Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności z biologi...
54 downloads
93 Views
371KB Size
Zadania sprawdzające wiedzę i umiejętności z biologii w szkole ponadgimnazjalnej
część VII
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 1. 1 pkt. Na schemacie przedstawiono strukturę ekosystemu.
Określ kryteria A i B, według których dokonano podziału elementów składających się na ekosystem. ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 2. 2 pkt. Na schemacie przedstawiono krążenie azotu w przyrodzie.
Podaj nazwę bakterii przeprowadzających proces oznaczony jako X na schemacie oraz określ ich jedno znaczenie w przyrodzie. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 3. 2 pkt. Koźlarz babka jest grzybem mikoryzowym związanym z brzozą, występującym głównie w lasach liściastych. Goryczak żółciowy rośnie jako saprofit w lasach sosnowych i świerkowych. Podaj po jednym źródle związków organicznych dla każdego z wymienionych w tekście grzybów. ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 4. 1 pkt. Naukowcy zbadali dwie populacje tego samego gatunku roślinożercy, zasiedlające podobne ekosystemy leśne. Pierwsza (A), zasiedlająca obszar leśny o powierzchni 100 ha, liczyła 100 osobników, druga (B) natomiast 120 osobników i zasiedlała kompleks leśny o powierzchni 200 ha. Wskaż, w której populacji konkurencja wewnątrzgatunkowa będzie słabsza i uzasadnij swój wybór jednym argumentem. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................
Zadanie 5. 1 pkt. Zaznacz na schemacie nazwę grupy organizmów (spośród 1 - 3) posiadających największą ilość energii zawartej w biomasie. Odpowiedź uzasadnij jednym argumentem.
Uzasadnienie: ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 6. 1 pkt. W dwóch antagonistycznie oddziałujących na siebie populacjach samoregulacja ich liczebności odbywa się na drodze sprzężenie zwrotnego. Uzupełnij poniższy schemat wstawiając w odpowiednie miejsca znaki + oraz – tak, aby mógł on obrazować to zjawisko.
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 7. 2 pkt. Na poniższym schemacie przedstawiono zależności występujące pomiędzy organizmami w pewnej biocenozie. D
F
C
A
E
B
rośliny
a) Zaznacz pojęcie, które najlepiej odpowiada przedstawionemu wyżej schematowi. Wybór uzasadnij jednym argumentem. A. łańcuch spasania B. obieg materii C. sieć pokarmowa D. łańcuch detrytusowy ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… b) Podaj oznaczenia literowe organizmów należących tylko do jednego poziomu troficznego, które mogą konkurować ze sobą o pokarm. …………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 8. 2 pkt. W wykropkowane miejsca wpisz cyfry, które odpowiadają poniższym wyrażeniom: 1) produktywność pierwotna, 2) produktywność wtórna, 3) biom, 4) klimaks, 5) sukcesja wtórna A. ostateczna postać ekosystemu, która wykształca się w określonych warunkach klimatyczno -ekologicznych, B. przyrost biomasy autotrofów w jednostce czasu, C. zespoły ekosystemów określonego obszaru geograficznego, D. przyrost biomasy heterotrofów w jednostce czasu, E. rozwijanie się biocenozy na terenie zajętym wcześniej przez inną biocenozę. A ….
B ….
C….
D ….
E ….
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 9. 2 pkt. Oceń poprawność poniższych stwierdzeń, wpisując obok nich litery: P – prawda lub F– fałsz. Lp. Definicja A. Protokooperacja to rodzaj neutralnego współżycia organizmów, w których jeden organizm nie wywiera ani pozytywnego ani negatywnego wpływu na inny organizm B. Komensalizm to rodzaj antagonistycznego współżycia organizmów, w którym jeden organizm zabija i zjada drugi organizm C. Mutualizm jest to współżycie dwóch organizmów z obopólną korzyścią niezbędną do ich przeżycia D. Konkurencja międzygatunkowa ma miejsce, gdy nisze ekologiczne dwóch różnych gatunków pokrywają się E. Amensalizm to typ współżycia, w wyniku którego populacja jednego gatunku hamuje rozwój drugiej populacji sama nie podlegając jej wpływom
P/F
Zadanie 10. 1 pkt. Sukcesja ekologiczna jest to następowanie po sobie faz rozwojowych danego ekosystemu, w wyniku zmieniających się abiotycznych i biotycznych czynników środowiskowych. Sukcesja pierwotna rozpoczyna się na terenie nie zajętym wcześniej przez żadną biocenozę, a więc na podłożu całkowicie abiotycznym, np. nagiej skale. W jej efekcie powstaje nowy jakościowo ekosystem, zasiedlony przez organizmy żywe. Uporządkuj poniżej wymienione stadia sukcesji ekologicznej pierwotnej (wpisując cyfry od 1 do 5), tak, aby odzwierciedlały prawidłową kolejność jej etapów. ….. migracyjne ….. konkurencyjne ….. zasiedlające ….. pionierskie ….. stabilizacji
Zadanie 11. 2 pkt. Na podstawie tekstu wymień dwie przyczyny zmniejszania się liczebności fok. Foki szare, ozdoba bałtyckiej fauny, są zagrożone. Mimo ochrony jest ich coraz mniej. Czy skazane są na całkowitą zagładę, odpowie czas, a zadecyduje czystość mórz, objętość pokarmu i inny niż dotychczas stosunek człowieka do tych – i wszystkich innych – ssaków, których domem i żywiołem są wody mórz. ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 12. 2 pkt. Na rysunku przedstawiono budowę liścia roślin światłolubnych (A) i cieniolubnych (B).
Wskaż jedną cechę w budowie liści przedstawionych na rysunku, będącą wyrazem przystosowania tych roślin do różnych warunków oświetlenia oraz wyjaśnij znaczenie adaptacyjne tej cechy. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 13. 1 pkt. Na wykresie przedstawiono, jak kształtuje się liczebność dwóch hipotetycznych populacji pewnych gatunków zwierząt – rozmnażających się płciowo (populacja A) oraz rozmnażających się bezpłciowo (populacja B), w zależności od różnych warunków środowiskowych. Uwaga – populacje nie oddziaływają na siebie. Dla ułatwienia obie krzywe przedstawiono w jednym układzie współrzędnych.
Na podstawie analizy wykresu określ, który sposób rozmnażania się zwierząt jest dla nich korzystniejszy w zmiennych warunkach środowiska. Odpowiedź uzasadnij, podając jedną zaletę wybranego sposobu rozmnażania. ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
Zadanie 14. 2 pkt. Według reguły Bergmana zwierzęta stałocieplne żyjące w klimacie zimnym są większe od przedstawicieli tych samych gatunków czy rodzajów żyjących w klimacie cieplejszym. Przykładem są sarny, dziki, lisy, wilki, które na Białorusi są większe niż we Włoszech lub Hiszpanii. Nie bez znaczenia, dla zwierząt żyjących w różnych warunkach klimatycznych, jest stosunek powierzchni ich ciała do objętości. Podaj, u których zwierząt (żyjących w klimacie zimnym czy ciepłym) występuje mniejszy stosunek powierzchni ciała do objętości oraz wyjaśnij znaczenie adaptacyjne tej zależności. ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................ ................................................................................................................................................................
Zadanie 15. 2 pkt. Poniżej wymieniono wybrane cechy występujące u niektórych, współczesnych grup kręgowców. A. Stałocieplność B. Kora mózgowa C. Dwa krwiobiegi D. Błony płodowe E. Przepona F. Kręgosłup kostny Przyporządkuj powyższe cechy do kręgowców, u których jako pierwszych się one pojawiły. Ryby ……….,
Płazy ………., Gady ……….,
Ssaki ……….
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego