Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności z biologi...
54 downloads
95 Views
747KB Size
Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności z biologii w szkole ponadgimnazjalnej
część III
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 1. (2pkt) Na rysunkach przedstawiono trzy sposoby połączeń naczyń włosowatych. Strzałki obrazują kierunek przepływającej przez nie krwi, natomiast cyfry – odpowiednie naczynia doprowadzające i odprowadzające krew.
a) Wskaż połączenie (spośród A, B, C), występujące w ciałku nerkowym oraz podaj nazwę tego typu połączenia. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… b) Podaj, w którym naczyniu (1 czy 2) we krwi przepływającej przez ciałko nerkowe znajduje się mniejsza zawartość związków azotowych - zbędnych produktów przemiany materii. Wybór uzasadnij jednym argumentem. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 2. (2pkt) Poniżej przedstawiono reakcje zachodzące w czasie wymiany gazowej w organizmie człowieka (w płucach i tkankach innych narządów organizmu). A. B. C. D. E.
H – HbCO2 + O2 HbO2 + CO2 + H+ + HbO2 + CO2 + H H – HbCO2 + O2 H2CO3 H2O + CO2 H2O + CO2 H2CO3 + H2CO3 H + HCO3-
Zaznacz dwie reakcje zachodzące w trakcie wymiany gazowej w płucach.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 3. (3pkt) Na poniższych schematach przedstawiono dwa rodzaje naczyń krwionośnych: A – tętnicę, B – żyłę.
a) Skonstruuj tabelę, w której porównasz cechy budowy tętnicy i żyły pod względem: elementów je budujących (obecne, brak), podpisanych na rysunku oraz grubości ścian naczyń (cienkie, grube).
b) Wyjaśnij, jaki jest związek między grubością ścian tętnic a pełnioną przez nie funkcją. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ Zadanie 4. (1pkt) Zaznacz prawidłową odpowiedź. Najszybciej krew płynie w: A. żyłach B. tętnicach C. naczyniach włosowatych D. żyłach i tętnicach
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 5. (2 pkt) Na wykresie przedstawiono zapis pracy serca (krzywa EKG) zdrowego człowieka mierzony w czasie spoczynku.
a) Załamki P, QRS oraz T przyporządkuj odpowiednio poniższym opisom. I.
Jest efektem depolaryzacji włókien mięśniowych w komorach w początkowym okresie skurczu komór. Pokrywa się z repolaryzacją przedsionków powstającą tuż przed ich rozkurczem ……….
II.
Jest efektem depolaryzacji włókien mięśniowych w przedsionkach bezpośrednio przed ich skurczem ……….
III.
Oznacza szybką repolaryzację włókien mięśniowych w komorach występującą bezpośrednio przed rozkurczem komór ……….
b) Prawidłowy rytm serca to rytm zatokowy , podczas którego węzeł zatokowo - przedsionkowy generuje impulsy nerwowe z częstością 60-100 pobudzeń na min. w czasie spoczynku. Częstość akcji serca powyżej 100 / minutę określana jest mianem tachykardii. Określ, jak zmienią się odległości pomiędzy załamkami przedstawionymi na powyższym wykresie (zmniejszą się, czy zwiększą), u pacjenta chorującego na tachykardię. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 6. (2 pkt) Analizując kolejne rysunki określ, w jakiej sytuacji (rysunek A), oraz wyjaśnij, w jaki sposób (rysunki B, C, D) dochodzi do powstania konfliktu serologicznego.
................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ Zadanie 7. (3 pkt) Choroby układu krążenia są przyczyną dużej liczby zgonów w Polsce. Najczęściej występujące to: miażdżyca tętnic, choroba nadciśnieniowa, zawał serca. Podaj, wpisując do tabeli, po jednej, różnej przyczynie wywołanej niewłaściwym postępowaniem człowieka, która doprowadza do powstawania każdej z wymienionych chorób. Choroba Miażdżyca tętnic Choroba nadciśnieniowa Zawał serca
Przyczyna
Postępowanie człowieka
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 8. (3 pkt) Na schemacie przedstawiono mechanizm krzepnięcia krwi z zaznaczonymi miejscami działania jonów Ca2+ oraz heparyny. W miejsca A i B wpisz nazwy właściwych substancji.
a) W miejsca A, B i C wpisz nazwy substancji, będących produktami kolejnych przemian przedstawionego procesu. A ……………………………………………………….. B ……………………………………………………….. C ……………………………………………………….. b) Określ rolę jonów wapnia oraz heparyny w procesie przedstawionym na schemacie. Rola Ca2+ ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Rola heparyny ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 9. (2 pkt) W tabeli przedstawiono kilka informacji dotyczących układu krążenia człowieka. Jeżeli stwierdzenie jest prawdziwe wpisz literę P we właściwym miejscu tabeli, jeżeli fałszywe literę F.
A. B. C. D.
Stwierdzenie Sieć naczyń krwionośnych w organizmie człowieka tworzy dwa obiegi krwi. Krew powracająca z tkanek i narządów do serca zawsze jest pozbawiona tlenu. Żyły płucne prowadzą krew utlenowaną z płuc do lewego przedsionka. Naczynia włosowate są cienkościennymi przewodami rozmieszczonymi w tkankach łączącymi zwykle tętnice z żyłami.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
P/F
Zadanie 10. (2 p) Tabela zawiera wyniki badań moczu dwóch pacjentów. Wyniki badań moczu białko (mmol / dm3) glukoza (mmol / dm3) mocznik (mmol / dm3) pH moczu bakterie (szt. / dm3)
Pacjent A 115 0 4,5 6,0 nieliczne
Pacjent B 0 10,1 3,9 6,5 nieliczne
Norma 0 0,06 2,5 - 6,5 5,7 – 6,7 pojedyncze
Na podstawie analizy wyników badań moczu wskaż choroby, na jakie mogą cierpieć pacjenci. W każdym przypadku odpowiedź uzasadnij. Pacjent A ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Pacjent B ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 11. (2 pkt) Poniżej podano przykłady różnych mechanizmów mających wpływ na obronę organizmu przed patogenami. Zaznacz wszystkie te mechanizmy, które decydują o odporności swoistej organizmu. A. B. C. D. E.
Wytwarzanie przeciwciał. Występowanie barier ochronnych, np. naskórek. Namnażanie się limfocytów B oraz T. Obecność w płynach ciała substancji bakteriobójczych, np. lizozymu. Wytwarzanie interferonu.
Zadanie 12. (1 pkt) Na rysunku przedstawiono gospodarkę wodno – mineralną ryby.
Określ środowisko życia (morskie, czy słodkowodne) ryby przedstawionej na rysunku. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem, uwzględniając mechanizm osmoregulacji ryby. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 13. (3 pkt) Tabela przedstawia zmiany zawartości wybranych substancji w moczu przepływającym przez nefron. Części nefronu Glukoza (g) Mocznik (g) Chlorek Woda (dm3) sodu (g) Kłębuszek nerkowy 120 30 1500 170 Pętla nefronu 0 30 100 20 Kanalik kręty dalszy 0 30 5 5 Kanalik zbiorczy 0 30 5 1 a) Wyjaśnij przyczynę zmian zawartości chlorku sodu i wody w poszczególnych częściach nefronu. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… b) Narysuj wykres słupkowy ilustrujący zmiany zawartości wody w przepływającym przez nefron moczu.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 14. (1 pkt) Na schemacie przedstawiono budowę układu krążenia płaza. Strzałkami zaznaczono kierunek krążenia krwi.
Podaj, na podstawie schematu, jaki rodzaj krwi (bogata w tlen, bogata w dwutlenek węgla czy mieszana) wpływa do prawego przedsionka serca płaza. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem. …………………………………………………………………………………………………............ …………………………………………………………………………………………………............ …………………………………………………………………………………………………............ …………………………………………………………………………………………………............ Zadanie 15. (3 pkt) Na schemacie przedstawiono trzy drogi transportu wody przez komórki korzenia, oznaczone cyframi 1, 2 i 3.
Przyporządkuj rodzajom transportu: transport apoplastyczny, transport symplastyczny cyfry od 1 do 3. transport apoplastyczny ……………………. transport symplastyczny …………………….
a)
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
b)
Podaj, na podstawie rysunku, jedną cechę wspólną oraz jedną cechę różniącą transport oznaczony cyfrą 2 i transport oznaczony cyfrą 3.
Cecha wspólna …………………………………………………………………………………………………............ …………………………………………………………………………………………………............ Cecha różniąca …………………………………………………………………………………………………............ …………………………………………………………………………………………………............
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego