Bradley P Beaulieu Wichry archipelagu

Bradley P. Beaulieu

Wichry archipelagu The Winds Of Khalakovo Przełożył Marek Pawelec

Joannie, która była ze mną na każdym kroku. Dziękuję, droga przyjaciółko, ukochana żono. Bez Ciebie bym tego nie zrobił.

DRAMATIS PERSONA Książę Nikandr Jarosław Kałakow – najmłodszy syn księcia i księżnej Kałakow Księżniczka Atiana Radiewa Wostroma – córka księcia i księżnej Wostromy, narzeczona Nikandra Rehada Ulan al-Szineszka – kobieta z ludu Araman, kochanka Nikandra w Wołogrodzie

KSIĘSTWO KAŁAKOWO Książę i księżna Książę Jaros Aleksow Kałakow Księżna Sofia Miszkiewa Kałakowa Ich dzieci Książę Ranos Jarosław Kałakow – najstarszy syn Księżniczka Wiktania Sofiewa Kałakowa – jedyna córka, średnie dziecko Inni Iwana Antoniewa Kałakowa – żona Ranosa Grawłos Antinow – szkutnik, nadzorował projektowanie i konstrukcję „Gorowny” Izaak Ilafsłow – seneszal pałacu Radiskoje

KSIĘSTWO WOSTROMY Książę i księżna Książę Żabin Olegow Wostroma Księżna Radia Anastazjewna Wostroma Ich dzieci Książę Borund Żabinow Wostroma – najstarsze dziecko i jedyny syn

Księżniczka Milewa Radiewna Wostroma – córka, siostra Atiany Księżniczka Iszkina Radiewna Wostroma – córka, siostra Atiany Inni Katerina Wostroma – matra Wostromy – siostra Żabina Natalia Ijanewna Bołgrawia – żona Borunda

KSIĘSTWO BOŁGRAWII Wielki książę i księżna Anuski Wielki książę Stasa Olegow Bołgrawia Wielka księżna Alesja Żaweta Bołgrawia Ich dzieci Konstanty Stasajew Bołgrawia – pierwszy syn Grigorij Stasajew Bołgrawia – czwarty syn

RZĄDZĄCY INNYCH KSIĘSTW Książę Leonid Roaldow Dalingrad Księżna Iljana Klariewa Dalingrad Książę Jegor Nikołow Nodchwiańsk Księżna Ksenia Zojewa Nodchwiańsk Książę Jewgienij Krazniegow Mirkuck Księżna Polina Annajewa Mirkuck Książę Andriej Siergiejeew Rawanki Księżna Jekaterina Margiewa Rawanki Książę Heodor Jarosław Ludańsk Księżna Róża Orsiewa Ludańsk Książę Aleg Ganiewow Chazabirsk Księżna Zanaida Larisewa Chazabirsk

ARAMANI I MAHARRACI Aszan Kida al-Arumea – jeden z arakeszów (mistrzów wszystkich sztuk) pośród Aramanów Nasim an-Aszan – sierota o dziwnych mocach Jahalan Atman al-Mitra – hawakiram (mistrz wiatru) Nikandra Udra Amir al-Rasa – doszakiram (mistrz sił życiowych) Nikandra Faroz Baszar al-Lilliah – mahtar w wiosce Iramanszach Sorusz Wahad al-Gata – przywódca północnej sekty maharrat Ahya Sorusz al-Rehada – nieżyjąca córka Rehady i Sorusza, zginęła na ziemiach Bołgrawii Bersuk Wahad al-Gatha – starszy brat Sorusza i jego zastępca Muwas Umar al-Mariyah – uzdolniony jalakiram

CZĘŚĆ I

Rozdział 1 Nikandr Jarosław Kałakow siedział na prostym drewnianym fotelu w skromnym domu w centrum Wołogrodu, przyglądając się śpiącej kobiecie. Na jego kolanach leżała wełniana czerkieska, gotowa do włożenia. Buty miał już na nogach. Zaczynało świtać i biały blask przenikał przez małe okrągłe okno umieszczone wysoko na przeciwległej ścianie. Przesunął wzrokiem po krzywiźnie ramion Rehady, łagodnej dolince kręgosłupa i łukowi krzyża. Jej ciemna skóra harmonizowała z kocem i prześcieradłem – kakao na tle szkarłatu i śmietany. W pokoju było chłodno, ale Rehadzie nie groziło zmarznięcie, on zaś pragnął wsunąć się z powrotem pod koc, wracając w jej ramiona, choć nie byłoby to rozsądne; musiał myśleć o rodzinie, która wylądowała wczoraj na wyspie, i zdarzeniach nadchodzącego dnia. Zacisnął dłonie na poręczach fotela, gotując się do wyjścia do wiatroportu, gdy Rehada się poruszyła. Znieruchomiał, zastanawiając się, w jakim będzie nastroju z nadejściem dnia. Odwróciła się i powoli skupiła na nim spojrzenie ciemnych oczu. Gdy się odezwała, jej głos zabrzmiał ochryple. – Spotkasz się z nią? – Wątpię, żeby odważyła się przy takiej pogodzie. – Nikandr potrząsnął głową. Rehada przez chwilę milczała. – Jest aż tak słaba? – słaba? – na jego ustach pojawił się uśmieszek. – Niet. Wostromowie nie są słabi. Ale obawiam się, że ona traktuje to małżeństwo dokładnie tak samo jak ja. – Czyli? – nie mówiłem ci? – udał zdziwienie. – Powiedz mi jeszcze raz. – Jako niepożądany obowiązek. – Wstał i zrobił krok w stronę drzwi.

Podniosła się na łokciu. Koc zsunął się na jej talię, podkreślając krzywiznę biodra i kształt ud. Na lewej piersi, tuż nad sutkiem, miała niewielki pieprzyk. Ktoś inny mógłby pomyśleć, że ta kobieta nie odczuwa żadnych emocji, ale Nikandr ją dobrze znał. Czuła się dotknięta. Zerknął w stronę okna i jaśniejącego nieba. Może mógłby usprawiedliwić krótkie opóźnienie. Prawie był gotów do niej podejść, gdy zbuntował się jego żołądek. Powróciło znajome, bolesne uczucie i tylko z najwyższym wysiłkiem zdołał je ukryć przed Rehadą. Taką scenę odgrywali przed sobą już kilkakrotnie. Przyglądała mu się, nie rozumiejąc, ale nie chcąc głośno wyrażać troski, skoro tak wyraźnie wolał milczeć. Z jego ust już prawie wyrwały się słowa wyjaśnienia, ale tak jak tyle razy wcześniej, zdusił je w zarodku. To nie było coś, o czym mógłby jej powiedzieć. Jeszcze nie. – Idź – rzuciła, odwracając się od niego i kładąc się. – I pocałuj ode mnie swoją narzeczoną. Ból narastał – może był to znak od starożytnych. Tak czy siak, nie powinien się spóźnić. Nachylił się i pocałował ją w czubek głowy. Choć wyszedł bez słowa, w marszu przez zimne i puste ulice towarzyszył mu jaśminowy zapach jej włosów. Gdy jego kuc wspiął się na szczyt ośnieżonego wzgórza, Nikandr zmrużył oczy przed odbitym blaskiem porannego słońca. Zmienił pozycję w siodle i zaklekotały zamocowane na przewieszonym przez pierś bandolierze, wykonane z kłów morsa pojemniki na naboje. Wiatr był silny i mroźny, ale Nikandr miał za sobą długą jazdę i dawno już się do niego przyzwyczaił. Droga przed nim była pusta, co stanowiło miłą odmianę po wcześniejszej godzinie, kiedy to minął ze dwadzieścia wozów i

karet kierujących się w przeciwną stronę, do Wołogrodu. Nie widział jeszcze wiatroportu na urwisku, ale czuł jego bliskość. Między skłębionymi białymi chmurami wisiało kilkanaście statków powietrznych, czekając na swoje miejsca przy kei. Statki wiozły dostojników i towary, a wszystko w oczekiwaniu na zbliżającą się radę. Większość natychmiast po wyładunku ruszy w drogę powrotną z nadzieją na ponowne pokonanie trasy przed końcem zebrania rady, za trzy tygodnie, ale niektóre – te, których porty macierzyste znajdowały się zbyt daleko, bądź których jedynym celem było spełnianie zachcianek władców – pozostaną tu na cały czas obrad. Kiedy Nikandr jechał w dół zbocza, wysoko nad nim przeleciał wspinający się po łuku na północ potężny galeon należący do Księstwa Mirkucka. We wszystkie cztery główne kierunki – gwiezdny, ziemny, morski i wietrzny – sterczały po cztery maszty, razem szesnaście. Statek był duży i trudny w pilotażu, ale nie mogło to usprawiedliwiać jego przechyłu na stronę wietrzną. Nikandr przyłożył dłonie do ust i wydał z siebie okrzyk mewy, życząc jednostce bezpiecznej podróży. Po chwili zamachało do niego kilku ludzi zwisających pośród dolnego takielunku. Wkrótce przed jego oczami pojawił się wiatroport przyczepiony do szczytu potężnego szarego urwiska oddzielającego ciemne wody od wzgórz w głębi wyspy. Z tej odległości pięć długich nabrzeży wrastających w urwisko wyglądało jak naturalne występy skalne, ale dobrze wiedział, że wybudowanie każdego z nich zajęło aramańskim kamieniarzom dziesięciolecie. Z każdego nabrzeża wyrastało dwanaście sięgających daleko od klifu masywnych pomostów, wspierających się na wdzięcznych kamiennych łukach. Cumowano do nich powietrzne statki, co umożliwiało załadunek

i rozładunek. Wiatroport był – choć czasem wydawało się to niepokojące – sercem handlu Kałakowa, a przywożone towary jego krwią. Całe setki żeglarzy i obsługi naziemnej rozładowywały towary i transportowały je wzdłuż ramp prowadzących od nabrzeży do wielkiego dziedzińca wiatroportu, mieszczącego na płaskowyżu przy urwisku skupisko biur, magazynów i targowisk. Zjeżdżającego w dół Nikandra minął powóz ciągnięty przez cztery kuce. Woźnica ukłonił się młodzieńcowi. Nikandr odczekał, aż powóz zniknie za grzbietem wzgórza, po czym wyciągnął z wewnętrznej kieszeni czerkieski srebrną piersiówkę. Po wypiciu solidnego łyku gorzko-słodkiego napoju schował buteleczkę z powrotem. Jego wnętrzności wypełniło ciepło mikstury, nieco tłumiąc niepokój towarzyszący mu nieustannie od dwóch miesięcy. Uderzył piętami, zmuszając kuca do kłusu, i szybko pokonał ostatnie dwa kilometry. Po wjechaniu w obręb wiatroportu skierował wierzchowca w stronę grupy kamiennych budynków koło pierwszego stanowiska artyleryjskiego. Na kamieniach bruku głośno klekotały koła wozów prowadzonych przez woźniców w zatłoczonej przestrzeni, a w górze krążyły mewy, zagłuszając sprzedawcę prowadzącego aukcję dla grupki mężczyzn w eleganckich wełnianych płaszczach. Po przekazaniu kuca chłopcu stajennemu Nikandr wszedł do biura administracji i zobaczył kapitana wiatroportu, Aleksieja, między równymi rzędami biurek po drugiej stronie wykonanego z mosiądzu i marmuru kontuaru. Aleksiej sprawdzał księgę rachunkową, a obok niego nerwowo rozglądał się jakiś młodzieniec. Gdy kapitan w końcu oderwał wzrok od księgi i odprawił młodzieńca gestem, Nikandr machnięciem ręki zwrócił na siebie uwagę kapitana.

Aleksiej był łysiejącym mężczyzną o krótkiej czarnej brodzie, z okularami na nosie i – pomimo zimna panującego w budynku – z warstwą potu na czole. Na widok Nikandra na jego twarzy zarysowała się mieszanina irytacji i ulgi, jednak natychmiast zamaskował je stateczną powagą, poprawił okulary na nosie, ukłonił się i zaprosił gościa do swojego biura. W surowo urządzonym pomieszczeniu w rogu za nienagannie uporządkowanym biurkiem Aleksieja umieszczono żelazną grzędę. Na żerdzi siedział wielki czarny gawron ze złotą obrączką na nodze. Obrączka jasno sygnalizowała, że ptak należy do pałacowej ptaszarni i jest gotowy służyć Sofii, matce Nikandra, gdy tylko zajdzie taka potrzeba. Na szczęście Nikandr nie wyczuwał obecności matki przez noszony na szyi chalcedonowy kamień duszy, wiedział więc, że w tej chwili jej uwaga skupiona jest gdzie indziej. Gdyby miał jakiś wybór, wolałby odbyć tę rozmowę poza biurem, ale nie mógł rozmawiać z Aleksiejem w miejscu, gdzie mógłby zostać podsłuchany – nie w tej sprawie – a nie chciał wzbudzać niepokoju kapitana portu odwoływaniem go od zwykłych obowiązków. – Mój książę… – Aleksiej podszedł do swojego biurka i położył na nim sprawdzaną księgę, gestem zapraszając gościa do zajęcia miejsca w drewnianym fotelu naprzeciw biurka. – Co mogę zrobić dla pałacu Radiskoje? Kiedy Nikandr siadał, żołądek przypomniał mu o sobie. – Wiem, że masz dużo pracy, więc nie zajmę ci wiele czasu. Aleksiej również usiadł, uśmiechając się najuprzejmiej, jak potrafił. Z rzucanych przez niego spojrzeń jasno wynikało, że bardzo chciałby móc dalej zagłębiać się w księdze rachunkowej. Nikandr z doświadczenia wiedział, że ten człowiek zwykle robi

trzy rzeczy równocześnie, ale o pozycji Nikandra świadczył fakt, że zostawił księgę nietkniętą, by nie obrazić gościa. – „Kroja” – rzucił Nikandr. – Ach! – Jeszcze zanim Nikandr skończył mówić, kapitan zaczął grzebać w dokumentach ułożonych starannie z lewej strony biurka. Wyciągnął spośród nich arkusz papieru i przesunął go po blacie. – Tu jest, wreszcie. Zamierzałem to wysłać południowym gońcem. Dokument zawierał raport kapitana wiatroportu Rawanki – potwierdzenie, że „Kroja”, jeden z największych statków Kałakowa, wyleciał z portu przed prawie sześcioma tygodniami. Gdy dotarła do nich wiadomość, że statek nie dotarł do wybrzeży Kałakowa, przeprowadzono poszukiwania, ale nie znaleziono żadnych szczątków statku. Oczywiście zostaną podjęte wszelkie działania mające na celu odnalezienie zaginionej jednostki, lecz od nadejścia zimy nasiliły się ataki maharratów i możliwe, że statek leży na dnie morza lub – co gorsza – wpadł w ręce wroga. Nie była to wiadomość, którą Nikandr miał nadzieję usłyszeć, ale też liczył się z czymś takim – wraz z pozostałymi mieszkańcami pałacu pogodził się już z najgorszym. – No cóż – rzucił, kładąc list na biurko. Po odłożeniu dokumentu z powrotem w to samo miejsce, z którego został wyciągnięty, Aleksiej poprawił papiery i przyjrzał się Nikandrowi. – Czy masz jeszcze jakąś sprawę, panie? – Właściwie tak – przyznał Nikandr, urywając dla większego efektu. – Dotarły do mnie słuchy, Aleksiej, że przemycasz pewne towary. – Towary, panie? – twarz Aleksieja pozostała spokojna, ale

zaczerwieniła się skóra na czubku jego łysiejącej głowy. Nikandr nachylił się do przodu. – Nie przyszedłem tu oficjalnie. Kapitan portu zmrużył oczy i na chwilę ściągnął brwi, ale zaraz odchylił się na oparcie swojego obitego czerwoną skórą fotela z wyrazem zrozumienia na twarzy. – Pańska siostra? Nikandr kiwnął głową. – Ma jeszcze czas, ale zbliża się ostatnia faza. – Mógłbym zasugerować kilka maści, lecz… – przyszedłem tu po larwy. Masz dwie, prawda? – Ja… – Aleksiej próbował ukryć zaskoczenie. – Tak, mam, ale są bardziej skuteczne na wczesnym etapie choroby. – To już mój problem. – Panie, obie zostały już zamówione. – Aleksiej wyprostował się w fotelu. – Jestem pewien, że znajdziesz ich więcej. Aleksiej wyglądał na pokonanego, ale było to tylko przedstawienie. Nikandr dobrze znał jego spryt. I chciwość. – Mógłbym poczynić pewne starania, lecz moi klienci, czyli osoby, którym obiecałem larwy, przybędą już jutro. Mogę sobie tylko wyobrazić ich gniew. – Twoja cena, Aleksiej. – Dwa tysiące. Nikandr milczał przez chwilę, pozwalając, by te słowa zawisły między nimi w powietrzu. – Są warte osiemset. Nie więcej. – Rok temu, Da, ale czasy się zmieniły. Zrobiliśmy się bardziej zdesperowani. – Tysiąc dwieście, Aleksiej. Tyle ci zapłacę.

– Panie… – Dopilnuję też – dodał Nikandr, odchylając się na oparcie – by ludzie mojego brata trzymali się z daleka od biura kapitanatu. Aleksiej rozejrzał się po biurze, jakby zaczął się zastanawiać, co by było, gdyby odmówił. – Oczywiście, panie. One… mogą się okazać nieskuteczne. – Zapewne przypominasz o tym wszystkim swoim klientom. – Nikandr odczekał uprzejmie chwilę na ruch Aleksieja, po czym szturchnął go we właściwą stronę. – Larwy, Aleksiej? Kapitan portu z wyraźnym ociąganiem wstał i podszedł do półek na ścianie za biurkiem. Na najwyższej z nich przesunął stojące tam książki i wyciągnął pudełko z lakierowanego drewna. Po ostrożnym postawieniu go na blacie przesunął górę pudełka, wyciągając z niego szklaną fiolkę zawierającą zatopioną w złotym płynie grubą, bezbarwną larwę wielkości kciuka. Książę przyjrzał się larwie, starając się ukryć niesmak – myśl o zjedzeniu tego robaka groziła przekształceniem niepokoju w żołądku w prawdziwą rewolucję. Gdy Aleksiej z ponurym wyrazem twarzy ostrożnie położył na biurku drugą fiolkę, Nikandr poczuł przez swój kamień duszy obecność matki. Uderzenie serca później gawron w rogu pokoju zaczął machać skrzydłami i głośno krakać. Aleksiej natychmiast obrócił się w jego stronę i ukłonił się z szacunkiem. Nikandr wstał i zrobił to samo, czując w piersi coraz silniejszą obecność księżnej Sofii. Boleśnie świadom był leżących na wyciągnięcie ręki fiolek, ale wiedział, że najgorsze, co mógłby teraz zrobić, to ściągnąć na nie uwagę matki. Czekał więc i modlił się, by nie słyszała ich wcześniejszej rozmowy. Gawron poprawił się na żerdzi, po czym odezwał się

głosem doskonale zgodnym – przynajmniej w stylu, jeśli nie tonie – ze sposobem mówienia księżnej Sofii: – Wyobraź sobie moje zaskoczenie, Niszka, gdy nie pojawiłeś się na dworze o wyznaczonej godzinie. – Widzę, że masz sprawy do załatwienia – odezwał się Aleksiej, zgarniając swoją księgę rachunkową, po czym ruszył do drzwi. – Miałeś czekać – stwierdziła matka Nikandra, gdy za kapitanem zatrzasnęły się drzwi. – Naprawdę tak mało cię obchodzi godne zachowanie? – Muszę dopilnować wielu spraw, matko. Moje życie nie kręci się wokół ceremonii. – Sprawy do załatwienia… – Gawron zakrakał i zamachał skrzydłami. – Pewnych rzeczy już nie odwrócisz, Niszka. Niezależnie od tego, ile potu wlałeś w ten statek, lepiej będzie, jeśli zostawisz go Wostromom. Mamy na głowie poważniejsze zmartwienia. Nikandr ugryzł się w język. – Coś jeszcze? – to piękna kobieta. – Jak sam wielokrotnie mówiłem. – Tak wiele razy, że zastanawiam się, czy mówisz to też przez sen, ale ani razu nie uwierzyłam w twoje słowa. Księstwo potrzebuje tego ślubu, Niszka. – Fakt ten został mi bardzo dobrze uświadomiony. Nie możesz jednak oczekiwać, że pokocham ją tylko dlatego, że mi każesz. Gawron zakrakał i zamachał skrzydłami. – Niet, ale mogę oczekiwać, że będziesz traktował jej rodzinę jako coś więcej niż czysty formalizm. Czas ich pobytu na wyspie spędzisz z nimi, zaczynając od wypuszczenia

„Gorowny”. – Czy to wszystko, matko? – Nikandr wstał. Zapadła cisza. Po chwili ptak zakrakał i dźgnął dziobem w metalową grzędę, wydobywając z niej stłumione, metaliczne dzwonienie. – Idź – powiedział głosem matki. – Pożegnaj się ze swoim ukochanym statkiem. Po tych słowach obecność księżnej odczuwana w kamieniu duszy znikła. Nikandr odczekał jeszcze, by się upewnić, obserwując machającego skrzydłami i skaczącego po żerdzi gawrona, niewykazującego już ani śladu inteligencji, po czym podniósł fiolki i schował je pod czerkieską. Następnie położył na biurku Aleksieja kilka banknotów i wyszedł. Nie zobaczył kapitana pośród chmary urzędników pracujących w urzędzie – niewątpliwie wyniósł się w jakieś spokojne miejsce, gdzie mógł zająć się interesami bez przeszkód ze strony ludzi pokroju Nikandra. Książę opuścił budynek i przeszedł przez brukowany dziedziniec, mijając sześć wozów ładowanych zbożem z dalekiego imperium Irstanli. Ziarno nie zostanie zawiezione do Radiskoje, ale na nabrzeża, do Wołogrodu, gdzie na cotygodniowy przydział czekały setki wygłodzonych rodzin. Pora siewów miała się dopiero zacząć i wszyscy byli pełni nadziei, że ten rok przełamie klęskę nieurodzaju od lat dławiącego wyspy. Za placem rozciągała się szeroka droga, z jednej strony wyznaczona urwiskiem, z drugiej niskim kamiennym murem. Nikandr ruszył nią do najwyższego nabrzeża, zarezerwowanego dla jednostek państwowych. Krzyki mew robiły się coraz głośniejsze, a gdy minął duże statki przycumowane do kilku pierwszych pomostów, zaatakował go przybierający na sile

wiatr. Książę zatrzymał się przy piątym pomoście, gdzie zacumowano „Gorownę”. Jego statek. Statek, który wkrótce zostanie oddany Wostromom w ramach wszechstronnych umów otaczających jego małżeństwo z Atianą. Miał ochotę wejść na pokład i zakończyć sprawę z larwą, ale się powstrzymał. To nie była właściwa chwila na pośpiech. Zamknął oczy. Czuł wyraźny zapach świeżego drewna zmieszany z wonią oceanu. Uświadomił sobie, że zniknął gdzieś strach narastający w nim od chwili wyjścia od Rehady. Teraz czuł jedynie dumę. Statek może trafić w cudze ręce, lecz zawsze będzie nosił w sobie jego piętno, a on będzie nosił piętno statku. Zaczynał jako młodzieniec znający wiatr, ale teraz… teraz znał statki, co było czymś zupełnie innym. Udział w projektowaniu i budowie żaglowca uczyniły go lepszym człowiekiem i był za to bardzo wdzięczny losowi. Ruszył pomostem na tyle blisko „Gorowny”, że mógłby przesunąć dłonią po świeżo pomalowanej powierzchni kadłuba. Uwielbiał tę gładką powierzchnię pełną delikatnych nierówności i świadomość, że każda, nawet najmniejsza część statku jest połączona z innymi. Wyczuwał samą naturę drewna, jego zdolność zapewniania siły nośnej… a przynajmniej lubił myśleć, że ją wyczuwa. Takie rzeczy były domeną Aramanów, ale nikt, nawet naczelny szkutnik, nie mógłby przypisywać sobie bliższego związku z tym statkiem. Zatrzymał się po dojściu do głównego grotmasztu wietrznego i popatrzył do góry, oglądając statek w całej jego krasie. Dwanaście masztów, każdy wykonany z wiekowych drzew wybranych osobiście przez Nikandra. Na pokrycie wręg ścięto pięćset drzew, na olinowanie i żagle zużyto tysiące metrów lin i płótna. Załoga składała się z pięćdziesięciu

żeglarzy. „Gorowna” Z łatwością przeżyje Nikandra, a jeśli prządki będą łaskawe, także jego synów. Ruszył po trapie na pokład. Żaglowiec, choć przycumowany, kołysał się lekko na wietrze. Nikandr jak rasowy żeglarz szedł teraz wolniej i dłuższymi krokami. Na pokładzie część załogi robiła ostatnie poprawki. Kilku ludzi zauważyło go, gdy wspiął się schodami na pokład rufowy, ale nie pomachali do niego ani nie podeszli. Znali i szanowali jego pragnienie samotności. Podszedł do osobiście wykonanego steru, składającego się z trzech solidnych dębowych dźwigni. Dotknął ich kolejno z melancholijnym uśmiechem na ustach. Żal będzie oddać ten statek, ale przynajmniej spotka go zaszczyt pilotowania jednostki podczas pierwszej podróży. Szkoda, że nie będzie długa. Zdając sobie sprawę, że ma coraz mniej czasu, wyciągnął z płaszcza jedną z fiolek od Aleksieja. Poczuł mdłości na widok martwego stworzenia. Uznał, że spożyje larwę właśnie tutaj. Nie był zbyt przesądny, ale ze zjedzeniem jej na pokładzie „Gorowny” wiązało się pewne poczucie stosowności. Mówiło się, że larwa i zawarta w niej trucizna wypala zepsucie z osób, które są przez nie pożerane. Jedyną legalną metodą leczenia były odwiedziny u cyrulików z pijawkami lub licencjonowanych lekarzy, ale Nikandr wiedział, że nie są oni w stanie zatrzymać postępów choroby. Ani trochę nie pomogli jego siostrze, Wiktanii, nie pomogą też jemu. Tak więc, ku własnemu wstydowi, uciekł się do czarnego rynku w nadziei na zdławienie choroby, zanim w pełni go opanuje. Jak dotąd nic nie działało, ale w odpowiednich kręgach larwy miały wręcz legendarną sławę. Pomodlił się do starożytnych, by lekarstwo okazało się

skuteczne – nie tylko ze względu na siebie, ale i Wiktanię. Jeśli próba się powiedzie, druga larwa przeznaczona była dla niej. Kiedy tylko otworzył fiolkę, powietrze wypełniła ostra woń oleju z wątroby dorsza. Wykrzywił się mimowolnie, gdy złapał białego robaka w palce i wyciągnął z pojemnika. Patrzył na ociekające złotym płynem stworzenie, obracając w głowie myśli o wgryzieniu się w jego białą skórę. Nigdy w życiu nie zjadł czegoś równie obrzydliwego. I jeśli starożytni pozwolą, nigdy więcej nie będzie musiał. Zanim mógłby się zbyt intensywnie nad tym zastanowić, włożył larwę do ust i zaczął żuć. Pokrywający ją śliski olej sprawił, że stała się jeszcze obrzydliwsza. Olej z wątroby dorsza był ciężki i smakował jak sfermentowany plamiak, będący smakołykiem w Mirkucku – Nikandr nigdy nie rozumiał, jako można to jeść. Zrobiło się gorzej, gdy przegryzł skórę larwy i do smaku oleju dołączyły zjadliwe wnętrzności robaka, smakujące niczym zgniłe orzechy. Żałował, że nie może połknąć larwy w całości, ale była zbyt duża. Próba połknięcia teraz skończyłaby się wyrzuceniem śniadania – i tak niezbyt obfitego – oraz larwy na pokład żaglowca. Żuł więc i żuł, i żuł, aż w końcu przegryzł końcówkę odwłoka, w której podobno mieściła się trucizna. W jego ustach rozszedł się gorzki, mineralny smak. Zdrętwiał mu koniec języka. Zaczął żuć jeszcze szybciej, aż wreszcie zdołał przełknąć pierwszą porcję. To nieskończenie pogorszyło jego sytuację, ponieważ musiał teraz równocześnie walczyć z odruchem wymiotnym i próbować połknąć resztę robaka. Przełknął, pogryzł jeszcze trochę, przełknął ponownie, a jego żołądek zaczął się wypełniać. W końcu miał to za sobą. Nachylił się, klęcząc i dysząc ciężko. Zapach pokładu zniknął, podobnie jak woń morza. Pozostała mu tylko gorzka

woń oleju i zjełczałych orzechów. Odrętwienie na języku się rozprzestrzeniało, ale zdołał wstać i znowu odetchnąć w bardziej kontrolowany sposób. Jednak wtedy jego żołądek zbuntował się ponownie. Książę pobiegł do relingu i wychylił się za pokład, a zawartość żołądka powróciła mu przez gardło i poleciała w stronę morza.

Rozdział 2 Splunął, by oczyścić usta z resztek niestrawionej larwy. Naprawdę jest aż tak zdesperowany? Aż tak ślepy? Potrzeba uratowania siebie i Wiktanii stawała się coraz silniejsza, w miarę jak zawodziły kolejne lekarstwa. Pokładał nadzieję w coraz dziwniejszych kuracjach, aż w końcu uwierzył, że robak przywieziony z pustyń na południe od Wielkiego imperium powstrzyma wyniszczenie. – Dobrze się czujesz, książę? Jeden z żeglarzy, Nikandr machnął ręką lekceważąco. – Za dużo wódki, za mało zakąski. Zapatrzył się w dół, na fale rozbijające się na skałach, zastanawiając się, czy kiedy dopadną go ostatnie stadia choroby, pozwoli się jej pochłonąć, czy też rzuci się z urwiska, jak robiło to wielu żeglarzy. Wyciągnął z kieszeni płaszcza drugą fiolkę, popatrzył na białą larwę w środku i nagle dopadła go niepohamowana złość. Zrobił krok do tyłu i rzucił fiolkę daleko w morze. Zawirowała, spadając, pobłyskując odbiciami słońca na szkle, aż w końcu znikła w skłębionych falach. W głowie zaczął katalogować maści, kremy i wywary, które potajemnie kupował i wypróbował na sobie. Poza pierwszymi kilkoma dniami od uświadomienia sobie, że zapadł na wyniszczenie, nie odczuwał desperacji – był pewien, że w jakiś sposób zdoła znaleźć remedium, uda mu się odwrócić chorobę – a teraz, nie mając już żadnej drogi ucieczki poza paskudnymi rytuałami spuszczania krwi stosowanymi przez ludzi z nizin, desperacja jednak się pojawiła. – Szukasz szczęścia? Nikandr odwrócił się i zobaczył Jahalana stojącego u

szczytu schodów prowadzących na pokład rufowy. Był to wysoki mężczyzna o surowej twarzy i głęboko zapadniętych oczach. Gdyby Nikandr nie znał go od dawna, pomyślałby, że to on cierpi na wyniszczenie, ale ten człowiek był z natury bardzo szczupły, w dodatku jadał niewiele. Na jego skroni spoczywał diadem z alabastrem jarzącym się lekko od wewnątrz, co świadczyło, że więź z duchem wiatru jest aktywna. – Owszem – potwierdził Nikandr – ale wygląda na to, że zawsze sprawdzam w niewłaściwym miejscu. Jahalan uniósł brwi i się uśmiechnął. – Taki już nasz los, prawda? – rozejrzał się po statku, jakby oglądał go po raz pierwszy. – Jesteś gotów, synu Jarosa? – Na tyle, na ile mogę. – Nikandr wzruszył ramionami. Jahalan przeszedł do gwiezdnego grotmasztu, stanowiska, z którego będzie używać związanego ze sobą ducha do kierowania wiatrami w krótkim, dziewiczym locie statku. Czekała już tam Udra, pomarszczona staruszka. Ona również miała diadem – jej kamieniem nie był alabaster, lecz opal w kształcie migdału, promieniejący blaskiem, którego nie dało się wytłumaczyć światłem słońca. Aramani tacy jak Udra używali opali do wiązania się z doszahezanami, duchami pozwalającymi im kontrolować udźwig statku. Oczy miała zamknięte w skupieniu, a dłońmi dotykała masztu, przygotowując siebie i „Gorownę” do lotu. Fakt, że nie przyszła go powitać przed podróżą, był obelgą, ale zdążył się już przyzwyczaić. Udra znała się na swojej pracy i to mu w zupełności wystarczało. Załoga przerwała zajęcia, gdy przez zgiełk przebił się znajomy klekot uderzanych szybko o siebie drewnianych klocków. Nikandr zszedł po trapie na pomost, a cały wiatroport

zwrócił uwagę na źródło dźwięku. Brukowaną drogą zjeżdżali panowie – oraz spora grupa dam – w stronę najwyższego z nabrzeży. Prowadzili ich służący w futrzanych płaszczach, trzymający koroboczki, czyli jaskrawo pomalowane, puste w środku kawałki drewna, w które uderzali zaokrąglonymi młotkami. Lądowcy schodzili z drogi, klękając i kłaniając się arystokracji. Na czele grupy jechał ojciec Nikandra, Jaros Aleksow Kałakow, ramię w ramię z księciem Żabinem Olegowem Wostromą, czyli człowiekiem, który wkrótce miał się stać teściem Nikandra. Zatrzymali się na pomoście „Gorowny”. – A oto i on – odezwał się ojciec. – Tak jak obiecałem. Nikandr objął kolejno obu mężczyzn na powitanie, całując ich w policzki. – Ojcze… książę… witajcie. Żabin, o sennym spojrzeniu i wyrazie twarzy jasno sugerującym, że nie jest w najlepszym nastroju, wziął Nikandra pod rękę. – Twój ojciec mówił, że osobiście pracowałeś przy tym żaglowcu. – To prawda – potwierdził Nikandr zadowolony, że zostało to zauważone. Żabin odwrócił się do Jarosa, jakby Nikandra już tam nie było. – Lepiej żeby spisywał się nie gorzej od pozostałych, Kałakow. – Zostałem zapewniony, że tak właśnie będzie. – Ojciec uśmiechnął się, ostentacyjnie ignorując Nikandra. Żabin spojrzeniem wyraził sceptycyzm. Przeszedł obok

Nikandra i wmaszerował na pokład, jakby statek już należał do niego. Ojciec poszedł w jego ślady, po drodze zerknął na Nikandra z dezaprobatą. Siostra Nikandra, Wiktania, rozmawiała z synem Żabina. Ubrana była w kilka warstw odzieży, ale dla każdego, kto się jej uważnie przyjrzał, było jasne, że nie czuje się dobrze. Miała zapadnięte policzki i blade wargi. Całą twarz pokryła pudrem, ale miała podkrążone oczy z zażółconymi białkami. Pochłaniało ją zaawansowane wyniszczenie, choroba, która stawała się coraz powszechniejsza w ciągu ostatniego dziesięciolecia. Inne wyspy, jak Rawanki, w ubiegłych latach ucierpiały mocniej, ale jeśli wierzyć lekarzom ojca, w Kałakowie choroba nadrabiała stracony czas. Atakowała losowo, bez żadnego wyraźnego powodu. Wieśniacy często sądzili, że przenosi się przez dotyk lub złe powietrze, ale było wiele przypadków zachorowań osób żyjących w odosobnieniu, a bardzo wielu ludzi mających kontakt z chorobą nigdy na nią nie zapadało. Przeważnie dostrzegano w niej przejaw słabości, ale w siostrze Nikandr widział wyłącznie siłę. Wiktania nawet w chorobie była aktywniejsza od większości zdrowych kobiet. Starała się sięgać wzrokiem poza chorobę, jak najlepiej wykorzystać czas, jaki jeszcze jej pozostał. Gdy dygnitarze wchodzili na pokład, oderwała się od grupy i odciągnęła Nikandra na bok. – Wybór, którego dziś rano dokonałeś, nie był najmądrzejszy, Niszka. Żabin był bardzo niezadowolony. – Na to wygląda. – Borund też. Pamiętaj moje słowa, bracie. Lepiej dopilnuj, żeby ta wycieczka była przyjemna. – Za bardzo się martwisz. Przyszedłem tu po prostu

dopilnować wszystkiego na statku. Borund, masywny syn Żabina i jeden z najbliższych przyjaciół z dzieciństwa Nikandra, właśnie wchodził po trapie. Tak jak ojciec chwilowo ignorował Nikandra, ale to z pewnością szybko minie. Nie widzieli się od kilku lat, lecz gdy tylko będą mieli szansę porozmawiać, odżyją dawne zwyczaje i zaczną sobie robić kawały, jak zawsze. – A co robiłeś wczoraj wieczorem, braciszku? – nic szczególnego. – Akurat! – drwiąco odpowiedziała Wiktania. – Dzisiaj żegnałeś się ze statkiem, a wczoraj wieczorem ze swoją ladacznicą. – Ona nie jest ladacznicą, Taniu. – Nie żałuję ci rozrywek, Niszka. Starożytni wiedzą, że nie będziesz miał ich wiele, gdy twoje łóżko ogarnie lodowy chłód córki Wostromy. Jednak musisz uważać. Ojciec nie chce żadnych komplikacji. Nikandr stłumił irytację. – Nie będzie żadnych komplikacji. – Mój drogi bracie… – obejrzała się przez ramię – one już są. Książę popatrzył na arystokratów, zastanawiając się, co miała na myśli, ale wtedy je zobaczył. Trzy siostry. Stały na tyłach grupy, rozmawiając ze swoją ciotką Katieriną. Ubrane były w bufiaste suknie, futra i czapki z gronostajów, a choć ich gusty rozeszły się nieco w ciągu ostatnich lat, wciąż ubrane były dostatecznie podobnie do siebie, by natychmiast przywołać wspomnienia z dzieciństwa. Katierina i dwie siostry – Milewa i Iszkina – patrzyły na statek, ale Atiana, narzeczona Nikandra, patrzyła wprost na niego. Odpowiedział jej wzrokiem, czując się pod jej

spojrzeniem niepewnie i – co go zaskoczyło – wyraźnie zawstydzony. Kiedy byli młodsi, razem z Borundem nieustannie dokuczali tym dziewczynom. Wiązali im warkocze podczas lekcji, nadeptywali na brzegi sukienek, wrzucali żaby do zupy. Były to infantylne żarty, nic, czego powinni się wstydzić, gdy już dorośli, jednak Nikandr przypomniał sobie to wszystko i głęboko pożałował. Zastanawiał się, czy Atiana czuła to samo. W miarę jak dorastali, siostry robiły się coraz bardziej zajadłe w pragnieniu zemsty. Nawet kiedy oni osiągnęli wiek, gdy patrzyli poza dziewczyny Wostromów, one kontynuowały swoje działania ze zdwojoną siłą, zapewne wyczuwając, że mają coraz mniej czasu na rewanż. Raz, na początku jednej z rad, dodały Nikandrowi do jedzenia barwika, który na tydzień zabarwił mu na czarno usta, zęby, dziąsła i język. Wciąż drżał na myśl o tym, co przeszedł, noc po nocy, boleśnie próbując zdrapać barwnik, i choć Żabin z oporami zmusił dziewczęta do przeprosin, nie były uprzejme powiedzieć mu, że szorowanie nic nie pomoże, a czarny kolor sam zejdzie z czasem. Wszystkie trzy dopilnowały, by zauważył ich uśmiech, dostatecznie szczery, żeby nie można było uznać go za szyderstwo, gdyby zauważył go ktoś inny, ale też na tyle szeroki, żeby nie miał wątpliwości, jakie krzywdy chciały mu przypomnieć. Atiana bez słowa zostawiła siostry z ciotką i ruszyła w stronę Nikandra. Miała teraz dwadzieścia lat, o cztery mniej od niego. Włosy upudrowała na biało, a policzki zabarwiła delikatnym różem. Siostry zawsze miały jasną cerę i róż podkreślał tylko tę cechę, ale zdziwił się, jak bardzo wypełniła się jej twarz – i reszta figury – od czasu ostatniego spotkania kilka lat temu. Widząc zbliżającą się narzeczoną brata, Wiktania ścisnęła

ramię Nikandra i poszła w górę po trapie. – Brakowało nam ciebie wczorajszego wieczoru, mój książę – odezwała się Atiana. – Dziś rano także. – Mówiła bardzo drażniącym, pełnym zadufania tonem. – Porwały mnie obowiązki, pani – odpowiedział Nikandr, głęboko się kłaniając – ale na szczęście odnaleźliśmy się tutaj. – Żałuję, że jeszcze go dotąd nie widziałam – stwierdziła, zerkając na maszty. – Obawiam się, że nie ma tam nic, co mogłoby cię zainteresować. Jest jeszcze całkiem goły. – Czy nie takie właśnie lubisz? – Atiana uniosła brew. Nikandra na chwilę zatkało. – Czyż nie jest to typowe dla mężczyzn? – Może zechciałbyś mnie oprowadzić. – Na jej twarzy pojawił się cierpki uśmieszek. – Nie ośmieliłbym się odebrać tej przyjemności Grawłosowi. – Ale pracowałeś przy nim, prawda? Czy nie jest to również twój przywilej? – statek to tylko statek. – Nikandr lekceważąco machnął ręką. Nie odpowiedziała, wyraz jej twarzy również nie uległ zmianie, ale starannie ważyła jego słowa. Wiedziała, jak bardzo kocha ten statek. Mówienie o nim w tak nonszalancki sposób musiało przekazywać mnóstwo informacji komuś takiemu jak ona, kobiecie, która pomimo swych wad, niewątpliwie była bardzo błyskotliwa. – Zapewne masz rację. W ciągu najbliższych kilku dni czeka nas tyle zajęć. Wątpię, żebyśmy zobaczyli się ponownie przed tańcem. – Niestety, to bardzo prawdopodobne. Słysząc wołającą ją ciotkę Katierinę, zerknęła w stronę

trapu. Nikandr ucałował jej dłoń. – Do zobaczenia w tańcu? Skupiła wzrok na swojej dłoni, wciąż w jego uścisku. Potem cofnęła ją i spojrzała mu w oczy. – Nie mogę się doczekać. Kiedy dorastali, siostry zawsze nadawały swoim słowom dodatkowe znaczenie. Czasem robiła to Milewa, czasem Iszkina, a zdarzało się też, choć rzadziej, że Atiana. Mówiły coś, co z pozoru brzmiało niewinnie, choć tak naprawdę miało głębsze znaczenie. Nikandr nauczył się rozpoznawać brzmienie takich słów, ponieważ najczęściej były wyzwaniem. W tej chwili Atiana wyzywała go do rozwiązania zagadki, uniemożliwienia jej zwycięstwa. – Oczekuję tego z zapartym tchem – zapewnił. Sama ceremonia była krótka. Wspólna modlitwa o bezpieczny lot „Gorowny”, pieśń napisana specjalnie na tę okazję i zaśpiewana przez najsłynniejszych trubadurów Wołogrodu, i dla wybranych oprowadzenie po statku przez jego konstruktora, Grawłosa. Potem goście opuścili pokład – wszyscy poza Borundem, który otrzymał od ojca zadanie oceny sprawności żaglowca na wietrze. Grawłosowi przypadł zaszczyt wyprowadzenia jednostki z wiatroportu, ale Nikandr szybko przejął ster i poprowadził „Gorownę” wzdłuż wyspy. Lot nie miał być długi – na otwarte morze, potem łukiem wokół dalszego końca wyspy i powrót. Powinno to wystarczyć Borundowi na ocenę żaglowca, zapewnić czas na świętowanie i powrót do stoczni na uzupełnienie wyposażenia. Minęła już prawie godzina od czasu wylotu, a Borund przez cały czas wyglądał, jakby trafił na pogrzeb. – Chodź – odezwał się w końcu Nikandr, próbując poprawić mu nastrój.

– Oprowadzimy cię, jak należy. Borund, który na szczęście stał twarzą do Nikandra, nie Grawłosa, wywrócił oczy i odpowiedział cicho: – nie możemy się po prostu napić w kabinie kapitańskiej, Niszka? – to nie zajmie dużo czasu – odpowiedział Nikandr stłumionym głosem. – Widziałem już setkę takich statków, Nikandr. Wiem, o co w nich chodzi. Grawłos, który palił się do dokładnego pokazania statku, podszedł tymczasem dostatecznie blisko, by to usłyszeć, i choć na jego twarzy nie pojawiło się rozczarowanie, ramiona opadły i złożył Borundowi ukłon zdecydowanie głębszy, niż było to konieczne. – Może chwila za sterem, książę… Ku przerażeniu Nikandra Borund odmówił przyjęcia również tej oferty i zaczął chodzić po pokładzie, najwięcej czasu poświęcając na obejrzenie stanowiska przedniego działa. Grawłos poczerwieniał. Zanim Nikandr zdążył rzucić mu choć słowo, szkutnik pokuśtykał do wanty przy grotmaszcie i zaczął krzyczeć do załogi rozkazy naciągnięcia lin na juferach. Niedługo potem Borund wrócił na pokład rufowy z wyrazem rozdrażnienia na twarzy. – Sunie strasznie wolno, nie sądzisz? – To normalne – odpowiedział Nikandr, próbując ukryć niezadowolenie – skoro mamy tylko połowę ożaglowania. – Da, ale lecimy też dość okrężną drogą. – No cóż, w takim razie możemy przygotować ci skif, który zabierze cię z powrotem do Wołogrodu. Borund sapnął głośno. – Wiem, że zachowuję się prostacko, Nikandrze, ale aż do wczoraj siedziałem na statku przez prawie tydzień, a wierz mi, wiatry nie były dla nas łaskawe.

– Zerknął w stronę Grawłosa i przyciszył głos. – Nie marzę o długiej podróży tym statkiem. Nikandr miał nadzieję przekonać Borunda do swojego sposobu patrzenia na świat – cieszenia się dniem na statku i uhonorowania ludzi, którzy pocili się i krwawili na jego pokładzie. Teraz się przekonał, że to próżna nadzieja. Dla Borunda statek nie był niczym więcej niż kolejną pozycją w księgach ojca. – Twoje życzenie jest dla mnie rozkazem, książę. – Wydał rozkaz przygotowania się do zwrotu. Grawłos obejrzał się ponuro, ale Nikandr go zignorował, a gdy tylko Jahalan odpowiednio zmodyfikował wiatr, wyprowadził żaglowiec z dotychczasowego, statecznego kursu i skierował go wprost na stocznię trasą wiodącą nad pałacem. Kiedy Borund uświadomił sobie, co Nikandr robi, wyraźnie się zaniepokoił, ale po chwili roześmiał się głośno. – No cóż, to jedno z możliwych rozwiązań. Przelot nad pałacem zazwyczaj nie był dobrym pomysłem, ponieważ mógł zostać zinterpretowany jako wrogie działanie, ale strielcy obsługujący działa pałacu zostali poinformowani o ich locie – wiedzieli, kto pilotuje statek, i powinni zachować spokój. W chwili gdy dolatywali do pałacu, pierwszy oficer statku kilka razy wykonał dłonią koło nad głową, co było znakiem informującym o wykryciu zagrożenia i nakazującym ciszę. Załoga statku nie była doświadczona. W dziewiczym locie obsługiwała go grupa starych marynarzy, których Grawłos zatrudnił w stoczni, ale wielu służyło wcześniej w stai, powietrznych siłach zbrojnych Kałakowa, lub we flocie handlowej, więc doskonale znali właściwe procedury. Gdy tylko zauważono sygnał, przekazano go na stronę ziemną i wietrzną, a

w końcu również na dół, do żeglarzy obsługujących maszty morskie. Oba stanowiska dział – po jednym na dziobie i na rufie – zostały obsadzone trzyosobowymi załogami. Nikandr, czując szybsze bicie serca, gestem wezwał Grawłosa za ster i uniósł rękę, sygnalizując załodze, by załadowała działa kartaczami. Rozkaz wykonano bardzo sprawnie, a Nikandr wysłał kolejny sygnał do pierwszego oficera, wzywając do wydania muszkietów. Żaglowiec „Gorowna” nie był jeszcze ukończony, w związku z czym w zbrojowni znajdowało się tylko pięć karabinów. Cztery wydano członkom załogi, którzy znani byli z pewnej ręki i dobrego oka. Piąty trafił do Nikandra. Książę natychmiast sięgnął po jeden z wypełnionych prochem ładunków z kła morsa, którymi obwieszony był jego bandolier, i zaczął ładować broń. Zakończył przygotowania jako pierwszy i zaczął obserwować ziemię pod statkiem. Potrzebował dłuższej chwili, by wypatrzyć między plamami kamieni i śniegu osadzony w kosodrzewinie skif. Gdy zlokalizował już łódź, znalazł też załogę. Dwadzieścia kroków dalej czterech ludzi klęczało przy brzegu wysokiego urwiska, kończącego się setki metrów niżej świerkowym lasem. Sprawiali wrażenie, jakby przyglądali się ziemi. Czego mogli tam szukać? Istniała możliwość, że są to Aramani, jak Jahalan i Udra, ale ich szpiczaste turbany, długie brody i proste ubrania sugerowały coś innego. Na dodatek Aramani wiedzieli, że tak bliskie podejście do pałacu bez pozwolenia wiąże się z ryzykiem postawienia przed sądem i możliwą śmiercią. Musieli to być maharraci, członkowie grupy, która dziesięciolecia temu zerwała z pokojowym sposobem życia Aramanów, poświęcając życie walce o przegnanie Wielkiego Księstwa z wysp i utopienie go w morzu.

Nikandr gwałtownie wciągnął powietrze, widząc, jak jeden z nich skacze z urwiska. Mężczyzna spadał coraz szybciej. W pewnym momencie rozłożył ręce, jakby przygotowywał się na chłodne objęcia morza, a nie gwałtowny koniec, który zapewni mu zetknięcie z leżącą w dole ziemią i skałami. Choć wydawało się to niemożliwe, zwolnił. Jego długie szaty załopotały mocniej, niż wynikałoby to z prędkości spadania, i wkrótce stało się jasne, że wiatr niesie go niczym mewę na prądzie wznoszącym wzdłuż ściany urwiska. Unosił się niczym piórko, z rękami rozłożonymi na boki, w typowej pozie mistrza wiatru. Szybko odzyskał poziom, na którym wciąż stali jego towarzysze, po czym stanął na skale obok nich, jakby schodził z górskiego stopnia. Nikandr zakaszlał i poleciał do przodu, podpierając się dłonią o pokład. Poczuł, jak w jego piersi otwiera się otchłań – niemożliwie głęboka i czarna studnia. Jej pojawienie się tak ściśle pokrywało się ze skokiem mężczyzny, że nie mógł nie uznać tych wydarzeń za w jakiś sposób powiązane, choć nie potrafił się domyślić w jaki. Na urwisku w dole mężczyzna, który zeskoczył, odwrócił się i wskazał w górę, w stronę „Gorowny”. – Wykonać zwrot! – krzyknął Nikandr. – I opuścić statek o połowę! Maharraci jak jeden mąż ruszyli w stronę swojego skifu. – Jahalan, mają ze sobą przynajmniej jednego hawakirama, prawdopodobnie dwóch. – Czuję go – odpowiedział Jahalan – ale to nie jest tylko hawakiram, synu Jarosa. Przywołali hezana. – Niemożliwe! – Zgadzam się, że nie powinno tak być, ale oni tego dokonali.

Nikandr wątpił w jego słowa, lecz to nie był czas na zadawanie pytań. Musieli zneutralizować zagrożenie, zanim mogło zaszkodzić „Gorownie” lub – co gorsza – Radiskoje. Skif znalazł się w powietrzu w niecałą minutę, czyli w czasie, jakiego żaglowiec potrzebował na wykonanie zwrotu i zbliżenie się na odległość strzału. – Ognia! – krzyknął Nikandr. Zabrzmiał trzask muszkietów, a chwilę po nich zagrzmiało działo. Z rufy skifu wytrysnęły kawałki drewna i jeden z maharratów szarpnął się ostro w prawo, a jego ramię i żebra zmieniły się w masę czerwieni. Któryś z towarzyszy pomógł mu się położyć na dnie łódki i natychmiast zaczął opatrywać jego rany, a pozostali dwaj skierowali skif na północ. Powietrze wypełnił zgiełk przeładowywania muszkietów. Nikandr wycelował starannie. W jego ustach pojawiła się ślina i odruchowo ją przełknął. Głęboko wciągnął powietrze do płuc, po czym zaczął je wypuszczać, powoli naciskając na spust, czując równocześnie coraz silniejsze pragnienie zwinięcia się w kłębek. Błysnął proch na panewce. Muszkiet kopnął odrzutem. Nikandr celował w mężczyznę trzymającego liny żagla, ale trafił zajmującego się rannym. Maharrat chwycił się za ramię i popatrzył na statek. Nikandr był dostatecznie blisko, by dostrzec pełen jadu wyraz jego twarzy. Wiatr dął nieustannie. Żagle zaczęły wyostrzać i statek wykręcił się, ulegając sile wiatru. Jahalan próbował skompensować, gdy nagle od ziemnej strony dziobu uderzył potężny wicher. Podmuch był tak potężny, że dziób statku został pchnięty w górę i na wietrzną. Nikandr zamrugał, rejestrując ruch w pobliżu. Tuż obok niego rozległ się ciężki łomot.

Gdy się odwrócił, zobaczył, że na pokładzie leży żeglarz i jęczy, a spod jego głowy wypływa struga krwi. Ostry przechył pokładu sprawił, że załogant zaczął zjeżdżać po deskach. Nikandr sięgnął ku niemu, ale był za daleko. Żeglarz sunął coraz szybciej, aż chwycił go trzymający się mocno knagi Borund. Wtedy wiatr odwrócił kierunek. Statek gwałtownie przechylił się do przodu. W użyciu było tylko szesnaście żagli, ale wszystkie wypełniły się i były bliskie pęknięcia. Z górnej części statku dobiegł trzask. Niczym ścięty w lesie świerk stenga grotmasztu – jego najwyższa część – przechyliła się i zawisła na takielunku. – Refować żagle! – Nikandr krzyknął przez ryk wiatru. Załoga rzuciła się do zwijania żagli. Nawałnica przybierała na sile. Statek przechylił się tak bardzo, że kilkunastu ludzi na pokładzie zaczęło zjeżdżać w stronę ziemnej burty. Nikandr wylądował dość pewnie, ale Borund krzyknął, gdy masa trzymanego przez niego rannego wylądowała na jego nodze. – Grawłos, wyprostuj go! Stojący przy sterze szkutnik nie odpowiedział, walcząc z dźwigniami coraz bardziej przechylającego się statku.

Rozdział 3 Zajęczał kadłub. Z gwiezdnego fokmasztu spadł żeglarz, zaczepiając o wietrzne wanty. Krzyknął z bólu, a jego lewa ręka zwisła bezużytecznie nad głową, pod bardzo nienaturalnym kątem. Grawłos, który musiał stanąć na obudowie przekładni dźwigni sterowych, ciągnął z całych sił za dźwignię kontrolującą obroty, ale jego wysiłki na nic się zdały. Nagle Nikandr zrozumiał, co się dzieje. – Grawłos, zwolnij ster! – Niet, mój panie. – Szkutnik spojrzał na niego dziko. – Grawłos, już! Statek przechylił się do tego stopnia, że jego gwiezdne maszty prawie wskazywały na horyzont. Grawłos wbił wzrok w oczy Nikandra. Bał się. Zaczął ciągnąć do góry dźwignię, którą dotąd tak gorączkowo próbował naciskać. Nikandr ze zdumieniem zobaczył, że dźwignia nawet nie drgnęła. Grawłos nie da rady uwolnić jej samodzielnie. Książę przesunął się wzdłuż relingu, aż znalazł się bezpośrednio pod sterem. Borund, pojmując jego plan, oparł się o prawie pionowy pokład i splótł dłonie. Gdy tylko Nikandr postawił na nich stopę, Borund pchnął go do góry. Książę chwycił się steru i razem z Grawłosem zaczął z całych sił napierać na dźwignię. Próbowali wielokrotnie. Zaczął się już bać, że gruby drewniany trzonek nigdy nie ustąpi, ale nagle poruszył się z pustym tąpnięciem. Potem zaczął się przesuwać tak szybko jak pozostałe dwa. Przez długą chwilę statek wisiał w powietrzu, leżąc na

burcie, przy akompaniamencie wycia wiatru. Nikandrowi serce biło jak oszalałe. Sądził, że uwolnienie stępek statku od efektów działania nieprzewidywalnego eteru pozwoli mu powrócić do stanu równowagi. Tymczasem choć sytuacja przestała ulegać pogorszeniu, nie chciała też się poprawić. Kilku członków załogi krzyknęło ostrzegawczo. Nikandr spojrzał do góry i przeszły go ciarki. Między żaglami zataczał się wir wiatru i mgły. Przypominał trąbę wodną, tylko był dużo mniejszy. Jahalan powiedział, że na świat został przywołany hawahezan, duch wiatru, ale Nikandr nigdy dotąd nie widział żadnego na własne oczy. – Pręty tłumiące! – Nikandr krzyknął do załogi. Wątpił, by ktokolwiek usłyszał go przez okropny ryk generowany przez hezana, ale nawet gdyby, prawie niemożliwe byłoby dotarcie do prętów przechowywanych pod pokładem. Mdłości, które zaczął odczuwać chwilę przedtem, przybrały na sile. Hezan, niczym pies polujący w krzakach na kuropatwy, zbliżał się coraz bardziej. Załoga umknęła zwinnie po takielunku. Jednak hezan wyglądał, jakby znalazł to, czego szukał. Kierował się wprost na Nikandra. Książę zeskoczył ze stanowiska steru na reling, lecz nie zdołał uciec. Wiatr z ogłuszającym rykiem uderzał w jego skórę niczym grad, zmuszając do schowania głowy pod ramionami. Z płuc odessało mu całe powietrze. W całym tym szaleństwie zobaczył, jak ukryty pod koszulą kamień duszy rozświetla się bielą, lecz nie miał czasu zastanowić się, czemu tak się dzieje. Padł na kolana i poczołgał się wzdłuż relingu, ale duch nie chciał go zostawić. Przed oczami zobaczył gwiazdy, ręce mu słabły. A potem poczuł, jak coś uderza go w pierś.

Dziura, którą czuł w swoim wnętrzu, została wypełniona. W jednej chwili zniknęła otwarta, bezdenna studnia. Wiatr zaczął cichnąć. Nikandr znowu mógł oddychać. Choć czuł gwałtowne skurcze żołądka, na szczęście nic nie zwymiotował. Wymioty po tak dziwnym zdarzeniu byłyby zrozumiałe, ale nie chciał, by cała załoga statku i Borund na dodatek zobaczyli go w takim stanie, bo mogłoby to wzbudzić zbyt wiele niepożądanych pytań. Już po chwili zdołał podnieść się na nogi. Kiedy otworzył oczy, poczuł na twarzy ostatni podmuch wiatru, a potem wszystko się uspokoiło. Przeskanował olinowanie w poszukiwaniu charakterystycznych objawów obecności hezana, ale nic nie znalazł. Mógł dziękować starożytnym, że mieli go w swojej opiece. Wyciągnął ciężki złoty łańcuch, na którym zwisał jego kamień duszy, wiedząc, że to on właśnie był źródłem dziwnego wrażenia, jakie poczuł na piersi. Oszołomiony popatrzył na klejnot. Dotąd kamień był mlecznobiały, promieniował słabym światłem – teraz stał się przymglony, szary i nieco przejrzysty. Książę potarł kamieniem o płaszcz, myśląc, że tylko uległ zabrudzeniu, jednak szybko uświadomił sobie, że zmieniło go spotkanie z hezanem. Może już na zawsze. Czemu kamień świecił tak jasno, gdy hezan się do niego zbliżył? Czy klejnot zniszczył ducha? I czy uległ uszkodzeniu? Nikandr zauważył, że Borund patrzy na niego, więc pocałował kamień, jakby składał dziękczynienie starożytnym, i schował go z powrotem za koszulę. „Gorowna” odzyskał równowagę, a łagodny wiatr poniósł ich na południe niczym liść na wietrze. Rozumiejąc, że zagrożenie znikło równie nagle, jak się pojawiło, załoga

wykrzyknęła radośnie, a niektórzy żeglarze zamachali w powietrzu swoimi wełnianymi czapkami. Nawet Borund dał się ponieść uczuciom, przypadł bowiem do Nikandra i objął go w potężnym uścisku, unosząc z pokładu. – Puść mnie, niedźwiedziu! – Cha, cha! – Borund okręcił nim kilka razy, zanim odstawił go na deski. – Jak to zrobiłeś? – zapytał z uśmiechem od ucha do ucha. Nikandr zdołał tylko wzruszyć ramionami. – Sam nie wiem. – Nie wiesz? – przecież powiedziałem. – W takim razie, Niszka, jesteś największym szczęściarzem, jakiego znam. – Borund ponownie dźwignął Nikandra i jeszcze raz nim zawirował, cały czas się śmiejąc. – Dość! – rzucił Nikandr. W końcu okrzyki radości zaczęły wygasać. – Stawiać żagle! Wracajmy. Ludzie z początku nie pracowali zbyt sprawnie, lecz pierwszy oficer szybko doprowadził ich do porządku swoim grzmiącym głosem, a Grawłos poprowadził żaglowiec w stronę stoczni. Tymczasem Nikandr podszedł do relingu i zaczął wzrokiem szukać w dole skifu. Bez wątpienia załogę stanowili maharraci. Natomiast nie było jasne, jaki był cel ich ataku. „Gorowna” mógł stanowić łakomy kąsek, gdyby zdołali go zdobyć – jeszcze tłustszy z Nikandrem i Borundem na pokładzie – lecz atakując ich, zdradzili swoją obecność na wyspie. Czemu ograniczać się do dwóch książąt, skoro za chwilę rozpocznie się zebranie rady? Czemu nie poczekać na statki wiozące kolejnych arystokratów? Nikandr szukał przez dłuższą chwilę – zarówno odpowiedzi na nurtujące go pytania, jak i śladów uciekinierów – ale tak jak

się obawiał, nie znalazł po maharratach nawet śladu. Wysoko w pałacu Radiskoje zachodzące słońce wpadało przez głęboko osadzone w murze okna. Jego promienie padały na dużego gawrona, którego czarne pióra wydawały się całkowicie pochłaniać światło. Miał złotą obrączkę na nodze, siedział na srebrnej żerdzi i przyglądał się Nikandrowi z inteligentnym błyskiem w oku. Był to ulubieniec matki, irfa, ptak, którego przejmowała najczęściej, choć Nikandr nie wiedział, czy wynikało to z jakiegoś rodzaju więzi, czy po prostu było łatwe. – Niczego nie wyczułaś? – zapytał Nikandr. – Niczego – potwierdził ptak – aż do chwili, gdy hezan wkroczył do tego świata. – Słowa, choć wypowiedziane przez prymitywne narzędzie, niosły brzmienie i akcent głosu matki. Złoty łańcuch zwisający z dłoni Nikandra poruszał się leniwie w rytm uderzeń jego serca. Na końcu łańcucha znajdował się wisior z jego kamieniem duszy – wciąż pociemniałym. Książę przycisnął palce do piersi, przypominając sobie ostry nacisk w chwili, gdy prawie tracił świadomość. – Jak mogli zrobić coś takiego? – Coś podobnego zdarzyło się, gdy byłam jeszcze wciąż bardzo niedoświadczona w sprawach eteru. Cztery lata po nastaniu Wielkiej suszy na świat wkroczył hawahezan. To było dwa dni po równonocy, a w Iżnym wciąż świętowano dożynki. Duch skierował się wprost na tereny festiwalu, gdzie rozerwał na kawałki trójkę dzieci, a potem zniknął. Nikandr zadrżał, zastanawiając się, czy hezan zamierzał zrobić z nim to samo. Potarł gładką powierzchnię kamienia, ledwie wyczuwając pęknięcia. Ten kamień otrzymał tuż po urodzeniu i nigdy się z nim nie rozstawał. Zawierał on w sobie

opowieść o jego życiu, jego esencję. Teraz książę nie wiedział, czy jego dziedzictwo zostało splamione, czy gorzej, całkowicie wymazane. Nawet uszkodzony kamień po jego śmierci zostanie umieszczony w rodzinnym mauzoleum pod pałacem. Nikandr wyobrażał sobie, że blaskiem będzie przewyższał wszystkie wokół… a zostawi po sobie jedynie cień, zarys, i zawstydzało go, że dopuścił do takiej sytuacji. Odczuwał tylko jedną drobną pociechę – bał się, że kamień i możliwości, które dzięki niemu zyskiwał, zostały trwale uszkodzone, jednak gdy wrócił do Radiskoje, odkrył, że wciąż jest w stanie wyczuwać Sofię, swoją matkę, a ona z kolei wyczuwa jego. Z drugiej strony nie wątpił, że po oddaleniu się ich więź zostanie stłumiona, a później zaniknie całkowicie. – Czemu tylko dzieci? – zapytał Nikandr. – Nie potrafię odpowiedzieć. Hezany są przyciągane do pewnych ludzi, może tak jak przyciągają ich Aramani. Jednak tamten duch, choć w pełni wkroczył w nasz świat, sprawiał dla mnie wrażenie przyćmionego, jakbym patrzyła przez kawałek zmatowiałego szkła. Hezan, który pojawił się dzisiaj, był dla moich zmysłów jasny jak księżyc w pełni na bezchmurnym niebie. – Byłaś wtedy młoda. Niedoświadczona. Gawron opuścił głowę, przechylił ją na bok. – Da, ale nie sądzę, żeby to było przyczyną. Przez ostatnie kilka lat zrobiło się bardzo dziwnie, Niszka. Połowy ryb, plony, zwierzyna łowna… wszystko ulega pladze dłużej i mocniej, niż mogliśmy to sobie wyobrazić. A równocześnie na sile przybiera wyniszczenie. Może to przejście jest kolejną fasetą tego samego klejnotu. Nikandr patrzył na gawrona, zastanawiając się, czy matka odczytała jego myśli. Podejrzewał, że hezan zaatakował go

właśnie z powodu choroby. W końcu na pokładzie byli też inni z kamieniami duszy. Czemu nie oni? Tylko on cierpiał na wyniszczenie, a jego objawy nasiliły się w chwili przywołania hezana. Musiał istnieć jakiś związek. Jednak nie mógł wyrazić swoich myśli na głos. Za bardzo wstydził się zbyt długiego ukrywania swojej choroby. Otworzyły się drzwi i wszedł jego ojciec, Jaros. Miał na sobie sięgający kostek wyszywany kaftan w kolorze szmaragdów. Spod bogatej tkaniny wystawały tylko czubki jedwabnych pantofli. W sięgającej piersi brodzie, podobnie jak na głowie pozostało niewiele brązowych włosów, choć jeszcze niedawno ta barwa dominowała. Kamień duszy, jarzący się lekko pod brodą, wydawał się drwić z Nikandra. Ojciec kiwnął głową na powitanie i podszedł do żerdzi, wyciągając palec. Gawron kilkakrotnie przesunął dziobem wzdłuż jego palca, a on pogładził pióra na piersi ptaka. Te oznaki czułości zarezerwowane były dla matki, Nikandrowi ojciec rzucił ponure spojrzenie. – Statek jest w kiepskim stanie, Niszka. – Nie mogłem nic zrobić. – Mogłeś zostać na wyznaczonym kursie. – Mówiłem ci… – Da, Borund poprosił o skrócenie wycieczki, niewątpliwie po to, żebyście mogli pić w Wołogrodzie. Jeśli pamiętasz, rada odbywa się w Kałakowie, a „Gorowna” wciąż pozostaje naszą własnością. Do dnia twojego ślubu. – Moglibyśmy nie znaleźć maharratów. – Mylisz związki przyczynowe. To oni znaleźli was. – Skąd mogli wiedzieć? – przestań być tak naiwny, Nikandr. Oni mają swoich szpiegów, tutaj i wszędzie. O

dziewiczym locie „Gorowny” wiedziano powszechnie w dwóch księstwach od przynajmniej kilku miesięcy. A teraz Grawłos mówi mi, że miną tygodnie, zanim uda się ukończyć naprawy. – Nie sądzę, żeby to byli szpiedzy. – Nikandr wstał i popatrzył przez pobliskie okno na zachmurzone niebo. Właśnie chował się w chmury jeden z najpotężniejszych okrętów wojennych Kałakowa, szukający maharratów. W lesie na dole Jahalan szukał na miejscu przejścia hezana jakichkolwiek śladów, które mogłyby się okazać przydatne. – Myślę, że wybrali to miejsce z bardzo konkretnego powodu. – A jakiż miałby to być powód? Nikandr wzruszył ramionami. – Zamierzam się tego dowiedzieć. – Założył naszyjnik przez głowę i ruszył do wyjścia. – Nie noś tego kamienia na wierzchu. – Czemu? – zapytał Nikandr, któremu bardzo nie spodobał się ton ojca. – Żabin jest gotów wycofać się przy pierwszej oznace słabości. Szuka wymówek, żeby wyciągnąć więcej korzyści z tego ślubu lub go anulować. A na to nie możemy sobie pozwolić. – Nigdy nie ukrywałem swego kamienia. – Ale mnóstwo ludzi ukrywa. Wierzę, że będziesz w stanie wyjaśnić to każdemu, kto ośmieli się zapytać. A teraz idź. Mamy z twoją matką wiele do omówienia. Nikandr wyszedł, czując się jak chłopiec za karę wyrzucony z jadalni w czasie obiadu. Ostatnie słowa ojca były rozsądne, ale gdy wsunął wisior pod koszulę, kamień wydał się ciężki, nieprzyjemny, jakby był symbolem tchórza.

Rozdział 4 Następnego dnia przez wyspy przetoczyła się burza śnieżna. Zostawiła po sobie przyćmione słońce i mróz przenikający do szpiku kości. Pośród brukowanych ulic starego Wołogrodu świszczał wiatr, unosząc kłęby puszystego śniegu, tworząc zawirowania pośród gapiów, którzy zebrali się, by obserwować egzekucję. Wielu narzekało na wiatr i dokuczliwy śnieg, lecz Rehada miała je za nic – doskonale pasowały do goryczy i urazy, które odczuwała w sercu. Na tym starożytnym kolistym placu, na którym stała szubienica, zbiegało się siedem głównych dróg Wołogrodu. Po jednej z nich turkotał wóz ciągnięty przez dwa masywne kuce. Wóz prowadzony był lekką ręką przez żołnierza w stroju gwardii posadnika. Inny żołnierz, trzymając się dla równowagi oparcia siedzenia woźnicy, pilnował trzech skutych łańcuchami młodzieńców siedzących z tyłu wozu. Przy akompaniamencie dzwonienia łańcuchami wóz wyjechał z pustej ulicy na okrągły plac. Gwardziści prawie nie zwracali uwagi na zebranych ludzi, ale chłopcy na wozie rozglądali się z szeroko otwartymi oczami, z każdą chwilą wyraźnie coraz bardziej zdenerwowani. Pojazd zatrzymał się przy szubienicy. Stało pod nią kilkunastu uzbrojonych strielców. Taki pokaz siły był czymś niezwykłym, ale zbliżało się spotkanie rady, podobno doszło też do jakichś przepychanek między Lądowcami a maharratami podczas wypuszczenia nowego statku handlowego. Rehada nie wierzyła w tę historię, ponieważ nie dotarły do niej żadne informacje na temat maharratów przybywających na wyspę. Bardziej prawdopodobne było, że chodziło o jakąś bójkę pijaków, która została rozdmuchana przez plotki.

Gwardzista odłożył lejce i przeszedł na pakę, dołączając do towarzysza. W swoich długich wełnianych czerkieskach wyglądali na spokojnych i opanowanych. Zapewne wieszanie było dla nich czymś równie łatwym, jak polerowanie butów. Surowości dodawały im nawet wełniane czapy ze złotymi chwostami. Tłum – głównie wieśniacy Lądowców – naparł do przodu, ale Rehada została na miejscu, obserwując chłopców prowadzonych na drewnianą platformę z leniwie kołyszącymi się na wietrze pętlami stryczków. Pierwsi dwaj byli wychudzeni – synowie chłopskiej rodziny żyjącej na obrzeżach miasta. Mieli na sobie proste skórzane buty, spodnie z grubego płótna i połatane bluzy. Dłonie przed chłodem chronili skarpetami z dziurami na palce. Musieli walczyć o zachowanie równowagi, gdy strielcy przepchnęli ich przez tłum pod szubienicę. Gdy zakładano im stryczki na szyje, na ich twarzach odmalował się żal, lecz dla Rehady wyglądało to na sztuczną skruchę. Wątpiła, by rzeczywiście żałowali zbrodni popełnionej trzy dni temu. Zakradli się do domu jednej z bogatszych wdów w mieście, zabili ją, trzeciego chłopca, którego Rehada zdążyła pokochać, nieudolnie próbowali obwinić o tę zbrodnię – i na pewno nie żałowali zabójstwa ani życia niewinnego młodzieńca, który stał obok nich. Zostali odkryci przez bratanka bogatej wdowy, gdy zmuszali trzeciego chłopca, Maleka, by wszedł do domu. Powiadomiono ludzi posadnika i wkrótce wszyscy trzej zostali aresztowani pod zarzutem morderstwa. Rehada czuła się odpowiedzialna – Malek wracał do Iżnego po dostarczeniu jej wiadomości. Co gorsza, było to luźne ostrzeżenie, że na jej wyspę może przybyć mężczyzna o imieniu Aszan, może w towarzystwie chłopca, i gdyby dowiedziała się o jego obecności,

powinna natychmiast o tym poinformować. Co było podwójnie frustrujące, ponieważ znała Aszana, arakesza jej ludu, znała także chłopca, o którym wspominano w wiadomości – więc oczywiście natychmiast przesłałaby informacje, gdyby tylko dowiedziała się, że są w Kałakowie. Maleka, jej ucznia, prowadzono do trzeciego, ostatniego stryczka pod szubienicą. On nie był wieśniakiem. Matka – niech prządki traktują ją lekko – powinna być z niego dumna. Ubrany był w typowy strój Aramanów: prostą tkaną czapkę, wewnętrzne szaty w kolorze głębokiego błękitu i o ton jaśniejszą szatę wierzchnią. Rehada widziała w jego oczach strach i niepewność, jednak w niczym nie przypominało to minoderii tamtych dwóch obok. Stawał wobec ostatnich chwil życia nie z odwagą, lecz z kontemplacją, co bardzo podnosiło jej i tak wysoką opinię na jego temat. Gdy wczoraj usłyszała o wyroku, udała się do miejskiego więzienia prosić o uwolnienie ucznia, ale ponieważ nie była jego matką ani bliską krewną, odmówili jej możliwości zaręczenia za chłopaka przed sędzią. Lądowcy wciąż nie rozumieli, że lud wędrowców stanowi jedność. Dla nich więzy krwi nie miały wielkiego znaczenia, choć były najważniejsze dla rządzących księstwami. Rehada musiała odejść, zanim strażnicy zaczęli być zbyt dociekliwi. Samo przyjście na egzekucję również było ryzykowne – niewielu Aramanów przychodziło na takie wydarzenia, a ci nieliczni często uznawani byli za podejrzanych, za maharratów lub ich zwolenników – jednak nie mogła go pozostawić samego wobec śmierci. Była Malekowi coś winna i musiała mu chociaż ofiarować swoją obecność. Niższy i starszy ze strielców rozpoczął odczytywanie ich win z wyroku sądowego. Kiedy to robił, chłopak zaczął rozglądać się po tłumie i w końcu spojrzał jej w oczy.

I się uśmiechnął. Uśmiechnął się, jakby to on chciał ją pocieszyć. Rehadę przepełniły złość, żal i cierpienie. Poczuła, jak coś w niej pęka, ale nie pozwoliła, by emocje odbiły się na jej twarzy. Nie odpowiedziała też na jego uśmiech, ponieważ to byłoby nieszczere. Uspokajająco patrzyła mu w oczy. Już wcześniej zdecydowała, że będzie mu patrzeć w oczy tak długo, jak długo będzie tego chciał. Nie odwróci się, nawet jeśli widok jego ciała zwisającego na linie niczym wrona na pasku rolnika będzie prześladował ją do końca życia. Ucz się, próbowała mu przekazać. Ucz się nawet w śmierci, a zostaniesz nagrodzony w następnym życiu. Strielec zakończył wreszcie odczytywać wyrok sędziego. Kątem oka zauważyła, jak siedmiu pozostałych Aramanów odwraca się plecami do szubienicy – nie z powodu braku odwagi, ale w proteście, na znak dezaprobaty. Ona nie odwróciła się, choć bardzo tego pragnęła. Tłum nie rzucał zgniłymi warzywami ani błotem, jak często zdarzało się w miastach imperium na zachodzie, ludzie nie wykrzykiwali obelg. Po prostu patrzyli w milczącym potępieniu. Para z oddechów skazańców tworzyła białe chmurki na wietrze. Na twarzy Maleka pojawił się wyraz zmieszania, jakby coś, co było dla niego pewnikiem jeszcze przed chwilą, zostało nagle podane w wątpliwość. Odejdź w pokoju, milcząco go pożegnała, jeden raz kiwając głową. Po zakończeniu odczytywania wyroku strielec cofnął się o krok. Gdy tylko to zrobił, drugi żołnierz pociągnął za dźwignię. Zapadnia pod chłopakami otworzyła się z hukiem drewna. Liny

napięły się z trzaskiem i wszyscy trzej podskoczyli na sznurach i zawiśli, chwiejąc się na wietrze. Wkrótce tłum zaczął się rozchodzić, ale Rehada pozostała, długo patrząc na swojego huśtającego się na wietrze ucznia, zapisując ten widok głęboko w sercu, by mogła go przywołać, gdy będzie potrzebny. Tak bardzo się na tym skupiła, że kiedy z jednej z ulic na plac weszły dwa kuce, przerywając jej trans, nie była pewna, ile czasu minęło. Nawet wtedy spojrzała na nie tylko kątem oka i nie zwróciła wielkiej uwagi na jeźdźców. Co było błędem. Powinna była zauważyć ich dworskie stroje i podążające za jeźdźcami dzieci, liczące na rzuconą monetę. Gdy w końcu spojrzała, jeden z arystokratów patrzył wprost na nią. Nikandr. Książę ze wzgórza. Odwróciła się i odeszła w stronę najbliższej ulicy. Nikandr był po drugiej stronie placu, a ona miała na sobie strój, którego nigdy przy nim nie nosiła. Może jej nie rozpoznał. W sercu jednak wiedziała, że została rozpoznana, przez co jej złość jeszcze przybrała na sile. Nie chciała, by wiedział, że w jednym z nielicznych aktów współczucia przyszła pożegnać przyjaciela. I nie dlatego, że sypiała z Nikandrem, ale dlatego, że tak dużo wysiłku włożyła w ukrycie przed nim swego prawdziwego ja. To nie miało znaczenia. Jeśli książę odkryje, że jest maharratką, powita to z radością. Miała już dość ukrywania tego faktu, zwłaszcza przed nim. Ruszyła w górę jednej z zakrzywionych ulic prowadzących na wzgórze, do Urwiska, czyli dzielnicy Wołogrodu, w której stał jej dom. Jak daleko sięgała wzrokiem, ulica była pusta. Promienie słońca padały ukosem między wysokimi kamiennymi budynkami, ukrywając w cieniu większość jej trasy.

Zatrzymała się, gdy zobaczyła kogoś siedzącego przy wejściu do bocznej uliczki. Człowiek ten miał na sobie dwie warstwy odzieży: wewnętrzną czarną szatę owiniętą szerokim pasem szarej tkaniny i okrycie wierzchnie opadające do czubków brązowych butów. Turban i broda zdradzały, że jest maharratem. Brodę miał długą, przyciętą w prostokąt, a turban szpiczasty i poszarpany, z długim ogonem zwieszonym na pierś niczym wstęga honorowa. Niebezpiecznie było nosić się tak w Kałakowie, jednym z najpotężniejszych z księstw, a zwłaszcza w mieście. Takie szaty nosili – nie wyłącznie, ale najczęściej – maharraci, sekta Aramanów planująca zniszczenie Wielkiego Księstwa i sposobu życia Lądowców. Rehada podeszła, ale zatrzymała się nagle z cichym okrzykiem zaskoczenia, widząc surową, ładną twarz i ciemne, władcze oczy. Od resztki lewego ucha przez policzek do szyi biegła nierówna, poszarpana blizna. Górna część ucha pozostała i zdobiło ją wiele złotych kolczyków. To był Sorusz, przywódca maharratów i ojciec dziecka Rehady. Zawsze był bezczelny, ale przychodzić tutaj, gdzie tyle ryzykował? Śnieg pokrywał ciemny turban i zdobiący go jaspis. Wiedziała, że kamień jest dla Sorusza bezużyteczny, i zastanawiała się, czy on nosi go w celu przypominania sobie o przeszłości. Sorusza trudno było posądzić o to, że nie nurza się w przeszłości. Szła dalej, mijając go, a on wstał i ruszył obok, dostosowując się do jej kroków, przez co można było odnieść wrażenie, że cały czas szli razem. Mimo wszystko jego bliskość wzbudziła w niej niepokój. Czy od czasu ich ostatniego spotkania minęło aż tyle czasu? Czy aż tak bardzo stracili ze

sobą kontakt? – powiedziano ci, żebyś nie przyjmowała ucznia – odezwał się. – Jestem tu już siedem lat. Zaczęto zadawać pytania. – Powinniśmy unikać wszelkich związków. Prychnęła. – Przybyłeś z tak daleka, by zbesztać mnie za chęć nauczania? Przez chwilę szli w milczeniu, rozrzucając stopami puchową pokrywę śniegu. Nie popatrzyła w jego stronę, ale mogła sobie wyobrazić, jak pracują mięśnie jego szczęk, jak zawsze, gdy wystawiała na próbę jego cierpliwość. – Straciliśmy chłopca – rzucił Sorusz. Wtedy na niego popatrzyła. Miał kamienną twarz. – Jak? – nie doceniłem Aszana. Wykradł go miesiąc temu. – W takim razie przegraliśmy. – Nie sądzę, przynajmniej jak długo Aszan kieruje się tu, do Kałakowa. – Jesteś tego pewien? – rozłam na Rawanki prawie się zamknął, a ten w Kałakowie się poszerza. – To nic nie znaczy. Jeśli Aszan podejrzewa, co planujesz, będzie trzymał Nasima jak najdalej od ciebie. – Nie sądzę. Wierzy, że Nasim jest kluczem do uzdrowienia rozłamów. Sprowadzi chłopca tutaj i będzie go dalej badał. To dla niego jedyna nadzieja na rozwikłanie tajemnicy. Dotarli do szerszej ulicy. Byli tu jacyś wieśniacy z koszami i ciągnący wózki, lecz Sorusz maszerował dalej, jakby w ogóle ich nie zauważał. Rehada zrobiła podobnie, żeby nie zwracać na siebie uwagi. – Bez Nasima nam się nie uda. Sorusz kiwnął głową. – Zobaczymy. I tak jest mnóstwo do zrobienia. Dwa dni temu zdobyliśmy pierwszy kamień, zostały jeszcze cztery. – Tak dużo się nauczyłeś?

– Wiemy, jak znaleźć cztery, a piąty może faktycznie zależeć od Nasima. Zbliżali się teraz do mostu. W okolicy nikogo nie było, ale Rehada i tak czuła się bardzo odsłonięta. Sorusz przystanął w miejscu, gdzie droga zaczynała się wznosić. Twarz miał poważną, ciało niczym z kamienia. Rehadzie zrobiło się zimno. – Za trzy dni od dzisiaj w południe ruszaj drogą do Iramanszach. A przedtem zwolnij swojego ducha. Rehada nagle stała się bardzo świadoma bicia swojego serca. – Co mam zrobić? – nie domyślasz się? – Wbrew temu, czego się spodziewała, na twarzy Sorusza zobaczyła smutek. – Znajdziesz dla nas drugi kamień.

Rozdział 5 Nikandr i Borund poprowadzili swoje kuce wokół szubienicy, na której wisiało trzech młodych chłopców. Pewnie zostali skazani za zwykłą kradzież, może jedzenia. Ostatnio podobne egzekucje stały się w Wołogrodzie aż nazbyt powszechne. Ranos bardzo poważnie podchodził do takich przestępstw – mówił, że jeśli przymknie się oko nawet na drobiazgi, miasto szybko pogrąży się w chaosie. A jeśli ulegnie mu największe miasto Kałakowa, inne szybko pójdą w jego ślady. Jeden z chłopców był Aramanem. Książę się zdziwił. Aramani byli szczerzy i uczciwi niemal do bólu, więc wydawało się nieprawdopodobne, by chłopak został przyłapany na kradzieży. Po drugiej stronie placu Nikandr zobaczył kobietę ubraną w czarne, żałobne szaty. Mimo odległości i gęstego śniegu rozpoznał Rehadę. Ona również go zauważyła, bo odwróciła się natychmiast i ruszyła w głąb najbliższej ulicy. Czy zachowała się tak z powodu obecności Borunda? Zgodzili się nie afiszować ze swoim związkiem, ale przez tę chwilę, gdy spotkały się ich oczy, nie wyglądała na zmartwioną. Raczej na zawstydzoną. – Daleko jeszcze? – z irytacją zapytał Borund. Nikandr zerknął przez ramię, zastanawiając się, czy on też ją widział. – Gdybym cię nie znał, pomyślałbym, że nie potrafisz już znieść mrozu, Bora. – Potrafię. – Borund pociągnął nosem. – Kiedy to konieczne. – To ty nalegałeś, żeby mi towarzyszyć. – Nikandr skierował wierzchowca w szeroką ulicę wiodącą wzdłuż rzeki

Mordowy na jej ostatnim odcinku przed ujściem do zatoki. Gdy mijali mały cmentarz, na którym kawałki chalcedonu znaczyły niezliczone nagrobki, wyraźnie nasilił się zapach morza. Borund zmarszczył czoło, ale ukryte pod krzaczastymi brwiami oczy zaiskrzyły. – Wtedy myślałem, że jedziemy do stoczni. Gdybym wiedział, co mnie czeka, może bym się tak bardzo nie spieszył. – Jesteśmy prawie na miejscu. – Nikandr kiwnął głową przed siebie, w stronę ujścia rzeki do zatoki, gdzie ulica zmieniała się w długie, zakrzywione nabrzeże. Do kei podpływała duża łódź rybacka – prawdopodobnie pierwsza tego dnia. Wokół niej zebrał się już całkiem spory tłum. Książę się zastanawiał, czy jego brat w domu bojarów wie, jak bardzo nieprzyjemna robiła się sytuacja w mieście. Z dużego bulwaru wyłoniło się dziesięciu strielców, eskortujących duży czarny wóz. Pomaszerowali w stronę łodzi. Żołnierze mieli futrzane czapy i grube czarne czerkieski zapięte aż po szyję. Muszkiety nieśli przewieszone przez plecy, a w dłoniach trzymali berdysze – solidne topory na długich trzonkach. Diesatnik strielców w szarej czapie krzyknął na tłum, żądając przejścia dla wysłanników pałacu. Na wozie jechała grupa robotników w barwach Radiskoje, zdobiły go też rodzinny herb Kałakowów – żaglica wyskakująca wysoko nad pofalowane morze. Woźnica poprowadził pojazd szerokim łukiem, po czym cofnął go tak, że tył paki znalazł się na wysokości trapu łodzi. Tłum rozstąpił się przed strielcami i wozem, ale bardzo niechętnie. Nikandr wiedział, że wielu ludzi odejdzie głodnych. Jedzenia nie było dość dla wszystkich. Łowiska, w ubiegłych latach tak wydajne, opustoszały, a jeśli dodać do tego żałośnie się zapowiadające tegoroczne plony, nietrudno przewidzieć, że będzie głód.

Nikandr z Borundem zatrzymali się przed tłumem i przywiązali kuce w pobliżu rampy prowadzącej do drzwi wielkiego warsztatu. Nad uchylonymi drzwiami umieszczono bardzo stary galion przedstawiający mężczyznę trzymającego w jednej dłoni młot, a w drugiej dużą perłę. Grawłosa znaleźli w środku, szedł wzdłuż świeżego drzewca, z długą strużyną drewna zwisającą z hebla. W marszu stukał cicho drewnianą nogą. Kiedy uświadomił sobie, że ktoś stoi w drzwiach jego warsztatu, zatrzymał się i wytarł czoło rękawem. Twarz miał poważną, ale uśmiechnął się, gdy rozpoznał swoich gości. – Zgubiliście się? – odłożył hebel na pobliskim stole, mrugając przy tym znacząco. Nikandr zesztywniał, gdy coś chlapnęło z lewej strony. Borund się cofnął, patrząc na dużą kadź stojącą tuż za drzwiami warsztatu. Zbiornik sięgał Nikandrowi do piersi i był wypełniony wodą. Nikandr zbliżył się do kadzi, ale z wyraźnym niepokojem, jak wtedy, gdy jako dziecko bawił się w chowanego późno w nocy z Ranosem i Wiktanią w ciemnych i tajemniczych korytarzach Radiskoje. Kiedy w końcu zbliżył się na tyle, by zajrzeć do środka, zobaczył coś pofałdowanego, jakby do kadzi wrzucono kawałek żagla, a potem o nim zapomniano. Żagiel zafalował i książę zobaczył przed sobą pełne wściekłości oko. – Kupiłem ją dziś rano od rybaka. – Grawłos wziął do ręki kij oparty o drzwi i dźgnął nim stwora w kadzi. Zwierz rozwarł potężne szczęki z trzema rzędami bardzo ostrych zębów. Z paszczy wyłonił się wąski język, bielszy od świeżo spadłego śniegu, rozjarzając się na chwilę. Nikandr śmiechem zareagował na ten przerażający widok. – Ryba brezentowa – rzekł Grawłos. – Została złapana niedaleko Duzolu, jakieś piętnaście kilometrów od brzegu. – Jeśli nie liczyć Nikandra – odezwał się Borund z

wyraźnym przejęciem – to najbrzydsza istota, jaką w życiu widziałem. Grawłos znowu dźgnął rybę kijem. – Poczekajcie, będzie jeszcze gorzej. W tej samej chwili ryba rzygnęła strumieniem atramentu w kolorze odchodów i zaczęła pływać wokół kadzi, rozchlapując wodę. Wszyscy trzej cofnęli się, ze śmiechem, osłaniając nosy przed potwornym smrodem gnijącej kapusty. Nikandr nie potrafił powstrzymać myśli o wyniszczeniu, o zgniliźnie, która rosła wewnątrz niego, ale dobrze było znów śmiać się z Borundem. Poczuł się jak za dawnych dni i nie zamierzał rozczulać się nad sobą w takiej chwili. Wciąż się śmiejąc, Borund wskazał kadź. – Co, na wszystkie morza, skłoniło cię do kupienia czegoś takiego? Grawłos kiwnął głową w stronę Nikandra. – Nie słyszałeś? Borund przeniósł wzrok z Grawłosa na księcia. – O czym nie słyszałem? Grawłos spojrzał w oczy Nikandrowi, czekając na pozwolenie. Gdy książę kiwnął głową, wyjaśnił: – Uznałem, że mój książę zechce to zobaczyć. Lata ostatnio między wyspami, poświęcając każdą chwilę wolną od pracy przy „Gorownie” na poszukiwaniu wskazówek. – Jakich wskazówek? – Dotyczących plagi – odpowiedział Nikandr. Borund zachichotał, ale przestał się śmiać, gdy zrozumiał, że Nikandr mówi poważnie. – Powinniśmy byli zażądać więcej statków, skoro macie ich tyle na marnowanie. – Łatwo ci tak mówić, Bora. Wostroma nie została

dotknięta tak ciężko jak Kałakowo. – A Rawanki ucierpiało znacznie bardziej od was. – Ale to się zmienia. Ostatnie połowy Rawanki są coraz lepsze, a pierwsze siewy wyglądają zdrowiej niż w ostatnich latach. – I o to mi chodzi, Niszka. Natura zrobi, co zechce. Nie ma żadnego znaczenia uwaga, jaką jej poświęcamy. Była to myśl, która dręczyła Nikandra każdego dnia, ale nie chciał w to uwierzyć. – Wiesz, że kiedy stada kóz zaczęły chorować, znaleźliśmy na nich całe hordy czarnych pcheł? – nic dziwnego, skoro zwierzęta były chore. Nikandr pokręcił głową. – Jeśli kozy polać octem, przestają chorować. – Trzeba było nam powiedzieć. – Borund się roześmiał. – Przywieźlibyśmy wam stado. – Jeśli ziemniaki pleśnieją w ziemi, to wiemy, które pola należy zostawić nieobsadzone. Gdy zobaczę stado wilków, mogę ci powiedzieć, które zwierzę jest chore oraz ile dni minie, zanim wataha je pożre. Jeśli będę przez dzień obserwował wybrzeże wyspy, na podstawie lotu mew powiem ci, które ławice dadzą najwięcej śledzi. – Ale zanim statek tam dopłynie, wszystko ulegnie zmianie. – Nie w tym rzecz. Każdego dnia dowiadujemy się więcej i mamy nadzieję, że kiedyś zdołamy zrozumieć plagę. A może i wyniszczenie. Borund posmutniał. – Niszka, wiadomość o chorobie twojej siostry była dla nas prawdziwie tragiczna, ale czy naprawdę myślisz, że możesz odkryć tajemnice jej choroby? Taką mam nadzieję, pomyślał Nikandr. – Nigdy się nie dowiem, jeśli nie spróbuję.

– Plaga i wyniszczenie to nieprzewidywalne działania świata i nic, co zrobisz, tego nie zmieni. – Borund pokręcił głową. Wtem gwar na zewnątrz przybrał na sile i stało się jasne, że zaczęło się rozładowywanie złowionych ryb. Oczywiste również było, że ludzie są zawiedzeni – wielu dygnitarzy odwiedzających księstwo i pałac potrzebowało całego połowu łodzi, a możliwe nawet, że kilku dodatkowych. Grawłos odprowadził gości z dala od drzwi, w stronę drewnianych kozłów i stołów roboczych. – Robi się coraz trudniej. – Zerknął znacząco na Nikandra. – Nie narzekam. Wiem, że mieszkańcy Wzgórza również muszą jeść. Ale niektórzy nie patrzą na to w ten sposób. Mówią, że za dużo bierze się z miasta, więcej, niż się pałacowi należy. – Należy się nam tyle, ile weźmiemy – rzucił Borund, zanim Nikandr zdążył odpowiedzieć. Grawłos spuścił wzrok. – Może to i racja, książę, ale jest tu dość burczących żołądków, co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Borund już otworzył usta do odpowiedzi, lecz Nikandr uniósł rękę. – Plaga to nie jest coś, czemu zaradzimy gadaniem, a mamy inne sprawy do omówienia. Grawłos kiwnął głową i gestem zaprosił ich do jednego ze stołów, na którym leżała skomplikowana plątanina drewna i żelaza. Sześć cylindrycznych kawałków drewna, z których każdy wyglądał, jakby został starannie odcięty od masztu powietrznego żaglowca, połączono za pomocą konstrukcji z żelaznych dźwigni i zawiasów. Wyglądało to jak dwie kłody przecinające się w poprzek, z trzecią przebijającą pozostałe dwie. Skomplikowana

masa zawiasów w samym środku pozwalała na swobodne poruszanie się każdego drzewca. Nikandr wiedział, że ma przed sobą ster „Gorowny”, ten sam, który oglądał na statku dwa dni wcześniej. Sprawny ster, po prawidłowym zamocowaniu w środku żaglowca, ustawiał się równo ze stępkami, a dzięki zastosowaniu dźwigni sterujących na pokładzie drewniane kloce zmieniały przepływ płynącego wzdłuż nich eteru, obracając tym samym statek w wybranym kierunku. Najważniejsze były nie zewnętrzne osłony z drewna, lecz zamknięte w nich obsydianowe rdzenie. Nikandr od razu zauważył, że coś jest nie tak. Na stole tuż pod odsłoniętą maszynerią leżał stosik czarnego pyłu i kamieni wyglądających, jakby zostały specjalnie odłupane. Schylił się, żeby się im przyjrzeć. – Czemu to zrobiłeś? – przesuń palcem wzdłuż kamienia. Nikandr ledwie dotknął jednej z odsłoniętych powierzchni, a jej fragment rozsypał się na kawałki, powiększając kupkę na blacie. – Zrobiono je z wadliwego materiału? – Borund zrobił to samo w innym miejscu. – Niet, mój panie, wcale nie. – Grawłos wyglądał na urażonego. – Osobiście wybrałem kamienne bloki i uważnie skontrolowałem każdą sekcję po frezowaniu. – W takim razie co się stało? – zapytał Borund. Grawłos wzruszył ramionami. – Kamienie sterowe mogą pęknąć, ale zazwyczaj po wielu latach i pojawia się tylko kilka uszkodzeń. Nie tak jak tutaj. Ukryty pod koszulą klejnot Nikandra nagle zrobił się

cięższy. Wyraźnie to, co stało się ze sterem, miało również wpływ na kamień duszy. Książę chciał wyciągnąć kamień, by pokazać go Grawłosowi i posłuchać jego zdania, ale słowa ojca nagle nabrały znacznie więcej sensu – Borund, choć stary przyjaciel, mógł nie zachować tej informacji dla siebie. – Czy to skutek obecności hezana? – może. – Grawłos pogładził się dłonią po łysej głowie i wzruszył ramionami. – Kto miałby to wiedzieć? Borund potarł między palcami obsydianowy pył i popatrzył uważnie na pozostałą tam iskierkę. – Czy stępki zostały uszkodzone? – Da, dlatego właśnie naprawy zajmą tak… – nie możemy przyjąć takiego statku, Nikandr. – Uszkodzenia nie sięgają daleko – zauważył Grawłos. – Tylko na niepełną długość ręki. Będziemy mogli uciąć stępkę i przedłużyć ster, aby… Grawłosowi przerwały hałasy dochodzące z ulicy. W trakcie ich rozmowy dobiegające z zewnątrz pomruki stawały się coraz głośniejsze, a teraz ludzie krzyczeli gniewnie. We trzech podeszli do wejścia warsztatu, żeby sprawdzić, co się dzieje. Gdy tylko Grawłos otworzył jedno ze skrzydeł drzwi, tłum naparł do tyłu. Kilku ludzi zostało wepchniętych na niską rampę prowadzącą do drzwi Grawłosa. Dzięki podwyższeniu, na którym się znajdowali, Nikandr zobaczył, że strielcy ustawili się w półkole wokół wozu i używali toporów do rozproszenia tłumu. Oddychali szybko, nerwowo, wydmuchując kłęby pary w zimnym powietrzu. – Cofnąć się! – krzyknął diesatnik. – On mnie dźgnął! – wrzasnął jakiś mężczyzna. Stał zgięty wpół, zapewne trzymając zranioną nogę, a gdy wskazał na jednego z żołnierzy, z jego zakrwawionej dłoni uniosła się para.

Kilka kobiet krzyczało dalej, potrząsając pięściami tuż przed nosem oficera. Tłum napierał ponownie. Dołączyli do niego kolejni ludzie, domagając się zostawienia im złowionych ryb. Dopiero wtedy Nikandr uświadomił sobie, że na wozie stoi tylko pięć skrzynek. Pięć skrzynek z łodzi, która parę lat temu mogła połowem zapełnić pięćdziesiąt. – Lepiej zostańmy w środku, panowie. – Grawłos zaczął zamykać drzwi. W tym momencie strielec wypalił z muszkietu do tłumu. Młody mężczyzna z masywną klatą został odrzucony do tyłu, prosto w ramiona starszego człowieka. – Mój syn! – krzyknął człowiek trzymający rannego. Ten krzyk sprowadził na zebranych oszołomioną ciszę. A potem na wybrzeżu zawrzało.

Rozdział 6 Wieśniacy byli twardzi i zwykle nie prosili o wsparcie, ale w końcu obciążenie stało się zbyt wielkie i stali się natarczywi. Najpierw prosili, potem błagali, aż w końcu zaczęli żądać od miejskiego posadnika, by zapewnił im pomoc. Przy dotkniętych nieurodzajem polach i bardzo słabych połowach oczywistą decyzją było kupowanie jedzenia od imperium, jednak pszenicę i ryż z Irstanli, na bazie ogólnych porozumień, rozprowadzano między wszystkimi księstwami. Żadne z dziewięciu księstw nie dostawało zbyt wiele, a i to z kolei trzeba było podzielić na siedem wysp Kałakowa i znów dla każdego miasta na wyspach. Wołogród był największym miastem Kałakowa, dostawał więc największą porcję, jednak mimo wszystko worki rozchodziły się błyskawicznie, w miarę jak coraz więcej rodzin przychodziło po żywność. Nadchodząca pomoc – choć niewystarczająca – uspokoiła sytuację, ale wszyscy wiedzieli, że niezadowolenie narośnie z powrotem. Teraz jednak, gdy wieśniacy stali się świadkami zagarniania żywności przez pałac, Nikandr poczuł, jak ich gniew wrze i wylewa się na zewnątrz. Patrzyli szeroko otwartymi oczami na strielca, który wypalił z muszkietu w pierś jednego z nich. Zaczęli krzyczeć, domagając się, by złożył broń i oddał się w ich ręce. Dołączyli do nich stojący dalej, potem kolejni. Wreszcie cały tłum, wymachując pięściami, z ogłuszającym rykiem zaczął domagać się sprawiedliwości. Diesatnik rozkazał swoim ludziom wstrzymać ogień, ale rozległy się jeszcze dwa strzały. Jeden z żołnierzy próbował dźgnąć kogoś berdyszem, ale został pochwycony i wciągnięty w tłum. – Stać! – krzyknął Nikandr. – Z rozkazu księcia!

Nikt go nie usłyszał. Już miał wyciągnąć pistolet, ale zrezygnował z tego pomysłu, gdy zdał sobie sprawę, że strzał – mimo że w powietrze – tylko przyczyniłby się do zwiększenia chaosu. – Nikandr, chodź! – Grawłos stał w drzwiach, gestami wzywając księcia do powrotu do środka. – Nic tu nie zdziałamy! Za Grawłosem stał Borund z pistoletem w dłoni, z niepokojem przyglądał się tłumowi. Nikandr stał, bezsilnie patrząc, jak kolejny strielec próbuje wyrwać się dwóm mężczyznom, którzy chwycili jego muszkiet. – Pomóżcie mi! – krzyknął do Borunda i Grawłosa, po czym otworzył drugie skrzydło drzwi. Całym ciężarem zwiesił się na krawędzi kadzi, jednak wkrótce stało się jasne, że nawet z pomocą Borunda i Grawłosa nie zdoła jej przechylić. Wbiegł do warsztatu, słysząc kolejny strzał w tłumie i nerwowe rozkazy diesatnika. Rozejrzał się po blatach i narzędziach wiszących na ścianach. Grawłos musi tu gdzieś mieć topór… Jest! Na drugim końcu długiego stołu roboczego. Nikandr biegiem wrócił do kadzi. Zamachnął się, uderzył toporem. Ostrze wcięło się głęboko i z klepki zaczął tryskać cienki strumyczek. Zamachnął się ponownie i jeszcze raz, a po każdym uderzeniu z kadzi wylewało się coraz więcej wody. Po szóstym ciosie poleciała szeroką strugą. Razem z rybą brezentową. Potop zalał tłum, chwilę później po rampie spłynęła ryba, rzucając się i klaszcząc płetwami przypominającymi skrzydła wielkiego nietoperza. Szpony na końcu jednego ze skrzydeł wbiły się głęboko w nogę jakiejś staruszki. Babina krzyknęła z bólu i strachu, zataczając się na dwie młodsze kobiety. Drugim skrzydłem ryba zaczepiła kogoś innego, a gdy tylko jej ofiary

zdołały się uwolnić, wystrzeliła strumień brązowego atramentu. Po chwili zginęła między nogami ludzi. – Cofnąć się! – krzyknął Nikandr, wyciągając swój skałkowy pistolet i strzelając w powietrze. – Cofnąć się, z rozkazu księcia! Borund poszedł w jego ślady. W końcu ktoś w tłumie ich rozpoznał, a wielu zaczęło uciekać przed ohydną, wijącą się masą skóry, kości i zębów. – Cofnąć się! Tłum nieufnie przyglądał się księciu i strzelcom, a ryba brezentowa z każdą chwilą coraz bardziej zbliżała się do krawędzi przystani. W końcu z głośnym pluskiem spadła do wody. I właśnie ten dźwięk wywołany przez zwierzę, które niewielu z nich widziało, nagle spuścił wiatr z ich żagli. Stojący na skraju tłumu zaczęli się rozchodzić, a potem uciekać, z wyraźnie rysującym się na twarzach zrozumieniem tego, co właśnie zrobili. Wkrótce całe nabrzeże opustoszało, pozostali tylko ranni i żołnierze. Po dotarciu do rezydencji bojara w centrum Wołogrodu Nikandr i Borund porozmawiali przez chwilę z Ranosem, ale on szybko odszedł zająć się rannymi strielcami oraz kobietą, która twierdziła, że jej mąż został zastrzelony „bez powodu”. – Poczekajcie tutaj – rzucił, łapiąc urzędowy kaftan i otwierając drzwi do salonu. – Wrócę, gdy tylko będę mógł, a wtedy razem pojedziemy do wiatroportu. Zostawił ich samych. Nie mieli się czym zająć. Żona Ranosa, wyraźnie preferująca skromny wystrój, nie zostawiła w pokoju nawet talii kart. Kiedy wypili po drugim stakańczyku wódki, czekanie im się znudziło. Nikandr z głośnym stuknięciem odstawił swój stakańczyk z

kości słoniowej i wstał. Czuł, jak nos i policzki czerwienią mu się od alkoholu. – Chodź, mój dobry Wostromo, zobaczymy, co kryje dla nas wiatroport. Borund, o wciąż czerwonych policzkach – bardziej od wódki niż mrozu – obejrzał pokój, jakby stanowił on jego ostatnią nadzieję na odrobinę ciepła, ale po chwili wykrzywił usta w cierpkim uśmiechu i dopił resztę swojej wódki. – Da. Jobat’ Ranosa. Nikandr się uśmiechnął. – Jobat’ Ranosa. Wkrótce znaleźli się z powrotem na kucach, jadąc w górę Drogą Wiatroportu, szerokim, żwirowanym szlakiem wspinającym się na wzgórza, a potem skręcającym na zachód, do przystani statków powietrznych. Wiatr się nasilił i obaj zapięli swoje długie czerkieski po same szyje. Jadąc szlakiem wokół Wołogrodu, zobaczyli przed sobą wysokie białe urwiska wiatroportu i wielkie skalne słupy opierające się nieustannym atakom morza. Ruch na trakcie był bardzo duży. Do miasta jechały obładowane wozy, w drugą stronę – puste. Gdzieś z przodu jakiś wóz zjechał na trawę obok drogi. Dwóch ludzi zmieniało tylne koło. – Nie sądzisz, że nadszedł czas, żebyśmy porozmawiali o mojej siostrze? – zapytał Borund, podciągając wyżej kołnierz. Jadąc kłusem, Nikandr przyglądał się ludziom naprawiającym wóz. – Bardzo mi przykro, że statek został uszkodzony, Borund. Wiem, że to wywołało niezadowolenie twojego ojca… – nie o to mi chodziło, Niszka. Nikandr nie wiedział, co powiedzieć, by nie obrazić przyjaciela. Brwi Borunda zetknęły się nad nosem.

– Moja siostra nie jest taka straszna. – Zawsze była z nich najgorsza. Borund się roześmiał. – Może to i prawda, ale wyrosła na piękną kobietę. I co z tego? – pomyślał Nikandr. Zawsze odczuwał bunt żołądka, gdy pomyślał o ożenku z nią. A jednak pomimo wszystkich jego lęków – usprawiedliwionych czy nie – ukryłby swoje niezadowolenie i przygotowałby się do ślubu z godnością, jeśli nie z pasją, gdyby nie aramańska kobieta, którą zobaczył koło szubienicy. Rehada. Ją chciałby poprosić o rękę. Jednak coś takiego było nie do pomyślenia. Niemożliwe. Co nie przeszkadzało jego sercu pragnąć takiego rozwiązania, tym bardziej, im mniej czasu mu pozostało. – Masz rację – zgodził się z przyjacielem. – To piękna kobieta i będę kochał ją tak, jak na to zasługuje. Borund się roześmiał, choć nie było w tym wiele rozbawienia. – W twoich ustach to doprawdy niewielkie pocieszenie. Mógłbyś ją kochać zdecydowanie bardziej. Nikandr ugryzł się w język, żeby nie skłamać albo nie obrazić Borunda. Uratowało go pojawienie Ranosa na galopującym kucu. – Mieliście na mnie czekać – rzucił najstarszy książęcy syn, gdy zatrzymał przy nich zdyszanego wierzchowca. Policzki miał zaczerwienione. Ubrany był w wełniany płaszcz spięty pasem, podobny do dopasowanej czerkieski Nikandra, tylko bez zdobionych kieszonek na ładunki na piersiach, a ze złotym haftem na rękawach. – Byłeś zajęty – zauważył Nikandr. – Więc pojechaliśmy przodem. Ranos zerknął na Borunda, który starał się trzymać swą

okrągłą twarz na tyle bez wyrazu, na ile potrafił. – Byłem zajęty, owszem. Zajęty twoim bajzlem. – Moim bajzlem?! – mogłeś sobie z tym poradzić lepiej, niż rzucając w nich rybą, Niszka, i na dodatek zrobić to znacznie szybciej. Nikandr pogonił swojego kuca do przodu, zmuszając Borunda i Ranosa do przyspieszenia. – Może wobec tego następnym razem w ogóle nie będę się wtrącał, co? – panowie, panowie – odezwał się Borund, wciskając swojego czarnego kuca między nich. – Nikandr poradził sobie całkiem nieźle. Nikandr zmarszczył brwi. Całkiem nieźle?! – W końcu jesteśmy razem – mówił dalej Borund – i jedziemy obejrzeć statki, Da? Ranos był niezadowolony, ale pogładził swojego sumiastego wąsa i wyraźnie się rozluźnił. – Zapewne masz rację. Dotarli do trzeciego nabrzeża wiatroportu. Port powietrzny wokół nich był pełen życia: turkotu wozów, krzyku urzędników, nieustannych wrzasków mew, zarówno wysoko między statkami, jak i w dole urwiska, gdzie budowały swoje gniazda. Nabrzeża były równie aktywne, jak w dniu startu „Gorowny”, a jedyna różnica polegała na tym, że na straży między magazynami i nabrzeżami stało cztery razy więcej strielców. Obsadzono również wszystkie pięć stanowisk dział. Ojciec nie chciał już ryzykować po tym, co stało się z „Gorowną”. Tak naprawdę ten pokaz siły miał służyć nie tylko ochronie Kałakowa, ale i wywrzeć właściwe wrażenie na lądujących książętach. Gdy w grę wchodzi polityka, nie można wyglądać na słabego. Trzej książęta zatrzymali się przy pierwszym pomoście,

przy którym zacumowano bardzo starą i podniszczoną karakę. Ranos z teatralnym gestem odwrócił się w stronę Borunda. – Oto pierwszy. Kadłub statku nosił tuziny bitewnych blizn z dziesięcioleci służby. Prawie każdy maszt w ramach napraw sztukowano, zamiast wymienić. Nawet galion z taranem był poznaczony kilkoma bruzdami z jakieś dawnej walki. Nikandr wiedział, że nie jest to oznaka zaniedbania, lecz symbol upamiętniający pierwszego kapitana jednostki, który zginął właśnie w tym miejscu podczas dziewiczego lotu okrętu. Jednakże Borund nie wiedział o tym, więc kiedy oglądał karakę, jego twarz z każdą chwilą robiła się coraz bardziej czerwona. Otworzył usta, by coś powiedzieć, ale zaraz je zamknął i głośno przełknął ślinę. Nikandr mocno zacisnął szczęki, by powstrzymać śmiech. – Może jest i stary – kontynuował Ranos – ale też wytrzymały, a gdy tylko wymienimy grotżagiel, będzie w doskonałej formie. Przez lata Nikandr i Borund płatali sobie niezliczone żarty. Teraz Borund zrobił się zbyt ostrożny, więc Nikandr wciągnął do zabawy Ranosa i to była doskonała decyzja. Ledwie potrafił ukryć rozbawienie. Borund nie podejrzewał podstępu. – Wasz ojciec obiecał nam sprawne jednostki… – odezwał się tak ponurym głosem, że Nikandr już chciał się przyznać, ale miał nadzieję, iż ten żart skruszy lody i powróci ich stara przyjaźń. Klepnął kadłub statku. – Wierz mi, służyłem na nim przez sześć miesięcy. Jest absolutnie sprawny. Borund popatrzył na takielunek. – Będzie potrzeba kilku miesięcy napraw, zanim to coś będzie się nadawało do przelotu nad morzem.

– Kilku miesięcy… – Nikandr pokręcił głową. – Najwyżej tygodnia. Mówię ci… – Ranosie, mój ojciec jasno przedstawił nasze warunki. – Borund zignorował Nikandra. – Nie przyjmiemy statków, które nadają się tylko na wykałaczki. Nie dość, że twój brat pozwolił, by najlepszy ze statków został uszkodzony w sposób nienadający się do naprawy, a teraz jeszcze próbujesz nam wepchnąć najgorsze śmiecie, jakbyśmy byli osieroconymi, żebrakami, którzy przyjmą każdy rzuconym im ochłap. Ranos zesztywniał. – Bora, mój brat uratował ci życie. – Niet. – Borund wykrzywił się drwiąco. – Miałeś rację, mówiąc, że Nikandr powinien był coś zrobić wcześniej. Tak było na nabrzeżu, i tak było na „Gorownie”. – Bora – powiedział Nikandr, unosząc dłonie. – To był żart. Tylko żart. To nie jest jeden ze statków przeznaczonych dla was. Twarz Borunda zrobiła się jeszcze bardziej napięta, podobnie jak jego ramiona i cała postawa. Nikandr sądził, że tym dowcipem przełamie lody, a wzbudził złość. Borund dźgnął go palcem w pierś. – To nie czas na żarty. Nie jesteśmy już dziećmi. Jesteśmy mężczyznami. Jestem księciem Wostromy, dziedzicem tronu mojego ojca, a ty ośmielasz się dworować sobie ze mnie, jakbym był twoim sługą? Nikandr potrząsnął głową. Nic nie rozumiał. – Robiliśmy to sobie wzajemnie przez cały czas. – Różne głupstwa kiedyś robiliśmy, Nikandr, których nie ma najmniejszego sensu kontynuować, włącznie z twoją w najwyższym stopniu obraźliwą odmową przyjęcia ręki mojej

siostry, a nie tak jak powinieneś – z wdzięcznością i pokorą. Dopiero słysząc te słowa, Nikandr uświadomił sobie, jak bardzo Borund musiał się hamować podczas ich wspólnej jazdy z Wołogrodu. Do tej pory wydawał się jeśli nie radosny, to przynajmniej jowialny. Udawał, zrobił się całkiem podobny do swego ojca. Rozległ się przenikliwy gwizd. Na chwilę zapadła cisza, gdy wszyscy w wiatroporcie zwrócili się ku morzu. W stronę portu dryfował dwunastomasztowy bark, przechylony nieco na bok. Nikandr rozpoznał „Kroję”, zaginiony statek ojca, który wiele tygodni temu uznano za zniszczony lub przechwycony przez piratów. Poczuł ulgę, ale po chwili zobaczył na żaglowcu ślady walki.

Rozdział 7 Kapitan portu donośnym krzykiem posłał obsługę naziemną galopem na najwyższy poziom wiatroportu. Sygnalista używający jaskrawoczerwonych chorągiewek zaczął przesyłać jednostce informacje, przy którym pomoście ma zacumować. Ranos znacząco popatrzył na brata. – Ja się tym zajmę. – Nikandr obrócił się do Borunda, strzelił obcasami i ukłonił się energicznie. – Dobrego dnia. Borund nie zareagował. Może to i lepiej. Któryś z nich mógłby powiedzieć coś, czego by później pożałował. Złość Nikandra wyparowała zastąpiona niepokojem na widok zbliżającego się statku. Zgodnie ze standardową procedurą podchodzenia do wiatroportu tylko dwa grotmaszty – gwiezdny i morski – miały postawione jakieś żagle. Pozostałe płótna na masztach wietrznych i ziemnych zostały starannie zrefowane. Dwa fokmaszty jednostki były strzaskane blisko połowy wysokości, a przednie olinowanie całkowicie zdjęto, prawdopodobnie zrobiła to załoga w celu rozpoczęcia napraw przed zacumowaniem w wiatroporcie. W kadłubie pod bukszprytem widniało kilka dziur wielkości dyni oraz mnóstwo mniejszych po kartaczach. Brakowało przedniego działa, którego stanowisko znajdowało się u podstawy bukszprytu. Załoga najprawdopodobniej je wyrzuciła, ponieważ utrata delikatnej równowagi między masztami mogła prowadzić do poważnej niestabilności jednostki, więc kapitan ograniczył ilość metalu na pokładzie do absolutnego minimum. Gdy Nikandr dotarł na najwyższe nabrzeże – zarezerwowane dla okrętów wojennych – „Kroja” zdążył już podlecieć blisko. Na platformie na śródokręciu zarezerwowanej dla mistrza wiatru książę zobaczył nieznanego sobie człowieka.

Stał przed gwiezdnym grotmasztem z szeroko rozłożonymi rękami, zamkniętymi oczami i twarzą zwróconą do góry. Stało się jasne, że na pokładzie nie ma doszakirama kontrolującego wyporność statku. Ten kiram musiał być bardzo uzdolniony – choć kontrolowanie wysokości statku wyłącznie za pomocą wiatru było możliwe, wymagało dużych umiejętności hawakirama. Załoga stała przy relingach, rzucając na wiatr kawałki sucharów. Żyjące na urwisku szare mewy walczyły o nie, krzycząc przenikliwie. Kiedy Nikandr dotarł do krawędzi pomostu, ludzie kapitana wiatroportu cumowali statek. W kadłubie otworzyły się dwie pary drzwi i ustawiono trapy. Kolejny opuszczono z górnego pokładu, zaraz też zszedł po nim mocno zbudowany żeglarz, ściskając na powitanie dłoń kapitana portu. Potem zauważył Nikandra. Natychmiast zdjął z łysiejącej głowy czapkę uszatkę, przycisnął ją do piersi i uklęknął dwa kroki przed księciem. Nikandr nie znał tego człowieka zbyt dobrze, ale próbował zapamiętać przynajmniej każdego kapitana, bosmana, płatnika i pilota z dwóch tuzinów statków ojca. Rozpoznał Mładosza, pilota „Kroi”, więc się domyślił, że kapitan i bosman zostali ranni lub zginęli. – Możesz wstać. Powiedz, co się stało. Mładosz wstał, ale wzrok wciąż miał utkwiony w czarne, sięgające kolan buty Nikandra. – Maharraci, panie. Dzień drogi od Rawanki zaatakowały nas kliper i dwa szkunery. Książę odciągnął go na bok, żeby umożliwić rozpoczęcie rozładunku. – Zaklinam się na matkę, że niebo było czyste –

kontynuował Mładosz. – Ani jednej chmurki, ale zanim się zorientowaliśmy, pogoda się popsuła i otoczyły nas chmury. Wtedy zaatakowali. – Wskazał dziób statku. – Siedmiu ludzi zginęło od pierwszej salwy. Kapitan dostał dużym odpryskiem drewna w szyję i zginął, zanim chirurg zdążył się nim zająć. Na pokładzie zebrało się kilkunastu Aramanów. Całowali się w policzki, szykując do zejścia na ląd. Luźnymi, jaskrawo wybarwionymi strojami i śniadą skórą wyróżniali się wśród czarno ubranej załogi niczym klejnoty wśród żwiru. – Byłoby po nas, gdyby nie on – powiedział Mładosz, wskazując kciukiem na starszego Aramana, który doprowadził statek do kei. Aramani często przenosili się między statkami i Nikandr nie był w stanie wszystkich spamiętać, ale osobiście zatrudniał kirama – maga Aramanów – na ten lot „Kroi”. – Muktada zginął? Mładosz kiwnął głową. – Nazywa się Aszan Kida al-Arumea. Wyciągnąłem go z ładowni osieroconych. Był jedynym między nimi mistrzem wiatru, ale na starożytnych, jaki on jest silny! Osieroceni – tak nazywano Aramanów, którzy nieustannie wędrowali po wielkim oceanie i rzadko pozostawali w jednym miejscu na dłużej niż sezon. Żeglarze mawiali, że Aramani nie mają ojczyzny, swojej matki, nie pochodzą znikąd i nigdzie nie trafią po śmierci. Aszan przywołał dość wiatru, by odepchnąć pozostałe statki, a Mładosz rozkazał załodze wyprowadzić jednostkę poza linie cieków prowadzących ich na południe wzdłuż archipelagu Rawanki. Nikandr słuchał relacji Mładosza i obserwował

szykujących się do zejścia z pokładu Aramanów. Aszan ubrany był w jaskrawożółte szaty wewnętrzne i pomarańczową szatę wierzchnią. Wokół goleni i kostek miał owinięte kilka warstw białej tkaniny. Z jego postawy biły spokój i łagodność typowe dla Bezojczyźnianych. Na skroni miał diadem z alabastrem prześwitującym przez grzywę jasnobrązowych włosów. Klejnot jarzył się blaskiem – a więc wciąż był z nim związany hezan, duch spoza eteru. Jednak bransolety na nadgarstkach sprawiły, że Nikandr popatrzył na Aszana w zupełnie nowy sposób. W jednej z nich osadzono duży, jarzący się opal, w drugiej ciemny lazuryt. Trzy klejnoty. Ten człowiek mógł się łączyć z trzema duchami, w dodatku z dwoma równocześnie! Coś takiego zdarzało się niezwykle rzadko. Mładosz wraz z resztą załogi mieli rzeczywiście wielkie szczęście, że na pokładzie był ktoś taki. Tuż przy Aszanie trzymał się chłopiec, może dziesięcioletni. Ręce ciasno zaciskał na brzuchu, wzrokiem wędrował po pomoście, wiatroporcie, a nawet białych chmurach, jakby w tej chwili znajdował się w ostatnim miejscu, w którym chciałby być. Na skroni nie miał żadnego diademu – co samo w sobie nie było dziwne, jako że większość Aramanów nigdy nie opanowała łączności z duchami w stopniu pozwalającym na związanie się z nimi, ale wydawało się niezwykłe, że Aszan przyjął ucznia bez żadnych umiejętności. Mistrz poczuł na sobie wzrok Nikandra. Idąc po trapie i prowadząc przed sobą chłopca, uśmiechnął się do księcia i uprzejmie skinął mu głową. Cała grupa Aramanów została odprowadzona na bok do urzędnika imigracyjnego, który spisał ich imiona w oprawionej w skórę grubej księdze. Aszana przepytał dokładniej niż innych. Sporo czasu poświęcił też chłopcu, ale wyglądało na to, że

niczego nie osiągnął – chłopak całkowicie go ignorował, a przy tym obejmował swój brzuch, zaciskał szczęki i mrugał, jakby patrzył wprost w słońce. Na pytania odpowiadał Aszan, może go tłumaczył. W końcu urzędnik ich zwolnił, a Nikandr odesłał Mładosza i zbliżył się do mistrza. – Słyszałem, że mam ci za co dziękować. Aszan machnął ręką, jakby uznał to za drobiazg. – Działałem w samoobronie, Nikandrze, synu Jarosa. – Czy ja cię znam? – nie spotkaliśmy się, ale ja znam ciebie. – No cóż, Aszanie, synu Kidy al-Arumei, wiele ci zawdzięczamy. Niech nikt nie próbuje twierdzić, że Kałakowo nie spłaca swoich długów. Aszan przyspieszył. Zbliżali się do pełnych zgiełku nabrzeży, gdzie trudno byłoby rozmawiać, więc Nikandr złapał mistrza za łokieć i zatrzymał się. – Jak mogę ci się odwdzięczyć? – nie ma potrzeby, abyś odwdzięczał mi się za uratowanie życia… między innymi mojego. – Aszan uśmiechnął się, szeroko rozchylając usta pełne krzywych i przyżółconych zębów. Chłopiec wciąż trzymał się chudymi rękami za brzuch. Wyglądał tak żałośnie, że Nikandr chciałby coś dla niego zrobić. Schylił się i popatrzył chłopcu w oczy. Jego żołądek wybrał tę właśnie chwilę na próbę buntu. Książę kaszlnął, zaraz jednak odetchnął głębiej i opanował mdłości. – Dobrze się czujesz, chłopcze? – spodziewał się, że malec skuli się ze strachu albo ucieknie, ale nie. Chłopiec nabrał swego rodzaju powagi. Zaczął patrzeć w oczy Nikandra z całkowitym skupieniem, które stało się bardzo niepokojące. – Jak już wyjaśniłem twojemu urzędnikowi – ostro odezwał

się Aszan, zrywając urok – Nasim jest upośledzony. Rzadko się odzywa, nawet do mnie, a gdy już to robi, używa słów, które nic nie znaczą. Nikandr się wyprostował. Chłopiec wciąż wpatrywał się w niego ze skupieniem. – Nic nie znaczą dla ciebie czy dla niego? – rzeczywiście, oto jest pytanie. – Aszan promiennie się uśmiechnął. – Wierzę, że mają olbrzymie znaczenie dla niego, ale nie potrafi wyrazić swoich myśli. Czasami wyraża je w ciągu wielu dni. Zanim go poznałem, uważałem się za cierpliwego, ale teraz, gdy nauczyłem się składać w całość jedną myśl wyrażoną w czasie kilku tygodni… to słowo nabrało nowego znaczenia. – Wygląda, jakby cierpiał. Aszan pogłaskał chłopca po głowie. – On cierpi, ale nie narzeka, prawda, Nasim? Nasim patrzył na szyję Nikandra i książę uświadomił sobie, że na jego twarzy nie widzi już cierpienia, tylko zachwyt. Poczuł łaskotanie w wewnątrz klatki piersiowej, tuż pod skórą, i potrzebował sporego wysiłku woli, by się nie podrapać. Dopiero po chwili zrozumiał, że uwagę Nasima przyciągnął ukryty pod grubym płaszczem i koszulą jego kamień duszy. Chłopiec sięgnął do niego z absolutną swobodą, naturalnym gestem. Pojawia się wizja. Wizja wspaniałego miasta, z wysokimi wieżami i potężnymi kopułami błyszczącymi w blasku złotego słońca. Miasto rozciąga się szeroko wokół półkolistej zatoki. Wydaje się nietknięte, ale jego ulice są puste i jałowe, zupełnie bez życia, jakby od dawna stało porzucone. Nikandr poczuł nagły gniew i zanim się zorientował, uderzył wyciągniętą dłoń chłopca, odepchnął go w tył. Aszan

natychmiast złapał Nasima za ramiona i odsunął na bok, szepcząc mu coś do ucha. – Najmocniej przepraszam – odezwał się przez ramię. – Czasami bywa bardzo ciekawski. – Nic się nie stało – odpowiedział Nikandr, potrząsając głową, by pozbyć się wizji i wywołanego przez nią zmieszania. – Powiedz, co mógłbym ci zaoferować. Złoto… – a na cóż Aramanom złoto? – W takim razie żywność. Dla Iramanszach, jeśli nie dla ciebie. Aszan pokręcił głową. – Nie ma jej dość dla wszystkich. Poradzimy sobie z Nasimem, podobnie jak Iramanszach. – Dostęp do biblioteki. Klejnoty. Rozmowy z uczonymi. Wystarczy, że powiesz. – Z całą pewnością nie potrzebuję niczego. – Aszan kiwnął głową, Nikandr miał wrażenie, że z szacunkiem. – Życzę wszystkiego najlepszego tobie i twojej rodzinie. – Odwrócił się i odszedł. Nikandr mógł go zatrzymać za obrazę, ale nie zrobił tego. Ci dwaj wiele przeszli i nie byłoby rozsądne dręczyć ich jeszcze teraz. A chłopiec… Dziwnie go przyciągał, i nie z powodu niewytłumaczalnej wymiany uczuć. Gdy spotyka się osobę, wokół której kręci się świat, po prostu się o tym wie, a ten chłopiec, znacznie bardziej od Aszana, był właśnie kimś takim.

Rozdział 8 Urwisko skrywał mrok, ale z okien trzypiętrowych domów dochodziło dość światła, by Nikandr widział drogę. Kiedy dotarł do celu – domu praktycznie niczym niewyróżniającego się spośród pozostałych – rozejrzał się w obie strony pustej, zakrzywionej ulicy, po czym wyjął spod płaszcza srebrną piersiówkę i pociągnął spory łyk gorzkiej nalewki. Wprawdzie mdłości ustały, ale nie zamierzał ryzykować – nie tej nocy. Wszedł po schodach i pięć razy zapukał do drzwi, czując napierający w plecy mroźny wiatr. Odwrócił się, mocno zaciskając uniesiony kołnierz obszyty futrem. Nad dachami pobliskich domów z trudem dało się wypatrzyć światła stojącego na wzgórzu pałacu Radiskoje. Zastukał ponownie, tym razem ciszej. Już miał odejść, kiedy za grubym, nierównym szkłem wysokiego okienka w drzwiach zamigotało światło latarni. Drzwi się otworzyły i stanęła w nich Rehada Ulan al-Szineszka, ubrana w koszulę nocną i diadem z lekko rozjarzonym turmalinem. Gdy zobaczył jej twarz – Jak pięknie wyglądała w złotym świetle latarni! – był o włos od złożenia przeprosin i powrotu do Radiskoje. A jednak w oczach Rehady zobaczył – jak niemal zawsze – kuszący blask. Bez słowa ustąpiła na bok, pozwalając Nikandrowi wejść do domu. Przeszli do luksusowo urządzonego salonu. Wokół kominka leżały w półkolu duże poduchy. Pachniało kadzidłem jaśminowym, czosnkiem oraz imbirem. Nikandr położył na gzymsie kominka małą skórzaną sakiewkę z dziewiczymi klejnotami. Następnie dorzucił do żaru dwie kłody ze stojaka i zaczął podsycać płomienie. Rehada nawet nie spojrzała na zapłatę. Podeszła do zdobionego srebrem

wózka z bogato zdobioną sziszą. Zwykle palili tabbak, najpowszechniejszy z liści do palenia, ale dziś z szafki wbudowanej w podstawę wózka wybrała cedrowe pudełko i wyciągnęła z niego kilka sporych szczypt doki, mieszanki tabbaka, ziół i sfermentowanej kory pochodzącej z zachodniego wybrzeża Irstanli. Na wyspach ta mieszanka była wyjątkowo rzadka, palenie jej stanowiło przywilej, którym Rehada obdarzała bardzo niewielu klientów. Książę zapłacił wiele za dzisiejszy wieczór, więc przyjął taki dar. Położył się na poduszkach, a Rehada ustawiła tacę z sziszą na dywanie. Z podstawy fajki wodnej rozległ się chlupot wody, która uspokoiła się po chwili, zostawiając ich w ciszy przerywanej jedynie cichym trzaskaniem płomieni. Po zapaleniu doki w misie u góry sziszy Rehada zaoferowała mu pokryty jedwabiem ustnik. Nikandr przez chwilę zastanawiał się, jak długo i jaką drogą szlachetna mieszanka pachnąca miodem, wanilią i sianem pokonała tysiące kilometrów dzielące ją od miejsca pochodzenia do Wołogrodu. Ile wozów wiozło ją z suszarni do skrajów imperium Irstanli? Przez ile rąk przeszła w drodze do Kałakowa? Przez pokład ilu statków się przewinęła? Ilu ludzi wciągało do płuc zioła z tego samego zbioru? – Wyglądasz na zmęczonego – zauważyła Rehada. W dłoniach trzymała dwa kieliszki aromatyzowanej wódki. Jeden podała Nikandrowi, siadając wdzięcznie na poduchach. – Praca przy „Gorownie”… – na szczęście wyniszczenie na chwilę mu odpuściło. Tej nocy nie czuł żadnych jego efektów. – Ach, twoja druga miłość. Ignorując jej przytyk, Nikandr zaciągnął się przez ustnik i wstrzymał oddech, po czym powoli wypuścił dym w stronę sufitu.

– Tam przy szubienicach… to byłaś ty, prawda? Cisza się przedłużyła. Rehada wzięła w dłonie drugi ustnik sziszy. Każdy inny po prostu pociągnąłby dym, ale nie ona. Delikatnie przysunęła wykonany z kości słoniowej ustnik do warg i wzięła oddech niczym jeden z rzadkich, leniwych letnich wiatrów. Włosy miała przycięte w sposób częsty u kobiet Bezziemnych, prosto nad brwiami, a nie ułożone w jakieś skomplikowane konstrukcje popularne wśród szlachcianek. Wstrzymała oddech, znacznie dłużej niż Nikandr, po czym wypuściła dym przez pełne, lekko zaciśnięte wargi. – Są osoby, z którymi chciałabym się pożegnać, zanim opuszczą te brzegi. Pamięć podsunęła mu obraz chłopca kołyszącego się na wietrze obok dwóch wieśniaków. – Kim był? Między wąskimi, wygiętymi w łuk brwiami pojawiła się zmarszczka, lecz Rehada w żaden inny sposób nie okazała irytacji. – Jakie to ma znaczenie, kim był? Byłam już świadkiem śmierci osób, których nigdy wcześniej nie spotkałam. – Gdybyś go nie znała, nie zachowałabyś się w taki sposób. – Skąd ta pewność? – Widziałem spojrzenie, które mi posłałaś. Popatrzyła na niego bez wyrazu, z rurką ustnika sziszy trzymaną nieruchomo blisko warg. – Znałam tego chłopca, ale spojrzenie, które zobaczyłeś, nie było przeznaczone dla niego ani dla ciebie. Nikandr milczał przez chwilę. – Borund? – przywołał z pamięci te kilka razy, gdy rozmawiali o jej przeszłości, ale nie potrafił sobie przypomnieć niczego, co w jakikolwiek sposób wiązałoby ją z księciem

Wostromy. – Nie rozumiem… – W takim razie może wytłumaczy ci to twoja żona. – Pociągnęła z ustnika sziszy i wydmuchnęła powietrze z płuc znacznie gwałtowniej niż poprzednio. Nagle pojął. Borund to brat Atiany. Czyżby Rehada była zazdrosna? A może po prostu nałożenie się śmierci i małżeństwa skłoniło ją do namysłu – podobnie jak wielu przedstawicieli jej ludu zawsze dokonywała tego rodzaju emocjonalnych powiązań i potrafiła je kontemplować całymi tygodniami. – Już przyleciała… – Rehada znowu się zaciągnęła dymem. – Nadal zamierzasz ją poślubić? – nie mam wyboru. W ciągu tygodnia stanie się moją żoną, czy tego chcę, czy nie. – Nikandr się uśmiechnął. – Choć prawdopodobnie opóźniłem ślub o dzień lub dwa. – Jak ci się to udało? – Powinienem teraz w pałacu podpisywać dokumenty ślubne. – Sam mówiłeś, że książę Wostroma potrafi być bardzo drażliwy. Nikandr kiwnął głową, uśmiechając się szerzej. – Da, potrafi… Blask płomieni z kominka pogłębiał cienie na twarzy Rehady, podkreślając jej urodę. – Jeszcze nie jesteś z nią związany. Mógłbyś odejść, gdzie zechcesz. Uśmiech Nikandra zgasł. – Nie jesteś przecież aż tak naiwna. – Jeśli ktoś tu jest naiwny, to właśnie ty. Za każdym razem, gdy tu przychodzisz, mówisz mi, jak bardzo kochasz wiatr. Z pewnością masz dość pieniędzy, by kupić statek. Mógłbyś

odlecieć z wiatrem, podróżować po świecie… – nie jestem Aramanem. – To znaczy, że nie możesz znieść oderwania od swojej rodziny? – mogę od czasu do czasu wyrażać niezadowolenie, ale oni są moim życiem. Moją miłością. – Gdybym dostawała jedną rachmę od każdego mężczyzny, który mówi te słowa… – to co, odleciałabyś z wiatrem? – Już skończyłam z wędrowaniem. Znalazłam swoje miejsce. Nikandr pociągnął z ustnika sziszy. – A ja nie? – zapytał, wydmuchując dym. Rehada uniosła brew i wykrzywiła usta w nieco drwiącym uśmieszku. – Uciekasz przed swoim małżeństwem. – Wcale nie uciekam – zaprotestował Nikandr. Rehada go prowokowała, ale dym złagodził już jego złość i poczucie bycia więźniem Wzgórza. Jego usta same wykrzywiły się w uśmieszek będący lustrzanym odbiciem jej uśmiechu. – Cóż, zapewne próbuję trochę pociągnąć za smycz. – Czemu nigdy nie mówisz o tej kobiecie? Opowiedz mi, jaka ona jest. Wypił jednym łykiem połowę swojej wódki, czując, jak aromatyzowany cytryną napój rozpala mu usta, gardło i w końcu żołądek, odwrócił się do Rehady i po raz kolejny zachwycił się wdzięcznymi łukami jej brwi, długimi rzęsami i pełnymi wargami. Pomarańczowy turmalin w diademie jarzył się bardzo delikatnym blaskiem. Doskonale wiedział, jakiego rodzaju hezana użyczał jej ten klejnot, i nie mógł się doczekać na wypełnienie go jej ogniem, na dotyk jej gorącej skóry, tak bardzo niepodobnej do cery Atiany Wostromy, która z pewnością będzie biała jak kość i zimna jak środek zimy.

Rehada chyba również czuła skutki dymu, bo uśmiechnęła się psotnie i szturchnęła Nikandra w żebro stopą. – No, jaka ona jest? Nikandr wzruszył ramionami i opadł na poduszki, wiedząc, że wypalił już za dużo. Nawet chciał odpowiedzieć na pytanie Rehady – lubił sprawiać jej przyjemność – ale tak naprawdę wcale nie wiedział, jaka jest Atiana. Nie pamiętał, żeby rozmawiał z nią samą, bez obecności Milewy i Iszkiny. Znał je jedynie jako trójgłową bestię. – Jesteś niemożliwy. – Rehada odrzuciła wąż z ustnikiem sziszy i usiadła na księciu. Jej muskularne nogi napięły się przy jego talii, a długie czarne włosy opadły falą na jego pierś. Nie naparła na niego miednicą, jak zrobiłaby to ladacznica, nie pochyliła się też, by go pocałować, choć w jej oczach widać było pożądanie. Uśmiechnęła się tylko. Przy słabych płomieniach w kominku nadających jej i tak smagłej skórze czerwonawego poblasku wyglądała oszałamiająco. Pochyliła się, naciskając piersiami na jego pierś, dotykając policzkiem jego twarzy. – Opowiedz mi coś o niej – powiedziała, gorącym oddechem łaskocząc go w ucho. Podniosła się z powrotem i popatrzyła na niego. Klejnot na jej czole rozjarzył się jaśniej. Nikandr poczuł, jak jego lędźwia i piersi się rozgrzewają, wbrew swej woli doznał wzwodu. – Chyba że wolisz wrócić do domu i zostać sam na sam ze swoimi myślami. – Nie przyszedłem tu, żeby rozmawiać o mojej narzeczonej. – W takim razie czemu tu przyszedłeś? – Żeby być z tobą. – Mów prawdę. – Dźgnęła go palcem w sam środek piersi. – Czy tak trudno w to uwierzyć? – roześmiał się wbrew sobie. – Znam twoje humory lepiej, niż ona pozna je

kiedykolwiek. Umilkł, zastanawiając się, czy Rehada ma rację. – Dzisiaj wrócił statek, który uznawaliśmy już za stracony. Przyleciał nim pewien człowiek. Nazywa się Aszan. – Aszan? – o dziwo Rehada zesztywniała. – Aszan Kida al-Arumea. Przyleciał z dziwnym chłopcem na statku wyrwanym prosto z rąk maharratów. Rehada patrzyła na niego z powagą. Milczała. Nikandr roześmiał się i podłożył sobie dłonie pod głowę. – I kto teraz unika pytań? – powinnam zatrzymać odpowiedzi jak zakładników do czasu, aż ty mi odpowiesz. – Ale w przeciwieństwie do mnie nie jesteś małostkowa. – Niewielu jest takich ludzi… – Zanim Nikandr zdążył się wtrącić, mówiła dalej. – Spotkałam kiedyś Aszana, lata temu. – Kapitan „Kroi” powiedział, że jest bardzo potężny. Przywoływał wiatry przez całe dnie bez przerwy, żeby uratować statek. Kiwnęła głową. – To arakesz. Nikandr odruchowo szarpnął się do tyłu. – Opanował wszystkie pięć hezanów? Rehada popatrzyła na niego z góry w sposób jasno dający do zrozumienia, że ją rozczarował. – Pogodził się również ze swoim życiem. Obecnym, poprzednim i tym, które czeka go w przyszłości. Podróżował po świecie i widział wszystkie jego tajemnice. Na wszystkich wyspach jest tylko sześciu ludzi takich jak Aszan. – Chcesz powiedzieć, że od człowieka jego pokroju nie oczekiwałabyś niczego mniej? – mówię, że Aszan jest bliższy osiągnięcia waszakiramu, niż ja będę kiedykolwiek, i że nie

mam prawa go oceniać. Waszakiram był stanem umysłu, który pragnęli osiągnąć wszyscy Aramani. Były to całkowity spokój, zrozumienie, wybaczenie i jeszcze wiele innych rzeczy, których Nikandrowi nie udało się pojąć. Dlatego nieustannie podróżowali po świecie. Rehada się zamyśliła. Często mówiła o tym, że zrezygnowała z wędrowania, że nauczyła się dość, by wygodnie mieszkać w Kałakowie. Jednak wiedział, że to nie prawda. Chciała wyruszyć w świat, gdy słyszała opowieści o podróżach na inne archipelagi lub do ojczyzny, Irstanli. Wyraz twarzy Rehady uległ zmianie. – Przychodzisz do mnie nocą pytać o wędrowca? – spotkałem go dzisiaj, ledwie kilka godzin temu i zastanawiałem się… Sturlała się z niego i odstawiła swoją szklaneczkę z wódką. – Były czasy, że przychodziłeś tu dla mnie… Nikandr popatrzył na nią, nie rozumiejąc. – Pomyślałem tylko, że możesz… Wykrzywiła się, wstała. – Twoje myśli… Widzę, gdzie wiodą twoje myśli, synu Jarosa. Nie ma ich tutaj, nie skupiają się też na arakeszu. Są na Wzgórzu, czyli w miejscu, gdzie i ty powinieneś się znaleźć. – Popatrzyła znacząco na drzwi. – Chciałbym zostać. – Twoja żona nie byłaby zadowolona. – Ona nie jest moją żoną. – Obawiam się, że ona ma co do tego inne zdanie. Prawie zaprotestował, ale przyszedł tu, szukając pocieszenia, nie walki z kobietą, której zapłacił za towarzystwo. Zebrał swoje rzeczy i wyszedł bez słowa. Gdy usłyszał świszczący ulicami miasta wiatr, stwierdził, że tak samotny nie był jeszcze nigdy. Wędrował przepastnymi korytarzami Radiskoje do swojego

pokoju. Gdzieś z góry dobiegało ciche i znajome skrzypienie podłóg świadczące o tym, że ktoś w pałacu jeszcze nie śpi. Na piętrze zobaczył światło dochodzące spod drzwi salonu ojca. Podszedł do nich i otworzył skrzydło. Książę Jaros Aleksow Kałakow siedział w wyściełanym fotelu, z nogą założoną na nogę. W dłoni trzymał drewniany kominek fajki z ustnikiem z kości słoniowej i cybuchem długości przedramienia. Pykał z niej, wpatrując się w gasnące węgle pobliskiego kominka. Wyglądał na starego i zmęczonego. Znad kominka spoglądał obraz olejny prapradziadka Nikandra, o poważnej twarzy skrytej w gęstych cieniach. Pokój zdobiony był złotymi liśćmi wzdłuż brzegu boazerii oraz rzeźbionych drewnianych kolumn nad gzymsem kominka. Stwierdzenie, że wyglądało to ostentacyjnie, zwłaszcza po przytulnej prostocie domu Rehady, byłoby niedopowiedzeniem. Nikandr podszedł do ojca, pocałował go w czoło i zajął miejsce w pustym fotelu. Po długiej chwili ojciec się odezwał cichym, zamyślonym głosem. – Przyszedł do mnie dzisiaj Żabin. Był bardzo zainteresowany tym, w jaki sposób zamierzasz honorować Atianę. – Słucham? – martwi się, że jego przyszły syn będzie latał między wyspami w poszukiwaniu bezsensownych celów. Ach, o to chodzi! O tę rozmowę z Borundem, gdy powiedział mu o swoim pragnieniu zrozumienia plagi – Borund powtórzył to swemu ojcu. – Borund nie rozumie. – Wygląda na to, że Żabin również. – Ale ty rozumiesz – stwierdził Nikandr. – Owszem, lecz jak dotąd nie wynikło z tego zbyt wiele.

– To przyjdzie z czasem. – Jak szybko, Niszka? W tym roku? W następnym? Za dziesięć lat? Nikandr miał ochotę się roześmiać. Jeśli nie znajdzie lekarstwa na wyniszczenie, za dziesięć lat nie będzie go wśród żywych. – Wiedzieliśmy, że będzie trzeba czasu. – A do tej pory plaga może przeminąć, jak stało się na Rawanki. – Nie zaprzeczysz chyba, że sytuacja staje się coraz gorsza i gdy plaga powróci, może nas całkowicie zniszczyć? – prawdę mówiąc, wcale tego nie wiem. Wiem za to, że teraz musimy chronić naszą rodzinę. W tym roku. A w tym celu musiałem przypieczętować twoje małżeństwo. – Co to znaczy? – Nikandr potrząsnął głową. – Podpisaliśmy dzisiaj z Żabinem dokumenty. Jego słowa zabrzmiały ciężko i było jasne, że kryje się za nimi coś więcej. – Co sprawiło, że Wostroma tak szybko zmienił zdanie? Ojciec po raz pierwszy odwrócił się do Nikandra. Rzadka broda opadała mu na wyszywany złotem kaftan. – Otrzymają „malwę”. – Mój statek?! Na „malwie” wraz z Jahalanem i Udrą żeglował od dwóch lat po wyspach, badając plagę. – Mój statek, Niszka, i zrobię z nim, co zechcę. – Mam bardzo rozległe plany. Ojciec potrząsnął głową, przesuwając brodą po kaftanie. – Niet. „malwa” wróci do nas, gdy „Gorowna” zostanie dostarczony do wybrzeży Wostromów, ale wtedy nie będziesz już mógł wylatywać na nim wedle woli. Potrzebuję cię do dowodzenia skrzydłem stai. Maharraci zrobili się zbyt śmiali.

Żołądek Nikandra, spokojny przez cały dzień, wybrał tę chwilę, by obudzić się ze snu. Przez jego brzuch i piersi przetoczyła się fala mdłości niczym potężna dziura w ziemi, jednak i tak to wrażenie było niczym w porównaniu do złych przeczuć dotyczących tego, co mógł utracić. – Nie odrzucę obowiązku, jeśli tego ode mnie chcesz, ale proszę, nie ignoruj tego, co osiągnęliśmy z Jahalanem. – Dobrze się spisałeś, Niszka, lecz „malwę” już oddałem. Jutro podpiszesz dokumenty, a potem dopilnujesz, by spędzać więcej czasu z Wostromami. – Nie mam wielkiego wyboru. – A jednak znalazłeś czas, by w ciągu tygodnia dwukrotnie odwiedzić swoją kobietę w Wołogrodzie. Nikandr popatrzył na ojca pełen złości. – Wybacz mi, ojcze, ale będę się spotykał, z kim zechcę. – Nie należysz tylko do siebie, Niszka. – Książę Jaros się uśmiechnął. – Nigdy tak nie było, a im prędzej wbijesz to sobie do głowy, tym lepiej będzie dla nas wszystkich. – Wstał, patrząc z góry na Nikandra. – Z czasem będzie można przymknąć oko na coś takiego, ale nie teraz, zwłaszcza podczas rady. Wystarczy tylko jedna, choćby wydumana zniewaga – jeszcze jedna – a Żabin zawrze kontrakty z innym księstwem, nie zważając na to, że w sumie zrobi się od tego biedniejszy. Podszedł do drzwi, stukając cicho butami na marmurze. W kominku trzasnęły dopalające się kłody, sypiąc iskrami. – Zapamiętaj moje słowa. – Kliknęły otwierane drzwi. – Jeśli dowiem się, że jeszcze raz odwiedzisz tę osieroconą, ladacznicę… – Książę Jaros wyszedł na korytarz, po czym odwrócił się z tak ponurym wyrazem twarzy, że Nikandrowi zrobiło się zimno.

– …ona nie dożyje kolejnego świtu.

Rozdział 9 Rehada leżała na poduszkach, wciąż czując słabnący, ale wyraźny piżmowy zapach Nikandra. Wypalone kłody w kominku zapadły się z cichym trzaskiem, wysyłając w górę kłąb iskier. Przypomniało jej to, od jak dawna tu leży, pogrążona w żalu. Wstała i dorzuciła trzy polana, rozpalając ogień prostym przywołaniem związanego z nią ducha. Wpatrywała się w rosnące płomienie, tęskniąc za możliwością swobodnego pogrążania się w ramionach Nikandra i wiedząc, że nigdy nie będzie to możliwe. W pewnej chwili, odtwarzając w głowie te obrazy, zrozumiała, że pozwoliła sobie na zbyt wiele fantazji. Lata temu, gdy doszło do ich pierwszego spotkania, nienawidziła go równie mocno jak wszystkich Lądowców, a może nawet bardziej. Był strasznie dziecinny i zadufany w sobie, jednak czas, który spędził wśród wiatrów, oraz przybierająca na sile plaga w jakiś sposób go utemperowały. Stał się podobny do Aramanów. Nigdy nie pomyślała, że zacznie coś do niego czuć, a on niczym bluszcz rosnący powoli, lecz uparcie, znalazł w końcu drogę do jej serca. Nienawidziła się za to, teraz jeszcze bardziej, od kiedy powrócił Sorusz. Czuła się słaba, jakby pozwoliła bluszczowi wrosnąć w zaprawę jej postanowienia, aż mur, który uważała za tak nieprzenikniony lata temu, już się rozpadał. Znacznie gorszy od tego był fakt, że nawet zdając sobie sprawę z własnej słabości, nie była pewna, czy chce coś zmieniać. Sorusz rozkazał jej przybyć za dwa dni, z pewnością w celu działań skierowanych przeciwko interesom Wielkiego Księstwa, a przynajmniej Radiskoje, i zamierzała go posłuchać, ale coraz częściej zdarzało jej się marzyć, by prządki rozstrzygnęły te

spory tak, by jej lud mógł… by ona mogła znaleźć się bliżej swojego przeznaczenia. Zdjęła koszulę nocną i starannie ją złożyła na dywanie. Sięgnęła po mały skórzany woreczek pozostawiony przez Nikandra na gzymsie pieca. Znalazła w nim tuzin turmalinów – na taką cenę przystali dawno temu. Kamienie wystarczą jej na przeżycie jednego sezonu, może nawet więcej, lecz wciąż irytujący był fakt, że pozostawała na łasce Lądowców. Zwolniła związanego ze sobą suurahezana, co było równie proste, jak westchnięcie. Podobnie jak większość Aramanów obdarzonych zdolnością łączenia się z duchami nie mogła ich trzymać ze sobą miesiącami ani nawet tygodniami. Musiała zwalniać więzy po kilku dniach, inaczej duch robił się głodny i karmił się nią w nadnaturalny sposób. Po wyjęciu starego kamienia i włożeniu nowego do diademu otworzyła umysł na Adhyę, świat poza. Przesunęła dłońmi nad ogniem, oddając się płomieniom, by przywabić hezana. Bardzo długo nie czuła niczego poza bólem, gdy płomienie przesuwały się po jej skórze, ale wreszcie poczuła pragnienie, głód życia, które pociągnęła do siebie. Potrzebowała czasu – to zawsze trwało – ale w końcu suurahezan zbliżył się na tyle, by mogła mu się ofiarować. Zgodził się od razu, pozwalając się związać, by móc zakosztować życia. Pochodził z Erahmu, tam pewnego dnia powróci, ale pragnął siły życiowej, której był całkowicie pozbawiony. Gdy została między nimi wykuta więź, ognie paleniska straciły nad nią władzę, aż sprawiały wrażenie pocałunków słońca w ciepły, bezwietrzny dzień. Rytuał został ukończony, ale wciąż miała coś do zrobienia. Utworzyła więź między sobą a ogniem, pozwalając mu wspinać się po swoim ciele, pozwalając żarowi owinąć jej

biodra, brzuch, piersi i wargi. Oblał jej sylwetkę, gromadząc się intensywniej między udami na samo wspomnienie Nikandra. Położyła się blisko paleniska, by czuć żar nie tylko przez turmalin, ale również zwykłymi zmysłami. Kiedy jej umysł się oczyścił, włożyła stopy do ognia. – Oddaję się – powiedziała – aby zostać oczyszczona. Zamknęła oczy. Początkowo poczuła tylko łagodne ciepło w podeszwach stóp, ale niczym na obsydianowych wybrzeżach północy w promieniach słońca ciepła stale przybywało, ból narastał, aż stał się silniejszy, niż gdyby jej stopy rzeczywiście płonęły. Zesztywniała, ale zmusiła się do rozluźnienia mięśni. Przypomniała sobie wszystkie nieczyste myśli, jakie nawiedziły ją od czasu ostatniego oczyszczania tydzień temu: radość, gdy usłyszała o zaginionej na morzu łodzi rybackiej, zachwyt na wieść, że z powodu plagi zginęła cała rodzina, zazdrość o przyjaciółkę, która odeszła z wiatrem na odległe brzegi. Pożądanie mężczyzny, który nigdy nie będzie jej. Odrzuciła od siebie myśli o nim, skupiając się na bólu. Zalał ją i przybrał na sile, gdy zaczęła karmić go z nową energią, i choć żar sięgał wyżej gwiazd, ani razu nie krzyknęła, ani przez chwilę nie wypuściła go poza swą śmiertelną postać. Taką wyznaczyła sobie karę, taki był koszt podjętych decyzji. Jej jedyną nadzieją była myśl, że zdoła odkupić swe winy w kolejnym życiu. Zrobię to, wymamrotała przez zasłonę bólu. Zrobię to. Ból stał się tak intensywny, że nie potrafiła już myśleć o niczym innym, a jednak wciąż wpychała stopy w ogień, pozwalając, by płonęły dalej. Zasługiwała na każdą sekundę tego cierpienia. Otworzyła usta i przyciągnęła nogi do piersi, gdy z jej ust wyrwał się długi jęk, a po policzkach spłynęły łzy. Wokół jej kostek i stóp

migotały płomienie koloru morskiego przyboju i przez dłuższą chwilę spadała z grzbietu fali, kaszląc i zwalczając ochotę ucieczki przed płomieniami, w miarę jak żar wgryzał się coraz głębiej w jej skórę. Nie podda się, przyjmie wszystko, co ześle na nią los, oczyści się całkowicie. W końcu ból zgasł razem z płomieniami. Kiedy jej stopy ostygły na tyle, by mogła z powrotem oprzeć je na dywanie, zwinęła się w kłębek i zaczęła łkać. Chciałaby móc odlecieć z wiatrem i odwiedzić dalekie brzegi. Przez chwilę zamarzyła, by urodzić się jako jedna z Lądowców, wtedy będzie mogła robić, co zechce i kiedy będzie miała ochotę. To była kolejna myśl, za którą będzie musiała drogo zapłacić, gdy następnym razem wsunie stopy w ogień, ale na razie, przez chwilę, cieszyła się nią niczym klejnotem w kruczym gnieździe. W wiosce Iramanszach znajdowała się celestia – kopuła bez ścian, wsparta na grubych kolumnach z kamienia w kolorze gliny. Koncentryczne schody prowadziły w dół, na scenę pokrytą potężnym zbiorem linii i kręgów, oznaczających różnorodne gwiazdozbiory oraz ich pozycje w określonych dniach roku. Pod dachem stało lub siedziało kilkudziesięciu Aramanów; rozmawiali cicho, dzieląc się doświadczeniami, miłością i lękami. Było to coś, za czym Rehada bardzo tęskniła. Przez jakiś czas po prostu patrzyła, pragnąc wziąć udział w toczonych tam rozmowach. Rozpoznała mężczyznę, którego spotkała lata temu, podczas drugiego przelotu z Mirkucka, i uświadomiła sobie, że nie potrafi sobie przypomnieć jego imienia. Czy naprawdę minęło aż tyle czasu, że zaczęła zapominać imiona? Co jeszcze mogła utracić? To była jej historia, jej życie… Została wyrwana z zadumy przez dźwięczny głos.

Niedaleko w otoczeniu siedmiorga mahtarów – starszych wioski – stał mężczyzna ze zmierzwionymi brązowymi włosami. Na jego skroni spoczywał diadem z alabastrem, nadgarstki zdobiły turmalin i opal ujęte w piękne złote bransolety, i choć nie widziała jego kostek, nie miała wątpliwości, że tam zobaczyłaby kolejne dwa klejnoty: jaspis i lazuryt. Pomyślała, że to musi być on. Aszan Kida al-Arumea. Kiedy mu się przyglądała – dłużej niż powinna – zauważyła ją jedna z mahtarów, kobieta o imieniu Faroz. – Czyżbyś zmieniła zdanie? – zapytała, podchodząc bliżej. – Wybacz mi, ale nie. – Po co w takim razie przyszłaś? – Zabraniasz mi rozmawiać z moim ludem? – Wiesz, że nie jesteś mile widziana w Iramanszach. – Do czasu, aż przejdę dla was płomienie. Faroz zmarszczyła brwi, przez co pogłębiły się silne zmarszczki na jej czole i wokół ust. – Nie dla nas miałabyś przechodzić płomienie, Rehado, lecz dla siebie, dla wszystkich żywotów, które już wiodłaś, i dla tych, które dopiero nastąpią. – W takim razie może przyszłam tu, aby kontemplować. Jeden z mahtarów przywołał Faroz. Odwróciła się, pomachała ręką, po czym znowu skierowała uwagę na Rehadę. – Wątpię, ale w sercu mam nadzieję, że to prawda. Pomyśl o tym, co powiedziałam, Rehado. I przyjdź do mnie, jeśli zmienisz zdanie. – Zrobię tak. Faroz wróciła do mahtarów prowadzących cichą rozmowę z Aszanem. Rehada zeszła po stopniach na scenę do chłopca leżącego tam z szeroko rozłożonymi rękami i nogami. Prawdopodobnie nie powinna była przychodzić, ale po nagłej

wizycie Sorusza i wiadomości od Nikandra o wylądowaniu Nasima na wyspie nie mogła się przed tym powstrzymać. Oto był chłopiec, który mógł spełnić nadzieje i marzenia maharratów, chciała więc lepiej go poznać, niezależnie od tego, czy zgadzał się na to Sorusz. Nasim spoglądał na wewnętrzną powierzchnię kopuły, gdzie ciemna mozaika przedstawiała nocne niebo podczas równonocy zimowej. Rehada zauważyła, że jego spojrzenie przenosi się nieustannie z gwiazdozbioru na gwiazdozbiór. Kierował wzrok na jakąś konstelację, mrużył oczy i mamrotał coś pod nosem, jakby rozmawiał z gwiazdami, po czym przechodził do następnego gwiazdozbioru, szerzej otwierając oczy. Usiadła w pobliżu. Chciała, by ją zauważył, ale dalej mówił do gwiazd. – Słyszysz mnie, Nasim? – zapytała. Nie zareagował. Dalej próbowała do niego mówić, ale w końcu zrezygnowała. Sorusz nie był w stanie porozumiewać się z nim w przewidywalny sposób przez całe lata opieki nad nim. Czemu liczyła na to, że w parę minut osiągnie coś więcej? Zamknęła oczy i otworzyła umysł na suurahezana, którego związała z sobą zeszłej nocy. Pozwoliła, by świat wokół niej przygasł, i wezwała ducha do przybycia. Poczuła go po drugiej stronie eteru i gdy połączyła się z nim, zapytała, co leży w pobliżu w duchowym świecie Adhyi. Niestety, wiązanie się z hezanami było czymś zupełnie innym od porozumiewania się z nimi, nie miała w tym dużej wprawy. Próbowała przez dłuższy czas, jednak niczego się nie dowiedziała. Zaskoczyło ją delikatne dotknięcie w ramię. Stał nad nią Aszan. Natychmiast się podniosła i ukłoniła przed nim. Serce jej

biło jak oszalałe. – Cieszę się, że nasze ścieżki się przecięły. – Miała nadzieję, że uda się jej porozmawiać z nim podczas wyprawy do Iramanszach, a nagle się przestraszyła. Znowu pożałowała, że nigdy nie spotkała żadnego arakesza, gdy wciąż jeszcze kroczyła ścieżką pokoju. Czemu dopiero teraz, gdy powiązała swój los z maharratami, prządki losu uznały, że może porozmawiać z jednym z nich? Później się nad tym zastanowi. Na razie odsunęła od siebie te myśli i skupiła się na czekającym ją zadaniu. Aszan ukłonił się, uśmiechając szeroko i trochę nierówno. – Jestem Aszan Kida al-Arumea. – Nazywam się Rehada Ulan al-Szineszka i jesteś mi znany. – Widzę, że spotkałaś mojego podopiecznego, Nasima. Rehadę zaskoczyło użycie prawdziwego imienia chłopca, ale przecież miała przed sobą arakesza, któremu trudno przychodziłoby kłamać. Na dodatek poza nią nikt na wyspie na temat Nasima nic nie wiedział. Jednym z niefortunnych skutków natury Aramanów oraz ich nieustannych podróży był fakt, że wielu z nich było sobie obcych, chociaż mieli świetną pamięć. – Nie mogę powiedzieć, że naprawdę go poznałam – odpowiedziała. – Wydaje mi się, że ma refleksyjną naturę. Aszan zachichotał. – Różnie go już przy mnie nazywano, ale nikt jeszcze nie użył słowa „refleksyjny”. – W takim razie jak byś go nazwał? – powiedziałbym, że jest zagubiony. – Zagubiony? – Zagubiony w głębi swego umysłu, skąd nieustannie próbuje znaleźć drogę na zewnątrz.

Rehada spuściła wzrok na chłopca i zastanowiła się nad tymi słowami. Wciąż oglądał mozaikę na suficie kopuły. Poruszał ustami, ale nie wydobywał się z nich żaden dźwięk. – Pomagasz mu ją odnaleźć? – na ile potrafię, choć ścieżka jest bardzo trudna. – Wzruszył ramionami. – Jeśli przybyłeś na wyspę, by się uczyć, może będę mogła ci pomóc. Mieszkam tu już prawie siedem lat. Aszan znowu uśmiechnął się krzywo, jakby wiedział o czymś, co było nieznane Rehadzie. Powinna być wdzięczna za wszelkie słowa zamienione z takim człowiekiem, musiała jednak przyznać, że jego zachowanie zaczynało ją irytować. – Co cię tak bawi? – nie jestem rozbawiony, córko szineszki, lecz zaskoczony. Twoja matka przez całe swoje życie nigdy nie zatrzymała się w jednym miejscu na dłużej niż jeden sezon. – Znałeś ją? – Był taki czas, że znałem ją dobrze, choć straciliśmy kontakt na krótko przed twoim narodzeniem. – Jak ją poznałeś? Uniósł brwi. – Często do mnie przychodziła i rozmawialiśmy o świecie i jego drogach. Przez jakiś czas wspólnie podróżowaliśmy, ale poznała twojego ojca daleko na północnym skraju Irstanli. To kraina zimna i jałowa, podejrzewam, że znacznie bardziej od nauki pragnęła wtedy ciepła. – Ona nie żyje. – Słyszałem. Oby wróciła do nas pogodniejsza niż przedtem. Rehada uśmiechnęła się wbrew sobie. Opuściła matkę, gdy miała piętnaście lat, prawie dwanaście lat temu, ale na zawsze zapamiętała ją jako bardzo pogodną. I w przeszłości, i teraz

odczuwała dumę z powodu tego, że jest córką takiej kobiety. Nie miała teraz wielu innych powodów do dumy. – Nie odpowiedziałeś na moje pytanie – stwierdziła, gdy grupa Aramanów weszła pod dach celestii i zajęła miejsca. – Nie wiedziałem, że jakieś zadałaś. – Znowu ten uśmiech. – Czy chciałbyś, abym oprowadziła Nasima po wyspie? Potrząsnął głową. – Gdyby Nasim był zwykłym chłopcem, z radością przyjąłbym twoją ofertę, ale niestety tak nie jest. Nie słyszałby cię, a ty, pomimo najlepszych chęci, nie słyszałabyś jego. Lepiej zostaw go mnie. – Gestem wskazał niewielki tłum, który zajął miejsca wokół sceny. – Jeśli chcesz posłuchać, będę opowiadał o moich ostatnich podróżach. Była to kusząca oferta, ale Rehady nie lubiano w Iramanszach, byli tu też tacy, którzy woleli trzymać się od niej z daleka. – Dziękuję za zaproszenie, lecz wrócę do domu. – Ukłoniła się i już miała odejść, ale zatrzymała się w pół kroku, słysząc, że on coś do niej mówi. – Rehado… – Jeh? – odwróciła się i zobaczyła, że Aszan patrzy na nią wyczekująco. – Obawiam się, że ty nie odpowiedziałaś na moje pytanie. Spróbowała uśmiechnąć się tak jak on. – Nie wiedziałam, że jakieś zadałeś. Zachichotał i ukłonił się uprzejmie. – Co twoja matka by pomyślała, gdyby zobaczyła swoją córkę zostającą tak długo w jednym miejscu? Rehada poczuła, że się czerwieni. Czy wiedział coś o jej związkach? Uznała, że nie mógł wiedzieć. Tylko rzucał sieć, której łatwo mogły uniknąć sprytne ryby. – Myślę, Aszanie synu arumei, że byłaby zazdrosna.

– Zazdrosna? – Znam tę wyspę lepiej niż ona, lepiej niż jakąkolwiek z wysp, które odwiedziła w swoim krótkim życiu. Przyglądał się jej przez dłuższą chwilę, ale w końcu cofnął się i roześmiał. – Może masz rację, Rehado. Może rzeczywiście byłaby zazdrosna. Rehada odeszła, słysząc jego śmiech, jednak nieprzekonana, czy naprawdę miał na myśli to, co powiedział. Chyba wcale nie był taki kiepski w kłamaniu, jak sądziła.

Rozdział 10 Upał w łaźni utrudniał oddychanie. Pachniało konopnym kadzidłem, którym spryskano rozgrzane kamienie. Nikandr leżał na wyściełanym stole, a służący masował mu plecy i ramiona. Oprócz Nikandra nie było żadnych mężczyzn z rodziny Kałakowów, przyszli tylko Wostromowie, aby dowiedzieć się trochę więcej o młodzieńcu, który wkrótce wejdzie do ich rodziny. Po skończonym masażu wyszedł z tuzinem innych mężczyzn przez drzwi prowadzące na szeroki taras otwarty na góry i morze od wschodu. Miał ostatnio problemy z jedzeniem i sterczały mu żebra. Wprawdzie już go widzieli w łaźni, ale tam panowało przyciemnione światło i unosiło się dużo pary. Na zewnątrz było jasno i jego chudość będzie wyraźnie widoczna. Jednak zdał sobie sprawę, że nic nie ściągnie uwagi na ten problem bardziej, niż próba ukrywania go. Jego ojciec zawsze powtarzał, że należy mówić i działać z przekonaniem, a inni uwierzą we wszystko, więc wyszedł na śnieg, jakby nie miał nic do ukrycia. Po dłuższym czasie spędzonym w wysokiej temperaturze mróz był ożywczy. Wszyscy kolejno rzucali ręczniki na pobliskie stojaki i zsuwali się w świeżą warstwę śniegu pokrywającego niskie schody prowadzące na dolny poziom tarasu. Zamiast schodzić, zjeżdżali po nich niczym pingwiny. Młody Edis skoczył na schody z rozbiegu, wykręcając się i wrzeszcząc podczas zjazdu. Żabin statecznie usiadł na brzegu schodów i powoli zjechał za pozostałymi. Nie wymieniając ani słowa, Borund i Nikandr zrobili po dwa długie kroki i rzucili się głowami do przodu w stronę poręczy tarasu. Zjeżdżali, śmiejąc się głośno. Nikandr pierwszy

dotarłby do poręczy, ale nagle Borund złapał go za rękę i pociągnął do tyłu. Dzięki temu zagraniu nie fair młody Wostroma wygrał. – Zawsze byłeś za chudy! – krzyknął ze śmiechem. Nikandr posłał mu kwaśne spojrzenie i obrócił się w śniegu, chłodząc skórę, która ostatnią godzinę gromadziła żar rozgrzanej łaźni. Podniósł się na kolana. – Ty za to masz za wiele tłuszczu, Bora. – Nie za wiele, w sam raz, Niszka! – Borund ustawił się do Nikandra szerokim owłosionym zadkiem. Pozostali mężczyźni się roześmiali. Nikandr chwycił garść śniegu i rzucił nim w Borunda, który odbiegł, wrzeszcząc i trzymając się za pośladek, przy akompaniamencie coraz głośniejszego śmiechu. – Dość! – rzucił Żabin. On się nie śmiał. Książę Wostromy nigdy tego nie robił. Trzymał dwa ręczniki. Jeden podał Nikandrowi, drugim przetarł swoją brodę mokrą od śniegu i potu. Owinął się ręcznikiem w talii i poczekał, aż Nikandr zrobi to samo. – Nie mieliśmy jeszcze okazji porozmawiać. – Niet, mój książę – zgodził się Nikandr – ale miałem nadzieję temu zaradzić. Spotkali się wcześnie rano tego dnia, gdy Nikandr podpisał w końcu dokumenty ślubne, ale wymienili wtedy raptem parę słów. Książę Wostromy wyglądał na wściekłego, a Nikandr bał się powiedzieć cokolwiek ze strachu przed rozzłoszczeniem ojca, Żabina lub ich obu. Po podpisaniu papierów Żabin opuścił pokój, posyłając jedynie symboliczny ukłon w stronę ojca. Na szczęście wyglądało na to, że od tego czasu trochę ochłonął. Dość serdecznie przywitał Nikandra w łaźni, choć bez przesadnych uczuć, a teraz patrzył na niego pobłażliwie, niemal

z akceptacją. Wskazał róg tarasu. – Wydaje się, że teraz mamy do tego doskonałą okazję. Razem stanęli przy poręczy, patrząc na wyspę i skłębione morze w dole. Prawie nie było wiatru, ale zimno zaczynało już przenikać podeszwy stóp Nikandra. Młody książę był zdenerwowany. Kiedyś bał się Żabina i choć to uczucie zostało z czasem zastąpione przez mieszaninę podziwu i niechęci, wciąż odnajdywał w sobie tamtego przestraszonego małego chłopca. Nawet teraz, mimo że był dziedzicem tronu Kałakowa, czuł się przy księciu Wostromy niegodnie. Już najwyższy czas poradzić sobie z tymi dziecinnymi obawami. Żabin nigdy nie był przesadnie uprzejmy, ale i nie okrutny, a Nikandr postanowił z przyszłym teściem rozmawiać jak mężczyzna z mężczyzną. – Najmocniej przepraszam za wczoraj, książę. W ciągu ostatnich paru dni wiele się wydarzyło i przyznaję, że moje myśli skupiały się na niewłaściwych sprawach, ale zapewniam, że teraz to się zmieni. Żabin dalej wpatrywał się w morze. – Kto za pięć lat będzie pamiętał o czymś takim? Ty, pomyślał Nikandr. – Chciałbym z tobą porozmawiać o „Gorownie” – dodał Żabin. – Zdaję sobie sprawę z położenia, w jakim postawił cię atak… Żabin potrząsnął głową, strząsając przy tym krople wody z brody. – To nie ma wielkiego znaczenia. Bardziej interesuje mnie fakt, że na brzegach Kałakowa pojawili się maharraci. Jak myślisz, czego chcieli? – oczywistą odpowiedzią byłoby, że

zniszczyć statek lub przy dużej dozie szczęścia przejąć go od nas podczas dziewiczej podróży. – A odpowiedź mniej oczywista? – Biorąc pod uwagę zbliżające się posiedzenie rady, można założyć, że planowali schwytać lecących statkiem arystokratów. Jednak gdyby było to tak proste, czemu nie zaczekali, aż przybędą wszyscy książęta? Czemu się odsłonili? – mów dalej. – Borund i ja… może chodziło o któregoś z nas. Żabin kiwnął głową. – Borund powiedział mi, że hezan skierował się wprost na ciebie, gdy dotarł na statek. Nikandr zawahał się, ponieważ nie był pewien, czy chciał się dzielić tą informacją, ale chęć pogodzenia się z Żabinem pchnęła go do dalszych zwierzeń. – W tej samej chwili, tuż przed jego atakiem, mój kamień duszy bardzo się rozjarzył. Żabin zapatrzył się na pierś Nikandra, choć jego kamień pozostał razem z ubraniem. – A co ma do powiedzenia na ten temat matra? – Nie rozumie tego tak jak my. – W to wątpię. Czemu atakować księcia? – może mordując księcia na samym progu Radiskoje, chcieli przeprowadzić pokaz swojej siły. A jednak nie mogę się pozbyć wrażenia, żeśmy ich zaskoczyli, że statek przeszkodził im w realizacji prawdziwych zamiarów. – Przywołania hezana? Nikandr wzruszył ramionami. Na plecach czuł ciepło słońca. – Być może, choć zastanawiam się, czy tutaj też nie zostali zaskoczeni. – Co masz na myśli? – nie potrafiłbym uzasadnić tego

wrażenia, ale wydaje mi się, że to był rodzaj eksperymentu. Przywołany duch mógł się okazać znacznie potężniejszy, niż przewidywali. – Możliwe, ale wciąż pozostaje pytanie: czemu? – Chciałbym to wiedzieć, wasza wysokość. Żabin się uśmiechnął. Nikandr w jego oczach dostrzegł szacunek i wdzięczność. – Cóż, jestem pewien, że twój ojciec zapewni nam bezpieczeństwo. Chciałem ci tylko podziękować za to, co zrobiłeś. Twoje decyzje i działania doprowadziły mojego syna bezpiecznie do domu. Obawiam się, że nie byłby tu dzisiaj, gdyby nie ty. Nikandr ukłonił się, pamiętając, jak wściekły był Borund z powodu sceny w portowej zatoce i ataku maharratów. Uświadomił sobie wtedy, że może Borund sam czuł się niestosownie. Zawsze rozwiązywał wszystkie problemy siłowo lub przez zastraszanie i czuł się pokonany przez Nikandra. – Atiana. – Żabin spojrzał Nikandrowi prosto w twarz. – Moja córka. – Wasza wysokość? – Gdy żona pierwszy raz powiedziała mi o ustaleniach dokonanych z twoją matką, byłem rozczarowany. Nikandr stracił całe ciepło zgromadzone podczas pobytu w łaźni, zaczął dygotać od zimna. – Cóż mogę rzec, wasza wysokość. – Muszę przyznać, że myliłem się, młody książę. – Żabin uśmiechnął się wymuszenie i klepnął Nikandra w ramię. – Każdy, kto w taki sposób chroni mojego syna, z pewnością zrobi to samo dla żony. Nieprawdaż? – oczywiście, że tak, wasza wysokość. Oczywiście. – Nikandr miał nadzieję, że któregoś dnia zobaczy w Atianie kogoś więcej niż po prostu

kobietę, którą musi chronić. Żabin spoważniał. – To dobrze. – Jeszcze raz klepnął go w ramię. A potem zrobił coś bardzo dziwnego. Zerknął na innych, wciąż tarzających się w śniegu, i Nikandr przysiągłby, że szukał wzrokiem Borunda. Nachylił się do młodego księcia i powiedział: – Wiesz, rozumiem twoje opory. – Wasza wysokość? Żabin uśmiechnął się najszczerszym uśmiechem, jaki Nikandr kiedykolwiek u niego widział. – Nie mów tego mojemu synowi, ale sam byłem przerażony, gdy matka poinformowała mnie o czekającym mnie ślubie z Radią. – Z pewnością jesteś tylko dla mnie uprzejmy. – Niet, wcale nie. Prawie odmówiłem, choć zdawałem sobie sprawę, że niezależnie od mojej woli dojdzie do tego ślubu. Nikandr zamrugał, kompletnie nie wiedząc, co powiedzieć. – Ale wiedz jedno: Radia przerosła moje marzenia. To dobra kobieta, dobra matka naszych dzieci i stanowi ostoję naszej rodziny. – Oczywiście, wasza wysokość – odpowiedział Nikandr. Musiał się przy tym ugryźć w język. Powszechnie wiadomo było, że Radia jest najbardziej pokorną z matr, a to na pewno zdecydowało o jej wysokiej ocenie w oczach Żabina. Pozostali mężczyźni zaczęli wracać do pałacu. Z otwartych drzwi łaźni buchały kłęby pary. – Chodźmy – rzucił Żabin. – Cały dygoczesz. Czas się rozgrzać. Tego dnia Nikandr spotykał się i witał z każdym kolejnym członkiem delegacji Wostromów, poza Atianą, choć niestety

obejmowało to również Milewę i Iszkinę, które wydawały się zbyt uprzejme i aż nazbyt miłe. Wciąż na nie zerkał, zastanawiając się, co knują, aż dotarło do niego, że może właśnie takiego efektu się spodziewały. Potem próbował je ignorować, ale okazało się to niemożliwe – któraś z nich lub obie ciągle wtrącały się do prowadzonych przez niego rozmów. Miał wrażenie, że już do końca życia będzie przez cały czas odpowiadał na pytania dotyczące planów względem Atiany, planów dotyczących rodziny i dalszego życia. Było to bolesne nie do opisania, bo zdawał sobie sprawę, że wciąż narasta w nim wyniszczenie i pomimo nadziei na odkrycie lekarstwa, gdzieś w głębi siebie rozumiał, że może umrzeć, zanim zobaczy narodziny swojego pierwszego dziecka. W końcu – dzięki niech będą przodkom – przyszła pora, by przygotować się do kolacji. Przebrał się w koszulę i kaftan uszyte specjalnie na tę okazję, ale zachował dotychczasowe buty. Po kolacji miały być tańce i nie zamierzał rozpoczynać bitwy z Atianą w nowych, nierozchodzonych butach. Po wypiciu sporej dawki eliksiru – oraz zjedzeniu przyprawionego ziołami ciastka, by zamaskować woń – ruszył do sali balowej. Gdy dotarł na miejsce, prawie się cofnął. Zdawał sobie sprawę, że imprezę zaplanowano skromnie, by nie przyćmić ślubu, ale coś takiego? Sala balowa mogła z łatwością pomieścić prawie pięćset osób i dziesięć lat temu tyle by ich było, ale teraz zobaczył stoły na może jedną trzecią tej liczby. Rozstawiono je dość szeroko na parkiecie, przez co sala wydała się jeszcze bardziej pusta i choć Wiktania dołożyła starań, by ukryć to przez udekorowanie każdego stołu potężnymi bukietami świeżych kwiatów, całość sprawiała wrażenie powodu do obrazy dla Żabina Wostromy. Chwilę później do sali balowej weszła Wiktania. Ubrała się

w brązową suknię obszytą perłami tworzącymi wzór ławicy małych rybek. Włosy koloru ciemnego orzecha upięła wysoko w nienaganny kok, odsłaniając delikatną szyję i opalizujący chalcedon, kamień duszy. Była strasznie wychudzona, chociaż od miesięcy stosowała dietę – tłuste ryby i kozina oraz jedzenie włókniste, takie jak selery naciowe, rzodkiewki i szparagi. Jednak jej oczy błyszczały, a na policzkach zobaczył róż, którego nie było tam o poranku. – Niszka, Niszka, Niszka. – Ujęła go za dłonie i przyciągnęła, by pocałować w oba policzki. – Niech na ciebie popatrzę. – Nie ma czego oglądać, siostro. – Ach, ależ jest! – obejrzała go z góry na dół i na jej twarzy pojawił się pełen aprobaty uśmiech. – No proszę, jak się w końcu umyjesz i włożysz godny strój, to nawet dobrze wyglądasz. – Nie jestem niczym więcej niż ciołkiem w kostiumie. A ty wyglądasz olśniewająco. Obdarzyła go uśmiechem, który zarezerwowali wyłącznie dla siebie. – Miło, że to zauważyłeś. – Odwróciła się w stronę sali, a jej uśmiech zniknął. – Mam nadzieję, że to zostanie zaakceptowane. – To znacznie więcej, niż mogłem mieć nadzieję. – Ścisnął jej dłoń. – Naprawdę. – Jeśli masz mieć na coś nadzieję, Niszka – zerknęła w stronę wejścia do sali – to niech to będzie inna narzeczona. Jest już prawie za późno… Omal się roześmiał, ale Wiktania spoglądała na bok z szeroko otwartymi nozdrzami. Wyglądała na zmieszaną, a chwilę później na jej twarzy pojawił się wyraz niedowierzania.

Popatrzyła mu w twarz, jakby właśnie zobaczyła coś, co całkowicie umykało jej jeszcze przed chwilą. Prawdopodobnie tak samo zrobiła, patrząc w lustro i uświadamiając sobie, że zapadła na wyniszczenie. Zdawał sobie sprawę, że nie będzie mógł ukrywać swojej choroby bez końca, ale nie mógł pozwolić, by stało się to wiadome teraz, tuż przed ślubem. Zanim zdołała cokolwiek powiedzieć, ścisnął jej dłonie i rzucił: – Lepiej pójdę już na swoje miejsce. Popatrzyła mu w oczy i wyraz jej twarzy złagodniał. Równie dobrze jak on zdawała sobie sprawę, jak ważny jest ten ślub dla ich rodziny. – No cóż, drogi braciszku, jeśli wybaczysz, muszę wziąć udział w przyjęciu, zanim… jak to ująłeś dzisiaj rano? Roztrzaska się o skały. – Odeszła w stronę wielkiego kominka, strzelając palcami na dwie służące ustawiające srebra. Nikandr odetchnął z ulgą, gdy sala balowa zaczęła się wypełniać. Na podwyższeniu z jednej strony sali stał jego ojciec w towarzystwie Żabina. Popijali nastojkę i obaj wyglądali sztywno i oficjalnie. Nigdy nie czuli się swobodnie w swoim towarzystwie i pomimo tego, co Żabin powiedział Nikandrowi na osobności, planowane małżeństwo jeszcze ich od siebie odpychało. Na złotej żerdzi za głównym stołem siedział duży gawron. Czyścił sobie pióra, co znaczyło, że matka nie przyjęła jeszcze jego postaci, jednak zrobi to, gdy nadejdzie czas. Nikandr zaczął się zastanawiać, kiedy przybędzie Atiana w towarzystwie swoich pachołków, i właśnie wtedy, jakby przywołana jego myślami, narzeczona wkroczyła do sali balowej ubrana w piękną białą suknię. Włosy miała upudrowane i

zebrane na szczycie głowy w wysoką konstrukcję, która wyglądała, jakby cały czas groziła zawaleniem się, gdyby Atiana trochę się schyliła. Twarz również miała upudrowaną na biało, z tylko niewielką ilością różu na policzkach. Jej uszy i nadgarstki zdobiły rubiny, a kamień duszy spoczywał na piersiach zawieszony na pięknym złotym łańcuchu. Atiana odwróciła się i posłała w głąb korytarza drobny, lecz natarczywy gest, po którym do sali wkroczyły Milewa i Iszkina, stanowiące niemal idealne kopie swojej siostry. Powitała je Wiktania, choć nie można jej było zarzucić nadmiaru ciepła. Wciąż emanowała z niej opiekuńczość względem brata, za którą Nikandr był w duchu bardzo wdzięczny. Było to o wiele lepsze od nieustannych kazań Ranosa na temat robienia dzieci. – Jak mogłeś się opierać takiej kobiecie? – Koło Nikandra stanął Ranos, kładąc mu rękę na ramieniu. Nikandr obejrzał się na brata, na którego twarzy widniał szeroki dziecinny uśmiech. – Powiedz mi, bracie, która z nich to Atiana. Ranos popatrzył na nie, marszcząc podstawę nosa. – Trafiłeś, ale powiem ci, że nada się każda z nich. Kiedy na salę zaczęli wchodzić ostatni goście, Ranos i Nikandr przeszli do głównego stołu. Delegacja Wostromów była całkiem liczna, ale wyglądali skromnie przy Kałakowach, którzy przybyli ze wszystkich siedmiu wysp i spoza nich, by zobaczyć przyszłą żonę Nikandra. Brakowało tylko matki, jednak była zbyt osłabiona, by pojawić się na tym spotkaniu. Pozostawała w lodowatym basenie z wodą głęboko pod iglicą – posunięta w latach i zmęczona długotrwałym kontrolowaniem eteru tam właśnie czuła się najlepiej. Wszyscy usiedli – od najwyższych do najniższych rangą – a

potem tuziny służących w prostych czarnych kaftanach i sukienkach zaczęły wnosić jedzenie. Ciekawie było obserwować, jak wielu ludzi rzuciło się na dania z łapczywością świadczącą o olbrzymim głodzie, zwłaszcza wśród gości z miasta i pomniejszej arystokracji. Ilu z nich podarowało sobie posiłek lub dwa, by zaoszczędzić garść rachm? Większość prawdopodobnie nie jadła tak dobrze od dawna, nawet jeśli oficjalnie należeli do rodzin rządzących. Jedna kobieta posunęła się nawet do tego, by schować do torebki kawałek chleba, choć Nikandr wiedział, że jest żoną bogatego kupca. Przynajmniej kiedyś był bogaty… przy pladze i coraz śmielszych atakach maharratów wiele rodzin straciło swoje fortuny. Potrzeba było sporo czasu, by skutki plagi dotarły w górę drabiny społecznej, ale teraz już wyraźnie dotykały wszystkich. Nikandr nie miał wielkiego apetytu, ale obserwowało go wielu ludzi, więc zmusił się do jedzenia. Zapewne nie był to dobry pomysł, biorąc pod uwagę czekające go tuż po kolacji tańce, lecz Atiana jadła dużo i ze smakiem, a on nie chciał wydawać się gorszy nawet pod tym względem. Kolacja wreszcie się skończyła i odsunięto stoły ze środka sali. Zgodnie ze zwyczajem Nikandr wyszedł na pusty parkiet i wyciągnął rękę w stronę narzeczonej, obserwowany przez coraz liczniejszy tłum. Gawron na żerdzi przyglądał mu się uważnie – najwyraźniej matka dołączyła do świętowania, choćby na krótko. Zabrzmiały lutnia, cytra i bęben, podejmując taneczną melodię, kiedy tylko Atiana wstała i ruszyła w jego stronę, po drodze wyciągając szpilki z fryzury. Tłum zakrzyknął radośnie, gdy jej długie włosy opadły do ramion, nadając jej dziki, mało dystyngowany wygląd. Przypomniały mu się nagle jej słowa.

„nie mogę się doczekać”, powiedziała tak po prostu. Jednak w tych słowach kryło się dużo więcej. Zamiast ująć dłoń Nikandra i potulnie czekać na rozpoczęcie tańca, pociągnęła go w ciasny uścisk, typową pozę tancerzy przy tej melodii. Wśród widzów rozległy się śmiechy. Nikandr poczuł, jak czerwienią mu się policzki – trochę ze wstydu, ale bardziej z zaskoczenia faktem, że ta kobieta, zawsze najpotulniejsza z całej trójki, wzięła byka za rogi, przejmując inicjatywę. Nie tylko mu tym zaimponowała, ale też się spodobało. Bardzo różniła się od dziewczynki z jego wspomnień. – Nie możesz się doczekać tańca? – zapytał. Jego nozdrza wypełnił zapach jaśminu i pudru do policzków, gdy wyszeptała: – nie tańca, Nikandrze Jarosławie, lecz lekcji, której zamierzam ci udzielić. – A cóż to za lekcja? – Że nie można ignorować kobiet Wostromów. – Ignorowałem cię? – Unikałeś mnie. Obrażałeś. Wybierz sobie słowo, które najbardziej pasuje. – I taniec wyrówna nasze rachunki? – poczuł, że na jego usta wypełza uśmiech, ale stłumił go. – Niet. – Gdy rozchodzili się w przeciwne strony, posłała mu stalowe spojrzenie. – Dopiero zacznie przechylać szale, Kałakow. Bęben wybijał ostry rytm. Atiana okręciła się na pięcie i wyprostowała na całą wysokość, z włosami wirującymi jeszcze przez chwilę, zanim opadły na ramiona. Zapadła cisza. Zakończył się wstęp, teraz nadszedł czas na prawdziwy taniec. Pieśń opowiadała historię młodego mężczyzny i kobiety – dwójki ludzi idących przez życie w poszukiwaniu miłości, nigdy

jej nie znajdując. Szczegółowo przedstawiała kluczowe wydarzenie z ich życia, kiedy pierwszy raz się ujrzeli, sięgając wzrokiem w głąb swoich serc, i rozkwitała ich miłość. Muzyka wspaniale to odmalowała, z początku powoli, ale w stale rosnącym tempie. Atiana zawirowała i zrobiła krok do przodu, wyprowadzając nogę w wysokim łuku nad głową Nikandra, który przykucnął. Zrównoważył pozycję na przedniej części stóp, patrząc na nią z dołu. Na ustach Atiany pojawił się jadowity uśmieszek. Ten, którego używała, gdy chciała dać mu do zrozumienia, że został wystawiony. Nikt inny nie mógł go zauważyć, ale Nikandr znał go aż za dobrze. Na jego wargi powrócił stłumiony wcześniej uśmiech i tym razem w żaden sposób nie potrafił go powstrzymać. Od dawna nie przeszedł próby. Gdy cytra i lutnia rozbrzmiały ostrymi akordami, tłum widzów zaczął klaskać. W stosownym czasie Atiana zawirowała ponownie, prowadząc jedną z nóg nisko nad parkietem sali balowej, podnosząc przy tym suknię. Nikandr wzbił się w powietrze, przeskakując nad sunącą nogą, i szeroko rozłożył proste nogi na boki, dłońmi dotykając czubków butów. Przez salę przetoczyło się westchnienie podziwu. Nikandr skoczył wysoko – żeby zaimponować Atianie, ale też dać do zrozumienia, że przyjął wyzwanie. Zabrzmiał drugi akord, widzowie klasnęli, a Atiana powtórzyła niski zamach nogą. Niewątpliwie długo ćwiczyła, by dowieść swojej wyższości w obecności możliwie jak największej liczby świadków. Nikandr skoczył ponownie, a tłum zaszemrał. Taniec trwał dalej, Atiana wirowała w miejscu, a Nikandr skakał do coraz szybszego tempa muzyki. Był to czas, gdy

kochankowie z pieśni celebrowali nowo odkrytą miłość. Klaskanie stało się szybsze, muzyka coraz energiczniejsza. Widzowie też się ożywili, niektórzy wykrzykiwali „Hop!”, gdy Nikandr wyrzucał proste nogi w powietrze. Zazwyczaj kobieta, nawet jeśli była lepszą tancerką lub w lepszej formie, kończyła taniec, gdy zauważyła, że jej partner zaczyna się męczyć. Atiana nie zamierzała tego zrobić. Nikandr był dobrym tancerzem, jednak musiał w skoki wkładać wiele wysiłku. Jego żołądek zaczął spinać się w supeł, a widzowie klaskali gorączkowo i muzyka przyspieszała z każdą chwilą. Atiana również musiała się zmęczyć. Nikandr miał nadzieję, że dziewczyna pośliźnie się lub straci oddech, jednak równocześnie liczył na to, że wyzwanie nie będzie tak proste. Dyszał głośno, coraz mocniej spadając na stopy, gotów kolejny raz wyskoczyć w powietrze. Uda zaczęły go piec, jakby mięśnie zastąpiła stopiona do białości lawa. Wyskoczył w powietrze jeszcze raz. I ponownie, wiedząc, że traci siły. Atiana doskonale zdawała sobie z tego sprawę. Zauważył ten sam uśmiech, który wcześniej pojawił się na jej ustach. Nie uda się jej, pomyślał. Potknie się. Albo zatoczy. Zmuszał się do nadludzkiego wysiłku. Dyszał niczym ranne zwierzę i wyskakując w powietrze, ledwie zdołał przeskoczyć nad jej nogą. Nie był już w stanie dotykać palcami butów, nie potrafił też całkowicie wyprostować nóg. Za każdym razem skakał coraz niezdarniej. A potem… Nie zdołał wzbić się dość szybko ani dość wysoko. Noga Atiany zaczepiła o jego kostki i runął na parkiet.

Widzowie oszaleli, klaszcząc, śmiejąc się i krzycząc, niektórzy nawet przenikliwie gwizdali.

Rozdział 11 Kolano Nikandra wybuchło bólem. Widownia szalała dalej. Atiana patrzyła na niego z góry i wyciągając rękę. Nikandr ze śmiechem chwycił jej dłoń i dał sobie pomóc wstać. Wostromowie zebrani na podwyższeniu śmiali się radośnie. Gawron wymachiwał skrzydłami, wykręcając głowę, co wyraźnie świadczyło o niezadowoleniu. Nikandr cofnął się i strzelił obcasami. – Wygląda na to, że Wostroma wygrała tę rundę – oświadczył. Jego słowa zostały powitane ognistymi brawami. – W przyszłym roku, Niszka! – krzyknął ktoś z tłumu, nawiązując do rocznicowego tańca, podczas którego pary odtwarzały zdarzenia sprzed ślubu. Często partner, który wygrał, ustępował przy tej okazji drugiemu, ale Atiana na pewno nie miała tego w planach – ani za rok, ani za dziesięć lat. Nikandr poczuł szacunek do niej. Potem tańczył z innymi kobietami Wostromów, a po jakimś czasie zwyczajowo oddalił się z Atianą, by porozmawiać w sytuacji zbliżonej do prywatności. Stanęli w centralnym korytarzu pałacu. Ciotka Atiany, Katierina, trzymała się w pewnej odległości w charakterze przyzwoitki. Ani on, ani Atiana nie bardzo wiedzieli, co mogliby sobie powiedzieć. Była to niezwykle niezręczna sytuacja, ale przynajmniej odczuwał satysfakcję, że Atiana czuje się podobnie jak on. – Chcesz pospacerować na zewnątrz? – zapytał Nikandr. – Spacer? Niet. Ale miło byłoby się przejechać. Nikandr uśmiechnął się wbrew sobie. Jadąc u boku Atiany, Nikandr kierował swego kuca drogą prowadzącą do Wołogrodu. Katierina nie była zachwycona

pomysłem konnej przejażdżki, ale młodzi mieli do tego prawo, więc z kwaśną miną musiała im towarzyszyć. Z powodu niedawnego ataku wysłano z nimi również pełną diesatnię strielcow: pięciu jechało z przodu, pięciu za nimi. Trzymali się w dostatecznej odległości, by młodej pary nie krępować, a ponieważ oboje byli przyzwyczajeni do eskorty, nie przeszkadzała im zbytnio. W przeciwieństwie do ciotki, która bardzo poważnie podchodziła do swoich obowiązków. Wołogród daleko w dole skrywała ciemność, ale w pobliżu centrum było kilka wyższych budynków ze światłami w oknach, dając pewne pojęcie o jego kształcie i wielkości. Nikandr pomyślał, że gdzieś między nimi stoi dom Rehady. Właściwie był zadowolony, że jest sam na sam z Atianą. Krótko po tym, jak uświadomił sobie, że ogarnęło go wyniszczenie, postanowił, że poinformuje o nim swoją narzeczoną. Nie znalazł w sobie dość odwagi, by powiedzieć o tym komukolwiek innemu, nawet Wiktanii, lecz Atiana zasługiwała, by to wiedzieć, zasługiwała na możliwość wycofania się z małżeństwa, gdyby tego zechciała. Wystarczy, że powie o tym swojemu ojcu, a on niemal na pewno uzna wszystkie umowy i kontrakty za niebyłe. – Chodź – powiedział, ściągając wodze swojego kuca i kierując się na północ, przez wysoką trawę porastającą wzgórze. Chciał oddalić się od Wołogrodu, bo odnosił wrażenie, że z miasta obserwuje go Rehada. Atiana pojechała za nim i wkrótce miasto znikło w ciemności. Widać było jedynie światła Radiskoje. – Zawsze kochałam Radiskoje, dobrze się w nim czułam – odezwała się Atiana. – Naprawdę? – nie dziw się tak. Galostina jest zbyt skromna. Radiskoje jest przy niej wielkie i wspaniałe. – Galostina jest dumna.

W świetle księżyca zobaczył, że Atiana wzrusza ramionami. – Może i dumna, ale została wzniesiona z myślą tylko o jednym. – Zatrzymała swojego kuca i płynnym ruchem zsunęła się z siodła na śnieg. Zaczęła iść, pozwalając kucowi zostać w miejscu i skubać wystającą spod białego puchu trawę. – Czy ojciec był dzisiaj dla ciebie bardzo surowy? Jadąca za nimi Katierina zatrzymała swojego kuca. Nikandr nie widział wyrazu jej twarzy, jedynie sztywną sylwetkę. Zeskoczył z siodła i ruszył przy boku narzeczonej. – Twój ojciec? Niet. Był uprzejmy, choć nieco oschły. – Trudno go nazwać inaczej. – Roześmiała się. – Chciałbym się czymś z tobą podzielić – powiedział. Zatrzymali się. Nikandr przeszedł na bok, tak by Katierina nie widziała, co robi, i wyciągnął zza koszuli swój kamień. Zaskoczyło go, jak trudno było mu to wyjaśnić, zwłaszcza że wcześniej otwarcie go nosił. W pobliżu matki – a może mauzoleum – kamień się jarzył. Teraz był znacznie ciemniejszy, wyraźnie też widać było pęknięcia na jego powierzchni. – Jaki ciemny – zauważyła Atiana. – Kiedy hezan mnie zaatakował, kamień pękł. – Czy twoja matka wie, czemu się tak stało? – nie wie. – Dostaniesz inny? – Niet – odpowiedział Nikandr. Nie wiedział, co kryje w sobie jego klejnot, zamierzał więc go szanować, jak robił to dotąd. – Jeśli się zgodzisz, chciałbym zetknąć nasze kamienie. W ciemności nie mógł nic odczytać z jej twarzy, lecz gdy wyciągnęła spod płaszcza swój kamień, w jej ruchach nie było ani śladu wahania. Jej klejnot błyszczał jasno w ciemności, świecił równomiernie.

Nikandr zastanawiał się, co Atiana pomyśli, gdy odkryje jego drugi sekret. Uniosła klejnot, a ich kamienie się zetknęły. Nikandr poczuł rozpromienienie w piersi, nowe połączenie, którego dotąd nie było. Atiana cofnęła się gwałtownie i chwyciła za brzuch. W świetle księżyca zobaczył wstrząs na jej twarzy. – Wyniszczenie? Wsunął kamień z powrotem za koszulę. Wciąż czuł kontakt z jej klejnotem, choć bardzo słaby. – Od jak dawna o tym wiesz? – zapytała. – Kilka miesięcy. – Zanim ogłoszono nasz ślub? – Krótko po tym. – I nic nie powiedziałeś? – Z początku nie byłem pewien… – ale zyskałeś pewność i dalej milczałeś. – Mówię teraz. – Gdy nie da się już nic z tym zrobić. – Atiana! – zawołała Katierina. Nie zeszła ze swojego kuca, wciąż siedziała sztywno w siodle. – Dobrze się czujesz? – muszę wracać – oświadczyła Atiana tonem nieznoszącym sprzeciwu. – Atiana, proszę. Chciał ją powstrzymać, ale odtrąciła jego rękę. Po chwili wsiadła na kuca i ruszyła z powrotem w stronę drogi. Katierina posłała mu lodowate spojrzenie. Diesatnik strielców podjechał na czarnej klaczy. – Mój książę? – odprowadź je z powrotem do pałacu – polecił Nikandr. – Panie, dostałem rozkazy… – Wróć po mnie, jeśli chcesz, ale upewnij się, że bezpiecznie dotrą do celu.

– Panie… – Jedź! Został sam pod srebrzystym księżycem wśród szeptów wiatru. Przywiązał kuca do obsypanej śniegiem świerkowej gałęzi i poszedł na spacer wśród drzew, by oczyścić umysł. Wędrował bez celu, aż nagle się zatrzymał. Niepokój o to, co może teraz zrobić Atiana, zastąpiły niejasne obawy. Dotarł do miejsca, w którym zaledwie dwa dni temu zobaczył maharratów. Podszedł do krawędzi urwiska, skąd maharrat skoczył w dół. Zapatrzył się na linię drzew daleko w dole i wybrzeże nieco dalej, czując silne podmuchy rozwiewającego mu włosy wiatru. Nie udało się ustalić, co maharraci tu robili – ojciec wysłał kirama w poszukiwaniu odpowiedzi, okolica została przeszukana przez dwudziestu strielców, do poszukiwań włączyła się też jego matka – i wszystko na nic. Gdzieś za jego plecami rozległy się kroki. W pierwszej chwili pomyślał, że to strielcy, ale nie minęło dość czasu, by zdążyli dotrzeć do pałacu i wrócić. Poruszając się najciszej, jak potrafił, schował się za pobliskimi drzewami i przykucnął. Gdy skrzypienie śniegu się zbliżyło, wyciągnął z olstra przy boku skałkówkę i powoli naciągnął kurek, aż z ciężkim kliknięciem zaskoczył w pozycji gotowości. Kroki zatrzymały się nieco dalej przy skraju lasu. Nikandr wycelował broń w ciemną postać, która wyłoniła się spośród drzew. Po chwili uświadomił sobie, że ma przed sobą nie mężczyznę, lecz chłopca. Głęboko w piersi poczuł coś dziwnie podobnego do tego, co odczuł, gdy Nasim wpatrywał się w jego kamień duszy. Chłopiec podszedł do skraju urwiska i zatrzymał się w miejscu,

w którym jeszcze przed chwilą stał Nikandr. Patrzył w dół, z rękami luźno zwieszonymi przy bokach, nie wykazując ani śladu cierpienia i niepokoju, które emanowały z niego w wiatroporcie. Gdzieś daleko w dole rozległ się skowyt lisa. Kolejny lis zaszczekał, następny zaczął wyć. Coraz więcej zwierząt przyłączało się do chóru i wkrótce ich wołania wypełniły cały las. Nikandr poczuł dreszcz wzdłuż kręgosłupa. Miał wrażenie, że jego piersi są ściskane ze wszystkich stron, jakby wrzucono go w największą głębię oceanu. Każdy wdech wiązał się z olbrzymim bólem. Horyzont zaczął się przechylać. Nikandr z fascynacją zastanawiał się, czy za chwilę umrze. A potem, nagle, ból zniknął, ustąpił, zastąpiony przez uczucie komfortu i spokoju. Unosi się wysoko nad miastem. Pozwala się nieść wiatrowi w stronę wysokiej wieży lśniącej w blasku księżyca, słupa bieli pośród dumnych kamiennych budynków. Ląduje na wieży i porywy wiatru cichną. Głęboko wciąga w płuca chłodne powietrze nocy. Odchyla głowę i patrzy w gwiazdy. W ciągu ostatnich paru miesięcy przebył długą drogę. Wreszcie czuje się gotowy wykonać następny krok, rozpocząć leczenie tego miejsca, które zbyt długo było otwartą raną świata. A wszystko sprowadza się do akceptacji. Ma wrażenie, że jest częścią tej wyspy, a ona jest częścią jego. W niewyobrażalny sposób go to uwalnia, jest tak przeciwstawne do uczuć, które przepełniały go zaledwie parę tygodni temu, że śmieje się z podniecenia. – Czemu się śmiejesz? Odwraca się. Ze schodów prowadzących na dach wyłania się kobieta. Jej długie złote włosy falują, gdy pokonuje kilka

ostatnich stopni i patrzy na niego z powagą. Minęły lata, od kiedy ostatnio się widzieli – a może całe dziesięciolecia? – ale ona nie zmieniła się ani trochę od chwili, gdy we troje rozerwali wyspę ponad trzysta lat temu. – Śmieję się, bo jestem gotowy, Sarija. W końcu jestem gotowy. Kobieta patrzy na gwiazdozbiór – to iteh z harfą, władca północnego nieba. – Mukallad powrócił. Przebiega go dreszcz. Nie może powiedzieć ani słowa. – A więc nie jesteś tak gotowy, jak sądziłeś. – Sarija się uśmiecha. – Jestem gotów. – Oszukujesz sam siebie. Potrzebujemy tego i dobrze o tym wiesz. – Mukalland się nie ugnie. – Powrócił… – aby mnie przekonać, bym wszedł na ścieżkę, którą wybrał. – Tego dowiemy się tylko, rozmawiając z nim. – Kobieta wzrusza ramionami. On podchodzi do skraju dachu, czując pod sandałami ożywające kamienie. Miasto w dole rozciąga się na wszystkie strony, prawie martwe. Nieliczne dusze zdołali uratować, gdy rozerwali zasłonę oddzielającą światy. Szukał sposobu na uleczenie tych zniszczeń. Kiedy Mukallad odszedł, a raczej gdy razem z Sariją wygnali go z miasta, miał nadzieję, że we dwoje sobie z tym poradzą. Jednak gdzieś w głębi duszy przez cały czas wiedział, że potrzeba trojga, by naprawić to, czego troje dokonało. – Nie zechce słuchać. Sarija staje obok niego. On czuje ciepło jej ramienia.

– Możemy jedynie próbować. – Tak, możemy jedynie próbować. Wizja blaknie, a powraca dyskomfort. Nikandr popatrzył na Nasima, ale światło księżyca odbite od białego śniegu stało się tak jasne, że musiał zmrużyć oczy przed blaskiem. Nasim zrobił niepewny krok w jego stronę, a potem ruszył przed siebie. W brzuchu Nikandra obudziło się bolesne pieczenie, rozprzestrzeniało się na pierś, ręce i nogi. Doznanie stało się tak potężne, jakby miał eksplodować. – Nasim, nie! – krzyknął, opuszczając broń. Ból jeszcze bardziej przybrał na sile. Nasim zatrzymał się na skraju zwisających nisko gałęzi świerku i przykucnął. A Nikandr wymierzył z pistoletu. I nacisnął spust.

Rozdział 12 Błysnął proch na panewce. Pistolet szarpnął i upadł w śnieg. Nikandr nie był w stanie utrzymać go w celu. Spudłował. Cierpienie stało się zbyt intensywne. Runął na ziemię. Usłyszał zbliżające się kroki Nasima. Chłopak klęknął i popatrzył mu w oczy. Nikandr nie mógł zrobić praktycznie nic. Ból był zbyt potężny. – Nasim, przestań, proszę. – Każde wciągnięcie powietrza było niczym kontakt z rozżarzonym żelazem. – Twój kamień był tak jasny – odezwał się chłopak. Nikandr pomimo strasznego bólu poczuł zaskoczenie. Aszan powiedział, że chłopiec rzadko się odzywa, a gdy już to robi, jego słowa w zasadzie nie mają sensu. Mógł celowo kłamać, ale Nikandr uznał, że to miejsce dało chłopcu chwilę jasnych myśli. – Mój… kamień? – oślepiający. Jaśniejszy od słońca. – W… w wiatroporcie? – Nikandr jęknął przez zaciśnięte zęby. – Nie był oślepiający. On był… ukryty. – Pomyślał, że może chłopak zobaczył kamień dlatego, że został uszkodzony. Ale to nie miało sensu. I w jaki sposób mógł być oślepiający? Nasim potrząsnął głową. – Tam był hezan. Ból zaczął słabnąć. Nikandr doznał ulgi. Śnieg topił się na jego policzku i włosach. – Hawahezan? Ten, który zaatakował mój statek? Chłopiec przytaknął. To też nie miało sensu. Przecież wtedy Nasima nie było nawet na wyspie. – Książę Kałakow! To wołał diesatnik. Wrócili strielcy.

Nasim gwałtownie obrócił głowę w stronę źródła dźwięku, a ból w piersiach Nikandra znów stał się nie do wytrzymania. Książę otworzył oczy. Leżał twarzą w śniegu. Uświadomił sobie, że z bólu stracił przytomność. Przeturlał się na plecy, czując pobolewanie w piersi. W niczym nie przypominało uczucia, którego doznawał jeszcze przed chwilą. Gdzieś w pobliżu przez śnieg szli ludzie. – Książę Kałakow! Byli blisko. – Tutaj! – zawołał słabo. – Tutaj! – krzyknął ponownie, tym razem głośniej. – Do mnie! – rozkazał diesatnik. – Książę upadł! Pomogli mu wstać i usadzili na kucu. Ciągle czuł ból w piersi, ale już inny, spowodowany przez mięśnie napięte niczym struny lutni. Diesatnik ustawił swojego kuca przy boku Nikandra i cały czas trzymał się blisko, wyraźnie bojąc się, że książę spadnie z siodła. – Nie będziesz mi towarzyszył – odezwał się Nikandr. – Weź swoich ludzi i przeszukajcie teren na zachód od tego miejsca. Wyślij dwóch drogą, a resztę przez las. Szukajcie chłopca Aramanów, dziesięcioletniego. Sprowadźcie go do pałacu. Nie czyńcie mu żadnej krzywdy. – Książę, jeśli zostałeś zaatakowany… – nic mi już nie grozi. On ucieka. Diesatnik rozkazał swoim ludziom się rozproszyć i przeszukać teren na zachód, a Nikandr piętami trącił boki kuca i ruszył do Radiskoje. – Tylko chłopiec? – zapytał ojciec. – Tylko on. – Nikandr kiwnął głową. Siedzieli u szczytu długiego stołu w ojca sali audiencyjnej. Izaak przy kominku dbał o ogień będący jedynym źródłem

światła w sali. Między Izaakiem a ojcem ustawiono stojak z ulubionym gawronem mamy, irfą. Ptak siedział cicho – po zwięzłej relacji Nikandra matka odeszła, by porozmawiać z Ranosem w Wołogrodzie, a potem szukać Nasima gdzieś na zachodzie. Gdy rozległo się pukanie do drzwi, Izaak wpuścił do sali Jahalana. W słabym, migotliwym blasku ognia, z głęboko zapadniętymi oczami i policzkami wyglądał niczym śmierć. – Powiedziano mi, że są jakieś problemy. Nikandr powtórzył swą relację. Opowiedział o wszystkim od chwili odejścia Atiany aż do powrotu żołnierzy. – Jak mógł zrobić coś takiego? – zapytał ojciec. Jahalan wyglądał na skonfundowanego. – Mówisz, że czułeś ból w piersi? – Da – potwierdził Nikandr. – A to uczucie euforii, zanim ogarnął cię ból… czy doświadczyłeś już kiedyś czegoś takiego? – Niet. – Nikandr potrząsnął głową. Jahalan rozłożył ręce, dając do zrozumienia, że nie może pomóc w tej kwestii. – Wśród naszego ludu zdarzają się tacy, którzy odczuwają euforię, stając się jednym z jakimś czasem lub miejscem. – Wyjaśnij – zażądał ojciec. – Aramani dążą do osiągnięcia jedności z otaczającym nas światem. Rzadko, ale zdarza się, że po długiej kontemplacji, po otwarciu się na świat nagle pojmujemy, jaki jest naprawdę, i wierzymy, że również jesteśmy rozumiani. Może Nasim czuł właśnie coś takiego, gdy patrzył w dół z urwiska. Może Nikandr w jakiś sposób doświadczył jego uczuć. – A ten ból? – zapytał książę Jaros Kałakow. Jahalan odwrócił się do Nikandra.

– Powiedziałeś, że w wiatroporcie chłopiec wyglądał na nieszczęśliwego. – I to łagodnie mówiąc – stwierdził Nikandr. – Nie potrafię wyjaśnić, jak mogło dojść do nawiązania połączenia między wami, ale zakładając, że takie powstało, nie byłoby dziwne, gdybyś czuł zarówno euforię Nasima, jak i jego ból. – Czułem jego myśli? – niezupełnie. To mogły być twoje myśli, po prostu wzbudzone przez Nasima. Działał niczym kamerton, ale to, co widziałeś, dostrzegłeś z własnej perspektywy, przez własne doświadczenia. Nikandr pomyślał, że to może być prawda. Jego przeżycie nie sprawiało wrażenia obcego, tylko nietypowego i nieoczekiwanego. – Chłopiec wspomniał o hezanie – wtrącił się ojciec, patrząc na Nikandra. – Nie powiedział nic więcej? – Niet. Usłyszał nadchodzących strielców i uciekł. Musiało mu chodzić o hawahezana. Jahalan otrząsnął się z zamyślenia. – Zapewne tak było, ale skąd mógł o nim wiedzieć? To było kilka dni przed jego przylotem na wyspę. – To proste – stwierdził ojciec. – Jest maharratem, oni mu powiedzieli. Jahalan zastanawiał się przez chwilę. – Przypuszczam, że to możliwe, ale bardzo wątpię, by w takiej sytuacji znalazł się w towarzystwie Aszana. – To jedyne wyjaśnienie – zauważył ojciec. – Przybył do miejsca, w którym przywołano hawahezana, miejsca, w którym zebrali się maharraci. Tak musiało być. – Ale to nie daje odpowiedzi na znacznie ważniejsze

pytanie. Jak mógł zrobić coś takiego twojemu synowi, panie? Gdy rozważali to pytanie, Nikandr przypomniał sobie sen znad urwiska. – Było takie miasto – powiedział prawie bez tchu. Popatrzył na Jahalana, uświadamiając sobie, że doznał wizji pałacu i miasta, w którym najprawdopodobniej nigdy nie postawił stopy nikt z Wielkiego Księstwa. – Rozmawiałem z kobietą, Sariją, a ona wspomniała o Mukalladzie. Słyszałeś o nich? – nie. To był sen? – sen, ale bardzo realistyczny. Miałem wrażenie, że to coś, co widział Nasim. – Te słowa zabrzmiały fałszywie. We śnie był dojrzałym mężczyzną… Jak takie wspomnienia mogły należeć do Nasima? – mogłeś widzieć doznanie z jego przeszłego życia – zauważył Jahalan. Ojciec prychnął. Jahalan wyglądał na dotkniętego, ale nie oderwał wzroku od oczu Nikandra. Gawron zamachał skrzydłami, zaklekotał dziobem i wystartował z żerdzi. Przysiadł na oparciu krzesła naprzeciwko Nikandra. – Chłopca nigdzie nie widać. Ojciec się nasrożył. – W takim razie musimy… – powstrzymaj się, mężu. Mam wieści. Ranos wysyła pełną sotnię do przeszukania drogi do Iramanszach. Wraz z pięćdziesięcioma ludźmi, których wysłaliśmy na pomoc dziesiątce Nikandra, to wystarczy. Znajdą chłopca, jeśli tam jest. – A Aszan? – zapytał ojciec. – „Braga” już wyruszyła. Poprosimy mahtarów o zgodę na rozmowę z Aszanem. Zostanie sprowadzony do Wołogrodu, do domu opricznika.

Ojciec popatrzył na gawrona stalowym spojrzeniem. Potem zerknął na Jahalana. – Nie powinniśmy się bawić w dyplomację z Iramanszach. Jutro przylatują książęta. – Wiem, kto przybędzie jutro, ale w tej chwili nie mamy nic konkretnego, co można by zarzucić Aszanowi przed mahtarami. – To opiekun chłopca! – warknął ojciec. – A jakie to ma dla nich znaczenie? Ojciec prychnął, ale zdawał sobie sprawę, że matka ma rację. Nie wolno było więzić Aramanów, chyba że doszło do naruszenia prawa. Nawet wtedy pałac musiał przedstawić dowody przestępstwa mahtarom, którzy decydowali, czy aresztowanie Aramana jest uzasadnione. – Co będzie, jeśli się nie zgodzą? Gawron wyciągnął szyję i zakrakał. – Wtedy będziemy sobie radzić z sytuacją. – Kilka razy stuknął dziobem w stół, po czym przeleciał z powrotem na swoją żerdź. – Mam dużo do zrobienia przed wschodem słońca. Ptak zadygotał, pobłyskując pomarańczowym blaskiem ognia na lśniących piórach, po czym znieruchomiał. Ojciec poprosił o rozmowę z Jahalanem w cztery oczy i tym razem Nikandr nie miał nic przeciwko temu. Ruszył do drzwi, ale ojciec jeszcze go zatrzymał. – Niszka… Nikandr się odwrócił. – Nie mów o tym nikomu. – Oczywiście, ojcze. Książę Nikandr wyszedł. Był zmęczony do szpiku kości, ale nie mógł jeszcze iść spać. Musiał porozmawiać z Atianą. Martwił się, że o tym, co stało się podczas ich przejażdżki, powiedziała już swoim siostrom, ale była też szansa, że

zachowała to dla siebie przynajmniej przez ostatnie godziny i że ma dość rozsądku, by wysłuchać jego argumentów. Wziął lampę i ruszył na drugą stronę pałacu, do łaźni. W środku było pusto, zimno i ciemno. Za potężną wanną stojącą na środku jednego z pomieszczeń otworzył drzwi prowadzące do małego schowka. Sięgnął za stosy ręczników na najniższej półce i nacisnął tylną ściankę. Półka odchyliła się do tyłu. Wkroczył w przenikliwie zimny korytarz. Ściany z początku były obmurowane cegłami, ale gdy zszedł niżej, zaczął iść przez skały wzgórza, na którym postawiono pałac. Dobrze znał te przejścia, choć nawet on, jako dziecko zwiedzający je przy każdej możliwej okazji, nie poznał wszystkich. Po kilku minutach szybkiego marszu dotarł do podobnego schowka w skrzydle zajmowanym obecnie przez delegację Wostromów. Wyszedł z tajnego przejścia i ruszył korytarzem do pokoju Atiany. Zapukał. Cisza. Zapukał ponownie, głośniej. Poczuł, że serce podchodzi mu do gardła, gdy otworzyły się drzwi nieco dalej w głębi korytarza, i wyjrzała kobieta – Milewa lub Iszkina, nie potrafił stwierdzić, która z nich. Miała włosy splecione w kok do spania, a na sobie grubą koszulę nocną, ale była boso. Kiedy go rozpoznała, na jej twarzy pojawił się dziwny wyraz, niczym u kota, który nieoczekiwanie złapał mysz. Podeszła do niego po zimnej posadzce. – Mój drogi Nikandrze – odezwała się cicho – czyżbyś tak bardzo uległ urokowi Atiany, że postanowiłeś włamać się do jej sypialni w środku nocy? Czyżby była aż takim skarbem? Iszkina. – Rzeczywiście jest bezcennym skarbem – przyznał Nikandr równie cicho.

Uniosła delikatną brew. – Klejnotem, który chciałbyś wypolerować, zanim otrzymasz go oficjalnie? – Klejnotem, któremu chciałbym się przyjrzeć, nic więcej. Popatrzyła na jego ramię. Pewnie zauważyła pył, którym się ubrudził, idąc ukrytymi korytarzami. – To wysoce niestosowne. Co pomyślałaby sobie ciotka Katierina? – Krzywo by na to patrzyła, ale myślę, że ty zrozumiesz. – A skąd ta pewność? – nie ma wielkiej szkody w rozmowie między mężczyzną i kobietą dwa dni przed ślubem. Zrobiła krok do przodu. Była teraz dość blisko, by go dotknąć. – To zależy od tego, co stanie się, gdy skończą się słowa, Niszka. – Przysunęła się jeszcze trochę do niego. – Słowa mogą prowadzić do wielu rzeczy, prawda? Wyczuł alkohol w jej oddechu i puder we włosach. Wykrzywiła wąskie usta w dwuznacznym uśmieszku, zamknęła oczy na chwilę. Przez koszulę nocną zarysowały się sutki jej piersi, sztywniejące w chłodzie korytarza. Była równie piękna jak Atiana i nagle zaschło mu w gardle, gdy pomyślał, do czego faktycznie mogą prowadzić słowa. Zawsze myślał o siostrach jak o dziewczynkach, ale przed nim nie stało dziecko, lecz dojrzała kobieta. – Chcę tylko z nią porozmawiać. Przechyliła głowę w stronę swojej sypialni, wyzywając go do podjęcia kolejnego kroku. Gdy stało się jasne, że on tego nie zrobi, cofnęła się o krok. – Szkoda – powiedziała i nacisnęła klamkę pokoju Atiany. Drzwi otworzyły się bezgłośnie, a Iszkina wróciła do

swojej sypialni.

Rozdział 13 Atiana usłyszała kliknięcie zamka. Była bardzo zmęczona. Wydawało się jej, że znajduje się we własnym łóżku w pałacu Galostina, i z powrotem zaczęła pogrążać się we śnie, jednak usłyszała pojedyncze słowo – „szkoda” – a chwilę później odgłos zamykanych drzwi. Usiadła i zobaczyła mężczyznę z lampą w ręku. – Kto to? Nikandr słyszał, jak skrzypi podłoga pod jego stopami. – Możemy porozmawiać? – zapytał cicho. Choć nie było jej zimno, zadrżała. Gdy dziś wieczorem dotknęli się kamieniami, poczuła chorobę pożerającą go powoli, ale nieubłaganie. Dotykała się już kamieniami z innymi i miała różne podobne doznania, ale przy Nikandrze czuła się tak, jakby to ona cierpiała na wyniszczenie, i bardzo to nią wstrząsnęło. – Nie powinieneś tu przychodzić. – Atiano, chciałbym tylko wyjaśnić. – Tu nie ma co wyjaśniać. Skłamałeś. Kiwnął głową. – Owszem, wszystkim innym, ale tobie to powiedziałem. – Usiadł na brzegu jej łóżka. – Kałakowie potrzebują tego małżeństwa, tak samo jak twoja rodzina. Poczuła gulę w gardle. Rozumiała, co zrobił, rozumiała to nawet zaraz po tym, jak dotknęli swoich kamieni. Natomiast on nie rozumiał, jak ona mogła na to tak zareagować. Dla niego to małżeństwo było ciężarem i uważał, że ona podziela jego zdanie. – Byłoby głupotą – mówił dalej – narazić to wszystko przez powiedzenie twojemu ojcu o czymś, czego nie da się zmienić. Nikt nie musi wiedzieć. Za tydzień będzie po zebraniu rady i wszyscy odlecą. Ujawnię to, gdy będzie już bezpiecznie.

– Bezpiecznie? Czemu w ogóle to ukrywasz? Zapatrzył się na wciąż trzymaną w ręce latarnię. – Myślałem, że zdołam się wyleczyć, że jakoś uda mi się znaleźć na to sposób. Są tacy… – Jacy? Ci, którzy żyją z chorobą? W końcu wszyscy jej ulegają. – Wiem. – Patrzył na nią wzrokiem pełnym emocji. – Musiałeś o tym wiedzieć. Wiktania… – Urwała, bo nagle zrozumiała, co Nikandr miał nadzieję osiągnąć. Chciał się wyleczyć, to prawda, ale przede wszystkim desperacko pragnął uratować Wiktanię. Jego związek z siostrą był poruszający, ale równocześnie samolubny. Przy podejmowaniu tej decyzji należało uwzględnić dwie rodziny. Jednak nie to dotknęło ją najbardziej. Pomimo nieustannych drwin sióstr przybyła do Kałakowa z nadzieją – nadzieją, że Nikandr ją zaakceptuje, że nauczą się wzajemnie kochać, że któregoś dnia urodzi mu dzieci, które wyrosną silne i zdrowe. Nie chciała małżeństwa takiego jak Milewy, która traktowała męża obojętnie, a on jej odpłacał tym samym. Nie chciała też żyć jak Iszkina – ta siostra bardzo często zmieniała kochanków, jakby w ten sposób mogła uzupełnić siły życiowe, których pozbawiał jej okrutny mąż. Nie chciała nawet małżeństwa takiego, jakie wiedli jej rodzice, w którym jedno rządziło drugim. Chciała szacunku. Miłości. Namiętności. A może po prostu wylądowała na brzegach Kałakowa z listą głupich pragnień. Może powinna się cieszyć, że dobrze zna narzeczonego, który niemal na pewno będzie ją tolerował. Jednak jasno widziała teraz, że zajmie drugie miejsce w stosunku do innych kobiet Nikandra: jego matki, siostry, a nawet

aramańskiej ladacznicy – plotkowano, że się w niej zakochał. – Powiedz mi, Nikandrze, czy dla mnie zrobiłbyś tyle, co dla Wiktanii? Odpowiedź wyraźnie zobaczyła w jego oczach. – W takim razie może w ogóle nie trzeba nam tego małżeństwa. Może ojcowie pozwolą, by dokumenty nabrały mocy bez łączenia krwi. – Wiesz, że tak nie będzie. – Niet. Chyba masz rację. – Jak głupia była, myśląc, że przyjmie ją z otwartymi ramionami! – idź – powiedziała. – Nie ujawnię twojego sekretu. – W końcu nie wytrzymała i w kącikach jej oczu błysnęły łzy. Patrzył na nią zmieszany. – Idź! – położyła się, odwracając się do niego plecami. Po chwili cienie w pokoju zatańczyły dziko i Nikandr wyszedł bez słowa. Gdy wreszcie została sama, pozwoliła sobie na płacz. Atiana głęboko wciągnęła powietrze, a służąca bezlitośnie zaciągała jej sznurówki gorsetu. Obie siostry, również nieubrane, stały obok. W komnacie była też jej przyszła siostra, Wiktania. Wielki książę miał przylecieć dopiero po południu, a jednak Wiktania miała nienaganny biały makijaż i upudrowaną perukę. Można by pomyśleć, że wyniszczenie ją osłabi, lecz było wręcz przeciwnie – choć delikatna fizycznie, roztaczała wokół siebie aurę kobiety, która chwyciła chorobę za gardło, odmawiając ustąpienia choćby na milimetr. Atiana mogłaby ją za to podziwiać. Wiktania stanęła między narzeczoną brata a lustrem, uważnie przyglądając się jej włosom. Wyciągnęła rękę i Atiana z trudem powstrzymała odruch odsunięcia się. Wiktania skrzywiła wargi.

– To nie jest zaraźliwe – stwierdziła, układając długie włosy Atiany wzdłuż policzków. – Wcale się tego nie obawiałam. – Niet? – Wiktania spojrzała jej ostro w oczy. Atiana zachowała milczenie, walcząc ze wzbierającą w niej zazdrością. W walce z Wiktanią o miłość Nikandra nie miała najmniejszych szans. Jej przyszła bratowa przeszła do tyłu i sprawdziła fryzurę z tamtej strony. – Poślę po fryzjera – stwierdziła. Do pokoju weszła Iwana Kałakowa, żona Ranosa, również ubrana nienagannie. – Przyleciał Chazabirsk – powiedziała do Wiktanii. – Mają na maszcie flagę rannych. Wiktania popatrzyła surowo na siostry. – Nie będą gotowe na czas. – Książę to oczywiście zrozumie. – Iwana kiwnęła głową. – Da, ale wątpię, by matka zrozumiała. – Wiktania westchnęła niecierpliwie. – Przygotujcie się, dziewczęta, do naszego powrotu. – Wyszła w towarzystwie Iwany. Iszkina przetoczyła oczami. – „przygotujcie się, dziewczęta” – przedrzeźniała Wiktanię. – Zachowuj się – zbeształa ją Atiana. Iszkina popatrzyła na nią beznamiętnie. – Jakby damy Kałakowów zniżały się do podsłuchiwania pod drzwiami. Milewa się uśmiechnęła. – Można by pomyśleć, że to jej ślub. – Zapewne by chciała – stwierdziła Iszkina, kładąc się na

łóżko. – Nikogo nie kocha bardziej od swojego Niszki. – Przestań, Szkina! – rzuciła Atiana, choć pomyślała dokładnie to samo. – Ona jutro zostanie moją siostrą. Spróbowała wygładzić gęsią skórkę na ramionach. Na zewnątrz wył wiatr, przypominając jej o tym, jak długo będzie musiała czekać na chłodzie. Książęcy wiatroport został z tej okazji zamknięty, ale i tak miną godziny, zanim wszystkie siedem statków wyląduje i zejdą z nich rodziny książęce. Służąca, skończywszy zawiązywanie gorsetów, pomogła Atianie i Milewie włożyć kremowe suknie. Były pełne falban i grube, ciepłe. Zepsują ich figury, ale Atiana się tym nie martwiła. Iszkina rozciągnęła swoją suknię na łóżku i zaczęła wygładzać nierówności. – Jak myślisz, jaki będzie? Milewa uśmiechnęła się, zerkając na Atianę kątem oka. – Będzie miękki. – Miękki? – zaśmiała się Iszkina. – Naprawdę masz aż tak złą opinię o swojej siostrze? Atiana poczuła, że się czerwieni. – Niet. – W oczach Iszkiny pojawiły się złośliwe ogniki. – Będzie twardy jak dąb, gotów, by właściwie powitać naszą drogą siostrę w szeregach rodziny. Atiana zmarszczyła brwi, niezadowolona tonem głosu Iszkiny i jeszcze bardziej wyrazem jej oczu sugerującym, że wie coś, o czym siostry nie mają pojęcia. – Raczej zacznij się martwić o swojego męża. – Och! Widzisz, jaka ona jest, Milewa? Już patrzy na nas z góry.

– Wcale nie. – Ale wkrótce tak będzie, Tiana. Nawet się nie obejrzysz, a Wiktania owinie cię sobie wokół paluszka i zaczniesz spełniać jej zachcianki, tak jak wszystkie kobiety Kałakowów. Atiana wyprostowała się bardziej, ku konsternacji pokojówki zapinającej z tyłu jej suknię. – Jestem Wostromą i zawsze nią pozostanę. – Na twoim miejscu wcale nie byłabym tego taka pewna. Gdy Nikandr przejedzie się po tobie, otworzysz się na sposób myślenia Kałakowów. – Szkina, to już drugi raz, gdy mówisz o moim mężu… – przyszłym mężu. – Nigdy nie pozwalałaś sobie na takie uwagi wobec męża Milewy. – Wiktor jest od niej starszy o dwadzieścia lat. Nawet nie warto się wysilać. – Mimo wszystko, jeśli znowu będziesz chciała mówić o Nikandrze, zrobisz to uprzejmie, bo inaczej sama zrzucę cię z urwiska. – Jaka władcza… może jednak zechcesz poczekać, aby zobaczyć, co kryje się pod ubraniem, zanim… Atiana odwróciła się – ignorując próby pokojówki utrzymania jej w miejscu – i gwałtownie podeszła do łóżka. Wskazała palcem Iszkinę, wściekła na widok złośliwej satysfakcji na jej twarzy. – Ostrzegałam cię. – A ponieważ to ostatni dzień przed twoim weselem, postanowiłam to zignorować. Atiana nie miała pojęcia, co się dzieje. Zdarzały się jej kłótnie z siostrami – właściwie trudno byłoby je zliczyć – ale nigdy jeszcze nie rozzłościła się tak bardzo. A teraz nie zdołała

się opanować, trzasnęła Iszkinę w twarz. Siostra chwyciła się za policzek. Przez dłuższą, pełną napięcia chwilę oddychała szybko. Kiedy opuściła dłoń, na jej twarzy formował się czerwony ślad. Milewa chwyciła Atianę za ramiona. – Dość! – odprowadziła ją z powrotem pod opiekę pokojówki. – Dawno wspólnie nie podróżowałyśmy. Musimy się na nowo przyzwyczaić do swojego towarzystwa. Pamiętacie, jak ostro zdarzało się nam ze sobą walczyć? – Jedynym powodem, dla którego ze sobą walczyłyśmy – stwierdziła Atiana – był fakt, że jesteście nieznośne. Milewa roześmiała się, patrząc na Iszkinę, która popatrzyła tylko ponuro. – Daj spokój, Szkina. Dokładnie taką reakcję starałaś się sprowokować. – Uderzenie w policzek tuż przed przybyciem książąt? Da. Dokładnie na to miałam nadzieję. Milewa odwróciła się, dając Iszkinie czas na ochłonięcie. – Tiana, zainteresowałaś się tą kobietą, Rehadą? – nie zauważyłaś? Miałam sporo spraw na głowie. Milewa skrzywiła się drwiąco. – Tego nie możesz ignorować. Na tydzień przed ślubem dopilnowałam, żeby wszystkie kobiety Wiktora miały ochotę wyskoczyć z butów na samo wspomnienie o mnie. Pozwoliłam mu widywać jedną, choćby po to, żeby go utrzymać z dala od siebie, ale przynajmniej jest czysta. Nie wiesz nic o kobiecie Nikandra. – Poza tym, że jest osieroconą i ladacznicą – rzuciła Iszkina. Prowokowała znowu, ale Atiana się z tym zmagała od chwili, gdy pierwszy raz usłyszała plotkę. Była gotowa

zaakceptować kurtyzanę pochodzącą z Lądowców. Ale Aramanka? Czemu? Co mógł w niej widzieć? W drodze do Kałakowa postanowiła, że dowie się o niej więcej, ale po prostu nie było na to czasu. – Jeśli chcesz, mogę się tym zająć – zaproponowała Milewa. – Nie mam wiele zajęć. Atiana potrząsnęła głową. – Zajmę się nią w stosownym czasie. – No cóż – odezwała się Iszkina – wszystko ma swoje dobre strony, prawda? Może nasza droga Atiana nie będzie musiała długo martwić się brakiem uwagi ze strony Nikandra. Atiana gwałtownie obróciła głowę, patrząc na odbicie Iszkiny w lustrze. – Co to miało oznaczać?! Iszkina hardo wytrzymała jej spojrzenie. A potem Atiana sobie przypomniała. W nocy słyszała, jak ktoś mówi do Nikandra: „szkoda”, a potem cicho zamknęły się drzwi. To była Iszkina. I na pewno podsłuchała ich rozmowę. A więc wiedziała o chorobie Nikandra. Otworzyły się drzwi, zaskakując księżniczkę. Wiktania strzeliła palcami na Atianę, jakby przywoływała służącą, i od razu wyszła. Atiana rzuciła ostatnie znaczące spojrzenie na Iszkinę i ruszyła za nią. Była tam również Iwana. Z Atianą podążały śladem Wiktanii korytarzami pałacu Radiskoje. Ich kroki budziły echa niczym garść kamieni wrzuconych do głębokiej, mrocznej studni. Opuściły pałac i szły wzdłuż imponującej marmurowej kolumnady. Belkowanie chroniło je częściowo przed mżawką, ale nie przed ostrym wiatrem. Z prawej strony nad pałacem

Radiskoje wznosiła się potężna czarna iglica Kałakowa. Wyglądała złowieszczo, odcinając się wyraźnie na tle sunących nisko szarych chmur. Dotarły do jej podstawy i zaczęły schodzić po długich spiralnych schodach. Złość, którą Atiana odczuwała w stosunku do Iszkiny, powoli ustępowała lękowi przed tym, co czeka ją na końcu tej drogi, a im głębiej schodziły, tym bardziej buntował się jej żołądek. Nie była na to gotowa. Nie wiedziała, jak zostanie przyjęta przez kobietę, o której jej matka mówiła z takim szacunkiem. Schody skończyły się w okrągłym pomieszczeniu z dwoma parami elegancko rzeźbionych drzwi. Strzegło ich po dwóch strielców, którzy trzymali w gotowości berdysze i szable – szaszkami. Stojąca przed drzwiami stara służąca ukłoniła się trzem księżniczkom. – Będzie osłabiona – powiedziała Wiktania do Atiany – ponieważ dopiero przed chwilą wyłoniła się z eteru. Atiana miała ochotę ugryźć się w język, ale pouczający ton, jakim mówiła Wiktania, i kłótnia z Iszkiną nadwerężyły jej nerwy. – Dobrze zdaję sobie sprawę, co eter robi z kobietami. – Tak? – Wiktania zacisnęła wargi, mierząc ją wzrokiem. – Więc mi powiedz, jak długo moja matka musi siedzieć przed rozpalonym kominkiem, zanim zaczną ją boleć stawy. Atiana stłumiła pierwszą odpowiedź, która przyszła jej do głowy. – Nie wiem, pani. – Jakiego rodzaju herbatę lubi pić po obudzeniu? – Wybacz mi mój wybuch, droga Wiktanio. – Atiana spuściła wzrok. – Obawiam się, że moje nerwy nie uspokoiły się jeszcze po długim locie do was.

Spojrzenie Wiktanii nie złagodniało. – Trudna podróż czy nie, uważaj, żeby hamować swój język. Matra nie zniesie podobnej arogancji. – Oczywiście. – Przygotuj ją – zwróciła się Wiktania do Iwany, po czym weszła w drzwi razem ze służącą, zostawiając Atianę samą z Iwaną w ciemnym, mrocznym przedpokoju. – Wybacz jej – odezwała się Iwana, chuchając w złożone dłonie. – Jest bardzo przejęta twoim ślubem. Nie mówi tego, ale życzy wam obojgu jak najlepiej. Atiana uśmiechnęła się, nie chcąc obrażać gospodarzy. – Cóż, naprawdę dobrze to ukrywa. – Uwierz mi, gdyby miała cię za nic, powiedziałaby ci o tym. Mimo wszystko Atiana miała wątpliwości. Wiktania wiedziała, tak jak wszyscy, że to małżeństwo jest niezmiernie ważne dla obu rodzin. Ojciec Atiany potrzebował statków do przewożenia towarów z Irstanli, a że miał pusty skarbiec, jedynym rozsądnym sposobem na ich zdobycie było małżeństwo. Kałakowo natomiast było księstwem najsilniej zaatakowanym przez plagę. Jeśli wierzyć raportom, przez ostatnie kilka lat tutejsze plony ziemniaków i kapusty spadły o prawie dwie trzecie. Teraz bardziej niż kiedykolwiek wcześniej potrzebowali możliwości sprzedawania swojego cennego drewna, przypraw i kamieni szlachetnych. Jedne z potężnych drzwi otworzyły się nagle, a przez całe ciało Atiany przebiegł dreszcz. Wiktania gestem wezwała je do sali zatopień. Blisko drugiego końca długiego, niskiego pomieszczenia Sofia Miszkiewa Kałakowa siedziała w drewnianym fotelu w sporej odległości od kominka. W jej diademie jarzył się rozświetlony na bursztynowo chalcedon.

Wiktania stanęła obok niej, w geście bliskości kładąc dłoń na ramieniu matry. Każda z dziewięciu rodzin posiadała takie pomieszczenie i to Kałakowów wyglądało niesamowicie wręcz podobnie do sali Wostromów: ściany z kamienia czarnego jak noc, aramańskie zdobienia wzdłuż kolumn, basen na środku sali, wszystko rozmieszczone niemal dokładnie tak samo jak w sali Galostiny. Jedyna widoczna różnica polegała na żelaznych uchwytach na latarnie rozstawionych wokół sali oraz marmurowych popiersiach matr z przeszłości Kałakowa. Atiana podeszła do fotela Sofii, klęknęła, czekając na pocałunek. Słyszała tylko ciężki oddech matry. – Wstań, dziecko – odezwała się Wiktania. – Ona nie może cię pocałować. Atiana wykonała polecenie, uświadamiając sobie, jak wiele matra Kałakowa poświęciła dla swojego zadania. Miała prawie pięćdziesiąt lat, ale wyglądała dużo, dużo starzej. Kości jej dłoni i nadgarstków wystawały, jakby od miesięcy nie dojadała. Oczy miała głęboko zapadnięte, podobnie jak policzki. Jej siwe włosy były wilgotne i pozlepiane od przebywania w zimnej wodzie, która pozwalała jej dotykać eteru. Przechylała się nieco na jedną stronę i Atiana uświadomiła sobie, że Wiktania stoi przy niej nie w geście solidarności i wsparcia – pilnuje, by matka się nie przewróciła. A jednak było coś królewskiego w tym, jak trzymała głowę i stalowym spojrzeniem oceniała Atianę. Było to potwierdzenie niezwykłego wysiłku woli koniecznej u każdej matry, nie tylko Sofii, która oswajała eter najdłużej w ludzkiej pamięci. Właściwie nie różniła się bardzo od Wiktanii, zarówno wyglądem, jak i zachowaniem. Zasadnicza różnica polegała na tym, że gdy Wiktania domagała się szacunku, Sofia wiedziała,

że będzie jej okazywany. Za fotelem matry na złotej żerdzi siedział duży gawron. Według pogłosek Sofia mogła przejmować gawrona nawet jakiś czas po opuszczeniu eteru, lecz ptak wydawał się obojętny, niezamieszkany. – Dotknijcie się klejnotami – powiedziała Wiktania niecierpliwie. Atiana pospiesznie chwyciła zawieszony na szyi łańcuch, by wyciągnąć kamień duszy, po czym dotknęła nim kamienia w diademie Sofii, a oba klejnoty na chwilę pojaśniały. Nie mogła nie przypomnieć sobie przy tym o dotknięciu klejnotu Nikandra, jednak w przeciwieństwie do tego, co stało się wtedy, teraz poczuła silną więź z Sofią, silniejszą niż z własną matką odległą o wiele setek kilometrów. – Dotarłaś do nas bezpiecznie i zdrowo – odezwała się Sofia skrzeczącym głosem. – Owszem, matro, dziękuję. – Dobrze będzie mieć jeszcze jedną kobietę w Radiskoje. Zbyt często jest tu nadmiar mężczyzn. – Tak jest, wasza wysokość. – Wiesz, czemu cię tu sprowadziłam? – Zakładam, że chciałaś mnie zobaczyć własnymi oczami. – To prawda – zgodziła się Sofia. – Nie przychodzi ci do głowy żaden inny powód? – Cóż, czeka nas ślub… Sofia roześmiała się krótko, co skończyło się atakiem kaszlu. Wiktania podtrzymywała matkę, dopóki atak nie przeszedł. – Da, to także. – Obawiam się, matro, że nie przychodzi mi do głowy nic innego.

Spojrzenie Sofii na chwilę przeniosło się na Iwanę. – W ciągu ostatnich kilku miesięcy uświadomiłyśmy sobie istnienie pewnego narastającego problemu. Jedna z moich drogich córek traci zdolność dotykania eteru. Iwana ze wzrokiem skierowanym w podłogę i mocno zaciśniętymi dłońmi wyglądała na zawstydzoną. Natomiast Wiktania patrzyła wprost na Atianę, wyzywająco. – Tak jak wszystkie matry zauważyłam – ciągnęła Sofia – że prądy eteru są coraz trudniejsze do oswojenia, lecz nigdy nie sądziłam, że możliwa jest całkowita utrata tej umiejętności. – Teraz jednak myślisz, że to możliwe? – zapytała Atiana. – Rok temu Iwana mogła zostać pod powierzchnią przez całe godziny. Teraz nie może tego wytrzymać dłużej niż kilka minut. Rzeczywiście, to niepokojąca wiadomość. Eter był medium łączącym wyspy. To właśnie on umożliwiał latanie z wiatrami na żaglowcach, ale pełnił również rolę głównego sposobu łączności. Matry wspólnie dotykały eteru, porozumiewając się ze sobą, handlując informacjami i podejmując ważne decyzje. Każda z dziewięciu rodzin miała kogoś, kto głównie odgrywał tę rolę, ale we wszystkich były przynajmniej dwie inne kobiety przeszkolone w okiełznywaniu prądów, na wypadek gdyby matra zachorowała lub – przodkowie chrońcie – umarła. – Jaki to ma związek ze mną? – zapytała Atiana. – Taki, drogie dziecko, że wybrałam cię w części z powodu twojej siły w mroku. Atiana poczuła, że blednie, i pomodliła się, by w ciemności panującej w sali nikt tego nie zauważył. – Mam niewielkie umiejętności. – Ależ masz duże. I ty, i twoje siostry. Po prostu nie

pozwolono wam z nich korzystać. Prawdą było, że od lat nie kładła się w tych lodowatych basenach – poza matką te obowiązki pełniły ciotka Katierina oraz żona Borunda. Bardzo cieszyła się, że nie musi tego robić. Kto by lubił wysmarowany zwierzęcym tłuszczem zanurzyć się w wodzie zimniejszej od samych kości świata? A oto matka mężczyzny, którego miała poślubić, mówiła jej, że to będzie jej zadanie. – Powiedziano nam, że jesteśmy zbyt niezgrabne. – To możliwe, ale przynajmniej dysponujesz tą umiejętnością. Kontroli można się nauczyć. Samej umiejętności – nie. – Wybacz mi, matro – próbowała ukryć ogarniającą ją desperację – ale matka powiedziała mi, że nie będę musiała tego robić. – Nie powinna była składać takich obietnic. – Zapewniłaś ją, że nie będą tu potrzebne moje umiejętności w tym zakresie. – Sama słyszała, że jej głos przybiera na sile. – Powiedziałam jej, że spodziewam się, że przeszłaś szkolenie. – Ale… – Jesteś członkiem tej rodziny czy nie? – Ślub jeszcze nie… – twój ojciec podpisał dokumenty. Teraz jesteś nasza, Kałakowów, a potrzeby rodziny są ważniejsze od twoich. Czy też może w Galostinie uczyli was czegoś innego? – Zawiodę, matro. – Spróbujesz. Koniec dyskusji. Atiana była pewna, że matka zapytała o konieczność wchodzenia w mrok, wiedząc o jej wrodzonym strachu przed

nim, ale równie pewna była, że Sofia starannie dobrała słowa odpowiedzi, by później móc stwierdzić, że doszło do niefortunnego nieporozumienia. Nieporozumienie czy nie, nie zmieniało to faktu, że jest teraz związana z Kałakowami. Nie mogła nie spełnić tego żądania. W każdym razie jeszcze nie. Może z czasem, gdy poczuje się tu pewniej. – Zostałam więc wybrana do małżeństwa z powodu moich umiejętności? Uśmiech na wyniszczonej twarzy Sofii wyglądał wręcz upiornie. – Nie tylko dlatego, dziecko. Masz również inne zalety. – Takie jak biodra sposobne do rodzenia dzieci? – oraz ojca z kontraktami przewozowymi do Irstanli. Uważasz któryś z tych powodów za niesmaczny? – Kobiet Wostromów nie wolno traktować jak cenne bydło. – Ale ty jesteś w bardzo cenionej pozycji, Atiano Radiewo. Dziesiątki kobiet chętnie zajęłyby twoje miejsce. Wiedziała, że to prawda. Od młodej żony zawsze wymagano spełnienia wielu obowiązków, z których część była nieprzyjemna. – Oczywiście, matro. Chętnie pomogę rodzinie, jak tylko będę potrafiła. Przedłużała się cisza, przerywana tylko przez syk i trzaskanie ognia. Sofia kiwnęła głową, choć wydawało się, że nawet ten niewielki ruch kosztował ją sporo wysiłku. – Dobrze, bardzo dobrze. Możesz to powiedzieć swojej matce, gdy następny raz będziesz z nią rozmawiać. Wiktania zakończyła rozmowę krótko potem i Atiana wyszła za Iwaną. Idąc, dziwiła się, jak inaczej widzi basen. Wcześniej był po

prostu narzędziem, z którego nigdy nie będzie musiała korzystać, nie tak bardzo odmiennym od igły, nici czy maselnicy. Teraz wyglądał przerażająco. Opuściła salę zatopień z ciężkim sercem. Chwilę później drzwi zamknęły się za nią, hucząc złowieszczo.

Rozdział 14 Wiatr był przenikliwy. Rehada szła za Bersukiem przez sięgający kolan śnieg wydeptaną przez zwierzęta ścieżką w lesie na tyłach Radiskoje. Pomimo wysiłku związanego z ostrą wspinaczką, pomimo że włożyła na siebie trzy szaty, straciła czucie w dłoniach i stopach i nieustannie szczękała zębami. Sorusz powiedział jej, by zwolniła swego ducha poprzedniego wieczoru, i tak zrobiła, jednak bez niego czuła się bardzo dziwnie. Wszystko odczuwała inaczej, jakby przebywała w cudzym ciele. – Szybciej! – warknął Bersuk, który sporo ją wyprzedził. Nigdy nie odczuwała specjalnej bliskości z bratem Sorusza, nawet w czasach wczesnego dzieciństwa Ahyi, jednak nie miała do niego pretensji. Nie był niemiły. Po prostu był wymagający. Zmuszała się do takiego wysiłku, do jakiego tylko była zdolna, a zbocze w końcu się wypłaszczyło. Nie widziała stąd Radiskoje. Kilkanaście okrętów patrolowało niebo nad pałacem i górą, na której go wzniesiono, Werodną. Dzisiaj miały lądować książęce statki. Szli dalej skalistą ścieżką, z jednej strony ograniczoną urwiskiem, z drugiej ścianą lasu. Za drzewami widać już było odległe, ale charakterystyczne zewnętrzne mury pałacu. Rehada przestraszyła się, gdy niedaleko przed nią z głębokiej szczeliny wyłonił się Sorusz. – Znalazłeś to? – zapytał Bersuk. – Nie było łatwo, ale myślę, że najlepiej będzie zrobić to tutaj. – Lepiej żebyś był pewien. – Bersuk popatrzył w niebo. – Tu jest bardzo niebezpiecznie. – Jestem pewien. – Sorusz kiwnął głową.

Przez następną godzinę razem z Bersukiem i Soruszem chodziła po lesie, znosząc chrust i wrzucając go w szczelinę. Sterta robiła się coraz większa, aż usypali stos niemal równy wzrostowi Rehady. Prawie skończyli, gdy Sorusz uskoczył nagle pod świerk, gestami polecając Bersukowi i Rehadzie zrobić to samo. Ledwie zdążyli się ukryć, gdy nad ich głowami przeleciała brygandyna Lądowców, a jej dwa skierowane ku ziemi maszty przesunęły się tuż nad wierzchołkami drzew. Rehada bała się, że zostali zauważeni, ale dwaj ludzie obserwujący okolicę z dolnych masztów patrzyli bardziej na wschód, w stronę Radiskoje. Okręt pożeglował dalej, skręcając na zachód, w stronę wiatroportu, nabierając wysokości. Rehadzie mocno waliło serce. Przypomniały się jej pierwsze dni na Kałakowie, pierwsze kilka razy z mężczyznami Lądowców. Pierwsze kłamstwa. To, co robiła teraz, działając w tajemnicy przeciwko interesom Lądowców, niczym się od tego nie różniło – czuła równy wstyd. – Czy mądre jest takie szydzenie z Radiskoje? – zapytała. – Już najwyższy czas. – Wszystko z powodu kamienia? – to nie jest zwykły kamień. – Sorusz wrócił do sterty suchego drewna i skrzesał iskry. Wkrótce stos płonął jasno, emanując coraz silniejszym żarem. – To faseta, jedna z pięciu. – Po co? Sorusz zapatrzył się w ogień, jakby bolało go spojrzenie na nią. – Gdy zdobędziemy wszystkie, będziemy mogli do końca rozerwać rozłam. Damy Adhyi to, czego pragnie, smak życia. Niech będzie chwała, pomyślała Rehada. Zanim

porozmawiała z nim po śmierci Maleka na szubienicy, czuła się pokonana. Jej złość wykipiała, ale pozostawiła ją bez poczucia kierunku. Nawet po rozmowie z nim martwiła się, że wszystko się przeciw nim sprzysięgło i nigdy nie zdołają pomścić śmierci jej ludu. Jednak teraz, wobec całkowitej pewności Sorusza i bliskości osiągnięcia celu, o który tak długo walczyli, wreszcie poczuła ożywienie. Sorusz obrócił się do niej. – Wiesz, że starożytni nigdy nie używali kamieni do tworzenia więzi? Potrząsnęła głową. – Wiązali się, a to prowadziło do powstania kamienia – tłumaczył. – Był manifestacją tego doświadczenia, a nie narzędziem stosowanym do kontroli. – Ja nie kontroluję. Potrząsnął głową. – Nie myślisz o tym w ten sposób, ale owszem, kontrolujesz. Hezan nie przychodzi z własnej woli, a przynajmniej nie całkiem. We wczesnych dniach tego świata więź była sposobem dzielenia się, uczenia. Czym jest teraz? Rehada poczuła, jak budzi się w niej złość, ale Sorusz wcale nie chciał, by jego słowa zostały odebrane w ten sposób. Był młody, lecz uczony, mądry jak arakesz. Zastanowiła się nad tym, co powiedział, i wnioski ją przestraszyły. Nie używać kamienia do tworzenia więzi… nigdy tego nie robiła i sama myśl o podjęciu próby sprawiła, że zaczęły się jej pocić dłonie. – Skąd będą wiedzieć, że przybyłam? – idź z otwartym sercem. Nie przynoś ze sobą strachu. Nie przynoś gniewu. Zaoferuj ciekawość. Daj im życie. Daj pragnienie tego, co zawsze ci umykało. Chciała go zapytać, co się stanie, jeśli hezan nie przybędzie,

ale znała odpowiedź. Co ważniejsze, zdawała sobie sprawę, że nie może zadawać sobie tego pytania, gdy już wejdzie w ogień, odsunęła je więc od siebie. Rozebrała się. Wiatr szarpał jej włosy, a dźwięki, jakie wydawał, świszcząc wśród drzew, zdawały się szyderczym śmiechem. Zdarzało się już jej wątpić – gdy jej pan pokazał jej drogę kirama. Bała się, ale została wychowana przez silną matkę. Oddano ją w ręce mądrego nauczyciela. Podróżowała daleko i poznała sposób działania ognia. Zrobi to, niezależnie od szyderstwa wiatru. Podeszła do ogniska. Drewno trzaskało i pękało, wysyłając w niebo parę i dym. Postawiła jedną stopę na skraju pokrytej śniegiem ziemi. Zaatakował ją nagły strach wynikający ze świadomości, że nie miała żadnego kamienia, ale historie starożytnych opowiadały o kiramach zdolnych przywoływać hezany bez pomocy takich przedmiotów. Zamierzała im zaufać. Zaufać swoim naukom. Zaufać Soruszowi, który nigdy nie poprowadził jej na manowce. Jeszcze jeden krok i znalazła się pośród płomieni. Gałęzie ustąpiły, trzaskając głośno i sypiąc iskrami. Otoczył ją żar, wypalał jej nogi, ręce i skórę na brzuchu i plecach. Oczy miała zamknięte, ale zmusiła się do otwarcia ich ze świadomością, że musi się opanować, bo zatraci się w bólu. Oddychała ciężko, z trudem. Ledwo trzymała się na nogach. Miała wrażenie, że jej skóra pokrywa się pęcherzami, czernieje i pęka. Nie czuła żadnego hezana, choć z pewnością by poczuła, gdyby miała swój kamień. Próbowała sięgnąć, wezwać jakiegoś, ale to bardzo różniło się od zwykłego rytuału. Wszystko było teraz znacznie bardziej otwarte, bez ograniczeń, przerażające. Wszelki ruch wiązał się z wielkim bólem, lecz obróciła się i popatrzyła na Sorusza. Ku jej zaskoczeniu na jego twarzy

zobaczyła wyraźną dumę. – Sorusz! – krzyknęła, gdy ból stał się wszechogarniający. – Cisza! Zacisnęła zęby. Ale to w niczym nie pomogło. Padła na kolana. Żar zaczął sięgać do jej wnętrza. Gdyby choć na moment otworzyła usta, zionęłaby płomieniami. Mogłaby teraz podpalić las zaledwie jednym swoim westchnięciem. Odchyliła się do tyłu i rozłożyła ręce szeroko do nieba. Krzyknęła, uwalniając narastającą w niej furię. Równocześnie poczuła jakąś obecność. Coś czystego i białego w otaczającym ją szaleństwie. Czuła to zarówno w płomieniach materialnego świata, jak i po drugiej stronie, w zmiennych prądach Adhyi. Była stara, równa wiekiem gwiazdom. Nagle płomienie poczerniały od dymu, a jej uszy wypełnił dźwięk niczym skalna lawina. Została rzucona w dół, w popioły. Niebo nad nią się zachmurzyło, przesłaniając świat. Usłyszała puste walnięcie, żar nad nią przybrał na sile. Zakaszlała w rozpalone do białości węgle wirujące w powietrzu, a gdy w końcu opadły, zobaczyła wreszcie, co leży przed nią: postać wysoka jak drzewo, szeroka jak wóz. Masywna, płonąca. Suurahezan. Przeszedł ze świata poza. W przeciwieństwie do suurahezanów, które wiązała ze sobą za pomocą turmalinów, nad tym stworem nie miała żadnej kontroli. Hezan stał nieruchomo, może ocenił swoje nowe otoczenie, ale potem odwrócił się i skupił uwagę na pałacu. Zawahał się chwilę, po czym ruszył w górę wzgórza. Sorusz coś powiedział, ale go nie rozumiała. Jego słowa nie miały żadnego sensu. A potem krzyknął: – szybko! Szukaj wśród popiołów! Nie wiedziała, czego szuka. Chwilę później wyczuła

między kruchymi węglami i popiołem coś małego i twardego. Podniosła to. Turmalin w kolorze głębokiej czerwieni, prawie czarny, i piękny ponad wszelkie wyobrażenie. Sorusz ukłonił się przed nią. – Córko szineszki, raduj się, bo jeszcze nigdy nie spisałaś się tak dobrze. Rehada nie zwracała na niego wielkiej uwagi, nie miała też ochoty uważniej zbadać kamienia. Wśród cieni pod drzewami zauważyła chłopca wystawiającego głowę zza pnia. Nasim? To jego obecność wyczuła, gdy stała się najbardziej podatna i wrażliwa? I to on jej pomógł? Sorusz wyciągnął rękę, ale powstrzymał się, zanim jej dotknął. Wciąż była zbyt rozpalona. – Chodź. Popatrzyła na niego, nagle rozzłoszczona, że jej przeszkodził. – Chodź – powtórzył z większym naciskiem. Wyszła ze szczeliny, ale gdy znowu obejrzała się w stronę drzew, chłopiec już zniknął.

Rozdział 15 Cały dzień dla Atiany okazał się równie nerwowy jak poranek – od śniadania, podczas którego spotkali się z delegacją z Chazabirska, aż do ceremonii powitalnej w wiatroporcie pałacu. Ojciec przyszedł po nią, gdy słońce zaczęło przebijać się przez wysokie białe chmury. Choć zirytowanym gestem uciął wszelkie próby komplementowania go, wyglądał wspaniale w zdobionych, skórzanych butach, czerkiesce z owczej skóry i w gronostajowej czapce. Katierina przybyła kilka minut później i razem poprowadzili Atianę, Milewę i Iszkinę brukowaną ścieżką z pałacu do wiatroportu. Tutejszy wiatroport był jednym z najstarszych na wyspach. Wznosił się ponad trzysta metrów nad brzegiem morza. Każdy z jego czterech pomostów zrobiono z rzeźbionego kamienia, a zakrzywione wsporniki pod nimi wypełniono wyszukanymi zdobieniami wykonanymi przez rzemieślników Bezojczyźnianych. Dwa pomosty zajęły książęce jachty Kałakowów, ale pozostałe były wolne w oczekiwaniu na przybywające statki. Na lądowisku zebrało się kilkudziesięciu przedstawicieli rodzin rządzących, łącznie z grupą z Chazabirska, czekając na dokowanie pierwszego statku. Dobrze było widzieć, że Kałakowo poważnie traktuje zagrożenie ze strony maharratów. Od dnia lotu „Gorowny” nikt nie widział ich na wyspie, jednak w porcie zebrano więcej strielców niż zazwyczaj z okazji lądowania członków rady. Ubrany w piękny złoty kaftan i buty z polerowanej skóry Nikandr stał tuż za swoim ojcem. Żabin i Katierina ukłonili się Jarosowi, który po odczekaniu stosownej chwili odsunął się na bok, pozwalając synowi ująć osłoniętą rękawiczką dłoń Atiany.

Nikandr podszedł o krok i ucałował ją w oba policzki z chłodem, który ją zaskoczył. Wciąż była na niego zła, jednak stwierdziła, że pragnie uścisku jego dłoni, może by ją rozgrzał w ten zimny, wiosenny dzień. Starała się zapomnieć o słowach Milewy, ale nie mogła nie pomyśleć o Rehadzie. Czy trzymał kochankę za rękę? Co powiedział jej o swoim ślubie? Czy plotkowali o niej, leżąc w swoich ramionach? Śmiali się, gdy Nikandr opowiadał, jak kiepską żoną będzie Atiana? Zacisnął dłonie w pozie bardzo podobnej do przyjmowanej przez siostry. Milewa chyba to zauważyła, ale przeniosła wzrok na świtę księcia Rawanki, który schodził właśnie po trapie swojego wspaniałego jachtu. W miarę jak statki przybijały i odlatywały, w Atianie narastało poczucie, że jest obserwowana. Przyglądała się jej Iszkina stojąca między ojcem a Milewą. Nikt inny by tego nie zauważył, ale Atiana znała Iszkinę lepiej nawet niż Milewa – i w jej oczach zobaczyła zazdrość. Iszkina jej zazdrościła! Atiana zaczęła się zastanawiać, czy sobie tego nie wyobraża, ale gdy zbliżał się już ostatni statek, to uczucie przybrało na sile i wiedziała, że ma rację. Postanowiła bardzo uważnie obserwować siostrę przez następnych kilka dni. Ostatni miał przybić statek wielkiego księcia. Jak na jacht była to jednostka wręcz olbrzymia i mogła pełnić funkcję statku transportowego, a biorąc pod uwagę okropne warunki, jakie ostatnio panowały na wyspach, może taki właśnie był plan. A może duma wielkiego księcia skłoniła go do podjęcia aż tak ekstrawaganckiej decyzji. Sam wielki książę, Stasa Olegow Bołgrawia, mający siedemdziesiąt lat, stał na dziobie ubrany w ciężki futrzany płaszcz i wysoką czarną czapę. Nie było go na ostatnim zebraniu

rady, przysłał w zastępstwie swojego pierworodnego, Konstantego. Nikt nie zwrócił na to większej uwagi – od czasu do czasu zdarzało się to wszystkim książętom – ale teraz wszyscy przekonali się na własne oczy, że powód nieobecności nie był błahy. Stasa zawsze był potężnie zbudowany, o szerokiej klacie i silnie umięśnionych rękach i nogach. Twarz miał pulchną, policzki czerwone, oczy lśniące niczym stal. Łatwo wpadał w gniew i śmiał się rzadko, jednak i wtedy w jego oczach wciąż widać było stalowy błysk, jakby robił człowiekowi łaskę, pozwalając sobie na okazanie wesołości. Patrzący na nich znad relingu jachtu Stasa nie był już tym samym człowiekiem. Przechylał się na jedną stronę, jakby cierpiał i starał się przyjąć najmniej bolesną pozycję. Policzki miał zapadnięte i obwisłe niczym u starego psa myśliwskiego, kąciki warg opadłe, co nadawało mu wyraz ciągłego niezadowolenia, a oczy… były przygasłe, jakby męczyło je samo patrzenie na świat. Atiana nie potrafiła pojąć, czemu przybył na zebranie, gdy wyniszczenie prawie całkiem go już pokonało. Może zdawał sobie sprawę, że śmierć jest bliska i chciał po raz ostatni spotkać się z książętami. Może chciał wynegocjować jeszcze jakieś umowy, ostatni raz wykazać się władzą, zanim go zabiorą prządki. Pośród nieustannych sporów książąt Stasa zawsze rządził sprawiedliwie. Co się stanie, jeśli wielki książę odejdzie? Uwagę Atiany zwrócił ruch Nikandra. Jej narzeczony dotykał szyi z dziwnym wyrazem twarzy, jednak gdy zauważył jej spojrzenie, natychmiast opuścił rękę. Na pokładzie dziobowym pojawił się syn Stasy, Grigorij. Stanął u boku ojca. Choć był dopiero czwarty w kolejce do tronu

Bołgrawii, dobrze opanował lekcje wpajane książęcym synom. Przeciągając wzrokiem po tłumie, utrzymał godny wyraz twarzy, jakby to on żelazną pięścią rządził wyspami, nie ojciec. Chwilę później nad wiatroportem pojawił się szerokoskrzydły gawron, krzycząc głośno. – Zbliża się suurahezan! Przygotujcie się! Przy… – ptak nie dokończył drugiego ostrzeżenia, ponieważ spadł z nieba, jakby został zastrzelony. Ciężko uderzył o ziemię, zadygotał i znieruchomiał po chwili. Trzasnął strzał z muszkietu. Jakiś dowódca zaczął wykrzykiwać rozkazy i zabrzmiały kolejne dwa strzały. Żołnierze natychmiast pobiegli wzdłuż muru, oglądając się z niedowierzaniem i lękiem. Nad murem, niczym ogień nad płonącą belką, pojawiła się postać dwukrotnie wyższa od Atiany. W zarysie człekokształtna, jednak pierś miała niewielką, ręce długie i elastyczne, a głowa stanowiła zaledwie małe wybrzuszenie między ramionami. Cała postać nieustannie w płynny sposób zmieniała kształty, na zmianę rozdymając się i kurcząc w różnych miejscach, płonąc na pomarańczowo. Wydawany przez nią dźwięk przypominał silny wiatr wiejący przez ośnieżone drzewa. W wiatroporcie zapanował chaos. Wśród krzyków i wrzasków kilku książąt wystrzeliło z pistoletów, wielu zaczęło uciekać kamienną ścieżką w stronę pałacu. Jeszcze inni cofnęli się w kierunku urwiska i pomostów. Nieliczni wyciągnęli z pochew szaszki. Nikandr z pistoletem w dłoni stanął przed Atianą i pchnął ją do tyłu, cały czas patrząc w stronę zagrożenia. Zmienił się wiatr, przynosząc ze sobą kwaśną i duszącą woń. W oczach Atiany pojawiły się łzy, a równocześnie rozległy się kolejne strzały, niektóre z muru wokół wiatroportu, inne ze

statku Bołgrawii. Nie dało się stwierdzić, czy pociski w jakikolwiek sposób działają na hezana sunącego przez ogród, palącego ozdobne krzewy. W miejscach, gdzie uderzały kule muszkietów, skóra stwora – jeśli można było tak określić tę gazową powierzchnię – ciemniała jak zagaszone węgle, ale szybko odzyskiwała blask. Do przodu rzucili się dwaj jalakiramowie, aramańscy mistrzowie wody, wołając w swoim dźwięcznym języku. Ten bliżej ognistej bestii rozłożył szeroko ramiona, a lazur na jego skroniach widocznie się rozjarzył. Wokół jego stóp pojawiła się kałuża, jednak zanim zdążył ją wykorzystać, suurahezan zaatakował i powalił go na ziemię pięściami wielkości wiader. W jednej chwili pozbawił go życia. Z pałacu przybiegło kilku strielców z prętami tłumiącymi – były to pierścienie z czystego żelaza zamocowane do długich, owiniętych w skórę rękojeści. Zazwyczaj używano ich przeciwko wrogim kiramom, ale były również skuteczne przeciwko hezanom. Przy nieustannej palbie muszkietów strielcy otoczyli ducha, próbując unieruchomić go prętami. Przez chwilę zdawało się, że ich taktyka przynosi rezultaty. Suurahezan zatrzymał się, kurcząc się w sobie i przybierając ciemnoczerwoną barwę. Potem jednak, niczym pies zagnany w kozi róg, skoczył między dwoma strielcami. Gdy żelazo dotknęło jego boków i rąk, stwór wydał z siebie głęboki jęk. W miejscu dotknięcia metalu zrobił się intensywnie czerwony, prawie czarny, ale najwyraźniej wysiłek wart był tej ceny. Stwór uwolnił się z więzienia i zaszarżował do przodu, ignorując trafiające go pociski, przemykając zaledwie parę metrów od Atiany. Nikandr dopilnował, by stanąć między narzeczoną a stworem, ale dziewczyna i tak poczuła na twarzy żar. Gdy stało

się jasne, że hezan kieruje się do statku, Nikandr mocno pchnął Atianę w stronę pałacu. – Idź – polecił, rzucając spojrzenia na przemian to na nią, to na hezana. Cofnęła się, ale nie mogła oderwać wzroku od tej strasznej sceny. Pięciu strielców na statku Bołgrawii przeładowywało muszkiety. Suurahezan sunął do przodu, żar jego ciała natychmiast przepalił takielunek. W ciągu paru sekund żołnierze zginęli, a ogień rozszalał się wśród górnych żagli jachtu. Stojąca prawie na środku jachtu mistrzyni wiatru przesunęła ręce do przodu, dłońmi w stronę suurahezana. Wokół ducha utworzył się cyklon, odciągając powietrze, ale nie zdołał zagasić ognia, bo suurahezan cofnął się i wystrzelił na mistrzynię jęzor płomienia. Odrzucona do tyłu przeleciała nad relingiem i spadła ku morzu. A wraz z nią zniknął wiatr. Wielki książę mógł przejść jedynie do gwiezdnego grotmasztu. Hezan ruszył za nim, jego kroki dudniły głucho o pokład z wiatronośnego drewna. Wielu ludzi rąbało go toporami na długich trzonkach, ale stwór nie dbał już o to, czy wchodzi w kontakt z żelazem. Dalej parł do przodu. W jego stronę pobiegł Grigorij, wyciągając z pochwy szaszkę, ale chwyciło go i zatrzymało kilku strielców. Na pokładzie nie było wielu członków świty Stasy, woleli nie przeszkadzać załodze przy lądowaniu, ale teraz wybiegali spod pokładu. Dzięki wciąż znajdującemu się na miejscu trapowi załoga i pasażerowie uciekali na bezpieczny pomost. Suurahezan dotarł do Stasy, zatrzymał się przed nim, przykucnął i popatrzył mu w oczy. Z potężnym skowytem obrócił głowę ku niebu i szeroko rozrzucił ramiona. Kamień duszy Stasy płonął, świecąc oślepiająco. Chwilę później zapalił

się maszt i cały środek statku ogarnęła kolumna trzaskających płomieni. Stasa został przez nie pochłonięty, choć przez krótką chwilę Atiana miała wrażenie, że słyszy jego krzyki, wysokie i rozpaczliwe, przebijające się przez skowyt suurahezana. Stwór zniknął. Szalejący pożar wypalił już sporą część grotmasztu i zrobił w pokładzie dziurę wielkości wozu. Całym ciałem Atiany wstrząsnął huk strzału z armaty. Obsługa działa mierzyła w hezana, ale stwora już nie było i strzał złamał osłabiony grotmaszt. Potężna belka z trzaskiem zaczęła przechylać się w stronę wietrzną. A potem cały statek zaczął opadać. Ludzie dalej wyskakiwali z niego na bezpieczny pomost, ale jednostka z każdą chwilą przyspieszała. Atiana zobaczyła siostrę Grigorija, która nie skoczyła dość daleko i z krzykiem poleciała w przepaść. Grigorij wciąż wyrywał się ludziom, którzy nie pozwalali mu zbliżyć się do ojca. Po jego udręczonej twarzy płynęły łzy. Nikandr na skraju nabrzeża rozhuśtał linę i rzucił ją na pokład. Żołnierze błagali Grigorija, by poszedł z nimi, ale on ich ignorował. Kilkunastu ludzi chwyciło linę za plecami Nikandra. Wszyscy krzyczeli, by ludzie na pokładzie się ratowali. Atiana była pewna, że Grigorij postanowił spędzić ostatnie chwile życia przy martwym ojcu, ale gdy główny pokład statku opadł poniżej poziomu nabrzeża, książę opanował się i zrozumiał, co dzieje się wokół. Chwycił linę. Ludzie na nabrzeżu zaparli się, by utrzymać ciężar Grigorija i żołnierzy. Gdy zaczęli napierać, wyciągając ich na bezpieczny brzeg, za jego krawędzią zniknęły płonące żagle, został tylko unoszący się w powietrzu dym.

Rozdział 16 Nikandr z rozszerzonymi z przerażenia oczami przyglądał się, jak statek niknie z pola widzenia. Towarzyszyła temu potężna kakofonia trzaskającego drewna i olinowania. Grigorij został w końcu wyciągnięty na pewny grunt. Natychmiast stanął na krawędzi pomostu, krzycząc z wściekłości. Nikandr próbował go przytrzymać, ale Grigorij go odepchnął. Przybył ojciec z Ranosem, rozkazując strielcom, by odprowadzili wszystkich do pałacu. – Dla twojego kuzyna, jeśli nie dla ciebie – odezwał się do Grigorija, który nie chciał odejść. Iwan stał niedaleko i drżał ze strachu, choć wyraźnie się tego wstydził. – Przestań się trząść – rzucił Grigorij – i zbieraj się do pałacu. Iwan wyglądał, jakby bał się zrobić choć krok. – Idź! Iwan skulił ramiona i wykonał polecenie. Ku zaskoczeniu Nikandra Grigorij zwrócił się do ojca niczym równy. – Nie będę krył się za murami niczym przestraszone dziecko, gdy wciąż jest szansa na uratowanie rozbitków. Wraz z moimi ludźmi pomożemy ich ocalić. Co oczywiście było żądaniem podjęcia akcji ratunkowej, ponieważ jak dotąd nikt o niej nie wspomniał. Grigorij zawsze był odważnym młodzieńcem, ale nigdy nie wydawał się tak podobny do ojca jak właśnie teraz. Ojciec Nikandra nie ugiął się przed tonem Grigorija. Po prostu kiwnął głową i zwrócił się do sotnika strielców. – Weź statki. Niech „Brogan” skontroluje teren wokół

Radiskoje. „tura” przeszuka resztę wyspy. Twoi ludzie będą towarzyszyć Grigorijowi w drodze do zatoki. Wyślijcie dwa wodne statki pod urwiska, niech szukają ocalałych. – Ojcze – wtrącił się Nikandr – pozwól mi zabrać „Brogana” w dół, nad morze. Pomoc z Wołogrodu może przybyć za późno. – Niet. Wiatry u podstawy urwiska są zbyt niebezpieczne. Grigorij zrobił krok do przodu i wycelował palec w pierś Jarosa. – Nie będziesz szczędził żadnych wysiłków, Kałakow. Ojciec odwrócił się do niego spokojnie. – Zbieraj się stąd, Bołgrawia, zanim każę cię związać i zamknąć z kobietami. Grigorij zdał sobie sprawę, że każda chwila opóźnienia może oznaczać życie jego ludzi, po czym odwrócił się energicznie i odszedł. – Nie możemy ryzykować – powiedział ojciec, gdy książę Grigorij znalazł się poza zasięgiem słuchu. Nikandr przyciszył głos. – Jednak jeśli jest szansa, że ktoś przeżył, powinniśmy spróbować. – Nikandr ma rację – zgodził się Ranos. – Pomimo bezczelności Grigorija weźmy pod uwagę, co wszyscy teraz myślą. Dostatecznie fatalny jest fakt, że wydarzyło się to na oczach całego wielkiego księstwa. Jeśli mamy zachować twarz, musimy pokazać, że robimy wszystko, co w naszej mocy. – Nie mogę ryzykować kolejnych ofiar – stwierdził ojciec. – Nikandr jest doświadczonym żeglarzem, ojcze. Z Jahalanem i Udrą będzie bezpieczny. Ojciec się zawahał, przenosząc spojrzenie na dym wznoszący się od podstawy urwiska. Potem ujął Nikandra za

ramiona, przygarnął go do siebie i uścisnął. – Idź. – Pocałował go w czoło. – Uratuj, co się da, i bezpiecznie wracaj do domu. Nikandr natychmiast zaczął działać. Dołączył do niego Grigorij i Bołgrawscy żeglarze, którzy zdążyli ewakuować się z jachtu, a Jahalan i Udra czekali już przy statku. Zebrali załogę z dostępnych ludzi i odbili, gdy tylko było to możliwe. Po zwolnieniu cum sześciu ludzi długimi żerdziami wypchnęło statek na wiatr. Nikandr osobiście stanął za sterem i rozkazał postawić żagle na wszystkich czterech grotmasztach. Latanie tak blisko wyspy zawsze wiązało się z ryzykiem. Statek powietrzny miał trzy stępki, każdą stanowił obsydianowy pręt przechodzący przez środek statku – jeden wzdłuż długiej osi, drugi w pionie, od grotmasztu gwiezdnego przez kadłub do grotmasztu morskiego, a trzeci poziomo, od grotmasztu ziemnego do wietrznego. Końce każdego z prętów dostrojono do eteru tak, że układał się wzdłuż linii cieków utworzonych przez złożoną konfigurację wysp i morza. Przy ścianie urwiska prądy tworzyły splątane, nieprzewidywalne wiry eteru. Dlatego do lądowań w wiatroportach zatrudniano najbardziej doświadczonych pilotów. Dodatkowym problemem był wiatr, przy urwisku śmiertelnie groźny. Jednak niezależnie od ryzyka nie mogli zostawić rozbitków na pastwę morza. Udra rozkazała „Broganowi” opaść. Jahalan przywołał wiatry, które miały ich odepchnąć od skalnej ściany, ale już byli spychani z powrotem. Nikandr użył dźwigni steru do wyrównania ustawienia statku. Jahalan nie mógł wiele zrobić, używał związanego ze sobą ducha wiatru, hawahezana, do manipulowania wiatrem, ale precyzyjne sterowanie nie było możliwe, więc na Nikandrze spoczywała większa

odpowiedzialność. Zbliżyli się do morza. Z wody sterczały skalne iglice niczym zęby spoczywającego tuż pod powierzchnią lewiatana. Potężny jacht Stasy leżał strzaskany między dwiema iglicami. Maszty były powykrzywiane i połamane niczym pnie dumnych niegdyś drzew rozerwane potężnym mrozem. Z przybojem opadała się i unosiła biała, spieniona woda, a z czoła każdej fali wzbijały się chmury drobnych, przenikliwie zimnych kropli. Załoga stłoczyła się przy relingach, wypatrując ocalałych. Nikandr przez długie minuty zmagał się ze sterami, walcząc z wiatrem. Jahalan również robił, co mógł, ale nawet ktoś tak silny i uzdolniony jak on nie był w stanie w nieskończoność panować nad związanym z sobą hawahezanem, zwłaszcza w miejscach takich jak to, gdzie zbierało się mnóstwo duchów wiatru gotowych sprzeciwiać się życzeniom aramańskich panów. – Tam! – krzyknął Grigorij przy relingu. – Koło skały! Jest dwóch! Rzeczywiście, w wodzie było dwóch ludzi. Trzymali się skał, zbyt osłabieni, by podciągnąć się wyżej. – Szykować… – Nikandr stracił głos, gdy wiatr rzucił mu w twarz chmurę rozbryzgów morskiej wody. – Szykować liny! Czterej żeglarze przemknęli wzdłuż ziemnego grotmasztu, niosąc końce liny, które luzowano na pokładzie. Nikandr wysłał kilku ludzi na wietrzny grotmaszt, by zachować delikatną równowagę statku. Nie musiał rozmawiać z Jahalanem i Udrą. Mistrz wiatru doskonale znał swoje zadanie, polegające na utrzymaniu możliwie równomiernego wiatru, a Udra stała w gotowości, by wyrównać statek, gdy tylko na pokład zostanie wciągnięty dodatkowy ciężar. Wiatr szarpnął statkiem, najpierw od skał, potem w ich

stronę, następnie gwałtownie w dół. Nikandr przez cały czas prowadził statek coraz bliżej rozbitków. Żeglarze na maszcie opuścili liny do morza, ale trzeba było je zwinąć, ponieważ rozbitkowie byli albo zbyt słabi, by oderwać się od skał, albo za bardzo wystraszeni, by zaryzykować podpłynięcie. Urwisko oraz sterczące skały uniemożliwiały podlecenie wprost nad ocalałych z katastrofy, ale Nikandr maksymalnie przybliżył statek. Wiatr słabnie. Otępiające zimno zanika. Nikandr z wolna traci wszystkie zmysły. Aż nie pozostaje nic. Tylko potężna tęsknota. Wezwanie. Szarpie jego duszę. To wezwanie duchów. Jeden sięgnął spoza zasłony i zdołał chwycić jego duszę, ale jest ich tam Wiele, wiele więcej, gotowych drapać i szarpać, by dostać część tkwiącego w nim życia. Znowu widzi świat wokół siebie. – Co robisz?! – krzyczy stojący przy relingu Grigorij. – Podprowadź go bliżej! Nikandr uświadamia sobie, że „Brogan” odsuwa się od skał. Jahalan dalej pewną ręką rozkazywał wiatrom. Opiera się hezanowi, który pragnie go pożreć, a tymczasem zbliżają się inne. Kilku ludzi już im uległo. Jeśli będą kontynuować akcję ratunkową, z pewnością podążą za nimi kolejni. Wkrótce cały statek ulegnie głodnym duchom.

Jeden z żeglarzy na maszcie zleciał w spienione bielą fale. Inny, stojący na pokładzie, krzyczał, drapiąc się po twarzy do krwi. Nikandr wiedział, że trzeba uciekać. – Wznoś, Udra, wznoś! Jahalan, trzymaj stały wiatr! Statek wzniósł się natychmiast, a wiatr pchnął go gwałtownie w stronę skał. Jahalan był gotów – rozkazał hawahezanowi jeszcze raz udaremnić działania natury. Podbiegł Grigorij z oczami pełnymi obłędu. – Oszalałeś?! Nie możesz odlecieć! Oni są blisko! – nie możemy tu zostać. – Nikandr nie potrafi mu tego wytłumaczyć. – Twój człowiek wleciał do wody! Gdy Nikandr nie odpowiedział, Grigorij wyciągnął z pochwy przy pasie zdobiony kindżał i chciał zaatakować, ale dwóch strielców chwyciło go za ręce. Krajanie Grigorija byli gotowi pomóc swojemu księciu, lecz załoga „Brogana” znacznie przewyższała ich liczebnością, więc nie mogli się wtrącić. – Jestem synem Bołgrawii! Natychmiast mnie puśćcie! – krzyczał Grigorij. – Zawracaj, tchórzu! Trzeba ratować ludzi! Nikandr wiedział, że nie może zawrócić, i choć twarz piekła go ze wstydu, nie mógł dopuścić do utraty statku oraz całej jego załogi, skoro sprzymierzyły się przeciw nim same duchy.

Rozdział 17 – Mój książę? – Izaak, seneszal pałacu, miał taki wyraz twarzy, że Nikandr zaczął się zastanawiać, jak długo on tam stoi. Nikandr nigdy nie miał problemów z równowagą, ale od czasu, gdy wrócił na ziemię po ostatnim locie, dręczyły go zawroty głowy. Był to kolejny objaw wyniszczenia, często kojarzony z późnymi stadiami choroby, jednak Nikandr miał nadzieję, że zostały wywołane przez jego dziwne doświadczenie. Wciąż nie potrafił wyrzucić sprzed oczu obrazów z „Brogana”. Członek załogi, który został zaatakowany przez duchy, doświadczony marynarz z szeroką szczęką i obfitą brodą, stał w pobliżu, przyciskając zakrwawioną chustkę do ran na twarzy, które sam sobie zadał. Patrzył na Nikandra ze współczuciem – rozumiał jego zmieszanie – a przy tym wyglądał na zakłopotanego, jakby wstydził się przyznać, że uległ atakowi. – Nic mi nie będzie, Izaaku – zapewnił Nikandr. – Jestem tylko nieco wstrząśnięty. Jak mówiłeś, gdzie mogę znaleźć ojca? – powiedziałem, że jego wysokość odnajdzie ciebie. Poprosił, żebyś udał się do sali tronowej i pomógł Ranosowi w, jak to ujął, odganianiu wilków. – Dokąd poszedł? – Czy słyszałeś choć słowo z tego, co powiedziałem? – zapytał Izaak. Do Nikandra znowu dobiegły odległe krzyki. Zamknięcie oczu tylko pogarszało sprawę. Izaak zrobił krok do przodu, przyciszając głos. – Dobrze się czujesz, książę? – to nic takiego. – Nikandr odsunął go gestem. – Czekają nas spore kłopoty, panie. Twój ojciec udał się do

matry i wróci najszybciej, jak będzie to możliwe. Jeśli, jak twierdzisz, dobrze się czujesz, udaj się do sali tronowej, zanim sytuacja zrobi się nie do opanowania. – Odwrócił się i odmaszerował energicznie, a gdy dotarł do drugiego końca pokoju, odwrócił się. – Sala tronowa, panie, sala tronowa. Nikandr udał się tam w towarzystwie starego żeglarza. Drzwi były otwarte i książę wszedł w chwili, gdy w sali trwała kłótnia. W jego umyśle wciąż kotłowały się krzyki ludzi na skałach, cisza towarzysząca spadaniu żeglarza z masztu wprost do morza, uczucie szarpania, którego doświadczył, jakby na szali leżała jego dusza – wszystko to odczuwał, jakby wciąż się działo. Zatrzymał się, prawie wymiotując od sprzecznych obrazów. Podszedł do podwyższenia i odetchnął głęboko, próbując pozbyć się strasznych wspomnień. – Mówiłem ci już trzykrotnie, Wostroma! – Ranos przekrzykiwał gniewnie głosy. – Zabezpieczyliśmy Radiskoje, Nikandr z Grigorijem próbują odszukać rozbitków, a nasi Aramani szukają śladów przestępstwa. – Śladów przestępstwa? – warknął Żabin. – Czy mogą tu być jakieś wątpliwości? – Duchom zdarzało się już losowe przechodzenie na nasz świat, książę. – Jeśli wierzysz, że tak było teraz, to jesteś znacznie gorzej przygotowany do podążenia w ślady ojca, niż myślałem. – Żabin wskazał palcem w stronę wiatroportu. – Tam doszło do morderstwa. Ni mniej, ni więcej. Nikandr wkroczył na podwyższenie. – Jeszcze tego nie wiemy – rzekł Ranos. – Krew się w tobie burzy, wiem. Moja również. Ale będziemy mogli to

przedyskutować, gdy dowiemy cię czegoś więcej. W całej sali rozległy się gniewne głosy wyraźnie niezadowolone z faktu, że Ranos podaje w wątpliwość oczywistości. – Przedyskutować? – rzucił książę Leonid z Dalingradu, masywny mężczyzna z krzywym ramieniem i długą białą brodą trzęsącą się w rytm jego słów. – Chcesz dyskutować, gdy sam wielki książę został zamordowany na twoim progu? To czas działania, a nie snucia się wokół i zadawania uprzejmych pytań, podczas gdy ty ukrywasz się z kutasem w dłoni. – Duchy przechodzą, kiedy zechcą – odpowiedział Ranos. – Nie tylko wtedy – warknął książę Leonid. – Jak doskonale wiesz, mogą zostać przywołane. Zdarzyło się to twojemu bratu. To mogło zostać zaplanowane na długo przed radą. – Leonid szeroko rozłożył ręce. – W tych murach. Ranos przybrał kamienny wyraz twarzy. – Jeśli masz coś do powiedzenia, lepiej wyjdź z ukrycia i to powiedz. – Dalingrad za niczym się nie chowa! Wtedy do sali wkroczył Grigorij z twarzą wykrzywioną złością i oburzeniem. Gdy dotarł do pustej przestrzeni przed podwyższeniem, splunął na podłogę i wskazał palcem Nikandra. – Masz się z czego rozliczać, Kałakow. Zanim Nikandr zdążył odpowiedzieć, Ranos podszedł do nowo przybyłego. – Uważaj, co mówisz, Bołgrawia. – Ojciec spłonął na moich oczach, a moich ludzi posłano do morza! – mówiłem ci, co się stało, Griga – powiedział Nikandr. Na dźwięk znajomego zdrobnienia twarz Grigorija stężała. – Mam uwierzyć, że hezan cię zaatakował? – owszem.

– Gdy nawet twoi osieroceni słudzy twierdzą, że niczego nie poczuli? – poczułem hezana tak, jak czuję własne myśli. Duchy domagały się nas. Ten człowiek poczuł to samo. Nikandr wskazał na żeglarza stojącego przy podwyższeniu, ale zanim tamten zebrał odwagę, by się odezwać, Grigorij prychnął. – On potwierdzi każdą bajeczkę, jaką mu sprzedałeś. – Swoją decyzją uratowałem życie wielu ludzi, twoje też! Duchy zabrały jednego z moich żeglarzy. – A więc powinieneś się podwójnie wstydzić, bo jego też porzuciłeś! Znów podniosły się krzyki. Nikandr wśród Wostromów zobaczył Borunda. Dorastali razem, wspólnie uczestniczyli w wielu zebraniach rady. Borund przyjeżdżał na lato do Kałakowa, Nikandr gościł w Wostromie. Byli najbliższymi przyjaciółmi, uważali się za braci. A teraz ich stosunki były napięte. Nikandr przypisywał to swojej niechęci do ślubu z Atianą, ale w twarzy potencjalnego szwagra wyczytał odrazę. Borund uważał go za tchórza, wstydził się, że kiedyś miał go za przyjaciela. Nikandr poczuł się z tym bardzo dziwnie, nierealnie, i dopiero wtedy uświadomił sobie, w jak niebezpiecznej sytuacji się znaleźli. Napięcie z każdą chwilą narastało. Nieufność i chęć zadbania o własną rodzinę brały górę nad opornie wykuwanym poczuciem solidarności księstw. Jeśli Borund patrzył na Nikandra w taki sposób, co musieli myśleć inni książęta, zwłaszcza ci z południa, zazwyczaj trzymający się razem? W sali rozległy się odbijające się echem grzmoty – jeden, drugi, trzeci. Wszyscy obrócili się w stronę Żabina uderzającego obcasem w drewnianą podłogę. Gdy już zapadła cisza, książę Wostroma kiwnął głową do Nikandra. – Powiedz nam, co wiesz.

Nikandr przestawił relację z wydarzeń. Grigorij przerywał mu kilka razy, ale za każdym razem Żabin uderzał nogą, zmuszając go do milczenia. Gdy Nikandr skończył, Żabin zwrócił się do żeglarza i zażądał raportu od niego. W końcu przyszła pora na Grigorija, który zrelacjonował zdarzenia, prezentując Nikandra jako największego tchórza w historii wysp. Można było odnieść wrażenie, że Nikandr jest odpowiedzialny za wszystko, od obecności suurahezana do plagi zagrażającej życiu na wyspach. Może Żabin zamierzał pozwolić Grigorijowi zagnać się do rogu własnymi słowami, zmniejszając ciśnienie z coraz większą siłą napierające na rodzinę Kałakowów. Lecz pełne dezaprobaty spojrzenie, jakie Żabin posłał Nikandrowi po zakończeniu relacji Grigorija, sugerowało, że jednak nie. – To bardzo dziwna sprawa – odezwał się Żabin do Ranosa, wyraźnie czekając na oficjalną odpowiedź. – Kałakowie ucierpieli dzisiaj równie mocno jak pozostali. – Równie mocno? – zapytał książę Leonid Dalingrad. – Nie sądzę. Cisza w pokoju stężała. – Nie czepiaj się słów – cicho rzekł Ranos. Zanim Leonid mógł mu odpowiedzieć, z tłumu wyszedł książę Jegor Nodchwiańsk, szeroko rozkładając ręce. Jegor był młody – w wieku Ranosa – i wciąż podatny na wpływy, ale jego rodzina zawsze blisko przyjaźniła się z Wostromami. – On mówi to, co wszyscy myślimy: na śmierci Bołgrawii najwięcej może zyskać człowiek, który jest gospodarzem rady. Ranos podszedł do krawędzi podwyższenia, pewnie gotów wyzwać Jegora z powodu takiej obelgi, ale zanim zdążył to zrobić, zza jego pleców rozległ się głos ojca. – Twierdzisz, że zabiłbym mojego najlepszego przyjaciela? Nikandr odwrócił się i zobaczył ojca stojącego w drzwiach.

Przed nim, w wyściełanym fotelu na kołach, siedziała matka. Wszyscy zamilkli i przyklęknęli. Ojciec popchnął wózek z Sofią Miszkiewą Kałakową do przodu, dudniąc drewnianymi kołami po podłodze, aż dodarł do krawędzi podwyższenia. Gdy się zatrzymał, wszyscy podnieśli się z kolan. – Chcecie powiedzieć – kontynuował ojciec – że zaryzykowałbym życie mojego najmłodszego syna i jego narzeczonej? Twierdzicie, że zaryzykowałbym życie mojej żony, starszego syna, a nawet wasze, żeby przywołać ducha? Prędzej wypaliłbym z muszkietu w pierś Stasy, zanim uwolniłbym taką dziką istotę pośród mojej rodziny. Jegor już otworzył usta, by coś powiedzieć, ale z wózka ochrypłym głosem odezwała się Sofia: – rozmawiałam z pozostałymi matrami. – Choć było to ledwie parę słów, ten wysiłek wyraźnie ją męczył. Musiała przez chwilę odpoczywać, oddychając szybko, zanim podjęła: – przejście suurahezana wydaje się spontaniczne. Kiedy znowu dochodziła do siebie, Grigorij chciał się odezwać, ale książę Jaros mocno tupnął, zmuszając go do milczenia. – Zostanie przeprowadzone dochodzenie – mówiła Sofia – a ponieważ jesteśmy… na ziemi Kałakowów, poprowadzi je… mój syn Nikandr. W sali rozległy się pomruki. – Ujawnimy wszystko, czego się dowiemy… ale do czasu zakończenia śledztwa… pozostaniecie mile widzianymi gośćmi… Radiskoje. Żabin Wostroma się ukłonił. – Proszę o wybaczenie, ale czy wszystkie matry się na to zgodziły? Nikandr zobaczył złośliwy uśmieszek na ustach matki.

– Owszem, Wostroma. Grigorij wyciągnął Iwana z tłumu i ustawił go przed sobą. – Czterdziestu naszych rodaków zginęło! Ktoś musi za to zapłacić! – i zapłaci – zapewnił Jaros. – Kałakowo znajdzie winnych. – W takim razie zacznij od swojego syna! Zostawił dwóch moich ludzi na śmierć w morzu! Ojciec zerknął na Nikandra, ale odezwała się matka: – mój syn odpowiedział na twoje pytania. Powstała wyrwa w eterze… być może na skutek powrotu suurahezana do świata poza. – Niczego nie poczułem – burknął Grigorij. Sofia wykrzywiła twarz w upiornym uśmiechu. – Powiedz mi, Grigorij, kiedy ostatnio byłeś w sali swojej matry? Grigorij poczerwieniał. – Nie muszę dotykać eteru, by rozpoznać kłamstwo, gdy je słyszę. – Porozmawiaj ze swoją matrą. Omów z nią, co się stało. A do tego czasu nie waż się wypowiadać na temat mojego syna. Grigorij zamierzał coś odpowiedzieć, ale książę Jaros nie dał mu dojść do słowa. – Kałakowo odnajdzie odpowiedzialnych za to zdarzenie. O to się nie obawiaj. W sali zapadła cisza. Grigorij był wyraźnie rozwścieczony potraktowaniem go jak szczeniaka. – Oby nastąpiło to szybko – rzekł i wyszedł z sali. Nawet przy jego zadufaniu dziwnie było obserwować, jak odchodzi. Bołgrawiowie zawsze przybywali na radę największą grupą i teraz miało się wrażenie, że wraz z nim salę powinna opuszczać cała chmara ludzi, jednak poza Grigorijem pozostał tylko jeden świadek ich dawnej siły: młody kuzyn Iwan.

Nikandr spodziewał się, że napięcie w sali opadnie, ale co dziwne, wręcz przybrało na sile. – Jeśli nikt inny tego nie powie, ja to zrobię – odezwał się książę Heodor Ludańsk, przysadzisty mężczyzna o przenikliwym wzroku. – Musimy się zastanowić, kto zajmie miejsce na tronie wielkiego księcia. Ojciec nie zareagował żadnymi widocznymi emocjami. To on, najstarszy z rządzących książąt, powinien zająć to miejsce, ale ponieważ krew Stasy splamiła jego dom, wynik głosowania byłby wątpliwy. Książę Andriej Rawanki gniewnie potrząsnął pięścią. – Nie minęła godzina od śmierci wielkiego księcia, a już chcesz go zastępować? – nie ma sensu ignorować tego, co wymaga zrobienia – stwierdził Heodor. Jegor wskazał podwyższenie. – Możesz od razu stanąć przy Kałakowie, Ludańsk. – Niet, Heodor ma rację – poparł go Żabin. – Wielki książę nie żyje. – Patrzył na Jarosa jak na syna, który bardzo go rozczarował. – Jednak są wątpliwości dotyczące przyczyny jego śmierci. Nie możemy przeprowadzić głosowania, dopóki ta kwestia nie zostanie wyjaśniona. Kilku książąt pokiwało głowami, a Jaros wraz z nimi. Nikandr dostatecznie dobrze znał swojego ojca, by wiedzieć, że chętnie zająłby stanowisko wielkiego księcia, jednak wie, że pozostali nie daliby się do tego zmusić. Za kilka dni dowiedzą się, co zaszło w wiatroporcie. Wtedy będzie możliwe przeprowadzenie głosowania, którego wyniki zostaną uznane przez wszystkich. – Poczekamy – oświadczył Jaros.

– I tak czeka nas wiele spraw, z których nie najmniej ważną jest ślub mojego syna. Większość obecnych popatrzyła na Żabina, który nie zmienił swojej sztywnej pozy. – Myślę, że powinniśmy odłożyć również i ślub. Jaros przypatrywał się Żabinowi przed długie, pełne napięcia chwile, Nikandr w tym czasie przyglądał się Sofii. Coś takiego było ciężką obrazą. To Sofia przekonała żonę Żabina, Radię, do tego małżeństwa. Obie strony miały na nim skorzystać, wzmacniając się wzajemnie w czasie osłabienia. Formalnie biorąc, Żabin nie miał tu nic do powiedzenia. Ślub zaaranżowały matrie i tylko one mogły go unieważnić. Jednak Radia nigdy nie wykazywała się silną wolą i poprze Żabina. W takiej sytuacji Kałakowie nie mogli zrobić wiele poza wstrzymaniem statków i umów handlowych pełniących funkcję przynęty. – Podjęto decyzje, Wostroma – powiedziała Sofia wolno, z rozwagą. – Dokumenty zostały podpisane. Żabin nawet nie drgnął. – Wiatry się zmieniają, matra. Czy powinniśmy je ignorować? W sali zapadła cisza. Sofia nieco uniosła się w fotelu, co musiało wymagać olbrzymiego wysiłku woli. Skinęła głową, uprzejmie, choć w wyrazie jej twarzy nie było ani śladu łaskawości. – Niewielkie opóźnienie nie będzie bardzo bolesne. Poklepała Jarosa po dłoni spoczywającej na jej ramieniu. Książę Kałakow zawrócił wózek i wyszedł z sali, a w jego ślady poszli Ranos i Nikandr.

Rozdział 18 Od ataku w wiatroporcie minęły trzy dni. Nikandr już czwarty raz wędrował szlakiem pokonanym przez suurahezana. Dotarł do świerku odległego o tysiąc metrów od murów pałacu, gdzie znaleziono szczątku spalonego strielca. W powietrzu wciąż dało się wyczuć woń kardamonu, jeden z charakterystycznych znaków obecności suurahezana. Niewiele pozostało z człowieka, który dzielnie zaatakował, próbując powstrzymać suurahezana przed dotarciem do ludzi, których przysiągł ochraniać – kawałek materiału, strzępy spalonego ciała i zwęglony szkielet. Ciało pochowano dwa dni temu, ale Nikandr wciąż szeptem odmawiał modlitwę za żołnierza, o życie pełne honoru i pokoju w świecie poza, na jakie zapracował wierną służbą. Biedak umarł, leżąc na brzuchu, z rękami wyciągniętymi do przodu, jakby czołgał się po zmarzniętej ziemi, gdy jego ciało już płonęło. Nikandr pociągnął spory łyk swojego eliksiru. Wyniszczenie niepokoiło go cały poranek, a teraz dopadały go dreszcze. Takie objawy zazwyczaj mijały po kilku łykach napoju, jednak dzisiaj nie chciały ustąpić. Po schowaniu piersiówki z powrotem do wewnętrznej kieszeni płaszcza ruszył w dół zbocza. Zaczął padać lekki, puszysty śnieg. Tutaj znaleziono jeszcze trzy grupy spalonych strielców. Znowu przed pójściem dalej odmówił za nich modlitwy. W końcu dotarł do miejsca przejścia, niewyróżniającej się niczym polanki u podstawy stuletniego osuwiska ziemnego. Trzech strielców uzbrojonych w długie muszkiety i berdysze stało na straży przy pięciu sporych kucach. Gdy zobaczyli zbliżającego się Nikandra, trzasnęli obcasami i zasalutowali.

Nikandr odpowiedział ukłonem i podszedł do Udry. Klęczała na brzegu olbrzymiej czarnej plamy wyraźnie odcinającej się od reszty polany. Miała zamknięte oczy i co jakiś czas przykładała dłonie do pokrytego śniegiem gruntu przed sobą, kłaniając się. Przed Udrą rozpościerała się naturalna rozpadlina, w której leżały pozostałości wielkiego ogniska. Pęknięcie biegło do góry, w stronę pałacu. Dziwne było, jak uparcie suurahezan atakował Stasę – było to zdumiewająco podobne do tego, jak zachowywał się hawahezan, który zaatakował Nikandra na „Gorownie”. Musiało to mieć jakiś związek z wyniszczeniem. Czy wyniszczenie w jakiś sposób przyciągało hezany? Złościło je? Czy po prostu szukały drogi do Adhyi, świata duchów? Ludzie cierpiący na wyniszczenie mogli zapewniać jakiś kanał umożliwiający im powrót do naturalnego środowiska. Jeśli tak, czemu hezan wybrał Stasę, a nie Wiktanię, Nikandra czy któregoś z pozostałych chorych arystokratów? Stasa wyraźnie znajdował się w ostatnim stadium choroby. Czy miało to jakiś związek? Może chodziło o wiek – Stasa miał za sobą długie życie, a wiadomo, że hezany pragną doświadczać realnego świata. Inni książęta oczywiście nie potraktowali tych rozważań poważnie. Uważali, że w wiatroporcie doszło do zabójstwa. Maharraci chcieli ich zniszczyć, a jak lepiej osiągnąć ten cel, niż pogrążyć Wielkie Księstwo w chaosie podczas zebrania rady? Z pewnością dochodziło już wcześniej do różnych prób i choć dotąd przodkowie dopilnowali, by żaden panujący książę nie uległ tym atakom, ginęli inni – dziedzice tronu, bojarzy, posadnicy, pułkownicy, urzędnicy miejscy. Wiatr przybierał na sile. Nikandr nie mógł się pozbyć wrażenia, że w zdarzenia te w jakiś sposób zaangażowany był

Nasim, dziwny chłopiec dysponujący mocą, której najprawdopodobniej nie rozumiał nawet jego opiekun. A poprzedniego wieczoru wydawał się niewinny, choć bez kontaktu z rzeczywistością. Jak ktoś tak nieprzewidywalny mógłby odgrywać kluczową rolę w planach maharratów? Leżał tu też inny problem: Aramani potrafili łączyć się z duchami poprzez otchłań eteru. Jeszcze przed stuleciem łatwo można było znaleźć Aramana, który umiał przeprowadzić je przez mrok w materialny świat, jednak te dni dawno minęły – żaden Araman od dziesięcioleci nie zdołał przywołać ducha. Uważano, że ograniczenie ich zdolności stanowi kolejny przejaw plagi, zwiększenia aktywności sztormów oraz spadku populacji ryb i zwierzyny łownej. Czy maharraci w jakiś sposób zdołali odkryć fragmenty utraconej wiedzy? Czy teraz ją dopracowali? Gdyby tak było, matka powinna to wyczuć. Ojciec przepytał ją bezlitośnie w tej sprawie, ale twierdziła, że nie odkryła żadnego przywoływania. Czy mogła się mylić? Skupić uwagę gdzie indziej? Matka była bardzo stanowcza, a pozostałe matry – choć czasem z oporami – zgodziły się z nią. Tyle że nie można powiedzieć, by matry zawsze były nieomylne. Niekiedy dawały się oszukać szczególnie uzdolnionym kiramom, lecz było to w dawnych czasach, gdy kobiety Lądowców dopiero się uczyły dotykania eteru. Teraz nabrały doświadczenia i Nikandr wątpił, by można było je zwieść. W końcu Udra otworzyła oczy. Dotknęła palcem sadzy i roztarła ją na dłoni. Powoli i głęboko wciągnęła powietrze. Znowu przyłożyła dłonie do wypalonej ziemi i zamknęła oczy, pogłębiając głębokie zmarszczki wokół nich i ust. Nikandr odszedł przez ośnieżoną trawę. – Na miłość starożytnych, nie znalazłaś niczego nowego? Powoli wstała.

– Czy to, co robię, nie jest ważne? – Jest ważne. – Więc pozwól mi pracować. – Chciałbym wiedzieć, co odkryłaś. Miała minę, jakby rozgryzła właśnie coś bardzo kwaśnego. – Hezan przeszedł na ten świat, ale nie przyciągnął go żaden Araman. – W takim razie przeszedł przez załamanie. – Neh. – Odwróciła się i popatrzyła na resztki ogniska. – Pewne wskazówki sugerują, że został przyciągnięty. – Ale powiedziałaś, że nie było przy tym żadnego Aramana. – Tak powiedziałam. – Kiwnęła głową. – Nie rozumiem. – Ja też nie i nigdy mi się to nie uda, jeśli dalej będziesz mi przeszkadzał w pracy. – Niszka! Nikandr odwrócił się, gotowy odgryźć głowę strielcowi, który odezwał się do niego w ten sposób, ale zaskoczył go widok Ranosa na dereszowatym kucu. Brat pomachał do niego ręką, a siedzący mu na ramieniu czarny gawron, wytrącony z równowagi tym gestem, zatrzepotał skrzydłami. W dniu ataku wysłano gawrona do Iramanszach, by rozmawiać z mahtarami. Oświadczyli, że Aszan i Nasim zaginęli. Nasim zniknął w noc przed atakiem, a Aszan wyruszył na poszukiwanie chłopca. Od tamtej pory ich nie widziano. Matka poprosiła o zgodę na przeszukanie Iramanszach i okolicznych terenów, a mahtarzy udzielili na to zgody. Ranos osobiście udał się na poszukiwania, teraz właśnie z nich wracał. Nikandr posłał jeszcze krzywe spojrzenie Udrze, po czym wsiadł na kuca i podjechał do brata. Razem ruszyli się w stronę

drogi prowadzącej do pałacu. – Jakie wieści? – zapytał Nikandr. W tym momencie mdłości naszły go z taką siłą, że zgiął się wpół w siodle. Odetchnął głęboko i z wysiłkiem się wyprostował. Ranos wyraźnie był zamyślony, ponieważ odpowiedział, jakby nic się nie stało. – Pozwolili mi przeszukać pokoje, które Aszan dostał na czas pobytu. Nie znalazłem tam nic użytecznego. Kilka koców, mała luneta. Wszystko inne zabrał ze sobą, odchodząc w poszukiwaniu Nasima. Co gorsza, mahtarzy odmówili przychylenia się do naszej prośby. Jeśli Aszana i Nasima odnajdziemy, zastrzegli sobie prawo do zatrzymania ich u siebie do czasu, aż przedstawimy bardziej namacalne dowody ich zaangażowania. Nie była to najlepsza z możliwych wiadomości. Dawno temu podpisano umowę określającą warunki, na jakich Aramani będą użyczać swoich usług na rzecz Wielkiego Księstwa. Spora jej część dotyczyła liczby Aramanów, jaka każdego miesiąca zostanie wpuszczona do każdego z księstw, ich obowiązków i rekompensaty, składającej się głównie z przewozu między wyspami oraz określonej liczby kamieni, których używali do wiązania się z hezanami. Zawarto w niej również przepisy dotyczące sposobu traktowania Aramanów, w szczególności w wypadku podejrzenia o popełnienie przestępstw w świetle prawa Wielkiego Księstwa. Jeśli doszło do zbrodni, Aramani byli osądzani przez własny lud i samodzielnie decydowali o karze. Morderstwo wielkiego księcia kwalifikowało się jako ciężka zbrodnia, jednak wciąż musieli przedstawić dowody, a w tej chwili nie mieli praktycznie żadnych. – Nasim jest w to zamieszany, ranya. Jestem tego pewien. – To możliwe, ale słusznie stwierdzą, że atak został

przeprowadzony przez maharratów, a bez konkretów będą mieli prawo wycofać swoich kiramów ze służby na rzecz Kałakowa. Dotarli do drogi, na której czekało dwunastu strielców na kucach, gotowych eskortować Ranosa do Radiskoje. Co trzeci żołnierz zamiast muszkietu niósł pręt tłumiący. Sześciu zajęło pozycje przed nimi, reszta z tyłu. – Co w takim razie zrobimy? – zapytał Nikandr. Ranos przez chwilę nie odpowiadał. Uderzenia kopyt tłumiła gruba warstwa śniegu na drodze. – Musimy ich znaleźć, zanim zrobi to Iramanszach. Na poszukiwania wysłano pięć sotni, ale nawet pięciuset ludzi mogło nie znaleźć poszukiwanej dwójki. Minęły już trzy dni, a nadal nie natrafiono na żaden ślad. Matka nie mogła im pomóc. Zbyt ważne było monitorowanie terenów wokół pałacu w poszukiwaniu bezpośrednich zagrożeń. Gdyby oddaliła się zbytnio, ryzykowała, że przeoczy kolejny atak, a na to Kałakowo nie mogło sobie pozwolić. Tak więc poszukiwania spadły na barki żołnierzy, a na górzystej wyspie łatwo się ukryć. Do wielu dolinek nie da się dotrzeć przed wiosennymi roztopami. Zresztą całkiem możliwe, że poszukiwani opuścili już wyspę. W tej chwili mogli być na Duzol, Grakosku, ifie lub nawet Krawożnym. Ranos skrzywił się, gdy gawron na jego ramieniu zakrakał głośno i zamachał skrzydłami. – Znaleziono ich! – wykrzyknął ptak. – Maharratów? – zapytał Ranos. – Chłopca i jego opiekuna, na południe od jeziora. Obaj książęta odruchowo obejrzeli się na wysoki górski grzbiet. Gawron obrócił głowę, poprawiając pióra na karku. – Wyślij ludzi do Jahalana i niech natychmiast przeszukają jezioro. Dołączy do nich duży okręt.

– Ptak zakrakał kilka razy, gdy matka opuściła jego ciało. Ranos popatrzył na swoich ludzi, prawdopodobnie decydując, kogo wysłać. – Polecę tam – oświadczył Nikandr. Serce mu biło jak oszalałe. – Nie możesz lecieć, Niszka. – Muszę. – Zostaw to strielcom. – Mogę tam pomóc. – Nikandr ściągnął wodze, czekając, aż Ranos podejmie decyzję. Ranos się wahał. Zerknął jeszcze raz na grzbiet, w stronę jeziora, po czym kiwnął głową do czterech najbliższych ludzi z muszkietami. – Bierz tych i uważaj na siebie, Niszka. – Będę uważał, bracie. Wiatr blisko szczytu był przenikliwie zimny, tym bardziej przykry, że nie mieli czasu się cieplej ubrać. Skif szarpał rzucany prądami, choć Jahalan robił, co w jego mocy, by nad nim panować. Chmury się rozstąpiły i śnieg padał już tylko w porywach. Przemknęli nad zachodnim zboczem góry i zobaczyli kryształowe odbicie słońca od powierzchni ciemnego, głębokiego jeziora znajdującego się na płaskowyżu mniej więcej w jednej trzeciej wysokości zbocza o małym nachyleniu. Jak dotąd oblecieli jezioro jeden raz, ale jeszcze nikogo nie zobaczyli. Od czasu opuszczenia pałacu Nikandr czuł się dobrze, a teraz znowu robiło mu się słabo. Nie sięgnął po eliksir, bojąc się, że strielcy oczekiwaliby od niego tradycyjnego podzielenia się zawartością piersiówki. Brzeg porastał las świerków, drzew wiatronośnych i jodeł, ale od północy znajdowała się szeroka łąka prowadząca do

stromego urwiska. – Sprawdźmy jeszcze raz okolice łąki – polecił Nikandr. Jahalan zaczął modyfikować wiatr, ciągnąć za liny wydętego żagla. Właśnie przelecieli nad środkiem jeziora, gdy Nikandr poczuł coś w brzuchu – nasilenie wyniszczenia połączone ze świadomością wychodzącą daleko poza zwyczajne, ziemskie zmysły. Mimo głośnych świstów wiatru zaczął wyczuwać prądy wokół siebie, poczuł dryfujące w dół płatki śniegu i najdrobniejsze zmiany ruchu powietrza nad płaską powierzchnią zamarzniętego jeziora. Poczuł wiatr przeciskający się między gałęziami drzew, nad wzgórzami i w kryjówkach arktycznych wilków. Uczucie było podobne do tego, czego doznawał przy Nasimie, ale tym razem nie było tak wszechogarniające. Domyślił się, że to właśnie musi odczuwać kiram, jakby jego umysł otworzył się na żywioł wiatru. Nie przypominało to niczego, co zaznał do tej pory. Uczucie było równocześnie wyzwalające, napawające pokorą i przerażające. – Na wschód, Jahalan – powiedział głębokim, pewnym głosem. – Skręć na wschód. Jahalan wykonał polecenie, zmagając się z żaglem. Polecieli wzdłuż skraju urwiska, którego wysokość zmniejszała się stopniowo. W pewnym miejscu schodziły się zbocza górskie i podczas topnienia śniegu spływał tam spory strumień, jednak teraz zagłębienie stanowiło naturalną ścieżkę dla każdego, kto próbowałby schodzić z Werodnej. – Tam! – krzyknął jeden z strielców. – Ciszej – rozkazał Nikandr, obserwując uważnie. I zobaczył ich – sześciu ludzi w grubych zimowych szatach

schodzących korytem strumienia. Między nimi był Nasim. Szedł bez trudu, jakby urodził się wśród gór. Za nim kroczył Aszan. Nietrudno było go rozpoznać, bo w przeciwieństwie do pozostałych mężczyzn nie miał na głowie turbanu, a jego brązowe loki szarpał wiatr. – Przygotować muszkiety… Jahalan, ustaw nas wprost za nimi i opuszczaj powoli. Strielcy wycelowali broń nad burtą i odciągnęli kurki, szykując się do strzału. Nikandr zrobił to samo z własnym muszkietem i zaczął obserwować cel wzdłuż lufy broni, ale nie mógł się skupić. Wciąż dziwnie wyczuwał otoczenie. Chwiały się gałęzie. Na świerkowe igły spadały płatki śniegu. Wiatr przemieszczał się między fałdami tkanin szat maharratów. Czuł nawet, jak hawahezan Jahalana manipuluje wiatrem w celu kierowania skifem. Jego umysł nie należał już tylko do niego i zastanawiał się, jak to jest możliwe. Nawet jego matka nie potrafiła dostrzec więzi kirama z hezanem ani samego hezana i jej możliwości ograniczały się do wyczuwania magii stosowanej przez kirama, ściąganej poprzez eter. Skif zbliżył się już do maharratów na niecałe sto metrów. Ludzi swędziały palce na spustach, ale Nikandr zwlekał z wydaniem rozkazu. Muszkiety były niecelne, chciał jak najbardziej się zbliżyć. Nieoczekiwanie maharrat idący na końcu grupy – ten sam, którego Nikandr zranił strzałem z pokładu „Gorowny” – odwrócił się i spojrzał w niebo. – Ognia – cicho rzucił Nikandr. Maharrat krzyknął coś w mahndi. Huknęły cztery muszkiety, błysnął proch na panewkach. Jeden z maharratów padł. Aszan chwycił Nasima i rzucił się w stronę pobliskich drzew. Dwaj maharraci unieśli ręce i

zamknęli oczy w skupieniu. Wokół statku zaczął wyć wiatr, Jahalan nie mógł go opanować. Nikandr popatrzył wzdłuż lufy muszkietu, celując w bliższego z maharrackich mistrzów wiatru, ale w ostatniej chwili przesunął lufę, biorąc na muszkę Aszana. Nacisnął spust. Muszkiet kopnął tuż przed tym, jak skif został ostro szarpnięty w dół. W zamieszaniu Nikandr utracił cel z pola widzenia. Jahalan zmagał się z nagłym atakiem. Ich spadek został przyhamowany, ale skif i tak z dużą siłą uderzył o ziemię. Nikandr mocno przytrzymał się burty, ale w gwałtownym lądowaniu utracił muszkiet. Jeden ze strielców krzyknął, inny poleciał na plecy, uderzył głową w ławkę i znieruchomiał, krew płynęła strumieniem z rozcięcia pod włosami. Śnieg unosił się wokół nich, przesłaniając świat ścianą bieli. Towarzyszył temu dźwięk przypominający ryk wodospadu. Jahalan uniósł ręce i skifem szarpnął silny podmuch wiatru, tworząc zawieję śnieżną. Nikandr odnalazł swój muszkiet i spróbował go załadować, ale nie było mowy o podsypaniu panewki – wiatr zdmuchiwał proch. Jeden z dwóch wciąż przytomnych strielców zdołał przeładować broń, ale wokół widzieli tylko śnieg. Niemożliwie gęstą ścianę śniegu. Biały puch już przewyższał burty. Jahalan krzyknął ze złości. – Chodźcie! – zawołał Nikandr. – Tędy! Zeszli ze skifu. Śnieg sięgał im do piersi i z każdym krokiem zapadali się głębiej w zaspę. Nikandr spróbował użyć muszkietu do przepchnięcia się dalej, ale bezskutecznie. Inni nie radzili sobie lepiej. Śnieg sięgał im do karków… do ust… Był coraz bardziej zbity.

Po chwili Nikandr był zasypany razem z głową i poczuł silny lęk. Jasne niebo pociemniało, a w miarę jak śnieg zbierał się dalej, znikło całkowicie. Księcia otoczyła czerń, a jedynym docierającym do jego uszu dźwiękiem był jego własny gorączkowy oddech.

Rozdział 19 Pogrzebany w zaspie Nikandr doznał silnej więzi z wiatrem – wyczuwał powiewy wokół siebie, wiry w śniegu rozciągającym się na setki metrów we wszystkie strony, kontakt nawiązany przez maharratów i Jahalana ze swoimi hezanami – i dopiero wtedy zrozumiał. On. I hezan. Związany z nim. Niemożliwe. Nie był Aramanem, by wiązać się z duchem. Nie miał alabastrowego kamienia, nie przeprowadził żadnego rytuału. Więc czemu? Czemu hezan się z nim związał? Zaczynało mu brakować powietrza, robiło się coraz zimniej, a serce biło coraz słabiej. Zmagał się z żywiołami, walczył o życie. Jego ciało nie odpowiedziało na zew woli – zrobił to wiatr. Powiał z zachodu, przemiatając śnieg na swojej drodze. Uderzył w zaspę, pod którą pogrzebany był Nikandr z towarzyszami. Duże bryły śniegu zostały oderwane i zdmuchnięte, szybko uwalniając ludzi aż do ramion. Uderzył w nich grad niesionych wiatrem kamieni i lodu. Nikandr w myślach zażądał, by wiatr ustał, i nagle zapanowała cisza. Był przemarznięty do kości, wciąż pogrążony w śniegu, ledwie mógł poruszać rękami. Przestał czuć hezana. Duch odszedł i pozostawił w nim bolesną pustkę. Na śniegu zachrzęściły kroki. W jego stronę szedł Nasim. Sam. A więc Nikandr musiał trafić Aszana, choć miał nadzieję, że tylko go zranił. Nasim uklęknął i zapatrzył się w oczy księcia. Płakał, a

słońce nadawało jego łzom blask brylantów. – Czemu płaczesz? – zapytał Nikandr. Chłopiec nie odpowiedział, ale zaczął gołymi rękami wykopywać go ze śnieżnej zaspy. W końcu książę zdołał wyczołgać się z białego więzienia. Jahalan również się wydostał i ruszył na pomoc strielcom. Nikandr ukląkł przed płaczącym chłopcem. – Nasim, oni odeszli. Wszystko jest dobrze. Nasim zaczął potrząsać głową jak opętany. Nikandr przyciągnął go do siebie i objął mocno. – Uspokój się, wszystko w porządku. – Jest ich tak wiele – odezwał się Nasim. – Tak wiele. – Tak wiele czego? – zapytał Nikandr. Nasim przeciągnął spojrzeniem po ośnieżonej okolicy, z załzawionymi oczami i strachem na twarzy. – Nie mogę tego zatrzymać. – Jęknął i zwinął się z bólu. Stracił przytomność. Nikandr usłyszał krakanie gawrona. Zobaczył nadlatującego jednego z pałacowych ptaków. Za nim unosił się statek powietrzny. Jahalan przykucnął na śniegu, patrząc na Nasima z nieprzeniknionym wyrazem twarzy. – W tym chłopcu jest coś bardzo niepokojącego, synu Jarosa. Choć chłopiec był nieprzytomny lub spał, jego twarz wyrażała silny niepokój. – Co do tego, Jahalanie, nie ma żadnych wątpliwości. Strażnik więzienny otworzył drzwi, ustępując na bok i kłaniając się przed wchodzącym do celi Nikandrem. Aszan leżał na miękkim łóżku ustawionym pod ścianą.

Znaleźli go pośród drzew, w zagłębieniu, w którym leżał nieprzytomny, krwawiąc z rany w nodze. Maharratów nie udało się znaleźć. Poszukiwania zostaną wznowione rano. – Zostaw nas – rzucił Nikandr, wyciągając rękę do strażnika po żelazny pierścień z kluczami. Strażnik oddał mu klucze i wyszedł. Książę przystawił krzesło bliżej łóżka. Zatrzeszczało, gdy usiadł, co wyrwało Aszana ze snu. Obudzony popatrzył na Nikandra ze strachem, jednak gdy rozejrzał się wokoło, wyraźnie się uspokoił. – Dość elegancki pokój jak na więźnia. – Niejednokrotnie zdarzało się, że w tych pomieszczeniach… goszczono arystokratów. – Krzesło skrzypnęło, gdy Nikandr odchylił się na jego oparcie. – W charakterze więźniów. – W charakterze bardzo mile widzianych gości. – Nie byłoby dobrze ugościć ich w jakiejś norze, prawda? – Zaciskając zęby, Aszan podciągnął się i usiadł na łóżku, wsparty o wezgłowie. – Zdecydowanie nie. A teraz powiedz mi, jak to się stało, że znaleźliśmy cię w towarzystwie maharratów po drugiej stronie gór. Aszan kiwnął głową z lekkim uśmiechem, jakby zamierzał zrelacjonować staremu przyjacielowi skomplikowaną historię. – Nasim zachowywał się dziwnie od czasu spotkania z tobą w wiatroporcie. Wydawał się bardziej niepozbierany. Zaniepokojony. Kilka razy nawet wymamrotał twoje imię. Zawsze miał problemy z zapamiętaniem imion i rzadko zdarza mu się je powtarzać, nawet moje. Wieczorem dotarliśmy do Iramanszach. Położył się spać przy mnie, ale gdy się obudziłem, nigdzie go nie było. Po prostu zniknął. Przez kilka dni szukałem

go po lasach wokół Werodnej, często trafiając na jego ślady. Dopiero parę godzin temu… – rozejrzał się po pokoju. – To było tylko parę godzin, prawda? Nikandr przytaknął. – Czemu nie poprosiłeś o pomoc mieszkańców Iramanszach? – myślałem, że będzie blisko, a gdy znalazłem jego ślad, nie chciałem już wracać po pomoc. W końcu go odszukałem, ale niestety pierwszy był Sorusz, więc pozwoliłem się schwytać, zamiast zostawić Nasima samego w ich rękach. – Tak po prostu? Aszan kiwnął głową rzeczowo, jakby potwierdzał oczywisty fakt, a Nikandr stwierdził, że bardzo chce mu wierzyć, choć wciąż istniała inna, bardzo realna możliwość. – Zapewne się zastanawiasz, czy nie sprzymierzyłem się z Soruszem. – Owszem. – Nie jest łatwo znajdować się w takiej sytuacji. – Twojej czy mojej? Aszan uśmiechnął się, odsłaniając krzywe żółte zęby. – W obu. Synu Jarosa, odpowiedz na pytanie lub dwa. To ci pomoże w podjęciu decyzji, czy będziesz mi wierzył. Nikandr gestem zaprosił Aszana, by kontynuował. – Zastanawiam się, czy wiesz, co się stało, gdy spotkaliście się z Nasimem w wiatroporcie. Doszło do powstania więzi, prawda? Książę skinął głową. – Podzielisz się ze mną swoimi podejrzeniami co do tego, w jaki sposób doszło do jej powstania? Nikandr milczał przez chwilę. Istniały dwie możliwości. O jednej nie zamierzał mówić Aszanowi. O swoim pękniętym kamieniu duszy już rozmawiał z kilkoma osobami, między

innymi Jahalanem i Udrą. Teraz wyciągnął kamień zza koszuli i opowiedział Aszanowi o ataku, o hawahezanie i o tym, jak duch ruszył wprost na niego. – Duch zniknął w chwili, gdy mój kamień duszy pękł. – Mogę zobaczyć? Nikandr ściągnął łańcuch z szyi. Aszan uważnie obejrzał kamień, przesuwając kciukiem po jego powierzchni. – Nasim niekiedy interesował się pewnymi ludźmi i miejscami, choć nigdy nie trwało to długo. Zastanawiam się, czy jego związek z tobą jest silniejszy, trwalszy. Oddając kamień, spojrzał Nikandrowi w oczy. – Nasim był wychowywany przez maharratów, głównie przez Sorusza. Widziałeś go w górach, to ten z blizną zamiast ucha. On i jego ludzie nie mogli się z Nasimem porozumieć. Próbowali przez lata i nie nawiązali kontaktu lepszego niż na przykład z koniem czy psem. Rozumieli jednak, że w Nasimie kryje się skarb, jakiego ten świat nie widział od stuleci. – Co masz na myśli? – Nasim kroczy między światami. Dotyka równocześnie Adhyi i Erahmu, jednak ponieważ został wychowany bez wiedzy na ten temat, nie potrafi ich rozróżnić. Utrudnia mu to myślenie i rozrywa duszę. Nasim nie rozumie natury tego świata, a bardzo tego pragnie. Gdy spotkaliście się w wiatroporcie, zobaczył coś w tobie – może twój kamień, może wręcz twoją duszę – dzięki czemu potrafił rozróżnić te dwa światy, co zapewniło mu odrobinę ukojenia. – Wieczorem przed atakiem Nasim przyszedł na miejsce przejścia hawahezana. – Nikandr opowiedział o spotkaniu, do którego doszło po tym, jak Atiana wróciła do pałacu, o odczuwanym przy tym bólu i euforii. – Jahalan powiedział coś podobnego. Stwierdził, że dzieliłem uczucia z Nasimem. – Jahalan to mądry człowiek. – Aszan kiwnął głową.

– Gdy pierwszy raz zobaczyłem go w wiatroporcie – kontynuował Nikandr, przypominając sobie miasto z wysokimi wieżami – miałem wizję miasta. Pustego, porzuconego. Potem, przy urwisku, zdarzyło się to ponownie. Szedłem po jego ulicach z mężczyzną o imieniu Mukallad. Doszliśmy do wieży, gdzie czekała kobieta. Aszan zamrugał gwałtownie. – Jak miał na imię ten mężczyzna? – Mukallad. Przez chwilę, tuż przed tym, zanim odzyskałem zmysły, byłem pewien, że oboje w jakiś sposób mnie zdradzili. Nikandr czekał na odpowiedź, lecz Aszan tylko patrzył w przestrzeń. – Znasz ich? – Mukallad to imię o wielkim znaczeniu dla Aramanów. Mieszkał na Gayawandzie, wyspie utraconej, pochłoniętej przez wichry Adhyi. – Pochłoniętej? Jak? – arakeszowie stali się zbyt śmiali. Napierali zbyt mocno, parali się sztukami, które powinny pozostać nietknięte po kres czasu. – Aszan zmarszczył brwi. – Ale to nie może być on. – Nasim nie mógł go spotkać? – Mukallad zginął trzysta lat temu, razem z wyspą. – Jak zdołałeś się dowiedzieć o Nasimie, skoro był tak ważny dla maharratów? – Byli ostrożni, ale trudno w nieskończoność ukrywać coś tak tajemniczego i potężnego. Dotarły do mnie wieści o chłopcu i uznałem, że warto zbadać te pogłoski. – Czyli po prostu dotarłeś pod ich drzwi i poprosiłeś o zgodę na spotkanie z Nasimem? – to nie było takie proste. – Aszan uśmiechnął się przyjemnie, choć szczerbato. – Wymagało przeprowadzenia delikatnych negocjacji, ale w końcu pozwolili mi go zobaczyć.

– Czemu? – Jeśli zastanawiasz się, czy zgodziłem się udzielić im pomocy w ich sprawie… – Aszan poprawił się na łóżku, krzywiąc się z bólu. – …nie zrobiłem tego. – W takim razie czemu zgodzili się dopuścić cię do Nasima? – moja odmowa udzielenia im pomocy nie oznaczała, że nie mogą skorzystać na mojej obecności. – A więc im pomagałeś. – Pomagałem Nasimowi. – Który był narzędziem maharratów. – To zagubione dziecko. – Aszan spochmurniał. – Dziecko, które potrzebuje mojej pomocy. Odpowiedziałem na to wezwanie i zrobiłbym to ponownie. – Niezależnie od tego, co mogłoby się stać z Wielkim Księstwem. Aszan znieruchomiał. – Przejmuję się życiem mieszkańców Wielkiego Księstwa, synu Jarosa. O to się nie obawiaj. – Tak jak martwisz się o życie maharratów? – Jak zależy mi na życiu wszystkich na tym świecie. – Skoro tak, to nie wykułbyś dla nich broni, którą mogliby użyć przeciwko nam. – Niet? Wolałbyś, żebym zostawił Nasima tam, gdzie go znalazłem? Pozwolił im dowiedzieć się czegokolwiek, co zdołają z niego wyciągnąć? Nikandr rozszerzył nozdrza. – Nie bardzo mi się to podoba. – To dlatego, że nie jestem narzędziem Kałakowów. – Raczej dlatego, że wydajesz się narzędziem maharratów, świadomym lub nie. Aszan spokojnie pokręcił głową.

– Oba określenia znaczą niewiele, synu Jarosa. – Przyłożył dłonie do serca. – Liczy się to, co mamy w duszy, co przekażemy do następnego życia, a nie to, co przychodzi i odchodzi w mgnieniu oka. Nikandra znowu zemdliło. – Czy Nasim przywołał hezana? – zapytał gwałtowniej, niż zamierzał. – Nasim nie jest kiramem. Nie potrafi wiązać się z duchami. – Czy przywołał hezana? – to byłoby niemożliwe. Nasim może wpłynąć na zdolność kirama do przywołania i związania się z hezanem, swoją obecnością ułatwia przechodzenie duchów, jednak sam nie potrafi ich przywoływać. – Skąd ta pewność? – skąd wiem, że jutro wstanie słońce? Po prostu wiem. Cały czas Aszan mówił ze spokojem w głosie, co było jeszcze bardziej irytujące. Jednak nie było wątpliwości, że odpowiada szczerze. – Gdzie prowadził go Sorusz? – nie zdradzili mi swoich planów, synu Jarosa. – Nie żartuj sobie ze mnie, synu arumei. To mordercy. – Nie zabijają wszystkich na swojej drodze. Nikandr się roześmiał. – Powiedz to tym, których zabili. – Niezależnie od tego, co możesz myśleć, cenią życie. Wierzą, że świat zszedł z właściwej drogi, i starają się to naprawić. – Można by pomyśleć, że chętnie byś się do nich przyłączył. – Nie życzę im sukcesu, ale także nie pragnę ich porażki. – Aszan wyglądał, jakby zasmuciły go słowa księcia. Nikandr

silniej poczuł mdłości. Aszan to zauważył, na jego twarzy odmalowały się zmieszanie i troska. Książę wstał gwałtownie, przewracając krzesło. – Czy Nasim przywołał hezana? – powiedziałem ci, że nie mógł tego zrobić. – Moglibyśmy cię powiesić… Nasima też. – W to nie wątpię – rzekł Aszan obojętnie. – Dobrze byłoby, gdybyś przy naszym następnym spotkaniu rozważniej dobierał odpowiedzi. Nikandr wyszedł, zamykając drzwi kluczami otrzymanymi od strażnika. W korytarzu zgiął się wpół i zwymiotował. Zwrócił jeszcze raz i znowu, wyrzucając z siebie spore ilości kwaśnego płynu. Wiedział, że Aszan go słyszy, i ta świadomość mocno mu doskwierała, ale znacznie gorszy był wzbierający w nim lęk. Objawy przybierały na sile, wkrótce staną się nie do ukrycia. Wszyscy się dowiedzą. A on będzie już tylko wyczekiwał śmierci. Wyprostował się, ocierając usta ze śliny. Tuż przed sobą miał drzwi do celi Nasima. Podszedł do nich, nasłuchując. Z jakiegoś niezrozumiałego dla siebie powodu zaczął odczuwać strach. Ostrożnie przekręcił klucz w zamku. Drzwi otworzyły się z cichym kliknięciem. Zastał Nasima klęczącego na środku pokoju, trzymającego się za brzuch i kiwającego się do przodu i do tyłu z bardzo żałosnym wyrazem twarzy. – Nasim? – Nikandr wszedł do środka. Chłopiec nie zareagował. – Słyszysz mnie, Nasim? Brak reakcji. Nikandr przykucnął, mając nadzieję, że chłopiec wreszcie zauważy jego obecność, jednak Nasim tylko kiwał się do przodu i do tyłu, oddychając szybko przez rozszerzone nozdrza.

– Nasim, proszę, odezwij się do mnie. Wkrótce trzeba będzie ojcu przedstawić wyniki śledztwa. Zginął przecież sam wielki książę. Zagrożone było życie wszystkich na wyspie, włącznie z zebraną na radę arystokracją. Nikandr musiał od tych dwóch więźniów uzyskać jakieś odpowiedzi. Jednak z Nasimem nie zdołał nawiązać kontaktu. Wyszedł.

Rozdział 20 Rehada często spacerowała po Wołogrodzie. Przekonywała siebie, że ma to na celu zanurzenie się w życiu miasta, poznanie go, co zresztą było prawdą, jednak w głębi serca wiedziała, że drugą przyczyną jest jej samotność. Obsługiwała najbogatszych Lądowców, zaspokajając ich potrzeby ciała, jednak poza Nikandrem żaden nigdy nie poświęcił jej wiele czasu. Nie mogła wkraczać do Iramanszach z powodu odmowy przejścia przez ognie, odmowy wybaczenia tym, którzy zabrali życie jej córki, Ahyi. Ojciec Ahyi, Sorusz, wielokrotnie przekonywał ją, by to zrobiła. Często pytał, czy jeszcze jedno kłamstwo stanowi dla niej wielką różnicę. Była gotowa zrobić wiele, by nadać pozory niewinności swojemu życiu wśród Lądowców, ale duszom morderców Ahyi nigdy nie wybaczy. Nigdy. Wiodła więc samotne życie na obrzeżach arystokracji, Aramanów i mieszkańców Wołogrodu. Wędrowała nie tylko po mieście, ale wszędzie wokół wyspy, a także na inne wyspy archipelagu. Brała udział w festiwalach, świętach, a nawet pogrzebach, podczas których Lądowcy grzebali swoich zmarłych w ziemi, zamiast położyć ich na skifach, pozwalając, by wichry poniosły ich gdzieś w dal. Zbliżyła się do kolejki wieśniaków czekających na racje żywnościowe. Dzisiaj kolejka rozciągała się na cztery przecznice, ludzie stali z taczkami i tobołami, by zabrać do domu przydzielone im ziarno. Było ich bardzo wielu – miała wrażenie, że znacznie więcej niż zwykle – i wyglądali na wymizerowanych, zszarzałych, jakby powoli, ale nieubłaganie stawali się częścią kamiennego miasta wokół. Jakaś kobieta ją zawołała i gestem wzywała do siebie.

Rehada rozpoznała tę kobietę – miała na imię Gierten. Spotkały się kilka razy podczas letnich dożynek w Iżnym. Gierten trzymała wodze wymizerowanego osła dźwigającego dwa kosze – jeden pusty, a drugi wyłożony wyblakłymi brązowymi kocami. W zeszłym roku, kiedy ostatni raz się spotkały, była w zaawansowanej ciąży. Rehada nie chciała oglądać dziecka ani rozmawiać z Gierten, jednak musiała podtrzymywać tę znajomość, by nie wydać się podejrzana. – Ile ma? – zapytała, podchodząc do kosza. – Już prawie dziewięć miesięcy i jest zdrowa, chwała niech będzie starożytnym. Rehada odsłoniła koc i zobaczyła czerwoną twarz niemowlęcia. Gierten była chuda i blada, ale jej córeczka miała okrągłą buzię i mocno zaróżowione policzki. W niczym nie przypominała Ahyi, ale i tak wbiła nóż w serce Rehady przez sam fakt swojego istnienia. – Śliczna mała – pochwaliła Rehada, starając się nie rozpłakać. – Czemu tu przyszłaś? – potrzeba nam ziarna, jak każdemu. – Zeszłego roku sieci twojego męża były pełne. – Ryby odpłynęły. – Gierten potrząsnęła głową. – Jeszcze dwa miesiące temu mieliśmy dość, by się wyżywić, choć nie starczało na sprzedaż, a teraz nie ma nawet tyle. – Naciągnęła koc, by osłonić dziecko przed wiatrem. – Moja Ewina potrzebuje jedzenia. W tej chwili Rehada dostrzegła coś kątem oka. Za kolejką, między kilkoma wysokimi budynkami na kawałku pokrytej śniegiem ziemi stały trzy białe jodły. Za nimi, blisko wylotu ulicy prowadzącej w stronę domu bojara, w cieniu krył się jakiś człowiek. To był Sorusz, ubrany w swoje podwójne szaty i

podniszczony turban. Wiele ryzykował, przychodząc tutaj. Wróciła wzrokiem do Gierten i słuchała nic nieznaczących historyjek o małej Ewinie. Jeszcze kilkakrotnie dostrzegła Sorusza. Chyba ją śledził. Może czekał na nią? W końcu udało się jej rzucić Gierten Daswidania i ruszyła wzdłuż kolejki w stronę jodeł, ale Sorusza już tam nie było. Zadrżała. Czuła się bardziej samotna niż kiedykolwiek wcześniej od czasu przybycia do Kałakowa. Obudziło ją ciche pukanie do drzwi na tyłach domu. Wstała, wytarła z policzków ślady po zaschniętych łzach i włożyła szlafrok. Rozległo się kolejne pukanie, bardziej natarczywe, wzięła więc lampę z gzymsu kominka i poszła po skrzypiącej podłodze korytarza na tyły domu. Trzecie stukanie rozległo się w chwili, gdy otworzyła drzwi. Za nimi stał Sorusz. Ukłoniła się i odsunęła, pozwalając mu wejść. Nie umknęło jej podobieństwo do odwiedzin Nikandra sprzed zaledwie trzech dni – tyle że książę użył drzwi od frontu, a jeden z jej ludu zmuszony był skorzystać z tylnego wejścia. Czuła wstyd, choć musiała przyznać, że nie wie, czy wynika on z faktu, że Nikandr stał się jej tak bliski, czy też, że wciąż jest jej bliski Sorusz. Starając się ukrywać ból odczuwany w stopach i łydkach, poprowadziła go do salonu i zaproponowała wódkę. Skrzywił nos, wyraźnie spodziewając się araku lub kwaśnych cytrusowych win z południa Irstanli. – Niestety tu się pije wódkę – powiedziała szorstko. – W Iramanszach też? – Głos miał głęboki i dźwięczny. Zawsze kojąco na nią działał. – Czyżbyś zapomniał? Rola, jaką tu odgrywam, nie pasuje do kontaktów z Iramanszach. – Mimo wszystko mogłabyś mieć flaszkę araku ukrytą pod

podłogą. – Uśmiechnął się. Odpowiedziała mu podobnym uśmiechem i mimo wszystko nalała wódki. – Może mnie już arak nie smakuje. Przyjął szklaneczkę. Blask płomieni w kominku odbijał się migotliwie od złotych kolczyków zdobiących pozostałość jego lewego ucha. – To by znaczyło, że ostatecznie się skonwertowałaś. Usiadł pośród sterty poduszek, z twarzą wymizerowaną i ciężkimi powiekami, jakby nie spał od tygodni. Siadając naprzeciw niego, próbowała ukryć ból nóg, jednak się zorientował. – Myślałem, że zrezygnujesz z tego dużo wcześniej niż z araku. Napiła się trochę swojej wódki, chcąc go zachęcić, by poszedł w jej ślady i zrezygnował z poruszania tego tematu. Trzasnęło drewno w kominku, a ona poczuła, jak mocny alkohol rozgrzewa jej wnętrzności. – Masz gdzie się zatrzymać w mieście? – nie powinnaś tego wiedzieć. Rozumiała powód jego odpowiedzi, jednak i tak zabolało ją, że traktuje ją jako kolejne potencjalne zagrożenie. – Po co tu przyszedłeś? – minęło zbyt wiele czasu, Rehado. Już pora, żebyśmy, porozmawiali, napili się razem. – Nie jestem już dziewczyną, która odlatuje z wiatrem, Sorusz. – Potrząsnęła głową. – Przyszedłeś tu z jakiegoś powodu. – Powiedz mi najpierw, co słyszałaś. – Jego ciemne oczy błyszczały w świetle ognia. – O hezanie? Kiwnął głową.

– Przekroczył mur pałacu i zamordował wielkiego księcia – powiedziała krótko. – Zabił też lub ranił kilkudziesięciu ludzi. Wielki statek Bołgrawii przepadł. Sorusz pociągnął spory łyk ze szklaneczki i zamknął oczy. Może życzył zabitym lepszego życia po powrocie do Erahm. – Twój książę? – o ile wiem, bezpieczny. – To dobrze. Zanim wszystko się skończy, może jeszcze być nam potrzebny. – W jaki sposób? – Któż to wie? – Dobrze, zachowaj swoje tajemnice. – Roześmiała się. – Bersuk ma problemy z trzecim kamieniem. – Dałam ci twój kamień. – To prawda. – Zignorował jej drwinę. – Sądziliśmy, że opanowaliśmy sposób wyczuwania najsłabszych punktów rozłamu. Sama widziałaś efekty. – Tak, ale mogłam mieć pomoc. – Co masz na myśli? – nie sądzę, żeby udało mi się przywołać hezana, gdyby nie obecność, którą wyczułam pod koniec. Całkowicie się zatraciłam, a ta obecność oczyściła mój umysł i pozwoliła mi ponownie się skupić pomimo bólu. Kiedy doszłam do siebie, zobaczyłam między drzewami jakąś postać. To musiał być Nasim. – Czemu nam o tym nie powiedziałaś? – powoli przechylił głowę. – Zaczęłam jasno myśleć dopiero kilka godzin później. Sądzę, że to był on. I chyba obserwował mnie przez cały czas. Jednym łykiem wypił resztę wódki. Skrzywił się, patrząc na szklaneczkę, po czym odstawił ją i zapatrzył się w ogień. Wyglądał teraz jak Sorusz z dawnych lat. Spokojny. Zamyślony.

Zanim zginęła Ahya, był na dobrej drodze do wielkości. – Wiesz, że twój książę schwytał chłopca i trzyma go w pałacu? Zaskoczyło ją, jak mocno zabiło jej serce, gdy usłyszała choćby tak skromną informację o Nikandrze, lecz alkohol już pomagał jej maskować emocje. – Nie martw się – mówił Sorusz dalej. – Nasimowi raczej nic nie grozi. W tej chwili ważne są kamienie. Bersuk kilka razy próbował przyzwać hawahezana, ale okazało się, że jest blokowany. – Mamy czas. – Neh. Nie mamy już czasu. – Zawsze uczyłeś wartości cierpliwości. – To prawda, ale do czego zaprowadziła nas cierpliwość przez ostatnie dwanaście lat? – Wiele osiągnęliśmy – stwierdziła urażona. – Co takiego? Ukradliśmy kilka statków, parę zniszczyliśmy, a przez cały ten czas Lądowcy wypchnęli nas z kolejnych dwóch wysp na północy i jeszcze bardziej wzmocnili swoją władzę na innych pomimo plagi. – Nie mogą jej utrzymać w nieskończoność. – A my słabniemy. Od bardzo dawna nie było cię wśród nas. Ukryłem przed tobą sporą część prawdy, więc nie wiesz, jak bardzo przerzedziły się nasze szeregi, ale wierz mi, gdy mówię, że sytuacja zrobiła się dramatyczna. Mamy tak mało jedzenia, że niektórzy z nas odchodzą z wiatrem, po prostu by zdobyć żywność. Czy można ich winić? Wielu naszych kiramów Aramani wypalili, przez co nasza zdolność ataku Lądowców staje się w najlepszym razie niepewna. W tej chwili istnieje znacznie większa groźba, że sami przegnamy się z naszych wysp, niż że przepędzimy Lądowców.

– Odzyskamy siły jak zawsze. Machnął ręką, jakby była dziewczyną oferującą mu daktyle. – Przychodzi taka chwila, gdy konieczne jest podjęcie działań z wiarą w wolę świata. – Wola świata może być przeciwna maharratom. – Rehada sama była zaskoczona własnymi słowami, ale jeszcze bardziej zdumiała ją reakcja Sorusza. Wzruszył ramionami, unikając jej spojrzenia. – Jeśli tak, trudno. Jestem gotów oddać się woli indarakiram, ale muszę dostać odpowiedź teraz, zanim na tym świecie nie pozostanie nikt, kto mógłby ją zrozumieć. Rehada rozważała tę myśl, dopijając wódkę. To były bardzo mocne słowa. Gdyby wypowiedział je jakikolwiek inny mężczyzna, mogłaby się poczuć odepchnięta, ponieważ tak właśnie ją wychowano, jednak Sorusz zawsze działał na nią niczym narkotyk. Pociągał ją od pierwszego spotkania. – Co mogę zrobić? – zapytała. – Wkrótce się dowiemy. – Sorusz wstał i wyciągnął do niej ręce. – Na razie chciałbym cię objąć, tak jak kiedyś. Zdała sobie sprawę, że niepokoi się, co Nikandr by o tym pomyślał. Nie bała się o siebie – choć gdyby Nikandr lub ktokolwiek z Lądowców odkrył prawdę, straciłaby życie. Bała się, że mogłaby go skrzywdzić. Nigdy nie chciała się w Nikandrze zakochać. Ich pierwsze spotkanie było przypadkowe i uznała je za błogosławieństwo prządek Losu. Przez cztery lata, kiedy się spotykali, ona czuła się panią sytuacji, aż nagle kilka miesięcy temu z rosnącym przerażeniem uświadomiła sobie, że on się ożeni z Atianą. – W twoich oczach widzę strach – zauważył Sorusz, wciąż wyciągając rękę.

Odetchnęła głęboko. – To nie strach, ukochany. – Wsunęła się w jego objęcia. – To niepewność. Rozgrzała się, a zarazem rozgrzała i jego. – Nie traktuj mnie jak mężczyzny ze Wzgórza przynoszącego monety. – Gniewnym ruchem ściągnął jej diadem z czoła. Ogarnął ją chłód, jakby wskoczyła w fale oceanu. To, co zrobił, było obelgą, jednak wyraz jego twarzy sprawił, że to ona poczuła się winna. – Przepraszam. Nie chciałam… Podniósł jej podbródek, aż spojrzała w jego bezdenne ciemne oczy. Pocałował ją. Jego broda łaskotała ją po szyi, ale usta miał ciepłe. Oddychali teraz w jednym rytmie. Bez słowa ściągnęli z siebie ubrania. Na jego ramieniu zobaczyła świeżą, zszytą ranę, która wyglądała na postrzałową. Gdy przesunęła się, by ją obejrzeć, powstrzymał się stanowczo. Nie chciał się przyznać do słabości. Zawsze taki był – dumny, czasami aż nadto – i miała dość rozsądku, by nie rzucać mu wyzwania. Pociągnęła go w dół, na poduszki, całując, by zapomniał. Kiedy noc zrobiła się głębsza, a ich ciała stały się jednym, po raz pierwszy od bardzo dawna przestała myśleć o księciu Kałakowie. Gdy się obudziła o świcie, Sorusz wsparty na łokciu obserwował ją uważnie. W dłoni trzymał czerwony jaspis. Przesunął klejnot w jej stronę. – Zanieś to do kobiety, z którą wczoraj rozmawiałaś. Rehada podniosła kamień. Wyglądał całkiem zwyczajnie. – Czemu? – to przyspieszy wyniszczenie. Bersuk wierzy, że gdy umrze ktoś mający kontakt z tym kamieniem, będzie w stanie przywołać wanahezana.

– Gierten nie cierpi na wyniszczenie. – Nie ona. Dziecko. – Skąd możesz wiedzieć? – Wiem. Rehada poczuła, jak z jej twarzy odpływa krew. Dziewięciomiesięczna córeczka Gierten. – Matra to zauważy. – Chcemy tego. – Kiwnął głową z powagą. – Ale czemu? – Ponieważ już prawie czas. Próbowała wyciągnąć z niego więcej, ale nic już nie dodał. Zaczął się ubierać. Zatrzymał się, gdy wziął do ręki materiał turbanu. – Uważasz to zadanie za niesmaczne? Pomyślała, że to maleństwo nie zrobiło im nic złego. Miała już te słowa na końcu języka, gdy Sorusz ją uprzedził. – Prządki dziwnie się z nami bawią, prawda? – Zaczął owijać głowę tkaniną. – Przeciwko temu dziecku zagrały aż dwie karty. Jest związane z ziemią i urodziło się w rodzinie Lądowców. To wystarczy. – Skończył się ubierać i popatrzył na nią, poprawiając pas. Wytrzymała jego spojrzenie, choć targały nią sprzeczne emocje. Pogodziła się już z faktem, że praca, którą wykonuje na tej wyspie, może prowadzić do śmierci, nawet dzieci. Gdyby została wezwana, sama by wzięła nóż do ręki, jednak skrzywdzić dziecko, niemowlę, gdy jej Ahya doznała bardzo podobnego losu… przed tym się wzdragała. Z drugiej strony gniew rysujący się na twarzy Sorusza przypomniał jej, że musi być silna. Był niegasnącym płomieniem, nieustającym wiatrem. Jeśli mógł robić to

wszystko, przez co przeszedł, nawet po utracie zdolności łączenia się z hezanem, to ona mogła poświęcić jedno dziecko. – Co trzeba zrobić? – Umieść jaspis blisko dziecka. Kamień załatwi resztę. Zapatrzyła się na jaspis, niczym niewyróżniający się kamień koloru łososiowego. Toczyli bardzo niebezpieczną grę. Miała wrażenie, że zaczynają wkraczać na ścieżki prządek, co budziło w niej silny lęk. Jednak może to właśnie należało zrobić, jako że prządki Losu jak dotąd im nie pomagały. – Zrobię to – rzuciła krótko. Kiwnął głową i wyszedł. Rehada zbliżyła się do domu z sercem bijącym jak oszalałe. Gierten siedziała na ganku, sprawnie naprawiając sieć rybacką. Obok niej stał kosz, ten sam, który poprzedniego dnia zwisał z grzbietu osła. Podniosła wzrok i gdy zobaczyła Rehadę, na jej twarzy odbiło się zdziwienie i radość. – Witaj, Rehado. Co cię sprowadza? – Zmierzam do Iżnego. Pomyślałam, że wstąpię i dam ci prezent dla córki. Gierten przerwała pracę, czekając, aż gość wejdzie na ganek. Rehada wyciągnęła z sakiewki rzemyk z kawałkiem korala w kształcie drzewa wiatronośnego. Zrobiła ten wisiorek dla Ahyi i choć oddanie go było dla niej niczym odcięcie palca, chciała ofiarować córce Gierten coś, co poprowadzi ją w następnym życiu. – Dajemy je naszym dzieciom na szczęście. Nie potrzebuję go już, więc mam nadzieję, że przyjmiesz go dla Ewiny. Gierten się nie poruszyła. Chyba chciała odmówić przyjęcia bezsensownego prezentu, więc Rehada nie dopuściła jej do głosu.

– Zrobisz mi tym wielką przysługę. Ten wisiorek wiąże się dla mnie ze złymi wspomnieniami. Bardzo bym się ucieszyła, wiedząc, że komuś da radość, zamiast mnie zasmucać. Gierten się uśmiechnęła. Przyjęła prezent. – To dla mnie zaszczyt. Dziękuję. Zanim straciła do tego serce, Rehada uklęknęła przy dziecku, trzymając ukryty w dłoni jaspis. – Mogłabym ją wziąć na ręce? Wsunęła dłonie do koszyka i podniosła Ewinę, nie czekając na pozwolenie, pozostawiając przy tym kamień w złożonym kocu na dnie kosza. Przytuliła dziecko, patrząc mu w oczy i walcząc z łzami. Wiedziała, że powinna kołysać dziecko, posadzić je sobie na biodrze i powiedzieć Gierten, jaką ma cudowną córkę, ale nie potrafiła się do tego zmusić. Nie mogła się do tego posunąć, skoro swoim działaniem właśnie skazała to maleństwo na śmierć. Odłożyła małą szybko, wyraźnie wzbudzając mieszane uczucia Gierten. Potem przeprosiła i odeszła, niezdolna więcej spojrzeć matce Ewiny w oczy. Gdy szła ścieżką prowadzącą do drogi łączącej Iżny i Wołogród, po jej policzkach spływały łzy.

Rozdział 21 Atiana stała przed wysokimi oknami solarium Radiskoje, wpatrując się w szalejącą burzę. Po grubym szkle strumieniami spływał zimny deszcz. Błyskały pioruny. W szybko zanikającym powidoku dostrzegła oślepiającą jaskrawość doszahezana. Duchy często przenikały do świata na ułamki sekund w trakcie uderzeń błyskawic, ale odniosła wrażenie, że teraz było ich dużo więcej niż zazwyczaj. Nietypowa dla tej pory roku burza nadciągnęła dwie noce temu i nie ustawała ani na chwilę. Spowodowała całkowity bezruch na wyspie, zwłaszcza w pałacu. Biorąc pod uwagę niedawne pojawienie się suurahezana, ojciec i kilku innych książąt uznawali to za dziwny zbieg okoliczności, ale matra Kałakowa twierdziła, że to zwykły przypadek. – Przypadek równie prawdopodobny jak śmierć Stasy – skomentował ojciec. Kaeed, ich mistrz wiatru, wątpił, by Sofia kłamała. Ojciec rozkazał Kaeedowi się oddalić i przypomnieć sobie, ile razy przez ostatnie lata się mylił. Każdej z rodzin przydzielono własne skrzydło pałacu, ale solarium stało się miejscem narad dla książąt popierających Żabina i Grigorija w narastającym kryzysie. Borund i Grigorij siedzieli na zakrzywionej kanapie, słuchając księcia Leonida przechwalającego się opowieściami o wyczynach swojego syna na południowych morzach. Atiana ciągle patrzyła w niebo, na błyskawice i upiorne obrazy, choć od okien bił chłód. – Złapiesz własną śmierć. – Podszedł Borund, podał jej kieliszek wódki rozmarynowej i objął ją ramieniem. Był ciepły i dobrze się

poczuła w jego uścisku. Napiła się, czując w gardle miłe pieczenie. – Musisz mnie ochronić – stwierdziła, oddając kieliszek. – A nie robię tego? Uśmiechnęła się i oparła głowę na jego ramieniu. – Wkrótce nie będzie to już konieczne. Borund zesztywniał. – Wyjdę za niego, bracie. – Sytuacja się zmieniła. – Jakie to dziwne, że stanąłeś po stronie ojca. – Ta rada śmierdzi, Tiana. Wiem, że też to wyczuwasz. Odsunęła się i popatrzyła na niego. Miał na sobie brązowy kaftan, a jego broda, dłuższa niż jeszcze tydzień temu, nadawała mu wygląd ponurego niedźwiedzia. – Czemu mężczyźni są tacy nieufni? – ponieważ wszędzie i zawsze czają się jakieś kłopoty, zwłaszcza gdy ich nie szukasz. Wygładziła jego kaftan. – Nie myśl, że tego nie doceniam, ale naprawdę myślę, że wcale nie ma się czym martwić. – I tu się mylisz, siostro. Zaraz posypią się problemy. Ojciec rozkazał przysłać do Kałakowa jeszcze dwa okręty. Zmarszczyła brwi. – A co z Leonidem i Bołgrawią? – oni też. – Czemu? – Żeby uniemożliwić Kałakowowi dyktowanie warunków. – Niczego takiego książę Jaros nie zrobił. – Tylko dlatego, że pies nigdy jeszcze cię nie ugryzł, nie ma powodu sądzić, że kiedyś tego nie zrobi. Dlatego trzyma się je na smyczy i bije, gdy źle się zachowują. – To szaleństwo. Wszystko wkrótce się wyjaśni. – Wtedy statki zostaną odesłane do domu. Nikomu nie stanie się krzywda.

– Ale to zniewaga. Sofia się o tym dowie. – Obraza Kałakowa to ryzyko, które jesteśmy gotowi podjąć. – Borund wzruszył ramionami. – Jesteśmy tu gośćmi. Borund prychnął i jednym łykiem wypił resztę wódki z kieliszka. – Gośćmi… nie było cię tu przez ostatnie pięć dni? Od czasu śmierci Stasy nie słyszeliśmy nawet słowa od Jarosa. Nawet słowa! Dwa razy przychodził tu Ranos, ale tylko paplał o swoim dochodzeniu. Nikandr przyszedł raz i zaprosił mnie na wspólne polowanie. Polowanie! Jakbyśmy wciąż byli chłopcami pragnącymi uciec jak najdalej od nudnej rady. A Jaros, ten tchórz, ukrył się przed nami od czasu farsy odegranej przez matrę. Śledztwo niczego nie wykryje. Spróbują przejść nad tym do porządku dziennego, jakby nic się nie stało, a potem – zapamiętaj moje słowa, siostro – Podejmą próbę osadzenia Jarosa na tronie wielkiego księcia, spodziewając się, że będziemy bić brawo. Atiana nie miała pojęcia, że brat aż tak złości się z powodu tej sprawy. Przez ostatnie kilka lat stopniowo coraz częściej przebywał poza Galostiną, starając się o kontrakty przewozowe do Irstanli. Dlatego spędzali ze sobą mało czasu, nie prowadzili szczerych rozmów. Nagle uświadomiła sobie, jak bardzo stał się podobny do ojca. I dotarło do niej coś jeszcze: zaczęła się troszczyć o Nikandra, próbując chronić go nawet przed Borundem. Przybyła do Kałakowa kierowana poczuciem obowiązku, gotowa spełnić żądania rodziny. Nie spodziewała się poczuć do narzeczonego czegoś więcej. A jednak gdy próbował pokonać ją podczas tańca… owszem, był w tym bardzo zawzięty, ale czuła również, że robi to, by ją do siebie przekonać, jakby naprawdę chciał

pokazać wszystkim w sali, że zdobędzie jej uczucie. – Chodź, bratanico! – zawołała ją ciotka Katierina. – Już mnie znudziło wygrywanie. Katierina z Iszkiną siedziały przy dużym mahoniowym stole, próbując sił w karty z Milewą i młodym kuzynem Grigorija, Iwanem. Ciotka miała na sobie piękną czarną suknię, ciemne włosy ukryła pod wyszywanym czepkiem. Jej tradycyjny ubiór mocno kontrastował ze strojem Atiany i jej sióstr, ubranych w haftowane szmaragdowe suknie, z wysoko upiętymi pudrowanymi włosami. Piętnastoletni Iwan wyglądał niczym wieśniak wśród królowych, a gapił się na Milewę znacznie częściej, niż zaglądał w swoje karty. Atianę zbyt bolał brzuch, by mogła usiedzieć spokojnie przez dłuższą chwilę, jednak zanim zdążyła odmówić, do solarium wkroczył ojciec, dudniąc butami, z wyjątkowo ponurym wyrazem twarzy. Borund ruszył mu na spotkanie. Katierina również wstała, szeleszcząc osuwającą się z krzesła suknią. – Jakie wieści? – zapytała. Ojciec zerknął na Atianę, po czym odciągnął Borunda i Katierinę na bok. Zaczęli rozmowę z Grigorijem i Leonidem. Atianę przebiegł dreszcz. Ojciec traktował ją, jakby już wyszła za Nikandra, jakby już doszło do spełnienia przepowiedni Iszkiny dotyczącej zmiany lojalności. Niespiesznie podeszła do stołu karcianego i zajęła miejsce ciotki, starając się udawać obojętność. – Nie zwracaj na niego uwagi – rzuciła Iszkina, z wprawą rozdając karty. – Boi się tylko tego, że mogłoby ci się coś wymknąć, gdyby kiedykolwiek jeszcze pozwolono ci znowu spotkać się z Nikandrem. Atiana ułożyła karty w ręku, nie chcąc przyznać, że przez

ostatnie kilka dni ojciec mocno ją zirytował. – Licytuję trzy. – Cztery – powiedział Iwan niepewnie. Iszkina zerknęła na Iwana i przetoczyła oczami. Nachyliła się nad stołem. – Tiana, przy nas nie musisz ukrywać, że się w nim zakochałaś. Licytuję sześć. – Ach, nie mów tak, Szkina – skomentowała Milewa. – Co pomyśli sobie nasz dobry Bołgrawia, jeśliby okazała jakieś uczucia do Kałakowa? Siedem. Iwan się zaczerwienił. Gdyby był starszy – lub gdyby w jego żyłach płynęła cieplejsza krew – wstałby od stołu i wyszedł, jednak wyraźnie siostry go zauroczyły, w szczególności Milewa. Atiana odłożyła swoje karty, pozwalając Milewie zgarnąć stawkę. – Okaż trochę szacunku. – Czule ścisnęła nadgarstek Iwana. – Tak wiele stracił w tym tygodniu. – Iwan wie, jakim szacunkiem darzę jego i jego rodzinę. To było ostrzeżenie dla ciebie, siostro. – Milewa zakończyła dobieranie ręki i zaczęły grę: siostry szybkimi, wyćwiczonymi ruchami bez chwili namysłu, Iwan ostrożnie, często spoglądając na Milewę, jakby ją pytał o zgodę, choć nie mogła zobaczyć jego kart. – A czemuż to potrzebowałabym ostrzeżenia, Lewa? – ponieważ – odpowiedziała za nią Iszkina – dla wszystkich jasne jest, że gryziesz wędzidło, by pogalopować do Kałakowa, podczas gdy powinnaś wracać do domu. Atiana rzuciła na stół swoją najwyższą kartę i zgarnęła rozegranie. – Miałam wrażenie, że teraz to jest mój dom. Milewa wzięła następną.

– Im dłużej tu zostajemy, siostro, tym bardziej prawdopodobne, że twoje ślubne łóżko na zawsze pozostanie zimne. Atiana miała ochotę zakpić, ale te słowa zabrzmiały prawdziwie. Sądziła, że sprawa zostanie wyjaśniona w jeden dzień, lecz potem pojawiły się plotki, że Kałakowie znaleźli Bezojczyźnianego kirama i przepytują go w lochach pod pałacem. Nigdy nie potwierdzili tej plotki, ale Leonid miał w Wołogrodzie ludzi zbierających wieści, którzy potwierdzili, że jacyś Bezojczyźniani przybyli do Jarosa z prośbą o uwolnienie pobratymca. – Może byś porozmawiała z młodym Kałakowem z dala od niechętnych uszu – powiedziała Milewa. Atiana nie popatrzyła na Iwana. Wiedziała, że to zdanie zostało wypowiedziane w równym stopniu dla niego, co dla niej. – A jak niby miałabym to zrobić? – zapytała, dostarczając oczekiwanego szarpnięcia przynętą. Milewa wzruszyła ramionami. – W Radiskoje jest pełno ukrytych korytarzy, tak jak w Galostinie, prawda? Założyłabym się nawet, że Żwajodeńsk ma ukryty przed ciekawskimi oczami tunel czy dwa. Iwan znów się zaczerwienił, rozgrywając kiepską, niepasującą kartą. – Być może – zgodziła się Iszkina, rzucając wysoki atut – ale kto nimi przejdzie? Gdy Milewa wyłożyła ostatnią kartę, wygrywając rozegranie i rozdanie, Iwan, jeszcze przed chwilą czerwony, pobladł jak płótno. Wstał, nie patrząc nikomu w oczy, ukłonił się i odszedł, nie mówiąc ani słowa. – Daj mu spokój, Szkina – odezwała się Atiana. – Ledwie co stracił wielu członków swojej rodziny i wielu rodaków.

– A my straciliśmy dwóch kuzynów i statek ledwie miesiąc temu. Takie jest życie na wyspach. Im szybciej Iwan się tego nauczy, tym lepiej sobie poradzi. Atiana zebrała swoje karty i wtasowała je w talię. Nie mogła zaprzeczyć słowom siostry. Kiedy była młodsza, bardzo się przejmowała każdą śmiercią kogoś z rodziny, jednak szybko nabrała dystansu. Zrozumiała też, że Iszkina dobrze rozegrała Iwana. Był teraz zły i niewątpliwie opowie innym, o czym rozmawiały siostry. Oczywiście jego relacja dotrze do ojca, a wtedy to on będzie się spodziewał, że ona odwiedzi Nikandra, by go przepytać. Tym razem nie obchodziło jej, że jest manipulowana przez siostry ani czy ojciec będzie czegoś oczekiwał. Chciała się zobaczyć z Nikandrem. Tak więc późnym wieczorem zażądała od jednej ze swoich służących prostej sukienki. Włożyła ją i wyszła z sypialni, słysząc szepty dochodzące z pokoju sióstr. Niosła małą, niezapaloną latarnię, choć korytarz oświetlały lampy na olej z wielorybów ustawione na eleganckich marmurowych stołach. Gdyby skręciła w lewo, wybrałaby najbardziej oczywistą, ale też najbaczniej obserwowaną drogę do Nikandra. Skręciła w prawo i szła korytarzem, aż dotarła do kolejnego, mniejszego korytarza przy pokojach ojca i pozostałych książąt. Otworzyła drzwi małego schowka na pościel. Zaczęła obmacywać półki pełne prześcieradeł i poszewek w poszukiwaniu zapadki, o której istnieniu zapewniła ją Milewa. Znalazła ją w głębi najniższej półki. Naciśnięta zapadka kliknęła i cała tylna ściana schowka odchyliła się do tyłu. Atiana zapaliła lampę i weszła do ukrytego korytarza. Zaraz za wejściem trafiła na schody prowadzące w dół. Po liczbie stopni oceniła, że zeszła dwa piętra, może więcej. Trudno było

stwierdzić to dokładnie bez żadnych punktów charakterystycznych. Dotarła do dołu schodów i w świetle lampy zobaczyła wąski kamienny tunel biegnący w prawo. Był w nim silny przeciąg. Jej lampę wyposażono w szklaną osłonę, ale i tak płomień migotał, jakby miał zaraz zgasnąć. Próbowała zachować orientację w przestrzeni, ale tunel kilkakrotnie skręcał, a żaden z zakrętów nie był pod kątem prostym, więc wkrótce nie wiedziała już, w którą stronę idzie. W rozwidleniu korytarza przystanęła. O tym Milewa nie wspominała. Gdzie pójść? I co będzie, jeśli natknie się na kolejne rozwidlenia? Co będzie, jeśli zgubi się w tych tunelach i nigdy z nich nie wyjdzie? Kto wie, jak daleko sięgają te korytarze? Radiskoje to wielki pałac i nawet najgłośniejsze krzyki mogły nie przywołać pomocy. W końcu skręciła w prawo, obiecując sobie, że zawróci, jeśli tylko natknie się na kolejne rozwidlenie, jednak po dotarciu do niego doszła do wniosku, że będzie mogła wrócić, jeśli tylko zawsze będzie skręcać w tę samą stronę. Dotarła do trzeciego rozwidlenia i wciąż szła dalej, kilka razy wchodząc do góry po schodach. Wreszcie dotarła do końca tunelu. Dość szybko znalazła zapadkę. Po drugiej stronie znajdował się podobny do pierwszego schowek, tym razem w łaźni. Po wyjściu ze schowka zobaczyła pomieszczenie z dużą wanną na środku i mniejszą, dla dzieci, obok. Była tu kilka razy i wiedziała, że łaźnia znajduje się dwa piętra poniżej pomieszczeń sypialnych Kałakowów. Była już prawie na miejscu. Powoli otworzyła drzwi łaźni. Korytarz był pusty, wyszła więc i ruszyła głównymi schodami tego skrzydła pałacu. Weszła

dwa piętra do góry. I stanęła. Na poręczy zobaczyła dużego czarnego gawrona. Ptak przyglądał się jej uważnie inteligentnymi oczami. Wiedziała, że to ptak Sofii. Została odkryta na przemykaniu się przez pałac niczym złodziej.

Rozdział 22 – Czym mogę służyć, matro? – zapytała Atiana. Gawron kilka razy kliknął, zanim się odezwał. – Czyżby korytarze Radiskoje do tego stopnia cię zainteresowały… – zaklikał ponownie – że musisz wędrować nimi nawet nocą? – Niet, matro. – A więc jest inny powód… – pomyślałam tylko… – mów dalej. – Gawron zakrakał. – Chciałam porozmawiać z twoim synem i go przeprosić. – Przeprosić? – Za moje zachowanie kilka dni temu. Za pokonanie go w tańcu. – Właściwie nie skłamała, ale tylko to przyszło jej do głowy. Gawron znów zakrakał, a dla Atiany zabrzmiało to jak śmiech. – Nie masz za co przepraszać. Zdołałaś się utrzymać na nogach, dziecko, czego nie można powiedzieć o Nikandrze. – Bardzo dobrze się spisał, matro. Ćwiczyłam ten taniec całymi tygodniami, zanim tu przybyłam. – Aby mu pokazać, że jesteś lepsza. – Aby mu pokazać, że nie będę stać w jego cieniu, lecz u jego boku. – Atiana się wyprostowała. Gawron przez chwilę przyglądał się jej w milczeniu. – I tak powinno być. – Jak rzeczesz, matro. – Atiana stłumiła uśmieszek. – Pytałaś, jak możesz służyć… Atiana uświadomiła sobie, że ta rozmowa dotyczy czegoś więcej, niż się spodziewała. W głębi korytarza rozległy się kroki i z mroku wyłonił się

Izaak, seneszal pałacu, ubrany w grube, zimowe ubranie. – Możesz zejść z Izaakiem do sali zatopień. Izaak ukłonił się i wyciągnął rękę z ciepłym płaszczem, a gawron przeskoczył na jego ramię. Mocno zaniepokojona Atiana włożyła płaszcz. Poszła z Izaakiem szerokimi korytarzami Radiskoje, a ich kroki odbijały się echem w wielkim pałacu. Stary seneszal nie odezwał się ani razu, a matra cały czas obecna była w siedzącym mu na ramieniu ptaku. Atiana była zdenerwowana. Sofia z pewnością nie będzie wymagać od niej, by już teraz przejęła obowiązki matry. Musiało chodzić o jakieś informacje, które należy przekazać osobiście i zachować w tajemnicy. Księżniczce serce waliło jak oszalałe. Najchętniej by uciekła. W końcu Izaak trzykrotnie zapukał do potężnych żelaznych drzwi i wprowadził ją do sali zatopień. Na schodach panował chłód, ale w sali było wręcz lodowato. Zimno przeniknęło przez ubranie Atiany natychmiast, gdy weszła do środka. Przypomniała sobie szkolenie – mimo że całe ciało chciało się spiąć, musiała się odprężyć. Sofia siedziała w masywnym fotelu blisko ognia – choć nie zbyt blisko. Stara służąca poprawiła jej koc. Gawron zerwał się z ramienia Izaaka i przeleciał na złotą żerdź ustawioną za fotelem. Żadna inna matra nie mogła przejąć zwierzęcia poza basenem zatopieniowym. Jeśli wierzyć raportom, Sofia mogła robić to jeszcze wiele godzin po opuszczeniu basenu. Jakimi jeszcze ukrytymi mocami mogła dysponować? Nagle gawron zaczął krakać i gwałtownie machać skrzydłami, co było oznaką, że Sofia wróciła do własnej postaci. Atiana ukłoniła się i uklękła. – Jak mogę służyć, matro?

Matra napiła się z grubego, glinianego kubka i skrzywiła usta, zanim się odezwała. – Wstań, dziecko. Chcę od ciebie błahostki, choć dla ciebie może to wcale nie być łatwe. Atiana wstała z wciąż opuszczoną głową. – Oddam ci wszystko, co posiadam. Sofia uśmiechnęła się, co na jej wychudzonej twarzy wyglądało upiornie. – Wkrótce się przekonamy. – Trzęsły się jej ręce i głowa, ale oczy świeciły jasno i czysto. – Wiktania jest niedostępna, a stan Iwany pogorszył się od czasu naszej ostatniej rozmowy. Muszę odpocząć, dziecko. Nie spałam od tygodni i więcej nie podołam. Wejdź w mrok. Popilnuj przez jakiś czas wyspy, to wystarczy. – Wybacz mi, matro, lecz mój ojciec powiedział, że małżeństwo jest teraz wątpliwe. – Myślisz, że mężczyźni powstrzymają ślub zaaranżowany przez matry? Mało prawdopodobne. Póki żyję ja i twoja matka, mogą narzekać i puszyć piórka, ale wyjdziesz za mąż. Bądź tego pewna. Zresztą twoje wejście do tej rodziny nie ma z tym nic wspólnego. Matra może wybrać, kogo tylko zechce. – A czy Wiktania nie powinna… – mówiłam ci, że jest niedostępna. – Atiana spodziewała się, że Sofia po prostu każe jej umilknąć i wykonać polecenie, jednak matra tylko patrzyła na nią przez dłuższą chwilę. – Ty się boisz. To nie było pytanie. – Zrobię to, matro, jeśli dzięki temu odpoczniesz. W czerwonawym blasku ognia wydawało się, że Sofia zamiast oczu ma czarne jamy. – Skłamałam ci ostatnim razem… a raczej nie

powiedziałam ci całej prawdy. Matry zawsze ustalają między sobą, którym kobietom wolno będzie wkroczyć w mrok. Lata temu uznano, że ty i twoje siostry stanowicie zbyt wielkie ryzyko, by pozwolić wam płynąć z prądami. Atiana próbowała nie okazać zaskoczenia. – Jeśli mogę spytać, co sprawiło, że zmieniłyście zdanie? – sądziłam, że odpowiedź jest oczywista. Eter płynął nad morzami i nad całym światem w chaotycznych prądach, lecz wyspy go uziemiały, tworząc dla niego naturalne kanały przepływu. Niestety wciąż był zbyt dziki, by z niego korzystać. Iglice umożliwiały matrom wspólne kierowanie przepływem eteru między archipelagami. Bez nich statki zagubiłyby się pośród wiatrów i wichrów, ze stępkami bezużytecznymi pośród zmiennych prądów. Jednak ostatnio eter stał się nieprzewidywalny, podobnie jak wszystko inne na wyspach. Matry musiały ciężej pracować, by kontrolować prądy, co było głównym powodem, dla którego kobiety mniej uzdolnione w sztuce stały się praktycznie bezużyteczne, a mistrzynie, jak Sofia, pracowały ciężej za każdym razem, gdy wkraczały w mrok. Większość wierzyła, że plaga stanowi przypadłość, która kiedyś minie, lecz Atiana nie była tego taka pewna. Co będzie, jeśli plaga nigdy nie minie? Albo odejdzie po tak wielu latach, że nie będzie to miało żadnego znaczenia? Co się stanie z księstwami Anuski? Czy ludzie zostaną zmuszeni do życia wyłącznie na własnych archipelagach, porzucając niebezpieczne loty do dalszych wysp? Ilu zginie od głodu, gdy warunki pogorszą się do tego stopnia, że handel stanie się niemożliwy? – Jeśli to tylko kwestia zdolności – odezwała się Atiana – to lepiej spiszą się Iszkina lub Milewa. Im to sprawia przyjemność. – Iszkina to narowista klacz, która nieustannie szarpie za

wodze. A Milewa jest zbyt przebiegła i egoistyczna. – Czyli zostaję tylko ja. – Wejdź w mrok, dziecko. Matry cię poprowadzą, jak robiły to w przeszłości. Nie ma się czego obawiać, skoro wiatry się uspokoiły. – Mama mówiła, że zawsze jest się czego bać w mroku. Sofia zaczęła się śmiać, rozchlapując herbatę na leżący na jej kolanach szal. Służąca chusteczką szybko wytarła mokre plamy. – To kolejny powód, dla którego uważam, że jesteś gotowa. Rozumiesz potrzebę równowagi. Jeśli chwycisz wodze zbyt mocno, eter będzie ci się opierał, lecz zbytnie ich popuszczenie sprawi, że stratuje cię i sponiewiera. Atiana była zmarznięta i bardzo niechętna temu, by zmarznąć jeszcze bardziej. Zdawała sobie sprawę, że nie jest już nieopierzonym pisklakiem potrzebującym ochrony przed chłodem, ale zdolność basenu zatopień do wyciągania ciepła była czymś, na co nie mogły się przygotować nawet najbardziej pulchne kobiety. Kiedy się rozebrała, pomimo bliskości ognia dygotała z zimna, gdy zaś służąca rozsmarowywała po jej rękach, piersiach i brzuchu kozi tłuszcz, zaczęła trząść się jeszcze bardziej. – Opanuj się – powiedziała ostro Sofia – albo zawiedziesz, zanim włożysz do basenu choć jeden palec. Ostatnie sztormy były bardzo silne, ale trzymaj się iglic, poprowadzą cię. I zapamiętaj wszystko, co zobaczysz, Atiano Radiewo. To bardzo ważne. Wraz z tymi słowami nadeszło poczucie kontroli. Atiana się uspokoiła, rozluźniła, przestała drżeć. Podeszła do brzegu pustego basenu, a służąca pociągnęła dźwignię na ścianie. Przez kanał zaczęła płynąć woda z

podziemnych strumieni. Jej poziom podnosił się powoli. Atiana poczuła znowu, że serce w niej zamiera, lecz w końcu zdołała się przekonać, że gdy tylko wejdzie w mrok, jej ciało stanie się niewyraźnym wspomnieniem. Do czasu, aż się obudzi… Jednak z tym będzie sobie radzić, gdy nadejdzie ta chwila. Basen się napełnił i weszła do lodowatej wody, która kąsała jej stopy, kostki i łydki. Wiedziała, że nie należy powoli się zanurzać, więc prędko się położyła. Natychmiast zesztywniała. Złapał ją skurcz w lewej stopie. Naciągnęła palce stóp, rozciągając mięśnie pomimo bólu. W jej usta wciśnięto rurkę do oddychania. Desperacko wciągnęła przez nią pełne płuca powietrza. Całe jej ciało rozpaczliwie domagało się ucieczki z basenu, wyrwania z lodowatego uścisku wody. Nie mogła jednak pozwolić, by kierowały nią takie myśli. Była Wostromą. Nie ugnie się. Zwolniła oddech. Zdrętwiała, a równocześnie – jak wiele lat temu – jej ciało zaczął przenikać eter, dając subtelne ciepło jak od pierwszych kilku łyków wódki po godzinach spędzonych na lodowatym wietrze. Nabrała pewności siebie, jednak wiedziała, że to chwila, gdy musi być najostrożniejsza, ponieważ zanim się zorientuje… Mocno zacisnęła oczy. Nic nie słyszy poza cichym szumem eteru i jego prądami w mroku. Widzi jedno jasne światło pośród otaczającego ją morza ciemnego granatu. To Sofia, matra, wciąż silna, wciąż głaszcząca mrok, jakby mogła zanurzyć się w nim, kiedy tylko zechce. Jest w niej zmęczenie, wyczerpanie, które nie może być wynikiem zwykłego braku snu. To cud, że w ogóle może funkcjonować, a co dopiero wchodzić w mrok i kierować przepływem prądów eteru.

Atiana zostawia matrę, nie chcąc niepotrzebnie jej męczyć – a właściwie nie chcąc dotykać fizycznego świata tak szybko po opuszczeniu go. Może to być niebezpieczne, zwłaszcza dla kogoś tak niedoświadczonego jak ona. Rozszerza sferę swojej świadomości i wyczuwa służącą, choć tylko słabo, jak w sytuacji, gdy wyczuwa się czyjąś obecność w sypialni tuż po obudzeniu. Wyraźnie widzi siedzącego na żerdzi gawrona i gdyby chciała, mogłaby przyjąć jego postać, ale nie robiła tego od lat, a z czymś takim wiąże się spore ryzyko. Wyczuwa fundamenty iglicy sięgające głęboko pod obeliskiem, a potem samą iglicę wznoszącą się nad Radiskoje niczym surowy i nadopiekuńczy rodzic. Eter dotyka iglicy, jakby zaciekawiało go jej istnienie, daje się złapać w wir i wciągnąć w głąb góry. Atiana widzi ludzi rozproszonych w pałacu, wszyscy są mali i bez znaczenia, niczym muchy polatujące nad zepsutym owocem. Wyczuwa psy w klatkach, kuce w boksach, szczury przebiegające wewnątrz ścian pałacu, a nawet przemarznięte drzewa i trawy porastające wyspę. Wołogród i wioska Iramanszach w jej świadomości są niczym słabe świeczki w mglistym bagnie wypełnionym mnóstwem migających ogników. Teraz, gdy jej umysł się rozszerzył, rejestruje przepływy samej wyspy. Ten kawałek lądu żyje, choć w sposób odmienny od ciała unoszącego się w basenie zatopieniowym głęboko pod iglicą. Gdy jej świadomość rozszerza się na morze, przypomina sobie ostrzeżenie matki. Zbyt wiele oddaje eterowi. Jednocześnie narasta w niej pragnienie zatracenia się w strumieniach. Ocean kipi życiem. Są w nim ryby, korale, mięczaki i wielkie białe goedruny, które utrudniają dalekie morskie

podróże. Powietrze też jest pełne życia. Choć słońce jeszcze nie wstało i wieją potężne wichry, nad południowymi urwiskami unoszą się tysiące mew, nurkując w poszukiwaniu ryb. Kuropatwy śpią w gniazdach. Sowy nie przerwały polowania. Atiana wie, że się zatraca, że coraz bardziej zbliża się do punktu, za którym nie będzie już w stanie powrócić do swojego ciała, ale otaczające ją życie i śmierć są zbyt piękne, by odwrócić od nich wzrok. I wtedy słyszy – jak szarpnięcie za strunę harfy – wołanie. Wyczuwa wśród chaosu umysły pozostałych matr. Wspierają ją, siłą woli zmuszając do powrotu. Są zbyt odległe, by zaoferować wiele ponad to, ale wystarczy świadomość ich istnienia. Atiana skupia się wewnętrznie, wraca do iglicy. Przypominając sobie lekcje wbijane w nią lata temu, dostraja się do niej. Jej dusza dźwięczy od mocy iglicy, czerpie z niej siły. Wiry i przypływy wokół wyspy są silne, ale nietrudno je wzmacniać, kierować na południowy zachód, w stronę iglicy na Duzolu i dwóch dalszych, na Grakosku i ifie, oraz na wschód, na odleglejszych wyspach Kałakowa. Wkrótce dostraja się do wszystkich siedmiu iglic, jest niczym pająk w sieci, kieruje między nimi prądy eteru. Sofia robi to bez namysłu, lecz Atiana potrzebuje na to minut i godzin. Jakiś czas później pojawia się wir. Jest tak pochłonięta swoim zadaniem, że nie rozpoznaje jego źródła, ale wkrótce uświadamia sobie, że znajduje się ono niedaleko miejsca, w którym spoczywa, prawie zamarznięta, głęboko pod pałacem. Przemieszcza się na południowy zachód od Wołogrodu, wzdłuż wybrzeża, poza wiatroport, ku zmiennym prądom. Unosi się przed domem ukrytym w leśnym zagajniku. Chatka jest

prawie czarna na tle wąskich prądów eteru, a w niej kobieta, jasnoniebieska, prawie biała, klęczy przy kołysce. Choć Atiana nie słyszy dźwięków, wie, że niemowlę płacze. Obraz dziecka w eterze, jak wszystkich stworzeń tego poziomu, jest niebieski, jednak towarzyszy mu żółtawe zabarwienie, co nadaje zielonkawy odcień. Zaciekawiona Atiana wyczuwa w dziecku głód i nienawiść. Nie ma pojęcia, jak to możliwe ani czemu się tak dzieje, ale wie jedno. Dziecko umiera.

Rozdział 23 Kobieta wyjmuje dziecko z kołyski i tuli do nagiej piersi, kołysze, śpiewa kołysankę, jednak to w niczym nie pomaga. Matko! – Woła. Matko, proszę, usłysz mnie! Nie ma żadnej odpowiedzi. Próbuje dotrzeć do Sofii, ale matra śpi i będzie spać jeszcze całe godziny. Wokół ciemniejącego niemowlęcia wirują prądy. Wciąż jest zabarwione na niebiesko z zielonym odcieniem, ale gaśnie w czerń. Wokół Atiany narasta ciśnienie. Czuje się zgnieciona, stłoczona. Prądy mroku są dla niej czymś nowym. Wie, że tak nie powinno być. Eter, choć płynie między światami, nie ulega takim ograniczeniom. Obecność Adhyi widać, ale nie można jej wyczuć. To samo dotyczy Erahmu. Co może na nią tak naciskać? Ciśnienie staje się coraz silniejsze, pozbawia ją tchu. A potem, gdy światło dziecka całkowicie wygasa, to uczucie znika. Matka jeszcze nie zdaje sobie z tego sprawy, lecz trzyma w rękach martwą córeczkę. Atiana nie może zrobić nic, nawet krzyknąć. Mogłaby dotknąć kobiety, spróbować przekazać jej, co się stało, ale kobieta już uświadamia to sobie sama. Zaczyna płakać. Przykłada ucho do dziecka, nasłuchując bicia serca, oddechu. A potem odchyla głowę do tyłu i krzyczy z rozpaczy. Atiana czuje wstyd, że nie może dzielić cierpienia tej kobiety. Chciałaby jej jakoś pomóc, ale w końcu nie może dłużej znieść ograniczeń eteru i się wycofuje. Obudziła się. Nie przypominało to obudzenia po całonocnym śnie ani po leniwej popołudniowej drzemce – raczej

sny z dzieciństwa, w których stała na skraju czarnego urwiska w pobliżu pałacu Wostromów, wpatrując się w skłębione morze, czując strach i podniecenie. W tych snach była przekonana, że potrafi latać. I tak potrzebowała długich minut na zebranie odwagi, by skoczyć w powietrze niczym szerokoskrzydłe mewy unoszące się daleko w dole. Gdy skakała, jej żołądek wędrował do gardła i budziła się, z przerażającym wstrząsem, stwierdzając, że siedzi wyprostowana, oddychając gwałtownie w chłodnej sypialni dzielonej z siostrami. Teraz też siedziała wyprostowana. Wokół siebie rozchlapała lodowatą wodę. Spodziewała się zobaczyć sypialnię w Galostinie, ale oczywiście była w sali zatopień pałacu Radiskoje. Pobliski ogień nie dawał wiele światła, ale musiała zmrużyć oczy, bo ją raziło. Dopiero po długiej chwili uświadomiła sobie, że na krześle blisko kominka siedzi Wiktania z twarzą całkowicie pozbawioną wyrazu. A potem gwałtownie spadła na nią przeszłość. Została wezwana przez matrę. I skapitulowała. Czas spędzony w mroku już odchodził, stając się snem, który jeszcze przed chwilą wydawał się realny. Tak jak ją nauczono, zaczęła odtwarzać zdarzenia w odwrotnej kolejności, tak by jedno ogniwo łańcucha odsłoniło kolejne i następne. Do pewnego stopnia się to sprawdzało, ale nie mogła sobie wszystkiego przypomnieć. Czegoś kluczowego brakowało. Czegoś wyjątkowo niepokojącego. Jej oczy przestały łzawić, dostosowały się do światła. – Potrzebujesz pomocy? – zapytała Wiktania głosem, który odbił się echem od surowych kamiennych ścian. To było obraźliwe. Osoby, które wynurzyły się z mroku, zawsze potrzebują pomocy. Wiktania chciała ją upokorzyć. Atiana potrząsnęła głową. Woda głośno kapała z jej rąk,

włosów i piersi, gdy stanęła, opierając się o kamienne ściany basenu. Nogi ledwie mogły utrzymać jej ciężar, ręce omdlewały. Wyszła na granitową podłogę i kolana się pod nią ugięły. Upadła, mocno uderzając głową o kamienie. Wiktania w jednej chwili znalazła się przy jej boku, pomogła wstać i podała ręcznik. Atiana go nie przyjęła. – Krwawisz – powiedziała Wiktania. Atiana wzięła ręcznik i przyłożyła go do zranionej głowy. Wiktania dużą płachtą białego materiału starła tłuszcz z jej nagiego ciała, po czym pomogła włożyć gruby, wełniany szlafrok. Był aż zbyt ciepły, po bezdennym chłodzie wody. Atianę zaczęła swędzieć skóra, ale to miłe uczucie, bo świadczyło o kontakcie z rzeczywistością. Wiktania wskazała wyściełany fotel matry, po czym podeszła do paleniska. Przez grubą rękawicę zdjęła czajnik z żelaznego haka i nalała herbaty do kubka. Uniosła brew, gdy zauważyła, że Atiana się nie poruszyła. – Udzieliła swojej zgody, jeśli tym się martwisz. Arogancją była nawet chęć zajęcia miejsca Sofii, lecz Atiana nie miała dość sił, by się sprzeciwić, usiadła więc i przyjęła herbatę. Wiktania z powrotem zajęła swoje miejsce, siadając prosto, jakby próba skorzystania z oparcia była bolesna. Właściwie chyba w żadnej pozycji nie byłoby jej wygodnie. Wyglądała na wyczerpaną wyniszczeniem. Sofia sprawiała wrażenie słabej, jednak miała w sobie cichą siłę, a Wiktania wyglądała, jakby coś ją zjadało, jakby od środka była już całkiem pusta. Atiana pomyślała, że ta dziewczyna by umarła od razu po zanurzeniu się w basenie. – Byłaś tam dość długo – odezwała się Wiktania. Atiana napiła się gorącej słodkiej herbaty.

– Jak długo? – zapytała, odstawiając kubek. – Więcej niż cały dzień. Potrząsnęła głową. Wydawało się to niemożliwe. – Ponad dzień?! – Da. Sporo czasu. – Czyżby zabrzmiała w tym zazdrość? – Czego się dowiedziałaś? Atiana odkryła, że niczego nie pamięta. Jej wspomnienia były przytłumione już w chwili obudzenia, ale wstrząs na widok Wiktanii sprawił, że zapomniała. – Nie pamiętam – przyznała. Wiktania popatrzyła na nią z góry na dół, od czubka głowy do bosych stóp. – Myśl! Spróbowała. Przypomniała sobie kilka ostatnich chwil w eterze oraz silne uczucie żalu, to wszystko. – Moja matka, matra, poprosiła cię o wejście w mrok – powiedziała Wiktania. – Czy nauczyli cię tak mało… – stop – przerwała jej Atiana. To jedno słowo, „matka”, sprowadziło jakiś ślad wspomnień. – …najpierw musisz… – Cisza! – Atiana starała się odtworzyć słabe wspomnienie matki trzymającej dziecko. – Tam było niemowlę… – szepnęła. – W Wołogrodzie… Zadrżała, w jej oczach pojawiły się łzy. Nie znała tej kobiety, ale eter sprawiał, że wszystko stawało się bardzo emocjonalne. Nie była tą kobietą, ale czuła do tego dziecka równe przywiązanie. To było coś osobistego. Powoli opowiedziała całą historię. Kiedy skończyła, wreszcie mogła spojrzeć Wiktanii w oczy. Nie zobaczyła w nich niczego, co by sugerowało, że przekazała jej jakieś nowe informacje.

– Wiesz o tym… – cicho powiedziała Atiana. – To się dzieje od miesięcy. – Niemowlęta? – Niet. starcy, chorzy. Było tylko kwestią czasu, zanim to samo zacznie się dziać z młodymi. Następne będą dzieci. A potem… Wiktania nie musiała kończyć. Obie wiedziały, co jest stawką. Plaga zniszczyła zbiory, przetrzebiła trzodę i zwierzynę łowną. Czemu nie miała przenieść się na ludzi? – Czy moja matka o tym wie? – oczywiście. – Czemu nic mi nie powiedziała? – Bo ta wiadomość nie może się roznieść. Ludzie szukają u nas ochrony. W Wołogrodzie już dochodzi do cotygodniowych niepokojów, a pojedyncze incydenty występują w Tujalu, Erocku i Iżnym. Jak długo czekalibyśmy na bunty na ulicach? Kiedy tłumy ruszyłyby na Radiskoje, żądając pomocy? To Atiana zrozumiała, ale zabolało, że własna matka uznała ją za niegodną zaufania. Z drugiej strony – nigdy nie wykazała ani śladu zainteresowania wchodzeniem w mrok ani kwestiami polityki, czemu matka miałaby zaufać jej, powierzając taką informację? Czemu miałaby to zrobić Sofia? A więc sytuacja była już tak dramatyczna, że matra Kałakowa musiała polegać na Atianie w kwestii ochrony księstwa. – Co można zrobić? – zapytała Atiana drżącym głosem. Wiktania potrząsnęła głową. – Nie możesz zrobić nic poza użyczaniem nam swojej siły, by zapewnić matrze odpoczynek potrzebny jej w tych ciężkich czasach.

Rozdział 24 Nikandr wspinał się mozolnie po schodach, tłumiąc kolejne ziewnięcie, gdy usłyszał za sobą coraz głośniejsze, energiczne kroki. – Chyba się nie spodziewałeś, że będziesz mógł się położyć, co? Odwrócił się i niżej na schodach zobaczył Ranosa ubranego w urzędowy strój bojara. Och, gdyby mógł zignorować brata i iść spać. Kilka ostatnich dni sprawiało wrażenie bezładnych, jakby wszystkie minuty i godziny spędzone w więzieniu z Aszanem i Nasimem nałożyły się na siebie, w żaden sposób nierozróżnialne. Nie pomagał fakt, że razem z Jahalanem nie osiągnęli żadnych postępów. Aszan twierdził, że Nasim nie mógł brać udziału w przywołaniu suurahezana, choć równocześnie przyznawał, że sam nie był obecny, gdy do tego doszło. Nikandr skupił się na sposobach dotarcia do Nasima i choć Aszan chętnie dzielił się wiedzą na temat sposobów używanych przez niego w kontaktach z chłopcem, jak dotąd żaden się nie sprawdził. – Co mogę zrobić dla bojara Ujadeńska? – zapytał Nikandr, kłaniając się z udawanym szacunkiem. – Włóż mundur, Niszka, i chodź ze mną. Nikandr poszedł do swojego pokoju i prędko się przebrał. – Co się dzieje? – zapytał, wracając do Ranosa. – Aramani… Znowu przyszli domagać się uwolnienia chłopca. – Do czego ja jestem potrzebny? – Zaraz się przekonasz. Zeszli na pierwszy poziom pałacu i przeszli długimi korytarzami do sali, w której ich ojciec udzielał audiencji w sprawach państwowych. Na zewnątrz czekało kilkudziesięciu Aramanów. Nikandr sądził, że zostaną wkrótce wpuszczeni do

środka, by porozmawiać z ojcem, jednak się mylił. Kiedy otworzył drzwi, zobaczył salę zapchaną Aramanami od ściany do ściany. Większości nie znał, co nie było dziwne, biorąc pod uwagę koczowniczą naturę tego ludu, jednak zaskoczyła go ich liczba. Nawet w Iramanszach rzadko zdarzały się duże zgromadzenia, ponieważ woleli medytować lub rozmawiać w małych grupach. To lud samotników, a ten pokaz solidarności był bardzo niepokojący. U szczytu sali znajdowało się podwyższenie ze stołem, za którym ustawiono krzesła. Sekretarz ojca nawoływał właśnie do zachowania spokoju. Przy stole siedziało kilka osób: ojciec, pułkownik strielców, Paweł Andriejew i admirał stai Weliki Pytorow oraz czterech posadników Ujadeńska. Dołączyli do nich jeszcze Ranos i Nikandr. – Kto przybywa? – zapytał ojciec. Na czele tłumu stało siedmioro mahtarów Iramanszach, wszyscy w podeszłym wieku, mający już za sobą czas podróży wśród wichrów. W samym środku, w najbardziej honorowym miejscu, stała Faroz. Wyszła krok do przodu. Jej oczy odbijały ogniste kolory kilku warstw odzieży ufarbowanej na pomarańczowo. – Jestem Faroz Baszar al-Liliah. – Przedstaw swoją sprawę. – Przybyliśmy domagać się uwolnienia Aszana Kida al-Arumei oraz Nasima an-Aszana. – Obaj zostali zatrzymani z powodu śledztwa w sprawie śmierci wielkiego księcia Stasy Olegowa Bołgrawii. – Doskonale o tym wiemy, książę Kałakowie. Nie wiemy natomiast, na jakiej podstawie księstwo ich podejrzewa i co zostało odkryte od czasu ich zatrzymania. – Jak z pewnością rozumiecie – książę odpowiedział

niedbałym tonem – w sprawie tak poważnej zdobyte informacje nie mogą jeszcze zostać ujawnione. – Nie mogą czy nie zostaną? Wśród zebranych rozległy się pomruki, a książę zesztywniał, kilkakrotnie uderzając drewnianym młotkiem, aż przywrócono porządek. – Nie zostaną. – W ramach warunków przymierza… – Doskonale znam postanowienia przymierza, które wprost pozwala nam bronić się przed zagrożeniami dla Wielkiego Księstwa. – Oczywiście mówisz o zagrożeniu, jakim jest suurahezan, który mógł równie dobrze zostać przywołany i wysłany przez kogoś z twojego ludu. Ojciec milczał. – Uznam, mój książę, że twoje milczenie oznacza potwierdzenie. Wierzę jednak, iż nie rozumiesz, że nas także martwi sytuacja. Nie jesteśmy tak naiwni, by sądzić, że Aramani nie mogą zejść na złą drogę. Wystarczy nam spojrzeć na maharratów, by zobaczyć tego przykład. Mam więc nadzieję, że podzielisz się z nami swoją wiedzą, byśmy mogli udzielić pomocy i wykorzenić infekcję spośród nas, zanim się rozprzestrzeni. Ojciec milczał długo. Faroz mówiła, jakby wierzyła, że w zdarzeniu brali udział Aramani – tylko w ten sposób mogła mieć nadzieję na przekonanie ojca – jednak wszyscy w sali wiedzieli, że to tylko gra. Nie kłamała, ale w każdy możliwy sposób próbowała przekonać ojca do podzielenia się informacją, a gdyby to się nie udało, zamierzała ośmieszyć księstwo za odmowę. – Twoja prośba została wysłuchana, lecz nie zostanie

spełniona. – Prosimy o ponowne jej rozpatrzenie. – Przyjąłem do wiadomości – odpowiedział ojciec. Faroz kiwnęła głową, jakby spodziewała się tej odpowiedzi. – Do tej pory byliśmy łaskawi… – Łaskawi?! – Książę trzykrotnie uderzył młotkiem w stół. Faroz ukłoniła się z szacunkiem, ale to tylko podsyciło złość księcia. – Uznaj za łaskę fakt, że nie wyrzuciłem was wszystkich z tej sali za samo przychodzenie tu codziennie. Uznaj za łaskę fakt, że Aszan nie został jeszcze powieszony na podstawie dotychczas zebranych dowodów. Uznaj za łaskę fakt, że wciąż udzielamy wam klejnotów potrzebnych do połączenia. – Książę Jaros wstał z twarzą czerwoną od złości. – Jednak nie waż się wchodzić do tej sali i mówić mi, że wy byliście łaskawi dla mnie. Faroz ponownie się ukłoniła. – Owszem, łaskawi, w związku z czym damy ci czas na przemyślenie. Ale uważaj, książę. Jeśli zbyt wiele razy słońce wzejdzie bez żadnych dowodów przeciwko Aszanowi lub Nasimowi, poprosimy, by wszyscy Aramani odmówili przyjmowania twojej łaskawej oferty klejnotów, łaskawej oferty podróżowania na pokładach twoich statków powietrznych i twojej łaskawej zgody na naszą obecność na tych wyspach. Książę z furią trzasnął młotkiem w podstawkę. – Nie waż się mi grozić! – to nie była groźba. Po tych słowach Faroz odwróciła się i wyszła z sali. Tłum się przed nią rozstępował, a potem ludzie zaczęli wychodzić. Wyjście bez uzyskania zgody gospodarza było więcej niż nieuprzejme – stanowiło ostateczne podkreślenie powagi słów Faroz.

Książę wyszedł przez drzwi z tyłu platformy, zostawiając je otwarte. Pozostali urzędnicy wstali zza stołu i ruszyli jego śladem. Obaj książęcy synowie zrobili to samo, ale gdy tylko Nikandr przekroczył próg, ojciec go zatrzymał. – Twoja obecność tutaj nie jest pożądana. – Dał tym do zrozumienia, że Nikandr powinien teraz rozmawiać z Aszanem i Nasimem. – Masz jeszcze dwa dni. – Po tych słowach zamknął drzwi. Nikandra przebiegł dreszcz. Nad Radiskoje słońce już dawno zaszło. Północny dziedziniec pogrążony był w mroku, ale w świetle księżyca Nikandr widział zarysy budynków i kształt muru. Było zimno, ale nie wracał do pałacu. Niecierpliwie chodził po brukowanej ścieżce, co parę chwil oglądając się w stronę głównej bramy. Stukot końskich kopyt usłyszał na długo przed zgrzytem kół na żwirze. Wreszcie zobaczył zamknięty powóz. Woźnica ściągnął wiszącą przy koźle latarnię i zeskoczył, by otworzyć drzwiczki, a Nikandr pomógł jedynej pasażerce zejść po schodkach. Osłaniała ją ciężka peleryna z kapturem naciągniętym na głowę, doskonale kryjąc twarz. Woźnica otrzymał tylko adres jej domu i list. Mógł ją znać – znało ją wielu mieszkańców pałacu – ale był człowiekiem godnym zaufania. Ukłonił się Nikandrowi i wrócił na kozioł, podciągając wyżej kołnierz czerkieski, a Nikandr poprowadził kobietę do pałacu. – Nie sądzisz, że nadszedł już czas, byś podzielił się ze mną powodem tego wezwania? – odezwała się Rehada. – Potrzebuję twojej pomocy. Zsunęła kaptur. – Nasim? Nikandr kiwnął głową.

– Sytuacja jest bardzo trudna. Faroz zagroziła wycofaniem usług Aramanów. Ojciec dał mi dwa dni na dotarcie do Nasima. – I chcesz, żebym ja ci pomogła? – tak. – Nic o nim nie wiem. – Wiesz dość. Jesteś bardzo spostrzegawcza. A mnie pomogłoby spojrzenie z nowej perspektywy. Do tego dochodzi kwestia twoich powiązań. Rozważyła jego słowa. – Rzeczywiście, może być związany z ogniem. Jeśli chcesz, połączę się z moim hezanem i zobaczę, co z tego wyniknie. W drodze do celi Nasima zachowywała się dziwnie. Była cicha, niedostępna, jakby starannie skrywała emocje. Jednak gdy się zbliżyli do drzwi, patrzyła na nie z wyraźną nadzieją. Nasim siedział na środku okrągłego dywaniku przy dużym łóżku. Nogi przyciągnął do piersi i powoli się kołysał. W żaden sposób nie zareagował na wejście księcia i Rehady. Pewnie przebywał w Adhyi, krainie hezanów. Jego oczy… skupiły się na jakimś punkcie na ścianie, poniżej obrazu przedstawiającego ponury, leśny krajobraz pośrodku zimy. Wydawał się na granicy płaczu, ale widać w nim też było szlachetną stanowczość. Nikandr nie miał pojęcia, że taki ból może emanować z dziecka. Rehada uklękła na dywanie. – Nasim? Chłopiec nawet na nią nie spojrzał. Wyciągnęła dłoń i dotknęła jego ramienia. Nikandr usiadł na krześle przy okrągłym stole. – Nie odezwał się od czasu przybycia tutaj, lecz Aszan mówi, że robił tak już w przeszłości, czasami przez całe dnie. Rehada zamknęła oczy. Nikandr patrzył zafascynowany. Z początku była

niespokojna, nerwowa, potem jej ramiona opadły, oddech się pogłębił i zrównał z rytmem oddechu chłopca. Po chwili coś zaburzyło kontakt. Nasim zaczął potrząsać głową coraz szybciej. Rehada jęknęła. Oczy miała zaciśnięte, jakby bała się je otworzyć. Co w kontakcie z Nasimem zobaczyła? Nasim z każdą chwilą gwałtowniej kręcił głową. – Rehada, obudź się! – rzekł książę, klękając obok Nasima i próbując stłumić jego wzburzenie. Od Rehady biło gorąco. Spod jej szat wydobywał się dym. – Obudź się, już! Smużki dymu snuły się wokół jej szyi i twarzy. Nikandr odciągnął Nasima, mając nadzieję zerwać ich więź, ale nic nie osiągnął. Ubranie na Rehadzie zaczęło się palić. Na starożytnych, co się dzieje?! Położył Nasima w rogu celi, ściągnął pościel z łóżka i usiłował zdławić ogień. Jednak płomienie przybrały na sile, a Rehada zaczęła krzyczeć.

Rozdział 25 Nikandr tłumił ogień, licząc na to, że Rehada sama się ocknie. Już miał ją uderzyć, by wytrącić z transu, gdy nagle otworzyła oczy. Dzikim wzrokiem rozejrzała się po pokoju. Odetchnęła chrapliwie i zaczęła kaszleć, zwijając się w kłębek jak dziecko bojące się nocy. W końcu zdławił wszystkie płomienie. – Słyszysz mnie? Słabo kiwnęła głową. – Co się stało? Nie odpowiedziała. Była przerażona. – Co się stało? – powtórzył. Chciał zmusić ją do mówienia, by powstrzymać przed zapadnięciem się z powrotem. – Znalazłam go – powiedziała. – Ale mój hezan się zbuntował. – Zbuntował się? – tak. To chyba jakiś efekt wywołany przez obecność Nasima. – Co to znaczy? – na twarzy Nikandra odmalowała się troska. – To znaczy, że będę musiała spróbować ponownie. Serce w nim zamarło. – Nie będzie żadnego następnego razu. Nie mogę ci na to pozwolić. Rehada popatrzyła mu w oczy. Wyraźnie się wstydziła, że zawiodła. – Sprowadzenie go do mnie byłoby niemożliwe. – Niestety, chyba masz rację. Jej ubranie spaliło się prawie doszczętnie. Nikandr wysłał strażnika po nową odzież, a gdy czekali, z każdą chwilą

narastało w nim poczucie, że popełnił okropny błąd, sprowadzając Rehadę tutaj. W końcu strażnik więzienny wrócił. Ubrała się i Nikandr wyprowadził ją z celi. Kiedy dotarli do głównego holu, zobaczył Iszkinę z włosami w nieładzie. Księżniczkę Wostromę obejmował jeden z pałacowych strażników, jednak gdy zobaczył Nikandra, natychmiast ją puścił. Iszkina popatrzyła na Rehadę z odrazą, po czym wzięła strażnika za rękę i ruszyła w górę schodów. Nikandrowi posłała wyzywające spojrzenie. Już wolałby, żeby w tej sytuacji Atiana go zobaczyła. Iszkina nie była po prostu niedyskretna. Była złośliwa. Miał nadzieję, że zdoła z nią porozmawiać, zanim rozpowie wszystkim. – To była ona? – zapytała Rehada. – Niet. Jej siostra, Iszkina. Rehada zacisnęła wargi w wąską kreskę. – Czy Atiana jest równie ładna? Nikandr pokręcił głową, śmiejąc się cicho. – Ładniejsza. – W takim razie dobrze wybrałeś. – Rehada się uśmiechnęła. Po tych słowach ruszyła w stronę drzwi. Nikandr doprowadził ją do powozu i kiwnął głową woźnicy, który strzelił wodzami. Po chwili stukanie kopyt ucichło w dali. Gdy wracał do podziemi, źle się poczuł. Wyciągnął piersiówkę i zdziwił się, że eliksiru został już tylko jeden łyk. Napełniał piersiówkę zaledwie wczoraj. Zdążył już wypić aż tyle? Wysączył resztę i wszedł do celi. Aszan siedział ze skrzyżowanymi nogami na pięknym dywanie. Dłonie opierał na

kolanach i spokojnie patrzył na księcia. Wyglądał na zatroskanego – czyli słyszał o wcześniejszych zdarzeniach – ale Nikandr nie był gotów o tym rozmawiać. Potrzebował chwili na uspokojenie żołądka. – Znasz Rehadę Ulan al-Szineszkę? – zapytał w końcu. – Owszem. To sprawna suurakiramka i kobieta, z której matka może być dumna. – To kobieta bliska memu sercu. Na moją prośbę przybyła tu i próbowała w świecie duchów dotrzeć do Nasima. Obudziła się z transu z płonącym ubraniem. Podczas wszystkich ich dotychczasowych rozmów Aszan zawsze sprawiał wrażenie człowieka wolnego od trosk. Bywał poważny, ale znacznie częściej uśmiechał się i żartował. Teraz jednak, po raz pierwszy od czasu uwięzienia, zareagował na słowa Nikandra wyraźnym niepokojem. – Jest coś, czym chciałbym się z tobą podzielić, synu Jarosa, coś, w co może ci być trudno uwierzyć. – Odetchnął głęboko. – Jak wiesz, Nasim jest obdarzony. Od dawna próbowałem zrozumieć, jak mogło do tego dojść. Gdy się rodzimy, jakaś część naszej istoty przechodzi z naszych wcześniejszych żywotów. Samo jądro. Pozwala nam to, jeśli prządki są łaskawe, rozszerzyć naszą świadomość, w miarę jak świat dorasta. Niektórzy zachowują więcej ze swojej przeszłości, inni mniej. Nie wątpię już, że Nasima dotyczy ta pierwsza możliwość. Rozmawialiśmy o Gayawandzie… powiedziałem ci, że to martwa wyspa, co jest prawdą. Nie ujawniłem natomiast powodu, dla którego tak się stało. Ponad trzy wieki temu żyło troje potężnych arakeszów, każde najbliżej w naszej historii osiągnięcia waszakiramu. To był koniec ostatniej ery oświecenia i wierzyli, że nadszedł czas, by połączyć oba światy. Była to jedna z kilku wersji końca świata w wierzeniach

Aramanów. Indarakiram, czyli zjednoczenie Adhyi i Erahmu, gdy wszystkie dusze się połączą zarówno tutaj, jak i poza. Wielkie Księstwo nie uznawało takich wierzeń, za dowód prezentując niepowodzenia nawet najpotężniejszych kiramów. Lądowcy byli przekonani, że nad każdym czuwają jego przodkowie, że przez rozwijanie swojego dziedzictwa i okazywanie szacunku przodkom będą mogli zza grobu chronić swoje potomstwo. Pewnego dnia staną się potężniejsi od losu, sami będą mogli kierować swoim przeznaczeniem. – Nie udało im się – stwierdził Nikandr. Aszan skinął głową. – Wielu wierzy, że ta trójka kiramów przetrwała zniszczenie, którego byli przyczyną. Życie w pół drogi między Erahmem a Adhyą zniekształciło ich dusze. W końcu poszaleli. Zaczęli walczyć ze sobą o przywództwo, choć żadne z nich nie było w stanie przechylić szali na swoją stronę. Ludzie się bali, że gdy w końcu któreś z nich wygra, będzie to oznaczać koniec świata, wejście na ścieżkę zniszczenia zamiast ścieżki oświecenia. Nikandr przypomniał sobie pęd wiatru, gdy zlatywał na wieżę, uczucie jedności z otaczającym go miastem, wyspą, morzem i całym światem. – Sugerujesz, że Nasim był jednym z tej trójki. – Wierzę, że tak właśnie jest. Wiele na to wskazuje: kroczy między światami, zniekształca eter wokół siebie… – W jego pobliżu przechodzą hezany… – Niet. nie popełniaj błędu niedoceniania Sorusza. Przebywając z Nasimem, odkrył wiele tajemnic, z których bynajmniej nie najmniejszą jest to, jak przesuwa się eter. Od lat dochodzi do powstawania rozłamów. To one mogą być przyczyną plagi i wyniszczenia.

– I wszystko przez jednego chłopca? – nie przez jednego chłopca, a z powodu jego nieobecności na Gayawandzie. Jeśli mam rację, jego śmierć spowoduje potężne zachwianie równowagi wokół wyspy nie tylko przez jego brak, ale z powodu wznowionej walki między pozostałą dwójką. – Niedorzeczne – stwierdził Nikandr. – Nasim ma nie więcej niż dwanaście lat. Plaga narasta od dziesięcioleci. – Gdy odchodzimy, nie od razu rodzimy się ponownie. Przed powrotem prowadzimy inne życie. Nikt nie wie, jak długo ono trwa. Arakesz, który był Nasimem, mógł spędzić cały ten czas w Adhyi, a od kiedy się urodził, usiłuje zrozumieć świat, jednak już nie z perspektywy człowieka, który miał czas zaabsorbować drogi ciała i kości. Dorastał, nieustannie zmagając się z próbą rozróżnienia świata materialnego i duchowego. Dlatego tak cierpi. Nie mógł pogodzić tych dwóch rzeczywistości do chwili, gdy spotkał ciebie. – Mnie?! – tak. Poczynił wielkie postępy. Zapewniłeś mu uziemienie, pozwalając odnieść się do świata wokół niego w sposób, który nigdy dotąd nie był możliwy. Wciąż nie pojmuję natury tego połączenia, ale ono z pewnością istnieje. Zaatakowany nagłą falą mdłości Nikandr chwycił się za brzuch. Był zmęczony i nie potrafił ukryć skutków wyniszczenia. Co dziwne, stwierdził, że wcale nie chce ich ukrywać przed Aszanem. – Wczoraj nie powiedziałem ci wszystkiego. – Wyciągnął zza koszuli swój kamień duszy. Choć jeszcze parę dni temu nosił go otwarcie, teraz czuł się odsłonięty, gdy kamień nie spoczywał w ukryciu. – Cierpię na wyniszczenie. Aszan z uwagą oglądał kamień. – Stasa Bołgrawia – kontynuował Nikandr – również na nie chorował. W jego

przypadku choroba była bardzo zaawansowana, ja wciąż jestem na wczesnym etapie. Może wyniszczenie też ma z tym związek. Tego dnia, gdy znaleźliśmy cię koło jeziora, poczułem hawahezana i mogłem go kontrolować, jak zapewne robi to kiram. Dużo o tym myślałem. Możliwe, że hezanem kierował Nasim, nie ja, ale nie wątpię, że nie poczułbym niczego, gdybym nie znajdował się blisko niego. Mam wrażenie, że Nasim znajduje się w oku cyklonu, a wszyscy, którzy się do niego zbliżą, są przyciągani do środka. – Czy masz jeszcze jakieś wątpliwości dotyczące niezwykłej natury Nasima? – Jeśli to prawda, co twoim zdaniem powinniśmy zrobić? – Dać mi czas. Pozwolić mi porozmawiać z wami równocześnie. – Nie rozumiesz. – Nikandr schował kamień z powrotem za koszulę. – Na korytarzach Radiskoje panuje coraz większe napięcie. Książęta trzy razy dziennie pytają nas o poczynione postępy. – I co im mówicie? – Żeby czekali, że wkrótce znajdziemy rozwiązanie. – Wierzą wam? Nikandr pokręcił głową. – Z początku pozwalali nam prowadzić dochodzenie w sposób, jaki uznaliśmy za właściwy. Teraz żądają, by pozwolono im zadawać pytania. Jeśli te słowa wzbudziły w Aszanie jakiś niepokój, nie okazał tego. – Pozwolicie na to? – ojciec by się już na to zgodził, gdyby nie twoi rodacy. Przychodzą tu codziennie, każdego dnia liczniej. Właśnie wracam z największego jak dotąd zebrania domagającego się twojej wolności.

– Mam się przygotować do wyjścia? – zapytał Aszan. Nikandr zaśmiał się niewesoło. Aszan podciągnął kolana do piersi i objął je, tak jak Nasim, gdy dopadało go najsilniejsze cierpienie. – Pozwól mi z nimi porozmawiać. – Ojciec się na to nie zgodzi. – Faroz da wam tydzień, może, ale nie więcej. – Da, a potem odwoła wszystkich kiramów z naszych łodzi rybackich. Potem statków handlowych. A później wojennych. Tak zwiększają presję, byśmy wydostali z ciebie jakieś odpowiedzi. – Nie znam cię zbyt dobrze, synu Jarosa, ale wiem, że jesteś ponad to. Powiedziałbym ci, co wiem o Nasimie – chyba zdajesz sobie z tego sprawę – ale odpowiedzi wciąż mi umykają. Potrzebuję więcej czasu. – Nie słuchałeś mnie? Nie mamy więcej czasu. – W zeszłym miesiącu Nasim zaczął płakać na widok kobiety w czerwonej chuście. Nie dało się go ukoić. Miesiąc wcześniej, gdy na plaży Samodańska znaleźliśmy martwego żółwia, śmiał się histerycznie. Nie wiem, czy takie niezrozumiałe reakcje coś łączy. Muszę starannie rozważyć każde słowo, zanim coś powiem. – Wydawało mi się, że jasno przedstawiłem naszą sytuację. – Twoja sytuacja jest równie jasna jak moja, książę. – Książę Wostroma nie powinien dostać Nasima w swoje ręce. Inni książęta zbierają się pod sztandarem księcia, zmuszą chłopca do mówienia albo go powieszą jako zdrajcę Wielkiego Księstwa, fabrykując jakieś dowody. Tak czy inaczej twój podopieczny zginie, a ty nie będziesz mógł powiedzieć, że nie byłeś w stanie w żaden sposób temu zapobiec. – W sercu wiesz, że Nasim jest niewinny.

– Niewinny czy nie, był w to zaangażowany. Milczenie teraz prowadzi na szubienicę. Długo zwlekaliśmy z przekazaniem książętom wieści, aż zdążyli uwierzyć, że Kałakowie się z wami sprzymierzyli. Wierzą, że to my zorganizowaliśmy morderstwo Stasy. – Niedorzeczne. – Wcale nie. W naszej historii pełno jest zabójstw. Wszyscy mają wątpliwości z powodu udziału arakesza, ale w gruncie rzeczy jesteś człowiekiem, jak oni. Niezależnie od tego, jakim umiłowaniem pokoju się wykażesz, zawsze będą sądzić, że jesteś tak jak oni zdolny do zbrodni. Jedynym sposobem, by pomóc teraz Nasimowi, jest danie mi odpowiedzi, które mogą przekonać książęta, że to było tylko… Nikandr urwał, ponieważ w jego piersi pojawiło się nowe uczucie, piekący ból niczym zgaga. Aszan przyglądał mu się wyraźnie zmieszany. Ból się nasilił i nagle Nikandr z całą pewnością wiedział, z której strony. Cofnął się do drzwi. Aszan wstał, jakby chciał mu towarzyszyć, ale książę wyszedł i rozkazał strażnikowi je zamknąć. Potem podbiegł do celi Nasima. Chłopiec ze skrzyżowanymi nogami siedział na podłodze z granitowych płytek. Dywan został zwinięty pod łóżkiem. Nasim wydłubywał właśnie kawałek płytki – wyciągał go do góry jak sznur, zwężał, formował niczym glinę. Ostrym szarpnięciem oderwał zmieniony granit od podłogi, po czym umieścił go pośród innych, tworzących niemożliwie złożoną rzeźbę. Przypominało to pokaz możliwości wanakirama, jednego z aramańskich mistrzów kamienia, którzy potrafili zmodyfikować i przetwarzać kamień w sposób zarówno użyteczny, jak i piękny. Jednak sznury uwalniane przez Nasima nie pozostawały w bezruchu. Wiły się i przeplatały niczym wodorosty w falującym

morzu. Nasim, wyraźnie nieświadom obecności Nikandra, był jak rzemieślnik całkowicie pochłonięty swoją pracą. Machnął ręką i jego twór ożył. Książę padł na kolana, chwytając się za serce, owładnięty wszechpotężnym bólem.

Rozdział 26 Kamal stoi na kamienistej plaży, patrzy na szumiące fale. Dzień jest pochmurny – jak zwykle kiedy nawiązuje kontakt z Mukalladem. Czemu teraz miałoby być inaczej? Kamienie chrzęszczą mu pod stopami, a on przesuwa dłonią wzdłuż skalistego brzegu, czując jego masę i wodę z sykiem wdzierającą się między kamienie. W głębi morza woda zaczyna się burzyć. Pieni się i kipi, a Kamal czuje to, dotykając kamieni. Z głębin wyłania się postać i wkrótce przebija powierzchnię wody. Mukallad. Włosy ma czarne i kręcone, brodę zaplótł w warkoczyki zdobione złotymi pierścieniami, przez co wygląda niczym król oceanu. Ma czarne oczy i nagą pierś. Nie widzi Kamala, który dawno temu, zaraz po odejściu Mukallada, zarzucił osłonę na wyspę. Kamal znajduje pośród niezliczonych kamieni ten jeden, o czerwonawym zabarwieniu, z pasmami czerni i srebra. Podnosi go i wysuwa w wyciągniętej ręce. A Mukallad się obraca. Patrzy wprost na Kamala, choć z pewnością nie może jeszcze przebić wzrokiem zasłony. Dużo się nauczył. Chyba za dużo. Jednak co może teraz zrobić? Kamal pozwala, by kamień upadł. I opada zasłona. Obaj idą do miasta. Ramię w ramię, żaden nie prowadzi drugiego. Rozmawiają o swoich podróżach, zdobytej wiedzy, znalezionych miłościach i odkrytych rozczarowaniach. Ma wrażenie, jakby ostatnie pięćdziesiąt lat w ogóle nie istniało, tak łatwo się z nim rozmawia. Jak za dawnych czasów. Na skraju alajazaru milkną. Choć ich nie widać, po ulicach

snują się Akozy, wędrowcy, zagubieni. Zapomniani. To Mukallad dawno temu wymyślił, by osłonić zniszczone miasto iluzją, malując je jako całe i nietknięte. Kamal na chwilę pozwala, by złudzenie opadło. W pobliżu widzi trójkę dzieci. Są nagie, mają czarne usta. W miejscu, gdzie kiedyś miały oczy, widnieje teraz gładka skóra. Unoszą nosy do nieba, w jakiś sposób wciąż potrafiąc ich wyczuć. Gdy Mukallad i Kamal idą dalej, Akozy ruszają za nimi, z nosami uniesionymi wysoko i ustami rozciągniętymi w czarnych, trupich uśmiechach. Kamal nigdy nie był w stanie długo na nie patrzeć. Pozwala, by powróciła iluzja. Zbliżają się do wieży ze szczytem z kości słoniowej. Napięcie między nimi narasta. Obaj wiedzą, kto czeka w środku. Obaj pamiętają, co się stało. Mijają bramę w otaczającym wieżę płocie z czarnego żelaza. Otwierają się drewniane drzwi u podstawy wieży. Stoi w nich Sarija o złotych włosach, błękitnych oczach i wdzięcznej twarzy. Jest dzieckiem jesieni, dzieckiem umierającego dnia. Dzieckiem braku zdecydowania. Kamal powinien był o tym pamiętać, gdy zgodzili się wspólnie przegnać Mukallada z wyspy. Sarija patrząc na Kamala, marszczy brwi. Trwa to tylko moment – zmarszczka między brwiami w jednej chwili jest, w następnej znika – ale Kamal już wie, że został zdradzony. – Mój książę! – przy Nikandrze stoi strażnik więzienny. Uświadamiając sobie, gdzie jest i co się stało, Nikandr odesłał go gestem i wstał. Na szczęście ból zanika. – Mój panie…? – strażnik patrzył na pierś Nikandra. Nikandr spojrzał w dół. Coś jarzyło się pod koszulą. Wyciągnął swój kamieni i stwierdził, że świeci równie jasno jak żywa rzeźba Nasima.

– Zostaw nas – polecił strażnikowi. – I nikomu o tym nie opowiadaj. – Oczywiście, panie. Gdy strażnik wyszedł, Nikandr popatrzył Nasimowi w oczy. Zobaczył w nich świadomość – jak nigdy wcześniej. – To byłeś ty, prawda? Ty byłeś Kamalem. Na twarzy Nasima pojawiło się cierpienie. – Byłem wieloma ludźmi. – Pamiętasz wszystkich? – nie wszystkich. – Nasim potrząsnął głową. – Jeszcze nie. – Czy Aszan wie o tym? – Może. Jest mądry. Obawiam się, że mądrzejszy, niż ja byłem. – Nasim podciągnął kolana do piersi, przyjmując swoją typową pozycję. – Zabijesz go? Nikandr w pierwszej chwili nie rozumiał, jednak po chwili pojął, że chłopiec pyta o Aszana. – Nie chciałbym. – Decyzja nie należy do ciebie. Przez chwilę rozważał, czy nie skłamać Nasimowi, żeby go nie drażnić. Nagły przebłysk świadomości chłopca był okazją, której nie chciał zmarnować. Lecz Aramani cenili szczerość nad wszystko inne – może z wyjątkiem świętości życia – a chłopiec wydawał się wiedzieć dużo więcej, niż Nikandr mógł się domyślać zaledwie parę minut temu. Jeszcze przed chwilą białe światło wewnątrz żywej rzeźby zmieniło kolor, przesuwając się ku czerwieni, a jej elementy przestały falować, zaczęły drżeć. – Mogłaby zależeć ode mnie. Muszę wiedzieć, co się stało, gdy suurahezan wkroczył na ten świat. Opowiesz o tym dniu? Nasim się zamyślił, może przypominał sobie tamte

zdarzenia. – Proszę – nalegał Nikandr. – Powiedz mi, co się stało. Czy to ty przywołałeś suurahezana? Chłopiec kręcił głową. – Ona tam była. – Kto tam był? Nagle twarz chłopca się przeobraziła i Nikandr zrozumiał, że minęła chwila jasności umysłu. Jego kamień duszy pociemniał, wracając do poprzedniego stanu. Unosząca się w powietrzu struktura z kamieni z trzaskiem spadła na ziemię, roztrzaskała się na setki kawałków. – Nasim, słyszysz mnie? Nasim! Książę próbował przywołać chłopca do przytomności jeszcze przez długie minuty, ale nadaremno. Dotknął swojej piersi – wciąż czując pozostałości gasnącego bólu – i wyczuł piersiówkę. Opadło go odrętwienie w rodzaju tych, które występują, gdy ktoś uświadomi sobie coś z taką pewnością, że aż wydaje się to niemożliwe. Jego eliksir… Pił go za każdym razem, gdy odczuwał związek z Nasimem. W wiatroporcie. Na urwisku. Nad zamarzniętym jeziorem. Tutaj, w więzieniu Radiskoje. To musiało być powodem, choć nie miał pojęcia, w jaki sposób ani dlaczego. Nikandr jechał obok Borunda dobrze ubitym szlakiem prowadzącym wzdłuż południowej granicy największego lasu Kałakowa. Grunt powoli opadał ku morzu. Dzień był jasny, choć nie ciepły, i dobrze było znów poczuć wiatr na twarzy. Sztorm wygasł w ciągu nocy. Matka twierdziła, że nie wyczuła żadnego związku między Nasimem a hezanem.

Rzeczywiście, biorąc pod uwagę siłę sztormu szalejącego nad wyspą przez ostatni tydzień, trzeba byłoby bardzo starożytnego ducha, by go podtrzymać i Sofia twierdziła, że chłopiec nie jest zdolny do czegoś takiego. Nikandr natomiast przypuszczał, że Nasim potrafi kryć się przed matrami. Fakt, że o niczym nie wiedziała, był wielce niepokojący. – Ucieszyłem się, gdy postanowiłeś mi towarzyszyć – odezwał się Nikandr. Od czasu wyjazdu z pałacu obaj zachowywali niezręczne milczenie. Nikandr był zły na Borunda, choć próbował tego nie okazać. Ojciec tego ranka mu powiedział, że matka wyczuła statki nadlatujące z południa, których zadaniem ewidentnie było wzmocnienie pozycji Wostromy i jego sojuszników. Borund niewątpliwie miał swoje powody do złości. – Nadszedł czas, żeby porozmawiać, Da? Zbliżyli się do osłoniętej łąki pełnej krokusów i przebiśniegów. Zatrzymali kuce. Berza, łaciata seterka, zatrzymała się gwałtownie i zesztywniała, unosząc jedną łapę. Borund sięgnął po skałkówkę, ale Nikandr go powstrzymał gestem, zdjął strzelbę z ramienia, wycelował w środek łąki i odciągnął kurek. Gdy tylko kurek kliknął, zaskakując na blokadzie, Berza pognała przed siebie, przeskakując wdzięcznie gęstą kępę traw i płosząc dwie kuropatwy. Nikandr wycelował w samca i nacisnął spust. Chwilę później w panewkę uderzyły iskry, muszkiet kopnął i zagrzmiał. Na tle błękitnego nieba z wolna opadały czarne kawałki piór z ogona, ale ptak odleciał, kryjąc się za drzewami – być może obrażony, ale cały i zdrowy. Borund aż się trząsł ze śmiechu, ale opanował się pod ciężarem spojrzenia przyjaciela. – Minęło trochę czasu, od kiedy ostatni raz polowałem –

rzucił Nikandr. – To widać! Zdołałeś spudłować nawet pomimo tej cwanej sztuczki, której nauczyłeś mojego psa. Gdy byli młodsi, przełożony psiarni Kałakowa podarował Borundowi szczeniaka. Chłopak bardzo go pokochał i błagał ojca, by pozwolił mu go zabrać do domu, ale Żabin się nie zgodził, więc Borund musiał się zadowolić odwiedzaniem suczki przy rzadkich wizytach w Kałakowie. Suka wyrosła na doskonałego psa myśliwskiego i dochowała się równie świetnego potomstwa. Borund twierdził, że to wszystko „jego psy”. – Śmiej się, póki możesz – stwierdził Nikandr. Wsiedli na kuce. – Wkrótce sam będziesz mógł się wykazać. – Pogalopowali, z Berzą pędzącą przodem przez łąkę. Nikandr odetchnął głęboko. – Ale mamy do omówienia tematy poważniejsze od kuropatw. Borund oparł muszkiet w zagłębieniu zgiętej ręki. – Już byłem ciekaw, czy zbierzesz się na odwagę, by o tym wspomnieć. – Atiana. Chciałbym przeprosić ciebie i twojego ojca, co zrobię, gdy tylko znowu go zobaczę. Zachowywałem się dziecinnie. Gdybym postępował, jak powinienem, Żabin by nie opóźnił ślubu. – Jaka zmiana uczuć… Jeszcze tydzień temu ledwie mogłeś znieść myśl o ślubie z nią. – Miałem czas się nad tym zastanowić, Bora. Ze wszystkich ludzi ty powinieneś wiedzieć, jak trudne może być zaakceptowanie wybranej dla ciebie żony. Borund się zaczerwienił, a Nikandr natychmiast zrozumiał, że popełnił błąd. Borund poślubił Natalię Dalingrad, córkę księcia Leonida, i to nie Borund wykazał się brakiem

wrażliwości, lecz jego nowa małżonka. Lata temu Borund wyznał mu, jak zachowywała się w łożu w noc poślubną i potem, aż do czasu, gdy któregoś razu Borund w ataku gniewu ją uderzył. Teraz akceptowała jego afekty, ale nic poza tym. Nikandr spróbował uratować sytuację. – Ojciec złości się, że został tak potraktowany przed całym Wielkim Księstwem. Nie zasługuje na brak zaufania, zwłaszcza że związek został zasugerowany przez jego żonę. Borund przestał już być czerwony. Poprowadził swojego kuca wokół kępy krzewów. – Ojciec jest po prostu ostrożny. – Ostrożność to dobra cecha, ale jego obawy są bezpodstawne. – Doprawdy? W takim razie powiedz mi, Niszka, cierpisz na wyniszczenie, czy nie? Nikandr poczuł, że teraz on się czerwieni. Miał ochotę zaprzeczyć, ale to nie miało sensu. Borund był tak pewien odpowiedzi, że nawet na niego nie patrzył. Atiana musiała mu powiedzieć. – Owszem, ale to nie znaczy, że nasze rodziny nie mogą skorzystać na tym ślubie. – Nie chodzi mi o samą chorobę, tylko o fakt, że uznałeś za konieczne ukryć to przed nami. Czy Kałakowie aż tak desperacko pragną tych kontraktów? Nikandr nie chciał przyznawać, że to prawda, choć obaj wiedzieli, że właśnie tak jest. Wostromowie również ich potrzebowali. Kałakowie dysponowali największymi zasobami drzew wiatronośnych i alabastru ze wszystkich archipelagów – oba surowce były kluczowe dla handlu między księstwami oraz z Irstanlą – jednak trasy handlowe kontrolowali Wostromowie. Potrzebowali się wzajemnie, ale nie lubili się od tak wielu lat, że

trudno było im się dogadać. Jeśli Nikandr nie będzie ostrożniejszy, doprowadzi do ponownego rozdrapania dawnych ran. – Jestem na wczesnym etapie, Borund. Miałem nadzieję znaleźć sposób… – na wyleczenie? Nikomu się to dotąd nie udało! Nikandr wzruszył ramionami. Czuł się głupio. – Odstawmy na chwilę kwestię ślubu i twoich kłamstw – ciągnął Borund. – Musimy posadzić kogoś na tronie wielkiego księcia. Do tego czasu nie ma sensu zawiązywanie unii, która tylko będzie przeszkadzać. – Czemu? Nie traktowałeś ślubu swojej siostry jako niedogodności, gdy Ranos pokazał ci statki, które mieliście otrzymać. – Te wraki z żaglami? – Wiesz, o które statki mi chodzi. – Ach, mówisz o tych, które tak łaskawie pokazałeś mi po zrobieniu ze mnie idioty przed całym wiatroportem. – To wcale nie… Borund zatrzymał swojego kuca i twardo popatrzył na Nikandra. – Bołgrawia nie żyje. Śmierdzi tu zdradą i trudno uznać mojego ojca za głupca dlatego, że czeka, aż więcej dowiemy się o całej sprawie. Zamiast płaczliwych błagań o rękę córki Wostromy powinienem raczej wysłuchiwać wiadomości o tym, czego dowiedziałeś się w ramach swojego dogłębnego śledztwa. – Pracujemy bardzo pilnie. – Z jakim skutkiem? Czemu nie słyszeliśmy nic więcej o tym osieroconym kiramie i o chłopcu, których ukryliście w Radiskoje?

Nikandr nie zamierzał ujawniać żadnych informacji na temat Aszana i Nasima, ale ta rozmowa toczyła się w bardzo złym kierunku. Borund był jego najstarszym przyjacielem – przez jakiś czas także najlepszym. Jeśli komukolwiek w obozie Wostromów można było przemówić do rozsądku, to właśnie jemu. – Znaleźliśmy ich trzy dni po ataku. Kiram jest silny, ale ani matka, ani Jahalan nie byli w stanie wykryć kierowanego przejścia. Twoja matka również to potwierdza, prawda? A chłopiec to tylko chłopiec, nie ma żadnych talentów związanych z hezanami. Przez łąkę powiał zimny wiatr. Trawa zafalowała, zachwiały się szczyty sosen. Berza węszyła nad strumyczkiem, może tropiła myszy. – Czy dlatego ich jeszcze nie uwolniliście? – zapytał Borund. – Z powodu powagi zarzutów. Musimy mieć pewność. Borund lekko zmrużył oczy. – W takim razie oddajcie nam chłopca. Niech go przesłucha Ellaja. – Powiedziałem ci, to nie on. Nie ma w sobie dość talentu na tak potężnego ducha. – W takim razie czego się obawiacie? Nie zajmie to dużo czasu – kilka dni, najwyżej tydzień – a jeśli jest, jak mówisz, chłopiec zostanie wam zwrócony w niewiele gorszym stanie. Nikandr wyprostował się w siodle. – Jesteś moim przyjacielem, ale uważaj na swoje słowa. To ziemia Kałakowów i nasze sądy tu rządzą. Nie twojego ojca. Nie Leonida i jego popleczników. Nawet Stasa, niech starożytni mają go w swojej opiece, nie mógł nakazać Kałakowom, co mają robić. A więc Niet, nie damy wam chłopca.

– Rozumiem twojego ojca lepiej, niż sądzisz. Zawsze ignorował to, co działo się wokół niego, ignorował znaki przynoszone mu przez wiatr. Myślałem, że ty jesteś inny. Niestety teraz widzę, że jabłko upada blisko jabłoni. Było mi wstyd za Jarosa, gdy pierwszy raz usłyszałem twoją propozycję wspólnego polowania. Gdyby ojciec nie poprosił mnie o jej przyjęcie, odmówiłbym i splunąłbym na stół Kałakowa, który wysyła syna, choć z panującym księciem powinien rozmawiać panujący książę. – To spotkanie było moim pomysłem – powiedział Nikandr. Berza znieruchomiała, wystawiając zwierzynę. Nos kierowała w stronę otwartego terenu, ale uszy wyraźnie zwróciła ku Nikandrowi. – W takim razie przestał panować nad własnym domem. A jeśli wierzysz… – Borund uniósł muszkiet do ramienia i odciągnął kurek. Berza pobiegła przez łąkę. – …że wyżej cenię sobie przyjaźń od interesów mojej rodziny… Pięćdziesiąt metrów dalej w powietrze wzbiły się trzy kuropatwy. – Borund! Nie! – Nikandr pchnął kuca do biegu. Kamień uderzył o krzesiwo, sypiąc iskrami na panewkę. Muszkiet trzasnął. Sylwetka psa rozbłysła czerwienią. Berza zaskomlała i znikła wśród wysokiej trawy. – …to bardzo poważnie się mylisz. Nikandr zatrzymał swojego kuca, czując dudnienie w uszach. Przeciągnął spojrzeniem po trawie, szukając Berzy, ale nie znalazł. Strzał był celny. – Zastanów się, Nikandr. – Borund uniósł swoją broń, czekając, aż Nikandr spojrzy mu w oczy, po czym rzucił ją

między nich na ziemię. – Jeden Bezojczyźniany chłopiec za całe księstwo to moim zdaniem całkiem korzystna wymiana. Potem zawrócił swojego kuca i odjechał, a Nikandr zeskoczył z siodła i pobiegł przez łąkę.

Rozdział 27 Niosący psa Nikandr szedł ścieżką prowadzącą tuż pod zachodnim murem Radiskoje w stronę wiatroportu. Stojący na straży strielcy wyraźnie byli zdziwieni. Berza ciążyła mu w ramionach. Całe życie kochała go i wiernie mu służyła, wykazując się doskonałymi manierami; tylko jednej słabości nie mogła się wyzbyć – polowania na szczury w stajniach i zjadania ich przed głównym wejściem do pałacu. Ale kuropatwy wystawiała koncertowo! Doszedł ścieżką do spokojnego miejsca między urwiskami – często tu przychodził jako dziecko patrzeć na wodę w dole. Zgodnie ze zwyczajami swojego ludu położył Berzę i wyszeptał modlitwę do jej ulatującej duszy. Czuł wstyd. Powinien był wyczuć nastrój Borunda. Powinien był pchnąć jego kuca, uniemożliwić celny strzał. Usłyszał chrzęst kroków. Myślał, że nadchodzi Wiktania – w tej chwili bardzo potrzebował przyjaznej duszy – jednak zobaczył Atianę, chyba ostatnią osobę, z którą chciałby teraz rozmawiać. Nie wyczuła jego nastroju albo świadomie go zignorowała. Przykucnęła obok. – Och, Niszka… miałam nadzieję, że to nieprawda. – Potarła go po karku silnie irytującym gestem. – Co powiedział? – Dołączył do nas przy posiłku, chwaląc się, jak świetnie poszło mu polowanie, jak celny był jego jedyny strzał. Ojciec zapytał go, co upolował. Borund uśmiechnął się i… – nie ukrywaj tego przede mną. – Niszka… – powiedz! Atiana odsunęła się nieco. – Zaszczekał jak pies. A potem zabrał się do pieczeni z

łosia. Nikandr czule pogłaskał futro Berzy, uświadamiając sobie, jak bardzo jest bezsilny, gdyby chciał pomścić śmierć suki. Nie mógł się domagać żadnych reperkusji. Nie teraz, nie z powodu psa. Chciał poprosić Atianę, by odeszła. Siostra człowieka, który to zrobił, nie powinna być świadkiem jego pożegnania z psem. A jednak stała się kimś więcej. Przyszła tu w chwili, gdy nie było to politycznie słuszne. Jeśli zechce mu pomóc, z wdzięcznością przyjmie ofertę niezależnie od tego, jak będzie wyglądać ich przyszłość. Podniósł Berzę. Usłyszał, jak Atiana szepcze coś obok niego, a gdy skończyła, zrzucił martwego psa ze skraju urwiska. Widział, jak wpada w białe fale oceanu, a jego oczy zwilgotniały, gdy przypomniał sobie, jak biegła przez łąkę, a jej bieg został gwałtownie przerwany fontanną czerwieni. Długo tak stał, aż Atiana odciągnęła go od krawędzi. Otrząsnął się z zamyślenia. – Powiedziałaś mu? – spytał. – O czym? – o wyniszczeniu. – Niet. – Zmieszanie na jej twarzy było tak doskonale odegrane, że Nikandr nie miał pewności, czy mówi prawdę. – Nie zrobiłabym tego, Nikandr. Powiedziałam ci to tamtej nocy. – W takim razie skąd on wie? – może się domyślił. – Prawie się nie widywaliśmy, Atiana, a byłem bardzo ostrożny. – Mówię prawdę. – Zmarszczyła brwi. – Da, rzeczywiście Wostromowie zawsze są szczerzy. – To nie my ukrywamy chorobę, która powinna być ujawniona przed wieloma miesiącami. To nie my ukrywamy

Aramanów, którzy powinni zostać wydani. – A więc stajesz po stronie swojego ojca? – a czemu? Jego żądania są całkiem rozsądne. Nikandr przez chwilę ważył słowa. Powinien ją przegnać precz – ale uświadomił sobie, że teraz ona jedyna łączy go z rodziną Wostromów. I co więcej, nie była jego wrogiem. – Aszan jest niewinny, Atiano. Chłopiec… jeśli brał w tym udział, był tylko narzędziem. Nie zrobiłby niczego tak związanego z przemocą. – Skąd ta pewność? Wyciągnął zza koszuli kamień duszy. – Kiedy spotkałem go pierwszy raz, zauważył mój kamień, choć był ukryty pod ubraniem. Jesteśmy w jakiś sposób połączeni. I wiem jedno – ten chłopiec nie jest mordercą. Popatrzyła mu w oczy. – Wierzę ci. – Naprawdę? – Dzieją się dziwne rzeczy. Plaga. Wyniszczenie. Kiedy wkroczyłam w mrok, by dać Sofii chwilę wytchnienia, zobaczyłam, jak mała dziewczynka umiera w ramionach matki, porwana przez hezana. Kto by pomyślał, że coś takiego się będzie dziać za naszego życia? Jeśli mówisz, że istnieje jakiś związek między tobą a chłopcem, jeśli twierdzisz, że jest niewinny, to ja ci wierzę. Był tak wstrząśnięty, że przez chwilę nie potrafił w żaden sposób odpowiedzieć. – Dziękuję, Atiano. Jej spojrzenie powędrowało w dal. Dobrze znał ten wyraz twarzy. Coś planowała. Kombinowała. – O co chodzi? – zapytał. – Jeśli mój ojciec żąda dowodu, jest jeden sposób, w jaki mógłbyś go zapewnić.

– Jak? – matra mogłaby chłopca przejąć. Nikandr z ojcem czekali, by dołączyła do nich matka. Gawron na pobliskiej żerdzi nagle zaczął krakać i gwałtownie machać skrzydłami. Zaraz się uspokoił, teraz jego oczy lśniły inteligencją, której nie było tam jeszcze chwilę temu. – Dzień dobry, mamo – powiedział Nikandr. Gawron przechylił głowę i zakrakał. – Szybko, Niszka. Mam mało czasu. – Chciałbym porozmawiać o Nasimie. – Ojciec chciał coś rzec, ale Nikandr nie dał mu dojść do słowa. – Nie mam wiele do powiedzenia i dlatego właśnie chciałem rozmawiać z wami obojgiem. – Mów dalej – zachęcił go ojciec. – Chciałbym, żeby mama przejęła Nasima. Gdy tylko Atiana o tym powiedziała, zrozumiał, że muszą tego spróbować. Zaskoczyło go, że sam wcześniej o tym nie pomyślał. Uświadomił sobie, że matka zapewne o tym myślała. Było to bardzo niebezpieczne, a ryzyko zwiększała dodatkowo nieprzewidywalna natura Nasima. Należało również wziąć pod uwagę inne czynniki. Praktykę tę stosowały dawno temu pierwsze matry przeciwko Aramanom – czasami w celu zdobycia informacji, czasami kontrolowania ich przez krótki czas. Tego rodzaju działania zostały zakazane w ramach przymierza między powstającym Wielkim Księstwem a Aramanami. Gdyby złamali umowę i zostali odkryci, doszłoby do poważnych reperkusji ze strony Iramanszach. Gawron kilkakrotnie zamachał skrzydłami. – To niemożliwe – oświadczył ojciec, gładząc czarne pióra na piersi ptaka. – Czy Ranos nie powiedział ci, jakie działania podjęła Faroz? – tym bardziej powinniśmy zrobić coś teraz,

zanim będzie za późno. Aramani zaczęli już rezygnować z pracy na kałakowskich statkach. Niektórzy wciąż przybywali, ale wiadomości rozprzestrzeniały się po archipelagu i z tego powodu przylatywało coraz mniej statków z zaopatrzeniem. Ciężko dotknięty przez plagę Wołogród bez pomocy Aramanów nie zdoła się utrzymać dłużej niż kilka miesięcy. – To nie wszystko – stwierdził ojciec. – Tak jak się obawiałem, Żabin przedstawił ultimatum. Albo do jutra rana oddamy mu chłopca, albo on i pozostali książęta zdrajcy wyjadą, dołączając do zbliżającej się floty. Zagroził nam blokadą. Nie przepuści żadnych statków przylatujących ani odlatujących do czasu, aż spełnimy żądanie. – Przed takim samym wyborem postawiła nas Faroz. Ojciec pozwolił sobie na uśmiech, ale zaraz odwrócił się w stronę Nikandra ze stalowym spojrzeniem. – Jeśli nie usłyszymy wyznania lub nie zdobędziemy przekonujących dowodów, mamy tylko dwie możliwości. Możemy wydać chłopca Faroz albo Żabinowi, choć to drugie to żaden wybór. Żabin będzie torturował chłopca, by zdobyć potrzebne informacje, a nie wątpię, że zdoła je przedstawić w sposób korzystny dla siebie. Co pozostawia nam Aramanów… irytuje mnie ich żądanie, choć formalnie mają do tego prawo. Nie mamy żadnych dowodów, jeśli więc przejmiemy umysł chłopca, a wiadomość o tym kiedykolwiek zostanie ujawniona, nie zostanie nam nic. – Tu nie chodzi o to, czy miał coś wspólnego z przejściem, czy nie. Rzecz w tym, w jakim charakterze. Kto go użył i czemu? Czy może zrobić to ponownie? A jeśli tak, to kiedy? – to zbyt niebezpieczne. – Nikt się nie dowie. Znajdziemy jakąś wymówkę do

utrzymania Jahalana i Udry z daleka, a Aszana możemy przenieść do innej celi. Nawet jeśli Nasim zrozumie, co się z nim dzieje, najprawdopodobniej nigdy nikomu o tym nie powie, a nawet jeśli, łatwo będzie temu zaprzeczyć. Ojciec popatrzył mu w oczy z powątpiewaniem, ale gawron zaskrzeczał i postukał dziobem w żerdź. – Zrobimy to. – Jesteś pewna? – ojciec wyglądał na wstrząśniętego. Gawron zakrakał. – Słusznie martwisz się zagrożeniem ze strony książąt i Aramanów, ale obawiam się, że nie zwracaliśmy dostatecznej uwagi na to, co mógł zrobić ten chłopiec. Co mógł wykorzystać tu, na ziemi Kałakowa, by przywołać taką bestię. Nawet jeśli istnieje niewielkie ryzyko obrażenia kogoś, uważam, że warto je podjąć. Ojciec zastanawiał się przez minutę, po czym kiwnął głową. – Zrobimy to. Dziś w nocy.

Rozdział 28 Lecąca pod bezchmurnym niebem Rehada poprawiła żagiel, kierując skif na kurs bardziej zachodni. Jej łódź miała tylko jedną stępkę, biegnącą od dzioba do rufy i służącą do ustawiania kadłuba równolegle względem linii cieków wyspy w dole. Była to prosta jednostka, nieróżniąca się zbytnio od statków używanych we wczesnych czasach eksploracji, ożywiona dzięki naturze wiatronośnego drewna oraz sztuce szkutnika doszakirama, który dopilnował jego dojrzewania i nadał mu kształt. Rehada miała dzisiaj dużo pracy, ale myślami wciąż wracała do Nasima. Co czuła w kontakcie z nim? Żar. Ból. Tak silne. Nigdy jeszcze w taki sposób nie wystawiła się na łaskę żywiołów. Nawet gdy była bardzo młoda, nawet gdy się uczyła, zawsze to ona kontrolowała sytuację. Nawet gdy oferowała się płomieniom w ramach kary za swoje myśli, to ona panowała. Tam, siedząc z Nasimem, okazała się zdana na jego łaskę. Czy rozumiał, co robi? Czy miał wrogie zamiary? Wątpiła w to. Przez lata – zwłaszcza gdy wiązanie z duchami było jeszcze dla niej czymś nowym – miała nadzieję, że dzięki swojej więzi zdoła dowiedzieć się czegoś o świecie poza, a tym samym lepiej poznać to życie. Miała nadzieję dowiedzieć się, czego może się spodziewać po śmierci i jak lepiej przygotować się do następnego życia – wszystko w nadziei osiągnięcia któregoś dnia stanu waszakiramu. Jednak podobnie jak wszyscy Aramani, którzy tego próbowali, doznała rozczarowania. Nie była w stanie wyczuć czegokolwiek poza emanującym z hezana, z którym się wiązała, ogólnym wrażeniem obcości. Czas spędzany na takich próbach

często przywoływał wspomnienia, zwłaszcza świadomie spychane w niepamięć, czasem zupełnie obce – wspomnienia z żywotów wcześniejszych lub tych, których miała dopiero zaznać – ale nigdy nie miała wrażenia, że doświadcza Adhyi. A jednak tam, w podziemiach Radiskoje, pozwalając suurahezanowi zająć jej świadomość, wyczuła inną duszę. Nasima. Poleciła hezanowi zbliżyć się do niego, a gdy to zrobił, poczuła coś tak nieoczekiwanego, że chciało jej się krzyczeć. W rzeczywistym świecie tak cierpiał… ale tam… tam był zachwycony. Przepełniała go radość, zadziwienie, miłość wykraczająca poza zrozumienie. Często marzyła o zobaczeniu świata poza, dotknięciu go, posmakowaniu. Czując niewielką część tego, co odczuwał Nasim, zrozumiała, że były to głupie pragnienia. Komu potrzeba oczu, gdy można osiągnąć takie wyżyny emocji? Komu potrzeba smaku, słuchu i dotyku, skoro myśli mogą szybować tak wysoko wśród niebios? Pragnęła kąpać się w tym blasku, wiedziała jednak, że musi z chłopcem porozmawiać, nie dla Nikandra, lecz dla siebie. Nasim! – Zawołała. Przesunął swoją uwagę. I nagle jakby jasna gwiazda skupiła na niej wszystkie swoje promienie. Choć to paliło, nie sprawiało jej bólu. Nasim, tamtego dnia to byłeś ty, prawda? Byłeś tam, gdy przywołałam suurahezana. Nie odpowiedział, ale na pewno jej słuchał. Ile osób próbowało nawiązać z nim kontakt? O czym mówił do niego Aszan? I czego się dowiedział? Mamy nadzieję, że przyłączysz się do naszej sprawy. Chcemy oczyścić te wyspy z piętna Lądowców. Urwała, jednak

nie usłyszała odpowiedzi, więc przemówiła ponownie. Chcemy, żebyś otworzył rozłam, ten sam, który umożliwił przejście suurahezanowi. Powtórzyła te myśli wielokrotnie, ale Nasim wciąż czekał. Wiesz, że tego dnia zginęli ludzie? Rozbłysk. Wielu ludzi, Nasimie. Wreszcie wyczuła odpowiedź emocjonalną. Kilkudziesięciu Lądowców zginęło przez jednego hezana. Wyobraź sobie, co mógłbyś zrobić, gdyby szeroko otworzyć rozłam. I wtedy świat został wyrwany jej spod stóp. Jej świadomość, dotąd skupiona, ukierunkowana, teraz rozszerzyła się gwałtownie. Rehada poczuła wyspę i biegnące przez nią prądy. Było to odbicie materialnego świata widzianego z Adhyi, piękne ponad wszelkie wyobrażenie, z prądami życia płynącymi, mieszającymi się i odtwarzającymi w niezliczonych kombinacjach. Jednak obraz nie był kompletny. Biegła przez niego głęboka rana. Rozłam, którego powstawanie Sorusz wyczuł w Ujadeńsku, miejscu, które od siedmiu lat nazywała domem. Rozłam poruszał się niczym powolny wylew lawy z wulkanu. Odciągał życie ze wszystkiego wokół siebie. Był zepsuciem, rozdarciem między światami i wpływał zarówno na Adhyę, jak na Erahm. Tak, powiedziała Rehada, to właśnie chcemy, żebyś… Ból przelał się przez nią niczym rzeka podczas wiosennych powodzi.

Poczuła cierpienie wyspy, ból rozprowadzany przez rozłam podczas powolnej wędrówki przez jej ziemie. Zatruwał wszystko, czego dotknął, i choć zrozumiała, że rozłam któregoś dnia się zamknie, wiedziała także, że zostanie zastąpiony przez inny i kolejny, aż rozłamy staną się tak potężne i rozległe, że pochłoną wszystko. Błagała Nasima, by ją uwolnił, ale z rosnącym przerażeniem pojęła, że Nasim zniknął. Zostawił ją na pastwę Adhyi, pozwalając, by rozłam i żywiący się nią teraz suurahezan zrobił z nią, co tylko zechce. Zbuntowała się, podjęła walkę z duchem. Myślała, że zostanie pochłonięta, że duch przeciągnie ją przez zasłonę do Adhyi, by zaczęła swe życie poza, ale w końcu, po ostatnim panicznym wysiłku, poczuła, jak się wyrywa. Gdy się ocknęła, Nikand gasił płomienie z jej ubrania, patrząc na nią dzikim wzrokiem. Powietrze wypełniał smród palonej wełny. Gasnące szaleństwo nie pasowało do Nasima, siedzącego spokojnie na podłodze obok. Opuściła Radiskoje, czując się słaba i niedoskonała wobec tego, co właśnie zobaczyła. Później dręczyły ją okropne sny, wizje Ahyi palonej żywcem i maleńkiej córeczki Gierten połykanej żywcem przez ziemię, a gdy w końcu nadszedł poranek, zrozumiała, że będzie musiała zabrać kamień, który położyła w kołysce Ewiny. Wiedziała, że to nieważny gest – jeśli nie dostanie tego, Sorusz po prostu zdobędzie następny – ale tylko to przychodziło jej do głowy. Zdjęła kilka z przymocowanych do wnętrza kadłuba łodzi opali i umieściła je w torbie przy maszcie. Skif zaczął opadać i wylądował w zatoce o brzegach porośniętych drzewami. Ruszyła w stronę domu Gierten. Do jej uszu dobiegały odgłosy przyboju

z południa. Wiał przyjemny wiatr, niosący ze sobą nie tylko gęsty zapach lasu, ale i wspomnienia o zabawach z Ahyją, bieganiu pośród drzew, głośnym śmiechu. Wysypaną żwirem ścieżką dotarła do domu. Weszła na ganek i zajrzała do środka. Miała słońce bezpośrednio nad głową, więc trudno było coś zobaczyć, ale dostrzegła palenisko, mały stół i fotel na biegunach. – Priwiet! – zawołała. Nikt nie odpowiedział. Przeszła na tył domu i tam zastała Gierten, która klęcząc na kawałku drewna, pracowała w nędznie wyglądającym ogródku. Za ogrodem zobaczyła obramowany kamiennym murkiem zadbany cmentarzyk z tuzinem kopczyków, z których każdy oznaczono wysokim kawałkiem obsydianu ukształtowanego na wzór iglicy Radiskoje, a na wierzchołku umieszczono mały, nieoszlifowany chalcedon. Gierten ubrana była w spódnicę i męską koszulę, której rękawy podwinęła za łokcie, odsłaniając mocno wychudzone ręce. Niewielką łopatką pieliła grządki. Co jakiś czas zgarniała wyrwane chwasty na kupkę, którą rzucała na większy stos za sobą. Nigdzie nie było widać koszyka z Ewiną. Kurhany… na jednym, mniejszym od pozostałych, ziemia była ciemna, świeża. Na prządki już za późno! Rehada zaczęła się wycofywać, mając nadzieję, że Gierten jej nie zauważy. Zrobiła krok do tyłu, drugi… Tuż za nią zabrzmiał głos. – A to co? Odwróciła się i zobaczyła Rusłana, męża Gierten. Widywała go na letnich festiwalach w Iżnym. Teraz z jego ramienia zwisał sznur małych makreli.

Gierten odwróciła się i brudną ręką wytarła pot z czoła, posyłając przy tym Rehadzie wrogie spojrzenie. Miała zapadnięte policzki i mocno podkrążone oczy. – Co ty tu robisz? – Jej głos zabrzmiał apatycznie. – Przyszłam tylko zobaczyć, jak się ma Ewina. – Starała się, by zabrzmiało to tak, jakby nie wiedziała o śmierci dziecka. – To ona przyniosła naszyjnik? – zapytał Rusłan żony, nie spuszczając z Rehady wzroku. Gierten kiwnęła głową. Rehada kątem oka dostrzegała nóż rybacki zatknięty za jego pas. – Popełniłam błąd. Pójdę już sobie. Nie będę wam więcej przeszkadzać. Ruszyła do ścieżki, ale mężczyzna stanął jej na drodze. Jej serce biło jak oszalałe. Zaczęła dotykać eteru, by przyzwać związanego z nią ducha, kiedy Gierten zerwała jej diadem ze skroni. Połączenie zostało natychmiast przerwane. Zrobiło się jej zimno. – Nie wolno wam używać ich przeciwko nam. – Rusłan wskazał jej diadem. – Nie zrobiłabym tego. Przysięgam. – Właśnie to robiłaś. Kamień się świecił. – Powinnam odejść. – Zaczęła się cofać. Diadem mogła zastąpić, kamień też. – Przepraszam, że się wam naprzykrzałam. Usłyszała kroki zbliżające się od tyłu. Zza rogu domu wyłonił się łysiejący mężczyzna z wilgotnymi, siwymi włosami zwisającymi w niedbałych lokach. – Zrobiłaś krzywdę mojej wnuczce! Ty wredna osierocona suko!

– Niet. Ja… Rehada rzuciła się do ucieczki, lecz Rusłan chwycił ją za szyję. Nie mogła krzyczeć, z jej ust wydobyło się zdławione charczenie niczym krzyk chorej mewy. Kopnęła, ale starszy mężczyzna podszedł i uderzył ją w brzuch. Bezskutecznie walczyła o oddech. Mężczyźni zaczęli ją ciągnąć w stronę domu. Kopnęła staruszka w twarz. Krzyknął i zgiął się wpół. Rusłan wyciągnął nóż z pochwy przy pasie, rzucił ją na ziemię, chwycił za włosy. Szarpnęła się, kopiąc go po nogach. W tym czasie staruszek doszedł do siebie. – Puśćcie ją – rzuciła Gierten, wciąż trzymając jej diadem w zaciśniętych dłoniach. – Idź na brzeg – polecił Rusłan. – Przyjdę po ciebie, kiedy skończymy. – Ona była miła… nie skrzywdziłaby Ewiny… Rusłan podszedł do żony i uderzył ją w twarz. – Idź! Gierten przestraszona odwróciła się i ruszyła żwirowaną ścieżką. – Proszę, nie odchodź! – krzyknęła Rehada. Staruszek uderzył ją mocno w ucho. – To za kopnięcie. Cicho bądź i przestań się wyrywać. Rehada jednak nie zamierzała się poddać, kopała, wrzeszczała. Rusłan zdołał ją przewrócić i usiadł na niej. Jego ojciec unieruchomił jej ręce. – Proszę, nie róbcie tego. Nie wiecie, kim jestem. – Nie wiemy? Jesteś Bezojczyźniana. Jesteś nikim. Mąż Gierten podniósł wzrok i zobaczył Sorusza pędzącego na niego z uniesionym kindżałem. – Ona jest maharratką, a przez to jest warta więcej niż ty i

twoi przodkowie.

Rozdział 29 Sorusz wbił kindżał głęboko w brzuch rybaka. Rusłan wybałuszył oczy. Poczerwieniał. Upuścił nóż, chwycił nadgarstek Sorusza, próbując wyrwać kindżał, ale Sorusz był silny, a rybak zaczynał już słabnąć. Staruszek rzucił się do upuszczonego przez syna noża, ale został odciągnięty od broni i Rehady przez Bersuka, który wprawdzie nie był młodzieniaszkiem, lecz zdołał rzucić nim o ziemię, po czym wbił mu w pierś kindżał z wyrytymi wzdłuż ostrza runami. Po krótkiej chwili staruszek przestał się ruszać. Rehada oddychała ciężko, czując mrowienie palców. Podeszła, przyglądając się umierającemu. Widziała głębokie bruzdy na jego opalonej twarzy, plamy nad brwiami z czasów spędzonych na morzu, blizny biegnące przez lekki zarost na jego brodzie i policzku, szorstkie, sękate dłonie. Jego dusza odchodziła do Adhyi, by dołączyć do hezanów. Pozostanie tam, dopóki prządki nie uznają, że powinien wrócić. Czy odrodzi się jako Araman, czy Lądowiec? Niektórzy twierdzili, że Lądowcy powracają jako Lądowcy, a Aramani jako Aramani. Rehada uważała, że to nieprawda, kolejna próba jeszcze głębszego podzielenia dwóch ludów zamieszkujących ten świat, i jak zawsze, gdy widziała kogoś umierającego, przypomniała się jej śmierć córki. Myślała o dniu, w którym to ona odejdzie, i rozważała, jak wiele się zmieniło wśród jej ludu w ciągu ostatnich kilku pokoleń. Jak zwykle w takim momencie podawała w wątpliwość dokonane wybory, decyzję dołączenia do maharratów oraz ich pragnienie odzyskania czegoś, co nie należało do nikogo: samej ziemi. Jeśli już, to ludzie należeli do ziemi, nie ona do ludzi. Czy

można dalej żyć ze świadomie kultywowaną nienawiścią? Jednak potem przypominała sobie poczerniałą skórę córki w dymiących pozostałościach domu, jej zaciśnięte rączki. Podobno strielcy ścigali dwóch maharratów, którzy ukryli się w chacie na obrzeżach wioski podobnej do Iżnego. Gospodarze – bliscy znajomi Rehady – pilnowali Ahyi w czasie, gdy Rehada wybrała się na najwyższą górę Nazakowa. Chcąc ochronić zarówno dziecko, jak i maharratów, nie chcieli wpuścić żołnierzy Bołgrawii, a żołnierze, zamiast wyłamywać drzwi, zablokowali je od zewnątrz i podpalili dom. Okna były za małe, by przez nie uciec. Rehada wróciła wiele godzin później. Na szczycie góry w wyjątkowym pokoju ducha poczyniła olbrzymie postępy w zrozumieniu tej wyspy. To było porywające. Tyle jej doświadczeń splotło się razem. Wiedziała, że przygotowano dla niej drogę na jeszcze większe oświecenie w kolejnych podróżach. I wtedy znalazła poczerniałe zgliszcza. Wszystko w Rehadzie buntowało się na wspomnienie tamtego dnia. Wiedziała, że podejmując razem z Soruszem decyzję o przyłączeniu się do maharratów, straciła sięgający wiele żywotów postęp w stronę waszakiramu. Jednak nie mogła tolerować sposobu postępowania Lądowców. Cieszyła się, że może to zrobić, by tym samym oszczędzić swoich braci i siostry. Cieszyła się, że może poświęcić się tak całkowicie, by jej lud nie musiał tak cierpieć. Sorusz zagwizdał przenikliwie. Rehada obróciła się i zobaczyła Gierten celującą w Sorusza z muszkietu. Bersuk popędził w stronę nieszczęsnej kobiety z melodyjnym okrzykiem bojowym. Gierten wymierzyła w niego. Nacisnęła spust, ale nic się nie stało. Rzuciła muszkiet w Bersuka, który z łatwością się

uchylił, złapał ją za włosy i chwycił za gardło. Gierten poczerwieniała na twarzy, a po chwili zwisła bezwładnie. Bersuk zaciągnął ją do chaty. Sorusz doskoczył do Rehady. – Aleś nas urządziła! – rzucił w mahndi. – Co tu robiłaś? Rehada patrzyła na zabitych mężczyzn, myśląc, że z każdym dniem ma coraz więcej do odpokutowania. – Powinniśmy odejść. – Odpowiedz! – miałam nadzieję, że zabezpieczę kamień – skłamała – by nie zostawić żadnych śladów. – Powinnaś była zostawić to nam. – Bardzo starannie konstruowałam tu sobie fałszywe życie, wolne od podejrzeń. Nie chcę, żeby wszystko zawaliło się w ciągu kilku dni. – Twoje życie tutaj i tak prawie dobiega końca. – Dobrze się nad tym zastanów. Nikandr wciąż mi ufa. Chciałbyś to stracić na darmo? Zastanowił się chwilę, oddychając ciężko. – Po dzisiejszym dniu to może nie mieć znaczenia. – Czemu? – odbijamy Nasima. Zawahała się. Nie ufała Nasimowi, ale też nie była pewna, czy chce, by znalazł się w rękach Sorusza. Bersuk już odciągnął ciała mężczyzn do lasu. Machnął ręką do Sorusza. – Wróć do Wołogrodu – rzekł Sorusz. – Czekaj na wiadomość. Odeszli, przedzierając się przez leśne poszycie, niosąc dwie łopaty i kilof. Gdy zniknęli jej z oczu, weszła do domu Gierten. W jednym rogu stał drewniany stół i krzesła, w drugim pękaty piec. Palenisko wykonano z okrągłych kamieni i zwietrzałej zaprawy. Na gzymsie stało kilka figurek z kości, pewnie Rusłan

lubił rzeźbić w wolnych chwilach. Na podłodze rozłożono ręcznie tkany dywan, a do okna obok frontowych drzwi przysunięto fotel na biegunach. Wszyscy mieszkańcy tego domu zabici w parę chwil. Co zrobili złego, jakiej zbrodni się dopuścili? Mieli pecha, jak to określił Sorusz, urodzić się Lądowcami. Zaczęła się zastanawiać, kiedy to się skończy. I co wyłoni się z rozłamu? Jeśli Sorusz postawi na swoim, odzyska Nasima. Czy zniszczy całe życie na Kałakowie? Czy powrócą oświeceni? Czy też napędzą tylko cykl niezadowolenia, w którym pogrąża się świat? Rehada wyszła z chaty rybaka i zauważyła jakiś ruch między drzewami. Przez las ostrożnie przemykała się kobieta Lądowców ubrana w strój jeździecki. Poruszała się z pewnym wdziękiem, ale nie miała doświadczenia w lesie. Rehada rozpoznała jasnowłosą piękność łudząco podobną do tej, którą widziała w korytarzu Radiskoje. Co Atiana Wostroma tu robi? Czemu śledzi dwóch maharratów? Rehada już chciała dać jej odejść, wkroczyć w paszczę wilka, który czekał na pobliskim brzegu, ale tego dnia rozlano już zbyt wiele krwi. Z nagłym przerażeniem zrozumiała, że zazdrości tej kobiecie, która jej zabrała Nikandra. Takich emocji próbowała się wyzbyć przez całe życie. Ruszyła więc śladem tej głupiej Wostromy.

Rozdział 30 Powóz wiozący Atianę z siostrami do Wołogrodu podskoczył na wyboju. Iszkina postukała w dach z wyrazem twarzy jasno sugerującym, że wolałaby to zrobić z głową woźnicy. – Nie rozumiem, czemu nie mogłaś pojechać sama – stwierdziła. – Jeśli ci się nie podoba, możesz wrócić do pałacu piechotą. – Ostatnio jesteś strasznie przewrażliwiona, Tiana. – Iszkina przetoczyła oczami. – Zastanawiałam się tylko, czemu nie mogłaś po prostu poprosić ojca o pozwolenie. Atiana nie wybuchnęła złością, nie rzuciła Iszkinie w twarz oskarżenia, że zdradziła Borundowi informację o chorobie Nikandra. Siostra mogła wszystkiemu zaprzeczyć. Lepiej jeszcze poczekać. W końcu wyrówna rachunki. Borund zachowywał się spokojnie do czasu polowania z Nikandrem, a potem przechwalał się przed każdym, kto tylko chciał słuchać, zachowując się, jakby wymierzył młodemu Kałakowowi największą możliwą obelgę. Wielu mu przyklaskiwało – pewnie chcieli się przypodobać, bo powszechnie oczekiwano, że ojciec przejmie obowiązki wielkiego księcia. A przecież zachowanie Nikandra nie było dziwne. Rządzący często ukrywali wyniszczenie – niektórzy z próżności, inni uważali je za oznakę słabości. Sam Stasa ukrywał, jak bardzo był chory. Grigorij bardzo ucieszony wszystkim długo, ze szczegółami i głośniej od Borunda opowiadał o tchórzostwie Nikandra. Jednak nie posunął się do wyzwania na pojedynek – nawet Borund zastanowiłby się dwa razy. Nikandr powszechnie znany był jako świetny strzelec.

Atianie nie sprawiało przyjemności ich gadanie. Wprawdzie formalnie nie wyszła za Nikandra, lecz czuła się zobowiązana do bronienia go. Choć o jego chorobie dowiedziała się przypadkowo, odnosiła wrażenie, że ten sekret ich łączy. To jeszcze podsycało jej złość na Iszkinę za ujawnienie tego faktu. Podkowy zadzwoniły o kamienie – powóz przejechał po moście. Atiana odwróciła się plecami do siedzącej obok Milewy, która zaczęła rozwiązywać sznurówki jej sukienki. – Mam już za sobą dwadzieścia zim. – Atiana zdjęła suknię, zrzuciła eleganckie pantofelki i wciągnęła spodnie do jazdy konnej. – Nie zamierzam prosić ojca o coś, co mi się należy z urodzenia. Iszkina się roześmiała. – I dlatego powiedziałaś mu, że cały dzień będziemy w odwiedzinach u pani Kirelenko. Milewa poklepała Iszkinę po kolanie. – Daj spokój. Nie robimy nic złego, a czego ojciec nie wie, tego mu nie będzie żal. – Spojrzała na Atianę, która zapinała pas z olstrem mieszczącym elegancki skałkowy pistolet. – To bierzesz z sobą, żeby ładniej wyglądać, prawda? Nie dotrą do nas żadne wieści o osieroconej kobiecie pływającej twarzą w dół w wodach zatoki, prawda? Atiana poczuła, że się czerwieni. – Miałybyście do mnie pretensje, gdybym tak zrobiła? Wczoraj Iszkina widziała Nikandra rozmawiającego z Bezojczyźnianą w pałacu, później zobaczyła, jak się obejmują. Według Iszkiny to nie był symboliczny gest, lecz pełen pożądania, przynajmniej ze strony kobiety, jeśli nie Nikandra, jak dodała szybko.

Najwyraźniej Rehada była Nikandrowi bliska. Próbowali utrzymać swój związek w tajemnicy, ale wśród arystokracji to było niemożliwe. Prawdę mówiąc, Atiana nie miała do niego żalu. Nic dziwnego, że miał kochankę, jednak natknięcie się na nią w Radiskoje, usłyszenie jej imienia i opisu ciemnej urody było czymś zupełnie odmiennym. Milewa skrzywiła się zgorszona, jakby była jedyną z sióstr, która może ferować wyroki w kwestiach moralności. – Dość – oświadczyła Atiana. – Jeśli chcę udać się samotnie do miasta, którego prawie nie widziałam od czasu przylotu, mam do tego prawo. – Cóż, dopilnujemy zachowania twojej tajemnicy – zapewniła Iszkina. – Jak zawsze? – zapytała Atiana. – Jak zawsze. Wcisnęła się w dopasowaną czerkieskę i wysiadła na głównym rynku Wołogrodu, blisko urzędowych budynków. Iszkina z Milewą pojechały do domu pani Kirelenko, ona zaś ruszyła w dalszą drogę pieszo. Gdy powóz zniknął za zakrętem, skierowała się do gospody na obrzeżu starego miasta, tam wynajęła kuca i skierowała się na zachód. Z początku otaczały ją kamienne budynki sięgające czterech pięter. W miarę jazdy otoczenie się zmieniało – ulice robiły się węższe i bardziej kręte, domy niższe i wykonane z cegły, aż w końcu zaczęły się pola uprawne, podnoszące się w stronę wysokiego grzbietu biegnącego wzdłuż całej wyspy. Atiana opuściła południowo-zachodnią drogę, gdy zbliżyła się do wiatroportu. Im mniej ludzi ją zobaczy, tym lepiej. Samego portu statków powietrznych nie widziała, ponieważ jego budynki i konstrukcje skierowane były w stronę otwartego morza. Przez godzinę jechała wąską drogą prowadzącą do

Iżnego, małej wioski rybackiej. Biegnący przez las szlak zaprowadził ją nad morze. W wodę zatoki wcinał się pusty pomost. Wiatr był dość silny, ale niezbyt chłodny. Ścieżka wiodła dalej między coraz gęściej rosnącymi drzewami, prowadząc w końcu do chaty krytej strzechą. Księżniczka zatrzymała kuca, czując, jak przyspiesza jej serce. Między drzewami zauważyła dwóch maharratów. Byli w wieku jej ojca. Obaj mieli na sobie luźne spodnie z nogawkami wciśniętymi w wysokie skórzane buty, cienkie wewnętrzne szaty owinięte szerokimi pasami z materiału i szaty wierzchnie opadające prawie do kostek. Zamiast tradycyjnych czapek noszonych przez wielu mieszkańców wysp na głowach mieli turbany, których szerokie końce zwisały im na piersi. Jeden niósł dwie łopaty, drugi kilof. Kuc naparł na wodze. Atiana natychmiast je poluzowała i uspokajająco pogłaskała go po szyi – nie mogli jej usłyszeć. Obejrzała się do tyłu. Za olchami i brzozami był Wołogród. Powinna czym prędzej się oddalić. Samotna kobieta nie może śledzić tych dwóch mężczyzn. A jednak miała wrażenie, że dzieje się tu coś zbyt ważnego, by to zignorować. Przyszli dokładnie do tego domu, który widziała przez eter. Jaki był ich związek z dzieckiem, któremu hezan odebrał życie? Musiała się tego dowiedzieć. Sięgnęła do wiszącego na szyi kamienia duszy i zamknęła oczy. Sofio! Poczekała chwilę, ale jedyną odpowiedzią był szum przyboju i szelest liści na wietrze. Matro, potrzebuję cię!

Zapewne matra była gdzieś daleko, szpiegując inne wyspy, lub też zbyt się pogrążyła w połączeniu z innymi matrami. Atiana wyciągnęła z olstra pistolet. Gdy mężczyźni zniknęli między drzewami, przywiązała kuca głębiej w lesie i ruszyła ich śladem. Nie szli szybko i wkrótce ich dogoniła. Na skraju lasu zeszli ku wodzie pomiędzy wysokie głazy. Pachniało morzem i ziemią. Był odpływ, więc kamienie musiały być śliskie, ale mężczyźni poruszali się pośród nich z łatwością. Atiana szła za nimi, aż zatrzymali się przy skupisku kilku dużych głazów. W pobliżu przybój rozbijał się pieniście o skały, woda w drobnych strumyczkach docierała do jej stóp. Starszy z maharratów przykucnął i z zamkniętymi oczami przesunął dłońmi po kamieniach. W turban na wysokości czoła miał wplecioną złotą obsadę, w której pysznił się jaspis. A to znaczyło, że jest wanakiramem, mistrzem ziemi. Atiana w swoim życiu nie widziała ich wielu, ponieważ duchy ziemi były bardzo rzadkie, a jeszcze rzadziej zdarzali się ludzie, którzy potrafili je kontrolować. Krwiście czerwony klejnot wydawał się pozbawiony życia, a więc nie był związany. Drugi z mężczyzn miał paskudną bliznę w miejscu, w którym powinna się znajdować dolna połowa lewego ucha. Górną część ucha przyozdobił wieloma złotymi kolczykami. Rozpoznała Sorusza Wahada al-Gatę, przywódcę maharratów. W tym momencie straciła resztki odwagi. Jednak co mogła teraz zrobić? Odejście oznaczałoby ujawnienie się przed nimi. Starszy mężczyzna, najwyraźniej zadowolony, wstał. Zaczęli rozmawiać w mahndi. Atiana nie znała dobrze tego języka, ale brzmiał ostrzej, niż gdy mówili nim służący ojca. Po krótkiej dyskusji obaj maharraci zaczęli kopać w kamienistej

ziemi kilofem i łopatami. Z początku szło im to opornie, ale gdy dotarli do piaszczysto-gliniastej warstwy pod kamieniami, praca toczyła się szybciej. Wkrótce wykopali dół, który Atianie skojarzył się z grobem. Odrzucili łopaty, uścisnęli się, pocałowali, następnie ten z siwą brodą położył się w grobie. Atiana szerzej otworzyła oczy, gdy Sorusz zaczął spychać wykopaną ziemię z powrotem do dołu. Wkrótce zasypał towarzysza. Odsunął się o kilka kroków, przykucnął, zamknął oczy i zaczął nucił jakąś arytmiczną melodię. Atiana chwyciła swój kamień duszy. Matro, proszę, usłysz mnie! Jednak nie wyczuła żadnej reakcji. Zacisnęła dłoń na pistolecie. Zastanawiała się, czy strzelić do Sorusza, póki jest sam. Mogłaby potem załadować pistolet i zabić drugiego, gdy wypełznie ze swojego grobu… jeśli z niego wypełznie. Odciągnęła kurek do końca, na wszelki wypadek podsypując jeszcze trochę prochu na panewkę. Była niezłym strzelcem, ale nigdy jeszcze nie strzelała do człowieka. Powiedziała sobie, że ci ludzie są bezlitośni. Zabiliby ją bez namysłu, gdyby się dowiedzieli, że jest tutaj. Po prostu chroniła interesy swojej rodziny. Której rodziny? – zadała sobie pytanie. Kałakowów czy Wostromów? Ostatnio miała wrażenie, że nie należy do żadnej z nich, ale w tej chwili czuła się członkiem obu. Wycelowała pistolet w maharrata. Strzel teraz, powiedziała sobie. Strzelaj! Jednak ręce trzęsły się jej tak mocno, że z pewnością by spudłowała. Chwyciła broń oburącz, ale to tylko pogorszyło sytuację. A potem ziemia zadrżała. Przez szum morza przedarł się potężny trzask. Zabrzmiał kolejny i Atiana poczuła, jak ruszają

się skały. Odskoczyła, mając nadzieję, że dotrze dość daleko i ucieknie, zanim ją zauważą, ale padła na ziemię bez tchu. Głaz, na którym przed chwilą stała, przemieniał się w wysoką kamienną bestię, od grzbietu szaroburą, ale z przodu czarną jak noc i lśniącą, jakby hezan połknął nocne niebo wraz z gwiazdami. Potwór stał na dwóch potężnych nogach, a z torsu wielkości kadzi na wino sterczały cztery dziwnie segmentowane ręce. Uniosła pistolet, celując w twarz potwora. Nacisnęła spust. Panewka rozbłysła i pistolet z dużą siłą uderzył ją w przedramię. Z głowy hezana eksplodowała chmura odłamków. Na chwilę świat zamarł, jednak po chwili pył oraz kawałki skały opadły i stało się jasne, że jej strzał nic nie dał. Gdyby hezan zrobił krok do przodu, postawiłby stopę na jej piersi i wydusił z niej życie, jednak odwrócił się i zaczął rozkopywać świeży grób. Sorusz pomagał, choć robiąc to, co chwila zerkał w jej stronę. Atiana zaczęła się cofać, ale zanim zdążyła zrobić trzy kroki, starszy mężczyzna wyłonił się z grobu pokryty mokrą ziemią, patrząc wprost na nią. Wanahezan uniósł rękę… Atiana szeroko otworzyła oczy i uskoczyła… …a ziemia wystrzeliła w górę potężnymi strumieniami jak lawa z wulkanu. Księżniczka krzyknęła i upadła, bo odłamki kamieni uderzyły ją w nogę. Wstała z trudem. Bardzo bolało ją kolano. Hezan ponownie uniósł rękę. Woda między kamieniami zasyczała. Natychmiast podniosła się z niej para i zrobiło się gorąco jak w łaźni. Ziemia zatrzęsła się od kroków kamiennej bestii. Wanahezan szedł przez mgłę. Atiana pokuśtykała w stronę większych głazów. Nie zdołała się schować, bo hezan zamachem

dwóch potężnych ramion odrzucał sobie z drogi potężne kamienie. Wkrótce między nią a lasem rozciągał się tylko otwarty teren. Nagle zahuczał przypływ. Wanahezan dźwignął potężny głaz, by cisnąć nim w Atianę, ale pocisk zasyczał, rozjarzył się ciemną czerwienią i pękł na pół, spadając na ziemię. Za jej plecami zachrzęściły kroki. Odwróciła się i zobaczyła Aramankę biegnącą wśród mgły. – Chodź szybko! – rzuciła kobieta, chwyciła Atianę za rękę i pociągnęła ją w stronę wody. Była piękna. Miała długie czarne włosy przycięte równo nad brwiami, a nad jej czołem jarzył się turmalin w diademie. Atiana nie mogła uwierzyć własnym oczom. Z powodów znanych tylko starożytnym przyszła jej z pomocą aramańska ladacznica, kochanka Nikandra.

Rozdział 31 – Do wody! – rozkazała Rehada. Atiana usłuchała. Wanahezan kroczył w ich stronę z dudnieniem. Z syczących kamieni unosiła się para, osłaniając ich ucieczkę. Weszły na dziesięć kroków w fale, gdy Rehada poleciła: – płyń! – szarpnęła Atianę za rękę, wytrącając ją z równowagi. – Nie pozwól, by twoje stopy dotykały dna. Atiana popłynęła w lodowatej wodzie. Wanahezan doszedł do brzegu, tu się zatrzymał i kręcił głową na boki niczym pies gończy. Wszystkimi czterema rękami uderzył o plażę, wzbijając potężną chmurę wody, kamieni i piasku. Wkrótce zniknął we mgle. – Nie znajdzie nas, dopóki nie będziemy dotykać skał – wyjaśniła Rehada. – Świetnie. W takim razie wystarczy, że dopłyniemy na Duzol, a będziemy bezpieczne. – On wkrótce odejdzie. – Skąd wiesz? – Wiedzą, że zostali odkryci. Muszą uciekać. Chyba że nas nie znajdą. – Rehada położyła się w wodzie i zaczęła płynąć równolegle do brzegu. Księżniczka ruszyła jej śladem. Woda była bardzo zimna, odbierała energię, lecz napędzane strachem zdołały przepłynąć sporą odległość. W końcu wypłynęły poza chmurę mgły. Atiana obejrzała się za siebie i zobaczyła unoszący się w powietrzu gęsty kłąb, a przed sobą miała czyste niebo. Ponieważ nikogo nie było na brzegu, skierowały się do lądu. Gdy wreszcie wyszły spośród fal rozbijających się o skały, Atiana pocałowała swój kamień duszy, dziękując przodkom, którzy czuwali nad nią.

– Chodź – rzuciła Rehada – to nie czas na odpoczynek. – Ruszyła między drzewa. Księżniczka pokuśtykała za nią. Często oglądała się przez ramię, by sprawdzić, czy nikt ich nie goni. – To był Sorusz, prawda? Rehada nie odpowiedziała. Atiana chwyciła ją za rękę i obróciła do siebie. – Co tu robił przywódca maharratów? Bezojczyźniana wyszarpnęła swoją rękę i poszła dalej. – Głupio zrobiłaś, idąc za nimi. – Skąd się wzięłaś na brzegu? – W głowie Atiany aż szumiało od pytań. – Śledziłam cię. – Z Wołogrodu? – od wiatroportu. Brałam oddech na wzgórzach nad nim. Braniem oddechu Aramani określali medytację. Było możliwe, że wyszła naprzeciw nowo przybyłych w wiatroporcie – Aramani często robili tak, by ułatwić aklimatyzację przylatującym – ale coś w jej historii brzmiało nieszczerze. – Wcale nie byłam przy wiatroporcie. – Byłaś dostatecznie blisko. – Nikogo nie widziałam. – Mimo to ja widziałam ciebie. – W takim razie powiedz mi, czemu mnie śledziłaś. Już prawie doszły do chaty rybaka. Rehada zatrzymała się i odwróciła do Atiany. – Wiesz, kim jestem. – Powiedziała to bez emocji. Atiana kiwnęła głową. – Byłam ciekawa. – Ciekawa… – Rehada, ta wysoka, piękna kobieta, odwróciła wzrok onieśmielona.

– Nie powinnam o tym mówić. Atiana zachowała milczenie. – Twój mąż opowiadał o tobie, a ja… znam swoje miejsce. Jednak chciałam zobaczyć, kto mi Nikandra zabierze. Gdyby jeszcze wczoraj ktoś zapytał Atianę, jak zareaguje na spotkanie z kochanką narzeczonego, powiedziałaby, że każe wydłubać jej oczy. Jednak teraz doznała dziwnego poczucia koleżeństwa. Nie mogła złościć się na kobietę, która była o nią zazdrosna. Ale też nie potrafiła rozmawiać z nią o Nikandrze. – Chodźmy – powiedziała. Wkrótce dotarły do ścieżki prowadzącej z chaty do krótkiego pomostu. Chciała wrócić po swojego kuca, ale Rehada ją powstrzymała. – Zostaw go. Nie możemy zostać na ziemi, bo wciąż mogą nas znaleźć. Może sprowadzą posiłki. – Więc jak…? – Atiana urwała, uświadamiając sobie, jak Rehada wcześniej mogła ją zauważyć. Po prostu leciała skifem, jednym z mniejszych statków powietrznych używanych przez Bezojczyźnianych do przelatywania między wyspami i podróży między Wołogrodem a Iramanszach. W gęstym zagajniku przy plaży Atiana zobaczyła jednomasztowiec przypominający kształtem odwróconego do góry nogami żółwia. Weszły na pokład, a gdy tylko Rehada umieściła kilka opali w małych mosiężnych uchwytach w kadłubie, skif wzniósł się ku niebu. – Gdzie polecimy? – zapytała Atiana. Rehada wsunęła na dłonie skórzane rękawiczki, a następnie z dużą wprawą naciągnęła dwie linki przywiązane do rogów trójkątnego żagla. – Zabiorę cię do Iramanszach. Uzdrowiciel obejrzy twoją nogę i będziesz tam mogła zorganizować sobie transport do

Wołogrodu. O ile tylko zostawisz mnie samą, pomyślała Atiana. Jej wcześniejsza akceptacja Rehady zaczynała zanikać i w tej chwili miała ochotę znaleźć się gdziekolwiek, byle jak najdalej od niej. Próbowała wypatrywać pościgu, ale wiatr rzucał stateczkiem i zrobiło jej się niedobrze od patrzenia w dół. Wschodni wiatr się nasilał w miarę, jak się wznosiły, jednak żagiel i stępka łodzi umożliwiały im lot na wschód. Domek rybaka wkrótce zniknął za drzewami, ale Atiana widziała jeszcze plażę, na której razem z Rehadą walczyły z wanahezanem. – Nie polecą za nami własnym skifem? – zapytała, dygocząc z zimna. Jej ubranie wciąż było mokre. – Sądziłam, że to oczywiste. – Rehada popatrzyła na nią i Atiana zorientowała się, że jej ubranie jest cieplejsze, a po chwili zrozumiała dlaczego. – Niet! – krzyknęła. Wolała zamarznąć na śmierć, niż żeby ta kobieta miała ją rozgrzewać. Rehada z rozjarzonym turmalinem na czole wzruszyła ramionami i zajęła się żaglem. Temperatura natychmiast spadła. – Gdyby nie chcieli ściągać na siebie uwagi matry – po jakimś czasie odezwała się Atiana, znów drżąc – nie przywoływaliby wanahezana na jej progu. – Przypuszczam, że wezwali go w miejscu, w którym wanahezan opuścił kiedyś ten świat. – Wszedł do niego. – Niet. opuścił. Duchy są związane z tym światem równie mocno, jak my jesteśmy związani z ich krainą. Robią się głodne, gdy zbyt długo są go pozbawione, i pozostają blisko miejsca, w którym opuściły nasz świat. – Ale jak wanahezan mógł wejść do naszego świata? – nie

wiem. Wiatr zaczął głośniej świstać w uszach Atiany. Rehadą szarpnęło do przodu, ale odzyskała równowagę, prostując kurs skifu. – Czy duchy są nas spragnione? – zapytała Atiana. – Spragnione? – Rehada zmarszczyła brwi. – Życia, naszych dusz. – Pragną posmakować tego życia, a nie je zabrać. – Chyba się zmieniły. – Czemu tak myślisz? – plaga… ona zmienia wszystko. Może duchy również? – Niet – stanowczo odpowiedziała Rehada. – Hezany tego nie robią. Owszem, występuje nierównowaga, ale ona się uleczy. – Tamten dom na plaży… – Atiana machnęła ręką w stronę, z której przyleciały – …parę nocy temu widziałam dziecko porwane przez wanahezana. – Ty byłaś w mroku?! – Rehada powiedziała to tak, jakby nie wierzyła, by była do tego zdolna. – Owszem – odpowiedziała księżniczka, prostując się. – W takim razie się pomyliłaś. – Rehada zmrużyła oczy. – Wcale nie. Byłam w tym domu, gdy wanahezan wyciągnął życie z niemowlęcia płaczącego w ramionach matki. – Czy dziecko było chore? – tego nie wiem. Rehada wyjęła z ust kosmyk włosów wepchnięty tam przez wiatr. – Może ten hezan był po prostu ciekawy. Może dziecko było blisko śmierci, bliskie przekroczenia eteru i dotarcia do ich świata. Prawdopodobnie to właśnie przyciągnęło go do niemowlęcia. Twoje podejrzenia są niedorzeczne. Atiana chciała warknąć w odpowiedzi, ale słowa Rehady miały sens. Może niemowlę rzeczywiście było chore, w

ostatnich chwilach przed śmiercią ściągnęło na siebie uwagę hezana i zapewniło mu szparę, przez którą wszedł na ten świat. Jednak wydawało się to dziwne po tym, co zaszło w wiatroporcie. Fizyczne manifestacje duchów były kiedyś częste pośród kiramów, jednak teraz zdarzały się tak rzadko, że nawet najmądrzejsi pośród Bezojczyźnianych niewiele o nich wiedzieli. A tutaj, na Kałakowie, doszło do trzech manifestacji w ciągu kilku dni. Były już daleko od brzegu, gdy odniosła wrażenie, że widzi dwóch mężczyzn między pniami brzóz i olch. Rehada również patrzyła w tamtą stronę. Na jej twarzy rysowało się zmartwienie, jednak po chwili zniknęło. Przez Atianę przebiegł potężny dreszcz wywołany nie tylko zimnem. Gdy skif osiadł na ziemi, mahtar o imieniu Faroz zabrała gdzieś Rehadę, natomiast Atiana została zaprowadzona do serca góry. Wciąż nie mogła się rozgrzać, chociaż już z godzinę chodziła w kółko po małym pokoju. Jedyne światło w pomieszczeniu dawał jarzący się niebieski klejnot. Przez otwarte drzwi widziała przeciwległą ścianę kamiennego korytarza, poza tym wszędzie panowała ciemność. Przed wejściem do pokoju stał Araman, który miał nie dopuścić, by zgubiła się w ciemności, gdyby próbowała wyjść. Potrzebowała pomocy tych ludzi. Radiskoje musiało się dowiedzieć, co zobaczyła. Tylko komu o tym powiesz? – zadała sobie pytanie. Swojej rodzinie czy Nikandra? Długo zastanawiała się nad odpowiedzią. W końcu stanęła przed Aramanem. – Chcę rozmawiać z Faroz – oświadczyła. Popatrzył na nią ze spokojem w brązowych oczach. – A Faroz bardzo chce rozmawiać z tobą.

– Więc zabierz mnie do niej. – Nie mogę. Spróbowała go ominąć, ale ją łagodnie zatrzymał. – Prosiła cię o cierpliwość. – Jestem córką Wostromy! – W takim razie spodziewałabym się po tobie – zabrzmiał głos za jej plecami – większego opanowania. Odwróciła się i zobaczyła Faroz – dojrzałą, lecz pełną życia kobietę – idącą w jej stronę z trzymanym w dłoni sirajem, świecącym kamieniem. Okrywał ją czarny szal ozdobiony wyszukanym, delikatnym wzorem. W przeciwieństwie do wielu osiągających rangę mahtara nie nosiła kamienia. Jej czoło zdobił złoty łańcuch z medalionem. – Gdzie jest Rehada? – zapytała Atiana, widząc idące za Faroz dwie nieznane sobie Aramanki. – Odeszła. Atiana poczuła się zagubiona i samotna, a fakt, że takie uczucia wzbudziła w niej kochanka Nikandra, jeszcze bardziej wzniecił jej gniew. – Czemu? – obawiam się, że to musi pozostać między mną a nią. Mamy pilniejsze sprawy do omówienia, prawda? Atiana wysiłkiem woli opanowała złość. – Muszę wrócić do Radiskoje. Grozi im niebezpieczeństwo, o którym z pewnością teraz już wiecie. – Radiskoje nie ma w tej chwili powodów oczekiwać przysług ze strony Iramanszach. – Muszą zostać ostrzeżeni. – Doprawdy? Księżniczka wiedziała, że Faroz przedstawiała w pałacu żądania Aramanów. Jak słyszała, kobieta stanęła twarzą w twarz z Jarosem Kałakowem – co wymagało sporej odwagi – i zażądała oddania tajemniczego chłopca i arakesza.

W próbie spojrzeń to Atiana ustąpiła jako pierwsza. Faroz odwróciła się i zaczęła odchodzić. – Idziesz? Kobiety, które z nią przyszły, rozstąpiły się, pozwalając Atianie przejść. We cztery skręcały kilka razy, mijając pomieszczenia duże i małe, ale Atiana rzadko miała okazję zobaczyć jeszcze jakieś światło. Podobnie jak wszystkie tego typu wioski, Iramanszach zdecydowanie stawała się mniej ludna. Kiedyś księżniczka uważała, że to w jakiś sposób właściwe, że wygasanie Aramanów stanowi konieczny element wzrostu Wielkiego Księstwa. Była wtedy bardzo młoda. Teraz wiedziała, że Wielkie Księstwo nie przeżyje bez Aramanów – potrzebowali się wzajemnie, tak jak kwiaty potrzebują pszczół. Szła za Faroz w dół długich, zakrzywionych schodów. Sprawiały wrażenie dziwnie znajomych. – Gdzie idziemy? – powiedziałaś, że musisz ostrzec Radiskoje. Podążyły dalej tunelem wydrążonym w kamieniu. Ten nie został obrobiony tak starannie jak inne na wyższych poziomach. Wkrótce dotarły do szerokich stopni, które wyglądały, jakby wykuto je ręcznie, bez pomocy wanakirama. Chwilę później tunel otworzył się na olbrzymią jaskinię. Atiana zobaczyła skalną ścianę po lewej stronie i stopnie przed sobą. Przestrzeń po prawej była jedynie nieprzeniknioną czernią. Zapewniający pewne poczucie bezpieczeństwa dach jaskini oddalał się, im głębiej do niej wchodziły. W mroku coś zamigotało. Dotarły na brzeg dużego czarnego jeziora, którego woda delikatnie falowała. Atiana się zatrzymała, zmuszając Faroz do tego samego. – Chcesz, żebym weszła w mrok?! Tutaj?! – Wierzę, że z naszą pomocą możesz to zrobić. Jezioro

wzbudzało w księżniczce złe przeczucia – wydawało się starożytne i dzikie, a w porównaniu z nim basen w sali zatopień sprawiał wrażenie oswojonego. – Sama mówiłaś, że trzeba jak najszybciej poinformować Radiskoje. – Owszem, ale… – W takim razie wejdź w mrok. Ostrzeż ich, jeśli potrafisz. Faroz poprowadziła ją na koniec pomostu. Obudziły się lampy na zdobionych postumentach. Światło było słabe – poza najbliższą okolicą jaskinia całkowicie je pochłaniała – lecz ukazało dno jeziora znajdujące się jakieś dwa piętra pod powierzchnią krystalicznie czystej wody. Atiana zadrżała. – Czemu mi to proponujesz? Uśmiech na twarzy Faroz mógł sprawiać wrażenie protekcjonalnego, ale Atiana wątpiła, by taka była jego intencja – Aramani byli nienaturalnie spokojni i przedstawiciele Lądowców mogli błędnie interpretować ich nastrój. – Przyznaję, że nie powoduje mną jedynie altruizm. Rzadko bywają u nas osoby, które nauczyły się dotykać eteru. Atiana zaczęła się zastanawiać. Ta kobieta nie nosiła kamienia. Było to dość powszechne wśród Aramanów – kiramem zostawał może jeden na dwudziestu – ale rzadkie wśród mahtarów, z których większość opanowała dwie lub trzy dziedziny. Czemu więc Faroz, skoro osiągnęła tak wysoki status, nie potrafiła wiązać duchów? – Ty też…? – zapytała Atiana. Faroz kiwnęła głową. – Chcę tylko obserwować. – W jakim celu? – Zgodzisz się chyba, Atiano Radiewo, że na wyspach zrobiło się niebezpiecznie. Dobrze byłoby, gdybyśmy to

zrozumieli, spróbowali się czegoś nauczyć. – Chcę tylko ostrzec Radiskoje. – Ale widziałaś więcej. Niemowlę… – to był zwykły przypadek. – A więc może i tym razem los będzie ci sprzyjał. Pozwól mi obserwować. Po powrocie podziel się ze mną tym, czego się dowiesz. Księżniczka znalazła się w bardzo dziwnej sytuacji. W końcu była na tych wyspach tylko gościem. Miała wrażenie, że jeśli niezaproszona wejdzie w mrok, w jakiś sposób zdradzi zaufanie matry. Faroz podeszła na sam brzeg pomostu, gestem zapraszając Atianę bliżej. – Wiesz, że takie jezioro znajduje się w każdej wiosce Aramanów? – W każdej? – W każdej wciąż zamieszkiwanej. Niektóre zostały osuszone na skutek trzęsień ziemi. Jeśli było to możliwe, naprawiano je, a jeśli wysychały, wioskę w końcu porzucano. Atiana usiłowała zrozumieć, czemu Faroz jej o tym mówi. – Nie z powodu zwykłego braku wody… – Niet, nie z powodu braku wody. Te jeziora nas łączą. Były czasy, gdy mogliśmy ze sobą rozmawiać, jak teraz robią to matry. – Zapadła cisza. Atiana zrozumiała, że Faroz płacze. – To jedna z setek rzeczy, których nie rozumiemy od czasu, gdy wyspy zostały zdobyte. – Nie powiedziała tych słów ze złością, po prostu stwierdzała fakt, jakby Wojna siedmiu mórz niczym nie różniła się od trzęsienia ziemi osuszającego jedno z jezior i pozbawiającego wioskę życia. – To niemowlę, które widziałaś… jeśli choć trochę

obchodzi cię jego los, jeśli w ogóle obchodzą cię inni, Aramani czy anuskanie, zrobisz to. – Może się nie udać. – Ten wybór pozostawiam prządkom… Atiana nigdy nie czuła się bliska Aramanom, ale tę kobietę, przywódczynię swego ludu, darzyła głębokim szacunkiem. Chciałaby wiedzieć tyle ile Faroz, chciałaby móc stawiać czoło światu z takim jak ona spokojem. Ukłoniła się. – Podzielę się z tobą, czym będę mogła. Faroz skinęła głową. – Może się okazać, że wejście w mrok tutaj będzie znacząco różne od tego, co znasz z iglicy. W końcu to góry, których rolę teraz pełnią iglice. We wczesnych dniach eksploracji prowadziły nas z miejsca na miejsce, nawet gdy sami jeszcze nie byliśmy pewni, gdzie się kierujemy. Są krwią w naszych żyłach. Doświadczysz tego miejsca jak wielu starożytnych. – Będzie mi potrzebny balsam. – Mamy coś przygotowanego. Faroz zdjęła z siebie ubranie i jedna z czekających kobiet zaczęła smarować ją mazidłem. Atiana również się rozebrała. Była skrępowana, bo skórę miała białą jak śnieg, czego oczekiwano od arystokracji, jednak przy ciemnoskórej Aramance czuła się blada. Druga kobieta zaczęła smarować jej plecy. Mazidło było bardzo podobne do używanego przez matry, tyle że silnie pachniało szałwią. Po obu stronach pomostu znajdowały się schody. Faroz zeszła tymi z prawej, bez wahania zanurzając się w wodzie. Atiana poszła za jej przykładem. Jezioro w mroźnym uścisku objęło jej kostki, łydki i uda… szła dalej, kontrolując się

lepiej niż kilka dni temu, w sali zatopień Radiskoje. Odchyliła się do tyłu. – Nie ma tu nic, co może mnie podtrzymać? – tak się to robi. Przeszedł ją dreszcz strachu, ale odetchnęła głęboko, by się uspokoić. Gdy poczuła się gotowa, zanurzyła się pod wodą. Zapomniała, że znajduje się głęboko pod górą w Iramanszach, pełniąc chwilowo rolę szanowanego więźnia, zapomniała o maharratach i zdarzeniach tego dnia, zapomniała o wstydzie, nerwowości, poczuciu bezbronności, a nawet o Rehadzie. I wkrótce… Widzi siebie unoszącą się w wodzie. Czuje jaskinię, jej ogrom, a zaraz potem ogrom góry. Czuje strumienie karmiące jezioro oraz te, które biorą z niego początek. Czuje głębiny Iramanszach, wijące się tunele, okrągłe pokoje, maswerki wyrzeźbione dzięki pracy dawno już nieżyjących rzemieślników. Rozszerza swoją świadomość. W przeciwieństwie do poprzedniego doświadczenia, tym razem jest pewna siebie, choć to również jest powodem do niepokoju. Nie może traktować eteru jako czegoś znanego. Nie może… W jej świadomość wkraczają szczyty gór, łączące je granie, stepy i słonawe bagna północy. Zanurzyła się w korzeniach wyspy. Nurkuje głębiej, tak głęboko, że zaczyna czuć żar samego świata, wciąż stygnącego z czasów, gdy ognie stworzenia dały początek ziemi, niebu i gwiazdom. Czuje wiek lądu i przez chwilę ma wrażenie, że mogłaby odczytać całą jego historię, od poczęcia do zniszczenia przez od dawna uśpiony wulkan. Zdaje sobie sprawę, że to niebezpieczne. Jeśli pozostanie w takim stanie dłużej, zleje się w jedno z wyspą, porzucając ciało, a jej dusza zjednoczy się z otaczającym ją potężniejszym życiem, jednak to jedyny znany jej sposób na

znalezienie tego, czego szuka. Czeka, by wezwał ją eter. W końcu coś czuje – zaburzenie, choć w niczym nie przypomina tego przy umierającym niemowlęciu. Bardziej przypomina obecność matry. Atiana przesuwa się z powrotem w stronę Iramanszach i dryfuje w dół, do jaskini, w której wciąż znajduje się jej ciało. Widzi unoszącą się w ciemności Aramankę. Faroz wkroczyła w eter, choć robi to, jakby zanurzała jeden palec w wodzie. Chce wejść głębiej, ale jak dziecko, które pragnie latać i macha rękami, nie potrafi. W jej wnętrzu kłębi się pragnienie i głęboki niepokój. Boi się tego, co mija, co minie. Czuje, że nie jest w stanie zapobiec nadchodzącej burzy. Atiana jej nie wini. Uświadamia sobie, że zaburzenie nie wywodzi się z Faroz, lecz z jeziora. Ściany eteru sprawiają wrażenie bliskich. W ciemnej wodzie, w głębokiej ziemi unosi się, pozostawiając otwarty i świadomy umysł. Równie nagle, jak się pojawiło, uczucie zaburzenia znika. Atiana szuka, ale nie potrafi wykryć go ponownie. Uświadamiając sobie, że w materialnym świecie czas płynie szybciej, przenosi się w stronę Radiskoje. Sofia spoczywa głęboko w sali zatopień pod iglicą. Czuwa przy niej Wiktania. Teraz Atiana rozumie, czemu nie mogła się porozumieć z matrą – jej uwaga skupia się nie na wyspach, nawet nie na Wołogrodzie, lecz na aramańskim chłopcu w więziennej celi. Chłopiec niczym się nie wyróżnia. Na czarnym aksamitnym tle pałacu lśni niebiesko niczym szafir. Matra nie tylko obserwuje chłopca. Otacza go. Ma nadzieję go przejąć, jak robi to z gawronem, jednak porusza się powoli, by nie zaniepokoić, nie ostrzec. To, czego próbuje Sofia, jest bardzo śmiałe, a równocześnie

stanowi najcięższą obrazę – chce przejąć coś najcenniejszego dla Aramana: jego duszę. Kałakowie są do tego stopnia zdesperowani. Atiana słyszy pytanie: Co tu robisz, dziecko? Rozpoznaje ten głos natychmiast, ale minęło tak wiele czasu, od kiedy ostatnio ze sobą rozmawiały, że brzmi dziwnie, obco. Wcale nie tak dawno, córko. Matko… Podczas pierwszego zanurzenia w mrok nie próbowała rozmawiać z matką – to wymaga sporego skupienia i wtedy byłoby zbyt niebezpiecznie – ale teraz jest silniejsza, bardziej pewna siebie i odkrywa, że potrafi wzmocnić więź z matką. Choć bardzo się stara, obraz Nasima zaczyna zanikać. Uświadamia sobie, że to nie jej wina. Matka odciąga jej świadomość. Zadałam ci pytanie… Próbuję porozmawiać z Sofią. Ostrzec ją. Zostali już ostrzeżeni, dziecko. Chcę ich ostrzec przed maharratami. To nie ma znaczenia. Nie wyczuwa już Sofii ani Nasima, za to wyraźna jest obecność matki. Czuje również trzy inne matry: Dalingrad, Nodchwiańsk i Bołgrawię. Gdzie jesteś? – Pyta jej matka. Zbliża się – z imponującą

szybkością i łatwością – a potem zmierza w stronę Iramanszach. Atiana blokuje matce drogę. Nie może zawieść zaufania Faroz, która oddała się pod jej opiekę. Matka napiera, lecz znajduje się tak daleko, że Atianie udaje się utrzymać blokadę. Matka traci cierpliwość. Wystawiasz mnie na próbę? Mamo, maharraci zaczęli działać. Ludziom niebezpieczeństwo, również członkom naszej rodziny.

grozi

Nie jesteś w Radiskoje. To stwierdzenie, nie pytanie. W tej samej chwili Atiana czuje jej myśli. Matka się martwi, że Atiana nie jest w pałacu Kałakowów, gdyż podjęto decyzje i trwa teraz ich realizacja. Niczym nadciągająca burza w Atianie budzi się strach. Atakujecie pałac? Chwila wahania. Prosili się o to od chwili śmierci Stasy. Zaryzykujecie wojnę z powodu chłopca? Kałakowie sami jej zażądali, Atiano. Nie możecie! Nie czeka na odpowiedź matki. Szybko sunie w stronę Radiskoje. Stój, dziecko! Pędzi korytarzami, aż znajduje gawrona. Bez chwili namysłu przejmuje go. Czuje słaby opór ptaka. Co gorsza, traci kontrolę nad eterem. Jej ręce się wydłużają i pokrywają piórami,

nogi zginają się i skracają, rosną szpony zaciśnięte na żelazie. Udaje się jej wydać chrapliwe kraknięcie… i zostaje gwałtownie przegnana. W ciągu kilku następnych chwil jest zbyt oszołomiona, by walczyć, a potem znajduje się już zbyt daleko. Choć nie przeszkadza jej to w próbach. Jak tonąca rzuca się ku powierzchni, pragnąc nabrać powietrza. Nic z tego. Matry współpracują ze sobą od lat. Jeśli chcą uniemożliwić samotnej kobiecie przejęcie gawrona, ona nic na to nie poradzi. Kopie jeszcze jeden, ostatni raz. Czuje wyspę, morze, powietrze wokół i gwiazdy wysoko w górze. Jej skóra drętwieje, kości bolą…

Rozdział 32 Atiana poczuła uderzenia w piersi. Do jej ust przywarły wargi, wdmuchując jej powietrze do płuc. Zakaszlała. Uderzenia ustały. Umierała. Wiedziała o tym w głębi serca. Kilka razy spróbowała otworzyć oczy, ale powieki nie reagowały. Pomimo wrażenia, że powinna walczyć o życie, była całkiem spokojna. Podda się śmierci. Przywita ją z otwartymi ramionami. Zapadła się w sobie, mając nadzieję, że może chociaż w ten sposób przegna ból. Potem cisza… Przerwana pojedynczą nutą, wpadającą i ulatującą ze świadomości. Potem ciąg sylab, bardziej pieśń niż głos. Ktoś coś mówił. W obcym języku. Mahndi. Wciąż była między nimi. Nie umarła. W końcu udało się jej otworzyć oczy. Przesunęła językiem po wargach… jeszcze raz… – Co… – zachrypiała. – Co się stało? Głosy umilkły. W jej polu widzenia pojawiła się jakaś twarz. Faroz. – Prawie przeszłaś na drugą stronę, Atiano Radiewo. – W jej głosie brzmiała troska. Atianę bolały kości. Gdy Aramanka pomogła jej usiąść, czuła się, jakby ktoś wbijał jej kolec w biodra. Wmusili w nią kilka łyków napoju z glinianego kubka. Grzane wino spływało jej do gardła, w głąb ciała, i było to cudowne uczucie. Zaczęła dygotać. – To… boli.

– Tego można było się spodziewać – stwierdziła Faroz, owijając ją suchym kocem. – Chodź. Zabierzemy cię gdzieś, gdzie będziesz mogła odpocząć. Pozwolono jej się ubrać i została wyprowadzona z wielkiej jaskini do zaokrąglonych korytarzy Iramanszach. Niewiele pamiętała z czasu spędzonego w mroku, ale jedno było jasne. – Nie znalazłam żadnego rozłamu – powiedziała, szczękając zębami. – Możemy o tym porozmawiać, gdy już odpoczniesz. Z każdą chwilą wracało do niej coraz więcej wspomnień. Czas spędzony w Radiskoje, poszukiwania podczas wyczuwania wyspy. Gwałtownie wciągnęła powietrze. Faroz mocniej zacisnęła dłonie na jej ramionach. – Co się stało? Nie mogła odpowiedzieć, bo przypomniała sobie zmagania z matką i pozostałymi matrami. Okręty sprzymierzone z ojcem są gotowe do ataku. Dziś w nocy. Musiała dostać się do Radiskoje, zanim będzie za późno. Ale nie mogła o tym powiedzieć Faroz. Nie miała pojęcia, czy w tej sytuacji pozwolono by jej odejść. – Źle się czuję w tych tunelach. – Miała nadzieję, że Faroz nie zdoła usłyszeć kłamstwa w jej głosie. – Ledwie mogę oddychać od masy skał. Proszę, zabierz mnie na świeże powietrze. – Nie powinnaś wychodzić… – Wyprowadź mnie z tej góry! Przez chwilę szły w milczeniu. Wreszcie Faroz kiwnęła głową na znak zgody. – Uszaj cię wyprowadzi. Gdy poczujesz się lepiej, wróć do środka się rozgrzać.

Zawróciła z jedną z kobiet, a Atiana z Uszaj ruszyły dalej naprzód. Wioska była potężnym labiryntem. Za każdym razem, gdy Atianie wydawało się, że rozpoznaje korytarz, pokój lub schody, okazywało się, że jest w błędzie. Gdy w końcu dotarły do głównej bramy i wyszły na zewnątrz, do doliny mieszczącej wejście do wioski, odetchnęła z ulgą. Słońce właśnie zachodziło, oświetlając złotym blaskiem górski grzbiet po drugiej stronie doliny. Na środku wyłożonego kamieniami dziedzińca tryskała woda z fontanny, w której kilka kobiet prało ubrania, pilnując bawiących się obok dzieci. W pobliżu stało kilka budynków: spichlerz, młyn, parę dużych zagród i stajnia. – Mogę się przespacerować? Sama? – zapytała Atiana. Uszaj popatrzyła na nią niechętnie, ale podeszła do wody i zaczęła jakieś dziecko besztać w mahndi. Atiana chodziła wokół fontanny, ciasno owijając się kocem. Wciąż była przemarznięta do kości, a zamierzała jechać do Radiskoje. Droga będzie długa i bardzo wyczerpująca. Oraz niebezpieczna. Ale nie istniał inny sposób ostrzeżenia ich. A więc pojedzie i do diaska z zachodzącym słońcem. Nie spieszyła się, chodząc pozornie bez celu. Uszaj rozmawiała z innymi kobietami. W pewnym momencie Atiana ruszyła do stajni. Tam stanęła na chwilę, by wtopić się w tło. Szybko weszła do środka. Dobrze wybrała kuca. Zaatakował wznoszące się zbocze nie z oszałamiającą prędkością, lecz uparcie. Czy miała szansę dojechać do pałacu na czas? Słońce zachodziło, nie minie godzina, a zrobi się całkiem ciemno. Gdy wyjechała z doliny, zatrzymała kuca. Chwyciła swój

kamień duszy i desperacko spróbowała sięgnąć do Sofii. Nic nie poczuła. Jej kuc potrząsnął grzywą i uderzył w ziemię kopytami. – Bądź grzeczny. – Poklepała go po szyi. – Zabierz mnie do domu. Potem uderzeniem pięt pchnęła zwierzę do pełnego galopu. Gnała jak jeszcze nigdy w życiu. Dopiero gdy nastała noc, zwolniła do kłusu, bo gwiazdy dawały ledwie dość światła, by widziała szlak. Przyspieszyła ponownie, kiedy na bezchmurne niebo wzeszedł księżyc. Denerwowała się coraz bardziej. Była pewna, że przybędzie za późno. Przekroczyła grzbiet biegnący przez całą długość wyspy. Stąd już tylko godzina jazdy. Dotarła do rozwidlenia drogi prowadzącej do wiatroportu, potem do samego Wołogrodu, i wciąż pędziła, choć oddech jej kuca z każdą chwilą robił się coraz bardziej chrapliwy. Dotarła do drogi prowadzącej do Radiskoje. Zwolniła, a w jej oczach pojawiły się łzy. Na przodków, za późno! Ogień płonący w Radiskoje zabarwiał chmury wysoko w górze na żółty kolor.

Rozdział 33 Nikandr wypił sporą porcję ziołowego eliksiru i czuł się nieco rozluźniony, jak po wypiciu podobnej ilości wódki. Wszedł do celi i zastał Nasima patrzącego wprost na niego. Nie wątpił już, że zawdzięczał to eliksirowi, ale wciąż czuł się obserwowany i w jakiś sposób odsłonięty. Nigdy dotąd nie przychodził do chłopca ze złymi zamiarami. Chciał jedynie odkryć jego naturę – dowiedzieć się, w jaki sposób i do jakiego stopnia brał udział w przywołaniu suurahezana. Tym razem było inaczej. – Jesteś tam, Nasim? Chłopiec przyglądał się Nikandrowi, który zajął miejsce przy stole. Książę ściągnął przez głowę łańcuch z naszyjnikiem i położył go przed sobą, brzęcząc ciężkim łańcuchem niczym monetami. – Czujesz go? – pchnął kamień w stronę Nasima. – Pamiętasz, co ze mną zrobiłeś? Pamiętasz, jak wpuściłeś we mnie hezana? – Nikandr sporo się nad tym zastanawiał. Tamten hezan koło zamarzniętego jeziora przyszedł dzięki więzi z Nasimem. A może to nie była po prostu więź. Może Nasim go przyciągnął. Chłopiec patrzył na kamień, jakby miał się rozpłakać. – Opowiedz mi o tym, Nasimie. Czemu to zrobiłeś? – szczelina robi się coraz węższa. – Chrapliwy głos zabrzmiał tak nieoczekiwanie, że wystraszył Nikandra. – Jaka szczelina? – szczelina we mnie. – W tobie. Nie rozumiem. Na twarzy Nasima pojawiło się cierpienie. – To boli. Nikandr ukląkł.

– Wiem. – Wziął Nasima w objęcia i zaczął kołysać, chcąc choć odrobinę pocieszyć chłopca, którego świat był nieustanną agonią. – Jeśli nie będziesz ostrożny, wkrótce się zamknie. – Co się zamknie? Szczelina? Nasim kiwnął głową, a potem zesztywniał. Z jego ust dobiegł płaczliwy jęk. Dotąd zawsze cierpiał w milczeniu, więc zaskoczył Nikandra. – Nadchodzą! – Chłopiec miał oczy szeroko otwarte, pełne strachu. Nikandr poczuł, jak jeżą mu się włosy na rękach. – Kto nadchodzi? Nasim wygiął plecy i z krzykiem szeroko rozłożył ręce. Cały się trząsł – właśnie przejęła go Sofia. Nikandr wstał i chwycił swój poczerniały kamień duszy. – Matko, Niet! Proszę, puść go! Nasim padł na podłogę, drżąc na całym ciele. Zsiniał. Książę wybiegł z celi. Nie zdołałby dotrzeć na czas do sali zatopień, więc ruszył w stronę jedynego miejsca, gdzie spodziewał się znaleźć pomoc. Strielec stojący przed celą Aszana otworzył drzwi przed Nikandrem. Aszan stał tuż przy progu z zatroskaną twarzą. – Eskortuj go – polecił Nikandr strielcowi. We trzech popędzili korytarzem. Gdy wbiegli do celi Nasima, Nikandr potknął się i zaraz Aszan upadł na niego. Huknęły strzały muszkietów, podłoga się zatrzęsła, mury zadrżały. Na stojącą w rogu półkę spadł potężny kawał kamienia, rozrzucając po pomieszczeniu książki i drzazgi. Ziemia trzęsła się jeszcze przez chwilę, po czym wszystko znieruchomiało, tylko pył wciąż opadał na podłogę.

Nikandr podniósł się z ziemi, oceniając zniszczenia. Po drugiej stronie pomieszczenia zobaczył szczelinę biegnącą od podłogi do sufitu. Razem z Aszanem podeszli do nieprzytomnego Nasima. Korytarzem ktoś biegł. – Książę Kałakow! – Głos strielca. Chwila ciszy, potem odgłosy szarpaniny. – Stać! Strzały. Dwaj ludzie krzyknęli. Cisza. Czyjś chrapliwy, krótki oddech. Zagrzmiał ostatni strzał, po którym rozległy się kroki wielu ludzi. – Kto nadchodzi? – zapytał Nikandr, wstając. Nie miał przy sobie nawet noża, którym mógłbym się obronić. Słyszał odgłosy ładowania broni. W końcu w otwartych drzwiach pojawił się człowiek i przez chwilę Nikandr nie mógł uwierzyć własnym oczom. Borund celował z pistoletu w jego pierś.

Rozdział 34 Borund miał na sobie grubą czerkieskę, jakie nosiło się w długiej podróży, jego policzki były zaczerwienione, jakby dopiero przed chwilą schronił się przed wiatrem. Nikandr, patrząc na pistolet, uświadomił sobie, że Borund przyszedł tu po Nasima. – Nie sądziłem, że dożyję takiego dnia. – To znaczy, że jesteś równie ślepy, jak twój ojciec. Powinniście byli chłopaka nam oddać w dniu, w którym go znaleźliście. – Wy na naszym miejscu zrobilibyście to samo. – Masz rację. Wszyscy mamy swoją dumę. Jednak sądzę, że nie cenilibyśmy życia dwóch osieroconych tak wysoko, by całkiem przesłoniło nam to ogląd sytuacji. – W tym chłopcu kryje się więcej, niż mogłoby się wydawać – ostrzegł Nikandr. – Już to my o tym zadecydujemy – nie ty, nie twój ojciec, i z pewnością nie ten osierocony kiram. A teraz wyjdź. – Borund machnął pistoletem. – Wolałbym nie naciskać na spust. Nikandr wykonał polecenie. Na zewnątrz czekało dwunastu strielców Wostromów w grubych zimowych płaszczach. Przy drzwiach leżało dwóch martwych strażników. Do celi weszli trzej ludzie Borunda – jeden przerzucił sobie Nasima przez ramię, pozostali dwaj skierowali broń w Aszana. Kiram wyglądał na całkowicie bezradnego. Wyciągnął ręce przed siebie w geście poddania. – Proszę, nie krzywdźcie go. Wypchnęli go brutalnie na korytarz. Ruszyli grupą: siedmiu żołnierzy z przodu, potem Nikandr, Aszan i Nasim, a na końcu Borund z pozostałymi ludźmi. Strażnik więzienny również został

zastrzelony. Leżał za swoim biurkiem w ciągle rosnącej kałuży krwi. Gdy dotarli do schodów, stało się jasne, że misja Borunda nie pozostała niezauważona. Z góry dobiegały strzały, a gdy weszli na parter, w korytarzach Radiskoje zabrzęczały szable. Dwudziestu strielców Wostromów wzniosło barykadę z posągów i stołów, jednak żołnierze Kałakowów przedarli się przez nią i w głębi korytarza toczyła się zażarta walka wręcz. Był między nimi pułkownik książęcej gwardii. Gdy zobaczył Nikandra, krzyknął do swoich ludzi, by napierali, i walka jeszcze przybrała na sile. Borund przystawił Nikandrowi pistolet do pleców. – Idź szybko, to dożyjesz jutra. Poszli na południe, w stronę wiatroportu. Nikandr zastanawiał się, ile zniszczeń dokonano w celu schwytania jednego małego chłopca. Ilu ludzi zginęło? Przeszli przez wysokie szklane drzwi do ogrodu. Wiatroport znajdował się tuż za nim, a wśród olinowania „tury” szalał ogień. Na oczach Nikandra płomienie przeskoczyły na pokład przycumowanego do pomostu „Gorowny”. Książę zacisnął pięści. Grawłos pracował dzień i noc, by naprawić żaglowiec, w nadziei ułagodzenia Żabina Wostromy. Teraz jednak żaglowiec stał się kolejną ofiarą zdradzieckiego ataku. Nikandr się odwrócił, ale Borund dźgnął go lufą pistoletu w pierś. – Nie bądź głupi, Niszka. To tylko statek. Przez wiatroport przetoczyły się odgłosy strzałów z murów. Strielec z „Gorowny” krzyknął i padł. Dwóch towarzyszy odniosło go w bezpieczne miejsce, a inni odpowiedzieli ogniem w stronę statku Wostromy. Przepadłem, uświadomił sobie Nikandr.

Zostanie zabrany w charakterze zakładnika, obiektu przetargowego, by zmusić Kałakowo do spełnienia żądań południowego sojuszu. Jak przeszkodzić wrogom? Mógł tylko zeskoczyć z wiatroportu lub dać się zastrzelić. Kuc Atiany padł krótko po tym, jak zaczęła widzieć Radiskoje. Runęła na ziemię, w jej dłonie boleśnie wbiły się drobne kamyki. Wyszeptała modlitwę dziękczynną do starożytnych za podsunięcie jej tak silnego zwierzęcia i pobiegła w górę zbocza. Od strony pałacu rozległy się wystrzały, odbijając się po chwili echem od urwisk Werodnej. W świetle płomieni widziała strzelających Kałakowian – niewątpliwie mierzyli do jej rodaków. Atiana zgięła się wpół, dysząc z wyczerpania. Po chwili splunęła, by oczyścić usta, i ruszyła dalej, martwiąc się teraz już nie tylko o Nikandra, ale i o swoją rodzinę. Gdy zbliżyła się na sto kroków do muru, gdzie teren w końcu przestawał się wznosić, noc rozświetlił strzał z działa. Brama była zamknięta i Atiana nie zobaczyła przy niej nikogo. Najprawdopodobniej żołnierze znajdowali się po drugiej stronie barbakanu, kierując muszkiety w stronę dziedzińca. Właśnie miała zawołać, gdy ścianę oświetlił kolejny wystrzał z działa, odbijając światło od nisko wiszących chmur i ujawniając ludzkie sylwetki – dziesięć lub więcej – wspinające się po murze. Zamarła w bezruchu. Gdy zgasł już błysk ognia z działa i powróciła jej zdolność widzenia w ciemności, blask pożaru zapewnił dość światła, by umożliwić zidentyfikowanie napastników. Byli już w pół drogi do szczytu. Maharraci. Za chwilę znajdą się na blankach. – Na murze! – krzyknęła, mając nadzieję, że nie popełnia

olbrzymiego błędu. – Na murze, atakują! Nie wiedziała, czy zaalarmowała obrońców, ale usłyszeli to maharraci. Kilku odwróciło głowy i dostrzegła słaby blask jaspisów. Dwóch zsunęło się z muru i rzuciło się biegiem w jej stronę. Pobiegła do barbakanu, mimo że mdlały jej nogi. Jeden z maharratów był tuż pod kranelażem, lecz gdy wychylił się nad krawędzią muru, zabrzmiał ostry trzask muszkietu. Maharrat z głuchym grzmotem uderzył o ziemię. Inny machnął ręką, z której poleciały odłamki kamieni. Strielec krzyknął, puścił muszkiet i obiema dłońmi chwycił się za twarz. Nad blankami pojawili się jeszcze trzej strielcy, zostali podobnie zaatakowani. Atiana dotarła do ogromnych wrót i zaczęła walić w nie pięściami. – Otwierać! Jestem Atiana Wostroma! Otwierać bramę! Usłyszała zbliżające się od tyłu kroki. Odwróciła się. W twarz uderzył ją pył i żwir niesiony przez nagły podmuch wiatru. Zasłoniła twarz przedramionami i oparła się plecami o bramę. Nagle straciła równowagę, bo otworzyło się skrzydło wrót. Ktoś chwycił ją za łokieć i wciągnął do środka. Wycie wiatru ucichło. Było tam światło, ale oczy piekły ją tak mocno od pyłu, że nic nie widziała. Brama została zatrzaśnięta i kilku ludzi zablokowało ją trzema potężnymi belkami. Atiana zamrugała i w końcu zdołała zobaczyć schodzącego po schodach wysokiego Aramana. Rozpoznała Jahalana, jednego z mistrzów wiatru Kałakowa. Zaraz za nim szedł Ranos, krwawiący z kilku ran na czole. Wyglądał groźnie, gdy popatrzył jej w oczy. Skuliła się, gdy pomieszczeniem wstrząsnął kolejny wystrzał z działa.

– Maharraci! – krzyknęła bez tchu. – Wiemy. – Ranos podszedł i chwycił jej rękę. – Chodź! – poprowadził ją w stronę wewnętrznej bramy. – Książę będzie chciał z tobą rozmawiać. Nikandr pochylił się w chwili, gdy wystrzał z działa trafił w wostromański jacht „Olgania”. Dopiero teraz zauważył stojącego na pokładzie dziobowym Żabina. Z oczu księcia Wostromy biło zadowolenie, ale postawa świadczyła o zdenerwowaniu. Nie spodziewał się, że walka będzie tak ciężka. Rozległ się potworny grzmot. W jednej chwili kamienie wieżyczki zachodniego muru wypuczyły się na zewnątrz, a w następnej cała wieża ze stanowiskiem działa osunęła się na ziemię. Nikandr poczuł to w stopach, piersiach i ramionach. W osypującej się wieży znajdowało się kilku strielców. Ich ciała zostały pogrzebane pod lawiną kamieni. W powietrze wystrzeliła chmura dymu, przybierając barwę ochry od pobliskich wystrzałów. Eskorta pchnęła Nikandra, Aszana i Nasima na statek. – Przygotować się do odbicia! – krzyknął Żabin. Zanim na ziemię opadł ostatni kamień, z chmury wyłoniła się potężna sylwetka. Jej ramiona lśniły gładkim, cętkowanym kamieniem, przód był ciemny niczym noc i połyskujący. Wycofujący się z pałacu, pozostali na ziemi wostromscy żołnierze, próbowali formować szyk, strzelając do hezana. Wielu padło powalonych strzałami z kałakowskich muszkietów, co zmusiło ich do bezładnej ucieczki w stronę „Olganii”. Za wanahezanem pojawiło się kilku ludzi ubranych w luźne szaty i poszarpane turbany. Dotarli do skraju ogrodu sąsiadującego z wiatroportem. Jeden z nich krzyczał i wskazywał w stronę „Olganii”, a Nikandr zrozumiał, że pokazuje Nasima. Aszan własnym ciałem zasłonił chłopca przed

ostrzałem. Część ludzi na pokładzie „Olganii” – a także pośród kałakowskich strielców – zaczęła strzelać do maharratów zamiast do hezana. Znaleźli wspólnego wroga. Z wyrazem skupienia, a nawet bólu na twarzach maharraci szli w stronę statku. Od ich ciał odrywały się strzępki ubrań, ale poza tym wydawało się, że strzały nie przynoszą żadnego efektu. Potem jeden z pocisków trafił najbliższego – starego mężczyznę z długą siwą brodą – oderwał mu kawałek policzka, jakby od kamiennego posągu. Ten starzec był jedynym z jarzącym się jaspisem na turbanie. Szedł najbliżej wanahezana. To on kontrolował bestię. – Rzucić cumy! – krzyknął Żabin, a Borund rozkazał swoim ludziom wracać na statek. Hezan pochylił się i uderzył o ziemię pięściami wielkości beczek na piwo. Kamień pod jego stopami zrobił się sypki niczym wyschnięte błoto w pełni upalnego lata. Efekt rozprzestrzeniał się szybciej od biegnących ludzi i błyskawicznie ich wyprzedził. Luźny pył usuwał się spod stóp żołnierzy, którzy ślizgali się i przewracali. Jeden próbował wyhamować przed trapem, ale w luźnym pyle przesunął się na stopach do krawędzi pomostu i bezgłośnie poleciał w dół. Wciąż rozlegały się strzały. – Ten z białą brodą! – krzyknął Nikandr. Z początku niewielu go usłyszało, ale z każdą chwilą więcej żołnierzy skupiało na tym maharracie ogień. Stary wojownik skulił się, niezdolny iść dalej. Strielcy ustawieni pod ścianami pałacu krzyknęli bojowo i wypalili do niego. Maharrat ciasno objął się ramionami i padł na ziemię. Jego klejnot ściemniał. Wanahezan cofnął się, potrząsając głową na boki, po czym padł na kolana i dwukrotnie uderzył głową o kamienie.

Dziedzińcem wstrząsnęły potężne, odbijające się echem grzmoty. A potem potwór wstał i ruszył w stronę statku. Pokładem żaglowca szarpnął wystrzał z armaty. Pocisk uderzył w pierś potwora. Środek jego tułowia wyparował, a pozostałości roztrzaskały się i osypały w stertę. Żołnierze, zarówno kałakowscy, jak i wostromscy, unieśli pięści ze wspólnym okrzykiem radości. Chwila przerwy dała pozostałym maharratom czas na pognanie do przodu, w stronę odrywającego się od pomostu „Olganii”. Doszakiramka Żabina siedziała na swoim stanowisku w samym centrum pokładu, z dłońmi płasko na deskach, zapewniając wznoszenie wiatronośnego drewna, z którego wykonano żaglowiec. Hawakiram stał tuż za nią, wzywając wiatr. Oderwał się na chwilę od swojego zadania, jedną ręką wzbudzając ruch powietrza przy pomoście, wysyłając pył i żwir prosto w twarze maharratów. Sorusz, wojownik ze złotymi kolczykami zdobiącymi zabliźnione pozostałości ucha, podbiegł do statku, który prawie odbił już od pomostu. – Stać! Nikandr odwrócił się na czas, by zobaczyć, jak Aszan odsunął Nasima w stronę wietrznego relingu, jak najdalej od maharratów, po czym skoczył do hawakirama i zerwał mu diadem ze skroni. Wiatr zawirował. Żagle załopotały. Reje obróciły się groźnie. Aszan zrobił dwa długie kroki w stronę relingu. Sorusz wykrzyknął rozkaz w mahndi. Maharraci rzucili się naprzód, rozpychając stojących im na drodze strielców. Aszan chwycił Nasima, skoczył do tyłu nad relingiem i zniknął, porwany przez wyjący wiatr. Zaraz wicher uderzył gwałtownie na skif przycumowany do

kadłuba „Olganii”, coraz głośniej walił nim o pokład, aż w końcu zerwał utrzymujące go liny. Stateczek zniknął jak Aszan i Nasim chwilę wcześniej. Strielcy zdołali się przegrupować. Dwunastu zebrało się przy schodach prowadzących pod pokład. Pierwszych sześciu klęknęło, drugi szereg stał za nimi. – Ognia! – krzyknął sotnik i wszystkie muszkiety wypaliły salwą. Czterech maharratów próbujących zeskoczyć ze statku zostało powalonych. Dwóch wylądowało na pomoście i pobiegli. Jeden z nich – Sorusz – skoczył na plecy kompana, który mimo dodatkowego obciążenia pędził w dół, w stronę fal. Kilku strielców Żabina wystrzeliło do niego zaraz po naładowaniu broni, ale przy silnym wietrze i sporej odległości żaden nie trafił. Przez kilka chwil słychać było tylko trzask płonących statków. Potem z wiatroportu dobiegł głos księcia Jarosa Kałakowa. – Żabin! Książę Wostromy wyglądał, jakby nie wiedział, co robić. Może w tej krótkiej chwili pożałował swych czynów, ale szybko się opanował i podszedł do relingu. Popatrzył w dół. Nie odezwał się – tylko patrzył – ale zesztywniał, jakby widok w dole był dla niego kompletnym zaskoczeniem. „Olgania” zbliżył się do „tury”, prawie całkowicie ogarniętego już przez płomienie. Bukszpryt „Olganii” zaczepił o takielunek na gwiezdnym bezanmaszcie. Ponieważ większość strielców wciąż ładowała swoją broń, Nikandr zerwał się do biegu w stronę dziobu. – Stój! – krzyknął za nim Borund. Nikandr biegł dalej. Rozległ się strzał z pistoletu. Gdy Nikandr skakał na olinowanie, poczuł uderzenie i ból

w ramieniu. Ranos prowadził Atianę korytarzami Radiskoje. Kiedy dotarli do długiego korytarza prowadzącego do wiatroportu, natknęli się na księcia Kałakowa stojącego za tuzinem strielców, rozmawiającego z sotnikiem. Żołnierze wybiegali na zewnątrz, strzelając do statku jej ojca, „Olganii”. Zanim Ranos z Atianą doszli do księcia, fundamentami pałacu wstrząsnął potężny grzmot. Księżniczka kątem oka zauważyła, jak jedna z wież pałacowego muru sypie się w gruzy. Kamienie spadały dziwnie powoli, jakby wszystko było zatopione w miodzie. Potem oprawione w ołów szyby wysokich okien pękły i wpadały do środka. Atiana uniosła ręce i krzyknęła, gdy kawałki szkła wbiły się w jej ramiona. Ryk ucichł, a po nim zabrzmiały odgłosy uderzających o siebie ciężkich głazów. Do jej świadomości dotarły inne dźwięki: kaszel i jęki rannych, przenikliwe wołania o pomoc, sporadyczne trzaski muszkietowego ognia. Ranos dźwignął Atianę z ziemi. Gdy się oparła o podłogę, w jej dłoń wbiły się odłamki szkła. – Na dół! – krzyknął sotnik. – Z muru! Bronić się! Z wielkiej chmury pyłu otaczającej zawaloną wieżę wyłonił się wanahezan – ten sam, którego Atiana widziała na skalistym wybrzeżu – sunąc w stronę „Olganii”. W jego ślady poszli maharraci. Przestraszyła się, rozpoznając między nimi dwóch znad brzegu morza. Muszkietowa palba przybrała na sile, ale hezan mimo pocisków sunął do przodu z wysuniętymi przed siebie olbrzymimi rękami. Ranos wyciągnął pistolet z olstra przy pasie. Uważnie obserwując ogród, przyciągnął Atianę do Jarosa, bezskutecznie

próbującego otrzepać pył ze swojego złotego płaszcza. Książę podniósł wzrok. Twarz miał umazaną pyłem, w jego siwiejących włosach i długiej białej brodzie utknęły kawałki potrzaskanego szkła. Zamrugał i Atiana zobaczyła świeżą ranę na jego czole. Krew spływała mu po policzku. – Co ty tu robisz, dziecko? – zapytał. To nie było pytanie, na które mogła odpowiedzieć w pośpiechu, zwłaszcza pod tak oceniającym spojrzeniem księcia. W jeden dzień spiętrzyło się tyle emocji! Grigorij od chwili śmierci Stasy wyraźnie dążył do wojny. Leonid również, a także jej ojciec. Czuła się porzucona. – Przybyłam z Iramanszach, żeby was ostrzec. – Matra została zaatakowana. – Książę Jaros zerknął na zewnątrz, w stronę wiatroportu. – Przez chłopca, którego twój ojciec wykradł z tych murów. Ty ich tu przyprowadziłaś? Miał na myśli maharratów. Atiana była wstrząśnięta. – Niet, przybyłam, żeby was ostrzec. Jaros popatrzył na syna. Ranos wzruszył ramionami. – Usłyszeliśmy ją tuż przedtem, zanim dotarli na szczyt muru. – Przyjechałabym… – Da, żeby mnie ostrzec. Ale… – Jaros wskazał wiatroport, gdzie walka przeniosła się na pokład „Olganii”. – Twój ojciec dopuścił się morderstwa w moim pałacu. Huknęło działo, ale Atiana nie potrafiła oderwać spojrzenia od oczu księcia Kałakowa, który mówił dalej, jakby nic się nie stało: – twój ojciec porwał ludzi, którzy pozostawali w mojej władzy. A swoją córkę zostawił tutaj. Atiana zawsze potrafiła zachować spokojną twarz podczas

odpytywania. Była w tym równie dobra jak Iszkina i zdecydowanie lepsza od Milewy. Jednak tym razem było inaczej. Nie kłamała, lecz Jaros nie uwierzyłby w ani jedno jej słowo. – To… – Zaschło jej w gardle. – To musiała być jakaś pomyłka. – Na tym statku jest mój syn. – Bardzo żałuję. Jaros wyrwał Ranosowi pistolet, chwycił Atianę za rękę i pociągnął ją za sobą. Jej serce zaczęło dudnić jak oszalałe. Czuła szumienie krwi w uszach, palce rąk i stóp zaczęły ją mrowić. Książę Jaros pchnął prowadzące do ogrodu ciężkie drzwi o wybitych szybach. Walka ustała. „Olgania” zaczął odbijać od pomostu, ale maharraci wdarli się na pokład. Chwilę później z drugiej strony statku poleciały w dół dwa ciała, zaraz ich śladem podążył skif. Rozległy się kolejne, gorączkowe strzały i Atiana skuliła się w sobie. Dwóch mężczyzn skoczyło ze statku na pomost, ciągnąc za sobą porwane pędem powietrza ogony turbanów. Jeden z nich wszedł na plecy drugiego, po czym zniknęli za krawędzią pomostu. Strzały ucichły, ale nie zapadła cisza – krzyczeli ranni, huczały płomienie. Książę Kałakow jeszcze mocniej ścisnął rękę Atiany, nabrał pełne płuca powietrza i krzyknął: – Żabin! Przez chwilę nic się nie działo. W końcu ojciec podszedł do relingu i popatrzył w dół z kamiennym wyrazem twarzy. Jaros przystawił pistolet do skroni Atiany. Mimo przerażenia nawet nie drgnęła. Z godnością przyjmie swój los. W końcu była Wostromą.

Mijały sekundy, a statek dryfował dalej. Bukszpryt zaczepił o tylny takielunek najbliższego statku. – Nikandr, stój! – zabrzmiał z pokładu „Olganii” głos jej brata. I zobaczyła Nikandra skaczącego ze statku.

Rozdział 35 Ramię wykwitło bólem. Nikandr chwycił olinowanie gafla i zsunął się w dół. Lina wyleciała mu z dłoni, ale zaczepił ją w zgięciu ręki, czując pieczenie ocieranej skóry. Po chwili zatrzymało go uderzenie w wielokrążek. Znowu rozległy się skierowane w stronę statku strzały. Borund stał przy relingu „Olganii”. Chwilę później obok pojawił się jego ojciec. Znaleźli się w poważnych tarapatach – zdani na łaskę wiatrów. Oczywiście mogli sterować bez pomocy hawakirama, ale im większy statek, tym trudniejsze było to zadanie. Nikandr zsunął się wzdłuż burty i dotarł do najbliższego pomostu. Ogarnął go żar z płonących jednostek. Osłonił usta rękawem. Płomienie z przycumowanych jednostek owiewały pomost, odcinając mu drogę na ląd. Coś lekko uderzyło go w głowę. Potem znowu. Przesunął dłonią przez włosy, bojąc się, że spadają na niego węgle z płonących statków, ale wyczuł tylko wilgoć. Zaczęła lecieć woda strumieniami, głównie na „Gorownę”. Ochłodziła powietrze i mógł przebiec wzdłuż pomostu. W kamiennym ogrodzie stało dwóch jalakiramów z uniesionymi ku niebu rękami. Jarzyły się ich lazurytowe klejnoty, świadczące o łączności z duchami wody. Spuszczali deszcz na płonące żaglowce. Krople syczały i zmieniały się w parę natychmiast po uderzeniu w pokład. Nikandr zauważył stojącego w pobliżu ojca. Z krwią spływającą po policzku, pyłem i kawałkami szkła we włosach i brodzie oraz wyczerpaniem na twarzy książę Kałakow wyglądał, jakby sam obronił Radiskoje przed zdradzieckim atakiem. Ranos oderwał się od grupy żołnierzy i chwycił Nikandra w

objęcia. – Nie wiedziałem, czy jeszcze cię kiedyś zobaczę. – Jak ja ciebie. Koło rozbitych drzwi do pałacu Nikandr zobaczył kobietę pilnowaną przez strielca. W pierwszej chwili jej nie rozpoznał – miała na sobie brudny strój do jazdy konnej, a włosy związała z tyłu głowy w długi koński ogon. To była Atiana. Patrzyła na niego z troską. Dziwne, że była tutaj, nie odleciała z resztą rodziny. Trzech sotników i podpułkownik podeszli do ojca, a w trakcie rozmowy dołączyli do nich Jahalan i Udra. Nikandr przeszkodził im w rozmowie, bo przypomniał sobie widok odrywającego się od statku skifu. – Ojcze, wybacz, ale proszę o pozwolenie na zabranie „Gorowny”… od „Olganii” oderwał się skif… Aszan, nim uciekł, zabrał ze sobą Nasima. Mogę ich jeszcze odnaleźć, ale muszę wylecieć natychmiast. Książe Jaros popatrzył na wschód. Wciąż panowała noc, choć na horyzoncie pojawiło się pasmo purpury. – Słońce zaraz wzejdzie. Jednostki blokady zatrzymają cię, zanim znajdziesz taki mały stateczek. – Dlatego właśnie muszę się spieszyć. – Przecież nie wiemy, dokąd Aszan się kieruje. – Leci w stronę Gayawandu. Podczas ostatniej rozmowy z Aszanem Nikandra zaskoczyła myśl, że Nasim może być jednym z trzech arakeszów, którzy doprowadzili do zniszczenia wyspy. Nie miało już znaczenia, czy była to prawda. Aszan w to wierzył i planował zabrać tam Nasima. I potrzebowali Nikandra. Nie było wątpliwości co do więzi łączącej księcia z Nasimem, stanowiącej klucz do bardzo złożonego i skomplikowanego

problemu – przyznał to, gdy mówił o Gayawandzie. A Nikandr również odczuwał potrzebę odkrycia natury ich związku i był gotów w tym celu polecieć na odległą wyspę. Wyjaśnił to ojcu najszybciej, jak potrafił. – Sprowadzę ich do ciebie z powrotem, ojcze – podsumował. – Nie znajdziesz ich. – Jeśli mi się nie powiedzie, wrócę. Ominę blokadę. Zresztą jeszcze się na dobre nie zaczęła. – Mają dwa tuziny statków, Niszka, a następne są w drodze. Na zewnątrz dwóch jalakiramów zgasiło pożar „Gorowny”. Dla „tury” było zdecydowanie za późno. Statek nie nadawał się do remontu. Ogień z pewnością naruszył zdolności wiatronośnego drzewa. Wkrótce statek stanie się równie ciężki, jak dowolna jednostka pływająca po wodzie zacznie opadać i zerwie liny cumownicze. – Ojcze – odezwał się Ranos – chcieli dostać arakesza i chłopca. Skoro ci dwaj uciekli, to szaleństwo się skończy. Książę Jaros przesunął brudną dłonią wzdłuż całej brody, patrząc przy tym na stojącą nieco dalej Atianę. – Teraz musimy jeszcze brać pod uwagę jego córkę. – Dostanie ją z powrotem. Chyba nie będziesz… – ona mu teraz nie wystarczy. Małżeństwo było Żabinowi potrzebne z powodu dostarczanych przez nas statków. Tutaj nic się nie zmieniło. Potrzebował ich wtedy, potrzebuje ich i teraz. Ewidentnie miał nadzieję wykorzystać Nikandra jako kartę przetargową, ale skoro mu się powiodło, zażąda wydania córki oraz statków, nie oferując niczego w zamian. Jahalan, Udra i kilku innych Aramanów rozmawiali między sobą, od czasu do czasu spoglądając na ciała zabitych maharratów i kompletnie zrujnowaną część pałacowych

fortyfikacji. – Ojcze, wybacz, że to mówię, matka jest chora, a Nasim może ją uratować. Książe Jaros rozważał jego słowa, ale właśnie wtedy na prowizorycznych noszach przeniesiono obok nich dwóch młodzieńców. Żyli, choć byli ciężko ranni i nieprzytomni. Jaros nagle wydał się mniejszy. Po chwili się wyprostował. – Idź do matki, Niszka. Dotrzymaj jej towarzystwa w potrzebie. – Ojcze… – idź! Nikandrowi krew zastygła w żyłach. Jego ojciec ruszył do pomieszczenia, w którym mała ekipa pałacowych uzdrowicieli zajmowała się opatrywaniem ran kilkudziesięciu ludzi. Atiana również odeszła, eskortowana przez strielca. Udra wspięła się i weszła na pokład „Gorowny”. Dotarła do gwiezdnego grotmasztu, rozłożyła ramiona i odwróciła twarz ku niebu. Opłakiwała statek. Każdy Doszakiram traktował zbudowane przez siebie statki jak własne dzieci, a „Gorowna”, choć nie został zniszczony, bardzo ucierpiał. Jahalan rozmawiał z Aramanami. Kilkunastu ludzi – strielcy i służba – sprzątało i układało w porządku ciała poległych. Nikandr zakaszlał chrapliwie. Nie mógł głębiej odetchnąć. Wciąż miał wrażenie, że się pali żywcem. Czuł się całkowicie bezsilny. Był tak bliski dotarcia do Nasima, a teraz chłopiec wyśliznął mu się z rąk. Poszedł w stronę wiatroportu. – Nikandr! – usłyszał. Odwrócił się i zobaczył Atianę stojącą w drzwiach do izby chorych. Kiwnął głową strielcowi, a Atiana ruszyła w jego stronę. Ścierały się w nim sprzeczne uczucia. Był oburzony

zdradą jej ojca, a jednocześnie pragnął wziąć ją w ramiona. – Znajdziesz go, prawda? – zapytała cicho. – Tak. W tym chłopcu jest coś… – Jest. I on może stać się przyczyną upadku nas wszystkich. Nikandr usłyszał głos ojca odbijający się echem w korytarzu. Czas uciekał. Jeśli nie odleci teraz, nigdy nie zdoła tego zrobić. – Muszę iść – powiedział Atianie. – Poczekaj! – Chwyciła go za rękę. Wyciągnęła kamień ukryty głęboko pod ubraniem do jazdy konnej. – Dotknijmy się klejnotami. Sięgnął po swój naszyjnik. Jego kamień… na starożytnych, co się stało? Klejnot był martwy niczym kawałek granitu.

CZĘŚĆ II

Rozdział 36 Na nizinnych bagnach Ujadeńska było ciepło i wilgotno. Wstał jeden z pierwszych prawdziwie letnich dni. Nad kanałami gęsto rosły drzewa o białej korze, z odsłoniętymi i powykręcanymi korzeniami. Wszędzie unosiły się chmary gryzących owadów, rozstępując się tylko przed polującymi na nie ważkami. Rechotały żaby, cykały owady, melodyjnie krzyczały jaskółki śmigające tuż nad wierzchołkami drzew. Rehada wpłynęła małą tratwą na bagna wraz z pierwszym blaskiem świtu. Było już prawie południe, a miała przed sobą jeszcze długą drogę. Przemierzała te bagna wielokrotnie, ale ostatnio kilka lat temu i zaczynała wątpić w swoją pamięć. Do tej pory powinna dotrzeć na wyspę. Wyciągnęła żerdź ze śmierdzącej wody i pozwoliła jej zsunąć się z powrotem do dna. Ten wąski kanał wydawał się jej znajomy… Przez bagno przetoczył się grzmot odległego wystrzału z działa. Od czasu ucieczki z Radiskoje i rozpoczęcia blokady wyspy zbuntowani książęta przypominali w ten niezbyt subtelny sposób o swojej obecności. Minęły już cztery dni od ataku na pałac, kiedy książęta walczyli między sobą i z maharratami. Rehada wiedziała, że Sorusz chciał dostać Nasima i tylko jego, ale niektórzy twierdzili, że książąt, którzy dopuścili się zdrady, maharraci wsparli jako najemników. Inni wierzyli, że renegaci przybyli we własnym interesie, tak jak gdy zabili wielkiego księcia. Niektóre plotki, rozpowszechniane przez Radiskoje, sugerowały, że wszyscy maharraci zginęli, atak zaś stanowił dowód na rosnącą desperację rebeliantów. Inni opowiadali o pojawieniu się kolejnego przywołanego hezana. Mieszkańcy

Wołogrodu, już wcześniej wymęczeni i głodni, zaczynali bać się konsekwencji obecnych starć. Przy pełnej blokadzie uniemożliwiającej napływ pomocy z Irstanli czy sąsiednich księstw, niepokoje groziły przerodzeniem się w ogólny bunt. Rehada lękała się, że pośród ofiar znajdzie również ciało Sorusza. Później usłyszała, że niektórzy maharraci uciekli, i w głębi serca wiedziała, że nie zginął, jednak jej ulga szybko została zastąpiona strachem przed zemstą Sorusza. Zabrała mu Atianę i nie było czasu na wyjaśnienia. Mogła tylko mieć nadzieję, że gdy ponownie się spotkają, zechce jej wysłuchać. Musiała się z nim spotkać, odnaleźć go. Nie powiedział jej, gdzie maharraci ukrywają się na wyspie, ale gdy przyszedł do niej po powieszeniu Maleka, wyczuła od niego woń butwiejących roślin, a na butach zauważyła pozostałości jasnozielonych alg rosnących tylko na nizinnych bagnach. Krótko po południu dotarła do rozległego wzniesienia. Miała przed sobą szczyt długiej wyspy, jednej z największych na bagnach i jedynej z dostateczną ilością skał, by mogły w nich powstać naturalne jaskinie. Wciągnęła tratwę na brzeg i ruszyła w głąb lądu, rozsuwając wysoką trawę, unikając sieci jaskrawożółtych pająków. Nie starała się ukrywać – wiedziała, że jest obserwowana, i nie chciała, by strażnicy zabili ją, zanim da się rozpoznać. Gdy zbliżała się do wzniesienia, w którym znajdowały się pierwsze jaskinie, z potężnego cyprysa zeskoczył młody chłopak. Nie miał więcej niż czternaście lat, podobnie jak większość rekrutów maharratów. Nie wyglądał groźnie. – Miał nadzieję, że przyjdziesz – powiedział. Zaprowadził ją do obozu urządzonego w kępie potężnych wierzb. Kilkunastu

maharratów siedziało tam wokół niewielkiego ogniska, a jeden z nich piekł podpłomyki na płaskim kamieniu. Jedli, rozmawiali. Byli wychudzeni, ale spojrzenia mieli przenikliwe i żaden nie wyglądał na pokonanego. Gdy się zbliżyła, przerwali rozmowy. Nie patrzyli na nią wrogo, ale też nie dostrzegła w nich życzliwości. Ukłoniła się, a oni kiwnęli głowami w odpowiedzi. Młody przewodnik zaprowadził ją do podnóża pagórka. Za kępą wysokich traw znajdował się Otwór prowadzący w głąb ziemi. Chłopak wskazał jej wejście i odszedł. Na czworakach wsunęła się do nory. Przez chwilę była pogrążona w całkowitej ciemności, ale potem jej oczy się dostosowały i zobaczyła przed sobą słabe światło. Usłyszała też jakąś cichą rozmowę, która zaraz ustała. Rehada dotarła do niewielkiej jaskini rozświetlonej przez ustawiony na skalnej półce różowy siraj – jarzący się kamień. Zobaczyła Sorusza leżącego na posłaniu z trawy. Udo miał owinięte bandażami poczerniałymi od zaschniętej krwi. Głowę opierał na zwiniętym kocu. W pobliżu siedział Bersuk i jeszcze ktoś… Muwas, Rehada spotkała go, gdy miała dwanaście lat. Był wtedy szczuplejszy, ale pamiętała jego masywną sylwetkę i dziwny sposób, w jaki kołysał się przy każdym kroku. Nie ruszyli się z miejsca. – Zostawcie nas – polecił Sorusz. Muwas wstał i ukłonił się Rehadzie, po czym wyszedł, jednak Bersuk tylko patrzył na nią ponuro. – Idź – powtórzył Sorusz. Bersuk przeszedł obok niej cichy jak ziemia, zostawiając po sobie swój silny zapach. Rehada uklęknęła i pocałowała Sorusza w czoło, długo i

czule. – Co się stało? – Zostałem postrzelony z muszkietu w nogę i zemdlałem, gdy Bersuk wynosił mnie w bezpieczne miejsce. Prawie zginąłem w wodzie pod pałacem, ale odnalazł mnie Muwas i wciągnął do łodzi. – A Nasim? Sorusz potrząsnął głową. – Prawie go mieliśmy, lecz uciekł z Aszanem. Twój książę opuścił statek chwilę potem, próbując ich gonić. – To nie jest mój książę. – Wszystko jedno. – Każesz ich ścigać? Milczał przez chwilę. – Nie sądzę, żeby było to konieczne. Aszan leci do Gayawandu, a jeśli prządki Losu będą łaskawe, później wróci tu z Nasimem. – Czemu myślisz, że nie ucieknie? – ponieważ za bardzo troszczy się o świat. Jeśli zdoła rozwikłać tajemnice Nasima, wróci tu, żeby zamknąć rozłam. A wówczas te tajemnice zostaną rozwikłane również dla nas. – A jeśli nie? – Wtedy prządki same podyktują nam dalsze działania. Powiedz mi – z wyraźnym wysiłkiem obrócił głowę – ponieważ nie potrafię wymyślić żadnej odpowiedzi, która zadowoliłaby Bersuka, czemu uratowałaś tamtą kobietę? – to była księżniczka Atiana Wostroma. Narzeczona Nikandra. Sorusz się uśmiechnął z niedowierzaniem. – I ty ją uratowałaś? – nie wiedziałam, czy nie jest śledzona. Nie zobaczyła wiele ponad to, co Lądowcy i tak już wiedzieli. Uznałam za niemądre napraszanie się, by ruszyło na

nas całe księstwo Wostromy razem z Kałakowem. Patrzył jej w oczy. Po chwili wyraźnie się rozluźnił. – Zawsze gdy sądzę, że prządki są przeciwko nam, zdarza się coś, co odnawia moją wiarę. – Co masz na myśli? – Zajrzyj tam. – Wskazał sakiewkę z miękkiej skóry leżącą przy ognisku. Rehada znalazła tam trzy kamienie: jaspis, alabaster i turmalin. Jaspis musiał pochodzić z plaży, z przywołania wanahezana, a turmalin został oczywiście uwolniony przez nią. Zapatrzyła się na alabaster, nie dotykając go. Wiedziała od Sorusza, że został uwolniony przy wezwaniu hawahezana. Tego, który zaatakował Nikandra. Sorusz przyglądał się jej uważnie. – Myślę, że zostałem pobłogosławiony, przebywając z Nasimem przez tak długi czas. Wcale tego nie chciał, ale mnóstwo się od niego nauczyłem. Dzięki niemu potrafię wyczuwać rozłamy i miejsca, w których mogą przechodzić hezany. Dzięki niemu dużo wiem o kamieniach. I wyczuwam najjaśniejsze dusze, te, które przyciągną hezana. Wiedzieliśmy od dawna, że Lądowcy są spowinowaceni z hezanami tak jak my. Natomiast nie wiedzieliśmy, jak bardzo głodne ich będą hezany. Nikandr. Stasa Bołgrawia. Niemowlę pochłonięte przez wyniszczenie. A teraz Atiana Wostroma. Rehada gwałtownie poderwała głowę. – Atiana?! – ona jest z wody. Lazuryt. Właśnie ona da nam czwarty kamień. – Ale jak? – musi zostać utopiona. W pewnym miejscu na wyspie przesłona jest na tyle cienka, że wystarczy śmierć tej kobiety. Rehada poczuła, jak z jej twarzy odpływa krew. Jego oczy wbite w kamienne sklepienie pełne były samozadowolenia.

Wierzył, że zostali pobłogosławieni przez prządki, ale równocześnie – była to jej pokuta za samowolne uratowanie księżniczki. – Gdzie mam ją sprowadzić? – Do jeziora w Iramanszach.

Rozdział 37 Atiana usłyszała, jak otwierają się drzwi do jej celi. Od czasu, gdy została tu umieszczona, nie przyszedł do niej nikt z rodziny Kałakowów, tylko strażnik przynoszący jedzenie, czyszczący nocnik i przynoszący wodę oraz czystą suknię – więc tym razem nie spodziewała się niczego innego. Do pomieszczenia faktycznie wszedł strielec – ten poważny, którego widywała najczęściej – ale tylko się ukłonił i przesunął w bok, wpuszczając wchodzącą ze srebrną tacą Iwanę Kałakową. Żona Ranosa usiadła naprzeciw Atiany. Powieki jej opadały. Wyglądała, jakby nie potrafiła się skupić, ale po chwili przypomniała sobie, gdzie jest, i prawie gniewnym gestem wskazała tacę. – Z pewnością jesteś głodna. Na tacy znajdował się talerz przykryty srebrną pokrywą, eleganckie sztućce, karafka z winem i kieliszek. W powietrzu niósł się silny aromat pieczonej koziny, cebuli i czosnku. Atiana nie była po prostu głodna, wręcz umierała z głodu, ale nie chciała okazać tego przed Iwaną, więc odeszła od stołu. – Czego chcesz? – zapytała. Iwana wzięła głęboki oddech. Wyglądała przy tym, jakby ożyła. – Muszę z tobą porozmawiać o mroku. – Co z nim? – słyszałaś o Nasimie? Tym, który… – tak, wiem. – A widziałaś go kiedyś? Iwana pytała o widzenie w eterze. Atianę wtedy matka i pozostałe matry odepchnęły. – Widziałam, ale tylko przez kilka chwil, tuż przed tym, jak Sofia próbowała go przejąć.

Iwana nie okazała wzburzenia, choć Atiana mówiła o zakazanej praktyce. – On jest… jest potężny, Atiano. Potężniejszy, niż mogłyśmy przypuszczać. – Żona Ranosa ściszyła głos, jakby bała się, że ktoś podsłucha. – Matka rzeczywiście próbowała go przejąć. Oparł się jej i wygrał. Od tamtej pory jest nieprzytomna. – Musiała być w wielkiej potrzebie, skoro zdecydowała się na takie ryzyko. – Chciała się zorientować, do czego jest zdolny i czy miał coś wspólnego z przywołaniem suurahezana. – W jakim jest teraz stanie? – nie obudziła się od nocy zdrady. – Tak to teraz nazywają? Iwana uniosła brew. – A jak ty byś to nazwała? Atiana odczuwała tak silny wstyd z powodu zdrady ojca, że nie mogła odpowiedzieć. Iwana nie patrzyła jej w oczy, ale już nie była zła. – Słabnie z każdym dniem. Chciałabym poprosić… Chciałabym poprosić, żebyś weszła w mrok i sprawdziła, czy możesz pomóc. – Wiktania przeszła szkolenie w korzystaniu z mroku, prawda? Iwana wreszcie spojrzała jej w oczy. – Już tego nie potrafi. – W zamyśleniu poprawiła obrus na stole. Nie było w niej złości, tylko rezygnacja. – Może to efekt wyniszczenia. Może burz nad Kałakowem. Budzi się w ciągu paru minut od wejścia. – W twoim wypadku jest tak samo? – Niet. nie mogę już w ogóle wejść. Wiktania potencjalnie

mogłaby być silna jak Sofia, ale za bardzo się stara. Eter jej nie ufa albo ona nie ufa eterowi i stara się to nadmiernie kompensować. – I chcesz, żebym ja wam pomogła? – Sofia miała zostać twoją matką. – Jest głową rodziny, która mnie uwięziła w tej celi. – A co z kobiecą solidarnością? Nie możesz odwrócić się do nas plecami. – Dość wygodna sytuacja, nie sądzisz? Wielkie księstwo zostało rozerwane, a mnie przypadło stanąć okrakiem nad barykadą. To, co zrobię, może przechylić szalę na rzecz jednej ze stron. – Myślisz jak mężczyźni. – Przez mężczyzn zostałam tu osadzona. – To bezpodstawny konflikt. – Od kiedy to rozsądek staje na drodze polityce? – moja matka cię potrzebuje. Atiana przypomniała sobie, jak Sofia z nią rozmawiała. Nie była dla niej miła, ale też nie ostra. Traktowała ją bardzo rzeczowo, a coś takiego było bardzo rzadkie i cenne w pałacach książąt. – Jeśli to konieczne, spróbuję. Iwana wstała z uśmiechem wdzięczności na twarzy. – W takim razie chodź. Ruszyły do drzwi, gdy z drugiej strony otworzył je strielec. Do środka weszła Wiktania. Popatrzyła na Atianę z Iwaną i wydawała się zebrać w sobie siłę, niczym nadciągająca burza otaczająca się chmurą przed uwolnieniem swojej furii. – Przyszłaś do niej po pomoc?! – potrzebujemy jej, Wiktanio. – Potrzeba nam wielu rzeczy, Iwano, ale nie należy do nich

zapomniana wostromska siksa. – Chcesz skazać matkę na pewną śmierć? – Zostaw nas, Iwano. Iwana wyprostowała się na całą wysokość, choć i tak była o pół głowy niższa od Wiktanii. – Powiedziałam, zostaw nas! – Wiktania wskazała palcem drzwi. Iwana popatrzyła przepraszająco na Atianę, po czym wyszła z celi. – Pomogłabym twojej matce, gdybym mogła – stwierdziła Atiana. – Jesteś szalona, jeśli sądzisz, że dopuściłabym cię w pobliże matki. – Wiktania podeszła do niej. – To przez twoją rodzinę choruje. – Nie, przez własną czelność. – Atiana nie cofnęła się ani na krok. – Nasim nie jest gawronem, którego może przejmować wedle woli. – Nie waż się sądzić mojej matki! – Wiktania wymierzyła jaj policzek. Atiana walczyła ze złością, oddychając gwałtownie. Zdołała się opanować, usiadła przy stole, ignorując Wiktanię, i zaczęła jeść. Nie spojrzała siostrze Nikandra w oczy, nie mogła więc ocenić jej reakcji, ale wyczuła spięcie mięśni i usłyszała przyspieszony oddech. Uznała to za drobne zwycięstwo, jednak gdy Wiktania wyszła z celi, a jej kroki odbiły się cichnącym echem w korytarzu, Atiana poczuła się słaba i pokonana. Minęły dwie doby. Powróciła wcześniejsza rutyna, strażnik jej usługiwał. Chciała poprosić o możliwość rozmowy z Iwaną, ale zapewne Wiktania rozkazała, by informowano ją o tym.

Trzeciej nocy Atiana usłyszała, jak otwierają się drzwi do jej celi. Obudziła się nie całkiem przytomna i zobaczyła stojącą w drzwiach Iwanę. – Matra jest ciężko chora. Proszę, chodź ze mną. – A Wiktania? – nie spała od tygodni, a teraz usnęła. Nie będzie nam przeszkadzać. – W takim razie pójdę. – Atiana ubrała się i razem szybko i cicho powędrowały korytarzem. Strielec i strażnik więzienny gdzieś zniknęli. – Co mogę zrobić? – zapytała, gdy zaczęły wchodzić po schodach. – Cicho! – szepnęła Iwana. Zatrzymała się na podeście i przycisnęła coś za marmurowym posągiem konia. Ściana za figurą odchyliła się do tyłu i po chwili wędrowały jednym z tuneli przenikających Radiskoje. Po jakimś czasie zeszły po schodach, po czym pokonały kolejne w górę, zanim Iwana ponownie się odezwała. – Oddycha bardzo płytko. Czasami jęczy i mamy wrażenie, że się obudzi, ale zaraz powraca w głęboki sen. Jest coraz słabsza. Boję się, że w tym stanie nie przeżyje dłużej niż dzień lub dwa. – A ty wierzysz, że rozwiązanie tego problemu kryje się w eterze? – musi tak być. Próbowałam wejść w mrok, ale za każdym razem jest to coraz bardziej bolesne i widzę niewiele lub nic. Wiktania zdołała wejść w mrok na prawie godzinę, lecz nie mogła jej odnaleźć. – Co to znaczy? – tylko tyle powiedziała. Dotarły do rozwidlenia, w którym Iwana skręciła w lewo. Wiew powietrza zrobił się zauważalnie silniejszy. Tunel wykuto wprost w skale, a wygładzenie ścian zdradzało rękę aramańskiego rzemieślnika. – Są jakieś wieści o moim ojcu? – zapytała Atiana.

– Niewiele. Bez matry negocjacje idą bardzo powoli, ale książę rozmawiał z twoim ojcem. – Pytał o mnie? – nie wiem… mój pan ojciec nie zechciał podzielić się ze mną informacjami, ale się nie martw. Na razie trwa blokada, lecz nie jesteśmy atakowani, więc twoje uwolnienie staje się coraz bardziej realne. Atiana pogodziła się już z myślą o zamieszkaniu na Kałakowie jako żona Nikandra, ale ostatnie słowa wprowadziły zupełnie nową perspektywę. Czuła się porzucona. Zapomniana. Zdradzona. Nawet nie przez ojca, lecz przez Iszkinę i Milewę. Długo zastanawiała się nad tym, jak mogło dojść do pozostawienia jej tutaj, i jedna tylko odpowiedź przychodziła jej do głowy – siostry powiedziały ojcu, że ona jest bezpieczna z resztą rodziny. Iwana zatrzymała się nagle. Daleko z przodu w tunelu pojawiło się słabe światło. Atiana cofnęła się o krok, chcąc uciekać. – Zostań tu – warknęła Iwana. – To Olgana. Dobiegło ich wołanie: – pani Iwano, proszę, przyjdź szybko! Obie pospieszyły korytarzem pełne niepokoju. – Co się stało? Olgana oddychała ciężko, jej piersi pracowały niczym miech. – Matra umarła.

Rozdział 38 Biegły tunelem co sił, Atiana kilka razy omal się nie przewróciła. W końcu znalazły się w długim korytarzu – niezwykle wysokim i wspaniale zdobionym rękami Aramanów. Wyszły zza posągu barczystego mężczyzny w grubym płaszczu i pelerynie, ale nie zatrzymały się, żeby ukryć wejście. Pobiegły dalej. Nie potrzebowały już lampy – tu w regularnych odstępach, w bogato zdobionych marmurowych uchwytach umieszczono świecące kamienie. Dotarły do mauzoleum Radiskoje, gdzie gromadzono kamienie dusz zmarłych, lecz nie zapomnianych. Na końcu mauzoleum znajdowały się wielkie drzwi prowadzące na schody głęboko pod iglicą. Już po chwili we trzy były w sali zatopień. Atiana zobaczyła przy kominku łoże, w którym spoczywała matra. Ciężko zadyszane dopadły do łoża. Olgana podeszła do niego z drugiej strony i pogładziła włosy Sofii, a Iwana przyłożyła palce do jej szyi. Iwana zamknęła oczy i czekała. Minęły długie chwile. Po jej twarzy spłynęły łzy. Otworzyła oczy. – Matra nie żyje. Olgana rozchyliła szatę Sofii i wyciągnęła spod niej kamień duszy. Chalcedonowy klejnot był ciemny. Jednak gdy Olgana dotknęła oprawy, w kamieniu pojawił się krótki rozbłysk. Iwana chyba tego nie zauważyła. – To niemożliwe… – Kamień – szepnęła Atiana. – Nie widziałaś? – Czego? – przed chwilą się rozjarzył. – Atiana podeszła bliżej, otwierając umysł na eter, jak zapewne robiła Sofia poza basenem do zatopień. Przesunęła dłońmi nad klejnotem. Z

początku nic nie czuła, jednak gdy musnęła go palcami, doznała uczucia chłodu na skórze, jakby dotknęła fali na podziemnym jeziorze. – Jest martwy – bezbarwnym głosem stwierdziła Iwana. – Nie. – Atiana desperacko próbowała utrzymać umysł otwarty na każdy najdrobniejszy sygnał, ale im bardziej się starała, tym bardziej otępiałe i niezdarne robiły się jej zmysły. – W eterze zobaczę więcej. Iwana spojrzała nerwowo na Sofię, na Olganę… Wydawała się gotowa odesłać Atianę z powrotem do celi, lecz uświadomiła sobie, jak bardzo cała rodzina Kałakowów stała się bezbronna. Odetchnęła głęboko i kiwnęła głową. Atiana się rozebrała. Olgana szybko i sprawnie nasmarowała ją kozim tłuszczem, po czym przesunęła dźwignię, wpuszczając do basenu z górską wodą. Atiana położyła się w lodowatej wodzie, zanim na dobre zagościł w niej lęk. Olgana włożyła jej do ust rurkę do oddychania i pocałowała ją w czoło. – Niech przodkowie nad tobą czuwają – zabrzmiały ostatnie słowa, jakie księżniczka usłyszała, zanim się zanurzyła. Z początku jej umysł pełen był różnorodnych myśli, lęków i emocji, ale skupiła się na oddechu, rozsuwaniu i kurczeniu żeber, rozciąganiu kręgosłupa… I wkrótce… wkrótce… Budzi się w nieprzeniknionym mroku eteru. Widzi słabe poblaski granatu, nic więcej. Powoli, w miarę jak pozwala sobie zatopić się głębiej, obraz się wyostrza. Służąca stoi nad zbiornikiem, matra leży w łożu, ogień w kominku świeci czerwienią. Ciało matry jest ciemne, prawie całkiem czarne, ale wciąż utrzymuje się w nim resztka koloru. Może dlatego, że umarła tak niedawno.

Jej kamień też jest ciemny. Atiana rusza do przodu, otwierając umysł na duszę matry, ale nie czuje nic. Żadnej odpowiedzi. Nawet najsłabszego poruszenia. Tylko zimne węgle szalejącego niegdyś żaru. Dotyka kamienia i widzi przebłysk. Czuje nić ciągnącą się od kamienia, jednak nie może podążać za nią. Co ty tu robisz, dziecko? To księżna Polina Mirkuck. Nie jest silna w drogach mroku, ale zawsze była dobra w mówieniu przez niego, więc nie dziwne, że została ustawiona na straży. Próbuję pomóc matrze, Sofii. Kto wpuścił cię do jej sali? Iwana, a teraz odejdź. Atiana próbuje dryfować ścieżką prowadzącą od Sofii, ale Polina ją zatrzymuje. Księżna rozmawia cicho z innymi matrami. Niewątpliwie jedna z nich przejmie któregoś z pałacowych gawronów i kogoś zapyta, by sprawdzić słowa Atiany. Oby nie zapytano Wiktanii. Nie wstrzymuj mnie, mówi Atiana. Zależy od tego życie matry. Czekaj, mówi Polina. Nie przeszkadzaj mi w tym. Wiesz, że ona jest na progu śmierci. Jestem blisko, a ty daleko, zbyt daleko, by jej pomóc. Cisza. Czuję ją, księżno. Proszę, pozwól mi iść, pozwól mi zrobić, co mogę.

Polina ma wątpliwości. Jedna z pozostałych – może Ludańsk – zaleca ostrożność, ale Polina ją ignoruje i się cofa. Nie zdradź nas, Wostroma. Atiana nie odpowiada. Jeszcze raz dotyka kamienia matry, czując wiatr i otwarte morze. Skupia się na kamieniu, ale uczucie obecności matry zaczyna zanikać niczym pojedynczy ton wydobyty z cytry. Desperacja skłania ją do pośpiechu, ale eter rządzi się własnymi prawami. Atiana utrzymuje w głowie słabiutki dźwięk nuty i pozwala mu się nieść. Gdy znowu otwiera oczy, znajduje się daleko od wyspy, unosi się na wietrze niczym puszek dmuchawca. W pobliżu leci aramański skif z dwoma osobami na pokładzie. Aszan siedzi u steru, kierując wiatry do wydętego żagla na maszcie. Wydaje się spokojny – człowiek w równowadze z otaczającym go światem. Na łodzi wraz z nim znajduje się Nasim. Tutaj kończy się połączenie od matry. Nić, tak cienka przy kamieniu, jest tu gruba i tętni życiem, jakby połączenie wychodziło od chłopca, a nie z drugiej strony. Nasim śpi, ale jego głowa, ramiona i nogi drgają, jakby próbował się obudzić. Wokół skifu mnóstwo hawahezanów, duchów wiatru, sunie leniwymi łukami. To zbliżają się, to oddalają. Atiana sądzi, że przywołał je Aszan, ale potem uświadamia sobie, że przybyły po chłopca. Na krótkie chwile przerywają krążenie i właśnie wtedy ciało Nasima się szarpie. Atiana nie rozumie, co się dzieje, ale wygląda to tak, jakby duchy się nim pożywiały. Pożerały go. Czy chłopiec zdaje sobie z tego sprawę? Pozwala na to? Czy tak działo się przez cały czas?

Niemożliwe, przecież uważnie obserwowała go matra. Musi to być w jakiś sposób związane z jego ucieczką z Radiskoje lub czasem spędzonym wśród wichrów. Albo wynika z więzi istniejącej teraz między nim a matrą. Na tę myśl Atiana martwieje. Hezany się pożywiają, ale karmią się duszą matry, nie Nasima! Wchodzi w drogę więzi i otwiera się na nią. Teraz wyczuwa zarówno Nasima, jak i matrę, choć ślad Sofii jest bardzo, bardzo słaby. Czuje szarpnięcie w piersi, gdy jeden z hawahezanów podlatuje i pożera kolejny kawałek duszy matry. Atiana całym swym jestestwem protestuje przeciw temu, ponieważ duch porywa także kawałek jej duszy. Jak matra zdołała wytrzymać tak długo? Te tortury musiały trwać przez całe pięć dni, od chwili opuszczenia przez Nasima pałacu. Co robić? Jest bezsilna. Czuje, że się gubi, a im bardziej próbuje ukierunkować swoją świadomość, tym silniej zdaje się ją obejmować Nasim. Duchy wiatru dalej się nimi pożywiają. Dusza matry już niemal całkiem zgasła, lecz hezany wyczuły nowe pożywienie. Rzucają się na nie łapczywie. Odrywają większe kęsy. Atiana próbuje je przegonić, ale one stają się bardziej ożywione i atakują szybciej. Czuje ból w piersi. Czuje ból w kościach. Krzyczy i próbuje się obudzić, ale to niemożliwe. Już nie. Nasim śpi, a jednak wydaje się krzyczeć. Aszan rozgląda się po stateczku, po wodzie w dole. Pewnie coś wyczuwa, ale nic nie może zrobić. Albo też nie chce niczego zrobić. Przegrała. Nie jest matrą z pięcioma dziesięcioleciami doświadczenia, nie zdoła się uratować.

Rozdział 39 O świcie piątego dnia na wietrze Nikandr zobaczył na horyzoncie – jak podczas czterech poprzednich poranków – charakterystyczną sylwetkę skifu Aszana. Zrozumiał już, że Aszan pozwala mu się ścigać. Pierwszego dnia Jahalan trzy razy przywoływał wichry, by dogonić skif, ale gdy tylko się zbliżali, wiatr odpychał ich z powrotem. Spróbowali ponownie następnego dnia, mając nadzieję, że Aszan się zmęczył, ale stało się dokładnie to samo, a tym razem Jahalan był bliski wyczerpania. Nikandr sądził, że zgubią skif, ale łódź zawsze trzymała się na granicy widoczności, czarna plamka na zachmurzonym, białym horyzoncie. – Spróbujemy znowu, panie? – zapytał Wiggen, stary żeglarz pełniący wachtę przy sterze, wyjątkowo przesądny. Uznał za pechowe odbicie na wiatr zaraz po śmierci tylu ludzi w wiatroporcie. Wiggen i cała załoga szemrali na temat fatalnej sytuacji całe dnie – nigdy nie narzekając otwarcie wobec Nikandra, ale między sobą i w zasięgu jego słuchu. Wydawało się, że o zachodzie słońca drugiego dnia podróży ich obawy zyskały potwierdzenie. Uwagę Udry przyciągnęło skrzenie się na wschodnim horyzoncie. – To statek – powiedziała – albo jestem starą mewą. Nikandr wówczas poczuł dreszcz na widok Wiggena i pięciu innych ludzi spluwających za burtę. Pomimo podjętych środków ostrożności i względnych ciemności zostali w jakiś sposób zauważeni podczas opuszczania wyspy. Nikandr popatrzył w górę, na gwiezdny grotmaszt „Gorowny”. Jego żagle zostały całkowicie spalone. Nawet bez nich mogliby uniknąć pościgu, jednak podążali za Aszanem, trzymającym

stały kurs na południowy zachód. Lecący za nimi statek do tej pory musiał już o tym wiedzieć. – Podejmiemy kolejną próbę. – Nikandr zwrócił się teraz do Wiggena. – Choć wątpię, by wynik był inny niż poprzednio. Wiggen przyciszył głos, tak by usłyszał go tylko Nikandr. – Proszę wybaczyć moją śmiałość, książę, ale naprawdę sądzicie, że warto to robić? – Dzieją się tu wielkie rzeczy – odpowiedział Nikandr równie cicho – rzeczy, których żaden z nas nie rozumie. – Jak mówisz, mój panie. Nikandr znacząco popatrzył w stronę dziobu i poczekał, aż Wiggen zrobi to samo. – Ten chłopiec jest w samym ich centrum. Lepiej znaleźć burzę, zanim sama spadnie na nas niezapowiedziana. Zaczął kaszleć w nadziei, że powstrzyma tym zbliżający się atak, ale nic z tego, zaczął się dusić. Wiele takich napadów przeżył ostatnio. Udra powiedziała, że to skutek ognia i napady kaszlu wkrótce miną. Wówczas Wiggen włączył się do rozmowy. – Mój brat przeżył podobny pożar, gdy był jeszcze dzieckiem. Kaszlał potem do końca życia, a zmarł w wieku czternastu lat. Nikandr oczywiście sam wiedział, że jego napady to skutek wyniszczenia, które znacząco nasiliło się od czasu opuszczenia Kałakowa. Chwilę przed rozpoczęciem ataku kaszlu czuł ściśnięcie serca. Zatrzymywało się na uderzenie lub dwa, zaraz potem rozpoczynał się kaszel, a wokół serca zaciskała się pętla. Wyciągnął swój kamień duszy i zapatrzył się w jego popękaną, mleczną głębię. Postęp choroby i stan jego kamienia były w jakiś sposób powiązane. Bardzo długo sądził, że kamień jest po prostu płótnem, na którym odmalowywane są zdarzenia z

jego życia; teraz wiedział, że jest inaczej. Przez lata kamień stawał się coraz bardziej częścią jego istoty, czymś w rodzaju organu jak serce, żołądek czy wątroba. Z tym wszystkim w jakiś sposób powiązana była plaga. W ostatnim dziesięcioleciu sytuacja robiła się stopniowo coraz gorsza. Świat się tajemniczo zmieniał, a Nasim stanowił klucz do rozwiązania tej zagadki. Szóstego dnia, przy słońcu ukrywającym się chwilami za chmurami, Nikandr siedział na pokładzie oparty plecami o burtę, wgryzając się w twarde suchary, stanowiące wraz ze słabym piwem ich jedyny prowiant. Jahalan przywoływał wiatry, próbując równocześnie wyczuć położenie śledzącego ich statku, który kilka godzin temu został zauważony bliżej niż o poranku. Nikandr uświadomił sobie, że przestał widzieć skif Aszana. Wziął lunetę ze stanowiska przy sterze i przeszedł pod bukszpryt, ale niczego nie zobaczył. – Gdzie on jest? Jahalan otworzył oczy. Prawie spał na stojąco. Podszedł i wziął od Nikandra lunetę. – Nie wiem – odpowiedział po obejrzeniu horyzontu. Przyszło im do głowy, że skif ukrywa się wśród chmur, lecz Aszan nigdy dotąd nie zboczył z idealnie prostego kursu. Czyżby Nikandr przez cały ten czas się mylił? Czy Aszan bawił się z nimi, by łatwiej zgubić się pościgowi? Niet. To nie miało sensu. Aszan był arakeszem, gdyby chciał, wymknąłby się im już pierwszej nocy. Może po prostu zmienił zdanie. Albo uświadomił sobie, że „Gorowna” ma ogon i zbyt ryzykowne stało się dalsze prowadzenie Nikandra. – Hej, statek! – krzyknął bosman. Zagrzmiał wystrzał armatni. Nikandr usłyszał świst

kartacza przelatującego pod kadłubem oraz trzaski, gdy pociski trafiły w morski żagiel. Chwilę później statek się obrócił, co było typowym objawem wydarcia dużej dziury w płótnie. Z chmur za rufą, wyraźnie wyżej od nich, wyłonił się statek Wostromów. Był bardzo blisko. Nikandr przejął ster. Udra już siedziała obok, zamknęła oczy i przycisnęła dłonie do pokładu. – Opuść nas, Udra. Szybko. Wiggen, przygotuj działo. Jahalan… – Da. – Araman podszedł do grotmasztu i rozłożył ramiona. Alabastrowy klejnot na jego skroni rozjarzył się wyraźnie. Wiatr przybrał na sile w chwili, gdy zagrzmiał kolejny wystrzał z działa. Tym razem trafiono w kadłub – słaby strzał, prawdopodobnie żołnierze mieli rozkaz przejęcia „Gorowny” nienaruszonego, razem z załogą. Nikandr przechylił statek w dół. Nabrali sporej prędkości, ale lecący za nimi okręt – Nikandr rozpoznał w nim „Kawdę”, szybką ośmiomasztową karawelę – i tak zmniejszał dzielącą ich odległość. Wiggen z bosmanem strzelili z rufowego działa, jednak chwilę po tym, jak do uszu Nikandra dotarł satysfakcjonujący odgłos trafienia w kadłub przeciwnika, dwa kolejne strzały rozdarły ziemny grotżagiel „Gorowny”. – Rzuć w nich wiatrem, Jahalan! – oni mają dwóch hawakiramów – odpowiedział Jahalan z pozornym spokojem. Nagle wokół statku zawirował wiatr dmuchający dobre dwa rumby od dziobu. – Nie mogę ich powstrzymać! – krzyknął Jahalan, zaciskając dłonie w pięści.

„Gorowna” zwalniał. Wiatry zrobiły się zbyt nieprzewidywalne. Wkrótce staną się bezradni, nie zdołają powstrzymać „Kawdy” przed abordażem. Nieoczekiwanie temperatura powietrza zaczęła gwałtownie spadać, wokół zbierała się mgła. W parę chwil Nikandr zrobił się mokry. – Co robisz? – to nie ja – odpowiedział Jahalan. W pierwszej chwili Nikandr pomyślał, że to dzieło kirama na pokładzie „Kawdy”, ale ich mistrzowie wiatru nie zrobiliby czegoś takiego – efektem było przecież ograniczenie ich widoczności. Lodowaty powiew uderzył na statek, po czym zamarł. Dmuchnął znowu i ponownie ucichł. Nikandr ledwie widział Jahalana stojącego cztery kroki dalej, ale dostrzegł zmieszanie na jego twarzy. – Chyba jesteśmy wołani – stwierdził Nikandr. – Aszan? – a kto inny? Kolejny strzał przebił się przez mgłę, rozrywając pokład i rufę. Jakiś człowiek wrzasnął. Chwilę później oddano kolejny strzał i Nikandr uświadomił sobie, że załoga „Kawdy” używa dźwięków do namierzenia ich. – Cisza na pokładzie! – krzyknął. – Wiggen, ucisz tego biedaka! Znów nadszedł gwałtowny powiew wiatru w tym samym kierunku, a równocześnie armatni wystrzał rozdarł ziemny fok. Nikandr popatrzył na dźwignie umożliwiające ustawianie kierunku statku. Wiedział, że obecnego problemu nie może rozwiązać w żaden konwencjonalny sposób. Nawet pomimo mgły „Kawda” wkrótce skoryguje prędkość, zbliży się i będzie po wszystkim. Poczuł mrowienie w palcach, gdy zrozumiał, co sugerowały

mu boczne podmuchy wiatru. Mógł zwolnić stery statku. Wiatr poniesie ich na północ, w stronę niezbadanych obszarów. Podjęcie takiej decyzji umożliwiało im wyrwanie się ze szponów „Kawdy”, ale mogło doprowadzić ich do zguby. Gdyby to zrobił, „Gorowna” uwolniłby się z prądów płynących między wyspami, prądów od stuleci starannie kontrolowanych, prowadzonych przez iglice oraz delikatne dłonie matr. Poza szlakami transportowymi eter wirował i burzył się nieprzewidywalnie jak w dole urwiska pod wiatroportem. Gorzej – często te zjawiska były jeszcze silniejsze i eter potrafił tworzyć potężne wiry rozrywające statek na kawałki. Po opuszczeniu strumienia płynącego między archipelagami Wostromów i Kałakowów będą zmuszeni polegać na zdolności Jahalana do prowadzenia wielkiego statku, tak jak Aramanie kierowali małymi skifami. Jednak nie miał wyboru. Jeśli tego nie zrobi, zostaną pojmani przez „Kawdę”. Pchnął wszystkie trzy dźwignie do przodu, a statek zaczął obracać się i dryfować z wiatrem.

Rozdział 40 „Gorowna” zadrżał na wietrze. – Kapitanie, co się dzieje? – dobiegał od rufy zdziwiony głos Wiggena. – Cisza na pokładzie! – zakomenderował Nikandr. „Kawda” oddał jeszcze kilka strzałów, ale teraz przesunęli się w bok i wszystkie spudłowały. Niedługo później do uszu Nikandra dotarł cichy okrzyk z rozkazem zwrotu. „Gorowna” wkrótce znajdzie się poza zasięgiem dział, a bardzo wątpliwe było, by „Kawda” odważył się opuścić znane prądy, by podążyć za nimi. Jahalan prowadził statek, uważając, by nie zbierać zbyt silnego wiatru, co umożliwiłoby wyczucie go przez hawakirama na pokładzie „Kawdy”. Mgła zaczęła się rozpraszać. Nikandr już wyraźnie widział fokmaszt. Ranny żeglarz leżał przy rufie. Wiggen zaciskał mu usta dłonią, uniemożliwiając krzyczenie z bólu. Udra zdjęła z szyi długą czarno-białą chustę i zaczęła opatrywać rannego. Pokład wokół był zakrwawiony i potrzaskany kartaczem. Lecieli dalej na północ. Z mgły dobiegały ich sporadyczne okrzyki z „Kawdy”. „Gorowna” już całkowicie opuścił mgłę, która w oddali wyglądała niczym kłębiąca się chmura wielkości wyspy. – To musi być dzieło Aszana – skomentował Jahalan. – Albo Nasima. – Nikandr zmarszczył brwi. Jahalan roześmiał się cicho. – Albo Nasima – przytaknął. Nikandr rozejrzał się po niebie na północy, szukając skifu. – Czy Gayawand naprawdę jest miejscem między światami?

– Któż to wie? Niektórzy w ogóle wątpią w jego istnienie. Inni twierdzą, że to tylko wyspa, na której mieszkali kiedyś potężni kiramowie. Jeszcze inni sądzą, że kiedyś na wyspie istniało przejście, ale zostało już zamknięte. – A co ty myślisz? – Ja? – Jahalan zamyślony rozejrzał się po horyzoncie. – Myślę, że coś ukrytego tak dobrze jak Gayawand jest równie realne jak zwykły mit. Jeszcze jeden wystrzał z działa, ale stłumiony, odległy, przyciszony przez grubą warstwę mgły. – A co będzie, jeśli wyspa okaże się prawdziwa? Co wtedy zrobisz? – Będę się uczył. – Na twarzy Jahalana pojawił się szczery uśmiech. – Dzień, w którym przestajemy słuchać nauki świata… – …Jest dniem, w którym zaczynamy umierać – dokończył przysłowie książę. – Zawsze tak mówisz, ale słyszałem także o bogactwach alajazaru. Jahalan, Udra i wielu innych Aramanów złożyli przysięgę wierności Kałakowom. Twierdzili, że znaleźli swoje miejsce i poświęcili się uczeniu Lądowców sposobu patrzenia na świat. – Chcesz zapytać, czy złamię przysięgę. Nie zrobiłbym tego, co nie znaczy, że nie cierpiałbym z powodu straty. – Może w następnym życiu – zasugerował Nikandr. – Być może – zgodził się Jahalan. – Wciąż wierzysz, że miasto, które widziałeś w swoich wizjach, to alajazar? Nikandr wzruszył ramionami. – Kto wie? Może było to coś, co Nasim kiedyś zobaczył. Ale sprawiało wrażenie realnego, jakbym ja tam był, jakby to były moje wspomnienia… Niet, jakbym żył tam dokładnie wtedy.

– A co będzie, jeśli znajdziemy to miasto? Co wtedy? – odszukamy Aszana i sprowadzimy go z powrotem. – A co z wyniszczeniem? Nikandr skulił się wstrząśnięty i zawstydzony faktem, że Jahalan jest świadom jego choroby. – Kto wie? – zapytał. – Tylko Udra i ja, choć załoga podejrzewa. Książę miał ochotę się roześmiać. – Przypuszczam, że uważają to za zły znak. – Owszem. – Mam jeszcze czas. – Nikandr opuścił głowę i odetchnął głęboko. – Moja jedyna nadzieja leży w sprowadzeniu Nasima z powrotem do domu i rozwiązaniu kryjącej się w nim zagadki. Jahalan współczująco ujął ramię księcia. – Uważaj na siebie. Jedz i dopilnuj, by widziała cię przy tym załoga. Wymiotuj, jeśli musisz, ale tylko w swojej kabinie. Nikandr kiwnął głową wdzięczny, że nie musi swego sekretu ukrywać przynajmniej przed dwiema osobami. Tej nocy wycofał się do kabiny kapitańskiej, by przeczekać kolejny atak kaszlu. Po jego zakończeniu czuł się znacznie bardziej osłabiony niż poprzednio. Wrażenie było takie, jakby jego ciało nie miało już siły się bronić. Jedzenie przyniesiono mu do kajuty. Potrzebował prawie godziny na spożycie skromnej racji, jaką przydzielił na równi sobie, jak i reszcie załogi. Ponieważ kierunek ich lotu kontrolowały teraz wiatry, postanowił nie opuszczać się nad fale w celu złowienia ryb. Zresztą i tak problemem nie było jedzenie, tylko napoje. Kończyły im się zapasy piwa. Tej nocy nie mógł zasnąć przez ciągły ból w piersiach. W końcu usnął i śnił.

Kamal otwiera oczy, słysząc trzepot ptasich skrzydeł. Spodziewa się mewy, ale widzi siedzącego na balustradzie wieży drozda z cętkowanymi skrzydłami i ogniście czerwonym podgardlem. Uznaje go za zły omen. Drozd przeskakuje z barierki na drewniany dach. Podskokami zbliża się do stóp Kamala, po czym zrywa się i odlatuje wystraszony trzeszczeniem otwierających się niedaleko drzwi. Mukallad idzie pierwszy, za nim Sarija niosąca ceremonialny kindżał. Trzyma go, jakby ostrze mogło ją ugryźć, choć na jej twarzy maluje się determinacja. Stają przed nim. – To twoja ostatnia szansa – mówi Mukallad. Kamal go ignoruje, całą uwagę zwraca na Sariję. Ona zachowuje się pewnie, lecz żałuje swojego czynu. – Niewielkie pocieszenie – mówi Kamal cicho. – Co? – dziwi się Mukallad. – Żyjesz stulecia dłużej, niż mogłeś uznawać za możliwe, a wciąż wierzysz, że możesz wymusić na świecie jego przeznaczenie. – Prządki doskonale wiedziały, że oddają świat w nasze ręce. Nie powinny się zdziwić, gdy ich własny plan w końcu przynosi owoce. Kamal patrzy na horyzont, czując w sercu przebiegające przez wyspy rozdarcie świata. – Świat będzie mógł przejść dalej, dopiero gdy to rozdarcie zostanie uleczone. – Dość! – odzywa się Sarija. Wstydzi się swojej roli i chce to już mieć za sobą. – On nie zmieni zdania – mówi do Mukallanda – a my wciąż mamy wiele do zrobienia. Oboje chwytają kindżał i łapią Kamala za ramiona. Przez

chwilę jest tak w czasach, gdy pracowali razem na tej wieży, stulecia temu, próbując przenieść świat na wyższą płaszczyznę. Kamal czuje wzbierającą w nich moc. Zaskoczyło ich, jak łatwo się poddał. Nie zdają sobie jednak sprawy, jakim uwolnieniem może być ich zdrada. Wszyscy zostali uwięzieni na wyspie w chwili, gdy utworzyło się rozdarcie, i zrozumiał, że nie będzie w stanie uleczyć rozłamu, pozostając na wyspie. Wiedział także, że nigdy nie będzie mógł odejść. Chyba że umrze. A to oznaczało oddanie się prządkom. Już się z tym pogodził. To jest słuszne. Nie może jednak pozwolić, by tych dwoje było wolnych w czasie, gdy go nie będzie. Zginie, ale się odrodzi, zachowa pamięć, wróci tu i dokończy to, co zaczął. Czubek kindżału naciska jego brzuch, przebija skórę. Patrzy w dół i się uśmiecha. – Czemu się uśmiechasz? – pyta Sarija. Kanal patrzy w jej niebieskie oczy. – Kiedyś ci powiem. – Neh – mówi Mukallad – nie powiesz. Razem pchają kindżał w głąb jego ciała. Kamal odchyla głowę do nieba i krzyczy. Czuje ciepło własnej krwi spływającej po brzuchu. Nawet teraz czuje dotyk Adhyi. I w tej chwili staje się wolny. Wiąże wyspę, wiąże wieżę tak, by Sarija ani Mukallad nie mogli odejść. Uwięzieni poczekają na jego powrót, a jeśli prządki Losu będą łaskawe, on powróci tu mądrzejszy. Mukallad patrzy w oczy Kamala. Już wie. Wie i stara się zapobiec temu, co się dzieje. – Pomóż! – wykrzykuje przez zaciśnięte zęby. Już za późno. Kamal wymyka się ze śmiertelnego ciała, a

tym samym pieczętuje czar otaczający wieżę. Nikandr obudził się w środku nocy spocony, bez tchu, ze ściśniętą piersią. Nie miał nawet siły kaszleć. Leżał, mocno ściskając w dłoni kamień duszy, oddychając płytko i czując łagodny nacisk wiatru na statek. Powoli duszność ustąpiła. Pocałował swój kamień duszy i wstał. Przez jedno z wychodzących na ziemną stronę okien wyjrzał na zewnątrz. Z tamtej strony znajdowała się łódź Nasima. Był tego pewien. Nie potrzebował teraz gwiazd do wyczucia chłopca odległego o tak wiele kilometrów. Wyszedł na pokład. Na wachcie stało kilku ludzi, w tym Wiggen przy sterze. Jahalan jak zwykle rozłożył koc na pokładzie, ale nie spał, patrzył w gwiazdy. Nikandr nie chciał mu przeszkadzać, ale i nie miał ochoty na powrót do kabiny, więc stanął z boku i czekał. – Chodź – odezwał się Jahalan, robiąc mu miejsce obok siebie. – Znowu widziałem miasto – powiedział Nikandr, siadając na kocu. – Zbliżamy się. – Przez chwilę milczał, patrząc w niebo. – W moim śnie Kamal zginął. Został zamordowany przez Mukallada i Sariję. Jahalan potrząsnął głową. – To arakeszowie. – Czy to znaczy, że nie mogli zamordować człowieka? – Właśnie tak. – Maharraci zabijają. – Maharraci nie są arakeszami. Są samolubni, myślą tylko o sobie. – Twierdzą, że robią to dla was. Dla nas wszystkich. – Da, tak twierdzą. Tylko tak naprawdę zaspokajają własne lęki, nagromadzoną wrogość względem Lądowców. Gdyby

rzeczywiście robili to dla Aramanów, pomagaliby, uczyliby wybaczenia, uczyliby przez łagodność. – Ty nie uczysz. Jahalan obrócił głowę i popatrzył na Nikandra. – Dawno temu porzuciłem swoją ścieżkę do waszakiramu. – A jednak jesteś zły z powodu maharratów. – Są obelgą dla naszej historii. – Ale nie waszej przyszłości? – prządki prowadzą nas, gdzie chcą. Myśmy się zmienili. Wy też. Po co pamiętać dawne czasy? Co nam to daje? – Nasze dziedzictwo. – Da. Wasze dziedzictwo. Gdzie byliby bez niego Lądowcy? – Uważaj, Jahalan. Mistrz wiatru umilkł na chwilę. – Przepraszam, Nikandrze. Wiem, że wierzycie w swoich przodków, ale nawet wy musicie przyznać, że nie pomagali wam przez kilka ostatnich lat. – Sięgają wzrokiem daleko poza to, co my widzimy. Przerwało im wezwanie Wiggena żądającego raportów od pozostałych żeglarzy na wachcie. Potem odezwał się Jahalan. – Zastanawiałem się nad naszym pościgiem i twoimi snami. – I…? – sądzę, że powinniśmy zawrócić, póki jeszcze mamy taką możliwość. – Nie ma się teraz czego bać. Aszan nas prowadzi. – Tym bardziej powinniśmy zrezygnować. Prowadzi nas tam dla własnych celów. Lub z powodu chłopca. W każdym razie głupio postępujemy, lecąc za nimi. Gayawandu żyjący powinni unikać. Może – jeśli twoje sny mówią prawdę – Nasimowi będzie tam dobrze, a Aszan może zdoła utrzymać się przy życiu, lecz my nie będziemy mieć tyle szczęścia. To

miejsce, w którym światy są rozerwane, a wierz mi, gdy mówię, że Adhya nie powita nas z otwartymi ramionami. – Kiedyś wszyscy trafimy do Adhyi, prawda? – Kiedyś tak, ale teraz udajemy się do miejsca, które należy zostawić w spokoju do czasu, aż świat postanowi się uzdrowić, nie wcześniej. – A jeśli już się uleczył? – Jesteś głupcem, jeśli w to wierzysz. Nikandr roześmiał się cicho. – Może, ale nie mogę go teraz zostawić. – Niczego nie jesteś mu winien. – Nie o to chodzi, choć mam wrażenie, jakbym był mu coś winien. Nasim jest wplątany w przyszłość Anuski, a może w przyszłość całego świata. Nie mogę go zostawić, nie teraz. Zbyt mocno jesteśmy związani. – Twój ojciec cię potrzebuje, księstwo także. Wracaj do domu, gdzie będziesz mógł zdziałać coś dobrego. Nikandr wstał. – Zawsze ceniłem sobie twoje rady, Jahalanie, ale tym razem się mylisz. Polecimy na wyspę i sprowadzimy Nasima z powrotem. – Ryzykujesz nie tylko swoje życie Nikandrze, ale także moje, Wiggena i reszty załogi. – Niech więc tak będzie.

Rozdział 41 Atiana unosi się na wietrze, obejmując świadomością morze, powietrze i wyspy odległe o setki kilometrów. Nie przebywa już we własnym ciele. Jej ciało to świat – tak jak chmury, prądy powietrza czy morze. Jednak wciąż pozostaje coś, jakiś zapach przypominający jej, kim kiedyś była. Kim jest. Jak to możliwe? Skąd Nikandr tu w eterze? To nie ma znaczenia. Jest tutaj, a ona przez niego czuje jeszcze kogoś. Chłopca. Nasima. Brak jej doświadczenia w nawigowaniu w mroku, jednak wie, że tego, co widzi, matry nie zauważyły wcześniej. Nasim pozostawia swój odcisk w Adhyi i odbija się echem w Erahmie. Kroczy między światami… Coś takiego jest niemożliwe – dobrze o tym wie – a jednak. To wiele wyjaśnia. Jego zagubienie. Jego ból. Jak ten chłopiec mógł żyć, zmagając się ze zrozumieniem świata? Sofia została zaatakowana właśnie z powodu Nasima. To przez niego atakowana jest teraz Atiana. Pozwolił hezanom podążać za sobą… albo nawet nie zdaje sobie z tego sprawy. W każdym razie karmią się nią, jak robiły to wcześniej z matrą. Gdyby zdołała przyciągnąć go bliżej do Adhyi, hezany mogłyby nie móc tak łatwo podążać. Napiera z całej mocy, jak robiła to przy maleńkiej córce rybaka. Nie ma wiele siły, ale czuje, że to działa. Światy odsuwają się od siebie. Nasim opada w stronę Nikandra, w stronę realnego świata. A ona traci całą siłę. Raz się budzi, choć nie może otworzyć oczu. Długo leży na skraju snu, na skraju przebudzenia i słyszy rozmawiających

ludzi – najprawdopodobniej mówią o niej – ale choć bardzo się stara, nie jest w stanie całkiem się obudzić. Śni o sztormach pustoszących wyspę. Z początku wydaje się jej, że to Kirawaszja, gdzie się urodziła i wychowała, jednak nie, to Ujadeńsk, największa wyspa Kałakowa. Sztormy były tak potężne, że całkowicie starły z niej wszystko. Zniknęło miasto, zniknął pałac Radiskoje, Iramanszach i maleńka osada rybacka Iżny. Wszystko znikło, wyspa pozostała taka, jak zapewne wyglądał świat u zarania – nieskazitelny i pełen nadziei. Podobnie jak wiele godzin lub dni wcześniej, Atiana budzi się jeszcze kilka razy i znowu nie jest w stanie do końca się obudzić. Próbowała, ale za każdym razem kończyło się to opadnięciem z powrotem w sny, a jej krzyki bezsilnej furii kierowały się w stronę Milewy, Iszkiny lub ojca, bo oni pozostawili ją tutaj. Potem cykl zaczynał się od nowa. Zadrżała, gdy coś przesunęło się po skórze jej przedramienia. Z trudem otworzyła oczy, ale gdy zobaczyła, kto siedzi koło jej łóżka, letarg ustąpił. Matra! Atiana rozejrzała się wokół. Wróciła do swojej celi w podziemiach pałacu. Sofia obserwowała ją uważnie. Przechylała się na jedną stronę, może by ulżyć bólowi, ale wyglądała na zdrową. – Dobrze się czujesz, dziecko? – Jej głos wcale nie brzmiał ochryple, co wskazywało, że już od jakiegoś czasu jest przytomna i z dala od eteru. – Jestem zmęczona, nic więcej. Czy mogę spytać o wieści? – Blokada trwa nadal. Mój mąż bezskutecznie próbował pertraktować z twoim ojcem. Atiana potrząsnęła głową.

– Ojciec się nie cofnie, bo napierają na niego Bołgrawia i Dalingrad, ale nie pójdzie na wojnę z mojego powodu. – Z twojego Niet, lecz stawka jest znacznie większa. Nie udało mu się porwać Nasima. Jest wielu rannych i zabitych. A jeszcze pozostaje powód twojego małżeństwa. Wszyscy mamy problemy, ale myślę, że twojego ojca dotknęły one najmocniej. Atiana milczała, nie chcąc przyznawać prawdy. – Nie musisz odpowiadać. Wiem, jak trudna jest sytuacja w Wostromie, ale teraz, gdy wzniesiono mury między północą a południem, trudno będzie je obalić. – Czy ojciec pytał o mnie? – przez twoją matkę zażądał wydania ciebie, domaga się też obiecanych mu statków i alabastru jako zadośćuczynienia za śmierć wielkiego księcia. Atiana nie potrafiła się powstrzymać od smutnego śmiechu. – Oczywiście dla dobra Bołgrawii. – Oczywiście. Chciała zapytać, czy ojciec próbował dowiadywać się o jej zdrowie, ale wiedziała, że to nie ma sensu. Chociaż Kałakowie traktowali ją dobrze, wciąż była więźniem politycznym. Ojciec nie okazywał jej troski czy uczuć, zwłaszcza teraz. To bolało, lecz Atiana rozumiała, że on ma rację. Sofia wzięła głęboki oddech. – Przyszłam tu porozmawiać z tobą o mroku. Atiana nie pamiętała wiele, ale coraz sprawniej łączyła wspomnienia w spójny obraz. Cofała się od końca, opowiadając Sofii swoją historię w kawałkach i strzępkach. W miarę jak to robiła, wracało do niej coraz więcej wspomnień. Sofia rozważyła jej słowa. – Miałam wrażenie, że dla Nasima uwięzienie mnie było równie łatwe, jak dla kota zabawa z myszą. I przypuszczam, że gdy w końcu mnie uwolnił, nie do końca rozumiał, co zrobił.

Chyba zapomniał o mnie szybko. Słowa Sofii przypomniały Atianie o jej ostatnich chwilach spędzonych z Nasimem. – Było tam coś jeszcze… – mów dalej. – Nie wiem, czy to wyczułaś, matro, ale Nasim… On kroczy między światami. – Co masz na myśli? – on żyje równocześnie w Erahmie i Adhyi. Poczułam to, gdy podążałam śladem prowadzącym od ciebie do niego. Dlatego jest tak trudnym dzieckiem. I pewnie dlatego nie rozumiał, co zrobił. Uważa, że ty i ja jesteśmy efemeryczne jak hezany. Sofia zmarszczyła brwi. Jej spojrzenie zrobiło się odległe, może odtwarzała w umyśle horror ostatniego tygodnia, ale po chwili z powrotem skupiła się na Atianie. – Jak udało ci się mnie uwolnić? – naparłam na ściany eteru. – Naparłaś? – nie umiem tego inaczej wyjaśnić. Poczułam, że ściany wokół niego się zaciskają, tak samo było z małym dzieckiem w Iżnym i w Iramanszach, gdy… – Gdy co? Atiana próbowała ukryć swój strach. Sofia wyprostowała się na krześle, patrząc na nią przenikliwie. – Gdy co? – Gdy chciałaś przejąć chłopca. Atiana poczuła się tak, jakby Sofia mogła rozłożyć ją na kawałki, używając zaledwie siły woli i lodowatego spojrzenia. – Rozumiesz chyba, że powtarzanie czegoś takiego byłoby niemądre… – owszem, matro. – Mogłabyś wyrządzić Kałakowu niezmierzone szkody. – Oczywiście. Nigdy nawet nie przyszłoby mi do głowy

wspominać o tym. – A jednak zrobiłaś to tu, ze mną. – Oczywiście. Musiałaś o tym wiedzieć. – Wspomniałaś coś o Iramanszach. – Głos Sofii stracił część swojego chłodu. – Da. Dużo o tym myślałam. Zwężenie jest związane z tymi zdarzeniami. Gdybym mogła jeszcze raz wkroczyć w mrok, wiedząc to, co teraz, jestem pewna, że zobaczyłabym więcej. – Wiedząc to, co teraz… – Da, matro. – Niet. odpocznij. Odzyskaj siły. Gdy dojdziesz do siebie, znowu porozmawiamy o mroku. Sofia zadzwoniła dzwonkiem stojącym na stole obok, sygnalizując, że audiencja dobiegła końca. Atiana zaś zrozumiała, że pomimo obietnicy Sofii nigdy więcej nie uzyska zgody na wejście w mrok. Jednak jeśli miała się dowiedzieć, co dzieje się na Kałakowie, musiała zrobić to poza murami Radiskoje. Do pokoju weszła Olgana. – Matro, proszę – odezwała się Atiana w chwili, gdy Olgana zaczęła obracać fotel na kółkach. Sofia uniosła dłoń, zatrzymując służącą. – Ten pokój mnie bardzo przygnębia. – Atiana wskazała na ciemne kamienne ściany. – Jeśli mam dojść do siebie, potrzebuję słońca. Sofia długo nie odrywała stalowego spojrzenia od twarzy Atiany. – Niech nikt nie twierdzi, że Kałakowo nie spłaca swoich długów. – Machnęła ręką, a Olgana obróciła wózek i poprowadziła go w stronę drzwi. – Dostaniesz pokoje, w których gościli

Wostromowie. Kilka dni później Atiana stała w oknie pokoju – jednego z przydzielonych jej rodzinie po przybyciu na wyspę – odsuwając zasłony, by wyjrzeć na ogród. Słońce jeszcze nie wstało, ale na horyzoncie widać już było bladożółte światło na tle indygo nieba. Przez okno mogła wyjść – co prawda tylko do ogrodu, ale nie potrzebowała niczego więcej. Odczekała, aż dwóch strażników minie jej okno, po czym odsunęła zasuwkę. Bezdźwięcznie otworzyło się do środka. Przetestowała to już parę dni wcześniej i po odkryciu, że skrzypi, nasmarowała zawiasy tłuszczem z podanego na obiad pieczonego kurczaka. Wyszła, stawiając pierwszy krok na głazie zdobiącym klomb pod jej oknem. Schowała się w pobliskich krzakach. Wartownicy patrzyli na zewnątrz – po ataku maharratów wypatrywali zagrożenia za murami. Pobiegła do miejsca, gdzie Nikandr przyszedł ze swoim zabitym psem. Wcześniej nie pamiętała o ścieżce prowadzącej od pałacu do urwiska w dole, ale tamtego dnia przypomniała sobie o szlaku. Przeszła między dwoma szarymi głazami, wkraczając na wąską ścieżkę. Skręciła na pierwszym z ostrych zakosów. Wiatr przycisnął ją do ściany urwiska, po chwili zmienił kierunek. Mogła łatwo spaść, ale szła dalej szybkim krokiem. Wprost nie wierzyła w swoje szczęście. Nie licz na szczęście, Tiana, powiedziała sobie. Przed sobą masz jeszcze kawał drogi. Prawie godzinę później dotarła do końca ścieżki, która urywała się trzydzieści metrów nad powierzchnią fal. Dawno temu szlak prowadził do brzegu morza, ale Kałakowie nie uznali go za dostatecznie użyteczny, by naprawić po trzęsieniu ziemi.

To oczywiście działało na jej korzyść – nikt nie będzie szukać jej tutaj. W dole huczały białe od piany, wzburzone fale. Czy zdoła skoczyć? Czy zdoła wynurzyć się na powierzchnię? Czy zdoła przedostać się na zachód, do wybrzeża, i niewidziana dotrzeć do Wołogrodu? Czemu miałaby tak ryzykować tylko po to, by porozmawiać z kobietą, co do której nie była pewna, czy może jej zaufać? Czy Rehada jej pomoże? Czy będzie w stanie jej pomóc? Wiatr przybrał na sile, rzucił jej w twarz słone krople. Wgryzły się w jej skórę. Zapiekły w szyję. Z lękiem wpatrywała się w fale. Oddychała szybko i nierówno. Obejrzała się do góry z nagłą myślą, że może jeszcze nie jest za późno na powrót. Rozległy się uderzenia dzwonu – podniesiono alarm z powodu jej ucieczki. Nabrała pełne płuca powietrza. Mogę to zrobić, pomyślała. Jestem matrą. Wkroczyłam w mrok i w prądy spoza tego świata. I powróciłam. Skoro mogłam zrobić coś takiego, mogę też skoczyć do morza tego świata. – Chrońcie mnie, przodkowie! – wyszeptała. I skoczyła. W jej uszach narastał grzmot rozbijających się fal. A potem uderzyła w powierzchnię wody.

Rozdział 42 Dzwonek u drzwi Rehady zabrzmiał, gdy słońce zaczęło wspinać się na niebo. Zadzwonił ponownie, zanim zdołała przetrzeć zaspane oczy, naciągnąć na siebie wierzchnią szatę i zejść na dół po trzeszczących schodach. Otworzyła drzwi i popatrzyła przed siebie oszołomiona. Na prządki żyjące w niebiosach! Stała przed nią Atiana Radiewa Wostroma we własnej osobie, ubrana w wypłowiałą wełnianą szubkę i prostą bawełnianą chustę osłaniającą włosy. Wyglądała na wyczerpaną. Twarz miała brudną, drżała na całym ciele. – Wejdź – powiedziała Rehada, obejmując ją i wprowadzając do środka. – Pewnie ci zimno. Na środku salonu leżała sterta poduszek. Pod małymi okrągłymi oknami umieszczonymi wysoko na ścianie stały dwa fotele, lecz Atiana wolała usiąść na poduszkach. Niewiele kobiet z arystokracji Lądowców zrobiłoby coś takiego. Rehada ukłonem dała znak, że docenia ten gest, i podeszła do stolika z alkoholami. Nalała wódki do dwóch szklaneczek i rozcieńczyła cydrem. – Będą cię szukać? – zapytała. – Byłam ostrożna. – Atiana jednym haustem wypiła alkohol. Rehada sączyła swojego drinka. – Myślałam, że już nigdy cię nie zobaczę. Co się stało? Atiana ściągnęła z głowy chustę. – Ja… przyszłam tu z powodu rozłamu. Obie wiemy, że to on jest przyczyną śmierci dzieci. Nie rozumiem tylko, czemu do niego dochodzi i jak możemy zatrzymać jego postęp.

– Czemu cię to obchodzi? Z pewnością mogłabyś teraz wezwać statki ojca, żeby się uratować. – Obchodzi mnie to, ponieważ to, co dzieje się tutaj, może się zdarzyć wszędzie. W Wostromie, Irstanli, Rafsuhanie. Wszędzie. Rehada zastanawiała się długą chwilę i w końcu uznała, że Atiana jest szczera. – Czego byś chciała ode mnie? – muszę wejść w mrok. W Radiskoje nie jest to już możliwe, pozostaje mi jedynie Iramanszach, ale boję się, że uznają mnie za szpiega i odmówią dostępu. Pomóż mi. – To wydaje się dość proste. – I jeszcze coś. – Atiana wstała i nalała sobie wódki, której nie rozcieńczyła. – Nasim… – urwała z wahaniem. – Mów dalej – zachęciła ją Rehada. – W trakcie ataku pochwycił matrę równie łatwo, jak ja chwyciłabym ćmę, i całe dnie ją przetrzymywał. Omal jej przy tym nie zabił. Zdołałam odwrócić jego uwagę, a udało mi się to dzięki naparciu na ściany eteru. Rehada zmarszczyła brwi. – Naparciu? – to niemowlę, które umarło… Wtedy zdarzyło się to samo. Wrażenie, że zamykają się ściany eteru… i stało się tak ponownie, gdy weszłam w mrok w Iramanszach. – Atiana potrząsnęła głową. – To klucz do wszystkiego, czuję to w kościach, ale muszę jeszcze raz wejść w mrok, by być pewna. Rehada przez chwilę milczała. – Nie jestem osobą, której ufa się w korytarzach Iramanszach. – Wiem – odpowiedziała księżniczka – ale w tym wypadku

ci zaufają. Muszą. Rehada się zamyśliła. Ile z tego wiedział Sorusz? Zapewne niewiele, ale zawsze wypatrywał znaków, sygnałów. I całkowicie poświęcał się sprawie. Cóż, ona mogła zrobić przynajmniej tyle. – Dobrze, Atiano Radiewno. Chodź ze mną do Iramanszach, a zobaczymy, co się wydarzy. Gdy przygotowywały się do wyjścia, w mieście rozległy się pierwsze strzały. Rehada przebrała się w skromny strój, a Atiana już wyglądała jak wieśniaczka – zwłaszcza z osłoniętymi włosami – uznały więc, że najlepiej będzie, jeśli zostanie w ukradzionej, skromnej odzieży, w której tu przyszła. Rehada nie miała żadnego związanego ze sobą hezana. Zwolniła go poprzedniego wieczora. Choć mogłaby związać się z kolejnym, byłoby to trudne, a nie mogła zaryzykować ujawnienia, że jest maharratką. Zresztą uznała, że najlepiej nie przyciągać uwagi przez noszenie diademu. Będą zwykłymi kobietami podróżującymi za miasto. Gdy otworzyły drzwi, ulicą przetoczyły się dwa wielkie wozy, kierujące się w stronę centrum miasta, skąd dochodziły odgłosy wystrzałów. Rehada natychmiast przymknęła drzwi, wyglądając na zewnątrz przez wąską szczelinę. Wozami jechało kilkunastu mężczyzn uzbrojonych w prostą broń – długie noże, kosy i widły. Tylko kilku miało muszkiety i oni najuważniej obserwowali budynki wzdłuż ulicy, jakby spodziewali się, że zostaną zaatakowani. Gdy skręcili za róg w głębi ulicy, Rehada poprowadziła Atianę w przeciwnym kierunku, jednak okazało się, że zwracała zbyt dużą uwagę na wozy. Inaczej dostrzegłaby dwóch

mężczyzn stojących w cieniu w głębi ulicy. Kiedy w końcu ich zobaczyła, już było za późno. – Szybko! – wyszeptała, skręcając w prawo i ruszając w dół, w stronę rzeki. Atiana nic nie powiedziała. Ona też ich dostrzegła. Na końcu ulicy Rehada odważyła się obejrzeć do tyłu. Mężczyźni wyłonili się zza zakrętu. Pobiegły. Stojące przy ulicy kamienne budynki – głównie domy z małymi sklepikami i warsztatami na parterze – miały po dwa i trzy piętra. Przed jednym z nich wzniesiono niski kamienny mur otaczający dziedziniec z żelazną bramą. Przeskoczyła przez mur i Rehada chwyciła okrągły kamień. Gestem poleciła Atianie się ukryć, po czym rzuciła kamieniem w głąb uliczki odchodzącej w bok jakieś dwadzieścia kroków dalej. Skuliła się, słysząc ciężkie kroki nadbiegających mężczyzn. Atiana z głębi szerokiego rękawa swojej szubki wyciągnęła kindżał. Wyglądał na stary, ale jego ostrze lśniło drapieżnie. Jednak nie była tak potulna, jak wydawało się wtedy na plaży. Aramanka położyła dłoń na jej nadgarstku. Z oddali dobiegał szum rzeki wezbranej od letnich roztopów. Rozległy się gniewne głosy. A potem kroki zaczęły się oddalać. Po chwili całkiem ucichły. – Chodź – powiedziała Rehada. Przeskoczyły mur i pobiegły nad rzekę. Tu się zatrzymały. Na moście zobaczyły tłum ludzi, a pod mostem, przy podstawach przęseł – beczki. Rehada uświadomiła sobie, że to beczki z prochem. Ktoś zamierzał zniszczyć most – jeden z największych nad rzeką, najczęściej używanych przez opriczników w drodze na wschód podczas patrolowania miasta.

Usłyszały przyciszone męskie głosy. Od tyłu zbliżała się grupa wieśniaków ciągnących ręczny wózek z trzema baryłkami, prawdopodobnie zawierającymi proch. Chwyciły się za ręce i zawróciły, ale z uliczki wyszło dwóch strażników. Ruszyły szybko przez most. – Stać! – zabrzmiał głos za nimi. Zerwały się do biegu. Za niską kamienną barierką szumiała Mordowa. Huknął strzał. Rehada obejrzała się i zobaczyła jednego ze strażników celującego z pistoletu do grupy mężczyzn, patrzących na niego nie ze strachem, lecz wrogo. Zbiegły z mostu i zagłębiły się w miasto. Słońce skryło się za grubą warstwą chmur, ale nie było tak ciemno, by mogły ukryć się w mroku. Na ciasnym skrzyżowaniu otoczonym ze wszystkich stron przez wysokie budynki strielcy je dogonili. Jeden złapał Rehadę za rękę. Atiana wyciągnęła kindżał. – Zostawcie nas w spokoju! – krzyknęła. Drugi strielec doskoczył do niej. Ciachnęła go po nadgarstku. Szybko cofnął rękę naznaczoną krwawą pręgą. – Nie zrobimy wam krzywdy – zapewnił. – Jestem prostą kobietą z Iżnego, przyszłam do miasta spotkać się z przyjaciółką. Czemu nas gonicie? – Uważaj! – krzyknęła Rehada. Strielec rzucił się błyskawicznie niczym mangusta, unikając pchnięcia Atiany. Kindżał z metalicznym brzękiem upadł na bruk. – Puśćcie nas wolno – poprosiła Atiana. – Powiedzcie, że nie mogliście nas znaleźć. Zrobię z was bogaczy.

Z cienia alejki wyłoniła się grupa mężczyzn. Dwaj trzymali pistolety, jeden miał muszkiet, a wszyscy patrzyli na strielców z okrutnym zainteresowaniem świadczącym o emocjach wzbierających od miesięcy i lat – emocjach gotowych wybuchnąć teraz, gdy plaga doprowadziła do rozruchów w mieście. Strielec odwrócił Atianę w ich stronę i stanął za jej plecami. – Na mocy władzy waszego księcia rozkazuję wam się cofnąć! – nie dzisiaj – odpowiedział starszy mężczyzna z siwiejącymi włosami. Rehada go rozpoznała. Miał na imię Kirył i był rzeźnikiem z najbiedniejszej części Wołogrodu, handlował również narkotykami. Nigdy by nie prosiła go o pomoc. – Pozwolimy wam odejść, ale kobiet nie zabierzecie. – Działamy z rozkazu księcia – oświadczył strielec, unosząc pistolet. Drugi zrobił to samo. – Z jednego już wystrzelono – zauważył Kirył. – Macie jeden strzał dla dwóch. Strielcy bez słowa zaczęli się cofać. Kirył opuścił nieco swój pistolet i wypalił. Strzał zagrzmiał głośnym echem w ciasnej przestrzeni między budynkami, a strielec trzymający Rehadę krzyknął trafiony w nogę. – Powiedziałem, że ich ze sobą nie weźmiecie. Mężczyźni za plecami Kiryła się rozproszyli. Ten z muszkietem uniósł broń do ramienia i wymierzył w głowę strielca. Rehada bała się, że ją może trafić. – Tę możecie zabrać – powiedział strielec, wskazując na Rehadę – ale ta pójdzie z nami. Kirył potrząsnął głową. – Niet. Strielec wypalił. Mężczyzna z muszkietem padł na ziemię z roztrzaskaną

głową. Ci z pistoletami odpowiedzieli strzałami. Strielec pchnął Atianę w bok, a sam odskoczył w przeciwną stronę. Przeturlał się i błyskawicznie zerwał na nogi. W jego dłoni zalśniło ostrze wyciągnięte spod czerkieski. Jeden z chłopów z pistoletem uniósł rękę, żeby się bronić, ale strielec dźgnął go w brzuch. Wyciągnął zakrwawione ostrze w chwili, gdy dołączył do niego drugi strażnik, hamowany przez zakrwawioną nogę. Walczyli zażarcie i skutecznie. Padł następny wieśniak i jeszcze jeden. Przeciw nim zostało już tylko czterech. Zagrzmiał kolejny strzał, głośniejszy. Rehada obejrzała się i zobaczyła Kiryła trzymającego dymiący muszkiet. Strielec padł na kolana, jego czerkieska poczerwieniała od krwi. Pozostali rzucili się na drugiego strielca. Gdyby nie był ranny, może zdołałby wygrać – wyprowadzał zamaszyste cięcia, ale w końcu został powalony, trafiony w głowę kamieniem. Padł z szeroko otwartymi oczami o szklanym spojrzeniu. Mężczyźni zwrócili się w stronę Rehady i Atiany. – Zostawcie nas – powiedziała Rehada. Kirył wyszczerzył zęby w nieprzyjemnym uśmiechu. – Musiałbym być głupcem – stwierdził, wskazując na Atianę – żeby wypuścić z rąk kobietę książęcej krwi. – Wcale nie jestem księżniczką – zaprotestowała Atiana. – Blond włosy? Blada skóra i delikatne dłonie? Na dodatek obiecuje żołnierzom, że zrobi z nich bogaczy? Niet. Jeśli nie jesteś księżniczką, to ja jestem kozą. – Klęknął i zaczął przeszukiwać kieszenie strielca. – Bierzcie je. Rehada była już gotowa zerwać się do ucieczki, gdy poczuła, jak coś naciska na jej krocze, piersi i szyję. Silny podmuch szarpnął jej włosy. Chwilę potem miastem wstrząsnął potężny grzmot. Niskie

szare chmury zaświeciły na żółto, pomarańczowo i czerwono. Grzmot nie ustawał. Od strony mostu wzbiła się chmura, ciemniejsza niż te na niebie. Unosiła się coraz wyżej, kłębiąc się, aż została porwana przez wiatr w stronę morza. Grzmot wybuchu w końcu ustał, zastąpiony trzaskiem wystrzałów, krzykami bólu oraz wezwaniami pomocy. – Idź zobaczyć – rzucił Kirył. – Spotkamy się. Kątem oka Rehada zobaczyła ciemną postać w drzwiach pobliskiego domu. Stał tam krzepki mężczyzna z gęstą brodą. Był częściowo ukryty, nikt prócz Rehady go nie widział. Uniósł rękę do warg, po czym wychylił się do przodu, obserwując Kiryła i drugiego mężczyznę, najmłodszego z całej grupy. Cicho wyłonił się z drzwi, niosąc długi worek, który wyglądał jak obciążony piaskiem lub drobnym żwirem. Człowiek ten zamachnął się workiem i uderzył młodzieńca w głowę. Trafiony natychmiast padł na ziemię. Brodacz uchylił się przed ciosem kolbą muszkietu, po czym owinął Kiryłowi worek wokół gardła. Rzeźnik poczerwieniał, zaharczał i zwiotczał, a barczysty mężczyzna opuścił go na ziemię. Kiedy było po wszystkim, wyprostował się i schował worek pod płaszczem. – Szybko, ukryjcie się tam! – rzucił, wskazując drzwi, z których się wyłonił. Rehada i Atiana zostały w miejscu. – Nie powinnyście zostawać dziś w nocy na zewnątrz – powiedział. Atiana popatrzyła Rehadzie w oczy, ledwie zauważalnie potrząsając głową. – Nie wszyscy przyłączają się do tłumu – rzekł brodacz.

– Moja żona, niech starożytni mają w opiece jej duszę, pochodziła z Wostromy. A ja odsłużyłem swoje w gwardii. – Urwał, gdy przez ulicę przetoczył się grzmot kolejnej, słabszej eksplozji. – Ale róbcie, jak chcecie. – Wszedł do domu. Rehada i Atiana jeszcze się wahały, ale strach przeważył. Nigdy nie widziały takiego wzburzenia w mieście. Dzisiaj wszędzie czaiła się śmierć. Razem weszły po schodach do skromnego, dwupokojowego mieszkania. Brodaty mężczyzna siedział na bujanym fotelu przy oknie. Co jakiś czas odchylał rolety i wyglądał w noc. Miał szerokie ramiona, wielkie dłonie. – Co dwie kobiety takie jak wy akurat dzisiaj robią na ulicy? Atiana usiadła przy kominku, rozgrzewając trzęsące się dłonie. Rehada też przysunęła się do płomienia, żałując, że teraz nie może związać się z duchem. Obie milczały. Żadna odpowiedź na nic by mu się nie zdała, a mogłaby go narazić na dodatkowe niebezpieczeństwo, gdyby wyszło na jaw, że udzielił im schronienia na noc. – Zapewne tak będzie najlepiej – stwierdził. – Połóżcie się spać tam. – Wskazał otwarte drzwi. – Obudzę was przed wschodem słońca. – Dziękuję – odpowiedziała Atiana. Tylko kiwnął głową. O poranku zapukał do ich drzwi, a one wstały i wyszły. Nie poznały nawet jego imienia.

Rozdział 43 – Ziemia przed nami – oznajmiła Udra. Nikandr na horyzoncie zobaczył długą na kilkadziesiąt kilometrów wyspę tak zieloną, że wyglądała niczym szmaragd na tle szafirowego morza. Przypomniał ją sobie ze snów. – To Gayawand – rzekł. Odległy zaledwie o parę kilometrów skif Aszana zaczął opadać. Wyspa robiła się coraz większa i przez chwilę skif zgubił się na tle lasu. Nikandr nie czuł się pewnie, podążając za nim tak blisko. Aszan dotąd prowadził ich bezpiecznie, ale to nie znaczyło, że musi tak być i teraz, na końcu drogi. – Poprowadźcie nas wokół wyspy – zwrócił się do Jahalana i Udry. – Wolałbym ją obejrzeć, zanim przekonamy się, co przygotował dla nas Aszan. Jahalan kiwnął głową i ruszył w stronę grotmasztu, ale nagle zgiął się wpół i upadł na pokład. To samo stało się z Udrą. Nikandr klęknął i pomógł jej obrócić się na plecy. – Co się dzieje? Jahalan gwałtownie rzucał głową do przodu i do tyłu i dopiero wtedy Nikandr zauważył, że alabaster umieszczony w jego diademie z białego złota stracił blask. W jakiś sposób rozerwano więź łączącą ich z hezanami. – Moje serce! – wydusiła z siebie Udra. – Wyrwano mi je z piersi! – Umieram! – wycharczał Jahalan. Statek powoli się obniżał, wykręcając na wietrze. Znaleźli się na łasce Gayawandu. – Neh! – Z ust Udry wydobył się lament, smutny i pusty w ciszy nieba. Nikandr nic nie rozumiał, ale chwilę później poczuł

łaskotanie, jakby pod jego palcami wiły się liczne owady. Reling pod jego dłońmi pomarszczył się i zszarzał. Na jego powierzchni pojawiły się pęknięcia. To samo działo się z pokładem, masztami, drzewcami i kadłubem. Rozległo się wyraźnie słyszalne trzeszczenie. Z początku ciche, wkrótce stało się ogłuszające. Po statku rozniósł się potężny trzask, jakby złamały się właśnie kości Erahmu. Nikandr poczuł go w podeszwach stóp i w piersiach. Rozpadały się maszty. Na starożytnych, co się działo z jego statkiem?! Kolejny trzask, a tuż po nim krzyk członka załogi, którego pierś przebił odłamek wielkości włóczni. Żeglarz upadł, wyjąc z bólu. Cały statek drżał, tracił życie, jakby zadano mu głęboką ranę, przez którą wypływała z niego krew. Wciąż jeszcze unosił się w powietrzu, ale nie mogło to trwać długo. W każdej chwili mógł opaść w fale. Nawet jeśli jakimś cudem dotrą bezpiecznie na brzeg wyspy, „Gorowna” już nigdy nie poleci. Nagle Nikandr stracił oddech. Serce zabiło mu jak oszalałe. Trzaski rozpadającego się żaglowca ucichły. Gdzieś daleko ścigany skif dotyka ziemi. Nasim staje na skalnej grani pomostu, w wiatroporcie stworzonym przez starożytnych. Przechodzi po nim na skaliste urwisko i dalej, na płaskowyż. Muska palcami wierzchołki traw, pozwalając im łaskotać się po wnętrzu dłoni. W tej chwili czuje każdą część wyspy, każde źdźbło, każdego owada, każdy powiew wiatru. Wrażenie jest takie, jakby patrzył przez okno odsłaniające widok na ziemię taką, jaka była przed czasami Wielkiego Księstwa, przed pierwszymi osadnikami, nawet przed Aramanami. Ziemię dziewiczą.

A mimo wszystko wyczuwa nierównowagę. Gayawand jest jedną z wielu wysp, izolowaną na morskim dnie, ale połączoną z innymi lądami przez wodę, przez korzenie ziemi, przez nieustające prądy wichrów. Plaga jej nie dotknęła, ale napiera coraz mocniej. Z czasem również ta wyspa ulegnie. Nasim cofa się w siebie, niezdolny wytrzymać ból. W tym momencie wyczuwa księcia, z którym związał się na Hatszawie, wyspie zwanej przez Lądowców Ujadeńskiem. To połączenie wydawało się wtedy czymś obcym, nieprawidłowym, ale teraz sprawia wrażenie ciepła ogniska po zimnym dniu. Jest tam coś jeszcze, wrażenie, którego nie było wcześniej. Choć Nasim nie wie, w jaki sposób, jest związany z tą wyspą. Wspomnienia kryją się na samym skraju jego umysłu, bliskie, a jednak nieosiągalne. W górze, między chmurami i wiatrami, samotny hawahezan nurkuje między prądami i strumieniami wiatru. A potem znika, powracając tam, skąd przybył. Nasim idzie za nim. A Nikandr się budzi. Słyszy, że ktoś krzyczy jego imię. Reling rozpada się od najlżejszego dotknięcia. Książę popatrzył na przyklejone do dłoni kawałki drewna, niezdolny zrozumieć, kim jest i gdzie się znajduje. Jego umysł nie chce przyjąć tego, co właśnie się wydarzyło. To gdzieś na Gayawandzie… Hawahezan… Nikandr go znał. To był ten sam hezan, którego maharraci przywołali na urwisku nad Radiskoje,

ten sam, który zaatakował go podczas pierwszego lotu „Gorowny”. Ale jak to możliwe? – Nikandr, skacz! Książę gwałtownie pokręcił głową. Statek opadał w stronę morza, z dziobem przechylonym na morską stronę szybko zbliżał się do wysokich fal o białych grzbietach. Jahalan stał na wietrznym grotmaszcie gotów zeskoczyć. Nikandr rzucił się w jego stronę i zsunął po pokładzie coraz mocniej obracającego się statku. Jahalan próbował go złapać, ale książę był za daleko. Zdołał ponownie skoczyć i chwycić się wanty prowadzącej w górę gwiezdnego bezanmasztu, jednak drewno zrobiło się tak kruche, że bezanmaszt pękł i książę znowu zaczął się zsuwać. Uderzył o kadłub na dziobie i chwycił się go w chwili, gdy gwiezdne maszty jednostki ustawiły się w stronę horyzontu. – Skacz! – rozkazał. Obaj skoczyli dokładnie w momencie, w którym statek uderzył o powierzchnię morza. Nikandr zanurkował w przeraźliwie zimnej morskiej wodzie. Wokół niego spadły olbrzymie płachty żagli i takielunek. Coś wgryzło się w jego żebra i zaczęło ciągnąć w dół. Uwolnił się i zaczął walczyć o wydostanie się na powierzchnię. W końcu się udało. Pośród wysokich fal trudno było cokolwiek zobaczyć, ale dostrzegł pośród szczątków żaglowca jednego z członków załogi. Popłynął w tamtym kierunku, chwytając po drodze beczułkę, która wypłynęła na powierzchnię. Kiedy dotarł do żeglarza, był całkiem wyczerpany. Rozbitkiem okazał się Wiggen, unoszący się na wodzie twarzą w dół, a gdy Nikandr go odwrócił, przekonał się, że nie żyje.

– Jahalan! Wykrzykiwał jego imię wielokrotnie. Chwilę później usłyszał z tyłu stłumione wołanie o pomoc. Odwrócił się w wodzie i zauważył postać pod płachtą materiału wciąż przyczepionego do masztu. Popłynął, ciężko walcząc z falami. Coś uderzyło go w nogę. Zanurkował i zobaczył znikającego w mroku długiego białego węża. Wypłynął na powierzchnię, odetchnął głęboko i zanurkował ponownie. Gwałtownym wyrzutem nóg wpłynął pod takielunek i dotarł do Jahalana uwięzionego pod żaglem w mnóstwie lin i sieci. Z pochwy przy pasie wyciągnął kindżał i wolną ręką zaczął odciągać splątane liny. Jahalan przestał się rzucać w tej matni. Stracił świadomość. Nikandr zaczął ciąć liny, ale w pośpiechu zranił mistrza wiatru w nogę. Krew w wodzie mogła przywabić białego węża. Statek znowu się obrócił, płachtą żagla wciskając go i nieprzytomnego Jahalana pod powierzchnię. W wodzie było ciemno. Nikandr zanurkował głębiej i starał się oddalić od statku, by z Jahalanem wynurzyć się poza żaglem. Piekły go płuca, a bolały ręce, nogi i piersi od wysiłku, jednak płynął dalej. W końcu płuca odmówiły mu posłuszeństwa. Musiał wypłynąć. Na drodze stanęły mu kolejne elementy takielunku, ale nie było ich wiele. Zdołał przeciągnąć przez nie Jahalana. Wypłynął na powierzchnię, lecz nabrał pełne usta słonej wody. Zaczął kasłać. Oparł głowę Jahalana na swojej piersi, położył się w wodzie na plecach i zaczął odpływać od statku. Świstał wicher biczujący wierzchołki zimnych, spienionych fal. Jahalan nie oddychał.

W pobliżu unosił się spory kawałek masztu. Nikandr położył na nim Jahalana. Ścisnął pierś mistrza wiatru, wyciskając wodę z jego płuc, równocześnie podtrzymując go, by nie zsunął się z powrotem pod fale. Potem uderzał go po plecach i twarzy. Nagle Jahalan zakaszlał i gwałtownie potrząsnął głową, rozpaczliwie nabierając pełne płuca powietrza. – Uspokój się – powiedział Nikandr – już wszystko w porządku. – Bardzo – zaczął Jahalan, po czym kaszlał prawie minutę – zdecydowanie nie jest w porządku. Książę mógłby się roześmiać. Dobrze było mieć przy sobie przyjaciela, nawet wśród tego szaleństwa. Skierował Jahalana w stronę brzegu. Kadłub statku wciąż unosił się na powierzchni, ale rozpadał się pod naporem fal. Co teraz zrobić? Gdzie Aszan i Nasim? Nagle Jahalan został wciągnięty pod wodę. Gdy ponownie się wynurzył, krzyknął głośno, a Nikandr poczuł, jak coś zimnego przesuwa się wzdłuż jego lewej nogi. Kopnął gwałtownie, chcąc odstraszyć węża. – Moja noga! – wrzasnął Jahalan. – Wiem. – Nikandr znowu wyciągnął kindżał i uważnie patrzył w wodę. – Płyń co sił. – Nie mogę. – Płyń albo zostaniemy tu na zawsze. Jahalan jęknął i zacisnął zęby, ale zaczął machać nogami i z pomocą Nikandra przebijali się przez fale. Po wodzie sunęła w ich stronę głowa węża. Nikandr zanurkował i dźgnął kindżałem, ale bestia umknęła. Jednak dostrzegł w pobliżu trzy węże zwabione smakiem krwi.

Rozdział 44 – Płyń dalej, szybko! – ponaglił Jahalana, gdy wynurzył się na powierzchnię. Sunęli do przodu, a Nikandr prawie cały czas był pod wodą. Jahalan wiedział, co się dzieje, ale nie rozumiał pełnego zakresu zagrożenia. Teraz wokół nich pływało co najmniej osiem węży. Nagle usłyszał paniczny krzyk. Wybijając się gwałtownym ruchem nóg na szczycie fali, zobaczył rozbitków płynących zwartą grupą. Jeden został właśnie szarpnięty w dół. Po chwili się wynurzył i znowu wrzasnął. Dwóch żeglarzy popłynęło w jego stronę, ale zanim do niego dotarli, biedaka węże na dobre wciągnęły pod wodę. Książę i mistrz wiatru przepłynęli kilkaset metrów, nieustannie spryskiwani po twarzach wodą porywaną z grzbietów fal, zanim wróciły węże białe jak kość. Dwa rzuciły się na Jahalana. Nikandr zanurkował i dźgnął jednego, ale drugi usunął się w bok i chwycił go za rękę. Księciu udało się uniknąć schwytania w potężne szczęki, ale małe, ostre zęby przejechały mu po skórze przedramienia, zostawiając krwawe ślady. – Szybciej! – krzyknął. Jahalan spróbował przyspieszyć, ale był u kresu wytrzymałości. Nikandrowi też brakło sił, ale potworny strach przed wężami zmusił go do wzmożonego wysiłku. Rozbitkowie dotarli na płyciznę i zaczęli iść po dnie w stronę brzegu, gdy należąca do grupy Udra krzyknęła i została wciągnięta pod wodę. Dwóch mężczyzn rzuciło się na pomoc, ale nie zdołali jej znaleźć. Nikandr i Jahalan dopłynęli chwilę później. Węże próbowały ich zaatakować, ale teraz było już dość ludzi z nożami do obrony.

W końcu wszyscy wyszli na czarną plażę, której ciepło było prawdziwym błogosławieństwem po lodowatym zimnie fal. Nikandr ściągnął koszulę, pociął ją na pasy i poprosił jednego z żeglarzy, by opatrzył mu rękę. Następnie podszedł do Jahalana leżącego na piasku. Mistrz wiatru był blady jak kreda. Dużo krwi utracił w wodzie. Nikandr przyklęknął i trzymał go za rękę, gdy Pietr i Erwan zajęli się raną nogi. Jahalan zamknął oczy, gdy żeglarze zacisnęli pasek pod jego kolanem, by powstrzymać krwotok. Gdy znowu je otworzył, widać było w nich lęk. Po chwili się opanował i uśmiechnął. – Możliwe, że nadszedł mój czas. I stracił przytomność. Erwan, szczupły mężczyzna z brązowymi lokami, przytrzymywał pasek na nodze. – Nie zdołamy zatamować krwi, kapitanie. Jeśli tej rozszarpanej stopy nie odetniemy, mistrz wiatru umrze. – Amputacja?! – Da. Jakoś zdobędziemy nici, a Pietr zrobi igłę z klamry. – Na co się przyda taka gruba igła? Erwan gwałtownie potrząsnął głową. – Szew się utrzyma, zamknie ranę ciasno. Pietr i Erwan patrzyli na niego wyczekująco. Pozostali również zebrali się w pobliżu, czekając na decyzję. – Zróbcie to szybko – polecił Nikandr – ale na starożytnych, bądźcie ostrożni. Dobrze sobie radził z rozpalaniem ognia bez krzesiwa, ale Pietr, doświadczony żeglarz z kilkoma głębokimi bliznami z lewej strony twarzy, był w tym jeszcze lepszy. Przygotował podpałkę z szorstkiej kory wysokich drzewiastych paproci, a z gałęzi i szpagatu odwiązanego od wyrzuconego na brzeg

takielunku wykonał łuk. Inni przynieśli słodką wodę w olbrzymich muszlach znalezionych na brzegu i ustawili je na ogniu. Wkrótce mieli wrzątek do wysterylizowania igły i nici. Operacja nie przebiegła szybko, przynajmniej zdaniem Nikandra. Od czasu do czasu podchodził, ale trudno było mu patrzeć, jak Jahalan traci kończynę. Nie wiedział, jak mu o tym powiedzieć, gdy w końcu się obudzi, ale zdawał sobie sprawę, że to jego obowiązek. Był mu to winien – spojrzeć w oczy i powiedzieć, co go spotkało w tej podróży. A Udra, Wiggen i pozostali… Będzie musiał żyć ze świadomością, że odpowiada za ich śmierć. Operację zakończono. Nogę Jahalana owinięto pasami ubrań wygotowanych i wysuszonych na silnym wietrze. Późnym wieczorem tego dnia Nikandr i Pietr siedzieli przy ognisku, nie mogąc zasnąć. Pietr był drugim oficerem pospiesznie zebranej załogi. Nikandr żeglował z nim kilka razy wcześniej, ale nigdy nie miał okazji dłużej z nim porozmawiać. Jahalan spał zdrowo i choć puls miał słaby, operacja prawdopodobnie uratowała mu życie. – Co teraz zrobimy? – zapytał Pietr, patrząc na wschód, gdzie leżała wyspa Ujadeńsk. Nikandr dźgnął patykiem ognisko, przesuwając płonące belki i wzbijając w niebo chmurę iskier. – Zorientujemy się w otoczeniu. Zbudujemy schronienie. – Wybacz, książę, ale nie o to pytałem. Jak wrócimy do domu? Nikt nie wie, gdzie polecieliśmy. Nie będzie nas mogła znaleźć nawet twoja matka, niech starożytni mają ją w swojej opiece. – Wiem, o co ci chodziło, ale najpierw musimy zadbać o załogę. Zbudujemy schronienie, przygotujemy się do obrony, a potem przyjmiemy to, co zgotowali dla nas starożytni.

– Ale bez statku… – Człowiek, którego ścigaliśmy, stał się teraz naszą jedyną nadzieją. Musimy go odszukać. Będzie się kierował do alajazaru, więc ruszymy za nim. – Ma skif. Z pewnością już tam jest. – Nie byłbym tego pewien. Jeśli wierzyć legendom, to miejsce jest dzikie, nie da się oswoić. Próbowali tego przez stulecia ludzie potężniejsi od Aszana. Pietr kiwnął głową. – Jeśli znajdziemy trop, panie, doprowadzę cię do niego. O poranku Nikandr czekał w nadziei, że Jahalan się obudzi i będzie mógł z nim choćby chwilę porozmawiać, ale potrzeba odszukania Aszana była dużo pilniejsza od pocieszenia starego przyjaciela, wyruszył więc z Pietrem oraz Kiryłem i Olegiem. Przedzierali się przez gęste zarośla blisko brzegu, a wkrótce weszli w wiekowy las o gęstym, wysokim sklepieniu. Temperatura rosła szybko. Ściągnęli koszule, chociaż wokół unosiły się chmary gryzących owadów. Pietr szedł na przedzie, krótkim kordem wycinając ścieżkę wśród poszycia. Dotarli do stromego zbocza, gdy ziemia pod ich stopami zaczęła się trząść. Szybko stało się jasne, że źródło wstrząsów się zbliża, ukryli się więc za butwiejącym pniem olbrzymiego powalonego drzewa. Nikandr zerknął na prawo i zobaczył rysujące się na twarzy Kiryła odbicie własnego strachu. Spomiędzy drzew zerwało się stado białych ptaków z długimi niebieskimi ogonami, głośno klaszcząc skrzydłami. Ziemia dygotała, wraz z nią trzęsły się pierzaste liście palm. Wkrótce zobaczyli, że w ich stronę sunie wielkimi krokami potężne cielsko zrobione z ziemi. Miało cztery masywne ramiona i dwie potężne nogi wyglądające jak wyrwane z ziemi korzenie drzew. Wanahezan zatrzymał się i rozglądał po

lesie. Nikandr odniósł nieprzeparte wrażenie, że bestia szuka właśnie ich. Bez aramańskiego kirama do ochrony nie mieli szans na walkę ze stworem. Musieli się ukryć lub uciekać. Zamarli, gdy stwór opuścił na ziemię swoje cztery ręce. Opierał się na wszystkich sześciu kończynach niczym jakiś olbrzymi owad. Kiedy poruszał głową na boki, błyskał czterema otworami w głowie. Nikandr uznał, że stanowią odpowiednik zmysłu węchu – stwór zachowywał się podobnie jak Berza podczas polowania na kuropatwy. Nagle bestia przesunęła się w ich stronę, cały czas poruszając głową na boki. Książę zauważył na skórze wanahezana maleńkie zielone rośliny z kolczastymi liśćmi otwierającymi się niczym małże. Kiedy stwór przechylał się na boki, niektóre z roślin zaciskały liście, łapiąc w nie owady. Kirył oddychał coraz szybciej. Wyraźnie narastała w nim panika. Gdy bestia zrobiła kolejny krok w ich stronę, zerwał się z miejsca i zaczął uciekać. Wanahezan gwałtownie wystartował, z łatwością przeskakując nad wysokim pniem. Kirył krzyknął przeraźliwie. Galopująca sterta ziemi powaliła go i stanęła mu na piersi. Z ust Kiryła trysnęła krew. Nagle huknął strzał z pistoletu. Z głowy stwora eksplodowała chmura pyłu. Wciąż opierając nogę na piersi Kiryła, powoli się odwrócił. Wszystkie cztery lśniące oczy skierowały się dokładnie na ich kryjówkę. Oleg stał obok Nikandra, patrząc na bestię i ciężko dysząc. – Coś ty zrobił?! – krzyknął Nikandr, wyrywając mu z ręki pistolet. Stwór postąpił w ich stronę. – Uciekajcie! – rozkazał Nikandr i przeskoczył kłodę, rzucając się biegiem w dół zbocza. – Rozproszyć się!

Potknął się i ześlizgnął w dół, gubiąc pistolet wyrwany Olegowi. Słyszał za sobą Pietra i Olega, ale wkrótce odgłosy ich ucieczki zostały stłumione przez grzmot rzeki. W końcu się zatrzymał, wbijając pięty w miękką ziemię. Rzucił szybkie spojrzenie do tyłu i zobaczył pędzącego hezana, niczym węża przemykającego między drzewami. Chwilę później dobiegły go krzyki Olega. Wstał i pobiegł, wiedząc, że dla schwytanego nie ma już żadnej nadziei. Po przebiegnięciu stu kroków ponownie usłyszał dudniące kroki wanahezana. Dotarł do krawędzi stromego zagłębienia. Skoczył, słysząc blisko za sobą trzask łamanych drzew. Wanahezan zatrzymał się na skraju zbocza i ruszył wzdłuż brzegu. Nikandr zsuwał się w dół i nagle znalazł się w powietrzu. Spadał.

Rozdział 45 Wpadł w głęboką rwącą rzekę. Zakaszlał, walcząc o utrzymanie się na powierzchni spienionej wody, ale gdy udało mu się dostać na płyciznę, prąd zaraz pociągnął go z powrotem. Wstrzymał oddech i poczuł, że znowu spada. Poturlał się na kamieniach i przez chwilę widział jasnoniebieskie niebo prześwitujące między wysokimi drzewami, po czym znowu porwała go wartka woda. Uderzył ramieniem w kamień. Walczył o wydostanie się na powierzchnię, o oddech, ale bezskutecznie – prąd był zbyt silny. W końcu rzeka zwolniła. Wypłynął na jeziorko. Słyszał gdzieś w pobliżu szum wodospadów, ale tutaj prąd był słaby. Ruszył do brzegu i w końcu, dysząc ciężko, zdołał wyczołgać się na gęstą trawę. Usłyszał zbliżające się, dudniące kroki wanahezana, i po chwili zobaczył jego głowę między drzewami w górze zbocza. Dudnienie się zbliżyło, ale pozostał nieruchomy w nadziei, że stwór go nie zobaczy. Wkrótce jednak stało się jasne, że bestia idzie prosto na niego. Kiedy tempo jej kroków wzrosło, skoczył z powrotem do wody. Bestia ryknęła, wydając dźwięk przypominający warkot niedźwiedzia i pękanie kamieni, a chwilę później usłyszał trzask pękającego drewna. Obejrzał się akurat na czas, by zobaczyć, jak w jego stronę leci pień grubości okrętowego masztu. Zanurkował pod wodę. Gałęzie złamanego drzewa uderzyły go w plecy. Ostrożnie wyjrzał spomiędzy gęstych gałęzi. Wanahezan wszedł do wody i sunął w jego stronę. Nad rzekę dotarł Pietr, zaczął krzyczeć i machać rękami. Potem rzucił dużą gałęzią, trafi wanahezana w głowę. Duch ziemi się odwrócił. Wyglądał, jakby się wahał, co zrobić, jednak

w końcu ruszył z powrotem w stronę brzegu. – Niet! – wrzasnął Nikandr. – Tutaj! Chciał dać Pietrowi czas na ucieczkę, ale bestia go nie słuchała. Poczuł się bezradny. Pomyślał, że chciałby móc kontrolować te stwory, tak jak robili to Aramani. A potem przypomniał sobie swoją wizję Nasima, na statku, tuż przed tym, zanim żaglowiec wpadł do morza. Już od jakiegoś czasu zdawał sobie sprawę z ich połączenia, powiązania, ale dotąd zawsze wydawało się, że jest zależne od woli Nasima. Czemu nie mogłoby zadziałać w drugą stronę? Zamknął oczy. Sięgnął. Nasim! – Zawołał. Nasim, proszę, usłysz mnie! Nic. A wanahezan prawie dotarł do brzegu. Nikandr przyzwyczaił się już do wrażeń towarzyszących aktywnemu połączeniu z Nasimem. Jednym z nich była dezorientacja, ale również poczucie powiązania ze światem. Uświadomił sobie, że to klucz. Otworzył umysł na powietrze i jego piaszczystą woń, jego pocałunki na mokrej skórze i chmurach na niebie. Na ziemię napierającą na wodę i wodę napierającą na ziemię, poczuł, jak ziemia przytrzymuje w swym uścisku korzenie drzew, jak majestatycznie się wypiętrza w szczyty gór. I wyczuwa go. Jest blisko. Tak blisko. Chce poprosić Nasima o pomoc, ale nie potrafi. Czuje tylko świat wokół siebie, chłodny dotyk wody, ruch fal i nacisk prądu rzeki. Czuje kamienie leżące na dnie, strumienie zasilające rzekę

i masę słodkiej wody spływającej setki metrów do słonego oceanu. Po drugiej stronie, tuż za zasłoną, czeka Jalahezan. Obserwuje zaciekawiony. Tak łatwo byłoby go przyciągnąć, skorzystać z jego pomocy. Wydaje się to w jakiś sposób niewłaściwe, jak naruszenie zasad, ale potrzeba nagli. Nikandr potrząsnął głową, tracąc wizję tak wyraźną jeszcze przed chwilą. Potężny duch ziemi właśnie doszedł do brzegu, gdy wystrzeliła w górę wodna macka i owinęła się wokół jego pasa. Wanahezan odwrócił się i uderzył równocześnie wszystkimi czterema pięściami w wodę, wyrzucając białą kipiel wysoko w powietrze. Spróbował wyjść z wody. Jego ruchy wydały się teraz desperackie. Gruby strumień wody nadal owinięty był wokół jego pasa, a inne wodne macki wspinały się szybko po jego nogach. Smutne krzyki stwora umilkły gwałtownie, gdy został wciągnięty pod powierzchnię. Nikandr wycofał się na przeciwny brzeg. Wbiegł do lasu w chwili, gdy unoszące się na wodzie drzewo zostało chwycone przez dwa czarne ramiona i pociągnięte na dno. Z jeziorka strzelały w powietrze strumienie wody, a jego powierzchnia wirowała teraz gwałtownie, usłana szczątkami drzewa i wanahezana. Nikandr wskazał Pietrowi górę rzeki. Nasim był gdzieś tam. Na pewno. Dwa kilometry dalej dotarli do płytkiego brodu. Przeszli na drugą stronę i ruszyli do grzbietu widocznego między drzewami. Usłyszeli ruch. Ktoś biegł przed nimi, ukryty w gęstej wysokiej trawie i krzakach wielkości skifu. Nagle zobaczyli przed sobą nagą skałę prowadzącą do

skraju grani. Stał tam Nasim, patrzył w dół urwiska. Obejrzał się na nich, ale tylko na chwilę. – Nasim! – zawołał Nikandr, robiąc krok do przodu. Nie widział czemu, ale odniósł wrażenie, że chłopiec chce zeskoczyć ze skały. Pietr zaczął się skradać do Nasima, ale Nikandr złapał go za rękę i potrząsnął głową. – Słyszysz mnie, Nasim? Chłopiec znowu się odwrócił. Stał na samej krawędzi skały. Nikandrowi zakręciło się w głowie od samego patrzenia na niego. – Odsuń się od krawędzi, Nasim. Chcę z tobą porozmawiać. Wiatr szarpał prostą czarną bluzą chłopca i bawił się jego krótkimi brązowymi włosami. – Gdzie jest Aszan? – zapytał Nikandr, robiąc kolejny mały krok. – Oni są blisko. – Kto? Chłopiec z powagą popatrzył Nikandrowi w oczy. – Sarija. I Mukallad. – Nie bój się, Nasim. Nie damy zrobić ci krzywdy. Nasim potrząsnął głową. – Miałem tu powrócić, odnaleźć ich. Ale ty to wiesz, prawda? Nikandr przytaknął. – Gdzie ich znajdziemy? – W alajazarze. – Nasim wskazał górski grzbiet ciągnący się na północy. Zza dużego krzewu wyłonił się Aszan. Włosy miał poszarpane wiatrem, a szatę pomiętą i brudną.

W Nikandrze zawrzały emocje. Podszedł i uderzył Aszana w twarz, a zaraz potem pięścią w brzuch. Aszan zgiął się wpół i upadł na ziemię. – Przez ciebie zginęli moi ludzie! – krzyknął książę. – Przez ciebie nie żyje Udra, kobieta, która nigdy nie wyrządziła ci nic złego! – nie możemy dotrzeć do horyzontu, nie przechodząc przez wrzosowisko. Było to znane powiedzenie Bezojczyźnianych, ale teraz Nikandra rozwścieczyło jeszcze bardziej. Był gotów zabić tego leżącego na ziemi bezbronnego człowieka. – Nie jesteśmy wrzosem! – Wiem o tym, synu Jarosa – odpowiedział Aszan, podnosząc się na nogi. – Chciałem tylko powiedzieć, że rozumiem twój ból i żałuję, że nie mogłem temu zapobiec. – Przez ciebie rozbił się nasz statek! – Neh. – Aszan przetarł usta wierzchem dłoni. Splunął krwiście. I jeszcze raz. – Winna jest sama wyspa oraz arakeszowie wciąż walczący na niej o władzę. – Książę… – głos Pietra. Aszan popatrzył nad ramieniem Nikandra i jego oczy otworzyły się szeroko. Nikandr się odwrócił. Nasim stał na brzegu urwiska, szeroko rozłożył ręce na wietrze wznoszącym się przy kamiennej ścianie, szarpiącym jego ubranie i włosy. – Nasim, chodź tu – cicho odezwał się Aszan. – Jeszcze nie czas. – Jak możesz być tego pewny? – zapytał chłopiec, nie odwracając się. – Nie doszliśmy do wieży. Nasim popatrzył na Aszana z dziwnym wyrazem twarzy. – Racja. – Podszedł do nich swobodnym krokiem, jakby nic

niecodziennego się nie działo, i wziął Nikandra za rękę. – W takim razie poszukajmy jej. Z księcia cała złość wyparowała, a zastąpił ją głęboki wstyd. Oto pobił człowieka, który prawdopodobnie nigdy nie uniósłby ręki w swojej obronie. Człowieka, który wiele razy chronił jego i załogę w trakcie lotu na wyspę. A decyzję o wyruszeniu w tę podróż Nikandr podjął sam i on odpowiadał za załogę i żaglowiec. Odeszli od urwiska. – Widziałem wieżę – odezwał się Nikandr. – W snach. Aszan kiwnął głową. – Nasim często o niej mówił. Przez długie miesiące pojedynczymi zdaniami lub obrazami wyłożył mi historię swojego życia tu, na Gayawandzie. Wieża to miejsce, w którym mieszkał z Sariją do czasu, aż ich obrona została pokonana przez Mukallada. – Myślałem, że cała trójka walczyła ze sobą o władzę nad Gayawandem. – Owszem, ale Sarija i Nasim – a raczej Kamal, jak był wtedy nazywany – połączyli się w sojuszu przeciwko Mukalladowi, znacznie silniejszemu od nich. – Nawet razem nie potrafili go pokonać? – Był od nich znacznie bardziej bezwzględny. Oni nie chcieli niszczyć ziemi ani wyznawców wciąż żyjących na wyspie, uwięzionych między Erahmem i Adhyją. – W takim razie jak to możliwe, że Sarija dalej żyje? Jak może dalej walczyć o władzę nad wyspą? Aszan popatrzył na idącego przed nimi Nasima. – Może dowiemy się tego już niedługo. Miałem nadzieję, że sprowadzając tu Nasima, zdołam zrozumieć łączącą was więź, że będzie mógł na dobre odnaleźć swoją drogę i w pełni

wkroczyć w ten świat. – Erahm. Aszan kiwnął głową. – Jesteś jego kamieniem węgielnym. Dzięki tobie robi takie postępy. Uwierz mi, nie byłby w stanie mówić tak rozsądnie, gdyby nie ten dzień, gdy spotkałeś go w wiatroporcie. – To nie tłumaczy, czemu przybyłeś tutaj. – W takim razie przekonaj się sam. Dotarli właśnie do grani. Wiał tu znacznie silniejszy wiatr. Nasim usiadł wśród trawy, prawie w niej ginąc, i patrzył w niebo na wir chmur. Nikandra zabolało coś w piersi, kiedy hawahezan opadł i wzbił się niczym koliber, a chwilę później – gdy wypatrzył ludzi w dole – pognał w ich stronę. Jego postać wirująca w locie widoczna była tylko dzięki temu, że wciąż więziła w sobie mgłę z chmur. Nikandr zrobił krok do przodu, lecz Aszan chwycił go za ramię. – Nic mu nie grozi. Hawahezan opadał dalej. Ogarniające księcia uczucie bliskie bólu z każdą chwilą stawało się coraz bardziej znajome. – Czy to jest ten sam hezan, który zaatakował mnie na Ujadeńsku, przywołany przez maharratów? – niemożliwe. – Czuję go. – Książę przycisnął palce do swojego kamienia duszy. – Tutaj. – Czujesz go tak jak wtedy, na zboczu góry? – Aszan zamilkł, obserwując hezana. Pytał o sytuację, w której Nikandr przywołał wiatr, by ochronić ich przed huraganem. – Owszem. Wokół Nasima wzbił się w powietrze kłąb pyłu. Chłopiec sięgnął przed siebie, próbując dotknąć ściany powietrza, ale ta

płynnie usunęła się przed nim, pozostając tuż poza zasięgiem. I wtedy Nikandr uświadomił sobie, że czuł coś od czasu, gdy zobaczył ducha – a nawet jeszcze zanim go zobaczył. Spojrzał na kamień duszy i ujrzał w jego głębi słaby poblask. Ból w piersi nie przypominał w niczym tego, co odczuwał, szukając matki ani stykając pierwszy raz swój kamień duszy z czyimś. Tamte uczucia były niczym wspomnienie długiej, ciepłej kąpieli. A to było niczym brak, samotność, jakby nagle zabrano mu coś bardzo cennego z głębi serca. – Jak to się stało, Aszanie? – może w jakiś sposób się do ciebie dostroił. Może jego uwagę przyciągnęła twoja bliskość Gayawandu. Kto może wiedzieć takie rzeczy? Hawahezan uniósł się ku niebu i zniknął. Ledwie chwilę później znikło również uczucie doznawane w piersi. – Jak mógł mnie odnaleźć? – może to jedna z cech tego miejsca, w jakiś sposób podobnego do Ujadeńska. Nikandr odwrócił się do Aszana przyglądającego mu się spokojnie z tak charakterystycznym dla siebie lekkim uśmieszkiem na ustach. Aszan domyślił się, jakie będzie następne pytanie. – Rozłam na Ujadeńsku niewiele się różni od tego tutaj, na Gayawandzie. To, co zaczęło się tutaj przed wiekami, rozprzestrzenia się na cały świat. – Plaga? – Czy masz jakieś wątpliwości? Nie wiem, jak rozłam utworzony tutaj pozostał pod kontrolą przez tak wiele lat. Nie wiem, co doprowadziło do jego zmiany. Jednak wiem, że tak jest. Wprowadzono w ruch cały ciąg zdarzeń i musimy się dowiedzieć, jak je odwrócić, zanim będzie za późno. Nikandr zadrżał. – A jeśli nam się nie uda? – to obawiam się, że cały świat

stanie się taki jak ta wyspa. Wrogi. Dziki. Jedynym powodem, dla którego Gayawand nie pogrążył się w całkowitym szaleństwie, jest wola Mukallada i do pewnego stopnia Sarii. – Co się stanie, jeśli któreś z nich zginie? Aszan milczał. Dotarli do skraju płaskowyżu. Nikandr zatrzymał się i rozejrzał. I aż otworzył usta ze zdziwienia. Teren przed nim opadał, dochodząc do ciemnego morza obejmowanego dwoma długimi zielonymi półwyspami. Pośrodku głębokiej doliny u podstawy półwyspów wznosiło się miasto wielkie jak Wołogród. Ku niebu wznosiły się wieże, a do zboczy tuliły się setki… nie, tysiące mniejszych budynków, tworząc półksiężyc jasnego kamienia na tle jaskrawej zieleni. To wielkie miasto było martwe. Wieże i budynki wyglądały niczym połamane, puste skorupy, jakby każda budowla została systematycznie rozebrana od środka. Przypominało to gniazdo os po tym, jak drapieżne chrząszcze wyjadły cały jego środek, wraz z mieszkańcami. – Co zabiło to miasto? – pycha, synu Jarosa. Pycha.

Rozdział 46 Gdy Rehada z Atianą dotarły do doliny Iramanszach, nad doliną zagrzmiał wystrzał z działa, odbił się echem od górskich zboczy. Na niebie dwa statki sunęły w stronę aramańskiego skifu. Skif mógłby umknąć większym i mniej zwrotnym żaglowcom – był od nich dużo szybszy – ale jego załoga nie chciała ryzykować ognia z dział statków Lądowców ani skierowanych na siebie, ani na wioskę, która zostałaby ukarana za tę ucieczkę. Przycumowano skif do większej jednostki, która skierowała się na północ, wracając do długiego szeregu statków unoszących się nad morzem. – Czemu ich pojmali? – Rehada zapytała Atiany jadącej obok na gniadym kucu. – To ostrzeżenie dla Kałakowa. Nikomu nie pozwolą wylądować ani stąd odlecieć. – Jakby od garstki Aramanów coś zależało w tym konflikcie. – Mogliby być szpiegami lub posłańcami przenoszącymi wiadomości od Kałakowów do ich sprzymierzeńców. – Wiadomości by przekazała twoja matka, prawda? – mogłoby to być zbyt niebezpieczne. Inne matry mogłyby przeszkadzać lub podsłuchać ich rozmowy. Albo, co gorsza, zaatakować. Mam wrażenie, że ostatnio wszystkie matry zachowują w mroku dużą ostrożność. – Nawet księżna Kałakowa? Ona jest z nich najsilniejsza, prawda? – owszem, ale to nie znaczy, że potrafiłaby się obronić przed wspólnym atakiem pozostałych. Nawet w czasie pokoju zamęcza się ponad miarę. – Atiana zerknęła na statki, malutkie na tle wysokich szarych chmur.

– Teraz będzie gorzej. W milczeniu dojechały do wioski, gdzie napotkały u bram nieuzbrojonych mężczyzn. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami Rehada poprosiła o rozmowę z Muwasem. Zostały zaprowadzone na dziedziniec przed wysokimi drzwiami. Czekały przez jakiś czas, ale w końcu Muwas przyszedł i odprowadził Rehadę na bok, by porozmawiać z nią cicho przy fontannie. Atiana przyglądała im się z niepokojem. – Co się stało? – zapytała Rehada, wskazując basen fontanny. Woda nie tryskała radośnie w górę, była nieruchoma. Muwas zrobił kwaśną minę. – Dzisiaj rano jeden mahtar i dwoje dzieci umarli na wyniszczenie. Tego się nie spodziewała. Do tej pory widziała w rozłamie i wyniszczeniu mściwą wolę Adhyi, karę za zło wyrządzane przez dziesięciolecia Aramanom, ale jeśli wyniszczenie zabiera nawet wybranych i niewinne dzieci, to co właściwie mieli myśleć? Nie mogła już dłużej widzieć w nim miecza zemsty, który podniosą maharraci. Muwas zimno popatrzył na Atianę. – Księżniczkę ja zabiorę do jeziora. – Mnie powierzono to zadanie. – Sorusz nie uważa już tego za mądre, a ja się z nim zgadzam. Od dłuższego czasu nie jesteś mile widziana w tych murach, co powinnaś była skorygować już dawno temu. – Nie wypowiadaj się na temat, o którym nie masz pojęcia. – Wszyscy coś tracimy. – Twarz Muwasa stężała. – Wiemy to od dnia, w którym złożyliśmy przysięgę. Czemu twoja złość z powodu śmierci córki miałaby być inna? W Rehadzie wezbrała furia, ale musiała się pohamować, by

nie stracić szansy na towarzyszenie Atianie. Musiała dowiedzieć się wszystkiego, zanim poświęci Atianę, by Sorusz mógł zdobyć czwarty kamień. – Przybyłam przygotowana – oświadczyła w końcu. – Faroz cię przejrzy. – Nie. Muwas potrząsnął głową. – Sorusz nie tak to… – Sorusza tu nie ma. Ja jestem. A księżniczka pójdzie ze mną. – W takim razie będziesz odpowiadać przed Soruszem. Rehada ukłoniła się i odwróciła. Przez dziedziniec w jej stronę szła Faroz. Na skroni miała wyszukany złoty diadem z trzema lazurytami. Ubrana była w białą szatę wierzchnią i żółtą wewnętrzną. – Wybacz, Muwasie, chciałabym porozmawiać z Rehadą na osobności. Muwas odszedł przez wysokie drzwi do wioski. Faroz założyła ręce na piersiach. – Właśnie rozmawiałam z Hilalem. Zrodziły się pewne pytania, na które musisz odpowiedzieć, córko szineszki. – Zanim Rehada zdążyła się odezwać, Faroz kontynuowała. – Czy jednym z ludzi, których spotkałaś w Iżnym, był Sorusz? – Jeh – bez wahania odpowiedziała Rehada. Nie miała wyboru. Faroz znała odpowiedź. – Czemu nam nic nie powiedziałaś? – ten maharrat czy inny… to nie ma dla mnie wielkiego znaczenia. – Rehado, miałaś z tym człowiekiem dziecko. – To dziecko nie żyje. Faroz zacisnęła szczęki, jej zmarszczki się pogłębiły. – Nie udawaj głupiej. Ta sprawa jest poważniejsza, niż możesz sobie wyobrazić. Chcesz poznać radę Hilala? – mówiła dalej, nie dając Rehadzie czasu na odpowiedź.

– Zasugerował, by cię wypalić. Powiedział, że nie można ufać maharratom. Rehada milczała. – Jesteś maharratką? – zapytała Faroz. – Neh. – Chciałabym ci wierzyć. Rehada zebrała się w sobie, okazując stosowny w tej sytuacji niepokój. – Nigdy bym do nich nie przystąpiła, uwierz mi. Śmierć córki była wielką tragedią, mam blizny na duszy, ale nie uciekłabym się do przemocy, by pomścić coś, co nie może ulec zmianie. – Oczyma duszy zobaczyła suurahezana i poczuła wstyd. Faroz dłuższą chwilę rozważała jej słowa. – Broniłam cię przed Hilalem. Powiedziałam mu, że nie zrobiłabyś czegoś takiego. Czy jestem głupia, Rehado? – nie jesteś. – W takim razie oddasz mi przysługę, demonstrując swoją szczerość. – Cokolwiek zechcesz. – Rehadę przeszła fala ulgi. – Opowiesz o śmierci swojej córki. Jeszcze dziś. Teraz. Rehada wiedziała, że przyjdzie jej zapłacić taką cenę, ale i tak otworzyła się w niej studnia pełna strachu. – Nie mogę! – Zrób to, Rehado. Zrób to dla Ahyi. – Nie wymawiaj jej imienia – powiedziała to, ponieważ tak należało. Rozważała podstęp, ale coś w niej było niechętne temu pomysłowi. Naprawdę nie chciała, by ktoś wymawiał imię jej dziecka. – Nie ma nic złego w imieniu. Kłamiesz, powiedziała w duchu Rehada. Gdyby to była

prawda, nie czułaby piekącego ciężaru w środku piersi. Przybyła gotowa zrobić ten krok, ale teraz miała ochotę uciec, wrócić do domu i zapomnieć o tym wszystkim. Jednak nie mogła. Nie mogła sobie pozwolić na zerwanie kontaktu z Iramanszach. Neh. To wszystko były racjonalizacje. Jedyną ulgę od bólu utraty dziecka i nigdy nieustającej złości na Lądowców odczuwała przez połączenie z Adhyą przez kamień. Nie mogła znieść myśli o życiu bez niego, jak Sorusz. To byłoby zbyt bolesne. Wytrzymała więc spojrzenie Faroz i kiwnęła głową. – Opowiem o śmierci mojej córki. Faroz przeniosła wzrok na Atianę. – Prządki bywają okrutne, córko szineszki, ale myślę, że mają rację. Rehada była zdezorientowana. Też popatrzyła na Atianę. Księżniczka odwróciła się, pewnie wyczuwając, że jest obserwowana, i gdy ich oczy się spotkały, Rehada zrozumiała, czego oczekuje od niej Faroz. – Neh – powiedziała cicho, ale stanowczo. – Cokolwiek, tylko nie to. Złożę wyznanie przed tobą, Hilalem lub całą wioską. Nie zmuszaj mnie do składania wyznania przed nią. – To jest mój warunek. Ból rąk sprawił, że Rehada uświadomiła sobie, jak mocno zaciska ręce. Popatrzyła na swoje dłonie i ze zdumieniem zobaczyła na nich po cztery półksiężyce zachodzące krwią. Nagle się roześmiała. Faroz miała rację. Prządki losu w końcu ją dopadły – zawsze wiedziała, że kiedyś w końcu to nastąpi. Głęboko odetchnęła i w końcu kiwnęła głową. Faroz objęła ją ramionami.

Rozdział 47 Rehada opuściła ręce luźno, świadoma swojej postawy, choć patrzyły na nią tylko Atiana i obserwująca je z daleka Faroz. Zdała sobie sprawę z drżenia rąk, zacisnęła więc dłonie w pięści, by to ukryć, jednak ponieważ Faroz mogłaby to zinterpretować jako bunt, rozluźniła je z powrotem. Miała nadzieję, że Atiana tego nie zauważy. Jednak zauważyła. Uśmiechnęła się łagodnie, jakby próbowała pocieszyć dziecko bojące się burzy. Rehada miała ochotę wydrapać jej oczy. Faroz wybrała na wyznanie jedną z największych sal Iramanszach, zazwyczaj używaną w trakcie wielkich festiwali równonocy, jednak tego dnia było tu pusto. Stoły i ławy odstawiono pod ściany, przez co trzy kobiety wydawały się malutkie i nic nieznaczące w wielkiej przestrzeni. – Jesteś gotowa? – Faroz zapytała w anuskańskim, głosem odbijającym się echem od ścian. – Tak, jestem gotowa. – Rehada nienawidziła tego języka, a musiała go teraz używać. – Więc powiedz pani Wostromie, co wyznajesz. – Nienawiść do rodziny Bołgrawii. Faroz powoli obchodziła je kręgiem. Zatrzymała się na chwilę. – Rehado… – nienawiść do rodziny wielkiego księstwa. – Do kogo? – Faroz znowu ruszyła przed siebie. Rehada potrząsnęła głową i zamknęła oczy, ale zaraz je otworzyła. – Nienawiść do Lądowców. – Czemu ich nienawidzisz? – Z powodu śmierci mojej córki. – Śmierć zdarza się każdego dnia, córko szineszki. Czemu właśnie ta wzbudza w tobie nienawiść? – ponieważ moja córka

została zamordowana przez strielców z Nazakowa. – Zamordowana… – Da, zamordowana! – powiedz pani Wostromie, co się stało. Atiana została przygotowana do roli świadka. Powiedziano jej, że powinna stać nieruchomo, przyjmować to, co usłyszy za prawdę, odzywać się tylko, gdy zostanie o to poproszona. Jednak jej twarz wyrażała mnóstwo uczuć. Rehada miała wrażenie, że księżniczka drwi z obrzędu ustanowionego przed wiekami – kolejny afront, za który Lądowcy któregoś dnia zapłacą. Zwięźle podała Atianie fakty: wybrała się na górę, by medytować, Ahyę zostawiła z przyjaciółmi, a gdy powróciła, zobaczyła jej spalone ciało pośród zgliszczy. Jednak gdy mówiła, przed jej oczami nie pojawiały się tamte obrazy, lecz wizje, których doznała w czasie kontemplacji. Tamten dzień był prawie bezchmurny, a nieliczne obłoki szybko przesuwały się po niebie, tworząc cienie bawiące się z krajobrazem w dole. Wiał silny wiatr, niosąc ze sobą woń lwich stóp – bladych, późno rozkwitających kwiatów rosnących na najwyższych graniach wysp południowych. Podczas medytacji czuła, jakby do głębi poznała Nazakow, jakby połączyła je więź jak matkę i córkę. Było to porywające, każdy Araman pragnął doznać czegoś takiego, ale udawało się tylko nielicznym. Jednak tam właśnie Rehada odkryła, jak bardzo wyspa może jej ciążyć. Gdy zeszła z góry, wszystko zdawało się wytworem wyobraźni, samonapędzającym się złudzeniem, sztuczką umysłu popełnioną świadomie przez mózg pozbawiony dostatecznej ilości tlenu. Musiało tak być, bo jak inaczej wyjaśnić pozorną jedność z otoczeniem i całkowity brak wyczucia, że z jej dzieckiem, z jej ciałem i krwią, jedyną i najprawdziwszą miłością stało się coś strasznego?

W zgliszczach znalazła spopielony szkielet córki. Jej najdroższe dziecko wydarto z tego świata, bo w tym domu ukrywali się maharraci, bo Lądowcy chcieli ich ukarać za jakieś przestępstwa, ale głównie winna była porażająca chciwość arystokracji Lądowców. Chciwość skłaniała ich do zagarniania każdego skrawka ziemi i morza, co robili od tak dawna, że nie dostrzegali już, jak ich działania któregoś dnia wzbudzą opór. Pewnie głos Rehady zawierał więcej jadu, niż sobie to uświadamiała. Atiana słuchała sztywno wyprostowana, jakby popierała działania strielców tamtego dnia, jakby rozkazała im zrobić dokładnie to samo, gdyby wrzeciono losu spoczywało w jej dłoni. Co dziwne, Rehada czuła się tak, jakby wszystko powracało do równowagi – Atiana w roli oprawcy, ona uciskanej – Co umożliwiło jej opowiedzenie swojej historii w sposób zadowalający Faroz. – Co zrobiłaś po odkryciu śmierci córki? – zapytała Atiana. Faroz przygotowała ją do zadania pewnych pytań w określonych momentach, jednak Rehadę i tak zaskoczyły te słowa. – Jeszcze tej samej nocy odeszłam i podróżowałam po Erahmie przez pełny cykl, po czym wylądowałam na Ujadeńsku. – Nie dopilnowałaś pochówku? Rehada uśmiechnęła się jak do dziecka. – Moja córka odeszła. Jej stos pogrzebowy już spłonął, czy mi się to podobało, czy nie. Atiana zacisnęła wargi. – Nie kwestionuję twojej decyzji, wiem, że Aramani postępują inaczej niż my, zastanawiam się tylko, czemu nie opłakiwałaś swojego dziecka. – Opłakuję ją, jak chcę! Faroz się zatrzymała. Ręce miała splecione na piersi. – Zadano ci pytanie.

– Nie mogę tego zrobić. – Rehada potrząsnęła głową. – Nie możesz mówić o swoim dziecku? – nie do niej. Niet. Faroz czekała dłuższą chwilę, mając nadzieję, że Rehada zmieni zdanie. W końcu stwierdziła: – nie pozostawiasz mi wyboru. Faroz ruszyła w stronę drzwi. Kiedy oddaliły się jej ciche kroki, przed oczyma Rehady pojawiła się wizja Ahyi skaczącej z burty skifu. To się zdarzyło, gdy dotarły do Nazakowa. Obie były w świetnym nastroju. Włosy Ahyi powiewały na wietrze, gdy biegła do skraju pobliskiego urwiska i zatrzymała się, patrząc w dół na ocean i portowe miasto, Bastrożnę. Rehada podeszła do córki i przytuliła ją do siebie, szarpana przez wiatr za włosy i sięgające kostek szaty. – Czy tam na nas czeka tatuś? – zapytała Ahya. – Neh, dziecko. Nie tutaj. – Rehada się uśmiechnęła. – A gdzie? – na następnej wyspie. Albo jeszcze kolejnej. Nie wiem. – Nauczysz mnie dotykać Adhyi? – Jesteś jeszcze za mała. Ahya popatrzyła na nią jasnozielonymi oczami. Twarz miała smutną, z rezygnacją. – Nigdy mi nie pozwalasz. Rehada roześmiała się z tych słów – sześcioletnie dziecko narzekało, że nie może się uczyć jak dorosły. Ona robiła takie same wyrzuty swojej matce. Tyle że Ahya była bardzo uzdolniona. Miała zaledwie pięć lat, kiedy pierwszy raz zobaczyła duchy, z którymi łączyła się Rehada. A nie każda dwunastolatka by to potrafiła. Tamtego dnia po medytacji postanowiła, że wkrótce rozpocznie szkolenie Ahyi. Jak mogła o tym zapomnieć?! Całkowicie wyparła z

pamięci, że była gotowa poprowadzić córkę ścieżką w stronę wyższej świadomości. Nagle uświadomiła sobie, że leży na ziemi, a Atiana i Faroz klęczą tuż nad nią. W sali rozbrzmiewało łkanie, krzyki bólu. Dopiero po dłuższej chwili zrozumiała, że to ona płacze. – Nie opłakiwałam jej, bo nie potrafiłam dopuścić do siebie tej myśli – powiedziała przez łkanie. Faroz odsunęła jej włosy z twarzy. – Zgadza się, dziecko. – Pomogła Rehadzie wstać i gestem poleciła Atianie ponownie zająć wyznaczone jej miejsce. – Czemu przybyłaś na Ujadeńsk? – zapytała księżniczka. – Chciałam poznać jakąś wyspę równie dobrze, jak poznałam Nazakow. – Ale czemu Ujadeńsk? – to miejsce równie dobre do poznania, jak każde inne. – Rehada wzruszyła ramionami. – Sądząc w ten sposób, Nazakow byłby jeszcze lepszy, ponieważ już zdążyłaś go poznać. – Nigdy więcej nie wrócę na Nazakow. – Nadajesz temu miejscu więcej znaczenia, niż na to zasługuje – wtrąciła się Faroz. – To tylko wyspa. – To bezdenna otchłań żałości. – Dlatego pozostajesz tutaj tak długo, prawda? – Faroz potrząsnęła głową. – Masz nadzieję, że Ujadeńsk zastąpi Nazakow, że zagoisz rany, które nigdy się nie zasklepiły. Rehada zadrżała. Faroz dotarła wyjątkowo blisko sedna i było to zdecydowanie niepokojące. – Chciałam gdzieś zamieszkać. Przenoszenie się z wyspy

na wyspę już mnie nie pociągało. – Jak brzmi imię ojca twojej córki? – zapytała Atiana. – Sorusz Wahad al-Gata. – On jest maharratem, prawda? – tak. – Jakie uczucia żywisz do Anuski? – Złość i urazę. Jej słowa odbiły się echem w olbrzymiej sali. Gdy ponownie zapanowała cisza, krążąca wokół nich Faroz zatrzymała się i popatrzyła Rehadzie w twarz. – Mów dalej, córko szineszki. – Wiem, że nigdy jej nie odzyskam, ale w głębi serca pragnę, by księstwo jakoś za to zapłaciło. W głębi serca mam nadzieję zniszczyć wszystkie wyspy po kolei. Pragnę przyglądać się, jak każdy mężczyzna, kobieta i dziecko Lądowców tonie w morzu za to, co zrobili mojemu dziecku. – Ahya się odrodzi – zauważyła Faroz. – Ale jaka wtedy będzie? Czy równie utalentowana? Mogła osiągnąć wielkość. – I tak będzie. Pewnego dnia wszyscy ją osiągniemy. Rehada miała ochotę rzucić się na nią z pięściami. – Wybacz mi, córko Lilliah, ale czasem trudno jest patrzeć poza to życie. Jeszcze trudniejsze bywa sięganie wzrokiem poza kolejne. – Jesteś maharratką? – zapytała Atiana. Te słowa zabrzmiały w sali echem. Wszystko, co Rehada mówiła do tej pory, było prawdą. Wszystko. Czy teraz powinna ujawnić swoją tajemnicę? Wiele zależało od jej odpowiedzi i prawdę mówiąc, bolała ją myśl o kłamaniu, gdy tak głęboko dotykała wspomnień o swojej córce. Za bardzo przypominało to zdradę, której nie mogła się dopuścić względem Ahyi. Jednak sposób, w jaki Atiana wypowiedziała te słowa…

ostro. Władczo. Czy Faroz kazała jej odezwać się w ten sposób? Nie, to typowe dla arystokracji wysp. I Rehada jednak skłamała. – Niet. – Jesteś maharratką? – powtórzyła Faroz. – Niet – powtórzyła Rehada. Minął jakiś czas, zanim oderwała pogardliwe spojrzenie od Atiany. Faroz chyba uwierzyła, bo powiedziała: – a teraz jej wybacz. Tego właśnie bała się od czasu śmierci swojej córki. Przysięgła sobie, że niezależnie od tego, co się stanie, nie zapomni swej krzywdy. Nie pozwoli Lądowcom uwolnić się od odpowiedzialności. Teraz jednak zaszła tak daleko, że nie miała wyboru. – Wybaczam ci – powiedziała cicho. – Jeszcze raz. – Wybaczam ci. – Czujesz prawdę w jej słowach, córko Radii? – Faroz stojąca za Atianą patrzyła na Rehadę. – Nie – odpowiedziała Atiana. – Ja ci wybaczam – oświadczyła Rehada z mocą. – Jeśli nie chcesz wybaczyć, Rehado, to może powinnyśmy przerwać. – Wybaczam ci. – Obejmij ją – poleciła Faroz. Rehada zrobiła krok do przodu i objęła Atianę. Próbowała przytulić ją ciepło, ale było to niemożliwe. Wolałaby ją udusić. – Powiedz to jeszcze raz. Rehada wykonała polecenie. I jeszcze raz, i znowu, aż stwierdziła, że coraz mocniej obejmuje wostromską księżniczkę. I kiedy powtarzała słowa wybaczenia, w jej umyśle pojawiło się

wspomnienie zagrzebane tam na lata. Pięcioletnia Ahya szła przez zaśnieżone pole, przesuwając dłońmi po wierzchołkach zaschniętych traw. Nisko zwiesiła głowę, a jej ramionami rytmicznie wstrząsał szloch. Rehada dobrze znała powód płaczu córki. Zdradziła Ahyi tajemnicę ojca, Sorusza, który za dwa miesiące planował ponowne odejście z wiatrem. Rehada powiedziała, że tego człowieka trudno kochać i że matka pozostanie jej opiekunką do piętnastych urodzin, kiedy córka będzie mogła samodzielnie odejść z wiatrem. – Czy on mnie nie kocha? Rehada się uśmiechnęła. – Oczywiście, że kocha, choć może nie tak bardzo jak swoje pragnienie zrozumienia. Po tym komentarzu Ahya całe dnie była smutna i Rehada czuła się z tego powodu okropnie, ale chciała dziecko przygotować na odejście ojca, by nie cierpiało jak ona wiele lat wcześniej. Ahya wyznała jej słowa Soruszowi, który poczuł się głęboko dotknięty. Stało się jasne, że kochał Ahyę, że pragnął tym trudnym doświadczeniem zahartować jej charakter, by mogła w przyszłości cieszyć się czekającą ją drogą i bardziej zbliżyć się do waszakiramu. Rehada dogoniła Ahyę na zaśnieżonej łące i szła krok w krok z nią na przeraźliwie zimnym wietrze. Nagle Ahya się odwróciła ze łzami płynącymi po policzkach i ją objęła. – Przepraszam, Memma. Przepraszam. Kiedy się przytulały, Rehada zaczęła rozumieć. Ahya sądziła, że poróżniła rodziców, zdradzając ojcu tajemnicę. – Przestań płakać, dziecko. Nie masz za co przepraszać. Absolutnie za nic.

Ahya schowała twarz na jej ramieniu. – Proszę, wybacz mi. Rehada przysunęła usta do ucha córki i wyszeptała: – Wybaczam ci. Ocknęła się ze swojej wizji, szepcząc te słowa do księżniczki. Czuła własne łzy spływające po policzkach, słone i ciepłe, ściekające do kącików ust. – Wybaczam ci – powtórzyła po raz ostatni, do Ahyi, nie Atiany. A potem poczuła na ramieniu dłoń Faroz. – Wystarczy, Rehado. To wystarczy. Odsunęła się i zobaczyła, że stara kobieta też płacze. W oczach Atiany nie było łez, ale dostrzegła w nich wstrząs i coś w rodzaju przeprosin. – Chodźcie – odezwała się Faroz, ruszając w stronę drzwi – pójdziemy do jeziora.

Rozdział 48 W chwili gdy Rehada wyznała, że jej córka została zabita na Nazakowie, Atiana nabrała pewności, że ta kobieta w jakiś sposób brała udział w ataku suurahezana w wiatroporcie Radiskoje. Jednak w miarę jak odpytywała ją dalej, jej przekonanie słabło, a gdy aramańska piękność rozpłakała się na jej ramieniu, zaczęła wątpić, czy Rehada byłaby w stanie uciec się do takich aktów przemocy… Wyglądało na to, że długo dławiła w sobie te uczucia. Gdyby dopuściła się morderstwa, tłumione emocje zostałyby uwolnione, by się rozpłynęły. Mimo wszystko doświadczenie miało w sobie coś fałszywego. Dotąd nie wiedziała, że Rehada miała dziecko i że straciła je w tak dramatycznych okolicznościach. Dziwne było poznać kochankę Nikandra od tej strony. Ale jedno nie dawało jej spokoju. Od czasu śmierci córki Rehada ewidentnie żywiła wrogość do Lądowców. Czemu w takim razie pozostawała tu, na Ujadeńsku, i flirtowała z arystokracją? Czemu nie odleciała z wiatrem, trzymając się swojego ludu? Może prawdą było, że chciała poznać jakieś miejsce równie dogłębnie jak Nazakow. To jednak nie tłumaczyło jej przywiązania do Nikandra. Możliwe, że chciała go wykorzystać, zdobyć trochę władzy. Tak myślała, idąc z dwiema Aramankami przez wioskę do jeziora. Jak zwykle przed wejściem w mrok żołądek ją rozbolał ze strachu. Jezioro sprawiało zupełnie inne wrażenie. Za pierwszym razem doświadczenie było całkowicie unikalne. Wiedziała o istnieniu jezior w wioskach, ale nie miała pojęcia, jaka moc się w nich kryła. Czy matry wiedziały, że te jeziora mogą być wykorzystane jak sale zatopień? Kto miał z nich korzystać? Coś

takiego mogła zrobić tylko garstka Aramanów na całym świecie – Faroz była zapewne ich najbardziej utalentowaną przedstawicielką, a i tak była niczym dziecko przy Atianie, daleko ustępującej doświadczonym matrom. Teraz patrzyła na jezioro jak na coś, z czym musi sobie poradzić. Faroz i Rehada zaprowadziły ją na brzeg. Poczekały, aż się rozbierze, po czym razem wysmarowały jej ciało kozim tłuszczem. Położyła się w lodowatej wodzie na rękach dwóch kobiet. Stłumiła odruchowe drżenie ciała, pragnienie zesztywnienia, i odkryła, że tym razem przychodzi jej to znacznie łatwiej niż poprzednio. Może kiedyś zacznie tęsknić za eterem, jak Sofia. Rozluźniła się i głębiej zapadła w objęcia wody, rurka do oddychania już jej nie przeszkadzała. I wkrótce… wkrótce… Jej umysł się rozszerza i wypełnia jezioro oraz całą jaskinię. Przychodzi jej to z łatwością i po raz pierwszy znajduje w tym przyjemność – doznaje ulgi w chwili przejścia. Myślami wędruje do Sofii i jej nieustannego pragnienia wędrowania przez eter. Czy to pierwszy znak, że z nią stanie się to samo? Przejście następuje szybciej niż poprzednio, ale wcale nie jest łatwiejsze. Wichry wydają się bardziej wzburzone. Czy wynika to z jej braku umiejętności, czy ze stanu wyspy? Wykracza poza jezioro, mając nadzieję odszukać punkty odniesienia, z których będzie mogła obejrzeć rozłam. Ostatnio jej się to nie udało, ale jest przekonana, że tym razem będzie inaczej. Szukając, wyczuwa obecność kogoś innego. Nie przypomina to łączności z matrami. To wrażenie podobne do dotknięcia kamienia duszy w ubiegłych tygodniach… uświadamia sobie, że to Nikandr. Wokół szaleją wichry eteru,

zapraszając, by oddała się im pełniej, a ona pozwala sobie na przyciągnięcie w stronę kamienia. To, co robi, jest niebezpieczne. Nie jest jeszcze doświadczona, wie, że jeśli nie utrzyma świadomości swojej osoby w Iramanszach, może się zagubić na zawsze, ale jest dobrze uziemiona w jeziorze, a światło Nikandra świeci jasno. Jej ciało w jeziorze i kamień księcia spełnią rolę iglic dla wietrznego statku, kotwicząc cieki eteru i umożliwiając powrót nimi do domu. Unosi się nad wyspą, jakich wiele porozrzucanych jest na Wielkim morzu, szybko jednak uświadamia sobie, że ta jest od nich różna. Bardzo odmienna. Wyczuwa hezany zamieszkujące wyspę. Są bardzo rozproszone w większości miejsc, poza jednym – miastem osadzonym między dwoma zboczami góry schodzącej do morza. Miasto jest duże, ale martwe. Domy nie mają dachów lub części ścian. Kamienne mury leżą potrzaskane. Najwyższe budynki blisko centrum stanowią puste skorupy. Hezany suną przez miasto, czegoś szukają. Kiedy się zbliża, zaczyna rozumieć, że była w błędzie. To nie są hezany. To duchy z Adhyi, ale i z Erahmu. Ich barwy – niebieski kolor ze smugami czerwieni – przypominają jej niemowlę, które zostało… przejęte przez wanahezana. Nie myślała o tym wcześniej, lecz akt przejęcia ptaka jest upiornie podobny do tego, co widzi tutaj, tylko że tu hezan przejmuje człowieka, a to zmusza ją do przemyślenia samej natury hezanów. Jeden stwór przemieszcza się szybciej i jest przyciągana w jego stronę. W pobliżu znajduje się czterech ludzi, jeden z nich to Nikandr. Ukrywają się w budynku, gdy stwór podchodzi do otwartych drzwi i węszy. Wygląda, jakby był gotów wejść do środka. Jeśli to zrobi, zabije Nikandra i jego towarzyszy. Atiana chce temu zapobiec. Przesuwa się wokół stwora i próbuje

zwrócić na siebie jego uwagę. Chwilę później stwór otwiera ciemne usta i krzyczy do nieba, co wywołuje subtelną zmianę w eterze. W tej krótkiej chwili Atiana wyczuwa siatkę powiązań obejmujących całe miasto. Rozchodzi się od miejsca blisko wody – wysokiej, nieuszkodzonej wieży – i rozprzestrzenia na zewnątrz niczym ślad po kamieniu uderzającym w taflę szkła. Była gotowa szukać rozłamu na Kałakowie, a tutaj widzi coś znacznie większego, o wiele groźniejszego. Czy coś takiego może się zdarzyć na Kałakowie i innych wyspach? Czy może rozprzestrzenić się tak daleko? Badając subtelne, choć potężne linie sieci pokrywającej miasto, uświadamia sobie, że mają charakterystyczne cechy, których może szukać na Kałakowie. Eter unosi się między światami – nie należy ani do Erahmu, ani do Adhyi, choć równocześnie przenika oba światy i stoi między nimi, oddziela je i łączy. Ona, przemieszczając się w eterze, pozostaje pośrodku, w najbezpieczniejszym miejscu. Jednak macki rozprzestrzeniające się z jednego świata na drugi okazują się najłatwiejsze do zauważenia na brzegach. Choć to niebezpieczne dla nowicjuszki, jeśli rozszerzy swoją świadomość, może będzie w stanie łatwiej je odszukać. Wraca do Nikandra i widzi, że stwora już nie ma. Boli ją myśl o odejściu stąd, lecz musi to zrobić. Niech starożytni mają cię w opiece, ukochany, szepcze i pozwala odciągnąć się z powrotem do Iramanszach. Kiedy zbliża się do wyspy, do jej świadomości dociera obecność innych. To pozostałe matry, jednak ona jest niczym ślepa, bezskutecznie maca wokół siebie i nie może ich odnaleźć. Matko! – Woła. Sofio!

Nie odpowiadają, ale uczucie, że jest obserwowana, przybiera na sile. Zastanawia się, czy ma to jakiś związek z udaniem się na Gayawand. A może dochodzi do jakiegoś przesunięcia perspektywy, gdy dryfuje się przez eter z jeziora pod Iramanszach. Próbuje rozluźnić umysł przy równoczesnym zachowaniu kontroli nad eterem. Znowu porywa ją wiatr i wykorzystuje tę próbę do zlokalizowania źródła zaburzenia. Próbuje dłuższą chwilę. Nie myśli o czasie, jaki już na to poświęciła. Musi działać szybko, ale nie lekkomyślnie i nie może pozwolić, by wpłynęły na nią jej myśli o materialnym świecie – zostałaby wtedy błyskawicznie wyrzucona z eteru. Podobnie jak w Gayawandzie pozwala, by jej wizja rozszerzyła się podczas nawigacji w prądach. Na skraju pola widzenia widzi biegnącą przez całą długość wyspy białą linię, cienką i jasną niczym odległa błyskawica. Przeważnie przebiega pod ziemią, zapewne podążając zgodnie z ukrytymi uskokami skał, jednak jest kilka miejsc, gdzie wyłania się na powierzchnię, a nawet jedno, gdzie wiruje nad ziemią niczym kłąb porwanego wiatrem pyłu. Atiana zbliża się i zaczyna odbierać słabe myśli. Jest pewna, że to rozmawiające ze sobą matry, ale znowu nie jest w stanie w żaden spójny sposób rozróżnić słów, skupia się więc na wirującej przed nią energii. W tym miejscu przyszedł na świat suurahezan. Wie o tym dzięki opisaniu jej tego miejsca przez Nikandra oraz dzięki czerwonawemu zabarwieniu pozostałemu na ziemi pod wirującym kłębem energii. To rozłam przekraczający eter i wiążący Adhyę do Erahmu. Tędy przechodziły duchy. Rozłam z pewnością dawał także inne skutki – niezrównoważenie dwóch

stykających się światów może powodować nieurodzaj oraz nieprzewidywalne zachowanie ryb na łowiskach. Atiana ustawia się w samym centrum przejścia, mając nadzieję wyczuć coś więcej, niż gdy jej obecność jest rozproszona. Nie jest to łatwe, ponieważ eter jest szeroki i naturalnie wspomaga rozpraszanie osoby, rozmywanie zmysłów. Ona, skupiając się, czuje opór eteru. Czuje dezorientację. Wie, że wpływa na nią nie tylko ta wyspa – na Duzol, Grakosku i ifie efekt jest najsilniejszy – ale także inne: Krawożny i Irlanda, a nawet mała Iszal na wschodzie. Czuje też przyciąganie z innych archipelagów. Mirkuck, Rawanki i jej ojczyzna, Wostroma. Opanowuje eter, zanim zostanie rozciągnięta zbyt mocno, zanim jej umysł zostanie rozerwany. Nie potrafi doświadczać tak wiele. Nie potrafiłyby tego nawet matry. Odsuwając się od tego miejsca i przyglądając się mu z bezpiecznej odległości, zaczyna rozumieć, że została tak rozciągnięta przez rozłam. Zdawała sobie sprawę, że rozciąga się na inne wyspy, ale nie miała pojęcia, jak bardzo są ze sobą połączone. Odkrycie czegoś naprawdę ważnego oszałamia, ale także jest bardzo niepokojące. To nie efekt działania natury. Jak może to zwalczyć? Jak mógłby to zrobić ktokolwiek? Rozważając zbliżenie się do świetlnego wiru, ponownie słyszy głosy. Tym razem jednak zaskakuje ją wyczucie umysłu matki. Czy to ty, córko? W pierwszym odruchu chce się ukryć, ale nie wie jak, a po chwili namysłu uznaje to za tchórzostwo. To ja, przyznaje. Wrażenie obecności matki narasta, a wraz z nią czterech

innych świadomości. To matry sprzymierzone obecnie przeciwko Kałakowom: Dalingrad, Chazabirsk, Nodchwiańsk i Bołgrawia. Zastanawia się, czemu wyczuwa ich obecność tak blisko, przecież Sofia i pozostałe matry mogą również je wyczuć. Jednak chwilę później wyczuwa zaburzenie w eterze, echo przekraczającego na drugą stronę życia. Sprawia wrażenie odległego, ale tylko przez to, że jej umysł jest tak bardzo skupiony na rozłamie. Wyczuwa je, gdy rozszerza świadomość, by objąć większą część wyspy. Śmierć. Wiele śmierci. Najwięcej w wiatroporcie Wołogrodu, ale wyczuwa również zgony w Radiskoje. To może znaczyć tylko jedno: jej ojciec stracił cierpliwość i blokada zmieniła się w otwartą wojnę. Gdzie jesteś, dziecko? Chwilę później matka ze zdziwieniem odkrywa, że Atiana leży w jeziorze pod iramanszach. Co ty tam robisz? Zastanawia się, czy ujawnić swój prawdziwy cel, ale w końcu uznaje, że to jedynie by jej zaszkodziło. Matka jest zbyt lojalna wobec ojca, więc istnieje zbyt wielkie ryzyko, że zdradzi ojcu jej tajemnice. Odgrywa oburzenie, by matkę oszukać. Próbowałam znaleźć sposób na skontaktowanie się z tobą, od kiedy opuściliście Radiskoje. Czuje sondowanie, gdy matka próbuje odczytać prawdę z jej myśli, ale Atiana potrafi wzmocnić ściany wokół siebie na tyle, by zmusić ją do wycofania się. Zostań tam, gdzie jesteś, cierpko odpowiada matka. Jej obecność się oddala. Reszta zostaje, są niczym łańcuchowe psy gotowe szczekać.

Atiana próbuje uciec, wrócić do własnej postaci, ale matry stoją jej na drodze, trzymają ją w miejscu. Puśćcie mnie! – Krzyczy, ale jej nie słuchają. Już najwyższy czas, mówi Bołgrawia, żebyś przestała być trzymana w kajdanach. To może znaczyć tylko jedno: ktoś zostanie wysłany do Iramanszach, żeby ją przejąć. Chce rozszerzyć swoją świadomość, ale matry spychają ją z powrotem. Napierają. Niet, uświadamia sobie Atiana. To nie matry. To coś w Iramanszach… Jej unoszące się w jeziorze ciało… Coś jest nie tak. Próbuje wrócić, ale coś ją otacza. Jest zimne, płynne. Ciągle napiera, nieustannie przygniata. Utrudnia oddychanie. Atiana przez drewnianą rurkę nie może wciągnąć powietrza. Choć wciąż przemieszcza się w prądach, czuje swoje ciało i zdumiewa ją wrażenie przebywania w obu światach równocześnie. I w tej chwili odsłania się przed nią Adhya. Może spojrzeć na czyste piękno. Czysty ból. Czyste szaleństwo. Pojmuje, że została odnaleziona przez hezana. Pożera ją jak wanahezan pożerał maleńką córkę rybaka. Buntuje się przeciw niemu. Rzuca w przerażeniu. I budzi się. Widzi nad sobą płynną postać Jalahezana.

Rozdział 49 Zapadła się w wodzie. Była odrętwiała, mięśnie reagowały niechętnie, ale strach pomógł jej odsunąć się od bestii. Wciąż czuła czyjąś obecność wokół siebie – nie tylko hezana, ale też Rehady w wodzie za plecami, Faroz na kamienistej plaży i mężczyzny zanurzonego dalej w głębinie jeziora. Przypomniała go sobie – to był ten, z którym Rehada rozmawiała, zanim weszły do wioski. Muwas. To on kontrolował ducha. Nawet teraz czuła ich połączenie, sznur eteru niczym wąż, umożliwiający mu wymuszenie swojej woli na duchu. Równocześnie czuła skupienie eteru pod sobą – coś leżało na dnie jeziora. Rehada pociągnęła ją do góry za ramię. – W jeziorze! – krzyknęła. W pierś Atiany uderzył strumień wody, wpychając ją pod powierzchnię. Coś śliskiego chwyciło ją za nogę i szarpnęło. Szorowała plecami o nierówne dno, raniła się na ostrych kamieniach. Krzyknęła, tracąc resztę powietrza. Ktoś ją złapał, ale nie zdołał utrzymać i została wciągnięta głębiej pod wodę. Kopała, walczyła. Udało jej się wyrwać, jednak zdołała nabrać ledwie odrobinę powietrza, zanim znów wciągnięto ją pod powierzchnię. Usta miała pełne wody. Wierzgała nogami, ale hezan jej nie puszczał. Została przyciśnięta do głazu. Narastał nacisk na jej ciało. Z jej płuc wyciśnięto ostatnią resztkę powietrza, które bąbelkami

popłynęło do góry, ledwie widoczne w pomarańczowym blasku sirajowych lamp na brzegu. Wciąż czuła hezana. Wciąż czuła Muwasa. Czuła kamień na dnie jeziora i zamykające się wokół niej ściany eteru. Były mocno zaciągnięte, tak jak przy niemowlęciu i Nasimie. Kierowana desperacją naparła na nie z całej siły. Eter się rozszerzył. Adhya i Erahm zostały rozsunięte. A ona poczuła, jak zrywa się połączenie między Muwasem a hezanem. Natychmiast osłabł nacisk na jej pierś. Była zdezorientowana, ale ruszyła w stronę światła. Przed jej oczami rozkwitły gwiazdy, a świat zaczął gasnąć. Ktoś chwycił ją za rękę i wyciągnął z wody. Została zarzucona na czyjeś ramię, które wbijało się jej w żołądek. Wyciśnięta woda z jej płuc spływała z pluskiem do jeziora. Atiana charczała, kaszlała, wymiotowała. W końcu torsje ustąpiły. Leżała na brzegu, nad nią stał korpulentny Araman, a obok niego Rehada i Faroz. – Muwas – odezwała się chrapliwym głosem. – Leży głębiej w jeziorze. Tam. To on przywołał hezana. Przysadzisty kiram zamknął oczy i otworzył dłonie w stronę wody. Gdy przechylił głowę, zerwał się wiatr. Po chwili z mroku wyłoniła się łódź, wiatr pchał ją do brzegu. Kiedy w końcu zatrzymała się na kamieniach, Araman wyciągnął z niej nieprzytomnego Muwasa. Atiana stała na zboczu góry mieszczącej w sobie wioskę Iramanszach. Na grani stało dwanaście obsydianowych głazów kojarzących się ze strażnikami. Kilka kroków od nich tłum Aramanów otaczał kręgiem Muwasa, który klęczał przed trybunałem starszych wioski, patrząc na nich buntowniczo, a światło rzucane przez kamienie rozjarzyło jego twarz upiornym blaskiem.

Rehada w ubraniu szarpanym wiatrem tego dnia była tu równie obca co Atiana. Kilka godzin wcześniej nad jeziorem głęboko wewnątrz góry księżniczka przyglądała się, jak zbierają się starsi wioski. Dali Muwasowi szansę przemówienia w swojej obronie, ale odmówił. Oświadczył, że robił to właśnie dla nich. – To wy powinniście klęczeć – stwierdził. – Powinniście oddać mi cześć jako męczennikowi, a nie próbować zgasić blask mojego płomienia. Wkrótce starsi podjęli decyzję. Muwas miał zostać wypalony, czyli pozbawiony zdolności wiązania się z duchami, i niedługo potem wszyscy wyruszyli na zbocze góry, gdzie odprawi się rytuał. Muwas poszedł z nimi, nie opierając się, jednak gdy wyszli na słońce, stał się mniej pewny siebie. Wioskowa starszyzna zebrała się w kręgu. Muwas patrzył szczególnie na dwoje Aramanów – młodą kobietą, niewiele starszą od Atiany, z turmalinem na czole, oraz staruszka o kolanach tak słabych, że ledwie potrafił chodzić bez pomocy. On miał na czole opal. Suurakiram i Doszakiram. Razem reprezentowali żywioły przeciwstawne wodzie i razem wypalą z Muwasa jego zdolności, choć zarazem będą musieli wyzbyć się swoich. – Czemu? – zapytała Atiana szeptem. – Czemu poświęcać dwoje zdolnych do uczynienia tak wiele dobra, by jeden nie mógł więcej wyrządzać krzywdy? – nie można mu więcej pozwolić na łączenie się z duchami – odpowiedziała Rehada. – W każdym razie nie w tym życiu. Może w kolejnym wybierze ścieżkę pokoju. – Czy hezany w ogóle obchodzi pokój? – Wolałabyś go raczej puścić?

Atiana znowu poczuła na sobie ciężar jeziora i pieczenie wody wlewającej się jej do gardła. – Zabiłby mnie i spróbuje zabić ponownie, jeśli tylko będzie miał szansę. – To możliwe – zgodziła się Rehada. – Naprawdę tak mało cię to obchodzi? – obchodzi mnie to, że dostał szansę nauczenia się czegoś. – Maharraci niczego się nie nauczą. Każdego dnia coraz więcej osób przyłącza się do ich sprawy. – Nauczą się – powiedziała Rehada bardzo cicho. – Zwodzisz się, jeśli w to wierzysz. – Co mamy zrobić? – Rehada obróciła się z twarzą pełną smutku i popatrzyła Atianie w oczy. Księżniczka miała ochotę udzielić ostrej odpowiedzi, ale w tym momencie zebrani złapali się za ręce, zamykając krąg. Muwas popatrzył na tych dwoje, którzy utracą zdolność wiązania się z duchami, i Atiana zobaczyła w nim nie złość ani pogardę, lecz smutek. W pierwszej chwili uznała to za działanie na pokaz, gest mający wzbudzić współczucie, ale w miarę jak kontynuowano rytuał, jego smutek narastał, aż Atiana czuła go we własnej piersi. – Proszę – odezwał się w mahndi. – Nie róbcie tego. Rytuał trwał. Atiana spodziewała się, że zobaczy jakieś widoczne oznaki bólu, że Muwas będzie krzyczał, ale on tylko dyszał. Dwoje poświęcających się Aramanów zgięło się wpół. Staruszka musieli podtrzymać ludzie stojący w pobliżu. A potem wszyscy się rozeszli, zostawiając Muwasa samego z przeszłością. Atiana przyglądała mu się uważnie. Spojrzenie miał

nieobecne. Jakie to uczucie utracić coś takiego? Jak utrata kończyny? Może ukochanej osoby? Czy wspomnienia osłabną z czasem, czy też będą palić na zawsze, stanowiąc nieustanne przypomnienie, co kiedyś miał? – Czy wróci do maharratów? – zapytała Atiana. – Na to właśnie liczy wioska. – Żeby mógł im opowiedzieć o swoim bólu… Rehada kiwnęła głową, a po jej policzkach spłynęły łzy. Muwas przyglądał jej się teraz z dziwnym wyrazem twarzy – żalu albo tęsknoty… – Czemu płaczesz? – zapytała Atiana. – To powinno być oczywiste. – Chcę to usłyszeć od ciebie. Rehada odwróciła się z irytacją. – Wszyscy dzisiaj wiele straciliśmy, Atiano Radiewo, nawet ty. Księżniczka znowu popatrzyła na Muwasa. Niewiele brakowało, a sama zaczęłaby płakać. – Wierzę ci, córko szineszki. Z zadumy wyrwał ją grzmot wystrzału. W jednej chwili przypomniała sobie wszystko, co zaszło w eterze. Przypomniała sobie walkę z Jalahezanem, kiedy zmusiła Muwasa do zerwania związku z tamtym duchem, jednak zapomniała o obietnicy złożonej jej przez matkę. Nad granią pojawiły się żagle, wyraźnie odcinające się od litej pokrywy białych chmur. Zbliżał się jeden z mniejszych statków, zaledwie sześciomasztowy. Ludzie na pokładzie już ją zauważyli. Ich dowódca krzyknął i dopiero wtedy Atiana uświadomiła sobie, że to jej brat. Nie widziała go parę tygodni. Przez ten czas schudł, broda mu urosła.

Ze statku zrzucono cztery liny, po których szybko i sprawnie na ziemię zsunęło się ośmiu strielców. Po wylądowaniu zdjęli muszkiety z ramion i przeszli przez krąg obsydianowych głazów. Rehada patrzyła na żołnierzy, zaciskając pięści. W jej oczach widać było więcej nienawiści, niż Atiana kiedykolwiek widziała u kochających pokój Aramanów. Dotknęła jej ramienia. Aramanka podskoczyła i spojrzała na nią płonącym wzrokiem. – Nie zrób nic głupiego – wyszeptała Atiana. Zanim Rehada zdążyła odpowiedzieć, jeden ze strielców krzykiem rozkazał im paść na ziemię. – Niet – rozległ się głos Borunda. – Nie ma potrzeby. Pójdą bez oporu. Prawda, siostro? I ty, i ta kobieta… – Rehada Ulan al-Szineszka nigdzie nie pójdzie. – Na drodze Borunda pojawiła się Faroz. – Nie zrobiła nic złego, podobnie jak Atiana Radiewa Wostroma. Borund gestem polecił swoim ludziom się zatrzymać. – Weszliście z bronią do wioski Aramanów – stwierdziła Faroz oskarżycielsko. – Atiana jest córką Wostromy i pójdzie z nami. – Atiana może zrobić, co chce, podobnie jak Rehada, ale jeśli pragną zostać, obie mogą to uczynić. Borund zrobił krok do przodu. Atiana widziała, że jest napięty niczym struna. Jeśli Faroz nie ustąpi, może posunąć się za daleko. – Książę i księżna Wostromy życzą sobie z nimi rozmawiać. Z tunelu wyłoniło się kilku Aramanów. Strielcy wycelowali

broń w ich stronę. Atiana nie widziała dobrego wyjścia z tej sytuacji. Borund bez niej nie odleci. Musiała udać się z nim. – Pójdę – powiedziała, mając nadzieję, że uspokoi brata. – Oczywiście, że tak postąpisz – odpowiedział, nie spuszczając wzroku z Faroz. Atiana go zignorowała. – Faroz, chciałabym odejść z moim bratem. Stara Aramanka kiwnęła głową. Rehada objęła Atianę. – Wybacz mi – wyszeptała, po czym cofnęła się, stając przy boku Faroz. Atiana była zdezorientowana. Kiedy się objęły, przez chwilę poczuła skupienie eteru, jak wtedy, w zimnych objęciach jeziora. Teraz to coś spoczywało ukryte w szatach Rehady. Może Rehada zauważyła, że księżniczka patrzy dokładnie w miejsce, gdzie został ukryty tajemniczy obiekt. Wyglądała, jakby nie czuła się z tym dobrze, i założyła ramiona na piersi, jakby było jej zimno. Jednakże to Atiana zadrżała. Zrozumiała nagle, że Rehada ją okłamała. Cokolwiek to było – kamień, klejnot czy jakaś nieziemska pozostałość Jalahezana – Rehada od początku chciała to zdobyć. Jeszcze przed przybyciem do tej wioski, gdzie musiała mówić o swym cierpieniu. Atiana zrozumiała, że Rehada jest maharratką.

Rozdział 50 Nasim zrobił jeszcze kilka kroków przez zasypaną gruzem ulicę. Przez cały czas, od wejścia do miasta godzinę temu, miał zamknięte oczy, ale jak dotąd bezbłędnie szedł do centrum alajazaru. Nikandr zerknął na słońce, które zaczęło się już opuszczać na niebie. – To trwa zbyt długo – rzucił, gdy Nasim się zatrzymał. – Prosiłem o ciszę – wyszeptał Aszan, unosząc rękę. – To było trzy godziny temu. Południe mamy już dawno za sobą. Kiedy już dotrzemy do tej twojej wieży, będziemy mieć bardzo niewiele czasu, a jeszcze mniej na wydostanie się z miasta przed zachodem słońca. – Jestem na to przygotowany. – I jesteś gotów zabrać nas ze sobą? – zapytał Pietr. Aszan zmarszczył brwi. – Daj Nasimowi czas. – Zrobił dwa kroki do przodu, powtarzając ruch chłopca. – I na prządki, bądźcie cicho. Pietr obejrzał się w stronę, z której przyszli. – Mój książę, powrót zajmie nam trochę czasu… – Jak długo jeszcze? – Nikandr zwrócił się do Aszana. – Tyle, ile będzie trzeba. Nasim ruszył przed siebie. Gdy weszli do miasta, nie wiedzieli, gdzie się kierują, ale Nikandr był przekonany, że idą do wieży, którą widział w swoich snach. Problem polegał na tym, że nie wiedzieli, co czeka ich po drodze. – Muszą wiedzieć o naszej obecności – rzekł Nikandr, gdy tylko weszli do miasta. – Gdyby to była prawda – odpowiedział Aszan – już dawno

temu spotkalibyśmy komitet powitalny. Gdy zbliżałem się do tej wyspy, miałem wrażenie, jakby spała. – Ale nasz statek… Aszan kiwnął głową. – Wyspa zaczęła się budzić zaraz po naszym przybyciu. Mam nadzieję, że znajdziemy Sariję, zanim ze snu obudzi się Mukallad. Musimy zaufać Nasimowi, pozwolić, by wróciły jego wspomnienia. On znajdzie drogę. Spoza pobliskiego budynku wznosiła się kolumna dymu – wąska czarna smuga na tle błękitnego nieba. Z pewnością był to suurahezan, jednak gdy Nikandr złapał rękę Aszana, by mu to pokazać, arakesz zaledwie zerknął w tamtą stronę. Nasim zatrzymał się na skrzyżowaniu dwóch szerokich ulic. Smuga czarnego dymu była coraz bliżej. A Aszan spokojnie obserwował Nasima, podczas gdy serce Nikandra biło coraz szybciej. – Dość tego – oświadczył książę. Zostali już tego dnia zaatakowani przez jednego hezana, nie zamierzał stać bezczynnie i czekać, aż znajdzie ich kolejny. Przerzucił sobie Nasima przez ramię i pobiegł ulicą, schodząc suurahezanowi z drogi. Pietr wykręcił Aszanowi rękę i przemocą poprowadził go za księciem. Ukryli się za na wpół zawalonym kamiennym murem. Nikandr postawił Nasima na ziemi i wyjrzał zza rogu. Odległa o dwie przecznice kolumna dymu przestała się przemieszczać. Nasim oddychał szybko, oczy miał wciąż zamknięte. Chłopiec w jakiś sposób rozmawiał z suurahezanem – Nikandr był tego pewien. Aszan chciał podejść, ale Pietr mu nie pozwolił. Nikandr ponownie spojrzał na ulicę. I znieruchomiał.

Pośród pozostałości wyszukanej kamiennej fontanny stał nie suurahezan, lecz chłopiec, zaledwie kilka lat starszy od Nasima. Czarne usta rozciągnął w trupim uśmiechu. Nie miał włosów ani ubrania, przykucnął niczym dzikie zwierzę. Jego penis i jądra zwisały pod żółtą skórą pośladków. Choć w miejscu, gdzie kiedyś miał oczy, rozciągała się gładka skóra, głowę obracał na boki, a powietrze nad nim drgało jak nad rozpalonymi kamieniami. Nikandr przypomniał sobie, że to Akoz, jedno ze zniekształconych i nawiedzonych dzieci pozostałych na wyspie po rozerwaniu alajazaru. Akoz przypadł bliżej ziemi i nieustannie kręcąc głową na boki, powoli zbliżał się do ich kryjówki. Nasim, wiercący się niecierpliwie od chwili, gdy zobaczyli Akoza, wydał z siebie stłumiony krzyk i szarpnął się, próbując się uwolnić. Akoz gwałtownie obrócił głowę w ich stronę. Nikandr podniósł Nasima i zaczął uciekać. Tuż za nim biegli Pietr i Aszan. Książę był osłabiony przez doświadczenia ostatnich paru dni, ale poczuł przypływ energii, gdy usłyszał krzyk przypominający beczenie umierającego kozła. Wpadli w jakieś otwarte drzwi. Pomieszczenie, w którym się znaleźli, było prawie nieuszkodzone, tylko w jednym rogu zapadł się sufit, a podłoga pod nim częściowo przegniła. Prawie na środku pokoju leżały dwa szkielety – duży i mały. Przed oczyma Nikandra pojawił się obraz kobiety trzymającej w objęciach dziecko, obraz tak żywy, że musiał stanowić echo przeszłości. Nasim przestał się szarpać. Książę przycisnął go mocno do piersi i stanął tuż za drzwiami, by nie można go było zobaczyć z ulicy.

Na zewnątrz zabrzmiały kroki. Szurały po kamieniach. Coraz bliżej i bliżej. Jego serce biło jak oszalałe. Głaskał Nasima po głowie, mając nadzieję, że trochę go tym uspokoi, natchnie przekonaniem, że wszystko będzie dobrze. Do pomieszczenia wdarł się smród podobny do palonej wełny, przybierając gwałtownie na sile, gdy kroki dotarły do drzwi. Akoz węszył jak pies szukający trufli. Powietrze w pomieszczeniu zrobiło się cieplejsze i rozległy się trzaski przypominające pękanie szyszek wrzuconych w słabnący żar ogniska. Stwór zabeczał, wydając z siebie żałosny, pusty dźwięk, jakby wzywał swych pobratymców. Nikandr zaczął się modlić, by więcej się ich tu nie zbiegło. Usłyszał jakieś szmery. To Nasim coś szeptał. Słowa przypominały mahndi, ale tonacja brzmiała inaczej, jakby był to jakiś dialekt starszy od używanego obecnie na wyspach. Stwór w drzwiach się odezwał głosem umierającego, chrapliwym i szorstkim. Nasim odpowiedział cichym szeptem, a Akoz odezwał się ponownie. Potem znowu zabrzmiały kroki. Tym razem się oddalały, w końcu zanikły. Pietr podkradł się do wyjścia i spojrzał na zewnątrz. – Pusto, mój książę. Aszan odciągnął Nasima od Nikandra i klęknął przed nim, po czym trzymając go za ramiona, popatrzył mu głęboko w oczy. Twarz chłopca była napięta. Poruszał bezdźwięcznie wargami, po jego czole spływał pot. Nikandr zadrżał. Troszczył się o Nasima, ale w tym chłopcu było coś poruszającego do samej głębi. – Książę, powinniśmy stąd odejść – rzekł Pietr.

– Racja – zgodził się Nikandr. Aszan wstał. – Jeśli damy Nasimowi czas, znajdzie drogę do wieży i trafimy tam w chwili, którą to my wybierzemy. – Posłał Nikandrowi ciężkie spojrzenie. – Jeśli odejdziemy stąd, Mukallad się obudzi. Nigdy nie zdołamy wejść tu ponownie i będziemy obiektem polowania do chwili śmierci, jeśli znajdą sposób na pokonanie ochrony zapewnianej nam przez Nasima. Powinniśmy iść. Teraz. Nikandr najchętniej by uciekł z tego przeklętego miasta, ale w słowach Aszana pobrzmiewała prawda. To mogła być ich ostatnia i jedyna szansa na poznanie przeszłego życia Nasima i odblokowanie jego potencjału. Poszli dalej. Przed pojawieniem się Akoza miasto było pogrążone w całkowitej ciszy, ale gdy przemykali się w niższe części alajazaru – bliżej nabrzeża – zaczęli słyszeć przeszywające chłodne powietrze długie, jękliwe beczenia. Każde powodowało zimny dreszcz przebiegający całe ciało Nikandra. Pietr nieustannie się rozglądał. Nawet Aszan wydawał się zaniepokojony dźwiękami, czasami dobiegającymi z oddali, a czasami z bardzo bliska. Jednak pomimo okropnych krzyków w ciągu następnych kilku godzin nie zobaczyli żadnego Akoza. Doszli do części miasta wyraźnie starszej od reszty. Dominowały tu wysokie, zaokrąglone budynki. Sztukateria zdobiąca powierzchnie różowego kamienia była wyszukana i bardzo zerodowana. Daleko przed nimi wznosiła się biała wieża z odchodzącymi od podstawy dwoma rozpostartymi skrzydłami. Otaczały je inne potężne budowle, z których zostały same szkielety. Podczas swojej pierwszej i jedynej podróży na Irstanlańską wyspę Galahesz Nikandr widział takie budynki. W jednym z jej

najstarszych miast, Baressie, rozegrała się ostateczna bitwa między imperium a wyspami. Większa część starego miasta została zniszczona przez ogień artylerii, zarówno armady zebranej przez powstające państwo Anuski, jak i sporej armii dokonującej desantu. Choć Nikandr był pewien, że w alajazarze nie było żadnych dział w chwili powstania rozłamu, budynki wyglądały tak samo jak w Baressie – bez ścian, wypatroszone. Tylko wieża wyglądała na nietkniętą. Była to wieża z jego snów, ta, w której zabito Kamala. Narastało w nim wrażenie, że w jej murach kryje się jego zguba. W piersi i brzuchu bolało go coraz bardziej. Wyciągnął rękę i dotknął jednego z pokrytych rdzą prętów ogrodzenia. I w chwili, gdy to robi, czuje zmianę, jakby świat pod jego stopami w jakiś sposób się przesunął. Nadal wszystko go boli, ale prostuje się i rozgląda po stojących wokół budynkach, teraz kompletnych, nieuszkodzonych. Wiatr, jeszcze przed chwilą gorący i suchy, teraz jest chłodny, niosąc w sobie wrażenie zmiany, skupionej uwagi, niczym lew przyczajony na chwilę przed skokiem.

Rozdział 51 Otwiera bramę. Skrzydło otwiera się bezdźwięcznie. Czarne żelazo jest lśniące od świeżo nałożonej warstwy połyskowej, bez żadnego śladu rdzy. Wzdłuż kamiennej ścieżki sterczą wyschnięte krzewy z gołymi gałęziami. Wraz z jego krokami na gałęziach pojawiają się liście i zaraz krzewy całe się zielenią. Drewniane drzwi wstawione głęboko w kamienne ściany stoją otworem, wchodzi więc do środka. Uświadamia sobie, że coś się zmieniło. Nie jest pewien, czy było tak od chwili zniszczenia alajazaru, czy też od wejścia do wieży, ale po raz pierwszy od chwili opuszczenia Kałakowa wyczuwa swój kamień duszy. To jest prawie tak samo jak zawsze – ciepło w piersi przypominające uczucie zadowolenia. Powinno być przyjemne, jednak nie jest. Uczucie ma w sobie coś fałszywego, jest kolejnym złudzeniem w tym starożytnym i zniszczonym mieście. Cały dolny poziom wieży stanowi jedno okrągłe pomieszczenie. Do wewnętrznej krzywizny ściany przyklejono schody z wyszukaną kamienną poręczą. Wchodzi po nich, z każdym stopniem czując się coraz bardziej niepewnie. Wspina się przez kolejne piętra, nie znajdując niczego poza pustymi pokojami i samotnymi myślami, ale ciągle czuje w sobie tęsknotę skłaniającą go do dalszego marszu ku śmierci. Schody prowadzą do pokoju na najwyższym poziomie. Na jego środku stoi bogato zdobione łóżko. Pościel odłożono na bok, jakby ktoś właśnie z niego wstał. W ścianach cztery okna wychodzą na cztery strony świata. Przy jednym z nich stoi kobieta. Ma długie złote włosy sięgające bioder i nie jest ubrana w szaty Aramanów ani suknie wielkiego

księstwa, lecz w prostą, elegancką suknię z surowego jedwabiu. Patrzy na północ, kierunek zimy i wody, co pewnie oznacza, że ma chłodne usposobienie. Może to również oznaczać, że ukrywa swoje uczucia i trudno będzie poznać jej zamiary. Kobieta odwraca się i patrzy na niego. Złote włosy i jasnoniebieskie oczy. Ponadczasowa. Bezwieczna. Jest czystą urodą. Z powrotem kieruje uwagę na miasto. – Podejdź – mówi. Na jej skroni nie widzi żadnego klejnotu, choć coś takiego byłoby tu bez znaczenia. Klejnoty są dla Aramanów. Używane są do tworzenia więzi między człowiekiem a hezanem, połączenia między Erahmem i Adhyą. Kto wie, czy to wciąż jeszcze jest Erahm? Podchodzi do niej. Przez przejrzystą, choć niedoskonałą szybę widzi miasto położone na zboczach doliny. Od wieży rozchodzą się szerokie aleje proste jak strzały, stoją przy nich budynki w różnych stylach i kolorach. Poza samą wieżą i najbliższym otoczeniem miasto jest zniszczone jak w rzeczywistości. Gdy kobieta znów się odzywa, jej głos brzmi staro niczym sama wyspa. – Przybywasz z Hatszawy – mówi. To dawna nazwa Kałakowa – w szczególności Ujadeńska – z której zrezygnowano, gdy Aramani oddali archipelag w ręce Lądowców. Nagle Nikandr uświadamia sobie rolę swojej rodziny w wysiedleniu tak wielu ludzi – nie czuje wstydu, tylko świadomość historii, realnej jak nigdy dotąd. – Owszem – potwierdza. – A wcześniej? – patrzy na niego poufale, a on pojmuje, że kobieta uważa go za kogoś innego. Wierzy, że patrzy na twarz

Kamala lub osoby, którą Kamal stał się po ponownym urodzeniu. – Wcześniej… z alastry. – A wcześniej? – nie pamiętam. – Wzrusza ramionami. – Nie pamiętasz? – pyta kobieta z irytacją. Na zewnątrz kolejne budynki odzyskują pełną formę. Wygląda to tak, jakby w miarę budzenia się kobiety coraz większa część miasta odzyskiwała dawną chwałę. Czy jej wspomnienia obejmują także ludzi, którzy kiedyś tam mieszkali? Może wyłonią się z domów, ruszą na nabrzeże lub w góry, by medytować. A może, gdy miasto będzie kompletne, kobieta przypomni sobie, co się stało. Może on przepadnie tu z nią, schwytany w pułapkę zastawioną na nią przez Kamala w chwili śmierci. – Po co tu przyszedłeś? – pyta kobieta. – Po Nasima. Kobieta patrzy w dół. Nikandr nie widzi nikogo na nieskazitelnym dziedzińcu, lecz zastanawia się, czy jej spojrzenie odkrywa tam szukających go Nasima, Aszana i Pietra. Kiedy kobieta znów się odzywa, w jej głosie pobrzmiewa ciekawość i tęsknota. – On jest dziwny. – To prawda. Ona obraca się nagle i patrzy na jego kamień. Nikandr chwyta go w dłoń. – Nasim przyciemnił mój kamień na Hatszawie. – Wcale nie został przyciemniony. – Kobieta się uśmiecha. Jest niewiarygodnie piękna. – Stał się jaśniejszy, niż przypuszczasz. – Oczy ma błękitne niczym najgłębsze oceany. – Tego dnia Nasim wcale cię nie odtrącił. Nie zrobił ci

krzywdy. On cię wybrał. – Do czego mnie wybrał? Kobieta wyciąga rękę, ale jej palce zatrzymują się tuż przed dotknięciem gładkiej powierzchni kamienia. – Może wyczuwa, co ma nastąpić. Może czuje w tobie pokrewieństwo. A może chce się głębiej uziemić w Erahmie, bo tak bardzo zagubił się po drugiej stronie. – Nie jestem mu bliższy ani trochę bardziej niż tobie. Kobieta podnosi wzrok, a na jej czole pojawia się głęboka zmarszczka. – W takim razie może jednak nie przyszedłeś dla niego. Może przyszedłeś dla mnie. – Aż do dzisiaj nie wiedziałem o twoim istnieniu. – Los niezbyt przejmuje się twoją wiedzą. Liczy się to, że jesteś tu i teraz, a ja się obudziłam. Chcesz czegoś. Masz nadzieję znaleźć drogę i dotrzeć do tego chłopca. A ja? Ja też czegoś pragnę. – Powiedz mi. – Pragnę żyć… Jeśli zdołasz mi odpowiedzieć na pięć pytań, dostaniesz rozwiązanie twojej zagadki. – Jakich pytań? – takich, na jakie na pewno możesz odpowiedzieć, ale będzie to wymagało przenikliwości, Hatszawa. Będzie to wymagało przenikliwości. – A jeśli nie zdołam odpowiedzieć? Kobieta się uśmiecha. Jej uroda budzi w nim żar. – Wtedy tu zostaniesz. – A jeśli odmówię? – Znasz drogę do wyjścia. – Wzrusza ramionami. Jest pełen wątpliwości. Martwi się, że ta kobieta go oszuka. Jednak co może zrobić? Jeśli odejdzie, może nigdy nie mieć szansy na poznanie prawdziwej natury Nasima. Może nigdy się nie

dowiedzieć, jak wyleczyć niszczącą wyspy plagę. Uznaje, że potencjalna nagroda jest zdecydowanie większa od ryzyka. – Będę również potrzebował sposobu na wydostanie się z wyspy. Kobieta potrząsa głową. – Prządki uznały za stosowne sprowadzić cię tutaj, mogą też dopilnować twojego powrotu do domu. Książę zaciska szczęki, bierze głęboki oddech i kiwa głową. – Pytaj. Kobieta odsuwa się od okna i wskazuje ku niemu ręką. – Co nadciąga? Miasto na zewnątrz już się całe odrodziło. Jedną z głównych ulic idzie w stronę wieży mężczyzna ubrany w wyszukaną szatę z jaskrawoniebieskiej tkaniny o poszarpanych brzegach. Kuleje. W pewnym momencie zatrzymuje się i patrzy na swoje stopy, a może na kostki, po czym się ogląda, jakby nie rozumiejąc, jak mogło się zdarzyć coś takiego. Aramani lubują się w grach słownych i jest oczywiste, że próba będzie przebiegać zgodnie ze starożytną tradycją. Pytanie nie dotyczy tego, co widać gołym okiem, lecz tego, co oznacza widziana scena. Stoją przy północnym oknie, więc książę uznaje, że scena musi mieć jakiś związek z kierunkami świata. Dla Aramanów północ oznacza wodę, ale także zimę. A ten mężczyzna, choć wciąż krzepki, wygląda, jakby młodość dawno miał już za sobą. – Zima – odpowiada książę. – Nadciąga zima. Kobieta się uśmiecha z zadowoleniem. Nikandr pierwszy zauważa zmarszczki w kącikach jej oczu – dodają jej powagi, ale też dzięki nim kobieta zyskuje w jego oczach realność, widzi w niej śmiertelniczkę. Może jego

gospodyni to zauważa, bo przestaje się uśmiechać i podchodzi do okna od wschodu. – Co zbierze? Za oknem nie ma miasta, tylko rozległe pole, przez które biegnie dziewczyna. Goni ją chłopak i razem padają w wysokie trawy, ściągają z siebie ubrania i żarliwie się całują. Wkrótce leżą nago, kochają się ciasno objęci. Z pewnością chłopak zasieje w niej dziecko… jednak wschód to kierunek jesieni, a jesień to czas umierania, przygotowania na długą zimę. Odpowiedź nie może być tak prosta. Chłopak ubiera się i odchodzi. Dziewczyna zwiesza głowę i zaczyna płakać. Kochanie się było wybiegiem, próbą skłonienia go, by ją pokochał. Co jeszcze może z tego wyniknąć? Czy urodzi dziecko, czy nie, nie będzie szczęśliwa. – Nieszczęście – odpowiada książę i uświadamia sobie nagle, że to kolejne znaczenie wschodu dla Aramanów. Kobieta znów się uśmiecha, ale tym razem uśmiech wydaje się wymuszony, jakby go nie doceniła i chce naprawić swój błąd. Przechodzi do południowego okna. – Kiedy znajdzie to, czego szuka? Stary Lądowiec płynie łodzią. Jego pomarszczona twarz wyraża absolutne skupienie, gdy pełnymi blizn dłońmi zaczepia na haku czarnoskórego dorsza. Rzuca rybę – przymocowaną do wędki opartej o zagłębienie w relingu – do wody. Powtarza proces, w sumie zarzuca cztery przynęty. A potem czeka wpatrzony w morze. Co jakiś czas dotyka czubkami palców jednej z wędek, pewnie modląc się do przodków o połów. Okno wychodzi na południe, w kierunku lata, żaru i rozmyślności. Człowiek w łodzi używa dużej przynęty, a więc

pragnie dużej zdobyczy. Nie zrezygnuje, choć to, czego pragnie, w oczywisty sposób przekracza jego możliwości. Kieruje nim duma całego życia spędzonego na wodzie, ale i desperacja. Jego pragnienie nigdy nie będzie zaspokojone. – Nigdy – mówi książę ze smutkiem, bo zna takich ludzi. Kobieta patrzy na niego z szacunkiem i odrobiną złości. Zaciska szczęki, jakby chciała, by ta gra się już skończyła. Kiedy podchodzi do zachodniego okna, zakłada ręce na piersi. – Kim się stanie? Obraz – Nikandr bezwiednie wciąga powietrze – przedstawia Rehadę. Jest młodsza, niż kiedy pierwszy raz się spotkali, może mieć jakieś dwadzieścia lat. Stoi przed wypaloną, dymiącą ruiną, patrząc na poczerniały szkielet. Wokół niej są inni ludzie, ale nie zwraca na nich żadnej uwagi. Wbija wzrok w szkielet. Książę nagle uświadamia sobie, jak ironicznie z niego zadrwiono. Oto on przez okno wiosny – narodzin i wzrostu – widzi Rehadę patrzącą na szczątki dziecka, swojego dziecka. Na jej twarzy maluje się wyraz zimnej pewności, bezwzględnej kalkulacji. Zawsze była ciepła, otwarcie mówiła o swoim życiu na wyspach i decyzji o zamieszkaniu na Ujadeńsku… ale nigdy nie wspominała o dziecku. W jakiej jeszcze sprawie kłamała? Kim się stanie? Widział już taki wyraz twarzy u wrogów, zajadłych wrogów, którzy postanowili nie spocząć, aż Lądowcy zostaną wyrzuceni z wysp, i nagle uderza go znaczenie słowa „maharrat”. Jego pierwotne znaczenie to „zapomniani, odrzuceni”, ale wywodzi się od nazwy pięknego pustynnego kwiatu rozkwitającego tylko na wiosnę, a w starożytnym języku kalhani jest to słowo pokrewne wiośnie i ponownym narodzinom. – Wiem, kim się stanie – odpowiada w końcu, choć coś

dławi go w gardle. – A więc powiedz to. – Nie zmuszaj mnie. – Co takiego jest w słowie? – słowo może być cięższe od kamienia. – Powiedz to – żąda kobieta. – Stanie się maharratką. Ona uśmiecha się promiennie, jakby właśnie ziścił się jej wielki plan. Przechodzi na środek pokoju i staje koło łóżka. Rozkłada szeroko ręce, a widok za wszystkimi czterema oknami ulega zmianie. – Co ich ze sobą łączy? Obrazy za oknami przedstawiają różnych ludzi w różnym wieku. Dwóch mężczyzn, kobietę i dziewczynkę. Nie łączy ich nic – ani strój, ani otoczenie, ani zachowanie. Książę przygląda się uważnie każdemu z nich, szuka jakiegoś znaku, który mógłby zdradzić odpowiedź. Serce mu bije w przyspieszonym rytmie. Dotarł tak daleko… nie może teraz zawieść. Sarija wygląda na zasmuconą. Smutną i samotną. Dociera do niego, że ona stoi na środku pokoju. Środek dla Aramanów to wszystkie kierunki równocześnie. Krąg życia, ponowne narodziny. I to, co było wcześniej, i to, co ma dopiero nadejść. Te obrazy ukazują jej wcześniejsze żywoty i nagle książę pojmuje, że Sarija za nimi tęskni. W jakiś sposób została tu uwięziona. Chce się uwolnić, a jeśli to nie będzie możliwe, pragnie, by on został tu z nią. – Oni są tobą – odpowiada. Sarija przesuwa palcami po pościeli. Jest oszałamiająco piękna. – Możesz tyle zobaczyć. – Jej słowa wręcz śpiewają. – Będziesz zachwycony. Podzielę się z tobą wszystkim.

Zostań. On milczy. Boi się wyrazić zgodę. Sarija uznaje to za odmowę. Podchodzi do niego wdzięcznymi krokami, staje tuż przed nim. Książę czuje bijący od niej żar, wypukłe piersi opierają się o jego żebra. Powietrze wypełnia delikatny zapach jaśminu, kiedy ona całuje go w podstawę szyi, obejmuje ramionami i głaszcze jego plecy. – Stalibyśmy się jednością. Na wieczność. Nikandr jest podniecony. Pragnie tej kobiety. Nie chce wracać na wyspy. Zostanie tu, będą rządzić Gayawandem i nikt im się nie zdoła przeciwstawić. Nikt.

Rozdział 52 Całuje jej usta – wilgotne i gorące. Bierze ją w ramiona i tuli mocno. Ich pocałunek się pogłębia. Ściągają z siebie ubranie i padają na łóżko. On całuje raz za razem jej szyję, piersi, brzuch, uda. Ona rozkłada nogi od najlżejszego dotknięcia, pod pieszczotą jego języka szlocha i jęczy. Książę już nie może się powstrzymać, sunie w górę po jej brzuchu i piersiach, gotów w nią wejść. Nagle uświadamia sobie, że nie czuje jej serca. Czuje bicie swojego, walącego jak oszalałe, ale ona nie ma pulsu. Znowu całuje ją w policzek i ucho, próbując zyskać trochę czasu. Nie wie, jak to możliwe, ale wie, że to prawda – w jej żyłach nie płynie krew. I ze wstrząsem dociera do niego, gdzie się znajduje, kim jest ta kobieta i po co tu przybył. Gdzie są Aszan, Nasim i Pietr?! – Chodź – szepcze Sarija, sięgając mu między nogi. On się wzdraga i czuje, jak kobieta spina się pod nim. – Chodź! – Jej uchwyt robi się silniejszy. Książę chce się odsunąć, ale Sarija z nieoczekiwaną siłą chwyta go za kark i przyciąga go do siebie, aż stykają się ich wargi. – Niet! – Nikandr wyrywa się i spada z łóżka. Ona staje nad nim. Na jej twarzy nie maluje się już złość, lecz niedowierzanie. – Co powiedziałeś? – powiedziałem Niet. – Kamal? – Sarija mruży oczy. – Jestem Nikandr Jarosław Kałakow. A Kamal to mężczyzna, którego zdradziłaś dla Mukallada. Ona kuli ramiona, zerka za okno. – Naprawdę minęło aż tyle czasu? – owszem, a Nasim nie

zrobił ci nic złego. Daj mi wiedzę potrzebną, by do niego dotrzeć. By mu pomóc. Sarija próbuje się uśmiechnąć, ale jej spojrzenie odzyskuje wcześniejszą ostrość. – Odpowiedź jest tutaj. – Wskazuje pierś księcia. Jego kamień jarzy się jasno, tak jak w więzieniu pod Radiskoje. – Nie rozumiem. – On cię wzywa. – Co mogę zrobić? Niebo za oknami przybrało barwę głębokiej czerwieni. – Zaakceptuj go. Poddaj mu się. – Jak? Ona patrzy w czerwone niebo. – Mukallad się obudził. Przyjdzie po Kamala i po ciebie. – Powiedz mi, jak dotrzeć do Nasima! Sarija potrząsa głową. Nikandr czuje coś głęboko w piersi, podobnego do ćmienia hawahezana. Uczucie stało się już znajome, co więcej, pomimo bólu sprawia wrażenie naturalnego. Sarija patrzy na jego pierś. Wyciąga rękę, jakby chciała dotknąć jego kamienia. – Był z tobą od dawna. Nikandr się odsuwa, ale kiwa głową, wyczuwając w jej słowach coś ważnego. – Od czasu przejścia na Hatszawie. Za oknami zrobiło się jeszcze ciemniej. Kamień Nikandra oświetla Sariję widmowym blaskiem. – Był z tobą dużo dłużej. Książę myśli, że coś musiało się jej pomylić, ale w tych pięknych błękitnych oczach kryje się głębia zrozumienia wynikającego nie z ulotnych lat jednego życia, lecz z wielu

żywotów i całych stuleci. Tak, hezan rzeczywiście był z nim na długo przed tym, zanim został przywołany przez Sorusza. Był z nim od czasu, gdy zapadł na wyniszczenie. Niet. To on był przyczyną wyniszczenia. Żywił się nim, okradając go przez eter, zawsze biorąc, traktując go jak zbiornik, nie dając nic w zamian. – Mogę cię od niego uwolnić. – Jak? – Wystarczy, że poprosisz. – Sarija robi krok do przodu. – Proszę. – To wiąże się z kosztami. – Sarija uśmiecha się i kładzie dłoń na jego sercu, na kamieniu. – Twoja więź z Nasimem zostanie zerwana. Nikandr potrząsa głową zmieszany. – Przez ten kamień odnalazł cię na Hatszawie. Dzięki temu kamieniowi wasza więź pozostała nienaruszona przez cały ten czas. Książę się waha. Wystarczy jego zgoda. Wciąż może odnaleźć Nasima, wciąż może odnaleźć sposób na dotarcie do niego i pomóc Aszanowi wyleczyć plagę na Kałakowie… Przed jego oczami pojawia się wizja Nasima. Mały chłopiec obejmuje się ciasno ramionami, kiwa się z bólu. Jeśli Sarija ma rację, on zdoła całkiem go wyleczyć. Nie może przyjąć jej oferty, jeśli oznacza to porzucenie Nasima. Odsuwa jej dłoń od swojej piersi. Sarija ze smutnym uśmiechem kiwa głową. – Musisz się pospieszyć – mówi. Odwraca się i podchodzi do najbliższego okna, do zimy. I znika.

Nikandr rusza do wyjścia, gotów odszukać Nasima i uciekać, ale nie ma tam żadnych schodów. Wicher szarpie wieżą. Trzeszczą okna. Przez strukturę budowli przechodzi niski, długi grzmot. Cała wieża wibruje. Książę znowu patrzy na swój kamień, pojmując, że jedynym sposobem wyjścia jest wsłuchanie się w słowa Sari: „Zaakceptuj go. Poddaj mu się”. Zaciska dłoń na kamieniu duszy i zamyka oczy. Wysyła myśli. Tu jestem! Tu jestem, Nasim! Od ściany odrywa się kamień, spada na podłogę. Ze starożytnych drewnianych belek na suficie opada drobny pył. Za ścianami wieży ktoś jest. Zbliża się, bardziej zaciekawiony niż wrogi, ale wkrótce bije od niego złość i pragnienie zemsty. „Zaakceptuj go”. – Nasim, proszę – szepcze książę. Otwiera serce na chłopca, który wydaje się zgubiony w świecie, choć równocześnie stanowi oko cyklonu. Tak wiele od niego zależy, a jednak jest prawie niezdolny do działania, osiągając tylko rzadkie chwile jasności umysłu. Na jednej ze ścian pojawia się pęknięcie. Wieża porusza się i jęczy. A książę w tym momencie pojmuje, że musi zaakceptować Nasima takiego, jaki jest. Oddaje mu po prostu miłość, nic więcej. Czuje muśnięcie, leciutki dotyk, jak chwilę przed tym, zanim znajduje go matka. I świat pogrąża się w czerni. Nikandr ocknął się, leżąc obok Pietra na porośniętych mchem kamieniach bruku. Klęczący między nimi Nasim trzymał jedną dłoń na jego sercu, drugą na piersi Pietra. Zaraz cofnął dłonie i skulił się w typowej dla siebie pozie. Nie chciał spojrzeć

Nikandrowi w oczy – kołysał się w przód i w tył, patrząc na Pietra ze smutkiem. Zapłakał i upadł na pierś Pietra. – Wybacz mi! – krzyknął. – Przepraszam! Proszę, wybacz mi! Nikandr uświadomił sobie, że pierś Pietra nie porusza się w oddechu. – Poprosił Nasima, żeby to zrobił – rzekł stojący nieopodal Aszan. – Wiedział, co to znaczy. – Wskazał na pierś Nikandra. Książę spojrzał na swój kamień duszy. W jasnym świetle zachodzącego słońca chalcedonowy klejnot jarzył się jasno, choć towarzyszyło temu uczucie ćmienia, odciągania na zewnątrz. Hawahezan, stwór związany z nim po drugiej stronie eteru, wciąż tam był, wciąż się nim karmił. Nikandr ukląkł obok Pietra, popatrzył mu w twarz poznaczoną bliznami. – Odejdź bezpiecznie – wyszeptał – i niech chronią cię przodkowie. – Nachylił się i pocałował go w policzki, po czym wstał. – Musimy się spieszyć. Mukallad się obudził i nie mamy wiele czasu. Pobiegli ulicami, ciągnąc za sobą Nasima. Chłopiec milczał, twarz miał mokrą od łez. – Słyszysz mnie, Nasim? – zapytał Nikandr. Chłopiec nie odpowiedział. Mimo wybuchu emocji po śmierci Pietra wydawał się taki sam jak przedtem. Nikandr miał nadzieję, że dojdzie do jakiegoś rodzaju katharsis, przebudzenia, ale Nasim wydawał się nadal nieobecny i nieświadom otoczenia, wciąż niezdolny porozumiewać się z innymi. A więc nie oddanie uratowało księcia z więzienia w wieży. Ocaliło go poświęcenie Pietra. Zanim przebyli połowę drogi do skraju miasta, rozległy się

zwierzęce głosy Akozów. Wezwaniu jednego odpowiedziało wiele innych. Były niebezpiecznie blisko. Zaklapały stopy na bruku. Usłyszeli dyszenie jak zmęczonego konia. Nasim się potknął, wyrwał się Nikandrowi i upadł ciężko na ziemię. Książę zatrzymał się, patrząc na swój kamień duszy. Czuł Nasima przez kamień, z całą pewnością czuł ich więź. Kątem oka zobaczył jakieś poruszenie. Zza zniszczonego budynku z jasnego kamienia wyłoniła się naga chuda dziewczynka. Powietrze nad nią drżało od żaru. Miała czarne wargi. Za nią pokazał się następny Akoz. I kolejny. Wkrótce były wszędzie wokół, odcięły drogi ucieczki. Zaczęły się zbliżać, emanując głodem. Książę nagle poczuł w piersi ból tak ostry, że upadł na kolana. Aszan znalazł się przy nim w jednej chwili. Akozy znieruchomiały. I właśnie wtedy – ciągle czując przeszywający ból w piersiach – Nikandr zauważył mężczyznę idącego w ich stronę. Był wyższy od Nikandra, miał kręcone czarne włosy sięgające ramion, a w długą czarną brodę wplótł złote pierścienie. Na stopach miał sandały z najlepszej skóry. Jego wierzchnią białą szatę zdobiły wzory wyszyte srebrną nicią, ciągnące się przez mankiety i rękawy, szata wewnętrzna była w kolorze błękitnego nieba. Akozy rozstąpiły się przed nim. Mukallad przystanął koło Nasima wijącego się z bólu, klęknął, a świat wokół nich zamarł w bezruchu. Akozy zastygły, zastygł pochylający się nad Nikandrem Aszan. Nieliczne chmury na niebie płynęły dalej, a powietrze nad Akozami wciąż

falowało… …jednak wszystko inne nieruchomieje. Wszystko trwa w bezruchu. Znika ból. Nikandr czuje się świetnie. Wie wszystko. Pamięta swoje wcześniejsze żywoty. Zna te, które będą następne. Wyczuwa… inne życie. To, które toczył na wyspie kryjącej stulecia jego przeszłości. Na Hatszawie. – Przybyłeś – mówi Mukallad do Nasima. – Jeh – odpowiada Nasim ustami tego drugiego. Zaskoczony Mukallad podnosi głowę. – Kamal. – Już nie. – Nasim potrząsa głową. – Neh. – Mukallad mruży oczy. – Teraz jesteś inny, prawda? – inny. – Odrodzony. – Mukallad się uśmiecha. – Tak jak planowałeś. – Jak planowałem… – Czemu wróciłeś? – patrzy w oczy Nikandra. Spojrzenie ma przenikliwe. – Nie możemy uciec przed przeszłością – odpowiada Nasim. – Neh, ale możemy wykuć swoją przyszłość. Nikandr ma wrażenie, że równocześnie jest uczestnikiem i świadkiem tej rozmowy, zarówno aktorem, jak i widownią. Wokół Mukallada migocze powietrze. Nie ma wątpliwości, że podobnie jak było z Sariją, powoli zyskuje kontrolę – nad sobą i swoim otoczeniem. Ponownie wkracza w Erahm, po wygnaniu w chwili śmierci Kamala. W Nikandrze budzi się

strach. Nasim musi zdawać sobie z tego sprawę. Czemu na to pozwala? Wtedy książę pojmuje. Nasim nie tylko na to pozwala. On chce, aby Mukallad wkroczył w świat materialny. Potrzebuje tego, by odzyskać cząstki duszy, które tu pozostawił. Mukallad chyba to zauważa, ponieważ następuje przesunięcie powietrza, wrażenie, że wszystko w tym małym kawałku przestrzeni między światami zamarło. – Zawsze działałeś w ten sposób – odzywa się Nikandr, mając nadzieję przyciągnąć uwagę Mukallada. – Prawda? Mukallad patrzy Nikandrowi w oczy i wydaje się przy tym rosnąć. – Czy powinniśmy pokładać zaufanie w starożytnych jak wy? Mamy grzebać naszych zmarłych z kamieniami, które prowadziły ich przez życie? Czy też winniśmy dążyć do rozwijania się i przygotować drogę dla tych, którzy dopiero nadejdą? Kątem oka Nikandr zauważa poruszającego się bardzo powoli Akoza. – Powinniśmy szanować samych siebie i nasze rodziny, starając się zrozumieć tych, którzy są inni. – Tak, jak twoja rodzina starała się zrozumieć Nasima? – nie jesteśmy doskonali. – Neh, nie jesteście. – Podobnie jak maharraci – ciągnie Nikandr. – Sądziłem, że są wynalazkiem moich czasów. Teraz jednak zastanawiam się, czy drogi pod ich przybycie nie przygotowano właśnie na tej wyspie. Mukallad robi krok do przodu, a w tej samej chwili Nikandr rzuca się na niego.

Mukallad próbuje się wyrwać. Jest silny, ale Nikandr trzyma mocno, mając nadzieję, że sam kontakt dokończy proces przejścia. Przewracają się na ziemię. Mukallad krzyczy ze złości, a wtedy staje nad nimi Nasim. Spojrzenie ma ostre i przeszywające. Pełne gniewu. – Nie teraz – mówi, po czym sięga w dół i dotyka czoła Mukallada. Całe ciało Mukallanda sztywnieje, oczy chowają się pod powiekami, skóra zaczyna się marszczyć. Nikandr puszcza go, przerażony się odsuwa. Mukallad dalej się kurczy. Obejmuje się rękami, podciąga kolana do piersi. W ostatnich chwilach wygląda jak Nasim pogrążony w bólu i nieświadomy otaczającego świata. Wiatr przybiera na sile. Mukallad się rozpada, rozwiewa jak pustynny piasek. – Chodź – mówi Nasim, wyciągając rękę do Nikandra. Wskazuje głową Akozy. – Wkrótce się obudzą. Świat już zaczyna przyspieszać. Akozy zataczają się do przodu. Aszan ma szeroko rozpostarte ramiona, patrzy w niebo. Nikandr z Nasimem biorą Aszana za ręce i przeciągają między Akozami. Wtedy świat ożywa. Akozy są osłabione po upadku ich pana, nie mogą biec szybko. Nikandr wie jednak, że to chwilowe, zaraz przyspieszą, już zawyły wściekle. Dotarli do skraju miasta, do drogi prowadzącej w stronę centralnej grani wyspy, ale zanim minęli ostatnie zrujnowane domy, z tyłu rozległo się wołanie – wyższe i bardziej naglące. Dziewczynka była znacznie bliżej niż reszta stada Akozów. Za chwilę ich dogoni.

Książę wyciągnął kindżał z pochwy. Aszan odwrócił się ze świecącym lekko jaspisem na nadgarstku i uniósł obie ręce. Ziemia się podniosła, tworząc wybrzuszenie. Akozy wrzasnęły odrzucone do tyłu. Spod ziemi wyłonił się w pełni ukształtowany wanahezan. Nikandr nie spodziewał się, że arakesz Aszan potrafi przywołać hezana. Z pewnością miało to jakiś związek z właściwościami Gayawandu. Dziewczynka otworzyła czarne wargi, odsłaniając potrzaskane resztki zębów, a hezan zaszarżował. Akoz uskoczył na bok i chwycił potężną rękę hezana. Powietrze wypełnił skwierczący dźwięk, hezan ryknął i się cofnął. Jego ramię w jednej chwili uschło, zamieniając się w pył, a Akoz uskoczył ponownie. Jednakże tym razem nie był dość szybki. Druga ręka hezana uderzyła go prosto w głowę. Odgłos przypominał walnięcie młota, którego rzeźnicy używali do ogłuszania świń. Akoz wyleciał w powietrze i upadł bezwładnie z przetrąconym karkiem. Nikandr popatrzył w stronę miasta i zobaczył kolejne trzy wyłaniające się spomiędzy ulic, potem jeszcze dwa… Akoz skoczył na wanahezana. Bestia nie była na to gotowa i Akoz wylądował jej na piersi, krzycząc chrapliwie. Żar przybrał na sile do tego stopnia, że Nikandr musiał się cofnąć. Chwilę później hezan zaczął rozpadać się w pył, tak jak wcześniej Mukallad. Kiedy w końcu padł na ziemię, żar osłabł. Akoz zgiął się we dwoje, mało przytomny po wydatkowaniu tak wielkiej ilości energii. Książę się nie zawahał. Skoczył i uderzył kindżałem w odsłonięte plecy Akoza. Stwór rzucił go gwałtownym ruchem ręki. Gorąco skóry

Akoza nie było ani w części tak potężne, jak jeszcze chwilę temu, ale i tak parzyło. Nikandr poleciał do tyłu, przeturlał się i zerwał na nogi. Akoz wrzeszczał, próbując sięgnąć do noża wbitego w plecy, ale za każdym razem, gdy chwytał rękojeść, krzyczał jeszcze głośniej, odrywając dłoń, jakby kindżał parzył jego. Aszan klęczał z ramionami rozłożonymi szeroko i dłońmi przyciśniętymi płasko do ziemi. Szeptał coś, rytmicznie kołysał się do przodu i do tyłu. Przed nim zbierała się woda, tworząc kałużę, zaczynała spływać w dół zbocza, lecz zaraz podniosła się, przybierając postać trochę podobną do człowieka, sięgającą piersi Nikandra, ale dwukrotnie szerszą od niego. Jalahezan przetoczył się do przodu i uderzył w nogi Akoza. Wspinaniu się ducha wody coraz wyżej na ciało Akoza towarzyszyło głośne syczenie. Akoz wrzasnął, wciąż próbując uwolnić się od noża, równocześnie starając się wygenerować dodatkowy żar. Nad dwoma walczącymi stworami wzbiła się kolumna pary. Jalahezan był silniejszy. Akoz został powalony na ziemię, do jego ust wlewała się woda, ale wkrótce dotarły do nich kolejne Akozy, otaczając wodnego ducha. Chwilę później Jalahezan utracił postać i woda z pluskiem spadła na ziemię. W powietrze wzbił się kłąb pary. Akozy równocześnie odwróciły się i ruszyły w górę szlaku. Nikandr i jego towarzysze znowu zaczęli uciekać, ale byli wyczerpani. Aszan przywołał już dwa hezany, co musiało znacząco go osłabić. W końcu się zatrzymał, dysząc ciężko. Stanął na drodze Akozów, szeroko rozpościerając ręce i odchylając głowę do nieba, równocześnie szepcząc jakąś modlitwę, a może rozkazy w mahndi. Przed nim pojawiły się charakterystyczne znaki doszahezana. Powietrze aż trzeszczało,

wokół rozeszła się drażniąca woń. Duch sił życiowych był widoczny jako delikatne iskrzenie światła wzbudzanego przez jego energię. Nikandr ukląkł koło Nasima. – Proszę. Musisz coś zrobić. Jednak Nasim go nie słyszał. Oczy miał mocno zaciśnięte, a na twarzy wyraz cierpienia, jakby to, co robił, wymagało od niego zbyt dużego wysiłku. Może bez jego działań mieliby do czynienia z dwudziestoma Akozami, a nie z sześcioma. Akozy otoczyły hezana, który wystrzelił białoniebieskie błyskawice, trafiając w trzy stwory. Dwa szarpnęły się i padły nieruchomo, pewnie martwe, trzeci się przewrócił i drgał konwulsyjnie na ziemi. Pozostałe Akozy się cofnęły i rzygnęły z ust strumieniami płomieni. Wyrzucając z płuc całe powietrze, gwałtownym ruchem odrzuciły ręce do tyłu, a mięśnie na ich szyjach napięły się jak cięciwy. Migotliwe brzegi doszahezana zdawały się wydłużać pociągnięte unoszonym w górę przez ogień powietrzem. W dół wystrzeliły kolejne pioruny, ale wyraźnie słabsze od poprzednich i dwa stwory były tylko oszołomione. Pozostała czwórka zionęła ogniem jeszcze raz. Przedśmiertne drgawki hezana widoczne były jedynie jako słabe skrzenie się światła. Dwa ranne Akozy podnosiły się z ziemi, gdy powietrzem wstrząsnął huk. Z Akozów oderwały się kawałki skóry – to był skutek trafienia kartaczem. Nikandr podniósł wzrok i zobaczył statek – „Kawdę” – unoszący się nie dalej niż sto metrów nad nimi. Przy relingu stał Grigorij Stasajew Bołgrawia z nieprzeniknionym wyrazem twarzy. Przednie działo szarpnęło się do tyłu, wypluwając ładunek i

kolejny Akoz został powalony. Obsługa działa pracowała gorączkowo, przeładowując je. Z pokładu zrzucono sznurową drabinkę. Nikandr i Aszan poprowadzili Nasima w jej stronę. Akozy wrzasnęły i ruszyły za nimi, ale sprawiały wrażenie niezdecydowanych. Znowu zionęły ognistym oddechem, tym razem w stronę statku, jednak płomień nie dotarł dość daleko, by zaszkodzić jednostce. Jeden ze stworów potrząsnął głową i zerwał się do sprintu, ale jego lewe ramię zostało oderwane przez kolejny strzał z działa. Padł na ziemię, jęcząc z bólu. Statek obniżył się na tyle, że zdołali podsadzić Nasima do drabinki, a potem sami się po niej wspięli i statek zaczął się wznosić. Nikandr na stopach poczuł ostatnie zionięcie dwóch Akozów, ale uznał, że będzie miał szczęście, jeśli cała przygoda skończy się tylko na oparzeniach. Kiedy dotarł na pokład, zastał tam Grigorija oraz pięciu strielców – dwóch trzymało Aszana i Nasima, trzej trzymali broń w gotowości. – Gdybym nie dostał wyraźnego rozkazu sprowadzenia cię z powrotem, Jarosław – rzekł Grigorij. – Zostawiłbym cię na ich pastwę. Nikandr spojrzał mu w oczy. – Powiedział dobrze wyszkolony gończy pies. Grigorij machnął dłonią. Na ten znak dwaj strielcy podeszli, wykręcili Nikandrowi ręce za plecami i go związali. – Zobaczymy, czy będziesz taki rozmowny, kiedy wrócimy do Kałakowa znajdującego się we władzy Bołgrawii. – Nigdy! Grigorij się uśmiechnął. – Do tej pory Wostroma wydał już rozkaz ataku. Najpierw zdobędą wiatroport. Radiskoje zostawią na koniec i rozerwą je

na strzępy, chyba że twój ojciec zgodzi się oddać nam swoje wyspy. – Prędzej zginie. Uśmiech na twarzy Grigorija świadczył o czystej satysfakcji. – Właśnie na to liczymy, Niszka. I nie martw się o swoją byłą oblubienicę. Została obiecana mnie, aby odnowić południowy sojusz, który w ciągu ostatnich dwudziestu lat był trochę, powiedzmy, osłabiony. Niewiele mnie to obchodzi, ale przyznam, że nie mam nic przeciwko dzieleniu łoża z Atianą Radiewą. Grigorij umilkł, czekając na atak Nikandra, ale nadaremnie. Roześmiał się pełną piersią. – Ukradziono ci oblubienicę, Niszka! Czyżby osławionemu synowi północy zabrakło słów? – nie była moją żoną – odpowiedział Nikandr, czując, jak się czerwieni. – To kobieta wybrana przez moją matkę, kobieta, którą wymienić równie łatwo, jak twoją rodzicielkę. Matkę Grigorija, Alesję, odrzucił książę Mirkuck, gdy zobaczył, jak wiele brakuje jej do urody. Doprowadziło to do serii potyczek między dwoma księstwami, omal nie skończyło się wojną domową. Za żonę wziął ją Stasa, cementując swój związek z Dalingradem, i po ślubie nie pozwalał nikomu wspominać o całej sprawie. Grigorij uderzył Nikandra w twarz. Zapiekło, ale Nikandr nie okazał słabości. – Będę pamiętał, żeby opisać ci w liście, jaka jest w łóżku – obiecał Grigorij szyderczo. W jego oddechu czuć było wódkę. Aszan – bez bransolet i diademu – oraz Nikandr zostali sprowadzeni pod pokład i wrzuceni do małej kajuty bez okien. Nasima zabrano gdzie indziej. Niewątpliwie Grigorij

zechce go wypytać. Nikandr zaczął żałować, że rozzłościł księcia Bołgrawię. Miał szczerą nadzieję, że Grigorij nie zrobi nic nieodwracalnie głupiego. Na przykład rozgniewa Nikandra.

Rozdział 53 Borund siedział w kabinie kapitańskiej, patrząc na Atianę niczym na jeńca wojennego – jak na jakąś osieroconą dziewkę, którą gotów był zawlec przed oblicze ojca na przesłuchanie. Na srebrnej żerdzi przymocowanej do ściany siedział stary czarny gawron z odłamanym kawałkiem dzioba. Jego spojrzenie było nieostre i czyścił sobie piórka, więc Atiana była pewna, że nie przebywa w nim w tej chwili matka ani żadna inna z matr. Mimo wszystko obiecała sobie zwracać uwagę na to, co mówi. – Matka powiedziała, że ucieszysz się, gdy cię stamtąd zabiorę – rzekł Borund. – Wcale się nie ucieszyłam. – Nie? – poczułam ulgę, mogąc wyrwać się z wioski. – A co tam w ogóle robiłaś? – Już ci mówiłam. Uciekłam z Radiskoje. – Ale czemu skierowałaś się do wioski osieroconych? – W mieście dochodziło do zamieszek, Bora. Wolałbyś, żebym raczej wróciła do pałacu? Borund wzruszył ramionami. Naprawdę wychudł przez czas, kiedy go nie widziała. – Mogłaś się ukryć w Iżnym albo gdziekolwiek indziej. I czekać, aż znajdzie cię matka. – A szukała mnie? Musiałem prawie na nią wlecieć, zanim raczyła mnie zauważyć. Udało mi się dostać do miejsca, w którym była w stanie mnie odszukać. I to ci powinno wystarczyć. – Borund otworzył usta, by coś powiedzieć, ale Atiana nie dała mu dojść do słowa. – Dość, bracie. Zachowujesz się, jakbym chciała tam zostać, podczas gdy to ty z ojcem mnie porzuciliście. – Nie porzuciliśmy ciebie.

– W takim razie co się stało? Jak mogliście mnie zostawić, gdy odlatywaliście z wiatroportu? – pytałem, a Iszkina powiedziała, że weszłaś już na pokład jachtu. – Uwierzyłeś jej? – Milewa to potwierdziła. Czemu miałyby kłamać? Atiana opanowała chęć rzucenia w niego mosiężnym kałamarzem stojącym na biurku. Jej brat się zmienił, nie mogła zachowywać się jak przed laty. Przygotowywano go do zajęcia miejsca ojca, a ona nie powinna mu dawać powodu do dalszego przesłuchania. – Ponieważ to im pasowało, Bora. Czy ty w ogóle znasz swoje siostry? Zignorował jej pytanie. – Czemu cię nie było? Czemu miałoby im odpowiadać kłamanie za ciebie? Wiedziała, że musi mu wyjawić choćby część prawdy. – Wybrałam się zbadać miejsce przejścia suurahezana. – Chociaż ojciec wszystkim wprost polecił, żeby nic takiego nie robić? Atiana wzruszyła ramionami. – Ale Kałakowie praktycznie zaprzestali prowadzenia śledztwa. – Sądziłem, że powód był już dość oczywisty. Złapali już tych, którzy to zrobili, i zapewnili im ochronę. – Być może, ale gdyby to było takie oczywiste, czemu ich po prostu nie oddali? Borund uśmiechnął się protekcjonalnie, jak zwykle gdy uważał, że któraś z sióstr postępuje głupio. – Daj spokój, Tiana. Nie jesteś przecież aż tak naiwna. – Co? Wciąż myślisz, że najęli Bezojczyźnianego kirama i chłopaka bez rozumu, żeby przywołać starszego ducha w celu zabicia Bołgrawii? Niet, Borund, to wcale nie jest takie

oczywiste. Patrzył na nią z powątpiewaniem. – Takich duchów nie można łatwo związać – mówiła dalej. – Mógł ich zaatakować. Skrzywił się z irytacją. – Aramani mają swoje tajemnice, których nigdy nie poznamy. Tamten mężczyzna, Aszan, jest arakeszem, a chłopiec wyraźnie dysponuje mocami, których możemy się tylko domyślać. – A nawet jeśli rzeczywiście go przyzwali? Kiedy już duchy przybędą, ich przegnanie jest bardzo niebezpieczne. Dobrze o tym wiemy. Jeśli duch został świadomie przywołany, czemu powrócił przez eter do swego świata? – Czasy się zmieniają. Za naszego życia świat ulega zmianie. Kto wie, jak mogły się przez stulecia zmienić duchy? – Próbujesz nadać przejściu większe znaczenie, niż miało w rzeczywistości. – Mówisz jak prawdziwa żona Kałakowa. – To słowa kobiety, która cierpi, gdy giną ludzie… – wskazała na południe, w stronę wiatroportu Wołogrodu – co właśnie się dzieje. – Sami to na siebie sprowadzili. – Niet, nasz ojciec to na nich sprowadził. – I miał do tego prawo! – Borund się zaczerwienił. – Kałakowie od dwóch dziesięcioleci wynosili się nad nami dzięki swoim klejnotom i wiatronośnemu drzewu. A za ciebie – córkę Wostromy – dali nam trzy zużyte statki i garstkę klejnotów! Wiesz, że radziłem ojcu, żeby wyrzucił ich ofertę na wiatr? Odmówił, bo potrzebowaliśmy tych statków, ale potem Jaros zamordował samego wielkiego księcia, żeby przejąć jego tron, którego pragnął od lat… to zbyt wiele, Atiano. Zbyt wiele. Nie możemy stać bezczynnie, skoro byliśmy tego świadkami.

Nie rozumiesz? Sądziłem, że płynie w tobie lepsza krew. – Może na tym polega różnica między nami, Borundzie. Nie feruję wyroków, sądząc po pozorach. – Niet, paplesz i paplesz jak twoje siostry, udając udział w grze, podczas gdy tak naprawdę nawet nie znasz graczy, nie mówiąc już o zasadach. – Borund machnął ręką w stronę drzwi. – Idź. Nie mogę na ciebie patrzeć. Idź pod pokład i zostań tam do czasu spotkania z „Fiergą”. „Fierga” to był stary okręt wojenny wydzielony do służby patrolowej wokół Wostromy. Atianę zaskoczyło wysłanie go tutaj, a jeszcze bardziej – że przetrwał podróż przez szyję. Mimo wszystko stało się jasne, że matka rozkazała odesłać ją do domu, na co nie mogła pozwolić. Wstała i twardo popatrzyła na Borunda. – Chcę tu zostać. Pragnę zostać na miejscu do zakończenia konfliktu. – Mógłbym się na to zgodzić, gdyby nie przemówiła matra. Wrócisz do domu, Atiano. – Pozwól mi zostać do czasu rozmowy z nią. Potrząsnął głową. – Matka nie spała prawie przez tydzień, szykując wszystko do tego dnia. Ma pełne ręce roboty i gdy tylko walki się zakończą, pójdzie spać. – Kilka dni nie będzie miało wielkiego znaczenia, Bora. – Dałem słowo. – Borund wstał i ponownie wskazał drzwi. – A teraz idź. Idź! – krzyknął, bo dalej stała w miejscu. Wiedziała, że kłócąc się, tylko usztywni jego stanowisko, ukłoniła się więc i wyszła z kabiny. Miała nadzieję, że zdoła porozmawiać z nim jeszcze raz, choć zdawała sobie sprawę, że jego odpowiedź najprawdopodobniej pozostanie taka sama. Kiedy trafiła na pokład „Fiergi”, kapitan odprowadził ją do

pustej kajuty śmierdzącej czosnkiem i męskim potem. Pomieszczenie normalnie zajmowało czterech żeglarzy, ale przy jedynie szkieletowej załodze na pokładzie było mnóstwo wolnych kajut. Siedziała tam przez dłuższą chwilę, zastanawiając się, jak mogłaby uciec, gdy do jej uszu dotarło drapanie dochodzące od okrągłego bulaja. Otworzyła go i zobaczyła gawrona machającego skrzydłami, by utrzymać się na wąskim parapecie. Był to Zoja, ulubieniec matki. Ptak zeskoczył na podłogę, po czym zamachał skrzydłami, podlatując na jedną z prycz. – Matro. – Atiana się ukłoniła. Stary gawron zakrakał. – Widzę, że udało ci się przeżyć. Następnym razem nie lekceważ naszych ostrzeżeń. Po chwili zmieszania Atiana w ochrypłym głosie gawrona rozpoznała charakterystycznie jadowity sposób mówienia Iszkiny. – Mówiłaś, że nigdy już nie wejdziesz w mrok. – I miałabym zostawić moją biedną siostrę samą na pastwę świata? Nigdy. – Powinnam spalić tego starego gawrona z tobą w środku. – Atiana zmarszczyła brwi. Gawron przechylił głowę i zakrakał. – Czemu? Dlatego że dałam ci więcej czasu na zrobienie tego, co zamierzałaś? – Zostawiłaś mnie na Kałakowie. – Ewidentnie chciałaś tam pozostać. – Książę prawie mnie zamordował. – Ale tego nie zrobił. Zresztą byłoby to bardzo głupie. – Da, a mężczyźni myślą rozsądnie, gdy zawrze w nich krew. – Książę Kałakow, niezależnie od tego, jak bardzo go

podziwiasz, droga siostro, jest wyjątkowo spokojnym człowiekiem. Mógł próbować wystraszyć ojca, w głębi serca mógł nawet rzeczywiście pragnąć cię zabić, ale nie pozwoliłaby mu na to jego łagodna dusza. – Mówiąc o łagodności, Iszkina miała na myśli słabość. Uważała ją za wielką wadę. Gawron szeroko otworzył ukruszony dziób, energicznie potrząsnął głową i kontynuował: – Właściwie gdy się nad tym zastanowić, mama przygotowała bardzo udane małżeństwo. Szkoda, że teraz już do niego nie dojdzie. Atiana chwyciła gawrona, mocno przyciskając mu skrzydła do tułowia. – Jeśli przyszłaś tu tylko mnie besztać – podeszła do otwartego bulaja – to wolę zostać sama. Ptak dziobnął ją w rękę do krwi. Rzuciła go na podłogę. Zamachał skrzydłami i podskoczył na pryczę. – Ale jesteś najeżona, siostrzyczko. Powinnaś się cieszyć, że dotrzymuję ci towarzystwa na pokładzie takiego statku. – Nie, jeśli oferujesz mi jedynie przytyki. – Pomijając przytyki, chciałam się upewnić, że jesteś cała i zdrowa. Martwiłyśmy się. – Gawron zakrakał. Atiana się roześmiała. Stwierdzenie to było najbliższe przeprosinom, których nie mogła się spodziewać ze strony Iszkiny. – Jak widzisz, zdołałam przetrwać wojnę i przeżyć. – Wojna… to tylko poszturchiwanki, Tiano. Stroszenie piórek. – Powiedziała kobieta przemawiająca z bezpiecznej Galostiny. – Cóż, skoro sama siedzisz pośrodku tego wszystkiego, czemu nie podzielisz się opowieścią ze swoją drogą siostrą? Z

pewnością nie ma już potrzeby zachowania tajemnicy… czy nadal zaciskasz te swoje śliczne usteczka? Atiana nie mogła sobie pozwolić wobec niej na szczerość, opowiedziała więc część wydarzeń – pobyt w Radiskoje, ucieczkę przez morze, szalone przedzieranie się przez Wołogród i wybuch przy moście. Tylko tyle, by zaspokoić ciekawość siostry, i tylko dlatego, że musiała wyjawić jakieś informacje, by zdobyć inne. – Co się stało w wiatroporcie? – zapytała Iszkinę, gdy już skończyła relację. – Jeszcze się nie domyśliłaś? Wiatroport jest nasz. – A Radiskoje? – na razie zostało nietknięte. Atak na wiatroport miał znaczenie głównie symboliczne. Prawdziwym zagrożeniem są okręty zbierające się koło Mirkucka. – W takim razie po co ten atak? – Żeby zmusić Kałakowa do ustąpienia. Ojciec powiedział, że oczekuje pisemnego przyznania się do winy, oddania tronu Ranosowi i daniny w postaci dwunastu statków. – Jaros nigdy się na to nie zgodzi. – Nie bądź taka pewna. Nikt nie chce wojny, a najbardziej te odleglejsze księstwa. Rawanki i Chazabirsk zostały dotknięte przez plagę mocniej niż my, a zanim ojciec odleciał, Ludańsk praktycznie błagał Kałakowa o pokojowe zakończenie sporu. Jedyne księstwo, które dysponuje realną siłą i wolą walki, to Mirkuck, ale nikt nie myślałby o wojnie, gdyby pojawiła się jakaś możliwość zachowania pokoju. Kałakow o tym wie i nawet jeśli rzeczywiście zaatakuje, zdaje sobie sprawę, że może to skłonić Ludańsk do rezygnacji, a jeśli Ludańsk to zrobi, inni pójdą jego śladem. – Nie doceniasz Sofii. Potrafi być bardzo przekonywająca. Gawron pokiwał głową, wydając z siebie chrapliwy dźwięk

przypominający zgrzytliwy śmiech Iszkiny. – Nie widziałaś jej od czasu ataku, Tiano. W tej chwili jest słaba zarówno na ciele, jak i umyśle. Ledwie potrafi wejść w mrok na więcej niż kilka godzin. To była zaskakująca i niepokojąca wiadomość. Atiana miała Sofię za kobietę niezłomną. Jednak może jej przygoda z Nasimem tak wpłynęła na matrę. – Szkina, potrzebuję twojej pomocy. Ptak zamachał skrzydłami, co świadczyło o chwilowej utracie kontroli przez niedoświadczoną Iszkinę na skutek nagłej i zapewne nieoczekiwanej prośby. – Czego taka panna młoda jak ty mogłaby potrzebować od starej matrony jak ja? – nie żartuj sobie. Jestem w wielkiej potrzebie. Gawron przyglądał się jej przez dłuższą chwilę. Zamrugał, jakby Iszkina próbowała ocenić prawdę w jej słowach, ale trudno jej było korzystać z obcego sobie wzroku gawrona. Ten gest tak mocno przypomniał Iszkinę, że Atiana bardzo zatęskniła za domem. Prawie się popłakała, jednak musiała skupić się na czekającym ją zadaniu. – Chcę, żebyś porozmawiała z kapitanem. Powiedz mu, że ma wrócić na Duzol i tam mnie wysadzić. – A czemu miałby uwierzyć… Gawron umilkł. Iszkina zrozumiała, o co Atiana prosi. Chce, by Iszkina przedstawiła się nie jako córka matry, ale sama matra. Stary kapitan nosił na szyi kamień duszy, ale był pomniejszym oficerem, człowiekiem wysłanym na tyły blokady, do obsługi transportu, więc matra raczej go nie zna, on zaś nie zna jej. – Kapitan się zorientuje – stwierdziła w końcu Iszkina. – Dobrze wiesz, że nie, Szkina. Czy kiedykolwiek słyszałaś o kapitanie Malorowie? – nie jestem matrą.

Atiana była zaskoczona. W głosie siostry usłyszała strach. Musiała zachować ostrożność. – Matka nie interesuje się wojskowymi ani marynarzami. Nie masz się czego obawiać. – A jeśli dotknęła się z nim kamieniami, zanim wylecieli? – Przy tempie, w jakim przygotowano tę blokadę? Mało prawdopodobne. Dziwi mnie twoje zachowanie. Sądziłam, że nie będziesz się mogła powstrzymać przed sianiem chaosu w tej, jak to ujęłaś, farsie… – Farsa czy nie, matka szybko by się dowiedziała, co zrobiłam. – Powiesz jej prawdę, że ja cię o to poprosiłam. – W jakim celu? – mam tu niezakończone sprawy. – Nikandr? – Wyjaśnię wszystko po powrocie na Wostromę. Gawron zamachał skrzydłami, podleciał do otwartego okienka i cmoknął. – Obawiam się, droga siostro, że nie mogę tego zrobić. Może i lubię pociągać za luźne sznurki, ale to już zbyt wiele. – Szkina, proszę. To się uda. – Wiem, że się uda. Martwię się tylko o swoją skórę, gdy już sprawa wyjdzie na jaw. – Matka nic nie zrobi. – Niet, ale ojciec owszem. Zmienił się, tak jak Borund. Prosisz o zbyt wiele. Gdy dotrzesz na wyspę, zagramy w karty – ty, ja i Milewa, jak zawsze. Z dala od wszelkich problemów zapomnisz o Nikandrze i jego upartej rodzinie. – Iszkina! Gawron wyskoczył za okno. Atiana patrzyła, jak przelatuje przez takielunek i wspina się coraz wyżej na zachmurzone niebo, aż stał się tylko małą plamką niknącą za żaglami ziemnego masztu.

Rozdział 54 Rehada weszła do jaskini o zmierzchu. Strop zwisał nisko, musiała mocno się schylić. Czuła zapach płonącego drewna i rzeczywiście, w rogu pieczary paliło się maleńkie ognisko. Dym wznosił się i znikał w długim pęknięciu kamiennego sklepienia. Sorusz udawał, że jej nie widzi, grzebał w ogniu nadpalonym patykiem. Gdy zobaczył ją jego brat, Bersuk, wstał i gestem polecił dwóm mężczyznom siedzącym obok, by wyszli wraz z nim. Musieli się zgiąć wpół, przez co wyglądali jak ranni. Rehada uklękła po przeciwnej stronie ogniska. Sorusz nie podniósł wzroku. Długie czarne włosy miał przerzucone przez jedno ramię, jego turban leżał na złożonej wierzchniej szacie. – Gdzie jest Muwas? – schwytany – odpowiedziała. – Wypalony. Cisza się przedłużała. Sorusz został wypalony pięć lat temu. Rehada mogła sobie tylko wyobrażać, jak to jest być odciętym od Adhyi, nigdy więcej nie móc związać się z hezanem. To musiało być bardzo puste życie. Z sakiewki przy pasie wyciągnęła lazuryt. Gładki, nie większy od jaja drozda. Choć nie była związana z wodą, czuła emanującą z jego wnętrza moc. – Znalazł go dla nas. – Położyła klejnot przy ogniu. Sorusz podniósł kamień i obrócił go w palcach. Światło odbijało się od gładkiej powierzchni klejnotu. – Byłaś świadkiem tego wypalenia? – owszem. – Nie zrobiłaś nic, by go ochronić? – Ja… nie mogłam nic zrobić. – Nic? – nie było cię tam. Został złapany z krwią na rękach. Sorusz odłożył kamień i popatrzył na Rehadę.

– Kobieta, którą znałem, kobieta, którą wysłałem na tę wyspę siedem lat temu, walczyłaby o jego wolność. – Wolałbyś, żebym to zrobiła? Żebym zginęła jak Ahya? W jego szarozielonych oczach rozbłysła złość. – Nigdy ci tego nie mówiłem, ale ludzie, którzy zamordowali Ahyę… prawie wszyscy zginęli, większość z mojej ręki. Trwało to lata, a od czasu gdy odleciałaś na Kałakowo, jestem zmęczony, wyczerpany, jak teraz. Moje pragnienie zemsty wygasło niczym u jastrzębia, który przestał pragnąć zdobyczy. Zerknęła w stronę wejścia jaskini, upewniając się, że pozostali naprawdę wyszli. Nigdy nie słyszała, by Sorusz mówił w taki sposób. – A skoro tak się stało z moim pragnieniem – ciągnął dalej – zastanawiam się, jak wygląda twoje. – Myślisz, że nie jestem już głodna zemsty? – nasze umysły nie zostały stworzone do takich uczuć. – Mój umysł jest nadal wypełniony nienawiścią. Sorusz potrząsnął głową. – Wątpię w to, córko szineszki. – Wątpisz, bym chciała ich zetrzeć z powierzchni wysp, gdybym tylko mogła? – Neh, gdyby to było takie proste, pewnie byś to zrobiła. Jednak to nie jest łatwe. To trudniejsze, niż kiedykolwiek sądziłem. I widziałem te same zmagania w tobie. Nie myśl, że mi umknęły. Aramani są czystym ludem, prawda? Jednak kiedy taplasz się w błocie, zawsze się ubrudzisz. – A co z tobą? – odcięła się Rehada. – Co będziesz robić, skoro straciłeś wolę walki? Sorusz milczał przez jakiś czas. Ognisko zaczęło przygasać, ale obudził je z powrotem do życia.

– Kilka lat temu przeprowadziliśmy atak na Nodchwiańsk. Lohram, Bersuk i ja właśnie wylądowaliśmy na wyspie i usłyszeliśmy o grupie naszych ludzi ściganych przez okręt wojenny Lądowców. Nie odszukaliśmy okrętu na czas, ale znaleźliśmy sześcioro, którzy spadli na ziemię i zginęli, gdy ich skif został roztrzaskany przez działa okrętu. Jedno z nich, kobieta mająca za sobą osiemdziesiąt lat, jeszcze żyła. Znaleźliśmy ją w wysokiej trawie, leżała z połamanymi kośćmi, jej klejnot w diademie zmatowiał. Klęknąłem przy niej. Wzięła moją dłoń i spojrzała mi w oczy. Ledwie była w stanie oddychać, ale zanim umarła, wydusiła z siebie te słowa: „Wybacz im… proszę, dziecko, wybacz im. Nie mścij się z mojego powodu”. Zapytałem, jak może mówić coś takiego, skoro ci ludzie doprowadzili do śmierci tylu jej bliskich. Odpowiedziała: „ponieważ kocham ich równie mocno, jak ciebie”. – Sorusz odetchnął głęboko, niepewnie. – Kochała ich równie mocno jak mnie. Zostałem przy niej, gdy umierała, ale nie skłamię, że ją pocieszałem. Nienawidziłem jej. Nienawidziłem każdego wypowiedzianego przez nią słowa, nie dlatego, że potrafiła kochać tych, którzy na to nie zasługiwali, ale ponieważ Lądowcy nas skłócili i zabrali nam wszystko. Teraz łatwo mi podtrzymywać w sobie gniew. Przyznaję, że nie myślę o Ahyi często, ale codziennie wspominam tamtą starą kobietę. Myślę o niej i rozważam to, kim się staliśmy. Tęsknię do dnia, w którym będziemy mogli swobodnie latać wśród wiatrów, jak kiedyś, ale nie wierzę już, że nastąpi to za naszego życia. Rehada słuchała ze smutkiem i złością. Pragnęła nadal czuć podobną determinację, ale coś się w niej wypaliło. Przypomniała sobie słowa matki, która wierzyła, że Lądowcy w końcu

pogodzą się z Aramanami, choć niezgoda może trwać wiele pokoleń. Wstała i wyciągnęła rękę. Sorusz patrzył w płomienie. Nagle wrzucił patyk do ogniska i poszedł z nią na koce leżące w głębi jaskini. Powoli ściągnęli z siebie ubrania. Nadzy – skóra do skóry – objęli się i całowali. Rehada położyła się, ciągnąc go za sobą. Kiedy w nią wszedł, wygięła plecy, czując równocześnie rozkosz i ból. Sorusz zawsze był delikatnym kochankiem, jednak teraz wchodził w nią gwałtownie, jakby przepełniała go złość – a może żal – że nigdy więcej się już nie zobaczą. Ona czuła to samo. Przyciągnęła go mocno do piersi i przejechała paznokciami po jego plecach. Pchnął mocniej. Szarpnęła go za włosy i ugryzła w szyję. Każde pchnięcie było niczym oskarżenie. Krzyknęła, w głębi serca wiedząc, że zawiniła. Zeszła ze ścieżki, na którą wkroczyli wspólnie, i kiedy minie ta noc, pójdą różnymi drogami, które nigdy więcej już się nie zejdą. Objęła go nogami w pasie, wepchnęła głęboko wewnątrz siebie i krzyczała z rozkoszy. Powoli opadali z wyżyn, na które się wznieśli, i wkrótce zasnęli w swoich ramionach. Obudziła się wczesnym rankiem. Sorusz spał cicho przy niej. Do jaskini nie docierało żadne światło, a ogień już wygasł, rozświetliła więc ciemność klejnotem zamocowanym w diademie. Na twarzy Sorusza nie widać było żadnej troski. Śniło mu się coś miłego. Ubrała się i wyszła z jaskini. Na zewnątrz wiał zimny wiatr. Krótkie lato wysp dobiegało końca, niedługo nastaną jesienne wichry, zapowiedź jeszcze bardziej lodowatych wiatrów zimy. Horyzont na wschodzie poszarzał. Zaraz będzie świtać. Musiała

znaleźć się daleko, zanim Sorusz się obudzi. Ruszyła ścieżką prowadzącą w stronę lasów w dolinie, gdy kątem oka dostrzegła jakiś ruch. W wejściu do jaskini stał nagi Sorusz. Wieczorem była przekonana, że postanowił pozwolić jej odejść, ale czy nie zmienił zdania? Skoro dała mu już to, czego chciał, może ją zabije, tak jak zrobił to już z wieloma zdrajcami sprawy? Uświadomiła sobie, że jej to nie obchodzi. Jeśli miał ją zabić, niech się tak stanie. Mimo wszystko miała nadzieję, że mu się powiedzie. W końcu dlatego oddała mu zdobyty w jeziorze lazuryt. Szła dalej przed siebie. – Wiem, gdzie on jest – odezwał się Sorusz. – Czuję go. Jeszcze przed zmierzchem trafi w nasze ręce. Zatrzymała się, ale się nie odwróciła. Nie potrafiła znaleźć w sobie siły, by na niego spojrzeć. W tych krótkich chwilach ciszy uświadomiła sobie, jak bardzo musiał być samotny. – W takim razie potrzebujesz już tylko jednego kamienia – powiedziała. – Neh. Przebiegł ją dreszcz. Odwróciła się powoli. Sorusz trzymał w ręku okrągły opal, wyjątkowo piękny nawet w słabym świetle wczesnego świtu. – Od jak dawna go masz? – od miesięcy. Uwolniłem go na Rawanki, gdy został przywołany pierwszy hezan. W umyśle Rehady kawałki układanki szybko zaczęły tworzyć pełny obraz. – Kiedy to się stanie? – Jutro. Czyli został tylko jeden dzień.

Musiała odejść natychmiast. Idąc, czuła na sobie jego wzrok. Czuła, jak słabnie łącząca ich więź, i wcale nie była pewna, czy właśnie tego chciała. Jednak dokonała wyboru, podobnie jak on. Weszła między drzewa w chwili, gdy słońce ukazało się nad horyzontem. Przez moment rozważała powrót do Iramanszach, ale nie miała pojęcia, jak będzie tam przyjęta. Nie wiedziała, co im powiedział Muwas. Tak los zrządził, że w chwili największej potrzeby nie mogła się zwrócić do swego ludu. Wróciła myślami do Aszana, Nasima i Nikandra. Wszystko zależało od nich. Co się z nimi stało, gdy opuścili Wołogród? Musiała się tego dowiedzieć. A więc poszła do pałacu Radiskoje. Do pałacu, który jeszcze niedawno spaliłaby, starła z powierzchni ziemi, gdyby miała taką możliwość. Jednak czasy się zmieniły. Ona się zmieniła. Musiała zdobyć zaufanie Lądowców.

Rozdział 55 Nikandr siedział zamknięty w kajucie „Kawdy”. Jego żołądek się buntował, bo statek unosił się i opadał, unosił i opadał. Na haku pod sufitem wisiało metalowe wiadro z wodą, ale książę nie pił ani kropli, żeby nie nasilać mdłości. Już ponad dobę walczyli z wietrznym sztormem, choć miał wrażenie, że trwało to całe tygodnie. Od dawna miał pusty żołądek. Do tej pory uważał się za wytrawnego żeglarza, ale przy złej pogodzie zawsze przebywał na pokładzie, nigdy nie musiał siedzieć w zamknięciu, teraz więc kołysanie go dopadło. Ktoś zakaszlał. Nikandr popatrzył na Erwana i dwóch jego ludzi, skulonych w kącie. Też chorowali. Poza Jahalanem, Aszanem i Nasimem – trzymanymi gdzieś indziej na statku – tylko oni pozostali z załogi „Gorowny”. Odwrócił wzrok, nie potrafiąc wytrzymać spojrzenia Erwana. Tyle było ofiar, jednak jego myśli najbardziej zajmował Pietr. Inni zginęli, próbując uratować siebie, a Pietr – Jeśli wierzyć słowom Aszana – z własnej woli oddał życie, by uratować Nikandra. – Jak myślisz, panie, gdzie nas zabierają? – zapytał ochrypłym głosem Erwan. – Wątpię, żeby wieźli nas do Wostromy – odpowiedział książę. – Grigorij będzie chciał się pochwalić swoją zdobyczą przed pozostałymi książętami. A Wostroma niewątpliwie zechce mnie wykorzystać jako element przetargowy. Przez deski podłogi wyczuł ruch drewnianych przekładni. W końcu zagrzmiało ciężkie uderzenie. Statek zaczął się obracać, ustawiając się tak, by ponownie dopasować się do linii prądów przebiegających między Wostromą a Kałakowem.

Dotarli do prądów, w których ponownie można było użyć stępek do sterowania. Wprawdzie oznaczało to, że Nikandr wkrótce zostanie przekazany w ręce zdradzieckich książąt, ale oddałby niemal wszystko, byle to kołysanie ustało. Statek zaczął sunąć w bardziej kontrolowany sposób na wietrze. Niedługo później pod pokład przedostało się stłumione krakanie. Gawrony często informowały w ten sposób o zamiarze wylądowania na pokładzie, jednak tym razem krakanie było ochrypłe i zdesperowane. Książę już podejrzewał, że ktoś próbuje zabić ptaka. Potem rozległy się krzyki i Nikandr rozpoznał głos Grigorija. Trwało to przez jakiś czas. Na korytarzu zabrzmiały kroki. Trzej strielcy otworzyli drzwi, rozkazali Nikandrowi i Erwanowi wyjść i zaprowadzili ich na tylny pokład, gdzie Grigorij z pistoletem w dłoni stał nad Nasimem. Stary gawron rzucał się po pokładzie niczym wyciągnięta z wody ryba. Brakowało mu jednej nogi. Nikandr rozpoznał staruszka. Ten ptak miał na imię Brunhald i służył władcom Bołgrawii ponad dwa dziesięciolecia. Miał poszarpane pióra, łysą plamę z tyłu głowy i zniekształcony, wyszczerbiony dziób. Grigorij wycelował pistolet w pierś Nikandra. – Co on zrobił? Nikandr nic nie rozumiał. Potrząsnął głową. – Mów! – krzyknął Grigorij. – Co zrobił ten osierocony nędznik? Nasim zrobił coś podobnego z matką Nikandra, gdy próbowała go przejąć. Czy może Alesja podjęła taką próbę? Nikandr zastanawiał się, czy i jak o tym powiedzieć, ale zanim zdążył się odezwać, Grigorij chwycił Erwana za ramię i wycelował w jego pierś. Nikandr uniósł ręce w geście poddania i krzyknął:

– Grigorij, Niet! Dobrze! Moją matkę spotkało coś podobnego, gdy wylatywałem z Radiskoje! – Co zrobił ten chłopak? – próbowała go zbadać… – Nikandr nie mógł powiedzieć przy świadkach, a zwłaszcza w obecności Aramanów, że matka chciała chłopca przejąć. – Nasim walczył z nią i pozbawił świadomości tuż przed tym, jak Borund mnie porwał. Gawron dalej machał skrzydłami, krakał i przesuwał okulałą nogą po pokładzie. – Jak? – Głos Grigorija brzmiał histerycznie. – Jak on to robi? Bezojczyźniani nie wkraczają w eter. – Nie wiem. Grigorij zesztywniał. – Wiesz! – potrząsnął pistoletem. – Mów! Nikandr próbował wymyślić jakieś prawdopodobne wyjaśnienie, ale nie znał natury takiej więzi. Poza snem, którego doznał na pokładzie „Gorowny”, nie zastanawiał się nad tym problemem zbyt długo. Nie miał na to czasu. Grigorij podjął decyzję. Obrócił się w stronę Erwana. – Niet! – wrzasnął Nikandr. Huknął pistolet. Nadgarstek Grigorija poleciał do tyłu. Na środku piersi Erwana pojawiła się plama czerwieni. Zabity żeglarz poleciał przez plecy nad relingiem. W powietrzu rozeszła się woń spalonego prochu, ale szybko rozwiał ją wiatr. Zapanowała cisza, tylko gawron wciąż krakał. Nikandr chciał rzucić się na Grigorija, choćby miał zaraz zostać zastrzelony, ale coś odwróciło jego uwagę. Między chmurami przemykał statek. Był daleko, ale ewidentnie krył się w chmurach. Nikandr miał nadzieję, że to jednostka sprzymierzona

z jego ojcem. Musiał działać na zwłokę. Musiał dać temu statkowi czas, by umożliwić uratowanie siebie i reszty swojej załogi. Grigorij odebrał pobliskiemu strielcowi naładowany pistolet, oddając ten, z którego przed chwilą wypalił. Stary gawron przestał krakać, nie ruszał się już. Grigorij spojrzał na niego i zbladł jak płótno. – To samo stało się z Higaldem, najsilniejszym i najcenniejszym gawronem mojej matki – skłamał Nikandr. – Niewątpliwie więź została przerwana, gdy gawron umarł. – Kłamiesz! – nie skłamałbym w takiej kwestii – zaprotestował Nikandr. – Matry są ponad wszystko. – Matry otaczano szacunkiem na wszystkich wyspach, jednak wybrał sformułowanie najczęściej stosowane na południu, mając nadzieję, że znajome stwierdzenie ściągnie Grigorija na ziemię. – Skąd wiesz, że nic się jej nie stało? – Znalazła mnie w drodze na Gayawand i rozmawialiśmy przez krótką chwilę. Grigorij wyciągnął swój kamień duszy spod koszuli i podniósł w dłoni. – Nie czuję jej. – Ze mną było tak samo. – Nikandr nie dodał, że jego kamień duszy był wtedy martwy. Ptak nieoczekiwanie uniósł głowę i podrapał dziobem w pokład. Chwilę później złożył skrzydła. Wyglądał na słabego, ale oddychał. – Widzisz – odezwał się Nikandr – ptak żyje, twoja matka z pewnością także. – Zobaczymy. Jeśli się dowiem, że mnie okłamałeś…

Jego dalsze słowa zagłuszył wybuch na dziobie. Chwilę później zagrzmiało działo. W statek uderzył kolejny kartacz. Huknęły jeszcze dwa strzały, wyrywając olbrzymie dziury w gwiezdnych żaglach. Jeden z żeglarzy wrzasnął i zleciał z rei. W locie minął pokład i poszybował w stronę powierzchni morza. Grigorij padł na pokład, krzywiąc się z bólu i mocno chwytając za lewe ramię. Jego bark pokrył się czerwienią. Zaczął dzwonić dzwon, a załoga rzuciła się na stanowiska. Strielcy zaczęli przygotowywać masywne żelazne armaty do ostrzału dwóch statków atakujących ich od góry. Nikandr z przerażeniem się zorientował, że te żaglowce nie należą do Kałakowa ani Bołgrawii, nie należą do żadnego z księstw archipelagu. Atakowali ich maharraci na małych, szybkich statkach z dwoma stanowiskami armat, po jednym na dziobie i rufie. Mieli stosunkowo równe szanse w boju z „Kawdą” uzbrojonym w trzy działa, ale już go uszkodzili, więc walka mogła się zamienić w rzeź. Trudno było uznać za przypadek, że maharraci atakowali statek, na którego pokładzie znajdował się Nasim. Chłopca prawdopodobnie będą chcieli dostać żywego, Aszana pewnie też, ale reszta może zginąć. W ogólnym zamieszaniu Nikandr chwycił Nasima i pociągnął go do schodków prowadzących pod pokład. Statek zaczął się już przechylać na rufę. Ponieważ w gwiezdnych żaglach pociski wyrwały mnóstwo dziur, napięte wiatrem morskie żagle wytrącały statek z równowagi. Jeśli Grigorij nie będzie miał dużo szczęścia i nie zachowa ostrożności, bitwa może się okazać bardzo krótka. – Czekaj tu – polecił książę Nasimowi, po czym pobiegł korytarzem do drzwi zamkniętych żelazną kłódką. Rozwalił je kopniakiem i znalazł w środku Aszana klęczącego przy

Jahalanie, który był nieprzytomny, ale oddychał równo. – Chodź – rzucił Nikandr. Jahalan nie mógł się poruszać o własnych siłach, więc trzeba go zostawić. – Gdzie Nasim? – spytał Aszan. W pokład nad nimi uderzyła kolejna salwa. – Jest blisko. Chodź, chyba że chcesz go oddać w ręce maharratów. Aszan zmarszczył brwi, ale wstał i wyszedł. Nasim czekał przy schodach, mocno zaciskając dłonie na poręczy. Nikandr zostawił chłopca Aszanowi, a sam wspiął się na górę i wychylił głowę nad pokład w chwili, gdy w „Kawdę” wbiła się kolejna chmura kartacza. Krzyki jakiegoś człowieka ucichły, gdy zaczął się ostrzał z muszkietów. Grigorij z zakrwawionym ramieniem stał koło steru obsługiwanego przez grubego żeglarza. – Opadaj! – wrzasnął. – Opadaj! – i pobiegł w stronę dziobu. Chciał nabrać prędkości przez opadnięcie prawie na poziom morza i potem wzniesieniu w prądach nad nim, ale jeśli nie będzie ostrożny, „Kawda” może wylądować na dnie. Gdy statek zaczął opadać, jednostki w górze wystrzeliły kolejną salwę. W powietrzu zabrzmiała seria trzasków i jęków. Gwiezdny grotmaszt zaczął się przechylać na prawo. Część olinowania strzeliła i maszt spadł na pokład, roztrzaskując drewniane relingi. Bez połączenia masztu z masą jednostki wiatronośne drewno szybko straciło zdolność unoszenia się i stanowiło balast na pokładzie. U dołu schodów Nasim zaczął łkać. Aszan tulił go do siebie, szepcząc uspokajająco do ucha. – Przygotujcie się – rzucił Nikandr.

– Po następnej salwie pobiegniemy do kajuty kapitańskiej. Uderzyła kolejna salwa, książę wyskoczył na pokład i popędził w stronę rufy, tuż za nim gnał Aszan z Nasimem. Drzwi kajuty nie były zamknięte, ukryli się więc w środku. Chwilowo byli bezpieczni. Z pokładu dobiegły odgłosy rąbania – żeglarze próbowali zerwać takielunek złamanego masztu. Nikandr pomyślał, że nie zdążą, statek wpadnie do morza. Możliwe, że maharraci wezmą wszystkich do niewoli i będą się domagać okupu, ale równie prawdopodobne było, że gdy tylko dostaną Nasima – żywego lub martwego – resztę porzucą na pewną śmierć. Szukał w kabinie swojego kamienia duszy i klejnotów Aszana. Prędkość opadania żaglowca się zmniejszyła – niewątpliwie na skutek wysiłków dwóch hawakiramów Grigorija, choć i tak było już za późno. Wtedy trzasnęły pękające liny, z pokładu dobiegły ochrypłe okrzyki radości. Prędkość opadania zmniejszyła się jeszcze bardziej, może nawet zaczęli się ponownie wznosić. Nikandr znalazł klejnoty w małej niezamkniętej skrzynce ukrytej w najniższej szufladzie kapitańskiego biurka. Założył swój kamień duszy na szyję i podał bransolety i diadem Aszanowi. – Przywołasz wiatr, weźmiemy skif i uciekniemy. Aszan potrząsnął głową. – Na Gayawandzie zwolniłem więź łączącą mnie z hawahezanem. Niełatwo ją znowu nawiązać. – Musisz. To nasza jedyna nadzieja. – Trzeba przeprowadzić skomplikowane przygotowania… – Jeśli nie potrafisz, musimy się poddać maharratom. – Nie zdajesz sobie z tego sprawy, Nikandrze Jarosławie, ale nie zwiążesz się z hezanem po prostu dlatego, że tak sobie

życzysz. Nikandr poczuł narastającą rozpacz, która szybko zmieniła się w przerażenie, gdy zauważył, że Nasim otworzył drzwi kajuty. – Nasim, wracaj tu! – rzucił scenicznym szeptem. Przez pokład przemknął silny wiatr. W jednej chwili Nasim stał w otwartych drzwiach kabiny, w następnej został porwany do góry niczym jesienny liść. Nikandr rzucił się do drzwi i upadł powalony pędem powietrza. Przejechał po pokładzie i uderzył o reling, ale zobaczył, jak Nasim leci coraz wyżej i wyżej – w stronę jednego ze statków maharratów. Dwa działa „Kawdy” wystrzeliły, ale Nikandr wrzasnął, by przerwali ogień. – Nie skrzywdźcie chłopca! Grigorij popatrzył na niego oszołomiony, po czym spojrzał w górę w chwili, gdy Nasim przeleciał nad burtą statku maharratów i zniknął z pola widzenia. Statek natychmiast skręcił na południe śladem towarzyszącej mu jednostki.

Rozdział 56 Atianę o świcie obudził dźwięk otwieranych drzwi. Stał w nich kapitan Malorow z ponurą, nieogoloną twarzą i niezadowolonym spojrzeniem. – Chodź – rzucił kwaśno. Na pokładzie było chłodno, wiał silny wiatr. Lato zbliżało się do końca, wkrótce nadejdzie długa zima. Statek leżał nad wyspą. Atiana była zdezorientowana – dotarcie do Wostromy powinno zająć całe dnie – ale po chwili rozpoznała Duzol, małą wysepkę na południe od Ujadeńska. Jej kształt był bardzo charakterystyczny, podobnie jak mała iglica w osztojetach, twierdzy na krawędzi szerokich, białych urwisk. W oddali majaczyła większa wyspa oraz kilka statków powietrznych – wyglądały jak mewy. Kapitan zaprowadził Atianę do skifu, w którym czekała Aramanka mniej więcej w jej wieku. Skif został odcumowany i oddryfował od burty okrętu. Lot odbywał się w ciszy. Aramanka manewrowała żaglem, sprowadzając stateczek na ziemię. Po niedługim czasie wylądowały na Duzolu i wkrótce Atiana została sama, skif wzniósł się z powrotem w stronę żaglowca. Stary gawron, Zoja, poszybował spod kadłuba okrętu niezgrabnym łukiem. Załopotał skrzydłami, lądując, po czym patrzył na Atianę kpiąco. – Dość tego, Iszkina! – zniecierpliwiła się księżniczka. – Zbyt wysoko ją cenisz – odpowiedział gawron. – Milewa? Gawron zakrakał. – Rozmawiałam z Iszkiną po jej powrocie i muszę przyznać, że tak poruszyło mnie twoje nieszczęście, że poczułam się w obowiązku pomóc.

– Niet, siostro. Poczułaś się winna. – A niby z jakiego powodu? – Bo porzuciłyście mnie. – No dobrze. – Gawron zaklekotał dziobem. – Może uznałam, że jestem ci coś winna za to, co się z tobą stało na Ujadeńsku. Jednak któregoś dnia może mi podziękujesz, kiedy poznasz nowe plany, jakie poczyniła wobec ciebie matka. – Jakie plany? – Dziwię się, że nasz drogi brat nic ci nie powiedział. – Czy zawsze musisz się ze mną drażnić? Gawron kraknął głośno. – Masz nowego męża, Tiano. Matka dogadała się z Alesją. Alesja była żoną Stasy Bołgrawii i matrą Bołgrawii. Jeśli matka doszła do porozumienia z nią, to musiało oznaczać, że Atianę obiecano Grigorijowi. – Nigdy – oświadczyła Atiana ze śmiertelną powagą. Lekko traktowała swoje małżeństwo z Nikandrem, jednak gdy poznała księcia Kałakowa, uznała, że jest dobry, uczciwy i godny wielkiego szacunku. – Jeśli masz nadzieję zmienić swój los – powiedział gawron – zacznij uczyć się czarów. – Czemu? – ponieważ Nikandr jest uwięziony w donżonie osztojetów. – To niemożliwe! – Grigorij schwytał go na Gayawandzie. – A chłopiec? – Jeśli znaleźli również Nasima, istniała szansa, że może uda się cofnąć znad krawędzi wojny. Może zdołają naprawić szkody poczynione przez jej ojca i pozostałych twardogłowych książąt. – „Kawda” został zaatakowany przez maharratów. Porwali go.

Atiana poczuła uścisk w sercu. To sugerowało, że chłopiec od początku stanowił narzędzie maharratów. – Jeśli potrafisz, znajdź jakiś sposób na uratowanie męża, a ja uznam, że mój dług został spłacony. – Gawron zakrakał. – Ach, i przekaż pozdrowienia Grigorijowi… Po tych słowach zamachał skrzydłami, poleciał w stronę oddalającego się żaglowca. Atiana odwróciła się i popatrzyła na wzgórze. Z miejsca, w którym się znajdowała, widziała tylko wierzchołek iglicy. Jeśli nie chciała iść plażą, co wymagałoby sporo czasu, czekała ją ostra wspinaczka, a dręczyło ją przeczucie, że musi się spieszyć. Czekała na dziedzińcu małego, kamiennego fortu, a pułkownik odszedł poinformować Grigorija o jej przybyciu. Biorąc pod uwagę mało gościnną naturę twierdzy, książęta niewątpliwie nocowali w dużym domostwie stojącym kilka kilometrów na południe stąd, ale była też pewna, że Nikandra trzymano tutaj i że Grigorij został przy nim. Nawet jako chłopiec zawsze lubił się przechwalać, teraz też odczuwał potrzebę wielkich czynów, zwracania na siebie uwagi. Grigorij przybył kilka minut później, w pośpiechu zapinając poplamioną bluzę. Jedną rękę miał bezwładną, zwisała luźno przy jego boku, pewnie został ranny. – Moja droga Atiana! Nie ostrzeżono mnie o twoim przybyciu. – Zgodnie z moim życzeniem. – Atiana się uśmiechnęła. – Nie rozumiem. Twój ojciec poinformował mnie zaledwie wczoraj wieczorem, że zostałaś uratowana i wrócisz na Wostromę. – Da, tak właśnie sądził. – W takim razie, wybacz mi, ale czemu znalazłaś się tutaj? – mój drogi Grigoriju, poinformowano cię chyba o czekającym

nas małżeństwie? – oczywiście. – Uśmiech Grigorija nie pasował do zmieszania w jego oczach. – Podobnie jak mnie, a jeśli myślisz, że pozwoliłabym się odwieźć w bezpieczne miejsce, zanim porozmawiam z tobą, to bardzo się mylisz. Jego uśmiech zrobił się nieco pewniejszy. – Sądziłem, że nie będziesz zadowolona. Atiana odpowiedziała uśmiechem. Jeśli jej plan miał się udać, Grigorij musiał uwierzyć w jej kłamstwa. – Nie wiem, czy jestem zadowolona, i właśnie w tym rzecz. – No proszę. – Roześmiał się. Atiana wzruszyła ramionami i zrobiła pół kroku do przodu, stając na wyciągnięcie ręki. – Sojusz z Kałakowem miał swoje uzasadnienie, ale zawsze uważałam, że mądrzejsze byłoby znalezienie małżonka w jednym z południowych księstw. Grigorij starał się panować nad wyrazem twarzy, ale widać było jego zmieszanie. – Ponadto – mówiła dalej z uśmiechem – zawsze uważałam, że jesteśmy ulepieni z tej samej gliny. Nie sądzisz? – Ja… muszę przyznać, że owszem, ale przyznaję, że nigdy nie spodziewałem się po tobie takiego stwierdzenia. Zawsze wydawałaś się taka… odległa. – Z konieczności. Gdy miałam piętnaście lat, matka mi powiedziała, że któregoś dnia wyjdę za mężczyznę z północy. Jak mogłam ujawnić swoje prawdziwe uczucia? No dobrze, zamierzasz trzymać mnie cały dzień na tym piekielnym wietrze, czy może zaprosisz mnie na drinka? – proszę – wskazał w stronę budynku – wybacz mi. W czasie wojny maniery giną jako pierwsze.

– Nie wiedziałam, że toczymy wojnę – stwierdziła Atiana, gdy szli ramię w ramię w stronę okutych żelaznymi ćwiekami drzwi budynku. – Czujesz w powietrzu pokój? Atiana z początku sądziła, że Grigorij tylko się przed nią przechwala, ale wydawał się zbyt dumny ze swoich słów. – W ciągu najbliższych dni nie będzie już wiele rozlewu krwi. Kałakowie zmądrzeją. Przeszli krótkim, zimnym korytarzem do pokoju, w którym było niewiele poza stołem i niepościelonym łóżkiem w rogu. Jeśli Grigorij schwytał Nikandra, niewątpliwie miał też jego kamień duszy. Na pewno ukrył klejnot gdzieś w tej sypialni. Może w szafie, może w masywnej skrzyni stojącej u nóg łóżka. Grigorij gestem zaprosił ją do stołu. Nie odsunął jej krzesła, musiała sama to zrobić. – Gdyby w tym wszystkim chodziło tylko o Kałakowów, mogłabyś mieć rację. – Z małego stolika za drzwiami Grigorij przyniósł ciemnoniebieską butelkę i dwa glazurowane kubki. – Jednak możemy zyskać znacznie więcej. Nalał wódki, krzywiąc się, bo poruszył zranionym ramieniem, i podał jej jeden kubek, po czym usiadł i jednym haustem wypił swój. Atiana upiła odrobinę wódki, uważając, by nie marszczyć nosa z powodu kwaśnej woni. – Jeśli zaatakujecie, przyjdą im z pomocą inni książęta. – Kiedy chcesz zabić wilka, nie idziesz na ślepo do lasu szukać go. – Grigorij się uśmiechnął. – Zastawiasz pułapkę z mięsem i czekasz. – Książęta to nie wataha wilków, Grigorij, nie są też nimi matry. – Nie będą mieli wyboru. Nie mogą pozwolić, żeby

Kałakowo upadło. – Ale Borund powiedział, że daliście Jarosowi wybór. Jeśli ustąpi, nie będzie walki. – Po pierwsze, Jaros nie ustąpi nigdy. – Głośno stuknął kubkiem o stół. – Nigdy. Po drugie, twój brat pominął jeden bardzo istotny szczegół. Zażądaliśmy wydania chłopca jako dowodu ich uczciwości. – Oni go nie mają. – No właśnie. – Na twarzy Grigorija pojawił się przebiegły uśmiech. – A więc nasi ojcowie i pozostali książęta zniszczą północ, żeby co? Posadzić naszych ludzi na ich miejscach? – a jest jakiś inny wybór? – to się nie utrzyma. – Podobnie jak obecna sytuacja. Nie wiem, czy o tym wiesz, ale kiedy siedziałaś w Radiskoje, doszło do buntów głodowych w Nodchwiańsku i Bołgrawii. – Nie wiedziałam. – Atiana była naprawdę zaskoczona. – Jeden, w Tołwodeniu, trwał cztery dni. I choć bez wątpienia maharraci skupiają swoje działania na Kałakowie – tylko starożytni znają powody – wciąż mają dość sił, żeby zaatakować twierdzę w Dalingradzie. – Nastały trudne czasy. – I o to mi chodzi. – Żyłka na czole Grigorija pulsowała rytmicznie. – W najbliższych miesiącach nie będzie miejsca na błędy. Musimy coś zrobić, bo inaczej stracimy wszystko. – Czemu więc nie wziąć tego, czego chcemy… – Da! Czemu nie? Może nie zauważyłaś tego, grając w karty z siostrami, ale Kałakowo od dziesięcioleci strasznie obnosiło się z przewagą nad twoim ojcem i całą resztą. Czas z tym skończyć. Czas na zmianę równowagi sił.

Kiedy pochylił się, sięgając po butelkę, Atiana zauważyła, że on na szyi ma nie jeden łańcuch, ale dwa. A więc nosił też kamień Nikandra. Chciał mieć swoją zdobycz przez cały czas przy sobie. Na dodatek obnoszenie się z kamieniem Nikandra niczym zdobyczą pompowało mu ego. Tak nie należało postępować. W kamieniu zostanie odciśnięty ślad duszy i myśli Grigorija. Kamień duszy Nikandra będzie skażony. Atiana szybko dopiła swoją wódkę i podsunęła kubek Grigorijowi, by jej także nalał. – To prawda – przyznała. – Kałakowo było bezlitosne w swojej dyplomacji. – Masz dar do niedopowiedzeń. – No cóż, w takim razie… – pozwoliła, by uśmiech rozjaśnił jej twarz. – Jak to powiedzieć? Dobrze znaleźć się w miejscu, gdzie jestem mile widziana. – Spojrzała mu w oczy. – Oczywiście zakładając, że faktycznie jestem tu mile widziana. – Nie mógłbym o tobie powiedzieć niczego innego. Nie miała pojęcia, jak odebrać mu naszyjnik. – Mam wrażenie, jakbym od lat nie leżała w przyzwoitym łóżku. Wstał. Jednak została w nim resztka dobrego wychowania. – Chcesz odpocząć? – Jestem bardzo zmęczona, Bołgrawia. – Wypiła duszkiem resztę wódki z kubka, pragnąc znieczulić się na to, co zaraz się stanie. – Ale szczerze mówiąc… – wstała, podeszłą do Grigorija i przesunęła dłonią po przodzie jego koszuli – …to ostatnia rzecz, o której teraz myślę. Prawie godzinę później leżeli nago w łóżku. Grigorij

pochrapywał cicho, a Atiana walczyła o zachowanie przytomności. Nawet podczas kochania się nie chciał ściągnąć swoich naszyjników. Nie nalegała na to, bo nie chciała wzbudzać podejrzeń, ale zbliżała się chwila, kiedy zostanie wezwany na służbę. Przysunęła się bliżej, kładąc dłoń na jego bezwłosej, białej piersi, daleko od bandaży, którymi owinięto zranione ramię. Nie ruszył się. Podniosła kamień duszy Nikandra. Widziała go w Radiskoje, wtedy wyglądał na martwy i popękany. W jaki sposób udało mu się powrócić do życia? Czyżby tak naprawdę wcale nie był do końca go pozbawiony? Uważała, by łańcuch Grigorija nie załaskotał. Chyba zdołałaby zdjąć mu go przez głowę, ale wolała wziąć sam kamień, może z oprawą, by wciąż czuł na szyi dwa łańcuchy i nie zauważył braku klejnotu do czasu, aż będzie już za późno. Wstała z łóżka. Głowę miała trochę przymgloną alkoholem. Przeszukała pokój. Były tu nieźle wyposażony barek, szafa z ubraniami, dwie latarnie na rybi olej, trochę prostych naczyń, kilka oprawionych w skórę książek… Leżał tu również stosik rozkazów z podpisem jej ojca, Żabina Olegowa Wostromy. Przejrzała je zaintrygowana, ale dotyczyły bardzo przyziemnych spraw – prowiantu i wyposażenia, jakie miały zostać wydane Grigorijowi i jego jednostce z pospiesznie zorganizowanego magazynu tu, na Duzolu. Jej serce zabiło szybciej, gdy Grigorij się poruszył, a oba kamienie zsunęły się na pościel. Wtedy zauważyła jego ubranie leżące na podłodze. Przy czarnym skórzanym pasie wisiał ceremonialny kindżał. Wyciągnęła zdobiony nóż z eleganckiej skórzanej pochwy i wsunęła się z powrotem pod kołdrę. Odciągnęła kamień Nikandra od Grigorija, przyłożyła czubek noża do grubego

ogniwa łączącego oprawę kamienia z łańcuchem. Naparła całym swoim ciężarem, jednak udało się jej jedynie przebudzić Grigorija. Podrapał się po szyi, ale potem ponownie zapadł w sen. Powoli odliczyła do trzydziestu, zmieniła położenie kamienia i znowu naparła na nóż. Spróbowała ponownie i jeszcze raz. Przy czwartej próbie ogniwo pękło. Podniosła wzrok, słysząc, jak Grigorij gwałtownie wciąga powietrze. Na starożytnych, patrzył na nią!

Rozdział 57 Była pewna, że Grigorij wyrwie jej kindżał z dłoni i wbije w jej piersi, ale on patrzył jej prosto w oczy. Pojęła, że nie zrozumiał jeszcze, co go obudziło. Kindżał spadł na materac. Zakryła go swym ciałem i pocałowała Grigorija namiętnie, wsuwając nóż pod swoją poduszkę. Widocznie uraziła Grigorija w ramię, bo skrzywił się z bólu i odsunął. – Jak długo spałem? – Czy to ważne? – Uśmiechnęła się niczym zakochana, a jednocześnie z rosnącym niepokojem szukała kamienia Nikandra, który zgubił się gdzieś w pościeli. – Atiana, proszę. Dzisiaj zjawią się tu ludzie twojego ojca. Mają zabrać twego byłego narzeczonego do posiadłości u stóp wzgórza. – Nikandr jest tutaj?! Odsunął przykrycie i usiadł. Kątem oka zauważyła kamień wsuwający się w zagłębienie tworzone przez jego udo. Podrapała Grigorija po brzuchu, by skupić na sobie całą jego uwagę. Prawie zgiął się wpół – okazał się wyjątkowo wrażliwy na łaskotanie – i przeszedł nad nią, schodząc z łóżka. Liczyła na to, że mężczyzna pokroju Grigorija nie zniży się do poprawiania poduszek, i położyła się na kamieniu. – Czemu miałoby cię to interesować? – zapytał, ubierając się. Pozwoliła, by na jej twarzy pojawił się wyraz złości. – Bo nie wiesz, co stało się w wiatroporcie Radiskoje. Do mojej głowy przystawiono pistolet, książę Jaros trzymał palec na spuście. Mam do powiedzenia jego synowi parę gorzkich słów.

– W takim razie chodź, odwiedzimy go… – to słowa przeznaczone dla uszu samego Nikandra. Grigorij znieruchomiał przy zaciąganiu pasa. Pomyślała, że zauważył brak kindżału, ale patrzył prosto na nią. – Niet – oświadczył z zadowolonym uśmieszkiem. – Cokolwiek chcesz powiedzieć Nikandrowi, możesz to zrobić w obecności swojego przyszłego męża. Wstała z łóżka, gdy naciągał przez głowę koszulę. Jednym płynnym ruchem wsunęła pod poduszkę kamień i wyciągnęła ukryty tam nóż. Objęła Grigorija, zanim zdążył do końca włożyć koszulę, i wsunęła kindżał do pochwy. – Zgadzam się. – Pocałowała go w usta, gdy tylko jego głowa wyłoniła się w otworze koszuli. – Dość. – Odsunął się, uważając na zranione ramię. – Mam dużo pracy. Ubierz się, spotkamy się na zewnątrz. Gdy otworzył drzwi, w ich stronę spojrzało dwóch strielców stojących w głębi korytarza. Grigorij nie próbował zasłonić stojącej w nim nagiej Atiany. Niczym pies, który właśnie zdobył sobie sukę… Niet, pomyślała, niczym młody, bezczelny arystokrata, któremu dostała się nagroda, na jaką sobie zasłużył. Splunęła na łóżko. Potem wyciągnęła spod poduszki kamień Nikandra i się ubrała. Obrotowi klucza w zamku towarzyszył metaliczny zgrzyt. Potężne drzwi pchnięte przez strażnika otworzyły się z przeraźliwym jękiem. Atiana weszła do środka. Przez małe okienka w grubych kamiennych ścianach wpadało słabe światło. W ciasnej przestrzeni więzienia wydzielono cztery cele.

Wszystkie były zajęte i Atiana, zaglądając przez żelazne pręty, miała problem z odróżnieniem, w której trzymano Nikandra. W dwóch celach z lewej byli żeglarze, w pierwszej od prawej – Araman z mnóstwem brązowych loków na głowie i krótką, nierówną brodą. W ostatniej celi Nikandr leżał na sianie pokrywającym podłogę. Nie podniósł się na jej widok. – Wstań, Kałakow – rozkazała. Obrócił się powoli. Grigorij nie wspomniał, w jakim stanie jest Nikandr. Zrobił to celowo – chciał zobaczyć jej reakcję na widok byłego narzeczonego. Poza pierwszym wstrząsem – którego, miała nadzieję, Grigorij nie zauważył w mroku – dobrze ukryła swoje emocje. Patrzyła stalowym spojrzeniem na Nikandra, który dysząc ciężko i kaszląc, z trudem dźwignął się na nogi. Twarz miał całą opuchniętą i posiniaczoną, wargi nabrzmiałe i popękane. Krew z rozcięcia przy podstawie nosa spływała na szczecinę porastającą policzki. Ile czasu potrzebowali na doprowadzenie go do takiego stanu? To musiało bardzo boleć. Jednak najbardziej Atianę poruszyło to, że Nikandr wyglądał na kruchego, słabego. Oczy miał ciemne, policzki zapadnięte. Od czasu ich ostatniego spotkania wyniszczenie poczyniło wyraźne postępy. Czy mogła planować przyszłość z mężczyzną, który umrze za kilka miesięcy, może nawet tygodni? A jednak patrząc spokojnie w jego oczy, stwierdziła, że jej uczucia nie wygasły. Nasiliły się. – Widzę, że niewiele zostało mi do zrobienia. Nikandr zatoczył się do przodu i chwycił żelazne pręty. Bez słowa popatrzył wściekle na Grigorija. – Nie mów mi, Niszka – odezwał się Grigorij – że nie

będziesz nam życzył szczęśliwego małżeństwa. Atiana zwróciła się do Grigorija. – Miałam wrażenie, że to ja miałam z nim rozmawiać. Grigorij roześmiał się w głos, odsłaniając nierówne kły. Ukłonił się, wykonał szeroki gest ręką w stronę Nikandra i teatralnym ruchem zasłonił sobie usta. Atiana podeszła do krat. Gdyby chciała, mogłaby się nachylić i pocałować dłonie Nikandra. – Kiedyś sądziłam, że nasze zaręczyny są koniecznością. Nikandr patrzył na nią, nie rozumiejąc, co się dzieje. Mówiła dalej: – może bym z czasem przywykła, ale gdy zobaczyłam, jak nisko spadł twój ojciec, nie mam wątpliwości, że jesteś na najlepszej drodze, by podążyć w jego ślady. Od dnia zamordowania wielkiego księcia Grigorij wiedział, jak wielkim jesteś tchórzem, ale ja wciąż się przekonywałam, że to nieprawda. – Wygląda na to, że Grigorij jest bardzo mądry – odezwał się Nikandr chrapliwym głosem. – Nie żartuj sobie, Kałakow. Biorąc pod uwagę, jak daleko posunęła się ta wojna, nie zostało wiele czasu na takie sprawy. – Nie wiedziałem, że toczymy wojnę. – A powinieneś! To było nieuniknione. Powinieneś był ją przewidzieć, podobnie jak twoja matka i ojciec. Czuła się jak ostatnia zdrajczyni. Na jego twarzy odbiło się cierpienie. – A może powinni byliśmy zamordować was wszystkich we śnie, jak próbował zrobić z nami twój ojciec i brat. – Gdyby taki był plan, Niszka, już dawno byś nie żył. – Chwyciła go za rękę, splunęła mu na dłoń i szybkim ruchem wsunęła między palce kamień duszy. Nikandr popatrzył na swoją pięść, wyraźnie zmieszany.

– Dziwisz się? – jadowicie rzuciła Atiana. – Może teraz uciekniesz z płaczem do mamy, jak robiłeś to, będąc dzieckiem? – odwróciła się i ruszyła do drzwi. – Już wtedy powinnam była wiedzieć, jaki z ciebie tchórz. Minęła Grigorija, który słuchał tego z rozbawieniem, i opanowała chęć splunięcia mu w twarz. Wyszła. Na szczęście Grigorij poszedł za nią, najwyraźniej zaspokoiwszy swą pychę. Po godzinie została przewieziona do posiadłości koło małej wioski Laksowa. Jej ojciec z pozostałymi książętami mieli przybyć przed kolacją, ale się spóźniali. Słuchając do późna w nocy ognia artyleryjskiego dobiegającego od osztojetów, zastanawiała się, czy ostrzał był reakcją na działania Kałakowów. Martwiła się o Nikandra. Czy próbują go uwolnić z więzienia? Czy się uda? Leżała, nie mogąc zasnąć, jeszcze długo po tym, jak ucichły odgłosy wystrzałów z armat i muszkietów. Świt rozjaśniał okno jej sypialni. Zeszła na dół. Na śniadanie dostała trochę sera i jabłek. Choć ser był kwaśny, a jabłka podeschnięte, zjadła wszystko. Borund z Grigorijem weszli do wąskiej jadalni, gdy dopijała filiżankę herbaty. Borund stanął za stołem, patrząc na nią, jakby wciąż jeszcze była małą dziewczynką. – Powinnaś być bezpieczna na Wostromie. – Nie będziesz mi mówił, gdzie mam chodzić, Bora. Już nie. – Toczymy wojnę, Tiana. Zawsze byłaś uparta, ale to nie jest pora na twoje głupie pomysły. – A ja uważam, że to mężczyźni są tu uparci. Gdyby matry mogły przedyskutować całą sprawę, zanim ojciec wprowadził w życie ten niemądry plan, wszyscy pilibyśmy herbatkę w

Radiskoje, śmiejąc się z naszej głupoty. – Tak myślisz? – Borund wyglądał na wściekłego. – A mogą być jakieś wątpliwości? – Droga siostro, za bardzo kierujesz się swoim kroczem. Obaj patrzyli na nią oskarżycielsko. Wyraźnie oczekiwali, że coś im wyzna. – Jeśli chcesz coś powiedzieć, Borund, po prostu to z siebie wyduś. – Czy to ty zorganizowałaś ucieczkę Nikandra? Nonszalancko uniosła brwi i ugryzła przywiędłe jabłko. – Nie wiedziałam, że został uwolniony. – Na pewno wiedziałaś! – rzucił Grigorij. Zrobił się czerwony na twarzy i Atiana potrzebowała całej siły woli, by nie popatrzeć na jego szyję i łańcuchy. – Absolutnie nic takiego nie zrobiłam. Wydawało mi się, że ty za niego odpowiadałeś, Grigorij, nie ja. Bardzo chciał ją oskarżyć, ale nie mógł – przyznanie, że zabrała kamień duszy Nikandra, oznaczałoby przyznanie się do własnego błędu, a nie zrobiłby tego przy Borundzie. Zacisnął szczęki i milczał, ostentacyjnie spuszczając wzrok. Borund to zauważył i kiwnął głową w stronę drzwi. – Chciałbym porozmawiać z siostrą sam na sam. Grigorij kiwnął głową i wyszedł, głośno stukając butami o kamienną podłogę. – Nie mogę już zorganizować wysłania cię do domu – stwierdził Borund, gdy ucichło echo kroków Grigorija. – To dobrze. Wcale nie chcę wracać do domu. – Jednak pozostaniesz tutaj do czasu zakończenia wrogich działań. – Wrogich działań? Milczał przez chwilę, przenosząc ciężar ciała z nogi na

nogę. – Dzisiaj zaatakujemy. Nie mamy już innego wyboru. – Wydawało mi się, że sytuacja jest opanowana. – Niet, Atiana. Wszystkie nasze gawrony straciły rozum lub odleciały. – Wszystkie? – Wszystkie. Najwyraźniej pozostałe matry starają się dopilnować, żebyśmy byli ślepi. A teraz obiecaj mi, że nie będziesz już robić żadnych kłopotów. Zamierzała go zbesztać, ale mówił z wielką powagą. – Mój drogi bracie, zaczynam wierzyć, że naprawdę się o mnie troszczysz. – Wcale nie tak bardzo, Tiana. Gdyby przydarzyło ci się coś złego, mam jeszcze dwie siostry. Tylko że trudno by to potem było wytłumaczyć matce. – Cofnął się o krok, zerkając w stronę drzwi. – I złamiesz serce biednemu Grigorijowi. Nie chciałabyś go rozczarować, prawda? – nigdy – odparła, choć czuła przerażenie na myśl o pozostaniu sam na sam z Grigorijem, skoro już wiedział, co zrobiła. Mimo wszystko była gotowa zaryzykować, ponieważ tylko w ten sposób mogła wrócić do Nikandra – do Wołogrodu – by pomóc Kołakowom. – Uważaj na siebie – rzucił Borund i wyszedł. Grigorija nie było jakiś czas, prawdopodobnie odprowadzał Borunda do powietrznego okrętu, może prosił, by jako jedyny przedstawiciel Bołgrawii mógł wziąć udział w bitwie. Chciała, by odleciał, ale wrócił niedługo po południu. Nieoczekiwanie zaczął padać śnieg. Grigorij w długiej szarej czerkiesce wszedł do salonu. Chudej wieśniaczce czyszczącej podłogę wokół kominka rozkazał wyjść. Obszedł Atianę siedzącą w fotelu. W ręku miała tomik wierszy, ale nie

przeczytała ani jednej linijki. Grigorij ściągnął z szyi łańcuch, na którym już nie było kamienia duszy Nikandra, wyciągnął go przed siebie i czekał na reakcję Atiany. – Co to jest? – zapytała, podnosząc książkę, jakby była gotowa w każdej chwili wrócić do lektury, gdyby rozmowa okazała się nudna. – Czemu ukradłaś jego kamień duszy? Wiedziała, że Grigorij łatwo wybucha gniewem, ale nie potrafiła powstrzymać szerokiego uśmiechu. – Jaki kamień? Wyrwał jej książkę z dłoni i walnął ją w twarz otwartą dłonią. Dźwięk – niczym drewno uderzające w kamień – zagrzmiał głośno w jej uszach, a lewy policzek wykwitł bólem. Grigorij potrząsnął ręką, jakby uderzenie okazało się niespodziewanie bolesne, przez chwilę wyglądał, jakby żałował swego czynu, ale potem jego wzrok stwardniał. – Dlaczego zdradziłaś nas wszystkich dla niego, dla mężczyzny, który od chwili wylądowania twojego ojca na wyspie robił wszystko, by podważyć jego autorytet? Stał tuż nad nią, dysząc szybko, z czerwoną twarzą. Żyły na szyi pulsowały mu wyraźnie. Atiana wiedziała, że uderzy ją znowu niezależnie od tego, co odpowie. Kiedy uniósł rękę, skuliła się ze strachu. – Byłam mu to winna, Grigorij. Byłam mu winna. Dlatego oddałam mu kamień. – Co ty mogłaś być winna jemu? – Byłam mu winna życie, tak jak jego ojciec oddał mi moje. – Jaros chciał cię zastrzelić z zimną krwią! – Zginęło wielu jego ludzi. Trudno powiedzieć, że działał z zimną krwią.

– Ale córka księcia… – to równie dobry cel, jak syn. Gdyby to samo zdarzyło się na Galostinie, nie zawahałabym się ani chwili przed przystawieniem pistoletu do ślicznej twarzyczki Wiktanii… i wierz mi, pociągnęłabym za spust. Grigorij wciąż był czerwony na twarzy, czoło wciąż marszczył z emocji, ale teraz przyglądał się jej z wyrachowaniem. – Chcesz, bym uwierzył, że dałaś Nikandrowi kamień w zamian za to, że Jaros oszczędził ci życie? – Nie obchodzi mnie, w co wierzysz… Uderzył ją ponownie. Osłoniła policzek, wzrok przesłoniły jej łzy. Gdy zebrała dość odwagi, by podnieść oczy, na jego twarzy nie zobaczyła furii. Wyglądał raczej na dumnego, jakby dowiódł własnej słuszności. – Książę Bołgrawia to zbyt dobra partia dla kobiety takiej jak ty. – Odwrócił się, otworzył drzwi i kiwnął zapraszająco ręką. Chwilę później rozległo się stukanie o drewnianą podłogę. Do pokoju wkuśtykał gawron. Natychmiast rozpoznała w nim Brunhalda, najstarszego gawrona Bołgrawiów, którego Alesja przedkładała nad wszystkie inne… choć tylko przodkowie wiedzieli czemu. Nie miał jednej nogi i kikutem stukał na podłodze. Borund powiedział, że wszystkie ich gawrony zostały przegnane. Czy wiedział o Brunhaldzie? Przypuszczalnie Alesja kazała Grigorijowi zachować ten sekret dla siebie. Wszystko, co najlepsze, by zapewnić bezpieczeństwo najdroższemu dziecku i wprowadzić w życie swoje plany – niezależnie od porozumień zawartych przez mężczyzn. Dopiero teraz Atiana po raz pierwszy zrozumiała, w jakiej pozycji znalazła się Alesja w chwili, gdy zginął jej mąż, wielki książę. Pozostawała o tysiące

kilometrów od syna, będącego po śmierci Stasy głową rodziny. Musiała się czuć zagubiona, porwana przez wichry, które zerwały się tak szybko po śmierci jej męża. W tej sytuacji nie dziwił fakt, że poczyniła starania mające na celu ochronę nie tylko syna – prawowitego dziedzica księstwa – ale także pozycji oraz interesów Bołgrawii w celu uzyskania maksymalnych korzyści, czy też raczej minimalnych strat po przekazaniu tronu wielkiego księcia w ręce któregoś z pretendentów. Brunhald otworzył wyszczerbiony dziób i zakrakał. – Nie złość się, dziecko. Mój syn mówił zbyt pochopnie. Bez rozmysłu. Unia wciąż jest możliwa. Atiana trzymała dłoń przy piekącym policzku. – Obawiam się, że gdy mój ojciec odkryje, czego dopuścił się twój syn, trudno mu będzie opanować emocje. Stary gawron trzykrotnie dziobnął w deski podłogi. – Zobaczymy, Atiano Radiewo. Zobaczymy. Dziobnął jeszcze dwa razy. Atianie zakręciło się w głowie. Podobnie jak zdarzało się to czasem w eterze, czuła obecność Alesji, jednak w eterze matry wydawały się odległe, a teraz miała wrażenie, że Alesja patrzy na nią z góry i trzyma rękę na jej gardle. – Co robisz? Takie są skutki zdrady, dziewczyno. Atiana się dusiła. Wyczuwała emocje Alesji – kipiącą złość i czystą satysfakcję. Ból stał się zbyt silny i Atiana zapadła się w czerń.

Rozdział 58 Rehada usłyszała grzmot wystrzałów artyleryjskich. Huk wstrząsnął powietrzem w chwili, gdy ostrogami pogoniła swojego kuca po wyżynie prowadzącej obok wiatroportu i w stronę Wołogrodu. Nad wyspą krążyły statki powietrzne – zastraszały mieszkańców i poszukiwały oznak zorganizowanego oporu. Wiedziała, że zauważono ją podczas drogi do domu z północnowschodniej części wyspy – niemożliwe było ukrycie się w podróży – ale zatrzymała się w swoim domu w Iżnym, by przebrać się w strój wieśniaczki. Miała nadzieję, że załogi statków powietrznych uznają samotną kobietę na marnym kucu za niegodną zainteresowania. Jak dotąd się udało. W Iżnym musiała podjąć decyzję: wybrać dłuższą, północną trasę umożliwiającą uniknięcie potencjalnych konfliktów, czy też południową, lepszą drogę prowadzącą w pobliżu sił zdradzieckich książąt kontrolujących teraz wiatroport. Zdecydowała się na południową. I oto usłyszała obsadzony wojskami zbliżający się szybko tętent kopyt. Zjeżdżała właśnie po łagodnym zboczu pośród wysokich traw falujących wokół niej niczym morze i nie widziała stąd ani wiatroportu przed sobą, ani zbocza prowadzącego do Iżnego, z tyłu. Było to miejsce o najgorszej widoczności podczas całej drogi i ścigający ją musieli sobie doskonale zdawać z tego sprawę. Było ich pięciu – konnych z muszkietami, w czarnych czerkieskach i brązowych czapach wykrojonych w stylu południowych księstw. Mieli duże, silne kuce. Jeden uniósł broń i zamachał nią nad głową, sygnalizując, by się zatrzymała. Na to nie mogła sobie pozwolić. Z pewnością zabraliby ją do wiatroportu na przesłuchanie.

Pognała kuca do galopu. Jej luźno zawiązaną chustkę porwał wiatr, odsłaniając diadem na skroni. Mężczyźni krzyknęli, gdy przywołała związanego ze sobą przez turmalin ducha. Poczuła ciepło najpierw na czole, potem rozchodzące się przez policzki i skórę pod włosami na szyję. Szybko wypełniło całe jej ciało. Odwróciła się w siodle i machnęła ręką za sobą. Między nią a pościgiem trawa wybuchła płomieniami. Żołnierze zostali dobrze wyszkoleni. Płomienie ominęły uczęszczaną, dobrze wydeptaną drogę, więc mogli przejechać przez ogień. Gdy tylko znaleźli się poza zasięgiem płomieni, zaczęli strzelać. Muszkietowa kula uderzyła w ziemię przed nią. Koło jej ucha świsnął kolejny pocisk. Trzeci trafił jej kuca. Była na to przygotowana. Kiedy upadła razem z wierzchowcem, przetoczyła się i zerwała na nogi, stając naprzeciw pędzących kuców. Ponownie pobrała moc suurahezana, oddając przy tym duchowi część siebie. Nie było to mało. Od bardzo dawna nie pobierała z Adhyi takiej energii. Poczuła, jak uginają się jej kolana, gdy między ramionami uformowała kulę ognia. Żar był równocześnie bolesny, piękny i oszałamiający, a gdy zwolniła swój pocisk, towarzyszyło temu poczucie tęsknoty i straty. Kula pomarańczowego ognia strzeliła do przodu, uderzając pierwszego jeźdźca. Kuc kwiknął przeraźliwie, jeździec zaczął tarzać się po trawie, by zagasić płonące ubranie. Ogień przeskoczył na drugiego strzelca. Rehada podsycała go mocą suurahezana. Zaczynała już słabnąć, jej serce zwolniło rytm, przed oczami pojawiły się ciemne plamy. Mimo to rozkoszowała się wrażeniem dotykania Adhyi, łączności z duchem. Prawie pozwoliła się przejąć hezanowi i uświadomiła sobie, że musiał to być jeszcze jeden skutek rozłamu biegnącego

przez Wołogród. Padła na kolana, odcinając się od suurahezana. Walczył z nią, ale była doświadczona w sztuce i nie dała się przejąć, a duch nie był dość stary, by dysponować wielką siłą. Jednak gdy zwolniła więź, świat przed jej oczami pociemniał, a potem pogrążył się w czerni. Kiedy ponownie otworzyła oczy, zobaczyła nad sobą niebo. Słyszała trzaskanie płomieni, więc nie mogło minąć wiele czasu. Dźwignęła się na łokciach, czując obrzydliwą woń palonego mięsa. Cała piątka jeźdźców zginęła. Zginęły również cztery kuce, a jej wierzchowiec umierał, wciąż krwawił z rany tuż pod żebrami. Dyszał szybko i płytko. Jeden z kuców żołnierzy wciąż żył i przypomniała sobie – gdy udało się jej trochę zebrać myśli – że to ona powstrzymała ogień przed uderzeniem go, choć wtedy ta myśl prawie utonęła pod pragnieniem głębszego kontaktu z suurahezanem. Wiedziała, że strielcy w wiatroporcie oraz statki krążące po niebie, a nawet patrolujące wyspę służki matr wkrótce przybędą sprawdzić, co się tu stało. Złapała kuca i pogłaskała go po szyi. – Chodź, mamy przed sobą kawał drogi. Z diademem ukrytym w torbie przy pasie szła brukowaną drogą prowadzącą do posiadłości bojara. Wzdłuż kamiennego muru stało na straży kilkunastu strielców. Przed solidną żelazną bramą pospiesznie wzniesiono kamienne barykady. Każdy, kto chciałby się tam dostać, musiał iść zygzakiem. Gdy się zbliżyła, sotnik uniósł rękę. – Chcę się zobaczyć z bojarem – oświadczyła Rehada. – A czemu on miałby się na to zgodzić? – mam wieści o Atianie Wostromie, która uciekła z Radiskoje kilka dni temu. Spoważniał.

– Możesz mnie przekazać informacje. Potrząsnęła głową. – Właśnie przybyłam z Iramanszach – skłamała. – Niosę wiadomość od Faroz Baszar al-Lilliah, przeznaczoną wyłącznie dla uszu bojara. – To niemożliwe – odparł stanowczo. – Wiadomość dotyczy zagrożenia ze strony maharratów. – To przynajmniej była prawda. – W takim razie powiedz mi, a informacja zostanie przekazana właściwymi kanałami. – Nie. Wyglądał na niezdecydowanego. W końcu zmarszczył brwi i rozkazał: – Zostań tutaj. Tak więc czekała. Wiedziała, że wiatroport został zdobyty. Wiedziała, że statki blokady krążą nieustannie wokół wyspy i Radiskoje od czasu, gdy książę Wostroma doprowadził do wybuchu rewolty. Nie miała natomiast pojęcia, że pałac był otoczony przez siły lądowe. Dowiedziała się tego dopiero po dotarciu do Wołogrodu. Zdradzieccy książęta wysadzili na lądzie dwa tysiące strielców pod dowództwem pułkownika Andrieja Antonowa, dowódcy sił zbrojnych Wostromów. Żołnierze ustawili się na niewielkiej równinie rozciągającej się między Wołogrodem a pałacem Radiskoje, zabezpieczając przyczółek umożliwiający atak na każdy z dwóch cennych obiektów. Ranos Kałakow jako bojar wyspy Ujadeńsk i posadnik miasta Wołogrodu odpowiedział stosownie przez zgrupowanie swoich sił na skraju miasta, gotowych zareagować w razie ataku. Rehada nie miała pojęcia, jak mogłaby w tej sytuacji dotrzeć do Radiskoje. Skorzystanie ze statku powietrznego, nawet skifu, byłoby co najmniej głupie. Jej przelot zostałby

wykryty i jakiś statek odciąłby jej drogę, zanim dotarłaby do pałacu. Podróż wodą również nie miała szans, ponieważ pałac – choć na brzegu morza – wznosił się na szczycie wysokiego, niemożliwego do pokonania urwiska. A wojska Andrieja Antonowa odcięły jej najprostszą drogę lądową. W końcu musiała podjąć decyzję, która z początku wydawała się niemądra, ale przecież musiała jakoś dostać się do księcia Kałakowa. Minęło południe, a ona zaczęła się martwić, że to trwa zbyt długo. Sorusz powiedział, że wszystko odbędzie się jutro, co znaczyło, że nie miała wiele czasu na dotarcie do Jarosa, przekonanie go o swojej szczerości i namówienie, by podjął kroki zaradcze. Nie była pewna, co właściwie można było jeszcze zrobić – na wyspie panował Żabin Wostroma – ale nie miała wątpliwości, że sama nie ma najmniejszych szans. Tylko Jaros mógł wynegocjować wstrzymanie wrogich działań i zorganizować atak, który mógłby zapewnić książętom zwycięstwo w walce z Soruszem. Gdy sotnik w końcu wyszedł z budynku i zaczął iść kamienną drogą prowadzącą do bramy, towarzyszyła mu siostra Nikandra, Wiktania. Miała na sobie niebieską sukienkę, bardzo ekstrawagancką dla wieśniaczki, ale wyraźnie skromną dla księżniczki. Warkocze owinęła wokół głowy, wyglądały niczym aramański diadem. Podchodziła powoli i w końcu zatrzymała się w odległości kilku kroków. – Powiedziano mi, że chcesz rozmawiać z moim bratem. – Owszem. – Dysponujesz jakąś wiedzą dotyczącą maharratów? Rehada kiwnęła głową. Wiktania zmrużyła oczy. – Jesteś kochanką Nikandra, prawda? Nie miała sensu zaprzeczać. Rehada bywała z Nikandrem

na ważnych kolacjach urządzanych przez różne rodziny Lądowców w Wołogrodzie, a nawet w Radiskoje, gdy księcia Jarosa nie było na wyspie. Zapewne Wiktania dużo o tym wiedziała. – Tak. – Masz jakieś wieści o nim? – Głos Wiktanii złagodniał. – Przykro mi, ale nie. – Mojego brata tu nie ma. – Wiktania znowu patrzyła na nią z góry. – Obawiam, się, że nie będzie mógł się z tobą zobaczyć. – Ale przybyłam z Iramanszach, od… – Da, od samej Faroz, ale jeśli Faroz chce nam coś przekazać, może przyjść osobiście, dzięki czemu będziemy mogli właściwie ocenić jej słowa. – Wiktania ruszyła z powrotem w stronę domostwa, jednak po chwili zatrzymała się i odwróciła. – Jedź do Iramanszach i powiedz jej, żeby nie przysyłała jako kuriera kobiety od spraw łóżkowych. Nagle zadźwięczały na bruku podkowy. W stronę domostwa zbliżała się grupa żołnierzy ubranych w czarne czerkieski. Na ich czele jechało dwóch mężczyzn: potężnie zbudowany siwy pułkownik… I Ranos. Mimo wąsów i brody wyglądał mizernie. Schudł. Stojący w pobliżu sotnik strzelił obcasami i zasalutował. Ranos oddał salut, po czym zauważył Rehadę. Zmarszczył czoło, rozpoznając ją, i zaraz zobaczył stojącą tuż za bramą Wiktanię. Powiedział coś szybko do pułkownika z długą białą brodą i cała kawaleria oprócz Ranosa przejechała przez bramę. Wiktania podeszła szybko, gdy Ranos skierował kuca do Rehady. – Czemu tu przyszłaś? – zapytał wprost. – Muszę porozmawiać z twoim ojcem. Roześmiał się.

– Czyżbyś nie zauważyła? Książę jest trochę zajęty. – Tym bardziej powinien ze mną porozmawiać. – Nie słuchaj jej – wtrąciła Wiktania. – Posłużyła się już kłamstwem, żeby dostać się tak blisko ciebie. – Powiedz, o co ci chodzi – zwrócił się Ranos do Rehady – albo każę ci odejść. Po tonie głosu wiedziała, że jest zmęczony i po prostu odjedzie, jeśli jej argumenty nie będą dość przekonujące, więc wszystkie kłębiące się w niej emocje wlała w jedno proste oświadczenie: – Jeśli chcesz, by twoje ukochane księstwo przetrwało kolejny dzień, synu Jarosa, wysłuchaj mnie do końca. – Niedorzeczne – warknęła Wiktania. Ranos patrzył na Rehadę, ważąc jej słowa. – Mów dalej – rzekł. Opaska na oczach i lina wiążąca jej ręce stanowiły najmniejsze zmartwienia Rehady. Łódź, w której siedziała, kołysała się na wysokich falach w bezlitosnych rytmie. Już czterokrotnie zwracała zawartość żołądka, a gdy łodzią zachwiała kolejna fala, znowu zwymiotowała między nogi. – Proszę, odsłoń mi oczy i rozwiąż ręce – zwróciła się do sotnika siedzącego na ławeczce z przodu. – Potrzebuję tylko krótkiego czasu na dojście do siebie. – Słyszałaś, jakie dostałem rozkazy – odpowiedział strielec. Sześć wioseł równocześnie uderzyło w wodę, a na jej twarz spadła chmura kropelek. Wiał silny wiatr i pod koniec dnia zrobiło się bardzo zimno. Rehada, mimo że miała na sobie ciężki, naoliwiony płaszcz, była już całkowicie przemoczona i zdrętwiała z zimna. Choć Wiktania gorliwie się sprzeciwiała, Ranos przystał na

żądania Rehady. Pojawił się jednak istotny problem – łączność z matrą była ostatnio w najlepszym razie sporadyczna. Nie rozmawiali z nią już od kilku dni. Z trzech gawronów trzymanych na stałe w domostwie dwa zostały zabite przez trzeciego, który uciekł, gdy opiekun sprawdzał, skąd się wzięły plamy krwi i czarne pióra na dnie klatki. Trzy dni temu z pałacu przyleciał kolejny gawron, ale gdy tylko wylądował, zaczął się tarzać po ziemi i krakać rozpaczliwie, po czym wzbił się w powietrze i odleciał bezpowrotnie. Pozostałe matry były ewidentnie w sojuszu, starając się uniemożliwić łączność między Radiskoje a Wołogrodem, co stawiało przed Ranosem trudne zadanie – zgodził się, że jego ojciec powinien wysłuchać Rehady, ale nie widział żadnego prostego sposobu na doprowadzenie do tego posłuchania. Skończyło się na przewiezieniu jej morzem przez grupę osobiście wybranych przez Ranosa wioślarzy. Misja polegała na zabraniu Rehady do urwiska pod Radiskoje i przeprowadzeniu przez jaskinię tajnym przejściem do pałacu. Tyle że Rehada nie mogła zobaczyć drogi. Protestowała, argumentując, że nocą nic nie zobaczy, lecz Ranos nie chciał ustąpić. Tak więc znalazła się na rozkołysanej łodzi, zmarznięta, odrętwiała, walcząc z mdłościami. – Daleko jeszcze? – zapytała słabym głosem. – Wiesz, że nie mogę powiedzieć. – Zlituj się nade mną. – Ta wiedza w żaden sposób nie skróci naszej drogi. Po prostu oddychaj głęboko. Coś uderzyło o burtę. W pierwszej chwili pomyślała, że zaczepili o dno, ale chwilę później uderzenie się powtórzyło, a łódź zaczęła się przesuwać w bok.

Trzasnęło drewno. Sotnik wstał z ławki. – Ciągnąć, ludzie, ciągnąć! – Co się dzieje? – Rehada czuła w piersiach zimne ukłucie strachu. – Cicho! Chwilę później tuż nad jej głową wypalił muszkiet. Łódź szarpnęła się gwałtownie w bok i coś chlupnęło do wody tuż za prawą burtą. – Kozojeb! – zaklął sotnik. – Ciągnąć! Na kolanach Rehady wylądowało coś ciężkiego i mokrego.

Rozdział 59 Poczuła ostry ból w udach i od razu zrozumiała, jakie stworzenie zaatakowało ich łódź. W oceanach pływało kilka gatunków dziesięciornic, ale tylko goedrun, był dość duży i agresywny, by atakować łodzie. – Odetnijcie macki! – rozkazał sotnik i chwilę później usłyszała, jak dwóch ludzi zaczęło rąbać szablami, a łódka ostro przechyliła się na prawo. – Rozwiążcie mnie! – krzyknęła Rehada. Tuż nad jej głową przesunęła się kolejna macka, plasnęła gdzieś za jej plecami. – Mój diadem! – wrzasnęła Rehada. – Zajmij się nią, Goran! – krzyknął jeden ze strielców. Po chwili rozcięto linę wiążącą jej nadgarstki. Była wolna. Ściągnęła opaskę z twarzy i w słabym świetle półksiężyca zobaczyła, jak sotnik z ponurą twarzą grzebie w wojłokowym worku leżącym u jego stóp. Wyciągnął z niej diadem, ale upuścił go, gdy łódź przechyliła się w stronę rufy. Musiał się złapać burty, żeby zachować równowagę. Rehada podniosła diadem. Od razu zauważyła, że kamień na środku jest ciemny. Jeszcze zanim założyła go sobie na czoło, zrozumiała prawdę – suurahezan ją porzucił, pozostawiając bezbronną. Mogło to być wynikiem podróży przez wodę, może po prostu minął jego czas, ale coś w niej podpowiadało, że oto zetknęła się z kolejnym objawem rozłamu. A Sorusz zamierzał go poszerzyć na cały świat. Strielcy przesunęli się na rufę gotowi siekać goedruna, gdyby znowu zaatakował łódź. Kiedy tak stali, przyglądając się wodzie z uniesionymi szaszkami, z wody wystrzeliła macka i owinęła się wokół dwóch, zanim zdążyli uskoczyć.

Jeden się wyrwał, ale drugi został ściągnięty z pokładu, z pluskiem wpadł pod ciemne fale. – Daj mi proch – zwróciła się Rehada do sotnika. Posłuchał bez pytania, podając jej jedną z drewnianych prochownic wiszących na rzemieniach z jego bandolieru. – Wszystkie – warknęła, wysypując sobie zawartość na podołek. Wkrótce miała proch z dziesięciu pojemników. Oby wystarczyło. – Iskra! Z małej skórzanej kieszonki w bandolierze sotnik wyciągnął kawałek krzemienia i podał jej wraz z kindżałem. – Przesuń ostrze… – Wiem. – Wyrwała mu oba przedmioty w chwili, gdy łódź ponownie przechyliła się na rufę. Kilkadziesiąt macek wiło się w wodzie. – Za mną, szybko! Sotnik posłuchał, a Rehada zamknęła oczy i skupiła się na kamieniu w swym diademie. Przez niego bardzo słabo wyczuła Adhyę, ale nie było hezana. Zaczęła nucić, starając się zapomnieć o niebezpieczeństwie, bliskości strielców i całkowitej obcości tego rytuału. Skupiła się na kamieniu. Tchnęła w niego swoją wolę, prosząc ducha, by usłyszał jej błaganie, prosząc, by się z nią związał. Obiecywała życie, wizytę w świecie, który opuścił, świecie, do którego kiedyś wróci. Obiecywała więź trwającą tak długo, jak tylko on zechce. Będzie go karmiła, a w zamian duch będzie karmił ją. Na chwilę w jej zmysły wdarło się kołysanie łodzi i krzyki, ale zaraz się od nich odgrodziła. Weź mnie! – Zawołała. Weź mnie, a zostaniesz nagrodzony!

I wtedy poczuła leciutkie dotknięcie suurahezana. Tylko z takimi duchami mogła się wiązać. Wezwała go bliżej, a wtedy przesunęła klingą noża po krzemieniu. Świat wypełniła biel. Rehada usłyszała szum, jakby huragan szedł przez las. Poczuła woń palonej wełny. Poczuła żar, choć wiedziała, że nie jest to żar płonącego prochu, był to żar wypełniającego ją suurahezana. Płonęła. Sama stała się płomieniem. Było jej z tym dobrze, a gdy otworzyła oczy, była dziwnie zdezorientowana. Dopiero po chwili zrozumiała, że znajduje się w świecie materialnym, a nie poza. Diadem na jej skroni jarzył się słabym pomarańczowym ogniem. Zażądała, by ogień przeskoczył z jej dłoni do macek owiniętych wokół dwóch żołnierzy. Jedna macka oderwała się gwałtownie i z pluskiem wpadła do wody. Druga pociągnęła strielca, który najpierw uderzył mocno o dno łodzi, a potem został gwałtownie szarpnięty do góry. Towarzyszył temu ostry trzask, gdy głowa żołnierza odskoczyła do tyłu po silnym uderzeniu w burtę. Nie krzyczał, lecąc bezwładnie przez powietrze. Macka zniknęła pod powierzchnią wody. Spod fal wystrzeliło w górę wiele macek, jak ciemne liny, i Rehada w wodzie, zaledwie metr pod powierzchnią, dostrzegła ciało stwora, ukształtowane niczym grot włóczni, i ciemny, ruszający się krąg – oko. Gdy podniesione macki zaczęły opadać, skupiła całą energię i uwolniła ją w górę w fontannie białego ognia. Wiele macek zostało od razu spalonych, a ich poczerniałe końce spadły na łódź, drgając i zwijając się, chwytając przyssawkami każdą miękką powierzchnię.

Pozostałe macki natychmiast opadły do wody, a bestia zniknęła w głębinach. Sotnik rozkazał oczyścić łódkę z krwawych strzępów, po czym przeszedł na dziób szalupy, ściągając bandolier i czerkieskę. Zaoferował Rehadzie swój płaszcz, odwracając przy tym oczy. Dopiero wtedy dotarło do niej, że jest naga, jej ubranie się spaliło. Przyjęła płaszcz i okryła się szybko. Wkrótce wszyscy usiedli w oczyszczonej łodzi. Sotnik, patrząc na Rehadę wzrokiem pełnym ulgi i wdzięczności, powiedział: – Jestem… wszyscy jesteśmy ci niezmiernie wdzięczni… ale jeśli mamy dalej płynąć, muszę dostać z powrotem twój diadem. – Nie ma mowy. – Rehada nie zamierzała zrywać łączności z suurahezanem. – Dostałem wyraźne rozkazy. – Ocaliłam wam życie. Ukłonił się nisko. – Jestem bardzo wdzięczny, ale nie mam żadnego wyboru w sprawie tego, jak wejdziesz do pałacu. – Zabierzesz mnie tak, jak jestem… Strielcy – teraz tylko czterej – ponownie wzięli w dłonie wiosła i czekali teraz na rozkazy. – Zawracać, ludzie! Zawracać! Zanurzyli wiosła z prawej burty do wody i pociągnęli mocno. – Stójcie! – rzuciła Rehada, ale jej nie posłuchali. – Stójcie! Dopiero gdy zdjęła z głowy diadem, sotnik dał znak i strielcy wyciągnęli wiosła z wody. Cierpliwie pozwoliła zawiązać sobie przepaskę na oczach.

Łódź zawróciła i popłynęła równym tempem. Kołysanie nie ustało i Rehada znowu musiała walczyć z mdłościami. W końcu dotarli do jaskini. Ustał wiatr i fale, a dźwięki wioseł uderzających w wodę i stękanie wioślarzy zaczęły powracać echem odbitym od ścian. Efekt narastał w miarę, jak wpływali głębiej, wreszcie zatrzymali się na brzegu. Została wyprowadzona z łodzi i poprowadzona przez łachę piasku. Tu ją zatrzymano. Usłyszała oddalające się kroki, po czym do jej uszu dotarła cicha rozmowa prowadzona gdzieś w oddali, zbyt cicha, by zrozumieć słowa. Potem przekazano ją pod opiekę innego mężczyzny. Poczuła, że ktoś sięga do kieszeni czerkieski, którą była okryta. – Wkładam tu twój diadem – poinformował ją sotnik. – Niech prządki cię prowadzą – rzekł jeszcze, oferując jej starożytne pożegnanie Aramanów. Pocałował ją w czoło, po czym się oddalił. A ją poprowadzono w głąb jaskini. Grunt pod jej stopami zrobił się pochyły, potem szła w górę po schodach. Było jej niesamowicie zimno. Kilka razy się potykała, ponieważ prowadzący ją mężczyzna nie ostrzegał przed nierównymi stopniami. – Mogłabym iść szybciej, gdybym widziała. – Opaska zostaje – odpowiedział mrukliwie. Wspinaczka trwała bardzo długo. Rehada była zmęczona, kilka razy musiała prosić o przerwy na odpoczynek. W końcu dotarli do miejsca, w którym było trochę cieplej. – Poczekaj tu – burknął mężczyzna. Jego ciężkie kroki się oddaliły, po czym zabrzmiała kolejna przyciszona rozmowa. Jakieś drzwi otworzyły się i zamknęły z ciężkim, budzącym echo stuknięciem.

Czekała, nie wiedząc, gdzie odszedł mężczyzna, nie wiedząc, gdzie się znajduje. Pokrywający jej ciało pot zaczął wysychać, chłodne powietrze wgryzało się głęboko pod skórę. Zaczęła się trząść z zimna. Czemu zostawiono ją samą na tak długo? Choć ręce miała związane, mogła z łatwością pozbyć się liny, jednak nie chciała, by znaleziono ją bez więzów. Czuła się upokorzona, jak wielokrotnie w przeszłości. Lądowcy często podkreślali swoją wyższość nad Aramanami. Poczuła, jak budzi się w niej dawna nienawiść. Czyżby popełniła błąd, przychodząc tutaj? Może pozwolić Soruszowi zrobić to, co zaplanował? Niech prządki same zadecydują o dalszym losie świata. Jednak nie mogła. Nie chodziło o nią, o Sorusza czy strażnika, który ją upokorzył. Chodziło o świat, o Erahm i jego siostrę Adhyę, oraz kurs, jaki oba światy obiorą w przyszłości. Nic nie jest ważniejsze od losów obu światów. Znowu otworzyły się drzwi i usłyszała, jak do pomieszczenia ktoś wchodzi. W pierwszej chwili pomyślała, że to mężczyzna, który ją tu przyprowadził, ale ten pachniał mirrą, a były to perfumy modne wśród arystokracji Wielkiego Księstwa. Musiał to być ktoś ważny, a ponieważ jego kroki brzmiały ciężko, po męsku, uznała, że może to być tylko jedna osoba. – Mam nadzieję, że dobrze się miewasz, Jarosie, synu Aleksieja. Usłyszała cichy śmiech. Kroki się zbliżyły i w końcu zdjęto jej opaskę. Natychmiast zmrużyła oczy, choć jedyne światło pochodziło z małej miedzianej lampy stojącej na pobliskiej półce. Pod ścianą stał drewniany wieszak z kołkami, na których wisiało kilka wełnianych swetrów i naoliwionych brezentowych

płaszczy. W jednym z rogów leżała sterta grubych skórzanych butów. Jaros, co dziwne, ubrany był w prostą wełnianą czerkieskę, jakie zazwyczaj nosili wędrowni kupcy. Miał siwą brodę przyciętą tak, że zwisała prawie do połowy jego piersi. Łysiał, ale na czubku głowy wciąż miał kilka kępek włosów. Dziwne było, jak spokojnie wyglądał. Sprawiał wrażenie wolnego od trosk. Jego pałac był oblegany, władza zagrożona, ale zachowywał się, jakby wyszedł na spacer, by się odprężyć. W pomieszczeniu były dwie pary drzwi. Zza tych, przez które wszedł książę, słyszała głosy rozmawiających cicho mężczyzn. – Byłaś kochanką mojego syna – stwierdził Jaros, ściągając z powrotem jej uwagę na siebie. Uśmiechnęła się. Czy próbował ją wytrącić z równowagi? – nie wiedziałam, że nasz związek dobiegł końca. – Zapamiętam – odpowiedział, unosząc brwi – i przedyskutuję to z Nikandrem przy następnym spotkaniu. – A kiedy może to nastąpić? Miała nadzieję, że usłyszy jakieś informacje o Nikandrze, ale on wzruszył ramionami. – Gdy przodkowie uznają za stosowne. Żeby ze mną porozmawiać, pokonałaś bardzo długą drogę, narażając się na znaczne niebezpieczeństwo. Czego chcesz? W pierwszej chwili się zawahała – miała wrażenie, jakby rozmawiała z wrogiem – ale gdy już zaczęła, poczuła, jak jej bariery ustępują. Opowiedziała mu wszystko, co wiedziała o Nasimie i o tym, jak wylądował na Kałakowie, jak Aszan wykradł go maharratom, o przywołaniu suurahezana i jej podejrzeniach dotyczących powodów tego przywołania. Powiedziała o tym, że Nasim został ponownie przechwycony

przez maharratów. O wielkim niebezpieczeństwie grożącym teraz Kałakowu oraz o rytuale, który Sorusz zamierzał przeprowadzić o zachodzie tego dnia. Wiedziała, że przekazuje więcej informacji, niż powinna znać kobieta, którą w tym mieście udawała, ale przestała się tym przejmować. Jaros słuchał uważnie. Gdy skończyła, długo milczał, przeczesując brodę palcami. – Jesteś maharratką? – zapytał wprost. Była tak uwarunkowana do ukrywania prawdy, że niemal automatycznie zaprzeczyła, lecz odetchnęła głęboko, spojrzała mu w oczy i wyznała: – Da. – W takim razie powiedz mi, czemu mam ci wierzyć? Powinienem posłać cię na szubienicę. Czemu mi to wszystko powiedziałaś? Tej chwili bała się najbardziej – chwili, gdy Jaros będzie musiał zdecydować, czy mówiła prawdę. – Ponieważ kocham twojego syna, książę – wyznała. Jaros drgnął zaskoczony. – Słucham? – pewnie trudno ci w to uwierzyć, ale go kocham. – Czy on odwzajemnia twoją miłość? – Niet. – Więc czemu? Czemu ryzykujesz dla niego wszystko? – nie rozumiesz. – Potrząsnęła głową. – Nikandr był mostem, którego potrzebowałam, żeby wrócić do siebie. Co dziwne, podobnie wpłynęła na mnie Atiana. Nie mogę już podążać ścieżką zemsty i nienawiści. Muszę obrać ścieżkę wybaczenia, by się uzdrowić. Zrobię to dla Nikandra, dla mojej córki, a nawet dla ciebie. – Jak miło z twojej strony.

– Nie obchodzi mnie, czy ci się to podoba. – No cóż, wybacz, jeśli trudno mi w to uwierzyć, ale jest sposób na stwierdzenie, czy mówisz prawdę. – Jaki? – Zapytamy o to Nikandra. – A gdzie go spotkamy? Jaros kiwnął głową w stronę drzwi prowadzących z powrotem w stronę jaskiń. – Cóż, wyjdziemy drzwiami, którymi tu weszłaś.

Rozdział 60 Nikandr wiedział, że ma w dłoni kamień duszy – nie dało się z niczym pomylić wrażenia odczuwanego w chwili, gdy dotykał skóry – ale wydawał się obcy. Miał dość rozsądku, by ukryć go do czasu wyjścia Atiany i Grigorija. Odczekał jeszcze dłuższy czas przekonany, że zaraz przyjdzie dozorca z jakimiś ludźmi i znowu go zbiją do utraty przytomności. W miarę upływu minut powoli zaczął sobie uświadamiać, że kamień faktycznie należał do niego, ale został skażony, i nietrudno było odkryć powód. Grigorij, ten wredny kozi wypierdek, nosił go na szyi. Zrobił to, by Nikandr czuł jego obecność, by nigdy nie mógł się od niej uwolnić. Z czasem jego obecność przygaśnie jak wspomnienia, ale w kamieniu już na zawsze pozostanie odciśnięta cząstka Grigorija. Wyczuł też coś jeszcze. Nasim… Ślad chłopca nie został odciśnięty w kamieniu. Przypominało to raczej sposób, w jaki Wiktania opisywała eter i to, jak była w stanie wyczuć innych, choć znajdowali się o setki kilometrów od niej. Tak właśnie odczuwał Nasima – jakby mógł go wezwać, a chłopiec odpowie. Jedyny problem polegał na tym, że nie miał pojęcia, jak to zrobić. Ostrożnie otworzył dłoń. Tak, miał swój kamień. Równie pełen życia jak w chwili, gdy Nasim ponownie go obudził. Gdzie teraz jest chłopiec? Maharraci chcieli go użyć do poszerzenia rozłamu, do stworzenia otchłani, która zniszczy Ujadeńsk, a może cały archipelag. Nikandr nie mógł rozmawiać z Aszanem. To byłoby zbytnie ryzyko. Słusznie mu zasugerowała Atiana: musiał dotrzeć do swojej matki. „powinieneś był przewidzieć –

powiedziała – podobnie jak twoja matka i ojciec”. Wyraźnie mówiła o ataku na Radiskoje. Jej słowa były ostrzeżeniem, by wydostał się stąd tej nocy. Mocno zacisnął palce na kamieniu i zamknął oczy, wołając do matki. Jak zwykle nie uzyskał odpowiedzi. Nigdy nie wiedział, czy jego wołanie zostało usłyszane, chyba że odnalazł go gawron lub matka coś powiedziała później. Taka była natura eteru. Istniało spore prawdopodobieństwo, że matka w ogóle go nie usłyszy. Pewnie od wielu dni wędrowała z wiatrami, a jej uwagę pochłonęły całkowicie inne zadania. Mogła też już nie być tak potężna po starciu z Nasimem, gdy próbowała go przejąć. Dozorca wszedł do więzienia prawie godzinę później, kiedy światło wpadające przez małe, wysoko umieszczone okienka zaczynało przygasać. Nikandr potrzebował chwili na powrót do rzeczywistości, tak bardzo skupiał się na kamieniu. Dostał miskę z zimnym kapuśniakiem i odrobiną chleba Światło przygasało stopniowo, aż przybrało czerwonawą barwę zmierzchu. Nikand pogrążył się w rozpaczy. Gdyby matka go usłyszała, z pewnością okręt z ratunkiem zostałby wysłany o zmierzchu, gdy wciąż było dość widno, a jego lot dało się ukryć. Kiedy w końcu zapadła noc, zaczął się powoli godzić z faktem, że pomoc nie przybędzie. Jakiś czas później zaskoczył go odgłos otwieranych drzwi więzienia. Rozmawiali dwaj mężczyźni. Znów otworzyły się drzwi, potem zapadła cisza. – Aszan! – wyszeptał Nikandr, wiedząc, że w końcu zostali sami. Araman siedział w rogu swojej celi. Podniósł głowę. – Nie ryzykuj kolejnego bicia, Nikandrze. – Muszę zrozumieć, co się stało na Gayawandzie. – Książę podniósł swój kamień duszy, pokazując go

Aszanowi. Kamień świecił lekko w ciemności. – Skąd go…? – od Atiany. Powiedz mi, co to znaczy. Zanim wszedłem do wieży, kamień był martwy, a teraz wróciło do niego życie i świeci jaśniej niż kiedyś. I wyczuwam Nasima… wyczuwam go dzięki dotknięciu kamienia. – Sarija nic nie zrobiła? – powstrzymywała Mukallada, uniemożliwiając mu znalezienie nas. – Nie nas. Nasima. – Zgoda. Pewnie masz rację. – Mówiłeś, że otworzyłeś się na Nasima. Przyjąłeś go… a Pietr… – Aszan zmarszczył brwi w skupieniu. Nikandr czekał, ale zapadła cisza. Aszan po prostu patrzył przed siebie, skubiąc wargi palcami. – Co z Pietrem? Aszan otrząsnął się i popatrzył na Nikandra. – W zasadzie Nasim go poświęcił. – Co to znaczy? – oddał życie Pietra, aby utworzyć mały rozłam w eterze i przez niego przeciągnąć cię z powrotem. Zastanawiam się, czy dałoby się to samo zrobić dla Nasima. Nikandr zakaszlał. Wyniszczenie tu, na osztojetach, postępowało szybciej. – Nie rozumiem. Przerwało im ponowne otwarcie drzwi. Strażnik rozmawiał z kilkoma mężczyznami. Nikandr rozpoznał jednego z nich i zrobiło mu się zimno. Borund! Przyszli go zabrać i teraz już ucieczka jest niemożliwa. Niemożliwa. Do celi podszedł Borund w towarzystwie Grigorija. Borund wyglądał na znacznie szczuplejszego niż parę tygodni temu. Jego ciemna broda zgęstniała, nadając mu wygląd mokrego

niedźwiedzia. – Wojna ci nie służy, Bora – rzekł Nikandr. Borund się roześmiał – jak za dawnych czasów – ale w oczach miał strach i nieufność. Bał się zarazić wyniszczeniem. – To samo mógłbym powiedzieć o tobie, Niszka. – Zdecydowanie wolę latanie od walki. – Nikandr wzruszył ramionami. Borund machnął ręką w stronę drzwi celi Aszana, potem Nikandra. – Błagam cię, Borund, okaż rozsądek. Grigorij z pewnością powiedział ci, że maharraci wykradli chłopca. Oni coś planują. Zamierzają poszerzyć rozłam przechodzący przez Ujadeńsk. Pozwól mi skontaktować się z ojcem i go ostrzec. Nie jest jeszcze za późno, by zakończyć spory, zanim na zawsze zmieni się cały nasz świat. Grigorij zaczął coś mówić, ale Borund uniósł rękę, dając Nikandrowi wyraźny znak, że Żabin Wostroma wciąż dowodzi buntownikami. – Za późno, Niszka. Było już za późno w chwili, gdy odmówiliście oddania tamtego chłopca, a twierdzenie teraz, że jest wrogiem Kałakowa, śmierdzi desperacją. Dwóch strielców wyprowadziło Aszana z więzienia, a strażnik podszedł otworzyć celę Nikandra. Nikandr nie próbował już przekonywać. Cokolwiek by teraz powiedział, tylko utwierdziłby opinię Borunda. Jego jedyną nadzieją była teraz rozmowa z Żabinem i próba przekonania go, że handel z jego ojcem wciąż mu się opłaci. Może zgodzi się uwolnić Nikandra, jeśli ojciec odda Radiskoje. Takiej decyzji nie będzie można utrzymać na dłużej, ale to zapewni Nikandrowi czas potrzebny na powstrzymanie maharratów.

Na dziedzińcu twierdzy czekały osiodłane kuce i prosty drewniany wóz. Strielcy zaprowadzili Aszana i Nikandra na wóz, przykuwając ich łańcuchami do wbitych w drewno żelaznych pierścieni. Wyruszyli z dzwonieniem uprzęży i stukotem kopyt, Borund z Grigorijem na przedzie, za nimi czterech konnych strielców, wóz i kolejnych czterech jeźdźców z tyłu. Nikandr wieziony na otwartym wozie niczym zbrodniarz prowadzony pod szubienicę czuł się bardzo upokorzony. Grigorij kilka razy obracał się w siodle, by popatrzeć na niego szyderczo. Jechali raptem kilka minut, gdy w krzakach na prawo od drogi błysnęło światło, po którym natychmiast zabrzmiał trzask muszkietowego strzału. Strielec jadący z przodu zleciał z siodła.

Rozdział 61 Rozległy się krzyki i kolejne strzały. Błyski z luf na ułamek sekundy oświetlały strzelających ludzi leżących wzdłuż drogi. Było ich co najmniej dziesięciu, a sądząc po częstotliwości ognia, Nikandr uznał, że każdy miał dwa naładowane muszkiety. Pięciu konnych strielców i jeden z żołnierzy prowadzących wóz padło od pierwszej salwy. Dwóch odpowiedziało ogniem. Ostatni wbił ostrogi w boki kuca i z głośnym okrzykiem pognał za Grigorijem i Borundem, którzy popędzili swoje wierzchowce do galopu. Jeden z pozostałych żołnierzy został zastrzelony, zanim ostatni dwaj rzucili broń i unieśli ręce. Nikandr usłyszał dobiegające z mroku głosy. – Szybko! – Żołnierze podchodzili teraz do wozu. – Książę Nikandr Jarosław! – zawołał ktoś. – Tu jestem! Na wzgórzu, w murach osztojetów, zaczął rozbrzmiewać duży dzwon. Za kilka chwil zostaną zaatakowani przez żołnierzy stacjonujących w forcie. Żołnierz z gwiazdkami diesatnika wskoczył na wóz, mijając Aszana, by przejąć klucz od woźnicy. Rozpiął łańcuchy, którymi Nikandr i Aszan zostali przykuci do żelaznych pierścieni. – Gdzie drugi klucz do kajdan? – nie mam – szybko zapewnił woźnica. – Zatrzymał go książę Grigorij. Diesatnik przestrzelił z pistoletu kajdany Nikandra i Aszana. – Szybko, mój panie! – Gestem wskazał Nikandrowi, by ruszył w dół zbocza. Książę zeskoczył z wozu i pobiegł razem z Aszanem i żołnierzami w dół wzgórza. W ciemności mogli połamać nogi,

ale gnali co sił. Pomimo swojego wieku Aszan nieźle dawał sobie radę i wszyscy dotarli na równinę, zanim ze szlaku za ich plecami rozległo się dudnienie podków. Nieprzyjemnie zabrzmiało szczekanie psów. – Stać! – rozkazał diesatnik. – Załadować broń, po jednym muszkiecie. Zrobili to pomimo ciemności w tempie, jakie Nikandrowi rzadko zdarzało się widywać. Zwartą grupą ruszyli dalej. Szczekające psy zbliżały się szybko. W pewnym momencie diesatnik znowu rozkazał się zatrzymać. Po chwili gruchnęły wystrzały i większość psów została zabita. Tylko trzy skoczyły na żołnierzy, którzy je zadźgali nożami. Natychmiast ruszyli dalej. Nikandrowi było żal, bo te psy należały do Kałakowów. Zdradą było zabicie zwierzęcia, które zostało wychowane do ochrony ziemi ojca. Pościg był blisko. Pierwszy wystrzał zabrzmiał, gdy dotarli do łagodnej pochyłości prowadzącej do brzegu morza. W oddali czekał statek unoszący się na falach. Oddano kolejne strzały i jeden z ludzi na prawo od Nikandra został trafiony. Stęknął i biegł dalej. Inny pocisk uderzył w ziemię koło nóg Nikandra, którego obsypały wzbite w powietrze drobinki żwiru. Kuce dotarły na otwarty teren i przyspieszyły do galopu – jeźdźcy wyraźnie mieli nadzieję na odcięcie uciekinierów, zanim dotrą do statku. Nie uwzględnili jego załogi. Z jego pokładu oddano strzały. Trzy kuce padły. Żołnierze z twierdzy zaczęli ostrzeliwać grupę Nikandra, ignorując statek, mając za plecami zbliżające się piesze posiłki. Jeden z towarzyszy księcia krzyknął i się przewrócił. Dwaj inni natychmiast zarzucili broń na ramiona i go dźwignęli, biegnąc

ku brzegowi morza. Czekały tam dwie łodzie. Ludzie wciągnęli się do nich przy ostrzale z brzegu i zaczęli gorączkowo wiosłować, podczas gdy załoga statku próbowała ich osłaniać ogniem. W końcu przepłynęli za statek, którego kadłub osłonił ich przed pociskami. Weszli na pokład. Statek postawił żagle i skierował się na zachód, na otwarte morze. – Zachować ciszę – zabrzmiał przytłumiony głos, który mimo wszystko rozszedł się po całym pokładzie. Kilka minut później Nikandr dostrzegł przelatujący nad falami statek powietrzny. Na szczęście ich żaglowiec skręcił z pierwotnego kursu, płynął teraz wprost na północ. Mijały minuty i stało się jasne, że nie zostaną znalezieni. Nikandr odetchnął z ulgą. Nie mógł zasnąć, częściowo z powodu obrażeń, częściowo przez głęboką niechęć do pływających statków, a w pewnym stopniu także dlatego, że nie wiedział, co przyniesie najbliższy dzień. Kapitan Lidan nie powiedział mu wiele poza tym, że otrzymał rozkazy: zabrać diesatnika i jego ludzi na wybrzeże Duzolu, a po odbiciu księcia popłynąć na południowy wschód. – Ale na południowym wschodzie nic nie ma – zauważył Nikandr. – Matra powiedziała, że zostaniesz przeniesiony. – Gdzie? – przykro mi, książę, tego nie powiedziała. Najprawdopodobniej zabrakło czasu na przygotowanie bardziej skomplikowanego planu. Zresztą zapewne mądrze było nie mówić nic więcej kapitanowi na wypadek, gdyby został schwytany. Prawdopodobnie weźmie go z pokładu statek powietrzny. Miał tylko nadzieję, że stanie się to najszybciej, bo kołysanie na falach już mu się dawało we znaki. Wyszedł z kabiny na długo przed świtem. Było

przeraźliwie zimno i wietrznie. Gdy niebo rozjaśniło się na wschodzie, zauważył czarnego ptaka lecącego od południa. Wkrótce stało się jasne, że to gawron, jednak nie wylądował, tylko zawrócił w powietrzu i odleciał na południe. Czyli powinni udać się za nim. Jeśli Nikandr dobrze ocenił prędkość, kierowali się w stronę płycizn, rejonu wprost na południe od Ujadeńska, obejmującego piaskowe łachy przy Duzolu. Po wschodzie słońca od zachodu nadciągnęły wysokie chmury. Niedługo potem w powietrzu pojawiły się płatki śniegu. Nisko nad morzem od sterburty zauważono dwa statki powietrzne. W pierwszej chwili Nikandr sądził, że należą do zbuntowanych książąt, ale rozpoznał okręt, na którym żeglował trzykrotnie – potężny czteromasztowy galeon „Jastrząb Rawanki”. Leciały w stronę grupy siedmiu statków powietrznych zakotwiczonych nad piaskowymi łachami. Najwyraźniej zwołano ważne zgromadzenie i właściwie miało to sens – zbuntowani książęta z pewnością przeszukiwali wszystkie wyspy w poszukiwaniu Nikandra oraz mając nadzieję stłumić wszelkie objawy oporu. Jedyną nadzieją ojca na zaskoczenie przeciwnika było unikanie takich miejsc i ukrycie ich statku morskiego przez sprzymierzone matry. Aszan stał na pokładzie wyraźnie zmartwiony. Nikandr podszedł do niego i odezwał się cicho, choć przebywali wśród sojuszników. – Zeszłej nocy w celi powiedziałeś, że Nasim mógłby zostać uleczony, gdybym go przeciągnął przez rozłam. – Tak przypuszczam. – Czemu? Co rozłam ma z tym wspólnego? – tylko w rozłamie, Nikandrze, w samym jego sercu możemy mieć nadzieję na sukces. – Aszan rozejrzał się po pokładzie, potem spojrzał w górę olinowania, upewniając się, że nikogo nie ma w

pobliżu. – A mój kamień? – on go przyciągnie. Nasim zobaczy twój kamień, a ty sprowadzisz go do naszego świata. Zamilkli, bo dołączył do nich kapitan Lidan. Wskazał na niebo, na zbliżający się skif. – Przygotujcie się. Wkrótce znaleźli się na skifie, kierując się w stronę „Żabka”, okrętu z Mirkucka niemal dorównującego wielkością „Jastrzębiowi”. Śnieg zgęstniał, choć płatków w powietrzu wciąż nie było dużo. Nikandra zaskoczył widok kilku książąt na pokładzie „Żabka”: Andriej Rawanki, Heodor Ludańsk i Aleg Chazabirsk rozmawiali w pobliżu steru, a ubrani byli nie w bogate stroje rządzących, lecz w długie ciemne czerkieski, jakie nosili żeglarze. Na piersi każdego przyszyto herby ich księstw oraz symbole honorowych odznaczeń. – Co się dzieje? – zapytał Aszan. Twarz miał ściągniętą, a wiatr szarpał jego lokami. – Wkrótce się dowiemy. – Ale Nasim… – Zrobię, co będę mógł. Na razie musisz mi zaufać. Z kabiny kapitańskiej wyłonił się książę Jaros Kałakow w towarzystwie Jewgienija Mirkucka, ale znieruchomiał, gdy zauważył nadlatujący skif. Nikandr nie mógł nie zauważyć jego reakcji. Na twarzy ojca rysowały się złość i rozczarowanie, jakby jego syn był wszystkiemu winien. Skif zrzucił żagiel i został przyciągnięty do rufy większego żaglowca, po czym Nikandr przeszedł na pokład rufowy, gdzie czekał ojciec. Aszana kilku strielców odprowadziło na śródokręcie.

Książę Jaros założył ręce za plecy, zimny wiatr szarpał jego brodą i włosami. – Zdajesz sobie sprawę, co mogło się stać, gdy w taki sposób nas opuściłeś? – Wiem, ojcze, jaki był koszt, ale i tak uważam, że postąpiłem właściwie. – Z powodu plagi… Nikandr był gotów spierać się z ojcem, jednak gdy usłyszał dokładnie ten powód, dla którego uciekł z Radiskoje kilka tygodni temu, poczuł się, jakby pośliznął się na śliskim od deszczu pokładzie. – Da, z powodu plagi. – I co odkryłeś? – Wierzę, że można ją uleczyć. – Przez chłopca? – skąd wiesz? – Nikandr zmieszany spuścił głowę. Ojciec obejrzał się w stronę schodków prowadzących na pokład rufowy i wykonał ręką przywołujący gest. Stojący tam żołnierz ukłonił się i odszedł. – O co chodzi? Ojciec nie odpowiedział, ale chwilę później strielec przyprowadził Rehadę. Padał śnieg. Białe płatki topniały na jej czarnych włosach. Kiedy strielec przyprowadził ją i odszedł, Rehada tylko na chwilę spojrzała Nikandrowi w oczy. – Co się dzieje? – Nikandr był pewien, że za chwilę stanie się coś bardzo ważnego. Ojciec spojrzał na słońce, częściowo przesłonięte przez dużą szarą chmurę obramowaną na biało. – Gdy słońce znajdzie się w zenicie, rozpocznie się bitwa, jakiej wyspy nie widziały od czasu Wojny siedmiu mórz. Nikandr wciąż żywił nadzieję, że uda się uniknąć rozlewu krwi.

– Moglibyśmy z nimi porozmawiać… Ojciec przerwał mu, unosząc rękę. – Nie zechcą słuchać głosu rozsądku. Nie teraz. Zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, że jak dotąd mieli przewagę. Musimy zaatakować, naprawdę nie mamy już innego wyboru. – Matry… – są przygotowane. Wszystko już zaplanowaliśmy, Niszka. A teraz bardzo chciałbym, żebyś przedyskutował pewną sprawę ze swoją przyjaciółką Rehadą. – Jaką sprawę? – Wyznała mi, że jest maharratką. Z twarzy Nikandra odpłynęła cała krew. Wiedział to od czasu Gayawandu, ale wciąż żywił się nadzieją, że to kłamstwo. Popatrzył na Rehadę, ale ona nie chciała mu spojrzeć w oczy. – Przez całe lata zdradzałeś jej tajemnice, które powinny były pozostać bezpieczne w murach Radiskoje. A jednak dotarła do mnie, narażając się na śmiertelne niebezpieczeństwo, aby powiedzieć mi o Nasimie i planach, jakie mają wobec niego maharraci. Zdaję się więc na ciebie, Niszka. Zważ prawdę w jej słowach. Jeśli uznasz, że można tej kobiecie wierzyć, niech tak będzie. Znajdź chłopca i sprowadź z powrotem, jeśli zdołasz. Jednak jeśli uznasz, że ta kobieta kłamie, że wciąż działa na rzecz wroga, wtedy musisz mi o tym powiedzieć i szybko załatwimy sprawę. Książę Jaros odszedł, ciężko stąpając po pokładzie, zostawiając Nikandra sam na sam z kobietą, którą kiedyś obdarzył miłością. I wciąż ją kochał. Była wystraszona – kobieta, którą zawsze rozświetlał jasny, wewnętrzny blask. Dotarło do niego, jak dobrą jest aktorką. – Czy to prawda? – Jeh. – W końcu spojrzała mu w oczy. – Przez cały ten czas? Kiwnęła głową.

– Byłam maharratką na długo, zanim wylądowałam na brzegu Kałakowa. – Czemu, Rehado? – nie będę tu powtarzała całej litanii powodów. Może kiedyś. Ale nie będę się bronić. – Lepiej, żebyś to zrobiła. – Nie. – Wyprostowała się z ogniem w oczach. – Gdy znowu spotkasz swoją żonę, ją zapytaj o moją historię. – Atianę? Długie czarne włosy Rehady unosiły się na wietrze, gdy patrzyła na niego ciemnymi oczami pełnymi cierpienia. – Mój ojciec był śmiertelnie poważny. – Nikandr poczuł, że jego serce twardnieje. – Zabij mnie, jeśli chcesz, synu Jarosa. – Splunęła mu pod stopy. – Nie boję się śmierci. Nikandr zacisnął szczęki. Odczekał chwilę, by się uspokoić. – Powiedz mi przynajmniej, czemu zmieniłaś zdanie. Popatrzyła na niego hardo, ale po chwili jej spojrzenie złagodniało. – Ponieważ są sprawy większe od maharratów, większe od waszego Wielkiego Księstwa. – Nie tak wielkimi słowami, Rehado. Nie teraz. – Stoimy na krawędzi przepaści. Sorusz chciałby nas pchnąć do zguby – nas wszystkich – by rozpocząć świat na nowo. Nie wierzę już, by takie działanie było słuszne, choć kiedyś o tym marzyłam. W Nasimie jest coś cennego. Sorusz chce tego użyć przeciwko wam. Jeśli zdoła zrealizować swoje plany, chłopiec przepadnie. Dlatego przyszłam do Jarosa. Nie dla ciebie. Nie dla Kałakowa. Nawet nie dla Aramanów. Tylko dla Nasima i światów, między którymi kroczy.

Nikandr ważył jej słowa. Brzmiała w nich szczerość, ale uświadomił sobie, że nie powinien podejmować takiej decyzji. Była maharratką, zanim jeszcze się spotkali, a jemu nie udało się odkryć tej prawdy. Nie mógł podejmować decyzji o jej życiu lub śmierci. A jeśli ona go prowadzi w zastawioną przez maharratów pułapkę? Podejmując błędną decyzję, może dać maharratom dokładnie to, czego chcieli. Jednak patrząc w jej buntownicze oczy, zrozumiał, że już wpadł w pułapkę. Dawno temu wciągnęła go w swoją sieć. Nie mógł wydać wyroku śmierci na nią. Ani na ojca. I pojął, że jego ojciec również o tym wiedział. Ojciec chciał wierzyć w jej słowa. Wtedy też zrozumiał, co musi zrobić. Poszedł przekazać ojcu swoją decyzję.

Rozdział 62 Nikandr patrzył, jak pierwszy ze statków daleko z przodu niknie pochłonięty przez burzę śnieżną. Wcześniej uznał padający śnieg za zły znak, ale nie uwzględniał faktu, że umożliwi im ukrycie statków zbliżających się do Wołogrodu. Za najszybszymi okrętami – umieszczonymi w straży przedniej atakujących sił – leciało dwadzieścia wolniejszych jednostek. Te statki stanowiły całość dostępnych im zasobów. Niektóre były okrętami gotowymi do bitwy, część została pospiesznie wyposażona w działa, by pełnić pomocniczą funkcję w walce – Nikandr potrafił je łatwo wskazać, bo niedostatecznie zrównoważone przechylały się na jeden bok. Na kilki zainstalowano „armaty” z pomalowanych na czarno belek. Nikt nie da się oszukać, jeśli podleci dostatecznie blisko, ale nie takie było ich zadanie. Miały zapewnić osłonę, dając Nikandrowi, Aszanowi i Rehadzie dość czasu. Nikandr stał koło steru „Adnona”, dwunastomasztowej brygantyny. Na pokładzie był także Aszan, jak zwykle spokojny. Rehada patrzyła w szare chmury, śnieg wielkimi płatkami padał na jej ciemne szaty i włosy. Podlecieli na kilkanaście kilometrów do wybrzeży Ujadeńska, gdy zagrzmiały pierwsze wystrzały. Było krótko po południu. Nie wiedzieli, kto atakuje, a kto się broni. Zgodnie z wcześniejszymi ustaleniami ich okręt w towarzystwie dwóch przydzielonych do eskorty obniżył pułap. Zaledwie kilka minut później w powietrzu przed nimi pojawiła się dwunastomasztowa brygantyna, obok niej, po ziemnej stronie, leciał mniejszy okręt. Przeciwnik wystrzelił z przedniego działa i rozpoczął obracanie się w poprzek kursu „Adnona”.

– Ognia! – krzyknął Nikandr. – I nurkować, ludzie! Nurkować! Po wprowadzeniu poprawki do ustawienia dziobowej armaty działonowy opuścił rozżarzoną metalową końcówkę pręta zapłonowego. Z lufy działa wystrzelił długi ogon białego dymu i kartacze uderzyły w morski grotżagiel nadlatującego okrętu. – Nurkować! – powtórzył książę. Ich doszakiramem był mężczyzna nawet młodszy od Nikandra. Książę Mirkuck zapewnił, że jest bardzo utalentowany, kiram jednak okazał się zbyt powolny. Kadłub nadlatującej jednostki przeleci obok, ale tak blisko, że zaczepią się takielunkiem. Nikandr pociągnął ostro za dźwignie steru. „Adnon” zareagował, ale powoli. Nie miał szans obrócić się na czas. Książę pociągnął mocniej, niż było to rozsądne – często w takich sytuacjach mechanizm stępki wyginał się lub pękał – i w ostatniej chwili dwa przednie maszty się minęły. Niestety dwa morskie grotmaszty – dłuższe od przednich – zaczepiły o siebie i ten „Adnona”, zrobiony z pojedynczego pnia drzewa wiatronośnego, pękł na dwóch trzecich wysokości. Drugi okręt stracił drzewce przedłużające oraz dziesiątki metrów żagli i lin. Statki już się oddalały, rozdzierając żagle i takielunek. Jakiś żeglarz zsuwał się po linie. Trafiony w plecy dużym drewnianym blokiem spadł na pokład z paskudnym plaśnięciem. – Ognia z rufy! – krzyknął Nikandr. Kapitanowie dwóch okrętów równocześnie wydali ten sam rozkaz i wypaliły dwa działa. Trzech członków załogi „Adnona” stojących nie dalej niż kilka metrów od Nikandra zostało rozerwanych kartaczami.

Łańcuchowy pocisk wystrzelony przez jego ludzi sekundy przed śmiercią wirował w powietrzu dwoma połówkami kuli. Łańcuch zaczepił o gwiezdny bezanmaszt w połowie jego wysokości. Rozległ się potężny trzask i maszt przechylił się do przodu, a jego trzy białe żagle obwisły niczym prześcieradła na sznurach. Nikandr korygował lot z uwzględnieniem uszkodzonego masztu. Po chwili ich przeciwnik zniknął w szalejącej burzy śnieżnej. Książę odetchnął. Tamta brygantyna już była unieszkodliwiona. Po utracie dziesiątków metrów żagli cała jej charakterystyka uległa zmianie. Przy tym wietrze i małej widoczności statek nie wróci do walki. Prawdopodobnie rozbije się o ziemię lub morze. Zanim przelecieli dwa kilometry, rozległ się krzyk: – okręt, od rufy! Na tle szarych chmur z wiejącego śniegu wyłoniła się mała ośmiomasztowa karawela. Chwilę później pojawił się następny okręt – olbrzymi szesnastomasztowy kliper. – Uderzyć w dzwon! – krzyknął Nikandr. Bosman trzykrotnie zadzwonił – był to sygnał dla towarzyszących jednostek. Oba okręty zaczęły się oddalać, gdy Nikandr rozkazał wzniesienie „Adnona”. Okręt od ziemnej strony opadł, drugi odsunął się na wietrzną, utrzymując pułap. Z klipra oddano dwa strzały, wycelowane w stronę jednostki po gwiezdnej, a karawela zaczęła drapieżnie opadać na „Adnona”. Kiedy się zbliżyła i stała wyraźniej widoczna w śniegu, Nikandr ją rozpoznał. Roześmiał się głośno. Dziesiątki żaglowców unosiły się tego dnia w powietrzu, a starożytni uznali za stosowne, by odnalazł go Grigorij.

– Obsadzić rufowe działo – polecił Nikandr – i niech strzelają bez rozkazu. Bosman strzelił obcasami i krzykiem polecił trzem ludziom przebiec na rufę. Za nimi pędziło kilku członków załogi, dźwigając worki z prochem i drewniane stojaki z wojłokowymi workami kartaczy. U stóp Nikandra wylądował gawron. Na nodze miał obrączkę ze znakami Mirkucka. – Szybko, Jarosław! – Co się stało? – maharraci zdobyli teren w pobliżu Radiskoje. Ludzie Wostromy albo ich nie zauważyli, albo postanowili przepuścić. – Ranos? – rozpoczął atak na wiatroport. – Czyli będziemy sami? Gawron przechylił głowę i zakrakał, gdy w powietrzu nad nimi świsnął kartacz. – Na to wygląda, Kałakow, ale sytuacja może się zmienić. – Ptak zamachał skrzydłami i wzbił się w powietrze. – Może się zmienić – powtórzył i przeleciał nad burtą. Zaraz zniknął. Aszan, który nie ruszył się przez całą dotychczasową walkę, jakby się obudził. Wszedł po schodach na pokład rufowy. – Dotarliśmy do lądu – poinformował Nikandra. – Po następnym strzale z działa zmniejszyć pułap! – zawołał Nikandr. – I przygotować skify! Spod pokładu wybiegły dwa tuziny strielców, którzy wsiedli do skifów. Działo rufowe wypaliło, jednak wycelowano je zbyt nisko i strzał wybił nic nieznaczącą dziurę w kadłubie „Kawdy”. Gdy tylko przebrzmiał huk wystrzału wszyscy chwycili się, czego mogli. W następnej chwili doszakiram pozwolił, by wiatronośne

drewno straciło znaczną część swojej wyporności i „Adnon” gwałtownie poleciał w dół. „Kawda” zniknął z pola widzenia. Aszan, Rehada i Nikandr wskoczyli do łodzi na ziemnej burcie. Załoga obsługująca żurawie zaczęła kręcić korbami jak szalona, zwalniając solidne liny zabezpieczające skify na pokładzie. Wkrótce dwa małe żaglowce unosiły się w powietrzu poza zasięgiem morskich żagli „Adnona”. Wiał silny wiatr, ale łodzie zostały obsadzone doświadczonymi ludźmi. Szybko podniesiono żagle i zwolniono zaczepy dwóch stalowych klamer przytrzymujących liny. Aszan prowadził skif, manewrując szotami przymocowanymi do dolnych rogów żagla. Był ich jedynym hawakiramem, ale miał ponadprzeciętne zdolności i szybko skierował jednostkę w dół. Na drugim skifie młodszy hawakiram miał spore problemy z wiatrem, ale sternik jakoś sobie poradził. Wysoko w górze „Adnon” już prawie zniknął z pola widzenia, ale „Kawda” opadł znacznie niżej – może nadmiernie kompensował nagły spadek „Adnona”. Nie wypuścił własnych skifów, poleciał dalej, ścigając większego przeciwnika. Nikandr przyglądał się uważnie pokładowi karaweli, gdy do burty ktoś podszedł i popatrzył w dół przez padający śnieg. Nie był pewien, ale wydawało mu się, że widzi Atianę. Omal do niej zawołał, lecz i tak by go nie usłyszała. Zresztą było to bezsensowne. Nie mógł zrobić nic, by jej pomóc… zakładając, że w ogóle potrzebowała pomocy. Ich skif został pociągnięty w dół, w gęstniejącą zasłonę bieli. Wylądowali bez przygód, choć gdy tylko dotknęli ziemi, usłyszeli długą, nierówną salwę muszkietowego ognia gdzieś zza zasłony śniegu. W odpowiedzi zabrzmiały krzyki ludzi – zew bojowy – i huk armatniego ognia. Z jeszcze większej odległości

dały się słyszeć przytłumione kolejne strzały artyleryjskie. Bliższy konflikt był zapewne bitwą o Wołogród, dalsze strzały towarzyszyły podjętej przez Ranosa desperackiej próbie odbicia wiatroportu. Dysponując tymi dwoma punktami odniesienia, Nikandr z łatwością stwierdził, gdzie się znajdują – nie więcej niż dwa kilometry od miejsca przejścia suurahezana, czyli zdarzenia, które pchnęło ich wszystkich na tę długą, krętą ścieżkę. Gdy strielcy zebrali sprzęt i przygotowali się do drogi, Nikandr wezwał do siebie Rehadę, Aszana i dwóch Aramanów z drugiego skifu. – Możesz coś zrobić ze śniegiem? – zapytał Aszana. – Chcesz, żebym go zatrzymał? – Niet, chciałbym go więcej, żeby nas ukrył. – Spróbuję. – Aszan kiwnął głową. Atiana szła po pokładzie. Próbowała się zatrzymać, po prostu stanąć nieruchomo, ale gdy to robiła, jej mięśnie i kości krzyczały z bólu i musiała ulec. Próbowała coś powiedzieć, ale matka Grigorija ponownie wymusiła na niej swoją wolę, przydzielając Atianie rolę obserwatorki, podczas gdy to ona decydowała, co dziewczyna ma robić. Atiana powinna była móc się ochronić przed atakiem matry, lecz Alesja dobrze ukryła swoje zamiary. Widocznie robiła to nie pierwszy raz. W księżniczce narastało przekonanie, że kiedy przestanie już być potrzebna, przydarzy się jej nieszczęśliwy wypadek – spadnie do morza, a Grigorij złoży Wostromom głębokie wyrazy współczucia. Alesja wyszukała w jej umyśle położenie rozłamu i rozkazała Grigorijowi obrać kurs na to miejsce. Chciała, by pokrzyżował plany Kałakowów i maharratów. Chciała, by powrócił jako bohater, zbawca w tym szaleńczym konflikcie.

Kiedy okręt leciał przez śnieg w stronę Wołogrodu, rozległy się wystrzały z armat. Nad „Kawdą” pojawił się potężny kliper. Sygnalista przesłał sygnał rozpoznawczy, otrzymując poprawną odpowiedź. Kliper, sprawdzony w boju okręt w barwach Nodchwiańska, ustawił się na kursie równoległym do „Kawdy”. Chwilę później Atiana wyczuła bliskość kamienia duszy. Kamienia duszy Nikandra! Była zmieszana. O takich zjawiskach wspominały kroniki Wielkiego Księstwa, ale dotyczyły dawnych lat. Wyczucie kogokolwiek poza objęciami eteru było wyjątkowo rzadkie i Atiana przypuszczała, że zjawisko może mieć jakiś związek z rozłamem – a może z pogodą, bo po spędzeniu wielu godzin na pokładzie była całkowicie odrętwiała, podobnie jak podczas wejścia w mrok. Niezależnie od powodów z całą pewnością wiedziała, że Nikandr znajduje się na pokładzie statku przed dziobem od wietrznej strony. Desperacko próbowała ukryć tę wiedzę przed Alesją, ale nigdy nie miała okazji się tego nauczyć. Samo myślenie o ukryciu czegoś wiązało się z myśleniem o tej rzeczy, więc Alesja szybko się dowiedziała. Zmusiła Atianę do zwrócenia się ku Grigorijowi. – Nikandr jest w pobliżu. – Wskazała kierunek. – Tam. – Skąd wiesz? Alesja uniosła rękę Atiany i dotknęła jej piersi w miejscu, w którym spoczywał kamień duszy. – Między Atianą a Nikandrem zawiązała się silna więź. Grigorij zmarszczył brwi, ale po chwili rozkazał sternikowi: – Zmień kurs. – Da, kapitanie. Polecieli za Nikandrem.

Dobiegły ich odgłosy wystrzałów armatnich i z przodu ze śniegu wyłonił się uszkodzony wostromski statek. Przeleciał obok nich. Niedługo później zobaczyli trzy okręty kierujące się w tę samą stronę co „Kawda”. Pojawiły się trzy kolejne, a chwilę potem każdy skierował się w inną stronę. – Który? – zapytał Grigorij Atianę. Znowu próbowała ukryć informację, skupiając się na innych rzeczach: na zimnie, na śniegu, na złości z powodu uwięzienia we własnym ciele, ale wszystko to okazało się bezskuteczne. Wskazała środkowy. Ruszyli za brygantyną, a towarzyszący im kliper skręcił na gwiezdną burtę, ścigając jeden z pozostałych okrętów. W ich kadłub uderzył pocisk wystrzelony z armaty. Co dziwne, Alesja się przeraziła, skuliła w sobie. Przez moment Atiana była wolna, ale zaraz znów Alesja ją przejęła. W zamieszaniu okręt Nikandra zniknął w padającym śniegu. Grigorij rozkazał opuszczenie „Kawdy” w pościgu. Wszyscy chwycili się lin, relingów lub takielunku. Atianie żołądek podszedł do gardła. Złapała pobliską wantę i trzymała się jej ze wszystkich sił, pewna, że okręt lada chwila rozbije się o ziemię. – Jest przed nami, kapitanie! – krzyknął jakiś żeglarz, wskazując w stronę dziobu od wietrznej. Okręt przestał opadać i Alesja ponownie zdołała przejąć nad nią kontrolę. Przez padający nieustannie śnieg dostrzegła niewyraźny zarys okrętu, ale równocześnie wyczuła Nikandra gdzieś w dole. Uczucie zaczęło słabnąć – nie rozumiała dlaczego.

Alesja zmusiła ją do podejścia do burty. Daleko w dole, ledwie widoczne, unosiły się dwa skify. Chwilę później zniknęły pośród śniegu. – Nikandr jest na jednym z tych skifów, ma ze sobą kilkudziesięciu strielców. – Przygotować skify! – krzyknął Grigorij. – Niet. niech leci. – Alesja oczami Atiany popatrzyła w dół, w padający śnieg. – Niech Nikandr myśli, że go nie zauważyliśmy. – Odwróciła się do syna. – Wtedy wyślemy nasze skify na polowanie. Nikandr przyglądał się, jak strielcy formują szyk i ruszają do przodu z bronią w gotowości. Padał gęsty śnieg, warstwa bieli na ziemi sięgała kolan, utrudniała marsz. Miejsce przejścia suurahezana znajdowało się nieco ponad kilometr przed nimi. Jak dotąd nie napotkali żadnych śladów maharratów, ale wciąż od strony wiatroportu i Radiskoje dochodziły ich odgłosy bitwy. A potem usłyszeli śpiew. Pojedynczy głos. Nikandr zasygnalizował sotnikowi, by rozproszył żołnierzy. W ciszy wykonali rozkaz. Przy księciu zostali tylko sotnik i dwóch diesatników. Śnieg padał trochę mniej gęsto, mogli sięgnąć wzrokiem na kilkadziesiąt metrów przed siebie. Cały teren był biały poza czarną powierzchnią niewielkiego wypustu skalnego i nielicznymi rosnącymi tam krzewami. Aszan marszczył czoło w skupieniu. Popatrzył na Nikandra i potrząsnął głową. Najwyraźniej nie mógł w żaden sposób pomóc. Nikandr się zastanawiał, czy skoro Aszan jest bezradny, sytuacja nie ma większego związku z rozłamem niż maharratami.

Gestem polecił żołnierzom przypaść do ziemi. Poczołgali się przez głęboki śnieg do zagłębienia terenu, gdzie stał mężczyzna w czarnym turbanie. Miał zamknięte oczy i śpiewał coś cicho. Na jego czole jarzył się brązowy jaspis. Sotnik obrócił się do Nikandra i wskazał maharrata, zginając kciuk jak kurek przy strzale z muszkietu. Książę potrząsnął głową. Nie chciał działać pochopnie. Nie mieli pojęcia, gdzie jest Nasim, a nie chciał go niepotrzebnie narażać na niebezpieczeństwo. Odwrócił się do Rehady, która przyglądała się maharratowi przenikliwym wzrokiem. Wyraźnie widział ścierające się w niej emocje – smutek i zwątpienie. – Kto to jest? – zapytał, podczołgując się do niej. Nie dostał odpowiedzi. Zabrzmiała seria ostrych trzasków, ziemia pod nim zadrżała. – Cofnąć się! – krzyknął. Zanim ktokolwiek zdążył zareagować, ziemia wystrzeliła. Nikandr uniósł się w powietrze niczym pyłek na podmuchu wiatru. Upadł miękko plecami w głęboki śnieg. Kilka metrów od niego wznosiła się wysoka na dwóch ludzi sterta pokrytej śniegiem ziemi, podobna do wanahezana, którego widział na Gayawandzie. Ucieleśniony duch ziemi ruszył w stronę Aszana. Sotnik wypalił z muszkietu. Błysk prochu na panewce stłumił wojłokowy woreczek chroniący ją przed śniegiem. Kula z muszkietu uderzyła w głowę bestii, w tors trafiły dwa kolejne pociski. Prawie wszyscy strielcy wypalili do hezana. Zaledwie chwilę później za nimi rozległ się krzyk. Nikandr odwrócił się, zbyt późno rozpoznając pułapkę. Z padającego śniegu wyłoniło się co najmniej dwudziestu maharratów, w marszu celując z muszkietów. Zatrzymali się i wystrzelili salwą. Ludzie Nikandra krzyknęli z bólu, kilku padło w śnieg.

Aszan szeroko rozłożył ręce i popatrzył w stronę nieba. Kula z muszkietu przebiła jego jasnożółtą szatę tuż pod ręką, szarpiąc za tkaninę niczym dziecko domagające się uwagi. – Aszan, uważaj! – krzyknął Nikandr, cofając się, lecz Aszan go nie słuchał. Wanahezan ruszył przez śnieg, ale nagle jego nogi zostały unieruchomione, jakby wszedł w głębokie, lepkie błoto. Z rozpędu przechylił się do przodu. Przez odgłosy bitwy przedarły się głośne trzaski. Bestia padła na ziemię i choć podtrzymała się rękami, one również zostały unieruchomione. Stwór szarpał się niczym wilk w potrzasku. Strielcy zwartą grupą zaczęli cofać się w stronę zagłębienia, w którym jeszcze przed chwilą stał samotny wanakiram. Maharraci napierali, ale kilka ich muszkietów wypaliło, zanim przygotowali je do strzału. To zadziałała Rehada. Doskoczyła do Nikandra. – Coś jest nie tak – powiedziała, klękając koło niego. – Zauważyłaś? Potrząsnęła głową. – Chodzi mi o to, że coś tu nie pasuje. Powinien tu być Sorusz. I Nasim. – Z tyłu! – wrzasnął sotnik. Nikandr obejrzał się, przeładowując muszkiet. Kilkadziesiąt metrów dalej zobaczył kolejnych maharratów strzelających z niewielkiego wzgórza. Następny strielec i przysadzisty diesatnik zostali powaleni, a sotnik rozkazał połowie swoich ludzi odpowiedzieć ogniem. Po jednej salwie, gdy jego ludzie przeładowywali broń, maharraci rzucili się do natarcia. Mieli przewagę liczebną. Nikandr wiedział, że najprawdopodobniej zginie, niezależnie od tego, co teraz zrobi.

Może to i prawda, pomyślał, ale nie dam się łatwo. Wyciągnął szaszkę, uniósł ją wysoko nad głową. – Do ataku! – krzyknął i zerwał się do biegu. Atiana z przerażeniem patrzyła, jak bołgrawscy strielcy wysiadają ze skifów. Pomaszerowali przed siebie z muszkietami w gotowości. Alesja już pragnęła pozbyć się jej – matrę Bołgrawii ogarniał niesmak z powodu bliskości emocji i myśli dziewczyny. Równocześnie w Atianie niczym przybierające na sile światło świtu narastała świadomość rozłamu. Towarzyszyło temu wyraźne poczucie znajomości, które mogła przypisać jedynie swojemu odkryciu z eteru. Rozłam był szeroko otwarty, niczym wielkie rozcięcie w tkaninie świata i przez niego wyczuwała dotyk Adhyi – ciepło, ziemię, wodę, a nawet powietrze. To wszystko przenikał zapach życia. Jednak było w tym wszystkim coś jeszcze, poczucie, że rozłam jest jak jedna z olbrzymiej liczby nitek przechodzących przez tkaninę Erahmu – włókna Adhyi rozprzestrzeniały się przez świat jak puch ostu. Najbliższe znajdowało się na Duzolu, znacznie bardziej znajome, ponieważ właśnie stamtąd przybyła, i sprawiało wrażenie – tak jak wyczuła to w eterze – dojrzałego. Porzuciła te myśli, bo rozbrzmiały odgłosy walki. I to blisko. Bardzo blisko. Słychać było krzyki ludzi z księstwa oraz wysokie zawołania bojowe maharratów. Trzaski muszkietowego ognia rozlegały się gęsto, przez padający śnieg przebijały się białe błyski. Grigorij uniósł pięść, a jego sygnał został szybko powtórzony wzdłuż szeregu. Żołnierze się zatrzymali. – Czujesz chłopaka? – zapytał książę Bołgrawia

– Niet. – Alesja zmusiła Atianę do potrząśnięcia głową. – Gdzie on jest? – ona nie wie. A potem przez krzyki przebił się głos Nikandra. Grigorij zesztywniał. Gestem polecił swoim ludziom się rozproszyć. Ruszyli do walki, ale jeden z maharratów wykrzyknął ostrzeżenie. Wielu odwróciło się i wypaliło, zanim ludzie Grigorija wpadli między nich. Dopiero gdy maharraci rzucali swoje muszkiety i atakowali szamszirami, Atiana uświadomiła sobie, czemu Duzol wydawał się tak bliski. Tak… dojrzały. Rozłam tu, na Ujadeńsku, wcale nie był miejscem, gdzie miano wykorzystać Nasima. Nigdy tak nie było. Aszan mylił się na początku, a ona przez to dała się zwieść i pomyliła na końcu. Niczym jubiler wyliczający idealny kąt, pod którym należy uderzyć nieoszlifowany klejnot, maharraci zrozumieli, że kluczowy jest nie rozłam na Ujadeńsku, lecz na Duzolu – nie z powodu swojej wielkości, ale przez fakt, że rozerwanie go doprowadzi do reakcji łańcuchowej wiodącej do totalnego zniszczenia. – Grigorij, stój! – krzyknęła Alesja głosem Atiany. – Stójcie! Grigorij nie posłuchał. Walczył zażarcie na szable z wysokim wojownikiem maharratów. Wtedy właśnie uderzyła. Muszkietowa kula. Bez ostrzeżenia. Prosto w pierś Atiany. Nieprzyjaciel na wzgórzu się wycofał, umożliwiając ludziom Nikandra starcie z maharratami z drugiej strony. Dwie grupy zwarły się ze sobą, stal uderzała o stal, śnieg poczerwieniał od krwi. Nikandr sparował ataki wojownika z długimi czarnymi

wąsami. Cofał się, reagując powoli, podpuszczając przeciwnika. Kiedy maharrat w końcu postanowił wykorzystać swoją przewagę, Nikandr szybko uskoczył i wbił mu szaszkę w brzuch. Wyciągnął ją szybko i przejechał ostrzem po gardle wroga. Jego ludzie byli w bezładzie. Było ich dziesięciu przeciwko dwudziestu maharratom. Za chwilę będzie po wszystkim. Jednak wtedy ze wzgórka rozległ się okrzyk. Zza wierzchołka wyłoniły się dwa tuziny zbiegających po zboczu strielców. – Trzymać się, ludzie! Trzymać! I po chwili strielcy spadli na walczących. Maharraci nie chcieli się wycofywać. Nie ustąpili nawet na krok. Walczyli do upadłego, a ostatni powalił dwóch strielców, zanim poległ od kuli muszkietowej wystrzelonej z dwóch kroków prosto w jego pierś, a nawet wtedy chwycił jeszcze lufę muszkietu i przeciągnął szamszirem przez szyję nieszczęsnego strielca. Głowa żołnierza padła w zdeptany, zakrwawiony śnieg, wydając pusty dźwięk niczym spadająca tykwa. Maharrat próbował walczyć dalej, ale padł na kolana. Najbliżsi strielcy doskoczyli i wyładowali na nim furię, siekając go szablami na kawałki. Wtedy Nikandr zobaczył dowódcę strielców. Był nim Grigorij. Celował z muszkietu w Nikandra. – Złóż broń, Kałakow. Nikandr nie chciał poświęcać swoich ludzi dla ostatniego, bezsensownego gestu. Pozwolił, by jego szaszka upadła na zdeptany śnieg. – Opuścić broń. – Książę! – ze szczytu wzniesienia zawołał bołgrawiański diesatnik. – Księżniczka Wostroma mówi, że jesteśmy w

niewłaściwym miejscu. – Nie mam teraz dla niej czasu. – Ona cię woła, panie. Została postrzelona. Nikandrowi zaparło dech w piersiach. Grigorij zbladł. Odwrócił się i razem ze swą eskortą i hawakiramem pobiegł w stronę szczytu wzniesienia. Nikandr próbował iść za nim, ale został zatrzymany przez ludzi Grigorija. – Przepuśćcie mnie! – krzyknął. Oczywiście nie posłuchali. Grigorij zatrzymał się, odwrócił i patrzył na Nikandra z wahaniem. Przez krótką chwilę wyglądał jak chłopiec, który dźwiga zbyt wielki ciężar. Sprawiał wrażenie, że desperacko pragnie pomocy, nawet od wroga. Jednak zaraz zesztywniał i gestem rozkazał strielcom Nikandra odprowadzić. Rehadę trzymano niedaleko, ale bez diademu. Ludzie Nikandra stali w grupie, ranni i wyczerpani. Nie było wśród nich Aszana. Nikandr popatrzył po ciałach zabitych, ale i tam go nie znalazł. Kiedy przez pole walki powiał wiatr, zrozumiał, że arakesz zdołał się wymknąć. Wiatr przybrał na sile, unosząc z ziemi kłęby śniegu, pchając ludzi do tyłu. Ucichł, dając im szansę odzyskania równowagi, a potem, jakby ta krótka chwila była wdechem, zawył ponownie z siłą huraganu. Brzmiało to jak ryk potężnej bestii gotowej wszystkich pożreć. Ludzie padli na ziemię, z głów zrywało im czapki, zasypywało ich mokrym śniegiem i ziemią. Jeden nawet wypalił z muszkietu w stronę, z której wiał wiatr – może zauważył coś, co uznał za wroga. W następnej chwili przewrócił się i zniknął w chmurze bieli. Wiatr wbił się wściekle w wostromskich żołnierzy,

spychając ich ze szczytu zagłębienia, a Nikandr zrozumiał wreszcie, co próbował osiągnąć Aszan. – Tędy! – krzyknął, podnosząc głowę. Siła wiatru jeszcze wzrosła. Nie wiedział, czy jego ludzie usłyszeli rozkaz, ale kiedy zdołał się częściowo podnieść, przy swym boku zobaczył sotnika, który pomógł mu wstać i iść w stronę przeciwnego zbocza wzgórza. Rehada i Aszan dołączyli do nich i razem dotarli do szerokiej łachy zdeptanego zakrwawionego śniegu. Żołnierzy Grigorija już tu nie było. Szybko ruszyli po śladach. Znaleźli skif z żaglem pociętym na strzępy oraz odcisk na śniegu wskazujący, że z tego miejsca wzbił się drugi skif. – Co teraz zrobimy, panie? – zapytał sotnik. – Nie wiem – odpowiedział Nikandr zrezygnowany. – Nie mam pojęcia, dokąd polecieli. – Ja wiem – odezwała się Rehada. – Na Duzol.

Rozdział 63 Atiana uświadomiła sobie, że znowu jest w powietrzu. Miała wrażenie lekkości, nie tylko dlatego, że leciała przez burzę na dnie skifu, ale też czuła się absolutnie nieograniczana przez cielesną powłokę. Właściwie czuła się tak, jak musiały się czuć hawahezany – wolna i eteryczna. Straciła przytomność. Gdy znów się ocknęła, był to skutek szarpania skifu. Wylądowali i ktoś stanął nad nią, pytając, gdzie powinni iść. Wyglądał znajomo, ale za nic nie mogła sobie przypomnieć jego imienia. – Iglica w forcie – powiedziała słabo. – Jesteś tego pewna? Był to człowiek, który nic jej nie obchodził, lecz nie widziała powodu, żeby taić przed nim informacje. – Jestem pewna. – Miała wrażenie, jakby każde słowo ważyło tonę. Popatrzył na nią bez śladu wdzięczności. – Idziemy – rzucił, choć zrozumiała, że nie mówił do niej. – A księżniczka? – zapytał ktoś. Chwila wahania. – Zostawcie ją. Na jej twarz spadały płatki śniegu, składając na skórze delikatne pocałunki mrozu. Wszędzie wokół niej skrzypiały kroki na śniegu. Potem ucichły. Słyszała szum pobliskich fal i świst wiatru w koronach drzew. Nagle poczuła… śnieg pod palcami, trawę pod śniegiem, ziemię, w którą trawa wbijała swoje korzenie, i skalne korzenie wyspy pod miękką, ustępliwą glebą. I wkrótce… wkrótce… Słyszy zew czapli, słyszy jej partnera odpowiadającego z

daleka. Czuje nacisk pobliskich drzew na ziemię, słaby w porównaniu z większym lasem na południu. Czuje wiatr ocierający się o gałęzie, sosnowe szyszki spadające w śnieg, króliki kulące się w swoich norach, czekające, aż minie śnieżna zawierucha. Jej świadomość rozszerza się na całą wyspę i zauważa coś niepokojącego. Rozłam. Jej zmysły odbierają to jako piętno, choć nie czuje ciepła. Nie czuje też zimna. Czuje… obcość. To coś jest obelgą, niesprawiedliwością, którą należy naprawić, jest raną, która nie zabliźni się sama. Trzeba ją oczyścić. Dopiero wtedy ziemia będzie mogła rozpocząć proces leczenia. Atiana przemieszcza się w stronę, gdzie najsilniej wyczuwa rozłam na wyspie. Do iglicy. To zaledwie gałązka w porównaniu z potężnym pniem sterczącego nad Radiskoje, najsłabsze ogniwo na całym archipelagu. Rozerwanie go spowoduje upadek Radiskoje, a wraz z nim pozostałych – niekontrolowana reakcja łańcuchowa zmieni rozłam w potężną otchłań wiodącą wprost do Adhyi. A wtedy duchy będą mogły wziąć sobie wszystko, czego zapragną. Ma trudności z poruszaniem się niczym statek w szkwale. Jej umysł jest rzucany przez eter, którego prądy są równie nieprzewidywalne, jak zagnany w róg ryś. Duzol – i cały archipelag poza nim – sprawia wrażenie pełnego życia, a równocześnie bliskiego śmierci. To skażenie świata poza. Atiana wyczuwa Nasima. Został przykuty do iglicy. Wbito w nią żelazny bolec, z którego zwisają kajdany trzymające jego nadgarstki. Sama iglica jest olśniewająco biała na tle satynowej czerni. Ludzie byliby ciemnoniebiescy, nawet przy iglicy, ale Nasim jest niemal

równie biały. Nie opiera się, nie krzyczy. Co jakiś czas jego ciało drży, oczy poruszają się gorączkowo pod zamkniętymi powiekami. Wokół iglicy na dziedzińcu twierdzy krążą mężczyźni w zniszczonych szatach. Nigdzie nie widać żołnierzy księstwa. Pewnie zostali zabici albo trzymani są w więzieniu twierdzy osztojety. Atiana rozpoznaje dwóch maharratów, Bersuka i Sorusza. To oni przyzwali wanahezana na plaży koło Iżnego. Sorusz podchodzi do Nasima. W dłoniach trzyma pięć kamieni – jaspis dla ziemi, alabaster dla powietrza, turmalin dla ognia, lazuryt dla wody i opal dla czystej siły życiowej. Wszystkie świecą równie jasno jak iglica i Nasim. Maharraci śpiewają. Sorusz wciska Nasimowi w usta turmalin i wlewa wodę do gardła. Chłopiec połyka kamień, robi się jaśniejszy. Koło Bersuka stoi żelazne palenisko. Wykwitają z niego strzępy ognia, Adhyi. Błyskawicznie urastają do rozmiarów człowieka. To przejście – zachodzi na jej oczach, momentalnie zaczynają ją palić, jakby została wrzucona w żar kuźni. Krzyczy z bólu, który narasta, jest nie do wytrzymania… I nagle ustaje. Jej zmysły w ciszy wychwytują oddech Nasima. Z początku jest bardzo delikatny – jak lekki wiatr wiejący przez wiosenną trawę – ale przybiera na sile. Z chłopca wydobywa się cienka macka światła. Wyrasta na zewnątrz, sięgając do Adhyi. W eterze łatwo zapomnieć, że istnieją nie tylko wymiary fizycznego świata, że dochodzi jeszcze jeden: odległość od Adhyi, często tak niewielka, że nie zauważają jej nawet najbardziej uzdolnione matry. Dowiedziała się tego od swojej

matki i uważała tę informację za bezużyteczną. Teraz uznaje za bezcenną. Kluczową. Wyczuwa, gdzie kieruje się macka – do cienia po drugiej stronie, ukształtowanego niczym jasne odbicie Nasima na płaszczyźnie śmiertelników. Gdy Sorusz umieszcza w ustach Nasima alabaster, więź robi się silniejsza i już wiadomo, co próbują zrobić. Po drugiej stronie eteru żyje echo Nasima. Chce ich obu połączyć. Atiana nie wie, co się stanie, jeśli im się uda, jednak wie, że nie można do tego dopuścić. Jej uwagę przyciąga coś znajomego. Wyczuwa kamień duszy. Porzuca rytuał i kieruje się na północ, gdzie na skifie leci Nikandr. Jego umysł jest wolny od ciała. Unosi się, jak czynią to matry, i jest przyciągany w stronę Nasima. Jednak coś go do niego nie dopuszcza. Maharraci śpiewają, zbierając wokół siebie energię, która uniemożliwia Nikandrowi dotarcie do chłopca. Ona wie, że nie można na to pozwolić. Musi odebrać im władzę nad twierdzą. Jeśli się jej uda, reszta zostanie w rękach Nikandra i starożytnych. Wtedy suurahezan się przesuwa. Unosi głowę i zwraca się w stronę skifu, ku Rehadzie. A Atiana w żaden sposób nie może go powstrzymać. Kiedy Nikandr i jego towarzysze wrócili do swoich skifów, odkryli, że żagiel jednego został pocięty tak jak w skifie Grigorija. Na szczęście drugi okazał się nietknięty. Przez odległe odgłosy bitwy okrętów powietrznych wciąż toczonej na południu przedarł się głośny wystrzał z pistoletu. Kula świsnęła koło Nikandra i z mięsistym plaśnięciem wbiła się w pierś strielca maszerującego tuż za nim. Z łodzi wyskoczył żołnierz w szarej czerkiesce, z szaszką w dłoni. Chciał ciąć żagiel, ale Nikandr go zastrzelił. Wsiedli do skifu w szesnaście osób. Nikandr wiedział, że to

ryzykowne, ale musiał dotrzeć na Duzol, zanim Sorusz zrealizuje swoje plany, a potrzebował ludzi do powstrzymania maharrata. Aszan chwycił linki żagla i pognał łódź na południowy zachód. Sztorm zaczynał ustępować, ale śnieg wciąż padał. Gdy mijali wiatroport, przeleciały nad nimi dwa duże okręty, ostrzeliwały się. Wkrótce skif sunął nad pełnym morzem. Minęły długie minuty bez żadnego lądu w polu widzenia, wreszcie z bieli przed dziobem wyłoniła się ciemna masa Duzolu. Zobaczyli urwiska, na których wznosił się fort osztojety, niewielka twierdza, w której według Rehady powinni znaleźć maharratów i Nasima. – Prosto na fort! – rozkazał Nikandr. Nie miał czasu na podstępy, a może wykorzystają element zaskoczenia. W polu widzenia pojawiła się twierdza. Szare mury przyprószyła biel. Jednak iglica na dziedzińcu wyglądała inaczej. Jej gładkiej czarnej powierzchni nie znaczył ani jeden płatek śniegu, a tuż obok unosiły się smużki pary. – Skręć – odezwała się Rehada. – Niet, zostań na kursie. – Skręcaj! – krzyknęła. Aszan ściągnął wiatr z północy i zmienił pozycję, by uwzględnić nowy kąt natarcia wiatru na żagiel. Jednak było już za późno. Nikandr zobaczył, co tak przestraszyło Rehadę. Dostrzegł na dziedzińcu jasno świecącą postać suurahezana, większego niż ten, który zabił Stasę Bołgrawię. Jego głowa sięgała szczytu murów, a cała postać była efemeryczna. Przesuwał się i pulsował hipnotycznie. Nagle się poruszył i skupił uwagę na skifie. Na murach twierdzy stało wielu maharratów. Trzymali w gotowości muszkiety, ale nie zrobili żadnego ruchu, by strzelić

do nadlatującego żaglowca. Na dziedzińcu stał Sorusz. I Nasim. Nikandr go poczuł. Chłopiec był przestraszony, samotny i cierpiał. Był wykorzystywany – zdawał sobie z tego sprawę – ale nie mógł w żaden sposób się sprzeciwić. Sorusz wsadził mu coś do ust. Nasim to przyjął. Smakowało metalicznie. Jak ziemia. Było gładkie i chłodne w dotyku. – Przestań, Niszka! – krzyknęła Rehada. Poczuł, jak obiekt przesuwa się w głąb jego gardła i wpada ciężko do żołądka. Rehada uderzyła go w policzek. Zabolało, ale to było nic w porównaniu z ekstazą kolejnego ducha, hawahezana przyciągniętego z Adhyi do świata śmiertelników. Rehada uderzyła księcia jeszcze raz, i znowu, aż w końcu jego ludzie musieli ją odciągnąć. Widział, jak Rehada krzyczy z bólu, bo wykręcali jej ręce. Wreszcie cofnął się znad krawędzi. W tej chwili Aszan puścił liny żagla. Płachta poleciała do góry i załopotała na wietrze, a on szeroko rozpostarł ramiona, popatrzył ku niebu. Między nimi a suurahezanem pojawiła się chmura mgły. Nikandr usłyszał, jak bestia jęczy, a z jej uniesionej dłoni wylatuje kula ognia, sunąc w ich stronę przez coraz bardziej gęstniejącą mgłę. Mgła zmieniła się w krople wody i lód, utrzymywany w miejscu przez wiatr, który zbił go w twardą ścianę. – Uwaga! – krzyknął Nikandr. Wciąż czuł Nasima, nadal czuł hawahezana powstającego na dziedzińcu, ale w tej chwili sam kontrolował swoje uczucia i myśli. Gdy sunąca kula ognia uderzyła w gęstniejącą chmurę lodu, rozległ się syk, jakby lawa wlewała się do morza. Ognisty pocisk

stracił sporą część energii, został też zepchnięty z kursu, ale prowadzony przez suurahezana skręcił gwałtownie i uderzył w dno skifu. Łódź wykręciła się wokół stępki, prawie się przy tym przewróciła. Nikandr wyleciał ze skifu. Uratował się, chwytając za burtę, ale pięciu żołnierzy poleciało z krzykiem w morskie fale. Skif szarpnął, odzyskując równowagę. Książę zsuwał się z burty. Dwóch strielców chwyciło go za nadgarstki, ale mieli śliskie dłonie i nie zdołali go utrzymać. Nikandr poleciał w dół. Spadając, wyczuł hawahezana. Nie tego potężnego, przywołanego przed chwilą, lecz tego, który towarzyszył mu od czasu sprzed ataku na „Gorownę”. Pomóż mi! – Zawołał do niego. Proszę, pomóż! Błaganie nic nie dało i powietrze świszczało coraz głośniej. Przypomniał sobie nagle słowa Sari. „poddaj mu się”. Mówiła wtedy o Nasimie, ale wiedział, że to dotyczyło również kiramów, którzy poddawali się duchom. Zrobił to teraz. Spadając, obrócił się w locie, widział więc pędzące ku niemu fale. Szeroko rozłożył ręce i zamknął oczy. Czuł nacisk wiatru na piersi. Otworzył się na ducha, by ten mógł zrobić z nim, co zechce. Atiana wie, że umiera. Umiera jej ciało leżące w śniegu. Co dziwne, jest z nim teraz znacznie lepiej zestrojona, niż gdy była cała i zdrowa. Wypływa z niej krew, ale jak dotąd nie zmniejszyło to jej zdolności do kroczenia między wiatrami eteru. Bada macki wypływające z Nasima do ducha jego odbicia w Adhyi. Nasim w materialnym świecie jest lity i stabilny, biały

znak na tle ciemności twierdzy. Nasima w świecie duchów nie sposób zdefiniować. Jego postać zmienia się gwałtownie, podobnie jak zawarte w niej barwy. Kiedy na języku chłopca zostaje umieszczony trzeci kamień, macka robi się grubsza. Atiana czuje Nasima, czuje jego ból i pragnienie przerwania tego, co właśnie się dzieje, czuje także jego kompletną bezsilność. Próbuje go wzmocnić, by przetrwał, przeżył i mógł walczyć, ale nic z tego. Choć czuje chłopca i jego emocje, nie może mu pomóc. Nikandr wciąż jest blisko, ale chyba rozkojarzony. Trzeba to zmienić, a kluczem może się okazać Bersuk, który pozwala, by podczas śpiewu jego umysł dryfował. Jest dojrzały do zerwania. Atiana zbliża się do niego. Pojawia się w niej strach, ponieważ nigdy jeszcze nikogo nie przejmowała. Czuje klejnot na jego czole. Jest związany z hezanem i jarzy się w eterze niczym jasna, przenikliwa gwiazda. Atiana uważa, by unikać hezana. Wchodzi w Bersuka. On natychmiast się buntuje. Boi się. Księżniczka próbuje wykorzystać swoją przewagę. W drodze jest kilkadziesiąt, mówi mu. Za chwilę na Osztojety spadnie horda, jakiej nigdy jeszcze nie widziałeś. Jednak on nabiera odwagi. Wie, że nawet z tysiącem ludzi Wielkie Księstwo nie pokona przywołanych bestii. Nie są podobne do pierwszego starszego ducha przywołanego tygodnie temu. Te nie odejdą z własnej woli, rozpraszając się i powracając do świata, z którego przybyły. Będą atakować Lądowców do czasu, aż ich panowie pozwolą im przestać. Tylko jeśli zdołacie utrzymać chłopca przy życiu.

Tak, to ich jedyna słabość. Bersuk na chwilę traci pewność siebie. To wystarczy. Atiana uderza, zmuszając go do ucieczki w najgłębsze zakamarki umysłu. Świat ożywa przez zmysły Bersuka: zapach torfowego ognia, żar suurahezana na skórze, dotyk języka Bersuka na podniebieniu, gdy zmusza go do dalszego śpiewu, naśladując wydawane przez niego niskie, rytmiczne dźwięki. Pozostali maharraci nic nie zauważyli. Sorusz trzyma w dłoni kolejny kamień, jaspis. Sięga do Nasima, by go zmusić do przywołania kolejnego starszego ducha na świat śmiertelników. Chłopiec otwiera usta, a Sorusz umieszcza na jego języku mleczny klejnot. Atiana uświadamia sobie, że Bersuk, wciąż ukryty w głębi umysłu, jest zadowolony. Nasim przełyka kamień, a ona w pierwszej chwili wierzy, że satysfakcja Bersuka wynika z tego, co robi chłopiec. Połknął już cztery kamienie. Ziemia zaczyna pękać, przybiera postać wanahezan. Tworzy go masa pokruszonych cegieł i ubitej ziemi. Hezan staje i uderza w ziemię swoimi czterema potężnymi ramionami. A wtedy Sorusz przestaje śpiewać. – Naprawdę myślałaś – mówi, obracając głowę w jej stronę – że tak łatwo będzie nas pokonać? Palce Bersuka zrobiły się zimne i zamrowiły. Księżniczka nagle pojmuje – Bersuk się cieszy, że go przejęła, że jej dusza spoczywa teraz w granicach jego fizycznej powłoki. Musi uciec! Próbuje, ale przekonuje się, że utknęła. Szarpie eter, chce się wyrwać… Wszystko na nic. Jest uwiązana. Słyszy śmiech Bersuka. – Rozgość się, matro – mówi Sorusz i bierze do ręki ostatni

klejnot, opal, kamień życia. – Nigdzie nie pójdziesz.

Rozdział 64 Strielcy wysiedli z łodzi i ruszyli w szyku w górę wzgórza, w stronę twierdzy. Rehada pozostała w skifie. Nie była w stanie nic zrobić, gdy Nikandr wypadł za burtę. Teraz tłumiła łzy. Aszan wyciągnął do niej rękę. – Chodź. Mamy jeszcze coś do zrobienia. Chciała mu powiedzieć, żeby poszedł bez niej, że będzie bezużyteczna. Jednak nad murami twierdzy pojawił się już hawahezan. Śnieg wirował wokół niego, podkreślając kształt, zwykle słabo widoczny. Wiedziała, że nie może ich porzucić. I musiała pamiętać o Nasimie. Pragnęła, by serce jej wypełniało pragnienie zemsty, ale wypalono z niej te uczucia. Wciąż pozostało jej jednak pragnienie zrobienia tego, co słuszne. Z Nikandrem czy bez, zrobi to, co zaplanowała. Strielcy pokonali już sporą odległość, wspinając się po stromym zboczu prowadzącym do fortecy, ale zatrzymali się, gdy zrozumieli, że hezan kieruje się prosto na nich. Powietrze już zaczęło rzednąć. Prawie nie dało się oddychać. Aszan ich na to przygotował. Wielu strielców wstrzymało oddech zgodnie z jego radą. Dwóch tego nie zrobiło i szybko padli na kolana w ataku duszności. Strielcy wyciągnęli przed siebie muszkiety w ochronnym geście, bo żelazo osłaniało przed hezanem. Wiedzieli, że nie pomoże to wiele, ale było konieczne, by wspomóc walczących z duchem Aszana i Rehadę. Aszan użył swojego alabastru do stłumienia wiatru, choć w porównaniu ze starszym duchem ten związany z nim był bardzo słaby. Rehada zamknęła oczy i otworzyła się na suurahezana. Siłą

woli wprost w głębi ciała hawahezana roznieciła ogień. Jeden ze strielców przewrócił się nieprzytomny w błotnisty śnieg. Zaraz upadł następny, łamiąc nos. Krew polała się na zdeptaną ziemię. Rehada błagała o pomoc związanego ze sobą ducha. Poczuła, jak się nią karmi, jak wyciąga z niej energię życiową, by podtrzymać swoje istnienie na tym świecie. Naparła mocno i płomień w hawahezanie zapłonął jasnym blaskiem. Aszan również łączył się ze swoim wanahezanem, wysyłając przeciwko powietrznemu duchowi sterty ziemi. To nie mogło mu zaszkodzić bezpośrednio, ale ziemia go osłabiała. Wkrótce Rehada mogła odetchnąć głęboko. Przygotowywała się do następnego ataku, ale grunt pod jej stopami uniósł się i wyrzucił ją na kilka metrów w powietrze. Wylądowała na plecach, w uszach jej zadzwoniło. Była ogłuszona i półprzytomna. Wreszcie dzwonienie powoli zaczęło cichnąć. Usłyszała potężny trzask, a po nim dudnienie, które dało się wyczuć przez ziemię pod jej plecami. Uniosła głowę i popatrzyła w stronę fortecy. Wanahezan – wysoki jak sama twierdza – przebił się przez drewnianą bramę i sunął w ich stronę. Za murami właśnie osiągała pełną wielkość płynna postać Jalahezana. Wyglądał jak wir wodny. Po chwili uniósł się nad murem i zaczął zjeżdżać po śniegu w ich stronę. Rehada wstała i pobrała moc ze swojego suurahezana, mając nadzieję, że jeszcze nie jest za późno. – Aszan, teraz! Razem przypiekli ducha powietrza, ale brakowało jej energii. Padła na ziemię i poczuła pulsujący w całym ciele ból. Hawahezan zrobił coś, co nie zdarzyło się nigdy wcześniej. Wyrwał jej związanego ducha, zostawiając wielką otwartą ranę. Aszan wciąż się opierał starszemu duchowi, ale nie miał

szans. Zaczął się trząść, łagodną twarz wykrzywił w grymasie i upadł. Trawa dymiła od kontaktu z jego skórą. Nie oddychał. Hawahezan rzucił się na żołnierzy. Ich krzyki bólu porwała wichura. Padli pokotem. Jeden leżał kilka kroków od Rehady, już z pustym spojrzeniem. W jego martwą twarz wbiły się kawałki lodu i małe kamyki, zostawiając czerwone ślady na tle skóry białej jak śnieg. Rehada odwróciła się i zobaczyła starszego suurahezana przesuwającego się nad ścianami osztojetów. Nie czuła już związanego ze sobą hezana, ale wyczuwała starszego. Nagle dotarło do niej, jak bardzo jest pokrewny. Była w nim jakaś czystość, której nie mogła nie podziwiać. Kim mógł być w innym życiu? Jak wielki mógł się stać w następnym? Może była to jej matka. Może Ahya. Wiedziała, że to, co zamierza teraz zrobić, nie jest rozsądne, ale i tak spróbuje, nawet jeśli hezan ją przejmie. – Do mnie! – krzyknęła, zbierając kilku ocalałych żołnierzy. – Do mnie, ludzie Kałakowa! Usłyszeli coś w jej głosie, co dało im nadzieję, i pięciu stanęło przed nią, tworząc straż. Mimo szalejącego wiatru zdołali ruszyć przed siebie, eskortując ją w stronę twierdzy. Jalahezan sunął w dół zbocza, ale suurahezan poruszał się szybciej. Rehada stanęła mu na drodze, gestem polecając strielcom zostać i pozwolić jej iść dalej. Suurahezan zatrzymał się przed Rehadą, rozpoznał ją i nie zaatakował. Odrzuciła swój diadem, wiedząc, że ten duch nie da się związać przez zwykłe kamienie, i szeroko rozpostarła ramiona. – Jestem twoja – powiedziała po prostu. Nie było w niej strachu, tylko pragnienie poddania się.

Starszy duch wszedł już w ten świat i nie potrzebował jej jako mostu, ale był zaintrygowany i poczuł jakiś rodzaj pokrewieństwa, ten sam, który ona odczuwała każdym uderzeniem serca. Postąpiła do przodu. I poczuła żar świata. Pochłonął ją, oświetlił najciemniejsze zakątki umysłu, nawet miejsca, których nie chciała odwiedzać, których nie chciała odkrywać. Jednak była na to gotowa – nie miała już nic do ukrycia. Duch zaakceptował ją i zgodził się na więź. Odwróciła się w stronę hawahezana, który wyczuł nowe zagrożenie i zaczynał się wykręcać w jej stronę. Żołnierze Lądowców uciekali przerażeni. Bali się jej, i tak powinno być. Była ogniem. Stała się żywym płomieniem. Jej ubranie spaliło się w jednej chwili. Stała naga na śniegu, gotowa do starcia z szarżującym na nią hawahezanem. Miał nadzieję ją powalić, nie była jednak zwykłą świeczką, którą mógł zdmuchnąć byle powiew. Czuła ból ducha wiatru, czuła, jak hezan zaczyna tracić kontakt z tą płaszczyzną, wracając w stronę Adhyi. Wkrótce przepadł, a ostatnim śladem jego istnienia stał się nagły szkwał rozdmuchujący śnieg. Wanahezan nadciągnął swą potężną ziemną postacią. Aszan podniósł się na nogi. Wydawał się dyszeć z wysiłku, gdy pobierał wodę z głębokich źródeł, a jednocześnie nasycał zbliżającego się ducha ziemi śmierci. Coraz większa część hezana rozpływała się w błoto. Jalahezan dotarł do dwóch żołnierzy i w jednej chwili ich zatopił. Wystrzał z działa ściągnął uwagę Rehady w stronę

twierdzy. Przelatujący okręt znowu strzelił z armaty w stronę dziedzińca. Pojawiło się jeszcze kilka jednostek, każda posłała w stronę fortu pociski. Jalahezan, wyczuwając, że stanowią większe zagrożenie, odwrócił się w stronę nadlatujących okrętów. Odprysnęły z niego krople w stronę najbliższego galeonu, z każdą chwilą coraz więcej, niczym deszcz. Uderzyły w żagle i pokład okrętu – wtedy hezan odtworzył swą postać. Na całym okręcie zabrzmiały wystrzały z muszkietów. Ludzie krzyczeli, widząc, jak duch wody przepływa wokół żeglarzy trzymających pręty tłumiące i atakuje tych, którzy jeszcze nie wystrzelili. A wanahezan sunął dalej. I zabijał. Aszan próbował go spowolnić. Rehada ponownie przywołała moc suurahezana, skupiając uderzenie ognia na duchu ziemi. Wanahezan się zatrzymał. Zbierał siły. Chwilę później ziemia przed nim przetoczyła się niby fala na powierzchni wody, rozchodząc się na zewnątrz wąskim pasem. Dotarła do Rehady i Aszana, wyrzuciła ich wysoko w powietrze i pomknęła dalej, rozpraszając się pośród wzgórz. Rehada boleśnie spadła na ziemię. Obejrzała się na Aszana. Leżał bez ruchu – nieprzytomny lub martwy. Wanahezan był tuż przy nim. Uderzyła wszystkim, czym jeszcze dysponowała, ale dała już z siebie zbyt wiele. Zdołała wyemitować jęzor ognia, lecz trwało to nie dłużej niż oddech, a potem suurahezan ją porzucił jak pustą skorupę, przepadł, z powrotem przenosząc się przez eter do Adhyi. Została całkiem bezbronna.

Rozdział 65 Wokół Nikandra świstał wiatr, spowalniając jego upadek do morza, ale wydawało się niemożliwe, by zdołał uniknąć rozbicia się o fale. Co dziwne, to tylko pogłębiło jego oddanie hezanowi. Pozbył się wszystkich trosk, wszystkich nadziei i pobrał siłę z hezana, prosząc o pomoc. Wiatr powiał mocniej, szarpiąc go za ubranie i włosy. Książę zawisł w powietrzu tuż nad wodą, po czym zaczął się wznosić w górę urwiska. Wysoko nad sobą miał fortecę osztojety. Gdy przelatywał nad murem twierdzy, w uszach słyszał ryk huraganu. Na środku dziedzińca wznosiła się czarna iglica sięgająca wysokości pięciu pięter. U jej podstawy Nasim był przykuty do obsydianowego kamienia. Maharraci stali kręgiem wokół iglicy. Śpiewali. Jeden, w diademie z osadzonym alabastrem, zauważył Nikandra. Uniósł ręce. Wiatr natychmiast się zmienił, przepchnął księcia na dziedziniec i w jednej chwili ustał. Nikandr spadł z wysokości prawie dwóch pięter na kamienie. Ocknął się przy dźwiękach cichego, rytmicznego śpiewu. Całe jego ciało przeszywał ból. Spróbował się poruszyć, ale nadgarstki miał unieruchomione zimnymi metalowymi obręczami, ręce podciągnięte brutalnie nad głową. Stał przed nim Sorusz z długą brodą powiewającą na wietrze. – Zaprawdę, prządki są nam przychylne. – To jeszcze nie koniec – odpowiedział Nikandr. – Owszem, koniec, Nikandrze Jarosławie. – Sorusz w palcach trzymał opal.

– To pierwszy z kamieni, znalazłem go na Rawanki. Czy wiesz, że drugi dałeś mi ty? Nikandr zadrżał, wiedząc, że to prawda. – Trzeci dała mi Rehada – ciągnął Sorusz. – Czwarty mój brat. A twoja narzeczona dostarczyła mi piątego. Jesteśmy ze sobą powiązani znacznie mocniej niż tylko przez wrogość… może w innym życiu byliśmy braćmi? Nikandr poczuł w ustach kwaśny smak. Splunął, żeby się go pozbyć. Sorusz uśmiechnął się łagodnie. – Nie dostrzegasz naszego powiązania? Nie zastanawiasz się, czemu zostaliśmy sprowadzeni w to samo miejsce? Nadal sądzisz, synu Jarosa, że opiekują się tobą twoi przodkowie? Czy to oni do tego doprowadzili? – starożytni nie widzą wszystkiego, co może się zdarzyć. – Neh? ale muszą widzieć to, co teraz nastąpi. – Nikandr…? To był głos Nasima. Książę nie widział chłopca, ale wiedział, że tu jest. Czuł go, przykutego do innej powierzchni kanciastej iglicy. – Nikandr, proszę, pomóż. Sorusz wyglądał, jakby zaniepokoiły go te słowa, ale szybko odzyskał panowanie nad sobą. – On nie może nic zrobić, dziecko. Nikandr traci kontakt z rzeczywistością. Nie czuje już swojego ciała, choć czuje granit przecinający urwisko i rzeki płynące przez wzgórza Duzolu. Stoi na brzegach Adhyi. Czuje żar białego ognia, chłód wody, dotyk wiatru, solidność ziemi i skały – i przepływającą przez to wszystko istotę życia. Żywioły te ściągają Nasima ciaśniej niczym nitka przebiegająca wzdłuż szwu – ta jego część, która kroczy przez świat duchów, jest powoli przyciągana coraz

bliżej do jego istoty na płaszczyźnie śmiertelników. To zamierzone działanie – tak planował Sorusz od chwili wylądowania na brzegach Kałakowa. Oczami Nasima książę widzi to, co dzieje się na dziedzińcu twierdzy. Opal – ostatni z kamieni – lśni w palcach Sorusza, ledwie centymetry od ust chłopca. Nasim bardzo pragnie go przyjąć. Nie rób tego! – Krzyczy Nikandr. Ale pokusa jest zbyt silna. Nasim pragnie tego kamienia, jak pragnął tamtych czterech. Dzięki uświadomieniu sobie tego w umyśle Nikandra krystalizują się myśli umykające mu od czasu rozpoczęcia rytuału – te starsze duchy stanowią aspekty Nasima, może jego poprzednie życia, może następne. „Zaakceptuj go”, powiedziała Sarija. Musi to zrobić. Musi to zrobić albo wszystko przepadnie. Próbował pozostać sobą, równocześnie pomagając Nasimowi, ale to nie jest właściwa droga. Musi poświęcić siebie, aby Nasima ocalić. Poddaje się więc całkowicie. Jest skałą pośród wód, przez które może płynąć Nasim, a chłopiec odkrywa, że jest w stanie oprzeć się pokusie, oprzeć się ostatniemu aspektowi siebie. Z tego drobnego zwycięstwa czerpie odwagę. Sorusz jest zmieszany. Głaszcze Nasima po włosach. – Nie ma czego się bać, dziecko. Nasim wciąż mu się opiera. Rozbłyska w nim światło. Sorusz nie jest zły, lecz pełen determinacji. Naciska przedramieniem na gardło chłopca, drugą ręką próbując mu wepchnąć kamień do ust. Nasim się opiera, kręcąc głową na boki. Sorusz próbuje ponownie. I jeszcze raz. Wystarczyła chwila nieuwagi i kamień jest w ustach.

Wypluj go, mówi Nikandr. Przez chwilę nic się nie dzieje. Nasim patrzy w górę na nisko wiszące chmury. Nikandr czuje smak kamienia, czuje wezwanie Adhyi. Czuje, że druga połowa Nasima – która pozostawała oddzielona od chwili urodzin – nabiera kształtów. Nasim zapomina o Soruszu, zapomina o hezanach – o tych, które zostały przywołane, i o tym, który oczekuje. Zapomina o Nikandrze. Nie! – Błaga Nikandr. Nie rób tego! Nasim nie potrafi myśleć o niczym poza tym rozłamem – przepaścią – która zdefiniowała jego istnienie, źródle tak wielkiego cierpienia. Nasim! Chłopiec zerka na Nikandra. I połyka kamień. Następuje eksplozja rozkoszy. Nasim był rozerwany tak długo, że nie wie, co zrobić ze sobą teraz, gdy stał się całością. Robi jedyne, co przychodzi mu do głowy. Krzyczy. Ziemia wybrzusza się pod jego stopami. Mury wokół dziedzińca pękają z dźwiękiem przypominającym grzmot. Ocalałe skrzydło bramy pęka z głośnym trzaskiem, rozrzucając wokół kawałki drewna. Po drugiej stronie dziedzińca zaczyna przybierać postać doszahezan, ostatni z duchów. Nikandr czuje, jak świat zwalnia, a raczej czuje, jak tryby tego świata i świata poza się poruszają. Po połknięciu ostatniego kamienia Nasim stał się całością, ale równocześnie otrzymał coś, czego nie miał żaden Araman poza nim, coś, czym nie dysponowały nawet same hezany. Chłopiec widzi w pełni uformowanego doszahezana,

pokrytego charakterystycznymi iskrami wyładowań. Wydaje się podobny do innego, a ta myśl przywołuje do jego umysłu świadomość obecności Nikandra. Przez ciało Nikandra przebiega biały rozbłysk bólu – jakby został wrzucony do kuźni życia, aby zostać przekuty na nowo zgodnie z wolą prządek. Obok niego Sorusz klęka. Zaciska dłonie za plecami i unosi głowę do nieba, podczas gdy jego brat, Bersuk, z pochwy przy pasie wyciąga zakrzywiony kindżał. Nikandr rozumie – Bersuk chce zabić brata. Tak jak Nasim poświęcił Pietra w celu otwarcia kanału umożliwiającego powrót Nikandra do Erahmu, śmierć Sorusza otworzy dla Nasima kanał prowadzący z powrotem do Adhyi. Zakończy to cykl, rozrywając szeroko rozłam przechodzący przez Duzol, a wraz z nim sąsiednie rozłamy na całym archipelagu Kałakowa i jeszcze dalej. Nikandr cofa się do własnego ciała. Słyszy strzały z karabinów, krzyki ludzi, wystrzały z armat – ale to wszystko jest odległe, jakby śnił. Buntuje się przeciwko swoim kajdanom, krzycząc do Bersuka, by nie zabijał. Bersuk zatrzymuje się, patrzy mu w oczy i w tej krótkiej chwili Nikandr czuje… Atianę. Jest blisko. Czy to możliwe? Znajduje się w Bersuku. Przejęła jego postać. Bersuk z kindżałem w ręku znowu idzie do Sorusza. Atiana! Nie pozwól mu na to! Na środek dziedzińca spada kula armatnia. Wybucha. Nikandr kaszle, dusi się w gęstych kłębach bladożółtego pyłu. Atiana patrzy oczami Bersuka na powietrzny statek sunący nad twierdzą. W oddali z chmur wyłaniają się dwa kolejne. Maharraci zachowywali się biernie, by nie przeszkadzać w

prowadzeniu rytuału, ale teraz, gdy zostali odkryci przez wroga, biegną do dział i strzelają do najbliższego okrętu. Choć pozostaje uwięziona w ciele Bersuka, wciąż dotyka eteru i czuje jego przesunięcie, na długo zanim doszahezan przybiera fizyczny kształt na dziedzińcu. Eter nabrzmiewa, napierając na świat. Duch jest kulą migoczących błyskawic nie wyższą od człowieka, choć znacznie od niego potężniejszą. Sorusz klęka, odsłaniając gardło. Bersuk wyciąga zza pasa kindżał. Nie rozumie, co się dzieje, do chwili gdy słyszy krzyk Nikandra: Atiana! Nie pozwól mu na to! Wtedy wybucha kula armatnia i Bersuk zostaje rzucony na ziemię. Jest ogłuszony, dusi się pyłem. Niedalekie jasne iskry doszachezana się przesuwają. W górę strzela biały piorun, uderzają jednego z członków załogi okrętu przelatującego nisko nad twierdzą. Błyskawica przeskakuje na kolejnych ludzi, zanim ostrym łukiem znika w chmurach. Czterej żeglarze bez życia spadają do morza. Rufowe działo okrętu bluzga płomieniami i pociskiem, który przechodzi przez hezana. Żelazo odbija następną błyskawicę, która przeskakuje przez kilku maharratów stojących na murach. Wszyscy giną – jeden drga spazmatycznie, zanim znieruchomieje. Bersuk gorączkowo szuka swojego noża. Atiana ponownie obejmuje nad nim kontrolę. On się opiera, ale nie ma już wiele sił. Walczy z każdym jej poleceniem, jednak ona zmusza go, by podszedł do iglicy, do Nikandra. Mięśnie na rękach Bersuka napinają się niczym struny, ale maharrat wykonuje polecenia, rozpina kajdany. Nikandr pada na ziemię. Biegnie ku niemu Sorusz. Atiana popycha Bersuka, by rzucił się na brata. Wtedy wokół niej zbierają się matry. Jest między nimi jej matka. Bersuk szarpie się

przeciwko więzom wewnątrz umysłu, a Atiana próbuje odzyskać panowanie nad nim. Pomóżcie mi! – Błaga. One zaczynają ją odciągać. Nie! Co wy robicie! Próbuje je strząsnąć, odegnać, ale jest ich zbyt wiele i wkrótce przegrywa. Książę padł na rozbite kamienie dziedzińca. Wciąż się dusił, kaszlał. Stał przed nim Bersuk z rysującą się na twarzy mieszaniną furii i zakłopotania. Nikandr osłonił oczy, bo w powietrzu przeskoczyła błyskawica. Uderzyła w kajdany przykuwające Nasima do iglicy. Łańcuch z brzękiem spadł na ziemię. Mnożą się możliwości, nadzieje. Nikandr czuje, jak Nasim się zmaga, stojąc na rozstaju ścieżki obu światów. Kamień duszy księcia był równie jasny jak wtedy, w wieży w alajazarze. „Zaakceptuj go – powiedziała Sarija. Poddaj mu się”. Nikandr zrozumiał. Szarpnął kamień, zrywając łańcuch. Wyciągnął go do Nasima. Kamień jarzył się jaskrawo. – Jesteś pewien? – zapytał chłopiec. – Tak, jestem pewien – odpowiedział Nikandr, wiedząc, że oddaje Nasimowi coś więcej niż zwykły kawałek chalcedonu. I oddał to z radością. Nasim wziął kamień i włożył sobie do ust. Jednak nic się nie stało. Nic. Na starożytnych, co poszło nie tak? Atiana przygląda się, jak Nasim połyka kamień Nikandra i

świeci jeszcze silniejszą bielą. Z daleka czuje jego ból – tak silne stało się jego cierpienie. Jak ten chłopiec potrafi tyle wytrzymać? Sorusz szaleje, żąda, by maharraci zaczęli strzelać, ale Nasim unosi palec, formułuje jedną myśl, a doszachezan wysyła przez niego błyskawicę. Bramy twierdzy są strzaskane i rozwalone. Przechodzi przez nie tuzin strielców prowadzonych przez Grigorija. Kilku kieruje swoją broń na maharratów, ale nie strzelają. Chwilę później rzucają broń, jakby parzyła. Maharraci się radują – wierzą, że Nasim stanął po ich stronie, ale zaraz oni też rzucają parzącą broń. Atiana jest luźno połączona z matrami, lecz matka zaczyna się wymykać z jej świadomości. Zbyt późno uświadamia sobie, że próbuje przejąć Nasima. Nie! – Błaga Atiana. Ona zna się na rzeczy, mówią jej pozostałe matry. Nie wie, na co się porywa! – Krzyczy Atiana. Nie pozwólcie jej tego zrobić! Nie możemy znieść tego chłopca… Księżniczka już nie słucha. Uświadamia sobie, jak bardzo obecne są ściany eteru – zbliżają się, jak wtedy wzdłuż pęknięcia na Ujadeńsku, ale nie są dość blisko. To, co zrobił Nikandr, nie wystarczy do zamknięcia cyklu. Ściany są wciąż zbyt daleko, by udało się zamknąć szczelinę. Atiana się uspokaja. Tak jak zrobiła to z niemowlęciem, tak jak z Nasimem poprzednio, dotyka ścian, ale tym razem ich nie

rozpycha. Przyciąga je. A one są jej posłuszne. Chwilę później przechodzi przez nią fala energii. Nasim pada na kolana, w eterze rozpętuje się burza. Atiana czuje emocje pozostałych matr, ale także maharratów, strielców, Grigorija. I Rehady znajdującej się gdzieś za murami twierdzy. I Nikandra. Nie czuje emocji Nasima. Ani matki. Czuje ból rosnący ponad pułap chmur, nawet poza gwiazdy. I budzi się. Obudziła się z ledwie bijącym sercem, odrętwiała, słysząc zimny, ostry wiatr. To niemożliwe, pomyślała smutno. Odwróciła głowę i popatrzyła na sosny – wysokie, zielone i dumne. Przyglądała im się przez dłuższą chwilę. Uznała, że to dobre miejsce na śmierć. Niezależnie od tego, czy zostanie zabrana do domu przodków, czy powróci do Adhyi, by przygotować się na następne życie, może być dumna z tego, co zrobiła.

Rozdział 66 Wystrzały muszkietów wokół Rehady ucichły. Strielcom – sotnikowi i jego dwóm ocalałym ludziom – skończyła się amunicja. Niezdarnie ustawili się między nią a potężnym wanahezanem, próbując ją ochronić, ale nie zrobili nic, by chronić Aszana, leżącego nieprzytomnie kilkanaście metrów dalej. – Proszę, ocalcie go – błagała. Sotnik z twarzą zalaną krwią popatrzył na nią beznamiętnym wzrokiem. – Nie będę marnował życia kolejnych ludzi. Hezan był tuż przy Aszanie. – Zrobił wszystko, żeby was uratować. – A my nic nie możemy zrobić. Wanahezan dotarł do Aszana. Rehada pobiegła, krzycząc i machając rękami, jednak hezan nie zwracał na nią uwagi. Patrzył w dół – jakby ciekaw arakesza o zdolnościach Aszana – ale potem cofnął się nieco i uniósł ramiona. Nagle ziemia rozsypała mu się pod nogami. Zatoczył się, próbując odzyskać równowagę. Tuż pod nim otworzyła się jama przypominająca wielką rozwartą paszczę. A potem krawędzie jamy zamknęły się z donośnym grzmotem. Rehada rozejrzała się, wiedząc, że Aszan nie byłby zdolny do takiego wyczynu. Chmury zaczynały się rozstępować, tu i ówdzie odsłaniając skrawki granatowego nieba. Spomiędzy chmur opadały skify – nie kilka, lecz dziesiątki, a nawet setki. Karawela Lądowców wciąż była atakowana. Trzy marsle łopotały bezużytecznie na wietrze. Czwarty oderwał się, odfrunął. Jednostka była już bardzo nisko, prawie nad ziemią, bukszprytem żłobiła długą bruzdę w ziemi.

Rehada w przerażeniu patrzyła, jak dwunastomasztowy okręt roztrzaskuje się, przetacza na bok, maszty łamały się niczym zapałki. Z wnętrza kadłuba wyłonił się Jalahezan. Wyczuwając nowe zagrożenie, rozprysnął się w stronę nadlatujących skifów. Pierwsze spadały ku ziemi jak zimorodki. Kilka zawirowało w powietrzu niby klonowe nasionka, rozrzucając Aramanów na wiatr. Spadli na ziemię niedaleko od zniszczonego okrętu. Kiram szybko zareagował. Z nieba został ściągnięty wiatr, splatając się ze starszym duchem. Trudno było śledzić ich starcie, ale między skifami tryskała niebieska woda. Z wysokości, na której toczyła się walka, dotarł w dół cichy dźwięk przypominający uderzenia fal, narastał, aż zagrzmiał niczym potężne uderzenie wody o pionowe urwisko pod Radiskoje. A potem, w jednej chwili, huk ustał. Rehada poczuła, że ktoś zarzuca jej płaszcz na ramiona. To młodszy z dwóch pozostałych przy życiu strielców oferował jej czerkieskę. Z wdzięcznością okryła swą nagość. – Musimy iść do twierdzy. Szybko! – powiedziała do sotnika. Oficer zatrzymał się tylko, by podnieść muszkiet i załadować go amunicją zabraną jednemu z poległych. Dwaj strielcy zrobili podobnie i pognali do fortecy. Cztery duże okręty Wielkiego Księstwa podleciały od północnego wschodu, zajmując pozycję nad fortem. Wypuszczono z nich dziesięć skifów, każdy z dwudziestką żołnierzy, ale łodzie zaraz zostały pchnięte z powrotem przez silny wiatr. Aramani nie pozwolili Lądowcom zbliżyć się do twierdzy – bo sytuacja była zbyt niepewna. Teraz leciały z góry niezliczone aramańskie skify. Rehada,

Aszan i żołnierze przyspieszyli kroku – chcieli znaleźć się za murami, zanim Aramani zdołają im przeszkodzić. Na dziedzińcu wszędzie leżeli zabici. Ludzie Grigorija tuż za bramą. Maharraci na szczytach murów i u ich podstawy. Niektórzy jeszcze oddychali. – Sprawdźcie ich – zwrócił się Aszan do sotnika. Oficer przekazał rozkaz żołnierzom i nagle znieruchomiał, patrząc na Nasima. Rehada nie zwróciła na to uwagi, poszła w stronę iglicy. Tam leżał Nasim. Patrzył na nią, ale nie odezwał się ani słowem. Dotąd nieustannie widoczny na jego twarzy wyraz cierpienia zastąpiła łagodność. Aszan stał nad Soruszem i Bersukiem leżącymi obok siebie. Był wyraźnie zdziwiony. Co się działo w obrębie tych murów? I nagle Rehadzie zaparło dech w piersiach. W drzwiach do centralnego donżonu fortecy stał Nikandr. Podszedł i objął ją mocno. Czuła na sobie spojrzenia wielu oczu, nie zrobiła nic, by go powstrzymać. W końcu razem pochylili się nad Nasimem. – Jesteś tu z nami? Nasim popatrzył na nią całkiem przytomnie. – Atiana leży na plaży. – Przeniósł spojrzenie na księcia. – Jeszcze zdążysz ją uratować. – Uratujemy ją. – Nikandr kiwnął głową. Rehada usłyszała kliknięcie. Odwróciła się i zobaczyła, jak sotnik celuje z muszkietu. Przez ułamek sekundy sądziła, że mierzy w nią. Nagle zrozumiała. Zaczęła się przesuwać, od razu wiedząc, że już za późno. Padła przed Nasima w chwili, gdy zagrzmiał strzał. Poczuła

uderzenie w plecy. Zapiekło białym światłem, a ona szarpnęła się, mocno chwytając Nasima. – Neh! – jęknął Nasim równocześnie z pełnym furii krzykiem Nikandra. Wystrzelono z kolejnego muszkietu. Pocisk przeleciał tuż nad nią. Czuła ciepło na plecach, na udach. Tak długo było jej zimno, że nie zdawała sobie sprawy, jak bardzo może to piec. Potem ból stał się tak ostry, że sturlała się z Nasima. Patrzy w niebo. Szybko sunące chmury się rozpraszają i po raz pierwszy tego dnia rozbłyska chylące się ku zachodowi słońce. Nikandr klęknął nad nią. Mówił coś, ale nie zrozumiała ani słowa. Był tam też Nasim. Nie smutny, lecz pełen nadziei. Wiedziała, że stara się być dzielny dla niej – tak jak Malek wiele tygodni temu uśmiechał się do niej spod szubienicy. Jak mogła nie zrobić tego samego dla Nasima? Uśmiechnęła się, uniosła prawie bezwładną rękę i pogłaskała Nasima po policzku. – Niech ci się wiedzie – zdołała powiedzieć. Nikandr miał łzy w oczach. – Nie smuć się, Niszka – wyszeptała. – Jeszcze się spotkamy. – Nie wiesz tego – odpowiedział. – Spotkamy się. – Pomimo bólu zdołała kiwnąć głową. A potem nie mogła już zrobić nic. Była gotowa. W końcu świat – taki, jaki był wcześniej, i taki, jaki będzie ponownie – przyjął ją w swe słodkie objęcia.

Rozdział 67 – Chodź! Nikandr to usłyszał, ale nie mógł się oderwać od Rehady. Nieruchomym wzrokiem patrzyła w niebo. Umarła. Nic już nie można zrobić. Nie można cofnąć czasu. – Chodź! – powtórzył Aszan. – Musisz się zająć kimś jeszcze. W końcu Nikandr się podniósł, a w tym momencie resztki bramy zostały odepchnięte i na dziedziniec weszło dwunastu Aramanów. Patrzyli na księcia niczym trybunał gotowy wydać wyrok i wykonać karę. – Na brzegu jest kobieta… – zaczął Nikandr. – Została znaleziona – odpowiedziała mu Faroz. Wyglądała inaczej. Poczuł się, jakby nie było go w Kałakowie przez całe lata. Wskazała na drugi koniec dziedzińca. Za mury twierdzy weszło kilkudziesięciu Aramanów, zbierali zabitych maharratów. – Zostawcie ich. – Nikandr potrząsnął głową. – Mój ojciec, książę… – Twój ojciec nie ma tu nic do powiedzenia – odparła bez emocji, ale jej oczy jarzyły się złością. – Należą do nas i tak zostaną potraktowani. – Wyciągnęła rękę, przywołując do siebie Nasima. Chłopiec szeroko otwartymi oczami patrzył na Nikandra. Aszan postąpił krok do przodu. – Nie rób tego, córko Lilliach. To dziecko przeszło bardzo wiele. – Nie jesteś znany z marnowania słów, synu arumei, teraz również milcz. Chłopiec pójdzie z nami.

W grupie było kilku kiramów z diademami rozjarzonymi przez związane z nimi hezany. Byli przygotowani na opór, ale nie wyglądali, jakby mieli ochotę walczyć. Aszan dotknął ramienia chłopca. – Musisz iść z nimi. – Nie pójdę! Aszan wiedział, że Aramani wiele zaryzykowali i byli gotowi na jeszcze większe ryzyko, by zapewnić chłopcu właściwą opiekę. Ukląkł obok Nasima. – Będziesz u nich w domu. A ja już nie mogę cię wiele nauczyć. Po policzku chłopca spłynęła łza. Chwilę później druga. – Aszan, nie kłam. – Ostatnio wyćwiczyłem się w kłamaniu. – Aszan się uśmiechnął. – Lepiej będzie, jeśli się rozdzielimy, choćby z tego powodu. Zobaczymy się jeszcze, ale na razie musisz iść z Faroz. Nasim uronił kilka łez, a potem obrócił się do Nikandra. – Jesteśmy jednym, ty i ja. Nikandr wiedział, że to prawda. Czuł Nasima silniej niż kiedykolwiek wcześniej. Możliwe, że działo się tak dzięki zasklepieniu rozłamu. Wkrótce rana świata zacznie się zabliźniać. – Tak. – Nikandr spojrzał chłopcu w oczy. – Jesteśmy jednym. Nasim wyglądał jak małe samotne dziecko, które pragnie, by ktoś je przytulił. Wtem odwrócił się i ruszył przez dziedziniec, nie oglądając się ani razu. – Będę chciał się z nim spotykać – powiedział Nikandr do Faroz. – Nie licz na to, synu Sofii. Jak długo będzie to zależało od nas, wasze ścieżki nigdy więcej się nie przetną.

Wynoszono ostatnich maharratów. Na dziedziniec weszło dwóch Aramanów. Nieśli coś zawiniętego w białe płótno. Położyli ciężar ostrożnie przy iglicy, a Faroz gestem poleciła Nikandrowi, by się zbliżył. – Zaopiekuj się nią. – Po tych słowach odeszła, a za nią podążyli ostatni Aramani. Na płótnie leżała Atiana w zakrwawionej sukni, ale z opatrzonymi ranami. Była śmiertelnie blada, lecz oczy miała otwarte, przytomne. – Wszystko będzie dobrze – powiedział cicho Nikandr. Na jej ustach pojawił się słaby uśmiech. Potem spojrzała na bok. Zobaczyła Rehadę i zapłakała. Nikandr szeptał jej do ucha słowa pociechy. Strielec otworzył żelazną bramę dworu bojara i Nikandr wyjechał na ulice starego miasta. Minął plac, na którym stały szubienice – tu niedawno widział Rehadę. Tylko co sprawdził zapisy sądu i nabrał pewności, że aramański chłopiec powieszony z rzezimieszkami był niewinny stawianych mu zarzutów, tak jak twierdził przez cały czas. Jednak nie był całkowicie niewinny. Z pewnością współpracował z Rehadą – był jej służącym, przenosił wiadomości między Wołogrodem a Iżnym. Nikandr potrząsnął głową, ściągając wodze kuca i kierując go do wiatroportu. Był takim głupcem. Powinien był zacząć podejrzewać Rehadę krótko po tym, jak się spotkali. Wysilał umysł, próbując złożyć w całość wszystkie wskazówki, które powinny być oczywiste od samego początku, ale jak dotąd kompletnie nic mu z tego nie wychodziło. Tylko przez Maleka, tego powieszonego chłopca, znalazł jakieś powiązanie Rehady z maharratami. Doskonale ukrywała swoje ślady – albo też

Nikandr był zaślepiony jej egzotyczną urodą. Był głupcem, ale kochał ją – miał dość odwagi, by to przyznać – i gdyby wszystko inaczej się ułożyło, może nigdy nie poznałby jej tak jak teraz. – Nikandr! – usłyszał wołanie. Zatętniły kopyta po zaśnieżonej ziemi. Wstrzymał wierzchowca, ale się nie odwrócił. – Dokąd zmierzasz? – Do jego boku dojechał Ranos na karej klaczy. – Nie twoja sprawa, bracie. Jechali w milczeniu. Opuścili stare miasto. Tutaj były mniejsze domy, w większości drewniane. – Nie żywię do ciebie pretensji o powściągliwość – przyznaję, że masz wiele do przemyślenia – ale gdy dziś zajdzie słońce, musisz z tym skończyć. Potrzebuję cię. – Nie jestem księgowym, Ranos. – Będziesz kierował handlem naszej rodziny. – Znacznie bardziej przysłużyłbym się rodzinie, latając statkiem. – Co bardzo niedwuznacznie dałeś do zrozumienia, ale nie możemy ryzykować w sytuacji, gdy ojciec jest zakładnikiem w Wostromie, a Borund siedzi na tronie Radiskoje. Nikandr się zaczerwienił. Kuce wspinały się w górę łukowatego kamiennego mostu przez rzekę. – Borund może się przekonać, że niełatwo się na tym tronie utrzymać. – Nie będę znowu roztrząsał tego tematu – rzekł stanowczo Ranos. – Borund będzie naszym władcą przez następne dwa lata, a jeśli coś mu się stanie – czy to śmierć na skutek plagi, czy upadek z konia – ojca spotka podobny los. Nikandr wciąż pamiętał, jak zmartwiał, gdy opowiedziano mu, co się stało. Bitwa o wiatroport była prawie wygrana, jednak

matka traciła siły. Tylko dzięki niej byli w stanie pokonać pozostałe matry, jednak czas spędzony z Nasimem ją okaleczył. Po odzyskaniu łączności Żabin mógł lepiej wykorzystać swoją przewagę liczebną. Losy bitwy zostały szybko odwrócone i ojca pokonano. Jego okręt został przejęty, podobnie jak okręt Jewgienija Mirkucka. Mirkuckowi zaoferowano odzyskanie należnego mu miejsca w Wielkim Księstwie, jeśli Jaros ustąpi na rzecz Borunda. Taka umowa miała obowiązywać dwa lata, przez ten czas Jaros będzie zakładnikiem Wostromów. Sofię również zmuszono do ustąpienia, a Nikandr wiedział, że była to kara znacznie surowsza od wymierzonej ojcu. Matka przez zbyt długi czas przebywała w eterze niemal nieustannie, zginęłaby, gdyby ją od niego odciąć, ale Wostromowie nie chcieli się zgodzić na nic innego. Woleli ją zabić, niż pozwolić znowu wejść w mrok. Jeśli nie wybuchną powstania, a Kałakowie będą się zachowywać tak, jak powinni, nie zostaną wprowadzone żadne dodatkowe sankcje i po dwóch latach ojciec odzyska tytuł. Jeszcze tej samej nocy zorganizowano w Radiskoje spotkanie i Żabina wybrano na wielkiego księcia. Przyjął nowo wykonaną koronę i zasiadł na tronie Jarosa. Choć sam Żabin zażądał jego obecności, ojciec Nikandra nie wziął udziału w ceremonii. Wolał zostać w podziemiach, które jeszcze całkiem niedawno pełniły funkcję pokojów Nasima i Aszana, a później Atiany. Teraz wchodził na pokład statku mającego lecieć do pałacu Galostina. Nikandr i Ranos jechali przez przedmieścia Wołogrodu i w górę zbocza prowadzącego na centralny grzbiet wyspy. Wiatr był tu czysty, silny i bezlitośnie przenikał przez ich grube czerkieski, ale żaden nie pognał kuca do szybszej jazdy. Byli mieszkańcami Wielkiego Księstwa. Wiatr stanowił element ich

życia. W końcu dotarli na grzbiet i tu się zatrzymali. Na wschodzie leżała Werodnaja. Jedną trzecią drogi w dół śnieżnego zbocza wznosiło się Radiskoje niczym kryształowy klejnot na tle czarnych skał. Nie widzieli stąd pałacowego wiatroportu, ale okręt, którego lot przybyli obserwować, oderwał się już od pomostu i leciał na zachód. Był to największy okręt Wostromów. Żagle rozpięto na wszystkich szesnastu masztach, ale nawet z tej odległości Nikandr widział ślady walki na kadłubie i pospiesznie naprawianych płótnach. Na pokładzie znajdował się jego ojciec, więzień człowieka, który go zdradził. Okręt dalej leciał na zachód. Był zbyt daleko, by Nikandr mógł rozpoznać poszczególne osoby stojące na pokładzie, lecz w pobliżu rufy stał ktoś trzymający czerwoną chustę. Załopotała na wietrze, a potem została wypuszczona. Unosiła się leniwie za okrętem, powoli opadając ku ziemi. – A cóż to takiego, powiesz mi? – zapytał Ranos. – To, mój drogi bracie, nie twoja sprawa. W ciągu ubiegłego tygodnia wielokrotnie rozmawiali na temat Atiany. Ranos za każdym razem radził mu o niej zapomnieć, a teraz równie dobrze jak Nikandr zdawał sobie sprawę, że tę chustę rzuciła Atiana na znak miłości. – Żegnaj – powiedział cicho Ranos. Nie miał na myśli Nikandra ani Atiany, lecz ojca. – Żegnaj – powtórzył Nikandr, myśląc zarówno o ojcu, jak i o Atianie. Kiedy okręt stał się ledwie ciemną plamką na horyzoncie, Ranos szarpnął wodze i skierował kuca w stronę miasta. – Jedziesz? – spytał. – Mam jeszcze coś do załatwienia – odpowiedział Nikandr i zawrócił kuca w przeciwną stronę, do Iramanszach.

Ranos nie odpowiedział. Rozmawiali o tym, jak często powinni odwiedzać wioskę, ale tego dnia zamierzał dać bratu pełną swobodę. Dotarcie do Iramanszach zajęło Nikandrowi trzy godziny. Bardzo się spieszył, by dotrzeć na miejsce przed południem. Aszan wyszedł mu na spotkanie. – Chodź – powiedział po prostu. Ruszyli wąskim przesmykiem prowadzącym do doliny. – Jutro już mnie tu nie będzie – oświadczył Aszan bez wstępów. Nikandr wiedział, że ten moment się zbliża. Tego dnia miał już za sobą tyle rozstań, że trudno mu było wyrazić, jak bardzo będzie mu ich wszystkich brakowało. Lepiej niech to zdarzy się już teraz, szybko. Czekało go mnóstwo pracy i powinien zacząć z czystym umysłem. – Jedziesz szukać Nasima? – Da. Został stąd wywieziony trzy dni temu. Nikandr już o tym wiedział. Poczuł to. Więź, która ich łączyła, utrzymywała się przez kilka dni, a potem zaczęła słabnąć. Zorientował się, że chłopca wywieziono gdzieś bardzo daleko, gdzie nikt nie mógł nim manipulować, gdzie będą go uczyć aramańscy mahtarzy. Może więź ustanie całkowicie, gdy będą dostatecznie długo rozdzieleni, ale Nikandr podejrzewał, że pozostanie aktywna do czasu, aż jeden z nich zginie. – Chciałbym ci podziękować, synu Jarosa. Nikandr potrząsnął głową, gotowy odrzucić wyrazy wdzięczności, lecz Aszan nie dał sobie przerwać. – Nie za uratowanie nas, choć za to również. Za twoją przyjaźń, za doprowadzenie go tutaj. To dar większy, niż kiedykolwiek mogłem mieć nadzieję, i jestem pewien, że Nasim też tak uważa.

Nikandr milczał. Wciąż nie był pewny, co czuł do Nasima. Traktował go jak przyjaciel. Ojciec. Nauczyciel. Nie był gotów o tym rozmawiać. Gdy dotarli do dużego kamiennego placu przed wejściem do wioski, zastali setki Aramanów stojących w pobliżu fontanny, której basen pierwszy raz za pamięci Nikandra był suchy. Faroz z zapaloną pochodnią stała koło małego skifu o niskich burtach. Na jego pokładzie, owinięte w białą tkaninę, leżało ciało Rehady. Pochodnia kopciła czarnym dymem, a Faroz wypowiadała słowa pełne ufności, słowa, którymi prosiła prządki o dobre potraktowanie tego dziecka świata i wyrażała nadzieję, że Rehada nauczyła się w tym życiu dość, by wrócić na ścieżkę do waszakiramu. Nikandr słuchał pogrążony we wspomnieniach. – Ogień udzielił jej swojej łaski – oświadczyła Faroz – i ogień ją zabierze. Opuściła pochodnię. Drewno ułożone na dnie skifu błyskawicznie zajęło się płomieniami. Kiram z jarzącym się opalem w diademie wyszedł z tłumu i delikatnie dotknął kadłuba. Łódka się uniosła, choć nie miała żagla. Leciała na wietrze, z początku powoli, łagodnie, ale wyżej wiał silniejszy wiatr, porwał ją na wschód. Na innym statku zaledwie parę godzin temu odleciała Atiana. W przeciwnym kierunku. Tak zrządził los. – Żegnaj – powiedział Nikandr, gdy czarny dym podryfował w górę przed stateczkiem lecącym przez błękitne niebo. Aramani zaczęli się rozchodzić – najpierw pojedynczo, potem w grupkach. Faroz zbliżyła się do Aszana i Nikandra. Przez chwilę panowała niezręczna cisza. W końcu Aszan ukłonił się i powiedział: – macie coś do omówienia.

– Pocałował Nikandra w oba policzki. – Bądź zdrów, Nikandrze, synu Jarosa. – I ty bądź zdrów, Aszanie, synu arumei. Po chwili Nikandr został sam z Faroz. A ona odwróciła się i ruszyła do wioski. – Nie powinieneś tu często przychodzić. – Nie będę, gdy tylko się upewnię, że ma się dobrze. – Jest w najlepszym możliwym teraz stanie. Zaprowadziła go głęboko pod Iramanszach, za wygładzone tunele do surowych przejść wykutych we wnętrzu góry przez sam Erahm. Dotarli do olbrzymiej jaskini z wielkim czarnym jeziorem i małą kamienistą plażą. W wody jeziora wcinał się pomost oświetlony sirajowymi latarniami. Na pomoście Wiktania i Olgana rozmawiały cicho, patrząc w wodę. Tuż obok nich na srebrnej żerdzi siedział gawron, który na widok Nikandra zamachał skrzydłami. Potem znieruchomiał. Gdy Wiktania zauważyła brata, umilkła, po czym powiedziała coś cicho do Olgany, która wyszła, po drodze kłaniając się Nikandrowi. Książę poczekał chwilę, mając nadzieję, że Faroz również wyjdzie, ale tego nie zrobiła. Ona była tu gospodynią i nie chciała się usuwać na bok, jak dotąd robili Aramani. Obserwowała Nikandra idącego po pomoście. Zatrzymał się, widząc matkę spoczywającą pod powierzchnią ciemnej wody, z wystającą nad powierzchnię rurką do oddychania. – Dobrze się czuje? – spytał Wiktanii. – Nie bardzo dobrze, ale i tak lepiej, niż myślałyśmy. Nastała długa chwila ciszy. Nikandr czekał, żeby siostra się odezwała, aż poczuł się niezręcznie. – No, wyduś to z siebie – powiedział. Czule położyła dłoń na jego ramieniu, spojrzała mu w oczy.

– Przykro mi, Niszka. – Z jakiego powodu? – W obu było znacznie więcej, niż przypuszczałam. Tak naprawdę nie chciał o nich rozmawiać tak szybko po pożegnaniu, ale był to gest współczucia ze strony siostry, która nieczęsto je okazywała. – Dziękuję. – I ja dziękuję tobie. – Objęła go i przytuliła. Dziękowała mu, bo rozłam zaczął się goić. Wszyscy poza najciężej dotkniętymi wyniszczeniem powoli wracali do zdrowia – ale Nikandr i Aszan uważali, że niewielu zostanie wyleczonych całkowicie i że któregoś dnia rozłam powróci lub utworzy się nowy, a choroba ponownie zacznie zbierać swoje żniwo. – Popatrz na mnie – poprosiła Wiktania. Nikandr wytrzymał jej spojrzenie. – Powinieneś być dumny, Niszka. Wszystkich nas obdarzyłeś hojnie. – Uśmiechnęła się, piękniejąc w jednej chwili. – Zostałeś uleczony, dzięki niech będą starożytnym. A teraz trzeba nam patrzeć w przyszłość, nie w przeszłość. Otrzymaliśmy ułaskawienie. Musimy dobrze je wykorzystać. Nikandr kiwnął głową i popatrzył na matkę. Gestem poprosił Wiktanię, by odeszła. – Chciałbym z nią chwilę pobyć. Wiktania pocałowała go w policzek i poszła śladem Olgany w górę długich schodów prowadzących do wioski. Ciało leżącej pod powierzchnią matki oświetlone jest widmowym obrysem. Przychodził tu już trzy razy, od kiedy została przeniesiona z Radiskoje pomimo gróźb Żabina i Borunda. Był bardzo wdzięczny Faroz, że wyraziła zgodę. „Dość już zginęło”, powiedziała.

Gawron zakrakał tak nieoczekiwanie, że książę drgnął. – Priwiet, Niszka. – Priwiet, mamo. Gawron podniósł głowę i ponownie zakrakał. Matra się śmiała. – Nie bądź taki ponury, synu. Sytuacja mogła przybrać znacznie gorszy obrót. – Sprawy mogły się także ułożyć znacznie lepiej. – Nie myśl o tym, co mogłoby być. Nadszedł czas leczenia. Czas przygotowań. Kałakowie nie zginęli. – Dobrze o tym wiem. – Więc zachowuj się odpowiednio. Twój brat cię potrzebuje i mimo że nastały dla nas trudne czasy, musimy się przygotować. Wostromowie nie będą panować na tych wyspach w nieskończoność, a gdy wrócimy na należne nam miejsce, wzniesiemy się wyżej niż kiedykolwiek w przeszłości. Nikandr pomyślał, że to puste słowa – matka mogła nie przeżyć dwóch lat rządów Wostromów, a co dopiero lat późniejszych, których trzeba będzie na faktyczne odzyskanie władzy nad Kałakowem. Jednak przede wszystkim czuł w sobie coś, co zostało obudzone przez Nasima i konflikt z maharratami. Rozłam się zamknął, ale to nie był koniec. Któregoś dnia utworzy się kolejny, może znacznie gorszy od tego, i jak wtedy uratować świat? Rozłamy trzeba zbadać i Nikandr uważał, że tym właśnie powinien się zająć. W tej chwili rodzina go potrzebowała, musiał więc zostać – ale któregoś dnia odejdzie, by odkryć tajemnice zagrażające światu. – Opowiedz mi, jak przywołałeś chłopca. – Gawron zamachał skrzydłami. – Opowiadałem ci to już trzy razy.

– To ważne – zakrakał gawron. – Mów! I Nikandr zaczął opowiadać jeszcze raz.

Podziękowania Tworzenie „Wichrów archipelagu” trwało całe lata i winien jestem podziękowania wielu osobom. Gdy zastanawiałem się, kogo należałoby uwzględnić w tej notce, odczuwałem silną potrzebę włączenia jak największej liczby osób – wspierających mnie przyjaciół i rodziny, pisarzy krytykujących moje wcześniejsze próby literackie, instruktorów różnych warsztatów, w których uczestniczyłem, pisarzy mających wpływ na moje dzieła i tak dalej – ale dotarło do mnie, że nie mogę wszystkim podziękować, więc zamierzam wymienić tych, którzy bezpośrednio wpłynęli na tę powieść. Kilka osób przeczytało bardzo wczesną wersję książki – zaledwie kilka rozdziałów – i choć uważam, że wmusiłem w nie coś, co nie nadawało się do czytania, ich uwagi pomogły mi wykrystalizować pomysły i jestem im za to bardzo wdzięczny. Dziękuję Paulowi Genesse, Sarah Kelly, Kelly Swails oraz Ianowi Trglisowi za szybką, ale bardzo uważną lekturę. Gang ze Starry Heaven 2009 udzielił mi olbrzymiej (olbrzymiej!) pomocy w wyniesieniu tej powieści na następny poziom. Liczne entuzjastyczne podziękowania należą się sarah Kelly (znowu), Robowi Zieglerowi, Billowi Shunnowi, Gregowi Van Eekhoutowi, Sandrze McDonald, Sarah Prineas, Jonowi Hansenowi i Gary’emu Shockleyowi. Bardzo szczególne wyróżnienie dla Debbie Daughetee i Deb Coates za przeczytanie całej części 1 i Eugene Myersowi, chwała jego duszy, za przeczytanie tylko pierwszych pięćdziesięciu stron na Starry

Heaven, a całego manuskryptu po tym, gdy ukończyłem go później tego roku. Jestem winien podziękowania wielu osobom w wydawnictwie Night Shade Books. Dziękuję Jeremy’emu Lassenowi za zaryzykowanie z tą nie do końca tradycyjną epicką powieścią fantasy. Dziękuję Ross Lockhard, mojej redaktorce, która dopracowała tę historię i niezliczone razy przeczesywała manuskrypt w poszukiwaniu rozlicznych chochlików. Dziękuję Holiann Russell za bardzo sprawną korektę. Dziękuję Johnowi Josephowi Adamsowi za ciężką pracę przy rozsiewaniu wieści. Adamowi Paquette należy się owacja na stojąco za notkę na okładce – sam lepiej bym nie napisał. I dziękuję reszcie ekipy Night Shade za wszystko, z czego zdaję sobie sprawę, oraz za mnóstwo rzeczy, o których nawet nie wiem. Wszyscy zasługujecie na szczere oklaski (i więcej piwa). Dziękuję mojej agentce Russell Galen i świetnym ludziom ze Scovil, Galeh i Ghosh. Podobnie jak wydawcy agenci robią mnóstwo rzeczy, z których nawet nie zdaję sobie sprawy, myśląc o mojej przyszłości. Wiem, że jestem w dobrych rękach, teraz i w przyszłości, i za to wszystkim wam dziękuję. Największe podziękowania kieruję do mojego przyjaciela, pisarza Paula Genesse. Dziękuję, Paul, za przeczytanie i skrytykowanie tak wielu wersji manuskryptu oraz za długie rozmowy na temat dobrych i złych stron tej historii. Bez twojej pomocy „Wichry” nie byłyby tym, czym są dzisiaj.