Anthony Robbins - Listy do przyjaciela

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Spis treści Kilka słów o tej ksiąŜce....4 Podziękowanie......4 Wstęp: Historia pewnego człowieka.......7 Lekcja pierwsza: Poczucie przytłoczenia wydarzeniami... i jak sobie z nim radzić.....11 Lekcja druga: Nie ma niepowodzeń.....13 Lekcja trzecia: Jesteś nie do powstrzymania Podejmowanie decyzji.....14 Lekcja czwarta: Budowanie własnych przekonań i szybki start.....19 Lekcja piąta: Dostaniesz to, co zobaczysz oczami wyobraźni.....21 Lekcja szósta: Odpowiedzią są pytania.....23 Lekcja siódma: Witaj! .....27 Lekcja ósma: Słownictwo sukcesu.....29 Lekcja dziewiąta: Postawiono cię pod ścianą? To przebij ją za pomocą nowej metafory! .....32 Lekcja dziesiąta: Jak wyznaczać cele i w ten sposób budować własną przyszłość.....34 Lekcja jedenasta: Dziesięciodniowe wyzwanie.....38 Witaj w świecie tych, którzy troszczą się o innych.....40 Epilog.....42 Słowo o autorze.....42 Fundacja Anthony'ego Robbinsa.....43 O przedsiębiorstwach Anthony'ego Robbinsa.....44

Wszystkim, którzy rozumieją, Ŝe największym darem Ŝycia jest miłość, a największą radością Ŝycia jest dzielić ją z kimś. Szczególnie zaś ochotnikom i pracownikom Fundacji Anthony'ego Robbinsa, których konsekwentne wysiłki przyczyniają się do ulepszenia, zmiany i poprawy Ŝycia.

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Kilka słów o tej ksiąŜce Listy od przyjaciela oparte są na materiałach zamieszczonych w bestsellerowych ksiąŜkach Anthony'ego Robbinsa Obudź w sobie olbrzyma i Nasza moc bez granic. Po raz pierwszy wydala tę ksiąŜkę do uŜytku wewnętrznego Fundacja Anthony'ego Robbinsa w 1991 roku. Pomyślane jako pomoc dla ludzi w najtrudniejszej sytuacji, Listy od przyjaciela upraszczają materiał zawarty w tamtych dwóch obszernych ksiąŜkach. Oferują czytelnikowi pomoc w formie kilku prostych kroków zmierzających do natychmiastowej poprawy jakości jego Ŝycia. Dzięki wysiłkom ochotników brygady koszykowej ksiąŜka ta jest dostarczana bezpłatnie potrzebującym rodzinom i jednostkom. Brygada koszykowa działa w Stanach Zjednoczonych i w Kanadzie, zaopatrując w poŜywienie i ubranie tych, którzy w dniu Święta Dziękczynienia nie mogą sobie na nie pozwolić. Gdybyś chciał wziąć udział w jej pracach, zadzwoń, proszę, pod numer (619) 535-9900, wewnętrzny 244. Honoraria autora za tę ksiąŜkę są w całości przeznaczone na potrzeby Fundacji Anthony'ego Robbinsa, ze wskazaniem na finansowanie brygady koszykowej i kilku innych programów. Dokładniejsze informacje o Fundacji znajdziesz na stronach 102-104.

Podziękowanie Najpierw chciałbym podziękować ci za to, Ŝe zainwestowałeś w tę ksiąŜkę. Dzięki temu, Ŝe chcesz ulepszyć własne Ŝycie, przyczyniłeś się do ulepszenia Ŝycia innych. Kupując tę ksiąŜkę, wsparłeś bowiem wysiłki ochotników pracujących w Fundacji Anthony'ego Robbinsa, którzy dostarczają kaŜdego roku poŜywienie i nadzieję stu pięćdziesięciu tysiącom potrzebujących w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie. Napisałem tę ksiąŜkę wiele lat temu bardzo prostym, niesformalizowanym stylem. Była ona częścią działań podejmowanych przez naszą „brygadę koszykową". Z lektury kolejnych kartek dowiesz się, Ŝe Święto Dziękczynienia znaczy dla mnie bardzo wiele. Jest ono dla mnie tradycją nie tylko narodową ale i osobistą. To czas, kiedy bardziej niŜ kiedykolwiek przepełnia mnie poczucie wdzięczności i chęć wyciągnięcia pomocnej dłoni do innych. Ta ksiąŜka jest dokładnie tym, co sugeruje jej tytuł: listem od przyjaciela. MoŜe ją czytać o dowolnej porze roku kaŜdy, komu potrzeba odrobiny inspiracji i rady od przyjaciela. Dodaje odwagi tym, którym trzeba przypomnieć o najwaŜniejszych prawdach Ŝyciowych i pomóc w pokonywaniu Ŝyciowych przeciwności, jakiekolwiek by one były. Prostota tej ksiąŜki przemawiała zawsze nie tylko do tych, którzy ją otrzymywali, ale i do tysięcy ochotników, którzy rozdawali ją w koszykach na Święto Dziękczynienia. Wielu z nich chciało ją mieć dla siebie, aby przypominała im o najwaŜniejszych zasadach tworzenia sukcesu i jakości własnego Ŝycia. Co więcej, dowiedziałem się, Ŝe wielu ludzi nigdy nie przeczytało moich obszerniejszych ksiąŜek, Awaken the Giant Within (wyd. polskie: Obudź w sobie olbrzyma) i Unlimited Power (wyd. polskie: Nasza moc bez granic), poniewaŜ uznali je za zbyt obszerne (kaŜda ponad 400 stron). ZwaŜywszy na to właśnie, postanowiłem poprawić i wydać Listy od przyjaciela, by stały się dostępne dla wszystkich. Jeśli czytałeś moje wcześniejsze ksiąŜki, być moŜe nie znajdziesz tu zbyt wiele nowego. A jednak ta mała ksiąŜka wydaje się mieć specjalny wpływ na swoich czytelników: pomaga im, w miarę lektury przystępnie podawanego materiału, inaczej spojrzeć na Ŝycie. Jeśli będzie to pierwsza moja ksiąŜka w twoich rękach, mam nadzieję, Ŝe uznasz ją za dobre wprowadzenie, i gorąco cię zachęcam, abyś sięgnął do źródeł, z których wypłynęła. Zwykle zapominamy, Ŝe kaŜdemu z nas zdarzają się trudne chwile, kiedy wydaje się, Ŝe

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

wydarzenia i okoliczności panują nad naszym Ŝyciem bardziej niŜ my sami. Czasem po prostu czujemy się odrzuceni. Na przykład utrata pracy - nawet jeśli wciąŜ mamy dom i bliskich - moŜe spowodować wraŜenie wielkiej straty. Problemy naszego Ŝycia wydają się nam tak wielkie, Ŝe zwykle zapominamy o kłopotach ludzi wokół nas. Nie jesteśmy osamotnieni. Częścią prawdziwego Ŝycia, częścią prawdziwego sukcesu jest umiejętność dostrzeŜenia problemów emocjonalnych naszych sąsiadów. To pozwala nam odczuwać wdzięczność za nasze własne Ŝycie, nawet za nasze własne problemy. Jedynym sposobem doświadczenia pełnego bogactwa egzystencji jest Ŝycie z poczuciem wdzięczności: umiejętność docenienia tego, co masz, i tego, co moŜesz dać. Najlepszą drogą do zapewnienia sobie szczęścia jest pomóc innym w jego osiąganiu. Skoro przeczytałeś tę ksiąŜkę, ofiarowałeś juŜ wielki dar. Stałeś się „honorowym członkiem" naszej brygady koszykowej i masz swój udział w dawaniu innym nie tylko Ŝywności. Listy od przyjaciela dają ludziom poŜywienie dla duszy i umysłu, podsuwają prosty sposób patrzenia na Ŝycie oraz otwierają drogę do jego ulepszania. Dziękuję ci za tę pomoc. Mam nadzieję, Ŝe ta ksiąŜka pomoŜe nie tylko znacząco podnieść jakość twojego własnego Ŝycia, ale teŜ zainspiruje cię, byś pomógł w tym innym.

5

Czy nie byłoby wspaniale, gdybyś podczas lektury tych kartek nauczył się kilku prostych technik, które pozwolą ci poczuć się szczęśliwszym, zarobić na dostatnie Ŝycie i ulepszyć w nim dosłownie wszystko?

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Wstęp Historia pewnego człowieka Wiele lat temu w dniu Święta Dziękczynienia członkowie pewnej rodziny obudzili się pełni najgorszych przeczuć. JakŜe dalecy byli od radosnego oczekiwania na wydarzenia tego przepełnionego wdzięcznością dnia. Potrafili myśleć jedynie o tym, czego nie mieli. W najlepszym wypadku stać ich było na jakiś skromny posiłek. Gdyby kilka dni wcześniej skontaktowali się z miejscowym oddziałem którejś z instytucji charytatywnych, mieliby na obiad indyka ze wszystkimi dodatkami. Jednak nie zrobili tego. Dlaczego? OtóŜ - podobnie jak wielu innych kierowali się dumą i poczuciem własnej godności. Postanowili zadowolić się tym, co mają. Trudna sytuacja doprowadziła do frustracji i poczucia beznadziejności, później zaś do gorzkiej i ostrej wymiany zdań między małŜonkami. Takich słów nie da się łatwo zapomnieć. Ich najstarszy syn, zdruzgotany i bezradny, przyglądał się, jak dwoje najdroŜszych mu na świecie ludzi pogrąŜa się w coraz większej złości i depresji. I wtedy głośnym, niespodziewanym pukaniem do drzwi dało o sobie znać przeznaczenie. Chłopiec otworzył. W progu stał wysoki męŜczyzna w trochę pomiętym ubraniu. Uśmiechał się szeroko, trzymając w ręku kosz wypełniony po brzegi wszystkim, co tylko moŜna sobie wymarzyć na świąteczną ucztę w Dniu Dziękczynienia. Był tam indyk i produkty na nadzienie, było ciasto, ziemniaki i mnóstwo puszek. Domownicy zamarli ze zdziwienia, męŜczyzna zaś powiedział: To od kogoś, kto wie, Ŝe jesteście w potrzebie, i chce, Ŝebyście uwierzyli, Ŝe was kocha i troszczy się o wasze szczęście. Najpierw nie chcieli przyjąć podarunku, jednak przybysz zaznaczył, Ŝe jest jedynie dostawcą przesyłki, następnie wsunął kosz w ręce chłopca, odwrócił się i odchodząc juŜ, krzyknął przez ramię: Wszystkiego dobrego na Święto Dziękczynienia! I tak w jednej chwili Ŝycie tego chłopca zmieniło się na zawsze. Jeden dobry uczynek nauczył go, Ŝe nadzieja jest wieczna, Ŝe są ludzie - nawet całkiem obcy - którzy troszczą się o innych. Uczucie wdzięczności poruszyło go do głębi. Obiecał sobie, Ŝe kiedyś i on okaŜe swoją troskę innym. JuŜ w wieku osiemnastu lat zaczął spełniać tę obietnicę. Część swoich skromnych zarobków przeznaczył na produkty spoŜywcze dla dwóch rodzin, którym brakowało jedzenia. Ubrany w dŜinsowe spodnie i bawełnianą koszulkę wybrał się, by dostarczyć zakupioną Ŝywność, udając, Ŝe jest jedynie dostawcą przesyłki. Kiedy stanął w drzwiach zrujnowanego domu, gospodyni przywitała go podejrzliwym spojrzeniem. Zaledwie kilka dni wcześniej porzucił ją mąŜ i zupełnie nie miała czym nakarmić sześciorga dzieci. Mam dla pani paczkę - powiedział i zaczął wyjmować z samochodu torby i pudełka pełne Ŝywności: indyk, wszystkie produkty na farsz, ziemniaki i róŜne puszki. Kobieta oniemiała ze zdziwienia, a dzieci aŜ piszczały z radości na widok wnoszonych do domu prezentów. Młoda matka, imigrantka z Ameryki Łacińskiej, chwyciła go za rękę i łamaną angielszczyzną zaczęła zapewniać, Ŝe zesłał go Bóg. Nie, ja jestem tylko dostawcą tej przesyłki - zaprzeczył. - To podarunek od przyjaciela. Po tych słowach wręczył jej krótki list następującej treści: „To jest list od przyjaciela. Chciałbym Ŝyczyć wam wspaniałego Święta Dziękczynienia. Ty i twoja rodzina zasługujecie na to. Wiedz, Ŝe towarzyszy wam ludzka miłość. A jeśli kiedyś nadarzy się okazja, okaŜ swoją wdzięczność, przekazując dar miłości i troski komuś innemu." Młody człowiek zabrał się do wnoszenia reszty pakunków. Zawładnęło nim bez reszty poczucie radości i miłości. Kiedy odjeŜdŜał, ze łzami w oczach raz jeszcze spojrzał na uśmiechnięte twarze ludzi, którym dane mu było pomóc. Wtedy właśnie zrozumiał, Ŝe historia jego Ŝycia zatoczyła

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

pełny krąg, Ŝe „najgorszy dzień w Ŝyciu", który przeŜył jako chłopiec, był tak naprawdę podarunkiem od Boga, który w ten sposób wprowadził go na drogę Ŝyciowego spełnienia poprzez udzielanie pomocy innym. Ten prosty uczynek zapoczątkował jego Ŝyciowe posłannictwo, które trwa do dziś: odwdzięczyć się za dar, który otrzymała kiedyś jego rodzina, i pokazać innym, Ŝe zawsze znajdzie się sposób, aby zaŜegnać zło. Celem tej krucjaty jest teŜ okazanie ludziom miłości i troski oraz przekonanie ich, Ŝe proste działania poparte zrozumieniem pozwolą wykorzystać największe nawet kłopoty i problemy jako okazję do rozwoju własnej osobowości i klucz do szczęścia. Skąd wiem tak wiele o tym młodym człowieku i jego rodzinie? W jaki sposób tak dokładnie poznałem nie tylko ich uczynki, ale i odczucia? PoniewaŜ ten młody człowiek to ja. Napisałem tę ksiąŜkę, abyś wiedział, Ŝe ktoś się o ciebie troszczy. Chcę cię przekonać, Ŝe bez względu na to, jak przytłaczające są twoje problemy i jak beznadziejna wydaje się twoja obecna sytuacja, moŜesz ją odmienić. MoŜesz przekształcić w rzeczywistość marzenia, które kiedyś snułeś. Jak? Sięgając do pokładów siły, które tkwią w tobie juŜ teraz, kiedy czytasz te słowa. Siła ta moŜe zmienić w twoim Ŝyciu wszystko dosłownie w ciągu kilku sekund. Wystarczy, byś ją uwolnił.

Musisz tylko uwolnić tkwiącą w tobie siłą.

Co pozwala mi mówić o tym z tak wielkim przekonaniem? OtóŜ wykorzystałem tę siłę w moim własnym Ŝyciu. Niespełna dziesięć lat temu borykałem się z Ŝyciowymi problemami, pogrąŜony w desperacji bez cienia nadziei. Zajmowałem ciasną kawalerkę w Venice w Kalifornii, czułem się samotny i przeraŜony ponad trzydziestoma ośmioma funtami nadwagi. Nie miałem Ŝadnych planów na przyszłość. Byłem przekonany, Ŝe Ŝycie grało ze mną znaczonymi kartami i właśnie dlatego nie mam Ŝadnych szans na wygraną. Byłem finansowym i emocjonalnym bankrutem. Przytłaczały mnie codzienne wydarzenia, czułem się beznadziejnie pokonany. Zmieniłem to wszystko w niespełna rok. Schudłem trzydzieści funtów w ciągu trzydziestu dni i nigdy nie wróciłem do poprzedniej nadwagi, poniewaŜ straciłem zbędne funty nie tylko dzięki diecie, ale dzięki zmianie nastawienia. Uprawiając ćwiczenia fizyczne, doprowadziłem moje ciało do wspaniałej kondycji. Nabrałem dość pewności i wiary w siebie, by przetrwać cięŜkie czasy i

8

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

osiągnąć cele moich marzeń. Mój sekret tkwi w koncentrowaniu się na potrzebach innych ludzi. Nieustannie zadawałem sobie pytanie: „Jak mogę dodać nowe wartości do Ŝycia innych?" Właśnie dzięki temu stałem się liderem. Bardzo wcześnie zrozumiałem, Ŝe nie moŜna pomóc innym w dokonywaniu zmian, dopóki nie zmieni się samego siebie. Sekret Ŝycia tkwił więc nie tylko w dawaniu innym, ale równieŜ i w tym, Ŝe aby dawać, musiałem stać się lepszym. Stając się lepszym człowiekiem, poznałem kobietę mojego Ŝycia, poślubiłem ją i zostałem ojcem. W czasie krótszym niŜ rok zmieniłem swoją sytuację pozwalającą z trudem przetrwać od pierwszego do pierwszego w Ŝycie z kapitału wartego netto milion dolarów. Z ciasnej kawalerki przeniosłem się do mojego obecnego domu, zamku o powierzchni trzech tysięcy metrów nad brzegiem Pacyfiku. Jednak nie poprzestałem na tym. Kiedy tylko udowodniłem, Ŝe mogę pomóc sobie, zacząłem myśleć o tym, by pomóc innym. Poszukiwałem wzorców, ludzi, którzy mogli pomóc wprowadzać pozytywne zmiany w jak najszybszym tempie. Znalazłem ich pośród najlepszych na świecie nauczycieli i terapeutów, pośród tych, którzy pomagali innym w ciągu jednej lub dwóch sesji a nie w ciągu miesięcy czy lat. Chłonąłem ich wiedzę jak gąbka. Uczyłem się od nich, ile tylko mogłem, i natychmiast stosowałem moją wiedzę w praktyce. Zacząłem teŜ rozwijać moje własne strategie i budować własne techniki. Od tamtego czasu techniki te pozwoliły mi pracować z ponad milionem ludzi pochodzących z czterdziestu dwóch krajów świata. Dałem im moje „narzędzia", w ten sposób pomagając odmienić ich Ŝycie. To niezwykły przywilej i wielka okazja móc dzielić własną pracę z ludźmi ze wszystkich dosłownie warstw społecznych - od najuboŜszych slumsów do najwspanialszych pałaców królewskich rodzin na całym świecie, prezydentów krajów, szefów największych i najmniejszych przedsiębiorstw, gwiazd filmu i sportu, ludzi zwykłych i nieprzeciętnych. Dzięki moim ksiąŜkom, taśmom wideo i programom telewizyjnym dotarłem do dziesiątków milionów ludzi. Za kaŜdym razem miałem tylko jeden cel: pomóc innym przejąć kontrolę nad własnym Ŝyciem i w jednej chwili podnieść jego jakość. Nie mówię ci tego wszystkiego, by się przechwalać. Chcę po prostu udowodnić ci, jak szybko moŜna wprowadzać zmiany w swoim Ŝyciu. Kiedy bowiem zrozumiemy, co kształtuje nasze myśli, uczucia i zachowania, wystarczy tylko podjąć konsekwentne działanie. Za pomocą tej ksiąŜki chciałbym zostać twoim trenerem, poprzez jej słowa nauczyć cię, jak moŜesz zmienić w swoim Ŝyciu wszystko, co chcesz.

Pozytywne myślenie nie wystarczy Wszyscy mamy marzenia, prawda? KaŜdy z nas chce wierzyć, Ŝe jest kimś specjalnym, niezwykłym, Ŝe moŜe wywrzeć niepowtarzalny wpływ na Ŝycie swojej rodziny, przyjaciół, innych ludzi. KaŜdy z nas miał w Ŝyciu moment, w którym bardzo dokładnie wiedział, czego chce i na co zasługuje. Jednak zbyt wielu z nas odrzuca swoje marzenia, kiedy pojawiają się Ŝyciowe problemy. Odkładamy do lamusa własne aspiracje, zapominamy, Ŝe to od nas zaleŜy nasza przyszłość, tracimy wiarę w siebie i nadzieję. Celem mojego Ŝycia jest przypominanie ludziom takim jak ty i ja, Ŝe siła pozwalająca zmieniać naszą przyszłość drzemie w nas samych. JuŜ dziś kaŜdy z nas moŜe obudzić w sobie tę siłę i znów sięgnąć po marzenia. KsiąŜka ta dostarczy ci prostych narzędzi, które pomogą osiągnąć ten cel. Pozytywne nastawienie stanowi z pewnością bardzo dobry punkt wyjścia. Bez wątpienia bowiem chcesz skupić się na sposobach zaŜegnania problemów, na rozwiązaniach, a nie na wszystkim tym, co jest „złe". Jednak samo pozytywne nastawienie nie wystarczy, aby odmienić twoje Ŝycie. Musisz dysponować strategiami, planami, które doprowadzą cię krok po kroku do zmiany sposobu myślenia, odczuwania i postępowania od dziś na resztę Ŝycia. Czy nie jest prawdą Ŝe kaŜdy z nas chce w swoim Ŝyciu coś zmienić na lepsze? Niemal wszystkie zmiany, które chcemy wprowadzić w naszym Ŝyciu, dzielą się na dwie kategorie: albo chcemy zmienić sposób odczuwania (mieć więcej pewności i wiary w siebie, pokonać własne obawy,

9

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

pozbyć się frustracji, czuć się szczęśliwym lub inaczej osądzać wydarzenia z przeszłości), albo teŜ pragniemy zmienić własne działania (inaczej się zachowywać, jak choćby rzucić palenie, picie lub pozbyć się nawyku odkładania wszystkiego na później). Problem polega jednak na tym, Ŝe bardzo niewielu z nas wie, jak spowodować te zmiany i jak sprawić, by były trwałe. Tą ksiąŜką chciałbym pomóc ci zacząć wprowadzać trwałe zmiany w Ŝyciu. Oczywiście nie chcę obiecywać, Ŝe jedna mała ksiąŜka dokona wszystkiego. Jednak przyrzekam, Ŝe moŜesz przejąć całkowitą kontrolę nad jakością swojego Ŝycia i zacząć je stopniowo zmieniać, uŜywając prostych narzędzi, które poznasz na jej kartach. Będziesz teŜ mógł zastosować te narzędzia, by pomóc swojej rodzinie i przyjaciołom. Jedyne, czego potrzebujesz, aby zacząć ten proces, to wiara, Ŝe zmiana jest moŜliwa. Przeszłość się nie liczy. Cokolwiek nie powiodło ci się w przeszłości, nie ma Ŝadnego wpływu na to, co zrobisz dziś. A to, co zrobisz w tej chwili, ukształtuje twoje przyszłe Ŝycie. Właśnie teraz musisz stać się swoim własnym sprzymierzeńcem. Nie wolno ci zamartwiać się tym, co stało się w przeszłości. Zamiast tego skup się na sposobach rozwiązania nękających cię problemów -nie wolno ci ich rozpamiętywać. Czy chcesz rozpocząć tę podróŜ? Zacznijmy więc. Próbujmy zmieniać nasze Ŝycie od zrozumienia, co robić, kiedy przychodzi...

10

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Lekcja pierwsza Poczucie przytłoczenia wydarzeniami... i jak sobie z nim radzić Często w Ŝyciu następują wydarzenia, nad którymi nie potrafimy panować. Firma, w której pracujemy, redukuje etaty i zostajemy zwolnieni, porzuca nas współmałŜonek, choruje ktoś z rodziny, umiera ktoś bliski, rząd cofa dotację dla programu, w ramach którego pracujemy. W takich właśnie okolicznościach moŜemy się czuć, jakby nie było zupełnie nic, co moglibyśmy zrobić, aby odmienić bieg wydarzeń na lepsze. Być moŜe doświadczyłeś na własnej skórze sytuacji, w której robiłeś wszystko, co moŜliwe, aby pomóc rodzinie, znaleźć pracę, wspomóc przyjaciela lub po prostu poczuć się szczęśliwszym, i Ŝadne z twoich posunięć nie przynosiło poŜądanych rezultatów. Kiedy próbujemy czegoś nowego i nasze próby spełzają na niczym, często boimy się spróbować po raz kolejny. Dlaczego? PoniewaŜ kaŜdy z nas pragnie uniknąć cierpienia! Nikt nie chce ponieść kolejnej poraŜki, nie chce dać z siebie wszystkiego tylko po to, by rozczarować się po raz kolejny. Często po wielu takich rozczarowaniach przestajemy próbować! Wtedy właśnie dochodzimy do przekonania, Ŝe nic juŜ nie pomoŜe. Jeśli dotarłeś w Ŝyciu do takiego właśnie punktu, w którym nie chcesz nawet spróbować podjąć jakiejkolwiek próby, to doprowadziłeś się do stanu zwanego „stanem wyuczonej bezradności". Po prostu nauczyłeś się, wbiłeś sobie do głowy, Ŝe jesteś „bezradny". Dobra wiadomość brzmi: mylisz się! Potrafisz i moŜesz wszystko odmienić. MoŜesz zmienić całe swoje Ŝycie juŜ dzisiaj, zmieniając sposób, w jaki je postrzegasz, oraz podejmowane przez ciebie działania. „Nigdy się nie zniechęcam, poniewaŜ kaŜda kolejna próba zakończona niepowodzeniem stanowi krok naprzód." Thomas Edison Pierwszym krokiem na drodze do zmiany twojego Ŝycia jest pozbycie się negatywnego przekonania, Ŝe nie masz wpływu na sytuację, w której się znalazłeś, Ŝe jesteś bezradny. Jak to zrobić? Często ludzie twierdzą, Ŝe nie są w stanie niczego zmienić, poniewaŜ w przeszłości podejmowali juŜ róŜne próby i Ŝadna z nich się nie powiodła. Jednak zapamiętaj zdanie, które powtarzam od wielu lat: TWOJA PRZESZŁOŚĆ NIE RÓWNA SIĘ TWOJEJ PRZYSZŁOŚCI. Liczy się nie to, co było wczoraj, lecz to, co dzieje się w tej właśnie chwili. JakŜe wielu ludzi chce jechać naprzód, patrząc we wsteczne lusterko! Jeśli i ty będziesz jednym z nich, z pewnością się rozbijesz. Musisz więc skoncentrować się na tym, co moŜesz zrobić dziś, aby polepszyć swoją sytuację.

Wytrwałość popłaca W rozmowach z ludźmi często słyszę: „Próbowałem juŜ tysięcy sposobów i Ŝaden nie wypalił." Zastanów się tylko! Z pewnością nie próbowali nawet sto razy, pewnie nawet i nie dziesięć. Większość z nich podjęła zaledwie kilka prób zmiany swojej sytuacji i kiedy te się nie powiodły, przestali robić w ogóle cokolwiek. Dam ci przykład. Czy kiedykolwiek słyszałeś o pułkowniku Sandersie1? Z pewnością. W jaki sposób pułkownik Sanders odniósł swój wielki sukces? Czy urodził się bogaty? Czy miał bogatą rodzinę? Czy studiował na najlepszych uniwersytetach, jak Harvard? A moŜe pracował na swój sukces od wczesnych lat młodości? 1

Pułkownik Sanders, emerytowany oficer Armii Stanów Zjednoczonych, załoŜyciel sieci barów Kentacky Fried Chicken – przyp. tłum.

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Odpowiedź na wszystkie te pytania brzmi: nie. Pułkownik Sanders zaczął realizować swoje marzenia dopiero w wieku sześćdziesięciu pięciu lat! Co skłoniło go do działania? Był bez grosza i nie miał nikogo, kto mógłby mu pomóc. Otrzymał pierwszy czek emerytalny na kwotę stu pięciu dolarów i zawrzał z wściekłości. Jednak zamiast narzekać na społeczeństwo albo wypisywać nieuprzejme listy do Kongresu Stanów Zjednoczonych, zadał sobie pytania: „Co mającego wartość dla innych ludzi mogę robić? Co mogę im dać?" Zaczął się nad tym zastanawiać. Pierwsza odpowiedź na te pytania brzmiała: „Mam przepis na kurczaka, który smakuje wszystkim znajomym. MoŜe więc mógłbym zarobić trochę pieniędzy, sprzedając ten przepis restauracjom?" Wtedy natychmiast przyszła kolejna myśl: „Nie, to śmieszne. Pieniądze ze sprzedaŜy mojego przepisu nie wystarczą nawet na zapłacenie czynszu za mieszkanie. Gdybym więc nie tylko sprzedał mój przepis, ale teŜ pokazał, jak przygotować potrawę? A jeśli kurczak okaŜe się tak smaczny, Ŝe restauracja się rozwinie? Jeśli właściciele zdobędą w ten sposób więcej klientów, to pomnoŜą zyski i być moŜe dadzą mi jakiś godziwy procent od tych dodatkowych zysków?" Wielu ludzi wpada na wspaniałe pomysły. Jednak pułkownik Sanders potrafił nie tylko wymyślać wspaniałe plany, ale teŜ i wprowadzać je w Ŝycie. Zaczął więc chodzić od restauracji do restauracji i kaŜdemu właścicielowi mówił: „Mam wspaniały przepis na kurczaka i sądzę, Ŝe jeśli go wykorzystasz, zwiększysz zyski firmy. Za mój przepis chcę procent od tych zysków." Wielu właścicieli restauracji śmiało mu się w twarz: „Wynoś się stąd, starcze, zanim się zdenerwuję! Ale zanim wyjdziesz, powiedz mi, po co nosisz ten głupi biały garnitur." Czy pułkownik Sanders się załamał? Nie! Posiadł bowiem pierwszy klucz do sukcesu, który ja nazywam siłą osobowości: Siła osobowości oznacza konsekwencję podejmowanych działań: ilekroć coś robisz, uczysz się czegoś nowego i znajdujesz sposoby, by następnym razem zrobić to lepiej. Pułkownik Sanders z pewnością wykorzystał siłę osobowości! Zamiast załamywać się negatywnym wynikiem rozmowy z poprzednim restauratorem, zastanawiał się, jak bardziej skutecznie przekazać swój pomysł kolejnemu. I jak sądzisz, ile razy usłyszał „nie", zanim wreszcie padła poŜądana odpowiedź? OtóŜ odmówiono mu tysiąc dziewięć razy, zanim usłyszał „tak". Przez dwa lata podróŜował po całych Stanach Zjednoczonych, często sypiając na tylnym siedzeniu swojego zdezelowanego samochodu. Jednak kaŜdego ranka budził się z coraz większą chęcią podzielenia się swoim pomysłem z kolejnym właścicielem restauracji. Często jego jedynym poŜywieniem były próbki kurczaka, które przygotowywał przed kaŜdym kolejnym spotkaniem. Ilu ludzi potrafiłoby tak jak on znosić bez mrugnięcia okiem dwa lata odmów, ilu potrafiłoby nie załamać się po usłyszeniu tysiąca dziewięciu „nie"? Niewielu, ale pułkownik Sanders był jednym z nich. Jestem przekonany, Ŝe większość z nas nie podjęłaby nawet dwudziestej pierwszej próby, nie mówiąc juŜ o setnej czy tysiącznej. A przecieŜ czasem trzeba próbować właśnie tak wiele razy, aby odnieść sukces. Wszyscy najwięksi ludzie sukcesu w historii świata mieli co najmniej jedną wspólną cechę: nie moŜna ich było zniechęcić. Nie przyjmowali do wiadomości odpowiedzi negatywnej. Nie pozwalali, by cokolwiek powstrzymywało ich przed realizacją własnej wizji. Czy wiesz, Ŝe Walt Disney trzysta dwa razy spotkał się z odmową, zanim w końcu udało mu się znaleźć źródło finansowania dla „Najszczęśliwszego miejsca na ziemi"? Wszyscy bankierzy sądzili, Ŝe jest szalony. A przecieŜ nie był. Kierował się własną wizją i pragnieniem, by zmienić ją w rzeczywistość. Dziś miliony ludzi skorzystało z radości Disneylandu, jedynego w swoim rodzaju świata, który powołała do Ŝycia decyzja jednego człowieka. Kiedy mieszkałem w mojej kawalerce, tak ciasnej, Ŝe musiałem prać w wannie, często przypominałem sobie te i inne podobne historie. Musiałem ciągle sobie powtarzać, Ŝe Ŝaden problem nie trwa wiecznie. śaden nie jest w stanie wpłynąć na całe moje Ŝycie. KaŜda trudność przeminie, jeśli podejmę pozytywne i konstruktywne działania, by jej zaradzić. Często mówiłem sobie w myślach, Ŝe nawet jeśli moje Ŝycie wygląda teraz okropnie, to przecieŜ było w nim wiele dobrych stron, za które powinienem być wdzięczny, jak choćby dwójka moich

12

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

przyjaciół, jak fakt, Ŝe mogłem się cieszyć wszystkimi zmysłami i dobrym zdrowiem. Ciągle teŜ przypominałem sobie, Ŝe muszę koncentrować się na tym, co chcę osiągnąć, skupiać się na rozwiązaniach, a nie na problemach. Nigdy nie zapominałem, Ŝe Ŝaden problem nie moŜe wpłynąć na całe moje Ŝycie, nawet jeśli w danej chwili wydaje się, Ŝe tak właśnie jest. Postanowiłem więc juŜ nigdy więcej nie utwierdzać się w przekonaniu, Ŝe moje Ŝycie jest do niczego tylko dlatego, Ŝe mam kłopoty finansowe albo problemy emocjonalne. Powiedziałem sobie, Ŝe sytuacja taka nie bierze się z jakichkolwiek moich niedoskonałości, ale Ŝe po prostu „mam opóźnienie". Innymi słowy wiedziałem, Ŝe jeśli będę przez cały czas dbał o zasiane ziarna, jeśli będę nadal właściwie postępował, przetrwam zimę i wiosnę Ŝycia, by latem zebrać plony wielu lat pozornie bezowocnych wysiłków. Powiedziałem teŜ sobie, Ŝe tylko szaleniec powtarzałby ciągle te same działania, za kaŜdym razem oczekując innych rezultatów. Musiałem spróbować czegoś nowego i działać tak długo, jak długo nie znajdę odpowiedzi i rozwiązań, których potrzebowałem. Tak więc to, co chcę ci przekazać, jest w gruncie rzeczy proste, i w głębi serca wiesz, Ŝe to prawda: konsekwentne działania podparte wytrwałością oraz umiejętność dostosowania się do sytuacji podczas dąŜenia do celu w końcu dadzą ci to, co chcesz osiągnąć. Musisz jednak pozbyć się przekonania, Ŝe trapiących cię problemów nie da się rozwiązać. Powinieneś więc natychmiast skupić się na działaniach, które moŜesz podjąć juŜ dzisiaj, nawet jeśli są to bardzo drobne działania. Brzmi to rozsądnie, nieprawdaŜ? W takim razie dlaczego tak wielu ludzi tego nie robi? Dlaczego tak wielu nie korzysta z tej rady? OtóŜ są oni zamknięci w klatce strachu przed niepowodzeniem. Trzeba ci jednak wiedzieć, Ŝe ja odkryłem coś cudownego, gdy idzie o niepowodzenia ...

Lekcja druga Nie ma niepowodzeń Przyszedł właśnie czas, abyś podjął decyzję. Właśnie w tej chwili musisz sobie obiecać, Ŝe juŜ nigdy więcej nie będziesz się pogrąŜał w poczuciu własnej klęski ani teŜ w depresji. Nie znaczy to, Ŝe nie powinieneś być realistą w ocenie problemów, które przed tobą stoją. Wiesz juŜ jednak, Ŝe poczucie klęski i depresja nie pozwalają ci podjąć działań, zmieniających twoje Ŝycie. Musisz wierzyć, Ŝe nawet jeśli coś wydaje się teraz niemoŜliwe, moŜesz to w przyszłości odmienić. Wszyscy mamy problemy, kaŜdy z nas doświadcza rozczarowań i frustracji. Sposób, w jaki będziemy sobie z nimi radzić, ukształtuje nasze Ŝycie bardziej niŜ cokolwiek innego. Chciałbym opowiedzieć ci teraz historię, która wspaniale pokazuje, jak zasada ta działa w praktyce. OtóŜ wiele lat temu pewien młody człowiek zapragnął zostać wielkim muzykiem. Rzucił więc szkołę i wyruszył własną drogą. Zdobycie pracy nie było łatwe dla młodzieńca bez wykształcenia i Ŝadnych doświadczeń. Grał więc na pianinie i śpiewał w najgorszych barach w mieście. Wkładał całe swoje serce w występy dla ludzi, którzy byli tak pijani, Ŝe nawet nie zauwaŜali jego obecności. Czy potrafisz wyobrazić sobie frustracje i poniŜenia, jakich musiał doświadczać? Był załamany i zniszczony emocjonalnie. Nie miał pieniędzy, więc sypiał w całodobowych pralniach samoobsługowych. Przy Ŝyciu trzymała go tylko miłość jego dziewczyny, która była dla niego najpiękniejszą kobietą na świecie. Jednak pewnego dnia równieŜ i ona go opuściła. Poczuł wtedy, Ŝe jego Ŝycie się skończyło. Chciał popełnić samobójstwo, jednak najpierw spróbował znaleźć pomoc w szpitalu psychiatrycznym. Właśnie w tym szpitalu zmieniło się jego Ŝycie - nie dlatego, Ŝe go tam „wyleczono". Po prostu zobaczył, jak wielkie moŜna mieć problemy. Zrozumiał, Ŝe jego kłopoty to po prostu nic. Wtedy

13

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

teŜ obiecał sobie, Ŝe nigdy więcej nie pozwoli sobie, by stoczyć się tak nisko. Postanowił pracować tak cięŜko i tak długo, jak to będzie konieczne, aby stać się muzykiem tak dobrym i sławnym, jak tego pragnął. śaden człowiek ani Ŝadne rozczarowanie nie było warte, by odebrać sobie Ŝycie. Zawsze warto jest Ŝyć, bo zawsze znajdą się w naszym Ŝyciu rzeczy, za które powinniśmy być mu wdzięczni. I dotrzymał danego sobie słowa. Początkowo nie osiągał Ŝadnych rezultatów, ale później zaczęły się pojawiać sukcesy. Dzisiaj jest muzykiem znanym na całym świecie. Nazywa się Billy Joel. Musimy więc ciągle pamiętać, Ŝe JEŚLI BÓG DAJE NAM COŚ PÓŹNIEJ, NIE ZNACZY TO, śE NIE DAJE NAM TEGO WCALE. Wszyscy musimy wiedzieć, Ŝe nie ma poraŜek i niepowodzeń. Jeśli bowiem bez skutku podejmujesz kolejną próbę, ucząc się przy tym jednak czegoś, co w przyszłości pomoŜe ci być skuteczniejszym, to w rzeczywistości odnosisz sukces. Przez wiele lat bardzo pomagały mi następujące powiedzenia: SUKCES JEST WYNIKIEM DOBREJ OCENY SYTUACJI. DOBRA OCENA SYTUACJI JEST WYNIKIEM DOŚWIADCZENIA. DOŚWIADCZENIE JEST CZĘSTO WYNIKIEM ZŁEJ OCENY SYTUACJI. Tak więc nie schodź z obranej drogi. Jeśli będziemy dąŜyć do ulepszenia Ŝycia i postanowimy uczyć się przy tym na własnych błędach, z pewnością osiągniemy sukces. Zobaczmy więc, co powoduje, Ŝe przystępujemy do działania.

Lekcja trzecia Jesteś nie do powstrzymania. Podejmowanie decyzji. Kilka razy powtarzałem zapewnienie, Ŝe dysponujesz siłą, która pozwoli ci zmienić na lepsze dowolny obszar twojego Ŝycia. Gdzie więc znajduje się ta siła? I w jaki sposób moŜesz ją wykorzystać? Wszyscy wiemy, Ŝe aby osiągnąć nowe rezultaty, trzeba podjąć nowe działania. Musimy jednak zrozumieć, Ŝe u podstaw kaŜdego działania leŜy decyzja. Siła decyzji jest więc siłą zmian. Jak juŜ mówiliśmy, nie zawsze moŜna panować nad wydarzeniami, które przynosi nam Ŝycie. Potrafimy jednak całkowicie panować nad tym wszystkim, co pomyślimy o tych wydarzeniach, jak będziemy je odbierać emocjonalnie i jak się wobec nich zachowamy. Trzeba pamiętać, Ŝe w kaŜdym momencie Ŝycia, świadomie lub nie, stajemy wobec konieczności podejmowania decyzji o naszych działaniach, a więc i rezultatach, jakie osiągniemy. Większość z nas zapomina, Ŝe wszyscy dysponujemy siłą, jaką jest moŜliwość wyboru. W OSTATECZNYM ROZRACHUNKU TO WŁAŚNIE NASZE DECYZJE, A NIE ZEWNĘTRZNE UWARUNKOWANIA, OKREŚLAJĄ NASZE PRZEZNACZENIE. To, jak dzisiaj Ŝyjesz, jest rezultatem uprzednio podjętych decyzji: z kim zdecydowałeś się spędzać swój czas, czego postanowiłeś się uczyć bądź nie uczyć, w co wierzyć. Twoje dzisiejsze Ŝycie zaleŜy od tego, co zdecydowałeś kontynuować, a co porzucić, czy postanowiłeś się oŜenić i mieć dzieci, od twoich decyzji, co jeść, czy palić i pić, od decyzji, kim będziesz i do czego jesteś zdolny. Wszystko to wpływało bezpośrednio na kierunek twojego Ŝycia. Jeśli więc naprawdę chcesz zmienić własne Ŝycie, musisz podjąć kilka zupełnie nowych decyzji dotyczących tego, kim będziesz, dokąd chcesz dojść i czemu chcesz się poświęcić. Kiedy uŜywam słowa decyzja, mam na myśli prawdziwy i świadomie dokonany wybór. Większość moich rozmówców mówiła mi: „I co z tego, Ŝe postanowiłem trochę schudnąć?" Takie

14

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

postanowienie jest zbyt ogólne i stanowi po prostu stwierdzenie preferencji: „Chciałbym być szczuplejszy." Prawdziwą decyzję podejmuje ten, kto odcina się od wszelkich innych moŜliwości i całkowicie poświęca się tylko tej jednej. Jeśli więc podejmiesz prawdziwą decyzję, nie będziesz patrzył wstecz i nawet przez moment nie weźmiesz pod uwagę moŜliwości poddania się. PosłuŜę się teraz wspaniałym przykładem człowieka, który zrozumiał siłę tkwiącą w prawdziwych decyzjach i gdy raz zdecydował, nigdy się nie poddał. Nazywa się Soichiro Honda i jest załoŜycielem korporacji Honda, producenta motocykli i samochodów. Pan Honda nie pozwalał, by jakakolwiek tragedia, problem czy kaprys okoliczności stanęły mu na drodze. Wręcz odwrotnie. Często postanawiał, Ŝe najpowaŜniejsze przeszkody na swojej drodze będzie traktował jak płotki, które musi przeskoczyć w biegu, by osiągnąć swoje cele.

Pan Honda często postanawiał, Ŝe najpowaŜniejsze przeszkody na swojej drodze będzie traktował jak płotki, które musi przeskoczyć w biegu, by osiągnąć swoje cele.

W 1938 roku pan Honda był biednym studentem, marzącym o zaprojektowaniu nowego pierścienia tłoków, który mógłby sprzedać korporacji Toyota. W dzień chodził na zajęcia, a nocami, po łokcie umorusany smarem, pracował nad swoim projektem. Wydawał nań wszystkie pieniądze, a Ŝe nie miał ich wiele, projekt wciąŜ nie był skończony. W końcu zastawił biŜuterię Ŝony, by móc kontynuować doświadczenia. Po latach wysiłków zakończył pracę i był pewien, Ŝe Toyota kupi jego projekt. Jednak szefowie Toyoty odmówili. Musiał wrócić do szkoły, gdzie naraŜony był na kpiny nauczycieli i kolegów, którzy twierdzili, Ŝe tylko szaleniec mógł wziąć się za projektowanie takiej głupoty. Czy Soichiro Honda był sfrustrowany? Oczywiście Ŝe tak. Czy był załamany? Z pewnością. Czy poddał się? Nigdy! Wręcz odwrotnie. Przez kolejne dwa lata pracował nad ulepszeniem swojego projektu. Kierował się podstawową receptą na sukces: 1. Zdecydował, czego chciał. 2. Przystąpił do działania. 3. Obserwował, czy podjęte działania są skuteczne, a kiedy coś nie sprawdzało się... 4. Zmieniał swoje podejście - podchodził do kaŜdej sytuacji elastycznie. Po tych dwóch latach pracy projekt pana Hondy był znacznie lepszy i tym razem Toyota nie odmówiła. Aby zbudować fabrykę tłoków, pan Honda potrzebował betonu. Jednak rząd Japonii szykował się do drugiej wojny światowej i beton był nieosiągalny. Po raz kolejny wydawało się, Ŝe jego marzenie spełznie na niczym, Ŝe nie znajdzie się nikt, kto by mu pomógł. Czy się poddał? Pod Ŝadnym pozorem! Podjął decyzję zbudowania fabryki. PoniewaŜ decyzja była prawdziwa, nie wchodziło w grę poddanie się. Zebrał grupę przyjaciół, z którymi pracował nieprzerwanie przez 15

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

wiele tygodni, tak długo, aŜ wynaleźli nowy sposób produkcji betonu. Postawił fabrykę i mógł w końcu produkować swoje pierścienie.

Poczekaj, będzie dalej... Ale historia na tym się nie kończy. Podczas wojny amerykańskie bombardowania niemal całkowicie zniszczyły fabrykę Hondy. I tym razem nie dał się pokonać. Zebrał swoich pracowników i kazał im obserwować, gdzie amerykańskie samoloty zrzucają zbiorniki na paliwo, poniewaŜ stanowiły one źródło surowców niezbędnych do procesu produkcji, a surowców tych w ówczesnej Japonii nie moŜna było zdobyć w Ŝaden inny sposób. Pan Honda znajdował metody, by wykorzystać wszystko, co przynosiło Ŝycie. Jednak kiedy trzęsienie ziemi całkowicie zniszczyło jego fabrykę, zmuszony był sprzedać swoją technologię Toyocie. Ale Bóg nigdy nie zamyka przed nami drzwi, nie otworzywszy innych. Musimy więc uwaŜnie obserwować, jakie nowe moŜliwości przynosi nam Ŝycie. Kiedy skończyła się wojna, Japonia pogrąŜyła się w chaosie. W całym kraju brakowało surowców. Benzynę racjonowano, a w niektórych częściach kraju była ona wręcz nie do zdobycia. Pan Honda nie miał więc dość paliwa, by jeździć na targ po Ŝywność dla swojej rodziny. Daleki był jednak od poczucia przegranej i bezradności. Podjął kolejną decyzję. Postanowił, Ŝe nie zgodzi się na egzystencję na tak nędznym poziomie. Zadał więc sobie zasadnicze pytanie: „W jaki sposób mogę zarobić na godziwe utrzymanie rodziny? Jak mogę wykorzystać to, co juŜ mam, aby osiągnąć mój cel?" I wtedy wpadł mu w ręce mały silnik, którego uŜywał wcześniej do napędzania kosiarki do trawy. Szybko przyszedł mu do głowy pomysł, by zamontować go do roweru. W taki właśnie sposób powstał pierwszy napędzany mechanicznie rower. Jeździł nim po zakupy i wkrótce przyjaciele i znajomi prosili go, by skonstruował dla nich podobny pojazd. Szybko teŜ zabrakło mu silników, więc postanowił zbudować fabrykę, w której mógłby je produkować. Nie miał pieniędzy, a Japonia była zrujnowana gospodarczo. Jak więc miał zbudować fabrykę? „ Twoje przeznaczenie kształtowane jest w chwilach podejmowania decyzji." Anthony Robbins Nie poddał się i tym razem. Wpadł na wspaniały pomysł. OtóŜ postanowił napisać do kaŜdego właściciela sklepu z rowerami w całej Japonii. W liście opisał swój projekt. Zapewniał, Ŝe jego nowy pomysł pomoŜe Japonii stanąć na nogi, Ŝe tanie motorowery pozwolą Japończykom dostać się tam, dokąd chcą. Prosił teŜ o wsparcie finansowe. Spośród osiemnastu tysięcy właścicieli sklepów z rowerami, którzy otrzymali list pana Hondy, trzy tysiące zdecydowało się zainwestować pieniądze w jego przedsięwzięcie. Dzięki temu wyprodukował pierwszą partię motorowerów. Sądzisz, Ŝe odniósł sukces? OtóŜ nie! Motorower był zbyt duŜy i zbyt toporny, dlatego nie znalazł wielu nabywców. Raz jeszcze Soichiro Honda odpowiedział sobie na pytanie, które z podjętych działań nie sprawdzają się, i raz jeszcze, zamiast się poddać, postanowił inaczej. Podjął decyzją o konieczności wyprodukowania mniejszego i zwinniejszego motoroweru. Nazwał swój nowy produkt „Łabądek" i odniósł nim natychmiastowy sukces na rynku. Nowy motorower przyniósł Soichiro Hondzie nagrodę cesarza. Wszyscy, którzy go podziwiali, myśleli, Ŝe ma w Ŝyciu wiele szczęścia. Jednak czy było to szczęście? MoŜe, jeśli za szczęście uznamy wykorzystanie własnej wiedzy do cięŜkiej pracy. Dziś firma pana Hondy jest jednym z najdynamiczniej szych przedsiębiorstw na całym świecie. Honda Corporation zatrudnia obecnie sto tysięcy ludzi i lepiej niŜ hondy sprzedają się w Stanach Zjednoczonych tylko toyoty. A wszystko to dlatego, Ŝe pan Honda nigdy się nie poddał. Nigdy nie pozwolił, by przeszkodziły mu jakiekolwiek problemy czy okoliczności zewnętrzne. Podjął decyzję, Ŝe zawsze moŜna znaleźć jakiś sposób, jeśli naprawdę się chce.

Decyzje! Decyzje! Równie dobrze jak ja wiesz, Ŝe niektórzy ludzie rodzą się uprzywilejowani: mają bogatych

16

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

rodziców, lepsze środowisko, zdrowe i sprawne ciało, od dzieciństwa są otoczeni opieką tak wspaniałą o jakiej ty mógłbyś tylko marzyć, i opływają w dostatki. Jednak wiemy równieŜ, Ŝe Ŝycie wielu z tych ludzi kończy się frustracjami i uzaleŜnieniami. Często teŜ dowiadujemy się o ludziach, którzy wbrew wszelkim przeciwnościom wybili się ponad ograniczające ich okoliczności dzięki podejmowaniu decyzji o tym, jak Ŝyć. Stali się oni przykładem nieograniczonych moŜliwości ludzkiego ducha. Jak ci wspaniali ludzie to osiągają? Wszyscy oni w pewnym momencie Ŝycia podjęli decyzję, Ŝe mają dość tego, co jest. Postanowili, Ŝe nie będą tolerować niczego poza najlepszym. Podjęli więc prawdziwe decyzje o zmianie własnego Ŝycia. Co rozumiem przez „prawdziwą decyzję"? Wielu ludzi powtarza wciąŜ: „Naprawdę powinienem trochę schudnąć. Powinienem zarabiać więcej pieniędzy. Powinienem zrobić coś, by dostać lepszą pracę. Powinienem przestać pić." Jednak samo „powinienem" nie wystarczy, by cokolwiek w Ŝyciu zmienić.

Kiedy podejmujesz prawdziwą decyzję, kreślisz linię nie na piasku, lecz na świeŜym betonie. Jedynym sposobem, który pozwoli ci zmienić własne Ŝycie jest podjęcie prawdziwej decyzji.

Prawdziwa decyzja sprawia, Ŝe odcinasz się od wszystkich moŜliwości poza tą jedną, którą postanowiłeś wprowadzić w Ŝycie. Jeśli podejmowanie decyzji jest tak proste i tak skuteczne, dlaczego wielu ludzi ich nie podejmuje? PoniewaŜ nie wiedzą oni, czym jest prawdziwa decyzja. Sądzą Ŝe decyzje są jak lista poboŜnych Ŝyczeń: „Chciałbym rzucić palenie", albo: „Dobrze by było, gdybym przestał pić." Większość z nas nie podejmowała Ŝadnej decyzji tak długo, Ŝe nie pamiętamy juŜ, jak to się robi! Kiedy podejmujesz decyzję, kreślisz linię nie na piasku, lecz na świeŜym betonie. Wiesz dokładnie, czego chcesz. Ta pewność daje ci siłę, by zrobić wszystko dla osiągnięcia celu, który sobie wytyczyłeś. Ludzie, pokonujący wszelkie przeciwności, by odmienić własne Ŝycie, podejmują codziennie trzy decyzje: 1. Na czym się skoncentrować. 2. Jakie jest znaczenie poszczególnych rzeczy. 3. Co zrobić. Jednym z moich ulubionych przykładów jest historia Eda Robertsa. Jest on „zwyczajnym", przykutym do wózka inwalidzkiego człowiekiem, który stał się niezwykły dzięki decyzji, by działać wbrew pozornie ograniczającym go warunkom zewnętrznym. Od czternastego roku Ŝycia Ed jest sparaliŜowany od szyi w dół. Dzięki specjalnemu urządzeniu do oddychania, które sam wymyślił, jest w stanie funkcjonować tak normalnie, jak to tylko moŜliwe, jednak noce musi spędzać pod namiotem tlenowym. Kilka razy ledwie wymknął się śmierci. W takim stanie mógłby

17

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

z pewnością pogrąŜyć się w rozpamiętywaniu własnego cierpienia, jednak zamiast tego postanowił pomagać innym. Co udało mu się zrobić? Przez ostatnich piętnaście lat, dzięki decyzji, by walczyć ze światem, który jakŜe często traktował go z łaskawym politowaniem, zdołał podnieść jakość Ŝycia wielu ludzi niepełnosprawnych. Ed Roberts uświadomił społeczeństwu potrzeby niepełnosprawnych i zdołał wywalczyć wiele udogodnień: od podjazdów dla wózków inwalidzkich i wydzielonych miejsc parkingowych po poręcze i specjalne uchwyty. Był pierwszym całkowicie sparaliŜowanym absolwentem Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley, a zajmując stanowisko dyrektora Kalifornijskiego Stanowego Wydziału Rehabilitacji, otworzył drogę innym niepełnosprawnym do zajmowania podobnych stanowisk. Nie mam wątpliwości, Ŝe człowiek ten, w odróŜnieniu od wielu ludzi, którzy znaleźliby się na jego miejscu, podjął decyzję, by skoncentrować się na czymś zupełnie innym niŜ własne cierpienie. Skupił się na moŜliwościach pomocy innym. Fizyczne ograniczenia były dla niego wyzwaniem. Postanowił zrobić wszystko, aby polepszyć Ŝycie innych ludzi znajdujących się w podobnej sytuacji. Całkowicie poświęcił się wprowadzaniu w Ŝycie udogodnień, które ułatwiłyby funkcjonowanie wszystkim niepełnosprawnym. Ed Roberts dowiódł ponad wszelką wątpliwość, Ŝe liczy się nie pozycja wyjściowa, lecz decyzje, które podejmujemy. Wszystkie jego działania wzięły się bowiem z jednej prawdziwej decyzji. Co ty mógłbyś osiągnąć w Ŝyciu, gdybyś naprawdę postanowił to zrobić?

Zdecyduj natychmiast! Cały postęp ludzkości zaczyna się od jednej decyzji. Jakie więc decyzje odkładałeś dotychczas? Czego potrzebujesz, by uczynić swe Ŝycie lepszym? MoŜe jest to decyzja, by zastąpić palenie i picie sportem i lekturą. A moŜe musisz zaczynać kaŜdy dzień wcześniej i z lepszym nastawieniem do świata? MoŜe jest to decyzja, by nie składać winy na wszystkich wokół, a zamiast tego zastanowić się nad działaniami, które uczyniłyby kaŜdy kolejny dzień lepszym od poprzedniego? A moŜe powinieneś nauczyć się czegoś nowego, co pozwoli ci lepiej zarabiać i być lepszym dla rodziny i przyjaciół? Właśnie w tej chwili podejmij dwie decyzje, którym będziesz posłuszny bez względu na wszystko. Najpierw prosta decyzja - obiecaj sobie coś, czego z łatwością dotrzymasz. Podejmując tę decyzję i działając zgodnie z nią, udowodnisz sobie, Ŝe moŜesz podejmować równieŜ trudniejsze, powaŜniejsze decyzje. Zaczniesz rozwijać „mięśnie podejmowania decyzji". Dopiero w drugiej kolejności podejmij decyzję trudniejszą, która będzie wymagała od ciebie więcej poświęcenia. Niech będzie to decyzja, która cię zainspiruje. Zapisz obydwie swoje decyzje poniŜej, powiedz o nich rodzinie i przyjaciołom i przekonaj się, jak wiele radości i dumy da ci działanie w zgodzie z nimi! Dwie waŜne decyzje, które podjąłem i od których nie odstąpię: 1. _________________________________________________________________ 2. _________________________________________________________________ Fakt, czy uda ci się wprowadzić je w Ŝycie, będzie zaleŜał od tego, na ile dobrze opanujesz ...

18

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Lekcja czwarta Budowanie własnych przekonań i... szybki start Istnieje siła, która kontroluje wszystkie twoje decyzje. Przez całe Ŝycie wpływa ona na twoje odczucia i myśli, określa, co zrobisz, a czego nie, oraz wyznacza uczucia, które przyporządkujesz dosłownie kaŜdemu wydarzeniu w twoim Ŝyciu. Ta siła to twoje przekonania. Kiedy w coś wierzysz, w formie nie znoszącej sprzeciwu dajesz swojemu umysłowi polecenie, by reagował w określony sposób. PosłuŜę się prostym przykładem. Czy kiedykolwiek znalazłeś się w sytuacji, gdy poproszony o przyniesienie soli, poszedłeś do kuchni myśląc, Ŝe nie wiesz przecieŜ, gdzie jest sól, i zupełnie nie mogłeś jej znaleźć. Tymczasem kiedy osoba, która poprosiła cię o sól, weszła do kuchni, natychmiast dostrzegła solniczkę stojącą tuŜ przed tobą. Skoro stała tam przez cały czas, to dlaczego jej nie dostrzegłeś? PoniewaŜ nie wierzyłeś, Ŝe sól jest właśnie tam. Gdy tylko nabędziemy jakiegoś przekonania, natychmiast zaczyna ono wpływać na wszystko, co dostrzegamy i odczuwamy. Przekonania mogą zmienić nawet kolor oczu. Według dra Berniego Siegela, autora ksiąŜki Love, Medicine and Miracles („Miłość, medycyna i cuda") oraz innych ksiąŜek poświęconych tajemnicom umysłu i ciała ludzkiego, naukowcy zajmujący się badaniem złoŜonych zaburzeń osobowości odkryli wiele ciekawych faktów u ludzi, którzy cierpią na tę chorobę. OtóŜ kiedy uwierzą oni, Ŝe stali się kimś innym, ich mózg otrzymuje polecenie, które potrafi zmienić procesy biochemiczne, a wtedy kolor ich oczu zmienia się wraz ze zmianą osobowości! Przekonania mogą nawet wpływać na rytm pracy serca. Ludzie, którzy głęboko wierzą w kult voodoo, umierają gdy ktoś rzuci na nich „zły czar". Umierają nie dlatego, Ŝe działa ów czar, tylko dlatego, Ŝe wydają swojemu sercu kategoryczne polecenie, by przestało bić. A czy twoje przekonania mogą wpływać na Ŝycie twoje i ludzi wokół ciebie? Oczywiście, Ŝe mogą! Przekonania mają wielką siłę, musisz więc bardzo uwaŜnie decydować, w co wierzysz, zwłaszcza gdy idzie o przekonania dotyczące ciebie samego. Na przykład niektóre z moich przekonań bardzo mi pomogły w dotychczasowym Ŝyciu. O kilku wspomniałem juŜ w tej ksiąŜce: 1. Zawsze znajdzie się jakiś sposób wyjścia z trudnej sytuacji, jeśli naprawdę będę chciał. 2. W Ŝyciu nie ma poraŜek. W kaŜdej sytuacji odnoszę sukces, jeśli tylko mogę się czegoś nauczyć. 3. Jeśli Bóg z czymś zwleka, nie znaczy, Ŝe mi tego czegoś odmawia. 4. Przeszłość nie jest równa przyszłości. 5. W dowolnej chwili mogę zmienić całe moje Ŝycie, podejmując nową decyzję. Przekonania te zdecydowały o tym, jak myślę i jak się zachowuję. Pomogły mi odmienić moją sytuację na lepsze nawet w największych tarapatach i stworzyć mój Ŝyciowy sukces. „ Wiara to przekonanie o czymś, czego się jeszcze nie widziało. Nagrodą za tę wiarę jest zobaczyć to, w co się uwierzyło." Św. Augustyn Czym jest więc przekonanie? Często mówimy o rzeczach, których dokładnie nie poznaliśmy. Większość ludzi traktuje przekonanie, jakby było czymś materialnym. Tymczasem jest ono tylko poczuciem pewności co do znaczenia czegoś. Jeśli więc twierdzisz, Ŝe wierzysz, iŜ jesteś inteligentny, w rzeczywistości mówisz: „Odczuwam pewność co do mojej inteligencji." To poczucie pewności pozwala ci sięgnąć do źródeł, które pomagają zachowywać się w sposób inteligentny i osiągnąć rezultaty, których poŜądasz. KaŜdy z nas dysponuje odpowiedzią na dowolne pytanie albo przynajmniej ma dostęp do tych odpowiedzi poprzez innych ludzi. Często jednak brak przekonania, brak poczucia pewności uniemoŜliwia nam wykorzystanie tkwiących w nas moŜliwości. Najłatwiej chyba zrozumieć, co to jest przekonanie, kiedy zrozumie się dokładnie jego 19

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

podstawowy element - myśl. ChociaŜ moŜesz dopuszczać do siebie wiele myśli, nie wszystkie one są przekonaniami. Weźmy na przykład myśl, Ŝe jesteś człowiekiem czułym i kochającym. Przerwij na chwilę czytanie i powiedz sobie: „Jestem czuły i kochający." Czy zdanie to wyraŜa twoje przekonanie, czy teŜ myśl zaleŜy od stopnia pewności, z jakim je wymawiasz. Jeśli na przykład mówisz „Chyba nie jestem kochający i czuły dla innych", tak naprawdę wyraŜasz brak pewności co do tego faktu. Jak zmienić myśl w przekonanie? Być moŜe łatwiej będzie ci zrozumieć ten proces, jeśli posłuŜę się prostym porównaniem. Wyobraź sobie myśl jako stół oparty zaledwie na jednej lub dwóch nogach, a będziesz dokładnie wiedział, dlaczego myśl nie jest tak trwała jak przekonanie. Stół bez nóg nie będzie przecieŜ stał. Przekonanie natomiast jest jak stół oparty na wystarczającej liczbie solidnych nóg. Jeśli więc naprawdę wierzysz, Ŝe jesteś czuły i troskliwy, skąd o tym wiesz? Czy nie jest prawdą Ŝe masz jakieś odniesienia, które wspierają to przekonanie? Innymi słowy, dysponujesz jakimiś doświadczeniami, które pozwalają ci tak sądzić? To właśnie one są „nogami", które wspierają twoje przekonanie. Dzięki nim masz całkowitą pewność. Jakie odniesienia pozwalają ci czuć się pewnym, Ŝe jesteś kochający i troskliwy? MoŜe ktoś ci to kiedyś powiedział? A moŜe robisz na co dzień coś, co pozwala innym poczuć się szczęśliwszymi albo daje im nadzieję? MoŜe jesteś nastawiony pozytywnie do innych albo po prostu jesteś przepełniony miłością do ludzi? Ale czy ty to wiesz? Jednak wszystkie te odniesienia nie znaczą nic, dopóki nie wesprzesz nimi myśli, Ŝe jesteś czuły i kochający. Kiedy to zrobisz, sprawiają one, Ŝe nabierasz pewności co do tej myśli i zaczynasz w nią wierzyć. Myśl jest teraz solidnie wsparta i staje się przekonaniem.

Jakie odniesienia pozwalają ci czuć się pewnym, Ŝe jesteś kochający i troskliwy?

Teraz, kiedy wiesz juŜ, Ŝe przekonania podobne są do stołów, moŜesz zacząć obserwować, jak się tworzą i znaleźć sposoby, by je zmieniać. Najpierw jednak powinieneś zauwaŜyć, Ŝe kaŜdy z nas moŜe wytworzyć w sobie dowolne przekonanie, jeśli tylko ma wystarczająco duŜo odniesień, by je wesprzeć. Czy nie jest prawdą Ŝe doświadczyłeś w swoim Ŝyciu dość trudnych chwil i poznałeś bardzo wielu ludzi, którzy równieŜ przeŜyli cięŜkie momenty, by wytworzyć w sobie przekonanie, Ŝe ludzie są ohydni i wykorzystają cię, jeśli tylko nadarzy się po temu okazja? Być moŜe nie chcesz w to wierzyć, bo jestem przekonany, Ŝe wiesz równie dobrze jak ja, iŜ takie przekonanie nie doprowadziłoby cię nigdzie. Jednak czy nie masz dość doświadczeń, które pozwoliłyby ci umocnić tę myśl i zmienić ją w przekonanie, gdybyś tylko chciał? Ale czy nie jest równieŜ prawdą, Ŝe masz i takie doświadczenia, które pozwolą ci wesprzeć myśl, 20

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Ŝe ludzie nie są źli, a jeśli dobrze się do nich odnosisz i naprawdę ci na nich zaleŜy, zawsze będą chcieli ci pomóc? Podstawowe pytanie brzmi: Które z tych stwierdzeń jest prawdziwe? Odpowiedź brzmi: To zaleŜy od ciebie - prawdziwe będzie to przekonanie, które przyjmiesz za własne. Tak więc najwaŜniejsze jest rozróŜnienie między przekonaniami, które dodają ci sił, a tymi, które cię obezwładniają. Przekonania są olbrzymim źródłem siły. MoŜesz wybrać, w co wierzyć, gdy idzie o ciebie samego, i to zdecyduje o działaniach, które podejmiesz. WaŜne jest, byś wybrał te przekonania, które będą cię wspierać oraz dodawać ci sił i energii. Jakie są trzy przekonania, których potrzebujesz obecnie? Czy pragniesz uwierzyć, Ŝe masz dość pewności siebie, by przejść przez rozmowę kwalifikującą do pracy? Dość siły, by skończyć z obezwładniającym cię związkiem uczuciowym? Dość miłości, by związać się z kimś na stałe? Zapisz co najmniej jedno przekonanie, które musisz przyjąć od zaraz. Muszę uwierzyć, Ŝe

Czasem ludzie mówią mi: „To wszystko bajki, Tony. Kiedyś wierzyłem w coś bardzo mocno i nic mi z tego nie przyszło!" Skąd mają pewność, Ŝe nic im z tego nie przyszło? MoŜe powinni byli po prostu trochę poczekać? A moŜe nauczyliby się czegoś z bardzo starej indyjskiej przypowieści. OtóŜ pewien chłop miał tylko jednego konia, który ciągnął jego pług, i kiedyś ten koń uciekł. Sąsiedzi mówili mu: „To straszne", a on odpowiedział tylko: „MoŜe i tak." Następnego dnia chłop przyprowadził do domu dwa dzikie konie. „To wspaniale", gratulowali mu sąsiedzi, on zaś odparł: „MoŜe i tak." Kiedy jego syn próbował ujeździć jednego z koni, złamał nogę. Sąsiedzi współczuli: „To straszne!", na co on odparł: „MoŜe i tak." Następnego dnia do wioski zawitało wojsko i zabrało do słuŜby wszystkich młodych chłopców oprócz rannego syna rolnika. Wtedy wszyscy sąsiedzi zaczęli powtarzać: „Ty to masz szczęście!" Jak sądzisz, co im odpowiedział? Właśnie tak: „MoŜe i mam." I tak historia ta toczy się dalej, podobnie jak Ŝycie. Jeśli w coś wierzysz i jeszcze się to nie sprawdziło, być moŜe osądzasz sytuację zbyt wcześnie. Kiedy sądzisz, Ŝe jesteś w kłopotach, być moŜe tak nie jest. MoŜe twoje problemy są tylko przejściowe. Musisz pamiętać, Ŝe umiejętność dokonywania mądrej oceny sytuacji w duŜym stopniu zaleŜy od moŜliwości, które przed sobą zobaczysz, poniewaŜ...

Lekcja piąta Dostaniesz to, co zobaczysz oczami wyobraźni Tak wielu ludzi chce zmienić swoje odczucia, jednak nie wiedzą, jak to zrobić. Najszybszym sposobem na zmianę doznawanych uczuć jest zmiana przedmiotu uwagi. Gdybyś właśnie w tej chwili chciał poczuć się okropnie, nie miałbyś z tym Ŝadnego kłopotu, prawda? Musiałbyś tylko pomyśleć o jakimś bolesnym wydarzeniu z twojego Ŝycia i skupić na nim całą uwagę. Im dłuŜej byś o nim myślał, tym gorzej byś się czuł. Zabawne! Czy chodziłbyś do kina kilka razy na ten sam kiepski film? Jasne, Ŝe nie. Dlaczego więc

21

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

masz oglądać ten sam kiepski film oczami własnego umysłu? To proste doświadczenie pokazuje, jak łatwo kaŜdy z nas moŜe wprawić się w zły nastrój i jak waŜne jest, by kontrolować swój przedmiot skupienia. Nawet jeśli sytuacja wokół ciebie jest zła, musisz skoncentrować się na tym, co moŜesz zrobić i nad czym moŜesz zapanować. Gdybyś właśnie w tej chwili chciał poczuć się wspaniale, dokonałbyś tego równie łatwo. Mógłbyś po prostu skupić się nad czymś, co kiedyś przyniosło ci szczęście, dało pozytywne odczucia wobec siebie samego oraz rodziny i przyjaciół. Mógłbyś teŜ odnaleźć w pamięci to, za co dziś czujesz się wdzięczny Ŝyciu, albo teŜ tak intensywnie pomyśleć o wymarzonej przyszłości, Ŝeby juŜ dziś cieszyć się nią na zapas. A to da ci siły, by ku tej przyszłości dąŜyć. Podam ci prosty przykład. Powiedzmy, Ŝe idziesz na przyjęcie i zabierasz ze sobą kamerę wideo. Przez cały wieczór trzymasz obiektyw kamery nakierowany na róg pokoju, w którym kłóci się pewna para. Kiedy patrzysz na nich, równieŜ i tobie moŜe udzielić się ich złość i nieszczęście. PoniewaŜ koncentrujesz się na ich wściekłości, myślisz pewnie: „Co za godna współczucia para! Jakie kiepskie przyjęcie!" A gdybyś podczas tego samego przyjęcia nakierował kamerę na inny róg pokoju, w którym grupa ludzi dowcipkuje i Ŝartuje i zamiast pękać ze złości pęka ze śmiechu? Gdyby wtedy ktoś cię spytał, jak było na przyjęciu, z pewnością zapewniałbyś go, Ŝe spędziłeś cudowny wieczór. Prosty z tego wniosek. Ludzie potrafią dostrzegać nieskończenie wiele zjawisk, jednak zbyt wielu z nas koncentruje się na tym, co jest okropne lub na co nie mamy Ŝadnego wpływu.

Kieruj obiektyw swojego umysłu we właściwym kierunku Czy rozumiesz juŜ, dlaczego tak waŜny jest przedmiot skupienia? Od niego bowiem zaleŜy, jak postrzegamy świat i jak się wobec niego zachowuje my. Czy moŜe równieŜ decydować o naszych uczuciach? Bez wątpienia tak. Przedmiot skupienia moŜe ci uratować Ŝycie. Jednym z moich ulubionych zajęć jest prowadzenie samochodów wyścigowych. Nigdy nie zapomnę najwaŜniejszej lekcji, jakiej udzielił mi instruktor w szkole dla kierowców wyścigowych. Powiedział wtedy: „Podstawową rzeczą jaką musisz zapamiętać, jest sposób wychodzenia z poślizgów. (Bardzo dobre porównanie z Ŝyciem, prawda? Czasem, kiedy tracimy panowanie nad swoim Ŝyciem, czujemy, jakbyśmy wpadali w poślizg.) To bardzo proste. Większość ludzi, gdy wpada w poślizg, w naturalny sposób skupia wzrok i uwagę na tym, czego boi się najbardziej - na ścianie. Ty musisz zrobić dokładnie odwrotnie: skupić się na tym, dokąd chcesz dojechać." Zapewne słyszałeś o ludziach, którzy, jadąc z duŜą prędkością swoim sportowym samochodem, nagle tracą panowanie nad kierownicą. I chociaŜ na setki metrów dookoła stoi tylko jeden słup, jakoś udaje im się weń trafić. Przyczyna jest zawsze taka sama. Ilekroć kierowca traci panowanie nad pojazdem, skupia się dokładnie na tym, czego chce uniknąć, i właśnie dlatego, mu się to nie udaje. Poruszamy się bowiem w kierunku tego, na czym skupiamy swoją uwagę. Mój instruktor wsadził mnie do samochodu, w którym sterowane komputerem hydrauliczne dźwignie mogą w kaŜdej chwili, na naciśnięcie guzika, unieść nad ziemię któreś z kół, powodując w ten sposób poślizg. „Kiedy wpadniemy w poślizg, nie patrz na ścianę. Skoncentruj się na tym, dokąd chcesz dojechać" - powiedział mi. „Oczywiście, jasne" - odparłem i ruszyliśmy. Pędziłem wzdłuŜ toru i nagle instruktor nacisnął przycisk. Straciłem kontrolę nad samochodem i zgadnij, dokąd pobiegł mój wzrok? Oczywiście, Ŝe tak! Prosto na ścianę! Byłem przeraŜony, poniewaŜ czułem, Ŝe zaraz w nią uderzę. Siedzący obok instruktor chwycił mnie za głowę i siłą odwrócił ją w kierunku, w którym powinienem jechać. Samochód ciągle się ślizgał i czułem, Ŝe za chwilę będzie wypadek, ale byłem zmuszony patrzeć w stronę toru. I oczywiście ręce natychmiast automatycznie skręciły kierownicę w kierunku wzroku. W ostatniej chwili udało mi się wyjść z poślizgu. Pewnie sobie wyobraŜasz, jaką odczułem ulgę! Warto pamiętać, Ŝe zmiana obiektu skupienia kierowcy nie powoduje natychmiastowej zmiany kierunku jazdy. Czy w Ŝyciu nie jest podobnie? Często upływa trochę czasu między zmianą

22

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

kierunku twojej uwagi a reakcją ciała i odczuć. To jeszcze jeden powód, dla którego powinieneś jak najwcześniej zacząć zmieniać obiekt koncentracji zamiast czekać, aŜ problem stanie się powaŜniejszy. Ale wróćmy do mojej historii. Czy nauczyłem się czegoś podczas tej lekcji? OtóŜ nie. Kiedy po raz kolejny niebezpiecznie zmierzałem w kierunku ściany, instruktor musiał wrzasnąć na mnie, abym skupiał wzrok na kierunku jazdy. Jednak za trzecim razem sam świadomie odwróciłem głowę. Uwierzyłem i sprawdziło się. Teraz jeśli wpadam w poślizg, głowa i wzrok automatycznie wędrują w kierunku toru, a ręce same obracają kierownicą. Czy kontrolowanie uwagi zawsze daje gwarancję sukcesu? Oczywiście, nie. Czy zwiększa moje szanse? Stokrotnie!

Skoncentruj się na tym, dokąd chcesz dojechać.

Jaki to wszystko ma związek z tobą? OtóŜ ilekroć pojawi się problem, musisz skoncentrować się na moŜliwościach jego rozwiązania, na tym, dokąd chcesz dojechać, a nie na tym, czego się boisz. Jeśli o czymś będziesz często myślał, doświadczysz tego, cokolwiek to będzie. Zmiana obiektu skupienia, podejmowanie decyzji i zmiana przekonań - czy wszystko to moŜe się dokonać z dnia na dzień? Oczywiście, nie. Podobnie jak po jednym dniu ćwiczeń kulturystycznych nie wyrobią się potęŜne mięśnie. To wymaga czasu. Jednak gwarantuję ci, Ŝe jeśli zmienisz obiekt skupienia choćby trochę, rzeczywistość, w której Ŝyjesz, zmieni się znacznie. Zajmijmy się teraz jednym z najpotęŜniejszych narzędzi słuŜących zmianie obiektu skupienia. Wykorzystuję je codziennie, odkąd postanowiłem przekuć moje marzenia w rzeczywistość...

Lekcja szósta Odpowiedzią są pytania Najlepszym sposobem na kontrolowanie obiektu skupienia są pytania. Czy wiesz, Ŝe zadanie właściwego pytania moŜe uratować ci Ŝycie? Tak właśnie było w przypadku Lecha Stanisławskiego. Pewnej nocy naziści wdarli się do jego domu i zapędzili go wraz z bliskimi, jak bydło, do obozu śmierci w Oświęcimiu. Tam na jego oczach zamordowali mu całą rodzinę. Osłabiony z głodu i bólu pracował od wschodu do zachodu słońca wraz z innymi więźniami obozu koncentracyjnego. Czy moŜna było znieść to wszystko? Stanisławski jakoś to wytrzymał. Jednak któregoś dnia, kiedy po raz kolejny przyglądał się otaczającemu go piekłu, zrozumiał, Ŝe jeśli zostanie tam choćby dzień dłuŜej, umrze. Podjął decyzję, Ŝe musi uciec. Co waŜniejsze, wierzył, Ŝe nawet jeśli nikomu przed nim to się nie udało, musi być jakiś sposób, by się stamtąd wydostać. Nie koncentrował się juŜ na tym, jak przetrwać. Zaczął wciąŜ zadawać to samo pytanie: „Jak moŜemy stąd uciec?" Za kaŜdym razem współwięźniowie odpowiadali mu tak samo: „Nie bądź

23

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

głupcem! Stąd nie ma ucieczki. Zadawanie takich pytań tylko sprawi ci ból." Jednak on nie przyjmował tych odpowiedzi. WciąŜ zadawał sobie te same pytania: „Jak mogę to zrobić? Musi być jakiś sposób! Jak mogę się stąd wydostać?" I pewnego dnia znalazł odpowiedź. Poczuł odór rozkładającego się ludzkiego ciała. TuŜ obok miejsca, gdzie pracował, stała cięŜarówka, na którą wrzucano nagie ciała zagazowanych kobiet, męŜczyzn i dzieci. I wtedy Lech Stanisławski zamiast zastanawiać się: „Dlaczego Bóg stworzył takie zło?", zadał sobie zupełnie inne pytanie: „Jak mogę to wykorzystać, aby stąd uciec?" Kiedy zaszło słońce i jego grupa miała zmierzać z powrotem do baraków, zdjął z siebie ubranie i wsunął się w stertę ciał. Udając trupa, czekał otoczony powodującym torsje smrodem i przygnieciony stosem martwych ciał. W końcu dobiegł go dźwięk silnika. Po krótkiej jeździe cięŜarówka zatrzymała się i górę trupów zrzucono do dołu. Lech odczekał, aŜ był pewien, Ŝe wokół nie ma nikogo, i przez dwadzieścia pięć mil biegł potem nago ku wolności. Czym róŜni się Lech Stanisławski od milionów innych, którzy zginęli w obozach koncentracyjnych? MoŜna oczywiście wskazywać na wiele róŜnic, ale z pewnością jedną z podstawowych był fakt, Ŝe zadał sobie inne pytanie. Zadawał je nieustannie, wciąŜ spodziewając się uzyskania odpowiedzi.

To dobre pytanie! Codziennie zadajemy sobie wiele pytań. Pytania te decydują o naszym obiekcie skupienia, o naszych myślach i uczuciach. Zadawanie właściwych pytań było jednym z podstawowych narzędzi, które pozwoliły mi odmienić moje Ŝycie. Przestałem zastanawiać się: „Dlaczego Ŝycie traktuje mnie niesprawiedliwie?" i „Dlaczego nic mi nigdy nie wychodzi?" Zamiast tego zacząłem zadawać sobie takie pytania, które mogły mi przynieść uŜyteczne odpowiedzi. „Proście, a będzie wam dane. Szukajcie, a znajdziecie. Pukajcie, a będzie wam otworzone. " Ewangelia według świętego Mateusza, 7,7

Zacząłem od zadawania pytań, które pomogły mi rozwiązywać moje problemy. Pozwalają mi one szukać i w końcu znaleźć rozwiązania w trudnej sytuacji. Pytania w sytuacji problemowej 1. Co dobrego niesie ten problem? 2. Co naleŜy poprawić? 3. Co jestem skłonny zrobić, aby wszystko zaczęło się dziać po mojej myśli? 4. Czego jestem skłonny nie robić, aby wszystko zaczęło się dziać po mojej myśli? 5. W jaki sposób mogę cieszyć się Ŝyciem, robiąc to, co konieczne, aby wszystko zaczęło się dziać po mojej myśli? Jeśli będziesz miał kłopot ze znalezieniem odpowiedzi na te pytania, uŜywaj słowa „mógłbym". Na przykład: „Z czego mógłbym być szczęśliwy w moim obecnym Ŝyciu?" Zadaję sobie równieŜ kilka pytań codziennie rano, kiedy wstaję, i kilka pytań codziennie wieczorem, zanim zasnę. Pozwalają mi one czuć się wspaniale przez cały dzień i równie wspaniale dzień zakończyć.

24

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Pytania poranne 1. Co mnie w Ŝyciu uszczęśliwia? Co dokładnie wywołuje teraz moje szczęście? W jaki stan mnie to wprowadza? 2. Co wywołuje moje podniecenie? Co dokładnie mnie teraz ekscytuje? W jaki stan mnie to wprowadza? 3. Z czego jestem w Ŝyciu dumny? Co dokładnie powoduje moją dumę? W jaki stan mnie to wprowadza? 4. Za co jestem wdzięczny Ŝyciu? Co dokładnie budzi moją wdzięczność? W jaki stan mnie to wprowadza? 5. Co daje mi w Ŝyciu przyjemność? Co dokładnie sprawia mi teraz radość i przyjemność? W jaki stan mnie to wprowadza? 6. W co wierzę i czemu się chcę poświęcić? Czemu dokładnie jestem oddany? W jaki stan mnie to wprowadza? 7. Kogo kocham? Kto kocha mnie? Kto budzi moją miłość? W jaki stan mnie to wprowadza?

Pytania wieczorne 1. Co dzisiaj z siebie dałem? Co dokładnie dałem dzisiaj innym? W jaki sposób? 2. Czego się dzisiaj nauczyłem? 3. Jak dzień dzisiejszy przyczynił się do podniesienia jakości mojego Ŝycia? Jak mogę go wykorzystać jako przyszłą inwestycję? Te pytania ułatwiają mi Ŝycie. Pomogą one i tobie zmienić przedmiot koncentracji, a mogą pomóc ci zmienić Ŝycie.

Daj innym w prezencie pytania Kiedy juŜ wiesz, jak zadawać dobre pytania, moŜesz pomóc nie tylko sobie, lecz równieŜ innym. Kiedyś w Nowym Jorku spotkałem się z moim przyjacielem i współpracownikiem. Jest on wybitnym prawnikiem i zawsze podziwiałem go za rezultaty, które osiągał, budując swoją praktykę prawniczą od czasów wczesnej młodości. Jednak przed naszym spotkaniem tamtego dnia doświadczył on czegoś, co uznał za wielki cios. Jego wspólnik wycofał się z firmy, zostawiając mu olbrzymi dług i niezbyt wiele moŜliwości odwrócenia całej sytuacji. Musisz pamiętać, Ŝe znaczenie, jakie nadawał całej sprawie, zaleŜało od tego, na czym się koncentrował. W kaŜdej dosłownie sytuacji moŜemy skupić się nad czymś, co nam dodaje sił, albo nad czymś, co nas obezwładnia - i znajdziemy dokładnie to, czego szukamy. Problem polegał na tym, Ŝe zadawał on sobie niewłaściwe pytania:„Jak mój wspólnik mógł mnie w taki sposób zostawić? Czy na niczym mu nie zaleŜy? Czy nie rozumie, Ŝe niszczy w ten sposób całe moje Ŝycie? Czy nie wie, Ŝe nie będę mógł prowadzić firmy bez niego? I jak ja wyjaśnię klientom, Ŝe nie mogę juŜ z nimi pracować?" KaŜde z tych pytań oparte było o presupozycję, Ŝe całe Ŝycie mego przyjaciela runęło w gruzy. Miałem do dyspozycji kilka sposobów, które mogłyby mu pomóc, jednak postanowiłem, Ŝe wykorzystam pytania. Zacząłem więc zadawać mu po kolei najpierw pytania poranne, a potem pięć pytań pomagających rozwiązywać problemy.

25

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Te pytania ułatwiają mi Ŝycie.

Z jakiego powodu jesteś teraz szczęśliwy? -zacząłem. - Wiem, Ŝe brzmi to głupio i śmiesznie, ale zastanów się. Z jakiego powodu jesteś naprawdę szczęśliwy? Nie ma niczego takiego - odpowiedział natychmiast. A z jakiego powodu mógłbyś być szczęśliwy, gdybyś naprawdę chciał? Naprawdę to jestem szczęśliwy w małŜeństwie. Moja Ŝona jest wspaniałą kobietą i nasz związek jest rzeczywiście dobry. Jak się czujesz, kiedy myślisz o tym? To jeden z najwspanialszych darów, jaki dostałem od Ŝycia. Spytałem go, jaka jest jego Ŝona. Natychmiast skupił się nad tym i od razu teŜ widoczna była zmiana samopoczucia. Mógłbyś powiedzieć, Ŝe starałem się odwrócić jego uwagę od problemów. Nie. Pomagałem mu wprowadzić się w lepszy stan emocjonalny, a w lepszym stanie moŜna znaleźć lepsze sposoby przezwycięŜania trudności. Zapytałem więc, z jakiego jeszcze powodu jest szczęśliwy. Odpowiedział, Ŝe powinien być szczęśliwy z powodu sposobu, w jaki właśnie pomógł pewnemu pisarzowi podpisać kontrakt na ksiąŜkę. Klient był wręcz zachwycony jego pracą. Mówił, Ŝe powinien być z tego dumny, ale nie jest. Spytałem go więc, jak wpłynęłoby to na jego samopoczucie, gdyby był z tego dumny. Odpowiedział, Ŝe byłoby to wspaniałe uczucie -i jego stan emocjonalny zaczął zmieniać się w jednej chwili. Pytałem więc dalej: No dobrze, a z czego jesteś dumny? Z dzieci. Potrafią zatroszczyć się nie tylko o siebie, ale i o innych. Jestem dumny, Ŝe moje dzieci wyrosły na takich ludzi. To część mojego dziedzictwa. Zaraz po tym zapytałem, jak świadomość, Ŝe dobrze wychował dzieci, wpływa na jego samopoczucie. I nagle człowiek, który kilka minut wcześniej był przekonany, Ŝe jego Ŝycie się skończyło, oŜył. Zaczął mówić o tym, jak wspaniała jest dla niego świadomość, Ŝe zbudował swoją karierę od zera, Ŝe zwalczył wszystkie kłopoty i problemy juŜ jako młody prawnik, Ŝe udowodnił swoim działaniem moŜliwość wprowadzenia w Ŝycie amerykańskiego mitu. Wtedy spytałem, co naprawdę go w tej chwili podnieca. Odpowiedział, Ŝe rzeczywiście podnieca go fakt, iŜ obecna sytuacja daje mu moŜliwość dokonywania zmian. Przyszło mu to do głowy po raz pierwszy, a stało się tak dlatego, Ŝe zmienił całkowicie swój stan emocjonalny. Zapytałem go, kogo kocha i kto kocha jego. Natychmiast zaczął mówić o swojej rodzinie i o tym, jak jest mu bliska. Wreszcie zadałem mu pytanie, jakie są dobre strony jego obecnej sytuacji. 26

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

A wiesz, Ŝe dobrą stroną tego wszystkiego moŜe być fakt, Ŝe nie będę musiał przyjeŜdŜać do Nowego Jorku? Kocham mój dom w Connecticut i uwielbiam tam przebywać - odpowiedział. – To moŜe być naprawdę wspaniale spojrzeć na Ŝycie innymi oczami. Stwierdzenie to otworzyło mu oczy na wiele moŜliwości. Szybko zdecydował, Ŝe załoŜy nową kancelarię prawniczą w Connecticut, w odległości od domu nie większej niŜ pięć minut jazdy, wprowadzi syna w interesy, a na Manhattanie zamiast biura utrzymywać będzie mały pokój z sekretarką automatyczną. Ogarnęło go tak wielkie podniecenie, Ŝe postanowił natychmiast szukać lokalu na nową kancelarię. W ciągu zaledwie kilku minut siła zawarta w moich pytaniach zdziałała cuda. Oczywiście zasoby pozwalające mu rozwiązać jego problemy tkwiły w nim juŜ wcześniej, jednak pytania, które sam sobie zadawał, uniemoŜliwiały mu dostęp do nich. Pytania te sprawiały, Ŝe postrzegał siebie jako starszego juŜ męŜczyznę, który stracił wszystko, co posiadał. Tymczasem Ŝycie dało mu prawdziwy podarunek, ale nie zauwaŜał tej prawdy, dopóki nie zaczął stawiać sobie właściwych pytań. Kolejnym narzędziem pozwalającym odmienić Ŝycie jest nasza fizjologia. Co to takiego? Pozwolę sobie teraz ci o tym opowiedzieć...

Lekcja siódma Witaj! Większość z nas wie, Ŝe nasz stan emocjonalny wpływa na nasz stan fizyczny. Jednak niewielu zdaje sobie sprawę z faktu, Ŝe jest równieŜ dokładnie odwrotnie. Jeśli bowiem wykonujemy ruchy fizycznie, poruszamy teŜ i system emocjonalny. Obydwa te systemy funkcjonują nierozłącznie. Musimy zrozumieć, Ŝe emocje są wytwarzane przez ruch. Sposób, w jaki się poruszamy, zmienia nasz sposób myślenia, nasze uczucia i nasze zachowania. Ruch wpływa na procesy biochemiczne zachodzące w naszym organizmie. I to kaŜdy rodzaj ruchu: od ćwiczeń fizycznych (bieg, podskoki, klaskanie w dłonie) po najmniejsze drgania mięśni twarzy. Jakie według ciebie wraŜenie sprawia człowiek w depresji? Czy ty kiedykolwiek znalazłeś się w takim stanie? Jak wyglądało wtedy twoje ciało? Czy nie jest prawdą Ŝe aby odczuć depresję, musisz wykorzystać swoje ciało w odpowiedni sposób? Czy wypniesz wtedy pierś, czy teŜ moŜe się przygarbisz? Odpowiedź jest oczywista, prawda? Czy spuścisz głowę? A wzrok? Jak będziesz oddychał? Płytko? Stan depresji wiąŜe się z pewnym wysiłkiem. Wiesz o tym, bo zetknąłeś się z nim juŜ wcześniej. KaŜdy z nas się z nim stykał. Interesujące jest, Ŝe chociaŜ wielu naukowców badało, w jaki sposób emocje mogą wpływać na ciało, dopiero niedawno zaczęto się interesować, w jaki sposób ciało moŜe wpływać na emocje. Jeden z badaczy doszedł do wniosku, Ŝe waŜna jest nie tyle wiedza, iŜ uśmiechamy się, kiedy czujemy się dobrze i mamy dobry nastrój, ile wiedza, iŜ śmiech wyzwala w naszym organizmie procesy biochemiczne, które sprawiają Ŝe czujemy się dobrze i mamy dobry nastrój. Procesy te zwiększają dopływ krwi do mózgu i zmieniają poziom jego dotlenienia oraz poziom stymulacji neuroprzekaźników, które odpowiadają za przekazywanie informacji w naszym mózgu. To samo dzieje się przy innych przejawach mimiki twarzy. Wystarczy, byś przywołał na twarz wyraz złości, zaskoczenia lub pogardy, abyś natychmiast te uczucia odczuł. Wiele lat temu jednym z najwaŜniejszych narzędzi, które pozwoliły mi zmienić moje Ŝycie, była zmiana sposobu, w jaki się poruszałem, gestykulowałem i mówiłem. Początkowo myślałem, Ŝe to głupie, jednak odkryłem, Ŝe mój nowy sposób poruszania się przesyłał systemowi nerwowemu informację o tym, czego oczekuję od siebie. Zmieniło to moje odczucia i nastawienie. Zacząłem myśleć dynamiczniej i podejmować bardziej

27

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

pozytywne i pewniejsze działania. Jednak sekret polegał na tym, Ŝe wykonywałem te nowe ruchy celowo tak długo, aŜ weszły mi w nawyk. W końcu nie musiałem ich świadomie kontrolować. Nie musiałem juŜ grać. Nowe ruchy i gesty stały się po prostu nawykowym zachowaniem mojego umysłu i systemu nerwowego.

Mój nowy sposób poruszania się był po prostu kopiowaniem tego, co zaobserwowałem w zachowaniu innych, pewnych siebie ludzi. Naśladowałem ich z całą siłą, na jaką było mnie stać. Pozwoliło mi to spojrzeć na Ŝycie w całkiem nowy sposób, a jednocześnie uczyniło mnie bardziej przekonującym. Dzięki temu mogłem pozytywnie wpływać nie tylko na siebie, ale i na przyjaciół i współpracowników. Być moŜe stwierdzenie: „Zmień swój sposób poruszania się, a zmienisz swoje Ŝycie"- wydaje ci się zbyt wielkim uproszczeniem. Jednak to stwierdzenie jest całkowicie prawdziwe. Im bardziej zmienisz sposób poruszania się, tym większe pociągnie to za sobą zmiany emocji i działań, jakie podejmujesz. Przyjmij następującą radę: kiedy następnym razem zaczniesz odczuwać frustrację, poskacz przez chwilę, potrząśnij całym ciałem, weź głęboki oddech, bez Ŝadnego powodu głupio się uśmiechnij i zadaj sobie kilka pytań: „Co w tym wszystkim wspaniałego? Co jest tu głupie i nie ma sensu? Co w tym śmiesznego? Czy ten problem będzie miał jakiekolwiek znaczenie za dziesięć lat?" Zmiana zarówno fizjologii, jak i obiektu skupienia wprowadzi cię w znacznie lepszy stan umysłu. A nowe spojrzenie pozwoli ci znacznie skuteczniej radzić sobie z tym wszystkim, co cię trapi. Czy znasz kogoś, kto porusza się tak, jak ty chciałbyś się poruszać? Czy mógłbyś wzorować się na kimś z przyjaciół, nauczycieli, aktorów, tancerzy, a moŜe jeszcze na kimś innym? Wyobraź sobie tę osobę. Nawet jeśli dokładnie nie wiesz, jak porusza się i mówi, moŜe mógłbyś się tego domyślić? Wyobraź sobie, Ŝe jesteś sportowcem i właśnie wygrałeś najbardziej prestiŜowe zawody. Jak byś się poruszał? Czy szedłbyś zgarbiony, ze zwieszoną głową? Na pewno nie! Twój spręŜysty krok i wyprostowana sylwetka mówiłyby wszystkim wokół: „Jestem najlepszy!" Czy zmieniłoby to twoje odczucia i postępowanie? Bez wątpienia tak!

28

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Przekonasz się, Ŝe poruszając się w taki sam sposób jak osoba, którą naśladujesz, zaczniesz doświadczać uczuć takich jak ona. Sprawdź to natychmiast, zanim zaczniesz czytać kolejne strony tej ksiąŜki. Wstań i zastanów się nad celem, który chcesz osiągnąć i na który sobie zasługujesz. Pomyśl o czymś, czego naprawdę pragniesz w swoim Ŝyciu. Myśląc o tym, zacznij mieć nadzieję, Ŝe się spełni. Przyjmij taką postawę, jaką zawsze przyjmujesz, kiedy nie jesteś czegoś pewien. Masz nadzieję, Ŝe wszystko pójdzie dobrze, masz nadzieję, Ŝe nic się nie popsuje. Jak oddychasz, kiedy nie jesteś czegoś pewien, kiedy tylko masz nadzieję? Jak wygląda wtedy twoja twarz? Jak trzymasz ramiona? Gdzie znajduje się środek cięŜkości twojego ciała? Co wyobraŜasz sobie wtedy? Czy stają ci przed oczami jednocześnie sukces i poraŜka? Wypróbuj to. Nie ograniczaj się wyłącznie do czytania. Teraz wyobraź sobie, Ŝe jesteś zmartwiony. Z rozmysłem zacznij się martwić o swój przyszły cel tylko przez kilka minut, aby zaobserwować, co dzieje się wtedy z twoim ciałem. Co robisz z rękami, kiedy się martwisz? Jak zachowują się twoje ramiona? Czy odczuwasz w swoim organizmie jakieś napięcie? Czy zwalniasz albo wstrzymujesz oddech? Co dzieje się z mięśniami twarzy? Jak brzmi twój głos, kiedy się martwisz? Co sobie wyobraŜasz? Czy przychodzi ci na myśl wyłącznie najgorszy moŜliwy scenariusz? Wprowadź się w ten stan właśnie teraz i obserwuj, co robi twoje ciało, abyś się zmartwił. A teraz wyprowadź się ze stanu zmartwienia i zacznij być pewnym siebie. W tej chwili pomyśl o celu, który sobie stawiasz. Oddychaj i ruszaj się tak, jakbyś był całkowicie pewien, Ŝe go osiągniesz. Jaka byłaby postawa twojego ciała, gdybyś nie miał Ŝadnych wątpliwości co do swojego sukcesu? Jak byś stał? Wyobraź sobie tę sytuację natychmiast. Jaki byłby twój oddech? Jaki wyraz twarzy przyjąłbyś? Co robisz z rękami, kiedy jesteś zupełnie pewien, Ŝe odniesiesz sukces? Jaką przyjąłeś postawę? Czy nie róŜną od postawy w sytuacji zmartwienia i niepewności? Gdzie znajduje się środek cięŜkości ciała? Kiedy jesteś pewien sukcesu, najprawdopodobniej stoisz mocno i pewnie. Co sobie wyobraŜasz? ZałoŜę się, Ŝe ani przez chwilę nie przychodzi ci do głowy moŜliwość poraŜki. Jak moŜesz czuć się w ten właśnie sposób na co dzień? Poszukaj tych, którzy odnieśli juŜ sukces, i naśladuj ich postawę i pewność siebie. Albo jeszcze lepiej naśladuj swoje własne ruchy i gesty, które wykonujesz, kiedy jesteś w najlepszej formie. Przekonasz się, Ŝe nie jest to zabawa, tylko sposób na czerpanie z najgłębszych pokładów inteligencji, która wbudowana jest w kaŜdą cząsteczkę twojego ciała i umysłu. Zasiejesz te same ziarna ruchów i oddechu i zbierzesz te same plony. Kiedy spotykasz ludzi, na których chcesz się wzorować, nie ograniczaj się do naśladowania ich fizjologii, ale teŜ słuchaj ich uwaŜnie. Słuchaj, jakim językiem mówią a poznasz ...

Lekcja ósma Słownictwo sukcesu Kilka lat temu uczestniczyłem w spotkaniu, które otworzyło mi oczy na wielką siłę tkwiącą w słowach. Towarzyszyli mi wtedy dwaj bardzo dobrzy znajomi, a jednocześnie wspólnicy w interesach. W tracie spotkania odkryliśmy, Ŝe jeden z naszych współpracowników usiłuje nas wykorzystać. Zasmuciło mnie to i chyba nawet rozzłościło. Jeden z moich towarzyszy był tak wściekły, Ŝe aŜ poczerwieniał na twarzy. Spytałem go więc, dlaczego pozwala sobie na odczuwanie tak wielkiej złości. „Kiedy jesteś wściekły, stajesz się mocniejszy, masz siłę do działania, moŜesz sprawić wszystko" - wysapał z furią. Drugi z moich towarzyszy siedział spokojnie. Powiedział mi, Ŝe „obudziło to poniekąd jego irytację". Spytałem go więc, jak moŜe powstrzymać złość. „Kiedy się wściekasz, tracisz kontrolę nad sobą i wtedy wygrywa twój przeciwnik" - usłyszałem w odpowiedzi.

29

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Poniekąd poirytowany. Pomyślałem wtedy, Ŝe to najgłupsze słowa, jakie kiedykolwiek słyszałem. Jak człowiek będący tak dobrym biznesmenem mógł mówić coś tak głupiego i patrzeć na nas z twarzą pokerzysty? Jednak w rzeczywistości nie była to twarz pozbawiona wyrazu. On niemal z przyjemnością mówił o tym, co mnie doprowadziłoby do szału! Jego słownictwo z pewnością wpływało na jego stan -i na mój teŜ, poniewaŜ wyraŜenie: „poniekąd obudziło to moją irytację", w jakiś przedziwny sposób choć trochę mnie odpręŜyło. Postanowiłem więc kiedyś je wypróbować. W jakiś czas później podróŜowałem w interesach, dotarłem do hotelu i okazało się, Ŝe nie mają tam dla mnie pokoju. „Proszę wybaczyć, ale im dłuŜej tu stoję, tym bardziej dochodzę do wniosku, Ŝe mnie to wszystko poniekąd irytuje" powiedziałem. Recepcjonista popatrzył na mnie zaskoczony, niezbyt wiedząc, jak zareagować, i uśmiechnął się wbrew sobie. Nie mogłem nie odpowiedzieć mu uśmiechem. W ciągu kilku następnych tygodni wielokrotnie próbowałem tego nowego zwrotu. Za kaŜdym razem przekonywałem się, iŜ był tak głupi, Ŝe potrafił przełamywać moją złość i frustrację, a takŜe natychmiast osłabiał targające mną emocje. Jeśli powiesz sobie, Ŝe jesteś „zły", „rozwścieczony" albo „zdruzgotany", jakie uczucia to w tobie wywoła? Jakie będziesz sobie zadawał pytania? Na czym będziesz się koncentrował? Czy przypadkiem twoje ciśnienie krwi nie rozwali wtedy słupka rtęci w ciśnieniomierzu? A jeśli zamiast „zły" będziesz „poirytowany"? Zamiast być „pokonanym" znajdziesz się „w potrzebie"? Zamiast się „wściekać" będziesz „rozzłoszczony"? Jeśli nie będziesz doznawał „odrzucenia", tylko poczujesz się „źle zrozumiany"? Czy sądzisz, Ŝe zacząłbyś czuć się inaczej? Lepiej w to uwierz! Być moŜe brzmi to bezsensownie prosto. NiemoŜliwe, byśmy mogli zmienić nasze odczucia, zmieniając tylko język, jakim się posługujemy. Jednak słowa naprawdę mają moc zmieniania naszych uczuć. Właśnie dlatego czujemy się wzruszeni, kiedy wiele lat później słuchamy słów Martina Luthera Kinga Juniora mówiącego o wielkim śnie czy Johna F. Kennedy'ego mówiącego o tym, co jeden człowiek moŜe zrobić dla całego narodu. Słowa zmieniają nasze uczucia, jednak częstokroć nie uświadamiamy sobie ich znaczenia w codziennych rozmowach z innymi i w rozmowach z samym sobą. Jeszcze rzadziej rozumiemy, w jakim stopniu uŜywane przez nas słowa w kaŜdym momencie wpływają na nasze myśli i uczucia. Jeśli na przykład usłyszysz, Ŝe niewłaściwie coś zrozumiałeś, w jakiś sposób na to zareagujesz. Jeśli jednak ktoś ci powie, Ŝe się mylisz lub nie masz racji, z pewnością zareagujesz ostrzej. Natomiast gdy ktoś postawi ci zarzut kłamstwa, twoje myśli i uczucia zmienią się w jednej chwili, choć wszystkich takich słów moŜna uŜyć z powodzeniem w tej samej sytuacji.

Czuć się wspaniale Słowa potrafią teŜ działać na nas odwrotnie. MoŜesz wzmocnić szczęśliwe odczucia, po prostu zmieniając sposób, w jaki je opisujesz. Wpraw się w ekstazę zamiast po prostu czuć się dobrze. Bądź czymś całkowicie pochłonięty, zamiast się tym po prostu interesować. Zamiast czuć się świetnie, poczuj się cudownie. Nie bądź tylko zdecydowany. Bądź nie do powstrzymania.

30

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

MoŜesz wzmocnić szczęśliwe odczucia, po prostu zmieniając sposób, w jaki je opisujesz.

Przygotuj się więc do testu słownictwa, jakiego jeszcze nie przechodziłeś. Spośród słów, uŜywanych przez ciebie dla opisania swojego codziennego Ŝycia, wybierz kilka, które sprawiają Ŝe czujesz się koszmarnie. Następnie zastanów się nad słowami, którymi mógłbyś je zastąpić. Jeśli chcesz, mogą to być słowa śmieszne i głupie. I baw się przy tym dobrze! Nowe wzmacniające słowo próbowałem coś odkryć

Stare obezwładniające słowo jestem głupi

Jestem przekonany, Ŝe znalazłeś wiele wspaniałych słów. Aby podrzucić ci kilka pomysłów, podaję listę słów, które mnie zdarzyło się usłyszeć w ciągu wielu lat: Negatywne emocje/wyraŜenia jestem zły jestem przygnębiony jestem rozczarowany jestem zakłopotany coś tu śmierdzi niepowodzenie zagubiłem się przeraŜający

Zmieniają się na Jestem rozczarowany wyciszam się, zanim zacznę działać czar prysł jestem ostroŜny Coś tu dziwnie pachnie nauczka poszukuje czegoś inny

31

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Zastanów się teraz nad słowami, które pozwolą ci zwielokrotnić przyjemne doznania. Zmień swoje dobre słowa na słowa najlepsze! Nowe wspaniałe słowo/zwrot Zachwycające

Stare słowo/zwrot interesujące

Oto kilka przykładów: Pozytywne słowo/zwrot jestem rozbudzony nieźle zrobię to z chęcią miałem szczęście dobry jesteś okay szybki zdolny smaczny

Zmienia się na mam mnóstwo energii wspaniale nie mogę się przed tym powstrzymać" to prawdziwe błogosławieństwo nie moŜe być" lepszy jesteś doskonały tryskający energią błyskotliwy pyszny

JuŜ teraz zacznij uŜywać nowo wybranych słów. Zadbaj, by czas płynął ci przy tym wartko, a nie ciągnął się nieznośnie. Jeśli będziesz miał z tym kłopot, odpowiedz na pytanie ...

Lekcja dziewiąta Postawiono cię pod ścianą? To przebij ją za pomocą nowej metafory! „Mój los wisi na włosku." „Nie mogę przebić się przez ten mur." „Za chwilę pęknie mi głowa." „Jestem na rozstajnych drogach." „Wyczerpałem się do cna." „Bujam w obłokach." „Tonę." „Nie posiadam się ze szczęścia." „Zabrnąłem w ślepy zaułek." „Dźwigam na swych ramionach cały świat." „śycie jest bajką." Co wspólnego mają te wyraŜenia? Wszystkie one są metaforami. Czym jest metafora? Ilekroć objaśniamy albo komunikujemy jakieś pojęcie, kojarząc je z czymś innym, uŜywamy metafory. Metafory są jak symbole - stanowią szybki sposób przekazania wielu informacji. Właściwie bez 32

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

przerwy uŜywamy metafor, aby opisać nasze uczucia dotyczące najróŜniejszych rzeczy i sytuacji. „śycie jest bitwą" i „śycie to zabawa" - to dwie metafory i dwa jakŜe róŜne sposoby patrzenia na świat. Co idzie w parze z postrzeganiem Ŝycia jako bitwy? Gdybyś opisywał Ŝycie w taki właśnie sposób, najprawdopodobniej wierzyłbyś, Ŝe ludzie zawsze ze sobą walczą. Gdybyś jednak wierzył, Ŝe Ŝycie to zabawa, pewnie byłbyś przekonany, Ŝe ludzie mogą wspaniale spędzać czas razem.

śycie jest grą.

Metafory, które pomagają Za kaŜdą metaforą kryją się nasze przekonania. Kiedy więc wybierasz jakąś metaforę do opisania własnej sytuacji, wraz z nią wybierasz przekonania, które ją wspierają. Właśnie dlatego powinieneś uwaŜnie dobierać słowa, którymi opisujesz swój świat w rozmowach z samym sobą i innymi. Martin Sheen i jego Ŝona Janet uŜywają metafor, które szczerze podziwiam. Na przykład ludzkość jest dla nich, jedną wielką rodziną". Dlatego właśnie okazują głębokie uczucie i troskę nawet nieznajomym. Kiedyś Martin opowiedział mi, jak parę lat temu zmieniło się jego Ŝycie. Grał wtedy w Czasie Apokalipsy. Przedtem postrzegał Ŝycie jak coś, czego naleŜy się obawiać. Teraz stanowi ono dla niego fascynujące wyzwanie. Dlaczego? Jest bowiem przekonany, Ŝe Ŝycie to tajemnica. Co zmieniło jego metaforę? Wielkie cierpienie. Zdjęcia do Apokalipsy kręcono w wariackim tempie w puszczy na Filipinach. Po niespokojnej, prawie bezsennej nocy Martin obudził się i zdał sobie sprawę, Ŝe przechodzi atak serca. Był częściowo sparaliŜowany. Spadł z łóŜka na ziemię i tylko dzięki niezłomnej woli udało mu się dotrzeć do drzwi, by wezwać pomoc. Dzięki wysiłkom aktorów, filmowców, a nawet kaskadera Martin został przetransportowany do szpitala. Janet natychmiast znalazła się u jego boku. Z kaŜdą chwilą Martin stawał się coraz słabszy, jednak Janet nie chciała przyjąć do wiadomości, Ŝe jego stan jest bardzo cięŜki. Wiedziała, Ŝe Martin potrzebuje siły, uśmiechnęła się więc do niego jasno i powiedziała: „To tylko film, kochanie. To tylko film!" Martin opowiadał mi później, Ŝe natychmiast po tych słowach wiedział juŜ, Ŝe uda mu się przeŜyć. Nie mógł się roześmiać, ale mógł się uśmiechnąć. A wraz z uśmiechem zaczęło wracać zdrowie. CóŜ za wspaniała metafora. W filmach ludzie nie umierają naprawdę. W filmie ty moŜesz zadecydować, jak potoczą się wydarzenia. JuŜ słyszę, jak mówisz: „To wszystko wspaniale brzmi, aleja rzeczywiście czuję się, jakbym był spętany." To świetnie! W takim razie znajdź nóŜ i przetnij krępujące cię więzy. 33

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Czujesz się, jakby cały świat spoczywał na twoich ramionach? To zdejmij go stamtąd, odłóŜ gdzieś na bok i idź do przodu! Jak opisujesz swój świat? Czy Ŝycie jest dla ciebie sprawdzianem? Czy jest walką? A gdyby było tańcem? Albo grą? A moŜe ogrodem kwietnym? Gdyby Ŝycie było dla ciebie tańcem, co musiałoby to dla ciebie znaczyć? Miałbyś partnera do tańca i poruszałbyś się z gracją i harmonijnie. A gdyby było grą? Pewnie traktowałbyś je jako szansę zmierzenia się z innymi ludźmi. śycie miałoby wtedy swoje reguły, byliby zwycięzcy i pokonani. A gdybyś postrzegał Ŝycie jako ogród pełen kwiatów? Wyobraź sobie tylko te cudowne kolory, wspaniałe zapachy i całe piękno natury! Czy w takim ogrodzie miałbyś z Ŝycia więcej radości? Jak sądzisz, czego potrzebowałbyś, by dowolnie ukształtować własne Ŝycie? Zanim to zrobisz, musisz się dowiedzieć ...

Lekcja dziesiąta Jak wyznaczać cele i w ten sposób budować własną przyszłość Ludzi, którzy odnoszą niezwykłe, pozornie niemoŜliwe do osiągnięcia sukcesy, często postrzegamy jako „szczęściarzy", tych, którzy „znaleźli się we właściwym miejscu o właściwym czasie", albo „urodzonych pod szczęśliwą gwiazdą". Rozmawiałem z wieloma najbardziej znanymi ludźmi sukcesu na świecie i przekonałem się, Ŝe kaŜde z ich niewiarygodnych osiągnięć rozpoczęło się od tego samego posunięcia: wyznaczenia celu. Kiedy rozmawiałem z Michaelem Jordanem, spytałem, co odróŜnia go od innych koszykarzy. Chciałem wiedzieć, co pozwoliło mu odnosić tak wielkie sukcesy zarówno indywidualne, jak i zespołowe. Co uczyniło go najlepszym? Czy był to dar od Boga? Nabyta umiejętność? Jakaś specjalna strategia? Michael powiedział mi: „Wielu ludzi ma talent od Boga i ja jestem z pewnością jednym z nich. Jednak przez całe moje Ŝycie odróŜniał mnie od ludzi wokół fakt, Ŝe jak nikt inny nastawiony byłem na rywalizację. Muszę być najlepszy we wszystkim." Zastanawiasz się pewnie, podobnie jak ja kiedyś, skąd wzięła się ta nieprzeparta potrzeba rywalizacji. OtóŜ jeden z najwaŜniejszych punktów zwrotnych w Ŝyciu Michaela miał miejsce, gdy był on uczniem dziesiątej klasy, kiedy to chwilowa poraŜka zmobilizowała go, by postawił przed sobą wielki cel. Większość ludzi nie wie, Ŝe Michael Jordan, supergwiazda ligi NBA, ulubieniec Ameryki, jeden z największych siatkarzy wszechczasów, jako młody chłopak nie utrzymał się w reprezentacji swojej szkoły średniej. Tego dnia, kiedy usunięto go z druŜyny Piratów w Laney High School, wrócił do domu i płakał długo w nocy. Po tak silnym rozczarowaniu łatwo byłoby poddać się na zawsze. Jednak Michael zmienił to bolesne doświadczenie w wielkie pragnienie: postanowił więcej od siebie wymagać, by osiągnąć wymarzony cel. Podjął prawdziwą niewzruszoną decyzję, która miała ukształtować jego losy i losy sportu. Postanowił mianowicie zostać nie tylko najlepszym zawodnikiem w druŜynie, ale i najlepszym zawodnikiem na boisku. Aby to osiągnąć, zrobił tak jak wszyscy inni ludzie sukcesu: wyznaczył sobie cel i natychmiast podjął działania, aby go zrealizować. Podczas wakacji poprosił o pomoc trenera druŜyny szkolnej, Cliftona Herringa. KaŜdego ranka o szóstej pan Herring zabierał Michaela swoim samochodem na boisko i ćwiczył z nim bardzo intensywnie. Mniej więcej w tym samym czasie przyszły siatkarz urósł do 6 stóp i 2 cali. Tak bardzo chciał osiągnąć to, co zamierzył, Ŝe często wisiał na poprzeczkach w szkolnej sali gimnastycznej wierząc, Ŝe jeszcze zwiększy wzrost (dowodzi to, jak wspaniałe skutki moŜe ci przynieść „rozciąganie się"). Michael ćwiczył codziennie i został wybrany do szkolnej reprezentacji. Udowodnił to, co ponad

34

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

dziesięć lat później mówił o nim trener „Chicago Bulls", Doug Collins: im cięŜej pracuje podczas treningu, tym więcej wydaje się mieć szczęścia podczas gry. Niektórzy ludzie boją się wyznaczać sobie cele, poniewaŜ sądzą, Ŝe mogą się rozczarować lub doznać niepowodzenia. Nie zdają sobie jednak sprawy z faktu, Ŝe osiągnięcie celu nie jest nawet w połowie tak waŜne, jak jego wyznaczenie, a następnie podjęcie wszelkich moŜliwych działań dla jego realizacji. Wyznaczamy sobie cele po to, aby określić, na czym mamy się skupić, i zmierzać w wybranym kierunku. Właśnie dlatego fakt, czy osiągamy w końcu nasz cel, czy teŜ nie, jest mało waŜny w porównaniu ze zmianami zachodzącymi w naszej osobowości, kiedy działamy dla osiągnięcia wyznaczonych celów. Wybór celu moŜe początkowo wprowadzić jedynie drobne zmiany w twoim Ŝyciu. Ale wyobraź sobie wielki frachtowiec na otwartym morzu. Jeśli kapitan zmieni kurs o kilka zaledwie stopni, nie będzie to początkowo widoczne. Jednak po kilku godzinach lub kilku dniach ta drobna z pozoru zmiana kierunku doprowadzi statek do zupełnie innego miejsca przeznaczenia. Ponad dziesięć lat temu, aby wyjść z dołka, w którym tkwiłem, musiałem wprowadzić wiele zmian kierunku mojego Ŝycia i wyznaczyć sobie wiele celów. Kiedy pracowałem nad ich osiągnięciem (kondycja fizyczna, budowanie pewności siebie i tak dalej), nauczyłem się czegoś nadzwyczajnie waŜnego: sukces zaleŜy od dawania z siebie wszystkiego - i to nie tylko raz na jakiś czas, ale nieustannie. Wszyscy ludzie, którzy odnoszą sukcesy, postanawiają nieprzerwanie się doskonalić. śaden z nich nie zadowoli się robieniem czegoś po prostu dobrze - zawsze chcą robić wszystko jeszcze lepiej. Jeśli przyjmiesz za własną tę filozofię ciągłego doskonalenia siebie i innych, którą nazywam CDSI!(TM), to moŜesz być pewien, Ŝe nie tylko zapewnisz sobie nieprzerwany rozwój w ciągu całego Ŝycia - a to właśnie jest źródłem szczęścia, ale równieŜ odniesiesz sukces. Pamiętaj jednak, Ŝe CDSI! nie znaczy, Ŝe robisz wszystko perfekcyjnie. Nie oznacza teŜ, Ŝe wszystko zmieni się w twoim Ŝyciu na lepsze w jednej chwili. Największe sukcesy odnoszą ci, którzy rozumieją wielką siłę „strategii małych kęsów", którzy nie próbują ugryźć więcej, niŜ potrafią przełknąć za jednym razem. Ludzie ci dzielą wyznaczony sobie cel na małe kawałki, cele pośrednie, które mogą osiągnąć i które doprowadzą ich do celu ostatecznego. Nie wystarczy jednak tylko wyznaczenie sobie celów pośrednich. Musisz uczcić postawienie kaŜdego z tych małych kroków. Doda ci to sił i wyrobi w tobie nawyki, które w końcu zmienią twoje marzenia w rzeczywistość. Oczywiste jest, Ŝe tysiącmilowa podróŜ zaczyna się zawsze od postawienia pierwszego kroku. Często jednak zapominamy o tym, gdy przychodzi do wyznaczania sobie celów.

Aby wyjść z dołka, musisz wytyczyć sobie wiele celów.

35

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Kiedy ostatnim razem pochwaliłeś sam siebie za postawienie drobnego kroku w kierunku celu, który chcesz osiągnąć? Wiele lat temu nie czekałem, aŜ zgubię całe trzydzieści osiem funtów, aby się nagrodzić. Na początku odsunięcie od siebie talerza zjedzeniem było wielkim osiągnięciem! Jeśli na przykład porozmawiasz dzisiaj z pięcioma osobami na temat decyzji, którą chcesz podjąć w sprawie własnej kariery, i od kaŜdej z tych osób uzyskasz informacje, które ci pomogą osiągnąć cel, uczynisz pięć kroków naprzód. Nawet jeśli nie podejmiesz tej decyzji juŜ dzisiaj, będziesz zmierzał w poŜądanym kierunku. Pamiętaj, Ŝe to, co robiłeś w przeszłości, nie determinuje tego, co zrobisz w przyszłości. Jak mówi znane powiedzenie, ty jesteś panem swojego losu, kapitanem swojej duszy. Wszystko zaleŜy od ciebie. Nie zwlekaj z wyznaczeniem sobie celu. Zacznij zmieniać kurs swojego frachtowca juŜ teraz, poniewaŜ niedaleko przed tobą czeka twoja własna przyszłość.

Przyszłość, o którą warto walczyć Co sprawia, Ŝe pewni ludzie, choć boją się i czują się załamani, chcą działać? Dlaczego niektóre jednostki pokonują niewiarygodnie wielkie przeszkody na swojej drodze? Jak udaje im się raz za razem odbijać od czegoś, co inni nazywają dnem klęski? Mają oni przyszłość, o którą warto walczyć - kuszącą przyszłość. Weź za przykład mojego przyjaciela W. Mitchella. W strasznym wypadku motocyklowym uległ cięŜkiemu poparzeniu; objęło ono dwie trzecie jego ciała. Kiedy leŜał w szpitalu, zastanawiał się nad sposobami, które pozwoliłyby mu bez względu na wszystko pomagać ludziom wokół. ChociaŜ jego twarz była jedną wielką raną wierzył, Ŝe jego uśmiech rozjaśni innym świat. Więc się uśmiechał. Wierzył, Ŝe potrafi pomóc innym. Mógł ich wysłuchać i pocieszyć. Więc słuchał. Kilka lat później uległ kolejnemu wypadkowi. Tym razem był to wypadek lotniczy, skutkiem którego został sparaliŜowany od pasa w dół. Czy się poddał? Nie. W szpitalu pracowała piękna pielęgniarka. „Jak mogę się z nią umówić?" - zadał sobie pytanie. Koledzy mówili mu, Ŝe chyba oszalał. MoŜe i zgadzał się z nimi w skrytości ducha. Jednak nie porzucił marzeń. W. Mitchell w tej pięknej kobiecie widział swoją przyszłość. UŜył swojego inteligencji, wielkiego ducha i wspaniałej osobowości i w końcu się z nią oŜenił. Większość ludzi na jego miejscu nawet nie podjęłaby próby. On jednak sięgnął do gwiazd - i na zawsze zmienił swoje Ŝycie. Jak stworzył sobie wymarzoną przyszłość? Wyznaczył cele, które daleko wykraczały poza to, co mógłby osiągnąć. Podjął decyzję, Ŝe bez względu na wszystko zrealizuje swoje zamierzenia. Uwierzył w siebie, dzieląc swój cel na cele pośrednie, małe kroki, które mógł stawiać codziennie, zanim stało się moŜliwe bardziej dynamiczne posunięcie naprzód. Jeśli stawiasz przed sobą prawdziwie inspirujący cel, uwalniasz w sobie siłę, która pozwala ci osiągnąć o wiele więcej, niŜ inni uznaliby za moŜliwe w twoim wypadku. Dajesz sobie niewiarygodnie wielką szansę rozwoju. „Zwycięstwo zaczyna się na starcie. " Stare powiedzenie Kto z nas nie zna ludzi, którzy wydają się nieustannie zagubieni we mgle niepewności. Idą raz w jedną raz w drugą stronę, próbują jednego i niebawem zabierają się za następne. Wchodzą na jakąś drogę, idą nią przez chwilę i zaraz zaczynają kroczyć w przeciwnym kierunku. Dlaczego? Po prostu nie wiedzą czego chcą. Nie moŜesz trafić w cel, jeśli nie wiesz, co nim jest. Musisz więc zacząć marzyć. Jednak jest absolutnie niezbędne, abyś to robił z pełnym skupieniem i koncentracją. Jeśli ograniczysz się tylko do przeczytania tej ksiąŜki, nie przyniesie ci ona wiele dobrego. Musisz przelać swoje marzenia na papier. Usiądź wygodnie gdzieś, gdzie czujesz się bezpiecznie i swobodnie. Poświęć co najmniej pół godziny na odkrycie, czego oczekujesz od Ŝycia, co chcesz mu dać, czym dzielić się z innymi i co stworzyć. MoŜe to być najcenniejsze trzydzieści minut w całym twoim Ŝyciu! Nauczysz się wyznaczać sobie cele i określać rezultaty własnych działań. Wytyczysz mapę dróg, którymi będziesz kroczyć przez Ŝycie. Przemyślisz, dokąd chcesz dojść i co spodziewasz się tam znaleźć.

36

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Pozwól jednak, Ŝe zacznę od ostrzeŜenia: nie ma potrzeby określać granic tego, co moŜliwe. Co zrobiłbyś, gdybyś wiedział, Ŝe na pewno ci się uda? Zastanów się nad tym pytaniem przez chwilę. Gdybyś był całkowicie pewien sukcesu, jakie podjąłbyś działania? Bądź dokładny. Im bardziej szczegółowa będzie twoja odpowiedź, tym więcej zyskujesz siły, aby osiągnąć zamierzone rezultaty. Kiedy będziesz tworzył swoją listę, z pewnością znajdą się na niej rzeczy, o których myślałeś od lat. Będą teŜ i takie, które wcześniej nawet nie przyszłyby ci do głowy. Musisz jednak zdecydować, czego chcesz, poniewaŜ od tego zaleŜy, co osiągniesz. Zanim cokolwiek zdarzy się na świecie, musi najpierw zdarzyć się w twoim umyśle.

śadnych ograniczeń! Na końcu tej ksiąŜki znajdziesz kilka nie zadrukowanych kartek. Wspaniale nadadzą się do wyznaczania celów. Zacznijmy więc: 1. Wyobraź sobie, Ŝe są święta, czas dawania i otrzymywania wspaniałych prezentów. Nie hamuj wyobraźni! Zapisz wszystkie swoje marzenia, co chciałbyś zrobić, co chcesz mieć, kim chciałbyś być i co dać innym. Wyobraź sobie uczucia, ludzi i miejsca, które chciałbyś uczynić częścią własnego Ŝycia. Zrób to juŜ teraz, chwyć ołówek i zacznij pisać. Nie próbuj zastanawiać się, w jaki sposób to osiągniesz. Po prostu zapisz swoje marzenia. Nie ma Ŝadnych ograniczeń. 2. Przeczytaj teraz swoją listę i oceń, kiedy spodziewasz się osiągnięcia kaŜdego z tych celów: sześć miesięcy, rok, pięć lat, dziesięć lat, dwadzieścia lat. Określenie czasu, jaki wyznaczysz sobie na działanie, bardzo ci pomoŜe. ZauwaŜ, jak skonstruowana jest twoja lista. Niektórzy ludzie przekonują się, Ŝe ich lista składa się w większości z rzeczy, które chcą mieć zaraz. Inni dowiadują się, Ŝe ich marzenia są odległe w czasie, umiejscowione w jakimś idealnym świecie samych sukcesów i całkowitego spełnienia. Jednak przejście nawet tysiąca mil musi zacząć się od postawienia pierwszego kroku. Świadomość tego pierwszego kroku jest równie waŜna jak ostatnie kroki. 3. Po wyznaczeniu sobie terminu osiągnięcia kaŜdego celu wyznacz cztery cele, moŜliwe do osiągnięcia jeszcze w tym roku. Wybierz te, na których najbardziej ci zaleŜy, których spełnienie przyniesie ci największą satysfakcję. Na kolejnej kartce zapisz je ponownie i wyjaśnij, dlaczego osiągniesz je bez względu na wszystko. Odpowiedź na pytanie, dlaczego coś zrobisz, jest o wiele waŜniejsza od odpowiedzi na pytanie jak tego dokonasz. Jeśli masz dość przekonujące dlaczego, zawsze odpowiesz na pytanie jak. Pomyśl nie tylko o sobie, ale i o innych w twoim Ŝyciu. W jaki sposób twoja rodzina i przyjaciele skorzystają na tym, Ŝe osiągniesz swój cel? Jeśli znajdziesz dość powodów, by coś zrobić, potrafisz zrobić dosłownie wszystko. 4. Po wykonaniu powyŜszego opisz, jakim człowiekiem będziesz musiał się stać, aby osiągnąć wyznaczone cele. Czy będzie to wymagało więcej uczucia, czy więcej zdecydowania? Czy będziesz musiał wrócić do szkoły? Jeśli na przykład będziesz chciał zostać nauczycielem, opisz cechy osoby, która posiada kwalifikacje, by wpływać na Ŝycie innych.

Ćwicz umysł Jedna z reguł, którymi kieruję się w Ŝyciu, brzmi: Ilekroć wyznaczasz cel, natychmiast podejmij działania, by go wesprzeć. W. Mitchell, kiedy pod jął swoją decyzję o pomaganiu innym, zaczął od uśmiechu. Później od zaproszenia swojej przyszłej Ŝony na randkę. Ale przecieŜ ich romans nie rozwinął się z dnia na dzień. RównieŜ i w twoim wypadku postępy pojawią się stopniowo. Gdybyś był swoim najlepszym przyjacielem, nie krytykowałbyś się za to, Ŝe nie osiągnąłeś wyznaczonego celu w jednej chwili, prawda? I wreszcie pamiętaj ćwiczyć umysł, abyś wiedział, Ŝe twój cel jest czymś rzeczywistym: dwa razy dziennie pomyśl przez kilka minut o swoim celu; wyobraŜaj sobie, Ŝe juŜ go osiągnąłeś. Poczuj przyjemność, dumę i podniecenie płynące z tego spełnienia. Zobacz i usłysz to wszystko w kaŜdym wspaniałym szczególe!

37

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

To fantastyczne uczucie, prawda? Czy wierzysz w to wszystko? Tak? Nie? Tylko trochę? Chciałbym ci udowodnić, Ŝe to prawda, Ŝe to rzeczywiście działa. Wymyśliłem więc rodzaj gry. Jeśli zgodzisz się, by w niej uczestniczyć jeśli zgodzisz się z całą stanowczością stawić czoło wszystkim przeciwnościom - zdobyta nagroda przewyŜszy wszystkie twoje oczekiwania. Czy jesteś gotów? Podejmij więc...

Lekcja jedenasta Dziesięciodniowe wyzwanie Jeśli miałbyś skorzystać tylko z jednego spośród przekazywanych ci w tej ksiąŜce narzędzi, niech będzie to właśnie dziesięciodniowe wyzwanie! To ćwiczenie odmieniło całe moje Ŝycie. W jaki sposób? UmoŜliwiło mi ono przejęcie kontroli nad moim umysłem, nie pozwalając na negatywne myśli. A więc jesteś gotów? Oto reguły gry: 1. W ciągu najbliŜszych dziesięciu dni nie dopuszczaj do siebie Ŝadnych smętnych myśli ani odczuć, Ŝadnych obezwładniających pytań, słów ani metafor. 2. Kiedy złapiesz się na tym, Ŝe koncentrujesz się na czymkolwiek negatywnym - a z pewnością tak będzie - natychmiast zacznij zadawać sobie pytania, które postawiacie na lepszej pozycji. Zacznij od zadawania sobie pytań w sytuacji problemowej (strona 58). 3. KaŜdego ranka tuŜ po przebudzeniu zadawaj sobie pytania poranne (strona 59). TuŜ przed zaśnięciem zadawaj sobie pytania wieczorne (strona 60). To w cudowny wręcz sposób pomoŜe ci poczuć się dobrze. 4. Przez najbliŜsze dziesięć dni skupiaj się wyłącznie na rozwiązaniach, a nie na problemach. 5. Jeśli złapiesz się na bezproduktywnych myślach, pytaniach lub uczuciach, nie potępiaj się za to. Po prostu natychmiast je zmień. Gdybyś jednak mimo wszystko miał skupiać się na czymś negatywnym przez czas dłuŜszy niŜ pięć minut, musisz odczekać do kolejnego ranka i zacząć dziesięciodniowy cykl.

JuŜ od dzisiaj zacznij uŜywać wszystkich narzędzi, które przekazuje ci ta ksiąŜka, abyś w ciągu najbliŜszych dziesięciu dni nie dopuszczał do siebie Ŝadnych niszczących myśli ani emocji. 38

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Celem tego ćwiczenia jest dziesięć kolejnych dni bez Ŝadnych negatywnych myśli. Ilekroć zaczniesz koncentrować się na czymkolwiek negatywnym, musisz zacząć całe ćwiczenie od nowa, bez względu na liczbę dni, w ciągu których wcześniej udawało ci się sprostać dziesięciodniowemu wyzwaniu. Chcę, abyś wiedział, Ŝe siła dziesięciodniowego wyzwania jest naprawdę wielka. Jeśli mu sprostasz, w twoim Ŝyciu pojawi się cała parada korzyści, które nie ustaną wraz z zakończeniem ćwiczenia. Oto tylko niektóre z nich: 1. DostrzeŜesz wszystkie nawyki, które cię wstrzymują. 2. Twój umysł zacznie szukać umacniających cię moŜliwości. 3. Zyskasz nieprawdopodobne wręcz poczucie pewności, kiedy przekonasz się, Ŝe moŜesz odmienić swoje Ŝycie. 4. Wytworzysz w sobie nowe oczekiwania, nowe nawyki i nowe standardy, które pomogą ci rozwinąć się i coraz bardziej cieszyć się Ŝyciem.

39

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Witaj w świecie tych, którzy troszczą się o innych! Kiedy pierwszy raz podjąłem dziesięciodniowe wyzwanie, trwało to zaledwie dwa dni! Jednak poniewaŜ postanowiłem wymagać od siebie więcej i próbować tak długo, aŜ odniosę sukces, stało się ono dla mnie doświadczeniem, które zmieniło całe moje Ŝycie. Wiem więc, Ŝe dzięki odrobinie wytrwałości moŜe ono dać ci tyle wolności, ile dało mnie. Chciałbym teraz rzucić ci zupełnie inne wyzwanie lub moŜe lepiej: zaproszenie. Zaczęliśmy nasze spotkanie w tej ksiąŜce od stwierdzenia, Ŝe najlepszym sposobem rozwiązywania naszych własnych problemów, sposobem na stworzenie sobie szczęścia, jest ofiarowanie pomocy komuś innemu, kto znajduje się w sytuacji gorszej niŜ nasza. Kiedy ludzie mówią mi, jak trudne jest Ŝycie, jak olbrzymie i niemoŜliwe do rozwiązania są ich problemy, przede wszystkim pomagam im przerwać ten negatywny wzorzec myślenia. Proszę ich, by na dzień lub dwa zapomnieli o swoich problemach, poszukali kogoś, kto znalazł się w trudniejszej niŜ oni sytuacji, {pomogli mu poczuć się choć trochę lepiej. Ta rada spotyka się często ze spojrzeniem, które mówi: „Nie znajdę nikogo, kto miałby większe problemy niŜ ja." Ale to oczywiście nigdy nie jest prawda. Jeśli straciłeś pracę, poszukaj małŜeństwa, które straciło dziecko. Jeśli ledwie moŜesz związać koniec z końcem, znajdź tych, którzy bez dachu nad głową, z trudem potrafią przeŜyć do następnego dnia. Jeśli rozpaczasz, Ŝe nie dostałeś awansu w pracy, popatrz na tych, którzy chronią się przed zimnem i deszczem, a od całkowitego głodu ratują ich jedynie posiłki w kuchniach dla bezdomnych. Wtedy zrozumiesz, ile masz w Ŝyciu szczęścia. Najprawdopodobniej jest więcej ludzi z problemami znacznie powaŜniejszymi od twoich. Udzielenie im pomocy pomoŜe równieŜ tobie, i to na co najmniej dwa sposoby: (1) Nabierzesz dystansu do własnych problemów. CięŜar, który dźwigasz, pewnie wyda się lŜejszy. Zrozumiesz, Ŝe zawsze jest sposób, by zmienić coś na lepsze. (2) Nawet jeśli nie „rozwiąŜesz" swojego problemu, nawet jeśli wszystkim, co zrobisz, będzie niesienie otuchy komuś innemu, nauczysz się, Ŝe nie moŜna dać komuś czegoś, nie otrzymując w zamian wielokrotnie więcej. Nie mówię tu o wynagrodzeniu za twoją pomoc. Nagrodą, o której myślę, jest dotarcie do najgłębszej z ludzkich potrzeb: potrzeby wkładu w Ŝycie innych. Dając coś innym bez oczekiwania czegokolwiek od nich, doznasz największej dostępnej człowiekowi radości i spełnienia. Jak więc masz to zrobić? Czy to trudne? Nic podobnego! W ciągu najbliŜszych dwudziestu czterech godzin - a co najwyŜej w ciągu najbliŜszego tygodnia - daj komuś zupełnie nieznajomemu „trochę" wsparcia, udziel mu „niewielkiej" pomocy. MoŜe juŜ jutro będziesz mógł sprawdzić adres jakiegoś domu starców albo szpitala. W drodze z pracy do domu, zamiast stać w korkach, mógłbyś wpaść tam na chwilę, zapytać personel, komu z pacjentów od dawna nie składano Ŝadnych wizyt. A moŜe spotkasz się z kimś, kto nie ma rodziny. Kiedy przedstawisz się temu komuś, przywitaj się szerokim uśmiechem. A jeśli on będzie tak samo szczęśliwy z powodu twojej wizyty jak ty, uściskaj go serdecznie. Spędźcie razem kilka godzin, po prostu rozmawiając, Dowiedz się, kim jest, co robił i robi w swoim Ŝyciu. Jak sądzisz, w jaki sposób pomogłoby to samotnej duszy, gdyby zainteresował się nią ktoś całkiem nieznajomy? W jaki sposób pomogłoby to tobie? Skorzystałbyś na tym w co najmniej jeden sposób: przypomniałbyś sobie, kim jesteś i o co naprawdę chodzi w twoim Ŝyciu. Zaspokoiłbyś najszlachetniejszą i najwaŜniejszą ludzką potrzebę -potrzebę więzi z innymi ludźmi. Odmieni cię to całkowicie. Nie Ŝałuj więc swojego czasu ... i podaruj sobie to, co przychodzi tylko do tych, którzy dają nie oczekując niczego w zamian. Teraz, kiedy nasz wspólny czas dobiega końca, chciałbym poprosić cię o przysługę. Obiecaj mi, Ŝe zadbasz o siebie. Im będziesz szczęśliwszy, tym hojniej będziesz mógł dać innym. Albo jeszcze lepiej, zrób coś więcej, niŜ trzeba, by o siebie dobrze dbać. Stwórz sobie niezwykłe Ŝycie - dodaj do zwykłego odrobinę miłości, zaangaŜowania i poświęcenia.

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

I napisz, proszę, by mi opowiedzieć, co w tej ksiąŜce pomogło ci odmienić Ŝycie własne i innych. Z niecierpliwością będę czekał na dzień, kiedy być moŜe się spotkamy. „Niech droga wychodzi ci na spotkanie. Niech wiatry zawsze wieją w plecy. Niech słońce ogrzewa ci twarz swoim ciepłem. Niech deszcze łagodnie roszą twoje poła i - dopóki znów się nie spotkamy - niech Bóg osłania cię swoimi dłońmi." Stare irlandzkie błogosławieństwo Do zobaczenia i niech cię Bóg błogosławi!

Anthony Robbins

41

Anthony Robbins

LISTY OD PRZYJACIELA

Epilog Więcej o poruszanych tu problemach znajdziesz w bestsellerze Anthony'ego Robbinsa Obudź w sobie olbrzyma. Zwróć szczególnie uwagę na następujące rozdziały: Decyzje: Droga ku potędze Systemy przekonań: Siła tworzenia i siła niszczenia Jak zdobyć to, czego chcesz Odpowiedzią są pytania Słownictwo sukcesu Przetnij zasieki, zburz mury, zerwij więzy i tanecznym krokiem zmierzaj do sukcesu: Siła metafor Cudowna obsesja - jak stworzyć nieodpartą przyszłość Dziesięciodniowe wyzwanie Jeśli chcesz dowiedzieć się, jak zmienić sposób odŜywiania się i zyskać przy tym energię, przeczytaj, proszę, rozdział dziesiąty {Energia - paliwo doskonałości) ksiąŜki Anthony'ego Robbinsa Nasza moc bez granic.

Słowo o autorze Anthony Robbins poświęcił ponad połowę swojego Ŝycia, pomagając innym ludziom odkryć i rozwinąć tkwiące w nich wyjątkowe siły i zdolności. UwaŜany za czołową postać w nauce o psychologii zmian, Robbins jest twórcą i prezesem zarządu Anthony Robbins Companies, organizacji zajmujących się badaniem problemów bezpośrednio związanych z rozwojem ludzkiej osobowości, a takŜe pomocą ludziom w osiąganiu osobistej i zawodowej doskonałości. Anthony Robbins to jeden z najwyŜej cenionych doradców szefów takich firm, jak IBM, AT&T, American Express, McDonnell-Douglas, a takŜe Armii Stanów Zjednoczonych. Ściśle współpracuje z zespołami trenerskimi zawodowych druŜyn sportowych, potęg tej miary co Los Angeles Dodgers, Los Angeles Kings, oraz sportowcami, którzy zdobywali olimpijskie laury. Jest doradcą wielu największych postaci na scenie polityki i biznesu, a takŜe głównym konsultantem władz czwartego co do wielkości miasta Anglii, Sheffield. Wielką pasję Robbinsa stanowi ulepszanie świata poprzez pomaganie pojedynczym ludziom w osiąganiu ich celów - od polepszenia relacji rodzinnych, poprzez pozbycie się problemów emocjonalnych bądź finansowych, po przyczynianie się do poprawy losu całych społeczności. Przez lata poświęcał własną energię i pieniądze najbardziej potrzebującym, a w roku 1991 załoŜył organizację charytatywną, by wspierać najuboŜsze dzieci, bezdomnych, starców i więźniów. Anthony Robbins ma trzydzieści pięć lat. Mieszka z Ŝoną i dziećmi w Del Mar w Kalifornii.

Fundacja Anthony'ego Robbinsa Fundacja Anthony'ego Robbinsa jest instytucją charytatywną powołaną po to, by polepszyć jakość Ŝycia dzieci, ludzi bezdomnych, więźniów i starców. Fundacja dostarcza tym waŜnym członkom naszego społeczeństwa inspiracji, wykształcenia oraz szkolenia słuŜącego ich rozwojowi. Spełnienie marzeń Fundacja jest spełnieniem marzeń Ŝyciowych Antiiony'ego Robbinsa. Od osiemnastego roku Ŝycia zajmował się działalnością filantropijną. Udzielał się w Armii Zbawienia w nowojorskich dzielnicach południowego Bronxu i Brooklynu. Pracował wśród bezdomnych na Hawajach i w okolicach San Diego. (Robbins ma teŜ swój osobisty wkład w powołanie agencji świadczeń socjalnych San Diego's North County.) Stypendium dla mistrzów doskonałości Jedną z najwspanialszych form działalności Fundacji jest program stypendiów dla mistrzów doskonałości. W 1991 roku Anthony Robbins odwiedził pewną szkołę podstawową w Houston w Teksasie. Tak bardzo ujęli go wtedy jej uczniowie i nauczyciele, Ŝe zobowiązał się pokrywać całkowite koszty kształcenia wszystkich tych uczniów klasy piątej (skończą oni szkołę średnią w 1999 roku), którzy utrzymają średnią ocen cztery, będą się zachowywać zgodnie z zasadami doskonałości osobistej i naukowej oraz poświęcą około czterdziestu trzech godzin rocznie na pomoc innym. Wdzięczni uczniowie postanowili pomagać sami sobie - nie tylko w nauce. Pracują jako ochotnicy w szpitalach, domach pomocy i schroniskach dla bezdomnych oraz biorą udział w wielu przedsięwzięciach filantropijnych. The „Basket Brigade" Dla upamiętnienia szczodrości amerykańskiego społeczeństwa dzięki której rodzina jego godnie uczciła Święto Dziękczynienia, kiedy miał on jedenaście lat, Anthony Robbins co roku w dniu tego święta razem z rodziną i przyjaciółmi obdarzał tych, którzy tego najbardziej potrzebowali. Od załoŜenia Fundacji w 1991 roku -jednym z jej największych osiągnięć było to, Ŝe potrafiła zmienić tę tradycję Robbinsa w ogólnokrajowy ruch zwany „brygadą koszykową". Dzięki wysiłkom wielu ochotników brygada dostarcza poŜywienie, ubranie i inne dobra ludziom w potrzebie. Tylko w 1993 roku „brygada koszykowa" dotarła do stu tysięcy rodzin w ponad czterystu społecznościach lokalnych całych Stanów Zjednoczonych i Kanady. Wezwanie śycie jest darem i ci z nas, którzy mają odpowiednie uzdolnienia, muszą pamiętać, Ŝe winniśmy coś z tego zwrócić innym. Twoja pomoc, zarówno finansowa, jak i bezpośrednia, moŜe przyczynić się do zmiany na lepsze. Proszę, przyłącz się do nas i zobowiąŜ do pomagania tym, którym zabrakło szczęścia, by w pełni korzystać z Ŝycia. Zadania Fundacji wypełniane są poprzez programy opisane powyŜej i wiele innych działań. Ci, którzy chcieliby uzyskać więcej informacji na temat Fundacji, mogą napisać na adres: The Anthony Robbins Foundation,

9191 Towne Centrę Drive, Suitę 600 San Diego, California 92122. Telefon 800-554-0619. Fundacja Anthony'ego Robbinsajest instytucją niedochodową zwolnioną od podatków.

Świadczenia na jej rzecz mogą być potrącone od podatków.

O przedsiębiorstwach Anthony'ego Robbinsa Anthony Robbins Companies to grupa kilkunastu przedsiębiorstw, które łączy wspólny cel: wszystkie one pomagają podnieść jakość Ŝycia jednostkom i organizacjom, prawdziwie sobie na to zasługującym. Dzięki oferowanym najnowszym technikom kierowania ludzkimi zachowaniami i emocjami, ARC pozwalają ludziom odkryć i wykorzystać siłę, tkwiącą w nieograniczonych moŜliwościach wyboru. PoniŜsza lista obejmuje niektóre tylko przedsiębiorstwa, mogące słuŜyć pomocą tobie i twojemu przedsiębiorstwu. Pełną listę i obszerniejsze informacje uzyskasz telefonicznie: (800) 445-8183. Robbins Research International, Inc. To badawcze i rynkowe ramię przedsiębiorstw Anthony'ego Robbinsa przeprowadza seminaria dla jednostek i przedsiębiorstw na całym świecie. Tematy seminariów obejmują podnoszenie sprawności działania, mistrzostwo finansowe, techniki negocjacji oraz restrukturyzację przedsiębiorstwa. Jedną z najpopularniejszych form szkolenia oferowanych przez RRI jest działający cały rok Uniwersytet Mistrzostwa. Ten trzyczęściowy kurs przekazujący wiedzę, która wybiega w dwudziesty pierwszy wiek, prowadzony jest przez nauczycieli o najwyŜszych kwalifikacjach w najbardziej ekskluzywnych miejscach na całym świecie. Wśród wykła dowców znajdują się generał Norman Schwarzkopf (przywództwo), dr Deepak Chopra (zdrowie fizyczne i psychiczne), Peter Lynch i Sir John Templeton (finanse). Słuchaczami Uniwersytetu byli juŜ mieszkańcy czterdziestu dwóch krajów. Anthony Robbins & Associates Ta sieć franchisingu i dystrybucji organizuje seminaria multimedialne zarówno dla małych grup uczestników, jak i dla zespołów przedsiębiorców w całym świecie. Uczestnictwo w tej sieci dystrybucyjnej stwarza ci moŜliwość odgrywania przewodniej roli w rozwoju i doskonaleniu zawodowym członków twego środowiska. Anthony Robbins & Associates dostarcza materiały szkoleniowe i wizualne oraz stałą pomoc w rozwijaniu przedsiębiorczości w istotny sposób odmieniającej Ŝycie twoje i innych. Robbins Success Systems (™) Robbins Success Systems (RSS) zaopatruje członków korporacji Fortune 1000 w specjalnie dostosowane do ich potrzeb systemy zarządzania oraz szkolenia w zakresie komunikowania się i pracy zespołowej. Działanie zespołu RSS obejmuje wstępną ocenę sytuacji, przeszkolenie oraz ocenę po wprowadzeniu programu i późniejszą pomoc. Programy RSS, dostosowane za kaŜdym razem do indywidualnych potrzeb odbiorcy, stają się katalizatorami stałego i nie wygasającego polepszania jakości Ŝycia pracowników przedsiębiorstw na całym świecie. Fortune Practice Management Agencja ta świadczy usługi w pełnym zakresie dla pracowników słuŜby zdrowia, dostarczając im strategii i wsparcia w działaniach skierowanych na poprawę jakości i zyskowności prowadzonej przez nich praktyki. Fortune Practice Management skupia się na dokonaniu istotnej zmiany w jakości usług leczniczych i w jakości Ŝycia swych klientów. Tony Robbins Productions Tony Robbins Productions to przedsiębiorstwo produkujące programy telewizyjne, którego głównym celem jest opracowanie najwyŜszej jakości marketingowych „infomercjali", nadawanych w ogólnokrajowych programach telewizyjnych. TRP współuczestniczyło w opracowaniu wielu z najwyŜej ocenianych materiałów reklamowych. Specjalizuje się w dostosowaniu programów reklamowych do szczególnych wymagań róŜnych kręgów odbiorców.

44

Namale Plantation Resort Od wielu lat rodzina Robbinsów wyjeŜdŜa na wyspę FidŜi, cudownie kolorową krainę, dla której mieszkańców najwyŜszą wartością jest szczęście. Teraz i ty moŜesz zatrzymać się w prywatnym raju Robbinsów, słynnym uzdrowisku Namale Plantation Resort. Czekają na ciebie pierwotne, nieskalane plaŜe, rafy koralowe, gejzery i wodospady. MoŜesz się wylegiwać na piasku, oddawać nurkowaniu, nartom wodnym, jeździectwu, grze w tenisa, koszykówkę i siatkówkę. MoŜesz ochłodzić swe ciało strumieniami wody z wodospadów, słuchać muzyki i cieszyć się gościnnością pełnych serdeczności mieszkańców wyspy. Tylko dwadzieścia osób moŜe jednocześnie korzystać z tego cudownego, tropikalnego zakątka. Po pobycie na Namale zmieni się całkowicie twój obraz świata i na siebie samego będziesz patrzeć innym spojrzeniem. Jeśli chciałbyś się tam wybrać, zatelefonuj pod numer 011-679-850-435 bądź teŜ skontaktuj się z którymś z biur podróŜy w sprawie bliŜszych informacji i zarezerwowania sobie miejsc. Pełną listę usług świadczonych przez Anthony Robbins Companies uzyskasz, telefonując pod numer (800) 445-8183.