PORADNIKDOMOWYNUMERSPECJALNY3/2008ABCZDROWIA
numer specjalny
3/2008
cena 5,99 zł
(w tym 7% VAT)
61najlepszych
sposobów
na przeziębienie
i inne dolegliwości
130rad
jakpozostać
zdrowym
przez całe życie
•twój kalendarz badań
•dieta wzmacniająca odporność
•cała prawda o antybiotykach
p o r a d n i k d o m o w y 3
od redakcji
Beata Prasałek
REDAKTOR PROWADZĄCA
N
ajważniejsze jest zdrowie – chyba nikt nie ma co do tego
wątpliwości. Ale co innego wiedzieć, a co innego na-
prawdę dbać o nie. A zwykle trzeba tak niewiele, by
sobie pomóc i zrobić coś dla siebie. Niekiedy wystarcza zmiana
dotychczasowej diety, czasem więcej ruchu na świeżym powie-
trzu, innym razem oczyszczenie organizmu z nagromadzonych
w nim toksyn czy skorzystanie z ochronnych szczepionek. Jakie
działania pomogą nam uniknąć sezonowych infekcji, wzmocnić
swoją odporność oraz kondycję? I co zrobić, żeby szerokim
łukiem omijały nas choroby cywilizacyjne takie jak alergia,
miażdżyca, cukrzyca, nadciśnienie czy otyłość – podpowiadamy
w naszym poradniku „abc zdrowia”.
Życzymy miłej lektury i, oczywiście, zdrowia!
ABCzdrowia
Adres redakcji:
ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa,
tel. 0 22 555 68 90,
faks: 0 22 555 66 67;
e-mail:
[email protected]
strona w internecie:
www.poradnikdomowy.pl
Redaktor naczelna:
Dorota Zabrodzka
Z-ca redaktor naczelnej:
Danuta Kantor-Jankowska
Sekretarz redakcji: Maja Zawistowska
Redaktor prowadząca: Beata Prasałek
Współpraca: Barbara Lasota,
Magdalena Próchnicka-Jarosz,
Anna Szoraj
Konsultacja medyczna: Grzegorz
Bornstern, Konrad Czajkowski, Piotr
Fryczkowski, Magdalena Makarewicz-
-Wujec, Ewa Matyska-Piekarska,
Bartłomiej Mazurek, Michał Skalski,
Wiesław Tarnowski
Korekta: Anna Szczur
Asystentka: Teresa Mizera
Graficy: Aleksandra Jasińska,
Wioletta Cielemęcka
Fotoedytor: Magda Makowska
Wydawnictwo: AGORA
SA
ul. Czerska 8/10, 00-732 Warszawa,
tel.: 0 22 555 40 00, 0 22 555 40 01
Wydawca: Ilona Szajkowska
Koordynator wydawniczy:
Małgorzata Trochimczuk
Dyrektor graficzny grupy:
Andrzej Przygodzki
Dyrektor marketingu:
Anna Wieczorek
Senior product manager:
Katarzyna Kosek-Jakubowska,
tel. 022 555 67 83
e-mail: katarzyna.kosek-
[email protected]
Konkursy: Natalia Styczyńska,
tel. 0 22 555 67 66,
e-mail:
[email protected]
Biuro Reklamy: tel. 0 22 555 68 00,
e-mail:
[email protected]
Dyrektor Biura Reklamy:
Agnieszka Staręga
Szef grupy: Paulina Skorwider,
tel. 0 22 555 68 01,
e-mail:
[email protected]
Dział Promocji Biura Reklamy
Kierownik działu: Anna Piwko,
tel. 0 22 555 60 09,
e-mail:
[email protected]
[email protected]
Dział Produkcji
Szef działu: Monika Makowska,
tel. 0 22 555 66 39,
e-mail:
[email protected]
Koordynator produkcji:
Iwona Bocianowska
Specjaliści przestrzeni barwnej:
Ilona Gibała, Przemek Piętak
Dział Kolportażu:
tel. 0 22 555 53 33
Dyrektor Kolportażu Prasy:
Wojciech Błoch
Z-ca dyrektora Kolportażu Prasy:
Adam Popielski
Prenumerata: tel. 0-801 130 000
Druk: Winkowski sp. z o.o.,
ul. Okrzei 5, 64-920 Piła
Copyright © Agora SA 2008
Wszystkie prawa zastrzeżone
INDEKS 337676, ISSN 0867-2229
Spis treści
62
Rozdrażnione
jelita
50
76Plecy nie
muszą boleć
Sposoby na zdrowy
kręgosłup
Od stresu do
zaburzeń trawienia
90Jak zażywać leki
Z czym ich nie łączyć,
czym je popijać
44
Zapanuj
nad swoim
ciśnieniem
Co robić, gdy jest
za wysokie
4 p o r a d n i k d o m o w y
Zapanuj
nad swoim
ciśnieniem
Co robić, gdy jest
za wysokie
Trzymaj formę
i normę
Najważniejsze
badania
profilaktyczne
76Plecy nie
muszą boleć
Sposoby na zdrowy
kręgosłup
Spis treściDolegliwości
sezonowe
6 Nie daj się
przeziębieniu
8 My się grypy nie boimy
10 Wygrana potyczka
z anginą
12 Nie lekceważ zapalenia
oskrzeli
14 Czy to zapalenie płuc?
16 Ugasić pożar
w zatokach
18 Pęcherz w opałach
20 Dmuchaj na zimno
22 Gdy pogoda daje
w skórę
24 Jesiennej chandrze
– dziękujemy
Wzmacniamy
odporność
26 Wielkie porządki
w organizmie
32 Czy szczepionka
przechytrzy grypę?
34 Zestaw do zadań
specjalnych
Badania
39 Twój kalendarz badań
44 Trzymaj formę i normę
Choroby
cywilizacyjne
48 Zdrowsi czy słabsi?
50 Zapanuj nad swoim
ciśnieniem
52 Słodko-gorzki smak
życia
54 Potyczki z miażdżycą
56 Wrzody nie lubią jesieni
58 Aby nogom było lżej
60 Uwaga, zgaga!
62 Rozdrażnione jelita
64 Gdy stawy wołają
o pomoc
p o r a d n i k d o m o w y 5
Spis treści
66 Migrenowy zawrót
głowy
68 Sen potrzebny jak tlen
70 Nieznośna ciężkość bytu
72 4 kroki do oswojenia
alergii
74 Oczy spragnione łez
76 Plecy nie muszą boleć
Dieta i leki
78 Piramida to jest to!
80 Twój zdrowy tydzień
84 Geny na talerzu
86 Niebezpieczne związki
88 Prawdy i mity
o antybiotykach
90 Jak zażywać leki
22Gdy pogoda
daje w skórę
Jak pomóc skórze
podrażnionej
chłodem
i mrozem
80Twój zdrowy
tydzień
Jadłospis zgodny
z zasadami piramidy
żywienia
52Słodko-gorzki
smak życia
Wszystko, co warto
wiedzieć o cukrzycy
34Zestaw
do zadań
specjalnych
Witaminy i minerały,
które wzmacniają
odporność
34Zestaw
do zadań
specjalnych
Witaminy i minerały,
które wzmacniają
odporność
Dolegliwości sezonowe
Wystarczy, że spotkasz
w autobusie jednego
kichającego, żeby
po dwóch, trzech dniach
przeziębienie dopadło
i ciebie. Na szczęście z tą
infekcją łatwo się uporać.
Gdy jesteś przezię-
biona, wspomagaj
się ziołami. Pij
zarówno ziołowe
herbatki, jak też
stosuj inhalacje.
6 p o r a d n i k d o m o w y
P
rzeziębienie to ostre zapalenie
nosa i gardła.Wywołują je wi-
rusy, dlatego przy pierwszych
objawach choroby nie ma co sięgać
po antybiotyk, bo i tak nie pomo-
że. Dobrze jest jednak zostać kilka
dni w domu,w cieple.Wypoczynek,
proste leki i domowe sposoby na tę
przypadłość zrobią swoje.
Atak wirusów
Infekcjarozwijasięwciągu2–3dni
od momentu wtargnięcia chorobo-
twórczych zarazków do organizmu.
Trwa z reguły około tygodnia,z cze-
gopierwszetrzydnitoostrafaza.Póź-
To może ci pomóc
Nie daj się
Męczącym objawem przeziębienia jest katar (choć pomaga on walczyć z chorobą).
Kichanie i częste wydmuchiwanie nosa (tylko w jednorazowe chusteczki!) pozwala
pozbyć się zalegającej w drogach oddechowych wydzieliny i zarazków. Dlatego tabletki
albo krople do nosa powinniśmy stosować jedynie przez 4–5 dni i raczej tylko wtedy,
gdy katar bardzo dokucza lub mamy tzw. obowiązkowe wyjście. W innych przypad-
kach warto skorzystać z domowych sposobów na udrożnienie nosa.
niej objawy przeziębienia powinny
stopniowo ustępować. Małe dzieci
chorują częściej – nie powinno nie-
pokoić, jeśli dziecko w wieku szkol-
nym i przedszkolnym łapie tę infek-
cję nawet kilka razy w roku.Wynika
to z faktu, że w większych grupach
dzieciłatwoprzekazująsobiewirusy.
Częsteprzeziębieniasąrodzajemtre-
ningu dla organizmu,przechorowa-
nie ich daje naturalną odporność.
W starszym wieku układ odporno-
ściowy jest tak„wyćwiczony”,że lu-
dzie po sześćdziesiątce rzadko zapa-
dają na infekcje wirusowe, jeżeli
chorują,tozregułynachorobybakte-
ryjne(np.anginę).
Leczenie objawowe
Gdypojawisięprzezroczystyiob-
fity wyciek z nosa, łzawienie oczu
i piekący ból gardła – można być
niemal pewnym,że zaczęło się prze-
ziębienie. Niekiedy może wystąpić
temperatura (ok. 37°C), ból głowy,
uczucie ogólnego rozbicia i bóle
mięśniowo-stawowe. Warto wtedy
położyćsiędołóżkaisięgnąćpoleki
dostępnebezrecepty.Leczenieprze-
ziębienia jest głównie objawowe.
Badania potwierdzają, że zażycie
sporej dawki witaminy C (ok. 1000
mg) na samym początku infekcji
skraca czas trwania choroby i przy-
spiesza okres zdrowienia.W terapii
przeziębienia stosuje się prepara-
ty obniżające gorączkę, miejscowo
środki zmniejszające katar – obkur-
czające śluzówkę w nosie.Pomocne
możebyćzażywanieRutinoscorbinu,
witaminy C i przeciwprzeziębienio-
wego cynku. Przeciw przeziębieniu
pomaga także czosnek lub jego ap-
teczne preparaty. Trzeba regularnie
wietrzyćpokój,bywygonićzalegają-
ce po kątach wirusy.
Postaw na bańki
Stosowały je nasze babcie,by„wy-
ciągnąć z ciała chorobę”. Terapia
próżniowa,czyli stawianie baniek,to
świetny sposób leczenia różnych in-
fekcji. Do tego zdania coraz chętniej
przychylająsięrównieżlekarze.
Gdy postawimy bańkę,powoduje
to wciągnięcie skóry do jej wnętrza.
Uruchomionezostajądwamechaniz-
my:najpierwpodrażnionezostająre-
ceptory nerwowe na skórze,co dzia-
łapobudzająconatenrejonskóry,na
którym bańka stoi i poprawia się je-
goukrwienie.Następnie,dziękipod-
ciśnieniu,zdrobnychnaczyńkrwio-
nośnych zostaje wyssana niewielka
ilość krwi do tkanki podskórnej,a to
sprawia,żeorganizmtraktujetękrew
jak ciało obce i pobudza układ od-
pornościowy do walki,„przy okazji”
zwalczając infekcję.Do wyboru ma-
my szklane (ogniowe) i próżniowe.
Zasadyichstawianiasątakiesame.
Uwaga!Wzrost tem-
peratury po trzech dniach
choroby świadczy o dołączeniu
się infekcji bakteryjnej. Zmienia się
wówczas wydzielina z nosa na męt-
ną, nieprzezroczystą, gęstszą. To
znak, że być może konieczne będzie
zastosowanie antybiotyku, ale o tym
musi przesądzić lekarz.
Dolegliwości sezonowe
przeziębieniu
Zdjęcia:BE&W,ŁukaszFalkowski,AgataJaubowska,PawełKiszkiel
Weź ciepłą kąpiel z dodatkiem olej-
ku sosnowego lub eukaliptusowego.
Przed pójściem spać natrzyj stopy
i klatkę piersiową maścią kamforową
z odrobiną spirytusu salicylowego.
Przygotuj sobie inhalację z naparu
rumianku. Łyżkę koszyczków tego
ziela zalej szklanką wrzątku i zostaw
pod przykryciem na kwadrans. Potem
przecedź napar i trochę podgrzej, żeby
lekko parował. Wlej napar do mise-
czki, pochyl nad nią głowę i wdychaj
odkażająco-udrażniające opary.
Pij letnią wodę z sokiem z cytryny
i miodem – ten specyfik domowej
roboty może zastąpić Rutinoscorbin.
Skrop chusteczkę
do nosa 1–2 kropla-
mi olejku eukaliptu-
sowego. Przykładaj
ją do nosa
i mocno
wciągaj
powie-
trze.
p o r a d n i k d o m o w y 7
8 p o r a d n i k d o m o w y
G
My się
grypy
nie boimy
Zwykle atakuje na początku i pod koniec
zimy. Najczęściej ma łagodny przebieg,
ale bywa też, że zupełnie wyłącza nas
z życia na co najmniej tydzień.
wałtowny
początek
W odróżnieniu od przeziębienia, grypa za-
czyna się gwałtownie. Temperatura szyb-
ko rośnie, przekracza nawet 39°C.
Dołącza do niej ból głowy, mięśni, gardła,
kaszel. Katar nie zawsze. Czasem poja-
wiają się nudności, wymioty, biegunka.
Wirus błyskawicznie mnoży się w orga-
nizmie, dlatego nasilenie objawów przy-
pada na 2–3 dzień choroby. Grypa trwa co
najmniej tydzień, ale jeszcze przez 1–2 ty-
godnie po ustąpieniu dokuczliwych obja-
wów infekcji możemy czuć się osłabieni.
Grypa nie zawsze daje powikłania, jednak
jeśli np. nasz układ odpornościowy nie
działa dobrze albo chorujemy na jakieś
przewlekłe schorzenie (np. na astmę, cu-
krzycę, chorobę wieńcową) – może po-
czynić poważne szkody w organizmie. Po
nieleczonej grypie najczęstsze są powikła-
nia ze strony układu oddechowego – za-
palenie oskrzeli czy płuc – ale może też
dojść do zapalenia zatok, zapalenia ucha
środkowego, zapalenia mięśnia sercowe-
go i osierdzia, a nawet do zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych. Często dochodzi
do zaostrzenia chorób przewlekłych.
By uchronić się przed grypą, warto co
roku jesienią poddać się szczepieniu.
Niestety, nie wszyscy o tym pamiętają
i muszą liczyć na łut szczęścia. Jeśli ono
nie dopisze – grypa zapuka do drzwi.
Dolegliwości sezonowe
Winne wirusy
Grypa jest zakaźną chorobą wiruso-
wą. Wywołuje ją wirus grypy, który
co rok mutuje się i przez naukowców
jest oznaczany symbolami A, B lub C.
Do zakażenia zazwyczaj dochodzi
drogą kropelkową – wystarczy więc,
że przebywamy w towarzystwie oso-
by chorej i ona kichnie, a już łapiemy
infekcję. Ale możliwe jest także prze-
niesienie wirusa np. przez używanie
sztućców czy pocałunek.
n1
n2
M
Na grypę i przeziębienie
n3
n4
n5
n6
n7
n8
To może ci pomóc
Przed zimą warto
się profilaktycznie
zaopatrzyć w sok
z malin, miód
i czosnek. Mogą
się nam przydać.
Zdjęcia:Shutterstock,ŁukaszFalkowski,PawełKiszkiel,serwisyprasowefirm
Dolegliwości sezonowe
Czasem kaszel jest tak męczący, że nie
pozwala spać ani funkcjonować w ciągu
dnia. By sobie pomóc, warto skorzystać
z „babcinych” mikstur przeciwkaszlowych.
Przy suchym kaszlu:
– wymieszaj po 3 czubate łyżki liści pod-
biału, korzenia żywokostu lekarskiego,
kwiatów lipy, czarnego bzu i kłączy perzu.
Łyżkę mieszanki zalej szklanką wrzątku,
postaw na 15 minut na małym ogniu,
przecedź i popijaj przez cały dzień.
Przy kaszlu mokrym:
– łyżkę nasion kopru włoskiego zalej
1/3 l wody. Gotuj 10 minut i przecedź.
Dodaj 2 łyżki miodu i dokładnie
wymieszaj. Pij 3 razy dziennie po filiżance
mikstury.
– 250 g miodu rozetrzyj z taką samą ilością
zmiażdżonych ząbków czosnku. Zjadaj na
noc łyżeczkę mikstury, popijając kilkoma
łykami gorącego mleka.
– 2 łyżki suszonych malin zalej szklanką
wrzątku, odstaw na 30 minut
do zaparzenia. Pij po 3–4 filiżanki
dziennie, zjadając owoce.
– 2 zmiażdżone ząbki czosnku wymieszaj
z sokiem z cytryny i łyżką oliwy. Pij
w ciągu dnia po łyżeczce.
arsz do łóżka
Gdy tylko zaczniemy podejrzewać u siebie infekcję, powinniśmy zostać kil-
ka dni w domu, by i sobie nie zaszkodzić (np. nie przemarznąć), i innym
(możemy zarażać kichając, kaszląc). To nieprawda, że w przypadku grypy
trzeba zażyć antybiotyk. Jest to choroba wirusowa, a antybiotyki nie zwal-
czają wirusów. Bywa jednak, że lekarze czasem ordynują antybiotyki,
żeby zapobiec nadkażeniu bakteryjnemu i pogrypowym komplikacjom.
Jeśli nasz organizm jest silny, grypa zwykle sama ustępuje po tygodniu.
Wystarczy poleżeć kilka dni w cieple, pić soki z dużą zawartością witaminy
C albo herbatę z dodatkiem malin lub miodu. Warto zażywać tabletki
z witaminą C lub uszczelniającą naczynia krwionośne rutyną. Możemy
przyjmować leki przeciwgorączkowe.
Ból gardła i kaszel pomogą złagodzić tabletki do ssania. Katar – krople lub
tabletki. Ulgę przynosi nacieranie pleców i klatki piersiowej preparatami
rozgrzewającymi. Skuteczne są także inhalacje z mieszanki olejków eterycz-
nych (np. 4 krople eukaliptusowego, 3 krople lawendowego, po jednej kro-
pli goździkowego, miętowego i rozmarynowego) lub Amolu. Zwolennicy
leków homeopatycznych mogą zażywać np. Oscilococcinum, Grip heel.
n1 neo-angin (Divapharma) 12 zł n2 Angix
(CMP Pharmaceuticals) 7 zł n3 Guajazyl
(ESPEFA) 6 zł n4 Theraflu (Novartis) 11 zł
n5 Cirrus (UCB Pharma) 13 zł n6 Promiss
(Kato Labs) 7 zł n7 Orofar (Novartis) 16 zł
n8 Febrisan (Nycomed) 13 zł
n9 Septolux (ICN Polfa Rzeszów) 15 zł
n9
Dolegliwości sezonowe
10 p o r a d n i k d o m o w y
Wygrana potyczka
zanginą
Najpierw tylko coś
drapie w gardle,
a już za kilka godzin
nic nie możesz
przełknąć bez bólu.
Angina rozwija się
szybko i może być
niebezpieczna.
Trzeba więc
jak najprędzej
rozpocząć
leczenie.
nizm jest osłabiony) uaktywniają
się, dokonują tzw. autozakażenia
i wywołują anginę.
Złego początki
Gdy do organizmu wtargną cho-
robotwórcze zarazki, namnażają się
przez 3–5 dni.A potem nagle rośnie
nam temperatura (nawet do 40°C),
mamy dreszcze, boli nas gardło
(zwłaszcza przy przełykaniu) i gło-
wa. Niekiedy do takich objawów
dołączają nudności i/lub wymioty.
Błonaśluzowagardła,migdałkipod-
niebienne i podniebienie miękkie są
wą (gdy chory np. kaszle czy kicha
w naszej obecności). Nieco rzadziej
zarażamy się,używając tych samych
sztućców, szklanek, kubków, co on.
Dzieciłapiączęstoanginę,całującsię
zosobązainfekowaną.Bywateżitak,
że w samych migdałkach jest trochę
„uśpionych”bakterii,które w sprzy-
jających warunkach (np. gdy orga-
A
nginajestzapaleniemmigdał-
ków podniebiennych. Naj-
częściej wywołują ją bakterie
(zwykle paciorkowce), ale na ławie
oskarżonych powinny też zasiadać
wirusy,a czasem także grzyby.
Drobnoustroje wywołujące to
schorzenie mogą się przenosić na
drugiegoczłowiekadrogąkropelko-
Bolące gardło,
powiększone węzły
chłonne? Lekarz
często na pierwszy
rzut oka potrafi
rozpoznać anginę.
Dolegliwości sezonowe
mocno zaczerwienione i rozpul-
chnione, a węzły chłonne podżuch-
wowe i szyjne – powiększone i bolą
przy dotykaniu. Takie dolegliwości
utrzymują się 7–10 dni.Na migdał-
kachniekiedypojawiasiębiałynalot
(tzw. angina ropna). To mieszanina
włóknika oraz poległych w walce
z bakteriami leukocytów (komórek
odpornościowych). Nalotu może
być bardzo mało albo może nie być
widoczny,ponieważwczasieprzeły-
kania jest ścierany przez pokarm
iślinę.Przyanginieopodłożuwiru-
sowym nie powstaje wcale.
Detektyw na tropie
Jeśli migdały nie są powiększone
i nie ma na nich ropnego nalotu,le-
karzmożewykonaćtestnaobecność
w gardle paciorkowców.Pobiera wy-
maz z gardła i nanosi go na specjalny
pasek testowy.Już po 20 min wiado-
mo, czy chorobę wywołały pacior-
kowce. Można też pobrany z mig-
dałka wymaz obejrzeć pod mikro-
skopem. Posiew i wykonanie anty-
biogramu trwa ok. 2 dni, ale mamy
pewność, że dobrany w ten sposób
antybiotykzadziałaskutecznie.
Terapia na miarę
Podczas anginy nie musimy leżeć
w łóżku, ale zwykle jesteśmy na tyle
osłabieni,że sami wybieramy to roz-
wiązanie.Napewnotrzebaizolować
się od otoczenia, aby nie zarazić in-
nych. Z anginą bakteryjną upora się
tylko antybiotyk.Trzeba zażywać go
wtakiejdawceiprzeztyledni,ilezle-
cił lekarz i nie zmieniać na własną
rękę na inny. Konsekwencje niedo-
leczonej anginy mogą być groźne.
Po pierwsze – może nawracać, a to
grozi przejściem stanu zapalnego
migdałków w przewlekły.Przy prze-
wlekłym zapaleniu część bakterii
często zostaje w środku
migdałków – póź-
niej atakują
przy byle
okazji,
gdy tylko słabnie
nam odporność. Po dru-
gie – może pojawić się gorą-
czkareumatyczna(wjejwyniku
możedojśćdozastawkowejwady
serca) oraz popaciorkowcowe kłę-
buszkowe zapalenie nerek (może
prowadzićdoichprzewlekłejniewy-
dolności). Częstszymi powikłania-
mi są zapalenie ucha środkowego,
zatok,węzłów chłonnych czy ropień
okołomigdałkowy.
Oprócz antybiotyku możemy
stosować środki obniżające gorą-
czkę oraz płukać gardło naparem
z szałwii lub z rumianku. Bardzo
ważne jest nawadnianie organizmu,
dlatego powinniśmy pić sporo let-
nich napojów.Ponieważ gardło bo-
li przy przełykaniu, w pierwszych
dniach choroby możemy przesta-
wić się na jedzenie przede
wszystkimdelikatnych
zmiksowanych zup
ze sporą ilością
warzyw.
To może ci pomóc
Przyłóż zimny kompres na łydki.
Owiń je zmoczoną w zimnej wodzie lnia-
ną ściereczką (lub bandażem). Gdy kom-
pres będzie ciepły, powtórz zabieg.
Weź chłodną, kilkuminutową kąpiel.
Woda powinna być najwyżej 2 stopnie
chłodniejsza od temperatury ciała.
Zastosuj lodowy kompres. Kostki lodu
zawiń w ściereczkę i rozbij na drobne ka-
wałki. Kompres połóż na czoło albo na
tętnice szyjne i udowe (schładzając
duże naczynia krwionośne, znacznie
szybciej obniżamy temperaturę).
Umiarkowaną gorączkę (do 38,5°C)
można obniżyć... mocno rozgrzewając
organizm. Dobrze jest zatem przykryć się
ciepłą kołdrą i pić napotne herbatki z lipy,
czarnego bzu, malin. Poza tym należy
sporo pić innych napojów, bo silne poce-
nie się może odwodnić organizm.
Wysoka temperatura jest
męcząca, ale to znak,
że organizm rozpoczął walkę
z chorobą. Dopóki „nie ścina
nas z nóg” – nie trzeba z nią
walczyć. Jeśli jednak jest wy-
soka – ponad 38,5°C – albo
bardzo nas osłabia, warto za-
żyć tabletkę przeciwgorączko-
wą i/lub skorzystać z domo-
wych sposobów.
Zdjęcia:Jump,KrzysztofDuklas,ŁukaszFalkowski
p o r a d n i k d o m o w y 11
P O L
12 p o r a d n i k d o m o w y
Jeśli kaszel bardzo męczy
i z suchego zamienia się
w głęboki, dudniący – nie
ma co zwlekać z wizytą
u lekarza. Może to być
bowiem zapalenie oskrzeli,
które niekiedy zostawia
po sobie trwały ślad.
eczenie
Leki wykrztuśne,
niekiedy antybiotyk
Jeśli infekcja przebiega bez powikłań,
trwa zwykle około dziesięciu dni. Najle-
piej ten czas spędzić w domu, w cieple
i dużo odpoczywać. Terapia musi odby-
wać się pod nadzorem lekarza. Wszelkie
próby samoleczenia mogą spowodować
przejście choroby z fazy ostrej w przewle-
kłą, bardzo trudną do wyleczenia. Może
ona sukcesywnie niszczyć oskrzela
i upośledzać oddychanie. W ramach kura-
cji lekarz ordynuje środki wykrztuśne
(a w razie suchego i męczącego kaszlu
leki hamujące odruch kaszlowy), rozkur-
czowe, wzmacniające. Niekiedy zaleca
antybiotyk, by zapobiec tzw. nadkażeniu
bakteryjnemu (przy nadkażeniu ilość
i wygląd wydzieliny się zmieniają: skąpa
wydzielina śluzowa zamienia się w obfitą,
ropną; staje się zielonk...
