108 Holandia - Kraina wydarta morzu

ISBN 9 7 8 - 8 3 - 7 3 1 6 - 7 3 8 - 4 CENA 2 4 , 9 0 zt ( 0 % VAT
Kraina wydarta morzu
Holandia
W tym numerze:
Haga i okolice
Siedziba krolewska
Za dwa tygodnie:
przewodnik + ptyta DVD
(okolo 90 minut filmu)
str. 4
Zachod Holandii
Kraina wiatrakow
str. 6
Amsterdam
Bez pospiechu
str. 8
Wschod Holandii
Malowniczo i tradycyjnie
str. 1 0
Srodkowa Holandia
Z Utrechtem w sercu
Rotterdam i okolice
Miasto przy porcie
str. 1 2
Poludnie Holandii
W kosmopolitycznym duchu
str. 1 3
Fryzja i Wyspy Zachodniofryzyjskie
Historyczna kraina
str. 1 4
Po drodze
Jak w domu
str. 1 5
Mapa
Holandia
str. 1 6
Kostaryka
Bogate wybrzeze
J u z z a d w a t y g o d n i e z „ K o l e k c j ^
D o o k o l a S w i a t a " w y b i e r z e m y s i ?
d o Kostarylho(: powszechnie za stolic?
(konstytucyjn^) Holandii uwaza
si? Amsterdam, jej administracyj-
njrm odpowiednikiem jest Haga
Cs-Gravenhage). To drugie pod
wzgl^dem wieUcos'ci miasto Nider-
landow i jednoczesnie stolica pro-
wincji Holandii Poiudniowej (Zuid
Holland) lezy na zachodzie kraju,
nad Morzem Polnocnym. Tu znaj-
duje si? siedziba krola i Par-
lamentu, placowki dyplomatyczne,
Krolewska Akademia Sztuk oraz
Mi?dz}rnarodowy Trybunal Spra-
wiedliwosci - miejsce, gdzie ludzie
z calego swiata mog^ dochodzic
swoich praw.
Historia miasta zaczyna si?
w XIII w., kiedy to hrabiowska
rodzina postawila w wiosce Haghe
zamek mysHwski. Taki tez przydo-
mek otrzymal krolewski palac
- 's-Gravenhage, czyli „Lesna
Polana Hrabiego". Pod koniec
XVI w. Haga stala si? siedzib^
Stanow Generalnych i wladz admi-
nistracyjnych Republiki Zjedno-
czonych Prowincji Niderlandow.
Prawa miejskie uzyskala na pocz^t-
ku XIX w. na skutek interwencji
krola Ludwika Bonaparte.
Od 1815 r. w Hadze na stale zacz?-
ly rezydowac dwor krolewski, rz^d
i Parlament. Jego siedzib^ stal si?
Binnenhof - urocza, pelna wiezy-
czek i ozdobnych gzymsow budow-
la. Najstarszq cz?sci^ Binnenhofu
jest Xlll-wieczna Sala Rycerska
(Ridderzaal). Tu wlasnie, gdzie nie-
gdys odbywaly si? huczne biesiady,
gdzie trzymano konie i gdzie odby-
waly si? posiedzenia s^du, dzis
celebrowane s^ najdonios'lejsze
uroczystosci panstwowe. Naprze-
ciwko siedziby Parlamentu stoi
XVII-wieczny budynek Krolewskiej
Galerii Malarstwa (Mauritshuis).
W tym wspanialym muzeum prze-
chowywane s^ bezcenne plotna
artystow holenderskich i flamandz-
kich powstale od XV do XVIII w.
Zwlaszcza druga kondygnacja bu-
dynku, gdzie umieszczono obrazy
XVII-wieczne, cieszy si? nieustan-
n^ popularnosciq^. Sq^ wsrod nich
arcydziela mistrzow zlotego wie-
ku - Rembrandta „Lekcja anatomii
doktora Tulpa" czy „Autopor-
tret", Jana Vermeera „Dziewczyna
z perl^" i „Widok Delft" oraz minia-
tura „Szczygiel" Karela Fabritiusa.
Tu tez s^ umieszczone plotna slyn-
nych Flamandczykow - „Portret
Izabelli Brandt" Rubensa, „Adam
i Ewa w raju" Jana Breughla
starszego. Pozostale warte obejrze-
nia plotna Hagi znajduj^ si?
w polozonym na polnocny wschod
od galerii Museum Bredius.
Muzeum powstalo w XVIII-wie-
cznych domach kupieckich dzi?ki
dobroczynnos'ci historyka sztuki
i dyrektora Mauritshuis Abrahama
« WItraz w kosciele
sw. Jana
Holandia 4
Haga - drugie co do wielkosci miasto Holandii
Holandia Ham i okolice
Brediusa (1855-1946). Ten praw-
dziwy milosnik i kolekcjoner sztu-
ki podarowal miastu niezwykl^,
licz^c^ az 200 prac kolekcj?.
Znalazly si? ws'rod nich plotna
Jana Steena, Rembrandta, Jana de
Baena, Cornelisa Claeszoona van
Wieringena i Willema Claeszoona
Hedy. W tym samym dystrykcie
Hagi znajduje si? tez muzeum
wybitnego holenderskiego grafika
Mauritsa Cornelisa Eshera (1898-
-1972) Escher i n Het Paleis oraz
muzeum sredniowiecznych r?ko-
pisow i unikatowych wydari Pisma
Swi?tego barona Willema Hendrika
Jacoba van Westreenena - Museum
Meermanno. Tu tez mies'ci si? nie-
zwykle Muzeum Bramy Wi?ziennej
(Museum Gevangenpoort), w kto-
rym znajduje si? wymyslne narz?-
dzia tortur - obc?gi do wyrywania
paznokci, pr?gierze, gilotyny, kola
do lamania kosci. Obok stoi Galeria
Ksi?cia Wilhelma V (Galerij Prins
WUlem V) znana z tego, ze obrazy
mniej i bardziej znanych mistrzow
p?dzla (m.in. Rembrandta, Bloema-
erta) pokrywaly tu kazdy skrawek
sciany - od podlogi do sufitu.
Na zachod od galerii, przy daw-
nym placu handlowym stoi Stary
Ratusz (Oude Stadhuis). Ta XVI-
-wieczna budowla jest ozdobiona
figurami uosabiajqcymi Sprawie-
dliwosc i Rozwag?. Obok ratusza
wznosi si? bryla glownego kos'ciola
Hagi - Grote of Sint-Jacobskerk.
Trojnawovi^ kosciol sw. Jakuba
pochodzi z XV w., jednak jego pier-
wowzor istnial tu juz w 1335 r.
Wn?trze zdobi^ witraze i bielone
kolumny.
Uciekajqc od pelnego muzeow sci-
slego centrum miasta, mozemy
skierowac si? na polnoc w stron?
Nowoczesny park
rozrywki Duinrell (Du-
inrell Wassenaar) lezy 10 km na
potnoc od Hagi. Jego nazwa,
ktora oznacza Wiosk? na
Wydmacti, opisuje miejsce,
w ktorym siQ znajduje.
W g^stwinie zieleni i piaszczy-
stych wydm stoi ogromny
Tikibad, tropikalny basen ze
sztucznymi falami i z licznyml
zjezdzalniami. Odwazni mogq
zaryzykowac przejazdzk? ko-
lejkq gorskq lub torem sanecz-
kowym. Wsrod atrakcji dla
dzieci jest plac zabaw Rick's
Fun Factory, kraina basni Fairy
Taile Wonderland i miniaturowa
kolejka. miejsca, w ktorych
mozna zorganizowac urodziny
dla dzieci, diatego tez Park
Duinrell odwiedzaj^ cz^sto cate
rodziny i wycieczki szkolne.
t. Widok na nowoczesne centrum Hagi
Palacu Pokoju (Vredespaleis). Bu-
dynek ten jest siedziby Mi?dzy-
narodowego Trybunalu Sprawie-
dhwosci. Juz w 1899 r. w Hadze
utworzono Staly Trybunal Arbitra-
zowy, ktorego zadaniem bylo roz-
strzyganie sporow pomi?dzy pah-
stwami. Jednak pomysl wzniesienia
palacu powstal pi?c lat pozniej,
kiedy to Amerykanin Andrew
Carnegie (1835-1919) przeznaczyl
na jego budow? 1,5 mln dolarow.
Wszystkie panstwa europejskie
wl^czyly si? w viryposazanie tej
mi?dzynarodowej instytucji sluzq-
cej utrzymaniu pokoju na swiecie.
Budowa Vredespaleis trwala dzie-
wi?c lat i zakoiiczyla si? w 1913 r.
Jedna z najwi?kszych atrakcji Hagi
znajduje si? na jej obrzezach, przy
drodze do miejscowosci Scheve-
ningen. To Madurodam - Holandia
w miniaturze. Na terenie miniatu-
rowego miasteczka znajduje si?
wszystkie najwazniejsze obiekty
kraju i te, ktore maj^ duze znacze-
nie historyczne dla Holendrow.
Scheveningen
^ ^ ^ ^ ^ Okoto 4 km od Hagi znajduje si^ populama miejscowosc tury-
styczna - Scheveningen. Jej gtown^ atrakcjq s ^ rozlegte, piasz-
' czyste plaze i prawie potkilometrowe molo z tarasami oraz
j punktem widokowym. W sezonie turystycznym organizowane sq
tu koncerty muzyczne, spektakle teatralne, festiwale rzezby pla-
I zowej i pokazy sztucznych ogni. Nieco bardziej profesjonalne
rzezby mozna zobaczyc w Museum Beelden-aan-Zee, gdzie organizowane sq tez ekspozycje
adresowane do dzieci. Wczasowicze w Scheveningen chetnie odwiedzajq oceanarium. W Sea
Life mozna zobaczyc zotwie morskie, olbrzymie meduzy, rekiny i raf§ koralowq.
Parlament od strony jeziora i parl