cóż, pozostaje nam tylko pójść po Wilka Kaukazu — smutno powiedział pan Tomasz. Całą grupą skierowaliśmy się do piętrowego, drewnianego budynku z werandą i pomostem na pierwszym piętrze. W czasie wakacji mieszkali tu ratownicy. Komandor poprowadził nas do piwnicy. Była murowana, zawalona różnymi skrzyniami, niepotrzebnymi częściami, starymi linami. Cały czas towarzyszyli nam dwaj milczący panowie w garniturach.

— To musi być w tamtym rogu — orzekł Pan Samochodzik patrząc na mapę. Na murze ujrzeliśmy jaśniejszy kwadrat z cegieł. Spider chwycił łom leżący na podłodze i rozbił ścianę. W słabym świetle jednej żarówki ujrzeliśmy dwie nieduże drewniane skrzynki. Leśnik podważył nożem wieko pierwszej z nich. W środku leżał stos złotych monet identycznych jak ta, którą otrzymałem od Czeczeńca w górach. W drugiej był Wilk Kaukazu. Złota figurka była już pokryta patyną, jej rzeźba była zatarta, a rysy paszczy wilka ledwo widoczne.

— I o to było tyle hałasu? — dziwił się pan Tomasz. — Ano właśnie — odparł Spider. — Weźcie skrzynki — rozkazał szef mnie i Leśnikowi. — Lepiej obejrzymy sobie te cuda na jachcie. Szef kazał nam postawić skarby na rufie motorówki. — Spider, mam prośbę — powiedział Pan Samochodzik. — Popłyniemy do Mikołajek z tym złotem. Po drodze dokładnie zbadam znalezisko. — Dobrze — zgodził się Spider. — Ci dwaj agenci popłyną z nami.

Mimo że była noc, padał deszcz i wiał silny wiatr odpłynęliśmy z gościnnej kei ratowników. Młodzież z Mikołajek została, żeby następnego dnia odprowadzić do właściciela drugą motorówkę, zdobytą na Rosjanach. Leśnik zasiadł za sterami. Obok niego stanęli agenci. Spider i ja siedliśmy w kabinie. Pan Tomasz został na rufie, przy skrzynkach. — Nie czujesz wyrzutów sumienia? — zapytałem Spidera. — Tak, ale mam nadzieję, że twój szef wykiwa tych dwóch bufonów — odpowiedział uśmiechając się. — Ma ogromną szansę. Nie rozumiejąc o co mu chodzi,

zrezygnowałem z dalszej konwersacji. W Mikołajkach, gdy wyszedłem z kabiny, zobaczyłem dziwną scenę. Leśnik głośno się śmiał. Pan Tomasz siedział rozparty na rufowej kanapie. Przed nim w groźnych pozach stali dwaj agenci. — Gdzie skrzynki? — pytali jeden przez drugiego. — Co pan z nimi zrobił? — Trzeba było patrzeć — zaśmiał się szef. Spider mrugnął do mnie. — A nie mówiłem — szepnął do mnie. — I co, ofiary losu?! — zaczął krzyczeć na agentów. — Zostaliście zrobieni w balona. Skrzynek

możecie teraz poszukać na dnie jeziora. Czy nie tak? — zwrócił się do pana Tomasza. — Nie inaczej — odpowiedział mój szef. — Pytanie tylko, którego? — naigrywał się Leśnik. — Zboczyłem także na Bełdany. Agenci przeprowadzili rewizję jachtu i gdy nic nie znaleźli, zniknęli. Spider pożegnał się z nami. — Ten Wilk Kaukazu zasłużył na zapomnienie — stwierdził. — Mógł uczynić wiele złego. Leśnik także się z nami pożegnał. Postanowił spędzić kilka dni w Mikołajkach w towarzystwie Weroniki.

Z panem Tomaszem wsiedliśmy do Rosynanta. Przez całą drogę do domu czułem spoczywającą w mojej kieszeni złotą monetę z wizerunkiem wilka wzywającego do walki.

SPIS TREŚCI 029 Pan Samochodzik i KAUKASKI WILK 1 WSTĘP

3

ROZDZIAŁ 1

5

ROZDZIAŁ 2

17

ROZDZIAŁ 3

27

ROZDZIAŁ 4

37

ROZDZIAŁ 5

47

ROZDZIAŁ 6

59

ROZDZIAŁ 7

69

ROZDZIAŁ 8

81

ROZDZIAŁ 9

93

ROZDZIAŁ 10

103

ROZDZIAŁ 11

113

ROZDZIAŁ 12

123

ROZDZIAŁ 13

135

ROZDZIAŁ 14

145

ROZDZIAŁ 15

157

ZAKOŃCZENIE

SPIS TREŚCI

169

171