Cormac Mccarthy To nie jest kraj dla starych ludzi

Przełożył Robert Bryk

Prószyński i S - ka

Tytuł oryginału NO COUNTRY FOR OLD MEN Copyright © 2005 by M - 71, Ltd. This translation published by arrangement with Alfred A. Knopf, a division of Random House, Inc. All Rights Reserved

Okładka Paramount Vantage Redakcja Ewa Witan Redakcja techniczna Elżbieta Urbańska Korekta Grażyna Nawrocka Łamanie komputerowe Małgorzata Wnuk ISBN 978 - 83 - 7469 - 643 – 2 Warszawa 2008 Wydawca Prószyński i S - ka SA 02 - 651 Warszawa, ul. Garażowa 7 www.proszynski.pl Druk i oprawa ABEDIK S.A. 61 - 311 Poznań, ul. Ługańska 1

Autor pragnie wyrazić wdzięczność Instytutowi Santa Fe za czteroletni pobyt w tym domu pracy twórczej: Dziękuje także Amandzie Urban.

I Do komory gazowej w Huntsville posłałem młodego chłopaka. Tylko i wyłącznie jednego. Odwiedziłem go tam dwa albo trzy razy. Trzy. Ostatni raz w dniu jego egzekucji. Wprawdzie to nie należało do moich obowiązków, ale pojechałem, chociaż raczej niechętnie. Zabił czternastolatkę. Dopiero teraz mogę wyznać, że nigdy nie miałem wielkiej ochoty na te wizyty, zwłaszcza w dniu egzekucji. Z dokumentów wynikało, że zabił tamtą dziewczynkę w afekcie, lecz mnie powiedział, że zrobił to na zimno. Umawiał się z nią, znając jej wiek. Sam miał dziewiętnaście lat. Twierdził, że od dawna chciał kogoś zabić, jak tylko sięgnie pamięcią, i że gdyby nawet go uniewinniono, zrobiłby to jeszcze raz. Z własnej woli powiedział mi o swoim przekonaniu, że pójdzie do piekła. Naprawdę nie wiem, co o tym sądzić. Dotychczas nigdy nie spotkałem kogoś takiego. Zastanawiałem się, czy to nie jest jakiś nowy rodzaj człowieka. Patrzyłem, jak przypinają go pasami do krzesła i zamykają drzwi. Może wyglądał na lekko zdenerwowanego, ale to chyba wszystko. Moim zdaniem rzeczywiście był przekonany, że za piętnaście minut znajdzie się w piekle. Tak uważam. Wiele o tym myślałem. Łatwo się z nim rozmawiało. Nazywał mnie szeryfem. Nie bardzo wiedziałem, co mu powiedzieć. Co można powiedzieć człowiekowi, który się przyznaje, że nie ma duszy? A w ogóle w jakim celu cokolwiek mu mówić? Długo się nad tym zastanawiałem. Ale to wszystko nic w porównaniu z tym, co nastąpiło później. Mówi się, że oczy są zwierciadłem duszy. Nie wiem, czego są zwierciadłem, chyba nieprędko się dowiem. Jednak może być inne spojrzenie na świat i są oczy, które widzą go inaczej. Właśnie tak to jest. Dotarłem do pewnego miejsca w życiu, a nigdy bym nie przypuszczał że kiedykolwiek tu się znajdę. Gdzieś tam jest prawdziwy demon zła i nie chcę stawić mu czoła. Wiem, że jest. Raz widziałem jego oczy i wolałbym nie oglądać ich ponownie. Nie chcę się narażać ani wyjść mu na spotkanie. Nie chodzi o to, że jestem starszy. Chciałbym, żeby to była sprawa wieku. Trudno powiedzieć, że pragnie się to robić. Zawsze wiedziałem, że trzeba pragnąć śmierci, by to zrobić. Nigdy nie było inaczej. Nie robi się tego dla chwaty ani z innych powodów, tylko po prostu, zwyczajnie. Jeśli nie, natychmiast się zorientują. Zauważą to w mgnieniu oka. Myślę, że chodzi o to, kim człowiek pragnie się stać, i że musi ryzykować duszę. Ja nie chcę tego robić i sądzę, że chyba nigdy nie mógłbym tego pragnąć.

Zastępca szeryfa zostawił skutego Chigurha w kącie, a potem usiadł na obrotowym krześle, zdjął kapelusz, oparł stopy na blacie biurka i z komórki zadzwonił do Lamara. Szeryf właśnie wyszedł. Zastępca nosił przy sobie butlę z tlenem, taką, jakiej się używa przy rozedmie płuc czy innych chorobach. W rękawie miał rurkę połączoną z pistoletem do uśmiercania zwierząt w rzeźni. - No. Jestem tym, na kogo wyglądam. Zobaczysz, jak przyjdę. No. Ukrywam to. No. Kiedy wstał, zakołysały się klucze przyczepione do pasa. Otworzył szufladę biurka, aby wyjąć klucze do aresztu. Był lekko pochylony, gdy Chigurh kucnął i przesunął pod kolana łańcuch kajdanek, którymi miał skute ręce na plecach. W taki sam sposób przeciągnął kajdanki pod stopami i natychmiast wstał. Niewątpliwie ćwiczył to wielokrotnie. Zarzucił łańcuch na szyję zastępcy, podskoczył i kolanami rąbnął go w kark, jednocześnie zaciągając łańcuch na gardle przeciwnika. Upadli. Zastępca bezskutecznie próbował wcisnąć dłonie pod łańcuch. Chigurh, z odwróconą twarzą, ściągał łańcuch. Zastępca wściekle młócił rękami i wierzgał, przesuwając się w koło po podłodze; kopnął kosz na śmieci, a potem krzesło, aż przeleciało na drugą stronę pokoju. Kopnięciem zatrzasnął drzwi i wskutek szamotania zrolował dywanik, którym teraz obaj byli owinięci. Charczał i krwawił z ust. Dusił się własną krwią. Chigurh tylko ciągnął mocniej. Niklowane kajdanki wrzynały mu się w ciało do kości. Zastępcy pękła tętnica szyjna; tryskająca na ścianę krew spływała na podłogę. Zastępca coraz wolniej poruszał nogami. Leżał w drgawkach, a w końcu całkiem przestał się poruszać. Chigurh oddychał spokojnie, wciąż go trzymając. Kiedy wstał, odpiął klucze od pasa zastępcy, uwolnił się z kajdanek, zabrał rewolwer, który wetknął sobie za pasek spodni, i poszedł do łazienki. Trzymał nadgarstki pod strumieniem zimnej wody, aż przestały krwawić. Zębami oderwał kilka pasków tkaniny z ręcznika, zawinął nimi rany i wrócił do pokoju. Usiadł na biurku. Umocował opatrunek skoczem, uważnie spoglądając na martwego zastępcę, który leżał na podłodze twarzą do góry. Kiedy skończył, zabrał tamtemu portfel, z którego wyjął pieniądze, i wsadził je sobie do kieszeni koszuli. Portfel rzucił na podłogę. Wziął butlę z tlenem i pistolet obezwładniający, a potem wyszedł z biura, wsiadł do samochodu zastępcy i wyjechał na drogę. Na autostradzie międzystanowej wypatrzył najnowszy model forda prowadzony przez samotnego mężczyznę, włączył światła i na chwilę uruchomił syrenę. Samochód zjechał na pobocze i stanął. Chigurh zatrzymał się tuż za nim, zgasił silnik, zawiesił butlę z tlenem na ramieniu i wysiadł. Mężczyzna obserwował go w lusterku wstecznym. - O co chodzi, panie władzo? - spytał, kiedy Chigurh podszedł.

- Zechce pan wysiąść? Mężczyzna otworzył drzwi i wysiadł. - Co jest grane? - Proszę się odsunąć od pojazdu. Mężczyzna wykonał polecenie. Chigurh widział, jak w oczach tamtego pojawia się wątpliwość na widok zakrwawionej postaci, ale było już za późno. Położył mu dłoń na głowie niczym znachor. Syk powietrza i głuche uderzenie bolca przypominały zamykanie drzwi. Mężczyzna osunął się na ziemię. Z okrągłej dziurki na czole ciekła mu krew i spływała do oczu, w których powoli gasł obraz widzianego świata. Chigurh wytarł dłoń chusteczką. - Nie chciałem, żebyś zakrwawił samochód - wyjaśnił. Moss, z obcasami wciśniętymi w bazaltowy żwir, siedział na grzbiecie wzgórza, patrząc przez niemiecką lornetkę na pustynię. Kapelusz miał zsunięty na tył głowy, łokcie oparł na kolanach. Z ramienia zwisał mu na skórzanym pasku sztucer z lunetą i kolbą wykonaną z warstw klonu i orzecha. Antylopy znajdowały się w odległości mniej więcej kilometra. Słońce wstało niespełna godzinę temu, więc w dolinie kładły się długie cienie łańcucha górskiego, kamieni i datilli . Gdzieś tam był również cień Mossa. Opuścił lornetkę i teraz uważnie patrzył gołym okiem. Daleko na południu zobaczył dzikie góry Meksyku i przełom rzeki. Od zachodu było terakotowe pogranicze spalone przez słońce. Splunął obojętnie i wytarł sobie usta w rękaw bawełnianej koszuli roboczej. Gdyby chciał tu użyć sztucera, wielkość kątowa wyniosłaby pół minuty, czyli z odległości kilometra musiałby trafić do celu mającego niespełna czternaście centymetrów. Miejsce, z którego zamierzał strzelać, by zmniejszyć dystans, znajdowało się tuż pod łagodnym stokiem pokrytym bazaltowym rumoszem. Dotarcie tam potrwa niemal godzinę, lecz choć Moss się zbliży do antylop, one i tak będą się pasły daleko. Pocieszał go jedynie brak wiatru. Kiedy dotarł do podnóża łagodnego zbocza, wolno wstał i odszukał wzrokiem antylopy. Nie odeszły daleko od miejsca, gdzie widział je wcześniej, mimo to miał jeszcze do nich dobre siedemset metrów. Przyglądał się zwierzętom przez lornetkę. Wskutek falowania gorącego powietrza, w którym unosiły się pyłki roślin, obraz był zniekształcony. Kurz i pyłki tworzyły rozedrganą mgiełkę. Moss nie mógł nigdzie się ukryć, więc zdawał sobie sprawę, że strzeli tylko raz.

Odmiana juki (wszystkie przypisy tłumacza).

Schował się w skalnym gruzie, ściągnął jeden but, położył go na kamieniu, oparł sztucer na cholewce, kciukiem odbezpieczył broń i spojrzał przez lunetę. Wszystkie antylopy z uniesionymi głowami patrzyły w jego stronę. - Cholera - szepnął. Słońce miał za plecami, więc nie mogły dobrze widzieć refleksu w soczewce lunety. Zdawał sobie jednak sprawę, że go zauważyły. Sztucer miał bardzo czuły spust, dlatego Moss, przyciskając broń do siebie, poruszał nią nadzwyczaj ostrożnie. Przeniósł krzyżyk celownika bliżej grzbietu zwierzęcia, które stało bokiem. Uwzględnił poprawkę o sto metrów, choć nie był pewien odległości. Położył palec na spuście. Kieł dzika, który nosił na złotym łańcuszku, znalazł się w zgięciu łokcia opartego na kamieniu. Ciężka lufa spowodowała silny odrzut. Kiedy Moss znów spojrzał na antylopy przez lunetę, stały jak przedtem. Kuła dotarła tam w ułamek sekundy, ale odgłos wystrzału znacznie później. Zwierzęta przez chwilę stały, patrząc na chmurkę kurzu, którą wzbiła kula, i nagle zerwały się do ucieczki. Prawie natychmiast popędziły z największą prędkością dnem doliny, a za nimi przetaczało się echo wystrzału. Moss wstał i patrzył, jak biegną. Podniósł lornetkę. Spostrzegł, że jedno zwierzę zostaje z tyłu, podwijając nogę, prawdopodobnie kula trafiła je w zad. Pochylił się i splunął. - Cholera - zaklął. Obserwował, jak antylopy znikają za skałami na południu. Bladopomarańczowy kurz, który wisiał w świetle bezwietrznego ranka, rzedł i również zniknął. Na dnie pustej doliny zalanej słońcem panowała cisza, jak gdyby nic się nie wydarzyło. Moss usiadł, z powrotem włożył but, podniósł sztucer, wyrzucił zużytą łuskę, wsunął ją do kieszeni koszuli i zaryglował zamek. Powiesił sobie broń na ramieniu i wyruszył w drogę. Przejście na drugą stronę doliny zajęło mu około czterdziestu minut. Tam wspiął się po długim bazaltowym zboczu i przemaszerował grzbietem do miejsca, skąd się rozciągał widok na rejon, gdzie zniknęły antylopy. Powoli oglądał teren przez lornetkę. Dostrzegł dużego czarnego psa. Obserwował go. Pies miał spory łeb i krótkie uszy. Mocno utykał. Obejrzał się i przystanął, a potem ruszył dalej. Moss opuścił lornetkę i patrzył, jak zwierzak odchodzi. Zsunął kapelusz na tył głowy i pomaszerował grzbietem wzgórza, kciukiem przytrzymując pasek sztucera. Koszula na plecach już ściemniała od potu. Na skałach widniały piktogramy wyryte chyba przed tysiącem łat. Ludzie, którzy je wykonali, też byli myśliwymi. Nie zostało po nich nic więcej.

Grzbiet kończył się osuwiskiem ze świeżym śladem prowadzącym w dół między kępami krzewów akacjowych i euforbii. Moss usiadł na kamieniu, oparł łokcie na kolanach i przez lornetkę rozejrzał się po okolicy. W odległości około półtora kilometra dostrzegł w dolinie trzy pojazdy. Opuściwszy lornetkę, popatrzył gołym okiem, a potem znów ją podniósł. Wyglądało na to, że na ziemi leżą trzej mężczyźni. Wcisnął stopy między kamienie i nastawił ostrość. Pojazdy okazały się samochodami terenowymi i pikapami z napędem na cztery koła zaopatrzone w terenowe opony. Mężczyźni wyglądali na martwych. Moss opuścił lornetkę i znowu ją podniósł do oczu. W końcu ją opuścił i po prostu siedział. Nie zauważył żadnego ruchu. Siedział tak przez dłuższy czas. Zbliżając się do pojazdów, zdjął z ramienia sztucer, odbezpieczył go i trzymał przy boku. Przystanął. Uważnie rozejrzał się dokoła i popatrzył badawczo na samochody. Niektóre przestrzelmy na karoseriach biegły w równych odstępach i w jednej linii, co świadczyło, że użyto broni automatycznej. Szyby były w większości powybijane, opony przebite. Moss stał, nasłuchując. Na kierownicy pierwszego samochodu bezwładnie opierał się martwy mężczyzna. Zwłoki dwóch innych leżały w pożółkłej trawie. Wszędzie na ziemi ciemniała zakrzepła krew. Moss zatrzymał się i nadstawił uszu. Nie słyszał nic prócz bzyczących much. Obszedł samochód i zobaczył dużego zabitego psa. Miał przestrzelony brzuch i przypominał tego, który wcześniej przebiegł przez dolinę. Nieco dalej leżały trzecie zwłoki, twarzą do ziemi, a w trawie koło nich śrutówka z krótką lufą, pistoletową kolbą i bębnowym magazynkiem na dwadzieścia nabojów. Moss trącił butem nogę zabitego, a potem rozejrzał się uważnie po okolicznych wzgórzach. Trzeci pojazd był pikapem z podwyższonym zawieszeniem i przyciemnionymi szybami. Moss otworzył drzwi od strony kierowcy. Siedział tam mężczyzna, który na niego spojrzał. Moss odskoczył do tyłu, unosząc sztucer. Kierowca miał zakrwawioną twarz. Poruszył ustami. - Agua, cuate - wyszeptał. - Agua, por dios. Na jego kolanach leżał pistolet maszynowy H&K z czarnym plastikowym paskiem. Moss wyciągnął rękę i zabrał mu broń. - Agua - powtórzył tamten. - Por dios. - Nie mam wody. - Agua.

Moss zostawił drzwi otwarte, powiesił sobie H&K na ramieniu, obszedł maskę i znalazł się z drugiej strony pojazdu. Kierowca powiódł za nim oczami. Moss otworzył drzwi, zwolnił blokadę oparcia i złożył je na siedzenie. Miejsce na ładunek zakrywał brezent o srebrzystym połysku. Odsunąwszy brezent, Moss zobaczył paczki wielkości cegły owinięte w plastikową folię. Zerkając na kierowcę, wyjął nóż i nadciął jedną z paczek. Wysypał się z niej brunatny proszek. Moss poślinił palec, dotknął nim proszku i powąchał. Następnie wytarł palec o dżinsy, z powrotem zasunął brezent, cofnął się i znów spojrzał na okolicę. Pusto. Odszedł od samochodu, stanął i przez lornetkę oglądał niskie wzgórza. Pasmo bazaltowych gór. Płaskowyż na południu. Wyjął chusteczkę, wrócił do samochodu i wytarł nią wszystkie miejsca, których dotykał. Klamkę, dźwigienkę oparcia przy siedzeniu, brezent i paczkę zawiniętą w plastik. Przeszedł na drugą stronę pojazdu i tam również wszystko powycierał. Zastanawiał się, czy czegoś nie pominął. Wrócił do pierwszego samochodu, chwycił klamkę przez chusteczkę, otworzył drzwi i zajrzał do środka. Otworzył i zamknął schowek. Uważnie popatrzył na zwłoki za kierownicą. Zostawił drzwi otwarte i podszedł do samochodu od strony kierowcy. W drzwiach zobaczył mnóstwo przestrzelin. Tak samo w przedniej szybie. Mały kaliber - sześć milimetrów, chyba śrutówka. Na to wyglądało. Otworzył drzwi i nacisnął guzik elektrycznego opuszczania szyb, lecz zapłon nie był włączony. Moss zamknął drzwi, a potem stał chwilę, rozglądając się po niskich wzgórzach. Przykucnął. Zdjął z ramienia sztucer, położył go na trawie, chwycił H&K i dłonią odciągnął zamek. W komorze znajdował się nabój, a w magazynku jeszcze dwa. Moss powąchał wylot lufy. Wyjął magazynek, zarzucił sobie sztucer na jedno ramię, a pistolet maszynowy na drugie, wrócił do pikapu i pokazał magazynek rannemu. - Otra - rzekł. - Otra. Tamten skinął głową. En mi bolsa. - Mówisz po angielsku? Ranny nie odpowiedział, próbował pokazać coś brodą. Moss dostrzegł dwa magazynki wystające z kieszeni płóciennej kurtki tamtego. Sięgnął do kabiny, wyjął je i cofnął się. Poczuł woń krwi i odchodów. Włożył jeden z pełnych magazynków do pistoletu maszynowego, a pozostałe dwa do kieszeni. - Agua, cuate - powiedział ranny. Moss rozejrzał się po okolicy. - Mówiłem ci, że nie mam wody.

- La puerta - rzekł tamten. Moss spojrzał na niego. - La puerta. Hay lobos . - Tam nie ma żadnych lobos. - Si, si. Lobos. Leones . Moss zatrzasnął drzwi łokciem. Wrócił do pierwszej terenówki, stanął i popatrzył na drzwi od strony pasażera. Nie było w nich przestrzelin, ale na siedzeniu dostrzegł krew. Zobaczył, że kluczyk jeszcze tkwi w stacyjce, więc go przekręcił i nacisnął przełącznik zamykania okna. Szyba powoli się uniosła. Dwie przestrzeliny, a po wewnętrznej stronie mnóstwo drobnych plamek zaschniętej krwi. Myśli Mossa krążyły wokół nich. Popatrzy! na ziemię. Dostrzegł plamy krwi. Na trawie również. Przesunął wzrokiem po szlaku, który biegł przez kotlinę i którym tu dotarła pierwsza terenówka. Jeszcze ktoś musiał przeżyć oprócz tamtego, co błagał o wodę, pomyślał. Ruszył na przełaj doliną i szerokim łukiem dotarł do miejsca, gdzie w słońcu ukazały się ślady opon odciśnięte w rzadkiej trawie. Odszedł jakieś sto metrów na południe. Wreszcie trafił na trop tamtego człowieka. Idąc dalej, zobaczył krew na trawie. Potem jeszcze więcej krwi. - Nie zajdziesz daleko - powiedział. - Może myślisz, że tak, ale ci się nie uda. Zostawił ślady i wszedł na pobliski pagórek, trzymając pod pachą odbezpieczony pistolet H&K. Przez lornetkę spojrzał na południe. Nic. Stał, obracając w palcach kieł dzika wiszący w rozchyleniu koszuli. - Teraz

gdzieś się ukrywasz

- ciągnął

- i

patrzysz

na swoje ślady.

Prawdopodobieństwo, że cię zobaczę wcześniej niż ty mnie, jest tak znikome, jak to, że nie wpadniesz. Kucnął, oparł łokcie na kolanach i przez lornetkę przyjrzał się skałom w najwyższym punkcie doliny. Usiadł po turecku. Znów przez lornetkę obejrzał okolicę, tym razem wolniej, a następnie po prostu siedział. - Nie chowaj się - mruknął - podnieś swoją poranioną dupę i wyjdź. No, ruszże się. Zerknął na słońce. Kolo jedenastej. Nie wiadomo, czy to wszystko zdarzyło się ostatniej nocy. Równie dobrze mogło to być dwa, a nawet trzy dni temu. Hiszp. Tu: drzwi. Hiszp. Wilki. Hiszp. Tu: „Tak, tak. Wilki. A nawet lwy”.

Chyba jednak ostatniej nocy. Zerwał się słaby wiatr. Moss zsunął kapelusz na tył głowy, otarł pot z czoła bandaną i z powrotem wepchnął ją do kieszeni dżinsów. Spojrzał w stronę niewysokiego skalnego wzgórza, które zamykało kotlinę od wschodu. Żaden ranny tam nie wejdzie, stwierdził. Po prostu nie da rady. Moss z trudem wspinał się na szczyt, a gdy tam dotarł, zbliżało się południe. Daleko na północy przez rozedrgane powietrze zobaczył jadący ciągnik siodłowy z naczepą. Piętnaście kilometrów. Może nawet ponad dwadzieścia. Droga numer 90. Usiadł i powoli oglądał przez lornetkę teren, który się przed nim rozciągał. Nagle ją zatrzymał. Na skraju osuwiska pod stokiem dostrzegł coś niebieskiego. Dłuższy czas przypatrywał się temu przez lornetkę. Nie poruszało się. Uważnie obejrzał miejsce wokół niebieskiego skrawka. Potem znów mu się przyglądał. Prawie po godzinie wstał i ruszył w dół. Pod głazem leżał martwy mężczyzna, a w trawie między jego nogami połyskiwał niklowany policyjny pistolet czterdziestkapiątka. Mężczyzna prawdopodobnie siedział oparty o głaz, a potem się osunął. Miał otwarte oczy. Wyglądał, jakby coś niewielkiego w trawie przykuło jego uwagę. Na ziemi, a także na głazie była krew. Jeszcze ciemnoczerwona, ale przecież znajdowała się w cieniu. Moss podniósł pistolet, kciukiem nacisnął bezpiecznik i zwolnił kurek. Kucnął i spróbował zetrzeć krew z nogawki spodni martwego mężczyzny, ale się okazało, że już skrzepła. Wstał, wetknął sobie pistolet z tyłu za pas i rękawem koszuli otarł z czoła pot. Odwrócił się i ponownie rozejrzał wokół. Przy kolanie mężczyzny stała ciężka skórzana walizka na dokumenty. Moss miał absolutną pewność, co w niej jest, lecz na myśl o tym przeraził się, nie wiedząc dlaczego. Kiedy wreszcie podniósł walizkę, odszedł kilka kroków, usiadł na trawie, zdjął z ramienia sztucer i położył obok. Siedział z pistoletem na kolanach, trzymając walizkę między rozsuniętymi nogami. W końcu rozpiął dwa paski, nacisnął mosiężny zamek i ją otworzył. Walizkę wypełniały po brzegi banknoty studolarowe w paczkach oklejonych banderolami z napisem „10 000 $”. Nie wiedział, do czego miały służyć, ale wpadł na całkiem niezły pomysł. Popatrzył na walizkę, a potem ją zamknął i siedział z opuszczoną głową. Ujrzał całe swoje życie, od narodzin aż do śmierci. Teraz wszystko zależało od dwudziestu kilogramów papieru w walizce. Uniósł głowę i popatrzył na zbocze. Słaby północny wiatr. Chłodny. Słońce. Pierwsza po południu. Moss spojrzał na martwego mężczyznę leżącego w trawie. Jego buty z krokodylowej skóry były pełne krwi i już czerniały. Skonał tutaj, w tym miejscu. Odległe

góry na południu. Wiatr w trawie. Cisza. Moss zatrzasnął zamek walizki, z powrotem zapiął paski, wstał, zarzucił sztucer na ramię, a następnie podniósł walizkę, chwycił pistolet maszynowy i w towarzystwie własnego cienia ruszył w drogę. Pomyślał, że wie, jak wrócić do swojego pikapu, lecz także przyszło mu do głowy, że nie może błądzić po pustyni, gdy zapadnie zmrok. Wiedział, że w okolicy są grzechotniki, więc w razie ukąszenia nocą, według wszelkiego prawdopodobieństwa, podzieliłby los tamtych ludzi, a walizka wraz z zawartością przeszłaby w ręce kogoś innego. Z drugiej strony marsz przez otwarty teren w biały dzień byłby kłopotliwy dla człowieka z pistoletem maszynowym na ramieniu i walizką z kilkoma milionami dolarów. Prócz tego z całą pewnością ktoś się zjawi, by odzyskać te pieniądze. Może nawet kilka osób. Przez chwilę się zastanawiał, czy nie wrócić po śrutówkę z bębnowym magazynkiem. Miał duże zaufanie do tej broni. Nawet pomyślał, że zostawi pistolet maszynowy. Za jego posiadanie grozi więzienie. Niczego jednak nie zostawił ani po nic nie wrócił. Ruszył do swojego samochodu. Wybierał dogodne przejścia przez grzbiety bazaltowych skał i maszerował po płaskim lub falującym terenie między nimi. Pod koniec dnia znalazł się na polnej drodze, którą tyle godzin temu szedł w przeciwnym kierunku, gdy jeszcze panował mrok przed świtem. Wreszcie pokonał ostatnie półtora kilometra dzielące go od pikapu. Otworzył drzwi pasażera i postawił sztucer na podłodze. Następnie podszedł do drzwi od strony kierowcy, przesunął fotel do przodu, po czym umieścił za nim walizkę i pistolet maszynowy. Pistolet policyjny i lornetkę położył na fotelu pasażera. Wsiadł, cofnął fotel jak najdalej i włożył kluczyk do stacyjki. Potem zdjął kapelusz, wygodnie się rozsiadł i z głową opartą o zimną szybę z tyłu po prostu odpoczywał z zamkniętymi oczami. Po dotarciu do autostrady zwolnił, z turkotem pokonał kratownicę zatrzymującą bydło i gdy znalazł się na asfalcie, włączył reflektory. Jechał na zachód, w kierunku Sanderson, cały czas utrzymując dozwoloną prędkość. Na wschodnim krańcu miasta zatrzymał się na stacji benzynowej, gdzie kupił papierosy i długo pił wodę, a następnie pojechał do Desert Aire, zahamował przed przyczepą mieszkalną i wyłączył silnik. W przyczepie paliło się światło. - Człowiek przeżyje sto lat - rzekł do siebie - i nie trafi mu się drugi taki dzień, jak dziś. - Natychmiast pożałował swoich słów. Wyjął ze schowka latarkę, wysiadł, zza fotela wyciągnął pistolet maszynowy i walizkę, a potem wczołgał się pod przyczepę. Obejrzał ją od spodu, leżąc na ziemi. Rury z marnego plastiku i sklejka. Kawałki izolacji. Wcisnął H&K w kąt, zasłonił izolacją, a potem leżał i myślał. W końcu wyczołgał się z walizką, otrzepał ubranie i po schodkach wszedł do

przyczepy. Kobieta siedziała na kanapie, oglądając telewizję i pijąc colę. Nawet nie odwróciła głowy. - Trzecia - odezwała się. - Mogę wracać później. Zerknęła na niego ponad oparciem kanapy i znów wpatrzyła się w telewizor. - Co tam masz w tej walizce? - Kupę kasy. - Ach tak. Już to widzę. Poszedł do kuchni i z lodówki wyjął piwo. - Oddasz mi kluczyki? - spytała. - Dokąd się wybierasz? - Po papierosy. - Po papierosy. Akurat. - Owszem, Llewelyn. Po papierosy. Siedziałam tu przez cały dzień. - A może po cyjanek? Czyżby nam go zabrakło? - Po prostu zwróć mi kluczyki. Do cholery, kupię papierosy i wreszcie sobie zapalę. Łyknął trochę piwa, przeszedł do sypialni, ukląkł na jedno kolano i wsunął walizkę pod łóżko. Potem wrócił. - Przywiozłem ci papierosy - rzekł. - Zaraz je przyniosę. Zostawił piwo na bufecie, wyszedł, zabrał dwie paczki papierosów, lornetkę i pistolet, powiesił na ramieniu sztucer, zamknął drzwi samochodu i wrócił do przyczepy. Podał kobiecie papierosy i znów ruszył do sypialni. - Skąd wziąłeś ten pistolet?! - zawołała. - Znikąd. - Kupiłeś go?! - Nie. Znalazłem. Gwałtownie się wyprostowała. - Llewelyn?! Wrócił. - Co? - spytał. - Przestań wrzeszczeć. - Ile za niego dałeś? - Nie musisz wiedzieć wszystkiego. - Ile dałeś?

- Przecież mówiłem, że znalazłem. - Nigdy niczego nie znalazłeś. Usiadł na kanapie, oparł nogi na stoliku do kawy i wypił łyk piwa. - To nie mój pistolet - powiedział. - Nie kupiłem żadnego pistoletu. - Lepiej, żebyś go nie miał. - Otworzyła paczkę papierosów, wyjęła jednego i przypaliła go zapalniczką. - Gdzie byłeś przez cały dzień? - Pojechałem kupić ci papierosy. - Nawet nie chcę wiedzieć. Nawet nie chcę wiedzieć o tym wszystkim, co robiłeś. Wypił łyk piwa i skinął głową. - I bardzo dobrze - odparł. - Myślę, że po prostu nawet lepiej nie wiedzieć. - Ciągle tak trzeszczysz i trzeszczysz, że chyba zabiorę cię do sypialni i przelecę. - Chwalipięta. - No, dalej tak dziamgaj. - Powiedział jasnowidz. - Tylko daj mi skończyć piwo, a zaraz się przekonamy, co powiedział, a czego nie. Kiedy się obudził, cyfrowy zegar na nocnym stoliku wyświetlał pierwszą sześć. Moss leżał, patrząc w sufit. Latarnia na dworze zalewała sypialnię zimnym niebieskawym blaskiem. Zupełnie jak księżyc zimą. W ogóle jak księżyc. Ten blask miał w sobie coś z gwiazd, coś obcego, ale dzięki niemu Moss był spokojny. Wszystko, byle nie spać w ciemnościach. Wysunął nogi spod kołdry i usiadł. Spojrzał na gołe plecy kobiety, na jej włosy na poduszce. Przykrył kobietę kołdrą, wstał i poszedł do kuchni. Wyjął z lodówki szklany pojemnik z wodą, odkręcił przykrywkę i pił, stojąc w świetle padającym z otwartych drzwiczek. Później po prostu stał, trzymając w rękach zimny pojemnik pokryty kropelkami wody, i patrzył na dalekie światła, do których prowadziła autostrada. Długo tak stał. Wróciwszy do sypialni, podniósł z podłogi swoje slipy, włożył je, wszedł do łazienki i zamknął drzwi. Stamtąd przedostał się do drugiej sypialni, wyciągnął spod łóżka walizkę i ją otworzył. Usiadł na podłodze, z walizką między nogami, i zanurzył dłonie w paczkach banknotów. Kilka się wysypało. Paczki były ułożone w dwudziestu warstwach. Moss wrzucił paczki z powrotem do walizki i potrząsnął nią, by się ułożyły. Przeliczył pieniądze w pamięci. Dwa miliony czterysta tysięcy. W używanych banknotach. Siedział, patrząc na nie.

- Musisz podejść do tego serio - powiedział do siebie. - Można to uznać za szczęście. Zamknął wieko, z powrotem zapiął paski, wsunął walizkę pod łóżko, wstał i przez okno spojrzał w gwiazdy nad górami od północnej strony miasta. Głucha cisza. Nawet pies nie zaszczekał. Moss nie obudził się z powodu tamtych pieniędzy. - Hej tam, żyjesz? - spytał. - U licha, przecież nie umarłaś. Kiedy się ubierał, kobieta otworzyła oczy i obróciła się, by go obserwować. - Llewelyn? - No. - Co robisz? - Ubieram się. - Dokąd idziesz? - Wychodzę. - Dokąd idziesz, kochanie? - Zapomniałem coś zrobić. Wrócę. - Co będziesz robił? Otworzył szufladę, wyjął z niej pistolet policyjny, wysunął magazynek, sprawdził go, wcisnął z powrotem i włożył broń za pas. Odwrócił się i spojrzał na kobietę. - Idę zrobić piekielne głupstwo, ale mimo to pójdę. Gdybym nie wrócił, powiedz mamie, że ją kocham. - Llewelyn, przecież twoja matka umarła. - No to sam jej powiem. Kobieta usiadła w łóżku. - Przerażasz mnie, Llewelyn. Masz jakieś kłopoty? - Nie. Śpij. - Mam spać? - Niedługo wrócę. - Niech cię szlag, Llewelyn. Cofnął się do drzwi i spojrzał na nią. - A gdybym nie wrócił? To twoje ostatnie słowa? Szła za nim korytarzem do kuchni, wkładając szlafrok. Moss wziął spod zlewu pusty czterolitrowy pojemnik i napełniał go wodą z kranu. - Czy wiesz, która godzina? - spytała kobieta. - Wiem. - Kochany, nie chcę, żebyś wychodził. Dokąd się wybierasz? Zostań.

- W tej sprawie akurat się ze sobą zgadzamy, najdroższa, bo ja też wołałbym zostać. Wrócę. Nie czekaj do mojego powrotu. Zatrzymał się pod latarnią koło stacji benzynowej, wyłączył silnik, wyjął ze schowka mapę, rozłożył ją na siedzeniu pasażera i zaczął studiować. W końcu zaznaczył miejsce, gdzie, jak sądził, znajdują się tamte pojazdy, i narysował linię łączącą ten punkt z bramą w ogrodzeniu farmy hodowlanej Harkle'a. Pikap miał komplet dobrych opon terenowych i dwie zapasowe, jednak teren był ciężki. Moss siedział, wpatrując się w kreskę, którą narysował. Potem schylił się, przeanalizował trasę i narysował drugą kreskę. Znów siedział, patrząc na mapę. Kiedy włączył silnik i wyjechał na pustą autostradę, było piętnaście po drugiej w nocy. Na tym odludziu radio CB milczało - na wszystkich kanałach słyszał tylko trzaski. Zatrzymał się przed bramą, wysiadł, otworzył ją, przejechał na drugą stronę, znowu wysiadł, zamknął bramę i stał, nasłuchując. Potem znowu wsiadł do pikapu i polną drogą ruszył na południe. Jechał na drugim biegu, korzystając z napędu na jedną oś. Księżyc jeszcze nie wzeszedł, ale ciemne góry były podświetlone niczym dekoracje w teatrze. Poniżej miejsca, gdzie rano zostawił samochód, skręcił na drogę, którą niegdyś mogły jeździć wozy konne. Biegła na wschód poprzez grunty Harkle'a. Kiedy księżyc wychylił się zza gór wielki, blady, jakby zniekształcony, i zalał całą okolicę jasnym blaskiem, Moss wyłączył reflektory. Pół godziny później zostawił samochód i ruszył grzbietem wzniesienia, a chwilę później zatrzymał się, po czym spojrzał na wschód i południe. Księżyc był już wyżej. Świat w jego blasku wydawał się niebieski. Po dolinie przesuwały się wyraźne cienie chmur, przyśpieszając na stokach. Moss usiadł na bazaltowej skale i skrzyżował nogi w kostkach. Nie słyszał kojotów. Niczego. Jeśli chodzi o meksykańskiego handlarza narkotyków, no cóż, każdy ma jakieś zajęcie. Wrócił do pikapu, zboczył z drogi i dalej kierował się według księżyca. Przejechał pod bazaltowym nawisem w górnym końcu doliny i znowu skręcił na południe. Miał dobrą pamięć do szczegółów terenu. Przeciął obszar, który przeszukiwał poprzedniego dnia. Ponownie zatrzymał pikap i wysiadł, by nasłuchiwać. Potem wrócił do samochodu, podważył plastikową obudowę lampki sufitowej, wyjął żarówkę i włożył ją do popielniczki. Kiedy kolejny raz się zatrzymał, tylko wyłączył silnik i opuścił szybę w drzwiach. Siedział tak przez długi czas. Zostawił samochód niespełna kilometr od górnego skraju kaldery, zabrał plastikowy pojemnik z wodą i wsadził latarkę do kieszeni spodni. Wziął pistolet policyjny z siedzenia

pasażera, cicho zamknął drzwi, i ruszył w stronę pojazdów. Wyglądały jak przedtem, stojąc na przestrzelonych oponach. Zbliżał się do nich z odbezpieczonym pistoletem w ręku. Martwa cisza. Chyba z powodu księżyca. Moss miał za towarzysza swój własny cień, ale to było i tak więcej, niż pragnął. Okropne uczucie. Intruz wśród martwych. - Nie wydziwiaj ani nie poddawaj się nastrojowi - powiedział do siebie. - Nie jesteś jednym z nich. Jeszcze nie. Drzwi terenówki były otwarte. Kiedy to zobaczył, przyklęknął na jedno kolano. Postawił na ziemi pojemnik z wodą. - Ty kretynie - mruknął. - No i masz. Jesteś za głupi, by żyć. Wolno się odwrócił, przeczesując wzrokiem okolicę. Słyszał jedynie bicie swojego serca. Podszedł do pikapu i kucnął przy otwartych drzwiach. Kierowca leżał bokiem na desce rozdzielczej, wciąż w zapiętym pasie bezpieczeństwa. Wszędzie widniała świeża krew. Moss wyciągnął z kieszeni latarkę i włączył ją, osłaniając soczewkę dłonią. Kierowca miał przestrzeloną głowę. Żadnych lobos. Żadnych leones. Przysłoniętą latarką Moss oświetlił miejsce na ładunek za oparciami siedzeń. Wszystko zniknęło. Wyłączył latarkę i wstał. Wolnym krokiem przeszedł tam, gdzie leżały pozostałe zwłoki. Śrutówka też zniknęła. Księżyc pokonał już jedną czwartą swojej drogi po niebie. Było widno jak za dnia. Moss poczuł się jak ktoś cierpiący na klaustrofobię. Kiedy wracał, coś go zatrzymało w połowie drogi przez zbocze kaldery. Kucnął, opierając na kolanie dłoń z odbezpieczonym pistoletem. Widział w świetle księżyca swój pikap, który stał na szczycie wzniesienia. Wytężył wzrok, by lepiej się przyjrzeć. Koło samochodu dostrzegł jakichś ludzi. Po chwili odeszli. - Na głupiego nie ma lekarstwa - powiedział do siebie. - Teraz na pewno zginiesz. Wsunął pistolet za pasek i ruszył truchtem w stronę bazaltowego grzbietu. Usłyszał odgłos pojazdu ruszającego gdzieś w oddali. Na szczycie wzniesienia pojawiły się światła reflektorów. Moss puścił się biegiem. Kiedy dotarł do skał, tamten pikap był w połowie kaldery. Podskakujące światła wskazywały, że teren jest nierówny. Moss rozejrzał się za jakąś kryjówką. Nie zdążyłby jej znaleźć. Z głową ukrytą w ramionach leżał w trawie i czekał. Mogli go zauważyć albo i nie. Czekał. Pikap go minął i pojechał dalej. Moss wstał i zaczął się wspinać po zboczu. W połowie drogi przystanął i wytężył słuch, łapczywie wciągając powietrze do płuc. Światła znajdowały się gdzieś w dole. Nie widział ich. Dalej się wspinał. Po chwili dostrzegł ciemne sylwetki pojazdów. Pikap znów wjechał na kalderę. Miał wyłączone światła.

Moss leżał na kamieniach. Światło szperacza ślizgało się po bazalcie w tę i we w tę. Pikap zwolnił. Moss słyszał silnik pracujący na wolnych obrotach. Wał rozrządu silnika dużej mocy obracał się powoli. Światło szperacza znów się prześlizgnęło po kamieniach. No dobra, uznał Moss. Trzeba skrócić te męki. Tak będzie najlepiej dla wszystkich. Silnik nieco zwiększył obroty i ponownie je zmniejszył. Z rury wydechowej dobywał się niski gardłowy warkot. Po chwili pikap ruszył w mrok. Kiedy Moss dotarł na szczyt, przykucnął, wyjął pistolet zza pasa, odwiódł kurek, wsunął pistolet z powrotem za pas, a następnie spojrzał na północ i wschód. Ani śladu pojazdu. Jak zdołałbyś uciec przed czymś takim tym swoim starym gratem? Wówczas sobie uświadomił, że już nigdy nie zobaczy swojego samochodu. - .No cóż - mruknął, - Mnóstwa rzeczy już nie zobaczysz ponownie. Światło szperacza znowu pojawiło się na kalderze i teraz przemykało po wierzchołkach wzgórz. Moss leżał na brzuchu i obserwował. Światło szperacza wróciło jeszcze raz. Gdybyś wiedział, że ktoś tam ucieka z twoimi dwoma milionami dolarów, czy przestałbyś go szukać? Pewnie, że nie. Leżał, nasłuchując. Nie usłyszał już pikapu. Wstał i rozglądając się, ruszył grzbietem wzgórza. W szerokiej dolinie zalanej światłem księżyca panowała cisza. W żaden sposób nie da się jej przejść ani iść dokąd indziej. No i co teraz zrobisz, kobieto? Jest czwarta nad ranem. Czy wiesz, gdzie o tej porze jest twój ukochany? Coś ci powiem. Może byś wsiadła do swojego pikapu i przywiozła temu sukinsynowi trochę wody do picia? Księżyc znajdował się już wysoko na niebie i był mały. Moss nie spuszczał oka z doliny, wspinając się po zboczu. Masz silną motywację?, spytał sam siebie. Cholernie silną. Lepiej, żeby tak było. Usłyszał pikap. Ze zgaszonymi światłami wyjechał zza ostatniego wzgórza i ruszył skrajem doliny w blasku księżyca. Moss przypadł do ziemi między kamieniami. Obawiał się nie tylko pikapu, lecz także skorpionów i grzechotników. Szperacz omiatał szczyt wzgórza w tę i we w tę. Metodycznie. Niczym jasne czółenko na ciemnym krośnie. Moss ani drgnął. Pikap przejechał na drugą stronę i wrócił. Szybko pokonywał teren na drugim biegu,

przystając i zmieniając obroty silnika. Moss przesunął się do przodu, by lepiej widzieć. Do oka spływała mu krew z rany na czole. Nawet nie wiedział, kiedy się zranił. Przetarł oko grzbietem dłoni, po czym wytarł rękę o dżinsy. Wyjął bandanę i przyłożył ją do czoła. Mógłbyś iść na południe do rzeki. No, można by. Teren mniej otwarty. Wcale nie. Odwrócił się, wciąż przyciskając chustę do czoła. W zasięgu wzroku nie widział chmur. O świcie musisz być gdzie indziej. Najlepiej we własnym łóżku. Uważnie patrzył na dolinę zalaną niebieskim światłem i pogrążoną w ciszy. Przypominała ogromny amfiteatr pełen napięcia. Moss czekał. Kiedyś już miał podobne wrażenie. W innym kraju. Nigdy nie przypuszczał, że się powtórzy. Czekał bardzo długo. Pikap nie wrócił. Moss ruszył na południe grzbietem wzgórza. Co pewien czas przystawał i nasłuchiwał. Nic, nie odezwał się nawet kojot. Nim zszedł w dolinę rzeki, na niebie od wschodu pojawił się brzask. To najciemniejsze światło tej nocy. Dolina zwężała się do przełomu rzeki. Moss nasłuchiwał ostatni raz, a potem puścił się truchtem. Miał za sobą długą wędrówkę i do rzeki pozostało mu jakieś dwieście metrów, gdy usłyszał warkot silnika pikapu. Niebo nad wzgórzami zaczęło szarzeć. Kiedy się obejrzał, dostrzegł kurz na horyzoncie. To jeszcze prawie półtora kilometra. W ciszy poranka odgłos silnika brzmiał złowieszczo. Moss usłyszał redukowanie biegu. Wyciągnął pistolet zza pasa, żeby mu nie wypadł, i popędził na złamanie karku. Kiedy znowu się obejrzał, pikap znacznie się zbliżył. Moss miał do rzeki jeszcze sto metrów i nie wiedział, co tam zastanie. Liczył na skalisty wąwóz o stromych ścianach. Pierwsze długie snopy światła padły zza gór od wschodu i zalały blaskiem wszystko dokoła. Pikap był skąpany w słońcu, którego promienie odbijały się od bagażnika na dachu i zderzaków. Silnik wył, gdy samochód podskakiwał i koła odrywały się od ziemi. Nie zastrzelą cię, pocieszył Moss sam siebie. Nie mogą sobie na to pozwolić. Rozległ się strzał. Usłyszawszy świst nad głową, Moss zrozumiał, że to kula. Obejrzawszy się, zobaczył mężczyznę, który stał w otwartym szyberdachu, jedną ręką opierając się o kabinę. W drugiej trzymał strzelbę. Rzeka tworzyła w kanionie szerokie zakole; jeden brzeg był porośnięty wysokimi

trzcinami. Dalej omywała urwisty cypel i płynęła na południe, ginąc w mroku wąwozu. Woda była ciemna. Moss skoczył do przełomu, upadł, stoczył się, wstał, a potem dalej schodził długim piaszczystym zboczem w stronę rzeki. Zaledwie po kilku metrach uświadomił sobie, że nie zdąży. Zerknął w tył na skraj przełomu, a potem kucnął i zaczął się zsuwać, trzymając pistolet obiema rękami. Kilkakrotnie przekoziołkował, ześlizgując się po stromym piaszczystym zboczu. Zamknął oczy przed kurzem i piaskiem, kurczowo przyciskając pistolet do piersi. W końcu po prostu spadał. Otworzył oczy. Zobaczył nad sobą wolno obracające się poranne niebo. Całym ciałem uderzył w żwirowy brzeg, aż jęknął. Przeturlał się po twardej trawie i leżąc na brzuchu, ciężko dyszał. Zgubił pistolet. Czołgał się z powrotem, aż go znalazł. Odwrócił się i obserwował skraj przełomu, jednocześnie trącając lufą o przedramię, by usunąć z niej piasek. Miał go w ustach i oczach. Na tle nieba pojawili się dwaj mężczyźni. Strzelił do nich i obaj zniknęli. Wiedział, że nie zdąży się doczołgać do rzeki, więc wstał i ruszył biegiem przez żwirowe płycizny i długą piaszczystą łachę, aż dotarł do głównego koryta. Wyjął klucze i portfel, włożył je do kieszeni koszuli i zapiął guzik. Zimny wiatr wiejący od wody niósł woń żelaza. Moss czuł w ustach jego smak. Wyrzucił latarkę, zabezpieczył pistolet i ukrył go w spodniach. Zdjął buty, wetknął je po bokach za pasek, który zapiął jak najciaśniej, a potem odwrócił się i dał nurka do rzeki. Woda była tak zimna, że aż go zatkało. Spojrzał na krawędź przełomu, sapiąc i mocno pracując nogami pod prąd szaroniebieskiej wody. Niczego nie zauważył. Odwrócił się i odpłynął. Prąd zniósł go na skały na zakręcie rzeki. W górze wznosił się wysoko ciemny cypel skalny. Woda w jego cieniu była czarna i wzburzona. Kiedy Moss w końcu wypłynął na środek nurtu, obejrzał się i na szczycie cypla zobaczył stojący pikap, ale nie widział nikogo. Sprawdził, czy wciąż ma buty i pistolet, odwrócił się i popłynął na drugi brzeg. Kiedy z trudem wyszedł z rzeki, dygocąc, znajdował się prawie półtora kilometra od miejsca, gdzie do niej wskoczył. Zgubił skarpetki, więc boso ruszył w stronę trzcin. Okrągłe zagłębienia w skalnych półkach świadczyły, że starożytni mieszkańcy melli tutaj ziarno. Znowu się obejrzał. Pikapu nie było. Na tle nieba zobaczył sylwetki dwóch mężczyzn biegnących po krawędzi cypla. Już prawie dotarł do trzcin, gdy dokoła zagrzechotało i usłyszał gromki huk, który odbił się echem od drugiego brzegu rzeki. Dostał grubym śrutem w ramię, co przypominało użądlenie przez szerszenia. Chwycił się za zranioną rękę i zanurkował w trzciny. Śrucina utkwiła do połowy w ciele. Moss poczuł,

że brak mu tchu i że lewa noga się pod nim ugina. W głębi przełomu opadł na kolana, ciężko dysząc. Rozpiął pas, a wtedy buty upadły na piasek. Wyjął pistolet, położył go obok i obmacał zranioną rękę. Śrucina sama wypadła. Zdjął koszulę i obejrzał ranę. Średnicą odpowiadała wielkości grubego śrutu, trochę krwawiła i była zanieczyszczona włóknami z tkaniny koszuli. Ręka w miejscu zranienia zaczęła już brzydko sinieć. Moss wyżął koszulę, włożył ją na siebie, wciągnął buty na bose stopy, wstał i zapiął pas. Podniósł pistolet, wyjął z niego magazynek i usunął nabój z komory. Potrząsnąwszy pistoletem, przedmuchał lufę i na powrót wszystko złożył. Nie wiedział, czy zawilgocona broń wystrzeli, czy nie, lecz sądził, że prawdopodobnie tak. Kiedy wyszedł z trzcin po drugiej stronie, przystanął, by się obejrzeć, ale trzciny miały dziesięć metrów wysokości, więc nie mógł nic zobaczyć. W dole rzeki spostrzegł szeroki pas ziemi i drzewa. Nim tam doszedł, na gołych stopach w mokrym obuwiu zaczęły się pojawiać obtarcia. Ręka spuchła i rwała, ale krwawienie ustało. Kiedy znalazł się w słońcu na żwirowej łasze, usiadł i ściągnął buty, by obejrzeć zaczerwienione pięty. Jak tylko usiadł, z powrotem zaczęła go boleć lewa noga. Rozpiął skórzaną pochewkę przy pasie, wyjął z niej nóż, wstał i znowu zdjął koszulę. Obciął rękawy do łokci, usiadł, owinął stopy i wciągnął buty. Włożył nóż do pochewki, zapiął ją, podniósł pistolet, wstał i nasłuchiwał. Odezwał się kos. Nic ponadto. Kiedy Moss się odwrócił, by odejść, usłyszał daleki warkot silnika pikapu dochodzący z drugiego brzegu rzeki. Poszukał wzrokiem pojazdu, ale go nie dostrzegł. Pomyślał, że prawdopodobnie tamci dwaj już się przeprawili przez rzekę i teraz są gdzieś za nim. Poszedł dalej między drzewami. Miały pnie pokryte mułem naniesionym w okresie wysokiej wody i splątane korzenie między kamieniami. Ponownie zdjął buty, by nie zostawić śladów na żwirowej łasze, a gdy ją już przeszedł, zaczął się wspinać stromym skalistym zboczem na południową krawędź kanionu rzeki, niosąc buty i zerkając w dół. Słońce już zaglądało do kanionu i wkrótce wysuszy mokre ślady, które zostawił na skałach. Zatrzymał się na półce blisko krawędzi i leżał tam na brzuchu, postawiwszy buty obok w trawie. Do krawędzi zostało mu tylko dziesięć minut drogi, ale uważał, że czasu ma mniej. Ze skał po drugiej stronie rzeki zerwał się do lotu jastrząb, cienko poświstując. Moss czekał. Po chwili z trzcin nad rzeką wyszedł jakiś mężczyzna z pistoletem maszynowym i przystanął. Za nim pojawił się drugi. Spojrzeli na siebie i ruszyli dalej. Moss obserwował ich, dopóki nie zniknęli w dole rzeki. W istocie nawet nie myślał o nich, lecz o swoim samochodzie. W poniedziałek o godzinie dziewiątej rano gmach sądu otworzy się i ktoś wywoła numer pojazdu Mossa oraz jego nazwisko i adres, ale to nastąpi za

jakieś dwadzieścia cztery godziny. Wtedy tamci się dowiedzą, kim jest, i już nigdy nie przestaną go szukać. Nigdy, przenigdy. Ma brata w Kalifornii, lecz co mu powie? Zjawią się u Arthura jacyś cwaniacy z jednej paczki i torturami go zmuszą do wyjawienia miejsca pobytu brata. Może należałoby pomyśleć o przeniesieniu się do Chin. Usiadł, owinął stopy, włożył buty, wstał i pokonał ostatni odcinek drogi w górę. Kiedy się wdrapał na krawędź kanionu, ujrzał całkiem płaską równinę rozciągającą się na południe i wschód. Ruda ziemia i krzaki o woni kreozotu. W oddali i na horyzoncie góry. Nic poza tym. Powietrze drgało od upału. Wetknął pistolet za pas, jeszcze raz spojrzał na rzekę i ruszył na wschód. W prostej linii do miasta Langtry w Teksasie było pięćdziesiąt kilometrów. Może mniej. Dziesięć godzin. Dwanaście. Nogi już go bolały. Zwłaszcza lewa. A także klatka piersiowa i ręka. Za jego plecami niknęła rzeka. Nawet nie zdążył się napić.

II Nie wiem, czy praca związana z ochroną porządku publicznego jest obecnie bardziej niebezpieczna niż dawniej. Wiem, że kiedy pierwszy raz objąłem urząd szeryfa, zdarzały się bójki i należało rozdzielać walczących, którzy stawiali czynny opór. Czasem człowiek musiał im przyłożyć. Nie dało się inaczej. I lepiej było nie przegrywać. Pewnego razu facet wyciągnął broń, a ja chwyciłem swoją, gdy zaczął strzelać i kula przebiła mi mięsień kciuka. Do dziś mam po niej ślad. Ten facet od dawna chciał mnie ukatrupić. Kilka lat temu, a nie upłynęło ich wiele, jechałem nocą jedną z tych drugorzędnych asfaltowych dróg dwukierunkowych i zobaczyłem pikap z dwoma facetami siedzącymi w skrzyni. Uprzejmie zmienili światła, ale kiedy zwolniłem, spostrzegłem tablicę rejestracyjną z Coahuili, no więc przyszło mi do głowy, że trzeba ich zatrzymać i sprawdzić. Włączywszy koguty na dachu, zauważyłem, że otwiera się tylne okno kabiny i ktoś podaje strzelbę tym dwóm z tyłu. Teraz mogę powiedzieć, że obiema nogami nacisnąłem pedał hamulca. Radiowóz ustawił się bokiem i skierował tam, gdzie wskazywały światła, czyli w zarośla. Ostatnią rzeczą, jaką widziałem, było to, że facet w skrzyni składa się do strzału. Padłem na siedzenie i w tej samej chwili obsypały mnie drobne kawałki przedniej szyby. Wciąż miałem nogę na hamulcu i czułem, że samochód uderza w barierkę ochronną nad rowem. Myślałem, że będzie dachowanie, ale jakoś nie dachował. Do środka wpadło mnóstwo błota. Tamten facet strzelił jeszcze dwa razy i rozbił wszystkie szyby z jednej strony. Tymczasem samochód się zatrzymał, a ja leżałem na siedzeniu i już zdążyłem wyciągnąć pistolet. Usłyszałem, że pikap odjeżdża, więc się podniosłem i kilkakrotnie strzeliłem w tylne światła, ale oni byli już daleko. Chodzi o to, że nie wiadomo, czego człowiek może się spodziewać, kiedy kogoś zatrzymuje. Wysiadasz z wozu na autostradzie, podchodzisz do jakiegoś samochodu i nie masz pojęcia, co zastaniesz. W tamtym radiowozie siedziałem dłuższy czas. Motor zgasł, ale reflektory wciąż się paliły. W kabinie było pełno szkła i błota. Wysiadłem, otrzepałem się i znowu wsiadłem. Próbowałem zebrać myśli. Wycieraczki wisiały na desce rozdzielczej. Wyłączyłem światła i po prostu tam siedziałem. Zatrzymuje się kogoś, a ten otwiera ogień do funkcjonariusza, obrońcy prawa, więc ma się do czynienia z ludźmi, którzy nie żartują. Nigdy więcej nie widziałem tego pikapu. Nikt inny też go nie widział. Ani tamtej tablicy rejestracyjnej. Może powinienem go ścigać. Albo przynajmniej próbować. Nie wiem. Wróciłem do Sanderson i zatrzymałem się pod kawiarnią. Wszyscy wyszli, żeby obejrzeć mój radiowóz. Cały był podziurawiony kulami. Wyglądał jak samochód Bonnie i Clyde'a. Mnie nic

się nie stało, nawet nie miałem draśnięcia od szklą. Spotkałem się także z krytyką, dlatego że się tam zatrzymałem. Gadali, że pragnąłem się popisać. Może i tak. Jednak miałem również ochotę na kawę. Codziennie rano czytam gazety. Przeważnie próbuję się domyślić, co napiszą. Nie dlatego, że wykonałem dobrą robotę, o której trzeba pisać na pierwszej stronie. O to coraz trudniej. Niedawno było tam o dwóch chłopakach, jeden pochodził z Kalifornii, drugi z Florydy. Spotkali się gdzieś w połowie drogi. Skumali się, razem jeździli po kraju i zabijali ludzi. Nie pamiętam, ilu zabili. Czy coś takiego może się zdarzyć tutaj? Wcześniej nawet się nie znali z widzenia. Myślę, że takich jest niewielu. Zresztą nie wiem. Kiedyś było o kobiecie, która własne niemowlę wsadziła do prasy pakietującej złom. Czy można sobie wyobrazić coś takiego? Moja żona już w ogóle nie chce czytać gazet. Prawdopodobnie ma rację. Na ogół ma.

Bell wszedł do gmachu sądu tylnymi schodami i korytarzem dotarł do swojego biura. Usiadłszy w fotelu obrotowym, patrzył na telefon. - No, jazda - rzekł. - Już jestem. Telefon zadzwonił. Bell podniósł słuchawkę. - Szeryf Bell - przedstawił się. Słuchał. Skinął głową. - Pani Downie, uważam, że on po prostu zejdzie sam. Może pani do mnie zadzwoni trochę później. Tak, proszę pani. - Zdjął kapelusz, położył go na biurku i siedział z zamkniętymi oczami, skubiąc grzbiet nosa. - Tak, proszę pani - powtórzył. - Tak, proszę pani. Nie, nie widziałem aż tylu martwych kotów na drzewach. Myślę, że on zejdzie, jeśli pani po prostu zostawi go w spokoju. Proszę zadzwonić trochę później, dobrze? Odłożył słuchawkę i chwilę siedział, patrząc na nią. - To kwestia forsy - rzekł do siebie. - Jeśli masz dość kasy, nie musisz gadać z ludźmi o kotach na drzewach. No cóż. Może musisz. Zaskrzeczała krótkofalówka. Podniósł ją, nacisnął guzik i oparł nogi na biurku. - Bell - odezwał się. Siedział, słuchając. Opuścił nogi na podłogę i wyprostował się. Weź kluczyki i zajrzyj do tego wozu. W porządku. Jestem w biurze. - Zabębnił palcami po blacie biurka. - Dobra. Nie wyłączaj świateł. Będę tam za piętnaście minut. A Torbert? Zamknij kufer. Bell z Wendellem zjechali na utwardzone pobocze przed radiowozem, zatrzymali się i wysiedli. Torbert stał przy drzwiach swojego samochodu. Szeryf kiwnął głową. Przeszedł skrajem drogi, uważnie patrząc na ślady opon pikapu. - Domyślam się, że już to oglądałeś. - Tak jest. - No to teraz my sobie obejrzyjmy. Torbert otworzył bagażnik. Stali, patrząc na zwłoki. Koszula martwego mężczyzny była zalana krwią, częściowo wyschniętą. Twarz cała we krwi. Bell pochylił się, z kieszeni koszuli zabitego wyjął jakąś kartkę i ją rozłożył. Okazała się zakrwawionym pokwitowaniem za benzynę ze stacji obsługi w Junction w Teksasie. - No cóż - stwierdził. - To dla Billa Wyricka koniec drogi. - Nie sprawdzałem, czy ma portfel. - I bardzo dobrze, bo nie ma. Ten kwitek to ślepy traf. - Uważnie przyjrzał się dziurze

w czole delikwenta. - Wygląda na czterdziestkępiątkę. Przepisowa. Prawie jak w tarczy. Masz kluczyki? - Mam. Bell zamknął pokrywę bagażnika. Rozejrzał się dokoła. Ciężarówki na autostradzie między stanowej, zbliżając się do nich, zmieniały bieg na niższy. Zwrócił się do Torberta: - Już rozmawiałem z Lamarem. Zawiadomiłem go, że zwrócimy mu radiowóz za jakieś trzy dni. Dzwoniłem do Austin, od rana cię tam szukają. Nie zapakuję go do jednego z naszych wozów, a trup, cholera, z pewnością nie musi lecieć helikopterem. Zabierz radiowóz z powrotem do Sonory, pozałatwiaj tam wszystko i zadzwoń. Wtedy ktoś przyjedzie i cię zabierze. Ja albo Wendell. Masz jakieś pieniądze? - Mam. - Napisz normalny raport. - Tak jest. - Biały mężczyzna, pod czterdziestkę, średniej budowy. - Jak się pisze Wyrick? - Nie pisz tego. Nie wiemy, jak on się nazywa. - Tak jest. - Może gdzieś ma rodzinę. - Może. Szeryfie? - No? - Czy mamy coś na temat sprawcy? - Nic. Oddaj Wendellowi swoje kluczyki, nim zapomnisz. - Są w radiowozie. - Nie zostawia się kluczyków w radiowozie. - Tak jest. - Do zobaczenia za dwa dni. - Tak jest. - Mam nadzieję, że ten sukinsyn jest w Kalifornii. - Na pewno. Wiem, o co panu chodzi. - Jednak czuję, że go tam nie ma. - Ja też. - Wendell, jesteś gotowy? Wendell pochylił się i splunął. - Owszem - odrzekł. - Jestem gotowy. - Spojrzał na Torberta. - Jeśli cię zatrzymają z

tym facetem w bagażniku, powiedz im, że nic nie wiesz, że pewnie ktoś go tam wsadził, kiedy poszedłeś na kawę. Torbert skinął głową. - Przyjedziesz z szeryfem, żeby mnie wyciągnąć z celi śmierci? - Jeśli nie zdołamy cię wyciągnąć, sami się tam znajdziemy. - Nie żartujcie ze śmierci w taki sposób - odezwał się Bell. Wendell skinął głową. - Tak jest - powiedział. - Ma pan rację. Kiedyś sam się mogę znaleźć w tej sytuacji. Jadąc dziewięćdziesiątką do zjazdu przy Dryden, Bell spostrzegł martwego jastrzębia, który leżał na drodze. Zobaczył pióra poruszające się na wietrze. Zatrzymał się, wysiadł, podszedł do ptaka, kucnął i mu się przyjrzał. Podniósł jedno skrzydło i puścił. Zimne żółte oko patrzyło w błękit nieba. Był to duży okaz. Bell chwycił ptaka za koniec skrzydła, przeniósł do barierki ochronnej nad rowem i położył w trawie. Jastrzębie chętnie polują na asfalcie, siedząc na wysokich słupach sieci elektrycznej i obserwując autostradę na wiele kilometrów w obu kierunkach. Atakują swoją ofiarę pod słońce, więc nie rzucają cienia. Gina, bo są skoncentrowane na polowaniu. Bell nie chciał, żeby ptaka rozjechały ciężarówki. Stał, patrząc na pustynię. Taki spokój. Druty cicho pobrzękiwały na wietrze. Ambrozje rosły wysoko wzdłuż drogi. Pustynna trawa i nolina, za nimi wyschnięte kamieniste strumienie. Zacienione skaliste góry w promieniach przedwieczornego słońca, a od wschodu drżący obraz pustynnej równiny pod zachmurzonym niebem z ciemnymi kurtynami deszczu na horyzoncie. W spokoju żyje ów bóg, który wyszorował ziemię piaskiem i popiołem. Bell wrócił do radiowozu, wsiadł i odjechał. Kiedy się zatrzymał przed biurem szeryfa w Sonorze, najpierw spostrzegł żółtą taśmę rozciągniętą w poprzek parkingu oraz grupkę osób zatrudnionych w budynku sądu. Wysiadł i przeszedł na drugą stronę ulicy. - Co się stało, szeryfie? - Nie wiem - odparł Bell. - Dopiero co przyjechałem. Schylił się pod taśmą i wszedł na schody. Kiedy zapukał do drzwi, Lamar podniósł głowę. - Proszę, Ed Tom - rzekł. - Wejdź. Mamy tu piekielnie dużo roboty. Wyszli na trawnik przed budynkiem. Za nimi ruszyło kilku funkcjonariuszy. - Zostawcie nas samych - polecił Lamar. - Muszę pogadać z szeryfem. Wyglądał kiepsko, spojrzał na Bella, a później na ziemię. Pokręcił głową i zapatrzył

się w dal. - Jako młody chłopak grałem tu w pikuty. Dokładnie w tym miejscu. Dzisiejsza młodzież chyba nawet nie zna tego słowa. Ed Tom, to cholerna sprawa. - Rozumiem. - Masz od czego zacząć? - Właściwie nie. Lamar popatrzył w dal. Przetarł oczy rękawem. - Powiem ci wprost. Ten sukinsyn nie dożyje sądu. Jeśli go złapię, na pewno nie dożyje. - No, ale pierw trzeba go złapać. - Ten chłopak był żonaty. - Nie wiedziałem. - Miał dwadzieścia trzy lata. Taki miły chłopak. - I już go nie ma. A ja teraz muszę jechać do jego żony, zanim się o tym dowie z radia. - Naprawdę ci nie zazdroszczę. - Chyba rzucę tę robotę, Ed Tom. - Chcesz, żebym pojechał z tobą? - Nie. Ale dziękuję. Muszę jechać. - Dobra. - Czuję, że trafiło nam się coś, czego dotychczas jeszcze nie widzieliśmy. - Mnie też tak się wydaje. Pozwolisz, że zadzwonię do ciebie wieczorem. - Masz moją wdzięczność. Bell patrzył, jak Lamar przecina trawnik i wchodzi po schodach do biura. - Mam nadzieję, że nie rzucisz tej roboty - mruknął. - Myślę, że będziesz nam bardzo potrzebny. Autobus zatrzymał się przed kawiarnią dwadzieścia po pierwszej w nocy. Było tylko trzech pasażerów. - Sanderson - ogłosił kierowca. Moss ruszył do przodu. Widział, że kierowca obserwuje go w lusterku. - Słuchaj, mógłbyś mnie wypuścić przy Desert Aire? - spytał. - Mieszkam tam, a mam chorą nogę i teraz nikt mnie nie podrzuci. Kierowca zamknął drzwi. - Dobra - odrzekł. - Czemu nie.

Kiedy Moss wszedł, wstała z kanapy, podbiegła do niego i zarzuciła mu ręce na szyję. - Już myślałam, że nie żyjesz - powiedziała. - No, ale żyję, więc się nie rozbecz. - Nie mam zamiaru. - Może mi usmażysz jajecznicę na boczku, kiedy będę brał prysznic. - Najpierw obejrzę tę twoją ranę na głowie. Co ci się stało? Gdzie samochód? - Muszę wziąć prysznic. Zrób mi coś do jedzenia. W żołądku aż mnie ssie. Z kabiny prysznicowej wyszedł w bokserkach, a kiedy usiadł przy laminatowym stoliku, kobieta zapytała: - Co tam masz z tyłu na ręce? - Ile tu jest jajek? - Cztery. - Będzie więcej grzanek? - Za chwilę jeszcze cztery. Co to jest, Llewelyn? - A co byś chciała usłyszeć? - Prawdę. Wypił łyk kawy i zabrał się do solenia jajecznicy. - No więc powiesz mi czy nie? - Nie. - Co ci się stało w nogę? - Jakaś wysypka. Kobieta posmarowała świeżą grzankę masłem, położyła ją na talerzu i usiadła naprzeciwko. - Lubię jeść śniadanie w nocy - powiedział. - To mi przypomina kawalerskie czasy. - Co się dzieje, Llewelyn? - Oto, co się dzieje, Carla Jean. Musisz spakować swoje rzeczy i przygotować się do wyjazdu z samego rana. Rzeczy, które zostawisz, nigdy więcej nie zobaczysz, więc nie zostawiaj tego, co chciałabyś zatrzymać. O siódmej piętnaście jest autobus. Pojedziesz nim do Odessy i tam zaczekasz na mój telefon. Odchyliła się do tyłu i przez chwilę go obserwowała. - Chcesz, żebym pojechała do Odessy? - spytała. - Zgadza się. - Nie żartujesz, prawda? - Ja? Nie. Ani mi to w głowie. Skończył się nam dżem?

Wstała, wyjęła słoik z lodówki, postawiła go na stoliku i z powrotem usiadła. Moss odkręcił pokrywkę, wytrząsnął trochę dżemu na grzankę i rozsmarował go swoim nożem. - Co jest w tej walizce, którą przyniosłeś? - Już ci mówiłem. - Powiedziałeś, że jest pełna pieniędzy. - W takim razie są w niej pieniądze. - Gdzie ją schowałeś? - Pod łóżkiem, w ostatnim pokoju. - Pod łóżkiem? - Tak, proszę pani. - Mogę iść i zobaczyć? - Jesteś osobą wolną i skończyłaś dwadzieścia jeden lat, więc możesz robić, co ci się podoba. - Jeszcze nie mam dwudziestu jeden lat. - No to bez względu na wiek. - A ty chcesz, żebym wsiadła do autobusu i pojechała do Odessy. - Wsiądziesz do autobusu i pojedziesz do Odessy. - A co powiem mamie? - Stań w drzwiach i zawołaj: Mamo, wróciłam! - Gdzie twój samochód? - Już się zużył, tak jak wszystko. Nic nie trwa wiecznie. - Więc niby jak dojedziemy rano do autobusu? - Zadzwoń do pani Rosy. Ona nie ma nic do roboty. - Coś ty narozrabiał, Llewelyn? - Obrabowałem bank w Fort Stockton. - Kłamiesz i dobrze o tym wiesz. - Skoro mi nie wierzysz, to po co pytasz? Musisz się spakować. No, rusz się. Przejechał na drugi brzeg rzeki Pecos od północy Sheffield w Teksasie i ruszył drogą numer 349 na południe. Kiedy się zatrzymał na stacji benzynowej w Sheffield, było już prawie ciemno. Na tle czerwonego paska nieba gołębie przelatywały nad drogą, kierując się do jakichś zbiorników wody na farmach. U właściciela rozmienił banknot na drobne, zadzwonił, napełnił bak i wrócił. - Czy przez całą drogę padało? - spytał właściciel. - O którą drogę ci chodzi?

- Widziałem, że przyjechał pan z Dallas. Chigurh wziął resztę z kontuaru. - A czy to twój interes, skąd jadę, przyjacielu? - Nie miałem na myśli nic szczególnego. - Nie miałeś na myśli nic szczególnego? - Spytałem ot tak, mimochodem. - Chyba masz spaczone pojęcie o dobrych obyczajach. - No cóż, przeprosiłem. Skoro pan nie chce przyjąć moich przeprosin, nie wiem, czym jeszcze mogę panu służyć. - Ile za to? - Słucham? - Pytałem, ile to kosztuje. - Sześćdziesiąt dziewięć centów. Chigurh rzucił dolara na kontuar. Właściciel wybił kwotę w kasie i położył przed nim monety, tak jak krupier kładzie żetony. Chigurh nie spuszczał go z oka. Właściciel odwrócił wzrok. Kaszlnął. Chigurh zębami otworzył torebkę orzeszków, wysypał sobie jedną trzecią na dłoń i jadł, stojąc. - Będzie pan kupował coś jeszcze? - spytał tamten. - Nie wiem. A co mam kupić? - O co panu chodzi? - Z czym? - Z niczym. - Czy mnie pytasz, o co mi chodzi z niczym? Właściciel odwrócił głowę w bok, przytknął pięść do ust i znowu kaszlnął. Zerknął na Chigurha i cofnął wzrok. Spojrzał przez szybę na dystrybutory i samochód. Chigurh jadł następną garść orzeszków. - Będzie pan kupował coś jeszcze? - Po co znów o to pytasz? - Muszę się wziąć do zamykania. - Wziąć się do zamykania? - Tak, proszę pana. - O której zamykasz? - Teraz. Już zamykamy. - Jeszcze nie pora. O której godzinie zamykasz?

- Zwykłe o zmierzchu. Kiedy się ściemni. Chigurh stał, powoli żując orzeszki. - Nie wiesz, co wygadujesz, prawda? - Słucham? - Powiedziałem, że nie wiesz, co wygadujesz. - Mówię o zamykaniu. Właśnie o tym mówię. - O której chodzisz spać? - No, koło wpół do dziesiątej. Mniej więcej. Chigurh dosypał sobie orzeszków na dłoń. - W takim razie mógłbym wrócić - oznajmił. - Wtedy już będzie zamknięte. - W porządku. - Ale po co ma pan wracać? Już będzie zamknięte. - Ty tak twierdzisz. - Jednak będzie zamknięte. - Mieszkasz w tamtym domu za sklepem? - Owszem. - Od urodzenia? Właściciel przez chwilę się zastanawiał. - To był dom mojego teścia - odrzekł. - Początkowo. - Wżeniłeś się. - Wiele lat mieszkaliśmy w Tempie, w Teksasie. Tam wychowaliśmy dzieci. Przenieśliśmy się tu jakieś cztery lata temu. - Wżeniłeś się. - Skoro pan tak uważa. - Wcale tak nie uważam. To po prostu fakt. - Naprawdę muszę już zamykać. Chigurh wysypał resztę orzeszków na dłoń, pomachał pustą torebką i rzucił ją na kontuar. Żując, stał dziwnie wyprostowany. - Zadaje pan mnóstwo pytań jak na kogoś, kto nie chciał powiedzieć, skąd przyjechał odezwał się właściciel. - Co najczęściej przegrywasz w orła i reszkę? - Słucham? - Pytałem, co najczęściej przegrywasz w orła i reszkę. - W orła i reszkę?

- W orła i reszkę. - Bo ja wiem? Ludzie na ogół się nie zakładają, rzucając monetę. Monetę zwykle się rzuca, kiedy trzeba coś rozstrzygnąć. - No to jaką najważniejszą rzecz rozstrzygałeś w ten sposób? - Nie wiem. Chigurh wyjął z kieszeni monetę dwudziestopięciocentową i rzucił ją do góry. Wirowała w niebieskawym blasku świetlówek. Chwycił monetę i położył sobie na przedramieniu, przykrywając ją dłonią tuż nad zakrwawionym opatrunkiem. - Orzeł czy reszka? - spytał. - Orzeł czy reszka? - Tak. - Po co? - No, mów. - Najpierw musiałbym wiedzieć, o co się zakładamy. - Czy to cokolwiek zmieni? Właściciel stacji pierwszy raz spojrzał Chigurhowi w oczy. Były niebieskie jak lapis lazuli. Jednocześnie błyszczące i całkowicie matowe. Niczym mokre kamienie. - No, mów - nalegał Chigurh. - Nie mogę tego zrobić za ciebie. To byłoby nieuczciwe. Nawet wbrew zasadom. Zwyczajnie coś wybierz. - Ale ja na nic nie postawiłem. - Owszem, postawiłeś. Postawiłeś całe swoje życie, tylko nie zdawałeś sobie z tego sprawy. Wiesz, który rok jest na tej monecie? - Nie. - Tysiąc dziewięćset pięćdziesiąty ósmy. Ta moneta wędrowała dwadzieścia dwa lata, żeby tu dotrzeć. I teraz jest tutaj, pod moją dłonią. Wystarczy powiedzieć orzeł lub reszka. I to ty musisz zrobić. No, mówże. - Nie wiem, co mam wygrać. W niebieskawym świetle twarz właściciela pokryły drobne kropelki potu. Mężczyzna oblizał sobie górną wargę. - Możesz wygrać wszystko - oświadczył Chigurh. - Wszystko. - To nie ma sensu, proszę pana. - Mów. - W takim razie, reszka. Chigurh odsłonił monetę. Pokazał ją właścicielowi, odwróciwszy trochę rękę.

- Świetnie - powiedział. Chwycił monetę i podał ją tamtemu nad kontuarem. - Co mam z nią zrobić? - Weź ją. To twoja fartowna moneta. - Nie jest mi potrzebna. - Owszem, jest. Weź ją. Właściciel stacji wziął monetę. - Już muszę zamknąć - oznajmił. - Nie wkładaj jej do kieszeni. - Słucham? - Nie wkładaj jej do kieszeni. - A gdzie mam ją włożyć? - Nie wkładaj jej do kieszeni, bo nie będziesz wiedział, która to moneta. - Dobrze. - Wszystko może być narzędziem - powiedział Chigurh. - Drobiazgi. Nawet rzeczy niepozorne. Przechodzą z ręki do ręki, ludzie nie zwracają na nie uwagi, a później, pewnego dnia, za to płacą. Na przykład ty twierdzisz, że to tylko moneta. Nic w niej szczególnego. Niby do czego mogłaby służyć? Trzeba to dostrzec. Oddzielić działanie od rzeczy. Jakby pewne momenty w historii wymieniały się z innymi. Czy to możliwe? Cóż, to przecież tylko moneta. Tak. To prawda. Czyżby? Zgarnął monety z kontuaru, włożył je do kieszeni, odwrócił się i wyszedł. Właściciel go obserwował. Widział, jak Chigurh wsiada do samochodu. Samochód ruszył, zjechał ze żwirowego pobocza na autostradę i z wyłączonymi światłami skierował się na południe. Właściciel położył monetę na kontuarze i patrzył na nią. Oparł obie dłonie na blacie i po prostu tak stał z opuszczoną głową. Kiedy dotarł do Dryden, było około ósmej. Siedział w samochodzie, stojąc ze zgaszonymi światłami i pracującym silnikiem przed sklepem Cendry przy skrzyżowaniu dróg. Następnie włączył światła i pojechał na wschód drogą numer 90. Białe znaki przy drodze jedynie ją ograniczały, nie podając odległości. Zapamiętał odczyt licznika i po dwóch kilometrach zatrzymał się na poboczu. Wyłączył światła, zostawił silnik na chodzie, wysiadł, podszedł do bramy, otworzył ją i wrócił. Przejechał kratownicę, zamknął bramę i nasłuchiwał. Potem wsiadł do samochodu i ruszył polną drogą. Jechał wzdłuż ogrodzenia na południe; ford się kołysał na wybojach. Ogrodzenie stanowiło fragment dawnego płotu i składało się z trzech drutów rozpiętych na drewnianych

słupkach. Po przejechaniu mniej więcej półtora kilometra Chigurh dotarł do żwirowej równiny, gdzie stał dodge zwrócony doń przodem. Powoli zatrzymał się obok niego i wyłączył silnik. Dodge miał tak przyciemnione okna, że wydawały się czarne. Chigurh otworzył drzwi i wysiadł. Z dodge'a wysiadł pasażer, pochylił oparcie i wsunął się na tylną kanapę. Chigurh obszedł samochód, wsiadł i zamknął drzwi. - Jedźmy - powiedział. - Rozmawiałeś z nim? - spytał kierowca dodge'a. - Nie. - Nie wie, co się stało? - Nie. Jedźmy. Ruszyli przez pustynię w mroku. - Kiedy zamierzasz mu powiedzieć? - ciągnął tamten. - Kiedy się dowiem, o czym mam mówić. Gdy dojechali do samochodu Mossa, Chigurh pochylił się do przodu, by lepiej mu się przyjrzeć. - To jego wóz? - Zgadza się. Tablice zniknęły. - Zatrzymaj się. Masz śrubokręt? - Szukaj w schowku. Chigurh wysiadł ze śrubokrętem w ręku, podszedł do pikapu Mossa i otworzył drzwi. Podważył i oderwał aluminiową tabliczkę badania technicznego przynitowaną po ich wewnętrznej stronie, włożył ją do kieszeni, wrócił do dodge'a, wsiadł i odłożył śrubokręt do schowka. - Kto przeciął opony? - spytał. - Nie my. Chigurh kiwnął głową. - Jedźmy - powiedział. Zatrzymali się w pewnej odległości od terenówek i podeszli, by je obejrzeć. Chigurh stał przy nich przez dłuższy czas. Było zimno, a nie miał kurtki, lecz zdawał się nie zwracać na to uwagi. Tamci dwaj czekali. Chigurh włączył latarkę i chodził między pojazdami, oglądając zwłoki. Pozostali mężczyźni szli kilka kroków za nim. - Czyj to pies? - odezwał się Chigurh. - Nie wiemy. Popatrzył na martwego mężczyznę, który leżał na konsoli pikapu. Potem w świetle

latarki obejrzał miejsce na bagaż.. - Gdzie skrzynka? - spytał. - W samochodzie. Chcesz ją? Może ona coś ci powie? - Nie. - Nic? - Ani trochę. Chigurh uważnie patrzył na zabitego, oświetlając go latarką. - Wygląda jak rozkwitła petunia - skomentował któryś z dwóch tamtych. Chigurh nie zareagował. Cofnął się i stał, patrząc na stok w blasku księżyca. Śmiertelna cisza. Pomyślał, że człowiek w pikapie nie zginął przed trzema dniami. Wyciągnął zza paska pistolet, odwrócił się i błyskawicznie zastrzelił obu mężczyzn, celując w głowy, i z powrotem włożył pistolet za pasek. Padając, ten drugi jakby spojrzał na pierwszego. Chigurh podszedł do nich, schylił się, zabrał drugiemu mężczyźnie kaburę z glockiem kalibru dziewięć milimetrów, którą tamten nosił pod pachą, zamachnął się i odrzucił ją daleko. Potem wrócił do samochodu, wsiadł, włączył silnik i odjechał w stronę autostrady.

III Nie wiem, czy najnowsze zdobycze techniki są aż tak bardzo przydatne w walce z przestępcami. Nie tylko my z nich korzystamy, ale także złoczyńcy. Nie znaczy to, że należy się cofać. Ani nawet że ktoś by tego pragnął Niegdyś używaliśmy motorol starego typu, a od kilku lat mamy radiotelefony wysokiej częstotliwości. Pewne rzeczy jednak się nie zmieniły. Nie zmienił się zdrowy rozsądek. Czasami mówię swoim zastępcom, by nie kombinowali, tylko szli po nitce do kłębka. W dalszym ciągu lubię kolty starego typu, od czterdziestki do czterdziestkiczwórki. Jeśli taki nie zatrzyma przestępcy, lepiej rzucić broń i uciekać. Lubię starego winczestera model 97. Podoba mi się, bo ma kurek. Nie cierpię szukać bezpiecznika. Oczy wiście pewne rzeczy są gorsze. Mój radiowóz ma siedem lat i świetny silnik. Już nie robią takich silników. Raz jechałem jednym z nowych radiowozów. Trudno nim wyprzedzić autobus. Uznałem, że wolę swój. Taka polityka nie zawsze jest dobra, ale też nie zawsze zła. Następna sprawa, której nie jestem pewny. Ludzie czasami mnie o to pytają. Nie powiem, że całkowicie bym to skasował, jednak nie chciałbym tego oglądać ponownie. Chodzi o egzekucję skazanego. Uważam, że powinni ją obejrzeć ci, co naprawdę zasługują na wyrok śmierci. Pamięta się tylko pewne rzeczy. Na przykład to, że ludzie nie wiedzą, jak się ubrać. Jeden czy dwóch przyszło ubranych na czarno, co chyba było w porządku. Kilku w samej koszuli i jakoś to mi przeszkadzało. Nie umiem powiedzieć dlaczego. Jednak wiedzieli, co należy robić, i to mnie zdziwiło. Przecież większość z nich nigdy nie widziała egzekucji. Kiedy się skończyła, zaciągnięto zasłonę wokół komory gazowej, gdzie skazaniec siedział bezwładnie, a ludzie wstali i kolejno wyszli. Zupełnie jak z kościoła. Wydało mi się to dziwne. Było dziwne. Muszę powiedzieć, że to prawdopodobnie najbardziej niezwykły dzień, jaki przeżyłem. Sporo ludzi nie wierzyło w to, co się stało. Nawet ci, co pracowali przy celi śmierci. Bo i trudno uwierzyć. Widuje się skazańca codziennie, czasem przez lata, a później, pewnego dnia prowadzi się go korytarzem na śmierć. Cóż. Niektórzy z tego rechoczą. Nieważne kto. Oczywiście bywają skazańcy niezbyt bystrzy. Kapelan Pickett opowiadał mi o takim jednym. Kiedy do niego przyszedł, tamten akurat jadł ostatni posiłek i zamówił deser, nieważne jaki. Gdy nadszedł czas, Pickett go spytał, dlaczego nie zjadł deseru, na co skazaniec odparł, że go zje po powrocie. Nie wiem, co o tym myśleć. Pickett też nie wiedział. Nigdy nie musiałem nikogo zabić i bardzo się z tego cieszę. W dawnych czasach niektórzy szeryfowie nawet nie nosili broni. Wielu ludzi nie chce w to wierzyć, ale to fakt.

Nigdy nie nosił broni Jim Scarborough. Ten młodszy Jim. Tak samo Gaston Boykins. I to w hrabstwie Comanche. Zawsze lubiłem słuchać opowieści o dawnych czasach. Nie przegapiłem żadnej okazji. Szeryfowie starej daty dbali o ludzi, a teraz ta troska jakoś się rozmyła. Nigger Hoskins znał na pamięć numery telefonów wszystkich mieszkańców hrabstwa Bastrop. Kiedy się zastanowić, dzieją się dziwne rzeczy. Prawie wszędzie okoliczności sprzyjają nadużyciom. Konstytucja stanu Teksas nie określa żadnych wymagań wobec szeryfów. Ani jednego. Nie istnieje nic takiego, jak prawo hrabstwa. Przecież chodzi o stanowisko z władzą niemal równą boskiej, a człowiek nie musi spełniać żadnych wymagań i ma bronić nieistniejących przepisów. Sami powiedzcie, czy to nie dziwne? Ja twierdzę, że dziwne. Czy to dobrze funkcjonuje? Owszem. W dziewięćdziesięciu procentach wypadków. Niewiele trzeba, by panować nad porządnymi ludźmi. Bardzo niewiele. A nad przestępcami w ogóle nie da się zapanować. Jeśli nawet jest inaczej, nigdy o tym nie słyszałem.

Autobus zatrzymał się w Fort Stockton za piętnaście dziewiąta. Moss wstał, zdjął swoją torbę z półki na bagaż, podniósł walizkę z siedzenia i spojrzał na Carlę Jean. - Nie wsiadaj z tym do samolotu - powiedziała. - Wsadzą cię do pudła. - Moja mama nie miała głupich dzieci. - Kiedy do mnie zadzwonisz? - Za parę dni. - W porządku. - Trzymaj się. - Mam złe przeczucia, Llewelyn. - A ja mam dobre, więc jest równowaga. - Mam nadzieję. - Mogę do ciebie dzwonić tylko z automatu. - Wiem. Zadzwoń. - Zadzwonię. Przestań się tak wszystkim przejmować. - Llewelyn? - Co? - Nic. - O co ci chodzi? - O nic. Chciałam tylko powiedzieć twoje imię. - Uważaj na siebie. - Llewelyn? - Co? - Nie zrób nikomu krzywdy. Słyszysz? Stał z torbą przewieszoną przez ramię. - Niczego nie obiecuję - odparł. - Sam sobie robię krzywdę. Bell właśnie zaczynał jeść kolację, gdy odezwał się telefon. Odłożył widelec. Żona już odsuwała krzesło, ale szeryf wytarł serwetką usta i wstał. - Ja odbiorę - oświadczył. - Dobrze. - Skąd oni, do cholery, wiedzą, że akurat się je? Nigdy nie jemy tak późno. - Nie przeklinaj. Podniósł słuchawkę. - Szeryf Bell - powiedział. Przez chwilę słuchał, a potem oznajmił: - Zamierzam skończyć kolację. Spotkamy się tam mniej więcej za czterdzieści minut.

Nie wyłączaj świateł w swoim wozie. Odwiesił słuchawkę, wrócił do stołu, rozłożył serwetkę na kolanach i podniósł widelec. - Ktoś dzwonił, że pali się jakiś samochód - rzekł. - Po tej stronie kanionu. - Co o tym sądzisz? Pokręcił głową. Zjadł i dopił kawę. - Jedź ze mną - zaproponował. - Tylko wezmę kurtkę. Przy bramie skręcili, przejechali kratownicę zatrzymującą bydło i stanęli za radiowozem Wendella. Kiedy ten podszedł, Bell opuścił szybę w drzwiach. - To jakieś osiemset metrów stąd - odezwał się Wendell. - Po prostu jedźcie za mną. - Widać go. - Zgadza się. Naprawdę nieźle się palił około pół godziny temu. Ci, co dzwonili w tej sprawie, zobaczyli go z drogi. Zatrzymali się w pewnej odległości, wysiedli i przez chwilę obserwowali płonący pojazd. Na twarzach czuli bijący od niego żar. Bell obszedł samochód, otworzył drzwi i pomógł żonie wysiąść. Z założonymi rękami patrzyła na pikap, przy którym stało dwóch mężczyzn w ciemnoczerwonym blasku. Porozumiewawczo kiwnęli głowami i powiedzieli: - Cześć, szeryfie. - Szkoda, że nie przywieźliśmy kiełbasek - odezwała się jego żona. - No. Ani patyków. - Kto by pomyślał, że samochód będzie się tak palił. - Właśnie. Czy ktoś z was coś widział? - Nie, szeryfie. Tylko ogień. - Nikt nie przechodził ani nie przejeżdżał? - Nie. - Wendell, czy to nie ford z siedemdziesiątego siódmego? - Możliwe. - Moim zdaniem tak. - Myśli pan, że tamten nim przyjechał? - No. Tablice z Dallas. - Miał pecha. Prawda, szeryfie? - No pewnie. - Dlaczego podpalono ten wóz? - Nie wiem.

Wendell odwrócił się i splunął. - Nie sądzę, żeby tamten facet wyjechał z Dallas akurat z takim zamiarem, prawda? Bell pokręcił głową. - Nie - odparł. - Chyba byłaby to ostatnia rzecz, o jakiej by pomyślał. Kiedy rano Bell wszedł do biura, dzwonił telefon. Torbert jeszcze nie wrócił. Wreszcie zadzwonił o wpół do dziesiątej i szeryf wysłał po niego Wendella. Potem usiadł z nogami na biurku i gapił się na buty. Siedział tak jakiś czas. W końcu chwycił komórkę i połączył się z Wendellem. - Gdzie jesteś? - Właśnie minąłem kanion. - Zawracaj. - Dobra. A co z Torbertem? - Zadzwoń do niego i powiedz, żeby się stamtąd nie ruszał. Zabiorę go po południu. - Rozkaz. - Jedź do mojego domu, weź od Loretty kluczyki do dżipa i doczep do niego przyczepę do przewożenia koni. Osiodłaj konia Loretty i mojego, a potem załaduj je do przyczepy. Zobaczymy się tam za jakąś godzinę. - Rozkaz. Bell wyłączył komórkę, wstał i poszedł sprawdzić areszt. Przejechali przez bramę, zamknęli ją i ruszyli wzdłuż płotu. Mniej więcej po stu metrach zatrzymali samochód i wysiedli. Wendell otworzył drzwi przyczepy i wyprowadził konie. Bell chwycił wodze konia żony. - Ty pojedziesz na Winstonie - zdecydował. - Jesteś pewien? - O, nawet bardziej niż pewien. Gdyby coś się stało koniowi Loretty, to powiem ci wprost, że na pewno byś nie chciał być tym, co na nim siedział. - Podał Wendellowi jeden z dwóch winczesterów, które ze sobą zabrał, wskoczył na siodło i wcisnął kapelusz na głowę. Gotowy? - spytał. Jechali obok siebie. - Zdeptaliśmy te ślady, ale ciągle są wyraźne - odezwał się Bell. - Wielkie opony terenowe. Kiedy dotarli do samochodu, został z niego jedynie poczerniały wrak.

- Miałeś rację z tymi tablicami - powiedział Wendell. - Ale nie z oponami. - Jak to? - Sądziłem, że jeszcze będą się paliły. Samochód zdawał się stać w czterech kałużach smoły. Poczerniałe druty oplatały felgi. Ruszyli dalej. Od czasu do czasu Bell pokazywał coś na ziemi. - Można odróżnić ślady pozostawione w dzień i w nocy - rzekł. - Tu jechali bez świateł. Widzisz, jakie kręte są te koleiny? Jakby kierowca widział tylko tyle, by omijać krzaki, które nagle się przed nim pojawiały. Mógł też zostawić trochę lakieru na jakimś kamieniu, choćby na tamtym z prawej. W piaskowni zsiadł z konia i chodził w tę i we w tę, a później spojrzał daleko na południe. - Zostawione prawie w tym samym czasie. Wyraźnie widać odciski bieżnika. Wskazują, w którą stronę jechał. Powiedziałbym, że dwa razy albo i więcej tam i z powrotem. Wendell siedział na koniu, opierając dłonie na łęku. Pochylił się i splunął. Potem tak jak szeryf spojrzał na południe. - Jak myślisz, co tutaj znajdziemy? - Nie wiem - odparł Bell. Wsadził stopę w strzemię, z łatwością dosiadł niedużego konia swojej żony i ruszył naprzód. - Nie wiem - powtórzył. - I nawet nie umiem wyrazić, jak bardzo mi zależy na tym, żebyśmy coś znaleźli. Kiedy dotarli do samochodu Mossa, szeryf najpierw uważnie mu się przyjrzał, siedząc na koniu, a potem wolno objechał pikap dookoła. Drzwi z obu stron były otwarte. - Ktoś oderwał tabliczkę badania technicznego - powiedział. - Numery są na ramie. - Tak, ale uważam, że tabliczki nie oderwano po to, by ukryć numery. - Znam ten pikap. - Ja też. Wendell poklepał konia po szyi. - Ten chłopak nazywa się Moss. - Mhm. Bell wrócił, by objechać tył pikapu, a następnie skierował konia na południe i spojrzał na Wendella. - Wiesz, gdzie on mieszka? - Nie, szeryfie. - Żonaty?

- Chyba tak. Bell nadal patrzył na pikap. - Pomyślałem sobie, że byłoby to interesujące, gdyby facet zaginął dwa lub trzy dni temu, a nikt tego nie zgłosił. - Bardzo interesujące. Bell spojrzał w stronę kaldery. - Chyba mamy tu jakiś naprawdę niezły bigos. - Rozumiem, szeryfie. - Sądzisz, że on jest handlarzem narkotyków? - Bo ja wiem? Nie przyszłoby mi to do głowy. - Mnie też nie. Jedźmy dalej i dobrze się rozejrzyjmy. Wjechali w kalderę, trzymając broń na łęku. - Mam nadzieję, że nie znajdziemy tego chłopaka martwego - odezwał się szeryf. Wyglądał mi raczej na porządnego faceta, kiedy go widziałem ze dwa razy. Jego żona też całkiem, całkiem. Przejechali obok zwłok na ziemi, zatrzymali się, zsiedli z koni i trzymali je za wodze. Konie zachowywały się nerwowo. - Odprowadź je kawałek dalej - zaproponował Bell. - Nie muszą tego oglądać. - Tak jest. Kiedy Wendell wrócił, szeryf podał mu dwa portfele, które wyjął z ubrań zabitych. Spojrzał na terenówki. - Ci dwaj zginęli niedawno - oświadczył. - Skąd pochodzą? - Z Dallas. - Wręczył Wendellowi pistolet podniesiony z ziemi, a później kucnął, opierając się na winczesterze. - To była egzekucja - powiedział. - Moim zdaniem zabił ich ktoś ze swoich. Jeden nawet nie zdążył odbezpieczyć pistoletu. Obaj dostali kulki między oczy. - A ten drugi nie miał broni? - Zabójca mógł mu ją odebrać. Albo i nie miał. - Nieładnie tak strzelać. - Owszem, nieładnie. Szli między pojazdami. - Ale jatkę ktoś urządził tym sukinsynom - odezwał się Wendell. Bell spojrzał na niego.

- No tak - ciągnął tamten. - O zmarłych chyba nie powinno się mówić w ten sposób. - Powiedziałbym, że prawdopodobnie zabrakło im szczęścia. - Przecież to tylko paru meksykańskich handlarzy narkotyków. - Byli nimi, ale już nie są. - Nie jestem pewien, o co ci chodzi. - O to, że kimkolwiek byli, teraz są tylko zmarłymi. - Muszę się z tym przespać. Szeryf złożył oparcie siedzenia pikapu i zajrzał do środka. Dotknął dywanika poślinionym palcem i uważnie go obejrzał. - Za tym siedzeniem był stary meksykański narkotyk - stwierdził. - Ale pewnie od dawna go nie ma, co? - Od dawna. Wendell kucnął i uważnie patrzył na ziemię pod drzwiami pikapu. - Wygląda na to, że tu, na ziemi, leży jeszcze trochę tego towaru. Może ktoś otworzył jedną paczkę, by zobaczyć, co w niej jest. - Pewnie sprawdzał jakość. Przygotowywali się do transakcji. - Nie zawarli transakcji. Oni strzelali do siebie. Bell skinął głową. - Może w ogóle nie było pieniędzy. - Niewykluczone. - Ale sam w to nie wierzysz. Bell się zastanowił. - Nie. - odparł - raczej nie wierzę. - Tutaj doszło do jeszcze jednej awantury. - Owszem - potwierdził Bell. - Co najmniej jednej. - Wyprostował się i podniósł oparcie siedzenia. - Ten porządny obywatel również dostał kulkę między oczy. - Noo. Obeszli pikap dookoła. Bell wskazał przestrzeliny. - To pistolet maszynowy. Biegną w jednej linii. - Też tak uważam. Jak myślisz, gdzie jest kierowca? - Prawdopodobnie leży w trawie razem z tamtymi. Bell wyjął chusteczkę i trzymając ją przy nosie, podniósł z podłogi samochodu kilka mosiężnych łusek i odczytał wytłoczone na nich numery. - Jakiego kalibru, szeryfie? - Dziewięć milimetrów i kilka czterdziestekpiątek.

Rzucił łuski z powrotem na podłogę, cofnął się i chwycił winczester, który oparł o samochód. - Wygląda na to, że do tego wozu ktoś wygarnął ze śrutówki. - Myślisz, że te dziury są wystarczająco duże? - Myślę, że nie są najmniejsze. Prawdopodobnie to czwórka. - Robi więcej huku. - Można i tak to powiedzieć. Wywalasz otwarte drzwi. Wendell spojrzał na kalderę. - No, no, chyba ktoś stąd odszedł - zauważył. - Chyba tak. - Skąd wiesz, że kojoty się nimi nie zajęły? Bell pokręcił głową. - Nie wiem - odrzekł. - Przypuszczam, że nie chcą jeść Meksykan. - Tamci nie są Meksykanami. - Istotnie. - To tutaj musiało przypominać Wietnam. - Wietnam - powtórzył szeryf. Szli dalej między pojazdami. Bell podniósł jeszcze kilka łusek, obejrzał je i z powrotem rzucił na ziemię. Znalazł też magazynek z niebieskiego plastiku i stanął, rozglądając się dookoła. - Wiesz, co ci powiem? - spytał. - No co? - Nie widzę powodu, by twierdzić, że ostatni z nich nawet nie został ranny. - Przyznałbym ci rację. - Weźmy więc konie, pojedźmy kawałek i rozejrzyjmy się za jakimś śladem, choćby niewielkim. - Możemy. - Potrafisz mi wyjaśnić, po co zabrali psa? - Nie mam pojęcia. Kiedy przejechali około półtora kilometra i wśród skał znaleźli zwłoki, Bell nawet nic zsiadł z konia. Zastanawiał się w milczeniu przez dłuższy czas. - O czym tak myślisz, szeryfie? Bell pokręcił głową. Zsiadł i zbliżył się do miejsca, gdzie leżał zabity. Obszedł je dookoła z winczesterem na ramieniu. Kucnął i uważnie oglądał trawę.

- Czy mamy tu do czynienia z kolejną egzekucją, szeryfie? - Nie, uważam, że ten zmarł śmiercią naturalną. - Śmiercią naturalną? - Naturalną w tym, co robił. - On nie ma broni. - Nie ma. Wendell pochylił się i splunął. - Ktoś tu był przed nami. - Tak mi się wydaje. - Myślisz, że właśnie ten ktoś zwinął pieniądze? - Powiedziałbym, że to bardzo prawdopodobne. - A więc dalej nie znaleźliśmy ostatniego, no nie? Bell nie odpowiedział. Podniósł się i stojąc, patrzył w dal. - Niezły pasztet, prawda, szeryfie? - Jeśli nie, i tak wystarczy tego do czasu, gdy rzeczywiście będziemy tu mieli pasztet. Jechali niemal skrajem kaldery. Zatrzymali konie i z góry patrzyli na pikap Mossa. - Jak myślisz, gdzie się podział ten koleś? - spytał Wendell. - Nie wiem. - Zakładam, że ustalenie miejsca jego pobytu to jedna z ważnych spraw, które trzeba załatwić. Szeryf skinął głową. - Jedna z najważniejszych. Gdy wrócili do miasta, Bell kazał Wendellowi odwieźć konie do domu. - Nie zapomnij podziękować Loretcie. - Nie zapomnę. I tak muszę jej oddać kluczyki. - Władze stanowe nie płacą mojej żonie za korzystanie z jej konia. - Rozumiem. Szeryf wyjął komórkę i połączył się z Torbertem. - Już jadę, żeby cię zabrać. Tylko się stamtąd nie ruszaj. Kiedy się zatrzymał przed biurem Lamara, policyjna taśma wciąż wisiała w poprzek trawnika przy budynku sądu. Torbert siedział na schodach. Wstał i podszedł do samochodu. - Z tobą wszystko w porządku? - spytał Bell. - Tak, szefie. - Gdzie Lamar?

- Pojechał na jakieś wezwanie. Ruszyli w stronę autostrady. Bell opowiadał zastępcy o kalderze. Torbert słuchał w milczeniu, patrząc przez okno. Po jakimś czasie rzekł: - Mam wyniki z Austin. - Co w nich jest? - Niewiele. - Z jakiej broni go zastrzelono? - Nie wiedzą. - Nie wiedzą? - Nie, szeryfie. - Jak to możliwe? Przecież nie ma rany wylotowej. - Zgadza się. Chętnie o tym mówili. - Chętnie mówili? - Tak, szeryfie. - No to co, u licha, powiedzieli, Torbert? - Że to wyglądało na ranę od kuli dużego kalibru, że wspomniana rana w czole ma głębokość około sześciu i pół centymetra i sięga w głąb płata czołowego, ale kuli nie znaleźli. - Sama rana. - Tak, szeryfie. Bell wyjechał na autostradę międzystanową. Bębnił palcami w kierownicę. Spojrzał na swojego zastępcę. - To, co mówisz, jest bez sensu, Torbert. - Powiedziałem im to samo. - A oni co na to? - Nic. Dostarczą wszystko przesyłką ekspresową. Zdjęcia rentgenowskie i resztę. Mówili, że będzie pan miał to w biurze rano. Jechali w milczeniu. Po pewnym czasie Torbert się odezwał: - Ta cała historia jest jakaś cholernie dziwna, prawda, szeryfie? - Rzeczywiście. - Ile było tych wszystkich zwłok? - Dobre pytanie. Chyba nawet nie liczyłem. Osiem. Dziewięć razem z Haskinsem. Torbert patrzył uważnie na krajobraz za szybą. Długie cienie kładły się na drogę. - Kim, u licha są ci ludzie? - spytał. - Nie wiem. Zwykle uważam, że to ci sami, z którymi zawsze mamy do czynienia.

Mój dziadek też musiał się takimi zajmować. Tylko że tamci kradli bydło. Teraz handlują narkotykami, ale nie wiem, czy to w dalszym ciągu prawda. Całkiem jak ty, nie jestem pewien, że już kiedyś ich widziałem. Albo podobnych do nich. Nawet nie mam pojęcia, co z takimi robić. Gdyby ich wszystkich wybić, zabrakłoby dla nich miejsca w piekle. Chigurh dotarł do Desert Aire tuż przed południem, zatrzymał samochód w pewnej odległości od przyczepy Mossa i wyłączył silnik. Wysiadł, przeciął podwórko wysypane żużlem, wszedł na schodki i zapukał w aluminiowe drzwi. Odczekał chwilę i ponownie zapukał. Odwróciwszy się plecami do przyczepy, uważnie popatrzył na niewielki park. Nie zauważył żadnego ruchu. Nawet psa. Wtedy przyłożył dłoń do drzwi, uderzeniem bolca pistoletu do uśmiercania zwierząt usunął z zamka wkładkę, otworzył drzwi, wszedł i zamknął je za sobą. Chwilę stał, trzymając w ręku rewolwer zastępcy szeryfa. Potem zajrzał do kuchni i wrócił do sypialni. Przez łazienkę dostał się do drugiej sypialni. Zobaczył ubrania na podłodze i otwarte drzwi szafy. Otworzył i zamknął górną szufladę komody. Wetknął rewolwer za pas, naciągnął nań koszulę i wrócił do kuchni. Otworzył lodówkę, wyjął karton mleka, otworzył go, powąchał i się napił. Stojąc z kartonem w ręku, wyjrzał przez okno. Znowu się napił i odstawił karton z powrotem do lodówki. Przeszedł do pokoju dziennego i usiadł na kanapie. Przejrzał się w ekranie telewizora na stoliku. Wstał, podniósł listy leżące na podłodze, znów usiadł i zaczął je przeglądać. Złożył na pół trzy koperty i wetknął je do kieszeni koszuli, a potem wstał i wyszedł. Zaparkował samochód przed administracją i wszedł do biura. - Słucham pana - odezwała się urzędniczka. - Szukam Llewelyna Mossa. Urzędniczka uważnie mu się przyjrzała. - Był pan u niego w przyczepie? - Tak, byłem. - No cóż, pewnie jest w pracy. Chce pan zostawić mu jakąś wiadomość? - A gdzie on pracuje? - Proszę pana, nie jestem upoważniona do udzielania informacji o naszych mieszkańcach. Chigurh się rozejrzał po niewielkim pomieszczeniu o ścianach ze sklejki. Popatrzył na urzędniczkę.

- Gdzie on pracuje? - Słucham? - Pytałem, gdzie on pracuje. - Czy pan nie słyszał, co powiedziałam? Nie wolno nam udzielać informacji. Gdzieś spuszczono wodę w toalecie. Rozległ się trzask otwieranej zasuwki. Chigurh znów spojrzał na urzędniczkę. Potem wyszedł, wsiadł do samochodu i odjechał. Zatrzymał się przy kawiarni, z kieszeni koszuli wyjął koperty, otworzył je i przeczytał listy. Przejrzał rachunek telefoniczny, znalazł połączenia z Del Rio i Odessą. Wszedł do kawiarni, wyjął kilka monet, podszedł do automatu, nakręcił numer w Del Rio, ale nikt nie odebrał. Zadzwonił pod numer w Odessie, a gdy odebrała jakaś kobieta, zapytał o Llewelyna. Odpowiedziała, że tam go nie ma. - Próbowałem go złapać w Sanderson, ale chyba już się wyprowadził. Po chwili milczenia kobieta odpowiedziała: - Nie wiem, gdzie on jest. A kto mówi? Chigurh odwiesił słuchawkę, podszedł do baru, usiadł i zamówił kawę. - Czy jest tu Llewelyn? - spytał. Kiedy zatrzymał samochód przed warsztatem samochodowym, zobaczył dwóch mężczyzn, którzy siedzieli i jedli lunch, opierając się plecami o ścianę budynku. Wszedł. W środku, za biurkiem siedział jakiś mężczyzna. Pił kawę i słuchał radia. - Słucham pana - odezwał się. - Szukam Llewelyna. - Nie ma go. - A kiedy pan się go spodziewa? - Trudno powiedzieć. Nie dzwonił ani nic, więc wiem tyle, co pan. - Pochylił nieco głowę w bok, jakby chciał się przyjrzeć Chigurhowi. - Czy mogę panu w czymś pomóc? - Nie sądzę. Po wyjściu z warsztatu zatrzymał się na zniszczonym chodniku z plamami oleju. - Nie wiecie, gdzie jest Llewelyn? Mężczyźni pokręcili głowami. Chigurh wsiadł do samochodu i wrócił do miasta. Autobus zatrzymał się w Del Rio wczesnym popołudniem. Moss wziął swój bagaż i wysiadł. Przeszedł na postój taksówek i wsiadł do jednej z nich. - Do motelu - powiedział.

Kierowca spojrzał nań w lusterku. - Chodzi panu o jakiś konkretny motel? - Nie, o tani. Kiedy zajechali pod motel Trail, Moss wysiadł, wziął swoją torbę i walizkę, zapłacił kierowcy i wszedł do recepcji. Jakaś kobieta oglądała telewizję, siedząc w fotelu. Na widok Mossa podniosła się i weszła za kontuar. - Ma pani jeden wolny pokój? - Więcej niż jeden. Na ile dni? - Jeszcze nie wiem. - Pytam, bo mamy specjalną opłatę za pobyt tygodniowy. Trzydzieści pięć dolarów plus podatek dolar siedemdziesiąt pięć. Razem trzydzieści sześć siedemdziesiąt pięć. - Trzydzieści sześć siedemdziesiąt pięć. - Tak, proszę pana. Za pobyt tygodniowy. - To najniższa opłata? - Owszem. Nie udzielamy zniżek w opłatach tygodniowych. - No to niech będzie doba. - Proszę bardzo. Wziął klucz, poszedł do wskazanego pokoju, zamknął drzwi i położył bagaż na łóżku. Zasunął firanki i popatrzył przez nie na niewielki dziedziniec. Panowała martwa cisza. Zamknął drzwi na łańcuch i usiadł na łóżku. Wyjął z torby pistolet maszynowy i położył się z bronią obok. Obudził się późnym popołudniem. Leżał chwilę, patrząc w poplamiony azbestowy sufit. Potem usiadł, zdjął buty i skarpetki, by sprawdzić opatrunki na piętach. Poszedł do łazienki, przejrzał się w lustrze, zdjął koszulę i zaczął oglądać ranę na ręce. Od ramienia po łokieć była sinoczerwona. Wrócił do pokoju i znów usiadł na łóżku. Wpatrywał się w leżący pistolet. Po chwili wszedł na tanie drewniane biurko i scyzorykiem zabrał się do odkręcania kratki kanału wentylacyjnego. Kiedy skończył, położył ją na biurku, stanął na palcach i zajrzał do przewodu. Odciął spory kawałek sznurka od żaluzji w oknie i jeden koniec przywiązał do walizki. Potem ją otworzył, odliczył tysiąc dolarów, złożył banknoty, wetknął je do kieszeni, zamknął walizkę i dopiął paski. Wyjął z szafy pręt do wieszania ubrań, zsunął na ziemię druciane ramiączka, znów wszedł na biurko i wepchnął walizkę do kanału wentylacyjnego najdalej, jak mógł. Ledwie się tam mieściła. Wziął pręt i popchnął ją jeszcze dalej, na długość sznurka, tak aby dosięgnąć

jego końca. Z powrotem przykręcił kratkę, a następnie poszedł do łazienki wziąć prysznic. Później w samych slipkach położył się na łóżku i razem z pistoletem przykrył się narzutą. Odbezpieczył broń. Wkrótce zasnął. Kiedy się obudził, panował już mrok. Moss usiadł na brzegu łóżka i nasłuchiwał. Wstał, podszedł do okna, lekko uchylił firankę i wyjrzał. Ciemno. Cisza. Nic. Ubrał się, wsunął odbezpieczony pistolet maszynowy pod materac, wygładził narzutę, usiadł na łóżku i zadzwonił po taksówkę. Musiał zapłacić kierowcy dodatkowo dziesięć dolarów, by go zawiózł przez most do Ciudad Acuna. Chodził po ulicach, oglądając wystawy sklepowe. Spokojny i gorący wieczór sprawił, że nawoływały się gwarki gnieżdżące się na drzewach. Moss wszedł do sklepu z obuwiem i oglądał egzotyczne buty z krokodylej, strusiej i słoniowej skóry, ale żadne jakością nie dorównywały tym, które miał na nogach. W aptece kupił bandaże, a potem usiadł w parku, by opatrzyć sobie obtarte stopy. Skarpetki już nasiąknęły krwią. Kierowca taksówki stojącej na rogu spytał go, czy nie ma ochoty na dziewczynki, ale Moss nawet się nie zatrzymał, tylko uniósł dłoń, by pokazać mu obrączkę. Wszedł do jakiejś restauracji z białymi obrusami oraz kelnerami w białych marynarkach. Zamówił befsztyk z polędwicy i kieliszek czerwonego wina. Ze względu na wczesną porę sala świeciła pustkami, Moss był jedynym gościem. Sączył wino, a gdy przyniesiono befsztyk, pokrajał go na kawałki i jadł, wolno żując i myśląc o swoim życiu. Do motelu wrócił tuż po dziesiątej. W taksówce z niewyłączonym silnikiem odliczył pieniądze za przejazd. Podał banknoty kierowcy i już chciał wysiąść, ale się rozmyślił. Siedząc z ręką na klamce, powiedział: - Podwieź mnie jeszcze kawałek. Kierowca wrzucił bieg. - Który pokój? - spytał. - Po prostu objedź motel dookoła. Chciałbym sprawdzić, czy ktoś tam jest. Wolno przejechali koło jego pokoju. Moss zauważył w firance szparę, ale był pewien, że jej nie zostawił. Zawahał się. A może jednak zostawił. Trudno powiedzieć. Taksówka powolutku minęła pokój. Na parkingu Moss nie widział samochodów, których wcześniej tam nie było. - Jedź dalej - polecił. Kierowca spojrzał nań w lusterku. - Jedziemy, jedziemy - powiedział Moss. - Nie zatrzymuj się. - Nie chciałbym narobić sobie kłopotów, kolego.

- Zawieź mnie do innego motelu. - Dobra, załatwione. Moss podał kierowcy banknot studolarowy. - Już masz kłopoty. Chcę cię z nich wyciągnąć - oznajmił. - A teraz mnie zawieź do jakiegoś motelu. Kierowca chwycił banknot, włożył go do kieszeni koszuli i wyjechał na ulicę. Moss spędził noc w zajeździe Ramada przy autostradzie. Rano zszedł do jadalni, gdzie zjadł śniadanie i przeczytał gazetę. Następnie po prostu siedział przy stoliku. Wyjdą stamtąd, nim pokojowe zaczną sprzątać. Doba kończy się o jedenastej. Mogli znaleźć walizkę i odejść. Oczywiście, jeżeli nie szukało go co najmniej dwóch, a gdyby nawet jeden poszedł, to drugi czeka. Zanim Moss wstał, już miał świadomość, że prawdopodobnie będzie musiał kogoś zabić. Jednak po prostu nie wiedział kogo. Wziął taksówkę, pojechał do miasta, wszedł do magazynu ze sprzętem sportowym, gdzie kupił strzelbę powtarzalną Winchestera i pudełko nabojów śrutowych. Pudełko nabojów miało prawie dokładnie siłę ognia miny przeciwpiechotnej. Kazał wszystko zapakować, wyszedł z nabytkiem pod pachą i ruszył Pecan Street do sklepu z narzędziami. Tam kupił piłkę do metalu, płaski pilnik i kilka rozmaitych drobiazgów. Kombinerki i szczypce do cięcia bocznego. Śrubokręt. Latarkę. Rolkę srebrnej taśmy izolacyjnej. Chwilę stał z tymi zakupami na chodniku. W końcu odwrócił się i ruszył z powrotem. W sklepie z artykułami sportowymi zapytał tego samego ekspedienta, czy są aluminiowe maszty do namiotów. Próbował mu wyjaśnić, że nie ma na myśli konkretnych masztów, tylko jakiekolwiek. Ekspedient uważnie nań popatrzył i rzekł: - Bez względu na rodzaj, do każdego namiotu pasują jedynie określone maszty. Należy się zwrócić do producenta i podać mu numer modelu. - Sprzedajecie tu namioty, prawda? - Dysponujemy trzema różnymi modelami. - Który z nich ma najwyższe maszty? - No, chyba trzymetrowy. Można w nim stać. Pan też mógłby w nim stanąć. W najwyższej części ma ponad metr osiemdziesiąt. - Biorę go.

- Proszę bardzo - odrzekł ekspedient. Przyniósł z magazynu namiot w żółtej nylonowej torbie i położył go na ładzie. Moss odłożył zakupy, rozwiązał torbę, po czym wyciągnął z niej namiot razem z masztami i odciągami. - Jest wszystko - zapewnił go ekspedient. - Ile się należy? - Sto siedemdziesiąt dziewięć plus podatek. Moss położył na ladzie dwa banknoty studolarowy Maszty znajdowały się w oddzielnej torbie, którą dołączył do pozostałych zakupów. Kiedy ekspedient wręczył mu resztę wraz z paragonem, Moss zebrał swoje rzeczy, podziękował i ruszył do wyjścia. - A co z namiotem?! - zawołał za nim ekspedient. W swoim pokoju Moss rozpakował strzelbę, zaklinował ją w otwartej szufladzie i odpiłował lufę tuż przed magazynkiem. Wyrównał i wygładził wylot pilnikiem, przetarł lufę wilgotną myjką do twarzy i odłożył strzelbę na bok. Potem odciął kolbę, tak że został jedynie uchwyt pistoletowy, który opiłował, siedząc na łóżku. Kiedy uzyskał to, o co mu chodziło, przesunął czółenko do siebie i z powrotem, kciukiem zwolnił kurek i przyjrzał się broni z boku. Wyglądała całkiem dobrze. Otworzył pudełko z nabojami i kolejno załadował je do magazynka. Znów przesunął czółenko, by wprowadzić nabój do komory, zwolnił kurek, uzupełnił magazynek jednym nabojem i położył broń na kolanach. Miała niespełna sześćdziesiąt centymetrów długości. Zadzwonił do motelu Trail i powiedział recepcjonistce, by zatrzymała mu pokój. Schował broń, naboje i narzędzia pod materacem i znowu wyszedł. Poszedł do marketu, gdzie kupił trochę ubrań oraz niewielką nylonową torbę z zamkiem błyskawicznym, do której je zapakował. Dżinsy, koszule i kilka par skarpetek. Po południu, zabrawszy z sobą nylonową torbę, do której włożył odciętą lufę i kolbę, wybrał się na długi spacer brzegiem jeziora. Lufę wrzucił jak najdalej do wody, a kolbę zakopał. Wśród karłowatych drzew i krzewów pustyni biegały antylopy. Słyszał ich parskanie, a nawet je widział, gdy pojawiały się na grani w odległości około stu metrów i patrzyły w jego stronę. Usiadł na żwirowej plaży, trzymając pustą torbę na kolanach, i oglądał zachód słońca. Robiło się coraz ciemniej i chłodniej. Nad jeziorem ukazał się rybołów. Potem wszystko ogarnął mrok.

IV Szeryfem w tym hrabstwie zostałem w wieku dwudziestu pięciu lat. Aż trudno uwierzyć. Mój ojciec nie był przedstawicielem prawa, ale Jack, mój dziadek, tak. Jednocześnie zajmowaliśmy stanowiska szeryfów. On w Piano, ja tutaj. Chyba był z tego dumny. Wiem, że ja owszem. Akurat wróciłem z wojny. Miałem parę odznaczeń i tak dalej, więc ludzie oczywiście to zwęszyli. Kampanię prowadziłem twardo. Starałem się postępować uczciwie. Jack zwykł mawiać, że kto rzuca swoją ziemię, traci grunt pod nogami, ale na ogół o nikim nie wyrażał się źle. Nie miałem nic przeciwko temu, żebym był taki, jak on. Ze swoją żoną żyję od trzydziestu jeden lat. Jesteśmy bezdzietni. Straciliśmy córkę, ale to przemilczę. Odsłużyłem dwie kadencje i wtedy przeprowadziliśmy się do Denton w Teksasie. Jack mawiał, że szeryf to jedno z najlepszych zajęć, jakie można mieć, ale były szeryf to jedno z najgorszych. Robiłem różne rzeczy. Przez pewien czas pracowałem na kolei jako detektyw. Wtedy moja żona jeszcze nie miała całkowitej pewności, że powinniśmy tutaj wrócić. Ani że dalej powinienem być szeryfem. Widziała jednak, że tego chciałem, więc wróciliśmy. Jest lepsza niż ja, co powiem każdemu, kto zechce tego słuchać. To nie znaczy, że powiem wszystko. Jest lepsza niż wszystkie mi znane osoby. I kropka. Ludzie uważają, że wiedzą, czego chcą, ale na ogół nie wiedzą. Czasami mają szczęście, że to osiągną. Ja zawsze miałem szczęście. Przez całe życie. W przeciwnym wypadku nie zostałbym bohaterem. Zdarzały się poważne kłopoty. Jednak największe szczęście mnie spotkało, kiedy ją zobaczyłem, gdy wychodziła ze sklepu Kerra. Przeszła na drugą stronę ulicy i kiedy mnie mijała, uchyliłem kapelusza, a wówczas w odpowiedzi prawie się do mnie uśmiechnęła. Ludzie się skarżą, że sobie na to nie zasłużyli, kiedy zdarzy im się coś złego, ale rzadko mówią o tym. gdy spotka ich coś dobrego. I o tym, co zrobili, żeby na to zasłużyć. Nie przypominam sobie, żebym dał Panu Bogu aż tyle powodów, by się do mnie uśmiechał. Jednak się uśmiechał.

Bell wszedł do kawiarni we wtorek, wcześnie rano. Wziął gazetę i ruszył do swojego stolika w kącie. Ludzie siedzący przy dużym stole witali go skinieniem głowy, kiedy ich mijał. Kelnerka przyniosła mu kawę i wróciła do kuchni, by zamówić dla niego jajecznicę. Siedząc, machinalnie mieszał kawę, choć pił ją bez cukru. Na pierwszej stronie miejscowej gazety widniało zdjęcie Haskinsa. Szeryf czytał, kręcąc głową. Żona tego chłopaka ma dwadzieścia jeden lat. Co można dla niej zrobić? Absolutnie nic. Lamar nie stracił ani jednego funkcjonariusza od dwudziestu kilku lat. Zapamięta ten fakt. I dzięki temu ludzie będą go pamiętali. Kelnerka przyniosła jajecznicę, więc odłożył gazetę. Wziął ze sobą Wendella i pojechali razem do Desert Aire. Wendell zapukał. - Spójrz na zamek - odezwał się Bell. Wendell wyciągnął pistolet i otworzył drzwi. - Policja! - krzyknął. - Tu nikogo nie ma. - Ostrożność nie zawadzi. - Racja, nigdy nie wadzi. Weszli i zatrzymali się. Wendell chciał włożyć pistolet do kabury, lecz Bell go powstrzymał. - Przestrzegajmy tej zasady ostrożności - rzekł. - Tak jest. Szeryf podniósł z dywanu kawałek mosiądzu i zaczął go oglądać. - Co to? - spytał Wendell. - Wkładka z zamka - odparł Bell i przeciągnął ręką po ściance działowej ze sklejki. Tutaj uderzyła - powiedział. Trzymając kawałek metalu w dłoni, spojrzał na drzwi. Można by to zważyć, zmierzyć odległość i obliczyć prędkość. - Chyba tak. - Prędkość była dość duża. - Tak jest. Dość duża. Szli przez pokoje. - I co pan sądzi, szeryfie? - Myślę, że ktoś tu się rozbierał. - Też tak uważam. - I bardzo się śpieszył. - Taa.

Bell wszedł do kuchni, zajrzał do lodówki i zamrażarki. - Kiedy on tu był, szeryfie? - Trudno powiedzieć. Mogliśmy się z nim minąć. - Myśli pan, że ten chłopak zdaje sobie sprawę, jakie sukinsyny go szukają? - Bo ja wiem? Powinien. Widział to samo, co ja, a dla mnie to jest jasne. - Czyli kłopoty, prawda? - Owszem. Bell wszedł do pokoju dziennego i usiadł na kanapie. Wendell stał w drzwiach. Ciągłe trzymał w ręku pistolet. - No i co pan myśli? - spytał. Bell pokręcił głową, nie patrząc na swojego zastępcę. Do środy połowa reporterów w stanie Teksas była w drodze do Sanderson. Bell siedział przy swoim stoliku w kawiarni, czytając wiadomości. Opuścił gazetę i podniósł głowę. Przed nim stał człowiek około trzydziestki, którego dotychczas nigdy nie widział. Przedstawił się jako dziennikarz z „San Antonio Light”. - O co w tym wszystkim chodzi, panie szeryfie? - spytał. - Wygląda to na polowanie. - Polowanie? - Tak, proszę pana. - Naprawdę? Wolne żarty. - Czy mogę pana o coś zapytać? - Proszę bardzo. - W zeszłym roku do sądu okręgowego hrabstwa Terrell wniesiono oskarżenie w dziewiętnastu sprawach karnych. Ile z nich nie dotyczyło narkotyków? - Nie wiem. - Dwie. Tymczasem ja mam hrabstwo wielkości Delaware, pełne ludzi, którzy potrzebują mojej pomocy. Co pan p tym myśli? - Nie wiem. - Ja też nie. A teraz chciałbym zjeść śniadanie. Czeka mnie cały dzień roboty. Wyjechał z miasta z Torbertem jego samochodem z napędem na cztery koła. Wszystko wyglądało jak przedtem. Zostawili samochód w pewnej odległości od pikapu Mossa i czekali. - Jest dziesięć - odezwał się Torbert.

- Co? - Jest dziesięć ciał. Zapomnieliśmy o Wyricku. Razem dziesięć. Bell kiwnął głową. - To wiemy. - Tak jest. To wiemy. Nadleciał helikopter, zatoczył krąg i w wirujących tumanach kurzu wylądował na łagodnym zboczu. Nikt nie wysiadł. Czekali, aż kurz opadnie. Bell i Torbert patrzyli na wirnik obracający się coraz wolniej. Agent Wydziału do Walki z Narkotykami nazywał się McIntyre. Bell trochę go znał, więc skinął mu głową na powitanie. Agent wysiadł z notatnikiem w ręku i podszedł do czekających. Był ubrany w płócienną kurtkę od Carhartta, buty i kapelusz. Prezentował się dobrze, póki nie otworzył ust. - Witam pana szeryfa Bella - powiedział. - Witam pana agenta McIntyre'a. - Co to za pojazd? - Ford pikap z siedemdziesiątego drugiego. McIntyre stał, patrząc na łagodne zbocze. Poklepał się notatnikiem po udzie i spojrzał na Bella. - Miło mi to słyszeć - rzekł. - Biały. - Owszem. Też bym tak powiedział. - Można by zmienić opony. Agent obszedł samochód i zapisał coś w notatniku. Zajrzał do środka. Złożył oparcie i zerknął za przedni fotel. - Kto przeciął opony? Bell stał, trzymając dłonie w tylnych kieszeniach spodni. - Mój zastępca Hays uważa, że konkurencja. - Konkurencja? - Tak jest. - Myślałem, że strzelano do wszystkich pojazdów. - Do wszystkich. - Ale nie do tego. - Do tego nie. McIntyre spojrzał na helikopter, a potem w stronę pozostałych samochodów. - Mogę tam pojechać z panem? - Jasne.

Podeszli do pikapu Torberta. Agent znów się poklepał notatnikiem po udzie. - Pan nie zamierza mi tego ułatwiać, prawda? - Do cholery, McIntyre, po prostu robię, co pan chce. Chodzili po łagodnym stoku, oglądając podziurawione kulami samochody. Agent trzymał chusteczkę przy nosie. Rozdęte zwłoki rozsadzały ubrania. - To chyba najgorsza rzecz, jaką kiedykolwiek widziałem - oznajmił. Stał, robiąc notatki. Krokami zmierzył odległości, sporządził szkic miejsca zbrodni i spisał z tablic rejestracyjnych numery. - Nie było tu żadnej broni? - zapytał. - Nie tyle, ile powinno być. Wśród dowodów mamy dwie sztuki. - Jak pan myśli, kiedy oni zginęli? - Cztery lub pięć dni temu. - Ktoś musiał się oddalić. Bell potwierdził skinieniem głowy. - Jakieś półtora kilometra stąd na północ leżą jeszcze jedne zwłoki. - Za fotelem tamtego pikapu jest rozsypana heroina. - Taa. - Meksykańska czarna smoła. Bell spojrzał na Torberta. Ten pochylił się i splunął. - Skoro zniknęła heroina i zniknęły pieniądze, to pewnie i ktoś jeszcze zniknął. - Powiedziałbym, że to brzmi sensownie. McIntyre dalej pisał. - Nie martwcie się - rzekł. - Wiem, że to nie wy. - Ja się nie martwię. Agent poprawił sobie kapelusz i stał, patrząc na terenówki. - Czy funkcjonariusze policji stanowej tu przyjeżdżają? - Owszem. Nawet jeden jest teraz. Z Wydziału do Walki z Narkotykami. - Stwierdziłem, że strzelano z trzystaosiemdziesiątki, parabellum kalibru dziewięć milimetrów, śrutówki dwunastki i pistoletu policyjnego trzydziestkiósemki. - Chyba tak. McIntyre skinął głową. - Domyślam się, że ludzie czekający na narkotyki już się zorientowali, że ich nie dostaną. A straż graniczna przyjeżdża? - Z tego, co wiem, wszyscy przyjeżdżają. Spodziewamy się wręcz najazdu. Może nawet większego niż w sześćdziesiątym piątym.

- Taa. - Trzeba usunąć stąd te zwłoki. Agent jeszcze raz poklepał się notatnikiem po udzie. - Należałoby - przyznał. - Parabellum kalibru dziewięć milimetrów - mruknął Torbert. Bell skinął głową. - Musisz to uwzględnić w swoim raporcie. Chigurh złapał sygnał z radia dochodzący z wysokiego mostu na Diabelskiej Rzece na zachód od Del Rio. Zbliżała się północ i autostradą nie jechały żadne pojazdy. Wyciągnął rękę i na siedzeniu pasażera powoli przesunął wskazówkę do przodu, a później ją cofnął, nasłuchując. Reflektory wychwyciły jakiegoś dużego ptaka, który siedział na aluminiowej balustradzie mostu. Kiedy Chigurh nacisnął guzik i opuścił szybę w oknie, do wnętrza wpadło zimne powietrze znad jeziora. Ze schowka wyjął pistolet, odciągnął kurek i oparł lufę o boczne lusterko. Pistolet miał założony na koniec lufy tłumik. Wykonano go z palników gazowych umocowanych w puszce po lakierze do włosów, wypełnionej watą szklaną, i całość pomalowano na czarno. Chigurh strzelił, gdy ptak przysiadł i rozpostarł skrzydła. Gwałtownie zatrzepotał białymi skrzydłami, po czym odfrunął i zniknął w ciemnościach. Kula trafiła w balustradę, która głucho zadźwięczała. Chigurh odłożył pistolet na siedzenie i zamknął okno. Moss zapłacił kierowcy, wysiadł przed motelem, powiesił sobie torbę na ramieniu, zatrzasnął drzwi taksówki, odwrócił się i wszedł do recepcji. Recepcjonistka już była za kontuarem. Położył torbę na podłodze i oparł się na blacie. Recepcjonistka wyglądała na nieco zmieszaną. - Witam - rzekła. - Chce pan przedłużyć pobyt? - Potrzebuję pokoju. - Pragnie pan zmienić pokój czy wziąć dodatkowy? - Ten chcę zatrzymać i wziąć drugi. - Dobrze. - Czy ma pani plan motelu? Spojrzała pod kontuar. - Gdzieś tu był. Chwileczkę. Chyba właśnie jest. Położyła na blacie stary folder. Na okładce widniało zdjęcie samochodu z lat pięćdziesiątych stojącego przed motelem. Moss otworzył folder i zaczął studiować plan.

- Może numer pięćdziesiąt dwa? - Jeśli pan sobie życzy, pokój obok pańskiego jest wolny. Numer sto dwadzieścia. - Nie szkodzi. A numer sto czterdzieści dwa? Zdjęła klucz z tablicy za plecami. - Będzie pan winien za dwie doby - powiedziała. Zapłacił, podniósł torbę, wyszedł i skręcił na ścieżkę prowadzącą na tyły motelu. Recepcjonistka pochyliła się nad kontuarem i spojrzała za odchodzącym. Kiedy znalazł się w pokoju, usiadł z otwartym folderem na łóżku. Potem przeszedł do łazienki, stanął w wannie i przyłożył ucho do ściany. Usłyszał grający telewizor. Wrócił do pokoju, usiadł, otworzył torbę, wyjął z niej obrzynek, położył go obok siebie i z torby wysypał wszystko na łóżko. Wziął śrubokręt, odsunął krzesło od biurka, stanął na nim, odkręcił kratkę kanału wentylacyjnego, zszedł i położył ją na łóżku zakurzoną stroną do góry. Znowu wszedł na krzesło i przystawił ucho do kanału wentylacyjnego. Nasłuchiwał. Zszedł, wziął latarkę i z powrotem stanął na krześle. Zobaczył, że w kanale, w odległości około trzech metrów jest odgałęzienie, gdzie dostrzegł wystającą walizkę. Zgasił latarkę i nasłuchiwał z zamkniętymi oczami. Zszedł z krzesła, wziął broń, zbliżył się do drzwi, wyłączył światło i stał w ciemnościach, patrząc przez firankę na dziedziniec. Wrócił, odłożył broń na łóżko i zapalił latarkę. Z nylonowej torby wyjął maszty. Połączył trzy lekkie aluminiowe rurki, każda długości nieco ponad dziewięćdziesiąt centymetrów, i żeby się nie wysunęły, zabezpieczył taśmą izolacyjną miejsca styku. Z szafy wyjął trzy druciane ramiączka, usiadł na łóżku, szczypcami wyciął z nich haczyki, z których zrobił jeden, oklejając je taśmą. Przymocował haczyk do końca masztu taśmą, wstał i wsunął maszt do kanału wentylacyjnego. Zgasił latarkę, rzucił ją na łóżko, podszedł do okna i wyjrzał. Usłyszał warkot jakiejś ciężarówki jadącej autostradą. Odczekał, aż przejechała. Kot idący przez dziedziniec nagle się zatrzymał, ale zaraz poszedł dalej. Z latarką w ręku Moss stanął na krześle. Potem włączył ją, położył w kanale tuż przy metalowej ściance i próbował zaczepić haczyk o walizkę. Zdołał ją nieco obrócić, ale haczyk się ześlizgnął. Po kilku nieudanych próbach udało mu się zaczepić haczyk o jeden z pasków i powoli przyciągnąć walizkę przez zakurzony kanał do miejsca, w którym już mógł wyjąć maszt i dosięgnąć jej ręką. Siedząc na łóżku, wytarł walizkę z kurzu, otworzył ją, a potem przez chwilę patrzył na

pliki banknotów. Wyjął jeden i z trzaskiem przeciągnął kciukiem po banknotach jak przy tasowaniu kart. Odłożył plik na miejsce, odwiązał sznurek od paska walizki, wyłączył latarkę i siedział, nasłuchując. Potem wstał, wyciągnął maszt z kanału wentylacyjnego, przykręcił kratkę i zebrał narzędzia. Położył klucz na biurku, zapakował broń i narzędzia do torby, a następnie, wziąwszy tylko ją i walizkę, wyszedł z pokoju. Z odbiornikiem na kolanach i opuszczoną szybą Chigurh wolno jechał wzdłuż pokojów motelu. Gdy dotarł do końca, ruszył z powrotem. Zatrzymał się, włączył bieg wsteczny, cofnął się kawałek po asfalcie i znowu stanął. Wreszcie zajechał pod recepcję, wysiadł i wszedł do środka. Zegar na ścianie wskazywał godzinę dwunastą czterdzieści dwie. Telewizor był włączony, a recepcjonistka wyglądała na senną. - Słucham pana - powiedziała. - Czym mogę służyć? Z kluczem w kieszeni koszuli wyszedł z recepcji, wsiadł do samochodu, przejechał wzdłuż budynku, zaparkował i wysiadł, niosąc torbę z odbiornikiem i bronią. W pokoju rzucił torbę na łóżko, zdjął buty, a następnie wyszedł z odbiornikiem, bateriami i bronią zabraną z terenówki. Była to strzelba dwunastka Remingtona z wojskową plastikową kolbą. Strzelba miała trzydziestocentymetrowy tłumik domowej roboty, średnicą przypominający puszkę piwa. Chigurh w skarpetkach ruszył podcieniem wzdłuż pokojów, nasłuchując sygnału. Wrócił do swojego pokoju i stanął w otwartych drzwiach w trupim blasku latarni na parkingu. Poszedł do łazienki i włączył tam światło. Uważnie zmierzył wzrokiem pokój, starając się zapamiętać rozkład wyłączników światła. Potem wszedł do pokoju i rozejrzał się jeszcze raz. Usiadł, włożył buty, wziął zbiornik ze sprężonym powietrzem, powiesił go sobie na ramieniu, chwycił pistolet do uśmiercania zwierząt, który zwisał z gumowej rurki, i wyszedł. Zatrzymał się przy drzwiach jakiegoś pokoju i nasłuchiwał. Z pomocą pistoletu pneumatycznego usunął wkładkę zamka i kopnięciem otworzył drzwi. Meksykanin w zielonej koszuli chciał zerwać się z łóżka i sięgnął po niewielki pistolet maszynowy, który leżał obok niego. Chigurh trzykrotnie strzelił tak szybko, jakby padł jeden przeciągły strzał. Strzelba wydała dziwny stłumiony huk, jak gdyby ktoś kaszlał w lufę. Strzępki zmasakrowanej górnej połowy ciała Meksykanina zakrwawiły wezgłowie i ścianę. Chigurh włączył światło, cofnął się od drzwi i rozejrzał po pokoju. Stojąc tyłem do ściany, znowu szybko spojrzał wokół. Drzwi do łazienki, poprzednio zamknięte, były otwarte. Wpadł do pokoju, oddał dwa strzały w drzwi łazienki oraz jeden w jej ścianę i ponownie cofnął się

na zewnątrz. Gdzieś przy końcu budynku zapaliło się światło. Chigurh odczekał chwilę, a potem jeszcze raz zajrzał do pokoju. Strzaskane drzwi łazienki wisiały na zawiasach, a po różowych kafelkach płynęła cienka strużka krwi. Chigurh stanął w wejściu, skąd wpakował jeszcze dwie kule w ścianę łazienki, i wszedł z bronią gotową do strzału. Na posadzce siedział mężczyzna bezwładnie oparty o wannę, trzymając AK - 47. Dostał w klatkę piersiową i szyję, mocno krwawił. - To nie ja rzęził. - To nie ja. Chigurh cofnął się, by uniknąć odłamków odpryskujących z wanny, i strzelił mu w twarz. Wyszedł przed motel i zatrzymał się na chodniku. Nikogo nie było. Wrócił i zaczął przeszukiwać pokój. Zajrzał do szafy, pod łóżko, wyciągnął wszystkie szuflady i rzucił je na podłogę. W łazience, na umywalce dostrzegł pistolet maszynowy Mossa. Nie ruszał go. Wytarł buty o dywan, by usunąć krew z podeszew, i stał, patrząc na pokój. Wówczas jego wzrok padł na kratkę kanału wentylacyjnego. Wziął lampę stojącą obok łóżka, wyrwał sznur z gniazdka, wszedł na biurko, ciężką podstawą lampy uderzył w środek kratki, zdjął ją i zajrzał do kanału. Na kurzu dostrzegł ślady wleczenia jakiegoś przedmiotu. Zszedł. Zobaczył, że poplamił sobie koszulę krwią i ropą, które były na ścianie. Zdjął koszulę i ruszył z nią do łazienki, gdzie się umył. Potem zmoczył ręcznik, przetarł buty, złożył go i oczyścił nim nogawki dżinsów. Z nagim torsem i zwiniętą koszulą w ręku wziął strzelbę, wrócił do pokoju, rozejrzał się ostatni raz i wyszedł. Kiedy do biura wszedł Bell, Torbert uniósł głowę, wstał i położył przed nim na blacie jakiś dokument. - To jest to? - spytał szeryf. - Tak. Bell usiadł wygodnie w fotelu i zaczął czytać, rytmicznie dotykając dolnej wargi palcem wskazującym. Po chwili odłożył wyniki sekcji zwłok. Nie patrząc na Torberta, rzekł: - Wiem, co się stało. - To dobrze. - Czy kiedykolwiek byłeś w rzeźni? - Chyba tak. - No więc byłeś czy nie? - Tylko raz, jako mały chłopak. - Że też ktoś zabiera tam dzieci!

- Sam polazłem. Wślizgnąłem się. - Jak zabijali krowy? - Był tam facet, który stal okrakiem nad pochylnią. Spuszczali nią krowy, po jednej za każdym razem, i on je walił w łeb drewnianym młotem. Robił to przez cały dzień. - Mniej więcej się zgadza. Obecnie wygląda to jednak inaczej. Używa się pneumatycznego pistoletu, z którego wyskakuje stalowy bolec. Przystawiają pistolet krowie do łba między oczami, naciskają spust i ona pada. Szybka robota. Torbert stał przy biurku, spodziewając się, że szeryf będzie mówił dalej, ale Bell milczał. Zastępca jeszcze chwilę tak stał, a potem spojrzał w przestrzeń i rzekł: - Szkoda, że pan mi to powiedział. - Wiem - odparł Bell. - Wiedziałem, co powiesz, zanim się odezwałeś. Moss dotarł do Eagle Pass za piętnaście druga w nocy. Prawie przez całą drogę spał na tylnym siedzeniu taksówki. Obudził się, gdy zwolniła, zjeżdżając z autostrady na Main Street. Patrzył na białe klosze latarni przesuwające się pod górnym brzegiem okna. Wreszcie usiadł. - Jedzie pan za rzekę? - spytał kierowca. - Nie. Do śródmieścia. - Jesteśmy w śródmieściu. Moss pochylił się do przodu, kładąc łokcie na oparciu siedzenia. - Co to za budynek? - Sąd hrabstwa Maverick. - Nie ten, chodzi mi o tamten z szyldem. - To hotel Eagle. - Proszę mnie tam wysadzić. Wręczył taksówkarzowi uzgodnioną sumę pięćdziesięciu dolarów, podniósł swój bagaż z krawężnika i po schodach wszedł do hotelu. Recepcjonista sprawiał wrażenie, jakby na niego czekał. Moss zapłacił, włożył klucz do kieszeni i schodami dotarł do typowego korytarza starego hotelu. Wokół panowała śmiertelna cisza. Wszystkie okna nad drzwiami do pokojów były ciemne. Znalazł swój numer, otworzył drzwi, wszedł i zamknął je za sobą. Do wnętrza, przez firankę w oknie, wpadało światło latarni. Moss położył torby na łóżku, wrócił do drzwi i nacisnął staromodny przełącznik górnego oświetlenia. Dębowe meble z przełomu XIX i XX wieku. Brązowe ściany. Narzuta tej samej barwy. Usiadł na łóżku, myśląc o tym wszystkim. Wstał, spojrzał przez okno na parking,

poszedł do łazienki, wrócił ze szklanką wody i znów usiadł na łóżku. Wypił trochę wody i postawił szklankę na szklanym blacie drewnianego nocnego stolika. - Cholera, nie ma wyjścia - mruknął. Otworzył walizkę i zaczął przekładać pliki banknotów na łóżko. Kiedy ją opróżnił, upewnił się, że nie miała podwójnego dna ani podwójnych boków. Następnie zabrał się do wkładania plików z powrotem. Każdy z nich sprawdził, przeciągając kciukiem po banknotach jak przy tasowaniu kart. Włożył już do walizki około jednej trzeciej banknotów, gdy znalazł nadajnik. Ukryty w banknotach z wyciętym środkiem, miał wielkość zapalniczki Zippo. Moss ściągnął taśmę i zważył go w dłoni. Następnie włożył nadajnik do szuflady, wstał, zaniósł uszkodzone banknoty razem z taśmą do łazienki, wrzucił je do miski klozetowej, spuścił wodę i wrócił do pokoju. Złożył pozostałe luźne setki na pół, wsadził je do kieszeni, a resztę plików poukładał w walizce, którą przeniósł na fotel i patrzył na nią, siedząc. Myślał o bardzo wielu rzeczach, lecz jedna sprawa dalej zaprzątała mu głowę: kiedyś musi przerwać taką ucieczkę na los szczęścia. Wyjął obrzynek z torby, położył go na łóżku i włączył nocną lampkę. Podszedł do drzwi, zgasił górne światło, wrócił, wyciągnął się na łóżku i utkwił wzrok w suficie. Wiedział, co go czeka, ale nie wiedział kiedy. Wstał i poszedł do łazienki, gdzie włączył światło nad umywalką i przejrzał się w lustrze. Zdjął myjkę ze szklanego wieszaka na ręczniki, puścił gorącą wodę, zmoczył myjkę, wyżął ją, a potem przetarł sobie twarz i kark. Odlał się, zgasił światło, wyszedł z łazienki i usiadł na łóżku. Już zrozumiał, że nigdy w życiu nie będzie bezpieczny, i zastanawiał się, czy zdoła do tego przywyknąć. A jeśli tak? Opróżnił torbę, włożył do środka obrzynek, a potem poszedł z bagażem do recepcji. Teraz miał tam dyżur inny Meksykanin, szczupły i siwy, w cienkiej białej koszuli z czarną muszką. Palił papierosa, czytając magazyn „Ring”. Spojrzał na Mossa bez szczególnego entuzjazmu, mrużąc oczy w dymie. - Słucham pana - odezwał się. - Dopiero pan rozpoczął dyżur? - Tak. Będę tu do dziesiątej rano. Moss położył na blacie banknot studolarowy. Recepcjonista odłożył magazyn. - Nie zamierzam prosić pana o nic zdrożnego - powiedział Moss. - Zamieniam się w słuch. - Ktoś mnie szuka. Chodzi mi tylko o to, żeby pan do mnie zadzwonił, kiedy

ktokolwiek zamelduje się w hotelu. Mam na myśli każdego rozrzutnego palanta. Może pan to zrobić? Recepcjonista wyjął papierosa z ust i trzymając go nad szklaną popielniczką, końcem małego palca strącił popiół. Spojrzał na Mossa. - Owszem - rzekł. - Tyle mogę. Moss kiwnął głową i wrócił do swojego pokoju. Telefon nie zadzwonił, ale Mossa coś obudziło. Usiadł i spojrzał na zegar na nocnym stoliku. Czwarta trzydzieści siedem. Opuścił nogi na podłogę, sięgnął po buty, włożył je i siedział, nasłuchując. Z obrzynkiem w ręku zbliżył się do drzwi i przyłożył do nich ucho. Wszedł do łazienki, odsunął plastikową zasłonę nad wanną, przestawił dźwigienkę kranu na prysznic i puścił wodę. Z powrotem przesunął zasłonkę i wrócił do pokoju. Stając przy drzwiach, znów nasłuchiwał. Wyciągnął nylonową torbę, którą wcześniej wepchnął pod łóżko, i położył ją na fotelu w kącie. Zgasił nocną lampkę. Zastanawiał się. Uświadomiwszy sobie, że telefon może zadzwonić, podniósł słuchawkę i odłożył ją na stolik. Odsunął kołdrę razem z narzutą, zmiął poduszki. Spojrzał na zegar. Czwarta czterdzieści trzy. Popatrzył na słuchawkę. Odłączył od niej kabel i położył ją na aparacie. Z kciukiem na kurku obrzynka stanął przy drzwiach. Położył się na brzuchu i przytknął ucho do szpary pod nimi. Powiało z niej chłodem, jakby gdzieś otworzyły się drzwi. Moss analizował, co zrobił i co mógł przeoczyć. Wrócił do łóżka i wsunął się pod nie. Leżąc na brzuchu, celował z obrzynka w drzwi. Jedynie na to pozwalała przestrzeń ograniczona deskami. Czuł, jak mu wali serce. Jasny pasek światła pod drzwiami przecięły dwa cienie, które się zatrzymały. Moss usłyszał klucz bardzo delikatnie przekręcany w zamku. Drzwi się otworzyły. Widział korytarz, ale nikogo tam nie było. Czekał, bezskutecznie próbując nie mrugać. Później w drzwiach pojawiła się para drogich butów ze strusia i nogawki wyprasowanych dżinsów. Ich właściciel przez chwilę stał bez ruchu, a potem wszedł. Wolnym krokiem skierował się do łazienki. W tym momencie Moss zdał sobie sprawę, że intruz wcale nie zamierza otworzyć drzwi łazienki, lecz zaraz się odwróci, a jeśli to zrobi, będzie za późno. Za późno na kolejne błędy, na cokolwiek, żeby uniknąć śmierci. Trzeba działać. - Nie odwracaj się - powiedział. - Odwrócisz się, to poślę cię do piekła. Intruz ani drgnął. Moss wyczołgiwał się, celując doń z obrzynka. Widział go zaledwie do pasa i nie wiedział, co tamten trzyma w ręku. - Rzuć broń - rozkazał. - No już!

Na podłogę upadła strzelba. Moss się podniósł. - Ręce do góry - powiedział. - Odsuń się od drzwi. Z dłońmi na wysokości ramion intruz cofnął się dwa kroki. Moss obszedł łóżko. Tamten stał w odległości nie większej niż trzy metry. Cały pokój zdawał się pulsować. W powietrzu czuło się dziwną woń, niby zagranicznych perfum, która trochę przypominała lekarstwo. Mossowi zaszumiało w głowie. Trzymał broń gotową do strzału i wiedział, że nie da się zaskoczyć. Miał wrażenie, że nic nie waży i unosi się w powietrzu. Intruz nawet na niego nie spojrzał. Był zdumiewająco spokojny, jakby uważał tę sytuację za normalną. - Cofnij się. Jeszcze. Tamten usłuchał. Moss podniósł jego strzelbę i rzucił ją na łóżko. Włączył górne światło i zamknął drzwi. - Spójrz na mnie - polecił. Mężczyzna odwrócił głowę i popatrzył na Mossa nieruchomym wzrokiem. Niebieskie oczy. Spokojne. Ciemne włosy. Intruz miał w sobie coś egzotycznego, z czym Moss jeszcze się nie zetknął. - Czego chcesz? Nie odpowiedział. Moss podszedł do łóżka i jedną ręką przesunął je w bok, tak że ukazała się walizka. Stała w kurzu. Podniósł ją. Intruz nawet nie zwrócił na nią uwagi, jakby myślami był gdzieś daleko. Moss wziął nylonową torbę z krzesła, zarzucił ją sobie na ramię, chwycił strzelbę z ogromnym tłumikiem leżącą na łóżku, wsadził ją pod pachę i znów podniósł walizkę. - Idziemy - rozkazał. Tamten opuścił ręce i wyszedł na korytarz. Niewielki odbiornik leżał na podłodze, tuż przy drzwiach. Moss go nie zabrał. Zdawał sobie sprawę, że już i tak za bardzo ryzykuje. Tyłem szedł korytarzem, celując z obrzynka w pasek intruza. Trzymał broń jedną ręką jak pistolet. Już chciał powiedzieć tamtemu, by podniósł ręce, ale doszedł do wniosku, że to nie ma sensu. Drzwi pokoju wciąż były otwarte; z łazienki dobiegał szum prysznica. - Spojrzysz z góry na schody, to cię zastrzelę. Intruz nie odpowiedział. Moss mógłby go wziąć za niemowę. - Stój - rozkazał. - Nie ruszaj się. Tamten się zatrzymał. Moss tyłem dotarł do schodów i ostatni raz spojrzał na intruza stojącego w słabym żółtym świetle kinkietu, a potem odwrócił się i pędem zbiegł na parter,

przeskakując po dwa stopnie. Nie wiedział, dokąd zmierza. Jeszcze o tym nie pomyślał. Zobaczył stopy recepcjonisty sterczące zza kontuaru, ale się nie zatrzymał. Wypadł przez drzwi na schody. Nim przebiegł na drugą stronę ulicy, Chigurh już stał na balkonie. Moss poczuł na plecach szarpnięcie. Stłumiony odgłos wystrzału, jak przy otwieraniu butelki szampana, rozległ się w ciszy uśpionego miasta. Moss odwrócił się i pod różowym neonem zobaczył błysk drugiego wystrzału, ale nic nie poczuł. Kula rozerwała koszulę i krew spływała po ręce. Już biegł ze stałą szybkością. Po kolejnym wystrzale zapiekło go w boku. Upadł i natychmiast się podniósł, ale broń nieznajomego została na ulicy. - Cholera - mruknął. - Co za strzał. Krzywiąc się, biegł susami chodnikiem przy Teatrze Azteków. Kiedy mijał niewielki okrągły kiosk kasy biletowej, wypadły z niej wszystkie szyby. Nawet nie słyszał wystrzału. Odwrócił się i wypalił z obrzynka. Śrut zagrzechotał na balustradzie drugiego piętra i wybił szyby z kilku okien. Kiedy Moss ponownie się odwrócił, zobaczył samochód, który nadjechał Main Street, oświetlił go reflektorami, zwolnił, a potem znów przyśpieszył. Moss skręcił w Adams Street. Na skrzyżowaniu samochód wpadł w poślizg, stanął bokiem i zgasł mu silnik. Kierowca próbował go uruchomić. Moss odwrócił się plecami do ceglanej ściany budynku. Z samochodu wysiedli dwaj mężczyźni i ruszyli biegiem. Jeden z nich otworzył ogień z małokalibrowego pistoletu maszynowego. Moss odpowiedział dwoma strzałami z obrzynka i popędził susami, czując ciepłą krew, która spływała mu w krocze. Usłyszał ruszający samochód. Nim dotarł do Grande Street, za jego plecami rozpętała się strzelanina. Uznał, że już nie ma siły uciekać. W szybie wystawowej po przeciwnej stronie ulicy zobaczył swoje odbicie: łokieć przyciśnięty do boku, torba wisząca na ramieniu, obrzynek, skórzana walizka na dokumenty - wszystko bardzo tajemnicze. Kiedy ponownie spojrzał w szybę, siedział na chodniku. - Wstań, sukinsynu - powiedział do siebie. - Nie siedź tu, bo zginiesz. Wstawaj, do cholery. Przeciął Ryan Street. Krew chlupotała mu w butach. Schował obrzynek do torby. Słaniał się już. Ruszył do mostu. Dygotał z zimna i zbierało mu się na wymioty. Po amerykańskiej stronie mostu była bramka obrotowa. Moss wrzucił monetę dziesięciocentową, pchnął bramkę, wytoczył się i spojrzał na wąski chodnik. Akurat zaczęło świtać. Nad doliną na wschodnim brzegu rzeki szarzało niebo. Jakby Bóg wskazywał drogę na drugą stronę. W połowie drogi natknął się na grupkę jakichś wracających ludzi, czterech podpitych

młodych chłopców w wieku około osiemnastu lat. Moss postawił walizkę na chodniku i wyjął z kieszeni plik setek. Banknoty były śliskie od krwi. Wytarł je o nogawkę spodni, odliczył pięć, a resztę wetknął z powrotem do kieszeni. - Przepraszam - powiedział, opierając się o łańcuch między jezdnią a chodnikiem, na którym zostawił krwawe ślady. - Przepraszam. Schodzili na jezdnię, by go ominąć. - Przepraszam, czy nie moglibyście sprzedać mi płaszcza? Zatrzymali się dopiero wówczas, gdy go minęli. Jeden się odwrócił. - A ile za niego dasz? - spytał. - Chodzi mi o płaszcz tamtego za tobą. - No, ile? - rzucił chłopiec w długim płaszczu. - Dam ci pięćset dolarów. - Chrzanisz. - Chodź, Brian. - Idziemy, Brian. On jest pijany. Ten spojrzał na kolegów, a potem na Mossa. - Niech zobaczę tę kasę - powiedział. - Mam ją tutaj. - Daj mi do ręki, żebym się przyjrzał. - To daj mi potrzymać płaszcz. - Chodźmy, Brian. - Weźmiesz tę setkę, a ja potrzymam płaszcz. Potem dostaniesz resztę. - Dobra. Zdjął płaszcz i podał go Mossowi, który wręczył mu banknot. - Czym jest upaprany? - Krwią. - Krwią? - Krwią. Chłopak trzymał banknot jedną ręką i patrzył na krew, która poplamiła mu palce. - Co ci się stało? - Strzelali do mnie. - Chodźże, Brian, do cholery! - Zaraz. Tylko wezmę kasę. Moss wręczył mu banknoty, zdjął torbę z ramienia, opuścił ją na chodnik, po czym włożył płaszcz. Chłopak wsadził pieniądze do kieszeni i odszedł.

Zbliżył się do pozostałych i wszyscy ruszyli dalej. Wkrótce jednak przystanęli. Coś do siebie mówili, oglądając się na Mossa. Ten zapiął płaszcz na guziki, włożył pieniądze do wewnętrznej kieszeni, zarzucił torbę na ramię i podniósł walizkę. - No, idźcie - rzekł. - Me będę tego powtarzał dwa razy. Odwrócili się i odeszli. Moss widział tylko trzech. Przetarł oczy dłonią. Rozglądał się za czwartym, który gdzieś zniknął. Wtedy sobie uświadomił, że czwartego w ogóle nie było. - W porządku. Idźcie i się nie zatrzymujcie. Kiedy dotarł do miejsca, gdzie pod mostem płynęła rzeka, przystanął i spojrzał na wodę. Znajdował się blisko meksykańskiej rogatki. Obejrzał się, ale tamci trzej już odeszli. Od wschodu, nad niskimi ciemnymi wzgórzami za miastem, coraz bardziej jaśniało. Gdzieś zaszczekał pies. Cisza. Nic. Na amerykańskim brzegu rzeki, pod mostem rosły wysokie trzemy. Moss położył torbę na chodniku, chwycił walizkę, zamachnął się i przerzucił ją nad balustradą. Poczuł przejmujący ból. Trzymając się za bok, obserwował walizkę, która powoli się obracała w słabnącym świetle latarń, wpadła w trzciny i zniknęła. Osunął się na chodnik. Siedział w powiększającej się kałuży krwi. - Wstań - powiedział do siebie. - Do cholery, wstawaj. Kiedy dotarł do rogatki, nikogo w niej nie zastał. Przeszedł przez nią i ruszył do miasta Piedras Negras, w stanie Coahuila. Ulicą doszedł do niewielkiego parku czy skweru, gdzie wśród eukaliptusów budziły się gwarki. Pnie drzew były pomalowane na biało do wysokości przeciętnej boazerii i z daleka sprawiały wrażenie białych słupków ustawianych w parku na chybił trafił. W samym środku znajdowała się wykonana z kutego żelaza altana czy też podium dla orkiestry. Moss razem z torbą opadł na żelazną ławkę, pochylił się do przodu i próbował wziąć się w garść. Światła latarni przypominały pomarańczowe kule. Świat zdawał się znikać. Tuż za parkiem stał jakiś kościół, ale jakby bardzo daleko. Gwarki skrzeczały, kołysząc się na gałęziach. Dniało. Moss oparł się ręką na ławce. Czul mdłości. Nie kładź się! Słońca nie było, tylko szare światło przebijające się przez chmury. Mokre ulice. Zamknięte sklepy. Metalowe żaluzje. Nadchodził jakiś starzec z miotłą. Przystanął, a potem się zbliżył. - Señor - zagadnął go Moss. - Bueno - odrzekł starzec.

- Mówi pan po angielsku? Starzec przyglądał się Mossowi, obiema rękami trzymając miotłę. Wzruszył ramionami. - Potrzebuję lekarza. Starzec nie reagował. Moss z trudem usiadł. Ławka była zakrwawiona. - Jestem ranny - oznajmił. Starzec obejrzał go i cmoknął. Zerknął tam, gdzie świtało. Drzewa i domy stawały się coraz wyraźniejsze. Popatrzył na Mossa i znacząco wskazał nań brodą. - Puede andar? - spytał. - Co? - Puede caminar? Poruszał dwoma palcami w sposób naśladujący chód. Moss skinął głową. Pociemniało mu w oczach. Odczekał, aż minęło. - Tiene dinero? - spytał zamiatacz, pocierając kciukiem o palce. - Si - odparł Moss. - Si. Wstał. Nogi się pod nim uginały. Wyjął z kieszeni plik zakrwawionych studolarowych banknotów i podał jeden starcowi, który go przyjął z wielką rewerencją. Spojrzał na Mossa i oparł miotłę o ławkę. Kiedy Chigurh wyszedł frontowymi drzwiami z hotelu, prawe udo miał owinięte ręcznikiem umocowanym kawałkami sznura od zasłon. Ręcznik już przesiąkał krwią. Chigurh trzymał w jednej ręce niewielką torbę, w drugiej pistolet. Cadillac stał bokiem na skrzyżowaniu. Z ulicy dochodziły odgłosy strzelaniny. Chigurh ukrył się w wejściu do fryzjera. Terkot pistoletu maszynowego i huk wystrzałów ze śrutówki odbijały się od frontowych ścian budynków. Dwaj mężczyźni na jezdni byli ubrani w płaszcze przeciwdeszczowe i tenisówki. Takiego stroju nie spotykało się w tym rejonie kraju. Chigurh pokuśtykał z powrotem schodami na ganek hotelu, oparł pistolet na balustradzie i otworzył ogień do tamtych dwóch. Nim się zorientowali, skąd padają strzały, zabił jednego, a drugiego zranił. Ranny ukrył się za samochodem i stamtąd ostrzeliwał hotel. Chigurh, oparty o ceglaną ścianę, zmienił magazynek w pistolecie. Kule rozbiły szyby w drzwiach i odłupały drzazgi z ram. Zgasło światło w holu. Na ulicy jeszcze panował taki mrok, że było widać płomienie wystrzałów. Kiedy na chwilę zapadła cisza, Chigurh przemknął do holu. Pod nogami trzeszczało mu szkło. Utykając, ruszył do tylnych drzwi, przez które dotarł na parking.

Przeszedł przez jezdnię pośpiesznie i maszerował ulicą Jeffersona, oszczędzając ranną nogę. Wszystko to się działo w niewielkiej odległości od budynku sądu hrabstwa Maverick, więc przypuszczał, że ktoś stamtąd może się pojawić w każdej chwili. Kiedy dotarł do rogu, zobaczył tylko jednego człowieka, który stał za mocno ostrzelanym samochodem. Wszystkie szyby pojazdu były albo wybite, albo podziurawione kulami i zbielałe. W środku znajdował się co najmniej jeden zabity. Człowiek za samochodem obserwował hotel. Chigurh strzelił dwukrotnie i tamten upadł. Chigurh cofnął się za róg. Czekał. W chłodnym porannym powietrzu unosiła się silna woń prochu przypominająca zapach fajerwerków. Wszędzie panowała cisza. Kulejąc, wyszedł zza rogu i spostrzegł, że jeden z ludzi, do których strzelał z ganku hotelu, czołga się do krawężnika. Chigurh przez chwilę go obserwował, a potem strzelił mu w plecy. Drugi znajdował się koło przedniego błotnika samochodu. Dostał w głowę i teraz leżał w kałuży ciemnej krwi. Chigurh zobaczył obok jego broń, ale jej nie zabrał. Zbliżył się do tyłu samochodu, trącił butem zwłoki, schylił się i podniósł pistolet maszynowy, który przy nich leżał. Był to uzi z magazynkiem bębnowym na dwadzieścia pięć nabojów. Chigurh przetrząsnął kieszenie kurtki zabitego, znalazł jeszcze trzy magazynki, w tym jeden pełny. Włożył je do kieszeni swojej kurtki, wetknął pistolet za pasek i sprawdził, ile jest nabojów w magazynku uzi. Następnie powiesił broń na ramieniu i nierównym krokiem wrócił na chodnik. Zobaczył, że mężczyzna postrzelony w plecy patrzy na niego. Chigurh spojrzał na hotel, budynek sądu i wysokie palmy, a potem znów na tamtego, który leżał w powiększającej się kałuży krwi. Chigurh podniósł jego broń i spojrzał mu w oczy. Ranny odwrócił wzrok. - Patrz na mnie - powiedział Chigurh. Ranny go usłuchał, ale natychmiast znów odwrócił wzrok. - Mówisz po angielsku? - Tak. - Nie odwracaj wzroku. Patrz mi w oczy. Mężczyzna spojrzał na niego, jakby ze świadomością, że wstaje nowy dzień. Chigurh strzelił mu w czoło i obserwował, jak w oczach rannego pękają naczynia włoskowate, gaśnie spojrzenie i zniekształca się odbicie utraconego świata. Wsunął pistolet za pasek i jeszcze raz popatrzył na ulicę. Chwycił torbę, powiesił sobie uzi na ramieniu, przeszedł na drugą stronę jezdni, a później pokuśtykał na hotelowy parking, gdzie zostawił samochód.

V Przybyliśmy tutaj z Georgii. To znaczy nasza rodzina. Konnym wozem. Dobrze wiem, że tak było. Wiem, że w historii każdej rodziny jest mnóstwo niejasnych rzeczy. Przekazuje się anegdoty, a prawdę przemilcza. Tak powiadają. Moim zdaniem, niektórzy przez to rozumieją, że prawda nie może zwyciężyć. Jednak ja w to nie wierzę. Uważam, że chociaż opowiada się kłamstwa, a potem szybko o nich zapomina, prawda wciąż pozostaje. Nie przenosi się z miejsca na miejsce ani nie zmienia od czasu do czasu. Nie da się jej zepsuć, tak jak nie można posolić soli. Prawda jest taka, jaka jest. O takiej prawdzie się mówi. Słyszałem, że się ją porównuje do skały - chyba w Biblii - i ja bym się z tym zgodził. Tylko że prawda pozostanie nawet wówczas, gdy skala się rozpadnie. Jestem pewien, że niektórzy ludzie by się z tym nie zgodzili. Ale to nieliczni. Nigdy nie zdołałem ustalić, co rzeczywiście uważają. Człowiek zawsze się stara uczestniczyć w pracach społecznych i ja oczywiście chodzę na coś takiego, jak sprzątanie cmentarza. To dobra rzecz. Jak piknik, zwłaszcza że kobiety przygotowują obiad na trawie. Niewątpliwie traktowałem swój udział w tych spotkaniach jako jeden ze sposobów prowadzenia kampanii wyborczej, ale coś się wtedy robi dla tych, którzy nie mogą nic zrobić sami dla siebie. Cóż, można podejść do tego cynicznie, przyznam się, że po prostu nie lubię, gdy przychodzą do mnie w nocy. Jednak sprawa jest też głębsza. Rzecz jasna, w grę wchodzą ludzie i szacunek, ale zmarli wymagają od człowieka więcej, niż chciałby im dać, albo nawet więcej, niż zdajemy sobie z tego sprawę, a te wymagania bywają naprawdę bardzo duże. Naprawdę bardzo duże. Ma się wrażenie, że oni chcą się z nami rozstać. W tym względzie pomaga każdy drobiazg. Niedawno wspomniałem coś o gazetach. W zeszłym tygodniu zatrzymano małżeństwo, które w Kalifornii wynajmowało pokoje staruszkom, mordowało ich, ciała zakopywało na podwórku i żyło z ich rent. Nie wiem, dlaczego ci dwoje najpierw jeszcze torturowali swoje ofiary. Być może mieli zepsuty telewizor. Oto, co napisały o tym gazety, cytuję: „Sąsiadów zaalarmował widok mężczyzny, który z obrożą na szyi wybiegł stamtąd nago”. Człowiek nigdy by tego sam nie wymyślił, choćby bardzo się starał. Już opowiadam, jak na to zareagowałem. Na ten harmider i rozkopywanie podwórka. No dobra. Czytając to, po prostu się śmiałem. Nic innego nie można zrobić.

Jazda do Odessy trwała niemal trzy godziny i kiedy Bell tam dotarł, było już prawie ciemno. Podsłuchał rozmowę kierowców ciężarówek prowadzoną przez radio. - Czy jego jurysdykcja tutaj sięga? - Oj, cholera, nie wiem. Według mnie, gdyby zobaczył, że popełniasz przestępstwo, mógłby cię zgarnąć. - No to w takim razie jestem nawróconym kryminalistą. - Masz słusznego, stary. W barze drivein wyjął plan miasta i rozłożył go na fotelu pasażera, popijając kawę ze styropianowej filiżanki. Zaznaczył trasę żółtym markerem, złożył plan miasta, zostawił go na fotelu, zgasił światło sufitowe i włączył silnik. Kiedy zapukał, odezwała się żona Llewelyna. Gdy otworzyła drzwi, zdjął kapelusz i od razu pożałował, że to zrobił. Kobieta gwałtownie przytknęła sobie dłoń do ust i zastawiła mu drogę, opierając wyprostowaną rękę o framugę. - Przepraszam panią - rzekł. - Mężowi nic się nie stało. Jest cały i zdrowy. Po prostu chciałem z panią porozmawiać, jeśli można. - Pan mnie nie okłamuje? - Nie, proszę pani. Nie kłamię. - Przyjechał pan z Sanderson? - Tak, proszę pani. - Czego pan chce? - Chciałem złożyć pani krótką wizytę i porozmawiać o mężu. - Cóż, nie mogę pana wpuścić, bo mama by się śmiertelnie przeraziła. Pozwoli pan, że wezmę płaszcz. - Naturalnie, proszę pani. Pojechali do kawiarni, usiedli w ostatnim boksie i zamówili kawę. - Więc pani nie wie, gdzie jest mąż. - Nie, nie wiem. Już panu to mówiłam. - Oczywiście. Zdjął kapelusz, położył go obok siebie i przeciągnął dłonią po włosach. - Nie miała pani od niego żadnych wiadomości? - Nie, nie miałam. - Żadnych? - Ani jednego słowa. Kelnerka przyniosła kawę w dwóch ciężkich porcelanowych kubkach. Bell zamieszał

swoją. Wyjął z kubka srebrną łyżeczkę i obserwował, jak unosi się z niej para. - Ile dał pani pieniędzy? Nie odpowiedziała. Bell się uśmiechnął. - Pani chciała coś powiedzieć. Proszę się nie krępować. - Chciałam powiedzieć, że to chyba nie pański interes, nieprawdaż? - Mogłaby pani nie traktować mnie jak szeryfa. - A jak kogo? - Pani wie, że mąż ma kłopoty. - Llewelyn nie zrobił nic złego. - On nie ze mną ma kłopoty. - Więc z kim? - Z bardzo groźnymi ludźmi. - Mój mąż jest ostrożny. - Nie ma pani nic przeciwko temu, że będę do pani mówił Carla? - Mam na imię Carla Jean. - Carla Jean. Lepiej? - W porządku. Nie ma pan nic przeciwko temu, że będę do pana mówiła „szeryfie”? Bell się uśmiechnął. - Nie - odparł. - Znakomicie. - To dobrze. - Ci ludzie chcą go zabić, Carla Jean. Nie zrezygnują. - On też nie. Nigdy nie rezygnuje. Bell skinął głową. Napił się kawy. Zniekształcone odbicie jego twarzy w ciemnym płynie wydawało się zapowiadać rozwój wypadków, który rysował się niewyraźnie. Szeryf odstawił filiżankę i spojrzał na dziewczynę. - Chciałbym, żeby to mu wyszło na dobre, ale muszę powiedzieć, że moim zdaniem nie wyjdzie. - Jest, jaki jest, i zawsze będzie taki. Właśnie dlatego za niego wyszłam. - Ale się do ciebie nie odzywa. - Nie oczekiwałam od niego żadnych wiadomości. - Macie jakieś problemy? - Nie mamy, a kiedy mamy, to je rozwiązujemy. - Szczęściarze. - Owszem.

Obserwował ją. - Dlaczego o to spytałeś? - O te problemy? - Tak, o te problemy. - Po prostu z ciekawości, czy je macie. - Czyżbyś wiedział coś, czego nie wiem ja? - Nie. Ja też mógłbym ci zadać to samo pytanie. - Ja bym nie odpowiedziała. - Właśnie. - Sądzisz, że mnie rzucił, prawda? - Nie wiem. A rzucił? - Nie. Nie rzucił. Znam go. - Raczej znałaś. - W dalszym ciągu go znam. On się nie zmienił. - Może. - Ale ty mi nie wierzysz. - Cóż, mówiąc szczerze, muszę stwierdzić, że jeszcze nie widziałem człowieka, którego by nie zmieniły pieniądze, ani o takim nie słyszałem. On byłby pierwszy. - W takim razie będzie pierwszy. - Mam nadzieję, że to prawda. - Rzeczywiście masz taką nadzieję, szeryfie? - Owszem, mam. - Czy on jest o coś podejrzany? - Nie. O nic nie jest podejrzany. - Co nie znaczy, że nie będzie. - Nie, nie znaczy. Jeśli dożyje. - No, ale jeszcze nie jest martwy. - Pocieszasz bardziej siebie niż mnie. - Bell wypił łyk kawy i postawił kubek na stoliku. Obserwował dziewczynę. - On musi oddać te pieniądze - rzekł. - Piszą o tym w gazetach. Jeśli to zrobi, wówczas tamci ludzie chyba zostawią go w spokoju. Trudno mi to zagwarantować, ale mogą. To dla niego jedyna szansa. - Daj to do gazet. Bell spojrzał na nią uważnie. - Nie - odparł. - Nie mogę.

- Albo nie chcę. - Niech ci będzie. Ile jest tych pieniędzy? - Nie wiem, o czym mówisz. - W porządku. - Masz coś przeciwko temu, że zapalę? - spytała. - Żyjemy w wolnym kraju. Wyjęła papierosa, zapaliła go i odwróciwszy głowę w bok, wydmuchnęła dym na salę. Bell obserwował dziewczynę. - Jak myślisz, czym to się skończy? - zagadnął. - Bo ja wiem? Nigdy nie wiem, jak cokolwiek się skończy. Ty wiesz? - Wiem, jak się nie skończy. - Nie będziemy żyli długo i szczęśliwie? - Coś w tym rodzaju. - Llewelyn jest bardzo sprytny. Bell kiwnął głową. - Moim zdaniem, chyba powinnaś bardziej się o niego martwić. Zaciągnęła się głęboko, patrząc na niego uważnie. - Szeryfie - odpowiedziała - sądzę, że prawdopodobnie przejmuję się tyle, ile trzeba. - Pewnie będzie musiał kogoś zabić. Pomyślałaś o tym? - Nigdy nie musiał. - Był w Wietnamie. - Ale jako cywil nie musiał. - Teraz będzie musiał. Milczała. - Napiłabyś się jeszcze kawy? - Dawniej piłam jej dużo, ale się odzwyczaiłam. Nie chcę znowu zaczynać. - Spojrzała na salę. Puste stoliki. Kasjer, chłopak w wieku około osiemnastu lat, czytał jakiś magazyn. Moja mama choruje na raka - powiedziała. - Długo nie pożyje. - Przykro mi to słyszeć. - Nazywam ją mamą. W rzeczywistości jest moją babcią. Wychowała mnie. Miałam szczęście, chociaż szczęście to za mało powiedziane. - Rozumiem. - Nigdy za bardzo nie lubiła Llewelyna. Nie wiem dlaczego. Bez żadnego powodu. Zawsze był dla niej dobry. Sądziłam, że po tym, jak się dowiedziała o raku, łatwiej będzie z

nią mieszkać, ale jest jeszcze gorsza. - Jak to się stało, że z nią mieszkasz? - Nie mieszkam. Nie jestem taka głupia. To tylko chwilowo. Bell pokiwał głową. - Już muszę wracać - oznajmiła. - Dobrze. Masz jakąś broń? - No. Mam. Pewnie uważasz, że po prostu jestem przynętą. - Czy ja wiem? - Ale tak uważasz. - Uważam, że ta sytuacja wcale nie jest dobra. - Taa. - Mam nadzieję, że z nim pogadasz. - Muszę się nad tym zastanowić. - Dobrze. - Prędzej bym umarła i do końca świata smażyła się w piekle, niż doniosła na Llewelyna. Liczę, że to rozumiesz. - Naprawdę rozumiem. - Jeszcze się nie nauczyłam radzić sobie z takimi sprawami, jak ta, i mam nadzieję, że nigdy się nie nauczę. - Słusznie. - Coś ci powiem, jeśli chcesz. - Jasne, że chcę. - Chyba sądzisz, że jestem dziwna. - Może. - Albo mnie za taką uważasz. - Nie, nie uważam. - Kiedy zrobiłam maturę, miałam szesnaście lat. Zaczęłam pracować w Wal - Marcie, nie myślałam o innej robocie. Potrzebowałyśmy pieniędzy, bo stale nam ich brakowało. W każdym razie ostatniej nocy, zanim tam poszłam pierwszy raz, miałam sen. Albo może to było marzenie. Myślę, że jeszcze nie całkiem się obudziłam. W tym śnie czy półśnie przyszło mi do głowy, że jeśli będę tam pracowała, to mój mężczyzna mnie znajdzie. W Wal - Marcie. Nie miałam pojęcia, kim jest, jak się nazywa ani jak wygląda. Po prostu wiedziałam, że go rozpoznam, kiedy go zobaczę. Skreślałam w kalendarzu dni jak więźniowie. Oczywiście nigdy nie siedziałam

w więzieniu, ale oni

prawdopodobnie

tak robią. No i

dziewięćdziesiątego dziewiątego dnia wszedł i spytał mnie, gdzie jest dział sportowy. To był Llewelyn. Pokazałam mu gdzie, a on spojrzał na mnie i odszedł. Jednak zaraz wrócił, przeczytał mój identyfikator, spojrzał na mnie i powiedział: „O której wychodzisz?”. I to wszystko. Nie zadawałam sobie pytań ani wtedy, ani potem. Nigdy. - To piękna historia - odrzekł Bell. - Mam nadzieję, że dobrze się skończy. - Właśnie tak to się zdarzyło. - Wiem, że tak. Doceniam to, że chciałaś ze mną porozmawiać. Chyba będzie lepiej, jeśli już cię zwolnię, bo jest późno. Zdecydowanym ruchem zgasiła papierosa. - Cóż - powiedziała. - Przykro mi, że przejechałeś taki kawał drogi na próżno. Bell wziął kapelusz, włożył go i poprawił. - No więc rób najlepiej, jak potrafisz - rzekł. - Czasami się udaje. - Naprawdę ci zależy? - Na twoim mężu? - Tak. Na moim mężu. - Owszem. Zależy. Mieszkańcy hrabstwa Terrell płacą mi, żebym ich chronił. To moja praca. Dostaję pieniądze za narażanie się. Zresztą nawet mogę zginąć. Lepiej, żeby mi zależało. - Prosisz mnie, żebym wierzyła w twoje słowa, a mówisz, jakbym ci nie wierzyła. Bell się uśmiechnął. - Zgadza się. Tak mówię, bo po prostu mam nadzieję, że zastanowisz się nad moimi słowami. O kłopotach, które ma twój mąż, nie wspomniałem ani jednym słowem. Jeśli go zabiją, będę musiał z tym żyć. Jakoś sobie poradzę. Najzwyczajniej pragnę, byś o tym pomyślała, jeśli możesz. - W porządku. - Mogę jeszcze o coś spytać? - Słucham. - Wiem, że nie wypada pytać kobiety o wiek, ale nie mogę powstrzymać ciekawości. - Nie szkodzi. Mam dziewiętnaście lat. Wyglądam, jakbym miała mniej. - Jak długo jesteście małżeństwem? - Trzy lata. Prawie trzy lata. Bell pokiwał głową. - Kiedy my braliśmy ślub, moja żona ledwie skończyła osiemnaście. Decyzja o tym małżeństwie zrównoważyła wszystkie głupstwa, jakie dotychczas popełniłem, a nawet te,

które jeszcze popełnię. Myślę, że dzięki niemu i tak mam dodatni bilans. Gotowa? Chwyciła torebkę i wstała. Bell wziął rachunek, znowu poprawił kapelusz i wyszedł z boksu. Dziewczyna włożyła papierosy do torebki i spojrzała na niego. - Coś ci powiem, szeryfie. Kiedy człowiek ma dziewiętnaście lat, jest już na tyle dorosły, aby wiedzieć, że jeśli coś dla niego znaczy wszystko, prawdopodobnie pod tym względem nic się nie zmieni. Ja to wiedziałam, mając szesnaście. Dlatego pomyślę o tamtej sprawie. Bell skinął głową. - Ja też się zastanawiam nad pewnymi rzeczami, Carla Jean. Myślenie nie jest mi obce. Spał i było jeszcze prawie ciemno, gdy zadzwonił telefon. Spojrzał na fosforyzowane wskazówki zegara na nocnym stoliku i sięgnął po słuchawkę. - Szeryf Bell - rzucił. Słuchał mniej więcej przez dwie minuty, a potem powiedział: - Dziękuję, że do mnie zadzwoniłeś. No, to wojna na całego. Nie umiem tego lepiej nazwać. Zatrzymał się przed biurem szeryfa w Eagle Pass o dziewiątej piętnaście rano. Potem siedział z tamtejszym szeryfem w jego gabinecie, pił kawę i oglądał zdjęcia zrobione na pobliskiej ulicy przed trzema godzinami. - Chyba nadeszła pora, bym rzucił to wszystko w cholerę - odezwał się szeryf. - Zamieniam się w słuch - oświadczył Bell. - Trupy na ulicy. Prywatne sklepy i samochody podziurawione kulami. Kto to słyszał o takich rzeczach? - Możemy wyjść i rzucić okiem? - Taa, możemy. Na ulicy, jeszcze wyłączonej z ruchu, niewiele było do oglądania. Na całej fasadzie hotelu Eagle widniały ślady po kulach, a na chodniku po obu stronach jezdni leżało rozbite szkło. Samochody miały przestrzelone opony i powybijane szyby. Cadillaca już odholowano, szkło z jezdni sprzątnięto, a krew spłukano szlauchem. - Wiesz, kto był w hotelu? - Jakiś meksykański handlarz narkotyków. Szeryf stał, paląc papierosa. Bell odszedł kawałek ulicą, zatrzymał się i wrócił. Pod butami trzeszczało mu szkło. Szeryf pstryknął niedopałek na jezdnię. - Na Adams Street, mniej więcej w połowie drogi między skrzyżowaniami, są ślady

krwi. - Sądzę, że tamtędy uciekał. - Jeśli był rozsądny. Myślę, że tych z samochodu wzięto w krzyżowy ogień. Według mnie, wygląda na to, że ostrzeliwali dwie strony, hotel i ulicę. - Jak sądzisz, co ten samochód robił na środku skrzyżowania? - Nie mam pojęcia, Ed Tom. Podeszli do hotelu. - Jakie łuski zebraliście? - Przeważnie dziewięciomilimetrowe, kilka trzystaosiemdziesiątek i parę od śrutówki. Mamy więc strzelbę, karabin i dwa pistolety maszynowe. - Automaty? - Pewnie. Czemu nie? - Czemu nie. Weszli na schody. Ganek hotelu pokrywało rozbite szkło, a także odłupane kawałki stolarki. - Recepcjonista zabity. Sądzę, że miał pecha. To mogło spotkać każdego. Trafiła go zbłąkana kula. - Gdzie dostał? - Dokładnie między oczy. Weszli do holu. Ktoś przykrył ręcznikami krew na dywanie za kontuarem, ale i one przesiąknęły. - On nie został zastrzelony - powiedział Bell. - Kto? - Recepcjonista. - Nie został zastrzelony? - Nie, szeryfie. - Skąd wiesz? - Dostaniesz wyniki z laboratorium, to się przekonasz. - Co ty wygadujesz, Ed Tom? Czyżby zrobili mu w głowie dziurę wiertarką? - Niewiele się pomyliłeś. Sam zobaczysz. Kiedy Bell wracał do Sanderson, zaczął padać śnieg. Szeryf wszedł do biura i zajął się pracą papierkową, którą zostawił przed wyjazdem. Zatrzymując się na podjeździe za domem, w oknie kuchni zobaczył żonę. Uśmiechnęła się do niego. Płatki padającego śniegu wirowały w ciepłym żółtym świetle.

Usiedli przy stole w jadalni i zabrali się do jedzenia. Przed kolacją żona nastawiła muzykę, koncert skrzypcowy. Telefon nie dzwonił. - Wyłączyłaś go? - Nie - odparła. - Pewnie druty zerwane. - Uśmiechnęła się. - Myślę, że to po prostu śnieg tak działa. Skłania ludzi do refleksji, a wtedy przestają myśleć o innych sprawach. Bell pokiwał głową. - W takim razie mam nadzieję, że będzie zamieć. - Pamiętasz, kiedy ostatni raz padał tutaj śnieg? - Nie, chyba nie. A ty? - Owszem. - No więc kiedy? - Sam sobie przypomnij. - Ojej. Uśmiechnęła się znowu. Jedli. - Miłe to - odezwał się Bell. - Co jest miłe? - Ta muzyka. Kolacja. To, że siedzimy w domu. - Myślisz, że ona mówiła prawdę? - Tak sądzę. - Uważasz, że ten chłopak jeszcze żyje? - Nie wiem. Mam nadzieję, że tak. - Może już więcej nie usłyszysz o żadnym z tych dwojga. - Niewykluczone. Jednak to nie będzie koniec tej historii, prawda? - Nie, chyba nie. - Nie można liczyć na to, że oni się wzajemnie pozabijają. Przypuszczam, że jakiś kartel to przejmie prędzej czy później i zacznie robić interesy z meksykańskim rządem. W grę wchodzą zbyt duże pieniądze. Usuną z rynku tych wiejskich handlarzy. I to szybko. - Jak myślisz, ile on ma tych pieniędzy? - Moss? - Tak. - Trudno powiedzieć. Może nawet miliony. Pewnie jednak niezbyt wiele, skoro zdołał je stamtąd wynieść.

- Napiłbyś się kawy? - Chętnie. Wstała, podeszła do kredensu, wyłączyła ekspres, postawiła go na stole, napełniła filiżankę Bella i ponownie usiadła. - Tylko ty nie daj się zabić. Tego bym nie zniosła. - W takim razie się postaram. - Myślisz, że on ją do siebie ściągnie? Bell mieszał kawę. Przez chwilę trzymał parującą łyżeczkę nad filiżanką, a w końcu położył ją na spodku. - Nie wiem - odparł. - Wiem tylko, że byłby cholernie głupi, gdyby tego nie zrobił. Gabinet znajdował się na siedemnastym piętrze w budynku z widokiem na Houston i rozległą równinę, przeciętą kanałem żeglugowym, za którym rozciągały się mokradła. Mnóstwo srebrzystych zbiorników. Pochodnie płonącego gazu, zbladłe w świetle dnia. Kiedy Wells się zjawił, mężczyzna w gabinecie powiedział, by wszedł i zamknął drzwi. Nawet się nie odwrócił. Widział Wellsa w szybie. Wells zamknął drzwi i stanął ze skrzyżowanymi dłońmi przed biurkiem. Tak mógłby stać przedsiębiorca pogrzebowy. Mężczyzna wreszcie się odwrócił i spojrzał na niego. - Zna pan Antona Chigurha z widzenia, zgadza się? - Tak, proszę pana. Zgadza się. - Kiedy pan go widział ostatni raz? - Dwudziestego ósmego listopada zeszłego roku. - Jakim cudem pan tak dokładnie pamięta tę datę? - To żaden cud. Po prostu pamiętam daty. I liczby. Mężczyzna pokiwał głową. Stał za biurkiem wykonanym z orzecha i polerowanej stali. Na blacie nie było nic. Ani zdjęcia, ani kawałka papieru. W ogóle nic. - Mieliśmy strzelaninę i zawieruszył się nam towar wraz z kupą kasy. - Rozumiem. - Rozumie pan? - Tak, proszę pana. - To dobrze. Miło mi, że pan się tym zajmie. - Tak, proszę pana. Zajmę się. Mężczyzna otworzył kluczem szufladę w biurku, wyjął stalową kasetkę, otworzył ją kluczem, wyjął kartę, a następnie schował kasetkę. Wyciągnął rękę, trzymając kartę dwoma

palcami, i spojrzał na Wellsa, który podszedł i ją wziął. - O ile pamięć mnie nie myli, to na pokrycie kosztów. - Tak, proszę pana. - Z tego rachunku można podjąć tylko do tysiąca dwustu dolarów dziennie. To więcej niż tysiąc. - Tak, proszę pana. - Dobrze pan zna Chigurha? - Wystarczająco. - To nie jest odpowiedź. - Co pan chce wiedzieć? Mężczyzna stukał kostkami palców o blat. Podniósł wzrok. - Po prostu chciałbym poznać pana opinię o nim. Tak ogólnie. O tym niewidzialnym Chigurhu. - Nikt nie jest niewidzialny. - Ktoś jest. - Dlaczego pan tak twierdzi? - Gdzieś na świecie jest najbardziej niewidzialny człowiek. Tak samo jak gdzieś jest najbardziej bezbronny. - Pan w to wierzy? - Nie. To się nazywa statystyka. Czy on jest bardzo niebezpieczny? Wells wzruszył ramionami. - W porównaniu z czym? Z dżumą? Chyba wystarczająco groźny, skoro pan mnie wezwał. To psychopatyczny morderca, ale co z tego? Mnóstwo takich się kręci. - Wczoraj uczestniczył w strzelaninie w Eagle Pass. - W strzelaninie? - W strzelaninie. Były trupy na ulicach. Nie czyta pan gazet. - Nie, proszę pana. Nie czytam. Mężczyzna uważnie spojrzał na Wellsa. - Prowadzi pan szczęśliwe życie, prawda, panie Wells? - Jeśli mam być całkiem szczery, nie powiedziałbym, że szczęście ma z tym wiele wspólnego. - Tak. Co jeszcze? - Chyba to wszystko. Czy to byli ludzie Pabla? - Owszem.

- Jest pan pewien? - Nie w pańskim rozumieniu, ale prawie pewien. To nie byli nasi. Parę dni temu zabił dwóch innych ludzi, przypadkowo naszych. A do tego trzech podczas tej kolosalnej rozpierdziuchy przed kilkoma dniami. Wystarczy? - W porządku. Myślę, że wystarczy. - Pomyślnych łowów, jak zwykliśmy mawiać bardzo dawno temu. W zamierzchłej przeszłości. - Dziękuję panu. Mogę o coś spytać? - Jasne. - Czy można tu dojechać windą? - Nie na to piętro. A skąd to pytanie? - Po prostu względy bezpieczeństwa. Zawsze się tym interesuję. - Po każdej jeździe zmienia się kod. Pięciocyfrowy numer ustalany losowo. Nigdzie nie jest wydrukowany. Dzwonię pod pewien numer i przez telefon dostaję aktualny kod. Dam panu ten numer. Czy odpowiedziałem na pańskie pytanie? - Znakomicie. - Owszem. - Z ulicy policzyłem piętra. - No i co? - Jednego brakuje. - Muszę to sprawdzić. Wells się uśmiechnął. - Zna pan drogę do wyjścia? - spytał mężczyzna. - Znam. - To dobrze. - Jeszcze jedna rzecz. - Słucham. - Ciekaw jestem, czy mogę się spodziewać zwrotu kosztów mandatu za złe parkowanie. Głowa mężczyzny lekko drgnęła. - Chyba pan żartuje. - Przepraszam. - Miłego dnia, panie Wells. - Racja.

Kiedy Wells dotarł do hotelu, plastikowa taśma już zniknęła, szkło i kawałki drewna w holu zostały sprzątnięte i na nowo podjęto normalną działalność. Nad drzwiami oraz w dwóch oknach przybito dyktę, a za kontuarem stał inny recepcjonista. - Słucham pana - rzekł. - Szukam pokoju - odparł Wells. - Służę uprzejmie. Jest pan sam? - Tak. - Na ile dni? - Prawdopodobnie tylko do jutra. Recepcjonista podsunął Wellsowi formularz do wypełnienia, odwrócił się i wzrokiem szukał klucza na tablicy. Wells podpisał się i zapytał: - Wiem, że ludzie zamęczają pana pytaniami, ale co tu się stało? - Nie wolno mi o tym rozmawiać: - W porządku. Recepcjonista położył klucz na blacie. - Płaci pan gotówką czy kartą kredytową? - Gotówką. Ile się należy? - Czternaście plus podatek. - Więc w sumie ile? - Słucham? - Pytałem, ile razem. Proszę mi to powiedzieć. Wymienić sumę. - Służę uprzejmie. To będzie czternaście siedemdziesiąt. - Miał pan dyżur, kiedy to się stało? - Nie, proszę pana. Dopiero wczoraj zacząłem tu pracować. To mój drugi dyżur. - Więc o czym to panu nie wolno rozmawiać? - Słucham? - O której pan kończy? - Słucham? - Powiem to inaczej. O której się kończy pana dyżur? Wysoki i szczupły recepcjonista wyglądał na Meksykanina, a może nie. Nerwowo zerkał po całym holu, jakby szukał pomocy. - Właśnie przyszedłem na szóstą - odparł. - Dyżur się kończy o drugiej. - A kto przychodzi o drugiej?

- Nie znam jego nazwiska. On pracuje na dzienną zmianę. - Nie było go tu przedwczoraj w nocy? - Nie, proszę pana. Pracował w dzień. - A gdzie jest ten, który wtedy miał nocną zmianę? - Już go nie ma. - Ma pan wczorajszą gazetę? Recepcjonista zajrzał pod blat. - Nie, proszę pana. Sądzę, że ją wyrzucili. - No dobrze. W takim razie proszę mi przysłać kilka panienek, whisky i trochę lodu. - Słucham? - Żartowałem. Niech pan się uspokoi. Tamci już nie wrócą. Mówię to prawie z całą pewnością. - Tak jest. Niech ich piekło pochłonie. Nawet nie chciałem tej roboty. Wells uśmiechnął się, dwukrotnie puknął kluczem w marmurowy blat i wszedł na schody. Zdziwił się, kiedy zobaczył, że drzwi do dwóch pokoi wciąż jeszcze są oklejone policyjną taśmą. Wszedł do swojego, położył torbę na fotelu, wyjął przybory toaletowe, zaniósł je do łazienki i włączył światło. Umył zęby i twarz, wrócił do pokoju i wyciągnął się na łóżku. Po chwili wstał, podszedł do fotela, obrócił torbę i rozpiął zamek błyskawiczny dolnej przegródki, z której wyciągnął kasetkę pokrytą zamszem. Wyjął z niej rewolwer z nierdzewnej stali, wrócił do łóżka, zdjął buty i znów się położył z bronią obok siebie. Kiedy się obudził, było prawie ciemno. Wstał, podszedł do okna i odsunął starą koronkową firankę. Na ulicy paliły się latarnie. Od zachodu, na ciemniejącym horyzoncie wisiały długie pasma czerwonych chmur. Dachy niskich domów tworzyły brzydką linię na tle nieba. Wells wsunął rewolwer za pasek, ukrył broń pod koszulą wyciągniętą ze spodni, w skarpetkach wyszedł z pokoju i ruszył korytarzem. W ciągu piętnastu sekund wszedł do pokoju Mossa i zamknął drzwi, nie naruszając taśmy. Oparty o nie, sprawdzał węchem zapach pokoju. Następnie zaczął się rozglądać. Ostrożnie przeszedł po dywanie. Kiedy się natknął na zagłębienia wskazujące, gdzie wcześniej przesunięto łóżko, przeciągnął je na środek pokoju. Uklęknął, dmuchnął na dywan i uważnie patrzył, jak się układa jego włos. Wstał, chwycił poduszki, powąchał je i odłożył z powrotem na łóżko. Nie zmieniając jego ustawienia, podszedł do szafy, otworzył ją, zajrzał do środka i zamknął.

Ruszył do łazienki. Przeciągnął palcem po umywalce. Oba ręczniki były używane, ale mydło nie. Przeciągnął palcem po ścianie wanny i wytarł go o spodnie. Usiadł na brzegu wanny i stopą postukał w kafelki. Sąsiedni pokój miał numer 227. Wells wszedł, zamknął drzwi, odwrócił się i przystanął. Zobaczył nietkniętą pościel, otwarte drzwi łazienki, zakrwawiony ręcznik na posadzce. Przeszedł przez pokój i pchnięciem otworzył drzwi łazienki na oścież. W umywalce leżał ręcznik poplamiony krwią. Drugiego ręcznika brakowało. Dostrzegł liczne krwawe odciski dłoni. Jeden na brzegu plastikowej zasłony kabiny prysznica. - Mam nadzieję, że się nie zaszyłeś w jakiejś dziurze - mruknął. - Chciałbym, żeby mi zapłacono za wykonaną robotę. Rano, o brzasku, wyszedł z hotelu i spacerował po ulicach, notując wszystko w głowie. Chodnik spłukano szlauchem, ale na betonie jeszcze widniały plamy krwi tam, gdzie postrzelono Mossa. Wrócił na Main Street i zaczął od nowa. Kawałki szkła w rynsztokach i wzdłuż chodników - to resztki szyb z okien domów i samochodów parkujących przy krawężnikach. Okna, z których wypadły szyby wskutek ostrzału, zabito dyktą, ale na ceglanych ścianach było widać odpryski po kulach i łezkowate ślady po ołowianym śrucie. Wells wrócił do hotelu, usiadł na schodach i patrzył na ulicę. Słońce wznosiło się nad Teatrem Azteków. Coś przyciągnęło uwagę Wellsa. Wstał, pomaszerował na drugą stronę i wszedł po kilku stopniach. W oknie były dwie dziury od kul. Zapukał do drzwi. Odczekał chwilę, a potem je otworzył i wszedł. Mroczny pokój. Ledwie wyczuwalny odór zgnilizny. Wells stał, dopóki jego oczy nie przyzwyczaiły się do półmroku. Salon. W głębi, pod ścianą pianola lub fisharmonia. Komoda. Przy oknie fotel bujak, na którym bezwładnie siedziała jakaś staruszka. Wells stanął nad nią i się jej przyjrzał. Dostała kulę w czoło i opadła głową do tyłu. Zaschnięta tkanka mózgowa przywarła do drewnianego oparcia fotela. Kobieta, ubrana w bawełnianą sukienkę poczerniałą od zaschniętej krwi, miała na kolanach gazetę. W salonie panował ziąb. Wells rozejrzał się dookoła. Druga kula trafiła w kalendarz wiszący na ścianie, dokładnie w datę za trzy dni od dziś. Trudno było nie zwrócić na to uwagi. Wells obejrzał pozostałą część salonu. Z kieszeni kurtki wyjął niewielki aparat fotograficzny, zrobił kilka zdjęć martwej staruszki, włożył aparat z powrotem do kieszeni i rzekł: - W ogóle nie przyszłoby ci to do głowy, prawda, najdroższa? Moss obudził się w szpitalu i z lewej strony zobaczył parawan zasłaniający drugie łóżko.

Przypominało to teatr cieni. Za parawanem jacyś ludzie rozmawiali po hiszpańsku. Z ulicy dochodziły stłumione odgłosy. Motocykl. Szczekanie psa. Moss odwrócił głowę w bok i spojrzał w oczy mężczyźnie, który z bukietem w ręku siedział na metalowym krześle pod ścianą. - Jak się pan czuje? - spytał nieznajomy. - Bywało lepiej. Kim pan jest? - Nazywam się Carson Wells. - Kim pan jest? - Sądzę, że pan wie, kim jestem. Przyniosłem panu kwiaty. Moss odwrócił głowę z powrotem i popatrzył w sufit. - Ilu was jest? - spytał. - Cóż, powiedziałbym, że w tej chwili tylko jeden, którym powinien się pan przejmować. - Pan. - Tak. - A co z tym facetem, który przyszedł do hotelu? - Możemy o nim porozmawiać. - Więc niech pan mówi. - Mogę sprawić, że zniknie. - Sam to potrafię zrobić. - Nie sądzę. - Ma pan prawo do własnego zdania. - Gdyby ludzie Acosty nie schrzanili roboty, co im się zdarzyło, uważam, że nie poszłoby panu tak dobrze. - Wcale nie poszło mi dobrze. - Owszem, poszło. Radził pan sobie znakomicie. Moss obrócił głowę i znów spojrzał na Wellsa. - Jak długo pan tu jest? - Około godziny. - I przez cały czas pan tam siedział? - Tak. - Nie ma pan za dużo roboty, prawda? - Za każdym razem lubię się zajmować jedną sprawą, jeśli o to panu chodzi. - Głupio tak siedzieć.

Wells się uśmiechnął. - Dlaczego pan nie położy tych cholernych kwiatów? - Dobrze. Wells wstał, położył kwiaty na stoliku przy łóżku i znów usiadł na krześle. - Czy pan wie, ile to dwa centymetry? - No jasne. - To koło trzech czwartych cala. - Zgadza się. - O taki kawałek kula przeszła obok wątroby. - Powiedział to panu lekarz? - Tak. A pan wie, co robi wątroba? - Nie. - Utrzymuje człowieka przy życiu. Czy pan zna tego, kto do pana strzelał? - Może nie do mnie. Chyba to był jakiś Meksykanin. - Zna go pan? - Nie. A powinienem? - Raczej nie, bo to nie jest ktoś, kogo by się chciało znać. Ludzie, których odwiedza, nie cieszą się długo przyszłością. W istocie jej nie mają. - To dla niego bardzo dobrze. - Pan mnie nie słucha uważnie, a należałoby. Ten facet nie przestanie pana szukać. Nawet jeśli odzyska te pieniądze. Jemu to nie sprawi różnicy. Nawet gdyby pan do niego poszedł i oddał mu kasę, i tak pana zabije. Po prostu dlatego, że pan go naraził na fatygę. - Chyba nie tylko naraziłem go na fatygę. - Co pan przez to rozumie? - Myślę, że go trafiłem. - Skąd to przekonanie? - Zasypałem go grubym śrutem z obrzynka. Chyba to mu zbyt dobrze nie zrobiło. Wells wyprostował się na krześle. Uważnie spojrzał na Mossa. - Myśli pan, że zginął? - Sam nie wiem. - Bo nie zginął. Wyszedł na ulicę, zabił wszystkich Meksykanów, a potem wrócił do hotelu. Mógł wyjść tak jak pan. - Nie zabił wszystkich. - Zabił tych, którzy tam byli.

- A pan twierdzi, że on nie dostał? - Nie wiem. - Więc po co pan mi to mówi? - Jeśli pan woli, mogę nie mówić. - To wasz kumpel? - Nie. - Myślałem, że tak. - Nie, nie myślał pan. Skąd pan wie, że on teraz nie jedzie do Odessy? - A niby po co miałby tam jechać? - Żeby zabić pańską żonę. Moss nie odpowiedział. Leżał w zmiętej pościeli i patrzył w sufit. Z powodu bólu czuł się coraz gorzej. - Cholera, pan nie wie, co pan wygaduje - odezwał się po chwili. - Przyniosłem panu kilka fotografii. Wstał, położył na łóżku dwa zdjęcia i znów usiadł. Moss je obejrzał. - Nic mi nie mówią. - Zrobiłem je dziś rano. Ta kobieta mieszkała na piętrze domu, który pan ostrzelał. Jej ciało wciąż tam jest. - Ale z pana sukinsyn. Wells uważnie popatrzył na Mossa, odwrócił się i spojrzał w okno. - Nie ma pan z tym nic wspólnego, prawda? - Nie mam. - I przypadkowo pan znalazł tamte samochody. - Nie wiem, o czym pan mówi. - Nie wziął pan towaru, prawda? - Jakiego towaru? - Heroiny. Pan jej nie ma. - Nie, nie mam. Wells pokiwał głową. Wyglądał na zatroskanego. - Chyba powinienem spytać, co pan zamierza zrobić. - Może ja powinienem zadać panu to pytanie. - Nie zamierzam nic robić. Nie muszę. Pan sam do mnie przyjdzie. Prędzej czy później. Nie ma pan wyboru. Podam panu swój numer komórki. - Dlaczego pan myśli, że po prostu nie zniknę?

- Wie pan, jak długo pana szukałem? - Nie. - Około trzech godzin. - Taki fart może się już nie powtórzyć. - Może i nie, ale to by panu nie wyszło na dobre. - Zakładam, że pan z nim pracował. - Z kim? - Z tym facetem. - Owszem. Pracowałem. Kiedyś. - Jak on się nazywa? - Chigurh. Anton Chigurh. - Skąd pan wie, że się z nim nie dogadam? Wells pochylił się do przodu na krześle, splótł palce dłoni i oparł łokcie na kolanach. Pokręcił głową. - Pan nie zwraca uwagi na to, co mówię. - A może zwyczajnie panu nie wierzę. - Wierzy pan. - Albo może go załatwię. - Boli? - Tak, trochę. - Bardzo pana boli. Ból utrudnia myślenie. Pozwoli pan, że wezwę pielęgniarkę. - Nie potrzebuję pańskiej łaski. - W porządku. - Jaki on jest, ten dupek? - Ja bym go raczej tak nie określił. - A jak by go pan określił? Wells zastanawiał się przez chwilę. - Chybabym powiedział, że on nie ma poczucia humoru. - To nie zbrodnia. - Chodzi o coś innego. Próbuję panu to wytłumaczyć. - Rozumiem. - Pan się z nim nie dogada. Powtarzam, nawet gdyby pan do niego poszedł i oddał mu tę kasę, i tak pana zabije. Nigdzie na świecie nie ma już nikogo z tych, co choćby tylko byli innego zdania niż on. Wszyscy są martwi. Marne szanse. To dziwny facet. Nawet można

powiedzieć, że ma zasady. Zasady, które wykraczają poza pieniądze, narkotyki i tym podobne. - Więc po co mi pan o nim opowiada? - Sam pan o to prosił. - Dlaczego pan mi o tym wszystkim mówi? - Chyba dlatego, że gdybym panu uświadomił sytuację, w której pan się znajduje, miałbym łatwiejszą robotę. Nic o panu nie wiem, jednak wiem, że pan się do tego nie nadaje. Pan uważa, że się nadaje, ale jest przeciwnie. - Przekonamy się, no nie? - Niektórzy z nas tak. Co pan zrobił z tymi pieniędzmi? - . Około dwóch milionów wydałem na kurwy i chlanie, a resztę przepuściłem. Wells uśmiechnął się, usiadł wygodniej i założył nogę na nogę. Miał drogie buty z krokodylowej skóry. - Jak pańskim zdaniem on pana znalazł? Moss nie odpowiedział. - Czy pan się nad tym zastanawiał? - Wiem, jak mnie znalazł. Drugi raz mu się nie uda. Wells znowu się uśmiechnął. - No to dla pana dobrze. - Taa, dla mnie dobrze. Moss wymownie spojrzał na dzbanek z wodą, który stał na stoliku przy łóżku. - Chce pan wody? - spytał Wells. - Gdybym czegoś od pana chciał, byłby pan pierwszym sukinsynem, który by się o tym dowiedział. - Tamto coś nazywa się nadajnik. - Wiem, jak to się nazywa. - On zna jeszcze inne sposoby, by pana odnaleźć. - Taa. - Mógłbym panu powiedzieć kilka rzeczy, które by się panu przydały. - Już raz mówiłem, że nie potrzebuję łaski. - Nie jest pan ciekaw, co mam do powiedzenia? - Wiem, dlaczego pan chce mi to powiedzieć. - No więc dlaczego? - Woli pan mieć do czynienia ze mną niż z tamtym świrem.

- Owszem. Naleję panu trochę wody. - Chrzań się pan. Wells siedział spokojnie ze skrzyżowanymi nogami. Moss spojrzał na niego. - Myśli pan, że można mnie nastraszyć tym facetem? Pan nie wie, co pan wygaduje. Załatwię was obu, jeśli o to panu chodzi. Wells się uśmiechnął. Lekko wzruszył ramionami. Spojrzał na czubek swojego buta, zdjął nogę z kolana, wytarł nosek o dżinsy i ponownie założył nogę na nogę. - Co pan robi? - spytał. - Słucham? - Co pan robi? - Powiedzmy, że jestem na rencie. - A jaki ma pan zawód? - Jestem spawaczem. - Wszystko pan spawa? - Co tylko daje się spawać. - Żeliwo? - Tak. - Nie chodzi mi o lutowanie na twardo. - O tym nie mówiłem. - A biały metal? - Co powiedziałem? - Był pan w Wietnamie? - Taa. Byłem w Wietnamie. - Ja również. - I co z tego wynika? Że jesteśmy kumplami? - Służyłem w oddziałach specjalnych. - Zdawało mi się, że pan próbował mnie nastraszyć facetem, którego gówno obchodzi, gdzie pan służył. - Miałem stopień podpułkownika. - Gówno prawda. - Nie sądzę. - A teraz co pan. robi? - Odnajduję ludzi. Wyrównuję rachunki. Coś w tym rodzaju. - Jest pan płatnym mordercą.

Wells się uśmiechnął. - Płatnym mordercą. I nieważne, jak pan to nazwie. - Ludzie, z którymi się umawiam, wolą nie rzucać się w oczy. Nie lubią zwracać na siebie uwagi ani gdy piszą o nich gazety. - Pewnie. - Takie rzeczy nie uchodzą na sucho. Gdyby nawet udało się panu załatwić jednego czy dwóch, co jest mało prawdopodobne, po prostu wyślą następnego. Nic się nie zmieni. Tak czy inaczej znajdą pana. Pan nie ma wyjścia. Pana kłopoty zwiększa fakt, że ludzie, którzy mieli dostarczyć towar, też znaleźli się w sytuacji bez wyjścia. Więc jak pan sądzi, kogo szukają? Że nie wspomnę o Wydziale do Walki z Narkotykami ani o rozmaitych innych organach ścigania. Wszyscy mają listę z tym samym nazwiskiem. A na tej liście jest to jedyne nazwisko. Pan musi coś dla mnie zrobić. Naprawdę nie mam żadnego powodu, by pana chronić. - Boi się pan tego faceta? Wells wzruszył ramionami. - Raczej mu nie ufam. - Nie wymienił pan Bella. - Bell. Już dobrze? - Nie poświęca mu pan zbyt wiele uwagi. - W ogóle nie biorę go pod uwagę. To wiejski szeryf z prowincjonalnego miasta w prowincjonalnym hrabstwie. I w prowincjonalnym stanie. Pozwoli pan, że wezwę pielęgniarkę. Nie czuje się pan najlepiej. Oto mój numer. Niech pan sobie wszystko przemyśli. To, o czym rozmawialiśmy. Wstał i położył wizytówkę obok kwiatów na stoliku. Spojrzał na Mossa. - Pan myśli, że do mnie nie zadzwoni, ale pan to zrobi. Tylko proszę nie czekać zbyt długo. Te pieniądze należą do mojego klienta. Chigurh to zbieg i recydywista. Czas nie jest pana sprzymierzeńcem. Nawet możemy trochę go panu dać. Ale gdybym musiał odebrać tę kasę od Chigurha, wówczas dla pana już będzie za późno. Nie wspominając o pana żonie. Moss nie odpowiedział. - No dobra. Wypadałoby do niej zadzwonić. Kiedy z nią rozmawiałem, sprawiała wrażenie bardzo zmartwionej. Po wyjściu Wellsa Moss odgiął fotografie leżące na łóżku. Zupełnie jak gracz, który sprawdza zakryte karty. Spojrzał na dzbanek z wodą i wtedy weszła pielęgniarka.

VI Młodzi ludzie już nie dorastają w trudnych warunkach. Nie wiem dlaczego. Może dlatego, że nie muszą szybciej dorośleć. Jeden z moich krewniaków w wieku osiemnastu lat został wyświęcony na pastora. W owym czasie już był żonaty i dzieciaty. Od najmłodszych lat przyjaźniłem się z człowiekiem, który w tym samym wieku został wyświęconym kaznodzieją baptystów. Był pastorem w małym wiejskim kościele. Mniej więcej po trzech latach postanowił przenieść się do Lubbock, a kiedy zawiadomił wiernych o swojej przeprowadzce, po prostu siedzieli w tym kościółku i płakali. Nawet mężczyźni. Dawał im śluby, chrzcił ich i odprowadzał na ostatni spoczynek. Liczył sobie dwadzieścia jeden lat, może dwadzieścia dwa. Kiedy wygłaszał kazanie, parafianie gromadzili się aż na dziedzińcu, by go posłuchać. To mnie zdumiewało. A w szkole niczym się nie wyróżniał. Miałem dwadzieścia jeden lat, gdy poszedłem do wojska i w obozie dla rekrutów byłem najstarszy. Sześć miesięcy później znalazłem się we Francji, gdzie z karabinu strzelałem do ludzi. Wtedy uważałem to za rzecz normalną. Cztery lata później zostałem szeryfem w tym hrabstwie. Nigdy nie wątpiłem, jaki zawód powinienem wybrać. Ludzie, którym się mówi, co jest dobre, a co złe, tylko się uśmiechają. Jednak nigdy nie miałem większych wątpliwości w sprawie swojej roboty. I w myśleniu o tym wszystkim. Mam nadzieję, że nigdy mnie nie ogarną takie wątpliwości. Loretta mi mówiła, ze dowiedziała się z radia, ile wiejskich dzieci wychowują dziadkowie. Nie pamiętam tej liczby, ale uznałem ją za dość wysoką. Rodzice nie chcą wychowywać swoich dzieci. Rozmawialiśmy o tym. Pomyśleliśmy, że skoro następne pokolenie też nie zechce, kto będzie je wychowywał? Przecież dziadkami będą teraźniejsi rodzice, a oni nie chcą się opiekować dziećmi. Nie umieliśmy odpowiedzieć na to pytanie. Kiedy mam dobry dzień, myślę, że czegoś nie wiem albo coś przeoczyłem. Jednak takie dni rzadko mi się zdarzają. Czasami budzę się w nocy z całkowitą pewnością, że nic nie zdoła zmienić biegu wydarzeń, chyba tylko coś w rodzaju drugiego nadejścia Chrystusa. Nie wiem, jaki jest pożytek z tego, że się budzę, leżę i myślę, ale to robię. Uważam, że mojego zawodu nie da się wykonywać bez żony. W dodatku nadzwyczajnej. Jest kucharką i strażniczką oraz nie wiem kim jeszcze. Przestępcy nie mają pojęcia, jakie szczęście ich spotkało. Chociaż może wiedzą. Prawie przez okrągły rok dostają świeże warzywa i owoce. Dobry chleb kukurydziany. Gotowaną fasolę. Moja żona jest znana ze swoich hamburgerów i frytek. Nigdy się nie martwiłem o jej bezpieczeństwo. Dawni aresztanci nas odwiedzają, nawet po latach. Często dobrze im się powodzi. Przywożą ze sobą

żony, a nawet dzieci. Nie przyjeżdżają, żeby zobaczyć się ze mną. Widziałem, jak przedstawiali jej swoje żony czy ukochane, a potem razem szli grać w kręgle. Dorośli mężczyźni, którzy niegdyś popełnili bardzo brzydkie czyny. Moja żona wie, co robi. Zawsze wiedziała. Tak więc co miesiąc przekraczamy budżet aresztu, ale cóż na to poradzić? Nic nie można zrobić. Po prostu trzeba tak postępować.

Chigurh zjechał z autostrady przy skrzyżowaniu z drogą numer 131, otworzył książkę telefoniczną na kolanach i odwracał kartki poplamione krwią, dopóki nie znalazł weterynarza. Klinika znajdowała się koło Bracketville, dokąd pozostało w przybliżeniu pół godziny drogi. Spojrzał na ręcznik, którym owinął nogę. Krew przesiąknęła go na wylot i teraz wsiąkała w fotel. Chigurh strącił książkę telefoniczną na podłogę i siedział, trzymając dłońmi górną część kierownicy. Siedział tak około trzech minut. Potem wrzucił bieg i znowu wjechał na autostradę. Na skrzyżowaniu w La Pryor skręcił na drogę do Uvalde. W nodze czuł rwący ból. Przed Uvalde zatrzymał się koło supermarketu. Rozwiązał sznurek, odwinął z nogi ręcznik, wysiadł i pokuśtykał do środka. Kupił torbę materiałów opatrunkowych dla zwierząt. Watę, gazę i rolkę plastra. Dużą strzykawkę i butelkę wody utlenionej. Szczypce. Nożyczki. Kilka opakowań tamponów, środek odkażający. Zapłacił, wyszedł, wsiadł do pikapu, uruchomił silnik, a potem w lusterku wstecznym obserwował supermarket, jakby się zastanawiał, czy nie potrzeba mu jeszcze czegoś, ale nie o to chodziło. Palcami chwycił mankiet koszuli, którym ostrożnie wytarł pot z oczu. Następnie wrzucił bieg, tyłem wyjechał z parkingu i skręcił na autostradę prowadzącą do miasta. Główną ulicą dotarł do Getty Street, gdzie skręcił i dojechał do Nepal Street, a tam się zatrzymał i wyłączył silnik. Noga wciąż krwawiła. Wyjął z torby nożyczki i plaster, po czym z kartonowego pudełka, w którym była wata, wyciął krążek o średnicy prawie ośmiu centymetrów i włożył go razem z plastrem do kieszeni koszuli. Podniósł druciane ramiączko z podłogi za fotelem, odgiął końce i wyprostował drut. Wyjął z torby koszulę, nożyczkami odciął jeden rękaw, który schował w kieszeni, otworzył drzwi i wysiadł, unosząc ranną nogę obiema rękami. Przez kilka minut stał z pochyloną głową, trzymając się drzwi. Potem się wyprostował, zamknął drzwi i ruszył ulicą. Przy drogerii na głównej ulicy zatrzymał się i oparł o zaparkowany samochód. Rozejrzał się po ulicy. Nikt nie nadchodził. Odkręcił korek wlewu benzyny pod łokciem, zaczepił obcięty rękaw na końcu drutu po wieszaku, zanurzył w benzynie i wyciągnął. Położył tekturowy krążek na otwartym wlewie, nasączył go benzyną za pomocą rękawa, wepchnął krążek do wlewu, zapalił zwisający rękaw i kulejąc, wszedł do drogerii. Ledwie minął połowę drogi do działu leków, samochód eksplodował i stanął w płomieniach. Wybuch zniszczył większość szyb wystawowych drogerii. Wszedł za kontuar działu farmaceutycznego, wziął opakowanie strzykawek i fiolkę tabletek hydrokodonu. Zaczął szukać penicyliny. Nie mógł jej znaleźć, ale zobaczył

tetracyklinę i sulfonamidy. Wepchnął wszystko do kieszeni, w pomarańczowym blasku płomieni wyszedł zza kontuaru, w przejściu między półkami chwycił parę aluminiowych kuł, pchnięciem otworzył tylne drzwi i utykając, ruszył przez żwirowy parking za drogerią. Przy tylnych drzwiach włączył się alarm, lecz nikt nie zwrócił na to uwagi. Chigurh nawet nie spojrzał na płonącą wystawę. Pojechał do motelu za Hondo, wziął pokój na końcu budynku, wszedł i położył torbę na łóżku. Wsunął broń pod poduszkę, poszedł do łazienki z torbą z supermarketu i wysypał zawartość do umywalki. Opróżnił kieszenie i położył wszystko na blacie umywalki - klucze, portfel, fiolki z antybiotykami, strzykawki. Usiadł na brzegu wanny, ściągnął buty, sięgnął po korek, zatkał nim otwór i odkręcił kran. Rozebrawszy się, wszedł do niej, gdy jeszcze napełniała się wodą. Noga była sinoczarna i bardzo spuchnięta. Wyglądała jak po ukąszeniu węża. Chigurh polewał rany wodą za pomocą myjki. Obrócił nogę i przyjrzał się otworowi wylotowemu, w którym tkwiły strzępy tkaniny. Rana była tak wielka, że mógłby włożyć do niej kciuk. Kiedy wyszedł z wanny, woda miała kolor jasnoróżowy, a z ran w nodze ciekła krew zmieszana z limfą. Wrzucił do wody buty, wytarł się ręcznikiem, usiadł na sedesie, a potem wziął z umywalki butelkę ze środkiem odkażającym i tampony. Zębami rozdarł opakowanie, otworzył butelkę i powoli oblał rany niewielką ilością płynu dezynfekującego. Odstawił butelkę i zabrał się do usuwania strzępków tkaniny za pomocą szczypiec i tamponów. Później odpoczywał, nie zakręciwszy kranu nad urny walką. Przez chwilę trzymał szczypce pod strumieniem wody, otrząsnął je i znów zabrał się do pracy. Wreszcie odkaził rany ostatni raz i owinął je gazą opatrunkową dla zwierząt. Potem napił się wody z plastikowej szklanki stojącej na umywalce. Jeszcze dwukrotnie napełniał szklankę. Następnie wstał, wrócił do pokoju i wyciągnął się na łóżku, kładąc nogę na poduszkach. Oprócz drobnych kropelek potu na czole nic nie wskazywało, że się zmęczył. Po pewnym czasie znów wszedł do łazienki. Wyjął z opakowania strzykawkę, napełnił ją tetracykliną, spojrzał na igłę pod światło i nacisnął tłoczek. Kiedy na końcu igły pojawiła się kropla płynu, mocno chwycił strzykawkę, wbił sobie igłę w prawe udo i powoli wcisnął tłoczek do oporu. Mieszkał w motelu pięć dni, o kulach schodził do baru na posiłki. Cały czas miał włączony telewizor i nie zmieniał kanałów. Siedział w łóżku i oglądał wszystko jak leci. Łzawe seriale, wiadomości, wywiady i rozmowy. Dwa razy dziennie zmieniał opatrunek, obmywał ranę środkiem dezynfekującym i brał antybiotyki. Kiedy pierwszego dnia rano przyszła pokojówka, otworzył drzwi i oświadczył, że nie potrzebuje niczego prócz mydła i

ręczników. Dał jej dziesięć dolarów, a ona wzięła pieniądze i stała z niepewną miną. Powtórzył wszystko po hiszpańsku, a wtedy kiwnęła głową, włożyła banknot do kieszeni fartucha i poszła dalej. Chigurh przez chwilę uważnie patrzył na samochody stojące na parkingu i zamknął drzwi. Piątego dnia wieczorem, kiedy był w barze, weszli dwaj zastępcy szeryfa hrabstwa Valdez, usiedli, zdjęli kapelusze, położyli je na wolnych krzesłach obok i sięgnęli po jadłospisy. Jeden z nich spojrzał na Cbigurha. Ten obserwował ich kątem oka, nie zmieniając pozycji. Chwilę rozmawiali. Potem spojrzał na niego drugi. Wtedy podeszła kelnerka. Chigurh dopił kawę, wstał, położył pieniądze na stoliku i wyszedł. Zostawił kule w pokoju i wolnym krokiem przeszedł pod oknami baru, starając się nie utykać. Zawrócił, minął swój pokój i doszedł do końca budynku. Spojrzał na swój samochód stojący na skraju parkingu. Nikt nie mógł go zobaczyć ani z recepcji, ani z baru. Wrócił do pokoju, spakował się, wyszedł, dotarł do pikapu, wsiadł, przejechał na sąsiedni parking sklepu elektronicznego i skręcił na autostradę. Wellsowi stojącemu na moście wiatr targał rzadkie włosy barwy piasku. Mężczyzna oparł się o balustradę, uniósł niewielki aparat fotograficzny i z miejsca, gdzie przed czterema dniami zatrzymał się Moss, zrobił zdjęcie bez szczególnego celu. Uważnie oglądał zaschniętą krew na chodniku. Kiedy ślady się skończyły, przystanął i chwycił się za brodę. Nikt go nie obserwował, więc nie udawał, że fotografuje. Spojrzał w dół rzeki na zieloną wodę płynącą leniwie. Zrobił kilkanaście kroków i wrócił. Przeszedł na drugą stronę mostu, który lekko drżał, gdy przejeżdżała jakaś ciężarówka. Maszerował chodnikiem, a potem zatrzymał się na widok niewyraźnego śladu, jaki pozostawił zakrwawiony but. Zobaczył jeszcze jeden, nie tak wyraźny. Przyjrzał się łańcuchowi, by sprawdzić, czy nie ma na nim krwi. Wyjął chusteczkę, poślinił ją i przeciągnął po ogniwach. Spojrzał na rzekę. Wzdłuż amerykańskiego brzegu biegła droga. Między nią a rzeką rosły gęste trzciny, łagodnie kołyszące się na wietrze. Gdyby tamten przeniósł pieniądze do Meksyku, byłyby stracone. Jednak nie przeniósł. Wells cofnął się i znów patrzył na ślady butów. Kiedy zauważył, że zbliżają się jacyś Meksykanie niosący koszyki i torby, wyjął aparat. Zrobił zdjęcia rzeki, nieba, krajobrazu. Bell siedział przy biurku, sprawdzając rachunki i stukając w przyciski kieszonkowego kalkulatora. Skończywszy, odchylił się do tyłu i spojrzał przez okna na wysuszony trawnik pod budynkiem sądu. - Molly! - zawołał.

Przyszła i stanęła w drzwiach. - Czy znalazłaś już cokolwiek w sprawie choć jednego z tamtych pojazdów? - Panie szeryfie, znalazłam wszystko, co się dało. Te pojazdy należały do osób zmarłych i były na nie zarejestrowane. Właściciel jednego nie żyje od dwudziestu lat. Czy pan chce, żebym poszukała czegoś na temat tych meksykańskich wozów? - Broń Boże. Oto twoje rachunki. Podeszła, wzięła teczkę ze sztucznej skóry i wsunęła ją pod pachę. - Znowu dzwonił ten agent z Wydziału do Walki z Narkotykami. Nie chce pan z nim rozmawiać? - W miarę możności staram się tego unikać. - Powiedział, że znów się tam wybiera i chciałby wiedzieć, czy pan ma ochotę jechać razem z nim. - Cóż, bardzo miło z jego strony. Chyba wolno mu jeździć, dokąd sobie życzy. Takie jego prawo jako agenta rządu USA. - Chciał się dowiedzieć, co pan zamierza zrobić z tamtymi pojazdami. - Taa. Chyba powinienem wystawić je na licytację. Następne pieniądze z kasy hrabstwa w błoto. Jeden z nich ma kradziony silnik. Moglibyśmy dostać za niego parę dolców. Nie odezwała się pani Moss? - Nie, szefie. - W porządku. - Spojrzał na zegar wiszący na przeciwnej ścianie gabinetu. Zastanawiam się, czy nie mogłabyś zadzwonić do Loretty i powiedzieć, że wyjechałem do Eagle Pass i stamtąd do niej zadzwonię. Sam chętnie bym to zrobił, ale ona mi każe wrócić do domu i pewnie bym wrócił. - Mam czekać, aż pan wyjdzie z biura? - Owszem. - Odsunął fotel, wstał, zdjął z wieszaka pas z bronią, który zarzucił sobie na ramię, i włożył kapelusz. - Co takiego mawia Torbert o prawdzie i sprawiedliwości? - Że codziennie od nowa się im poświęcamy. Coś w tym guście. - Chyba zacznę się poświęcać dwa razy dziennie, a może nawet trzy, zanim to się skończy. Zobaczymy się rano. Zatrzymał się przy kawiarni, wziął kawę na wynos, a gdy wracał do radiowozu, ulicą nadjechał pikap pokryty szarym pustynnym pyłem. Szeryf przystanął, Obserwując go, a potem wsiadł do radiowozu, zawrócił, wyprzedził pojazd i go zatrzymał. Kiedy wysiadł i podchodził do auta, kierowca żuł gumę i patrzył na niego lekceważąco z miną, która świadczyła, że jest pewny siebie.

Bell oparł się ręką o kabinę i spojrzał na kierowcę. Ten skinął głową. - O co chodzi, szeryfie? - Czy ostatnio sprawdzałeś ładunek? Kierowca spojrzał w lusterko wsteczne. - A co się stało, szeryfie? Bell odsunął się od pikapu. - Wysiadaj - polecił. Kierowca posłusznie wysiadł. Bell ruchem głowy wskazał tył pikapu. - To niedopuszczalne, do cholery - powiedział. Kierowca poszedł zobaczyć. - Obluzowała się linka - tłumaczył się. Chwycił luźny róg plandeki, naciągnął ją na odsłonięty koniec skrzyni, w której leżały zwłoki zawinięte w grubą plastikową folię oklejoną taśmą. Było ich osiem i nikt nie mógł mieć wątpliwości, że to zwłoki. - Ile zgubiłeś po drodze? - spytał Bell. - Ani jednych, szeryfie. - Dlaczego nie dali ci furgonu? - Nie mamy furgonu z napędem na obie osie. - Kierowca przywiązał róg plandeki i niepewnie spojrzał na szeryfa. - W porządku - rzekł Bell. - Nie zamelduje pan o tym niedopatrzeniu? - Zabieraj się stąd. Do Diabelskiej Rzeki dotarł o zachodzie słońca, zatrzymał radiowóz w połowie mostu, włączył światła na dachu, wysiadł, podszedł do balustrady i oparł się o aluminiową rurę poręczy. Obserwował zachodzące słońce. Nadjechała jakaś ciężarówka. Mijając Bella, kierowca wychylił się z okna i krzyknął: - Nie skacz, szeryfie! Ona nie jest tego warta! Ciężarówka pojechała dalej. Diesel wszedł na wysokie obroty, gdy kierowca przegazował, zmieniając bieg. Bell się uśmiechnął. Rzecz w tym, że ona jest tego warta. Jakieś pięć kilometrów za skrzyżowaniem drogi 481 z 57 pudełko na fotelu pasażera pisnęło i ucichło. Chigurh zjechał na pobocze i zatrzymał samochód. Podniósł pudełko i zaczął nim obracać. Kręcił gałkami. Nic. Wjechał z powrotem na jezdnię. Na wprost przed sobą widział,

jak czerwone słońce chowa się za niskimi wzgórzami. Na pustyni zapadł zmrok i robiło się coraz chłodniej. Chigurh zdjął okulary przeciwsłoneczne, włożył je do schowka i włączył światła. Kiedy to zrobił, pudełko zaczęło rytmicznie popiskiwać. Zostawił samochód za hotelem i z torbą, w której niósł pudełko odbiornika oraz broń, pokuśtykał przez parking do wejścia. W recepcji wpisał się do książki, wziął klucz i kulejąc, wszedł na schody. Kiedy się znalazł w swoim pokoju, zamknął drzwi na klucz, położył się na łóżku z obrzynkiem na piersi i utkwił wzrok w suficie. Nie miał powodu przypuszczać, że nadajnik znajduje się w hotelu. Wykluczył Mossa, bo uważał, że on prawie na pewno zginął. Wobec tego została policja albo jakiś agent grupy Matacumbe Petroleum. Chigurh zastanawiał się nad tym, iż ktoś pewnie uważa, że on ma ich za bardzo głupich. Kiedy się obudził, było wpół do jedenastej wieczorem. Leżał w półmroku i ciszy, ale już wiedział, kto tak myśli. Wstał, położył obrzynek za poduszkami, pistolet wetknął za pasek, wyszedł i kulejąc, ruszył po schodach do recepcji. Recepcjonista siedział, czytając jakiś magazyn, a kiedy zobaczył Chigurha, wsunął pismo pod blat i wstał. - Słucham pana - powiedział. - Chciałbym zajrzeć do książki meldunkowej. - Jest pan z policji? - Nie, nie jestem. - Obawiam się, że nie mogę jej panu udostępnić. - Owszem, możesz. Kiedy wrócił, zatrzymał się w korytarzu i nim wszedł, nasłuchiwał pod swoimi drzwiami. Wziął obrzynek i odbiornik, który włączył, stając przy drzwiach zapieczętowanego pokoju obok. Następnie przeniósł się pod drzwi kolejnego pokoju i tam sprawdził odbiór. Wrócił do pierwszego pokoju, otworzył drzwi kluczem wziętym z recepcji, ale się cofnął i stanął przy ścianie korytarza. Słyszał odgłosy ruchu ulicznego dochodzące zza parkingu, ale uznał, że okno jest zamknięte, bo nie czuł najmniejszego przeciągu. Zajrzał do pokoju. Zobaczył łóżko odsunięte od ściany i otwarte drzwi łazienki. Odbezpieczył obrzynek i wszedł. W pokoju nie było nikogo. Za pomocą odbiornika znalazł nadajnik w szufladzie nocnej szafki. Usiadł na łóżku, obracając w palcach nadajnik - kawałek metalu wielkości kostki domina. Przez okno spojrzał na parking. Noga dawała o sobie znać. Chigurh włożył nadajnik do kieszeni, wyłączył odbiornik i wyszedł, zamknąwszy za sobą drzwi. W pokoju

zadzwonił telefon. Chigurh przez chwilę myślał, w końcu położył nadajnik na parapecie okna w korytarzu i wrócił do holu. Tam czekał na Wellsa. Nikt by tak nie postąpił. Siedział w skórzanym fotelu w kącie, skąd widział zarówno drzwi wejściowe, jak i korytarz na zaplecze. Wells zjawił się trzynaście po jedenastej. Chigurh wstał i ruszył za nim, trzymając obrzynek ukryty pod gazetą, którą wcześniej czytał. W połowie schodów Wells się obejrzał, a wtedy Chigurh puścił gazetę i uniósł obrzynek. - Cześć, Carson - powiedział. Siedzieli w pokoju Wellsa, Wells na łóżku, a Chigurh w fotelu przy oknie. - Nie musisz tego robić - odezwał się Wells. - Pracuję na własny rachunek. Mógłbym po prostu iść do domu. - Mógłbyś. - Wynagrodzę ci to. Pójdziemy do bankomatu. Każdy z nas na tym zyska. Tam jest około czternastu patyków. - Niezła kasa. - Tak sądzę. Chigurh spojrzał w okno, opierając obrzynek na kolanie. - Uraz mnie zmienił - oznajmił. - Zmienił mi punkt widzenia. Jakbym się postarzał. Zrozumiałem kilka spraw, o których wcześniej nie miałem pojęcia. Wydawało mi się, że miałem, ale tak nie było. Można powiedzieć, że odnalazłem siebie. To niezła rzecz. Ale za późno. - Ta kasa dalej czeka. - Owszem, ale jest w złej walucie. Wells mierzył wzrokiem odległość dzielącą go od Chigurha. Bez sensu. Może dwadzieścia lat temu. Chyba nawet wtedy by się nie udało. - Rób, co uważasz - rzekł. Chigurh siedział w fotelu w niedbałej pozie, opierając brodę na grzbiecie dłoni. Obserwował Wellsa. Czytał jego myśli. Już widział taką sytuację. Wells również. - To się zaczęło wcześniej - powiedział Chigurh. - Wtedy nie zdawałem sobie z tego sprawy. Znalazłem się na pograniczu i siedziałem w barze w tym mieście. Było tam paru facetów, którzy pili piwo, a jeden z nich ciągle się odwracał i gapił na mnie. W ogóle nie zwracałem na niego uwagi. Jadłem zamówioną kolację. Ale kiedy szedłem do kontuaru, żeby zapłacić rachunek, musiałem koło nich przejść. Wszyscy szczerzyli zęby w uśmiechu i tamten powiedział coś, czego nie można odpuścić. Wiesz, co zrobiłem?

- Taa. Wiem. - Zignorowałem go. Zapłaciłem rachunek i zacząłem się przepychać do drzwi, a wtedy on znów powiedział to samo. Odwróciłem się i spojrzałem na niego. Przystanąłem, dłubiąc w zębach wykałaczką. Lekko kiwnąłem głową, żeby za mną wyszedł, jeśli ma ochotę. Potem wyszedłem. Czekałem na parkingu. Zjawili się wszyscy. Zabiłem go na miejscu i wsiadłem do samochodu. Tamci zebrali się koło niego. Nie wiedzieli, że nie żyje. Któryś powiedział, że stracił przytomność, co reszta potwierdziła. Próbowali go posadzić. Dłońmi bili go po twarzy, żeby usiadł. Godzinę później pod Sonorą zatrzymał mnie zastępca szeryfa i dałem się zakuć w kajdanki. Nie jestem pewien, dlaczego to zrobiłem, ale chyba chciałem sprawdzić, czy zdołam się z nich uwolnić siłą woli, bo uważam, że można. To jest możliwe. Jednak głupio zrobiłem. Tego się nie da zrobić. Rozumiesz? - Czy rozumiem? - Tak. - Czy ty nie zdajesz sobie sprawy, że z ciebie cholerny świrus? - Bo tak nawijam? - Bo taki jesteś. Chigurh odchylił się do tyłu i uważnie patrzył na Wellsa. - Powiedz mi coś - rzucił. - Co? - Jeśli zasada, której się trzymasz, doprowadza cię do tego, to co po takiej zasadzie? - Nie wiem, o co ci chodzi. - O twoje życie. Teraz w jednej chwili widzisz je całe. - Nie interesuje mnie to twoje pieprzenie, Anton. - Myślałem, że może chciałbyś się usprawiedliwić. - Nie muszę się usprawiedliwiać przed tobą. - Nie przede mną. Przed sobą. Myślałem, że może chciałbyś coś powiedzieć. - Goń się. - Zdumiewasz mnie, i tyle. Oczekiwałem czegoś innego. To stawia pod znakiem zapytania przeszłość. Nie uważasz? - Myślisz, że zamieniłbym się z tobą miejscami? - Właśnie tak myślę. Ja jestem tu, a ty tam. Za kilka chwil ja dalej będę tutaj. Wells spojrzał w mrok za oknem. - Wiem, gdzie jest ta walizka - powiedział. - Gdybyś wiedział, już byś ją miał.

- Zamierzałem poczekać, aż nikt tam się nie będzie kręcił. Do nocy. Do drugiej w nocy. Coś w tym rodzaju. - Mówisz, że wiesz, gdzie jest walizka? - Owszem. - A ja wiem więcej. - Mianowicie? - Wiem, gdzie będzie. - Czyli gdzie? - Ktoś ją tu przyniesie i przede mną postawi. Wells otarł usta wierzchem dłoni. - Nic cię to nie będzie kosztowało. Jest w odległości dwudziestu minut drogi. - Wiesz, że na to nie pójdę. Prawda? Wells nie odpowiedział. - Prawda? - Goń się. - Myślisz, że wszystko załatwisz oczami. - O co ci chodzi? - Uważasz, że dopóki na mnie patrzysz, odwleczesz sprawę. - Wcale tak nie uważam. - Owszem, uważasz. Powinieneś uznać swoją sytuację. Zachowałbyś się z godnością. Tylko staram się ci pomóc. - Ty sukinsynu. - Jesteś przekonany, że nie zamkniesz oczu, ale je zamkniesz. Wells milczał. Chigurh wciąż go obserwował. - Wiem, co jeszcze myślisz - rzekł. - Akurat. - Myślisz, że jestem do ciebie podobny. Że to zwykła pazerność. Ale ja jestem inny. Żyję zwyczajnie. - Zrób, co masz zrobić. - Taki facet jak ty by tego nie zrozumiał. - Zrób, co masz zrobić. - Właśnie - odparł Chigurh. - Tacy zawsze to mówią. Jednak myślą inaczej, nieprawdaż? - Ale z ciebie zasraniec.

- Nieładnie, Carson. Weź na wstrzymanie. Skoro nie szanujesz mnie, co musisz myśleć o sobie? Spójrz na swoją sytuację. - Ty myślisz, że wszystko cię omija - odpowiedział Wells. - Ale jest przeciwnie. - Nie wszystko. O, nie. - Śmierć cię nie ominie. - Ciebie szybciej niż mnie. - Myślisz, że się jej boję? - Właśnie. - No to zrób, co masz zrobić. Zrób to i niech cię szlag. - To nie to samo - stwierdził Chigurh. - Od lat ze wszystkiego rezygnowałeś, żeby się tu znaleźć. Nawet chyba tego nie rozumiałem. Jak to się dzieje, że człowiek marnuje sobie życie? Jedziemy na tym samym wózku. Pod każdym względem. Czy dawniej traktowałeś mnie z taką pogardą? Czemu tak się zachowujesz? Jak dopuściłeś do tego, że się znalazłeś w tej sytuacji? Wells popatrzył na ulicę. - Która godzina? - spytał. Chigurh uniósł nadgarstek i spojrzał na zegarek. - Jedenasta pięćdziesiąt siedem - odparł. Wells pokiwał głową. Według kalendarza zastrzelonej staruszki zostały mi jeszcze trzy minuty, pomyślał. Pal licho, już dawno się tego spodziewałem. Jakby mi się wyśniło. Déjà vu. Spojrzał na Chigurha. - Nie interesuje mnie twoje zdanie. Po prostu zrób, co masz zrobić, ty cholerny psychopato. Zrób to i niech cię piekło pochłonie! I wtedy zamknął oczy. Zamknął oczy, odwrócił głowę i podniósł rękę, jakby chciał się obronić przed tym, co nieuchronne. Chigurh strzelił mu prosto w twarz. Wszystko, co Wells wiedział, myślał czy kochał, powoli wsiąkało w ścianę za jego plecami. Matka, pierwsza komunia, kobiety, które znał. Twarze ludzi umierających, kiedy przed nim klęczeli. Zwłoki dziecka w przydrożnym rowie w obcym kraju. Leżał na łóżku. Nie miał połowy czaszki i brakowało mu niemal całej prawej dłoni. Chigurh wstał, podniósł pustą łuskę z dywanu, dmuchnął w nią, schował ją do kieszeni i spojrzał na zegarek. Do kolejnej doby pozostała jeszcze minuta. Wyszedł tylnymi schodami i przez parking dotarł do samochodu Wellsa. Spośród kluczy, które mu zabrał, wybrał jeden i otworzył drzwi. Sprawdził wnętrze samochodu z przodu i z tyłu, a także pod fotelami. Samochód był wynajęty, więc nic w nim nie znalazł prócz umowy o wynajem w kieszeni na drzwiach. Zamknął drzwi, utykając,

obszedł samochód i otworzył bagażnik. Nic. Wrócił, otworzył drzwi od strony kierowcy, zwolnił zamek maski, podszedł do samochodu od przodu, otworzył maskę, zajrzał pod nią, a następnie ją zamknął i stał, patrząc na hotel. Kiedy zadzwoniła komórka Wellsa, wyjął ją z kieszeni, nacisnął klawisz i przyłożył telefon do ucha. - Tak? - powiedział. Moss szedł korytarzem szpitala, podtrzymywany przez pielęgniarkę, która go zachęcała, mówiąc po hiszpańsku. Na końcu, przy oknie, zawrócili. Na czoło Mossa wystąpił pot. - Ándale - powiedziała. - Qué bueno . Kiwnął głową. - Cholernie bueno - skomentował. W nocy obudził się z męczącego snu, z trudem przeszedł korytarzem i spytał, czy może skorzystać z telefonu. Oparty o blat, wybrał numer i przyłożył słuchawkę do ucha. Długo nikt nie odbierał. Wreszcie odezwała się matka. - Tu Llewelyn. - Carla Jean nie chce z tobą rozmawiać. - Owszem, chce. - Wiesz, która godzina? - Nic mnie to nie obchodzi. Tylko nie odkładaj słuchawki. - Mówiłam jej, co z tego będzie, prawda? Wszystko się potwierdziło. Powiedziałam, że do tego dojdzie. I doszło. - Nie odkładaj słuchawki. Daj mi Carlę Jean. Kiedy żona wzięła słuchawkę, usłyszał, jak jej matka powiedziała: - Myślałam, że mi tego nie zrobisz. - Cześć, kochanie. Co u ciebie? Llewelyn, wszystko w porządku? Gdzie jesteś? - W Piedras Negras. - Co mam zrobić, Llewelyn? - Dobrze się czujesz? - Nie, wcale nie. Jak mogę się dobrze czuć? Ciągle przychodzą jacyś ludzie i pytają o ciebie. Był tu szeryf z hrabstwa Terrell. Kiedy go zobaczyłam pod drzwiami, myślałam, że cię zabili. - Nie zabili. Co mu powiedziałaś?

Hiszp. Tu: Brawo. Znakomicie.

- A co miałam mu powiedzieć? - Mógł coś od ciebie wyciągnąć podchwytliwymi pytaniami. - Jesteś ranny, prawda? - Skąd ci to przyszło do głowy? - Poznałam po głosie. Dobrze się czujesz? - Bardzo dobrze. - Gdzie jesteś? - Przecież już ci powiedziałem. - Mówisz, jakbyś dzwonił z przystanku autobusowego. - Carla Jean, uważam, że powinnaś się stamtąd wynieść. - Skąd? - Z tego domu. - Przerażasz mnie, Llewelyn. A niby dokąd mam się wynieść? - Nieważne. Po prostu według mnie nie powinnaś tam zostać. Przeprowadź się do jakiegoś motelu. - A co z mamą? - Nic jej się nie stanie. - Naprawdę nic jej się nie stanie? - Oczywiście. - Skąd wiesz? Llewelyn nie odpowiedział. - No, skąd wiesz? - Po prostu myślę, że nikt nie będzie jej zawracał głowy. - Tak myślisz? - Powinnaś się stamtąd wynieść. Zabierz ją ze sobą. - Nie mogę wziąć mamy do motelu. Niedobrze jej się robi na wspomnienie twojego imienia. - Co powiedział szeryf? - Że cię szuka. A niby co miał powiedzieć? - Mówił coś jeszcze? Nie odpowiedziała. - Carla Jean? Wyglądało na to, że zaczęła płakać. - Carla Jean, co jeszcze mówił?

- Powiedział, że robisz wszystko, żeby cię zabili. - Bo chciał to powiedzieć. Przez dłuższą chwilę się nie odzywała. - Carla Jean? - Llewelyn, ja nawet nie chcę tych pieniędzy. Po prostu chcę, żeby z nami było jak dawniej. - Tak będzie. - Wcale nie. Myślałam o tym. Pieniądze są nieważne. - No, ale to naprawdę duże pieniądze. Wykrztusiła jego imię i już otwarcie zaczęła płakać. Próbował zachęcić ją do rozmowy, ale się nie odzywała. Słyszał, jak pochlipuje. - Więc co mam zrobić? - spytał. Nie odpowiedziała. - Carla Jean? - Chcę, żeby wszystko było jak przedtem. - Będzie, ale spróbujesz zrobić to, o co cię prosiłem? - Tak. Spróbuję. - Mam tu numer telefonu. Do kogoś, kto może nam pomóc. - A czy to osoba godna zaufania? - Nie wiem. Wiem tylko, że nikomu innemu nie mogę ufać. Jutro do ciebie zadzwonię. Chyba cię tam nie znajdą. Nie przypuszczałem, że cię znajdą, bobym cię tam nie wysłał. Jutro do ciebie zadzwonię. Odłożył słuchawkę, a potem wybrał numer komórki, który dał mu Wells. Po drugim sygnale ktoś odebrał, ale nie był to Wells. - Chyba to pomyłka - rzekł Moss. - Nie, to nie pomyłka. Musisz się ze mną zobaczyć. - A z kim rozmawiam? - Dobrze wiesz. Moss pochylił się nad blatem i oparł czoło na pięści. - Gdzie jest Wells? - On już ci nie pomoże. Jak się z nim dogadałeś? - Wcale się z nim nie dogadałem. - Owszem, dogadałeś się. Ile miał ci dać? - Nie wiem, o co ci chodzi.

- Gdzie jest tamta kasa? - Co zrobiłeś Wellsowi? - Mieliśmy przeciwne zdania. O niego możesz się nie martwić. Zniknął ze sceny. Musisz teraz rozmawiać ze mną. - Nie muszę. - Uważam, że powinieneś. Wiesz, dokąd zamierzam jechać? Moss nie odpowiedział. - Jesteś tam? - Jestem. - Wiem, gdzie jesteś. - Ta? No gdzie? - W szpitalu w Piedras Negras. Jednak wcale tam nie pojadę. A wiesz dokąd? - Taa, wiem. - Jeszcze możesz to zmienić. - Dlaczego miałbym ci wierzyć? - Wellsowi wierzyłeś. - Wcale nie. - Zadzwoniłeś do niego. - Istotnie. - Powiedz, co chcesz, żebym zrobił. Moss przeniósł ciężar ciała na drugą nogę. Czuł, że pot występuje mu na czoło. Nie odpowiedział. - Odezwij się. Czekam. - Mógłbym na ciebie czekać tam, gdzie się wybierasz - odparł Moss. - Polecieć samolotem. Wziąłeś to pod uwagę? - Owszem, ale ty tego nie zrobisz. - Skąd wiesz, że nie? - Bobyś mi o tym nie mówił. Tak czy siak jadę. - Wiesz, że ich tam nie będzie. - Dla mnie to bez różnicy, gdzie będą. - A po co tam jedziesz? - Dobrze wiesz, co się okaże, prawda? - Nie, a ty? - Tak. Wiem. Myślę, że i ty wiesz. Po prostu jeszcze nie chcesz przyjąć tego do

wiadomości. Powiem ci, co zrobię. Ty mi oddasz kasę, a ja zostawię twoją żonę w spokoju. W przeciwnym razie ona za to odpowie. Tak jak i ty. Jednak to dla ciebie najlepsze rozwiązanie. Nie powiem, że możesz ocalić swoje życie, bo nie możesz. - Na pewno dostaniesz ode mnie coś super - odparł Moss. - Postanowiłem cię uznać za swój główny cel. W ogóle nie będziesz musiał mnie szukać. - Miło mi to słyszeć. Zaczynałeś mnie rozczarowywać. - Nie rozczarujesz się. - Czyżby? - Wcale nie musisz się martwić o to, że się rozczarujesz. Moss wyszedł przed świtem, w szpitalnym szlafroku i płaszczu, którego poła zesztywniała od zaschniętej krwi. Nie miał butów. Złożone banknoty w wewnętrznej kieszeni też były sztywne i poplamione krwią. Zatrzymał się na ulicy, patrząc na światła. Pod stopami czuł zimny beton. Skręcił za róg. Przejechało kilka samochodów. Dotarł do świateł przy następnym skrzyżowaniu, przystanął i jedną ręką oparł się o budynek. W kieszeni płaszcza miał dwie białe pastylki. Połknął jedną na sucho i omal nie zwymiotował. Stał tak przez dłuższy czas. Chętnie by przysiadł i odpoczął na parapecie okna, ale nie mógł tego zrobić, bo umocowano tam ostre żelazne kolce, żeby nie siadali włóczędzy. Chciał zatrzymać zbliżającą się taksówkę, ale go minęła. Zamierzał iść dalej i po chwili ruszył. Przez pewien czas szedł chwiejnym krokiem. Zobaczył inną taksówkę, a kiedy machnął ręką, zatrzymała się przy krawężniku. Kierowca uważnie przyglądał się Mossowi, gdy ten oparł się o okno. - Może mnie pan przewieźć przez most? - Na drugi brzeg? - Tak, na drugi brzeg. - Ma pan pieniądze? - Tak, mam. Kierowca wyraźnie w to wątpił. - Dwadzieścia dolarów - powiedział. - Dobrze. Pogranicznik przy rogatce schylił się i uważnie popatrzył na Mossa, który siedział z tyłu. - W którym kraju pan się urodził? - W Stanach Zjednoczonych. - Co pan wwozi?

- Nic a nic. Pogranicznik dalej mu się przyglądał. - Zechce pan wysiąść? - rzekł. Moss nacisnął klamkę i oparł się o przednie siedzenie, by wygramolić się z taksówki. Stanął. - Gdzie są pańskie buty? - Nie wiem. - Nie ma pan ubrania? - Przecież jestem ubrany. Drugi pogranicznik machnął ręką, by przejechały pozostałe samochody, i wskazał kierowcę taksówki. - Proszę przestawić taksówkę na tamto drugie miejsce. Kierowca wrzucił bieg. - Zechce pan się odsunąć od pojazdu? Moss się odsunął. Taksówka wjechała na parking i kierowca wyłączył silnik. Moss spojrzał na pogranicznika, który wydawał się czekać na jego wyjaśnienia, ale się nie doczekał. Zabrali go do środka i posadzili na metalowym krześle w niewielkim białym biurze. Przyszedł jeszcze jeden funkcjonariusz i stanął oparty o metalowe biurko. Przyglądał się Mossowi. - Dużo pan wypił? - W ogóle nie piłem. - Co się panu stało? - A o co chodzi? - Co się stało z pańskim ubraniem? - Nie wiem. - Ma pan jakiś dowód tożsamości? - Nie. - Żadnego? - Żadnego. Pogranicznik, z rękami założonymi na piersi, odchylił się do tyłu i zapytał: - Jak pan uważa, kto przez tę rogatkę wjeżdża do Stanów Zjednoczonych Ameryki? - Nie wiem. Obywatele amerykańscy. - Niektórzy obywatele amerykańscy. A kto o tym decyduje?

- Sądzę, że pan. - Zgadza się. I co postanowiłem? - Nie wiem. - Zadaję pytania. Jeśli otrzymuję sensowne odpowiedzi, ludzie wjeżdżają. Jeśli nie otrzymuję sensownych odpowiedzi, nie wjeżdżają. Czy czegoś z tego pan nie rozumie? - Nie, proszę pana. - W takim razie może pan chciałby zacząć od początku. - Dobrze. - Musimy się dowiedzieć czegoś więcej o tym, dlaczego jest pan tutaj bez ubrania. - Jestem w płaszczu. - Pan sobie robi ze mnie żarty? - Nie, proszę pana. - Niech pan ze mnie nie żartuje. Służy pan w wojsku? - Nie, proszę pana. Jestem kombatantem. - W jakiej formacji? - W armii Stanów Zjednoczonych. - Był pan w Wietnamie? - Tak jest. Trzykrotnie. - W jakiej jednostce? - W Dwunastym Batalionie Piechoty. - W jakim okresie? - Od siódmego sierpnia tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego szóstego do drugiego maja tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego ósmego. Pogranicznik obserwował Mossa przez jakiś czas. Moss patrzył na niego, a potem przeniósł wzrok na drzwi i pusty korytarz. Zgarbiony, siedział w płaszczu, opierając łokcie na kolanach. - U pana wszystko w porządku? - Tak jest. Wszystko w porządku. Moja żona przyjedzie i mnie zabierze, jeśli mnie przepuścicie. - Ma pan jakieś pieniądze? Drobne na telefon? - Tak. Moss usłyszał skrobanie pazurów na posadzce. Stał tam strażnik z owczarkiem niemieckim na smyczy. Pogranicznik skinął na niego głową. - Załatw jakąś pomoc temu człowiekowi. Musi się dostać do miasta. Taksówka już

odjechała? - Tak jest. Była czysta. - Wiem. Załatw kogoś, żeby mu pomógł. - Spojrzał na Mossa. - Skąd pan pochodzi? - Z San Saba, w Teksasie. - Czy żona wie, gdzie pan teraz jest? - Tak. Niedawno z nią rozmawiałem. - Pokłóciliście się? - Kto? - Pan z żoną. - Cóż, chyba tak. Troszeczkę... - Musi ją pan przeprosić. - Słucham? - Powiedziałem, że musi ją pan przeprosić. - Tak jest. Przeproszę. - Nawet gdyby pan uważał, że to jej wina. - Tak jest. - No, niech się pan stąd zabiera. - Tak jest. - Czasami ma się drobny problem i jeśli się go nie rozwiąże, nagle już to nie jest drobny problem. Rozumie pan, o co mi chodzi? - Tak jest. Rozumiem. - No, ruszaj pan. Już niemal całkiem się rozwidniło, a taksówka odjechała. Moss szedł ulicą. Z rany ciekła limfa z krwią i spływała po nodze. Ludzie prawie nie zwracali na niego uwagi. Skręcił w Adams Street, zatrzymał się przy sklepie z odzieżą i zajrzał do środka. Na zapleczu paliło się światło. Zapukał do drzwi, odczekał chwilę i znowu zapukał. Wreszcie jakiś niewysoki mężczyzna w białej koszuli i czarnym krawacie uchylił drzwi i popatrzył na niego. - Wiem, że sklep jeszcze jest zamknięty - powiedział Moss - ale naprawdę bardzo potrzebuję trochę rzeczy. Mężczyzna skinął głową i szeroko otworzył drzwi. - Proszę wejść - rzekł. Szli obok siebie do działu obuwia. Tony Lama, Justin, Nacona. Stały tam niskie fotele i Moss usiadł w jednym, trzymając się poręczy. - Potrzebuję butów i jakichś ubrań - oznajmił. - Nie jestem całkiem zdrowy i

wolałbym nie chodzić więcej, niż muszę. Mężczyzna skinął głową. - Tak, proszę pana - odparł. - Oczywiście. - Prowadzicie wyroby Larry'ego Mahana? - Nie, proszę pana. Nie prowadzimy. - Nie szkodzi. Chciałbym parę dżinsów Wranglera trzydzieści dwa na trzydzieści cztery. Koszulę elkę. Jakieś skarpetki. I proszę mi pokazać kilka butów firmy Nacona, rozmiar dziewięć. A także pasek. - Służę uprzejmie. Obejrzy pan kapelusze? Moss spojrzał w głąb sklepu. - Chyba kapelusz też by się przydał. Ma pan kapelusze kowbojskie z małym rondem? Rozmiar sześć? - Owszem. Mam duże rozmiary firmy Resistol i trochę lepsze gatunkowo stetsony. - Obejrzę stetsona. Tego jasnego. - Proszę bardzo. Odpowiadają panu białe skarpetki? - Noszę wyłącznie białe. - A co z bielizną? - Obcisłe szorty. Emkę. - Bardzo proszę. Niech pan sobie siedzi wygodnie. Dobrze się pan czuje? - Dobrze. Mężczyzna skinął głową i chciał odejść. - Czy mogę o coś spytać? - odezwał się Moss. - Słucham. - Czy miewa pan dużo klientów, którzy przychodzą tu bez ubrania? - Nie, proszę pana. Raczej nie. Moss ze stertą nowych ubrań wszedł do przymierzalni, zdjął płaszcz i powiesił go na haczyku na drzwiach. Zapadnięty brzuch o ziemistej barwie pokrywała skorupa zaschniętej krwi. Naciskanie brzegów plastra nic nie dało, bo nie chciały się przykleić. Moss usiadł na drewnianej ławce, włożył skarpetki, a następnie rozpakował szorty, podciągnął je do kolan i dopiero potem ostrożnie nasunął na opatrunek. Znów usiadł, zdjął koszulę z tekturki, usunąwszy mnóstwo szpilek. Kiedy wyszedł z przymierzalni, płaszcz miał przewieszony przez rękę. Chodził tam i z powrotem po skrzypiącej drewnianej podłodze. Ekspedient stał, patrząc na buty. - Skóra jaszczurki jest trwalsza - zauważył.

- No. I piekąca latem. Te są w porządku. Przymierzmy tamten kapelusz. Nie byłem taki elegancki od wyjścia z wojska. Szeryf wypił mały łyk kawy i odstawił filiżankę na to samo miejsce na szklanym blacie biurka, z którego ją podniósł. - Zamykają ten hotel - powiedział. Bell pokiwał głową. - Wcale mnie to nie dziwi. - Wszyscy odchodzą. Tamten facet wytrzymał tylko dwie zmiany. Mam żal do siebie. Nie przyszło mi do głowy, że ten sukinsyn wróci. Nawet sobie nie wyobrażałem niczego takiego. - Mógł w ogóle nie wychodzić. - Też o tym myślałem. - Problem w tym, że nikt nie wie, jak on wygląda, bo żaden z tych ludzi nie żyje wystarczająco długo, by to powiedzieć. - To jakiś cholerny świr na punkcie zabijania, Ed Tom. - Taa. Jednak nie uważam go za wariata. - No to jak byś go nazwał? - Bo ja wiem? Kiedy chcą zamknąć hotel? - Wygląda na to, że już go zamknęli. - Masz jakiś klucz? - Taa, mam. Przecież to miejsce zbrodni. - Może byśmy tam poszli i jeszcze raz się rozejrzeli? - Dobra. Można. Pierwszą rzeczą, jaką zobaczyli, był nadajnik leżący na parapecie okna w korytarzu. Bell go podniósł i obracał w ręku, oglądając tarczę i pokrętła. - To nie jest jakaś cholerna bomba, szeryfie? - Nie. - To najważniejsze. - To urządzenie służące do śledzenia. - A więc cokolwiek śledzili, już to znaleźli. - Prawdopodobnie. Jak długo, według ciebie, to tutaj leżało? - Nie wiem. Ale sądzę, że łatwiej by było się domyślić, co śledzili. - Być może - rzekł Bell. - W tej całej sprawie coś mi nie gra. - Nie musi.

- Mamy tu byłego pułkownika prawie bez głowy, zidentyfikowanego na podstawie odcisków palców. Tych, których mu nie odstrzelono. Służył w wojsku dwadzieścia cztery lata. Nie ma ani jednego dokumentu. - Obrabowano go. - Taa. - Czy ty jeszcze coś wiesz, szeryfie, ale trzymasz to dla siebie? - Znasz te same fakty, co ja. - Mnie nie chodzi o fakty. Jak myślisz, czy ten cały bałagan przeniósł się na południe? Bell pokręcił głową. - Nie wiem. - Masz jakiegoś psa w tym polowaniu? - Właściwie nie. Tylko taką parę dzieciaków z mojego hrabstwa, która jest jakby zamieszana, a nie powinna. - Jakby zamieszana. - Taa. - Chodzi o krewnych? - Nie. Po prostu ludzie z mojego hrabstwa. Powinienem się nimi opiekować. - Wręczył nadajnik szeryfowi. - Co mam z tym zrobić? - To własność hrabstwa Maverick. Dowód rzeczowy. Szeryf pokręcił głową. - Narkotyki - rzekł. - Narkotyki. - Sprzedają to gówno uczniakom. Jest nawet jeszcze gorzej. - Jak to? - Uczniaki to kupują.

VII O wojnie też nie będę opowiadał. Miałem zostać bohaterem, a straciłem cały oddział żołnierzy. I jeszcze mnie za to odznaczyli. Oni zginęli, a ja dostałem medal. Nawet nie muszę pytać, co o tym myślicie. Nie ma dnia, żebym o tym sobie nie przypominał. Wiem, że niektórzy chłopcy po powrocie z wojny zaczęli się uczyć na podstawie ustawy o ułatwieniach dla kombatantów, a potem źle się wyrażali o swoich ziomkach. Kilku tak robiło. Nazywali ziomków ciemniakami i tak dalej. Nie podobało mi się takie postępowanie. Dwa pokolenia w tym kraju to szmat czasu. Kiedy się dyskutowało o pierwszych osadnikach, zwykle mówiłem, że zabijano im żony i dzieci, że ich skalpowano i patroszono jak ryby, co pewnych ludzi irytowało, ale chyba nie wiedzieli, o co mi chodziło. Moim zdaniem lata sześćdziesiąte sprawiły, że niektórzy z nich otrzeźwieli. Mam taką nadzieję. Jakiś czas temu czytałem w gazetach, że nauczyciele uczestniczyli w ankiecie, którą rozesłano do szkół w całym kraju w latach trzydziestych. W kwestionariuszu pytano o główne kłopoty z nauczaniem w szkołach. Rozesłano formularze, a potem z całego kraju nadchodziły odpowiedzi. Okazało się, że największy problem stanowiły rozmowy w czasie lekcji i bieganie po korytarzach. Żucie gumy. Ściąganie. Rzeczy tego rodzaju. Po czterdziestu latach tę samą ankietę znowu rozesłano do szkół. No i nadeszły odpowiedzi. Gwałty, podpalenia, morderstwa. Narkotyki. Samobójstwa. Więc się nad tym zastanowiłem. Kiedy mówię cokolwiek o tym, jak świat stacza się do piekła, ludzie tylko się uśmiechają i twierdzą, że się starzeję. To jeden z objawów. Jednak uważam, że wszyscy ci, co nie odróżniają gwałcenia i mordowania ludzi od żucia gumy, mają większe problemy niż ja. Czterdzieści lat to też niedługi okres. Może po kolejnych czterdziestu niektórzy się obudzą. Jeśli już nie jest za późno. Rok czy dwa temu pojechaliśmy z Lorettą na konferencję w Corpus Christi i dostałem miejsce obok pewnej kobiety, żony kogoś tam. Bez przerwy gadała o prawym skrzydle tego i tamtego. Nawet nie wiedziałem, o co jej chodzi. Ludzie, których spotykam na co dzień, przeważnie są prości. Zwyczajnie przywiązani do ziemi, jak to się mówi. Powiedziałem jej to, a ona zabawnie na mnie popatrzyła. Pewnie myślała, że mówię o nich coś złego, ale w moich stronach to oczywiście duży komplement. Dalej gadała i gadała. W końcu oznajmiła: „Nie podoba mi się, jak ten kraj jest rządzony. Chciałabym, żeby moja wnuczka miała prawo do aborcji”. Odpowiedziałem: „No cóż, droga pani, nie sądzę, żeby pani miała powody do martwienia się o sposób rządzenia tym krajem. Widzę, dokąd zmierza, i nie wątpię, że wnuczka będzie miała prawo do aborcji. Powiem więcej, będzie miała prawo nie tylko do aborcji, ale

także do uśpienia pani”. Co w dużej mierze przyczyniło się do zakończenia rozmowy.

Chigurh wchodził, kulejąc, po betonowych schodach zimnej betonowej studni, a gdy dotarł do metalowych drzwi na siedemnastym piętrze, uderzeniem bolca pistoletu do uśmiercania zwierząt usunął z zamka wkładkę, otworzył drzwi i znalazł się na korytarzu. Oparty o zamknięte drzwi, stał i nasłuchiwał, oburącz trzymając obrzynek. Nie oddychał szybciej, niż gdyby przed chwilą wstał z fotela. Przeszedł kawałek, podniósł uszkodzoną wkładkę, włożył ją do kieszeni, a następnie zbliżył się do windy i znów nasłuchiwał. Zdjął buty, postawił je przy drzwiach windy i ruszył dalej w skarpetkach. Szedł powoli, oszczędzając ranną nogę. Drzwi gabinetu były otwarte. Chigurh się zatrzymał. Przypuszczał, że człowiek w gabinecie nie widzi swojego własnego cienia, który wprawdzie niewyraźnie, ale rysował się na ścianie korytarza. Uznał to za dziwne przeoczenie, ale wiedział, że wskutek strachu przed wrogiem często się nie dostrzega innych zagrożeń, choćby powodowanych przez własny cień. Zsunął z ramienia pasek, tak że zbiornik ze sprężonym powietrzem znalazł się na podłodze, Chigurh uważnie patrzył na kształt cienia, by się zorientować, w jakiej pozycji znajduje się człowiek w gabinecie. Sprawdził, czy w komorze jest nabój, i odbezpieczył broń. Mężczyzna trzymał mały pistolet na wysokości pasa. Chigurh stanął w drzwiach i strzelił mu w szyję nabojem numer dziesięć. Takich nabojów używają kolekcjonerzy ptaków. Mężczyzna poleciał do tyłu, przewrócił fotel obrotowy, upadł na podłogę, gdzie leżał, rzucając się i charcząc. Chigurh podniósł z dywanu dymiącą łuskę, włożył ją do kieszeni i wszedł do gabinetu z obrzynkiem, z którego tłumika wciąż jeszcze wydobywał się jasny dym. Ominąwszy biurko, zatrzymał się i popatrzył na rannego. Mężczyzna leżał na plecach, jedną ręką trzymając się za gardło, ale krew nieustannie wypływająca mu między palcami ściekała na dywan. Na twarzy miał liczne dziurki, lecz prawe oko zdawało się nietknięte, bo spojrzał nim na Chigurha i próbował się odezwać, tylko że usta wypełniała mu spieniona krew. Chigurh klęknął na jedno kolano, oparł się na obrzynku i spojrzał na mężczyznę. - O co chodzi? - spytał. - Co chcesz mi powiedzieć? Nie dostał odpowiedzi. - To właśnie mnie miał zabić Carson Wells, którego wysłałeś. Czy to chciałeś wiedzieć? Mężczyzna go obserwował. Miał na sobie niebieski nylonowy dres i białe adidasy. Dygotał, jakby mu było zimno. Spływająca krew tworzyła kałużę wokół jego głowy. - Użyłem śrutu na ptaki, bo nie chciałem rozbić szyby za twoimi plecami. Odłamki poraniłyby ludzi na ulicy. Ruchem głowy wskazał okno, na którym widniał zarys górnej połowy ciała mężczyzny, utworzony przez niewielkie szare plamki pozostawione przez śrut. Spojrzał na

leżącego. Mężczyzna rozluźnił dłoń, którą trzymał się za gardło, krew płynęła już wolniej. Chigurh zerknął na pistolet leżący nieopodal. Wstał, zabezpieczył obrzynek, minął rannego, podszedł do okna i uważnie oglądał ślady uderzeń śrutu. Kiedy znów spojrzał na mężczyznę, ten już nie żył. Ruszył do drzwi, gdzie się zatrzymał, nasłuchując. Wyszedł na korytarz, podniósł pistolet do uśmiercania zwierząt razem ze zbiornikiem powietrza i włożył buty. Wrócił do metalowych drzwi i po betonowych schodach dotarł do garażu, gdzie zostawił samochód. Kiedy dojechały na dworzec autobusowy, świtało, było szaro i zimno, padał niewielki deszcz. Carla Jean pochyliła się nad oparciem przedniego siedzenia, wręczając kierowcy dwa dolary napiwku. Taksówkarz wysiadł, otworzył bagażnik, wyjął torby, postawił je pod wiatą, przeniósł chodzik na drugą stronę pojazdu i otworzył drzwi matce Carli Jean. Staruszka odwróciła się i z trudem wysiadła na deszcz. - Mamo, poczekaj. Muszę obejść taksówkę. - Wiedziałam, że do tego dojdzie - odparła matka. - Mówiłam ci to trzy lata temu. - Wcale nie trzy lata. - Wtedy powiedziałam dokładnie to samo. - Zaczekaj, aż do ciebie przyjdę. - Na deszczu - mruknęła matka. Spojrzała na taksówkarza. - Mam raka - oznajmiła. A do tego, niech pan popatrzy, wyciągają mnie z domu. - Właśnie, szanowna pani. - Jedziemy do El Paso. Wie pan, ile osób znam w tym mieście? - Nie, proszę pani. Przez chwilę milczała. Jedną ręką przytrzymała się drzwi, wyciągnęła drugą, po czym zetknęła czubki kciuka i palca wskazującego, tak że utworzyły zero. - O, tyle - powiedziała. - Tak. proszę pani. Siedziały w kawiarni, otoczone bagażami, gapiąc się na deszcz i stojące w porannej szarówce autobusy. Carla Jean spojrzała na matkę. - Chcesz jeszcze kawy? - spytała. Staruszka nie odpowiedziała. - W ogóle się nie odzywasz. - A o czym tu mówić? - Chyba i ja nie mam o czym.

- To, co wy robicie, jest waszą sprawą. Nie wiem tylko, dlaczego ja mam uciekać przed policją. - Mamo, my nie uciekamy przed policją. - Nie mogliście zadzwonić, żeby wam pomogli? - Do kogo? - Na policję. - Nie. Nie mogliśmy. - Tak też myślałam. Staruszka kciukiem poprawiła sztuczną szczękę i znów zaczęła gapić się w okno. Wkrótce nadjechał ich autobus. Kierowca włożył chodzik do bagażnika, pomógł jej wejść do środka i posadził ją na pierwszym siedzeniu. - Mam raka - poinformowała go. Carla Jean położyła torby na siatkowej półce pod sufitem i usiadła. Babka nawet na nią nie spojrzała. - Trzy lata temu nawet o tym nie pomyślałaś - rzekła. - To żadna rewelacja ani nic takiego. Nie mam powodu do chwały, że to powiedziałam. Każdy by ci powiedział to samo. - Wcale o to nie prosiłam. Staruszka pokręciła głową. Patrzyła przez okno na stolik, przy którym niedawno siedziały. - Nie mam powodu do chwały - powtórzyła. - Byłabym ostatnią osobą, która by go miała. Chigurh zatrzymał samochód po drugiej stronie ulicy i wyłączył silnik. Zgasił światła i siedział, obserwując ciemny dom. Zielone diody radia wskazywały pierwszą siedemnaście. Siedział tak do pierwszej dwadzieścia dwie, a potem wyjął ze schowka latarkę, wysiadł, zamknął drzwi pikapu i podszedł do domu po drugiej stronie ulicy. Otworzył drzwi z siatką, wybił wkładkę, wszedł do środka, zamknął drzwi i nasłuchiwał. Z kuchni padało światło. Ruszył korytarzem, w jednej ręce trzymając latarkę, w drugiej obrzynek. Kiedy dotarł do kuchni, zatrzymał się w drzwiach i znów nasłuchiwał. Światło padało z gołej żarówki nad tylnym wejściem. Wszedł do kuchni. Pośrodku laminatowy stół na metalowych nogach, a na nim pudełko płatków zbożowych. Na linoleum podłogi cień okna. Chigurh otworzył lodówkę i do niej zajrzał. Z obrzynkiem pod pachą wyjął puszkę oranżady, otworzył ją palcem wskazującym i zaczął pić, nasłuchując. Kiedy wypił połowę, odstawił puszkę na blat, zamknął lodówkę, przeszedł do

jadalni, a następnie do pokoju dziennego, gdzie usiadł w leniwcu stojącym w kącie i spojrzał na ulicę. Po chwili wstał, wyszedł z pokoju i ruszył po schodach na piętro. Na górze zatrzymał się i nasłuchiwał. Kiedy znalazł się w pokoju staruszki, poczuł stęchłą woń choroby i przez chwilę nawet mu się zdawało, że kobieta leży w łóżku. Włączywszy latarkę, wszedł do łazienki. Stał, czytając etykiety na fiolkach z lekarstwami, które stały na blacie szafki pod umywalką. Spojrzał przez okno na ulicę w mdłym świetle latarni. Druga w nocy. Sucho. Zimno. Cicho. Wrócił na parter i korytarzem dotarł do niewielkiej sypialni na zapleczu domu. Wyrzucił na łóżko zawartość wszystkich szuflad komody, usiadł i przeglądał rozmaite rzeczy, od czasu do czasu unosząc jakiś przedmiot i przypatrując mu się w niebieskawym świetle ogrodowej latarni. Plastikowa szczotka do włosów. Tania jarmarczna bransoletka. Ważył te rzeczy w dłoni jak wróżka, która na ich podstawie próbuje odgadnąć pewne fakty związane z właścicielką. Siedział, przewracając karty albumu z fotografiami. Koleżanki szkolne. Rodzina. Pies. Inny dom. Mężczyzna, który mógłby być ojcem Carli Jean. Dwa jej zdjęcia włożył do kieszeni koszuli. Wstał i pociągnął łańcuszek wentylatora pod sufitem. Położył się na łóżku z obrzynkiem obok siebie i patrzył, jak w świetle padającym z okna wolno się obracają łopatki. Po chwili wstał, wziął krzesło stojące przy biurku w kącie i podparł nim klamkę u drzwi. Potem usiadł na łóżku, ściągnął buty, położył się i zasnął. Rano znów przeszukał cały dom, piętro i parter, a później poszedł do łazienki na końcu korytarza, by wziąć prysznic. Plastikową zasłonkę zostawił odsuniętą, tak że woda chlapała na posadzkę. Drzwi na korytarz nie zamknął i położył obrzynek na blacie szafki pod umywalką w niewielkiej odległości. Suszarką do włosów wysuszył opatrunek na nodze. Kiedy się ogolił i ubrał, ruszył do kuchni, gdzie przygotował sobie płatki z mlekiem. Jedząc, chodził po domu. W pokoju dziennym przystanął i spojrzał na listy leżące pod mosiężną klapką we frontowych drzwiach. Wówczas odstawił miskę na stolik do kawy, zbliżył się do drzwi, podniósł listy i zaczął je przeglądać, stojąc. Usiadł na krześle przy drzwiach, otworzył rachunek telefoniczny. Czytając wykaz połączeń, zauważył rozmowę z biurem szeryfa hrabstwa Torrell. Złożył rachunek, wsunął go do koperty i wetknął ją do kieszeni koszuli. Przejrzał resztę poczty, wstał, ruszył do kuchni po obrzynek, który zostawił na stole, i wrócił do pokoju. Zbliżył się do taniego mahoniowego biurka i otworzył górną szufladę. Była pełna rozmaitych listów. Położył obrzynek na blacie, usiadł w fotelu, wysypał listy na biurko i zaczął je przeglądać.

Moss spędził cały dzień w tanim motelu na skraju miasta, śpiąc nago, a jego nowe ubranie wisiało na drucianych wieszakach w szafie. Kiedy się obudził, na dziedziniec motelu padały długie cienie. Z trudem usiadł na brzegu łóżka. Na prześcieradle dostrzegł jasną plamę krwi wielkości dłoni. Z nocnego stolika zabrał papierową torbę z tym, co wcześniej kupił w drogerii w mieście, i poszedł do łazienki. Wziął prysznic, ogolił się i umył zęby pierwszy raz od pięciu dni, a potem usiadł na brzegu wanny i zmienił opatrunki. Potem się ubrał i zadzwonił po taksówkę. Stał przed motelem, kiedy nadjechała. Z trudem zajął miejsce na tylnej kanapie, westchnął i zamknął drzwi. Uważnie spojrzał na twarz kierowcy w lusterku wstecznym. - Chcesz zarobić trochę pieniędzy? - spytał. - No pewnie. Moss wyjął pięć studolarówek, przedarł je na pół i jedną połowę wręczył kierowcy, wyciągnąwszy rękę nad oparciem. Taksówkarz policzył przedarte banknoty, włożył je do kieszeni koszuli i wyczekująco spojrzał na Mossa w lusterku. - Jak masz na imię? - Paul - odparł kierowca. - Paul, masz właściwe podejście. Nie wpakuję cię w kłopoty. Chcę tylko gdzieś wysiąść, ale nie chcę, żebyś mnie tam zostawił. - Dobra. - Masz latarkę? - Taa, mam. - Pożycz mi ją. Kierowca podał mu latarkę. - Jesteś odpowiednim człowiekiem - rzekł Moss. - Dokąd jedziemy? - Drogą przez rzekę. - Nikogo innego nie zabiorę. - Nie zabierzemy nikogo innego. Kierowca obserwował Mossa w lusterku. - Ani żadnych narkotyków. - Żadnych narkotyków. Tamten najwyraźniej oczekiwał wyjaśnień. - Jadę po walizkę. Swoją własną. Jeśli sobie życzysz, pozwolę ci do niej zajrzeć.

Wszystko legalne. - Mogę zajrzeć? - Tak, możesz. - Mam nadzieję, że nie wpuszczasz mnie w maliny. - Nie. - Lubię pieniądze, ale jeszcze bardziej lubię być na wolności. - Ja tak samo - odrzekł Moss. Powoli jechali drogą prowadzącą do mostu. Moss się pochylił nad oparciem przedniego siedzenia. - Chciałbym, żebyś czekał na mnie przed mostem. - Dobra. - Wykręcę żarówkę z lampki sufitowej. - Tę drogę obserwują przez całą dobę - powiedział taksówkarz. - Wiem. Kierowca zjechał z drogi, zatrzymał taksówkę, a gdy wyłączył silnik i światła, spojrzał na Mossa w lusterku. Ten wykręcił żarówkę, razem z plastikowym klosikiem podał ją Paulowi i otworzył drzwi. - Powinienem wrócić za kilka minut - oznajmił. Gęsto rosnące trzciny pokrywał kurz. Moss ostrożnie się przez nie przeciskał, trzymając latarkę na wysokości kolana i przysłaniając dłonią światło. Walizkę zobaczył w gąszczu z prawej strony. Wyglądała, jakby ktoś zwyczajnie ją tam postawił. Moss zgasił latarkę, wziął walizkę i ruszył z powrotem w ciemności, orientując się według mostu w górze. Kiedy dotarł do taksówki, otworzył drzwi, położył walizkę na siedzeniu, ostrożnie wsiadł i zamknął drzwi. Oddał kierowcy latarkę i rozsiadł się wygodnie. Jedziemy - powiedział. - Co tam jest? - spytał kierowca. - Pieniądze. - Pieniądze? - Pieniądze. Kierowca włączył silnik i wjechał na drogę. - Włącz światła - przypomniał Moss. Kierowca go posłuchał. - Dużo jest tych pieniędzy? - Mnóstwo. Ile byś wziął za kurs do San Antonio?

Kierowca się zastanawiał. - Oprócz tych pięciu setek? - Tak. - Powiedzmy, dziesięć stów. - To wszystko? - Tak. - Załatwione. Kierowca kiwnął głową. - W takim razie co z tymi pięcioma połówkami, które już dostałem? Moss wyjął banknoty z kieszeni i podał je nad oparciem. - A co, jeśli nas zatrzymają ci z imigracyjnego? - Nie zatrzymają - odparł Moss. - Skąd wiesz? - Na tej drodze ciągle jest za dużo gówna, żebym się tym przejmował. Tu nie będzie koniec trasy. - Liczę na to, że masz rację. - Możesz mi wierzyć. - Nie cierpię tych słów - odrzekł kierowca. - Nigdy ich nie lubiłem. - A sam kiedykolwiek ich użyłeś? - Taa, używałem. I dlatego wiem, co są warte. Moss przenocował w zajeździe przy drodze numer 90, na zachód od San Antonio, a rano zszedł do recepcji, kupił gazetę i wrócił do swojego pokoju. Nie mógł nabyć broni w sklepie, bo nie miał żadnego dokumentu, ale mógł ją kupić z ogłoszenia, co zrobił. Sprzedawca przyniósł mu pod drzwi tec - 9 oraz dwa dodatkowe magazynki i półtora pudełka nabojów. Moss zapłacił gotówką i obracał w dłoni pistolet. Półautomatyczny, galwanizowany na zielonkawo. - Kiedy z niego strzelałeś ostatni raz? - Nigdy z niego nie strzelałem. - A jesteś pewien, że strzela? - Dlaczego miałby nie strzelać? - Bo ja wiem. - Cóż, ja też nie. Kiedy tamten odszedł, Moss wybrał się na prerię za motelem, niosąc pod pachą

poduszkę, którą wziął z pokoju. Owinął koniec lufy poduszką, trzykrotnie wystrzelił, a potem stał i obserwował pierze opadające na szare karłowate dęby, myśląc o swoim życiu, przeszłości i tym, co miało nadejść. W końcu wolnym krokiem wrócił do motelu, zostawiwszy spaloną poduszkę na ziemi. Odpoczął w holu i znów ruszył do swojego pokoju na piętrze. Po kąpieli w wannie obejrzał ranę wylotową w dolnej części pleców, korzystając z lustra. Wyglądała dość brzydko. W ranie były dreny, które chciał wyciągnąć, ale tego nie zrobił. Odkleił plaster z ręki i obejrzał głęboką bruzdę po kuli, a potem znów umocował opatrunek. Ubrał się, do tylnej kieszeni dżinsów wsunął plik banknotów, włożył pistolet z magazynkami do walizki, zadzwonił po taksówkę, wziął walizkę i wyszedł. Kupił pikap Forda, model z 1978 roku, z napędem na cztery koła i silnikiem o pojemności 4,6 litra, zapłacił gotówką, uwierzytelnił tytuł własności notarialnie i włożył dokument do schowka. Wrócił do motelu, wymeldował się, wsiadł do samochodu i odjechał, z tec - 9 pod siedzeniem oraz walizką i torbą z ubraniami na podłodze po stronie pasażera. Przy wjeździe na autostradę stała jakaś autostopowiczka. Moss się zatrzymał, nacisnął klakson i obserwował ją w lusterku wstecznym. Biegła z niebieskim nylonowym plecakiem wiszącym na jednym ramieniu. Wsiadła i spojrzała na Mossa. Mogła mieć piętnaście, szesnaście lat. - Dokąd jedziesz? - spytała. - Umiesz prowadzić? - No, umiem. Co to, nie ma ręcznej przekładni? - Nie ma. Zamieńmy się miejscami. Wysiądź. Zostawiła plecak na siedzeniu, wysiadła i obeszła przód samochodu. Moss zepchnął plecak na podłogę i przesunął się na fotel pasażera, a wtedy dziewczyna wsiadła, wrzuciła bieg i wjechali na autostradę międzystanową. - Ile masz lat? - Osiemnaście. - Nie wciskaj kitu. Co ty tu robisz? Nie wiesz, że niebezpiecznie jest jeździć autostopem? - Wiem. Zdjął kapelusz, położył go obok siebie, zmienił pozycję na wygodniejszą i zamknął oczy. - Nie przekraczaj dozwolonej szybkości, bo zatrzymają nas gliny i oboje będziemy mieli kupę kłopotów.

- Dobra. - Mówię poważnie. Przekroczysz dozwoloną szybkość, to cię wysadzę i zostaniesz na drodze. - Spoko. Próbował zasnąć, ale mu się nie udało. Odczuwał silny ból. Po chwili wyprostował się, włożył kapelusz i spojrzał na prędkościomierz. - Mogę cię o coś spytać? - odezwała się dziewczyna. - Możesz. - Uciekasz przed wymiarem sprawiedliwości? Moss poprawił się na fotelu, spojrzał na dziewczynę, a potem na autostradę. - Skąd ci to przyszło do głowy? - Bo wcześniej mówiłeś o zatrzymywaniu przez policję. - A gdybym uciekał? - W takim razie myślę, że powinnam tu wysiąść. - Wcale tak nie myślisz. Po prostu chcesz się zorientować, na czym stoisz. Spojrzała na niego kątem oka. Moss patrzył uważnie na mijany krajobraz. - Gdybyś pobyła ze mną trzy dni, kazałbym ci obrabiać stacje benzynowe. Łatwizna. Na jej ustach pojawił się półuśmiech rozbawienia. - Właśnie to robisz? Obrabiasz stacje benzynowe? - Nie. Nie muszę. Jesteś głodna? - Nie. - Kiedy jadłaś ostatni raz? - Nie lubię takich, co mnie o to pytają. - Dobra. Kiedy jadłaś ostatni raz? - Jak tylko wsiadłam, od razu wiedziałam, żeś cwaniak. - No. Skręć przy najbliższym zjeździe. Potem będzie jakieś sześć kilometrów. I wyciągnij mi pistolet maszynowy, który jest pod siedzeniem. Bell wolno przejechał kratownicę zatrzymującą bydło, zamknął bramę, wsiadł do pikapu, ruszył przez pastwisko, zostawił samochód przy studni i podszedł do zbiornika. Dłonią zaczerpnął trochę wody i wlał ją z powrotem. Zdjął kapelusz, mokrą ręką przeciągnął po włosach i spojrzał na wiatrak. Patrzył, jak eliptyczne skrzydła powoli przeczesują suchą trawę, którą przyginał wiatr. Później stał chwilę, powoli przesuwając między palcami rondo kapelusza. Wyglądał jak człowiek, który właśnie kogoś pochował.

- Cholera, nic nie wiem - mruknął. Kiedy wrócił do domu, kolacja już czekała. Wrzucił kluczyki od samochodu do szuflady i podszedł do zlewu, by umyć ręce. Żona położyła na blacie jakąś kartkę. Bell stał i na nią patrzył. - Czy mówiła, gdzie jest? To numer z zachodniego Teksasu. - Powiedziała tylko, że dzwoni Carla Jean, i podała ten numer. Bell zadzwonił z telefonu na kredensie. Okazało się, że Carla Jean jest razem z matką w podmiejskim motelu pod El Paso. - Muszę panu coś powiedzieć - oznajmiła. - Dobrze. - Czy dotrzymuje pan słowa? - Owszem. - Dotrzymałby pan nawet mnie? - Zwłaszcza pani. Słyszał jej oddech, a w tle ruch uliczny. - Panie szeryfie? - Słucham. - Jeśli panu powiem, skąd do mnie dzwonił, czy da mi pan słowo, że nic mu się nie stanie? - Mogę dać słowo, że nic mu się nie stanie z mojej strony. Tylko to mogę obiecać. Po chwili odpowiedziała: - Dobrze. Mężczyzna siedzący przy niewielkim stoliku ze sklejki, umocowanym na zawiasach do ściany, skończył pisać na bloku papieru, zdjął z głowy słuchawki, położył je na stoliku i obiema dłońmi przygładził sobie włosy. Odwrócił się i spojrzał w głąb przyczepy, gdzie na łóżku leżał drugi mężczyzna. - Listo - powiedział. Tamten usiadł i opuścił stopy na podłogę. Siedział tak przez kilka chwil, a później wstał i podszedł do stolika. - Masz to? - spytał. - Mam. Wyrwał kartkę z bloku i podał stojącemu mężczyźnie, który ją przeczytał, po czym złożył i schował do kieszeni koszuli. Następnie otworzył jedną z szafek kuchennych, wyjął z

niej pistolet maszynowy w barwach ochronnych oraz dwa magazynki, otworzył drzwi i wyszedł na plac pokryty żwirem. Zamknąwszy drzwi za sobą, ruszył tam, gdzie stał czarny plymouth barracuda. Otworzył samochód, cisnął pistolet maszynowy na fotel pasażera, wsiadł i włączył silnik. Dwukrotnie przegazował, wyjechał na asfalt, zapalił światła, wrzucił drugi bieg i dodał gazu. Samochód przysiadł na wielkich tylnych kołach i z piskiem opon pomknął naprzód, zarzucając tyłem i wznosząc chmurę dymu z palonej gumy.

VIII W ciągu ostatnich kilku lat straciłem wielu znajomych. Nie wszyscy byli ode mnie starsi. Jedną z rzeczy, które człowiek sobie uświadamia w sprawie starości, jest to, że nie ze wszystkimi się zestarzeje. Stara się pomagać ludziom, którzy płacą mu pensję, i oczywiście myśli o tym, co po sobie zostawi. W ciągu ostatnich czterdziestu jeden lat w tym hrabstwie wykryto sprawców wszystkich zabójstw. Obecnie mamy dziewięć morderstw tylko w jednym tygodniu. Czy sprawcy zostaną odnalezieni? Sam nie wiem. Każdy dzień działa na ich korzyść. Czas człowiekowi nie sprzyja. Nie wiem, czy należałoby mnie komplementować, gdybym umiał przewidywać działania handlarzy narkotyków. Tylko że oni nie mają kłopotów z przewidywaniem naszych działań. Nie szanują prawa? Nawet o nim nie myślą. Chyba w ogóle ich ono nie obchodzi. Jakiś czas temu w San Antonio zastrzelili sędziego federalnego. Domyślam się, że ich niepokoił. Na dodatek funkcjonariusze wymiaru sprawiedliwości i organów ścigania w tym przygranicznym rejonie bogacą się na narkotykach. To bolesna sprawa. Przynajmniej dla mnie. Uważam, że jeszcze dziesięć lat temu tak nie było. Nieuczciwy funkcjonariusz po prostu budzi obrzydzenie. Jedynie to można powiedzieć. Taki człowiek jest dziesięć razy gorszy od przestępcy. I to zjawisko nie zanika. W tej sprawie chyba rzeczywiście wiem tylko tyle, że ono nie zanika. Do czego to doprowadzi? Może to zabrzmi głupio, ale dla mnie najgorsza jest świadomość, że prawdopodobnie jedynym powodem, dla którego ciągle żyję, jest to, że oni nie mają dla mnie szacunku. To boli. Bardzo boli. A coś takiego jeszcze kilka lat temu byłoby nie do pomyślenia. Jakiś czas temu w hrabstwie Presidio znaleziono DC - 4. Po prostu na pustyni. W nocy przygotowali tam prowizoryczne lądowisko i postawili dwa rzędy beczek smoły, które służyły za światła, ale tym samolotem w żaden sposób nie udałoby się wystartować. Wnętrze całkowicie ogołocono, został tylko fotel pilota. Czuło się marihuanę, więc nawet nie był potrzebny pies. Przyjechał szeryf - nie zdradzę jego nazwiska - i chciał tam poczekać, żeby ich przydybać, gdy wrócą do samolotu, aż wreszcie ktoś mu powiedział, że nikt nie wróci. Nigdy to się nie zdarzyło. Kiedy w końcu zrozumiał, co mu powiedziano, odwrócił się bez słowa, wsiadł do radiowozu i odjechał. W czasie wojen narkotykowych na pograniczu nie dało się kupić półlitrowych słoików z zakrętką, używanych do przechowywania domowych przetworów. Na przykład marynowanych warzyw. Takie słoiki w ogóle były nie do zdobycia. Okazało się, że wkładano do nich granaty. Jeśli handlarze przelatywali nad domem czy obozem, rzucając granaty,

wybuchały one jeszcze przed uderzeniem w ziemię. Więc znaleźli na to sposób: wyciągali zawleczkę, wkładali granat do słoika i zakręcali pokrywkę. Kiedy taki słoik uderzał w ziemię, szkło się rozbijało, uwalniając łyżkę. Przygotowywali tego całe skrzynki. Aż trudno uwierzyć, że człowiek może latać nocą niewielkim samolotem z takim ładunkiem, ale to robili. Uważam, że gdyby człowiek był diabłem i chciał wymyślić coś, co by rzuciło rodzaj ludzki na kolana, prawdopodobnie wynalazłby narkotyki. Być może to właśnie sprawka diabła. Niedawno powiedziałem to przy śniadaniu i ktoś mnie spytał, czy wierzę w istnienie diabła. Odparłem, że nie o to chodzi Na to usłyszałem: „Ja wiem, ale czy ty wiesz?”. Musiałem się nad tym zastanowić. Jako mały chłopiec chyba wierzyłem. W wieku średnim ta wiara trochę osłabła. Teraz jestem skłonny wrócić do poprzedniego zdania. Istnienie diabła wyjaśnia wiele rzeczy, które inaczej trudno wytłumaczyć. Przynajmniej mnie byłoby trudno.

Moss postawił walizkę w boksie i usiadł wygodnie. Wziął jadłospis z drucianego stojaka obok musztardy i keczupu. Dziewczyna zajęła miejsce naprzeciwko. Nawet nie podniósł na nią wzroku. - Co bierzesz? - spytał. - Nie wiem. Jeszcze nie widziałam jadłospisu. Położył go przed nią i rozejrzał się za kelnerką. - A ty co? - odezwała się dziewczyna. - Co zamawiam? - Nie. Co z ciebie za facet. Jesteś czarnym charakterem? Spojrzał na nią uważnie. - Tylko czarne charaktery umieją rozpoznać czarny charakter. - Mogłabym być zwyczajną towarzyszką podróży. - Towarzyszką podróży? - No. - Cóż, teraz niewątpliwie. - Jesteś ranny, prawda? - Dlaczego tak twierdzisz? - Ledwie chodzisz. - To może być po prostu dawna rana z wojny. - Nie sądzę. Co ci się stało? - Ostatnio? - Właśnie, ostatnio. - Nie musisz tego wiedzieć. - Dlaczego nie? - Nie chcę, żebyś tak się mną przejmowała. - Kto ci powiedział, że się tobą przejmuję? - Niegrzeczne dziewczynki lubią niegrzecznych chłopców. Co będziesz jadła? - Nie wiem. Czym się zajmujesz? - Trzy tygodnie temu byłem praworządnym obywatelem. Pracowałem od dziewiątej do piątej. Właściwie od ósmej do czwartej. Tylko że zdarzają się różne rzeczy, na które człowiek nie ma wpływu. - Jakbym już coś takiego słyszała. - Pobędziesz ze mną trochę dłużej, to usłyszysz jeszcze więcej. - Myślisz, że jestem złą dziewczyną?

- Myślę, że chcesz za taką uchodzić. - Co jest w tej walizce? - Dokumenty. - Nie wciskaj mi kitu. - Gdybym ci powiedział prawdę, musiałbym cię zabić. - W miejscach publicznych nie wolno nosić broni. Nie wiedziałeś? Zwłaszcza takiej. - Pozwól, że cię o coś spytam. - Pytaj. - Kiedy zaczynają strzelać, wolałabyś mieć broń czy postępować legalnie? - Nie chcę być tam, gdzie strzelają. - Owszem, chcesz. Masz to wypisane na twarzy. Tylko nie chcesz, żeby cię zastrzelili. Co będziesz jadła? - A ty? - Cheeseburgera i koktajl mleczno - czekoladowy. Podeszła kelnerka i przyjęła zamówienie. Dziewczyna wzięła wołowinę w sosie z ziemniakami puree. - Nawet nie spytałeś, dokąd jadę. - Bo wiem, dokąd jedziesz. - No więc dokąd? - Gdzie oczy poniosą. - To żadna odpowiedź. - Raczej więcej niż odpowiedź. - Nie wszystko wiesz. - Nie, nie wszystko. - Czy kiedyś kogoś zabiłeś? - No. A ty? Speszyła się. - Przecież wiesz, że nigdy nikogo nie zabiłam. - Tego nie wiem. - No więc nie zabiłam. - W takim razie nie zabiłaś. - Ty też tego nie zrobiłeś, prawda? - Czego? - Tego, o czym właśnie mówiłam.

- Chodzi ci o zabijanie ludzi? Rozejrzała się, by sprawdzić, czy nikt ich nie podsłuchuje. - Tak - odparła. - Trudno powiedzieć. Wkrótce kelnerka przyniosła zamówione jedzenie. Moss oddarł róg plastikowego opakowania majonezu, wycisnął zawartość na cheeseburgera i sięgnął po keczup. - Skąd jesteś? - spytał. Dziewczyna napiła się mrożonej herbaty i wytarła usta papierową serwetką. - Z Port Arthur - odpowiedziała. Skinął głową. Chwycił cheeseburgera obiema rękami, ugryzł kawałek i żując, oparł się plecami o tapicerkę. - Nigdy nie byłem w Port Arthur. - Nigdy cię tam nie widziałam. - Jak byś mogła mnie tam zobaczyć, skoro nigdy tam nie byłem? - Nie mogłabym. Tylko tak mi się powiedziało. Masz rację. Moss pokręcił głową. Jedli. Obserwował dziewczynę. - Sądzę, że wybierasz się do Kalifornii. - Skąd wiesz? - Zmierzasz w tym kierunku. - No cóż, właśnie tam jadę. - Masz jakieś pieniądze? - A co cię to obchodzi? - Nie obchodzi. Masz? - Trochę. Skończył cheeseburgera, wytarł ręce w papierową serwetkę i dopił koktajl mleczny. Potem sięgnął do kieszeni i wyjął zwitek studolarówek. Odliczył dziesięć banknotów, położył je na stoliku, pchnął w stronę dziewczyny, a resztę schował. - Idziemy - powiedział. - Na co mi ta kasa? - Na podróż do Kalifornii. - Co muszę za to zrobić? - Nic. Nawet ślepej kurze czasami trafia się ziarno. Bierz to i chodźmy. Po zapłaceniu rachunku ruszyli do samochodu.

- Wcześniej nie nazwałeś mnie kurą, prawda? Nie zareagował na jej słowa. - Oddaj mi kluczyki - powiedział. Wyjęła je z kieszeni i mu wręczyła. - Myślałam, że może o nich zapomnisz. - O niewielu rzeczach zapominam. - Mogłam się wymknąć, na przykład udając, że idę do toalety, wsiąść do twojego wozu i zostawić cię samego. - Nie mogłabyś. - Niby dlaczego? - Wskakuj. Wsiedli. Moss postawił walizkę między fotelami, wyciągnął zza paska pistolet maszynowy i wsunął go pod siedzenie. - No, dlaczego? - nalegała. - Nie bądź niemądra przez całe życie. Po pierwsze, miałem na oku wszystko między frontowym wejściem a swoim wozem na parkingu. Po drugie, gdybym nawet był taki głupi, żeby usiąść tyłem do wejścia, po prostu wziąłbym taksówkę, dogonił cię, sprał na kwaśne jabłko i zostawił na drodze. Milczała. Moss włożył kluczyk do stacyjki, uruchomił silnik i tyłem wyjechał z parkingu. - Zrobiłbyś to? - A jak myślisz? Kiedy dotarli do Van Horn, była siódma wieczór. Dziewczyna spała prawie przez całą drogę, zwinięta w kłębek, z plecakiem pod głową. Wjechał na parking dla ciężarówek i wyłączył silnik, a wtedy dziewczyna gwałtownie otworzyła sarnie oczy. Usiadła, popatrzyła na Mossa, a potem na parking. - Gdzie jesteśmy? - spytała. - W Van Horn. Zgłodniałaś? - Coś bym przekąsiła. - Może kurę smażoną na ropie naftowej? - Co?! Wskazał nazwę widniejącą na dachu restauracji. W Van Horn, USA, rzeczywiście jest restauracja pod nazwą „Kury smażone na ropie naftowej” („Diesel Fried Chicken”).

- Nic takiego nie jadłam - skomentowała dziewczyna. Kiedy po dłuższym czasie wyszła z damskiej toalety, chciała się dowiedzieć, czy Moss już coś zamówił. - Owszem, dla ciebie taką kurę - odpowiedział. - Nie zrobiłeś mi tego. Zamówili befsztyki. - Stale tak żyjesz? - spytała. - Jasne. Dla straceńca nie ma granic. - Co masz na tym łańcuszku? - Tu? - No. - Kieł dzika. - Po co to nosisz? - To pamiątka. - Po kobiecie? - Nie, po kimś, kto nie żyje. Kelnerka przyniosła befsztyki. Moss obserwował dziewczynę, która zabrała się do jedzenia. - Czy ktoś z twoich wie, gdzie jesteś? - Co? - Spytałem, czy ktoś wie, gdzie jesteś. - Na przykład kto? - Ktokolwiek. - Ty wiesz. - Nie wiem, gdzie jesteś, bo nie wiem, kim jesteś. - Więc jest nas dwoje. - Nie wiesz, kim jesteś? - Nie, mądralo. Nie wiem, kim jesteś ty. - No to niech tak zostanie i niech nikt dalej o nas nie wie. Dobra? - Dobra. Więc po co mnie o to pytałeś? Moss połową bułki wytarł sos z talerza. - Po prostu myślałem, że prawdopodobnie tak jest. Dla ciebie to luksus, a dla mnie konieczność. - Dlaczego? Ktoś cię szuka?

- Być może. - To mi się podoba. Pod tym względem masz rację. - Szybko można w tym zasmakować, prawda? - Nie - odparła. - Nie szybko. - Cóż, to nie takie proste, jak się wydaje. Przekonasz się. - Dlaczego? - Zawsze ktoś wie, gdzie jesteś. Wie, gdzie i po co. Przeważnie. - Mówisz o Bogu? - Nie. O tobie. Jadła. - No, dopiero miałbyś zgryz, gdybyś nie wiedział, gdzie jesteś. - Nie wiem. A ty? - Sama nie wiem. - Przypuśćmy, że znalazłabyś się w jakiejś miejscowości, której położenia wcześniej nie znałaś. Tak naprawdę byś nie wiedziała, gdzie ona jest ani jak daleko. To by nic nie zmieniło faktu, że byś tam była. Dziewczyna zastanawiała się nad jego słowami. - Staram się nie myśleć o takich rzeczach - powiedziała. - W Kalifornii chcesz jakby zacząć nowe życie? - Mam taki zamiar. - Chyba o to ci chodzi, że droga prowadzi do Kalifornii i z powrotem, ale najlepszym sposobem jest tam się znaleźć. - Właśnie. - Wiesz, gdzie chcesz się znaleźć, a nie wiesz, jak tam dojechać? - No. Nie wiem, jak tam dojechać. - Ja nie wiem, jak tego dokonasz. - Ja też nie. I o to chodzi. Dalej jadła. Rozejrzała się. - Czy mogę dostać kawę? - spytała. - Możesz dostać wszystko, co chcesz. Przecież masz kasę. Spojrzała na niego. - Chyba nie jestem pewna, o co biega - oznajmiła. - Biega o to, że o nic nie biega. - Nie. Mam na myśli to, co powiedziałeś. O tym, gdzie się jest. Moss spojrzał na nią i

po chwili rzekł: - Nie chodzi o to, gdzie się jest, ale o to, że chcesz tam dotrzeć, nie zabierając nic ze sobą. Tak według ciebie wygląda zaczynanie życia od początku. Wszyscy tak to sobie wyobrażają. Ale nie zaczniesz od początku. I właśnie o to chodzi. Wszystko, co robisz, ciągnie się za tobą. Tego się nie pozbędziesz. W żaden sposób. Rozumiesz, co mówię? - Tak sądzę. - Wiem, że nie rozumiesz, ale spróbuję jeszcze raz. Myślisz, że jak się budzisz rano, dzień wczorajszy się nie liczy. Tylko że ten dzień jest właśnie wszystkim, co się liczy. No bo co? Życie składa się z dni. Z niczego innego. Możesz myśleć, że uciekniesz, zmienisz nazwisko i nie wiadomo, co jeszcze. Że zaczniesz od początku. A potem pewnego ranka się obudzisz i patrząc w sufit, będziesz się zastanawiała, kto tam leży. Kiwnęła głową. - Rozumiesz, co mówię? - No, znam to. - Wiem, że znasz. - A ty żałujesz, że zostałeś kryminalistą? - Żałuję, że nie zostałem nim wcześniej. Gotowa? Kiedy wyszli z recepcji motelu, Moss podał dziewczynie klucz. - Co to jest? - Klucz do twojego pokoju. Ważyła klucz w dłoni. Spojrzała na Mossa. - No cóż - powiedziała. - To zależy od ciebie. - Owszem. - Chyba się boisz, że zajrzę do tej torby. - Raczej nie. - A może jesteś gejem? - Ja? No pewnie. - Nie wyglądasz mi na geja. - Naprawdę? A znasz dużo gejów? - Nie zachowujesz się jak oni. - No, kochanie, a co ty o tym wiesz? - Nie wiem. - Powtórz to. - Co?

- To „niewiem”. - Nie wiem. - Świetnie. Powinnaś to przećwiczyć na sobie. Nieźle by wypadło. Później wyszedł i pojechał do sklepu. Kiedy wrócił do motelu, zatrzymał się na parkingu i uważnie obejrzał samochody, które tam stały. Dopiero potem wysiadł. Zapukał do drzwi pokoju dziewczyny. Odczekał chwilę i ponownie zapukał. Zobaczył, że zasłona w oknie się poruszyła i wkrótce drzwi się otworzyły. Dziewczyna, ubrana w te same dżinsy i tę samą koszulkę, wyglądała, jakby właśnie się obudziła. - Wiem, że jesteś niepełnoletnia i nie wolno ci pić, ale pomyślałem, że może napiłabyś się piwa. - No, napiłabym się. Podał jej zimną butelkę, którą wyjął z papierowej torby. - To się napij - rzekł. Już się odwrócił, by odejść, ale dziewczyna wyszła i zamknęła drzwi. - Nie musisz tak się śpieszyć - powiedziała. Stanął na niższym schodku. - Masz więcej piw w tej torbie? - No. Jeszcze dwa i zamierzam je wypić. - Po prostu przyszło mi do głowy, że mógłbyś tu siąść i wypić jedno z nich ze mną. Zerknął na nią, mrużąc oczy. - Zauważyłaś, jak kobiety źle znoszą odmowne odpowiedzi? To się chyba zaczyna w wieku trzech lat. - A mężczyźni? - Przyzwyczaili się do tego. Są lepsi. - Nie powiem ani słowa. Będę tylko siedziała. - Nie powiesz ani słowa. - Nie powiem. - Już skłamałaś. - No to prawie w ogóle nie będę się odzywać. Moss usiadł na schodku, wyjął butelkę, odkręcił kapsel i się napił. Dziewczyna usiadła na następnym schodku i też się napiła. - Dużo sypiasz? - spytał. - No. Przy każdej okazji. A ty? - Nie przespałem nocy mniej więcej od dwóch tygodni. Nie wiem, jak się czuje

człowiek wyspany. Chyba przez to zaczynam głupieć. - Nie wyglądasz mi na głupka. - Tylko w twoich reflektorach. - Co to znaczy? - Nic. Żartuję sobie. Ale już nie będę. - Masz jakieś dragi w tej torbie? - Nie. A dlaczego pytasz? Używasz? - Wypaliłabym trawkę, gdybyś miał. - Ale nie mam. - Miło. Pokręcił głową i znów się napił. - Po prostu chodziło mi o to, że miło tak tu siedzieć i pić piwo. - Cieszę się, że ci miło. - Dokąd jedziesz? Jeszcze o tym nie mówiłeś. - Trudno powiedzieć. - Ale nie jedziesz do Kalifornii, co? - Nie. Nie jadę. - Myślałam, że tak. - Jadę do El Paso. - Sądziłam, że nie wiesz dokąd. - Być może właśnie się zdecydowałem. - Nie wierzę. Odpowiedział milczeniem. - Przyjemnie tak tu siedzieć - odezwała się dziewczyna. - Zależy od tego, gdzie siedziało się wcześniej. - Przypadkiem nie wyszedłeś z więzienia albo coś w tym guście? - Wyszedłem z celi śmierci. Ogolili mi głowę przed posadzeniem na krześle elektrycznym. Możesz zobaczyć odrosty. - Już są spore. - Zabawnie by było, gdybym mówił serio, no nie? - Szuka cię policja? - Wszyscy mnie szukają. - A co zrobiłeś? - Brałem młode autostopowiczki, żeby je zakopać na pustyni.

- To wcale nie jest śmieszne. - Masz rację. Nie jest. Żartowałem. - Mówiłeś, że nie będziesz. - Będę. - Czy ty kiedykolwiek mówisz prawdę? - No. Nie kłamię. - Jesteś żonaty? - Taa. - Jak ma na imię twoja żona? - Carla Jean. - Jest w El Paso? - No. - Wie, jak zarabiasz na życie? - Owszem, wie. Jestem spawaczem. - Nieprawda. - Dlaczego? - Po co ci ten pistolet maszynowy? - Bo mnie ścigają źli ludzie. - Co im zrobiłeś? - Wziąłem coś, co do nich należy, i teraz chcą to odzyskać. - To mi nie wygląda na spawanie. - Rzeczywiście. Chyba na to nie wpadłem. Wypił mały łyk piwa, trzymając butelkę dwoma palcami. - I to jest w tej torbie, prawda? - Trudno powiedzieć. - Jesteś kasiarzem? - Kasiarzem? - No. - Skąd ci to przyszło do głowy? - Nie wiem. A jesteś? - Nie. - Pewnie jesteś kimś. No nie? - Każdy jest kimś. - Byłeś kiedyś w Kalifornii?

- Taa, byłem. Mam tam brata. - Podoba mu się ten stan? - Bo ja wiem? Po prostu tam mieszka. - Jednak ty byś nie chciał tam mieszkać, co? - Nie. - Myślisz, że powinnam tam jechać? Moss spojrzał na dziewczynę, a potem w dal. Wyciągnął nogi, skrzyżował je w kostkach, popatrzył na autostradę za parkingiem i odrzekł: - Skarbie, niby skąd u licha mam wiedzieć, gdzie powinnaś jechać? - No tak. Cóż, bardzo ci dziękuję za to, że dałeś mi te pieniądze. - Nie ma za co. - Nie musiałeś tego zrobić. - Myślałem, że nie będziesz nic mówić. - Dobra. Ale to duża kasa. - Przekonasz się, że nie. - Nie rozpieprzę jej. Muszę gdzieś mieszkać. - Poradzisz sobie. - Mogę o coś spytać? - No. Pytaj. - Ile masz lat? - Trzydzieści sześć. - Sporo. Myślałam, że jesteś młodszy. - Wiem. Sam się dziwię, że wyglądam tak młodo. - Najpierw trochę się ciebie bałam, ale teraz już nie. - W tej sprawie nic nie umiem ci powiedzieć. Prawie wszystkich ludzi, przed którymi uciekam, udusiłaby ich własna matka. Nie mogą się doczekać, żeby mnie załatwić. - Chyba myślisz, że ja też. - Nawet nie chcę tego wiedzieć. - Ciekawe, gdzie bym teraz była, gdybym cię nie spotkała dziś rano. - Nie wiem. - Zawsze miałam fart do ludzi, których poznawałam tak jak ciebie. - Nie mów hop, dopóki nie przeskoczysz. - A co, może mnie zakopiesz na pustyni? - Nie, ale nie zawsze będziesz miała taki fart. Trochę pożyjesz, to się przekonasz.

- Już zdążyłam się przekonać. Wierzę, że to powinno się zmienić. Dość się naczekałam. - Tak? Jeszcze nie. - Dlaczego tak twierdzisz? Spojrzał na nią. - Coś ci powiem, siostrzyczko. Na tej planecie jedna rzecz jest pewna, a mianowicie to, że szczęście nie wali drzwiami i oknami. - Nie mów tak. - Po prostu chcę, żebyś była ostrożna. Pojedziemy do El Paso. Wysiądziesz przy dworcu autobusowym. Masz pieniądze. Nie musisz korzystać z autostopu. - Dobra. - Dobra. - Zrobiłbyś to, co mówiłeś? Gdybym ukradła ci wóz? - O co ci chodzi? - No wiesz. Zbiłbyś mnie na kwaśne jabłko? - Nie. - Tak myślałam. - Wypijemy to piwo na spółę? - Dobra. - Przynieś jakąś szklankę. Zaraz wracam. - Zgoda. Nie zmieniłeś zdania? - Z czym? - Przecież wiesz. - Ja nie zmieniam zdania. Podniósł się i ruszył chodnikiem. Dziewczyna stała w drzwiach. - Coś ci powiem. Kiedyś słyszałam to w kinie. Zatrzymał się i odwrócił. - Co takiego? - Jest mnóstwo dobrych komiwojażerów i jeszcze mógłbyś coś kupić. - Skarbie, troszeczkę się spóźniłaś. Już to kupiłem i uważam, że mi wystarczy. Ruszył dalej chodnikiem i wszedł po schodkach do swojego pokoju. Barracuda wjechała na parking dla ciężarówek i stanęła przy myjni. Kierowca wysiadł, zamknął drzwi, a potem je obejrzał. Były ubrudzone krwią i resztkami jakichś tkanek. W

automacie rozmienił banknot na dwudziestopięciocentowki, wrzucił monety, zdjął z wieszaka szlauch, umył samochód, a potem wsiadł i odjechał autostradą na zachód. Bell wyszedł z domu o wpół do ósmej, wsiadł do radiowozu i wjechał na drogę numer 285 na północ od Fort Stockton. Do Van Horn miał około trzystu kilometrów. Uznał, że pokona tę odległość w niespełna trzy godziny. Włączył koguty na dachu. Jakieś piętnaście kilometrów za Fort Stockton minął samochód płonący na poboczu autostrady międzystanowej. Stały tam policyjne radiowozy. Jeden pas jezdni był wyłączony z ruchu. Bell się nie zatrzymał, ale ten widok go zaniepokoił. W Balmorhea napełnił termos kawą. Do Van Horn wjechał o dziesiątej dwadzieścia pięć. Na parkingu przed jakimś motelem stały dwa radiowozy szeryfów hrabstwa Culbertson i jeden policji stanowej, wszystkie z migającymi światłami na dachu. Bell zatrzymał samochód i wysiadł, zostawiając włączone koguty. Zastępca go nie znał, ale szeryf z Culbertson owszem. Przesłuchiwali jakiegoś mężczyznę w koszuli, który siedział w otwartych drzwiach, na tylnej kanapie jednego z radiowozów. - Cholera, jak szybko się rozchodzą złe wieści - odezwał się szeryf. - Co ty tutaj robisz? - Cześć, Marvin, co się stało? - Mieliśmy drobną strzelaninę. Co o niej wiesz? - Nic. Są ofiary? - Około pół godziny temu zabrała je karetka. Dwóch mężczyzn i kobietę. Ona zginęła, a jeden facet chyba też nie przeżyje. Drugi być może. - Wiesz, co to za ludzie? - Nie. Jeden z mężczyzn był Meksykaninem i w tej chwili sprawdzamy rejestrację jego samochodu, który właśnie tam stoi. Żaden z nich nie miał dokumentów. Ani przy sobie, ani w pokoju. - Co mówi ten człowiek? - Twierdzi, że zaczął Meksykanin, bo wyciągnął kobietę z pokoju, a wtedy ten drugi wyszedł z bronią w ręku, ale gdy zobaczył, że Meksykanin celuje w głowę kobiety, opuścił broń. Wówczas Meksykanin odepchnął kobietę i ją zastrzelił, a potem odwrócił się i strzelił do tego faceta. Stał pod numerem sto siedemnaście, dokładnie w tamtym miejscu. Strzelał do nich z tego cholernego automatu. Świadek mówi, że ten drugi, starszy mężczyzna, spadł ze schodków, a później podniósł swoją broń i strzelił do Meksykanina. Nie wiem, jak mu się

udało to zrobić. Był cały podziurawiony. Spójrz, na chodniku jest mnóstwo krwi. Przyjechaliśmy naprawdę bardzo szybko. Chyba w ciągu siedmiu minut. Kobieta zginęła na miejscu. - Żadnych dokumentów? - Żadnych. Samochód tego starszego Faceta ma fałszywe numery. Bell pokiwał głową. Spojrzał na świadka, który poprosił o papierosa i teraz go palił. Wyglądał na zadowolonego. Sprawiał wrażenie, że nie pierwszy raz siedzi w policyjnym radiowozie. - Ta kobieta była biała? - spytał Bell. - Taa. Miała włosy blond. Może trochę rudawe. - Znaleźliście jakieś narkotyki? - Jeszcze nie. Wciąż szukamy. - A pieniądze? - Na razie nie. Kobieta była zameldowana pod numerem sto dwadzieścia jeden. Miała plecak, a w nim ubrania i jakieś drobiazgi. To wszystko. Bell spojrzał na rząd drzwi do motelowych pokojów. Dokoła ludzie rozmawiali w niewielkich grupkach. Popatrzył na czarną barracudę. - Ciekawe, jaki ma silnik - rzekł. - Powiedziałbym, że niezły. Prawie cztery i pół litra z dmuchawą. - Z dmuchawą? - No. - Nie widzę jej. - Ma wloty po bokach. Wszystko jest pod maską. Bell obejrzał samochód, a następnie odwrócił się i popatrzył na Marvina. - Możesz to zostawić na chwilę? - spytał. - Mogę, a o co chodzi? - Pomyślałem sobie, że zabiorę cię na przejażdżkę do miejscowego szpitala. - Dobra, ale pojedźmy moim wozem. - Znakomicie. Tylko nieco lepiej ustawię swój. - Do licha, Ed Tom, przecież stoi dobrze. - Pozwól, że przestawię go tutaj, żeby nie zawadzał. Prócz tego nie zawsze wiadomo, kiedy człowiek wróci. W szpitalu tutejszy szeryf zwrócił się do dyżurnej pielęgniarki po imieniu. Spojrzała na Bella.

- Przyjechał w sprawie identyfikacji - wyjaśnił szeryf. Pielęgniarka skinęła głową, podniosła się i długopisem założyła książkę, którą czytała. - Dwie osoby zmarły w drodze do szpitala - powiedziała. - Meksykanina zabrał helikopter jakieś dwadzieścia minut temu. Panowie chyba już to wiedzą. - Skarbie, nikt nas o niczym nie informuje - odparł szeryf. Ruszyli za nią korytarzem. Na betonowej posadzce ciągnął się ślad krwi. - Nietrudno byłoby ich znaleźć, prawda? - odezwał się Bell. Na końcu korytarza widniał czerwony napis „Wyjście”. Zanim tam dotarli, pielęgniarka otworzyła kluczem stalowe drzwi po lewej stronie, weszła i zapaliła światło. Pomieszczenie o ścianach z surowego betonu nie miało okien i były w nim jedynie trzy wysokie stoły na kółkach. Na dwóch leżały zwłoki przykryte plastikową folią. Pielęgniarka stała tyłem do drzwi, kiedy obaj szeryfowie weszli i ją minęli. - Ed Tom, czy to twój znajomy? - Nie. - Dostał kilka postrzałów w twarz, więc chyba nie wygląda zbyt ładnie, co nie znaczy, że nie widziałem gorszych. Ta autostrada to istne pole walki. Zresztą sam wiesz, jak tam jest. Szeryf hrabstwa Culbertson odsunął folię. Bell obszedł stół. Głowy Mossa nie podparto klinami, więc była obrócona na bok. Jedno oko miał częściowo otwarte. Wyglądał jak gangster. Choć gąbką wytarto z twarzy krew, dziury pozostały i brakowało zębów wybitych przez kule. - To on? - Tak, on. - Wyglądasz, jakbyś wolał, żeby to nie był on. - Muszę zawiadomić jego żonę. - Współczuję. Bell pokiwał głową. - No cóż - stwierdził Marvin. - W tej sprawie nic nie mogłeś zrobić. - To prawda - odparł Bell. - Ale człowiek zawsze myśli, że może. Tamten przykrył twarz Mossa, uniósł folię z drugiego stołu i spojrzał na Bella, który pokręcił głową. - Wynajęli dwa pokoje. Albo wynajął on. Zapłacono gotówką. W książce meldunkowej jest jego nazwisko. Jakieś gryzmoły. - Nazywał się Moss. - W porządku. Zapiszemy twoje informacje w biurze. Ta panienka wygląda mi na

dziwkę. - No. Szeryf z Culbertson z powrotem przykrył twarz zabitej dziewczyny. - Jego żonie to się nie spodoba - powiedział. - Nie spodziewam się, że będzie zachwycona. Marvin spojrzał na pielęgniarkę, która w dalszym ciągu stała, opierając się o drzwi. - Nie wiesz, ile kul dostała? - spytał. - Nie, nie wiem, szeryfie. Możesz ją obejrzeć, jeśli sobie życzysz. Ja nie mam nic przeciwko temu, a ona z pewnością też nie. - Dobra. Obejrzę podczas sekcji. Ed Tom, jesteś gotowy? - Taa. Byłem gotowy, zanim tu wszedłem. Siedział sam w gabinecie Marvina, wpatrując się w telefon. Wreszcie wstał i wyszedł. Zastępca podniósł głowę znad swojego biurka. - Chyba pojechał do domu. - Tak jest - potwierdził zastępca. - Czy mogę panu w czymś pomóc, szeryfie? - Ile jest kilometrów do El Paso? - Jakieś sto osiemdziesiąt. - Proszę powiedzieć szefowi, że mu dziękuję i że jutro do niego zadzwonię. - Tak jest. Bell zatrzymał się po drugiej stronie miasta, by coś zjeść w restauracji, a później siedział w boksie, sącząc kawę i obserwując światła na autostradzie. Coś było nie tak, ale nie mógł się w tym połapać. Spojrzał na zegarek. Pierwsza dwadzieścia. Zapłacił, wyszedł i wsiadł do radiowozu. Dopiero po dłuższej chwili ruszył do skrzyżowania, skręcił na wschód i wrócił do motelu. Chigurh zameldował się w motelu przy drodze międzystanowej prowadzącej na wschód, po czym wyszedł, przeciął pole, gdzie silnie wiało, i przez lornetkę obserwował autostradę. Wielkie ciężarówki pojawiały się i znikały. Przykucnął, oparł łokcie na kolanach i dalej patrzył przez lornetkę. Potem wrócił do motelu. Nastawił budzik na pierwszą, a kiedy zegarek zadzwonił, wstał, wziął prysznic, ubrał się, wyszedł z niewielką skórzaną walizką, wsiadł do pikapu i położył ją za fotelem. Przez pewien czas siedział w pikapie na parkingu, w lusterku wstecznym obserwując, co się dzieje. Niczego nie zauważył. Samochody policyjne dawno odjechały. Żółta taśma unosiła się na wietrze, ciężarówki pędziły do Arizony i Kalifornii. Wysiadł, zbliżył się do

drzwi, rozbił zamek pistoletem do uśmiercania zwierząt, wszedł i zamknął drzwi za sobą. W świetle wpadającym przez okno całkiem dobrze widział pokój. Nieco światła docierało do wnętrza przez dziury po kulach w drzwiach ze sklejki. Chigurh przesunął nocny stolik pod ścianę, stanął na nim, z tylnej kieszeni wyjął śrubokręt i odkręcił kratkę kanału wentylacyjnego. Położył ją na stoliku, sięgnął do kanału, wyciągnął walizkę, zszedł, zbliżył się do okna i spojrzał na parking. Za paska wyjął pistolet, otworzył drzwi, wyszedł, zamknął je, schylił się pod taśmą, ruszył do swojego samochodu i wsiadł. Postawił walizkę na podłodze, a gdy sięgnął do kluczyka w stacyjce, by włączyć zapłon, spostrzegł radiowóz z hrabstwa Terrell, który wjeżdżał na parking przed recepcją motelu w odległości stu metrów. Chigurh cofnął dłoń i wygodnie usiadł w fotelu. Radiowóz zatrzymał się na parkingu. Jego kierowca zgasił światła i wyłączył silnik. Chigurh czekał z pistoletem na kolanach. Bell wysiadł, rozejrzał się po parkingu i podszedł do drzwi numeru sto siedemnaście. Poruszył gałką. Stwierdził, że drzwi nie są zamknięte na klucz. Schylił się pod taśmą, pchnął drzwi, sięgnął do włącznika i zapalił światło. Pierwszą rzeczą, jaką zobaczył, była kratka i wkręty leżące na stoliku. Zamknął drzwi i na moment się zatrzymał. Podszedł do okna i zza firanki ostrożnie spojrzał na parking. Stał tam przez pewien czas. Nie zauważył żadnego ruchu. Na podłodze spostrzegł jakiś przedmiot. Podniósł go, domyślając się, co to jest. Obracał go w palcach. Przeszedł kilka kroków, usiadł na łóżku i ważył w dłoni kawałek mosiądzu. W końcu wrzucił go do popielniczki na nocnym stoliku. Chwycił słuchawkę telefonu, ale nie było sygnału, więc odłożył ją z powrotem na widełki. Wyjął z kabury rewolwer, sprawdził naboje w bębenku, kciukiem zatrzasnął bębenek i siedział z bronią opartą na kolanie. - Nie masz pewności, że on tam jest - powiedział do siebie. - Owszem, masz. Wiedziałeś to w restauracji. Dlatego tu wróciłeś. - No więc co zamierzasz robić? Wstał, podszedł do drzwi i zgasił światło. W drzwiach było pięć dziur po kulach. Stał z rewolwerem w ręce i kciukiem na wygiętym kurku. Wreszcie otworzył drzwi i wyszedł. Idąc do radiowozu, uważnie obserwował pojazdy na parkingu. Przeważnie pikapy. Zawsze można dostrzec najpierw błysk lufy. Byle nie za późno. Czuje się na sobie czyjś wzrok? Mnóstwo ludzi tak uważa. Dotarł do radiowozu i otworzył drzwi lewą ręką. Zapaliło się światło pod sufitem. Wsiadł, zamknął drzwi, odłożył rewolwer na fotel pasażera, wyjął kluczyk, włożył go do stacyjki i włączył silnik. Cofnął się, zapalił światła i wyjechał z parkingu.

Kiedy już nie było go widać z parkingu, zatrzymał się na poboczu, zdjął mikrofon z haczyka i wywołał biuro szeryfa. Wysłali dwa radiowozy. Odwiesił mikrofon, wrzucił bieg jałowy i toczył się wstecz skrajem autostrady, dopóki nie zobaczył neonu motelu. Spojrzał na zegarek. Pierwsza czterdzieści pięć. O pierwszej pięćdziesiąt dwie minie siedem minut. Czekał. Przy motelu nie widział żadnego ruchu. O pierwszej pięćdziesiąt dwie spostrzegł radiowozy, które na syrenie i z włączonymi kogutami nadjechały autostradą i skręciły na zjazd. Nie spuszczał motelu z oka. Już postanowił, że zepchnie z drogi każdy samochód, który wyjedzie z parkingu na autostradę. Kiedy radiowozy dotarły do motelu, włączył silnik i koguty, zawrócił i pod prąd ruszył z powrotem, zatrzymał się na parkingu i wysiadł. Z latarkami i bronią gotową do strzału obeszli parking, sprawdzając każdy pojazd. Bell wrócił pierwszy i stał, opierając się o swój radiowóz. Skinął głową na zastępców. - Panowie - odezwał się. - Myślę, że nas wymanewrowano. Schowali rewolwery do kabur. Bell z pierwszym zastępcą szeryfa wszedł do pokoju, gdzie pokazał tamtemu zamek w drzwiach, kanał wentylacyjny i wkładkę zamka. - Szeryfie, czym on ją wybił? - spytał zastępca, trzymając w dłoni kawałek mosiądzu. - To długa historia - odparł Bell. - Przepraszam, że niepotrzebnie was tu ściągnąłem. - Nie ma sprawy. - Powiedz szefowi, że zadzwonię do niego z El Paso. - Na pewno to zrobię. Dwie godziny później Bell zameldował się w przydrożnym zajeździe we wschodniej części miasta, wziął klucz, ruszył do swojego pokoju i poszedł spać. Jak zawsze, obudził się o szóstej, wstał, zaciągnął story i wrócił do łóżka, ale nie mógł zasnąć. W końcu wstał, wziął prysznic, ubrał się i zszedł do kawiarni, gdzie zjadł śniadanie i przeczytał gazetę. Jeszcze nie było nic o zabójstwie Mossa i dziewczyny. Kiedy kelnerka dolewała mu kawy, spytał, o której godzinie przywożą popołudniówkę. - Nie wiem - odparła. - Przestałam ją czytać. - Wcale się nie dziwię. Też bym to zrobił, gdybym mógł. - Sama przestałam i namówiłam męża, żeby też przestał. - Naprawdę? - Przecież te bzdury, które tam drukują, trudno nazwać wiadomościami. - Rzeczywiście trudno. - Kiedy ostatni raz czytał pan w gazecie o Jezusie Chrystusie? Bell pokręcił głową. - Nie wiem - odrzekł. - Chyba dość dawno.

- Ja też. Bardzo dawno. Z wiadomością, która dla niego już nie była nowa, zapukał do drzwi. Spostrzegł, że zasłona w oknie lekko się poruszyła, a potem drzwi się otworzyły i zobaczył Carlę Jean w dżinsach i koszuli wyrzuconej na spodnie. Stała i patrzyła na niego. Twarz miała bez wyrazu. Po prostu czekała. Bell zdjął kapelusz, a wtedy oparła się o framugę i odwróciła głowę. - Przykro mi, proszę pani - rzekł. - O Boże - jęknęła. Zatoczyła się do pokoju, upadła na podłogę i chwyciła się rękami za głowę, ukrywając twarz w przedramionach. Bell stał, trzymając kapelusz. Nie wiedział, co ma robić. Nie zauważył śladu babki. Na parkingu stały dwie latynoskie dziewczyny, które go obserwowały, szeptem wymieniając jakieś uwagi. Wszedł do pokoju i zamknął drzwi. - Carla Jean - powiedział. - O Boże. - Naprawdę jest mi bardzo przykro. - O Boże. Stał z kapeluszem w ręce. - Przykro mi. Podniosła głowę i spojrzała na niego z wykrzywioną twarzą. - Niech cię szlag trafi. Tak stoisz i mi mówisz, że jest ci przykro? Mój mąż nie żyje. Rozumiesz? Jeszcze raz powiesz, że jest ci przykro, a na Boga, wezmę pistolet i cię zastrzelę.

IX Musiałem wziąć jej słowa poważnie. Nic innego nie mogłem zrobić. Już więcej jej nie widziałem. Pragnąłem jej wytłumaczyć, że to, co pisali w gazetach, jest kłamstwem. O nim i o tamtej dziewczynie. Okazało się, że uciekła z domu. Miała piętnaście lat. Nie wierzę, że on z nią romansował, i sprawiło mi przykrość to, że Carla Jean tak myślała. Wiadomo, że była o tym przekonana. Kilka razy do niej dzwoniłem, ale odkładała słuchawkę, czemu się nie dziwię. Później, kiedy zadzwonili do mnie z Odessy i powiedzieli, co się stało, nie mogłem w to uwierzyć. To nie miało sensu. Pojechałem tam, ale już nic nie dało się zrobić. Babka Carli Jean też po prostu zmarła. Z bazy danych FBI próbowałem ściągnąć jego odciski palców, ale ich tam nie było. Chciałem się dowiedzieć, jak się nazywał, co robił i tym podobnych rzeczy. W końcu człowiek wypada na głupka. On jest jak duch, ale tam go mają. Przecież to niemożliwe, żeby się pojawiał i znikał w taki sposób. Ciągle czekam i liczę, że jeszcze się czegoś dowiem. Może tak, a może nie. Łatwo się łudzić. Mówić sobie, czego się chce dowiedzieć. Człowiek budzi się w nocy i rozmyśla o tym wszystkim. Już nie mam pewności, czego chcę się dowiedzieć. Powtarzam sobie, że być może, ta sprawa jest zakończona. Wiem jednak, że nie. Człowiekowi wolno życzyć sobie wszystkiego, czego pragnie. Tato zawsze mi powtarzał, że po prostu trzeba wszystko robić najlepiej, jak się umie, i mówić prawdę. Twierdził, że nic nie wynika z tego, jeśli człowiek budzi się rano, swobodnie sobie myśli i nie potrafi określić, kim jest. Jeśli coś zrobisz źle, wstań, przyznaj się przed sobą, że to błąd, powiedz, że żałujesz, i daj sobie z tym spokój. Nie ciągnij tego za sobą. Dziś to wszystko wydaje się proste. Nawet dla mnie. Im bardziej człowiek się nad tym zastanawia, tym więcej ma to sensu. Tato niewiele mówił, więc pamiętam, co powiedział. Jednak nie przypominam sobie, żeby miał dość cierpliwości do powtarzania swoich słów, więc musiałem uważnie słuchać, gdy mówił coś po raz pierwszy. Jako młody człowiek mogłem nie trzymać się drogi przez niego wskazanej, ale kiedy na nią wróciłem, zdecydowałem, że już z niej nie zejdę, i nie zszedłem. Uważam, że prawda zawsze jest prosta. Musi być taka. Powinna być dostatecznie prosta, żeby dziecko ją zrozumiało. W przeciwnym razie okaże się spóźniona. Nim człowiek ją zrozumie, już będzie za późno.

Chigurh stał przed biurkiem recepcjonistki, ubrany w garnitur i krawat. Walizkę postawił na podłodze i rozejrzał się dookoła. - Jak się pisze pańskie nazwisko? - spytała dziewczyna. Powiedział jej. - Szef oczekuje pana? - Nie, ale chętnie mnie przyjmie. - Chwileczkę. Z wewnętrznego telefonu zadzwoniła do gabinetu. Nikt nie odbierał. Odłożyła słuchawkę. - Proszę wejść - powiedziała. Otworzył drzwi, a wtedy zza biurka wstał jakiś mężczyzna i na niego spojrzał. Obszedł biurko i wyciągnął rękę. - Znam pańskie nazwisko - rzekł. Usiedli na kanapie w kącie gabinetu. Chigurh postawił walizkę na stoliku do kawy. - Należy do pana - oznajmił. - Co to? - Jakieś pieniądze, które są pańską własnością. Mężczyzna przez chwilę patrzył na walizkę, a potem wstał, zbliżył się do biurka i nacisnął guzik interkomu. - Nie łącz żadnych rozmów - polecił. Odwrócił się, oparł dłońmi na blacie biurka, odchylił się do tyłu i uważnie spojrzał na Chigurha. - Jak mnie pan znalazł? - spytał. - Czy to sprawia jakąś różnicę? - Mnie tak. - Proszę się nie martwić. Nikt inny nie przyjdzie. - Skąd pan wie? - Ponieważ to ja decyduję, kto ma przyjść, a kto nie. Myślę, że trzeba przejść do sprawy. Nie chciałbym tracić czasu na rozpraszanie pana obaw. Uważam, że to zarówno bezskuteczne, jak i niewdzięczne. Pomówmy więc o pieniądzach. - Dobrze. - Trochę brakuje. Około stu tysięcy dolarów. Część skradziono, a resztą pokryłem swoje wydatki. Z pewnym trudem odzyskałem pana własność, więc proszę mnie nie traktować jak posłańca, który przynosi złe wiadomości. W tej walizce są dwa miliony trzysta

tysięcy. Przykro mi, że nie zdołałem odzyskać wszystkiego, ale w życiu tak się zdarza. Mężczyzna stał bez ruchu. Po chwili zapytał: - Kim u licha pan jest? - Nazywam się Anton Chigurh. - To wiem. - Więc skąd to pytanie? - Zapytam wprost: czego pan chce? - Cóż, powiedziałbym, że celem tej wizyty jest udowodnienie mojej wiarygodności. Jako eksperta w trudnej dziedzinie. Jako osoby, która jest całkowicie szczera i na której można całkowicie polegać. Coś w tym guście. - Ktoś, z kim mógłbym robić interesy. - Tak. - Poważnie? - Najzupełniej. Chigurh obserwował go; zwrócił uwagę na jego szeroko otwarte oczy, pulsującą tętnicę szyjną, przyśpieszony oddech. Wcześniej, kiedy mężczyzna oparł się dłońmi o blat biurka, był nieco rozluźniony. Wciąż stał w tej samej pozycji, ale już nie wyglądał tak spokojnie. - W tej cholernej walizce nie ma bomby? - Nie ma w niej żadnej bomby. Chigurh rozpiął paski, otworzył mosiężny zamek, uniósł skórzaną klapę i pchnął walizkę w kierunku mężczyzny, który powiedział: - Tak. Niech pan ją zamknie. Chigurh zamknął walizkę. Mężczyzna odsunął się od biurka i otarł usta wierzchem dłoni. - Myślę, że najpierw powinien się pan zastanowić, jak pan utracił te pieniądze odezwał się Chigurh. - Kogo pan posłuchał i co się wydarzyło, kiedy pan to zrobił. - Tak, ale tu nie możemy rozmawiać. - Rozumiem. W każdym razie jedna rozmowa nie wystarczy. Odezwę się za dwa dni. - Dobrze. Chigurh wstał z kanapy. Mężczyzna ruchem głowy wskazał walizkę. - Z tym mógłby pan załatwić mnóstwo spraw na własną rękę - rzekł. Chigurh się uśmiechnął. - Trzeba omówić jeszcze wiele rzeczy. Teraz będziemy mieli do czynienia z nowymi

ludźmi. Już przestaniemy się narażać na kłopoty. - A co się stało z tamtymi? - Zmienili branżę. Nie każdy się nadaje do tej roboty. Perspektywa znacznych zysków sprawia, że ludzie przeceniają swoje możliwości. Wydaje im się, że umieją panować nad niespodziewanymi sytuacjami, ale może być inaczej. Tymczasem tworzenie podstaw na niepewnym gruncie zachęca wrogów do działania. Albo ich zniechęca. - A co z pana wrogami? - Nie mam żadnych wrogów. Wykluczam taką możliwość. - Rozejrzał się. - Piękny gabinet - pochwalił. - Skromny. - Ruchem głowy wskazał obraz na ścianie. - To oryginał? Mężczyzna spojrzał na obraz. - Nie - odparł. - Kopia. Ale mam oryginał. Trzymam go w sejfie. - Znakomicie - skomentował Chigurh. Pogrzeb odbywał się w zimny i wietrzny dzień marcowy. Carla Jean stała obok swojej ciotecznej babki. Mąż staruszki siedział przed nią na wózku inwalidzkim, podpierając brodę dłonią. Carla Jean była zdumiona, bo się nie spodziewała tak dużej liczby znajomych i przyjaciółek zmarłej. Miały twarze ukryte za czarnymi woalkami. Sądząc, że wuj zasnął, położyła mu rękę na ramieniu, a wtedy poklepał ją po dłoni. Przez cały czas czuła, że ktoś ją obserwuje. Dwukrotnie się obejrzała. Wróciła do domu po zmroku. Weszła do kuchni, nastawiła czajnik i usiadła przy stole. Na pogrzebie nie płakała. Teraz pociekły jej łzy. Oparła czoło na złożonych rękach. - Och, mamo... Kiedy weszła na piętro i zapaliła światło w sypialni, spostrzegła Chigurha, który siedział przy niewielkim biurku. Stała w drzwiach, powoli opuszczając rękę, którą nacisnęła przełącznik. Chigurh w ogóle się nie poruszył. Carla Jean stała z kapeluszem w dłoni. Wreszcie powiedziała: - Wiedziałam, że to jeszcze nie koniec. - Mądra dziewczynka. - Nie mam ich. - Czyli czego? - Muszę usiąść. Kiwnął głową w stronę łóżka. Carla Jean usiadła, położyła kapelusz obok, a następnie znów go podniosła i trzymała przy sobie. - Za późno - rzekł Chigurh.

- Wiem. - No to czego nie masz? - Sądzę, że pan wie, o czym mówię. - Ile masz? - Nie mam nic. Miałam w sumie około siedmiu tysięcy dolarów i mogę panu powiedzieć, że wszystko już dawno się rozeszło, a zostało mnóstwo rachunków do zapłacenia. Dziś pochowałam matkę. Jeszcze nie zapłaciłam za pogrzeb. - Ja bym się tym nie przejmował. Spojrzała na nocny stolik. - Tam nic nie ma - powiedział. - Nie musi pan robić mi krzywdy. - Wiem, ale dałem słowo. - Dał pan słowo? - Tak. Jesteśmy na łasce zmarłych. W tym wypadku twojego męża. - To bez sensu. - Przeciwnie. - Nie mam tych pieniędzy. Pan wie, że ich nie mam. - Wiem. - Dał pan słowo mojemu mężowi, że mnie zabije? - Tak. - Przecież on zginął. Jest martwy. - Tak, ale ja nie. - Nie musi się dotrzymywać słowa zmarłym. Głowa Chigurha lekko drgnęła. - Nie? - spytał. - Po co? - A dlaczego nie? - Bo nie żyją. - Tak, ale ja dotrzymuję słowa. Nic nie może tego zmienić. - Pan może. - Nie sądzę. Nawet niewierzący postępują według przykazań bożych. W istocie bardzo praktyczne podejście. - Pan zwyczajnie bluźni. - Mocne słowa. Jednak co się stało, już się nie odstanie. Chyba to rozumiesz. Zapewne

się nie ucieszysz, jeśli powiem, że twój mąż miał okazję oszczędzić ci tych przykrości, ale z niej nie skorzystał. Miał wybór i źle wybrał. W przeciwnym wypadku mnie by tu nie było. - Pan chce mnie zabić. - Przykro mi. Położyła kapelusz na łóżku i spojrzała w okno, za którym wieczorny wiatr uginał drzewa pokryte świeżą zielenią. - Nie wiem, co złego zrobiłam. Naprawdę nie wiem. - Prawdopodobnie coś zrobiłaś. Nic się nie dzieje bez powodu. Pokręciła głową. - Tyle razy mówiłam to samo. Już więcej tego nie powiem. - Straciłaś wiarę. - Straciłam wszystko, co kiedykolwiek miałam. Mąż pozwolił mnie zabić? - Owszem. Pragniesz jeszcze coś powiedzieć? - Komu? - Tylko ja tu jestem. - Panu nie mam nic do powiedzenia. - Nic ci nie będzie. Staraj się o tym nie myśleć. - O czym? - Widzę, jak patrzysz. To nieważne, kim jestem. Nie powinnaś bardziej bać się śmierci tylko dlatego, że uważasz mnie za osobę złą. - Wiedziałam, że pan jest szalony, kiedy pana tu zobaczyłam. Dobrze wiedziałam, co mnie czeka, mimo że o tym nie mówiłam. Uśmiechnął się. - Trudno to pojąć - odparł. - Widzę, jak ludzie się z tym zmagają. Świadczy o tym ich wygląd. I zawsze mówią to samo. - Czyli co? - Mówią: „Nie musisz tego robić”. - Bo pan nie musi. Jednak to nic nie pomaga, prawda? - Prawda. Więc po co to mówisz? - Wcześniej nigdy tego nie powiedziałam. - Wszyscy tak mówicie. - Przecież tylko ja tu jestem. Nie ma nikogo więcej. - Tak, oczywiście. Spojrzała na rewolwer. Odwróciła się. Ramiona jej drżały, gdy tak siedziała z

opuszczoną głową. - Och, mamo - jęknęła. - To nie twoja wina, że tak się stało. Pokręciła głową, łkając. - Nic złego nie zrobiłaś. Zwyczajny pech. Kiwnęła głową. Chigurh obserwował ją, trzymając się za brodę. - No dobra - powiedział. - To najlepsze, co mogę zrobić. Wyciągnął nogę, sięgnął do kieszeni, wyjął kilka monet, wziął jedną, uniósł ją w palcach i obrócił, by pokazać dziewczynie, że jej nie oszukuje. Przez chwilę trzymał monetę kciukiem i palcem wskazującym, a potem rzucił do góry. Chwycił ją, gdy obracała się w powietrzu, i położył sobie na nadgarstku. - Wybieraj - rzekł. Carla Jean spojrzała na niego i na wyciągnięty nadgarstek. - Nie zrobię tego. - Zrobisz. Wybieraj. - Bóg nie chce, żebym to zrobiła. - Oczywiście, że chce. Spróbuj, żeby się uratować. Wybieraj. To twoja ostatnia szansa. - Orzeł - bąknęła Carla Jean. Odsłonił monetę. Była reszka. - Przykro mi. Nie odpowiedziała. - Chyba tak będzie najlepiej. Spojrzała w przestrzeń. - Zwalasz na monetę, ale to ty decydujesz. - Mogło być jedno z dwojga. - Moneta nie ma tu nic do decydowania, tylko ty. - Może. Ale spójrz na to z mojego punktu widzenia. Znalazłem się tutaj tak samo jak ta moneta. Milczała, łkając cicho. - Rzeczy o wspólnym przeznaczeniu mają wspólną drogę. Nie zawsze łatwo to dostrzec. Ale tak jest. - Wszystko, o czym kiedykolwiek myślałam, okazało się inne. Niczego w swoim życiu nie udało mi się przewidzieć. Ani tego, co jest teraz, nic.

- Wiem. - Gdyby był orzeł, też byś mnie nie wypuścił. - W tej sprawie nie miałem nic do powiedzenia. Każda chwila życia jest punktem zwrotnym i w każdej dokonuje się wyboru. Kiedyś go dokonałaś. Wszystko później było jego następstwem. Raz narysowany kształt nie da się zmienić. Nie można wytrzeć ani jednej kreski. Nie wierzę, że wypadłby orzeł zgodnie z twoim życzeniem. W jaki sposób? Droga człowieka na tym świecie rzadko się zmienia, a jeszcze rzadziej raptownie. Twoją drogę było widać od samego początku. Pokręciła głową, łkając. - Chociaż mogłem ci powiedzieć, jak to wszystko się skończy, uznałem, że nie przesadzę, dając ci iskierkę nadziei, by cię podnieść na duchu, nim zginiesz. - O Boże. O Boże. - Przykro mi. Spojrzała nań ostatni raz. - Nie musisz tego robić - rzekła. - Nie musisz. Nie musisz. Chigurh zaprzeczył ruchem głowy. - Chcesz, żebym postąpił wbrew sobie, ale ja nigdy nie mogę tego zrobić. W życiu kieruję się jedną zasadą, która nie dopuszcza wyjątków. Chyba tylko rzucanie monety. W tym wypadku z marnym rezultatem. Większość ludzi nie wierzy, że taki człowiek jak ja istnieje. Widzisz, jaki to dla nich kłopot. Czy można coś pokonać, jeśli nie chce się uznać, że to coś istnieje? Rozumiesz? Kiedy wszedłem w twoje życie, ono już się skończyło. Miało początek, środek i koniec. To jest koniec. Wolno ci mówić, że wszystko może się skończyć w inny sposób. Ale czy to coś znaczy? Nie ma innego sposobu. Jest tylko ten. Ty chcesz, żebym zmienił świat. Rozumiesz? - Tak - odparła, szlochając. - Rozumiem. Naprawdę rozumiem. - To dobrze odpowiedział, a potem ją zastrzelił. Samochód, który uderzył w pikap Chigurha na trzecim skrzyżowaniu, okazał się dziesięcioletnim buickiem. Jego kierowca przejechał znak „stop”. Nawet nie próbował hamować, więc na jezdni nie było śladów poślizgu. Chigurh nigdy nie zapinał pasa w mieście, właśnie w przewidywaniu takich wypadków, a choć widział zbliżający się pojazd i rzucił się na sąsiedni fotel, wgnieciony bok samochodu złamał mu rękę w dwóch miejscach i kilka żeber, a także zranił nogę i głowę. Chigurh wyczołgał się, a potem, utykając, wszedł na chodnik, usiadł na czyimś trawniku i spojrzał na rękę. Pod skórą dostrzegł sterczącą kość.

Niedobrze. Przez ulicę z krzykiem biegła jakaś kobieta w stroju domowym. Chigurhowi krew zalewała oczy. Starał się trzeźwo myśleć. Trzymał się za rękę i próbował ustalić, czy bardzo krwawi. Miał nadzieję, że tętnica nie jest uszkodzona. Dzwoniło mu w głowie. Nie czuł bólu. Jeszcze nie. Patrzyli na niego jacyś dwaj kilkunastoletni chłopcy. - Proszę pana, dobrze się pan czuje? - Taa - odparł. - Dobrze. Tylko chwilę tu sobie posiedzę. - Zaraz przyjedzie pogotowie. Tamten pan już zadzwonił. - W porządku. - Na pewno nic panu się nie stało? Spojrzał na nich i spytał: - Ile chcecie za koszulę? Popatrzyli na siebie. - Jaką koszulę? - Cholera, jakąkolwiek. No ile? Wyprostował nogę, sięgnął do kieszeni i wyjął banknoty spięte klipsem. - Potrzebuję czegoś do owinięcia głowy i temblak. Jeden z chłopców zaczął rozpinać sobie koszulę. - Czemu od razu pan tak nie powiedział? Dam panu swoją. Chigurh ją wziął i szarpnąwszy zębami, rozdarł na dwie połowy. Jedną obwiązał sobie głowę jak bandaną, z drugiej zrobił temblak, w który wsunął rękę. - Zawiążcie mi to - polecił. Chłopcy znów popatrzyli na siebie. - No, zawiążcie. Chłopiec w podkoszulce zbliżył się do rannego, klęknął i zawiązał temblak. - Ta ręka nie wygląda dobrze - skomentował. Chigurh wyciągnął jeden banknot, resztę włożył do kieszeni, wstał i podał go chłopcu. - Oj, proszę pana. Zawsze chętnie komuś pomagam. To kupa forsy. - Bierz. Weź i zapomnij, jak wyglądam, słyszysz? Chłopiec wziął banknot i odparł: - Tak, proszę pana. Obserwowali Chigurha, który oddalał się chodnikiem, przyciskając bandanę do głowy i lekko utykając. - Część tego jest moja - odezwał się drugi chłopiec.

- Ale ty masz koszulę. - Bo ona nie jest do tego. - Może i nie jest, tylko że to ja nie mam koszuli. Zeszli na jezdnię, gdzie stały sczepione pojazdy, z których unosiła się para. Włączono latarnie. Do rynsztoka spływał zielony płyn wyciekający z chłodnic. Kiedy mijali otwarte drzwi pikapu Chigurha, chłopiec w podkoszulce zatrzymał kolegę ręką. - Widzisz to, co ja? - spytał. - Cholera. Zobaczyli pistolet Chigurha leżący na podłodze samochodu. W oddali było już słychać syreny. - Weź go - powiedział pierwszy chłopiec. - No, bierz. - Dlaczego ja? - Bo ja nie mam koszuli, pod którą mógłbym go schować. No, szybciej. Bell wszedł po trzech drewnianych stopniach na werandę i lekko zapukał do drzwi grzbietem dłoni. Na chwilę zdjął kapelusz, by otrzeć z czoła pot rękawem koszuli. - Proszę - odezwał się jakiś głos. Bell otworzył drzwi i wszedł do chłodnego, mrocznego wnętrza. - Ellis? - Jestem w kuchni. Chodź tu. Ruszył korytarzem na tył domu. Przy stole, na wózku inwalidzkim siedział starzec. Kuchnię wypełniały stęchła woń smażonego boczku, swąd palonego drewna i nikły fetor moczu. Zdawał się świadczyć o obecności kotów, ale nie tylko ich. Stojąc w drzwiach, Bell zdjął kapelusz. Starzec podniósł głowę i spojrzał na gościa. Jedno oko miał zmętniałe po wypadku przed wielu laty, gdy koń zrzucił go w kaktusy. - Cześć, Ed Tom. Nie wiedziałem, kto to. - Jak ci się żyje? - Jak widać. Jesteś sam? - Tak. - Siadaj. Napijesz się kawy? Bell popatrzył na bałagan, który panował na stole przykrytym kraciastą ceratą. Lekarstwa. Okruchy chleba. Magazyny poświęcone koniom wyścigowym. - Nie, dziękuję - odparł. - Wielkie dzięki. - Dostałem list od twojej żony.

- Możesz mówić o niej Loretta. - Wiem, że mogę. Wiedziałeś, że do mnie pisze? - Zauważyłem, chyba raz czy dwa. - Nie raz czy dwa, bo pisuje dość regularnie. Dostaję od niej nowiny rodzinne. - Nic mi o nich nie wiadomo. - Pewnie się zdziwisz. - Więc jakie nadzwyczajne nowiny są w tym liście? - Pisze, że rzucasz robotę. To wszystko. Usiądź. Starzec nie zwrócił uwagi na to, czy Bell usiadł, czy nie. Zabrał się do skręcania papierosa, którego zapalił sfatygowaną zapalniczką Zippo. Paląc, trzymał papierosa jak ołówek. - Dobrze się czujesz? - odezwał się Bell. - Dobrze. - Obrócił wózek nieco w bok i obserwował gościa przez dym. - Muszę powiedzieć, że się postarzałeś. - Latka lecą. Starzec skinął głową. Bell wyciągnął krzesło, usiadł i położył kapelusz na stole. - Pozwól, że cię o coś spytam - rzekł. - Pytaj. - Czego w swoim życiu najbardziej żałujesz? Starzec patrzył na Bella, rozważając pytanie. - Bo ja wiem? Niewielu spraw żałuję. Sądzę, że mnóstwo rzeczy mogłoby wpłynąć na to, bym czuł się szczęśliwszy. Po pierwsze, chciałbym chodzić. Resztę sam sobie dopowiedz. Albo już to zrobiłeś. Myślę, że zanim człowiek dorośnie, jest szczęśliwy i uważa, że tak zostanie. Potem ma okresy lepsze i gorsze, ale w końcu czuje się równie szczęśliwy, jak przedtem. Albo nieszczęśliwy. Znam ludzi, którzy po prostu nigdy nie umieli się w tym połapać. - Rozumiem, o co ci chodzi. - Wiem, że rozumiesz. Starzec dalej palił papierosa. - Gdybyś mnie spytał, z jakiego powodu czuję się najbardziej nieszczęśliwy, chyba już go znasz. - Zgadza się. - I nie jest to ani wózek, ani oko. - Wiem.

- Zapisujesz się na jakąś jazdę i prawdopodobnie myślisz, że przynajmniej masz mgliste pojęcie o tym, dokąd pojedziesz. Jednak możesz nie mieć. Albo też cię okłamano. Przypuszczalnie nikt się nie zdziwi, jeżeli wtedy zrezygnujesz. Ale jeżeli ta jazda okaże się tylko trochę trudniejsza, niż sądziłeś, no to co innego. Bell potwierdził ruchem głowy. - Niektórych rzeczy lepiej nie próbować. - Myślę, że masz słuszność. - Co mogłoby skłonić Lorettę do odejścia? - Nie wiem. Chyba musiałbym zrobić coś naprawdę bardzo złego. Na pewno by nie odeszła, gdyby między nami tylko trochę się pogorszyło. Już parę razy przeżyła takie sytuacje. Ellis pokiwał głową. Strącił popiół z papierosa do zakrętki od stoika leżącej na stole. - Wierzę ci - powiedział. Bell uśmiechnął się i rozejrzał wokół. - Ta kawa jest świeża? - Myślę, że nic jej nie brak. Na ogół przygotowuję cały czajnik raz na tydzień, nawet jeśli trochę zostanie. Bell znów się uśmiechnął, wstał, przeniósł czajnik na bufet i włączył do kontaktu. Potem siedzieli przy stole, pijąc kawę z tych samych porcelanowych filiżanek pokrytych krakelurą, od dawna używanych w tym domu, jeszcze zanim Ellis się urodził. Bell popatrzył na filiżankę i rozejrzał się po kuchni. - Cóż. Widzę, że pewne rzeczy się nie zmieniają - rzekł. - A co by było, gdyby się zmieniły? - Cholera, nie wiem. - Ja też nie. - Ile masz kotów? - Kilka. Zależy od tego, co rozumiesz pod słowem „mieć”. Niektóre są półdzikie, a pozostałe całkiem dzikie. Uciekły, gdy usłyszały twój samochód. - Słyszałeś mój samochód? - Co? - Pytałem, czy... Trochę się ze mnie zgrywasz. - Skąd ci to przyszło do głowy? - Zgrywasz się? - Nie. Widziałem, że koty uciekły.

- Dolać ci kawy? - Mam już dość. - Facet, który cię postrzelił, zmarł w więzieniu. - Tak. W Angoli. - Co byś zrobił, gdy go wypuścili? - Czy ja wiem? Nic. To by nie miało sensu. To nie ma żadnego sensu. W ogóle. - Jestem mile zaskoczony, że to słyszę od ciebie. - Męczysz się, Ed Tom, ciągle próbując odzyskać to, co ci zabrano, i jeszcze bardziej to tracisz. Po jakimś czasie starasz się założyć na to opaskę uciskową. Twój dziadek nigdy mnie nie prosił, żebym został jego zastępcą. Zrobiłem to sam z siebie. U licha, nie miałem innej możliwości. Płacono mniej więcej tyle samo, ile kowbojom. Tak czy siak, nigdy nie wiadomo, ile większego niefartu oszczędził człowiekowi jego pech. Na jedną wojnę byłem za młody, a na drugą za stary. Można być patriotą i dalej wierzyć, że cena pewnych rzeczy jest większa od ich wartości. Spytaj matek żołnierzy, którzy zginęli na froncie, ile zapłaciły i co za to dostały. Zawsze się przepłaca. Zwłaszcza za obietnice. Nie ma nic takiego jak obietnica za darmo. Przekonasz się. Może już się przekonałeś. Bell milczał. - Zawsze myślałem, że gdy się zestarzeję, przyjdzie do mnie Bóg. Nie przyszedł. Nie dziwię mu się. Na jego miejscu miałbym o sobie taką samą opinię jak on o nas. - Nie wiesz, co on myśli. - Owszem, wiem. - Spojrzał na Bella. - Pamiętam, że pewnego razu, po tym jak wszyscy przeprowadziliście się do Denton, przyjechałeś się ze mną zobaczyć. Wszedłeś, rozejrzałeś się i spytałeś, co zamierzam robić. - Zgadza się. - Teraz mnie o to nie spytasz, prawda? - Może i nie. - Nie chcesz. - Wypił łyk niesmacznej czarnej kawy. - Kiedykolwiek myślałeś o Haroldzie? - odezwał się Bell. - O Haroldzie? - Tak. - Niewiele. Był nieco starszy ode mnie. Urodził się w tysiąc osiemset dziewięćdziesiątym dziewiątym. Prawie na pewno. Dlaczego pomyślałeś o Haroldzie? - Czytałem kilka listów, które do niego napisała twoja matka, i tyle. Ciekawiło mnie po prostu, jak go pamiętasz.

- Były tam jakieś listy od niego? - Nie. - Pomyśl o swojej rodzinie. Spróbuj połapać się w tym wszystkim. Pamiętam, jak na to zareagowała moja matka. Nigdy nie mogła się temu nadziwić. Znasz tę pieśń kościelną? W przyszłym życiu to wszystko zrozumiemy? Takie podejście wymaga głębokiej wiary. Miał tylko siedemnaście lat. Pomyśl, co on tam przechodził i jak umierał gdzieś w okopie. Ty mi to powiedz, bo ja, cholera, na pewno nie wiem. - Rozumiem cię. Może chcesz dokądś pojechać? - Nie potrzebuję, żeby mnie wożono. Nie mam zamiaru stąd się ruszać. Dobrze mi tu, Ed Tom. - To naprawdę żaden kłopot. - Wiem. - Dobrze. Obserwował gospodarza. Starzec zgasił niedopałek w zakrętce. Bell przez chwilę myślał o jego życiu, a potem spytał: - Wuju, czyżbyś stracił wiarę? - Nie, nie. Nic podobnego. - Myślisz, że Bóg wie, co się dzieje. - Przypuszczam, że tak. - Uważasz, że on może to powstrzymać? - Nie, nie sądzę. Siedzieli przy stole, milcząc. Po chwili starzec się odezwał: - Loretta wspomniała, że macie mnóstwo starych fotografii i pamiątek rodzinnych. Nie wie, co z nimi zrobić. Cóż, uważam, że nic nie trzeba robić, prawda? - Też tak uważam. - Napisałem jej, żeby wysłała policji stanowej starą odznakę wuja Maca, która kosztowała pięć peso, i jego strzelbę. Słyszałem, że mają tam jakieś muzeum. Ale co do reszty nie umiałem jej doradzić. Tu też jest kupa tego. O, w tamtej szafie. W górnej szufladzie pełno papierzysk. - Przechylił filiżankę i zajrzał na dno. - Wuj Mac nigdy nie jeździł z „Kawowym Jackiem”. To wszystko bujda. Nie mam pojęcia, kto wymyślił tę bajkę. Wuja zastrzelono na werandzie własnego domu w hrabstwie Hudspeth. - Zawsze to wiedziałem. - Przyjechało ich siedmiu. Coś tam od niego chcieli. Wszedł do domu i wrócił ze strzelbą, ale oni go uprzedzili i zginął na własnym progu. Ciotka wybiegła i starała się

zatamować krwotok. Chciała wciągnąć wuja do domu. Potem mówiła, że jeszcze próbował sięgnąć po strzelbę. Tamci po prostu siedzieli na koniach. W końcu odjechali. Pewnie czegoś się zlękli. Któryś z nich rzucił jakąś obelgę, wszyscy zawrócili i tyle ich było. W ogóle nie weszli do domu ani nic. Wciągnęła go do środka, ale wuj był postawnym mężczyzną i nie dała rady położyć go na łóżku. Urządziła mu posłanie na podłodze. Nic nie można było zrobić. Zawsze mówiła, że powinna go zostawić na werandzie i szukać pomocy, ale nigdzie nie chciał jej puścić. Ledwie pozwolił jej iść do kuchni. Wiedział, co by się stało, gdyby go nie usłuchała. I tyle, jak powiadają. - Kiedy umarł? - W tysiąc osiemset siedemdziesiątym dziewiątym. - Nie, nie o to mi chodzi. Umarł natychmiast czy po jakimś czasie, na przykład w nocy? - Zdaje się, że w nocy. Albo wczesnym rankiem. Sama go pochowała, wykopała grób w tej twardej ilastej ziemi. Potem się spakowała, zaprzęgła konie do wozu, odjechała i nigdy tam nie wróciła. Dom spłonął w latach dwudziestych. Czego ogień nie strawił, to się rozpadło. Dziś mógłbym cię tam zaprowadzić. Został jedynie kamienny komin, który może jeszcze stoi. Mieli szmat ziemi. W ośmiu czy dziesięciu kawałkach, jeśli dobrze pamiętam. Ciotka nie mogłaby płacić podatku gruntowego, choć był znikomy. Nie mogłaby sprzedać gospodarstwa. Pamiętasz ją? - Nie. Widziałem tylko jej zdjęcie ze mną, kiedy miałem około czterech lat. Siedzi w bujaku na werandzie domu, a ja stoję obok. Szkoda, że jej nie pamiętam, ale bardzo bym chciał. - Już nigdy nie wyszła za mąż. W późniejszych latach pracowała jako nauczycielka w szkole. W San Angelo. Tutejszym ludziom ciężko się żyło, jednak nie zwracali na to uwagi, co w pewnym sensie wydaje się dziwne. Ty myślisz o tym, co spotkało tylko jedną rodzinę. Nie wiem, co ja tu jeszcze robię. Tylko się poniewieram. A tamci wszyscy byli młodzi. Nawet nie wiemy, gdzie połowa ich ma groby. Należałoby zapytać, co w tym dobrego. Więc wrócę do tej sprawy. Czy ludzie rozumieją, że ten kraj jest odpowiedzialny za mnóstwo rzeczy? Nie. Można powiedzieć, że ten kraj to po prostu kraj, że właściwie nic nie robi, ale to niewiele znaczy. Kiedyś widziałem faceta, który strzelał do swojego pikapu. Pewnie uważał, że jego samochód czymś mu się naraził. Ten kraj zabija człowieka w mgnieniu oka, a mimo to ludzie go kochają. Rozumiesz, co mówię? - Tak sądzę. A ty go kochasz? - Chyba można tak powiedzieć. Jednak twierdzę, że jestem głupi jak but, więc na

pewno nie zechcesz wziąć sobie do serca moich słów. Bell się uśmiechnął. Wstał i podszedł do zlewozmywaka. Starzec obrócił wózek, tak aby widzieć gościa. - Co robisz? - spytał. - Pomyślałem, że może by zmyć naczynia. - Ed Tom, do licha, zostaw to. Rano przyjdzie Lupe. - To mi zajmie tylko chwilę. Z kranu płynęła twarda woda. Bell napełnił nią zlew i wsypał proszek. Potem dodał jeszcze trochę. - Zdawało mi się, że miałeś telewizor. - Miałem wiele rzeczy. - Dlaczego nie dałeś mi znać? Przywiózłbym ci. - Niepotrzebny mi telewizor. - Miałbyś jakieś towarzystwo. - Nie pasował mi. Wyrzuciłem go. - Nigdy nie oglądasz wiadomości? - Nie, a ty? - Niezbyt często. Opłukał naczynia i zostawił je, żeby wyschły, a potem popatrzył przez okno na niewielki zachwaszczony ogródek, podniszczoną wędzarnię i aluminiową przyczepę dla dwóch koni stojącą na cegłach. - Kiedyś miałeś kury - powiedział. - Taa - odparł starzec. Bell wytarł ręce, wrócił do stołu i usiadł. Spojrzał na wujka. - Czy kiedykolwiek zrobiłeś coś, czego aż tak się wstydziłeś, że nigdy byś nikomu o tym nie powiedział? Ellis zastanawiał się chwilę. - Chyba tak, ale prawie każdy czegoś się wstydzi. A co, odkryłeś jakąś moją wielką tajemnicę? - Ja nie żartuję. - Dobrze. - Chodzi mi o coś brzydkiego. - Bardzo brzydkiego? - Nie wiem. Coś, co trzyma się człowieka jak rzep.

- Można by za to iść do więzienia? - Chyba tak, ale niekoniecznie. - Muszę się zastanowić. - Nie musisz. - Co cię napadło? Już więcej cię tu nie zaproszę. - I tym razem mnie nie zaprosiłeś. - No tak. Rzeczywiście. Bell siedział z łokciami opartymi na stole i splecionymi palcami. Ellis go obserwował. - Mam nadzieję, że nie zamierzasz mi wyznać nic strasznego - rzekł. - Może bym nie chciał tego słuchać. - A chcesz to usłyszeć? - Chcę. No, mów. - Dobrze. - Nie chodzi o sprawy seksualne? - Nie. - No to wszystko w porządku. Tak czy siak, mówże. - Idzie o bohaterski czyn w czasie wojny. - Ty go dokonałeś? - Niby ja. - Dobrze. No, gadaj. - Staram się. Oto co naprawdę się wydarzyło. Właśnie za to zostałem odznaczony. - Mów. - Zajmowaliśmy wysuniętą pozycję, prowadząc nasłuch radiowy, ukryci w wiejskiej zagrodzie. W zwykłym dwupokojowym domku z kamienia. Tkwiliśmy tam od dwóch dni i cały czas padał deszcz. Po prostu lało. Mniej więcej w połowie drugiej doby radiooperator zdjął słuchawki i powiedział: „Słuchaj. No, wykonaliśmy rozkaz. Kiedy każą ci słuchać, to słuchasz, a myśmy nic nie usłyszeli”. Na to ja: „A o co ci chodzi?”. Odpowiedział: „O nic”. Zapytałem: „O czym, u diabła, ty mówisz, o niczym? Co słyszałeś?”. Odparł: „Chodzi mi o to, że nic nie słychać. Sprawdź”. Miał rację. Panowała zupełna cisza. Żadnego meldunku ani nic. Słyszeliśmy tylko padający deszcz. I to chyba ostatnia rzecz, jaką pamiętam. Kiedy się ocknąłem, leżałem na deszczu. Nie wiem, jak długo tam leżałem. Przemokłem, w uszach mi dzwoniło, a gdy usiadłem i spojrzałem na dom, okazało się, że został z niego tylko kawałek jednej ściany. Wyłącznie tyle. Pocisk z moździerza wpadł do środka i wszystko rozwalił. Ogłuchłem. Nie słyszałem ani deszczu, ani w ogóle nic. Jeśli wymówiłem jakieś słowo, nie dochodziło do mojej świadomości przez uszy. Podniosłem się i wróciłem tam,

gdzie stał dom. Prawie wszystko przykrywały fragmenty dachu. W głowie czułem odrętwienie. Zobaczyłem, że jeden z naszych leży przywalony gruzem i deskami. Próbowałem go wyciągnąć i zacząłem odwalać gruz. Robiąc to, wyjrzałem. Patrzę i widzę niemieckich strzelców. Wyszli z zagajnika jakieś dwieście metrów od nas i zbliżali się polem. W dalszym ciągu nie bardzo wiedziałem, co się stało. Byłem porządnie ogłuszony. Kucnąłem za ścianą i wtedy zobaczyłem karabin maszynowy wystający spod desek. Miał założoną taśmę ładowaną z metalowej skrzynki. Pomyślałem sobie, że jeśli ich dopuszczę bliżej, nie będą mieli gdzie się ukryć, a nie wezwą na pomoc artylerii, bo sami by się wpakowali pod jej ogień, a ja spokojnie mogę do nich strzelać. Pogrzebałem i w końcu wyciągnąłem ten karabin razem z trójnogiem, pogrzebałem jeszcze trochę i ukazała się skrzynka z amunicją. Zająłem pozycję za ocalałym kawałkiem ściany, naciągnąłem sprężynę, zwolniłem bezpiecznik i tak się zaczęło. Nie mógłbym powiedzieć, gdzie trafiały kule, bo ziemia była mokra, ale wiedziałem, po prostu wiedziałem, że dobrze mi idzie. Opróżniłem ponad pół metra taśmy, przerwałem ogień i popatrzyłem, co się dzieje. Minęły ze dwie, trzy minuty, gdy jakiś szkop poderwał się i zaczął uciekać w stronę zagajnika, ale ja tylko na to czekałem. Przygwoździłem pozostałych do ziemi, cały czas słysząc jęki naszych i oczywiście nie wiedząc, co się stanie po zmroku. Właśnie za to mi dali Brązową Gwiazdę. Major, który mnie zgłosił do odznaczenia, nazywał się McAllister i pochodził z Georgii. Powiedziałem mu. że nie chcę tej gwiazdy, a on siedzi, patrzy na mnie i mówi wprost: „Czekam na przyczyny odmowy przyjęcia odznaczenia wojskowego”. No więc mu podałem. Kiedy skończyłem, on mi na to: „Sierżancie, przyjmiecie to odznaczenie”. Chyba musieli tak zrobić, żeby ładnie wyglądało. Jakbym dostał odznaczenie za coś wielkiego. Przecież straciłem pozycję. Powiedział, że mam przyjąć odznaczenie i nie rozpowiadać tego, co ode mnie usłyszał, bo się dowie, a wtedy na pewno bym wolał znaleźć się w piekle, niż mieć z nim do czynienia. Zrozumiano? Odparłem: „Rozkaz, panie majorze”. Mówił to bez ogródek, mniej więcej jak ty. To wszystko. - A teraz mi powiesz, co zrobiłeś. - Tak, wuju. - Kiedy się ściemniło. - Tak, wuju. Kiedy się ściemniło. - Co zrobiłeś? - Zwiałem. Starzec przez chwilę się zastanawiał, a potem oświadczył: - Sądzę, że w takiej sytuacji to był całkiem dobry pomysł.

- No. Naprawdę zwiałem. - Co by się stało, gdybyś tam został? - Przyszliby w ciemności i obrzuciliby mnie granatami. Albo może by wrócili do zagajnika i wezwali artylerię. - Taa. Bell siedział z rękami skrzyżowanymi na ceracie. Patrzył na wuja. Starzec powiedział: - Nie jestem pewien, o co chcesz mnie spytać. - Ja też nie. - Zostawiłeś kolegów. - No właśnie. - Nie miałeś innego wyjścia. - Miałem. Mogłem zostać. - I tak byś im nie pomógł. - Prawdopodobnie nie. Myślałem o tym, żeby przenieść karabin maszynowy w inne miejsce, jakieś sto metrów stamtąd, i zaczekać, aż Niemcy rzucą granaty i tak dalej. Pozwolić im się zbliżyć. Mógłbym zabić jeszcze paru. Nawet po ciemku. Nie wiem. Siedziałem tam i patrzyłem, jak zapada noc. Był piękny zachód słońca. Już się przejaśniło. Deszcz wreszcie przestał padać. Na tamtym polu zasiano owies i zostały tylko łodygi. Jesień. Robiło się coraz ciemniej. Z gruzowiska nie dochodziły żadne odgłosy. Pewnie już wszyscy poumierali, ale ja tego nie wiedziałem. Jak tylko zrobiło się ciemno, wstałem szybko i stamtąd odszedłem. Nawet nie miałem żadnej broni. Jasne, że nie ciągnąłem ze sobą tamtego karabinu maszynowego. Ból głowy trochę zelżał i coś niecoś już słyszałem. Przestało padać, ale wcześniej przemokłem do suchej nitki i było mi tak zimno, że szczękałem zębami. Zdjąłem płaszcz, ruszyłem przed siebie na zachód i po prostu szedłem. Minąłem parę domów, ale nikogo tam nie widziałem. Ta wieś leżała w strefie działań wojennych. Ludzie po prostu uciekli. O świcie padłem w jakimś lesie. Ale co to za las, wszystko spalone. Zostały tylko same pnie drzew. Następnej nocy dotarłem do amerykańskich pozycji. I to wszystko. Myślałem, że po latach przestanie mnie to męczyć. Nie wiem, dlaczego tak myślałem. Później sądziłem, że jakoś zdołam to naprawić, i twierdzę, że się starałem. Siedzieli w milczeniu. Po chwili starzec się odezwał: - Szczerze mówiąc, nie widzę, żeby to wszystko było takie złe. Chyba powinieneś sobie odpuścić. - Może. Jednak w czasie bitwy obowiązuje braterstwo krwi i trzeba pomagać innym żołnierzom, a ja nie wiem, dlaczego nie pomogłem. Chciałem. Kiedy człowiek się zdecyduje

na coś takiego, musi się liczyć z konsekwencjami. Ale nie wie, jakie konsekwencje go czekają. W końcu zdarza się mnóstwo rzeczy, których nie planował. Gdybym miał tam zginąć, robiąc to, co należało, właśnie tak powinienem postąpić. Mów, co chcesz, ale właśnie tak uważam. Powinienem to zrobić, a nie zrobiłem. I nigdy nie przestanę żałować, że nie wróciłem. A przecież nie mogę tam wrócić. Nie wiedziałem, że można ukraść życie. I nie wiedziałem, że nie przyniesie to człowiekowi więcej korzyści niż inne rzeczy, które mógłby ukraść. Chyba spożytkowałem swoje życie jak najlepiej, ale to nie jest moje życie. Nigdy nie było. Starzec długo siedział w milczeniu. Lekko pochylony do przodu, miał wzrok wbity w podłogę. W końcu pokiwał głową i rzekł: - Wiem, do czego zmierzasz. - Tak, wuju. - Jak myślisz, co by zrobił Jack? - Wiem, co on by zrobił. - Taa. Ja chyba też. - Zostałby tam do końca świata, a nawet jeszcze dłużej. - Uważasz, że dlatego był lepszy od ciebie? - Tak uważam, wuju. - Mógłbym ci powiedzieć parę rzeczy, które by zmieniły twoje zdanie o nim. Doskonale go znałem. - Cóż, wuju. Z całym szacunkiem, wątpię, żebym je zmienił. Prócz tego wątpię, czy zechcesz mi powiedzieć. - Nie powiem, ale mogę powiedzieć, że żył w innych czasach. Gdyby Jack się urodził pięćdziesiąt lat później, chyba inaczej by patrzył na wszystko. - Ty też, ale ani ty w to nie wierzysz, ani ja. - Taa... Sądzę, że masz rację. - Podniósł wzrok na Bella. - Po co mi to mówiłeś? - Chciałem zrzucić z siebie ten ciężar. - Długo się z tym ociągałeś. - Tak, wuju. Być może musiałem to przetrawić. Nie jestem człowiekiem z innej epoki, za jakiego ludzie mnie uważają. Jestem człowiekiem z tej epoki. - Albo może chciałeś sobie poćwiczyć. - Może. - Zamierzasz jej to powiedzieć? - Tak, wuju. Zamierzam.

- No, cóż... - Jak myślisz, co ona powie? - Cóż, uważam, że wyjdziesz na tym trochę lepiej, niż sądzisz. - Tak, wuju - odrzekł Bell. - Właśnie na to liczę.

X Powiedział, że traktuję siebie surowo. Że to oznaka starości. Bo próbuję wszystko wyprostować. Chyba jest w tym trochę prawdy. Jednak nie cała. Zgodziłem się z nim, że niezbyt wiele dobrego da się powiedzieć o starości, a on mi na to, że zna jedną dobrą rzecz, więc spytałem jaką. Odpowiedział, że zaletą jest to, że nie trwa długo. Myślałem, że się uśmiechnie, ale tego nie zrobił. Powiedziałem: cóż, to obojętne słowa. On mi na to, że nie bardziej obojętne niż rzeczywistość. Więc na ten temat tylko tyle. Tak czy siak wiedziałem, co by powiedział, niech go Bóg błogosławi. Człowiek się stara ulżyć ludziom. Nawet kiedy sami biorą na siebie jakieś brzemię. Myślałem jeszcze o jednej rzeczy, która ma z tym związek, choć o niej nie napomknąłem. Uważam, że cokolwiek człowiek robi w życiu, kiedyś to do niego wróci. Jeśli się żyje dostatecznie długo. Nie umiem znaleźć powodu, dla którego ten drań zabił tę dziewczynę. Co ona mu zrobiła? Prawda jest taka, że po pierwsze nigdy nie powinienem do niej jechać. Tu, w Huntsville, sądzą tamtego Meksykanina za to, że zabił policjanta stanowego i podpalił jego radiowóz z ciałem w środku, jednak nie wierzę, że on to zrobił. Pewnie dostanie za to karę śmierci. Ale co ja mam do tego? Myślę, że czekałem, aż to jakoś samo wyjdzie na jaw, i oczywiście nie wyszło. Sądzę, że już to wiedziałem od samego początku. To się czuło. Nie chciałem dać się wciągnąć w coś, z czego droga powrotna okazałaby się bardzo długa. Kiedy wuj mnie spytał, dlaczego to wyszło po tylu latach, odpowiedziałem, że zawsze we mnie tkwiło. Że przeważnie starałem się po prostu nie zwracać na to uwagi. Miał rację, bo rzeczywiście wyszło. Myślę, że ludzie czasami wolą dostać złą odpowiedź niż żadnej. Kiedy to powiedziałem, moje słowa zyskały sens, którego nigdy bym się nie domyślił, i również pod tym względem wuj miał rację. Było podobnie jak z tym, co mi kiedyś opowiedział pewien piłkarz, że jeśli ma jakąś drobną kontuzję, która tylko trochę przeszkadza, na ogól gra mu się lepiej. Wówczas skupia się na jednej rzeczy zamiast na wielu. Rozumiem to, co nie znaczy, że to wszystko zmienia. Myślałem, że jeżeli w życiu będę się ściśle trzymał pewnych zasad, nigdy nie zrobię znów rzeczy, którą będę się zamartwiał. Powiedziałem sobie, że miałem dwadzieścia jeden lat i miałem prawo do jednego błędu, szczególnie że mógłbym się czegoś nauczyć i stać się takim człowiekiem, jakim pragnąłem być. Cóż, myliłem się. Teraz zamierzam zrezygnować, czego dobrą stroną jest po prostu świadomość, że już nikt do mnie nie zadzwoni, bym ścigał tamtego człowieka. Uważam go za człowieka. Można więc powiedzieć, że ani trochę się nie zmieniłem,

ale wiem, że nawet nie znajdę argumentów, by uzasadnić swoją decyzję. Trzydzieści sześć lat. Świadomość tego boli. Wuj powiedział jeszcze jedno. Jeśli przeszło osiemdziesiąt lat człowiek czeka na to, że Bóg do niego przyjdzie, cóż, pewnie myśli, że przyjdzie. Gdyby nie przyszedł, człowiek uzna, że wie, co Bóg robi. Nie wiem, co jeszcze można powiedzieć o Bogu. Więc skończy się na tym, że ci, z którymi rozmawia, muszą najbardziej tego potrzebować. Niełatwo to zrozumieć, zwłaszcza że to mogłoby dotyczyć kogoś takiego jak Loretta. Ale być może wszyscy widzimy to opacznie. Zawsze tak patrzyliśmy. Listy ciotki Carolyn do Harolda. Miała te listy, bo on je zbierał. Ona go wychowała jak matka. Te listy były wymięte, podarte, pokryte błotem i nie wiadomo czym. Jeszcze o tych listach. Cóż, po pierwsze, to byli zwyczajni wieśniacy. Nie sądzę, żeby Harold kiedykolwiek wyjeżdżał poza granice hrabstwa Mon, a tym bardziej stanu Teksas. Ale w sprawie tych listów można powiedzieć, że w swoich planach związanych z powrotem Harolda ciotka w ogóle nie zakładała, że on tu zostanie. Teraz to łatwo dostrzec. Po sześćdziesięciu latach z okładem. Ale oni po prostu w ogóle nie mieli o tym pojęcia. Czy to się podoba, czy nie, to niczego nie zmienia. Nieraz mówiłem swoim zastępcom, że się naprawia to, co się daje naprawić, a resztę się odpuszcza. Jeśli nic nie można zrobić, to nawet nie jest kłopot, tylko przykrość. A prawda jest taka, że o świecie, który się tworzy, nie mam większego pojęcia, niż miał Harold. Oczywiście, w ogóle nie wrócił do domu. Nic w listach nie wskazywało, że brał pod uwagę taką możliwość. Cóż, ciotka jednak brała. Tylko nic mu o niej nie napomknęła. Rzecz jasna, wciąż jeszcze mam tamten medal. Leży w eleganckim fioletowym pudelku z wstążką i tak dalej. Wiele lat był w moim biurze, ale pewnego dnia zabrałem go do domu i włożyłem do szuflady stołu, żeby nie właził mi w oczy. Harold nie dostał żadnego medalu. Wrócił do domu w drewnianym pudle. Nie wierzę, że podczas pierwszej wojny światowej istniała organizacja matek zabitych żołnierzy, a jeśli istniała, ciotka Carolyn też nie mogła do niej należeć, bo Harold nie był jej rodzonym synem. Ale powinna. Nigdy też nie dostała po nim renty. No i wróciłem tam jeden raz. Chodziłem po całym terenie, ale bardzo niewiele świadczyło o tym, że cokolwiek tam się działo. Zebrałem kilka łusek. To wszystko. Dłuższy czas tam stałem, myśląc o różnych rzeczach. Był jeden z tych ciepłych dni, które czasami się zdarzają zimą. Wiał słaby wiatr. Zastanawiałem się, że może miało to coś wspólnego z tym krajem, tak jak mówił Ellis. Myślałem o rodzinie i o nim, jak siedzi w wózku inwalidzkim w starym domu, i

doszedłem do wniosku, że ten kraj ma bardzo dziwną historię, w dodatku cholernie krwawą. Wszędzie, gdziekolwiek się spojrzy. Mógłbym wyśmiać takie myśli, ale ciągle je mam. Nie chcę usprawiedliwiać swojego sposobu myślenia. Wcale nie. Rozmawiam z córką. Teraz by miała trzydzieści lat. No i dobrze. Muszę powiedzieć, że nie obchodzi mnie, jak to wygląda. Lubię z nią rozmawiać. Można to nazwać dziwactwem albo inaczej. Wiem, że przez te wszystkie lata kochałem ją tak, jak zawsze pragnąłem być kochany, i bardzo dobrze. Nigdy nie mówiłem o tym żonie, a nie mamy przed sobą wielu tajemnic. Nie sądzę, żeby uznała mnie za wariata, ale niektórzy mogą. Ed Tom? No, musieli go ubezwłasnowolnić. Słyszałem, że podają mu jedzenie pod drzwiami. Nie szkodzi. Słucham, co mówi córka, bo mówi z sensem. Chciałbym, żeby więcej mi powiedziała. Korzystam ze wszystkiego, co może mi pomóc. No, dość tego.

Kiedy wszedł do domu, dzwonił telefon. Zbliżył się do niskiego kredensu i odebrał. - Szeryf Bell - powiedział. - Szeryfie, tu detektyw Cook z policji w Odessie. - Słucham. - Dostaliśmy raport, w którym figuruje pańskie nazwisko. Chodzi o niejaką Carlę Jean Moss, zamordowaną tutaj w marcu. - Rozumiem. Bardzo dziękuję za telefon. - Charakterystykę broni, która była narzędziem zbrodni, znaleźli w bazie danych FBI. Po nitce do kłębka dotarli do pewnego chłopca tu, w Midland. Chłopiec twierdzi, że znalazł ten pistolet w pikapie rozbitym w wypadku. Zobaczył spluwę i po prostu ją wziął. Myślę, że to się zgadza. Rozmawiałem z nim. Sprzedał pistolet, który później się pojawił w napadzie na całodobowy sklep w Shreverport, w Luizjanie. Do tego wypadku doszło w dniu zamordowania tamtej kobiety. Właściciel pistoletu zostawił go, a potem zniknął i nie wiadomo, gdzie jest. Widzi pan. jak się przedstawia sytuacja. Nie mamy tu zbyt dużo morderstw, których sprawców nie wykryto, a cholera, to nam się bardzo nie podoba. Czy mogę spytać, szeryfie, dlaczego pan się interesował tą sprawą? Bell mu powiedział. Cook go wysłuchał, a potem dał mu numer Rogera Catrona, oficera, który prowadził śledztwo w sprawie wypadku. - Pozwoli pan, że najpierw ja do niego zadzwonię. Chętnie z panem porozmawia. - Dobrze - odparł Bell. - Pewnie, że chętnie ze mną porozmawia, bo znamy się od lat. Zadzwonił pod wskazany numer. Catron podniósł słuchawkę. - Ed Tom, jak ci leci? - Nie ma się czym chwalić. - Mogę ci jakoś pomóc? Bell powiedział mu o kraksie. - No pewnie, że ją pamiętam - odparł Catron. - Zginęło w niej dwóch chłopaków. Jeszcze nie znaleźliśmy kierowcy drugiego pojazdu. - Jak doszło do tego wypadku? Chłopcy palili trawkę. Przejechali znak stopu i rąbnęli w bok nowiutkiego dodge'a pikapa. Skasowali go. Kierowca pikapu wyczołgał się i oddalił przed naszym przyjazdem. Pikap kupiono w Meksyku. Na fałszywych numerach. Niezarejestrowany. Nie ma w nim dosłownie niczego, co by pozwoliło zidentyfikować właściciela. - A co z tym drugim pojazdem? - Jechało nim trzech chłopaków w wieku dziewiętnaście, dwadzieścia lat. Wszyscy

Meksykanie. Jedyny, który przeżył, siedział z tyłu. Wspólnie palili skręta, na skrzyżowanie wjechali prawdopodobnie dziewięćdziesiątką i rąbnęli w sam środek pikapu. Ten z siedzenia pasażera rozbił głową przednią szybę, przeleciał na drugą stronę ulicy i wylądował na ganku domu jakiejś kobiety, która akurat wyjmowała pocztę ze skrzynki. Minął ją o włos. W szlafroku i papilotach popędziła ulicą, wrzeszcząc jak opętana. Chyba jeszcze nie doszła do siebie. - Co zrobiliście z chłopcem, który wziął pistolet? - Zatrzymaliśmy go. - Gdybym do was przyjechał, mógłbym z nim pogadać? - Myślę, że tak. Właśnie patrzę na niego przez lustro weneckie. - Jak on się nazywa? - David De Marco. - Meksykanin? - Nie. Ci w samochodzie byli Meksykanami. On nie. - Będzie chciał ze mną rozmawiać? - Wystarczy się przekonać. - Przyjadę rano. - Cieszę się, że cię zobaczę. Catron wezwał chłopca i przeprowadził z nim krótką rozmowę. Kiedy chłopiec wszedł do kawiarni, sprawiał wrażenie, że niczym się nie przejmuje. Wszedł do boksu, rozwalił się na kanapie i wciągając powietrze przez zęby, spojrzał na Bella. - Chcesz kawy? - No. Napiję się. Bell uniósł palec, a wtedy zjawiła się kelnerka i przyjęła zamówienie. Szeryf spojrzał na chłopca. - Chciałem z tobą porozmawiać o tym człowieku, który się wydostał z wraku samochodu. Ciekaw jestem, czy pamiętasz jego wygląd. Cokolwiek. Chłopiec przecząco pokręcił głową. - Nie - odparł, rozglądając się po sali. - Był ciężko ranny? - Nie wiem. Wyglądało, jakby miał złamaną rękę. - Co jeszcze? - Miał ranę na głowie. Trudno powiedzieć, czy dużą. Mógł chodzić.

Bell obserwował chłopca. - Jak byś określił jego wiek? - Ojej, panie szeryfie. Nie wiem. Był zakrwawiony i tak dalej. - Zeznałeś, że pod czterdziestkę. - No. Coś koło tego. - Z kim byłeś? - Co? - Z kim byłeś? - Z nikim. - Człowiek, który wezwał policję, zeznał, że było was dwóch. - Zdawało mu się. - Tak? Rozmawiałem z nim dziś rano i nie wyglądał na takiego, któremu coś się zdaje. Kelnerka przyniosła kawę. De Marco wsypał sobie ćwierć filiżanki cukru, a potem długo mieszał. - Wiesz, że tuż przed wypadkiem ten człowiek zabił kobietę? - No. Wtedy nie wiedziałem. - A wiesz, ile osób on zabił? - Nic o nim nie wiem. - Co byś powiedział o jego wzroście? - Niezbyt wysoki. Raczej średni. - Był w butach? - No. Chyba tak. - Jakie miał buty? - Zdaje się, że ze strusia. - Drogie. - No. - Bardzo krwawił? - Nie wiem. Zwyczajnie. Miał rozciętą głowę. - Co mówił? - Nic. - A ty odzywałeś się do niego? - Nie. Tylko spytałem, czy dobrze się czuje. - Myślisz, że mógł umrzeć? - Nie mam pojęcia.

Bell odchylił się do tyłu, odkręcił wieczko solniczki i z powrotem je zakręcił. - Powiedz mi, kto z tobą był. - Nikogo ze mną nie było. Szeryf uważnie mu się przyjrzał. Chłopiec wciągnął powietrze przez zęby. Wypił mały łyk kawy i odstawił filiżankę. - Nie zamierzasz mi pomóc, prawda? - Już panu wszystko powiedziałem. Widział pan raport. Jest tam wszystko, co wiem. Bell go obserwował. Potem wstał, włożył kapelusz i wyszedł. Rano udał się do szkoły i od nauczyciela De Marco dostał kilka nazwisk. Pierwszy, z którym rozmawiał, spytał szeryfa, jak go znalazł. Był chłopcem nad wiek wyrośniętym. Siedział ze złożonymi dłońmi i patrzył na swoje tenisówki, które miały chyba największy rozmiar, a na noskach słowa „Lewy” i „Prawy” napisane purpurowym tuszem. - Czegoś żaden z was nie chce mi powiedzieć. Chłopiec pokręcił głową. - Groził ci? - Nie. - Jak tamten człowiek wyglądał? Był Meksykaninem? - Chyba nie. Tylko miał taką ciemną cerę. To wszystko. - Bałeś się go? - Dostałem cykora, kiedy wyście przyjechali. Kurde, panie szeryfie, wiem, że nie powinniśmy brać tej spluwy. Głupio wyszło. Ale ja nie powiem, że to pomysł Davida, nawet gdyby tak było. Jestem już wystarczająco duży. - Jasne, że jesteś. - Wszystko było jakieś takie dziwne. Tamtych dwóch w wozie już nie żyło. Czy przez to mam kłopoty? - Jeszcze co wam powiedział? Chłopiec rozejrzał się dokoła, jakby mu się zbierało na płacz. - Gdybym mógł to cofnąć, zrobiłbym inaczej. Wiem. - Co on powiedział? - Żebyśmy zapomnieli, jak wygląda. Davidowi dał stówę. - Sto dolarów. - No. David oddał mu swoją koszulę, żeby zrobił z niej temblak. Bell pokiwał głową. - W porządku. Jak wyglądał?

- Średniego wzrostu. Średniej budowy. W dobrej kondycji. Gdzieś około trzydziestu pięciu lat. Brunet albo raczej ciemny szatyn. Nie wiem, panie szeryfie. Wyglądał jak każdy. - Jak każdy. Chłopiec popatrzył na swoje tenisówki. Spojrzał na Bella. - Nie wyglądał jak każdy. Znaczy, niczym się nie odróżniał, ale chyba nikt by mu nie chciał podskoczyć. Kiedy coś mówił, musiało się go słuchać. Na ręce, pod skórą wystawała mu kość, a nie zwracał na to uwagi, jakby to był dla niego pryszcz. - No dobrze. - Czy przez to mam problemy? - Nie. - Bardzo dziękuję. - Nie wiesz, dokąd to wszystko prowadzi, prawda? - Nie, pan nie wie. Myślę, że to mnie czegoś nauczyło. Jeżeli to ma dla pana jakieś znaczenie. - Ma. Sądzisz, że De Marco też się czegoś nauczył? Chłopiec pokręcił głową. - Nie wiem - odparł. - Nie mogę mówić za Davida.

XI Zabrałem Molly'ego, objechaliśmy wszystkich krewnych Mossa i wreszcie w San Saba udało nam się znaleźć jego ojca. Wybrałem się tam w któryś piątek wieczorem i pamiętam jak wychodząc z domu, pomyślałem sobie, że prawdopodobnie znów robię głupstwo, ale mimo to pojechałem. Wcześniej do niego zadzwoniłem. Mówił takim głosem, jakby na mnie czekał, a może i nie, ale powiedział, żebym przyjechał, więc to zrobiłem. Zatrzymałem się w motelu i rano zajechałem pod dom starego Mossa. Przed kilkoma laty zmarła mu żona. Siedzieliśmy na werandzie, pijąc mrożoną herbatę, i pewnie jeszcze byśmy tam siedzieli, gdybym czegoś nie powiedział. Jest nieco starszy ode mnie. Chyba o dziesięć lat. Powiedziałem mu to, co pragnąłem powiedzieć, bo to stanowiło cel mojego przyjazdu. Chodziło o jego syna. Wyłącznie fakty. Siedział i kiwał głową. Ze szklanką herbaty w dłoni opartej na kolanie, lekko się bujał na huśtawce. Nie wiedząc, co jeszcze mam powiedzieć, zwyczajnie milczałem. Siedzieliśmy tak dość długo. Wreszcie się odezwał, ale nie patrzył na mnie, lecz na podwórko. Rzekł: „Był najlepszym strzelcem, jakiego kiedykolwiek widziałem. Bez wyjątku”. Nie wiedziałem, co powiedzieć, więc tylko bąknąłem: „Zgadza się”. „Wie pan, w Wietnamie był snajperem”. Odparłem, że o tym nie wiedziałem. „W ogóle nie miał nic wspólnego z narkotykami”. „Nie. Jasne, że nie”. Kiwnął głową. „Tak został wychowany”. „Oczywiście”. „A pan był na wojnie?”. „Tak, byłem. W Europie”. Pokiwał głową. „Kiedy Llewelyn wrócił do domu, chciał odwiedzić rodziny kilku kolegów, którym to się nie udało. Zrezygnował. Nie wiedział, co im powiedzieć. Mówił, że sobie wyobraża, jak wszyscy będą siedzieli, patrzyli na niego i żałowali, żetonie on zginął. Że to byłoby widać po ich minach. Zamiast ich ukochanych, rozumie pan”. „Tak, proszę pana. Rozumiem”.

„Ja także. Wszystko oprócz tego, że oni tam robili różne rzeczy, o których woleli nie pamiętać i zostawić je w Wietnamie. Myśmy nie mieli nic podobnego, kiedy byliśmy na wojnie. Albo bardzo rzadko. Hipisi parę razy zrobili sobie z Llewelyna pośmiewisko. Pluli na niego. Nazywali go mordercą niemowląt. Mnóstwo tych chłopców, co powrócili, w dalszym ciągu ma problemy. Sądziłem, że przyczyną był brak wsparcia ze strony państwa. Ale myślę, że stało się znacznie gorzej, bo kraj okazał się rozdarty. I wciąż taki jest To nie wina hipisów. Ale też nie wina tych chłopców, których tam wysyłano. W wieku osiemnastu, dziewiętnastu lat”. Odwrócił się i na mnie spojrzał. Wtedy wydał mi się znacznie starszy. Jego oczy wyglądały staro. Powiedział: „Ludzie mówią, że to Wietnam rzucił nasz kraj na kolana. Ale ja nigdy tak nie uważałem. Kraj już wcześniej był w złym stanie, Wietnam po prostu to pokazał. Nie daliśmy im niczego, co by mogli ze sobą tam zabrać. Jakbyśmy ich wysłali bez karabinów. I nie wiem, czy nawet bez nich byliby w gorszej sytuacji. Na wojnę nie idzie się w ten sposób. Na wojnę nie można iść bez Boga. Nie wiem, co się stanie, kiedy wybuchnie następna. Naprawdę nie wiem”. I na tym skończyła się rozmowa. Podziękowałem mu za czas, który mi poświęcił. Następnego dnia miałem być w biurze ostatni raz i musiałem przemyśleć jeszcze wiele spraw. Na autostradę wróciłem bocznymi drogami Pojechałem do Cherokee, a stamtąd drogą 501. Starałem się ustawić wszystko w perspektywie, ale czasami człowiek znajduje się zbyt blisko. Trzeba całego życia, żeby zobaczył, jaki jest naprawdę, a i wtedy może się mylić. Zastanawiałem się nad tym, dlaczego pragnąłem być przedstawicielem prawa. Po części dlatego, że lubiłem pouczać. Pragnąłem, żeby ludzie mnie słuchali. Ale także dlatego, że chciałem ratować tonących. Próbowałem wszystkiego i na tym się kończyło. Myślę, że wszyscy jesteśmy źle przygotowani do tego, co ma nadejść. Nieważne co. I przypuszczam, że cokolwiek nadejdzie, trudno nam będzie z tym wytrzymać. Gdyby tym starcom, z którymi rozmawiałem, powiedzieć, że po ulicach miast naszego Teksasu będą chodzili ludzie o zielonych włosach, z kością w nosie i mówiący niezrozumiałym językiem, nigdy by w to nie uwierzyli. A co, gdyby im powiedzieć, że to ich wnuki? No cóż, wszystko to tylko cuda niewidy, ale nie wiadomo, skąd się to wzięło ani jak się skończy. Zawsze myślałem, że zdołam wszystko naprawić, przynajmniej częściowo, ale chyba po prostu już tak nie uważam. Właściwie nie wiem, co uważam. Czuję się jak ci starcy, o których mówiłem. To też niczego nie poprawi. Mam bronić czegoś, w co nie wierzę, choć niegdyś wierzyłem. Mam wierzyć w coś, w co niegdyś wierzyłem, ale już nie wierzę. To jest problem. Nie wierzyłem w to, nawet kiedy to robiłem. Teraz przyglądam się temu pod światło. Widzę, że wielu wierzących odpada. Zostałem

zmuszony, aby ponownie przyjrzeć się temu, a także sobie. Nie wiem, czy to wyjdzie na dobre, czy na złe. Nie wiem, czy na mnie można polegać, a przedtem nie miałem takich wątpliwości. Lepiej rozumiem teraz, czym rządzi się świat, ale jakim kosztem. Cena była wysoka. Kiedy powiedziałem żonie, że rezygnuję, początkowo myślała, że tylko tak mówię, ale to było całkiem serio. Powiedziałem jej, że mam nadzieję, że mieszkańcy tego hrabstwa okażą się na tyle rozsądni, by na mnie nie głosować. Tłumaczyłem, że źle się czuję, biorąc ich pieniądze. Odparła, że wcale tak nie myślę, a ja jej na to, że każde słowo mówiłem poważnie. Z mojej pensji mieliśmy spłacić sześć tysięcy dolarów długu i nie wiem, jak sobie z tym poradzę. Siedzieliśmy tam przez pewien czas. W końcu powiedziałem: „Loretto, już dłużej nie mogę tego robić”. Uśmiechnęła się i spytała: „Chcesz zrezygnować, kiedy prowadzisz?”. Odparłem: „Nie, proszę szanownej pani, po prostu zamierzam zrezygnować. I wcale nie prowadzę, co widać, do cholery. Już nigdy nie będę prowadził”. I jeszcze jedno, nim skończę. Wcale bym o tym nie wspomniał, gdyby o tej sprawie nie pisano w gazetach. Pojechałem do Ozony, by porozmawiać z prokuratorem okręgowym. Dowiedziałem się, że jeśli chcę, mogę się skontaktować z adwokatem tamtego Meksykanina i ewentualnie zeznawać na procesie, ale nic więcej nie mogą zrobić. Skorzystałem więc z tego i oczywiście bezskutecznie, bo oskarżony dostał karę śmierci. Wobec tego pojechałem do Huntsville, żeby się z nim zobaczyć, i oto, co się wydarzyło. Wszedłem i usiadłem, a on oczywiście mnie znał, bo mnie widział na rozprawie i tak dalej. Spytał: „Co pan mi przynosi?”. Kiedy odparłem, że nic, powiedział, że myślał, że pewnie mu coś przyniosłem. Jakieś słodycze lub coś takiego. I że będę dla niego miły. Spojrzałem na strażnika. Nie patrzył na nas, tylko w inną stronę. Spojrzałem na Meksykanina. Miał jakieś trzydzieści pięć, czterdzieści lat. Dobrze mówił po angielsku. Powiedziałem mu, że nie przyszedłem tutaj, żeby mnie obrażano, ale po to, by się dowiedział, że zrobiłem dla niego, co się dało, i że moim zdaniem on jest niewinny, na co odchylił się w tył i wybuchnął śmiechem, a potem rzekł: „Ze świecą szukać drugiego takiego. Strzeliłem tamtemu sukinsynowi między oczy i za włosy wciągnąłem go do jego samochodu, który podpaliłem, żeby wytopić z niego tłuszcz”. No cóż. Ci ludzie świetnie człowieka wyczują. Gdybym walnął go w gębę, na pewno strażnik nie odezwałby się ani słowem. I on to wiedział. Wiedział bardzo dobrze. Wychodząc stamtąd, zobaczyłem prokuratora rejonowego, którego znałem na tyle, że mogłem go zatrzymać i porozmawiać. Nie powiedziałem mu, co się właśnie wydarzyło, ale przecież wiedział, że próbowałem pomóc tamtemu człowiekowi, i umiał kojarzyć fakty. Zresztą nie wiem. W ogóle nie pytał o Meksykanina ani o to, co tam robiłem. Jeden jest za głupi, a drugiemu to niepotrzebne. Zostawiam to waszej domyślności, za którego go uznałem. Stał w

holu, jak zwykle z teczką. Zawsze ją nosi ze sobą. Przyznał mi się, że kiedy skończył studia, przez pewien czas pracował jako adwokat i że to utrudniało mu życie. Nie chciał do końca życia mieć do czynienia z kłamstwami jako rzeczą oczywistą. Odparłem, że jeden prawnik powiedział mi kiedyś, że na studiach nie uczą, jak odróżniać dobro od zła, lecz jak stosować prawo, ale dodał, że sam nie jest tego taki pewny. Prokurator się nad tym zastanowił, kiwnął głową i odrzekł, że w dużej mierze musi się z nim zgodzić, bo skoro nie przestrzega się prawa, ani dobro, ani zło nie uratuje człowieka. Chyba to miało sens, ale nie zmieniło mojego sposobu myślenia. W końcu spytałem, czy wie, kto to jest Mamona. - Mamona? - Tak, Mamona. - Ma pan na myśli stosunek Boga do Mamony? - Tak, panie prokuratorze. - Cóż, trudno mi powiedzieć. Wiem, że to jest w Biblii. Czy to diabeł? - Nie wiem. Zajrzę tam. Uważam, że powinienem się dowiedzieć, kto to jest Mamona. Z uprzejmym uśmiechem powiedział: - To zabrzmiało, jakby chciała zająć wolny pokój w pana domu. - No cóż - odparłem. - To by dopiero był kłopot. Tak czy siak muszę poznać jej zwyczaje. Skinął głową. Jakby się uśmiechnął. Potem zadał mi pytanie: - Co pan wie o tym tajemniczym człowieku, który pańskim zdaniem zabił tamtego policjanta i spalił go w radiowozie? - Nie wiem nic. Bardzo bym chciał coś wiedzieć. Albo myślę, że bym chciał. - Taa. - Przypomina ducha. - Przypomina ducha czy nim jest? - Nie, on naprawdę istnieje. Wolałbym, żeby nie istniał, ale istnieje. Prokurator pokiwał głową. - Gdyby był duchem, nie musiałby pan się nim przejmować. Zgodziłem się z nim, ale od tamtej chwili przemyślałem to sobie i doszedłem do wniosku, że kiedy człowiek napotyka pewne rzeczy na tym świecie, uświadamia sobie, że może do nich nie dorastać, i właśnie ta sprawa jest jedną z takich rzeczy. Kiedy się mówi, że coś istnieje w rzeczywistości, a nie jedynie w głowie, wcale nie jestem pewien tego, co się mówi. Loretta powiedziała jedną rzecz w takim sensie, że to nie była moja wina. Zaprzeczyłem. Również tę sprawę zdążyłem sobie wcześniej przemyśleć. Odrzekłem, że jeśli

się trzyma złego psa na podwórku, ludzie tam nie wchodzą. A oni weszli.

Kiedy dotarł do domu, nie zastał żony, ale zobaczył jej samochód. Poszedł do stajni. Boks konia Loretty był pusty. Bell już chciał wyjść, ale się zatrzymał, bo pomyślał, że mogła mieć wypadek i jest ranna. Wziął siodło, gwizdnął i obserwował, jak nad drzwiami boksu na końcu stajni pojawia się łeb konia strzygącego uszami. Wyjeżdżając, jedną ręką luźno trzymał wodze i poklepywał konia. Przemawiał do niego: - Dobrze być na dworze, prawda? Nie wiesz, dokąd oni się wybrali? Nie szkodzi. Nie martw się, znajdziemy ich. Po czterdziestu minutach zobaczył żonę. Osadził konia i patrzył. Jechała grzbietem wzgórza, trzymając dłonie na łęku i spoglądając na zachód słońca. Koń szedł stępa po luźnym piaszczystym gruncie, kopytami wzbijając czerwone chmurki pyłu. - Tam jest moje serce - powiedział Bell koniowi. - Zawsze tam było. Razem pojechali do studni Warnera. Siedzieli tam pod topolą, a tymczasem konie się pasły. Do pojników przyleciały gołębie. - Tylko do końca roku. Już wkrótce nie będziemy ich oglądali. Uśmiechnęła się i powtórzyła: - Tylko do końca roku. - Nie chcesz tego. - Wyjechać stąd? - Wyjechać stąd. - Nie mam nic przeciwko temu. - Ze względu na mnie, prawda? Uśmiechnęła się. - No cóż, w pewnym wieku już nie lubi się zmian - odparła. - Chyba znowu mamy kłopoty. - To wyjdzie nam na dobre. Wreszcie codziennie będziesz jadł kolację w domu. - Zawsze lubiłem być w domu. - Pamiętam, jak tato przeszedł na emeryturę i mama mu powiedziała: „Dobrze czy źle, nie mówiąc już o obiadach”. Bell się uśmiechnął. - Jestem pewien, że mama żałuje, że on już więcej nie przyjdzie na obiad. - Ja też jestem tego pewna i też żałuję, jeśli o to chodzi. - Nie powinienem o tym mówić. - Nie powiedziałeś nic złego.

- Tak czy siak byś to powiedziała. - Muszę. Znów się uśmiechnął. - Zwróciłabyś mi uwagę, gdybym powiedział coś złego? - Nie. - A gdybym chciał, żebyś to zrobiła? - Ciężka sprawa. Obserwował brązowe gołębie pustynne w przyćmionym różowym świetle. - Naprawdę? - spytał. - Dość trudna. Jednak nie całkiem. - Czy to dobrze? - Cóż, liczę, że sam pewne rzeczy zrozumiesz, bez mojej pomocy. Gdyby jednak chodziło o jakąś sprawę, w której się nie zgadzamy, po prostu przeszłabym nad nią do porządku dziennego. - Ja chyba nie. Uśmiechnęła się i położyła dłoń na jego ręce. - Daj sobie z tym spokój - powiedziała. - Tak przyjemnie się tu siedzi. - Racja, szanowna pani. Rzeczywiście przyjemnie.

XII Przebudziwszy się, budzę Lorettę. Wtedy wymawia moje imię, jakby pytała, czy tam jestem. Lubi tak pytać. Czasami idę do kuchni, przynoszę napój imbirowy, a potem siedzimy w mroku. Żałuję, że nie ułatwiałem jej życia. Świat, z którym miałem do czynienia, nie zrobił ze mnie osoby uduchowionej. Takiej jak ona. Martwi się o mnie. Widzę to. Chyba sądziłem, że jako mężczyzna, w dodatku od niej starszy, mogę ją czegoś nauczyć, i w pewnych wypadkach tak było. Ale zdaję sobie sprawę, kto i co komu zawdzięcza. Przypuszczam, że wiem, dokąd zmierzamy. Jesteśmy kupowani za swoje własne pieniądze. I chodzi nie tylko o narkotyki. Są ogromne majątki, o których nikt nawet nie ma pojęcia. Co te pieniądze dadzą? Można za nie kupić całe kraje. Już część ich kupiono. Czy da się kupić ten? Nie sądzę. Ale będziemy musieli współpracować z ludźmi, z którymi nie powinniśmy mieć do czynienia. Nie chodzi nawet o kwestię egzekwowania prawa. Wątpię, czy kiedykolwiek istniała. Narkotyki były zawsze. Ludzie jednak nie narkotyzują się bez powodu. Milionami. Nie wiem, jak sobie z tym poradzić. Zwłaszcza że nie widzę dobrych rozwiązań. Jakiś czas temu rozmawiałem z pewną dziennikarką, młodą dziewczyną, która wydawała się dość miła. Właściwie była to początkująca dziennikarka. Spytała: „Panie szeryfie, jak to się dzieje, że w tym hrabstwie przestępcy wymykają się panu z rąk?”. Moim zdaniem pytanie wyglądało na szczere. Chyba było szczere. Tak czy siak odparłem: „Zaczyna się od tego, że się lekceważy dobre maniery. Za każdym razem, gdy się nie słyszy grzecznych słów, na przykład proszę pani czy proszę pana, łatwo przewidzieć, czym to się skończy”. Tłumaczyłem dalej: Dotyczy to wszystkich sfer. Słyszała pani o tym, prawda? Wreszcie dochodzi do upadku moralności kupieckiej, co prowadzi do tego, że na pustyni znajduje się zabitych ludzi w ich własnych autach, a wtedy jest już za późno: Dziwnie 'na mnie spojrzała. Wtedy powiedziałem ostatnią rzecz, której chyba nie powinienem był mówić, a mianowicie, że handel narkotykami nie istniałby bez narkomanów. Wielu z nich świetnie się ubiera i zajmuje dobrze płatne stanowiska. Dodałem: „Niewykluczone, że sama pani zna takich”. Druga sprawa to starcy, a ja ciągle się z nimi spotykam. Patrzą na mnie i zawsze pytają. Nie przypominam sobie, żeby tak było dawniej. Nie przypominam sobie takich rzeczy z czasów, gdy byłem szeryfem w latach pięćdziesiątych. Kiedy się na nich spojrzy, nawet nie wyglądają na zdezorientowanych. Po prostu sprawiają wrażenie wariatów. To mnie niepokoi. Jakby nagle się obudzili i nie wiedzieli, skąd się to wszystko wzięło. Cóż, prawdę mówiąc, nie

wiedzą. Dziś wieczorem, w czasie kolacji żona mi powiedziała, że czytała świętego Jana. Objawienie. Kiedy zaczynam mówić o różnych sprawach, ona zawsze znajduje coś w Biblii, więc spytałem, czy w Objawieniu jest coś o tym, co się stanie, a ona mi odparła, że mi powie. Spytałem, czy jest tam coś o zielonych włosach i kościach w nosach, a ona krótko odpowiedziała, że nie. Nie wiem, czy to dobry znak, czy zły. Potem wstała, objęła mnie z tyłu za szyję i ugryzła w ucho. Pod wieloma względami jest bardzo młodą kobietą. Gdybym nie miał jej, nie wiem, ile byłbym wart. No, jednak wiem. Niewiele.

Był zimny wietrzny dzień, kiedy wyszedł z gmachu sądu po raz ostatni. Wielu mężczyzn objęłoby płaczącą kobietę, lecz on nigdy nie uważał tego za rzecz normalną. Zszedł po schodach do tylnego wyjścia, ruszył do swojego pikapu, wsiadł i przez jakiś czas po prostu siedział. Nie umiał określić uczucia, które go ogarnęło. Był to smutek i jeszcze coś. Właśnie to jeszcze coś sprawiło, że siedział, zamiast włączyć silnik. Już niegdyś tak się czuł, ale bardzo dawno temu i dopiero wówczas nabrał pewności, gdy wypowiedział to słowo: porażka. Przegrał. Było to gorsze niż śmierć. - Musisz przejść nad tym do porządku dziennego - rzekł i wtedy włączył silnik.

XIII Kiedy się wyszło tylnymi drzwiami, można było zobaczyć kamienne koryto stojące wśród chwastów przy ścianie domu. Cynkowana rynna biegnąca z dachu zapewniała całkiem wystarczający dopływ wody. Pamiętam, że raz tam się zatrzymałem, kucnąłem i patrząc na koryto, zacząłem się nad nim zastanawiać. Nie wiem, jak długo tam stało. Sto lat? Dwieście? Na kamieniu jeszcze widniały ślady po dłucie. Koryto wykuto w bloku litej skały. Miało około dwóch metrów długości, jakieś osiemdziesiąt centymetrów szerokości i mniej więcej taką samą głębokość. Po prostu ktoś dłutem wykuł je w kamieniu. Myślałem o człowieku, który to zrobił. Z tego, co mi wiadomo, ten kraj w ogóle nie miał dłuższego okresu pokoju. Od tamtego czasu trochę czytałem o jego historii i nie jestem pewien, czy w ogóle miał taki okres. Jednak tamten człowiek młotem i dłutem wykuł kamienne koryto, które przetrwa dziesięć tysięcy lat. Jak do tego doszło? W co wierzył? Przecież nie mógł założyć, że nic się nie zmieni, choć można by tak sądzić, jak przypuszczam. Musiał znać sytuację. Jeszcze sporo o tym myślałem, mimo że już się stamtąd wyprowadziłem, a dom się rozpadł. Powiem, że koryto dalej tam jest, bo byłoby bardzo trudno je przenieść. Więc myślałem o tym człowieku, który tam pracował młotem i dłutem może przez parę godzin po kolacji, nie wiem. Muszę powiedzieć, że przychodzi mi do głowy tylko jedno: w głębi serca miał jakąś nadzieję. Ja nie zamierzam wykuwać kamiennego koryta na wodę, ale chciałbym mieć taką nadzieję. Chyba właśnie jej bym pragnął najbardziej ze wszystkiego. Jeszcze jedna sprawa. Dotychczas niewiele mówiłem o swoim ojcu i wiem, że nie oddałem mu sprawiedliwości. Nie dożył mojego wieku, a zmarł prawie dwadzieścia lat temu, więc w pewnym sensie jakbym patrzył na człowieka ode mnie młodszego. Ledwie dorósł, został wędrownym handlarzem koni. Mówił mi, że początkowo parę razy nieźle go wykiwano, ale czegoś się nauczył. Powiedział, że pewnego razu jeden handlarz wziął go za ramiona, spojrzał mu w oczy i rzekł: „Chłopcze, będę sprzedawał twoje konie, jakby nie należały do ciebie”. Chodzi o to, że dobrze jest słuchać rad, gdy ludzie udzielają ci ich szczerze. To mi się wryło w pamięć. Ojciec znał się na koniach i dobrze je traktował. Widziałem, jak kilka ujeżdżał. Znał się na rzeczy. Bardzo delikatnie do nich podchodził. Przemawiał do nich. Mnie nigdy niczego nie narzucał, ale zawdzięczam mu więcej, niż mógłbym sądzić. Z punktu widzenia ogółu, chyba jestem lepszym człowiekiem. Chociaż to źle brzmi. Choć nieładnie tak mówić. Nie wspominając już o dziadku. Nigdy nie udało mu się zostać szeryfem. Chyba przez dwa lata chodził do ogólniaka, ale go nie skończył. Myślę o nim mniej, niż powinienem, i

wiem, że to nie w porządku. Kiedy umarł, dwa razy mi się śnił. Pierwszego snu nie pamiętam zbyt dobrze, ale w nim spotkałem mojego dziadka w jakimś mieście i dał mi trochę pieniędzy, które chyba zgubiłem. Jednak w drugim obaj wróciliśmy do dawnych czasów. Jechałem konno przełęczą górską w nocy. Było zimno, na ziemi leżał śnieg, a dziadek mnie minął i pojechał dalej. Nie odezwał się ani słowem. Po prostu jechał dalej ze zwieszoną głową, owinięty kocem. Kiedy mnie mijał, zobaczyłem, że w wieńcu przy siodle wiezie żar, jak dawniej zwykło się robić. Widziałem wieniec w świetle żaru, który się w nim znajdował. Światło to przypominało blask księżyca. We śnie wiedziałem, że dziadek mnie wyprzedza, by gdzieś rozpalić ognisko w tym mroku i chłodzie, i że gdy dotrę na miejsce, on już tam będzie. I wtedy się obudziłem.