cwiczenie 2 galwanizacja poprawione przez Asie

Elektrolecznictwo Opracował: Szymon Marczuk

Elektrolecznictwo czyli wykorzystanie energii elektrycznej w celach leczniczych i diagnostycznych. Prąd elektryczny jest to uporządkowany ruch ładunków elektrycznych. By mówić o właściwościach prądu należy rozumieć, że charakteryzują go różne parametry takie jak: Napięcie czyli różnica potencjałów między anodą i katodą wyrażana w Voltach [V] Natężenie czyli siła prądu, ilość elektryczności przepływająca przez przekrój przewodnika w ciągu 1 s wyrażana w [A] W zabiegach fizykalnych będziemy stosować natężenia rzędu miniAmperów - mA Prąd stały inaczej nazywany galwanicznym charakteryzuje się stałym kierunkiem, napięciem i natężeniem, które nigdy nie ulega zmianie. W takiej sytuacji jedna elektroda zawsze będzie Katodą druga elektroda zawsze Anodą Zastosowanie prądu stałego: galwanizacje, jonoforezy, kąpiele elektryczno-wodne Prąd galwaniczny przepływając przez n i mm nie pobudza ich – nie ma spontanicznej aktywności mięśni Jak wygląda przepływ prądu przez tkanki? W naszym organizmie jest wiele tkanek, które różnorako przewodzą prąd elektryczny. Przyczyna tej zmienności zależy od zawartości w nich wody i elektrolitów. Z tego powodu tkanki te zostały podzielone na trzy grupy. Dobrym przewodnictwem Złym przewodnictwem Brak przewodnictwa: charakteryzuje się: charakteryzuje się: Krew, mocz, limfa, płyn mózgowo- Tk. tłuszczowa, ścięgna, kości, Paznokcie, włosy, warstwa rdzeniowy, mięśnie, nerw. rogowa suchej skóry. torebka stawowa.

Wiec nasuwa się pytanie jak wykonywać zabiegi lecznicze na stawy skoro skora zbudowana z warstwy tłuszczu słabo przewodzi prąd a warstwa rogowa naskórka prądu w ogóle nie przewodzi… Można było by zastosować większe natężenie (siłę) i prąd by się wepchnęło do ciała ale wiąże się to z uszkodzeniem tkanek. W tym celu należy zmniejszyć opór. Zmniejszanie oporu polega na zwiększeniu wilgoci (wilgotne podkłady), ogrzaniu tkanki (elektrolity czyli tzw. ciepłe przewodniki). Należy pamiętać iż uszkodzenie, ubytek skóry stwarza zagrożenie uszkodzenia tkanek. Należy takie ubytki zabezpieczyć wyciętą ceratą. Prąd stały może płynąć przez ciało wzdłuż kończyny i w jej poprzek. Przepływ podłużny czyli wzdłuż kończyny charakteryzuje się mniejszym oporem tkanek ponieważ wzdłuż kończyny biegną naczynia krwionośne, limfatyczne, nerwy oraz mięśnie. Istnieje jeszcze przepływ poprzeczny, który jest w poprzek kończyny. Prąd płynąc w poprzek kończyny napotyka na drodze bardzo duży opór - warstwową budowę ,opór powięzi, błony tkanek

W jaki sposób wpływa prąd stały na organizm ludzki - Działanie biologiczne p. stałego   

Zmiana przepustowości błon granicznych Wzrost potencjałów dyfuzji i osmozy Poprawa odżywienia tkanek

Elektrolit- substancja dysocjująca na elektrolity. Pamiętaj, że wszystkie płyny ustrojowe zawierają elektrolity Wiesz już, że w prądzie galwanicznym wyróżniamy zawsze 2 elektrody – Katodę i Anodę. Teraz trzeba zapamiętać co się dzieje pod każdą z nich. KATODA (-) – czarna

ANODA (+) – czerwona

Na+

Cl-

Wzrost pH

Obniżenie pH

Odczyn zasadowy

Odczyn kwaśny

Wzrost pobudliwości włókien nerwowych

Obniżenie pobudliwości włókien nerwowych

Znaczne przekrwienie

Zmniejszone przekrwienie

Jak widzisz z górnej tabeli pod każdą elektrodą zachodzi zmiana pH chyli odczynu tkanek na kwaśny lub zasadowy. Zmiana ta będzie tym większa im większe natężenie się zastosuje. Jeżeli natężenie będzie niebezpiecznie wysokie zmiana pH tkanki może spowodować nieodwracalne skutki: Pod Katodą martwicę rozpływną Pod Anoda martwicę koagulacyjną Podczas zabiegu pacjent może czuć ciepło. Ciepło to wynika z rozszerzenia naczyń.Reakcje naczyń krwionośnych dzielimy na 3 okresy. I. II. III.

okres – rozszerzenie naczyń powierzchownych po zabiegu okres – zmniejszenie powierzchownego zaczerwienienia po 30 min okres – głębokie przekrwienie w tkance podskórnej i mięśniowej, utrzymuje się kilka godzin.

Mięśnie i nerwy będą reagowały na prąd galwaniczny, który przez nie przepływa więc tkanka mięśniowa i nerwowa jest tkanką pobudliwą - Elektrotonus czyli zmiana pobudliwości mm i n pod wpływem prądu galwanicznego Bodziec  zmiana pobudliwości błony komórkowej  wytworzenie potencjału czynnościowego

Katelektronus   

Zwiększenie pobudliwości pod katodą (depolaryzację włókien n) Skutki - wzrost napięcia mm Stosujemy w porażeniach wiotkich

Anelekrotonus   

Zmniejszona pobudliwość pod Anodą Hamowanie bólu na poziomie obwodowym przez obniżenie napięcia mm. Stosujemy w leczeniu bólu

Skutki:     

Poprawa ukrwienia Odżywienie tkanek Szybsze usuwanie produktów przemiany materii Dostarczanie O2 Wypłukiwanie zapalnych mediatorów

Wyrażona silniej pod KATODĄ Efekty kliniczne      

Wpływ na metabolizm tkankowy (przyspieszenie regeneracji, modyfikacja przebiegu zapalenia) Działanie p/bólowe Miejscowe obniżenie pobudliwości (anoda) Odruchowe, wpływ na układ nerwowy i wydzielania neuroprzekaźników – podniesienie progu bólu Ułatwianie wnikania leków Wzrost pobudliwości włókien mięśniowych (katoda)

Wskazania    

Zespoły bólowe kręgosłupa Zmiany zwyrodnieniowe stawów Neuralgie Polineuropatie

  

Porażenia i niedowłady nerwów obwodowych Utrudniony zrost kostny Zaburzenia krążenia obwodowego

P/wskazania      

Ropne stany zapalne skóry Zmiany skórne Choroba nowotworowa Stany gorączkowe Ostre procesy zapalne Porażenie spastyczne

      

Zaburzenia czucia Rozrusznik serca Zespolenia metalowe w obrębie pola zabiegowego Endoproteza Skaza krwotoczna Zakrzepowe zapalenie żył Zaawansowana miażdżyca tętnic

Teraz mając już jakie tako podstawy można powoli przechodzić dowykonywanie zabiegu galwanizacji Przepływ prądu między elektrodami zależy od:    

Wymiaru elektrod Wzajemnego ułożenia Odległości między elektrodami Przewodnictwa elektrycznego tkanek

Metodyka stosowania p Galwanicznego Galwanizacja podłużna Prąd płynie głównie powierzchownych

Galwanizacja poprzeczna w

tkankach przy dużych stawach i kończynach

Galwanizacja anodowa (wstępująca) Katoda proksymalnie, anoda dystalnie zwiększa napięcie mm Galwanizacja katodowa (zstępująca) Anoda proksymalnie, katoda dystalnie Działanie uśmierzające ból, sprzyja rozluźnieniu mięśni Galwanizacja stabilna – bez przesuwania elektrod Galwanizacja labilna – elektroda zmienia swoje ułożenia na ciele pacjenta – rękawica galwaniczna Dawkowanie p galwanicznego zależne jest od:    

Rodzaju i okresu choroby Lokalizacji Powierzchni elektrody czynnej Wrażliwości osobniczej

Należy jednak pamiętać że Odczyn = natężenie prądu x czas im większe te parametry tym będzie większy odczyn Dawkowanie obiektywne jest to natężenie pomnożone przez powierzchnię elektrody   

Słabe: 0,01-0,1 mA/cm² Średnie: do 0,3 mA/cm² Mocne: do 0,5 mA/cm²

Nie więcej niż 30mA na zabieg, niektóre źródła mówią o maxymalnym 50mA Zazwyczaj jest to 0,2 mA/cm²

Jednak zazwyczaj mamy do czynienia z osobami dobrze znoszącymi prąd i dobrze czującymi bodźce więc będziemy się sugerować dawkowaniem subiektywnym. Nasz pacjent może czuć: mrowienie, szczypanie, pieczenie Kiedy nasz pacjent nie ma zaburzeń czucia powinien czuć delikatne mrowienie Mamy jednak czasem do czynienia z pacjentami nadgorliwymi. Mimo bardzo wyraźnego szczypania / palenia żądają większego natężenia prądu przekraczającego dawki obiektywne. Jeżeli ulegniemy mogą wystąpić objawy przeholowania, przekrwienie, pieczenie, ból, wrażenie silnego ciepła. Należy wtedy przerwać zabieg Czas dawkowania zabiegu 10 – 30 min wg Konarska, 10 – 20 min wg Anatomów i fizjologów, Zwykle 15 – 20 min Zabiegi by miały sens należy powtarzać zestaw kilku zabiegów nazywamy serią. Wyróżniamy serie : Krótka - 5 zabiegów, Średnia - 10 zabiegów, Długa - 20 zabiegów Podkłady do galwanizacji by nie uszkodzić Pacjenta muszą być grube, wilgotne i większe od elektrody z każdej strony minimum 1 cm Przyłożenie Elektrod do ciała pacjenta: Połóż wilgotny podkład galwaniczny na ciało Pacjenta Nałóż na niego elektrodę pamiętaj by podkład był większy od elektrody Przykryj wszystko ceratą Następnie przyciśnij wszystko do ciała – bandaż, ciężar ciała, woreczek z piaskiem. To samo robimy z 2 elektrodą Kiedy elektrody są już podłączone zgodnie z biegunami do aparatu wszystko przykrywamy kocykiem Pamiętaj przewody nie powinny iść bezpośrednio po ciele pacjenta. Wykonujemy test aparatu a następnie powoli zwiększamy natężenie prądu do wyraźnego mrowienia. Zbyt szybkie zwiększanie natężenia spowoduje skurcz mięśni!! Nastawiamy czas na 16 min. W między czasie pytamy się o odczucia pacjenta. Jeśli mrowienie zrobiło się mniejsze należy zwiększyć ponownie natężenie. Po upływie 16 min należy powoli zmniejszyć natężenie do kliknięcia aparatu i rozbroić pacjenta. Pacjent po zabiegu powinien zostać w poczekalni 10 min by sprawdzić czy nie zareagował źle na zabieg.