CHIP 04 2013

Więcej na: www. ebookgigs. eu

networks™ Łatwy. Niezawodny. Bezpieczny. Router N 150 WiFi

y

y

(!)

netwc

networksl�

OD REDAKCJ I �

Więcej na : www. ebookgigs.eu

Zobacz, z czyich części na prawdę składają się sprzęty znanych marek

�70

To, co masz najcenniejszBRO

P

ieniądze szczęścia nie dają, mówi przysłowie. Co praw­ da, powszechnie wiadomo też, że znacząco uprzyjem­ niają życie, ale tym razem nie chodzi mi o rozdźwięk mi�dzy mądrościami ludowymi a rzeczywistością. Chodzi mi o to, że jeśli lepiej się zastanowić, okazuje się, iż to nie pieniądze i nie dobra materialne są dla nas najcen­ niejsze. Zalane mieszkanie można wyremontować. Zgubio­ ny czy ukradziony telefon zastąpić nowym. Popsuty kom­ puter naprawić. Nigdy nie odzyskamy jednak utraconych, skasowanych danych - zdjęć bliskich ludzi, filmów przypo­ minających najpiękniejsze chwile albo dokumentów, któ­ rych zawartości nie da się odtworzyć. To, co najcenniejsze - nasze uczucia, informacje, emocje, wiedza - jest związane z czymś równie niematerialnym co one : bitami reprezen­ towanymi przez stan pola magnetycznego. A więc nie odzy­ skamy raz utraconych wspomnień? Zapomnianej wiedzy? Wymazanych bitów? Wiecie równie dobrze jak ja, że to możliwe. Możliwe, ale czasem naprawdę trudne, wymagające ostrożności i odpo­ wiednich narzędzi. Postanowiliśmy zgromadzić najważ­ niejsze informacje o odzyskiwaniu danych, nie ogranicza­ jąc się przy tym do komputerów działających pod kontrolą Windows czy danych zapisanych na dyskach HDD, ale bada-

jąc też problematykę nowoczesnych napędów SSD oraz urządzeń mobilnych z Androidem„ Piszemy o tym na stro­ nie 64 - przeczytajcie koniecznie. Mijają lata i zupełnie niespodziewanie okazało się, że wkrótce przypada pewna okrągła rocznica: kiedy ten nu­ mer magazynu znajdzie się w waszych rękach, mijać bę­ dzie dokładnie 20 lat CHIP-a w Polsce. Dwadzieścia lat to w ogóle całkiem sporo czasu, ale w świecie technologii to wręcz całe wieki. Pamiętacie, o czym pisaliśmy w 1993 ro­ ku? Nie? To zajrzyjcie koniecznie na stronę 106, gdzie za­ mieściliśmy wybrane artykuły z pierwszego wydania pol­ skiego CHIP-a! Warto! Czasy się zmieniają, a my zmieniamy się z nimi, starając się oferować wam coraz więcej ciekawych, unikalnych i wia­ rygodnych informacji. Dlatego - jak już pewnie zauważyli­ ście - wraz z tym numerem CHIP-a otrzymujecie dodatek specjalny poświęcony w całości smartfonom, mobilnym systemom operacyjnym, aplikacjom i akcesoriom. Znaj­ dziecie tam porównania i testy urządzeń, przewodnik zaku­ powy, polecane przez nas, ciekawe, niezwykłe i zabawne aplikacje oraz wiele porad na temat mobilnego Internetu, bezpieczeństwa i robienia zdjęć telefonem. A w następnym numerze„. Ale nie, to dopiero za miesiąc!

_!;- Vl,/a I

�

d:-,.

U

,

t lL .

.

lt(;L, !

r.1 l/( I

[email protected]

KWI E C I E Ń 20 1 3 CH I P. P L

3

(!ł SPIS TREŚCI

Więcej na : www. ebookgigs.eu

W NUMERZE 04/2013

TRENDY

36 Cenzura w Sieci

Swastyki dozwolone, nagie pi ersi - nie: i nternetowe koncerny narz u cają użytkowni­

INi�analan1 •�To lftOlil ��mt "°"'tiumlr"ti1\1 lliod>rd. lllUH '"'"lhcy�tr.m ID i&efą;Hlail�Nt!Wjy.

Tl'\15 tom. l'Nt'ilj HH'l5 r � OC'

00-342 Warszawa, ul. Topiel 23 tel. : 22 320 19 oo. faKs: 22 320 19 01 WWW: chiP.PI. e-mail: [email protected] Adres redakcji:

Redakcja:

Redaktor naczelny: Konstanty Mtynarczyk Dyrektor artystyczny: Piotr Sokołowski Sekretarz redakcji: Monika żuber-Mamakis Zespół: Barttomiej D ra mczyk, Tomasz Kulas, Andrzej Pająk, Jerzy Gozdek Graficy: Karol Laskowski, Karol Perepłys (Studio 27) Korekta: Katarzyna Winsztal Stali współpracownicy: Grzegorz Bziuk, Michał Kołodziejczyk. Jakub Korn, Jakub Miśkiewicz, Adam Suraj. Hieronim Walicki Okładka: Piotr Sokołowski

kom własną moralność.

Serwis internetowy:

Redaktor naczelny: Konstanty Mtynarczyk Redaktor prowadzący: Tomasz Kulas Zespół: Marcin Chmielewski, Tomasz Domański,

AKTUALNOŚCI

6 Zabójca

SMS-a: WhatsApp

Maciej Gajewski, Stanistaw Kruk Wydawca:

Burda Communications sp.z o.o.

78 Bezptatne narzędzia

WhatsApp wywołuje mrowienie w brzuchu:

Zastąp płatne programy i ch d armowymi

operatorzy GS M obawiają si ę o swoje zyski, a użytkownicy o bezpieczeństwo danych.

odpowiednikami. 90 Monitoring

2 0 EC3 - European Cybercrime Centre Od początku roku działa nowe europejskie

Przedstawiamy przeg ląd ta rgowych tren­ dów i najbardziej spektakularnych wydarzeń roku. 30 Światowi liderzy Na mapie CHIP pokazuje, gdzie prowadzone są najważniejsze badania dla technologii IT.

tom supercertyfikaty Google'a.

PREMIERY

42 Stuchawki J a bra Revo Wireless 43 Klawiatura Microsoft Wedge 44 Tablet Acer l conia W700 46 Aparat Sony Cyber-shot dsc-rx 1 47 Aparat Pentax K-5 11 1

TESTY, TECHNIKA, PORADY

48 Testy sprzętowe Testy najnowszego hardware'u

Reklama: Burda Media Polska Sp. z o.o. ul. Warecka 11a,00-034 Warszawa tel„ 22 44 88 347, faks:22 44 88 003

liwy za kwotę stanowiącą ułamek kosztów systemów przemysłowych. 94 Pecet ma rzeń

Senior Advertising Management:

Komputer do salonu n agrywający TV, od­ twarzający muzykę i potrafiący wiele więcej: Możesz go zbudować sa m.

98 Przewodnik po dyskach SSD C H I P pomag a w wyborze dysku, przeniesie­

Konrad Gacki, Agnieszka Kieszczyńska, Małgorzata Gurbała

Handlowcy:

Piotr Ciechowicz,tel.:22 44 88 491,e-mail:[email protected] M ariu s z Szemis. tel.: 22 44 88 455, e-mail:mariusz.szemis@burdamedia pl Dominik Ułański, tel.:22 44 88 471,e-mail:[email protected]

Online Sales: Agnieszka Sass-Szczepkowska tel.:22 44 88 497, e-mail: [email protected] Paweł Kopacki tel.:22 44 88 494, e-mail: [email protected]

niu danych i stworzeniu szybkiej maci erzy RAID. 102 Kursorem po mapie

Traffic Manager: Joanna Hasny, tel.:22 44 88 364, e-mail:[email protected]

Podróże palcem po mapie ni gdy nie były tak fascynujące, a to dzięki Google Earth. Odsła­

32 Niebezpieczne przeoczenie Dostawca certyfikatów SSL sprzedał klien­ 34 Przysztość DSL Szybkość DSL można zwiększyć do 1 OO M b/s za pomocą wektorowa nia. Technologia tania, ale budzą ca kontrowersje.

domu

Monitori ng własnego domu jest dziś moż­

centrum do walki z cyberprzestępczością. 23 Dziesięć zawiedzionych nadziei Internetu Kiedyś rewolucyjne serwisy, a dziś zapo­ mniane i tonące w długach. 24 CeBIT 2013: Trendy IT

w

00-342 Warszawa, ul. Topiel 23 tel.: 22 320 19 oo. tel/faks: 22 320 19 01 Zarząd: Justyna Namięta. Christian Fiedler Sekretariat: tel.:22 44 88 301 Prokurent/Dyrektor Finansowy: Tomasz Dziekan Doradca zarządu ds. edytorskich: Krystyna Kaszuba Publishing Dlrector: Michał Helman Brand Manager: Ewa Korzańska, tel.:22 44 88 404

Produkcja:

Kierownik: Tomasz Gajda Pre-Press: Jan Kutyna, Adrian Stykowski, Łukasz Lewandowski

n iamy jego tajemnice.

Kolportaż: Dyrektor kolportażu: Mariusz Ryznar,

124 Kronika CHIP-a: Hakerzy i ich akcje Dawniej ha kerzy oszu kiwali telekomy i sta­

e-mail: kolportaz@burdamedia pl

cje radiowe, a dziś zdobywają rozgłos akcja­ mi politycznymi.

Dział kolportażu Burda Media Polska Sp. z o.o. 53-238 Wroctaw ul. Ostrowskiego 7

126 Ile kosztuje darmowe granie

tel/faks: 71 376 28 2 1

Darmowe gry online są na topie. Jednak po­ stępując ni euważnie, można równie dobrze

Prenumerata redakcyjna i sprzedaż numerów archiwalnych:

53-238 Wrocław. ul. Ostrowskiego 7 tel.: 71 37 62 888, faks:71 37 62 899 e-mai I: chip_prenumerata@burda pl Godziny pracy:8.00 - 16.00 Nr konta:54 1240 6074 1111 0010 3563 6165 Burda commu n ications sp. z o.o. ul. Topiel 23, oo-342 Wa r szawa

Dział prenumeraty:

skończyć, wydając na nie fortunę. 130 Największe spory patentowe Wojna patentowa w przemyśle smartfono­ wym jest skomplikowana. Przyjrzymy się największym toczącym się sporom.

132 Tips & Tricks Wygodniejsza praca z Windows

i a pli kacjami, a ta kże porady sprzętowe. 106 Dwadzieścia lat CHIP-a w Polsce!

Prenumerata w Internecie:

magazyn.chip.pl/prenumerata.html

RUCH SA, Kolporter SA (na terenie kraju). Poczta Polska:jednostki firm właściwe dla miejsca zamieszkania (zagranica), RUCH SA: Oddział Krajowej Dystrybucji Prasy, 00„953 Warszawa. skr. pocztowa 12; wwwruch.polpl, infolinia: 0-804 200 500

Prenumeratę można również zamówić w firmach:

i akcesoriów.

Licencja ©The Polish edition of The CHIP is publication of Burda Communications sp. z o.o. licensed by Vogel Burda Holding GmbH, Poccistr.11, 80336 MOnchen/Germany. ©Copyright of the trademark CHIP by Vogel Burda Holding GmbH, Poccistr.11. 80336 Munchen/Germany. CHIP jest wydawany w następujących krajach: Niemcy, Chiny, Czechy. Grecja,Indie, Indonezja,Malezja, Rosja, Rumunia, Singapur. Słowacja, Turcja, Ukraina. Węgry. Wtochy. Druk: RR Donnelley Europe Sp. z o.o„ ul. Obrońców Modlina 11, 30-733 Kraków

54 Testy oprogramowania Najnowsze a plikacje i narzędzia.

58 Top 1 O, czyli co warto kupić Dowiedz się, na co warto wydać pieniądze, a czego należy się wyst rzegać.

Przeżyjmy to jeszcze raz: pierwszy numer

64 Utracone dane? Niekoniecznie! J e śli wi esz, na czym poleg a odzyskiwan ie

CH IP-a z kwietnia

danych, możesz t a k usu n ąć poufne i n for­

1 993 roku.

macje, by nie dało się ich przywrócić. 69 Windows 8 jest przeznaczony tylko do tabletów Pogromcy mitów sprawdzają, czy może być on używany na normalnych komputerach. 70 Części no-name w markowym sprzęcie Na czym w takim razie polega owa eksklu­ zywność? Czy warto za nią płacić?

STAŁE RUBRYKI

Nr indeksu: 321133

ISSN 1230-817X

.4i4.„ no

illtlllOITROlOllll rll\1!KK""'1lD1mYIOCJI"""

dl we I towarów, występujące w niniejsze] publikacj[, są

3 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . OD R E DAKCJI ... . . . . SPIS ZAWARTO Ś C I PŁYTY

firm odno$nych wła$cicieli i zostały zamieszczone wyłącznie celem identyfikacji.

87 .

na

82 . . . . . . . . .

. . . . . .

146 . . . . . . .

. .

. . PAKIET: NARZĘDZIA DYSKOWE

...

. . . .

....

. . . . . . . Z A POWIE D Z I

wszystkie nazwy ha

znakami towarowymi zastrzeżonymi lub nazwami zastrzeżonymi odpowiednich

łamach CHIP�a I

wszelkie

prawa

elektronicznych

u stęp n

autorskie do

zastrzeżone. nia ie

oraz cytowanie,

Przedruk

materiałów

streszczanie,

tekstów

mediach lub

zamieszczanych

publikowanych dokonywanie

w

wyciągów

za treSć reklam redakcja

omawianie wyników testów w każdym wypadku wymagają pisemnej zgody redakcji. Materiałów niezamówionych nie zwracamy.

bezumowna sprzedaż numerów bieżących i arrhlwalnych CHIP-a

nie odpowiada. zastrzegamy sobie prawo do skracania nadesłanych tekstów. Zabroniona jest

n

niż podana na okładce jest n ielegal a i grozi odpowiedzialnolcią karną.

po cenie niższej od ceny detalicznej ustalone] przez wydawcę. sprzedaż po cenie innej

4

mm

Jesteśmy na facebook.com/CHIPPL

•• colorovo•

cej na: www. ebookgigs.eu

NAJLEPSZE ROZWIĄZANIE W TEJ CENIE

Już dostępny w ofercie nowy tablet od Colorovo. Łączy w sobie wyjątkowo niską cenę przy zachowaniu pełnego

komfortu użytkowania. •

Procesor A13 Cortex A8 1.0 GHz

•

Ekran panoramiczny TFT 7"

•

Android 4.0 lee Cream Sandwich

•

Full HD ready 1080p

•

Rozdzielczość: 800x480 px

•

Pamięć wewnętrzna 4 GB

•

WiFi 802.11 b/g/n

•

(16:9)

Obsługuje zewnętrzne modemy 3G USB

Sprawdź teraz cenę Colorovo CityTab Lite 7"! Simply mare Colorovo www.colorovo.eu

� AKTUAL N OŚCI I R APO f\iV i ę cej na: www. ebookg igs. eu NAJLEP S ZE ALTERNATYWNE KO MUNIKATORY Rynek krótkich w iado mości tekstowych powoli wymyka się operato rom telefonii ko mór kowej. Użytkow n icy m i g rują do bezpłatnych, mobi lnych ko m u n i katorów alternatyw nych, któ re pozwa lają wysłać w i ęcej niż sam tekst. WhatsApp jest liderem, dużo potraf i , ale ma o g ro m ne pro b lemy z bezpieczeństwem. Oto alternatywy:

SKYPE

m

Zakupiony przez Microsoft system ko­ muni kacyjny ma 45,5 mi liona użyt­ kowników. Najw iększą z alet ą jest za­ bezpieczenie przed inwigilac ją.

HIKE

JOYN

LINE

Największy konkurent WhatsApp. W przyszłoś ci również użytkownicy bez konta na Facebooku będą mog li korzystać z tego komuni katora.

GOOGLE TALK

Zainstalowany domyślnie n a wszyst­ kich urządzeniach z Androidem. jest wygodny przede wszystkim dla użyt­ kowników serwisów Google"a.

1000

FACEBOOK MESSENGER

joyn

Opracowany wspólnie przez kilka tele­ komów (m.in. Vodafone i T-Mobile). do­ stępny dla ich klientów i w zależności od abonamentu kosztuje tyle co SMS.

ml

Dl HOD OOO OOO 1980

razy mniej danych

SMS-ów w Polsce

pierwszy czat online

Zazwyczaj SMS kosztuje tyle co m i­ nuta rozmowy. ale na wysianą wiado­ mość p rzypada tylko jedna tysięczna d a nych m i n u t ow e j rozmowy.

U rząd K om u n ik acj i Elek t ron i cznej sza cuje . że Po la cy w roku 2011 wy­ siali w sum ie 51,6 miliard a krótkich wiadomośc i tekstowych. W ro k 2011 było to zaledwie 4 miliardy mn i ej. Po­ lacy wysyłają śred n i o o 200 SMS-ów więcej niż N i emcy czy Holendrzy, ale mniej n i ż Francuzi i Portuga lczycy.

Przed ponad trzydziestu laty urucho­ miono p i e rwszy serwer czatu online CompuServe CB Simulator. Miał czterdzieści pokojów czatu - bez żadnych reklam.

u

Za pomocą pochodzącego z Indii ko­ munikatora można wysyłać również wiadomości na tradycyjne telefony (pierwsze 1 OO jest bezpłatne).

Line ma już ponad 76 milionów użyt­ kowników. Podobnie jak w Skypie. użyt­ kownicy mogą nie tylko czatować. ale także komunikować s i ę przez wideo.

80

centów za aplikację Po bezpłatnym rocznym korzyst a n i u użytkownicy An d roida mieli p ła c ić za Wh ats A p p 80 centów. Rozpętała się burza. po której odstą p i o n o od ż ąda­ nia p i e n i ędzy.

Komu n i kator Wh atsApp u wszyst kic h wywołuje m rowie n ie w brzuch u: ope rato rzy GSM o bawiają się o swoj e zyski , a użyt kown i cy o bez p iecze ństwo da nyc h . ROMAN WOLAŃSKI

21 O O O O O O

.!<:

mniej SMS-ów niż w roku 2011 został sł ne we ług Vodafone osta me sw1ęta Bozego Narodzema. Nie dlatego, że ludziom odechciało się pisać - operatorzy przypuszcza­ ją, iż za spadek odpowiadają bezpłatne serwisy czatowe dla smartfo­ nów. Największy operator usługi WhatsApp na całym świecie prze­ puszcza przez swoje serwery ponad dziesięć miliardów wiadomo­ ści dziennie. Firma Ovum specjalizująca się w analizie rynku IT oraz mobilnego szacuje, że przez takich operatorów koncerny tele­ komunikacyjne tracą około 14 miliardów dolarów rocznie. Szef WhatsApp Brian Acton w wywiadzie przedstawia sprawę zupełnie inaczej : „Popieramy przejście na umowy o transmisję danych - fir­ my telekomunikacyjne na tym skorzystają". Liczby przyznają mu rację, bo tylko w Boże Narodzenie transfer danych wzrósł w Voda­ fone w porównaniu z poprzednim rokiem o ponad 35 proc. krajów - setki razy najlepiej sprzedająca się aplikacja. Po­ pularności bezpłatnego komunikatora WhatsApp do­ równuje tylko tajemniczość założycieli firmy, którzy eks-

IOO 6

�� �

�

w_

�

tremalnie stronią od wywiadów: Brian Acton i Jan Koum mogą mieć około 35 lat, swój wiek i wizerunek utrzymują w tajemnicy. Krótko po założeniu mobilnego serwisu czatowego l iczba użytkowników gwałtownie rośnie. Obaj milczą na temat przys złych pla nów WhatsApp. Firmy takie jak Facebook, które - jak mówi menedżer Facebooka Peter Deng - „bardzo dużo zainwestowały w mobilne komunikatory", widzą w WhatsApp przyszłość telekomunikacji. Logiczna konsekwencja nastąpi być może wkrótce: plotki mówią, że Facebook rozmawia o przejęciu - jednak obie firmy to dementują. milionów użytkowników ma WhatsApp - z tendencją rosnącą, bo serwis j est dla nich przyjazny: bezpłatny, bez reklam i poważny. Producent zapewnia, że nie sprzedaje żadnych danych użytkowników - jedyne gromadzone informacje to numery telefonów niezbędne do komunikacji. Wszystko to b rzmiałoby lepiej, gdyby nie luki w zabezpieczeniach : co chwila na jaw wychodzą nowe, które są zamykane dopiero po miesiącach - o ile w ogóle.

3

OO

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

"'

g_ �

_!_� :; c

�

u.i a::

i

:::i

·�.s:��: ­ :; w... ,,_

I

� �

co co <(

�

Więcej na : www. ebookgigs.eu

TAK IlZIALA USLUGA WHATSAPP

Ko m u n i kacja p rzez WhatsApp odbywa s i ę podo b n i e jak w p rzypadku SM S-a: nadawca wysyła wiadomość do od bior­ cy p rzez serwe r użytkownika. Różnica w porówna n iu z klasycznym ko mó rkowym SMS-em: d a n e konta w WhatsApp można stos u n kowo łatwo wykraść.

LOGOWANIE LOGOWANIE Jako nazwa użytkownika stosowany jest numer telefonu. a hasłem jest numer IMEI aparatu albo adres MAC.

�

•••

o •

o •

o •

•

•

•

•

•

o

o

o

o

o

�����

•

telefonu - bez przypisanego do niego nazwiska - do serwera WhatsApp.

o •

D D D D O

SYNCHRONIZACJA NUMERÓW TELEFONÓW Smartfon wysyła numer

o •

I I I I I

STATUS LOGOWANIA Serwer zgłasza. które nu mery tele­ fonów są aktywne w WhatsApp i jaki status ma użytkownik.

Niezaszyfrowane

Zaszyfrowane

'''i°r' ;:::==== ::: �

CZAT SMS/MMS WYSYŁANIE Wiadomość przechodzi przez

O OBIÓR Wiadomość jest przesyłana do

Protocol (XMPP) do serwera.

smartfon u. Załączniki wyświe­

ZAŁĄCZONY PLIK Ze względu na wydajność dane. na

ZAŁĄCZONY PLIK Przez wyświetlone łącze smart­

przykład obrazy, są wysyłane do ser­

fon automatycznie pobiera za­

wera HTTP. gdzie są przechowywane.

łączniki z serwera.

Extensible Messaging and Presence

tlają się jako podgląd.

OŚ CZASU: MASOWE LUKI W ZABEZPIECZENIACH Użytkown icy usłu g i W hatsAp p c hcą przede wszyst kim j e d n e go: p rostego logowania i o bsłu g i . N azwę użytkow n i ka i hasło o k reślają serwer WhatsA p p i smartfo n , j ed n ak według z byt prostego wzorca. Takie luki w zabezpi eczeniach występują w WhatsApp reg u larn i e .

2009

Czerwiec

2011

procesie rejestracji umożliwia

Koum w Dolinie Krzemowej tworzą

,

serwis komunika­

s

cyjny WhatsApp.

so123•�1s

przejęcie dowolnego konta

WhatsApp jako hasła uży­

2011

Kwiecień

2012

datny na ataki.

S ie rpień

2012

dziennie przez własne

przekroczenia granicy dziesięciu

serwery ponad dwa mi­ liardy wiadomości.

miliardów wiadomości dziennie.

Poprzez WhatsAppStatus.net można zmieniać ko­

Hakerzy podsłuchują niezaszyfro­

na. Wariant przeznaczony do

poprzez aktualizację

2012

munikaty statusu dowolnych użytkowników. Wy­

starczy tylko znać numer telefonu.

2012

Dostępna jest najnowsza wersja

I Windows Phone'a wciąż jest po­

WhatsApp przesyła co­

Styczeń

Grudzień

WhatsApp - na razie bezpiecz­

wa po prostu odwróconego

Krytyczną lukę z czerwca

swojej aplikacji.

waną komunikację w WhatsApp

I

urządzenia IMEI.

2011 producent zamyka

2011

2012

numeru identyfikacyjnego

WhatsApp.

Wrzesień

Maj

Sierpień

Sam Granger odkrywa. że

Słaby punkt w nieszyfrowanym

Brian Acton i Jan

W komunikatorze dochodzi do

Maj

2012

2012

L i stopad

WhatsApp w ta­ jemnicy zmienia

WhatsApp szyfruje komunikację

metodę uwierzy­

i zamyka tym samym lukę z maja

telniania. Jednak

2011.

- jeśli użytkownik korzysta z nie­ zabezpieczonej sieci.

2009

20 1 0

201 1

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CHI P. P L

201 2

2013

«>Larry Ewing

Bez limitu! Powierzchnia dyskowa Bez limitu! Transfer danych Bez limitu! Skrzynki e-mail (2 GB każda)

3 domeny .pl w cenie pakietu Maksymalna dostępność dzięki georedundancji Certyfikat SSL w pakiecie NOWOŚĆ! ASP.NET/

.NET Framework 4, 4.5

NOWOŚĆ! 1 O baz danych MS SQL 2012 ;: (1 GB każda)

�c.oliOfl

i dużo więcej . . .

ASP.net

SQILS.erver201.i

Zend Framework, własne skrypty CG I, zdalny dostęp przez SSH Bez limitu! Bazy danych MySQL (1 GB każda)

NOWOŚĆ! ASP.NET MVC

NOWOŚĆ! PHP 5.4, PHP Dev, Perl, Python, Ruby, CRON, SSI

NOWOŚĆ! Dedykowane pule aplikacji

Bez limitu! Wordpress, Joomla! i inne aplikacje Click&Build

-50°70 NA CAŁY ROK

-50°70 NA CAŁY ROK

(!ł AKTUALN OŚCI

Więcej na : www. ebopkgigs.eu •

W SKRÓCIE

Szef App le'a nie chciał woj ny z Samsun g i e m Obecny dyrekto r g enera lny A p p le'a, T i m

Cook, był p rzec iwny pozywaniu f i rmy S a m­ sung za naruszenie patentów, główn ie ze wzg lędu na bl iską współpracę w zakresie d ostaw częś ci. Jedna k j a k d ono s i a g e n cja Reuters, to Steve Jo bs, czyli p o p rzedni d yrektor, podjął o stateczną d ecyzję o po­ zwaniu korea ńskiego p rodu centa za naru­ szenie patentów d otyczącyc h wzornictwa „i P rodu któw". Cook, który został namaszczony p rzez nieżyjącego już współzałożyc iela A p p l e'a na swoj ego nast ę p cę, m i a ł u ważać , że współpraca m i ędzy dwoma g i ganta m i j est ważniejsza od patentowych animozji. W 2 0 1 1 roku firma z C u pe rtino była najwi ę k­ szym k l i e n te m Sa msunga, a jej zamó­ wienia n a czę ści ( m . in. e k rany i u kłady sca­ lone) o p i ewały na kwotę 8 m l d d o la rów.

Mob i lny kompan od Asusa M e M O to skrót od „My M o b i le. My M o m e n t",

ro rdzeniowy p rocesor Nvi d i a Teg ra 3. Ta blet

który odzw i e rc ie d la ideę t a b letu stworzonego

może p racować na baterii, j a k podaje Asus,

d la osób będących w c iągłym r u c h u . Ta b let zawie ra e kran HD o p rze kątnej długości 1 O, 1

przez osiem i pół godz iny. Fo l i o Key to o p cj o­ n a l ny d odatek w po staci skła danego o c h ron­

ca la, rozdzielczości 1 2 80x800 i 1 O- punktowej mat rycy m u lt i d otykowej, pozwa lają cej na

nego p o k rowca. Ma on wbu dowaną klawi atu rę Bluetooth i podstawkę, która utrzymuje

Łatwą obsługę a p likacj i w syst e m i e And ro i d . Tec hno log ia I PS za pewnić pow inna przyzwo­ itą ja kość o brazu i sze rokie kąty w idzenia ( 1 70 sto pni ). M e M O Pad S m a rt ma 9,9 mm

f i l mów i p isania. Klawi atu ra korzysta z wła­ snej baterii, któ ra pozwa la nawet na miesiąc

g ru bo ś c i i waży 5 8 0 g . Wyposa żono g o w czte-

wyśw i et la cz pod kąte m p o d czas og lądania

pra cy bez konieczności Ład owan ia. Ta b let ma kosztować równowartość 299 dola rów.

Supersmartfon za tysiaka Ya rvik, firma z n ana d otyc h czas główn ie z tańszyc h t a b letów, w p rowadza d o oferty m o c n e sma rtfony w rozsą dnej c e n i e . Ingenia

Chrome book w we rsj i maxi

X l wyposa ż o n a jest w: 5, 3-calowy wyświe­

C h ro m e bo o k t o seria ni e d ro g i c h ko m p u ­

d wu rdzeni owy p ro ceso r C o rtex z t a ktowa ny

t e rów d z i ałaj ą cy c h p o d kont rolą m o cno inte rn etowego syst e m u G o o g l e C h ro m e

częstot liwo ś c i ą 1 GHz, 1 G B p a m i ę c i RAM, 4 GB w b u d owanej p a m i ę c i flash, gniazdo kart

m e bo o k a , m o g l iś my wyb i e rać p o m i ędzy

m i c ro S D, 8-megapi kse lowy a p a rat cyfrowy z funkcją krę cenia f i lmów 7 2 0 p , d ru g ą ka me­

k o m p u t e ra m i f i r m L e n ovo, S a m sung

rę d o w i d e o rozmów, o d b i o r n i k G PS, W i - F i

t l a cz I PS o rozdzielczo ści 540x960 p i kse l i ,

05. D o t ej po ry, d e cyd uj ą c s i ę n a C h ro­

lu b A c e r. Wszys t k i e u rządzenia c h a ra k­ t e ryz ował t a k i s a m , n i ez byt d u ż y e k ran w i e lkośc i 1 1 , 6 c a l a o rozdz i e l c z o ś c i 1 3 66x 7 68 p i kse l i . Ko m p u t e r f i rmy H P ma być w i ę kszy, j e d na k 1 4- c a l o w a m a t ryca b ę dz i e m i ała d o kład n ie ta ką s a m ą rozdz i e lczość. Pozostałe p a ra m e t ry m o d e l u z serii Pavi­ l i o n to: 2 - rdzeniowy p ro c e s o r C e le ro n

Windowsowe aplika­ cje na Androidzie Trwają p race nad narzę dziem W ine ( W I N d ows E m u lator tudzież W i n e I s Not an Emu lator) do m o b i lnego L inu ksa. To ozna­

1 , 1 G Hz , 2 G B p a m i ęc i R A M i d ys k S S D

cza, że wkrótce będz i e można u ru c h a m iać a p l i ka cj e przeznaczone do Windows n a

o poje m n oś c i 1 6 G B. Ta kie s a m e p o d ­ z e s poły m a m. in. C h ro m e b o o k o d fi rmy

And ro i dzie. D o tej pory a p l i ka cja pozw a lała na u ru c ho m i e n i e p rogramów p rzygotowa­

A c e r. N i e stety, p o w i ększaj ą c e k ran n i e z a d bano j e d n o cześnie o w i ę kszą b a t e r i ę .

nyc h d la Wind ows na syst e m a c h u n i kso­

O gn iwo w ko m pu t e rz e H P wysta rczy na n i e c o p onad 4 g o d ziny p ra cy.

i Bluetooth oraz bate ri ę o poj e m n o ś c i 2 700 m A h , któ ra ma za p ewnić d o 7 godzin odtwarzania w i d eo, 7 godzin rozmów lu b 2 8 8 go dzin czu wani a . Wszyst k i m zawiaduje system And ro i d I CS. Za letą s m a rtfonu są też d wa g n iazda na ka rty SIM. U rządzenie ma 1 O mm g ru bo ś c i , z a ś waży 1 8 3 g ra my. Cena: 999 złotyc h.

wyc h, w tym różnych dystry b u cj i Linu ksa i Mac OS X. P rzeniesieniem W i n e na system o p e racyj ny Goog le' a zaj m uje się Aledand re Ju lli a rd , autor o ryg inalnego p rojektu.

10

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

W SKRÓGIE

Woj na o LTE rozst rzyg n i ęta P rezes U rz ę d u Ko muni kacji E le ktronicz­ nej rozst rzygn ął p rzetarg na reze rwację cz ęstot l iwości z pasma 1 800 MHz d la świ a d c ze n ia m o b i lnyc h u sług szybkiego Inte rnetu . N ajwyżej o c e n ione zostały ofer­ ty P4 (Play} i Po lskiej Telefon i i Cyfrowej (T- M o b i le). W c i ą g u 2 lat p rzynaj mn iej połowa nowych nadajni ków ma powstać na terenach wsi i małyc h m i a st. Częstot liwości z pasma 1 8 00 MHz stano­ w i ą bardzo cenne zaso by, przez naczone d o świ a d c z e n i a na teren i e całego kraj u usług te lekomuni kacyjnych w słu ż b i e rad i okomuni kacyjnej rucho mej l u b stałej

Smartfon d la mi lionera Vertu Ti wyposażony jest w syste m And ro i d l e e Crea m Sand w i c h . M a 3, 7-ca lowy e k ran o ro zdzie lczo ś c i 480x800 p i kseli, p o k ryty s u p e rwyt rzymałym s z kłem szafi rowym. Za wyd aj­ ność o d po w i a d a d w u rd z eniowy p rocesor Qualcomm Sna p d ra g on 5 4 o raz g ig a bajt p a m i ę c i RAM . Do tego d o chodzą 64 g i g a bajty p a m i ę c i masowej, o ś m i o m e g a p i kse lowy a p a rat i 1 , 3-me­

g a p i kse lowa ka mera d o wideo ro zm ów. U kład d ź w i ę kowy powstał p rzy współ pracy z Bang & O lufsen. S m a rtfon j est ręcznie ro b i o ny w A n g l i i i ma być o d p o rny na u sz ko d z e n ia, a za razem lekki i e leg a n c k i , dzięki o b u do w i e wykonanej z tytanu. Ponadto ku puj ą c Vertu Ti, d ostaj emy w pakiecie o bsłu g ę con c i e rge' a. Otóż zespół o s ó b stale czuwa pod telefon e m , by wspomóc właśc ici ela Vertu w takich czynnośc i a c h , jak rez e rwacj a b i letów na ja kieś wyd a rze n i e a lbo sto l i ka w najlepszej restau racji czy wynajęcie l i m u zyny. Za t e lefon z a pła c i my równowa rtość 1 O tysi ę cy d o l a rów.

na o kres d o 3 1 g ru d n ia 2 0 2 7 r. M o g ą być on e wykorzystane przede wszyst kim d o p o p u l a ryzacj i szybkiego m o b i lnego Inte r­ netu i t rans m i sj i d a nych. Posłu żą ta kże d o z w i ę kszenia d o st ę pności u s ł u g szero ko­ pas mowych n i e tylko na teren i e aglo m e­ racji m i ejskich, ale także na o bszara c h wiej s k i c h i m i ejsko-wiejskich. Po d ecyzj i UKE, T-M o b i le posiada n i e m a l 2 7 p roc. pa sma, a wspólnie z Orange ( w ra m a c h spółki NetWo rkS!) p rawie 4 0 p roc. N ajwięcej o b i e kcji ma Po lkomtel (Plu s), któ ry chce d o kładnie p rz eana lizować u zasadnien i e d ecyzj i .

Zegarek do iPhone'a Zeg a re k COO KOO korzysta z łączności B lu etooth 4 . 0 LE, d z ięki c z e m u u możliwia bez przewodową o b słu g ę wyb ranych funkcj i sma rtfonów, ta bletów i odtwarzaczy. Jest on kompatyb i lny z iPhone' em 5, iPhone' e m 45 i iPa d e m ( 3 i 4 g ene racj i} . Zeg a re k może wyświetlać powi a d o mienia o: połą czen i a c h p rzyc h o d zącyc h, połączen i a c h nieod e b rany c h , w i a d o m o ś c i a c h z Face booka, p rzyp o m n ie­ niach z ka lend a rza, n i s k i m p o z i o m i e bate r i i c z y też utra c i e zasięgu. COOKO O został dodatkowo wyposażony w p rzycisk, który pozwala na zna lez i enie te­ lefonu, zda lne zrobienie zdjęcia czy za meldo­ wanie s i ę na Fac e booku. Cena : 399 zł.

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CHI P. P L

I TYLE MOŻESZ ZAPŁACIĆ KARY ZA WYRZUCENIE KOMPUTERA NA ŚMIETNIK ZAMIAST ODDANIA DO UTYLIZACJI

11

(!ł AKTUALN OŚCI

Więcej na : www. ebookgigs.eu

W SKROGIE

Nowe serce Opery

Z wł a sn e g o s i l n i ka ko rzystały dotą d trzy p r z e g l ą d a rki: F i refox, I nte rnet Exp l o r e r i O p e ra . Twó rcy t e j ostat n iej z a p o w i ed z i e li jed n a k, że p rzyszłe wyd a n i a p rzeg l ą d a re k - k o m p u t e rowych o raz m o b i lnyc h - będ ą wyko rzystywały s i l n i k W e b K i t . Z t a k i e g o s a m e g o ro zwią z a n i a ko rzysta też C h ro m e , S a f a r i , A m a z o n K i n d le, D o l p h i n , K o n q u ­ eror, N o kia S y m b i a n , a t a k ż e WebOS. P ro d u ce n t tłu m a czy, ż e roz są d n i ej j est p ra co wać w społe c z n o ś c i O p e n S o u rc e i wspó l n i e rozwijać WebKit o raz C h ro­ m i u m , niż p ra cować nad wła s nym s i l n i ­ k i e m p rz e g lą d a rki. Nowe we rsje O pe ry d o komputerów oraz u rz ą d z e ń m o b i l nych, ko rzystaj ą c e z W e b K it, z a d e b i u tują j esz­ c z e w tym ro ku. O p e ra stosowała własny s i l n i k P resto już od 1 O lat. Jego p i e rwsza

wersja z a d e b i u towała w raz z O p e rą 7 . 0 .

Cieniutki, dotykowy laptop

Asus p re z e ntuje U 3 8 N - l e k k i i m o b i l ny komputer z d otykowym ekra n e m F u l l H D o przekąt­

Ha ke rzy kontra zom b ie

n ej dłu g o ś c i 1 3 , 3 cala, wyposażony w p ro ceso r A M D A 1 0-46 5 5 M . M atowy ekran IPS pozwa la na wyświet l a n i e o b ra z u w roz d z i e l czości 1 08 0 p . Nowy m o d e l zao pat rzono w : kartę g raficzną

Ba rd z o p o p u la rny s h ow te lew i zyj ny

AM D Radeon H D 7620G, 4 GB p a m i ęci D D R 3 , 1 2 8- g i g a bajtowy n a p ęd SSD i 5 0 0-g iga bajtowy dysk twa rdy, a ta kże 2-meg a p i kse lową ka merę, trzy porty USB 3 . 0 , głoś n i ki Bang & O lufs e n

na ka n a le K RTV w m i eś c i e Great Fa lls ( M o nt a n a , USA) został p rze rwany p rz ez wyśw iet l e n i e w i a d o m o ś c i o m a rtwyc h l u ­ d z i a c h wy p ełzających z e swo i c h g ro bów. N i e z n a n i h a k e rzy ze s pe cyf icz nym po­

o ra z system o p e ra cyjny W i ndows 8 . Wszystko to z a m k n i ęte zostało w smu kłej i lekk iej ko n­ stru kcj i - a l u m i n i owa o b u d owa u rz ą d z e n i a ma z a ledwie 1 8, 6 m m w naj gru bszym m iej scu i waży 1 , 5 5 kg. Za ko m puter zapła c i my 3999 złotych

c z u c i e m hu m o ru wła m a l i się do syst e m u od powied z ia ł n e g o za wyśw i et la n i e i n f o r­ m a cj i na pasku w i a d o mo ś c i i p o ka z a l i na

Tanie notebooki do pracy i zabawy

nim ostrzeż e n i e o ataku z o m b i . N i e w i e lu w i d z ów u w i e rzyło w tę i nf o r m a cję, a le sytu acja mogła by wywołać d u żo w i ę kszą pa n i kę, gdyby na pastn icy u ży l i i n n e g o p o d stę pu„.

Asus wprowadza do sprzed aży 1 5-calowe notebooki X 5 0 1 A i X 5 0 1 U. W z a leżności od konfigu ra cj i są wyposażo ne w p ro cesory C o re i 3 , P e nt i u m Dua l-Core l u b u kłady A M D Brazos i w 4 GB pamięci o p e racyjn ej oraz dysk H D D o poj e m ności 500 GB.

Udostępniono kod źródłowy Photoshopa O p ro g ra mowanie Photosh o p 1 . 0 . 1 . pocho­ d z i z 1 990 ro ku i można p o b rać je z u pełnie

Mod ele z tej serii mają zi nteg rowa ną ka rt ę g ra f i czną o raz system a u d i o z tec h n i ką S o n i c M aster L ite. Wszyst kie m o d e l e X 5 0 1 są dostępne w s p rzedaży z syst e m e m M i­ c rosoft W i n dows 8. Notebooki zao patrzono rów n i e ż w po rty USB 3 . 0 . Cena: od 1 500 d o 2 000 złotych.

za d a rmo, b o w i e m Adobe Systems p rze­ kazał kod ź ródłowy do Computer H istory M u s e u m z pozwo leniem na jego d a lszą dystrybu cję. Oczywiście we rsja jest d a leka od tego, co ofe ruj ą dzisiejsze p a k i ety o b­ ró b k i o b razu, ale d la fa nów o p rogra mowa­

TYLE DOLARÓW APPLE ZAPŁACIŁ DEWELOPEROM ZA MOBILNE APLIKACJE NA APP STORE

nia nadal sta nowi ona bardzo warto ś c i ową z d o bycz. M oże też o kazać s i ę nieocen io­ ną po mocą przy nauce samodz i e l n e g o p ro g ra m owa n ia. K o d z najduje s i ę na www. c o mputerhistory.o rg.

12

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

ej na : www. ebookgigs.eu

Desktop wielkości książki S a p p h i re E d g e H D4 o p a rty j est na p rocesorz e I nte l C e leron 8 4 7: z u życ ie p rą d u wynosi m n iej n i ż 30 W , czy­

li nawet 1 O ra zy m n iej n i ż w typowym komputerz e

klasy PC i znacz n i e mniej od w i ę kszości note b o o ków.

Notebook z wymienną kartą graficzną Najnowsze m o d e le Lenovo Idea Pad Y500 to komputery d la miło­ ś n i ków gier i m u lti mediów. Mod ele Y500 s ą wypo sażone w kieszeń U ltraBay, w któ rej można błyskawicz n i e z a insta lować d o d atkową k a rtę g raf i c z ną, pamięć ma sową lub c hłodzący we nty­ lator. Każdy m o d e l zawiera p ro ceso r z serii I nt e l C o re i 7 t r z e c i ej g e n e ra cj i, podwój ną g rafikę Nvid i a Ge Force GT650M 2 GB, do 1 6 GB p a m i ę c i D D R 3 o raz dysk twa rdy o poj e m ności do 1 TB. Dużym m o ż l iwośc i o m towa rzyszy c i e kawy wyg ląd o b u d owy z e wzorem z wł ó kien węg lowyc h , podświetlane od s p o d u e k ra ny H D o p rze kątnej d łu g o ś c i 1 4 i 1 5, 6 ca la, a ta kże d wu wa rstwowa, podświetlana klawiat u ra AccuType z dużym, jed noczęśc iowym pane lem d otykowym. Komputery Idea Pad Y500 są wyposażone

Ko mputer wyposażono w 4 GB p a m i ęci D D R 3 o raz dysk twa rdy w i e lko ś c i 320 GB. O p rócz p a k i etu złączy, na któ ry składa się jeden port USB 3 . 0 , trzy porty USB 2 . 0 o ra z port LAN, ten m i niat u rowy ko m puter ma także moduł Wi- F i (802 . 1 1 b/g/n). Wyśw ietlacze p o d e p n iemy za po mocą złą czy H D M I - u zyskując tym sa mym b a rd z o ost ry o b ra z w roz d z iel­ czości F u l l HD - lu b VGA. W raz i e konieczności m i n i- P C można pozo­ stawić bez o p i e k i , przypinaj ą c go l i n ką d o g n iazda Kensington Lock, któ re ma za zadanie z a b e z p i e czyć u rz ą d z e n i e p rzed kradz ieżą. Ko mputer Sa p p h i re E d g e H D4 jest ko m patyb i lny z najnowszym syst e m e m W i nd o ws 8, a także z jego p o p rze d n i m i wersj a m i. Wym ia­ ry mini-PC Sa p p h i re Edge H D 4 to 1 93 x 1 48x22 (WxSxG) mm. Waga u rz ą d z e n i a wynosi 530 g . Sugerowana cena deta liczna za mini-PC S a p p h i re E d g e H D4 to 1 3 1 9 zł b rutto. U rząd zenie o bj ęte j est dwu let­ nią gwa ra n cją producenta.

także głoś n i ki JBL i fu n kcję Do lby H o m e Theater v4. ld eaPad Y500 jest d o st ę p ny w Po lsce w cenie od 3299 zł otych.

Sennheiser U 320

[Zj

SE 1\11\1 HE ISER

Pierwszy wieloplatformowy zestaw słuchawkowy do gier Grasz na więcej niż jednej platformie lub po prostu szukasz idealnego i uniwersalnego zestawu do gier? Nowy Sennheiser U 320 jest właśnie dla Ciebie.

Ten zestaw słuchawkowy został opracowany, aby zapewnić wysoką jakość dźwięku i komfort nosze­ nia, niezależnie czy grasz na PC, Mac, Xbox® czy PS3®.

/ Prosta instalacja niezależnie od urządzenia

Lekki i stylowy Samsung Series 9 Notebooki S a m s u n g Serii 9 to gwarancja zadziwiającej le kko ś c i

/ 2-letnia gwarancja / Cena: 559 zł Więcej na: www.sennheiser.pl

i mocy połąc zonej z n i espotykanym d esignem. U rząd zen i e o wy­ m iarach 3 1 3,8x2 1 8 ,5x1 2,9 m m i w a d z e zaledwie 1 , 1 6 kg (d u ra lu­ m i n i u m), zostało wyposażone w p re i nsta lowany system o p e ra cyj­ ny W i n d ows 8, p rocesor I ntel C o re i5 3 3 1 7 U, p a m ięć o p e racyj n ą 4 GB D DR3, kartę g raf iczną I ntel H D G ra p h ics 4 0 0 0 i wyświetlacz LE D H D+ 1 3 , 3 ". N otebo o k Serii 9 wybu d z a s i ę ze sta n u u ś p i e n i a w 1 . 4 sekundy, a u ru c ha m i a w 8,4 s e ku ndy. Jeg o klawi atu ra j e st „ i n t e l i g e nt na" - d z ięki czuj n i kowi świ atła automatyc znie d o sto so­ wuje jasn ość klawis zy i ekra nu , p o p rawiaj ą c ergo n o m i ę o bsług i . Czas p racy bate rii wynosi 9- 1 O g o d z in . S u g e rowana cena d eta­ liczna: od 4 499 (w za leżności o d specyf i kacji tec h nicz nej).

.... < �

o

� w

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CHI P. P L

> c <

_.Dystrybucja w Polsce:

(!ł AKTUALN OŚCI

Więcej na : www. ebookgigs.eu

Twórca Xboksa ostro krytykuje M icrosoft I nży n i e r i twó rca p ie rwszego X b o ksa, N at B rown, który sprzedał swoj ą w izję p rod u ktu M icrosoftow i , n a swo i m blogu żali się, że o g ląd a n ie ostat n i c h 5 lat dzia­ łalności konso li było wręcz „ b o le s n e d l a j e g o o c z u ". B rown początkowo z a c hwycał się rozwojem marki, l i cz b ą sprzeda nyc h konsol, s p oso b e m n iszczenia konkure ncj i, a przede wszyst kim g ra m i , kt ó re na n i ego powstają. Jednak wiele rzeczy w o b ec nej polityce M ic rosoftu mu się nie podoba. T w i e rd z i, ż e osta t n i e 5 lat (zwłaszcza rok u b iegły) p rzyczyniło się d o tego, iż maj ą ca

Będzie Internet w samolotach!

się pojawić nowa wersja X boxa p o n iesie p o raż kę. B ro w n k rytyku j e d ł u g i i kosztowny p ro g r a m d la d ew e l o p e ró w, któ ry, j e g o

P rawd o p o d o b n i e j u ż w połow i e 2 0 1 3 ro ku

c h o m i o ny n a sate l i c i e o d u ż ej prze pustowości

z d a n i e m , h a m u j e ry n e k g i e r n i e z a ­ l eżnych - a t e ra z je st na n i e w i e l k i

w e u ropej skich li n i a c h lot n iczyc h d o stę pna b ę d z i e usłu g a E ut e lsat A i r Access, zapew­

Eutelsat KA-SAT, którego łączna poj e m ność wynosi 90 Gb/s. Dzięki d u żej szybkości trans­

p o pyt . I n ż y n i e ro w i n i e p o d o b a s i ę t o , ż e M i c ro s oft c h ce z ro b i ć z X b oksa k o m b a j n

m i sj i i p rz e p u stowości satelity KA-SAT u sł u g a E u te l sat A i r Access u możl iwi l i n i o m lot n iczym

m u lti m e d i a l n y w m o m e n c i e , g d y j e g o

n iają ca przepustowość na p o z i o m e 1 OO M b/s d la całego sa molotu. Łączność o d bywać s i ę b ę d z i e za pośre d n ictwe m satelity KA-SAT.

oferowa n i e pasażero m d ostępu d o I nt e rnetu,

n ajwa ż n i ejsza c e c h a - c z y l i u ru c h a m i a ­ n i e g i e r - j u ż d aw n o p rz estała o d z n a ­

U sługa bazuje na tec h nolog i i ViaSat S u rfBe a m 2, czy l i zaawans owanym tech­

st ru m ie n i wideo i u sług GSM z a pośred nic­ twe m tab letów, s m a rtfonów i la ptopów. Do­

c z a ć s i ę j a ko ś c i ą le pszą n i ż ko n ku re n cj a i zeszła na d a lszy p la n.

n o log i c z n i e syst e m i e łączności sat elita rnej d z i ałającym w p a ś m i e Ka. Zo sta n i e on u ru-

stę p d o I nter netu w sa molocie m a być płatny. C e ny pozostają, n a raz i e, niezna ne.

Spotify nareszcie w Polsce J u ż t e raz fa n i m u zyki w Po lsce mogą cieszyć s i ę z d a rmowego, na tyc h m iastowego dostępu na żądanie d o ponad 2 0 m i l i o nów nag ra ń . M o ż n a i c h słuchać na kom puterze, s m a rt­ fonie, t a b lecie, za po mocą k i n a d o mowego,

Co piąte dziecko nękane w Sieci Dawn iej d z ie c i kłó ciły się na placu zabaw. Obecnie s p o ry częśc iej o d bywaj ą się w po rt a la c h s p ołecz nośc iowyc h ta k ich j a k Fa cebook. Statystyki wskazują na nie poko­ jący fa kt: j e d e n na p ię c i o ro młodych l u d z i (2 1 p r o c . ) d oświad czył zjawiska o kreśla­

d o mowego cent rum roz rywki i w i e lu i n nych u rz ą d z e ń . Wyst a rczy wyszu kać wybra nego a rtystę, album l u b n a g r a n i e i włączyć » P lay«. Spotify współpracuje z czterema głównymi wytwó rnia m i m u zycz nymi, a także z n ieza­ leżnymi. U słu g a w naj pro stszej wersj i je st za d a rmo. Po wyku p i e n i u a bo n a m entu S potify P re m i u m za 1 9 ,99 zł m i es i ęc z n i e b ędz iemy ko rzystać ze wszyst kich moż liwości serwisu na u rz ą d z e n i a c h m o b i l nych.

nego jako cybernęka n i e , w któ rym ofiary są oczerniane za pośredn ictwem portali społecznościowyc h. Cyb e r n ę k a n i a w żad nym ra z i e nie można bagateli zować. Po nad połowa osób, które go d o świad czyły ( 5 3 , 5 proc.), potwierdziła, że n ę ka n ie o n l i n e miało na n ic h n iezwykle negatywny wpływ. Choc iaż ofiarą cybe rnę­ ka nia mogą paść z a równo d z i ewczy n k i , jak i chłop cy, zwy kle częśc iej p rzyd a rza się to

UDZIAŁ APPLE'A NA RYNKU PC, PRZY ZAŁOŻENIENIU, ŻE IPAD TO RÓWNIEŻ KOMPUTER OSOBISTY

d z i ewczynkom.

14

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Kompletne rozwiązanie gwarantujące optymalne

bezpieczeństwo i ochronę Twoich danych.

� "iiit

Zapewnij ochronę swojej rodzinie.

..„._.

G Data fotalPro ect1on 2013

Komplel� 1ro1wiązant gwarantujące optym1il ne­ be�eaQł\Jtwo i othJon 'ITl'lnirh danych1•

•

mm;;.1„1 HANNOVER

li 9 Mf
G Data na targach C@Bff 2013. Hala 121 stanowisko C41.

W dniac:n 5 '> marcil 20B odwiedź nilszc :;toisko ni1 niljwic;kszych tilrgilcn branży IT w Europie organf2owanych od 1986 roku w Hanowerze. G Data zaprezentuje swoje

najnowsze ronviązania w dziedzinie bezpieczeństwa komputerowego. Gośdeodwiedzający m�sze stanowisko, będą mieli możliwość zdobycia cennej wiedzy z zakresu bezpieczeństwa

kompU1terowego uczestnicząc w spotkaniac� z naszymi ekspertami.

Spr<1wdż

coG Data

prrygotowała na

targi CeBIT 2013?

Zeskanuj kod QH

(!ł AKTUALN OŚCI

Więcej na : www. ebookgigs.eu

W SKRÓUIE

M u zyka w wysokiej ja kości

Świetne wieści d la wszyst k i c h entuzjastów d o b rego b rz m i e n ia - mu zyczny serwis st rea m i n g owy WiMP podnosi j a kość dźwię­ ku we wszystkich oferowanych pa kietach. 2 0 m l n li cencjonowa nych utwo rów, które z n ajdują się w kat a logu, jest su kcesyw n i e zastępowanych nowy m i w j a ko śc i CD, ko dowa nym i p rzy użyciu D o l by M e d i a G e n e rator. W naj b liższej p rzyszłośc i W i M P pla nuje wp rowa d z e n i e j a kości bezst rat­ nej, wersj i HD oraz udost ę p n i e n i e we rsji P r e m i u m P lu s se rwisu. Proces poprawy j a kości d źw i ę ku t rwa od kilku m iesi ęcy i s kłada się z dwóch faz. p i erwszej wszyst kie p l i k i zostały zastą­ pione przez utwory o jakości CD po to, aby ż a d e n z n i c h nie został p rz e kodowany ze

Superodporne 1 6 megapikseli

C o o l p ix AW 1 1 O został z a p rojektowany z myślą o oso b a c h p rowa dzących a ktywny t ryb życ i a . A p a rat moż n a p rzym ocować na p rzykład do deski snowboard o wej . Te n wytrzymały ko m p a kt

st ratnych p l i ków o n iższej j a kości. N astęp­

j est od porny na ku rz, wstrzą sy i u pa d k i z wysokości do 2 m oraz n i s k i e t e m p e ratury do - 1 0°C. J ego szczelna konst ru kcja u mo ż l iwia t a kże n u r kowa n ie do głębokości 1 8 m et rów.

nie wszystkie utwo ry zo stały z a kodowane p rzy u życiu u l e pszo nyc h u stawień d la u zy­

U rz ą d z e n i e zostało wyposa ż o n e w mat rycę C M O S w technolo g i i BSI o roz d z i e lczości 1 6 m ega­ p i kseli, szeroko kątny o b i e ktyw N i kkor z 5 - k rotnym zoomem o ptycznym o raz wyśw ietlacz O L E D

ska n i a jeszcze wyższej j a ko ś c i . J a k bardzo czasochło n n e jest to zajęcie? Wyst a rczy wyo b ra z i ć sobie kole kcj ę ponad 2 0 mln utwo rów do u porzą d kowa n i a , a p rzecież c o d z i e n n i e do kata logu d o d a wa­ ne są nowe.

fJJ WiMP

Kinoma n i a k .tv zamkn i ęty !

K i n o m a n i a k to jeden z naj p o p u la r n i ej szych s e rwisów hostujących f i l my w I nternecie. Jednak od w i e lu dni użytkown icy widzą tylko ko m u n i kat o p ro b le ma c h techn icz­ nych. W iele wskazuje na to, że K i n o m a n i a k m o ż e j u ż nie w r ó c i ć do S i e c i - a jeż e l i w róci, n i e nast ą p i to szy b ko i na p e w n o n ie t rafi do tej sa m ej fi rmy hosting owej OVH . Prob l e m e m są p rawa autorskie. K i n o m a n i a k z n i knął z Sieci p rzez d ecyzję polskiego s ą d u . Ponadto wrze na face­ boo kowym f a n p a g e ' u , g d z i e użyt kow n i cy

o p rzekątnej d ł u g o ś c i 3 c a l i i roz d z i e lczości 6 1 4 tys. p u n któw. C o o l p i x AW 1 1 O rej estruje rów n i eż

f i l my w roz d z i e lczości Fu l l H D. Cena: 1 1

OO

złotych.

Nokia wychodzi na prostą

1 0 5 lat więzienia za

nagie fotki z Facebooka

W czwa rtym kwa rta le 2 0 1 2 roku N o k i a

2 7- let n i Karen „Gary" Kaza ryan został a resz­

zan otowała d oc hód w wyso ko ści 8,04 m i­ l i a rd a e u ro o ra z 4 3 9 m i l i onów e u ro zysku .

towany w Glendale w sta n i e K a li fo rnia. Po sta ­

To pie rwszy kwa rtał na plusie od półtora ro ku , j e d n a k sta nowi ący tylko p rzyć m i o n e świ atełko w tu n e l u , b o w i e m w całym 2 0 1 2 ro ku fi ński p ro d u c e nt o d n otował stratę w wysoko ści 2 , 3 m i l i a rd a e u ro. W stosu n­ ku do 2 0 1 1 ro ku d rastycz n i e spadły wyniki s przed aży zarówno wszyst kich telefonów ko mó rkowyc h

(z

335 m i lio nów w 2 0 1 1 r.

do zaledwie 86,3 m l n szt u k w ro ku 2 0 1 2 ) , j a k i sma rtfonów (z 35 m l n w 2 0 1 1 do 6,6 m l n egzem p l a rzy w u b iegłym roku). W czwa rtym kwa rta le na bywców z n a lazło 4,4 mln s m a rtfonów Lu m i a .

w i o no mu p i ętnaście z a rzutów dotyczących p rzestę pstw komputerowyc h. Wedłu g F B I , 2 7- late k w lata c h 2 0 09-2 0 1

O wła mywał s i ę

d o ko m p uterów ofiar, wyszu kiwał i c h e m a i l e i ko nta kty, a nastę p n i e kontaktował s i ę z i c h z n a j o m y m i , pod szywaj ąc s i ę pod ofia ry. W t e n s posób p rz e ko nywał nieśw i a d o m e kole ż a n k i o fi a r d o roz b i e ra n i a się p rzed o b i e ktywem w różnyc h celach, j a k np. p rzym i e rz e n i e nowyc h st r i ngów. N ie które z d j ę c i a posłu żyły mu p ó ź n iej do sza ntażowa nia ko lej nyc h ofiar, w c e lu d a lsze g o wyłu d z a n i a n a g i c h fotek, a n awet roz b i e ra nyc h sesji na Skyp i e . 2 7- latko­ w i g rozi teraz nawet 1 0 5 lat w i ę z i e n i a .

z a stanawiaj ą się, ki edy ( i czy w o g ó l e) s e rwis ruszy, a j e ż e l i n i e - kto im zwróci p i e n ią d z e z a konta p re m i u m .

Of icjalny koniec Symbiana N o k i a oficj a l n i e p o i nformowała, że s m a rtfon 808 P u reView z 4 1 - m e g a p i kse­ lowym a pa rate m byt ostat n i m modelem z syste mem Symbian. To byt oczeki­ wany kro k f i ń s k i ego pro d ucenta, który cały swój d o ro b e k posta nowił p o rz u c i ć, przechodząc na system operacyj ny d o st a rcz a ny przez f i r m ę zewnętrz n ą . Przez ostatnie dwa lata N o k i a s p rz e d a wa ła rów n o l egle s m a rtfony z W i n­ dows P hone'em o ra z z Sym b i a n e m . Te d ru g i e wcale nie sprzedawały się o wiele go rzej, pom imo b ra ku ja kic h ko lwi e k d z iała ń ma rket ing owych f i rmy z Espoo.

16

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

Wielki powrót BlackBerry S m a rtfo ny z o p ro g ra m owa n i e m B la c k B e rry 1 O wyposażo ne są w dwu rd ze n i o we p ro ceso ry 1 , 5 GHz, 2 GB p a m i ę c i RAM, 1 6 GB pamięci we­ w n ęt rz n ej o raz g n iazda ka rt p a m i ęc i .

W syste m i e Blac kBe rry 1 O szcz e g ó l n i e c i e k a -

w y j est B la c kBerry H u b, c z y l i centra lne miejsce d o za rządza n i a całą ko m u n i kacj ą : pocztą, w i a d o m o ś c i a m i B B M , a także a ktua lizacja m i i powiad o m i e n i a m i z mediów społecz nościo­ wyc h . B la ckBe rry Flow z kolei u m o ż l iwia płyn ne

Pancernik z Androidem

p rzec h o d z e n i e pom i ędzy f u n k cj a m i i a p l i kacja mi, ułatwiając i p rzys p i e szaj ąc wykonyw a n i e różnyc h

Ta b let G etac Z 7 1 O z a p ew n i a p o n a d p rz e c i ęt­

só b z a b e z p iecza a p l i kacje o raz dane fi rmowe.

zadań. Z a ś B lackBerry Ba lance w elega ncki spo­

ną o d p o rność na u sz ko d z e n i a m e c h a n iczne ( m . i n . u p a d k i z wys o kości 1 80 cm), wstrzą sy,

X V I TA R G ll

SPRZETU FOTOG R AFI ClNE,G O. FlllMOWEGO. AIUD O ii VIDEO

F I LM V I D EO F0TO 2 11 -23 20 1 3 m arca

Mlędz.ynaro·dowe Ta1gi tódlzkle

Łódź, ,a l . Pollitechniki 4

w i b racje o raz szczelność zg o d n ą z n o rmą I P6 5 , kt ó ra daje o c h ronę p rzed stru m ien i em wody i pyłem. Dodatkową oc h ronę st a nowi

[!]·I

w z m o c n i o n a o b u d owa . O pra cowana s pecj a l­ n i e d la tego p ro d u ktu technologia Lu m i Bond

�......

"!"J.

P.t�"'"� 'I . �_

r;i L:I

to połączenie rozw i ą z a ń tech n i cznych G o r i l la G lass, poj e m nościowego pa nelu d otykoweg o o raz OCR (Optical C lear Resi n). Ta blet może być obsługiwa ny w rękawiczkach. Z a i n sta lo­ wany w nim system o pe racyj ny to A n d roid od

I

.

•

f i rmy Goog le.

Ta b let Z 7 1 O kosztuje o k. 4090 zł.

Brak ta bletów z Windows RT

M i c rosoft wyd aje się ba rd z o zadowolony z pod boju rynku p rzez W i n d ows 8. M i lczy j e d n a k na te mat W i n d ows RT, co pozwala d o m n ie my­

t ó w z procesora m i A R M i syst e m e m W i n d ows RT „zdążyło trafić do o d b i o rców", z a n i m pojaw ią się

wać, że w tym p rzyp a d ku już n i e j est t a k różowo. Najn owsze w ieści na temat tabletów z ty m

d z iała nowe t a b lety, lapt o py i hybrydy z W i n d ows 8. O b e c n i e tab lety z W i n d ows RT oferują M ic ro­

systemem z d ają s i ę to potw i e rdzać. Ta rn i R e ller, dyrekt o r f i n a nsowa M i c ro softu , stw i e rd z iła, że j ej

soft, Asu s, Lenovo, Dell i S a m s u n g , p rzy czym ten ostat n i - w f o rm i e At iv Ta b - tylko na wybranych

f i rma c h ce, by p ięć obec nyc h j u ż na ryn ku t a b le-

rynka c h .

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CHI P. P L

Ml�p"!!'«• !1<'""'

�'111

!o�""

M�m l.lodz..pl. t eł. o 42 638 62 85

P11110nal honoro-wy:

nowe. W tym samym wyw i a d z i e R e ller zapowie­

1 7

(!ł AKTUALN OŚCI

-

,..., „,,

I

Więcej na : www. ebookgigs.eu

Brazylijski iPhone ma . . . Androida!

� � -

�

! � C? 5!

A p p le przegrał w b razylijski m s ą d z i e s p rawę o p rawo d o używa nia nazwy i P hone p rzy s p rz e d a ży swo i c h smartfo­ nów. To o z n a cza, ż e f i r m a z Cu pert i n o a lbo zaprzesta n i e sprzed aży swojego telef o n u , a lbo z m ie n i j e g o n a zwę na b ra zylijs kim ryn ku. Co w i ęcej, ż a d n e p ro d u kty zawi e ra­ jące w swojej nazwie termin „ i P h on e" n i e m o g ą b y ć sprze d awane na tere n i e B razylii. Zatem a p l i kacje t a k i e jak „ F i n d my i P ho n e" mu szą z n i knąć z A p p Store'u. P rawa d o ko rzyst a n i a z n azwy „ i P hone" należą w B razyl i i d o f i r my Grad iente, która z d o była ów z n a k towarowy jeszcze w 2 000 roku. Tym czasem w grudniu zeszłe go ro ku

Telewizor od . . . IKEA

rozpoczęła s przedaż swoj ego s m a rtfonu o nazwie I P HO N E z syste mem A n d ro i d . U rz ą d z e n i e wyposa ż o n e jest w 3 , 7-ca lowy

Seria U p pleva o bej muje o ko ło 45 produ któw,

I nternetu. Są o n e p rzyst osowa ne d o ko rzy­

w tym te lewiz o ry LED Fu ll HD w czterech roz m i a rach, system dźwięku 2 . 1 w dwóch

sta n i a z sieci W i- F i , a p rzy p o m o cy osobno sprzedawa n e g o a d a ptera można połączyć

roz m i a ra c h z b e z p rzewod owym głoś n i kiem

t e lew i z o r z k o m pu t e re m , sma rtfo nem c zy

n iskotonowym, u c hwyty, osprzęt i ra my d e ko racyjne d o telewizora o raz uzu pełn iające

i n nymi u rz ą d ze n i a m i w ra mach sieci bez p rz e­ wod owej. N ajta ńsza U p p leva z te lewizorem

a kcesoria e l e kt ro n iczne. Kaźdy t e lew i z o r ma

32-ca lowym ko s ztuje 3 7 45 złotyc h. N ajd roż­

wbu dowany odtwarzacz C D / DV D / B l u -ray, a cały system j est z i nteg rowany z m e b l a m i .

sza m e b lośc i a n ka z 46-calowym S m a rt TV to koszt 7009 zł. Zestaw można złożyć s a m e m u ,

Dodatkowo telewizory o p rz e kąt nej powy­ źej 24 cali to tzw. s m a rt TV z d ostę pem d o

d o b i eraj ąc posz c z e g ó l n e ko m p one nty.

e kran, dwa g n iazda ka rty SIM i kosztuje 285 d o l a rów.

{rójka

- - -- -- POLSKnE R AD I O

WWW. C H I P. P L WWW. FAC E B O O K.C O M / C H I P P L TWITTER. CO M /#! /CH I P O N L I N E P L

Osiem liter, które zawiesi Maca Błędy o p ro g ra mowa n ia bywają d o ść c i e­ kawym zjaw i s k i em, ale t e n błąd na ko m­ putera c h Mac na leży d o ścisłej czołówki. Otóź po wpisa n i u p rzez użytkow n i ka ciągu

z n a ków „ F i le:/ I /" niemal każda a p l i kacja

na komputerze z syste mem Mac OS X M o u nt a i n L i o n p rzesta n i e d z iałać. Co c i e ­

k a w e , d estru kcj i u lega nawet p rogra m d o zgłasza n i a błę d ów. Po b l iższych og lęd z i­ nach okazuje s ię, że p ro b l e m tkwi w fu n k­ cj i Data D etecto rs, d z ięki której a p l i kacje rozpoz naj ą d aty i loka l i zacj e. A p p le został

'

AKTUALNY UDZIAŁ WINDOWS 8 NA RYNKU SYSTEMÓW OPERACYJNYCH

już p o i nformowany o proble m i e .

18

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

net mas te rs Internetowa olimpiada dla młodych l4'1il

Więcej na: www. ebookgigs.eu

W SKRÓCIE

D L D 1 3 : nowe podejśc i e do da nych

O L D t o m i ędzy n a rodowa konferencja poświęcona nowym tech n o log iom. Od k i l ku lat o rg a n i zowana jest w M o n a c h i u m

....�

Do 1 ma rca 2 0 1 3 pot rwają za p i sy do jed n eg o z najwięks zych w Eu ro pie konku rsów o tech­

tegoro cznej i m p rezy były w i e l k i e z b i o ry

nologiach informatycznych - N et M aste rs C u p .

Podczas dwóch eta pów testów online o ra z w W i e l k i m Fina le na żywo u c z estn icy będą ro związywać zad a n i a z za k resu m . i n. algoryt­

d a nych. OLD 2 0 1 3 z g romadziło ponad 1 5 0 p re legentów oraz 800 uc zest n i ków.

To wyjątkowe wyzwa nie d l a u c zniów szkół p o n a d g i m nazjalnyc h . Dotyczy szeroko rozu­

m i k i, p ro g ra mow a n i a , baz danyc h, sieci ko m ­ pute rowych , g ra f i k i ko mputerowej, pod staw

W tym roku do M o n a c h i u m przyj e c h a l i

mia nej w iedzy o Internec i e i technolo g i a c h

p rzedstawiciele t a k i c h fi rm jak: Amazon,

i nformatycznyc h . Do uczestn ictwa w o lim­

t e l e k o m u n i kacji, si eci społecz n o śc iowyc h, systemów o p e racyjnych, i nformatyki go­

C is co, Dropbox, Ya hoo, Deuts c h e Te lecom,

p i a d z i e z a p roszo nych jest co roku ok. 1 5 tys.

spoda rczej i b e z p i e cze ń stwa w S i e c i . W i ęcej

Telefo nica, PayPa l c zy Ya n d ex. Wś ród p re­ legentów OLD 2 0 1 3 z n a leźli się rów n ież i nwesto rzy z Doliny Krzemowej - B e n H o­ row itz, Max Levc h i n , a ta kże Jose M a n u e l

s z kół z całej Polski, a w p ię c i u poprzednich edycjach wzi ęło u d z iał p rawie 3 2 0 tys. osób.

info rmacj i o o l i m p i a d z i e można z n a leźć na stro n i e www. n etmastersc u p . p l

p rzez H u b e rt B u rd a Med i a, wydawcę C R N Polska. Jed nym z wiod ącyc h te matów

Ra mos- H o rta, lau reat pokojowej N a g rody No bla. Podczas OLD 2 0 1 3 d o m i nowała tematyka związana z w i e l k i m i z b io ra m i d a nych, przetwa rz a n i e m w c h m u rze, h a n­ d le m e l e kt ro n i c z ny m o ra z e-c o m m e rce.

Ko n k u rs d la młodych nau kowców Ruszyła ko lej n a , IX edycja konku rsu o N a g rodę im. W i t o l d a L i ps k i ego, a d reso­ wanego do młodych nau kowców zaj m u ­ jących s i ę i nform atyką. Zgłosze nia b ę d ą przyj mowa ne do

15

kwietnia br. N a g ro d a

p rzyznawana jest za u d o k u m e ntowany p u ­ bli k a cja m i d o ro b e k nau kowy w d z i e d z i n i e i nfo rmatyki i jej zastosowa ń. Zgod n i e z regu l a m i n e m konku rsu o N a g ro d ę i m . W. Lips kiego mogą u b iegać się oso by, któ­ re nie p rz e k roczyły 3 0 ro ku życia (lub 32 w przypad ku osób, któ re korzystały z u rl o ­ p ó w wychowawczych). Ponadto u c zest­ nicy kon ku rsu muszą być p racow n i k a m i , d o kto ra n ta mi alb o stud e ntami w krajowej szkole wyższej lub w i n n ej i nstytu cji, której jed nym z ce lów statutowych jest prowa d z e n i e bad a ń nau kowyc h. Te rm i n s kła d a n i a w n i o sków do tegorocz nej e d ycji ko n ku rsu u pływa 1 5 kwiet n i a 2 0 1 3 r. Aby wziąć u d z i ał w konkursie, n a leży wypeł n i ć wn iosek znajdujący s i ę na stro n i e htt p : // nag ro d a li pskiego.mi mu w.e d u . pt.

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 C H I P. P L

na ce lown i ku

Od początku roku działa nowe europejskie centrum do walki z cyberprzestępczością. Zapewne już sa m fakt powołania takiej jed nostki pod niósł ciśnienie w żyłach wielu hakerom. Ale czy tylko i m? C EZARY C Z E RWIŃSKI

E

uropean Cybercrime Centre, zwane w skrócie E(3, działa w ramach Europolu, czyli Europej skiego Urzędu Policji. Za­ równo centrala Europolu, jak i EC3 mieszczą się w admini­ stracyjnej stolicy Holandii Hadze. E C3 dysponuje jednak oddzielnym b udżetem wynoszącym ok. 7 mln euro rocznie. Nie jest to zawrotna suma, ale służba już na starcie została wyposażo­ na w najnowocześniejszy sprzęt do tropienia cyberprzestępców i zbierania dowodów ich nielegalnej działalności. Śledzenie po­ dejrzanej aktywności w Internecie to tylko jedna z metod tropie­ nia przestępców. Jak wiadomo, aby skutecznie walczyć z naduży­ ciami, trzeba zebrać dowody, których nie będą w stanie zakwestio­ wać adwokaci czy sąd. Dlatego zbierane są one przy użyciu trady­ cyjnych metod śledczych, a także za pomocą specjalistycznego s przętu eletronicznego. Dowody zdobywane są m.in. za pomocą czytników danych z kart pamięci do telefonów komórkowych oraz z pozornie wykaso­ wanych lub niedokładnie uszkodzonych dysków twardych. Prace laboratoryjne wykonuje się w specjalnym pomieszczeniu - tzw. klatce Faradaya - ekranującym fale elektromagnetyczne. Może to

20

zapobiec choćby ewentualnym podsłuchom zainstalowanym w badanych urządzeniach albo - co również jest możliwe - odebra­ niu sygnałów uruchamiających autodestrukcję danych. N ietrudno się również dziwić fizycznym zabezpieczeniom przed dostaniem się niepowołanych osób. Dostępu zarówno do laboratorium, j ak i wszystkich pomieszczeń wykorzystywanych przez EC3 chronią zamki na karty magnetyczne i czujniki biometryczne, min. czytni­ ki trójwymiarowej geometrii dłoni. Zabezpieczenia sieciowe nie zostały z przyczyn oczywistych ujawnione. Centrum ma do dyspo­ zycji także mobilne laboratorium do tropienia cyberprzestępców. Dodatkowa możliwość współpracy ze wszystkimi policjami państw członkowskich UE czyni z EC3 jednostkę o naprawdę sporym po­ tencjale i szerokim, bo kontynentalnym zasięgu działania. Czy nowa instytucja zajmująca się zwalczaniem cyberprzestęp- c. czości weźmie jednak na cel także tych, którzy w domowym zaciszu ściągają z Internetu utwory muzyczne, filmy lub programy bez uiszczania odpowiednich tantiem? Czy jest to może jakaś próba wprowadzania tylnymi drzwiami wytycznych porozumienia ACTA, tym razem pod postacią cyberpolicji o szerokim zakresie działa- if

j:'.: _

lu

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. nia? Wygląda na to, że nie. E (3, przynajmniej w założeniu, ma się kierować interesem obywateli i instytucji Wspólnoty E uropejskiej, a nie amerykańskich korporacji. Z informacji, jakie udało nam się zdobyć, wynika, że specjalna jednostka skupi się na neutralizowa­ niu zorganizowanych grup przestępczych, których nielegalne dzia­ łania przynoszą wielkie szkody obywatelom Unii, zarówno te w wymiarze finansowym, jak i ludzkim. Chodzi głównie o takie rodzaje przestępstw, j ak włamywanie się na internetowe rachunki bankowe oraz tzw. skimming, czyli kopio­ wanie zawartości paska magnetycznego karty płatniczej oraz kodu PIN bez wiedzy jej posiadacza, a następnie wykonanie kopii karty i dokonywanie za jej pomocą zakupów i wypłat gotówki z banko­ matów. Drugim p rzedmiotem szczególnego zainteresowania E C3 mają być przestępcze działania wymierzone w dzieci, przede wszystkim ich seksualne wykorzystywanie, a potem umieszczanie nagrań i zdjęć z tego procederu w Internecie i handlowanie nimi. Nowe centrum ma także wziąć pod lupę serwisy społecznościowe - aby lepiej chroniły one profile swoich na ogół młodych użytkow­ ników i aby nic dochodziło do wykradania tożsamości przez prze­ stępców. Tylko na Facebooku codziennie blokowanych jest wiele tysięcy kont z powodu różnych prób włamania. Ostatnim, choć nie najmniej ważnym zadaniem E uropean Cy­ bercrime Centre ma być ochrona przed cyberprzestępcami infra­ struktury teleinformatycznej o decydującym znaczeniu d la funk­ cjonowania instytucji Unii E uropejskiej . Biurokracja unijna się rozrasta, ale czy to się komuś podoba czy nie, w bazach instytucj i unijnych znajdują s i ę coraz bardziej poufne dane dotyczące państw członkowskich. EC3 ma także służyć pomocą poszczegól­ nym rządom poprzez wskazywanie niebezpiecznych grup i osób, mogących zagrażać zarówno instytucjom państwowym, jak i oby­ watelom. Za wcześnie jeszcze na konkretne wyniki prac zespołu E CJ Wy­ daje się nawet trochę dziwne, że takie centrum powołano dopiero teraz, bo przecież wiele przestępstw dokonywanych w Internecie jest ze swej natury ponadnarodowych, tym bardziej gdy dotyczy państw zrzeszonych w takiej organizacji jak UE. Sieć nie zna granic i równie dobrze włamania na nasze konto bankowe może dokonać sąsiad zza ściany co ktoś z d rugiego końca kontynentu. EC3 oczywi­ ście nie będzie tropić przestępców wyłącznie w granicach UE. Znaj­ dująca się w siedzibie centrum mapa wizualizująca cyberprzestęp­ cze powiązania obejmuje cały świat.

A tymczasem w darknecie Dzięki wymianie informacji pomiędzy policjami różnych krajów E uropean Cybercrime Centre ma wykrywać zorganizowane grupy przestępcze, ale także osoby dopuszczające się naj poważniejszych przestępstw. Ma zapewniać bezpośrednie wsparcie operacyjne i kryminalistyczne w konkretnych dochodzeniach. Jest szczególny typ zagrożenia, w przypadku którego E C3 może okazać się skutecz­ ne dzięki kontaktom z policjami wielu krajów. Otóż wiele działań cyberprzestepców bazuje na tzw. botnetach, czyli sieciach kompu­ terów, nad którymi w podstępny sposób przejęto kontrolę. O skali zjawiska świadczy to, że w jednym z botnetów, który unieszkodli­ wiony został w ubiegłym roku, znajdowało się aż no tys. kompute­ rów z wielu krajów. Cyberprzestępcy działają na dochodowym rynku. Nielegalne operacje przynoszą im spore zyski, a pochodzą one m.in. z handlu info rmacjami dotyczącymi kart kredytowych ( po 1 euro za kartę), sprzedaży już podrobionych kart kredytowych (ponad 100 euro za sztukę) czy też samych haseł dostępu do rachunków bankowych �

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CHI P. P L

Siedziba Europolu - tu również mieści s i ę E C 3 - przypomina bunkier. Wstępu do pomieszczeń nowej jednostki chronią zamki z czuj n i kami biometrycznymi, a do tropienia cyberprzestępców wykorzystuje się m.in. sprzęt do kopiowania danych z naj różniejszych nośników.

. JAVA • A D O B E A C R O B AT R EA D E R • W I N D OWS O R AZ I E • A D O B E FLASH • A N D R O I D R O OT . INNE

Systemy i aplikacje zawierające luki wykorzystywane najczęściej przez twórców szkodliwego oprogramowania.

21

(po kilkadziesiąt euro). Wymiana zdobytych bezprawnie informa­ cji często również odbywa się w Internecie czy raczej w tzw. darkne­ cie. Tak określa się podziemną część Sieci, której dzięki sztuczkom hakerów nie przeczesują wyszukiwarki, a dostęp do tych miejsc chronią dodatkowo bariery haseł i ukrytych linków. Nawet jeśli ktoś przez przypadek trafi na „podziemne" forum, może się nie do­ myślić, że grupuje ono hakerów, bo oferty dotyczące nielegalnych transakcji są ukryte pod niewiele mówiącymi symbolami i szybko usuwane. Nawet tu jednak panują pewne zasady i nie ma przyzwo­ lenia na niektóre działania. Swego czasu głośna była akcja grupy hakerskiej Anonymous, która ujawniła dane kilkuset osób wymie­ niających się w jednym z takich ukrytych miejsc zdjęciami z porno­ grafią dziecięcą.

Botnety - cyberbroń masowego rażenia N ielegalne działania przestępców w I nternecie nie zawsze ozna­ czają wymierne straty dla ofiar, jednak mogą oni p rzejąć niektó­ re funkcje komputerów tych drugich za pomocą różnego typu złośliwych programów. Statystycznie rzadko kiedy celem ataku są pojedyncze komputery, zwłaszcza te należące do zwykłych użytkowników. Na ogół przejęte urządzenia, które stają się ma­ s zynami zombi, wykorzystuje się do innych p rzestępstw na o wiele szerszą skalę. Programy-boty pozwalają na p rzejęcie kontroli nad wieloma komputerami jednocześnie i p rzekształ­ cenie ich w potężny botnet, służący na przykład do generowania kolejnych wirusów wykradających poufne dane, rozsyłania spa­ mu lub prowadzenia innych nielegalnych działań w Internecie. Dzięki botnetom dokonywane są ataki na serwery różnych firm i instytucji - tzw. DDoS (Distributed Denial of Service) - mogące je sparaliżować. Stosunkowo nowym zagrożeniem są zdecentralizowane botne­ ty, nieposiadające wydzielonego centrum dowodzenia, czyli działa­ jące na zasadzie peer-to-peer, albo zarządzane za pośrednictwem portali społecznościowych . Nowym zjawiskiem są też mobilne bot­ nety, wykorzystujące luki w oprogramowaniu smartfonów i innych telefonów komórkowych. Według danych firmy Kaspersky Lab naj­ większym zainteresowaniem twórców szkodliwego oprogramowa­ nia cieszy się system Android. Chińscy hakerzy zdołali stworzyć botnet złożony z ponad 10 tys. aktywnych urządzeń, a łączna liczba zainfekowanych s martfonów sięgała setek tysięcy. Właśnie tego typu sieci uważane są dzisiaj za najgroźniejszą broń cyberprzestępców i one stanowią obiekt szczególnego zain­ teresowania nie tylko E C3, ale wielu instytucji i firm. Na początku lutego Microsoft i Symantec wspólnie dezaktywowały serwery bot­ netu Bamital, którego ofiarą padło 8 mln komputerów na całym świecie. Botnet przechwytywał to, co użytkownicy wyszukiwali w Internecie, i podstawiał w wynikach witryny, które infekowały komputery oraz wykradały poufne dane. W przestępczości internetowej widać nowe trendy. O ile jeszcze stosunkowo niedawno tego typu działania prowadzili głównie sa­ motnicy, to od kilku lat powstają grupy specjalizujące się w dobrze płatnych pracach na zlecenie. Grupy te prowadzą agresywne dzia­ łania w s posób skoordynowany, tak j ak zorganizowane grupy prze­ stępcze w tradycyjnym rozumieniu. Pojawiła się też zupełnie nowa nielegalna aktywność - nie z chęci zysku, ale w specyficznie pojmo­ wanym interesie społecznym - tzw. haktywizm. Zaangażowani ide­ owo hakerzy mogą jednak wyrządzić wcale nie mniejsze szkody celom swoich ataków - na ogół firmom lub instytucjom - niż ci działający z pobudek ekonomicznych. Co więcej, swoje działania bardzo nagłaśniają, przynosząc straty wizerunkowe.

22

Ta mapa świata botnetów przedstawia liczbę serwerów kontrolują­ cych aktywne botnety w poszczególnyc h rejonach globu. Najwięcej takich serwerów znajduj e się w U SA (63 1 ), na Brytyjskich Wyspach Dziewiczych ( 2 3 7 ), w Holandii ( 1 54) oraz w Rosji ( 1 2 5). Ź ródło: McAfee

• ROSJ A • USA • HOLANDIA N I E M CY

• FRANCJA • W I E LKA BRYTA N I A • UKRAINA • CHINY

WYSPY DZIEWI CZE

• WIETNAM . INNE

15

!

�

Rozkład zasobów online, w których zaszyty jest szkodliwy kod we­ dług państw. Tylko 1 O krajów hostuje aż 86 proc. światowych zaso­ bów sieciowych wykorzystywanych do rozprzestrzeniania s zkodli­ wego oprogramowania.

Z możliwością cyberataku muszą liczyć się wszystkie firmy. Jak wy­ nika z przeprowadzonego w ubiegłym roku globalnego badania Deloitte na temat bezpieczeństwa w Internecie, aż jedna czwarta instytucji finansowych, które są najbardziej atrakcyjnym celem ha­ kerów, była w ubiegłym roku obiektem zewnętrznego ataku siecio­ wego. - Cyberprzestępczość stała się już swego rodzaju przemy­ słem, w którym istnieje podział zadań, a także wewnętrzni wyspe­ cjalizowani dostawcy usług. Na tym rynku funkcjonują typowi usługodawcy i usługobiorcy, rozliczający się według cenników i ra­ batów. Usługi cyberprzestępców stają się coraz łatwiej sze do pozy­ skania - obecnie praktycznie każdy może wynająć grupę przestęp­ czą do przeprowadzenia złożonej operacji lub do utrudnienia dzia­ łań swojej konkurencji - mówi Cezary Piekarski, starszy menedżer w Dziale Zarządzania Ryzykiem Deloitte. Efektem ataków hakerów może być nie tylko strata finansowa, ale też utrata unikalnego know-how lub danych klientów (do czego doszło w przypadku takich serwisów jak Linkedin, Last.fm, Drop­ box oraz sieci Sony PlayStation). Przy czym to ostatnie skutkuje utratą reputacj i i zaufania klientów oraz kontrahnetów, a w konse­ kwencji zmniejszoną liczbą klientów i utratą przychodów. Czy no­ we europejskie centrum okaże się skuteczne w walce z różnymi przejawami przestępczości komputerowej, okaże się zapewne j uż niedługo: kiedy pojawią się pierwsze informacje o prowadzonych przez EC3 dochodzeniach. •

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na: www. eboo kgigs. �lSTUALN OŚCI

I 1 O FA KTóW (!ł

najbardziej zawiedzionych NAD Z I E I I NTE RNE TU Kiedyś rewolucyjne, a dziś zapomniane i tonące

w długach. Popularność fi rm internetowych często kończy się równie szybko, jak zaczyna. J E RZY G O Z D EK

1

6 S E G O N D LIFE

LAST. F M

Początkowo serwis z muzyką dopasowa­ ną do indywidualnych gustów uchodził za inter­ netowe radio przyszłości. Niestety, jego wyniki finansowe są mizerne, a pełen zakres usług jest dostępny tylko w kilku kraj ach.

Użytkownicy Second Life mogli poruszać się po wirtualnym świecie pod postacią awatarów. Kiedyś posia­ danie takiego cyfrowego alter ego było w dobrym tonie, a le dziś portal słynie przede wszystkim z niestabilnego oprogramowania i uchodzi z a siedlisko przestępców handlujących dziecięcą pornografią. Sztuczny świat ma też co­ raz mniej mieszkańców -z miliona użytkowników w roku został już tylko m ilion.

2 �'1!111111�

Yahoo było jednym z pionierskich por­ tali internetowych z własną, popularną wy­ szukiwarką, ale już od dawna traci na znacze­ niu, a od czterech lat przynosi straty. Anality­ cy liczą, że nowa szefowa Marissa Mayer, któ­ ra dała się poznać jako wieloletnia wicepre­ zes Google'a, tchnie w firmę nowego ducha.

3

NAP STER

1,7

90.

�

Za czas6w świetności - pod koniec lat - usługa wymiany plików Napster była czymś rewolucyjnym. Jej użytkownicy tworzący sieć peer-to-peer I "' � dzielili się ogromną ilością danych. Ponieważ jednak ._. >większość plików udostępniano nielegalnie, los usługi był z góry przesądzony. Co prawda, N a pster w końcu _,. stał s ię leg alnym serwisem muzycznym , ale nigdy nie pozbył się łatki _: siedliska piratów.

-�

ł 4 MYSPAGE

�-

:J -"'

�

2005-2008

W latach MySpace był najpopula rniejszym serwi­ sem społecznościowym w g lobalnej Sieci - w roku miał prawie mi lionów użytkowników. W ciągu trzech lat ich liczba skurczyła się jednak do m ilionów. Amerykański magnat medialny Rupert Murdoch wierzył w MySpace tak bardzo, że nie wahał się w roku wydać na jego zaku p milionów dolarów. Decyzja o kazała się jed­ nak błędna: spodziewanych zysków nie osiąg nięto, a w roku spółka Specific Med ia odkupiła portal z a m ilionów dolarów.

�„ 270 -:::; "'

:.:::; -"

�

�

"

u "'

Q) o

33

580

5 ZALAND O

2009

35

170

2005 2011

Sklep internetowy Zalando właśnie wydal milionów euro � na budowę nowego magazynu, choć jego zarząd powinien i.u chyba myśleć o zaciskaniu pasa - tylko w O r. firma :.;;: przyniosła mi lionów euro strat. Podobno w r. -3: sklep zaczął zarabiać, ale konkretnych danych ;f jeszcze nie opublikowano.

20

KWI E C I E Ń 20 1 3 CH I P. P L

201

2012

7

2007

NAS ZA KLASA

2006

Portal nasza-kla sa.pl uruchomiony w roku przez kilka lat był najpopularniejszym w Polsce serwisem społecznościowym. W rekordowym roku strona miała m iliona użytkowników, będąc drugą pod względem popularności witryną w polskim Interne­ cie (ustępowała jedynie Google'owi). Od tego czasu portal działający pod nową nazwą nk.pl systematycznie traci użytkowników na rzecz m iędzynarodowego Facebooka.

2011

8 IUHlllJUH�I

12,3

Nie ma dobrych wieści dla udziałowców Groupona. Najpierw na początku roku amerykański nadzór finansowy wykrył niepra­ widłowości w księgach firmy, a później na jaw wyszły monstrualne straty w ubiegłym roku obrotowym sięgające mi lionów dolarów. Dodatkowo kontrahenci Groupona mają o nim coraz gorsze zdanie.

2012

9 łA'i�IB!I

350

Amerykańska Zynga jest największą firmą tworzącą minigry dla użytkowników portali ta kich jak Facebook. Popularne Farm Ville czy Mafia Wars wciąż nie przynoszą jednak wystarczających zysków. W październiku r. firma musiała pożegnać się z proc. pracowników.

2012 5

1 O IN STAGRAM

By rozwścieczyć użytkowników, wystarczył krótki wpis na blo­ gu: okazało się, że portal fotograficzny w warunkach świadczeni a usług za rezerwował sobie prawo d o sprzedawania zamieszczanych tam zdjęć. Po wybuchu afery kontrowersyjne zapisy zniknęły z regula­ minu, a przedstawiciele firmy twierdzą, że dodano je tam omyłkowo.

23

(!ł AKTUA LN OŚCI I CEBIT Więcej n a :

Trendy 20 1 3 Wyśw i e t la cze o w i ę kszej ost roś c i , t ra n sfo rm o wa l n e u lt ra b o o k i , s m a rtfo ny Fu l l H D. P rzedstaw i a my p rzeg lą d ta rg owyc h t re n dów i n aj ba rd z i ej s p e kta k u la rnyc h wyd a rze ń . HI E RON I M WALI CKI

S

martfony stają się większe i wydajniejsze, telewizory mają ostrzejszy obraz, aparaty i kamery są bardziej inteligentne, a ultrabooki i tablety tańsze - tak można w skrócie o pisać głów­ ne trendy targów CeBIT. Zastosowania smartfonów stają się co­ raz bardziej uniwersalne: długość przekątnych ich wyświetlaczy j uż rok temu osiągnęła prawie 5 cali, teraz pierwsi producenci prze­ kraczają tę granicę i wypuszczają na rynek urządzenia nawet 6-ca­ lowe. Logiczną konsekwencją jest zwiększanie rozdzielczości, więc firmy montują w telefonach wyświetlacze Full HD. Te supertelefo­ ny napędzane są coraz wydajniejszymi procesorami, takimi jak czterordzeniowy Qualcomm S8oo, który teoretycznie obsługuje nawet rozdzielczość 4K. Samsung zaopatruje swój CPU Exynos-5 od razu w osiem rdzeni. Również producenci telewizorów stawiają na zwiększoną rozdzielczość : aktualnym trendem jest właśnie 4K, czyli czterokrotny Full HD - często w urządzeniach o przekątnej ob­ razu większej niż 50 cali. To ma jednak swoją cenę: najtańsze tele­ wizory 4K będą kosztować ponad 20 tys. zł. Znacznie tańsze stają się natomiast tablety. Amazon i Goolge za sprawą modeli Fire i Nexus 7 pokazały, że nowoczesny tablet nie musi być duży ani drogi. Inni producenci podążają za tym trendem i oferują p roste, ale wystarczająco wyposażone warianty tabletów w cenach od 100 euro. Większym tabletom coraz bliżej do ultrabooków - albo odwrotnie. Nowa klasa urządzeń nazywa się ultra book convertible. Są to urządzenia zaopatrzone w dotyko­ wy wyświetlacz i klawiaturę - Windows 8 sprawia, że ich obsługa j est nadzwyczaj wygodna. W samochodzie ważne jest, abyśmy mogli korzystać z różnych urządzeń, nie zdejmując rąk z kierownicy. Dziesięć marek samo­ chodowych licencjonuje więc dla swoich komputerów pokłado­ wych apple'owskiego asystenta mowy Siri. Te z kolei coraz częściej można łączyć ze smartfonami - podobnie jak aparaty cyfrowe. Dzięki WLAN i NFC użytkownicy w tym roku podzielą się zdjęciami i wideo bezpośrednio przez Facebook i Instagram.

24

HASWELL

Energooszczędny prototyp Nowy i nte lowski chip Quad Core H aswe ll miał trafić do nowej ge ne­ racj i u ltrabooków w roku 2 0 1 4. Te rmin ten zm ieniono na wcześ n i ej­ szy. Nowy p rocesor obiecuje dłuższy czas pracy na a ku m ulatorach i n iższą e m isją ciepła. Według Intela naj niższe ceny mają wynosić 2 500 zł za u rządzenie. W u rządzeniach z Haswellem o bowiązkowe jest sterowanie d otykiem i gestami. Czy to ostat nie ma sens w note­ booku? To się d o piero okaże.

Dostępność: od lata

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

.

ebookgigs eu .

Ili TAB L E TY I ULTRAB O OKI

T

o rok fuzji niegdysiejszych konkurentów: tabletów i ultrabo­ oków. Te ostatnie wyposażone w nowy chip Intela Haswell w le­ cie pojawią się w swojej trzeciej generacji, zaopatrzone w Windows 8, który - jak wiadomo - daje również możliwość zintegrowania dotykowej obsługi. Wielu producentów, na przykład Samsung w swojej serii 7, oferuje ultrabooki w dwóch wariantach : trochę tań­ szym, lecz bez funkcji dotykowej albo trochę droższe i grubsze, ale za to z wrażliwym na dotyk wyświetlaczem. Z drugiej strony tablety z Windows 8 coraz bardziej upodobniają się do trady­ cyjnych notebooków, ponieważ mają klawiatury podłą­ czane bądź ukryte w obudowie (jak w Microsoft Surface) ewentualnie wyświetlacz i klawiaturę można składać, więc użytkownik w zależności od potrzeby może przepoczwarzyć swój tablet w ultrabook i z powrotem w tablet. Ta nowa klasa nazywa się ultrabook convertible - wielu producentów okrzyknęło ją nowym trendem. Ma ona tylko jedną dużą wadę: ultra bo­ oki potrafią wprawdzie sporo, ale wciąż są bardzo drogie. Jednak dzięki chipom Haswell ceny opisywanych urządzeń mają się zaczy­ nać już od całkiem rozsądnych 2500 zł. Spadną ceny klasycznych tabletów: zainspirowani przez ' Amazon Kindle Fire i Google Nexus liczni producenci wypuszczą na rynek w roku 2013 tanie tablety. Kieszonkowe komputery kompaktowych rozmiarów kosztują od ok. 500 do 850 zł. Pierwszy krok należy do Acera i jego modelu konia Bl. Uczestniczą w tym nawet firmy, których dotychczas bynajmniej nie kojarzono z wy­ świetlaczami ani tabletami. Japoński producent Polaroid, znany ze swoich kultowych aparatów, w ciągu roku wypuści na rynek ame­ rykański dwa własne tablety w cenie ok. 400 i 700 zł. Tendencj e cenowe wywierają dużą presję n a producentów notebooków.

AC E R I C O N I A 8 1

TOS HIBA U845T

G I G A B Y T E S L AT E S l 0 8 2

Niedrogi dotyk

Gruby tablet

Na razie u ltrabooki to kosztowne zabawki. Wykorzystując ten fakt, Tosh iba z a m i e rza za­ wojować rynek niską ceną swojego naj now­ szego modelu U 845t. Brak w nim wprawd zie dysku SSD, ale pozostałe e leme nty specyfi ka­ cji s p rzętowej są zu p ełnie prz e ko nujące.

M ając g ru bość 1 5 m i l i m et rów, Gigabyte S tate S 1 082 o p i e ra się d o m inującej wśród u rządzeń m o b i l nyc h modzie na szczu płość. Wysokość u rządzenia pozwala na u m ieszcze n ie z boku p o rtów VGA i Et he rnet, a teoretycz n i e jest też m i ejsce na 2 , 5-calowy dysk twardy.

Acer zaprezentuje lconię 8 1 , najta ńszy na ryn­ ku t a b let tego dużego producenta. Użytkowni­ cy mu szą wprawd z i e zaa kce ptować b ra k p la­ st i kowego et u i i U MTS, a le otrzymują za to u rządzenie, któ re s p rawd z i s i ę w codzie n nym użytkowaniu.

Cena: ok. 2 500 zł Dostępność: 1 O marca

Cena: 2 800 zł Dostępność : natychm iast

Cena: 500 zł Dostępność: natyc h m iast

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

Na wojnę cenową

25

(!ł AKTUALN OŚCI I CEBIT

H U AW E I A S C E N U M A T E

Mania wielkości Czy t o je szcze smartfon, czy j u ż tablet? Dłu­ g ość p rzekątnej wyświetlacza H u awei Asce nd Mate wynosi 6, 1 cala, a w i ęc n i ewiele mn iej od p rzekątnej iPada mini. Trochę rozczarowuje to, że wyświetlacz ma „tylko" rozdzie lczość HD ready, a w ięc 720p. Wideo jest jednak nagry­ wane w roz d z i e lczości Fu l l H D, a zdjęcia mają 8 meg a p i kseli. P o m i mo swoich roz m ia rów Mate waży zaledwie 2 00 g ra mów. N a pędza go p rocesor Quad Co re, a akumu lator o pojemno­ ści 4000 mAh ma zagwarantować dłu g i czas d ziała nia u rządzenia. Cena : n ie z nana Dostępność: m a rzec

W

S MARTF ONY

iększe i wyraźniejsze: drogie smartfony każdego producenta mają dziś przynaj­ mniej 5-calowy ekran, do którego wreszcie pasuje rozdzielczość - wyświetlacze Full HD w telefonach są dominującym trendem 2013 roku. Rozdzielczość aparatów wzrasta w to­ powych urządzeniach do 13 megapikseli. Również wydajność CPU jest coraz większa : zapowiedziano od razu cztery nowe modele procesorów Nvidii, Qualcomma, Intela i Samsunga. Ten ostatni zaprezentuje proce-

sor o ośmiu rdzeniach - choć bieżące aplika­ cje nie wykorzystują nawet czterech. Użytkowników w roku 2013 irytować bę­ dzie to, że o ich przychylność rywalizować będzie coraz więcej systemów operacyjnych, ale na danym smartfonie można zainstalo­ wać tylko system narzucony przez produ­ centa. A na rynek wchodzą dwie ciekawe dystrybucje: Firefox OS i Ubuntu Linux, któ­ re obiecują wiele innowacj i, choć prawdo­ podobnie skończą w niszy.

N O W E P R O C E S O RY M O B I L N E

L E N O V O K9 0 0

Moc graficzna

Smartfon Intela

S O N Y XPE RIA Z

M o c g raficz na nowyc h mobi lnych C P U wyraź­ n i e wzrasta - wy magają tego sma rtfony Full HD i tab lety. GPU proceso rów przewyższają pod tym wz ględem z i ntegrowaną g rafikę d e sktopowych C PU I ntela Core i3 i i 5. Nowy czte rordzen iowy Qualcomm 5800 ma odtwa­ rzać w i d eo 4 K, a Nvidia Tegra 4 ma osiągać p rzynaj m n i ej poziom iPada 4. Samung Exynos 5 Octa ze swo i m i p i ęcioma rdz e n i a m i może o kazać się jeszcze lepszy.

I nte l wspó lnie z Le n ovo chce wreszc ie za ist­ nieć na rynku s m a rtfonów. K900 bazuje na procesorze Clover Tra i l+, który ma być równo­ rzęd ny z modelami A R M . W benchma rkach no­ wy CPU tego 5, 5-calowego u rządze n i a wypada bardzo d o b rze. Wyświetlacz Full HD, 1 3-mega­ pi kselowy a pa rat i Android 4. 1 równ ież brz m i ą zachęcająco. Cena: nieznana Dostępność: najwcześn i ej w kwiet n i u

26

Fu ll H D i LTE

To powy te lef o n f i rmy S o ny - X p e r i a Z - i m ­ p o n uj e p a ra metra m i t e c h n icznym i : wyświe­ tlacz Fu l l HD o g ęsto ś c i p i kseli 4 4 3 ppi, j a ­ s n o ś c i 500 ka n d e l i , 1 3- m e g a p i kse lowy a p a­ rat i m o d u ł LT E robią d u ż e w raże n i e . M n iej wytwo rny d e s i g n , ale t a k i e same p a ra m et ry te c h n ic z n e ofe ruj e i n ny a p a rat tej f i r my, czyli X p e r i a Z L. Cena: o k. 2 800 zł Dostępność: już jest

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

W

T E L E W I Z JA

P AN A S O N I C D T B O

roku 2013 dominować będą dwa trendy: wyświetlacze będą stawać się coraz więk­ sze (od 55 cali w górę) i ostrzejsze (rozdziel­ czość 4K), a 3D znajdzie się w odwrocie. Wprawdzie niemal każdy nowy telewizor wyświetla obraz 3D, ale producenci nie za­ chwalają już tego jako specjalnego atutu. Zamiast tego przelicytowują się formami i rozmiarami: Samsung na początku stycz­ nia zaprezentował telewizor aż no-calowy, który jednak zmieści się w niewielu miesz-

kaniach. Nowe telewizory mają co prawda duże wyświetlacze, ale ramki wokół nich są bardzo cienkie, a tylna część jest bardzo wą­ ska, więc w sumie zajmują niewiele miejsca. Najbardziej imponujące urządzenia mają wyświetlacze OLED, pokazane przez Sam­ sunga i LG już w ubiegłym roku. Teraz na­ reszcie trafiają one do handlu, również w lekko wygiętych wariantach - jednak za sprawą cen są towarami prawdziwie luksu­ sowymi.

L G O L E D TV

SONY XBR

W u biegłym roku firma LG zaskoczyła wszyst­ kich 5 5-ca lowym telewizorem OLED. W tym roku Koreańczycy p o kazują takie samo u rzą­ d z e n ie, ale nieco zm odyfiowane, bowiem wy­ świetlacz jest lekko wklęsły, co ma wywoływać efekt panoramy. Nie po prawiono rozd zie lczo­ ści: Full HD sprawia d z iś wraże nie technolo g i i p rawie przesta rzałej. Cena: 1 2 OOO dol. Dostępność: n i ez n a na

Wszystkie telewizory 4K, które w tym roku wejdą na rynek, mają jed ną wadę: są d rogie. Seria u rządzeń Sony X B R , d ostępnych w roz­ m i a rach 55 i 6 5 cali, chce być wyjątkiem od tej reguły. J a p o ń czycy nie podają na raz i e d o kład­ nej ceny, a le ma o na wynosić znacznie pon iżej 1 0 OOO e u ro . Telewizor ma zintegrowany za­ awa nsowa ny system d źw i ękowy. Cena: n i ezna na Dostępność: cze rwiec / l i p iec

Efekt panoramy

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

„Niedrogi" 4K

Innowacyjny

C hyba naj b a rdziej i nnowacyjny telewizor p re­ zentuje Pa naso n ic. Seria DT60 oferuje f u n kcje takie j a k : My Home S creen, d z i ęki której czło n­ kowie rod z i ny mogą skonf i g u rować własny e kra n startowy, Swi p e and Share, um ożliwia­ jącą współd z i e le n i e t reści na smartfo nie p rzez N FC, o raz głosowe sterowa nie po przez m ikro­ fon w pilocie. O prócz tego telewizory o bsłu g u ­ ją Fu ll H D i wyświetlają o braz 3 D w bezmigaw­ kowej technolo g i i f i ltrów polaryzacyj nych. Cena : nieznana Dostępność: p rzypuszczalnie wiosną

TV S H A R P

Owadzie oczy

W roku 2 0 1 3 Sharp po raz pie rwszy wypu ści na rynek serię telewizorów ze swoją tec h no lo­ g i ą M oth Eye. F u n kcja z a i n s p i rowa na cechą c ha rakterystyczną oczu ć my ma wy kluczyć re­ fle ksy świet lne na e kranie. Wyświetlacz 4K I C C P u r i o s jest po kryty s z kłem G o r i Ila G lass, które na co d z i e ń chroni p rzed u szkod z e n i a m i wy­ św i etlacze smartfonów. Cena: ok. 1 OO OOO zł Dostępność: n i ez n a na

27

(!ł AKTUALN OŚCI I CEBIT

S O N Y TF l

Mocny kompa n S o ny T F 1 n a le ży do klasy w z m oc n i o nych ko m p a któw d la a ktywnych ( a p a ratów outdo­ o ro wyc h). Oznacza to, ż e jest o d p o rny na m ró z , ś n i e g , pył i u p a d k i z wysokości półto ra metra . O b i e ktyw z cztero k rotnym z o o m e m o ptycznym u m ieszc z o n o wewnątrz o b u d owy, która z a c ho wuje w o d o s z c z e l n o ść do głę b o­ kośc i 1 O metrów. Apa rat ro b i z dj ę c i a o ro z­ d z i e lc z o ś c i 1 6 meg a p i ks e l i i n a g rywa klipy HD 7 2 0 p . Fot o g rafie i f i lmy m o ż n a oglądać n a 2 , 7-ca lowym ekra n ie o roz d z i e lczości 4 6 0 O O O pu n któw. D ostępność: w k rótce Cena : o k. 850 zł

Zdjęcia w 30

SAMSUNG NX 300

Aparaty ro b iące zdjęcia 3 D są na ra z i e rzadko­ ścią. Sa msu ng NX 300 rad z i so b i e z tym p rzy po mocy jednego o b iektywu, który j e d n a k trze­ ba doku pić. Wszystkie fotografie wykonywane są w rozd zie lczośc i 2 0 , 3 megapiksela, a wideo Full H D n a g rywa ne jest z szy bkośc ią 60 o b ra­ zów na seku ndę. Przez WLAN i Wi-Fi Di rect zdjęcia trafiają do I nte rnetu. Cena : 800 eu ro Dostępność: m a rzec 2 0 1 3

28

A

FOTO

paratom, zwłaszcza kompaktowym, przybyła w ostatnich latach poważna konkurencja. Od pewnego czasu większość smartfonów robi równie dobre zdjęcia, któ­ re dzięki aplikacjom takim jak Facebook al­ bo Instagram rozpowszechniamy dużo szybciej i łatwiej niż przy użyciu aparatów kompaktowych. Jednak w roku 2013 pro­ ducenci podejmują rękawicę: nowoczesne aparaty przez WLAN i aplikacje można łą­ czyć z innymi urządzeniami mobilnymi

lub z pecetami i tym samym wygodnie udostępniać zdjęcia - wciąż najczęściej lep­ sze, niż robione smartfonem. Coraz bar­ dziej lubiane są action cams, czyli aparaty outdoorowe szczególnie odporne na ude­ rzenia i wodę. Ich sprzedaż w tym roku w porównaniu z poprzednim ma wzro­ snąć o 400 proc. - nie dziwi więc, że oferu­ je się coraz więcej tego typu urządzeń. Drogie lustrzanki według dotychczaso­ wych zapowiedzi nie odegrają istotnej roli.

NIKON I J3

F U J I F I N E P IX H S 5 0 E X R

Najmniejszy aparat

Megazoom

N i kon 1 J 3 jest według p ro d u ce nta najmniej­ szym a p a ratem systemowym świata. Te chno­ logia, w p o rów n a n i u z pokazanym w sierpn i u 2 0 1 2 roku poprz e d n i kiem, została poprawio­ na: J3 ro b i zdjęcia z roz d z i e lc zością 1 4, 2 me­ g a p i ksela. O p rócz tego podczas nag ryw a n ia wideo można teraz robić zdjęcia, wykorzystu­ jąc cały pote ncjał mat rycy. Cena: ok. 2200 zł Dostępność: natyc h m i ast

H y b ryda Fuj i F i n e p ix HS50 E X R i m p o nuje przede wszyst kim z o o m e m : o braz j est po­ w i ę kszany m a ksy m a l n i e 4 1 , 7 razy i z a p i sy­ wany w roz d z i e lczości 1 6 meg a p i kseli. N i e­ z bę d n a do tego soczewka powiększa o budo­ wę, co widać w zestaw i e n i u z p o p rzed n i m m o d e le m . W ię kszy j est także wyświetlacz, który teraz pokazuje 9 2 0 OOO p i kseli. Cena: o k. 2000 zł Dostępność: natyc h m iast

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

S

AUT O

AU O l P I L O T E O O R l V l N G

Bez kierowcy

potify i inne usługi dopiero teraz poja­ wiają się w samochodach, bowiem pro­ jektowanie auta trwa bardzo długo. N a dwa lata przed rynkowym debiutem goto­ wa jest pełna lista funkcj i samochodu - od tego momentu trwają już tylko testy i optymalizacje. Na szczęście producenci szybko odrabiają zaległości. Ważne jest przy tym jedno: wszystkie usługi dostępne w samochodzie muszą być obsługiwane z kierownicy, albo jeszcze lepiej w ogóle

bez użycia rąk. Dlatego już dziesięciu pro­ ducentów samochodów, począwszy od Au­ di, a skończywszy na Toyocie, wykupiło od Apple'a licencje na używanie asystenta rozpoznawania mowy Siri. Drugim tren­ dem są samochody jeżdżące bez kierowcy. Wprawdzie minie jeszcze kilka dziesięcio­ leci, zanim pierwszy samochód samo­ dzielnie przewiezie swoich pasażerów przez miasto, ale pierwsze przeszkody przezwyciężane są już dziś.

Przy wejściu d o p a r k i ng owca kierowca wysia­ da, a pojazd sam szuka m i ejsca parkin gowego, po czym p rzez a p l i kację i nfo rmuje właściciela, gdzie z a pa rkował - ta k Aud i wyo b raża s o b ie ko lejny poziom ewolucji zauto matyz owa n ej jazdy. N a zywa się to p i loted d riv i ng, ale d ziała tylko na p a r k i n g a c h wyposażonych w specj a l­ ne czuj n i ki, które u możliwiają samochodowi orientacj ę. Całkiem samodzie lny jest nato­ miast, będący częścią syste mu, asystent Traf­ fic J a m, który na życzenie auto nomicznie po­ kieruje samocho d e m w ko rku , i nformując kie­ rowcę o jego z a kończe n i u . Obie te c h n o lo g ie mają osiąg nąć d oj rzałość do roku 2020.

V O LV O

L EXUS

KIA

Streaming muzyki

Dach z laserem

Google Maps

Volvo i S potify nawiązały współ p racę i w pro­ wadz iły do samochodów usługę stru m i enio­ wania muzyki. S potify jest w tym p rojekcie c zęścią ve h i c le c loud, systemu opracowanego p rzez również szwedzkiego Ericssona specj a l­ n i e d la Volvo. Pozwa la on na zda lne sterowa­ nie fu n kcja m i samochodu za pomocą a p l i kacji, a le tylko tym i, które n i e d otyczą bezpośre d n i o jazdy. Nie m a jeszcze harmonog ramu wdro że­ n ia, lecz Volvo twie rdzi, że wkrótce będ zie.

Lexus opracował prototyp samochodu z nową technologią bezpieczeństwa. Na dachu u mieszczono u rządzenie ska nujące otoczenie lasera m i na o d ległość 70 metrów. Zasięg u m i eszczo nych po bokach kamer wysokiej rozd zie lczości wynosi nawet 1 50 metrów. Ka­ mera przednia potrafi rozpoznawać z na k i sy­ gna lizacj i świet lnej. U lepszony przy pomocy ra d a ru tem pomat przysp iesza i ha muje w za­ leżności od sytu acj i na d rodze.

Od roku 2 0 1 4 Kia będ zie integrować ze swo i m modelem S o re nto różne serw isy Google. N a początek będzie t o Google M a p s w roli nawiga­ cj i. Równ ież system poleceń głosowyc h pocho­ d z i od i nte rnetowego g i g a nta. Kolejnym ele­ mentem b ęd zie Google Places, który poinfor­ muje kierowcę o o b iektach god nych zobacze­ nia albo waż nyc h m iejscach n a trasie. System ma oferować prz e noszenie pu nktów pośred­ nich i tras ze smartfo nu.

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

29

� AKTUALN OŚCI I MAPY Więcej na: www. ebookgigs. eu ,

Swiatowi

MICROSO FT

IBM

REDMOND, WASZYNGTON

ARMONK, NOWY JORK 3573

Autorzy

Autorzy

7547

Publikacje

54 987

Publikacje

62 4 78

Cytowania

1 340 707

Cytowania

1 1 20 963

Kierunki badań Języki naturalne, kom u nikacja czło­ wiek-maszyna, a lgorytmy, bazy danych

Kierunki badań Sieci i komunikacja, bazy danych, systemy przetwarzania danych

• •

Przyszłość kształtuje się tutaj. Naukowcy z ucze l n i tec h n i cz­ nyc h i ośrod ków badawczych wymyślają każdego ro ku dz iesiątki tysięcy i n nowacji w dzied z i n ie IT. C H I P pokazuje, gdzie naji ntensywniej prowa­ dzone są bada n ia. H I E RON I M WALI CKI

TOP 1 0

-

OŚRODKI BADAWCZE

1.

Microsoft

3.

Stanford University

2.

4.

5.

Massachusetts Institute of Technology IBM

6.

Carnegie Mellon University

8.

Google Inc.

7.

9.

LICZBA PUBLIKACJI INDEKS OD 2002 HIRSCHA

University of California, Berkeley

University of Illinois Urbana-Champaign University of California, Los Angeles

1 O. University of California, San Diego

30

•• • •

GOOGLE MOUNTAIN VIEW, KALIFORNIA Autorzy

592

Publikacje

1 1 465

Cytowania

355 527

Kierunki badań Bazy danych, języki naturalne, ucze­ nie maszynowe i rozpoznawania wzorców, a lgorytmy i teorie, sztucz­ na inteligencja

Z a pomocą tzw. indeksu H (Hirscha) można oszacować, które pu­ bli kacje naukowe wywierają największy wpływ na inne prowa­ dzone b a d a n ia . Im wyższa liczba i nd kesu, tym większe znacze­ nie ma dane bada n i e lub publikacja naukowa. Suma takich pozy­ cji pokazuj e równocześnie potęgę danego ośrodka badawczego. Na raz i e od 2 0 02 roku dominują tutaj a merykańskie instytucje. Wśród polskich ośrod ków na stronie Microsoft Acad emic Rese­ arch najwyższe (763) m i ejsce w tym rankingu zajmuje Po litech­ nika Warszawska.

ORGANIZACJA

•

32 1 23

226

18 151

210

1 6 736

1 9 521

26 576 1 9 413

15 745 6596

1 1 641

12 7 1 8

YAHOO R ESEARCH LABS Autorzy

331

Publikacje

6635

Cytowania

1 73 3 4 1

Kierunki badań Bazy danych, wyszukiwanie informacji, data mining, World Wide Web

CISCO SYSTEMS

216

200

Publikacje

3327

Cytowania

68 2 5 1

1 67

Kierunki badań Sieć i komunikacja, elektrotech­ nika/elektronika, przetwarzanie danych, sprzęt i architektura

1 62

1 59

1 46

1 39

•

SUNNYVALE, KALIFORNIA

SAN JOSE, KALIFORNIA

1 79

•

Autorzy

392 „


Publikacje: Liczba publikacji wydanych przez każdy z ośrodków badawczych.

CH I P. P L KWI ECIEŃ 2 0 1 3

Więcej na: www. ebookgigs.eu IN SMUT FRAUNH OFE RA MONACHIUM, NIEMCY Autorzy Publikacje Cytowania Kierunki badań

POLITECH NIKA WARSZAWSKA

1630 1o 41 1 74 692

Elektrotechnika/elektronika, oprogramowanie, sztuczna inteligencja, sieci i komunikacja, bazy danych

WARSZAWA

SWEDISH INSTITUTE OF CO MPUTER SCIENCE SZTOKHOLM, SZWECJA

903 3008 11 947

Autorzy Publikacje Cytowania Kierunki badań

Autorzy Publikacje Cytowania Kierunki badań

Sieci i komunikacja, oprogramowa n ie, elektrotechnika/ elektronika, sprzęt i architektura, języki programowania

184 1843 23 585

Komunikacja człowiek-maszyna, sieci i komunikacja, przetwarzanie danych, programowanie

BEIJING INSTITUTE OF TECHNO LOGY PEKIN, CHINY

1112 7954 22 187

Autorzy Publikacje Cytowania Kierunki badań

Sztuczna inteligencja, elektrotechnika/elektronika

A KTYW N E B A DA N I A 1 51 B O I OU AUTIRÓW

•

PRZECIĘTNE WYNIKI BADAŃ 50 oo 1 5 0 AUTORÓW

HONG KONG UNIVERSITY OF SCIENCE AND TECH NOLOGY HONGKONG, CH INY Autorzy Publikacje Cytowania Kierunki badań

1036 12 234 127 471

Sieci i komunikacja, elektrotech­ nika/elektronika, i nżynieria, bazy danych, sztuczna inteligencja

G O S IĘ TERAZ BADA?

MAŁA LICZBA BADAŃ oo 50 AUTORÓW

W c i ągu ostatnich 5 0 lat pojawiły się nowe pola badawcze,

takie jak bazy danych lub eksploracja da nych, a i n ne, jak ję­ zyki naturalne, zdecydowanie się skurczyły.

ELECTRONICS AND TELECOMMUNl­ CATIONS R ES EARCH I N STITUTE DAEJEON, KOREA PŁD.

SZTUCZNA INTELIGENCJA

Autorzy -

EKSTRAKCJA DANYCH BAZY DANYCH

- SYSTEMY PRZETWARZANIA DANYCH -

HARDWARE I ARCHITEKTURA

Publikacje Cytowania Kierunki badań

SIECI I KOMUNIKACJA OBLICZENIA NAUKOWE

------ --;--- JĘZYKI PROGRAMOWANIA - BEZPIECZEŃSTWO I OCHRONA PRYWATNOŚCI

1984 8435 29 436

Sieci i komunikacja, elektro­ technika/elektronika, mechani­ ka. przetwarzanie danych, sztuczna inteligencja

---.----.---�-TECHNOLOGIE PROGRAMISTYCZNE 1 960

1 970

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 C H I P. P L

1 980

1 990

2000

201 0

31

� AKTUAL N OŚCI I BEZ Pl lW�iłlW.Qvww. ebookg igs.eu

NAJGLOŚNIEJSZE Fi rma przez przeoczenie KRADZIEŻE IlANYGH wystawia certyfikaty Goog le Dostawca certyfi katów SSL rozdzielał klientom super­ certyfi katy - powodem był błąd konfiguracyjny. Tu rec k i wystawca c e rtyf i katów Ti.i r kt r u st wskutek błędu swojej a d m i n i st ra cj i ( p rzez

wał. Dla Ti.i r kt ru st to s z c z ęś c i e w n i eszczę­ ściu, ż e c e rtyf i kat Su bCA trafił d o poważne­

p rzeocz e n i e) wystawił d wó m spośró d swo­

g o o d b i o rcy, czy l i t u re c k i e g o m i n i ste rstwa.

ich k l i entów ce rtyfikaty S S L , za po mocą któ rych b ez d a l szych kontroli można two­

Gdyby wpadł o n w n i ewłaściwe ręce, sz ko­ d y byłyby o l b rz y m i e , b o za p o m ocą t a k i e g o

rzyć ko lej ne ce rtyf i katy d o m e n - tak zwa ne c e rtyfi katy Su bCA. Ce rtyfikaty wystaw i o n o

n a r z ę d z i a ha kerzy m o g ą two rzyć sfałszo­ wane st ro ny, o p at rywać j e ce rtyf i katem a u ­

t u re c k i e m u M i n isterstwu Tec h no lo g i i I nfo r­

te ntycz ności i o szu kiwać i nte rnautów.

macyj nyc h i t u re c k i e m u b a n ko w i . 6 g ru d n i a u b iegłego roku z a p o m ocą su perce rtyf i katu

tu reckiego u rz ę d u utwo rz o n o c e rtyf i kat stro n Goog le. Błąd z o stał wykryty p rzez

Powo d e m wyst a w i e n i a c e rtyf i katu d l a Go­

Goog le'a, p o n ieważ p rz e g lą d a rka Chrome logowała się d o se rw i só w G o o g l e c e rtyf i ka­ t e m , o któ ry G o o g l e w o g ó le nie w n i o sko-

!I G oogle

o g l e ' a j est zastosowany S S L- l n s pect i o n Se­ rve r f i rmy C h e c k p o i nt, ten sam, któ rym dysponuje tu re c k i u rz ą d . Aby m ó gł o n s p rawdzać rów n i eż zaszyf rowa n y tra nsfer wew nątrz sieci m i n i st e rstwa, sam two rzy c e rtyf i katy, któ re n o rm a l n i e ważne s ą ty lko d l a p ra co w n i ków. Za po mocą ce rtyf i katu

.google.pll

Su bCA serwer m ógł j ed n a k two rzyć w e rsj e w a ż n e na całym świ e c i e . Oba c ertyf i katy

Polączono z witryn_,

google.pl

Ti.i rktrust z o stały w m ię d zycza sie u n ieważ­

prowad oną przez

n i o n e. Aby wasza p rz e g lą d a rka otrzymała o b owiązującą w tej c h w i l i cza rną listę, mu­

(nte:Inany)

Zweryl'ikowi!noi pl'I� Goog le Inc;

Po�ąeu:nie z tą witryn�jest szyfrowane, uniemoźhwia podsluch�nie.

c,o

TE DANE KRADNĄ HAKERZY P o d czas typowej kradzieży danych łupem hakerów w większości przypadków padają nazwiska oraz infor­ macje o kontach.

NAZWISKA

40%

DANE KONT

AD RESY INFORMACJE FINANSOWE

55%

33%

N U M ERY DOWODÓW

�1 3%

26 %

"

Analitycy z Doctor We b ostrzegają użyt­ kow n i ków p rzed kolej ną wersją złośliwe­ go kodu BackDoor. B la c kEnergy. W u b i e­ głym roku w li pcu media i nfo rmowały o zamknięciu głównyc h serwerów B lack­ -Energy o ra z ich całkowitym u n ieszkod li­ wieniu jesienią 2 0 1 2 . W tym roku wykryto nową mo dyfi kację tego botnetu.

E

Jl

.]

Botnet Black.Energy powrócił

32

FAŁSZYWE C E RTYFI KATY ZWODZĄ NAWET EKSPE RTÓW

Dawanda: dostęp d o kont użytkowni ków

Na początku styc z n i a p o rt a l z a ku powy Da­ Wa nda z magał się z powa ż nym p ro bl e m e m d otyczącym bezpi ecze ństwa: u żyt kow n i cy po sta n d a rd owym za logowa niu s i ę nagle u zyskiwa li dostęp d o i nfo rmacj i o kontach i n nych osób. Według rzecz n iczki DaWa nda n i e wyklu cza s i ę hakerskiego ataku. P ro b le m został już ro zw iąza ny.

Ubi soft uplay: hakerzy przechwytują konta W i e lu u żyt kow n i ków platformy g i e r o n l i ne n i e ma już dostępu do swojego konta g racza. Otrzy m a l i o n i stosowną, wyg e n e rowa ną auto matyc z n i e w i a d o m ość, ż e dane i c h konta z o stały z m i e n i o n e. H a ke rzy z a m i e n i l i z a p i­ sany w koncie ad res e le ktro n i czny na ad res rosyjski. U b i stof p rzyzn ał, iż d o konano ataku, p rzypuszcza jed n a k, że użyt kown i cy m i e li takie sa me hasła do wielu u sł u g i że h a ke rzy wykra d li j e g d z i e i n d z i ej .

sicie j ą z a kt u a l i zować - p rzez p o b ra n i e z S i e c i a l bo p rzez fu n kcję a k t u a li zacji.

SFAŁSZOWANE Ź R Ó DŁA Certyfikaty SSL mamią użytkowników złudnym bezpieczeństwem.

Eu ropa przeciwko sieciowym oszustom: otwarcie centrum cyberprzestępczości 1 1 styc z n i a br. of icja l n i e otwa rto E u ro pejs k i e Ce ntru m Zwalczania Cyb e r p rzestę pczości. Ce ntru m z siedzibą przy E u ro polu w H a d z e ma wspierać o p e racyj n i e poszczególne p a ń­ stwa i dostarczać im specj a l i styc z n ej wie dzy - mówi komisarz UE C e c i l i a M a l mstri:im. W ce ntru m z a i nte resowa n i a 3 0 -oso bowego zespołu j est zwalcza n i e z o rg a n izowanej p rzest ę pczości o raz wykryw a n i e p rze­ stę pstw f i n a nsowyc h.

UŻYTKOWNIKÓW SMARTFONÓW ZAPISUJE NUMER SWOJEJ KARTY KREDYTOWEJ WE WŁASNYCH URZĄDZENIACH MOBILNYCH

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Więcej na : www. bookgigs.eu NAJ N I ŻSZY POZ I O M SPAM U I lość s p a m u na świ e c i e spad a : od s i e rp n i a 2 0 1 O odset e k w i a d om o ś c i re kla mowyc h re g u la rn i e ma leje. O i l e wówcz a s o d setek s p a m u sta­ nowił 91 p ro c . wszyst k i c h k rąż ącyc h po świecie e m a i l i , o tyle d z iś jest to j u ż tylko o koło 69 p ro c . 1 oo

UDZIAŁ S PA M U W PROCENTACH

68,8% O D S ET E K S PA M U

Samsu ng : CPU oferują dostęp z prawa mi roota

75

2006

2007

2008

2009

201 o

201 1

Uja w n i o n a w g ru d n i u 2 0 1 2 roku l u ka w z a b e z p i e c z e n i a c h powo­ duje, ż e sz kod liwe o p ro g ra mowa n i e d z iała na s m a rtfo n a c h

STĄD POCHODZI SPAM

Jav

201 2

INDIE

9,0%

U SA

7,6%

KANADA

6,0%

BRAZYLIA

7,3%

WIETNAM

4,2%

ROSJA

7, 1 %

z u p rawn i e n i a m i k e r n e l a . P ro b l e m d otyczy u rz ą d z e ń z C P U S a m­ s u n g Exynos 4 2 1 O i 44 1 2 , a w i ęc na p rzykład Ga laxy SI I i 1 1 1 o raz

Ga laxy Note 1 0 . 1 . W W i e lk i ej B ryt a n i i j est już patc h , w krótce ma o n być d ostę p n y t a kż e u n a s.

Java: hake rzy już wykorzystują lukę

Polska w 1 O ph ish ingujących krajów

E kspert ds. bezp iecze ństwa o pseud o n i m i e kafe i n e o d k rył krytycz n ą lu kę w a ktu a l nym o p ro g ra m owa­

R SA, d zi ał z a b e z p i ec z e ń f i rmy E M C Corporation, o p u b l i kował n aj­ nowszy ra p o rt „T h e Yea r i n P h i s h i ng", p rzedstawiający info rmacje

niu Java (wersj a 7, a ktu a li z a cj a 1 O). Na blogu u d o­ stę p n i a on nawet do po b ra n i a kod ataku. Przez lu kę, którą j u ż a ktyw n i e wyko rzystują hakerzy, sz kod liwy kod moż na d o sta ć się d o komputera . Aktu a lizacja J ava jest j u ż d o stę pna w I nte rne c i e .

d otyczące atakó w p h i s h i ng owych w ro ku 2 0 1 2 . Według ra portu RSA w 2 0 1 2 od notowano 445 004 ata ków tego typ u , co oz nacza wz rost o 59 proc. w p o ró w n a n i u z ro kiem 2 0 1 1 . W p i e rwszej d z iesiątce krajów, w któ rych wykryto najwięcej ata ków p h i s h i ngowyc h z n a la­ zła się Polska (na 8 m iejscu).

N i e lu b i my a ktua l iza cj i W ubiegłym roku wykryto ponad 8 0 0 dziur, a badanie Kaspersky Lab wykazuje, że ogromna rzesza użytkowników nigdy nie aktualizuje przestarzałego oprogramowania. Luki w zabez p iecze n iach o p ro g ra mowa n i a

głów n i e na najbard z i ej nie bez piecz nych lukach

w p rzy pad ku któ ryc h l i cz b a często wykrywa­

stanowią kluczowe „narzędzie d o wła mań" wykorzystywane do kradz i eży p rywatnyc h d a­

w oprogra m o wa n i u , to łączna liczba luk wy­ krytych w 2 0 1 2 roku wy nosiła aż ponad 800.

nyc h luk jest najw i ę ksza. B a d a n i e d otyczące chęci p rzejścia przez użyt kowników na now­

nych użyt kowni ków, p rze p rowad zania at a ków cybersz p iegowskich na fi rmy o raz sa botowa­

OSTROŻ N I E Z FLAS H E M I ITU N ES

sze, bezpieczn iejsze we rsje o p ro g ra mowa nia wykazało, że 6 tyg o d n i od pojaw i e n i a się naj­

A n aliza d a nyc h poch odz ących od ponad 1 1

2 0 1 2 ) tylko 2 8,2 proc. użyt kowni ków p rz eszło na naj be z p i e cz n i ejszą we rsję, a ponad 70

nia istot nyc h systemów p rzemysłowych. C e­ lem najnowszego badania firmy Kaspersky Lab było z rozu m i e n i e rzeczyw istego zagroże­ nia, j a k i e sta nowią luki w o p rog ramowa n i u , o raz ocena rea kcj i użytkowni ków n a pu b l i kację

nowszej wersj i Javy (wrz e s i e ń-pażd z i e r n i k

m i lionów u żytkown i ków ujawn iła wystę powa­ n ie ponad 1 32 m i lionów l u k w za bez p i ecze­

p roc. pozostaw iło system podatny na explo ity.

nowej we rsj i p rogra m u , w któ rej zostały zała­

n ia c h wykrytych w róż nyc h p ro g ra m ach - ś re d n i o 1 2 l u k na u żytkow n i ka. A d o b e

Peł ny ra port pt. „Ocena p o z i o m u zagro ż e ń , ja­ kie st a nowią lu k i w o p ro g ra mowa n i u " jest do­

tane nie bezpieczne d z i u ry w zabez piecze­ niach. C hociaż a n a l iza koncentrowała się

Shoc kwave o raz F l a s h Playe r, A p p le iTu n es/ Qu i c kT i m e i J ava to pa kiety o p ro g ra m owa n i a ,

stępny pod a d resem www. v i ru s list. p l/ a n a ly­ sis.html? news i d = 7 40.

Il mln KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P.P L

KOMPUTERÓW ZAINFEKOWAŁ BUTTERFLY - NAJWIĘKSZĄ SIEĆ BOTÓW NA ŚWIECIE

3B mln

EURO SKRADZIONO ZA POMOCĄ TROJANA ZEUS

33

AKTUAL N OŚCI I LEKS YW1�e.f �Bl : �.ebookg igs.eu

W E KTO R O WA N I E

DSL z 1 OO Mb/s

Szybkość DSL można zwiększyć dzięki wektorowaniu. Technolog ia jest dojrzała, ta nia, a le też niewolna od kontrowe rsj i. ROMAN wo LAŃsK1

S

zybki dostęp do Internetu przez DSL, który wyświetla strony internetowe po naciśnięciu przycisku, jest co­ dziennością dla ponad miliona polskich gospodarstw domowych. W niektórych rej onach E uropy cz�ść z nich jest podłączona nawet światłowodami - w każdym razie do p unktu dystrybucyjnego (FTTN : Fibre to the Node). Przez VDSL łącza te osiągają szybkość pobierania do 50 Mb/s i wysyłania do 10 Mb/s. To szybkość, która jest niezbędna do streamingu wi­ deo i do zapisywania danych w chmurze. Wartości transferu można jeszcze podnieść : przez złącza telewizyjne o peratorzy s ieci kablowych osiągają do 100 Mb/s. W wielkich europejskich miastach lokalni dostawcy energii elektrycznej doprowadzają do domostw światłowody (FTTH : Fibre to the Home) i os iągają w efekcie 200 Mb/s. Jednak rozbudowa sieci FTTH jest droga i trwa długo, na szczęście można zoptymalizować istniejące łą­ cza DSL za pomocą technologii wektorowania. Przyspiesza to transfer danych przy użyciu pary przewodów miedzianych od p unktu dystrybucyjnego do gniazdka telefonicznego tak, że możliwe jest pobieranie około 100 i wysyłanie do 40 Mb/s.

We kto rowanie l i kwid uj e zakłóce n i a syg nału Wzrost szybko ści DSL z 1 przez 16 aż do 50 Mb/s łączy się niero­ zerwalnie z optymalizacją miedzianych linii. Ostatecznie cho­ dzi tu zawsze o usunięcie zakłóceń, ewentualnie ekranowanie sygnału danych, ponieważ po jedyncze przewody u kładane są razem w wiązkach, w których na ogół tkwi set ka kabli. Sygnały w tych kablach zakłócają się nawzajem, przez co jakość transfe­ ru spada wraz z wydłużaniem się drogi. Co go rsza, im wyższa częstot liwo ść, a więc i sam transfer, tym bardziej zauważalne są skutki zakłócania. Należy uniemożliwić przesłuch (crosstalk) z j ednego kabla miedzianego na drugi: Near E nd Crosstalk (NEXT) powstaje bez­ pośrednio przy koncentratorze DSLAM (DSL Acces s Multiple­ xer), pomiędzy nadajnikami i odbio rnikami różnych przewo­ dów DSL. Przez unikanie pewnych częstotliwości problem NEXT można uznać na razie za rozwiązany : po nieważ przewody do poszc zególnych abonentów mają różne długo ści, klientom DSL mieszkającym b liżej rozdzielni przypisuje się niższe częstotli­ wości. N ie wiążą s ię z tym żadne straty s zybkości, bo przecież sygnały muszą pokonać krótsze dystanse i w związku z tym są tłumione z mniejszą siłą. Far End Cros stalk, w skrócie FEXT, powstaje natomiast na drodze z DSLAM do gniazdka telefonicznego klienta DSL, gdyż bardzo wiele przewodów połączonych jest w jedną wiązkę kabli i transmit uje równocześnie down- i upstream. Jedynym s poso-

34

bem minimalizowania FEXT było dotychczas ograniczanie szybkości - w przypadku VDSL do szerokości pasma pobierania około 50 Mb/s. Teraz z FEXT zamierza się uporać wektorowanie. Jego podstawowa idea jest równie prosta, co genialna: procedu­ ra opracowana w roku 2010 przez Alcatel-Lucent po prost u wy­ licza powstały w drodze do abonenta sygnał zakłócaj ący. W tym celu z DSLAM wysyłany jest sygnał, który uwzględnia wyliczo ny FEXT. Sygnał wyj ściowy jest zatem już zakłócony, ale w taki spo­ sób, że gdy dojdzie do niego zakłócenie FEXT, oba zakłócenia zsumują się na krańcu u abonenta w bezbłędny sygnał (patrz grafika po prawej stro nie u dołu) . Aby wektorowanie spełniło swoją funkcję, d o DSLAM należy dodać kolej ne jednostki. Jedna to Vectoring Control E nt ity (VCE), która określa, j ak należy zmienić sygnał wyjśc iowy, aby skompensować FEXT. Drugą jednostką jest precoder, która do­ kona zmiany wychodzącego downstreamu. I odwrotnie, cancel­ ler z przychodzącego upstreamu znów wyliczy efekt FEXT. Pod­ czas pierwszej próby nawiązywania połączenia, na podstawie informacji zwrotnej z rutera DSL, VCE wyliczy błąd sygnału wy­ wołany przez FEXT. VCE pot rzebuje do tego ciągłej kontroli nad ws zystkimi połączeniami, które są zestawione przy użyciu da­ nej wiązki kabli. Te wartości VCE zap isuje w macierzy. W zależ­ ności od tego, które przewody DSL są aktywne, VCE może usta­ lić, jak precoder mu si zniekształcić sygnał, aby ten dotarł do odbiorcy bez zakłóceń.

Maksy m a lna szybkość staje się tem atem ko ntrowe rsyj nym Wektorowanie pozwala na pełne wykorzystanie szybkości DSL w kablu miedzianym. Od strony technicznej nie można zrobić nic więcej, jeśli nie chce się kłaść dodatkowych miedzianych przewodów, tak aby do każdego łącza DSL dochodziły dwie pary żył, a nie j edna, co jest dzisiaj powszechne. Pomiary wykazują, że wektorowanie pozwala osiągnąć ob iecywany transfer pobie­ rania rzędu 100 Mb/s, pod warunkiem że klient mieszka nie da­ lej niż 500 metrów od naj bliższego DS LAM, co ma miejsce w g o proc. wszystkich łączy VDSL. P o d względem technicznym nic nie przemawia przeciwko wektorowaniu, ale niezbędna kontro­ la dostawcy usług nad wszystkimi łąc zami w DSLAM sprawia, że technologia staje się kontrowersyjna. Dotychczasowe regulacje stanowiły, że główny operator po­ zostawia innym operatoro m nadzór nad ich własnymi łączami abonenckimi w DSLAM. Chcąc wprowadzić wektorowanie, o pe­ rator musi wykonać krok wstecz, co nie podoba się ani dostaw­ com, ani zwolennikom FTTH. •

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Więcej na: www. ebookgig

GRAN ICE DS L

Zakłoce nia p o m i ęd zy przewod a m i u m i eszczonymi w jed nej w iązce ka b l i u n i emoż liwiają szybki t ra nsfer p rz ez DSL . Jeśli w konce ntrato rze z ostanie zastosowane wektorowa n ie , to b ę d z i e on w sta n i e wy liczyć efekt z a kłóceń , z n iwelować go i tym samym zmaksymalizować szybkość DSL.

DWA Ź RÓ DŁA ZAKŁÓCEŃ Jeśli sygnały dwóch znajdujących się obok siebie przewodów miedzianyc h zakłócają się nawzajem, dochod z i do przesłu chu (crosstalk). Nea r End Cros­ stalk (NEXT) w koncentratorze (DSLAM) można u su nąć, obsługując każde łącze DSL na i nnej częstotliwo­ ści. Efektowi Far End Crossta lk (FEXT) występującemu wzdłuż d rogi sygnału może zaradzić tylko wekto rowa nie.

WIĄZKA P RZEWODÓW MI EDZ IANYCH

KONC ENTRATOR DS LAM

ŁĄCZA DSL

FEXT

DS LAM

NOWY SPRZĘT DO WEKTOROWAN IA

W I ĄZ KA KABLI

Podczas wekt orowania preco­ der, przed wysła n i em, zn i e­ kształca syg nał w taki sposób, że d eformacja ko m pe nsuje za­ kłócenie FEXT i sygnał bez za­ kłóceń dociera do rutera DSL (patrz pon iżej). Vectoring Con­ trol E ntity (VCE) kontro lujący wszystkie łącza DS L u stala, jak silnie p recod e r musi z n i e­ kształcić syg nał. P rzy wysyła­ niu canceller z nów wylicza zakłóce n i e.

�

• (l)DFT: (INVERSE) DYSKRETNA TRANSFORMATA FOURIERA PRZETWARZA SYGNAŁY ANALOGOWE NA CZĘSTOTLIWOŚCI (I Z POWROTEM)

0 AFE: ANALOG FRONT END EMITUJE SYGNAŁY

• VCE: VECTORING CONTROL ENTITY

E F E KT W E KTO R OWAN IA

Wl KSZA SZ ROKOSC PASMA

1 80

Dzięki wektorowaniu k a ż d e łącze VDS L otrzy muje niezakłóeony syg nał. W rezu ltacie można pod nieść częstotliwość, a tym sa mym wartości tra nsfe ru . Pomia ry wykazują, że możl iwe jest pobiera n i e 1 OO M b/s i w ięcej . O i le w ięcej, to zależy od oddale n i a poszczeg ólnych Łączy VDSL od DS LAM .

1 40

I

I

KWI E C I E Ń 20 1 3 C H I P. P L

SYGNAŁ NADAWANY

TRANSFER (W M b/s)

ZAKŁÓ CEN I E FEXT

SYGNAŁ O D B I ERANY

1 60

1 20 1 oo 80 60 40 20

ODLEGŁOŚĆ OD DSLAM 1 00

200

300

400

500

600

700

800

900 (W METRACH)

35

� TRENDY I I NTERN ET Więcej na : www. ebookgigs.eu

36

TI M CO O K , - S TRAZ N I K M O R A L N O S C I

J E F F BEZO S - WŁA D CA ABSO L U TNY

A p p le z g o d n i e z własnym systemem wartości d ecyd uj e o tym, z j ak i c h treś c i mo gą korzystać u żytkow n i cy u rządzeń tej firmy, a z jakich n ie.

Z jed nej strony Amazon s p rzedaj e wszyst ko , nawet nazistowskie mu nd u ­ ry, a z dru g i ej strony z d a l n i e kasuje e-booki z c zyt n i ków kli ent ów.

LARRY PAG E - S U B TE L NY N A D Z O RCA

M A R K Z U C KE R BE R G - W I E L K I I N WI G I L ATO R

Oficjalnie G o o g le b lokuje tylko treści n i ezgod n e z prawem, ale taj ny algo­ rytm ogra n i c za konkurencję, preferuj ą c usłu g i Goog le.

Face b o o k kasuje wszyst ko, co nie jest zgodne z niejasnym reg u lami n em: zdj ęcia, komentarze, strony fanowskie i konta u żytkowni ków.

CH I P. P L KWI ECIEŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

w K

S i eci

iedy Google nie tak dawno temu wyrzucił z kalendarza w An­ droidzie 4.2 miesiąc grudzień, zapewne stało się to przez przy­ padek. Z całą pewnością nie jest jednak przypadkiem masowe usuwanie niektórych stron z wyników wyszukiwania. Ani usuwanie ze sklepu Apple gier na iPhone' a i iPada krytykujących tę firmę. Ani utrudnianie demaskatorskich działań WikiLeaks przez Amazon. Ani arbitralne kasowanie zdjęć użytkowników przez Face­ booka. Można tak wymieniać w nieskończoność. Mówiąc o państwach totalitarnych, na określenie tego rodzaju praktyk użylibyśmy słowa „cenzura". Tymczasem uciekające się do nich serwisy internetowe nie spotykają się z głośną krytyką - w końcu ten, kto prowadzi stronę internetową czy sklep z appami, ma prawo sam decydować o tym, co tam publikuje, czyż nie? Go­ ogle, Facebook, Amazon i Apple korzystają z tego prawa bez skru­ pułów. Z ich punktu widzenia temat cenzury w tym miej scu się kończy, ale dla użytkowników dopiero się zaczyna.

Internet pod autorytarnymi rządami W wolnym, otwartym Internecie wprowadzenie jakiejkolwiek for­ my cenzury byłoby niemożliwe. W rzeczywistości internetowi gi­ ganci od dawna tworzą w ramach Sieci własne światy, w których to oni określają zasady. N iczym bramkarze w ekskluzywnych klubach, szefowie koncernów- Mark Zuckerberg (Facebook), Larry Page (Go­ ogle), Tim Coom (Apple) i Jeff Bezos (Amazon) - decydują, j akie tre­ ści mogą pojawić się w ich serwisach, a jakie muszą zniknąć. Przy­ kładowo Apple umożliwia pobieranie appów tylko z jednego źró­ dła - własnego sklepu - i decyduje, ile pieniędzy mogą zarabiać ich twórcy. Google decyduje, jakie strony znajdujemy w Sieci, i przy­ wiązuje użytkowników do siebie, oferując im dodatkowe usługi. Facebook automatycznie określa, które wpisy znajomych, appy czy strony fanowskie mogą być dla nas interesujące. Ponadto, wprowa­ dzając interfejs programistyczny Open Graph 2.0, Facebook koloni­ zuje Internet poprzez umożliwienie dodawania na stronach przy­ cisków „Lubię to''. pól komentarzy oraz opcji logowania przez face­ bookowe konto użytkownika. Amazon zdominował rynek e-bo­ oków, ponieważ bogata oferta tytułów w połączeniu z dobrymi czytnikami okazuje się atrakcyjna pomimo uciążliwych zabezpie­ czeń DRM. Wirtualna księgarnia stała się też jednym z najwięk­ szych sklepów internetowych na świecie, a użytkownicy tabletów Kindle Fire mają nawet do dyspozycji osobne repozytorium appów. Windows 8 dowodzi, że Microsoft chce pój ść w ślady Apple'a i wprowadzić podobny system sprzedaży appów z restrykcyjną kontrolą treści. Nawet Twitter wprowadził nowy, zamknięty inter-

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

Swastyki dozwolone, nag ie piersi - nie: internetowe ko ncerny narzucają użyt­ kownikom własną, kontrowersyjną moralność. J E RZY GOZDEK

fejs programistyczny, odbierający deweloperom wiele możliwości. Oczywiście systemy nadzoru pomagają usuwać z Sieci nielegalne treści takie jak pornografia z udziałem dzieci - i właśnie do tego powinny służyć. Jak każdego innego narzędzia, można ich jednak nadużywać, by kasować arbitralnie wybrane treści. Kto nie zgadza się z zasadami panującymi w tym klubie, ten musi zadowolić się podrzędną knajpą. Przecież w Internecie dla wszystkiego jest alter­ natywa. Tylko kto w Polsce będzie używał wyszukiwarki Bing dzia­ łającej zadowalająco jedynie w USA? Kto zostanie na Naszej Klasie, kiedy wszyscy znajomi są na Facebooku?

I nstrument politycznej cenzu ry Kasowanie treści często jest motywowane obowiązującym pra­ wem (tym samym, które tak często jest ignorowane, kiedy przycho­ dzi do ochrony prywatności). Za przykład mogą tu posłużyć odno­ śniki do plików umieszczonych w Sieci wbrew przepisom prawa autorskiego. Często wystarczy tylko, że właściciel praw, dajmy na to studio filmowe, zażąda usunięcia odnośnika - znika on z serwisu bez policyjnego dochodzenia czy wyroku sądu. Z drugiej strony re­ strykcyjne amerykańskie przepisy obowiązujące najważniejsze portale internetowe powodują, że tylko działając w ten sposób, operatorzy stron mogą uwolnić się od odpowiedzialności za naru­ szanie prawa autorskiego. Według raportów publikowanych przez Google'a, co miesiąc z wyników wyszukiwania usuwa się około 13 milionów odnośników do nielegalnych kopii filmów, utworów muzycznych i e-booków. Liczba kasowanych odnośników rośnie w alarmująco szybkim tempie - jeszcze rok temu nie przekraczała miliona miesięcznie. Oprócz tego Google reaguje na wnioski instytucji państwowych i wyroki sądowe dotyczące na przykład stron o zniesławiającym charakterze. O ile jednak firma nie próbuje zadzierać z obrońcami praw autorskich, o tyle wnioski pochodzące od urzędników i polity­ ków nie są traktowane równie bezkrytycznie. Są one rozpatrywane indywidualnie, a Google interweniuje tylko, jeśli faktycznie doszło do naruszenia prawa bądź polityki firmy. Przykładowo polskie wła­ dze złożyły w ubiegłym roku trzy takie wnioski, a jakiekolwiek da­ ne usunięto jedynie w dwóch przypadkach. Często żądania władz w gruncie rzeczy nie dotyczą łamania pra­ wa, a niewygodnych bądź krytycznych treści - i nie dotyczy to wy­ łącznie państw uznawanych za niedemokratyczne. Przykładowo hiszpańscy urzędnicy domagali się skasowania z wyników wyszuki­ wania odnośników do 270 blogów i stron dotyczących tamtejszych osób publicznych. Z kolei Kanadyjczycy zażądali usunięcia �

37

� TRE N DY I I NTER N ET Więcej na : z YouTube'a filmu, w którym obywatel tego kraju oddaje mocz na swój paszport i spłukuje go w toalecie. Nawet Polska Agencja Roz­ woju Przedsiębiorczości chciała, by z wyników wyszukiwania znik­ nęła strona zawierająca krytykę tej instytucji. Wszystkie wymienio­ ne wnioski spotkały się z odmową Google'a. Amerykanie zabloko­ wali za to Turkom dostęp do wielu klipów na YouTubie krytycznie odnoszących się do współtwórcy Republiki Turcji Kemala AtatUrka, jednak jest to jednoznacznie zakazane przez tamtejsze prawo - w sumie blokada obejmuje 63 proc. filmów, do których zgłoszono zastrzeżenia. Nadal mogą jednak działać niechętne władzom blogi. W ten Google wyrasta na obrońcę wolności słowa. Być może właśnie dlatego od kwietnia 2011 roku europejscy poli­ tycy pod auspicjami Komisji Europej skiej pracują nad nowym na­ rzędziem kontroli treści: CleanIT. W ramach projektu, który może zostać wprowadzony w życie bez akceptacji parlamentów narodo­ wych, formułowane są zasady usuwania niewygodnych treści mają­ ce obowiązywać firmy z branży IT Oficjalnie jego celem jest walka z terroryzmem, jednak nietrudno wyobrazić sobie dodanie kolejne­ go: zwalczania nielegalnych kopii i innych treści uznawanych za nielegalne. Przyznawanie KE i internetowym gigantom prawa do arbitralnego decydowania o tym, co powinno zniknąć z Sieci - po­ mimo dobrych intencji - wydaje się w najlepszym razie wylewa­ niem dziecka z kąpielą. By przekonać się, że pod płaszczykiem walki z terroryzmem w Internecie mogą kryć się rozwiązania kneblujące usta niewygodnych internautów, wystarczy spojrzeć na Wschód. Obowiązująca od listopada ubiegłego roku w Rosji podobna ustawa „antyterrorystyczna" doprowadziła już do zamknięcia kilkunastu witryn całkowicie nieszkodliwych, ale krytycznych wobec władz. Niektóre firmy internetowe już dziś mają specyficzny stosunek do wolności wypowiedzi. Pod koniec 2010 Amazon odciął dema­ skatorską platfo rmę WikiLeaks od chmurowej usługi Amazon Web Services, gdzie zapisane były ujawnione depesze amerykańskich dyplomatów. Działania Amazona umotywowano rzekomym wy­ kryciem naruszania praw autorskich. Amerykański senator Joseph Lieberman zdradził jednak, że firma zareagowała na wniosek De­ partamentu Bezpieczeństwa Krajowego Stanów Zjednoczonych. Również Apple cechuje inny sposób rozumieniem demokracji. W lipcu ubiegłego roku cenzorzy firmy nie dopuścili do sprzedaży gry Angry Syrians krytykującej syryjski reżim. Zgodnie z lapidar­ nym uzasadnieniem gra była „zniesławiająca i obraźliwa". Z kolei pod koniec sierpnia ubiegłego roku usunięto ze sklepu app Drone+ zawierający mapę ataków przeprowadzonych z użyciem amery­ kańskich samolotów bezzałogowych. Program ujawnia jedynie przebieg działań wojennych i w żaden sposób nie pochwala wojny ani nie prezentuje drastycznych treści - nie ma tam zdjęć ataków, a tylko punkty na mapie - ale w pięknym i czystym świecie Apple' a nie ma dla niego miejsca. Przykłady Apple'a i Amazona dowodzą, że granica między pra­ wem a arbitralnością jest cienka, nawet jeśli z prawnego punktu widzenia firmom nie da się niczego zarzucić. „Usuwanie określo­ nych treści nie jest wbrew amerykańskim przepisom" - mówi Re­ becca Jeschke z organizacj i Electronic Frontier Foundation zajmu­ jącej się obroną praw obywatelskich. „Zgodnie z amerykańskim prawem firma nie musi przechowywać na swoich serwerach mate­ riałów, które jej nie odpowiadają."

Pruderyj na moralność ponad prawem Zarzucanie portalom internetowym, że wprowadzają cenzurę, by­ łoby nieuzasadnione, gdyby tylko ściśle trzymały się one przepi­ sów prawa. Ich działania sięgają jednak znacznie dalej. O tym, jak

38

ŻAD N EJ P O R N O G RA F I I , ZERO KRYTYKI

Apple wprowadził najbard ziej restrykcyj ną ce n zu rę i otwarc i e się d o t e g o przyz n aje. Rzekomo c h o d z i o zapew n i e n i e najwyższej jakości.

N iektóre tytuły, jak n iemiecki popula rnonau kowy „Focus", m uszą uciekać się do autocenzury, żeby Apple wpuścił je do swo ich u rząd zeń.

Niedopusz­ czony do sp rzedaży app Ora ne+ wyśw ietla mapę ataków wojskowych d ro n ów - dla Apple'a o kazał się zbyt zaangażowa­ ny polityczn i e.

App o nazwie Angry Syria n s został skasowany ze sklepu Ap ple, bo krytykuje syryjski reż i m.

G ra P h o n e Story krytycz n i e o d n o­ si s i ę do wa­ ru n ków p racy w fabryce i P h o n e'ów, więc szyb ko z n i k n ęła z i nte rnetowego sklepu Ap ple.

Przy o kazji aktua l i zacj i A p p le u su­ n ął z u rządzeń swojej prod u kcj i Mapy Google, by zastą pić je włas­ nym, go rszym od powiedn ikiem.

„ Kto szu ka porno­ graf ii, niech kupi Andro id a �� STEVE JOBS, współzałożyciel i wieloletn i dyrektor generalny Apple' a

CH I P. P L KWI ECIEŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. daleko, świadczą słowa Steve'a Jobsa, zmarłego szefa Apple'a : „Wie­ rzymy w nasze moralne zobowiązania" - napisał on kiedyś do klienta. Moralność - wielkie słowo i niewypowiedziana ingerencja w prawo jednostki do samostanowienia, budząca pytanie o to, kto ma prawo definiować moralność, skoro z urządzeń i usług Apple' a korzystają miliony ludzi z różnych krajów i kultur. W przypadku Apple' a są to pracownicy testujący appy przed dopuszczeniem ich - bądź nie - do sprzedaży. Testerzy sprawdzają na przykład, czy przedstawienie nagości „budzi uczucia seksualne zamiast estetycz­ nych", jak zostało zdefiniowane w wytycznych Apple' a. Jak absurdalne skutki może mieć taka polityka, pokazuje przy­ kład z zeszłej jesieni. Duński autor chciał opublikować w księgarni Apple iBook Stare książkę o tamtejszym ruchu hipisowskim zawie­ rającą również zdjęcia naturystów. Kiedy testerzy Apple' a odrzucili książkę, Duńczyk konsekwentnie zakrył widoczne na zdjęciach na­ rządy płciowe rysunkami jabłek. Książka ukazała się, by po krótkim czasie zniknąć ze sprzedaży. Może cenzorzy pomyśleli, że pisarz robi sobie z nich żarty. O podobnej pruderyjności świadczy lipcowa reakcja Facebooka, który wykasował okładk� niemieckiego maga­ zynu „Zeit" ze zdjęciem nagiego mężczyzny. Facebook w ogóle bar­ dzo szybko kasuje zdjęcia. W marcu ubiegłego roku skasował foto­ grafię dwóch całujących się mężczyzn, a w październiku - zdjęcie syryjskiej kobiety pozującej bez chusty i ze spisanym żądaniem poszerzenia praw kobiet w dłoni. Oficjalne stanowisko serwisu jest takie, że po zgłoszeniu przez internautę tego zdjęcia jako obraźli­ wego popełniono kilka błędów w procedurze weryfikacji. Wymienione przypadki są tylko symptomami problemu leżące­ go u ich podłoża. „W zasadach Facebooka nie określono, jakie dzia­ łania je naruszają" - mówi Rebecca Jaschke z EFF. Dokument „Stan­ dardy społeczności Facebooka" informuje, że „Publikowanie w ser­ wisie Facebook treści pornograficznych jest surowo zabronione. Udostępnianie treści zawierających elementy nagości jest dozwo­ lone w ściśle ograniczonym zakresie". Milczy jednak o tym, co obej­ muje ten zakres. Czy zakazaną pornografię stanowi zdjęcie całują­ cych się mężczyzn? A może zdjęcie muzułmanki bez chusty?

Piersi na cenzu rowanym, a swastyki n ie Na razie nieprecyzyjne zasady stanowią źródło wielu zaskakują­ cych paradoksów. Apple odrzucił app satyrycznej kreskówki „South Park" jako „potencjalnie obraźliwy'', ale jednocześnie sprzedaje od­ cinki serialu w iTunes. W sklepie Apple'a można obejrzeć również kontrowersyjne okładki albumów muzycznych, jak choćby okładkę płyty „Blind Faith" zespołu o tej samej nazwie, na której widać nagą dziewczynkę trzymającą karabin. Dlaczego tu wolność artystyczne­ go wyrazu obowiązuje, a w przypadku okładki magazynu już nie? Tego się nie dowiemy - Apple odmówił komentarza w tej sprawie. Również na Facebooku nie brakuje kontrowersyjnych stron fanow­ skich promujących przemoc wobec muzułmanów, Żydów czy ko­ biet. Są też strony, na których akty przemocy przedstawia się jako żarty, a Facebook, jeśli w ogóle reaguje, to tylko poprzez oznaczenie ich adnotacją „Kontrowersyjny humor". Kontrowersje budzą też niektóre produkty dostępne w sklepie Amazona, na przykład koszulki z motywami narodowymi bądź mi­ litarnymi i liczbą 88 oznaczającą dla neonazistów tyle co „Heil Hi­ tler". Portal wyjaśnia pokrętnie, że nie rości sobie prawa do decydo­ wania o tym, jakie produkty są dostępne w s przedaży, jeśli tylko nie łamią obowiązującego prawa. N ic więc dziwnego, że w amerykań­ skiej wersji sklepu można znaleźć nawet opaski na ramię ze swasty­ ką czy inne nazistowskie „pamiątki" - oczywiście tylko do celów kolekcjonerskich. -+

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

DOZWO LO N E J EST TO , CO P RZYNOSI D O C H Ó D

Amazon sprzed aje wszystko, co m oże. Jeśli jed n a k pojawia się zagrożen i e dla biznesu, n iewygod ne p rodu kty z n i kają ze sklepu.

-

. _@

� �OUUlllK 0..-Eka A.mbanil fo, Th.. ahi �olpł.Hpo;Se�-'f

W a m e ryka ń skim Amazo n i e m o ż n a znaleźć nawet nazistowskie o pa­ ski i i n n e „pam iątki". Na ich sprzedaż zezwala tamtejsze prawo.

Euro pejskie wersje Amazo n a rów n i eż ofe rują p rodu kty d la pra­ wicowych e kstre m i stów.

Na ż ąd a n ie wydawcy Amazon usu n ął ks iążkę O rwe lla z czyt n i ków K i n d le swo ich klientów.

Algorytm usunął z oferty Amazona ten kom iks o tematyce hom oerotycznej.

Ta książka z n i k n ęła z ofer­ ty Amazo n a, kiedy tylko WWF wytoczył proces jej autorowi.

Sec 1ret U S Em bassy Ca bies

Pod naciskiem ameryka ńs kiego u rzędu Amazon skasował doku me n­ ty W i kileaks zapisa n e w c h m u rowej usłu dze Amazon Web Services.

„Każdy ma prawo do włas­ nych decyzji zakupowych''

oświadczenie sklepu AMAZON.COM

39

� TRE N DY I I NTER N ET Więcej na : Wygląda więc na to, że nagie piersi znikają z popularnych portali bardzo szybko, a swastyki - wcale. Przyczyny tego stanu można do­ patrywać się w restrykcyjnych amerykańskich przepisach dotyczą­ cych ochrony dzieci i młodzieży, których naruszanie wiąże się z drakońskimi grzywnami lub karami więzienia. Za to poglądy poli­ tyczne są chronione przez amerykańską konstytucję. „Nazistowska propaganda jest formą propagowania poglądów politycznych, cho­ ciaż odrażających" - mówi Rebecca Jeschke. „Ujęcie takich wypo­ wiedzi w ramy sztywnych wytycznych jest trudniejsze niż w przy­ padku nagich zdjęć". Oczywiście za określonym stanem prawnym kryją się również względy ekonomiczne - usuwając ze sklepu kon­ trowersyjne pamiątki, Amazon straciłby klientów, a przecież neo­ naziści płacą takimi samymi pieniędzmi jak wszyscy inni.

Co szkod zi interesom, musi zniknąć Dążeniem do maksymalizacji zysku dałoby się wyjaśnić również inne kontrowersyjne decyzje portali. Ze sklepu Apple' a skasowano gry Phone Story oraz In A Permanent Save State, odnoszące się kry­ tycznie do warunków pracy w fabryce iPhonc'ów. Ze sklepu s zybko wyrzucono też przygotowaną przez Amazon aplikację Kindle, po­ nieważ dawała konkurencyjnej księgarni szansę sprzedawania e-booków bez dzielenia się zyskami z Apple'em. Nieraz pojawiały się też doniesienia o tym, że Amazon zdalnie kasuje książki z pa­ mięci urządzeń Kindle, nie pytając o zgodę ich właścicieli. W lipcu ubiegłego roku z księgarni zniknęła „Czarna Księga WWF", ponie­ waż organizacja WWF wytoczyła jej a utorowi proces - w tej sprawie nie zapadł jednak żaden wyrok. Amazonowi zdarzało się też kaso­ wać niepochlebne recenzje, na przykład dotyczące uciążliwych me­ chanizmów ochrony przed kopiowaniem w grze Spore. Z powodu negatywnych opinii ocena gry dramatycznie spadła - można do­ myślać się, że zniechęciło to do zakupu wielu potencjalnych klien­ tów. Tymczasem księgarnia zrzuciła winę za usunięcie niepochleb­ nych komentarzy na niepoprawny algorytm filtrujący. Tego rodzaju algorytmy stosują również Facebook i Google, ale w bardziej subtelny sposób. Użytkownicy Facebooka j uż od dawna nie widzą w „Aktualnościach" wszystkich wpisów znajomych. Algo­ rytmy decydują, które elementy będą dla danego użytkownika naj­ bardziej interesujące, i tylko te są wyświetlane. Miarą popularności jest liczba polubień i komentarzy. Im więcej interesujących wpisów widzi użytkownik, tym więcej czasu spędza na Facebooku, a więc ogląda więcej reklam, podnosząc wpływy portalu. Żadną nowością nie jest filtrowanie wyników wyszukiwania przez Google'a. Firma nie zdradza, jak działa algorytm PageRank, w jaki sposób uwzględ­ nia on historię wyszukiwania ani dlaczego usługi Google często są na liście wyżej niż konkurencja. A przecież niezrozumiale działające filtry i algorytmy sortujące też są formą cenzury.

GOOGLE

C E N Z URA W ALG O RYTM I E WYSZUKIWAN I A

Google usuwa miliony wyn i ków wyszu kiwan ia, ale zazwyczaj pode­ jmuje d ecyzje w oparciu o lokalne przepisy. Formą cen zu ry treści jest za to (spersonalizowany) algorytm wyszu kiwa nia.

gle

G

�ic1rne1 1 1 ku11a l 1111thael llkulµi v IJC10;Jle rm1ch1ml ll"kulja und11n.vorld m1clll � ol ltkulja shot rn1�lrnel llkulit1 l111'1)'@r

:inoooo il"kuljla's Ser.ond !lig Win to S1ind GoOiJlll inio 11 Fr�m.71{ oeramat.anffillcil com a'-"<00 000-trkulJ•• ·•�con� llumau:eni• &Irony 11 h·� l'D ? Su�h..;; � S1!łł1;•:k �191mu;;! I 1lJt,171r:� ' d�l �Lik:� ,.. Ab11aU All e. [j!Q1::iJ V°!'i(]. -· �r J:łlolo• on a �I lenE<>I lrk'ulja" -·

-

Soarch em·nt>5 lillti' lltv for d•:::fama:lion Tlłlulia v Google I BilrTY ... www b.nry;ookm..-111 :11„nf 1 l!ałi.ttt:ll '"n!JI ih111111•:.r1„m1 •;llcmy •utor 9„"Y &!•llI1".an "' 23 'l'l""� Coogł•• .2G h• 2011- In lh• '""""l /\1mraliiW1 t.a$� rlwlj& • G""'lll" Ino LLC &J\1>0< �f-Ji;l !5J [711 1 :1'1 __ 1111• plfill1li11 , 5.'1du�m l h u1lja, l · mn1uJ ;1 G1w1!1ll.! 1J41t.11eh 1U!.111r1 his .•.

-

Is Michael Trkulia lho Sh1mnulight 1hał Shows Illo Lcool World lhal coml /1�-mioho_el-trl
-

pond•
·-·

Google usuwa o kreślone odnośniki z wyni ków wyszukiwa n i a na pod­ stawie u staw i wyroków sądowych

11tf.LLOrk

VouilJ

t:J P11Jnl JU1;il l]r w lil �·•ila fEil s t Ei!

....

-:+=�

111.Tit

:::' " ' I

<;ry

UJiA.I.. t A

un.

ZalogupJ>.;, lly r:Jotldć llł!rralydo f.!"'""'IXlru!rn l (Arą1m..1t i:: lt.:k�w� rel
- ���.'.':�.'- -

; .'

••

.

�

_'li ·_

'

,

.

,,

...

i

t„.

A12111r� mn�rz Ml "? (H��ll;i;r s��) ouC.01 h....o.i r !);!!!:WYl.DICM l>al 1 SCl'U:OIR OOP.Jdl>J
-

Mu�lilfa Kem•I oAtatur� S o n Bi l o (Vi!I" & z„y11 �)

...

Na wn iosek tu reckich władz Goog le zab lokował u żytkown i kom z tego kraju dostęp d o 63 proc. zgłoszonych kli pów krytykujących Atatu r ka

Automatyzacja sposobem na powódź danych

LAWINA W N I O S KÓW

Google i Facebook używają też automatycznych narzędzi analizują­ cych do kontrolowania treści filmów i zdjęć lądujących na ich serwe­ rach. Aby poradzić sobie z powodzią danych, stosuje się kaskadowe p rocedury sprawdzające, w ramach których wszystkie pliki, jeden po drugim, są poddawane coraz bardziej złożonym testom. Począt­ kowo algorytm sprawdza ogólną charakterystykę zdjęcia: czy przed­ stawia ono krajobraz, wzór graficzny czy człowieka. Fotografie ludzi są następnie kontrolowane pod kątem nagości albo drastyczności. Facebook używa do tego celu współtworzonego przez Microsoft narzędzia PhotoDNA. Program porównuje zdjęcia użytkowników z bazą obrazów tworzoną przez instytucje zwalczające przemoc wo­ bec dzieci. Zawiera ona 300 milionów plików graficznych, a także

W 2 0 1 2 roku liczba wn iosków o usun ięcie od nośn i ków do p i rackich treści poszła w górę. Google zwykle natyc h m iast speł n ia takie żąda n ia.

40

2,0

LICZBA WNIOSKÓW NA TYDZIEŃ (W M LN.)

1 ,5 1,0 0,5

"

ł t--�����....,...���---.-�-.�� ·� 1 1 /201 1

0 3 / 20 1 2

07/2 0 1 2

CH I P. P L KWI ECIEŃ 2 0 1 3

o

Więcej na : www. słowa kluczowe występujące na pedofilskich stronach. „ Naszym długoterminowym celem jest uniemożliwienie ładowania takich treści na serwery portalu" - mówi Charlotte Carnevale Willner kie­ rująca zespołem ds. bezpieczeństwa w strukturze Facebooka.

Piersi to zawsze piersi Na ogół narzędzia analizujące trafnie rozpoznają twarze i nagie po­ staci, jak również logotypy firm oraz popularne symbole. Nie moż­ na jednak jeszcze powiedzieć, że są inteligentne. Kobiece piersi za­ wsze są dla nich kobiecymi piersiami - nie ma znaczenia, czy zdję­ cie ma charakter pornograficzny, czy też jest dziełem sztuki albo fo rmą politycznej demonstracji. Z tego względu automaty często odrzucają niegroźne treści, a dopiero głośne wyrazy niezadowole­ nia ze strony internautów zmuszają administratorów serwisów do ponownej weryfikacji fotografii i zezwolenia na ich wyświetlanie. Wiele firm zatrudnia kontrolerów mających korygować działa­ nie filtrów i sprawdzać zgłoszenia użytkowników. W Facebooku za­ danie to wykonują setki pracowników w czterech miejscach na świecie. To jednak zdecydowanie za mało, by radzić sobie z miliar­ dem użytkowników i 219 miliardami zapisanych zdjęć, dlatego por­ tal zatrudnia również całą armię pomocników z całego świata w formie telepracy. Niektórzy z nich zdradzili w serwisie Gawker, co widzieli na kontrolowanych zdjęciach: „pedofilię, nekrofilię, egzeku­ cje, samobójstwa ...". To niewyobrażalnie niewdzięczna praca, którą Facebook wycenia na zaledwie jednego dolara za godzinę. Chcąc sprzedawać aplikacje w sklepie Apple, nie jesteśmy zdani na łaskę algorytmów, ale prawdziwych ludzi, jednak wydawane de­ cyzje wcale nie są przez to lepiej uzasadnione. Testerzy ręcznie sprawdzają, czy każdy nowy app działa i spełnia wymogi dziesię­ ciostronicowej instrukcji Apple' a. Twórcy odrzuconych programów otrzymują tylko niejasne, lakoniczne uzasadnienie, dlatego trudno się dziwić deweloperom, że wątpią w uczciwość całej procedury. Przyjęty kompromis pomiędzy jakością dostępnych treści a wolnością jej twórców zawsze określa wymiar cenzury. Podczas gdy Apple rygorystycznie kontroluje wszystkie elementy appów, Google daje twórcom oprogramowania do Androida znacznie wię­ cej swobody. Jeśli app przejdzie test wykrywający szkodliwe opro­ gramowanie, natychmiast trafia do sklepu Play. Nowa platforma appów do Windows 8 plasuje się gdzieś pośrodku. Microsoft rów­ nież sprawdza programy ręcznie, co trwa około tygodnia, jednak na razie odrzuca znacznie mniej appów niż Apple. Trzeba jednak pa­ miętać, że w początkowym okresie rozwoju szybkie zapełnienie sklepu appami jest priorytetem Microsoftu, więc polityka firmy może się jeszcze zmienić. Na razie najskrupulatniej sprawdzana jest spójność appów z kafelkowym interfejsem Windows 8 .

Uciec przed cenzurą Opisane procedury kontrolne dają koncernom, które niemal całko­ wicie opanowały Internet, ogromną władzę nad dostępnymi zaso­ bami. „Decydująca kwestia dotyczy tego, czy firmy mogą narzucać korzystającym z ich usług własne standardy moralne" - mówi Re­ becca Jeschke. Ustawy mające na celu ochronę konkurencj i nakła­ dają na takich quasi-monopolistów różne ograniczenia i zakazują nadużywania dominującej pozycji. Tego rodzaju zarzuty ciążą mię­ dzy innymi na Google'u - Komisja Europejska sprawdza, czy wy­ szukiwarka Google umieszcza inne usługi swojego operatora po­ nad konkurencyjnymi odpowiednikami. Wyrok rzuci nowe światło na praktyki internetowych korporacji, jeśli tylko faktycznie wyja­ śni, czy dominujący gracze tacy jak Google muszą traktować różne treści neutralnie, czy też mają w tej kwestii pełną dowolność. •

KWI E C I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

N I EJAS N E ZASADY, W I ELE S PRZ ECZNOŚCI

Face book z n iezrozum iałych powodów kasuje zdjęcia i komentarze, pozostawiając w spokoju strony bagate lizujące przemoc

� en:I

,....,,...,. � Jłlrif 19"'" twat.H &am 1Ufrvun111P9 Cotn!H itn�C:l5!.111mDQ �

� °"'""' ""' poal "" ;!«...i.r ,..i � �

11.łt:bu.._łl 1.IUl d�·H Sf,..'Ot"l':S i.. �� :!.W1tc ś..ldiptiiU...:.

-w.4 oJJ�r""' � � orv•�

�d��ftl.ir��·

11nmou1ilr"1! 11111r1nt m11111M• llf DflG1'!.

5lnln;tly 'll!rr doiol „...,.Jll

i...Tlllptc.

� �. - �•bwr. ... Molohók ontr -oi �.

„ bo

Na Facebooku można zna leźć wiele stron takich jak ta, szerzących kłamstwo oświęci mskie, za co w Polsce grozi odpowi edzialność karna.

Face book skasował to zdjęcie muzułmańskiej ko b iety po tym, jak a n o n i mowy użytkow n i k zgłosił je j a ko obraź liwe.

St ro ny bagatelizujące l u b gloryfi kujące przemoc są n a Face booku jedyn ie oznaczane j a ko „ Kontrowe rsyj ny humo r".

Th is Comment Can'l Be Posted

TII s
01 i-

pl)ro �i te and can'l Il- pontd. To �. please in e sure tftey mMl'ltlote Ul

Aparat ce n zu ry na Facebooku u n iemożliwia nawet dodawa n i e ko men­ ta rzy, które uznaje za n ieistotne bądź nieod powied n ie.

41

� TESTY I GO RĄCE P R E MWłę'tej na: www. ebookg igs. eu

DOTYKOWE STEROWANIE

JA B RA R EVO WI R E L ESS

Zwykłe przyciski zdecydowanie zepsułyby wyrafinowany design tych słuchawek. Projektant zdecydował więc. że do ich obsługi le­ piej pasować będzie sterowanie dotykowe. W tych słuchawkach dotykowe przyciski są precyzyjne i można z nich korzystać nawet z dłonią w rękawiczce.

Aluminium, skóra i muzyka Jabra od dawna robi dobre słuchawki, jednak te są wyjątkowe. Świetnie wyg lądają, są wytrzymałe i wygodne, i m ponują wyposażeniem ....

R

evo Wireless s ą wykonane z wysokiej jakości materiałów i z fantastyczną precyzją złożone w doskonale wyglą­ dającą, dopracowaną w każdym detalu kon­ strukcję. Jestem pełen podziwu dla zespołu projektantów, bo udało im się stworzyć słu­ chawki, które są eleganckie, ale nie nudne. Nowoczesne, ale nie pretensjonalne. Wy­ trzymałe, ale nie toporne. W przypadku słu­ chawek, które oferują możliwość kontrolo­ wania odtwarzanej muzyki, a także mają funkcje telefoniczne, problemem jest usta­ wienie kontrolek tak, by były wygodne, lecz nie psuły ogólnego wyglądu. W przypadku Revo Wireless osiągnięto to przez zastoso­ wanie sterowania dotykowego. Obawiałem się, jak takie rozwiązanie sprawdzi się w praktyce, ale okazało się pewne i wygod­ ne, nawet w rękawiczkach. Ciekawym elementem bezprzewodo­ wych słuchawek jest... przewód. Dzięki nie­ mu można słuchać muzyki i prowadzić roz­ mowy także po rozładowaniu się baterii (co następuje po około ośmiu godzinach słuchania). Przewód Jabry to przykład, jak powinny być skonstruowane wszystkie kable do słuchawek. Głównie za sprawą zastoso­ wanego tekstylnego oplotu, dzięki czemu ocierając się o ubranie, powoduje on mniej­ sze zakłócenia oraz jest znacznie wytrzymał-

42

szy. N a końcach, przy wtyczkach kabelek ma zamocowane gumowe kołnierze zapobiega­ jące łamaniu przewodu w miejscach częste­ go zginania, a do samej wtyczki od strony telefonu wchodzi pod kątem prostym do wtyku, dzięki czemu bardzo trudno jest wy­ rwać wtyczkę z gniazdka i ją uszkodzić. Revo Wireless są wyposażone w chip NFC pozwalający na szybkie i bezproblemowe łączenie z telefonami. Przetestowaliśmy tę funkcję z Lumią 920, BlackBerry Z10, Xperią Z i SGSIII i działa tak jak powinna: szybko i bezproblemowo. Słuchawki dobrze trzymają się na głowie, choć jak większość słuchawek nausznych po dłuższym czasie noszenia mogą nieco uwie­ rać. Docisk jest w sam raz taki, żeby zapew­ nić niezłą izolację od otoczenia. Revo Wire­ less zostały wyposażone w system Dolby Digital Plus i brzmią mocno i czysto, ale nie wszystko jest takie, jak bym chciał. Otóż słuchawki zdecydowanie za mocno jak na mój gust eksponują niskie dźwięki, które „przykrywają" resztę spektrum. Domyślam się, że to celowy zabieg, pomyślany jako ukłon w stronę fanów gatunków takich jak techno czy rap, jednak wolałbym bardziej neutralną charakterystykę - albo możliwość samodzielnego jej zmieniania. A tak - pozo­ staje equalizer. KON STANTY MŁYNARCZYK

DANE TECHNICZNE PO CZENIE ROZMOWY/MUZYKA KONTROLA MUZYKl/GŁOSNDSCI INNE ZASILANIE

Bluetooth lub kabel tak/tak tak/tak NFC, Dolby Digital, OSP

wbudowane baterie 1 2 h rozmowy/muzyki CZAS PRACY 240 h czuwa n i a INFO www.' abra.com

CENA ok.

70 O z!

PO DSUMOWANIE Słu chawki. w których przemyślany j est każdy detal. Są wygodne, f u n kcj o n a ln e i ergonom icz­ ne oraz świetnie wyposażone. C h a ra kterysty­ ka d źwięku s prawia, że lepiej s p rawdzą s i ę u m iłoś n i ków g a tu n ków muzyki z d u żą i lośc i ą b a s ów, j ed n a k s pokoj n ie m o ż n a b y j e pole c i ć

każdem u . A raczej - każdemu, kogo n a nie stać, b o n iestety n i e moż n a powiedzieć, ż e by cena była przystępna„.

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

DŁUGA SPACJA, DALEKI ALT

Mimo bardzo kompaktowych rozmiarów. Wedge Keyboard ma duże i relatywnie wygodne klawisze. Jedyny problem wyma­ gający chwili przyzwyczajenia stanowi nietypowo długa spa­ cja. sięgająca do klawisza ..>" (normalnie dochodzi tylko do " ko ńca „ M ) . przez co ważny dla Polaków prawy „A lt" jest gdzie indziej, n iż zwykle.

M I C R O SO FT WE D G E KEYBOAR D

Klawisze do tabletu Na tablecie da się pracować - szczególn ie na tablecie z Windows 8. Jed nak żeby praca była wygodna, potrzebna będzie sprzętowa klawiatura.

T UNIWERSALNA PODSTAWKA

To jedna z najważniejszych cech tej klawiatury: jej pokrywę moż­ na złożyć w bardzo wygodną, uniwersalną podstawkę do ustawie­ nia tabletu. Założenie pokrywy na klawiaturę wyłącza ją, a zdjęcie - uruchamia. Gdyby jeszcze nie była laka ciężka!

DANE TECHNICZNE

LICZBA KLAWISZY 1 04 ZASI G do ok. 5 m ZASI LANIE 2 baterie AAA l CZNOŚĆ Bluetooth 3 . 0 WYMIARY 2 5 7 x 1 0 1 x 2 0 m m MASA 2 3 6 g INFO www.microsoft.com CENA 230 zl

PO DSU MOWAN IE Eleg a n c k a , lekka i ś w i e t n i e wy ko n a n a klawi a ­ t u r k a . P o mysłowa p o krywa p o zwala z rezy­ g n ow a ć z nosz e n i a o s o b nych p o d s t aw e k c zy pokrowców do staw i a n i a t a b l e t u . P i s a n i e n a

n i ej j e st z n a c z n i e wygod n i ej s z e , n i ż n a k l a ­

w i a t u rz e ekranow ej , a le j est jeszcze p o le d o p o p rawy.

KWI E C I E Ń 20 1 3 CH I P. P L

ablet to fantastyczne narzędzie, szczególnie, jeśli ma na pokładzie system Windows 8, oferując użyt­ kownikowi możliwości pełnoprawnego komputera. Jednak forma tabletu ma pew­ ną wadę: brak fizycznej klawiatury. Mimo, iż systemowa klawiatura dotykowa w Win­ dows 8 należy, obok klawiatury iPada, do najwygodniejszych na rynku, przy pracy nad dłuższym tekstem nie może się równać z fizycznymi klawiszami. I tu na scenę wkracza Wedge Keyboard. Jest malutka - mierzy zaledwie 101 mm na 257 mm - i bardzo cienka, dzięki czemu noszenie jej ze sobą nie sprawiałoby żadne­ go problemu, gdyby nie wystający element mieszczący baterie zasilające klawisze. Jest bardzo przydatny (do tego jeszcze wrócimy) i został ładnie wkomponowany w całość konstrukcji, ale i tak przeszkadza. Mimo małych rozmiarów klawiatury przyciski są na tyle duże, że w zasadzie tra­ fia się w nie bez większych problemów. I faktycznie, podczas testów j uż po chwili treningu pisałem szybko i bezbłędnie ... z jednym, niechlubnym wyjątkiem. Od ja­ kiegoś czasu Microsoft w prawie wszystkich swoich klawiaturach stosuje nietypową, dłuższą niż zwykle spację. Nie wiem, jakie zalety ma takie rozwiązanie dla reszty świata, ale w Polsce sprawia, że bardzo waż­ ny dla nas, bo służący do wprowadzania polskich znaków prawy ALT staje się prak­ tycznie nieosiągalny dla kciuka prawej dło­ ni - jest po prostu za daleko w prawo. A to bardzo przeszkadza w pisaniu. Na szczęście w Wedge spacja jest tylko trochę dłuższa niż standardowo, więc i przesunięcie „polskie-

go klawisza" jest jeszcze akceptowalne - po około pół godzinie prób, udało mi się przy­ zwyczaić do nietypowego ukadu i wrócić do pisania z normalną szybkością. Wygodzie pisania sprzyja nachylenie klawiatury, osiągnięte dzięki wspomniane­ mu wcześniej elementowi mieszczącemu zasilające urządzenie baterie, który służy za podstawkę. Jak dla mnie mechanizm przy­ cisków był nieco za twardy i przede wszyst­ kim miał za mało wyraźny próg reakcji - klawisz stawiał niemal jednakowy opór przez całą drogę w dół, co skutkowało nie­ przyjemnym uczuciem walki z materią. Wielką zaletą mobilnej klawiaturki Mi­ crosoftu jest gumowana, zginająca się w połowie pokrywa, która oprócz chronie­ nia klawiszy pełni też funkcję podstawki pod tablet, pozwalającej ustawić go w ideal­ nej do pracy pozycji. Pokrywa-podstawka wykonana jest bardzo solidnie i budzi za­ ufanie, można ją ustawić na wiele sposó­ bów, nie obawiając się, że sama się złoży. Co więcej, klawiatura jest automatycznie b u­ dzona po zdjęciu pokrywy i usypiana po jej założeniu. Niestety, wspomniana solidność sprawia, że pokrywko-stojaczek waży nie­ mal drugie tyle, co sama klawiatura. Z urządzeniami mobilnymi Wedge łączy się przez Bluetooth wykorzystując profil HID, dzięki czemu możemy z niej korzystać i na iPadzie, i na Nexusie, jednak dzięki wielu dedykowanym przyciskom pozwala­ jącym bezpośrednio uruchamiać różne funkcje z Windows 8, pełnię swoich możli­ wości pokazuje wyłącznie we współpracy z tym właśnie systemem. KONSTANTY MŁYNARCZYK

43

� TESTY I GO RĄCE P R E MWłę'tej na: www. ebookg igs. eu TABLET TO NIE WSZYSTKO

Co oprócz komputera i zasilacza dostajemy, kupując notebo­ oka za 3-4 tys. złotych? J eśli już coś, to nie więcej, n iż ście­ reczkę d o ekranu. W pudelku z l conią W700 znajdziemy sta­ cję dokującą, klawiaturę Bluetooth, skórzany, wielofunkcyjny pokrowiec i p rzejściówkę do podłącza n ia monitora. Bardzo przyjemne!

AC E R I CO N IA W 7 0 0

Tablet, który był komputerem

DOK RACZEJ STACJONARNY

W odróżnieniu od konkurentów, lconia wyposażona jest w stację dokującą doskonale ułatwiającą pracę przy biurku, ale praktycz­ nie nie nadającą się do zabierania jej ze sobą w podróż. Sta cja do­ kująca łączy się z tabletem za pomocą złącza USB 3.0 a jedyne, czego jej brak to złącza obrazu.

Wyobraźcie sobie tablet, którego obudowa wykona na jest z jednego kawałka przyjemnie chłodnego w dotyku aluminium.

M

inirnalistyczny w formie, a zarazem elegancki. Świetnie wykonany. Wy­ posażony w jasny ekran o wysokiej rozdzielczości i doskonałych kolorach. Bar­ dzo szybki. Długo działający na baterii. Acer Iconia W700 to najlepszy na rynku tablet z procesorem Intel Core i Windows 8. Najlepszy wcale nie znaczy „bez wad", bądź też „najlepszy we wszystkim" - ale po kolei. Zacznijmy więc od wad. Po pierwsze, W700 to urządzenie duże. Ta cecha daje się we znaki szczególnie w po­ równaniu z dużo mniej wydajnymi tableta­ mi z Atomem i Windows 8 albo przeznaczo­ nymi do innych celów urządzeniami z An­ droidem i iOS. Przy czym inne tablety z „poważnymi" procesorami klasy Core też w większości są od tego Acera nieco lżejsze i mniejsze. Po drugie, Tajwańczycy nie zde­ cydowali się na stację dokującą zmieniającą tablet w notebooka, zamiast tego dając kla­ wiaturę BT i dok stacjonarny. Szkoda, bo urządzenie o tak dużej wydajności byłoby świetnym zastępstwem dla ultrabooka - w obecnej konfiguracji też może nim być, ale jest to mniej komfo rtowe. Po trzecie wreszcie, brakuje w Iconii W700 rysika, dzięki któremu dużo łatwiej korzystałoby się z trybu „desktop" bez myszki. I w sumie, na tym wady się kończą. Przejdźmy więc do

44

zalet. Jak na kompaktowe w sumie urządze­ nie z bardzo wydajnym procesorem, W700 jest bardzo cichy. Dwa duże wiatraki włącza­ ją się o wiele, wiele rzadziej, niż w innych te­ stowanych przeze mnie tabletach z CPU klasy Core i pracują wyraźnie ciszej. To ogromna zaleta, porównywalna chyba tylko z robiącym wielkie wrażenie czasem pracy na baterii. Pomyślelibyście, że ważący o,8 kg komputer z Core iS może działać bez łado­ wania przez ponad 6 godzin? To wynik, któ­ rego nie powstydziłby się niejeden „klasycz­ ny" tablet z superenergooszczędnym ARM­ -em i Androidem! Kolejnym bardzo dużym plusem Iconii W700 jest jej ekran: nie tylko ma rozdzielczość Full HD przy przekątnej długości 11, 6", ale też oferuje doskonały kąt widzenia, świetną reprodukcję barw i bar­ dzo wysoką jasność. Na ten ekran po prostu można patrzeć i patrzeć... Wspominałem o cenie. Otóż testowana przez nas konfiguracja W700 z procesorem Core iS, 4 GB RAM, dyskiem SSD 128 GB i pełnym zestawem akcesoriów kosztuje około 4000 zł. Może to dużo, jeśli porównać ją z androidowymi tabletami, które nie przekraczają zwykle 2500 zł, ale w odniesie­ niu do ultrabooków, a szczególnie do innych tabletów z Windows 8 to po prostu doskona­ ły interes. KON STANTY MŁYNARCZYK

DANE TECHNICZNE PROCESOR Intel Core iS DYSK TWARDY 1 2 8 G B SSD PAMI Ć OPERACYJNA 4 GB 1 1 ,6" LCD I PS. 1 9 2 0 x 1 080 pikseli, wielodot kow WiFi, Bluetooth, ZŁĄCZA USB 3.0, mi cro HDMI, w "ście słuchawkowe WYMIARY I MASA 295x 1 9 1 x 1 2 mm/925

EKRAN

SYSTEM Win dows B INFO www.acer. l CENA 4200 zł

PO DSUMOWANIE Jeśli s z u k a sz ta bletu. który może c i posłużyć za wydajny kom p u ter, a lb o wyd ajnego kompu­ tera, którego możesz u żywać j a k t a b letu, Ace r lco n i a W 7 0 0 b ę d z i e dobrym wybore m . J a kość wyko n a n i a , wyposażenie i p a ra m etry stawiają go n a czele s p rzętów z najwyższej półki , pod­ czas gdy c e n a pozostaje rozsąd n a .

C H I P. P L KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

TWÓJ


� ...

KO M P UT E R DZ I AŁ

�).1()4')'?�

WO O O O L N I EJ ?

&

A sh a �

p W 1 11Po o o pti� rn . i z. e r�

-

A s h a m p o o "'

.

�·

Wi n O pti m ize r 1 O po m oże ! www.win-opti m ize r.com

.• ••

Win
��

Miclosoft· Pa rt in er

d lmdependent. Software Vendor [I$V)

@)

Software

P';Jrtner

� TESTY I GO RĄCE P R E MWłę'tej na: www. ebookg igs. eu

3-ca lowy ekran LC D jest nieruchomy. ale ofe­ ruje rewelacyj n ą rozdzielc zość i k ą ty og l ą d a ­ n i a obrazu.

SO N Y CYB E R-S H OT D S C - RX 1

Pierwszy na świecie kompakt z pełną klatką Ten aparat jest jak marzenie, które stało się rzeczywi­ stością. Marzenie dostępne nielicznym - to fakt - ale realne, na macalne i absolutnie pionierskie.

N

a potrzeby tego artykułu przyjmijmy na chwilę, że żyjemy w Dubaju albo w Norwegii. I że już znudziło nam się kolekcjonowanie wyścigowych wielbłądów, koni arabskich i samochodów, więc zaintere­ sowaliśmy się fotografią. Cena nie gra roli, szukamy po prostu aparatu, który będzie mały, zgrabny i przy okazji również prawdo­ podobnie najlepszy na świecie. No cóż, w ta­ kim razie polecałbym Sony RXl... To jest jeden z tych przypadków, kiedy nie warto pisać o jakości wykonania pro­ duktu. Ten niewielki aparat kosztuje nie­ mal 14 tysięcy złotych, więc wystarczy po­ wiedzieć, że użyte materiały czy dokład­ ność ich spasowania są adekwatne do ceny. Nawet dekielek do obiektywu jest metalo­ wy! W komplecie dostaj emy też materiało­ wy pokrowiec oraz ściereczkę od kurzu. Wyglądem zewnętrzny RXl to absolutna klasyka, o czym świadczy nie tylko kształt korpusu, ale również takie smaczki, jak gniazdo klasycznego, mechanicznego węży­ ka spustowego w środku przycisku wyzwa­ lania migawki czy odrębne pokrętło do na­ stawiania korekcji ekspozycji. Do dyspozycji mamy też tzw. gorącą stopkę na lampy ze­ wnętrzne (jest też flesz wbudowany), na której możemy zamontować dodatkowy wizjer optyczny. Widać wyraźnie, że aparat

46

Sony ma rywalizować o tych samych elitar­ nych klientów, którzy do tej pory kupowali za podobną, ale często nawet wyższą cenę konstrukcje firmy Leica (np. model M). Trzeba przyznać, że RX1 ma wszelkie podstawy ku temu, by rywalizować sku­ tecznie. Oprócz tego, że jest pierwszym i jak na razie jedynym na świecie cyfro­ wym kompaktem wyposażonym w matry­ cę wielkości klatki filmu małoobrazkowego, to po prostu bardzo dobry aparat. Przede wszystkim dość szybko ustawia ostrość, co w tej klasie sprzętu wcale nie jest tak oczy­ wiste i często spotykane. Oferuje też mnó­ stwo opcji przeznaczonych zarówno dla bardziej, jak i mniej zaawansowanych fo to­ grafów, łącznie z przydatną „panoramą z ręki". Sony nie zdecydowało się natomiast, by w tak klasycznej konstrukcji zmieścić więcej nowoczesnych gadżetów, takich jak wbudowane złącze Wi-Fi czy GPS. Klasą sa­ mą dla siebie jest obiektyw: stałoognisko­ wy Carl Zeiss Sonnar T* 35 mm f/2,0, z me­ chaniczną regulacją przysłony. Jakość zdjęć? Bardzo, bardzo wysoka. Wystarczy powiedzieć, że jest lepsza od naj­ bardziej profesjonalnej lustrzanki Sony Agg i wielu innych nowych pełnoklatkowych lu­ strzanek innych producentów. TOMASZ KU LAS

Wbudow an a lam p a błyskowa podnosi s i ę dość wysoko, wys u w aj ą c s i ę równocześ n i e do p rzo­

du na ra m ie n i u o s kom pli kow a n ej konstru kcji.

G n i azdo mec h a n icznego wężyka s pustowego to j u ż a bsolutna klasyka. N a p i s wokół o b iekty­ wu i nform uje o m a trycy pełno klatkowej.

• M I N I M Ą�NA CZUŁOŚĆ ISO [WIĘCEJ=LEPIEJ] • CZUŁO SC ISO 400 [WI ĘCEJ=LEPIEJ]

EFEKTYWNA ROZDZIELCZOŚĆ 1 7 2 6 LW H 1 7 0 7 LWH

• CZUŁOŚĆ ISO 800 [MN IEJ=LEPI EJ] • CZUŁOŚĆ ISO 1 60 0 [ M N I EJ=LEPI EJ]

POZIOM SZUMÓW

DANE TECHNICZNE MAKSYMALNA ROZDZIELCZOŚĆ TYP MATRYCY OBIEKTYW ZAKRES CZUŁOŚCI ISO EKRAN

6000x4000 pi kseli (24 m ln) CMOS, 3 5, 8 x 2 3 ,8 mm 35 mm f/2,0 1 00-2 5 600

LCD, 3 ca le, 1 22 9 tys.

pikseli WYMIARY 1 1 3 x65x70 mm WAGA 482 gramy CENA 1 3 900 zł

PO DSUMOWANIE Sony stworzyło a pa ra t kompa ktowy bez oglą­ dania s i ę n a koszty, z a to d bają c o to, by został on wyposażony we wszystko, co najlepsze n a świ ecie, m iędzy i n nymi - p o raz p ierwszy w tej kategori i sprzętu - m atrycę pełnoklatkową. Efekt jest n a p rawdę w s p a n i a ły pod każdym względem poza jednym - cena n i e m a l 1 4 tysię­ cy złotych t o absolutnie n i e jest poziom dostęp­ ny d la zwykłych śmiertelni ków.

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

N owy ekran LCD ma z m n iejszony odstęp między s a mym wyświetlaczem a warstwą ochro n n ą , co zapobiega powstaw a n i u od­ bla sków.

P E NTAX K- 5 l i Flesz to jeszcze j e­ d e n przykład tego, że w tym korpusie wszystko d o p raco­ w a ne jest do perfek­ cj i - pod nosi się n i e­ sa mowicie wysoko.

M n óstwo pou krywa­ nych wejść, złączy. p rzełączni ków i przy­ c i s ków - Penta ksa K-5 l i obsłu g uje s i ę n i ezwykle s kutecznie i wygodnie.

• M I N I M Ą�NA CZUŁO Ś Ć ISO [WIĘCEJ=LEPIEJ] • CZUŁO S C ISO 400 [WIĘCEJ=LEPI EJ]

EFEKTYWNA ROZDZIELCZOŚĆ • CZUŁO Ś Ć ISO BOD [ M NIEJ=LEPIEJ] • CZUŁO Ś Ć ISO 1 6 0 0 [ M N I EJ=LEPIEJ]

POZIOM SZUMÓW

DANE TECHNI CZNE MAKSYMALNA ROZDZIELCZOŚĆ TYP MATRYCY OBIEKTYW TESTOWY

4928>< 3264 piksele (1 6 mln)

CMOS, 2 3 , 7 x 1 5,7 mm Pentax 1 O O mm f/2,8

ZAKRES CZUŁOŚCI ISO 80-5 1 2 0 0 EKRAN LCD, 3 cale, 921 tys. pikseli WYMIARY 1 3 1 >< 9 7 >< 73 mm WAGA 765 g ramów CENA 4050 zł

PO D SUMOWANIE J eś li szukasz stosun kowo m ałej lustrza n k i z megawytrzymałym korpu sem, świetnym wi­ zjerem. rewelacyj n ą j a kości ą zdjęć i b a rdzo bo­ g atym i możliwościami fotografi cznymi, to Pen­ tax K-5 li p ow i n i e n znaleźć się w kręgu twoich zai nteresowań. Warto kupić go w zestawie co n aj m n i ej jed nym obiektywem oznaczo nym j a ko WR - również odpornym na n i ekorzystne wa­ r u n k i atmosferyczne.

KWI E C I E Ń 20 1 3 CH I P. P L

Perfekcyjny w klasie średn iej

Pentax K-5 l i nie sta ra się rywa lizować z najlepszym i, profesjonalnymi lust rza nkami na rynku. Ale w swojej klasie jest absolutnym perfekcjon istą.

P

rofesjonalne lustrzanki cyfrowe, takie jak Nikon D4 czy Canon 1D X, przypo­ minają„. czołgi. Mają potężne, mega­ wytrzymałe korpusy, odporne na złe warun­ ki atmosferyczne, świetne wizjery, najsku­ teczniejsze procesory czy układy ustawiania ostrości. Tańsze modele tych firm to już co najwyżej .,transportery opancerzone", bez ambicji walki na pierwszej linii frontu. Nato­ miast Pentax K-5 II jest inny. Pod względem wielkości to jedna z najmniejszych lustrza­ nek z tak zwanej „średniej półki" (tej „wyż­ szej średniej"), natomiast jeśli chodzi o so­ lidność budowy, dopracowanie szczegółów, możliwości czy poziom wyposażenia to na­ dal czołg - bez cienia wątpliwości! Rzymska liczba Il w nazwie aparatu jed­ noznacznie sugeruje, że nie różni się on zbytnio od poprzednika. I bardzo dobrze, bo już K-5 zbierał mnóstwo entuzjastycznych recenzji. Lepsze jest wrogiem dobrego - zna­ cie to powiedzenie? Po co na przykład zmieniać matrycę, skoro tę w poprzednim modelu wielu testu­ jących uznało za wzorcową w klasie lustrza­ nek APS-C? Lepiej udoskonalić algorytmy wewnętrznej obróbki obrazu, usprawnić elektronikę i bazować na sprawdzonych rozwiązaniach niż szukać nowych sensorów, które prawdopodobnie wcale nie okażą się

lepsze. Po co zmieniać uszczelniony, oparty na magnezowym szkielecie korpus, który pod względem ergonomii czy pewności uchwytu przoduje wśród lustrzanek tej wielkości, po co zmieniać wizjer, skoro już w K-5 był on bardzo jasny i obejmował sto procent kadru? Także pod względem możli­ wości fotograficznych to raczej konkurenci powinni co najwyżej próbować dogonić Pentaksa, który oferuje wiele naprawdę unikalnych opcji (np. możliwość przesuwa­ nia matrycy w celu zmniejszenia efektu „walących się ścian" albo ustawiania pozio­ mu odszumiania oddzielnie dla różnych czułości ISO). Najważniejszą zmianą, oprócz unowo­ cześnionej elektroniki i ekranu LCD bardziej odpornego na odblaski, jest zupełnie nowy, bardzo udany układ ustawiania ostrości Sa­ fox X: szybszy, lepiej śledzący poruszające się obiekty i czulszy. To naprawdę widać, zwłaszcza podczas fotografowania w trud­ nych warunkach oświetleniowych. Pentax K-5 II to świetny korpus i gdyby tylko to decydowało o wyborze lustrzanki, wróżyłbym mu świetlaną przyszłość. Ale ważne są jeszcze dwie rzeczy: zauważalnie mniejszy wybór optyki (także używanej) oraz niezbyt prężne działanie tego produ­ centa na polskim rynku. TOMASZ KULAS

47

� TESTY I NAJ NOWSZE �"iii � : www. ebookgigs.eu TEST LABORATORIUM

W przypadku kamer sieciowych ważna jest roz d z i elczość sensora: i m wyższ a , tym więcej szczegółów da si ę wyodrębnić na za rejestro­ wanym obrazie. Zastosowanie diod IR d aj e m ożliwość nagrywania przy słabym oświetle­ niu i w ciemności.

ŚWIECI W CIEMNOŚCI

e

Kamera widzi to. co niewidoczne dla ludzkiego oka. Wyposażono

ją w emitujące światło podczerwone diody o zasięgu ok. 5 m

­

trów. Dzięki nim nawet przy słabym oświetleniu i w całkowitej ciemności możliwe jest uzyskanie wyraźnych nagrań.

ODPORNA OBUDOWA

KAMERY SIECIOWE

DCS-2310L posiada certyfikat IP65. co oznacza. że jest odporna na kurz oraz padający na nią strumień wody. Pod izolowaną. przy­ kręcaną pokrywą znajduje się przycisk reset oraz slot na kartę micro SD. Podobnie zabezpieczone są złącze zasilające oraz LAN.

O - LI N K D CS - 2 3 1 O L

Podglądanie otoczenia w każdych warunkach

K

amery IP to rozwiązanie, które z po­ wodzeniem zastosujemy do monito­ ringu zarówno domu, jak i biura. Ich p rzewaga nad standardowymi systemami CCTV wynika z możliwości wykorzystania, w celu przesyłania obrazu, istniejącej sieci Ethernet. Kamera DCS-2310L bardzo dobrze pora­ dzi sobie na zewnątrz budynków, w różnych warunkach pogodowych. Urządzenie może pochwalić się klasyfikacją IP65. Oznacza to, że wszystkie występujące w niej elementy ruchome są całkowicie chronione przed dostępem kurzu oraz że skierowany na nią strumień wody nie powinien wywołać żad­ nych niepożądanych efektów. W zasadzie powinna ona bez zakłóceń działać nawet w silnym deszczu. Zakres temperatur, w ja­ kich można stosować DCS-2310L, to od -25 do aż 50°C. Takie wartości na przestrzeni roku można zanotować w Polsce. Maksymalna rozdzielczość obrazu, jaką oferuje testowany model, wynosi 128ox800 pikseli. Zapewnia to wyraźny obraz z dużą ilością detali, ale i generuje spory ruch sie­ ciowy. Przy zastosowaniu najwyższej roz­ dzielczości bez problemu można rozpoznać twarze osób znajdujących się w kadrze, oraz inne mniejsze szczegóły otoczenia. Dzięki wbudowanym diodom IR o zasięgu około 5

48

metrów możliwy jest także monitoring nocny. Niestety, nawet przy dobrym oświe­ tleniu obraz nie jest pozbawiony niewiel­ kich szumów. Aby zapisać nagrania, może­ my skorzystać z ukrytego pod wodoszczelną pokrywą slotu na kartę microSD. Obraz za­ pisywany jest w sposób ciągły lub po wykry­ ciu ruchu. Co ważne, za wykrywanie ruchu odpowiada dioda FIR, a nie jak w większości kamer oprogramowanie analizujące zmia­ ny obrazu. Kolejna pochwała należy się DCS-2310L za obsługę PoE, możliwość zasi­ lania z sieci Ethernet.

ROZDZIELCZOŚĆ 720P

Maksymalna oferowana przez kamerę rozdzielczość obrazu to 1 280·800 pikseli. Przy takich ustawieniach bez problemu da się rozpoznać n ie tylko twarze. ale też mniejsze elementy otoczenia. Niestety, na obrazie pojawiają się szumy.

GRZEGORZ BZIUK

PO DSUM OWANIE Duża rozdzielczość o b ra z u . zasilanie p rzez PoE. u kryty pod wod oszczelną p o k rywą s lot na ka rtę SD i o d p o r n ość n a w a r u n k i atmosferycz ne - to n i ewątpl i w i e istotne za lety k a m e ry DCS- 2 3 1 O L. Wa d ą są n ie w i e l k i e s z u my przy każdym oświe­ t le n i u .

li

li

rozdzielczość 1 280x800, wbudowania dioda PIR, możliwość pracy przy słabym oświetleniu, odporność na warunki atmosferyczne, mechaniczny filtr ICR wysoka cena, szumy obrazu przy dobrym oświetleniu

DANE TECHNICZNE MAKSYMALNA ROZDZIELCZOŚĆ OBRAZU OBSŁUGIWANE STANDARDY KOMP R ESJI OBRAZU PORT SIECIOWY

1 28 0 • 80 0 pikseli H . 2 64. MPEG4, MJPEG lx 1 01 1 0 0 M b / s

Ethernet PoE

ZGOD NOŚĆ Z ONVIF tak WYKRYWANIE RUC H U PIR ZŁĄCZE KARTY PAMIĘCI MicroSDHC WBUDOWANE tak PODŚWIETLENI E IR ODPORNOŚĆ NA WARU N KI IP65 ATMOSFERYCZNE WYMIARY 1 39 x 84 x 84 m m (WYS. X SZE R. X Dl.) I MASA (z podstawką) INFO www.dli nk.pl CENA 1 2 00 zł

CH I P. P L KWI ECIEŃ 20 1 3

Więcej

PAMIĘa USB 3.0

KI N G STO N DATATRAVELER HYPERX P R EDATOR 5 1 2 G B

Ba rdzo pojemny i niewiarygodnie drogi Pendrive'y U S B JO stają się coraz pojem­ niejsze. Rozmiar rzędu 64 GB nie jest ni­ czym nadzwyczajnym, a 32 GB to już niemal standard. Do tej grupy urządzeń dołączył niedawno, zaprezentowany na tegorocznych targach CE S, Kingston Da­ taTraveler HyperX Predator. Jest to naj­ szybsza pamięć USB w ofercie producen­ ta i jedna z najszybszych, które trafiły do naszego laboratorium. Szybszy podczas odczytu danych okazał się jedynie Pa­ triot Supersonic Magnum. HyperX od Kingstona ma pojemność aż 512 GB, a wkrótce pojawi się wersja z 1 TB pamię­ ci. Będzie to pierwszy tak duży pendrive na rynku. Szybkość odczytu danych z Kingstona to aż 242 MB/s, zapis odby­ wa się nieco wolniej - prawie 166 MB/s. Oznacza to, że film w rozdzielczości Full HD zajmujący 8,7 GB skopiujemy na pa­ mięć w zaledwie 54 sekundy. Czas dostę­ pu w trakcie odczytu wynosi zaledwie 0,3 ms, podczas zapisu - bardzo dobre 3 63 ms. Obudowa HyperX wykonana jest ze stopu cynku, prezentuje się więc bardzo estetycznie. Niestety, jej grubość to aż 21 mm, co powoduje, że zasłania ona częściowo sąsiedni port USB. N aj­ większym mankamentem okazuje się cena: ponad 3000 zł to więcej niż za SSD tej samej pojemności.

KWI E C I E Ń 20 1 3 CH I P. P L

RUTERY Wl-FI

SERWERY NAS

ETH ERO N EI D-340 N

I O M EGA STO RCENTER PX2-300D SERVER CLASS SERI ES

Ruter miniaturka Prócz dużych, bardzo wydajnych i boga­ to wyposażonych ruterów, coraz częściej na rynku pojawiają się rutery miniatur­ ki. Zaopatrzone zazwyczaj w jedną ante­ n<:; mogą pracować w kilku trybach, spełniając różne role. Nie inaczej jest z modelem EID-340N marki Etheron. Produkowane na Tajwanie, na zlecenie polskiej firmy, urządzenie miło zasko­ czyło nas swoimi możliwościami. Wypo­ sażony w dwa stumegabitowe porty LAN i pojedynczy WAN produkt może pełnić funkcję rutera, udostępniając połącze­ nie internetowe wielu klientom, mostu łączącego ze sobą dwie sieci, a także klienta sieci bezprzewodowej łączącego się radiowo z dostawcą usług. Wersja, którą testowaliśmy, zaopatrzona była w zamontowaną na stałe antenę, ale do­ stępna jest też opcja z anteną odkręcaną. Zaletą tego modelu jest interfejs w języ­ ku polskim, dzięki któremu także mniej zaznajomieni z tematem sieci użytkow­ nicy poradzą sobie z podstawową konfi­ guracją. Podczas przedzierania się przez kolejne karty interfejsu natrafiliśmy na elementy, w których widać niekonse­ kwencję w tłumaczeniu, np. DMZ raz jest nazwany strefą zdemilitaryzowaną, kie­ dy indziej strefą nieuzbrojoną. Urządze­ nie ma tylko jedną antenę, nie należy się więc s podziewać po nim rewelacyjnej wydajności, ale 94 Mb/s z jednym klien­ tem to wynik zadowalający. DANE TECHNICZNE

DANE TECHNICZNE POJEMNOSC INTERFEJS SZYBKOSC TRANSFERU (ODCZYT I ZAPIS) CZAS DOSTĘPU (ODCZYT I ZAPIS) OCHRONA HASŁEM SZYFROWANIE PRZEDŁUŻACZ USB WYMIARY (Dl. • SZER. • GR.) INFO CENA

na: www. ebo

5 1 2 GB USB 3.0 24 1 , 9 / 1 6 5,6 MB/s 0,3 / 36.3 ms nie nie tak 72 x 27 x 21 mm www.kingston.com /pl 3280 zł

CZĘSTOTLIWOSC PRACY (2,4 tak I nie I nie GHZ I 5 GHZ I DUAL-BAND) STANDARDY Wl-FI 802. 1 1 b/q/n 2x 1 0/ 1 OO Mb/s Ethernet PORTY LAN PORTY WAN

ODKRECANA ANTENNA WPS I was PORTY USB WYMIARY (WYS. • SZER. • GŁ.I INFO CENA

(RJ-45) 1 x 1 0/ 1 O O Mb/s Ethernet (RJ-45) nie

tak I tak brak 3 5 x 256 x 1 8 1 mm www.ethero n . p l 71 zł

Serwer plików dla małej firmy Serwer NAS marki Iomega, który do nas trafił, jest urządzeniem przeznaczonym do wykorzystania w mikro, małych i średnich firmach. W wersji, którą testo­ waliśmy, wyposażony był w dwa dyski o pojemności 1 TB każdy. Napędy mogą pracować oddzielnie, w trybie JBOD lub w macierzy RAID o bądź 1. Obsługiwane są napędy zarówno 3,5- j ak i 2,5-calowe, a także dyski SSD. Umieszczone w nim dwa gigabitowe porty LAN da się zagre­ gować i wykorzystać do jednoczesnego przesyłania danych z większą przepusto­ wością. Podczas testów kopiowania pli­ ków uzyskaliśmy około 77 oraz 92 MB/s odpowiednio dla zapisu i odczytu da­ nych przez SMB. Pomiary z wykorzysta­ niem CrystalDiskMark wykazują jednak, że możliwy jest zapis z szybkością nawet powyżej 100 MB/s. W przypadku agrega­ cji portów można się spodziewać wyni­ ków jeszcze wyższych. Prócz SMB do dyspozycji mamy serwery FTP, wydruku i Twonky do strumieniowania multime­ diów. Mimo możliwości instalacji bazy danych MySQL użytkownik nie ma do­ stępu do serwera WWW. Od niedawna serwery StorCenter pozwalają też na in­ stalowanie aplikacji SecureMind i stwo­ rzenie zestawu do monitoringu z wyko­ rzystaniem kamer IP. DANE TECHNICZNE WBUDOWANY DYSK 2x 1 T B MAKSYMALNA POJEMNOŚĆ HDD 2x 3 T B MOŻLIWA KONFIGURACJA DYSKU J BOD. RAID O, RA I D 1 2x RJ45 1 0 / 1 0 0 / 1 O O O ZŁĄCZA SIECIOWE LAN Ethernet

ZŁĄCZA USB 3.0/USB 2.0/ESATA GNIAZDO KART PAMIĘCI ZAPIS/ODCZYT PRZEZ SMB SERWER SMB/FTP/WEB/POCZTY/ DRUKU/UPNP WYMIARY (WYS. • SZER. • GŁ.) INFO CENA

1 /2/0 b rak 7 6,99/9 1 , 8 3 M B/s tak/tak/ nie/nie/tak /ta k 208

x

1 28

x

226 mm

www.iomega.com 3 0 00 zł (z dyskami)

49

� TESTY I NAJ NOWSZE �"iii � : www. ebookgigs.eu TEST LABORATORIUM

W przypadku nośników d o a rc hiwiz a cj i naj­ większe znaczenie m a trwałość i odporność na różne warunki środowiskowe. Podczas testów na leży założyć, że nośni k i przechowywane bę­ d ą nie tylko w waru nkach opty m a lnyc h , ale i ekstremalnyc h .

EKSTREMALNE WARU N Kl

Amerykański departament obrony przeprowadzi! testy nośników DVD. Przez 24 godziny przechowywano je w temperaturze 85°C przy wilgotności równej 8 5 proc. Po tym teście jedynie krążki M-Disc dało się bez problemów odczytać.

• M I LL E N N I ATA • D E L K I N M IT S U B I S H I MAM-A • TAI YO Y U D E N • V E R B AT I M L ICZBA BŁĘD Ó W O D CZYTU PO 24 GODZI NACH

� 1 38

>5000

NAGRYWARKI DVD

LG G P3 0 N B40 I PŁYTA M - D I S C

Zwykła nagrywarka i dane, zabezpieczone na tysiąclecie

N

a płytach DVD informacje są w stanie przetrwać do 15 lat. Z punktu widze­ nia wielu firm i instytucji taki okres nie jest wystarczający. Propozycja firmy Milleniata to płyta formatu krążka DVD, która przechowywana w dpowiednich wa­ runkach przetrwa nawet tysiąc lat. Nagry­ warka GP30NB40 jest jednym z modeli marki LG, który potrafi takie płyty wypalać. Sam napęd, oprócz odpowiedniego lasera (o mocy większej niż dla zwykłych płyt), nie wyróżnia się niczym szczególnym. Jest to niewielka, zewnętrzna nagrywarka formatu slim, która doskonale nadaje się także do za pis u i odczytu konwencjonalnych płyt CD i DVD. Nie wymaga ona stosowania dodat­ kowego zasilania, gdyż zadowala się tym dostarczanym z portu USB. Krążek M-Disc przypomina budową zwykłą płytę DVD - różnica leży w warstwie przechowującej dane. Na płytach DVD wy­ konana jest ona z materiału organicznego. Podczas zapisu laser rozgrzewa tę warstwę, wywołując w niej reakcję chemiczną, co w efekcie prowadzi do zmiany jej struktury. Długotrwałe narażenie płyty na wysoką temperaturę, np. przez ciągłe odtwarzanie przez wiele dni, może doprowadzić do dal­ szych zmian w strukturze, co skutkować będzie „zatarciem" się danych.

50

Warstwę danych płyty M-Disc wykonano z materiału nieorganicznego przypomina­ jącego kamień, w skład którego wchodzą m.in. metale, metaloidy i tlenki krzemu. Je­ go struktura pozostaje nienaruszona nawet w temperaturze 500°C. Jedynym czynni­ kiem destrukcyjnym jest utlenianie metali zawartych w strukturze płyty. Proces ten przebiega logarytmicznie, a największe zmiany zachodzą przez pierwsze miesiące od wyprodukowania nośnika. Jak wynika z obliczeń, dopiero po 10 tys. lat prawidło­ wego przechowywania warstwa danych stanie się nieczytelna. Najsłabszym ogni­ wem jest przezroczysty poliwęglan, którego żywotność szacuje się na ok. 1000 lat.

>5000

BUDOWA DYSKU M-DISC

Płyta M-Disc różni się od tradycyjnej płyty DVD. Przede wszystkim pozbawiona jest warstwy refleksyjnej. Warstwa nośnika, w której przechowywane są dane. zbudowana jest ze związków nieorga­ nicznych, m.in. metali, metaloidów i tlenków krzemu.

SŁABY

P U N KT Płyta M-Disc przypomina wyglądem zwykły krążek DVD. Podobnie jak w przypadku DVD warstwa przechowująca dane nałożona jest na poliwęglanową płytkę. Przy długotrwałym narażeniu na wyso­ ką temperaturę (ok. 140°Cl warstwa ta ulega stopieniu.

GRZEGORZ BZIUK

PO DSUM OWANIE

Przystę p n a cenowo n a g rywa rka D V D u m o ż l i w i a ­ j ąca korzysta n i e z wyjątkowo od pornych na dzia­ łanie czasu płyt M-Disc. Lekki. zewnętrzny n a pęd w form a c i e slim zasi lany z p o r t u USB.

li

li

możliwość nagrywania płyt M-Disc, niewielkie rozmiary i waga, brak konieczności stosowania dodatkowego zasilacza brak

DANE TECHNICZNE INTERFEJS SZYBKOŚĆ ZAPISU DVD±R SL/DL SZYBKOSC ZAPISU DVD+RWl-RW SZYBKOŚĆ ZAPISU DVD-RAM SZYBKOŚĆ ODCZYTU DVD-VIDEO/ROM SZYBKOSC ODCZYTU DVD±R SL/DL/RW SZYBKOSC ODCZYTU DVD-RAM PRĘDKOŚĆ ODCZYTU I ZAPISU CD-R/RW WYMIARY (WYS. • SZER. • OŁ.) INFO CENA NAPĘDU I PŁYTY (SZT.I

USB 2 . 0

Bx Bx Sx 4x

I

6x

I

Bx

I

6x

Bx Sx 24x / 24x 19

x

1 44

x

1 36

www. lg.com/pl

mm

1 20 zt / 1 5 zl

CH I P. P L KWI ECIEŃ 20 1 3

Więcej na: www. ebookgigs.eu

SERWERY NAS

SMARTFONY

SMARTFONY

SY N O LOGY 054 1 3

SONY XPE R IA V

VO R D O N P 5 PIAN O

Więcej niż zwykły serwer plików

Poręczny telefon z rodziny Xperia

Podstawowe fun kcje za grosze

Urządzenia znanej marki Synology, dzięki napędzającemu je oprogramowa­ niu, to znacznie wi�ccj niż tylko serwery plików. Wielość dostępnych aplikacji sprawia, że ich funkcjonalność okazuje się niemal nieograniczona. Model DS413 przeznaczony jest do wykorzystania w niewielkich firmach. Zawiera on czte­ ry zatoki na dyski twarde o rozmiarze 2,s lub 3.S cala i pojemności do 4 TB każdy. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, by zamontować w nim jeszcze pojem­ niejsze napędy, kiedy takowe pojawią się na rynku. Dodatkowe dyski można też podłączyć do jednego z dwóch portów USB 3-0 lub portu e-SATA Port USB 2.0 natomiast wykorzystamy np. w celu pod­ łączenia drukarki, zasilacza UPS bądź karty sieci bezprzewodowej. Wśród stan­ dardowych aplikacji użytkownik ma do dyspozycji m.in. serwer WWW z obsługą PHP i bazą MySQL, systemy zarządzania treścią (Joomla, WordPress, Drupal), apli­ kacje sklepów internetowych (osCom­ merce), serwer DHCP, poczty czy zgodny z DLNA serwer multimediów. Dostępny jest również np. skaner antywirusowy czy program do monitoringu wideo. DS413 bardzo dobrze wypada także pod względem wydajności. Przez SMB udało się nam uzyskać szybkość odczytu rzędu 112 MB/s i zapisu 82 MB/s.

Sony Xperia V t o telefon mogący się po­ chwalić zgodnością z IPS7- Oznacza to, że jego obudowę skonstruowano tak, by chronić wewnętrzne elementy przed kurzem i zanurzeniem w wodzie. Xperia V jest zatem wodoodporna. Sony ukryło złącze słuchawek oraz zgodne z MHL złącze USB pod gumowymi uszczelkami. Tylna część obudowy jest zdejmowana, a wnętrze przed zalaniem chroni spe­ cjalna membrana, która jednocześnie przepuszcza na zewnątrz ciepłe powie­ trze. Pod pokrywą znajdziemy wymien­ ną baterię oraz sloty na kartę micro-SIM oraz microSD. Ten ostatni na pewno bę­ dzie wykorzystany, jako że telefon dys­ ponuje zaledwie s.s GB wewnętrznej pa­ mięci, które fani multimediów zapewne dość szybko zapełnią. Podczas przeglą­ dania Internetu, przy maksymalnie roz­ jaśnionym ekranie, aparat wytrzymał zaledwie 4 godziny i s2 minuty. Przy au­ tomatycznym ustawianiu jasności czas ten się wydłuża. Wyświetlacz, mimo rozmiaru 4.3 cala, ma rozdzielczość 128ox720 pikseli, co skutkuje gęstością pikseli na poziomie około 342 ppi. Do tego dochodzi duża j asność (49S cd/m2). Jakość 13-megapikselowego aparatu jest przyzwoita. Kolory wyglądają realistycz­ nie, ale przy lewej krawędzi obraz jest wyraźnie rozmyty.

W numerze 02/2013 prezentowaliśmy dużą, pięciocalową słuchawkę marki Vordon wyposażoną w dwa sloty na karty SIM, kosztującą niecałe 600 zł. Tym razem przedstawiamy urządzenie niemal o połowę tańsze z wbudowanym ekranem o przekątnej długości 3,s cala. Rozdzielczość ekranu modelu PS to zale­ dwie 32ox480 pikseli, zatem nie należy się spodziewać dużej ostrości wyświe­ tlanego obrazu. Telefon działa pod kon­ trolą systemu Android 2.J6 i napędzany jest procesorem MT6s1sM. Nawigacja w menu, a także przeglądanie stron in­ ternetowych odbywa się dość płynnie, choć ogólny wynik benchmarka Qu­ adrant to zaledwie 781 punktów. W te­ ście wyświetlania grafiki 3D aparat uzy­ skał 1429 punktów, co jest wynikiem zbliżonym np. do rezultatu Motoroli Droid X. Jest to zasługa układu graficz­ nego PowerVR SGX S31. Teoretycznie możliwe będzie uruchomienie wielu ciekawych gier, ale ze względu na niską rozdzielczość ekranu, mogą one nie wy­ glądać tak, jakbyśmy sobie życzyli. Nie mamy większych zastrzeżeń co do jako­ ści dźwięku : nawet w trybie głośnomó­ wiącym głos brzmi wyraźnie. Podobnie jak model pięciocalowy, Vordon PS ob­ sługuje dwie karty SIM. Niestety, zabra­ kło w nim modułu GPS.

-

DANE TECHNICZNE

DANE TECHNICZNE WBUDOWANY DYSK brak MAKSYMALNA POJEMNOŚC HDD 4x 4 TB MOŻLIWA KONFIGURACJA DYSKU ZŁĄCZA SIECIOWE LAN ZŁĄCZA USB 3.0/USB 2.0/ESATA GNIAZDO KART PAMIĘCI ZAPIS/ODCZYT PRZEZ SMB SERWER SMB/FTP/WEB/POCZTY/ DRUKU/U PNP WYMIARY (WYS. • SZER. • GŁ.) INFO CENA

KWI ECIEŃ 2 0 1 3 CH I P. PL

JBOD. SHR, RAID O. 1 , 5 , 6. 1 0 lx RJ45 1 0 / 1 00 / 1 000 Ethernet 2/ 1 / 1 brak 82 / 1 1 2 M B/s tak/tak/tak/tak/tak/tak 165

x

2 0 3 x 233 mm

www.synology.com

1 9 1 O zł (bez dysków)

PROCESOR SYSTEM OPERACYJNY EKRAN (PRZEKĄTNA I RDZDZIELCZOŚĆI PAMIĘĆ (WEWNĘTRZNA I ROZSZERZENIE) PAMIEC OPERACYJNA APARAT - ROZDZIELCZOSC CZAS PRACY (ROZMOWA) WLAN I BLU ETOOTH I GPS WYMIARY (WYS. • SZER. • GR.I INFO CENA

DANE TECHNICZNE Qualcomm MSM8960 Snapdraqon 1 , 5 GHz Android 4.0.4 4,3" I 720

x

1 280 pikseli

5 8 1 6 MB I microSDHC 1 0 24 M B 1 2 ,8 Mpix

8 godz.

tak I tak I tak 1 2 9 x 66 x 1 1 mm www.sonv.Pl 2 53 0 zł

PROCESOR SYSTEM OPERACYJNY EKRAN (PRZEKĄTNA I ROZDZIELCZOŚĆ) PAMIĘC (WEWNĘTRZNA I ROZSZERZENIE) PAMIEĆ OPERACYJNA APARAT (PRZÓD I TYŁI CZAS PRACY (CZUWANIE) WLAN I BLUETOOTH I GPS WYMIARY (WYS. • SZER. • GR.I INFO CENA

MT6 5 1 5 M 1 GHz Android 2.3.6 3 , 5" I 320

x

480 pikseli

1 7 0 MB I microSDHC

256 MB

0 . 3 I 3,2 Mpix 61 godz.

tak I tak I n i e

1 1 7, 5 x 6 1 x 1 1 ,6 m m www.vord on.pl 320 zł

51

� TESTY I NAJ NOWSZE �"iii � : www. ebookgigs.eu TEST LABORATORIUM

W przypa d ku notebooków d o codzien nego użytku dużą wagę przykła d a my d o ich mobil ­ ności, na którą składa się m.in. czas pracy na baterii. Istotne znaczenie m aj ą także ergono­ mia pracy, j a kość wykonania i wyd aj ność.

PEŁNA KLAWIATURA

Blok numeryczny występował nie we wszystkich poprzednich mo­ delach lnspirona 1 5R. Jego obecność zdecydowanie ułatwia pracę np. z arkuszami kalkulacyjnymi, ale w komputerze tej wielkości wymusza nieznaczne zmniejszenie pozostałej części klawiatury.

NOTEBOOKI

PALETA KOLORÓW

D E LL I N S P I R O N 1 5 R ( 5 5 2 1 )

Notebook do wszystkiego - zalety i wady

K

osztujący 3800 zł Inspiron 15R (5521) to sprzęt kierowany do odbiorców indywidualnych. W porównaniu do poprzednika, Inspirona 15R (5520), zmienił się nieco wygląd i umiejscowienie portów. Część górnej pokrywy została wykonana ze szczotkowanego aluminium, co wygląda bardzo estetycznie. Największe przeobraże­ nie przeszła klawiatura: w nowej wersji znalazł się blok numeryczny. Wymusiło to jej poszerzenie, w 5521 osadzono ją w odle­ głości nieco ponad centymetra od brzegów obudowy. Poprzednik miał zdecydowanie więcej wolnego miejsca po obu jej stronach, miał też umiej scowiony dokładnie po środ­ ku palmrestu touchpad. Tym razem ten ostatni „ucieka" na lewo, pod klawisz s pacji. Moim zdaniem klawiatura jest dość niewy­ godna. Charakteryzują ją bardzo mały skok klawiszy i zbyt duże, w stosunku do ich po­ wierzchni, odstępy między klawiszami. Po­ myłką są też klawisze strzałek - zbyt małe by je wygodnie obsługiwać nawet szczupły­ mi palcami, o uginaniu się klawiatury pod­ czas pisania już nie wspomnę. Ekran notebooka ma przekątną długości 15,6 cala i rozdzielczość 192o x1080 pikseli. Choć może się on pochwalić co najwyżej przeciętną jasnością, to za zaletę należy mu poczytać powłokę anti-glare, dzięki której

52

otoczenie nie odbija się na ekranie. Zaś dzięki wbudowanej karcie graficznej Rade­ on HD 8730M zagramy w najnowsze gry (przy średniej ilości detali działają dość płynnie). Mimo że zaimplementowano ob­ sługę Waves Maxx:Audio 4, odtwarzana muzyka brzmi zaledwie nieco lepiej niż w przeciętnym produkcie konkurencji. Za­ letą jest natomiast port HDMI 14a, który umożliwi wyświetlenie na dużym ekranie także materiałów 3D. Niestety, komputera nie wyposażono w napęd Blu-ray.

lnspiron 5521 dostępny jest w kilku wariantach kolorystycznych. Ś rodkowy element górnej części obudowy wykonano ze szczot­ kowanego aluminium. Oprócz spełniania funkcji czysto estetycz­ nej stanowi on dodatkową ochronę matrycy przed uszkodzeniem mechanicznym.

BOGACTWO PORTÓW

Wszystkie porty rozszerzeń umieszczono po bokach obudowy, gdyż tył jest zakrywany przez odchylający się ekran. Do dyspozy­ cji mamy po dwa złącza USB 2.0 i 3.0, wyjście słuchawkowe i port HDMI. Niestety, szybkość portu Ethernet to zaledwie 100 Mb/s.

G R Z E G O RZ BZIUK

PO DSUM OWANIE

n eo o

Wydajny procesor, przyzwoita g raf i ka , ekran Fu ll

H D z powłoką a n t i - g la re - to n i ewątp l iwe zalety ow g

lnsp i r n a . Za wadę można uznać brak

n a pędu Blu- ray i n i ewygodną k l aw i a t u rę .

li

li

wydajny procesor i karta graficzna, matryca Full HD z matową powłoką, elementy obudowy ze szczotkowanego a luminium, pojemny dysk twardy przeciętna jakość dźwięku, niezbyt wygodna , uginająca się klawiatura, przeciętna jasność ekranu, dość głośny wentylator

DANE TECHNICZNE PROCESOR PAMIEC RAM KARTA GRAFICZNA DYSK TWARDY (POJEMNOŚĆ I PRĘDKOŚĆ OBROTOWA) WYŚWIETLACZ (ROZMIAR I ROZDZIELCZOŚĆ) SYSTEM OPERACYJNY ZŁĄCZA ZEWNĘTRZNE CZAS PRACY NA BATERII (JASNOŚĆ EKRANU 50%) WYMIARY (WYS. • SZER. • DŁ.) I MASA INFO CENA

Intel Core i7-35 1 7 U 8 GB AMD Radeon H D 8730M 1 TB I 5400 RPM

1 5 ,6" (anti-glare) I 1 9 2 0 x 1 080 pikseli Win dows 8 64-bit 2x USB 3.0, 2x USB 2.0, HDMI 1 .4a, złącze słuchawkowe, 1 0 / 1 O O Mb/s Ethernet, czytnik kart SDXC/MMC/M S Pro 5 : 0 1 godz.

24,9 - 3 1 , 3 X 376 mm I 2 , 2 2 kq www.dell.pl

X

259

3799 zł

CH I P. P L KWI ECI E Ń 20 1 3

Więcej

na:

bookgigs.eu

SŁUCHAWKI DLA GRACZY

URZĄDZENIA SIECIOWE

ZASILACZE ATX

SEN N H EI S ER PC3 5 0 S E

LI N KSYS AE3 0 0 0

C H I E FTEC G PS - 5 0 0C

Słuchawki stworzone dla graczy

Niezawodna sieciówka

Absolutna cisza

Karta sieci bezprzewodowej to sprzęt tak popularny, że ze świecą należałoby szu­ kać nowoczesnego notebooka czy też smartfonu, który nie był by w nią wypo­ sażony. Niemniej jednak na rynku do­ stępne są produkty takie j ak Linksys AE3000, dzięki którym bezprzewodowo podłączymy do sieci urządzenia takowe­ go interfejsu pozbawione, np. kompute­ ry stacjonarne czy NAS-y. Faktem jest, że nie każda karta sieci bezprzewodowej jednakowo radzi sobie z szybkim przesy­ łaniem danych. Dość popularne w note­ bookach biznesowych karty Intel 5300 i 6300 miewają problemy z „dogadywa­ niem się" z niektórymi modelami rute­ rów, co w efekcie powoduje zmniejszenie szybkości przesyłania. Karta Linksys AE3000 zaopatrzona została w chipset Ralink RT3573 i trzy anteny. Daje to moż­ liwość uzyskania szybkości połączenia rzędu 450 Mb/s. Urządzenie pracuje w paśmie zarówno 2,4 GHz, jak i 5 GHz i jest obecnie najmocniejszym modelem w ofercie producenta. W trakcie testów Linksys wypadł nieco lepiej od Intela 6300, ale w przeciwieństwie do niego nie sprawiał problemów we współpracy z żadnym testowanym ruterem. W pa­ śmie 5 GHz udało się uzyskać rzeczywi­ ste szybkości przesyłania dochodzące do 210 Mb/s, dla 2,4 GHz - 170 Mb/s.

Zasilacz GPS-500C marki Chieftec to krok do spełniania marzeń miłośników cichych komputerów. Urządzenie po­ zbawione jest wentylatorów, zatem nie generuje podczas pracy żadnego hała­ su. W połączeniu np. z wodnym chło­ dzeniem procesora i karty graficznej można uzyskać zestaw niemalże bez­ głośny. Perforowana z czterech stron obudowa zasilacza zapewnia odpo­ wiedni przepływ powietrza między ele­ mentami wewnętrznymi, a część peł­ niąca funkcję radiatora odprowadza nadmiar ciepła. GPS-500C może się po­ chwalić sprawnością powyżej go proc„ co potwierdza certyfikat 80 Plus Plati­ num. Zaledwie 8 proc. energii elektrycz­ nej przekształcane jest w ciepło, zatem nawet podczas dużego obciążenia obu­ dowa jest co najwyżej c iepła. Maksy­ malna moc zasilacza to 500 W. Wartość ta powinna być wystarczająca w zasad­ niczej części zastosowań. Dla posiada­ czy bardzo wydajnych kart graficznych może to być jednak zbyt mało, aby za­ pewnić stabilną pracę komputera. Zasi­ lacz ma budowę modularną, co oznacza, że na stałe wyprowadzone są z niego tylko kable do zasilania płyty (24PIN), procesora (4+4PIN) i karty graficznej (6+2PIN). Pozostałe kable (6x SATA, 5x Molex, 1X Floppy, lx 6+2PIN PCie) moż­ na podłączyć w razie potrzeby.

PC 350 Special Edition to zestaw słu­ chawkowy, który został zaprojektowany z myślą o graczach komputerowych. Stworzona przez firmę Sennheiser tech­ nologia E.A.R. (Ergonomie Acoustic Refi­ nement) gwarantuje wysoką jakość od­ twarzanego dźwięku. W sprzęcie dla graczy równie ważna jest jakość dźwięku wychodzącego - P(350SE zostały wypo­ sażone w mikrofon z systemem redukcji szumów, zapewniający bardzo dobrą ja­ kość transmitowanego głosu. Jednolita i wzmocniona konstrukcja nie odbija się na komforcie noszenia słuchawek - są bardzo lekkie, przez co wielogodzinne sesje z nimi nie stanowią większego problemu dla gracza. Sztuczna skóra, którą obszyte są nauszniki, doskonale izoluje dźwięk otoczenia i zapobiega po­ ceniu się uszu w trakcie grania. W 350 Special Edition zrezygnowano z pilota umieszczonego na kablu - pokrętło re­ gulacji głośności znajduje się na prawej słuchawce zestawu. Zaś jeśli chodzi o mikrofon, wycisza się go, ustawiając pionowo pałąk mikrofonowy. To rozwią­ zanie może początkowo budzić wątpli­ wości, jednak okazuje się o wiele szybsze i wygodniejsze niż szukanie pilota na kablu. Jedyną poważną wadą jest brak możliwości odczepienia mikrofonu. DANE TECHNICZNE PASMO PRZENOSZENIA SŁUCHAWEK I MIKROFONU IMPEDANCJA SŁUCHAWEK I MIKROFONU CZUŁOSC MIKROFONU DODATKOWE WYPOSAŻENIE KABEL ZŁĄCZA

1 0- 2 6 0 0 0 Hz I 50 - 1 60 0 0 Hz 1 50 kCl I 2 kCl

-38 dBV/Pa twardy futerał z oplotem, dl. 3 m 2x 3,5 mm jack (mi krofon + słuchawki) 24 miesiące 312 g

GWARANCJA MASA INFO www.sennhei ser.com.ol CENA 699 zł

KWI ECIEŃ 2 0 1 3 CH I P. PL

DANE TECHNICZNE CZ�STOTLIWOSC PRACY (2,4 GHZ I 5 GHZ I STANDARDY Wl-FI CHIPSET LICZBA WBUDOWANYCH ANTEN ZEWNĘTRZNA ANTENA DOŁĄCZONA PODSTAWKA WYMIARY (Dl. • SZER. • GR.I INFO CENA

DANE TECHNICZNE

tak I tak

8 0 2 . 1 1 b/g/n R a l i n k RT3573 3 nie tak 85

x

28

x

1 5 mm

home.c isco.com/pl 1 75 zł

MOC STANDARD TYP OBUDOWY WENTYLATORY TYP PFC SPRAWNOSC ZABEZPIECZENIA WYMIARY (WYS. X SZER. X GŁ.I NAPIECIE WEJŚCIOWE INFO CENA

500 W ATX 1 2V 2 . 3 PS li b rak Aktvwne PFC (0,9) > 90% UVP, OVP, SCP, OPP 8 7 x 1 5 0 x 1 7 0 mm 230 V www.c hieflec.eu 750 zł

53

� TESTY I NAJ NOWSZE �"iii � : www. ebookgigs.eu

MUSICAL TYPING

Do zabawy z instrumentami wysta rczy opcja przeniesienia na klawiaturę komputera jednej oktawy fortepianu.

EDYTOR MUZYKI

ALTERNATYWA

M IXCRAFT 6 . 1

Sztuka miksowania

P

onad 6000 gotowych pętli i efektów, kilkanaście wirtualnych instrumen­ tów oraz 25 efektów stanowi bazę do pracy dla muzyków w najnowszym edyto­ rze Mixcraft 6. Aplikacja ma do zaoferowa­ nia spójny interfejs, wygodny stół mikser­ ski oraz nieograniczoną liczbę ścieżek, na których możemy układać próbki dźwięku i wirtualne instrumenty. Niewątpliwą zaletą aplikacji jest do­ stępność wszystkich niezbędnych do pracy narzędzi w jednym interfejsie - próbki dźwięku dostroimy i skrócimy za pomocą wbudowanego edytora sampli, większość operacji potrzebnych do modyfikowania dźwięków ułożonych na ścieżkach wyko­ namy, czasami przedzierając się przez wie­ lopoziomowe menu kontekstowe. Pracę ułatwia wygodne powielanie pętli, wyma­ gające pojedynczego kliknięcia ikony » +l Loop« widocznej na pasku każdej z p róbek w oknie wielościeżkowego edytora. Równie łatwo uniknąć potencjalnych błędów wy­ stępuj ących podczas przetwarzania i mo­ dyfikowania próbek - wielokrotne cofanie zmian pozwoli wrócić do punktu startu. Do każdej ze ścieżek dźwiękowych mo­ żemy przypisać zestaw efektów - zarówno dostępnych w pakiecie (m.in. korektor gra­ ficzny, pogłos, reverb i kompresor), jak i pochodzących z zewnętrznych wtyczek w standardzie VST. Producent dostarcza przygotowane łańcuchy efektów, których

54

nazewnictwo ułatwia dobranie odpowied­ niego zestawu do instrumentu lub próbki dźwięku. Dużą rolę podczas pracy z edyto­ rem odgrywa automatyka. Mimo że na pierwszy rzut oka możemy zobaczyć wy­ łącznie wykres odpowiadający za zmiany głośności próbki, Mixcraft pozwala mody­ fikować dowolny parametr efektów przy­ pisanych do instrumentu oraz opcje in­ strumentów VST. Zmian dokonujemy po­ przez układanie kolejnych wykresów (za­ zwyczaj ukrytych pod ścieżką, w menu kontekstowym efektów). Opcje, z których korzystamy wyłącznie podczas jednego z etapów p racy, dostępne są na zakładkach, w dolnej części okna aplikacji. Twórcy programu przewidzieli jednak możliwość wydzielenia połączone­ go okna miksera, parametrów pętli, p ro­ jektu i biblioteki brzmień oraz przesunię­ cia go np. na dodatkowy ekran. W aplikacji uwzględniono opcje doda­ wania ścieżki wideo, co ułatwia przygoto­ wanie podkładu muzycznego do filmu lub klipu oraz zsynchronizowanie muzyki z wyświetlanym obrazem.

li li

JAN M ALI NOWSKI

wygodna obsługa, bogaty bank pętli, efektów i instrumentów brak polskiej wersji językowej, rozbudowane menu kontekstowe

ACID MUSIC STUDIO

9 Wygodny wielościeżkowy edytor umożliwiający budowanie utworów na bazie próbek dźwięku. Cena: 210 zł

ABLETON LIVE INTRO

Sekwencer umożliwiający kom p onowanie na bazie sampli. Podstawowa edycja oferuje 1 GB próbek dźwięku. Cena: 3 1 0 zł

PODSUMOWANI E

W połącz e n i u z d owolnym kontrolerem M I DI Mixc raft 6 sta nowi d o bre narzędzie do n a g ry­ wa n i a własnych utworów.

DANE TECHNICZNE

PRO CESOR I PAMIĘĆ 1 GHz I 2 G B MIEJSCE NA DYSKU 4 0 0 M B SYSTEM OPERACYJNY Windows XP/Vista/7 INFO www.acoustica.com CENA 31 5 zł

OCENA •D•l-...IE� 4

C H I P. PL KWI E C I E Ń 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu P;iragon H�rlll Di sk Man;i9er"" 12

E'.Jh

- -

-----

":;711 - - ----

-· -

'"'· ---.......

-- - 119 � '5' � a - 0...

�

-

"'� "'

--

�---·

TRYB EKSPRESOWY

. .... _,_

Do wykonania podstawowych operacj i wykorzystajmy p ozba­ w iony opcji zaawa nsowanych, u p roszczony interfejs trybu ekspresowego. Takie rozwiązanie um ożliwia upo ra n i e się z obsługą Hard Disk M a nage ra nawet niedoświadczonemu użyt ko wnikow i .

__.___ , ....,. Ula __ ,..._,_ ,,_ IQ 1n 1 � 1 Gl fi&.llił

ALTERNATYWA „

PROGRAM NARZĘDZIOWY

PARAGO N HAR D D I S K MANAG E R 1 2 SU ITE

Potężny pomocnik

N

arzędzie, dzięki któremu przygotuje­ my do pracy nowy dysk twardy oraz przep rowadzimy większość operacji związanych z podziałem nośnika na party­ cje i kopiowaniem danych, a także modyfi­ kowaniem układu i wielkości poszczegól­ nych partycji. Dzięki funkcjom przenoszenia, tworze­ nia kopii i obrazów dysków wyratujemy się z opresji, gdy cenny dysk zacznie szwanko­ wać. Możliwe jest także przeniesienie całej partycji systemowej na inny dysk. Równie łatwo przeprowadzimy gruntowne porząd­ ki - program zawiera opcje umożliwiające przenoszenie danych między partycjami. Posługując się Hard Disk Managerem, zmodyfikujemy wielkość dowolnej partycji, tworząc np. wolne miejsce dla kolejnej par­ tycji o preferowanym rozmiarze. Aplikacja ułatwia zmianę liter przypisanych do po­ szczególnych partycji, zadba także o zacho­ wanie właściwych oznaczeń dla przenoszo­ nych programów. Ponadto ochronimy na­ sze dane przed niepowołanymi osobami, ukrywając wybrane partycje. Pakiet narzędzi zawiera m.in. moduł służący do defragmentacji dysku oraz ko­ rekty rekordów rozruchowych, dzięki cze­ mu przywrócimy sprawność komputerowi w przypadku zapisania błędnych informa­ cji. W razie potrzeby możemy zainstalować na jednym dysku kolejne systemy operacyj­ ne - dołączony menedżer rozruchu ułatwia

KWI EC I EŃ 2 0 1 3 C H I P. P L

-

=

„ __ · ­

... · --

EASEUS PARTITION MASTER PROFESSIONAL

ich uruchamianie. Ponadto otrzymujemy narzędzia do wymazywania danych. Pro­ gram obsługuje dyski ATA, SATA, eSATA, SCSI, USB 1.x/2.0/3-0, FireWire, uwzględnia macierze RAJD i większość formatów dys­ ków wirtualnych. Aplikacja poradzi sobie również z innymi niż stosowane w Windows systemami plików. Otrzymujemy również oddzielny program, dzięki któremu stwo­ rzymy płytę ratunkową zawierającą narzę­ dzia do zarządzania dyskiem. Jedyną wadą testowanej aplikacji jest polskie tłumaczenie interfejsu, w którym pojawiają s ię irytujące błędy. Podczas ope­ racji przenoszenia danych na utworzoną partycję widzimy komunikat informujący o tym, że partycja źródłowa po wykonaniu zadania zmniejszy się o rozmiar, który sta­ nowi jej całkowitą pojemność. Z profesjo­ nalizmem kłócą się żartobliwe komunikaty, takie jak „nie trać nadziei", w momencie gdy jakaś operacja się przedłuża. Drobnym de­ fektem są też wskazania pasków postępu, które czasami informują, że wybrane zada­ nia zajmą godzinę, a w rzeczywistości po kilku minutach proces zostaje zakończony.

li li

· -­ u --

JACEK M I Ś K I EW I CZ

duża wszechstronność, tryb ekspre­ sowy błędy w tłumaczeniu interfejsu

9 M enedżer dysków oferuje m.in. możliwość wysz ukiwa nia usz kodzonych sektorów oraz obsługę pa rtycj i z systemami p l i ków Linuksa. Cena: 1 20 zł

MINITOOL PARTITION WIZARD PROFESSIONAL

Aplikacja obsługuje B I O S UEFI, oferuje narzędzia d o zmiany rozmiarów, kopiowania, łączenia i przenoszenia partycji. Cena: 1 20 z!

PODSUM OWANIE

H a rd Disk M a nager oferuje b a rdzo obszerny zestaw o pcj i . przyd atnych w wielu okoliczno­ ś c i a c h u żytkown ikom o z różnicowanym pozio­ m i e u m iejęt nośc i . Apli kacja p rzyd a się w sytu­ acjach kryzysowych. ułatwi przygotow a n i e ko­ pii bezpieczeństwa i optyma liz ację u kładu d a ­ nych n a dys k u . To p ro d u kt przemyś l a ny i wart u m i eszcze n i a w n a szej b ibliotece n a rzędzi d o z a rz ą dz a n i a dys ka m i .

DANE TECHNICZNE

PROCESOR I PAMIĘĆ MIEJSCE N A DYSKU SYSTEM OPERACYJNY INFO CENA

300 MHz. 256 M B

2 5 0 MB

Windows XP/Vista/7/8

www.paragon-software.pl 290 zł

OCENA •D•l•l9•l� 4,5

55

� TESTY I NAJ NOWSZE �"iii � : www. ebookgigs.eu

GRA LOGICZNA

G RA ZR�CZNOŚCIOWA

GRA LOGICZNA

BRI DGE PROJ ECT

CLOSU R E

I N CR E D I PEDE

Zaprojektuj most, połącz brzeg i,

Przyjemny koszmar, oświetlony iskrą

Zabawa w projektanta mostów, które bę­ dą poddawane bezlitosnym testom ob­ ciążeniowym, oddziaływaniu praw fizyki oraz zjawisk przyrodniczych. Zaczynamy od prostych konstrukcji, w dalszych eta­ pach stopniowo wprowadzane są kolejne rodzaje b udulców, których specyfika urozmaica rozgrywkę. W grze brakuje samouczków, lecz wszystkie nowe su­ rowce udostępniane są sukcesywnie, tak by łatwo było opanować metody łącze­ nia ich z otoczeniem oraz pozostałymi częściami konstrukcji. W początkowych poziomach nie mamy zbyt wielu możli­ wości ich zastosowania, więc szybko od­ najdujemy właściwe rozwiązania. Po­ ziom trudności stopniowo wzrasta, co wymaga stosowania bardziej skompliko­ wanych połączeń. Jednocześnie ilość do­ stępnych materiałów jest limitowana. Podczas testowania konstrukcji prze­ puszczamy mostem kolumnę pojazdów - test zostanie zaliczony wtedy, kiedy ostatni z nich bezpiecznie dotrze na dru­ gą stronę. Zabawa w budowanie mostów jest przyjemna, ale nie jest to rozrywka dla osób spragnionych mocnych wrażeń. Bez przerwy patrzymy na jeden ekran i często wracamy do punktu wyjścia, gdy za daleko zabrniemy, realizując niewła­ ściwą koncepcję konstrukcji mostu.

Closure to gra wybitnie odważna w prze­ łamywaniu schematów. Rozgrywka przypomina poruszanie się wewnątrz koszmaru sennego, gdzie zewsząd otacza nas ciemność, w której materia przestaje istnieć. Tam, gdzie pojawia się światło, wyłaniają się z próżni fragmenty otocze­ nia. Naszym zadaniem jest pokonanie mrocznych przestrzeni i znalezienie drogi do wyjścia. Stąpać możemy tylko tam, gdzie p ada światło. Gdy opuścimy jego zasięg, spadniemy w otchłań. Dlate­ go zawsze, chcąc przebyć drogę od jedne­ go j asnego punktu do drugiego, musimy mieć przy sobie przenośne źródło świa­ tła, zamknięte w szklanej kuli. Oniryczny świat Closure podlega innym zasadom niż rzeczywistość. Oświetlony słup jest tu przeszkodą, nie możemy go przenik­ nąć ani w inny sposób ominąć, ale wy­ starczy rzucić na niego cień, aby powsta­ ła w nim dziura. A kiedy rzucimy na niego ruchomy promień, zmienimy go w win­ dę, ponieważ jeśli istnieje tylko to, na co pada światło, to widoczny w danej chwili fragment stanowi obiekt poruszający się w próżni. Z poziomu na poziom wprowa­ dzane są kolejne obiekty oraz mechani­ zmy transportujące źródło światła. Czę­ sto musimy wykazywać się nie tylko by­ strością umysłu, lecz także refleksem.

Dawno temu, zanim uformowały się te­ zy współczesnych nauk przyrodniczych, chrześcijańscy duchowni tworzyli bestia­ riusze, ilustrowane księgi opisujące świat zwierząt. Czasem tworzył je podróżujący misjonarz, czasem mnich słuchający re­ lacji podróżników. Opisano w ten sposób nie tylko wiele znanych nam obecnie eg­ zotycznych zwierząt, lecz i większość be­ stii, które współcześnie zapełniają po­ wieści fantasy i horrory. Incredipede na­ wiązuje do tych czasów poprzez treść i oprawę wizualną. Statek ludzi przypo­ minających konkwistadorów przypływa do lądu zamieszkałego przez przedziwne stwory, składające się z wielkiego oka otoczonego różną liczbą kończyn rozma­ itej długości. Po chwili zaczyna się rzeź i polowanie na mieszkańców wyspy. Jed­ nemu z nich udaje się niepostrzeżenie zbiec - to właśnie on zostaje oddany pod naszą opiekę. Stwór posiada zdumiewa­ jącą umiejętność: potrafi wytwarzać do­ wolną liczbę kończyn i napędzających je mięśni. Ograniczona jest tylko łączna długość odnóży. Podczas zabawy tworzy­ my kolejne wariacje, którym łatwiej bę­ dzie pokonać przeszkody i osiągnąć wskazany promieniem światła punkt docelowy. Na obrazki z gry patrzy się przyjemnie, choć są one makabryczne.

JACEK MIŚKIEWICZ

JACEK MIŚKIEWICZ

JACEK M IŚ KIEWICZ

Układanka z kości 1 m1ęsm •

•

I

•

PO DSU M OWAN I E

PODS U M OWAN I E

PODSU M OWAN I E

Bridge Project m o że dosta rczyć ki lka c hw i l m iłej rozryw k i . J e ś l i z a b awa w konst ru owanie mostów przypad n i e nam d o g u stu. z a pomocą d ołączonego edytora możemy n a tyc h mi ast od­ tworzyć przygotowany u p rzed n io poziom.

Rozw i ą zywa n i e z a g a d e k d aje n a p rawdę d u żą satysfakcję. Im s zybciej i s p rawniej wyko n uj e­ my wszystkie czynnośc i , tym więcej zabawy s pr awia n a m obserwowa n i e pły n ności gry. j akbyśmy na żywo tworzyli a n i mowa ny film.

Nieskomplikowana gra dosta rczaj ą c a sporo z abawy kreatywnym graczom. którym nie przeszkadza n i eco m a ka b rycz n a styl i z a cj a g rafik i . M ożemy d z ielić s i ę pomysła m i z i n ny­ mi g ra c z a m i.

DANE TECHNICZNE

I

DANE TECHNICZNE

INFO www.iqp.pl

OCENA

56

�•DE=I=-> =3

I

DANE TECHNICZNE

OCENA

�m·· -·-·� s

I

INFO www. incredipede.com

INFO closuregame.com

OCENA

„1 •D•lLJ �I 1=-> = 3,5 C H IP. PL KWI ECIEŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

G R A LOGICZNO-ZRĘCZNOŚCIOWA

GRA PRZYGODOWA

GRA LOGICZNO-ZRĘCZNOŚCIOWA

P R I M O RDIA

PU D O LE

SN APSHOT

Bajki rozpikselowa­ nych robotów

La nie wody dla wytrwałych

Fotograficzna platformówka

Przygoda w postapokaliptycznym klima­ cie, stylizowana na steampunk. Opowieść rozpoczyna sic; od drobnego incydentu, który wciąga bohaterów w wir wydarzeń mający wstrząsnąć fundamentami ich świata. Podczas zabawy, badając otocze­ nie, stopniowo odkrywamy zaskakujące szczegóły. Sukcesy w rozwiązywaniu za­ gadek dostarczają odpowiedzi na pyta­ nia : dlaczego roboty śpią w łóżkach, czy­ tają książki i tworzą rodzinne więzy, bu­ dując kolejne generacje. To właśnie inteli­ gentne roboty obdarzone oprogramowa­ niem odzwierciedlającym ludzką psychi­ kę są bohaterami Primordii. W swoim dążeniu do osiągnięcia doskonałości zdolne są nawet do wykształcenia pojęć tak irracjonalnych z punktu widzenia ro­ botyki, jak religia i filozofia. Przejmujemy kontrolę nad spokojnym osobnikiem o imieniu Horatio i zbudowanym przez niego narwańcem - Cryspinem. Wielkim atutem gry jest humor oparty na skom­ plikowanej relacji między dwoma prze­ ciwstawnymi indywiduami, non stop ścierającymi się w mniej lub bardziej sensownych polemikach pełnych ciętych ripost, sarkazmu oraz ironii. Cryspin na nasze polecenia reaguje według własne­ go widzimisię, co zapewnia jeszcze więcej humorystycznych akcentów.

Gra. której bohaterem jest ciecz. Na każ­ dym z poziomów dostajemy pod opiekę różne rodzaje płynów, a naszym zada­ niem jest przepłynięcie przez system rur, zaworów oraz przeszkód utrudniających nam hydrauliczną eskapadę. Pierwsza scena dobitnie pokazuje, że obowiązują­ ce w grze p rawa fizyki dalekie są od tych, którym podlega rzeczywistość. To gracz reprezentuje niesamowitą siłę, która chwieje posadami świata Puddle. Zaczy­ namy od rozbujania pomieszczenia. Ciecz wylewająca się z kubka kawy dziw­ nym trafem nagle przecieka przez podło­ gę do systemu rur, które nie wiadomo po co, ktoś umieścił pod pomieszczeniem. W dalszej rozgrywce, pochylając świat, mamy wpływ na trasę i prędkość prze­ pływu płynów, których odpowiednia ilość musi dopłynąć do końca poziomu. W kolejnych etapach rozgrywka jest co­ raz bardziej umowna i naciągana. Przy­ kładowo lejemy płynem do spryskiwania chwastów po gałęziach drzew, tak by wy­ ginały się, tworząc szczeliny, przez które dalej spłynie ciecz. Obsługa gry wyłącz­ nie dwoma przyciskami to trochę za ma­ ło. Po jakimś czasie odruchowo zacząłem przechylać się razem z wyświetlanym obrazem - Puddle lepiej sprawdzi się więc na tablecie i smartfonie.

Czy można wnieść coś nowego do tak wyeksploatowanego gatunku, jakim są platfo rmówki? Autorzy Snapshota puści­ li wodze fantazji do tego stopnia, że ich pomysł w pierwszej chwili wydaje się niedorzeczny. Bohatera wyposażono w magiczny aparat fotograficzny, który potrafi sprawić, że fotografowany obiekt zniknie, a następnie zostanie przywoła­ ny z wykonanego zdjęcia i umieszczony w innym miejscu planszy. Brzmi cudacz­ nie, nieprawdaż? Naszą postacią steruje­ my za pomocą klawiatury lub pada, a zdjęcia wykonujemy za pomocą myszy. Czasami potrzebna jest kombinacja obu metod kontroli, gdy w locie musimy umieścić pod sobą obiekt, na którym mamy wylądować. Używanie aparatu ogranicza się do wskazania kursorem obiektu, który chcemy pobrać, lub miej­ sca, gdzie chcemy go umieścić. Obiekt opada zgodnie z prawami fizyki. Fotogra­ ficzna pamięć jest ograniczona : jedno­ cześnie możemy przechowywać zdjęcia trzech przedmiotów. W grze brakuje punktów kontrolnych, które pozwoliłyby kontynuować zabawę zaraz po pokona­ niu krytycznych momentów, zamiast powtarzania całej planszy. Zabawę utrudnia sterowanie bohaterem, które charakteryzuje się dużą bezwładnością.

JACEK MIŚKIEWICZ

PODSUM OWAN IE

M a m nadz ieję, że dzieło g r u py Wormwood Stud i os od niesie s u kces. który z achęci a uto­ rów do stworze n i a kolej nych rów n i e w c i ą g ają­ cych g i e r. Wad ą g ry jest o p rawa g rafic z n a w n i sk i ej rozdz ie lczośc i , wystylizowana na retro.

DANE TECHNI CZNE

I

INFO wadjeteyegames.com

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

JACE K M IŚKIEWICZ

PODSUMOWANI E

W pewnym sensie to n i e logiczna g ra log i c z n a . bo j a k i sens m a b uj a n i e pło n ą c ą p u s z ką h e r b i ­ cyd u w c e l u włąc z e n i a a l a rm u p rzeciwpożaro­ wego w koro n i e d rzewa? Fa nów g i e r z ręczno­ ściowyc h tyt uł zwyczaj n i e zmęczy.

DANE TECHNICZNE

I

INFO pudle-game.com

JACEK M IŚKIEWICZ

PODSUMOWANIE

Łatwo polubić symp a tycz nego robota. Gra m a b a rdzo ła d ne. sta ra n n ie narysowane plansze. może sprawić dużą p rzyjemność wszystki m , którzy p a m iętaj ą klasycz n e platformówki z okresu świetności kom puterów A m i g a .

DANE TECHNICZNE

I

INFO www.retroaffect.com

OCENA

•D•J•1911Ec:::::> 4

57

� TESTY I RAN KI NGI TO P�ęcej na: www. ebookgigs. eu

Nowości m iesiąca

Do laboratori u m testowego CHI P-a trafia mi esięcznie ponad 1 2 0 u rządzeń z kilkud ziesięciu kate­ gorii. Sprawdzamy je m.in. pod kątem możliwośc i , jakości wykonania, wydaj no śc i i łatwości o b­ sług i . M ierzymy też ich zużyc i e energ i i, a w komorze bezech owej s prawdzamy poziom gen erowa­ n ego przez n i e hałasu. Poniżej p rezentujemy zestawi e n i e wyb ranych p roduktów, które w ostat­ nim czasie trafiły w nasze ręce. Znalazł si ę wśród nich m . i n . nowy wydaj ny procesor Core i7 d la notebooków, n i e zwykle pojemna pamięć USB marki Ki ngsto n c zy wydaj na karta g rafic zna MSI o parta na c h i psecie GeFo rce GTX 670. Więcej nowości i bardziej szc zegółowe o p i sy można zna­ leźć na stro n i e C H I P.PL.

�12

Bardzo wydajny procesor lvy Bridge do notebo­ oków. Cache o pojemności 6 MB, cztery rdzenie, taktowanie 2.7 GHz i grafika H D 4000. Ocena: 99,9 / Cena: 1 49 0 zł

M O N I TORY LC D POWYŻ EJ 24 CALI

�18

Duży, 27-calowy mon itor w formacie 1 6:9. Matryca MVA o dużych kątach widze n ia, ale z czasem reakcji rzędu 12 ms. Kamera - 2 Mp ix. Ocena: 88 / Cena: 1 730 zł

�17

MON ITORY LCD 22 CALE

PHILIPS 231 P4Q �

Jasny i energooszczędny monitor o rozdziel­ czości 1 9 20• 1 080 pikseli. Matryca IPS o kącie widzenia 1 76° w pionie i pozio mie. Ocena: 84.8 / Cena: 1 1 60 zł

KARTY GRAF I CZ N E P C I EXP R E S S

;12

MSI GEFORCE GTX 6 7 0 POWER EDITION OC 268 GDDR5 Wydajna. a przy tym zużywająca niewiele ener­ gii karta z chi psetem Ge Force GTX 670. Ocena: 77, 9 1 Cena: 1 580 zł

•

58

CELUJĄCY (1 00-90,0)

BARDZO DOBRY

�11

PAMIĘCI U S B 3 .0

KINGSTON DATATRAVELER HYPERX PREDATOR 51 2G8 Bardzo pojemna, bardzo szybka. ale przy tym niezwykle droga pamięć z interfejsem USB 3.0. Ocena: 96,9 / Cena: 3280 zł

�13

KARTY SDHC

S M ARTFONY ANDROID

�18

Bardzo d o b ry telefon z rodziny Xperia wyposa­ żony w system o pe racyjny Android 4.0.4 i dwurdzeniowy procesor Snapdragon. Ocena: 93,1 / Cena: 2530 zł

DYSKI TWARDE Z EWN ĘTR Z N E 2 , 5 "

�13

TELEWIZORY LCD 3 2- 3 7 CALI

� 14

Niewie lki. podświetlany krawędziowa telewizor Full H D, oferujący bardzo d obrą jakość o b razu 3 D i 2D oraz czysty dźwięk za przystępną cenę. Ocena: 93 f Cena: 1 870 zt

LUSTRZANKI I BEZLUSTERKOWCE DO 4 5 0 0 Z Ł

�115

PNY PRO-ELITE PLUS SDHC 1 6G8

ADATA DASHDRIVE ELITE HE720

NIKON 05200

Karta S DHC o pojemności 1 6 GB. Wysokie szyb­ kości transferów przy odczycie i przeciętne przy zapisie. Krótkie czasy dostępu. Ocena: 85,6 I Cena: 220 zł

Bardzo estetyczny, ważący zaledwie 1 68 g dysk wyposażony w interfejs USB 3.0. Pojemność 500 GB. szybkość odczytu na pozi o m i e 8 8 MB/s. Ocena: 85,3 I Cena: 270 zł

D o b ra. choć niepozbawiona n i e d ociągnięć, średniej klasy lustrzanka od Nikona. System autofokusu zaczerpnięty z droższych modeli. Ocena: 85, 1 I Cena: 2870 zł

� 11 3

TELEWIZORY LCD 3 2- 3 7 CALI

PŁYTY GŁÓWNE I NT E L LGA 1 1 5 5

� 11 6

ODTWARZACZE BLU -RAY

� 122

GRUNDIG 32VLE71 308F .,..

81DSTAR TZ 778

ONKYO 8D-SP809

Podświetlany krawędziowa telewizor o prze­ kątnej ekranu 3 2 cale. Dobra jakość o b razu ale brak możliwości wyświetlania o b razu 3 D. Ocena: 84.8 I Cena: 1 830 zł

Płyta główna na chipsecie Intel Z77. wyposa­ żona w podstawowy zestaw portów i złączy. z korzystnym stosunkiem wartości do c eny. Ocena: 83,4 f Cena: 31 O zł

Odtwarzacz Blu-ray zaopatrzony w d w a porty HDMI 1 .4 z o b sługą 3 D. wyjście komponentowe oraz koaksjalne i optyczne wyjścia dźwięku. Ocena: 82.7 f Cena: 2250 zł

APARATY CYFROWE K O M PA KTOWE

� 1 30

TABLETY ANDROID

; 1 39

APARATY CYFROWE K O M PA KTOW E

� 1 1 07

PANASONIC LUMIX DMC-TZ36 Mały. poręczny i d o brze wyposażony zo o m d o wszelkich zastosowań. Nowy, większy sensor, ale niższa jakość o b razu niż u po p rzed n ika. Ocena: 75,9 I Cena: 1 320 zł

199,9-75,0) •

DOBRY

(74,9-45,0)

NIE POLECAMY

(44,9-0)

Siedmiocalowy. niedrogi tablet od Len ovo. An droid 4.0 n iestety zacina się podczas wy­ świetlania menu i przeglądania Internetu. Ocena: 74,8 f Cena: 790 zł

Aparat z potężnym zakresem ogniskowych. w wygodnej obudowie, ale oferujący dość prze­ ciętną jakość o b razu. Długi czas ostrzenia. Ocena: 60,8 I Cena: 530 zł

W TABELACH: · jest I - nie ma

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu APARATY CYF ROWE LU ST R ZA N K I I B EZ LU ST E R KOWC E Najważniejszym kryterium, obok obsługi, wyposażenia i szybkości. jest jakość obrazu. Aby rzetelnie ocenić jakość aparatu, przeprowadzamy na nim ponad 50 testów, które dają nam informacje o poziomie szumów, roz­ dzielczości. ostrości. odwzorowa ni u kolorów, rozmyciu i filtrze zakłóceń. KRYTERIA OCENY

45% .

JAKO SC OBRAZU

1 5%

SZYBKOSC

. ' WYPOSAZENIE/OBSŁUGA

1

Sony Alpha 57

2

Sony Alpha 65

3

Pentax K-30

5

Sony NEX-6•

6

Fujifilm X-El •

7

Nikon D7000

4

8

Sonv AIPha 37

9

Samsung NX20•

10

40%

Pentax K- 5 11

Olympus Pen E-PL5**

94 93,4 92 89,3 89,! 88,1 88,1 88 87,9 86,9

zł zł 2380 zł 4500 zł 3340 zł 2590

92

98

88

480/950

0,07

7 ,9/21

1 6, 0

1 00-25600

3,0

921 600

SDXC, MS

31 50

88

1 00

91

430/860

0,08

1 0, 0 / 1 4 24,0

1 0 0- 25600

3,0

921 600

SDXC, M S 6 2 5

96

95

75

440/ 1 1 00

O, 1 3

5,8/7

1 6, 1

1 0 0- 25600

3,0

921

83

99

82

720/ 1 7 9 0

O, 1 2

6,3/24

1 6.1

80- 5 1 2 00

3,0

921

95

84 c80

86

21 0/430

0,04

9,1/1 0

1 6,0

1 0 0- 25600

3,0

921 600

-

74

31 0/630

1 0 0-25600

2,8

460

-

SDXC

350

1 0 0-25600

3,0

ooo 921 oo o 230 40 o 6 1 4 oo o 460 oo o

-

2x SDXC

795

� 100 � _Jl6_ 1 61 O

zł

� 3 1 30

• aparaty bez lustra. ale z wymienną optyką

zł

93_ 82

1 520/2240

0,08 4, O/ n ieog r. 1 6,0

0,07

6,0/1 o

1 6, l

93

89

70

350/680

o. 1 o

5,5/7

1 6.0

1 OO-1 6000

2.7

94

88 -

71

280/570

O, 1 2

6.7/8

20,0

1 OO-1 2800

3,0

96

77

86

-/-

0,09

8,2/1 4

1 5,9

200-25600

3,0

>-----

ooo ooo

-

630

SDXC

650

SDHC

765

SDXC, M S 2 9 0

SDXC, MS

520

SDXC

420

SDXC

347

-

1 /1 60 s 1 / 1 60 s 1 /1 80

s

1 /1 80 s 1 / 1 60 s 1 / 1 80

s

1 /320 s

1 /1 60 s 1 1 1 80 s 1 /250 s

OCENA/POMIARY -----1 1------ DANE TECHNICZNE --------ł

APA RATY C Y F R OWE LU ST R Z A N K I ZAAWA N S O WA N E Najważniejszym kryterium, obok obsługi, wyposażenia i szybkości. jest jakość obrazu. Aby rzetelnie ocenić jakość aparatu, przeprowadzamy na nim ponad 50 testów, które dają nam informacje o p oziomie szumów, roz­ dzielczości. ostrości. odwzorowa ni u kolorów. roz myciu i filtrze zakłóceń. KRYTERIA OCENY

45% .

JAKOSC OBRAZU

1 5%

SZYBKOSC

. ' WYPOSAZENIE/OBSŁUGA

40%

1

Canon EOS 1 D X

2

Nikon D800E

92,! 91,6 90,2 3 Canon EOS 5D Mark Ili 4 Nikon D4 89,7 89,6 5 Nikon D800 6 Sonv AIPha 77 89,1 7 Sony Alpha 99 88,5 8 Nikon D600 87,6 9 Panasonic Lu mix DMC-GH3' 87,3 1 0 Canon EOS 6D 87,2

• aparaty bez lustra. ale z wymieną optyką

236 70

zł

zl 9470 zł 4640 zł 1 1 540 zł 6360 zł 2 1 380

95

90

73

4,0/1 8 36,2

50-25600

3, 2

79

101!_

,_JO

390/760

0.08 1 2 ,0/14 24,0

50-25600

3.0

921 600

SDXC, MS

85

99

71

580/570

0,07

5,8/ 1 4 24,0

50-25600

3,0

1 2 2 8 800

2x SDXC

735

.J..'L .J.l_

73

980/1 6 7 0 0 , 0 7

5,3/ 1 2

24,2

50-25600

3,2

921

ooo

-

2x SDXC

860

71

470/ 1 0 1 o 0 , 1 4

5,3/1 8

1 5 ,9

1 25-25600

3,0

6 1 4 400

-

SDXC

550

73

1 6 1 0/2540 0.09

4,4/1 8

20,0

50- 1 0 2400

3,0

1 040

SDXC

777

1 00

89

89

7330

zł

87

91 _ 90_

�

1 540 1 /250 s

ooo ooo 1 040 ooo 921 ooo 921 ooo

94

� 1 00 89 1iOiiiGI 97 88

95

83

1 3 00/2240 0,08 1 1 ,9/43 1 7, 9

50-204800

3, 2

1 040

73

450/ 1 0 9 0 0,06

4,0/22

36,2

50-25600

3, 2

921

77

1 1 90/1820 0,1 7

5,7/20

22, 1

50- 1 0 2400

3,2

98

690/1 250 0,07 1 0 ,5/73 1 6,2

50-204800

3,2

460/1 0 8 0 0,06

2x CF I/li -

SDXC, CF

I

1 020 1 /250 s

SDXC, CF I/li 950

1 /200 s

XQD, CF I/li 1 350 1 /250 s SDXC, CF

ooo

I

1 020 1 /250 s 750

1 /250 s 1 /250 s 1 /200 s 1 /1 6 0 s

l /180 s

>----- OCENA/POMIARY -----< 1------ DANE TECHN ICZNE --------1

DYS K I TWA R D E Z EW N ĘT R Z N E 2 , 5 " Ta pamięć masowa musi być m o bilna. Ten parametr określamy na podstawie masy i wymiarów n a pędu. Czasy dostępu i szybkości przesyłania danych mierzymy za p omocą własnego narzę­ dzia Diskbench XP. Głośność pracy mierzy my w komorze bezechowej. Wy­ posażenie to m.in. dostępne interfejsy. KRYTERIA OCENY

30%

. .

. 20%

POBOR MOCY 111 . ..---.„....� • ...1111... MOBILNOSC

�;,,��"'

1

Freecom Mobile Drive XXS Leather 56056 500GB

2

Free com Mobile Drive XXS Leather 561 52 1 TB

3

Adata DashDrive Elite HE720 500 GB

4

Toshiba Stor.E Slim SOOGB

5

Seagate Slim STCD500400 SOOGB

6

Seaaate Backuo Plus STBU500203 500GB

7

Free com Mobile Drive XXS 3.0 56007 1 TB

8

Western Digital My Passport Edge 500GB

9

Seagate Backup Plus STBU1 000200 HB

10

20%

Freecom Mobile Drive Sq 561 54 HB

87,1 85,6 85,3 84,9 84,2 83,2 82,7 8 1 .2 80,8 80,7

zt 92 94 zł 92 95 0,54 zt 92 99 0, 52 zł 1 00 95 0,57 zł 9 2 8 7 0,46 zł 8 0 95 0,4 zł 88 92 f0,59 zt 9 0 95 0,2 9 zł 80 98 0.46 zł 77 95

440 zł 0.87

zł 270 zł 260 zł 280 zł 230 zł 400 zł 300 zł 290 zł 460 zł 520

0,52

97

81

53

83.0

82.2

1 6 . 7/1 9, 1

90

79

53

83, 5

82.7

1 7 , 0/1 7, 1

l ,2/2,3

0.2/0.6

-/-

1 ,2/2,3

0,3/0 ,8

-/ -

+

500

+

-

-/ ·

1 ooo

93

76

41

87, 9

87.7

1 8, 1 /23,8 1 ,2/2,9

0,3/0,5

-/-

94

71

29

83, 8

83.7

1 7, 5/20,9 1 ,2/3,4

0, 3/0,4

-/-

-/ ·

94

75

53

77,2

76,5

1 7 ,9/23, 9 1 ,3/2,4

0, 3/0,4

-/-

-I ·

98

76

53

83,9

83, 1

1 6 ,811 5, 1

1 .3/2, 3

0, 2/0,5

-/-

-/ ·

89

79 71

41

81 , 1

80,6

1 6 ,7/ 1 5,7 1 ,2/2, 3

0,4/0,5

-/-

35

83,5

82.7

1 6 ,311 7,3 1 ,2/3, 2

0.4/0,6

- /-

-/ ·

-

500

74

53

86,2

85,5

1 6 ,6/1 6, 1

1 ,3/2,4 0,4/0.7

-/ -

-/·

-

1 ooo

84

41

84.6

82.5

1 6.8/ 1 9.8 1 . 112.2

-/ -

-/ ·

-

1 ooo

8s 87 88

0.4/0,6

+

500 500 500 -

500 1 ooo

>------ OCENA/POMIARY --------ł >-- DANE TEC H N ICZN E --1

DYS K I TWA R D E Z EW N ĘT R Z N E 3 , 5 " Ta pamięć masowa musi oferować dobrą wydajność. Czasy dostę pu i szybkości przesyłania danych mierzymy za pomocą własnego narzędzia Diskbench XP. Gło­ śność dysków sprawdzamy w komorze bezechowej. Mobilność określamy na podstawie masy i wymiarów. a wyposa­ żenie na podstawie dostępnych p ortów. KRYTERIA OCENY 30%

..

1 0%

MOBILNOSC * 11 ...-�� 1111„r· ...1111... WYOAJNOSC

1 DV.

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

�,;,,��"' 1

Freecom Hard Drive Quattro 3.0 3TB (56068)

2

Freecom Hard Drive Quattro 3.0 2TB (56067)

3

Free com Hard Drive Quattro 3.0 4 TB

4

Toshiba Stor.E Canvio 1 TB

zł zł

6

Toshiba Stor.E Canvio 3TB

7

HGST Touro Desk Pro 4TB

79,9 78,6 78,1 77,5 76,6 76 75,5

Seagale Backup Plus Desktop 3TB

75,3 480 zł

9

Seagate Backup Plus Desktop 4TB

74 73,1

5

8

10

Western Digital M y Book Essential 4 TB

Freecom Hard Drive Sq 2TB (561 57)

980 71 O 1 340

zł

zł zł 680 zł 910 zł 350 800

zł 540 zł 900

0,3 3 zł

99 1 00 71 zł 64 1 00 1 00 0,34 zł 75 97 93 0,3 5 zł 69 98 40 0,2 zł 79 93 47 0,23 zł 88 79 47 0, 23 zł 96 98 40 O, 1 6 zł 97 ..!!... 47 0,22 zł 100 82 47 0,27 zł 62 94 60 0,35

62

27

1 25,6

1 2 5.4

20,2/9.7

4. 3/14,3

0,5/0.7

·I·

62

32

1 1 2,8

1 1 2,3

1 9 . 7/1 4, 9

4,0/1 0,5

0,4/0,4

·I·

66

14

1 3 1 ,6

1 29,5

1 5 .4/1 4 . 7

1 1 ,0/1 5,3

0,41 1 , 1

-/-

96

1 00

1 2 1 ,8

1 21 ,7

1 9 ,3/ 1 9, 8

0,3/7, 1

0,5/0,9

78

79

1 34, 2

1 34,3

1 2,4/4,6

0,7/8,0

0,7/0 ,9

82

81

1 52,4

1 45,6

1 1 ,4/4,7

0,717.7

1 , 1 /1 .7

-/-

67

28

1 60, 3

1 60,0

8.7/4,2

4,4/ 1 2 , 5

0,3/0 ,9

-/-

+ +

3000 2000 4000

-/-

+

-/ ·

1 ooo

-/-

-I ·

4000

-I ·

4000

+

3000

86

21

1 74.7

1 49,8

1 2. 8/5,4

0,9/1 ,2

-/-

16

1 78,5

1 60,4

1 2, 9/4,5

0,0/1 1 ,6

1 ,0/1 ,6

-/-

+

-

83 93

49

1 08,2

1 08,0

1 7,7/14,3

2, 1/9,0

0,7/0 , 7

- /-

- /-

-

0,0/1 1 ,2

-f.

3000 4000 2000

1----- 0CENA/POMIARY --------< >-- DANE TECH N I CZ N E --1

59

� TESTY I RAN KI NGI TO P�ęcej na: www. ebookgigs. eu KARTY G RAF I CZ N E P C I EX P R E S S Wydajność mierzymy nie tylko za pomocą benchmarków, ale także gier w różnych rozdzielczościa eh ekranu. Ideałem jest wysoka efektyw­ ność przy niskim zużyciu energii. Głośność mierzymy w trybie 2D i 3D. Dodatkowe oprogra mowa n i e czy dołą­ czo n e pełne wersje gier też się liczą. KRYT E R IA O C E N Y 6 5% „ WYOAJNOSC'

. 1 0% POBOR MOCY

1

ClubJD Radeon HD 7990 61 44M8 GDDRS

2

MSI GeForce GTX 670 Power Edition OC 2G8

B D 4060

zł

1 00

158ilił 8 3 77,l � 8 8_ � 77,9

33

14

86

27135

2,7/1 1 ,5

Rade o n HD 7990

925/5500

2x3072

1

2/ 2

GDDR5

76

48

76

1 8346

1 ,5/3,4

GeForce G T X 6 70

1 02016008

2048

1

211

GDDR5

68

30

76

20263

1 ,6/3,6

GeForce G T X 6 80

1 1 37/6008

2048

1

2/1

GDDR5

21

-1.L

91

2041 4

1 . 114.5

Rade o n HD 7970

1 05016600

3072

2/4

GDDR5

1 00

2 1 487

1 , 1 /1 0,8

R a d e o n HD 7970

1 1 50/6400

6 1 44

1

2/ 2

GDDR5

26

72

1 8721

1 ,5/2, 1

G e Force GTX 6 70

1 059/6008

2048

1

2/1

GDDR5

3

Asus GTX 680 DirectCU li TDP 2048M8 GDORS

Asus MATRIX HD7970 Plalinum 3072M8 GDDR5 76,9 1 980

85

69

5

Sapphire Radeon HD 7970 GHz Edition Toxic

89

43

84

79

82

77

30

75

1 8976

1 ,3/2,7

G e Force G T X 6 80

1 006/6008

4096

1

211

GDDR5

86

68

24

69

1 9527

1 ,4/4,2

GeForce G T X 6 80

1 072/6008

2048

1

2/1

GDDR5

86

58

27

76

1 9666

1 .9/4,9

G eForce G T X 680

1 085/6300

2048

1

211

GDDR5

87

52

25

76

20062

2,5/5,5

Ge Force GTX 6 80

1 1 1 1 16608

2048

1

2/1

GDDR5

4

zł 76,7 2620 zł 76,4 1 880 zł 75,6 2380 zł 75,1 1 840 zł 74,9 1 890 zł 74,5 2070 zł

li TDP 2048M8 GDDR5 Asus GTX 680 DirectCU li 4G8 GDDR5 Asus GTX 670 DirectCU

6 7

8

Giqabyte GeForce GTX 680 OC 2048M8 GDDR5

'

Palii GeForce GTX 680 JetStream 2048M8 Zotac GeForce GTX 680 AMP! Edition 2048M8

10

' przetestowane z Intel Core 17-975

1---- QCENA/POMIARY ---__, 1------ DANE TEC H N I C Z N E-------1

KARTY PA M I Ę CI S D H C Karty pamięci poddajemy serii testów mających na celu określen ie ich wydajności. Składają się na nią wyniki pomiarów szybkości transferu danych podczas zapisu i odczytu, a także liczba operacji odczytu/zapisu na sekundę. Na ocenę mają też wpływ zmierzone czasy dostępu i okres udziela n ej gwarancji. K R YT E R I A OCENY 80% . . SZYBKOSC TRANSMISJI

5% GWARANCJA

. �(,„

�„...,

�<:i'li>�

1

Panasonic SDHC 32G8 Gold Pro

2

Panasonic SDHC 1 6G8 Gold Pro

3

PNY Pro-Elite Plus SDHC 1 6G8

4

Lexar SDHC 32G8 Professional 60Dx

5

SanDisk SDHC 32G8 Extreme Pro 633x

6

Lexar SDHC 3268 Professional 40Dx

7

SanDisk SDHC 1 6G 8 Extreme Pro 633x

8

Patriot SDHC 1 6G 8 EP PRO

'

Transcend SDHC Ultimate 1 6G8 Pretec SDHC 1 6G8 433x

10

zł 29,34 zł zł 27,1 9 zł 85,6 220 zł 1 3 ,75 zł 72,3 580 zł 1 8,09 zł 71 270 zł 8,57 zł 68,3 210 zł 6.53 zł 67,B 1 70 zł 1 0 ,42 zł 66,9 7 0 zt 4,27 zł 66,7 60 zt 3,48 zł 63,5 1 OO zł 6.04 zł 9 1 , 3 940

97

56

1 00 86,4171 ,39/9 1 ,5 76,6/0,52189,2

0,5 7/0,08/7,5 1

22,48/1,42177,51

32

10

120

9 1 , 1 440

1 00

40

1 00 81 ,716 9,09/9 1 ,3 71 ,7/ 1 ,09/78,0

0,90/0,09/5,30

60,58/1,68/80,34

16

10

120

86

1 00

3,66/2,1 5/36,56

16

10

24

73

60

1 00 75, 1 /4 1 , 6 1 176,6 44,6/ 1 ,33/47,8 0, 55/0,32/95,0 1 1 8 ,38/0, 1 5/1 1 7 ,50

32

10

dożvwotnia

70

68

1 00 74,1 /60,74/79, 1

68

60

67

_g_

36

81 ,6/80,26/8 1 ,7 47,8/46,56/48,6 0,40/0, 1 1 /0,69

60,4/4,51 /79,7 0,55/0, 1 7/1 4,9 5 1 2,25/1 ,24/80,72

32

10

dożywotnia

75. 1 /65,01 /76,3 38,6/1 .85/41 ,1

0,63/0,25/5,1 1

1 7,81 /0,1 9/6 1 .38

32

10

dożvwotnia

1 00 78,4/6 6, 1 6/79,0 57,2/5,53/79,4

0,45/0, 1 7/8,68

1 6,7 1 11 ,2 1 /78,77

16

10

dożywotnia

42,9/0,70/47,6 0,65/0,23/47,29

32,30/0, 14/8 1 .05

16

10

60

0,64/0, 1 7 /4,70

31 ,94/ 1 , 97 /5 5,31

16

10

dożywotnia

42, 110.71 /48,2 0.7610.33/1 5. 1 1

29.68/0, 16/54.26

16

10

dożywotnia

J OD

75,9/0,03/76,7

50

90

68

50

1 00 74,7 /59,02175,7 42,7/0,68/47,8

64

51

1 00

69

74,0/0,03176.7

1------ OCENA/POMIARY --------1 >- DANE TEC H N I CZ N E -<

M O N ITO RY LCD 2 4 " Jakość wyświetlacza określamy za po­ mocą fotometru LMK 98-3, mierząc ponad 50 parametrów wyświetlanego obrazu. Sprawdzamy jasność, równomierność podświetlenia, przestrzeń barw oraz bardziej złożone parametry, jak zmiany krzywych gamma i kontra­ stu pod różnymi kątami patrzenia. 10 % OOKUM./WSPARCIE •

Dell UltraSharp U2410

2

Asus PA248Q

3

4 6

7

8

'

10

25 %

�<:i'li>�

1

5

KRYTE R IA OCENY 50 %. JAKOSC OBRAZU

. �(,„

�„...,

NEC MultiSync P24 1 W NEC MulłiSync PA24 1 W Eizo Foris FX2431 8en0 8L24DOPT LG Fłatron E241 1 PU Samsung SyncMaster 1248301 EW 8enQ VW243DH Philips 8rilliance 248C3LH

zl 9 7 9 8 96 80 9 7 1 00 82 BO �-� � 80 91 ,4 2 970 zł 1 00 97 76 72 90 90,8 � 98 97 89,1 4590 zł 94 83 1 00 1 00 87,5 810 zł 67 90 93 91 84,6 790 zł 86 53 B O 94 73 80 84,3 870 zł 97 69 70 84,2 790 zł 57 , JO 99 75 80 83,4 690 zł 93 54 91 ,8 1 700

28

1 66:1

8

<0,1

66

406

1 92 0 • 1 2 0 0

S- IPS

o / o /o/ o/ •

91 ,Z_

51

1 70:1

5

0,2

35

302

1 92 0 • 1 2 0 0

IPS

• / • / • / • /-

28

1 67:1

5

<0,1

66

317

1 92 0 · 1 20 0

IPS

• / • /-/ ./-

28

1 87:1

7

<0,1

64

360

1 920• 1 080

S - IPS

27

1 92:1

9

<0,1

68

362

1 920· 1 20 0

S-PVA

· · · - ·

63

1 93:1

6

<0,1

29

240

1 920•1 080

PVA

• / o /-/ • /-

o /-1-/ o /-

lll1

85

1 68:1

5

<0,1

21

21 7

1 920· 1 080

TN

+!-/-/-

42

1 66:1

3

0,5

42

286

1 92 0 • 1 080

TN

-/-/ • / - / -

60

1 93:1

4

0,2

30

286

1 92 0 · 1 0 80

MVA

• / o / • I-/-

90

1 66:1

3

<0,1

20

272

1 92 0 · 1 0 80

TN

- / o / • 1- /-

>----- OCENA/POMIARY -------< 1-- DANE TECHNICZNE

---1

łlJll•:ii O DTWA RZACZ E B LU - R AY Najważniejsze są wyposażenie. jakość obrazu, czasy uruch om ienia i odczytu płyty oraz kompatybilność. Jakość obrazu określamy, odtwarzając różne sekwencje testowe filmów DVD i Blu-ray. Zużycie energii mierzymy w kilku trybach pracy oraz przy wyłączonym odtwarzaczu. KRYTE R IA O C E N Y 30% . WYPOSAZENIE

____...._____

5% . ZUZYCIE ENERGII

______

.

Philips 8DP7700

94,9

3

Panasonic DMP-8DT500

93,4 1 3 1

Philips 8DP9600

93,1

4

Philips 8DP551 O

9 1 ,4

5

Panasonic DMP-8DT220

90,8

6

Yamaha 8D-S673

90,1

7

LG 8P620

90,0

LG 8P420

89,6

Sony 8DP-S790

87,8

Sony 8DP-S590

87,8

8

'

10

60

zł O zł 1350 zł 580 zł 530 zł 131 O zł 450 zł 360 zł 1 01 0 zł 670 zł 570

1

2

97

1 00 99

98

95

78

82

1 2/1 7/14

0,3/0,2

0 . 1 / 1 0.31 1 0 , 9

1 .4

-

7.1

2

SDHC

82

1 8/ 1 4/24

0,7/0,4

O, 1 /9,9/9,7

1 . 4a

-

7.1

2

SDXC

2.0

98

79 l59 88

98

27/1 7/1 7

0,3/0, 2

7.1

1

SDHC

2.0

2

SDHC

2.0

2

SDXC

2.0

lOO �

O, 1 /23,5/23,3

1 .4

85

98

96

80

82

1 21 1 7/ 1 3

0,4/0,3

0,2/8,8/9,7

1 .4

86

98

91

88

82

1 7/ 1 2/24

0,5/0,5

0,1 /7,0/6,7

1 .4a

87

98

89

79

82

1 5/27/ 1 5

0,310 ,3

0,5/1 0,0/1 0,0

1 .4

77

96

98

93

84

1 1 / 1 6/ 1 2

0,4/0,2

O , 1 /5,6/5,8

1 .4

73

96

1 00

94

84

1 0/1 711 1

0,4/0,2

O, 1 1 5, 5/5,4

1 .4a

82

98

86

81

78

24/24/ 1 6

0,3/0,4

O, 1 /9, 1 /8,7

1 .4a

81

98

97

78

29/24/14

0,6/0,3

O, 1 / 5,3/4,3

1 . 4a

85

-

-

-

-

2

-

-

1

-

-

1

-

-

2.0

2.0 2.0 2.0

2

-

2.0

2

-

2.0

1----- 0CENA/POMIARY-------H- DANE TEC H N I CZ N E -------1

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu PŁYTY GŁÓWN E I N T E L LGA 1 1 5 5 Jakość płyty głównej oceniamy na pod­ stawie jej wyposażenia (wbudowane elementy, różnorodność interfejsów i złączy) oraz wydajności. Testy wyko­ nywane są z użyciem benchmarków syntetycznych i symulujących pracę aplikacj i. BIOS musi umożliwiać zmia­ n ę ustawień CPU, pamięci i peryferiów.

Gigabyte GA-Z77X-UD5H-WB

97J_

Gigabvte GA-Z77X-UD5H

97,6 740 zł

3

Asus Maximus V Extreme

2 5% ERGONOMIA/FUNKCJONALNOSC

WYDAJNOŚĆ 35%

�

94

1 00

1 00

Intel Z77

4/ 1

1 11

2

4/-/-

5/1 /-

-

2/4

4/6

1 11

7.1

94

1 00

1 00

Intel Z77

411

1 11

2

41-1-

5111-

-

214

416

1 11

7.1

95

96

Intel Z77

41-

213

1

3/-1-

6/-/-

-

4/4

4/4

-/-

7.1

92

94

Intel Z77

411

2/2

2

4/-/-

6/-/-

-

-14

6/4

-12

7.1

9

91

Intel Z77

4/-

3/-

1

2/1/-

6/-/-

-

414

4/2

-/-

7.1

2/4

416

216

612

1 18

8/2

5

Asus Maximus V Formula

� 100 95,5 � 99 94,6 1 090 zl 94

6

Giqabyte GA-Z77X-UP5 TH

93,1 1 1 00 zł

90

93

98

Intel Z77

411

1 11

1

4/-/-

311 /-

7

8

MSI Z77 MPower

92,4 680 z!

86

96

98

Intel Z77

4/-

1 12

1

41-/-

21-/-

Asus Maximus IV Extreme

91,8

86

94

98

lntel P6 7

41-

-/-

2

412/-

41-/-

9

As rock Fata Il ty Z77 Professional

90.4 780 zł

81

Intel Z 7 7

412

1 11

2

41-1-

5/ 1 /-

Asus Sabertooth Z77

89,9 8 1 0 zł

88

93

90

Intel Z77

41-

2/-

1

4/-/-

4/21-

"

KRYT E R IA OCENY 40% . WYPOSAZENIE

1 2

97.�

Gigabvte Gl .Sniper 3

10

�

L

9 5_ _Jl_

-

1

6/4

6/2

416

4/2

-Il

7.1

-/-

7.1

-/-

7.1

-/-

7.1

1 11

7.1

>-- OCENA---< >----- DAN E TECHNICZNE -------<

S M ART F O N Y Ocen iamy nie tylko łatwość obsługi słuchawki. Prócz wydajności sprawdzamy szybkość wyświetlania stron i nt e n e owyc h . Oce n iamy również żywolność baterii, wyświetlacz i jakość zdjęć. Dodatkowe pu n kty przyznajemy za liczbę aplikacji w zintegrowanym sklepie .

r t

KRYTERIA O C E N Y 2 0% TELEFON I BATERIA .i.

30% OBSŁUGA


�
1

� 19006

100

Sony XDeria Z

95,8

2

HTC One X+

95,1

3

Samsung Galaxy S3

94,1 1 8 20 zt

93

94,0

89_ 98

94,0

93

.�

92

IJl_

91 94

96

"

Samsung Galaxy Note 2 LTE

5

Samsung Galaxy S3 LTE

6

Asus Padfone 2 32 G B

� � 93,7 25 OO zt

7

Samsung Galaxy Note 2

93,7 2 1 80 zt

89

96

93

HTC One XL

93,7 1 6 00 zt

94

99

89

Sony Xperia V

93,0 2 1 50 zt

92

99

89

Motorola RAZR HD

92.8 2450 zt

93

100

87

8

9

10

-

100

_'!J_

93

95

9!±_ 93

91

1 00

92

92

93

1------

96

147

5:07

472

96

141

6:39

372

96

1 33 6:1 o

303

96

1 81

8:47

276

96

1 33 6:41

307

96

1 35 6:59

595

97

96

1 81

8:1 9

266

92

96

1 33 6:34

455

91

96

1 20 4:52

495

90

96

1 49 6:1 2

340

89

-

Android 4. 1 .2

LCD, 1 080• l 920

z Sonv Ul

And ro id 4 . 1 .1 z H T C Sense 4+

42,2

LCD, 720· 1 280

OLED. 720 • 1 280 OLED, 720 • 1 280 OLED. 720 • 1 280

Android 4.0.4 z

Samsunu To u chWi z Android 4.1 z Samsung TouchWiz Android 4. 1 z Samsuna TouchWiz Android 4.0 .4 z Asus-Ul Androi d 4.1 z Samsung TouchWiz Andro i d 4.0 .4 z HTC Sense 4.1 Android 4.0.4 Sony U l z SmallApps Android 4.0.4 z M o t oro la M o t o l ur

LCD, 720• 1 280

OLED. 720 • 1 280 LCD, 720• 1 280 LCD, 720x 1 280

OLED. 720• 1 280

b

1 2,8

42,2

8,0

21 , 1

8.0

42 .2

8,0

42 .2

8.0

21 . 1

1 3, 0

2 1 ,1

8,0

21 , 1

8,0

42,2

1 2,8

21 . 1

8,0

OCENA/POMIARY -----u--- DANE TECHNICZNE --------<

TAB L ETY Główne kryteria to prezentacja treści multimedialnych i komfort przegląda­ nia Internetu. Wyświetlacz oceniamy pod wz ględem odb ić. jasności. kontra­ stu i kątów widzenia. Na m obilność składa się masa. rozmiar i czas pracy na baterii. Pojemność, aparat i złącze kart pamięci to wyposaże n ie. KRYTERIA O C E N Y 20% MOBILNOSC

50% OBSŁUGA

1

Apple iPad mini 64GB 4G

93,8 2 700 zt 1 00

2

Apple iPad 3 64 GB 4G

92,5

3

Apple iPad 4 64GB 4G

89,8 3 1 30 zt 1 00

"

� 89,2 2430 zt 88,8 �

Apple iPad 2 64 GB 3G

89,2

5

Acer W51 O (NT.LOMEG.001)

6

Samsung Google Nexus 1 0

_JJ_

98 91 -72 88

5:59 34711 30 :1

63

90

5: 46 37911 36 :1

iOS 6.0 iOS 5. 1 iOS 6.0

8:01 3971147 :1

99

Jl

82

74

85

6: 39 36411 50 :1

iOS 4.3.1

94

90

77

87

7:1 3 30211 63 :1

Windows 8

95

1 00

66

80

6: 1 6 40811 35 :1

Android 4.2

85

85

8: 1 2 3521144 :1 Android 4.0.3

80

100

78

7: 1 4 30011 47 :1 Android 4 . 1 . 1

Microsoft Surface RT 64GB

87.s

92

90

Toshiba AT300- 101

86,7 1 880 zt 93

98

9

+

3G

35iiiiti

• Odpowiedni adapter nie jest wliczony

75_83 62

82

64

7,9

64

9.7

GHz) Apple A 5 ( 1 GHz) Atom Z2760 ( 1 .8 GHz) Cortex-A 15 ( 1 . 7 GHz) Teara 3 (1,3 GHz) Tegra 3 ( 1 , 3 GHz) Tegra 3 ( 1 , 3 GHz) Tegra 3 (1,3 GHz)

64

9.7

-/ • *

64

9.7

- •

Apple A6X (1 ,4

86

Asus Google Nexus 7 WiFi

7:26 3421147 :1 Windows 8 RT 5:0 9 40911 39 :1 Android 4.0.3

-/ • * ·ILTE

GHz)

Ap ple A5X (1 GHz)

Apple A 5 ( 1

88,1 1 370 zt 89

8

10

_]j_

88,1 2 1 50 zt 91

Sonv Xperia Tablet S

7

� 1 00_

64 1 o. 1 32

1 O, 1

32

9,4

32

7,0

64

1 0,6

16

1 O, 1

-/ · '

/ I / /

·

'

·

- · • •

'

-/-

·I · ·

I

·

/()

• . +

·ILTE ·

I

·

+ + +

/()

• o +

·I+

20.0 •1 3.5 • 0.7

310

24, M 8H,9

665

24,M 8H,9

652

24, 1 x 1 8,6 " 0 , 9

600

25.Bxl 6.B xO. 9

570

26,4•1 7,8 • 1 ,0

603

24,0 ·1 7,5 • 1 .3

555

1 9,6 • 1 2,0 • 1 . 1

335

27,5·1 7,M,9

681

26. J . 1 7.M,9

590

>--- OCENA/POMIARY- 1----- DAN E TECHNICZNE --------1

T E L E W I Z O RY LC D 3 2 - 3 7 " Na ocenę telewizora składa się ponad 470 róż n ych parametrów. Używając fotometru LMK 9 8-3, m ierzymy szczegółowe właściwości panelu, ta kie jak zmiany krzywej kontrastu i ga mma pod różnymi kątami patrzenia. Jakość obra­ zu oceniamy, wyświetlając testowe se­ kwencje filmów. KRYTERIA O C E N Y

1 5% � ERGONOMIA ENERGIA •

47.!i%

JAKOSC OBRAZU

J

WYPOSAŻE IE 25%

DŹWIĘK 30 5% 2. 5%


'< f. ,
1

�'I;"li>�

Samsung UE32ES6300

96,2 2330 zl

3

Sony KDL-32EX655

94,7

Philips 32PDL7906K

94,6 3720 zl 1 00

97

81

1 8 7 0 zl

96

5

Samsung UE32D6200

92,7 2660 zl

6

Philips 32PFL7406K

92,1 2730 zl

7

LG 32LS575S

2

" 8

9

10

LG 32LM620S

Philips 32PFL6007K Philips 32PFL6606K Toshiba 32TL933G

93

97

1 0 0 97 9 8 1 00

92

79

88

1 83: 1

300

0.1

1 920• l 080

74· 5 1 • 24

3

1

1

-

-

90

75

o

1 81 : 1

249

<0, 1

1 920• 1 080

76•49"23

4

1

1

-

1

85

81

96

1 86: 1

367

0 ,2

1 9 2 0 · 1 080

78x52x26

4

1

1

96

87_ 89_ 73_ 9 7

1 77 : 1

1 79


1 9 20x 1 080

75· 5 3• 23

4

1

1

99

92

89

79

70

73

206: 1

279

<0,1

1 92 0 · 1 080

77x 54·24

4

1

1

97

98

89

93

73

o

1 55:1

392

<0,1

1 9 20• l 080

76· 5 3 • 24

4

1

1

96

92

90

90

o

1 74:1

180

<0,1

1 9 20· 1 080

75x5Jx21

4

1

1

90

69

1 00

1 67: 1

198

0, 2

1 92 0 · 1 0 80

73·50x22

4

1

1

1 69:1

451

<0,1

1 92 0 · 1 0 80

76x5Jx22

3

1

1

1 92:1

342

0, 3

1 92 0 • l 080

74· 5 1 •22

4

1

1

��99

��94 91,5 ..?..?..?.Q1! 98 91,2 � 9..'!_ 91,5

90,4 1 88 0 zt 1 00

-

93

_Jl_

93

_JJ_

90 84 79 69

o 79 -71 67

-

-

-

-

-

-

1 1 1 1 1 1 1 1

1----- 0CENA/POMIARY-------< 1------ DANE TECHNICZNE --------<

KWI ECIEŃ

20 1 3

CH I P. P L

61

� TESTY I RAN KI NGI TO P�ęcej na: www. ebookgigs. eu CPU STA C J O N A R N E

I [!ł I [!ł

POLECAMY POLECAMY

> >

1

Intel Core i7-3970X

2

Intel Core i7-3960X

3

Intel Core i7-3930K

4

Intel Core i7-990X Extreme Edition

5

Intel Core i7-3770K

6

Intel Core i7-3820

7

AMD FX-8350

8

Intel Core i7-2700K

9

AMD FX-8320

10

Intel Core i7-26DOK

11

Intel Core i5-3570K

12

Intel Core i5-3550

1J

AMD FX-81 50

14

Intel Core i5-3470

15

Intel Core i7-2600S

16

Intel Core i5-2500K

17

AMD FX-8120

18

Intel Core i5-2400

19

AMD Phenom li Xli 1 1 DOT Black Ed.

20

AMD Phenom li X6 1 09DT Black Ed.

21

AMD Phenom li X6 10751

22

Intel Core iS-25005

23

AMD Phenom li X 6 1 05 5T

24

AMD FX-6100

25

Intel Core i5-24DOS

26

AMD Phenom li X6 1 0451

27

AMD Phenom li X4 980 Black Ed.

28

AMD Phenom li X4 975 Black Ed.

29

AMD FX-4170

30

AMD Phenom li X4 970 Black Ed.

3870 3840 2 1 50 3980 1 270 1 1 00 720 1 080 640 1 1 70

1 0 0,0 96,9 94,5 86,2 78,6 76,7 75,6 73,0 72,3 71,6

45 42 67 25 67 69 1 00 62 98 56

2011 2011 2011 1 366 1 1 55 201 1 AM3+ 1 1 55 AM3+ 1 1 55

611 2 611 2 611 2 611 2 418 418 818 4/8 8/8 4/8

3,5 3,3 3,2 3,5 3,5 3,6 4,0 3,5 3,5 3 ,4

4,0 3,9 3,8 3,7 3,9 3,9 4,2 3,9 4,0 3,8

6x 256 6x 256 6x 256 6x 256 4x 256 4x 256 4x 2048 4x 256 4x 2048 4x 256

1 5360 1 5360 1 2288 1 2288 81 92 1 0240 8 1 92 81 92 81 92 8192

32 32 32 32 22 32 32 32 32 32

150 130 130 130 77 130 125 95 125 95

1 0,8 1 0,4 1 0,3 9,2 7,5 7,2 7,0 7,1 6,4 6,8

4,1 4,0 3,6 3,7 3,4 3,4 4,6 3,4 4,6 3,3

324,0 302,0 300,0 290,0 228,0 206,0 259,0 201,0 244,0 1 96,0

1467 1 522 1 71 9 21 20 2779 1 993 241 8 2907 2493 3003

840 760 680 700 1 1 50 81 o 570 720 770 730

68,0 66,8 66,1 64,7 62,8 61,3 58,8 58,2 58,2 57 1

65 65 71 66 35 50 60 46 37 41

1 1 55 1 1 55 AM3+ 1 1 55 1 1 55 1 1 55 AM3+ 1 1 55 AM3 AM3

4/4 4/4 8/8 4/4 4/8 4/4 8/8 414 616 6/6

3,4 3,3 3,6 3,2 2,8 3,3 3,1 3,1 3,3 3,2

3,8 3,7 4,2 3,6 3,8 3,7 4,0 3,4 3,7 3,6

4x 256 4x 256 4x 2048 4x 256 4x 256 4x 256 4x 2048 4x 256 6x 5 1 2 6x 5 1 2

6144 6144 8192 6144 8 1 92 6144 8 1 92 6144 6144 6144

22 22 32 22 32 32 32 32 45 45

77 77 125 77 65 95 125 95 125 125

6,0 5,5 6,0 5,7 5,7 5,4 5,1 5, 1 5,8 5.7

3,2 3, 1 4,0 3,0 3, 1 3, 1 3,7 3,0 2,8 2,8

710 790 680 420 700 380 660 630 470 580

54,6 53,1 51,9 50,3 50,3 50,0 48,6 47,8 46,6 46,6

42 30 20 53 28 55 30 28 35 30

AM3 1 1 55 AM3 AM3+ 1 1 55 AM3 AM3 AM3 AM3+ AM3

6/6 4/4 6/6 6/6 4/4 6/6 4/4 4/4 4/4 4/4

3,0 2,7 2,8 3,3 2,5 2,7 3,7 3,6 4,2 3,5

3,5 3,7 3,3 3,9 3,3 3,2 3,7 3,6 4,3 3,5

6x 5 1 2 4x 256 6x 5 1 2 3x 2048 4x 256 6x 5 1 2 4x 51 2 4x 5 1 2 2x 2048 4x 5 1 2

6144 6 1 44 6 1 44 8 1 92 6 1 44 6 1 44 6144 6144 81 92 6144

45 32 45 32 32 45 45 45 32 45

125 65 125 95 65 95 125 1 25 125 125

5,4 4,4 5,0 4,1 4,2 4,8 4,4 4,3 3,4 4,2

2,8 2,8 2,7 3, 1 2,8 2,7 2,4 2,3 2,8 2,3

-

-

-

-

-

-

-

-

-

HD4000

4145

40

-

-

-

HD3000

2192

29

HD3000

2191

29

1 71 ,0 1 7 0,0 223,0 1 61 ,0 1 62,0 1 42,0 1 90,0 1 34,0 1 77,0 1 72,0

2773 HD4000 2534 HD2500 2757 2900 HD2500 3405 HD2000 3058 HD3000 301 2 3446 HD2000 3831 3787

3946 1 992

38 23

1 873 1 386 1 734

21 17 24

1 06 5

15

1 59,0 1 1 6,0 1 50,0 1 50,0 1 09,0 141,0 1 32,0 1 29,0 1 28,0 1 25,0

3882 3439 421 6 3333 3605 4304 4265 4310 3779 4366

-

-

-

-

HD2000

1 066

15

HD2000

1 060

15

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

C P U M O B I LN E

I [!ł I [!ł

62

POLECAMY

POLECAMY

> >

1

Intel Core i7-3720QM

lvy Bridge

2

Intel Core i7-3740QM

lvy Bridge

3

Intel Core i7-2760QM

4

Intel Core i7-3610QM

5

Intel Core i7-3630QM

6

Intel Core i7-2820QM

7

Intel Core i7-2670QM

8

Intel Core i7-27200M

9

Intel Core i5-3320M

10

Intel Core i7-2630QM

11

Intel Core i7-2620M

12

Intel Core i5-2520M

13

Intel Core i7-3517U

14

Intel Core i5-3317U

15

Intel Core i7 920XM

16

Intel Core i7 820QM

17

Intel Core i7-740QM

18

Intel Core i7 720QM

19

Intel Core 2 Extreme QX9300

20

Intel Core i7-62DM

21

Intel Core 2 Quad Q91 OO

22

Intel Core i5 520M

23

Intel Core i5-460M

24

Intel Core 2 D u o 19900

25

Intel Core i3-231 OM

26

Intel Core 2 Duo 19800

27

AMD A10-46DOM

28

Intel Core i5-2467M

29

Intel Core i7-640LM

30

Intel Core 2 Quad Q9000

Sandy Bridge lvy Bridge lvy Bridge Sandy Bridge Sandv Bridqe Sandy Bridge lvv Bridoe Sandy Bridge

1 550 1490 1 470 1 470 980 2230 1 300 1 550 880 1 01 o

1 00,0 99.9 90,3 87,4 86,7 83,2 81,5 78, 9 73,3 72,8

92 97 77 70 1 oo 40 64 49 63 59

4 4 4 4 4 4 4 4 2 4

2600 2700 2400 2300 2400 2300 2200 2200 2600 2000

6144 6 144 6 144 6 144 6 144 8192 6 144 6144 4096 6 144

45 45 45 45 45 45 45 45 35 45

1 2998 1 2982 1 1 68 5 1 1 837 1 1 824 1 1 39 1 1 0 343 9969 1 0223 9604

32452 3241 2 29250 24568 24548 22400 26266 221 oo 23095 21800

921 918 852 848 844 805 765 797 858 695

3 1 58 3 1 68 2799 2897 2824 2859 2604 2706 1 745 2363

Sandy Bridge Sandv Bridqe lvy Bridge lvv Bridqe Clarksfield Clarksfield Clarksfield Clarksfield Penryn Arrandale

1 300 1 01 o 1 470 1 000 2350 1 640 1 600 1 550 4070 1 390

69,3 67,4 6 1 ,6 56,4 54,4 52,9 52,5 5 1 ,9 5 1 ,9 5 1 ,8

40 47 25 29 11 14 14 14 5 16

2 2 2 2 4 4 4 4 4 2

2700 2500 1 900 1 700 2000 1 73 3 1 73 3 1 600 2533 2666

3072 3072 4096 3072 8 1 92 8 1 92 6 1 44 6 1 44 1 2288 3 072

35 35 17 17 55 45 45 45 45 35

9762 9168 8787 8203 7955 7725 7648 7651 8029 7 1 05

20420 1 9882 1 8031 1 731 2 1 3876 1 3670 1 3 554 1 3220 1 641 3 1 3950

833 719 783 668 623 611 599 598 464 663

1 708 1 935 1 425 1 308 1 563 1 494 1 501 1 470 1 459 1 339

Penryn Arrandale Arrandale Penryn Sandy Bridge Penryn Trinity San dy Bridge Arrandale Penryn

3490 1 050 590 231 o 630 1 640 1 050 1 050 1 260 1 430

49,8 47,9 46,1 45,4 44,5 44,0 43,9 43,2 42,9 42,0

5 16 26 6 22 8 12 12 1o 8

4 2 2 2 2 2 4 2 2 4

2266 2400 2533 3066 2 1 00 2933 2300 1 6 00 2 1 33 2 000

1 2288 3 072 3 072 6 1 44 3 072 6 1 44 4096 3 072 4096 1 2288

45 35 35 35 35 35 35 17 25 45

7726 6803 6788 7571 7045 7721 6606 6 1 64 7027 7234

1 5 923 1 3851 1 3224 1 1 945 1 1 513 1 1 512 1 31 1 4 1 2537 1 1 531 1 1458

459 576 528 558 531 541 445 537 513 394

1 340 1 1 87 1 1 68 1 034 1 1 21 956 1 1 78 1 028 1 003 1 1 72

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu P R O C E S O RY G RA F I C Z N E

1

Nvidia Geforce GTX 690

3850

1 00,0

37

2 X 2048/ G D D R 5

915

915

6008

1 X 256

2 X 1 536

28

2 X 3540

300

79

73

1 04

27851

2

AMD Radeon HD 7990

3720

98,6

38

2 X 30 7 2/ G D D R5

925

925

5500

1 X 256

2048

28

5280

500

65

91

117

2 7 1 35

3

AMD Radeon HD 7970

2590

86,8

48

6 1 44/G D D R 5

1 1 50

1 1 50

6400

1 X 384

2048

28

43 1 3

230

80

53

90

2 1 487

4

AMD Radeon HD 6990

2840

84,2

43

2 X 2048/GDD R5

880

880

5000

2 X 256

3072

40

5280

450

70

67

1 01

1 9482

5

Nvidia Geforce GTX 590

3 1 40

8 1 ,4

37

2 X 1 5 36/GDD R5

608

1215

341 6

2 X 384

1 024

40

6000

375

78

38

1 02

1 9296

6

AMD Radeon HD 7970

1 71 0

79,6

67

3072/GDOR5

1000

1000

6000

1 X 384

2048

28

43 1 3

250

76

49

82

1 87 7 7

7

Nvidia Geforce G T X 680

1 880

78,4

60

2048/G D O R 5

1 006

1006

6008

1 X 256

1 536

28

3500

195

77

38

92

1 8547

8

AMD Radeon HD 7970

1 71 0

71,8

60

3 0 7 2/G D O R 5

925

925

5500

1 X 384

2048

28

43 1 3

250

66

46

80

1 6743

ATI Radeon HD 5970

41 80

70,3

24

2 X 2048/G O D R 5

900

900

4800

2 X 256

3200

40

4300

294

62

58

70

1 59 1 8

10

A M D Radeon HD 6870 X2

1 380

69,9

73

2 X 1 024/G D D R 5

900

900

4200

2 X 256

2240

40

3400

300

67

58

71

1 3644

11

Nvidia GeForce GTX 660 Ti

1 090

68,9

91

2048/G D O R 5

1 033

1 03 3

6008

1 X 1 92

1 344

28

3540

1 50

69

31

84

1 60 3 5

12

1 380

67,0

70

30 72/GDOR5

900

900

5000

1 X 384

1 792

28

43 1 3

200

62

43

76

1 5244

1J

AMD Radeon HD 7950 ATI Radeon HD 5970

1 840

64,5

50

2 X 1 024/G O O R 5

725

725

4000

2 X 256

3200

40

4300

294

60

51

63

1 3768

14

Nvidia GeForce GTX 660

920

63,1

99

2048/GDDR5

1 072

1 072

6108

1 X 192

960

28

2540

1 40

62

31

78

14074

15

Nvidia GeForce GTX 580

2970

62,7

30

3 0 7 2/G D D R5

81 5

1 630

4104

1 X 384

512

40

3000

275

65

24

82

1 3639

16

AMD Radeon HD 7870

960

59, 1

88

2048/GDOR5

1 01 o

101o

4840

1 X 256

1 280

28

2800

1 75

62

32

57

1 3240

17

Nvidia GeForce GTX 580

2 0 50

59,1

41

1 536/GDDR5

772

1 544

4008

1 X 384

512

40

3000

244

59

24

80

1 31 35

18

AMD Radeon HD 6970

1 7 60

53,7

44

2048/GDOR5

880

880

5500

1 X 256

1 5 36

40

2640

250

53

35

61

1 1 1 92 1 1 1 37

9

I [!I

I [!I I [!I

POLECAMY

POLECAMY

POLECAMY

>

> >

19

Nvidia GeForce GTX 570

1 1 70

50,3

62

1 280/G D O R 5

732

1 464

3800

1 X 320

480

40

3000

21 9

52

18

67

20

AMD Radeon HD 6950

960

49,8

74

2048/G D O R 5

800

BOD

5000

1 X 256

1408

40

2640

200

50

32

57

9855

21

AMD Radeon HD 7850

960

47,7

71

2048/GDDR5

870

870

4840

1 X 256

1 0 24

28

2800

1 30

51

27

48

9671

22

Nvidia GeForce GTX 480

1 380

46,4

48

1 536/G D D R 5

700

1 40 1

3696

1 X 384

480

40

3200

320

48

20

63

9177

23

Nvidia GeForce G T X 5 6 0 T i

880

44.1

72

1 024/G D D R 5

823

1 645

4008

1 X 256

384

40

1950

1 80

45

18

60

9364

24

Nvidia GeForce GTX 560

710

43,7

88

1 024/G D D R 5

925

1 850

4200

1 X 256

336

40

1950

1 50

45

17

58

9385

25

AMD Radeon HD 7850

630

43,6

1 oo

1 024/GDOR5

860

860

4800

1 X 256

1 0 24

28

2800

1 30

51

27

14

1 0 1 70 8830

26

ATI Radeon HD 5870

2090

4 1 ,4

28

2048/GDOR5

850

850

4800

1 X 256

1 6 00

40

2 1 54

1 88

40

30

41

27

ATI Radeon HD 5850

1 30 0

38,4

43

2048/GDOR5

765

765

4500

1 X 256

1 440

40

2 1 54

1 70

37

28

41

7774

28

Nvidia Geforce GTX 470

790

36,9

67

1 280/G D O R 5

607

1215

3348

1 X 320

448

40

3200

21 5

39

15

51

7257

29

AMD Radeon HD 6850

540

36,2

96

1 024/GDOR5

775

775

4800

1 X 256

960

40

1 7 00

127

36

26

46

6 1 04

30

ATI Radeon HD 5850

1 090

36,0

48

1 024/GDOR5

725

725

4000

1 X 256

1 440

40

2 1 54

170

35

26

38

7280

lnStyle

I nspiracją d la Twoj ej ko biety!

J uż w sprzedażył

-

•,•

'!!':!,.'!�

;.;. 1R.łf� , ZOBACZ JAKJ� tu.6�1Y 1·�11/(i JB JVOSIĆ! . pastele • /Jw ;„l
Dołącz do nas na

E facebook.com/lnStylePolska

)� J:' lATWYCH

•

WM�g�sv POKAZóU NAS 1YLkO

T'R IKÓ W WIZAi vsTó w

'&J'J',,,. . .·

•

FR YZJER

G WIAZD PODPOWIAD4

JAJ( FARDOWĄ WŁOSY W DO C MU \\

'f o n o m l łA ŻF.:\' H� M Odn a biżut.ef. 1a od 7,991zł

KOLO.ROWE

P�czE if. lrł

Il f/.

.łillf S. 45

Jeśli wiesz, na czym polega odzyskiwa nie da nych, możesz tak usu nąć poufne informacje, by nie dało się ich przywrócić. G RZEGORZ sz 1 u K

U

sunięte nie oznacza zniszczone - to główna zasada obo­ wiązująca podczas odzyskiwania danych. Zależnie od oko­ liczności może ona być dla ciebie korzystna lub wprost przeciwnie. Jeśli na przykład przez pomyłkę usunąłeś plik, a następnie opróżniłeś kosz, to przy użyciu narzędzi wbudowanych w Windows raczej nie uda ci się tych informacji odzyskać. Jeśli sko­ rzystasz z narzędzi do odzyskiwania, wówczas jest to możliwe. Mi­ nus takiej sytuacji staje się oczywisty, gdy np. chcesz s przedać lub oddać stary dysk. W takim wypadku należy trzymać się zasady do­ tyczącej niszczenia danych - tylko informacje nadpisane są trwale usunięte. Do tego zadania potrzebne jest oprogramowanie kasują­ ce, które uniemożliwi późniejsze przywrócenie danych.

Przywracan ie i usuwanie są powiązane Obydwa scenariusze są ze sobą ściśle związane. Jeśli wiesz, jak dzia­ łają narzędzia do odzyskiwania, możesz zdecydować, jakiej metody usuwania danych użyć. W głównej mierze to od typu dysku zależy,

64

w jakim stopniu przydatne będzie oprogramowanie do odzyskiwa­ nia danych, kiedy niezbędna okaże się pomoc specjalistycznego la­ boratorium, a także j ak trudno jest bezpiecznie usunąć wszystkie osobiste dane.

Wszystko zależy od typu nośnika W przypadku dysków magnetycznych użytkownik musiał liczyć się przede wszystkim z pułapkami dotyczącymi systemów plików. Jeśli chodzi o dyski SSD i inne typy pamięci flash, konstrukcja sprzętu zapobiega uzyskaniu bezpośredniego dostępu do danych, co szcze­ gólnie utrudnia ich usuwanie. Jeszcze trudniej jest w przypadku s martfonów i tabletów z Androidem, gdzie przywrócenie urządze­ niu ustawień fabrycznych nie oznacza, że stare dane zostaną nad­ pisane. Do tego potrzebny jest bezpośredni dostęp do jego pamięci wewnętrznej, co z poziomu Windows nie będzie łatwe. W dalszej części pokażemy, jak to zrobić, a niezbędne narzędzia do usuwania i odzyskiwania danych znajdziecie na płycie DVD.

NA DVD Wybrane narzędzia znajdziesz. wpisując kod: TCH_DANE

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na :

www.

DYS K TWA RDY Niewidoczne dane N i ew i d o c z n e p a rtycj e i u kryte d a n e kom p l i ku ­ ją procesy odzyskiwa n i a i us uwa n i a d a ny c h , a l e n i e czyn i ą i c h n i e m oż l i wym i .

SZU KAN I E U S U N I ĘTYCH DANYCH Z RECUVĄ Darmowa a p likacja po zaznaczeniu przez nas »Skanuj w poszu kiwaniu nieusuniętych pli ków« przeszu kuje stare tablice partycji w poszu k iwa­ niu plików d o odzyska n ia. Gdy zaz naczymy opcję » Głębokie S ka nowa­ nie«, dysk zosta nie przeszukany pod kątem znanych syg natu r da nych.

Odzyskiwanie i usuwanie danych z napędów magnetycznych jest łatwe, ponieważ pozwalaj ą one na bezpośredni dostęp do fi­ zycznie zapisanych bitów i bajtów. Do ich uporządkowania służy system plików, centralna tabela opisująca położenie i typ zapisa­ nych na dysku informacji. W przypadku FAT nosi ona nazwę „ta­ blicy alokacji plików", dla NTFS jest to „główna tablica plików" (MFT) . Jeśli usuwasz j akie ś dane, Windows ich nie kasuje, a j edy­ nie oznacza jako usunięte. Fizycznie pozostaj ą one na dysku.

PRZYW RACANIE DANYCH Darmowe oprogramowanie do odzyskiwa­ nia danych Recuva (na DVD) p rzeszukuje tablicę MFT i s porządza listę wszystkich wpisów oznaczonych jako usunięte. Jeśli Windows zdążył już usunąć także wpis z tablicy MFT, wówczas Recuva musi przystąpić do bardziej dokładnych poszukiwań. Aktywujemy je poprzez zaznaczenie w »Ustawieniach«, na karcie »Akcje«, pozy­ cji » Głębokie Skanowanie« . Wtedy program szuka w strumieniu bitów nagłówków danych, które wyznaczają początek pliku. Są one do siebie podobne w zależności od typu plików. Przykładowo JPEG zawsze zaczyna się od wartości bitowych liter JFIF. Te informacje często wystarczą, aby zrekonstruować usunięte fotografie. Recuva potrafi coś jeszcze: jeśli w aktualnym MFT nie znaj­ dzie żadnych wpisów, wówczas szuka śladów poprzedniej tablicy MFT. Dzieje się tak, jeśli dysk został sformatowany. C hociaż two­ rzony jest nowy, p usty MFT, to stary nie ulega nadpisaniu. Recu­ va wyko rzystuje te informacje, jeżeli w programie aktywujemy opcję » Skanuj w poszukiwaniu nieusuniętych plików« . Darmo­ wy TestDisk p rzeszukuje dysk w poszukiwaniu starych tablic MFT, aby na ich podstawie odtworzyć usunięte partycje. W wy­ padku b ardzo pofragmentowanego dysku twardego, na którym zdj ęcie jest zapisane w wielu oddzielnych blokach, zwykłe narzę­ dzia do odzyskiwania rzadko zapewniają zadowalające wyniki. Dla profesjonalistów (np. zajmujących się kryminalistyką) nie jest to jednak duży p roblem. Specjalistyczne oprogramowanie, takie jak Digital Forensics Framework (digital-forensic.org), które wykorzystuje technikę zwaną carvingiem, łączy fragmenty z po­ wrotem w całość. Proces jest jednak czasochłonny. BEZPIECZNE USUWANIE Niszczenie danych jest dość p roste - raz nadpisanych informacji nie jest w stanie odtworzyć nawet profe­ sjonalne laboratorium. Sęk w tym, że musimy dostać s ię do wszystkich danych. Standardowe działania aplikacji Eraser (na DVD) to za mało. Możliwe j est, że pozostaną powiązane z plika­ mi, niewidoczne informacje zapisywane w tzw. alternatywnych strumieniach danych. Altemate Data Streams to funkcja NTFS, z użyciem której Windows zapisuje dodatkowe informacj e np. podczas pobierania z Internetu pliku wykonywalnego. Do­ stęp do tych strumieni uzyskamy tylko wówczas, gdy w aplikacji E raser oprócz wybranych plików nadpiszemy całe wolne miejsce na partycji, zaznacza jąc opcję » N ieużywane miejsce na dysku« .

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

r I Po&.! ul111i O ll(JD>rnll ni.'TIUH

l..J P -bt.lPil!Qńi• �imP"opl«I �"·

-.......i „ c..,dł.i:> ...,. .i.�,_.....,

�h· OOdmbl �- ioiteau

SZU KAN I E STARYCH PARTYCJ I W TESTD ISKU Narzędzie ( n a DVD) służy właściwie do naprawy struktury dysku. Wy­ bierają c »Analyse«, możemy sprawić, że u su nięte pa rtycje będą znów widoczne, a także użyć narzędzi do naprawy tablic zawierających i nfo r­ macje o p likach.

BEZPIECZ N E USUWAN IE DANYCH Z ERASEREM E ra s e r ( n a DVD) u suwa d a n e szybc iej, kiedy w »Ustawi e n ia c h « wyb i e­ rzemy prostszą metodę nadp isywa nia D. Na koniec należy wykonać d ru g i prze b ieg z zaznaczoną opcją » N i eużywa ne m iejsce na dysku« li, a by u su ną ć dane z ADS.

D

-

...... �,.,_... ..,.„,,_

-„ .....

Qlt""- ·� ,..._.,,

d:

&

O..,J1• f"'<'udę1<.!o0...., ł1 f"""'bi<'21

Oiln• p
c

(• \" llllll'\UI' �

"'

[!ł TECHNIKA I BEZPIECZE Ń�ee]mYUoll/ll\J•\I\�

PA M I ĘĆ FLASH Utrata kontroli Odczyte m a n i za p i s e m n a dysku fla sh n i e ste­ ruj e W i n dows, a l e ko ntro l e r dysku SSD. Ta kże on o d powi ada za usuwa n i e d a nyc h .

SPRAWDZAN I E FUNKCJI TRIM W WIN D OWS Wpisują c w Wi erszu polecenia kom endę »fsutil behavior q u e ry Disa­ b leDe lete Notify«, sprawdz imy, czy funkcja TRIM została w syste mie Wi nd ows a ktywowa na. Wartość „O„ oznacza, że tak - to utrudnia odzy­ skiwanie d anyc h.

Wraz z pojawieniem się dysków SSD zmieniły się reguły odzyski­ wania i usuwania danych, a to dlatego że system operacyjny nie ma bezpośredniego dostępu do zapis anych bitów i bajtów. Kon­ troler dysku sam decyduje, którą komórkę pamięci wypełnić da­ nymi, a którą wyczyścić. Narzędzie do u s uwania takie jak E raser nie może już tak dokładnie wskazać miejsc do nadpisania. Za­ miast tego dane do nadpis ania zostają oznaczone w tablicy MFT j ako usunięte, a kontroler zapisuj e informacje dostarczone przez E rasera w innych, wybranych przez siebie, komórkach pamięci. Dane usuwane pozostają nietknięte.

PRZYWRACANIE DANYCH w przypadku odzyskiwania danych z dys­

ków SSD obowiązują te same zasady co dla dysków magnetycz­ nych. Dlatego też darmowe oprogramowanie Recuva bard zo ła­ two odzyska wszystkie us unięte, ale nienadpisane jeszcze dane. Do pewnego obszaru nie ma ono jednak dostępu. Dyski S SD są wyposażone w p amięć rezerwową, czyli wolne miej sce, któr e jest niewidoczne dla systemu op eracyjnego. Przeciętnie zajmuj e ono około 7 proc. pojemności pamięci. Kontroler wykorzystuje je, aby zastąpić uszkodzone bloki. Dla laboratoriów odzyskiwania da­ nych dostęp do p rzestrzeni rezerwowej nie stanowi p roblemu, ponieważ w procesie przywracania emulują one kontroler, które­ go działanie określają wcześniej z użyciem metody inżynierii wstecznej. Dodatkową przeszkodą w procesie odzyskiwania da­ nych jest funkcja TRIM. Z jej użyciem system Windows p rzekazu­ je info rmacje, które dane są definitywnie skasowane, dzięki cze­ mu kontroler wie, które komórki pamięci może zawczasu o p róż­ nić. Zapewnia to utrzymanie szybkości zapisu na wysokim po­ ziomie, ponieważ kontroler musi najpierw wyczyścić komórki, aby móc coś w nich zapisać. TRIM opróżnia komórki niejako przy okazji, ale p roces ten drastycznie zmniejsza szanse na odzyska­ nie danych, zwłaszcza tych usuniętych j akiś czas temu.

TWORZENIE SYSTEM U DO KASOWANIA Z UNETBOOTIN N a rzędzie U N etbootin (na DVD) pobi e ra z I nte rnetu i i n sta luje na bootowa lnym p e n d rivie róż ne d ystrybucje L i n u ksa. Do kasowania dysków SSD polecamy Parted Mag ie. U Netbootin Sbona doTilOWa: hi Opl!.;; PdrlR.I Mdyic . Mo.ina za le
fIP_ .i1_ 1.!.'1.l M-' dg'-1_ L ____� ... _ 1MEPl5. INe!.liuulCD Nf.rnll rPX INlPłls5wd opm SUSE

lllWagr mstalaCY.1ne: Ophcrack kllnii!!CZn;i in!>t!l;iqa,.„ P111 l� Md

u„ Pupriy l in111r •Sabayon

.salix Srax

Linux:

66

lalesl_Lilfll

LI

1 i l111ryd1 r1<1rtr:Uń �-y:;1Hraiwy1..h. ć opi(! LJPilSO'IMI lub w inny

y

NADPISYWAN I E SSD Z UŻYCI EM SECURE ERASE N a rzędzie Disk Eraser zawa rte w Parted M ag i e udostę p n ia fu n kcję Secure Era se D. Ko m u n i katu o z a m rożeniu dysku D pozbęd ziemy się, k l i kają c »Sleep« w celu restartu ko m putera. N astę pnie resetuje­ my w ew n ęt rz ne hasło D - i gotowe.

B EZPIECZ NE USUWANIE Dysk ssD można nadpisać w całości, najle­ piej wraz z przestrzenią rezerwową. Wymaga to przekazania do kontrolera urządzenia komendy ATA » Secure Erase«. Ponieważ j est to komenda ATA, dysk powinien być podłączony za pomocą kabla SATA Zewnętrzne napędy USB muszą konwertować polece­ nia SCSI (tego zestawu komend używa USB) do poleceń ATA - do­ tyczy to prawie wszystkich dysków, nie starszych niż trzyletnie. Aby wykonać polecenie Secure E rase, potrzebujemy opartej na Linuksie dystrybucji Parted Magie. Bootowalną wersję Parted Magie na pamięci USB utworzymy, korzystając z windowsowego p rogramu U Netbootin. Następnie uruchamiamy komputer z p e ndrive'a i z pulpitu wybieramy »Disk Eraser«. Zaznaczamy opcję »Interna!: Secure E rase command ... «, a w następnym oknie wskazujemy dysk SSD. Kilka kolejnych pytań potwierd zamy, wci­ skając przycisk »OK«. Proces czyszczenia dysku może zająć nieco czasu, konieczny może być też restart komputera.

-

Erulng• d»k to uso an '1fiwBr� !Ind me otlm 11 1m:1lni! a drm'• Im em al ucur·e Er�se co tb•Hd on 111 11 ANS I Afl'. dlsk drN• 1ntorh1 • >peclfn1100]. Choo1„

•

llli eGhołil�oUYl0

O Elmrnaltdd p•rt): loraes

li\. �

alot>ł d1>k.

Ullf. ęitl#w�rlp. � � P• Mt' J. rtYll lJ)' � � MC..:Q trum� and rllt �..IWli <(>IM!•n�t>l>IWICbt ptdOf;lntd. PitQ'll U1U)'IUlll i'llQ llff!l• me>dt ł!ld �flW�Dltl lht

>)'łllłdrM„lto1.... :JIOM. -llll•� 1<1plol� tlt. ol WID� 10 ....i.o....1n . i:t.. 1Er„•unli!Jf#l�•J

�

�

<>ut(Wlth "dd1 thenll!md pam1an.

lf>:t1m•I rsłlr•d� \.l•e• 'sh •d' M!r.iu• "dd11� wrli� zoro••·

o E>:tem•l {ll'Mp e); Ft>.t ofDBAN'• dwlp•- Da

� W1po.

oC=Jit::tmmii::==:::Jlfil�

0 E.:H11 11:;iil llJ1 -..s r.IMA�: 7.tp (111 •!.!łl'\ol'l1M9R „11111 � d„t1 !.� rLidhi ó.„pr��W �

[XNol

iln"'rnt l� s.eieure'��m�md """"1tes i.ien;i e5 ''O łndr"' dat,;a a r--::::;:--

a;ne dlll' nll;"�.Q'd drM'„

:=-E•i�;��rifOftłl !dl llli.l>G �dbl �..... ...r.

61

�1 1'Qc;omftl„ i PiHS\'>iOtd � «> bc u:l!łd in C>lll!łYJ\l- Wia11il1 !l�!foCI. 1r:ur- il piiłHWVlf11 w·•[tllli Uu dtf.'ll LA.włu1. x �11

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na :

www. book

SPRZĘT M O B I LN Y Obejście przez PC

An d ro i d n i e m a ż a d nyc h stosownych n a rzęd z i d o odzyski w a n i a ska sowa nyc h d a nyc h . J est t o możliwe tylko z wykorzysta n i e m P C . Urządzenia z systemem Android zawierają funkcję, która pozwa­ la przywrócić je do stanu fabrycznego. Myli się ten, kto uważa, że w takim stanie może bezpiecznie sprzedać swój smartfon. Po­ wrót do ustawień fabrycznych powoduje usunięcie danych oso­ bistych, ale ich nie nadpisuj e - to znaczy, że można je przywrócić. Urządzenia z Androidem korzystają z dwóch rodzajów pamię­ ci: kart SD oraz pamięci wewnętrznej. Karta SD zazwyczaj j est sformatowana w systemie plików FAT, zatem - jak we wcześniej­ szych p rzypadkach - z powodzeniem możemy użyć windowso­ wych programów Recuva czy E raser lub android owych Hexamob Recovery-Lite i Forever Gone. Nieco trudniej sze okazuje się oczyszczenie wewnętrznej pamięci eMMC. C zęsto jest ona sfor­ matowana w systemie plików ext4, a bezpośredni dostęp do niej wymaga uprawnień administracyjnych. Wobec tego wspo mnia­ ne narzędzia są niewystarczające. Mamy jednak na to sposób.

PRZYGOTOWANIE A N O RO I OA OO O DZYSKIWANIA DANYCH Jeśli podłączy­ my do komputera tablet z Androidem, np. Nexus 7, możemy w łatwy sposób skopiować na niego dane. Odbywa s ię to za po­ średnictwem Media Transfer Protocol. Programy do odzyskiwa­ nia muszą się komunikować z systemem plików bezpoś rednio, co jest możliwe tylko poprzez Android Debug Bridge. Poprzez ADB i z użyciem narzędzi Windows i Androida możemy pobrać z u rządzenia fizyczną reprezentację wewnętrznej pamięci, którą będą mogły odczytać narzędzia do analizy. Najpierw trzeba zrootować Androida, ponieważ do p rzepro­ wadzenia kolej nych operacji niezbędne będzie posiadanie uprawnień administratora. Na urządzeniach Google' a, takich j ak Nexux 7, z wykorzystaniem gotowych narzędzi (patrz rysunek po prawej stronie) okazuje się to dość p roste. Ponadto BusyBox j est zaopatrzony w wiele istotnych narzędzi. Do następ nego kroku potrzebna b ędzie aplikacja dająca dostęp do terminala, np. An­ droid Terminal Emulator. Wykonując polecenie »SU«, zaloguj się jako administrator, a za pomocą komendy »ls« sprawdź, gdzie znajduje się partycja z danymi użytkownika (patrz rysunek po p rawej) - dokładna ścieżka różni się w zależności od urządzenia i zastosowanego układu. W Nexusie 7 interes uje nas partycja » mmcblkopg « , ponieważ to ona zawiera dane użytkownika (tu: UDA). N astępnie w menu »Ustawienia I Opcje programistyczne« urządzenia zaznaczamy » Debugowanie USB«.

ZRESETOWANE, ALE N I E ZNISZCZONE Podczas p rzyw racania u stawień fabrycznych w u rządzeniu z An­ d ro i d e m dane u żytkown i ka są usuwa n e , ale nie są n iszczone. Za pomocą kilku narzędzi d o W in­ d ows i Linu ksa można j e odzyskać.

ROOTOWANIE W CELU ODZVSKIWANIA DANYCH Aby m ożliwe było przywrócenie usun iętyc h d a nych, u rządzenie z A n d ro i d e m naj p i e rw trzeba z rootować. Do popularnych u rządzeń Google' a taki c h jak Nexus 7 ist n i eją g otowe a p l i ka­ cj e, które d od at kowo i n sta lują takie n a rzędzia ja k BusyBox - w tym p rzypadku po wybra n iu p ozycji 7.

AKTYWOWANI E POŁĄ­ CZENIA Z KO M PUTEREM A b y u m ożliwić transfer d a nych z wewnęt rznej pamięci u rządze­ nia z A n d roidem, ko n ieczne jest włąc z e n i e w » O p cjach prog ra m i ­ stycznych« trybu debu g owania. To pozwala na p ołącze nie p rzez And roid Debug B ri d g e (ADB).

ODNAJDYWAN I E PARTYCJ I Z DANYMI UŻVTKOWN I KA Partycję z d a nymi u żytkow n i ka od naj d z i e my za p o m ocą emu latora termi nala. J a ko użytkown i k z prawa m i a d m i n istratora (»su«) wy­ świetl listę z zawa rtością u rządzenia (»ls«). W Nexusie 7 i nte resuje nas zasób » m m c b l k0p9« opisany jako U DA (User Data).

NARZĘDZIA O O WINDOWS W Windows 7 zainstaluj Cygwin (ze strony cygwin.co m) bezpośrednio na dysku C : . Cygwin to biblioteka programów, która umożliwia uruchamianie skompilowanych dla Windows linuksowych komend w oknie Wiersza polecenia. Te programy pozwalają potem na połączenie s ię z urządzeniem z Androidem i transfer danych. W instalatorze Cygwin p rzejdź do »Select Packages« i w polu » search« wyszukaj »pv«, a następnie »util-linux« . Klikając odpowiedni wpis, zmieniamy jego '

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

67

� TECHNIKA I BEZPIEC ZEŃ �eeijmY�.ebookg igs.eu stan z »Default« n a »Install« . Potem w prawym górnym rogu za­ znaczamy opcję »exp « i, wyszukując »nc«, instalujemy Netcat. Poza Cygwinem potrzebujemy jeszcze programu „ adb.exe" i skojarzonych z nim plików. W tym celu instalujemy Android Toolkit lub w Google wyszukujemy „adb tools", by znaleźć j u ż wy­ odrębniony p akiet ADB. Wszystkie pliki p akietu kopiujemy do folderu „bin" w miejscu zainstalowania Cygwina, a następnie tworzymy nowy folder, w którym zapis zemy wydobyte w dal­ s zych krokach dane użytkownika. W naszym przypadku nazwali­ ś my go „ nexus". Brakuje jeszcze tylko narzędzia VhdTool, które pobieramy ze strony Microsoftu. Proces odzyskiwania wykona­ my za pomocą Recuvy.

PRZENOSZENI E OB RAZU PAMIĘCI DO PC Podłącz swoje urządzenie z Androidem do komputera poprzez USB i upewnij się, że ADB jest aktywne. W tym celu z folderu » bin« uruchom Wiersz pole­ cenia i wydaj komendę »adb devices « . Polecenie zwróci numer urządzenia, z którym nawiązano połączenie. Teraz otwórz termi­ nal Cygwin i stwórz połączenie na jednym z nieużywanych por­ tów, np. 5555, wpisując » adb forward tcp: 5555 tcp :5555« . N astęp­ nie wprowadzając w Cygwinie polecenie »adb shell« , uruchom terminal urządzenia i zaloguj się, wpisując »SU«. Za pomo cą na­ stępującego polecenia rozpoczniemy transfer partycji » mmc­ blko p g « do komp utera : »/system/xbin/busybox nc -1 -p 5555 -e I system/xbin/busybox dd if=/dev/block/mmcblko p g « . Obok pierwszego okna Cygwina uruchom drugie i w nim wykonuj ko­ lejne polecenia . Tu również podłącz się przez „adb" i przy pomo­ cy komendy »cd /nexus « wejdź do utworzonego wcześniej fo lde­ ru. Wydając polecenie »nc 12].0.0.1 5555 I pv -i 0.5 > m mcblkopg. raw « , uruchom proces kopiowania. Zawartość p artycji zostanie zapisana w pliku RAW na dysku komputera. Umieść VhdTool w folderze z danymi RAW i wydaj polecenie »VhdTool.exe /convert mmcblkopg.raw« (tu wstaw nazwę pliku ś ciągniętego ze swojego urządzenia). Teraz należy zamontować plik z danymi RAW w systemie. Otwórz menu »Zarządzanie dys­ kami« systemu Windows i z menu »Akcja« wybierz » Dołącz dysk VHD« . Kliknij p rawym przyciskiem na nowo utworzonym wpisie i wybierz »Zainicjuj dysk« , następnie wskaż polecenie » N owy wo­ lumin prosty « . Zaznacz »Nie formatuj tego woluminu« . Kliknij prawym przyciskiem myszy na nowej p artycji i wybierz »Forma­ t u j « . Jako system plików wskaż » FAT32« i upewnij się, że opcja »Wykonaj szybkie formatowanie« jest zaznaczona. Od teraz dane RAW są dostępne j ako partycja w systemie Windows, a oprogra­ mowanie Recuva za pomocą głębokiego skanowania może j ą p rzeszukać i przywrócić usunięte pliki.

B EZPIECZNE USUWANIE O ile istnieje wyrafinowana metoda odzy­ skiwania danych, o tyle brak takowej dla bezpiecznego ich usu­ wania z wewnętrznej pamięci urządzenia. Pamięć eMMC złożo­ na j est z szeregu komórek Flash i własnego kontrolera, podobnie j ak dyski SSD. Zastosowanie s cenariusza podobnego jak w przy­ padku Secure E ra se byłoby tutaj niepraktyczne, ponieważ wyma­ gałoby przywrócenia od podstaw całego systemu operacyj nego. Jeśli zatem chcesz oddać lub s przedać swoje urządzenie mobilne, potrzebujesz metody, dzięki której łatwo, ale skutecznie pozbę­ dziesz się osobistych danych. Usuń więc wszystkie informacje osobiste, a na stępnie zapełnij czymś całą wolną pamięć urządze­ nia. Możesz w tym celu uruchomić na całą noc nagrywanie wi­ deo lub skopiować duże pliki z komputera. Na koniec przywróć urządzeniu ustawienia fabryczne. • 68

KOPIOWANIE PARTYCJ I Z DANYMI DO WINDOWS W p i e rwszy m okienku Cygw i n (tył) łączymy W i ndows z u rz ą d z e n i e m z Androidem w trybie A D B. W d ru g i m (przód ) kop iujemy dane użyt­ kow n i ka jako z rzut p a m ięci (RAW) na ko m puter.

PODŁĄCZANIE ZRZ UTU JAKO NAPĘDU W m e n u »Zarz ą d z a n i e komputerem I Z a rządzanie d yska m i « w Win­ dows 7 moż n a podłączyć zrzut pa m ięci jako w i rtualny dysk VHD i do­ stać się do jego zawa rtości jak d o zwykłej pa rtycji W i nd ows. !l< - - -

g

� �-,... -1.� ·��� ,1 ��� 1,,_ �M�������--.... . ���.

·-· „ ...... __. . -�� -·-

=: ==

.... „llOOl - - Nlll MICł �, � kM

--· --

:::;:

... .

===

- -��� lilll � �.h.1t

IJS.ł��� """"' "9

DANliD&łlł 1D.J �I.W � ,u... c:. � 2!1DCAfliim Ll'JC'.ił nu• !'� �, llr9-7filifJ"l- ..1.. ��,.... W' ��

=

... .._... _

PRZYWRACAN I E USUNIĘTYCH DANYCH Z RECUW Dzięki a ktywowanej opcj i głębokiego skanowa nia w progra m i e Recu­ va można w końcu przeszukać zrzut pa m ięci z u rządzenia m o bi l nego i p rzywrócić rzekomo u s u n i ęte wcześn iej d a n e u żytkownika.

o D u o

o n D n o D D D D D

n

l-lY"..C_'li.-; I � l'6 J-0SC)16'15_q.p;; �.u ...c_���..-"·.5'G � D'A _'.l!M_j)o. .l'G ,.o,sc '11648 P,l. .JIG :r-1.NC'. _�it-„'JJq.J"(i,

.-0::X:_ 9o&5'l

:FG

1-lr..:_ :': 9"'-l ,Jł>l1- "l'r. ,-09::_%5'.2.J)O..l'G ,q -"=-'�mM.R>

> OSC_'l651..l>O.:l'G ;.[15';_.9� 9 .JP'ł.JPG „ � _1J6W;!_JpJ. Fr. i-D% �_Mi.JIG

� C:\ f:I

�:\ l:\ "'' l :\ Ei\

(;\

Eli 1::1 E:I Ę;\

•:\ f;\

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więce}'��.fe bś� ś!,PTYKOWE I FAKTY I M ITY (!ł

W I N D O WS 8

jest tylko do tabletów

Nowy system operacyj ny został wyraź­ nie zoptyma lizowany pod kątem obsługi przez urządzen ia dotykowe. Sprawdzi­ liśmy, czy może być on używa ny w nor­ ma lnyc h kom pute rach PC.

H 1 r noN 1 M wAu cK1

MIT: Windows 8 jest całkowicie inny. Wyposażony w nowoczesny interfejs użytkownika z dynamicznymi kafelkami i obsługą za po­ mocą gestów może być stosowany wyłącznie na urządzeniach z ekranami dotykowymi. Jeśli nie masz takiego urządzenia, nie skorzystasz z systemu Windows 8 . FAKT: Podczas tworzenia systemu Windows 8 jednym z głównych celów było uzyskanie podobnego modelu obsługi oraz wyglądu interfejsu we wszystkich urządzeniach działających pod kontrolą systemu Windows. W ostatnich latach firma z Redmond włożyła wiele pracy w systemy operacyjne Windows Phone 7 i 8 do smart­ fo nów. Adaptacja klasycznego Pulpitu do wersji dla urządzeń mo­ bilnych była więc logicznym krokiem. Jej wynikiem jest zastoso­ wanie nowoczesnego interfejsu użytkownika (Modem Ul), wcze­ śniej znanego jako interfej s Metro. Jego obsługa faktycznie okazu­ je się prostsza z wykorzystaniem urządzenia dotykowego. Za po­ mocą prostego p rzesunięcia palcem ( patrz po prawej stronie) można zmieniać aplikacje lub je zamykać, dotknięciem otwierać menu lub przesuwać kafelki. Czy mit się potwierdził? WI N DOWS 8 J E ST O D P O W I E D N I TYLKO DO TABLETÓW?

Istnieje na to pytanie całkowicie jasna odpowiedź: nie jest to prawdą. Z dwóch powodów: po pierwsze wszystkie operacje, które użytkownik może p rzep rowadzić za pomocą dotyku, może rów­ nież wykonać za pomocą myszy lub kombinacji klawiszy (bez róż­ nicy prędkości), a po drugie Windows 8 cechuje p rawie schizofre­ niczne zachowanie. Jakby składał się z dwóch zupełnie różnych systemów operacyjnych. Obok nowoczesnego interfejsu kafelko­ wego zaopatrzony jest w Pulpit podobny do interfejsu znanego z Windows 7. Jeżeli aplikacja została przygotowana do współpracy z nowym interfejsem, to działa wyłącznie w nim i może być obsłu­ giwana dotykiem, myszą lub klawiaturą. Aplikacje, które nie są do­ stosowane do nowego interfejsu, a obecnie dotyczy to większości programów - nawet przygotowywanego p rzez Microsoft Office'a 2013 automatycznie uruchamiane są z wykorzystaniem Pulpitu. W tym trybie, podobnie jak we wcześniejszych wersjach Windows, obsługa Pulpitu i aplikacji za pomocą dotyku jest trudna, ale do­ skonale działają mysz i klawiatura. P O D S U M OWA N I E: Windows 8 nie wymaga obsługi za pomocą urzą­ dzenia dotykowego. Aby w pełni wykorzystać jego funkcjonalność, potrzebna jest mysz i klawiatura oraz ewentualnie ... palce na wy­ świetlaczu, zwłaszcza tabletów. • -

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

DOTKN I J I PO CZUJ : WINDOWS 8 MOŻE BYĆ O BSŁU GIWANY NA DWA SPOSOBY App Bar gesture - Gest paska aplikacji Przesuwaj ąc palcem od dolnej krawędzi ekra n u do góry wyświ etla my n a dole e kran u pasek me­ nu. zwa ny paskiem aplikacji (App B a r). U dostęp­ nia on wiele funkcj i . z a leżnych od a plikacj i . Skrót klawiaturowy: [Windows]+[Z] Charm Bar gesture - Gest paska systemowego (Charm Bar) P rzesuwaj ą c palcem od lewej krawędzi e k ra n u w kieru n k u jego środka, wyświetlamy p o prawej stron ie pasek m e n u systemowego (Charm Bar). Skrót klawiaturowy: [Windows]+[C]

App-switching I - Przełączenie aplikacji I Przesu nięcie palcem od prawej krawędzi ekra n u w kieru n k u jego ś rodka u a ktywnia ostatn ią u ru­ chomioną apli kację. Skrót klawiaturowy: [Wi ndows]+[Tab] App-switching li - Przełączenie aplikacji li Szybkie p rzesunięcie palce m od prawej krawędzi e kranu w kierunku j ego środka i z powrotem wy­ wołuje pasek z aktywnymi aplikacj a m i (Taskbar). Można z tej listy wybrać aplikację l u b ekran po­ czątkowy. Skrót klawiaturowy: [Alt]+ [Tab] Swiping - Przesuwanie Przesuwaj ą c palcem po ekra n ie, możemy p rze­ g lądać albumy, n awigować w I nternet Explorerze i wykonywać wiele i n nych operacj i . Sterowanie: z a pomocą myszy l u b strzałek n a klawiaturze

Close app - Zamykanie aplikacji Aby całkowicie z a m kn ąć apli kacj ę, a n i e tylko s p rawić , żeby była n ieaktywna, n ależy przesu n ą ć pa lcem od górnej krawędz i e kran u w kierunku j e ­ go środ ka. Skrót klawiaturowy: [Alt]+[F4]

69

[: TECHN I KA I

Produkcja: Foxconn & Pegatron i Pad jest

zaskakują cym przykła­ dem p rod u kcyj nego outsourc i ngu - olbrzy­ m i e chi ńskie fabryki wytwarzają p ro d u kt Apple' a. Nie od bij a się to jednak neg atywnie n a ja kości.

Wi-Fi: Broadcom Peryferyjne c h i py i i n n e podzespoły elektroniczne pocho­ d z ą od dostawców O E M , którzy mogą za­ p ew n i ć niezbędną liczbę i j a kość.

Wyświetlacz: LG Display Wcześn iejsze i Pady wy­ posażone były w wyświe­ tlacz Sa msu ng. Odkąd j e­ go kon k u rent LG potrafi pro d u kować pa nele Reti­ n a o wysokiej rozdziel­ czości, to właśnie on d o­ starcza wyświetlacze.

Pamięć: Hynix Tylko nieliczne fabryki p ro­ d u kuj ą p a m ięć flash i RAM na d uż ą skalę i zaopatrują w nie u rządz e n i a . zarówn o te prestiżowe, j a k i tanie.

CPU: Projekt Apple'a, produkcja Samsunga Apple sam z a projektował procesor i zleca jego pro­ d u kcj ę n a leżącym do Samsunga fabrykom półprzewodni ków.

Wyświetlacze: Samsung. Foxconn

Samsung:

Lenovo:

Apple:

LG, Ja pan D i s p lay, Sharp D i s p lays, AUO

Quanta Com pal Pegatron

LG: telewizory,

Wistron

s m a rtfony, u rządzenia AGD

n otebooki, PC, tablety Asus: płyty główne, karty graficzne, notebooki, mon itory MSi: płyty główne, karty g raficzne, notebooki HTC: s m a rtfony Philips: telewizory, o d tw a rz acze Bl u - ray, u rządze n i a elektraniczne

iPh one, iPad, i M ac, Mac Boo k

Chipy i pamięci: I ntel.

s m a rtfony, ta blety, notebooki, telewiz ory, a p a raty, elektro n ika rozrywkowa

Sa m s u n g, Tos h i b a , Texas lnstru ments , R e n e s a s , Qualcomm, STMicroelectro n ics, Hyn ix , M icron, AMD Broadcom, lnfineon Dyski twarde: Seagate. Toshiba, Western Digital

70

ECS Eliteg roup Clevo

Acer: PC, notebooki, tablety

Google: t a blety/ s m a rtfony z serii N exus Microsoft: ta blet Surface Xbox, Ki nect, urządzenia kom u n ikacyjne

Hewlett-Packard: PC, n otebooki, d rukarki

C H I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu ,

w ma rkowym sprzęci e Z tych samych fabryk pochodzą kom ponenty stosowane w ekskluzywnych u rządzeniach, jak równ ież w ich tańszych od powied nikach. Na czym w taki m razie polega owa ekskluzywność? Czy wa rto za n ią płac ić? ROMAN woLAŃsK1

K

u pić prestiżowego notebooka Lenovo czy może taniego Acera? Zdecydować się na iPada czy może wybrać j a kiś tańszy tablet? C hociaż marki różnią się od siebie p re­ stiżem i ceną, to rzekome luks usowe sprzęty powstają często w tych samych fabrykach i z takich samych podzespołów co dużo tańsze u rządzenia. Wielu dostawców hardware'u jest dziś tylko sprzedawcami i dostawcami usług serwisowych, któ­ rzy przenieśli p rodukcję, a po części również projektowanie urządzeń do anonimowych megafabryk na Tajwanie i w C hi­ nach. Jednak są firmy, takie j ak Samsung, które wciąż ufają wy­ łącznie własnej p rodu kcji.

Własny proj e kt , zewn ętrzne wykonanie Jes zcze n a początku naszego wieku Ap ple p rodukował swoje komputery w kalifornij skim E lk Grove. Dziś w tej fabryce mieści się call center i centrum dystrybucyj ne, a wytwarzanie Mac­ Booków, iPadów i iPhone'ów ko ncern zleca p roducentom ze­ wnętrznym mającym centrale na Tajwanie i fabryki w C hinach. Apple ogranicza s ię dziś do projektowania, sprzedaży i logisty­ ki. Wobec sprzedawanych co miesiąc g milionów iPhone 'ów i 4,7 miliona iPadów zwłaszcza ta ostatnia stanowi prawdziwe wy­ zwanie. Pracownicy Apple'a są dziś całkowicie pochłonięci płynnym dost arczaniem wyświetlaczy, chipów, pamięci i in-

nych podzes połów do firm montuj ących. Przy czym wiele z tych fabryk j u ż teraz funkcjonuje na granicy możliwości produkcyj­ nych. A według Richarda S hina, analityka z Display Search, na­ wet tacy p roducenci wyświetlaczy jak LG i AUO z t rudem nadą­ żali z realizacją zamówień związanych z p rodukcją iPada mini. Tym bardziej trudno sobie wyobrazić, że jedna firma p odołała­ by produkcji takiej liczby urządzeń. Z tego właśnie powodu w sprzęcie Apple'a znajdziemy podzespoły od różnych dostaw­ ców - o ile wcześniej podejmą wyzwanie związane ze specyfika­ cją techniczną, kontrolą j akości i dostawą zakontraktowanej ilości w określonej z góry cenie. Chociaż Apple może zlecać pro­ dukcję azjatyckim partnerom, i tak planuje wytwarzanie okre­ ślonych serii komputerów w U SA - p rawdopodob nie w nowej fabryce, którą według danych agencji info rmacyjnej Bloomberg c hce tam otworzyć Foxconn. Firma dojrzała do tej decyzj i, kiedy prezydent U SA Barack Obama w lutym 2011 wprost spytał Ste­ ve'a Jobsa, dlaczego Apple nie produkuje już w U SA. I nny p roducent - Acer - który z dostawcy podzespołów rów­ nież rozwinął s ię w koncern zaj mujący s ię projektowaniem i zbytem, ucieszyłby s ię mając t akie problemy z zaopatrzeniem j ak App le. Taj wański koncern produkował we własnych fabry­ kac h podzespoły takie jak pamięc i i wyświetlacze, ale t akże kompletne komputery. W połowie lat go. wydzielono z -+

PODOBNE ŻYCIE WEWN ĘTRZNE iPad Apple kosztuje przynaj­ mn iej dwa razy tyle co CMX Aq u i la 097 (o k. 2 50 euro) - po części jed n a k są one zbu­ dowane z części od tych sa­ mych dostawców. W tym przy­ padku pamięć flash o bu u rzą­ dzeń została wyp rodu kowa n a przez Hyn ix.

Pam ięć Hynix znajduje s ię za­ równo w CMX Aqu ila (po Le­ wej), jak też w Apple i Padzie. KWIECIEŃ 2 0 1 3 CH I P. P L

71

� TEC H N I KA I TANIE PODW�e�jl:Ma: www. ebookgigs. eu niego oddziały, aby zwiększyć zyski koncernu. Powstały zeń fir­ my takie jak: BenQ, producent pecetów dla innych marek Wi­ stron, producent obudów AOpen i dostawca wyświetlac zy AUO. Jeszcze pięć, sześć lat temu model ten działał bardzo dobrze. Jednak na słabnącym rynku notebooków i pecetów Acer - z po­ wodu liczby wyrobów i dostawców - jest mniej elastyczny od Apple'a, który ogranicza się do kilku produktów.

Kuźn i e o prog ra m owania j a ko d ostawcy sprzętu Ten sam model b iznesowy wybieraj ą dwaj software'owi giganci wciskający s ię na rynek s przętu - Google i Microsoft sprzedają teraz tablety i smartfony. W tabletach Nexus nie ma podzespo­ łów Google' a, bo przecież Google s am nie produkuje żadnych fizycznych urządzeń. Podobnie jak w tab letach Surface nie m a żadnych fizycznych modułów Microsoftu, a le za to jest bardzo dużo software'u. Przy czym w przypadku tabletów Nexus i Sur­ face są one traktowane bardziej jako produkty demonstracyjne, które innym producentom sprz�tu mają pokazać, jak Google i M icrosoft wyobrażają sobie hardware idealny dla swoich sys­ temów operacyj nych. Z tego samego powodu Mic rosoft już w roku 198 2 stworzył dział akcesoriów komputerowych. Celem oddziału było rozpowszechnienie będącej wówczas nowo ścią myszy do obsługi Worda, a później Windows . Oprócz urządzeń do komunikacj i i konsoli Xbox, Microsoft H ardware G ro u p od­ powiada teraz także za tablety Surface, które mają pokazać, j a k wygląda o ptymalny tablet z Windows R T i Windows 8 . Mic rosoft o pracował Surface wspólnie z firmą produkcyjną Pegat ro n, ale s przedażą zajmuje się j uż s am. Google poszedł inną drogą : koncern wybiera producenta i narzuca mu s pecyfikac ję. Urządzenie jest oferowane jako mo­ del Nexus danej marki - zarówno przez kanały dystrybucyjne wytwó rcy, jak i bezpośrednio w sklepie online Google'a. P onie­ waż w przypadku t abletów i smartfonów doznania użytkowni­ ka zależą w dużej mierze od oprogramowania, końcowy nabyw­ ca otrzymuje w zasadzie takie urządzenie, j akie stworzyła dla niego firma p roj ektująca software. Bo - j a k wskazuje doświad­ czenie - obie wspo mniane firmy mają pewne logistyczne kłopo­ ty. Microsoft s przedawał tablety Surface początkowo tylko w nielicznych, często nieko rzystnie zlo kalizowanych s pecjali­ stycznych sklepach, więc wyniki zbytu były rozczarowu jące.

JEDEN PRODUCENT, DWA WYŚWI ETLACZE

A Google pomylił się, szacując popyt na Nexusa 4, więc okazało się, że j uż chwilę po rozpoczęciu sprzedaży był bardzo trudno dostępny.

F i r my produ kcyj ne z mega fab ryka mi Wymienieni dotychczas gracze zależą całkowicie o d outso ur­ cingowych producentów, którzy wytwarzają bądź pozyskują podzes poły, montują s przęt, pakują go i dostarczają. Model biz­ nesowy tyc h tak zwanych Original Design M anufact urer ( ODM) to olbrzymie liczby egzemplarzy, wysokie tempo i niskie koszty. Są one w zasadzie ost atnim ogniwem poplątanego łańc ucha wytwórców części i środków produkcji. Firm te są na tyle ela­ styczne, że w ciągu kilku godzin potrafią przestawić p roces pro­ dukcyj ny, by zacząć wytwarzać np. śrubki o nowym kształcie albo krótsze kable. Jeśli chodzi o produkcję w E uropie albo U SA, może to trwać całymi tygodniami. Oczywiście taka elastycz­ ność p rodukcji i jej tempo wynikają między innymi ze złych warunków zatrudnienia chińskic h pracowników. Robotnicy pracują po 12 godzin dziennic p rzez sześć dni w tygodniu za głodowe stawki. N aj większym ODM jest Hon H ai Precision I ndustry, znany lepiej jako Foxconn. Ten ostatni w dziesiątkach swoich fabryk, mających niekiedy rozmiary miasta, wytwarza około 40 proc. ws zystkich urządzeń elektronicznych dla klientów na całym świecie - s zacuje Keit h Bradsher, kores pondent gos podarczy „ New York Timesa" z Hongkongu. N ic więc dziwnego, że w pra­ wie każdym urządzeniu IT znajdą s ię podzespoły wytworzone przez Hon Hai. Apple iPhone, Microsoft Xbox i Amazon Kindle pochodzą również z fabryk Foxconn, podobnie jak płyty głów­ ne I ntela, komputery Acera albo telefony Nokii. Foxconn cieszy się jednak wyjątkowo złą sławą z powodu ekstremalnie złych warunków pracy. - N admierne i p rzymusowe nadgodziny, zni­ kome wynagrodzenia i upokarzające kary : warunki pracy u naj­ większego dostawcy elektroniki na świecie Foxconn prawie nie pop rawiły s ię po fali samobój stw pracowników w roku 2010 mówi Oliver Classen, który jako rzecznik stowarzyszenia „De­ klaracj a z Berna" walczy z globa lizacją. N ieprzerwany wzro st gi­ gantycznego koncernu możliwy jest tylko dlatego, że naciski prominentnych klientów są przenoszone bezpośrednio na pra­ cowników w formie coraz większego obciążenia p racą, surowej dyscypliny i nieetycznych, niskich wynagrodzeń.

Philips 46PFL8007k wykorzystuje panel Samsunga.

Spoś ród firm oferujących telewi­ zory tylko LG, S a m su n g i Sharp produ kują własne p a n e le wy­ świetlaczy. Wszyscy in n i wytwór­ cy ku pują swoje p a n e le od tych bądź i n nych producentów. Rów­ n ież w p rzypadku takich samych paneli ist n i eją róż n ice w jakości obrazu, ponieważ wiele za leży od przetwarz a n i a syg n ału.

W Philipsie 3 2PFL6007k znajdu­ je się panel LG. 72

C H I P. P L K WI EC I E Ń 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu Obok Foxco nna istnieją inne, niekiedy b a rdziej wysp ecjalizo­ wane ODM. Quanta Computer i Cornpal to dwie największe na świec ie fabryki notebooków obsługuj ące praktyc znie wszyst­ kie znane marki. Wydzielona z Asusa firma Pegatron wytwarza zarówno Surface dla M ic rosoft u, jak i MacBooki Air. Podobną do Pegat rona historię ma Wist ro n - wydzielony z Acera dział produ kcji. Jest jednak pewien aspekt, o któ rm w zasadzie głośno się nie mów, a le który ma decydujące znaczenie w masowej produkcji. Otóż j akość końcowego produktu zależy od wytycznych projek­ tanta i zapłaconej ceny. ODM zapewniają do skonale wykonane wyroby a lbo zoptymalizowane pod kątem niskich kosztów wy­ twarzania mniej wartośc iowe towary. Dla nabywców wyrob u końcowego nie ma więc znaczenia, z którego ODM pochodzi produkt, tylko to, j a ką j a kość właściciel marki zamówił w ODM. O gos podarczej potędze outsourcingowych wytwórców świadczy p rzypadek Philipsa: Holendrzy od lat 80. produkowali telewizory. Gdy wytwarzanie odbiorników w coraz więks zym stopniu przenoszono do najwic;kszego na świec ie producenta telewizorów i monitorów - firmy TPV Technology z Hongkongu - w roku 2012 Philips sprzedał większośc iowy p akiet udziałów TPV. Nazwa jest teraz tylko licencjonowana, a wszystkie telewi­ zory wytwarza TPV - z p anelami różnych producentów.

Wysoki udział własny w Sam s u n g u i LG Sams ung odnosi aktualnie wielkie s u kcesy, działając w innym modelu b iznesowy m : olb rzymia ska l a i dużo „zrób to s am". Koreański koncern ze swo imi ponad 370 ooo p racowników wypracowu je ob rót n a poziomie około 250 milia rdów dola­ rów - prawie tak duży j a k produkt kraj owy b rutto F inlandii. Sams ung go procent swoich podzespołów wytwarza sam - dotyczy to całego p ortfo lio Sams ung E lectronic s . R zecznik wyj a śnia : - Dzięki wyda j ny m strukturo m i dobry m p rze pły­ wo m komu nikacyjny m szybc iej niż inni możemy doprowa­ dzać projekty do stanu rynkowej doj rzało ś c i, z o lb rzymią szybkością reagować na zmiany syt uacji rynkowej i modyfi­ kować naszą p rodukc j ę . Zewnętrzni dostawcy często nie są wystarczająco elastyczni, aby s zybko wprowadzać z miany. - Oczywiś c ie jesteśmy również w stanie działać bardziej sy­ nergicznie i łączyć technologie z różnych dzied zin. D z ięki te­ mu oferujemy s zero ką p aletę produktów i rozwiązań odpo-

TRZY MARKI Z J E D N EJ FABRYK I Lenovo projektuje swoje kom putery samod z i eln i e i wytwarza je we wła­ snych fabryka c h . Dodatkowo ko n cern współ p racuje z p roduce nta m i outsou rci n gowymi. Ma być wśród n i c h równ ież wydz ielona z Acera firma Wistron, która jednak utrzymu­ je swoich klientów w taje m n i cy. Cho­ ciaż T h i n kPady m o g ą w efe kcie po­ chodzić z tej samej fabryki co n etbo­ oki Acer i Med io n , to jakość ich wyko­ n a n ia jest le psza.

wiadających zrozmcowa ny m potrzebom naszych klientów. Każdy oddział s przedaj e komponenty, ale w p ierws zej kolej­ ności wyposaża w nie własne p rodukty. I tak wszystkie i stotne podzes poły s ma rtfonu Galaxy S III pochodzą od Samsung a : wyświetlacz, procesor ARM i inne c hipy, RAM i p amięć fla s h . Telefon wytwarzany jest w e wła s nej fab ryce s ma rtfonów w Korei, która produkuje do p ięc iu milionów u rządzeń w mie­ siącu. W momenc ie rynkowego debiutu S III okazało s ię, że to za mało, i nawet Sams ung był zmus zony pos iłkować s ię chiń­ skimi p roducentami.

Pecet z klocków Dzięki dużemu udziałowi p rodukowanych samodzielnie pod­ zes połów w oferowanych urządzeniach olbrzymi ko ncern za­ pewnia sobie p rzewagę technologiczną. S ams ung zdominował rynek kont rastowych wyświet laczy OLED. Podcza s gdy koncern montuje naj nows ze wyświetlacze H D Super AMOLE D wyłącz­ nie we własnych urządzeniach, to standardowe wyświetlacze AMOLE D sprzedawane są HTC i Nokii. Również w telewizorach Samsung sam wyko rzystuje naj nowsze panele włas nej produk­ c j i dostarczając konkurenc j i produkty standardowe. Samodzielna produkcja nie musi oznaczać, że podzespoły Samsunga będą znacznie lepszej j akości niż to, co powstaje w chińskic h megafabrykach. Jego pracownicy zarabiają według worldsalaries.org p ięć razy więcej od tych zatrudnianych p rzez Foxconn. To jest być może j eden z powodów, dla których Sam­ s ung w Galaxy S I I I postawił na tanią plastikową ob udowę, podczas gdy jego rywal Ap ple zleca Foxconnowi wytwarzanie b a rdziej pracochłonnej obudowy z aluminium. Podob nie j a k Samsung również LG bazuje na własnej produ kc j i i na p rzynaj­ mniej po części samodzielnie wytworzonych komponent ach. LG Display z minimalną przewagą nad Samsungiem jest naj­ większym na świecie wytwórcą paneli wyświetlaczy - inne podzespoły, t akie j ak chipy i pamięci, LG kup uje. K la syc zni producenci komputerów kupują wprawdzie pod­ zes poły takie jak wyświetlacze i chipy, ale sami projektują kom­ putery i sami - przynaj mniej po części - je wytwarzają. Stosując taki właś nie model b iznesowy, firma Lenovo wyp rzedziła w ubiegłym roku Helwett-Packard, zajmując pierwsze miej sce w rankingu naj większego producenta pecetów. Nie bez znacze­ nia jest fakt, że Lenovo może elastycznie dostosowywać -+

Medion należy od roku r. do koncernu Lenovo.

2011

Solidne Think­ Pady są sztan­ darowym pro­ duktem Lenovo.

Acer nie dysponuje własnymi fabrykami i jest s kazany na obcych producentów. KWIECIEŃ 2 0 1 3 CH I P. P L

73

� TEC H N I KA I TANIE PODW�e�jl:Ma: www. ebookgigs. eu możliwości p rodukcyjne swoich fabryk w C hinach, na Węgrzech i w Ameryce Południowej. Okazało s ię to s zczególnie wa żne po powodzi w Taj landii, która j e s ienią 2011 roku na całe mie s iące wyhamowała produkc j ę dysków twardych. Lenovo szybciej niż konkurencj a mógł przestawić się na wytwarzanie tych u rzą­ dzeń, do których dyski były jeszcze dostępne. - O ile produkc j a o utso urcingowa zawsze wymaga pewnego wyprzedzenia c za­ sowego i określenia wielkości zamówienia, o tyle we włas nych fabrykach s zybko możemy dostosować produkcję do popytu - mówi Th ilo H uys, rzecznik Le novo. W roku 2013 Lenovo dąży do osiągnięcia 50-proce ntowego udziału produ kc j i własnej. Je­ śli chodzi o j akość, nie ma żadnej różnicy, czy produkc j a odby­ wa się wewnętrznie, czy zewnętrznie. - Nasze słu żby j akościo­ we zaws ze stosują te same kryteria. O tym, że własna produkc j a może nawet zredukować koszty, świadczy p rzypadek M icro Star I nternat io nal (MSI). Obok płyt głównych i kart graficznych tajwańska firma we własnyc h fa­ b rykach wytwarza również notebooki i komputery All-in- One, które s przedaj e pod własną nazwą, ale także dostarcza inny m markom. Na rynku s martfonów H T C należy do tych producen­ tów, którzy p ozys kują podzes poły takie jak wyświetlacze i chi­ py, ale montuje swoje urządzenia we własnych cent rac h p ro­ dukcy j nyc h. Jako wytwórca p ierws zego na świecie dotykowego smartfonu Palm Treo 650 HTC budował również urządzenia dla innych marek. I tak firma wyprodukowała pierwszy w ogóle and roidowy smartfon, s przedawany w USA j a ko T-Mobile Gl, oraz Nexus O ne, p ierwszy s martfo n z Androidem zaoferowany p rzez Google. Również Xperia Xl jako p ierwszy s ma rtfon z Windows Mobile firmy Sony E ricsson pochodził od HTC .

Wszystkie podzespoły z n i ewielu źród eł N awet jeśli niektórzy p roducenc i s ami wytwarzają s woje urządzenia - to bez podstawowyc h komponentów nie poradzi sobie żaden z nich. A t utaj niewielka liczba do stawców jest wi­ doczna jak na dłoni: ka żdy pecet, niewa żne czy to Asus, Ap­ p le, HP c zy Median, lic zy na p roceso rze X86 I ntela lub AMD. W procesorach do s martfo nów i tabletów tylko pozornie pa­ nuje większa różnorodność dostawców. Praktycznie wszystkie bazują na architekturze ARM i są wytwarzane na licenc j i

p rzez nieliczne fab ryki półprzewodników, tak zwane fo un­ dries, na p rzykład TSMC, UMC, Globafo udries albo Samsung Semiconductor. Na odznac zaj ący m się o st rą konkurencją ryn­ ku dysków twardych j est j u ż tylko trzech p roducentów: Seaga­ te, Tos hiba i We stern D igital. Przewa żaj ąca liczba wszystkich paneli wyświetlac zy do te lewizo rów, monitorów komp utero­ wych i s ma rtfonów pochodzi od j ednego z pięc iu dużych do­ stawców: obok z na nych marek takich jak Samsung, LG albo S harp należą do nich Japan Display o raz wydzielony z Acera i nale żący akt u alnie do BenQ - AU O ptronics (AU O ) . Również p amięci RAM i fla s h na całym świec ie powstają już tylko w niewielu fabrykac h - ten rynek zdominowały Sams ung Se­ mico nductor, Tos hiba, Hynix i Micron. C i wytwórcy mogą sobie pozwolić na minimalny zysk. Zaro­ bek p rzynos i im bowiem skala produ kcji o raz wąs ka s pecjaliza­ cja. Dla końcowego odb iorcy nie ma żadnych konsekwencji ja­ ko ściowych to, że w drogim tablec ie montowana jest p amięć operacyj na tego samego producenta, co w modelu ekonomicz­ nym. Pami�ć w tanim urządzeniu działa tak samo be zbł�dnie j ak w drogim. Różnica leży w tym, że w prest iżowym urządze­ niu montuje s ię droższe i p rzez to wydaj niej sze podzespoły. Klient nie zyskiwał by kompletnie nic, gdyby każdy producent samodzielnie wytwarzał włas ne CPU albo ko ści RAM. To, że producenci pecetów kup ują komponenty od nielicznyc h spe­ cjalistów, jest więc słus zne i pozwala na redukcję kosztów.

Szwi n d e l na etyki etach? Ta k. Czy to źle? Nie. Odpowiedź n a pytanie, c o markowy s p rzęt faktycznie ma w ś rodku, mogłaby b rzmieć tak: praktyc znie nigdy nie ma te­ go, co jest na nim nap isane - wyj ątek sta nowi kilka telefonów Samsunga albo te lewizory LG. Procesy produkcy j ne i gospo­ darcze stały s ię zbyt złożone, aby mogło tak być. Po zostaje o wie le waż niej sze pyta nie : czy u rządzenie wywiązuje s ię z obietnic składanych p rzez producenta i j ego markę, za które żąda opłaty według taryfy cenowej i które niejako gwarantuje na p iśmie. Wiele u rządzeń faktyc z nie s pełnia oczekiwania klientów, nawet jeśli ich komponenty pochodzą od różnych dostawców, a s przęt został zmontowany w anonimowej wiel­ kiej fabryce. •

GOOGLE NEXUS: WIELU PRODUCENTÓW N exus One ( 1 ) , pierwszy a n d roidowy smartfon , który można kupić bez po­ ś red n i o od Goog le' a został wyproduko­ wany p rzez HTC - podobnie jak pie rw­ szy w ogóle smartfo n z A n d roidem T- Mo bile G 1 . Drugim te lefo nem Google był N exus S (2), z budowany p rzez Sam­ su nga, który wytwarza równ ież jego n a­ stępcę Ga laxy N exus. Najmłodsze d ziecko smartfonowej rod z i ny Nexus 4 (3) zbudował LG, jednak w tak małej licz bie, że n i g d y n i e był on n a p rawdę d ostępny. Pierwszy tablet Goog le' a - N exus 7 (4) - został wyp rodu kowany p rzez Asusa, pod czas gdy dostępny już także Nexus 1 O ( 5) jest wytwarzany w fabrykach Samsu nga.

74

CH I P PL KWIECIEŃ 2 0 1 3

Jak uzyskać kod rabatowy i dokonać zakupu Uru chom płytę DVD dołączoną do C H IP-a. Z pełnych wersj i uruchom Klub C H I P-Promocj e

Złóż zamówienie na chip.pl/klub, wypełn iając odpowi edni formu larz zam ówi e n i a i wpi suj ą c

i pobierz kod z n i ż kowy.

k o d z n i żkowy.

Twoje zam ówienie zosta n i e przekazane d o reali z a cj i p r z e z partn era akcj i . .

- �

Promocja ważna do 03.04.2 0 1 3 r. Promocje są realizowane przez partnera CHIP-a, księgarnią Prószyński, i n a warunkach przez niego określonych. CHIP n ie ponosi odpowiedzialności za realizację promocji przez P,artnera, w tym również obsługę techniczną. Ceny produktów dostępne na chip.pl/klub. Rabat nie dotyczy kosztów przesyłki.

.

.

Oferta ważna do wyczerpania zapasów.

W' - ..... .

•

,

'

�•

J:a:mD..

L:l.i1Lr Ą

Dzi ę k i Klubowi C H I P- a czyte l n i cy i pre n u m e rato rzy m o g ą ku p i ć wybra ne p ro d u kty d użo t a n i ej ! Więcej

na

chip.pl/klub

--am!!!mr!

� PORADY I FREEWARE Więcej n a : www. ebookgigs. eu

BEZPlATN E NARZ DZ IA N a płyc ie: a p li ka cj e do nadzorowa n ia domowe go b udżetu, wygod ny odtwa rzacz fi lm ów, ko nwe rte r p li ków m u lt i med i a lnyc h ora z zestaw na rzędzi syste m owyc h i szyfrującyc h d a n e prze c h owywa ne w c h m u rze. JAN MAL1 N owsK1

Kontro la fi na nsów

a t a kże zdef i ni ować cykliczne płatnoś c i , by

H o m e B a n k 4. 5

większe obciążenia d la budżet u uzys ka my,

w ta bela rycznej fo rmie o bse rwować uszczu­

korzystają c z o pcj i » Ra p o rt statystyczny«.

pla n i e naszyc h dochodów. W p rzypadku cy­

PORADA 1 O p cj a zarzą d z a n i a b u dżetem po­

Planowa n i e d o m owych f i n a nsów to złoż o n e

kli cznych wydatków H om e Ba n k u m ożliwia

zwa la p rzewi dywać z m i a ny w stałych wy­

z a d a n i e - jeśli d o m owy b u d ż et t rzeszczy

defin iowanie o kresu płatności. Wgląd w naj-

d at ka c h ( n p . w i ę ksze z u życ i e paliwa

w szw a c h , p ro g ra m u łatwi nam wysz u ka ­

w o k resie wa k a cyj nym). By ko rzystać

n i e najwię kszyc h wyd at ków i i c h p recyzyj­

z p ro g ra m u , m u s i my m i eć z a i nsta lowa n e . N ET F ra m ework na ko m p u t e rz e .

n e p l a n owa n i e . N i ewątpliwie d o m owy m e ­

PORADA 2 N a rzędzie » R a p o rt

n e d ż e r f i na nsów pozwo l i u n i k n ą ć d z i u ry

kach z wyb ra n e g o ko nta o raz p rzewi dywa­

kła d ne za pla nowa n i e wyd at ków św iątecz­

e

nie i c h s p a d k u lub wz rost u .

nyc h i wakacyj nych. H o m e B a n k u m ożliwi s p rawowa n i e ko ntro l i n a d naszy m i f i n a n­

I Tre ndy«

u m ożliw i a n a d z o rowa n i e z m i a n w wydat­

w b u d ż e c i e , j eśli poświ ę c i m y czas na d o ­

---..... ._ .._ --

s a m i . Wysta rczy z d ef i n i ować rac h u n k i b a n ­ kowe o raz zad bać o s u kcesywne d o d awa­ nie wpisów o p rzyc ho d a c h i wyd atka c h ,

SYSTEM: WIN DOWS XPIVISTA/7 JĘZYK: P OLSKI INFO: H O M EBAN K.FREE.FR

cloudfogger

Uniwersalny konwerter M e d iaCod e r 0.8. 1 8

Pełna dezinstalacja Wise Prog ra m U n i nstaler 1 . 1 2

Z a p o m o cą apli kacji d o ko n a m y konwersj i

A p li kacja u m o ż liwia wysz u ka n i e n a dysku

Szyfrowanie w chmurze Cloudfogger 1 . 2 J eś li ko rzystamy z serw i sów u m ożliwiają­

d owolnego p l i k u m u lt i m e d i a lnego do po­

z będ nych p l i ków o ra z z a po m n i a nyc h w p i ­

cyc h p rzec howyw a n i e plików w c h m u rz e ,

staci u m ożliwiaj ą c ej odtwo rze n i e f i l m u lub

sów w R ej est rze, któ re n i e zostały u s u n ięte

t a k i c h j a k S kyD rive, D ro p box l u b Goo gle

m u zy k i n a s m a rtfo n i e , t a b lecie a l bo ko nso l i

przez n i e p o p rawne p ro ce d u ry d e z i nst a la­

D rive, C lo u d f o g g e r zabezp i ec zy n a sze da­

d o g i e r. F i lmy m ożemy po nadto edytować,

cyj n e. O czyszc z aj ąc dysk z n i e p o t rzebnych

ne. A p li kacj a szyfruje p l i ki z a p o m ocą a lg o ­

n a c i s kaj ąc [Sh if] i [F6]. P ro g ra m pozwala

z b i o rów, o ku p uj ą cyc h p rzestrzeń na dys k u ,

ryt m u A E S z 2 56-b itowym klu cze m , z a n i m

koryg ow a ć jas ność, kont rast o ra z n a syce­

o d zyskamy w o l n e m i ejsce.

zost a n ą o n e zost a n ą z a p i s a ne w c h m u rz e . PORADA Posi a d a cze s m a rtfo nów z A n d ro ­

nie b a rw p rzetwa rza n e g o kli p u .

PORADA N a rzęd z i e d o myś l n i e stos uje d e z i n ­

PORADA D o myśl n i e a p l i kacja u r u c h a m i a n a

st alat o r d oł ą c z o ny d o a p l i kacj i. Aby s ko rzy­

i d e m w skle p i e Go o g le Play znajdą C lo u d ­

j est w a n g i e ls k i ej wersji językowej. Po wy­

st ać z d o kł a d n i ejszych m et o d u s u wa n i a

fog g e ra d o u rządzeń m o b i lnych. Apli kacj a

b ra n i u » O p t i o n s

pli ków, zam i ast o pcj i » O d i nstaluj b e z p i ecz­

e

ułatwi wym i a n ę zaszyfrowa nyc h p l i ków za­

e I

I User I nt e rface La n g u a g e

P o l i sh« z m i e n i my j ę z y k n a polski.

78

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: POLSKI

INFO: WWW.MEDI ACODER HQ.COM

n i e « wyb i e ra my » O d i n staluj b ru t a ln i e « .

N A DVD Opisywane

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7/B JĘZYK: POLSKI I NFO: WWW.WISECLEAN ER.COM

e

p i sa nyc h w c h m u rze.

SYSTEM: WI NDOWS XP/VISTA/7 JĘZVK: AN GIELSKI

INFO: WWW.CLO UDFOGGER.COM

narzędzia znajdziesz, wpisując kod: FREEWARE l u b GRY, by uruchomić katalog z grami

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

Najnowsze aktualizacje

A�wCl eo n e r by Xplod e

Z otero 3. 0. 1 . 1 W n a rzędzi u u łatw iaj ą cym p rz e c h owy­ wa n i e i tworz e n i e b i b l i o g raf i i do o p ra ­ cowa ń p o p ra w i o n o i nteg rację z Wo r­ d e m o raz F i refo kse m 1 7 . P rog ra m

współpracuje z p a k i et a m i b i u rowy m i O p e nOffice. o rg , N eoOffice i L i b reOff i c e .

Usuwanie adwa re'u

Własny układ menu

AdwCleaner 2 . 1 1 2

Start M e n u X 4. 5 5

I nst alując d a r m owe o p ro g ra m owa n i e , mo­

M e n u st a rtowe W i n d ows n ie ofe ruje o pcj i

żemy zet k n ą ć s i ę z n i e p ożąd a ny m i elemen­

u mo ż liwiają cyc h d o stosowa n i e j e g o zac ho­

i wym i e n nych n o ś n i ków rat u n kowych

t a m i re kla m owym i d oł ą czonym i d o a p li ka­

wania i wyg lądu d o i nd yw i d u a l nyc h po­

d oczekał się a kt u a lizacj i p o ls kiej wer­

cj i . Adware u su n i e my, ko rzystaj ą c z n i e ­

t rz e b . J eśli p os z u kujemy a p l i kacj i , kt ó ra

sj i j ęzykowej , wyko rzyst uje n aj n owszą

wie lkiego n a rzęd z i a - AdwClea n e ra . P ro­

po zwala na Łatwe g ru powa n i e w i e l u p ro­

we rsję sysli n u ksa d o p rzygotowa n i a

INFO: ZOTERO.ORG

19$tTfł1ł.j

Pro g ra m do tworze n i a własnyc h płyt

g ra m błys ka w i c z n i e wysz u kuje i nt ruzów

g ra m ów o ra z d o d awa n i e i u s u w a n i e skró ­

bootowalnyc h krąż ków i p e n d rive'ów.

i wyśw iet la p o d s u m owa n i e w p o sta c i p l i ku

t ów, s i ę g n ij my po n a rz ę d z i e Sta rt M e n u X ,

INFO: SARD UC.IT

te kstowego. Adware u s u n i e my, kli kaj ą c

za p o m o cą któ re g o z m i e n i my wie lkość i ko n

p rzyc i s k » U s u ń « .

o ra z wyb i e rz e my m otyw m e n u .

PORADA N i e m u s i m y i nstalować AdwC leane­

PORADA I nsta lując Start M e n u X , u żytko w n i ­

l#fMj:I

ra - wysta rc zy u ru c h o m i ć plik wyko nywal­

e

e

ny i roz po cz ą ć ska n owa n ie dys ku.

SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7/B JĘZYK: PO LSKI

INFO: GEN ERAL-CHANGELOG-TEAM.FR/EN

cy Wi n d ows 8 m o g ą błyskaw i c z n i e p rzy­

w ró c i ć p rzyc i s k Start.

0

ll'U:C

formatów z a p i s u a rc h iwów. Twó rca

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7/B JĘZYK: POLSKI INFO: WWW.STARTMEN UX.CO M -

N owa wersj a p ro g ra m u do pa kowa n i a

d a nych obsłu g uj e p o n a d 1 7 0 różnych

. - ---

d o p ra cował o p cj ę wysył a n i a p l i ków e m a i le m - mo żemy je p rzesyłać , korzystaj ą c z m e n u ko ntekstowego. INFO: P EAZI P.SOURCEFORGE.NET

....... ca - - -- --

__, _ __„ _ ___ _ ....., �.... _..___ __

... .....

.

...„� „ . ... „ - -.... ----- ---··-

::.. �----.._____._._

Zamiennik Photoshopa Cha s ys D raw I ES 4.00

Windows pod kontrolą Windows System Control Center 2 . 1 . 0 . 0

Porządek w multimediach Daminion 0 . 9. 7. 679

Daj s i ę zaskoc zyć bogatym w y b o r e m o pcj i

P ra ktyczna a p l i kacja oferująca zestaw

Tru d no z a p a n ować nad pokaźną kole kcj ą p l i ków m u lt i m e d i a lnych z g ro m ad z o nyc h n a

i n a r z ę d z i m a la rs k i c h oraz szy b kością pra­

s krótów d o n a rz ę d z i syst e m owych. W i n ­

cy e dyt o ra C h a sys D raw I ES. O p ró cz ko rzy­

d o ws Syst e m C o nt ro l Cente r u łatwia u ru ­

na szym d y s k u . D a m i n i o n p o m oże wyko nać

sta n i a z d u że g o wyboru f i lt rów, efe któw

c h a m i a n i e a p likacj i W i n d ows o raz p ro g ra­

to zad a n i e , ofe rując n a rzęd z i a u łatw iaj ą ce

i z n i e ks ztałceń m oże my, podo b n i e j a k

m ó w Sys i nt e rnals i N i rSoft u . P o b i e ra on

p rzesz u kiwa n i e kole kcj i m u zyki , zdjęć i f i l­

w P hotos h o p i e , p ra cować n a w a rstwach

n a rzę d z i a i z a p is uj e j e w swo i m f o ld e rze

m ów. Po d o d a n i u p l i ków do bazy d a nych

i m odyfi kować j e n i ezależ n i e o d s i e b i e.

lub kat a lo g u tymcza sowym .

m ożemy s po rz ą d z i ć p recyzyj n e o p isy i do­

PORADA Wyb i e raj ąc z m e n u » F i le« o pcję

PORADA Na płyc i e C H I P-a p u b li kujemy wer­

d a ć tag i u łatwiające wysz u k i wa n i e.

» La u nc h a p p l icat i o n « , u zyska m y d o st ę p do

sj ę m o b i lną WSCC. A p li ka cj ę m o ż n a u ru ­

PORADA K l i kając i ko n kę koła zębatego p rzy

p rzeg lą d a r k i z dj ęć o raz ko nwert e ra o b ra ­

c ho m ić n p . z p e n d rive·a - n i e z b ę d n e na rzę­

wła ściwośc i a c h pliku o raz wyb i e raj ąc » D o ­

z ó w , a ta kże n a rz ę d z i a d o wywoływa n i a f o ­

dzia będą p o b i e ra n e i z a p isywane w folde­

e

e

e

t o g raf i i RAW.

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGI ELSKI

INFO: WWW.JPCHACHA.COM /CHASYSDRAW

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

rze tymc zasowy m .

SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: A N G I ELSKI

INFO: WWW.KLS-SOFT.COM/WSCC

st osuj « , o kreśli my, j a ki e i nformacj e b ę d ą

wyśw ietlane w o k n i e Wła ściwośc i.

SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: POLSKI I NFO: DAM I N I O N .NET

79

� PORADY I FREEWARE Więcej na: www. ebookgigs. eu

�3Z...!&l:ł.D.l!ó

Nuty na ści eżkach

Doskon ały odtwa rzacz

Łowca połączeń

IMl@lifi4@1

•:z:nanm

N i ew i e l k i e n a rz ę d z i e , któ re p ozwa la

Edyt o r m u zyki wyposażony w i nt e rfej s ty­

W i reless Netwo rk Watc her

Odtwarzacz fi lmów wyposażo ny w wyg o d -

powy d la t ra c kera ( n u ty z a p i sywa n e są n a

ną l i stę odtwarz a n i a , n a któ rej d a s i ę o two­

s p rawd z i ć , j a k i e u rządze n i a Łączą się z na­

p i o n owyc h ś c i e ż k a c h ) . Wyg ląd a p l i ka cj i jest

rzyć dowolną l i cz b ę za kła d e k. A p l i ka cja

szą s i ec i ą bez p rz ewo dową, o ra z u m ożliwia

u m oż l i w i a z a równo o d twarza n i e fi l m ów

z i d e ntyf i kowa n ie ich n a po d staw i e a d re sów

wzorowany n a p o p u la rnym n ie g dyś Fast­

t ra ckerze l i . M i lkyTra c ke r oferuje p o d o b n e

z a p i sa nyc h w p o st a c i p l i ków, j a k i s p rawną

MAC. L i st ę u rz ą d z e ń m o ż e m y z a p i sa ć

m o ż l i wości j a k jego p i e rwowzór.

nawi g a cję w menu płyty DV D-V i d e o o raz

w post a c i p l i k u HTM L , X M L , C S V lu b j a ko d o ku m e nt t e kstowy.

PORADA Pro g ra m n i e wymaga i nstala cj i . Po

p rze g ląd a n i e f i l m ów z cyfrowej t e lew i zj i

ro zpa kowa n i u a rc h iw u m m oż e my odtwo­

kab lowej l u b n a z i e m nej .

PORADA Aby u r u c h o m i ć W i re less N etwo rk

rzyć p rzykład owe u two ry, wyb i e rając

PORADA Położ e n i e n a p isów o raz c z c i o n kę

Wat c h e r z p o lski m i nt e rfej s e m , kop i uj e m y

» Lo a d « , wskazując pod kata lo g »Songs«

z m i e n i my, n a c i skaj ą c [F7] o raz wy b i e rając

d o katalo g u a p l i ka cj i p l i k „WNetWatc he r_

i j e d e n z p l i ków. Klikamy » P lay s o n g « , by

za kła d kę » C a p i t i o n « . Odtwarzacz ofe ruj e

e

e

rów n i e ż kore kt o r g ra f i c z ny do d źw i ę k u .

ro z po cz ą ć odtwarz a n i e.

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGI ELSK I

INFO: WWW.MILKYTRACKER.ORG

SYSTEM: WI NDOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: POLSKI I NFO: P OTPLAYER.PL

l"""'r-111=llll--�---"·I S.. 2: JEi..... ·l :iM J � lr_. -.. ---��I

� �

o Q

-­ """""" """"'

INFO: WWW. N IRSOFT.NET

, ..,,,_ ......., l � � � lla'IN

, ..,... �� � --­ �'fł!JU#,'t�

l ff.Młi -- �ttmhłiir

J E....-. � � NI ..,.. � � l Cl'!tia � i..tUl'Clld � ���

�,,„....,.. ""' M""'' OCR l:::J "'""' - · 'bt• - ...... bil!t!n llid'.

Czytanie z e kra n u

SYSTEM: WIN DOWS XPIVISTA/7 JĘZYK: PO LSKI

M�llllraJ1!1-

iNORMAN °""" h• o:R ....... s.. 1

e

lng. i n i" z n aj d uj ą cy s i ę w a rc h i w u m „wnet­

wat c h e r_polish.z i p".

�-�­

S ka n bez i nsta lacji

Przegląd kata logów

A p l i kacja służąca do p rzechwytywa n i a o b ­

S k a n e r a ntyw i rusowy, któ ry pozwoli o d na­

HMMifłJ

ra z u i p rzetwa rza n i a w i d o c z n e g o na n i m

leźć i z n e u t ra lizować g ro ź n e a p l i kacj e , bez

rów zaj m u j ą cych n ajwi ę cej m i ejsca na dys ­

t e ks t u d o postac i d o k u m e n t u . D o p o p raw­

i n st a lowa n i a p ro g ra m u antyw i rusowe g o n a

ku twa rdym. I nf o r m a cje o wyko rzyst a n i u

n ej p racy n a rzęd z i e wym a g a p o ls k i ego

d y s k u . Pro g ra m oferuje t rzy t ryby ska no­

p rzestrz e n i n a dysku p rezentowane s ą

słow n i ka d o st ę p ne g o na st ro n ie c o d e . g o o g ­

wa n i a dys ku: szyb k i e , pełne l u b s p rawdze­

w post a c i wykresów s ł u p kowyc h i koło­

nie wyb ra n e g o kata l o g u .

wych - poru szaj ą c s i ę w o b rę b i e st r u kt u ry

PORADA Pro g ra m nie wymaga i n st a la cj i

PORADA A p lika cj a zaj m uj e o k. 2 0 0 M B i d o ­

katalo gów, s p ra w d z i my, któ re z pod kat a lo ­

- C a pt u re 2 Te xt m ożemy roz p a kować i u ru ­

s t ę p n a j est w post a c i p oj edynczego p l i ku

gów zawieraj ą naj w i ę ksze p l i k i . PORADA M o ż e my p o ru szać s i ę m i ędzy kat a ­

Captu re2Text

l e .com I p/tesse ra et-o c r I down lo a d s/ list.

Norman M alware Cl e a n e r

P ro g ra m , kt ó ry u łatwi o d n a le z i e n i e folde-

c ho m i ć z d owo lnego kat alog u . P o p rzez

wyko nywa l n e g o . J e ś l i za leży n a m na a kt u ­

s króty kla w i at u rowe, któ re d ef i n i uj e m y

a lnyc h syg na t u ra c h zag ro ż e ń , powi n n iśmy

loga m i , kli kaj ą c wykresy - p o d o ko n a n i u

w o p cj a c h a p l i ka cj i , u r u c h a m i a m y m o d u ł

p o b rać n aj nowszą e d ycję M a lw a re Clea ne­

wyb o r u Fo lder S i z e z a p rezentuje statystyki

ra ze st ro ny p ro d u ce nta.

wyko rzyst a n i a wskaza nego podkatalo g u .

e

O C R o ra z ko m po n e nt ro zpoz n aj ący m owę.

80

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGI ELSK I

INFO: CAPTU RE2TEXT.SOURCEFORGE.N ET

e

SYSTEM: WIN DOWS XPIVISTA/7 JĘZYK: AN GIELSKI

I NFO: SAFEGR O U N D.N ORMAN.COM

e

SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7 JĘZVK: AN GIELSKI INFO: WWW. M I N DGEMS.COM

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs.eu

Odszukaj i dopasuj

Gra w ko nsumpcję

Toporem i magią

The Lost I n ca P ro p h ecy

Annie' s M illions

G ra log i c z n a o f e r u j ą c a Ła m i g łó w k i d la

Z a bawa w wysz u k i wa n i e n a s kl e p o wy c h

Wypo s a ż e n i w zestaw c z a rów, b ro n i b i a łej

Doomed D u ngeon

s p o st rzeg awc zyc h (wym a g a j ą c e o d na le­

p ó łkac h p rz e d m i ot ó w u m i e s z c z o n y c h n a

i m a g i c z ny c h m i k st u r zw i ed za my p o d z i e ­

z i e n i a p rz e d m iotów) o ra z u kł ad a n ki p o l e ­

l i ś c i e z a ku p ów. C e l? Wyd a ć w j e d e n d z i e ń

m i a p e ł n e pają ków, sz k i e l etów i g o b l i n ów.

g a j ą c e na z d ej m ow a n i u p o d o b n ych e l e ­

m i l i o n d o la ró w ! M u s i my wy b i e ra ć k l i k n i ę ­

M u s i my p o k o n a ć w i ę kszość p rz e c i w n i kó w

m e ntów. M o ż e my w y b r a ć m e c h a n i kę g ry,

c i e m wyłą c z n i e p r ze d m i o ty w i d o c z n e n a

n a p l a n szy, by o d b lo kować p rz ej śc i e na

d e cyd u j ą c o kszt a łc i e p ó l ( kw a d ratowe

l i ś c i e w d o l nej c z ę ś c i e kra n u . K l i k a n i e i n ­

ko lej ny p o z i o m . N a p o c z ą t k u z a bawy wy­

lu b sześc i o b o cz n e ) , a t a kż e o s p o s o b i e

nyc h e le m e ntów m o ż e n a c hwi lę zat rzy­

b i e ra my j e d n ą z 6 klas p o sta c i , d e cyd uje­

z d ej m owa n i a e l e m e n t ó w z p l a nszy.

m a ć ro z g ryw k ę .

my s i ę równ i eż n a j e d n ą z czt e re c h ra s .

PORADA M u s i m y u s u n ą ć e le m e nty z p ó l

PORADA Aby u zys kać d o d a t kowe p o d p ow i e ­

PORADA Ste ruj e m y p o st a c i ą za p o m o c ą k l a ­

o z n a c zo nyc h z i e lo nym k o l o re m , a n a st ę p­

d z i , z a g raj my w j e d ną z c zt e re c h m i n i g i e r.

w i s z y z e st rzałka m i . U żywa my c z a rów,

n i e p rz e s u n ą ć w d ó ł sym b o l , z d ej m uj ą c

W k a ż d y m p rzyp a d ku m u s i my d o pasować

n a c i s k aj ą c [Z ] : at a ku j e m y m i ec z e m lu b t o ­

e

z n aj d uj ą c e s i ę p o d n i m k l o c k i .

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGI ELSKI INFO: WWW.GAMETOP.COM

Piwnica skarbów Dee pfall Du ngeon

e

c e ny d o p ro d u któw.

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGI ELSKI INFO: WWW.GAMETO P.COM

Uci eczka z lochów ,.'ffll iłffil ·

e

p o re m , n a c i s kaj ą c [X] .

SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGI ELSKI INFO: DAZLOG.1 6MB.COM

Po licz do 50 Willy' s World

G ra fa b u la r n a , w kt ó rej p rz e m i e s z c z a m y

Wci e lając s i ę w p o st a ć c hł o p a , m a g a l u b

Ko lo rowa p latfo r m ó w ka , w któ rej st e ruj ą c

s i ę skokowo, wyko n uj ą c o b roty o 9 0 sto p ­

w oj o w n i ka , z w i e d z a m y loc hy, w kt ó ry c h

p o st a c i ą Wi lly'eg o , z b i e ra m y m o n e ty,

n i o ra z r u c hy po m i ę d z y ko lej n y m i p o la m i

z o st a li ś my u w i ę z i e n i . Aby wyd o s t a ć s i ę

s t r z e l a m y do p rz e c iw n i ków i n i e kt ó rych

p o d z i e m ny c h p la n sz . Z b i e ra m y k l u c z e

z p i ę c i o p o z i o m owej p u ła p k i , m u s i m y o d ­

r u c h o m y c h p rz e s z k ó d . P o wypełn i e n i u

u m o ż l i w i aj ą ce otw i e ra n i e z a m k n i ętych

n a le ź ć trzy c z ę ś c i k l u c z a . N aszym z m a g a ­

m i sj i n a ka ż d ej z p l a n s z m o ż e m y p rzejść

d rz w i , w a lczymy z p r z e c iw n i ka m i o ra z

n i o m n i e b ę d z i e s p rzyj a ł u p ływ c z a s u a n i

do k o l ej ne g o eta p u z a b awy. C e l: z e b ra ć

kolekcj o n uj e m y s ka rby.

z a s t ę py w r o g ó w za m i esz kuj ących lochy.

d o kła d n i e 5 0 m o n et roz r z u c o n y c h p o

PORADA P r z e m i e sz cza m y s i ę za p o m o cą

PORADA S t e r uj e m y p o st a c i ą za p o m o c ą kla­

p la n szy, n i e ki ed y u krytyc h w p rz e d m i o ­

klaw i s zy [W] . [S] . [A] i [ O ] . O b ra c a my s i ę ,

w i szy z e st r z a ł ka m i ; strzela my, n a c i s ka ­

t a c h a lb o „ . w Ła p a c h w ro g ó w.

n a c i s kaj ą c [Q] o ra z [ E ] . Z ko le i a by p o d ­

j ą c [ S p a cj ę] . P o d n o s i my p rz e d m i o ty i u ży­

PORADA N a s z ą p o st a c i ą ste ruje my, n a c i ­

n i eść p rzed m i ot lu b u żyć g o , n a c i s k a m y

w a m y i c h , n a c i s kaj ą c [Z]. K a ż d a z p o st a c i

s kaj ą c klaw i sze ze strzałka m i . S t r z e l a m y,

e

e

dyspo n uj e i n n ą b ro n i ą .

[ S p a cj ę] .

SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7 JĘZVK: AN GIELSKI

INFO: WWW.DEEPFALL.M O ONFRUIT.COM

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

SYSTEM: WIN D OWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGI ELSKI INFO: BRAK

e

n a c i s k aj ą c [Z]; s k a c z e my, n a c i s kaj ą c [X].

SYSTEM: WI N DOWS XP/VISTA/7 JĘZYK: ANGIELSKI

I NFO: WWW.LIONSOFTVIOEOGAMES.BLOGSPOT.IT

81

[!ł ZAWARTOŚĆ DVD 04 I fi?Mł'ętej�e R�. ebookg igs.eu

P R O G RA M Y n a płyci e DVD

W kwietniu na płycie CHIP-a um ie­ ściliśmy 90-dniową edycję pakietu oc hronnego, na rzędzia do szyfro­ wan ia i usuwania plików oraz program do wypa la nia krążków. ESET SMART SECU R ITY 6

Paki et b ezpi eczeństwa Wersja testowa

Za pewn ia o c h ro n ę przed w i rus a m i, s pywa re'em i ata ka m i h a kerów. Mo­ duł Ant i-Theft ułatwia odszu k a n i e skra d z i o ne­ FaNE \ła.S.E
go pecet a. S o c i a l M e d i a Sca n n er c h ro n i n a sz prof i l n a Facebooku .

SET Stnan Security 6'

ll<*ali mm "'·� ·bl!l\Jo zltdiiejl 0!8E "�

Pełna wersj a aLJ�Nr o � -

1 ·�

pai!
,,,...,.� l;""!ilł MiiP> - -Y � -T Ar. Th f�j� � � JilQilt'f' IN <>
Wyp a la n ie płyt Ili

li:lfqlłeinĄ oc!Rlę· prrea 'l!ll1Mll1l, �• .�, �,,.,.. �, _ w e� � :S�a11•7 � Les! � es T .i.iti. t.ell

A •

�el lilln pcm,llOS adm&IC � llib ·� IW1'1'uler N�

ASHAM POO B U R N ING STU D IO 2 0 1 3

�

� r si-na.t � a „• .,-� � rui E'SEf � k'*llM. �

Rozbudowana a pli kacja

•

do wypa la n ia d a nych, fi lmów i m u zyki na płytach C D, DV D o raz Blu­ -ray. Pro g ra m został za­ o patrzony w edytor po­ zwalający na o pra cowa­ n ie etykiet i n a d ru ków.

"' 1 -·ABC. NET FILE ENC RYPTER 6

EAST-TEC ERASER 2 0 1 2

SPA R KYLI N UX 2 . 1 ERIS

Szyfrowa n i e d o ku me ntów

Cyfrowa g u m ka

Deb i a n po po lsku

Pełna wersj a

Pełna wersj a

L i n ux

82

Apli kacja um ożliw iają ca

N a rzędzie u możliwiają­

szyfrowa n ie doku m en­

ce n ieodwracalne usu­

Dyst rybucja Linu ksa zbudowana na bazie Debia n a . Syst em opera cyjny możemy u ru ­

tów. Progra m oferuje

wa n i e pli ków, nad p i sy­

c h o m i ć z płyty i u m i eszczonego n a krą żku

proste a lg o ryt my kodu­

wa n i e partycj i i dysków,

C H I P-a o brazu ISO, przen ieść na pend rive

jące ( S i m p le H ex, Ca­

a także o c h ro n ę naszej

lu b za i nstalować na dysku twa rdym. O p i s

esar, XO R) ora z met ody

prywat n oś c i poprzez

proced u ry i nsta lacyj nej z n ajd ziemy n a stro-

o wyższym sto p n i u bez­

ka sowa n ie pli ków tym-

nie l i n u x i a rze.pl/sparkyl i n ux- i n sta lacj a . Małe

p i ecze ństwa (AES, Two­

cza sowych i h istor i i od-

wym a g a n i a s p rzętowe pozwalaj ą u ru c h o m i ć

fish, Serpent, MARS).

wiedza nych stro n .

S pa rkyli nux nawet n a sta rym kom puterze.

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej

na: www. ebookgigs.eu 1 . D rog a n a skróty W głównym oknie aplikacj i ochronnej w sekcji „Często uży­ wane" znajdziemy skróty do opcji, z których najczęściej korzystamy.

·­ •

2 . O c h ro n a prof i l u na Fa cebooku '1•

ES ET S MART S E C U R I TY 6 O ch ro na p rzez 9 0 d n i

,,,, _

..._... ..,......,.

Apli ka cj a z a b e z p i eczy na sze d a n e i ko m p uter p rzed a t a ka m i h a ke rów, wi rusa m i o ra z ułatwi od n a le z i e n i e notebo o ka.

N

� Windows XP/Vista/7/8

Uzupełnienie och ro­ ny kom putera stano­ wi aplikacja ESET Social Med ia Scan­ ner, pozwalająca przeskanować pod kątem zagrożeń nasz profil na Face booku.

1-prSl'rdi � ptafil A9 r111:cboku o food �l"'m Mf..tQnydl �ob J>O!lOjfzi!rl)' mawl-

WERSJA TESTOWA

a j nowsza edycja ESET Smart Security 6 potrafi samodzielnie wykryć i zablokować nowe zagrożenia. Program oferuje mo­ duł antywirusowy i zaporę oraz zabezpiecza nas podczas przeglądania stron WWW i korzystania z bankowości internetowej. Aplikacja skanuje pocztę, pendrive'y, a także dyski USB i nośniki optyczne. Dodatkowe zabezpieczenie komputera stanowi moduł E SET Anti-Theft, dzięki któremu sprawdzimy lokalizację zagubio­ nego komputera na mapach Google Maps oraz wykonamy zdjęcie osoby pracującej na naszym komputerze. Rejestracja Aplikację należy zarejestrować do 21 kwietnia 2013 r. Licencja ważna jest wyłącznie z oryginalną płytą DVD dołączoną do magazynu CHIP Otwieramy stronę www.eset.pl/chip, wypełniamy formularz (odpowiedzi na pytania znajdziemy w aktualnym nu­ merze CHIP-a), wprowadzamy w pole „Kod z czasopisma" frazę »CH35- p2x2yzat« i klikamy »Dalej« . Weryfikujemy informacje reje­ stracyjne i ponownie klikamy »Dalej « . Odbieramy pocztę. W wiado­ mości od producenta aplikacji otrzymamy nazwę użytkownika oraz hasło niezbędne do zainstalowania aplikacji. Sprawdzamy, czy na naszym komputerze jest zainstalowany pakiet ochronny, zapora lub program antywirusowy - usuwamy go przed przystąpieniem do instalacji ESET Smart Security 6. Uruchamiamy program insta­ lacyj ny. W oknie „Aktywacja produktu" wybieramy »Aktywuj przy użyciu nazwy użytkownika i hasła« i klikamy »Dalej «. Kopiujemy z emaila nazwę użytkownika oraz hasło i wklejamy w odpowiednie pola formularza. Klikamy »Aktywuj« i »Zakończ«.

'

3 . O pcj e ko nf i g u ra cyj n e Podstawowe kompo­ nenty ochronne bły­ s kawicznie włączy­ my lub wyłączymy na zakładce »Usta­ wienia« . Szczegóło­ we parametry pracy aplikacj i określimy, wybierając »Wpro­ wadź ustawienia za­ awansowane«.

4. R a p ort o z g u b i e

.., _

Moduł ESET Anti­ -Theft ułatwia zloka­ lizowanie zagubione­ go komputera dzięki wykorzystaniu da­ nych z GPS-u, i nfor­ macji o adresie I P oraz opcji wykonania zrzutu pu lpitu i zdję­ cia za pomocą wbu­ dowanej kamery.

� wymagana rejestracja przez Internet (do 2 1 .04.20 1 3) � ograniczenia: program działa przez 90 dni

KWIECIEŃ 2 0 1 3 CHI P. P L

83

[!ł ZAWARTOŚĆ DVD 04 I fi?Mł'ętej�e R�. ebookg igs.eu 1 . Wyb ó r wła ściwych n a rzęd zi Estetyczne menu główne oraz dobrze zaplanowany układ opcji pozwalają błyskawicznie odna­ leźć potrzebne opcje.

2 . Przeg lą d a rka o b ra zów ISO Opcja »Twórz/Nag ry­ waj/Przeglądaj obra­ zy dysków Przeglą­ daj obraz dysku« umożliwia wgląd w strukturę katalo­ gów zapisanych w obrazie płyty oraz przeglądanie i wyod­ rębnia nie wybranych plików.

I

... --...._.... ---..-

-­ ._ „

AS HAM P O O B U R N I N G STU D I O 2 0 1 3 D la p osiadaczy płyt

--

::::

�

==

� ,_

-... ... --

PEŁNA WE RSJA

Płyty CD, DVD ora z Blu- ray świ et n i e n a d aj ą s i ę d o przech owywa n i a a l b u m ów z e zdjęci a m i , fi lmów, m u zyki i kop i i za pasowyc h .

3 . Poz i o m głośności -;...,• . ...., -- �-

I_ "'. I. ·•,'

.._

A

plikacja oferuje przemyślany i wygodny interfejs, w którym posługując się menu, wybieramy pogrupowane tematycznie opcje. Zakres funkcjonalności programu obejmuje możli­ wość tworzenia kompilacji danych, modyfikowania zawartości płyt wielosesyjnych, przygotowanie backupów i odtwarzanie danych z kopii. Aplikacja zawiera opcję zapisywania muzyki na krążkach CD-Audio oraz zgrywania utworów z płyt. B urning Studio oferuje też narzędzia do zapisywania płyt VCD i Super Video-CD. Możemy kopiować płyty, tworzyć i zapisywać obrazy krążków w fo rmatach ISO, CUE/BIN oraz ASHDISC. O porządki w naszej płytotece zadba moduł »Drukuj i twórz«, oferujący narzędzia do projektowania i drukowania okładek, etykiet i nadruków na płyty. Rejestracja Podczas instalacji wybieramy opcję »Dowolna instala­ cja« i usuwamy zaznaczenie z pola »Zainstaluj MyAshampoo Tool­ bar«. Po zainstalowaniu aplikacji klikamy »Pobierz pełną, darmową wersję teraz«. Na stronie producenta podajemy nasz email i wybie­ ramy »Poproś o klucz do pełnej wersji«. Jeśli n ie mamy konta w serwisie ashampoo.com, musimy je utworzyć, a następnie się zalogować. Po wypełnieniu formularza klucz rejestracyjny zostanie wyświetlony na stronie producenta oraz wysłany na nasz adres elektroniczny. Kopiujemy klucz do Schowka, przechodzimy do okna powitalnego Buming Studio i wklejamy kod w pole »Wpisz kod rejestracyjny tutaj : « . Klikamy »Aktywuj teraz« i »Kontynuuj« .

- -.

Narzędzie do zapisy­ wa nia muzyki na pły­ cie CD-Audio pozwa­ la automatycznie wy­ równać głośność utworów i usunąć 2-sekundowe prze­ rwy pomiędzy ścież­ kami.

4. P rojektowa n i e okła d e k _:•. ••:·•.�

„' =.: :::;· ·���� •.

.

„

-:...... „ - _....„ .- „

Aplikacja umożliwia błyskawiczne przy­ gotowanie listy utworów lub filmów na podstawie zawar­ tości u mieszczonej w napędzie płyty.

.... Windows XP/Vista/7 .... wymagana rejestracja przez Internet

84

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na: www. ebookgigs.eu

EAST-TEC E RAS E R 2 0 1 2 N a straży p rywatności PEŁNA WE RSJA

Wym i a n a dysku i s p rzed a ż n o ś n i ka d a nych może n a ra z i ć n a s n a n i e u myślne p rze­ ka z a n i e po ufnych d a nych osobom postron nym .

P

odstawowym zadaniem aplikacji jest usuwanie danych mo­ gących zdradzić naszą tożsamość oraz nieodwracalne kaso­ wanie plików i dokumentów. Aplikacj a umożliwi nam m.in. nadpisanie plików przeniesionych do Kosza, usuniętych wiadomo­ ści pocztowych, pamięci podręcznej przeglądarek WWW i plików tymczasowych wybranych programów. Rejestracja Otwieramy stronę offers.east-tec.com/chippl/2013/ erascr, podajemy imi� i nazwisko, cmail, wybieramy z listy »Coun­ try« kraj »Poland«, czytamy umowę licencyjną i wyrażamy zgodę na jej warunki, zaznaczając pole przy ))I agree to the terms and conditions above« . Klikamy »Submit « . Odbieramy pocztę i klikamy odsyłacz w wiadomości od producenta aplikacji. Na stronie East­ -Tec klikamy »Get Free Key ! « . Kopiujemy klucz licencyjny do Schowka. Uruchamiamy aplikację i klikamy »Enter Key... «. Wkleja­ my klucz w pole »Key« oraz wpisujemy imię i nazwisko w polu »Name« . Klikamy »OK« i w kolejnym oknie jeszcze raz »OK«.

Wła sne a l g o ryt my ka suj ą ce

(> .,,, _

<>="'"" C· . =o -.... -

W opcjach apli kacji możemy zdefiniować własną metodę bez­ piecznego usuwania plików, opisując każ­ dy z przebiegów nad­ pisywania z biorów. .... c "" �� -

llli- Windows XP/Vista/ 7

llli- rejestracja na stronie offers.east-tec.com/chippl/20 1 3/eraser

D E M O S C E NA PRZYJ EM N OSC TWO RZ E N IA Sq u a re - Sti ll ,

,

Produkcje grupy Still prezentowaliśmy j uż na płytach CHIP-a w 2011 roku. Czas na wyjątkową powtórkę z rozrywki - demo „ Squ­ are" zajęło I miejsce na party Geeks can dance 2012. Zwycięstwo niewątpliwie było zasłużone - w „Square" zobaczymy niezwykłe wizualnie, trójwymiarowe fraktale zakłócające monolityczne bryły budynków. Na płycie umieściliśmy demo w oryginalnej postaci oraz jego kopię - film w formacie MP 4. llli- Info: www.still-scene.org

KWIECIEŃ 2 0 1 3 CHI P. P L

85

[!ł ZAWARTOŚĆ DVD 04 I fi?Mł'ętej�eR�.eb ookgigs .eu 1 . Wyb i erz m etodę szyfrowa n i a -

------=�-- -

...,a;.._ „_... _

File Encrypłer

P ro w1

h

et hl of o a pe sona

--...� ..._..__ !

Spośród 1 O algoryt­ mów szyfrujących jedynie ostatnia piąt­ ka oferuje względnie mocną ochronę kryp­ tograficzną (AES, Blowfish, Twofish, Serpent i MARS) .

o

2 . Otwórz bez a p l i ka cj i

1 -A B C . N ET F I LE E N C RY PTER 6 Cyfrowy schowe k

File Encrypter po­ zwala na u m ieszcza­ nie szyfrowanych danych w plikach wykonywalnych. Do rozszyfrowania do­ kumentu n ie jest potrzebny program kodujący.

IL'""' ' '

3 . H i storia opera cj i

PEŁNA WE RSJA

Wyg od n e n a rzędzie do szyfrowa n i a pli ków i d o ku m e ntów ofe ruj ą ce ki lka róż n ych m etod kodowa n i a.

./_ 7� h•tMf; stylrm.W1W1 I dMrytr- dc pii.I

� da plld.J ""11orilo

c'�•\,,,... llP!ll.oo t� �\1.,i.-�13'j!.m"'

F

ile Encrypter 6 umożliwia szyfrowanie dokumentów z wyko­ rzystaniem prostych algorytmów: Simple HEX, Ceasar-3, Ce­ asar-g oraz XOR, a także trudnych do złamania metod AES, Blowfish, Twofish, Serpent, MARS i TEA. Uwaga, aplikacja usuwa z dysku pliki źródłowe, które kodujemy! Po zarejestrowaniu i uru­ chomieniu programu wskazujemy pliki, które zamierzamy zaszy­ frować, wybierając opcję »Dodaj do Listy«. Wybieramy jeden z algo­ rytmów szyfrujących i decydujemy, czy plik wynikowy ma być wy­ konywalny - zaznaczenie opcji »Szyfruj do *. Pliku Exe« spowoduje zapisanie plików, które po uruchomieniu i wprowadzeniu hasła zostaną automatycznie odkodowane. Wciskamy przycisk »Szy­ fruj ! « , wpisujemy hasło i klikamy »OK«. Aplikacja zapisuje zaszy­ frowany plik w tym samym katalogu co źródłowy dokument. Rejestracja Uruchamiamy program instalacyjny. W oknie » Com­ pleting the 1-abc.net File Encrypter Setup Wizard« zaznaczamy pole » Get free full version key online«, na stronie rejestracyjnej podaje­ my imię, nazwisko i email. Klikamy »Wyślij« . Sprawdzamy pocztę. W wiadomości od producenta programu klikamy odsyłacz po­ twierdzający rejestrację. Sprawdzamy skrzynkę pocztową. W kolej­ nej wiadomości znajdziemy klucz rejestracyjny, który kopiujemy do Schowka. Przechodzimy do okna aplikacji, wybieramy z menu »Rejestracja« opcję »Klucz produktu«. Wklejamy klucz rejestracyj­ ny w pole »Wprowadź klucz«, klikamy »OK« i jeszcze raz »OK« .

lHtDM � l>f�_.

C:::

51.Yl lli'DGI� DQJ::� ló'llh Mnodilws <'llJllNM!irllly

�i;nu,..t ,... '""'w.,.t,wn�..- 11111-t
4.

Aplikacja przecho­ wuje kompletną h i­ storię operacji szy­ frowania i deszyfro­ wa nia danych w pliku tekstowym um iesz­ czonym w katalogu użytkownika. Możemy wyłączyć zapisywanie zmia w opcjach File Enctyptera.

Szyfrowa n i e n a Pu l p i c i e

O

File Enc rypter umoż­ liwia kodowanie pli­ ków za pośrednic­ twem opcji umiesz­ czonej w menu kon­ tekstowym.

órz

En ery

d ery t

ith

ed iainfo 7 -Zi i p

..,.. Windows XP/Vista/7 ..,.. rejestracja na stronie 1 -abc.net/00 1 8/ed/ccc_pl/m 1 .htm

86

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Przyg otowa l i ś m y zestaw a p l i ka cj i u m o ż l i w i aj ą cy c h u p o rz ą d kowa n i e d a ­ n y c h n a dyska c h twa rdyc h , u tw o rz e n i e n o wy c h p a rtycj i o ra z z a p i sa n i e ko p i i bez p i ec z e ń stwa d ys ku . U zu p eł n i e n i e p a k i e t u sta n ow i ą n a rz ę d z i a d o z a rzą­ d z a n i a o ra z z m i a ny n a zw p l i ków.

O LE KCJA N A R Z ĘDZ I

NARZĘDZIA DYSKOWE I PLIKOWE

---��-----'l i 1111. 0łl!.-*l

-- - - - ID'-

, .___.,_ _ · --· __ . ....__ · -- · · -..-.--­ - --„ ,_�� · --­ - ---_ _ ,.._.. _. _ ..,..._._

==

....

rfu CiililDNll �

„ • .lll .t.imdidir.::

. '

!" ----

O&O D ef rag Free E d i t i o n

O&O D i s k l mage 4 Express Edition

Porządkowa nie danych

Ra p orty i p orządki

Ko p ia za p asowa

Narzędzie, które ułatwi i zauto­ matyzuje proces defragmentacji dużych plików na dyskach twar­ dych. Program umożliwia upo­ rządkowanie całego dysku twardego oraz pojedynczych plików, wskazanych na za­ kładce »Lista plików«. Defraggler oferuje również opcję wyszukiwania plików o okre­ ślonej wielkości oraz przegląd informacji diagnostycznych S.M.A.R.T. PORADA Dołączony do aplikacji harmono­ gram zadań pozwala zaplanować cykliczną defragmentację oraz określić, czy proces ten ba być wstrzymywany np. podczas pracy wybranych programów. SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7/8

Aplikacja umożliwiająca przygo­ towanie precyzyjnej analizy za­ jętości dysku, z uwzględnieniem plików o największej wielkości i dużym stopniu pofragmentowania. Pro­ gram oferuje dwa tryby optymalizacji ukła­ du danych na dysku obejmujące szybką de­ fragmentację oraz wymagającą więcej czasu operację pełnego porządkowania dysku. PORADA Proces defragmentacji dysku może­ my zatrzymać lub wznowić, wybierając od­ powiednią opcję w menu ikony O&O Defrag widocznej w Obszarze powiadomień. Opcja »Add job« umożliwia planowanie zadań de­ fragmentacji SYSTEM: WI N DOWS XP/VISTA/7

Program narzędziowy, który po­ zwala sporządzić kopię bezpie­ czeństwa całego dysku twarde­ go. Backup zapisywany jest w postaci pliku na wskazanym przez nas nośniku danych. Aplikacja oferuje opcje montowania kopii bezpieczeństwa jako dys­ ku w systemie Windows. W celu przywróce­ nia danych z kopii musimy posłużyć się sys­ temem Windows uruchomionym z uprzed­ nio przygotowanej płyty lub pendrive'a. PORADA Aplikacja nie wymaga instalacji. O&O Disklmage 4 po rozpakowaniu archi­ wum ZIP uruchomimy bezpośrednio z pen­ drive'a lub płyty ratunkowej. SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

NA DVD Wszystkie narzędzia znajdziesz, wpisując kod: PAKIET

87

N A R Z Ę D Z I A DYS K O W E I P L I K O W E

Pa rt it i o n M aster 9 . 1 H o m e Edition

Podział dysku

File R e n a m e r B asic

Zmiany nazw p lików

Zamiennik Eks p loratora

Menedżer dysków umożliwiają­

Aplikacja ułatwiająca zmodyfi­

Dwupanelowy menedżer plików

cy kopiowanie, przenoszenie,

kowanie nazw wielu plików na

wyposażony w opcje przegląda­

usuwanie, zmianę rozmiarów

podstawie przygotowanego

nia zawartości katalogów na za­

oraz łączenie partycji. Program

wzorca. Oprócz dodawania dat

oferuje również opcje konwersj i systemu

i fraz możemy także przekształcać istnieją­

kładkach. Program oferuj e moż­ liwość podglądu zaznaczonych plików, syn­

plików FAT 32 do NTFS. Po dokonaniu przez

ce nazwy (np. zmienić wszystkie litery na

chronizacji folderów oraz wyszukiwarkę pli­

naswyboru dysku i partycji lista dostępnych

kapitaliki). Przygotowany profil modyfikacji

ków. Ze względu na ograniczenia darmowej wersji opcje menu oznaczone symbolem

operacji wyświetlana jest w sekcji »Opera­

możemy zapisać na dysku.

tions«. Zmiany na dysku przeprowadzane są

PORADA Podgląd zmienionych nazw plików

» [ P ] « są nieaktywne.

dopiero po wskazaniu opcji »Apply « .

uzyskamy, wybierając opcję »Preview« .

PORADA Podczas instalacji usuwamy zazna­ czenie przy »Akceptuję warunki Umowy

PORADA Opcje umożliwiające klonowanie

Opcja »Filename filter« pozwala zawęzić

dysków i kopiowanie partycji zostały wypo­

grupę modyfikowanych nazw do plików

licencyjnej i Polityki prywatności TuneUp

sażone w wygodne samouczki. Możemy z

o określonych przez nas rozszerzeniach lub

Utilities 2013«, by uniknąć kopiowania na

nich skorzystać, rozwijając menu »Wizard « .

takich, które zawierają podaną frazę.

SYSTEM : WIN DOWS XP/VISTA/7/8

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/718

dysk próbnej wersji TuneUp Utilities 2013.

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/718

=·====-

Auslog ics D u p licate File Find e r

Łowca klo nów

M i n iTool Part it i o n Wizard H o m e

Auslog ics D i s k Defrag Free

Menedżer p artycj i

O p tymalizacja dysku

Narzędzie do wyszukiwania

Aplikacja ułatwiająca zarządza­

Ustawiczna praca głowicy dysku

i usuwania duplikatów plików,

nie dyskami. Umożliwia tworze­

twardego podczas oglądania

niepotrzebnie zaj mujących

nie, łączenie, przenoszenie oraz

filmów lub grania może świad­

miejsce na dyskach twardych.

zmianę rozmiarów istniejących

czyć o dużym pofragmentowa­ niu plików - warto skorzystać w takiej sytu­

Program porównuje sumy kontrolne, nazwy

partycji. Partition Wizard oferuje również

i rozmiary plików zapisanych na wskaza­

opcje sprawdzania i naprawy systemu pli­

acji z dowolnej aplikacji porządkującej

nych przez nas partycjach dysków i ze­

ków, a także narzędzia do usuwania danych

układ danych na dysku. Auslogics Disk De­

wnętrznych nośnikach danych. Po spraw­

z wybranych partycji. Program udostępnia

frag oferuje opcje defragmentacji oraz opty­

dzeniu zawartości tych partycji i dysków

też opcje zmiany nazwy i litery dysku oraz

malizacji danych na dyskach. Możemy

aplikacja tworzy przejrzystą listę duplikatów.

konwerter systemu plików FAT 32 do NTFS.

wskazać pojedyncze pliki lub foldery oraz

PORADA Zanim rozpoczniemy wyszukiwanie

PORADA MiniTool Partition Wizard dostępny

zadbać o scalenie wolnego miejsca.

zduplikowanych plików, spróbujmy zawęzić

jest także w postaci obrazu bootowalnej

PORADA Program pozwala zaplanować cyklicz­

listę wyszukiwanych zbiorów, np. do plików

płyty CD. Na tej bazie możemy przygotować

ną defragmentację oraz może przeprowadzać

graficznych, filmów, archiwów, muzyki lub

pendrive, z którego uruchomimy komputer

operacje wyłącznie wtedy, gdy komputer jest

aplikacji, by przyspieszyć ten proces.

SYSTEM: W I N DOWS XP/VISTA/7/8

88

i narzędzia do partycjonowania dysków.

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/718

nieużywany przez kilkanaście minut.

System: Windows XP/Vista/7/B

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na: www. ebookgigs.eu N A R Z Ę D Z I A DY S K O W E I P L I K O W E

ui.•111.tJ

Pa rag o n Pa rt ition Manager 1 2 Free

Pa rag o n Backup & Recovery 2 0 1 2

Kontrola dysków

Dziel i rządź

Ko p ia dysku

Niewielka aplikacja umożliwia­ jąca sprawdzenie wydajności dysku twardego, monitorowanie temperatury dysku oraz testo­ wanie nośnika danych pod kątem występo­ wania uszkodzonych sektorów. Po urucho­ mieniu programu i ukryciu jego okna, w Obszarze powiadomień wyświetlana jest aktualna temperatura dysku. PORADA W opcjach aplikacji zdefiniujemy graniczną, maksymalną temperaturę pracy dysku twardego. Jeśli zostanie ona przekro­ czona, HD Tune wyświetli ostrzeżenie oraz zmieni kolor czcionki na czerwony.

Rozbudowany menedżer dys­ ków wyposażony w zestaw sa­ mouczków, które ułatwią two­ rzenie, formatowanie i usuwa­ nie partycji. Dopracowany interfejs ułatwia wykonywanie złożonych operacji. Zmiany w układzie partycji nie są przeprowadzane natychmiast - po zaplanowaniu operacji musimy je potwierdzić, klikając »Apply«. PORADA W celu uzyskania klucza rejestracyj­ nego musimy dokonać rejestracji na stronie producenta. Wybieramy »Click here to go to the registration page« i wypełniamy formu­ larz, by uzyskać dane rejestracyjne.

Przygotowanie kopii zapasowej dysku uchroni nas przed utratą cennych danych i koniecznością ponownej instalacji Windows w przypadku awarii. Backup & Recovery oferuje wygodne narzędzia do zapisywania backupów na dyskach zewnętrznych lub sie­ ciowych. Aplikacja pozwala także stworzyć nośnik ratunkowy (CD lub pendrive), który ułatwi przywrócenie danych z backupu. PORADA Program instalacyjny wymaga poda­ nia danych rejestracyjnych, które uzyskamy bezpłatnie na stronie producenta, wypeł­ niając krótki formularz.

SYSTEM : WIN DOWS XP/V ISTA/7

SYSTEM: WIN DOWS XP/VISTA/7

SYSTEM: WINDOWS XP/VISTA/7

(iiJ

/d•vJsd•

GP11rtu

������

�rt�

�dll

/deV/Sdal

Un.'.!llOCiltet:ł f'.;di12

Pa rtedMagic

Linux z narzędziami

lew

LtJ

'f.

lijzji@I

aevlce

File !jvi;�ęrn

• e,..t4

unall oc�ted

rtltl«Jn

�Jelp

/d'·�fSdal 254.lll Gil\

Mount f'l>in!

ntrs

•

Sill!

i54.Ul Ci�B 18.81 GIB

,i.

19.53 GIB 4.BS G[!J

Twórz i ko p i uj

Klon systemu

Minidystrybucja LiveCD zawie­ rająca narzędzia do zarządzania partycjami oraz tworzenia i przywracania kopii zapaso­ wych, a także programy do odzyskiwania danych i diagnostyki dysków. Aplikacje wchodzące w skład pakietu narzędzi obsłu­ gują linuksowe systemy plików oraz FAT 32 i NTFS stosowane w Windows. Na krążku znalazły się również programy do nieod­ wracalnego usuwania danych. PORADA PartedMagic możemy zainstalować na pendrivie, korzystając z aplikacji UNet­ bootin (została ona umieszczona na obrazie płyty z narzędziami).

Narzędzie do zarządzania dys­ kiem zapisane w postaci obrazu płyty LiveCD. Program obsługu­ je naj popularniejsze systemy plików: FAT 16, FAT 32, NTFS, ext2, ext3 i exq. Aplikacja umożliwia wykonanie ty­ powych operacji, obejmujących zakładanie, kopiowanie, usuwanie i przesuwanie utwo­ rzonych obszarów oraz zmianę rozmiaru wybranej partycji. PORADA Na stronie producenta aplikacji, gparted.sourceforge.net, znajdziemy porad­ niki opisujące różne scenariusze pracy z programem oraz opis metody przenosze­ nia aplikacji na pendrive.

Aplikacja przeznaczona d o zapi­ sywania kopii bezpieczeństwa całego dysku lub partycji. Pro­ gram dostarczany jest w postaci minidystrybucji Live C D, jako obraz płyty. Po wypaleniu na krążku i uruchomieniu komputera z płyty, posługując się teksto­ wym interfejsem, utworzymy lub odzyska­ my system operacyjny z backupu zapisane­ go np. na zewnętrznym nośniku danych. PORADA Na stronie clonezilla.org znajdziemy obszerny podręcznik opisujący metody pra­ cy z Clonezillą. W sekcji „step-by-step" za­ prezentowano zarówno podstawowe, jak i zaawansowane opcje aplikacji.

WYMAGANIA: KOM PUTER Z PROCESOREM I NT EL/AM D

WYMAGANIA: KOMPUTER Z PR OCESOREM I N TEL/AMD

WYMAGANIA: KO M P U TER Z PR OCESOREM INTEL/AMD

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

89

� PORADY I PRYWATNA

M O N I TO R I N G

w

dom u

Słowo mon itori ng kojarzy się z profesjonalnym i systemami zautomatyzowanego nadzoru i obserwacji określonych obiektów. Pokutuje przekonanie że prywatn ie na takie rozwiązanie mogą pozwolić sobie nieliczni. Błąd! Mon itoring domu jest możliwy za kwotę sta nowiącą ułamek kosztów systemów przemysłowych. JAKUB KORN

K

omputer podłączony do Internetu o raz kamera interne­ towa wystarczą, byś mógł z dowolnego miejsca na świe­ cie s prawdzić czy w domu, w pracy, czy w jakimkolwiek innym pomieszczeniu, które zechcesz monitorować wszystko jest w porządku. Oczywiście monitoring nie oznacza zwykłej rejestracji wideo za pomocą kamery Internetowej. Nad­ zór polegający wyłącznie na tym, że będziemy nagrywać obraz podłączoną do komputera kamerką to za mało. Poza tym jaki sens w stałym czuwaniu nad nagrywanym obrazem, przecież nie o to chodzi.

fy detekcji). To nie wszystko - monitoring może odbywać się w ściśle określonych godzinach (harmonogram), rejestrowanie wideo może być aktywowane w momencie wystąpienia konkret­ nego zdarzenia, a zapisywane na dysku kadry z monitorowego miejsca mogą być np. automatycznie wysyłane na zdalny serwer FTP lub publikowane na przygotowanej w tym celu stronie Inter­ netowej. W artykule przedstawiamy jeszcze jeden z s posób moni­ toringu, ale w tym konkretnym przypadku potrzebne będą do­ datkowe urządzenia.

Od powied nie oprogramowa nie

Zamiast stale włączonego komputera lepiej stosować kamery IP. og Najlepiej bezprzewodowe. Wtedy wystarczy działający ruter Wi-Fi � z łączem Internetowym, by z każdego miejsca na świecie móc sprawdzić monitorowane pomieszczenie i żaden komputer w tym pomieszczeniu nie musi być włączony. Obraz może być rów­ nież zarejestrowany - na karcie SD włożonej w obudowę kamery.

Wystarczy odpowiedni program, by nawet z naj tańszej kamery Internetowej uzyskać sensowny system monitoringu pomiesz­ czenia uwzględniający wykrywanie ruchu, zmianę natężenia oświetlenia, a nawet wykrywanie postaci czy wywoływanie alar­ mów na skutek ruchu w konkretnym fragmencie kadru (tzw. stre-

90

Dodatkowy sprzęt

ł

'-_}0·

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

M O N ITOR I N G z webkamerą M o n itorowa n i e d o m u za p o m ocą ka m e ry i n ternetowej w b u d owa n ej l u b U S B . O pcj a najta ń sza i d l a w i e l u osób wystarczaj ą c a . Masz kamerę internetową? Wystarczy jedna aplikacja, by pełni­ ła ona rolę małego systemu monitorującego twój dom.

,

rozpoczniesz instalację oprogramowania (my skorzystali­ śmy z funkcjonalnego, bezpłatnie udostępnianego programu iSpy), podłącz kamerę do gniazda USB. Instalacja programu nie wymaga komentarza, należy tylko pamiętać o tym, by w syste­ mie były zainstalowane aktualne biblioteki .NET Framework.

2

DODAWAN I E KAMERY Po zainstalowaniu oprogramowania na­

leży podłączyć do programu zainstalowaną w systemie ka­ merę. W menu głównym wybierz »Dodaj« , z rozwiniętej w ten sposób listy wybierz pozycję »Kamera lokalna «, a następnie w oknie dialogowym »Źródło wideo « możesz zdefiniować para­ metry pracy kamery (m.in. rozdzielczość rejestrowanego obrazu, format, itp.). Uwaga! Nawet posiadając kamerę zdolną do reje­ stracji obrazu Full HD warto zastanowić się, czy na pewno potrze­ bujemy obrazu w tak wysokiej rozdzielczości, zwłaszcza jeżeli zamierzamy monitorować dany obiekt zdalnie (przez Internet).

3

KONFIGURACJA USTAWI EŃ KAMERY Po dodaniu kamery jest ona

automatycznie uaktywniana i w oknie głównym programu iSpy wyświetlany jest j uż rejestrowany przez nią obraz. Na pierwszym planie pojawi się okno »Edytuj kamerę«, w którym możesz bardzo szczegółowo określić parametry pracy kamery. Możesz m.in. zmienić nazwę kamery (np. »kamera w salonie « ) , obrócić lub odwrócić obraz, ustawić docelowy folder zapisu, opcjonalnie uaktywnić mikrofon, możesz ustawić czułość de­ tektora ruchu, zaznaczyć w kadrze strefy detekcji, ustawić alar­ my i zdarzenia je wywołujące, zdefiniować harmonogram pracy kamery i wiele, wiele więcej. Zakończenie konfiguracji w widocz­ nym oknie powoduje aktywację alarmów.

4

M O DYFI KOWA N I E ALARMÓW I NAGRAŃ w każdym momencie łatwo zmienisz ustawienia rejestracj i i zdarzeń inicjujących alarmy. Nie musisz do tego celu używać przedstawionego w po­ przednim kroku modułu edycji kamery (choć oczywiście mo­ żesz to zrobić). Wystarczy, że skorzystasz z dostępnych w oknie głównym programu iSpy przycisków sterujących pracą schedu­ lera, modułu nagrywającego oraz czułością alarmów. Jednym kliknięciem możemy zdezaktywować cały system alarmowy czy wyłączyć nagrywanie obrazu.

5

WYSTĄPIENIE Z DARZENI A w razie wykrycia ruchu w monitoro­ wanym obszarze, na komputerze, na którym zainstalowano program iSpy wyświetlona zostanie w obszarze powiadomień info rmacja o alarmie wraz z nazwą kamery, która dany alarm zarejestrowała.

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

I

�Ox: 400 (10fp�) 800 :r 448 00 fps) 640x l60 (Mllps) 424x 240 !Jll ips)

I NSTALACJA W przypadku urządzenia zewnętrznego, zanim

Jicobaługiwunc

-I

362x. Wll�O�

iY�#iHll UJ

76x i44 (3Dlps.) I OOx IZO [Jllfil$) 920x 1000 (2(Jfpo) 12BOx 7 {30 ps) 960 X' 544 130 fps) P 800 x 600 (:lll lps)

L

Zmia!'la ro:mWan.i do

KatalO!I

; sekmd

l'J Rłp-X FplS_ IFFS} {O:Gi

flip-Y

cJ 01"'51 9C

png

51:.mrz J>fZ"zroc;Z)'lfy
GJ LJ

do m�okc>� I blok""'..,., obszom

,

klÓl}ocll ni"

� PORADY I PRYWATNA �Aa: www. ebookgigs.

M O N ITOR I N G z kamerą I P Wi-Fi

I

•

Jeżeli n i e c h ce sz, by podczas mon itorowa­ n i a cały czas d z i ałał ko m p uter, użyj b e z­ przewo dowej ka m e ry I P z własną p a m i ęc i ą . Gdy zamierzamy prowadzić nadzór bez przerwy, lepiej sięgnąć po nieco bardziej wyspecjalizowany sprzęt. W naszym warszta­ cie posłużyliśmy się bezprzewodową kamerą IP firmy D-Link model DCS-942L (cena ok. 500 zł), która potrafi rejestrować ob­ raz zarówno w dzień jak i w nocy, a dzięki karcie microSD zapi­ suje nagrania bez udziału komputera.

1

U STANOW I EN I E POlĄCZENIA KABLOWEGO Jeżeli ruter w twojej

sieci domowej nie obsługuje funkcji WPS (Wireless Protected Setup), to zanim będzie możliwe korzystanie z bezprzewodowej kamery IP, najpierw trzeba ją podłączyć do sieci za pomocą stan­ dardowego kabla ethernetowego, wykorzystując do tego celu wbudowane w kamerę gniazdko Ethernet (typu RJ-45).

2

POlĄCZENIE BEZPRZEWODOWE PRZEZ WPS Jeżeli posiadany przez ciebie ruter obsługuje WPS, to instalacja bezprzewodowej ka­ mery IP (również obsługującej WPS) jest znacznie prostsza. Nale­ ży najpierw upewnić się (logując się na stronę konfiguracyjną rutera) czy obsługa połączeń WPS jest włączona, a następnie wci­ snąć przyciski WPS odpowiednio na kamerze i na obudowie ru­ tera. W zależności od rutera, w niektórych modelach trzeba naj­ pierw za pomocą strony konfiguracyjnej uaktywnić tryb oczeki­ wania WPS (później mamy kilkadziesiąt sekund na naciśnięcie p rzycisku WPS na ruterze), w innych z kolei wystarczy po prostu przycisnąć przycisk WPS w czasie najwyżej kilkudziesięciu se­ kund od momentu jego wciśnięcia w kamerze.

3

U STAW IANIE HASlA Po uzyskaniu połączenia z kamerą trzeba

ustawić hasło uwierzytelniające uprawnienia użytkownika do zmiany konfiguracji kamery. Dzięki temu osoby postron­ ne, nie będą mogły j ej zmieniać. W razie problemów z hasłem istniej e możliwość przywrócenia kamerze ustawień fabrycz­ nych poprzez wc iśnięcie znajdującego się na jej obudowie przycisku RESET.

4

KORZYSTANIE Z U SŁUGI MVD L INK Po skonfigurowaniu kamery najprostszą metodą monitorowania pomieszczenia, w któ­ rym jest ona umieszczona, jest skorzystanie z dostarczanej przez producenta usługi mydlink.com. Należy się zarejestrować na stronie mydlink.com i powiązać założone konto ze skonfigu­ rowaną kamerą (każda kamera D-Link ma unikalny kod, który można połączyć z konkretnym jej użytkownikiem). Gdy to zro­ bicie, to w zasadzie z dowolnego miejsca na świecie będziecie mogli obserwować obraz rejestrowany przez kamerę IP. Zdalnie można zwiększać i zmniejszać jasność, powiększać lub oddalać kadr (powiększenie cyfrowe, wykorzystywana przez nas kamera nie miała obiektywu o zmiennej ogniskowej), a także zapisywać konkretne zdjęcia.

92

kdsntmil

i J

Ustaw hasła kam e r-y Vprow.idż haslo Ide:nlVfi11illGI"

2:oibezpigcz:oijące dostlljp do kamery.

;idministrntoril:

I c.,

I

l•••••H•

f mll!il 5kłil.dać 5lę z 6-30 znaków, zaw l!rać 11rzvm1 l mn lej Mle lilervl

z.awinl'ilC 5-!lacji , ro z różn fa ll � Ilu.że I

l·······I

2 lterv, n I! moźe

DG �IE B EZ PlATN E do monitoringu za pomocą webkamer --

­

llMlilii_lhl.:n...b

• •„ • • �

YAWCAM

V ITAM I N O

I S PY

Pro g ra m u m o ż liwia p rzechwytywanie wideo, rejestrację zdj ęć, ma wbu dowany prosty ser­ we r webowy, na którym może auto matyc z n i e pub li kować za rejestrowane kad ry. Zap isany obraz może być p rzesyłany jako stru m i e ń lu b jako d a n e p rzekazywa n e p rot okoła m i HTTP lub FTP. Dzięki f u n kcj i wykrywa n i a ruc h u Yawcam, rejestracja o b razu zosta nie automatycznie uaktywniona, gdy w polu wi d z e n i a ka mery po­ jawi się ruchomy obie kt. M o żna równ ież okre­ ślić harmo n o g ra m p racy ka m e ry. Konfig u racja programu może być chroniona hasłem, całość jest u ruchamiana j a ko usłu ga systemowa, więc nie wy maga logowa nia.

Cechą wyróż niającą to n a rz ę d z i e j est reakcja na postac i l u d z i . Dzięki temu można go t a k skonf i g u rować, b y n p . a l a rm b y ł a ktywowany wyłącz n i e wtedy, gdy w polu widze n i a z najdzie się człowiek, a nie n p. pies czy kot. Pro g ra m ind eksuje zd a rzenia (roz poz n a n i e postaci), c o pozwala późn i ej b a rd z o szybko przej rzeć j edy­ nie istotne frag menty nawet w ielogo d z i n nego nagrania. Darmowa edycja rejestruje w i d eo z jednej ka m e ry, ogra n iczona jest roz d z i e l­ czość n a g ra n i a ( m a ks. QVGA. czyli 3 2 0 x 240 p i kseli), a fu n kcje aktywowa nia np. zewnętrz­ nego programu w raz i e wystąpie n ia zd arze n i a są tej wersj i wyłącz o n e.

P ro g ra m j est bez wątpienia naj b a rd z i ej rozbu­ d owanym bezpłatnym narzędziem ułatwiają­ cym mon itorowanie po m ieszcze ń . iSpy współ­ p racuje nie tylko z ka m e rą i nte rnetową podłą­ czoną d o g niazda USB czy wbud owaną w la p­ topa, ale potrafi rów n i eż prz etwa rzać d a ne gromadzone przez zaawansowane kamery I P. Umożliwia zda lny do stę p , o bsłu guje trzy m eto­ dy d etekcj i ruchu, pozwala nagrywać równ ież d źwięk, automatycznie przesyła dane p rzez sieć. Progra m dz iała również w trybie linii ko­ m e nd co pozwala bud ować skrypty integ rujące jego fu n kcjo na lność z auto matyką domu. P ro­ gram j est dostęp ny w we rsj i polskojęzycz nej.

WYK RYWAN I E R U C H U

i obszary aktywne

M O N ITO R O WAN I E

ze smartfona

Sensor ruchu dz iała zwykle w pełnym polu w i d z e n i a ka mery. Wa rto jed n a k wiedzieć, że ist ni eje możliwość ( nawet g dy do mo n itoringu używa my bezpłatnego p rogra m u iSpy) z d ef i n iowa n i a a ktywnego o b­ szaru w polu widzenia ka mery. W progra m i e iSpy tego typu a ktywne o bsza ry nazywa ne są � llo!ilkli strefami detekcji. Dzięki ' �� I ustawieniu strefy d etek­ " IQjg\l lM.�. "°!'� cj i, ruch w kadrze, a le """'""* poza skonfi g u rowaną strefą nie będzie wzbu­ dzał n ie potrze b nyc h ala rmów. Rozwiązanie przydatne n p . w ruch li­ wym pomieszcz e n i u .

W i e l u p ro d u ce ntów s p rz ętu d o m o n i t o ro­ w a n ia , m . i n. k a m e r I P, ofe ruje d o d at kowo a p l i kacje m o b i l n e u mo ż liwiające p o d g l ą d o b razu z k a m e r za po mocą s m a rtfo na c zy t a b letu. N i e i na c z ej było w przypa d ku wy­ ko rzystywa nego p rzez nas s p rz ętu . O - L i n k , produ c e nt kam e ry I P, z kt ó rej ko rzystali­ ś my pod cz a s o p racowywa n i a n i n iejszego mate riału, u d ostę p n i a na p latfo rmy i OS ( i P h o ne, iPa d ) o raz A n d roid o p rog ra mowa­ nie o nazwie myd l i n k lite. Za po mocą tej prostej w o bsłu d z e a p l ikacji w każdej chwi­ l i m o ż n a s p rawdzić, c zy w domu wszyst ko w po rządku.

czyli czego kamera nie musi widzieć

S E RW E RY NAS

MASKOWAN I E ,

N i e kiedy może wystą p i ć sytuacja, gdy pewien fragment (najczę­ ściej n i e ru c h o my) obrazu rejestrowanego p rzez kamerę n i e powi­ nien być rejestrowany p rzez o progra mowa nie mo n ito ruj ące. J a k to rozwiązać, jeżeli zmiana p o la widzenia ani lo ka l izacja kamery n i e wchodzą w g rę? Stosuje się tzw. maskowa n i e . N ależy wyko nać ka­ merą zdjęcie monitorowanego p rzez n ią o bszaru, nastę p n i e w d o­ wo lnym progra m i e g raficznym o bsłu gującym format P N G wy ma­ zujemy z t a kiego zdjęcia wszystko, co ma być rejestrowane w tra k­ cie m o n itorowa n ia. Tak zretu szowany o b razek należy zap isać j a ko plik P N G z p rzezroczystością i z a i m po rtować do o progra mow a n i a monitorującego (np. p rog ramu iSpy).

KWIECIEŃ 2 0 1 3 C H I P. P L

z funkcjami zapisu wideo

Wszyscy, którzy myślą o zaku pie serwera NAS i jed­ nocześnie są z a i nteresowa n i mon ito rowa niem po­ m i eszczeń, powinni rozważyć z a ku p NAS-a z fu n kcj ą p rzechwytywania o brazu z ka mer IP pod łącz o nych d o tej samej sieci lokalnej co s e rwer NAS. P rzykła­ d e m rozwiązania od podstaw bu dowanego z myślą o połączen i u fu n kcj i NAS i rejestratora w i d eo na po­ t rzeby monito r i ng u jest u rządzenie Ai rlink NVRB (o k. 1 3 00 zł) - to siec iowa nag rywarka w i deo obsług ują­ ca d o 8-miu kamer I P (jednocześ n ie). Rejestracja w i ­ d eo nie wymaga włącza n i a komputera.

93

I

m a rz e n O

dbiornik TV, moduł nagrywający p rogramy telewizyj­ ne, odtwarzacz multimedia lny, serwer NAS... By uzy­ skać kompletne rozwiązanie łączące dostęp do Inter­ net u i funkcje mult imedialne, potrzebujesz solidnego arsenału różnych urządzeń. Istnieje jednak prostsza alterna­ tywna - samodzielnie skonstruowany i odpowiednio wyposa­ żony Chip Dream PC. Opracowa ny p rzez specjalistów z naszej redakc ji komputer unifikuje możliwości wszystkic h wyżej wy­ mienionych urządzeń w jednej, dyskretnej obudowie. Taki kom­ p uter dysponuje p rzestrzenią wystarczającą do nagrania wielu filmów HD, wydajnością odpowiednią do ich płynnego odtwa­ rzania w najwyższej możliwej jakości. Dzięki o programowaniu MediaPortal (znajdziesz je na DVD) możesz płynnie przełączać s ię pomiędzy p rogramami telewizyjnymi, własnymi b iblioteka­ mi multimediów, naj nowszymi zwiastunami hollywoodzkich hitów odbieranymi wprost z S iec i, a na dodatek kontrolować to bogactwo t reści za p omocą spój nego, eleganckiego interfejsu. I nne narzędzia umożliwią zdalny dostęp do kom putera marzeń

94

Wystarczy odrobina wysiłku, a w twoim salonie stanie elegancki komputer nagrywający prog ramy telewizyjne, odtwarzający muzykę, zdjęcia, filmy i pliki wideo w każdym niemal formacie, pobierający multimedia z Sieci.

JAKU B KORN

z dowolnego zakątka globu, w którym znaj duje s ię łącze inter­ netowe. Dzięki temu zaplanujesz nagranie u lubionego progra­ mu na domowym komputerze, podczas gdy sam wciąż musisz być jeszcze w biurze. W domu MediaPortal umożliwi nie tylko odtwarzanie filmów bezpośrednio na telewizorze, ale pozwoli również na strumieniowe przesyłanie dowolnie wybranych tre­ ści mu ltimedialnych na inne komputery czy urządzenia mobil­ ne, s martfo ny, tablety. Sterowanie komputerem marzeń ułatwi Windows 8 ze swoim „kafelkowym" interfejsem doskonale do­ pasowanym nie tylko do tabletów, ale świetnie prezentującym się również na dużych telewizorach. N iezależnie od tego, że możemy skorzystać z urządzeń multi­ medialnych, c ichy i ekonomiczny, odpowiednio skomponowany komputer z dużą przestrzenią na dane z powodzeniem zastąpi serwer NAS. Sam stanie się centralnym miejscem przec howywa­ nia danych w domowej sieci, będzie automatycznie realizował zaplanowane zadania pobierania p lików z Internetu czy syn­ chronizował kopie zapasowe danych z laptopów domowników.

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Z B U D UJ WlASNV Dream PC

D z i ę k i specj a l n i e d o b ra nym kom pon e n t o m b u d o wa ny p e c e t b ęd z i e c i c h y i j e d n ocz e ś n i e wyst a rc zaj ąco m o c ny, b y pły n n i e odtwa rz a ć w i d e o w roz d z i e lc z o ś c i Fu l l H D .

,

IN STALACJA PlYTV GlÓWNEJ Obudowa MS-Tech MC-380 (koszt ok. 28 0 zł) oferuje sporo przestrzeni, co ułatwia instalację komponentów. Dopa suj płytę główną do podłoża obudowy i przymo cuj ją do s ześciu punktów montażowych za p omocą śrub do starczanych razem z płytą. Łatwo dop asujesz właściwe otwory mo ntażowe w płycie głównej do tych w podłożu obudo­ wy. Płyty nie da się założyć odwrotnie - złącza interfejsów mu­ szą pa sować do wyjść na o budowie. Rekomendujemy płytę Asus E45M1-M Pro (ok. 540 zł) zintegrowaną już z p rocesorem AMD-E -450. To rozwiązanie energoos zczędne, zapewniaj ące wystarczającą wydajność, 14 gniazd USB i s zybkie p oł ączenia dysków SATA 6 Gb/s.

2

PODlĄCZANIE ZASI LACZA Do naszego Dream P C wybraliśmy za­ silacz be quiet! Pure Power L7 300W ( cena ok. 150 zł) . Odkręć trzy ś ruby mocujące klatkę instalacyjną zasilacza wewnątrz obu­ dowy i wpasuj go, podłączaj ąc kabel zasilaj ący wewnątrz obudo­ wy do odpowiedniego gniazda w zasilaczu. Pamiętaj o włączeniu na stałe przełącznika zasilania w samym zasilaczu, ponieważ nie będzie on dostępny z zewnątrz po zakończeniu montażu, a stero­ wanie zasilaniem będzie się odbywać za pośrednictwem przyci­ sków na samej obudowie.

3

MONTAŻ DY SKÓW Najpierw zdejmij frontowy panel obudowy, następnie odkręć dwie ś ruby, aby wysunąć ramkę dysku. Za­ montuj dysk - zalecane, by miał co najmniej 500 GB pojemności (np. Hitachi 7k1000.C - koszt ok. 19 0 zł; pasuje do ramki). Uwaga, rekomendujemy zastosowanie dwóch dysków: większej jednost­ ki p rzeznaczonej na dane (np. Western Digital Red 3TB, cena ok. 540 zł) i szybkiego dysku SSD na oprogramowanie ( Samsung SSD 830 64 GB, koszt ok. 260 zł) . Dysk SSD można zamontować, p rzy­ kręcając go dwoma śrubami z jednej strony ramki na dyski.

4

WYPOSAŻEN I E PlVTY GlÓWNEJ Cztery gigabajty pamięci RAM

(moduły DDR3-1600, koszt ok. 100 zł) powinno w zup ełności wystarczyć do realizacj i zadań stawianych przed salonowym komputerem. Oprócz tego niezbędna jest karta t unera TV. My użyliśmy modelu TerraTec Cinergy T P Cie Dual (cena ok. 275 zł) . Karta pasuje do złącza PCie-lx.

5

POŁĄCZENIE KOMPUTERA Z TELEWIZOREM obraz i dźwięk może do­ cierać do twojego telewizora za pośrednictwem kabla HDMI. Z twoją domową siecią najlepiej byłoby się połączyć za pomocą kabla sie ciowego, który jest odporny na zakłócenia zewnętrzne. Oczywiście jeżeli nie j est to możliwe, użyj interfejsu bezprzewo­ dowego USB. W tym przypadku należy wybrać model zgodny z posiadanym ruterem sieci Wi-Fi.

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

� PORA DY I ZRÓB TO S A f\W ięcej na:

KON FI G U RACJA BIOS-u i systemu

1

w przypadku płyty głównej E45M1-M Pro kontroler SATA musi być odpowiednio skonfigurowany. Uru­ chom program konfiguracyjny BIOS-u poprzez wciśnięcie klawi­ s za [Delete] po starcie komputera, następnie p rzejdź do ustawień zaawansowanych »Advanced mode« i wybierz pozycję » SATA Configuration«, a w ramce »On ChipSATA-Typ e« wskaż opcję »AHCI«. Wciśnij klawisz [F10] , by zapisać zmiany. Po ponownym uruchomieniu komputera zainstaluj Windows 8 .

2

SPRAW DZANIE B I OS -U

W:ii Li�t.uitntli:ni._ kl:_6i1e'Llll e..c ,:.u.t.uiłh'Y4 db �� lamP"Uli:ra, Z.mH.uy w illrh1wlmii11d1 IUI �rtj :strof'\lł!: d'al:ya.ti WU)"'ltY.1ch pl1nON Z1S1J1n11.

Zmttń usui1111en.1a. k16roe s„ obecnie nle.dC1t-epne

Ocłlrónil Jusłl!m przy-'w!n.0�1eti1111 pracy

SZYBKI START P o pierwszym u ruchomieniu Windows 8 wciśnij

skrót klawiaturowy [Windows] + [X] i wybierz Panel sterowa­ nia. Następnie w polu wyszukiwania rozpocznij wpisywanie sło­ wa „ przycisk" i z listy zadań wybierz » Zmień działanie p rzyci­ sków zasilania«. Z rozwijalnej listy obok napisu „Po naciśnięciu przycisku zasilania" wybierz pozycję » Uśpij « .

3

I N STALACJA KODEKÓW Aby wyko rzystać akcelera cj ę s przętową podczas odtwarzania multimediów, musisz zainstalować od­ powiednie kodeki. Wybierz pakiet SAF Codec Pack 6.1.9 (bit.ly /nrKs pm) . W menu konfiguracyjnym MediaPortal wskaż » LAV Video Decoder«. Tak samo zrób w p rzypadku wszystkich innych programowych odtwarzaczy, których zamierzasz używać.

•

't1.1m1c;i1J h1�! ulec1n�'

I DVL.! ll!r>l»ll m"'103 Iil- Tl/ lii- Mwio

$-l 'J:;liure.. I Remrte Goci::co und R r:N!crcr I� r•raiu:

L i\dd rimal 3rd P"'ll' cłlac:ł"'

I v.c1oo Co&G•I TV Ll>dac• iDVD Di•u.ilm"""' CodcG•lV'o!eo neridororI So fogo

f>'lf'EG-l'Vi!lao dECOdE<: H.2&� Vid!!O daoodaJ:

MPEG ! AGJ ood'to d::OC
LMM MG a.ido
Aucfo rcnderr:&:

[ LAV Vldoo OOC
. ' Miao>ooft D TV-DVIJ Vio.o Docod!!r

I LAV FIUUcc<>
Iuol�llł lJrrcc\�oond lJe..:o

PO DŁĄCZEN I E BEZPRZEW O DOWEJ KLAWIATURY I TOUCHPADA steruj komputerem z wygodnej sofy za pomocą bezprzewodowej kla­ wiatury z touchpadem (np. Logitech K4oo, cena ok. 150 zł). Jeszcze wygodniejszym rozwiązaniem jest klawiatura Logitech K8 10 (ok. 400 zł) z interfejsem Bluetooth, dzięki której będziemy sterować nie tylko komputerem, ale też tabletem czy smartfonem. Touch­ p ad trzeba wtedy nabyć oddzielnie (np. Logitech T650, ok. 350 zł).

3

KONFIGU RACJA ZDALNEGO D OSTĘPU Jeżeli chcesz mieć dostęp do Dream PC p rzez Internet, potrzebujesz na sztywno ustawio­ nego adresu URL oraz otwartego portu. Musisz uruchomić webo­ wy interfejs konfiguracyjny twojego rutera i odblokować odpo­ wiedni port w zależności od wykorzystywanego oprogramowa­ nia do zdalnego dostępu. W przypadku korzystania z programu TighVNC (jest na DVD) należy otworzyć port 5800.

96

liil u•• c:-�

.... Relnoll! ll�·e SMR· �D

LJ � l"'!l!llrog

n Mop rrrewe eł r...• oo 'Olf Mll

J

---t � d� Vi� k� � � � V � !lX ���a tt � � dmo � � o d �� fft bło 111l! Vi1 �1 1 Dr1:i n �J

1

KONFIGU RACJA ZDALNEGO STEROWANIA Aby zdalne sterowanie obudowy MS-Tech działało poprawnie, zgraj z naszej płyty DVD plik „CentareaHID.xml" i zapisz go w ukrytym folderze „C:\Pro­ gramData\Team MediaPortal\Media Portal\InputDeviceMap­ pings". Uruchom narzędzie MediaPortal Configuration i zaznacz pole wyboru „Use Centarea Master..." na karcie „Sceneo".

...

:=::==================�

ZDALNE STEROWANIE komputerem

2

'ń)ID(Mo1d.!!u_n1:<

• bl.c!cn

D � ....,,.., .,..,...,....,. lacu.•'" ""'"'&.in.(.._...,,„,.,..>Y)

vJ

rl �:VIJ.CCrof!'lll t l'Cło 011H' l ""l dirt01>1Y

�ięcej na: www. ebookgigs.eu

IYD1r„d:I

.....,., � C'lii t:ł'G c,n...i � T""""1'd>Q Sd...u.i \!Oe-­ - -..... Tm1 � """"' ._.,._, i'
C.Utiy

�

�Wllcr- � � !KOOJ

o CmR..; �lo:.-..a.pm.� o �....„ "IJobl 0 &111111o <:li.lnncl mo""""'1 0d:«:llan o ..,;1,„..,..i ��

KON FI G U RACJA MediaPortal

1

KONFIGU RACJA O D B I OR U TELEWI ZJI Gdy już zainstalujesz sterow­ n ik BDA do zamontowanej w ko mp uterze karty tunera TV i aplikację MediaPortal, uruchom „TV S erver Configuration". Tam możesz dezaktywować ( pozycja „TV-Server" pod nazwą two j ego komputera) ws zystkie niepotrzebne tunery. W drzew ­ k u tunerów kliknij pole wyboru p rzy tunerze, który p owinien być aktywny, i u staw j ego parametry takie jak np. kraj (Polska) i region (Polska), dla którego maj ą być dostosowane ustawienia skanowania kanałów. Zainicj uj skanowanie kanałów cyfrowej telewizji naziemnej (lub kablówki, jeżeli z niej korzystasz).

2 Hame

� Ubi� Z:..Jll'!>C2

Music

Mowie•

TV Siło�

81.1pat•

,

1V Gulcle

Kec

nvs

3checlulłl$

STEROWANIE TV Możesz zarządzać interfejsem MediaPortal za pośrednictwem pilota dostarczanego z obudową komputera. Za pomocą klawiszy nawigacyjnych poruszasz się pomiędzy po­ zycjami ekranowego menu programu Media Portal.

3

s-n11•

DO DAWANIE INTERFEJSU W EB OW EG O Po zainstalowaniu wtyczek MPExtended i WebMediaPortal (są na DVD) uzyskasz dostęp do interfejsu webowego za p ośrednictwem na stępującego adre­ s u : http ://adres_ip_d reamPC : 8o8o.

Popr>..tto ...,.

t!daa� l'l!«lw j l�Hclowyo/1

:!!.,"'";;,�

� I.MW........ ... „ l.htbl"lp"Mn'lelia �111�.11.t-Xl! � ud „fhl 111.wl rv>l! lMWMOOIWM - �.

Qp-11na kllbc; �';di�w do>: �l!::

Odlroo llil:l!Clll

C"°"f dqce �c ®c
Plik

Linki

li

Nazwa pliku

Premiwm

•

Dodatki

Pomoc:

Zbieracz linków

I

1

U D OSTĘPNIANIE W SIECI Aby nagrania zapisane na Dream PC by­ ły osiągalne dla pozostałych komputerów w sieci, folder zapi­ su powinien być udostępniony w sieci lokalnej . Uruchom Eks plo­ rator Windows, przejdź do folderu zapis u, wywołaj okno właści­ wości i kartę „Udostępnianie", kliknij „Udostępnianie zaawanso­ wane" i ustaw odpowiednie prawa dostępu.

m

JDmi

�

Ustalfl1ienia

I

Semis hosłlljący

2

ZARZĄD ZANIE POBIERANI EM Jeżeli zamierzasz pobierać dużo

i długo, wykorzystaj do tego celu os zczędny Dream PC. Przy­ datnym narzędziem j est tutaj JDownlo ader {jest na DVD). Pro­ gram potrafi pobie rać dane p rzez HTTP i FTP, j ak również współpracuj e z licznymi s e rwisami hostującymi pliki (tj . Ra ­ pidShare) . Jeż eli pobierasz dane z torrentów, u ży j p rogramu uTo rrent (jest na DVD) . O bydwoma p rogramami możesz zdal­ nie ste rować.

3

6_1�J;t:s-d:!�m_'dtrt�1.PN:; m_�m...i.n;i r""'1 �""' Til..f O.:IRlt'\,!firuł AS $;c1 eo,,.�l>mlok.iJ.w „d'Q<1-err.w1ig.A��.,.t·�nl'MC �.chrt> �.o• Ol<•.,.,,.,. S.. ,.;t, .;t- Mq.., l dR • OCn ().Jl„bi!"'P'lo "'-""·""' I.OC l'rłra
R·

•o·o: I

>'r �

2.lUI

SYNCHRONIZACJA PLIKÓW Jeżeli chcesz, by folder z muzyką na twoim laptop ie automatycznie synchronizował się z salono­ wym Dream PC, skorzystaj z programu Unison. Uruchamia się on równolegle na dwóch synchronizowanych komputerach i przesyła jedynie zmienione pliki. Również i ten program zamie­ ściliśmy na naszym DVD.

97

� PORADY I PRZESIA DKA\Nfę�En a: www. ebookg igs.eu

Dyski SSD oszczędzają energię i umożliwiają wystartowanie Windows w ciągu kilku se kund. CH IP pomaga w wyborze dysku, przeniesieniu danych i stworzeniu szybkiej macierzy RAID. G RZ E GORZ s z 1 u K

O

d wyznacznika statusu d o produkcji masowej : dyski flash były jeszcze niedawno wyposażeniem prestiżowym, obecnie ich ceny zbliżają się do niebezpiecznie niskiej gra­ nicy. Szczególnie zażarta wojna cenowa wybuchła między Samsungiem i OCZ. Niespełna dwa lata temu użytkownik musiał liczyć się z kosztem około 7 zł za gigabajt, dziś tę samą ilość pamięci można mieć od Samsunga za nieco ponad 2,5 zł (SSD 840). Dlatego też dyski SSD są stosowane coraz częściej i w niektórych zasto sowa­ niach zaczynają wypierać napędy z pamięcią magnetyczną.

Na co zwrócić uwagę przy zaku pie Błędnym podejściem byłoby kierowanie się wyłącznie ceną. Należy wziąć pod uwagę także wysokie szybkości transferów podczas od­ czytu i zapisu, krótkie czasy dostępu i niski pobór energii. Posiada­ cze starszych komputerów mogą potrzebować adapterów do mon­ tażu w zatokach wielkości 3,5 cala. Większość dysków SSD jest bo­ wiem dostępna w formie przeznaczonej do użycia w laptopach, ma więc rozmiar 2,5 cala. Ponieważ od strony technicznej dyski SSD są porównywane z pamięciami USB, standard złącza SATA ma zasad-

98

niczy wpływ n a szybkość pracy napędu flash. Absurdem byłoby podłączać pendrive USB 3.0 do portu USB 10, ponieważ w ten spo­ sób dane nie mogłyby zostać przesłane wystarczająco szybko. Ana­ logicznie najnowsze dyski SSD powinny być podłączane do naj­ nowszego portu SATA, obecnie jest to SATA trzeciej generacji (SATA 6 Gb/s). Z tego powodu wielu użytkowników decyduje się przy oka­ zji zakupu dysku SSD także na wymianę płyty głównej.

Strzeż się starych nawyków Ponieważ komórki flash dysku SSD mają ograniczoną trwałość, po­ trzebny jest kontroler, który zapewni, że dane będą w nich zapisy­ wane równomiernie. Jeśli zechcemy zdefragmentować napęd flash, zniweczy to efekt działań kontrolera i skróci żywotność dysku. Pro­ blem podobnej natury występuje w przypadku użycia narzędzi do klonowania. Przenoszą one całą zawartość dysku wraz z optymali­ zacją specyficzną dla napędów magnetycznych. Aby przenieść par­ tycję systemową z HDD na SSD, należy posłużyć się odpowiednim oprogramowaniem, np. O&O SSD Migration Kit (ok. 130 zł) lub Pa­ ragon Migrate OS to SSD (około 80 zł). Szczęśliwie wielu wytwór-

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na: www. ebookgigs.eu

ców dysków SSD dołącza do swoich produktów narzędzia d o migra­ cji, co pozwala uniknąć dodatkowych wydatków na zakup oprogra­ mowania. Sam proces przeniesienia jest dość prosty, a ilustrowany przewodnik, jak tego dokonać, znajdziecie na następnej stronie.

Dyski SSD przewyższają mag netyczne Większość użytkowników kupuje obecnie dyski SSD o pojemno­ ści do 250 GB. Ich cena nie jest wygórowana, a zapewniają wystar­ czającą ilość przestrzeni na system operacyjny i wszystkie progra­ my. Filmy i inne dane, które nie wymagają ekstremalnie wysokich szybkości odczytu, przechowywane są na znacznie korzystniej­ szych cenowo dyskach magnetycznych. Prócz pojemności szczególnie ważną rolę odgrywa szybkość za­ pisu. Z najszybszego konwencjonalnego dysku twardego (Western Digital VelociRaptor WD1000DHTZ) można odczytać zaj mujący 4,2 GB film w około 15 sekund. To wartość bardzo zbliżona do szybkości obecnie najlepszych dysków SSD (Samsung 840 Pro MZ-7PD512 - 14 sekund). Zapis tego filmu na Velociraptorze trwa już znacznie dłu­ żej (25 sekund), podczas gdy w przypadku SSD operacja zajmuje

również zaledwie 14 sekund. Aby w pełni wykorzystać tę przewagę, należy przyjrzeć się stosunkowi prędkości odczytu do zapisu w za­ mieszczonej tabeli w kolumnie „Szybkość transferu". Dla przykładu Plextor M3 PX-128M3 jest w stanie czytać dane z bardzo dużą szyb­ kością - na poziomie 490 MB/s, ale jeśli idzie o zapis, okazuje się już znacznie wolniejszy (195 MB/s) . Bardziej zrównoważoną relację oferuje OCZ Vector VTR1-25SAT3-256G (odpowiednio 514 i 49 9 MB/s). Mniejszą wagę przykłada się do zużycia energii. Generalnie dys­ ki SSD potrzebują do pracy mniej energii niż napędy magnetyczne, ponieważ w ich wnętrzu nie ma elektrycznych silniczków ani me­ chanicznych części poruszanych dzięki wykorzystaniu energii elek­ trycznej. Wspomniany Velociraptor, uważany za produkt przyjazny dla środowiska, pobiera podczas pracy około 4,6 W, podczas gdy najbardziej prądożerny SSD (Neutron GTX CSSDN240GBGTX- BK marki Corsair) potrzebuje zaledwie 2 W Bogatsi o przedstawioną wiedzę możemy teraz przejrzeć ko­ lumny „Cena" i „Cena/GB" w zamieszczonej tabeli w poszukiwaniu najlepszej okazji. �

NAJ LE PSZE DYS KI SSD POWYŻ E J 1 2 8 G B

1

Samsung SSD 840 Pro (MZ-7PD512) 51 2 GB

94.4

2 0 1 5 zł

3.94 zt

2

Samsung SSD 840 Pro (MZ-7PD256) 256 GB

94,2

9 1 0 zł

3,55 zł

UCZ Vector (VTR1 -25SAT3-256G)

90,3

1 075 zł

4,20 zł

Samsung SSD 840 (MZ-7TD250)

84,8

660 zł

2, 64 zł

5

Plextor MS Pro (PX-256M5P)

84,2

880 zł

6

Samsung SSD 830 (MZ-7PC256)

81 7

860 zł

7

Plextor M3 PX-256M3

80,8

8

Lite-On E200 E200-160

9

3

1 oo 98 .!Q.Q_ 49 1 00 100 1 00 44 -97 1 00 16 98

51 81470

51 31497

0,0410,03

5626

1 ,2

512

5201443

51 31494

0,0410,03

5621

1 ,2

256

5141499

5 0 91495

0,0410,03

5445

1 .7

256

521 1247

5061249

0,0510,03

5270

1 ,3

250

85

94

3,44 zł

9096

73

97

33

5071437

5 0 01434

0,0510,04

5466

1 ,4

256

3,36 zł

95

71

95

26

5 1 1 13 8 7

499/387

0,0610,03

5345

1 ,6

256

9 9 0 zł

3,87 zt

89

56

96

74

4801343

4771342

0,0710,05

5400

0.7

256

80,3

890 zł

5,56 zł

87

67

96

49

4971244

4881247

0,0610,05

5400

1 ,2

1 60

Samsung SSD 830 (MZ-7PC128)

79,8

46 0 zł

3.59 zł

93

58

46

51 0/308

5 1 613 1 4

0.0810,03

531 9

1 .2

1 28

10

Kingston SSDNow KCl OO SKCl OOSJB

79.2

9 3 0 zł

3.88 zł

98 -

95 - 97

57

5 221501

5211303

0.07/0, 1 4

5474

1

240

11

Samsunu SSD 830 (MZ-7PC512)

79, 1

1 790 zł

3,50 zł

95

15

51 0/388

5031390

0.07/0,03

5334

1 .8

51 2

86 95 -_ 6 95

4 9011 95

488/1 95

0,0810,05

5363

0,5

128

5 1 41349

508/347

0,0610,04

5355

1 ,9

240

4

12

Plextor M 3 PX-1 28M3

79, 1

6 1 5 zł

4,80 zł

85

13

Corsair Neutron (CSSD-N240GB3-BK)

78,5

870 zł

3 ,63 zł

94

14

PleKlor Ml Pro PX-1 28M3P

78,4

812 zł

6,34 zł

92

15

PleKlor M 5 S PX-256M5S

77,6

770 zł

3 ,01 zł

93

•

CELUJĄCY

(1 00-90,0)

BARDZO DOBRY

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

(89,9-75,0) •

DOBRY

(74,9-45,0)

NIE POLECAMY

4o

--

64

52

66

95

39

45

96

63

5 051327

5021332

O, 1 010,05

5416

O, 9

128

52

96

34

5031379

4921374

0,0810,05

5408

1,4

256

1---- 0CENA�>----- P OMIARY/DANE TECHNICZNE--------<

(44,9-0)

99

(!ł PORADY I PRZESIADKA\Nfę� Eha:

M I G RACJA Przenieś Windows D z i ę k i n a rzędz i o m do m i g ra cj i m o ż n a prze n i eść syst e m ope ra cyj ny i p rog ra my n a nowy dysk S S D za pom ocą k i l ku kli kn i ę ć.

1

M ONTAŻ S S O Odłącz zasilanie komputera. Aby zainstalować dysk SSD, otwórz obudowę urządzenia i podłącz dostarczo­ ny kabel SATA do wolnego portu na płycie głównej . Drugi ko­ niec kabla podłącz do dysku. Podłącz odpowiedni kabel zasila­ j ący SATA do dysku, a następnie u ruchom komputer. BIOS sam wykryje napęd b ez p roblemu - nie trzeba, jak niegdyś w przypadku dysków PATA, martwić się o konfigurację ma­ ster/slave. Po uruchomieniu system Windows wykryje nowy s przęt i zainstaluj e wymagane sterowniki. Poprosi też o po­ nowne uruchomienie. Potem w Eksplo ratorze Windows powi­ nieneś zobaczyć nowy, pusty j eszcze dysk.

2

prowadzi nas p rzez p roces przeniesienia systemu. Na j ego kartach wskazujemy dysk źródłowy, a następnie docelowy. Je­ śli posiadasz tylko j edną partycję z Windows, będzie ona od razu zaznaczona. Na ostatniej karcie kreator pokazuje podsu­ mowanie ustawień migracji. Pliki „ hiberfil.sys" i „pagefile.sys" są przez narzędzie pomij ane, ponieważ system Windows sam stworzy je na nowym dysku. Jeśli chcesz oszczędzić nieco do­ datkowego miejsca, wybierz » Exclude files « . Potencjalnym kandydatem do pominięcia jest folder „C:\Windows\Temp", a także inne niepotrzebne nam już pliki. Po dokonaniu wybo­ ru rozpoczynamy p roces, klikając »Start « .

4

USUWANI E STAREGO DYSKU Wyłącz komputer i odłącz j ego zasilanie, a następnie odłącz stary dysk magnetyczny. Pod­ łącz zasilanie i u ruchom komputer. Aktualny BIOS automa­ tycznie rozpozna nowy dysk jako startowy. Od teraz system Windows powinien startować znacznie szybciej niż p rzedtem. Na naszym komputerze testowym Windows 7 P rofess ional w wersji 64-bitowej uruchomił s ię w 12 sekund. Na dysku ma­ gnetycznym p roces ten zajął 25 sekund. Jeśli system urucha­ mia się prawidłowo i masz dostęp do wszystkich swoich da­ nych, brawo - migracja na SSD została pomyślnie zakończona.

1 00

· iration Ki on your computer. C6ck N.ex to contirue or Cancel In exit lhe Seb:Jp1 Wizard.

M•!ll'!Jn�lr
.aflrr.

PRZENOSZENIE PARTYCJI SYSTEMOWEJ Kolejny kreator p rze­

O&.O SSO M i ,gration Kit

The Selup Vi:zard will 1insł.a11 O!Q SSD

I N STALACJA NARZĘDZIA OO MI GRACJI Do wielu modeli dysków

SSD stosowne oprogramowanie służące do migracji całego systemu jest dołączone przez producenta. My pokażemy p ro­ ces przeniesienia na przykładzie O&O SSD Migration Kit (ce­ na ok. 130 zł). Zainstaluj program, przechodząc przez kolejne okna kreatora . Podczas instalacji program p rosi o podanie ad­ resu elektronicznego - nie j est to konieczne. Porada: Bardziej zaawansowani użytkownicy mogą skorzy­ stać z bezpłatnej, dostępnej na stronie minitool-drivecopy. com, alternatywy dla p roduktu O&O. Zasada j ego działania j est podobna. W trakcie p roces u p rzenoszenia systemu należy j ednak zachować szczególną ostrożność, gdyż wybranie nie­ właściwych opcji może spowodować utratę danych.

3

Welcome, to the Setup Wizard

Hims:

IF_t>_1w so_2_ sC24 __ _0G_E2 -r____""_,I ...._. s_ I SSD2SC2 GE2DA1 6 Lesen : 502A iaS r

-o 223.57 GB

--- [

-� ll2J 4K r� 4K-64Th rd lłJ

�

Seq

XLR8 P ro

P

W �ófff.· rnefłVW:W 1e bookgig s.eu

5 0 5 44 M B/s 2 0 , 47 M B/s

MACI ERZ RAI D Podwójna szybkość

-[ 304 , 3 9 M B;s 99 73 M B ls

79 53 M B/s

239 , 34

Dys ki S S D s ą szy b k i e , a le m o ż n a os i ą g n ąć jeszcze wi ększą pręd kość, łącząc dwa taki e d yski w m a c i erz RAI D .

Zug riffszei

1

POMIAR SZY BKOŚCI Przed połączeniem dysków w macierz należy s prawdzić, z jaką szybkością działaj ą w standardo­ wej konfiguracji. Aby to zrobić, t rzeba zainstalować narzędzie AS SSD Benchmark (na DVD). Po j ego urucho mieniu wybierz z listy swój dysk SSD i naciśnij » Start « . Nasze dwa dyski PNY o pojemności 240 GB na maszynie z Core is oraz 4 gigabajta­ mi p amięci RAM uzyskały szybkość odczytu na poziomie 505 MB/s i zapisu na poziomie 304 MB/s.

2

INSTA LACJA ID ENTYCZNYCH DYSKÓW Obojętne, czy dysponu­ j esz napędem PNY, Samsung czy jakiegokolwiek innego p roducenta, do budowy RAID najlepiej użyć dwóch identycz­ nych dysków. W zaprezentowanym przykładzie zbudujemy macierz RAID o, która dzieli zapisywane dane na dwa dyski (paskowanie). Jak się okazało, taka konfiguracja pozwala na uzyskanie dwukrotnie wyższej wydajności, ale stwarza też wy­ sokie ryzyko utraty danych. W razie awarii pierwszego dysku dane na drugim są bezużyteczne. Uwaga! Podczas tworzenia macierzy RAID z dysku twardego u s uwane są wszelkie dane. Przed podjęciem kolejnych kroków u pewnij się, że pos iadasz pełną kopię swojego systemu na ze­ wnętrznym dysku.

3

PRZYGOTOWA N I E SYSTEMU POD RAID Aby BIOS lub UEFI rozpo­ znały drugi dysk, trzeba odszukać opcję » SATA-Configura­ tion« i ustawić j ej wartość na » RAID«. Na naszej płycie Asus z nowym BIOS-em AMI znaleźliśmy to ustawienie na karcie »Advanced « . Jeśli okaże się to kłopotliwe, w Sieci znajdziesz wiele opisów dotyczących ustawień BIOS i UEFI.

M:iinage Volum e """'"' 'l""m P(łl�""� Stm" nnnal

--,. -._

ffllCO !lO!D O

� �.it

lllłntt• T)'llt P.All) �

Cl!1'0V.( ll S!.. '«l2ł r..i SLT.•'.Sl l!N Jlll �

147(;�

AS SSD Bcnc:hmark 1 . .401U9SJO

eug1

·I

--�� � � � � � � � � �

SS02SC2 OG E2DA 6

Sprac

P

e

-

Sch rei ben:

R)

Zug1riffszeit

505 , 44 M B/s 2 0 47

il e

XLR8 Pro

502A

l [łJ Seq 1� 4K �4 K-64Th rd

�--

B/s

:-;==========

3 0 4 , 39

Bis

9 9 73 M B/s 2 3 9 , 34 M Bjs O 21 8 ms

I

4

KONFIGU RACJA RAIO Po dokonanych w BIOS-ie zmianach system Windows nie daje się pop rawnie uruchomić. Za­ miast tego zgłasza się kontroler RAID. Podobnie jak w przy­ padku BIOS-u, aby wyświetlić opcje konfiguracyjne, należy s zybko nacisnąć kombinację klawiszy - w naszym przypadku [Ctrl] + [I]. Tam wybieramy pozycję » Create RAID Volum e « . Aby połączyć dwa dyski, w menu »RAID Level« wskazujemy opcję » RAID o (Stripe) « . Po wybraniu » C reate Volume« stwo­ rzona zostanie macierz. Teraz pozostaje zainstalować system Windows od nowa lub przywrócić na macierz zapisaną wcze­ ś niej kopię zapasową partycji systemowej. Na naszej platfor­ m ie testowej zainstalowaliśmy też najnowsze oprogramowa­ nie do obsługi technologii Intel Rapid Storage.

5

WYKONAN I E DRUGIEGO POMIARU Kontrolny pomiar dokonany

z użyciem AS SSD Benchmark wykazał, że dla macierzy RAID złożonej z dysków SSD szybkość odczytu danych wynosi 1023 MB/s, a zapisu 6 14 MB/s. To dziesięciokrotnie wyższa wy­ dajność niż w przypadku dysków magnetycznych. •

1o1

•

przeg ląd opcj i

•

Podróże palcem po mapie nigdy nie były tak fascynujące. Dzięki Goog le Ea rth nie tylko poczujemy się jak w domu w egzotycznych miastach, ale również zwiedzimy oceaniczne głębie, zasiądziemy za ste rami F- 1 6 i przelecimy bezkolizyjn ie m iędzy drapaczami chmur, a ta kże obejrzymy z bliska odległe góry Marsa. JAN MAL1NowsK1

G

oogle Earth dostępny jest na stronie www.google.com/ earth jako aplikacja do Windows, Mac OS X i Linuksa. Z programu możemy również korzystać w oknie przeglą­ darki WWW i na urządzeniach mobilnych (tabletach i smartfonach) z Androidem oraz iOS-em. Turystów nie trzeba na­ mawiać do przeglądania cyfrowych map i odbywania wirtualnych wycieczek za pomocą aplikacji i map Google'a - widok z ulicy pozwoli dokładnie zaplanować trasy wędrówek i poczuć się w odległych miastach zupełnie jak w domu. Google Earth ma do zaoferowania znacznie więcej : nie tylko stanowi doskonałe źródło

1 02

informacji (wyszukiwarka wskaże najbliższe hotele, restauracje i warte zobaczenia miejsca), pozwoli też planować trasy i udostęp­ niać je znajomym. Jeśli Ziemia to dla nas za mało - j uż teraz może­ my zejść w głębiny oceanów, wybrać się na księżycowe rubieże i zbudować własną bazę na Marsie. Google Earth oferuje także tryb symulatora lotu, w którym z kabiny F-16 lub czterosilnikowego SR22 obejrzymy każde miejsce na Ziemi, Marsie i Księżycu. Tak jak dostrzegamy umowność symulatora lotu (nie rozbijemy się o ża­ den z drapaczy chmur), tak za rodzaj kompromisu uznajemy lata­ nie odrzutowcem nad powierzchnią Księżyca.

CH IP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na :

NAW I GACJ A w Google Earth

1

PRZEG LĄDANIE MAPY Google Earth umożliwia tzw. joystick ob­

razu, widoczny w górnym prawym rogu okna podglądu. Ze­ wnętrzny pierścień pozwala obracać widok (na klawiaturze: [Shift] + [strzałka w lewo] oraz [Shift] + [strzałka w prawo]). Klik­ nięcie strzałek na joysticku obrazu spowoduje pochylenie wido­ ku (na klawiaturze: [Shift] + [strzałka do góry] oraz [Shift] + [strzałka w dół]) . Położony poniżej tzw. joystick obrazu umoż­ liwia przesuwanie widoku mapy - jego działanie dublują klawi­ sze ze strzałkami oraz przytrzymanie lewego przycisku myszy i przesunięcie wskaźnika myszy. Suwak pozwala zbliżać i odda­ lać ujęcie. Zastępują go klawisze [Page Up] i [+] oraz [Page Up] i [-], za pomocą myszy zbliżenia i oddalenia uzyskamy, kręcąc rolką lub przytrzymując p rawy przycisk i przesuwając wskaźnik.

2

WYSZUKIWARKA M IEJSC pozwala znaleźć miasto, wojewódz­ two, stan lub dzielnicę (po wpisaniu nazwy), wskaże także miejsce na podstawie jego kodu pocztowego oraz szerokości i długości geograficznej. W ostatnim przypadku aplikacja akcep­ tuje współrzędne w zapisie dziesiętnym i DMS (stopnie, minuty, sekundy). Szerokość i długość geograficzna powinna być od­ dzielona przecinkiem. Minuty i sekundy możemy oddzielić znakiem spacji.

PLAN OWA N I E wycieczek i podróży

1

WYPRAWA D O NOWYC H M I EJSC okaże się znacznie łatwiejsza,

jeśli zaplanujemy ją, podróżując z widokiem z ulicy. Po wpi­ sani u przez nas trasy w wyszukiwarce (np. nazwy lub adresu dworca, na którym wysiądziemy) oraz określeniu punktu doce­ lowego aplikacja wyznaczy domyślnie trasę dojazdu samocho­ dem. Wybieramy opcję podróży pieszej, klikając ikonę symboli­ zującą postać ludzką. Następnie kierujemy widok na punkt star­ towy i przeciągamy symbol postaci ludzkiej widoczny po prawej stronie (poniżej joysticka obrazu) na mapę - zobaczymy widok z ulicy oraz oznaczoną niebieskim kolorem trasę podróży. Poru­ szamy się, naciskając klawisze ze strzałkami, klikając miejsce docelowe lewym przyciskiem myszy lub kręcąc rolką.

2

PUN KTY O R I ENTACYJNE oznaczone żółtym kolorem i opatrzone opisem wskazują momenty, w których musimy zmienić kie­ runek podróży. W większych miastach możemy przełączyć wi­ dok z ulicy na podgląd obiektów trójwymiarowych - służy do te­ go ikona znajdująca się po lewej stronie przycisku »Zamknij wi­ dok Street View«. Ciekawe miejsca odwiedzimy w Google Earth, klikając przycisk » Przewodnik« w dolnym lewym rogu okna apli­ kacji. Kliknięcie zdjęcia obiektu spowoduje wyświetlenie prze­ wodnika opatrzonego dodatkowymi informacjami.

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

I Szu1kilj I

np . : p1ZLa w pobliżu Warszawy

Pokaż trasę

Historia

) Nowy Jork, Stany

(.

V

Zjednoczone

New �ork - Attractions Fiml th e Best Hotel a n.ci

R�•:1;m}'

Pocpu la r Attractions on a M a p ww w. rippleaw ay.com/

T

X Miejsca

(!ł PORADY I WIRTUALNE ��Bś)�:

•

W\ibierz sarnolo0t

@ F-Hi

PRZE LOT dookoła Ziemi

SR22

1

G O O G LE EARTH OFERUJE W I RTUALNE WYCIECZKI dla ludzi o moc­ nych nerwach. Wybierając z menu »Narzędzia« opcję »Otwórz symulator lotu«, wyświetlimy opcje symulatora. Apli­ kacja pozwala nam zasiąść za sterami F-16 albo oglądać ziemię z pokładu SR22 (osiągającego 185 węzłów). Tryb symulatora lotu umożliwia rozpoczęcie podróży od aktualnie oglądanego miej­ sca (opcja »Bieżący widok«) lub pasa startowego jednego z lot­ nisk. Zwiększamy i zmniejszamy ciąg, naciskając odpowiednio [Page Up] i [Page Down]. Kierujemy lotkami, naciskając [strzałkę w lewo] i [strzałkę w prawo], wznosimy się i opadamy, naciskając [Home] i [End]. Przechylamy ster w lewo, naciskając [Insert], oraz w prawo - naciskając [Enter]. Naciskając [Ctrl] + [H], wy­ świetlimy pomoc z listą klawiszy sterujących samolotem.

�l

Ten mySliW:iec odrnJtawy, CZtJGl!lmi nuzyńli:AllY �rem •,, może wmo.. sić się p io.00'11• e1 i 1ertt oczesnie przyspieszać. L

dopalaczemjego rurooa wytwarza aą_g puiacl 100 mm

M, zapewniając pl"ędko�ć maksymalrn'! przmaczając:;i 2. 1ndlł ry.

Człsrom"ejornwy samiolot Śnmgłowy o wysoł:ich osią�d-n. J"!jU "1!irik u m<>Lf 310 KM Ull°Wl'żlim pr;elot2 prędkością lS5 111•ęzł6w i przewożerlie do L--.=..._.- -..__ 1 l 711 li ntńw riF'j,lrn

UiyteG!Jlego.

Dicożący ...id@k

- Li;�R;łw

{c.uł+A)

ls'(W1�y (YSS'r') -Pd!i t.lccl1 la•A•y 2::i

Osrałnia pcJzycja '' svmulamrze

tu

2

TRYB SYMU LATO RA LOTU ma niewiele wspólnego z rzeczywi­ stością. Nie uda nam się rozbić o budynki, które są wyświe­ tlane po włączeniu warstwy »Budynki 3D« . Co więcej, symulator lotu działa w niemal każdych warunkach. Radzimy wybrać z menu inną planetę i s prawdzić, jak lata się np. nad powierzch­ nią Księżyca. Jeśli zdecydujemy się na przeloty pomiędzy wy­ branymi przez producenta lotniskami, czasami na początku pasa startowego natrafimy na poważne utrudnienia drogowe.

DALEKA PO D R Ó Ż na Marsa

1

• w.......,

. .

POZAZIEMSKIE PODRÓŻE z Google Earth rozpoczynamy, klika­

jąc na pasku ikon symbol planety i wybierając np. »Mars«. Oprócz zmiany scenerii w głównym oknie aplikacji dostrzeże­ my również zmodyfikowaną listę dostępnych warstw mapy. Rozwijamy np. gałąź »Mars Gallery I Rovers and Landers«, a na­ stępnie dwukrotnie klikamy »MSL Curiosity Rover«, by prześle­ dzić na mapie Marsa podróż łazika Curiosity. Doskonałym uzu­ pełnieniem map jest spora liczba fotografii powierzchni Marsa. Możemy oznaczyć na mapie zdjęcia, wybierając jedną z galerii »Mars Gallery I Spacecraft Imagery«.

2

WYPRAWY Z PRZE WODNI KIEM Jeżeli wcześniej rzadko spogląda­

liśmy w stronę Czerwonej Planety, warto sięgnąć po prze­ wodniki (w języku angielskim) przybliżające historię obserwacji i podboju Marsa przez roboty oraz zdalnie sterowane urządze­ nia. Niektóre z lądowników doczekały się trójwymiarowych mo­ deli. Aby wyświetlić przewodnik po Marsie, rozwijamy gałąź »Mars Gallery I Guided Tours« i dwukrotnie klikamy »Mars Explorations « . Możemy także spojrzeć na powierzchnię Czer­ wonej Planety z perspektywy krążącego wokół Marsa satelity Mars Odyssey - aby uzyskać podgląd, wybieramy »Mars Gallery I Live from Odyssey I Fly Along«.

1 04

� 1'1

„�„ �.�

'I 1' I •

,,

-4-t 1'

" ' •1

• •- •tJ • ,·� 1•1 •

-.t�

.i:„:i.,. _„..,. ł:f-i':ilif

Więcej na :

PRZ ESZŁOŚĆ zapisana w mapach

1

NIEZWYKH PODRÓŻE W PRZESZŁOŚĆ odbędziemy, korzystając

z galerii Google Earth. Po wybraniu kolejno »Galeria Earth I Kultura i historia I Ney York City Mapped« o raz rozwinięciu w sekcji »Warstwy« gałęzi »New York City Mapped« możemy prześledzić na historycznych mapach Nowego Jorku zmiany, ja­ kie nastąpiły w latach 1836-1852. Ciekawy efekt uzyskamy, wskazując również » Galeria Earth I Kultura i historia I San Fran­ cisco 1938«, wybierając mapę w sekcji »Warstwy« oraz nanosząc na mapę widok »Budynki 3D«. Inną metodą podróżowania w przeszłość miast jest przeglądarka historycznych map wbu­ dowana w Google Earth. Aby włączyć opcję przeglądania sta­ rych map, wybieramy miasto, następnie klikamy ikonę »Pokaż zdjęcia historyczne«. Suwak widoczny w lewym górnym rogu aplikacji pozwoli nam przeglądać mapy i cofać się w czasie.

2

• 51Y1dl

T M nhiea

.

,

..,,, �.._.. e� u� ::c. „.

i!•�w.in...r.

'"' ••4 .

"" "'"......,

.:. ... B s....

"'i«"

J .+ ClłTP!o't

.

.

-... c.... n

O::

ARCHEOLOGIA NA EKRANI E Dobry przewodnik po wykopali­

skach w delcie Nilu znajdziemy, wybierając » Galeria Earth I Kultura i historia I Archaeology of Lower Egypt«. Każda miejsco­ wość doczekała się zdjęć i krótkiej charakterystyki. Nasz kraj naj­ lepiej reprezentuje Lublin - w Galerii Earth znajdziemy trójwy­ miarowe modele budynków miejskich odtwarzające wygląd miasta w XVI i XVIII stulecia oraz w latach 30. ubiegłego wieku.

N I EB O I WODA w Google Earth

currenuy 1n Póznan, PL as 01 2013-011-19 12:oa u r e weathti";l(;om„

1

POG ODYNKA G OO GLE 'A pozwala sprawdzić bieżące warunki at­ mosferyczne oraz pokryć mapy warstwą chmur. Odpowied­ nie opcje znajdziemy, rozwijając w sekcji »Warstwy« gałąź »Po­ goda«. Zaznaczając opcje »Warunki i prognozy« oraz »Zachmu­ rzenie«, uzyskamy podgląd temperatury powietrza i zachmu­ rzenia. Klikając symbole chmurek, spowodujemy wyświetlenie dodatkowych informacji, wraz z trzydniową prognozą. Zmiany zachmurzenia możemy również śledzić na bieżąco, pobierając dane w sekcji »Pogoda I Informacje« oraz zaznaczając pole przy »Miejsca I Miejsca tymczasowe I Animacja chmur«.

2

PO DWODNE SZLAKI TU RYSTYCZNE w Google Earth uwzględniają położenie wraków statków, których ikony wyświetlimy na mapie, zaznaczając pole »Ocean I Wraki statków«. Możemy rów­ nież zwiedzić najciekawsze formacje górskie ukryte w wodach oceanów, wybierając »Galeria Earth I Ukształtowanie terenu i wysokości I Underwater Terrain Tour«. Własny oceaniczny przewodnik przygotował też National Geographic, oferując oznaczenie żółtym prostokątem interesujących miejsc oraz qu­ iz sprawdzający naszą wiedzę o życiu tętniącym pod wodą. Opcja » Ocean I śledzenie zwierząt« pozwoli odszukać na mapie min. trasy wędrówek rekinów i... popływać wraz z nimi.

T U..ci ,_ o ...... • 1 l.Mlllo."°' ll!!i [-5lll � • '5 ... •w

l�•c!5'� D i... ... ......

�I � iJ

· ­

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 CH I P. P L

• +

'J- • MMe,ilioJv „ ...,,__ ,_ ·-­ . """'

. 1" °SpMJ • .cod.ldł. t!CUMI ��"'!'"'-,

..,.,._

Fi rma Atari ko lej ny raz

koJarzenie jej

udowod n iła, że

tylko

z,

p rodu któw

,elektroniczny1mi

grami i prostymi . 8-bitowy,m i

kom pute ram i, j'est •

•

•

n 1epo rozu m 1en1em.

P10 zdo m i 1n owan i u ryn k u

(M I DI)

zastosowań 1m u zy,cznych

i uzyskani u si l n ej

pozycji w dzi edzini:e

Des ktop Pu b l ishi ng,

aktywne

Atari

rz uciło nowe wyzwan ie: . . . pierwsze m u lti m edia

ko m puter

d om:owy o mocy workstatio1n ...

P ff 'll rho„

td .l'arkowa 25

5 -1 1 6 \ 're Im l I. (07 1) 4342-31 fax. (071) 4'8-43-20.

Komput r 1udifo. 1ul . G• n . �br.otuuno -ł. 03.982 \ nrs7.m lll.

�d. 12-;'" 1-23.

l (tlll'I, (o,,; lei. 154· o-< a.

\t łf

l'l-' 1 -tl

Kmnpr. , ul. \ un.'VAf"�ku "! 15-lO E Hi1tl- cu • te l. 32-30-9:.. . .

rr11 ·p. z O; „ I ri()Wft i . k 54156. 1-456 lt.ódź, Lr.I. 5 • 1·35.

lnl 111.

wo

ON )l\_. AT. R Falcon 030

M C 68010/ 68881 SP 56001 1 6 M I PS SCSI l i , I DE, LA N 768 x S7'6 T'C + OVE R LAY 8 x 1 6 BIT STE R EO CDQ 4 2'70 MB 'RA,M 1 6 B IT ADC/ DAC

. . . z,a1wsze w ,a wanga rdzie

ul_ '

KR. IUł

PI U

\

U(łl\ j,.,

1w" lr l .

I

I, •

rtwl . 7:1·11 ' .

Aktualności

,Nowe procesory

Alpha AXP i R4400: 1 50 MH� i

ieszc:&e więc:ei

Milowy krok w technologii komputerowej : Chip Alpha firmy DEC oraz proce, or R4400 f'rmy M 'ps za­ początkowały 64-bitową evę również dla komputerów PC

Przełom,

sygnalizuiący no�e czasy

R

o:zpoczęla się nowa era komputem- wa� Digitai Equipme nt Corp., DEC) przedstawił pierwsze komputefy .z no­ wy in rodzaje m ch ipa Aiphi::1 64-billU „ ym procesorem RTSC który w ciągu jednej :sekundy może wykonywać do 400 m il io ­ DÓW roikazów . Przejście z 32 na 64 bity uważane ·e w technice lk:ompucemwej za milowy krok. Superchip fi.m1y DEC po iada nie

rów: od si.acji roboczych aż do serwerów w ośrodkach obliczeniowych.

Robiące wrnżcru.ic moż,liwości chipów Ałpha nie będą.jednak za ttrzeŻOJ e tylko d la sprzętu klasy cenowej powyżej ·o OOO marek: DEC będzie do narczał na rynek również nowy komputer o,obiscy o �ymbolu 2 1 064-AA króry został wy­

po:miony w taki sam chi p. Podczas ofi­ cjalnego przed tawiania kompu terów

wysokiej kl� y taktowanych ze.garem do 200 MHz mo,żna było joż oglądać proto'" typ nowej aeneracji komputerów f'C . Jed nostka cenlrahia (CPU) mikrokom­ putera zbudowanego ze standardowyc h komponentów . posiada zegar l 25 MHz. Powinna jednak pomy Inie przej'ć pró­ by taktowania m 50 MHz. Szczegó 11ego zm1aczenia nabiera rut.aj uktad chłodzen ia

ponieważ. prz:

ce or R4400. będ.ący następcą. R4000 . Tedmologia 64-bitowa pozwala pro­

gramistom na adre owanme dnż eh i lości i.lanych . Jesl Lu równie ważne tlfa. �rnfil.:z­

nych warstw dialogowych, jak i dla sys­ temów baz da111 ych. w.·pieranych kompu­ temwo prac i nżynierskich oraz aplikacji typu mul timedia . Dużego zaintere owa­ nia nowym cłll. pem oczekuje ię również ze tr1ony przemy lu .

cz�stotl iwośd 1 25 MHz

proce. or pobiera aż. 20

mode.Ju duże żebra chlodzące chip zo tal' tak umieszczony ' obudowie kon1putera, że zmajdowaił się bez.puśrednlo zc. wernylc�tufern. Fm.rma DEC ,czeka je.szc;oo z nowym Al­ pha-PC do chwili a?. hędzme do dyspoz. cji, odpowiedni system operncyj11y: ma on bO\ iem pracować pod Windows NT. Obok zmodyfikowanego systemu operayjnego VAX Open VMS oraz unixo'll eW. W

wzorcowym zaopatrzony \i

U niwenal'n·y chip Al· pha: wszystkie kom· putery nowa1i rodziny llP' firmy DEC, poczy· naiqc ,a1d mllłei stacji roboczel, a na wyse· klei la1koici serwerze kończqc, sę wyposaio· ne w ten sam proce• ser. G1rup,, '' u,iupelnl i•sxc.1e miikrok,ampu• ter. Jako systenty

operacrina stosowane sq Unix OSF/1, Open

V,MS ·O raz Window,1 łłT

tylko gigantyczny Qb zair adresacji·, dzię­ ki swoim osiągom już dziś został zapi a­ ny w k iędze rekordów jako cajs.z.yb zy procesor świntn. Konkurencjo jednak depcze po piętach: firm:a Mip� Technoln­ gies Inc . (MTI zaprezentowała już pro-

Pierw�ze kouiputel'y po iadające now�1 archi tekturę Ałp1ha-AXP. nazywają się A pha AXP 30 O 4000 , 7'000 � LOOOO . Według opinii firmy Diig nral ·tnmą ·ię ��tancl:udetri na 1injhliż w 25 fa( Różne

mode�e tworzą całą rodzinę

kompute-

,go wari�mtu OS I 1 y tem Window NT firmy Microsoft będzie stanowił trzecią bazę dla komi uterów AXP. Moż.l iwość przenoszenrn na różne. sys­ temy operacyjne podob 11 i e zresztą jak

i zerokie pektrum zastosowania. są

Wi ce· na : www. ebook

zwh1zane z archi lek1 urt1 typu r u se

lego

.������t16:;;�����W

procesora. która odrzuca komplek ·ową

l istę rozkazów . W celu zwięk zeni,a mo­ cy obliczeniowej proce ·orn i ·tnieje moż­ liwoS.t wyboru pom ·ę d z y dw iema kcin­

1

lnstru cle sq przesyła­ łlo i1 el l no:stki arytm•M tylci %miennoprz-ecinlło· wei (po leweiJ lub cal·

kurcncyjnymi metodami: metodt! super-

ne·

kalarna oraz techniką uperpipe1 ine .

Procesor super kiilarny w ciągu j,edne­ go cyklu roboczego może wykon wa ' po kolei szereg prostych ililstrukcji RISC. W przypadku metody uperp�pel ine w

ciągu

jedne,go cyklu rozkaz

2 1 064·AA &ez taiemnic; w·rd'łuiuny tranzystor 1egara generiuie takt.

kowitei [z prawel>·

,Ciemne bloki to pamifi padr,czna ,(1a,ch1eb n.a gania dla instr - u:k.cii, 11a

pr.retwa­

rzane ,,ą równo leofo. Ch ip Alpha po� lu.­

dole dla danych. 'Wyniki llądulq w buforze Japls,u b prawei w da,le)1

guje się obydwiema me!odarm . Chip

wyposażono w 8 hlobajtó\ pam ięci bu­ fo10wej dhu.lau h i iusL1 ukcji. Pomiędzy przętem i systemem opera�

cyjmym Digital umieśc�ł' jes:zcze zestaw

proscych rutynowych pn."lgrarn6w yste­ mO\vych. T,o oprogramowanie., oznacz.o­ ne �aiko kml PAL, odpowiada znanemLa •

już z PC systemowj BIOS i zaw�era w . obie architekturę AWpha-AXP najrói.no­ rodm iejszych ysternów operacyjnych.

Now proce. or będzie :tanowił porno;t

pomjędzy mi.krokomputerem i su.per­ komputcrcm pon im ,aż nadaje . i� on do systemów wieloprocesorowych. Podcza gdy mniej sze. � ystemy AXP z dowalają ·ię tylko jednym chipem Al pha. pom :lane dla. o · rodk.ów obliczeniowych mo­ dele najwyŻSZiej kła ·y DEC 700 i DEC 10000 uzy kują .woją moc oMiczeni o­ wą dzięki równoległemu za to .owaniu do sześci u procesorów Alpha . Fim1a DEC uważa. .ż.e 110 dop iero po­

cz�tek. Już dzisiaj

myg[i się

o

·yi:;ternach

wfoloprocesomwych, które zawi erałyby

etki równolegJ,e pracuj;1cych chipów. Częstotl iwość ma być wyrażana w GHz, ·

a w

t:iijgu jednego cyklu roboczego bę

dzie mal i zowanych IO rozkazów. Przy

D' •C może bez fat zywej1 �kromności niówić o pi�oce o­ rze XXI wieku. Warunkiem dal . zego zwięk zania tak� 1�1k ich perspekty\I ach

:J�r.11:!,;3]!!���§; !! �I ·.:::;:;:: ·�;;il";:;.m:.1 -

cowania

.. tn1kit111 r

,ą je ·zcze

bardziej precyzyjne

proce o ra . Alpha 2 r n64-A A , n a którym umfoszczono l .6 8 m i l i.mrn tranzystorów , wytwarzany jest

w techno ogi i CMOS-4 (0,75 mi krome­ .3 V . m a na tępnej generacji ·woi'·Il chipów A�pba DEC z kuje ju.ż technologię 0 ,5 mikrnmearn. W ramach tego · ·arnego po­ sunię_ ia spektrum z.as_osowani a Alpha A� P ma być rozszerlOne w dół: przy od· tra} i po. la.da napięc i.e robocze

powiednio mniejszej częstotl i, woki ze­

moglyby być umie ·.z­ czane równie7. w notebookach. a nawet w małych palrnno�ch . Konkurencja z fim1y Mip. tei n i e próżnuje. ra z z prot:esorem R4400 gara 'uperchipy

M ips przedsta� ila o n a najbli7.�s.zą genern-

j swoich 64-bi�owych prnces,orriiw . Producent proce. oró Mip. l!lie może je· l.:Ze wprawd ie zaprezentować żad­ nych komputerów z nowymi1 piroce. ara­ mi, �l v najaow:szyi,;h modelach rodzi­ ·

_

ny pmc�.. l') r6w R4000 zreal i zowano jut.

cruktury O 6 m ikrometra. Podobnie jak eh ip Alpha, 1'Ó\ nicż proces-0r R4400 bę­ dzie to: O\ an w .korzy tniej zych ce11owo sy. ten1ach typu De. ktop. Za­ przyjaźnieni z firmą ips produ­ cer1ci k01npute�ów 1·ów11iez pract�ą nad mikrokompu re-

czenie pinów do R4000 i

1

ze-

w nę:trzn i e pracuje przy ponn.0-

cy

polowy często(, iwo'·ci takBędzie on dostępny w tr­ zech wer ·j ach; z których każda zo umie tu.

zaopatrzona w pierwotną pamięć pod­ ręczm1 (cache) o pojem.noś.ci 32 kilol::mj ­ tów . Kompakta"> y R44-00PC znajduje się w obudowie posiadającej l 79 pinów. Pomyślany �ostal 011 dlla, przystępnych nowo komputerów De ·ktop oraz tzw.

ce­

_· rodowisk Embedded-ControJ : jiako kon­ lroler len uniwe1 aJn procesor może np .. pn:ejmować zadania ste.rowa:nia w proce­ ·j,e fotokopiowa1 i.a I.ub \ �amo1'otacb.

Dla systemów o większej mocy obli­ <;Zeniowej proce or Mips ' wersji

oforuje możl iwość bezpmked­ niego podkczenia do 4 MB wcómej pa� R4400SC

mi,ęci podręcznej.. R4400MC umoż1iwia

WB!'!i:t.cie n:�;;1fizm anie konfig: uracji w ie� lopmcesorow eh. Obok maksymalnej

c7.ę. rol l i wn. i ł:al:towa m i a

wy111 0!\Z';}iCej

1 50 MHz, w R4400 będą montowane r-0 . nież zegaliy o c:zęsnotl i wo ' c.i I 4 MHz oraz WO MHz, przy cz:ym cyk.I ro­ boczy procesora z jilkim pracuje ,całe ntoc7.enie wokó;ł nieoo j,e. t nie1.alefoy od czę totl iwo ' ci . Dzięki tej koncepcji

można realjzowac r-Ownież systemy i za-

Wi111do'1v , NT., litkluwa­

to owaniem korzy tn eh cenowo. stan­ dardowych komponentów .. Zaró„vno DEC, jak i Mi.ps chcą prz z11awat I ice11cje na produkcję woich 64-bitowych proceso.rów . Celem obu przed.siębior tw jest zdobycie szerokiego rynku . Ma ·uwu prut.lllk(;ji powinna

iliwości do 1 50 MHz. R4400 posia.da kom­

botnie z b ze od dzi iej . zyd1 proceso­ rów Tnf,e l , powinny również stać się tańsze.

fem

uadającym . ię do

nym zegarem o, często­

patybilne riozmiesz-

43 11 pinó,w.: chip Alpha firm,y DEC

spraw ić, że

·.

1m·we

chipy, które są wiel·o­

M. F. [!I

Aktualności

System operacyiny Pierwsz.a wersia beta

Wi ce· na: www.ebook MS-D10S 6.10

już oficjalnie MS� DOS , system operacyjny Microsoft' a, rozpoczyna sz.óstą, pelną rundę . Pierwsza pdna wersja beta istnieje od grudnia ubiegłego roku . Teraz

Na pół SV'izdka

P

we

jawiły się .P�erwsze wersje ro­

dzie1·niku ubiegłego roku po­

bocze. Od tego cza.sil niewiele ·ię zmienito Już wtedy nie byfo 1nowy o 32 bitach . W oficja!� nej we�ji beta zauto11".laty2.o� wany jestjedynie proce i n. ta.� l acj,i., z.a · ostatn ie cy fry sied­ miocyfrowego nu meru wersJ wzrosty z OO 1 5 do 0305. Jak widać, po.stęp był znaczący.

j.eszcze poczebić . Ml­ ze..me wrażenie robi kompu1er, w którym w rym roku ma­ ją. być rttOllltowar1e procesory 586 . Oprogmmowa11ie,jak 7.'l­ w ze, pozostaje w nile w sto-

..

unku do przętu. Pierwsze wrażeai,e bywa częs,to zwodnicze . W przypad­ ku Mwego DOS:'a 1(Disk Ope-

SYSTEMY f> i> I> f> f> i>

zorienttow1my

gactwo

poleceń sieciowych

1.lłatwiających prnc.ę w zespo­

le. To równie± rnie dziwi. W wielu przed. ięibi orstwach sto­ ją jeszcze. blaszane pudta z prucesorami 80286 lub 8'088 . te zaś. , ku obopólnej ko­ rzyści mogą. w�pólpiracować nową

błyskotką

M icro­

terów mogą dalej pracowa.ć w DOS 6:0 i np. zlecać wydruki

na to użytkcnvnicy będą.

-

DOS

soft' a, WrmJlows, for Work­ group. Stare :mudele kompu­

rating System) firmy Micro­ soft talk. jedaak njeje5l. W pui­

musiel i

Nowy

je. t główn i,e na nhowil}7uj4}­ cy temat Workgroup Compu­ ting . Pojaw�a się zatem bo­

.1.

ogloski o nowym. 3�-bi­

towym DOS 1e M1cm­ sofll a nie okazały się, prawdzi­

s._e_u

serwerow i W indows for Workgroup Ogółem, w nowej1 wersji znalazło się 1 6 riowycli ero­ grnmów i nc1rL;ri(dzi (patrz. i lu­ stracje). Do te-go do<;:hod�1 ulepszenia niektórych. dobrze znanych polecel,. I tak na p,1„zykiad MEM.EXE, program wyświe­ tlający stan. zajęto' ci pamięci ope1·acyjne ·, zostal 111z 1.1pel11io­ n o parametr F. Je. I.i użyt­ kownik wyda polecen ie MEM IF program wyświe1H

ob5zary wolnej p1umię.ci

li z.a­

kresu podstawowych 640KB

l M R . Inni'! 'wnrłr:ih)'­ ki" jak li ta progromów w pamięc i, zo taty ro:zwi11ięt.e. Równi:eż w za.kres·e prze­

eto .

twar7.a11 ia wsadowego pojawi ł się nowo'ć . Polecenie

CHOI CE umożl iw i a użyt­ kownikowj MS-DOS a loso­ wanie zapytmi w programach w:m<.Juwych. Tak zw
W pl iku lartowym CON­ FIG .SYS także pojawiły ię

nowe polecenia. Posiadacz MS-DOS a może teraz wy­ brać w jukiej konfiguracji je­ go system ma się załadować. Użytkownik może " ięc do� wolnie zadecydować, czy

d ce , b}' rzucony

ystem został prze­ obszar pamięci po­

w

między 640 KB a m MB czy

też nie,ewent1.1a�nie czy łado­ ' ać ste1·ow nik myszy I.ub p� ik inicj1Ujio1.c.:y napęd CD . Nowo5cią je ·c także moż­ liwo:ść utworz.e nia przez użyt­ !mwni.ka. kompletnego y. te� mu menu wraz z podmenu WC\Vnątrz pl iku CONFIG SYS . Moiraa w 'ęc. na ży­ czenie, konfigurowac kompu-

..

KOM P U T E ROW E

•

OPROGRAMOWAN IE DLA PRZEDSIĘBI ORSTW

.

•

Systemy F-K, Kadry, Płace, Gospodarka Materiałow,a ...

Sl!ECI

NOVELL i U N IX Sieci konwencjonalne i światłowodbwe

'STAN10WIS. KA CA D/CAM

Pio ery,

ornz z obs7_J}l:1J górnej prunięci

digidzery, apUkacje AutoCAD

SYSTEMY DTP

Naświetlarkii , skanery AGFA

OKABLOWA N IE STRU KTU RAL N E Modularny system okab lowania budynków

KO,M PUTERY

COMPAQ

Tul.;,p

i TU L I P � N O V E, L L

sco

W11rtnn•tt'

ft3. H'E.WLETT r!Jm l='ACKAAC

ter zoptymalmzowan)' dla gier

lulD ŚrOd('.)w iska Whldows.

•'Nihil novi ub sole' uśmiechną się z w ż wścią użyikownicy DR-DOs ·a ..l bę­ dą mieli rncję. W kouklu-en­ ·

cyjnym systemie operacyj­ nynri fir:my Nm1,ell , poprzed� nio Digital Re ·enrch. możli­

wość smm1 kontrolowanego przez użyrkownika J 'tń ieje już O(L d l u2 ze.go cz� L L

T o jeszcze n i ,e wszystko. Posiadacze DR-DOS 'a od

t

a także nad poleceniem orga-

11izujacyn1 i10 śni ki danych. To przywofuje pewne wspo-· rnnicniai .. Już najwc2Jeśnicj zy DOS , obejmujący slużbę na orgi1:1alnym IBM-PC byl· adoptmva11y: MS-DOS nazy­ wa'! ię uprzednio QDOS (Qu­

ick

·

ans.i . S'!Js 11pp1nd, . !IX•
P . ll29 2 & . 1 11 . 1 9112 ·� :llD --i • 1 0 . 77- 4 l!6 . 1 il . 1v�:! •l!il r n --l 1 P . 053 :Z6 . 1 1i . 1 9<)2 '116·:;011 --a

1 � , 19i'.> 300 1 6 . 2116 291 311.752 1 • :0�:11 n . o�;: H.S:!:! �115 17.1!69 29'„8218 '611. !1611 2110 . :15111 1S. tit� u •. 1 w �11

i.�.1 1),199?. �9· •. 1 2 . 1992 26•.110.111112 ll9'.12.19\n! 20• • 1· �. 1992 2L n'!'."'19112 �o. • 11�,i111n 1'1 . 06.�!!!11

O!! ;; OO

- --,'! � ---i' ---;ii ---�, ---a, --�

6.lł95 1 1 . 06 .1991 12 : 00 -�a

�lll.!1'.p•i C4 . R)CIP

•

and Dirty Operating S y '­

lem) . Microson ku pH go� od­ ciął 'Q i dopi ał �wój idellty­ fika1to1·_ Zło ' Hwi tłumacz,, wciąż 'D jako ' dirty '. W ieloletni pa11ner Micm-

db:l.!"plC;i! .ł1lp1 tll O .UJrilt'l!.:i.Jlf

clbll!r •!Cl! . !!I. •8

116 : O O' 1 ? ; 32 Cci : D D o.I � U u, UoJ : !J.Q1 1:! : H 1 0 :.2:8

86: �Il U6 : O Q6 : QI! 'H : OO 06: OO zo . 1 u . 1 1192 1H : llll :211. � o . 1 0<02 'Oli: 011

kown ikói..v DOS'a, 'hC<}cych wspóipracować z Windows tor Work..group. owe pole­ cen i a sieciowe wersji . zós1ej ufanwają. ·o bco' • nie :z kompu­

PC hrnkuje je.s.zc:ze my l k o p,rz.c­ siadki 11a 32 b i ty ta zas. nastą­ pi pnyplrszczalnie 'ylko z powodu Windo\ s, besc eUera Micro ofr' a.

s
rozw· qznn ie

d l a użyt­

·

te11em: podłączonym do sieci �

dawna de. z„1 . ię też progra­ mem do podwajania pojem­ ności dy. kn twardego, wpro­

wadzanego teraz prze.z M icro­ . ofL Tworzony je.st drugi.

skomp:r� owany n
tym nicskomp�·csowanym .. To saimo

dolyc:zy n ic:kt 'lryc:h p i ­ lcl1w W.indows - one też nie po.­ winny być kornpre�owan.e. Część oprogramowania Mi­ crnsoft dokupim od innych pro-· ducentó v . Dla prLykladu f'ir­ ma Cenlra� Poii111 dostarczyła progn1m cmtywiruSiowy ornz. narzędlzie do odtwammia ska­ ·owcmych zbiorów. firma Sy­ m.a11�ec 11,vspomagafa prace 1ru1.d programe1n skłitdowania za� dysków (back. up)

wmtośc.ii

soft'a.

w

IBM,

kupił

od' niego

1 987 r. system opernc:yjny OS/2 dla :80286 .. B i l l Gates,

wówcza 3 I -letni ze1· tej fir­ my. daremnie biao-a� szefa­ . two l HM ' a o to by móc pro­ jektować OS/2 od rnzu dła p1ro­ ceoora 8038.6. W d1�iL11 dzisiejszym .. sześc lai później Micro.. oft-Gillc. od.płaca IBM pięknym za na­ dobne. Zn m i a. l \.\rydajnego systemu operacyjnego, popie1-a p{)lowiczne d:'dabr nia. oh­

:tając prly sli:m:�j km1wencji:.

Ponadto bolesnie odezuwa się po1rzebę większej pn:epu­

stowo:d

go,

.

ystcmu ope racyjne­

pon�eważ dzisiej ·w pro­

gramy są

po7.crnczam i pamlę�

d i nie . a1ysfakcjonuj�1 ich już przesrnrzare techniki.

potrzebuje no­ DOS'' a ?' Przede wszyst­ kim w ic ie osóh zmmm ic n�rn uszczęśl i.wtonych mt siłę przy zakupie nowego komputera. gdyż i.;.zęslo · i.ę zdctr..:a , ii ·y ·­ tcm operac ,yjt� y Microsoft' �1 jest dołqczon. do kupowane� tro sprzętu. Kto chce go soł> i c Kto zatem

wego

mu

�;y�tenio„vi opcnLC)jnemu

T. H .. Hl

niemniej jednak dot tezy to t)rlko Window. for Work.gro�

Co nowego w wersji' 6·.0? Mkrosoi

cił

.znacz:rde

wzboga1

�woje nQjflOW$ZG dzi·ec­

Pro.grom MEMMAKER opty­

l i zl!.l je wykorzy.stonie pa­ mięci. Przerzuca programy i sterowniki urządz.eń w górny

obszar pomięd pomiędzy 64.0 KB o l MB. Również prze­ robiono program do o bsfug.1

EMM386 .. I> Kompresor Doublespace .zwiększa ilość wolnego mi ej· sco na no�nikach danych . Zbiory są przechowywane w postoi;; i .skompresowone · . • Przerobiony zc·sta' pro­ grom Smartdrive orgainizujq. cy programowo buforowaraie do­ stępu do dysku (pomięć typu pomięci

.Zab·ezp1i1eczyć wszysl· ke: program archiwi· :zuiqty z Syman·tec'a w wersji ·dl1a DOS i Win'dews

działaj�i. Kolej'na \\ersja DOS ' a nie

pm ·mrn się, w zai. �dzie uka­ zać . O·rmecznie pr.te ·rnrLale­

mo

•

L�(J'S. W przypn'1ku i> i ec i Novel I

poleoc1l i a te już. nic

nowych narzędzi. . Jes.t ro bez\: zględnie roz­

•

---�

--il --a --� --a ---a - - - ;i ---a

bardzo dok ladnie rozważyć. czy rleczywiście potrlebuje

ko .. Oto p�eglqd ulepszeń ii dodatlkowych pro9rcmów.

---

u� . 1 � . 1111n 111 : �·� -�

26 . 1 !1 . 111111:!' 26 . 1 0 . 1199'2' 26 .. fQ , ·t.\1'12' 26 . 1 0 . 1,119·.2' 26 . 1 0 . 1 110.2

sprnwić dodatkowo. pow i n i en

l

cache} ..

• firma Symantec d.ostoocży· ło program do orchiwowo· nia oraz: Microsoft Defrog: manter. Dzięki niemu '-'żrt­ kowriik może od nowo zorga1nizować sobie nośn i k i dany.eh - dyski tworde i dyskietki. • Central Point dorzuc.ił pro­ gram c:mtywiru:sowy oraz no· rz�dzie

do odtworwnia ska.

sowanych .zbior6w. O.bydwa prog ra rny dostarczane sq w dwóch warian1ach.. Jeden pn::m1Jjący w śmdowisku DOS,

drwgi: d!o Windows.

•

Przesyłaniem danych zaj� muje się program lnted1i nk .. Użylkownik może :za i ego po­

mocą wymieniać dane pomię­ dzy komiptiteromi.

• Spec{olnle dla komputerów typu ll o ptop opro<:owano pro­ gram Power. Redukuj:e ,on zu·

jeśli nic nie dzi,e­ je .się n a elhanie ani z klawia·

życie energ i' i,

turą.

• Program Mail i

inne po­

ll�ecęnia s1ieciowe troszczą się

o komuni�ację z Windows for

Workgroup oro:z Micro.s·oft Il.AN Manog,er. • Wszystkich, bór.zy chcą wiedzieć wŁę,ce', oswi�i po­ prow i·on o komendo po1mocy. Po�ecenie HELP udostępnia tę­ rcz

użytkownikowi komplelną

dokumenlacię w lryb�e mn terok­

cyj j!lym . • W plikiJ' konfigv rocyjnym CONflG .SYS mofoa !emz uruchomić kompletny system rnertu lub urud1a1111 i ·ać: określ°" ne polecenie wyłącznie na żądanie . Możliwe. j e s l więc dowolne uruchomianie kom­ pułero w doposowonej konfi­

guiracji.

„ Podczas łaidowonia syste­ mu pojoiwia się komunikat: "STARTING Ms.DOS''.. Gdy

,jest

nik

szo

on

na

mo ·ż·e

ekranie,

u:żytkcw­

wciśnięciem klawi� spowodować zignorowa­

n i e pl i ków stcuio"wyc: h CON�

FIG.SYS i AUTOEXE C . BAT. K;omplJłer urnchornio się wów· czas w słanie dziewiczym . Walwia to . po.szukiwon fe pr zy czyny błędu w przypadhi problemów z km1figuracją. • W programach w.sodo­ wych użytkown ik może łe11az do0konywać wyboru. Polece· nie CHOICE c2eka l'lo odpo wiedź

użylkownilm.

Kolorowe drukarki HP

Deskiet

550C

d ru karka HP Deskjet 5 50C przekroczyła granicę pon1 iędz drukarkam i rnono ·hromaty cznyrn i i k�olorowym i . eraz w ·zrcy użytkowni y mogą uzysk iwac niedrogie ko­ 'łorowe wydruki ., owa

Śvvieie kolo.y dla 111 iłośnikó\N

okienek

M

niej więcej przed

laty fir� ma Hewl tt-Pac.:kard w pu.' Ha na rynek pierw zą drukur:k� atram �1towq . d teg czu 'li Lech n logi� w druku '1piuj k" caly czas rozwijan i dosk , na­ fono. Dzi taj. dzięki tej metodz�e każdy o.'n ioma

użytko,.: nik moi talll io i . zybko otrz·. my , · wyclmki wy·oki j ja·k k1 .

-

Metoda druku: termiczna meto� do druku atramentowego

Głnwice drukuiqce: l głowico drukujqca z czarnym atramenp tern. l g�łowico drukujqca 3 kolo­ rami (cyan. magenta. yellow) Maks. ro1d1ielc1.ośi: 300 dpi Szybkość drukowania (MS�Win ·

dows): Tryb letłer quality (wysoka

rozdzielczość): 7 minut/stronę, 1 ryb normalny: 4 m!nuty/stronę, lryb draft: 3 mi 11uty/stronę .J91yk ro.zkazów.; H P PCL Level .3

niew ż dzięki ni j posil1d� 1 1ieograni­ ··z.one nmżliwo'ci drukowania ró\ �1iez w knlomd• ..

Główną z· letą. nowe�o model u D t 550 , p ró\ nani 1 do popn d� ni go D kjel 500C, je t ulep .zona ja­ kość W)' lrnku . Drukarka 550C zo tahl w po ·;1żor a w dwie glo icc druku-�l.ie:

kj

Dane tec hniczn·e:

'

.

'Wewnfłrz:ne fonty; Courier, CG -Times, Univ:ers. Letter Gothic,

Fonty dla MS·Windews: Courier. CG-Times. Univers. Symbol. skalo­ wane do 1 27 punktów Bufor drukarki: 80 KB

lnterleisy; Centronics (równote gty), RS. 232C (.szeregowy) Pulpit operatora: przyciski kaso­ wa nia, wymazywania . testu ze­ strajania . ins ,alowonio cartrld­ ge·a drukarkl, ładowania i poda­ wania papieru, tontów. statusu, Jakości druku Poziom h.ałasu.: letter-quality; 49 dB (A), drotl·; 50 dB (A) Pobór mocy,1

kowa ia , na

25 W po dczas dru­

biegu jałowym

8 W

Wymiary Cw cm): 39

AA >: 20.5 x

Je ·t to

w

populurno�

nikicm

'i

w

więks· j ich

cii'.)gu o, tatnich mic ię

drukafiek ge11 ·a h1i \: pewn::J • [;igna ję. o_ ta.t n ie oż

1n imo ż e rynek

kazltie

rnz

y,

-

wie.nie na rynku spowmJowałn uk z� nic i� drukarkj Deskjet 550C rirm)1 r kw I ·U -Packard. DL'utmk, ta d111kuj · bo� iem nie lylk munrn:: hromalyczn i c . ale również i w olorach. w, zy tko 10 mo�na uzy kać po zadziwiaj(. o k ny ·t­ n j cenie. Z nowej drukarki atram nto­ wcj Hewlell-Pa ka,rda , zczegóJni b(,! l
·

Cit.żar: ó.6 kg Producent: 1Hewlett-Packard . 6380 iBad Homburg

Mala i po r tc z:n a drukarka Des· ki.et 5SOC, zaimuie niewiele mi ei Hai

picr\lrza z nich 1�1w iera nabój

atnmc11tem, w druu iej

a'

Cena; ok, l ó mln zl

z czarnym

znajdują ię trzy koir1or z k olom\:i.•y m i lu zam.i: Ili

-

bie. im, purpurnw· m i1 żółtym. Dzięki mi zaniu In h pod -va" ow h kol rów dru k;rr a atramentO\:i.
300 dpi, a jcji gł wice lrnkuj<} e mogą druk.o ać na nomm ln m papierZJ za­ równo na yconą cz· n'1 , jak i barwy !lury .uj·1ce. Do zaakoeptov. imia jes1 rów­ nież p efa N"ana przez prnducenlil pręd ko dn.iku: ' zależm1kn ou stopnia zlo­ fonoścu oraz �stoi.ci cl rukowan r h t.1fonnncji, drukarka polrz.cbuj ok . czl Nr

1

- kwiecień

1

993

Drukarka Desklet

rech do

iedm i u m i nut na ,. dru l
550C bez.

preblemów p,rzenosi

na papier równ i ei kom p leksowe

pneiścia kolorów. Mima duie( prfdk.ości, jakość druku iesł bez zar·

wym HIP' ' a . 10 podane 11.vmto '·ci po1 w i 1id.1.ają ię W poró\! ·nili ni.LJ ze „woją p przedn icz­ ką. HP De. kjc 550C pos 'iadn dcxfotkowo dwa rodzaje kr �ów p�sn rn: I Jni e1·: \ foTillac ie pionowym ornz. Letter-Oo1hk: w formacie po· :iomy, 11 . Ponadto ofe­ ruj m1 równfcż n ·WC kr � pi8mt1 G­ Tir11, ::: \ forma i pio•1ow tn. Jeżeli do­ dam d nich kroje m)ism.o model u po­ pi:z dni go, okazuj ·i , że n a drukar­ ka ntrnm ntm a po· inda ·tamhm..lowo łącznie ."ce.-ć krojch pi mu dJa aplikacji ' .

.

:zulu

•

DOS

n.

K u l.d

rodzaj pmsma moi..e być

druko' an w po ·ta<.:i nonnaln ·j , wytłu. zez n j. ku1 ywą. w_ tiu zczoncj i ku "'j\ a . rn7. w róinych \) ie I.ko .da h.

·wiele krojó . pisma do dyspozycji

użytkowruka

:c.;p cjilini

db

apl iblcji prncując pod W i ndow drukarka O ·kj ·1 550 Jak za t·9

h

con·t,

drukarka HP D·e·

skiet 550( oferu· ie wyś mienitq ia· O·ŚĆ kolorowego druku. Precyzyi nie drukuie ona nawet leiące bardze •l1isko siebie linie w centralnei cz�ści wydn a koła

mz;y droż, ze.

Szybkość druku

strlmtn. 11

'śreeńia pr.ędko� druk.U

Ergonomla

0CCIJ 3

-

jakoscl wg CHIP'a

·

,

Oceno1 CH IP'a

Jakość graliki testowej Jakośt hard oopy 11krsnu J?iko�c,; lt!::tk�h> Wyposaieole

n e

·

HP Deskj;et 550C

Jakość Ciruku„ wypo�u„ erg,onomia

n.to a losuje wJ, Il() odę (01xaco aną 1>rzcz Hcwl H &Packarda) doboru kolorów . kt - ra za­ pewnia zgodno.Ś·Ć ko l orów molil i Lor, z koli0ram1 W) dn kó' . 'a , z;�kzrm od oprogramow�111 ia wła�dwo.\: , ILlZ · ski­ ,, mm je ·t clzięk i d )Sl�u -·zanemu razem z drn kark:J modułowi ·Lcrująccmu„ Zau afono ,jcdnak nicw mdk ic !)lędy w pr.ac . tero njka po
drnkarkill alram

Max. 30 25

5

:i.n

20

1 00

Pt11 11klów 19 18

2

li

14

64

W r.;e lu �•sp k.ojeni. przy pom ·y nowej
ppl e . Odpow ied n ie u1rz�1dz.1;; n i si .• D sb rim.er 550 i lko .z'Luj tyle a m o , · o przeu ·tawiuny OeskjeL nuz

wo

·

5.SO . Z chw i li, ukaz�rn:ia si - now eh tlrnkarek alra menlm: ych ro. aty jedno­ cze.:n ic obn iżone ceny mch poprzedni­ ków - De kjc1/0c�k-wri1cr SOOC do ok 1 3 ml n z!. Jc:kl i \ ięc kto: chcia łby n ·l� b ć nie l rogą ·drnkarkę kolorow� powi­ nien · ięgnąć ' ta · n i p oma i1a11e n O· ..

dcłc.

L.

. I!!

Cł-UP

•

Windows

10szczęd1na instalacia , . IK 1u rac1a

d h_ u d z:a1ąca ,�

o _c_

·

dys_k u

, tosu nek W ·indows
Balast za burtę

C

oraz � i�cej p;1mię�i ni. • dz entó"I

z.;1 coraz

m�,iej:­

tak i . tan rz cz. 1 1· tuje prod u komputerów o. ob i l cb . a ich klierntów \I pra' ia w "lun o;z; -1egQ z;n hw tu. D r. ki hViLrdc po� jemnosd I OO M B n leżą dzi. aj jui do tandardow -go wyp ,saż nia P Spadek ceny . tanowi jednak tylko jedną stronę tego .tagalln ieni�. Z dmgiej :c.rrn11y mamy bowit:Em opro�;r
. ze

p1

-

-

nika. Pr jego pom c i ch w ' l i v ­ tanowicn ia moż.na zao zczc;:dzić b.rdzo

ko

dużo nu j ·ca na \ d'd l1l d ktl. W tym momcndc użyt!(, wn.ik m:i v d 1.ż 1111 stopniu możliv osc ·tworzenia indyw iduaJ ne' k nfiguracj" indow kiór
·

·�

-

..

m

· w cJodUlkowydl i pomocni,c t::

cl .

Poni, \ aż wwług ni pi ·�m j za ·m,ly i lość m i ej. a w 1am icci na dy�kach Lw·trdych je ·t coraz. n niej ·zu, zalec ·ię ri ·zej i nd \.viduulną meludę i n8h1 l;1 "j i . 1.1rm1jąc LO z a naj lep ·zy mdek d o jej od­ <;hud· nin. Po w n'li;:i 11 ic \·V . 7y. rkid1 normal ny h dla Window "uprzejmo · c i podcza. in.

'"

.

·

111 i a cm::17;

�

•

i ęce· pami�ci . a przede

wszy ·ck.im mbi m indow ze swo rn 1grnmnym Zł1potrz ·b 1,wani •rn Em miej. c. Po zai.n. talowam iu na dy. ku tward m grnfklnm nukladka na ·y ·iem op ·­ Tac .

jny

·

zajmuje do 9i M B . W przypadku

d. .· ku 40 MB użytkown ik przyjmuje len faku do wiudom · ci zgr.::y 1·1jil · zęba­ mi i cnergi z11ic protc. tuj . . -

Wariant ck ·prcsm puzbi:1Wit1 uiyt­ \ 11 ik.a pra\ ie „ szys.tkich moż l i wo�· i uejmuwania decy· Ji i ')Jnl\! ia. że i l r !'!Llllm:ja Winduws b�aje ·i.tr prawie d:dt:­ i,nm1 zabawą J •żeli jednak ktoś ię na to z I ·ycfaj ' . to. w zaJc-" no �d od w po . żen�a komputem. m u. i \. tym momen­ ·ie po �więdć od 7, 5 do 9 MB na d ·ku n. rd • m . Za 't o będzi" miał późni j do iysp zycj" w zysłkic pr gr:nmy ok c o­ riów W i ndow;; r6żne pliki readm , to\ ni ki prog:r. lll OCZ�l Wi tdO\ ta­ b�i ę znaków . w zy.tkic m żl iwe wzory ry onków i pliki grafic.zne dla obraZiów t la or•. z różne możliwo ci \ ga. za.ni, k p

..

·

•

•

monitnra .

l 1™acz j wyolą.da 10 p1"Zypadku p.ro gramL1 etu.p. Cl finiowa11c010 przez uż tIN:r ·1

-

kwieci:eń 1 993

instalacji potwierdzenie konfigurnc.:ji srn.ętu, nazwisko użyrkow 11.i ka, rodzaj programu . etup) program

stn fo.cji ( k atalog

ten

zaczyna się zachowywać bardzo po.-

Ju zn ·e i w rym momencie czeka tylko

na poJ.cccnia ''pana z władcy''. Na pewne­ go rodzaju phm zy można zn:ząaczyc:

krzyż . kiem, które komponent chce ie zachować a których nie. W szczególno­ sci chodzi tutaj o pliki reacLme ak.ceso� da gry pmgiramy 'i gaszające monitor oraz tł a monitora. D l a każdej z tych g,mp można poprzez men u wybom pliik.6\ na­ ci nąć odpowied ni gu zik który zapre­ zentuje poszczegóJne komponenty i we.­ zw ie

uiyl uwnikH do

tywy w

wyborze.

wykm.uni.a iriic;ju­

Jalko pierwsze należałoby rozpatrzyć pliki readme. M icm.sof1 do.s1arc7..a użyL­

�ownikow� nie Lylko gruby podręcznik do Windows. ale po·nadto wiele dodatko­ wych i nformacj i , zawartych w pi.ędu

dużych pl ikach rc.admc. Z jednej strony mówią one ogó l n ie o W i n d ow · . z 1d ni gie j

Wydruk podręcznika z:aś o szczegółach sieci .oraz pliki y

1akich jak drukarki

te.mowe .

JeżelJj W in­

dows jest już zainstalowany., nie poz osta­

Je ni inrr1e.gu,jak lyEku - wyżej wymie­ ·

ni one

zawierają e ponad

300

k i lobajtów

pliki - prz.y pomocy zuwurtego w W i n­

dmv s edyrorn Lek stu Wri!I� wywol.ać i wydrukować. Po \: ydrukowani u (trud­ no w to może uwieI"Zyć. ale M�crosofr pozwala użytkO\! nikow i tJa wydrukowa­ n ie obszernego, łicz:ą.ocgo 87 ręc · nih) ,

.tron pod­

u ruchumia się pfogram etup1 z głównej grup ' Window ] usuwa kom­ ponenty readme. W tym n omencie 5etup

kasuje należące do n ich pliki. WR

.

fożeli ktoś ma własny edyt1 or tekstu , mógłby ię również poz.być edytora Wi ndows Wr�te (WRITE . EXE) z kata­ logu W indows. Pewne aplikacje W i n­

uuw

puu kuni.e1; ::>wujej pruccxlury imstu­ �acji wywołuj�! ten edyLor, aby zwrócić uży(kownik:owi uwagę. na własne pł.iki readrne. Jeżeli w 'tym momencie odpo­ ·

wiedni program i nstalacyjny nie znajdz�e edymra. Wr.ite, wówczas zatrzyma sic:

odpowiednia apJi kacj1u nie zostu.nie do końca 7.ains'talow ana. RM.wiązaniem hy­ łoby trzymanie Write a (247 kEJiobajtów) w zapasie na dyskietce, kopiowanie go tylko podczas instalacji do .katalogu Windows. a później skasowanie .

propo dlrukowąnia. Również pro­ gram zarządzający druk iem można bez otiaw usunąć. KOOl"dynuje on i. realizuje zlecenia dmk:u różnych proa,rantów. W wolującemu programowi odbiera on zle­ ,cenie wydruku i dzięki właściwo cioim wieloz:ada11 i owego try bu pracy Wi.ndow pozostawia je w tle. Oznacza to, że użyt­

może po �w�ęcić się innym czyn­ nościom , podczas gdy program zarządzający wydruki.em będzie dalej funkcjonował. Kom li jednak ni.e bardzo ię pieszy, ten mo.że zadowolić s.ię ruty­ k-ownik

nową

funkcj1ą wydruku każdego progra­

mu aplikacyjnego. Później �rzcba jcdnak

poczekać aż np. edytor Łcksm sam wy­ rzu ci z siebie korespondencję handlową. . iepott�bny już program zarządzający drukiem można teraz kaiso1,vać w katalo­ gu Windows ra�em .z należącymi do niego plikami pomocoiczymi (PR N MAN . EXE i PRINTMAN .. HLP) w tym również odpowiednią ikonę w gnipie główm�j meou. Zy:k pami1ęci:

·-

45 056

bajEóW .

astępną kategorią w pvogramie , tup Windows. Tutaj można wy-· bierać między r16żnym� tekstami pomoc­ są akcesoria

nkzymi, programem uczącym Windows

progrnimem "malarskim

'

PaiTiltbrush

z.e

Wi1ndows, notatnikiem , małą kair­ toteką� programem protokotowania błę­ dó,�· doktora Watsona onu szeregiem in­ nych . Jeżeli kloś pocrzebuje pomocy przy określonych funkcj�ch Windows, to jest również podręc7.nik, do którego można zajrzeć. gl'lJ"em

CH�P

Aktualnośd

caarr 193

C'eBIT '93 Tendencie i produkty ·

Pentium , MS-DOS 6 D' , Wimdows T - oto gwiazdy targów CeB IT 93 . Poza tym na tej najwięk zej na świecie wystawie komputerowej zaprezentowane .zostaną inne

osiągnięcia tej branży .

1 Na scenie S ��e? Prze ycone giganto­ pekmkl

czy

targ.i handlo­

manią image �how wystaw­ ców któ.rz.y ulegają in tynkto­ wi sradnemu czy też komplek­ sowe forum informacyjne dla pragnących wyro b ić obie zdanie o w zy tkim, c-o nowe w świeci.e kompurerów . igdy jeszc� CeBIT nrlj­ większe v �wi,eeie targi kompn terowe, nie były tak kontrower­ syjne jak w tym 1·oku - przede wszysckim w branży PC, w :kcó­ rej inte·e y nie idą obecnie zbyt

obl iga�oryjną.

wien:chnię \

po­

wys:ta­

ow.ą (które zapew­

ne 'i

tyrn roku wy­

eliminowały wielu wystawcóv ) , jak

Podobnie jak -ovell, również Bodai1d chce zao zczędzone pieniądze wykol'zy. tać na udział w mniejszych . bardziej pecja.li­ tycznych tar-gach. lnnj ucieki­ nierzy z CdUT-u obiecują za.in­ westo ać pla11ov ane na (a(-gi wydatki w ulep zenie iPałe� s.w okh produktówi jest to wa.i­ n i.ej, ze, niż. pielęgnowanie _ wo­

·.

dobrze _ Ki lka firm, które oo ro­

ku pre�entowały swoje pJ'ioduk­

jego image_

ty na tej pre. tiżowej wy rawie komputer,ówej tym r.izem od­ mówiło uczestnictwa. Nieobecne na. targach duże firm oftware'owe Borland. i No dl oraz hardware' owe Tu­ Up i Motorola �twierdzajtł jed= nakże, że nakłady i kony. ci nie

MID10 to

.i nieobecna' ć

w

pracy oraz

�oszty podróży personelu

. zybko idąw miliony marek. Już sama cenu jednego metrat kwadratowego po­ wierzchni wystawowej do­ c.hodzi do 290 marek. Z tego też powodu, jak

�wiemzi

Wolfgang SchrO­ der �7.ef :r.najdująrego �ię 1obecni·e w nie naj lepsz.ej kondycji finansowej Borland GmbH, CeJEHT z targów han­ dlowych zamienił ję w ·how. Targi, które przeżywa­ •

ją najazd ponad pół miliona .zwiedzających S:kutecmie

utrudn:iajądjalogzodwiedza­

jącymi je specj'alistami - jak u prawjedliwia woją odmo­ wę uczestnictwa Motorola. CH�P

CeBlT-u , 1 ie mu i się obawiać nie . pr.zedane . toisb. Wiele przedsiębiorstw czeka tylko na to by zwo]nilo się kilka metrów kwadratowych. Targi AG reje= strują k0Jej111e rekordy : 56 1 4 wystawców - 2 1 2 więcej niż w ubiegłym roku - w 22 hafach na łącznej po1wierzchni 320 082 metró kwadratowych. Orgm1izatorzy mogą. .się .flO" chwalić rownież zmlcomitymi dehiutantami z hranźy PC . Pierwszy raz na targach prezen­ ruje ię: foma Dell , jeden z nie­ o

mająjuż ze sobą nic wspólnego.

Podłic:mne bowiem wydatki na

ientieckie Towa­

rzystwo Targowe organizator

licznych producentów PC . ktO.ry

w okresie ogóllnego zastoju w hi zn�.ie komputerowym wym·1-

nia ię tałym wzrostem obro­ tów. Szef handlowy firmy Dell Hemdrik Geis·Ier widzi w Lar� gach i. 11:.orną pfotfonnę rnfOima­ cyjną dla obecnych i pay złych grup klientów. DełJ pre2entując swoje naj11ows.zeo. i:ągnięcia,pragnie po­ zyskać

na

targach

nowych

klientów . ie bez znaczenia bę­ dzie roWnież agresywna polity-

N r 1 - kwiecień 1 993

ka cenowa. Podobnie juk Com­ raq.

I B M � rn�wie w:wyscy

in­

ni producenc i komputer1ów PC

również DeJI n1ż przed targami rad kalnie obn iżył ceny .. ieła­ two będzie wygrać tę wojnę.. Eckhard Pfeiffer, zef Compaq Computer Corporation . która narzuca ton w wy'cigu ceno­ wym, w ten · posób krótko scha­ rnk1eryzow<1ł jego lticrunck; �Obniżki będą praktycznie kon­

cynuowane bez końca. Najpóźniej w maju

sprzętu

znowu

spadną.

ceny

W tym

C:.G(ll)i t: pojawią. :stę pi1erwSł';e PC z nowym procesorcn;i 5 86, na­

zywanym przez InteJa Pentium. a targach CeBJT lntel oficjal­

nie zapre:rentuje I.en 1chip1 - nie fJOZWOH jednatk producentom

sprzętu

na

zapre�nt()wanie

lacyj111ycb które oblicza!y funk­

itje �llłty ..:;tyczne: w wiers:r.ach . i k·olminnach. l m 11ro Lotusa

opemje na kategoriach i gmpach danych . I tak dane. zebrane w jedną k<1fegorię, łatwo możnr� p
wfają ż.e uiyiłown i k rrla.domich

zybki do tęp. Dzięki funkcji poczty ek:ktronicznej (mail) można wysyła z poziomu pro­ grnmu nu.maile w·adorm ci. ·

Liczb

wprowadzane

przez

uzytkownilklt n.ie majdruj ą ie . jak dotychcz� , w poj;edynczych komórkach, lecz pamiętane ą. automatycznie w oddzie lny m arkusza roboczego.

obszarze

lk:ompnterów wypo�aionydil w ten procesor. M i mo iż wiel u z nich już go posiada, trzymają go na razie w ukryciu. Jeżeli w dągu najbliż z;ych tygodni pojawią ię na rynku l!mmpu(iery z procesorem Pet1tium to spad ną ceny 1Xl2iOSta­

przechowuje Impro języku natu.rnlnym. - na przy­ .kład 'Zy k = Obról jedr10 tko­ wy "' Cena) - Ko, zty'' .. Pojęcia. używarne w formułach poj��wi.c.L­ ją ię automalyczn ie· wy ni kaj,ą z.

ok� c' �ę w�elcę;

z, pomocą zbiom modeli gra­ ficznych, tekstów, b--:załck i ob­

lych (486�. co dl� �elctó_rych

proch.1ccntow

ucią2Jiwe.

Jednak ceny. Pemi. u m i tpłaj1y nie będą na targach CeBIT je­

dynymi tematami w kręgach komputeruwych. Opróe'L pru­ cesoró' 586� również wiele in­ nych produ:ldów będzie miało swoją światową premierę w Ha� n.owerLe. Będzie ro, między in­ nymi, nowa wersjai 2 . 1 sy, temu operacyjnego OS/2 IBM'n, ko­ lejna hera wersja W i ndow .. NT Microsoft'a, kLlka kolorowych notebooków z procesorem 486SL d111karki auamenmwe,, wykorzy tująoe nowi� technolo­ g,ię.1 spr.zęr i ·Oprogramowani� mu!timedfalne, nowoczesne pa­

masowe i dy

kru·­ ty graficzn.e. mon:itoryicałamamięci a

kiefki

programów użytkowych

i

komputerów PC oraz - JH.tural­ ni!e - MS-DOS 6.0.

Kalkulować barclziei al-mianie

Lotu Development prezentu­ je lmprov - piernrszy dynam�cz­ arkusz kalkulacyjny pod Windows. W prz.ec.iwieństw[e do tradycyjnych arkuszy lkalkuny

Fommły

w

definicji kategorii . Ozie.Id temu modelę taty tyczne ą bardziej

truktumlne .i przejrzyste.

[mpro może (prezento­ wać dane w fom1ie graficznej. Jmpro wykorzystuje s'landar­ tluwe pfUl:eclury WindOw!i DDE i OLE oraz wczytuje dane z Lotusa 1 -2-3 i Exceh:i 4.0. Za­ łożenia sprzętowe to komputer 386 z. minimum 4 MB pamięci

razów

nie poł\� ze:nie. dzięki czemu da11e graficz ie i ohr.azy prze­ twarzane są ze zwiększoną p�dko cią. Na tandflrdowym wypo a ­ żeni u Mm·n ·-Tow 8 MB RAM i d .

rznajdluje się

k twru:dy 230 MB; ena ze t(Jbwu w no i około 1 2 500 mat-ck . Z dy�­ kiem 500 MB m< ·zy na ta .ko zmje około J 4 OOO marek. Pa.mięć można rozbudować do l J6 M B . Sta ·ja d sków li .44 MB pl'.Zyjmu·. edyskietki w for­ matacłl Maci.nlo h MS- D O S , OS/2 i Prodo . Sy lei111 można :rozbudowywać na wjele róż­ n eh ·po obó . � z napędem 5 .25 cala .. 3 .5 mia, CD-ROM i wymjenialn m d kiem t· ar­ dym . apęd CD300i-RO f czyni z; tego· komputer� stn ję mulLiimedjaJną. ' owa Quadrn posiada osiem

złączy : trzy loty 32-hirowe i je� den sysremowy. Do zlącza SCS I

można

podłączyć do 'lie:kio un:ąd.zeil. 1Podobn ie j1ak kaidy Macimosh, również Quadra jest

od razu przygotowana do p 'ac w siec i . Może być ona natych­ mia t podłącwna do dowołnej

Mo.na chi u.m

Big, Ąpple

MHz,jak równweż kopmcesoro­

wi arytmetycznemu � wanemu ')'Slemowi

wintegro­

zarządza­

nia pamięcią. Na zwiększenie wydajności maj::i. również wplyw : unowocześnio11a mugitrala (Bu )

•

.ko 1trol1er

CSI

i pods ·tern graficzny , prncują­

cy 'I

�

trybie Trne Cołor. Między

ystemem graficznym a proce­ znajduje ię bezJPOśred-

sorem

'

·

'

Chyba żadna dziecizina kom­

puteryzacji

nie

rozwija �ę t:ak

d namicznie jak ieci kompute­ rowe. Około 69 procent 11•nku eciowego opanowaJ NovelJ ze 'woimi wydajnymi i otwartymi sieciowymi .y ternami opera­ cyjn mi. No ell , który tym ra­ zem nie wy ·rawi.a nicze.go lll il tarcrach, i tak będzie tematem d ku Ji ze wym cemem operacyjnym Netwai·c 4:0 .. Jest to sy ·tern przeznaczony dla pro­ fe jonalnych i11 talacji iec�o­ wych dla których poprzedni produ 't. Netware 3 . 1 1 , o.kazał ·

się niewyswcz�uący. T w · rcy Netware 4 .O szczegól­

ną uwagę przywiązywali do

go., by

te­

nawet bardzo zlożo:ne �ntal acje ieciowe były przejrrzy­ sce dla nommlnego uż, rtkowni­ ka. Uwidacznia ię to już przy

wejśeiu do � ieci'. pmcedlur111 ufo_

gowania' jest wyraźnie u pro ·z­ czona, chociaż w de dziafają o wiele bardziej wyrafinowane mecbani1.Jny za ezpie,czające etwm-e 3 . 1 l . Podobnydo

niż w

l:ZOny do sieci typu Ethernet bez

odnajcluje się w ied. Również firm rniędlzym.'lro­

1okaJ11ej. Dzięki mnokOll ­ ftguruj
dodatkowych kan. Apple lsmaning

Windo1w w_ gląd ekranu pra­ wia że użytkownik natychm�asl

dow mogą bez �istraeżeń ko­ rzystać z tego . y. tem u . W ied

lej mogą być ró'' nolegle wyko­ rzy tywane różnejęzyki': angiel­

Pacific DlrecLneL to .rodzina kart · i ciow eh przezna zo­ nych do obslugi drukarek HP­ La erj L ' ieciach o elll i Unix_ Drukarki, uiy po, ażone w te kart . ·e1 t cz11ie do toso­ wują ię do mdzaj ui ieci w któ­ rej pracL1j�ł· Pu:e yłanie di:U1ycb odbywa . ię z prędko.kią okolo ·

Sprawność �ompU'tern Macin­ tosh Quad.ra 800 jest o okol·o 30 procent wyi; ·za niż.Quadry 700. Podwyz zoną prawn0iść z:a­ wdzięcza on procesorowj Mo­ torola 68040 oraz zegarowm 33

,

s i ec i

RAM i W iridow 3. 1 .

l.mtu'i DeYel opn:1e1111t

,, Szybki rozwo1 s1ec1 kompute.rowych

·

200kil.obajtów nasekund.ę.Dru­

karka La' erjet wypo ·ażona w kai1ę Pacific Direcmet, nadaje ·ię zczególaie dla tych f1111

kt{Jre mają wi::wnątrz ninstalo­

sieć ovelfa a na ze­ wnątrz podłączone �ą, do jeci wam�

unixowej ..

JPacific Data. Prruducts

Shannon Irlandia

ski,, niemiecki fnmcu5ki , hj ·"Ir pmiski„ a nawet japoń ki. Poza tym -�łnieje moi.l iwoś.ć bezpo-· 'redruego od 20ro:..; ani a truk­ tury przed iębiorsf\ a na struk­ meservem. turę - kmalogó\V Oznacza Lo

mniejsze, na.kłady admini ttacyjne z punlktu wi­ dzenia leci i w iększą prz�j1·zy­

"

tość na wszystlticlii szczeblach. Tego typu wielozadaniowy i

wiekldo tępny

ystcm opera­

jak etw
padku gdy s.erve1· wypo. ażo­

nyjest w dajmy nato dysknvar­ dyopojemności 1 GB i dla opt�1mal.izacji

w

c cfae��ontroler 4

MB, rnus1 on dodatkowo posia­ dać minimum 1 6 MB pamięci uperm.:yjnej . Symanter ])i.issełdoń

A __ kt_ ua no_ś_ _l_ 1c i eearr 93 (ęll.IT '93

•

liencloncje

i proclukty

Norton Commander 4.0 wersia beta ·

rn:ton

Commander poj wił we

J i 4 .0. Od uka­ �nitl ię n:a rynku o. tatniej wer­ ię: w nowcj

sji tego program.u mimęły już prawie trzy lata. Obecnje jest to produkt finno\ an przez �y­

mantec . Zewnętrzna trona pro­ gramu ajewie1e si.'ę zmienłła . Pmduce n:tom programu chodzi­ ło iraczej o wbudo' anie we11 od dawna oczekiwanych ·eliemen­ tów . Użytkowl'liik J!Ht wn: -zde ka. owania karalo­

moż�iwo."ć

gów zawiernjących zbiory. Poza 1ym Norton Commander

samodziel nie wchwizoje dane. Arc.:hiwa trnkluwm1e -��jał kata­ logL By wy· wi. tli� zawarto�ć

archiwmn wy tarczy naci, nąć k�awi ·z ENTER. Użytkowraik możejeedytować kasować i ko­ piować do innego katalogu.

Wet'Sja 4:0 pójuwi się jednak

dopiero po 1arg.ac'h CeBIT. W cza.'iie targów będzie uwala o talnia faza tes�ów. - P:onieważ ludzie chcą '\i z 1 tko v ypróboać i sprawdzić, . ądT.,ę wię(: że

zmtjdziemy jeszcze ldlka błę­ dów - twierdzi zarn1d Symante­ ca.

S)r. ternatycz!tl�e zmniejs:r„1ć się będą również wymiary dy -

ków twardy ·h do notebooków przy 7.\! ięk zaniu ich pojemna­ ci . 240 MB powinno z.mieścić -ię oa d. ·ku 2 .5 - '<.:;,tłm.:vym. u '°d jakiego. cza.u i.v wy' dgu u:cz� tniczą I .8 - calowe 111 apędy ,

o

p.ojemmości 80 MB .

Coraz. więcej producentów

stawia równ ież na W)rm ieniaJne

d ki 1.warde. Ni chodz� lu tyl­ ko o to, by użytkownik mógl .za­ braćze sobą lenczy im1y y1mie­

n ictl11y d

-

gd

je

z.mienić d

ny. Mimo

ł · , t�re również. o to by L lO potrzebne - móc ·

kn

bardziej pojem­

.padając eh cen coraz 'bw-dz:icj li.c.z.y ·ię jakość cha­ nów

dotyczy to zarówno wy­ świenła:czy monodu·omatycz1:1ych jak i kobrowych _ Teostat­ n ie nie zastąpiąjednoznacznie w najbUż zym roku we1 ji czar110-biiaJ eh , widocz11 a ·c. t jed­ -

nak wyraźna

1ie11dencja do

pre­

fomwanit ekranów koloro­ wych. Obroty \ J dalszym ciąuu pn no ić bę(lzie p1 ywna 1.ech­ n�ka wy \.vietl!acz Technolo­ gia akt wna TFI), aktualnie zbyt droga., znajd uje zwolenni­ k1ów jedyni u uz t.kowników .

-

. ys[efll w ce nfo.około 7000 ma.­ rek z tendencją. do tanienia. Rozclz.iel, czu'-ć ekmnu w not1e. bookach wyno i 640 x. 480 punktów i zmiany v lym mkre."" iebędąpo iępo�. aćpowo]i.Ze.­ -

Róiowa przyszłość pried kalarowymi

notebookami

przenosne ·omtlute­

ry, wyposażone w procesory 486, pojawiły sie dopiero \ ze-

złym roku. Wy rarczyt nie._ peł­ by 286. i "86. okaz,tly ię

na rok

wysłuione. Producenci notebo­

nastawiają. · ię r�a coraz. lep·ze klasy proce.sorów. 486 i je ·o pochodne wyzna.cz.ajri naj­ bliższą przy zło 'ć. Dla specjafa;ty w dziedzinie notebooków - Toshiby - je�1 to oczywiste. Aktual nie produko­ oków

wane modele wyposażane bę
prooe ory 486. fa­ pończycy stawiają jednak wywy!ącznie '

11tirue na energooszczędne pro­ cesory Sl1 które p tnebu ją tyl­ ko 3 ,3 V. Zar7..ądzani e \ ykorzylaniem energii

stawowego wyposażenia.

maszyn High-Endl. iemnicj jedun.k. pvjawhi ·ię pierw -"L

Syma11Cec Diisseldorf

r·erwsze

W i�ce · na: www. ebookgigs.eu

........ ... ...

_ _ _ _ _

należy do pod-

...

wnętrznemonitory maja w · ższą rozdzielczość, czają no'\! m

którą za\vdzię­

hipom

gr.aJicz­

nym� pozwatającym na o iąg�1nie rozdziclczo. ci 102.4 x 76$. PC CIA , loty dlo kart 1·0�2e­ rzeń znajdują coraz pow zech­ niej ':Ze zastosm anie. Jeden lub d\ a Joty znajdują ie w ·Coraz większej �iczbie ma zyn. Dzię­ ki temu w prosty sposób można dodatkowo w_ po · aża notebo­ oki . Mo7.na na przykład, rozbu­ dować laki: komputer o doda.tko­ \ ą pam.i.ęl: J u b fru."mOlle m; w grę wchod� jui tak.ie dy ki twarde 772PMC]A. ·

T1oshiba Japonia

Male dy1kietki całklam dułe

spo:!owo me:wjjać rozbudowane i obsze.me aplikacje typu PC­

Firma Sony p� d. mwiła dy k.i.ctkę o pojemno ci _ I .4 MB . W porówmmiu z rozwi�rutinmi typu F opt i.cal Jy kietka meta­ lowa prezentuje ię n i,eźl e .. Por­ -

.

cja prtenoszonych danycMo4.5 1negabajłÓ\ 111a ekundę, co w

p17,.ybi iże11iu

·

nie więcej niż

,

tanowi trzykro

we

.

lopticat

-

owe napędy powinn być �tn ując zatem

kompaty bilne.

dy kie�kę 2 1 MB .• powinniśmy

da1slym c i rmu móc wykorzy­ ttywać bardzorozpow. zechnio­ ne dy kietki 720 KB i 1 .44 MB . \!J

.

kh liczbę acuje ·ię nu około •

s iedem

W hamlJ u nafoży spo­ dziewać . ię około połnw hr. hi lio11:ów.

dyskietek

2 1 MB

Sollly Kolonia

Podwoieni:e „

•

i

po1emnosc1

Zap,.i. ' walne dy� ld rnagneto­

opty1 zne

CD potrafią już zmie­

.'ci.ć dwa raz \ ięcej danych. Ootychczar oferowano pojema m./-l:
·

ony

Kolonia

Programowani:a

w

zespole

SQJL. \ indows 4.0 finny Gup1uo m1n.ęchieprogr:imist czne, za pomocą którego mGżna ze�

Client-Server. Dzięk.i SQL W in­ dow 4 .O tworzenie aplika.ej i nie mu i być już w ·.tępnie opraco­ wywane dla mini - i mikrok!om­ putei·ów . Tak więc aplikację ty­ pu CHent�Server można przygO­ to\ ać z bciej w �aniej . Terun­

Windows dife programi-tom możliwość. specjalizowania. się w

,okre 'fo:nych modułach-

na

przykład wpmjektowanil!l i nter� fej u lub ommlar.cy . .

ap� ane Fragmenty programu

magazynowane są w bjbllntece

oentralnej i

mogą

być wczyty­

wane przez inn J ch czlonłów ze-

polu prograin.istycznego

,oraz

wprowadzane do innych czę:Sd pisa.negp wlaśnie oftware u.

Wyposażony w funkcje z11.rz.ą­ d1.ania prnjeHem Tl"'„Hm-Win­

dow ponvala na przed tawie­ nie wybranych a.�pektów apl ika­ cji już w czasie projektowania oraz koordynację pra y progra­ mistów _ Nowością w SQL Window· 1.0 je t także 'rodowi ko OOP KtÓP.: Spełnia Vrsz.ystlde wymogi p.rogr"ooowania obiektowego.

Mo.źliwe jest więc

Eworlenie

klas i dziedziczenie na dowolnie

w ielu poziom' eh juk również polimorfizm i pakowanieobiek-·

lów. Jeśli pmgramisra chce sm­

·owaó funkcje OOP Io może je wywołać za pomocą. klawisza. lub myszki. Może taki.e tooować tradycyjny model. Zdecydowanie ię: na jedną z tych mażliwoF.ci nie wpfywo. na,

jakość i lmkllJJlę generowanego

kodu. Przy pierw zych mchach mamy do dyspozycji po­ moc konrekstową.. Modu! Quest-Window ·, za­ wiera ft.mkcje z pytająoo-1�por­ tująoego pakietu. firmy Gupta. Que, t 2.0. Dzięki niemu twórca programu może n ie pis.z.ąc an i j dnej l.inijki koda SQL, two­ rzyć fo11nularze 1 definiować py­ tania. które sa naste pnie aiutoma­ lycznie integrowane do t� 01r:zo11ej aplikacji. SQL Window­ kusztuje około 5000 marek· z moduł:.U.ni Team-\ indm s Que t-Window i Edh-Win­ dow około 9000 marek. w OOP

Com1mter 20001 onachiwn

Nr 1

-

kwiecień 1 993

Edytor Tekstów

Balicom '89 Wyr6:inle,nle Pr,odukt Roku 90

Mlkrolour ·sg, Wyr6ż,nienle

Mi kro11'aur'921

Wyróinienle Produkt Roku 91 F i nal isla " S,oftware Far Europe" - C"e BIT 92 Obroty

na

rynku od 1 988 roku

Nie wymaga m.odyUkacji sprzętu lAG pracuje poprawnie n awet wtedy, gdy Twój komiputeridrukarka me" ma

wbudowanych !Polskich znaków

Peren za1kres możliwości edyc 1 yjnych. • typowych dla 1edytorów tekstów

'Graficzny podgląd! tekstów to, co widzisz na e kr anie, olrzyrnuiesz drukarce

na

Słownik mlograHczny sam wysz.ukuje błędnie napisane wyrazy Pomoc językowa umożliwia szyb:!de odnalezl:e riie pi1sowni ję;tyka P-Ols!iciego

reguł

Zapis makiety radykalriie skraca czas

niezbędny przv prowadzemu korespondenq1 � makieta może zawierać całą bazową konstrukcję powtarzalnych listów itp.

Korespondencja seryjna adresuje listy, aktuali2UjQ cenniki na Podstawie danych z pro�ramów TIG, dBase I l l & I V, Lotus 1 23 i innych Edycie

ramek I wzor,ów ulęitwiai przygotowanie zestawieri, tabefek,

tekstów lechnicznych itp.

E ksportJl m po:rt umożliwia el!asmyczną konw,ersfrę między dowll11nymi prog ramam i I dowolnym! sposobami kodowania polskich Z t'H'llków

Słownik wyrazów bli skoznacznych umożliwia natychmiastowe odnalezienie

Metka tek.stu ulatwia odnajdywanie "zagubi onychu

Hierarchiic:zna organizacja tekstu ułatwia planowanie I edycję dfuglch tekstów

nad dwoma dowolnym!

�'brakliljącego słowa

Wł.ą cz:enle grafiki umożliwia integra.cję z łekstem dowolnej grafiki z3pisanej w st:mcl:udzie PCX

Podgląd .strony umoż,liw1ia obej1rZcenie całej strony na ekranie. umożliwiając Jej r,ozplanowainie

teksMw na dysku

Praca w dwóch oknach teks amf

TAG ·e R edytor czcionek - umożliwia tworzenie

nowych i edytowanie istn�ejących r.:zdon�I<

lnstrnkcja Obs.łiugi ponad .2:00 stron dokumentacji dla początkujących I zaawansowanych

Wymagania s.prz,ętowe • komputer 2godny

• twardy dysk

• }eden

z

z

IBM PC lub PSl2

800 KB wolnego

miejsca

napęd dysków 5.25" 360 KB lub

1 .2 MB (3..s'' 720K:S/ 1 44 M8)1 • 51 2 KB pamięci operacyjn�j • system operacyjny MS-DOS wersj�a 3.0 llub wyższa (lub dowolny kompatybilny}

• karta graficzna CGA, Hercules, EGA, VGA lub dmuolna kompai!ybi�na

• ponad 1 00 obstug iwanycfh drukarek -

ig owych, atramentowych i laserowych ;

wszystkie popularne modeie i wiele nietypowych · lista cary czas rozszerzana

Przedstawic:ielstwa Handl:o.we· lnfoServ1ce,: Qdaii:sk War-szawa Toru n Kiraków

ul. ul. ul. ul.

Tr ciuy u l lct 45 lt!I!. (48 56) 4 1 95 30, (48 :58) 4 -1 64 99, iClX (48 58) 472:"1 1 5 , llx 51 1 2623, 5 1 238:3 Krzywickie90 9, tel . {48 22) 25 32 71 w. 484 493 , 1ellfax �48 22) 25 :2:1 6·2 Dekerta 1 B, laltfax 48 56) 267 38 Langiewicza 8, tel. (48 1 2) 1 2 35 36

POSZUKIWANY

ZA JAKOŚĆ !

Do każdego knmpulera ADAX dołt:icuma jest instł'ukcja ,,, jęz. polskim , książka "PC i TY", ADAX .�oftwa1'e pack, Mysz ADAX licem:j0tMWt11'1y MS-DOS 5.0 i Windol1 s 3 . J . GWARANCJA 24 MIES.lt\CE

OFERUJEMY Państwu nowa, rodzinę homputeró1w ADAX

Deskline Workstation Deskline 386SX33 Midline 386DX40 Midline 486SX25

Midli.n e 486DXJJ

A L> /\ X

ADAX for Mu ltimedia ADA Xfor Video Motirm Tóp-line 486DX5o

Toplin e 486DX2166 A DAX FULL EISA SERVER ADAX FULL EISA GRAPHICS

JTT Computer Wrar:law al. Świdnicka 1 9 tel.(0 7 1} 44 12 33 fax 1011J 44 66 ss

-

3l„.D„.D„D„�c-· · · · „., . „ . . . „:·e!Fli· o·1··cv„· 1 :

tli Cl 1 NFI SWOICH PLECFICH I : !

I-

L jL; r y m i n a ł y r o z k w i t a j ą n a w i o s n ę .„

.„„„.„„„„

« ��:�g :

.. . .

'i.,·.

l-

: � I:.

:.

-

. ·�

r-tl

ot

r-łl ..Yl ml ej

�

Nj ml oj Hl

ot

·:

31 3l

3j

�fr�·._

·:�

�.·

•' ·�-�:;;., �� .r:� :.;,;�

�!•....

+-

�

: „. -

1

NFIJTFINIEJ KUPISZ NFI:

Gn�gg D l s Em

JacBk

WSZĘDZIE ŚNIEG

�ri s t i na Dhl sson

ZFIBIĆ, ZNllSNflĆ, ZFI PDMNIEC

H a n na h Griffin była dziecki em , gdy na rodzinnej farmie doszło do tra-

gedii. Wciąż pamięta blask płomieni

�

Skowrońsk i

NFI SKRFIJU CISZY

W lesie pod Sztokholmem policja

Morderca dobrze wie, jak zadawać .�

Do świata płatnych morderców nie

znajduje poćwiartowane zwłoki ko-

ból - swoje ofiary obdziera żywcem·

wchodzi się z u licy i nie wychodzi jak

biety. Okazuje się, że to studentka,

ze skóry. Będzie robił to dalej. A one

odbuający się od świeżego śniegu

z knajpy. Czasem jest wybór, ale gdy

która zaginęła dwa lata wcześniej.

będą cie rpieć. "Seryjny" to kolejny

i trupy, które znalazła policja - w tym

od dzieciństwa ktoś decyduje za nas,

Fredrika

koledzy

krym i nał z ZABÓJCZEJ SERII, która zabierze Cię w pod róż po najm rocz-

Bergman

i jej

ciało jej matki. Było to jedno z najbar-

można już tylko próbować przeżyć

z ekipy śledczej zastanawiają się, co

dziej m a kabrycznych m iejsc zbrodni,

za wszelką cenę. Sensacyjna historia

sprawiło, że spotkał ją tak okrutny

niejszych

ja kie Ameryka widziała od dziesięcio-

splątanych losów ludzi u m iejących

los. Wkrótce w tym samym miej-

seryjnych morderców. Sprawdź, jak

leci, a mordercy nigdy nie znaleziono.

zabuać i, na przekór wszystkiemu,

scu policja odkrywa kolejne zwłoki.

mocne masz nerwy! J uż wkrótce ko-

Dwadzieścia lat później zabójca pra-

także kochać.

Miejsce zbrodni kryje sporo tajem-

lejne tomy!

zakamarkach

l

�

l l l l l l l

psychiki

;. :l" l 1 ł t rl l ł l I I ł 1 J"-l"- 1 1 1 ri ł ł l I I I l t 1

IL.. :

·

····

····

····

···

�

nic. Kryminał od którego trudno się

gnie wyrównać rachunki - odnajdu-

· ·

j

·

··

···

··

····

····

····

··

··

ć!

····

····

·····

···

····

···

··

····

····

····

··

·

·

�

� TREN DY I KRO N I KA CH� Ącej na: www. ebookgigs.eu

Dawniej hakerzy oszu kiwa li telekomy i stacje radiowe, a dziś zdobywają rozgłos akcjami politycznym i. Wciąż Łączy ich jed nak specyficzna ku ltura i język. J E RZY G o z o E K

T

en wieczór w czerwcu 1903 roku był dla włoskiego wynalazcy Gugliemo Marconiego szczególnie ważny. Jego współpracow­ nik John Ambrose Fleming przygotowywał właśnie w teatrze Royal Institution w Londynie aparat, który miał przekonać zdumionych widzów, że telegraf bez drutu - prawdziwy cud techni­ ki - działa i jest niezawodnym środkiem komunikacji. Marconi czekał w Kornwalii, gotów o umówionej godzinie wysłać wiado­ mość do zgromadzonych w teatrze. N ie wiedział, że aparat zaczął wypluwać z siebie kolejne znaki już wcześniej. Na początku było to tylko jedno słowo - i to niezbyt przyjazne - a później cała szydercza rymowanka. Okazało się, że za zamieszaniem stał angielski iluzjo­ nista John Nevil Maskelyne, który wysłał do teatru własny tekst z położonego nieopodal West E nd Music Hall. Była to jedna z pierw­ szych akcji hakerskich w historii. Fleming był wściekły, określił za­ kłócanie demonstracji mianem „ naukowego chuligaństwa", za to Maskelyne, którego własne pomysły zostały zablokowane przez patenty Marconiego, uzasadnił swój postępek w inny sposób. Stwierdził mianowicie, że chciał pokazać lukę zabezpieczeń mecha­ nizmu komunikacji - posłużył się więc tym samym argumentem, którym dziś uzasadniają swoje działania hakerzy z całego świata.

Un ix: Podstawa nowoczesnego hakerstwa Aby pojedyncze incydenty o charakterze technicznych wygłupów mogły przerodzić się w znaczący ruch, potrzeba było kompute­ rów - a pierwsze z nich uruchomiono na uniwersytetach. Właśnie dlatego wspólny duch hakerów i ich s pecyficzny slang zaczął kształtować się w 1961 roku na prestiżowym Massachussets Insti­ tute of Technology. Wraz z uruchomieniem Arpanetu w latach 70. hakerzy z różnych uniwersytetów zyskali możliwość komunikacji i współdziałania. Ułatwieniem dla nich było pojawienie się Unik­ sa - pierwszego systemu operacyjnego działającego na róż nych platformach sprzętowych. Podczas gdy ówcześni hakerzy kładli podwaliny pod globalną Sieć, projekty open source i coś w rodzaju internetowej etyki, inni utalentowani miłośnicy technologii używali swoich umiejętno­ ści do mniej wzniosłych celów. Wśród tych drugich szczególny rozgłos zdobył John T. Draper, znany jako „Captain Crunch". Udało mu się oszukać system telefoniczny za pomocą gwizdka­ - zabawki dodawanego do płatków śniadaniowych „ Cap'n Crunch". Gwizdek mógł emitować dwa dźwięki, w tym jeden o częstotliwości 2600 Hz. Draper odkrył, że dźwięk o tej s amej częstotliwości jest wykorzystywany również do tonowego stero­ wania pracą amerykańskich central telefonicznych, dzięki czemu wystarczyło zagwizdać do głośnika telefonu, by dzwonić zupeł­ nie za darmo do dowolnego miejsca na świecie. W 1971 roku pro­ cederem zajęło się FBI. Technikę stosowaną przez Dra pera nazwa-

1 24

no phreakingiem. Zainteresowali się nią również późniejsi twórcy Apple'a Steve Wozniak i Steve Jobs. Doniesienia o działalności hakerów dotarły do szerszej pu­ bliczności naj później w 1983, kiedy siedemnastoletni Kevin Poul­ sen włamał si� do Arpanetu - sieci łączącej uniwersytety, przed­ siębiorstwa i instytucje wojskowe. Przy okazji, ten sam Kevin Po­ ulsen zdołał później przejąć kontrolę nad wszystkimi liniami te­ lefonicznymi stacji radiowej w Los Angeles, by w ten sposób za­ pewnić sobie wygraną w organizowanym przez nią konkursie - nowiutkie Porsche. W tym samym roku na ekrany kin wszedł film „Gry wojenne", w którym zafascynowany komputerami na­ stolatek włamuje się do superkomputera amerykańskiej armii i niemalże wywołuje woj nę atomową. Krótko po tym kwestią hakerów po raz pierwszy zainteresowa­ li s ię politycy - na początku amerykańscy. Ustawa „Computer Fra ud and Abuse Act" z 1986 roku miała powstrzymać włamania do systemów komputerowych, jednak nawet zdarzające się co jakiś czas aresztowania nie zniechęciły ambitnych informaty­ ków, często chcących zdobyć nie pieniądze, lecz sławę. Jednym z naj bardziej znanych był Kevin Mitnick, znany też j ako „Condor", uchodzący na początku lat go. za najbardziej poszukiwanego cy­ berprzestępcę na świecie. Zatrzymany w 1995 roku i skazany na pięć lat więzienia, przez pewien czas nie mógł korzystać z s ieci info rmatycznych, komputera, a nawet telefonu. Uzasadniając nałożony zakaz, sędzia stwierdził, że Mitnick mógłby wywołać woj nę nuklearną, gwiżdżąc do telefo nu. Mitnick miał jednak nie tylko przeciwników, ale również fanów tworzących ruch „Free Kevin". Dziś podobna sytuacja byłaby nie­ możliwa - struktura Internetu jest coraz bardziej zagmatwana, a publicznie znani hakerzy stali się rzadkością. Wyjątkiem od tej reguły jest założyciel WikiLeaks Julian Assange. Sama społeczność hakerów nie jest jednorodna : są wśród nich zarówno dobrzy (bia­ łe kapelusze), jak i źli (czarne kapelusze), a także ci pośrodku (szare kapelusze) - a to tylko jeden z wielu podziałów. Kontrowersje bu­ dzi nawet samo słowo „haker" - bywa ono zastępowane innymi określeniami takimi j ak cracker, script-kiddie czy haktywista. To ostatnie, ostatnio bardzo modne pojęcie odnosi się do członków tajemnic zych grup takic h jak Anonymous czy LulzSec, których a kcje często trafiają na nagłówki gazet. Działa nia tych grup są często umotywowane politycznie, co tylko potwierdza, że nie ist nieje jedna społeczność hakerów. N ierzadko któryś ze starych, rozpoznawalnych hakerów krytykuje akcje haktywi­ stów, zwłaszc za ataki DDoS b lokujące dostęp do określonych stron internetowych. Zarzuca się im, że w ten sposób ograniczają Internet, a to stoi p rzec ież w s przeczności z ideałami pierwszych h�ffÓW. •

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

<(
>-

ł CD u u

�

i �

o::

� (.!) c: o

"' <(

I

�

�

"' o c: "'

�

1 �

-" o

"' -" c:

..c: I-

�·

" "' c:

j

o::

Więcej na: www. ebookgigs.eu Pracownicy B e l l Labo ratory m a n i p u luj ą cen­ tralam i . p o d sł u c h uj ą rozm owy i ż a rtuj ą z a b o n e ntów. W ko ń c u zostają z wo l n i e n i .

J . N . M a skelyne z a kłóca d e m o n stracj ę telegrafu bez d rutu M a rc o n i eg o ( n a zdjęci u ) w Lo n d y n i e . w s k a z u j ą c b r a k i w z a b e z p i ecz e n i u .

Stud e n ci M IT g rz e b i ą przy komputerach . rozw ij aj ą c własny s l a n g i k u lt u rę . P oj aw i a s i ę o kreś l e n i e „ h a k e r".

M a g a zyn . . E s q u i re" d o n o s i . ż e J o h n T. Dra p e r z n a ny j a ko „ C a pt a i n C ru n c h "' osz ukuj e c e n trale t elefo n i c z ­ n e z a pomocą z a b awkowego gw i z d k a .

Ca

N a ry n e k t r a f i a U n i x - p i erwszy system o pera­ cyj ny d z i a łaj ą cy n a różnych komputera c h , j e d n ocz ą cy s połeczność h a kerów.

. ..

.

. ......

�

M i k ro k o m p utery A lt a i r 8800 i M i c r a [ N o r a z m i kro­ procesory I ntela s ą s y m b o l e m p rz ej ś c i a o d e ry s u ­ perkom puteró w d o k o m p u t e rów osobi sty c h .

(1 7

Kev i n P o u ls e n l.) wła m uj e się d o A r p a netu . W f i l m i e „Gry woj e n n e " z tego s a mego ro ku p od o b­ ny a t a k n i e m a lż e d o prow a d z a d o woj ny ato m owej .

wo · n a ha kerów

„ - - -- - - - - __ __ _ _

� i

I nternetowa g ru p a Anony m o u s g r o m a d z i akty­ wi stów. Ich a kcje polityczne i ataki h a kers k i e b u d z ą d u że kontrowersj e .

i

�! � l

,

:

i

i

. . -

R o b a k i n tern etowy Stuxn et wywołuje d u że em ocj e . Cyberwoj n a i bezpieczeństwo i n for­

-J

-

.

· .·

.

m atyc z n e to coraz w a ż n i ej s z e tem aty d la s i l z b roj nych wszyst k i c h k rajów.

-1

.

ł�

Z a c i ęta ryw a l i z a cj a p o m i ę d zy g r u p a m i h a k erów M a sters of Deception ( M o D ) i Leg i o n of D c o m ( LO D ) p rz ec h o d z i d o h i st o r i i j a k o „ Great H a c ke r Wa r ", czyli „W i e l k a woj n a h a k e rów".

FBI a resztuje Kevi n a M i t n i ck a . S ę d z i a o b a w i a s i ę . ż e m ógłby o n wywołać konfl i kt n u k learny przez t e lefo n .

...,.,.. - - 1

"---�------�------

wo· e n n e

.

·

I

___ _

, II I

L u lzSec

G r u p a L u l z S e c ata kuj e strony i n t e rnetowe C IA . Sony i a meryka ń s k i e g o S e n at u . N i ed ł u g o p ó ź n i ej j ej członkowie ro z d z i e lają s i ę .

' L _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _I_ _ _ _ _ _ _ _ _ j

Za wykra d z e n i e z M IT i udostę p n i e n i e w S i e c i k i l k u m i ­ l i o n ów a rtykułów n a u kowych a m e ry k a ń s k i e m u h a ktyw i ­ ś c i e groz iło 3 5 lat w i ęz i e n i a . J e g o s a m obójstwo w o b li­ c z u k a ry wz b u d z iło d u ż e p o ru s z e n i e o p i n i i p u b l i c z n ej .

At a k i na elektrow n i e i systemy fin an sowe , s z p i eg o­ stwo elekt ro n i cz n e - p a ń stwa b ę d ą ata kowały s i ę z a p o m o c ą w i ru s ów. roba ków i i n nych złośliwych program ów.

KWIECIEŃ 2 0 1 3 CHI P. P L

1 25

� TREN DY I GRY O N LI N E Więcej na: www. ebookgigs.eu

I le kosztuje I

Gry on line, teoretyczn ie da rmowe, są obecnie na topie. Jed nak postępując nie­ uważnie, można wydać na nie niemałą fortu nę. CH IP ujawnia najnowsze chwyty producentów g ier. ADAM su RAJ

S

top leveling and start living", co w wolnym tłumaczeniu znaczy „przestań ulepszać, zacznij żyć" i jest jednocześnie mottem in­ ternetowej grupy wsparcia. Członków World of Warcraft Wi­ dows, czyli wdów i wdowców World of Warcraft, łączy to, że wszyscy utracili ukochane osoby w wyniku nałogowego grania przez nie w tę niezwykle popularną sieciową grę typu role-playing. Grupa powstała „dla tych, których związek ucierpiał przez tę uza­ leżniającą grę". A przecież jeszcze tak niedawno granie na pececie nie miało nic albo niewiele wspólnego z klasycznym hazardem, przynajmniej w części dotyczącej strony finansowej. Cena uzależ­ nienia od gier takich jak World of Warcraft była w zasadzie z góry znana - aż do teraz.

1 26

Wszystko dlatego, że przemysł gier wideo właśnie porzucił klasycz­ ny model biznesowy bazujący na miesięcznym abonamencie za korzystanie z gry. Zamiast tego producenci i operatorzy gier zaczy­ nają działać w modelu biznesowym, w którym w zasadzie nie ist­ niej górny limit ponoszonych przez gracza wydatków. Najwięksi producenci, jak EA. Ubisoft czy Crytek, chcą w przyszłości zarabiać na grach, które nie wymagają wnoszenia comiesięcznej opłaty. Czyż to nie cudowna wiadomość? Otóż nie bardzo. Wytwórcy wcale nie zamierzają bowiem rozdawać swoich gier za darmo. Oni jedy­ nie wypracowali bardziej wyrafinowaną formę drenowania kiesze­ ni graczy. Magiczne słowo „za darmo" stało się jedynie przynętą mającą zwabić podatnych na uzależnienie graczy do świata gier

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na: www. ebookgigs.eu WSZYSTKO ZALEŻY OD GRUBYCH RYB W zależn ości od pozio m u wydatków, jakie skło n n i są pon ieść, g racze zostali pod ziele n i przez dostawców tytułów n a t rzy g ru py: wieloryby, d e lfiny i płotki. G ra cze, którzy płacą, sta nowią 20 proc. społeczności g ier typu free-to-p lay.

ŚRED N IE WYDATKI MIESI ĘCZNE

5

ZŁ LUB M N I EJ

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

�

PROCENT PŁACĄCYCH GRACZY

�

�

�

�

�

�

50%

�

O KOŁO 8 0 % WSZYSTKICH G RAJĄCYCH W OGÓLE N I E PŁACI

PRAWDZIWE PIEN IĄDZE ZA W I RTUALNE PRZED­ MIOTY

233

Ili

Na ry nku e u ropejskim w 2 0 1 1 r. przychód z gier wymagających opłaca n i a m iesięcznego a b o n a­ me ntu spadł. Biznes bazujący n a sp rzedaży p rze d m i otów, jak do­ ABO NAMENT datkowe rodzaje b ro n i czy pojaz­ (MLN EU RO) dy, wewn ątrz g ry gwałtownie ro­ ś n ie. W 2 0 1 1 jego wzrost osiąg n ął • 2009 • 2010 dyn a m i kę na pozio m i e 70 proc.

1 37

il

W I RTUALNE AKCE S O R I A

• 201 1

( M L N EURO )

WYNIKI ANKI ETY NA FACEBOOKU C H I P zapytał swo ich czyteln ików na Faceboo ku : Ile pien iędzy wydaliśc ie w ostat n i m m iesiącu n a d od at kowe wyposaże n i e w „bezpłatnyc h " g rach o n l i n e? Wyn i k jest podobny d o da nych proce ntowych podawa­ nych p rzez prod ucentów g ie r.

84%

l

NIGDY NIC NIE KUPUJĘ

• oo 20 ZŁ • PRAW IE 50 ZŁ

. WIĘCEJ NIŻ 1 00 ZŁ

online. Z chwilą gdy połkną przynętę, marketingowo-psychologicz­ ne sztuczki nakłonią ich do płacenia. Obronią się tylko najodpor­ niejsi.

Ponad 4000 zł za da rmową g rę

Ostatnio pewien czytelnik CHIP-a mógł na własnej skórze doświad­ czyć, ile rzeczywiście kosztują „darmowe gry online". Jego jedena­ stoletni syn wydał ponad 4000 zł w darmowej grze p rzeglądarko­ wej Dark Orbit wyprodukowanej przez Bigpoint - potentata gier typu free-to-play. Chcąc rozbudować i ulepszyć swój statek w tej kosmicznej przygodówce, zakupił pokaźną ilość wirtualnej waluty, płacąc jak najbardziej prawdziwą gotówką. W rezultacie �

KWIECIEŃ 2 0 1 3 CHI P. P L

'

EUR O ŚR E D NI O NA G ŁO W Ę WYDALI GRACZ E W 2 0 1 1 R O KU NA WIRTUALNY D O DATKOWY KO NTE NT

127

� TREN DY I GRY O N LI N E Więcej na: www. ebookgigs.eu jego mama w liście do redakcji CHIP-a stwierdza : „Postępowanie firmy Bigpoint jest prawdopodobnie nawet legalne, co nie zmienia faktu, że w moim odczuciu to paskudne zdzierstwo". Tak wysokie koszty grania w przypadku pozornie bezpłatnej gry nie są niestety niczym nowym. Już w 2009 roku organizacje obro­ ny praw konsumentów ostrzegały przed praktykami dostawców tytułów, które mają na celu przyciągnąć i uzależnić dzieci od grania w gry online. Pojawiły się wówczas opinie, że systemy gier online powinny stanowczo utrudnić i ograniczyć możliwość wydawania re­ alnych pieniędzy przez nieletnich graczy w Sieci. Z punktu widzenia rodziców kluczowa jest jasność przekazu producenta gry: cokolwiek jest nazywane darmowym, musi być takie naprawdę. Rodzice nie mogą być zmuszani do nieustannego nadzoru nad własnymi grają­ cymi dziećmi. Powinni jedynie móc u pewnić się, że koszt rozrywki nie przekroczy pewnego rozsądnego, z góry założonego poziomu. Te żądania w rozumieniu producentów gier stoją jednak w sprzeczności z biznesowym modelem free-to-play. Martin Lorber, PR menedżer w EA Germany wyjaśnia na blogu: „To (czyli free-to­ -play - przyp. redakcji) oznacza, że gry są oferowane w podstawowej, wolnej od wszelkich opłat wersji, która może być następnie posze­ rzona krok po kroku przez zamawianie dodatkowego kontentu i przedmiotów". Zatem model free-to-play ma dwa aspekty. Pierwszy to odejście od klasycznych kompletnych wersji, jako że ,,te wersje są zasadniczo bardzo rozbudowanymi wersjami demo" wyjaśnia Lor­ ber. I dalej „jeśli gra komuś się spodoba, wtedy uzyskuje on bezpiecz­ ny dostęp do wszystkich treści przez zamawianie kontentu i rekwi­ zytów lub premiowanego dostępu". Z tym sposobem prowadzenia biznesu dotyczącego gier łączy się kolejna ważna zmiana - faktyczna cena za grę jest w zasadzie nie do określenia. A to dlatego, że liczba wirtualnych dodatkowych przedmiotów w grach typu free-to-play zwanych też potocznie itemkami - jest teoretycznie nieograniczona. ,.Istnieje pewna stosunkowo niewielka grupa użytkowników goto­ wych wydać tysiące za przedmioty podnoszące ich status społeczny w wirtualnym świecie", mówi profesor Gerhard Meyer, główny spe­ cjalista bremeńskiego wydziału do spraw uzależnień od grania. Członkowie tych małych grup mają swoją nazwę w kręgach wy­ twórców gier. Są określani jako grube ryby. „Grube ryby to określe­ nie ze świata hazardu", wyjaśnia p rofesor. „W świecie kasyn nazywa się tak graczy gotowych obstawiać duże stawki i nabijających w ten s posób kabzy operatorów kasyn. „Grube ryby" wydają się i tak okre­ śleniem nie do końca odpowiednim - czyż dojne krowy nie brzmi bardziej adekwatnie?

Cyfrowe zwierzaki za mi kropłatności Kolejną zasadniczą różnicą pomiędzy grami typu free-to-play i konwencjonalnymi kompletny mi wersjami jest to, że gry i skle­ py je sprzedające zamieniają się miejscami. Do niedawna gry grzecznie czekały na nabywcę na sklepowej półce. Teraz sklep jest elementem gry. Nie trzeba nigdzie wychodzić, zastanawiać się, zbierać pieniędzy, namawiać opornych rodziców lub ukrywać pa­ ragon przed współmałżonkiem. Zakupy są dużo łatwiejsze i po­ zornie dużo tańsze. Same przedmioty można podzielić na trzy grupy, z których każda zaspokaja inne potrzeby gracza. Są to tzw. Vanity items, Power items i Booster items. Dodatkowych funkcji nie opłaca się za pomocą twardej waluty z realnego świata, jak euro czy dolary, ale jednostkami wirtualnej waluty, która musi być nabywana za realne pieniądze poza grą. W przypadku gry typu free-to-play role-playing pt. Star Wars: The Old Republic produkcji EA nazywają się one monetarni kartelu. Cy­ towany wcześniej profesor Meyer tu również doszukał się analogii

1 28

CH CESZ WYGRAĆ, M USISZ PŁACIĆ Ci, którzy c h cą być lepsi o d ko legów z zespołu, z wielkim trudem u n i ­ kają po kus z „giercowych" sk le pów. Za w i rtualną walutę można nabyć wiele d od atkowych przedmiotów.

Wewnętrzny sklep gry Sta r Wars: The Old Republi c zwany jest ryn­ kiem kartelu. Monety kartelu są stosowaną w nim walutą. Vanity ltems, czyli pu p i le bądź specjalne stroje, mają fun kcje czysto wizeru nkowe. Nie d ają żad nej p rzewa­ g i nad konku rencją, p rzynosząc raczej prestiż i za­ pewn iając do bre samopoczucie. Power items d od ają w i rtualnej postaci mocy. Solidna z b roja lu b specjalna broń to przykłady tego typu p rzedm iotów.

Booster items nadają g rze rozpędu. Na przykład re­ d u kują czas pod róży m iędzy dwiema lokalizacja m i w wirtu alnym świecie lu b przysp ieszają rozwój po­ staci przez zd obywa nie p u n któw doświadczenia.

G RY

TEŻ UZALEŻ NIAJĄ

PROF. GERHARD MEYER: „UZALEŻNIENIE OD GRA­ N IA TO WI ELOELEMENTOWA U KŁADANKA"

Panie profesorze, co czyni gry online role-playing tak fascynuj ący­ mi dla wielu graczy, którzy nieraz całymi dniami nie mogą się od nich oderwać? Jest klika c zynni ków. Jed nym z nich jest np. n iskie poczucie własnej wartości. Osoby z takim problemem chcą popraw ić własne samopo­ czucie za pomocą tego typu g ie r. To zjawisko dotyczy również maszyn wrzutowych w kasyn ach. Wygrywasz główną wygra n ą - i to już jest nag roda - a przy o kazj i maszyna d zwo ni i wszyscy patrzą na cie bie z podziwem i zazdrością. Podo bny efekt można również osiągnąć dzię ki zbudowa n i u wyjątkowo zaawansowanej postaci w g rze o n line. Jak i kiedy niewi nna rozrywka zaczyna demolować życie do tego stopnia, że powstają takie stowarzyszenia jak wspomniane w tek­ ście stowarzyszenie wdów i wdowców po graczach w WoW- a? Nie ma prostej od powiedzi na to pytan ie. Uzależn ienie od g rania jest jak ukła d a n ka składająca się z wielu elementów. Można by też powo­ łać się na efekt domina, w którym jeden przewrócony klocek popyc h a ko lejne. Nałogowi g racze uciekają o d codziennych p ro b lem ów, c h oć by takich wyn i kających z trudności z nawiązywa niem kontaktów, wzmacn iają więc własne ego, wybierają c silną postać, odci nają się od kontaktów z rod ziną potrzebującą wspa rcia, zapamiętale g rając zapo­ minają o braku p racy czy kłopotach w szko le.

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na: www. ebookgigs.eu do świata hazardu. „W końcu te monety niczym nie różnią się od żetonów w kasynie. Poprzez wymianę twardej gotówki na żetony do gry, finansowy system wartości rozmywa się, a wraz nim zdol­ ność gracza do obiektywnej oceny sytuacji. Badania wykazują, że gracz operujący żetonami zamiast prawdziwej gotówki jest skłon­ ny do ponoszenia znacznie większego ryzyka". Ponadto istnieje jeszcze jeden trik, który utrudnia uświadomie­ nie sobie rzeczywistej wartości wirtualnych monet. W zależności od tego, jak wiele wirtualnej waluty kup ujemy, zmienia się kurs wy­ miany. W przypadku Star Wars: The Old Republic przykładowa kwota 450 monet kartelu kosztuje 4 euro, 1050 wymienimy za 8 euro, a 5 500 jednostek waluty dostaniemy za 35 euro, co promowa­ ne jest jako „najlepsza oferta". Taki sposób wymiany powoduje, że komplet opancerzenia dla zaawansowanego gracza sprzedawany jest za 1200 monet kartelu, co oznacza, że w rzeczywistosci jego cena wahać się będzie mię­ dzy 7,68 a 10,56 euro. Tym niemniej na starcie, dla nowicjuszy, dostępne są jedynie znacznie tańsze zestawy. Wirtualnego pupila, który ma umilić życic w cyberświecie, zamówić mogą nawet gracze o najniższej randze, za co zapłacą ok. 1,50 euro. Te małe kwoty okre­ ślane są terminem mikropłatności. Niewielkie kwoty po pierwsze pozwalają kupować dzieciom i ludziom niezamożnym, działając nieco znieczulająco na gracza. Po drugie niwelują poczucie winy związane z kupowaniem np. bez wiedzy rodziców. A po trzecie uła­ twiają wciągnięcie gracza, który po prostu nie zauważa kolejnych włożonych w grę pieniędzy. Dla producentów gier free-to-play waż­ ne jest celowe akcentowanie aspektu darmowości, który stanowi dla graczy ogromną zaletę. ,,Jeśli im się nie podoba, nie m uszą in­ westować w to pieniędzy", pisze menedżer E A.

FREE-TO-PLAY NA SMARTFONIE Na smartfo n ie czy n a pececie - n i e m a zna cze n ia. C i , którzy chcą być szyb si, lepsi, p i ę kn iejsi n iż pozosta li u czest n i cy, m uszą sięgnąć głębo­ ko do swych kiesze n i . The Smurf Village: W tej grze smer­ fojagód kosztuje euro!

2000

90

NAJCZĘŚ C I EJ KU POWANE: WIADRO SMERFOJAGÓD

4,49 euro

KOSZ SMERFOJAGÓD

8,99 e u ro

REGENERACJA KRZEWU SMERFOJAGÓD

3,59 euro

Brothers In Arms

2:

Biznes z instynktem mobi lneg o g rania W 2 0 1 2 roku cztery wiodące marki zapowiedziały, ż e w przyszłości stawiają na model free-to-play. Po Star Wars : Old Republic, EA chce wypuścić kolejny tytuł z serii Command&Conquer - rów­ nież w wersji free-to-play. Ubisoft ma już trzy linie popularnych serii konkurujących na rynku : strategię Anno Online, strzelankę taktyczną Tom Clancy's Ghost Recon Online oraz symulację łodzi podwodnej Silent Hunter Online. Sony Online Entertainment ma w portfolio strzelankę Bullet Run i Planetside 2. Crytek także chce w przyszłości rozwijać wyłącznie gry typu Fre-to-Play, a obecnie może pochwalić się ogromnym sukcesem w Azj i i Rosji - dzięki strzelance Warface. Oczywiście bezpłatne gry na pecety to niejedyna możliwość. Inna, niezwykle lukratywna dla producentów gałąź rozrywki to aplikacje na smartfony. Podobno około 60 proc. wszystkich pro­ gramów ściąganych obecnie na urządzenia mobilne to gry. Zagrożenie związane z mobilnym grami typu free-to-play jest takie samo jak w przypadku gier na PC. Ci, którzy nie będą ostroż­ ni - świadomie czy nie - staną się wkrótce grubymi rybami dla tego przemysłu, tracąc przy tym małe albo i niemałe fortuny. Dla socjologów, psychologów oraz badaczy uzależnień takich jak pro­ fesor Meyer to bardzo niepokojący trend. „Istnieje pilna potrzeba działania w tym zakresie. Kiedy ludzie wykorzystują pieniądze dla poprawienia swojego statusu społecznego w grach, musimy wyposażyć ich w system wczesnego ostrzegania analogiczny do tego, który działa w przypadku klasycznego hazardu. Tylko wów­ czas nieznający umiaru gracze mogą być w porę wykrywani i eli­ minowani z gry." Bez takiego systemu ofiary takie jak członkowie grupy WoW-Widows narażeni będą na utratę nie tylko swoich związków i partnerów, ale także rodzinnych majątków. •

KWIECIEŃ 2 0 1 3 CHI P. P L

NAJCZĘŚC I EJ KU POWANE: TORBA N IEŚMIERTELNIKÓW 1

1 ,79 euro

TRYB SURVIVAL: PACIFI

0,89 e u ro

TORBA N IEŚMIERTELNIKÓW 2

4,49 euro

The Hobbit: King dom of Middle-Earth - Ci, którzy chcą szybko założyć swoje miasto muszą kupować dodatkowy Mithril

NAJCZĘŚ C I EJ KU POWANE: 5 0 JEDNOSTEK MITHRILU

4,49 euro

2

240 JEDNOSTEK M ITHRILU

1 7,99 euro

3

1 0 0 JEDN OSTEK M ITHRILU

• Źródło: Apple App Store. Stan na 7 Xll

8,99 euro 201 2

r.

1 29

�.... � ... -=---i

25

NAJWIĘKSZE SPORY PATENTOWE

Woj na patentowa w p rz e myśle s m a rtfo n o wy m j e st p rz e d e w s z yst ki m „ . s k o m p l i kowana. N i e u sta n n i e p oj a w i a j ą s i ę n o we pozwy, a do starych d o c h o d z ą nowe z a rzu ty. C z a s e m n i e które są wycofyw a ne. P rzyj rzyj m y się największym t o c z ą c y m się a kt u a l n i e s p o ro m .

APPLE

o�•

N O KI A

O RA C L E

•�•

GOOGLE

• Kiedy? 2 0 09-20 1 1 r.

• Kiedy? Od 2 0 1 O r.

• Powód? Nokia wszczęła pierwszą d u ż ą awantu rę patentową w sekto­

• Powód? Android firmy Google w większości n a pisany został w języku

rz e ko m u n i k a cj i mobilnej pozwem dotyczącym narusze n i a patentów n a tec h n o logie Wi-Fi i UMTS. Apple o d powiedział kontrpozwem - Nokia

programistycznym J ava. Ten ostatni jest własnością Oracle' a. Pierwszy spór licencyjny w czasie rozwij a n i a Androida pozostał nierozwiązany. Go­ ogle z d ecydował się więc upu blicznić Androida, choci a ż wiedzi ał, że ro­

m i ała n a r uszyć 1 3 patentów Apple' a . W trakcie t rwan i a sporu k i lka pa­ tentów dodano d o pozwów, i n n e z nich u s u n i ęto.

biąc to n a rusza patenty. Google podważył jednak zasadność tych paten­

• Rezultat? W lipcu 2 0 1 1 roku spór. który okazał się kosztowny dla obu

tów, ponieważ dotyczą one oprogramow a n i a , a nie sprzętu.

stron, z a ko ń czył s i ę ugodą. Dotychczas Nokia pozwała Apple' a w są­

• Rezultat? Spór jest istotny, gdyż przy okazji rozstrzygnie być może za­

dach w U SA i w Niemczech w związku z 46 patenta m i . Ugoda z awiera

sadność patentów dotyczących oprogramowa n i a , co jest obecnie tema­

postan owienie o jed n orazowej wypłacie przez Apple' a na rzecz Noki i

tem bardzo kont rowersyj nym. W kwietniu i maju 2 0 1 2 roku Sąd dla Dys­

kwoty około 6 0 0 m i lionów dolarów oraz przyszłych opłatach licencyj­

tryktu Kalifornijskiego orzekł. że Google naruszył niektóre patenty, ale są

nych n a rzecz Noki i w n i eokreślonej j eszcze wysokoś ci.

one tak istotne d la całego przemysłu. że Oracle musi licencjonować je na j a s nych zasadach. Negocjacje dotyczące tych kwestii ciągle trwają.

APPLE • Kiedy? Od 2 0 1 1 r.

o�s

SA M S U N G

MI CROSOFT

•�0

M OTO R O LA

• Kiedy? 2 0 1 0- 2 0 1 2 r.

• Powód? Pozywając Samsunga, Apple wszedł na wojenną ścieżkę ze

• Powód? M i crosoft opracował k i lka technologi i . które są wykorzystywa­

swoim największym konkurentem n a rynku tabletów. Modele Galaxy Tab

n e w smartfonach z Androidem. Motorola została pozwana przez giga nta

Samsunga obok wielu i n nych naruszaj ą ponoć patent Apple'a dotyczący

z Redmond z a to, że jej produ kty n a ruszają patenty dotyczące f u n kcji ma­

designu. Chodzi o zastrzeżoną przez Apple' a koncepcję przenośnego

il. kalendarz i data. Ponadto komuni katy na ekra n i e startowym przypomi­

komputera z dotykowym ekranem i zaokrąglonymi naroż n i ka m i .

n aj ą kafelkowy i nterfejs Windows-Live-tiles. Dodatkowo sprawa dotyczy

• Rezultat? Gołym o kiem w i d a ć . że S a m s u n g n a ruszył patent Apple ' a

n a ruszenia patentów na system pli ków FAT i kodeka wideo H . 264.

dotyczący wyg l ą d u ta bletów w przypadku pierwszej wersji Galaxy la ba.

• Rezultat? W lipcu 2 0 1 2 roku s ą d w Mannheim (Niem cy) orzekł, że Mo­

N i ejasnym pozostaje, czy patent ten j est z as a d ny, czy jednak zbyt try­

torola jest wi n n a n a ruszenia patentów dotyczących systemu plików

wia lny. W sierp n i u 2 0 1 2 roku a m e rykańska ława przysięgłych u z nała

FAT. W rez u ltacie sprzed a ż modeli Motorola Atrix, Razr i Razr M axx zo­

S a msunga wi n nym n a rusz e n i a i nałożyła na firmę karę licencyjną

stała w N i emczech z a ka z a n a i taki sta n trwa d o d ziś. Pozostałe wątki

w wysokości m i li a rd a dolarów. Apelacj a od tego wyroku jest w tra kcie

pozwu s ą wciąż prze d m i otem negocjacji przed s ą d a m i w N i emczech

rozpatrywa n i a .

o raz USA.

APPLE

o�•

H TC

M OTO R O LA

0�o

APPLE

• Kiedy? 2 0 1 0-2 0 1 2 r.

• Kiedy? O d 2 0 1 O r.

• Powód? HTC używa Androida w wielu swoich smartfonach. Zdaniem

• Powód? F i rm a Apple. która nie stroni od pozyw a n i a , została oskarżo­

Apple' a system ten narusza patenty, ale fi rma nie pozwała Google' a j a ko

na przez Motorolę. Ta zarz u ca producentowi i Phone' a n a ruszen i e istot­

twórcy systemu, lecz producentów smartfonów wykorzystujących A n d ro­

nych patentów dotyczących tec h nolog i i UMTS oraz W i - Fi w systemie

ida. W przypadku HTC chodzi głównie o ba nelne rozwiąza n i a , jak to doty­

operacyjnym iOS. Zarzuty dotyczą l i n i i u rząd zeń i P o d , i P hone i Pad.

czące odblokowania urządzenia przez muśnięcie ekra n u lub możliwość

• Rezultat? Apple pogod z ił s i ę z e swoją w i n ą i j est gotów zad ośću czyn i ć

przełączania się m i ęd zy różnymi alfabetami. HTC zakupiło nowe patenty od Google' a , aby móc wystąpić z kontrpozwami przeciw Apple' owi.

Motoroli poprzez w n i e s i e n i e opłat licen cyjnych. J e d n a k wielkość tych opłat pozostaje kwestią sporn ą . Apple argum entuje, że patenty Motoroli

• Rezultat? W lipcu 2 0 1 2 roku brytyj ski sąd o d d a lił jako bez z a s a d n e po­

dotyczą kwestii b a rdzo istotnych i d latego s ą objęte reg u l a cj a m i

zwy dotyczące trzech z czterech patentów rzekomo n a ru szonych przez HTC. Zanim do j a k i egokolw i e k sądy wpłynęły kontrpozwy ze strony HTC,

FRAND. które regulują zasady uczc iwej wymi a n y kluczowych technolo­ g i i . W przypadku odwołania/wycofania zarzutów Apple zad ekla rował

obie firmy zawa rty pozasąd ową ugodę. Zad eklarowały współpracę

wolę zapłaty w wysokości m a ksymalnie 1 d olara za u rz ą d zenie, a n i e

w z a kres i e opatentowywanych technologii przez następ n e 1 O lat.

1 30

2 , 2 5 % wi elkości obrotu u rządze n i a m i z i O S , j a k ż ą d a powód.

CH I P. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

ł o

� -"'

o

Producenci smartfonów skwapliwie toczą sądowe woj ny o ba na lne pate nty i zaka­ zy sprzedaży produktów kon ku rencj i . Te kosztowne wojny pochłonęły już ponad 20 miliardów dolarów. ADAM s u RAJ

P

rzez trzy lata Microsoft pracował nad Windows 8. Nowy system był na rynku od zaledwie pięciu dni, gdy pierwszy pozew paten­ towy dotarł do Redmond. Firma nazywająca się SurfCast twier­ dzi, że Microsoft naruszył patent z 1990 roku, implementując w swoich nowych Oknach kafelki. W rzeczywistości gigant jest w po­ siadaniu tylko jednego patentu: na kafelki w urządzeniach mobil­ nych - podczas gdy Windows 8 działa również na komputerach sta­ cjonarnych. Ostatecznie to sędzia będzie musiał zdecydować, czy MS zostanie zmuszony uiszczać opłaty licencyjne na rzecz SurfCast. To wymaga czasu i jest kosztowne. „New York Times" cytuje opracowa­ nie Uniwersytetu Stanforda, z którego wynika, że tylko w ciągu ostat­ nich dwóch lat wojny patentowe w dziedzinie komunikacji mobilnej pochłonęły 20 miliardów dolarów - a ich końca ciągle nie widać. Wiele sporów rozpoczętych lata temu wciąż się toczy (patrz obok). Przyczyną jest to, że wiele praw dotyczących znaków towarowych zo­ stało sformułowane w absurdalny sposób. W październiku 2012 roku Apple zdobył patent na to, że iPhone i iPad rozpoznają, czy słuchaw­ ki bądź zestaw słuchawkowy zostały podłączone do złącza minijack. Miesiąc później producent iOS-u zdobył patent na przenośny wy­ świetlacz w formie prostokąta z zaokrąglonymi narożnikami. Kon­ kurencja dysponuje podobnie trywialnymi prawami do znaków to­ warowych. Utrudnia to sądom szybkie rozstrzyganie spraw o naru­ szenia patentowe. Pozwani zazwyczaj skupiają się na podważaniu zasadności udzielonego patentu. A prawa wynikające z patentów są interpretowane niekonsekwentnie Dla firm oznacza to upiorną ko­ nieczność ciągłego śledzenia procedur patentowych przez wszyst­ kich uczestników rynku. Celem wojen patentowych jest zakaz sprzedaży nałożony na kon­ kurencję, ponieważ zmniejsza to obroty, z których generowany jest zysk. Firma Apple jest na tym polu wyjątkowo aktywna. Kalifornij­ czykom nie udało się jeszcze przeforsować naprawdę długiego zaka­ zu sprzedaży. Przeciwnie, sami byli zmuszeni wycofać starsze iPho­ ne'y i iPady z europejskich sklepów online, bo ich układy naruszały prawa patentowe Intela. Podobna historia dotyczy także Motoroli. Sprzedaż niektórych smartfonów z Androidem, jak Atrix czy Razr, została całkowicie zakazana w Niemczech. Tylko w zeszłym miesią­ cu sąd w USA podjął decyzję w sprawie naruszeń praw Apple' a przez

KWIECIEŃ 2 0 1 3 CHI P. P L

serię produktów Galaxy marki Samsung. W trakcie procesu na kore­ ańską firmę została nałożona kara w wysokości miliarda dolarów, a jej produkty objęte zakazem sprzedaży. W innych dużych sprawach doszło do kosztownych porozumień i ugód. Oracle i Google aktual­ nie negocjują kwestie kar licencyjnych za naruszenia patentów doty­ czących języka Java w systemie Android. W listopadzie 2012 Apple i HTC doszły do porozumienia w sprawie wymiany patentów w przy­ szłości. Microsoft jest liderem, jeśli chodzi o porozumienia patento­ we. Dzięki własnościom patentowym wykorzystywanym w Andro­ idzie ten software'owy potentat zarabia więcej niż na własnym syste­ mie Windows Phone. Ale to nie wszystko. Firmy takie jak Lodsys czy Intellectual Ventures chętnie zarabiałyby tak wielkie pieniądze na swoich smartfonowych patentach. Nie rozpoznajecie tych nazw? To dlatego, że firmy te niczego nie wytwarzają i żadnego produktu nie można u nich zamówić. Zamiast tego skupują patenty od mniej­ szych firm i zamieniają je na dochodowy biznes - przeważnie w są­ dach. Ich biznes kwitnie: w 2011 te tak zwane trolle patentowe mogły pochwalić się obrotami na poziomie 29 miliardów dolarów. W tym czasie pozwy wspomnianych firm składane w amerykańskich są­ dach stanowiły około 40% wszystkich pozwów dotyczących naru­ szeń patentowych. Według opracowań amerykańskiego kongresu w tym samym czasie liczba pozwów wystosowanych przez faktycz­ nych producentów sprzętu i oprogramowania spadła. Gwarancją rentowności trolli patentowych jest to, że w sektorze komunikacji mobilnej w obrocie znajduje się około 250 tys. patentów. Sprawdze­ nie w momencie opracowywania nowego produktu, czy nie narusza on któregoś z tych patentów, jest dla producenta sprzętu nieopłacal­ ne i wręcz niemożliwe. Większość pozwanych woli zapłacić niż spo­ tykać się w sądzie. Chociaż cierpliwość może popłacać, gdyż w 92% przypadków pozwów kierowanych do sądów przez trolle patentowe nie udaje się dowieść naruszenia patentów. Z tego też powodu sły­ chać coraz więcej głosów opowiadających się za reformą systemu patentowego. Pojawiające się propozycje bardzo radykalne. Przykła­ dy to zniesienie patentów software'owych czy skrócenie czasu ich obowiązywania zwłaszcza w przypadku patentów, których właścicie­ le niczego nie produkują. Zanim zostanie znalezione właściwe roz­ wiązanie wojny patentowe będą trwały w najlepsze. •

131

(!ł PORADY I TI P S & TRIC � ięcej na: www. ebookg igs. eu

WINDOWS

TRICKS

Proste sztuczki i darmowe narzędzia ułatwiające pracę i zwiększające bezpieczeństwo danych. J E RZY GOZDEK

WINDOWS

1 . Windows XP, Vista, 7: Rozwiązywanie problemów

z archiwizacją folderu SkyDrive

2. Windows Vista, 7: Indywidualizacja Podglądu zdarzeń 3. Windows 8: Szybkie zapisywanie zrzutów ekranu 4. Windows XP, Vista, 7: Szybsze i ba rdziej elastyczne kopiowanie plików

5. Windows Vista, 7: Ukrywanie ikon Pulpitu 6. Rada profesjonalisty: Nowy, potężniejszy PowerShell

PORTALE SPOlECZNOŚCIOWE

7. Facebook: Integracja Facebooka z Firefoksem

8. Doodle: Łączenie terminarza Outlooka z kontem Doodle

9. Facebook: Szczegółowe u stawienia powi adomień

APLIKACJE I URZĄDZENIA

1 O. Podzespoły komputerowe: Wyszukiwanie

sterowników do Windows 8

1 1 . Komputery z U EFI: Instalacja Windows 7 w trybie UEFI

1 2 . Rada profesjonalisty: Samodzielna instalacja bezprzewod owej ładowarki

FOTOGRAFIA CYFROWA

1 3. Kompozycja: Pomysły na fotografowanie napojów

1 4. Archiwizacja zdjęć: Uzupełnianie fotografii o współrzędne GPS

1 5. Edycja zdjęć: Przywoływanie wspomnień umiejętną obróbką zdjęcia

1 6 . Edycja zdjęć: Powiększanie fotografii i ich fragmentów bez widocznych strat jakości

1 7 . Fotografia ś lubna: Precyzyjne planowanie kluczem do udanych zdjęć

1 32

Proste sposoby na szybszą i bezpieczniejszą pracę z systemem Microsoftu 1 . WINDOWS XP, VISTA, 7 Rozwiązywanie problemów z archiwizacją folderu SkyDrive Najlepszym sposobem na zabezpieczenie się p rzed nagłą utratą ważnych danych jest regularne tworzenie kopii zapasowych. Wy­ korzystywane do tego celu aplikacje często napotykają jednak na problemy podczas archiwizacj i lokalnego folderu usługi SkyDrive powiązanego z internetowym dyskiem Microsoftu. Rezygnacja z regularnego tworzenia kopii zapasowej plików zapisywanych w chmurze nie wchodzi jednak w grę - przecież właśnie tam prze­ chowujemy p liki, nad którymi aktualnie pracujemy. Ich przypad­ kowe skasowanie byłoby nie lada kłopotem. Źródłem błędów i opóźnień podczas archiwizacji folderu Sky­ Drive jest zapisany tam plik » .lock«. Jest on tworzony automatycz­ nie podczas uruchamiania w systemie Windows usługi SkyDrive, odpowiadającej za synchronizację danych między dyskiem lokal­ nym a chmurą, i pozostaje otwarty przez cały czas działania tej usługi. Pliku » .lock« nie da się zarchiwizować, jednak niektóre na­ rzędzia do tworzenia kopii zapasowych, np. Robocopy, podej mują takie próby, co znacznie wydłuża cały proces. Aby rozwiązać p roblem, należy przed rozpoczęciem archiwiza­ cji dysku wyłączyć lokalną usługę SkyDrive, co spowoduje usunię­ cie pliku » .lock«. W tym celu kliknijmy strzałkę w Zasobniku syste­ mowym, aby rozwinąć obszar powiadomień, a następnie kliknij­ my prawym przyciskiem myszy ikonę SkyDrive i wybierzmy z menu kontekstowego polecenie »Zakończ«. Później zatwierdź­ my wyświetlony komunikat, klikając przycisk » Zamknij aplikację SkyDrive« . Od tej chwili lokalny folder usługi SkyDrive nie będzie już synchronizowany z chmurą, ale pozostanie dostępny w E ks­ ploratorze Windows. Aby wznowić synchronizację, po zakończe­ niu archiwizacji danych włączmy aplikację SkyDrive, korzystając z odpowiedniego polecenia w menu Start.

2. WINDOWS VISTA, 7 Indywidualizacja Podglądu zdarzeń Podgląd zdarzeń to użyteczne narzędzie ułatwiające nadzorowa­ nie pracy komputera o raz diagnozowanie i rozwiązywanie ewen­ t ualnych p roblemów. Szeroki zakres rejestrowanych danych s pra­ wia jednak, że znajdowanie informacj i potrzebnych w danej chwi­ li bywa kłopotliwe. Co p rawda, w każdym momencie można sko­ rzystać z funkcji filtrowania, ale jej u stawienia trzeba wprowadzać od nowa przy każdym otwarciu Podglądu zdarzeń. Jeśli często szukamy tych samych informacji, znacznie ułatwimy sobie zada­ nie, korzystając z widoków niestandardowych, będących w zasa­ dzie zapisanymi regułami filtrowania. Aby uruchomić Podgląd zdarzeń, otwórzmy Panel sterowania, przejdźmy do apletu »System i zabezpieczenia«, a następnie klik­ nijmy opcję »Wyświetl dzienniki zdarzeń« w grupie » Narzędzia

CHIP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

na : www. : . Czy n;i JlCWrio chcesz zamknąć i1Jllikacj1;

SkyrJr·ivr�

W :Pll�podku Liim ki1tcLi" oplikotji Sky[hive priu w itJld""" nre będ�
SkyDrivc.com.

Chm ura m u s i poczeka ć

administracyjne « . Później kliknijmy polecenie »Utwórz widok niestandardowy« w prawej części okna i wprowadźmy ustawienia filtrowania. Korzystając z rozwijanej listy »Dzienniki zdarzeń« możemy obejść standardowe ograniczenie filtra do aktywnego dziennika i wybrać kilka dzienników jednocześnie. Korzystając z rozwijalnej listy »Zalogowano«, ograniczymy liczbę wyświetlanych zdarzeń, uwzględniając tylko te, które wy­ stąpiły w ostatnim czasie. Opcja »Według źródeł« pozwala wybrać źródła danych, zaś w dolnej części formularza można podać kon­ kretne identyfikatory błędów, nazwy użytkowników bądź kompu­ terów. Po sformułowaniu kryteriów filtrowania kliknijmy przy­ cisk » OK« . W kolejnym oknie dialogowym wprowadźmy nazwę i opis zdefiniowanego widoku. Nowy widok pojawi się na drzewie nawigacyjnym w lewej częśc i okna »Podgląd zdarzeń« w grupie »Widoki niestandardowe « .

3. WINDOWS 8 Szybkie zapisywanie zrzutów ekranu

Aby błyskawicznie zapisać zrzut ekranu w postaci pliku PNG, który można będzie później edytować w dowolnym programie graficz­ nym, użyjmy skrótu klawiaturowego [Windows] + [Print Screen] . Aby zasygnalizować zapisywanie zrzutu, ekran zostanie na chwilę przyciemniony. Gotowy plik graficzny znajdziemy w folderze »Obrazy« aktywnego użytkownika. Nazwy plików są tworzone według wzoru »Screenshot (1).png«, przy czym każdy kolejny zrzut ekranu ma wyższy numer. Nadal możemy oczywiście korzy­ stać również z innych, znanych wcześniej metod zapisywania zrzutów ekranu.

4. WINDOWS XP, VISTA, 7 Szybsze i bardziej elastyczne kopiowanie plików Kopiowanie dużych plików i fo lderów, zwłaszcza na dyski siecio­ we, może zauważalnie spowolnić system. W takich syt uacjach no­ wy Windows 8 pozwala w razie potrzeby przerwać kopiowanie i wznowić je w bardziej odpowiednim momencie. Starsze wersje systemu nie dają jednak użytkownikowi takiej opcj i. Rozwiąza-

�----·-

-

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 C H I P. P L

-

'

I.

..... ...,,, l lł< l<'I (IE:

I

""°

�!&I

J 1Cll :Kil Ol:t.•�•
IQ "' -IL illfRM w.M.!aill

4/

Ela stycz ne ko piowa n ie

TeraCopy pozwala wstrzymywać kopio­ wanie, a równoległe przetwarzanie wielu plików znacznie przy­ s piesza cały proces.

I

niem jest darmowe narzędzie TeraCopy (do pobrania ze strony codesector.com/downloads), które nie tylko umożliwia wstrzy­ mywanie i wznawianie kopiowania, ale też znacznie je przyspie­ sza i oferuje kilka ciekawych dodatkowych funkcji. Po zainstalo­ waniu program integruje się z systemem, dodając nowe polecenia do menu kontekstowego plików i folderów. Oprócz tego TeraCopy staje się domyślnym narzędziem do kopiowania - jednak można bez problemu wyłączyć t� opcję. W tym celu kliknijmy przycisk »Więce j « w oknie programu, a następnie »Menu« . Wybierzmy z rozwiniętej listy polecenie »Ustawienia«, a później w wyświetlo­ nym oknie opcji usuńmy zaznaczenie w polu » Użyj TeraCopy jako domyślnego programu kopiowania« i kliknijmy przycisk »OK«. W efekcie domyślnie będzie wykorzystywana systemowa funkcja kopiowania plików, a program TeraCopy będzie dostępny w menu kontekstowym. Aby skopiować pliki z użyciem narzędzia TeraCopy, zaznaczmy je w Eksploratorze, a następnie kliknijmy jeden z nich prawym przyciskiem myszy i wybierzmy z menu polecenie »TeraCopy« . Klikając odpowiednią ikonę, przełączamy się między trybami ko­ piowania i przenoszenia. Katalog docelowy wskazujemy po wyda­ niu polecenia »Przeglądaj « . Można też szybko wybrać jeden z ostatnio używanych katalogów. Kopiowanie rozpoczyna się au­ tomatycznie. W płatnej wersji Pro możemy definiować ulubione katalogi docelowe.

5 . WINDOWS VISTA, 7 Ukrywanie ikon Pulpitu

Tworząc zrzut ekranu, nie chcemy, aby były na nim widoczne ikony programów i plików, które umieściliśmy na Pulpicie. Za­ miast przenosić ikony w inne miej sce, a później z powrotem na Pulpit, lepiej po prostu na c hwilę je ukryć. W tym celu kliknijmy prawym przyciskiem myszy wolne miej sce na Pulpicie i w menu kontekstowym usuńmy zaznac zenie p rzy opcji »Widok I Pokaż ikony p ul pitu« . Wówczas wszystkie ikony znikną. Po zapisaniu zrzutu ekranu możemy je przywrócić, na powrót zaznaczaj ąc wspomnianą opcję. W podobny s posób ukryjemy również ga­ dżety P ulpit u.

2/

I

ir -

�

�ID'� ' ' "" ©@ © ©

// """�

5/

N iewidz i a l n e i kony

M n i ej zna czy więcej

Widoki niestandardo­ we umożliwiają zapi­ sywanie wzorów fil­ trowania informacji z Podglądu zd a rzeń systemu Windows.

; I lI

Il _ · �__

"' „0.....,,11.o •• " rcl �1'Pll!'iJ'�l2&9ijJ � IJl1CG.,, .,, .,..�.._..„..... 'IW-!� „., . � · - ��l:!'.Ml!!-l.,� „ (l'UM1'�"'�11t �;,..;... lll" o(;;�\Mlł:�ufl�W3 -�" �.-�\L."*-.� ...U:,tł'-�Ud.l.Let'lft 1„"f,A.<;J... i;,---�wml'I "'4.„ "' "-lYm'�WwaJfłl_T!Et.,, • C:Uii:l:J.)M�jl ii!l �um:u:!I 1.,.�-­ r(,-� \Ił..__.....„.

Wyłączmy usługę SkyDrive na czas ar­ chiwizacji danych, aby uniknąć problemów z plikiem ».lock«.

I

I.- --ril"���

O• Z

Wydając polecenie z menu kontekstowe­ go, możemy w razie potrzeby ukryć wszystkie i kony.

I

133

�j� ��._�!P,,Yj �IPS �.�!cK

e

Ed it

Vff'w

ioołs.

f.lełiu 9

Ad'd-uns

He(µ

&

i Stri gger = New- J obTr i g g er �J'lff ""<.! fu11l> µuw.:n_fg . t:xe - t!ln:i ·gy - 11 -uu Lpulll �------======================-- r 5 S E1 1er gyRt:pur L = [.-:111 ) (y„L -<-uri L „ Suipl P<111t: 'IS11curt:��""'- " = @{ n:> = "ł1 LL EJ ://>,d1 5 toreground SAPd Lh = " //11:. ; Ener·yyRevur L/11:. ;T 6 SEm:1-gyE1-ror:; - :>E ncrgyReycn-t 7 I ·vript Di!.n.P To „,.. , S EncrgyE 1-r or:; . Node :;clc:<:t orne 6 I XML T kc� 9 } ll'�kryµt L1rucł111rni '1j qcy t...o.-z:cni c 10 • Coruole Par1e

-Dai ly'110----==;=::;:::::;::: :: � :: ��

I

I

Baick:qmund Foreground

J

I

�----1 H

Background

Te,Jund

Conmands X n

Output Slireillms

Font Farnily;

Fon Size;

· 1 1<,J �------------�

-J J

•I r'.J fi .,.J-,· -llllh f•ml>. ualy

C]

·orce

Power Shel l

: loopl.ab e ! toreach

{

PS�ce
['.J C
comment. 1unction �yFuncti on ( [ ar a.J11eter (Pos.i ti on = O) = [System. Stri ng= � p at h) a

[

C HcXiJdccim;i,I

Co 301„ Tok„n,;

tt Thi s i s

oduł=

J

wr i -r e -ttosr ;

($t h 1 s F 1 l e 1n

{Get--<:h1

Wr ire-He>st: - Fere Yel l ow

�:�-���h�=. �_._.;:-,

r- "ll _ _ _ ,,,,..1 L .= _ .-_: , _

1

l ditemi Spath ) )

·

__ _ _._L

fv Common Prr.iromd�� �

N OWY, POTĘZN I EJSZV PowerShell •

PowerShell już dawno miał wysłać stary Wiersz polece nia na zasłużoną emeryturę. Po ostatn ich poprawkach może mu się to w końcu uda.

O

dświeżony PowerShell w wers ji 3.0 jest jedną z nowości w Windows 8, ale mogą z niego skorzystać również użytkownicy Windows 7. W tym celu wystarczy zainsta­ lować pakiet narzędzi Windows ManagementFrame­ work 3.0, oferowany bezpłatnie na stronie tinyurl.com/b3bs 6rl. Zwróćmy uwagę, by spośród czterech dostępnych plików insta­ lacyjnych wybrać odpowiedni do naszego systemu. Wersje maj ą­ ce w nazwie człon »Windows 6.1« są przeznaczone do Windows 7, a te z członem »Windows 6.0« - do Windows Server 2 0 0 8 . Dla każdego systemu dostępne są po dwa p liki, odpowiednio do wer­ s j i 32-bitowej (skrót »x8 6 « w nazwie p liku) i 64-bitowej ( »x64«). Aby rozpocząć instalację, dwukrotnie kliknij my pobrany plik, a następnie podążajmy za wskazówkami kreatora. Po zakończe­ niu procesu trzeba uruchomić komputer ponownie. Aby s praw­ dzić numer wersji PowerShell, należy wydać komendę » $ P SVer­ s ionTable« - po aktualizacji w wierszu »PSVersion« będzie wi­ doczny numer »JO«.

Wi ęcej funkcj i Pisząc złożone skrypty PowerShell, zwykle chcemy, żeby działały one a utomatycznie w tle. Konsola w wersji 3.0 zaspokaja te po­ t rzeby, umożliwiając bezpoś rednie zarządzanie skryptami uru­ chamianymi przez określone zdarzenia. Aby zaplanować tego typu zadanie, należy użyć komendy » RegisterScheduledJob« z parametrami »-Name« , »-Trigger« i »-Scriptblock« . Wydając polecenie »New-JobTrigger«, zdefiniujemy zdarzenie wyzwalają-

1 34

ce skrypt tak, aby był on uruchamiany na przykład codziennie o zadanej godzinie bądź zawsze p rzy logowaniu do systemu. Więcej informacji na ten temat znajduje się na stronie tinyurl. com/a5jkgra. Kolej ną nowością jest zdalny dostęp do konsoli Po­ werShell przy użyciu funkcji Web Access z możliwością przery­ wania i wznawiania sesji.

Ulepszony interfejs PowerShell, początkowo p rojektowany jako następca Wiersza polecenia, w najnowszej wersji jest raczej narzędziem p rogrami­ stycznym przydatnym zwłaszcza administratorom sieci, dlate­ go przyj azny i czytelny interfe j s jest na wagę złota. środowisko PowerShell I SE w wersj i JO doj rzało i skutecznie wspiera użyt­ kownika w wielu sytuacjach. Strukturę skryptów podkreślają ko­ lorowe znac zniki, których ustawienia dopasujemy w oknie »To­ ols I Options « . Można też łatwo kopiować skrypty wra z z forma­ towaniem do dokumentów Worda lub t reści emaili. Funkcja in­ teligentnych podpowiedzi j uż podczas pisania s ugeruje pasują­ ce polecenia i ułatwia znajdowanie par nawiasów. W razie wy­ krycia błędu składni program od razu informuje o tym użyt­ kownika. Skrót klawiaturowy [Ctrl] + [J] umożliwia szybkie wsta­ wianie gotowych bloków kodu, tzw. s nippetów przyspies zają­ cych wprowadzanie w skryptach ustalonych struktur t akich jak »if-else« . Wiele przykładów skryptów użytecznych nie tylko dla administratorów, ale też dla użytkowników domowych znajduje się na stronie tinyurl.com/atpnx2z.

CHIP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

ncn-c-Ai

X

I

Tech Net

E>Clit

File

-

Więcej na :

. .... ....... ......

- ·�-.... „„,,.,

_,

[ l!Jntitl�d1.p�1 I 1 z

3 li s 5 7 s

t -l rtuPc• l-k"'lild!IR11 �li«';n (-........,. r--fr- W. �J.ld'ae t·...--.Lłn t·--l ,„, • t·"U.-.-;• irl•

M odu le� :

tp

9

10

-t1*"'.;l'ł'l�3• I l�W-WI�

P•�, � �Ji!I

IO

Zuzyc;ie_Ener9i i.p�

5tri gge�

i\dd-on�

elp

rn

X

ew-JobTrigger -Dai ly -At 4pm

-J R.eg i ster -5diedu l ed .Job - N M. e IOn l!!rgyAn 111l i 5ys f ob -Tri gger

pawe.r cfg . exe - e nergy -mil

Is

SEnergyRepor t S namespa.ce

-xml

@{ 115

- out put C : \temp\en.e.rgy . xml

'St r i q ge r

-dur atian

(get -content C : \temp\ener i:w . xml )

..,....

Pl!! t h " //n s ; ll: n er9y&:iepor t /n s ; Tr cn,.1bl ,eshoot ei- /n s : n al ys 'i s log/ns : li Ener gy�r r or s $�ner gyReport !Sel ect-Xml -XPath SxPat h -Names �

S Em: r gyEr o r s . ode

} i:!Skrypt

select

.:11n e ,

ur u c. h a_mi &Jol\cy twor- zeni e

Descr i pt i on

r apol'"tów

z.u:życ.i !!. en erg i

f ore ach

f unction

1m

do

{

KROK PO KROKU

1

POWAŻNA AKTUALIZACJA Obok wielu nowych, przydatnych funkcji PowerShell 3-0 oferuje wygodne i elastyczne środo­ wisko programistyczne z narzędziami ułatwiającymi pisanie kodu. PROŚBA O POMOC Twórcy programu przygotowali obszerną do­ kumentację w języku angielskim. Kiedy potrzebujemy pomo­ cy, wpiszmy »Get-Help«, a następnie szukane wyrażenie i para­ metr »-online« oraz wciśnijmy [Enter] . LISTA KOMEND Wydając polecenie »Show-Command«, możemy wywołać pomocnicze okno zawierające listę wszystkich ko­ mend. Dzięki temu nie pomylimy się, wpisując je ręcznie. HARMON OGRAM ZADAŃ Zdefiniowane w środowisku PowerShell zadania uruchamiane w określonym cza sie można odna­ leźć w systemowym »Harmonogramie zadań« . Sterowanie działaniem skryptów z poziomu PowerShell jest jednak wy­ godniejsze. DEFINIOWANIE PARAMETRÓW Za pomocą polecenia » $PSDefault­ ParameterValues« otwieramy okno edycji parametrów. Nada­ jąc im określone wartości, możemy ułatwić sobie codzienną pra­ cę z PowerShell. Aby trwale zapisać wprowadzone wartości, musi­ my dodać je do pliku profilu ( » $profile«). UŁATWIENIA W PISYWANIA Programowanie w środowisku Power­ Shell ułatwiaa funkcja IntelliSense, podpowiadająca pasujące polecenia, nazwy obiektów i ścieżki. SZUKANIE N AWIASÓW Kiedy ustawimy kursor obok znaku nawia­ su, drugi, parzysty znak zostanie podświetlony na szaro. Wy­ bierając polecenie »Edit I Go to Match«, przechodzimy na drugi koniec nawiasu. G OTOWE ELEMENTY W bezbłędnym pisaniu skryptów pomagają snippety, czyli gotowe, często używane fragmenty kodu. Aby wstawić taki element, wciśnijmy klawisze [Ctrl] + [J] lub wybierz­ my z menu kontekstowego polecenie »Start Snippets«.

2

"'t?'...J.,. -.i<

-„ ,.......,. .. .,

3

4

P<>TT>OC

SC1: L o c a.t i on D : \ D;mc\Sk
1E

' 'h t t p : //sch emas /mi ,c r osoft . co:m/en e:rgy/200 " J

� --------------------�

· -------------------------------------------------------_._,

P"'" lff� Dil

Debug

[Al l

Add -IB łtsFile Add -Co p ter Add-Con e Add - I ary Add -Job1 rig9er

.......,,. Nil , N-...C�• 0111... .... PB!Tlłłl: Pl.A

Tocls

WWW. ebook g .etJ

Reg1ster·SchedulecUob

�-t>.- S..ł : krl�lKll 1u•-f.L"UL'.IH)m

View

5

6

7

8

135

P O RTA L E SPOlECZN OŚC IOWE

Bezpieczeństwo oraz prywat­ ność w globalnej Sieci

7. FACEBOO K Integracja Facebooka z Firefoksem

F irefox od wersj i 17 umożliwia korzystanie z Facebooka przez s pecjalne rozszerzenie, bez konieczności otwierania strony ser­ wisu. Najpierw sprawdźmy w oknie » Pomoc I O programie Fire­ fox«, czy korzysta my z naj nowszej wersji przeglądarki - jeśli nie, możemy od razu pobrać aktualizację. Następnie otwórzmy s tronę facebook.com/about/messenger-for-firefox i zaloguj my s ię, po czym kliknijmy przycisk »Włącz« i zaakceptujmy komu­ nikat przeglądarki przyciskiem » OK« . Wówczas przy prawej kra­ wędzi okna p rzeglądarki pojawi się okno komunikatora z listą a ktywnych znajomych, a na wysokości pola adresu - trzy p rzy­ c is ki znane z Facebooka : » Za p roszenia «, »Wiadomości« i »Po­ wiadomienia « . Teraz możemy rozmawiać ze znajomymi przez komunikator i p rzeglądać dowolne strony internetowe bez uciążliwego p rzełączania kart przeglądarki.

8. DOODLE Łączenie terminarza Outlooka

z kontem Dood le Chętnie korzystamy z internetowej usługi Doodle do ustalania naj­ odpowiedniejszych terminów spotkań ze znajomymi czy współ­ pracownikami. Proponując określone daty, musimy jednak pilno­ wać również osobistego terminarza w programie Outlook, aby za­ planowane spotkania się na siebie nie nakładały Aby ułatwić użyt­ kownikom to zadanie Doodle może łączyć się z terminarzami Google, Outlooka i iCal. Taka usługa jest darmowa - musimy tylko utworzyć (również bezpłatne) konto użytkownika MyDoodle. Poni­ żej opisany jest sposób łączenia Doodle z Outlookiem w wersji 2007 lub 2010. Po zalogowaniu na stronie doodle.com wybierzmy polecenie » Connect your calendar«, a następnie opcję » Connect with Outlo­ ok« i wciśnijmy przycisk »Download Connector« . Zapiszmy plik »DoodleOutlookConnector« w dowolnym folderze na dysku. Aby rozpocząć instalację, otwórzmy go podwójnym kliknięciem, a na­ stępnie podążajmy za wskazówkami kreatora. Po zakończeniu in-

�- ..... .

boebook

- ---- - ·-

MllUMV.W ll prngl'!'l......a ftrefQ

ill !tllll # ' ""'"-

.;:___,..

·= ,��

·�o -- „-

==

--- -- - - - - - - - - - - -

1 36

71

Ko m u nikator w Firefoks ie Pa sek boczny Face­ -booka ułatwi życie użytkownikom Fire­ foksa, którzy chcą być zawsze w kontakcie z przyj aciółmi.

I

Dood

•

5-'1---. ....-� fl -� ....BD �--.- ----

'ft:d �

A-�«aKN•.,._i•�,_ _ , _ w.n•aA:d.ZIJllM31ł•�

!>li _„ . „-

8/

Men edżer term inów Rozszerzenie Doodle Outlook Connector po­ maga w planowaniu spotkań i zapobiega nakład aniu się termi­ nów.

I

stalacji musimy ponownie uruchomić system. Przy pierwszym u ruchomieniu Outlooka z wtyczką Doodle Outlook Connector zo­ staniemy poproszeni o zalogowanie się na koncie w usłudze Do­ odle. Musimy też wyrazić zgodę na dostęp do tego konta. Później należy wskazać kalendarz, który chcemy połączyć z kontem Do­ odle. Dodatkowe opcje umożliwiają na przykład zablokowanie ser­ werowi Doodle udostępniania szczegółowych informacji z kalen­ darza. W przyszłości możemy rozpocząć ustalanie terminu spotka­ nia bezpośrednio z Outlooka - wystarczy wybrać kartę »Rozszerze­ nia« i polecenie »Schedule event« . Wówczas system uruchomi przeglądarkę internetową i otworzy normalny kreator wydarzenia na stronie Doodle. Dzięki temu w kalendarzu Doodle zaznaczone zostaną naprawdę dostępne terminy, a przynajmniej okresy ozna­ czone w Outlooku jako wolne lub zajęte.

9. FACEBOOK Szczegółowe ustawienia powiadomień Z jednej strony pojawiające się c o chwilę powiadomienia o naj­ drobniej szej aktywności każdego z wielu znajomych są denerwu­ jące, ale z drugiej - nie chcemy ominąć żadnej ważnej informacj i. Facebook pragnie sprostać naszym oczekiwaniom, u możliwiając dokładne określenie, o jakich aktywnościach chcemy być infor­ mowani - takie ustawienia można definiować nie tylko dla grup, ale nawet dla pojedynczych znajomych. Zacznijmy od przyporządkowania kontaktów do list znajo­ mych. W tym celu otwórzmy stronę startową Facebooka i kliknij­ my łącze »Więcej« przy pozycji » Znajomi« w panelu po lewej stro­ nie. Portal umożliwia korzystanie ze wstępnie zdefiniowanych, inteligentnych list takich jak »Bliscy znajomi« , a także tworzenie własnych list. Kliknijmy przycisk » Zobacz wszystkich znajomych«, aby przejrzeć aktualne przyporządkowania wszystkich kontak­ tów. Żeby zmienić przyporządkowanie wybranego kontaktu, klik­ nijmy widoczną obok niego nazwę listy, do której jest on przypisa­ ny, a następnie wskażmy w menu nową listę. Przykładowo Facebo­ ok wyświetla powiadomienia o wszystkich aktywnościach osób z listy »Bliscy znaj omi«, a tylko o nielicznych aktywnościach osób z listy »Dalsi znajo mi« . Jeżeli wśród znajomych mamy osoby niepasujące do żadnej li­ sty i odpowiedzialne za wyświetlanie licznych niechcianych po­ wiadomień, możemy przydzielić im osobny zestaw ustawień. Znajdźmy taką osobę we wspomnianym zestawieniu wszystkich znajomych, a następnie kliknijmy nazwę listy, do której jest ona p rzypisana. Możemy tu wyłączyć wyświetlanie aktywności danej osoby na stronie »Aktualności« oraz całkowicie zablokować po­ wiadomienia o tych aktywnościach. Po wybraniu z menu polece­ nia » Ustawienia« wyłączymy powiadomienia o aktywnościach określonego rodzaju, na przykład dotyczące gier.

CHIP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

APLI KACJ E I URZĄDZEN IA

Szybkie rozwiązywa nie najczęstszych problemów

1 1/

N ośn i k gotowy do instalacji N arzędzie Wiersza polecenia Diskpart pozwala przygotować klucz U SB do skopio­ wania plików instala­ cyjnych Windows.

I

1 O. PODZESPOlY KOMPUTEROWE Wyszukiwanie sterowników do Windows 8

1 1 . KOMPUTERY Z UEFI Instalacja Windows 7 z pendrive·a w trybie UEFI

Do wielu urządzeń i podzespołów wciąż brakuje sterowników do Windows 8. Podczas przechodzenia na nową wersję systemu takie komponenty komputera mogą nie być automatycznie rozpoznawa­ ne - w tej sytuacji musimy znaleźć i zainstalować odpowiednie ste­ rowniki ręcznie. Najpierw upewnijmy się, że system jest aktualny. W tym celu na ekranie głównym interfejsu Metro wpiszmy komendę »Windows Update«, a następnie kliknijmy opcję »Wyszukaj dostęp­ ne aktualizacje« na liście znalezionych elementów. W ten sposób jed­ nak nie uruchomimy niektórych urządzeń peryferyjnych takich jak drukarki czy skanery. Jeżeli producent nie udostępnia dedykowa­ nych sterowników do Windows 8, sięgnijmy po oprogramowanie do Windows 7 lub Visty. Nie uruchamiajmy jednak od razu instalacji ta­ kiego sterownika, lecz wpierw kliknijmy go prawym przyciskiem my­ szy i otwórzmy jego »Właściwości« . Później w zakładce »Zgodność« wybierzmy tryb zgodności z Windows 7, zamknijmy okno przyci­ skiem »OK« i dopiero wówczas rozpocznijmy instalację. Gdyby Win­ dows 8 odmówił instalacji sterownika pomimo włączenia trybu zgodności, jest jeszcze ostatnia szansa: wiele pakietów sterowników do Visty i Windows 7 zawiera plik konfiguracyjny INF. Po odpowied­ nim zagnieżdżeniu takiego pliku w systemie dane urządzenie po­ winno zacząć działać poprawnie. Aby przypisać właściwy plik INF do wybranego urządzenia, otwórzmy Menedżer urządzeń, a następnie znajdźmy na liście komponenty nierozpoznawane przez system Windows. Są one oznaczone żółtymi ikonami w kształcie trójkątów ostrzegawczych. Kliknijmy odpowiednią pozycję prawym przyci­ skiem myszy, po czym wybierzmy polecenie »Aktualizuj oprogra­ mowanie sterownika«, a później »Przeglądaj mój komputer w poszu­ kiwaniu oprogramowania sterownika«. W wyświetlonym oknie klik­ nijmy przycisk »Pozwól mi wybrać z listy sterowników urządzeń na moim komputerze« i przejdźmy do następnego ekranu, wybierając przycisk »Dalej«. Później kliknijmy przycisk »Z Dysku«, a po nim przycisk »Przeglądaj «. Znajdźmy odpowiedni plik INF, zaznaczmy go i wciśnijmy klawisz [Enter].

Próbując zainstalować Windows 7 bezpośrednio z klucza USB na komputerze z nowoczesnym systemem UEFI zamiast klasycznego BIOS-u, stwierdzimy, że w programie instalacyjnym nie da się wy­ brać trybu UEFI. Problem leży w tym, że na kluczu nic został zapi­ sany bootloader UEFI, niezbędny instalatorowi do rozpoczęcia pracy w tym trybie. Przystosowanie pendrive'a do obsługi UEFI nie zaj muje j ednak wiele czasu i można to zrobić samodzielnie. Zacznijmy od przygotowania klucza USB, na który ma ją być skopiowane pliki instalacyjne systemu operacyjnego, a następnie skonfigurujmy go w taki s posób, by można było użyć go do booto­ wania. W tym celu podłączmy pendrive do komputera i otwórzmy Wiersz polecenia, wciskając klawisze [Windows] + [R], podając wy­ rażenie »cmd« i wciskając [Enter] . Następnie wydaj my polecenie »diskpart«, aby uruchomić systemowy program partycjonujący Diskpart. Otwórzmy listę wszystkich dysków, wydając komendę » list disk«, zobaczmy, pod jakim numerem jest wymieniony klucz USB, po czym wpiszmy polecenie »select disk ? « , zastępując » ? « tym numerem, i wciśnijmy [Enter]. Upewnijmy się, ż e wybraliśmy właściwy dysk - interesujący nas nośnik najłatwiej rozpoznać na liście po jego pojemności. Teraz wydajmy komendę »clean«, aby skasować zawartość pendrive'a, a następnie za pomocą »create partition p rimary« utwórzmy na nim nową partycję. Wybierzmy ją, wydając polecenie »select.partition.1«. Później, w celu umożli­ wienia bootowania z tej partycji, wydajmy komendę »active«, po czym p rzeprowadźmy jej szybkie formatowanie w systemie pli­ ków FAT 32, wydając polecenie »format fs=fat32 quick« . Na koniec wydając polecenie »assign«, przydzielamy nośnikowi pierwsze wolne oznaczenie literowe, po czym zamykamy narzędzie Disk­ part, wybierając komendę »exit«. Teraz skopiujmy na klucz USB zawartość instalacyjnej płyty DVD 64-bitowej wersji Windows 7, wydając komendę »xcopy X :\*.* /S /E /F Y :\«. W poleceniu należy zastąpić literę »X« oznaczeniem napędu DVD, a literę »Y« - oznaczeniem klucza USB. Aby można było rozpocząć instalację systemu w trybie UEFI, t rzeba jeszcze umieścić na kluczu bootloader UEFI. W tym celu otwórzmy w E ks­ ploratorze katalog główny pendrive'a, a następnie p rzejdźmy do podkatalogu »\efi\microsoft«. Sko piuj my zawartość podkatalogu » boot« do folderu »efi«, czyli wyżej w strukturze katalogów. Teraz otwórzmy w programie archiwizującym takim jak bezpłatny 7-Zip plik »install.wim« zapisany w folderze »sources « na płycie instalacyjnej Windows. Po otwarciu tego pliku przejdźmy do za­ wartego w nim katalogu »\1\Windows\Boot\EFI« i skopiujmy bo­ otloader »bootmgfw.efi« do folderu »\efi\boot« na kluczu U SB. Aby system UEFI prawidłowo rozpoznał bootloader, zmieńmy je­ go nazwę na » bootx64.efi« .

1 0/

Vista zam iast Windows 7

Dr111ers & Software

Drivers "łill

..... .� ... 3 r..t..r ( i.lła)

]'!l

... . łG,P-MJ>

: Erpsoo l>ll o.t- (1.0!) USHk · �

Networt< Utilitles

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 C H I P. P L

Do starszych u rzą­ dzeń ta kich jak dru­ karki czy skanery czę­ sto dostępne s ą tylko sterowniki zgodne z Windows 7 lub Vistą.

I

13 7

bezprzewodowej ładowarki

Smartfony kolejnej generacji zapewne będzie można ładować indukcyjnie. O ta ką funkcję można jednak wzbogacić równ ież modele już dostępne na rynku.

M

ożliwość bezprzewodowego ładowania akumulatora p rzez indukcję będzie jedną z najważniejszych funkcji nowej generacji smartfonów. Aby korzystać z tej wy­ godnej funkcji, wcale nie trzeba jednak kupować no­ wego telefonu - wystarczy dokupić dedykowaną tylną pokrywę z uzwojeniem oraz ładowarkę albo, j eśli taki zestaw nie j est do­ stępny dla naszego s martfonu, umieścić uzwojenie wtórne na fabrycznej pokrywie. Na polskich aukcjach internetowych ofer­ ta akcesoriów tego typu jest uboga, a ceny - wysokie. Wystarczy j ednak zaj rzeć na międzynarodowe targowisko eBay, żeby zna­ leźć mnóstwo różnych pokryw i ładowarek. Kupowanie każdego z tych elementów osobno nie jest jednak dobrym pomysłem - wielkość napięcia ładowania zależy od liczby zwojów uzwoj e­ nia pokrywy i ładowarki. Nieodpowiedni dobór pokrywy do ła­ dowarki może s powodować, że smartfon nie będzie się ładował albo przeciwnie - akumulator będzie t raktowany zbyt wysokim napięc iem, co szybko go uszkodzi.

Dobre wyjście: zestaw indu kcyjny firmy Pa lm Lepiej zaopatrzyć się w zestaw złożony z podstawki indukcyjnej i odpowiedniej pokrywy. Ceny takich zestawów na zagranicznych aukcjach zaczynają się od równowartości 100 złotych. Do testu wybraliśmy produkt uznanej firmy Palm, ponieważ ścięta pod­ stawka umożliwia obserwowanie ekranu telefonu podczas łado­ wania. Zestaw jest przeznaczony do telefonu Palm Pre. Najłatwiej znaleźć go w Internecie, podając nazwę handlową »Touchstone « .

1 38

Ładowa nie dłu ższe, ale wygodniejsze Od akcesoriów do ładowania indukcyjnego nie należy oczekiwać cudów. Wynika to ze specyfiki zastosowanej technologii - spraw­ ność indukcyjnego p rzesyłania energii wynosi około 60-70 proc., co oznacza, że około jedna trzecia energii się marnuj e. N ie trzeba jednak obawiać się wzrostu rachunków za prąd. Ładowa­ nie telefonu generalnie zużywa niewiele energii, więc nawet je­ śli j edna trzecia zostanie zmarnowana, różnica w kos ztach bę­ dzie nieza uważalna. Należy jednak pogodzić się z tym, że bez­ przewodowe ładowanie trwa trochę dłuże j . Na potrzeby porady zmodyfikowaliśmy popularny smartfon Samsung Galaxy S I I I, a le można zastąpić go dowolnym telefo ­ nem, który ma plastikową obudowę. Ładowanie w ten sposób telefonów z metalową pokrywą jest niemożliwe, ponieważ zabu­ rza ona pole elektromagnetyczne ładowarki, uniemożliwiając poprawne działanie uzwojenia wtórnego. Po zakupie zestawu Palm należy naj pierw s prawdzić, czy dostarczany prąd wystar­ cza do ładowania telefonu. Jeśli tak, zdejmujemy uzwojenie wtórne z pokrywy dopasowanej do modelu Palm Pre i przekła­ damy je do fabrycznej pokrywy naszego telefonu. Później trzeba tylko przylutować przewody uzwojenia wtórnego do styków ła­ dowania w telefonie - i gotowe. Nie musimy martwić się o spe­ cjalne appy czy sterowniki - Android automatycznie wykrywa napięcie przyłożone do wewnętrznych styków ładowania i po­ prawnie identyfikuje je j ako ładowanie indukcyjne, o czym in­ formuje stosowny komunikat.

CHIP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

OK

KROK PO KROKU

1

PRZ YGOTOWAN IA Zaopatrzmy s ię w zestaw do bezprzewodowe­ go ładowania. Aby mieć pewność, że uzwojenia pokrywy i ładowarki będą kompatybilne, najlepiej kupmy zestaw złożo­ ny z obu tych elementów. Poza tym będzie nam potrzebna lu­ townica, cyna, t rochę kalafonii i nóż do tapet . LUTOWA N I E PO KRYWY PALM N a początek sprawdźmy, czy zestaw faktycznie działa i ładowanie przebiega poprawnie. W tym celu przylutujmy dwa cienkie p rzewody do styków uzwojenia wtórnego. P ODŁĄCZAN I E UZWOJE N IA DO STYKÓW TELEFONU Teraz przylutujmy wolne końce przewodów do styków ładowania telefonu. In­ formacje o układzie styków w konkretnym smartfonie można znaleźć w Internecie. W przypadku Samsunga Galaxy S I I I zwróćmy uwagę, ż e przewód umocowany do dolnego styku po­ krywy należy przylutować do górnego styku telefonu. SPRAWDZAN IE DZ IAŁANIA ZESTAWU Aby upewnić się, że prąd fak­ tycznie płynie, podłączmy ładowarkę do gniazdka i połóż­ my na niej pokrywę z uzwojeniem. Na ekranie telefonu powi­ nien pojawić się komunikat o rozpoczęciu ładowania. D E M O NTAŻ U ZWOJENIA WTÓ RNEGO Odłączmy przewody od pokry­ wy Palm i ostrożnie zdejmij my z niej uzwojenie, odklejając jego osłonkę. PRZEKŁADANIE UZW OJEN IA Przyklejmy zwojnicę do pokrywy naszego smartfonu w takim miejscu, by później dało się j ą założyć. ZAMYKAN I E SMARTFONU Skróćmy przewody i ponownie przylu­ tujmy j e do styków uzwojenia wtórnego. Następnie załóżmy pokrywę na urządzenie. ŁADOWANI E B EZ KABLI W ramac h ostatniego testu połóżmy smartfon na ładowarce i sprawdźmy, czy rozpocznie się ła­ dowanie. Pamiętajmy, że proces zajmie więcej czasu niż w przy­ padku korzystania ze zwykłej ładowarki.

2

3

4 5

6 7

8

1 39

� PORADY I TI PS & TRIC � i ęcej na: www. ebookg igs. eu

FOTOGRAFIA C Y FR O WA

Nietypowe pomysły i efek­ towne triki w Photoshopie 1 3. KOMPOZYCJA Pomysły na fotografowanie napojów Podczas fotografowania jedzenia i napojów estetyka odgrywa ogromną rolę - zdjęcie powinno zainteresować oglądającego i suge­ rować świetny smak przedstawionych produktów. Z tego względu fotograf musi nic tylko znać sic; na technicznych aspektach swojej p racy, ale też dokładnie wiedzieć, w jaki sposób najkorzystniej umie­ ścić motyw w kadrze. Poświęćmy trochę czasu na przemyślenie, jak chcielibyśmy, żeby wyglądało gotowe zdjęcie. Fotografując kawę z mlekiem albo cappuccino, możemy na przykład urozmaicić zdję­ cie rozsypanymi ziarnami kawy albo apetycznymi ciasteczkami amarettini. UWAGA: Ponieważ spienione mleko bardzo szybko traci objętość, należy wlewać je do kawy bezpośrednio przed fotografowaniem. Również koktajle (z lodem w postaci kostek albo pokruszonym) naj­ lepiej prezentują się świeże. Mniej problemów sprawia fotografowa­ nie herbaty. Aby zapewnić odpowiednie oświetlenie, nie potrzebu­ jemy profesjonalnych lamp studyjnych. Ze specjalnego wyposaże­ nia najbardziej użyteczne będzie białe tło fotograficzne, ale można zastąpić je arkuszem białego brystolu albo chociażby prześciera­ dłem. W tym celu ustawmy stół przy ścianie, a następnie zamocuj­ my brystol albo prześcieradło do ściany i stołu w taki sposób, aby nie było na nim ostrych zagięć. Naczynie z napojem ustawmy w pewnej odległości od tła, by można było wykorzystać do jego pod­ świetlenia zarówno światło padające bezpośrednio, jak i odbite. Pro­ fesjonalne stoły do fotografii produktowej różnią się od zaimprowi­ zowanych rozwiązań zwłaszcza tym, że da się równomiernie pod­ świetlić tło od spodu lub od tyłu.

1 4. ARCHIWIZACJA ZDJĘĆ Uzupełnianie zdjęć o współrzędne GPS Bezpłatne narzędzie GeoSetter (do pobrania ze strony www.geoset­ ter.de/en/download/) odczytuje dane zapisywane przez różne reje­ stratory położenia bazujące na systemie GPS, a następnie dodaje

1 3/

1 40

14/

Użyteczny gadżet Rejestrator zapisuje położenie i aktu alny czas. Dzięki niemu można dodawać do zdjęć współrzędne geograficzne.

I

współrzędne do metadanych EXIF towarzyszących cyfrowym zdję­ ciom. Miejsce zrobienia fotografii jest przy tym od razu zaznaczane na mapie Google. Dane o położeniu mogą być dopisywane nie tyl­ ko do plików JPEG czy TIFF, ale też do plików RAW w różnych forma­ tach. Oprócz tego GeoSetter odczytuje informacje EXIF i umożliwia przeszukiwanie zbiorów zdjęć według metadanych. Nowe narzę­ dzie twórcy popularnego Exifcra ma też wiele innych ciekawych opcji, dlatego warto zapoznać się z nim bliżej. Zasadniczo dodawanie współrzędnych do fotografii za pomo­ cą narzędzia GeoSetter jest bardzo łatwe. Najpierw w polu nawiga­ cyjnym w lewym górnym rogu okna otwórzmy katalog ze zdjęcia­ mi. Później wciśnijmy klawisze [Ctrl] + [G], aby otworzyć okno »Synchronizuj z danymi plików GPS«. Zaznaczmy pole »Synchro­ nizuj z plikiem danych GPS « i wskażmy p lik zawierający dane za­ pisane przez rejestrator położenia. W zależności od producenta urządzenia może to być na przykład plik z rozszerzeniem G CX lub TCX. Teraz musimy jeszcze poprawnie zsynchronizować czas : aby dodawanie informacji o położeniu p rzebiegło p rawidłowo, data i godzina zrobienia zdjęcia musi zgadzać się z tą zapisaną przez rejestrator. Ponieważ rejestratory zapisują Czas Uniwersalny ( Czas główny Greenwich, GMT), dla zdjęć zrobionych w Polsce mu­ simy wskazać naszą strefę czasową. W tym celu wybierzmy z roz­ wijalnej listy w grupie »Regulacja czasu« pozycję »Użyj Lokalnych Ustawień Windows« i zaznaczmy pole »Pobierz Strefę Czasową »+l:OO środkowoeuropejski czas stand.« przed datą wykonania EXI F « . Jeśli spędzaliśmy urlop w innej strefie czasowej, dopasuj­ my czas za pomocą regulatorów w grupie »Dodatkowe Ustawie­ nie Czasu« - towarzyszy im zrozumiały opis wyjaśniający ich działanie. Na koniec kliknij my p rzycisk »OK«, a GeoSetter w cią­ gu kilku sekund zmodyfikuje metadane zdjęć i zaznaczy miej­ sca, w których je zrobiliśmy, na mapie Google - oczywiście pod warunkiem że komputer jest połączony z Internetem. Sprawdź­ my wyrywkowo poprawność zapisanych informacji i jeśli wszystko się zgadza, zaakcept ujmy zmiany. Niestety, synchronizacja informacji o położeniu nie zawsze przebiega bez błędów. Choćby zachmurzone niebo może spowodo-

14/

Klimatycz n a a ra nżacja

Z n a cz n i ki n a ma pie

Trafnie dobrane do­ datki wypełniają kadr i pobudzają wyobraź­ nię oglądającego, bu­ dując a tmosferę fotografii.

Współrzędne geogra­ ficzne są nanoszone na mapę Google'a, więc możemy odtwo­ rzyć przemierzoną trasę.

I

I

CHIP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

Więcej na : www. ebookgigs. eu wać, że rejestrator zgubi sygnał emitowany przez satelity GPS i przestanie zapisywać poprawne współrzędne. W takiej sytuacji tylko niektórym zdjęciom da się przyporządkować dokładną lokali­ zację. Z tego względu w oknie »Synchronizuj z danymi plików GPS « umieszczono kilka dodatkowych opcji, umożliwiających na przy­ kład zwiększanie maksymalnej różnicy między godziną zrobienia fotografii i zapisania położenia przez rejestrator. Można też użyć funkcji »Przypisz szacowane wartości na podstawie zdjęcia po­ przedniego i następnego« - wówczas, w razie braku dokładnych danych, współrzędne zdjęcia zostaną ustalone na zasadzie interpo­ lacji w oparciu o metadane innych fotografii. Jeśli aparat nie reje­ struje czasu z dostateczną dokładnością, możemy skorzystać z opcji »Regulacja Czasu I Użyj Punktu Trasy« i ręcznie przypisać jednemu zdjęciu konkretne położenie z listy punktów zapisanych przez rejestrator. Na tej podstawie zostaną ustalone miejsca zrobie­ nia innych fotografii. Dane o położeniu można dodawać ręcznie, bez użycia rejestra­ tora położenia. Wystarczy tylko wiedzieć, gdzie zrobiliśmy daną fotografię. W tym celu otwórzmy katalog ze zdjęciami i zaznaczmy interesujący nas plik, a później znajdźmy odpowiedni punkt na mapie i umieśćmy tam znacznik. Na koniec kliknijmy znacznik prawym przyciskiem myszy i wybierzmy polecenie »Przypisz pozy­ cję do wybranych zdjęć« albo kliknijmy odpowiednią ikonę na pa­ sku narzędziowym nad mapą. Wówczas Geosetter od razu zmody­ fikuje metadane zdjęcia.

1 5. EDYCJA ZDJĘĆ Przywoływanie wspomnień umiejętną obróbką fotografii Często wystarczy krótki opis sytuacji albo wymowny cytat, byśmy wrócili w myślach do ważnego wydarzenia czy pamiętnego mo­ mentu z przeszłości. Przekształcając zdjęcia przedstawiające po­ wszechnie znane wydarzenia i redukując ich treść do najważniej­ szych elementów, możemy stworzyć schematyczne obrazy przywo­ łujące wspomnienia. Znajdźmy w archiwum wyraziste zdjęcie, a następnie otwórzmy je w edytorze graficznym. Podczas obróbki początkowo skoncen­ trujmy się na podkreśleniu kolorów poprzez wzmocnienie ich nasy­ cenia - w Photoshopie wybierzmy »Obraz I Dopasowania I Barwa/ Nasycenie«. Inne modyfikacje można wprowadzić w oknie »Obraz I Dopasowania !Wariacje«. Tu osobno zmienimy intensywność świa­ teł, półcieni i cieni, a także wzmocnimy lub osłabimy pojedyncze kolory. Na kolejnym etapie edycji musimy odpowiednio obniżyć ostrość fotografii, by dało się rozpoznać na niej tylko podstawowy motyw. Do tego celu dobrze nadaje się kombinacja filtrów »Rozmy­ cie I Poruszenie« i »Artystyczne I Maźnięcie farbą«. Nakładając efekt rozmycia, ustawmy odległość ok. 75 pikseli i kąt 0°. Jeśli zdjęcie wciąż jest zbyt ostre, zaaplikujmy efekty jeszcze raz.

1 6/

Duży format Zdjęcia wykonane starszymi aparatami często mają niską roz­ dzielczość. Wybiera­ jąc odpowiednią me­ todę, zwiększymy je bez strat jakości.

KWI EC I E Ń 2 0 1 3 C H I P. P L

I

1 6. EDYCJA ZDJĘĆ Powiększanie fotografii i ich fragmentów bez widocznych strat jakości Udane zdjęcie będzie ładnie wyglądało na ścianie salonu, ale żeby wydrukować je w dużym formacie, potrzebujemy pliku o odpo­ wiednio wysokiej rozdzielczości. Photoshop i inne edytory gra­ ficzne oferują wiele różnych metod próbkowania podczas skalo­ wania fotografii. Domyślna metoda »Najbliższy sąsiad« uchodzi za przestarzałą, ponieważ sprowadza się do zwykłego kopiowania pikseli prowadzącego do zauważalnego schodkowania kontrasto­ wych krawędzi. Adobe zaleca powiększanie zdjęć metodą »Dwu­ sześcienną (wygładzanie)« , ponieważ zapobiega ona efektowi schodkowania. Alternatywą dla niej może być zwykła metoda »Dwusześcienna « . Również darmowy GIMP dobrze radzi sobie z powiększaniem zdjęć. Godne polecenia są tu zwłaszcza metody »Sześcienna« i »Sine (Lanczos) «. Oprócz tego dostępne są specjalistyczne narzę­ dzia do powiększania obrazów, na przykład Perfect Resize 7.5 fir­ my onOne Software (za ok. 50 dolarów) . Wykorzystany tam algo­ rytm bazuje na fraktalach, a zdjęcia po powiększeniu są ost re i wyraźne, lecz drobniejsze struktury, np. liście drzew, wyglądają płasko i sztucznie, prawie jak namalowane.

1 7. FOTOGRAFIA ŚLUBNA Precyzyjne planowanie kluczem do udanych zdjęć Ślub to dla wielu najważniej s ze wydarzenie w życ iu, dlatego doku mentujący go fotograf nie może pozwolić sobie na wpad­ kę. Dobrą okazją, by ująć w kadrze wszystkich gości, jest p ierw­ szy toast na weselu. Pamiętając o tym, od razu stańmy w takim miej scu, by wszyscy zmieścili s ię w kadrze - jeśli to możliwe, jeszcze przed weselem obejrzyjmy salę, w której będzie się ono odbywało. Kolej nym ważnym momentem jest krojenie tort u wese lnego : najpierw zróbmy zdjęcie pary młodej, stosując sze­ roki plan, a następnie zróbmy zbliżenie na ręce trzymające nóż do krojenia tortu. Nie zapomnij my też o uwiecznieniu nakry­ tych stołów, zanim jeszcze go ście zaczną jeść. Podcza s p ierwszego weselnego tańca mo żemy zrobić atra k­ cyjne zdjęcia portretowe. Aby fotografia była ostra, sto sujmy czas ekspozyc j i nieprzekraczaj ący 1/250 sekundy. N ieco dłuż­ sze cza sy, np. 1/60 s, s powodują, że fotografia będzie lekko nie­ ostra. Otwierając s zeroko przysłonę, np. do wartości F/5, 6, zmniej szmy głębię ostrości, by wyraźnie oddzielić osoby na pierwszym pla nie od tła. W tym celu s korzystajmy z trybu p re­ selekc j i p rzysłony (A/Av) . Fotografując z otwa rtą przysło ną, musimy jednak bardziej uwa żać, by poprawnie ustawić pła s z­ czyznę o strości - podcza s fotografowania ludzi najlepiej usta­ wiać o strość na oczy.

1 7/

Drug iej sza nsy nie będ z i e Fotografie ślubne mu­ szą wyjść dobrze za pierwszym razem, dlatego trzeba za­ wczasu wszystko do­ brze zaplanować.

I

141

.

.

j

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

r: H � P NA 1 2 MIESIĘCY

.

1 3 1 ��

.

j

GRATlS!

Cyfro we arc hiwum DVD zos tanie prze s1a ne do wszystkic . h oso. b, ktore bę dą miaty optaconą pre nu0mer. atę ma gazynu C HIP D VD be1mu1.ącą w ydanie 4/2 01 3.

. . .

Tylko teraz otrzy111 asz 1 2 egze111 p larzy CH IP DVD za połowę ceny •

.

Więcej ofert: kiosk. burdamed ia. pl

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. .

. . . .

· · • • · · · • • · · · · · · · • · · · • · · · • · • · • ·

·

. .

SU P ERO FERTA

ekspertów na ten temat, to skorzystaj z naszej oferty. . .

�

. .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

[: rrU P NA 1 2 M I ESI Ę CY

1 6 9 zŁ

.

Prog ram KASPERSKY INTERN ET SECU RITY

+

. .

l

PROG RAM

Kaspersky Internet Security

zapewnia kom pletną ochronę komputera przed wszystki mi zagrożen iami internetowym i , a także zabezpiecza Twoje prywatne dane oraz dane finansowe podczas korzysta­ nia z bankowości elektronicz­ nej oraz sklepów on line. Licencja na 1 2 miesięcy

na 2 stanowiska w wersji

•

elektronicznej .

� -� .

� . � . N

-� c co Q.

o

•

OSZCZĘDZASZ

� a

.,..· � I�

245 zt

� .

u • >•

3:

o "O co c ·N co

3:

co t

� o

• • • • • • •

•

••· • • · · · · · · · • · · · • · · · · • · • • · · · · · • · · · · · · · · · · • · · • · · · · · · • · · · · · · · · • · • · · · · · • · · • · •· · · · · · • · • · · · • · · • · · · · · · · • · · • · · · · · · · · · · · · · · · · · · ••

•

•

:

.

.

I

.

.

:

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

r: H � F' NA 1 2 M I ES I Ę CY +

1 G RA KOM P UTEROWA PC Q

.

.

.

1 4 8 zŁ I

.

:

. . .

.

.

Prototype 2 Groźny wirus

zaatakował, Nowy Jork podzielo­ no na getta. Bohater gry jako

jeden z n ielicznych może zapanować nad mutacjami swojego ciała. Otwarty świat gry i ogrom zadań tworzą niepowta­ rzal ną wizję ludzkości na pograniczu apokalipsy.

. .

. .

•

·

s:

>-

�

�

�

2 o

· · • · • · • · · · • · · • · · • · · • · · · • · · • · • • · · · · · · • • • • • • • · · · · • · • · • · · · • •

.

.

. . . . . . . . . . . . . . . .

.

• . • . . . . . . • . . • • • • . . . • . • . . • . . . • • . . .

PEN D RIVE 8GB

1 4 9 zŁ

.

·

. .

.

PENDRIVE PLATI NET X-DEPO SGB • niski pobór mocy i szybki transfer • alumi niowa obudowa gwarantująca najwyższą trwałość i bezpieczeństwo • praca w standardzie Plug and Play, • dołączone specjalne oprogramowanie Eeg o.

.

. •

•

.

• · · · · · · · · • • · · · · · · · · · · · · · · · • · · · · · · · • • · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · • · · · · · · · • · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · · ·

+

·O
@1-
r: H � F' NA 1 2 M I ES I Ę CY

.

�(.)

€) Counter Strike Global Offensive Najnowsza odsłona najpopu larniejszej g ry FPP Zróżnicowane poziomy i unikatowy system premiowania wygranych meczów zapewn iają równe szanse każdej ze stron .

.

..................

. .

...........

.

...

.

.

.

...........

.

..........................

.

.......................

.

.........

.

.

.

. .. . ...

.

m E

Asyst,ent. Korpo racja

s

()

201 2

f

f

to za awa nsowa ny paktet narzędzi d o prowa­

dzenia matejr i �ś,redniej

firmy. Z aw i e ra w

S10lb1 ie ki l ka n aści e moduł·ów, najważn i ejsze z

magazyn , z.a mó­ wien ia, oferty. rejestr umów 1książka kore ... n � ch to : CRM , s p rzedaż,

spon dencj i , servv i s i re k l a m acje, zgłoszen i a ,

dyspozycje , rej estr po1azdów, rejestr u rzą­ dze ń i o progra mowa n ia , p roj e kty o raz 1k a m ­ pa nie. P ro g 1ra m , mo,ż.e by1ć z powodze niem

cerny od

użyty jako system E R P. .„

1 3'9��

· w$,p<5lp. r�, c. '-JJe:.

My$,QL, f!,Q$ig fę�QI... ,: F } rec:b i �d·. _f rVl ś.SQ.L

. Z',

Asystent Sklep I nte rnetowy 20 1 2 posiada możl iwość pełnej i nteg r,a cj i z modu­

łam i� sprzed aży, za m ówi e·ń , ofert ara.z z klien­

tem poczty.

Program

posi a da wb udowa ny

system zarządza n i a treś cią. O b sługuj e naj­

b ,a rdz,iej z n a n e syste my płatności on l i e .

Pocz�tek sprzedaży W I E L K I T E ST

Dyski twa rde P rz y wy b o rze n oś n i ka p a m ięci uwzg lęd n i a my, czy będ z i e na n i m z a p i ­

kwietnia

s a n y syste m , c z y t e ż posłuży o n z a m a g a zy n d a nyc h . J e d n e m o d e le n a d a ­ j ą s i ę d o notebooków, i n n e d o k o m p u ­

Pozostałe tematy

terów s t a cj o n a r n yc h . a o b o k roś n i e z u ­ p eł n i e n ow a kateg o r i a n o ś n i ków d o s m a rtfo n ów i t a b letów. W i e l k i t e s t C H I P-a wyła n i a n aj l e p s z e p ro pozycj e do ró ż n yc h z a stosowa ń .

Da rmowa mu zyka o n li ne to n ie tylko nowe w Polsce S pot ify. W se rwisac h z muzyką online czekają na słu cha­ czy miliony utworów. Po kazujemy jak działają i czym się różn ią n aj popu la r­ niejsze z nich, m . i n . S potify, Deezer,

W b i u rze i w d o m u D Z I E L E N I E ZASO B ÓW

G rooves hark etc .

Wykorzystaj Whats App i j em u podobne ko mu n i katory, któ re zdecy­

W i e l e o s ó b d o swo i c h s ł u ż b owyc h z a d a ń wyko rzystuj e p rywa t n e te lefo ­

dowa nie o b n i żają rac h u n e k telefo­

ny l u b t a b lety. Ta k j e st po p rostu wyg o d n i ej . Po d p owi a d a my, j a k p rosto

niczny.

i s kutec z n i e o d d z i e l i ć p rywa t n e d a n e od f i r m owyc h . Od początku ist nienia Windows u ru ­ c ha m ia ne w n i m programy n i e były kontrolowa n e, co prowa dz iło czasem do n iesta b i ln oś c i system u . Nowy i nterfejs Win RT skutecz n i e e li mi n uj e ten problem .

1 46

CHIP. P L KWI ECI EŃ 2 0 1 3

SMARlRłNła013 APPKI, KTÓRE MUSISZ MIEĆ!

· -1!''1.-1'.I

N i ezbęd n e, u n i ka ln e , za b a wn e , p o żyt ec z n e

SUPERSMARTFONY: X p e r i a z

vs .

Ga laxy S i i i

vs.

iPhone 5

vs.

Lu m i a 9 2 0

ROBISZ FOTKI KOMÓRKĄ? Zo b a c z j a k ro b i ć j e l e p i ej !

S ONY

Więcej na : www. ebookgigs.eu

www.sonymobile.com/xp e riaz

ma ke . bel i eve

Przygotuj się na wrażen ia Fu ll H D, jakość i styl nie do pobicia Wyświetlacz Real ity Display Xperia™ Z w pelnym H D 1 920 x 1 080p sprawi,

że poczujesz się jak w samym centrum

zdarzeń . Od kryj Xperia" Z

-

owoc

precyzji Sony w smartfonie.

BE MOVED

XPERIA

Xperia jest zastrzeżonym znakiem towarowym Sony Mobile Communications AB. Google Play i Google Chrome są zastrzeżonymi znakami Google Inc. „Sony, „make.believe." oraz logotypy WALKMAN i WALKMAN W są zastrzeżonymi znakami towarowymi Sony Corporation.

©2013 Sony Mobile Communications AB."

Xperia'" Z

Z

auważyliście, że j u ż żyjemy w świecie z książek i filmów science-fic­ tion? Dlaczego tak sądzę? S pójrzcie: mamy natychmiastowy dostęp do wszelkiej wiedzy, jaką zgromadziła ludzkość. Możemy w ciągu se­ kund poznać odpowiedź na dowolne pytanie, sprawdzić każdy fakt. Zawsze wiemy, gdzie jesteśmy, co jest za rogiem lub dwie ulice dalej i jak do­ trzeć do dowolnego miejsca, którego nigdy wcześniej nie odwiedziliśmy. Od­ ległość nie jest dla nas przeszkodą - równie łatwo możemy skontaktować się z kimś, kto stoi obok nas, jak z kimś po drugiej stronie globu . Z każdym może­ Kon sta nty Mły na rczyk my podzielić się tym, co słyszymy, co widzimy i co właśnie przyszło nam do redaktor naczelny CHIP-a głowy. Magia ? Nie: s martfon. S martfo ny stały się nam tak niezbędne, że trudno wyobrazić sobie życie bez nich. Jest ich j ednak tak wiele i oferują tak różne możliwości, iż zdecy­ dowaliśmy się p oświęcić im specjalny dodatek do naszego magazynu. N iezale żnie od tego, czy jesteśc ie zadowoleni ze swojego osobistego, kieszonkowego komputem-komunikatora, czy też zast anawiacie się nad jego wymianą na inny, na stronach naszego dodatku na pewno znajdziecie coś, co was zainteresuje i co wam się przyda. Ot, chociażby jak robić lepsze zdjęcia komórką [� 28] - artykuł, który sam przeczytałem natychmiast, gdy tylko a utor go skończył. Albo trochę dobrych (a przede wszystkim skutecznych ! ) porad dotyczących bezpieczeństwa danych w naszych smartfonach [� 32]. Jeśli planujecie zakup telefonu to zdecydowanie powinniście rzucić okiem na przewodnik zakupowy [ � 4] oraz sprawdzić, jak interesujące was urządzenie i system poradziły sobie podczas testów [� 12] . Niezależnie jednak od tego, na j aki sprzęt padnie wasz wybór, aplikacje przydadzą się zawsze - przygo­ towaliśmy zestaw naj lepszych, najciekawszych i najbardziej interesujących appów dla wszystkich istot­ nych systemów. Zajrzyjcie koniecznie na � 34, na pewno znajdziecie tam coś dla siebie. To pierwszy nasz dodatek s pecj alny, a ponieważ planujemy, że także nie ostatni, z wielką niecierpliwością czekam na wszel­ kie wasze wrażenia i pomysły! Piszcie, każda wasza opinia się przyda!

SPIS TRESCI ,

o 1 1 1

SMARTFONY DLA KAŻDEGO

Wybór telefonu odpow i a d aj ą cego wszyst­ kim wym a g a n i o m to rzecz n i e bagateln a . Podpow i a d a my, j a k z ro b i ć to d obrze. POJEDYNEK CHAMPI O N ÓW

Porównujemy modele. które są n iczym e re m d e la c reme wśród całej te lefo n icz­ nej bra c i . NAJLEPSZE SMARTFO NY I SYSTE MY

Przetestowaliśmy n aj le psze modele pra­ c ujące w trzech system a c h : iOS, Android i Windows Phone. AKCESORIA M OBILN E

Dobry, solid ny telefon to podstawa. Ale to a kcesoria i p rz e różne g adżety p rawdz i w i e u p rzyj e m n i aj ą ż y c i e j e g o p o s i a d a c z a .

2 2 2

3

I NTE R N ET W SMARTFONIE

CHIP odpowi a d a n a pyt a n i e . które z adaje sobie n iejeden użytkow n i k Sieci: j akiej wielkości tra nsfe r j est mi potrz e b ny.

5 SPOSOBÓW NA DOBRE ZDJĘCIA

Do czego służy telefon? Wia d o m o , d o słu­ c h a n i a rad ia i rob i e n i a z djęć. Podpowiada­ my. jak robić j e n a p rawdę profesj onalnie. BEZPI ECZEŃSTWO SMARTFONÓW

W p a m ięci telefo n u przechowuj emy więcej cennych d a nych, niż nam się wydaje. Pi­ szemy co z robić, by je skutecznie c h ro n i ć . NAJLEPSZE APLIKACJE MOBILNE

Wybraliśmy zestaw a ppów, bez których posi adacz s m a rtfo n u w zasadzie obejść się nie może.

Smartfon? Z pewnością tak! Ale ja ki? To już za leży do czego chcesz go wykorzysty­ wać. Wszystkie smartfony umożliwiają kom ponowanie zestawu aplikacj i , które mają na nich działać. W naszym przewod n i ku wyróżniliśmy kilka kategorii tyc h u rządzeń w zależności od tego, do ja kich główn ie zadań będą one przeznaczo ne. JAKU B KORN

Z

godnie z najnowszym raportem przygotowanym przez analityków Gartnera i dotyczącym globalnego rynku te­ lefonów komórkowych, w 2012 roku s przedano 1,75 mi­ liarda telefonów komórkowych wszystkich typów. W sa­ mym tylko czwartym kwartale ubiegłego roku - oczywiście trady­ cyjnie rekordowym ze względu na masowo kupowane p rzez ludzi prezenty w okresie świątecznym - s przedano prawie pół miliarda telefo nów komórkowych (dokładniej 472,08 miliona). Z tego po­ nad 200 milionów stanowiły s ma rtfony - przedmioty będące obiektem naszego zainteresowania w niniej szym artykule.

Początki Jeszcze kilka l a t temu sma rtfo n był p rzedmiotem wręcz elitar­ nym. Na p oczątku XXI wieku mało kto mógł sobie pozwolić na

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

tego typu u rządzenie. Pamiętacie np. model Nokia 9 2 10 Com­ municator? Pierwszy smartfon z pełno kolorowym wyświetla­ c zem o rozdzielczości 64o x 2 0 0 p ikseli? Kosztował mająte k. Jed­ nak historia „ inteligentnych telefonów" jest znacznie dłuższa. C hoć może to s ię wydawać wręcz nieprawdopodobne, w tym ro­ ku minie 20 lat od chwili, gdy światło dzienne u j rzał p ie rwszy s martfon ś wiata - I B M Simon Persona l Commu nicator. Urzą­ dzenie p owstałe w wyniku kooperac j i IBM i Mitsubishi zostało zaprezentowane w formie p rototyp u (wtedy nos ił o n nazwę AnE gler) na t argac h Comdex w Las Vegas w 1 9 9 2 roku. Wersję finalną � urządzenia poka za no w listopadzie 1993 roku. S imon był wypo- � sażony w monochromatyczny ekran dotykowy (sic ! ), 1 6-megahercowy p rocesor oraz 1 MB pamięci (rozszerzalnej do 1,8 M B za � p omocą PC Card). Początkowe p roblemy z oprogramowaniem „

j

owoc precyzj i Sony

opóźniły nieco debiut handlowy Simona, a le o statecznie w cią­ gu pół roku od premiery rynkowej (już w 19 9 4 roku) s p rzedano aż 50 tysięcy egze mplarzy urządzeń, co biorąc pod uwagę bar­ dzo wysoką cenę (ok. 1100 dolarów bez u mowy oraz ok. 9 0 0 do­ larów z abona mentem), ówczesne potrzeby rynku oraz sporą wagę urządzenia (ok. 0 ,5 kg) - należy uznać za s ukces.

Tera ź n i ej szość i przyszłość Simon wyprzedził swoją e pokę. Choć s a m był p roduktem uda­ nym, nie wywołał fali „ smartfonomanii". świat wtedy jeszcze nie był tak „usieciowiony". N ikt nie słyszał o Facebooku, Google nie istniał, a dla Microsoftu I nternet stanowił coś kom p letnie niein­ teresującego. Simon kierowany był do biznesu. D ziś s martfony adresowane są po prostu do wszystkich. Liczba dotychczas sprzedanych egzemplarzy mówi s a ma za s iebie. Analitycy Gart­ nera p rzewidują, że globalny rynek t radycyjnych tele fonów ko­ mórkowych będzie się kurczył, ale w p rzypadku smart fo nów mamy odwrotną sytuac ję. Ich udział w rynku telefo nów wszyst­ kich typów będzie wciąż rósł. Bieżący rok ma być pierwszym w historii, kiedy na cały m świecie ludzie kupią więcej smartfo­ nów (szacuje się, że milia rd) niż t radycyjnych telefonów komór­ kowych ( p rognozowane 900 m ilionów) .

N I E ZAWO D NY

To naj nowszy smartfon w ofercie kanadyjskiego producenta, znanego z komórek powszechnie wykorzystywanych w środowi­ skach biznesowych. Model Zw j est dziś s ztandarowym smartfo­ nem fi r my Blac kBerry (dawniej RIM). Cechą wyróż niającą nowe smartfony BlackBerry j est nowy system BlackBerry 10 OS z wie­ lozadaniowym interfejsem B lackBerry Flow. U żytkownik może podczas kor zysta nia z jednej aplikac j i (np. odtwarzacza multi­ medialnego) podejrzeć wyniki p racy innego p rogra m u (np. przej rzeć powiadomienia). Producent zapewnia, że system zo­ stał tak p rzygotowa ny, by wywołanie każdej jego funkcji b yło możliwe jedną ręką. Przydatny m narzędz ie m p racy z pewnością okaże s ię B lackBerry Hub, czyli p odsyste m komunikacy j ny uła­ twiający zarządzanie elektroniczną korespondenc ją, S MS-ami i wiadomościami z BBM. W s klep ie BlackBerry World z naleźć można ponad 70 tysięcy aplikac j i zwiększających możliwości te­ go urządzenia. -7

Z

zarządzanie korespondencją elektroniczną przeglądanie stron internetowych zarządzanie kontaktami zarządzanie informacjami osobistymi (organizer) korzystanie z sieci społecznościowych otwieranie i edytowanie dokumentów i nstalowanie dodatkowych aplikacji

Zwłaszcza ta ostatnia cecha jest wyróżn ikiem wszystkich smartfonów. Ich funkcjonalność zale­ ży od użytkownika, który decyduje o tym, jakie aplikacje mają się znaleźć w jego urządzeniu (np. może kupić aplikację do nawigacji, co przekształci smartfon również w nawigację samo­ chodową). Oczywiście obecnie na rynku jest tak dużo m od eli, że producenci starają się przypo­ rządkowywać swoje urządzenia określonym g rupom klientów. Pierwszy smartfon świata oprócz tele­ fonu pełnił rów­ nież rolę organi­ zera, klienta poczty e mail. faksu czy zapo­ mnianego już dziś pagera. Nokia 921 O Com m u nicator - pierwszy na świecie smartfon z kolorowym wyświetlacze m, trafił na ry­ nek 21 listopada 2000 roku.

� Zarządzanie elektroniczną koresp ondencją. Teoretyczn ie każdy s martfon ma klienta e-mail, a le niektóre mo dele oferują dodatkowe fun kcje integruj ące telefon z korporacyjną siecią (reg uły bezpieczeństwa itp.) .

Blac kBerry Z 1 O

odkryj Xperia™

� � � � � � �

� Narzędzia umożliwiające łatwą wym ianę doku mentów i ich edycję wprost na ekranie smartfonu. Możliwość sięg nięcia w każdej chwili do ważnych dokumentów to pożądana cecha .

Wielu osobom widzącym s m a rtfony w dłoniach młodych ludzi zapamiętale grających w mobilne gry podc z a s j azdy komuni­ kac j ą miej ską nie wyda ją się o ne narzędziem do powa ż nych za­ stosowań b izneso wych. P rawdą j est, że n ie ka żdy s m a rt fo n o d ra zu j est p rzygotowa ny d o p racy w kor p o racji, a l e są modele, które wyprodukowano głównie z myś lą o t a kim wykorzysta­ niu.

make. believe

Jakie cechy decydują o tym. że dany telefon jest smartfonem? To proste. Oprócz nawiązywania połączeń telefonicznych smartfon umożliwia:

NAJWAŻNIEJSZE CECHY SMARTFONU DLA PRACUJĄCYCH:

dla pracujących

S ONY

CZYM JEST SMARTFON?

-

� Synchronizacja z firmową b azą danych ( kontakty. termi ny, organizer. kalendarze itp.). Tego typu funkcje za leżą od oprogramowa nia. a le niektóre smartfony już n a starcie mają odpowiednie aplika cje.

INTERNET PRZEDE WSZYSTKIM Wyróżnikiem k ażdego smartfonu jest to, ż e dostęp d o Sieci stanowi elementarn ą cechę jego fu nkcjonalności. Możliwie stały dostęp do I nternetu z poziomu smartfonu. który ma być na­ rzędziem pracy, jest wręcz koniecznością. Automatyczna synchronizacj a dokumentów. emaili. wiadomości. powiadomień, terminów itp. pozwoli pozostać częścią firmowego obiegu d oku­ mentów nieza leżni e od naszej lokalizacji. Wybór modelu b iznesowego j est oczywiście istot­ ny (zależny m .in. od rozwi ąza ń programowych stosowanych w danej firmie, od polityki bez­ pieczeństwa itp.). ale jeżeli pra c a na smartfonie ma mieć sens, należy pomyśleć n ie tylko o m a rce czy systemie i aplikacjach. a le głównie o optymal nej taryfie połączeń i nternetowych i z dużym li mitem transmisji danych.

BLACKBERRY Z 1 O CHIPSETICPU

QC M S M B 960/ Krai t 1 , 5 GHz

GPU Adreno 2 2 5 AKUMULATOR L i - l o n 1 B O D mAh SIEC 2G /3G/LTE/Wi-Fi/BT/NFC

GPS/GLONASS SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY WAGA CENA

tak/nie Black Berr

1 O OS

1 3 0 x 65, 6 x 9 mm

1 3 7,5 g

ok. 3 2 0 0 zł

owoc precyzj i Sony

BlackBerry Q 1 O

BLACKBERRY Q 1 O CHIPSET/CPU GPU AKUMU LATOR SIE Ć

T l OMAP 4470/Cortex A9 1 , 5 GHz

Niektórzy uważają, że model Z10 to„. wypadek przy pracy. Dla tych, którzy nie mogą żyć bez fizycznej klawiatury, powstał Q10. Smart­ fo n działa pod kontrolą BlackBerry OS 10, wyposażony jest w doty­ kowy ekran. Wielu dotychczasowych użytkowników postrzega Q10 jako model, który dziedziczy najlepsze cechy swoich poprzedników i dysponuje nowoczesnym systemem operacyjnym oferującym duży potencjał. Na uwagę zasługuje również rewelacyjny ekran Su­ per AMOLED (dla porównania dodajmy, że w modelu Zw nie zde­ cydowano się na tego typu ekran). Q10 jest - w przeciwieństwie do starszych generacji, np. również znajdującego się w naszym prze­ wodniku modelu Bold Touch 9 900 - pozbawiony trackpada. Nie da się zatem całkowicie zrezygnować z dotykania ekranu. Chcąc przemieścić lub wskazać jakiś element na ekranie, trzeba będzie użyć kciuka.

PowerVR SGX544 Li-lon 1 8 0 0 mAh 2G/ 3G/Wi-Fi/BT/NFC

EKRAN

GPSIGLONASS SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY

tak/nie BlackBerry 1 O OS 1 1 9, 6 x 6 6 , 8 x 1 0 ,4 m m

WAGA

1 39 g

CENA

bra k danych

SONY XPER IA Z CHIPSET/CPU GPU

QC M D M 9 2 1 5M / APQB064 Krait, 1 , 5 GHz Adreno 320 Li-lon 2 3 3 0 mAh

AKUMU LATOR SIEĆ EKRAN

WBU DOWANA PAMI

Ć

KARTY PAMI C l

APARAT CYFROWY GPSIGLONASS SYSTEM OPERACYJNY

2G/3G/LTE/Wi-Fi/BT /NFC LCD TFT, 5", w i e lodoty­ ko 1 6 GB (dane), 2 GB RAM tak. mi croSD do 32 G B tak. 1 3, 1 M i x tak/tak Android 4 . 1 . 2 (Jell Bean) 1 3 9 x 7 1 x 7,9 m m

WYMIARY WAGA

1 46 g

CENA

ok. 2 7 5 0 zł

BlackBerry Bold Touch 9900

Qualcomm 8655, 1 , 2 GHz Li-lon 1 2 30 mAh 2 G / 3G/Wi-Fi/BT /NFC LCD TFT, 2 , 8 ", wielodo­ t kow

GPSIGLONASS WYMIARY

tak/nie BlackBerry OS 7.0 1 1 5 x 66 x 1 0 , 5 m m

WAGA

1 30 g

CENA

ok. 1 5 00 zł

Jeden z najnowocześniejszych smartfo nów aktualnie dostępnych. Cechują go znakomite parametry, wysoka wydajność, efektowny design i wyjątkowa wytrzymałość. To jedyny topowy smartfon, który jednocześnie jest pyłoszczelny i wodoodporny (do 1 metra przez 30 minut). Ekran o bardzo wysokiej rozdzielczości poprawnie wyświetla nawet bardzo złożone dokumenty - dość powiedzieć, że rozdzielczość ekranu tego urządzenia jest wyższa od rozdzielczości ekranu więks zości... laptopów.

Ten model zadebiutował n a rynku w sierpniu 2 011 roku. Mimo upływu czasu wciąż cieszy się spo rym zainteresowaniem wśród użytkowników platfo rmy BlackBerry. Urządzenie działa pod kon­ trolą starszego systemu BlackBerry OS ?.O, ale jest w pełni zgodne ze szczególnie popularnymi w środowiskach biznesowych usługa­ mi BIS (BlackBerry Internet Services) oraz BES (BlackBerry Enterpri­ se Server) umożliwiającymi m.in. stałe połączenie terminali Black­ Berry z korporacyjnym serwerem pocztowym. Scentralizowana kontrola nad wszystkimi smartfo nami BlackBerry z poziomu BES pozwala m.in. natychmiast usunąć poufne dane ze skradzionego lub zgubionego urządzenia. Warto jednak dodać, że o ile jeszcze pa­ rę lat temu takie możliwości wyróżniały smartfony BlackBerry, o tyle obecnie funkcje zdalnego wymazywania czy blokady dostępne są w wielu programach zabezpieczających (więcej o bezpieczeń­ stwie w smartfo nach piszemy na stronie 32).

BLACKBERRY BOLD TOUCH 9900

SYSTEM OPERACYJNY

Sony Xperia Z

Nokia Lumia 92 0 NOKIA LUMIA 920 CHIPSET/CPU GPU AKUMULATOR SIEC EKRAN

GPSIGLONASS SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY WAGA CENA

S ONY make. believe

QC MSM8960/ Krait 1 , 5 GHz Adreno 225 Li-lon 2 0 0 0 mAh 2G/3G/LTE/Wi - F i / BT /NFC LCD IPS, 4,5", wielodo­ t kow

tak/tak Windows Phone 8 1 3 0 , 3 x 7 0 , 8 x 1 0, 7 m m 1 85 g ok. 2 2 0 0 zł

od kryj Xperia™

Z

-

Najlepiej wyposażony smartfon fińskiego producenta pracujący pod kontrolą systemu operacyjnego Windows Phone 8. Ten ostatni jest standardowo wyposażany w komplet aplikacj i biurowych zgodnych z doskonale znanym, najpopularniejszym na świecie pa­ kietem narzędzi b iurowych MS Office, teraz również zintegrowa­ nym z usługami działającymi w chmurze, dostępnymi pod nazwą Office 365. Automatyczna synchronizacja wiadomości, bieżący podgląd współdzielonych dokumentów, łączność z korporacyjnym serwerem pocztowym, edytowanie nawet złożonych dokumentów (np. arkuszy Excela czy prezentacji PowerPointa) na ekranie smart­ fonu - to tylko niektóre możliwości wynikające z wydaj ności urzą­ dzenia połączonej z potencjałem systemu operacyjnego i zapew­ nianymi przez Microsoft aplikacjami do pracy.

owoc precyzj i Sony

E F E KTOW N Y

NAJWAŻNIEJ SZE CECHY SMARTFONU D LA STU DENTÓW: � Obsługa wielu formatów dokumentów i duży ekran o wysokiej rozdzielczości. W pam ięci smartfonu można przechowywać bardzo wiele publikacji elektronicznych.

dla studenta

� Możliwość łatwej rejestracji wideo. nagrywania dźwięku i robienia notatek. Tego typu funk­ cje bardzo ułatwiają „zap amiętanie" tru dnego wykładu. � Dobry apa rat. Xero to sp rzęt d oskonale znany studento m od wielu lat - nowoczesny student notatki fotografuje.

Smartfon dla studenta powinien ułatwiać komunikację - oprócz tra­ dycyjnej głosowej i SMS, taki sprzęt bez problemu powinien pozwo­ lić na wygodne i szybkie korzystanie z sieci społecznościowych, ko­ munikatorów internetowych (również tych z obsługą wideo), a także umożliwiać odtwarzanie dokumentów (np. publikacje naukowe w formie elektronicznej, e-booki etc.). Student może wykorzystywać efektywnie typowo biznesowy model BlackBerry, jak również typo­ wo rozrywkowego Sony Xperia Play. Niemniej niektóre smartfo ny wydają nam się lepiej przystosowane do nauki i... nie tylko. Oto na­ sze propozycje.

iPhone 5

IPHONE

5

CHIPSET/CPU GPU

AKUMULATOR SIEC EKRAN

Apple A6 1 , 6 GHz PowerVR SGX 543M P 3 Li-Pol mer 1 440 mAh 2G/3G/LTE/Wi- Fi/BT LCD I PS, 4"m u ltitouch 1 1 36x640

ROZDZIELCZOSC WBUDOWANA PAMI C KARTY PAMI Cl APARAT CYFROWY GPS/GLONASS SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY

ikseli

do 64 G B (dane), 1 G B RAM nie tak, 8 M ix ta k/tak iOS 6/ 6. 1 1 2 3,8 x 58,6 x 7 , 6 m m

WAGA

112g

CENA

od 2 8 5 0 zł

Smartfon, obok którego nie sposób przejść obojętnie, wielbiony przez miliony, przez innych uznawany za symbol ... zepsucia. Gdy pominiemy jednak emocjonalne zaangażowanie, to obiektywnie patrząc, produkt Apple'a jest nowoczesnym, wydajnym urządze­ niem, którego funkcjonalność regulujemy, wybierając potrzebne programy z puli prawie 800 tys. aplikacji dostępnych w App Storze.

SONY XPERIA T CHIPSET/CPU GPU AKUMULATOR

SIE Ć

EKRAN

ROZDZIELCZOSC WBUDOWANA PAMI

KARTY PAMI Cl

Sony Xperia T

APARAT CYFROWY

Duży ekran, wysokiej rozdzielczości aparat, funkcje multimedialne oraz bardzo bogata oferta oprogramowania dostępnego w sklepie Google Play, a przy tym ciekawy i elegancki design to cechy, które sprawiają, że Xperia T będzie dobrym towarzyszem studenta uła­ twiającym zapamiętanie szczególnie nużących wykładów. Smart­ fo n oferowany jest do końca 2013 roku z bezpłatnymi 50 GB wolnej przestrzeni online w chmurze serwisu Box. Oferta kończy się wraz z 2013 rokiem, ale Ci, którzy się załapią na „chmurę" w serwisie Box, otrzymują ją ponoć dożywotnio. A poza tym to przecież model wy­ korzystywany przez samego Jamesa Bonda (w „Skyfall"). Dla nie­ których to wystarczająca rekomendacja.

WYMIARY

odkryj Xperia™

Z

-

2 G/ 3G/Wi-Fi/BT/NFC TFT LCD 4,5 5", m u ltitouch 1 2 80x7 68 pikseli 16 G B (dane), 1 G B RAM ta k, mi croSD d o 32 GB ta k, 8 Mpix tak/tak Android 4.0.4 1 2 9,4 x 67,3 x 9,4 mm 1 39

CENA

ok. 1 45 O zł

NOKIA LUMIA 620 CHIPSET/CPU GPU AKUMULATOR

SIEĆ

EKRAN

ROZDZIELCZOSC WBUDOWANA PAMI C

GPS/GLONASS SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY

QC Sna dragon, Krait 1 G H z Adreno 305 Li-lon 1 3 00 mAh 2G/ 3G/Wi- F i / BT/NF C LCD TFT, 3 , 8 ", m u ltitouch BO Ox480 p i kseli B G B (dane), 5 1 2 M B RAM tak, m i croSD do 64 G B tak, 5 Mpix ta k/tak Windows Phone 8 1 1 5 ,4 x 6 1 , 1 x 1 1 m m

WAGA

1 27 g

CENA

ok. 8 5 0 zł

SAMSUNG 1 9300 GALAXY S Ili CHIPSET/CPU GPU AKUMU LATOR CZAS ROZM ÓW

Ili

Li-lon 1 8 5 0 mAh

WAGA

CZAS CZUWANIA

Model ten zyskał popularność dzięki temu, że oferuje znakomite parametry i jednocześnie jest, powiedzmy, umiarkowanie drogi, zwłaszcza w zestawieniu z innymi smartfonami podobnej klasy. Wielu studentów, szczególnie kierunków technicznych, lu bi ten mo­ del ze względu na podatność na różne nieszablonowe triki z opro­ gramowaniem, ale to j uż bardziej cecha samego systemu Android aniżeli tego konkretnie modelu smartfonu. -7

make. believe

SYSTEM OPERACYJNY

APARAT CYFROWY

To najtańszy smartfon z systemem Windows Phone 8. Jego para­ metry i wydajność są w zupełności wystarczające, by udźwignąć praktycznie każdą aplikację opracowaną dla Windows Phone. Funkcje związane z mobilnym Office'em, bezpłatnie dodawanym do każdego smartfo nu z Windows Phone'em oraz popularne usługi w chmurze (SkyDrive) czynią z Lumii wartą zainteresowania plat­ formę, na której będzie można przechować praktycznie każdą no­ tatkę, wykład, dokument czy publikację.

S ONY

GPSIGLONASS

KARTY PAMI C l

Nokia Lumia 6 2 0

Samsung 19300 Galaxy S

Ć

QC MSM8960A,Krait 1 , 5 GHz Adreno 225

SIEĆ

EKRAN ROZDZIELCZOSC WBU DOWANA PAMI

Ć

KARTY PAMI Cl APARAT CYFROWY SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY

os441 2/Ca1exA9 1,4 GHz Mal i-400 M P Li-lon 2 1 OO mAh do 790

odzin

do 2 1 , 6 godz in 2G/3G/LTE/Wi-Fi/BT/NFC S u er AM DLED 4,8" 1 2 80x720 pi kseli 1 6/ 3 2 / 64 GB, 1 G B RAM tak, m i croSD d o 64 GB tak, 8 M pix Android 4.0.4 1 36,6 x 70,6 x 8 ,6 mm

WAGA

1 33 g

CENA

od 1 7 50 zl ( 1 6 GB)

owoc precyzj i Sony

NAJWAŻNIEJSZE CECHY SM ARTFONU D LA G RACZY

llJi> Duży ekran niekoniecznie o wysokiej rozdzielczości. Wysoka rozdzielczość wymaga większej wydajności, d la uzyskani a płynnego obrazu. Płynność w grach jest bardziej istotna niż detale graficzne. zwłaszcza n a relatywnie niewielkim ekra nie smartfonu.

llJi> Bogata li czba dostępnych tytułów. Tutaj liczą się przede wszystkim modele Apple (system i OS) i z Androidem. Te dwie p latformy oferują najwięcej m obilnych ap likacji rozrywkowych.

llJi> Dodatkowe kontrolki ułatwiające sterowanie. To nie jest często spotykana cecha w smartfo­

nach, ale znaleźliśmy interesujący egzemplarz

GPU AKUMU LATOR

SIE Ć

EKRAN WBUDOWANA PAMI C

ac MSM8255,Scorpion 1 GHz

Adreno 2 0 5

Li-lon 1 50 0 m A h 2G/ 3G/Wi-Fi LCD LED, 4,0" 4 0 0 MB, 5 1 2 M B RAM

KARTY PAM I C l GPS/GLONASS SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY/WAGA

ta k/tak

Sony Xperia Play

Android 2. 3.4 1 1 9 x 62 x 16 mm. 1 75

Ten smartfon jest konstrukcją jedyną w swoim rodzaju - stanowi połączenie standardowego smartfonu z przenośną konsolą do gier. Z systemem sterowania zaimplementowanym w Xperii Play najła­ twiej poradzą sobie wszyscy posiadacze konsol Sony Playstation ( niezależnie od wersji).

I PHONE 4 CHIPSETICPU GPU AKUMU LATOR

SIE Ć

EKRAN WBUDOWANA PAMI

A

le A4, Cortex AB 1 G H z

PowerVR SGX5 35 Li-Polymer 1 42 0 mAh

iPhone 4

2G/3G /Wi-Fi/BT LCD I PS. 3 . 5 "

Apple oficjalnie sprzedaje tylko najnowszego iPhone'a 5, ale po­ przednia generacja - iPhone 4 - jest wciąż dostępna w licznych sklepach online czy na aukcjach. Ceny „czwórki", która jest w zupeł­ ności wystarczająca do tego, by zagrać praktycznie we wszystkie tytuły dostępne w App Storze, zaczynają się od około 1000 zł.

Ć 8/ 1 6/32 G B , 5 1 2 M B R A M

APARAT CYFROWY GPS/GLONASS

SYSTEM OP ERACYJNY WYMIARY/WAGA CENA

tak, 5 M i x tak/nie

i O S 4 (aktual. d o i O S 6. 1 )

1 1 5, 2 x 58,6 x 9 , 3 m m , 1 3 7 ponad 1 0 00 zł (aukcje itp. )

NAJWAŻNIEJSZE CECHY SMARTFONU EKSTREMALN EGO

llJi> Wodoszczelność, pyłoszczelność. Odporność na czy nn i ki atm osferyczne takie jak d u ż a wil­ gotność czy deszcz. Jedynie wyspecjalizowane urządzenia mają takie cechy.

llJi> Wytrzymałość na uderzenia. Inżynierowie lądowi pracujący w terenie również niekiedy po­

trzebują funkcjonalności smartfonu. ale standardowe urządzenia m ogą okazać się zbyt kruche w warunkach, w jakich ci specj aliści pracują. SONY XPERIA V CHIPSET GPU AKUMULATOR

S I EĆ

EKRAN

ac MSM8960, Krait 1 , 5 GHz

Li-lon 1 7 50 mAh 2G/3 G/LTE/Wi- Fi/BT/ N FC LCD TFT 4,3", wielodot kaw 8 GB (dane). 1 GB RAM

KARTY PAMI Cl

tak, mi croSD do 3 2 GB

GPS/GLONASS SYSTEM OPERACYJNY WYMIARY/WAGA CENA

tak, 1 3 M ix ta k/tak 1 29 x 65 x 1 0 ,7 mm. 1 2 0

ok. 2 1 oo zł

CHIPSETICPU GPU AKUMULATOR SIEC EKRAN WBU DOWANA PAMI

a c M S M 8 9 6 0 , Krait 1 , 5 G H z

Adreno 3 0 5

Li-Ian 1 8 50 mAh 2 G / 3 G / LTE/Wi-Fi/BT /NFC Su e r AMO LED 4 "

Ć 8 G B (dost. 5 G B), 1 G B R A M

KARTY PAMI C l APARAT CYFROWY GPS/GLONASS SYSTEM OPERACYJ NY WYMIARY/WAGA CENA

make. believe

dla podróżników

Sony X pe ria V

Android 4.0.4

SAMSUNG GALAXY RUGBY PRO 1 5 47

S ONY

WYT RZY M AŁY W ostatniej kategorii naszego przewodnika zgromadziliśmy przy­ kładowe egzemplarze smartfonów niepoddających się prostej klasyfikacji. Wodoodporne, wstrząsoodporne, wyróżniające się nieszablonowym wzornictwem, funkcjonalnością - oto smartfo­ ny ekstremalne.

Adreno 225

WBUDOWANA PAMI C APARAT CYFROWY

nie tylko dla graczy

Na każdym smartfo nie można zagrać w mnóstwo gier. Miłośnicy elektronicznej rozrywki znajdą coś dla siebie zarówno w urządze­ niach Apple'a z systemem iOS, smartfonach z Androidem czy z Windows Phone. Istnieją również modele smartfo nów klasyfiko­ wane przez producentów jako urządzenia przeznaczone przede wszystkim do zastosowań rozrywkowych. Gry, filmy, muzyka, wi­ deo - to podstawowe zastosowania tego typu sprzętów.

SONY XPERIA PLAY CHIPSETICPU

R O Z RYW KOWY

t a k , microSD d o 32 G B tak, 5 Mpix tak/nie Android 4.0.4

1 2 8 x 6 7 x 1 2, 7 m m , 1 5 9 g eszcze n i eu ·awniona

od kryj Xperia™

Z

-

Podobnie jak topowa Xperia Z, także i ten model jest odporny na pył i kurz oraz wodoszczelny do 1 metra (zgodnie ze specyfikacją producenta, smartfo n bez szkody dla swoich komponentów mo­ że pozostać w zanurzeniu przez 30 minut).

Samsung Galaxy R u g by Pro 1 54 7 To przykład iście pancernego smartfonu. U rządzenie jest nie tyl­ ko pyło- i wodoszczelne, działa też w dużym zakresie temperatur - nie zaszkodzi mu mróz ani silne nasłonecznienie. A zwiększona wytrzymałość na uderzenia pozwoli mu przetrwać niemal w każ­ dych warunkach. Rugby Pro ma certyfikat potwierdzający, że urządzenie spełnia wymogi amerykańskiego standardu wojsko­ wego MIL-STD-810.

owoc precyzj i Sony

S ONY

Więcej na : www. ebookgigs.eu

www.sonymobile.com/xp e riaz

ma ke . bel i eve

Elegancki , sm u kły i wytrzymały

Xperia™ Z jest od porny na wodę i kurz, oraz dość "twardy" by mierzyć się

z wyzwaniam i , które rzuca Ci życie. Odkryj Xperia™ Z

-

owoc precyzji

Sony w smartfonie.

BE MOVED

X P E [�f i A

„ ... .

·-

'·

ł

: ""

I r

I :f�.� ... , �J -I � ....,

u

..;

�I

„Sony, „make.believe." oraz logotypy WALKMAN i WALKMAN W są zastrzeżonymi znakami towarowymi Sony Corporation.

©2013 Sony Mobile Communications AB."

Xperia jest zastrzeżonym znakiem towarowym Sony Mobile Communications AB. Google Play i Google Chrome są zastrzeżonymi znakami Google Inc.

Xperia™ Z

Najwyższa pół ka, flagowce, naj lepsze z naj le pszych„. Oto telefony, które są ..twa rza mi" poszczególnych syste mów i stanowią pu n kt od n ies ien ia p rzy wszelkich zestawien iach. Tym raze m porówn ujemy je ze sobą ! PAW EŁ MON D E

K

ażny producent stara się mieć w ofercie jakiś supersmart­ fon - telefo n, który będzie imponował parametrami, za­ skakiwał dodatkowymi możliwościami i zachwycał wyglą­ dem. Te urządzenia często rywalizują ze sobą bardziej o uwagę użytkowników niż o ich pieniądze, bo przeważnie kosztują zbyt wiele, żeby być hitami sprzedaży... chocia ż - jak pokazuj ą przy­ kłady kolejnych wersji iPhone'a oraz Galaxy S - nie jest to żadna reguła. W ogólnoświatowej wojnie mobilnych systemów operacyj­ nych s zczególnie udane modele „okrętów flagowych" różnych firm stają się symbolami i reprezentantami zwalczających się obozów. Postanowiliśmy sprawdzić, za pośrednictwem jakich championów są w stanie wstąpić dziś w szranki Android, iOS oraz Windows Pho­ ne i co ci bohaterowie sobą reprezentują. Wybór iPhone'a 5 był oczywisty - Apple zawsze wprowadza na rynek tylko jeden model telefonu naraz, więc reprezentantem iOS­ -u automatycznie staje się iPhone najnowszej generacji. Tylko tro­ chę trudniej było wybrać najlepszy telefon z systemem Microso­ ftu : w sklepach znajdziemy zaledwie trzy modele, które mogłyby pretendować do tego tytułu - Samsunga ATIV S, HTC 8X i Lumię 920. P ierwszy z nich jest praktycznie niedostępny, a drugi znacząco ustępuje trzeciemu pod względem możliwości. Prawdziwym pro­ blemem okazało się za to obsadzenie roli reprezentanta Androida: Samsung Galaxy SIII ze wszech miar zasłużył na ten zaszczyt, jed­ nak to Xperia Z jest w tej chwili najbardziej zaawansowanym tech­ nologicznie smartfonem z zielonym robotem. .. Zdecydowaliśmy się wystawić je oba.

Dla każdego coś in nego Zestawiliśmy najważniejsze cechy i parametry czterech super­ smartfonów w taki sposób, żeby na pierwszy rzut oka można było ocenić ich mocne i słabe strony. N ie podajemy gotowej recepty na to, który jest najlepszy, to od użytkowników i ich potrzeb zależy, który z championów zasługuje na laur zwycięzcy - wolicie szkło czy aluminium, obudowę supercienką czy raczej odporną? Potrze­ bujecie bezprzewodowego ładowania i obsługi ekranu dotykowego w rękawiczkach, czy też może dla was ważniejsza będzie możliwość korzystania z asystenta głosowego? Wybierajcie!

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

SONY X P E RIA Z

EKRAN

przekątna rozdzielczość gęstość pikseli technologia

PROCESOR

rdzenie Chip graficzny Pamięć RAM pamięć wbudowana pamięć wymienna

a

a

IZl IZl [j] [j] •••••

•••

a

[2j [j]

: :·: ·==

KOMUNIKACJA

m i cro USB Wi-Fi Blu etooth/LTE/N FC GPSIGLONASS/R a d i o FM

5"

1 080x 1 920 p i kseli 441 ppi

TFT

Q u a l c o m m M D M 92 1 5 M 4x Krait Adreno 3 2 0

I APQ8064

2 GB 16 GB t a k , m i croSD

BATERIA APARAT FOTO rozdzielczość wideo HOR

1 46 g

2330 mAh 1 3 M pi x 4 1 2 8 x 3 0 96 p i kseli 1 O SO p / 3 0 fps

n ie a/b/g/n

4 . 0 /tak/tak tak/tak/tak

SUP E R M O C E Xperia Z to jedyny topowy s m a rtfo n , który jest c ałkow i c i e wodo- i pyłoszczelny: można z n i m wejść pod prysz nic b e z o b aw o uszkodzenie! Ja­ ko jedyny nagrywa też fi lmy H D R .

owoc precyzj i Sony

,

POJ EDYN EK CHAM PIONOW 7,6 mm

58,6 mm

Il

3 3

IPH O N E 5

SAM SU N G GA LAXY S 112 g 4"

a•:·•: == · • •

IPS LCD

•••

• ••

6 4 0 x 1 1 3 6 p i kseli 326 ppi

3 3

3 3

a

a

a

000 [i] � � • • ••11 • • • ••

• • • •••

•

Super AM OLED

•

N O KIA LU M IA 1 88 g

1 33 g 4,8"

7 2 0 x 1 2 8 0 p i kseli 3 0 6 ppi

· = ===

• • • • •

4,5" • •

=· ·

7 6 8 x 1 28 0 p i kseli 332 p p i

IPS LCD

Apple A6 2x PowerVR SGX 543MP3 1 GB

Exynos 441 2 1 ,4 GHz 4x CortexA9 Mali-400 M P 1 GB

Qualcomm MSM8960 Snapdragon 2x Krait Adreno 225 1 GB

1 6/32/64 GB nie

1 6/32/64 GB tak, m i c roSD

32 GB nie

1 440 mAh

•D ·m ·m

21 OO mAh

2 0 0 0 mAh

8 M pix

a

8 M pix

8 Mpix

3264x 2448 pikseli 1 080p/30 fps tak

r+lil D

3264x 2448 pikseli 1 0 80p/30 fp s nie

3264x2448 pikseli 1 080p/30 fps nie

nie a/b/g/n 4.0/tak/ n i e tak/tak/ n i e

tak a/big/n 4.0/nie (niektóre modele)/tak tak/tak/ta k

tak a/b/g/n 3.2/tak/tak tak/ta k/nie

SU P E R M O C E

SUP E R M O C E

SUPE R M O C E

Fun kcją. której n i komu n i e ud ało się dotąd s ku­ tecznie s kopiować, j est S i ri - wi rtua lny asystent reaguj ący na polece n i a głosowe, bez konieczno­ ści używan i a kon kretnych komend.

Samsung oferuje szereg ulepszeń systemowych. takich jak ś ledzenie oczu użytkow n i k a i wyga­ szanie lub podtrzymywanie podświetlenia e kra­ nu, a także asystenta głosowego S-Voice.

Lum i a 9 20 m a u kład bezp rzewod owego ładowa­ nia, jej e kra n m oże być o bsług iwa ny w rękawicz­ kach, a a parat fotograficzny jest wyposażony w stabilizacj ę bardzo poprawiaj ącą j akość zdjęć.

S ONY make. believe

odkryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

Wi ndows 8 p rzynosi powiew świeżości na ryn ku telefonów komórkowych zdomi nowa nym przez Androida i iOS. Przetestowa liśmy najlepsze modele ze wszystkich trzech ekosystemów. PAW EŁ MON D E

J

aki smartfon wybrać? Wszyscy producenci co chwilę wy­ puszczają na rynek nowe flagowe modele z lepszymi ekra­ nami, wydajniejszymi procesorami i ciekawszymi funkcja­ mi. Największa różnorodność panuje wśród telefonów z Androidem. Sony wprowadziło do sprzedaży oszałamiający para­ metrami model Xperia Z, HTC lada moment pokaże swoją odpo­ wiedź w postaci supersmartfo nu o nazwie One, a Google stawia na przystępność, sprzedając pod własną marką smartfo n Nexus 4, który mimo naj szybszego dostępnego obecnie procesora mobilne­ go jest zaskakująco tani. Z kolei Samsung stawia na rozmiar, pro­ mując phablet Note II z ogromnym ekranem, zacierający granicę pomiędzy smartfonem a tabletem. Nawet Apple nie oparł się trendowi polegającemu na powięk­ szaniu ekranów, jednak czterocalowy iPhone 5 i tak obsługuje się

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

jedną ręką wygodniej niż wyraźnie szersze modele konkurencji. Windows Phone 8 dojrzał, obsługuje ekrany HD i wielordzeniowe procesory, a także umożliwia płatności przez NFC i korzystanie z różnych sieci bezprzewodowych. Flagowa Nokia Lumia 920 jest przy tym pierwszym telefo nem z aparatem wyposażonym w me­ chaniczny układ stabilizacji obrazu. Czy czyni ją to najlepszym smartfonem do fotografowania? Sprawdziliśmy to podczas testu. Zanim zdecydujemy się na konkretne urządzenie, musimy wy­ brać ekosystem, który najbardziej nam odpowiada - wygoda obsłu­ gi Androida, iOS-u czy Windows w znacznym stopniu zadecyduje o tym, c zy na co dzień będziemy zadowoleni z kupionego telefonu. Właśnie dlatego w teście nie skoncentrowaliśmy się tylko na możli­ wościach technicznych trzynastu topowych smartfo nów, ale też odkryliśmy mocne i słabe punkty ich systemów operacyjnych.

owoc precyzj i Sony

PROCESOR I WYSWI ETLACZ

An d ro i d : Różnorod ny

,

S p rawdziliś my, ile c zasu z aj m uj ą telefonom typowe zadan i a i jakie wyn i ki osiągają o n e w b e n c h m a rka c h . O p rócz tego zbadaliśmy w la­ boratori u m jakość wyświetla czy.

J ED EN, DWA CZY CZTERY RDZENIE: N I EWIELKIE RÓŻNICE SZYBKOŚCI

P rod u c e n c i wyko rzyst uj ą otwa rtą a rc h i t e k t u ­ r ę A n d roi d a : fla g owe s m a rtfo n y za uważa l n i e ró ż n i ą s i ę o d s i e b i e wyg l ą d e m i nte rfej s u , wy­ g o d ą o b słu g i i wyd aj n o śc i ą .

I ntel to nowicj usz w świecie Androida. ale debiut mobilneg o ukła du x 8 6 trzeba uznać za u d a ny. Chociaż Atom Z2480 m a tylko jeden rd zeń z funkcją Hyper-Threading, wyposażon a w ten układ Motorola Razr i w b e n ch marku Vellamo wyprzedziła dwu- i czte rordze n i owe smartfony takie jak Sony Xperia T czy HTC O n e X+.

VE LLAM O MOBILE WEB BENCHMARK ( V. XPERIA Z (4 RDZENIE)

1)

••••••• 2 1 74 PKT

GALAXY S lll (4 RDZENIE)

Naj bardziej zaawansowane s martfo ny z Androidem są wyposażo­ ne w dwu- lub czterordzeniowe procesory i wykorzystuj ą do 2 GB pamięci operacyjnej. To konieczne, zapewnić im płynne działanie bo ze wszystkich mobilnych systemów operacyjnych Android jest najbardziej zasobożerny. świat urządzeń mobilnych zaczął odkry­ wać również Intel. Co prawda, procesor x86 tej firmy montowany w Motoroli Razr ma tylko jeden rdzeń (z funkcją Hyper-Thre­ ading), jednak - pomijając przeciętne możliwości graficzne - wy­ dajnością nie ustępuje wielordzeniowym p rocesorom ARM a pod niektórymi względami okazuje się nawet lepszy. Obecnie smartfonami zaopatrzonymi w naj nowocześniejszy procesor są Google Nexus 4 i Sony Xperia Z, mające na pokładzie czterordzeniowy układ Snapdragon S4 i bardzo mocny procesor graficzny Adreno 320. Nawet w wymagających zastosowaniach Xperia Z nie zawodzi, płynnie wyświetlając na przykład złożone mapy. Żaden z testowanych smartfonów nie miał większych pro­ blemów z płynnym i sprawnym wykonywaniem codziennych za­ dań, choć pod tym względem modele z iOS-em i Windows Phone nadal radzą sobie lepiej. Większość producentów preferuje wysokiej jakości c iekłokry­ staliczne wyświetlacze IPS. Oferują one gorszy kontrast niż AMO­ LED-y, ale za to barwy są bardziej naturalne, kąty widzenia - ko­ rzystn iejsze, a jasność - wyższa.

2 1 7 1 PKT

RAZR I (1 RDZEŃ) ONE X+(4 RDZENIE)

1 9 24 PKT 18

50 PKT

AMOLED CZY I P S : WADY I ZALETY OBU TYPÓW EKRANÓW Panele AMOLED wyświetlają wyraziste i kontrastowe kolory. Często składają się jednak nie z trójek. a tylko z par sub pikseli, tak jak w Galaxy S I l i O przez co o braz jest mniej ostry. N ote 11 li otrzymał wyższą ocenę. gdyż ma ekran AMOLED z matrycą RGB. Z kolei d la wyświe­ tlaczy ciekłokrystalicznych IPS c h a rakterystyczna jest m n iejsza przestrzeń barw, ale n adrabi ają one szerokimi kątami widzenia - naj lepsze przykłady to iPhone 5 li i Xperia Z l.ł.

And roid szybko rośnie Niemałe zmiany zaszły też w zakresie wydajności i funkcji same­ go Androida. Nowe interfejsy bezprzewodowe, takie jak Miracast, Wi-Fi Direct oraz NFC, ułatwiają strumieniowanie i udostępnianie multimediów. Funkcja USB On the Go dostępna w wielu s martfo­ nach z Androidem umożliwia podłączanie przez port USB urzą­ dzeń peryferyjnych, na przykład pendrive'ów, kart telewizyjnych, aparatów cyfrowych, myszy czy klawiatur. Programiści Google'a zwiększyli też efektywność systemu: w Androidzie 4.1 wprowa­ dzono pakiet rozwiązań o nazwie Project Butter, którego c zęścią jest m.in. t rójstopniowe buforowanie grafiki pozwalające utrzy­ mywać stałą szybkość odświeżania obrazu. W Mountain View pracują też nad poprawą zabezpieczeń systemu: w Androidzie 4.2 zastosowano mechanizm kontroli niepodpisanych aplikacj i. Jak dowodzą badania przeprowadzone na North Carolina State Uni­ versity, wspomniany mechanizm jest jednak na razie mało sku­ teczny - podczas testów wykrył zaledwie 15 proc. wirusów krążących po Sieci. �

S ONY make. believe

odkryj Xperia™

Z

-

WIELE RÓŻNYCH I NTERFEJSÓW Każdy And ro i d wygląda inaczej i jest wyposażony w i nne funkcj e dodatkowe . Google Nexus

D najszybciej otrzymuje a kt u alizacje, Tou chWiz Samsunga li zaskakuje funkcj ą i nteli­ gentnego wyłączan i a ekra n u, interfejs Motoroli li ułatwia automatyzacj ę różnych zadań. a S ony l.ł stawia na integ rację z Facebo okiem i przej rzysty wygląd.

owoc precyzj i Sony

ERGONOMIA I GRAFIKA 30

i OS 6 : Prostoli n ijny

Sm artfon powi n i e n dać się wygodnie obsłu giwa ć jedną ręką. Cora z większe znaczenie ma t e ż wydajny układ graficzny - trójwymiarowe gry jakością dorównujące konsolowym n i e na leżą już do rzadkości.

CZTEROCALOWIEC KRÓLEM ERGONOMII iPhone 5 j est n ajbardziej poręcznym spośród to­ powych sma rtfonów. Tylna ścia nka z a no dowa­ nego aluminium świetn ie wygląd a i jest przy­ j e m n a w dotyku. Oprócz tego ważą cy tylko 1 1 4 gramów i P h o n e jest b a rdzo lekki. Obecne wy­ miary sp rawiają. że n awet mając krótkie palce. swobodnie używamy telefonu. D alsze powię k­ szanie telefonu wyma g a rozwiązań systemo­ wych. jak w Windows Phone. gdzie wszystkie eleme nty kontrolne są na dole ekranu, albo ignorowan i a problemu. jak w Androidzie.

A p p le trzy m a i O S pod ści słą kontrolą, d la t e g o pły n n ość d z i ała n i a syst e m u j e st n i e z równ a n a . Ci e r p i n a tym j e d n a k swo b o d a użytkown i kó w i Phone'a 5 . iPhone 5 ma najmniejszy ekran spośród testowanych telefonów ale dzięki temu najlepiej leży w dłoni i jest najbardziej ergono­ miczny. C zterocalowy wyświetlacz IPS przekonuje bardzo wysoką ostrością i dużą jasnością oraz imponującymi kątami widzenia. Zastosowanie technologii In-Cell Touch pozwoliło wyeliminować osobną warstwę czujników dotyku, co dodatkowo poprawia ja­ kość obrazu. Również wydajność jest bez zarzutu - żaden inny smartfon nie d ziała tak szybko i płynnie. Apple inaczej niż w przypadku innych producentów, którzy korzystają z gotowych projektów rdzeni, samo od podstaw zaprojektowało procesor A6. Przej ście na 3 2- nanometrowy proces produkcj i i zastosowanie nowoczesnych materiałów do konstrukcji tranzystorów high-k z metalową bramką pozwoliło podnieść częstotliwość taktowania rdzeni do 1,3 GHz. Wzrost wydajności odbił s ię jednak na czasie pracy akumulatora. iPhone 5 wyładowuje s ię najpóźniej po 5,5 go­ dzinie rozmowy bądź surfowania po S ieci - inne flagowe smartfo­ ny działa ją bez ładowania nawet ponad 8 godzin.

TEST PRO CESORA: I P H O N E 5 DWUKROTN I E SZYB SZY O D I P H O N E'A 4S

W benc h m arkach takich j a k Geekbench nowy procesor Apple' a oka zuje się ponaddwu­ krotnie szybszy od poprzed n i k a . W praktyce jed n a k i P hone 5 reaguje zwy kle tylko m i ­ nima lnie s prawniej od i P hone' a 4S.

• IPHONE 5

od kryj Xperia™

(PROCESOR APPLE A5)

WYD AJ N OŚĆ U KŁAD ÓW GRAFICZNYCH NA NAJWYŻSZYM POZIOMIE Użytkownicy i OS-u i Androida m ają d o wyboru wiele zaawansowanych gier, a l e żeby zabawa była prawdziwą przyj emności ą, potrzeba wyd aj nego układu graficzneg o. W tej kwestii i Pho­ ne 5 i Nexus 4 zdecyd owa nie p rowadzą a po p i ętach d e p cze i m Xperia Z.

TEST GRAFI KI 3 D : GLBENCHMARK 2.5 ( E GYPT HD ONSCREEN) APPLE I P H O N E 5

•••••• 3 9 FPS

G O O G LE NEXUS 4

Największą zaletą i OS-u jest oczywiście spójność i czytelność inter­ fej su, zapewniająca łatwość obsługi każdemu u żytkownikowi. W iOS-ie 6 brakuje jednak elastyczności. Chcąc posłuchać muzyki, musimy skopiować ją do pamięci telefonu przez iTunes, bo system plików jest zablokowany. Przeglądarka obrazów nie umożliwia ani kopiowania ich do pamięci w chmurze, ani przesyłania przez ko­ munikatory. Nie ma tu też widgetów ani (Poza kalendarzem) inte­ raktywnych ikon. Standardowej klawiatury nie da się zastąpić inną, na przykład wyposażoną w coraz popularniejszą funkcję pisania przeciągnięciami palca czy rozpoznawania słów. Brakuje narzędzi do automatyzacji takich jak Llama czy Tasker, samoczynnie włą­ czających i wyłączających wybrane funkcje w określonych warun­ kach. Oprócz tego i OS nie obsługuje standardów komunikacji NFC i Wi-Fi Direct. W nowej wersji iOS-u wprowadzono jednak również kilka po­ prawek. Odrzucając połączenie, możemy automatycznie wysłać dzwoniącemu jedną z trzech uprzednio zapisanych wiadomości tekstowych. Da się też ręcznie kasować pojedyncze zdjęcia z pamię­ ci w chmurze czy udostępniać je znajomym. Najważniejszym ulep­ szeniem jest jednak dokładniejsza ochrona prywatności użytkow­ nika - możemy odbierać zainstalowanym aplikacjom pojedyncze uprawnienia. Z niecierpliwością czekamy na podobne rozwiązanie w Androidzie.

make. believe

• I P H O N E 4S

•••••• 1 6 6 2 PKT. •••• 6 3 0 PKT.

Prosty, ale nieelastyczny i nterfej s

S ONY

( PR O C E S O R A P P L E A6)

Z

-

SONY XPERIA Z APPLE I P H O N E 4S

·······••t 3 0 FPS ······· 2 1 FPS

HTC ONE X+ SAMS U N G GALAXY S Ili M OTORO LA RAZR I

39 FPS

1 8 FPS 1 5 FPS 1 2 FPS

IOS N OWE FUNKCJE: TE D O B R E I TE N I E CAŁKIEM . . . System Apple' a jest spójny i łatwy w obsłudze. Użytecznym dodatkiem okazuje s i ę sterow a­ ny głosem asystent Siri D umożliwiający dodawan i e wpisów d o terminarza, pisanie SMS­ -ów czy uruch amianie a p pów. D obrze oceniamy również funkcje „Nie p rzeszkadzać" D która p ozwala zaznać chwili s pokoju w świ ecie ciągłego kontaktu ze wszystkimi li za to n ajwiększą chyba porażką iOS 6 .x są mapy Apple, z których ś mieje się cały świ at...

owoc precyzj i Sony

WWW, ZDJ ĘCIA I APPY

WP 8 : I n nowacyj ny

P rz e g lą d a r ka pow i n n a d z i ałać pły n n i e i szy b ko ładować witryny. Po­ za tym kom órki coraz częściej z a stępuj ą a p a raty foto g raficzne, d la­ tego s prawdz iliśmy, czy da się ro b i ć n i m i zdj ęcia d o b rej j a kości.

WPB MA NAJSZYB SZY SILNIK JAVASCRIPT W bench m a rku SunSp i d e r p rzeglą d a rka I n ternet Explorer 1 0 w WP 8 okazała się nieco szybsza od kon kuren tów.

Nowoc z e s ny, m i n i m a l i styc z n y, po pro stu re­ we lacyj ny : ko rzysta n i e z i n te rfej su W i n d o ws P h o n e 8 to s a m a p rzyj e m n oś ć . Wc i ą ż b ra kuje j e d n a k róż n o ro d n yc h a p pów i u rz ą d z e ń . Windows Phone 8 jest pod wieloma względami lepszy od swojego poprzednika. Choć Internet E xplorer 10 bardzo szybko przetwa­ rza kod stron internetowych, to Nokia Lumia 920 potrzebowała na wczytanie strony testowej o sekundę więcej czasu od sztanda­ rowych s martfonów z Androidem i iPhone' a. W topowym modelu Nokii z systemem Windows P hone 8 - Lu­ mii 920 obiektyw i matryca są zawieszone na mikroskopij nych sprężynach chroniących je przed drganiami, dzięki czemu można wydł użać czas naświetlania bez obaw o poruszone zdjęcia. Takie rozwiązanie sprawdza się zwłaszcza przy słabym świetle, j ednak dobre wrażenie psuje niska ostrość widoczna na fotografiach oglądanych w pełnym rozmiarze. Jakość wykonania i des ign Lu­ mii są niesamowite, jednak ważąc 188 gramów, Nokia jest c ięższa nawet od Galaxy Note II. W takim zestawieniu Windows Phone 8X firmy HTC wydaje się lekki jak piórko. Wyraziste kolory obudów telefonów z Windows - żółty, czerwony, niebieski, biały i czarny - dobrze pasują do stylu interfejsu i stanowią mile widzianą od­ mianę od klasycznych s zarości i czarni.

LUM I A 9 2 0 (WP 8 ) I PH O N E 5 ( I O S 6 )

R A Z R I ( A N D R O I D 4) XPERIA Z ( A N D RO I D )

915 MS

••••••• 9 3 5 M S 1 1 0 0 MS

••••••• 1 8 84 MS

NOKIA LUMIA 920: LEPSZE ZDJ ĘCIA PRZY SŁABYM ŚWI ETLE

Lumia 920 dzi ęki mechan icznej stabiliza cj i o b razu m a p rzewagę w słabym św ietle - kolory p ozostaj ą wyraziste. a w cie mnych p a rtiach widać wiele szczeg ółów. takich jak brązowa i cz arna kre dka na przykładowym zdjęciu. SZTUCZNE ŚW IATŁO

PRZYTŁU M I O N E Ś W I ATŁO

-

Kom u n i kacj a na pierwszym m i ejscu Charakterystyczne dla systemu Windows P hone animowane ka­ felki, informujące na przykład o nowych powiadomieniach czy nieprzeczytanych emailach, można teraz skalować, wybierając jeden z trzech rozmiarów. Ponadto panel kafelków wreszc ie zaj­ muje całą szerokość ekranu. Moc ną stroną mobilnego Windows jest integracja z serwisami społecznościowymi. Inną nowością jest „ Kąc ik dziecięcy" - to rodzaj trybu gościa, w którym użytkow­ nik korzysta ze smartfonu w ograniczonym zakresie. Oprócz tego Windows Phone 8 daje s zerszy niż iOS dostęp do systemu plików. Można na przykład dzielić się fo tografiami z poziomu przeglądar­ ki plików graficznych czy kopiować pliki muzyczne do pamięci telefonu bezpośrednio w Eksploratorze Windows. Kafelkowy interfejs jest estetyczny i funkcjonalny, a Windows 8 dodaje większość funkcji, których brakowało temu systemowi w porównaniu z konkurencją. Pozostają drobiazgi : aplikacji nie da się grupować w folderach, przydałoby się też jedno centrum po­ wiadomień. Oferta aplikacj i rośnie w ogromnym tempie i z każ­ dym dniem przybywają nowe, więc więks zość popularnych pro­ gramów mobilnych ma już swoje windowsowe wersje. Dystans do nadgonienia jest j ednak wciąż spory i wiele appów na WP jest mniej funkcjonalnych, a niektórych wciąż jeszcze nie ma wcale - w tym tak istotnych j ak Dropboks czy Instagram. -+

S ONY make. believe

odkryj Xperia™

Z

-

I NTERFEJS ŁAD NY, ALE N I E ZAWS ZE S P ÓJ NY

Menu a p pów po prawej stronie ekra n u głównego D jest posortowane a lfa betycznie, a le szybko staje s i ę b a rdzo długie. Z kolei menu ustawień li jest ułożone raczej

p rzypadkowo. Za męt w p rowadzają też nagłówki niem ieszczące się na ekranie i różne kierunki przewij a n i a w s klepie z a p p a m i El.

ZAKRES FUN KCJI I APPY Skype traf n i e ilustruj e sytuację: w WP 8 nie da się p rzesyłać żadnych pli ków. w iOS-ie tylko zdj ęcia. a w Androidzie - dowo l n e pliki zapisane w dowolnym miejscu. SKYPE - WP8

SKYPE - 1 0 5 6

S KYPE - A N D RO I D 4

czat

owoc precyzj i Sony

Sztan d a rowe smartfony w La boratori u m C H I P-a S p rawd za my, j a k testowa n e u rz ą d ze n i a sp isują się w p ra ktycz nych za­ stosowa n ia c h . Liczy s i ę czas działa n i a a ku m u latora, i n t u i cyjny i nte rfejs, ja kość wyśw i etlacza i wydaj n ość syst e m u .

• Ergonomia (30%): Telefon m a d z i ałać płyn n ie i być prosty w obsłudze pomimo w ielu f u n kcj i, czyli m ie ć d o b rz e prze myślany i n t e rfejs. Na n otę za e rg o n o m ię s kład aj ą się: wydaj ność, wyg oda o b sł u g i i ja kość wyko n a n ia.

• Telefon i akumulator (20%): Głos powi n i e n być słyszalny głoś n o i wy­ raź n i e z arówno d la użytkow n i ka b a d a n e g o telef o n u , j a k i dla j e g o roz­ m ówcy. M a ksyma l ny czas roz m ów m i e rzyliśmy w s i e c i GSM p rzy m a ksy­ m a ln ej sile syg n ału, czas s u rfowa n i a w s i e c i WLAN przy m a ksym a l n ej i n ­ t e n sywności p odświetle n i a e kran u n a stro n i e testowej.

• internet (20%): N a t ę oce n ę składają się: o bsługiwane sta n d a rdy ko mu­ n ikacji bezprzewodowej, szybkość i pły n n ość dz iałan ia p rzeg ląd a rki, ja­ kość wyświetlacza oraz stop i e ń integ racj i z usług a m i poczty e lektro n i c z n ej.

Multimedia (20 %): D u ży i wyraźny wyświetlacz to klu cz d o p rzyj e m n e­ go korzyst a n i a z m u lt i m e d iów. Li czy s i ę też j a kość odtwa rzaczy m uzyki i wideo, a p aratu o ra z o prog ra mowa n i a d o n aw i g a cj i .

• Sklep z appami ( 1 0%): S klep p ow i n ie n oferować wiele p ro g ra m ów o d o b rym stosu n ku ceny do jakości i m i e ć czytelny i n t e rfejs.

SONY XPERIA Z

HTC O N E X+

MIEJSCE CENA

2 8 0 0 zł

SAMSUNG GALAXY N OTE 2 LTE

SA MSU N G GALAXY S3

SAMSUNG GALAXY S3 LTE

ASUS PADFO N E 2 32 GB

2

3

4

5

6

2530 zł

1 8 2 0 zł

2 9 0 0 zł

1 88 0 zł

2500 zł

OCENA MOŻLIWOŚCI

96

95

94

OBSŁUGA ( 3 0 % )

96

1 00

93

TELEFON I BATERIA (20%)

95

94

1 00

1 00

92

100

92

96

98

1 00

99

92

91

94

92

93

INTERNET (20%) MULTIMEDIA (20%) SKLEP Z APLIKACJAMI ( 1 O % )

DA N E TECHN I CZ N E SYSTEM OPERACYJNY PROCESOR LICZBA RDZENI I TAKTOWANIE

RAM/WOLNA PAMIĘĆ WEWN. UMTS UP-/DOWNLOAD/LTE TYP WYŚWIETLACZA WIELKOŚĆ WYŚW. ROZDZIELCZOŚĆ WYŚW.

POJEMNOŚĆ AKUMULATORA/WYMIENNY TYP SIM/WARTOŚĆ SAR FOTO/VIDEO WYJŚCI E TV MICROSD/RAOIO

96

A n d r o i d 4. 1 . 1 z H T C Sense 4+

Qualcomm APQ8 0 6 4 + M D M 92 1 5 M

NVIDIA Tegra 3 AP37

91

96

96

A n d ro i d 4. 1 . 2 z Sony Ul

94 89

94

94

93

93

96

S a m s u n g Exynos 441 2

96

96

And ro i d 4. 0 . 4 z A n d ro i d 4 . 1 z A n d ro i d 4. 1 z S a m s u n g Tou c hW i z S a m s u n g To u c h Wiz S a m s u n g Touc h W i z Samsu n g Exyn o s 441 2

89

Sa m s u n g Exynos 441 2

A n d ro i d 4.0.4 z A s u s -U l O u a lco rnrn S 4 Pro APQ80 64

4/ 1 50 0 M H z

4/1 700 MHz

4/ 1 400 M H z

4/ 1 6 0 0 MHz

4/ 1 400 M H z

4/1 500 M Hz

2 G B/ 1 2 0 1 1 M B

1 GB/ 5 6 5 2 4 M B

1 G B/ 1 1 62 2 M B

2 G B / 1 03 6 3 M B

2 GB/ 1 1 20 2 M B

2 G B / 26 1 1 2 M B

42,2 I 5,8 M b / s / •

4 2 , 2 / 5,8 M b/ s /-

2 1 , 1 / 5,8 Mb/s /-

4 2 , 2 I 5 , 8 M b/ s / •

4 2 , 2 I 5 , 8 Mb/s /•

2 1 , 1 / 5 ,8 M b / s / •

LCD

LCD

OLED

O LED

OLED

LCD

5 , 0 / 6 2 x 1 1 O m rn

4,7/5 8 x 1 0 3 m rn

4,8/60 x 1 0 6 m rn

5 , 5 / 6 9 x 1 2 3 m rn

4,8/ 6 0 x 1 0 6 m rn

4 , 7 / 58 x 1 03 mrn

1 08 0 x 1 9 20 p i ks e l i (445 p p i )

720x 1 280 p i ks e li (3 1 5 p p i )

7 2 0 x 1 280 p i ks e l i ( 3 0 6 p p i)

720x 1 28 0 p i kseli ( 2 6 5 p p i)

7 2 0 x 1 2 80 p i kseli (306 ppi)

7 2 0 x 1 280 p i kseli (3 1 5 p p i )

2 3 3 0 rnAh/-

21 OO rnAh/-

2 1 00 rnAh/+

3 1 0 0 rnA h / +

2 1 O O rn A h / +

2 1 40 rnAh/-

M i c ro-SI M I 0 , 5 5 W / kg 1 2 ,8 M p ix I

M i c ro-SI M I 0 , 6 6 W/kg 8,0 M pix I

M i c ro-SI M I 0,34 W/ kg 8,0 M p ix I

M i c ro-SI M I 0, 1 8 W/kg 8,0 M pix I

M i c ro-SI M I 0 , 2 4 W / kg 8,0 Mpix I

M i c ro-SI M I 0,41 W / kg 1 3 ,0 M p i x I

1 08 0 x 1 9 2 0

1 08 0 x 1 9 2 0

1 08 0 x 1 920

1 0 80 x 1 9 2 0

1 08 0 x 1 9 2 0

1 08 0 x 1 9 2 0

USB (M HL)

USB ( M H L)

U SB ( M H L)

US B ( M H L )

U SB (M HL)

USB ( M H L)

•I•

-I•

•I•

•I-

•I-

-I•

1 3 9 x 7 2 x 8 m rn

1 34 x 7 0 x 1 1 m m

1 36 x 7 0 x 9 m rn

1 5 1 x 8 1 x 1 0 m rn

1 36 x 7 0 x 9 m rn

1 38 x 70 x 1 0 m rn

1 47 g

1 41 g

1 33 g

1 81 g

1 33 g

1 35 g

N FC/ BLUETOOTH/QI WYMIARY MASA

WYN I KI TESTÓW WYŚWIETLACZ: JASNOŚĆ

KONTRAST: SZACHOWNICA I ODBICIE

CZAS PRACY ROZMOWA/INTERNET

· TA K - NIE

4 7 2 c d / rn

2

make. believe

2

303 cd/m

2

2 7 6 c d / rn

2

3 0 7 c d / rn

2

5 9 5 cd/ rn

2

1 3 9 : 1 I 4,3: 1

1 92 : 1 / 3, 1 : 1

1 46 : 1 I 3 , 5 : 1

1 58 : 1 I 3 , 2 : 1

1 5 7 : 1 I 4,9: 1

1 1 :28/5:07 h

8:34/6:39 h

7 : 2 3 /6 : 1 0 h

9:26/8:47 h

6:3 5 / 6 : 4 1 h

7 :3 1 / 6 : 5 9 h

' MATRYCA P E,NTI L E ZE Z M N I EJSZ O N Ą LI CZBĄ SUBPI KSELI 2TYLKO W PASM I E 1 8 0 0 MHZ

S ONY

3 7 2 c d / rn

1 59:1 I 6,2:1

' LI CZBA �ĄR LINII NA WYSOKOŚĆ OBRAZU (WIĘCEJ = LEPI EJ) ' W I E LKOSC OD CHYLEN IA BARW (MNIEJ = LEPIEJ)

od kryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

PO DSU MOWAN I E TESTU

Zestawi e n ie n aj l e p s zy c h s m a rtfo n ów wskazuje n a z n ac z ą cy p o s t ę p t ec h n o l o g i c z ny. Ws zyst k i e u rz ą d ze n ia m aj ą n i e tylko świet n e e k ra n y

i wydaj n e p o d z es poły, a le t e ż p oj e m n e a k u m u l at o ry u m o ż l iw i aj ą ce zwykle od s z e ś c iu do oś m i u g od z i n ro z m ów l u b su rfowa n i a po S i e c i . D o s ko n a le !

Zwycięzca testu t o HTC O n e X+. Wygl ą d a elega n c ko i j e s t n ie n a ga n n i e wyko n a ny. An d ro i d 4. 1 z u d a n y m i nt e rfejsem HTC S e n s e 4 d z i ała pły n ­ n i e, a wyra ź n y e kran I PS wyśw ietla n at u ra l n e kolo ry i j est czytelny p o d każdym kąte m . D łu g i c z a s p racy i 64 G B p a m i ę c i w ew n ęt r z n ej pozwalaj ą p rz e boleć bra k m ożliwoś c i wym i a ny a k u m u lat ora i slotu ka rt S D .

Zwycięzcą w kategori i cen a /j akość został G o o g l e N e x u s 4. Ż a d e n i n ny t elefon n i e oferuje p o rów nywa l n ej wydaj n oś c i za p o d o b n e p i e n i ą d z e. P roje kta n c i G o o g l e 'a z a oszczę d z i l i j e d n a k na wyposa że n i u - m a m y do d y s p o zycj i tylko 1 3 G B p a m ię c i w ew n ęt rz n ej , a slotu k a rt pamięci n i e p rzewi d z i a n o. Z aletą u rz ą d z e n i a jest z a t o n aj nowszy A n d ro i d 4 . 2 .

Kwestią gustu pozostaje wybór ekosystemu. N i e zale ż n i e od t e g o , czy wyb i e rz e m y i Ph o n e ' a czy telefo n z W i n dows lub A n d ro i d e m , każdy z syst e m ó w ma własny styl z pewnym i zaleta m i i wad a m i. iOS 6 z n acz­ nie o g ra n icza użyt kow n i ka w p orówn a n i u z e lastycznym A n d ro i d e m , ale z a to j est b a rdz iej s p ój ny. WPB z d o bywa p u n kty za nowoc z e s ny i n t e rfejs

W laboratorium zbadaliśmy między i n nymi jas ność i kontrast wyświetlacza oraz obecność niechcianych odbić.

SAMS U N G GALAXY N OTE 2

S O NY XPERIA V

HTC O N E XL

i p rz em yśla n e fu n kcje syn c h ro n izacj i , ale wym aga j eszcze p a ru po p ra­ wek i w i ę kszego wyboru a p p ów.

M OTO ROLA RAZR H D

APPLE I PHO N E 5 (64 GB)

HTC O N E S

LG OPTI MUS 4X HD

7

8

9

10

11

12

13

2 1 80 zł

1 6 00 zł

2 1 50 zł

2 4 5 0 zł

1 5 7 0 zł

2890 zł

1 680 zł

94

93

93

94

92

93

92

91

94 89 97 96 93

89

89

96

96

96

93

92

94

92

99 84

90

99

99

93

90

93

1 00

95

97

87

88

86

96

96

94 89

1 00

96

A n d ro i d 4. 1 z S a m s u n g Tou c h W i z

A n d ro i d 4 . 0 . 4 HTC Sense 4 . 1

A n d ro i d 4.0.4 Sony U l z S m a llApps

A n d ro i d 4.0.4 z Moto rola Motoblu r

An d ro i d 4.0.3 z HTC Sense 4.0

iOS 6. 0

Android 4 . 0 . 3 z LG O pt i m us Ul 3 . 0

S a m s u n g Exynos 441 2

Qualcomm M S M 8 9 60 S n a pd ra g o n

Qualcomm MSM8960 S n a p d ra g o n

Q u a l c o m m S4 Plus MSM8960

Qualcomm MSM8260A S n a pd ra g o n

A p p l e A6

N v i d i a Tegra 3

4/ 1 60 0 M H z

2/1 500 MHz

2 / 1 5 0 0 MHz

2 / 1 500 M H z

2/1 500 MHz

2 / 1 0 0 2 MHz

4/1 500 M H z

2 GB/ 1 0 6 08 M B

1 GB/ 2 7 3 4 1 M B

1 GB/ 58 1 6 M B

1 GB/ 1 1 6 73 M B

1 GB/ 1 24 2 1 M B

1 G B / 5 8 67 5 M B

1 G B/ 1 2 5 54 M B

2 1 , 1 / 5 , 8 M b/s /-

2 1 , 1 / 5,8 M b/s /•

4 2 , 2 / 5,8 Mb/s / •

2 1 , 1 / 5 , 8 M b/s / •

2 1 , 1 / 5 , 8 M b/s / -

42,2 / 5,8 Mb/s /•

2 1 , 1 / 5,8 Mb/s /-

OLED

LCD

LCD

OLED

O LED

LCD

LCD

5 , 5 / 69x 1 2 3 m m

4 , 7 / 5 8 x 1 03 m m

4,3 / 5 3 x 9 5 m m

4, 7 / 5 8 x 1 0 3 m m

4, 3 / 5 3 x 9 5 m m

4,0 / 5 0 x 88 m m

4, 7 / 5 8 x 1 0 3 m m

7 2 0 x 1 2 80 p i ks e l i (265 ppi)

7 2 0 x 1 280 p i kseli (3 1 5 p p i)

7 20 x 1 280 p i ks e l i (343 ppi)

7 2 0 x 1 28 0 p i ks e l i (3 1 6 p p i )

540 x 960 p i ks e l i ( 2 58 p p i)

6 4 0 x 1 1 3 6 p i ks e l i ( 3 2 7 ppi)

7 2 0 x 1 28 0 p i ks e l i (3 1 5 ppi) 2 1 5 0 mA h / +

31 OO m A h / +

1 80 0 mAh/-

1 750 mAh/+

2 5 3 0 mAh/-

1 65 0 mAh/-

1 440 mAh/-

M i c ro-S I M I O, 1 7 W / kg 8,0 M p ix I 1 080 x 1 9 2 0

M i c ro-SI M I 0 , 6 3 W/ kg 8,0 M pix I 1 08 0 x 1 9 2 0

M i c ro-S I M I 0 , 9 5 W/ kg 1 2,8 M p ix I 1 08 0 x 1 9 2 0

M ic ro-S I M I 0 , 6 1 W/ kg 8 , 0 M p ix I 1 080 x 1 9 2 0

M i c ro-SI M I 0,69 W/ kg 8,0 M p ix I 1 08 0 x 1 9 2 0

Na no-SIM I 0 , 9 0 W/ kg 8,0 M p ix I 1 08 0 x 1 9 2 0

USB (M HL)

USB ( M H L)

USB ( M H L)

m icro H D M l

USB ( M H L)

•I•

-I•

•I•

•I-

-I•

-/-

•I•

1 5 1 x 8 1 x 1 0 mm

1 3 4x 7 0 x 1 1 m m

1 29 x 6 6 x 1 1 m m

1 32x68x9 mm

1 3 1 x65x 1 0 mm

1 24 x 5 9 x 8 m m

1 33 x 69 x 1 0 m m

181 g

1 33 g

1 20 g

1 49 g

1 21 g

114g

1 42 g

SIM I 0 , 5 9 W/kg 8 , 0 M p ix I 1 080 x 1 9 2 0 USB ( M HL)

2 6 6 cd/m2

455 cd/m2

495 cd/m2

340 cd/m2

378 c d / m 2

586 cd/m2

6 0 6 cd/m2

1 7 3 : 1 / 3,4: 1

1 3 9 : 1 / 4, 1 : 1

1 4 1 : 1 / 5,4:1

1 57:1 / 3,6:1

2 45 : 1 I 3 , 6 : 1

1 78 : 1 I 3 , 8 : 1

1 66:1 I 4,2:1

9:45/8: 1 9 h

6 : 2 8/6:34 h

8:00/4:52 h

7 : 5 7/ 6 : 1 2 h

5 : 3 5/ 4 : 5 5 h

5:34/5:47 h

7 : 0 6/ 5: 1 6 h

S ONY make.believe

odkryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

WŚCI EKŁE GŁO Ś N I KI Oficialne głośniki Gear4 licencjon owane p rzez twórców g ry Angry­ Birds, firm ę Rovio. Wyposażone zostały w bate r i ę li towo-jo nową. która zapewnia do 8 g odzi n cią głej pracy. Po ich „odkręce n i u" może­ my cieszyć się lep szym, głębszym basem. Ś wietnie wyglą dają i n ie­ źle, jak n a swoje gaba ryty, g rają.

LEKKI E I WYG O D N E BackBeat GO t o bezprzewo­ dowe słu c hawki z m ikrofo­ nem przeznaczone do te lefo­ nów komórkowych. Mają wbudowany system redukcj i h ałasu. który aktywuje s i ę p o d czas prowadze n i a roz­ m ów. J akość dźwięku w trak­ cie odtwarzania muzyki stoi n a dobrym poziomie. ogra n i­ czaj ą ją je dynie możliwości jakie oferuje stand ard Blu­ etooth. Dźwięk jest czysty i czytelny. Podczas n aszych testów bateria wystarczyła na ok. 3,5 godziny p racy.

UWAGA ! TO N I E GRANAT Bezprzewodowy, bluetooth owy głośnik Philips SBT3 0 może być wykorzystywany również j ako zestaw głośnomówiący. dzię ki wbudowanemu m ikrofonowi. Bateria wystarcza na 8 godzin g ra nia.

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

PRZENOŚNA CHMURA

ETU I Z P ROJ EKTOREM

D ostęp do dysku Kin gston Wi-Drive możliwy j est poprzez s i eć Wi-Fi. Dzię­ ki temu bez zbędnych ka bli. przej­ ściówe k możemy rozbudować pamięć tabletu czy telefonu o d o datkowe 32, 64 lub 128 GB. Dostęp do pli ków moż­ liwy jest z poziomu d edykowa nych a plikacji (iOS, Android) a l bo po przez p rz eglądarkę WWW.

Po n ałożeniu obu dowy LogiBeam n a iPhone 4/4s. może my zamienić go w prze nośny p rojektor. Z odle­ głości 3 metrów wyświetlany n a ścianie obraz ma p rzekątną długości 5 0 cali i rozdzie lczość 640·360 punktów. Lampa LED o mocy 15 lumenów wymaga j e d n a k ciemnego pomieszcze n i a . Wbudowa n a bateria o pojemności 2 10 0 mAh przy okazji p odwaja też czas p racy iPho n e'a .

DVB-T JAK KABLÓWKA Tel ewizja Mob i l n a Cyfrowego Polsatu to m.in. miniaturowy tuner DVB-T. kóry łączy s ię poprzez sieć Wi-Fi z tabletem. smartfonem czy komputerem i wyświ etla na nim programy nadawane przez cyfrową telewizję mobilną. Mając wykupiony abonament. zy­ skujemy też dostęp do sta cji rad iowych.

M U ZYCZ NY BAR

MASZ WIADOMOŚĆ

1

S ONY make. believe

odkryj Xperia™

S mart Watch firmy S ony to zegarek cyfrowy i równ ocześnie moduł d o zdalnego sterowa nia każdym s martfon e m działaj ącym pod kontro­ l ą Androida w we rsji 2 . 1 l u b wyższej. Odczytamy tu e mail czy SMS, otrzym a my informacj ę o nadchodzą cym połą­ cze n i u . Zegarek potrafi też wyświetlić pogodę, kalendarz i wia domości z serwisów społe czno­ ściowych.

Z

-

Może te głośniki wyglądają n ie pozorn ie, ale położone pod monitorem lub telewizorem Cre­ ative ZiiSound D5x g rają z wystarczają cą mocą i kla rownością. Smartfon p odłączymy do nich p o­ przez kabel albo Bluetooth. A j eśli te lefon o bsłu­ g uj e kodek apt-X, to bezprzwodowo przesyła ny dźwięk będzie doskon ałej j a ko śc i .

WI RTUALNA KLAWIATU RA M a g i e Cube f irmy Celluon to bezp rzewo­ dowa klawiatu ra„. zamknięta w niewiel­ kim pud ełeczku. N i e trzeba j ej wycią g a ć a n i rozkładać - j est ona wyświetl a n a n p . n a biurku. B y zacząć j e j używać, wystar­ czy tylko stukać na rzutowa n e „klawisz e''.

owoc precyzj i Sony

TELEWIZJA NA EKRA N I E Miniatu rowy tuner iDTV u możliwia odbió r n aziemnej telewizj i cyfrowej DVB-T z a pomocą urzą dzeń z system e m iOS i Android. Użytkownicy Apple'a n ie m uszą o b a­ wiać się, że szybciej wyczerpią baterię w swoim tablecie. pon ieważ tuner został wyposażo ny w akumulator um ożliwiający 9 godzin pracy. Ap likacja i DTV pozwa la n a g ryw ać e mitowane treści o raz zatrzymywać o raz cofać na dawa ne p ro gramy.

DO

SIŁOWN I I NA SŁOTĘ

Słuchawki bezprzewodowe Ja bra Sport Cor­ ded spełn i aj ą sta n dardy US Army i e u ropej­ ską normę

I P54 (wodo-, kurza-, wstrząso­

o d p orność). Są wprost wymarzone d la bie­ g a czy czy rowerzystów. Ich wersja bezprze­ wod owa m oże równocześ n i e łączyć się z dwoma u rządze n i a m i Bluetooth i ma wbu­ d o w a n e ra d i o

FM. N i estety, energii z baterii na ok. 2 godziny.

wystarcza tylko

POWRÓT DO RYSIKA Stylus Bamboo f irmy Wacom może posłużyć do n awi gacji po każdym pojemności owym e kra n i e dotykowym. A w połączen iu z aplikacją staje się tym. czym ołówek w ręku grafika. W wersji Feel. współpracują cej z ekranami z technologią fee l IT. ofe ruj e jeszcze wyższą d okła dność podczas pracy i reaguje n a s iłę n a cisku.

JEDŹ I ŁAD U J Podczas rowerowych wycieczek m oże s i ę przydać n ietypowa ładowar­ ka Noki i . J est ona p odłączana do tradycyjnego dynama i według pro­ ducenta j uż przy prędkośći 12 kmlh osiąga wydajność 350 mA. Prod ukt a d resowany jest d o krajów rozwijających się. być m oże dlateg o w sta n d a rd owym wyposaże niu n i e m a przejściówki na złą cze mi niUSB.

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

D LA KONESERÓW M O B I LN E G O DŹWI ĘKU S e n n h e iser MM 450-X Travel to nie tylko aud iofilskie słuch awki bezprze­ wodowe lub, jak kto woli. łączone kable. ale też zestaw słuchawkowy wy­ posażony w mi krofon oraz system re dukcji szu mów. Naj c ie kawsze j e st jednak to, że zaopat rzono je w kod e k a pt-X, który po połą czeniu z telefo­ nem zgo dnym z tym sta ndardem p ozwala c ieszyć się znacznie le pszej j a­ kości d źwięki em od oferowanego przez klasyczn e połączenie Bluetooth.

BANK POD R Ę KĄ B anki e n e rgii to niewielkich rozmiarów aku mula tory, które zanim włożymy do to rby czy plecaka. wcześniej musimy zasilić. W sytu acji awaryjnej wystarczy sięgnąć po b a n k i doładować telefon bądź apa­ rat. M n i ejsze. takie jak Sony CPL-S, wystarczą n a jedno d ałodowanie smartfonu, wię ksze. jak CP-2L powi nny starczyć n a dwa cykle.

GŁO Ś N I K Z NFC Nokia P l a y 3 6 0 ° e mituje dźwi ęk w każdym kierunku. J ednak najci ekawszy w głośniku j est sposób łącze nia z telefonem. Ta odbywa się poprzez sta ndard NFC. Wysta rczy, że położymy telefon na głośniku, a połączy się on z komórką. Po s p a rowani u z drugim głośnikiem P lay 360° cieszymy s i ę dźwiękiem p rze­ strzen nym ste re o .

E-TIPSY Nort h Face E-tip to cienkie, raczej j esienne rękawi cz ki, których kciuk i palec wykona n e są ze specjalnej tka n i ny pozwalającą na ste rowanie telefo nem albo t a bletem. I d e alne do samochodu!

S ONY make. believe

odkryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

W

pierwszej połowie 2012 roku według danych raportu World Internet Project Poland z dostępu do Internetu za pomocą urządzeń mobilnych korzystało 16 proc. Polaków. O jeden procent więcej deklarowało, że źró­ dłem Internetu jest dla nich modem czy telefon GSM. Mimo że ten sposób dostępu do Sieci nie jest jeszcze powszechny, to z roku na rok - głównie za sprawą tabletów - rośnie. Należy się spodziewać, że do końca 2013 roku taki dostęp do Sieci preferować będzie do 30 proc. Polaków. Głównym powodem tego, że dziś jest inaczej, są oba­ wy użytkowników przed kosztami, jakie według nich może genero­ wać transfer danych poprzez sieci GSM, oraz stosunkowo mała licz­ ba używanych smartfo nów. Ten drugi powód będzie tracił na zna­ czeniu, gdyż większość nowych kontraktów z operatorami zawiera­ na j est równocześnie z zakupem nowoczesnej słuchawki. Gorzej wygląda kwestia pokutującego powszechnie przekonania, ze mo­ bilny Internet jest po prostu drogi. Postaramy się raz na zawsze wy­ jaśnić to niefortunne nieporozumienie. Czasy, kiedy oprócz comiesięcznej kwoty abonamentu musieli­ śmy zapłacić dodatkowych kilkaset złotych, właściwie już minęły. Dziś, przedłużając czy zawierając nową umowę z operatorem na

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

abonament lub ofertę mieszaną (tzw. mix), albo wybieramy abona­ ment bez transferu (jest to wybór taryfy dla lubiących długo roz­ mawiać), więc żeby spać spo kojnie, transmisję danych powinniśmy wyłączyć, albo dostajemy tzw. bezpieczny Internet. Jednak bezpie­ czeństwo, a właściwie troskę o nasz portfel każdy z operatorów de­ fi niuje inaczej, a co gorsze, nawet w ramach tej samej marki podej­ ście różni się w zależności od wybranego planu taryfowego. Oma­ wiamy poszczególne scenariusze.

Dane w pakiecie: bez lej ka ani rusz Pakiety danych różnią się w zależności od tego, na którego operatora się zdecydujemy i ile jesteśmy skłonni zapłacić. Jedyne, na co musimy zwrócić uwagę, to czy operator, proponując nam pakiet transferu danych w abonamencie albo ofercie mix, definiuje go j ako tzw. pakiet z lejkiem. Lejek, jaki jest, każdy widzi: najpierw jest szeroko, a potem wąsko. Tak samo będzie w przypadku transferuo do póki nie wyczerp iemy limitu, surfujemy z maksymalną możliwą dla sieci szybkością transferu. Kiedy danych zabraknie, zamiast narażać nas koszty czy też utratę dostępu do Sieci, operator ogranicza szybkość. N iestety,

owoc precyzj i Sony

-ą.

i11ai1

ł"'g _

:

&

trudno niekiedy powiedzieć do jakiej wartości, bo np. T-mobile używa sfo rmułowania „Operator zastrzega sobie możliwość zmia­ ny prędkości po wykorzystaniu [pakietu]", Play mówi „będziesz mógł korzystać z Internetu przy zwolnionej prędkości", a Orange i T-Mobile w ofertach Mix wprost informują o transferze na pozio­ mie 16 kb/s. W ostatnim przypadku jest to nawet mniej niż możli­ wości oferowane przez standard GPRS. Generalnie, jeśli szybkość spadnie, to właśnie do poziomu GPRS/EDGE, co w praktyce pozwa­ la sprawdzić pocztę bądź porozmawiać za pomocą komunikatora tekstowego. Ale już raczej nie da się komfortowo oglądać strony w wersji desktopowej, i to z obrazkami. Superoferta czy pułapka ? Przeglądając bieżące oferty, natknęli­ śmy się na taryfy opisywane jako Bezpieczny Internet, w których co prawda koszt dostępu do Internetu nas nie zrujnuje, ale może za­ skoczyć. W Orange w części ofert pojawia się bowiem bezpieczny transfer, którego cena w praktyce kształtuje się następująco : do 1 MB - 3 zł, do 300 MB - 10 zł, do 1 GB - 20 zł, potem prędkość spada do 16 kb/s. W T-Mobile w taryfach Minutowych koszty są następu­ jące : do 1 MB - 3 zł, do 100 MB - 7 zł, potem następuje spadek szyb­ kości. Tymczasem np. w taryfach multimedialnych za transfer 250 MB nic nie płacimy, a za 1 GB zapłacimy 10 zł, i dopiero wówczas nastąpi ograniczenie szybkości. W Play, wybierając abonament bez pakietu, ale z opcją Bezpiecz­ ny Internet, również płacimy skokowo w zależności od zużycia transferu: 5 zł - do 5 MB, 10 zł - do 250 MB, 20 zł - do 1 GB. W Plusie albo otrzymujemy ofertę pakietową z klasycznym lejkiem, albo ofertę próbną (którą możemy dezaktywować) zależną od taryfy: 250 MB za 7 zł lub 1 GB za 10 zł. W ofertach mix w Plusie można jednak napotkać takie promocje, jak np. „Oba Ma" czy „Bez limitu - Plus MIX bez telefonu z pakietem MB". Oferta jest korzystna po­ zornie - 1 GB za 20 zł - gdyż po wykorzystaniu limitu szybkość transferu nie jest w żaden sposób ograniczana i nieświadom nicze­ go użytkownik zaczyna płacić pełną stawkę za każdy bit danych. Rachunek rośnie błyskawicznie.

Jeśli mielibyśmy używać mobilnego urządzenia, w szczególności tabletu bez podłączania do sieci Wi-Fi, np. podczas dwóch tygodni wakacji, to transfer na poziomie 1-1,5 GB jest niezbędnym mini­ mum. I to przy założeniu, że do YouTube' a zaglądać będziemy spo­ radycznie. Symulacja przeprowadzona za pomocą kalkulatora transferu Cyfrowego Polsatu wykazuje, że jeśli będziemy wysyłać dziennie 10 emaili, oglądać 3 krótkie filmiki, przez godzinę słuchać internetowego radia i surfować przez dwie godziny, powinno nam wystarczyć ... ok. 2,8 GB transferu. Patrząc jednak trzeźwym okiem na wykorzystywanie mobilnych platform, trzeba powiedzieć, że 1-1,5 GB z lejkiem oferuje już komfort użytkowania. W domu, pracy i tam, gdzie to tylko możliwe, korzystamy z Wi-Fi, a w pociągu czy trasie - z transferu GSM. Pakiet z-gigabajtowy w smartfonie powi­ nien zaspokoić wszelkie nasze potrzeby, jeśli rozważnie będziemy oglądać strumieniowane filmy. Pamiętajmy jednak, że mając urzą­ dzenie z szybką transmisją LTE, pokusa, by obejrzeć j ak najlepszej jakości filmy, skutkuje zdecydowanie większym zużyciem danych. Nie ma się też co oszukiwać, że oferty z 250 MB w cenie abona­ mentu to „oferta multimedialna". Taki limit wystarczy na okazjo­ nalne sprawdzenie pozycji na mapie bądź poczty, ale o komforcie nie ma mowy. To jest bowiem pakiet minimum. •

make. believe

odkryj Xperia™

li POŁOWA 2 0 1 1 R.

WSP Ó ŁDZI E LE N I E P L I K Ó W

• www • STREAM I N G WI D EO • I N N E A P PY • VOiP & IM

8 ,5 - KROTNY WZROST

I POŁOWA 2 0 1 0 R.

PRAKTYCZNY TEST: FILMY SĄ NI EBEZPI ECZNE DLA TRANSFERU Przeprowadziliśmy test składający się z 1 0-minutowyc h sesji obejmujących: transfer film ów z serwisu YouTube (30.4 MB). odsłu chiwan i e muzyki z serwisu Deezer (5,47 MB) o raz prze­ gląd anie WWW w wersji desktop (6, 5 1 M B) i Fa ce bo oka w wersji mobilnej (3,42 MB). W sumie te czynności pochłonęły 45.77 MB danyc h. Dodatkowe dziejące się w tle p ro cesy żużyły do­ datkowe magab ajty, by ostatecznie dać wynik 47,38 MB. Gdybyśmy takie sesje robi li trzy ra­ zy dziennie przez 30 dni w m i esiącu, dałoby to w sumie 4,264 GB. WWW I FACEB O O K DEEZER YOUTUBE Y O U TU B E H D

� 3,42 � 5 , 47 �

10 3 0 ,4

JAK N I E WPAŚĆ W KO SZTY: L I CZNIK DANYCH I BLO KADA ROA M I N G U

Ile danych m i trzeba

S ONY

SERWI SY WIDEO: TO ONE PO CHŁANIAJĄ W I ĘKSZOŚĆ MOBILNYCH DANYCH Trendy pokazują. że w p rzeciwieństwi e do nas reszta świata chętnie korzysta z mobilnego Internetu, wykorzystując go najczęściej do oglądania serwisów wideo. Według raportu Allot MobileTrends opubli kowanego w lutym 2 0 1 2 roku generowały one aż 42 proc. ruchu. z czego 24 p roc. pocho dziło z połączeń z serwisem YouTu be.

Z

-

By nieprzyjemnie n ie zaskoczył nas rachunek. p odczas po bytu z a granicą wyłączmy transfer danych w roa m i n g u D. W p rzypadku planu ta ryfowego bez lejka skorzystajmy z licznika danych D i ustawmy a larm ostrzegający o wyczerp a n i u limitu. Jeśli to m ożliwe, ustawmy też a utom atyczne wyłączenie transm isji komórkowej p o przekroczeniu ustalonego p ro gu.

owoc precyzj i Sony

M od uły w b u dowa ne w te lefo n y u m oż liw iają reje st racj ę zdj ę ć i f i l m ów o co raz le pszej j a kośc i , a le w porówn a n i u z wys pecj a l i zowa n y m i a p a rata m i n a da l maj ą pe w n e wady. M o ż n a j e j e d n a k „ . oswo i ć i krea tywn i e wyko rzystać ! roMAsz KU LAS

K

ilka dni temu przeczytałem kolejną już informację o za­ wodowym fotografie - tym razem w I ndiach - który ślub­ ną sesję zdjęciową państwa młodych udokumentował za pomocą iPhone'a. Wcześniej podobne doniesienia doty­ czyły jakiegoś profesjonalisty we Włoszech, j eszcze przed nim ktoś zrobił coś takiego w Stanach Zjednoczonych. Oczywiście nadal na­ leży traktować te zjawiska w kategorii ciekawostek, ale takich, które powinny dać nam nieco do myślenia. Nie chodzi o to, byśmy w te pędy sprzedawali swoje zaawansowane kompakty czy lustrzanki z zestawem obiektywów. Wystarczy, że uwierzymy w jedną rzecz : telefo nem komórkowym też d a się zarejestrować naprawdę dobre zdjęcia i filmy !

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

Jest tylko jeden problem - trzeba wiedzieć, jak to zrobić. Na szczę­ ście większość reguł, które dotyczą tradycyj nej fotografii, dotyczy również telefonów komórkowych. Musimy tylko, stosując j e, uwzględnić specyfikę tego rodzaju sprzętu, bo rzeczywiście nadal różni się on znacznie od zwykłych aparatów cyfrowych. Różni się i będzie się różnił - co do tego nie ma wątpliwości. Charles Baudelaire powiedział podobno kiedyś o swoich słabo­ ściach w ten sposób: „potrafiłem zaprząc swe demony do wojenne­ go rydwanu". Ten artykuł mówi właśnie o demonach każdego apa­ ratu wbudowanego w telefon komórkowy i o tym, jak sprawić, by działały na naszą korzyść. Wystarczy zrozumieć specyfikę budowy tego rodzaju sprzętu i konsekwencje, jakie ona za sobą pociąga.

owoc precyzj i Sony

Mała matryca

NOWA MODA: Z DJĘCIA ŚLU B N E WYKO N A N E I P H O NE'EM

Pierwszym kandydatem do zaprzęgu jest matryca światłoczuła. Bardzo niewielka, bo przecież cały moduł aparatu musi się zmie­ ścić w płaskim i cienkim telefonie. Z reguły, poza nielicznymi wy­ jątkami, są to sensory o powierzchni wyraźnie mniejszej od matryc spotykanych nawet w najprostszych aparatach kompaktowych ! To źle, prawda? Niekoniecznie. Może mieć t o negatywny wpływ na jakość zdjęć, ale w najnowszych smartfonach, dzięki wykorzy­ stywaniu lepszych technik budowy matryc ( na przykład CMOS Exmor R w Xperii Z), nie ma na co narzekać. O ile pozostaniemy jeszcze przy w miarę rozsądnych rozdzielczościach ok. 10 mln pik­ seli, jakość zdjęć będzie naprawdę wysoka - nawet przy nieco wyż­ szych czułościach ISO (np. 800). Mała matryca ma też ogromną zaletę: znacznie łatwiej uzyskać na zdjęciu dużą głębię ostrości. Dzięki temu telefony komórkowe świetnie sprawdzają się na przykład w.„ makrofotografii (albo pre­ cyzyjniej - fotografii zbliżeniowej ). Oczywiście jeśli ktoś lubi wi­ dzieć na zdjęciu „ papierową głębię''. w której mieści się np. tylko część głowy mrówki, to jego sprawa, ale podczas fotografo wania telefonem łatwiej zarejestrować całą ostrą mrówkę, motylka, kwia­ tek, monetę, układ scalony czy wisienkę na torcie. 1 sposób - makrofotografia: Najlepiej ustawić w telefonie tryb ma­ kro (występuje często jako jeden z programów tematycznych lub tryb działania układu ustawiania ostrości), ale jeśli go nie znajdzie­ my, nie ma się czym przejmować. I tak nie warto zbliżać obiektywu na minimalną dopuszczalną odległość, bo proporcje obrazu będą wtedy trochę nienaturalne. Lepiej zrezygnować też z wbudowanej lampki LED czy (rzadko) błyskowej na rzecz oświetlenia zastanego. W plenerze najkorzystniejsze światło spotkamy, wykonując zdjęcia we wczesnych godzinach przedpołudniowych lub nieco później­ szych popołudniowych. W środku dnia światło okazuje się zazwy­ czaj zbyt ostre i kontrastowe, ale można je wtedy „zmiękczyć", trzy­ mając nad fo tografowanym motywem zwykłą kartkę cienkiego papieru. Ostrość ustawimy najbardziej precyzyjnie, dotykając wy­ branego miejsca na ekranie (dobrze, jeśli w tym samym momencie zostanie też wyzwolona migawka) .

Sep hi Berg e rson to j e d e n z b a rdz i ej zn a nych fotogra fów ślubnych pracujących w I n d i ach. O statnio jednak było o nim słych a ć n a ca­ łym świecie. a wszystkie m u wi­ nien był... iPhone 4S. To wła śnie za j e g o pomocą zrealizował ślubną sesję zdjęciową p a ry młodej w g ru d niu z eszłego roku (choć t rzeba p rzyznać. że w czasie sameg o ślubu fotog ra­ fował lustrza nką) . Berg e rson, zwa ny n awet p rzez n i e których „i Fotog rafem". bardzo wys oko ocenia zarówno ogólną jakość zdjęć z i P ho n e'a, j ak i swój ulubi o ny efekt „starego a pa­ ratu Polaroid" o ferowany przez ten telefon.

STANDARD : TYP OWE WYP O SAŻEN I E TELEFO N U Z A PARATEM

Powsze c h nie s potykanym stan d a rdem jest D nied uży, stałoogniskowy obiektyw, przesy­ łaj ą cy o braz n a u m i eszczoną za nim mi kroskopijną matrycę. O bok znajduje się zwykle D mała lampka LED. świecąca światłem c i ą głym p od czas ustawiania ostrości i w czasie wy­ konywa n i a zdjęc i a . Czasem znajdziemy w tym miejscu równ i eż mały palnik lampy błysko­ wej. Poniżej widać li wejście kart Mi kroS DHC. obecnie najczęściej sch owane w obudowie telefonu, oraz li s lot ka rty SIM.

Obiektyw bez zoomu Maleńki obiektyw z przednią soczewką przypominającą wielkością łebek od szpilki to kolejny z demonów, którego warto okiełznać. Z reguły jest to stałoogniskowy obiektyw szerokokątny, choć od czasu do czasu pojawiają się modele z jakimś mizernym zoomem optycznym. Za każdym razem, gdy tak się dzieje, okazuje się, że to jednak nie był dobry pomysł, bo zmiana ogniskowej trwa długo, a ustawianie ostrości - jeszcze dłużej. Obiektyw stałoogniskowy ma zasadniczo wiele zalet. Po pierw­ sze znacznie łatwiej skorygować w nim geometrię obrazu, więc ma­ my większe szanse na to, że na przykład ściany sfotografowanych budynków będą proste, a nie wygięte do wewnątrz lub na zewnątrz kadru. Może to zabrzmi dziwnie, ale„. komórka to całkiem niezłe narzędzie do fotografii architektury. Po drugie jest często „jaśniej szy", czyli dysponuje dość dużym otworem przysłony (w telefonach czasem w ogóle nie można jej re­ gulować lub reguluje się ją w ograniczonym stopniu), na przykład f/2,0 w Lumii 920 albo f/2,5 w Samsungu Note Il. Poprawia to ja­ kość zdjęć i ułatwia fotografowanie w gorszych warunkach oświe­ tleniowych. -7 S ONY make. believe

odkryj Xperia™

Z

-

MAKRO : DUŻA GŁĘBIA O STR O ŚCI BEZ P R O B L EM ÓW Jeśli za p rawdziwe zdjęcia m akro uznamy skalę odwzorowan i a 1 : 1 . to a p a raty wbu dowane w telefony ko mó rkowe cze g oś takiego nie oferują. Ale do fotogra fii zbliże n i owej - owa­ dów. kwia tów. d ro bnych p rzedmiotów - można ich już spokojn ie używać. ciesząc się p rzy tym z dużej głębi ostrości na zdjęciach. W przypa dku p rofesjo nalnych lustrza nek p ełno­ klatkowych, nawet jeśli ustawiony jest minimalny otwór p rzysłony obiektywu m ak ro , tak d u ż a głęb ia ostroś c i n i e jest często możliwa d o uzyska n i a .

owoc precyzj i Sony

P O RTRETY: U WAGA, N I E P O D C H O DŹ ZBYT B L I S KO ! Stałoogniskowe. dość sze ro kokątne obie ktywy. jakie znajdziemy w wi ększości telefonów komórkowych, niezbyt dob rze n a d ają się d o zdjęć p ortretowych . J eśli ktoś chce. by syl­ wetka fotog ra fowanej o soby wyp ełniała kad r, musi ustawić telefon b li sko mode lki czy modela. A wtedy łatwo o p rzerysowan ą p ersp ektywę: powiększo ne części c iała znaj dujące s i ę bliżej ap aratu i.„ małą resztę. Jeśli sfo­ tografowaliśmy w ten sposób d ziecko czy kota. efekt może być nawet słodki lub za­ bawny, ale w p rzypa dku wrażliwych na p unkcie swej u rody pań, lepiej się n i eco od­ sunąć i później wykad rować zdj ęcie.

ZDJĘCIA N O C N E : P O S Z U KAJ NAT U RALNYCH „ STATYWÓW" Zdjęcia p rzy sła bym oświetleniu wych odzą telefo n o m komór kowym coraz lepiej (pon iżej fotografia wykonana Nokią Lumią 920). a le nawet modele wyposażone w sta bil izację n i e rob i ą cudów n a zawołanie. Zbyt d ł u g i czas naświetlania powoduje często. że zdjęcie j est nieostre, rozmyte, dlatego warto po p i e rwsze ustawić m aksymalną czułość ISO (lub I S O Auto). a po d r u g i e - o p rzeć te lefo n o j a k i ś mu rek. g ałąź czy choćby ści a nę .

Po trzecie obiektyw stałoogniskowy często sprawniej ustawia ostrość. Szybkość autofokusu to niestety nadal wyzwanie dla wielu telefonów z aparatem, ale coraz więcej nowych s martfonów radzi sobie z tym nieźle. Można nimi uwiecznić nawet dynamiczne sce­ ny, zwłaszcza jeśli wykorzystamy opcję dotykowego wskazywania, gdzie ma być ustawiana ostrość. 2 sposób - portrety: Musimy uważać na jedno - zachowanie odpo­ wiednich proporcji obrazu. Ciasne skadrowanie portretu wbudo­ wanym w telefon obiektywem szerokokątnym może skończyć się tym, że sfotografowana osoba będzie miała nos jak kartofel, a uszka jak ziarnka grochu. Dlatego, jeśli fotografujemy kogoś tele­ fonem, lepiej zrobić to z pewnej odległości, np. ok. 2 metrów, a ewentualny nadmiar tła wykadrować później w programie gra­ ficznym. Zresztą na tło zawsze musimy uważać, bo nie da się go zbytnio rozmyć z pomocą małej głębi ostrości. Dlatego zawsze war­ to kontrolować wygląd dalszych planów na zdjęciu i w razie czego lekko zmienić kadr lub najzwyczajniej w świecie przesunąć stojące krzesło albo podnieść i położyć gdzie indziej psujący kadr plecak. Oczywiście jeśli aparat oferuje program tematyczny o nazwie „Por­ t ret", warto z niego skorzystać. 3 sposób - krajobrazy: Dość szerokokątne obiektywy telefo nów ko­ mórkowych dobrze nadają się do wszelkiego rodzaju ujęć krajobra­ zowych, także jeśli mamy na myśli „krajobraz miejski". Aby podkre­ ślić dynamikę takiego ujęcia, spróbujmy zmieścić w kadrze kilka planów - w tym elementy położone blisko obiektywu, np. jakiś krzak czy kamień. Często warto również pachylić się lub nawet ukucnąć, aby wykonać ujęcie z nieco innej, ciekawszej perspekty­ wy. Tak jak w przypadku portretu, możemy wybrać program tema­ tyczny „Krajobraz", ale jeśli telefon go nie oferuje, to nic strasznego. Przydatna jest też oferowana przez wiele telefonów (min. Sony i Samsunga) opcja rejestrowania zdjęć panoramicznych z ręki, a w przypadku kontrastowego oświetlenia - HDR.

Kiepska e rgonomia

KRAJ O B RAZY: ZMI EŚĆ W KADR Z E K I L KA P LANÓW Zdj ęcie krajobrazowe wyg ląd a dyna niczniej , gdy na pierwszym p l a n ie „ c o ś się dzieje" - w tym p rzyp adku za s prawą b a rierki (foto grafi a wyko n a n a Nokią Pure View 808). C o raz więcej t elefon ów. n p. Sony czy Samsunga. oferuje możliwość rejestracji zdj ęć p a nora­ m i cznych z ręki, b ardzo efektownych w p rzypa d ku krajob razów ( poniżej panora m a z areje­ strowa n a Samsungiem G alaxy Siii) .

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

Wiele aparatów fotograficznych b e z problemu trzyma się i obsłu­ guje jedną ręką. Podczas fotografowania telefo nem też jest to zwy­ kle możliwe, ale ... pewność uchwytu pozostawia wtedy sporo do życzenia. Lepiej zatem trzymać telefo n dwiema rękami (zwłaszcza przy kadrach poziomych) i... cieszyć się dzięki temu większą stabil­ nością obrazu. A poza tym z tą „słabszą ergonomią" to nie do końca prawda - smartfony wyposażone w ogromne, dotykowe ekrany ob­ sługuje się naprawdę wygodnie! 4 sposób - zdjęcia nocne: Kiedyś uważało się, że telefonami komór­ kowymi można fotografować tylko przy dobrym oświetleniu, ale obecnie naprawdę nie trzeba obawiać się nawet sporych ciemno­ ści. Poprawiła się jakość obrazu (matryce, jaśniejsze obiektywy),

owoc precyzj i Sony

pojawiły s ię też p rzydatne opcje, takie jak stabilizacja optyczna (np. w Lumii 9 20) czy dość wysokie maksymalne czułości ISO (800 -1600). Ponieważ mało kto fotografuje telefonem umieszczonym na statywie (da się, są nawet specjalne głowice dla smartfo nów), pamiętajmy o dwóch zasadach: najlepiej oprzeć na czymś telefo n (dolną krawędzią na murku, boczną o jakąś ścianę), a jeśli się nie da - trzymać go stabilnie dwiema rękami. Jeśli mamy wybór, lepiej wyzwolić migawkę delikatnie dotkniętym wirtualnym przyciskiem na ekranie telefo nu. Czułość ISO ustawiamy na maksimum albo włączamy tryb automatyczny. Jak tylko możemy, unikajmy wykorzystywania wbudowanych w telefo ny lamp (LED lub/i błyskowych). Po pierwsze są słabe ( za­ sięg mierzony jest raczej w centymetrach niż metrach„.), więc i tak niewiele pomogą. Po drugie zdjęcie zaczyna wtedy wyglądać pła­ sko i s ztucznie.

MO ŻLIWO Ś CI SP ECJAL N E: Z AWSTYDŹ APA RATY. „ Niektórych m ożliwości te lefonów komórkowych nie znajdziemy nawet w z a aw a nsowa nych aparatach cyfrowych. D Sony Xperia Z oferuje nie tylko reje st row a n i e o b razów typu H D R z ręki, a le również u możliwia tworzenie filmów wideo H D R . D M i gaw k ę Samsunga N ot e l i można wyzwolić gło s e m, mówią c n a przykład słowo „smile" a lb o „shoot".

Możliwości foto-wideo To czwarty i ostatni demon, z jakim wypada się nam zmierzyć. Sprawa jest prosta - telefony komórkowe, nawet te reklamowane jako bardzo „fotograficzne" oferują ograniczone możliwości konfi­ guracji wbudowanych w nie aparatów. Nie znajdziemy w nich kla­ sycznych fotograficznych trybów P, A, S, M, czyli różnorodnych pre­ selekcji czasu naświetlania, stopnia otwarcia przysłony czy pełne­ go manuala. Ale czy współczesne telefony naprawdę są uboższe od aparatów? Zdecydowanie nie ! Po pierwsze zazwyczaj oferują wiele bard zo ciekawych funkcji, których nie znajdziemy nawet w zaawansowa­ nych aparatach cyfrowych. Przykład? Proszę bardzo - Sony Xperia Z nagrywa filmy wideo HDR, a Samsung Note II umożliwia wy­ zwalanie migawki„. głosem. Można po prostu krzyknąć „ s hoot" (po angielsku : strzelaj) - ale używałbym tej opc j i z rozwagą, zwłaszcza w miej scach publicznych. Nie zapominajmy też o wszelkich funkcjach związanych z geotagowaniem oraz szyb­ kim przesyłaniem i udostępnianiem wykonanych zdjęć - to wła­ ś nie aparaty cyfrowe dopiero zaczynają doganiać telefo ny pod tym względem! Po drugie - w przeciwieństwie do zdecydowanej większości apa­ ratów - możliwości telefo nów bez trudu zmienimy, instalując do­ datkowe aplikacje fo tograficzne. To oddzielny, niezwykle obszerny temat, bo na słynnym Instagramie świat s ię bynajmniej nie koń­ czy. W każdym razie da się np. „doinstalować" interwałometr, po­ ziomnicę, zaawansowany kalkulator naświetlenia, a przede wszyst­ kim ogrom niezwykle ciekawych efektów zdjęciowych. 5 sposób - balans bieli: To jedna z opcji, którą znajdziemy w niemal każdym telefonie komórkowym - i rzeczywiście warto jej używać! Po pierwsze wtedy, gdy fotografujemy we wnętrzach - oświetlenie żarowe czy jarzeniowe (lub jeszcze gorzej - mieszane) to zwykle zbyt poważne wyzwanie dla automatyki balansu bieli. W takiej sy­ tuacji znacz nie lepiej wybrać jedną z gotowych preselekc j i : ikon­ kę żarówki albo jarzeniówki. Ale mało kto pamięta o tym, że ba­ lans bieli może też być użyty jako proste, skuteczne narzędzie poprawiania wyglądu zdjęć wykonywanych na świeżym powie­ trzu - wtedy, gdy na dworze jest szaro, buro i ponuro (czyli w na­ szym polskim klimacie całkiem często). Wybranie preselekcji oznaczonej jako chmurka lub c ie ń wyraźnie ociepli i ożywi zdję­ cia, które przy wykorzystaniu automatyki balansu bieli wygląda­ łyby smutno i nieciekawie. • S ONY make. believe

odkryj Xperia™

Z

-

N I ED U Ż Y STATYW: WIELE N OWYCH M O ŻLIWO ŚCI Kupno n ied użego, prze n ośneg o statywu to d o b ry p omysł dla tych, którzy świ a d o m i e chcą wyko nywać zdjęci a j e dynie telefo n e m komórkowym. Statywy z e specj a lnymi, „ sm artfono­ wymi" głowi cami n i e są przy tym p rzesa dnie drog i e. D SlingShot kosztuj e ok. 65 zł i n a­ d aje się t eż do t rzymania w dłoni. D Gorillapod kosztuje ok. 1 00 zł, a le jego nogi m oż e­ my owinąć np. wokół znaku drogowego lub gałęzi .

N AKŁADKI NA O B I E KTYWY: N I ESAM OWITE EF EKTY S PECJALN E N i e wszystkie efekty da s i ę osiągnąć dzięki zainsta lowaniu w telefo n i e n owych a p likacji. Czasem warto pokusić się o ku pno nied użego „obiektywu", n p . makro albo ryb i e g o oka. Oferta jest p rzeogromna. z n a cz n i e przewyższaj ą ca j a ki ko lwiek system fotog ra fi czny! Moż­ na n a przykła d kupić obiektyw oferujący możliwość rejestrowania wideo w p ro m i e niu peł­ nyc h 360 sto p n i albo kalejdoskop czy filtry b arwne. Spora część tych o b iektywów przy­ gotowana j est s pe cjalnie dla iPhone' a, ale są też konstru kcj e u n i wersalne. ..

"

owoc precyzj i Sony

T R OJ A N S M S : S Z KO D N I K O K R A DAJĄCY P O S I A DACZY S M A RT F O N OW Przykła d e m g ro ź n e g o i b a rdzo s kutec z n e g o w swo i m d z i a ła n i u s z kod n i ka j est t roj a n o n a z w i e Boxe r.AA. Te n złośliwy kod atakujący s m a rtfony dz iałające pod k o n t rolą syste m u o p e racyj n e g o And roid n i e j est z a g roźe n ie m nowym , a le wła ś n i e główn i e p rzez n iską świ a d o mość z a g ro ź e ń u źytko w n i ków s m a rtfo n ó w u d ało m u s i ę o p a n ować j u ź 6 3 kraje świata, p rzy czym ponad 60 p roce n t i nfe kcj i za rejestrowa n o na t e r e n i e E u ropy. W j a ki s p os ó b szkod n i k i nf e kuje s m a rtfo n o f i a ry i j a k d z iała?

Użytkownik pobiera z sieci plik zainfe­ kowany koniem troja ńskim.

· ----....� .

8

Trojan ukradkiem wysyła SMS na numer premium o pod­ wyższonej o płacie.

Usłu godawca odsyła SMS potwierdzający aktywację usługi.

USŁUGODAWCA D ZARAŻONA APLIKACJA Nieświadomy

użytkownik korzystający z Internetu na s m a rtfon ie trafia na witrynę, z której możli­ we jest pobranie i instalacja a plikacji oferu­ jącej rzekomy d ostęp do wi elu atrakcyj nych treści za darmo (np. g ier, które w oficjal­ nych sklepach z a p likacjami mobilnymi d o­ stępne są od płatnie). Ofiara ataku. skuszona o bietnicą dostępu do „ bezpłatnych" cieka­ wych programów pobiera „niezbędne" na­ rzędzie.

li IN FEKCJA Mimo że użytkownik pobrał już p ro g ra m zawierają cy de facto złośliwy kod trojana Boxer.AA. właściwy atak jeszcze nie n astą pił. Kolejny etap to u ruchomie nie p rzez użytkownika pobra nego z S ieci pro­ gramu m ającego dawać dostęp do cieka­ wyc h treści. Na ekranie wyświetlany jest niezrozumiały komunikat inform ujący, że dostęp d o gier uwarunkowany jest koniecz­ n ością u iszczenia opłaty za pomocą wia d o­ mości SMS wysłanej na numer premium.

� �

Wiadomość z potwierdzeniem a ktywacji jest blokowana przez trojana.

1€1 �

El U KRYCIE Usługodawca od powiedzia lny za obsługę d anego numeru prem ium, na który została wysłana wiadomość odsyła właścici elowi telefonu wiadomość z po­ twierdzen i em (to standa rdowa procedura w tego typu płatnościach), a le zaszyty w pamięci smartfo nu złośliwy kod trojana blokuje jej wyświetlenie. w efekcie użyt­ kownik telefonu nie wie, że z jeg o urzą dze­ nia została wysłana wiad omość o podwyż­ szonej o płacie.

Opłata za SMS o bciąża rachunek użytkow nika i zasila konto hakera .

Ił RABUNEK O plata za wiadomość SMS

zostaje zdjęta z konia telefo nu i z as i la kon­ to cyberprzestępcy. W przypadku t rojana Boxer.AA jedna wiado mość wysłana z tele­ fonu działającego w Polsce kosztuje właści­ ciela 25 zł + VAT. Proceder może być wielo­ krotnie powtarzany, dopóki na koncie znaj­ d uj ą s ię środki wystarczające na „opłaty". D o pobrania „obiecanej" g ry czy innej atrak­ cyjnej zawartości, która była powodem po­ brania a plikacji nigdy nie d ochodzi.

W Polsce żyje 3 8 , 5 miliona osób. Wg danych G US pod koniec 2 0 1 2 roku w naszym kraju fu nkcjonowało ponad 54, 2 7 milionów ka rt SI M. To ujawn ia skalę problemu o nazwie: bezpieczeństwo da nych w u rządzeniach mobi lnych. Czy można skutecznie chronić sma rtfony przed zag rożenia mi? Tak i jest to dość p roste. J AKU B KORN

P

roblem bezp ieczeństwa danyc h przechowywanych w s ma rtfonach jest c zęsto b agatelizowany przez ich po­ s iadac zy. Zgodnie z naj nowszym raportem Fundacj i BezpieczniejwSieci.org stosowanie j akichkolwiek zabez­ p ieczeń w telefonach komórkowych wciąż stanowi tajemnicę dla prawie 40 p rocent mobilnych internautów - użytkowników s martfonów, którzy oprócz połączeń telefonicznych i SMS-ów wyko rzystują sprzęt mobilny również do surfowania po Sieci.

Smartfon to kom puter

potencjał obliczeniowy przez olb rzymią rze s zę ludz i korzystają­ cych ze smartfonów nie j est jednak dostrzega ny i to nawet, gdy świadomie używamy wielu aplikacji, synchronizuj emy dane, wysyłamy i odbieramy maile - słowem, gdy korzystamy z telefo­ nu j a k właśnie z komputera. Ś wiadomość tego, c zy m naprawdę j est s martfon, tego że można w nim przechowywać pliki, który­ mi n iekoniec znie c hcielibyśmy się dzielić z innymi, że może o n stanowić na rzędzie u możliwiające realizacj ę płatności j e s t nie­ zwykle i stotna do tego, by nie bagatelizować ochrony informacj i p rzechowywanych n a urządzeniach mob ilnych.

Ws półczesny s martfo n t o zaawansowa ny, wydajny i w pełn i war­ tośc iowy komputer. Konfiguracja sprzętowa i moc obliczeniowa smartfonów j est wyższa od tej , j aką jeszcze kilka lat temu repre­ zentowały „duże" komputery domowe i notebooki. Jednak ten

Wirusy komputerowe to pojęcie dość szeroko rozpowszechnio­ ne w naszym, stale i nformatyzowanym s połeczeństwie, ale

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

Lawina zagrożeń

owoc precyzj i Sony

<11111 ESET MOBILE SECURITY

M O B I L N E P R O G RA M Y O C H R O N N E :

Kolejny mobi lny a ntywirus, z ci eka­ wym i funkcj a m i zda lnego sterowa nia za pomocą wiadomości SMS (zd a ln e wymazywanie. lokalizacja itp).

N A P LAT F O R M Ę A N D R O I D .... NORTON MOBILE SECU RITY C hroni przed wirusami i zagrożeniami internetowymi; umożliwia zdalną lokalizację sm artfonu w razie jego utraty; po zainstalowaniu skanuje każdy pobiera ny plik.

Antivirus

.,._ ZON ER MOBILE SECURITY Antywirus wyróżniający się modułem wykrywa nia rekla m oraz funkcjami wykonywa nia kop i i za pasowej.

<11111 DARMOWY ANTYWIRUS (AVG)

<11111 KASPERSKY MOBILE SECU RITY

Antywirus. antyszpieg, blokuje zain­ fekowane wi adomości i również ofe­ ruje usługę lokalizacji telefonu.

.... F-SECURE MOBILE SECUR ITY Rozbudowany system o ch ro n ny za­ wierający a n tywirus, usługi lokaliza­ cyj ne. moduł kontroli rodzicielskiej. zabezpieczen ie kontaktów oraz bezpieczną przeglądarkę WWW.

Anlł-Theft Is �nabled

===-..J;:�=-�� ==--=· . ,.. . ....-:-„ -4ml--*I„_........

.... MOBILE SECU RITY & ANTIVIRUS (TREND M IC RO) Monitorowa nie każ­ dego rodzaju aktywności i wykrywanie zagrożeń. dostępne są również usługi lokalizacyjne pozwalają ce zdalnie n a m ierzyć smartfon .

łm1 ma111111E1

O ·- -· e -� 9 1'!!-11 '-"•" . ... __ ... _

- j a k to zresztą sugeruje ich nazwa - dla większości z nas koj a­ rzą s ię one wyłąc znie z zagrożeniem dotykaj ącym komputery stacjonarne i laptopy. Tymczasem ro snąca pop ularność mobil­ nych systemów o peracy j nych umożliwiaj ących sto sowan ie różnego typu aplikacj i tworzonych przez rzeszę programistów z c ałego świata powoduje, że obok stale rozwij ającego się ryn­ ku użytecznyc h p rogramów, które możemy instalować w na­ szyc h telefo nach, rozrasta się czarny ryne k złodziei danych, twórców złośliwych programów o kradających właścicieli smartfonów it p. Naj popularniejszą obecnie platformą mobilną na sw1ecie jest Android, prawie 70 proc. wszystkich sprzedanych w 2012 ro­ ku s martfonów to urządzenia pracujące pod kontrolą mobilne­ go systemu Google'a. N ic dziwnego zatem, że podobnie j ak w przypadku dominacji Windows na PC, system ten stał się głównym celem twórców złośliwego oprogramowania. Pod ko­ niec 2012 roku ekspertom i analitykom zabezpiec ze ń pracują­ cym w firmach tworzących oprogramowanie ochronne i wdra­ żających zabezpieczenia udało się wyizolować ok 350 tysięcy złośliwych obiektów atakujących u rządze nia z systemem An­ droid (więcej szczegółów w ramce „Wzrost liczby zagrożeń")

odkryj Xperia™

IV kw. 201 1 I kw. 201 2 04

05

06

07

08

09

10

11

1 2.2012

RADY D LA P O SIADACZY S MARTFONÓW Zastosowa nie się do pon iższych. prostych rad w znacznym stopniu ogra n i czy ryzyko infekcj i i utraty d anych.

.,._ Staraj się n i e korzystać z publicznych. niechronionych sieci Wi Fi, jeżeli już musisz z n i ch korzystać to w tym czasie nie loguj się na serwisy wymagające uwierzytelnienia

.,._ Podczas instalacji oprogramowania należy b a rdzo uważnie czytać. do j akich fu nkcji te le­ fon u apli kacja ma d ostęp, jeżeli np. prosta aplikacja do wyświ etla nia pogody chce mieć do­ stęp do naszej listy konta któw w telefonie, powinno to wzbudzić czuj ność .

łącz j e, będziesz bezpieczniejszy, a czas działan i a smartfo na na b aterii z n a cznie się wydłuży.

Najp rostszą i wystarczaj ąco skutec zną metodą oc hrony prak­ tycznie każdego s martfona przed zagrożeniami z siec i i złoś l i­ wymi programami jest używanie sprawdzonego p rogramu an­ tywirusowego na platformę mobilną, której używamy (patrz ramka „Mobilne programy ochronne"). Warto również stosować się do kilku prostych zasad (patrz ramka : „Rady dla posiadaczy s martfonów"), a będziemy mogli długo c ies zyć s ię wolnym od złośliwego oprogramowania mobilnym sprzętem, bez obaw, że • kwota zasilenia telefonu zostanie nam skradziona.

make. believe

350

WZROST LICZBY ZAG ROŻEŃ Według raportów 2 0 1 2 Annual Roundup i Mobile Secu rity, p rzygotowa­ nych przez ekspertów z firmy Trend Micro i obejmują cych tematyką m.in. zaawansowane zagrożenia w świ ecie Post-PC przygotowanego liczba złośliwych a pli kacji na naj popula rniejszą platformę mobi lną - Android - rośnie w zastraszającym tem pie (patrz wykres) . Jeszcze w czwartym kwa rtale 2 0 1 1 roku odnotowano zaledwie 1 000 szkodni ków. Do końca ubi egłego roku ich liczba wzrosła do ok. 350 tysięcy i nic nie wskazuje na to, by tempo wzrostu miało w najbliższym czasie osłabnąć.

.,._ Jeżeli nie korzystasz w danej chwili z interfejsów komunika cyjnych (WiFi, Bluetooth). wy­

Jak s i ę c h ro n ić?

S ONY

Rozbudowany program ochronny. po­ zwala m.in. filtrować kontakty b loku­ jąc niechciane połączenia.

Z

-

.,._ Pobierając aplikacj e korzystaj wyłącznie z oficjalnych źródeł oprogramowania (np. sklep Google Play na p l atfo rmie Android. czy App Store dla urządzeń z systemem iOS)

.,._ Aktualizuj opro gramowanie zai nstalowane w smartfonie - dotyczy to zarówno a plikacji

jak i samego systemu operacyjnego

.,._ Pobierają c p ro gram (nawet z oficjalnego sklepu!) zawsze sp rawdzaj, czy i nfo rmacj e na temat dostawcy d a n eg o programu są komp let ne. Jeżeli są jaki eś braki. najlepiej zrezygnuj z pobierania/za kupu. .,._ Pamiętaj o wykonaniu kop i i d anych przechowywanych w telefonie. dzięki temu w razie utraty samego sprzętu n ie stracisz tego co zwykle n ajcenniejsze . .,._ Zai nstaluj i używaj oprogramowania zabezpi eczają cego przed złośliwym kodem

owoc precyzj i Sony

Welcome to the TeamVłewer Demo Desk You can remole'Y coollol ctns cMljlUer and mM

TeamViewer Aplikacja, która pozwala na szybki i wygodny dostęp do komputera przez telefo n. TeamViewer przydaje się do przenoszenia danych między komputerami, zdalnej kontroli, konferencji audio-wideo i zdalnego serwisowania komputerów. Sa­ mo połączenie nawiązywane jest z wykorzy­ staniem tunelu VPN, szyfrowanego 256-bi­ towym kluczem AES. W celu nawiązania po­ łączenia z komputerem należy zainstalować na nim oprogramowanie TeamViewer, do­ stępne na stronie http ://www.teamviewer. com.

S ONY make. believe

-

-

�

Następca klienta SSH - Con­ nectBota - rozszerzony o wiele dodatkowych funkcji. W VX ConnectBot dodano obsługę sprzętowych klawiatur oraz najbardziej po­ żądaną funkcjonalność klawiatury ekrano­ wej, której brakowało w oryginale - działają­ cy klawisz ALT. Administrowanie maszyna­ mi bezpośrednio z konsoli ułatwiają nastę­ pujące funkcje : zapis kluczy SSH do pliku, transfer plików w tle (protokół SCP), oraz obsługa dowolnej klawiatury z Android Market. Administratorom polecamy przete­ stowanie Hacker's Keyboard.

Wi Fi Analyzer

Rewelacyj ny i banalnie prosty w obsłudze program, który słu� ży do diagnostyki sieci bezprzewodowych. Przydaje się wszę­ dzie tam, gdzie dostępna j e st więcej niż j edna sieć Wi-Fi. Program pokazuje naj ­ bardziej oblegane kanały Wi-Fi i moc sy­ gnału poszczególnych sieci. Wybór naj­ mniej obleganej częstotliwości w niektó­ rych przypadkach potrafi znacznie zwięk­ szyć zasięg naszej sieci bezprzewodowej oraz poprawić jakość połączenia. Program pomoże też p rzy wyborze najwydajniej­ szej sieci, z którą łączy się nasz telefon.

od kryj Xperia™

_

Z

-

VX Con nectBot

owoc precyzj i Sony

Adobe Photoshop Expr.

Skype

Shaza m

Mobilna wers ja programu Ado­ be Photoshop nie oferuje na­ wet połowy funkcji znanych użytkownikom Photoshopa, jednak doskonale sprawdza się, jeśli cho­ dzi o pod stawową obróbkę zdjęć wykona­ nych telefonem. Oprócz sięgania po świet­ nie przygotowane przez twórców gotowe efekty fotografie może my przycinać, zmieniać nasycenie kolorów, jasność, kon­ trast etc. Programistom Adobe należy się ukłon i pochwała za znakomite wykorzy­ stanie dotykowych wyświetlaczy w Photo­ shop Express.

Jeśli chodzi o s martfo ny i ja­ kikolwiek standard przesyła­ nia w iadomości, który byłby t ańszy niż SMS-y i wykorzy­ stywałby w tym celu I nternet, to nieste­ ty nadal takowy n ie powstał. S kype jest jednak na tyle popularny, a do tego inte­ gruje się z facebookowym czate m, że warto zainsta lować go w swoi m telefo­ nie. Do prowadzenia komfortowych roz­ mów wideo wskazane jest korzystanie z łącz nośc i LTE - przy wo lniej s zy m połą­ czeniu o wiele lepiej s prawdzają s ię roz­ mowy tekstowe.

Jedna z tych aplikacji, z której nie korzysta się cod ziennie, jednak warto ją zainstalować. Shazam to narzędzie do rozpo­ z nawania u słyszanej muzyki. Wystarczy je pobrać, włączyć i przystawić do głośnika, a Shazam powie ci, czego aktualnie słu­ chasz. Aplikacja je st bezpłatna. Przez 30 dni możemy korzystać w pełni z progra­ mu, a nastę pnie albo zapłacimy za we rsję Premium, albo używamy narzędzia za darmo, ale z limitem s utworów na mie­ siąc. Korzystanie z aplikacj i wymaga połą­ czenia z Internetem !

9

-

� ' ·-

--

{:)

�

DropboK

,_

1 . 00x

il

o 57

�

VLC Beta

li

""""...

�

S ONY make. believe

t

Tomasz

• ...

1 „:

az=a ·

Nowa no1a1ka

Zdjęde

,.ft.

-�

- �

l 36

VLC to z pewnością jeden z naj­ bardziej uniwersalnych i naj­ lepszych odtwarzaczy multi­ mediów oferowanych do syste­ mu And roid. Jeśli chodzi o odtwarzanie muzyki, daleko mu do ideału, za to w od­ twarzaniu filmów aplikacja nie ma sobie równych. Podczas korzystania z programu należy pamiętać, że to wciąż wersja beta, która od czasu do czasu potrafi wykazać się niestabilnością. Aplikacja radzi sobie też z odtwarzaniem napisów do filmów - niestety polskie znaki są na razie nieob­ sługiwane.

•

o..

•

·� -.'"ł-

Drop box

Evernote

Dropbox to jedno z najpopular­ niejszych rozwiązań, jeśli chodzi o przechowywanie i synchroni­ zację danych w chmurze. Na dropboksie przechowamy zdjęcia, muzykę, dokumenty - wystarczy zainstalować a plika­ cję na swoim telefonie, żeby mieć dostęp do chmury Dropboksa z dowolnej lokalizacji (o ile możemy połączyć się z Siecią). Dropbox pozwala również na publiczne udostępnia­ nie wybranych plików i m.in. zintegrowany jest z serwisem Soundcloud. Alternatywa dla opisywanego u nas Evernote'a, jeśli w ogóle można porównywać te dwie aplikacje.

Najszybszy i najwygodniejszy sposób na zapisywanie i prze­ chowywanie złotych myśli, po­ mysłów, wartych zapamiętania widoków czy danych. Evernote pozwala tworzyć i synchronizować z serwerem (a przez niego także z pecetem oraz telefona­ mi z innymi systemami) notatki tekstowe, głosowe i obrazkowe. Dla kogoś, kto korzy­ sta z wielu urządzeń (komputer w domu, telefon, komputer w pracy, iPad ... ), jest to świetny sposób na trzymanie ważnych no­ tatek bądź plików w jednym miejscu i do­ stęp do nich z dowolnego urządzenia.

odkryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

lnsta g ra m

Pu lse

Obecnie jest to z pewnością naj­ popularniejsza aplikacja do upiększania zdjęć zrobionych naszym telefo nem. Filtry udo­ stepnione przez twórców aplikacji pozwolą na uzyskanie artystycznego wyglądu zdję­ cia, upodabniając je do fotografii wykona­ nej aparatem lamo czy popularnym nie­ gdyś polaroidem. Instagram to także sieć społecznościowa, w której użytkownicy dzielą się zrobionymi przez siebie zdjęcia­ mi. Aplikacja pozwala na udostępnianie ich przy pomocy innych sieci społecznościo­ wych, takich jak Facebook czy Twitter.

Bardzo wygodny agregator tre­ ści, który ma również całkiem atrakcyjny wygląd. Jeśli macie dość korzystania z „przestarza­ łych" czytników RSS, polecamy Pulse. Apli­ kacja prezentuje najnowsze informacje z Sieci, dzieląc j e na kategorie tematyczne, w przyjaznej dla oka formie. Ź ródła infor­ macj i możemy konfigurować względnie do­ wolnie, to samo tyczy się ich pozycjonowa­ nia i sposóbu wyświetlania na ekranie. Pul­ se to zdecydowanie j edna z najładniej szych internetowych gazet z dynamicznie dobie­ ranymi treściami.

m

StumbleUpon

Usługa dostępna przez dowolną przeglądarkę internetową - de­ dykowana aplikacja mobilna sprawia, że korzystanie z niej jest dużo wygodniejsze. StumbleUpon to serwis społecznościowy, którego użytkowni­ cy nawzajem polecają sobie witryny inter­ netowe. Wystarczy założyć darmowy profil i określić, jakie dziedziny interesują nas naj­ bardziej (komputery, filmy, fotografia, i tak dalej). Następnie aplikacja zaproponuje nam najpopularniejsze witryny z wybra­ nych przez nas kategorii. Każde kliknięcie „Stumble" to nowa witryna na ekranie.

Savingl frvm a Browser

How to save to Pocket from

Flipboard

SpeedTest.net

Pocket

Na pierwszy rzut oka aplikacja może wydawać się kolejnym agregatorem internetowych tre­ ści, które prezentowane są w for­ mie bardzo estetycznego czasopisma zapro­ jektowanego z myślą o smartfonach. Tym, co wyróżnia aplikację na tle innych agrega­ torów, są przede wszystkim źródła treści do­ stępne dla użytkownika. Oprócz standardo­ wej obsługi RSS-ów Flipboard pozwala na agregowanie treści z dwóch najpopularniej­ szych serwisów społecznościowych, tj. z Fa­ cebooka i Twittera, oraz Reddita, czyli naj­ popularniejszego ostatnio miejsca w Sieci.

Bardzo szybki i wygodny sposób na testowanie przepustowości łącza internetowego. Warto od czasu do czasu porównać stan faktyczny z obietnicami składanymi w re­ klamach przez operatora. Ta aplikacja na­ daj e się do tego doskonale. O prócz speł­ niania podstawowej funkcji SpeedTe st.net pozwala na błyskawiczne sprawdzenie na­ szego adresu IP czy porównanie wyników wszystkich dotychczasowych te stów szyb­ kości połącze nia. Bardzo przydatne narzę­ dzie dla wszystkich, którzy chcą p rzetesto­ wać swoją łączność z Siecią.

Prosta w użyciu aplikacja z wygodnym interfejsem, w której 1191 ,...,. użytkownik zapisuje wszystkie teksty publikowane w Interne­ cie, które chciałby przeczytać później. Dzia­ ła to następująco: trafiamy na artykuł w In­ ternecie, chcemy go przeczytać, ale dopiero po skończonej pracy. Zapisujemy adres URL w Pocket i gotowe. Tekst czeka na odpowied­ ni moment. Teksty możemy przesyłać do programu za pomocą rozszerzeń do prze­ glądarek internetowych (Chrome i Firefox), klienta pocztowego czy jednej z 300 zinte­ growanych z Pocket aplikacji mobilnych.

S ONY make. believe

od kryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

FxCamera

Pixlr-o-matic

Spotify

Kolejna aplikacja do upiększa­ nia zdj ęć wykonanych apara­ tem wbudowanym w smart­ fon. Do dyspozycji otrzymuje­ my pięć trybów fotografowania : aparat otworkowy, rybie oko, plakat, zdjęcie sy­ metryczne oraz tryb „normalny", który na niektórych u rządzeniach u ruchamia się szybciej niż systemowa aplikacj a do ro­ bienia zdjęć. Oprócz predefiniowanych trybów w FxCamerze znajdziemy narzę­ dzia do autokorekty zdj ęć i poprawimy takie pa rametry, jak ekspozycja, kontrast czy nasycenie kolorów.

Bardzo prosty w użyciu edytor zdjęć, który oferuje ponad 100 różnych efektów, 280 filtrów, czy ponad 200„. rozmaitych ramek. N ie pomyliliśmy się, przytaczając powyższe liczby, które pozwalają uzyskać 5 mln róż­ nych kombinacji, jeśli chodzi o końcowy wy­ gląd zdjęcia obrabianego w tej aplikacji. Przej rzysty interfejs Pixlr-o-matic czyni ob­ sługę aplikacji banalnie prostą. Jeśli akurat nie macie swojego smartfonu pod ręką, to na stronie www.pixlr.com dostępna jest wersja programu przeznaczona do przeglą­ darek internetowych.

Aplikacja do strumieniowania muzyki prosto z chmury. Nie­ stety, nie jest bezpłatna. Aby korzystać z serwisu na urzą­ dzeniach mobilnych, wymagane jest opła­ cenie miesięcznego abonamentu w wyso­ kości 19,99 zł. P ierwsze 48 godzin jest za darmo. Nawet j eśli nie zdecydujemy się na wykupienie abonamentu, warto spraw­ dzić tę aplikację. W zasięgu ręki mamy mi­ liony utworów, albumy ulubionych wyko­ nawców oraz możliwość stowrzenia wła­ snej radiostacj i, grającej tylko wybrane p iosenki.

arnegro ...

!ł!J

:

P a rkow.a n i,e Rozpoczn ij parkowan ie

Szukaj w A llegro

OBSERWOWA E

K o m u n i kacja

KUPIONE

Skasuj bilet

H i stori:a b U etów

Olcu'la Go

�-

IPAD 3: Relina 32. GB �

Alleg ro Prawdopodobnie nie ma wygod­ niejszego sposobu na przegląda­ nie Allegro niż za pomocą ofi­ cjalnej aplikacji wydanej na urządzenia mobilne. Przede wszystkim pro­ gram umożliwia nam pełną obsługę swoje­ go konta - łącznie z wystawianiem nowych przedmiotów na aukcje. Aplikacja oferuje również wyszukiwanie przedmiotów przez skanowanie ich kodu kreskowego. Nic, tylko usiąść wygodnie z telefonem w ręku i szu­ kać okazji. Jeśli Allegro to dla kogoś za mało, polecamy również oficjalną aplikację serwi­ su aukcyjnego eBay.

S ONY make. believe

Pokaż kup i o n e b i l ety

Mobi let

Leg i mi

!A � �

Aplikacja księgarni Legimi. Za­ wiera wszystkie funkcje nie­ zbędne do wygodnego czyta­ nia, takie jak regulacja wie lko­ ści czcionki, sposobu przewijania stron, tryb nocny. Legimi to także ciekawy model dystrybucji elektronicznych książek - po wykupieniu miesięcznego abonamentu (ceny zaczynaj ą się od 9 zł) czytelnik może pobrać i czytać dowolną liczbę tytułów dostępnych w księgarni Legimi.com. Do wyboru ma ponad 5000 e-booków od ok. 200 polskich wydawców, w tym bestselle­ ry i nowości.

a.' Dobra aplikacja � la każ �e ��, kto często porusza się po m1esc1e. Mobilet pozwala na błyskawiczny zakup biletów komunikacji miejskiej oraz na opłacenie postoj u nasze­ ego pojazdu w płatnych strefach parkowa­ nia w ponad 1 00 miej scowościach w Polsce. By korzystać z aplikacji, wymagana jest reje­ stracja konta użytkownika na stronie www. mobilet.pl oraz doładowanie swojego konta za pomocą systemu płatności Pay U. Gdyby dodano możliwość podpięcia swojej karty kredytowej do konta Mo bilet, byłaby to apli­ kacja idealna.

odkryj Xperia™

Z

-

owoc precyzj i Sony

Proponowane trasy

Zum i

Jakdojade.pl

Tra nspo rtoid

Oficjalna aplikacja Zumi - jed­ nej z najlepszych polskich wyszukiwarek miejsc. Duża i stale 2 um ii uaktualniana baza serwisu po­ winna pomóc zlokalizować takie obiekty, jak najbliższy bankomat, stacja benzynowa, bar, restauracja, sklep, urząd miasta czy szpital. Do tego,twórcy Zumi dorzucili cał­ kiem przyjemny w obsłudze tryb Augmen­ ted Reality, system wytyczania najkrótszych tras (zarówno pieszych, jak i samochodo­ wych) oraz możliwość dodawania swoich ulubionych miejsc do zakładek, co znacznie przyspiesza ich ponowną lokalizację.

To obowiązkowa pozycja dla wszystkich podróżujących ko­ munikacją miejską. Oficjalna aplikacja serwisu jakdojade.pl do systemu Windows Phone obsługuje mia­ sta: Białystok, Bydgoszcz, Katowice (GOP), Kraków, tódź, Poznań, Radom, Szczecin, To­ ruń, Trójmiasto, Wa rszawa, Wrocław. Pro­ gram potrafi znaleźć najdogodniejsze połą­ czenie z punktu A do punktu B (można po­ dawać adres, nazwę przystanku lub wyko­ rzystać geolokalizację), a także prezentuje na bieżąco aktualizowane rozkłady jazdy wszystkich linii komunikacji miej skiej.

Prawdziwy niezbędnik każde­ ... go, kto porusza się komunika­ cją miej ską. Znajdziemy tu rozkład jazdy komunikacji miej­ skiej dla 59 polskich miast i aglomeracji, w tym Warszawy, Krakowa i Wrocławia. Chociaż aktualizacj e rozkładów jazdy wy­ magają połączenia z Inte rnetem, sama aplikacja może działać w trybie offline (z ograniczoną funkcjonalnością). W wielu miastach bilety komunikacj i miej skiej można kupić bezpośrednio, korzystając z mPay lub SkyCash ! I nterfejs jest prosty, minimalistyczny i wygodny w użyciu.

"""

.......

0:00:00 (!.) CZAS

'9 DYSTANS

Jl>

0 TEMPO

O . OO km

-

+ Nowy wpis

+•

111

+--'

owa strona

- min/km

Złap Taxi

Endomondo

Word press

świetna aplikacja do wyszukiwa­ nia najtańszych taksówek w mieście. Obsługa jest przy­ jemna i bajecznie prosta. Wy­ starczy wybrać miej scowość, w której obec­ nie się znajdujemy, a na ekranie pojawi się lista (aktualizowana na bieżąco) przewoźni­ ków razem z takimi informacjami jak : cena za kilometr, opłata początkowa, płatność kartą. Żeby zamawiającemu było jeszcze ła­ twiej, to przy każdej pozycji na tej liście jest ikonka telefonu - wystarczy kliknąć i wasz smartfo n zadzwoni po taksówkę. Rozma­ wiać trzeba samemu ...

� �

Twój b log stoi na WordPressie? świetnie ! Dzięki tej aplikacji dodawanie nowych postów, edycja, moderowanie bloga i inne czynności wykonasz przez telefon. Mobilny Wordpress sprawdza się naj lepie j, j eśli chodzi o moderowanie komentarzy - szybki dostęp przez te lefon oraz natych­ miastowe powiadomienia o nowych ko­ mentarzach z nacznie ułatwią administro­ wanie blogiem. Niestety, androidowa apli­ kacja nie radzi sobie z dużą liczbą plug­ -inów. Zanim zaczniecie na niej polegać, doradzamy początkową ostrożność.

S ONY make. believe

Osoby preferujące aktywny tryb życia z całą pewnością znaj ą serwis Endomondo. Dedykowana aplikacja mobilna serwisu pozwala na śledzenie naszych ak­ tywności sportowych na bieżąco, a do tego ich dokumentowanie oraz porównywanie naszych rezultatów z wynikami znajo­ mych. Jest to j edno z naj lepszych rozwią­ zań, jeśli chodzi o śledzenie swoich postę­ pów, oraz całkiem niezły sposób na moty­ wację. Aplikacja integruje się ponadto z niektórymi pulsometrami oraz rowero­ wymi prędkościomie rzami.

od kryj Xperia™

Z

-

� 1�

owoc precyzj i Sony

Rozrywka na skinienie dłonią Od kryj łatwy sposób n a bezprzewodowe dzielenie się

muzyką, zdjęcia m i , fi l ma m i i wszystki m , co masz na ekra n i e Twoj ego smartfonu. Przyłóż smartfon do pi lota TV BRAVIA0 a zdjęcia, f i l my i gry "przeskoczą" na ekran telewizora. Bez kło potu, bez kabli, bez guzików.

Od kryj Xperia™ Z - owoc precyzji Sony w sm artfonie.

BE MOVED

XPERIA

„Sony, „make.believe." oraz logotypy WALKMAN i WALKMAN W są zastrzeżonymi znakami towarowymi Sony Corporalion. Xperia

Mobile Communications AB. Google Play i Google

jest zastrzeżonym znakiem towarowym Sony

Xperia'· Z www.sonym obi le.com/xperiaz

©2013 Sony Mobile Communications AB."

Chrome są zastrzeżonymi znakami Google Inc.

'opcja bezprzewodowego przesyłania działa tylko z muzyką i zdjęciami i z telewizorami BRAVIA® TV z NFC.