biologia 5

Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności z biologii w szkole ponadgimnazjalnej

część V

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zadanie 1. 1 pkt. Zaznacz rysunek prawidłowo obrazujący działanie synapsy chemicznej. Swój wybór uzasadnij jednym argumentem.

………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 2. 1 pkt. Na poniższym schemacie przedstawiono podział układu nerwowego z zastosowaniem dwóch kryteriów.

Określ kryteria A i B, na podstawie których dokonano podziału układu nerwowego na powyższym schemacie. Kryterium A ………………………………………………………………………………………………………… Kryterium B ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 3. 2 pkt. Rysunek przedstawia w sposób uproszczony przekrój przez rdzeń kręgowy człowieka.

a)

Zaznacz strzałkami kierunek przewodzenia impulsów nerwowych (do i od rdzenia) przez korzonki brzuszne i grzbietowe.

Wyjaśnij, jaka jest różnica między budową histologiczną istoty szarej i białej rdzenia kręgowego. ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………

b)

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zadanie 4. (2 pkt.) Na rysunkach przedstawiono zmiany zachodzące w strukturze oka oznaczonej literą A, podczas oglądania przedmiotów z różnej odległości.

Podaj nazwę elementu budowy oka oznaczonego literą A, oraz określ jego rolę w powstawaniu obrazu na siatkówce przedmiotów oglądanych z różnej odległości. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 5. 1 pkt. Zestaw prawidłowo odpowiedź z kolumny B z opisem z kolumny A. 1. 2. 3. 4.

1.....................

A Reguluje średnicę otworu, przez który wpada światło. Okolica najostrzejszego widzenia. Błona światłoczuła oka. Uczestniczy w dostarczaniu składników odżywczych 2......................

B A. B. C. D. E. F.

spojówka naczyniówka nerw wzrokowy tęczówka plamka żółta siatkówka

3.........................

4...........................

Zadanie 6. 1 pkt. Do korekcji wad narządu wzroku stosuje się m.in. różne rodzaje soczewek, np. rozpraszające, skupiające, cylindryczne. Na rysunku przedstawiono gałkę oczną z widoczną wadą wzroku. Linią przerywaną zaznaczono kształt gałki, jaki powinien być w przypadku oka miarowego.

Który rodzaj soczewek, spośród wyżej wymienionych należy zastosować w przypadku wady wzroku przedstawionej na schemacie. Wybór uzasadnij jednym argumentem. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zadanie 7. 1 pkt. Uporządkuj kierunek przebiegu bodźca akustycznego, wpisując w wyznaczone miejsca cyfry odpowiadające odpowiednim strukturom budowy ucha. 1. Kosteczki słuchowe; 2. Ośrodki słuchowe w korze mózgowej; 3. Nerw ślimakowy; 4. Okienko owalne ślimaka; 5. Błona bębenkowa; 6. Małżowina uszna; 7. Narząd spiralny Cortiego; 8. Przewód słuchowy zewnętrzny _____

_____

5

____

_____

____

3

____

Zadanie 8. 2 pkt. W pewnym doświadczeniu dotykano lekko powierzchni języka (w wielu miejscach) wacikami namoczonymi w słabym roztworze cukru i w słabym roztworze octu. Sformułuj problem badawczy oraz przedstaw hipotezę badawczą do tego doświadczenia. Problem badawczy ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Hipoteza badawcza ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 9. 1 pkt. Połącz w pary gruczoł z właściwym dla niego hormonem. 1. tyroksyna 2. glukagon 3. androgeny 4. oksytocyna 5. parathormon 1 …….

2 …….

a. trzustka b. jądra c. tarczyca d. przytarczyce e. podwzgórze 3 …….

4 …….

5 …….

Zadanie 10. 2 pkt. Oceń poprawność poniższych stwierdzeń, wpisując obok nich litery: P – prawda lub F – fałsz. A. Podwyższenie stężenia glukozy we krwi pobudza komórki  do produkcji i wydzielania insuliny do krwi. B. Insulina pobudza wątrobę do magazynowania glukozy pod postacią glikogenu. C. Obniżenie stężenia wapnia we krwi pobudza produkcję i wydzielanie kalcytoniny. D. Androgeny u kobiet produkowane są przez jajniki i korę nadnerczy.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zadanie 11. 2 pkt. Na schematach przedstawiono wpływ hormonów sterydowych (A) i peptydowych (B) na funkcjonowanie komórek.

A.

B.

Podaj, na podstawie schematów, dwie różnice w sposobie działania hormonów sterydowych i peptydowych w komórkach. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 12. 2 pkt. Na schemacie przedstawiono współdziałanie przysadki oraz tarczycy w wydzielaniu hormonów.

a) Wyjaśnij, na czym polega mechanizm sprzężenia zwrotnego w regulacji wydzielniczej przysadki oraz tarczycy. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… b) Podaj nazwy hormonów przysadki oraz tarczycy, które oznaczono na schemacie jako X i Y. ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Zadanie 13. 2 pkt. Na schemacie przedstawiono mechanizm regulacji hormonalnej procesów zachodzących w jądrach.

a) Uzupełnij schemat wpisując w kółka znak „+” oznaczający pobudzanie lub znak „-” oznaczający hamowanie. b) Podaj pełne nazwy hormonów wydzielanych przez przysadkę, oznaczonych na schemacie jako FSH i LH. …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… Zadanie 14. 2 pkt. Hartowanie skóry ma na celu usprawnienie jej czynności termoregulacyjnych. Hartująco na skórę wpływa zimna woda po ciepłej kąpieli, obmywanie karku chłodną wodą a także różnego rodzaje masaże. Podaj nazwę elementu budowy skóry, którego działanie może być usprawnione przez hartowanie oraz wyjaśnij rolę tego elementu w procesie termoregulacji. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… Zadanie 15. 1 pkt. Uzasadnij słuszność stwierdzenia: Skóra jako organ działa przeciwkrzywicznie. W uzasadnieniu posłuż się jednym argumentem. ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego