Cormac McCarthy To nie jest kraj dla starych ludzi

To nie jest kraj dla starych ludzi Cormac McCarthy Wydawnictwo Literackie (2014) Etykiety: Proza współczesna Proza współczesnattt 1980 rok. Na pustkowiu tuż przy granicy z Meksykiem pewien myśliwy znajduje dwa miliony dolarów. Niedawno w trakcie transakcji narkotykowej doszło tu do krwawej strzelaniny. Llewelyn przywłaszcza sobie gotówkę, marząc o rozpoczęciu nowego życia. Ale jego tropem podąża psychopatyczny morderca… Filmową adaptację powieści w reżyserii Ethana i Joela Coenów (2007) nagrodzono aż 4 Oskarami.

Tytuł oryginału: NO COUNTRY FOR OLD MEN Opieka redakcyjna: PAWEŁ CIEMNIEWSKI Redakcja: WERONIKA KOSIŃSKA Korekta: ANNA RUDNICKA, MAŁGORZATA WÓJCIK Opracowanie typograficzne: MAREK PAWŁOWSKI Ilustracja na okładce: MICHAŁ KARCZ Redakcja techniczna: BOŻENA KORBUT Skład i łamanie: Infomarket Copyright © M-71, Ltd. 2005 © Copyright for the Polish translation by Robert Sudół, 2014 © Copyright for this edition by Wydawnictwo Literackie, Kraków Wydanie pierwsze ISBN 978-83-08-05324-9 Wydawnictwo Literackie Sp. z o.o. ul. Długa 1, 31-147 Kraków tel. (+48 12) 619 27 70 fax. (+48 12) 430 00 96 bezpłatna linia telefoniczna: 800 42 10 40 e-mail: [email protected] Księgarnia internetowa: www.wydawnictwoliterackie.pl Konwersja: eLitera s.c.

Autor pragnie wyrazić wdzięczność Instytutowi Sante Fe za długą współpracę i czteroletni program rezydencyjny. Chciałby również podziękować Amandzie Urban.

I Wysłałem jednego chłopaka do komory gazowej w Huntsville. Jednego jedynego. Sam go aresztowałem i świadczyłem w sądzie. Ze dwa, trzy razy pojechałem go odwiedzić. Trzy. Ostatni raz w dniu egzekucji. Nie musiałem jechać, ale pojechałem. Ochoty nie miałem, wiadomo. Zabił czternastoletnią dziewczynę i powiem szczerze, nie paliłem się, żeby do niego jeździć, a co dopiero na egzekucję, ale pojechałem. W gazetach pisano, że to zbrodnia w afekcie, ale mi powiedział, że żadnego afektu nie było. Chodził z tą dziewczyną, chociaż była bardzo młoda. On miał dziewiętnaście lat. No i powiedział mi jeszcze, że zamyślał zabić, odkąd pamiętał. Powiedział, że gdyby go wypuścili, znów by to zrobił. I wie, że pójdzie do piekła. Jego własne słowa. Nie mam pojęcia, co o tym myśleć. Naprawdę. Zaświtało mi wtedy, że nigdy nie widziałem takiego człowieka, i zacząłem się zastanawiać, czy to aby nie jakiś nowy wychów. Patrzyłem, jak przypinają go do krzesła i zamykają drzwi. Był może trochę niespokojny, ale nic więcej. Widzi mi się, że naprawdę wiedział, że za kwadrans będzie w piekle. Wierzę w to. Dużo nad tym myślałem. Nietrudno się z nim rozmawiało. Nazywał mnie szeryfem. Ja nie wiedziałem, co mówić. No bo co powiedzieć człowiekowi, który się przyznaje, że nie ma duszy? Po co w ogóle mówić? Sporo o tym myślałem. A jednak ten chłopak to nic w porównaniu z tym, co czekało za horyzontem. Powiadają, że oczy są zwierciadłem duszy człowieka. Nie wiem, czego zwierciadłem były te tam oczy, i chyba szybko się nie dowiem. Ale gdzieś są oczy, co jeszcze inaczej patrzą na świat, i w tę stronę wszystko zmierza. To doprowadziło mnie do takiego etapu w życiu, jakiego bym się nigdy nie spodziewał. Gdzieś tam jest prawdziwy, żywy apostoł zagłady i ja nie chcę się z nim spotkać. Wiem, że istnieje. Widziałem jego dzieło. Jednego razu spoczęły na mnie jego oczy. Drugiego razu nie chcę. Nie będę nadstawiał karku, nie wyjdę mu naprzeciw. Nie chodzi tylko o to, że przybyło mi lat. Chciałbym, żeby o to chodziło. Nie mogę nawet powiedzieć, że to kwestia woli. Zawsze wiedziałem, że aby wykonywać tę robotę, trzeba być gotowym na śmierć. Taka reguła. Żaden powód do chwały ani nic, ale gotowym być trzeba. Bo jeśli człowiek nie jest gotów, oni od razu się połapią. Dojrzą w okamgnieniu. Tutaj chodzi raczej o to, że trzeba być gotowym stać się kimś innym. I widzi mi się, że wtedy człowiek wystawia na szwank swoją duszę. A ja tego nie chcę. Myślę sobie teraz, że nigdy bym nie chciał. Zastępca szeryfa zostawił Chigurha stojącego w kącie, z rękami skutymi za plecami, a sam usiadł na krzesełku obrotowym, zdjął kapelusz, wyciągnął nogi na biurku i zadzwonił do Lamara na telefon komórkowy. Dopiero żeśmy weszli. Szeryfie, on ma ze sobą jakieś cudo, jakby butlę z tlenem na rozedmę płuc albo coś. No i rurkę w rękawie połączoną z takim paralizatorem, co ich używają w rzeźniach do ogłuszania. Tak jest. Na to wygląda. Sam pan zobaczy po powrocie. Tak jest. Zabezpieczyłem. Tak jest. Wstał z krzesła, odpiął z paska klucze i jednym z nich otworzył szufladę, żeby wyjąć klucze do celi. Był lekko pochylony, gdy Chigurh przykucnął i zsunął skute dłonie w zgięcia kolan. Jednym płynnym ruchem usiadł, odchylił się do tyłu, przełożył łańcuch pod stopami i wstał bez najmniejszego wysiłku. Jak gdyby robił to wcześniej wiele razy, i tak właśnie było. Zarzucił skute ręce funkcjonariuszowi na szyję i podskoczył, wbijając mu kolana w kark i szarpiąc za łańcuch. Runęli na podłogę. Zastępca szeryfa próbował wsunąć palce pod łańcuch, ale mu się nie udało. Chigurh napinał kajdanki, z kolanami wciśniętymi między swoje dłonie i odwróconą

twarzą. Funkcjonariusz młócił dziko rękami, przebierał nogami po podłodze, przewracając kosz na śmieci, odpychając krzesło pod przeciwległą ścianę. Zatrzasnął kopnięciem drzwi i skołtunił dywanik. Charczał i pluł na czerwono. Zaczął się dławić własną krwią. Chigurh szarpnął mocniej. Niklowane kajdanki werżnęły się w kość. Pękła prawa tętnica szyjna, krew trysnęła przez pokój i spłynęła po ścianie. Nogi spowolniły bieg i znieruchomiały. Funkcjonariusz miał drgawki. A potem zastygł. Chigurh leżał, oddychając cicho, nie poluźniając ucisku. Wreszcie wstał, zdjął tamtemu klucze z paska i się uwolnił, następnie wcisnął sobie jego rewolwer w spodnie i poszedł do łazienki. Opłukał nadgarstki zimną wodą, aż przestały krwawić, zębami porwał ręcznik na szarpie, obwiązał przeguby i wrócił do pokoju. Usiadł na biurku i zabezpieczył opatrunki kawałkiem przylepca z dozownika, wpatrzony w martwego mężczyznę gapiącego się z podłogi. Gdy skończył, wyciągnął zastępcy portfel z kieszeni, wyjął pieniądze i wcisnął je sobie do kieszeni koszuli; wsiadł do radiowozu, włączył zapłon, wycofał auto z parkingu i ruszył na szosę. Na autostradzie międzystanowej wypatrzył nowy model forda z jedną osobą w środku, zapalił światła i na moment uruchomił syrenę. Samochód zatrzymał się na poboczu. Chigurh podjechał z tyłu, zgasił silnik, zarzucił butlę na ramię, wysiadł i ruszył. Mężczyzna obserwował go w lusterku wstecznym. W czym problem, panie władzo? Proszę opuścić pojazd. Mężczyzna otworzył drzwi i wysiadł. O co chodzi? Proszę się odsunąć. Zrobił dwa kroki w bok. Chigurh zobaczył wątpliwość rodzącą się w jego oczach na widok zakrwawionej postaci, ale było za późno. Położył mu dłoń na głowie jak uzdrowiciel. Syk powietrza i cichy trzask bolca przypominały dźwięk zamykających się drzwi pneumatycznych. Mężczyzna osunął się bezgłośnie na ziemię, a w jego czole rozkwitł okrągły otwór, z którego buchnęła krew, zalewając mu oczy, przesłaniając widok rozpadającego się powoli świata. Chigurh wytarł dłoń chusteczką. Nie chciałem, żebyś upaprał samochód, powiedział. Moss siedział na grani, z obcasami wbitymi w żwir wulkaniczny, i lustrował teren poniżej przez niemiecką lornetkę z dwunastokrotnym powiększeniem. Kapelusz zsunięty do tyłu. Łokcie wsparte na kolanach. Karabinem zawieszonym na ramieniu na skórzanym pasku był sztucer powtarzalny z precyzyjną ciężką lufą kaliber .270, wzorowany na klasycznym systemie mauserowskim z 1898 roku, z klejonym łożem z orzecha i klonu. Wyposażony w celownik optyczny firmy Unertl o takiej samej mocy jak lornetka. Antylopy znajdowały się w odległości niecałej mili. Od wschodu słońca upłynęła niepełna godzina, a równiną w dole ciągnęły się długie cienie grani, datilli i skał. Gdzieś tam był też cień Mossa. Opuścił lornetkę i siedział wpatrzony w pejzaż. Hen w oddali na południu postrzępione góry Meksyku. Przełomy rzeki. Na zachodzie spieczona terakota pogranicza. Splunął bez śliny i wytarł usta w ramię okryte bawełnianą koszulą. Karabin dawał skupienie niecałe pół minuty kątowej. Przy strzałach z odległości tysiąca jardów rozrzut wynosił pięć cali. Stanowisko, które wybrał, aby być w granicach tego dystansu, znajdowało się tuż pod długim osypiskiem zastygłej lawy. Kłopot w tym, że dotarcie tam zabrałoby mu prawie godzinę, a skubiące trawę antylopy się oddalały. Dobrze, że przynajmniej nie było wiatru. Gdy dotarł do podnóża osypiska, podniósł się powoli i rozejrzał w poszukiwaniu antylop. Nie odeszły zbyt daleko od miejsca, w którym widział je poprzednim razem, ale odległość wciąż wynosiła dobre siedemset jardów. Przypatrzył się zwierzętom przez lornetkę. Kłaczki i zniekształcenia obrazu w zgęszczonym rozgrzanym powietrzu. Nisko zawieszona mgiełka z

połyskującego kurzu i pyłków. Nie było innej osłony, nie będzie też drugiego strzału. Zwlókł się z osypiska, ściągnął but i położył go na skale, a potem oparł na nim czółenko broni, odbezpieczył kciukiem i spojrzał przez celownik. Stały z podniesionymi głowami, wszystkie, i patrzyły na niego. Jasna cholera, szepnął. Słońce miał za plecami, więc chyba nie mogły dostrzec błysków światła w celowniku. Po prostu go zobaczyły. Sztucer miał język spustowy Canjara z naciskiem ustawionym na osiem uncji, dlatego Moss ostrożnie przysunął bliżej do siebie broń i but i znów spojrzał, sytuując krzyżyk celownika tuż nad grzbietem zwierzęcia ustawionego najbardziej bokiem w jego stronę. Wiedział dokładnie, ile wynosi opad pocisku w przeliczeniu na każde sto jardów. To odległość była problemem. Wsunął palec w zakrzywienie spustu. Kieł dzika, noszony na złotym łańcuszku na szyi, zsunął się w zgięcie łokcia opartego na kamieniu. Mimo ciężkiej lufy i hamulca wylotowego nastąpił silny odrzut. Gdy Moss znów dojrzał zwierzęta w celowniku, stały tak jak przedtem. Dotarcie pocisku o masie 9,7 grama do celu trwało prawie sekundę, dźwięk wymagał dwa razy więcej czasu. Patrzyły na obłok kurzu w miejscu trafienia. A potem bryknęły. Prawie od razu pognały ile sił w nogach na barrial, ścigane przeciągłym hukiem wystrzału, odbijającym się echem od skał i przetaczającym z powrotem przez otwarty teren w ciszy wczesnego poranka. Stał i patrzył, jak uciekają. Podniósł lornetkę. Jedno ze zwierząt zamarudziło z tyłu, pociągając nogą, i pomyślał, że pocisk prawdopodobnie odbił się od niecki i trafił antylopę w zadek z lewej strony. Nachylił się i splunął. Cholera, mruknął. Patrzył, jak znikają za występami skalnymi na południu. Blady pomarańczowy kurz zawieszony w nieruchomym porannym powietrzu zbladł i też się rozpłynął. Barrial leżał cichy i pusty w słońcu. Jakby nic się nie wydarzyło. Moss usiadł i wciągnął but, wziął sztucer i wyładował z niego łuskę, włożył ją do kieszeni na piersi i pociągnął za rączkę zamka. A potem zarzucił sobie broń na plecy i ruszył. Przemarsz przez barrial zabrał mu około czterdziestu minut. Stamtąd ruszył na wulkaniczny stok i dalej grzbietem na południowy wschód, skąd miał widok na teren, gdzie przepadły antylopy. Powoli zlustrował okolicę przez lornetkę. Wędrował tamtędy duży pies bez ogona, czarny. Moss go obserwował. Pies miał wielki łeb, przycięte uszy i wyraźnie utykał. Zatrzymał się. Zerknął za siebie. Potem ruszył dalej. Moss opuścił lornetkę i patrzył. Powędrował dalej grzbietem, z kciukiem zatkniętym za pasek od sztucera, w kapeluszu nasuniętym na głowę. Koszula na plecach była już mokra od potu. Skały poryte piktogramami może sprzed tysiąca lat. Ci rysownicy byli myśliwymi tak jak on. Nie pozostał po nich żaden inny ślad. Grzbiet kończył się osuwiskiem kamieni, na dół prowadziła wydeptana ścieżka. Wilczomlecz i koci pazur. Usiadł pośród skał, oparł dla równowagi łokcie na kolanach i zbadał okolicę przez lornetkę. Na równinie w odległości mili stały trzy samochody. Opuścił lornetkę i spojrzał w dal. A potem znów popatrzył przez szkła. Jakby ludzie leżący na ziemi. Wbił obcasy między kamienie i wyregulował ostrość. Samochodami były pikapy z dwuosiowym napędem, wielkimi terenowymi oponami, wciągarkami i rzędem świateł na dachach. Ludzie wyglądali na martwych. Opuścił lornetkę. A potem znów ją podniósł do oczu. Wreszcie opuścił ręce i siedział. Nic się nie poruszało. Siedział bardzo długo. Gdy zbliżył się do samochodów, odbezpieczony sztucer trzymał przy biodrze. Stanął. Zlustrował okolicę, potem samochody. Wszystkie były podziurawione pociskami. Niektóre rzędy otworów w karoserii biegły równo jak pod linijkę, zorientował się więc, że strzały pochodziły z broni automatycznej. Prawie wszystkie szyby były strzaskane, opony przebite. Stał w miejscu.

Nasłuchiwał. W pierwszym samochodzie siedział martwy mężczyzna osunięty na kierownicę. Dalej w wiotkiej żółtej trawie leżały dwa trupy. Zakrzepła krew na ziemi. Znów stanął i nasłuchiwał. Nic. Bzyczenie much. Obszedł samochód od tyłu. Leżał tam martwy duży pies, podobny do tego, którego widział biegnącego po równinie. Oberwał w bebechy. Jeszcze dalej zobaczył trzeciego trupa, twarzą do ziemi. Moss spojrzał przez szybę na mężczyznę za kierownicą. Był postrzelony w głowę. Wszędzie krew. Podszedł do drugiego samochodu, ale w środku nie było nikogo. Potem do miejsca, w którym leżał trzeci trup. W trawie zobaczył strzelbę. Miała krótką lufę, była wyposażona w rękojeść pistoletową i magazynek bębnowy na dwadzieścia nabojów. Czubkiem buta trącił mężczyznę w nogę i popatrzył na niskie wzgórza dokoła. Trzecim samochodem był ford bronco z podniesionym zawieszeniem i ciemnymi, przydymionymi szybami. Wyciągnął rękę i otworzył drzwi od strony kierowcy. W środku siedział mężczyzna i patrzył na niego. Moss cofnął się gwałtowanie, podnosząc sztucer. Tamten miał zakrwawioną twarz. Poruszył spieczonymi wargami. Agua, cuate[1], powiedział. Agua, por dios[2]. Na jego kolanach leżał pistolet maszynowy Heckler & Koch o krótkiej lufie i z nylonowym paskiem, Moss wyciągnął rękę, wziął go i zrobił krok do tyłu. Agua, powtórzył mężczyzna. Por dios. Nie mam wody. Agua. Zostawił otwarte drzwi, zarzucił sobie pistolet na ramię i się cofnął. Mężczyzna śledził go wzrokiem. Moss obszedł samochód z przodu i otworzył drzwi po drugiej stronie. Szarpnął za dźwignię i pochylił fotel do przodu. Przestrzeń bagażową z tyłu zakrywał brezent w srebrno-metalicznym kolorze. Moss odciągnął płachtę. Ładunek w postaci paczek wielkości cegły, każda zawinięta w folię. Zerkając kątem oka na mężczyznę, wyjął nóż i naciął jedną. Wysypała się strużka brązowego proszku. Poślinił palec, wcisnął go w proszek i powąchał. Potem wytarł palec o dżinsy, zakrył paczki z powrotem, cofnął się i znów zlustrował okolicę. Nic. Odszedł od samochodu, przystanął i spojrzał przez lornetkę na niskie wzgórza. Wulkaniczna grań. Płaski teren na południu. Wyjął chusteczkę, wrócił i wytarł nią do czysta wszystko, czego dotykał. Klamkę w drzwiach i dźwignię fotela, brezent, zafoliowaną paczkę. Obszedł samochód i z drugiej strony też wszystko wytarł. Próbował sobie przypomnieć, czego jeszcze dotykał. Ruszył do pierwszego samochodu, otworzył drzwi przez chusteczkę i zajrzał do środka. Otworzył schowek i zamknął go. Przypatrzył się mężczyźnie za kierownicą. Zostawił drzwi otwarte i obszedł samochód od strony kierowcy. Drzwi podziurawione przez pociski. Szyba. Mały kaliber. Sześć milimetrów. Może śrut czwórka. Taki wzór. Otworzył drzwi i wcisnął guzik uruchamiający szybę, ale zapłon był zgaszony. Zamknął drzwi i stał, wpatrując się w niskie wzgórza. Przykucnął, zerwał sztucer z pleców, położył go na trawie, chwycił pistolet maszynowy i odciągnął podajnik nasadą lewej dłoni. W komorze był ostry nabój, w magazynku zostały tylko dwa. Powąchał lufę. Wysunął magazynek, zarzucił sobie sztucer na jedno ramię, pistolet maszynowy na drugie, wrócił do forda bronco i pomachał magazynkiem mężczyźnie przed oczami. Otra[3], powiedział. Otra. Tamten skinął głową. En mi bolsa[4]. Mówisz po angielsku? Nie odpowiedział. Próbował coś wskazać podbródkiem. Moss zobaczył dwa magazynki sterczące z kieszeni płóciennej marynarki. Sięgnął, wziął oba i się cofnął. Woń krwi i fekaliów. Załadował jeden magazynek do pistoletu, a dwa włożył do kieszeni. Agua, cuate, powiedział

mężczyzna. Moss zlustrował okolicę. Już ci mówiłem, odparł. Nie mam wody. La puerta[5]. Moss spojrzał na mężczyznę. La puerta. Ha lobos[6]. Nie ma żadnych lobos. Sí, sí. Lobos. Leones[7]. Moss zamknął łokciem drzwi. Wrócił do pierwszego pikapa, stanął i popatrzył na otwarte drzwi od strony pasażera. Nie zobaczył w nich śladów po nabojach, ale fotel był pobrudzony krwią. Kluczyk znajdował się w stacyjce, dlatego Moss wyciągnął rękę, przekręcił go i nacisnął guzik uruchamiający okno. Szyba powoli wysunęła się ze szczeliny. Były w niej dwie dziury i drobne rozbryzgi zakrzepłej już krwi od wewnętrznej strony. Stał i rozmyślał. Popatrzył na ziemię. Plamy krwi w glinie. Krew na trawie. Spojrzał na szlak biegnący na południe przez kalderę, tam skąd przyjechał samochód. Jeden człowiek na pewno się uchował. I to nie ten cuate w bronco żebrzący o wodę. Ruszył na równinę i szerokim łukiem dotarł do miejsca, w którym ukazały się w słońcu ślady kół na wiotkiej trawie. Odbił sto jardów na południe. Tam zobaczył odciski stóp i poszedł za nimi, aż natrafił na ślady krwi. Dalej było jeszcze więcej krwi. Nigdzie nie zajdziesz, powiedział. Może tak myślisz, ale się łudzisz. Zszedł ze szlaku i dotarł do najwyższego widocznego wzniesienia, trzymając odbezpieczony pistolet maszynowy pod pachą. Zlustrował teren na południu. Nic. Stał, pocierając palcem kieł dzika na piersi. Schowałeś się gdzieś w cieniu, powiedział, i patrzysz w stronę, z której przylazłeś. Że ja zobaczę cię wcześniej niż ty mnie, jest tak samo prawdopodobne jak to, że dasz nura do morza i się nie zamoczysz. Przykucnął, wsparł łokcie na kolanach i przez lornetkę omiótł spojrzeniem skały u wylotu doliny. Usiadł, skrzyżował nogi i uważniej zlustrował teren, a potem opuścił lornetkę i siedział dalej. Nie daj sobie odstrzelić tego swojego głupiego dupska, powiedział. Co to, to nie. Odwrócił się i spojrzał na słońce. Było około jedenastej. Nawet nie wiemy, czy to się stało tej nocy. Może dwa dni temu? A może nawet trzy? Albo jednak tej nocy. Zerwał się lekki wiatr. Moss zsunął kapelusz na tył głowy, wytarł czoło bandaną i schował ją z powrotem do bocznej kieszeni dżinsów. Spojrzał nad kalderą, na niskie skały na widnokręgu od wschodu. Ranne nie lezie pod górę, powiedział. Nie ma tak. Wejście na grzbiet górski okazało się forsowną wspinaczką i dochodziło już południe, gdy dotarł na miejsce. W oddali na północy dostrzegł sylwetkę TIR-a sunącego przez rozedrgany krajobraz. Dziesięć mil. Może piętnaście. Szosa numer 90. Usiadł i zaczął lustrować teren przez lornetkę. Zastygł. U stóp skalnego rumowiska na skraju stromizny dostrzegł coś niebieskiego. Patrzył na to długą chwilę przez lornetkę. Nic się nie poruszało. Sprawdził teren dokoła. Potem znowu się przyglądał. Upłynęła prawie godzina, gdy w końcu wstał i ruszył na dół. Martwy mężczyzna siedział na trawie oparty o skałę, ze służbowym niklowanym pistoletem automatycznym kaliber .45 między nogami. Osunął się na bok. Oczy miał otwarte. Wyglądał, jakby wpatrywał się w coś małego w trawie. Na ziemi i skale za mężczyzną była krew. Ciągle miała ciemnoczerwony kolor, bo miejsce znajdowało się w cieniu. Moss podniósł pistolet, przycisnął samoczynny bezpiecznik na chwycie i delikatnie opuścił kciukiem kurek. Przykucnął i spróbował wytrzeć zakrwawioną rękojeść o spodnie mężczyzny, ale krew za bardzo już skrzepła.

Wstał, wetknął broń za pasek na plecach, zsunął znów kapelusz na tył głowy i otarł rękawem pot z czoła. Odwrócił się i zlustrował okolicę. Przy kolanie martwego mężczyzny stała ciężka skórzana aktówka. Moss wiedział, co jest w środku, i przestraszył się tak bardzo, że nie potrafił tego pojąć. W końcu ją wziął, oddalił się o kilka kroków, usiadł w trawie, zsunął sztucer z ramienia i położył go obok. Siedział z rozsuniętymi nogami, z pistoletem maszynowym położonym na udach i aktówką między kolanami. Potem wyciągnął rękę, odpiął dwa paski, otworzył mosiężny zamek i podniósł klapkę. Teczka była po brzegi wypełniona banknotami studolarowymi. Ułożone w pliki spięte banderolą, każda ze stemplem $10 000. Nie wiedział, ile tego jest ogółem, ale mniej więcej się domyślał. Siedział i patrzył na pieniądze, a potem zamknął aktówkę i pochylił głowę. Przed nim zastygło całe jego życie. Dzień po dniu, od świtu do nocy, aż do chwili śmierci. Wszystko sprowadzone do czterdziestu funtów papieru w skórzanej teczce. Podniósł głowę i spojrzał na stromiznę. Lekki wiatr z północy. Rześko. Słonecznie. Pierwsza po południu. Zerknął na martwego mężczyznę siedzącego na trawie. Mocne buty z krokodylej skóry pełne krwi, czerniejące. Kres życia. Tutaj, w tym miejscu. Dalekie góry na południu. Wiatr w trawie. Spokój. Zamknął zatrzask, wsunął paski w szlufki i zapiął sprzączki, wstał, zarzucił sobie sztucer na ramię, podniósł aktówkę i pistolet maszynowy, wytyczył położenie według własnego cienia i ruszył w drogę powrotną. Był pewien, że trafi do samochodu, przyszło mu również do głowy, żeby przejść pustynię po ciemku. Ale w tej okolicy żyły grzechotniki, a gdyby został ukąszony nocą, najprawdopodobniej dołączyłby do tamtego towarzystwa, aktówka zaś trafiłaby w inne ręce. Z drugiej strony pojawił się problem marszu przez otwarty teren w biały dzień, z automatyczną bronią przewieszoną przez ramię i torbą zawierającą kilka milionów dolarów. Za tym wszystkim kryła się stuprocentowa pewność, że ktoś zacznie szukać tych pieniędzy. Może nawet kilku ktosiów. Pomyślał, żeby wrócić i wziąć strzelbę z magazynkiem bębnowym. Wierzył święcie w moc strzelb. Przeszło mu nawet przez myśl, żeby zostawić pistolet maszynowy. Posiadanie takiej broni było przestępstwem i groziło karą więzienia. Niczego nie zostawił i nie wrócił do samochodów. Ruszył w drogę, przedzierając się przez rozstępy w wulkanicznych grzbietach, przecinając płaski i pofałdowany teren między nimi. Późnym popołudniem dotarł do drogi, którą przyjechał po ciemku przed pierwszym brzaskiem, tak dawno temu. Po pokonaniu mniej więcej mili doszedł do pikapa. Otworzył drzwi i wstawił sztucer do środka. Obszedł auto, otworzył je od strony kierowcy, nacisnął dźwignię, przesunął fotel do przodu i umieścił torbę i pistolet maszynowy z tyłu. Czterdziestkę piątkę i lornetkę położył na siedzeniu, potem wsiadł, odepchnął maksymalnie fotel i wsunął kluczyk do stacyjki. Zdjął kapelusz, odchylił się, zamknął oczy i oparł głowę o zimną szybę za plecami. Gdy dotarł do szosy, zwolnił i z turkotem przejechał przez kratownicę przy pastwisku, potem wtoczył się na asfalt i włączył reflektory. Ruszył na zachód w stronę Sanderson i przez całą drogę przestrzegał ograniczeń prędkości. Na wschodnim krańcu miasteczka zrobił postój na stacji benzynowej, żeby kupić papierosy i napić się wody, wreszcie dotarł do Desert Aire, zatrzymał się przed przyczepą i zgasił silnik. W środku paliły się światła. Mógłbym dożyć setki, a drugi taki dzień mi się nie trafi, powiedział. Natychmiast pożałował tych słów. Wyjął latarkę ze schowka, wysiadł, zza fotela wyciągnął pistolet maszynowy i aktówkę i wczołgał się pod przyczepę. Leżał na brudnej ziemi, wpatrzony w podwozie. Tanie plastikowe rury i sklejka. Kawałki izolacji. Wcisnął pistolet maszynowy w róg, naciągnął izolację i leżał

dalej, rozmyślając. Potem wypełzł z aktówką, otrzepał się z kurzu i wszedł po schodkach do środka. Półleżała na kanapie, oglądając telewizję i popijając colę. Nawet nie podniosła wzroku. Trzecia, powiedziała. Mogę wrócić później. Zerknęła na niego ponad oparciem kanapy, a potem znowu spojrzała na ekran. Co masz w tej torbie? Mnóstwo pieniędzy. Tak, tak. Niedoczekanie. Poszedł do kuchni i wyjął piwo z lodówki. Dasz kluczyki?, spytała. Gdzie cię niesie? Po papierosy. Po papierosy. Tak, Llewelyn, po papierosy. Sterczę tu cały dzień. A co byś powiedziała na cyjanek? Jak z tym stoimy? Po prostu daj mi te kluczyki. Usiądę sobie na tym cholernym podwórku i zapalę. Łyknął piwa i poszedł do sypialni, przyklęknął i wepchnął aktówkę pod łóżko. Potem wrócił. Mam papierosy, powiedział. Zaraz ci przyniosę. Zostawił piwo na blacie, wyszedł, wziął dwie paczki papierosów, lornetkę i pistolet, zawiesił sobie sztucer na ramieniu, zatrzasnął drzwi samochodu i wrócił do środka. Podał jej papierosy i ruszył znowu do sypialni. Skąd wziąłeś ten pistolet?!, krzyknęła. Stamtąd, skąd wziąłem. Kupiłeś? Nie, znalazłem. Usiadła prosto na kanapie. Llewelyn. Wrócił. Co? Przestań wrzeszczeć. Ile dałeś za tę broń? Nie musisz wszystkiego wiedzieć. Ile zapłaciłeś? Mówiłem już. Znalazłem. Akurat, tu mi kaktus wyrośnie. Usiadł na kanapie, wyciągnął nogi na stoliku i łyknął piwa. To nie moje, powiedział. Nie kupiłem. Lepiej mów prawdę. Otworzyła paczkę papierosów, wyjęła jednego i przypaliła go zapalniczką. Gdzieś był cały dzień? Pojechałem po papierosy dla ciebie. Właściwie to chyba nie chcę wiedzieć. Nie chcę wiedzieć, co ty kombinujesz. Napił się piwa i skinął głową. No i dobra, odparł. Im mniej wiem, tym lepiej. Jak nie przestaniesz kłapać dziobem, to cię zawlokę do sypialni i zerżnę. Obiecanki cacanki. No, wysil się jeszcze bardziej.

Tak powiedziała do niego w łóżku. Tylko dopiję piwo i zaraz się przekonamy, co powiedziała, a czego nie.

Gdy się obudził, cyfrowy zegar stojący na nocnym stoliku wskazywał sześć po pierwszej. Leżał i patrzył w sufit, a chropawa poświata lampy sodowej na dworze nasycała sypialnię zimnym niebieskawym blaskiem. Jak księżyc zimą. Ale inny księżyc. Było coś gwiezdnego i pozaziemskiego w tym świetle, do którego przywykł. Wszystko, byleby nie spać w ciemności. Wystawił nogi spod kołdry i usiadł. Spojrzał na jej nagie plecy. Włosy na poduszce. Wysunął rękę i naciągnął koc na jej ramię, wstał i poszedł do kuchni. Wyjął z lodówki słoik wody, odkręcił pokrywkę i pił na stojąco w blasku zza otwartych drzwiczek. A potem stał, trzymając coraz bardziej zroszony słoik, patrząc przez okno na światła na szosie. Stał tak bardzo długo. Wrócił do sypialni, zgarnął szorty z podłogi, włożył je, poszedł do łazienki i zamknął za sobą drzwi. A potem ruszył do drugiej sypialni, wyciągnął aktówkę spod łóżka i ją otworzył. Usiadł na podłodze, z aktówką między nogami, wsunął dłonie do środka i wygarnął pliki banknotów. Stosy po dwadzieścia. Wcisnął wszystko z powrotem do aktówki i potrząsnął nią na podłodze, żeby pliki równo się ułożyły. Razy dwanaście. Policzył w głowie. Dwa miliony czterysta. Same używane banknoty. Siedział i patrzył na pieniądze. To nie żarty, powiedział. Tylko nie myśl, że szczęście się do ciebie uśmiechnęło. Zamknął torbę, zapiął paski, wcisnął ją pod łóżko, wstał i popatrzył przez okno na gwiazdy ponad skalistą skarpą na północy miasta. Śmiertelna cisza. Ani psa. To nie z powodu pieniędzy się przebudził. Ej tam, umarłeś?, spytał. A skąd, cholera, żyjesz. Ocknęła się, gdy się ubierał, i zapaliła światło, żeby na niego popatrzeć. Llewelyn. Co? Co robisz? Ubieram się. Gdzie idziesz? Wychodzę. Dokąd, skarbie? Zapomniałem o czymś. Wrócę. Co chcesz zrobić? Otworzył szufladę, wyjął czterdziestkę piątkę, wysunął magazynek, sprawdził go, załadował z powrotem i zatknął pistolet za pasek. Odwrócił się i spojrzał na nią. Jadę zrobić coś cholernie głupiego, ale tak czy siak jadę. Jak bym nie wrócił, powiedz matce, że ją kocham. Twoja matka nie żyje, Llewelyn. No to sam jej powiem. Usiadła w łóżku. Przerażasz mnie tym gadaniem. Wpakowałeś się w coś? Nie. Idź spać. Iść spać? Niedługo wrócę. Niech cię szlag, Llewelyn. Ruszył tyłem do drzwi i spojrzał na nią. A jak nie wrócę? To twoje ostatnie słowa? Poszła za nim do kuchni, wciągając szlafrok. Wziął spod zlewu pusty galonowy bidon i zaczął go napełniać wodą z kranu.

Wiesz, która godzina?, spytała. Tak, wiem. Skarbie, nie chcę, żebyś gdziekolwiek szedł. Gdzie idziesz? Nie chcę, żebyś szedł. Złotko, to jesteśmy w tej sprawie zgodni, bo ja też nie chcę. Wrócę. Nie czekaj, idź spać. Zajechał na stację benzynową pod światłami, zgasił silnik, wyjął mapę ze schowka, rozłożył ją na siedzeniu i zaczął studiować Wreszcie zaznaczył miejsce, w którym według jego rozeznania stały samochody, następnie wytyczył trasę aż do bramy na ranczu Harkle’a. Miał komplet dobrych opon terenowych i dwie zapasowe na skrzyni, ale teren był trudny. Siedział i patrzył na narysowaną kreskę. Potem się pochylił, wpatrując w rzeźbę terenu, i narysował drugą linię. A potem już tylko siedział i patrzył na mapę. Gdy zapalił silnik i wyjechał na szosę, był kwadrans po drugiej w nocy, na drodze pusto, na tym odludziu martwa cisza w radiu na całej szerokości pasma. Zatrzymał się przed bramą, wysiadł, otworzył ją, przejechał na drugą stronę, znowu wysiadł, zamknął bramę i stanął, nasłuchując w ciszy. Potem wsiadł i pojechał polną drogą na południe. Włączył napęd na jedną oś i wrzucił drugi bieg. Z przodu poświata księżyca, który się jeszcze nie pojawił na niebie, rozlewała się po ciemnych tekturowych górach jak blask reflektorów po dekoracjach teatralnych. Skręcił nieco dalej od miejsca, w którym zaparkował nad ranem, na drogę ciągnącą się na wschód, którą dawniej być może toczyły się wozy przez ziemie Harkle’a. Księżyc w końcu wstał i usadowił się pośród wzgórz, spuchnięty, blady i niekształtny, żeby rozjaśnić krainę dokoła, Moss zgasił więc reflektory. Pół godziny później zaparkował i poszedł na grzbiet wzniesienia, stanął i popatrzył na okolicę na wschodzie i południu. Księżyc w górze. Niebieski świat. Widoczne cienie chmur sunące równiną. Żwawe na stokach. Usiadł na bazaltowym nawisie i skrzyżował stopy. Nic. Nawet żadnych kojotów. Nic dla meksykańskiego dilera. Taa. Hm. Ale przecież każdy jest kimś. Wrócił do samochodu, zjechał ze szlaku i dalej kierował się według księżyca. Przejechał pod nawisem wulkanicznym u wyższego krańca doliny i znów skręcił na południe. Miał dobrą pamięć topograficzną. Przemierzał teren, któremu przyjrzał się z grani wcześniej, za dnia. Zatrzymał się znowu i wysiadł, żeby nasłuchiwać. Gdy wrócił, podważył plastikową osłonę lampki sufitowej, wyjął żarówkę i włożył ją do popielniczki. Usiadł z latarką i znów popatrzył na mapę. Gdy zatrzymał się następnym razem, po prostu zgasił silnik i siedział z opuszczoną szybą. Siedział tak bardzo długo. Zaparkował pół mili nad wyższym krańcem kaldery, wziął z podłogi bidon z wodą i wcisnął latarkę do kieszeni na biodrze. Potem chwycił czterdziestkę piątkę z fotela, zamknął cicho drzwi, trzymając kciuk na przycisku klamki, odwrócił się i ruszył w kierunku samochodów. Stały tak jak poprzednio, przysadziste na przestrzelonych oponach. Podszedł z odbezpieczoną czterdziestką piątką w dłoni. Głucha cisza. Może to z powodu księżyca. Własny cień dotrzymywał mu towarzystwa wbrew jego woli. Nieprzyjemne uczucie w tym miejscu. Jak intruz. Wśród zmarłych. Ej, nie wariuj, powiedział. Ty żyjesz. Przynajmniej na razie. Drzwi forda bronco były otwarte. Gdy to zobaczył, natychmiast przyklęknął. Postawił bidon na ziemi. Durny ośle, powiedział. Masz za swoje. Jesteś za głupi, by żyć. Odwrócił się powoli, lustrując widnokrąg. Słyszał tylko własne serce. Podszedł do samochodu i ukucnął przy drzwiach. Mężczyzna w środku osunął się bokiem na deskę rozdzielczą. Wciąż z zapiętym pasem do kabury. Wszędzie świeża krew. Moss wyjął latarkę z kieszeni, osłonił klosz stuloną dłonią i wcisnął guzik. Tamten miał przestrzeloną głowę. Żadnych lobos. Żadnych leones. Poświecił osłoniętą latarką w przedział towarowy za fotelami. Wszystko zniknęło. Zgasił latarkę i stał. Podszedł powoli do miejsca, w którym leżały pozostałe trupy.

Strzelba zniknęła. Księżyc przetoczył się już przez jedną czwartą nieboskłonu. Było jasno prawie jak w dzień. Moss czuł się jak coś w słoiku. Pokonał już połowę kaldery w drodze do swojego samochodu, gdy coś kazało mu się zatrzymać. Przykucnął, trzymając odbezpieczony pistolet na kolanie. W poświacie księżyca zobaczył swoje auto na szczycie wzniesienia. Spojrzał na chwilę w lewą stronę, żeby lepiej widzieć. Obok pikapa ktoś stał. Potem zniknął. Głupich nie sieją, powiedział. Teraz zginiesz. Wcisnął czterdziestkę piątkę za pasek na plecach i ruszył truchtem na wulkaniczną grań. W oddali zawarczał samochód. Na szczycie wzniesienia rozbłysły światła. Moss rzucił się biegiem. Gdy dotarł do skał, samochód był już w połowie kaldery, światła podskakiwały na nierównym terenie. Rozejrzał się w poszukiwaniu jakieś osłony. Za późno. Padł na ziemię, z głową między ramionami, i czekał. Albo go zobaczyli, albo nie. Czekał. Samochód przejechał z boku. Kiedy zniknął, Moss podniósł się i zaczął gramolić na stromiznę. W połowie drogi przystanął i wstrzymując oddech, próbował nasłuchiwać. Światła były gdzieś poniżej. Wspinał się dalej. Po chwili dostrzegł ciemne sylwetki samochodów w dole. A potem terenówka wróciła przez kalderę ze zgaszonymi reflektorami. Rozpłaszczył się na skałach. Snop światła przemknął po lawie i z powrotem. Samochód zwolnił. Moss usłyszał silnik na biegu jałowym. Powolna praca wałka rozrządu. Silnik wielkoblokowy. Światło szperacza znów prześlizgnęło się po skałach. Wszystko w porządku, powiedział Moss. Trzeba zakończyć twoje męki. Tak będzie najlepiej dla wszystkich. Silnik zawarczał lekko, a potem znów przycichł. Głęboki gardłowy ton rury wydechowej. Wałek rozrządu, kolektory wylotowe, Bóg wie co jeszcze. Po chwili samochód zagłębił się w mrok. Gdy Moss dotarł na grań, przykucnął, wyjął czterdziestkę piątkę, odbezpieczył ją, zatknął z powrotem za pas i spojrzał najpierw na północ, potem na wschód. Ani śladu samochodu. Co ty na to, żeby spróbować wyprzedzić ich autem?, powiedział. I wtedy uświadomił sobie, że już nigdy nie zobaczy swojej terenówki. Co zrobić. Wielu rzeczy już nigdy nie zobaczy. Snop światła pojawił się znowu u krańca kaldery i przesunął po grzbietach skał. Moss leżał na brzuchu i patrzył. Po chwili światło wróciło. Gdybyś wiedział, że w pobliżu ktoś dyrda na piechotę z twoimi dwoma milionami, to kiedy zmęczyłbyś się szukaniem? Otóż to. Nie ma dyskusji. Leżał i nasłuchiwał. Nie słyszał samochodu. Po chwili wstał i ruszył na drugą stronę wzniesienia. Wpatrywał się w okolicę. Równina w oddali rozległa i cicha w księżycowej poświacie. Nie da się jej przejść i nie ma dokąd iść. No i co, kolego, jaki masz pomysł? Czwarta rano. Wiesz, gdzie jest twój ukochany chłoptaś? Powiem ci coś. Wsiądź do samochodu i przywieź tu skurwielowi trochę wody do picia. Mały księżyc wysoko. Wspinając się, Moss zerkał na równinę poniżej. Jesteś zmotywowany? Cholernie. To dobrze. Usłyszał samochód. Terenówka wyłoniła się zza wzniesienia i ze zgaszonymi reflektorami ruszyła skrajem równiny oblanej poświatą księżyca. Moss rozpłaszczył się na skałach. Oprócz innych złych nowin w jego myślach ciągle krążyły skorpiony i grzechotniki. Snop światła z reflektora sunął tam i z powrotem po licu wzniesienia. Metodycznie. Jasne czółenko kursujące po ciemnym krośnie. Ani drgnął. Samochód przejechał na drugą stronę i wrócił. Tocząc się na drugim biegu, zatrzymując,

z rzężącym silnikiem. Moss przesunął się na łokciach do przodu, by go lepiej obserwować. Do oka ściekała mu krew z rozcięcia na czole. Nawet nie wiedział, kiedy się zranił. Przeciągnął nasadą dłoni po twarzy i wytarł rękę o spodnie. Wyjął chustkę i przycisnął ją do czoła. Możesz walić na południe, w stronę rzeki. Taa. Można by. Mniej otwartego terenu. A gdzie tam. Odwrócił się, wciąż przyciskając chustkę do czoła. Żadnych chmur w zasięgu wzroku. Jak zacznie świtać, musisz być już gdzie indziej. Najlepiej w domu, w łóżku. Wpatrywał się w niebieską równinę spowitą ciszą. Rozległy i zastygły amfiteatr. Oczekiwanie. Doznał już kiedyś tego uczucia. W innym kraju. Nie myślał, że jeszcze kiedyś go dopadnie. Czekał bardzo długo. Samochód nie wrócił. Moss ruszył grzbietem wzniesienia na południe. Stanął i nasłuchiwał. Żadnego kojota, nic. Gdy zszedł na nadrzeczną równinę, na niebie od wschodu pojawiły się pierwsze nikłe zacieki światła. Nastała najciemniejsza pora tej nocy. Równina ciągnęła się do przełomów rzeki i Moss nasłuchiwał po raz ostatni, a potem ruszył truchtem. Była to długa wędrówka i wciąż znajdował się dobre dwieście jardów od rzeki, gdy usłyszał samochód. Ponad wzgórzami wytrysnęło surowe szare światło. Gdy spojrzał do tyłu, zobaczył kurz na tle nowego widnokręgu. Mniej niż mila. W ciszy świtu odgłos nie był bardziej złowrogi niż warkot motorówki na jeziorze. Potem usłyszał przeskok na niższy bieg. Wyciągnął czterdziestkę piątkę zza paska, żeby jej nie zgubić, i popędził ile sił w nogach. Gdy się obejrzał, samochód pokonał już większość dystansu. Do rzeki zostało jeszcze ze sto jardów, w dodatku nie wiedział, co go tam czeka. Może wysokie urwisko? W odstępach między górami na wschodzie pojawiły się pierwsze podłużne tafle światła, kładące się jasnością na rozległej krainie z przodu. Samochód rozbłysnął światłami, lampy na dachu i zderzaku. Silnik pracował z wytężeniem, rzężąc w chwilach, gdy koła odrywały się od ziemi. Nie zastrzelą cię, powiedział. Za dużo by stracili. Przeciągły huk przetoczył się po równinie. Moss uświadomił sobie nagle, że usłyszany nad głową szmer to przelatujący pocisk, mknący w kierunku rzeki. Obejrzał się i zobaczył, że z szyberdachu sterczy mężczyzna, jedną ręką uchwycony jego krawędzi, w drugiej trzymający na sztorc karabin. Gdy dotarł do rzeki, zobaczył, że wylewa się ona szerokim zakolem z kanionu i płynie obok wysokich zarośli trzciny hiszpańskiej. Nieco dalej odbijała się od skalnego klifu i sunęła na południe. W głębi kanionu mrok. Ciemna woda. Skoczył w rozpadlinę, upadł, przeturlał się, wstał szybko i ruszył długą piaszczystą stromizną nad rzekę. Nie przebiegł nawet dziesięciu kroków, gdy uświadomił sobie, że nie zdąży. Zerknął przez ramię na krawędź wzniesienia, a potem kucnął, zsunął się stromizną, trzymając oburącz czterdziestkę piątkę. Turlał się i zsuwał przez długi czas, przymykając oczy w obronie przed wzbijanym kurzem i piaskiem, z pistoletem przyciśniętym do piersi. A potem to wszystko się skończyło i zaczął spadać. Otworzył szeroko oczy. Nad głową obracający się z wolna świat nowego dnia. Runął na żwirowy brzeg i stęknął. A później przeturlał się po ostrej trawie. Wreszcie znieruchomiał i leżał na brzuchu, łapiąc ustami powietrze. Pistolet przepadł. Moss zaczął się czołgać z powrotem po zgniecionej trawie, aż w końcu go odnalazł, chwycił broń i odwrócił się, żeby zlustrować krawędź nadrzecznych skał, uderzając lufą pistoletu o przedramię, żeby pozbyć się brudu. W ustach pełno piasku. W oczach. Na tle

nieba pojawiło się dwóch mężczyzn, odbezpieczył więc broń i strzelił do nich. Zniknęli. Wiedział, że nie zdąży doczołgać się do rzeki, więc po prostu się poderwał i puścił biegiem, rozbryzgując wodę w posplatanych żwirowych nieckach, i dalej na piaszczystą łachę, aż dotarł do koryta rzeki. Wyjął kluczyki i portfel, wcisnął je do kieszeni koszuli i zapiął guzik. Zimny wiatr wiejący od wody niósł woń żelaza. Moss poczuł ten smak. Wyrzucił latarkę, zluzował kurek i wcisnął sobie broń w spodnie pod pępkiem. Potem ściągnął buty, wsunął je podeszwami do góry za pasek po bokach, zacisnął jak najmocniej klamrę, odwrócił się i dał nura. Zimno zaparło mu dech. Zerknął z powrotem w kierunku brzegu, prychając i wymachując nogami w sinej wodzie. Nic tam nie było. Odwrócił się i popłynął. Nurt porwał go w dół, na zakręt rzeki, tuż przy skałach. Moss się od nich odepchnął. Nad nim wznosił się klif, ciemny i głęboko pożłobiony, woda w cieniu była czarna i lekko wzburzona. Gdy wreszcie znów zabrał się z prądem i zerknął przez ramię, zobaczył terenówkę stojącą na szczycie klifu, ale ludzi nie widział. Sprawdził, czy nie zgubił butów i pistoletu, spojrzał przed siebie i zaczął płynąć do przeciwległego brzegu. Kiedy dygoczący wyczołgał się z wody, znajdował się co najmniej milę od miejsca, w którym wskoczył do rzeki. Zgubił skarpetki, ruszył więc boso w stronę trzcinowych zarośli. Owalne wgłębienia w półkach skalnych pozostałe po dawnych ludach, które ucierały ziarno. Gdy znów się obejrzał, terenówki nie było. Dwaj mężczyźni biegli niezbyt szybko klifem, widoczni wyraźnie na tle nieba. Moss już dopadał trzcin, gdy dokoła zagrzechotało i rozległ się donośny huk, który odbił się echem nad rzeką. Oberwał loftką w ramię, zapiekło go jak ukąszenie szerszenia. Zakrył miejsce dłonią i dał nura w trzciny, czując kulkę zagnieżdżoną z tyłu. Lewa noga z trudem podpierała ciało i oddychał coraz ciężej. Głęboko w zaroślach osunął się na kolana, zdyszany. Rozpiął pas, opuścił buty na piasek, sięgnął do krocza, wyciągnął czterdziestkę piątkę, położył ją z boku i obmacał ramię. Kulka śrutu zniknęła. Rozpiął koszulę, ściągnął ją i wygiął rękę, żeby zobaczyć ranę. Była wielkości loftki, lekko krwawiła, ze strzępami tkaniny w środku. Skóra z tyłu zaczynała paskudnie sinieć. Moss wyżął koszulę, włożył ją, zapiął guziki, wciągnął buty, wstał i zapiął pas. Chwycił pistolet, wyjął magazynek, wysunął nabój z komory, następnie potrząsnął bronią, przedmuchał lufę i złożył wszystko z powrotem. Nie wiedział, czy pistolet wypali, ale miał taką nadzieję. Wyszedł z trzciny po drugiej stronie, zatrzymał się i spojrzał za siebie, ale zarośla miały wysokość trzydziestu stóp, dlatego niczego nie zobaczył. W dole rzeki były szeroka ława skalna i zagajnik topól. Gdy tam dotarł, stopy już miał obtarte wskutek marszu w mokrych butach bez skarpet. Ramię było spuchnięte i rwało, ale krwawienie najwyraźniej minęło. Moss wyszedł na pas żwiru i usiadł, ściągnął buty i spojrzał na żywe czerwone otarcia na piętach. Gdy tylko usiadł, znów zaczęła go boleć noga. Rozpiął małą skórzaną pochwę przy pasie, wyjął nóż, wstał i zdjął koszulę. Odciął rękawy na wysokości łokci, usiadł, owinął stopy w tkaninę i wciągnął buty. Schował nóż do pochwy, zapiął ją, wziął pistolet, wstał i nasłuchiwał. Epoletnik krasnoskrzydły. Poza tym nic. Gdy się odwrócił, żeby ruszyć dalej, usłyszał nikły warkot samochodu po drugiej stronie rzeki. Zaczął go wypatrywać, ale niczego nie zobaczył. Pomyślał, że dwaj mężczyźni prawdopodobnie już przekroczyli rzekę i są gdzieś z tyłu. Ruszył między drzewa. Pnie pokryte szlamem z wylewisk i korzenie splątane wśród kamieni. Znowu ściągnął buty, żeby nie zostawić śladów na miałkim żwirze, i wspiął się na długi skalisty skłon w kierunku południowej krawędzi kanionu, niosąc buty, onuce i pistolet, obserwując teren poniżej. Słońce zaglądało w głąb kanionu, dlatego kamienie, po których przeszedł, wyschną w ciągu kilku minut. Zatrzymał się na ławce skalnej blisko krawędzi i

wyciągnął na brzuchu, z butami obok w trawie. Od szczytu dzieliło go zaledwie dziesięć minut drogi, ale wątpił, że ma aż tyle czasu. Z klifów po drugiej stronie rzeki wzleciał jastrząb, pohukując cienko. Moss czekał. Po chwili z trzcin w górze rzeki wyłonił się mężczyzna, zatrzymał się i stał. W rękach miał karabin maszynowy. Nieco niżej ukazał się drugi. Popatrzyli na siebie i ruszyli dalej. Minęli go poniżej i odprowadził ich wzrokiem, aż zniknęli mu z oczu w dole rzeki. Tak naprawdę wcale o nich nie myślał. Myślał o swoim samochodzie. Gdy w poniedziałek o dziewiątej rano otworzą urząd, ktoś poda numery rejestracyjne wozu i na tej podstawie ustali jego nazwisko i adres. To będzie za jakieś dwadzieścia cztery godziny. Wtedy już będą wiedzieli, kim jest, i nigdy nie przestaną go szukać. Nigdy, czyli nigdy. Ma brata w Kalifornii i co mu powie? Wiesz, Arthur, paru dziarskich chłopców właśnie jedzie do ciebie z wizytą, żeby włożyć ci jądra w szczęki sześciocalowego stalowego imadła i zakręcić korbką, ćwierć obrotu za każdą odmowną odpowiedź na pytanie, czy wiesz, gdzie jestem. Może zastanów się nad przeprowadzką do Chin. Usiadł, owinął stopy, wciągnął buty, wstał i ruszył, żeby pokonać ostatni odcinek kanionu w drodze na szczyt. Z grani widać było rozległą śmiertelnie płaską krainę, ciągnącą się na wschód i południe. Ruda ziemia i kreozot. Góry w oddali i w połowie dystansu. Nic tam nie było. Rozgrzane powietrze. Zatknął pistolet za pasek i po raz ostatni spojrzał na rzekę, po czym ruszył na wschód. Langtry znajdowało się w odległości trzydziestu mil w prostej linii. Może mniej. Dziesięć godzin. Dwanaście. Stopy już bolały. Bolała noga. Płuca. Ramię. Za plecami przepadła rzeka. Nawet się nie napił.

II Nie wiem, czy bycie stróżem prawa jest dziś bardziej niebezpieczną robotą niż dawniej. Wiem za to, że gdy pierwszy raz objąłem służbę, zdarzało się, że gdzieś pięści poszły w ruch i trzeba było rozdzielić ludzi, a wtedy do bitki wzywali mnie. I czasem trzeba było zadośćuczynić ich woli. Bo inaczej się nie dało. No i lepiej, żeby wtedy człowiek nie przegrał. Teraz takich się nie widuje, za to można zobaczyć gorsze rzeczy. Jednego razu pewien typek wyciągnął w moim kierunku broń i chwyciłem ją akurat w chwili, gdy wziął strzelił i sworzeń kurka wbił mi się prosto w opuszek kciuka. Ślad mam do dziś. Ten człowiek chciał mnie z rozmysłem zabić. Kilka lat temu, nie tak znowu dawno, jadę sobie nocą dwupasmową asfaltówką i mijam pikapa, a na jego skrzyni siedzi dwóch typków. Coś jakby mrugają oczami w blasku reflektorów, ruszam dalej, ale samochód ma tablice z Coahuila, myślę więc sobie, no dobra, trzeba ich zatrzymać i zerknąć. Odpaliłem bomby, ale jak tylko to zrobiłem, widzę, że szyba się osuwa z tyłu szoferki i ktoś podaje przez okno strzelbę typkowi na skrzyni. Przyznam się bez bicia, że nacisnąłem hamulec obiema nogami. Wozem mi zarzuciło w stronę ciemnych zarośli, ale w ostatniej chwili zobaczyłem, że typek składa się do strzału. Walę się na fotel i w tym samym momencie sypie się na mnie deszcz odprysków z rozbitej szyby. Jedną stopę ciągle mam na hamulcu i czuję, jak radiowóz mi się zsuwa do rowu, i myślę sobie, że będę dachować, ale nie dachowałem. Tylko się do środka pełno ziemi nasypało. Tamten jeszcze dwa razy do mnie wygarnął, przestrzelił wszystkie szyby z jednej strony, ale wtedy już radiowóz się zatrzymał i leżę na siedzeniu, pistolet w ręce, i słyszę, że pikap odjeżdża, to się podniosłem i oddałem kilka strzałów w tylne reflektory, ale gdzie tam, już ich nie było. Bo rzecz w tym, że człowiek nie wie, w co się pakuje, gdy chce kogoś zatrzymać. Patrolujesz szosę. Podchodzisz do auta i nie wiesz, co cię czeka. Siedziałem w tym radiowozie bardzo długo. Silnik zgasł, ale światła się paliły. W środku pełno ziemi i szkła. Wysiadłem i się otrząsłem, wsiadłem i siedziałem. Jakby zbierając myśli. Wycieraczki zwisały na tablicę rozdzielczą. Zgasiłem światła i siedziałem. Jak trafiasz na kogoś, co się rzuca na stróża prawa i zaczyna strzelać, znaczy się, bardzo poważna sprawa. Nigdy więcej nie widziałem tego pikapa. Nikt inny też nie widział. Ani tych tablic rejestracyjnych. Może trzeba było ich ścigać. Albo przynajmniej próbować. Nie wiem. Wróciłem do Sanderson i podjechałem do kafejki, powiem szczerze, że się ludzi mnóstwo nazbiegało, żeby obejrzeć radiowóz. Był dziurawy jak sito. Wyglądał jak auto Bonnie i Clyde’a. A ja nawet niedraśnięty. Nawet przez szkło. Za to też mnie ganili. Że tak sobie zaparkowałem. Mówili, że się popisuję. Może i tak. Ale musiałem się napić kawy, szczerze powiem. Co rano czytam gazety. Przeważnie chyba po to, żeby spróbować się połapać, co się nam szykuje na świecie. Nie żeby moje wysiłki, by to powstrzymać, na wiele się zdały. Jest coraz trudniej. Jakiś czas temu było tutaj dwóch typków, co to wpadli na siebie, jeden z Kalifornii, drugi z Florydy. Spotkali się gdzieś tu czy tam w połowie drogi. I zabrali się razem, jeździli po kraju, mordując ludzi. Zapomniałem już, ilu zabili. Jak coś takiego w ogóle jest możliwe? Ci dwaj się wcześniej nie znali. Nie może być dużo takich. Tak myślę. No ale nie wiadomo. Tutaj jednego dnia pewna kobieta włożyła swoje dziecko do ubijarki do śmieci. Komu przyszłoby coś takiego do głowy? Moja żona już nie czyta gazet. Chyba ma rację. Jak zawsze. Bell wszedł po schodach i dalej tylnymi drzwiami do gmachu sądu i ruszył korytarzem do

swojego biura. Obrócił krzesło, usiadł i spojrzał na telefon. No jazda, powiedział. Już jestem. Telefon zadzwonił. Wyciągnął rękę i odebrał. Szeryf Bell, powiedział. Słuchał. Kiwnął głową. Pani Downie, jestem pewien, że sam zejdzie. Proszę do mnie zadzwonić za jakiś czas. Tak jest, proszę pani. Zdjął kapelusz, położył go na biurku i siedział z zamkniętymi oczami, szczypiąc się w środek nosa. Tak, proszę pani, powiedział. Tak. Proszę pani, żyję już sporo lat na tym świecie i nie widziałem wielu martwych kotów na drzewach. Myślę, że sam zejdzie, jeśli zostawi go pani w spokoju. Proszę do mnie zadzwonić za jakiś czas, słyszy pani? Odłożył słuchawkę i zapatrzył się na telefon. To kwestia pieniędzy, powiedział. Jak człowiek ma dużo pieniędzy, nie musi rozmawiać z ludźmi o kotach siedzących na drzewach. A może musi. Zaskrzeczała radiostacja. Chwycił słuchawkę, wcisnął guzik i wyciągnął nogi na biurku. Bell, powiedział. Siedział i słuchał. Opuścił nogi i usiadł prosto. Weź kluczyki i zajrzyj do kufra. W porządku. Czekam przy telefonie. Zabębnił palcami w biurko. Dobra. Miej bomby włączone. Jestem za pięćdziesiąt minut. Aha, Torbert? Zatrzaśnij bagażnik.

Zatrzymali się z Wendellem przed radiowozem stojącym na utwardzanym poboczu i wysiedli. Torbert też wysiadł i stanął przy drzwiach swojego samochodu. Szeryf skinął głową. Ruszył skrajem drogi, wpatrując się w ślady opon. Podejrzewam, że to widziałeś, powiedział. Tak jest. No to zerknijmy. Torbert otworzył bagażnik i popatrzyli na zwłoki. Mężczyzna miał przód koszuli zbroczony krwią. Cała twarz też była zakrwawiona. Bell nachylił się, wyjął coś zabitemu z kieszeni koszuli i rozłożył. Był to poplamiony krwią rachunek za paliwo na stacji benzynowej w Junction w Teksasie. Hm, mruknął. Zakończyła się podróż Billa Wyricka. Nie sprawdziłem, czy ma przy sobie portfel. Nie szkodzi. Na pewno nie ma. Ten świstek to i tak cholerny uśmiech szczęścia. Patrzył na dziurę w czole mężczyzny. Wygląda jak z czterdziestki piątki. Czysty wlot. Jakby pocisk walcowy. Jak to walcowy? Do strzelania tarczowego. Masz kluczyki? Tak jest. Bell zatrzasnął klapę bagażnika. Rozejrzał się dokoła. Nadjeżdżające międzystanówką samochody zwalniały na ich widok. Już rozmawiałem z Lamarem. Powiedziałem mu, że może odzyskać radiowóz za jakieś trzy dni. Zadzwoniłem do Austin, szukają cię od samego rana. Nie załaduję faceta do żadnego z naszych radiowozów, a śmigłowiec mu niepotrzebny. Gdy skończysz, weź radiowóz Lamara do Sonory i zadzwoń, a wtedy ja albo Wendell przyjedziemy po ciebie. Masz jakieś pieniądze? Tak. Napisz taki raport jak zawsze. Tak jest.

Mężczyzna rasy białej, pod czterdziestkę, średniej budowy ciała. Jak się pisze Wyrick? Nie pisze się. Nie znamy jeszcze jego nazwiska. Tak jest. Może ma jakąś rodzinę. Tak jest. Szeryfie? Co? Mamy coś na sprawcę? Nie. Daj Wendellowi swoje kluczyki, bo zapomnisz. Są w radiowozie. Nie zostawiamy kluczyków w radiowozach. Tak jest. Do zobaczenia za dwa dni. Tak jest. Mam nadzieję, że ten skurwysyn jest już w Kalifornii. Tak jest. Wiem, co pan ma na myśli. Ale coś mi mówi, że nie jest. Tak. Mnie też coś tak mówi. Wendell, jesteś gotowy? Wendell pochylił się i splunął. Tak jest, odparł. Gotowy. Spojrzał na Torberta. Jak cię zatrzymają z tym typem w kufrze, to powiedz, że o niczym nie wiesz. Powiedz, że ktoś ci go pewnikiem podrzucił, jak poszedłeś na kawę. Torbert kiwnął głową. A ty i szeryf przyjedziecie i wyciągniecie mnie z celi śmierci? Jeśli nie damy rady cię wyciągnąć, pójdziemy na rzeź razem z tobą. Nie stroimy sobie żartów z umarłych, powiedział Bell. Wendell skinął głową. Tak jest, odparł. Ma pan rację. Pewnego dnia sam będę jednym z nich. Podążając szosą numer 90 w kierunku zjazdu na Dryden, Bell natknął się na martwego myszołowa na jezdni. Zobaczył, że pióra poruszają się na wietrze. Zjechał na pobocze, wysiadł, przeszedł parę kroków, przysiadł na piętach i popatrzył na ptaka. Podniósł jedno skrzydło i je opuścił. Zimne żółte ślepia niewrażliwe na niebieską kopułę w górze. Był to duży myszołów rdzawosterny. Chwycił go za koniec skrzydła, przeniósł do rowu i położył na trawie. Polują na szosach, siadają na słupach wysokiego napięcia i obserwują drogę w obu kierunkach na odległość wielu mil. Czekają na coś małego, co przebiegałoby na drugą stronę. Dopadają ofiary pod słońce. Nie rzucają cienia. Zapamiętałe w łowach. Nie chciał, żeby ciężarówki go rozjechały. Stał i patrzył na pustynię. Jaki spokój. Wśród drutów cichy szum wiatru. Wysoka ambrozja przy drodze. Cynodon i nolina. Dalej w kamiennych potokach szlaki smoków. Surowe skaliste góry spowite cieniem w popołudniowym słońcu, a na wschodzie rozedrganą osią odciętych pustynne równiny pod niebem, gdzie ciemne jak sadza kurtyny deszczu zasnuły cały kwadrant. W ciszy żyje bóg, który wyszorował tę rozległą ziemię piaskiem i popiołem. Bell wrócił do radiowozu, wsiadł i odjechał. Gdy zatrzymał się przed biurem szeryfa w Sonorze, najpierw dostrzegł żółtą taśmę rozpiętą na parkingu i mały tłumek ludzi z sądu. Wysiadł i przeszedł na drugą stronę ulicy. Co się stało, szeryfie? Nie wiem, odparł. Dopiero przyjechałem. Zanurkował pod taśmą i ruszył po schodach. Gdy zapukał do drzwi, Lamar uniósł głowę.

Właź, Ed Tom, powiedział. Właź. Mamy tu niezły zgryz. Wyszli na trawnik przed sądem. Niektórzy ruszyli za nimi. Idźcie stąd, powiedział Lamar. Muszę pogadać z szeryfem. Wyglądał mizernie. Spojrzał na Bella, potem na ziemię. Pokręcił głową i zerknął w bok. Jako mały brzdąc grałem tu w pikuty. Właśnie tutaj, w tym miejscu. A ci młodzi dzisiaj to chyba nawet nie wiedzą, co to za gra. Ed Tom, to jakiś cholerny szaleniec. Rozumiem. Masz jakiś trop? Nie bardzo. Lamar spojrzał w bok. Otarł oczy rękawem. Powiem ci bez ogródek. Ten skurwysyn nigdy nie stanie przed sądem. Nie stanie, jeśli to ja go dorwę. Najpierw trzeba go złapać. Chłopak miał żonę. Nie wiedziałem. Dwadzieścia trzy lata. Porządny. Ze świecą takiego szukać. Muszę iść do jego domu, muszę zdążyć, zanim jego żona dowie się z radia. Nie zazdroszczę ci. Naprawdę. Ja chyba to rzucę, Ed Tom. Chcesz, żebym poszedł z tobą? Nie, ale dzięki, doceniam to. No, muszę iść. Dobra. Tylko wiesz, czuję w kościach, że mamy do czynienia z czymś, czego jeszcze nie widzieliśmy. Ja też. Zadzwonię do ciebie wieczorem, dobra? Dzięki. Bell patrzył, jak Lamar przecina trawnik i wchodzi po schodkach do biura. Mam nadzieję, że nie rzucisz, powiedział. Bo chyba będziesz nam potrzebny, i to bardzo. Było dwadzieścia po pierwszej w nocy, gdy zatrzymali się przed kawiarnią. W autobusie jechały tylko trzy osoby. Sanderson, oznajmił kierowca. Moss ruszył do przodu. Widział, że kierowca zerkał na niego w lusterku. Proszę pana, odezwał się, mógłby mnie pan wysadzić w Desert Aire? Mieszkam tam, a noga mi nawala i nie ma komu mnie podwieźć. Kierowca zamknął drzwi. No dobra, odparł. Zrobi się. Gdy Moss wszedł do domu, zerwała się z kanapy, podbiegła do niego i zarzuciła mu ręce na szyję. Myślałam, że nie żyjesz, powiedziała. Żyję, więc się nie maż. Nie mażę się. Zrób mi jaja na bekonie, idę pod prysznic. Czekaj, obejrzę tę ranę na czole. Co ci się stało? Gdzie auto? Muszę wziąć prysznic. Zrób mi coś do jedzenia. Skręca mnie z głodu. Wyszedł z łazienki ubrany w szorty, usiadł przy małym fornirowanym stole w kuchni i wtedy od razu zapytała: Co ty tam masz z tyłu na ramieniu? Ile to jajek? Cztery. Są jeszcze tosty? Zaraz będą jeszcze dwie kromki. Co to jest, Llewelyn?

Co byś chciała usłyszeć? Prawdę. Upił kawy i zaczął solić jaja. Nie powiesz mi, co? Nie. Co ci się stało w nogę? Dostałem jakiejś wysypki. Posmarowała masłem świeży tost, położyła go na talerzu i siedziała dalej na krześle naprzeciwko. Lubię jeść śniadanie w nocy, powiedział. Przypominają mi się kawalerskie czasy. Llewelyn, co się dzieje? Oto, co się dzieje się, Carla Jean. Masz się spakować i wcześnie rano być gotowa do wyjazdu. Co zostawisz, tego już nigdy nie zobaczysz, więc jak ci na czymś zależy, to zabierz. Piętnaście po siódmej odjeżdża autobus. Masz jechać do Odessy i czekać tam na mój telefon. Wyprostowała się na krześle i patrzyła na niego. Mam jechać do Odessy, powiedziała. Zgadza się. Nie żartujesz, co? Ja? Ani trochę. Mamy jeszcze jakieś przetwory? Wstała, wyjęła słoik z lodówki, postawiła go na stole i usiadła. Odkręcił pokrywkę, wygarnął trochę łyżeczką na tost i rozsmarował nożem. Co jest w tej teczce, coś ją przyniósł? Mówiłem ci, co jest w teczce. Że pełno w niej pieniędzy. No więc. Gdzie ona jest? Pod łóżkiem w drugiej sypialni. Pod łóżkiem. Tak, psze pani. Mogę pójść i zajrzeć? Jesteś wolną białą kobietą i masz dwadzieścia jeden lat, więc możesz robić, co ci się podoba. Wcale nie mam dwudziestu jeden lat. No to ile tam masz. I chcesz, żebym pojechała autobusem do Odessy. Pojedziesz autobusem do Odessy. I co powiem mamie? Na początek spróbuj stanąć w progu i krzyknąć: Mamo, wróciłam do domu! Gdzie auto? Przepadło, jak to się czasem dzieje z rzeczami materialnymi. Nic nie trwa wiecznie. A jak mam niby rano dojechać na przystanek? Zadzwoń do tej pani Rosy. Ona nie ma nic do roboty. Coś ty nawyprawiał, Llewelyn? Obrabowałem bank w Fort Stockton. Jesteś jednym wielkim kłamliwym, wiesz kim. Skoro mi nie wierzysz, to po co pytasz? Zabieraj się do pakowania. Do świtu mamy niecałe cztery godziny. Pokaż mi rękę. Już widziałaś.

Daj, założę ci opatrunek. Dobra, w apteczce mamy maść na postrzały, chyba że się skończyła. Idź i przestań mi tu brzęczeć, próbuję jeść. Postrzelili cię? Nie. Powiedziałem tak, żeby cię zdenerwować. Idź już. Przejechał przez rzekę Pecos na północ od Sheffield i szosą 349 ruszył na południe. Ściemniało się już, gdy dotarł na stację benzynową w Sheffield. Długi czerwony zmierzch z synogarlicami frunącymi przez szosę na południe, w kierunku zbiorników na ranczach. Rozmienił pieniądze u sprzedawcy, zadzwonił, napełnił bak, wrócił do sklepu i zapłacił. Pada tam u was? Tam, czyli gdzie? No przecież widzę, że pan z Dallas. Chigurh zgarnął resztę z lady. A co cię obchodzi, skąd jestem, koleżko? Przepraszam, nic złego nie miałem na myśli. Nic złego nie miałeś na myśli. Tak sobie zagadnąłem dla zabicia czasu. Co w twoich wsiowych wyobrażeniach uchodzi pewnie za oznakę dobrego wychowania. Przecież przeprosiłem. Jeśli nie przyjmuje pan moich przeprosin, to nie wiem, co jeszcze mógłbym zrobić. Po ile to? Słucham? Pytam, po ile to? Sześćdziesiąt dziewięć centów. Chigurh rozwinął dolarowy banknot na ladzie. Sklepikarz wybił sumę na kasie i postawił przed nim stosik drobnych monet jak krupier żetony. Chigurh nie odrywał od niego wzroku. Mężczyzna spojrzał w bok. Odkaszlnął. Chigurh otworzył zębami foliową paczkę orzeszków nerkowca, wysypał jedną trzecią zawartości na dłoń i stał, zajadając. Czy będzie coś jeszcze?, spytał sklepikarz. Nie wiem. A będzie? Nie rozumiem. Czy coś nie w porządku? Z czym? Z czymkolwiek. Takie pytanie mi zadajesz? Czy jest coś nie w porządku z czymkolwiek? Mężczyzna się odwrócił, przyłożył pięść do ust i znów zakaszlał. Spojrzał na Chigurha, a potem popatrzył w bok. Zerknął przez okno od frontu. Dystrybutory i czekający samochód. Chigurh i kolejna garść orzeszków. Czy będzie coś jeszcze? Już mnie o to pytałeś. No bo muszę zacząć zamykać. Zacząć zamykać. Tak, proszę pana. O której zamykasz? Teraz. Właśnie teraz zamykamy. Teraz to nie jest żadna godzina. O której zamykasz? Przeważnie tak mniej więcej o zmroku. O zmroku. Chigurh stał i chrupał powoli orzeszki. Sam nie masz pojęcia, co mówisz, prawda? Słucham?

Powiedziałem, że sam nie masz pojęcia, co mówisz. Mówię, że muszę zamykać. O tym mówię. O której chodzisz spać? Słucham? Ej, ty chyba jesteś przygłuchy, co? Pytałem, o której chodzisz spać. Jakoś o wpół do dziesiątej. Gdzieś tak wpół do dziesiątej. Wysypał sobie więcej orzeszków na dłoń. Mógłbym wtedy wrócić, powiedział. Ale będzie zamknięte. Nie szkodzi. To po co miałby pan wracać? Będzie zamknięte. Już to mówiłeś. No ale będzie. Mieszkasz w tym domu za sklepem? Tak. Całe życie tu mieszkałeś? Mężczyzna zwlekał z odpowiedzią. To był dom teścia, odparł. Na początku. Wżeniłeś się. Sporo lat mieszkaliśmy w Temple. Tam założyliśmy rodzinę. W Temple. Tutaj przyjechaliśmy ze cztery lata temu. Wżeniłeś się. Skoro tak chce pan to nazywać. Nieważne, jak chcę to nazwać. Takie są fakty. Teraz już naprawdę muszę zamykać. Chigurh wysypał sobie ostatnie orzeszki na dłoń, zgniótł torebkę i położył ją na ladzie. Stał dziwnie wyprężony i chrupał. Zadaje pan dużo pytań jak na kogoś, kto nie chce się przyznać, skąd przyjechał, powiedział sklepikarz. Jaką widziałeś największą przegraną w orła i reszkę? Słucham? Spytałem, jaką widziałeś największą przegraną w orła i reszkę. W orła i reszkę? W orła i reszkę. Nie wiem. Ludzie raczej w to nie grają. Monetą się rzuca bardziej po to, żeby coś rozstrzygnąć. W takim razie jakie widziałeś najważniejsze rozstrzygnięcie za pomocą rzutu monetą? Nie wiem. Chigurh wyjął z kieszeni dwudziestopięciocentówkę i pstryknął ją do góry w niebieskawy blask sufitowych jarzeniówek. Złapał monetę i pacnął ją sobie na przedramię, tuż nad zakrwawionym opatrunkiem. Orzeł czy reszka?, spytał. Orzeł czy reszka? Tak. Ale po co mam zgadywać? No mów. Musimy wiedzieć, o co gramy. A co to zmieni? Mężczyzna po raz pierwszy spojrzał Chigurhowi w oczy. Niebieskie jak lapis-lazuli. Błyszczące i zarazem całkowicie matowe. Jak mokre kamyki. Musisz się zdecydować,

powiedział Chigurh. Ja za ciebie tego zrobić nie mogę. To nie byłoby fair. To nawet nie byłoby właściwe. Orzeł czy reszka. Ale ja nic nie postawiłem. Owszem, postawiłeś. Postawiłeś całe swoje życie. Tylko nie zdawałeś sobie z tego sprawy. Wiesz, który rok jest na tej monecie? Nie. Tysiąc dziewięćset pięćdziesiąty ósmy. Ta moneta włóczyła się po świecie dwadzieścia dwa lata, żeby tutaj dotrzeć. I teraz tu jest. I ja tu jestem. I trzymam na niej dłoń. No i to albo orzeł, albo reszka. Ty musisz wybrać. Mów. Nie wiem, co ewentualnie wygram. W niebieskim świetle twarz mężczyzny była zroszona potem. Oblizał górną wargę. Wygrasz wszystko, odparł Chigurh. Wszystko. Pan mówi bez sensu, proszę pana. Orzeł czy reszka. No więc orzeł. Chigurh odsłonił monetę. Wygiął lekko rękę, żeby sklepikarz mógł zobaczyć wynik. Brawo, powiedział. Zdjął monetę z przedramienia i podał ją mężczyźnie przez ladę. Co mam niby z nią zrobić? Wziąć. To twój talizman. Nie potrzebuję jej. Potrzebujesz. Bierz. Mężczyzna wziął dwudziestopięciocentówkę. Muszę teraz zamykać. Nie wkładaj jej do kieszeni. Słucham? Nie wkładaj jej do kieszeni. A gdzie mam ją włożyć? Nie wkładaj do kieszeni. Bo nie będziesz wiedział, która to. Dobrze. Wszystko może być narzędziem, powiedział Chigurh. Małe rzeczy też. Rzeczy, których nawet byś nie dostrzegł. Krążą z rąk do rąk. Ludzie nie zwracają na nie uwagi. A potem pewnego dnia nadchodzi czas obrachunku. I odtąd wszystko się zmienia. A ty mówisz, że to tylko moneta. Na przykład. Nic w niej szczególnego. Czego to może być narzędziem? Dostrzegasz problem? Oddzielić rzecz od jej działania. Jakby cząstki jakiejś chwili w dziejach mogły się wymienić z cząstkami innej chwili. Jak to możliwe? No przecież to zwykła moneta. Tak, to prawda. Ale czy aby na pewno? Chigurh stulił dłoń, zgarnął resztę z lady, włożył drobne do kieszeni, odwrócił się i podszedł do drzwi. Sklepikarz patrzył, jak wychodzi. Patrzył, jak wsiada do samochodu. Silnik zawarczał i samochód wyjechał ze żwirowej zatoczki na szosę w kierunku południowym. Reflektory się nie zapaliły. Sklepikarz położył monetę na kontuarze i popatrzył na nią. Oparł się obiema rękami o ladę i stał pochylony, ze spuszczoną głową. Gdy dotarł do Dryden, była mniej więcej ósma. Zatrzymał się na skrzyżowaniu, przed Condra’s Feed Store, zgasił światła, zostawiając silnik na chodzie. A potem zapalił reflektory i skręcił szosę numer 90 w kierunku południowym.

Białe oznakowania dostrzegane na poboczu wyglądały jak oznaczenia odległości, ale nie było cyfr, tylko szewrony. Nastawił drogomierz, pokonał kolejną milę, zwolnił i skręcił z szosy. Zgasił światła, silnik zostawił włączony, wysiadł, otworzył bramę i wrócił do samochodu. Przejechał przez kratownicę przy pastwisku, wysiadł, zamknął bramę i stał, nasłuchując. Potem znowu wsiadł do auta i pojechał na drogę porytą koleinami. Ruszył wzdłuż ogrodzenia ciągnącego się na północ, a ford rzęził na wybojach. Ogrodzenie było reliktem z przeszłości, trzy druty zawieszone na palikach z jadłoszynu. Po przejechaniu mniej więcej mili dotarł do żwirowej równiny, na której stał dodge ramcharger zaparkowany przodem w jego stronę. Zatrzymał się obok i zgasił silnik. Okna dodge’a były tak przyciemnione, że wyglądały na czarne. Chigurh otworzył drzwi i wysiadł. Z dodge’a od strony pasażera wyłonił się mężczyzna, nachylił fotel do przodu i przecisnął się na tył. Chigurh obszedł samochód, wsiadł, zajął jego miejsce i zatrzasnął drzwi. Rozmawiałeś z nim?, spytał kierowca. Nie. Nie wie, co się stało? Nie. Jedźmy. Samochód potoczył się w ciemności po pustyni. Kiedy zamierzasz mu powiedzieć?, spytał kierowca. Jak się dowiem, co mam mu powiedzieć. Gdy dojechali do samochodu Mossa, Chigurh się wychylił i popatrzył. To jego? Tak. Tablice znikły. Zatrzymaj się tam. Masz śrubokręt? Zerknij do schowka. Chigurh wysiadł ze śrubokrętem, podszedł do samochodu i otworzył drzwi. Wydłubał tabliczkę znamionową spod nitów po wewnętrznej stronie drzwi, włożył ją do kieszeni, wrócił, wsiadł i wrzucił z powrotem śrubokręt do schowka. Kto przeciął opony?, spytał. Nie my. Skinął głową. Jedźmy, powiedział. Zaparkowali w pewnej odległości od samochodów i podeszli bliżej, by im się przyjrzeć. Chigurh stał w miejscu przez długi czas. Na mokradłach było zimno, a on nie miał kurtki, lecz najwyraźniej mu to nie przeszkadzało. Pozostali dwaj czekali. Trzymał latarkę w dłoni i teraz ją zapalił, i przespacerował się między samochodami, patrząc na zwłoki. Pozostali dwaj szli za nim w odległości kilku kroków. Czyj pies?, spytał. Nie wiemy. Przystanął i patrzył na martwego mężczyznę osuniętego na deskę rozdzielczą w fordzie bronco. Zaświecił w przedział towarowy za fotelami. Gdzie skrzynka?, spytał. W samochodzie. Chcesz ją? Macie jakiś sygnał? Nie. Nic? Nawet nie mrugnie. Chigurh wpatrywał się w zabitego mężczyznę. Trącił go latarką. Jak dojrzałe petunie, powiedział jeden z tamtych dwóch. Chigurh milczał. Wysunął się z zza samochodu i zapatrzył na bajadę w poświacie

księżyca. Śmiertelna cisza. Tamten w fordzie bronco nie zginął przed trzema dniami, co to, to nie. Wyszarpnął pistolet ze spodni, odwrócił się do stojących mężczyzn, zabił ich dwoma szybkimi strzałami w głowę i wcisnął z powrotem broń za pasek. Drugi zdążył jeszcze wykonać półobrót, chcąc spojrzeć na pierwszego, gdy ten upadał. Chigurh wszedł między nich, zdarł z drugiego zawiesie z kaburą i złapał glocka kaliber dziewięć milimetrów, po czym wrócił do samochodu, wsiadł, włączył zapłon, wycofał i ruszył z kaldery w kierunku szosy.

III Nie jestem pewny, czy organa ścigania mają taki duży pożytek z nowej techniki. Narzędzia, które trafiają w nasze ręce, trafią też do nich. Nie żeby to się dało cofnąć. Albo żeby człowiek tego chciał. Mieliśmy kiedyś te radiotelefony Motoroli. Teraz od kilku lat mamy sprzęt działający na wysokiej częstotliwości. Ale niektóre rzeczy się nie zmieniają. Zdrowy rozsądek się nie zmienia. Czasem mówię swoim zastępcom, żeby śpieszyli się powoli. Ciągle lubię stare kolty, kaliber od czterdziestki do czterdziestki czwórki. Jeśli taka spluwa typka nie zatrzyma, lepiej rzucić ją na ziemię i brać nogi za pas. Lubię starego winchestera model 97. Lubię w nim to, że ma kurek. Nie lubię szukać bezpiecznika w broni. Jasne, są gorsze rzeczy. Ten mój radiowóz ma siedem lat. Czterysta pięćdziesiątka czwórka pod maską. Takiego silnika już się nie dostanie. Jeździłem jednym z tych nowych wozów. Nie wyprzedziłbym nim kulawego tłuściocha. Powiedziałem tamtemu, że wolę trzymać się tego, co mam. To nie zawsze najlepsza zasada. Ale też nie najgorsza. I jeszcze jedna sprawa, w której nie do końca mam rozeznanie. Ludzie często mnie o to zagadują. Nie mogę powiedzieć, żebym chciał całkowicie to zlikwidować. A jednak nie chciałbym już nigdy tego oglądać. Egzekucji. Ci, co powinni siedzieć w celi śmierci, nigdy tam nie lądują. Tak uważam. W takich sprawach to i owo wyryje się człowiekowi w pamięci. Na przykład, że ludzie nie wiedzieli, co na siebie włożyć. Jeden czy dwóch przyszło ubranych na czarno, a to chyba w porządku. Niektórzy mieli na sobie tylko koszule i to mnie ciut raziło. Nie za bardzo umiem powiedzieć dlaczego. Zarazem, o dziwo, wiedzieli, co mają robić. Większość z tych, których poznałem, nigdy wcześniej nie widziała egzekucji. Gdy było po wszystkim, zaciągnęli zasłonę na komorę gazową, a on tam siedział pochylony, a ludzie wstali i wyszli. Jak z kościoła albo coś. To mi się wydawało nienormalne. Co tam, to jest nienormalne. Muszę przyznać, że to był chyba najbardziej nietypowy dzień w moim życiu. Niejeden nie wierzył, że to się stanie. Nawet ci, co pracowali przy celach śmierci. Aż dziw bierze. Niektórzy byli nieźle zaskoczeni. Człowiek widuje kogoś codziennie przez całe lata, a potem prowadzi go korytarzem na śmierć. No tak. To chyba każdego potrafi przybić. Nieważne, kto to. Jasne, niektórzy są mało bystrzy. Kapelan Pickett opowiedział mi o jednym, do którego przyszedł z posługą, tamten jadł ostatni posiłek i poprosił o deser, cokolwiek to było. Przyszła pora i Pickett spytał go, czy deser mu nie smakuje, a ten na to, że chce go sobie zostawić na później. Nie wiem, co na to odpowiedzieć. Pickett też nie wiedział. Nigdy nie musiałem nikogo zabić i bardzo się z tego cieszę. W dawnych czasach byli tacy szeryfowie, co nie nosili przy sobie broni palnej. Niektórym trudno w to uwierzyć, ale takie są fakty. Jim Scarborough nigdy nie nosił. To ten młodszy Jim. Gaston Boykins też nie. To w hrabstwie Comanche. Zawsze lubiłem słuchać o starych wygach. Nigdy nie przegapiłem okazji. Troska szeryfa o mieszkańców trochę się rozmyła w dzisiejszych czasach. To się czuje. Czarnuch Hoskins z hrabstwa Bastrop znał na pamięć numery telefonów wszystkich ludzi ze swojej okolicy. Aż dziw bierze, gdy się człowiek nad tym zastanowi. Gdziekolwiek spojrzeć, prawie wszędzie możliwości występku. W konstytucji stanu Teksas nie ma żadnych wymagań dla

szeryfów. Ani jednego. I nie ma czegoś takiego jak prawo hrabstwa. No to pomyślmy o robocie, w której człowiek dostaje prawie taką samą władzę jak Bóg i nie nakłada się na niego żadnych wymogów, a on ma chronić nieistniejące prawo i proszę mi powiedzieć, czy to jest normalne? Bo dla mnie nie. Czy to się udaje? W dziewięćdziesięciu procentach przypadków. Niewiele trzeba, żeby rządzić dobrymi ludźmi. Bardzo mało. A złymi nie da się rządzić w ogóle. A jeśli się da, to ja nic o tym nie wiem. Za kwadrans dziewiąta autobus wjechał do Fort Stockton, Moss wstał, wziął torbę z półki nad głową, chwycił aktówkę z siedzenia i spojrzał na Carlę Jean. Tylko nie bierz tego do samolotu, powiedziała. Wsadzą cię do pudła. Moja mama wychowała łebskie dzieci. Kiedy zadzwonisz? Za kilka dni. Dobrze. Uważaj na siebie. Mam złe przeczucia, Llewelyn. A ja dobre. Więc jest równowaga. Oby. Mogę dzwonić tylko z budki. Wiem. Ale zadzwoń. Zadzwonię. Przestań się wszystkim martwić. Llewelyn. Co. Nic. No co. Nic, chciałam tylko usłyszeć twoje imię. Uważaj na siebie. Llewelyn. Co. Nie zrób nikomu krzywdy. Słyszysz? Stał z torbą przerzuconą przez ramię. Niczego nie obiecuję, odparł. Obietnice to najlepszy sposób, żeby samemu sobie zrobić krzywdę.

Bell właśnie zamierzał włożyć do ust pierwszy kęs kolacji, gdy zadzwonił telefon. Opuścił widelec. Zaczęła odsuwać się od stołu, ale otarł usta serwetką i wstał. Ja odbiorę, powiedział. Dobrze. Skąd, do diabła, zawsze wiedzą, o której jemy? Nigdy wcześniej nie jedliśmy tak późno. Przestań złorzeczyć. Chwycił słuchawkę. Szeryf Bell, powiedział. Słuchał przez chwilę. A potem odparł: Najpierw skończę kolację. Spotkamy się tam za mniej więcej czterdzieści minut. Tylko włącz bomby. Odłożył słuchawkę, usiadł z powrotem na swoim krześle, wziął serwetkę, położył ją sobie na udach i podniósł widelec. Ktoś zgłosił pożar samochodu, wyjaśnił. Po naszej stronie kanionu Lozier. Co to znaczy?

Pokręcił głową. Jadł dalej. Dopił kawę. Jedź ze mną, zaproponował. Dobrze, tylko wezmę kurtkę. Skręcili z drogi przy bramie, przetoczyli się przez kratownicę obok pastwiska i zaparkowali za radiowozem Wendella. Wendell podszedł, a Bell opuścił szybę w oknie. To z pół mili dalej. Jedźcie za mną. Widzę przecież. Tak jest, szeryfie. Z godzinę temu to się jeszcze nieźle fajczyło. Ludzie, którzy to zgłosili, zobaczyli ogień z drogi. Zatrzymali się w sporej odległości, wysiedli i patrzyli. Poczuli żar na twarzach. Bell obszedł samochód, otworzył drzwi i podał żonie rękę. Wysiadła i stanęła z rękami założonymi na piersi. Nieco dalej stał pikap, a obok, w matowej czerwonej poświacie, dwóch mężczyzn. Skinęli kolejno głowami. Witamy, szeryfie. Trzeba było przywieźć kiełbaski, powiedziała. Tak. Albo pianki owocowe. Aż dziw, że samochód może się tak palić. Wcale nie. Widzieliście coś? Nie, szeryfie. Tylko ogień. Nikt nie przejeżdżał? Nie. Wendell, czy to ci nie wygląda na forda model 77? Może być. Ja bym powiedział, że jest. Czy takim jechał tamten typek? Tak. Na tablicach z Dallas. Miał pecha, co nie, szeryfie? Owszem. Jak pan myśli, dlaczego podpalili auto? Nie wiem. Wendell odwrócił się i splunął. Nie wydaje mi się, żeby ten typek spodziewał się takich przygód, jak wyjeżdżał z Dallas. Bell pokręcił głową. Mnie też nie, odparł. Chyba się ciut zdziwił.

Gdy rankiem zjawił się na służbie, terkotał już telefon. Torbert jeszcze nie wrócił. Kiedy wreszcie zadzwonił o wpół do dziesiątej, Bell wysłał po niego Wendella. Potem siedział z nogami na biurku, wpatrzony w swoje buty. Siedział tak długo. Wreszcie chwycił telefon komórkowy i zadzwonił do Wendella. Gdzie jesteś? Właśnie minąłem kanion Sanderson. Zawracaj. Dobrze. A co z Torbertem? Zadzwoń do niego i każ mu cierpliwie czekać. Przyjadę po niego po południu. Tak jest. Jedź do mnie i weź od Loretty kluczyki do samochodu. Doczep przyczepę dla koni. Osiodłaj mojego i jej, załaduj oba i zobaczymy się na miejscu za mniej więcej godzinę.

Tak jest. Bell rozłączył się, wstał i poszedł zajrzeć do aresztu.

Przejechali przez bramę, zamknęli ją, pokonali kolejne sto stóp wzdłuż ogrodzenia i zaparkowali. Wendell odblokował drzwi przyczepy i wyprowadził zwierzęta. Bell chwycił konia swojej żony za wodze. Pojedziesz na Winstonie, powiedział. Poważnie? Śmiertelnie poważnie. Gdyby się coś stało koniowi Loretty, nie chciałbyś być jeźdźcem, pod którym szedł. Podał Wendellowi jeden z dwóch zabranych z biura karabinów z zamkiem dźwigniowym, wskoczył na siodło i nacisnął kapelusz głębiej na głowę. Gotowy?, spytał. Ruszyli obok siebie. Przejechaliśmy po ich śladach, ale i tak widać, co to było, powiedział Bell. Duże terenowe opony. Gdy dotarli na miejsce, samochód był już tylko sczerniałą skorupą. Miał pan rację z tymi tablicami, powiedział Wendell. Ale nie miałem racji co do opon. Jak to? Powiedziałem, że ciągle będą się palić. Wydawało się, że samochód stoi w czterech kałużach smoły, a koła oplatała plątanina sczerniałych drutów. Pojechali dalej. Od czasu do czasu Bell wskazywał palcem ziemię. Można odróżnić ślady za dnia od śladów zrobionych nocą, powiedział. Jechali tędy bez świateł. Widzisz, jak kręte są koleiny. Jakby była bardzo słaba widoczność, tylko taka, że kierowca w ostatniej chwili mógł ominąć krzaki. A nawet się ocierał o głazy i zostawiał trochę lakieru, o, tak jak na tamtym. Zsiadł z konia na piachu i zaczął chodzić tam i z powrotem, a potem popatrzył na południe. Te same opony w jedną i drugą stronę. Mniej więcej w tym samym czasie. Bieżnik widać bardzo wyraźnie. W którą stronę? Widzi mi się, że w każdą zrobił co najmniej dwa kursy. Wendell siedział na koniu, z dłońmi skrzyżowanymi na dużym łęku. Przechylił się i splunął. Pobiegł spojrzeniem na południe za wzrokiem szeryfa. Jak pan myśli, co tam znajdziemy? Nie wiem, odparł Bell. Wsunął stopę w strzemię, z wprawą usadowił się na siodle i skierował konia odrobinę do przodu. Nie wiem, powtórzył. Ale nie powiem, żebym bardzo chciał się dowiedzieć. Gdy dojechali do samochodu Mossa, szeryf popatrzył na niego z siodła, a potem powoli okrążył auto. Drzwi z obu stron były otwarte. Ktoś wydłubał tabliczkę znamionową od środka, powiedział. Numery są na ramie. Tak, ale tabliczkę zabrano chyba z innego powodu. Znam to auto. Ja też. Wendell nachylił się i poklepał konia po szyi. Chłopak nazywa się Moss. Taa. Bell podjechał na tył samochodu, obrócił konia w kierunku południowym i popatrzył na Wendella. Wiesz, gdzie mieszka? Nie, szeryfie. Żonaty chyba, co?

Zdaje się. Patrzył z konia na samochód. Ciekawe, gdyby się okazało, że zaginął ze dwa albo trzy dni temu i nikt pary z ust nie puścił. Bardzo ciekawe. Bell popatrzył w stronę kaldery. Czuję, że trafiła się nam paskudna sprawa. Rozumiem, szeryfie. Myślisz, że chłopak handluje narkotykami? Nie wiem. Nie podejrzewałbym go o to. Ja też nie. Jedźmy i obejrzyjmy resztę tego bajzlu. Ruszyli na kalderę, trzymając winchestery na sztorc na siodłach. Mam nadzieję, że nie znajdziemy tego chłopaka sztywnego, powiedział Bell. Widziałem go raz czy dwa, wyglądał mi na porządnego człowieka. Ma śliczną żonę. Minęli trupy leżące na ziemi, zatrzymali się, zsiedli i puścili wodze. Konie tupały nerwowo. Przejdź ze zwierzętami na bok, powiedział Bell. Nie muszą tego oglądać. Tak jest, szeryfie. Gdy Wendell wrócił, Bell podał mu dwa portfele, które znalazł przy zabitych. Spojrzał w stronę samochodów. Ci dwaj są świeżsi, powiedział. Skąd są? Z Dallas. Podał Wendellowi pistolet, który podniósł z ziemi, potem ukucnął i oparł się na swoim karabinie. Zlikwidowani, powiedział. Zrobił to chyba jeden z nich. Typek nawet nie zdążył odbezpieczyć broni. Obaj dostali między oczy. Drugi nie miał broni? Może zabójca ją zabrał. A może faktycznie nie miał. Kiepsko tak się bez broni wybrać na strzelaninę. Kiepsko. Chodzili między samochodami. Skurwiele wyglądają jak zaszlachtowane wieprze, powiedział Wendell. Bell zerknął na niego. No tak, mruknął Wendell. Trzeba trochę grzeczniej o zmarłych. Powiedziałbym, że takie gadanie szczęścia nie przynosi. To zwykła banda meksykańskich handlarzy narkotyków. Byli handlarzami. Teraz już nie są. Chyba nie kapuję, szeryfie. Mówię, że bez względu na to, kim byli, teraz nie żyją. Muszę się chyba z tym przespać. Bell nachylił się nad fotelem w fordzie bronco i zajrzał do tyłu. Poślinił palec i przytknął go do wykładziny, po czym podniósł do światła. Tu się wiozło starą dobrą meksykańską herę. Która już dawno wyparowała. Ano, wyparowała. Wendell przykucnął i popatrzył na ziemię przy drzwiach. Tu też jest tego trochę, powiedział. Może ktoś wziął i rozciął jedną paczkę. Żeby sprawdzić, co wiozą. Albo sprawdzał jakość. Przed handlem. Przecież nie handlowali. Pozabijali się. Bell skinął głową.

Może nie było forsy. Niewykluczone. Ale pan myśli inaczej. Bell się zadumał. Tak, odparł. Chyba myślę inaczej. Tu była jeszcze druga awantura. Tak. Co najmniej. Wstał i pchnął fotel z powrotem. Ten zacny obywatel też dostał między oczy. Taa. Obeszli samochód. Bell wskazał ręką. Broń maszynowa, powiedział. W równej linii. I mnie na to wygląda. To jak pan myśli, gdzie się podział kierowca? To pewnie jeden z tych, co leżą w trawie. Bell wyjął chusteczkę i trzymając ją rozpostartą przy nosie, wyciągnął rękę, podniósł kilka mosiężnych łusek z podłogi i spojrzał na cyfry wytłoczone na podstawie. Jaki kaliber, szeryfie? Dziewięć milimetrów. Dwie z kolta czterdziestki piątki. Rzucił łuski z powrotem na podłogę, cofnął się i wziął swój karabin oparty o samochód. Wygląda mi na to, że ktoś wygarnął ze strzelby do tego auta. Bo dziury takie duże? Śrut. Ale niezbyt gruby. Raczej czwórka. Większa siła rażenia. Można tak powiedzieć. Dobre narzędzie, jak chcesz wymieść całą ulicę. Wendell popatrzył w kierunku kaldery. Hm, powiedział. Wygląda na to, że ktoś urządził sobie spacer. Zgadzam się z tobą. Szeryfie, jak pan myśli, dlaczego kojoty się do nich nie dobrały? Bell pokręcił głową. Nie wiem. Może Meksykanie im nie smakują. Ci tam to nie Meksykanie. Fakt. Urządzili tu sobie prawdziwy Wietnam. Wietnam, powtórzył szeryf. Wyszli spomiędzy samochodów. Bell podniósł kilka kolejnych łusek, przyjrzał im się i je upuścił. Potem podniósł niebieski szybkoładowacz z plastiku. Stanął i patrzył na pobojowisko. Powiem ci coś. Niech pan mówi, szeryfie. Jakoś to nie pasuje, że ten ostatni nie oberwał. Zgadzam się. Może pojedziemy kawałek dalej, rozejrzymy się? Może znajdziemy jakiś trop. Można. Wyjaśnisz mi, po co był im tutaj pies? Nie mam pojęcia. Gdy milę dalej na północny wschód znaleźli martwego mężczyznę opartego o skałę, Bell popatrzył na niego z konia swojej żony. Siedział nieruchomo przez długi czas. Co pan myśli, szeryfie? Pokręcił głową. Zeskoczył z siodła i zbliżył się do siedzącego, pochylonego trupa. Obszedł teren, z karabinem przełożonym przez kark niczym jarzmo. Ukucnął i przypatrzył się trawie.

Kolejna egzekucja, szeryfie? Nie. Ten zmarł z przyczyn naturalnych. Naturalnych? Naturalnych w tym fachu, którym się parał. Nie ma broni. Nie ma. Wendell nachylił się i splunął. Ktoś tu był przed nami. Też mi się tak zdaje. Myśli pan, że zgarnął forsę? Powiedziałbym, że to mocno prawdopodobne. Czyli ciągle nie mamy ostatniego, co? Bell milczał. Wstał i popatrzył po okolicy. Niezły bajzel, co, szeryfie? Nie wiem, czy niezły, ale jak na nas go starczy. Ruszyli z powrotem przez wyższy kraniec kaldery. Osadzili konie i patrzyli na samochód Mossa. To jak pan myśli, gdzie jest ten typek?, spytał Wendell. Nie wiem. Coś mi się widzi, że odnalezienie go to jeden z priorytetów na pańskiej liście. Szeryf skinął głową. Jeden z priorytetów. Wrócili do miasta i Bell wysłał Wendella z końmi do swojego domu. Pamiętaj, żeby zapukać do kuchni i podziękować Loretcie. Dobrze. I tak muszę jej oddać kluczyki. Hrabstwo nie płaci za używanie jej konia. Rozumiem. Zadzwonił do Torberta na telefon komórkowy. Jadę po ciebie, powiedział. Siedź i czekaj. Gdy zatrzymał się przed biurem Lamara, taśma policyjna wciąż była rozpięta na trawniku przed gmachem sądu. Torbert siedział na schodkach. Wstał i podszedł do samochodu. Wszystko w porządku?, spytał Bell. Tak. Gdzie szeryf Lamar? Miał wezwanie. Ruszyli w kierunku szosy. Bell opowiedział swojemu zastępcy o kalderze. Torbert słuchał w milczeniu. Siedział i patrzył przez okno. Po chwili powiedział: Mam raport z Austin. Co mówią? Właściwie to nie za wiele. Z czego go zastrzelono? Nie wiedzą. Nie wiedzą? Nie. Jak to nie wiedzą? Przecież nie było rany wylotowej. No właśnie. Sami to przyznali. Sami przyznali? Tak jest, szeryfie. Torbert, co oni napisali, do ciężkiej cholery? Napisali, że to rana postrzałowa w czole, najprawdopodobniej od pocisku dużego kalibru, i że rzeczona rana powstała wskutek przebicia czaszki i penetracji płatu czołowego na odległość

około dwóch i pół cala, ale pocisku nie znaleziono. Rzeczona rana. Tak jest. Bell wjechał na szosę międzystanową. Zabębnił palcami w kierownicę. Spojrzał na zastępcę. To, co mówisz, jest bez sensu. Sam im to powiedziałem. A oni na to? A oni na to nic. Wysyłają raport Fedexem. Zdjęcia rentgenowskie i całą resztę. Powiedzieli, że będzie pan miał to na biurku jutro rano. Jechali dalej w milczeniu. Po chwili Torbert powiedział: Ta cała sprawa to jakieś piekło na ziemi, szeryfie. Owszem. Ile trupów ogółem? Dobre pytanie. Chyba nawet nie policzyłem. Osiem. Dziewięć, wliczając Haskinsa. Torbert wpatrywał się w krajobraz. Długie cienie na drodze. Co to za ludzie, do diabła?, spytał. Nie wiem. Dawniej mówiłem, że to ci sami, z którymi zawsze musieliśmy sobie radzić. Ci sami, z którymi musiał sobie radzić mój dziadek. W tamtych czasach kradli bydło. Dziś handlują narkotykami. Ale nie wiem, czy ciągle tak jest. Myślę jak ty. Nie wiem, czy mieliśmy wcześniej do czynienia z takimi ludźmi. Z takim gatunkiem ludzi. Nie wiem nawet, co z nimi robić. Gdyby ich wszystkich pozabijać, trzeba by wybudować nowe piekło.

Tuż przed południem Chigurh dotarł do Desert Aire, zaparkował blisko przyczepy Mossa i zgasił silnik. Wysiadł, przeciął łyse podwórko, wszedł po schodkach i zapukał do aluminiowych drzwi. Czekał. Potem znów zapukał. Odwrócił się plecami do przyczepy i popatrzył na małe osiedle. Nic się nie poruszało. Ani śladu psów. Znów się odwrócił, przyłożył do drzwi pistolet do uboju bydła, przestrzelił zamek bolcem ze stali kobaltowej, nacisnął klamkę, wszedł do środka i zamknął za sobą drzwi. Stanął z rewolwerem zastępcy szeryfa w dłoni. Zajrzał do kuchni. Potem ruszył do sypialni. Przeszedł przez pomieszczenie, pchnął na oścież drzwi do łazienki i dotarł do drugiej sypialni. Ubrania na podłodze. Otwarte drzwi do szafy. Wysunął z komody górną szufladę i zaraz ją zamknął. Zatknął broń za pasek, zasłonił ją połą koszuli i wrócił do kuchni. Otworzył lodówkę, wyjął karton mleka, rozchylił go, powąchał i się napił. Stał z kartonem w ręku, patrząc przez okno. Znowu się napił, odstawił mleko do lodówki i ją zamknął. Wszedł do salonu i usiadł na kanapie. Na stoliku stał całkiem dobry dwudziestojednocalowy telewizor. Chigurh popatrzył na swoją twarz odbitą w martwym szarym ekranie. Wstał, zgarnął pocztę z podłogi, znowu usiadł i przejrzał przesyłki. Złożył trzy koperty i wsunął je do kieszeni koszuli, wstał i wyszedł. Podjechał do recepcji, zatrzymał się i wszedł do środka. Słucham pana, odezwała się kobieta. Szukam Llewelyna Mossa. Przypatrzyła mu się. Był pan u niego w przyczepie? Tak. No to chyba jest w pracy. Chce pan zostawić wiadomość?

Gdzie pracuje? Nie wolno mi udzielać informacji na temat naszych mieszkańców. Chigurh rozejrzał się po niewielkim pomieszczeniu ze sklejki. Popatrzył na kobietę. Gdzie pracuje. Słucham? Pytam, gdzie on pracuje. Czy pan jest głuchy? Nie mogę udzielać informacji. Gdzieś zaszumiała woda w sedesie. Szczęknęła zasuwka w drzwiach. Chigurh znów spojrzał na kobietę. Potem wyszedł, wsiadł do ramchargera i odjechał. Zatrzymał się przy kawiarni, wyjął koperty z kieszeni, rozłożył je, otworzył i przeczytał listy. Wziął rachunek telefoniczny i sprawdził połączenia. Wykonywano telefony do Del Rio i Odessy. Wszedł do lokalu, rozmienił pieniądze, ruszył do telefonu i wykręcił numer w Del Rio, ale nikt nie odebrał. Zadzwonił więc do Odessy, a gdy odebrała jakaś kobieta, spytał o Llewelyna. Nie ma go, odparła. Próbowałem się z nim spotkać w Sanderson, ale chyba stąd wyjechał. Zapadło milczenie. Potem kobieta powiedziała: Nie wiem, gdzie on jest. Kto mówi? Chigurh się rozłączył, podszedł do lady, usiadł i zamówił filiżankę kawy. Czy Llewelyn tam jest?, spytał. Gdy zajechał przed warsztat samochodowy, siedzieli tam dwaj mężczyźni oparci o ścianę budynku, jedzący lunch. Wszedł do środka. Za biurkiem trzeci pił kawę, słuchając radia. O co chodzi, bąknął. Szukam Llewelyna. Nie ma go. A o której będzie? Nie wiem. Nie dzwonił ani nic, wiem tyle, co pan. Mężczyzna przechylił lekko głowę. Jakby się chciał lepiej przyjrzeć Chigurhowi. Pomóc w czymś? Chyba nie. Chigurh wyszedł na popękany chodnik usmarowany olejem. Stanął i spojrzał na dwóch mężczyzn siedzących na końcu budynku. Wiecie, gdzie jest Llewelyn? Pokręcili głowami. Wsiadł do ramchargera, wyjechał z parkingu i ruszył z powrotem do miasteczka.

Autobus dotarł do Del Rio wczesnym popołudniem, Moss wziął bagaże i wysiadł. Znalazł postój, otworzył tylne drzwi czekającej taksówki i wsiadł. Do motelu, powiedział. Kierowca spojrzał na niego w lusterku. Do jakiegoś konkretnego? Nie. Byle tanio było. Pojechali do motelu o nazwie Trail, Moss wysiadł z torbą i aktówką, zapłacił i wszedł do recepcji. Siedziała tam kobieta wpatrzona w telewizor. Wstała i wsunęła się za ladę. Macie wolny pokój? Same wolne pokoje. Na ile dni? Nie wiem. Mamy stawkę tygodniową, dlatego pytam. Trzydzieści pięć dolarów plus dolar

siedemdziesiąt pięć podatku. Czyli trzydzieści sześć siedemdziesiąt pięć. Trzydzieści sześć siedemdziesiąt pięć. Tak, proszę pana. Za tydzień. Tak, za tydzień. To najlepsza cena? Tak. Przy stawce tygodniowej nie ma zniżek. No to będę brał na kolejne doby. Dobrze. Wziął klucz, odnalazł pokój, wszedł do środka, zatrzasnął drzwi i położył torby na łóżku. Zaciągnął żaluzje i stał, patrząc przez szparę między nimi na mały brudny dziedziniec. Śmiertelna cisza. Założył łańcuch na drzwi i usiadł na łóżku. Otworzył suwak płóciennej torby, wyjął pistolet maszynowy, położył go na kołdrze i padł obok. Gdy się obudził, było późne popołudnie. Leżał i patrzył na poplamiony sufit z azbestu. Usiadł, ściągnął buty i skarpetki i obejrzał opatrunki na piętach. Poszedł do łazienki, spojrzał na siebie w lustrze, zdjął koszulę i sprawdził postrzeloną rękę. Była odbarwiona od ramienia po łokieć. Wrócił do pokoju i znowu usiadł na łóżku. Zatrzymał wzrok na leżącej obok broni. Po chwili wspiął się na tanie drewniane biurko i ostrzem scyzoryka zaczął odkręcać kratkę przewodu wentylacyjnego, wkładając sobie śrubki jedną po drugiej między wargi. Wreszcie ściągnął kratkę i położył ją na biurku, wyprężył się na palcach i zajrzał do przewodu. Odciął kawałek linki do podciągania żaluzji w oknie i przywiązał jeden koniec do aktówki. Następnie otworzył aktówkę, odliczył tysiąc dolarów, zwinął banknoty i wcisnął je do kieszeni, zatrzasnął zamek i zapiął paski aktówki. Wyjął z szafy drążek, zsunął druciane wieszaki na podłogę, stanął na biurku i wepchnął aktówkę jak najgłębiej do przewodu. Z trudem się mieściła. Za pomocą drążka pchnął ponownie, aż ledwo dosięgał końca linki. Wpasował z powrotem kratkę z zakurzonym rantem, przykręcił śrubki, zsunął się z biurka, poszedł do łazienki i wziął prysznic. Potem położył się w szortach na łóżku i przykrył siebie i pistolet maszynowy kołdrą z szenili. Odbezpieczył broń i zasnął. Gdy się obudził, było ciemno. Zsunął nogi na podłogę, usiadł i nasłuchiwał. Wstał, podszedł do okna, rozsunął listewki żaluzji i wyjrzał na dwór. Głębokie cienie. Cisza. Nic. Ubrał się, wsunął wciąż odbezpieczoną broń pod materac, wygładził narzutę, usiadł na łóżku, wziął telefon i zadzwonił po taksówkę. Musiał dopłacić dziesięć dolarów, żeby kierowca zabrał go przez most do Ciudad Acuña. Spacerował po ulicach, zaglądając do witryn sklepowych. Wieczór był łagodny i ciepły, a na drzewach w niewielkiej alei siadały nawołujące się wilgowrony. Wszedł do sklepu obuwniczego i popatrzył na egzotyczne buty – ze skóry krokodyla, strusia i słonia – jednak jakością nie dorównywały tym od Larry’ego Mahana, które nosił. Ruszył do apteki i kupił puszkę bandaży, usiadł w parku i opatrzył otarte stopy. Skarpetki były już zakrwawione. Na rogu ulicy taksówkarz spytał go, czy chce jechać na dziewczyny, ale Moss podniósł rękę, pokazując obrączkę na palcu, i poszedł dalej. Zjadł w restauracji z białymi obrusami i kelnerami w białych marynarkach. Zamówił kieliszek czerwonego wina i befsztyk z polędwicy. Było wcześnie i był tutaj jedynym klientem. Popijał wino, a gdy podano mięso, zaczął je kroić i żuć powoli, rozmyślając o swoim życiu. Tuż po dziesiątej pojechał z powrotem do motelu i siedząc w taksówce z włączonym silnikiem, odliczył opłatę za kurs. Podał kierowcy banknoty nad fotelem i już miał wysiąść, ale się powstrzymał. Siedział z dłonią na klamce. Proszę mnie podwieźć z boku, powiedział. Taksówkarz wrzucił bieg. Który pokój?, spytał.

Proszę objechać dokoła. Chcę zobaczyć, czy ktoś tu jest. Minęli powoli jego pokój. Między zasłonkami zobaczył rozstęp, którego z całą pewnością nie zostawił. Ciężko powiedzieć. Nie tak ciężko. Taksówka toczyła się dalej. Żadnych nowych samochodów na parkingu. Jedź pan, powiedział. Taksówkarz spojrzał na niego w lusterku. Jedź pan, powtórzył Moss. Niech się pan nie zatrzymuje. Ej, kolego, ja nie chcę mieć żadnych kłopotów. Jedź. Lepiej wysiądź i będzie po sprawie. Chcę jechać do innego motelu. Ej, uznajmy, że jesteśmy kwita. Moss się nachylił i podał mężczyźnie studolarowy banknot. Ty już masz kłopoty, powiedział. A ja tylko próbuję cię z nich wyciągnąć. Zabierz mnie do motelu. Taksówkarz wziął banknot i wcisnął go do kieszeni koszuli, następnie wyjechał z parkingu na ulicę. Moss spędził noc w Ramada Inn przy szosie, a rano zszedł do jadalni, zjadł śniadanie i przeczytał gazetę. Potem tylko siedział. Nie będzie ich w pokoju, gdy obsługa przyjdzie sprzątać. Doba hotelowa kończy się o jedenastej. Może znaleźli pieniądze i odjechali. Sęk w tym, że prawdopodobnie szukają go dwie ekipy, a z którejkolwiek był ten facet, na pewno nie był z tej drugiej, druga zaś nie odpuści. Gdy wstał od stolika, zrozumiał już, że prawdopodobnie będzie musiał kogoś zabić. Nie wiedział tylko kogo. Złapał taksówkę i pojechał do miasteczka, poszedł do sklepu sportowego i kupił strzelbę powtarzalną Winchester kaliber .12 i pudełko loftek. Pudełko zawierało siłę ognia niemal równą minie przeciwpiechotnej. Kazał zapakować broń, wcisnął ją sobie pod pachę, wyszedł i ruszył Pecan Street do sklepu z artykułami żelaznymi. Tam kupił piłę do metalu, płaski pilnik i różne drobne rzeczy. Obcęgi i szczypce tnące. Śrubokręt. Latarkę. Rolkę taśmy izolacyjnej. Stanął z zakupami na chodniku. Potem się odwrócił i pomaszerował ulicą. Wrócił do sklepu sportowego i spytał tego samego sprzedawcę o aluminiowe maszty do namiotów. Próbował wyjaśnić, że model namiotu nie ma znaczenia, bo potrzebuje tylko masztów. Sprzedawca mu się przyglądał. No ale każdy rodzaj namiotu jest inny, więc musielibyśmy zamówić właściwe maszty. Musi pan znać producenta i numer. Sprzedajecie namioty, tak? Mamy trzy różne modele. Który ma najwięcej masztów? No chyba ten ścienny. Można w nim nawet stanąć. No, niektórzy mogą. Sześć stóp w najwyższym punkcie. Biorę. Proszę bardzo. Ekspedient przyniósł namiot z magazynu i położył go na ladzie. Namiot był zapakowany w pomarańczowy pokrowiec z nylonu. Moss odłożył strzelbę i zakupy na ladę, rozwiązał sznurki i wyciągnął namiot z pokrowca razem z masztami i linkami. Wszystko jest w komplecie, powiedział sprzedawca. Ile się należy?

Sto siedemdziesiąt dziewięć plus podatek. Moss położył dwa studolarowe banknoty na ladzie. Maszty znajdowały się w osobnej torbie, wyjął ją i położył obok swoich rzeczy. Sprzedawca wydał mu resztę i rachunek, Moss zgarnął strzelbę, narzędzia i maszty, podziękował, odwrócił się i wyszedł. A namiot?!, krzyknął za nim sprzedawca. W pokoju rozpakował broń, zaklinował ją w otwartej szufladzie i odpiłował lufę tuż przy magazynku. Wyrównał i wygładził otwór pilnikiem, wytarł wylot mokrą szmatką i odłożył ją na bok. Potem odpiłował kolbę w taki sposób, że został uchwyt jak w pistolecie, usiadł na łóżku i wygładził go pilnikiem. Gdy uzyskał to, o co mu chodziło, przesunął łoże w przód i w tył, opuścił kurek kciukiem, obrócił broń i się jej przyjrzał. Wyglądała całkiem nieźle. Otworzył pudełko z amunicją i po kolei załadował do magazynka ciężkie parafinowane naboje. Szarpnął suwadłem, wprowadzając jeden nabój do komory, opuścił kurek, a potem załadował dodatkowy nabój do magazynka i położył broń na kolanach. Miała długość niespełna dwóch stóp. Zatelefonował do Trail Motel i kazał recepcjonistce zatrzymać jego pokój. Potem wepchnął obrzyna, naboje i przybory pod materac i znów wyszedł. Poszedł do sklepu Wal-Mart, kupił trochę ubrań i małą nylonową torbę z suwakiem, żeby je spakować. Para dżinsów, kilka koszul i skarpetki. Po południu wybrał się na długi spacer nad jeziorem, zabrawszy w torbie odpiłowaną lufę i kolbę. Wrzucił lufę jak najdalej do wody, a kolbę zakopał pod półką z łupka. Wśród pustynnych zarośli biegały jelenie. Słyszał, jak prychają, i widział, jak stają na grani w odległości stu jardów, aby mu się przyjrzeć. Usiadł na żwirowej plaży z pustą torbą złożoną na kolanach i patrzył na zachodzące słońce. Na coraz bardziej niebieską stygnącą ziemię. Rybołów sfrunął nad jezioro. A potem wszystko spowił mrok.

IV Szeryfem tego hrabstwa zostałem, jak miałem dwadzieścia pięć lat. Aż trudno uwierzyć. Ojciec nie był stróżem prawa. Jack to mój dziadek. On i ja byliśmy szeryfami w tym samym czasie, on w Plano, ja tutaj. Chyba był z tego bardzo dumny. Ja w każdym razie byłem. Dopiero co wróciłem z wojny. Miałem odznaczenia i tak dalej, no i oczywiście ludzie się wywiedzieli. Zrobiłem mocną kampanię. Trzeba było. Starałem się grać fair. Jack mawiał, że gdy się innych obrzuca błotem, traci się grunt pod nogami, ale mnie się zdaje, że on po prostu taki był. Że nie mówił źle o ludziach. A ja zawsze próbowałem go naśladować. Z żoną jesteśmy małżeństwem trzydzieści jeden lat. Dzieci nie mamy. Straciliśmy dziewczynkę, ale nie chcę się nad tym rozwodzić. Odsłużyłem dwie kadencje, a potem przenieśliśmy się do Denton. Jack mawiał, że szeryf to jedno z najlepszych zajęć, jakie można mieć, a eksszeryf to jedno z najgorszych. Może w wielu sprawach tak jest. Nie było nas szmat czasu. Imałem się różnych zajęć. Przez chwilę byłem detektywem na kolei. Moja żona zaczęła mieć wątpliwości, czy powinniśmy tu wracać. I czy powinienem znowu startować. Ale widziała, że mi zależy, więc tak zrobiliśmy. Jest lepszym człowiekiem ode mnie, co chętnie powiem każdemu, kto chce słuchać. Nie żeby to wiele znaczyło. Jest lepszym człowiekiem od wszystkich, których znam. Koniec kropka. Ludziom się zdaje, że wiedzą, czego chcą, ale zwykle nie wiedzą. Czasem, jak mają szczęście, tak czy siak to dostaną. Ja zawsze byłem szczęściarzem. Całe życie. Inaczej nie byłoby mnie tutaj. Przez to piwo, którego sobie nawarzyłem. Gdy ją wtedy zobaczyłem, jak wychodzi ze sklepu Kerra i idzie przez ulicę, minęła mnie, a ja uchyliłem kapelusza i prawie się zrewanżowała uśmiechem, to był najszczęśliwszy dzień mojego życia. Ludzie się skarżą, jak przytrafiają im się złe rzeczy, bo na to nie zasłużyli, za to nieczęsto wspominają o dobrych. O tym, co zrobili, żeby na nie zasłużyć. Nie przypominam sobie, żebym dał dobremu Panu Bogu powód, by się do mnie uśmiechnął. Ale wziął i się uśmiechnął. Dopiero się rozwidniało, gdy we wtorek rano Bell wszedł do kawiarni. Wziął gazetę i usiadł przy swoim stoliku w kącie. Mężczyźni za dużym stołem, których minął, skinęli mu głowami, rzucając słowo na powitanie. Kelnerka przyniosła kawę i wróciła do kuchni, żeby zamówić jaja. Siedział i mieszał kawę łyżeczką, choć nie miał czego mieszać, bo pił czarną bez cukru. Na pierwszej stronie gazety z Austin było zdjęcie młodego Haskinsa. Bell przeczytał tekst, kręcąc głową. Chłopak miał dwudziestoletnią żonę. Co można dla niej zrobić? Nic, cholera. Lamar nie stracił ani jednego funkcjonariusza od dwudziestu lat z okładem. Tę sprawę zapamięta. I za tę sprawę jego zapamiętają. Kelnerka podała jajka, złożył więc gazetę i rzucił ją na bok. Razem z Wendellem pojechali do Desert Aire, stanęli przed przyczepą i zastępca zapukał. Spójrz na zamek, powiedział Bell. Wendell wyciągnął rewolwer i otworzył drzwi. Policja!, krzyknął. Nikogo nie ma. Mimo to trzeba być ostrożnym. Racja, trzeba absolutnie. Weszli do środka i stanęli. Wendell chciał schować broń do kabury, ale Bell go powstrzymał. Przestrzegajmy więc tej zasady ostrożności, powiedział. Tak jest.

Zrobił dwa kroki, podniósł z wykładziny mosiężny bębenek i zaczął go oglądać. Co to?, spytał Wendell. Wkładka do zamka. Bell przesunął dłonią po ściance ze sklejki. Tutaj uderzyła, powiedział. Podrzucił wkładkę na dłoni i spojrzał na drzwi. Można by to zważyć, zmierzyć odległość i wysokość i obliczyć prędkość. Chybaby można. Prędkość była spora. Tak jest, szeryfie. Spora. Przeszli się po pokojach. Co pan myśli? Widzi mi się, że się wynieśli. Mnie też. I to jakby im się śpieszyło. Taa. Bell wszedł do kuchni, otworzył lodówkę i zajrzał do środka, a potem zamknął drzwi. Zerknął do zamrażarki. No to kiedy on tu był, szeryfie? Ciężko powiedzieć. Może się minęliśmy. Myśli pan, że chłopak wie, co za skurwysyny na niego polują? Pojęcia nie mam. Lepiej, żeby wiedział. Widział to samo co ja, a na mnie to zrobiło wrażenie. Napytali sobie biedy, co nie? I to jakiej. Bell wrócił do salonu. Usiadł na kanapie. Wendell stanął w drzwiach. Wciąż trzymał rewolwer w dłoni. Co pan myśli?, spytał. Szeryf pokręcił głową, nie podnosząc wzroku. W środę połowa mieszkańców stanu Teksas była już w drodze do Sanderson. Bell siedział przy swoim stoliku w kawiarni i czytał wiadomości. Opuścił gazetę i spojrzał. Przed nim stał nieznajomy mężczyzna w wieku około trzydziestu lat. Przedstawił się jako dziennikarz San Antonio Light. O co w tym chodzi, szeryfie?, spytał. Wygląda na wypadek na polowaniu. Wypadek na polowaniu? Tak, proszę pana. Jaki wypadek na polowaniu? Żarty pan sobie ze mnie stroi. Spytam pana o coś. Proszę bardzo. W zeszłym roku w sądzie hrabstwa Terrell wytoczono dziewiętnaście spraw o ciężkie przestępstwa. Ile z nich pańskim zdaniem nie dotyczyło handlu narkotykami? Nie wiem. Dwie. Tymczasem ja mam na głowie hrabstwo wielkości Delaware pełne ludzi, którzy potrzebują mojej pomocy. Co pan na to? No nie wiem. Ja też nie. A teraz muszę zjeść śniadanie. Mam przed sobą cały dzień. Pojechał z Torbertem jego wozem z napędem dwuosiowym. Wszystko było tak jak poprzednim razem. Zaparkowali w pewnej odległości od samochodu Mossa i czekali. Dziesięciu,

powiedział Torbert. Co? Dziesięciu. Nie żyje. Zapomnieliśmy o starym Wyricku. Dziesięciu. Bell skinął głową. O dziesięciu wiemy, odparł. Tak jest. O dziesięciu wiemy. Nadleciał śmigłowiec, zatoczył koło w powietrzu i usiadł na bajadzie w tumanach wirującego kurzu. Nikt nie wysiadał. Czekali, aż pył opadnie. Bell i Torbert patrzyli na wyhamowujący rotor. Funkcjonariusz Agencji do Walki z Narkotykami nazywał się McIntyre. Bell znał go trochę i lubił na tyle, by skinąć mu głową na powitanie. Agent wysiadł z formularzem w ręku i podszedł do nich. Miał kowbojskie buty, kapelusz, płócienną kurtkę od Carhartta i robił dobre wrażenie, dopóki nie otworzył ust. Witam, szeryfie. Witam, agencie McIntyre. Co to za samochód? Ford pikap rocznik siedemdziesiąty drugi. McIntyre patrzył na bajadę. Popukał się formularzem w nogę. Spojrzał na Bella. Cieszę się, że to wiemy, powiedział. Koloru białego. Powiedziałbym, że białego. Tak. Przydałyby się nowe opony. Zbliżył się i obszedł samochód. Zapisał coś na formularzu z podkładką. Zajrzał do środka. Nachylił fotel do przodu i zerknął za oparcie. Kto poprzecinał opony? Bell stał z rękami w tylnych kieszeniach spodni. Pochylił się i splunął. Zastępca Hays uważa, że zrobiła to konkurencja. Konkurencja. Tak jest. Myślałem, że te samochody zostały poszatkowane z broni palnej. Zostały. Ale nie ten. Nie ten. McIntyre spojrzał w kierunku śmigłowca i popatrzył na bajadę, w stronę pozostałych samochodów. Możemy tam podjechać? Jasne, że możemy. Podeszli do samochodu Torberta. Agent spojrzał na Bella i znów popukał się podkładką w nogę. Nie ułatwi mi pan sprawy, co? Cholera, McIntyre, tylko się droczę. Chodzili po bajadzie, oglądając podziurawione samochody. Agent przyłożył chusteczkę do nosa. Zwłoki spuchły w ubraniach. To chyba najgorsza jatka, jaką w życiu widziałem, powiedział. Stanął i zaczął notować w formularzu. Zmierzył krokami odległości, narysował prosty szkic miejsca przestępstwa i zapisał numery rejestracyjne. Nie było tu broni?, spytał. Nie tyle, ile powinno być. Zabezpieczyliśmy dwie sztuki. Jak pan myśli, od kiedy nie żyją? Od czterech, pięciu dni. Ktoś chyba wyszedł z tego żywy.

Bell skinął głową. Jest jeszcze jeden trup, milę na północ. Na tyle bronco widziałem rozsypaną heroinę. Zgadza się. Meksykańska czarna smoła. Bell zerknął na Torberta. Ten pochylił się i splunął. Skoro zniknęła heroina i zniknęły pieniądze, to zgaduję, że zniknął też jakiś człowiek. Według mnie to słuszne rozumowanie. McIntyre pisał dalej. Niech się pan nie martwi, szeryfie, powiedział. Wiem, że tego nie macie. Wcale się nie martwię. Agent poprawił kapelusz i popatrzył na samochody. Czy policja stanowa przyjedzie? Przyjedzie. A raczej przyjedzie jeden policjant. Z Wydziału Antynarkotykowego. Mam tu wyszczególnione trzysta osiemdziesiątki, czterdziestki piątki, parabellum kaliber dziewięć milimetrów, karabiny dwunastkę i trzydziestkę ósemkę Smith & Wesson. Czy znaleźliście coś jeszcze? Nie, to by było na tyle. McIntyre skinął głową. Ludzie czekający na dostawę chyba już się połapali, że nic z tego. A straż graniczna? O ile się orientuję, wszyscy tu walą. Zrobi się naprawdę spory tłok. Ta sprawa ściągnie chyba więcej ludzi niż powódź w sześćdziesiątym piątym. No tak. Trzeba by zabrać stąd te ciała. McIntyre popukał się podkładką w nogę. Fakt, powiedział. Parabellum kaliber dziewięć milimetrów, odezwał się Torbert. Bell skinął głową. Trzeba to wpisać do akt.

Chigurh wychwycił sygnał z transpondera na przęśle wysokiego mostu na Devil’s River, na zachód od Del Rio. Zbliżała się północ, żadnych samochodów na szosie. Sięgnął w bok i obrócił powoli pokrętłem w jedną i drugą stronę, nasłuchując. Światło reflektorów złowiło dużego ptaka siedzącego na aluminiowej barierce mostu i Chigurh wcisnął guzik, żeby opuścić szybę. Chłodne powietrze znad jeziora. Wziął pistolet leżący obok odbiornika, odbezpieczył i wycelował przez okno, opierając lufę na bocznym lusterku. Pistolet był wyposażony w tłumik. Tłumik wykonano z palników gazowych wpasowanych do puszki po lakierze do włosów. Całość wypchano izolacją dachową z włókna szklanego i pomalowano na matowy czarny kolor. Wystrzelił w chwili, gdy ptak przykucnął i rozpostarł skrzydła. Zatrzepotał dziko w świetle, bardzo biały, odwrócił się i przepadł w mroku. Pocisk trafił w barierkę i odbił w noc, a poręcz zadźwięczała głucho w cieniu aerodynamicznym i ucichła. Chigurh odłożył pistolet na siedzenie i zamknął z powrotem okno.

Moss zapłacił taksówkarzowi, wysiadł na oświetlonym terenie przed motelem, zarzucił torbę na ramię, zatrzasnął drzwi, odwrócił się i wszedł do recepcji. Kobieta stała już za ladą. Położył torbę na podłodze i nachylił się do przodu. Wyglądała na lekko podenerwowaną. Witam, powiedziała. To co, zostaje pan dłużej? Chciałbym drugi pokój.

Chce pan zamienić pokoje czy wynająć dodatkowy? Chcę zatrzymać ten, który mam, i wziąć drugi. Dobrze. Ma pani plan motelu? Zerknęła pod ladę. Coś tu miałam takiego. Zaraz. O, chyba jest. Położyła broszurkę na ladzie. Na wierzchu widać było zaparkowany przed motelem samochód z lat pięćdziesiątych. Moss rozłożył plan, wygładził go i popatrzył. Mogę wziąć sto czterdzieści dwa? Może pan wziąć sąsiedni, obok tego, który już pan ma. Sto dwadzieścia, jest wolny. Nie trzeba. Może sto czterdzieści dwa? Wyciągnęła rękę i zdjęła klucz z tablicy za jej plecami. Będzie się należało za dwie doby, powiedziała. Zapłacił, wziął torbę, wyszedł i skręcił za róg na końcu motelu. Recepcjonistka wychyliła się zza lady i odprowadziła go wzrokiem. Usiadł w pokoju, plan rozłożył na łóżku. Wstał, poszedł do łazienki i stanął w wannie, z uchem przyłożonym do ściany. Gdzieś grał telewizor. Wrócił do pokoju, rozsunął torbę, wyjął obrzyn, położył go z boku, a potem wysypał resztę zawartości na łóżko. Chwycił śrubokręt, wziął krzesło stojące przy biurku, wszedł na nie i odkręcił kratkę przewodu wentylacyjnego, zszedł i położył ją zakurzonym wierzchem do góry na taniej narzucie z szenili. Potem stanął na krześle i przystawił ucho do przewodu. Nasłuchiwał. Zszedł, wziął latarkę i znów wskoczył na krzesło. W odległości około dziesięciu stóp szyb wentylacyjny się rozwidlał i Moss zobaczył tam wystający róg aktówki. Zgasił latarkę i nasłuchiwał. Próbował nasłuchiwać z zamkniętymi oczami. Zszedł z krzesła, wziął obrzyn, ruszył do drzwi, pstryknął włącznik, żeby zgasić światło, i stał w ciemności, patrząc przez zasłonę na dziedziniec. Potem wrócił, położył obrzyna na łóżku i zapalił latarkę. Otworzył małą nylonową torbę i wysunął maszty. Były to lekkie rurki aluminiowe długości trzech stóp. Złożył je i owinął łączenia taśmą, żeby się nie rozsunęły. Podszedł do szafy i wrócił z trzema wieszakami z drutu, usiadł na łóżku, odciął szczypcami haczyki i obwiązał wszystkie razem kawałkiem taśmy. Potem przyczepił je do końca masztu, wstał i wsunął maszt w przewód wentylacyjny. Zgasił latarkę, rzucił ją na łóżko, podszedł z powrotem do okna i wyjrzał na dwór. Warkot ciężarówki na szosie. Czekał, aż przejedzie. Przystanął kot przechodzący przez dziedziniec. Potem znowu ruszył. Moss wszedł na krzesło, z latarką w ręku. Zapalił ją i przyłożył klosz do ściany przewodu z ocynkowanej stali, żeby stłumić snop światła, wepchnął maszt w głąb, za aktówkę, odwrócił go i szarpnął. Koniec zahaczył o teczkę, poruszył nią lekko i się zsunął. Po kilku próbach Moss zdołał zaczepić maszt o jeden z pasków i powoli, cal po calu, przyciągnął aktówkę przez kurz, aż wreszcie mógł się obyć bez masztu i sięgnął po nią ręką. Zszedł z krzesła, usiadł na łóżku, wytarł aktówkę z kurzu, odpiął zamek i paski, otworzył ją i spojrzał na pliki banknotów. Wyciągnął jeden i go przewertował. Włożył z powrotem i rozwiązał linkę przy pasku, zgasił latarkę i siedział, nasłuchując. Wstał i wepchnął maszt do przewodu wentylacyjnego, dopasował z powrotem kratkę i zebrał narzędzia. Położył klucz na biurku, wsadził obrzyn i narzędzia do torby, wziął ją i aktówkę i wyszedł, zostawiając całą resztę.

Chigurh jechał powoli wzdłuż rzędu pokojów, z otwartym oknem i odbiornikiem na kolanach. Skręcił na końcu motelu i ruszył z powrotem. Zatrzymał się, wrzucił wsteczny bieg, cofnął się trochę po asfalcie i znów przystanął. Wreszcie podjechał do recepcji, zaparkował i wszedł do środka. Zegar na ścianie pokazywał dwunastą czterdzieści dwie. Grał telewizor, a kobieta wyglądała, jakby spała. Słucham pana?, odezwała się. W czym pomóc? Wyszedł z recepcji z kluczem w kieszeni, wsiadł do ramchargera, podjechał z boku budynku, zaparkował, wysiadł i podszedł do drzwi, niosąc torbę z odbiornikiem i bronią. W pokoju rzucił torbę na łóżko, ściągnął buty i wyszedł z odbiornikiem, bateriami i bronią zabraną z samochodu. Była to fosforowana samopowtarzalna dwunastka Remingtona z plastikową wojskową kolbą. Wyposażona w kupny tłumik długości całej stopy i wielkości puszki piwa. Ruszył w skarpetkach podcieniem obok pokojów, słuchając sygnału odbiornika. Wrócił do siebie i stanął w otwartych drzwiach pod upiornie białym światłem latarni na parkingu. Wszedł do łazienki i zapalił światło. Zmierzył wzrokiem pomieszczenie i zapamiętał jego rozkład. Oszacował odległość do włączników światła. Potem stanął na środku pokoju i jeszcze raz wszystkiemu się przypatrzył. Usiadł i wciągnął buty, wziął butlę ze sprężonym powietrzem, zarzucił ją sobie na ramię, chwycił pistolet do ogłuszania bydła wiszący na gumowej rurce, wyszedł i ruszył do tamtego pokoju. Stanął przed drzwiami i nasłuchiwał. Następnie wybił wkładkę zamka za pomocą pistoletu pneumatycznego i kopniakiem otworzył drzwi. Meksykanin w zielonej guayaberze usiadł gwałtownie w łóżku i właśnie sięgał po mały pistolet maszynowy leżący obok. Chigurh wypalił do niego trzy razy tak szybko, że zabrzmiało to jak jeden przeciągły wystrzał. Prawie cała górna połowa ciała rozbryzgana na wezgłowiu i ścianie. Z broni wydobył się dziwny głęboki charkot. Jakby ktoś kaszlał w beczkę. Chigurh pstryknął światło, wysunął się na zewnątrz i stanął obok drzwi plecami do ściany. Zajrzał szybko do środka. Drzwi do łazienki były przed chwilą zamknięte. Teraz otwarte. Wszedł do pokoju i oddał dwa strzały w drzwi, trzeci w ścianę obok i znów się wysunął na dwór. Nieco dalej w budynku zapaliło się światło. Czekał. Potem znowu zajrzał do pomieszczenia. Przestrzelone drzwi były kawałkiem sklejki wiszącym na zawiasach, a po różowych kafelkach płynęła strużka krwi. Stanął w drzwiach i jeszcze dwa razy przestrzelił ścianę łazienki, a potem wszedł, trzymając broń przy biodrze. Mężczyzna leżał oparty o wannę, ściskał kałasznikowa. Dostał w klatkę piersiową i szyję i krwawił obficie. Mnie nie, kolego, wyrzęził. Mnie nie. Chigurh cofnął się, żeby uniknąć odprysków ceramicznych z wanny, i strzelił mu w twarz. Wyszedł i stanął na chodniku. Nikogo. Potem wrócił i przeszukał pokój. Zajrzał do szafy, zajrzał pod łóżko, wysunął wszystkie szuflady na podłogę. Poszedł do łazienki. Pistolet maszynowy Mossa leżał na umywalce. Chigurh go nie wziął. Wytarł stopy o dywan, żeby pozbyć się krwi, i popatrzył na pokój. Wtedy jego spojrzenie padło na przewód wentylacyjny. Wziął lampkę stojącą obok łóżka, wyrwał przewód z gniazdka, wspiął się na komodę, wbił metalową podstawkę lampki pod kratkę, odgiął ją i zajrzał do środka. Zobaczył pociągłe ślady w kurzu. Zszedł i stanął. Ubrudził sobie koszulę krwią i tkanką ze ściany, dlatego rozebrał się, poszedł znów do łazienki, umył się i wytarł. Potem zmoczył ręcznik, wyszorował nim buty, złożył go i otrzepał nogawki dżinsów. Wziął broń i wrócił półnagi do pokoju, ze zmiętą koszulą w dłoni. Ponownie wytarł podeszwy butów o dywan, po raz ostatni rozejrzał się po pokoju i wyszedł.

Gdy Bell wszedł do biura, Torbert podniósł wzrok, po czym wstał, zbliżył się i położył przed nim kartkę. To? Tak jest, szeryfie. Bell odchylił się na krześle, żeby przeczytać, pukając się powoli palcem w dolną wargę. Po chwili odłożył raport. Nie spojrzał na Torberta. Wiem, co tu się stało, powiedział. Tak jest. Byłeś kiedy w rzeźni? Tak jest, szeryfie. Zdaje się, że byłem. Wiedziałbyś, gdybyś był. Poszedłem, gdy byłem jeszcze mały. Dziwne miejsce, żeby zabierać dzieci. Poszedłem sam. Tak jakby się zakradłem. Jak zabijali bydło? Robotnik stał okrakiem nad pochylnią, no i spychali zwierzęta pojedynczo, a on ogłuszał je uderzeniem młota w łeb. Przez cały dzień. To by się zgadzało. Ale już tak się nie robi. Teraz używają pistoletu na sprężone powietrze, z którego wystrzeliwuje stalowy bolec. Mniej więcej na taką odległość. Przykładają krowie między oczy, naciskają spust i po sprawie. Szybko. Torbert stał przy biurku Bella. Czekał przez minutę, żeby szeryf kontynuował, ale ten milczał. Wciąż stał. Potem spojrzał w bok. Szkoda, że pan mi o tym powiedział. Wiem, odparł Bell. Wiedziałem, że to powiesz.

Za kwadrans druga w nocy wjechali do Eagle Pass. Większą część drogi Moss przespał na tylnym siedzeniu taksówki i obudził się dopiero wtedy, gdy odbili z szosy na Main Street. Popatrzył na mlecznobiałe klosze ulicznych latarni widoczne tuż pod górną krawędzią okna. Potem usiadł prosto. Wybiera się pan za rzekę?, spytał taksówkarz. Nie, chcę tylko do śródmieścia. Jesteśmy w śródmieściu. Moss się pochylił, z łokciami na oparciu przedniego fotela. A to tam, to co? Sąd hrabstwa Maverick. Nie, nie, tam, gdzie jest szyld. Hotel Eagle. Tam wysiądę. Zapłacił taksówkarzowi uzgodnione pięćdziesiąt dolarów, chwycił bagaże, wszedł po schodach i dalej przez werandę do środka. Recepcjonista stał za ladą, jakby go oczekiwał. Zapłacił, włożył klucz do kieszeni, ruszył schodami na piętro i w głąb korytarza starego hotelu. Śmiertelna cisza. Żadnych świateł w okienkach nad drzwiami. Odnalazł pokój, włożył klucz do dziurki, otworzył drzwi, wszedł i zatrzasnął je za sobą. Przez firanki w oknach przedzierało się światło ulicznych latarni. Położył bagaże na łóżku, podszedł z powrotem do drzwi i zapalił żyrandol. Staromodny włącznik ścienny z pstryczkiem. Dębowe meble z przełomu wieków. Brązowe ściany. Taka sama narzuta z szenili. Usiadł na łóżku, żeby przemyśleć sytuację. Wstał i wyjrzał przez okno na parking, potem wszedł do łazienki, nalał sobie szklankę wody, wrócił i znów usiadł na łóżku. Wziął łyk i

odstawił wodę na drewniany stolik nocny przykryty szklanym blatem. Nie ma mowy, cholera, powiedział. Odpiął mosiężną klamrę i sprzączki i zaczął wyjmować z aktówki pliki banknotów. Układał pieniądze na łóżku. Gdy teczka była pusta, sprawdził, czy nie ma podwójnego dna, obmacał tył i boki, potem odsunął ją na bok i zaczął kolejno wertować pliki i pakować je z powrotem do aktówki. Włożył mniej więcej jedną trzecią, gdy znalazł nadajnik. W środku jednego pliku wycięto otwór i umieszczono w nim transponder mniej więcej wielkości zapalniczki. Zsunął banderolę, wyjął nadajnik i zważył go na dłoni. Potem włożył go do szuflady, wstał, zaniósł nacięte banknoty i banderolę do łazienki, wrzucił wszystko do klozetu, spuścił wodę i wrócił. Złożył luźne setki i wsadził je do kieszeni, następnie spakował resztę pieniędzy do aktówki, postawił ją na krześle, usiadł i patrzył na nią. Zastanawiał się nad wieloma sprawami, ale spokoju nie dawała mu myśl, że w pewnym momencie będzie musiał przestać liczyć na fart. Wyjął obrzyna z torby, położył go na łóżku i zapalił lampkę. Podszedł do drzwi i zgasił górne światło, wrócił, wyciągnął się na łóżku i zapatrzył w sufit. Wiedział, co się szykuje. Nie wiedział tylko kiedy. Wstał, poszedł do łazienki, pociągnął za linkę, zapalił lampkę nad umywalką i spojrzał na siebie w lustrze. Wziął ściereczkę ze szklanego wieszaka, odkręcił kran, zmoczył szmatkę w ciepłej wodzie, wyżął ją i wytarł sobie twarz i kark. Wysikał się, potem zgasił światło, wrócił do pokoju i usiadł na łóżku. Przyszło mu do głowy, że prawdopodobnie już nigdy w życiu nie będzie bezpieczny, i zastanawiał się, czy można do tego przywyknąć. A jeśli można, co wtedy? Opróżnił torbę, włożył do niej obrzyn, zasunął suwak i zszedł z nią i aktówką do recepcji. Meksykanin, który go wcześniej meldował, zniknął, a jego miejsce zajął inny, chudy i poszarzały. Cienka biała koszula i czarna mucha. Palił papierosa, czytał czasopismo „Ring” i bez większego zainteresowania podniósł wzrok na Mossa, mrużąc oczy w dymie. Słucham pana, odezwał się. Pan dopiero objął dyżur? Tak. Będę tu do dziesiątej rano. Moss rzucił na ladę studolarowy banknot. Recepcjonista odłożył czasopismo. Nie proszę pana o nic nielegalnego, powiedział Moss. Pytanie, co dla pana jest nielegalne. Ktoś mnie szuka. Chciałbym tylko, żeby dał mi pan znać, gdy ktokolwiek zamelduje się w hotelu. Ktokolwiek to znaczy każdy kutasina, który się zjawi. Może pan to zrobić? Nocny portier wyjął papierosa z ust, przysunął go do małej szklanej popielniczki, pstryknięciem małego palca strząsnął popiół i spojrzał na Mossa. Dobrze, proszę pana. Mogę to zrobić. Moss kiwnął głową i wrócił na górę. Telefon milczał przez cały czas. Ale coś go obudziło. Usiadł i spojrzał na zegar na stoliku. Czwarta trzydzieści siedem. Zsunął nogi z łóżka, sięgnął po buty, wciągnął je i siedział, nasłuchując. Podszedł do drzwi, przyłożył ucho i nasłuchiwał z obrzynem w ręku. Ruszył do łazienki, odsunął plastikową zasłonę wiszącą na kółeczkach nad wanną, odkręcił kran i wcisnął włącznik prysznica. Następnie zaciągnął zasłonę, wyszedł z łazienki i zamknął za sobą drzwi. Stanął znowu przy wejściu i nasłuchiwał. Wyciągnął nylonową torbę spod łóżka i położył ją na krześle w kącie. Zapalił światło na nocnym stoliku i stanął, próbując skupić myśli. Uświadomił sobie, że może zadzwonić telefon, zdjął więc słuchawkę z widełek i położył ją na stoliku. Odgarnął kołdrę i pogniótł poduszki na łóżku. Spojrzał na zegar. Czwarta czterdzieści

trzy. Zerknął na słuchawkę na stoliku. Wziął ją, wyrwał z niej przewód i położył ją z powrotem na widełkach. Potem stanął przy drzwiach wejściowych, z kciukiem na kurku broni. Położył się na brzuchu i przysunął ucho do szpary pod drzwiami. Chłodny wiatr. Jakby gdzieś otworzyły się drzwi. Coś ty zrobił. I czegoś nie zrobił. Obszedł łóżko, wpełzł pod nie i leżał na brzuchu, z obrzynem wycelowanym w drzwi. Ledwo się mieścił w przestrzeni pod drewnianymi listwami. Serce bijące w zakurzoną wykładzinę. Czekał. Pasek światła widoczny w szparze pod drzwiami przecięły dwie smugi cienia i zastygły. W następnej chwili usłyszał zgrzyt klucza w zamku. Bardzo cichy. Potem drzwi się otworzyły. W tle zobaczył korytarz. Nikogo. Czekał. Starał się nawet nie mrugnąć, ale mrugnął. W drzwiach pojawiła się para drogich kowbojskich butów ze skóry strusia. Wyprasowane dżinsy. Stał tam mężczyzna. Potem wszedł. Wreszcie ruszył po cichu do łazienki. W tej samej chwili Moss uświadomił sobie, że tamten nie otworzy drzwi do łazienki. Zamierzał się odwrócić. Gdy to zrobi, będzie za późno. Za późno na popełnienie kolejnych błędów, za późno na cokolwiek, bo wtedy zginie. Do dzieła. Nie odwracaj się, powiedział. Bo cię poślę do piekła. Mężczyzna zastygł. Moss podczołgał się do przodu na łokciach, trzymając obrzyna. Widział tamtego tylko do pasa, nie wiedział, jaką ma broń. Rzuć spluwę, powiedział. Szybko. Upuszczona strzelba załoskotała na podłodze. Moss podciągnął się do góry. Ręce nad głowę, powiedział. Odsuń się od drzwi. Tamten cofnął się o dwa kroki i stanął z dłońmi uniesionymi na wysokość ramion. Moss obszedł róg łóżka. Mężczyzna znajdował się najwyżej trzy kroki dalej. Cały pokój pulsował wolno. W powietrzu było czuć dziwną woń. Jakby jakaś zagraniczna woda kolońska. Z domieszką lekarstwa. Wszystko iskrzyło. Moss trzymał odbezpieczonego obrzyna przy biodrze. Nic nie mogło go zaskoczyć, cokolwiek by się stało. Czuł się tak, jakby nic nie ważył. Jakby unosił się w powietrzu. Mężczyzna nawet na niego nie spojrzał. Wydawał się dziwnie spokojny. Jak gdyby taka sytuacja należała do codzienności. Cofnij się. Jeszcze. Usłuchał. Moss podniósł jego broń i rzucił ją na łóżko. Zapalił górne światło i zatrzasnął drzwi. Spójrz no tutaj, powiedział. Mężczyzna obrócił się i popatrzył na Mossa. Niebieskie oczy. Pogodne. Ciemne włosy. Było w nim coś odrobinę egzotycznego. Coś, z czym Moss nie miał nigdy do czynienia. Czego chcesz? Nie odpowiedział. Moss przeszedł przez pokój, chwycił za nogę łóżka i przesunął je jedną ręką na bok. Stała tam w kurzu aktówka. Podniósł ją. Mężczyzna jakby tego nie zauważył. Jakby myślami przebywał gdzieś indziej. Moss zgarnął z krzesła nylonową torbę, zarzucił ją sobie na ramię, chwycił z łóżka broń z ogromnym tłumikiem wielkości puszki, włożył ją sobie pod pachę i znów wziął aktówkę. Idziemy, powiedział. Tamten opuścił ręce i wyszedł na korytarz. Tuż przy drzwiach stała mała skrzynka zawierająca odbiornik. Moss nawet nie próbował jej wziąć. Miał poczucie, że i tak ryzykuje bardziej, niż powinien. Ruszył tyłem przez korytarz, z obrzynem wycelowanym w brzuch mężczyzny, ściskanym w jednym ręku jak pistolet. Już chciał mu powiedzieć, żeby z powrotem podniósł ręce do góry, ale coś podszepnęło mu, że nie ma żadnego znaczenia, jak mężczyzna trzyma dłonie. Drzwi do pokoju wciąż były otwarte, z prysznica płynęła woda. Niech tylko zobaczę twoją gębę, jak będę na schodach, to cię zastrzelę.

Mężczyzna nie odpowiedział. Równie dobrze mógłby być niemową. Stój, powiedział Moss. Ani kroku dalej. Stanął. Moss cofnął się do schodów, zerknął po raz ostatni na tamtego, zastygłego w słabym żółtym świetle z kinkietu, następnie odwrócił się i popędził schodami, pokonując po dwa stopnie naraz. Nie wiedział, dokąd ucieka. Aż tak daleko nie wybiegał myślami. W holu zza lady wystawały stopy nocnego portiera. Nie zatrzymał się. Przepchnął się przez drzwi i pognał schodami na ulicę. Gdy przecinał jezdnię, Chigurh stał już na balkonie. Moss poczuł, że coś targnęło torbą wiszącą na ramieniu. Strzał z pistoletu był tylko stłumionym klaśnięciem, głuchym i nieznacznym w ciemnej ciszy spowijającej miasto. Odwrócił się dokładnie w chwili, gdy z lufy błysnęło po raz drugi, nikle, ale wyraźnie w różowej poświacie hotelowego neonu wysokiego na piętnaście stóp. Nic nie poczuł. Pocisk szarpnął go za koszulę i z przedramienia popłynęła krew, ale już biegł na złamanie karku. Po kolejnym strzale poczuł wściekłe ukąszenie w boku. Upadł i zerwał się na nogi, zostawiając broń Chigurha na ulicy. Jasna cholera, powiedział. Ale strzał. Krzywiąc się z bólu, pognał chodnikiem za Aztec Theatre. Gdy mijał małą okrągłą kasę biletową, roztrzaskały się w niej wszystkie szyby. W ogóle nie usłyszał strzału. Obrócił się na pięcie, odciągnął kciukiem kurek i wypalił z obrzyna. Śrut zagrzechotał o balustradę na pierwszym piętrze, wybijając szyby w oknach. Gdy znów się odwrócił, dopadł go snop światła z reflektorów samochodu jadącego Main Street, który przyhamował, a zaraz potem przyśpieszył. Moss odbił w Adams Street, auto wpadło w poślizg na skrzyżowaniu i nagle stanęło w kłębach dymu z palonych opon. Silnik zgasł, kierowca próbował zapalić go z powrotem. Moss przywarł plecami do ściany budynku. Z samochodu wyskoczyło dwóch mężczyzn, biegli już przez ulicę. Jeden z nich zaczął strzelać z małokalibrowego pistoletu maszynowego, Moss wypalił więc dwa razy z obrzyna i popędził dalej, czując ciepłą krew ściekającą do krocza. Usłyszał, że na ulicy znów zawarczał silnik. Gdy dotarł do Grande Street, za jego plecami rozpętała się piekielna kanonada. Poczuł, że nie da rady dalej biec. W witrynie sklepowej po drugiej stronie ulicy zobaczył swoje kuśtykające odbicie, łokieć przyciśnięty do boku, torba przerzucona przez ramię, broń i aktówka w ręku, ciemna i zupełnie niewytłumaczalna postać w szybie. Gdy znowu spojrzał, siedział na chodniku. Wstawaj, skurwielu, powiedział. Nie siedź tutaj, bo zginiesz. Wstawaj, do cholery. Przeciął Ryan Street, w butach chlupała mu krew. Ściągnął torbę z ramienia, otworzył ją, wcisnął obrzyna do środka i zaciągnął suwak. Zachwiał się. Potem ruszył na most. Dygotał, bo było mu zimno, i czuł, że zwymiotuje. Po amerykańskiej stronie mostu była kasa i bramka z kołowrotem, wrzucił dziesięć centów do otworu, przepchnął się, wytoczył na przęsło i spojrzał na wąskie przejście z przodu. Pierwsze promienie brzasku. Matowe i szare nad terasą na wschodnim brzegu rzeki. Trzeba wieczności, żeby dotrzeć na drugą stronę. W połowie drogi natrafił na powracających imprezowiczów. Czterech, młode chłopaki, może osiemnastolatkowie, podpici. Postawił aktówkę na chodniku i wyjął plik setek z kieszeni. Pieniądze lepiły się od krwi. Wytarł plik o nogawkę i odliczył pięć banknotów, resztę wcisnął do kieszeni. Przepraszam, powiedział. Oparty o ogrodzenie z siatki. Krwawe odciski stóp z tyłu jak ślady w strzelance w salonie gier. Przepraszam. Zeszli z chodnika na jezdnię, żeby go wyminąć. Przepraszam, tak sobie pomyślałem, czy sprzedalibyście mi kurtkę. Zatrzymali się dopiero parę kroków dalej. Jeden się odwrócił. Za ile?, spytał.

Chodzi o tego za tobą. Tego w długiej kurtce. Tamten zatrzymał się razem z innymi. Ile dajesz? Dam ci pięć stów. Pieprzysz. Odpuść, Brian. Brian, idziemy. On jest wstawiony. Brian spojrzał na nich, a potem na Mossa. Pokaż forsę, powiedział. Mam tutaj. Pokaż. Podaj kurtkę. Idziemy, Brian. Weź stówę i daj kurtkę. Wtedy dam ci resztę. Dobra. Zdjął kurtkę, rzucił ją Mossowi i odebrał od niego pieniądze. Co to? Krew. Krew? Krew. Stał, trzymając banknot w dłoni. Spojrzał na krew na swoich palcach. Co ci jest? Postrzelili mnie. Brian, idziemy. Jasna cholera. Chcę resztę forsy. Moss podał mu pieniądze, zsunął torbę z ramienia na chodnik i wcisnął się w kurtkę. Chłopak zwinął banknoty, wsadził je do kieszeni i się cofnął. Podszedł do pozostałych i ruszyli. Potem się zatrzymali. Rozmawiali, spoglądając od czasu do czasu na Mossa. On zapiął kurtkę, wcisnął pieniądze do wewnętrznej kieszeni, zarzucił torbę na ramię i wziął aktówkę. No, jazda stąd, powiedział. Dwa razy nie będę powtarzał. Odwrócili się i ruszyli dalej. Było ich tylko trzech. Przetarł oczy nasadą dłoni. Próbował się zorientować, gdzie podział się czwarty. A potem sobie uświadomił, że nie było czwartego. W porządku, powiedział, po prostu przebieraj nogami. Gdy dotarł do miejsca, w którym przepływała rzeka, stanął i popatrzył w dół. Dalej znajdowała się meksykańska rogatka. Spojrzał na most, ale tamtych trzech zniknęło. Ziarniste światło na wschodzie. Nad niskimi czarnymi wzgórzami za miastem. Poniżej sunęła powoli ciemna woda. Gdzieś pies. Cisza. Nic. W dole nad amerykańskim brzegiem rzeki rosły wysokie zarośla trzciny hiszpańskiej. Odłożył torbę, złapał aktówkę za rączki, wziął zamach i cisnął ją nad ogrodzeniem w powietrze. Wściekły ból. Chwycił się za bok i patrzył, jak aktówka obraca się powoli w nikłym świetle latarni mostowych, spada bezdźwięcznie w trzcinę i znika. Potem osunął się na chodnik i usiadł w coraz większej kałuży krwi, z twarzą przyciśniętą do siatki. Wstawaj, do cholery. Wstawaj. Dotarł do rogatki, ale nikogo tam nie było. Przepchnął się na drugą stronę, do miasteczka Piedras Negras w stanie Coahuila. Ruszył ulicą do małego parku, albo raczej zócalo, gdzie w gałęziach eukaliptusów budziły się i nawoływały gwarki. Pnie pobielono na wysokość lamperii i z daleka wydawało się, że w parku osadzono w nieregularnych odstępach białe paliki. Pośrodku altana z kutego żelaza albo może podium dla orkiestry. Opadł na jedną z żelaznych ławek, z torbą obok, i nachylił się,

obejmując ciało rękami. Z latarń zwisały kule pomarańczowego blasku. Świat się kurczył. Po drugiej stronie parku stał kościół. Wydawał się daleki. Skrzeczące gwarki kołysały się na gałęziach w górze i nadchodził dzień. Położył rękę obok na ławce. Mdłości. Tylko się nie kładź. Zero słońca. Szary brzask. Mokre ulice. Pozamykane sklepy. Okiennice z żelaza. Nadszedł starzec zamiatający miotłą. Zatrzymał się. I ruszył dalej. Señor, odezwał się Moss. Bueno[8], odparł stary mężczyzna. Mówi pan po angielsku? Przypatrywał się Mossowi, trzymając oburącz trzonek miotły. Wzruszył ramionami. Potrzebuję lekarza. Starzec czekał na więcej. Moss dźwignął się z ławki. Była pobrudzona krwią. Postrzelili mnie, powiedział. Mężczyzna przyjrzał mu się od stóp do głów. Mlasnął. Zerknął na wschód. Drzewa i domy nabierały kształtów. Popatrzył na Mossa i poruszył podbródkiem. Puede andar?[9], spytał. Co? Puede caminar?[10] Zaczął przebierać palcami w geście naśladującym chód, z dłonią luźno wygiętą w nadgarstku. Moss skinął głową. Pociemniało mu w oczach. Przeczekał. Tiene dinero?[11] Potarł kciuk o palec wskazujący. Sí, odparł Moss. Wstał i się zachwiał. Z kieszeni kurtki wyjął plik zakrwawionych banknotów, wziął z niego setkę i podał ją starcowi. Mężczyzna z wielkim respektem odebrał pieniądze. Spojrzał na Mossa, a potem oparł miotłę o ławkę.

Gdy Chigurh wybiegł po schodach z hotelu, prawe udo miał owinięte ręcznikiem i obwiązane kawałkami linki do zaciągania żaluzji. Ręcznik był już nasiąknięty krwią. W jednej ręce trzymał małą torbę, w drugiej pistolet. Cadillac stał ukosem na skrzyżowaniu i trwała strzelanina. Cofnął się w niszę drzwi zakładu fryzjerskiego. Terkot broni automatycznej i ciężki donośny huk strzelb odbijające się od fasad budynków. Mężczyźni na ulicy ubrani byli w płaszcze przeciwdeszczowe i tenisówki. Nie wyglądali jak ludzie z tej części kraju. Pokuśtykał schodkami na werandę, oparł pistolet o poręcz i zaczął do nich strzelać. Zanim się zorientowali, skąd padają strzały, jednego zabił, drugiego zranił. Ranny skrył się za samochodem i wygarnął w stronę hotelu. Chigurh stanął przyklejony plecami do muru i załadował kolejny magazynek do pistoletu. Pociski wybijały szyby w drzwiach i szatkowały framugi. Zgasło światło we foyer. Na dworze wciąż panował taki mrok, że widać było błyski z luf. Strzelanina ucichła na moment i Chigurh odwrócił się i wcisnął z powrotem do hotelowego holu, rozgniatając stopami kawałki szkła. Pokuśtykał korytarzem, po schodach w dół i wyszedł tylnymi drzwiami na parking. Przeciął ulicę i ruszył szybko w głąb Jefferson, trzymając się budynków od północnej strony, robiąc wymachy postrzeloną nogą. Wszystko to działo się w odległości zaledwie jednej przecznicy od sądu, uznał więc, że ma tylko kilka minut, zanim zjawią się kolejni chętni do walki. Gdy dotarł do skrzyżowania, na ulicy stał już tylko jeden mężczyzna. Czekał przy tylnym zderzaku, samochód podziurawiony pociskami, wszystkie szyby przestrzelone na wylot albo spękane. W środku znajdował się przynajmniej jeden trup. Mężczyzna wpatrywał się w hotel,

Chigurh wycelował z pistoletu i strzelił dwa razy, a tamten upadł. Cofnął się za róg budynku i czekał z bronią trzymaną na sztorc. Silna woń prochu w chłodnym porannym powietrzu. Jak po fajerwerkach. Nigdzie żadnych odgłosów. Gdy znów pokuśtykał na ulicę, jeden z mężczyzn, których postrzelił, czołgał się do krawężnika. Chigurh popatrzył na niego. A potem wypalił mu w plecy. Drugi leżał przy przednim zderzaku auta. Oberwał w głowę i teraz dokoła rozlewała się kałuża ciemnej krwi. Obok upadła jego broń, ale Chigurh nie zwrócił na nią uwagi. Podszedł na tył samochodu, trącił nogą siedzącego w środku mężczyznę, a potem się pochylił i podniósł pistolet maszynowy, z którego tamten strzelał. Był to krótkolufowy uzi z dwudziestopięcionabojowym magazynkiem. Chigurh przetrząsnął zabitemu kieszenie i znalazł trzy dodatkowe magazynki, jeden pełny. Włożył je do kieszeni marynarki, zatknął pistolet za pas na brzuchu i sprawdził stan magazynka w uzi. Potem przerzucił broń przez ramię i pokuśtykał na chodnik. Mężczyzna, któremu strzelił w plecy, leżał na jezdni, obserwując go. Chigurh zerknął w głąb ulicy, w kierunku hotelu i sądu. Wysokie palmy. Spojrzał na mężczyznę. Tamten leżał w coraz większej kałuży krwi. Pomocy, powiedział. Chigurh wyjął pistolet zza paska. Zajrzał mężczyźnie w oczy. Ten odwrócił wzrok. Patrz na mnie. Mężczyzna spojrzał, ale zaraz znowu zerknął w lewo. Mówisz po angielsku? Tak. Nie patrz tam. Chcę, żebyś patrzył na mnie. Spojrzał na Chigurha. Na nowy dzień jaśniejący dokoła. Chigurh strzelił mu w czoło. Patrzył. Patrzył, jak w oczach tamtego pękają naczynia włosowate. Jak gaśnie w nich światło. Patrzył, jak jego własne odbicie niknie w tym zaprzepaszczonym świecie. Wcisnął pistolet za pasek i jeszcze raz zerknął w głąb ulicy. Potem wziął torbę, przerzucił sobie uzi przez ramię, przeciął jezdnię i pokuśtykał na hotelowy parking, gdzie zostawił swój samochód.

V Przyjechaliśmy tutaj z Georgii. To znaczy nasza rodzina przyjechała. Wozem konnym. To wiem na pewno. Wiem, że w rodzinnych opowieściach jest mnóstwo bajdurzenia. W każdej rodzinie. Historie się przekazuje, prawdę przemilcza. Tak mówi porzekadło. Co, jak myślę, niektórzy uznaliby za dowód, że prawda się nie przebija. Ale mnie się widzi inaczej. Widzi mi się, że jak kłamstwa się rozniosą i przebrzmią, prawda zostanie. Nie włóczy się z miejsca na miejsce, nie zmienia pod dyktando czasów. Nie da się jej zniekształcić, tak samo jak nie posolisz soli. Nie da się jej zniekształcić, bo prawda to prawda. O niej się mówi. Słyszałem, jak ją ludzie porównują do skały – może to z Biblii – i bym temu przytaknął. Tyle że ona tu będzie, nawet jak już skała przepadnie. Pewnikiem niejeden by się z tym nie zgodził. Wielu właściwie. Ale nigdy nie mogłem się rozeznać, w co oni wierzą. Człowiek zawsze stara się brać udział w życiu wspólnoty, wiadomo, zawsze chodziłem na takie zbiórki jak sprzątanie cmentarzy. To było dobre. Kobiety przygotowywały obiad na trawie, jasna sprawa, że w ten sposób robiło się kampanię, ale zarazem robiło się coś dla ludzi, którzy sami zrobić tego nie mogli. Wiadomo, można na to spojrzeć po cynicznemu i powiedzieć, żeśmy nie chcieli, by nam składano wizytę o północy. Ale ja uważam, że to coś głębszego. To społeczność i szacunek, wiadomo, a jeszcze to, że zmarli mają do nas więcej praw, niżbyśmy byli chętni przyznać albo wiedzieć, a te prawa czasem okazują się bardzo silne. Bardzo silne. Człowiek ma wrażenie, że zmarli nie chcą się uwolnić. No więc każda drobna rzecz się przyda w tym względzie. To tak jak z tymi gazetami, o czym mówiłem innego dnia. W zeszłym tygodniu wykryli tę parę w Kalifornii, co to wynajmowała pokoje staruszkom, a potem ich zabijali i grzebali w ogrodzie, i zgarniali za nich emeryturę. Najpierw jeszcze ich torturowali, nie wiem po co. Może telewizor im się zepsuł. No i co gazety miały o tym do powiedzenia? Cytuję z gazet, tak napisali: Sąsiedzi wszczęli alarm na widok nagiego mężczyzny w obroży. Kto by coś takiego wymyślił? Proszę bardzo, spróbujcie. Ale tego właśnie trzeba było, żeby ktoś zauważył. Te wszystkie wrzaski i kopanie dołów w ogrodzie nie wystarczyły. No dobra. Zaśmiałem się, gdy to przeczytałem. Bo co innego niby można zrobić? Jazda do Odessy trwała blisko trzy godziny i już się ściemniało, gdy dotarł na miejsce. Słuchał rozmów kierowców przez radio. On jest w prawie, żeby tu działać? Daj spokój. Niech mnie cholera, jeśli wiem. Wydaje mi się, że gdyby zobaczył, jak łamiesz przepisy, to tak. No to jestem nawrócony przestępca. Dobrze kombinujesz, kolego. W przydrożnym sklepie kupił plan miasta i rozłożył go na siedzeniu samochodu, popijając kawę ze styropianowego kubka. Zaznaczył trasę żółtym pisakiem wyjętym ze schowka, złożył plan, rzucił go na sąsiedni fotel, zgasił lampkę sufitową i włączył zapłon. Gdy zapukał, drzwi otworzyła żona Llewelyna. Zdjął kapelusz i od razu pożałował, że to zrobił. Przyłożyła dłoń do ust i chwyciła się klamki. Przepraszam panią, odezwał się. Nic mu nie jest. Pani mężowi nic się nie stało. Chciałbym tylko z panią porozmawiać, jeśli można.

Nie okłamuje mnie pan, co? Nie. Ja nie kłamię. Przyjechał pan z Sanderson? Tak, proszę pani. Czego pan chce? Chciałem złożyć pani krótką wizytę. Porozmawiać o pani mężu. Nie mogę pana wpuścić. Mama śmiertelnie by się przeraziła. Wezmę tylko płaszcz. Dobrze. Pojechali do Sunshine Cafe, usiedli w boksie na tyłach i zamówili kawę. Pewnikiem nie wie pani, gdzie on jest? Nie, nie wiem. Już mówiłam. Wiem, że pani mówiła. Zdjął kapelusz, położył go obok na siedzeniu i przeczesał włosy palcami. Nie ma pani wiadomości od niego? Nie. Nic? Nic a nic. Kelnerka przyniosła kawę w dwóch ciężkich kubkach z chińskiej porcelany. Bell zamieszał łyżeczką. Podniósł łyżeczkę i spojrzał na srebrne parujące wgłębienie. Ile pieniędzy pani dał? Milczała. Bell się uśmiechnął. Co pani chce powiedzieć? Proszę śmiało. Chciałam powiedzieć, że to nie pański interes. Może udawajmy, że nie jestem szeryfem. I że niby kim pan jest? Wie pani, że on ma kłopoty. Llewelyn nic nie zrobił. Te kłopoty to nie ja. No to kto? Bardzo źli ludzie. Llewelyn potrafi o siebie zadbać. Mogę mówić do pani Carla? Ludzie nazywają mnie Carla Jean. Więc Carla Jean. Można? Można. Ale pan się nie pogniewa, jak będę mówiła szeryfie, co? Bell się uśmiechnął. Nie, odparł. W porządku. To dobrze. Carla Jean, ci ludzie go zabiją. Nie odpuszczą. On też nie. Nigdy nie odpuszcza. Bell skinął głową. Upił łyk kawy. Falująca, płynna twarz na powierzchni ciemnego napoju wydawała się złowrogą zapowiedzią przyszłych wydarzeń. Rzeczy tracących kształty. Porywających człowieka ze sobą. Odstawił kubek i spojrzał na kobietę. Chciałbym powiedzieć, że to okoliczność na jego korzyść. Ale obawiam się, że jest odwrotnie. Trudno, odparła, jest jaki jest, i zawsze taki będzie. Dlatego za niego wyszłam. Ale od pewnego czasu nie daje znaku życia. Nie spodziewam się, że da. Mieliście jakieś problemy? Nie mamy problemów. Bo gdy mamy, to sobie z nimi radzimy.

Szczęściarze z was. Owszem. Patrzyła na niego. Czemu pan o to spytał? O problemy? Tak, o problemy. No bo się zastanawiałem, czy jakieś macie. Czy stało się coś, o czym pan wie, a ja nie wiem? Nie. Mógłbym zadać to samo pytanie. Tyle że ja bym panu nie powiedziała. No tak. Pan myśli, że mnie porzucił, co nie? Nie wiem. A porzucił? Nie. Nie porzucił. Ja go znam. Raczej znałaś. Ciągle go znam. Nie zmienił się nic a nic. Może. Ale pan w to nie wierzy. Wiesz, tak z ręką na sercu to musiałbym ci powiedzieć, że nigdy nie znałem człowieka ani o takim nie słyszałem, co by go pieniądze nie zmieniły. Musiałbym przyznać, że on jest pierwszy. No to będzie pierwszy. Mam nadzieję. Naprawdę ma pan nadzieję, szeryfie? Tak, naprawdę. Chyba o nic go nie oskarżono? Nie, o nic. Ale to może się zmienić. Może. O ile w ogóle tego dożyje. Hm. Jeszcze nie umarł. Mam nadzieję, że to dla ciebie większa pociecha niż dla mnie. Bell pociągnął łyk i odstawił kubek na stół. Obserwował ją. Musi oddać pieniądze, powiedział. Piszą o tym w gazetach. Może wtedy ci ludzie zostawią go w spokoju. Nie gwarantuję, że tak będzie. Ale może. To jego jedyna szansa. Pan mógłby z tym pójść do gazet. Bell popatrzył na nią. Nie, odparł. Ja bym nie mógł. Albo raczej pan by tego nie zrobił. No to bym nie zrobił. Ile tego jest? Nie wiem, o czym pan mówi. W porządku. Można przy panu zapalić?, spytała. Ciągle jesteśmy w Ameryce. Wyjęła papierosy, zapaliła jednego, odwróciła twarz i wydmuchała dym na salę. Bell ją obserwował. Jak twoim zdaniem to się skończy? Nie wiem. Nie wiem, jak cokolwiek się skończy. A pan wie? Wiem, jak się nie skończy. Nie będą żyli długo i szczęśliwie? Coś w tym rodzaju.

Llewelyn to okropnie cwany facet. Skinął głową. Tak, ale właśnie próbuję ci powiedzieć, że powinnaś się o niego bardziej martwić. Zaciągnęła się papierosem. Przypatrzyła się Bellowi. Szeryfie, a mnie się wydaje, że martwię się w sam raz. Skończy się tym, że on kogoś zabije. Pomyślałaś o tym? Nigdy nikogo nie zabił. Służył w Wietnamie. Chodzi mi o to, że jako cywil. Ale zabije. Milczała. Chcesz więcej kawy? Nie, mam dość. Nie chciałam nawet tej pierwszej. Spojrzała w bok przez salę. Puste stoliki. Nocną zmianę miał mniej więcej osiemnastoletni chłopak, pochylony nad szklaną ladą i czytający gazetę. Mama ma raka. Niewiele czasu jej zostało. Bardzo mi przykro. Wołam na nią mama, ale to moja babcia. Wychowała mnie, miałam szczęście, że była obok. Rany, szczęście to mało powiedziane. No tak. Nigdy za bardzo nie lubiła Llewelyna. Nie wiem czemu. Właściwie bez powodu. Zawsze był dla niej dobry. Jak zdiagnozowali u niej raka, myślałam, że łatwiej będzie z nią żyć, ale nie. Zrobiło się gorzej. Czemu z nią mieszkasz? Nie mieszkam z nią. Taka głupia nie jestem. To tylko na chwilę. Bell kiwnął głową. Muszę wracać, powiedziała. Dobrze. Masz broń? Tak, mam. Pan pewnie myśli, że siedzę tu wystawiona na przynętę. Nie wiem. Ale tak pan myśli. No wiesz, sytuacja nie wydaje mi się za dobra. Taa. Mam nadzieję, że z nim porozmawiasz. Muszę to przemyśleć. Dobrze. Prędzej zdechnę i trafię do piekła, niż zakapuję Llewelyna. Mam nadzieję, że pan to rozumie. Tak, rozumiem. Nigdy nie nauczyłam się naginać w takich sprawach. I oby tak dalej. No tak. Powiem panu coś, jeśli chce pan posłuchać. Słucham. Może wydam się panu dziwna. Może. Albo już pan tak o mnie myśli. Nie. Nie myślę.

Gdy skończyłam szkołę, miałam szesnaście lat i znalazłam pracę w Wal-Marcie. Nie umiałam nic innego. Potrzebowaliśmy pieniędzy. Choćby tych kilku groszy. No, w każdym razie w nocy, gdy następnego dnia tam szłam, miałam taki sen. Albo coś jak sen. Byłam półprzytomna. No więc pojawiło mi się w tym śnie, czy co to było, że jak tam pójdę, to on mnie znajdzie. W Wal-Marcie. Nie wiedziałam, kto to będzie, jak się nazywa ani jak wygląda. Wiedziałam tylko, że od razu się zorientuję, jak go zobaczę. Miałam kalendarz i odznaczałam dni. Jak w więzieniu. Znaczy ja nigdy nie byłam w więzieniu, ale pan to pewnie tak. Wszedł dziewięćdziesiątego dziewiątego dnia i spytał, gdzie są artykuły sportowe, i to był on. Powiedziałam mu, gdzie ma iść, a on spojrzał na mnie i poszedł. Ale zaraz wrócił, przeczytał moje nazwisko na plakietce, wypowiedział moje imię, popatrzył na mnie i spytał, o której kończę. I tyle. W moim sercu nie było najmniejszej wątpliwości. Ani wtedy, ani teraz, ani nigdy. Ładna historia, powiedział Bell. Mam nadzieję, że będzie miała szczęśliwe zakończenie. To się stało tak po prostu. Wiem. Doceniam, że ze mną porozmawiałaś. Chyba lepiej, żebym już cię puścił, późno się zrobiło. Zgniotła niedopałek. Hm, przykro mi, że przejechał pan taki szmat drogi na próżno. Bell wziął kapelusz, włożył go i poprawił. No cóż, odparł, starałaś się. Czasem sprawy dobrze się układają. Naprawdę to pana obchodzi? Co, sprawa twojego męża? Sprawa mojego męża, tak. Obchodzi. Ludzie z Terrell wynajęli mnie, żebym się nimi opiekował. To moja praca. Płacą mi, żebym to ja się narażał w pierwszej kolejności. Zginął nawet. Powinno mnie obchodzić. Chce pan, żebym w to uwierzyła. Ale to pańska wersja. Bell się uśmiechnął. Tak, szanowna pani. Moja wersja. Mam nadzieję, że rozważy pani to, co powiedziałem. Jeśli chodzi o sprawę pani męża, nie zmyśliłem ani słowa. Ma kłopoty i jak zginie, będę musiał z tym żyć. Ja dam radę. Ale czy pani da? Proszę się zastanowić. Dobrze. Mogę o coś prosić? Tak, słucham. Wiem, że nie powinno się pytać kobiety o wiek, ale ciekawość mnie zżera. Nie szkodzi. Mam dziewiętnaście lat. Nie wyglądam na tyle. Od jak dawna jesteście małżeństwem? Od trzech lat. Prawie. Bell skinął głową. Moja żona miała osiemnaście, gdy się pobraliśmy. Dopiero co skończyła. Małżeństwo z nią wynagradza wszystkie głupoty, które popełniłem w życiu. Czuję nawet, że nie wyczerpałem jeszcze kredytu. Wydaje mi się, że mój bilans wychodzi mocno dodatnio. Gotowa? Chwyciła torebkę i wstała. Bell wziął rachunek, znowu poprawił kapelusz i wysunął się z boksu. Schowała papierosy do torebki i spojrzała na niego. Coś panu powiem, szeryfie. Dziewiętnaście lat to dość, by wiedzieć, że jak coś jest dla nas wszystkim, to tym łatwiej możemy to utracić. Wystarczyło mieć szesnaście. Zastanowię się nad tym, co pan powiedział. Bell żeby to zrozumieć skinął głową. Takie myśli nie są mi obce, Carla Jean. Z takimi myślami jestem za pan brat.

Ciągle spał, a na zewnątrz jeszcze się całkiem nie rozwidniło, gdy zadzwonił telefon. Spojrzał na fosforyzującą tarczę starego zegara na stoliku obok łóżka, wyciągnął rękę i wziął słuchawkę. Szeryf Bell. Słuchał około dwóch minut. Potem powiedział: Dziękuję, że dzwonisz. Tak. To po prostu otwarta wojna. Inaczej nie umiem tego nazwać. Kwadrans po dziewiątej zatrzymał się przed siedzibą szeryfa w Eagle Pass, usiedli obaj w biurze i pijąc kawę, obejrzeli zdjęcia zrobione dwie przecznice dalej trzy godziny wcześniej. Są takie dni, że chętnie oddałbym im całą tę cholerną okolicę, powiedział szeryf. Rozumiem cię, odparł Bell. Trupy na ulicy. Sklepy naszych obywateli poszatkowane kulami. Samochody też. Kto słyszał o czymś takim? Możemy tam podjechać i spojrzeć? Tak, możemy podejść. Ulicę wciąż oddzielała taśma, ale niewiele było do zobaczenia. Fronton hotelu Eagle podziurawiony pociskami, na chodniku po obu stronach ulicy strzaskane szkło. Opony i szyby w samochodach przestrzelone, dziury w karoserii okolone małymi pierścieniami stali ogołoconej z lakieru. Cadillaca już odholowano, szkło zmieciono z jezdni, krew spłukano wodą ze szlauchu. Jak myślisz, kto był w hotelu? Jakiś Meksykanin od narkotyków. Szeryf stał i palił papierosa. Bell odszedł na kilka kroków. Przystanął. Wrócił chodnikiem, a pod jego butami chrzęściło szkło. Szeryf pstryknął niedopałek na ulicę. Przy Adams, tak w połowie drogi, są ślady krwi. Domyślam się, że idą w tamtą stronę. Powinny, jeśli ma trochę oleju w głowie. Typy w samochodzie dostały się chyba w ogień krzyżowy. Wygląda mi na to, że oni strzelali w hotel i zarazem w głąb ulicy, o tam. Jak myślisz, czemu ich samochód stał na środku skrzyżowania? Pojęcia nie mam, Ed Tom. Podeszli do hotelu. Jakie znaleźliście łuski? Głównie dziewięć milimetrów i trochę ze strzelby, kilka trzysta osiemdziesiątek. Mamy strzelbę i dwie sztuki broni maszynowej. Pełnoautomatyczne? Jasne, czemu by nie? Czemu by nie. Weszli na schody. Weranda hotelu była zasłana szkłem, stolarka podziurawiona. Zginął nocny portier. To dopiero trzeba mieć pecha. Dostał zbłąkaną kulką. Gdzie oberwał? Prosto między oczy. Weszli do holu i stanęli. Ktoś rzucił kilka ręczników na zakrwawiony dywan za ladą, ale krew i tak przez niego przeciekła. Facet nie został zastrzelony, powiedział Bell. Kto nie został? Nocny portier. Nie został zastrzelony? Nie, szanowny panie szeryfie. Skąd wiesz? Dostaniesz raport techników, to się przekonasz. Do czego pijesz, Ed Tom? Że mu tę dziurę wywiercili wiertarką?

Blisko. Sam wykombinuj. W drodze powrotnej do Sanderson zaczął padać śnieg. Bell pojechał do gmachu sądu, wykonał trochę papierkowej roboty i wyszedł tuż przed zmrokiem. Gdy wtoczył się na podjazd za domem, jego żona wyjrzała przez okno w kuchni. Uśmiechnęła się do niego. Spadające płatki śniegu szybowały i wirowały w ciepłym żółtym świetle. Usiedli w małej jadalni do kolacji. Włączyła muzykę, koncert skrzypcowy. Tym razem telefon nie zadzwonił. Zdjęłaś słuchawkę z widełek?, spytał. Nie. No to chyba druty zerwało. Uśmiechnęła się. To pewnie przez śnieg. Skłania ludzi do wyhamowania i namysłu. Bell skinął głową. No to mam nadzieję, że rozpęta się śnieżyca. Pamiętasz, kiedy ostatni raz padał u nas śnieg? Nie, chyba nie. A ty? Owszem, pamiętam. Kiedy? Przypomni ci się. Och. Uśmiechnęła się. Jedli. Przyjemne, powiedział Bell. Co jest przyjemne? Muzyka. Kolacja. Powrót do domu. Myślisz, że mówiła prawdę? Tak. Myślę, że tak. A myślisz, że ten chłopak ciągle żyje? Nie wiem. Mam nadzieję. Może więcej o nim nie usłyszysz. To możliwe. Ale przez to sprawa i tak się nie zakończy, prawda? No chyba nie. Nie ma co liczyć, że się wszyscy nawzajem systematycznie powybijają. W dodatku podejrzewam, że prędzej czy później jakiś kartel przejmie teren i wtedy będą robić interesy z meksykańskimi władzami. Za duże pieniądze wchodzą tu w grę. Wyeliminują tych wiejskich chłopaków. I to raz-dwa. Jak myślisz, ile ma pieniędzy? Kto, ten Moss? Tak. Ciężko powiedzieć. Miliony? Ale tych milionów to pewnie tylko kilka. Zdołał zabrać całą forsę na piechotę. Chcesz kawy? Tak, poproszę. Wstała, podeszła do kredensu, odłączyła ekspres, wróciła z nim do stołu, nalała mężowi do filiżanki i usiadła. Żebyś mi tylko nie wrócił któregoś dnia do domu jako nieboszczyk, powiedziała. Tego nie zniosę. W takim razie będę się pilnował. Myślisz, że on ją ściągnie do siebie? Bell zamieszał kawę. Potem siedział, trzymając parującą łyżeczkę nad filiżanką, i wreszcie odłożył ją na spodek. Nie wiem, odparł. Ale byłby cholernym idiotą, gdyby tego nie

zrobił. Gabinet znajdował się na siedemnastym piętrze, z widokiem na panoramę Houston i otwarte niziny aż po kanał morski i zalewisko. Kolonie srebrnych zbiorników. Pochodnie gazowe, blade w świetle dnia. Gdy Wells się zjawił, mężczyzna kazał mu wejść i zamknąć drzwi. Nawet się nie odwrócił. Widział jego odbicie w szybie. Wells zamknął drzwi i stanął z rękami skrzyżowanymi w przegubach. W pozycji, jaką mógłby przyjąć przedsiębiorca pogrzebowy. Wreszcie mężczyzna się odwrócił i popatrzył na niego. Zna pan z widzenia Antona Chigurha, zgadza się? Tak, zgadza. Kiedy widział go pan ostatni raz? Dwudziestego ósmego listopada zeszłego roku. Jakim cudem pamięta pan tak dokładnie? To żaden cud. Pamiętam daty. Liczby. Mężczyzna skinął głową. Stał za biurkiem. Wykonanym z wypolerowanej stali nierdzewnej i orzecha. Na blacie nie było niczego. Żadnego zdjęcia ani kartki. Nic. Mamy szalejącego cyngla. Zaginął towar. I dostaliśmy po kieszeni. Rozumiem, proszę pana. Rozumie pan. Tak. To dobrze. Cieszę się, że słucha mnie pan uważnie. Tak jest. Słucham. Mężczyzna otworzył kluczem szufladę w biurku, wyjął stalową kasetkę, otworzył ją drugim kluczem, wyciągnął kartę, zamknął kasetkę i ją odłożył. Wziął kartę w dwa palce i spojrzał na Wellsa, a ten zrobił krok do przodu i ją odebrał. Sam pokrywa pan koszty własne, jeśli dobrze pamiętam. Tak. Z tego konta można pobrać tylko tysiąc dwieście dolarów na dobę. Czyli podwyżka z tysiąca. Tak jest. Jak dobrze zna pan Chigurha? Wystarczająco dobrze. To nie jest odpowiedź. A co chce pan wiedzieć? Mężczyzna zapukał kłykciami w blat. Podniósł wzrok. Chciałbym poznać pańską opinię o nim. W ogólnych zarysach. Niepokonany pan Chigurh. Nikt nie jest niepokonany. Ktoś jest. Dlaczego pan tak mówi? Bo na świecie jest przecież ktoś najbardziej niepokonany ze wszystkich. Tak jak ktoś inny jest najbardziej bezbronny. Tak pan uważa? Nie uważam. To prosta statystyka. Jak bardzo on jest niebezpieczny? Wells wzruszył ramionami. W porównaniu z czym? Z dżumą? Jest na tyle groźny, że mnie pan wezwał. To psychopatyczny morderca, ale co z tego? Sporo takich na świecie. Wczoraj uczestniczył w strzelaninie w Eagle Pass. W strzelaninie? W strzelaninie. Ludzie pozabijani na ulicy. Nie czyta pan gazet.

Nie, proszę pana. Nie czytam. Mężczyzna wpatrywał się w Wellsa. Panu przez całe życie dopisywało szczęście, prawda? Szczerze mówiąc, nie sądzę, żeby szczęście miało z tym wiele wspólnego. No tak, odparł mężczyzna. Coś jeszcze? Chyba to wszystko. Czy to byli ludzie Pabla? Tak. Jest pan pewny. Nie w pańskim rozumieniu tego słowa. Ale względnie pewny. Nie byli to nasi ludzie. Kilka dni wcześniej zabił dwóch innych, ci akurat byli nasi. Plus trzej w tym katastrofalnym rozpierdolu jeszcze parę dni wcześniej. W porządku? Tak. To chyba wystarczy. Pomyślnych łowów, jak się kiedyś mawiało. Dawno, dawno temu. W zamierzchłej przeszłości. Dziękuję panu. Mogę o coś spytać? Jasne. Nie mógłbym tutaj wjechać z powrotem windą, prawda? Nie na to piętro. Bo? Tak mnie to zaciekawiło. Względy bezpieczeństwa. Zawsze mnie interesują. Po każdej jeździe kod przestawia się automatycznie. Losowo wybrana pięciocyfrowa liczba. Nigdzie się nie drukuje. Dzwonię pod pewien numer i dostaję ten kod przez telefon. Daję go panu, pan go wprowadza na klawiaturze. Czy ta odpowiedź pana zadowala? Niezłe. Owszem. Policzyłem piętra z ulicy. I? Jednego brakuje. Będę musiał się tym zająć. Wells się uśmiechnął. Trafi pan sam do wyjścia?, spytał mężczyzna. Tak. Świetnie. Jeszcze jedno. A mianowicie? Zastanawiałem się, czy mógłby pan mi podbić bilet za parkowanie. Mężczyzna przekrzywił lekko głowę. Rozumiem, że wysilił się pan na żart. Przepraszam. Miłego dnia, panie Wells. Dzięki.

Gdy Wells dotarł do hotelu, zniknęła już plastikowa taśma, z holu wymieciono poszatkowane szkło i drewno i od nowa przyjmowano gości. Do drzwi i dwóch okien przybito sklejkę, a za ladą na miejscu starego recepcjonisty stał nowy. Potrzebuję pokoju, powiedział Wells. Oczywiście, proszę pana. Jednoosobowego? Tak.

Na ile dni? Chyba na jeden. Recepcjonista pchnął bloczek papieru w kierunku Wellsa i odwrócił się do tablicy z kluczami. Wells wypełnił formularz. Wiem, że pewnie ma pan powyżej uszu takich pytań, ale co tu się stało, w tym hotelu? Nie wolno mi o tym mówić. Trudno, w porządku. Recepcjonista położył klucz na ladzie. Gotówka czy karta kredytowa? Gotówka. Ile to będzie? Czternaście plus podatek. To ile razem? Słucham? Pytam, ile razem. Musisz mi pan powiedzieć, ile to kosztuje. Podaj pan kwotę. Wliczając wszystko. Tak jest, proszę pana. To będzie czternaście siedemdziesiąt. Był pan tu, gdy to się działo? Nie. Zacząłem tutaj pracować dopiero wczoraj. To moja druga zmiana. To o czym nie wolno panu mówić? Słucham? O której pan kończy? Słucham, proszę pana? Ujmę to inaczej. O której kończy się pańska zmiana? Recepcjonista był wysoki i chudy, może Meksykanin, może nie. Zerknął szybko na hol. Jakby szukał ratunku. Przyszedłem dopiero o szóstej, odpowiedział. Dyżur kończę o drugiej. A kto przychodzi o drugiej? Nie wiem, jak się nazywa. Pracował na dzień. Nie było go tutaj w nocy dwa dni temu? Nie, proszę pana. Pracował na dzień. A ten, który wtedy był? Dwa dni temu. Gdzie on jest? Już go nie ma. Ma pan wczorajszą gazetę? Mężczyzna cofnął się i spojrzał pod ladę. Nie, proszę pana. Chyba wyrzucili. No dobra. Przyślij mi dwie kurwy i butelkę whiskey z lodem. Słucham? Żartuję. Musisz się odprężyć. Nie wrócą, zaręczam ci. Ech, mam cholerną nadzieję, że nie. W ogóle nie chciałem wziąć tej pracy. Wells się uśmiechnął, puknął dwa razy w marmurowy blat brelokiem z płyty pilśniowej przy kluczu i ruszył schodami na górę. Ze zdziwieniem zobaczył, że taśma policyjna wciąż jest rozpięta na drzwiach dwóch pokojów. Poszedł do swojego, położył torbę na krześle, wyjął przybory toaletowe, ruszył do łazienki i zapalił światło. Wyszorował zęby, umył twarz, wrócił i wyciągnął się na łóżku. Po chwili wstał, podszedł do krzesła, obrócił torbę bokiem, otworzył zamek w kieszeni na dnie i wyjął zamszową skrzyneczkę. Rozsunął suwak i wyjął z niej rewolwer z nierdzewnej stali, kaliber .375, wrócił na łóżko, zdjął buty i znowu się wyciągnął, z bronią u boku. Gdy się obudził, było prawie ciemno. Wstał, podszedł do okna i odsunął starą firankę. Światła na ulicy. Nad czerniejącym widnokręgiem na zachodzie piętrzyły się długie rafy matowo czerwonych chmur. Dachy w niskiej i szpetnej panoramie miejskiej. Zatknął rewolwer za pasek,

wyciągnął koszulę ze spodni, żeby go zasłonić, i wyszedł w skarpetkach na korytarz. Po mniej więcej piętnastu sekundach znalazł się w pokoju Mossa. Zamknął za sobą drzwi, nie naruszając taśmy. Oparł się plecami o drzwi i wciągnął powietrze nosem. A potem tylko stał i patrzył. Ruszył ostrożnie po dywanie. Gdy doszedł do wgłębień po nóżkach przesuniętego łóżka, przeciągnął je na środek pokoju. Ukląkł, zdmuchnął kurz i przypatrzył się włosiu dywanu. Wstał, podniósł poduszki, powąchał je i odłożył na miejsce. Zostawił łóżko ukośnie, podszedł do szafy, otworzył ją, zajrzał do środka i zamknął drzwi. Wszedł do łazienki. Przeciągnął palcem wskazującym po umywalce. Korzystano z ręcznika i ściereczki, ale nie z mydła. Przejechał palcem po boku wanny, a potem wytarł go o szew nogawki. Usiadł na krawędzi wanny i postukał stopą w kafelki. Drugi pokój miał numer 227. Wells wszedł, zamknął drzwi, odwrócił się i stał. Łóżko było nietknięte. Drzwi do łazienki stały otworem. Na podłodze leżał zakrwawiony ręcznik. Podszedł i z rozmachem otworzył drzwi. W umywalce znajdowała się poplamiona krwią ścierka. Drugiego ręcznika nie było. Krwawe odciski dłoni. To samo na brzegu zasłony prysznicowej. Mam nadzieję, że się nie zaszyłeś w jakiejś norze, powiedział. Chciałbym dostać swoje honorarium. Rankiem o pierwszym brzasku był już na ulicy, spacerował, notując wszystko w pamięci. Chodnik zmyto wodą ze szlauchu, ale na betonie w przejściu, gdzie został postrzelony Moss, wciąż były plamy krwi. Poszedł na Main Street i zaczął od nowa. W rynsztoku i przy chodnikach kawałki szkła. Część z okien domów, część z okien samochodów przy krawężniku. Trafione okna zabito sklejką, ale widać było dziury w murach i pociągłe ślady po ołowiu, którym strzelano od strony hotelu. Wrócił do hotelu, usiadł na schodkach i popatrzył na ulicę. Słońce wstawało nad Aztec Theatre. Coś przyciągnęło jego wzrok na wysokości drugiego piętra. Wstał, ruszył w tamtą stronę, przeciął ulicę i wszedł po schodach. Dwie przestrzeliny w szybie. Zapukał i czekał. Potem otworzył drzwi i wszedł. Zaciemniony pokój. Lekka woń zgnilizny. Stał, dopóki oczy nie przywykły do półmroku. Salon. Pianola albo małe organy przy przeciwległej ścianie. Bieliźniarka. Obok okna bujak, na którym siedziała zgarbiona stara kobieta. Wells stanął nad nią i przyjrzał się jej. Została trafiona w czoło i pochyliła się krzywo do przodu, a do deszczułek oparcia przykleił się fragment potylicy i sporo zaschniętej już tkanki mózgowej. Na kolanach trzymała gazetę i miała na sobie bawełnianą podomkę, poczerniałą od zakrzepłej krwi. W pokoju było zimno. Popatrzył dokoła. Drugi pocisk zaznaczył datę w kalendarzu ściennym w głębi, wybiegając w przyszłość o trzy dni. Aż rzucało się w oczy. Rozejrzał się po reszcie pokoju. Z kieszeni marynarki wyjął mały aparat fotograficzny i zrobił martwej kobiecie kilka zdjęć, następnie schował go z powrotem. Chyba nie tego się spodziewałaś, co, złotko?, spytał.

Moss obudził się na oddziale szpitalnym za zasłoną zawieszoną między nim a sąsiednim łóżkiem po lewej stronie. Teatr cieni. Głosy mówiące po hiszpańsku. Stłumiony hałas z ulicy. Motocykl. Pies. Obrócił głowę na poduszce i spojrzał w oczy mężczyźnie siedzącemu na krześle pod ścianą, trzymającemu bukiet kwiatów. Jak się czujesz?, spytał mężczyzna. Bywało lepiej. Kim jesteś? Nazywam się Carson Wells. Kim jesteś? Chyba wiesz, kim jestem. Przyniosłem ci kwiaty.

Moss odwrócił głowę i zapatrzył się w sufit. Ilu was jest? Hm, powiedziałbym, że na razie musisz się przejmować tylko jednym. Tobą. Tak. A ten facet, co przyszedł do hotelu? Możemy o nim porozmawiać. No to mów. Mogę załatwić, że zniknie. Sam mogę to załatwić. Wątpię. Wolno ci. Gdyby ludzie Acosty nie pojawili się wtedy, gdy się pojawili, to myślę, że nie poradziłbyś sobie tak dobrze. Nie poradziłem sobie dobrze. Owszem. Świetnie sobie poradziłeś. Moss odwrócił głowę i znów spojrzał na mężczyznę. Jak długo tu jesteś? Z godzinę. I tak sobie siedzisz. Tak. Nie masz nic innego do roboty? Lubię robić rzeczy po kolei, jeśli o to pytasz. Cholernie głupio wyglądasz na tym krześle. Wells się uśmiechnął. Może odłożysz te kwiaty. Dobrze. Wstał, położył bukiet na stoliku przy łóżku i usiadł z powrotem. Wiesz, co to dwa centymetry? Tak. To miara długości. Mniej więcej trzy czwarte cala. Niech będzie. O tyle pocisk ominął twoją wątrobę. Tak ci powiedział lekarz? Tak. Wiesz, co robi wątroba? Nie. Utrzymuje cię przy życiu. A wiesz, kim jest człowiek, który cię postrzelił? Może to nie był on. Może to jeden z Meksykanów. Wiesz, kim jest ten człowiek? Nie. A powinienem? To nie jest ktoś, kogo chciałbyś poznać. Ludzie, którzy go spotykają, przeważnie krótko cieszą się życiem. Właściwie w ogóle się nie cieszą. Brawa dla niego. Nie słuchasz. Skup się. Ten człowiek nie przestanie cię szukać. Nawet jeśli odzyska pieniądze. To dla niego bez różnicy. Gdybyś do niego poszedł i oddał mu pieniądze, i tak by cię zabił. Bo go naraziłeś na fatygę. Na coś więcej niż fatygę. Co masz na myśli? Chyba go trafiłem.

Skąd ten pomysł? Ostrzelałem go porządną loftką. Nieźle go popieściło. Wells wyprostował się na krześle. Wpatrywał się w Mossa. Myślisz, że go zabiłeś? Nie wiem. Nie zabiłeś. Wylazł na ulicę i wybił wszystkich Meksykanów, a potem wrócił do hotelu. Tak jak ty byś wyskoczył po gazetę albo coś. Nie zabił wszystkich. Wszystkich, którzy zostali. Twierdzisz, że nie oberwał? Nie wiem. No tak, po co miałbyś mi mówić. Jeśli wolisz tak myśleć. To twój kumpel? Nie. Myślałem, że może twój kumpel. Wcale tak nie myślałeś. Skąd wiesz, że nie jest w drodze do Odessy? Dlaczego akurat do Odessy? Żeby zabić ci żonę. Moss milczał. Leżał w szorstkiej lnianej pościeli i patrzył w sufit. Czuł nasilający się ból. Nie masz bladego pojęcia, o czym mówisz, powiedział. Przyniosłem ci kilka zdjęć. Wells wstał, położył dwie fotografie na łóżku i znowu usiadł. Moss zerknął. I co mam z nimi zrobić?, spytał. Pstryknąłem je dziś rano. Kobieta mieszkała na drugim piętrze jednego z budynków, w których stronę strzelałeś. Zwłoki ciągle tam są. Pieprzysz. Wells przypatrywał się Mossowi. Odwrócił się i spojrzał przez okno. Nie masz z tym nic wspólnego, co? Nie. Po prostu natknąłeś się na te samochody. Nie wiem, o czym gadasz. Nie wziąłeś towaru, prawda? Jakiego towaru? Heroiny. Nie masz jej. Nie, nie mam. Wells skinął głową. Zamyślił się. Może powinienem cię spytać, co zamierzasz. A może raczej ja ciebie. Ja niczego nie zamierzam robić. Nie muszę. Przyjdziesz do mnie. Prędzej czy później. Nie masz wyboru. Dam ci numer mojej komórki. A skąd pewność, że po prostu nie zniknę? Wiesz, ile czasu potrzebowałem, żeby cię znaleźć? Nie. Ze trzy godziny. Może drugim razem aż tak ci się nie poszczęści. Być może. Ale dla ciebie to byłaby zła wiadomość. Domyślam się, że z nim pracowałeś. Z kim?

Z tym facetem. Tak. Pracowałem. Jednego razu. Jak się nazywa? Chigurh. Sikor? Chigurh. Anton Chigurh. A skąd wiesz, że nie pójdę z nim na układ? Wells pochylił się do przodu, ze splecionymi dłońmi na udach. Pokręcił głową. Nie słuchasz mnie, powiedział. Może po prostu nie wierzę w twoją gadkę. Owszem, wierzysz. Mógłbym go sprzątnąć. Bardzo cię boli? Trochę. Tak. Bardzo cię boli. Wtedy trudno się myśli. Zawołam pielęgniarkę. Nie musisz się o mnie troszczyć. No dobra. Kim on jest? Najgorszym skurwielem z najgorszych? Tak bym go chyba nie określił. A jak byś go określił? Wells się zamyślił. Chybabym powiedział, że nie ma poczucia humoru. To żadna zbrodnia. Nie o to chodzi. Próbuję ci coś uświadomić. Uświadom. Z nim nie ma żadnych układów. Pozwól, że powtórzę. Gdybyś nawet oddał mu pieniądze i tak cię zabije. Na tym świecie nie ma nikogo, kto zadarł z nim choćby na jedno słowo. Nie żyją. Szanse są zerowe. To nietuzinkowy człowiek. Można by nawet powiedzieć, że ma zasady. Zasady, które wykraczają poza pieniądze, narkotyki i wszystko w tym stylu. To po co mi o nim mówisz? Pytałeś. Po co mi mówisz. Chyba po to, żebyś zrozumiał, w jakiej sytuacji się znalazłeś, bo wtedy miałbym ułatwione zadanie. Nic o tobie nie wiem. Ale wiem, że się do tego nie nadajesz. Myślisz, że jest inaczej. Ale się mylisz. No to się przekonamy. Niektórzy z nas się przekonają. Co zrobiłeś z pieniędzmi? Ze dwa miliony wydałem na kurwy i wódę, resztę wciągnąłem nosem. Wells się uśmiechnął. Oparł się na krześle i skrzyżował nogi. Miał parę drogich butów z krokodylej skóry od Lucchese. Jak ci się wydaje, jak on cię znalazł? Moss nie odpowiedział. Myślałeś o tym? Wiem, jak mnie znalazł. Drugi raz mu się nie uda. Wells się uśmiechnął. No to brawo dla ciebie. Tak, brawo. Na plastikowej tacy na stoliku przy łóżku stał dzbanek z wodą. Moss zerknął na niego przelotnie. Chcesz się napić?, spytał Wells.

Gdybym czegoś od ciebie chciał, będziesz pierwszym skurwysynem, który się o tym dowie. To się nazywa transponder. Wiem, jak się nazywa. Ale nie tylko w ten sposób cię znalazł. Taa. Mógłbym ci powiedzieć parę rzeczy, które by ci się przydały. Przypomnę ci to, co już mówiłem. Nie potrzebuję niczego od ciebie. Nie jesteś ciekawy, dlaczego chcę ci powiedzieć? Wiem dlaczego. A więc? Wolisz mieć do czynienia ze mną niż z tym sikorem. No tak. Dam ci trochę wody. Idź do diabła. Wells siedział w milczeniu ze skrzyżowanymi nogami. Moss spojrzał na niego. Myślisz, że mnie przestraszysz gadkami o tym facecie? Nie wiesz nawet, o czym gadasz. Jeśli bardzo ci zależy, mogę załatwić i ciebie, i jego. Wells się uśmiechnął. Wzruszył lekko ramionami. Spojrzał na czubek swojego buta, wyprostował nogi, przeciągnął czubkiem pod nogawką, żeby zetrzeć kurz, i znów skrzyżował nogi. Czym się zajmujesz?, spytał. Że co? Czym się zajmujesz. Jestem emeryt. Co robiłeś przedtem? Spawałem. Acetylen? MIG? TIG? Wszystko. Jak coś można zespawać, to zespawam. Żeliwo? Też. Nie chodzi mi o lutowanie. Nie mówiłem nic o lutowaniu. Znal? Niejasno się wyrażam? Byłeś w Wietnamie? Taa, byłem. Ja też. I co z tego wynika? Żeśmy kumple? Służyłem w oddziałach specjalnych. Błędnie bierzesz mnie za kogoś, kogo obchodzi, gdzie służyłeś. Byłem podpułkownikiem. Gówno prawda. Prawda. A teraz co robisz? Znajduję ludzi. Wyrównuję rachunki. Tego rodzaju rzeczy. Jesteś zabójcą. Wells się uśmiechnął. Zabójcą. Czy jak to tam nazwiemy.

Ludzie, którzy mnie zatrudniają, nie lubią rzucać się w oczy. Nie lubią być zamieszani w sprawy, które przyciągają uwagę. Nie lubią artykułów w gazetach. Nie wątpię. To nie minie. Jeśli nawet ci się poszczęści i zdejmiesz jednego czy dwóch, co mało prawdopodobne, wyślą kogoś nowego. Nic się nie zmieni. I tak cię znajdą. Nie masz się gdzie ukryć. Do swoich kłopotów dodaj jeszcze to, że ludzie, którzy dostarczali towar, też nie mają się gdzie ukryć. Więc jak myślisz, kogo będą szukać? Dorzuć jeszcze Agencję do Walki z Narkotykami i różne inne instytucje wymiaru sprawiedliwości. Na listach u tych wszystkich ludzi figuruje to samo nazwisko. Jedno jedyne. Musisz mi rzucić jakąś kość. Nie mam powodu, żeby cię osłaniać. Boisz się tego faceta? Wells wzruszył ramionami. Wolałbym powiedzieć, że się go wystrzegam. Nie wspomniałeś o Bellu. O Bellu. Niby co? Rozumiem, że niezbyt wysoko go cenisz. W ogóle go nie cenię. To wsiok w miasteczku, które jest zadupiem, w hrabstwie, które jest zadupiem. W stanie, który jest zadupiem. Zawołam pielęgniarkę. Chyba się zmęczyłeś. To mój numer. Chcę, żebyś to przemyślał. To, o czym rozmawialiśmy. Wstał i położył wizytówkę na stoliku obok kwiatów. Spojrzał na Mossa. W tej chwili myślisz, że nie zadzwonisz, ale zadzwonisz. Tylko nie czekaj z tym za długo. Pieniądze należą do mojego klienta. Chigurh to zbrodniarz. Czas nie jest twoim sprzymierzeńcem. Możemy się nawet zgodzić, żebyś trochę zatrzymał. Ale jeśli będę musiał odzyskać te środki od Chigurha, wtedy dla ciebie będzie już za późno. Nie mówiąc o twojej żonie. Moss milczał. No dobra. Może powinieneś do niej zadzwonić. Gdy ja dzwoniłem, wydawała się mocno zaniepokojona. Gdy Wells wyszedł, Moss odwrócił zdjęcia leżące na łóżku. Jak pokerzysta rozdane karty. Zerknął na dzbanek z wodą, ale w tej samej chwili weszła pielęgniarka.

VI Tak się wydaje, że teraz to młodzi się męczą, jak dorastają. Nie wiem czemu. Może chodzi o to, że nie dorośleją szybciej, niż muszą. Miałem krewnego, co go mianowali stróżem porządku publicznego, jak skończył osiemnaście lat. Był już żonaty i dorobił się dziecka. Miałem też kolegę, co był wyświęconym kaznodzieją u baptystów w tym samym wieku. Pastorem w małym wiejskim kościele. Po jakichś trzech latach zostawił to i wyjechał do Lubbock, a kiedy im powiedział, że wyjeżdża, to tylko siedzieli i beczeli. Kobiety i mężczyźni jednakowo. Żenił ich, chrzcił, chował w ziemi. Miał dwadzieścia jeden lat, może dwadzieścia dwa. Gdy nauczał, stali na podwórzu i słuchali. Dziwiłem się. Bo w szkole zawsze był cichy. Jak poszedłem do wojska, miałem dwadzieścia jeden lat, na obozie szkoleniowym byłem jednym z najstarszych w naszym oddziale. Pół roku później strzelałem z karabinu do ludzi we Francji. Wtedy nawet nie myślałem, że to coś niezwykłego. Po czterech latach byłem już szeryfem w tym hrabstwie. Nigdy nie kwestionowałem jednego ani drugiego. Dziś jak się gada o tym, co dobre, a co złe, to ludzie się uśmiechają. Ale ja nigdy się nie gubiłem w tych sprawach. W swoich myślach o takich sprawach. Oby tak zostało. Loretta powiedziała mi, że słyszała w radiu, że jakiś tam procent dzieci w naszym kraju wychowują dziadkowie. Zapomniałem jaki. Dość dużo, jak mi się widzi. Bo rodzice nie chcieli ich wychowywać. Rozmawialiśmy o tym. I tak sobie pomyśleliśmy, że jak przyjdzie następne pokolenie i oni też nie będą chcieli wychowywać swoich dzieci, to kto to za nich zrobi? Ich rodzice będą jedynymi dziadkami na świecie, a przecież nawet ich nie chcieli wychować. Nie mieliśmy gotowej odpowiedzi. W lepsze dni to sobie myślę, że jest coś, o czym nie wiem albo co przegapiam. Ale takich dni trafia się niedużo. Czasem budzę się w środku nocy i zdaje mi się to pewne jak śmierć, że oprócz drugiego przyjścia Jezusa Chrystusa nic nie zatrzyma tej rozpędzonej lokomotywy. Nie wiem, co za pożytek, że tak leżę i nie śpię z tego powodu. Ale nie śpię. Bez żony to nie dałbym rady w tej robocie. I to bez żony mocno nadzwyczajnej. Kucharka, stróż i nie wiadomo, kto jeszcze. Ci w areszcie to nawet nie wiedzą, jak mają dobrze. A może wiedzą. Nigdy się nie bałem o jej bezpieczeństwo. Przez większość roku dostają świeże warzywa z ogrodu. Dobry chleb kukurydziany. Zupę fasolową. Nieraz robiła im hamburgery z frytkami. Przyjeżdżają do nas nawet po latach, są już ożenieni i dobrze się prowadzą. Przyprowadzają żony. Nawet dzieci. To nie do mnie przychodzą. Widziałem, jak przedstawiają swoje żony albo narzeczone, a potem już tylko beczą. Dorośli mężczyźni. Co mają sporo na sumieniu. Ona wie, co robi. Zawsze wiedziała. Właśnie dlatego co miesiąc przekraczamy budżet na nasz areszt, ale co na to poradzić? Nic się nie da zrobić. Tak trzeba. Chigurh zjechał na pobocze u zbiegu z drogą 131, otworzył książkę telefoniczną na kolanach i przewertował zakrwawione strony, aż znalazł weterynarzy. Pod Bracketville, w odległości mniej więcej pół godziny jazdy, znajdowała się przychodnia. Spojrzał na ręcznik na nodze. Był przesiąknięty krwią, krew wsączyła się też w fotel. Rzucił książkę na podłogę i siedział z rękami opartymi na kierownicy. Siedział tak przez mniej więcej trzy minuty. Potem wrzucił bieg i znów wjechał na szosę. Dotarł do skrzyżowania w La Pryor i skierował się na północ do Uvalde. Noga bolała go, jakby coś rwało ją kłami. Zatrzymał się przy spółdzielni weterynaryjnej pod Uvalde, rozwiązał sznurek na udzie i zdjął ręcznik. Potem wysiadł i pokuśtykał do środka.

Kupił torbę pełną farmaceutyków. Gaziki, plaster i bandaż. Strzykawka z gruszką i butelka wody utlenionej. Pinceta. Nożyczki. Kilka opakowań sączków i buteleczka środka antyseptycznego. Zapłacił, wyszedł, wsiadł do ramchargera, włączył zapłon i siedział, patrząc na budynek w lusterku wstecznym. Jakby się zastanawiał, czy nie powinien jeszcze czegoś kupić, ale chodziło o coś innego. Wsunął palce pod mankiet koszuli i starannie wytarł nim pot z powiek. Potem wrzucił bieg, wycofał auto z parkingu i ruszył szosą w kierunku miasteczka. Dotarł do Main Street, skręcił na północ w Getty i znowu na wschód w Nopal, a tam zaparkował i zgasił silnik. Noga wciąż krwawiła. Wyjął z torby nożyczki i plaster i z tekturowego pudełka zawierającego watę wyciął kółko o średnicy trzech cali. Włożył je razem z plastrem do kieszeni koszuli. Z podłogi za fotelem wziął wieszak na ubrania, odgiął końce i je wyprostował. Potem się pochylił, otworzył torbę, wyjął koszulę, odciął nożyczkami rękaw, złożył go, wsunął do kieszeni i schował nożyczki z powrotem do papierowej torby ze sklepu. Otworzył drzwi i wysunął się na zewnątrz, wystawiwszy najpierw ranną nogę trzymaną oburącz pod kolanem. Stanął, trzymając się drzwi. Potem zgiął się wpół, opuścił głowę na pierś i stał tak przez prawie minutę. Wreszcie się wyprostował, zatrzasnął drzwi i ruszył ulicą. Zatrzymał się przed drogerią przy Main, odwrócił i oparł o samochód zaparkowany przy krawężniku. Zlustrował ulicę. Nikt nie nadchodził. Odkręcił korek we wlocie baku na wysokości łokcia, zahaczył rękaw koszuli o wieszak, wsunął go do środka, po czym wyciągnął. Przykleił tekturkę na otwór, zgniótł rękaw nasiąknięty benzyną, przymocował go od góry plastrem, zapalił, odwrócił się i pokuśtykał do drogerii. Ledwo ruszył przejściem w drodze do artykułów aptecznych, gdy samochód buchnął płomieniami, a podmuch wybił prawie wszystkie szyby od frontu. Wsunął się przez małą bramkę i zagłębił między półki. Znalazł paczkę strzykawek i buteleczkę z tabletkami hydrocodonu, po czym wrócił alejką, szukając penicyliny. Nie znalazł jej, ale zobaczył tetracyklinę i sulfonamidy. Wcisnął wszystko do kieszeni i wyszedł zza lady w pomarańczowej poświacie płomieni, ruszył przejściem, chwycił parę aluminiowych kul, pchnął z rozmachem tylne drzwi i pokuśtykał przez wysypany żwirem parking za sklepem. W drzwiach uruchomił się alarm, lecz nikt nie zwrócił na to uwagi, a Chigurh ani razu nie zerknął przez ramię na sklep, który teraz też stał w płomieniach. Zajechał do motelu niedaleko Hondo, wynajął pokój na końcu budynku, wszedł i położył torbę na łóżku. Wcisnął broń pod poduszkę, ruszył z torbą ze sklepu do łazienki i wysypał zawartość do umywalki. Opróżnił kieszenie i wyłożył wszystko na blat: kluczyki, portfel, fiolki antybiotyku i strzykawki. Usiadł na krawędzi wanny, zrzucił buty, wyciągnął rękę, zatkał odpływ korkiem i odkręcił kran. Potem się rozebrał i wsunął do coraz pełniejszej wanny. Noga było sinoczarna i okropnie spuchnięta. Wyglądała jak po ukąszeniu węża. Obmył rany mokrą ściereczką. Obrócił nogę w wodzie i przyjrzał się ranie wylotowej. Do tkanki przylgnęły strzępy tkaniny. Dziura była na tyle duża, że mógł włożyć w nią kciuk. Gdy wyszedł z wanny, woda miała kolor jasnoróżowy, a z ran wciąż sączyła się jasna krew rozcieńczona limfą. Wrzucił buty do wody, wytarł się ręcznikiem do sucha, usiadł na sedesie, wziął z umywalki buteleczkę środka antyseptycznego i paczkę sączków. Rozerwał opakowanie zębami, odkręcił buteleczkę i nalał ostrożnie trochę zawartości na rany. Potem odstawił butelkę i zabrał się do roboty, usuwając strzępy tkaniny przy użyciu pincety i sączków. Siedział przy wodzie płynącej z kranu do umywalki, odpoczywając. Wsunął końce pincetki pod kran, strząsnął z nich krople wody i wrócił do pracy. Gdy skończył, odkaził ranę po raz ostatni, rozdarł paczki gazików, ułożył je na dziurach w nodze i obwiązał bandażem przeznaczonym dla owiec i kóz. Wstał, napełnił wodą plastikowy kubek z półki przy umywalce i się napił. Napełnił go i opróżnił jeszcze dwa razy. Wrócił do

sypialni i wyciągnął się na łóżku, z nogą wspartą na poduszkach. Oprócz zroszonego potem czoła nic nie wskazywało na to, że te zabiegi go utrudziły. Wszedł znów do łazienki, zdarł foliowe opakowanie ze strzykawki, wbił igłę w zapieczętowaną szyjkę fiolki z tetracykliną, napełnił strzykawkę, podniósł ją do światła i nacisnął lekko tłok kciukiem, aż na czubku igły pojawiła się mała kropelka. Wtedy pstryknął dwa razy palcami w strzykawkę, nachylił się, wbił igłę w mięsień czworogłowy prawego uda i powoli dopychał tłok. W motelu został pięć dni. Kuśtykał o kulach do baru na posiłki i z powrotem. Telewizor miał włączony, siedział i patrzył, nigdy nie zmieniając kanałów. Oglądał wszystko, co nadawano. Oglądał opery mydlane, serwisy informacyjne, talk-show. Dwa razy dziennie zmieniał opatrunek, czyścił rany roztworem siarczanu magnezu i zażywał antybiotyki. Gdy pierwszego dnia rano przyszła pokojówka, otworzył drzwi i powiedział, że nie potrzebuje żadnego serwisu. Tylko ręczników i mydła. Dał jej dziesięć dolarów, a ona wzięła pieniądze i zastygła niezdecydowana. Powtórzył to samo po hiszpańsku, skinęła więc głową, schowała banknot do fartuszka i pchnęła wózek na chodnik, a on stał i patrzył na samochody na parkingu, a potem zatrzasnął drzwi. Piątego dnia wieczorem, gdy siedział w barze, do środka weszło dwóch zastępców szeryfa z hrabstwa Valdez, którzy usiedli, zdjęli kapelusze i położyli je na pustych krzesłach obok, następnie wzięli menu z chromowanych stojaków i zaczęli czytać. Jeden z nich spojrzał na Chigurha. Ten zachowywał czujność, nie odwracając się, nie patrząc. Powiedzieli coś. Potem drugi zerknął na niego. Nadeszła kelnerka. Dopił kawę, wstał, położył pieniądze na stole i wyszedł. Kule zostawił w motelu, stąpał więc powoli i sztywno chodnikiem przy kawiarni, starając się nie utykać. Minął pokój, dotarł do końca podcienia i się odwrócił. Spojrzał na ramchargera, stojącego na końcu parkingu. Auta nie było widać z recepcji ani z baru. Wrócił do pokoju, wrzucił przybory toaletowe i broń do torby, przeszedł przez parking i wsiadł do samochodu, zapalił silnik, wjechał przez betonowy łącznik na sąsiedni parking przy sklepie z elektroniką i ruszył w drogę.

Wells stał na moście, a wiatr od rzeki mierzwił jego rzadkie płowe włosy. Odwrócił się, oparł o ogrodzenie siatkowe, podniósł mały tani aparat fotograficzny i zrobił zdjęcie, nie wybierając niczego w szczególności, po czym go opuścił. Stał tam, gdzie cztery dni wcześniej stał Moss. Wpatrywał się w krew na chodniku. Zatrzymał się w miejscu, w którym nikły ślady, i stał z rękami założonymi na piersi i podbródkiem wspartym na dłoni. Oszczędził sobie drugiego zdjęcia. Nikt nie patrzył. Zerknął w dół rzeki na leniwą zieloną wodę. Przeszedł kilkanaście kroków i wrócił. Wszedł na jezdnię i skierował się na drugą stronę. Przejechała ciężarówka. Lekkie drgania konstrukcji. Ruszył dalej przejściem, a potem się zatrzymał. Niewyraźny zarys śladu zakrwawionego buta. Drugi, jeszcze bardziej niewyraźny. Wpatrywał się w ogrodzenie z siatki, szukając na nim krwi. Wyjął chusteczkę z kieszeni, zwilżył ją językiem i przeciągnął nią po okach. Stał i patrzył na rzekę. Droga w dole, po amerykańskiej stronie. Między drogą a rzeką gęste zarośla trzciny. Trzcina falowała łagodnie na wietrze wiejącym od rzeki. Jeśli Moss przeszmuglował pieniądze do Meksyku, to już po nich. Ale nie przeszmuglował. Wells cofnął się i znów spojrzał na ślady butów. Jacyś Meksykanie szli mostem, z koszami i tobołkami. Wyjął aparat, pstryknął zdjęcie nieba, rzeki, świata.

Bell siedział za stołem, podpisywał czeki i obliczał kwoty na ręcznym kalkulatorze. Gdy skończył, oparł się w fotelu i spojrzał przez okno na posępny trawnik przy gmachu sądu. Molly,

odezwał się. Nadeszła i stanęła w drzwiach. Znalazłaś coś na temat któregoś z tych samochodów? Szeryfie, znalazłam wszystko, co dało się znaleźć. Te pojazdy są zarejestrowane na zmarłe osoby. Właściciel blazera zmarł dwadzieścia lat temu. Chce pan, żebym spróbowała coś ustalić na temat tych meksykańskich pojazdów? Nie, Boże, nie. Masz tutaj czeki. Weszła do pokoju, wzięła z biurka książeczkę czekową oprawioną w skaj i wcisnęła ją sobie pod pachę. Dzwonił znowu ten agent od narkotyków. Nie chce pan z nim rozmawiać? Staram się tego uniknąć. Powiedział, że jeszcze raz chce tam jechać, i pytał, czy pan wybrałby się razem z nim. To bardzo miło z jego strony. Może jechać, kiedy chce. Jest upełnomocnionym funkcjonariuszem instytucji Stanów Zjednoczonych. Chciał też wiedzieć, co pan zamierza zrobić z samochodami. No tak. Trzeba będzie spróbować sprzedać je na przetargu. Jeszcze więcej publicznych pieniędzy wyrzuconych w błoto. W jednym jest przemontowany silnik, można by dostać za to kilka dolarów. Pani Moss się nie odezwała? Nie. No dobrze. Zerknął na zegar w sekretariacie. Może mogłabyś zadzwonić do Loretty i powiedzieć jej, że jadę do Eagle Pass i stamtąd dam znać? Sam bym zadzwonił, ale wtedy będzie chciała, żebym przyjechał do domu, i kto wie, czybym nie uległ. Chce pan, żebym z tym zaczekała, aż pan wyjdzie? Tak. Odsunął się na krześle, wstał, z wieszaka stojącego za biurkiem zdjął pas z bronią, zarzucił go sobie na ramię i wcisnął kapelusz na głowę. Co mówi Torbert? O prawdzie i sprawiedliwości. Że każdego dnia na nowo się im poświęcamy. Coś w tym rodzaju. Widzi mi się, że teraz będę musiał się poświęcać dwa razy dziennie. Może nawet dojdzie do trzech, nim to się skończy. Do zobaczenia rano. Zajrzał do baru, wziął kawę na wynos i ruszył do radiowozu, gdy nagle ulicą nadjechał pikap. Przyprószony szarym pyłem z pustyni. Bell przystanął i patrzył, a potem wsiadł do radiowozu, zawrócił, minął pikapa i go zatrzymał. Gdy wysiadł i podszedł, mężczyzna za kierownicą zerknął na niego z dobroduszną nonszalancją, żując gumę. Bell położył dłoń na karoserii i zajrzał do kabiny. Kierowca skinął głową. Witam, szeryfie, powiedział. Jak ty przewozisz ładunek? Spojrzał w lusterko. W czym problem? Bell odsunął się od samochodu. Proszę wysiąść, rozkazał. Mężczyzna otworzył drzwi i wysiadł. Bell skinął głową w kierunku paki. To woła o pomstę do nieba, powiedział. Kierowca ruszył na tył i spojrzał. Jedna z linek puściła, wyjaśnił. Chwycił obluzowany róg plandeki i naciągnął go z powrotem na leżące ciała, wszystkie zawinięte we wzmacnianą niebieską folię i owinięte taśmą. Było ich osiem i wyglądały dokładnie tak jak zapakowane i zabezpieczone taśmą zwłoki. Ilu zabrałeś?, spytał Bell. No co pan, szeryfie, żadnego przecież nie zgubiłem.

Nie mogłeś wziąć furgonetki? Nie było żadnej z napędem na cztery koła. Mężczyzna zawiązał róg plandeki i się wyprostował. No dobra, powiedział Bell. Chyba mi pan nie da mandatu, bo źle zabezpieczyłem ładunek, co? Zabieraj stąd swoje dupsko. O zachodzie słońca dotarł nad Devil’s River i zatrzymał radiowóz na środku mostu, zapalił lampy na dachu, wysiadł, zamknął drzwi, obszedł samochód z przodu i stanął oparty o aluminiową rurę wieńczącą barierkę. Patrzył na słońce niknące w niebieskich wodach za mostem kolejowym na zachodzie. TIR jadący ze wschodu szerokim łukiem przęsła zwolnił na widok policyjnych świateł, a gdy mijał radiowóz, kierowca wychylił się z okna. Niech pan nie skacze, szeryfie. Ona nie jest tego warta. A potem ciężarówka przepadła w przeciągłym podmuchu powietrza, diesel nabrał obrotów, gdy kierowca wcisnął sprzęgło, zmieniając biegi. Bell się uśmiechnął. Nieprawda, powiedział. Właśnie że jest tego warta.

Mniej więcej dwie mile za zbiegiem szosy 481 i 57 skrzynka na siedzeniu pasażera wydała pojedyncze piknięcie i ucichła. Chigurh zjechał na pobocze i się zatrzymał. Chwycił odbiornik i zaczął nim obracać. Poruszył pokrętłami. Nic. Wjechał znowu na szosę. Z przodu słońce spływało na niskie niebieskie wzgórza. Wykrwawiając się powoli. Na pustyni zapadał chłodny, cienisty zmierzch. Chigurh zdjął ciemne okulary i włożył je do schowka, zatrzasnął go i zapalił reflektory. Akurat wtedy odbiornik zaczął pikać leniwie, ale miarowo. Zatrzymał się za hotelem, wysiadł z odbiornikiem, strzelbą i pistoletem w torbie, pokuśtykał dokoła samochodu, przeciął parking i po schodach wszedł do środka. Zameldował się, wziął klucz i poczłapał na piętro i dalej korytarzem do pokoju, wszedł, zamknął drzwi na klucz, położył się na łóżku z obrzynem na piersi i zapatrzył w sufit. Nie potrafił wyjaśnić, dlaczego nadajnik wysyła sygnał akurat w tym hotelu. Wykluczył Mossa, bo uznał, że on najprawdopodobniej zginął. A więc zostaje policja. Albo jakiś agent Matacumbe Petroleum Group. Który na pewno myśli, że on myśli, że oni myślą, że on myśli, że są skończonymi kretynami. Zastanawiał się nad tym. Gdy się obudził, było wpół do jedenastej wieczorem. Leżał w półmroku i ciszy. Już znał odpowiedź. Wstał, wsunął strzelbę za poduszki, a pistolet wcisnął za pasek w spodniach. Potem wyszedł i pokuśtykał do recepcji. Portier czytał, a na widok Chigurha wsunął czasopismo pod ladę i wstał. Słucham pana, powiedział. Chciałbym zobaczyć książkę meldunkową. Jest pan policjantem? Nie. Obawiam się, że nie mogę jej panu pokazać. Możesz. Wrócił na piętro, stanął na korytarzu i zaczął nasłuchiwać pod drzwiami do swojego pokoju. Wszedł, wziął broń i odbiornik i ruszył do pokoju zabezpieczonego taśmą, przysunął skrzyneczkę do drzwi i wcisnął włącznik. Podszedł do drugich drzwi i tam też sprawdził sygnał. Potem wrócił do pierwszego pokoju, otworzył drzwi kluczem z recepcji, cofnął się i stanął oparty o ścianę przy framudze. Słyszał hałas uliczny po drugiej stronie parkingu, ale mimo to uznał, że okno jest zamknięte. Powietrze było nieruchome. Zajrzał szybko do pokoju. Łóżko odsunięte od ściany.

Drzwi do łazienki otwarte. Sprawdził, czy ma odbezpieczoną broń. I wszedł przez próg. W pokoju nie było nikogo. Sprawdził pomieszczenie za pomocą odbiornika i w szufladzie stolika znalazł nadajnik. Usiadł na łóżku i obrócił urządzenie w dłoni. Mały raut z wypolerowanego metalu wielkości tabliczki domina. Wyjrzał przez okno na parking. Noga go bolała. Włożył kawałek metalu do kieszeni, wyłączył odbiornik, podniósł się i wyszedł, zamykając za sobą drzwi. W pokoju zadzwonił telefon. Chigurh rozmyślał o tym przez moment. Potem położył transponder na parapecie w korytarzu, odwrócił się i zszedł do recepcji. Tam zaczekał na Wellsa. Nikt by tak nie zrobił. Siedział w skórzanym fotelu wciśniętym w kąt, z którego widział drzwi wejściowe i korytarz prowadzący na tył. Wells przyszedł trzynaście po jedenastej, Chigurh wstał i ruszył za nim po schodach, z bronią zawiniętą luźno w czytaną wcześniej gazetę. W połowie schodów Wells odwrócił się i spojrzał w dół, a wtedy Chigurh upuścił gazetę i uniósł broń na wysokość biodra. Cześć, Carson, powiedział. Usiedli w pokoju Wellsa, Wells na łóżku, Chigurh na krześle przy oknie. Nie musisz tego robić, powiedział Wells. Gram dorywczo. Mógłbym się usunąć. Mógłbyś. Opłaciłoby ci się. Zabiorę cię do bankomatu. Potem się rozejdziemy. Na koncie jest mniej więcej czternaście kawałków. Dobra dniówka. Też tak uważam. Chigurh zerknął przez okno, trzymając broń na kolanach. Oberwałem, a to mnie przeobraziło. Zmienił się mój punkt widzenia. W pewnym sensie zrobiłem krok do przodu. Fragmenty układanki, których wcześniej nie było, pojawiły się na właściwym miejscu. Myślałem, że są, ale ich nie było. Odnalazłem siebie, lepiej nie umiem tego wyrazić. To dobrze. I tak stało się to dość późno. To jednak dobra dniówka. Owszem. Tylko waluta niedobra. Wells ocenił ukradkiem odległość między nimi. Bez szans. Może dwadzieścia lat temu. Wtedy chyba też nie. Rób to, co musisz, powiedział. Chigurh siedział nachylony swobodnie, z podbródkiem wspartym na dłoni. Patrzył na Wellsa. Patrzył na jego ostatnie myśli. Widział coś takiego już przedtem. Tak samo Wells. Zaczęło się wcześniej. Wtedy nie zdawałem sobie sprawy. Gdy pojechałem na granicę, zatrzymałem się w kafejce w jednym miasteczku i kilku mężczyzn piło tam piwo, i jeden z nich ciągle na mnie zerkał. Nie zwracałem na niego uwagi. Zamówiłem kolację i zjadłem. Ale gdy szedłem do kasy, żeby zapłacić, musiałem przejść obok nich i wtedy oni wszyscy zaczęli się szczerzyć i tamten powiedział coś, co trudno było puścić mimo uszu. Wiesz, co zrobiłem? Tak, wiem, co zrobiłeś. Puściłem to mimo uszu. Zapłaciłem rachunek i otworzyłem drzwi, ale on znowu powiedział to samo. Odwróciłem się i spojrzałem na niego. Stałem tam, dłubiąc w zębach wykałaczką, i kiwnąłem do niego lekko głową. Żeby wyszedł ze mną na dwór. Jeśli ma ochotę. Potem wyszedłem. Czekałem na parkingu. No i zjawił się z kolegami i zabiłem go na tym parkingu, i wsiadłem do samochodu. Stali nad nim. Nie wiedzieli, co się stało. Nie wiedzieli, że nie żyje. Jeden powiedział, że tamten stracił przytomność z powodu chwytu obezwładniającego, i potem wszyscy zaczęli tak mówić. Próbowali go posadzić. Klepali go po twarzy, chcieli, żeby wstał. Godzinę później pod Sonorą zatrzymał mnie zastępca szeryfa, no i dałem się zawieźć w kajdankach do miasteczka. Nie wiem, dlaczego to zrobiłem, chyba chciałem się przekonać, czy potrafię się uwolnić siłą woli. Bo wierzę, że człowiek potrafi. Że to możliwe. Ale to było głupie z mojej strony. Próżne. Rozumiesz?

Czy rozumiem? No tak. Czy ty masz pojęcie, jakim cholernym porąbańcem jesteś? Masz na myśli charakter tej rozmowy? Mam na myśli twój charakter. Chigurh się wyprostował. Wpatrywał się w Wellsa. Powiedz mi coś. Co. Skoro zasada, którą się kierujesz, doprowadziła cię tutaj, to jaki z niej pożytek? Nie wiem, o czym gadasz. O twoim życiu. Które widać w tej chwili jak na dłoni. Nie interesuje mnie twoje pierdolenie, Anton. Myślałem, że może chciałbyś się wytłumaczyć. Nie muszę się przed tobą tłumaczyć. Nie przede mną. Przed sobą. Myślałem, że może masz coś do powiedzenia. Idź do diabła. Zadziwiasz mnie i tyle. Oczekiwałem czegoś innego. To podważa przeszłość, nie sądzisz? Myślisz, że zamieniłbym się z tobą miejscami? Tak, tak myślę. Ja jestem tutaj, a ty tam. Za kilka minut ja nadal tu będę. Wells spojrzał na ciemne okno. Wiem, gdzie jest torba, powiedział. Gdybyś wiedział, tobyś ją miał. Chciałem zaczekać, żeby w pobliżu nikogo nie było. Do nocy. Do drugiej w nocy, coś w tym rodzaju. Wiesz, gdzie jest torba. Tak. A ja wiem coś lepszego. Niby co. Wiem, gdzie torba będzie. Niby gdzie. U mnie. Zostanie złożona u moich stóp. Wells otarł usta wierzchem dłoni. To cię nic nie będzie kosztować. Dwadzieścia minut drogi stąd. Przecież wiesz, że nic z tego. Wiesz, prawda? Wells milczał. Wiesz? Idź do diabła. Myślisz, że odwleczesz to wzrokiem. Nie rozumiem. Myślisz, że odwleczesz ten moment, dopóki będziesz na mnie patrzył. Wcale tak nie myślę. Owszem, myślisz. Powinieneś zaakceptować swoje położenie. Byłoby w tym więcej godności. Próbuję ci pomóc. Ty skurwysynu. Myślisz, że nie zamkniesz oczu. Zamkniesz. Wells milczał. Chigurh go obserwował. Wiem, co jeszcze myślisz, powiedział. Nie wiesz. Myślisz, że jestem do ciebie podobny. Że napędza mnie chciwość. Ale ja jestem inny. Prowadzę proste życie.

Rób swoje. Nie zrozumiałbyś. Ktoś taki jak ty by nie zrozumiał. Rób swoje. Dobrze, odparł Chigurh. Ludzie zawsze tak mówią. Ale chcieliby czegoś innego, prawda? Ty zasrańcu. To ci nic nie da, Carson. Musisz się opanować. Skoro mnie nie szanujesz, to co musisz myśleć o sobie? Przyjrzyj się swojej sytuacji. Wydaje ci się, że nic cię nie dosięgnie. Ale to nieprawda. Nic? O nie. Nie jesteś nieśmiertelny. Śmierć nie znaczy dla mnie tyle, ile znaczy dla ciebie. Myślisz, że boję się śmierci? Tak. Rób swoje. Zrób to i niech cię szlag. To nie to samo, powiedział Chigurh. Przez lata rezygnowałeś z różnych rzeczy, żeby tutaj dotrzeć. Chyba nawet tego nie rozumiałem. Jak człowiek decyduje, w jakiej kolejności rezygnować z życia? Działamy w tej samej branży. Do pewnych granic. Naprawdę tak mną pogardzałeś? Dlaczego? W takim razie jakim cudem znalazłeś się w tej sytuacji? Wells spojrzał na ulicę. Która godzina?, spytał. Chigurh uniósł rękę i zerknął na zegarek. Jedenasta pięćdziesiąt siedem, odpowiedział. Wells skinął głową. Według kalendarza tej starej kobiety mam jeszcze trzy minuty. Do diabła z tym. Chyba już dawno temu widziałem, co się święci. Prawie jak w śnie. Déjà vu. Spojrzał na Chigurha. Nie interesują mnie twoje opinie. Zrób to. Ty cholerny psychopato. Zrób to i niech cię szlag. A jednak zamknął oczy. Zamknął oczy, odwrócił głowę i uniósł rękę, żeby powstrzymać to, czego powstrzymać nie było można. Chigurh strzelił mu w twarz. Wszystko, co Wells kiedykolwiek znał, myślał i kochał, spłynęło powoli po ścianie za jego plecami. Twarz matki, pierwsza komunia, poznane kobiety. Twarze mężczyzn, którzy umierali przed nim na klęczkach. Zwłoki martwego dziecka w przydrożnym jarze w obcym kraju. Leżał bez połowy głowy na łóżku, z rozrzuconymi na boki ramionami, z odstrzeloną prawie całą dłonią. Chigurh wstał, podniósł łuskę z dywanu, dmuchnął w nią, schował ją do kieszeni i spojrzał na zegarek. Do nowego dnia brakowało minuty. Zszedł tylną klatką schodową, przeciął parking w drodze do samochodu Wellsa, dopasował klucz z pęku, który mu zabrał, otworzył drzwi i sprawdził wnętrze z przodu, z tyłu, pod siedzeniami. Auto było wypożyczone i nie znalazł niczego oprócz umowy o wynajem w kieszeni na drzwiach. Zamknął drzwi, pokuśtykał na tył i otworzył bagażnik. Nic. Obszedł samochód, otworzył drzwi od strony kierowcy, odblokował maskę, zajrzał do silnika, a potem zatrzasnął klapę, zastygł i patrzył na hotel. Gdy tak stał, zadzwonił telefon Wellsa. Wygrzebał aparat z kieszeni, odebrał i przyłożył go do ucha. Tak, powiedział.

Moss dreptał po korytarzu, podtrzymywany przez pielęgniarkę. Zachęcała go po hiszpańsku. Doszli do końca zatoczki i zawrócili. Pot wystąpił mu na czoło. Ándale[12], powiedziała. Qué bueno[13]. Skinął głową. Cholernie bueno, odparł. Późną porą obudził się ze złego snu, powlókł korytarzem i poprosił o skorzystanie z telefonu. Wykręcił numer w Odessie, oparł się ciężko o blat i słuchał sygnału. Trwało to długo. Wreszcie odebrała jej matka.

Mówi Llewelyn. Ona nie chce z tobą rozmawiać. Właśnie że chce. Wiesz, która godzina? Nieważne. Tylko się nie rozłączaj. A przecież ją uprzedzałam. Przepowiedziałam wszystko co do joty. Mówiłam, że tak będzie. I teraz się spełniło. Nie odkładaj słuchawki. Zawołaj ją, daj do telefonu. Gdy w końcu Carla Jean wzięła słuchawkę, powiedziała: Nie myślałam, że tak mnie potraktujesz. Cześć, skarbie. Jak się masz, Llewelyn? Co się stało, że już tak do mnie nie mówisz? Gdzie jesteś? W Piedras Negras. Co mam robić? Dobrze się czujesz? Nie, nie czuję się dobrze. Jak mam się dobrze czuć? Ludzie dzwonią w twojej sprawie. Z Terrell przyjechał szeryf. Zjawił się znienacka, cholera. Myślałam, że nie żyjesz. Żyję. Co mu powiedziałaś? A co mogłam mu powiedzieć? Mógł coś z ciebie wycisnąć. Jesteś ranny, prawda? Co ci przyszło do głowy? Słyszę to w twoim głosie. Nic ci nie jest? Nic. Gdzie jesteś? Przecież już ci mówiłem. Słychać, jakbyś był na dworcu autobusowym. Carla Jean, musisz stamtąd zniknąć. Skąd? Z domu. Przerażasz mnie, Llewelyn. Gdzie mam stąd jechać? Wszystko jedno. Po prostu nie powinnaś tam zostawać. Możesz się przenieść do motelu. A co z mamą? Nic jej się nie stanie. Nic jej się nie stanie? Nie. Akurat to wiesz. Nie odpowiedział. Wiesz? Nie wydaje mi się, żeby ktokolwiek ją niepokoił. Nie wydaje ci się? Musisz się stamtąd wynieść. No dobra, to weź ją z sobą. Nie mogę zabrać mamy do motelu. Może zapomniałeś, ale jest chora. Co mówił szeryf? Że cię szuka, a jak myślisz? Co jeszcze? Milczała.

Carla Jean? Zabrzmiało tak, jakby się rozpłakała. Carla Jean, co jeszcze mówił? Że robisz wszystko, żeby cię zabili. A co innego miałby powiedzieć. Milczała przez długą chwilę. Carla Jean? Llewelyn, ja nie chcę tych pieniędzy. Chcę, żeby z nami było jak przedtem. Będzie. Nie, nie będzie. Myślałam o tym. To fałszywy bożek. Tak. Ale pieniądze są prawdziwe. Znowu wymówiła jego imię, a potem się rozpłakała. Próbował ją uspokoić, ale bez skutku. Stał i słuchał jej cichego łkania w Odessie. Co chcesz, żebym zrobił?, spytał. Nie odpowiedziała. Carla Jean? Chciałabym, żeby było jak przedtem. Jak ci obiecam, że postaram się wszystko naprawić, to zrobisz, jak cię proszę? Tak, zrobię. Mam tutaj numer, pod który mogę zadzwonić. To ktoś, kto nam pomoże. Możesz ufać temu człowiekowi? Nie wiem. Wiem, że tutaj nikomu nie można ufać. Zadzwonię jutro do ciebie. Nie myślałem, że cię tam znajdą, inaczej bym cię nie odsyłał. Jutro zadzwonię. Rozłączył się i zadzwonił pod numer komórkowy, który dostał od Wellsa. Odebrano po drugim sygnale, ale to nie był Wells. Chyba wykręciłem zły numer, powiedział Moss. Nie wykręciłeś złego numeru. Musisz przyjechać i się ze mną zobaczyć. Kto mówi? Wiesz kto. Moss oparł się o ladę, przyciskając pięść do czoła. Gdzie Wells? On już ci nie pomoże. Jak się z nim dogadałeś? Wcale się z nim nie dogadałem. Owszem, dogadałeś. Ile miał ci odpalić? Nie wiem, o czym gadasz. Gdzie są pieniądze. Co zrobiłeś Wellsowi. Doszło między nami do różnicy zdań. Nie musisz się nim przejmować. Wypadł z gry. Teraz rozmawiasz ze mną. Nie muszę z tobą rozmawiać. Chyba musisz. Wiesz, dokąd się wybieram? A co to mnie obchodzi? Wiesz, dokąd się wybieram? Moss milczał. Jesteś tam? Jestem. Wiem, gdzie jesteś. Taa? No to gdzie? W szpitalu w Piedras Negras. Ale nie tam jadę. Wiesz, dokąd się wybieram?

Tak, wiem. Możesz to jeszcze odwrócić. Dlaczego miałbym ci wierzyć? Wellsowi uwierzyłeś. Nie uwierzyłem. Zadzwoniłeś do niego. Zadzwoniłem. Powiedz, co chcesz, żebym zrobił. Moss przestąpił z nogi na nogę. Pot skroplił mu czoło. Milczał. No odezwij się, czekam. Wiesz, mogę tam czekać na ciebie, jak przyjedziesz, powiedział Moss. Wynająć samolot. Pomyślałeś o tym? Tak byłoby dobrze, ale tego nie zrobisz. Skąd wiesz, że nie zrobię? Bo gdybyś chciał tak zrobić, tobyś mi o tym nie powiedział. No dobra, muszę iść. Wiesz, że ich już tam nie będzie. Bez znaczenia, gdzie będą. To po co tam jedziesz? Wiesz, jak to się skończy, prawda? Nie. A ty wiesz? Tak, wiem. I myślę, że ty też wiesz. Tylko jeszcze się z tym nie pogodziłeś. No więc zrobimy tak. Przywieziesz pieniądze, a ja puszczę ją wolno. W przeciwnym razie ona poniesie odpowiedzialność. Tak samo jak ty. Nie wiem, czy jesteś zainteresowany. Ale to najlepszy układ, jaki możesz zawrzeć. Nie mówię, że możesz ocalić życie, bo nie możesz. Coś ci przywiozę, zobaczysz, odpowiedział Moss. Postanowiłem zająć się tobą w sposób wyjątkowy. Nie będziesz musiał mnie w ogóle szukać. Cieszę się, że to słyszę. Bo już zaczynałeś mnie rozczarowywać. Nie będziesz rozczarowany. To dobrze. Na Boga, nie martw się, bo przysięgam, że się nie rozczarujesz. Wyszedł przed świtem, ubrany w muślinową szpitalną koszulę i kurtkę. Poła kurtki była sztywna od krwi. Nie miał butów. W wewnętrznej kieszeni tkwiły zwinięte banknoty, sztywne i poplamione krwią. Stanął na ulicy i spojrzał w kierunku świateł. Nie miał pojęcia, gdzie się znajduje. Zimny beton pod stopami. Dotarł na róg ulicy. Przejechało kilka samochodów. Doszedł do świateł na następnym rogu, zatrzymał się i oparł ręką o ścianę budynku. W kieszeni kurtki miał dwie białe pastylki, które zachował, i teraz wziął jedną i połknął ją bez popicia. Miał uczucie, że zwymiotuje. Stał przez długi czas. Był tam parapet, na którym chętnie by usiadł, ale jeżył się zaostrzonymi żelaznymi prętami, żeby odstraszać włóczęgów. Nadjechała taksówka, Moss zamachał, ale pomknęła dalej. Należało stanąć na jezdni i po chwili tak zrobił. Stał przez chwilę na asfalcie, chwiejąc się, i w końcu pojawiła się druga taksówka, podniósł więc rękę, a wtedy zatrzymała się przy krawężniku. Kierowca popatrzył na niego. Moss nachylił się do okna. Może mnie pan zawieźć przez most?, spytał. Na drugą stronę? Tak, na drugą stronę. Pieniążki są?

Tak, są. Taksówkarz miał minę niedowiarka. Dwadzieścia dolarów, powiedział. Dobra. Przy bramce funkcjonariusz straży granicznej nachylił się i spojrzał na Mossa, siedzącego w półmroku na tyle taksówki. W jakim kraju się pan urodził? W Stanach Zjednoczonych. Co pan wwozi? Nic. Pogranicznik mu się przypatrywał. Proszę opuścić pojazd, powiedział. Moss nacisnął klamkę i pochylił się nad przednim siedzeniem, żeby wysiąść. Stanął na chodniku. Gdzie ma pan buty? Nie wiem. Ubrania też pan nie ma? Przecież jestem ubrany. Drugi pogranicznik przepuszczał samochody machnięciem ręki. Wskazał palcem taksówkarza. Może pan zjechać na bok? Kierowca wrzucił bieg. Proszę się odsunąć od pojazdu. Moss się odsunął. Taksówka wtoczyła się na parking, silnik zgasł. Spojrzał na pogranicznika. Ten najwyraźniej czekał na wyjaśnienia, ale Moss milczał. Zaprowadzili go do małego białego biura i posadzili na metalowym krzesełku. Wszedł trzeci mężczyzna i pochylił się nad metalowym stołem. Zlustrował Mossa. Ile pan wypił? Nic nie piłem. Co się panu stało? Jak to? Gdzie pańskie ubranie? Nie wiem. Ma pan jakiś dowód tożsamości? Nie. Nic. Nic. Mężczyzna wyprostował się i splótł ręce na piersi. Powiedział: Jak pan myśli, kto przechodzi przez to przejście do Stanów Zjednoczonych Ameryki? Nie wiem. Obywatele amerykańscy. Niektórzy obywatele amerykańscy. A jak pan myśli, kto decyduje którzy? Domyślam się, że pan. Zgadza się. A na jakiej podstawie decyduję? Nie wiem. Zadaję pytania. Jeśli dostaję sensowne odpowiedzi, wpuszczam ich do Ameryki. Jeśli nie dostaję sensownych odpowiedzi, nie wpuszczam. Czy wszystko jasne? Tak, proszę pana. No to może zaczniemy od początku. Dobrze. Chcemy się dowiedzieć, jak pan się tu znalazł bez ubrania. Mam kurtkę.

Jaja sobie pan robi? Nie, proszę pana. Niech pan sobie nie robi ze mnie jaj. Służy pan w wojsku? Nie. Jestem weteranem. Jakie siły? Armia Stanów Zjednoczonych. Był pan w Wietnamie? Tak. Dwa lata. Jaka jednostka? Dwunasty pułk piechoty. W jakich latach pan tam służył? Od siódmego sierpnia tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego szóstego do drugiego września tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego ósmego. Mężczyzna przypatrywał mu się przez dłuższą chwilę. Moss spojrzał na niego i odwrócił wzrok. Zerknął w stronę drzwi, w stronę pustego korytarza. Siedział zgarbiony w kurtce, z łokciami na kolanach. Dobrze się pan czuje? Tak, dobrze się czuję. Moja żona przyjedzie i mnie stąd zgarnie, jeśli mnie przepuścicie. Ma pan jakieś pieniądze? Drobne na telefon? Tak. Usłyszał drapanie pazurów po kafelkach. Nieco dalej stał pogranicznik z owczarkiem niemieckim na smyczy. Mężczyzna wskazał pogranicznika podbródkiem. Znajdź kogoś, żeby mu pomógł. Musi się dostać do miasta. Czy taksówka odjechała? Tak. Była czysta. Wiem. Niech mu ktoś pomoże. Spojrzał na Mossa. Skąd pan jest? Z San Saba w Teksasie. Czy pańska żona wie, gdzie pan jest? Tak. Rozmawiałem z nią niedawno. Pokłóciliście się? Kto się pokłócił? Pan z żoną. Hm, no tak jakby. Tak. Musi ją pan przeprosić. Słucham? Mówię, że musi ją pan przeprosić. Tak jest. Tak zrobię. Nawet jeśli się panu wydaje, że to była jej wina. Tak jest. Jazda. Zabieraj pan stąd swój tyłek. Tak jest. Czasem człowiek ma mały kłopot, a jak go nie naprawi, to nagle kłopot robi się duży. Rozumie mnie pan? Tak, proszę pana. Może pan iść. Dobrze. Prawie nastał dzień, taksówka już dawno odjechała. Ruszył ulicą. Krwawa limfa sączyła

się z rany, ściekając po nodze. Ludzie nie zwracali na niego większej uwagi. Skręcił w Adams Street, stanął przed sklepem odzieżowym i zajrzał do środka. W głębi paliło się światło. Zapukał do drzwi, odczekał i zapukał ponownie. Wreszcie drzwi się uchyliły i wyjrzał zza nich niski mężczyzna w białej koszuli i czarnym krawacie. Wiem, że jest zamknięte, powiedział Moss, ale bardzo mi potrzebne ubranie. Mężczyzna skinął głową i otworzył drzwi na oścież. Proszę wejść, odparł. Ruszyli ramię w ramię między regały w kierunku obuwia. Tony Lama, Justin, Nocona. Stały tam niskie krzesła i Moss opadł na jedno, chwytając się poręczy. Potrzebuję butów i ciuchów, powiedział. Mam kłopot ze zdrowiem, muszę oszczędzać nogi. Mężczyzna skinął głową. Tak, odparł. Oczywiście. Sprzedajecie Larry’ego Mahansa? Nie, proszę pana. Nie szkodzi. Potrzebuję pary wranglerów, rozmiar trzydzieści dwa na trzydzieści cztery. Koszulę dużego rozmiaru. Jakieś skarpety. I proszę mi pokazać buty Nocony, rozmiar dziesięć i pół. Aha, i jeszcze pasek. Tak jest, proszę pana. Chciałby pan obejrzeć kapelusze? Moss spojrzał w głąb sklepu. Chyba przydałby się też kapelusz. Ma pan kawaleryjskie z małym rondem? Siedem i trzy ósme. Tak, mamy. Skórzany Resistola, trzy iksy, i trochę lepszy gatunkowo stetson. Pięć iksów, jak mi się wydaje. Niech mi pan pokaże stetsona. Zimna biel. Dobrze, proszę pana. Białe skarpetki panu odpowiadają? Innych nie noszę. A bielizna? Może para szortów. Rozmiar trzydzieści dwa. Albo średni. Dobrze. Proszę się rozgościć. Dobrze się pan czuje? Tak, nic mi nie jest. Mężczyzna się odwrócił, aby odejść. Mogę o coś spytać?, powiedział Moss. Oczywiście. Często przychodzą tutaj ludzie bez ubrania? Nie, proszę pana. Nieczęsto. Poszedł ze stertą nowej odzieży do przymierzalni, zsunął kurtkę i powiesił ją na haczyku po wewnętrznej stronie drzwi. Na posiniałym i zapadniętym brzuchu była skorupa zakrzepłej jasnej krwi. Docisnął końce plastra, ale nie chciały się trzymać skóry. Osunął się na drewnianą ławeczkę, wciągnął skarpetki, otworzył opakowanie, wyjął szorty i wsunął je na stopy, potem wyżej aż do kolan, wreszcie wstał i ostrożnie przeciągnął je po opatrunku. Usiadł ponownie i wyciągnął niezliczone szpilki z koszuli przypiętej do tekturowej formy. Gdy wyszedł z przebieralni, kurtkę miał przerzuconą przez rękę. Przemaszerował po skrzypiącej podłodze. Ekspedient stał i patrzył na buty. Te z jaszczurczej skóry trzeba rozchodzić, powiedział. Taa. Do tego latem w nich gorąco. Są w porządku. Przymierzę kapelusz. Ostatni raz odpicowałem się tak, jak wyszedłem z woja. Szeryf upił kawy i odstawił filiżankę dokładnie na ten sam okrągły ślad na szklanym blacie. Będą zamykać hotel, powiedział.

Bell skinął głową. Nie dziwię się. Wszyscy rzucili robotę. Tamten facet nie pociągnął nawet dwóch zmian. To moja wina. Nie przyszło mi do łba, że on może wrócić. Zabrakło mi wyobraźni. Może siedział tam cały czas. Też o tym myślałem. Nie wiadomo, jak wygląda, bo nikt nie zdążył nam tego powiedzieć. To jakiś zdrowo stuknięty morderca, Ed Tom. Tak. Chociaż ja nie myślę, że jest stuknięty. To jak byś go określił? Nie wiem. Kiedy chcą zamknąć hotel? Już zamknęli. Masz klucz? Tak, mam. Przecież to miejsce przestępstwa. Może pójdziemy i rozejrzymy się raz jeszcze? Dobrze, możemy. Od razu zobaczyli transponder pozostawiony na parapecie okiennym w korytarzu. Bell wziął go i obrócił w dłoni, przyglądając się tarczy i pokrętłom. To chyba nie żadna cholerna bomba, co, panie szeryfie? Nie. Bo tylko tego nam brakowało. To urządzenie lokacyjne. Czyli znaleźli to, czego szukali. Prawdopodobnie. Jak myślisz, jak długo to tutaj leży? Nie wiem. Ale chyba domyślam się, czego szukali. No tak, odparł Bell. Jednak w tej całej sprawie coś mocno nie klapuje. A co ma klapować? Mamy tutaj byłego pułkownika armii amerykańskiej z odstrzeloną głową, którego zidentyfikowałeś dopiero na podstawie odcisków palców. Z tych palców, co to mu nie odstrzelili. Nie miał przy sobie żadnych dokumentów. Obrabowali go. Taa. Szeryfie, czy ty mi czegoś nie mówisz? Znasz te same fakty co ja. Nie mówię o faktach. Myślisz, że ta afera przeniosła się na południe? Bell pokręcił głową. Nie wiem. Masz w tym jakiś osobisty interes? Nie bardzo. Chodzi o parę dzieciaków z moich okolic, które chyba się w to niepotrzebnie zaplątały. Chyba się w to zaplątały. No tak. Twoi krewni? Nie. Po prostu ludzie z moich stron. Ludzie, o których powinienem się troszczyć. Bell podał szeryfowi transponder. Co mam z tym zrobić? To własność hrabstwa Maverick. Dowód zabezpieczony na miejscu zdarzenia. Szeryf pokręcił głową. Narkotyki, powiedział. Narkotyki.

Sprzedają to gówno dzieciakom w szkołach. Jest jeszcze gorzej. Jak to? Dzieciaki je kupują.

VII O wojnie też nie będę się rozwodził. Zrobili mnie bohaterem wojennym, a straciłem cały oddział żołnierzy. Dali mi za to medal. Oni zginęli, a mnie odznaczono. Nie chcę nawet wiedzieć, co o tym myślicie. Nie ma dnia, żebym o tym nie pamiętał. Znam kilku takich chłopaków, co po powrocie poszli do szkoły w Austin na mocy ustawy o pomocy kombatantom i potem mówili bardzo brzydko o swoich ziomkach. Przynajmniej niektórzy. Że to banda wsioków i takie tam. Nie podobała mi się taka polityka. W tym kraju dwa pokolenia to kawał czasu. Mówi się o pierwszych osadnikach. Próbowałem tłumaczyć, że jak komuś zabiją żonę i dzieci, oskalpują ich i wypatroszą jak rybę, to się człowiek robi drażliwy, ale wyraźnie nie wiedzieli, o czym gadam. Wydaje mi się, że lata sześćdziesiąte w tym kraju podziałały na ludzi trochę trzeźwiąco. Mam nadzieję. Jakiś czas temu przeczytałem w gazecie, że nauczyciele natknęli się gdzieś na sondaż, co go rozesłano w latach trzydziestych do niektórych szkół w całym kraju. To był taki kwestionariusz o tym, jakie są problemy z nauką w szkołach. No i natrafili na te formularze, wypełnione i przysłane z różnych zakątków kraju z odpowiedziami na pytania. No i największymi problemami, które wyszły, były takie rzeczy, jak rozmawianie w klasie i bieganie po korytarzu. Żucie gumy. Ściąganie. Tego rodzaju sprawy. No to wzięli jeden formularz, który był pusty, wydrukowali ileś kopii i wysłali do tych samych szkół. Czterdzieści lat później. No i nadeszły odpowiedzi. Gwałty, podpalenia, morderstwa. Narkotyki. Samobójstwa. No i tak sobie rozmyślam. Bo często, jak gadam cośkolwiek o tym, że świat schodzi na psy, ludzie się uśmiechają i mówią mi, że się starzeję. Że to jeden z objawów. Ale mnie się widzi, że jak ktoś nie umie odróżnić gwałtu i zabijania ludzi od żucia gumy, to ma sporo większy problem niż ja. Czterdzieści lat to nie jest długi czas. Może następne czterdzieści przyniesie niektórym opamiętanie. Jak nie będzie za późno. Z rok, może dwa temu pojechaliśmy z Lorettą na konferencję do Corpus Christi i posadzili mnie obok jednej kobiety, czyjejś żony. Ględziła mi o tym, że prawica to, że prawica tamto. Właściwie to nawet nie wiem, o co jej chodziło. Ci, których znam, to przeważnie ludzie prości. Prości jak ziemia, po której chodzą, jak to się mówi. Powiedziałem jej to i wtedy dziwnie na mnie spojrzała. Wydawało się jej, że mówię o nich coś złego, ale w moich stronach to duży komplement. Ględziła bez przerwy. Wreszcie tak mi mówi: Nie podoba mi się to, jak idą sprawy w tym kraju. Chcę, żeby moja wnuczka mogła zrobić aborcję. No to, proszę pani, mówię, nie powinna się chyba pani martwić, jak idą sprawy w tym kraju. Bo jak ja na to patrzę, to rękę dam sobie uciąć, że będzie mogła zrobić aborcję. Nawet pani powiem, że nie tylko będzie mogła zrobić aborcję, ale jeszcze będzie mogła panią uśpić. No to się wtedy rozmowa jakby urwała. Chigurh kuśtykał po betonowych schodach w chłodnej studni z betonu, a gdy dotarł do stalowych drzwi na podeście siedemnastego piętra, przestrzelił wkładkę zamka pistoletem do ogłuszania zwierząt, nacisnął klamkę, wszedł na korytarz i zamknął za sobą drzwi. Oparł się o nie z obrzynem trzymanym oburącz i nasłuchiwał. Dyszał nie bardziej, niż gdyby wstał z krzesła. Skierował się w głąb korytarza, podniósł z podłogi zgniecioną wkładkę, schował ją do kieszeni, podszedł do windy i znów nasłuchiwał. Zdjął buty, postawił je obok drzwi do windy i ruszył powoli w skarpetkach korytarzem, oszczędzając ranną nogę. Drzwi do gabinetu były otwarte. Zatrzymał się. Pomyślał, że być może mężczyzna nie dostrzega własnego cienia, rzucanego niewyraźnie, ale jednak, na ścianę w korytarzu. Uznał to za osobliwe przeoczenie, zarazem wiedział, że strach przed nieprzyjaciółmi często zaślepia ludzi, nie zauważają więc innych zagrożeń, przede wszystkim spowodowanych przez to, jak sami

ukazują się w świecie. Zsunął pas z ramienia i postawił butlę ze sprężonym powietrzem na podłodze. Przyglądał się sylwetce cienia obramowanego światłem wpadającym przez przydymioną szybę w oknie. Odsunął powoli łoże nasadą dłoni, sprawdził nabój w komorze i odbezpieczył broń. Mężczyzna trzymał mały pistolet na wysokości pasa. Chigurh stanął w drzwiach i strzelił mu w gardło dziesiątką. Nabojem z rodzaju tych, których używają kolekcjonerzy do zdejmowania ptactwa. Tamten wykopyrtnął się do tyłu przez krzesło obrotowe, przewrócił je, runął na podłogę i leżał, dygocząc i rzężąc. Chigurh podniósł z dywanu dymiącą łuskę, włożył ją do kieszeni i wszedł do gabinetu. Z puszki zamontowanej na końcu upiłowanej lufy wciąż wydobywał się dym. Obszedł biurko, przystanął i spojrzał na mężczyznę. Tamten leżał na wznak, z dłonią na gardle, a spomiędzy palców tryskała miarowo na dywan krew. Twarz miał upstrzoną dziurkami, ale prawe oko wydawało się nietknięte i spojrzał na Chigurha, próbując coś wycharczeć. Ten przyklęknął na jedno kolano, oparł się na obrzynie i popatrzył na mężczyznę. O co chodzi?, spytał. Co chcesz mi powiedzieć? Tamten poruszył głową. W gardle zabulgotała krew. Słyszysz mnie?, spytał Chigurh. Mężczyzna milczał. To mnie miał zabić nasłany przez ciebie Carson Wells. To chciałeś wiedzieć? Patrzył na Chigurha. Miał na sobie niebieski dres z nylonu i skórzane białe buty. Dokoła głowy zbierała się kałuża krwi. Dygotał, jakby mu było zimno. Użyłem śrutu na ptactwo, bo nie chciałem roztrzaskać szyby. Tam za tobą. Żeby na ludzi na ulicy nie spadł deszcz szkła. Skinął głową w stronę okna, w którym małe szare plamki po śrucie tworzyły zarys górnej połowy ciała postrzelonego mężczyzny. Chigurh znowu spojrzał na mężczyznę. Dłoń na gardle zwiotczała, krew płynęła wolniej. Zerknął na leżący obok pistolet. Wstał, zabezpieczył obrzyna, ominął mężczyznę w drodze do okna i przypatrzył się śladom po śrucie. Gdy spojrzał ponownie na mężczyznę, ten już nie żył. Przeciął pokój i stanął przy drzwiach, nasłuchując. Wyszedł na korytarz, wziął butlę i pistolet do ogłuszania zwierząt, podszedł do windy, przysunął do siebie buty, wcisnął w nie stopy i podciągnął cholewy. Wreszcie ruszył korytarzem i dalej przez metalowe drzwi, po czym zszedł betonowymi schodami na parking, gdzie wcześniej zostawił samochód. Świtało już, zimne szare światło, i rozpadał się lekki deszcz, gdy dotarły na dworzec. Nachyliła się do przodu nad fotelem i zapłaciła taksówkarzowi, dodając dwa dolary napiwku. Mężczyzna wysiadł, podszedł do bagażnika, otworzył go, wyjął torby, postawił je przed głównym wejściem, podprowadził balkonik z drugiej strony i otworzył drzwi. Jej matka obróciła się i zaczęła gramolić na deszcz. Zaczekaj mamo. Pomogę ci. Wiedziałam, że tak będzie. Mówiłam już trzy lata temu. Nie ma nawet trzech lat. Mówiłam tak co do słowa. Zaczekaj, podejdę z drugiej strony. Deszcz, powiedziała matka. Spojrzała na taksówkarza. Mam raka, wie pan? A teraz jeszcze to. Człowiek już nawet domu nie ma. No tak, psze pani. Jedziemy do El Paso. Wie pan, ilu znam ludzi w El Paso? Nie.

Zastygła z ręką na drzwiach, wyciągnęła dłoń i połączyła kciuk i palec wskazujący w zero. O właśnie tylu, powiedziała. No tak. Usiadły w kawiarence, w otoczeniu swoich toreb i paczek; patrzyły na deszcz i autobusy rozgrzewające silniki. Na nadchodzący szary dzień. Spojrzała na matkę. Chcesz jeszcze kawy?, odezwała się. Stara kobieta milczała. Nic nie mówisz. A co mam mówić, bo nie wiem? Ja chyba też nie. Coście nawyprawiali, toście nawyprawiali. Nie wiem tylko, z jakiej racji ja mam uciekać przed policją. Nie uciekamy przed policją. Ale jakoś nie mogłaś do nich zadzwonić po pomoc, co? Do kogo? Na policję. Nie, nie mogłam. Tak myślałam. Stara kobieta poprawiła kciukiem sztuczną szczękę i zapatrzyła się w okno. Po chwili nadjechał autobus. Kierowca schował balkonik w przedziale bagażowym pod podłogą, wraz z Carlą Jean pomógł jej wejść po schodkach i posadził ją w pierwszym fotelu. Mam raka, powiedziała do niego. Carla Jean wsunęła torby do schowka nad głową i usiadła. Stara kobieta nawet na nią nie spojrzała. Trzy lata temu, powtórzyła. Nie trzeba było proroczych snów. Ani objawienia, niczego. I to dla mnie żaden powód do chwały. Każdy by ci powiedział to samo. Ale ja cię o nic nie pytałam. Stara kobieta pokręciła głową. Spojrzała przez okno na stolik, od którego przed chwilą wstały. Żaden powód do chwały, powtórzyła. Byłabym ostatnim człowiekiem na świecie, który by się tym chwalił.

Chigurh zatrzymał się naprzeciwko domu i wyłączył zapłon. Zgasił reflektory i obserwował ciemne okna. Zielona dioda w radiu wskazywała pierwszą siedemnaście w nocy. Siedział do pierwszej dwadzieścia dwie, potem wyjął ze schowka latarkę, wysiadł, zamknął pikapa i przeciął ulicę. Otworzył pierwsze drzwi z moskitierą, wybił pistoletem wkładkę, wszedł, zamknął za sobą drugie drzwi i stanął, nasłuchując. Z kuchni dochodziło światło. Ruszył korytarzem, z latarką w jednej dłoni i obrzynem w drugiej. Gdy dotarł do progu, przystanął i znów nasłuchiwał. Źródłem światła była naga żarówka na tylnym ganku. Wszedł do kuchni. Na środku stół z metalu i forniru, z pudełkiem muesli na blacie. Cień okna kładący się na podłogę przykrytą linoleum. Ruszył do lodówki, otworzył ją i zajrzał do środka. Włożył sobie obrzyn w zgięcie ręki, wyjął puszkę gazowanego napoju pomarańczowego, otworzył ją palcem wskazującym i zaczął pić, nasłuchując, czy metaliczne kliknięcie nie wywoła innych odgłosów. Odstawił niedopity napój na blat, zamknął lodówkę, przeszedł przez jadalnię do salonu, usiadł w fotelu w kącie i wyjrzał na ulicę. Po chwili podniósł się, przeciął pokój i ruszył schodami na piętro. Na górze przystanął i nasłuchiwał. Wszedł do pokoju starej kobiety, poczuł słodką stęchłą woń choroby i przez

moment nawet sądził, że być może ona leży w łóżku. Zapalił latarkę i skierował się do łazienki. Stanął i zaczął czytać etykiety na buteleczkach z lekarstwami ustawionymi na toaletce. Wyjrzał przez okno na ulicę. Matowe zimowe światło ulicznych latarni. Druga w nocy. Sucho. Zimno. Cicho. Ruszył z łazienki na korytarz i dalej do małej sypialni na tyłach domu. Wysypał na łóżko zawartość szuflad z biurka, usiadł i zaczął ją przeglądać, od czasu do czasu podnosząc jakąś rzecz i przypatrując się jej w niebieskawej poświacie dochodzącej z latarni na podwórzu. Plastikowa szczotka do włosów. Tania bransoletka z jarmarku. Ważył te przedmioty na dłoni jak medium przepowiadające w ten sposób zdarzenia w życiu właścicielki. Przewertował album ze zdjęciami. Koleżanki ze szkoły. Rodzina. Pies. Dom, ale inny. Mężczyzna, być może jej ojciec. Włożył dwa zdjęcia Carli Jean do kieszeni koszuli. Nad głową był wiatrak. Chigurh wstał, szarpnął za łańcuszek i położył się na łóżku z obrzynem u boku, patrząc, jak drewniane łopatki obracają się powoli w poświacie zza okna. Po chwili się podniósł, sięgnął po krzesło stojące przy biurku w kącie, przechylił je i wepchnął żeberkowym oparciem pod gałkę w drzwiach. Usiadł na łóżku, zdjął buty, wyciągnął się i zasnął. Rankiem znowu obszedł całe piętro i parter, potem wrócił do łazienki na końcu korytarza, żeby wziąć prysznic. Zasłonę zostawił odsuniętą, woda tryskała na podłogę. Drzwi na korytarz otwarte, obrzyn na toaletce w zasięgu ręki. Suszarką wysuszył opatrunek na nodze, ogolił się, ubrał, zszedł do kuchni, położył obrzyn na stole i zjadł miskę muesli z mlekiem, chodząc po domu w trakcie jedzenia. Przystanął w salonie i spojrzał na pocztę leżącą na podłodze pod mosiężną klapką w drzwiach wejściowych. Stał i żuł powoli. Potem odstawił miskę z łyżką na stolik, przeciął pokój, pochylił się, wziął pocztę i ją przejrzał. Usiadł na krześle przy drzwiach, otworzył kopertę z rachunkiem telefonicznym, ścisnął ją z obu końców i dmuchnął do środka. Zerknął na wykaz połączeń. W połowie spisu był numer do biura szeryfa hrabstwa Terrell. Złożył rachunek, schował go z powrotem do koperty i wsunął ją do kieszeni koszuli. Potem przejrzał resztę poczty. Wstał, ruszył do kuchni, wziął obrzyn ze stołu, wrócił i stanął tam gdzie przedtem. Podszedł do taniego biurka z mahoniu i otworzył górną szufladę. Była zapchana pocztą. Odłożył broń, usiadł na krześle, wyciągnął przesyłki, wysypał je na biurko i zaczął przeglądać. Moss spędził dzień w tanim motelu na skraju miasteczka, śpiąc nago w łóżku, z nowym ubraniem powieszonym na drucianych wieszakach w szafie. Gdy się obudził, na dziedziniec kładły się długie cienie, dźwignął się z wysiłkiem i usiadł na łóżku. Na pościeli była jasna plama krwi wielkości dłoni. Na nocnym stoliku leżała papierowa torba, w której znajdowały się zakupy z drogerii w miasteczku. Pokuśtykał z nią do łazienki. Wziął prysznic i się ogolił, umył zęby pierwszy raz od pięciu dni, potem usiadł na brzegu wanny i przylepił świeżą gazę na rany. Ubrał się i wezwał taksówkę. Stał przed recepcją, gdy podjechała. Wgramolił się na tylne siedzenie, odsapnął, wyciągnął rękę i zatrzasnął drzwi. Spojrzał na twarz kierowcy w lusterku. Chce pan zarobić?, spytał. Wiadomo. Wyjął pięć setek, przedarł je na dwie części i podał jedną połowę przez oparcie. Taksówkarz przeliczył połówki, schował je do kieszeni koszuli i spojrzał wyczekująco na Mossa w lusterku. Jak panu na imię? Paul.

Masz właściwe podejście do życia, Paul. Nie zamierzam cię wplątać w żadną aferę. Po prostu nie chcę, żebyś mnie zostawił w jakimś nieprzyjemnym miejscu. Dobra. Masz latarkę? Mam. Dawaj. Taksówkarz podał latarkę do tyłu. Trafiłem na właściwego człowieka, powiedział Moss. Gdzie jedziemy? Nad rzekę. Nie biorę żadnych emigrantów. Nikogo nie będziemy brać. Taksówkarz wpatrywał się w Mossa w lusterku. No drogas[14], powiedział. No drogas. Czekał. Chcę wziąć torbę. To moja własność. Możesz do niej zajrzeć, jak chcesz. Nie ma w niej nic nielegalnego. Mogę zajrzeć. Tak, możesz. Mam nadzieję, że nie robisz mnie w konia. Nie. Lubię forsę, ale jeszcze bardziej lubię życie na wolności. To tak jak ja, odparł Moss. Ruszyli powoli drogą w kierunku rzeki. Moss nachylił się do przodu. Zaparkuj pod mostem, powiedział. Dobra. Wykręcę żarówkę w lampce sufitowej. Pilnują tej drogi przez cały czas, powiedział taksówkarz. Wiem. Zjechał z szosy, zgasił silnik i reflektory i znowu spojrzał na Mossa w lusterku. Moss wydłubał żarówkę z uchwytu, położył ją w plastikowym klosiku, podał wszystko kierowcy przez fotel i otworzył drzwi. Wrócę za parę minut, powiedział. Trzcina była zakurzona, łodygi rosły ciasno jedna przy drugiej. Zaczął się ostrożnie przedzierać przez gąszcz, trzymając latarkę na wysokości kolan, tłumiąc dłonią snop światła. Aktówka stała na prawym boku w zaroślach, nietknięta, jak gdyby ktoś ją tam po prostu zostawił. Zgasił latarkę, podniósł teczkę i ruszył z powrotem po ciemku, orientując się według przęseł mostu nad głową. Doszedł do taksówki, otworzył drzwi, postawił aktówkę na siedzeniu, wsiadł ostrożnie i zamknął drzwi. Oddał kierowcy latarkę i rozparł się wygodniej. Jedziemy, powiedział. Co tam jest? Pieniądze. Pieniądze? Pieniądze. Taksówkarz uruchomił silnik i wjechał na drogę. Zapal światła, powiedział Moss. Mężczyzna zapalił światła. Ile tego?

Dużo. Ile chcesz za kurs do San Antonio? Taksówkarz się zamyślił. Znaczy się górką, oprócz tych pięciu stów? Tak. W sumie jakiś tysiąc. Za wszystko? Tak. Zgoda. Taksówkarz skinął głową. A co z resztą tych stówek, co dostałem? Moss wyjął połówki banknotów z kieszeni i podał je nad fotelem. A jak zatrzymają nas z emigracyjnego? Nie zatrzymają. Skąd wiesz? Za dużo gówna mam do sprzątnięcia na końcu drogi, żebym się dał zatrzymać w połowie. Oby. Zaufaj mi, powiedział Moss. Nienawidzę, jak ktoś tak gada, odparł taksówkarz. Zawsze nienawidziłem. A sam czasem tak nie mówisz? Owszem, mówię. Dlatego wiem, ile to warte. Noc spędził w Rodeway Inn przy szosie numer 90 na zachód od miasta, a rankiem zszedł na parter, kupił gazetę i z trudem pokuśtykał z powrotem na górę do swojego pokoju. Nie mógł kupić broni w sklepie, bo nie miał dokumentu tożsamości, ale mógł się zaopatrzyć w coś z ogłoszenia i tak właśnie zrobił. TEC-9, dwa dodatkowe magazynki i półtora pudełka nabojów. Mężczyzna dostarczył broń na miejsce, a Moss zapłacił mu gotówką. Obrócił pistolet w dłoni. Parkeryzowany na zielonkawy mat. Samopowtarzalny. Kiedy ostatnio z tego strzelałeś?, spytał. Nigdy. Na pewno działa? A czemu nie? Nie wiem. Ja też nie wiem. Gdy mężczyzna poszedł, Moss ruszył na prerię za motelem, z hotelową poduszką pod pachą, owinął nią lufę i strzelił trzy razy, potem stał w zimnym słonecznym świetle i patrzył na pióra frunące na tle szarego chaparralu, rozmyślając o swojej żonie, o tym, co było i co miało nadejść. Wreszcie odwrócił się i ruszył wolnym krokiem do motelu, zostawiwszy rozprutą poduszkę na ziemi. Odpoczął w holu i poczłapał schodami do pokoju. Wykąpał się w wannie i obejrzał w lustrze ranę wylotową w lędźwiach. Wyglądała dość paskudnie. W obu otworach były dreny, które miał ochotę usunąć, ale tego nie zrobił. Odciągnął plaster na ręce i spojrzał na głęboką bruzdę wyżłobioną przez pocisk, a potem znów przylepił opatrunek. Ubrał się, wcisnął więcej banknotów do tylnej kieszeni dżinsów, włożył pistolet i magazynki do walizeczki, wziął aktówkę, wyszedł i ruszył na parter. W komisie samochodowym przy North Broadway wybrał forda pikapa z 1978 roku, z dwuosiowym napędem i czterysta sześćdziesiątką pod maską, zapłacił gotówką, odebrał w biurze poświadczenie zakupu, włożył je do schowka i odjechał. Wrócił do motelu, wymeldował się i ruszył w drogę, z TEC-9 pod siedzeniem, z aktówką i torbą pełną ubrań na podłodze przed fotelem pasażera. Przy wjeździe na Boerne stała autostopowiczka i Moss zjechał na pobocze, zatrąbił i popatrzył w lusterko wsteczne. Podbiegła, z niebieskim nylonowym plecakiem przerzuconym

przez ramię. Wsiadła do pikapa i spojrzała na niego. Piętnaście, szesnaście lat. Rudowłosa. Daleko pan jedzie?, spytała. Umiesz prowadzić? Jasne, że umiem. To automat, prawda? Tak. Przesiadaj się. Zostawiła plecak na fotelu, wyskoczyła z samochodu i obeszła go z przodu. Moss zepchnął plecak na podłogę i przesunął się na bok, wtedy wsiadła, wrzuciła bieg i wjechała na szosę międzystanową. Ile masz lat? Osiemnaście. Chrzanisz. Co tu robisz? Nie wiesz, że autostop to niebezpieczna zabawa? Wiem, wiem. Zdjął kapelusz, położył go obok, odchylił się do tyłu i zamknął oczy. Tylko nie przekraczaj prędkości, powiedział. Jak nas zatrzyma policja, oboje wpadniemy po uszy w gówno. Dobra. Poważnie mówię. Jak tylko przekroczysz prędkość, od razu wysadzę twój tyłek na poboczu. Dobra. Próbował zasnąć, ale nie mógł. Czuł silny ból. Po chwili wyprostował się, chwycił kapelusz z siedzenia, włożył go i zerknął na prędkościomierz. Mogę o coś spytać? Możesz. Pan się ukrywa przed policją? Rozsiadł się wygodniej, spojrzał na dziewczynę, potem na szosę. Skąd ci to przyszło do głowy? No bo sam pan mówił. Że jak policja nas zatrzyma. A jak bym się ukrywał, to co? To chyba lepiej, żebym wysiadła. Akurat, wcale tak nie myślisz. Chcesz się tylko rozeznać w sytuacji. Łypnęła na niego kątem oka. Moss wpatrywał się w mijany krajobraz. Gdybyś została ze mną przez trzy dni, kazałbym ci napadać na stacje benzynowe, powiedział. To prościzna. Posłała mu zabawny półuśmiech. Tym się pan zajmuje?, spytała. Napada pan na stacje? Nie. Nie muszę. Głodna jesteś? Nie bardzo. Kiedy ostatnio jadłaś? Nie lubię, jak mnie ludzie pytają, kiedy jadłam. No dobra. To kiedy ostatnio jadłaś? Jak tylko wsiadłam, wiedziałam, że z pana cwaniak. Taa. Odbij przy następnym zjeździe. Za cztery mile. I weź mi sięgnij ten pistolet spod siedzenia.

Bell przejechał wolno po kratownicy, wysiadł, zamknął bramę, wsiadł z powrotem do pikapa i ruszył przez pastwisko, a potem zaparkował przy studni, wysiadł i podszedł do zbiornika. Włożył dłoń do wody, zaczerpnął trochę i rozchylił palce. Zdjął kapelusz, przygładził włosy mokrą dłonią i spojrzał na wiatrak. Popatrzył na ciemną elipsę kreśloną powoli przez skrzydła czeszące suchą trawę smaganą wiatrem. Pod stopami głuche drewniane drżenie. Potem

stał, przesuwając wolno rondo kapelusza pod palcami. W postawie człowieka, który być może właśnie kogoś pochował. Nic nie wiem, cholera, powiedział. Gdy wrócił do domu, czekała na niego kolacja. Wrzucił kluczyki do szuflady w kuchni i podszedł do zlewu, żeby umyć ręce. Żona położyła świstek papieru na blacie, stanął więc nad nim i spojrzał. Powiedziała, gdzie jest? To numer w zachodnim Teksasie. Powiedziała tylko, że mówi Carla Jean, i podała ten numer. Podszedł do kredensu i zadzwonił. Znajdowała się z matką w motelu pod El Paso. Musi mi pan coś powiedzieć. Dobrze. Dotrzymuje pan słowa? Tak. Danego mi też pan dotrzyma? Przede wszystkim. Słyszał jej oddech w słuchawce. W tle ruch samochodowy. Szeryfie. Tak? Jak panu powiem, skąd dzwonił, to czy obieca pan, że nic mu się nie stanie? Mogę obiecać, że nic mu się nie stanie z mojego powodu. To mogę obiecać. No dobrze, powiedziała po chwili.

Mężczyzna siedzący przy małym rozkładanym stoliku ze sklejki podpartym jedną nogą i umocowanym na zawiasach do ściany skończył pisać na bloczku papieru, zdjął słuchawki, położył je przed sobą i przeczesał dłońmi boki głowy porośniętej czarnymi włosami. Odwrócił się i spojrzał na tył przyczepy, gdzie leżał drugi mężczyzna wyciągnięty na łóżku. Listo?[15], spytał. Mężczyzna usiadł i zsunął nogi na podłogę. Siedział tak przez minutę, po czym wstał i podszedł do stolika. Masz? Mam. Pierwszy wydarł kartkę z bloczka i podał ją drugiemu, ten ją przeczytał, złożył papier i schował go do kieszeni koszuli. Potem otworzył jedną z szafek kuchennych, wyjął pistolet maszynowy w barwach ochronnych i dwa zapasowe magazynki, pchnął z impetem drzwi, wyszedł na parking i zamknął przyczepę. Ruszył przez żwir do czarnego plymoutha barracudy, otworzył go, położył broń na siedzeniu pasażera, wsunął się do środka, zatrzasnął drzwi i włączył zapłon. Przydusił silnik dwa razy, po czym wjechał na asfalt, zapalił światła, wrzucił drugi bieg i przyśpieszył na drodze, aż samochód przysiadł na dużych tylnych kołach, zarzuciło nim i zapiszczały palone opony, wypuszczając spod siebie kłęby dymu.

VIII W ostatnich latach straciłem wielu przyjaciół. I to nie żeby wszyscy byli starsi ode mnie. Jak się człowiek starzeje, to sobie uświadamia, że nie każdy będzie się starzał razem z nim. Próbuje się pomagać w życiu ludziom, którzy płacą nam pensję, no i oczywiście nie da się nie myśleć o tym, co się po sobie zostawi. W tym hrabstwie nie było ani jednej nierozwiązanej sprawy o zabójstwo od czterdziestu jeden lat. Teraz mamy takich dziewięć w tydzień. Czy da się to rozwiązać? Nie wiem. Każdy dzień nas od tego oddala. Czas działa na niekorzyść. Nie wiem, czy to byłby taki wielki powód do chwały, gdyby człowieka znano z tego, że umie rozpracować handlarzy narkotyków. Nie żeby im było trudno rozpracować nas. Nie mają szacunku dla prawa? To mało powiedziane. Oni w ogóle nie myślą o prawie. Jakby ich w ogóle nie obchodziło. Jakiś czas temu postrzelili śmiertelnie sędziego federalnego w San Antonio. On ich chyba jednak obchodził. A do tego trzeba dodać, że niektórzy funkcjonariusze wymiaru sprawiedliwości znad granicy bogacą się na narkotykach. To bolesna prawda. Przynajmniej dla mnie. Widzi mi się, że jeszcze dziesięć lat temu było inaczej. Sprzedajny funkcjonariusz to wstyd i hańba. Inaczej określić się tego nie da. Taki to dziesięć razy gorszy od przestępcy. I to się ciągnie. Tyle wiem. Że nie znika. Bo gdzie miałoby zniknąć? Może głupio to zabrzmi, ale dla mnie najgorsza jest świadomość, że żyję ciągle chyba tylko dlatego, że oni nie czują przede mną respektu. To bardzo bolesne. Bardzo. Zaszło o wiele dalej, niż można było sobie wyobrażać jeszcze parę lat wstecz. Jakiś czas temu w hrabstwie Presidio znaleziono DC-4. Ot, stał sobie na pustyni. Zjawili się nocą, wyrównali kawałek terenu pod lądowanie i pozapalali beczki ze smołą dla orientacji, ale sęk w tym, że nie dało się potem wystartować. No to ogołocili maszynę do samych ścian. Został tylko fotel pilota. Nie trzeba było psa, marihuanę czuło się w powietrzu. Tamtejszy szeryf – nazwiska nie podam – chciał się zaczaić i ich przydybać, jak wrócą po samolot, no ale wreszcie ktoś mu powiedział, że nikt nie wróci. Nigdy nie wracają. Jak wreszcie zrozumiał, co mu mówią, to od razu spotulniał, odwrócił się na pięcie, wsiadł do samochodu i odjechał. Jak po drugiej stronie granicy wybuchły wojny narkotykowe, to nigdzie nie można było kupić ani jednego słoika na przetwory. Żeby wekować i tak dalej. Marynować. Ani jednego nie dało się upolować. A to dlatego, że oni w te słoiki wkładali granaty ręczne. Bo gdyby się leciało nad czyimś domem albo osiedlem i zrzuciło granat, toby wybuchł, nim spadłby na ziemię. Więc wykombinowali tak, że wyciągali zawleczkę, wpychali granat do słoika i zakręcali wieczko. Jak granat uderzał w ziemię, szkło się rozbijało, uwalniając łyżkę. Sprężynę. Szykowali całe skrzynie takich cacek. Aż ciężko uwierzyć, że człowiek latałby nocą z takim ładunkiem w samolocie, ale latali. Tak mi się zdaje, że jakby być na miejscu Szatana i próbować wymyślić coś, co rzuciłoby ludzkość na kolana, to pewnie wymyśliłoby się narkotyki. I może tak właśnie było. Powiedziałem to komuś jednego ranka przy śniadaniu, to mnie zapytał, czy wierzę w Szatana. Ja mu, że nie o to chodzi. Tamten, że wie, że nie o to, ale czy wierzę. Musiałem się zastanowić. No, chyba jako chłopak wierzyłem. Jak przybyło mi lat, moja wiara trochę osłabła. Teraz znowu przechylam się w tamtą stronę. Szatan tłumaczy wiele spraw, których inaczej nie da się wytłumaczyć. Przynajmniej według mnie się nie da.

Moss postawił aktówkę na siedzeniu i wsunął się do boksu. Wziął menu z drucianego stojaka przy musztardzie i keczupie. Dziewczyna wślizgnęła się za stół po drugiej stronie. Nie podniósł głowy. Co bierzesz?, spytał. Nie wiem. Nie widziałam jadłospisu. Obrócił menu, przysunął je do niej i spojrzał przez ramię na kelnerkę. A pan co? Co biorę? Nie, odparła. Kim pan jest? Charakterny z pana facet? Przypatrzył się dziewczynie. Według mnie na charakterności poznają się ci, co sami są charakterni. Ja mogę być tylko towarzyszką podróży. Towarzyszką podróży. Tak. Dobra, jesteś nią. Pan kontuzjowany, co? Skąd ci to przyszło do głowy? Ledwo pan chodzi. Może to stara rana z wojny? Nie wydaje mi się. Co się panu stało? Że niby niedawno? No tak. Lepiej, żebyś nie wiedziała. Czemu nie? Nie chcę, żebyś dostała szmergla na moim punkcie. A skąd ten pomysł? Bo niegrzeczne dziewczyny lubią niegrzecznych chłopaków. Co bierzesz? Nie wiem. A co pan robi? Jeszcze trzy tygodnie temu byłem praworządnym obywatelem. Miałem robotę od dziewiątej do piątej. No, od ósmej do czwartej. Jak coś ci się przydarza, to się przydarza. Bez pytania. Bez pytania o pozwolenie. To najprawdziwsza prawda, jaką słyszałam. Pobędziesz ze mną dłużej, usłyszysz więcej takich mądrości. Myśli pan, że jestem niegrzeczną dziewczynką? Myślę, że chciałabyś być. Co jest w tej aktówce? Akta. Co w niej jest? Mogę ci powiedzieć, ale potem będę musiał cię zabić. Nie wolno nosić broni w miejscu publicznym. Nie wiedział pan? Zwłaszcza takiej. No to spytam cię o coś. Śmiało. Gdy zaczyna się strzelanina, wolisz być uzbrojona czy przestrzegać prawa? Wolę być gdzieś daleko. Takiego wała. Masz to wypisane na twarzy. Chcesz być blisko, tylko nie chcesz oberwać. Co bierzesz? A pan? Cheeseburgera i mleko czekoladowe.

Podeszła kelnerka i złożyli zamówienie. Dziewczyna poprosiła o kanapkę z pikantną wołowiną i tłuczone ziemniaki z sosem. Nawet pan nie spytał, gdzie jadę, powiedziała. Bo wiem. No to gdzie? Przed siebie. To żadna odpowiedź. To więcej niż odpowiedź. Nie wie pan wszystkiego. To prawda, nie wiem. Zabił pan kiedyś człowieka? Tak, odparł. A ty? Speszyła się. Przecież pan wie, że nie. Nie wiem. No więc nie zabiłam. No więc nie zabiłaś. Pan też nie, co nie? Co ja nie? To, o co pytałam. Że nie zabiłem człowieka? Rozejrzała się, czy ktoś się przysłuchuje. Tak, odparła. Ciężko powiedzieć. Po chwili kelnerka przyniosła talerze. Odgryzł róg paczuszki z majonezem, wycisnął zawartość na cheeseburgera i sięgnął po keczup. Skąd jesteś?, spytał. Łyknęła mrożonej herbaty i otarła usta papierową serwetką. Z Port Arthur, odparła. Skinął głową. Wziął cheeseburgera w obie dłonie i ugryzł, po czym się wyprostował, przeżuwając. Nigdy tam nie byłem. A ja nigdy tam pana nie widziałam. Jak mogłaś mnie widzieć, skoro nigdy tam nie byłem? Nie mogłam. Właśnie to powiedziałam. Przytaknęłam. Moss pokręcił głową. Jedli. Patrzył na nią. Coś mi się widzi, że walisz do Kalifornii. Skąd pan wie? Bo jedziesz w tym kierunku. Fakt, jadę do Kalifornii. Masz pieniądze? A co to pana obchodzi? Nie obchodzi. Masz? Trochę. Skończył jeść cheeseburgera, wytarł dłonie serwetką i dopił mleko. Potem sięgnął do kieszeni, wyjął zwitek banknotów studolarowych i je rozwinął. Odliczył na fornirowanym blacie tysiąc dolarów i pchnął pieniądze do dziewczyny, a resztę schował do kieszeni. Idziemy, powiedział. A to na co? Na dalszą podróż do Kalifornii. Co mam za to zrobić?

Nico. Nawet ślepej kurze czasem trafi się ziarno. Bierz i idziemy. Zapłacili i wyszli do samochodu. Pan mnie przed chwilą nazwał ślepą kurą? Moss puścił pytanie mimo uszu. Daj kluczyki, powiedział. Wyjęła kluczyki z kieszeni. Proszę. Myślałam, że może pan zapomniał, że je mam. Rzadko coś zapominam. Mogłam dać nogę, wymknąć się, że niby do kibla, wziąć pikapa i odjechać, a pan by tu siedział. Nic z tego. Czemu nie? Do samochodu. Wsiedli, postawił aktówkę między fotelami, wyciągnął zza paska TEC-9 i wsunął go pod fotel. Czemu nie?, powtórzyła. Zmądrzej wreszcie. Po pierwsze, miałem widok na drzwi i parking aż do tego miejsca, w którym stał pikap. Po drugie, gdybym nawet był na tyle skretyniały, żeby usiąść plecami do drzwi, zadzwoniłbym po taksówkę, dogonił cię, zatrzymał, spuścił ci wpierdol i zostawił na poboczu. Zamilkła. Wsunął kluczyk do stacyjki, włączył zapłon i wycofał auto z parkingu. Zrobiłby pan tak? A jak myślisz? Była siódma wieczorem, gdy dotarli do Van Horn. Dziewczyna przespała większą część jazdy, skulona przy plecaku służącym za poduszkę. Skręcił na parking i zgasił silnik, a wtedy otworzyła gwałtownie oczy jak sarna. Usiadła prosto, popatrzyła na niego, a potem wyjrzała przez okno. Gdzie jesteśmy?, spytała. W Van Horn. Głodna? Coś bym przegryzła. Chcesz kurczaka smażonego na oleju napędowym? Że co? Wskazał szyld w górze. Nie wezmę czegoś takiego do ust, odpowiedziała. Sporo czasu zabawiła w damskiej toalecie. Gdy wyszła, spytała, czy już zamówił. Tak. Dla ciebie kurczaka na oleju napędowym. Nieprawda. Zamówili steki. Pan tak żyje przez cały czas? No jasne. Dla prawdziwego desperado to pestka. Co to na tym łańcuszku? To? Tak. Kieł dzika. Po co pan to nosi? To nie moje. Trzymam dla kogoś. A tym kimś jest jakaś kobieta? A tym kimś jest nieboszczyk. Podano im steki. Patrzył na jedzącą dziewczynę. Czy ktoś z twoich wie, gdzie się podziewasz? Co? Pytam, czy ktoś z twoich wie, gdzie jesteś.

Niby kto? Ktokolwiek. Pan przecież wie. Nie wiem, gdzie jesteś, bo nie wiem, kim jesteś. No to jest nas dwoje. Ty sama też nie wiesz, kim jesteś? Niemądry. Nie wiem, kim pan jest. Oby tak dalej, to nikt się o nas niczego nie dowie. Dobra? Dobra. To po co pan pyta? Moss zgarnął sos połówką bułki. Bo pomyślałem, że może tak jest. Dla ciebie to luksus. Dla mnie konieczność. Dlaczego? Bo ktoś pana ściga? Może. Lubię tak, powiedziała. Pod tym względem trafił pan w sedno. Można w tym szybko zasmakować, co? Tak, bardzo szybko. Ale to nie takie proste, jak się wydaje. Przekonasz się. Czemu? Zawsze znajdzie się ktoś, kto będzie wiedział, gdzie jesteś. Gdzie i dlaczego. Najczęściej. Mówi pan o Bogu? Nie, mówię o tobie. Jadła. Hm, mruknęła, człowiek miałby niezłą zagwozdkę, gdyby nie wiedział, gdzie jest. Ja nie wiem. A ty wiesz? Nie wiem. Przypuśćmy, że nie wiedziałabyś, gdzie jesteś. Wtedy tak naprawdę nie wiedziałabyś tylko, gdzie jest jakieś inne miejsce. I jak do niego daleko. Ale to by nic nie zmieniało względem tego, gdzie akurat jesteś. Zamyśliła się. Próbuję nie myśleć o takich rzeczach, powiedziała. Wydaje ci się, że po przyjeździe do Kalifornii zaczniesz od nowa. Taki mam plan. Może o to chodzi. Jest droga do Kalifornii i jest druga z powrotem. Najlepiej byłoby po prostu się tam znaleźć. Się tam znaleźć. Taa. Chodzi o to, żeby nie wiedzieć, jak się tam znalazłam? Taa. Nie wiedzieć, jak się tam znalazłaś. Nie mam pojęcia, jak by to zrobić. Ja też nie. W tym sęk. Jadła. Rozejrzała się wokół. Mogę dostać kawę?, spytała. Możesz dostać wszystko, co chcesz. Masz przecież pieniądze. Spojrzała na niego. Chyba nie rozumiem, o co chodzi, powiedziała. Chodzi o to, że o nic nie chodzi. Nie, chodzi mi o to, co pan mówił. O tym, żeby wiedzieć, gdzie się jest. Spojrzał na nią. Po chwili powiedział: Nie chodzi o to, że wiesz czy nie wiesz, gdzie jesteś. Chodzi o to, że wydaje ci się, że możesz znaleźć się w nowym miejscu, nie zabierając niczego ze sobą. Przecież tak sobie wyobrażasz nowy początek. Każdy tak sobie wyobraża. Ale nie można zacząć od początku. O to chodzi. Każdy zrobiony krok jest zrobiony na zawsze. Nie

można się niczego pozbyć. Niczego. Rozumiesz, co mówię? Chyba tak. Wiem, że nie rozumiesz, więc spróbuję z innej beczki. Myślisz, że jak się budzisz rano, to wczorajszy dzień się nie liczy. Ale dzień wczorajszy liczy się jak najbardziej. Masz coś innego? Twoje życie składa się z dni. Z niczego innego, tylko z dni. Możesz myśleć, że uciekniesz, zmienisz nazwisko i nie wiadomo co jeszcze. Zaczniesz od nowa. A potem jednego ranka się budzisz, patrzysz w sufit i zgadnij, kto leży w wyrku? Kiwnęła głową. Rozumiesz mnie? Rozumiem. Znam to. Taa, wiem, że znasz. Żal panu, że stał się pan przestępcą? Żal mi, że nie zacząłem wcześniej. Gotowa? Gdy wyszedł z recepcji motelu, wyciągnął rękę z kluczem. Co to? Do twojego pokoju. Podrzuciła klucz na dłoni i spojrzała na Mossa. No dobra, odparła. Pan decyduje. Zgadza się. Pan chyba się boi, żebym nie zobaczyła, co jest w torbie. Nie bardzo. Zapalił silnik i ruszył na parking za recepcją. Pan jest homo?, spytała. Ja? Taa, homo dwieście procent. Nie wygląda pan. Poważnie? A dużo znasz homosiów? Chciałam raczej powiedzieć, że nie widać po panu. Złotko, co ty możesz o tym wiedzieć? No nie wiem. Powtórz. Co? Powtórz, że nie wiesz. Nie wiem. I dobrze. Musisz ćwiczyć te słowa. Pasują ci. Później wyszedł i pojechał na stację benzynową. Gdy wrócił, przesiedział chwilę w pikapie, patrząc na samochody stojące na parkingu. Wreszcie wysiadł. Poszedł do jej pokoju i zapukał do drzwi. Czekał. Zapukał znowu. Zobaczył, że zasłonka się porusza, a potem otworzyły się drzwi. Stała w tych samych dżinsach i T-shircie. Wyglądała, jakby ją obudził. Wiem, że jesteś za smarkata na alkohol, ale chciałem spytać, czy nie masz ochoty na piwo. Mam, odpowiedziała. Chętnie się napiję. Wyjął zimną butelkę z brązowej papierowej torby. Trzymaj, powiedział, wyciągając rękę. Odwrócił się, żeby odejść. Zrobiła krok do przodu i zamknęła za sobą drzwi. Nie musi pan tak od razu zmykać. Zatrzymał się na dolnym schodku. Ma pan jeszcze jedną taką w tej torbie? Mam jeszcze dwie. I zamierzam wypić obie.

Chodziło mi o to, że może pan posiedzi ze mną i wypijemy razem. Zerknął na nią spod przymrużonych powiek. Zauważyłaś, jak kobietom ciężko przyjąć odmowną odpowiedź? Według moich obliczeń to się zaczyna około trzeciego roku życia. A mężczyznom? Przywykają. Im idzie lepiej. Nic nie powiem. Będę siedziała cicho. Nic nie powiesz. Nie. No widzisz, już skłamałaś. No dobra, prawie nic nie powiem. Będę cichutko. Usiadł na schodku, wyciągnął butelkę z torby, odkręcił kapsel, przechylił szkło i się napił. Usiadła na sąsiednim stopniu i zrobiła to samo. Dużo śpisz?, spytał. Śpię, kiedy mogę. Tak. A pan? Będzie już ze dwa tygodnie, jak nie przespałem całej nocy. Nawet już nie pamiętam, jak to jest. Wydaje mi się, że świruję od tego. Nie wygląda pan na świra. W twoich oczach. Jak to? Nijak, podpuszczam cię. Już nie będę. Chyba nie wiezie pan narkotyków w tej torbie, co? Nie. Bo co? Zażywasz? Zapaliłabym zioło, jak pan ma. No nie mam. Nie szkodzi. Moss pokręcił głową. Łyknął z butelki. Znaczy, chodziło mi o to, że bez problemu możemy tylko posiedzieć i napić się piwa. Cieszę się, że to ci wystarczy. A pan to gdzie jedzie? Nic pan nie mówił. Bo ciężko powiedzieć. Ale nie do Kalifornii, co? Nie. Tak myślałam. Jadę do El Paso. Wydawało mi się, że pan nie wie gdzie. Może właśnie się zdecydowałem. Ej, chyba nie. Milczał. Miło tutaj tak siedzieć, powiedziała. To pewnie zależy od tego, gdzie się wcześniej siedziało. Ale chyba nie wyszedł pan z więzienia ani nic? Z celi śmierci. Ogolili mi głowę pod krzesło elektryczne. Widać miejsca, gdzie włosy odrastają. Ma pan pełno włosów. Byłoby śmiesznie, gdyby to była prawda, co? Policja pana ściga? Wszyscy mnie ścigają.

Co pan zrobił? Zgarniam młode stopowiczki i zakopuję na pustyni. Mało śmieszne. Masz rację. Nieśmieszne. Żartuję sobie z ciebie. Mówił pan, że już nie będzie. Już nie będę. Czy pan czasem mówi prawdę? Tak, mówię. Ma pan żonę, co? Tak. Jak ma na imię? Carla Jean. Jest w El Paso? Taa. Ona wie, co pan robi? Tak, wie. Jestem spawaczem. Przypatrywała mu się. Czekając na kolejne słowa. Ale milczał. Nie jest pan spawaczem. Dlaczego nie? Po co panu ten pistolet maszynowy? Bo szuka mnie kilku typów spod ciemnej gwiazdy. A co pan im zrobił? Zabrałem ich własność. Chcą to odzyskać. To nie wygląda na pracę spawacza. No właśnie, prawda? Nie pomyślałem o tym. Upił piwa. Trzymając butelkę za szyjkę kciukiem i palcem wskazującym. To, co pan zabrał, jest w tej teczce, co nie? Ciężko powiedzieć. Jest pan kasiarzem? Kasiarzem? No tak. Skąd ci to przyszło do głowy? Nie wiem. Jest pan? Nie. Ale kimś pan jest, nie? Każdy jest kimś. Był pan kiedyś w Kalifornii? Tak, byłem. Mój brat tam mieszka. Podoba mu się? Nie wiem. Mieszka tam. Ale pan by tam nie zamieszkał? Nie. Myśli pan, że powinnam tam jechać? Spojrzał na nią, a potem w bok. Wyciągnął nogi na betonie i skrzyżował stopy, popatrzył przez parking w stronę szosy i tamtejszych świateł. Złotko, skąd, do cholery, mam wiedzieć, gdzie powinnaś jechać? No tak. Ale dziękuję, że dał mi pan pieniądze.

Proszę bardzo. Nie musiał pan. Podobno miałaś siedzieć cicho. Aha, no dobrze. Ale to mnóstwo forsy. Sporo mniej, niż ci się wydaje. Przekonasz się. Nie przepuszczę jej. Potrzebuję jakiegoś kąta. Poradzisz sobie. Oby. W Kalifornii najlepiej żyje się ludziom z innych stron. Chyba najlepiej tym z Marsa. Mam nadzieję, że nie. Bo ja nie jestem z Marsa. Poradzisz sobie. Mogę o coś spytać? Wal śmiało. Ila ma pan lat? Trzydzieści siedem. To sporo. Nie wiedziałam, że aż tyle. No wiem. Sam też jestem deczko zaskoczony. Coś tak czuję, że powinnam się pana bać, ale się nie boję. Hm, w tej sprawie też nie umiem ci nic poradzić. Większość ludzi ucieka od własnej matki, żeby wpaść w ramiona śmierci. Nie mogą się doczekać tego spotkania. I pewnie pan myśli, że ja też tak robię. Wolę nie wiedzieć, co ty robisz. Ciekawe, gdzie bym teraz była, gdybym rano pana nie spotkała. Nie wiem. Zawsze miałam farta. W takich sprawach. Chodzi o poznawanie ludzi. Nie chwal dnia przed zachodem słońca. Bo co? Zakopie mnie pan na pustyni? Nie, ale nieszczęścia chodzą po ludziach. Na własnej skórze się przekonasz, jak dłużej pożyjesz. Chyba już się przekonałam. Wydaje mi się, że w moim życiu pora na zmiany. Najwyższa pora. Tak? Nie bardzo. Czemu pan tak mówi? Spojrzał na nią. Coś ci powiem, siostrzyczko. Wyglądasz mi na wszystko, tylko nie na kogoś, kogo trzyma się fart. Okropne, co pan mówi. Nieprawda. Po prostu chcę, żebyś na siebie uważała. Dojedziemy do El Paso, wysadzę cię na dworcu autobusowym. Masz forsę. Nie musisz dalej jechać autostopem. No dobrze. To dobrze. Zrobiłby pan to, co pan wtedy mówił? Jak bym zabrała pikapa? A co? No wie pan. Że spuściłby mi pan łomot. Nie. No właśnie tak myślałam. Chcesz się załapać na ostatnie piwo? Tak.

Skocz po kubek. Zaraz wrócę. Dobrze. Nie zmienił pan zdania, co? W jakiej sprawie? Wie pan w jakiej. Ja nie zmieniam zdania. Lubię wcelować za pierwszym razem. Podniósł się i ruszył przejściem. Stała przed drzwiami. Powiem coś panu, co słyszałam w jednym filmie. Zatrzymał się i odwrócił. Co? Na świecie jest mnóstwo dobrych sprzedawców, więc może pan coś jeszcze kupi. Złotko, trochę się spóźniłaś. Już kupiłem. I zostanę przy tym, co mam. Ruszył dalej i wszedł po schodkach do swojego pokoju.

Plymouth zjechał na parking dla ciężarówek niedaleko Balmorhea i wtoczył się na zatoczkę przy myjni. Kierowca wysiadł, zamknął drzwi i spojrzał na swój samochód. Na szybie i karoserii widniały smugi krwi i tkanki. Podszedł do automatu, rozmienił pieniądze na ćwierćdolarówki, wrócił, wrzucił je do otworu, zdjął spryskiwacz z wieszaka, umył samochód, wysuszył go, wsiadł z powrotem i ruszył na szosę w kierunku zachodnim. O wpół do ósmej Bell wyszedł z domu i pojechał dwieście osiemdziesiątką piątką na północ do Fort Stockton. Do Van Horn było około dwustu mil, więc uznał, że pokona ten dystans w niecałe trzy godziny. Włączył światła na dachu radiowozu. Mniej więcej dziesięć mil na zachód od Fort Stockton, na międzystanówce I-10, minął samochód płonący na poboczu. Na miejscu stały policyjne radiowozy, jeden pas ruchu był zablokowany. Nie zatrzymał się, ale doznał niemiłego uczucia. Zrobił postój w Balmorhea i napełnił termos kawą, a dwadzieścia pięć po dziesiątej dotarł do Van Horn. Nie wiedział, czego szuka, ale nie musiał wiedzieć. Na parkingu przy motelu stały dwa radiowozy z hrabstwa Culberson i radiowóz policji stanowej z włączonymi światłami. Motel odgrodzono żółtą taśmą. Podjechał i się zatrzymał, zostawiając włączonego koguta. Zastępca szeryfa go nie znał, ale szeryf owszem. Przesłuchiwali mężczyznę w koszuli, siedzącego w tylnych drzwiach jednego z radiowozów. A niech mnie diabli, złe wieści faktycznie rozchodzą się lotem ptaka, powiedział szeryf. Co tu robisz? Co się stało, Marvin? Mieliśmy małą pukaninę. Wiesz coś o tym? Nie wiem. Są ofiary? Z pół godziny temu zabrała ich karetka. Dwaj mężczyźni i kobieta. Kobieta nie żyła, jeden z chłopaków też chyba długo nie pozipie. Drugi ma szansę. Wiesz, co to za ludzie? Nie. Jeden z mężczyzn to Meksykanin, czekamy, aż zidentyfikują jego samochód, stoi o tam. Nikt nie miał dokumentów. Ani przy sobie, ani w pokoju. Co ten człowiek mówi? Mówi, że zaczął Meksykanin. Że wyciągnął kobietę z pokoju, a wtedy ten drugi wybiegł z bronią, ale gdy zobaczył, że Meksykanin celuje kobiecie w głowę, opuścił broń. Kiedy to zrobił, Meksykanin odepchnął kobietę i ją zastrzelił, a potem się odwrócił i strzelił do niego. Stał przed pokojem sto siedemnaście, o tam. Walił do nich z broni maszynowej, jasna cholera. Według tego świadka tamten typ spadł ze schodów, a potem chwycił z ziemi swoją broń i zastrzelił Meksykanina. Co mi się jakoś nie składa do kupy. No bo był poszatkowany. Tam w przejściu widać krew. Zareagowaliśmy bardzo szybko. Chyba w siedem minut. Dziewczyna już nie żyła.

Żadnych dokumentów tożsamości. Żadnych. Samochód tego drugiego typa ma próbne tablice. Bell skinął głową. Spojrzał na świadka. Mężczyzna poprosił o papierosa, zapalił go i się zaciągnął. Wyglądał na dość rozluźnionego. Jakby nie pierwszy raz siedział w radiowozie. Chodzi o tę dziewczynę, odezwał się Bell. Biała? Tak, biała. Jasne włosy. Trochę rudawe. Znaleźliście jakieś narkotyki? Na razie nie. Ciągle szukamy. A pieniądze? Na razie niczego nie znaleźliśmy. Dziewczyna zameldowała się w pokoju sto dwadzieścia jeden. W środku miała plecak z ubraniem i tak dalej. I tyle. Bell spojrzał na rząd drzwi. Dokoła stali ludzie, rozmawiali w małych grupkach. Zerknął na czarnego plymoutha. Ciekawe, co tam pod maską obraca te koła. Obraca całkiem porządnie. Czterysta czterdziestka z dmuchawą. Z dmuchawą? No tak. Nie widzę. Wali z boków. Wszystko pod maską. Bell patrzył na samochód. Potem odwrócił się i spojrzał na szeryfa. Możesz stąd zniknąć na moment? Mogę. Ale o co chodzi? Pomyślałem, że może skoczysz ze mną do szpitala. Dobra, ale jedźmy moim. Świetnie, tylko poczekaj, lepiej zaparkuję. Diabła tam, dobrze stoisz, Ed Tom. Stanę bardziej z boku. Nigdy nie wiadomo, kiedy człowiek wróci, jak się gdzieś wybiera. W recepcji szpitala szeryf odezwał się po imieniu do pielęgniarki na nocnym dyżurze. Spojrzała na Bella. Przyszedł dokonać identyfikacji, wyjaśnił szeryf. Skinęła głową, wstała i wsunęła ołówek między kartki czytanej książki. Dwa zgony w karetce, powiedziała. Meksykanina zabrano śmigłowcem ze dwadzieścia minut temu. Pewnie już o tym wiecie. Skarbie, mnie nikt niczego nie mówi, odparł szeryf. Ruszyli za nią korytarzem. Na betonowej podłodze ciągnął się drobny ślad krwi. Nietrudno byłoby ich znaleźć, co?, powiedział Bell. Na końcu korytarza była wywieszka z czerwonym napisem: „Wyjście”. Zanim tam doszli, pielęgniarka odwróciła się, włożyła klucz w stalowe drzwi po lewej stronie, otworzyła je i zapaliła światło. Pomieszczenie było wykonane z surowego betonu, nie miało okien i stały w nim tylko trzy metalowe stoły robocze na kółkach. Na dwóch leżały ciała przykryte folią. Przystanęła, zwrócona plecami do otwartych drzwi, a oni ją wyminęli. To nie jest żaden twój przyjaciel, co, Ed Tom? Nie. Oberwał kilka razy w twarz, więc nie wygląda za dobrze. Ale widziałem już gorsze rzeczy. Tak po prawdzie, ta cholerna szosa to strefa wojny. Odgarnął folię. Bell obszedł stół. Mossowi nie wsunięto podpórki pod kark, głowę miał więc przekręconą na bok. Jedno oko uchylone. Wyglądał jak bandyta na stole sekcyjnym. Krew

starto gąbką, ale w twarzy miał dziury i brakowało zębów. On? Tak, on. Masz minę, jakbyś chciał widzieć kogoś innego. Muszę powiadomić jego żonę. Przykro mi. Bell skinął głową. No trudno, powiedział szeryf. Nic nie mogłeś na to poradzić. Nie mogłem, odparł Bell. Ale zawsze wydaje się nam inaczej. Szeryf zakrył twarz Mossa, wyciągnął rękę, odgarnął folię z drugiego stołu i spojrzał na Bella. Bell pokręcił głową. Wynajęli dwa pokoje. Albo raczej on wynajął. Zapłacił gotówką. Nazwiska w książce meldunkowej nie dało się odczytać. Bazgroły. Nazywał się Moss. Dobra. Spiszemy twoje informacje w biurze. Dziewczyna wygląda mi na młodą puszczalską. Taa. Zakrył jej twarz. Nie wydaje mi się, żeby ta część tej historii szczególnie przypadła do gustu jego żonie, powiedział. Mnie też się nie wydaje. Spojrzał na pielęgniarkę. Wciąż opierała się o drzwi. Ile razy została postrzelona?, spytał. Wiesz? Nie wiem, szeryfie. Może pan ją obejrzeć, jeśli pan chce. Ja nie mam nic przeciwko. Ona też nie będzie miała. Nie trzeba, dowiem się z sekcji zwłok. Gotowy, Ed Tom? Tak. Byłem gotowy, nim tu wszedłem. Usiadł sam w biurze szeryfa, za zamkniętymi drzwiami, i zapatrzył się na telefon stojący na biurku. Wreszcie dźwignął się i wyszedł. Zastępca szeryfa podniósł głowę. Zgaduję, że pojechał do domu? Tak. Pomóc w czymś, szeryfie? Jak daleko stąd do El Paso? Będzie ze sto dwadzieścia mil. Podziękuj mu i powiedz, że zadzwonię jutro. Tak jest. Bell zatrzymał się na posiłek po drugiej stronie miasteczka. Usiadł w boksie i zaczął popijać kawę, patrząc na światła na szosie. Coś nie tak. Bez sensu. Spojrzał na zegarek: pierwsza dwadzieścia. Zapłacił, wyszedł, wsiadł do radiowozu i siedział bez ruchu. Potem pojechał na skrzyżowanie, skręcił na wschód i wrócił do motelu.

Chigurh zameldował się w motelu przy wschodniej nitce szosy międzystanowej i wyszedł po zmroku na smagane wiatrem pole, skąd przez lornetkę obserwował drogę. W szkłach pęczniały i nikły wielkie ciężarówki. Przykucnął na piętach, z łokciami wspartymi na kolanach, i patrzył. Potem wrócił do motelu. Nastawił budzik na pierwszą, a gdy usłyszał sygnał, wstał, wziął prysznic, ubrał się, poszedł z małą skórzaną torbą do swojego pikapa i wsunął ją za fotel. Zatrzymał się na parkingu przy motelu i przesiedział pewien czas w szoferce. Odchylony

w fotelu, wpatrzony w lusterko wsteczne. Nic. Radiowozy odjechały dawno temu. Żółta policyjna taśma broniąca drzwi trzepotała na wietrze, w pobliżu było słychać warkot ciężarówek w drodze do Arizony i Kalifornii. Wysiadł, podszedł, wybił zamek pistoletem do ogłuszania zwierząt, wsunął się do środka i zamknął za sobą drzwi. Dzięki blaskowi zza okien dość dobrze widział pokój. Małe bryzgi światła w podziurawionych drzwiach ze sklejki. Przyciągnął nocny stoliczek do ściany, stanął na nim, z tylnej kieszeni wyjął śrubokręt i zaczął odkręcać żeberkową osłonę przewodu wentylacyjnego. Położył ją na stoliku, wsunął rękę do środka kanału, wyciągnął torbę, zszedł, zbliżył się do okna i wyjrzał na parking. Wyjął pistolet zza paska, otworzył drzwi, wyszedł, zamknął je za sobą, pochylił się pod taśmą policyjną, wrócił do samochodu i wsiadł. Postawił torbę na podłodze i wyciągnął rękę do stacyjki, gdy nagle zobaczył, że przed recepcję motelu, w odległości czterdziestu kroków, podjeżdża radiowóz z hrabstwa Terrell. Puścił kluczyk i się wyprostował. Radiowóz wtoczył się na parking, światła zgasły. Potem silnik. Chigurh czekał, z pistoletem na kolanach. Bell wysiadł, rozejrzał się po parkingu, potem podszedł do drzwi pokoju numer 117 i szarpnął za klamkę. Było otwarte. Zanurkował pod taśmą i otworzył drzwi na oścież, wyciągnął rękę, znalazł palcami włącznik i zapalił światło. Od razu zobaczył pokrywę przewodu wentylacyjnego i śrubki leżące na stoliku nocnym. Zamknął za sobą drzwi i stał. Potem podszedł do okna i zza zasłonki wyjrzał na parking. Stał tak przez pewien czas. Bezruch. Zobaczył coś na podłodze, podszedł i podniósł mały przedmiot, choć i tak wiedział, co to jest. Obrócił go w palcach. Zbliżył się do łóżka i usiadł, ważąc na dłoni niewielki walec z mosiądzu. Potem ustawił go w popielniczce na stoliku. Podniósł słuchawkę telefonu, ale linia była wyłączona. Odłożył słuchawkę z powrotem na widełki. Wyjął rewolwer z kabury, otworzył bębenek i sprawdził naboje w komorach, zamknął go kciukiem i siedział z bronią na kolanie. Nie wiesz na pewno, że on tu jest, powiedział. Właśnie że wiesz. Wiedziałeś to już w restauracji. Dlatego wróciłeś. I co zamierzasz zrobić? Wstał, podszedł do ściany i zgasił światło. Pięć postrzelin w drzwiach. Stał z rewolwerem w dłoni, z kciukiem na radełkowanym kurku. A potem otworzył drzwi i wyszedł. Podszedł do radiowozu. Przypatrując się samochodom na parkingu. W większości pikapy. Zawsze najwcześniej widać błysk z lufy. Tyle że i tak za późno. Czy człowiek czuje, że jest obserwowany? Wielu ludzi tak myśli. Lewą ręką otworzył drzwi auta. Zapaliła się lampka sufitowa. Wsunął się do środka, zamknął drzwi i położył rewolwer na sąsiednim fotelu, wyjął kluczyk, włożył go do stacyjki i uruchomił silnik. Wycofał radiowóz z miejsca parkingowego, zapalił reflektory i ruszył na szosę. Kiedy znalazł się poza zasięgiem wzroku z motelu, zatrzymał się na poboczu, chwycił mikrofon z uchwytu i wywołał biuro szeryfa. Wysłali dwa radiowozy. Odwiesił mikrofon, wrzucił luz i zaczął się toczyć do tyłu skrajem szosy aż do miejsca, z którego ujrzał neon motelu. Zerknął na zegarek. Pierwsza czterdzieści pięć. Siedmiominutowy czas reakcji oznacza pierwszą pięćdziesiąt dwie. Czekał. W motelu trwał bezruch. O pierwszej pięćdziesiąt dwie zobaczył ich na szosie, zbliżających się zjazdem jeden za drugim, z włączonymi syrenami i światłami. Wpatrywał się w motel. Zdecydował, że zepchnie na pobocze każdy samochód, który w tej chwili wyjedzie z parkingu w kierunku szosy. Gdy radiowozy zatrzymały się przed motelem, wrzucił bieg, zapalił światła, zawrócił, pojechał pod prąd do motelu i wysiadł. Ruszyli trzema radiowozami bok w bok przez parking, z włączonymi reflektorami i dobytą bronią, potem zawrócili. Bell dotarł do końca jako pierwszy, wysiadł i stanął oparty o

radiowóz. Skinął głową do dwóch funkcjonariuszy. Widzi mi się, że nas wycyckano, panowie, powiedział. Wsunęli broń do kabur. Bell zabrał pierwszego zastępcę do pokoju i pokazał mu zamek, przewód wentylacyjny i wkładkę. A czym on to zrobił, szeryfie?, spytał funkcjonariusz, trzymając wkładkę na dłoni. To długa historia, odparł Bell. Przepraszam, że ściągnąłem was tutaj po próżnicy. Nie ma problemu. Powiedzcie szeryfowi, że zadzwonię do niego z El Paso. Tak jest, zrobi się. Dwie godziny później zameldował się w Rodeway Inn po wschodniej stronie miasta, wziął klucz, poszedł do pokoju i położył się spać. Obudził się o szóstej jak zawsze, wstał, zaciągnął zasłony i wrócił do łóżka, ale nie mógł już zasnąć. Wreszcie się zwlókł, wziął prysznic, ubrał się, zszedł do kawiarni, zjadł śniadanie i przeczytał gazetę. Nie było jeszcze żadnych doniesień o Mossie i dziewczynie. Gdy nadeszła kelnerka z dolewką kawy, spytał, o której dostają wieczorne wydanie. Nie wiem, odpowiedziała. Przestałam czytać. Nie dziwię się. Też bym przestał, gdybym mógł. Przestałam czytać i mężowi też kazałam przestać. Poważnie? Nie wiem, dlaczego ciągle nazywają to gazetą. To, co drukują, to w ogóle nie są wiadomości. Fakt. Kiedy ostatni raz przeczytał pan w gazecie coś o Jezusie Chrystusie? Bell pokręcił głową. Nie wiem, odparł. Chyba dość dawno. No właśnie też mi się tak wydaje. Bardzo dawno. W przeszłości pukał do drzwi w tej samej sprawie, nie była to więc dla niego pierwszyzna. Zobaczył, że zasłonka w oknie lekko się porusza, a potem otworzyły się drzwi i spojrzała na niego z progu, w dżinsach, z połą koszuli na wierzchu. Kamienna twarz. Samo czekanie. Zdjął kapelusz, a ona oparła się o framugę i odwróciła głowę. Bardzo mi przykro, proszę pani. O Boże, powiedziała. Cofnęła się niepewnie do środka, osunęła na podłogę i ukryła twarz w ramionach, zakrywając głowę rękami. Bell stał, trzymając kapelusz. Nie wiedział, co robić. Ani śladu babci. Na parkingu stały dwie latynoskie dziewczyny, szepczące do siebie nawzajem. Zrobił krok do przodu i zamknął za sobą drzwi. Carla Jean. O Boże, powiedziała. Jest mi przykro najbardziej na świecie. O Boże. Stał z kapeluszem w dłoni. Przykro mi, powtórzył. Podniosła głowę i spojrzała na niego. Wykrzywiona twarz. Niech cię szlag, powiedziała. Stoisz tu i mówisz, że ci przykro? Mój mąż nie żyje. Rozumiesz? Jeszcze raz powiesz, że ci przykro, a na Boga jedynego, wezmę broń i cię zastrzelę.

IX Jej słowa potraktowałem poważnie. Co innego można było zrobić? Nigdy potem jej nie widziałem. Chciałem jej powiedzieć, że w gazetach wszystko przekręcili. O nim i tej dziewczynie. Okazało się, że uciekła z domu. Piętnastolatka. Nie wierzę, że cokolwiek go z nią łączyło, i nie mogłem sobie darować, że ona tak pomyślała. No bo wiadomo, że pomyślała. Dzwoniłem do niej ileś razy, ale zawsze odkładała słuchawkę i wcale nie mam o to pretensji. A potem, gdy do mnie zatelefonowali z Odessy i powiedzieli, co się stało, nie mogłem w to uwierzyć. To wszystko wydawało mi się bez sensu. Pojechałem tam, ale nic nie dało się zrobić. Jej babcia też już nie żyła. Próbowałem sprawdzić jego odciski palców w bazie danych FBI, ale nic tam nie było. Chciałem się dowiedzieć, jak się nazywa, co zrobił i tak dalej. Ale tylko wyszedłem na głupca. To duch. Ale jest gdzieś. Niemożliwe się wydaje, żeby tak się zjawiać i znikać. Czekam, że czegoś się dowiem. Może jeszcze się dowiem. A może nie. Łatwo się oszukiwać. Wmawiać sobie to, co chcemy usłyszeć. Człowiek budzi się w nocy i rozmyśla. Ale ja już chyba nie wiem, co chciałbym usłyszeć. Człowiek sobie wmawia, że może to już skończone. Ale wiem, że nie. Można sobie chcieć do usranej śmierci. Tata zawsze powtarzał, żeby po prostu dawać z siebie wszystko i mówić prawdę. Powtarzał, że nic nie przynosi duszy takiego spokoju jak to, że rano po przebudzeniu człowiek nie musi roztrząsać, kim jest. A jak się zrobi coś złego, to trzeba się śmiało przyznać, przeprosić i żyć dalej. Nie targać tego ze sobą. Pewnikiem dzisiaj to się wydaje za proste. Nawet mnie. Tym bardziej trzeba się nad tym zastanowić. Nie mówił za wiele, więc przeważnie pamiętam, co mówił. I pamiętam, że nie miał cierpliwości, żeby się powtarzać, no to szybko nauczyłem się słuchać za pierwszym razem. Może się pogubiłem za młodych lat, ale jak wróciłem na właściwą drogę, to postanowiłem się jej trzymać i tak jest do dziś. Uważam, że prawda jest zawsze prosta. No bo musi taka być. Taka prosta, żeby dziecko zrozumiało. Inaczej byłoby za późno. Jak by człowiek ją rozszyfrował, byłoby za późno. Chigurh stał przed biurkiem recepcjonistki, ubrany w garnitur i krawat. Postawił aktówkę przed sobą na podłodze i rozejrzał się po pomieszczeniu. Jak to się pisze?, spytała. Przeliterował. Jest pan oczekiwany? Nie. Ale moja wizyta go ucieszy. Chwileczkę. Połączyła się z gabinetem przez interkom. Zapadła cisza. Potem odłożyła słuchawkę. Proszę wejść, powiedziała. Otworzył drzwi i wmaszerował do środka, a mężczyzna za biurkiem wstał i spojrzał na niego. Obszedł biurko i wyciągnął rękę na powitanie. Znam pańskie nazwisko, powiedział. Usiedli na kanapie w rogu, Chigurh postawił aktówkę na stoliku i wskazał ją ruchem głowy. Pańska własność, powiedział. Co to? Pieniądze, które należą do pana. Mężczyzna patrzył na aktówkę. Potem wstał, podszedł do biurka i wcisnął guzik. Proszę mnie z nikim nie łączyć, powiedział. Odwrócił się, oparł o biurko, chwytając blat rękami, i popatrzył na Chigurha. Jak pan

mnie znalazł? A co za różnica? Dla mnie jakaś jest. Nie musi się pan obawiać. Nikt inny nie przyjdzie. Skąd pan wie? Bo to ja decyduję, kto przychodzi, a kto nie przychodzi. Uważam, że powinniśmy omówić tę sprawę. Nie chcę marnować czasu na rozpraszanie pańskich obaw. To byłoby beznadziejne i niewdzięczne zadanie. Więc pomówmy o pieniądzach. Dobrze. Trochę brakuje. Około stu tysięcy dolarów. Część skradziono, część poszła na pokrycie moich wydatków. Musiałem się trochę wysilić, żeby odzyskać pańską własność, więc nie chciałbym, aby mnie traktowano jak posłańca złych wieści. W tej teczce są dwa koma trzy miliony. Przykro mi, że nie odzyskałem całości, ale to zawsze coś. Mężczyzna ani drgnął. Po chwili powiedział: Kim pan jest, do cholery? Nazywam się Anton Chigurh. To wiem. No to po co pan pyta? Czego pan chce? O to chyba chciałem zapytać. No więc tak. Powiedziałbym, że celem tej wizyty jest ugruntowanie mojej reputacji. Jako eksperta w trudnej dziedzinie. Jako kogoś, kto jest całkowicie wiarygodny i kryształowo uczciwy. Coś w tym rodzaju. Jako kogoś, z kim mogę robić interesy. Tak. Mówi pan poważnie. Absolutnie. Chigurh obserwował mężczyznę. Widział rozszerzone źrenice jego oczu i pulsujące tętnice na jego szyi. Rytm oddechu. Gdy chwilę wcześniej mężczyzna oparł się rękami o biurko, sprawiał wrażenie bardziej rozluźnionego. Teraz stał w tej samej pozycji, ale wyglądał inaczej. Chyba nie ma bomby w tej cholernej torbie, co? Nie. Żadnych bomb. Chigurh odpiął paski, otworzył mosiężną klamrę, odwinął skórzaną klapę i nachylił aktówkę. Dobrze, powiedział mężczyzna. Proszę to odłożyć. Chigurh zamknął torbę. Mężczyzna odepchnął się od biurka i wyprostował. Otarł usta kłykciami. Uważam, że powinien pan wziąć pod uwagę to, jak w ogóle doszło do utraty tych pieniędzy, powiedział Chigurh. Czyich rad pan posłuchał i co z tego wynikło. Tak. Ale nie możemy tutaj rozmawiać. Rozumiem. Tak czy inaczej nie spodziewam się, że pan to wszystko łyknie za jednym zamachem. Zadzwonię do pana za dwa dni. Dobrze. Chigurh podniósł się z kanapy. Mężczyzna wskazał aktówkę ruchem głowy. Mając to, mógłby pan sam zrobić niezły interes, powiedział. Chigurh się uśmiechnął. Mamy dużo do omówienia, odparł. Teraz będziemy współpracować z innymi ludźmi. Skończą się problemy. A co się stało z tamtymi? Przeskoczyli do innej branży. Nie każdy się nadaje do tej roboty. Perspektywa pokaźnych

zysków sprawia, że ludzie przeceniają swoje możliwości. Są mocni we własnym mniemaniu. Udają przed samymi sobą, że kontrolują bieg spraw, kiedy przypuszczalnie tak nie jest. A nasza postawa na niepewnym gruncie przykuwa uwagę wrogów. Przykuwa albo odciąga. A pan? Co z pańskimi wrogami? Ja nie mam wrogów. Nie pozwalam sobie na takie luksusy. Rozejrzał się po gabinecie. Miło tu, powiedział. Skromnie. Wskazał ruchem głowy obraz na ścianie. Oryginał? Mężczyzna zerknął. Nie, odparł. Kopia. Ale oryginał jest moją własnością. Trzymam go w skarbcu. Wspaniale, powiedział Chigurh. Pogrzeb odbył się w zimny i wietrzny dzień marca. Stała obok siostry swojej babci. Z przodu na wózku inwalidzkim siedział mąż tej siostry, z podbródkiem w dłoni. Zmarła kobieta miała więcej koleżanek, niż mogłaby sądzić. Przyszły, ukrywając twarze za czarnymi woalkami. Położyła wujowi rękę na ramieniu, a on sięgnął za siebie i poklepał ją po dłoni. Myślała, że być może zasnął. Przez cały czas, gdy wiał wiatr, a duchowny mówił, miała wrażenie, że jest obserwowana. Nawet rozejrzała się dwa razy. Było już ciemno, gdy wróciła do domu. Weszła do kuchni, nastawiła czajnik i usiadła przy stole. Wcześniej nie chciało się jej płakać. Dopiero teraz. Opuściła głowę na złożone ręce. Och, mamo, powiedziała. Gdy poszła na piętro i zapaliła światło w sypialni, Chigurh czekał tam na nią za małym biurkiem. Zastygła w progu, z dłonią zsuwającą się powoli z włącznika w ścianie. Siedział nieruchomo. Stała, trzymając kapelusik. Wreszcie powiedziała: Czułam, że to się jeszcze nie skończyło. Mądra dziewczyna. Nie mam ich. Czego nie masz? Muszę usiąść. Ruchem głowy wskazał łóżko. Usiadła i położyła obok kapelusik, a potem podniosła go i przycisnęła do piersi. Za późno, powiedział Chigurh. Wiem. Czego nie masz? Chyba pan wie, o czym mówię. Ile nie masz? Nie mam w ogóle. Z ręką na sercu, miałam w sumie z siedem tysięcy dolarów i mogę panu powiedzieć, że dawno się rozeszły, zostało jeszcze mnóstwo rachunków do zapłacenia. Dziś pochowałam matkę. Za to też nie zapłaciłam. Nie martwiłbym się tym. Spojrzała na stolik przy łóżku. Tam go nie ma, powiedział. Zgarbiła się, pochyliła do przodu, ściskając kapelusik w rękach. Nie ma powodu, żeby robił mi pan krzywdę. Wiem. Ale dałem słowo. Dał pan słowo? Tak. Mamy powinności wobec umarłych. W tym przypadku powinność wobec twojego męża.

To przecież bez sensu. Obawiam się, że z sensem. Nie mam tych pieniędzy. Pan wie, że ich nie mam. Wiem. Dał pan słowo mojemu mężowi, że pan mnie zabije? Tak. On nie żyje. Mój mąż nie żyje. Ale ja żyję. Nie ma pan zobowiązań w stosunku do nieżywych ludzi. Przekrzywił lekko głowę. Czyżby?, spytał. No bo jak? A jak nie? Nie żyją. Owszem. Ale moje słowo żyje. Tego nic nie zmieni. Pan może to zmienić. Nie wydaje mi się. Nawet niewierzący może uznać, że naśladowanie Boga jest pożyteczne. Właściwie bardzo pożyteczne. Bluźni pan. Mocne słowa. Ale co się stało, to się nie odstanie. Chyba rozumiesz. Może to ci sprawi ból, ale twój mąż miał okazję, żeby uchronić cię przed niebezpieczeństwem, jednak zdecydował inaczej. Miał wybór i odmówił. W przeciwnym razie nie byłoby mnie tutaj. Pan zamierza mnie zabić. Przykro mi. Odłożyła kapelusik na łóżko, odwróciła się i spojrzała przez okno. W poświacie latarni świeża zieleń drzew uginających się i wyprostowujących na wietrze. Nawet nie wiem, co złego zrobiłam, powiedziała. Naprawdę nie wiem. Chigurh skinął głową. Chyba wiesz, odparł. Nic nie dzieje się bez powodu. Pokręciła głową. Tyle razy mówiłam te słowa. Ale już nigdy więcej. Straciłaś wiarę. Straciłam wszystko, co miałam. Mój mąż chciał mojej śmierci? Tak. Chciałabyś coś jeszcze powiedzieć? Komu? Tylko ja tu jestem. Nie mam panu nic do powiedzenia. Wszystko będzie dobrze. Postaraj się tym nie martwić. Co? Widzę twoją twarz. Zrozum, nie ma znaczenia, jakim jestem człowiekiem. Nie powinnaś się bardziej bać śmierci tylko dlatego, że uważasz mnie za złego człowieka. Jak tylko zobaczyłam pana tam siedzącego, wiedziałam, że jest pan szalony. Od razu wiedziałam, co mnie czeka. Choć nie mogłam tego z siebie wykrztusić. Chigurh się uśmiechnął. Trudno to zrozumieć, odparł. Widziałem, jak ludzie się z tym borykali. Te miny. I zawsze mówią to samo. Co? Mówią, że nie muszę tego robić. Bo nie musi pan. Ale to i tak nic nie pomaga, prawda? Nie.

Więc po co to mówić? Ja nie mówiłam. Ktokolwiek z was. Tutaj jestem tylko ja. Nie ma nikogo innego. No tak. Oczywiście. Spojrzała na broń. Odwróciła się. Siedziała ze spuszczoną głową, ramiona jej drżały. Och, mamo, powiedziała. To nie twoja wina. Załkała, kręcąc głową. Nic złego nie zrobiłaś. To tylko pech. Skinęła. Patrzył na nią, z podbródkiem wspartym na dłoni. No dobrze, powiedział. To wszystko, co mogę dla ciebie zrobić. Wyprostował nogę, sięgnął do kieszeni, wyciągnął kilka monet, wybrał jedną i podniósł ją do góry. Obrócił. Żeby zobaczyła dwie szale. Chwycił monetę kciukiem i palcem wskazującym, zważył ją, a potem pstryknął do góry, złapał i pacnął na przegub. Orzeł czy reszka? Spojrzała na niego i na wyciągniętą rękę. Że co?, spytała. Decyduj się. Nie. Tak. Decyduj. Bóg nie chciałby, żebym to zrobiła. Ależ oczywiście, że by chciał. Musisz próbować się ratować. Orzeł czy reszka. To twoja ostatnia szansa. Orzeł, powiedziała. Podniósł dłoń. Moneta leżała reszką do góry. Przykro mi. Milczała. Może tak będzie lepiej. Spojrzała w bok. Pan się zachowuje, jakby to zależało od monety. Ale to zależy od pana. Mogło przecież wypaść inaczej. Moneta nie decyduje. To pan. Być może. Ale spójrz na to z mojej perspektywy. Znalazłem się tutaj tak samo jak moneta. Łkała cicho. Milczała. Dwie rzeczy, ale takie samo przeznaczenie, więc taka sama droga. Nie zawsze to widać. Ale tak jest. Wszystko wyszło inaczej, niż myślałam, powiedziała. Nie przewidziałam ani jednego momentu w swoim życiu. Tego też nie. W ogóle niczego. Wiem. I tak by mnie pan nie puścił. Nie mam w tej sprawie nic do gadania. Każda chwila w twoim życiu jest rozdrożem, każda jest wyborem. Gdzieś po drodze dokonałaś wyboru. Reszta to konsekwencja. Rachunek jest prowadzony starannie. Kształt został nakreślony. Nie można wymazać choćby najmniejszej kreski. Nie wierzyłem w to, że mogłabyś pokierować monetą zgodnie ze swoją wolą. To przecież niemożliwe. Ścieżka człowiecza wiodąca przez świat rzadko się zmienia, a jeszcze rzadziej zmienia się nagle. A kształt twojej ścieżki widoczny był od samego początku. Łkała. Pokręciła głową.

Chociaż mogłem ci powiedzieć, jak to się skończy, uznałem, że dam ci ostatnią iskierkę nadziei, aby pokrzepić twoje serce, zanim zasnuje cię całun, ciemność. Rozumiesz? O Boże. O Boże. Przykro mi. Spojrzała na niego ostatni raz. Nie musi pan, powiedziała. Nie musi. Nie musi. Pokręcił głową. Prosisz, żebym wystawił siebie na niebezpieczeństwo, a tego nigdy nie zrobię. Dla mnie jest tylko jedna droga życia. Nie uwzględnia szczególnych przypadków. No, być może dopuszcza rzut monetą. W tej sytuacji na nic się to nie zdało. Większość ludzi nie wierzy, że może być ktoś taki. Widzisz, jaki to dla nich problem? Jak zatriumfować nad czymś, czemu odmawia się istnienia. Rozumiesz? Gdy wkroczyłem w twoje życie, ono dobiegło końca. Twoje życie miało początek, środek i koniec. To jest koniec. Możesz twierdzić, że sprawy mogły się potoczyć inaczej. Że istniała inna droga. Ale co to znaczy? Nie ma innej drogi. Jest tylko to. Prosisz mnie, żebym odwrócił los. Rozumiesz? Tak, odparła, łkając. Tak. Rozumiem, naprawdę. Dobrze, powiedział. To dobrze. I wtedy ją zastrzelił.

Samochodem, który uderzył w Chigurha na skrzyżowaniu trzy przecznice dalej, był dziesięcioletni buick, którego kierowca zignorował znak stopu. Nie było śladów poślizgu, auto nie próbowało hamować. W mieście Chigurh nigdy nie zapinał pasów właśnie ze względu na takie zagrożenia i choć zobaczył nadjeżdżające auto i rzucił się w drugą stronę, w wyniku silnej kolizji wgniecione drzwi uderzyły go w ułamku sekundy, łamiąc kilka żeber i rękę w dwóch miejscach, rozcinając głowę i nogę. Wyczołgał się przez drzwi od strony pasażera, dowlókł do chodnika, usiadł na czyimś trawniku i obejrzał ramię. Kość stercząca pod skórą. Niedobrze. Nadbiegła rozwrzeszczana kobieta w podomce. Krew ściekała mu do oczu, próbował się skupić. Chwycił się za ramię i je obrócił, próbując obejrzeć ranę. Zobaczyć, czy tętnica nie została przecięta. Chyba nie. W głowie mu dzwoniło. Zero bólu. Na razie. Dwóch nastolatków patrzyło na niego z chodnika. Dobrze się pan czuje? Tak, odparł. Dobrze. Tylko tu sobie chwilę posiedzę. Już jedzie karetka. Tamten facet pobiegł zadzwonić. Dobrze. Na pewno nic panu nie jest? Chigurh spojrzał na nich. Ile chcecie za koszulę?, spytał. Spojrzeli na siebie. Jaką koszulę? Byle jaką. Ile? Wyprostował nogę i sięgnął do kieszeni po portfel. Muszę czymś obwiązać głowę i zrobić sobie temblak na rękę. Jeden z chłopców zaczął rozpinać guziki. Cholera jasna, proszę pana. Czemu pan nie mówił? Dam panu. Chigurh wziął koszulę, chwycił ją w zęby i rozdarł na dwoje wzdłuż pleców. Założył opaskę na głowę, a z drugiej części zrobił temblak i zawiesił na nim rękę. Zawiąż mi to, powiedział. Znowu spojrzeli na siebie. No zawiążże. Chłopiec w T-shircie zrobił krok do przodu, ukląkł i zawiązał supeł. Ręka niedobrze

wygląda, powiedział. Chigurh wyciągnął kciukiem banknot z portfela, schował portfel do kieszeni, chwycił banknot w zęby, wstał i wysunął rękę. Rany, psze pana, przecież ja chętnie pomogę. To kupa forsy. Bierz. Bierzcie i w ogóle nie wiecie, jak wyglądam. Słyszycie? Chłopak wziął pieniądze. Tak jest, odparł. Patrzyli, jak idzie chodnikiem, przyciskając węzeł opaski do głowy, kulejąc lekko. Część dla mnie, powiedział drugi chłopak. Ej, ty masz koszulę, cholera. Dał nam za coś więcej, nie? Może, ale ja zostałem bez koszuli. Podeszli do dymiących samochodów na środku ulicy. Zapaliły się latarnie. W rynsztoku zbierała się zielona kałuża odmrażacza. Gdy mijali auto Chigurha, chłopak w T-shircie zatrzymał kolegę ręką. Widzisz to co ja?, spytał. O w dupę, powiedział drugi. Patrzyli na pistolet widoczny w otwartych drzwiach na podłodze przed fotelem. W oddali słyszeli syreny. Bierz, powiedział pierwszy. No szybko. Dlaczego ja? Bo ja nie mam koszuli, żeby go schować. No dawaj, prędzej.

Wszedł po trzech drewnianych schodkach na ganek i zapukał lekko wierzchem dłoni do drzwi. Zdjął kapelusz i otarł czoło rękawem, po czym włożył z powrotem kapelusz. Właź!, zawołano. Otworzył drzwi i wszedł w chłodny mrok. Ellis? Jestem tu w środku. Chodź. Ruszył do kuchni. Stary mężczyzna siedział za stołem. W pomieszczeniu cuchnęło zjełczałym tłuszczem i stęchłą wonią drewna palonego w piecu, a spod tego przebijał słaby fetor moczu. Jakby koty, ale nie tylko. Bell stanął w drzwiach i zdjął kapelusz. Tamten podniósł na niego wzrok. Jedna źrenica mętna od kolca kaktusa, na który przed laty zrzucił go koń. Cześć, Ed Tom, powiedział. Nie wiedziałem, kto to. Jak ci leci? Widzisz przecież. Sam jesteś? Tak. Siadaj. Chcesz kawy? Bell spojrzał na bałagan na stole przykrytym kraciastą ceratą. Buteleczki lekarstw. Okruchy chleba. Kwartalnik o koniach. Nie, nie mam ochoty, odparł. Ale dziękuję. Dostałem list od twojej żony. Możesz mówić Loretta. Wiem, że mogę. Wiesz, że do mnie pisze? No chyba wiem, że napisała raz czy dwa. Pisze częściej niż raz czy dwa. Dość regularnie. Przesyła mi nowiny o rodzinie. Nie wiedziałem, że są jakieś nowiny. Zdziwiłbyś się. A co jest takiego szczególnego w tym liście? Napisała, że rezygnujesz, tylko tyle. Siadaj. Stary mężczyzna nie patrzył, czy Bell skorzysta z zaproszenia. Zabrał się do skręcania

papierosa z tytoniu wyjętego z woreczka przy łokciu. Zwinął koniec w ustach, odwrócił i pstryknął starą zapalniczkę Zippo startą do czystego mosiądzu. Siedział i kopcił, trzymając papierosa w palcach jak ołówek. Wszystko u ciebie dobrze?, spytał Bell. Tak, dobrze. Przesunął się lekko na wózku i spojrzał przez dym na szeryfa. Muszę przyznać, że wyglądasz starzej. Bo jestem starszy. Kiwnął głową. Bell wysunął krzesło, usiadł i położył kapelusz na stole. Mogę cię o coś spytać? Tak. Czego najbardziej żałujesz w życiu? Stary mężczyzna spojrzał na niego, ważąc pytanie. Nie wiem, odparł. Wielu żalów to ja nie mam. Owszem, umiem sobie wyobrazić dużo rzeczy, które w naszym przekonaniu uszczęśliwiłyby człowieka. Pewnie czymś takim byłoby, żebym mógł chodzić. Możesz sobie zrobić własną listę. Może nawet taką masz. Myślę, że jak człowiek dorasta, to jest tak szczęśliwy, jak tylko się da. Potem trafiają się dobre i złe chwile, ale koniec końców będziesz tak samo szczęśliwy jak przedtem. Albo tak samo nieszczęśliwy. Znam ludzi, którzy nigdy się w tym nie rozeznali. Wiem, co masz na myśli. Wiem, że wiesz. Stary mężczyzna palił. Jeśli pytasz, co mnie najbardziej unieszczęśliwiło, no to chyba wiesz. No tak. Nie ten wózek. I nie to zabielone oko. Tak, wiem. Zgłaszasz się na wyprawę i wydaje ci się, że przynajmniej z grubsza wiesz, dokąd zmierzasz. Ale może nie wiesz. Albo cię okłamano. Pewnie naonczas nikt nie będzie miał do ciebie pretensji. Że rezygnujesz. Ale jak chodzi tylko o to, że zrobiło się ciut trudniej, niż myślałeś, to już insza inszość. Bell kiwnął głową. Niektórych rzeczy lepiej nie poddawać sprawdzianowi. Chyba masz rację. Co by przegnało od ciebie Lorettę? Nie wiem. Musiałbym chyba zrobić coś bardzo złego. Na pewno nie odeszłaby dlatego, że zrobiło się ciut trudniej. Bo ona akurat przeżyła to raz czy dwa. Ellis skinął głową. Pstryknął popiół z papierosa na pokrywkę od słoika leżącą na stole. Wierzę ci, odparł. Bell się uśmiechnął. Rozejrzał się. Świeża ta kawa? Chyba jeszcze da się pić. Nawet jak mi coś zostanie, przeważnie robię świeży dzbanek raz na tydzień. Bell znów się uśmiechnął, wstał, zaniósł ekspres na blat i podłączył go do gniazdka. Siedzieli przy stole i pili kawę z krakelurowych filiżanek, które były w tym domu jeszcze przed urodzeniem Bella. Zerknął na filiżankę i rozejrzał się po kuchni. No tak, powiedział. Widzi mi się, że niektóre rzeczy się nie zmieniają. Na przykład jakie? Nie wiem, cholera.

Ja też nie. Ile masz kotów? Kilka. Zależy, jak rozumiesz słowo masz. Jedne są półdzikie, a reszta bezpańskie. Uciekły drzwiami, jak usłyszały twoje auto. A ty słyszałeś? Że jak? Pytam, czy ty... Nabijasz się ze mnie. Skąd ten pomysł? Słyszałeś? Nie. Ale widziałem, jak koty czmychają. Chcesz jeszcze? Starczy mi. Człowiek, który cię postrzelił, zmarł w więzieniu. W Angola. Tak. Co byś zrobił, jak by go wypuścili? Nie wiem. Nic. Nie byłoby sensu. Nie miałoby sensu. Najmniejszego. Jestem trochę zaskoczony, że tak mówisz. Człowiek się zużywa, Ed Tom. Jak chce odzyskać to, co mu zabrano, to jeszcze więcej przecieka mu przez palce. Zaraz potem najchętniej założyłby krępulec na wszystko. Twój dziadek nigdy mnie nie prosił, żebym się u niego najął na zastępcę. Sam wziąłem i się zgłosiłem. Nie miałem nic innego do roboty, cholera. Płacili mniej więcej to samo co za kowbojowanie. Poza tym nigdy nie wiesz, od jakiego większego pecha uchronił cię twój pech. Na jedną wojnę byłem za smarkaty, na drugą za stary. Ale widziałem, co się z tego narobiło. Można być patriotą i dalej uważać, że niektóre rzeczy kosztują nas więcej, niż są warte. Spytaj matek poległych żołnierzy, ile ich to kosztowało i co za to dostały. Zawsze przepłacamy. Zwłaszcza za obietnice. Nie ma czegoś takiego jak obietnica z rabatem. Przekonasz się. Może już się przekonałeś. Bell milczał. Zawsze myślałem, że jak przybędzie mi lat, to Bóg jakoś tam się objawi w moim życiu. Nie objawił się. Nie mam o to pretensji. Na jego miejscu miałbym o mnie takie samo zdanie jak on. Nie wiesz, co Bóg myśli. Właśnie że wiem. Spojrzał na Bella. Pamiętam, jak jednego razu do mnie przyszedłeś, jak się przenieśliście do Denton. Wszedłeś, popatrzyłeś dokoła, spytałeś, co zamierzam. Zgadza się. Teraz byś mnie nie spytał, co? Może nie. Nie spytałbyś. Pił kwaśną czarną kawę. Myślisz czasem o Haroldzie?, spytał Bell. O Haroldzie? Tak. Nie za bardzo. Był ode mnie ciut starszy. Urodził się w dziewięćdziesiątym dziewiątym. Tak, pewnikiem się zgadza. Czemuś pomyślał o Haroldzie? Bo czytałem listy twojej matki do niego. Zastanawiałem się, co o nim pamiętasz. Były jakie listy od niego?

Nie. Myślisz o rodzinie. Próbujesz znaleźć w tym wszystkim sens. Wiem, jaki to miało wpływ na matkę. Nigdy się nie otrząsnęła. I sam też nie wiem, jaki w tym sens. Znasz tę pieśń kościelną? Na końcu wszystko pojmiemy? Do tego trzeba mnóstwo wiary. Kiedy myślisz, że pojechał gdzieś tam i zginął w jakimś okopie. Siedemnaście lat. Ty mi powiedz, jaki w tym sens, bo ja nie wiem, cholera. Rozumiem. Chciałeś gdzieś jechać? Nie chcę, żeby mnie ktoś pchał po świecie. Zamierzam siedzieć tutaj. Jest dobrze, Ed Tom. To nie byłby żaden kłopot. Wiem. No dobrze. Bell patrzył na niego. Stary mężczyzna zgniótł niedopałek w pokrywce. Bell próbował myśleć o swoim życiu. A potem próbował przestać. Wujku, ty się chyba nie poróżniłeś z Bogiem, co? Nie. Nie. Nic z tych rzeczy. Myślisz, że Bóg wie, co się dzieje? Spodziewałbym się. Myślisz, że może to powstrzymać? Nie. Nie myślę. Siedzieli w milczeniu przy stole. Po chwili stary mężczyzna powiedział: Wspomniała, że zostało mnóstwo starych fotografii i rodzinnych pamiątek. I co z tym zrobić. No cóż. Chyba nic się nie da z tym zrobić, jak mi się widzi. Czy da? Nie, chyba nie. Kazałem jej wysłać odznakę i kolta wuja Maca na policję. Mają tam muzeum, zdaje się. Ale nie wiedziałem, co jej powiedzieć. Te wszystkie szpargały tu są. W tamtej bieliźniarce, o tam. W tym sekretarzyku jest pełno papierów. Przechylił filiżankę i zajrzał w jej głąb. Nigdy nie walczył u boku Coffee Jacka. Wuj Mac. To bujda na resorach. Nie wiem, kto to wymyślił. Zastrzelili go na jego własnym ganku w hrabstwie Hudspeth. Tak właśnie zawsze słyszałem. Siedmiu czy ośmiu ich przyjechało do jego domu. Chcieli tego, chcieli śmego. Wszedł do środka i wrócił ze strzelbą, ale byli szybsi, oberwał w drzwiach. Wybiegła, próbowała zatamować krwawienie. Próbowała go wciągnąć do środka. Mówiła, że chciał znowu chwycić strzelbę. Tamci siedzieli na koniach. W końcu odjechali. Nie wiem czemu. Widzi mi się, że czegoś się wystraszyli. Jeden coś powiedział po ichniemu, obrócili się i odjechali. Ci Indiańcy w ogóle nie weszli do domu ani nic. Wciągnęła go do środka, ale z niego był kawał chłopa, nijak nie mogła go wtaszczyć na łóżko. Zrobiła mu posłanie na podłodze. Nic nie dało się poradzić. Zawsze powtarzała, że trzeba było go tam zostawić i jechać po pomoc, ale gdzie niby miała jechać? I tak by jej nie puścił. Ledwo ją puszczał do kuchni. Wiedział, co go czeka, choć ona może nie wiedziała. Oberwał w prawe płuco. I to by było na tyle, jak to się mówi. Kiedy umarł? W tysiąc osiemset siedemdziesiątym dziewiątym. Nie. Chodzi mi o to, czy od razu, czy w nocy, czy kiedy. Widzi mi się, że w nocy. Albo wczesnym rankiem. Sama go pochowała. Kopiąc w tej twardej caliche. A potem spakowała wszystko na wóz, przypięła konie, ruszyła i nigdy nie wróciła. Gdzieś w latach dwudziestych dom się spalił. To, co się wcześniej nie rozleciało. Mógłbym cię tam zabrać choćby dziś. Komin z kamienia jeszcze potem stał, może ciągle stoi.

Mieli szmat ziemi na własność. Z osiem czy dziesięć działek, jeśli dobrze pamiętam. Nie mogła spłacić podatków od tego, chociaż nie było ich dużo. Sprzedać też nie dała rady. Pamiętasz ją? Nie. Widziałem naszą wspólną fotografię, kiedy miałem ze cztery lata. Siedzi w bujaku na ganku tego domu, a ja stoję z boku. Chciałbym powiedzieć, że ją pamiętam, ale nie. Potem już nigdy nie wyszła za mąż. Później uczyła w szkole. W San Angelo. Ten kraj dawał ludziom w kość. Ale ludzie chyba jakoś nigdy za bardzo się nie przejmowali. Właściwie to aż dziw bierze. Że się nie przejmowali. Jak pomyśleć, co się przydarzyło choćby tylko tej jednej rodzinie. Nie wiem, czemu ja ciągle dycham. Ci wszyscy młodzi ludzie. Nawet nie wiemy, gdzie połowa z nich leży. Nie ma wyjścia, człowiek zachodzi w głowę, co dobrego z tego wyszło. Więc wracam do tego pytania. Jak to możliwe, że ludzie nie czują, że ten kraj ponosi odpowiedzialność za wiele rzeczy? Nie czują. Można powiedzieć, że ten kraj to po prostu kraj, niczego sam nie robi, ale to nic nie znaczy. Jednego razu widziałem człowieka, co wywalił ze strzelby w swojego pikapa. Pewnie uznał, że auto coś przeskrobało. Ten kraj może cię wykończyć w okamgnieniu, a jednak ludzie go kochają. Rozumiesz, co mówię? Chyba tak. A ty go kochasz? Chyba można tak powiedzieć. Ale najpierw cię uprzedzę, że wiem tyle, co zdechły grzechotnik, więc nie kieruj się moimi słowami. Bell się uśmiechnął. Wstał i podszedł do zlewu. Stary mężczyzna przesunął lekko wózek, żeby go widzieć. Co robisz?, spytał. Pomyślałem sobie, że zmyję ci parę naczyń. Diabła tam, zostaw, Ed Tom. Rano zjawi się Lupe. To mi zajmie tylko chwilę. Woda z kranu była zanieczyszczona gipsem. Napełnił zlew i dodał garść mydła w proszku. Potem drugą. Wydawało mi się, że miałeś telewizor. Wiele rzeczy kiedyś miałem. Czemu nic nie mówiłeś? Załatwię ci jakiś. Nie potrzeba. Miałbyś coś jakby towarzystwo. Nie nawalił. Wyrzuciłem go. Nie oglądasz już wiadomości? Nie. A ty? Nie za bardzo. Bell opłukał naczynia i odstawił je, żeby wyschły, stanął i spojrzał przez okno na małe zachwaszczone podwórko. Sfatygowana wędzarnia. Aluminiowa przyczepa dla dwóch koni ustawiona na klockach. I kury miałeś, powiedział. Taa, odparł stary mężczyzna. Bell wytarł ręce, wrócił do stołu i usiadł. Spojrzał na wuja. Zrobiłeś kiedyś coś takiego, że było ci tak bardzo wstyd, że nikomu o tym nie powiedziałeś? Mężczyzna się zamyślił. Chyba tak, odparł. Powiedziałbym, że chyba każdy zrobił. Coś ty na mnie znalazł? Poważnie pytam. No dobra. Coś naprawdę złego. Jak złego? Nie wiem. Tak złego, że cię to trzyma. Że mógłbyś za to iść do więzienia?

No, mogłoby być i tak. Ale niekoniecznie. Musiałbym nad tym pogłówkować. Nie musiałbyś. Co cię napadło? Bo cię już więcej nie zaproszę. Tym razem też mnie nie zaprosiłeś. No tak. Prawda. Bell siedział z łokciami wspartymi na stole i złożonymi dłońmi. Wuj mu się przypatrywał. Ejże, mam nadzieję, że język cię nie świerzbi, bo chyba nie chcę słuchać żadnych strasznych wyznań. Chcesz usłyszeć? Tak, dawaj. No dobrze. To nic erotycznego, co? Nie. No dobra. Dawaj, mów tak czy owak. Chodzi o bohaterstwo na wojnie. No dobrze. O twoje bohaterstwo? Tak, moje. No mów. Właśnie się zbieram. Było tak. Dostałem odznaczenie. Mów. Zajęliśmy pozycje z przodu, prowadziliśmy nasłuch radiowy, zadekowani w jednym gospodarstwie. Ot, taki dwuizbowy dom z kamienia. Siedzieliśmy tam od dwóch dni i ani na chwilę nie przestawało padać. Lało jak z cebra. Gdzieś tak w połowie drugiego dnia nasz radiotelegrafista zdjął słuchawki i kazał nam słuchać. No tośmy słuchali. Jak ktoś kazał słuchać, to się słuchało. No i nic nie usłyszeliśmy. No to pytam, że co to? A on, że nic. Na to ja, że co do cholery, jak nic? Coś usłyszał? On mówi, że chodzi mu o to, że nic nie słychać. Posłuchaj. Miał rację. Nigdzie ani jednego odgłosu. Żadnej artylerii, nic. Tylko deszcz było słychać. Potem nic więcej nie pamiętam. Jak się ocknąłem, leżałem na dworze w deszczu, nie wiem, jak długo. Byłem cały mokry i zmarznięty, w uszach mi dzwoniło, a jak się podniosłem i spojrzałem, domu już nie było. Został tylko kawałek ściany z jednego końca, nic więcej. Pocisk moździerzowy przebił ścianę i posłał wszystko do piekła. Ogłuchłem. Nie słyszałem deszczu ani nic. Jak coś powiedziałem, to słyszałem to tylko w swojej głowie, poza tym to nie. Wstałem i podszedłem do tego miejsca, gdzie wcześniej stał dom, i na dużym kawałku ziemi leżały szczątki dachu, i zobaczyłem jednego z naszych przysypanego kamieniami i drewnem, i próbowałem coś odgarnąć, żeby się do niego dostać. Głowę miałem skołowaną. No i jak go odgrzebywałem, to się podniosłem, spojrzałem i widzę tych niemieckich strzelców idących przez pole. Wyszli z zagajnika, tak z dwieście jardów, i nadchodzili polem. Ciągle nie wiedziałem, co się stało. Byłem jakby zamroczony. No to przykucnąłem za tą ścianą i od razu zobaczyłem ten karabin maszynowy Wallace’a kaliber .30, sterczący spod desek. Był chłodzony powietrzem i miał podajnik taśmowy ze skrzynką, no to pomyślałem, że jak podpuszczę ich jeszcze trochę bliżej, to ich wykoszę na otwartym terenie i ani zipną, bo będą za blisko. Zacząłem grzebać i wreszcie odkopałem karabin i trójnóg, poszperałem dalej i znalazłem skrzynkę z amunicją, zająłem stanowisko za kawałkiem muru, szarpnąłem za suwadło, odbezpieczyłem i do roboty. Ciężko powiedzieć, gdzie padały pociski, bo ziemia była mokra, ale widziałem, że dobrze się sprawiam. Opróżniłem ze dwie stopy taśmy i ciągle wyglądałem zza muru, i było cicho ze

dwie albo trzy minuty, a potem jeden ze szkopów się poderwał i próbował dać dyla do lasu, ale tylko na to czekałem. Całą resztę przygwoździłem do ziemi, słyszałem ciągle jęki naszych i nie miałem pojęcia, co zrobię, jak się ściemni. I za to mi dali Brązową Gwiazdę. Major, który mnie zgłosił do odznaczenia, nazywał się McAllister, był z Georgii. Powiedziałem mu, że nie chcę. A on tylko siedział i patrzył na mnie, i nagle mówi, że czeka, bym mu przedstawił powody odmowy przyjęcia odznaczenia wojskowego. No to mu powiedziałem. A jak skończyłem, on na to: Sierżancie, przyjmiecie to odznaczenie. Widzi mi się, że musieli to wszystko przypudrować. Że niby to miało sens. To, że nie utrzymaliśmy pozycji. Powiedział, że mam przyjąć odznaczenie, a jak będę paplał po ludziach o tym, co mu właśnie powiedziałem, to on na pewno o tym usłyszy, a jak usłyszy, to pożałuję, że się nie smażę w ogniu piekielnym. Jasne? Ja na to, że tak jest, panie majorze. Że to jasne jak słońce. I tyle. I teraz szykujesz się, żeby mi powiedzieć, coś zrobił. Tak. Jak się ściemniło. Tak. Jak się ściemniło. Coś zrobił? Rzuciłem to w cholerę i zwiałem. Stary mężczyzna się zadumał. Po chwili powiedział: Muszę uznać, że w tamtej sytuacji to był całkiem dobry pomysł. Taa, odparł Bell. Był. Co by się stało, gdybyś został? Zakradliby się po ciemku i obrzucili mnie granatami. Albo wrócili do lasu i zarządzili ostrzał. No tak. Bell siedział z rękami skrzyżowanymi na ceracie. Spojrzał na wuja. Stary mężczyzna powiedział: Nie bardzo wiem, czego ode mnie chcesz. Ja też nie. Chodzi o to, żeś zostawił kolegów? Tak. Nie miałeś wyboru. Miałem. Mogłem zostać. Nie pomógłbyś im w ten sposób. Pewnikiem nie. Ale zaświtało mi, żeby się cofnąć z tą trzydziestką kilkadziesiąt kroków i zaczekać, aż rzucą granaty czy co tam. Dać im podejść. Mógłbym wtedy zabić paru więcej. Nawet po ciemku. Nie wiem. Siedziałem i patrzyłem, jak nachodzi noc. Śliczny zachód słońca. Bo już się wtedy rozchmurzyło. Wreszcie przestało padać. Na tym polu zasiano owies, łodygi tylko sterczały. Jesień. Patrzyłem, jak się ściemnia, od dłuższej chwili nic nie było słychać w tych gruzach. Może wtedy już wszyscy poumierali. Nie wiedziałem. No i kiedy się tak szybko ściemniło, wstałem i się wyniosłem. Nawet nie miałem broni. A już za żadne skarby świata nie taszczyłbym tej trzydziestki. Głowa trochę przestała boleć, nawet coś tam słyszałem. Już nie padało, ale byłem przemoczony i tak przemarzłem, że szczękałem zębami. Widziałem Wóz, ruszyłem na zachód jak najbardziej się dało, no i szedłem. Minąłem z jeden czy dwa domy, ale ani żywego ducha. Ten kraj to było jedno wielkie pole bitwy. Ludzie się wynieśli. Z nastaniem ranka przyczaiłem się w zagajniku. Ledwie parę drzew, bo cały kraj był jak pogorzelisko. Zostały same pnie. Potem nocą dotarłem do naszych pozycji, i to wszystko. Myślałem, że po tylu latach mi przejdzie. Nie wiem, czemu tak myślałem. Potem myślałem, że może temu jakoś zadośćuczynię. Widzi mi się, że się starałem.

Siedzieli. Po chwili stary mężczyzna powiedział: Z ręką na sercu ci mówię, że nie myślę, byś zrobił coś bardzo złego. Może trzeba, byś sobie ciut poluzował. Może. Ale jak idziesz w bój, to obowiązuje cię braterstwo krwi, troska o ludzi, a ja z jakiegoś powodu się nie zatroszczyłem. Chciałem. Jak jesteś powołany, musisz postanowić, że będziesz żył z konsekwencjami. Sęk w tym, że nie wiesz, jakie będą konsekwencje. Kończy się na tym, że targasz w plecaku mnóstwo rzeczy, o które nie prosiłeś. Skoro bym poległ, robiąc to, do czego się zobowiązałem, to trzeba mi było polec. Można to różnie ujmować, ale tak to jest. Powinienem był postąpić inaczej, ale nie postąpiłem. I jakaś część mnie już na zawsze będzie pragnąć, bym mógł tam wrócić. Ale nie mogę. Nie zdawałem sobie sprawy, że można skraść własne życie. I że to nie przynosi więcej pożytku, niżbyś ukradł cokolwiek innego. Widzi mi się, że wykorzystałem swoje życie najlepiej, jak umiałem, ale ono nie należy do mnie. Nigdy nie należało. Stary mężczyzna milczał przez długą chwilę. Siedział lekko pochylony, patrząc w podłogę. Potem skinął głową. Chyba wiem, do czego zmierzasz, powiedział. No tak. Jak myślisz, co on by zrobił? Wiem, co by zrobił. Taa, ja chyba też. Siedziałby tam do sądnego dnia, a nawet z tydzień dłużej. Myślisz, że przez to był lepszym człowiekiem od ciebie? Tak. Tak myślę. Mógłbym ci o nim powiedzieć to i owo, przez co zmieniłbyś zdanie. Całkiem nieźle go znałem. No cóż, wuju, wątpię, żebyś mógł. Z całym szacunkiem. Poza tym wątpię, żebyś to zrobił. Nie zrobię. Ale mogę powiedzieć, że żył w innych czasach. Jak Jack urodziłby się pięćdziesiąt lat później, może inaczej patrzyłby na sprawy. Możesz tak powiedzieć. Ale w tej kuchni nikt ci nie uwierzy. Taa, pewnie masz rację. Spojrzał na Bella. Po coś mi to opowiedział? Chyba musiałem zrzucić ten kamień. Długo z tym czekałeś. Zgadza się. Może sam musiałem to usłyszeć. Wbrew temu, co o mnie mówią, nie jestem człowiekiem starej daty. Jestem człowiekiem dzisiejszych czasów. A może to była tylko rozgrzewka? Może. Powiesz jej? Owszem, chyba powiem. No dobrze. Jak myślisz, jak zareaguje? Hm, może wyjdziesz na tym lepiej, niż ci się wydaje. No tak, odparł Bell. Taką mam nadzieję.

X Powiedział, że jestem dla siebie za surowy. Że to oznaka podeszłego wieku. To, że próbuję naprawiać sprawy. Pewnikiem jest w tym trochę prawdy. Ale nie cała. Przyznałem, że o starości nie da się powiedzieć dużo dobrego, ale on na to, że jedno można powiedzieć, a ja spytałem, co takiego. On, że to, że starość nie trwa długo. Czekałem, żeby się uśmiechnął, ale na próżno. No to powiedziałem, że to mocno bezduszne słowa. A on na to, że wcale nie bardziej niż życie. No i tyle na ten temat. I tak wiedziałem, co powie, niech go Bóg błogosławi. Człowiek troszczy się o ludzi, stara się im ulżyć w brzemieniu. Nawet jeżeli sami są sobie winni. O tej drugiej sprawie, co mi ciąży, nie wspomniałem nawet słowem, ale widzi mi się, że się ze sobą wiążą, bo wierzę, że nasze uczynki do nas wracają. Jeśli żyjemy dość długo, to wrócą. I nie potrafię znaleźć żadnego wytłumaczenia, dlaczego ten drań zabił tę dziewczynę. Co ona mu zrobiła? Prawda jest taka, że w ogóle nie powinienem był tam jechać. Teraz trzymają w Huntsville jednego Meksykanina za zabicie policjanta stanowego, co go zastrzelił i podpalił jego radiowóz z ciałem w środku, i aż mi się nie chce wierzyć, że mógł zrobić coś takiego. Ale właśnie za to dostanie karę śmierci. Na czym więc polega moja powinność w tej sprawie? Chyba czekałem, żeby to wszystko jakoś przeminęło, ale oczywiście nic z tego. Chyba rozumiałem to już wtedy, gdy się zaczęło. Bo tak czułem. Jakby mnie wsysało gdzieś, skąd droga powrotna jest cholernie długa. Jak mnie spytał, czemu to ze mnie wyszło po tylu latach, to mu odpowiedziałem, że zawsze we mnie siedziało. Tylko najczęściej to ignorowałem. Ale ma rację, wyszło. Widzi mi się, że czasem ludzie wolą błędną odpowiedź niż brak odpowiedzi. Kiedy mu to opowiedziałem, nabrało to takiego kształtu, że bym nie przypuścił, no i pod tym względem też miał rację. To było tak, jak mi jednego razu powiedział pewien futbolista, że jak ma lekką kontuzję, która mu doskwiera i nie daje o sobie zapomnieć, to mu się gra lepiej. Bo umysł ma wtedy skupiony na jednej rzeczy, a nie na stu. Rozumiem to. Nie żeby to cokolwiek zmieniało. Myślałem, że jak będę wiódł najbardziej zdyscyplinowane życie, jakie potrafię, to nigdy więcej nie trafi się nic, co by mnie tak zżerało. Mówiłem sobie, że miałem dwadzieścia jeden lat i wolno mi było popełnić chociaż jeden błąd, zwłaszcza jeśli mogłem wyciągnąć z tego naukę i stać się takim człowiekiem, jakim zamierzałem. No to się srodze pomyliłem. Teraz zamierzam zrezygnować z pracy, a jednym z powodów jest to, że wiem, iż mnie wezwą, bym tropił tego człowieka. Widzi mi się, że to jednak człowiek. Więc można by powiedzieć, że nie zmieniłem się ani na jotę, i nawet bym się o to nie sprzeczał. Trzydzieści sześć lat. Boli taka świadomość. Powiedział jeszcze jedno. Jak się myśli o człowieku, który czekał osiemdziesiąt ileś lat, żeby Bóg pojawił się w jego życiu, toby się myślało, że się pojawi. A jak nie, to i tak trzeba zakładać, że Bóg wie, co robi. Nie mam pojęcia, jaka inna może być definicja Boga. No i wtedy wychodzi na to, że gdy przemawia, to najwyraźniej tylko do tych, którzy najbardziej tego potrzebują. Niełatwo to przełknąć. Zwłaszcza że to może dotyczyć kogoś takiego jak Loretta. No ale może wszyscy widzimy do góry nogami. Zawsze tak widzieliśmy. Listy ciotki Carolyn do Harolda. Miała te listy, bo on je trzymał. Wychowała go, była dla niego jak matka. Te listy były pomięte, podarte, ubłocone, nie wiem, co jeszcze. Z tymi listami to jest tak. Z jednej strony można powiedzieć, że oni byli zwykłymi wieśniakami. Nie wydaje mi się, żeby on choć raz wyjechał za granice hrabstwa Irion, a co dopiero z Teksasu. Ale w tych listach

chodzi o to, że świat, który dla niego planowała po powrocie, nigdy by tu nie nastał. Dziś widać to gołym okiem. Po sześćdziesięciu latach z okładem. Ale wtedy to nie mieli pojęcia. Może to się nam podobać albo nie podobać, ale to niczego nie zmienia. Niejeden raz mówiłem naszym zastępcom, że człowiek robi to, co może, a resztę odpuszcza. Jeśli nie da się niczego zrobić, to w ogóle przestaje być problem. To już tylko zgryzota. A prawda jest taka, że nie mam większego pojęcia o tym, jaki na zewnątrz rodzi się świat, niż miał Harold. Oczywiście w końcu w ogóle nie wrócił. W listach nie było niczego, co by wskazywało, że liczyła się z taką ewentualnością. Ech, wiadomo, że się liczyła. Tylko nic o tym do niego nie pisała. Ciągle mam ten order. Dali mi go w ślicznym fioletowym pudełeczku ze wstążką i tak dalej. Przez lata leżał w komodzie i jednego dnia go wyjąłem i przełożyłem do szuflady stołu w salonie, gdzie nie musiałem na niego patrzeć. Nie żebym kiedykolwiek na niego patrzył, ale teraz tam leży. Harold nie dostał orderu. Wrócił do domu w drewnianym piórniku. Zdaje się, że w czasie pierwszej wojny światowej nie było jeszcze organizacji matek poległych żołnierzy, ale gdyby nawet była, ciocia Carolyn nie mogłaby do niej należeć, bo Harold nie był jej rodzonym synem. Ale powinna należeć. Nigdy też nie dostała po nim renty.

No i tak. Wróciłem tam jeszcze raz. Przeszedłem się tamtędy i prawie już nie było śladów, że cokolwiek tam się stało. Podniosłem jedną czy dwie łuski. I tyle. Stałem długo i rozmyślałem. Był jeden z tych ciepłych dni, co się czasem trafiają zimą. Lekki wiatr. I ciągle nie daje mi spokoju myśl, że może w tym kraju tkwi coś takiego. Coś jak mówił Ellis. Rozmyślałem o rodzinie i o nim, na tym wózku, w tym starym domu, i tak mi się widzi, że ten kraj ma dziwną historię, do tego cholernie krwawą. Wszędzie, gdziekolwiek spojrzeć. Mógłbym się trochę zdystansować, uśmiechnąć do takich myśli, ale ciągle mnie nachodzą. Nie będę się tłumaczył z tego, jak myślę. Już nie. Rozmawiam z córką. Miałaby teraz trzydzieści lat. No i dobrze. Nie obchodzi mnie, jak to wygląda. Lubię z nią rozmawiać. Można to nazwać zabobonem albo jak kto woli. Wiem, że z biegiem lat obdarowałem ją miłością, której zawsze pragnąłem dla siebie, i bardzo dobrze, że tak się stało. Dlatego jej słucham. Wiem, że zawsze da mi z siebie wszystko. To się nie miesza z moją własną głupotą ani nikczemnością. Wiem, jak to wygląda, i muszę powiedzieć, że nie dbam o to. Nie powiedziałem o tym nawet żonie, a nie mamy przed sobą wielu sekretów. Nie myślę, żeby uznała mnie za wariata, ale inni być może. Ed Tom? Taa, musieli wydać decyzję o ubezwłasnowolnieniu. Podobno podają mu jedzenie pod drzwiami. No i dobrze. Słucham tego, co ona mówi, a mówi z sensem. Chciałbym, żeby powiedziała więcej. Przydałaby mi się wszelka pomoc. No już, starczy tego. Gdy wszedł do domu, zadzwonił telefon. Szeryf Bell, powiedział. Potem podszedł do kredensu i odebrał. Szeryf Bell, powtórzył. Szeryfie, mówi detektyw Cook z policji w Odessie. Słucham. Mamy tutaj raport, który jest oznaczony pańskim nazwiskiem. Dotyczy niejakiej Carli Jean Moss, którą zamordowano tutaj w marcu. No tak. Dziękuję, że pan dzwoni.

W bazie balistycznej FBI natrafiono na charakterystykę broni, z której ją zabito, i dotarto do chłopaka tutaj w Midland. Chłopak twierdzi, że wziął broń z pikapa w trakcie wypadku drogowego. Zobaczył i wziął. Myślę, że to prawda. Rozmawiałem z nim. Sprzedał tę broń i potem pojawiła się w napadzie na sklep ogólnospożywczy w Shreveport w Luizjanie. Ten wypadek drogowy wydarzył się dokładnie tego samego dnia co zabójstwo Carli Jean Moss. Mężczyzna zostawił broń w pikapie i zniknął, i odtąd słuch o nim zaginął. Widzi więc pan, jak to wygląda. Nie mamy tutaj wielu nierozwiązanych spraw o morderstwo i powiem panu, że takich bardzo nie lubimy. Mogę spytać, czemu pan się interesuje tą sprawą, szeryfie? Bell wyjaśnił. Cook słuchał. A potem podał mu numer. Policjanta, który prowadził sprawę wypadku drogowego. Roger Catron. Najpierw go uprzedzę. Wtedy z panem pogada. Nie trzeba, odparł Bell. I tak pogada. Znamy się od lat. Wykręcił numer i Catron odebrał. Jak życie, Ed Tom? Nie ma się czym chwalić. W czym pomóc? Bell powiedział mu o kraksie. Zgadza się, odparł Catron. Jasne, że pamiętam. W tamtym aucie zginęło dwóch typków. Ciągle szukamy kierowcy drugiego pojazdu. Co się stało? Chłopcy palili zioło. Nie zatrzymali się przy znaku stopu i walnęli w bok nowiutkiego pikapa dodge’a. Skasowali go. Ten starszy typek wygrzebał się z pikapa i zmył. Zanim się zjawiliśmy. Pojazd został kupiony w Meksyku. Nielegalnie. Niezarejestrowany. Nigdzie nie figuruje. A ten drugi samochód? Jechało nim trzech typków. Dziewiętnaście, dwadzieścia lat. Wszyscy Meksykanie. Przeżył tylko ten na tylnym siedzeniu. Wygląda na to, że palili skręta, wjechali na skrzyżowanie z prędkością sześćdziesięciu mil na godzinę i nadziali się na tego starszego typa w pikapie. Ten, co siedział w fotelu pasażera, wyfrunął głową przez przednią szybę, przeleciał przez ulicę i wylądował jednej babce na ganku. Akurat wyszła do skrzynki na listy, prawie się o nią otarł. Pognała w podomce i papilotach ulicą, wrzeszcząc jak opętana. Chyba do dziś nie doszła do siebie. Coście zrobili z tym chłopakiem, który wziął broń? Wypuściliśmy go. Myślisz, że gdybym przyjechał, mógłbym z nim pogadać? Chyba tak. Patrzę teraz na niego na ekranie. Jak się nazywa? David DeMarco. Meksykanin? Nie. Tamci w aucie tak. On nie. Będzie ze mną gadał? Jest tylko jeden sposób, żeby się przekonać. Będę u was rano. Dobrze, czekam na ciebie. Catron zadzwonił do chłopaka, żeby go uprzedzić. Gdy ten wszedł do kawiarni, nie wydawał się szczególnie zdenerwowany. Wsunął się za stół, podkurczył jedną nogę, wciągnął powietrze przez zęby i spojrzał na Bella. Chcesz kawy? Tak, trochę się napiję.

Bell uniósł palec, kelnerka nadeszła i odebrała zamówienie. Spojrzał na chłopaka. Chcę z tobą porozmawiać o człowieku, który uciekł z wypadku. Może coś przychodzi ci do głowy. Przyda się wszystko, co zapamiętałeś. Chłopak pokręcił głową. Nie, nic nie pamiętam, odparł. Rozejrzał się. Mocno był poraniony? Nie wiem. Wyglądało, jakby miał złamaną rękę. Co jeszcze? I rozciętą głowę. Nie wiem, czy był bardzo poraniony. Mógł iść. Bell mu się przypatrywał. Ile według ciebie miał lat? Cholera, szeryfie, nie mam pojęcia. Był zakrwawiony i tak dalej. W raporcie napisano, że stwierdziłeś, że miał chyba pod czterdziestkę. No tak, coś w tym stylu. Z kim byłeś? Z nikim. Sąsiad, który wezwał policję, zeznał, że było was dwóch. Pieprzy nieprzytomnie. Czyżby? Rozmawiałem z nim dziś rano i wydawał się najbardziej przytomnym człowiekiem pod słońcem. Kelnerka przyniosła kawę. DeMarco wsypał do niej ćwierć kubka cukru i zaczął mieszać. Wiesz, że tuż przed wypadkiem ten człowiek zabił kobietę dwie przecznice dalej. Wtedy nie wiedziałem. Wiesz, ilu ludzi zabił? Nic o nim nie wiem. Jak był wysoki według ciebie? Niezbyt wysoki. Średniego wzrostu. Miał kowbojskie buty? Taa. Chyba miał. Jakie? Może ze strusia. Drogie buty. Tak. Bardzo krwawił? Nie wiem. No krwawił. Miał rozciętą głowę. Co mówił? Nic nie mówił. A co ty mówiłeś? Nic. Spytałem, czy dobrze się czuje. Myślisz, że mógł umrzeć w wyniku obrażeń? Pojęcia nie mam. Bell odchylił się do tyłu. Chłopak przekręcił solniczkę o sto osiemdziesiąt stopni. Potem obrócił ją z powrotem. Powiedz, z kim byłeś. Z nikim. Bell wpatrywał się w niego. Chłopak ssał zęby. Wziął kubek, łyknął kawy i go odstawił. Nie pomożesz mi, co? Przecież powiedziałem panu wszystko, co wiem. Widział pan raport. Nic więcej nie

wiem. Bell patrzył na niego. Potem wstał, włożył kapelusz i wyszedł. Rankiem pojechał do szkoły średniej i uzyskał kilka nazwisk od nauczycieli Davida DeMarco. Pierwszy chłopak z listy chciał wiedzieć, jak Bell do niego trafił. Dryblas, ze skrzyżowanymi rękami, w tenisówkach. Numer chyba czternaście, ze słowami Lewy i Prawy napisanymi na czubkach fioletowym tuszem. Coś przede mną ukrywacie. Chłopak pokręcił głową. Groził wam? Nie, skąd. Jak wyglądał? Meksykanin? Chyba nie. Miał tylko śniadą cerę. Baliście się go? Bać się zacząłem, jak pan się pojawił. Cholera, szeryfie, wiedziałem, że nie trzeba było brać tego cholerstwa. Palnęliśmy głupstwo. Nie powiem panu, że to był pomysł Davida, nawet jeśli tak było. Jestem wystarczająco dorosły. Jesteś. To było dziwne. Tamci w tym drugim aucie nie żyli. Będę miał przez to kłopoty? Co jeszcze wam mówił? Chłopak rozejrzał się po stołówce szkolnej. Zebrało mu się na płacz. Gdybym mógł to cofnąć, tobym się zachował inaczej. Naprawdę. Co mówił. Że mamy nie opowiadać, jak wygląda. Dał Davidowi stówę. Sto dolarów. Tak, bo David dał mu koszulę. Żeby sobie zrobił temblak na rękę. Bell skinął głową. No dobrze. A jak wyglądał? Średniego wzrostu. Średniej budowy. Jakby wysportowany. Ze trzydzieści pięć lat. Ciemne włosy. Ciemnobrązowe chyba. Nie wiem, szeryfie. Wyglądał przeciętnie. Przeciętnie. Chłopak spojrzał na swoje buty. Potem na Bella. No przeciętnie, to znaczy, że nie było w nim niczego szczególnego. Ale owszem, wyglądał na kogoś, z kim lepiej nie zadzierać. Gdy coś mówił, to się słuchało, cholera. Pod skórą sterczała mu kość, ale w ogóle nie zwracał na to uwagi. No dobrze. Czy będę miał przez to kłopoty? Nie. Dziękuję bardzo. Nie znamy konsekwencji naszych działań, co? Nie, nie znamy. Ale chyba czegoś się nauczyłem, jeśli to ma dla pana znaczenie. Ma. A myślisz, że DeMarco czegoś się nauczył? Chłopak pokręcił głową. Nie wiem, odparł. Nie mogę mówić za Davida.

XI Kazałem Molly poszukać jego krewnych i w końcu znaleźliśmy jego ojca w San Saba. Wyruszyłem w drogę w piątek wieczorem i pamiętam, że myślałem sobie wtedy, że pewnikiem robię coś głupiego, ale tak czy siak pojechałem. Wcześniej rozmawiałem z nim przez telefon. Nie wynikało, czy chce się ze mną zobaczyć, czy nie, ale powiedział, żebym przyjechał, to pojechałem. Na miejscu zatrzymałem się w motelu i rankiem pojechałem do jego domu. Żona mu zmarła ileś lat wcześniej. Usiedliśmy na ganku, piliśmy mrożoną herbatę i pewnikiem siedzielibyśmy tak do dziś, gdybym się nie odezwał. Był trochę starszy ode mnie. Może z dziesięć lat. Powiedziałem mu to, z czym przyjechałem. O jego synu. Przekazałem fakty. Siedział tylko i kiwał głową. Siedział na huśtawce i bujał się trochę, trzymając szklankę herbaty na kolanach. Nie wiedziałem, co jeszcze dodać, dlatego milczałem i siedzieliśmy tak dość długo. A potem powiedział, ale nie patrząc na mnie, tylko wyglądając na podwórko, powiedział: Był najlepszym strzelcem, jakiego znałem. Bezapelacyjnie. Nie wiedziałem, jak zareagować. No tak, odpowiedziałem. Wie pan, był snajperem w Wietnamie. Nie wiedziałem, mówię. Nie tykał żadnych narkotyków. Wiem. Nie tykał, proszę pana. Kiwnął głową. Inaczej go wychowałem, powiedział. No tak. Był pan na wojnie? Tak, byłem. W Europie. Znowu kiwnął głową. Llewelyn, jak wrócił, to odwiedził rodziny kilku swoich kolegów, co nie dali rady wrócić. Potem zrezygnował. Nie wiedział, co im mówić. Powiedział, że siedzieli i patrzyli na niego, żałując, że nie poległ. Widział to w ich twarzach. Że nie poległ zamiast ich ukochanego syna, rozumie pan. Tak, proszę pana, rozumiem. Ja też potrafię to zrozumieć. Ale poza tym to robili tam rzeczy, o których najchętniej na zawsze by zapomnieli. My na wojnie nie robiliśmy. Albo bardzo mało. Sprał porządnie jednego czy dwóch hipisów. Bo pluli na niego. Nazywali dzieciobójcą. Mnóstwo tych chłopaków, co wrócili, do dziś ma problemy. Myślałem, to dlatego, że kraj nie stanął za nimi. Ale coś mi się wydaje, że jest gorzej. Ten kraj był w rozsypce, jest w rozsypce do dziś. To nie była wina hipisów. Ani chłopaków, których tam posłali. Osiemnaście, dziewiętnaście lat. Odwrócił się i spojrzał na

mnie. I wtedy wydało mi się, że jest sporo starszy. Oczy miał stare. Powiedział: Ludzie będą panu mówić, że to Wietnam rzucił ten kraj na kolana. Ja w to nigdy nie wierzyłem. Już wcześniej był w kiepskim stanie. Wietnam to tylko gwóźdź do trumny. Nie daliśmy im nic, co mogliby tam ze sobą zabrać. Jak byśmy ich wysłali bez karabinów, to wcale nie wiem, czy o wiele gorzej by na tym wyszli. Nie wolno iść na taką wojnę. Nie wolno iść na wojnę bez Boga. Nie wiem, co będzie, gdy wybuchnie następna. Naprawdę nie wiem. No i w zasadzie tyle padło między nami. Podziękowałem mu za poświęcony mi czas. Nazajutrz miałem odsłużyć swój ostatni dzień i musiałem sporo przemyśleć. Bocznymi drogami wróciłem na międzystanówkę numer 10. Dojechałem do Cherokee i dalej 501. Próbowałem spojrzeć na wszystko z właściwej perspektywy, ale czasem człowiek za głęboko w czymś siedzi. Życia całego trzeba, żeby zobaczyć siebie takim, jakim jest się naprawdę, a i wtedy można się pomylić. A w tej sprawie mylić bym się nie chciał. Zastanawiałem się, co mnie skłoniło, żeby zostać stróżem prawa. Zawsze coś we mnie chciało dowodzić. Mocno do tego parłem. Chciałem, żeby ludzie słuchali tego, co mam do powiedzenia. Ale też inna część mnie chciała ratować tonących. Jeśli coś się starałem pielęgnować, to właśnie to. Widzi mi się, że nikt nie jest przygotowany na to, co ma nadejść, cokolwiek to będzie, nieważne. Ale cokolwiek nadejdzie, to zdaje mi się, że nie będziemy z tego czerpać siły do przetrwania. Ci starzy ludzie, z którymi rozmawiam, gdyby im powiedzieć, że na ulicach naszych teksaskich miast chodzą osobnicy o zielonych włosach i z kością nosie i mówią językiem, którego by nie zrozumieli, oni by nijak nie uwierzyli. A gdyby do tego im powiedzieć, że to ich wnuki? Wszystko to znaki i cuda na kiju, ale nie wynika z tego, dlaczego tak się porobiło. I znikąd wiedzieć, jak będzie dalej. Dlatego zawsze myślałem, że mogę przynajmniej naprawić to i owo, ale już tak nie czuję. Nie wiem, co czuję. Czuję się jak ci starzy ludzie, z którymi rozmawiam. Co tylko pogarsza sprawę. Wezwano mnie, żebym był rzecznikiem czegoś, w czym nie pokładam już tak dużej wiary jak dawniej. Wezwano mnie, bym wierzył w coś, czego już się tak nie trzymam jak kiedyś. Na tym polega problem. Nie dałem rady nawet wtedy, gdy jeszcze wierzyłem. Teraz patrzę na to pod światło. Widziałem wierzących, którzy zwątpili. Okoliczności zmusiły mnie, żebym się temu znowu przypatrzył i żebym się przypatrzył sobie. Nie wiem, co z tego wynikło, pożytek czy szkoda. I nawet nie wiem, czy namawiałbym kogoś, żeby tak skapitulował na moją modłę, bo dawniej nie miałem takich wątpliwości. Jeśli lepiej rozeznaję się w świecie, to jednak zapłaciłem za to cenę. Cenę dosyć wysoką. Kiedy jej powiedziałem, że rezygnuję, z początku nie zrozumiała moich słów, no to jej wyjaśniłem. Powiedziałem jej, że mam nadzieję, że ludzie z tego hrabstwa mają dość oleju w głowie, by na mnie nie głosować. Że nie czuję się dobrze, biorąc od nich pieniądze. Ona na to, że ja tak wcale nie myślę, a ja odpowiedziałem, że myślę tak w stu procentach. W dodatku z powodu tej roboty mam sześć tysięcy dolarów długu i z tym też nie wiem, jak sobie poradzić. Siedzieliśmy cicho przez chwilę. Nie myślałem, że aż tak ją to poruszy. W końcu powiedziałem: Loretto, ja już nie mogę tego robić. Uśmiechnęła się i spytała: Zamierzasz zrezygnować, gdy ciągle jesteś w siodle? A ja na to, że nie, proszę szanownej pani, po prostu zamierzam zrezygnować. Bo nie jestem w siodle. I już nie będę. Jeszcze jedno i już zamykam jadaczkę. Najbardziej to bym chciał, żeby w ogóle o tym nie gadano, ale przedostało się do gazet. Pojechałem do Ozona i rozmawiałem z tamtejszym prokuratorem, i dowiedziałem się, że mogę pogadać z adwokatem tego Meksykanina, a może nawet zeznawać na procesie, ale bardziej mi nie pomogą. Czyli że nie kiwną palcem. No to skorzystałem. Jasna sprawa, że guzik z tego wyszło, a typ dostał karę śmierci. Pojechałem więc do Huntsville, żeby się z nim zobaczyć, i oto, co się wydarzyło. Wszedłem i usiadłem, a on oczywiście wiedział, kim jestem, bo widział mnie w sądzie i tak dalej i spytał, co mu przywiozłem. Na to ja, że nic mu nie przywiozłem, a on, że myślał, że na pewno mu

coś przywiozę. Jakieś cuksy albo coś. Że myślał, że będę się chciał przymilać. Zerknąłem na strażnika, ale ten popatrzył w bok. No to spojrzałem na tego człowieka, Meksykanina, trzydzieści pięć, może czterdzieści lat. Mówił dobrze po angielsku. Odpowiedziałem, że nie przyjechałem po to, by mnie obrażał, tylko by się dowiedział, że starałem się pomóc w jego sprawie, jak tylko mogłem, i że mi przykro, bo nie wierzę, że to on jest sprawcą, a on tylko się rozparł na krześle, roześmiał i powiedział: Skąd oni wytrzasnęli takiego cudaka jak ty? Zakładają ci już pieluchy? Strzeliłem skurwysynowi prosto w oczy, zaciągnąłem go za kudły do samochodu, podpaliłem i sfajczył się na popiół. No i tak. Te typy potrafią człowieka przejrzeć. Gdybym go wyrżnął w mordę, strażnik słowem by się nie odezwał. On to wiedział. Wiedział. Na wychodnym zobaczyłem prokuratora, znałem go trochę, więc przystanęliśmy, żeby pogadać. Nie powiedziałem mu, co się stało, ale przecież wiedział, że próbowałem pomóc temu człowiekowi, więc może dodał dwa do dwóch. Nie wiem. O niego mnie nie spytał. Ani co tu robię, ani nic. Są dwa gatunki ludzi, co nie zadają dużo pytań. Jedni są za głupi, żeby pytać, drudzy pytać nie muszą. Zgadujcie, do której kategorii zaliczam prokuratora. Stał z neseserem na korytarzu. Jakby miał wolny czas do końca świata. Powiedział mi, że świeżo po studiach prawniczych przez pewien czas był obrońcą. I to mu strasznie skomplikowało życie. Nie chciał spędzić reszty życia na byciu okłamywanym każdego dnia. Powiedziałem mu, że jeden prawnik pewnego razu mi opowiedział, jak na studiach próbowali ich nauczyć, by przestali się martwić dobrem i złem, tylko przestrzegali prawa, i dodałem jeszcze, że wcale nie jestem przekonany. Zamyślił się i skinął głową, powiedział, że jest zmuszony zgodzić się z tym prawnikiem. I jeszcze, że jeżeli nie przestrzegamy prawa, to ani dobro, ani zło nas nie uratuje. W tym akurat chyba widzę jakiś sens. Ale to i tak nie zmieni mojego myślenia. Wreszcie go spytałem, czy wie, kim jest Mamon. Mamon?, on na to. Tak, Mamon. Znaczy jak Bóg i Mamon? Tak jest. No cóż, odparł. Chyba nie mogę odpowiedzieć twierdząco. Wiem, że to z Biblii. To diabeł? Nie wiem. Zamierzam sprawdzić. Mam poczucie, że muszę się dowiedzieć, kto to jest. Ciut się uśmiechnął i powiedział: Mówi pan, jakby ten Mamon chciał się wprowadzić do pańskiego domu. No tak, to by było zmartwienie, odparłem. Tak czy owak czuję, że powinienem się zaznajomić z jego zwyczajami. Kiwnął głową. Jakby się uśmiechnął. A potem jednak zadał pytanie. Powiedział: Ten tajemniczy człowiek, który według pana zabił funkcjonariusza i spalił go w samochodzie. Co pan o nim wie?

Nic nie wiem. Chciałbym coś wiedzieć. Albo mi się wydaje, że bym chciał. No tak. To prawie duch. Prawie czy faktycznie? Prawie, bo istnieje naprawdę. Chciałbym, żeby było inaczej. Ale nie jest. Znowu kiwnął głową. No tak, gdyby był duchem, nie trzeba byłoby się nim przejmować. Racja, odparłem, ale potem sobie to przemyślałem i wydaje mi się, że odpowiedź na jego pytanie jest taka, że gdy człowiek natyka się na pewne rzeczy w świecie, na świadectwa pewnych rzeczy, to wtedy dociera do niego, że być może natknął się na coś, czemu nie sprosta, i widzi mi się, że to taki właśnie przypadek. Kiedy mówimy, że coś jest rzeczywiste, a nie w naszej głowie, nie do końca wiem, co tak naprawdę się mówi. Loretta jedno mi powiedziała. Coś w tym brzmieniu, że to nie moja wina, a ja na to, że owszem, moja. I o tym też rozmyślałem. Powiedziałem, że jak podwórza strzeże dostatecznie zły pies, to obcy trzymają się z dala. A tu obcy wszedł. Gdy wrócił do domu, nie było jej, ale był jej samochód. Poszedł do stajni i zobaczył, że nie ma jej konia. Ruszył z powrotem, ale zaraz przystanął, bo pomyślał, że może coś jej się stało, skręcił więc do kantorka, zdjął siodło, wyniósł je na podwórko, gwizdnął na swojego konia i patrzył, jak zwierzę wystawia łeb nad dolną połową drzwi na końcu stajni, strzygąc uszami. Trzymał wodze jedną ręką, drugą poklepywał wierzchowca. Mówił do niego w drodze. Dobrze być w plenerze, nie? Wiesz, gdzie pojechali? Dobra, nie szkodzi. Nie martw się. Znajdziemy ich. Czterdzieści minut później dojrzał ją, osadził konia i patrzył. Jechała na południe wzdłuż rdzawej grani, z dłońmi skrzyżowanymi na łęku, ze wzrokiem skierowanym w stronę ostatków słońca, a koń człapał leniwie po nieubitej piaszczystej ziemi, ścigany kłębem czerwonego pyłu w nieruchomym powietrzu. Oczko w mojej głowie, powiedział do konia. Zawsze nim była. Pojechali razem do studni Warnera, zsunęli się z siodeł i usiedli pod topolami, a konie zaczęły się paść. Synogarlice zlatywały się do zbiorników. Późna pora roku. Długo się ich nie naoglądamy. Uśmiechnęła się. Późna pora, powtórzyła. Będziesz zła. Z powodu wyjazdu? Z powodu wyjazdu. Dam radę. Ale tylko przez wzgląd na mnie, prawda? Uśmiechnęła się. No wiesz, w pewnym wieku człowiek już się nie spodziewa zmian na lepsze. No to mamy kłopot. Poradzimy sobie. Chyba będę zadowolona, że jesteś w domu na obiedzie.

Lubię być w domu o każdej porze. Pamiętam, jak tata poszedł na emeryturę, mama powiedziała mu: Przysięgałam, że na dobre i na złe, ale nie było słowa o drugim śniadaniu. Bell się uśmiechnął. Założę się, że teraz chciałaby mieć go w domu. Też się założę. Sama bym tego chciała, skoro już o tym mowa. Chyba źle się wyraziłem. Nie powiedziałeś nic złego. Zawsze tak mówisz, żebym nie wiem co palnął. Taka moja rola. Bell się uśmiechnął. Gdybym nie miał racji, i tak byś mi tego nie powiedziała, co? Nie. Nawet gdybym chciał? Miałabym ciężki orzech do zgryzienia. Patrzył na cętkowane pustynne synogarlice pochylające się w matowym różowym świetle. Poważnie?, spytał. Tak, ale nie do końca. Czy to na pewno właściwa postawa? Hm. O cokolwiek by chodziło, miałabym nadzieję, że sam to rozgryziesz, bez mojej pomocy. A gdyby trafiło się coś, co by nas poróżniło, chybabym się z tym pogodziła. Ale może ja nie. Uśmiechnęła się i położyła mu dłoń na ręku. I tak trzymać, powiedziała. Miło tak tu siedzieć. Racja, szanowna pani. Rzeczywiście miło.

XII Budzę Lorettę przez to, że sam nie śpię. Leżę, a ona wypowiada moje imię. Jakby sprawdzała, czy jestem. Czasem przyniosę jej napój imbirowy z kuchni i siedzimy po ciemku. Chciałbym mieć jej życiowy spokój. Świat, którego się naoglądałem, nie zrobił ze mnie uduchowionego człowieka. Takiego jak ona. Do tego martwi się o mnie. Widzę to. Wydawało mi się, że skoro mam więcej lat od niej i jestem mężczyzną, to będzie się ode mnie uczyła, i pod wieloma względami tak było. Ale wiem, po czyjej stronie jest dług. Widzi mi się, że wiem, do czego to wszystko zmierza. Wykupują nas za nasze własne pieniądze. Nie chodzi tylko o narkotyki. Zgromadzono fortuny, o których nikt nie ma bladego pojęcia. I nam się wydaje, że co się narodzi z tych pieniędzy? Pieniędzy, za które można kupić całe kraje. I kupowano. Czy wykupią nasz kraj? Nie wydaje mi się. Ale to znaczy, że wylądujemy w jednym łóżku z ludźmi, od których trzeba trzymać się z daleka. To już nawet nie jest sprawa wymiaru sprawiedliwości. Wątpię, czy kiedykolwiek była. Narkotyki istniały przecież od zawsze. A ludzie tak bez powodu to nie ćpają. Milionami. Nie mam na to odpowiedzi. Zwłaszcza takiej, z której można czerpać otuchę. Jakiś czas temu powiedziałem tu jednej dziennikarce – młode dziewczę, wydawała się dość miła. Zgrywała reporterkę. Spytała: Szeryfie, jak to możliwe, że przestępczość tak się rozpleniła w pańskim hrabstwie? Brzmiało to jak uczciwie postawione pytanie. Może nawet takie było. Tak czy siak mówię jej, tak jej powiedziałem: Zaczyna się wtedy, gdy przestajemy zwracać uwagę na złe maniery. Zawsze jak ludzie przestają do siebie mówić proszę pana, proszę pani, koniec jest już w zasięgu wzroku. Mówię, tak jej powiedziałem: To się wkrada we wszystkie sfery. Słyszała pani o tym, prawda? We wszystkie sfery. W końcu etos kupiecki tak upada, że ma pani trupy siedzące w samochodach na pustyni, a wtedy to już jest o wiele za późno. Spojrzała na mnie ciut dziwnie. No więc na ostatku powiedziałem jej, ale może nie powinienem był, ale powiedziałem, że nie ma handlu narkotykami bez narkomanów. A wielu tych narkomanów to szykownie ubrani ludzie, zatrudnieni na popłatnych stanowiskach. Dodałem: Może nawet pani zna kilku. Inna sprawa to starzy ludzie, ciągle do nich wracam. Zawsze patrzą na mnie pytająco. Hen, lata wstecz, nie pamiętam, żeby tak było. Żeby tak było, jak byłem szeryfem w latach pięćdziesiątych. Człowiek na nich patrzy, a oni nawet nie wyglądają na zdezorientowanych, tylko na szalonych. To mnie męczy. Jakby się ocknęli i nie wiedzieli, gdzie się znajdują. W pewnym sensie faktycznie nie wiedzą. Dzisiejszego wieczoru przy kolacji powiedziała, że czytała Świętego Jana. Objawienie. Zawsze jak zacznę gadać o tym, jak idą sprawy, ona znajdzie coś w Biblii, więc spytałem, czy w Objawieniu mówi się o tym, co się dzieje ze światem, a ona na to, że się zorientuje i da mi znać. Spytałem więc, czy jest coś o zielonych włosach i kościach w nosie, a ona na to krótko, że nie ma. Nie wiem, czy to dobry znak, czy nie. Potem stanęła za moim krzesłem, położyła mi dłonie na szyi i ugryzła mnie w ucho. Pod wieloma względami jest ciągle młodą kobietą. Gdybym jej nie miał, naprawdę nie wiem, co bym miał. No, właściwie to wiem. Zmieściłoby się w naparstku. Był zimny i wietrzny dzień, gdy ostatni raz wyszedł z gmachu sądu. Niektórzy ludzie

umieją obejmować ramieniem płaczące kobiety, ale jemu to się zawsze wydawało sztuczne. Ruszył po schodach i dalej przez tylne drzwi, wsiadł do pikapa i siedział. Nie potrafił nazwać tego, co czuje. Smutek, ale oprócz tego coś jeszcze. I właśnie to coś jeszcze kazało mu siedzieć bez ruchu, zamiast zapalić silnik. Czuł to już kiedyś, bardzo dawno temu, a gdy powiedział to sobie na głos, od razu się zorientował, co to jest. Poczucie porażki. Został pokonany. Dla niego bardziej gorzkie od śmierci. Musisz to przeboleć, dodał. I włączył zapłon.

XIII Jak się wychodziło tylnymi drzwiami, to z boku domu stało kamienne koryto wśród chwastów. Z dachu biegła ocynkowana rynna, więc koryto było zawsze dość pełne, i pamiętam, że jednego razu się zatrzymałem, przykucnąłem, zajrzałem do środka i zacząłem o tym myśleć. Nie wiem, od jak dawna tam stało. Sto lat. Dwieście. W kamieniu widać było ślady dłuta. To koryto wyciosano z litej skały, miało z sześć stóp długości, z półtora szerokości i tyle samo na głębokość. Wyrżnięte ze skały. I zacząłem rozmyślać o człowieku, który je zrobił. W tym kraju, o ile mi wiadomo, pokój nigdy nie trwał dłużej. Czytałem trochę o historii i stąd nie bardzo jestem pewien, czy był choćby jeden taki okres. A ten człowiek usiadł z młotkiem i dłutem i wyrżnął z kamienia koryto, które mogłoby przetrwać dziesięć tysięcy lat. Czemu tak? W czym pokładał wiarę? Przecież nie w tym, że nic się nie zmieni. Bo tak chyba można by pomyśleć. Na pewno nie był taki niemądry. Sporo o tym rozmyślałem. Myślałem o tym i później, gdy już odjechałem stamtąd, a dom rozsypał się na kawałki. Powiem, że kamienne koryto ciągle tam stoi. Byle co go nie poruszy. Ręczę za to. Myślę więc o tym człowieku, siedzącym tam z młotkiem i dłutem, może z godzinę, dwie po kolacji, nie wiem. Muszę przyznać, że jedyne, co przychodzi mi do głowy, to że w jego sercu było jakieś ślubowanie. I wcale nie mam zamiaru sam żłobić kamiennego koryta. Ale chciałbym móc złożyć takie ślubowanie. Tego chciałbym chyba najbardziej. Inna sprawa, że nie powiedziałem za wiele o swoim ojcu, wiem, że go nie uhonorowałem jak należy. Przeżyłem go do dziś o prawie dwadzieścia lat, więc jakbym patrzył na młodszego mężczyznę. Ledwo podrósł, wyruszył na szlak handlować końmi. Powiedział mi, że z początku raz czy dwa nieźle go oskubali, ale wyciągnął z tego naukę. Mówił, że jednego razu jakiś handlarz objął go ramieniem, spojrzał na niego z góry i powiedział: Synu, będę z tobą handlował, jakbyś w ogóle nie miał ani jednego konia. Bo chodzi o to, że niektórzy bez ogródek mówią, co zamierzają z człowiekiem zrobić, a wtedy pewnie lepiej ich słuchać. Zakonotowałem to sobie. Znał się na koniach i dobrze sobie z nimi radził. Widziałem, jak kilka poskromił, wiedział, co robi. Miał łatwość do koni. Dużo z nimi gadał. We mnie niczego nie poskramiał i zawdzięczam mu więcej, niżbym myślał. Ludzie może by uznali, że lepszy ze mnie człowiek niż on. Choć to źle brzmi. Choć źle tak mówić. Pewnie ciężko mu się z tym żyło. A co dopiero z powodu jego taty. Nie nadałby się na stróża prawa. Studiował chyba ze dwa lata, ale nie skończył. Myślałem o nim o wiele mniej, niż powinienem, i wiem, że to nie w porządku. Gdy umarł, przyśnił mi się dwa razy. Pierwszego snu za bardzo nie pamiętam, ale spotkałem ojca w jakimś miasteczku, dał mi pieniądze, które chyba zgubiłem. Za to w drugim jakbyśmy się obaj cofnęli do dawnych czasów, jechałem nocą konno przez góry. Pokonywałem przełęcz. Było zimno, na ziemi śnieg, a on mnie minął i pojechał dalej. Bez słowa. Po prostu pojechał przed siebie, okryty szczelnie kocem, ze zwieszoną głową, a jak mnie mijał, zobaczyłem, że wiezie żar w rogu, tak jak to ludzie dawniej nosili, widziałem ten róg dzięki światłu w środku. Światłu koloru księżyca. I w tym śnie wiedziałem, że jedzie naprzód, aby rozpalić ognisko gdzieś w tej ciemności, na tym zimnie, i wiedziałem jeszcze, że gdy tam dotrę, będzie na mnie czekał. A potem się obudziłem.

Przypisy [1] Wody, kolego (hiszp.; przekład hiszpańskich zwrotów i dialogów oraz wszystkie przypisy autorstwa tłumacza). [2] Wody, na litość boską. [3] Drugi [4] W mojej kieszeni [5] Drzwi [6] Wilki [7] Tak, tak. Wilki. Lwy [8] Tu: Słucham. [9] Możesz iść? [10] Możesz chodzić? [11] Masz pieniądze? [12] Dalej. [13] Świetnie. [14] Żadnych narkotyków. [15] Gotowy?

Okładka Karta tytułowa Karta redakcyjna XIII Przypisy

Spis treści Dedykacja I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII