Dean Ray Koontz Odd Thomas 03 Braciszek Odd

Dean Koontz

Braciszek Odd Tytuł oryginału: Brother Odd

Przełożyła: Maria Gębicka-Frąc Pierwsze wydanie oryginału: 2006

Pierwsze wydanie polskie: 2008

Ucz nas… Dawać i nie liczyć kosztów, Walczyć i nie zważać na rany, Znojnie pracować i nie szukać odpoczynku… Św. Ignacy Loyola (przekład tłumacza)

ROZDZIAŁ 1 Otoczony przez kamień, pogrążony w ciszy, siedziałem przy oknie, gdy trzeci dzień tygodnia skapitulował przed czwartym. Rzeka nocy płynęła, niepomna kalendarza. Miałem nadzieję zobaczyć tę magiczną chwilę, kiedy śnieg zacznie sypać prawdziwą bielą. Wcześniej niebo uroniło parę płatków i na tym koniec. Nadciągająca śnieżyca wcale się nie śpieszyła. Pokój oświetlała tylko gruba świeca w bursztynowym szkle stojąca na narożnym biurku. Przeciąg za każdym razem znajdował płomień, topniejące światło smarowało masłem wapienne ściany, a fale płynnych cieni oliwiły kąty. Przez większość nocy światło lampy zdaje mi się zbyt jasne, dlatego gdy piszę, jedynym źródłem poblasku jest ekran komputera, ściemniony szary tekst na granatowym tle. Bez srebrzystego światła szyba nie odbija mojej twarzy. Mam czysty widok na noc za oknem. Mieszkając w klasztorze, nawet nie jako mnich, ale gość, masz więcej okazji niż gdzie indziej, żeby widzieć świat taki, jaki jest, nie zaś przez cień, który na niego rzucasz. Opactwo Świętego Bartłomieja leży wśród gór Sierra Nevada, po kalifornijskiej stronie granicy. Pierwotne lasy, które otulają zbocza, same były otulone ciemnością. Z tego okna na drugim piętrze widziałem część frontowego dziedzińca i asfaltową drogę, która go rozcina. Cztery niskie latarnie z kloszami w kształcie dzwonów rzucały światło, które skupiało się w okrągłych bladych kałużach. Dom gościnny stoi w północno-zachodnim skrzydle opactwa. Na parterze mieszczą się rozmównice. Prywatne kwatery zajmują wyższe i najwyższe piętro. Gdy niecierpliwie wypatrywałem burzy śnieżnej, z ciemności w światło lamp wpłynęła biel, która nie była śniegiem. W opactwie jest jeden pies, ważący pięćdziesiąt kilogramów mieszaniec owczarka niemieckiego, może po części labrador retriever. Jest całkowicie biały i porusza się z gracją mgły. Wabi się Boo, a to od wrzawy czy huku. Ja nazywam się Odd Thomas, innymi słowy Dziwaczny Thomas. Moi dysfunkcyjni rodzice twierdzą, że to skutek błędu w akcie urodzenia, bo chcieli mi dać na imię Todd. A jednak nigdy tak mnie nie nazywali. W wieku dwudziestu jeden lat nie rozważam zmiany imienia na Todd. Dziwne koleje mojego życia sugerują, że imię Odd bardziej do mnie pasuje, czy zostało nadane mi przez rodziców umyślnie, czy też noszę je przez przypadek. Boo przystanął pośrodku chodnika i patrzył wzdłuż szosy, która kurczyła się i opadała w ciemność. Góry nie są zbyt strome. Od czasu do czasu wznosząca się ziemia robi sobie odpoczynek. Klasztor stoi

na wysokiej łące, zwrócony ku północy. Sądząc po postawionych uszach i podniesionej głowie, Boo dostrzegł zbliżającego się gościa. Ogon miał nisko spuszczony. Nie widziałem, czy zjeżył sierść, ale pełna napięcia postawa sugerowała, że tak. Lampy na podjeździe zapalają się z nadejściem zmierzchu i płoną do świtu. Mnisi ze Świętego Bartka uważają, że nocnych gości, niezależnie jak rzadko przychodzą, musi witać światło. Pies stał bez ruchu przez chwilę, aż wreszcie skierował uwagę na trawnik po prawej stronie asfaltu. Opuścił głowę. Stulił uszy. Przez chwilę nie widziałem przyczyny tego zachowania. Potem… z nieprzeniknionego mroku zaczął wyłaniać się kształt ulotny jak nocny cień na wodzie. Przesunął się dość blisko lampy, dzięki czemu mogłem go zobaczyć. Nawet za dnia byłby to gość, którego tylko pies i ja moglibyśmy zauważyć. Widzę martwych ludzi, duchy zmarłych, którzy, każdy z własnego powodu, nie odeszli z tego świata. Niektórzy szukają u mnie sprawiedliwości, jeśli zostali zamordowani, albo pociechy, albo towarzystwa; inni szukają mnie z powodów, które nie zawsze rozumiem. To komplikuje mi życie. Nie proszę o współczucie. Wszyscy mamy swoje problemy, a wasze są równie ważne dla was jak moje dla mnie. Może codziennie rano przez półtorej godziny dojeżdżasz do pracy, drogi są zakorkowane, spowalniają cię niecierpliwi i nieudolni kierowcy, niektórzy rozjuszeni, ze środkowymi palcami silnie umięśnionymi wskutek częstego używania. Wyobraź sobie jednak, o ile bardziej stresujący byłby twój poranek, gdyby na fotelu pasażera siedział młody człowiek z upiorną raną od siekiery na głowie, a z tyłu starsza kobieta uduszona przez męża, z wytrzeszczonymi oczami i fioletową twarzą. Zmarli nie mówią. Nie wiem dlaczego. I zarąbany siekierą duch nie zakrwawi tapicerki. Jednak świta niedawno zmarłych jest denerwująca i generalnie nie sprzyja optymistycznemu nastrojowi. Gość na trawniku nie był zwyczajnym duchem, może wcale nie był duchem. Poza błąkającymi się duchami zmarłych widzę jeszcze jeden rodzaj istot nadprzyrodzonych. Zwę je bodachami. Są czarne jak atrament, mają płynne kształty, są nie bardziej materialne niż cienie. Bezszelestne, wielkości przeciętnego mężczyzny, często przemykają chyłkiem jak koty, nisko przy ziemi. Ten na trawniku opactwa sunął wyprostowany: czarny i nieokreślony, a jednak sugerował ni to człowieka, ni wilka. Smukły, wijący się, groźny. Jego ruch nie poruszał trawy. Gdyby sunął po wodzie, nie zostawiłby ani jednej zmarszczki. W tradycji ludowej Wysp Brytyjskich bodach jest złośliwym straszydłem, które wślizguje się przez kominy i porywa niegrzeczne dzieci. Trochę przypomina agentów urzędu skarbowego. Istoty, które widuję, nie są ani bodachami, ani poborcami podatkowymi. Nie zabierają ani niegrzecznych dzieci, ani dorosłych szubrawców. Ale widziałem, jak wchodzą do domu przez kominy – przez dziurki od klucza, szczeliny w ramach okien, zmiennokształtne jak dym – i nie mam dla nich lepszej nazwy. Pojawiają się nieczęsto, ale zawsze budzą uzasadnioną trwogę. Są jakby duchowymi wampirami, które znają przyszłość. Ściągają do miejsc, w których ma dojść do krwawego dramatu albo wielkiej katastrofy, jakby żywiły się ludzkim cierpieniem. Chociaż Boo był dzielnym psem, i mówię to nie bez kozery, cofnął się przed zjawą. Ściągnął czarne

wargi, odsłaniając białe kły. Widmo zatrzymało się, jakby rzucając psu szydercze wyzwanie. Jak się zdaje, bodachy wiedzą, że niektóre zwierzęta je widzą. Nie sądzę, by wiedziały, że ja też je widzę. Gdyby wiedziały, nie przypuszczam, by okazały mi większe miłosierdzie niż mułłowie swoim ofiarom, gdy są w nastroju do odcinania głów i ćwiartowania. W pierwszym odruchu na widok tej zjawy chciałem odskoczyć od okna i stopić się z kłębkami kurzu pod łóżkiem. Drugi odruch kazał mi zrobić siusiu. Walcząc z tchórzostwem i parciem na mocz, wyskoczyłem z pokoju na korytarz. Na drugim piętrze domu gościnnego są dwa mieszkania. Drugiego nikt nie zajmował. Na pierwszym piętrze ponury Rosjanin bez wątpienia spał ze ściągniętymi brwiami. Solidna konstrukcja opactwa nie pozwoliła, żeby moje kroki wdarły się w jego sny. W domu gościnnym są spiralne schody, granitowe, otoczone kamienną ścianą. Stopnie, na przemian czarne i białe, przywodzą mi na myśl strój arlekina i klawisze fortepianu, a także przesłodzoną starą piosenkę śpiewaną przez Paula McCartneya i Steviego Wondera. Choć kamienne schody są bezlitosne, a czarno-biały wzór może dezorientować, pędziłem na parter co tchu, ryzykując wykruszenie granitu, jeśli upadnę i uderzę głową. Szesnaście miesięcy temu straciłem to, co było dla mnie najcenniejsze, i wtedy mój świat legł w gruzach, a jednak zwykle nie jestem lekkomyślny. Mam mniej powodów do życia niż kiedyś, ale moje życie nadal ma cel i staram się doszukiwać sensu w kolejnych dniach. Zostawiając schody w takim stanie, w jakim je zastałem, przebiegłem przez główną rozmównicę, gdzie tylko nocna lampka z kloszem z koralików rozpraszała mrok. Otworzyłem ciężkie dębowe drzwi z witrażowym okienkiem i ujrzałem pióropusz swojego oddechu w chłodzie zimowej nocy. Krużganek domu gościnnego okrąża wirydarz z sadzawką i wyrzeźbionym z białego marmuru posągiem świętego Bartłomieja. Jest on zapewne najmniej znanym z dwunastu apostołów. Poważny święty Bartłomiej stoi z prawicą na sercu, wyciągając lewą rękę. Na dłoni trzyma coś, co wygląda jak kabaczek, ale równie dobrze może być innym przedstawicielem rodziny dyniowatych. Nie pojmuję symbolicznego znaczenia kabaczka. O tej porze roku sadzawka była sucha i nie dolatywał z niej zapach wilgotnego wapienia, jak w cieplejsze dni. Wykryłem za to nikłą woń ozonu, jak po uderzeniu pioruna w czasie wiosennego deszczu, i zastanowiłem się nad jej źródłem, ale szedłem dalej. Dotarłem kolumnadą do drzwi pokoju recepcyjnego w domu gościnnym, wszedłem, przeciąłem cienistą salę i wróciłem w grudniową noc przez frontowe drzwi opactwa. Nasz biały mieszany owczarek, Boo, stał na podjeździe jak wtedy, kiedy patrzyłem z okna na drugim piętrze. Odwrócił głowę, żeby na mnie spojrzeć, gdy schodziłem po szerokich schodach. Oczy miał czyste i niebieskie, bez tego niesamowitego blasku typowego dla zwierząt w nocy. W bezksiężycową, bezgwiezdną noc większa część rozległego dziedzińca kryła się w mroku. Jeśli bodach gdzieś czyhał, nie mogłem go wypatrzyć. – Boo, dokąd poszedł? – szepnąłem. Nie odpowiedział. Moje życie jest dziwne, ale nie na tyle, żeby obejmowało gadające psy. A jednak Boo czujnie, zdecydowanym krokiem zszedł z podjazdu na dziedziniec. Kierował się na wschód, wzdłuż imponującego opactwa, które wygląda niemal jak wyciosane z litej skały, tak wąskie są spoiny pomiędzy kamieniami. Wiatr nie mierzwił nocy, a ciemność wisiała ze złożonymi skrzydłami. Spalona na brąz przez zimę zdeptana trawa chrzęściła pod nogami. Boo poruszał się znacznie szybciej

niż ja. Czując, że jestem obserwowany, spojrzałem na okna, ale nie dostrzegłem ani bladej twarzy spozierającej przez ciemną szybę, ani zapalonego światła poza łagodnym migotaniem świecy w mojej kwaterze. Wybiegłem ze skrzydła gościnnego w niebieskich dżinsach i bawełnianej koszulce. Grudzień ostrzył zęby na moich gołych rękach. Posuwaliśmy się na wschód wzdłuż kościoła, który nie jest oddzielną budowlą, lecz łączy się z innymi zabudowaniami opactwa. Lampka w prezbiterium płonie wiecznie, ale jej blask nie wystarczał, żeby rozpalić witraże. Miałem wrażenie, że nikłe światełko obserwuje nas przez kolejne okna niczym ponure oko czegoś, co jest w krwiożerczym nastroju. Doprowadziwszy mnie do północno-wschodniego narożnika budowli, Boo skręcił na południe, na tyły kościoła. Szliśmy do tego skrzydła opactwa, gdzie na parterze mieści się nowicjat. Tam spali nowicjusze, którzy jeszcze nie złożyli ślubów. Spośród pięciu obecnie pobierających nauki lubiłem i ufałem czterem. Nagle Boo zaniechał ostrożnego kroku. Popędził prosto na wschód, oddalając się od opactwa, a ja pobiegłem za nim. Gdy dziedziniec ustąpił nieposkromionej łące, trawa zaczęła smagać mnie po łydkach. Niebawem pierwszy ciężki opad śniegu miał przygnieść wysokie suche źdźbła. Przez kilkaset metrów stok nachylał się łagodnie, a potem wyrównywał, i tam wysoka po kolana trawa znów przechodziła w trawnik. Przed nami w mroku wznosiła się Szkoła Świętego Bartłomieja. Słowo „szkoła” poniekąd jest eufemizmem. Tutejsi uczniowie są niechciani gdzie indziej i szkoła jest również ich domem, może jedynym, jaki niektórzy z nich kiedykolwiek będą mieli. Szkoła mieści się w pierwotnym opactwie, które wewnątrz zostało gruntownie przebudowane i zmodernizowane, ale kamienne mury wciąż wyglądają imponująco. W budowli znajduje się również konwent, gdzie mieszkają zakonnice, które uczą i sprawują opiekę nad wychowankami. Za byłym opactwem las jeżył się na tle burzowego nieba, czarne konary osłaniały ślepe ścieżki wiodące w głąb bezludnych ciemności. Najwyraźniej tropiąc bodacha, pies wbiegł po szerokich stopniach do frontowych drzwi i przez nie do środka. W opactwie nieliczne drzwi są zamykane na klucz. Ale szkoła, z uwagi na bezpieczeństwo uczniów, zwykle jest zamknięta. Tylko opat, matka przełożona i ja mamy klucze uniwersalne, które pozwalają wejść wszędzie. Żaden gość przede mną nie został obdarzony takim zaufaniem. Nie jestem z tego dumny. To brzemię. Zwyczajny klucz w mojej kieszeni ciąży czasami niczym żelazne fatum przyciągane przez złoża magnetytu w głębi ziemi. Klucz umożliwia mi szybkie znalezienie brata Constantine’a, martwego mnicha, gdy objawia się biciem w dzwony na jednej z wież albo jakąś inną kakofonią gdzieś indziej. W Pico Mundo, pustynnym miasteczku, w którym przeżyłem większą część mojej doczesnej wędrówki, duchy wielu mężczyzn i kobiet zwlekają z odejściem. Tutaj mamy tylko brata Constantine’a, który przeszkadza mi nie mniej niż wszyscy martwi mieszkańcy Pico Mundo razem wzięci. Jeden duch, ale o jednego za dużo. Biorąc pod uwagę krążącego bodacha, brat Constantine był najmniejszym z moich zmartwień.

Drżąc, przekręciłem klucz w zamku, a gdy pisnęły zawiasy, wszedłem za psem do szkoły. Dwa światła nocne powstrzymywały mrok od zawładnięcia salą. Liczne kanapy i fotele przywodziły na myśl hol hotelu. Szybko minąłem puste biurko recepcyjne i pchnąłem wahadłowe drzwi, wchodząc na korytarz oświetlony przez lampę awaryjną i czerwony napis: WYJŚCIE. Na parterze znajdowały się klasy, sala rehabilitacyjna, izba chorych, kuchnia i wspólna jadalnia. Te siostry, które miały talent kulinarny, jeszcze nie szykowały śniadania. Cisza władała tymi pomieszczeniami i jej rządy miały trwać jeszcze przez wiele godzin. Wszedłem po południowych schodach i znalazłem Boo, który czekał na podeście pierwszego piętra. Wciąż był w poważnym nastroju. Nie zamerdał ogonem, nie uśmiechnął się na powitanie. Dwa długie i dwa krótkie korytarze tworzyły prostokąt, obsługując pokoje wychowanków. Podopieczni mieszkali po dwóch. Na skrzyżowaniach od strony południowo-wschodniej i północno-zachodniej znajdowały się dyżurki pielęgniarek. Miałem obie w zasięgu wzroku, gdy wszedłem po schodach w południowo-zachodnim narożniku budynku. Za ladą dyżurki od północnego zachodu siedziała zaczytana zakonnica. Z daleka nie mogłem jej rozpoznać. Poza tym barbet przysłaniał jej pół twarzy. Te siostry nie są nowoczesnymi zakonnicami, które ubierają się jak dziewczyny pobierające opłaty parkingowe. Noszą staromodne habity, w których wyglądają równie onieśmielająco jak rycerze w zbrojach. W południowo-wschodniej dyżurce nie było nikogo. Dyżurna zakonnica albo robiła obchód, albo zajmowała się którymś podopiecznym. Kiedy Boo poczłapał w prawo, kierując się na południowy wschód, poszedłem za nim, nie odzywając się do pogrążonej w lekturze zakonnicy. Nim zrobiłem trzy kroki, straciłem ją z pola widzenia. Wiele sióstr jest dyplomowanymi pielęgniarkami, ale starają się, żeby pierwsze piętro bardziej przypominało przytulne dormitorium niż szpital. Do Bożego Narodzenia zostało tylko dwadzieścia dni, więc korytarze były przystrojone girlandami sztucznych świerkowych gałązek i prawdziwej lamety. Z uwagi na śpiących uczniów światła były przygaszone. Lameta połyskiwała tylko gdzieniegdzie, w większości kryjąc się w drżących cieniach. Drzwi jednych pokoi były zamknięte, innych uchylone. Na wszystkich widniały nie tylko numery, ale też imiona. W połowie drogi pomiędzy klatką schodową i dyżurką pielęgniarek Boo przystanął przed trzydziestym drugim pokojem, którego drzwi były przymknięte. Wielkie litery na tabliczkach informowały: ANNAMARIE i JUSTINE. Tym razem znajdowałem się na tyle blisko Boo, że mogłem zobaczyć, iż faktycznie ma zjeżoną sierść. Pies wszedł do pokoju, ale mnie powstrzymało dobre wychowanie. Powinienem poprosić zakonnicę, żeby towarzyszyła mi w czasie wizyty u dziewcząt. Ale chciałem uniknąć konieczności tłumaczenia, co to są bodachy. Co ważniejsze, nie chciałem ryzykować, że jeden z tych złych duchów podsłucha, iż o nich mówię. Oficjalnie tylko dwie osoby w opactwie i konwencie wiedzą o moim darze – o ile rzeczywiście jest to dar, a nie przekleństwo. Mój sekret zna matka przełożona Angela i ojciec Bernard, opat. Grzeczność wymagała, żeby w pełni rozumieli zafrasowanego młodego człowieka, którego przyjęli

pod dach jako długoterminowego gościa. Chcąc zapewnić matkę Angelę i opata Bernarda, że nie jestem oszustem ani wariatem, Wyatt Porter, komendant policji z Pico Mundo, mojego rodzinnego miasta, podzielił się z nimi szczegółami dotyczącymi kilku śledztw, w których mu pomogłem. Poręczył za mnie również ojciec Sean Llewellyn. Jest księdzem katolickim w Pico Mundo. Ojciec Llewellyn jest również wujem Stormy Llewellyn, którą kochałem i utraciłem. Którą będę kochać zawsze. W ciągu siedmiu miesięcy przeżytych w tym górskim ustroniu wyznałem prawdę jeszcze jednej osobie, bratu Piąsze, mnichowi. Nosi imię Salvatore, ale częściej zwiemy go Piąchą. Brat Piącha nie wahałby się na progu pokoju numer trzydzieści dwa. Jest zakonnikiem czynu. W jednej chwili zadecydowałby, że zagrożenie ze strony bodachów bierze górę nad zasadami dobrego wychowania. Wpadłby za drzwi równie śmiało jak pies, choć z mniejszym wdziękiem i znacznie większym hałasem. Pchnąłem drzwi i wszedłem. W szpitalnym łóżku przy drzwiach leżała Annamarie, a dalej Justine. Obie spały. Na ścianie za dziewczynkami wisiały lampki z wyłącznikami na końcach przewodów okręconych wokół poręczy. Jasność światła można było regulować. Annamarie, która miała dziesięć lat, ale była mała jak na swój wiek, zostawiła zapaloną lampkę. Bała się ciemności. Obok łóżka stał fotel na kółkach. Na jednym uchwycie za oparciem wisiała pikowana ocieplana kurtka. Na drugim wełniana czapka. Annamarie w zimowe noce chciała mieć pod ręką te części garderoby. Dziewczynka spała, w drobnych rączkach ściskając okrycie, jakby gotowa je odrzucić. Jej twarz zastygła w wyrazie zatroskania, może nie strachu, ale czegoś więcej niż zwyczajnego zaniepokojenia. Choć spała głęboko, wydawała się przygotowana do ucieczki z byle jakiego powodu. Przez jeden dzień w tygodniu, z własnej woli, ze szczelnie zamkniętymi oczami, Annamarie ćwiczyła pilotowanie wózka z napędem elektrycznym do każdej z dwóch wind. Jedna znajduje się w skrzydle wschodnim, druga w zachodnim. Pomimo ułomności i cierpienia była radosnym dzieckiem. Te przygotowania do ucieczki nie leżały w jej charakterze. Nie chciała o tym mówić, ale jakby wyczuwała, że zbliża się noc grozy i wrogiej ciemności, w której będzie musiała znaleźć drogę. Może miała zdolność przewidywania. Bodach, którego widziałem pierwszy raz z mojego wysokiego okna, był tutaj, ale nie sam. Trzy milczące, podobne do wilków cienie skupiły się wokół drugiego łóżka, w którym spała Justine. Jeden bodach sygnalizuje nadciągające nieszczęście, które może być albo rychłe, albo odległe w czasie i mniej pewne. Gdy pojawiają się dwójkami i trójkami, niebezpieczeństwo jest bardziej nieuchronne. Z mojego doświadczenia wynika, że watahy sygnalizują bliskość nieszczęścia. Za kilka dni lub godzin umrze wielu ludzi. Chociaż zmroził mnie widok tej trójki, cieszyłem się, że nie pojawiło się ich trzydzieści. Wyraźnie drżąc z podniecenia, bodachy pochylały się nad śpiącą Justine, jak gdyby przypatrując się pilnie. Jak gdyby sycąc się jej widokiem.

ROZDZIAŁ 2 Lampa nad drugim łóżkiem została przygaszona, ale Justine nie wyregulowała jej sama. Zrobiła to zakonnica w nadziei, że sprawi przyjemność dziewczynce. Justine niewiele rzeczy robiła samodzielnie i o nic nie prosiła. Była częściowo sparaliżowana i nie mogła mówić. Kiedy miała cztery lata, jej ojciec udusił matkę. Podobno po śmierci włożył jej różę w zęby – kolczastą łodyżką w dół gardła. Małą Justine utopił w wannie, przynajmniej tak myślał. Zostawił ją na pewną śmierć, ale przeżyła z uszkodzeniami mózgu spowodowanymi przez długotrwały brak tlenu. Choć traumatyczne zdarzenie miało miejsce przed laty, co jakiś czas zapadała w śpiączkę, która trwała wiele tygodni. Ostatnio spała i budziła się normalnie, ale jej zdolność do nawiązania kontaktu z opiekunkami stale się wahała. Zdjęcia zrobione w czasie, gdy miała cztery lata, przedstawiają wyjątkowo piękne dziecko. Na tych fotkach wygląda na psotną radosną dziewczynkę. Osiem lat po zdarzeniu z wanną w wieku dwunastu lat, była jeszcze piękniejsza. Uszkodzenie mózgu nie spowodowało paraliżu twarzy ani nie wykrzywiło rysów. Co dziwne, nie była blada i wymizerowana, choć znaczną część życia spędziła wewnątrz budynku. U wszystkich, którzy znali Justine, jej piękno nie budziło ani zazdrości, ani pożądania, lecz zaskakującą cześć i w niewytłumaczalny sposób coś w rodzaju nadziei. Przypuszczam, że trzy złowieszcze zjawy, które wpatrywały się w nią z żywym zainteresowaniem, nie zostały przyciągnięte przez jej urodę. Skusiła je jej wieczna niewinność, podobnie jak przewidywanie – pewność? – że niebawem umrze gwałtowną i co najmniej potworną śmiercią. Te zdeterminowane cienie, czarne jak wycinki bezgwiezdnego nocnego nieba, nie mają oczu, a jednak wyczuwałem, że patrzą pożądliwie; nie mają ust, choć niemal słyszałem mlaskanie, jakby delektowały się obietnicą śmierci dziewczynki. Kiedyś widziałem, jak się zgromadziły w domu opieki kilka godzin przed katastrofalnym trzęsieniem ziemi. I na stacji obsługi przed eksplozją i tragicznym pożarem. I jak podążały za nastolatkiem Garym Tolliverem, który poddał torturom i zamordował całą swoją rodzinę. Śmierć jednej osoby ich nie przyciąga, ani dwóch osób, ani nawet trzech. Wolą dramaty na większą skalę i dla nich przedstawienie kończy się nie wtedy, gdy diwa operowa śpiewa finalną arię, lecz gdy zostanie rozszarpana na strzępy. Zdają się niezdolne do wywierania wpływu na nasz świat, jakby nie były w pełni obecne w tym miejscu i w tym czasie, i w pewien sposób są istotami wirtualnymi. Podróżnicy, obserwatorzy, miłośnicy

naszego bólu. A jednak boję się ich, i to nie tylko dlatego, że ich obecność zapowiada nadciągający koszmar. Choć wydają się niezdolne do wpływania na ten świat w jakikolwiek znaczący sposób, podejrzewam, że stanowię wyjątek od ograniczającej je reguły, że jestem wobec nich słaby i bezbronny jak mrówka w cieniu opadającego buta. Jakby bielszy niż zwykle w towarzystwie atramentowych bodachów, Boo nie warczał, tylko podejrzliwie i z odrazą obserwował duchy. Udawałem, że przyszedłem tutaj sprawdzić, czy termostat jest właściwie nastawiony, czy okno za harmonijkowymi roletami jest szczelnie zamknięte, a także wydłubać trochę wosku z prawego ucha i kawałeczek lukrecjowego cukierka spomiędzy zębów, choć nie tym samym palcem. Bodachy ignorowały mnie – albo udawały, że ignorują. Ich uwagę pochłaniała śpiąca Justine. Ich ręce albo łapy unosiły się kilka centymetrów nad dziewczynką, ich palce albo pazury kreśliły kręgi w powietrzu, jakby widma były awangardowymi muzykami, którzy grają na instrumencie złożonym z kieliszków i pocieraniem wydobywają niesamowitą muzykę z wilgotnych kryształowych krawędzi. Może jej niewinność je ekscytowała jak uparty rytm. Może jej pokorna bezwolność, wdzięk jagnięcia, całkowita bezbronność były dla nich elementami symfonii. Na temat bodachów mogę tylko snuć domysły. Nie wiem niczego na pewno o ich charakterze albo pochodzeniu. Ta prawda odnosi się nie tylko do bodachów. Teczka z napisem: RZECZY, O KTÓRYCH ODD THOMAS NIE MA ZIELONEGO POJĘCIA, jest równie wielka jak wszechświat Jedyną rzeczą, jakiej jestem pewien, jest to, ile nie wiem. Może jest pewna mądrość w uznaniu tego faktu. Niestety, nie niesie mi pociechy. Pochylone nad Justine trzy bodachy nagle stanęły prosto i jak jeden mąż zwróciły wilcze głowy w kierunku drzwi, jakby w odpowiedzi na wezwanie trąbki, której nie słyszałem. Najwyraźniej Boo też nic nie usłyszał, bo nie strzygł uszami. Wciąż skupiał uwagę na ciemnych duchach. Jak cienie przepędzone przez nagle zapalone światło, bodachy odwróciły się od łóżka, rzuciły do drzwi i znikły w korytarzu. Skłonny pójść za nimi, zawahałem się, gdy zobaczyłem, że Justine na mnie patrzy. Jej niebieskie oczy były klarownymi kałużami: czyste, na pozór bez żadnej tajemnicy, a jednak bezdenne. Czasami wiesz, że cię widzi. Kiedy indziej czujesz, jak ja wtedy, że jesteś dla niej przejrzysty niczym szkło, że może patrzeć na wskroś przez wszystko na tym świecie. – Nie bój się – powiedziałem, co było podwójnie bezczelne. Po pierwsze, nie wiedziałem, czy Justine się boi albo czy w ogóle jest zdolna do odczuwania strachu. Po drugie, moje słowa sugerowały ochronę, jakiej w nadchodzącym kryzysie być może nie zdołam jej zapewnić. Gdy szedłem do drzwi, Annamarie, śpiąca w pierwszym łóżku, wymruczała: – Dziwny. Oczy miała zamknięte. Wciąż zaciskała pościel w rękach. Oddychała płytko, rytmicznie. Gdy przystanąłem przy jej łóżku, powtórzyła wyraźniej niż poprzednio: – Dziwny. Annamarie urodziła się z przepukliną rdzeniową. Biodra miała przemieszczone, nogi zdeformowane. Głowa na poduszce wydawała się niemal równie duża jak skurczone ciało pod kocem. Zdawało się, że śpi, ale szepnąłem:

– O co chodzi, skarbie? – Dziwak. Jej upośledzenie umysłowe nie było poważne i nie objawiało się w głosie, który nie był gruby ani niewyraźny, ale wysoki, słodki i czarujący. – Dziwak. Przeniknął mnie chłód równy najbardziej ostremu ukąszeniu zimowej nocy. Coś w rodzaju intuicji skierowało moją uwagę na Justine. Głowę odwróciła w moją stronę. Po raz pierwszy jej oczy spojrzały w moje. Usta Justine się poruszyły, ale nie popłynął z nich nawet jeden z tych nieartykułowanych dźwięków, które niekiedy wydawała w swoim głębokim upośledzeniu. Podczas gdy Justine daremnie próbowała się odezwać, Annamarie powtórzyła jeszcze raz: – Dziwak. Harmonijkowe rolety wisiały nieruchomo w oknach. Pluszowe kocięta na półkach w pobliżu łóżka Justine siedziały bez ruchu, bez jednego mrugnięcia czy poruszenia wąsem. Po stronie Annamarie dziecięce książki na półkach leżały w schludnym porządku. Porcelanowy królik z miękkimi puszystymi uszami, ubrany w strój z epoki edwardiańskiej, pełnił wartę na szafce nocnej. Wszędzie panował spokój, a jednak wyczuwałem ledwo powstrzymywaną energię. Nie byłbym zaskoczony, gdyby wszystkie przedmioty zbudziły się do życia: lewitowały, wirowały, odbijały się od ścian. W panującym bezruchu Justine znowu spróbowała przemówić, a Annamarie powiedziała swoim słodkim głosikiem: – Wpleć. Zostawiłem śpiącą dziewczynkę, stanąłem w nogach łóżka Justine. Z obawy, że mój głos przerwie czar, zachowałem milczenie. Zastanawiając się, czy dziewczynka z uszkodzonym mózgiem zrobiła miejsce dla gościa, pragnąłem, żeby te bezdenne niebieskie oczy przemieniły się w wyjątkową parę czarnych jak noc egipska, które znałem. Niekiedy czuję się tak, jakbym zawsze miał dwadzieścia jeden lat, ale prawda jest taka, że kiedyś byłem młodszy. W tamtych czasach, kiedy śmierć była czymś, co spotyka innych, moja dziewczyna, Bronwen Llewellyn, która wolała być zwana Stormy, niekiedy mawiała:`. Chciała, żebym podzielił się z nią wrażeniami z przeżytego dnia, swoimi myślami, lękami i zmartwieniami. W ciągu szesnastu miesięcy, gdy Stormy obróciła się w proch na tym świecie, by pełnić służbę w następnym, nikt nie wyrzekł do mnie tych słów. Justine poruszyła ustami, nie wydając dźwięku, a w sąsiednim łóżku Annamarie powiedziała przez sen: – Wpleć mnie. Zdawało się, że w pokoju numer trzydzieści dwa zabrakło powietrza, Gdy przebrzmiały te dwa słowa, stałem w absolutnej ciszy, jaka panuje w próżni. Nie mogłem oddychać. Ledwie przed chwilą chciałem, żeby te błękitne oczy przemieniły się w czarne oczy Stormy, przez co jej wizyta zostałaby potwierdzona. Teraz ta myśl mnie przerażała. Ilekroć mamy na coś nadzieję, to zwykle nie na to, co trzeba. Tęsknimy do jutra i postępu, jaki oznacza. Ale wczoraj było kiedyś jutrem, więc gdzie tu postęp? Albo

tęsknimy za wczoraj,za tym, co było albo co mogłoby być. Ale gdy tęsknimy, chwila obecna staje się przeszłością, więc przeszłość jest niczym innym jak tylko naszą tęsknotą za drugą szansą. – Wpleć mnie - powtórzyła Annamarie. Dopóki będę podlegać rzece czasu, czyli do końca życia, nie ma powrotu do Stormy, do niczego. Jedyna droga powrotna wiedzie do przodu, z prądem. Droga w górę rzeki jest drogą w dół, droga wstecz jest drogą naprzód. – Wpleć mnie, dziwaku. Tu, w pokoju numer trzydzieści dwa, powinienem mieć nadzieję na rozmowę ze Stormy nie teraz, ale na końcu mojej podróży, gdy czas straci nade mną władzę, gdy wieczna teraźniejszość ograbi przeszłość z całego powabu. Zanim mógłbym zobaczyć w tej niebieskiej pustce egipską czerń, na co miałem nadzieję, odwróciłem wzrok i spojrzałem na swoje ręce, które zaciskałem na poręczy łóżka. W przeciwieństwie do wielu innych duch Stormy nie ociągał się na tym świecie. Odeszła, jak powinna. Głęboka dozgonna miłość żywych może być magnesem dla martwych. Nakłanianie Stormy, żeby została, wyrządziłoby jej niewysłowioną krzywdę. I choć nawiązanie kontaktu mogłoby z początku ulżyć mojej samotności, w końcu nadzieja nie na ta, co trzeba, sprawiłaby tylko udrękę. Patrzyłem na swoje ręce. Annamarie spała w milczenia. Pluszowe kocięta i porcelanowy królik pozostały nieożywione, unikające tym samym demonicznego albo disnejowskiego ruchu. Po chwili moje serce zaczęło bić w normalnym rytmie. Justine miała zamknięte oczy. Jej rzęsy lśniły, policzki były wilgotne. Na policzkach połyskiwały dwie łzy, które zadrżały i spadły na prześcieradło. Wyszedłem z pokoju, żeby odszukać Boo i bodachy.

ROZDZIAŁ 3 W starym opactwie, w którym obecnie mieści się Szkoła Świętego Bartłomieja, zainstalowano nowoczesne systemy mechaniczne, które można monitorować ze stacji komputerowej w piwnicy. W spartańskim pokoju komputerowym stało biurko, dwa krzesła i nieużywana szafa na dokumenty. Dolną szufladę szafy zapełniały opakowania po kit katach. Brat Timothy, który sprawował pieczę nad systemami mechanicznymi opactwa i szkoły, był uzależniony od kit katów. Najwyraźniej czuł, że łakomstwo jest nieprzyjemnie bliskie grzechowi obżarstwa, bo ukrywał dowody. Tylko brat Timothy i dojeżdżający serwisanci mieli powód, żeby często zaglądać do tego pomieszczenia. Mnich uważał, że jego tajemnica jest tutaj bezpieczna. Wiedzieli o niej wszyscy zakonnicy. Wielu z nich z mrugnięciem oka i szerokim uśmiechem namawiało mnie, żebym zajrzał do dolnej szuflady w szafie na dokumenty. Nikt nie wiedział, czy brat Timothy spowiadał się z obżarstwa przeorowi, ojcu Reinhartowi. Ale istnienie tej kolekcji papierków sugerowało, że chciał zostać przyłapany. Bracia zakonni marzyli, żeby go zdemaskować, chociaż chcieli to robić dopiero wtedy, gdy skarbiec papierków stanie się jeszcze większy i gdy będą mieli pewność, że brat Timothy naje się największego wstydu. Chociaż brat Timothy był kochany przez wszystkich, na swoje nieszczęście słynął również z jaskrawych wypieków, które przemieniały jego twarz w latarnię. Brat Roland zasugerował, że Bóg dałby człowiekowi taką wspaniałą fizjologiczną reakcję na zakłopotanie tylko wtedy, gdyby chciał, żeby występowała często i sprawiała powszechną radość. Na ścianie tego piwnicznego pokoju, zwanego przez braci Katakumbami Kit Kata, wisiał oprawiony kawałek płótna z wyhaftowanymi słowami: DIABEŁ TKWI W DANYCH CYFROWYCH. Używając komputera, mogłem przejrzeć historię funkcjonowania, a także stan obecny instalacji grzewczej i chłodzącej, instalacji oświetleniowej, systemu kontroli przeciwpożarowej i generatorów awaryjnych. Na pierwszym piętrze trzy bodachy snuły się od pokoju do pokoju, oglądając przyszłe ofiary, żeby zwiększyć przyjemność, którą będą miały w czasie zbliżającej się masakry. Nie mogłem wywnioskować niczego więcej z ich zachowania. Do piwnicy przygnał mnie strach przed pożarem. Przejrzałem wszystkie informacje dotyczące instalacji przeciwpożarowej. W każdym pokoju pod sufitem znajdowała się co najmniej jedna główka tryskaczowa. W każdym korytarzu tryskacze rozmieszczone były pośrodku sufitu co cztery i pół metra. Z programu monitorującego wynikało, że wszystkie tryskacze są sprawne, a w rurach panuje odpowiednie ciśnienie. Wykrywacze

dymu i alarmy, które okresowo przechodziły autotesty, funkcjonowały bez zarzutu. Wyszedłem z systemu przeciwpożarowego i otworzyłem plan instalacji ogrzewania i chłodzenia. Szczególnie interesowały mnie dwa bojlery, które miała szkoła. Ponieważ do dalekich gór Sierra nie dociera zaopatrzenie w gaz ziemny, oba bojlery były ogrzewane propanem. Wielki zbiornik gazu skrywał się pod ziemią w pewnej odległości od szkoły i opactwa. Według monitorów zbiornik propanu zawierał osiemdziesiąt cztery procent maksymalnej pojemności. Tempo przepływu wydawało się normalne. Wszystkie zawory były sprawne. Stosunek wytwarzanego ciepła do zużycia gazu świadczył, że w instalacji nie ma przecieków. Oba niezależne wyłączniki awaryjne działały jak trzeba. Każdy punkt potencjalnej mechanicznej usterki był zaznaczony na schemacie maleńkim zielonym światełkiem. Ani jeden czerwony wskaźnik nie szpecił ekranu. Nie wiadomo, jakie niebezpieczeństwo nadciągało, ale raczej nie powinno wiązać się z pożarem. Popatrzyłem na wyhaftowaną makatkę na ścianie nad komputerem: DIABEŁ TKWI W DANYCH CYFROWYCH. Gdy miałem piętnaście lat, pewni naprawdę źli faceci w filcowych kapeluszach z płaskimi główkami zakuli mnie w kajdanki, związali łańcuchem nogi w kostkach, zaniknęli w bagażniku starego buicka, podnieśli go dźwigiem, wrzucili do hydraulicznej zgniatarki z rodzaju tych, które przemieniają każdy niegdyś dumny pojazd w wysoką na niecały metr kostkę, będącą przykładem kiepskiej sztuki współczesnej, i wcisnęli guzik ZMIAŻDŻYĆ ODDA THOMASA. Odprężcie się. Nie mam zamiaru zanudzać was starą wojenną historią. Poruszyłem kwestię buicka tylko po to, żeby zilustrować fakt, że moje nadnaturalne dary nie obejmują niezawodnego przewidywania przyszłości. Ci źli faceci mieli polerowane lodowate oczy radosnych socjopatów i blizny, które sugerowały, że są co najmniej żądni przygód, a ich sposób poruszania się wskazywał albo na bolesne guzy jąder, albo na liczną ukrytą broń. A jednak nie sądziłem, że stanowią zagrożenie, dopóki nie walnęli mnie w łeb pięciokilogramową kiełbasą, a gdy padłem na glebę, nie zaczęli kopniakami przerabiać mnie na miazgę. Rozproszył mnie widok dwóch innych facetów, którzy mieli czarne buty, czarne spodnie, czarne koszule, czarne peleryny i dziwne czarne kapelusze. Później dowiedziałem się, że byli to dwaj nauczyciele, którzy niezależnie jeden od drugiego postanowili przebrać się na bal maskowy za Zorro. Dopiero później, gdy zostałem zamknięty w bagażniku buicka z dwoma martwymi rezusami i kiełbasą, zrozumiałem, że powinienem rozpoznać prawdziwych rozrabiaków w chwili, gdy zobaczyłem kapelusze z płaskimi główkami. Jak ktoś przy zdrowych zmysłach mógł przypisać dobre zamiary trzem facetom w identycznych kapeluszach? Na swoją obronę powiem, że miałem wówczas tylko piętnaście lat i ani trochę dzisiejszego doświadczenia, a poza tym nigdy nie twierdziłem, że jestem jasnowidzem. Może mój strach przed pożarem był w tym przypadku równie biedny jak podejrzewanie mężczyzn przebranych za Zono. Choć inspekcja systemów mechanicznych nie dała mi powodu, by wierzyć, że bodachy zostały zwabione do Szkoły Świętego Bartłomieja przez nieuchronny, coraz bliższy pożar, wciąż obawiałem się ognia. Żadne inne zdarzenie nie jest równie groźne dla dużej grupy ludzi psychicznie i fizycznie upośledzonych. Trzęsienia ziemi w górach Kalifornii nie są tak powszechne ani tak potężne jak w dolinach i na równinach. Poza tym nowe opactwo zostało zbudowane solidnie jak forteca, a stare przebudowane z taką starannością, że powinno wytrzymać gwałtowne, nawet długotrwałe wstrząsy. Tak wysoko w górach

podłoże skalne leży tuż pod nogami; w niektórych miejscach wielkie granitowe kości wychodzą na powierzchnię. Nasze dwie budowle są zakotwiczone w skale. Nie mamy tornad, huraganów, aktywnych wulkanów ani zabójczych pszczół. Mamy coś znacznie bardziej niebezpiecznego od wszystkich tych rzeczy. Mamy ludzi. Mnisi w opactwie i zakonnice w konwencie wydają się mało prawdopodobnymi kandydatami na złoczyńców. Zło może chować się pod przebraniem pobożności i miłosierdzia, ale miałem kłopot z wyobrażeniem sobie, że ktokolwiek spośród braci albo sióstr zaczyna w morderczym szale biegać z piłą łańcuchową lub karabinem maszynowym. Nie przerażała mnie nawet myśl o bracie Timothym z niebezpiecznie wysokim poziomem cukru, doprowadzonym do obłędu przez wyrzuty sumienia z powodu objadania się kit-katami Patrzący spode łba Rosjanin, który mieszkał na pierwszym piętrze domu gościnnego, budził znacznie bardziej usprawiedliwione podejrzenia. Nie nosił kapelusza z płaską główką, ale był ponury i tajemniczy. Moje miesiące spokoju i kontemplacji dobiegły końca. Wymagania mojego daru, milczące, ale uparte błagania duchów zmarłych, tragedie, którym nie zawsze mogłem zapobiec, to wszystko wygnało mnie do górskiego ustronia, opactwa Świętego Bartłomieja. Musiałem uprościć swoje życie. Nie miałem zamiaru zostać tu na zawsze. Prosiłem Boga tylko o krótką chwilę wytchnienia która, została mi dana, ale teraz zegar znów tykał. Kiedy wyszedłem ze schematu instalacji grzewczo-chłodzącej, na monitorze komputera pojawiło się proste białe menu. Na tym bardziej odbijającym ekranie zobaczyłem, że ktoś się poruszył za moimi plecami. Przez siedem miesięcy opactwo było nieruchomym punktem w rzece, a ja obracałem się leniwie, zawsze widząc ten sam znajomy brzeg, teraz jednak objawił się prawdziwy rytm rzeki. Posępna, nieokiełznana i nieprzejednana, zmyła moje poczucie spokoju i znów niosła w kierunku mojego przeznaczenia. Spodziewając się twardego ciosu albo pchnięcia czymś ostrym, okręciłem się na biurowym fotelu w stronę źródła odbicia w ekranie komputera.

ROZDZIAŁ 4 Mój kręgosłup przemienił się w lód i zaschło mi w ustach ze strachu przed zakonnicą. Batman byłby mnie wyśmiał, a Odyseusz nie okazałby litości, ale powiedziałbym im, że nigdy nie uważałem się za bohatera. W głębi duszy jestem tylko kucharzem, obecnie bezrobotnym. Na swoją obronę powiem, że personą, która weszła do pokoju komputerowego, nie była zwyczajna zakonnica, ale matka Angela, którą inni nazywają matką przełożoną. Ma słodką twarz ukochanej babci, tak, ale też stalową determinację Terminatora. Oczywiście mam na myśli dobrego Terminatora z drugiego filmu cyklu. Choć benedyktynki zwykle noszą szare albo czarne habity, tutejsze zakonnice ubierają się na biało, ponieważ należą do dwukrotnie zreformowanego zakonu wcześniej zreformowanego zakonu zreformowanych benedyktynek, choć nie chcą, żeby kojarzyć je z regułami trapistów czy cystersów. Nie musicie wiedzieć, co to znaczy. Sam Bóg wciąż próbuje to rozgryźć. Istota reformy jest taka, że siostry od św. Bartka są bardziej ortodoksyjne niż współczesne zakonnice, które chyba uważają się za pracownice socjalne z wyjątkiem tego, że nie chodzą na randki. Modlą się po łacinie, nie jedzą mięsa w piątki, a miażdżącym spojrzeniem mogłyby uciszyć głos i gitarę każdego śpiewaka folkowego, który ośmieliłby się zagrać powszechnie akceptowaną melodię w czasie mszy. Matka Angela mówi, że ona i jej siostry odwołują się do pierwszych trzydziestu lat ubiegłego wieku, kiedy Kościół świecie wierzył w swoją ponadczasowość i kiedy „biskupi nie byli szaleni”. Chociaż urodziła się w roku tysiąc dziewięćset czterdziestym piątym i nie miała okazji poznać podziwianej epoki, mówi, że wolałaby żyć w latach trzydziestych niż w wieku Internetu i szokujących programów nadawanych via satelita. Trochę rozumiem jej stanowisko. W owych czasach nie było broni jądrowej ani zorganizowanych terrorystów skorych do wysadzania w powietrze kobiet i dzieci, a poza tym człowiek wszędzie mógł kupić gumę do żucia black jack, i to za nie więcej niż pięć centów paczka. Ten kawałek o gumie pochodzi z jakiejś powieści. Wiele się nauczyłem z powieści. Niektóre informacje są nawet prawdziwe. Siadając na drugim krześle, matka Angela powiedziała: – Kolejna bezsenna noc, Oddzie Thomasie? Z poprzednich rozmów wiedziała, że obecnie nie sypiam tak dobrze jak kiedyś. Sen niesie spokój, a ja jeszcze nie zasłużyłem na spokój. – Nie mogłem pójść do łóżka przed opadem śniegu – odparłem. – Chciałem zobaczyć, jak świat robi się biały.

– Śnieżyca jeszcze się nie rozszalała. Ale czekanie na nią w piwnicy jest co najmniej dziwne. – Tak, matko. Ma jeden taki śliczny uśmiech i umie uśmiechać się przez długi czas w cierpliwym oczekiwaniu. Wierz mi, miecz wiszący nad twoją głową byłby marnym instrumentem przesłuchania w porównaniu z tym wyrozumiałym uśmiechem. Po milczeniu, które było próbą woli, powiedziałem: – Matko, ma matka taką minę, jakby myślała, że coś ukrywam. – Ukrywasz coś, Odd? – Nie, matko. – Wskazałem komputer. – Sprawdzałem tylko systemy mechaniczne szkoły. – Rozumiem. Zastępujesz brata Timothy’ego? Czyżby został skierowany na przymusowe leczenie z uzależnienia od kit katów? – Po prostu lubię uczyć się nowych rzeczy… aby być użytecznym. – Twoje śniadaniowe naleśniki w każdy weekend są większym darem, niż kiedykolwiek przyniósł do opactwa którykolwiek z gości – Nikt nie robi bardziej puszystych naleśników. Jej oczy miały ten sam wesoły niebieski odcień co barwinki na serwisie stołowym Royal Doulton, który miała moja matka i którego elementami od czasu do czasu rzucała w ściany lub we mnie. – Musiałeś mieć sporo wiernych klientów w restauracji, gdzie pracowałeś. – Byłem gwiazdą z łopatką. Uśmiechnęła się do mnie. Uśmiechnęła się i czekała. – W tę niedzielę usmażę placki ziemniaczane. Nigdy nie próbowała matka moich placków. Uśmiechając się, muskała palcem złożony z paciorków łańcuch pektorału. – Rzecz w tym, że miałem zły sen o eksplozji bojlera. – Sen o eksplozji bojlera? – Zgadza się. – Prawdziwy koszmar, czyż nie? – Wciąż jestem niespokojny. – Czy eksplodował jeden z naszych bojlerów? – Możliwe. We śnie miejsce nie było wyraźne. Wie matka, jakie są sny. Błysk rozjaśnił jej barwnikowe oko. – W tym śnie widziałeś płonące zakonnice, biegające z wrzaskiem po śnieżnej nocy? – Nie, matko. Wielkie nieba, nie. Tylko eksplodujący bojler. – Czy widziałeś kalekie dzieci próbujące uciekać od okien pełnych płomieni? Spróbowałem milczenia z własnym uśmiechem. – Czy twoje koszmary zawsze mają taką ubogą akcję, Oddie? – Nie zawsze, matko. – Od czasu do czasu śni mi się Frankenstein z filmu, który oglądałam w dzieciństwie. W moim śnie jest starożytny wiatrak ze spróchniałymi, połamanymi skrzydłami, które poskrzypują, obracając się w czasie burzy. Wściekłość deszczu, błyskawice rozdzierające niebo, skaczące cienie, schody z zimnego kamienia, drzwi ukryte w bibliotekach, oświetlone świecami tajemne przejścia, dziwaczne maszyny ze złoconymi żyroskopami, trzeszczące łuki elektryczności, obłąkany garbus z oczami jak latarnie, potwór skradający

się tuż za moimi plecami i naukowiec w białym laboratoryjnym kitlu niosący własną odciętą głowę. Uśmiechnęła się do mnie. – Tylko eksplodujący bojler – powiedziałem. – Bóg ma wiele powodów, żeby cię kochać, Oddie, ale z pewnością kocha cię, bo jesteś takim niedoświadczonym nieumiejętnym kłamcą. – Zdarzało mi się łgać – zapewniłem. – Twierdzenie, że łgałeś, jest największym łgarstwem, jakie powiedziałeś. – W szkole zakonnic musiała być matka przewodniczącą kółka dyskusyjnego. – Przyznaj się, młody człowieku. Nie śniłeś o eksplodującym bojlerze. Zmartwiło cię coś innego. Wzruszyłem ramionami. – Zaglądałeś do pokoi dzieci. Wiedziała, że widzę zwlekających zmarłych. Ale nie powiedziałem ani jej, ani opatowi Bernardowi o bodachach. Ponieważ te spragnione krwi duchy ściągają do wydarzeń z wysoką liczbą ofiar, nie spodziewałem się spotkać ich w miejscu tak odległym jak to. Miasta, duże i małe, są ich w miejscu tak odległym jak to. Miasta, duże i małe, są ich naturalnym terenem łowieckim. Poza tym ci, którzy akceptują moje twierdzenie, że widuję zmarłych, są mniej skłonni mi wierzyć, gdy na wczesnym etapie znajomości zaczynam mówić również o cienistych demonach, które rozkoszują się scenami śmierci i zniszczenia. Właściciela jednej małpy można uważać za uroczego ekscentryka. Ale człowiek, który urządził w domu małpiarnię i ma dziesiątki paplających szympansów, które harcują po pokojach, zostanie uznany za niepoczytalnego przez speców od zdrowia psychicznego. Postanowiłem jednak zrzucić z siebie brzemię, ponieważ matka Angela umie słuchać i ma ucho wyczulone na nieszczere nuty. Dwoje czułych uszu. Może barbet okalający jej twarz służy jako urządzenie skupiające dźwięk, pozwalające wykryć więcej niuansów w mowie innych, niż słyszymy my bez barbetów. Nie twierdzą, że zakonnice mają smykałkę techniczną jak Q, genialny wynalazca, który w filmach zaopatruje Jamesa Bonda w supergadżety. To teoria, jakiej nie odrzucę od ręki, ale niczego nie mogę udowodnić. Wierząc w dobrą wolę matki Angeli i umiejętność wykrywania kitu dzięki barbetowi, powiedziałem jej o bodachach. Słuchała uważnie z niewzruszonym wyrazem twarzy, niczym nie zdradzając, czy ma mnie za wariata. Dzięki sile osobowości matka Angela potrafi zmusić człowieka do spoglądania jej w oczy. Może kilku obdarzonych nadzwyczaj silną wolą ludzi zdoła odwrócić spojrzenie, gdy raz zewrze się z nimi wzrokiem, ja jednak do nich nie należę. Gdy powiedziałem jej wszystko o bodachach, czułem się zamarynowany w barwinkach. Kiedy skończyłem, wpatrywała się we mnie w milczeniu z nieodgadniona miną. Gdy doszedłem do wniosku, że postanowiła modlić się o moją poczytalność, przyjęła za prawdę wszystkie moje rewelacje, mówiąc: – Co trzeba zrobić? – Nie wiem. – To odpowiedź wielce niezadowalająca.

– Wielce – zgodziłem się. – Rzecz w tym, że bodachy pokazały się zaledwie pół godziny temu. Widziałem je za krótko, żeby odgadnąć, co je tu ściągnęło. Ukryte w obszernych rękawach dłonie zacisnęły się w różowe pięści z białymi knykciami. – Coś złego spotka dzieci. – Niekoniecznie wszystkie. Może kilkoro. I może nie tylko dzieci. – Ile czasu mamy do… niewiadomego? – Zwykle zjawiają się dzień, dwa przed wypadkiem. Aby napawać się widokiem tych, którzy… – Nie chciałem kończyć. Matka Angela zrobiła to za mnie: – Niebawem umrą. – Jeśli w grę wchodzi morderca, czynnik ludzki zamiast powiedzmy, eksplodującego bojlera, czasami są w równej mierze zafascynowane nim co potencjalnymi ofiarami. – Nie mamy tutaj morderców – zaznaczyła matka Angela. – Co naprawdę wiemy o Rodionie Romanovichu? – O Rosjaninie z domu gościnnego? – Patrzy spode łba. – Czasami ja też. – Tak, matko, ale to niepokojący rodzaj spoglądania, a matka jest zakonnicą. – A on duchowym pielgrzymem. – Mamy dowód, że matka jest zakonnicą, natomiast w przypadku Romanovicha tylko jego słowo. – Widziałeś przy nim bodachy? – Jeszcze nie. Ściągnęła brwi, bliska patrzenia wilkiem, i powiedziała: – Był dla nas życzliwy tu w szkole. – O nic nie oskarżam pana Romanovicha. Jestem tylko zaciekawiony. – Po chwalbach porozmawiam z opatem Bernardem o potrzebie zachowania czujności. Chwalba to poranna modlitwa, druga z siedmiu godzin kanonicznych, których codziennie przestrzegają mnisi. W opactwie Świętego Bartłomieja chwalba odbywa się zaraz po jutrzni – śpiewaniu hymnów i czytaniu lekcji – która zaczyna się kwadrans przed szóstą rano. Trwa nie dłużej niż do wpół do siódmej. Wyłączyłem komputer i wstałem. – Idę się rozejrzeć. W chmurze białego habitu matka Angela podniosła się z krzesła. – Jeśli jutro ma dojść do kryzysu, lepiej się prześpię. Ale w nagłym wypadku nie wahaj się mnie budzić, dzwoniąc na komórkę o każdej porze. Uśmiechnąłem się i pokręciłem głową. – O co chodzi? – zapytała. – Świat się kręci i świat się zmienia. Zakonnice z telefonami komórkowymi. – Łatwo się z tym pogodzić. Łatwiej niż z filozofią kucharza, który widzi zmarłych. – Prawda. Przypuszczam, że moim odpowiednikiem mogłaby być latająca zakonnica z tego starego

serialu. – W moim klasztorze nie pozwalam zakonnicom latać. Potrafią być niepoważne i w czasie nocnego lotu rozbijałyby okna.

ROZDZIAŁ 5 Gdy wróciłem z pokoju komputerowego, bodachy nie plątały się po korytarzach pierwszego piętra. Może zgromadziły się przy łóżkach innych dzieci, choć nie sądzę. Miejsce wydawało się czyste. Być może przebywały na drugim piętrze, gdzie spały nieświadome niczego zakonnice. One też mogły być skazane na śmierć w wybuchu. Nie mogłem wejść bez zaproszenia na drugie piętro, chyba że w nagłym wypadku. Wyszedłem ze szkoły, znowu w noc. Łąka, okoliczne lasy i położone wyżej opactwo wciąż czekały na biel śniegu. Nie zobaczyłem wydętego nieba brzemiennego burzą, bo góry były równie ciemne jak niebiosa i nic się nie odbijało na spodniej stronie chmur. Boo mnie porzucił. Chociaż lubi moje towarzystwo, nie jestem jego panem. On nie ma tutaj pana. Jest niezależny i ma własny rozkład dnia. Niepewny, dokąd iść ani czy szukać kolejnej wskazówki, która pomogłaby mi wyjaśnić przyczynę obecności bodachów, przemierzyłem frontowy dziedziniec szkoły, zmierzając ku opactwu. Temperatura krwi i kości spadła z przybyciem bodachów, ale złe duchy i grudniowe powietrze, razem wzięte, nie mogły wytłumaczyć przejmującego ziąbu, który mnie przenikał. Prawdziwym źródłem zimna mogło być zrozumienie, że naszym jedynym wyborem jest stos albo stos, że żyjemy i oddychamy, aby zostać strawieni przez ogień lub ogień, nie tylko teraz i w opactwie Świętego Bartłomieja, ale zawsze i wszędzie. Strawieni łub oczyszczeni przez ogień. Ziemia zadudniła i zatrzęsła się pod nogami, i wysoka trawa zadrżała, choć jeszcze nie zerwał się wiatr. Mimo że dźwięk był cichy, a ruch tak delikatny, że najpewniej nie zbudził nawet jednego mnicha, instynkt podsunął: trzęsienie ziemi. Podejrzewałem jednak, że to brat John może być odpowiedzialny za łagodne wstrząsy. Z łąki wzniosła się woń ozonu. Wykryłem ten sam zapach wcześniej, na krużgankach domu gościnnego, gdy mijałem posąg świętego Bartłomieja z dynią na wyciągniętej ręce. Kiedy po pół minucie ziemia przestała dudnić, zdałem sobie sprawę, że główną przyczyną pożaru i katastrofy nie musi być zbiornik z propanem i bojlery, które ogrzewają nasze budynki. Należało wziąć pod rozwagę brata Johna, który pracował w swojej podziemnej kryjówce, badając strukturę rzeczywistości. Pobiegłem do opactwa, mijając kwatery nowicjuszy, i na południe pod biurem opata. Prywatne kwatery opata Bernarda mieściły się nad biurem, na pierwszym piętrze.

Niewielka kapliczka na drugim zapewniała mu miejsce na prywatne modlitwy. Nikłe światło pełgało po ściętych skośnie skrajach zimnych szyb. Za dwadzieścia pięć pierwsza w nocy opat raczej chrapał, niż się modlił. Drżąca bladość na szlifowanych skrajach musiała pochodzić z lampki wotywnej, jednej mrugającej świecy. Skręciłem za południowo-wschodni róg opactwa i ruszyłem na zachód, obok ostatnich pokoi nowicjatu, obok kapitularza i kuchni. Przed refektarzem znajdowały się prowadzące w dół kamienne schody. U stóp schodów samotna żarówka oświetlała brązowe drzwi. Na odlanej z brązu płycie nad wejściem widniały łacińskie słowa: LIBERA NOS A MALO. Zbaw nas ode złego. Mój klucz uniwersalny otworzył potężny zamek. Obracając się bezgłośnie na zawiasach kulkowych, drzwi odchyliły się do wewnątrz; półtonowy ciężar był wyważony tak idealnie, że mógłbym wprawić go w ruch jednym palcem. Za drzwiami biegł kamienny korytarz skąpany w niebieskim świetle. Brązowa płyta zatrzasnęła się za mną, gdy szedłem do drugich drzwi z wykończonej na mat nierdzewnej stali. Na tej nieodbijającej światła powierzchni jaśniały polerowane litery ułożone w trzy łacińskie słowa: LUMIN DE LUMINE. Światłość ze światłości. Szeroka stalowa ościeżnica otaczała tę onieśmielającą barierę. W ościeżnicy niczym intarsja tkwił dwudziestocalowy ekran plazmowy. Rozjaśnił się po dotknięciu. Przycisnąłem do niego rękę. Nie widziałem ani nie czułem skanera odczytującego moje odciski palców, ale zostałem zidentyfikowany i zaakceptowany. Drzwi rozsunęły się z pneumatycznym sykiem. Brat John mówi, że syk nie jest nieodłącznym elementem mechanizmu obsługującego drzwi. Mogłyby otwierać się bezgłośnie. Dołączył syk, żeby mu przypominał, iż w każdym ludzkim przedsięwzięciu, niezależnie od czystości zamiarów, kryje się wąż. Za stalowymi drzwiami czekała komora o powierzchni może pięciu metrów kwadratowych, która przypominała wnętrze gładkiego, woskowożółtego, porcelanowego naczynia. Wszedłem i stanąłem, czując się jak samotne nasionko w wydrążonej, wypolerowanej w środku tykwie. Kiedy drugi skłaniający do zastanowienia syk sprawił, że się obejrzałem, nie dostrzegłem śladu drzwi. Maślane światło promieniowało ze ścian i, jak w czasie poprzedniej wizyty, poczułem się, jakbym wstąpił do królestwa snu. Jednocześnie doświadczałem stanu oderwania od świata i podwyższonego odbioru rzeczywistości. Światło w ścianach przygasło. Otoczyła mnie ciemność. Choć komora niewątpliwie była windą, która zwiozła mnie poziom albo dwa niżej, nie czułem ruchu. Maszyneria pracowała bezszelestnie. Prostokąt czerwonego światła rozproszył ciemności, gdy drzwi otworzyły się z sykiem. W przedpokoju znajdowało się troje drzwi z matowej stali. Te na prawo i na lewo ode mnie niczym się nie wyróżniały. Nie miały widocznych zaników, a ja nigdy nie zostałem za nie zaproszony. Na trzecich drzwiach, wprost przede mną, widniały polerowane litery: PER OMNIA SAECULA SAECULORUM. Na wieki wieków. W czerwonym świetle matowa stal połyskiwała łagodnie jak dogasający żar. Polerowane litery płonęły.

Bez syku drzwi „Na wieki wieków” przesunęły się w bok, jakby zapraszając mnie do wieczności. Wszedłem do okrągłej komory o średnicy dziewięciu metrów. Pośrodku stały cztery fotele z wysokimi oparciami, a przy każdym z nich lampa. Obecnie tylko z dwóch płynęło światło. Tutaj siedział brat John w tunice i szkaplerzu, z kapturem zsuniętym z głowy. Zanim został zakonnikiem, był słynnym Johnem Heinemanem. Magazyn „Time” nazwał go najgenialniejszym fizykiem obecnej połowy stulecia, ale coraz bardziej udręczonym człowiekiem i przedstawił, jako dodatek do głównego artykułu, analizę „życiowej decyzji” Heinemana. Autorem dodatku był popularny psycholog, gospodarz cieszącego się dużą oglądalnością programu telewizyjnego, w którym rozwiązywał problemy takich znękanych osób, jak matki kleptomania i bulimiczne córki należące do gangów motocyklowych. „New York Times” nazwał Johna Heinemana „zagadką owianą tajemnicą ukrytą wewnątrz enigmy”. Dwa dni później w krótkim sprostowaniu gazeta odnotowała, że ten pamiętny opis należy przypisać nie aktorce Cameron Diaz po spotkaniu z Heinemanem, ale Winstonowi Churchillowi, który w ten sposób scharakteryzował Rosję w roku 1939. W artykule zatytułowanym Najgłupsze sławy roku „Entertainment Weekly” nazwał go „nawiedzonym kretynem” i „beznadziejnym ćwokiem, który nie odróżnia Eminema od Oprah”. „National Enquirer” obiecał dostarczyć dowód, że Heineman ma romans z Katie Couric, prezenterką programu porannego, podczas gdy „ Weekly World News" doniósł, że Heineman spotyka się z księżną Di, która wbrew powszechnej opinii wcale nie umarła. W zepsutym duchu znacznej części współczesnej nauki różne mądre czasopisma kwestionowały jego badania i teorie, jego prawo do publikowania wyników badań i teorii, nawet prawo do przeprowadzania takich badań i wysnuwania takich teorii, jego pobudki, poczytalność i nieprzyzwoicie wielkie bogactwo. Gdyby patenty uzyskane w wyniku badań nie uczyniły go poczwórnym miliarderem, większość gazet nie interesowałaby się jego osobą. Bogactwo to władza, a władza jest jedyną rzeczą, o jaką dba współczesna kultura. Gdyby wydał po cichu całą tę fortunę bez podawania komunikatów prasowych i bez udzielania wywiadów, nie byliby na niego wściekli. Nie tylko gwiazdy popu i krytycy filmowi żyją swoją władzą, to samo odnosi się do reporterów. Gdyby przeznaczył pieniądze na szacowny uniwersytet, nie zostałby znienawidzony. Większość uniwersytetów przestała być świątyniami wiedzy i stała się świątyniami władzy, i jej oddają cześć prawdziwi przedstawiciele nowego pokolenia. Gdyby w pewnym momencie został przyłapany z nieletnią dziwką albo przyjęty do kliniki z uzależnieniem od kokainy tak chronicznym, że przegniły przegrody nosowe, puszczono by to w niepamięć; cieszyłby się podziwem prasy. W naszej epoce brak umiaru i autodestrukcja, a nie poświęcenia, są podstawami nowych heroicznych mitów. John Heineman spędził lata w klasztornym odosobnieniu, najpierw w jakiejś innej pustelni, potem tutaj, w swojej podziemnej kryjówce, nie zamieniając z nikim słowa. Jego medytacje miały inny charakter niż te, jakim oddawali się zakonnicy, choć niekoniecznie były mniej nabożne. Przeciąłem cienisty pas plaży wokół mebli. Podłoga była kamienna. Pod fotelami leżał dywan w kolorze wina. Barwione żarówki i klosze z materiału w kolorze umbry cedziły światło o barwie scukrzonego miodu. Brat John był wysoki i smukły, ale barczysty. Ręce – w tej chwili spoczywające na podłokietnikach fotela – miał duże, z grubymi nadgarstkami. Choć z chudą sylwetką bardziej harmonizowałoby pociągłe oblicze, twarz miał okrągłą. Światło lampy kierowało ostry, szpiczasty cień nosa w stronę lewego ucha, jakby twarz była zegarem słonecznym, nos gnomonem, a lewe ucho symbolem godziny dziewiątej.

Zakładając, że druga zapalona lampa ma być moim przewodnikiem, usiadłem w fotelu naprzeciwko niego. Oczy miał fiołkowe, nakryte ciężkimi powiekami, a spojrzenie pewne jak u zaprawionego w boju strzelca wyborowego. Milczałem, domyślając się, że jest pogrążony w medytacjach i nie życzy sobie, żeby mu przeszkadzano. Mnisi ze Świętego Bartłomieja są zachęcani do zachowywania milczenia przez cały czas, z wyjątkiem przewidzianych okresów towarzyskich. Milczenie w ciągu dnia, zwane ciszą mniejszą, zaczyna się po śniadaniu i trwa do wieczornej pory rekreacji. W czasie ciszy mniejszej bracia rozmawiają tylko wtedy, gdy wymaga tego praca na rzecz klasztoru. Cisza po komplecie – wieczornej modlitwie – zwana jest Większą. W opactwie Świętego Bartłomieja trwa do śniadania. Nie chciałem przynaglać brata Johna do rozmowy. Wiedział, że o tej porze nie odwiedziłbym go bez wyraźnej przyczyny, ale decyzja o przerwaniu milczenia należała do niego. Czekając, rozglądałem się po wnętrzu. Ponieważ światło było przygaszone i ograniczone do środka pomieszczenia, nie mogłem zobaczyć ściany otaczającej koliste pomieszczenie. Ciemne lśnienie sugerowało wypolerowaną powierzchnię i podejrzewałem, że może być szklana, a za nią rozlewa się tajemnicza czerń. Ponieważ przebywaliśmy w podziemiu, żaden górski pejzaż nie czekał na odsłonięcie. Stykające się tafle grubego zakrzywionego szkła, wysokie na prawie trzy metry, sugerowały akwarium. Ale jeśli otaczało nas akwarium, nic, co w nim żyło, nie ukazało się w mojej obecności. Nie przemknął żaden blady kształt. Żaden mieszkaniec z rozdziawionym pyskiem i nieruchomym spojrzeniem nie przepłynął po drugiej stronie ściany akwarium, żeby zerknąć na mnie ze swojego pozbawionego powietrza świata. Będąc imponującą postacią w każdych okolicznościach, brat John przywodził mi na myśl kapitana Nemo na mostku „Nautilusa”, co uważałem za nietrafne porównanie. Nemo był potężnym człowiekiem i geniuszem, ale miał nierówno pod sufitem. Brat John jest równie zdrowy psychicznie jak ja. Zrozumcie to jak chcecie. Po kolejnej minucie milczenia najwyraźniej doszedł do końca wątku myśli, którego nie chciał przerywać. Przeniósł spojrzenie fiołkowych oczu z jakiegoś dalekiego pejzażu na mnie i głębokim szorstkim głosem powiedział: – Poczęstuj się herbatnikiem.

ROZDZIAŁ 6 W okrągłym pokoju, w karmelowym świetle, obok każdego fotela stał stolik. Na stoliku obok mojego fotela leżał czerwony talerz z pieguskami. Brat John sam je wypieka. Są cudowne. Wziąłem herbatnik. Był ciepły. Od czasu, gdy otworzyłem brązowe drzwi kluczem uniwersalnym, do wejścia do tego pokoju nie minęły nawet dwie minuty. Wątpiłem, czy brat John sam przyniósł herbatniki. Naprawdę był zagubiony w myślach. Byliśmy sami w pokoju. Nie słyszałem oddalających się kroków, gdy wszedłem. – Przepyszne – powiedziałem, gdy przełknąłem kawałek pieguska. – W dzieciństwie chciałem zostać piekarzem – powiedział. – Świat potrzebuje dobrych piekarzy, bracie Johnie. Nie mogłem przestać myśleć na czas dość długi, żeby zostać piekarzem. – Przestać myśleć o czym? – O wszechświecie. Materii rzeczywistości. Strukturze. – Rozumiem – powiedziałem, choć nie rozumiałem. – Rozumiałem strukturę subatomową w wieku sześciu lat. – W wieku sześciu lat zbudowałem całkiem fajny fort z klocków lego. Baszty, wieżyczki, blanki i tak dalej. Twarz mu pojaśniała. – Kiedy byłem mały, użyłem czterdziestu siedmiu zestawów lego do zbudowania prymitywnego modelu piany kwantowej. – Przykro mi, bracie Johnie. Nie mam pojęcia, co to jest piana kwantowa. – Żeby to pojąć, musisz wyobrazić sobie bardzo mały pejzaż, wielkości jednej dziesięciomiliardowej milionowej części metra, istniejący tylko w punkciku czasu, który jest jedną milionową miliardowej miliardowej sekundy. – Muszę sobie sprawić lepszy zegarek. – Ten krajobraz, o którym mówię, znajduje się dziesięć do potęgi dwudziestej poniżej poziomu protonu, gdzie nie ma prawa ani lewa, góry ani dołu, wcześniej ani później. – Czterdzieści siedem zestawów lego musiało sporo kosztować. – Rodzice bardzo mi pomagali. – Moi nie. Musiałem odejść z domu w wieku szesnastu lat i podjąć pracę jako kucharz, żeby się

utrzymać. – Robisz wyjątkowe naleśniki, Oddzie Thomasie. W przeciwieństwie do piany kwantowej wszyscy wiedzą, co to są naleśniki. Po utworzeniu funduszu charytatywnego w wysokości czterech miliardów dolarów, posiadanego i zarządzanego przez Kościół, John Heineman zniknął. Media tropiły go wytrwale przez lata, lecz bez powodzenia. Spekulowano, że udał się w odludne miejsce z zamiarem wstąpienia do klasztoru, co było prawdą. Niektórzy zakonnicy zostają księżmi, ale inni nie. Choć wszyscy są braćmi, niektórych zwie się ojcami, księża mogą odprawiać mszę i święte obrzędy, czego nie wolno robić niewyświęconym braciom, choć poza tym uważają się za równych. Brat John jest mnichem, ale nie księdzem. Cierpliwości. Organizacja życia zakonnego jest trudniejsza do zrozumienia niż przepis na naleśniki, ale nie rozwala mózgu jak piana kwantowa. Ci mnisi składają śluby ubóstwa, czystości, posłuszeństwa i stałości. Niektórzy zrzekają się skromnego majątku, inni rezygnują z popłatnego zawodu i kariery. Można śmiało powiedzieć, że tylko brat John odwrócił się plecami do czterech miliardów dolarów. Zgodnie z życzeniem Johna Heinemana Kościół zużył część tych pieniędzy na przebudowę dawnego opactwa w szkołę i dom dla tych, którzy byli fizycznie i umysłowo upośledzeni i zostali porzuceni przez rodziny. Były to dzieci, które inaczej gniłyby w wyzutych z miłości zakładach publicznych albo zostałyby po cichu poddane eutanazji przez samozwańcze „anioły śmierci” w systemie opieki zdrowotnej. W tę grudniową noc rozgrzało mnie przebywanie w towarzystwie człowieka miary brata Johna, u którego współczucie szło w parze z geniuszem. Mówiąc szczerze, herbatniki przyczyniły się znacząco do poprawy mojego nastroju. Zbudowano również nowe opactwo wraz z szeregiem podziemnych pomieszczeń zaprojektowanych przez brata Johna i wyposażonych zgodnie z jego życzeniami. Nikt nie nazywał tego podziemnego kompleksu laboratorium. O ile się orientowałem, faktycznie nie było to laboratorium, ale obiekt jedyny w swoim rodzaju, którego projekt mógł się zrodzić tylko w umyśle genialnego fizyka i którego przeznaczenie otaczała tajemnica. Bracia, ci nieliczni, którzy tu przychodzili, zwali te pomieszczenia Kryjówką Johna, używając średniowiecznego słowa mew. Słowo to oznacza również klatkę, w której trzymano sokoły myśliwskie w czasie zmiany upierzenia, a także znaczy „pierzyć się”. Inni nazywali te piwniczne kwatery kokonem i zachodzili w głowę, kiedy wykluje się motyl. Takie komentarze sugerowały, że brat John może stać się kimś innym, niż jest, kimś większym. Ponieważ byłem gościem, nie mnichem, nie mogłem wydobyć od braci niczego więcej. Chronili brata Johna i jego prywatność. Znałem prawdziwą tożsamość brata Johna tylko dlatego, że sam mi ją zdradził. Nie zaprzysiągł mnie do dochowania tajemnicy. Powiedział tylko: „Wiem, że mnie nie sprzedasz, Oddzie Thomasie. Twoja dyskrecja i lojalność są zapisane. Choć nie miałem pojęcia, co przez to rozumie, nie próbowałem uzyskać wyjaśnienia. Mówił wiele rzeczy, których nie w pełni rozumiałem. Nie chciałem, żeby nasze rozmowy stały się werbalną sonatą, do której ja wnosiłbym wkład tylko w postaci rytmicznie wtrącanego: „Co jak? Co jak? Co jak?” Nie zdradziłem mu swojej tajemnicy. Nie wiem dlaczego. Może po prostu wolę, żeby pewni ludzie, których podziwiam, nie mieli powodu uważać mnie za odmieńca. Bracia traktowali go z szacunkiem graniczącym z czcią. Wyczuwałem w nich również ślad strachu. Może się myliłem.

Nie uważałem go za przerażającego. Nie wyczuwałem w nim zagrożenia. Czasami jednak widziałem, że sam się czegoś boi. Opat Bernard nie nazywa tego miejsca Kryjówką Johna, jak inni zakonnicy. Nazywa je adytonem. Adyton to kolejne stare słowo, które oznacza „najświętszą część miejsca kultu, do której mają dostęp tylko kapłani, sanktuarium świątyni”. Opat jest pogodnym człowiekiem, ale słowa adyton nigdy nie mówi z uśmiechem. Te trzy sylaby padają z jego ust zawsze w pomruku lub szeptem, poważnie, a jego oczy wyrażają pragnienie, zdumienie i może lęk. Dlaczego brat John zamienił sławę i dostatnie życie w świeckim świecie na klasztorne ubóstwo? Powiedział tylko, że badania nad strukturą rzeczywistości, a tym zajmuje się i dyscyplina fizyki zwana mechaniką kwantową, doprowadziły go do odkrycia, które nauczyło go pokory. „Nauczyło pokory i wystraszyło”, tak to ujął. Teraz, gdy zjadłem pieguska, zapytał: – Co cię sprowadza o tej porze, w czasie większej ciszy? – Wiem, że czuwa brat przez większą część nocy. – Sypiam coraz krócej, nie mogę wyłączyć umysłu. Sam okresowo cierpię na bezsenność, więc powiedziałem: – W niektóre noce mam wrażenie, że mój mózg jest czyimś telewizorem i że ten ktoś bez przerwy skacze po kanałach. – A kiedy przysypiam, zdarza się to często o niedogodnej porze. Bywa, że pomijam jedną czy dwie godziny kanoniczne, czasami chwalbę i jutrznię, czasami sekstę albo kompletę. Opuściłem nawet mszę, drzemiąc w tym fotelu. Opat jest wyrozumiały. Przeor jest zbyt pobłażliwy, udziela mi rozgrzeszenia i nie wyznacza surowej pokuty. – Darzy brata wielkim szacunkiem. – To jak siedzenie na plaży. – To znaczy? – zapytałem, zgrabnie unikając „Co jak?”. – Tutaj, w cichych godzinach po północy. Jak siedzenie na plaży. Noc toczy się, łamie i wyrzuca to, co utraciliśmy, niczym szczątki tego czy innego okrętu. – Pewnie to prawda – powiedziałem, bo naprawdę sądziłem, że rozumiem jego nastrój, jeśli nie w pełni znaczenie słów. – Bezustannie badamy szczątki wraku w falach przyboju, jakbyśmy mogli znów poskładać przeszłość, ale tylko się zadręczamy. To stwierdzenie miało pazur. Sam poczułem jego ukłucie. – Bracie Johnie, mam dziwne pytanie. – Oczywiście – odparł, komentując tajemny charakter mojej ciekawości albo moje imię. – Może to prymitywne pytanie, ale pytam nie bez powodu. Czy istnieje choćby cień możliwości, że praca brata tutaj może… spowodować wybuch albo coś podobnego? Pochylił głowę, podniósł rękę z podłokietnika i pogładził się po brodzie, najwyraźniej rozważając moje słowa. Choć byłem wdzięczny, że chce mi udzielić dobrze przemyślanej odpowiedzi, byłbym szczęśliwszy, gdyby bez wahania powiedziała: „Absolutnie nie ma szans, wykluczone, to absurd”. Brat John kontynuował długą tradycję uczonych mnichów i księży. Kościół stworzył koncepcje wszechświata i wprowadził pierwszą z nich w dwunastym wieku. Roger Bacon, franciszkanin, był zapewne największym matematykiem trzynastego stulecia, Biskup Robert Grosseteste jako pierwszy

zapisał kroki niezbędne do przeprowadzenia eksperymentu naukowego. Jezuici zbudowali pierwsze teleskopy zwierciadlane, mikroskopy, barometry, pierwsi obliczyli stałą grawitacyjną, pierwsi zmierzyli wysokość gór na Księżycu, pierwsi opracowali dokładną metodę obliczania orbity planet, pierwsi opracowali i opublikowali spójny opis teorii atomowej. O ile wiedziałem, na przestrzeni stuleci żaden z tych facetów nie wysadził przez przypadek klasztoru. Oczywiście, nie wiem wszystkiego. Biorąc pod uwagę ogrom wiedzy, jaką obejmują praktycznie niezliczone dyscypliny intelektualne, bliższe prawdzie jest stwierdzenie, że nie wiem niczego. Może uczeni mnisi od czasu do czasu rozwalali klasztory na kawałki. Ale jestem pewien, że nigdy nie zrobili tego umyślnie. Nie mogłem wyobrazić sobie brata Johna, filantropa i ciastkarza, w dziwacznie oświetlonym laboratorium, bełkoczącego jak szalony naukowiec i knującego zagładę świata. Chociaż genialny, był człowiekiem, mogłem więc bez trudu zobaczyć, jak z trwogą podnosi głowę znad eksperymentu i mówi „O kurczę” tuż przed nieumyślną przemianą opactwa w kałużę nanobrei. – Coś – powiedział w końcu. – Słucham? Podniósł głowę, żeby znów na mnie spojrzeć. – Tak, może coś… – Coś, proszę brata? – Tak. Pytałeś, czy istnieje możliwość, że moja praca może spowodować wybuch albo coś podobnego. Nie widzę możliwości, żeby mogła coś wysadzić. Nie sama praca. – Aha. Ale może się stać coś innego. – Może tak, prawdopodobnie nie. Coś. – Ale może tak. Na przykład? – Cokolwiek. – Jakie cokolwiek? – Wszystko, co tylko można sobie wyobrazić. – Słucham? – Poczęstuj się herbatnikiem – Wszystko, co można sobie wyobrazić? – Tak. To prawda. Wyobraźnia nie zna granic. – Więc coś może się nie udać? – „Może” nie znaczy, że się nie uda. Może się wydarzyć każda straszna, katastrofalna rzecz, ale prawdopodobnie nic się nie stanie. – Prawdopodobnie? – Prawdopodobieństwo jest ważnym czynnikiem, Oddzie Thomasie. Naczynie krwionośne może pęknąć w twoim mózgu, uśmiercając cię za chwilę. Natychmiast pożałowałem, że nie wziąłem drugiego herbatnika. Uśmiechnął się. Spojrzał na zegarek. Spojrzał na mnie. Wzruszył ramionami. – Widzisz? Prawdopodobieństwo było niewielkie. – Załóżmy, że stało się coś, co mogło się stać – to czy spowodowało straszną śmierć wielu ludzi? – Straszną?

– Tak, proszę brata. Straszną. – To subiektywny osąd. To, co jest straszne dla jednej osoby, nie musi być równie straszne dla innej. – Miażdżone kości, pękające serca, eksplodujące głowy, płonące ciała, krew, ból, wrzaski – taki rodzaj strasznego. – Może tak, prawdopodobnie nie. – Znowu. – Bardziej możliwe, że po prostu przestaną istnieć. – To śmierć. – Nie, to różnica. Śmierć zostawia trupa. Sięgałem po pieguska. Cofnąłem rękę, nie biorąc herbatnika z talerza. – Przeraża mnie brat. Czapla błękitna zdumiewa, gdy ujawnia swoją prawdziwą wysokość, prostując długie patykowate nogi; podobnie brat John okazał się jeszcze wyższy, niż pamiętałem, gdy wstał z fotela. – Sam strasznie się bałem, potwornie, parę lat temu. Nauczysz się z tym żyć. Podnosząc się, powiedziałem: – Bracie Johnie… niezależnie od charakteru pracy jest brat pewien, że powinien się nią zajmować? – Bóg dał mi rozum. Używanie go jest moim świętym Obowiązkiem. Jego słowa wzbudziły we mnie oddźwięk. Kiedy duch osoby, która została zamordowana, przychodzi do mnie po sprawiedliwość, zawsze czuję się w obowiązku pomóc biedakowi. Różnica jest taka, że ja polegam na rozumie i na czymś, co można nazwać szóstym zmysłem, podczas gdy brat John w swoich badaniach posługuje się wyłącznie intelektem. Szósty zmysł jest cudowną rzeczą, która sama w sobie sugeruje istnienie nadnaturalnego porządku. Ludzki intelekt, pomimo swojej potęgi i triumfów, jest w znacznej mierze tworem tego świata i tym samym podatnym na zepsucie. Bóg dał mnichowi także ręce, i to do niego należała decyzja, czy nie użyć ich do duszenia niemowląt. Nie musiałem mu tego przypominać. Powiedziałem tylko: – Miałem straszny sen. Martwię się o dzieci w szkole. W przeciwieństwie do matki Angeli nie zorientował się, że kłamię. – Czy twoje sny sprawdzały się w przeszłości? – zapytał. – Nie, ale ten był bardzo… realistyczny. Zarzucił kaptur na głowę. – Spróbuj śnić o czymś przyjemnym, Oddzie Thomasie. – Nie panuję nad snami, proszę brata. Po ojcowsku położył rękę na moim ramieniu. – W takim razie może nie powinieneś spać. Wyobraźnia ma przerażającą władzę. Nie byłem świadom, że przeszedłem z nim przez pokój, ale teraz fotele stały za nami, a przed sobą miałem drzwi, które rozsunęły się bezszelestnie. Za drzwiami leżał przedpokój zalany czerwonym światłem. Samotnie przestąpiwszy próg, odwróciłem się, by spojrzeć na brata Johna. – Kiedy zamieniał brat życie naukowca na życie mnicha naukowca, czy kiedykolwiek zastanawiał się brat, czy zamiast tego nie zostać sprzedawcą opon?

– Jaka jest puenta? – To nie żart. Kiedy moje życie zbytnio się skomplikowało i musiałem zrezygnować z pracy kucharza, zastanawiałem się nad życiem w świecie opon. Ale przybyłem tutaj. Milczał. – Gdybym mógł być sprzedawcą opon, pomagać ludziom jeździć na dobrych gumach za uczciwą cenę, to byłaby użyteczna praca. Gdybym mógł być sprzedawcą opon i nikim więcej, tylko dobrym sprzedawcą opon z niewielkim mieszkaniem i dziewczyną, którą kiedyś znałem, to by mi wystarczyło. Jego fiołkowe oczy błyskały czerwonawo w świetle przedsionka. Pokręcił głową, odrzucając życie sprzedawcy opon. – Chcę wiedzieć. – Co? – zapytałem. – Wszystko – odparł i rozdzieliły nas zasunięte drzwi. Polerowane stalowe litery na matowej stali: PER OMNIA SAECULA SAECULORUM. Na wieki wieków. Przez syczące drzwi, przez światło maślane i niebieskie, wyszedłem na powierzchnię, w noc, i zamknąłem drzwi z brązu uniwersalnym kluczem. LIBERA NOS A MALO, powiedziały drzwi. Zbaw nas ode złego. Gdy wyszedłem po kamiennych stopniach na wirydarz zaczął padać śnieg. Wielkie płatki obracały się z wdziękiem w bezwietrznej ciemności, wirowały jakby w walcu, którego nie mogłem usłyszeć. Noc nie wydawała się tak lodowała jak wcześniej. Może w Kryjówce Johna zmarzłem bardziej, niż zdawałem sobie sprawę, i w porównaniu z tamtym podziemnym królestwem zimowa noc wydawała się łagodna. Chwilami płatki wielkie jak zamrożone kwiaty ustępowały mniejszym formacjom. Powietrze wypełniały drobne wiórki z niewidocznych chmur. Na tę chwilę czekałem przy oknie mojego małego gościnnego pokoju, zanim Boo i bodach pojawili się na dziedzińcu. Do czasu przybycia do klasztoru mieszkałem w mieście Pico Mundo na kalifornijskiej pustyni. Nigdy nie widziałem śniegu, dopóki, wcześniej tej nocy, niebo nie wypuściło paru płatków w falstarcie. Tutaj, w pierwszej minucie prawdziwej śnieżycy, stałem porażony pięknem widowiska, przyjmując na wiarę stwierdzenie, że nie ma dwóch jednakowych śnieżynek. Piękno zaparło mi dech, śnieg prószył, a jednak noc była spokojna – złożoność prostoty. Chociaż noc byłaby jeszcze piękniejsza, gdyby ona tu była i dzieliła ją ze mną. przez chwilę wszystko było dobrze, absolutnie wszystko było dobrze, a potem oczywiście ktoś wrzasnął.

ROZDZIAŁ 7 Ostry krzyk trwogi brzmiał tak krótko, że można by wziąć go za wytwór wyobraźni albo skrzeczenie nocnego ptaka wygnanego przez śnieg do leśnego schronienia. Latem zeszłego roku, kiedy uzbrojeni bandyci wpadli do centrum handlowego w Pico Mundo, słyszałem tyle krzyków, że miałem nadzieję, iż na zawsze ogłuchnę. Ucierpiało czterdzieści jeden niewinnych osób. Dziewiętnaście zmarło. Zamieniłbym muzykę i głosy moich przyjaciół na ciszę, która do końca mojego życia wyeliminowałaby wszystkie krzyki bólu i śmiertelnego przerażenia. Często mamy nadzieję na niewłaściwe rzeczy i moja samolubna nadzieja się nie spełniła. Nie jestem głuchy na ból ani ślepy na krew – ani martwy, czego przez chwilę mogłem sobie życzyć. Instynktownie pobiegłem za pobliski róg opactwa. Skręciłem na północ i pospieszyłem wzdłuż refektarza, w którym mnisi jedzą posiłki. O pierwszej w nocy nie paliły się tam światła. Mrużąc oczy w przysłaniającym wszystko śniegu, przeszukałem wzrokiem noc w kierunku zachodniego lasu. Jeśli ktoś tam był, skrywała go śnieżyca. Refektarz łączył się ze skrzydłem biblioteki. Ruszyłem znowu na zachód, pod głęboko osadzonymi oknami, za którymi leżała ciemność uporządkowanych książek. Gdy skręciłem za południowo-zachodnim rogiem biblioteki, niemal się przewróciłem o człowieka leżącego twarzą do ziemi. Miał czarny habit z kapturem. Sapnąłem z zaskoczenia, zimne powietrze nagle wpadło mi do płuc – krótki ból w piersi – i wypadło w bladym, szybkim pióropuszu. Padłem na kolana przy mnichu, ale się zawahałem. Nie chciałem go dotykać ze strachu, że stwierdzę, iż nie upadł sam, lecz został przez kogoś powalony. Świat poza tym górskim ustroniem w znacznej mierze osiągnął stan barbarzyństwa, do jakiego dążył może od półtora stulecia. Niegdyś wspaniała cywilizacja stała się fasadą, maską pozwalającą współczesnym Hunom popełniać jeszcze większe okrucieństwa w imię cnót, które świat naprawdę cywilizowany uznałby za zło. Uciekłszy przed tym barbarzyńskim nieładem, niechętny byłem przyznać, że żadne miejsce nie jest bezpieczne i nie ma kryjówki leżącej poza zasięgiem anarchii. Skulona postać na ziemi mogła być dowodem, bardziej solidnym niż bodachy, że nie istnieje żadna oaza spokoju, w której mógłbym bezpiecznie się zamknąć. Spodziewaj się się, że zobaczę strzaskaną, ohydnie pociętą twarz, dotknąłem leżącego, gdy śnieg zdobił ornamentami jego prosty habit Z drżeniem oczekiwania odwróciłem go na I Padający śnieg zdawał się rozjaśniać noc, ale było to widmowe światło, które niczego nie oświetlało. Choć kaptur nie zasłaniał twarzy, nie widziałem jej dość wyraźnie, żeby zidentyfikować zakonnika. Przyłożyłem rękę do jego ust. Nie poczułem oddechu ani brody. Niektórzy z braci nosili brody, a inni nie. Przycisnąłem palce do szyi, która wciąż była ciepła, i namacałem arterię. Pomyślałem, że wyczuwam puls.

Ponieważ ręce na wpół zdrętwiały mi z zimna i tym samym były mniej wrażliwe na ciepło, mogłem nie poczuć słabego oddechu, kiedy dotykałem ust. Gdy się pochyliłem, żeby przysunąć ucho do ust w nadziei, że usłyszę oddech, zostałem uderzony od tyłu. Nie wątpię, że napastnik chciał strzaskać mi czaszkę. Zrobił zamach w chwili, gdy się pochylałem, i pałka musnęła tył mojej głowy, uderzając mocno w lewe ramię. Rzuciłem się do przodu, przetoczyłem w lewo raz i drugi, podniosłem się i pobiegłem. Nie miałem broni. On miał pałkę i być może coś gorszego, nóż. Zabójcy uśmiercający rękami, nieużywający pistoletów, mogą zatłuc pałką lub udusić szalikiem, ale większość z nich nosi też noże, na wszelki wypadek bądź dla rozrywki, która może być grą wstępną albo następstwem. Wspomniani wcześniej faceci w filcowych kapeluszach z płaskimi główkami mieli pałki i pistolety, a nawet hydrauliczną zgniatarkę, lecz mimo to nosili noże. Jeśli zajmujesz się zadawaniem śmierci, musisz mieć większy wybór śmiercionośnych narzędzi – hydraulik też nie wykona pilnej naprawy tylko jednym kluczem. Choć życie sprawiło, że jestem stary na swój wiek, nogi nadal mam młode i szybkie. Mając nadzieję, że napastnik jest starszy i tym samym wolniejszy, biegiem oddaliłem się od klasztoru i wpadłem na otwarty dziedziniec, gdzie nie było już kątów, do których mógłbym zostać zapędzony. Pędziłem w padającym śniegu, więc miałem wrażenie, że zerwał się wiatr i przykleja mi płatki do powiek. W tej drugiej minucie śnieżycy ziemia pozostała czarna, niezmieniona przez pędzel śniegu. Po kilku susach teren zaczął nachylać się łagodnie w kierunku lasu, którego nie mogłem zobaczyć: otwarta ciemność opadająca ku najeżonej ciemności. Intuicja podpowiadała gorączkowo, że las oznacza moją śmierć. Biegnąc tam, biegłem do własnego grobu. Dzikie tereny nie są moim naturalnym środowiskiem. Jestem miastowym chłopakiem, który czuje się jak u siebie z chodnikiem pod stopami, jestem mądralą z kartą biblioteczną, mistrzem gazowego rusztu i płyty do smażenia. Jeśli mój prześladowca był przedstawicielem nowego barbarzyństwa, może nie umiał rozniecić ognia za pomocą dwóch patyków i kamienia, może nie umiał określić północy po mchu na drzewie, ale jego prymitywna natura sprawiała, że w lasach czuł się znacznie lepiej niż ja. Potrzebowałem broni, ale nie miałem niczego z wyjątkiem klucza uniwersalnego i chusteczek higienicznych, a moja wiedza o sztukach walki nie wystarczała, żeby zrobić z nich zabójczą broń. Strzyżona trawa ustąpiła wysokiej trawie i dziesięć metrów dalej natura rzuciła mi broń pod nogi: luźne kamienie, które wystawiły na próbę moją zwinność i zmysł równowagi. Zatrzymałem się z poślizgiem, podniosłem dwa kamienie wielkości śliwek, odwróciłem się i rzuciłem jeden, naprawdę mocno, a potem drugi. Kamienie znikły w śniegu i mroku. Albo zgubiłem prześladowcę, albo, wyczuwając moje zamiary, okrążył mnie, gdy się zatrzymałem i pochyliłem. Wydarłem z ziemi więcej pocisków i obróciłem się dokoła, omiatając wzrokiem noc, gotów obrzucić drania paroma kamieniami. Nie poruszało się nic oprócz śniegu, który zdawał się padać w sznurkach prostych jak w zasłonie z koralików, choć każdy płatek obracał się w czasie spadania. Sięgałem wzrokiem nie dalej niż na cztery i pół metra. Nigdy nie zdawałem sobie sprawy, że śnieg może być na tyle gęsty, żeby tak bardzo ograniczać widoczność. Raz i drugi pomyślałem, że coś się porusza na granicy zasięgu wzroku, ale musiała być to iluzja ruchu, bo nie mogłem wychwycić żadnego kształtu. Wzory śniegu na tle nocy zaczęły przyprawiać mnie

o zawroty głowy. Wstrzymując oddech, nasłuchiwałem. Śnieg padał bezszelestnie w drodze ku ziemi, zdawał się solić noc ciszą. Czekałem. Jestem dobry w czekaniu. Czekałem szesnaście lat, dając mojej niezrównoważonej matce okazję do zabicia mnie w czasie snu, zanim w końcu wyprowadziłem się z domu i zostawiłem ją samą z ukochanym pistoletem. Gdybym pomimo okresowych niebezpieczeństw, jakie wiążą się z moim darem, miał przeżyć średnią długość ludzkiego życia, sześćdziesiąt lat dzieliło mnie od ponownego zobaczenia Stormy Llewellyn w następnym świecie. Czekanie będzie długie, ale jestem cierpliwy. Bolało mnie lewe ramię, a tył głowy, otarty przez pałkę, czuł się mniej niż cudownie. Przemarzłem do szpiku kości. Z jakiegoś powodu nie byłem ścigany. Gdyby burza szalała dość długo, żeby zabielić ziemię, mógłbym położyć się na plecach i robić śnieżne anioły. Ale warunki jeszcze nie sprzyjały tej zabawie. Może później. Opactwo znikło z pola widzenia. Nie byłem pewien, z której strony przybiegłem, ale nie bałem się, że zgubię drogę. Nigdy nie zabłądziłem. Zapowiadając swój powrót nieopanowanym szczękaniem zębów, trzymając kamienie w rękach, ostrożnie wróciłem przez łąkę na krótką trawę dziedzińca. Opactwo wyłoniło się z milczącej burzy. Kiedy dotarłem do rogu biblioteki, gdzie niemal wpadłem na leżącego mnicha, nie znalazłem ani ofiary, ani napastnika. Zmartwiony, że człowiek mógł odzyskać przytomność i, ciężko ranny i zdezorientowany, poczołgać się gdzieś, by ponownie zemdleć, zataczałem coraz szersze łuki, ale nikogo nie znalazłem. Biblioteka tworzy L z tylną ścianą skrzydła gościnnego, z którego wyruszyłem w pościg za bodachem nieco ponad godzinę temu. Wreszcie wypuściłem kamienie z na wpół zamarzniętych palców, otworzyłem drzwi prowadzące na tylne schody i wszedłem na drugie piętro. Drzwi do mojej małej kwatery były otwarte, jak je zostawiłem. Gdy czekałem na śnieg, siedziałem przy świecy, ale teraz z pokoju płynęło jaśniejsze światło.

ROZDZIAŁ 8 Po pierwszej nad ranem furtian, brat Roland, najprawdopodobniej nie zmieniał pościeli ani nie serwował porcji wina z „dwóch beczek”, które w szóstym wieku święty Benedykt wyszczególnił w regule zakonu jako niezbędne wyposażenie każdego domu gościnnego. Święty Bartłomiej nie dostarcza wina. Mała lodówka pod ladą w mojej łazience zawiera puszki coli i butelki mrożonej herbaty. Gdy wszedłem do pierwszego pokoju, gotów wykrzyknąć „psubracie” albo „huncwocie”, albo jakiś inny epitet pasujący do średniowiecznej atmosfery, zastałem nie wroga, ale przyjaciela. Brat Piącha, czasami zwany bratem Salvatore’em, stał przy oknie, patrząc na padający śnieg. Brat Piącha jest nadzwyczaj czuły na dźwięki i charakterystyczne zapachy otaczającego go świata. Ta wrażliwość pozwoliła mu przetrwać tam, gdzie żył, zanim został mnichem. Gdy bezgłośnie przestąpiłem próg, powiedział: – Przeziębisz się na śmierć, włócząc się po nocy w takim ubraniu. – Nie włóczyłem się – odparłem, zamykając po cichu drzwi. – Skradałem. Odwrócił się od okna. – Byłem w kuchni, podjadając pieczeń wołową i provolone, gdy zobaczyłem, jak wychodzisz z Kryjówki Johna. – W kuchni nie paliły się światła. Zauważyłbym. – Światło z lodówki wystarczy, żeby przygotować przekąskę, a potem można porządnie się najeść w blasku zegara mikrofalówki. – Popełniając grzech obżarstwa w ciemności? – Szafarz musi być pewien, że jedzenie jest świeże, no nie? Jako szafarz opactwa brat Piącha kupował, magazynował i inwentaryzował jedzenie, napoje i inne dobra materialne dla klasztoru i szkoły. – Poza tym facet – podjął – który je w nocy w jasnej kuchni bez żadnych zasłonek, jest facetem jedzącym swoją ostatnią kanapkę. – Nawet gdy facet jest mnichem w klasztorze? Brat Piącha wzruszył ramionami. – Ostrożności nigdy nie za wiele. W dresie zamiast habitu, mając sto siedemdziesiąt centymetrów wzrostu i prawie sto kilo kości i mięśni, wyglądał jak odlana z metalu maszyna okryta szarą flanelą. Oczy koloru deszczówki, twarde rysy, tępe skraje czoła i szczęki nadawały mu wygląd groźny, a nawet okrutny. W poprzednim życiu ludzie się go bali, i nie bez powodu. Dwanaście lat w klasztorze,

dwanaście lat wyrzutów sumienia i skruchy przepełniło ciepłem te niegdyś lodowate oczy i zbudziło w nim życzliwość, która odmieniła jego godną pożałowania twarz. Obecnie w wieku pięćdziesięciu pięciu lat ktoś mógłby wziąć go za boksera, który zbyt długo uprawia sport; kalafiorowe uszy, nos jak grzyb, pokora miłego żółtodzioba, który nauczył się w twardy sposób, że brutalna siła nie zawsze czyni mistrza. Lodowata kropla spłynęła mi po czole i prawym policzku. – Nosisz śnieg jak puszysty biały kapelusz. – Piącha ruszył do łazienki. – Przyniosę ci ręcznik – Przy umywalce jest butelka aspiryny. Muszę wziąć aspirynę. Wrócił z ręcznikiem i pastylkami. – Chcesz wody do popicia, może coli? – Poproszę beczkę wina. – W czasach świętego Benka musieli mieć wątroby z żelaza. Porządna beczka to ponad dwieście litrów. – W takim razie tylko pół beczki. Gdy na wpół osuszyłem włosy, przyniósł mi colę. – Wyszedłeś ze schodów Kryjówki Johna i stałeś, patrząc na śnieg jak indyk na deszcz, z rozdziawionym dziobem, dopóki nie utonie. – Cóż, nigdy wcześniej nie widziałem śniegu, proszę – A potem, bum! Popędziłeś jak strzała i skręciłeś za róg refektarza. Sadowiąc się w fotelu i wytrząsając dwie aspiryny z butelki, powiedziałem: – Usłyszałem czyjś krzyk. – Nie słyszałem żadnego krzyku. – Był brat w środku – przypomniałem mu – i żuł hałaśliwie. Piącha usiadł na drugim fotelu. – Kto krzyknął? Popiłem colą dwie aspiryny i odparłem: – Znalazłem brata leżącego twarzą w dół przy bibliotece. Nie zauważyłem go, bo miał czarny habit, i omal się nie przewróciłem. – Kto to był? – Nie wiem. Ciężki gość. Przekręciłem go na plecy, ale w ciemności nie mogłem zobaczyć twarzy, a potem ktoś próbował rozwalić mi łeb od tyłu. Ścięte na jeża włosy Piąchy jakby się nastroszyły z oburzenia. – To niepodobne do Świętego Bartka. – Pałka, czy cokolwiek to było, musnęła potylicę i lewe ramię przyjęło siłę uderzenia. – Równie dobrze możemy być w Jersey, tam takie rzeczy są na porządku dziennym. – Nigdy nie byłem w New Jersey. – Spodobałoby ci się. Nawet w tym, co złe, Jersey zawsze jest prawdziwe. – Mają jeden z największych na świecie składów zużytych opon. Pewnie brat widział. – Nigdy, Czy to nie smutne? Gdy mieszkasz gdzieś przez większość życia, uznajesz wszystko za oczywiste. – Nawet nie wiedział brat o składzie opon?

– Ludzie przez całe życie mieszkają w Nowym Jorku, a nigdy nie wjeżdżają na szczyt Empire State Building. Dobrze się czujesz, synu? Jak twoje ramię? – Bywało gorzej. – Może powinieneś pójść do infirmerii i wezwać brata Gregory’ego. Brat Gregory jest infirmeriuszem. Ma dyplom pielęgniarza. Wielkość wspólnoty zakonnej nie usprawiedliwia pracy w infirmerii na pełen etat, zwłaszcza że siostry mają własną izbę chorych dla siebie i dzieci ze szkoły, dlatego brat Gregory robi również pranie z bratem Norbertem. – Nic mi nie będzie – zapewniłem. – Kto więc próbował rozwalić ci łeb? – Nie widziałem. Opowiedziałem, jak się przetoczyłem i pobiegłem, przekonany, że napastnik depcze mi po piętach, i jak mnich, o którego prawie się potknąłem, zniknął, gdy wróciłem. – W takim razie nie wiemy – powiedział Piącha – czy wstał o własnych siłach i odszedł, czy został zabrany. – Nie wiemy też, czy był tylko nieprzytomny, czy martwy. Marszcząc czoło, Piącha mruknął: – Nie lubię nieboszczyków. Poza tym to nie ma sensu. Kto chciałby zabić mnicha? – Tak, ale kto chciałby go walnąć? Piącha dumał przez chwilę. – Pewnego razu facet rozwalił luterańskiego kaznodzieję, ale niechcący. – Chyba nie powinien brat mi o tym mówić. Ruchem dłoni zbagatelizował moje zaniepokojenie. Jego silne ręce zdawały się wielkie jak bochny, stąd przezwisko. – To nie byłem ja. Mówiłem ci, nigdy nikogo nie załatwiłem na amen. Wierzysz mi w tej kwestii, prawda, synu? – Tak, proszę brata. Ale powiedział brat, że ta rozwałka była przypadkowa. – Nigdy nikogo nie walnąłem przez przypadek. – W takim razie w porządku. Brat Piącha, dawniej Salvatore Giancomo, był dobrze opłacanym zbirem na usługach mafii, zanim Bóg odmienił – Rozwalałem gęby, połamałem kilka nóg, ale nigdy nikogo nie ukatrupiłem. Kiedy stuknęła mu czterdziestka, Piącha zaczął się zastanawiać nad ścieżką swojej kariery. Poczuł się „pusty, dryfujący jak łódź po morzu bez żywego ducha na pokładzie”. W czasie tego kryzysu wiary w siebie wraz z paroma kolesiami nocował w domu szefa – Tony’ego Trzepaczki Mertinellego – ponieważ grożono mu śmiercią. Nie było to spanie w piżamach, ale czuwanie z dwoma ulubionymi sztukami broni automatycznej. Tak czy siak, pewnego wieczoru Piącha czytał bajkę sześcioletniej córce Trzepaczki. Opowieść mówiła o zabawce, porcelanowym króliku, który był dumny ze swojego wyglądu i absolutnie zadowolony z siebie. Spotkał go szereg strasznych nieszczęść, które nauczyły go pokory, a z pokorą przyszło współczucie dla cierpienia innych. Dziewczynka zasnęła w połowie historii. Piącha rozpaczliwie pragnął poznać dalsze losy królika, ale

nie chciał, żeby jego kumple od rozkwaszania nosów myśleli, że naprawdę interesuje go książeczka dla dzieci. Parę dni później, kiedy zagrożenie minęło, Piącha poszedł do księgarni i kupił opowieść o króliku. Zaczął od początku i gdy przeczytał, jak porcelanowy królik znalazł drogę powrotną do małej dziewczynki, która go kochała, rozkleił się i zapłakał. Nigdy wcześniej nie uronił łzy. Tego popołudnia w kuchni mieszkania, którego z nikim nie dzielił, szlochał jak dziecko. W owych czasach nikt, kto znał Salvatore’a Piąchę Giancoma, nawet jego matka, nie powiedziałby, że jest skłonny do introspekcji, on jednak zrozumiał, że płacze nie tylko z powodu szczęśliwego zakończenia. Rozczuliły go losy królika, fakt, ale płakał nie tylko dlatego. Przez jakiś czas nie potrafił odgadnąć przyczyny. Siedział przy kuchennym stole, pijąc kawę za kawą i jedząc upieczone przez matkę gofry, na przemian odzyskując panowanie nad sobą i zalewając się łzami. Wreszcie zrozumiał, że płacze nad sobą. Wstydził się człowieka, jakim się stał, opłakiwał człowieka, jakim chciał zostać, gdy był mały. Rozdarło go to zrozumienie. Wciąż chciał być zbirem, dumnym ze swojej siły i zimnej krwi A jednak wydawało się, że stał się słaby i wrażliwy. Przez następny miesiąc na okrągło czytał historię o króliku. Zaczął rozumieć, że kiedy królik Edward nauczył się pokory i współczucia dla innych, wcale nie stał się słaby, ale w rzeczywistości silniejszy. Piącha kupił inną książeczkę tego samego autora. Ta dotyczyła wyrzutka, wielkouchej myszy, która uratowała księżniczkę. Mysz zrobiła na nim mniejsze wrażenie niż królik, ale ją też pokochał. Kochał mysz za odwagę i gotowość poświęcenia się w imię miłości. Trzy miesiące po tym, jak pierwszy raz przeczytał historię porcelanowego królika, Piącha zaaranżował spotkanie z FBI. Zaproponował, że dostarczy dowody przeciwko swojemu szefowi i wyda innych gangsterów. Wsypał ich częściowo dla ratowania siebie, ale również dlatego, że chciał ocalić dziewczynkę, której przeczytał część historii królika. Miał nadzieję, że uchroni ją przed zimnym, wyniszczającym życiem córki szefa mafii, które codziennie twardniało wokół niej niczym beton. Później Piącha trafił do Vermontu objęty programem ochrony świadków. Jego nowe nazwisko brzmiało Bob Loudermilk. W Vermoncie przeżył szok kulturowy. Nie mógł patrzeć na sandały, flanelowe koszule, pięćdziesięcioletnich mężczyzn z kucykami. Próbował oprzeć się najgorszym pokusom świata, powiększając bibliotekę książek dla dzieci. Odkrył, że niektórzy pisarze zdają się aprobować sposób postępowania i wartości takim kiedyś hołdował, i to go przeraziło. Brakowało mu życzliwych porcelanowych królików i dzielnych wielkouchych myszy. Jedząc obiad w podrzędnej włoskiej knajpie, tęskniąc za Jersey, nagle poczuł powołanie do życia klasztornego. Stało się to niedługo po tym, jak kelner postawił przed nim zamówione gnocchi, ciągliwe jak karmel, ale to historia na później. Jako nowicjusz, podążając ścieżką od skruchy przez żal za grzechy do pokuty, Piącha pierwszy raz w życiu zaznał niezmąconego niczym szczęścia. Rozkwitł w opactwie Świętego Bartłomieja. Teraz, po latach, w tę śnieżną noc, gdy zastanawiałem się, czy nie wziąć jeszcze dwóch aspiryn, powiedział: – Pastor, nazywał się Hoobner, naprawdę współczuł Indianom, którzy stracili swoją ziemię i wszystko

inne, dlatego zawsze przegrywał w blackjacka w ich kasynach. Część forsy pochodziła z wysoko oprocentowanej pożyczki od Tony’ego Martinellego – Dziwię się, że Trzepaczka pożyczył pieniądze kaznodziei. – Tony wykombinował, że jeśli Hoobner nie wysupła ośmiu procent na tydzień z własnej kieszeni, będzie mógł ukraść należność z niedzielnej tacy. Jak się okazało, Hoobner grał i podszczypywał kelnerki koktajlowe, ale nie kradł. Kiedy przestał płacić odsetki, Tony posłał faceta, żeby omówił z Hoobnerem jego dylemat moralny. – Faceta, nie ciebie? – Faceta, nie mnie, zwaliśmy go Iglarzem. – Chyba nie chcę wiedzieć dlaczego. – Nie, nie chcesz – zgodził się Piącha. – W każdym razie Iglarz dał Hoobnerowi ostatnią szansę na spłatę długu, a kaznodzieja, zamiast przyjąć to żądanie z chrześcijańskim i spokojem, powiedział: „Idź do diabła”. Potem wyciągnął i pistolet i próbował skasować Iglarzowi bilet do piekła. – Kaznodzieja strzelił do Iglarza? – Może był metodystą, nie luteraninem. Strzelił do Iglarza, ale tylko ranił go w ramię. Iglarz wyciągnął swojego gnata i załatwił Hoobnera na amen. – Więc kaznodzieja gotów był zastrzelić człowieka, ale nie chciał kraść. – Nie mówię, że to nauki tradycyjnych metodystów. – Tak, proszę brata. Rozumiem. – A może, jak się nad tym zastanowić, kaznodzieja był unitarianinem. W każdym razie był kaznodzieją i został zastrzelony, więc złe rzeczy mogą przytrafić się każdemu, nawet zakonnikowi. Choć chłód grudniowej nocy jeszcze nie całkiem mnie opuścił, przycisnąłem zimną puszkę coli do czoła. – Problem, jaki tu mamy, dotyczy bodachów. Ponieważ Piącha był jednym z moich nielicznych powierników w opactwie Świętego Bartłomieja, opowiedziałem mu o trzech demonicznych cieniach wiszących nad łóżkiem Justine. – I kręciły się wokół mnicha, o którego prawie się potknąłeś? – Nie, proszę brata. Nie zjawiły się tutaj z powodu jednego nieprzytomnego zakonnika. – Masz rację. Takie starcie nigdzie nie przyciąga tłumów. – Wstał z fotela i podszedł do okna. Przez chwilę wpatrywał się w noc. – Zastanawiam się… Myślisz, że ściga mnie moje dawne życie? – To było piętnaście lat temu. Czy Trzepaczka nie siedzi w więzieniu? – Zmarł w pudle. Ale niektórzy z pozostałych mają długą pamięć. – Gdyby wytropił brata płatny zabójca, czy nie byłby już brat martwy? – Pewnie. Parkowałbym na twardym stołku w poczekalni czyśćca, czytając stare czasopisma. – Nie sądzę, aby to zdarzenie miało cokolwiek wspólnego dawnym życiem brata. Odwrócił się od okna. – Obyś miał rację. Paskudnie, gdyby kogoś tutaj spotkała przeze mnie krzywda. – Wszyscy są zbudowani przykładem brata. Płaszczyzny i bryły jego twarzy ułożyły się w uśmiech, który uznałbyś za przerażający, gdybyś go nie znał. – Dobry z ciebie dzieciak. Gdybym miał syna, miło byłoby myśleć, że mógłby być trochę do ciebie podobny.

– Nikomu bym tego nie życzył. – Chociaż gdybym był twoim tatą – mówił brat Piącha – pewnie byłbyś niższy i grubszy, z głową osadzoną bliżej ramion – Nie potrzebuję szyi. Nigdy nie noszę krawatów. – Nie, synu, potrzebujesz karku, żeby go nadstawiać. Oto co robisz. Oto kim jesteś. – Ostatnio myślałem, że może wezmę miarę na habit, zostanę nowicjuszem. Wrócił do fotela, ale tylko przysiadł na poręczy, przypatrując mi się pilnie. Po namyśle powiedział: – Może pewnego dnia usłyszysz wezwanie. Ale nieprędko. Należysz do świata i niech się to nie zmienia. Pokręciłem głową. – Nie sądzę. – Świat cię potrzebuje. Masz robotę do wykonania, synu. – Tego właśnie się boję. Rzeczy, które będę musiał robić. – Klasztor nie jest kryjówką. Bandzior, który chce tu przyjść i złożyć śluby, powinien robić to z chęci otworzenia i się na coś większego niż świat, nie dlatego, że chce się zamknąć i zwinąć w kulkę jak robak. – Od niektórych rzeczy wolałby brat trzymać się z dala. – Chodzi ci o lato ubiegłego roku, o strzelaninę w centrum handlowym. Nie potrzebujesz niczyjego wybaczenia, synu. – Wiedziałem, co nadchodzi, że nadchodzą mordercy. Powinienem był temu zapobiec. Zginęło dziewiętnaście osób. – Wszyscy mówią, że bez ciebie zginęłyby setki. – Nie jestem bohaterem. Gdyby ludzie wiedzieli o moim darze i byli świadomi, że mimo to nie mogłem niczemu zapobiec, nie okrzyknęliby mnie bohaterem. – Nie jesteś też Bogiem. Zrobiłeś wszystko, co mogłeś, co mógłby zrobić ktokolwiek. Odstawiłem colę, podniosłem butelkę z aspiryną, wytrząsnąłem na dłoń dwie kolejne tabletki i zmieniłem temat. – Zbudzi brat opata i powie mu, że potknąłem się o nieprzytomnego zakonnika? Patrzył na mnie, próbując zadecydować, czy pozwolić mi na zmianę tematu. – Może za jakiś czas. Najpierw nieoficjalnie odliczę śpiących, zobaczę, czy ktoś nie trzyma bryły lodu na głowie. – Mnich, na którego wpadłem. – Właśnie. Mamy dwa pytania. Drugie, dlaczego ktoś miałby walić po łbie mnicha? Ale pierwsze, dlaczego mnich był o tej porze tam, gdzie mógł dostać po łbie? – Pewnie nie chce brat nikomu narobić kłopotów. – Jeśli w grę wchodzi grzech, nie pomogę mu ukryć tego, co zrobił, przed spowiednikiem. To nie przysłużyłoby się jego duszy. Ale jeśli chodzi tylko o jakieś głupstwo, przeor nie musi wiedzieć. Przeor pilnuje dyscypliny w klasztorze. Przeorem u Świętego Bartłomieja był ojciec Reinhart, starszy zakonnik z cienkimi wargami i wąskim nosem, o połowę mniejszym niż ten, jakim chlubił się brat Piącha. Jego czy, brwi i włosy miały kolor popiołu, który w Środę popielcową sypie się na czoło. Ojciec Reinhart poruszał się zadziwiająco cicho i wyglądał jak duch płynący nad ziemią. Wielu braci

zresztą przezywało go Szarym Duchem, aczkolwiek z uczuciem. Ojciec Reinhart był surowy, ale nie bezwzględny czy niesprawiedliwy. Będąc niegdyś dyrektorem szkoły katolickiej, ostrzegał, że ma paletkę, w której wywiercił dziurki, żeby zmniejszyć opór powietrza, choć nigdy jej nie użył. „Po prostu dla informacji”, mawiał z mrugnięciem oka. Brat Piącha podszedł do drzwi, zawahał się, spojrzał na mnie. – Jeśli dzieje się coś złego, ile mamy czasu? – Od ukazania się pierwszych bodachów… czasami tylko dzień, zwykle dwa. – Jesteś pewien, że nie masz wstrząsu mózgu ani czegoś podobnego? – Nic, czemu nie zaradziłyby cztery aspiryny. – Wrzuciłem drugą parę tabletek do ust i zgryzłem. Piącha skrzywił się. – Kim ty jesteś, twardzielem? – Czytałem, że w ten sposób szybciej są wchłaniane do krwiobiegu, przez tkankę w ustach. – A jak będziesz chciał zastrzyk przeciw grypie, to co, każesz go sobie wstrzyknąć w język? Prześpij się. – Spróbuję. – Znajdź mnie po chwalbie, przed mszą, a powiem ci, kto pozwolił dać sobie po łbie, i może dlaczego, jeśli wie, Chrystus z tobą, synu. – I z bratem. Wyszedł i zamknął drzwi. Drzwi kwater w domu gościnnym, jak te w celach zakonników w innym skrzydle, nie mają zamków. Wszyscy tutaj szanują prywatność innych. Zaniosłem krzesło z prostym oparciem do drzwi i wcisnąłem je pod klamkę, żeby nikt nie wszedł. Może żucie aspiryny, żeby rozpuściła się w ustach, przyspiesza wchłanianie, ale tabletki smakują jak gówno. Gdy wypiłem trochę coli, żeby spłukać paskudny smak. Zmiażdżone tabletki weszły w reakcję z napojem i zacząłem się pienić niczym wściekły pies. Jeśli chodzi o postacie tragiczne, mam znacznie większy talent do gagów niż Hamlet, i podczas gdy król Lear przestąpiłby nad skórką banana, moja stopa trafia na nią bezbłędnie za każdym razem.

ROZDZIAŁ 9 Wygodnie, ale skromnie urządzona kwatera gościnna miała prysznic tak mały, że czułem się, jakbym stał w trumnie. Przez dziesięć minut pozwalałem, żeby ciepła woda biła w moje lewe ramię, które zostało zmiękczone pałką tajemniczego napastnika. Mięśnie odprężyły się, ale ból pozostał. Ból nie był dotkliwy. Nie martwił mnie. Ból fizyczny w przeciwieństwie do innych rodzajów w końcu przemija. Kiedy zakręciłem wodę, wielki biały Boo patrzył na mnie przez zaparowane szklane drzwi. Wytarłem się do sucha i włożyłem slipy, a potem ukląkłem na podłodze w łazience i podrapałem psa za uszami, aż wyszczerzył zęby z zadowolenia. – Gdzie się ukrywałeś? – zapytałem. – Gdzie byłeś, jak jakiś szubrawiec próbował wycisnąć mi mózg przez uszy? Co? Nie odpowiedział. Tylko szczerzył zęby. Lubię stare filmy braci Marx, a Boo jest psim Harpo Marksem pod niejednym względem. Zdawało mi się, że szczoteczka do zębów waży trzy kilo. Nawet wykończony sumiennie szczotkuję zęby. Parę lat temu byłem świadkiem autopsji. W trakcie wstępnych oględzin zwłok lekarz odnotował, że denat nie dbał o higienę jamy ustnej. Wstydziłem się za zmarłego, który był moim przyjacielem. Mam nadzieję, że świadkowie mojej autopsji nie będą mieli powodów się za mnie wstydzić. Możecie myśleć, że to duma wyjątkowo głupiego rodzaju. Pewnie macie rację. Ludzkość jest paradą głupców, a ja maszeruję na czele, potrząsając batutą. Wytłumaczyłem sobie jednak, że szczotkowanie zębów w oczekiwaniu na przedwczesny zgon jest wyrazem szacunku dla uczuć świadków mojej autopsji, którzy mogli mnie znać za życia. Wstydzenie się za przyjaciela, wynikające z jego wad, nigdy nie jest tak straszne jak zażenowanie spowodowane ujawnieniem własnych, ale dotkliwe. Boo leżał na łóżku, skulony w nogach, gdy wyszedłem z łazienki. – Nie ma pocierania po brzuchu ani za uszami – powiedziałem. – Spadam jak samolot, który stracił wszystkie silniki. Ziewanie nie było potrzebne w przypadku takiego psa jak on; przyszedł tutaj dla towarzystwa, nie spać. Nie mając sił ubierać się w piżamę, padłem na łóżko w slipach. Koroner i tak zawsze rozbiera zwłoki. Okryłem się po samą brodę i zrozumiałem, że zostawiłem światło w łazience. Pomimo czteromiliardowej darowizny Johna Heinemana bracia w opactwie żyją oszczędnie z szacunku dla ślubów ubóstwa. Nie marnują niczego.

Światło wydawało się dalekie, z sekundy na sekundę coraz dalsze, a koce przemieniały się w kamień. Do diabła z tym. Jeszcze nie byłem zakonnikiem, nawet nowicjuszem. Nie byłem też kucharzem – z wyjątkiem niedziel, gdy smażyłem naleśniki – ani sprzedawcą opon, ani w zasadzie nikim innym. My, niewiele warte typy, nie przejmujemy się kosztem zostawionego niepotrzebnie światła. Mimo wszystko byłem tym zmartwiony. Pomimo zmartwienia zasnąłem. Śniłem, ale nie o wybuchających bojlerach. Ani o płonących konnicach biegnących z wrzaskiem przez śnieżną noc. Spałem, ale się zbudziłem we śnie i zobaczyłem bodacha stojącego w nogach łóżka. Ten bodach ze snu, w przeciwieństwie do tych na jawie, miał wściekłe oczy, w których lśniło odbite światło z uchylonych drzwi łazienki. Jak zawsze udawałem, że nie widzę bestii. Obserwowałem ją spod przymkniętych powiek. Kiedy się poruszyła, uległa przemianie, jak stworzenia w snach, i przestała być bodachem. W nogach mojego łóżka stał patrzący spod łba Rosjanin, Rodion Romanovich, drugi poza mną gość przebywający w domu gościnnym. Boo był w tym śnie, stał na łóżku i warczał na intruza, ale bezgłośnie. Romanovich podszedł do szafki nocnej. Boo skoczył z łóżka na ścianę jak kot i stał, przecząc grawitacji, patrząc gniewnie na Rosjanina. Interesujące. Romanovich podniósł ramkę do zdjęcia, która stała przy zegarze. Ramka chroni małą kartkę z maszyny do wróżenia z lunaparku, zwaną Cygańską Mumią. Napis na kartce oznajmia; Los sprawi, że na zawsze będziecie razem. W pierwszym rękopisie opowiedziałem ciekawą historię tej kartki, która jest dla mnie świętością. Wystarczy powiedzieć, że Stormy Llewellyn i ja otrzymaliśmy ją w zamian za pierwszą monetę, którą wrzuciliśmy do maszyny, zaraz po tym, jak jakiś facet z narzeczoną, stojący w kolejce przed nami, otrzymał złe wieści za swoich osiem ćwierćdolarówek. Ponieważ Cygańska Mumia niedokładnie przepowiedziała wypadki na tym świecie, bo Stormy nie żyje, a ja jestem sam, wiem, że kartka oznacza, iż będziemy na zawsze razem w przyszłym świecie. Ta obietnica jest dla mnie ważniejsza niż jedzenie, niż powietrze. Choć światło z łazienki nie sięgało dość daleko, żeby Romanovich mógł odczytać słowa na oprawionej kartce, i tak je przeczytał, bo będąc Rosjaninem, mógł robić wszystko, co chciał, tak jak konie ze snu umieją latać, a pająki mają głowy niemowląt. Szeptem, z wyraźnym obcym akcentem, przeczytał słowa na głos: – Los sprawi, że na zawsze będziecie razem. Jego poważny, acz melodyjny głos był odpowiedni dla poety i tych siedem słów zabrzmiało jak wers lirycznego wiersza. Zobaczyłem Stormy taką, jaka była tamtego wieczoru w lunaparku, i zacząłem śnić o niej, o nas, o słodkiej przeszłości bez powrotu. Po niespełna godzinie niespokojnego snu zbudziłem się przed świtem. Za oknem widniało czarne niebo i śnieżne duszki tańczyły za kryształowymi szybami. W dolnych szybkach parę paproci mrozu mrugało dziwnym światłem, na przemian czerwonym i niebieskim.

Zegar cyfrowy na nocnej szafce stał na swoim miejscu, ale oprawiona kartka z maszyny zdawała się przesunięta. Byłem pewny, że stała wprost przed lampką. Teraz leżała płasko. Odrzuciłem okrycie i wstałem. Poszedłem do pokoju, zapaliłem lampę. Krzesło z prostym oparciem stało pod klamką drzwi na korytarz. Obejrzałem je. Nikt go nie przesunął. Zanim komunizm wykrwawił ich z wiary, Rosjanom nie był obcy mistycyzm chrześcijański i judaistyczny. Nie byli jednak znani z przechodzenia przez zamknięte drzwi czy solidne ściany. Okno pokoju znajdowało się dwa piętra nad ziemią i było niedostępne z gzymsu. Mimo wszystko sprawdziłem zasuwę. Nikt nią nie manipulował. Choć brakowało w nim płonących zakonnic i pająków z głowami niemowląt, nocne zajście musiało być snem. Niczym więcej jak tylko snem. Przenosząc spojrzenie z zasuwki w dół, odkryłem źródło pulsującego światła, które tętniło w filigranach mrozu na skrajach szyby. Gruba pokrywa śniegu zasłała ziemię, gdy spałem. Trzy fordy explorery, każdy ze słowem SZERYF na dachu, stały na białym podjeździe z silnikami na jałowym biegu, chmury spalin buchały z rur wydechowych, koguty błyskały. Choć wciąż bezwietrzna, śnieżyca nie zelżała. W deszczu zimnego konfetti widziałem sześć szeroko rozstawionych świateł latarek trzymanych przez niewidocznych ludzi, którzy poruszali się w skoordynowany sposób, jakby przemierzając łąkę w poszukiwaniu czegoś.

ROZDZIAŁ 10 Wstawał świt, gdy włożyłem ocieplane kalesony, wciągnąłem dżinsy i golf, wskoczyłem w buty narciarskie, chwyciłem wodoodporną, chroniącą przed wiatrem, ocieplaną kurtkę, zbiegłem po schodach, przeciąłem hol i wypadłem przez dębowe drzwi na krużganek domu gościnnego. Posępne światło pokryło szarym fornirem wapienne kolumny otaczające wirydarz. Pod stropem krużganka mrok trzymał się mocno, jakby noc, niewzruszona przez ponury ranek, nie miała zamiaru się wycofać. Na dziedzińcu, bez butów narciarskich, święty Bartłomiej stał świeżo upudrowany, oferując zabezpieczoną przed mrozem dynię na wyciągniętej ręce. Po wschodniej stronie krużganka, dokładnie naprzeciwko drzwi domu gościnnego, znajdowało się wejście do kościoła. Głosy wznosiły się w modlitwie, a echo kościelnego dzwonu trafiało do mnie nie z kościoła, ale z korytarza przede mną i na prawo. Cztery stopnie wiodły do kamiennego przejścia ze sklepieniem belkowym, a przejście, długie na sześć metrów, prowadziło na wielki wirydarz, cztery razy większy od pierwszego, otoczony jeszcze bardziej imponującą kolumnadą Czterdziestu sześciu braci i pięciu nowicjuszy zgromadziło się na wirydarzu patrząc na opata Bernarda, który stał na podwyższeniu i rytmicznie pociągał sznur dzwonu. Jutrznia się zakończyła i pod koniec chwalby zakonnicy wyszli z kościoła na ostatnią modlitwę i naukę opata. Odmawiali Anioł Pański, modlitwę pięknie brzmiącą po łacinie, gdy wypowiada ją wiele głosów. Bracia odpowiadali monotonnym śpiewem, gdy przybyłem: – Fiat miki secundum verbum imam. – Potem opat wraz ze wszystkimi powiedział: – Ave Maria. Dwóch zastępców szeryfa czekało pod osłoną krużganka, gdy bracia na dziedzińcu kończyli modlitwę. Gliniarze byli wielcy i bardziej poważni niż zakonnicy. Patrzyli na mnie. Nie wyglądałem na glinę, jeszcze mniej na zakonnika. Mój nieokreślony status budził zainteresowanie. Ich oczy były tak ostre, że nie byłbym zaskoczony gdyby w zimnym powietrza zaczęła buchać z nich para, jak z ust przy każdym wydechu. Mając spore doświadczenie z policją, byłem za mądry, żeby podchodzić do nich z sugestią, że powinni wziąć pod lupę patrzącego wilkiem Rosjanina, gdziekolwiek się przyczaił w tym momencie. W konsekwencji tylko podsyciłbym zainteresowanie moją osobą. Choć pragnąłem poznać przyczynę wezwania szeryfa, oparłem się pragnieniu, żeby ich zapytać. Uznaliby moją niewiedzę za pozory niewiedzy i nabrali jeszcze większych podejrzeń. Kiedy gliniarz,

który pracuje nad sprawą kryminalną, raz obdarzy cię choćby przelotnym zainteresowaniem, za nic w świecie nie znikniesz z jego listy potencjalnych podejrzanych. Mogą oczyścić cię tylko wypadki, na które nie masz wpływu. Na przykład zadźganie albo uduszenie przez prawdziwego złoczyńcę. – Ut digini efficiamur promissionibus Christi – powiedzieli bracia, a opat rzekł: – Oremus – czyli „Módlmy się”. Niespełna minutę później Anioł Pański dobiegł końca. Zwykle opat wygłasza krótki komentarz do jakiegoś świętego tekstu i odnosi go do życia klasztornego. Potem stepuje, śpiewając Herbatkę dla dwojga. W porządku, zmyśliłem stepowanie i Herbatkę. Opat Bernard przypomina Freda Astaire’a, dlatego nie potrafię przepędzić tego prześmiewczego wyobrażenia z głowy. Zamiast zwykłej przemowy opat ogłosił dyspensę od uczestnictwa w porannej mszy dla tych, którzy pomogą zastępcom szeryfa w dokładnym przeszukiwania budynków. Było dwadzieścia osiem po szóstej. Msza zaczyna się o siódmej. Na mszę mieli pójść tylko zakonnicy niezbędni do jej odprawienia, a potem zameldować się władzom, żeby odpowiedzieć na pytania I pomóc w razie potrzeby. Msza kończy się o siódmej pięćdziesiąt. Śniadanie, które jest spożywane w ciszy, zawsze zaczyna się o ósmej. Opat zwolnił braci pomagających policji również z tercji, trzeciej godziny kanonicznej. Tercja zaczyna się za dwadzieścia dziewiąta i trwa około piętnastu minut. Czwarta godzina to seksta o wpół do dwunastej przed lunchem. Większość osób świeckich krzywi się na wieść, że w zakonie panuje taka dyscyplina i że ten sam porządek powtarza się codziennie. Myślą, że takie życie musi być nudne, nawet nużące. W czasie miesięcy spędzonych wśród mnichów dowiedziałem się, że jest wręcz przeciwnie, że modlitwy i medytacje przydają tym ludziom energii. W porze rekreacji, pomiędzy kolacją a kompletą, czyli wieczorną modlitwą, są pełną życia gromadą iskrzącą intelektem i zabawną. Cóż, przynajmniej w większości. Jest garstka nieśmiałych. I paru zbytnio zadowolonych ze swego bezinteresownego oddania życia w ofierze, aby ofiara wyglądała na całkowicie bezinteresowną. Jeden z nich, brat Matthias, ma encyklopedyczną wiedzę i tak wyrobione zdanie o operetkach Gilberta i Sullivana, że może zanudzić człowieka na śmierć. Zakonnicy niekoniecznie są święci z racji tego, że są zakonnikami. Są zawsze i jak najbardziej ludźmi. Po zakończeniu mowy opata wielu braci pobiegło do policjantów czekających pod osłoną krużganka, chcąc służyć pomocą. Spostrzegłem, że jeden z nowicjuszy kręci się po wirydarzu w padającym śniegu. Choć kaptur ocieniał jego twarz, widziałem, że się na mnie gapi. Był to brat Leopold, który ledwie w październiku skończył postulat i nosił habit nowicjusza niespełna od dwóch miesięcy. Miał zdrową twarz mieszkańca Środkowego Zachodu, z piegami i ujmującym uśmiechem. Z pięciu obecnych nowicjuszy nie ufałem tylko jemu. Nie mogłem zrozumieć powodu swojej nieufności. Było to odczucie instynktowne, nic więcej. Brat Piącha podszedł do mnie, otrząsnął się jak pies i zrzucił śnieg z habitu. Zsuwając kaptur, rzekł cicho:

– Brakuje brata Timothy,ego. Brat Timothy, władca systemów mechanicznych, dzięki którym opactwo i szkoła nadawały się do zamieszkania, nigdy nie spóźniał się na jutrznię i z pewnością nie wyskoczył na świecką przygodę, łamiąc śluby. Jego największą słabością były kit katy. – To o niego prawie się potknąłem zeszłej nocy przy narożniku biblioteki. Muszę pogadać z policją. – Jeszcze nie. Chodź ze mną – powiedział brat Piącha. – Znajdziemy miejsce, w którym nie ma setki uszu. Rozejrzałem się po wirydarzu. Brat Leopold zniknął. Ze swoją twarzą i środkowo-zachodnią szczerością Leopold pod żadnym względem nie wydaje się wyrachowany, podstępny czy kłamliwy. A jednak ma niepokojący zwyczaj przychodzenia i odchodzenia z nagłością, która czasami przywodzi mi na myśl materializację i dematerializację ducha. Jest, zaraz potem go nie ma. Nie ma, i nagle jest. Poszedłem z Piąchą przez kamienny korytarz na mniejszy krużganek, do dębowych drzwi domu gościnnego. Podeszliśmy do kominka w północnej części głównej rozmównicy na parterze. Choć w palenisku nie płonął ogień, usiedliśmy w fotelach, patrząc jeden na drugiego. – Po naszej ostatniej rozmowie – zaczął brat Piącha – sprawdziłem łóżka. Nie mam prawa. Czułem się jak zdrajca. Ale to wydawało się słuszne. – Podjąłeś kierowniczą decyzję. – Właśnie. Nawet gdy byłem tępym bandziorem, straconym dla Boga, czasami podejmowałem kierownicze decyzje. Jak wtedy, gdy szef mnie posłał, żebym połamał nogi pewnemu gościowi. Facet zmądrzał po złamaniu pierwszej, więc nie złamałem mu drugiej. Takie rzeczy. – Proszę brata, po prostu jestem ciekaw… Gdy stawił się brat jako postulant u Świętego Bartłomieja, jak długo trwała pierwsza spowiedź? – Ojciec Reinhart mówi, że dwie godziny dziesięć minut, ale ja miałem wrażenie, że półtora miesiąca. – Wcale mnie to nie dziwi. – W każdym razie jedni bracia zostawiają niedomknięte drzwi, inni nie, ale żadna cela nigdy nie jest zamknięta na klucz. Świeciłem latarką z progu na łóżka. Nikogo nie brakowało. – Ktoś nie spał? – Brat Jeremiah cierpi na bezsenność. Brat John Anthony miał brzuch pełen kwasu po wczorajszej kolacji. – Faszerowane papryczki chili. – Powiedziałem im, że poczułem swąd i sprawdzam, czy nie ma problemu. – Skłamał brat – powiedziałem, żeby mu dokuczyć. – To nie kłamstwo wpakuje mnie do kotła z Alem Capone, ale jeden krok w dół śliskiego stoku, który zrobiłem wcześniej. Jego ręka, na oko tak brutalna, nakreśliła znak krzyża ze wzruszającą delikatnością, przywołując mi na myśl hymn Amazing Grace. Bracia wstają o piątej, myją się, ubierają i za dwadzieścia szósta ustawiają w szeregu na dużym wirydarzu, żeby pójść do kościoła na jutrznię i chwalbę. O drugiej nad ranem chrapią, nie czytają ani nie grają na konsoli Game Boy. – Poszedł brat do skrzynia nowicjatu sprawdzić nowicjuszy? – Nie. Powiedziałeś, że brat, który leżał twarzą w dół, miał czarny strój, prawie się o niego

przewróciłeś. W niektórych zakonach nowicjusze noszą habity podobne albo takie same jak bracia, którzy złożyli ostatnie śluby, ale w opactwie Świętego Bartłomieja stroje nowicjuszy są szare, nie czarne. Piącha powiedział: – Pomyślałem sobie, że może ten gość na dziedzińcu oprzytomniał, wstał, poszedł do łóżka… albo że to był opat. – Sprawdzał brat opata? – Synu, nie zamierzałem niuchać wokół opata, który jest trzy razy bystrzejszy ode mnie. Poza tym facet na dziedzińcu był ciężki, prawda? Tak powiedziałeś. A opat Bernard, chudzina, że pożal się Boże. – Fred Astaire. Piącha skrzywił się. Ścisnął guzowaty garb grzybiastego nosa. – Żałuję, że mi powiedziałeś o tej Herbatce dla dwojga. Nie mogę się skupić na porannych naukach opata, tylko czekam na stepowanie. – Kiedy odkryli zniknięcie brata Timothy’ego? – Widziałem, że nie było go w szeregu przed mszą. Do chwalby jeszcze się nie pokazał, więc wymknąłem się z kościoła, żeby sprawdzić jego pokój. Tylko poduszki. – Poduszki? – To, co w świetle latarki wyglądało jak brat Timothy pod kocem, było tylko poduszkami. – Czemu to zrobił? Reguła nie nakazuje gaszenia świateł. Nie ma sprawdzania, czy wszyscy są w łóżkach. – Może nie zrobił tego sam, może ktoś inny to upozorował żeby zyskać na czasie, opóźnić odkrycie, że Tim zniknął. – Zyskać na czasie? Po co? – Nie wiem. Ale gdybym w nocy zobaczył, że zniknął, wiedziałbym, że to jego znalazłeś na dziedzińcu i zbudziłbym opata. – Tim jest grubawy, zgadza się. – Brzuch kitkatowy. Gdyby kogoś brakowało, gdy sprawdzałem cele, gliniarze zjawiliby się kilka godzin temu, zanim śnieżyca rozszalała się na dobre. – Teraz poszukiwania są trudniejsze – powiedziałem. – On… on nie żyje, prawda? Piącha zajrzał do kominka, w którym nie płonął ogień. – Jeśli chcesz poznać zdanie zawodowca, to tak, nie żyje. Miałem dość Śmierci. Uciekłem przed Śmiercią do tego schronienia, ale oczywiście uciekając przed nią, tylko wpadłem w jej ramiona. Życia można unikać, śmierci nie.

ROZDZIAŁ 11 Jagnię świtu przemieniło się w porannego lwa z nagłym rykiem wiatru, który darł okna salonu drobnymi zębami śniegu. Zwyczajny opad przemienił się w śnieżną nawałnicę. – Lubiłem brata Timothy’ego – powiedziałem. – Był miłym facetem – zgodził się Piącha. – Te nadzwyczajne rumieńce. Wspomniałem to zewnętrzne światło, które ujawniało wewnętrzną jasność niewinności zakonnika. – Ktoś ułożył poduszki pod kocami Tima, żeby nikt nie odkrył jego nieobecności, dopóki śnieżyca wszystkiego nie skomplikuje. Zabójca zyskał na czasie, żeby dokończyć to, co chciał tutaj zrobić. – Kto? – zapytał Piącha. – Mówiłem bratu, nie jestem medium. – Nie szukam medium. Może widziałeś jakieś tropy. – Sherlockiem Holmesem też nie jestem. Lepiej pogadam z policją. – Może powinieneś się zastanowić, czy to mądry ruch. – Przecież muszę im powiedzieć, co się stało. – Powiesz o bodachach? Komendant policji w Pico Mundo, Wyatt Porter, był dla mnie jak ojciec. Wiedział o moim darze, odkąd skończyłem piętnaście lat. Nie cieszyła mnie perspektywa siedzenia z szeryfem i wyjaśniania, że widuję martwych ludzi, a także drapieżne, szybkie demony. – Komendant Porter może zadzwonić do szeryfa i poręczyć za mnie. Piącha nie krył powątpiewania. – A ile czasu to zajmie? – Może niewiele, jeśli szybko złapię Wyatta. – Nie chodzi mi o to, ile czasu komendant Porter będzie potrzebował na wytłumaczenie miejscowym, że nie ściemniasz. Chodzi o to, po jakim czasie miejscowi w to uwierzą. Miał rację. Musiałem przekonywać nawet Wyatta Portera, człowieka inteligentnego, dobrze znającego moją babcię i mnie, kiedy pierwszy raz przyczyniłem się do zakończenia śledztwa w sprawie morderstwa, które utknęło w martwym punkcie. – Synu, nikt oprócz ciebie nie widzi bodachów. Jeśli dzieciaki albo my wszyscy mamy zostać rozniesieni na strzępy przez kogoś czy przez coś, to masz najlepszą okazję, żeby dowiedzieć się, co, jak, kiedy i dlaczego, najlepszą możliwość, żeby temu zapobiec.

Na mahoniowej podłodze leżał dywan w stylu perskim. We wzorzystym świecie wełny pomiędzy moimi stopami wił się smok, spoglądając gniewnie. – Nie chcę tak wielkiej odpowiedzialności. Nie zdołam jej udźwignąć. – Bóg pewnie myśli, że zdołasz. – Zginęło dziewiętnaście osób – przypomniałem mu. – A mogły zginąć dwie setki. Posłuchaj, synu, nie sądzę, aby prawo zawsze było takie jak Wyatt Porter. – Wiem, że nie jest. – W dzisiejszych czasach prawo myśli wyłącznie o prawie. Prawo nie pamięta, że zostało dane, że kiedyś oznaczało nie tylko zakazy, ale było sposobem życia i powodem do życia zgodnie z jego zasadami. Dzisiaj prawo myśli że nikt poza politykami nie może go stanowić albo zmieniać, więc nic dziwnego, że niektórzy już nie przejmują się prawem i nawet niektórzy stróże prawa nie rozumieją prawdziwej przyczyny jego istnienia. Gdy opowiesz swoją historię niewłaściwemu człowiekowi prawa, nie zrozumie, że stoisz po jego stronie. Nie uwierzy, że masz dar. Uzna cię za wariata. Nie zaufa ci. Załóżmy, że skierują cię na obserwację psychiatryczną albo nawet zaczną podejrzewać, jeśli znajdą ciało, to co wtedy zrobimy? Nie podobała mi się arogancka mina smoka w tkanej wełnie ani sposób, w jaki jasne nici nasycały złością jego oczy. Przesunąłem lewą stopę, żeby zasłonić pysk. – Proszę brata, może nie wspomnę o swoim darze ani o bodachach. Mógłbym tylko powiedzieć, że znalazłem leżącego mnicha, a potem ktoś walnął mnie po głowie. – Co tam robiłeś o tej porze? Skąd szedłeś, dokąd i po co? Dlaczego masz takie dziwne imię? Chcesz powiedzieć, że to ty jesteś bohaterem z centrum handlowego Green Moon z lata ubiegłego roku? Kłopoty chodzą za tobą, czy może to ty je sprawiasz? Grał adwokata diabła. Na wpół wierzyłem, że czuję, jak dywanowy smok wije się pod moją stopą. – W zasadzie mam do powiedzenia niewiele rzeczy, które mogłyby im się przydać – ustąpiłem. – Pewnie możemy zaczekać, dopóki nie znajdą ciała. – Nie znajdą – powiedział brat Piącha. – Nie szukają brata Tima, który został zamordowany, nie szukają ukrytych zwłok. Szukają brata Tima, który podciął sobie żyły albo powiesił się na krokwi. Wlepiałem w niego oczy, niezupełnie rozumiejąc. – Minęły tylko dwa lata, odkąd brat Constantine popełnił samobójstwo – przypomniał mi. Constantine to martwy mnich, który błąka się po tym świecie i czasami objawia jako dynamiczny poltergeist na różne nieprzewidziane sposoby. Pewnej nocy, gdy wszyscy zakonnicy spali, brat Constantine z niewiadomego powodu wspiął się na kościelną wieżę, okręcił koniec liny wokół mechanizmu, który obsługuje carillon złożony z trzech dzwonów, drugi koniec zawiązał na szyi, wszedł na parapet i skoczył, budząc dzwonieniem całą wspólnotę Świętego Bartłomieja. Dla ludzi wierzących samobójstwo jest być może najcięższym ze wszystkich grzechów. Śmierć Constantine’a wywarła na braciach głębokie wrażenie i czas nie zdołał go zatrzeć. Piącha powiedział: – Szeryf uważa nas za podejrzaną zgraję, nie ufa nam. Pewnie myśli, że w sekretnych katakumbach mieszkają zakonnicy albinosi, którzy mordują po nocach, i daje wiarę wszystkim takim antykatolickim bredniom rodem z Ku-Klux-Klanu, choć może nie wie, że pochodzą z KKK. Zabawne, jak szybko ci, którzy w nic nie wierzą, skłonni są uwierzyć w każdą zwariowaną historię o ludziach takich jak my.

– Więc przypuszczają, że brat Timothy sam się zabił. – Szeryf pewnie myśli, że wszyscy się pozabijamy. Jaka fanatycy z sekty Jima Jonesa, którzy wypili zatruty napój Kool-Aid. Pomyślałem tęsknie o Bingu Crosbym i Barrym Fitzgeraldzie. – Kiedyś oglądałem stary film Idąc moją drogą. – To były nie tylko inne czasy, synu. To była inna planeta. Otworzyły się zewnętrzne drzwi rozmównicy. Wszedł zastępca szeryfa z czterema zakonnikami. Przyszli przeszukać dom gościnny, choć było mało prawdopodobne, że mnich z samobójczymi zamiarami wybrał to skrzydło, żeby wypić kwartę cloroksu. Brat Piącha wyrecytował parę słów modlitwy i nakreślił znak krzyża, a ja wziąłem z mego przykład, jakbyśmy przyszli tutaj na wspólne modły o bezpieczny powrót brata Timothy’ego. Nie wiem, czy to oszustwo kwalifikowało się jako pół kroku w dół śliskiego stoku. Nie czułem, że się ześlizguję. Ale oczywiście nigdy nie zauważamy upadku, dopóki nie zaczniemy pędzić z zawrotną prędkością. Piącha przekonał mnie, że wśród tych przedstawicieli prawa nie znajdę przyjaciół, że muszę pozostać sam sobie panem, jeśli chcę odkryć charakter zbliżającego się nieszczęścia, które zwabiło bodachy. W rezultacie wolałem unikać zastępców szeryfa bez stwarzania wrażenia, że to robię. Brat Fletcher, kantor i dyrygent jeden z czterech zakonników towarzyszących zastępcy, poprosił mnie o pozwolenie na przeszukanie mojej kwatery. Zgodziłem się bez wahania. Z myślą o zastępcy, którego oczy zwęziły się w szczeliny pod ciężarem podejrzliwości. Piącha poprosił mnie o pomoc w przeszukaniu spiżarni i magazynów, które były domeną szafarza. Kiedy wyszliśmy z rozmównicy na krużganek domu gościnnego, gdzie wiatr szalał wśród kolumn, zobaczyłem czekającego na mnie Elvisa. W poprzednich dwóch rękopisach opisałem swoją znajomość z duchem Elvisa Presleya błąkającym się po Pico Mundo. Kiedy opuściłem to pustynne miasto, żeby udać się do górskiego klasztoru, przybył tu wraz ze mną. Zamiast nawiedzać jakieś inne miejsce, zwłaszcza tak odpowiednie jak Graceland, nawiedza mnie. Myśli, że z moją pomocą z czasem zbierze się na odwagę, żeby przejść na wyższy poziom. Pewnie powinienem się cieszyć, że nawiedza mnie Elvis zamiast, powiedzmy, punka w rodzaju Sida Viciousa. Król jest spokojnym duchem, troszczy się o mnie i ma poczucie humoru, choć raz na jakiś czas wybucha niepohamowanym płaczem. Płacze oczywiście w milczeniu, ale łzy płyną jak rzeka. Ponieważ martwi nie mówią ani nawet nie mogą przekazać wiadomości na piśmie, potrzebowałem długiego czasu, żeby się dowiedzieć, dlaczego Elvis błąka się po naszym pełnym trosk padole. Początkowo myślałem, że zwleka z odejściem, ponieważ ten świat był dla niego dobry. Prawda jest taka, że w następnym świecie rozpaczliwie pragnie zobaczyć Gladys, swoją matkę, ale nie chce przekroczyć granicy ze strachu przed spotkaniem. Niewielu ludzi kochało swoje matki bardziej niż Elvis kochał Gladys. Zmarła młodo, a on opłakiwał ją do własnej śmierci. A jednak boi się, że używanie narkotyków i inne osobiste porażki w latach po jej odejściu musiały przynieść jej wstyd. Jest zażenowany swoją żałosną śmiercią – przedawkowanie leków, twarz w wymiocinach – choć jak się zdaje, taką scenę odejścia upodobał sobie znaczny odsetek rockandrollowej rodziny królewskiej. Często zapewniałem go, że tam, gdzie czeka Gladys, może nie być wstydu, złości, rozczarowania, że tam są tylko miłość i zrozumienie. Powtarzam mu, że Gladys przyjmie go z otwartymi ramionami po Drugiej Stronie. Na razie moje zapewnienia go nie przekonały. Oczywiście nie ma powodu, z jakiego miałyby przekonać. Pamiętajcie: w rozdziale szóstym przyznałem, że nic nie wiem. Kiedy weszliśmy na korytarz łączący krużganek gościnny wielkim, powiedziałem do brata Piąchy:

– Elvis jest tutaj. – Tak? Z jakiego filmu? W ten sposób pytał, jak Król jest ubrany. Inne zwlekające duchy ukazują się wyłącznie w ubraniach, jakie miały na sobie w chwili śmierci. Denny Mosquith, były burmistrz Pico Mundo, doznał ataku serca w czasie energicznego, perwersyjnego zbliżenia z młodą kobietą. Podniecało go noszenie szpilek i kobiecej bielizny. Włochaty, ubrany w koronki, idący chwiejnym krokiem po ulicach miasta, które nazwało park jego imieniem, ale później zmieniło nazwę na cześć gospodarza teleturnieju, burmistrz Mosquith naprawdę nie jest ładnym duchem. Po śmierci, jak za życia, Elvis jest super. Pojawia się w dobieranych wedle woli kostiumach z filmów i występów scenicznych. Teraz miał czarne buty z cholewkami, obcisłe spodnie smokingowe, dopasowaną i rozchyloną czarną marynarkę, która sięgała tylko do pasa, czerwony szeroki pas, koszulę z koronkowymi mankietami i wymyślny czarny fular. – To strój tancerza flamenco z Zabawy w Acapulco – powiedziałem. – W czasie zimy w Sierra? – On nie czują chłodu. – Poza tym strój nie pasuje zbytnio do klasztoru. – Nie występował w żadnym filmie o mnichach. Idąc u mojego boku, gdy zbliżaliśmy się do końca korytarza, Elvis zarzucił rękę na moje ramiona, jakby chciał dodać mi otuchy. Ciężar był nie mniejszy, niż gdyby objęła mnie żywa. Nie wiem, dlaczego w moim odczuciu duchy są materialne, ciepłe, nie zimne w dotyku, chociaż przechodzą przez ściany albo dematerializują się na zawołanie. To tajemnica, której najpewniej nigdy nie rozwikłam – jak popularność sera w aerozolu albo krótki poststartrekowy występ pana Williama Shatnera jako wykonawcy muzyki klubowej. Na wielkim wirydarzu wiatr omiatał wysokie na dwa piętra ściany, wymachując batami ostrego śniegu, podrywając z bruku chmury wcześniej spadłego puchu, gdy śpieszyliśmy krużgankiem w kierunku drzwi kuchni w południowym skrzydle. Niebo nad opactwem wisiało nisko jak skruszały sufit, z którego osypują się drobiny tynku, i miałem wrażenie, że dzień zaraz spadnie nam na głowy. Wielkie białe ściany śniegu były bardziej onieśmielające niż kamienne opactwo, alabastrowe ruiny grzebiące wszystko, miękkie, a jednak podobne murom więzienia.

ROZDZIAŁ 12 Piącha i ja naprawdę przeszukaliśmy spiżarnię i sąsiednie magazyny, ale nie znaleźliśmy śladu brata Timothy’ego. Elvis patrzył z podziwem na słoje masła orzechowego, które zapełniały jedną półkę, być może wspominając kanapki ze smażonymi bananami i masłem orzechowym, które za życia stanowiły podstawę jego diety. Przez jakiś czas mnisi i zastępcy szeryfa krzątali się po korytarzach, refektarzu, kuchni i innych pobliskich pomieszczeniach. Potem zapadła cisza, gdy poszukiwania przeniosły się gdzieś indziej, i tylko wiatr wył za oknami. Po przeszukaniu biblioteki postanowiłem tam pozostać, żeby się martwić i nie zwracać na siebie uwagi, dopóki władze nie odjadą. Elvis poszedł ze mną, ale Piącha chciał spędzić parę minut za biurkiem w magazynie i przejrzeć faktury przed udaniem się na mszę. Choć zniknięcie brata Timothy’ego wszystkich zaniepokoiło, praca musiała zostać wykonana. Podstawą wiary braci jest to, że kiedy nadejdzie ten dzień i ich czas się skończy, odejście w trakcie uczciwej pracy będzie równie dobre jak śmierć podczas modlitwy. W bibliotece Elvis wędrował pomiędzy regałami, czasami przez nie przenikając, i czytał tytuły na grzbietach książek. Od czasu do czasu lubił sobie poczytać. We wczesnym okresie sławy zamówił dwadzieścia książek naraz w księgarni w Memphis. Opactwo ma sześćdziesiąt tysięcy tomów. Zakony, zwłaszcza benedyktynów, zawsze trwały na straży wiedzy. Wiele klasztorów Starego Świata przypominało fortece wzniesione na szczytach gór, z jedną drogą łatwą do zablokowania. Wiedza prawie dwóch tysiącleci, łącznie z wielkimi dziełami starożytnych Greków i Rzymian, przetrwała dzięki staraniom mnichów, gdy najazdy barbarzyńców – Gotów, Hunów, Wandali – wielokrotnie niszczyły zachodnią cywilizację, i gdy armie islamskie dwa razy niemal podbiły całą Europę w kampaniach należących do najkrwawszych w dziejach. Cywilizacja – mówi mój przyjaciel Ozzie Boone – istnieje wyłącznie dlatego, że na świecie żyją tylko dwa rodzaje ludzi: ci, którzy potrafią budować z kielnią w jednej ręce i z mieczem w drugiej, i ci, którzy wierzą, że na początku było Słowo i gotowi są na śmierć, żeby chronić wszystkie księgi dla prawd, jakie mogą zawierać. Myślę, że paru kucharzy też jest niezbędnych. Budowanie, walka, ryzykowanie życia w słusznej sprawie wymaga wysokiego morale. Nic nie podnosi morale bardziej niż idealnie usmażone sadzone jaja

i stos chrupkich placków ziemniaczanych. Niespokojnie wędrując przejściami w bibliotece, skręciłem za róg i stanąłem twarzą w twarz z Rosjaninem, Rodionem Romanovichem, ostatnio widzianym we śnie. Nigdy nie twierdziłem, że mam zimną krew Jamesa Bonda, więc bez wstydu przyznam, że odskoczyłem i zawołałem: – Kurwa mać! Wielki jak niedźwiedź, patrzący spod ściągniętych krzaczastych brwi, powiedział z lekkim obcym akcentem: – Co się panu stało? – Przestraszył mnie pan. – Niemożliwe. – Cóż, czułem przestrach. – Sam się pan przestraszył. – Przepraszam. – Za co? – Za język. – Mówię po angielsku. – Pan tak, zgadza się, i to dobrze. Na pewno lepiej niż ja po rosyjsku. – Mówi pan po rosyjsku? – Nie, proszę pana. Ani słowa. – Jest pan osobliwym młodym człowiekiem. – Tak, proszę pana. Wiem. Mając może pięćdziesiąt lat, Romanovich nie wyglądał staro, ale czas poorał jego twarz bruzdami doświadczenia. Szerokie czoło przecinał ścieg maleńkich białych blizn. Zmarszczki mimiczne po obu stronach ust nie sugerowały, że wiódł pełne śmiechu życie; były głębokie, surowe, jak stare rany odniesione w czasie walki na miecze. Dla wyjaśnienia dodałem: – Przepraszam za niewyparzony język. – Dlaczego się pan przestraszył? Wzruszyłem ramionami. – Nie zdawałem sobie sprawy, że pan tu jest. – Ja też nie zdawałem sobie sprawy, że pan tu jest, ale się nie przestraszyłem. – Brakuje mi sprzętu. – Jakiego sprzętu? – Chodzi mi o to, że nie jestem przerażający. Jestem nieszkodliwy. – A ja jestem przerażający? – zapytał. – Nie, proszę pana. Niezupełnie. Nie. Imponujący. – Jestem imponujący? – Tak, proszę pana. Całkiem imponujący. – Jest pan jednym z tych, którzy używają słów bardziej dla brzmienia niż treści? A może pan wie, co oznacza nieszkodliwy?

– Niegroźny, proszę pana. – Zgadza się. Ale pan na pewno nie jest nieszkodliwy. – To tylko przez te narciarskie buty, proszę pana. W nich każdy wygląda tak, jakby mógł skopać komuś dupę. – Wygląda pan na otwartego, szczerego, nawet prostego człowieka. – Dziękuję panu. – Ale jest pan złożony, skomplikowany, a nawet zawiły, jak podejrzewam. – Jestem taki, na jakiego wyglądam – zapewniłem go. – Jestem tylko kucharzem. – Tak, brzmi całkiem przekonująco, biorąc pod uwagę pańskie wyjątkowo puszyste naleśniki. A ja jestem bibliotekarzem z Indianapolis. Wskazałem książkę, którą trzymał w ręku w taki sposób, że nie mogłem zobaczyć tytułu. – Co pan lubi czytać? – Ta pozycja traktuje o truciznach i wielkich trucicielach na przestrzeni dziejów. – Trochę dołująca. Nie takie książki człowiek spodziewa się znaleźć w bibliotece opactwa. – Zabójstwa są ważnym aspektem historii Kościoła – odparł Romanovich. – Na przestrzeni wieków duchowni byli truci przez władców i polityków. Katarzyna Medycejska zamordowała kardynała Lorraine’a nasączonymi trucizną pieniędzmi. Toksyna przeniknęła przez skórę i kardynał w ciągu pięciu minut rozstał się z życiem. – Pewnie to dobrze, że zmierzamy ku ekonomii bezgotówkowej. – Dlaczego ktoś, kto jest tylko kucharzem, spędza miesiące w klasztornym domu gościnnym? – Nie ma czynszu. Wyczerpanie pracą przy płycie. Syndrom cieśni nadgarstka będący skutkiem złej techniki wywijania łopatką. Potrzeba duchowej rewitalizacji. – Czy potrzeba duchowej rewitalizacji występuje powszechnie w środowisku kucharzy? – Być może jest typową cechą zawodu, proszę pana. Poke Barnett dwa razy w roku udaje się do szałasu na pustyni, żeby medytować. Dodając zmarszczki na czole do ściągniętych brwi, Romanovich zapytał: – Kto to jest Poke Barnett? – Drugi kucharz z restauracji, w której pracowałem. Kupuje dwieście pudełek amunicji do pistoletu, jedzie na pustynię Mojave, sto kilometrów od żywego ducha, i przez parę dni jak szalony strzela do kaktusów. – Strzela do kaktusów? – Poke ma wiele przymiotów, proszę pana, ale nie jest ekologiem. – Powiedziałeś, że udaje się na pustynię, żeby medytować. – Poke mówi, że strzelając do kaktusów, myśli o sensie życia. Rosjanin wbił we mnie oczy. Ma najbardziej nieodgadnione oczy spośród wszystkich znanych mi ludzi. Mogłem z nich wyczytać tyle, ile pantofelek, który patrzy ze szkiełka w okular mikroskopu, mógłby się dowiedzieć, co myśli o nim badający go naukowiec. Po chwili milczenia Rodion Romanovich zmienił temat. – Jakiej książki pan szuka, panie Thomas? – Czegoś o porcelanowym króliczku w czasie czarodziejskiej podróży albo o myszach, które ratują księżniczki.

– Wątpię, czy znajdzie pan coś takiego w tym dziale. – Pewnie ma pan rację. Króliczki i myszy generalnie nie zadają się z trucicielami. To stwierdzenie znów skłoniło Rosjanina do milczenia. Nie sądzę, żeby się zastanawiał nad skłonnościami samobójczymi królików i myszy. Myślę, że zamiast tego próbował zadecydować, czy moje słowa sugerowały, iż mogę go podejrzewać. – Jest pan dziwnym młodym człowiekiem, panie Thomas. – Nie staram się być, proszę pana. – I zabawnym. – Ale nie groteskowym. – Nie. Nie groteskowym. Ale dziwacznym. Odwrócił się i odszedł z książką, która traktowała o truciznach i słynnych trucicielach w dziejach. Albo nie. Na drugim końcu przejścia pojawił się Elvis, wciąż w stroju tancerza flamenco. Zbliżał się, gdy Romanovich odchodził. Zgarbił ramiona i naśladował niezdarny, ciężki krok Rosjanina, patrząc na niego z nachmurzoną miną. Rodion Romanovich dotarł do końca regałów. Zanim zniknął z pola widzenia, przystanął, spojrzał przez ramię i powiedział: – Nie osądzam pana po tym, jak się pan nazywa, panie Odd Thomas. Również pan nie powinien osądzać mnie w ten sposób. Odszedł, a ja zostałem, zastanawiając się, co miał na myśli. Przecież nie został nazwany po zbrodniarzu Józefie Stalinie. Elvis podszedł do mnie, krzywiąc twarz, z niezwykłym talentem i komizmem przedrzeźniając Rosjanina. Patrząc na Króla, który wygłupiał się dla mnie, zdałem sobie sprawę, jakie niezwykłe było to, że ani ja, ani Romanovich nie wspomnieliśmy o zaginięciu brata Timothy’ego i zastępcach szeryfa kręcących się po terenie. W zamkniętym świecie klasztoru, gdzie odstępstwa od normy są rzadkie, niepokojące wydarzenia poranka powinny być pierwszym tematem, jaki poruszymy. Nasza obustronna niechęć do rozmowy, nawet zdawkowej, o zniknięciu brata Timothy’ego zdawała się sugerować jednakowy odbiór wypadków albo przynajmniej wspólne podejście, które w pewien ważny sposób czyniło nas podobnymi. Nie miałem pojęcia, jak to rozumieć, ale intuicyjnie czułem, że mam rację. Kiedy nie rozśmieszyło mnie małpowanie ponurego Rosjanina, Elvis wetknął palec w lewą dziurkę nosa aż po trzeci knykieć, udając, że wydobywa gluty. Śmierć nie pozbawiła go potrzeby bawienia innych. Jako milczący duch nie mógł już śpiewać ani opowiadać kawałów. Czasami tańczył, przypominając proste numery ze swoich filmów albo z występów w Las Vegas, choć był z niego nie lepszy Fred Astaire niż z opata Bernarda. Niestety, w desperacji czasami uciekał się do szczeniackich wiców, które nie były go godne. Wyjął palec z nosa, wyciągając wyimaginowane smarki. Udając, że glut jest nadzwyczaj długi, ciągnął metr po metrze obiema rękami. Poszedłem przejrzeć zbiór publikacji encyklopedycznych i zacząłem czytać o Indianapolis. Elvis patrzył na mnie nad otwartą książką, kontynuując swoje przedstawienie, ale nie zwracałem na niego uwagi. Indianapolis ma osiem uniwersytetów i szkół wyższych, a także wielki system bibliotek publicznych. Kiedy Król delikatnie postukał mnie po głowie, westchnąłem i spojrzałem znad książki. Wpakował palec

wskazujący w prawe nozdrze, po trzeci knykieć, jak wcześniej, ale tym razem z lewego ucha wystawał koniuszek palca. Pokiwał nim. Musiałem się uśmiechnąć. Tak bardzo pragnął mnie rozweselić. Zadowolony, że doczekał się uśmiechu, wyjął palec z nosa i wytarł ręce o moją kurtkę, udając, że są lepkie od smarków. – Trudno uwierzyć – powiedziałem – że jesteś tym samym człowiekiem, który śpiewał Love Me Tender. Udał, że resztę smarków wciera w swoje włosy. – Nie jesteś zabawny – dodałem. – Jesteś groteskowy. Ta opinia go zachwyciła. Szczerząc zęby, wykonał szereg ćwierćukłonów, jakby przed publicznością, w milczeniu wypowiadając słowa: „Dziękuję, dziękuję, bardzo dziękuję”. Siedząc przy stole bibliotecznym, czytałem o Indianapolis, mieście przeciętym przez więcej autostrad niż każde inne w Stanach. Kiedyś rozwijał się tam prężnie przemysł oponiarski, ale te czasy już minęły. Elvis siedział na parapecie, patrząc na padający śnieg. Rękami wystukiwał rytm na parapecie, oczywiście bezdźwięcznie. Później poszliśmy do pokoju recepcyjnego w domu gościnnym, żeby zobaczyć, jak postępują prowadzone przez szeryfa poszukiwania. Pokój recepcyjny, umeblowany jak hol biednego, ale dumnego hoteliku, był aktualnie pusty. Gdy szedłem do wyjścia, drzwi się otworzyły i wszedł brat Rafael w karuzeli połyskującego śniegu. Wiatr ganiał wokół niego i wył jak piszczałka organowa nastrojona w piekle. Walcząc z oporem, mnich zatrzasnął drzwi i wirujący śnieg osiadł na podłodze, ale wiatr wciąż jęczał na zewnątrz. – To straszne – powiedział do mnie głosem drżącym z bólu. Zimny wielonogi stwór przeczołgał się pod skórą na mojej głowie i spełzł po karku. – Policja znalazła brata Timothy’ego? – Nie znaleźli go, ale odjechali. – Niedowierzanie tak mocno rozszerzyło jego oczy, że równie dobrze mógłby zwać się bratem Sową. – Odjechali! – Co powiedzieli? – Że w czasie śnieżycy brakuje im ludzi. Wypadki na drodze, zwykłe obowiązki. Elvis słuchał, roztropnie kiwając głową, najwyraźniej współczując zapracowanym władzom. Za życia marzył i naprawdę otrzymał – w przeciwieństwie do honorarium – odznaki zastępców specjalnych z kilku agencji policyjnych, łącznie z biurem szeryfa w hrabstwie Shelby w Tennessee. Odznaki pozwalały mu między innymi na noszenie ukrytej broni. Zawsze chlubił się swoimi powiązaniami z organami ochrony porządku publicznego. Pewnej nocy w marcu 1976 roku, gdy doszło do kolizji dwóch pojazdów na międzystanowej numer 240, wyciągnął odznakę i pomagał ofiarom do czasu przybycia policji. Na szczęście nigdy nikogo nie postrzelił. – Przeszukali wszystkie budynki? – zapytałem. – Tak – odparł brat Rafael. – I wirydarze. A jeśli poszedł na spacer do lasu i coś mu się stało, upadł albo co, i nadal tam leży? – Niektórzy bracia lubią chodzić po lesie, ale nie w nocy, i nie brat Timothy. Mnich pomyślał nad tym i pokiwał głową. – Brat Tim zawsze był strasznie nieruchawy.

W obecnej sytuacji, w odniesieniu do brata Timothy’ego, definicja słowa „nieruchawy” mogła się rozciągać na stan nieodwracalnej nieruchawości. – Jeśli nie ma go w lesie, to gdzie jest? – zastanowił się brat Rafael. Zrobił przerażoną minę. – Policja wcale nas nie rozumie. Nie rozumieją niczego, co wiąże się z nami. Powiedzieli, że może samowolnie oddalił się z klasztoru. – Samowolka? To śmieszne. – Bardziej i gorzej niż śmieszne. To uwłaczające – oświadczył Rafael z oburzeniem. – Jeden z nich powiedział, że może Tim skoczył do Reno na „małe RR – rum i ruletkę”. Gdyby coś takiego powiedział któryś z ludzi Wyatta Portera w Pico Mundo, komendant wysłałby go na bezpłatny urlop i w zależności od reakcji funkcjonariusza na naganę, mógłby go nawet wylać. Sugestia brata Piąchy, że lepiej nie przyciągać uwagi tych gliniarzy, wydawała się mądrą radą. – Co zrobimy? – zapytał zmartwiony brat Rafael. Pokręciłem głową. Nie miałem odpowiedzi. Wybiegając z pokoju, mówiąc bardziej do siebie niż do mnie, powtórzył: – Co mamy zrobić? Spojrzałem na zegarek i podszedłem do okna. Elvis przeniknął przez zamknięte drzwi i stanął na zewnątrz w padającym śniegu, niezwykle przystojny w czarnym stroju flamenco z czerwonym pasem. Była ósma czterdzieści. Tylko ślady opon wozów policyjnych, które niedawno odjechały, wskazywały, którędy biegnie szosa. Śnieżyca zatuszowała urozmaicenie i nierówności terenu, wygładzając go w geometrię miękkich płaszczyzn i łagodnych falistości nakładając biel na bieli. W ciągu siedmiu i pół godziny spadło dwadzieścia, dwadzieścia pięć centymetrów śniegu. Śnieg padał znacznie szybciej niż wcześniej. Elvis stał z zadartą głową, wysuwając język w daremnej próbie schwytania płatków. Oczywiście był tylko duchem niezdolnym do odczuwania zimna i smakowania śniegu. A jednak coś w podjętym wysiłku urzekło mnie… i zasmuciło. Jak żarliwie kochamy wszystko, co nietrwałe: oszałamiającą krystaliczność zimy, wiosnę w kwieciu, kruchy lot motyli, szkarłatne zachody słońca, pocałunek i życie. Poprzedniego wieczoru w telewizyjnej prognozie pogody zapowiadano minimum sześćdziesiąt centymetrów opadu. Śnieżyca w wysokich górach Sierra mogła trwać długo, przynosząc więcej śniegu, niż przewidywano. Po południu, na pewno przed wczesnym zimowym zmierzchem, opactwo Świętego Bartłomieja będzie zasypane śniegiem. Odcięte od świata.

ROZDZIAŁ 13 Próbowałem być Sherlockiem Holmesem, na co liczył brat Piącha, ale rozumowanie dedukcyjne, wiodące przez labirynt faktów i podejrzeń, doprowadziło mnie do punktu wyjścia: byłem ciemny jak tabaka w rogu. Ponieważ nie jestem zbyt zabawny, gdy udaję myśliciela, Elvis zostawił mnie samego w bibliotece. Może poszedł do kościoła w nadziei, że brat Fletcher zamierza poćwiczyć grę na organach. Nawet po śmierci lubi muzykę, a za życia nagrał sześć albumów gospel i natchnionych pieśni, plus trzy albumy bożonarodzeniowe. Pewnie wołałby tańczyć do czegoś bardziej rockandrollowego, ale w klasztorze raczej trudno o ten rodzaj muzyki. Poltergeist mógłby wybębnić na organach All Shook Up, mógłby wybrzdąkać Hound Dog na pianinie w pokoju recepcyjnym domu gościnnego, tak jak zmarły brat Constantine bił w kościelne dzwony, kiedy był w nastroju – Ale poltergeisty są złe; źródłem ich siły jest wściekłość. Elvis nie mógłby być poltergeistem. Jest uroczym duchem. Wietrzny poranek przemijał, zbliżając nas ku nadciągającemu nieszczęściu. Niedawno się dowiedziałem, że naprawdę łebscy faceci dzielą dzień na jednostki liczone w milionowych miliardowych miliardowych częściach sekundy, co sprawiło, że każda sekunda mojego wahania wydawała się nieskończenie wielką stratą czasu. Poszedłem z pokoju recepcyjnego na krużganek, stamtąd na wielki wirydarz, potem do drugiego skrzydła opactwa, ufając, że intuicja naprowadzi mnie na trop wiodący do źródła niedalekiej tragedii, która ściągnęła bodachy. Bez obrazy, ale moja intuicja jest lepsza niż twoja. Możesz wziąć parasol do pracy w słoneczny dzień i potrzebować go po południu. Możesz z niewiadomego powodu nie umówić się na randkę z na pozór idealnym facetem i kilka miesięcy później zobaczyć go w wieczornych wiadomościach aresztowanego za stosunki seksualne ze swoją ukochaną owieczką. Możesz wypełnić kupon totalizatora, wybierając numery na podstawie daty swojego ostatniego badania proktologicznego, i wygrać dziesięć milionów dolarów. Mimo wszystko moja intuicja jest lepsza od twojej. Najbardziej niesamowitym aspektem mojej intuicji jest coś, co nazywam magnetyzmem psychicznym. W Pico Mundo, gdy na gwałt musiałem kogoś znaleźć i nie zastawałem go tam, gdzie się spodziewałem, z jego imieniem czy twarzą w pamięci jeździłem na chybił-trafił po ulicach. Zwykle znajdowałem poszukiwaną osobę w ciągu paru minut. Na magnetyzmie psychicznym nie zawsze można polegać. Po tej stronie raju nic nie jest pewne nawet na jedną setną procentu, z wyjątkiem tego, że operator telefonii komórkowej nigdy nie dotrzyma obietnic, którym w swojej naiwności uwierzyłeś. Mieszkańcy opactwa Świętego Bartłomieja stanowią maleńki ułamek populacji Pico Mundo. Tutaj, kiedy zdaję się na magnetyzm psychiczny, chodzę pieszo, zamiast jeździć samochodem.

Z początku wyobrażałem sobie brata Timothy’ego: jego życzliwe oczy, jego legendarny rumieniec. Teraz, po odjeździe ludzi szeryfa, gdybym znalazł ciało zakonnika, nie groziłoby mi zabranie do najbliższej komendy na przesłuchanie. Szukanie ofiar ukrytych przez zabójców nie jest równie zabawne jak polowanie na wielkanocne jajka, choć jeśli przeoczysz jajo i znajdziesz je miesiąc później, zapach może być podobny. Ponieważ stan zwłok może pomóc zidentyfikować sprawcę, a nawet sugerować jego ostateczne zamiary, poszukiwania stanowią podstawę dochodzenia. Na szczęście nie zjadłem śniadania. Kiedy intuicja trzy razy doprowadziła mnie do trojga różnych drzwi, przestałem opierać się wewnętrznemu przymusowi, który nakazywał mi podjęcie poszukiwań w śnieżycy. Zasunąłem kurtkę pod samą szyję, naciągnąłem kaptur, zapiąłem go po brodą na rzepy i włożyłem rękawice, które nosiłem w kieszeni. Śnieg, który zeszłej nocy witałem z twarzą uniesioną ku niebu i otwartymi ustami jak indyk, był żałosną produkcją w porównaniu z widowiskiem, które teraz trwało w górach, z szerokoekranową burzą wyreżyserowaną przez Petera Jacksona na sterydach. Wiatr kłócił się sam z sobą, atakując mnie to od zachodu, to od północy, potem ze wszystkich stron naraz, jakby nagie zapragnął wyładować się na sobie i wyciszyć przez własną furię. Ten schizofreniczny wiatr rzucał, wirował, smagał płatkami w palących płachtach, lejach, lodowatych biczach, tworząc widowisko, jakie kiedyś któryś z poetów nazwał „figlarną architekturą śniegu”, ale w tej chwili trudno mi było doszukać się w nim igraszki. Trwała istna kanonada, wiatr huczał jak ogień z moździerzy, a śnieg przypominał szrapnele. Moja wyjątkowa intuicja poprowadziła mnie najpierw na północ w kierunku frontu opactwa, potem na wschód, potem na południe… Po jakimś czasie zrozumiałem, że niejeden raz zatoczyłem koło. Może magnetyzm psychiczny nie sprawia się dobrze w takim rozpraszającym środowisku: biały zamęt burzy, wyjący wiatr, zimno szczypiące w twarz, wyciskające łzy z oczu i zamrażające je na policzkach. Będąc chłopakiem z pustynnego miasta, wychowałem się we wściekle suchym gorącu, które nie rozprasza, tylko osłabia albo wzmacnia ścięgna umysłu i koncentrację myśli. Czułem się nie na miejscu w tym zimnym, wirującym chaosie i niezupełnie sobą. Może przeszkadzał mi również strach przed spojrzeniem w martwą twarz brata Timothy’ego. To, co musiałem znaleźć, w tym przypadku nie było tym, co chciałem znaleźć. Zmieniając cel poszukiwań, zostawiłem brata Timothy’ego w spokoju i zacząłem myśleć o bodachach. Zachodziłem w głowę, jaki koszmar nadciąga, i generalnie zamartwiałem się niesprecyzowanym zagrożeniem z nadzieją, że zostanę przyciągnięty do osoby lub miejsca, które w jakiś sposób, dotąd niezrozumiały, okaże się powiązane z nadciągającym nieszczęściem. Na skali pracy detektywistycznej mój plan lokował się niepokojąco daleko od miejsca zajmowanego przez Sherlocka, za to znacznie bliżej wróżenia z fusów, niżbym sobie życzył. A jednak w pewnej chwili stwierdziłem, że zakończyłem bezsensowną wędrówkę. Posuwając się bardziej celowo, brnąłem przez głęboki na ćwierć metra śnieg na wschód, w stronę konwentu i szkoły. W połowie drogi przez łąkę ogarnęła mnie nagła trwoga. Zrobiłem unik, odwróciłem się i odskoczyłem, pewien, że zaraz otrzymam cios. Byłem sam. Na przekór świadectwu własnych oczu czułem, że nie jestem sam. Czułem, że jestem obserwowany. Więcej niż obserwowany. Osaczany. Dźwięk płynący ze śnieżycy, ale niebędący jej głosem, wyraźnie różny od przeraźliwego lamentu wiatru, zbliżał się i oddalał, zbliżał i oddalał. Na zachodzie opactwo majaczyło za tysiącami ruchliwych woali, białe zaspy przysłaniały fundamenty,

przylepiony przez wiatr śnieg zacierał fragmenty potężnych kamiennych murów. Wieża kościoła stawała się coraz słabiej widoczna, jakby rozpuszczała się od góry, a iglicy z krzyżem w ogóle nie było widać. Na wschodzie szkoła rysowała się niewyraźnie jak widmowy statek, unieruchomiony przez flautę i otulony mgłą, kontur nie tyle widoczny, ile zasugerowany, bladość na tle bieli śnieżycy. Nikt nie mógłby zobaczyć mnie z okna jednego czy drugiego budynku, nie z takiej odległości, nie w tych warunkach. Wiatr nie poniósłby mojego krzyku. Znów zabrzmiało zawodzenie, pożądliwe i pełne wzburzenia. Obróciłem się dokoła, szukając źródła. Okolicę przysłaniał padający śnieg i chmury puchu podrywane z ziemi, a ponure światło mamiło. W czasie mojego obrotu szkoła zupełnie znikła wraz z niższą częścią łąki. W górze opactwo migotało jak miraż, falowało niczym obraz namalowany na przejrzystej zasłonie. Ponieważ obcuję ze zmarłymi, moja odporność na makabrę jest tak wysoka, że rzadko kiedy bywam przestraszony. Odgłos, ni to wrzask, ni pisk, ni brzęczenie, brzmiał tak nieziemsko, że moja wyobraźnia nie zdołała wyczarować stworzenia, które mogłoby go wydać i szpik w moich kościach skurczył się niczym rtęć zimą w termometrze. Zrobiłem jeden krok w kierunku, gdzie powinna być szkoła. Zatrzymałem się i cofnąłem. Skręciłem w górę stoku, ale nie śmiałem wracać do opactwa. Coś niewidzialnego w kamuflażu burzy, coś z obcym głosem pełnym pragnienia i furii, zdawało się czekać na mnie niezależnie od tego, w jaką pójdę stronę.

ROZDZIAŁ 14 Odpiąłem rzepy, ściągnąłem ocieplany kaptur kurtki, podniosłem głowę, obróciłem głowę, przekrzywiłem głowę, próbując określić, skąd dobiega wrzask. Lodowaty wiatr targał moje włosy, lukrował je śniegiem i walił mnie po uszach, aż stanęły w ogniu. Cała magia śnieżycy przepadła. Gracja padającego śniegu stała się pozbawionym wdzięku pustkowiem, skłębionym wirem, brutalnym i agresywnym jak rozgniewany człowiek. Miałem dziwne wrażenie, którego nie umiem wyjaśnić, że rzeczywistość uległa zmianie, że tam, dziesięć do dwudziestej potęgi poniżej poziomu protonów, nic nie jest takie, jakie było, nic nie jest takie, jakie być powinno. Nawet bez kaptura na głowie nie mogłem zlokalizować źródła niesamowitego zawodzenia. Wiatr mógł zniekształcać i przemieszczać dźwięk, ale może krzyk dochodził zewsząd, bo w śnieżycy grasowała więcej niż jedna wrzeszcząca istota. Rozum przekonywał, że to, co mnie tropi, musi być mieszkańcem gór Sierra, lecz odgłosy nie przypominały wycia wilków ani ryku pumy. A niedźwiedzie już spały pogrążone w snach o owocach i miodzie. Nie jestem facetem, który lubi nosić pistolet. Miłość mojej matki do jej pistoletu – i groźby popełnienia samobójstwa, za pomocą których mnie kontrolowała, gdy byłem mały – sprawiły, że wolę inne formy samoobrony. Przez lata uchodziłem cało z różnorakich opałów, choć często o włos, dzięki skutecznemu posługiwaniu się taką bronią, jak: pięści, kolana, łokcie, kij baseballowy, łopata, nóż, gumowy wąż, prawdziwy wąż, wąż strażacki, trzy drogie antyczne wazony porcelanowe, około czterystu litrów płynnej smoły, wiadro, klucz nasadowy, rozeźlona zezowata fretka, miotła, patelnia, toster, masło i wielka kiełbasa. Choć w moim przypadku taka strategia może wydawać się lekkomyślna, wolę polegać na rozumie zamiast na osobistym arsenale. Niestety, wtedy na łące rozum wysechł mi tak bardzo, że nie mogłem wycisnąć z niego żadnego pomysłu poza tym, iż może powinienem ulepić parę śnieżek. Ponieważ uznałem, że moi niesamowicie zawodzący, nieznani prześladowcy raczej nie są psotnymi dziesięciolatkami, odrzuciłem obronę za pomocą śnieżek. Naciągnąłem kaptur na wpół zamarzniętą głowę i zapiąłem rzepy pod brodą. Krzyki sugerowały celowość, ale choć różniły się od innych chaotycznych odgłosów burzy, może jednak były tylko wyciem wiatru. Kiedy rozum zawodzi, uciekam się do oszukiwania samego siebie. Spojrzałem w kierunku szkoły i natychmiast wykryłem ruch na lewo ode mnie, na skraju pola widzenia. Odwracając się, by stawić czoło zagrożeniu, dostrzegłem coś białego i szybkiego, widocznego tylko

dzięki temu, że było kanciaste i najeżone w przeciwieństwie do falistych bałwanów i wirów padającego, podrywanego z ziemi śniegu. Jak chochlik ze snu to coś znikło w chwili, gdy się pojawiło, jakby składając się do wewnątrz, zostawiając po sobie niejasne wrażenie ostrych szpiców, twardych krawędzi, połysku i przejrzystości. Zawodzenie ucichło. Jęk, syk i gwizd wiatru brzmiały prawie miło bez tego głodnego krzyku. Filmy nie dają mądrości i mają niewiele wspólnego z prawdziwym życiem, ale pamiętam stare filmy przygodowe, w których bezustanne, dobiegające z dżungli bicie w bębny napinało nerwy spoconych podróżników w hełmach korkowych jak postronki. Nagłe ucichniecie łoskotu nigdy nie sprawiało ulgi, gdyż często cisza zapowiadała rychły atak. Podejrzewam, że w tym wypadku Hollywood miało rację. Czując, że czeka mnie coś gorszego i dziwniejszego niż zatruta strzała w szyi albo w oku, otrząsnąłem się z niezdecydowania i pognałem w kierunku szkoły. Coś majaczyło w burzy przede mną i na prawo, spowite śniegiem, kojarzące się z nagimi oszronionymi konarami rozkołysanymi na wietrze. To nie mogło być drzewo. Na łące pomiędzy opactwem i szkołą nie rosły drzewa. Przez okamgnienie widziałem tajemniczą istotę, która była bardziej świadoma niż drewno, która nie poruszała się zgodnie z nakazami wiatru, ale kierowała się własną złą wolą. Ujawniwszy tylko tyle, by stać się jeszcze większą zagadką, istota okręciła się płaszczami śniegu i znikła. Nie odeszła, posuwała się równolegle do mnie tuż poza zasięgiem wzroku niczym lew, który osacza gazelę odłączoną od stada. Intuicyjnie dostrzegalny, ale niewidoczny, drugi drapieżca pojawił się za moimi plecami. Byłem pewien, że chwyci mnie od tyłu i zerwie mi głowę jak kluczyk z puszki coli. Nie zależy mi na wystawnym pogrzebie. Byłbym zażenowany daninami kwiatów na trumnie. Z drugiej strony nie chcę, żeby moją śmierć uczciło jedynie beknięcie jakiejś bestii, która ugasiła pragnienie moimi cennymi płynami ustrojowymi. Gdy z walącym sercem pędziłem po nachylonej łące, przekopując się przez zaspy, spowijająca wszystko biel śnieżycy ograniczała pole widzenia. Fluorescencja śniegu przyprawiała mnie o ból oczu, a niesione wiatrem płatki migotały jak światła stroboskopowe. W tej coraz gorszej widoczności coś przecięło mi drogę, może trzy metry przede mną, nie tylko niewyraźne, ale również zniekształcone, na pewno zniekształcone, ponieważ, sądząc po fragmencie widzianym w przelocie w zawiei, zdawało się złożone z oblodzonych kości. Z tą nieprawdopodobną biologicznie budową w ogóle nie powinno się poruszać, a jeśli już, to niezdarnie i chwiejnie, ale przemknęło z gracją groźnego drapieżcy, wizualne glissando falującego ruchu, i znikło. Nabrałem rozpędu. Do szkoły było niedaleko, więc się nie zatrzymałem ani nie zawróciłem, tylko przeciąłem szlak tego, co przemknęło przede mną. Ślady na śniegu dowodziły, że nie miałem halucynacji. Nie rozległo się zawodzenie – panowała cisza poprzedzająca atak, miałem wrażenie, że coś podrywa się za moimi plecami do zadania ciosu – i przez głowę przemknęły mi słowa: horda, czereda, mrowie, legion. Śnieg dryfował po frontowych schodach szkoły. Odciski stóp poszukiwaczy biednego brata Timothy’ego już zostały zatarte przez wiatr. Wdrapałem się po schodach, gwałtownie otworzyłem drzwi, spodziewając się, że coś chwyci mnie za kark i porwie z progu o krok od bezpiecznego miejsca. Wpadłem do holu recepcyjnego, zatrzasnąłem drzwi i oparłem się o nie. W chwili, gdy drzwi oddzieliły mnie od wiatru i piekącego w oczy blasku, gdy stanąłem w kąpieli

ciepłego powietrza, pościg wydał się snem, a bestie w śnieżycy wytworami wyjątkowo realistycznego koszmaru. Potem coś zachrobotało na zewnątrz.

ROZDZIAŁ 15 Gdyby gość był człowiekiem, zapukałby. Gdyby to był tylko wiatr, sapałby i napierał na drzwi, aż trzeszczałyby deski. Odgłos brzmiał jak skrobanie kością po drewnie albo czymś podobnym do kości. Bez trudu wyobraziłem sobie żywy szkielet z bezmyślnym uporem drapiący w drzwi. Choć mam za sobą wiele dziwacznych doświadczeń, nigdy nie spotkałem żywego kościotrupa. Ale w świecie, w którym McDonald’s serwuje sałatki z niskotłuszczowym dressingiem, wszystko jest możliwe. Hol recepcyjny był pusty. Gdyby ktoś tu pracował, to tylko jedna lub dwie zakonnice. Jeśli coś, co widziałem w burzy, mogło wyrwać drzwi z zawiasów, wolałbym mieć lepsze wsparcie niż to, jakie może zapewnić przeciętna zakonnica. Potrzebowałem kogoś twardszego nawet od matki Angeli z jej przenikliwym barwnikowym spojrzeniem. Gałka u drzwi zagrzechotała raz i drugi, przekręciła się. Wątpiąc, czy mój samotny opór powstrzyma nieproszonego gościa, zasunąłem rygiel. W pamięci odtworzyłem scenę ze starego filmu: mężczyzna przyciśnięty plecami do mocnych dębowych drzwi wierzy, że jest bezpieczny, że nadnaturalne siły po drugiej stronie nie mogą mu nic zrobić. Film opowiadał o szkodliwości energii atomowej, o tym, jak minimalna dawka promieniowania z dnia na dzień przemienia zwyczajne stworzenia w zmutowane potwory, na domiar złego ogromne. Jak wiemy, w prawdziwym świecie energia atomowa wywarła katastrofalny wpływ na ceny nieruchomości w pobliżu wszystkich naszych elektrowni jądrowych. W każdym razie facet stoi tyłem do drzwi w poczuciu bezpieczeństwa, gdy ogromne żądło, zakrzywione jak róg nosorożca, przebija dębowe deski. Przeszywa pierś, rozrywa serce. Potwory w tym filmie były tylko odrobinę bardziej przekonujące niż aktorzy, którzy grali mniej więcej jak pacynki ze skarpetek, ale scena z nabijaniem na żądło utkwiła mi w pamięci. Odsunąłem się od drzwi. Patrzyłem na grzechoczącą klamkę. Cofnąłem się jeszcze dalej. Widziałem filmy, w których idiota takiego czy innego rodzaju przykłada twarz do szyby, żeby rozejrzeć się po okolicy. Gość zostaje zastrzelony ze śrutówki albo pochwycony przez istotę, która nie potrzebuje strzelby, rozbija szkło i wywleka go, wrzeszczącego, w noc. Mimo to podszedłem do okna przy drzwiach. Gdybym żył zgodnie z filmową mądrością, ryzykowałbym, że czeka mnie obłęd równy temu, w jaki popada wielu najsławniejszych aktorów w naszym kraju. Poza tym nie była to scena nocna. Wstał ranek i padał śnieg, więc prawdopodobnie najgorszą rzeczą,

jaka miała się wydarzyć, jeśli życie naśladuje filmy, było to, że ktoś zaintonuje Białe Boże Narodzenie. Cienka skorupka lodu skrystalizowała się po zewnętrznej stronie szyb. Zobaczyłem, że coś porusza się po śniegu, amorficzny kształt biada forma drżąca potencjalną silą. Mrużąc oczy przysunąłem nos do zimnego szkła. Na lewo ode mnie klamka przestała grzechotać. Na chwilę wstrzymałem oddech, żeby uniknąć zaparowywania szyby przy każdym wydechu. Intruz przyskoczył i uderzył w szybę, jakby przyglądając mi się badawczo. Drgnąłem, ale nie odskoczyłem. Sparaliżowała mnie ciekawość. Oblodzone szkło wciąż go maskowało, choć uparcie na nie napierał. Gdyby przede mną była twarz, powinienem pomimo warstewki lodu zobaczyć przynajmniej oczodoły i zarys ust, lecz nie zobaczyłem. A tego, co zobaczyłem, nie mogłem zrozumieć. Znów miałem wrażenie, że widzę kości, ale na pewno nie żadnego znanego mi zwierzęcia. Dłuższe i szersze niż palce, uszeregowane jak klawisze pianina, nie tworzyły prostych klawiatur, tylko były skręcone niczym serpentyna, splątane z innymi spiralnymi rzędami. Zdawało się, że są połączone różnorakimi stawami, które, co zauważyłem pomimo lodowej przesłony, miały nadzwyczaj złożoną budowę. Makabryczny kolaż, który wypełniał okno od ramy do ramy, od parapetu do samej góry, nagle się poruszył. Z cichym trzaskiem i grzechotem, jakby tysiące kości toczyły się po okrytym suknem stole, wszystkie elementy zmieniły położenie niczym szkiełka w kalejdoskopie, tworząc nowy wzór, jeszcze bardziej zdumiewający niż poprzedni. Odchyliłem się od okna na tyle, żeby ogarnąć wzrokiem całą tę skomplikowaną mozaikę, której zimne piękno budziło zachwyt i lęk. Stawy łączące te uporządkowane rzędy kości – o ile były to kości, a nie owadzie odnóża pokryte chityną - najwyraźniej umożliwiały pełne obroty w wielu płaszczyznach. Z dźwiękiem kości toczących się po suknie kalejdoskop drgnął, tworząc kolejny złożony wzór, równie niesamowicie piękny jak poprzedni, choć o stopień bardziej złowieszczy. Miałem uczucie, że stawy pomiędzy kośćmi pozwalają na uniwersalny obrót na licznych, o ile nie niezliczonych płaszczyznach, co było niemożliwe nie tylko z biologicznego, ale też mechanicznego punktu widzenia. Może chcąc ze mnie zakpić, obraz za szybą znowu uległ zmianie. Tak, widuję zmarłych, tragicznie zmarłych i idiotycznie zmarłych, zmarłych, którzy nie chcą odejść z nienawiści, i zmarłych, których miłość przykuwa do tego świata, i wszyscy oni są różni, a jednak tacy sami pod jednym względem: nie potrafią pogodzić się ze swoim miejscem w uświęconym pionowym porządku, nie mogą przejść w żadnym kierunku, ani ku chwale, ani ku wiecznej pustce. Widuję również bodachy, czymkolwiek są. Mam na ich temat kilka teorii, lecz ani jednego faktu na poparcie którejś z nich. Duchy i bodachy to wszystko. Nie widuję duszków ani elfów, chochlików ani skrzatów, driad ani nimf, wróżek, wampirów i wilkołaków. Dawno temu przestałem wypatrywać Świętego Mikołaja w wigilię Bożego Narodzenia, bo gdy miałem pięć lat, usłyszałem od matki, że Mikołaj jest potwornym zboczeńcem, który nożyczkami obetnie mi siusiaka, jeśli nie przestanę o nim paplać, i że z pewnością umieści mnie na swojej liście, aby wpaść z wizytą. Boże Narodzenie już nigdy potem nie było takie samo, ale przynajmniej nadal mam siusiaka. Chociaż moje dotychczasowe doświadczenia z istotami nadprzyrodzonymi ograniczały się do zmarłych i bodachów, istota przyciśnięta do okna wydawała się bardziej nadnaturalna niż realna. Nie miałem pojęcia, co to takiego, ale byłem pewien, że słowo „szatan” bądź „demon” jest bardziej trafne niż

„anioł”. Cokolwiek to było, twór z kości czy z ektoplazmy, miało coś wspólnego z zagrożeniem, jakie wisiało nad zakonnicami i ich podopiecznymi. Nie musiałem być Sherlockiem Holmesem, żeby do tego dojść. Zmieniające pozycję kości najwyraźniej ścierały lód ze szkła, bo ta mozaika była wyraźniejsza niż poprzednia, skraje kości bardziej ostre, szczegóły stawów nieco lepiej widoczne. Próbując zrozumieć, na co patrzę, pochyliłem się w stronę szyby, uważnie badając wzrokiem elementy tej nieziemskiej osteografii. Nic nadnaturalnego nigdy nie zrobiło mi krzywdy. Odniesione rany i zadane straty były dziełem rąk ludzi, niektórych w kapeluszach z płaskimi główkami, w większości ubranych inaczej. Żaden z licznych elementów kościanej mozaiki nie drżał, ale miałem wrażenie, że całość dygocze z napięcia. Choć mój oddech padał wprost na szybę, powierzchnia nie zaparowała, pewnie dlatego, że wydechy były płytkie, wyrzucane z niewielką siłą. Opadła mnie jednak niepokojąca myśl, że mój oddech jest zbyt zimny, by zaparować szkło, że z powietrzem wdycham mrok, ale nie wydycham mroku, co nawet jak na mnie było dziwnym pomysłem. Ściągnąłem rękawice, wepchnąłem je do kieszeni kurtki i lekko przyłożyłem dłoń do szyby. Kości znów zagrzechotały, rozłożyły się w wachlarze, niemal przetasowały niczym talia kart i zastygły, tworząc kolejną mozaikę. Naprawdę starły drobiny lodu z zewnętrznej strony okna. Ten nowy wzór musiał wyrażać pierwotny obraz zła, które przemówiło do mojej podświadomości, bo już nie widziałem piękna, tylko poczułem się tak, jakby coś z cienkim ogonem przebiegło mi po kręgosłupie. Ciekawość przerodziła się w mniej zdrową fascynację, a fascynacja ustąpiła czemuś mroczniejszemu. Zastanowiłem się, czy zostałem zaczarowany, w jakiś sposób poddany hipnozie, ale uznałem, że nie mogę być zahipnotyzowany, bo nagle zacząłem rozważać, czy nie wrócić na schody, żeby przyjrzeć się intruzowi bez przegradzającego nas lodu i szkła. Trzasnęły drewniane słupki i poprzeczki dzielące okno na ćwiartki. Zobaczyłem rysę w białej farbie, która pokrywała drewno; szczelina biegła krętą ścieżką wzdłuż pionowej listwy Pod ręką, którą wciąż przyciskałem do szkła, pękła szyba. Dźwięczny trzask otrzeźwił mnie, przerwał czar. Oderwałem rękę i cofnąłem się trzy kroki od okna. Szkło się nie posypało. Pęknięta szyba pozostała w ramie. Twór z kości lub ektoplazmy poruszył się, tworząc kolejny, nie mniej złowrogi wzór, jakby szukał takiego układu elementów, który wywarłby większy nacisk na nieustępliwe okno. Choć jedna złowieszcza mozaika zmieniła się w drugą, równie groźną, efekt był elegancki, ekonomiczny jak ruchy sprawnej maszyny. Słowo „maszyna” rozbrzmiewało mi w głowie, wydawało się ważne, wiele mówiące, choć wiedziałem, że to nie jest maszyna. Skoro świat nie mógł wytworzyć takiej struktury biologicznej, na jaką patrzyłem z lękiem – a nie mógł – to z pewnością ludzie nie posiadali wiedzy pozwalającej na j zaprojektowanie i skonstruowanie maszyny o równie fenomenalnej sprawności. Zrodzony w śnieżycy twór znowu się zmienił. Najnowszy kalejdoskopowy cud z kości sugerował, że jak na przestrzeni dziejów nie było dwóch jednakowych płatków śniegu, tak tutaj nie mogły istnieć dwa takie same wzory. Spodziewałem się nie tylko, że szkło pęknie w ośmiu szybkach naraz, ale że listwy rozpadną się na kawałki, rama zostanie wydarta ze ściany, zabierając z sobą kawały tynku, i że intruz wgramoli się do

szkoły w kaskadzie drzazg i szklanych okruchów. Żałowałem, że nie mam pod ręką czterystu litrów płynnej smoły, rozeźlonej zezowatej fretki albo przynajmniej tostera. Nagle zjawa odsunęła się od okna, przestała prezentować złowrogie wzory kości. Pomyślałem, że cofa się dla nabrania rozpędu, żeby sforsować przeszkodę, lecz atak nie nastąpił. Pomiot burzy znów stał się bladą, niewyraźną plamą za oszronioną szybą, cieniem pełnym niezbadanych możliwości. Chwilę później jak gdyby wrócił do śnieżycy. Nic nie przysłaniało okna i osiem szybek było równie pozbawionych życia jak ekrany ośmiu telewizorów nastawionych na martwy kanał. Jedna pozostała pęknięta. Chyba wtedy zrozumiałem, co czuje zając, gdy stoi oko w oko z kojotem, który szczerzy zęby pokryte plamami po latach przelewania krwi. Serce w zajęczej piersi miota się jak żywe stworzonko. Zawodzenie nie rozbrzmiało w burzy. Tylko wiatr sapał przy oknie i gwizdał w dziurce od klucza. Nawet dla osoby przywykłej do spotkań z tym, co nadnaturalne, następstwem takiego nieprawdopodobnego zdarzenia jest zdumienie równe wątpliwościom. Strach, który sprawia, że kulisz się na myśl o przeżyciu podobnego doświadczenia, dorównuje chęci zobaczenia czegoś więcej i zrozumienia. Wewnętrzny przymus nakazywał mi otworzenie drzwi. Zwalczyłem go, nie przesunąłem stopy, nie podniosłem ręki. Stałem, obejmując ramiona jakby ze strachu, że mogę się rozsypać, i wciągałem długie, drżące oddechy, dopóki nie przyszła siostra Clare Marie, która grzecznie poprosiła, żebym zdjął buty narciarskie.

ROZDZIAŁ 16 Wpatrzony w okno, próbując zrozumieć, co widziałem w milczeniu gratulując sobie, że wciąż mam czystą bieliznę, nie spostrzegłem, kiedy siostra Clare Marie weszła do holu recepcyjnego. Okrążyła mnie, stając pomiędzy mną i oknem, biała i cicha jak orbitujący księżyc. W habicie, z delikatną różową twarzą, guziczkiem nosa lekko wystającymi siekaczami potrzebowała tylko pary długich puszystych uszu, żeby nazwać się królikiem i wziąć udział w balu kostiumowym. – Dziecko – powiedziała – wyglądasz, jakbyś widział ducha. – Tak, siostro. – Dobrze się czujesz? – Nie, siostro. Marszcząc nos, jakby poczuła zapach, który ją zaalarmował powtórzyła pytająco: – Dziecko? Nie wiem, dlaczego nazywa mnie dzieckiem. Nigdy nie słyszałem, żeby w podobny sposób zwracała się do kogoś innego, nawet do dzieci w szkole. Ponieważ siostra Clare Marie była słodką, łagodną osobą, nie chciałem jej trwożyć, zwłaszcza że zagrożenie przeminęło, przynajmniej w tej chwili. Poza tym będąc zakonnicą, nie nosiła granatów, których potrzebowałbym przed ponownym zapuszczeniem się w śnieżycę. – To tylko śnieg – powiedziałem. – Śnieg? – Wiatr, zimno i śnieg. Jestem pustynnym chłopakiem, siostro. Nie przywykłem do takiej pogody. Na zewnątrz jest paskudnie. – Pogoda nie jest paskudna – zapewniła mnie z uśmiechem. – Pogoda jest cudowna. Świat jest piękny i cudowny. Ludzie mogą być paskudni, odwracać się od tego, co dobre. Ale pogoda jest darem. – Racja – przyznałem. Czując, że nie dałem się przekonać, mówiła: – Śnieżyce przyoblekają ziemię w czysty habit, błyskawice i grzmoty tworzą muzykę sławiącą Pana, wiatr zdmuchuje wszystko, co nieświeże, nawet powodzie sprawiają, że wszystko się zieleni. Zimno równoważy gorąco, a deszcz suszę. Po wichurze następuje cisza, a po nocy wstaje dzień. Dzisiejsza pogoda może nie wydawać się ładna, ale taka jest. Pokochaj pogodę, dziecko, a zrozumiesz równowagę świata. Mam dwadzieścia jeden lat, poznałem niedolę jako syn obojętnego ojca i wrogo nastawionej matki, ostry nóż straty odciął kawałek mojego serca, zabijałem ludzi w samoobronie i dla ochrony życia

niewinnych i zostawiłem za sobą wszystkich przyjaciół, których miałem w Pico Mundo. Przeszłość jest wyraźnie wypisana w moich oczach i może odczytać ją każdy, komu nieobca jest sztuka czytania. A jednak siostra Clare Marie z jakiegoś powodu nazywa mnie – i tylko mnie – dzieckiem, co czasami, jak mam nadzieję, oznacza zrozumienie czegoś, co mi umyka, ale zapewne częściej znaczy, że jest równie naiwna jak słodka, i że nie zna mnie wcale. – Pokochaj pogodę – powiedziała – ale, proszę, nie rób kałuży na podłodze. Pomyślałem, że to napomnienie lepiej pasowałoby do Boo niż do mnie. Po chwili zrozumiałem, że moje buty narciarskie są oblepione śniegiem, który wytapia się na wapienne płyty. – Przepraszam, siostro. Kiedy zdjąłem kurtkę, powiesiła ją na wieszaku, a kiedy zzułem buty, zabrała je, żeby postawić na gumowej macie pod wieszakiem. Gdy odeszła z butami, podciągnąłem dół swetra i użyłem go jako ręcznika, żeby osuszyć wilgotne włosy i mokrą twarz. Usłyszałem szmer otwieranych drzwi i wrzask wiatru. Spanikowany obciągnąłem sweter i zobaczyłem siostrę Clare Marie na progu. Teraz przypominała nie tyle królika, ile łopoczące żagle statku przemierzającego arktyczne cieśniny. Energicznie uderzała jednym butem o drugi, żeby śnieg został na zewnątrz. Śnieżycy chyba nie zależało, żeby ktoś ją pokochał, nie tej królowej burz. Wyglądała tak, jakby chciała zdmuchnąć i szkołę, i opactwo, i las, zmieść z powierzchni ziemi wszystko, co śmiało stać prosto, zdmuchnąć i pogrzebać, i raz na zawsze skończyć z cywilizacją i ludzkością. Nie zdążyłem podbiec, nie zdążyłem wykrzyczeć ostrzeżenia w ryku wiatru. Siostra Clare Marie cofnęła się z progu. Ani demon, ani sprzedawca Amwaya nie wyskoczył z lodowatej burzy. Zatrzasnąłem drzwi i zasunąłem rygiel. Gdy siostra Clare Marie postawiła buty na gumowej macie, powiedziałem: – Proszę zaczekać, przyniosę mop, niech siostra nie otwiera drzwi, przyniosę mop i posprzątam. Mówiłem z drżeniem, jakby kiedyś mop spowodował u mnie paskudny uraz i jakbym musiał zebrać się na odwagę, żeby go użyć. Zakonnica chyba nie zauważyła drżenia w moim głosie. Z pogodnym uśmiechem odparła: – Wykluczone. Jesteś tu gościem. Gdybym pozwoliła ci przejąć moje obowiązki, wstydziłabym się przed Panem. Wskazałem kałużę śnieżnej paćki na podłodze. – Ale to ja nabrudziłem. – To nie brud, dziecko. – Dla mnie wygląda jak brud. – To pogoda! I to moja praca. Poza tym matka przełożona chce cię widzieć. Dzwoniła do opactwa, gdzie powiedzieli, że widzieli, jak wychodzisz, może do nas, i oto jesteś. Jest w swoim biurze. Patrzyłem, jak bierze mop z szafki przy drzwiach. Kiedy się odwróciła i zobaczyła, że nie odszedłem, dodała: – Idź już, sio, zobacz, czego chce matka przełożona. – Nie otworzy siostra drzwi, żeby wyżąć mop na ganku?

– Nie ma co wyżymać. Tylko mała kałuża pogody dostała się do domu. – Nie otworzy siostra drzwi, by podziwiać śnieżycę? – Fantastyczny dzień, nieprawdaż? – Fantastyczny – mruknąłem bez entuzjazmu. – Jeśli zdążę wypełnić swoje obowiązki przed noną i różańcem, może znajdę trochę czasu dla pogody. Nona jest popołudniową modlitwą, którą odmawia się dwadzieścia minut po czwartej. Dzieliło ją od nas sześć i pół godziny. – Dobrze. Tuż przed noną będzie dobra pora na oglądanie burzy. Znacznie lepsza niż teraz. – Może zrobię kubek gorącej czekolady i przysiądę przy oknie, podziwiając śnieżycę z przytulnego kątka w kuchni. – Byle nie za blisko okna. Zmarszczyła różowe czoło. – Dlaczego, dziecko? – Przeciągi. Nie chce siostra siedzieć w przeciągu. – Nie ma nic złego w dobrym przeciągu! – zapewniła mnie z całego serca. – Niektóre są zimne, inne ciepłe, ale wszystkie są tylko powietrzem w ruchu, krążącym, więc zdrowo nim oddychać. Zostawiłem ją zajętą wycieraniem małej kałuży. Jeśli jakaś straszna bestia wpadnie przez okno z pękniętą szybką, siostrze Clare Marie, dzierżącej mop jak maczugę, z pewnością nie zabraknie hartu, żeby dać jej do wiwatu.

ROZDZIAŁ 17 W drodze do biura matki przełożonej minąłem duży pokój rekreacyjny, gdzie tuzin zakonnic nadzorował bawiące się dzieci. Niektóre dzieci są poważnie upośledzone fizycznie i lekko opóźnione umysłowo. Lubią gry planszowe, gry karciane, lalki, żołnierzyki. Same lukrują babeczki, pomagają przy robieniu krówek i lubią zajęcia manualne. Z przyjemnością słuchają bajek i chcą nauczyć się czytać, i większość z nich się uczy. Inne są umiarkowanie albo poważnie upośledzone fizycznie, ale bardziej opóźnione umysłowo. Niektóre z nich, jak Justine z pokoju trzydziestego drugiego, zdają się mieć niewiele wspólnego z nami, choć większość ma wewnętrzne życie, które objawia się w najmniej spodziewanych momentach. Ci pośredni – nie tak obojętni jak Justine, nie tak aktywni jak ci, którzy chcą czytać, lepią różne rzeczy z gliny, niżą paciorki na własną biżuterię, bawią się pluszowymi zwierzakami i pomagają siostrom – też lubią słuchać bajek; historie muszą być prostsze, ale ich magia silnie na nie oddziałuje. Tym, co łączy wszystkie dzieci, niezależnie od stopnia kalectwa, jest uczucie. Dotyk, uścisk, pocałunek w policzek, jakikolwiek znak, że je cenisz, szanujesz, wierzysz w nie, sprawia, że promienieją. Po zabawie w dwóch pokojach rehabilitacyjnych zaczną się zabiegi fizjoterapeutyczne, zwiększające siłę, poprawiające zwinność. Te dzieci, które mają kłopoty z mówieniem, będą miały ćwiczenia logopedyczne. Dla niektórych rehabilitacja jest w rzeczywistości nauką podstawowych czynności: uczą się ubierać, podawać godzinę, rozmieniać pieniądze i gospodarować małym kieszonkowym. Niektórzy wychowankowie opuszczą Świętego Bartka w wieku osiemnastu albo więcej lat, zdolne do względnie niezależnego życia, wspomagane przez psa przewodnika lub opiekuna. Ponieważ jednak wiele dzieci jest poważnie upośledzonych, świat nigdy ich nie przyjmie, i to miejsce będzie ich domem do końca. Wśród wychowanków jest mniej osób dorosłych, niż być może myślicie. Te dzieci otrzymały straszliwe ciosy, większość jeszcze w łonie matki, inne przed ukończeniem trzech lat. Są słabe. W ich przypadku dwadzieścia lat oznacza długowieczność. Możecie sądzić, że patrzenie, ile wysiłku wkładają w różne ćwiczenia rehabilitacyjne, rozdziera serce, ponieważ często są skazane na śmierć w młodym wieku. Ale tu serce się nie kraje. Dzieci radują się swoimi małymi triumfami tak, jak was ucieszyłoby zwycięstwo w maratonie. Znają chwile pełnej, czystej radości, znają zachwyt i mają nadzieję. Ich duch nie zostanie skuty. W czasie spędzonych wśród nich miesięcy ani razu nie słyszałem skargi. W miarę rozwoju nauk medycznych zakłady w rodzaju Świętego Bartłomieja przyjmują coraz mniej dzieci z poważnym porażeniem mózgowym, toksoplazmozą, dobrze zrozumianymi aberracjami chromosomowymi. Ich łóżka w dzisiejszych czasach zajmuje potomstwo kobiet, które nie chciały rzucić kokainy, ecstasy czy halucynogenów przez dziewięć nudnych miesięcy, kiedy grały w kości z diabłem. Inne dzieci zostały skatowane – pęknięte czaszki, uszkodzone mózgi – przez pijanych ojców, przez

ogłupiałych od metamfetaminy konkubentów matek. Przy tak wielkim zapotrzebowaniu na cele i pozbawione światła doły w dzisiejszym piekle musi trwać boom budowlany. Niektórzy zarzucą mi hiperkrytycyzm. Dziękuję. I jestem z tego dumny. Gdy niszczysz życie dziecka, nie mam dla ciebie litości. Są lekarze, którzy opowiadają się za zabijaniem takich dzieci zaraz po urodzeniu za pomocą śmiercionośnych zastrzyków albo pozwalają im umrzeć później, odmawiając leczenia infekcji, wskutek czego lekka choroba staje się zabójcza. Więcej cel. Więcej pozbawionych światła dołów. Może mój brak współczucia dla tych zwyrodnialców – i inne moje porażki – sprawi, że nie zobaczę Stormy po Drugiej Stronie, że ogień, który mnie czeka, będzie trawiący, nie oczyszczający. Ale jeśli trafię do tej namacalnej ciemności, gdzie brak kablówki jest najmniejszym ze zmartwień, przynajmniej będę miał przyjemność płynącą z odszukania ciebie, jeśli biłeś dziecko. Będę wiedział, co z tobą zrobić, i będę miał na to całą wieczność. Tego śnieżnego poranka w pokoju rekreacyjnym, gdy być może za parę godzin czekało nas piekło, dzieci śmiały się, rozmawiały i puszczały wodze fantazji. Przy pianinie w kącie siedział dziesięciolatek o imieniu Walter. Był dzieckiem cracku, metamfy, burbona i Bóg wie czego jeszcze. Nie umiał mówić i rzadko nawiązywał kontakt wzrokowy. Nie mógł nauczyć się ubierać. Po jednokrotnym wysłuchaniu melodii umiał odtworzyć ją co do nuty, z pasją i niuansami. Choć stracił tak wiele innych rzeczy, ten dar talentu przetrwał. Grał cicho, pięknie, zatracony w muzyce. Myślę, że to był Mozart. Jestem zbyt wielkim ignorantem, żeby wiedzieć na pewno. Podczas gdy Walter grał, podczas gdy dzieci bawiły się i śmiały, bodachy wpełzły do pokoju. W nocy były trzy, teraz zjawiło się siedem.

ROZDZIAŁ 18 Matka przełożona Angela kierowała konwentem i szkołą z małego biura, które sąsiadowało z infirmerią. Wnętrze było skromnie umeblowane – proste biurko, dwa krzesła dla gości i szafy na akta – ale wyglądało przyjemnie. Na ścianie za biurkiem wisiał krucyfiks, a na innych ścianach trzy plakaty: Jerzy Waszyngton, Harper Lee, autorka Zabić drozda, i Flannery O’Connor, autorka Trudno o dobrego człowieka i wielu innych opowiadań. Matka Angela podziwia te osoby z wielu powodów, ale szczególnie ceni jedną wspólną cechę. Nie nazwie jej po imieniu. Chce, żebyś zastanowił się nad zagadką i sam znalazł odpowiedź. Stojąc w drzwiach biura, powiedziałem: – Przepraszam za stopy, matko. Podniosła głowę znad przeglądanej teczki. – Jeśli mają zapach, nie jest na tyle silny, abym poczuła, że nadchodzisz. – Nie, matko. Przepraszam, że jestem w skarpetkach. Siostra Clare Marie zabrała mi buty. – Jestem pewna, że zwróci, Oddie. Dotychczas siostra Clare Marie nie kradła obuwia. Wejdź, siadaj. Usadowiłem się na krześle przed biurkiem, wskazałem plakaty i powiedziałem: – Wszyscy są południowcami. – Południowcy mają wiele pięknych cech, między innymi urok osobisty i uprzejmość, a także poczucie tragizmu, lecz nie dlatego zainspirowały mnie te szczególne twarze. – Sława. – Teraz jesteś rozmyślnie tępy. – Nie, matko, nie rozmyślnie. – Gdybym u tych trzech osób podziwiała sławę, równie dobrze mogłabym powiesić portrety Ala Capone, Barta Simpsona i Tupaca Shakura. – Z pewnością byłoby to nie byle co. Pochylając się, ciszej powiedziała: – Co spotkało drogiego brata Timothy’ego? – Nic dobrego. To wszystko, co wiem na pewno. Nic dobrego. – Jednej rzeczy możemy być pewni, nie wymknął się do Reno na rum i ruletkę. Jego znikniecie musi mieć związek z tym, o czym rozmawialiśmy wczorajszej nocy. Z wypadkiem, jaki przyszły oglądać bodachy. – Tak, matko, cokolwiek to będzie. Przed chwilą wdziałem ich siedem w pokoju rekreacyjnym. – Siedem. – Jej rysy łagodnej babci zastygły w wyrazie stalowego zdecydowania. – Kryzys jest bliski?

– Nie przy siedmiu. Kiedy widzę trzydzieści, czterdzieści, wtedy wiem, że zbliżamy się do krawędzi. Jeszcze jest czas, ale zegar tyka. – Powiedziałam opatowi Bernardowi o naszej nocnej rozmowie. Teraz, gdy zniknął brat Timothy, zastanawiamy się, czy nie należy przenieść dzieci. – Przenieść? Dokąd? – Moglibyśmy zabrać je do miasta. – Ponad piętnaście kilometrów w taką pogodę? – W garażu mamy dwie potężne, wielkie terenówki z napędem na cztery koła i podnośnikami do wózków inwalidzkich. Mają opony szersze od normalnych, zapewniające lepszą przyczepność, i łańcuchy na kołach. Każda jest wyposażona w pług. Możemy przetrzeć sobie drogę. Przeniesienie dzieci nie było złym pomysłem, ale przede wszystkim chciałbym zobaczyć, jak zakonnice w wielkich terenówkach wyorują sobie drogę w śnieżycy. – Możemy zabrać osiem do dziesięciu osób w każdym wozie – mówiła matka Angela. – Przewiezienie połowy sióstr i wszystkich dzieci będzie wymagało czterech nawrotów, ale jeśli zaczniemy teraz, skończymy za parę godzin, przed nocą. Matka Angela jest kobietą czynu. Lubi ruch fizyczny i intelektualnym, wciąż obmyśla, realizuje i ulepsza różne projekty. Jej przedsiębiorczość jest krzepiąca. W tej chwili wyglądać jak roztropna babcia, która przekazała George’owi S. Pattonowi geny, dzięki którym został wielkim generałem. Żałowałem, że muszę spuścić powietrze z jej planu po tym, jak najwyraźniej poświęciła trochę czasu, żeby go nadmuchać – Matko, nie wiem, czy do nieszczęścia dojdzie w szkole. Nie kryła zdziwienia. – Ale już się zaczęło. Brat Timothy, niech spoczywa w pokoju. – Sądzimy, że zaczęło się od brata Tima, ale nie mamy trupa. Skrzywiła się, słysząc słowo „trup”. – Nie mamy ciała – poprawiłem – więc nie wiemy na pewno, co się stało. Wiemy tylko, że bodachy ściągają do dzieci – A dzieci są tutaj. – A co będzie, jeśli przewieziemy je do szpitala, szkoły, kościoła w mieście, a bodachy przybędą za nimi, bo to tam ma dojść do nieszczęścia, nie tutaj? Była równie dobra w analizowaniu strategii i taktyk jak babcia Pattona. – Przysłużylibyśmy się siłom ciemności, myśląc, że psujmy im szyki. – Tak, matko. To możliwe. Przypatrywała mi się tak pilnie, że niemal czułem, jak jej niebieskie niczym barwinki oczy przeglądają zawartość mojego mózgu, jakbym miał pomiędzy uszami zwyczajną szufladę z aktami. – Współczuję ci, Oddie – mruknęła. Wzruszyłem ramionami. – Wiesz tyle – zaczęła – że moralnie czujesz się zobowiązany do działania… ale za mało, żeby mieć pewność, co właściwie zrobić. – W czasie kryzysu wszystko staje się jasne. – Ale dopiero w przedostatniej chwili, prawda? – Tak, matko. Dopiero wtedy.

– Kiedy więc nadchodzi chwila ostatecznej rozgrywki, zawsze panuje chaos. – Cokolwiek to jest, nigdy nie warto o tym pamiętać. Jej prawa ręka muskała pektorał, oczy wędrowały po plakatach na ścianach. Po chwili powiedziałem: – Przyszedłem tutaj, żeby być z dziećmi. Chciałbym pokręcić się po korytarzach i pokojach, może coś pozwoli mi odgadnąć, co nas czeka. Jeśli matka nie ma nic przeciwko. – Tak. Oczywiście. Podniosłem się z krzesła. – Matko Angelo, chciałbym o coś prosić, ale wolałbym, żeby matka nie pytała dlaczego. – Co takiego? – Proszę dopilnować, żeby wszystkie drzwi były zaryglowane, wszystkie okna zamknięte. I proszę poinformować siostry, żeby nie wychodziły na zewnątrz. Wolałem nie mówić jej o stworze, którego widziałem w zawiei. Po pierwsze, tego dnia, gdy stałem w jej biurze, brakowało mi słów na opisanie zjawy. Po drugie, gdy nerwy się strzępią, zdrowy rozsądek zawodzi, dlatego zależało mi, żeby była wyczulona na niebezpieczeństwo, ale nie przestraszona. Co ważniejsze, nie chciałem, aby się martwiła, że zawarła przymierze z kimś, kto być może jest nie tylko kucharzem, nie tylko kucharzem z szóstym zmysłem, ale kompletnie obłąkanym kucharzem z szóstym zmysłem. – Zgoda – powiedziała. – Zamkniemy się, a poza tym nie ma powodu, żeby wychodzić w czasie takiej pogody. – Zadzwoni matka do opata Bernarda i poprosi, żeby mnisi zrobili to samo? Nie powinni chodzić do kościoła przez wielki krużganek. Niech matka im powie, żeby korzystali z wewnętrznych drzwi pomiędzy klasztorem i kościołem. W tych poważnych okolicznościach matka Angela straciła swoje najbardziej skuteczne narzędzie przesłuchania: piękny uśmiech zawieszony w cierpliwym, onieśmielającym milczeniu. Zawieja przyciągnęła jej uwagę. Za oknem kotłowały się chmury śniegu, złowieszcze jak popioły. Popatrzyła na mnie. – Kto tam jest, Oddie? – Jeszcze nie wiem – odparłem, w zasadzie zgodnie z prawdą, gdyż jeszcze nie umiałem nazwać tego, co widziałem. – Ale chcą nas skrzywdzić.

ROZDZIAŁ 19 Włożyłem wyimaginowaną psią obrożę i pozwoliłem, by intuicja prowadziła mnie na smyczy. Najpierw krążyłem po pokojach i korytarzach szkoły na parterze, potem wszedłem po schodach na piętro, gdzie świąteczne dekoracje nie wprawiły mnie w radosny nastrój. Kiedy stanąłem przy otwartych drzwiach pokoju trzydziestego drugiego, przyszło mi na myśl, że oszukałem sam siebie. Wcale nie poddałem się intuicji; kierowało mną podświadome pragnienie powtórzenia doświadczenia z ostatniej nocy, kiedy miałem wrażenie, że Stormy mówi do mnie przez śpiącą Annamarie i niemą Justine. Wtedy, choć bardzo pragnąłem kontaktu, nie próbowałem go nawiązać. Postąpiłem właściwie. Stormy jest moją przeszłością i będzie moją przyszłością dopiero wtedy, gdy moje życie na tym świecie dobiegnie końca, gdy czas przestanie płynąć i zacznie się wieczność. Teraz muszę być cierpliwy i wytrwały. Jedyna droga powrotu jest drogą naprzód. Powiedziałem sobie, że nie wejdę i ruszę dalej korytarzem. Zamiast tego przestąpiłem próg i stanąłem w pokoju. Utopiona przez ojca w wieku czterech lat, zostawiona na pewną śmierć, ale żywa osiem lat później, olśniewająco piękna dziewczynka siedziała w łóżku oparta o pulchne poduszki. Oczy miała zamknięte. Jej dłonie spoczywały na podołku wnętrzem w górę, jakby czekała na jakiś dar. Głosy wiatru były stłumione, ale różnorodne: śpiewy, warczenie, syk za jedynym oknem. Pluszowe kocięta obserwowały mnie z półek w pobliżu jej łóżka. Annamarie znikła wraz z fotelem na kółkach. Widziałem ją w pokoju rekreacyjnym, gdzie w tle śmiechu dzieci brzmiała muzyka klasyczna grana na pianinie przez cichego Waltera. Powietrze wydawało się ciężkie, jak pomiędzy pierwszą błyskawicą a hukiem gromu, kiedy deszcz utworzony kilometry nad ziemią jeszcze do niej nie dotarł, kiedy miliony spadających kropel ściskają powietrze w ostatnim ostrzeżeniu przed nadciągającą ulewą. Stałem, czekając z zapartym tchem. Za oknem rozgorączkowane tumany śniegu popędzały dzień i choć wiatr najwyraźniej ciągle smagał ranek, jego głos przycichł i na pokój powoli opadł klosz ciszy. Justine otworzyła oczy. Choć zwykle spogląda na wszystko niewidzącym wzrokiem, teraz patrzyła mi prosto w oczy. Poczułem znajomy zapach. Brzoskwinie. Kiedy pracowałem jako kucharz w Pico Mundo, zanim świat zrobił się taki ciemny, jaki jest teraz, myłem włosy brzoskwiniowym szamponem, który dała mi Stormy. Skutecznie usuwał zapach bekonu, hamburgerów i smażonej cebuli utrzymujący się w moich włosach po długiej zmianie przy płycie

i ruszcie. Z początku nie byłem przekonany do tego szamponu i powiedziałem, że gdy człowiek czuje zapach bekonu, hamburgerów i smażonej cebuli, to ślinka mu cieknie do ust, że większość ludzi ma quasierotyczne reakcje na aromat smażonego jedzenia. Stormy odparła: „Słuchaj, kuchciku, nie jesteś wyrafinowany jak Ronald McDonald, ale chyba nie chcesz w czasie jedzenia pachnieć jak kanapka”. Jak postąpiłby każdy zakochany chłopak, używałem potem brzoskwiniowego szamponu codziennie. W pokoju unosił się nie zapach brzoskwiń, ale szamponu brzoskwiniowego, którego kiedyś używałem i którego nie i zabrałem z sobą do Świętego Bartka. To było złe. Wiedziałem, że powinienem natychmiast wyjść. Zapach szamponu brzoskwiniowego mnie unieruchomił. Przeszłości nie można odkupić. To, co było i co mogło być, prowadzi nas do tego, co jest. Aby znać rozpacz, musimy płynąć w rzece czasu, ponieważ żal kwitnie w chwili obecnej i obiecuje być z nami w przyszłości do punktu końcowego. Tylko czas zwycięża czas i jego brzemiona. Nie ma żalu przed czasem ani po czasie, co jest całą pociechą, jakiej nam potrzeba. Mimo wszystko stałem tam, czekając, pełen nadziei na to, co było niewłaściwe. Stormy nie żyje i nie należy do tego świata, a Justine ma poważnie uszkodzony mózg po długim niedotlenieniu i nie mówi. A jednak dziewczynka próbowała przemówić, nie we własnym imieniu, lecz kogoś, kto nie miał głosu po tej stronie grobu. Z ust Justine popłynęły nie słowa, ale grube węzły dźwięków, które odzwierciedlały poszarpaną, wypaczoną naturę jej mózgu, w niesamowity sposób przywodząc na myśl rozpaczliwą walkę tonącego o powietrze. Żałosne dźwięki były zduszone i smutne nie do zniesienia. Z mojego gardła wyrwało się udręczone „nie” i dziewczynka natychmiast zaprzestała prób mówienia. Zwykle obojętne rysy Justine ułożyły się w wyraz frustracji. Jej spojrzenie ześliznęło się ze mnie, przesunęło w lewo, w prawo, potem na okno. Cierpiała na częściowy paraliż, przy czym lewa strona była porażona poważniej niż prawa. Z wysiłkiem podniosła sprawniejszą rękę z łóżka. Jej szczupła dłoń wyciągnęła się w moją stronę, jak gdyby błagając, żebym podszedł bliżej, a potem wskazała na okno. Zobaczyłem tylko ponure przytłumione światło dnia i padający śnieg. Jej oczy spotkały moje, bardziej skupione niż dotąd, czyste jak zawsze, ale w tych błękitnych głębiach kryła się tęsknota, jakiej nie widziałem wcześniej, nawet zeszłej nocy, gdy słuchałem, jak śpiąca Annamarie mówi: „Wpleć mnie”. Jej skupione spojrzenie przesunęło się ze mnie na okno, wróciło, znowu przeniosło na okno, które nadal wskazywała. Ręka jej drżała z wysiłku, gdy próbowała nad nią panować. Wszedłem głębiej do pokoju numer trzydzieści dwa. Z okna roztaczał się widok na krużganek, gdzie codziennie gromadzili się bracia, kiedy tutaj był ich klasztor. Na dziedzińcu nie dostrzegłem żywego ducha. Nikt nie czaił się pomiędzy kolumnami w tej części krużganka, którą mogłem zobaczyć. Po drugiej stronie wirydarza wznosiło się skrzydło opactwa z kamienną fasadą zmiękczoną przez woale śniegu. Z kilku okien na pierwszym piętrze sączyło się łagodne światło lamp, choć o tej porze większość dzieci przebywała na dole. Okno dokładnie naprzeciwko tego, przy którym stałem, płonęło jaśniej niż inne. Im dłużej patrzyłem, tym bardziej przyciągało mnie światło, jakby płynęło z lampy sygnałowej wzywającej na ratunek.

W oknie ktoś się pojawił, oświetlona od tyłu sylwetka, nieokreślona jak bodach, choć nie był to jeden z nich. Justine opuściła rękę na łóżko. Jej spojrzenie wciąż wyrażało żądanie. – Dobrze – szepnąłem, odwracając się od okna – dobrze – ale nie dodałem nic więcej. Nie śmiałem, bo miałem na końcu języka imię, które pragnąłem wymówić. Dziewczynka zamknęła oczy. Jej usta się rozchyliły i zaczęła oddychać tak, jakby zasnęła ze zmęczenia. Podszedłem do otwartych drzwi, ale nie wyszedłem. Powoli dziwna cisza ustąpiła. Wiatr znów sapał za oknem i mamrotał, jakby klął w brutalnym języku. Jeśli właściwie zrozumiałem to, co się stało, dostałem wskazówkę, gdzie szukać wyjaśnienia przyczyny zgromadzenia bodachów. Nadciągała godzina nieszczęścia, może nie rychła, ale coraz bliższa, i wzywał mnie obowiązek. A jednak stałem w pokoju trzydziestym drugim, dopóki zapach szamponu brzoskwiniowego zupełnie się nie rozproszył, dopóki nie opuściły mnie pewne wspomnienia.

ROZDZIAŁ 20 Pokój numer czternaście znajduje się dokładnie naprzeciwko pokoju trzydziestego drugiego, po drugiej stronie wirydarza, w północnym korytarzu. Na tabliczce przymocowanej do drzwi widniało jedno imię: JACOB. Stojąca lampa obok fotela, niska lampka na szafce nocnej i jarzeniówka pod sufitem wyrównywały brak ponurego światła dziennego, które sięgało nie dalej niż do parapetu okna. Ponieważ w pokoju numer czternaście stało tylko jedno łóżko, mógł się tam zmieścić duży dębowy stół, przy którym siedział Jacob. Widziałem go parę razy, ale go nie znałem. – Mogę wejść? Nie przyzwolił, ale też nie zabronił. Uznając, że milczenie wyraża zgodę, usiadłem naprzeciwko niego przy stole. Jacob jest jednym z nielicznych dorosłych podopiecznych, którzy mieszkają w szkole. Ma około dwudziestu pięciu lat. Nie znałem nazwy choroby, z jaką się urodził, ale najwyraźniej miała związek z aberracją chromosomową. Wysoki na prawie metr pięćdziesiąt, z głową trochę za małą w stosunku do ciała, ściętym czołem, nisko osadzonymi uszami i miękkimi, grubymi rysami, wykazywał pewne cechy zespołu Downa. Ale grzbiet nosa nie był płaski, a oczy nie miały wewnętrznych fałd mongolskich, które nadają oczom azjatycki wygląd. Co więcej, Jacob nie był skory do uśmiechu ani nie miał pogodnego, łagodnego usposobienia powszechnego u osób z Downem. Nie spojrzał na mnie i jego mina pozostała kwaśna. Głowę miał zniekształconą jak nikt z zespołem Downa. Więcej kości skupiło się po lewej stronie czaszki. Rysy były niesymetryczne, jedno oko osadzone trochę niżej niż drugie, szczęka z lewej strony bardziej wystająca, lewa skroń wypukła, a prawa mocno wklęsła. Krępy, z ciężkimi ramionami i grubym karkiem, garbił się nad stołem skupiony na pracy. Język, który wydawał się większy od normalnego, ale zwykle nie wystawał, w tej chwili był lekko zaciśnięty pomiędzy zębami. Na stole leżały dwa duże bloki rysunkowe. Jeden na prawo od niego, zamknięty, a drugi rozłożony na pulpicie. Jacob rysował w drugim bloku. W otwartym pudełku leżał rząd ołówków z grafitami o różnej grubości i twardości.

Pracował nad portretem uderzająco pięknej kobiety, prawie ukończonym. Ukazana z półprofilu spoglądała nad lewym ramieniem artysty. Jak było do przewidzenia, pomyślałem o garbusie z Notre Dame: Quasimodo, jego tragicznej nadziei, jego nieodwzajemnionej miłości. – Masz wielki talent – powiedziałem zgodnie z prawdą. Nie odpowiedział. Choć miał szerokie, krótkie dłonie, a palce grube, zwinnie i z nadzwyczajną precyzją posługiwał się ołówkiem. – Nazywam się Odd Thomas. Schował język, wypchnął nim policzek i zacisnął usta. – Mieszkam w domu gościnnym w opactwie. Rozejrzałem się po pokoju. Tuzin oprawionych ołówkowych portretów na ścianach przedstawiał tę samą kobietę. Tu się uśmiechała, tam śmiała, najczęściej wyglądała na pogrążoną w pogodnej zadumie. Na jednym wyjątkowo frapującym portrecie była ukazana en face, oczy miała pełne światła, perły łez połyskiwały na policzkach. Twarz nie krzywiła się melodramatycznie; było widać, że ogromnie cierpi, ale z powodzeniem skrywa głębię bólu. Subtelność, z jaką został oddany ten skomplikowany stan emocjonalny, sugerowała, że moja pochwała talentu Jacoba była mało adekwatna. Uczucia kobiety były wręcz namacalne. Stan serca artysty w czasie pracy również nie budził wątpliwości. Portret był przesycony jego cierpieniem. – Kim ona jest? – zapytałem. – Czy odpłyniesz, gdy przyjdzie ciemność? – Miał tylko lekki defekt wymowy. Gruby język najwyraźniej nie był rozszczepiony. – Nie jestem pewien, Jacobie, o co ci chodzi. Zbyt nieśmiały, żeby na mnie spojrzeć, rysował. – Kiedyś widziałem ocean, ale nie tamtego dnia – powiedział po chwili. – Jakiego dnia, Jacobie? – Dnia, gdy popłynęli i zadzwonił dzwon. Choć już wyczuwałem rytm jego wypowiedzi i wiedziałem, że ma znaczenie, nie mogłem znaleźć taktu. Chciał samotnie podawać tempo. – Jacob się boi, że popłynie w złą stronę, gdy przyjdzie ciemność. Wybrał nowy ołówek z pudełka. – Jacob popłynie, gdzie bije dzwon. Gdy przerwał pracę i przyglądał się niedokończonemu portretowi, głębokie uczucie upiększyło jego tragiczne rysy. – Jacob nie widział… Nigdy nie widziałem, gdzie dzwonił dzwon, a ocean się rusza, stale się rusza, więc gdzie dzwonił dzwon jest gdzieś indziej. Smutek przyciemnił jego twarz, ale czułość nie przeminęła. Przez jakiś czas ze zmartwieniem przygryzał dolną wargę. Kiedy podjął rysowanie nowym ołówkiem, powiedział: – I ciemność nadejdzie z ciemnością. – Co masz na myśli, Jacobie?

Spojrzał na szorowane śniegiem okno. – Kiedy znowu nie będzie światła, ciemność też przyjdzie. Może. Może ciemność też przyjdzie. – Kiedy znów nie będzie światła i wszystko stanie się czarne? To znaczy dziś wieczorem? Pokiwał głową. – Może dziś wieczorem. – A ta druga ciemność, która przychodzi z nocą… to śmierć, Jacobie? Znów wsunął język między zęby Przez chwilę kulał ołówek w palcach, żeby chwycić go jak najwygodniej, potem wrócił do pracy nad portretem. Zastanawiałem się, czy nie byłem zbyt bezpośredni, używając słowa „śmierć". Może wyrażał się niejasno nie dlatego, że tak pracował jego umysł, ale ponieważ niepokoiło go nazywanie pewnych rzeczy po imieniu. Po chwili powiedział: – On chce, żebym umarł.

ROZDZIAŁ 21 Cieniując ołówkiem, przepełnił miłością oczy kobiety. Jako ktoś, kto nie ma żadnego talentu z wyjątkiem robienia magicznych sztuczek przy płycie i ruszcie, patrzyłem z szacunkiem na Jacoba, gdy rysował portret, urzeczywistniając na papierze to, co nosił w pamięci, co najwyraźniej utracił i mógł odzyskać tylko dzięki swojemu kunsztowi. Kiedy dałem mu czas na mówienie, ale nie usłyszałem ani słowa, zapytałem: – Kto chce, żebyś umarł, Jacobie? – Nigdybył. – Pomóż mi zrozumieć. – Nigdybył przyszedł kiedyś patrzeć, i Jacob był pełen czerni, i Nigdybył powiedział: „Pozwól mu umrzeć”. – Przyszedł do tego pokoju? Jacob pokręcił głową. – Dawno temu Nigdybył przyszedł, przed oceanem, dzwonem i odpływaniem. – Dlaczego nazywasz go Nigdybył? – Tak się nazywa. – Musi mieć inne imię. – Nie. On jest Nigdybył, i nic nas nie obchodzi. – Nigdy nie słyszałem, żeby ktoś się tak nazywał. – Nigdy nie słyszałem, żeby ktoś nazywał się Odd Thomas. – Zgoda, masz rację. Używając noża z wymiennymi ostrzami, Jacob zatemperował ołówek. Patrząc na niego, żałowałem, że nie mogę naostrzyć swojego tępego umysłu. Gdybym tylko mógł zrozumieć coś ze schematu prostych metafor, jakimi się posługiwał, złamałbym szyfr tej rozmowy. Poczyniłem pewne postępy. Wykombinowałem, że mówiąc „ciemność przyjdzie z ciemnością”, miał na myśli, iż śmierć nadejdzie wieczorem, dziś albo w ciągu paru najbliższych dni. Genialnie rysował, ale na tym kończył się jego wyjątkowy talent. Jacob nie był jasnowidzem. Ostrożnie przed nadchodzącą śmiercią nie było przeczuciem. Jacob widział, słyszał, wiedział coś, czego ja nie widziałem, nie słyszałem, nie wiedziałem. Jego pewność, że śmierć zbliża się wielkimi krokami, opierała się na twardym dowodzie, nie percepcji nadzmysłowej.

Gdy drewno ołówka zostało ścięte, odłożył nóż i kostką z papierem ściernym wyostrzył szpic grafitu. Dumając nad zagadką, jaką stanowił Jacob, patrzyłem przez okno na śnieg, który sypał gęściej i szybciej niż dotychczas. Był taki gęsty, że człowiek mógłby w nim utonąć, próbując oddychać, bo zamiast powietrza wciągałby do płuc płatki śniegu. – Jacob jest tępy – oznajmił – ale nie głupi. Kiedy oderwałem uwagę od okna, zobaczyłem, że na mnie patrzy. – Chyba mówisz o jakimś innym Jacobie – powiedziałem. – Tutaj nie widzę tępaka. Natychmiast przeniósł oczy na ołówek i odłożył kostkę do ostrzenia. Innym, śpiewnym głosem wyrecytował: – Tępy jak padalec, którego rozjechał walec. – Tępak nie rysuje jak Michał Anioł. – Tępy jak gapa, którą przygniotła klapa. – Powtarzasz coś, co słyszałeś, prawda? – Tępy jak karaluch zgnieciony przez paluch. – Dość – powiedziałem cicho. – Zgoda? Wystarczy. – Jest dużo więcej. – Nie chcę tego słuchać. Boli mnie, gdy to słyszę. Zrobił zdumioną minę. – Boli dlaczego? – Bo cię lubię, Jake. Myślę, że jesteś wyjątkowy. Milczał. Ręce mu zadrżały i ołówek zagrzechotał na stole. Zerknął na mnie z rozdzierającą serce bezbronnością w oczach. Wstydliwie odwrócił wzrok. – Kto mówił ci te rzeczy? – zapytałem. – Wiesz. Dzieciaki. – Dzieciaki ze Świętego Bartka? – Nie. Dzieciaki przed oceanem, dzwonem i odpływaniem. W świecie, gdzie zbyt wielu chce widzieć tylko światło widoczne, nigdy Światła Niewidzialnego, codziennie zapada ciemność będąca nocą. Od czasu do czasu spotykamy inną ciemność, śmierć tych, których kochamy, ale trzecim, najbardziej stałym rodzajem ciemności towarzyszącym nam każdego dnia, w każdej godzinie każdego dnia, jest ciemność umysłu, małostkowość, podłość i nienawiść, którą dostajemy na własne życzenie i za którą odpłacamy z nawiązką. – Przed oceanem, dzwonem i odpływaniem – powtórzył Jacob. – Te dzieci były zazdrosne. Jake, widzisz, umiałeś coś lepiej niż one. – Nie Jacob. – Tak, ty. – Co umiem lepiej? – zapytał z powątpiewaniem. – Rysować. Wśród wszystkich rzeczy, jakie one mogły robić, a ty nie, nie było ani jednej, którą one mogłyby robić równie dobrze, jak ty rysować. Dlatego były zazdrosne, wyzywały cię i wyśmiewały, żeby poprawić sobie samopoczucie. Patrzył na ręce, dopóki drżenie nie ustało, dopóki ołówek nie znieruchomiał, a potem podjął pracę nad portretem.

Jego odporność była odpornością nie tępaka, ale jagnięcia, które pamięta ból, lecz nie żywi, nie potrafi żywić rozdzierającej serce nienawiści czy goryczy. – Nie głupi – powiedział. – Jacob wie, co widział. Odczekałem chwilę i zapytałem: – Co widziałeś, Jake? – Ich. – Kogo. – Nie bałem się ich. – Kogo? – Ich i Nigdybyła. Nie bałem się ich. Jacob boi się tylko, że popłynie w złą stronę, kiedy przyjdzie ciemność. Nie widział, gdzie bił dzwon, nie było go tam, gdy bił dzwon, a ocean się rusza, zawsze się rusza, więc gdzie bił dzwon jest gdzieś indziej. Zatoczyliśmy pełne koło. W rzeczywistości czułem, jakbym od dawna jeździł na karuzeli. Mój zegarek wskazywał dziesiątą szesnaście. Chciałem jeszcze trochę pokręcić się w kółko z nadzieją, że doznam oświecenia, a nie zawrotów głowy. Czasami człowieka oświeca, gdy najmniej się tego spodziewa: jak wtedy, gdy wraz z uśmiechniętym japońskim kręgarzem, który był również zielarzem, wisieliśmy ramię przy ramieniu, związani sznurem, na haku w chłodni. Pewni trudni faceci bez szacunku dla medycyny alternatywnej i ludzkiego życia zamierzali wrócić do chłodni i torturami wydobyć z nas potrzebne im informacje. Nie szukali najskuteczniejszego przepisu na kompres z ziółek, żeby wyleczyć kontuzjowaną stopę sportowca, ani nic w tym stylu. Chcieli wydrzeć z nas informacje dotyczące miejsca ukrycia wielkiej sumy pieniędzy. Naszą sytuację pogarszał fakt, że trudni faceci głęboko się mylili: nie posiadaliśmy potrzebnych im informacji. Po godzinach tortur wszystkim, co otrzymaliby w zamian za swoje starania, byłaby uciecha z wysłuchiwania wrzasków, co pewnie by im odpowiadało, gdyby mieli również skrzynkę piwa i trochę chipsów. Kręgarz-zielarz wyrzekł może czterdzieści siedem słów po angielsku, a ja znałem tylko dwa japońskie słowa, które mógłbym przypomnieć sobie pod naciskiem. Choć mieliśmy wielką motywację, żeby uciec, zanim nasi porywacze wrócą z kompletem szczypiec, palnikiem, CD z Village People śpiewającymi Wagnera i innymi szatańskimi instrumentami, nie sądziłem, że możemy z powodzeniem spiskować, skoro moje dwa japońskie słowa brzmiały sushi i sake. Przez pół godziny nasze relacje charakteryzowało moje sfrustrowane parskanie i jego niewzruszona cierpliwość. Ku mojemu zaskoczeniu z pomocą szeregu pomysłowych min, ośmiu słów, które obejmowały spaghetti, linguini, Houdini i sprytny, zdołał dać mi do zrozumienia, że jest nie tylko kręgarzem i zielarzem, ale też człowiekiem gumą, który występował w nocnym klubach, gdy był młodszy. Nie był tak giętki jak za młodu, ale z moją pomocą zdołał wykorzystać różne części mojego ciała jako szczeble, po których wspiął się do haka, gdzie przegryzł węzeł i uwolnił siebie, a następnie mnie. Jesteśmy w kontakcie. Od czasu do czasu przysyła mi z Tokio zdjęcia, w większości swoich dzieci. A ja posyłam mu pudełeczka z suszonymi, polewanymi czekoladą kalifornijskimi daktylami, które uwielbia. Teraz, siedząc przy stole naprzeciwko Jacoba, wykombinowałem, że jeśli wykażę się choć połową cierpliwości uśmiechniętego kręgarza-zielarza-akrobaty i będę pamiętać, iż dla mojego japońskiego przyjaciela byłem równie nieprzenikniony jak Jacob dla mnie, może z czasem nie tylko odgadnę znaczenie

niejasnych słów Jacoba, ale również wydobędę z niego to, co zdawał się wiedzieć; decydujące szczegóły, które pomogą mi zrozumieć, jaki koszmar szybko nadciąga do Świętego Bartłomieja. Niestety, Jacob przestał mówić. Kiedy usiadłem przy stole, był cichy. Teraz był cichy dziesięć do dwudziestej potęgi. Nie istniało dla niego nic poza rysunkiem, nad którym pracował. Wypróbowałem więcej konwersacyjnych sztuczek niż szukający towarzystwa logomaniak w barze dla samotnych. Niektórzy lubią słuchać własnego głosu, aleja wolę milczenie. Po pięciu minutach przestałem tolerować brzmienie swojego głosu. Chociaż Jacob siedział tutaj w tym momencie czasu, który łączy przeszłość i przyszłość, wrócił myślą do innego dnia przed oceanem, dzwonem i odpływaniem, cokolwiek to znaczyło. Zamiast tracić czas na pukanie do zamkniętych drzwi, dopóki palec mi nie opuchnie, wstałem i powiedziałem: – Wrócę po południu, Jacobie. Jeśli z utęsknieniem czekał na moje towarzystwo, sprawił się nadzwyczajnie, ukrywając zadowolenie. Powiodłem wzrokiem po portretach na ścianach. – Była twoją matką, prawda? Nawet to pytanie nie skłoniło go do reakcji. Skrupulatnie przywracał jej życie za pomocą ołówka.

ROZDZIAŁ 22 W północno-zachodnim narożniku pierwszego piętra dyżurowała siostra Miriam. Gdyby siostra Miriam chwyciła dwoma palcami i pociągnęła w dół dolną wargę, odsłaniając różową wewnętrzną powierzchnię, zobaczylibyście tatuaż wykonany niebieskim tuszem: „Deo gratias”, co po łacinie znaczy „Bogu dzięki”. Nie jest to deklaracja wierności wymagana od zakonnic. Gdyby tak było, na świecie byłoby prawdopodobnie mniej sióstr, niż jest. Długo przed tym, zanim wzięła pod rozwagę życie w klasztorze, siostra Miriam była pracownikiem socjalnym w Los Angeles, pracownikiem rządu federalnego. Zajmowała się nastoletnimi dziewczętami z upośledzonych społecznie rodzin, próbując uchronić je przed życiem w gangach i innymi koszmarami. Dowiedziałem się o tym od matki Angeli, ponieważ siostra Miriam nie lubi się przechwalać. Rzucając wyzwanie Jalissie, inteligentnej, niezwykle obiecującej czternastolatce, która włóczyła się z gangiem i miała zdobyć tatuaż bandy, Miriam powiedziała: „Dziewczyno, co mam zrobić, żebyś wreszcie zrozumiała, że marnujesz sobie życie? Rezygnujesz z całego dobra, które ono z sobą niesie? Próbuję przemówić ci do rozumu, ale ty nie słuchasz. Krzyczę na ciebie, a ty się śmiejesz. Czy mam krwi dla ciebie utoczyć, żeby przyciągnąć twoją uwagę?". Zaproponowała układ: Jeśli Jalissa obieca, że przez trzydzieści dni będzie stronić od przyjaciół, którzy należeli do gangu albo trzymali z gangiem, i jeśli nazajutrz nie zrobi sobie tatuażu, co zamierzała. Miriam dotrzyma słowa i każe wytatuować po wewnętrznej stronie wargi tatuaż, który nazwała „symbolem mojego gangu”. Dwanaście zagrożonych demoralizacją dziewcząt, łącznie z Jalissą, patrzyło, krzywiło się i wierciło, gdy tatuażysta pracował igłami. Miriam nie zgodziła się na środek znieczulający. Wybrała wrażliwą tkankę wnętrza wargi, żeby zrobić wrażenie na dziewczynach. Leciała krew, płynęły łzy, ale nie jęknęła z bólu. Dzięki zaangażowaniu i pomysłowości Miriam odniosła kolejny sukces. Jalissa ukończyła dwa fakultety i obecnie zajmuje kierownicze stanowisko w przemyśle hotelarskim. Miriam uchroniła wiele dziewcząt przed życiem w świecie przestępstw, deprawacji i nędzy. Można by się spodziewać, że pewnego dnia nakręcą o niej film z Halle Berry w roli tytułowej. Zamiast tego pewien rodzic złożył zażalenie na pierwiastek duchowy, który był częścią strategii wychowawczej Miriam. Jako pracownik rządowy została pozwana przez organizację prawników na podstawie rozdziału Kościoła i państwa. Zażądali, żeby w pracy nie posługiwała się aluzjami natury duchowej i usunęła „Deo gratias” albo przysłoniła innym tatuażem. Zdaje się wierzyli, że w czasie indywidualnych sesji terapeutycznych odciąga dolną wargę, psując dziewczęta.

Jeśli sądzicie, że zarzuty zostały wyśmiane, to mylicie się jak w przypadku filmu z Halle Berry. Sąd stanął po stronie oskarżycieli. Zwykle trudno jest zwolnić pracownika rządowego. Ich związki będą walczyć zażarcie w obronie alkoholika, który pokazuje się w pracy tylko trzy razy w tygodniu, a i wtedy parę godzin spędza w toalecie, pociągając z flaszki albo wymiotując. Miriam postawiła swój związek w kłopotliwej sytuacji, dlatego otrzymała tylko symboliczne wsparcie. W końcu przyjęła skromną odprawę. Przez kilka lat zajmowała się mniej satysfakcjonującą pracą, zanim usłyszała wezwanie do życia, które wiedzie teraz. Stojąc za ladą w dyżurce pielęgniarek, przeglądając spis inwentarza, podniosła głowę, gdy podszedłem, i powiedziała: – Ha, oto nadchodzi młody pan Thomas, jak zwykle spowity chmurami tajemnicy. W przeciwieństwie do matki Angeli, opata Bernarda i brata Piąchy siostra Miriam nie wiedziała o moim wyjątkowym darze. Ale intrygował ją mój uniwersalny klucz i inne przywileje, i chyba intuicyjnie odgadywała moją prawdziwą naturę. – Obawiam się, że myli siostra mój stan bezustannej konsternacji z atmosferą tajemniczości. Gdyby nakręcono o niej film, producenci byliby bliżsi prawdzie, gdyby w jej roli obsadzili Queen Latifah zamiast Halle Berry. Siostra Miriam ma tuszę i królewską osobowość Latifah, i być może jeszcze większą charyzmę niż aktorka. Zawsze patrzy na mnie przyjaźnie, ale ze świdrującym zainteresowaniem, jakby wiedziała, że coś uchodzi mi na sucho, nawet jeśli nie jest to nic strasznie nieprzyzwoitego. – Thomas jest angielskim nazwiskiem – powiedziała – ale w twojej rodzinie musi być irlandzka krew, bo bajerujesz tak gładko, jakbyś smarował bułkę ciepłym masłem. – Niestety, nie mam irlandzkich przodków. Ale gdyby siostra znała moją rodzinę, zgodziłaby się, że pochodzę z dziwnej krwi. – Nie patrzysz na zaskoczoną zakonnicę, prawda, mój drogi? – Nie, siostro. Ani trochę nie wygląda siostra na zdziwioną. Mogę zadać parę pytań o Jacoba z pokoju czternastego? – Kobieta, którą rysuje, jest jego matką. Od czasu do czasu wydaje się, że siostra Miriam też ma zdolności parapsychiczne. – Jego matka. Tak myślałem. Kiedy zmarła? – Dwanaście lat temu, na raka, gdy miał trzynaście lat. Był do niej bezgranicznie przywiązany. Jak się zdaje, była gotową do poświęceń, kochającą osobą. – A ojciec? Ból ściągnął jej ciemną jak śliwka twarz. – Nie sądzę, żeby go znał. Matka nie wyszła za mąż. Przed śmiercią załatwiła Jacobowi miejsce w innej kościelnej instytucji. Kiedy otworzyliśmy naszą szkołę, został przeniesiony tutaj. – Rozmawialiśmy jakiś czas, ale trudno za nim nadążyć. Teraz miałem przed sobą oprawiony w barbet obraz zaskoczenia. – Jacob rozmawiał z tobą, mój drogi? – Czy to niezwykłe? – Nie odzywa się do większości ludzi. Jest taki nieśmiały. Udało mi się wyciągnąć go ze skorupy… –

Pochyliła się nad ladą, patrząc mi w oczy, jakby widziała pływający w nich jakiś śliski sekret i miała nadzieję złapać go na wędkę. – Nie powinnam się dziwić, że rozmawiał z tobą. Ani trochę. Masz coś, co sprawia, że ludzie się otwierają, prawda, mój drogi? – Może dlatego, że jestem dobrym słuchaczem. – Nie – powiedziała. – Nie o to chodzi. Co nie znaczy, że nie umiesz słuchać. Jesteś wyjątkowo dobrym słuchaczem, mój drogi. – Dziękuję, siostro. – Widziałeś kiedyś drozda na trawniku, gdy z przekrzywionym łebkiem słucha robaków, które prawie bezszelestnie poruszają się pod trawą? Gdybyś stał obok drozda, mój drogi, za każdym razem pierwszy znalazłbyś robaka. – Niezły pomysł. Muszę spróbować na wiosnę. W każdym razie Jacob wypowiada się trochę enigmatycznie. Mówi o dniu, kiedy nie było mu wolno jechać nad ocean, ale, cytuję, „oni popłynęli i zadzwonił dzwon”. – „Nie widziałem, gdzie dzwonił dzwon – zacytowała siostra Miriam – a ocean się rusza, więc gdzie dzwonił dzwon jest gdzieś indziej”. – Wie siostra, o co mu chodzi? – Prochy jego matki wrzucono do morza. Uderzyli w dzwon, gdy je rozsypywali, i Jacob się o tym dowiedział. Usłyszałem w pamięci jego głos: „Jacob boi się tylko, że popłynie w złą stronę, gdy przyjdzie ciemność”. – Aha – mruknąłem, jednak czując się trochę jak Sherlock Holmes. – Martwi się, bo nie zna miejsca, gdzie rozsypano prochy, i wie, że ocean jest w ciągłym ruchu. Boi się, że jej nie znajdzie, gdy umrze. – Biedny chłopiec. Mówiłam mu tysiące razy, że poszła do nieba i że pewnego dnia znowu będą razem, ale wyobrażenie matki pływającej po morzu jest zbyt żywe, żeby je rozproszyć. Chciałem wrócić do pokoju numer czternaście i przytulić Jacoba. Nie można naprawić niczego uściskiem, ale nie można też pogorszyć. – Kto to jest Nigdybył? – zapytałem. – Boi się Nigdybyła. Siostra Miriam ściągnęła brwi. – Nie słyszałam, żeby używał tego słowa. Nigdybył? – Jacob mówi, że był pełen czerni… – Czerni? – Nie wiem, o co mu chodzi. Powiedział, że był pełen czerni. Nigdybył przyszedł i powiedział: „Pozwól mu umrzeć”. To było dawno temu, „przed oceanem, dzwonem i odpływaniem”. – Przed śmiercią matki – przetłumaczyła. – Tak. To prawda. Ale wciąż boi się Nigdybyła. Znów przećwiczyła na mnie świdrujące spojrzenie, jakby miała nadzieją, że przebije moją chmurę tajemnicy jak balon. – Dlaczego interesujesz się Jacobem, mój drogi? Nie mogłem jej powiedzieć, iż moja utracona dziewczyna, moja Stormy, nawiązała ze mną kontakt z Drugiej Strony i za pośrednictwem Justine, drugiej słodkiej straconej dziewczyny, dała mi do zrozumienia, że Jacob posiada informacje o źródle nieszczęścia, jakie niebawem miało spaść na szkołę, może jeszcze przed świtem.

Cóż, chyba mógłbym jej powiedzieć, ale nie chciałem ryzykować, że odciągnie moją dolną wargę w przekonaniu, że po wewnętrznej stronie zobaczy wytatuowane słowo „szaleniec”. Dlatego powiedziałem: – Jego sztuka. Portrety na ścianie. Pomyślałem, że mogą przedstawiać matkę. Rysunki są przepojone miłością. Zastanawiałem się, jak to jest, gdy tak bardzo kocha się matkę. – Osobliwe stwierdzenie. – Prawda? – Nie kochasz swojej matki, mój drogi? – Chyba kocham. Twardym, ostrym, ciernistym rodzajem miłości, która być może bardziej niż czymkolwiek innym jest litością. Opierałem się o ladę. Siostra Miriam ujęła w dłonie moją rękę i ścisnęła delikatnie. – Ja też umiem słuchać, mój drogi. Chcesz usiąść ze mną na chwilę i porozmawiać? Pokręciłem głową. – Ona nie kocha mnie ani nikogo innego, nie wierzy w miłość. Boi się miłości i towarzyszących jej zobowiązań. Potrzebuje tylko siebie, wielbicielki w lustrze. To cała historia. Naprawdę nie ma o czym gadać. Prawda jest taka, że moja matka jest istną komnatą strachów, takim pokręconym duchowym i psychicznym kłębowiskiem żmij, że mógłbym rozmawiać o niej z siostrą Miriam bez chwili przerwy do wiosennej równonocy. Ale dochodziło południe, po pokoju rekreacyjnym krążyło siedem bodachów, w śnieżycy grasowały żywe kościotrupy, a Śmierć otwierała drzwi na tor bobslejowy, zapraszając mnie na ostrą jazdę. W tych okolicznościach nie miałem czasu na przywdziewanie kostiumu ofiary i snucie opowieści o moim smutnym dzieciństwie. Ani czasu, ani chęci – Zawsze tu jestem – powiedziała siostra Miriam, – Myśl o mnie jako o Oprah, która złożyła śluby ubóstwa. Gdy tylko zapragniesz otworzyć duszę, wiedz, że jestem tutaj, i nie będziesz musiał powstrzymywać emocji w czasie przerw na reklamy. Uśmiechnąłem się. – Jest siostra chlubą swojej profesji. – A ty wciąż stoisz w chmurach tajemnicy. Gdy odwróciłem się od dyżurki moją uwagę przyciągnął ruch w głębi korytarza. Zakapturzona postać stała w otwartych drzwiach klatki schodowej, skąd najwyraźniej obserwowała mnie w czasie rozmowy z siostrą Miriam. Świadoma, że ją zobaczyłem, cofnęła się i drzwi się zamknęły. Kaptur skrywał twarz, przynajmniej taką wersję próbowałem sobie wcisnąć. Chociaż skłaniałem się ku przekonaniu, że obserwował nas brat Leopold, podejrzliwy nowicjusz z pogodną twarzą mieszkańca Iowa, byłem pewien, że habit miał kolor czarny, nie szary. Popędziłem na koniec korytarza, stanąłem na schodach i wstrzymałem oddech. Cisza. Choć wstęp do konwentu na drugim piętrze był zakazany dla mnie i wszystkich innych poza siostrami, wszedłem na podest i spojrzałem w górę ostatnich schodów. Pusto. Choć nie groziło mi bezpośrednie niebezpieczeństwo, moje serce waliło jak oszalałe. Zaschło mi w ustach. Kark miałem zlany zimnym potem. Wciąż próbowałem sprzedać sobie pomysł, że kaptur skrywał twarz, ale nie chciałem go kupić. Pokonując po dwa stopnie naraz, żałując, że jestem w skarpetach, które ślizgały się po kamiennych

stopniach, zbiegłem na parter. Otworzyłem drzwi z klatki schodowej na korytarz i wyjrzałem. Nie zobaczyłem nikogo. Zszedłem do piwnicy, zawahałem się przed drzwiami, otworzyłem je i stanąłem na progu, nasłuchując. Korytarz ciągnął się przez całą długość klasztoru. W połowie przecinał go drugi, niewidoczny z miejsca, w którym stałem. Tutaj znajdowały się Katakumby Kit Kata, garaż, kotłownia, rozdzielnie elektryczne i magazyny. Potrzebowałbym mnóstwo czasu, żeby zbadać wszystkie te pomieszczenia. Niezależnie jak długo i dokładnie bym szukał, wątpiłem, czy znalazłbym czającego się mnicha. A gdybym znalazł, pewnie pożałowałbym, że podjąłem poszukiwania. Gdy stał na progu, światło padało wprost na niego. Dzisiejsze kaptury mnisich habitów nie są tak głębokie jak średniowieczne. Nie wystają nad czołem na tyle, żeby rzucać cień, który ukryje twarz, zwłaszcza nie w bezpośrednim świetle. Postać na klatce schodowej nie miała twarzy. Gorzej. Światło wlewające się pod kaptur nie znalazło niczego, od czego mogłoby się odbić. W kapturze panowała straszna czarna pustka.

ROZDZIAŁ 23 Moją pierwszą reakcją na spotkanie ze Śmiercią we własnej osobie była myśl, że chętnie coś bym przekąsił. Opuściłem śniadanie. Jeśli Śmierć mnie zabierze, zanim zjem coś smakowitego na lunch, będę naprawdę, ale to naprawdę na siebie wkurzony. Poza tym nie funkcjonuję jak trzeba o pustym żołądku. Pewnie obniżony poziom cukru w krwi zaćmiewa jasność umysłu. Gdybym zjadł śniadanie, może słowa Jacoba miałyby dla mnie więcej sensu. Klasztorna kuchnia jest wielka, przeznaczona do żywienia zbiorowego. Mimo to jest miejscem przytulnym, głównie dlatego, iż zawsze pachnie tak, że aż ślinka leci. Gdy wszedłem, w powietrzu unosił się zapach cynamonu, brązowego cukru, kotletów schabowych duszonych z kawałkami jabłek, a także niezliczone inne rozkoszne aromaty, od których zakręciło mi się w głowie. Osiem sióstr pełniło służbę kulinarną, wykonując różne zadania. Wszystkie były w niebieskich fartuchach na białych habitach, niektóre z podwiniętymi rękawami, ta i owa ze smugami mąki na uśmiechniętej, lśniącej od potu twarzy. Dwie śpiewały i ich melodyjne głosy splatały się w uroczej melodii. Poczułem się, jakbym wszedł do starego filmu: zaraz Julie Andrews w roli zakonnicy dostojnie wkroczy do kuchni, śpiewając milutkiej kościelnej myszce, która przycupnęła na grzbiecie jej dłoni. Gdy zapytałem siostrę Reginę Marie, czy mogę zrobić kanapkę, uparła się, żeby ją przygotować. Wywijając nożem z wprawą i przyjemnością niemal niestosowną dla zakonnicy, odcięła dwie kromki z pulchnego bochenka, ukroiła cienkie plasterki zimnej wołowej pieczeni, posmarowała jeden kawałek chleba musztardą, a drugi majonezem. Następnie z wołowiny, sera szwajcarskiego, sałaty, pomidora, siekanych oliwek i chleba ułożyła chwiejące się cudo, spłaszczyła je ręką, pokroiła na ćwiartki, dodała korniszona i sprezentowała mi całość w czasie, który zabrało mi umycie rąk nad zlewem. Tu i tam przy ladach w kuchni stoją stołki, gdzie można przysiąść na kubek kawy albo przekąsić coś bez przeszkadzania kucharkom. Poszedłem do jednej z lad – i wpadłem na Rodiona Romanovicha. Niedźwiedziowaty Rosjanin pracował przy długiej ladzie, na której stało dziesięć placków w prostokątnych formach. Lukrował je. Przy nim na granitowym blacie leżał tom o truciznach i słynnych trucicielach w historii. Zauważyłem zakładkę około pięćdziesiątej strony. Kiedy mnie zobaczył, spojrzał spode łba i wskazał pobliski stołek. Ponieważ jestem zgodnym facetem i nie cierpię nikogo obrażać, trudno mi odrzucić zaproszenie, nawet

jeśli pochodzi od potencjalnie niebezpiecznego Rosjanina, który zbyt mocno interesuje się powodami mojej bytności w opactwie. – Jak postępuje duchowa rewitalizacja? – zapytał. – Wolno, ale pewnie. – Skoro w Sierra nie mamy kaktusów, panie Thomas, do czego będzie pan strzelać? – Nie wszyscy kucharze medytują w huku strzałów, proszę pana. – Ugryzłem kęs kanapki. Fantastyczna. – Niektórzy wolą tępe narzędzia. Skupiony na lukrowaniu pierwszego z dziesięciu placków powiedział: – Sam stwierdzam, że pieczenie uspokaja umysł i ułatwia kontemplowanie. – Upiekł pan te placki? – Zgadza się. To mój najlepszy przepis… ciasto pomarańczowo-migdałowe z polewą czekoladową. – Brzmi pysznie. Ilu jak dotąd ludzi pan nim zabił? – Dawno temu straciłem rachubę, panie Thomas. Ale odeszli szczęśliwi. Siostra Regina Marie przyniosła mi szklankę coca-coli, a gdy jej podziękowałem, powiedziała, że dodała dwie krople wanilii, bo wie, że tak lubię. Po odejściu siostry Romanovich powiedział: – Jest pan powszechnie lubiany. – Nie, niezupełnie, proszę pana. To zakonnice. Muszą być miłe dla każdego. Zdawało się, że ma w czole mechanizm hydrauliczny, który opuszcza brwi nad głęboko osadzone oczy, gdy nastrój mu się pogarsza. – Zwykle jestem podejrzliwy wobec ludzi powszechnie lubianych. – Poza tym, że jest pan imponującą postacią, jest pan zaskakująco poważny jak na Hoosiera. – Z urodzenia jestem Rosjaninem. Czasami bywamy poważni. – Zapomniałem o pańskim rosyjskim pochodzeniu. Mówi pan bez obcego akcentu, ludzie mogą brać pana za Jamajczyka. – Może będzie pan zdziwiony, ale nikt nigdy nie wziął mnie za Jamajczyka. Dokończył lukrowanie pierwszego placka, odsunął go na bok i przyciągnął drugą blachę. – Wie pan, kto to jest Hoosier, prawda? – To osoba pochodząca ze stanu Indiana albo tam mieszkająca. – Założę się, że tak brzmi słownikowa definicja tego słowa. Nic nie powiedział. Tylko lukrował. – Skoro jest pan Rosjaninem z urodzenia i obecnie nie mieszka pan w Indianie, w tej chwili nie jest pan Hoosierem. – Gdy raz byłeś Hoosierem, zawsze będziesz Hoosierem. – Zgadza się. Korniszon przyjemnie chrzęścił w zębach, zastanawiałem się, czy Rosjanin dodał parę kropel czegoś zabójczego do zaprawy w słoju. Cóż, za późno. Ugryzłem następny kawałek ogórka. – Indianapolis – zacząłem – ma wielki system bibliotek publicznych. – W istocie. – A także osiem uniwersytetów i szkół wyższych z własnymi bibliotekami. Nie odrywając oczu od placka, zauważył:

– Jest pan w skarpetkach, panie Thomas. – Łatwiej się podkradać. Z wszystkimi tymi bibliotekami w Indianapolis musi być mnóstwo miejsc pracy dla bibliotekarzy. – W naszym zawodzie panuje mordercza konkurencja. Gdyby nosił pan zasuwane śniegowce i wszedł przez sień na tyłach klasztoru, od kuchni, nie narobiłby pan takiego bałaganu. – Byłem zażenowany bałaganem, jakiego narobiłem. Niestety, nie pomyślałem o zabraniu zasuwanych śniegowców. – Dziwne. Sprawia pan wrażenie młodego człowieka, który zwykle jest przy gotowany na wszystko. – Niezupełnie, proszę pana. Zwykle improwizuję w trakcie. W której z tych licznych bibliotek w Indianapolis pan pracuje? – W bibliotece stanowej naprzeciwko Kapitolu, na North Senate Avenue pod numerem sto czterdziestym. Gmach zawiera ponad trzydzieści cztery tysiące tomów o Indianie albo autorstwa pisarzy z Indiany. Biblioteka i dział genealogii są czynne od poniedziałku do piątku, od ósmej do wpół do piątej, a w soboty od ósmej trzydzieści do czwartej. W niedziele biblioteka jest zamknięta, podobnie w święta stanowe i państwowe. Wycieczki są możliwe po wcześniejszym uzgodnieniu. – Szczera prawda, proszę pana. – Oczywiście. – W trzecią sobotę maja na terenach Shelby County Fairgrounds odbywa się wielki festyn. Myślę, że to najbardziej ekscytujące wydarzenie w Indianapolis. Zgodzi się pan? – Nie, nie zgodzę. W trzecią sobotę maja odbywa się Festiwal Cymbalistów Shelby County Blue River. Jeśli uważa pan koncerty i warsztaty miejscowych, a także pozamiejscowych cymbalistów za ekscytujące, a nie tylko przyjemne, to jest pan jeszcze bardziej osobliwym młodym człowiekiem, niż myślałem. Zamknąłem się na chwilę i dokończyłem kanapkę. Gdy oblizywałem palce, Rodion Romanovich zapytał: – Wie pan, co to są cymbały, prawda, panie Thomas? – Cymbały to czworoboczne pudło z metalowymi strunami, w które uderza się pałeczkami. Wydawał się rozbawiony pomimo kwaśnej miny. – Założę się, że tak brzmi słownikowa definicja tego słowa. Milczałem, zlizując resztki z palców. – Panie Thomas, czy pan wie, że w eksperymencie z ludzkim obserwatorem cząstki subatomowe zachowują się inaczej niż wtedy, gdy eksperyment nie jest obserwowany i wyniki sprawdza się dopiero po fakcie? – Jasne. Każdy to wie. Uniósł krzaczastą brew. – Każdy, mówi pan. W takim razie rozumie pan, co to oznacza. – Przynajmniej na poziomie subatomowym człowiek będzie mógł częściowo kształtować rzeczywistość. Romanovich obrzucił mnie spojrzeniem, które chciałbym uwiecznić na zdjęciu. – Ale czy ma to coś wspólnego z plackiem? – zapytałem. – Teoria kwantowa mówi nam, panie Thomas, że każdy punkt we wszechświecie jest powiązany z każdym innym punktem, niezależnie od dzielącej je odległości. W jakiś tajemniczy sposób wszystkie

punkty na planecie w dalekiej galaktyce są równie blisko mnie jak pan. – Bez obrazy, ale raczej nie czuję się panu bliski. – To znaczy, że powinno być możliwe natychmiastowe przenoszenie informacji czy przedmiotów, również ludzi, stąd do Nowego Jorku, a nawet stąd na planetę w innej galaktyce. – A stąd do Indianapolis? – Też. – O rany. – Po prostu nie rozumiemy kwantowej budowy rzeczywistości w stopniu, który umożliwiłby nam dokonywanie takich cudów. – Większość z nas nie ma pojęcia, jak się programuje magnetowid, więc pewnie czeka nas długa droga stąd do innej galaktyki. Skończył lukrowanie drugiego placka. – Teoria kwantowa daje nam powody sądzić, że na głębokim poziomie strukturalnym każdy punkt we wszechświecie jest w pewien niesłychany sposób tym samym punktem. Ma pan majonez w kąciku ust. Starłem majonez palcem, oblizałem palec. – Dziękuję panu. – Wszystkie punkty we wszechświecie są powiązane tak ściśle, że gdy ogromne stado ptaków zrywa się do lotu na bagnie w Hiszpanii, ruch powietrza spowodowany skrzydłami wpłynie na pogodę w Los Angeles. I tak, panie Thomas, w Indianapolis też. – Wciąż nie potrafię sobie wyobrazić, co to ma wspólnego z plackiem – powiedziałem z westchnieniem. – Ani ja. Nie z plackiem. Z panem i ze mną. Zastanowiłem się nad tym stwierdzeniem. Gdy napotkałem jego nieodgadnione oczy, poczułem się tak, jakby rozbierały mnie na części na poziomie subatomowym. Zaniepokojony, że mam coś rozsmarowane w drugim kąciku, wytarłem usta palcem, nie znajdując ani majonezu, ani musztardy. – Cóż, zabił mi pan klina – przyznałem. – Czy sprowadził tu pana Bóg, panie Thomas? Wzruszyłem ramionami. – Nie powstrzymał mnie od przybycia. – Ja wierzę, że mnie sprowadził Bóg – powiedział Romanovich. – Jestem ogromnie ciekaw, czy pana też. – Jestem pewien, że nie szatan – zapewniłem go. – Facet, który mnie tu przywiózł, jest moim starym przyjacielem i nie ma wrogów. Podniosłem się ze stołka i sięgnąłem nad blachami po książkę, którą zabrał z biblioteki. – Nie traktuje o truciznach i słynnych trucicielach – zauważyłem. Prawdziwy tytuł książki nie podniósł mnie na duchu – Ostrze skrytobójcy: Rola sztyletów, krisów i puginałów w śmierci królów i duchownych. – Mam szerokie zainteresowania historyczne – powiedział Romanovich. Płócienna okładka tej książki miała taki sam kolor jak tamta, którą trzymał w bibliotece. Nie miałem wątpliwości, że to ten sam tom.

– Kawałek placka? – zapytał. Odkładając książkę, odparłem: – Może później. – Później może już nie być. Wszyscy uwielbiają mój placek pomarańczowo-migdałowy. – Od migdałów dostaję pokrzywki – oznajmiłem. Zanotowałem w pamięci, żeby wspomnieć o tym kłamstwie matce Angeli na dowód, że wbrew jej opinii jestem równie nikczemnym łgarzem jak każdy inny facet. Zaniosłem pustą szklankę i talerzyk do głównego zlewu i zacząłem je myć. Siostra Regina Marie pojawiła się jak wyczarowana z lampy Aladyna. – Ja zmyję, Oddie. Gdy zaatakowała naczynia spienioną gąbką, powiedziałem: – Pan Romanovich upiekł sporo placków na deser po lunchu. – Po kolacji. Pachną tak ponętnie, że się obawiam, iż muszą być dekadenckie. – Nie wygląda na człowieka, który lubi kulinarne rozrywki. – Nie wygląda – zgodziła się – ale uwielbia piec. I ma wielki talent. – Chce siostra powiedzieć, że już jadła jego desery? – Wiele razy. Ty też. – Nie wierzę. – W zeszłym tygodniu ciasto z syropem cytrynowym i polewą ananasową. Piekł pan Romanovich. A tydzień wcześniej polenta z migdałami i pistacjami. – Och. – I na pewno pamiętasz ciasto bananowo-limetowe z lukrem na soku z limet. Skinąłem głową. – Jasne. Pamiętam. Przepyszne. Nagle potężny huk dzwonów wstrząsnął opactwem, jakby Rodion Romanovich zamówił ten hałaśliwy koncert, żeby zadrwić z mojej naiwności. Dzwony wzywały na różne nabożeństwa w nowym opactwie, ale rzadko odzywały się tutaj i nigdy o tej porze. Siostra Regina Marie ze zmarszczonymi brwiami spojrzała w sufit, a potem w stronę kościoła i wieży. – No nie. Myślisz, że wrócił brat Constantine? Brat Constantine, martwy mnich, niesławny samobójca, który uparcie zwleka z odejściem z tego świata. – Proszę mi wybaczyć, siostro. – Wybiegłem z kuchni, szukając w kieszeni dżinsów klucza uniwersalnego.

ROZDZIAŁ 24 Po zbudowaniu nowego opactwa kościół w starym nie został dekonsekrowany. Dwa razy dziennie ksiądz przychodził odprawiać mszę; połowa sióstr uczestniczyła w pierwszym nabożeństwie, połowa w drugim. Zmarły brat Constantine nawiedzał prawie wyłącznie nowe opactwo i nowy kościół, choć dwa razy dał pamiętny występ, bez dzwonów, w szkole. Powiesił się w nowej wieży, i to tam najczęściej hałasował jego niespokojny duch. Pamiętając o ostrzeżeniu, jakiego udzieliłem matce Angeli, nie wybiegłem na dwór, tylko pomknąłem korytarzem do dawnego skrzydła nowicjatu i tylnymi drzwiami wszedłem do zakrystii. Wcześniej dzwony wydawały się głośne, ale zabrzmiały dwa razy głośniej, gdy wszedłem z zakrystii do kościoła. Sklepienie rezonowało nie uroczystym dzwonieniem, nie dźwięcznym śpiewem ku chwale Chrystusa, nie radosnym biciem, które rozlega się po ślubie. Był to zły tumult spiżowych serc dzwonów, piekielnie chaotyczne bim i bam. W mętnym świetle burzy śnieżnej, które przenikało przez witrażowe okna, minąłem stalle w prezbiterium. Wyszedłem przez furtkę sanktuarium i szybkim krokiem przemierzyłem główną nawę, ślizgając się trochę w skarpetkach. Pośpiech nie oznaczał, że nie mogłem się doczekać następnego spotkania z duchem brata Constantine’a. Jest zabawny mniej więcej jak paciorkowiec w gardle. Ponieważ hałaśliwe wystąpienie miało miejsce tutaj, a nie w wieży, gdzie odebrał sobie życie, mogło być w jakiś sposób powiązane z nieszczęściem, które wisiało nad dziećmi ze szkoły Świętego Bartka. Na razie nie wiedziałem absolutnie nic o zbliżającym się koszmarze i miałem nadzieję, że brat Constantine da mi jedną czy dwie wskazówki. W kruchcie zapaliłem światło, skręciłem w prawo i podszedłem do drzwi wieży, które zamykano z obawy, że któreś z fizycznie sprawniejszych dzieci wymknie się spod nadzoru i dojdzie tak daleko. Gdyby wspięło się na szczyt wieży, mogłoby spaść z dzwonnicy albo ze schodów. Gdy przekręciłem klucz w zamku, ostrzegłem się w duchu, że równie łatwo jak zbłąkane dziecko mogę ulec fatalnemu upadkowi. Nie miałem nic przeciwko śmierci – i spotkaniu ze Stormy, czy to w niebie, czy w trakcie nieznanej wielkiej przygody, którą nazywała „służbą” – ale dopiero po ustaleniu, co zagraża dzieciom, i podjęciu próby zażegnania nieszczęścia. Jeśli tym razem zawiodę, jeśli jedni zostaną oszczędzeni, ale inni zginą, jak w centrum handlowym w czasie tamtej strzelaniny, nie znajdę miejsca, które mogłoby zapewnić większą samotność i spokój niż górski klasztor. A już wiecie, że nawet tutaj nie znalazłem spokoju. Wieża z kręconymi schodami nie była ogrzewana. Gumowane stopnie ziębiły mnie w stopy, ale

przynajmniej nie były śliskie. Tutaj harmider dzwonów sprawiał, że ściany drżały niczym membrana bębna reagująca na łoskot gromu. W trakcie wspinaczki przesuwałem rękę po zakrzywionej ścianie i czułem mruczenie tynku pod palcami. Zanim dotarłem na szczyt schodów, moje zęby wibrowały delikatnie jak trzydzieści dwa kamertony. Włoski w nosie łaskotały, uszy bolały. Czułem dudnienie dzwonów w szpiku kości. Takich wrażeń słuchowych przez całe życie szuka każdy nawiedzony heavymetalowy perkusista: spiżowe ściany dźwięku spadały w ogłuszających lawinach. Wszedłem na dzwonnicę, gdzie otoczyło mnie lodowate powietrze. Na wieży w nowym opactwie są trzy dzwony. Ta wieża była szersza, dzwonnica bardziej przestronna niż tamta w kościele na stoku. We wcześniejszych dziesięcioleciach mnisi musieli czerpać większą przyjemność z dzwonienia, bo zbudowali dwupoziomową dzwonnicę z pięcioma dzwonami, a dzwony były ogromne. Niepotrzebne były sznury ani kołowroty, żeby kołysać te spiżowe kolosy. Brat Constantine jeździł na nich jak kowboj, który na rodeo przeskakuje z jednego grzbietu na drugi w stadzie wierzgających byków. Jego niespokojny duch, pobudzany do działania przez frustrację i furię, stał się dzikim poltergeistem. Jako istota niematerialna nie miał ciężaru i tym samym nie mógł wywierać nacisku, żeby poruszyć ciężkie dzwony, ale płynęły z niego koncentryczne fale mocy, jak on sam niewidzialne dla innych ludzi, choć widoczne dla mnie. Gdy te impulsy przepływały przez dzwonnicę, spiżowe dzwony kołysały się dziko. Wielkie serca uderzały z większą gwałtownością, niż przewidzieli czy uważali za możliwe ich twórcy. Nie czułem tych fal siły, gdy płynęły przeze mnie. Poltergeist nie może skrzywdzić żywej osoby ani dotykiem, ani swoimi emanacjami. Gdyby jednak któryś dzwon zerwał się i spadł na mnie, zostałbym po prostu zmiażdżony. Brat Constantine był łagodny za życia, nie mógł więc stać się zły po śmierci. Gdyby nieumyślnie mnie skrzywdził, pogrążyłby się w jeszcze głębszej rozpaczy. Ja jednak pomimo jego wyrzutów sumienia pozostałbym trupem. Martwy mnich harcował po dzwonnicy w tę i z powrotem, w górę i w dół, skacząc po dwóch poziomach. Nie wyglądał demonicznie, ale uważam, że określenie „obłąkańczo” nie będzie dla niego krzywdzące. Każdy zwlekający z odejściem duch zachowuje się irracjonalnie, zagubiwszy drogę w uświęconym pionie porządku. Poltergeist jest irracjonalny i wkurzony. Czujnie sunąłem galerią wokół dzwonów. Zakreślały łuki szersze niż zwykle, zagradzając przejście i zmuszając mnie do trzymania się blisko balustrady. Na wysokim do pasa zewnętrznym murze stały kolumny, na których wspierał się dach z wysuniętym okapem. Spomiędzy kolumn w widny dzień roztaczał się widok na nowe opactwo, faliste zbocza gór Sierra, dziewiczy ogrom lasu. Śnieżyca przysłaniała nowe opactwo i las. Widziałem tylko kryte łupkiem dachy i brukowane wirydarze starego opactwa. Burza wrzeszczała jak wcześniej, ale teraz głuszyły ją grzmiące dzwony. Niesione wiatrem wiry śniegu ścigały się po dzwonnicy i wyskakiwały na zewnątrz. Gdy okrążałem go powoli, brat Constantine był świadom mojej obecności. Skakał z dzwonu na dzwon

jak zakapturzony chochlik, nie odrywając ode mnie wzroku. Oczy miał groteskowo wytrzeszczone, nie takie, jak za życia. Stryczek sprawił, że wyszły z orbit, gdy pękł mu kark życia. Stryczek sprawił, że oczy wyszły z orbit, gdy pękł mu kark i zapadła się tchawica. Stanąłem plecami do jednej z kolumn i szeroko rozpostarłem ręce, wnętrzem dłoni w górę, jakby pytając: Jaki w tym sens, bracie? Co zyskasz? Choć wiedział, o co mi chodzi, nie chciał się zastanawiać nad bezsensem swojego gniewu. Odwrócił wzrok i jeszcze bardziej gorączkowo zaczął się miotać po dzwonach. Wepchnąłem ręce w kieszenie i ziewnąłem. Zrobiłem znudzoną minę. Gdy znów na mnie spojrzał, ziewnąłem teatralnie i pokręciłem głową jak aktor, który gra dla tylnych rzędów, ze smutkiem wyrażając rozczarowanie. Oto dowód, że nawet w najbardziej rozpaczliwych chwilach, gdy ostre zęby zimna ogryzają kości i nerwy strzępią się ze strachu przed tym, co przyniesie następny obrót dużej wskazówki zegara, życie nie jest pozbawione komizmu. Harmider zrobił ze mnie mima. Ostatni wybuch zdusił płomienie gniewu brata Constantine’a. Koncentryczne fale mocy przestały z niego promieniować i dzwony natychmiast zaczęły kołysać się mniej gwałtownie, kreślone przez nie łuki szybko malały. Choć miałem grube skarpety, przeznaczone do sportów zimowych, lodowaty ziąb przenikał przez nie z kamiennej podłogi. Szczękałem zębami, starając się udawać znudzenie. Niebawem serca delikatnie uderzały w spiż, wydobywając ciche, czyste, łagodne tony, które mogłyby stanowić podstawę tematu muzycznego ilustrującego nastrój melancholii. Głos wiatru nie powrócił w wyjącym pędzie, bo w moich brutalnie potraktowanych uszach wciąż tętniło wspomnienie niedawnej kakofonii. Jak jeden z mistrzów walki z Przyczajonego tygrysa, ukrytego smoka, który z wdziękiem skakał na dachy, a potem opadał w powietrznym balecie, brat Constantine zsunął się z dzwonu i wylądował obok mnie na dzwonnicy. Zrezygnował z wytrzeszczonych oczu. Twarz miał taką jak przed zaciskającą się pętlą, choć może za życia nigdy nie wyglądał równie żałośnie. Miałem się do niego odezwać, gdy coś się poruszyło po drugiej stronie dzwonnicy, zjawa widoczna przez mgnienie oka pomiędzy krzywiznami uciszonych dzwonów, mroczna sylwetka na tle wirującej bieli. Brat Constantine prześledził kierunek mojego spojrzenia i, jak mi się zdawało, chyba rozpoznał przybysza, choć też musiał widzieć go tylko w przelocie. Na tym świecie już nic nie mogło go skrzywdzić, a jednak cofnął się jakby ze strachu. Stałem w pewnym oddaleniu od schodów, więc gdy przybysz okrążył dzwony, znalazł się pomiędzy mną a jedynym wyjściem z dzwonnicy. Gdy przeminęła moja chwilowa głuchota i krzyk wiatru wzniósł się jak chór pełnych złości głosów, postać wysunęła się zza osłaniających ją dzwonów. Był to mnich w czarnym habicie, którego widziałem w otwartych drzwiach klatki schodowej, gdy dwadzieścia parę minut temu odwróciłem się od siostry Miriam w dyżurce pielęgniarek. Byłem bliżej niż wtedy, ale teraz też widziałem tylko czerń wewnątrz kaptura, bez choćby sugestii twarzy. Wiatr wydymał habit, lecz nie odsłaniał stóp, a na końcach rękawów nie było widać rąk. Widząc mnicha tym razem dłużej niż przez okamgnienie, spostrzegłem, że jego habit jest dłuższy od tych, które nosili bracia, i wlecze się po podłodze. Materiał też nie był tak pospolity: miał jedwabisty połysk.

Mnich nosił naszyjnik z ludzkich zębów nanizanych jak perły, z wybielonymi kośćmi trzech palców tworzących wisior pośrodku. Zamiast płóciennego pasa, który służy do zbierania tuniki i szkaplerza, był okręcony sznurem splecionym z czegoś, co wyglądało jak czyste, lśniące ludzkie włosy. Sunął w moją stronę. Choć nie zamierzałem ustąpić pola, cofnąłem się przed nim, równie niechętny do nawiązania kontaktu jak mój martwy towarzysz, brat Constantine.

ROZDZIAŁ 25 Gdyby ostre jak igły zimno nie kłuło mnie w podeszwy, gdyby paląca drętwota nie zaczęła ogarniać palców stóp, mógłbym pomyśleć, że się nie zbudziłem, nie zobaczyłem mrugania czerwonych i niebieskich świateł radiowozów na oszronionych szybach sypialni w domu gościnnym, że wciąż śpię i śnię. Zwisające spiżowe dzwony, którym rozgorączkowany Freud przypisałby najbardziej sprośne znaczenie symboliczne, i sklepienie krzyżowe dzwonnicy, również pełne znaczenia nie tylko z powodu nazwy, ale krzywizn i cieni, stanowiły idealne tło dla snu w otoczeniu dziewiczej bieli lodowatej śnieżycy. Ta minimalistyczna postać Śmierci w długich szatach i kapturze, bez śladu rozkładu, bez wijących się robaków typowych dla komiksów i kiczowatych filmów grozy, czysta jak ciemny polarny wiatr, była równie prawdziwa jak Żniwiarz w Siódmej pieczęci Bergmana. Jednocześnie miała cechy groźnego widma z koszmaru, amorficznego i niepoznawalnego, widzianego bardziej ostro wtedy, gdy patrzy się kątem oka. Śmierć podniosła prawe ramię i z rękawa wysunęła się długa blada dłoń. Choć w kapturze nadal panowała pustka, ręka podniosła się w moją stronę i wyciągnęła palec. Przypomniałem sobie Opowieść wigilijną Charlesa Dickensa. Oto ostatni z trzech duchów odwiedza skąpego właściciela kantoru, złowróżbnie cichy, nazwany przez Scrooge’a Duchem Przyszłego Bożego Narodzenia. Duch był również czymś gorszym, ponieważ obojętnie dokąd wiedzie przyszłość, nieuchronnie prowadzi do śmierci, do końca, który jest obecny w początku moim i waszym. Z lewego rękawa Śmierci wysunęła się druga blada dłoń z liną zawiązaną w pętlę. Duch – albo cokolwiek to było – przełożył stryczek z lewej ręki do prawej i wysnuł z habitu linę niezwykłej długości. Kiedy wyciągnął z rękawa luźny koniec, zarzucił go na belkę, która, wprawiona w ruch przez kołowrót na dole wieży, kołysała pięcioma dzwonami. Zawiązał szubieniczny węzeł z wprawą przywodzącą na myśl nie zręczność doświadczonego kata, ale sztuczkę dobrego magika. Wszystko jak dotąd kojarzyło mi się z kabuki, mocno stylizowanym japońskim teatrem. Surrealistyczne dekoracje, wymyślne kostiumy, wyraziste maski, przesadnie okazywane emocje i szerokie melodramatyczne gesty aktorów w japońskim teatrze powinny budzić śmiech jak amerykańska odmiana zapasów zawodowych. A jednak wskutek jakiegoś tajemnego efektu teatr kabuki jest dla wytrawnego widza realistyczny jak cięcie brzytwą po kciuku. W ciszy dzwonów, w burzy śnieżnej, która rykiem wyrażała aprobatę dla tego przedstawienia, Śmierć wskazała na mnie i zrozumiałem, że zamierza zarzucić mi stryczek na szyję. Duchy nie mogą skrzywdzić żywych. To nasz świat, nie ich. Śmierć nie jest realną postacią, która w kostiumie krąży po świecie, gromadząc dusze. Jedno i drugie jest prawdą, co znaczyło, że ten złowieszczy Żniwiarz nie może zrobić mi krzywdy.

Ponieważ bogactwo mojej wyobraźni jest odwrotnie proporcjonalne do stanu konta w banku, mogłem bez trudu sobie wyobrazić, jak szorstkie włókna liny zaciskają się na mojej szyi i miażdżą jabłko Adama. Czerpiąc odwagę z faktu, że już był martwy, brat Constantine wystąpił śmiało, jakby chciał przyciągnąć uwagę Śmierci i dać mi szansę na ucieczkę ku schodom. Mnich skoczył na dzwony, ale nie mógł wzbudzić w sobie wściekłości niezbędnej do wytworzenia fenomenu psychokinetycznego. Zdawało się, że strach o mnie odebrał mu siły. Załamał ręce i szeroko otworzył usta w milczącym krzyku. Moja pewność, że duch nie może mnie skrzywdzić, została rozbita w pył przez wyraźne przekonanie brata Constantine’a, iż stoję na straconej pozycji. Choć postać Żniwiarza była prostsza niż kościane potwory, które tropiły mnie w burzy, wyczuwałem, że zjawy są podobne pod względem teatralności, maniery, wyrafinowania, do jakiego nie są zdolni zwlekający z odejściem zmarli. Nawet poltergeist w szczytowym wybuchu gniewu nie robi demolki po to, żeby wywrzeć jak największe wrażenie na żywych, nie ma zamiaru nikogo straszyć, chce tylko wyładować frustrację, wyrazić nienawiść do samego siebie, dać upust wściekłości, że utknął w swego rodzaju czyśćcu pomiędzy dwoma światami. Oszałamiające transformacje kalejdoskopu kości za oknem miały posmak próżności: „Ujrzyj mój cud, stój w trwodze i drzyj”. Żniwiarz też zachowywał się jak zarozumiały tancerz na scenie, ostentacyjnie czekający na aplauz. Próżność jest wyłącznie ludzką słabością. Żadne zwierzę nie jest w stanie okazać próżności. Ludzie czasami mówią, że koty są próżne, ale nie mają racji. Koty są wyniosłe. Są pewne swojej wyższości i w przeciwieństwie do próżnych mężczyzn i kobiet nie pragną podziwu. Błąkający się zmarli, choć mogli być próżni za życia, zostali odarci z próżności przez odkrycie swojej śmiertelności. Żniwiarz kpiąco skinął palcem, przyzywając mnie do siebie, jakby się spodziewał, że przestraszony jego przerażającą, majestatyczną prezencją sam założę sobie stryczek na szyję, tym samym oszczędzając mu kłopotu szamotania się ze mną. Odkrycie, że zjawy łączy próżność charakterystyczna wyłącznie dla ludzi i zarozumialstwo obce wszystkiemu, co jest nie z tego świata, miało ogromne znaczenie. Problem w tym, że nie wiedziałem jakie. W odpowiedzi na przyzywający gest odsunąłem się od widma, a ono przyskoczyło do mnie z dziką brutalnością. Nie zdążyłem podnieść ręki, żeby się osłonić. Jego prawa dłoń z nadludzką siłą zacisnęła się na mojej szyi i poderwała mnie z podłogi. Ramię Żniwiarza było tak nienaturalnie długie, że nie mogłem go uderzyć ani przeorać palcami idealnej czerni, której kałuża zebrała się w kapturze. Mogłem tylko drapać trzymającą mnie rękę, próbując podważyć palce. Choć ręka wyglądała normalnie i ciało stawiało opór, nie rozdrapałem go do krwi. Moje paznokcie skrobały bladą skórę z takim dźwiękiem, jakbym przesuwał je po tablicy. Trzasnął mną o kolumnę i tyłem głowy uderzyłem w kamień. Miałem wrażenie, że śnieżyca wpadła na chwilę do wnętrza mojej czaszki, i wir bieli za oczami niemal mnie poniósł do wiecznej zimy. Kiedy wierzgałem, trafiając stopami w miękką tkaninę czarnego habitu, ciało, jeśli faktycznie coś było pod tymi jedwabnymi fałdami, wydawało się nie bardziej solidne niż ruchome piaski albo rozlewiska naturalnej smoły, przez które jurajskie kolosy brnęły ku zagładzie. Spróbowałem wciągnąć powietrze i rzeczywiście wciągnąłem. Trzymał mnie, ale nie dusił, być może dlatego, żeby w czasie, gdy zostanę znaleziony i wciągnięty na dzwonnicę, jedynymi śladami na mym gardle i pod brodą były te zostawione przez śmiercionośne szarpnięcie sznura.

Odciągnął mnie od kolumny, uniósł lewą rękę i rzucił pętlę, która płynęła ku mnie jak krąg ciemnego dymu. Przekręciłem głowę. Lina spadła na moją twarz i wróciła do jego ręki. Wiedziałem, że gdy tylko zdoła zarzucić mi stryczek na szyję i zacisnąć mocno, zepchnie mnie z dzwonnicy, a ja zadzwonię w dzwony, obwieszczając swój zgon. Przestałem drapać rękę, którą trzymał mnie mocno, i chwyciłem pętlę, gdy próbował jeszcze raz założyć mi ten prymitywny krawat. Starając się odepchnąć pętlę, patrząc w głąb pustki kaptura, usłyszałem wychrypiane przez siebie słowa: – Znam cię, prawda? Intuicyjne pytanie sprawiło cud, jakby było zaklęciem. Coś zaczęło formować się w pustce, gdzie powinna być twarz. Mój przeciwnik słabł w czasie walki o stryczek. Ośmielony powtórzyłem z większym przekonaniem: – Znam cię. W kapturze zaczęły tworzyć się kontury twarzy, jakby płynny czarny plastik wypełniał formę. Obliczu brakowało szczegółów, nie mogłem więc go rozpoznać; było lśniąco ciemne jak odbicie twarzy, które połyskuje i faluje na powierzchni stawu, gdy księżycowa poświata nie rozjaśnia czarnej wody. – Matko Boska, znam cię! – zawołałem, choć intuicja jeszcze nie podsunęła mi nazwiska. Trzecie stwierdzenie nadało trzeci wymiar lśniącej czarnej twarzy, niemal jakby moje słowa zbudziły w Żniwiarzu poczucie winy i nieodparty przymus ujawnienia tożsamości. Odwrócił głowę. Rzucił mnie w bok, a potem cisnął linę, która zwinęła się na mnie, gdy upadłem na podłogę dzwonnicy. W jedwabnym czarnym wirze wskoczył na murek pomiędzy kolumnami, przez chwilę stał jakby w rozterce, następnie rzucił się w burzę. Niemal w tej samej chwili poderwałem się i wychyliłem nad murkiem. Habit rozpostarł się niczym skrzydła, gdy żeglował w dół z wieży, po czym z gracją baletnicy wylądował na dachu kościoła i natychmiast skoczył ku niższemu dachowi klasztoru. Choć wydawał się czymś innym niż duchem, istotą nie tyle nadnaturalną, ile nienaturalną, zdematerializował się na podobieństwo ducha, choć w sposób, jakiego dotąd nie widziałem. W locie rozpadł się niczym gliniany krążek trafiony przez strzelca. Milion płatków śniegu i milion fragmentów Żniwiarza splotło się w kalejdoskopowy obraz w powietrzu, w czarno-biały symetryczny wzór, który wiatr szanował przez chwilę, a potem rozproszył.

ROZDZIAŁ 26 Usiadłem na sofie w holu recepcyjnym, żeby włożyć buty narciarskie, które już wyschły. Stopy wciąż miałem odrętwiałe z zimna. Chciałbym zapaść się głęboko w fotelu, położyć nogi na podnóżku, przykryć się ciepłym pledem, poczytać dobrą powieść, skubać ciasteczka i pić gorące kakao serwowane przez moją dobrą wróżkę. Gdybym miał wróżkę za matkę chrzestną, przypominałaby Angelę Lansbury, aktorkę z serialu Napisała: morderstwo. Kochałaby mnie bezwarunkowo, przynosiła wszystko, czego dusza zapragnie, co noc tuliła do snu i usypiała pocałunkiem w czoło, ponieważ przeszła program szkoleniowy w Disneylandzie i złożyła przysięgę matki chrzestnej w obecności kriogenicznie zakonserwowanych zwłok Walta Disneya. Stanąłem w butach i poruszyłem na wpół zdrętwiałymi palcami stóp. Kościana bestia czy nie, musiałem znów wyjść w śnieżycę, nie natychmiast, ale niedługo. Jakiekolwiek siły działały w opactwie Świętego Bartłomieja, nigdy nie spotkałem się z niczym podobnym, nigdy nie widziałem takich zjaw i nie miałem pewności, czy zrozumiem ich zamiary w porę, żeby zapobiec nieszczęściu. Skoro nie mogłem nazwać czekającego nas zagrożenia, potrzebowałem dzielnych serc i silnych rąk do pomocy, żeby ochronić dzieci, i wiedziałem, gdzie je znaleźć. Pełna wdzięku i dostojeństwa, ubrana w tłumiący kroki powłóczysty biały habit, matka Angela przybyła niczym ucieleśnienie bogini śniegu, która zstąpiła z niebiańskiego pałacu, żeby ocenić skuteczność czaru burzy rzuconego na góry Sierra. – Siostra Clare Marie mówi, że chciałeś ze mną porozmawiać, Oddie. Brat Constantine towarzyszył mi w drodze z dzwonnicy i teraz do nas dołączył. Matka przełożona oczywiście nie mogła go zobaczyć. – Jerzy Waszyngton słynął z kiepskich sztucznych zębów – powiedziałem – ale nic nie wiem o stanie uzębienia Flannery O’Connor i Harper Lee. Ja też nie – odparła. – I zanim zapytasz, to nie ma nic wspólnego z ich uczesaniem. – Brat Constantine nie popełnił samobójstwa, lecz został zamordowany. Szeroko otworzyła oczy. – Nigdy nie słyszałam takich wspaniałych wieści podanych w jednym zdaniu ze strasznymi wieściami. – Zwleka z odejściem nie ze strachu przed sądem w następnym świecie, ale ponieważ rozpacza nad swoimi braćmi z opactwa. Rozglądając się po holu, zapytała: – Jest z nami teraz? – Tuż obok mnie. – Wskazałem miejsce. – Drogi brat Constantine. – Głos jej się załamał ze wzruszenia. – Modlimy się za ciebie codziennie

i codziennie tęsknimy za tobą. Łzy zalśniły w oczach ducha. – Nie chciał odejść z tego świata, dopóki jego bracia wierzyli, że odebrał sobie życie. – Oczywiście. Martwił się, że po jego samobójstwie zwątpią w szczerość własnego poświęcenia do życia w wierze. – Tak. Ale chyba martwił się również dlatego, że nie zdawali sobie sprawy, iż wśród nich jest morderca. Matka Angela jest mądra i przenikliwa, ale dziesięciolecia służby w spokojnym otoczeniu tego czy innego klasztoru nie wyostrzyły jej sprytu. – Z pewnością winny jest jakiś intruz, który zakradł się w nocy, często o takich mówią w wiadomościach, i brat Constantine miał pecha, wchodząc mu w drogę. – Jeśli tak, to facet wrócił, żeby załatwić brata Timothy’ego, a przed chwilą na wieży próbował zamordować mnie. Zatrwożona położyła rękę na moim ramieniu. – Oddie, nic ci się nie stało? – Jeszcze żyję, ale po kolacji będzie placek. – Placek? – Przepraszam. Taki już jestem. – Kto chciał cię zabić? – Nie widziałem twarzy. Miał… maskę. Ale jestem pewien, że był to ktoś, kogo znam, nie przybysz z zewnątrz. Popatrzyła na miejsce, w którym stał martwy mnich. – Brat Constantine nie może go zidentyfikować? – Nie sądzę, żeby widział twarz zabójcy. W każdym razie będzie matka zaskoczona, gdy powiem, jak niewielką pomoc otrzymuję od zmarłych. Pragną sprawiedliwości, ale chyba jakiś zakaz uniemożliwia im wpływanie na losy świata, do którego już nie należą. – A ty nie masz żadnej teorii? – zapytała. – Zero. Słyszałem, że brat Constantine czasami cierpiał na bezsenność i gdy nie mógł spać, nieraz wspinał się na wieżę w nowym opactwie, gdzie wpatrywał się w gwiazdy. – Tak. To samo powiedział mi kiedyś opat Bernard. – Przypuszczam, że gdy wyszedł w nocy, zobaczył coś, czego nie powinien widzieć, coś, co nie powinno mieć żadnych świadków. Skrzywiła się. – To sprawia, że opactwo może się wydać bezecnym miejscem. – Nie chciałem sugerować niczego takiego. Mieszkam tutaj od siedmiu miesięcy i wiem, jacy przyzwoici i pobożni są bracia. Nie sądzę, żeby brat Constantine zobaczył jakieś bezeceństwo. Zobaczył coś… niezwykłego. – I ostatnio brat Timothy zobaczył coś, co nie powinno mieć świadków? – Obawiam się, że tak. Przemyślała naszą rozmowę i po chwili wyciągnęła najbardziej logiczny wniosek. – W takim razie ty też musiałeś być świadkiem czegoś niezwykłego. – Tak.

– Czego? – Wolałbym nie mówić, dopóki nie zrozumiem, co widziałem. – Cokolwiek widziałeś… dlatego kazałeś zamknąć wszystkie drzwi i okna? – Tak, matko. I dlatego między innymi chciałbym podjąć dodatkowe środki dla ochrony dzieci. – Zrobimy, co trzeba. Co masz na myśli? – Umocnienia – odparłem. – Umocnienia i obronę.

ROZDZIAŁ 27 Jerzy Waszyngton, Harper Lee i Flannery O’Connor uśmiechali się do mnie, jakby drwiąc z mojej niezdolności znalezienia ich wspólnej cechy. Matka Angela siedziała za biurkiem, patrząc na mnie znad okularów do czytania, które zsunęła nisko na nos. Trzymała pióro zawieszone nad żółtym liniowanym arkuszem. Brat Constantine nie przyszedł za nami z holu recepcyjnego. Może wreszcie odszedł z tego świata, a może nie. Krążąc po pokoju, powiedziałem: – Myślę, że większość braci jest pacyfistami, tylko w granicach rozsądku. Większość walczyłaby w obronie życia niewinnych. – Bóg wymaga, żeby opierać się złu – powiedziała. – Tak, matko. Ale sama chęć do walki nie wystarcza. Potrzebuję tych, którzy umieją walczyć. Proszę umieścić brata Piąchę na pierwszym miejscu listy. – Brata Salvatore’a – poprawiła. – Tak, matko. Brat Piącha będzie wiedział, co robić, gdy gówno… – Mój głos się wyciszył, a twarz poczerwieniała. – Możesz dokończyć myśl. Oddie. Nie obrażą mnie słowa „wpadnie w wentylator”. – Przepraszam, matko. – Jestem zakonnicą, nie pierwszą naiwną. – Tak, matko. – Kto poza bratem Salvatore’em? – Brat Victor służył przez dwadzieścia sześć lat w piechocie morskiej. – Myślę, że jest po siedemdziesiątce. – Tak, matko, ale był żołnierzem. – Nie ma lepszego przyjaciela, nie ma gorszego wroga – zacytowała dewizę marines, a ja podałem drugą: – Semper fi, tego potrzebujemy. Zawsze wiemy. – Brat Gregory był sanitariuszem w wojsku, infirmariusz nigdy nie wspominał o służbie wojskowej. – Jest matka pewna? – zapytałem. – Myślałem, że jest dyplomowanym pielęgniarzem. – Jest. Ale przez wiele lat był sanitariuszem, i to pod obstrzałem. Łapiduchy na polu bitwy są często równie odważni jak ci, którzy noszą karabiny.

– Oczywiście, brat Gregory na pewno się przyda – powiedziałem. – A brat Quentin? – Czy nie był gliną, matko? – Chyba tak. – Proszę umieścić go na liście. – Jak myślisz, ilu potrzebujemy? – Czternastu, szesnastu. – Mamy czterech. Chodziłem w milczeniu. Zatrzymałem się przy oknie. Znowu zacząłem krążyć. – Brat Fletcher – zaproponowałem. Mój wybór ją zaskoczył. – Dyrygent? – Tak, matko. – W życiu świeckim był muzykiem. – To trudny fach. Po chwili namysłu powiedziała: – Czasami nie brakuje mu luzu. – Saksofoniści zwykle są tacy. Znam saksofonistę, który wyrwał gitarę z rąk innego muzyka i pięć razy strzelił do instrumentu. Był to ładny fender. – Czemu to zrobił? – Zdenerwowały go niewłaściwe zmiany akordów. Dezaprobata zmarszczyła jej czoło. – Jak będzie po wszystkim, może twój znajomy saksofonista przyjedzie na jakiś czas do opactwa. Mam kwalifikacje do udzielania porad dotyczących technik rozwiązywania problemów. – Rozstrzelanie gitary rozwiązało problem. Popatrzyła na Flannery O’Connor i po chwili pokiwała głową, jakby zgadzając się z czymś, co powiedziała pisarka. – Dobrze, Oddie. Myślisz, że brat Fletcher mógłby komuś skopać tyłek? – W obronie dzieci na pewno. – Zatem mamy pięciu. Usiadłem na krześle dla gości. – Pięciu – powtórzyła. Spojrzałem na zegarek. Popatrzyliśmy na siebie. Po chwili milczenia zmieniła temat: – Jeśli dojdzie do walki, czym będą walczyć? – Głównie kijami baseballowymi. Bracia co roku tworzyli trzy drużyny, które grały na przemian w letnie wieczory w porze rekreacji. – Mają mnóstwo kijów baseballowych – powiedziała. – Szkoda, że mnisi nie polują na jelenie. – Szkoda. – Bracia rąbią drwa na opał. Mają siekiery. Skrzywiła się na myśl o użyciu tych narzędzi. – Może powinniśmy skupić się na umocnieniach.

– Będą pierwszorzędni w umacnianiu. Większość wspólnot klasztornych wierzy, że praca kontemplacyjna stanowi ważną część praktyk religijnych. Jedni mnisi robią wyśmienite wino, które sprzedają na pokrycie wydatków klasztoru. Drudzy robią ser albo czekoladę, racuszki lub babeczki. Inni hodują i sprzedają piękne psy. Bracia od Świętego Bartka ręcznie wytwarzają meble. Ponieważ ułamek procentu z darowizny Heinemana zawsze pokrywa bieżące wydatki, nie sprzedają swoich krzeseł, stołów i stolików. Przekazują je organizacji, która mebluje domy dla ubogich. Mając narzędzia z napędem elektrycznym, zapasy drewna i talent, bez trudu zabarykadują drzwi i okna. Stukając piórem w listę nazwisk na kartce, matka Angela przypomniała: – Pięciu. – Może powinniśmy… może zadzwoni matka do opata, porozmawia z nim o sytuacji, a potem z bratem Piąchą. – Bratem Salvatore’em. – Tak, matko. Proszę powiedzieć bratu Piąsze, czego potrzebujemy do obrony i umocnień, i niech naradzi się z pozostałymi czterema, których wybraliśmy. Oni znają swoich braci lepiej niż my. Wytypują najlepszych kandydatów. – Tak, dobra myśl. Żałuję, że nie mogę im powiedzieć, przed kim będą się bronić. – Ja też, matko. Wszystkie pojazdy służące braciom i siostrom garażowały w piwnicy szkoły. – Niech siostra powie Piąsze… – Bratu Salvatore’owi. – …że przyjadę po nich szkolną terenówką, i niech… – Mówiłeś, że na zewnątrz są wrogo nastawieni ludzie. Nie powiedziałem „ludzie”. Mówiłem „oni”. – Wrogo nastawieni. Tak, matko. – Czy jazda do opactwa i z powrotem nie będzie niebezpieczna? – Większe niebezpieczeństwo będzie grozić dzieciom, jeśli nie sprowadzimy posiłków do obrony przed tym, co nadciąga. – Rozumiem. Chodzi mi o to, że musiałbyś jechać dwa razy, żeby przywieźć braci, ich kije baseballowe i narzędzia. Ja pojadę jednym wozem, ty drugim, w ten sposób załatwimy to za jednym zamachem. – Wyścig pługiem śnieżnym z matką – buksujące koła, dodawanie gazu, pistolet startowy – byłby spełnieniem moich marzeń, ale chcę, żeby drugi wóz prowadził Rodion Romanovich. – Jest tutaj? – W kuchni, tkwi po uszy w lukrze. – Myślałam, że go podejrzewasz. – Taki z niego Hoosier jak ze mnie entuzjasta cymbałów. Jeśli rzeczywiście przyjdzie nam bronić szkoły, lepiej, żeby pan Romanovich nie przebywał w obrębie linii obrony. Poproszę go, żeby pojechał ze mną do nowego opactwa. Jak tylko pogada matka z bratem Pią… vatore’em… – Piąvatore’em? Nie znam brata Piąvatore’a. Do czasu spotkania z matką Angela nie sądziłem, że zakonnice i sarkazm mogą tworzyć taką piorunującą mieszankę.

– Gdy porozmawia matka z bratem Salvatore’em, powiem mu, że pan Romanovich musi zostać w nowym opactwie, i Salvatore przyjedzie tu terenówką. – Zakładam, że pan Romanovich nie będzie wiedział, iż odbywa podróż w jedną stronę. – Nie, matko. Okłamię go. Proszę zdać się na mnie. Wbrew temu, co matka myśli, jestem wytrawnym, notorycznym kłamcą. – Gdybyś grał na saksofonie, stanowiłbyś podwójne zagrożenie.

ROZDZIAŁ 28 W porze bliskiej lunchu kucharki były nie tylko bardziej zapracowane, ale również przepełnione większym uniesieniem. Teraz śpiewały cztery, nie dwie, i po angielsku, nie po hiszpańsku. Wszystkich dziesięć placków pokrywała polewa czekoladowa. Wyglądały zdradliwie apetycznie. Rodion Romanovich skończył ucierać jasnopomarańczowy krem w wielkiej misie i teraz wyciskał z rożka filigranowe wzory na wierzchu pierwszego placka pomarańczowo-migdałowego. Kiedy stanąłem przy nim, nie podniósł głowy, ale powiedział: – Jest pan, panie Thomas. Włożył pan buty narciarskie. – W samych skarpetach poruszałem się tak cicho, że straszyłem siostry. – Wyszedł pan poćwiczyć grę na cymbałach? – To było tylko przelotne zainteresowanie. Obecnie bardziej pociąga mnie saksofon. Proszę pana, był pan kiedyś przy grobie Johna Dillingera? – Jak z pewnością pan wie, został pochowany na cmentarzu Crown Hill w moim ukochanym Indianapolis. Widziałem grób tego bandyty, ale wybrałem się na cmentarz przede wszystkim po to, żeby oddać hołd powieściopisarzowi Boothowi Tarkingtonowi w jego ostatnim miejscu spoczynku. – Booth Tarkington dostał Nagrodę Nobla. – Nie, panie Thomas. Booth Tarkington dostał Pulitzera. – Pewnie pan wie, co mówi, będąc bibliotekarzem z biblioteki stanowej na North Senate Avenue pod numerem sto czterdziestym z trzydziestoma czterema tysiącami tomów o Indianie albo autorstwa pisarzy z Indiany. – Ponad trzydziestoma czterema tysiącami tomów – poprawił Romanovich. – Jesteśmy bardzo dumni z tej liczby i nie lubimy, gdy ktoś ją pomniejsza. Może za rok będziemy mieli trzydzieści pięć tysięcy tomów o Indianie albo autorstwa pisarzy z Indiany. – O rany. Będzie powód do wielkiego świętowania. – Najprawdopodobniej upiekę sporo ciast z tej okazji. Pewność, z jaką dekorował placki, i spójność szczegółów w filigranowym wzorze naprawdę robiły wrażenie. Gdyby nie roztaczał aury oszusta równego kameleonowi, który siedzi na drzewie i udaje korę, czekając na niewinne motyle, mógłbym zacząć wątpić w jego potencjalne łotrostwo. – Jako Hoosier musi pan być doświadczony wjeździe po śniegu. – Tak. Zdobyłem doświadczenie w ojczystej Rosji i ugruntowałem je w przybranej Indianie.

– W garażu mamy dwie terenówki wyposażone w pługi. Musimy jechać do opactwa i przywieźć kilku braci. – Prosi pan, panie Thomas, żebym kierował jednym z pojazdów? – Będę wdzięczny, jeśli się pan zgodzi. Dzięki temu nie będę musiał jeździć dwa razy. – Po co bracia mają przyjechać do szkoły? – W celu udzielenia pomocy siostrom, gdyby śnieżyca spowodowała przerwę w dostawie prądu. Wycisnął miniaturową różę, kończąc pracę nad jednym rogiem placka. – Czy szkoła nie ma generatora awaryjnego? – Ma, ale generator dostarcza mniej energii. Światła przygasną. Trzeba będzie wyłączyć ogrzewanie w pewnych pomieszczeniach, rozpalić w kominkach. Poza tym matka Angela chce być przygotowana na wypadek awarii generatora. – Czy główne zasilanie i generator awaryjny kiedykolwiek zawiodły w tym samym czasie? – Nie wiem, chyba nie. Ale wiem z doświadczenia, że siostry zakonne mają fioła na punkcie szczegółowego planowania. – Tak, panie Thomas, nie wątpię, że gdyby zakonnice zaprojektowały i obsługiwały elektrownię atomową w Czernobylu, nic doszłoby do katastrofy. To był interesujący zwrot. – Pochodzi pan z Czernobyla? – Czy mam trzecie oko i dwa nosy? – Tego akurat nie widzę, ale poza tym jest pan grubo ubrany. – Jeśli kiedyś będziemy razem opalać się na jakiejś plaży, wniknie pan głębiej, panie Thomas. Mogę dokończyć dekorowanie placków czy też musimy na łeb na szyję pędzić do opactwa? Piącha i pozostali zakonnicy potrzebowali co najmniej czterdziestu pięciu minut na zebranie i zapakowanie potrzebnych rzeczy. – Niech pan skończy – odparłem. – Placki wyglądają niesamowicie. Przyjdzie pan za kwadrans pierwsza do garażu? – Może pan liczyć na moją pomoc. Do tej pory skończę. – Dziękuję. – Odwróciłem się, spojrzałem na niego przez ramię. – Wie pan, że Cole Porter był Hoosierem? – Tak. Podobnie jak James Dean, David Letterman, Kurt Vonnegut i Wendell Willkie. – Cole Porter był być może największym amerykańskim kompozytorem stulecia, proszę pana. – Tak, zgadzam się. – Night and Day. Anything Goes, In the Still of the Night, I Get a Kick Out of You, You’re the Top. Napisał też hymn Indiany. – Hymnem stanu jest On the Banks of the Wabash, Far Away. Gdyby Cole Porter usłyszał, że przypisuje go pan jemu, wygrzebałby się z grobu, wytropił pana i wywarł straszną zemstę. – Och, chyba zostałem wprowadzony w błąd. Oderwał uwagę od placka na tyle długo, żeby obrzucić mnie ironicznym spojrzeniem, które było wystarczająco ciężkie, by przycisnąć do ziemi pióro niesione silnym wiatrem. – Wątpię, czy kiedykolwiek dał się pan wprowadzić w błąd, panie Thomas. – Nie, proszę pana, nie ma pan racji. Pierwszy przyznam, że nie wiem niczego o niczym – z wyjątkiem

tego, że mam lekkiego bzika na punkcie wszystkiego, co dotyczy Indiany. – Kiedy mniej więcej opadła pana ta hoosieromania? O rany, był w tym dobry. – Nie dziś rano – skłamałem. – Mam ją przez całe życie, jak tylko sięgam pamięcią. – Może był pan Hoosierem w poprzednim wcieleniu. – Może Jamesem Deanem. – Jestem pewien, że nie Jamesem Deanem. – Dlaczego pan tak sądzi? – Nadzwyczaj wielka żądza podziwu i ogromna gburowatość, charakterystyczna dla pana Deana, nie mogła zostać wymazana tak zupełnie z jednego wcielenia na drugie. Rozpatrzyłem to stwierdzenie pod różnymi kątami. – Proszę pana, nie mam nic przeciwko panu Deanowi, ale nie wiem, czy można zinterpretować pańskie słowa inaczej niż jako komplement. Patrząc spode łba, Rodion Romanovich mruknął: – Komplementował pan moje dekoracje, prawda? Teraz jesteśmy kwita.

ROZDZIAŁ 29 Niosąc kurtkę, którą zabrałem z wieszaka w holu recepcyjnym, zszedłem do piwnicy. Byłem rad, że nie są to prawdziwe katakumby pełne rozkładających się trupów. Na moje szczęście jednym z nich byłby Cole Porter. Ci bracia, którzy życzyli sobie spocząć na terenie opactwa, zostali pochowani na cienistej parceli pod lasem. To spokojny cmentarzyk. Duchy zakonników odeszły z tego świata. Spędziłem przyjemne godziny wśród tych nagrobków, mając tylko Boo do towarzystwa. Lubi patrzeć na wiewiórki i króliki, gdy gładzę go po karku i drapię za uszami. Czasami ugania się za nimi, ale nie okazują lęku; nawet w czasach, kiedy miał ostre zęby, nie był zabójcą. Jakby przywołany przez moje myśli, Boo czekał na mnie, gdy ze wschodnio-zachodniego korytarza skręciłem w ten na osi północ-południe. – Cześć, piesku, co tutaj robisz? Podszedł, merdając ogonem, położył się na podłodze i przetoczył na grzbiet ze wszystkimi czterema łapami w powietrzu. Takie zaproszenie może odrzucić tylko człowiek o twardym sercu i ten, kto nadzwyczaj się spieszy. Pies pragnie tylko uczucia, a w zamian daje całego siebie, symbolizując to bezbronną pozycją z odsłoniętym brzuszkiem. Psy zapraszają nas nie tylko do dzielenia radości, ale również do życia w chwili, gdzie nie zmierzamy skądś ani dokądś, gdzie nie może rozproszyć nas powab przeszłości i przyszłości, gdzie wolność od praktycznej potrzeby i ustanie naszych zwykle beztroskich poczynań pozwalają nam rozpoznać prawdę naszego istnienia, rzeczywistość naszego świata i cel – jeśli śmiemy. Poświęciłem Boo tylko dwie minuty, drapiąc go po brzuchu, a potem ruszyłem dalej nie dlatego, że czekały mnie pilne zadania, ale ponieważ, jak napisał kiedyś pewien mądry człowiek, „ludzkość nie może znieść zbyt wielkiej dawki rzeczywistości”, a tak się składa, że jestem aż nazbyt ludzki. Betonowy strop, posadzka i ściany wielkiego garażu przypominały bunkier. Lampy jarzeniowe rzucały twarde światło, ale były rozmieszczone w zbyt dużych odległościach, żeby rozproszyć wszystkie cienie. W garażu stało siedem pojazdów: cztery sedany, wielki pickup, dwie jeszcze większe terenówki, długie jak kombi, z łańcuchami śnieżnymi na szerokich oponach. Pochylnia prowadziła do wielkich zwijanych wrót, za którymi wył wiatr. Na ścianie wisiała skrzynka, a w niej na siedmiu kołkach czternaście kompletów kluczy, po dwa dla każdego pojazdu. Nad każdym kołkiem znajdowała się tabliczka z numerem rejestracyjnym, a każdy komplet kluczy miał przywieszkę z tymi samymi numerami. Tutaj nie groził drugi Czernobyl. Włożyłem kurtkę, wsiadłem za kierownicę terenówki, zapuściłem silnik i pozwoliłem mu pracować na jałowym biegu przez czas potrzebny mi na wykombinowanie, jak za pomocą prostych dźwigni podnosić i opuszczać pług.

Gdy wysiadłem, Boo kręcił się po garażu. Popatrzył w górę, przekrzywił głowę i postawił uszy, jakby pytał: „Co jest nie w porządku z twoim nosem, stary? Nie czujesz tych samych kłopotów co ja?”. Odbiegł truchtem, obejrzał się, zobaczył, że idę za nim, i wyprowadził mnie z garażu z powrotem na korytarz. Boo nie był Lassie, a ja się nie spodziewałem, że czeka mnie zadanie równie łatwe jak wydostanie Timmy’ego ze studni albo z płonącej stodoły. Boo stanął przed zamkniętymi drzwiami, dokładnie tam, gdzie odsłonił brzuszek do drapania. Może już wtedy zachęcał mnie do zatrzymania się w tym miejscu, żeby moja legendarna intuicja miała szansę zadziałać. Byłem jednak pochwycony przez tryby przymusu, zdecydowany dotrzeć do garażu, zajęty myśleniem o czekającej mnie wyprawie, zdolny przystanąć na chwilę, ale niezdolny zobaczyć i poczuć. Teraz coś czułem, zgadza się. Czułem subtelne, ale natarczywe szarpanie, jakbym był wędkarzem z rybą na haczyku zarzuconym w głębię. Boo wszedł do podejrzanego pomieszczenia. Po chwili wahania zrobiłem to samo, zostawiając za sobą otwarte drzwi, bo gdy ciągnie mnie magnetyzm psychiczny, nie mam pewności, czy jestem wędkarzem, czy może złapaną rybą. Znalazłem się w kotłowni pełnej syku płomieni i dudnienia pomp. Gorąca woda z czterech wielkich bojlerów o wysokiej wydajności bezustannie płynęła rurami w ścianach budynku do dziesiątków konwektorów wentylatorowych, które ogrzewały liczne pomieszczenia. Tutaj były też agregaty chłodnicze do wytwarzania przechłodzonej wody, która również krążyła po szkole i klasztorze, zapewniając zimne powietrze, gdy w jakimś pokoju zrobiło się za ciepło. Na ścianach znajdowały się trzy wysokiej klasy monitory powietrza, które powinny uruchomić alarmy w najdalszym zakątku wielkiego budynku i odciąć doprowadzenie gazu do kotłów, gdyby czujniki wykryły ślad propanu w pomieszczeniu. System miał stanowić absolutne zabezpieczenie przed wybuchem. Zabezpieczenie absolutne. Niezawodne. Niezatapialny „Titanic”. Niezniszczalny „Hindenburg”. Pokój dla naszych czasów. Ludzie nie tylko nie mogą znieść zbyt dużej dawki rzeczywistości – uciekamy od rzeczywistości, gdy nikt nie przysuwa nam twarzy do ognia na tyle blisko, żebyśmy poczuli gorąco. Żaden z trzech monitorów nie wykazywał obecności niebezpiecznych cząstek propanu w powietrzu. Musiałem polegać na monitorach, bo propan jest bezbarwny i bezwonny. Gdybym polegał na swoich zmysłach, dowiedziałbym się o przecieku dopiero wtedy, gdy zemdlałbym z braku tlenu albo gdy nastąpiłoby wielkie bum. Każda skrzynka monitora była zamknięta na klucz i opatrzona metalową plombą z datą ostatniej kontroli, którą przeprowadziła firma odpowiedzialna za ich niezawodne działanie. Sprawdziłem każdy zamek i każdą plombę i nie odkryłem śladów świadczących, że ktoś przy nich manipulował. Boo podreptał w kąt najdalszy od drzwi. Mnie też tam ciągnęło. Krążąc po budynku, przechłodzona woda absorbuje ciepło. Potem płynie do wielkiego lochu w pobliżu lasów na wschodzie, gdzie wieża chłodnicza przekształca niepotrzebne ciepło w parę i wydmuchuje je w powietrze; następnie woda wraca do agregatów chłodniczych w tym pomieszczeniu, żeby znów ulec schłodzeniu. Cztery rury PCW o średnicy dwudziestu centymetrów znikały w murze pod sufitem, blisko kąta, do którego coś przyciągnęło Boo i mnie. Boo obwąchiwał kwadratową płytę z nierdzewnej stali o boku sześćdziesięciu centymetrów osadzoną piętnaście centymetrów nad podłogą. Opadłem przed nią na kolana. Obok płyty zobaczyłem kontakt Pstryknąłem, ale nic się nie stało – chyba że zapaliłem światło gdzieś za ścianą.

Płyta była przymocowana do ściany czterema śrubami. W pobliżu na haku wisiało narzędzie do odkręcania. Po zdjęciu nakrętek odstawiłem płytę i zajrzałem do otworu, w którym już stał Boo. Za zadem i podkulonym ogonem wielkiego białego psa zobaczyłem oświetlony tunel. Nie bojąc się psich bąków, tylko tego, co jeszcze mogło mnie spotkać, wpełzłem do otworu. Przebijał szeroką na sześćdziesiąt centymetrów betonową ścianę. Po drugiej stronie mogłem się wyprostować. Przede mną leżał korytarz wysoki na ponad dwa metry i szeroki na metr pięćdziesiąt. Pod sufitem tunelu wisiały cztery rury, jedna przy drugiej, skupione z lewej strony. W blasku słabych, umieszczonych pośrodku lamp wydawało się, że biegną w nieskończoność. Wzdłuż podłogi po lewej stronie były ciągi rur miedzianych, rur stalowych i giętkich przewodów. Prawdopodobnie płynęły w nich woda, propan i prąd. Gdzieniegdzie na ścianach widniały białe wzory wapnienia, ale tunel nie był wilgotny. Pachniał betonem i wapnem. Pomijając cichy szmer wody w rurach nad głową, w korytarzu panowała cisza. Sprawdziłem, która godzina. Za trzydzieści cztery minuty musiałem być w garażu, żeby spotkać się z królem Hoosierów. Boo truchtał zdecydowanym krokiem, a ja szedłem za nim bez jasnego celu. Posuwałem się tak cicho, jak tylko to możliwe w narciarskich butach, a kiedy moja lśniąca termoaktywna kurtka zaszeleściła, gdy poruszyłem ramionami, zdjąłem ją i zostawiłem na podłodze. Boo poruszał się absolutnie bezgłośnie. Chłopak i jego pies są najlepszymi towarzyszami opiewanymi w piosenkach, książkach i filmach. Ale gdy chłopak jest niewolnikiem przymusu paranormalnego, a pies nie zna strachu, prawdopodobieństwo szczęśliwego finału jest mniej więcej równe temu, że gangsterski film Scorsese skończy się słodyczą, światłem i radosnym śpiewem ślicznych jak aniołki dzieci.

ROZDZIAŁ 30 Nie lubię podziemnych korytarzy. Kiedyś umarłem w takim miejscu. Przynajmniej myślę, że umarłem i przez jakiś czas byłem martwy, i nawet odwiedziłem paru przyjaciół, choć nie wiedzieli, że byłem z nimi pod postacią ducha. Jeśli nie umarłem, spotkało mnie coś dziwniejszego od śmierci. Napisałem o tym doświadczeniu w drugim rękopisie, ale pisanie nie pomogło mi zrozumieć. Na ścianie po prawej stronie co dwanaście, może piętnaście metrów zamontowane były czujniki monitorów powietrza. Nie znalazłem śladów majstrowania. Jeśli korytarz prowadził do chłodni kominowej, czego byłem pewien, miał około stu dwudziestu metrów długości. Dwa razy pomyślałem, że słyszę coś za plecami. Kiedy spojrzałem przez ramię, niczego nie zobaczyłem. Za trzecim razem nie uległem pokusie spojrzenia do tyłu. Irracjonalny strach karmi się sam sobą i rośnie. Trzeba z nim walczyć. Sztuka polega na umiejętności odróżnienia strachu irracjonalnego od uzasadnionego. Jeśli zdusisz uzasadniony strach i z uporem będziesz parł do przodu, nieustraszony i zdeterminowany, wtedy Święty Mikołaj wciśnie się przez komin i doda do kolekcji twojego siusiaka. Boo i ja przeszliśmy sześćdziesiąt metrów, gdy z prawej strony otworzyło się drugie przejście. Podnosiło się i zakrzywiało, niknąc z pola widzenia. Pod sufitem były podwieszone cztery rury PCW. Skręcały w nasz tunel i dołączały do pierwszego zestawu, prowadząc do komina chłodni kominowej. Drugi tunel musiał zaczynać się w nowym opactwie. Zamiast przywozić braci do szkoły w dwóch wozach terenowych, narażając się na atak ze strony tego, co mogło czyhać w śnieżycy, mogliśmy przeprowadzić ich tą łatwiejszą trasą. Musiałem zbadać nowy korytarz, choć nie natychmiast. Boo szedł w kierunku chłodni. Chociaż nie mógł mi pomóc, gdybym został zaatakowany przez pełznącego za mną stwora, w jego towarzystwie czułem się raźniej. Pośpieszyłem za nim. Urojone stworzenie za moimi plecami miało trzy szyje, a na nich tylko dwie głowy. Na dwóch karkach ludzkiego ciała tkwiły łby kojotów. Stwór chciał umieścić moją głowę na środkowej szyi. Możecie się zastanawiać nad źródłem tego groteskowego, irracjonalnego urojenia. Ponieważ, jak już wiecie, jestem dziwny, ale nie groteskowy. Pewien daleki znajomy z Pico Mundo, pięćdziesięcioletni Indianin z plemienia Panamintów, który nazywa się Tommy Chodzący w Chmurach, opowiedział mi o spotkaniu z takim trzygłowym stworzeniem. Tommy wybrał się na pieszą wędrówkę i obozował na Mojave, kiedy zimowe srebrne słońce, Sędziwa

Squaw, ustąpiło złotemu słońcu wiosny, Pannie Młodej, ale zanim wściekle platynowe słońce, Szpetna Żona, przypiekło pustynię ostrym językiem tak okrutnie, że spragniony wędrowiec w desperackim poszukiwaniu kropli wody wyżyma z piasku pot skorpionów i żuków. Może nazwy słońc poszczególnych pór roku pochodziły z legend plemienia Tommy’ego. A może Tommy po prostuje zmyślił. Nie mam pewności, czy jest częściowo prawdomówny, czy wszystko po mistrzowsku zmyśla. Pośrodku czoła ma stylizowany wizerunek jastrzębia, szeroki na pięć centymetrów i wysoki na dwa i pół. Mówi, że to znamię. Truck Boheen, jednonogi były kolarz i tatuażysta, który mieszka w rdzewiejącej przyczepie na skraju Pico Mundo, mówi, że wydziergał jastrzębia na czole Tommy’ego dwadzieścia pięć lat temu za pięćdziesiąt dolców. Rozum przechyla szalę na stronę wersji Trucka. Problem w tym, że Truck twierdzi, iż pięciu ostatnich prezydentów Stanów Zjednoczonych ukradkiem w środku nocy przybyło do jego przyczepy, żeby zrobił im tatuaże. Mogę uwierzyć w jednego, dwóch, ale nie w pięciu. Tak czy owak, Tommy siedział na Mojave w wiosenną noc, na niebie mrugały Mądre Oczy Przodków – albo gwiazdy, jeśli naukowcy mają rację – gdy po drugiej stronie ogniska pojawiło się stworzenie z trzema głowami. Ludzka głowa nie wyrzekła słowa, ale kojocie łby po obu stronach mówiły po angielsku. Dyskutowały, czy głowa Tommy’ego jest bardziej atrakcyjna niż ta, która tkwi na karku pomiędzy nimi. Kojotowi numer jeden podobała się głowa Tommy’ego, zwłaszcza jego dumny nos. Kojot numer dwa nie szczędził impertynencji; powiedział, że Tommy jest „bardziej włoski niż indiański”. Będąc kimś w rodzaju szamana, Tommy rozpoznał w stworzeniu niezwykłe wcielenie Szachraja, ducha powszechnego w folklorze wielu narodów indiańskich. Zaproponował mu trzy papierosy takiej marki, jaką palił, i ofiara została przyjęta. Trzy głowy paliły w milczeniu, z powagą i zadowoleniem. Po rzuceniu niedopałków do ogniska stworzenie odeszło, pozwalając Tommy’emu zachować głowę. Dwa słowa mogą wyjaśnić opowieść Tommy’ego: pączki pejotlu. A jednak nazajutrz, po podjęciu wędrówki, Tommy natknął się na pozbawione głowy zwłoki innego wędrowca. Prawo jazdy w portfelu pozwalało stwierdzić, że to niejaki Curtis Hobart. Korzystając z telefonu satelitarnego, Tommy Chodzący w Chmurach zadzwonił do szeryfa. Władze przybyły lądem i helikopterem migoczącym jak miraż w wiosennym gorącu. Później koroner oświadczył, że głowa i ciało nie należały do siebie. Nigdy nie znaleziono głowy Curtisa Hobarta ani innego ciała, które pasowałoby do porzuconej głowy, która leżała na piasku w pobliżu zwłok Hobarta. Gdy śpieszyłem za Boo w kierunku wieży chłodniczej, nie wiedziałem, dlaczego nieprawdopodobna historia Tommy’ego wynurzyła się z bagna pamięci akurat w tym czasie. Wydawała się pozbawiona związku z moją obecną sytuacją. Później wszystko miało się wyjaśnić. Nawet gdy jestem tępy jak padalec, którego rozjechał walec, moja zapracowana podświadomość haruje w nadgodzinach, żeby ratować mi tyłek. Boo wbiegł do wieży, a ja otworzyłem drzwi pożarowe swoim kluczem i wszedłem za nim. We wnętrzu paliły się jarzeniówki. Znajdowaliśmy się na samym dole budowli. Wyglądała jak plan z filmu, w którym James Bond ściga opryszka ze stalowymi zębami i w kapeluszu typu dwururka kaliber dwanaście. Nad nami wznosiły się dwa wysokie na dziewięć metrów blaszane kominy. Łączyły je poziome kanały dostępne na różnych poziomach z szeregu czerwonych kładek. W wieżach i być może w kilku mniejszych kanałach coś obracało się z głośnym dudnieniem

i szelestem, pewnie wielkie wentylatory. Powietrze świszczało i syczało jak rozdrażnione kocury. Pod ścianami znajdowało się co najmniej czterdzieści wielkich szarych metalowych skrzyń podobnych do skrzynek przyłączowych. Każda zaopatrzona była w dźwignię WŁĄCZ/WYŁĄCZ oraz dwa światła sygnalizacyjne, czerwone i zielone. W tej chwili paliły się tylko zielone. Wszystko zielone. Wszystko w porządku. Droga wolna. Super. Wśród tej aparatury nie brakowało miejsc, gdzie ktoś mógłby się ukryć, a hałas sprawiał, że do ostatniej chwili trudno byłoby usłyszeć nawet najbardziej niezdarnego napastnika, ale postanowiłem uznać zielone światła za dobry znak. Gdybym płynął „Titanikiem”, stałbym na przechylającym się pokładzie, wisiał na relingu i patrzył na spadającą gwiazdę, życząc sobie szczęścia na gwiazdkę w chwili, gdy orkiestra grała Nearer My God to Thee. Choć w tym życiu straciłem to, co było dla mnie bezcenne, nie bez powodu jestem optymistą. Po licznych tarapatach, w jakie wpadłem, powinienem nie mieć nogi, trzech palców, pośladka, większości zębów, ucha, śledziony i poczucia humoru. Ale oto jestem. Przyprowadził mnie tutaj Boo do spółki z magnetyzmem psychicznym i gdy czujnie wszedłem do wielkiego pomieszczenia, odkryłem źródło przyciągania. Pomiędzy dwoma kolejnymi rzędami szarych metalowych skrzyń na wolnym fragmencie ściany wisiał brat Timothy.

ROZDZIAŁ 31 Obute stopy brata Tima wisiały czterdzieści pięć centymetrów nad podłogą. Metr osiemdziesiąt nad głową znajdował się najwyższy z trzynastu dziwnych białych kołków wbitych w betonową ścianę i tworzących półkole. Od kołków odchodziły białe włókniste pasma, jak szerokie na dwa i pół centymetra paski materiału, na których wisiał. Jedno z trzynastu pasm kończyło się w zmierzwionych włosach. Dwa inne dochodziły do kaptura zwiniętego na karku, a pozostałych dziesięć znikało w niewielkich rozdarciach na ramionach, rękawach i bokach habitu. Wszystkie punkty połączenia tych pasm z jego ciałem były zakryte. Było jasne, że ze zwieszoną głową, rozłożonymi i uniesionymi rękami ma przedrzeźniać ukrzyżowanie. Choć brakowało widocznych ran, wyglądał na martwego. Niegdyś słynny ze swoich rumieńców, teraz twarz miał białą jak wosk i szare cienie pod oczyma. Obwisła skóra nie reagowała na żadne emocje, tylko na siłę ciążenia. Pomimo to wszystkie kontrolki na otaczających go skrzynkach styczników – albo cokolwiek to było – pozostały zielone, więc w duchu optymizmu graniczącego z obłędem powiedziałem: – Bracie Timothy – z przerażeniem słysząc własny głos, drżący i cichy. Szum, warkot, dudnienie, terkotanie maszynerii zagłuszało oddech skradającego się trzygłowego nikotynowego diabła, ale nie odwróciłem się w jego stronę. Irracjonalny strach. Nic nie czaiło się za moimi plecami. Ani indiański półbóg z głowami kojotów, ani moja matka ze swoim pistoletem. Podnosząc głos, powtórzyłem: – Bracie Timothy? Jego skóra, choć gładka, wydawała się sucha jak proch, ziarnista jak papier, jakby życie zostało nie tylko mu odebrane, ale wyssane do ostatniej kropli. Otwarte schody wiodły do kładek i drzwi w tej części komina, która wznosiła się nad ziemią. Weszła przez nie policja, żeby przeszukać podziemia. Albo przeoczyli to miejsce, albo martwego jeszcze tu nie było, gdy prowadzili poszukiwania. Był dobrym człowiekiem i życzliwym dla mnie. Nie powinien tu wisieć, wykorzystany do szydzenia z Boga, którego wielbił przez całe życie. Może mógłbym go odciąć. Lekko złapałem jedno z włóknistych białych pasm, przesunąłem palce w górę i w dół wstążki. Nie była to jednak wstążka ani pas bawełny, ani nic, co czułem w palcach wcześniej. Gładkie jak szkło, suche jak talk, a jednak giętkie. I niezwykle zimne jak na takie cienkie włókno, tak lodowate, że palce zaczęły mi drętwieć w czasie tego krótkiego badania.

Trzynaście białych kołków było klinami, które jakimś sposobem zostały wbite w beton, jak alpinista wbija haki w skalne szczeliny. Tylko że w betonie nie dostrzegłem szczelin. Najbliższy z trzynastu kołków sterczał ze ściany niespełna pół metra nad moją głową. Przypominał wybieloną kość. Nie miałem pojęcia, w jaki sposób szpic haka został osadzony w ścianie. Wyglądało to tak, jakby kołek wyrastał z betonu albo był z nim zespawany. Nie mogłem też rozpoznać, w jaki sposób włókniste pasmo jest przymocowane do haka. Zdawało się, że każda para stanowi jednolitą całość. Szachraj za moimi plecami, ponieważ był złodziejem głów, musiał mieć ogromny nóż, może maczetę, którą mógłbym odciąć brata Timothy’ego. Nie zrobi mi krzywdy, gdy wyjaśnię, że przyjaźnię się z Tommym Chodzącym w Chmurach. Nie miałem papierosów, żeby go poczęstować, ale miałem gumę do żucia, parę listków black jacka. Kiedy trąciłem jedną z linek, chcąc sprawdzić jej wytrzymałość, okazała się bardziej napiera, niż przypuszczałem, jak struna skrzypiec. Włóknisty materiał wydał brzydki ton. Trąciłem tylko jedno pasmo, ale po chwili zadrżało pozostałych dwanaście, tworząc niesamowitą muzykę przypominającą brzmienie termenvoksu. Przeszły mnie ciarki, poczułem gorący oddech na karku i ohydny zapach. Wiedziałem, że to irracjonalny strach, reakcja na przyprawiający o gęsią skórkę stan brata Timothy’ego i niepokojące tony termenvoksu, ale i tak odwróciłem głowę, rozczarowany, że tak łatwo dałem się nabrać wyobraźni, odwróciłem się śmiało w stronę niebezpiecznego Szachraja. Nie było go za mną. Nic nie czekało na mnie z wyjątkiem Boo, który przypatrywał mi się ze zdumioną miną. Na ten widok omal nie spaliłem się ze wstydu. Gdy ucichł zimny dźwięk trzynastu pasm, skierowałem uwagę z powrotem na brata Timothy’ego. Spojrzałem na jego twarz w chwili, gdy otworzył oczy.

ROZDZIAŁ 32 Bardziej dokładnie: powieki się uniosły, ale brat Timothy nie mógł otworzyć oczu, bo już ich nie miał. W oczodołach widniały kalejdoskopowe wzory maleńkich kościanych form. Wzory zmieniały się w idealnej synchronizacji. Uznałem, że lepiej się odsunąć. Rozchyliły się obwisłe usta, bezzębne i pozbawione języka. W jamie otwartej w milczącym krzyku wyginał się i obracał, skakał do przodu i składał do wewnątrz wielowarstwowy twór z kościanych form połączonych w sposób, który nic poddawał się analizie i opisowi. Wyglądało to tak, jakby martwy mnich próbował przełknąć kolonię pajęczaków o twardych odwłokach, pajęczaków, które żyją i nie chcą być skonsumowane. Skóra pękła od kącików ust do uszu. Bez jednej kropli krwi górna warga zadarła się w stronę czoła, jak otwierane kluczykiem wieczko puszki sardynek, a dolna część twarzy zwinęła się ku brodzie. Poza parodią ukrzyżowania Chrystusa ciało brata Timothy’ego było również poczwarką, z której usiłowało wyleźć coś znacznie mniej uroczego niż motyl. Pod powłoką twarzy leżała pełnia tego, czego fragment widziałem w oczodołach i w rozdziawionych ustach: fantasmagoria kościanych form połączonych stawami zawiasowymi, stawami obrotowymi, stawami elipsoidalnymi, stawami kulistymi i stawami, które nie miały nazw i które w tym świecie nie były naturalne. Niezliczone kości przylegały do siebie tak ściśle, że wyglądały jak stopione, jak idealnie scalone, nie powinny więc mieć miejsca na obroty czy zginanie. A jednak obracały się i zginały, w dodatku jakby nie tylko w trzech wymiarach, ale w czterech, dając nieustanny pokaz zadziwiającej, szokującej sprawności. Wyobraźcie sobie, że cały wszechświat i cały czas są utrzymywane we właściwym ruchu i w idealnej równowadze przez przeogromną skrzynię biegów, i w wyobraźni zajrzyjcie do tego skomplikowanego mechanizmu, a będziecie mieli pojecie o moim braku zrozumienia, podziwu i grozy, gdy stałem przed tym hiperszkieletem, który obracał się i cykał, wyginał się i tykał, zdzierając z siebie cienkie jak pajęczyna resztki brata Tima. Coś poruszyło się energicznie pod habitem martwego zakonnika. Gdybym miał pod ręką popcorn, pepsi i wygodny fotel może bym został. Ale wieża chłodnicza była miejscem niegościnnym, pełnym kurzu i przeciągów, bez żadnego poczęstunku. Poza tym umówiłem się z bibliotekarzem-ciastkarzem w garażu szkoły. Nie cierpię spóźniać się na spotkania. Brak punktualności jest niegrzeczny. Hak wyskoczył ze ściany. Sprężyste pasmo ściągnęło klin w kalejdoskopowe kościodzieło, które wchłonęło go w okamgnieniu. Obluzował się kolejny hak i szybko wrócił do tatusia. Straszna bestia, gdy wreszcie nadeszła jej godzina, nie musiała leźć do Betlejem, żeby się narodzić.

Białe ostrza cięły habit od środka na strzępy. Niepotrzebna Rosemary; nie trzeba tracić wielu lat na dorastanie. Nadszedł czas, żeby zapalić czarne świece i zaintonować pochwalny śpiew – albo pryskać. Boo już się zmył. Ja spłynąłem. Zatrzasnąłem drzwi pomiędzy wieżą a tunelem i przez chwilę manipulowałem kluczem, zanim zrozumiałem, że można je zamknąć tylko z drugiej strony; nie mogłem uniemożliwić wyjścia nikomu z wewnątrz. Sto dwadzieścia metrów dzielących mnie od szkoły wydłużyło się w niezliczone kilometry, światła pod sufitem ginęły w dali, oświetlając drogę stąd do Pittsburgha i dalej. Boo już zniknął z pola widzenia. Może poszedł skrótem przez inny wymiar do szkolnej kotłowni. Chciałbym wisieć na jego ogonie.

ROZDZIAŁ 33 Gdy przebiegłem sprintem jakieś trzydzieści metrów, usłyszałem trzask otwieranych drzwi wieży chłodniczej. Trzask zadudnił w tunelu jak huk strzelby. Pustynny kumpel Tommy’ego Chodzącego w Chmurach, trzy głowy sztandarowy przykład szkodliwości palenia, wydawał się bardziej realny niż szkieletowy potwór, który pożądał moich kości. Ale strach przed tym czymś był racjonalny. Brat Timothy był uroczy, miły i pobożny, a patrzcie, co go spotkało. Niezaradny, bezrobotny mądrala, który nigdy nie skorzystał ze swojego bezcennego amerykańskiego prawa do głosowania, który przyjął komplement kosztem świętej pamięci Jamesa Deana, powinien się spodziewać jeszcze bardziej makabrycznej śmierci. Ale nie potrafiłem wyobrazić sobie niczego gorszego. Zerknąłem przez ramię. Mój prześladowca mknął przez kałuże światła i cienia, dlatego nie mogłem wyraźnie zobaczyć, jak się porusza, choć wiedziałem, że nie stawia kroków, jakich nauczył się w szkole tańca. Zdawało się, że część licznych kości ustawił w krótkie nogi, ale nie wszystkie były jednakowe i poruszały się niezależnie od siebie, przeszkadzając jedna drugiej i sprawiając, że się zataczał. Nie zastygłem w głębokiej kontemplacji, nie skupiłem się na rejestrowaniu wrażeń, tylko wciąż biegłem, rzucając okiem przez ramię, ale z perspektywy czasu myślę, że ogromnie zatrwożył mnie fakt, iż kościany potwór posuwał się nie po podłodze, lecz wzdłuż połączenia sufitu i ściany po prawej stronie. Był wspinaczem, co znaczyło, że kwatery dzieci na pierwszym piętrze będą trudniejsze do obrony, niż miałem nadzieję. Co więcej, cały twór obracał się bezustannie niczym świder wwiercający się w drewno. Przyszło mi na myśl słowo „maszyna”, jak wtedy, gdy patrzyłem na mozaiki za oknem holu recepcyjnego. Prześladowca potknął się, stracił oparcie i spadł ze ściany na podłogę. Krzyżujące się lewarki kości wyprostowały go i znów rzucił się w pogoń, pełen zapału, choć z mniejszą pewnością. Może uczył się swoich możliwości, jak każdy noworodek. Może była to chwila godna uwiecznienia na zdjęciu pod tytułem: Pierwsze kroki dziecka. Gdy zbliżyłem się do skrzyżowania z korytarzem, który z pewnością prowadził do nowego opactwa, byłem pewny, że prześcignę stwora – chyba że korytarz okaże się bardzo stromy. Zerkając za siebie, zobaczyłem, że jest nie tylko niezdarny, ale również półprzezroczysty. Światło z lamp pod sufitem już nie grało na jego konturach, tylko przenikało go na wskroś, jakby był zrobiony z mlecznego szkła. Gdy przystanął, pomyślałem, że zaraz się zdematerializuje, nie jak maszyna, ale jak duch. Po chwili przestał być przejrzysty i znów stał się solidny, z wigorem podejmując pogoń. Znajome zawodzenie przyciągnęło moją uwagę do drugiego korytarza. Głosem, który wcześniej słyszałem w burzy, kolejny z tych stworów wyrażał szczere pragnienie spotkania się ze mną sam na sam. Z tej odległości nie mogłem być pewien rozmiaru, ale przypuszczałem, że ta bestia jest znacznie

większa niż ślicznotka, która wykluła się z kokonu. Poruszała się pewnie, z gracją, posuwiście, jak gdyby sunęła po śniegu, przebierając nogami w bezbłędnym rytmie z szybkością stonogi. Zrobiłem jedną z rzeczy, które robię najlepiej, a mianowicie popędziłem, jakby diabeł deptał mi po piętach. Miałem tylko dwie nogi zamiast stu, a na nich buty narciarskie, nie sportowe obuwie z poduszkami powietrznymi w podeszwach, ale na moją korzyść działały dzika desperacja i energia dostarczona przez fantastyczną kanapkę siostry Reginy Marie. Dobiegałem do kotłowni, gdzie miałem być bezpieczny przed szatanem i szatanem juniorem, czy cokolwiek to było. Nagłe coś oplatało się wokół moich stóp. Krzyknąłem, upadłem i zerwałem się z podłogi. Okładałem napastnika pięściami, póki nie zrozumiałem, że to pikowana kurtka, którą zdjąłem wcześniej z powodu szelestu. Klekot kości mojego prześladowcy wzniósł się do crescendo, jakby chór oszalałych szkieletów wystukiwał ostatnie takty wielkiego numeru przedstawienia. Odwróciłem się. Stwór był tuż za mną. Nogi, inne niż u świerszcza, ale równie okropne, zatrzymały się jak jeden mąż. Najeżona kłykciami, guzami, żebrami, przednia połowa prawie czterometrowej zjawy uniosła się nad podłogę z wężową elegancją. Staliśmy twarzą w twarz albo stalibyśmy, gdybym ja nie był tutaj jedynym z twarzą. Na całej powierzchni wzory przemyślnie zintegrowanych kości rozkwitały, usychały, były zastępowane przez nowe formy i wzory, ale w ciszy, bez szczękania i tykania, jakby przelewało się żywe srebro. Celem tego milczącego popisu było pokazanie mi absolutnej kontroli nad tą nieziemską fizjologią, żebym się przestraszył i zawstydził swoją względną słabością. Jak wtedy, gdy patrzyłem przez okno, wyczułem arogancką próżność w tym pokazie, niesamowicie ludzką arogancję, pompatyczność i chełpliwość, która przewyższała zwykłą próżność i mogła zostać nazwana pychą. Cofnąłem się jeden krok, drugi. – Pocałuj mnie w dupę, wstrętny sukinkocie. Rzucił się na mnie z szaleńczą furią, zimny jak lód i bezlitosny. Niezliczone żuwaczki i szczęki kłapały, zaopatrzone w ostrogi kości pięt darły, ostre jak sztylety paliczki żłobiły, podobny do bicza kręgosłup z haczykowatymi, kolczastymi kręgami ciął mnie od brzucha do gardła i rozdarł mi serce, a wówczas moje działania w obronie dzieci ze szkoły Świętego Bartłomieja zostały ograniczone do tego, co mogłem zrobić jako zwlekający zmarły. Tak, mogło być tak źle, ale was okłamałem. Prawda jest dziwniejsza od kłamstwa, choć znacznie mniej traumatyczna. Wszystko w mojej relacji jest prawdą do momentu, kiedy powiedziałem temu workowi kości, żeby cmoknął mnie w zadek. Po wykrzyknięciu tych płynących prosto z serca wulgarnych słów zrobiłem krok w tył, a potem jeszcze jeden. Ponieważ wierzyłem, że nie mam nic do stracenia, że moje życie już dobiegło kresu, odwróciłem się śmiało od zjawy. Opadłem na ręce i kolana i przelazłem przez wąski otwór pomiędzy tunelem a kotłownią. Spodziewałem się, że potwór chwyci mnie za nogi i wciągnie z powrotem do swojego królestwa. Kiedy bez szwanku dotarłem do kotłowni, przetoczyłem się na plecy i odsunąłem od otworu, pewny wtargnięcia macających, kościanych wyrostków zakończonych szczypcami. Za ścianą nie rozległo się zawodzenie, nie usłyszałem też klekotu ucieczki, choć dudnienie pomp w kotłowni mogło maskować wszystkie odgłosy prócz tych najgłośniejszych. Słuchałem swojego walącego serca, zadowolony, że wciąż je mam. A także wszystkie palce, zęby, cenną małą śledzionę i oba pośladki. Biorąc pod uwagę zdolność chodzącego kościotrupa do objawiania się w niezliczonych wariacjach, nie widziałem powodu, z jakiego miałby nie wleźć za mną do kotłowni. Nawet w obecnej konfiguracji

bez trudu przecisnąłby się przez otwór sześćdziesiąt na sześćdziesiąt centymetrów. Gdyby stwór tu wszedł, nie miałem żadnej broni, żeby go odpędzić. Ale jeśli nie utrzymam pozycji, umożliwię mu wstęp do szkoły, gdzie w tej chwili większość dzieci jadła obiad w refektarzu na parterze, a inne w swoich pokojach na pierwszym piętrze. Czując się głupio i bez sensu, zerwałem się z podłogi, zdjąłem gaśnicę ze ściany i trzymałem ją w pogotowiu, jakbym mógł zabić ten zlepek kości mgłą fosforanu amonowego, jak w kiepskich wczesnych filmach science fiction, gdzie bohaterowie w przedostatniej scenie dokonują odkrycia, że siejący spustoszenie, najwyraźniej niezniszczalny potwór może się rozpuścić w czymś tak prozaicznym jak sól, wybielacz do ubrań albo lawendowy lakier do włosów. W zasadzie nie miałem pewności, czy to coś żyje w takim sensie, w jakim żyją ludzie, zwierzęta i owady, albo nawet w sensie życia planet. Nie potrafiłbym wyjaśnić, jak trójwymiarowy kolaż kości, choć zdumiewająco skomplikowany, mógłby żyć, skoro nie miał ciała, krwi i widocznych narządów zmysłów. A jeśli nie był żywy, nie można było go zabić. Wyjaśnienie nadnaturalne też mi umykało. Nic w teologii głównych religii ani w znanym mi folklorze nie sugeruje istnienia takiej istoty. Boo wyłonił się spomiędzy bojlerów. Przyjrzał się mnie i mojej broni fosforanowo-amonowej. Usiadł, przekrzywił głowę i wyszczerzył zęby w uśmiechu. Zdaje się, że go rozbawiłem. Uzbrojony w gaśnicę i, gdyby ona zawiodła, tylko w gumę do żucia black jack, stałem na stanowisku przez minutę, dwie, trzy. Nic nie wyszło zza ściany. Nic nie czekało na progu, niecierpliwie postukując kościanymi palcami stóp. Odstawiłem gaśnicę. Trzymając się w odległości trzech metrów od otworu, opadłem na ręce i kolana, by zajrzeć w głąb tunelu. Zobaczyłem oświetlony betonowy korytarz biegnący ku wieży chłodzącej, ale poza tym nic, na widok czego chciałbym wezwać pogromców duchów. Boo podszedł bliżej do otworu niż ja, zerknął, potem spojrzał na mnie z konsternacją. – Nie wiem – powiedziałem. – Nie łapię. Założyłem płytę z nierdzewnej stali na miejsce. Gdy dokręcałem kluczem pierwszą nakrętkę, spodziewałem się, że coś trzaśnie w płytę z drugiej strony, wyrwie ją i wywlecze mnie z kotłowni. Nic się nie stało. Nie wiem, co powstrzymało kościaną bestię od zrobienia mi tego, co zrobiła z bratem Timothym, ale jestem przekonany, że chciała mnie dorwać. Jestem również pewien, że moje obraźliwe słowa – „pocałuj mnie w dupę, paskudny sukinkocie” – nie skłoniły jej, nadąsanej, do odejścia.

ROZDZIAŁ 34 Rodion Romanovich stawił się w garażu w wielkiej czapce z niedźwiedziej skóry, białym jedwabnym szaliku, czarnym trzyćwierciowym płaszczu z futrzanym kołnierzem i futrzanymi mankietami oraz – żadna niespodzianka – zasuwanych śniegowcach do kolan. Wyszykował się jak na sannę z carem. Po ucieczce przed galopującym kościotrupem leżałem na wznak na podłodze, patrząc w sufit, próbując się uspokoić, czekając, aż nogi przestaną mi drżeć i odzyskają trochę dawnej siły. Stojąc nade mną, patrząc w dół, Rosjanin powiedział: – Jest pan wielce osobliwym młodym człowiekiem, panie Thomas. – Tak, proszę pana. Jestem tego świadom. – Co pan tu robi? – Dochodzę do siebie po wielkim strachu. – Co pana przestraszyło? – Nagłe uświadomienie sobie własnej śmiertelności. – Czyżby wcześniej nie zdawał pan sobie sprawy, że jest śmiertelny? – Przez jakiś czas byłem tego świadom. Pokonało mnie, wie pan, poczucie nieznanego. – Jakiego nieznanego, panie Thomas? – Wielkiego nieznanego. Nie jestem szczególnie wrażliwy. Odrobina nieznanego nie wprawia mnie w zakłopotanie. – Czy leżenie na podłodze niesie panu ukojenie? – Zacieki na suficie są piękne. Ich widok mnie relaksuje. Patrząc na betonowy strop, zauważył: – Moim zdaniem są brzydkie. – Wcale nie. Zlewające się miękkie odcienie szarości, czerni i rdzy, sugestia zieleni, wszystkie te nieregularne kształty, nic nie jest wyraziste i sztywne jak kość. – Kość, powiada pan? – Tak, proszę pana, powiadam. Czy ta czapa jest z niedźwiedziej skóry? – Tak. Wiem, że noszenie futer jest niepoprawne politycznie, ale nikogo nie będę za to przepraszać. – I dobrze. Założę się, że sam pan zabił niedźwiedzia. – Jest pan obrońcą praw zwierząt, panie Thomas? – Nie mam nic przeciwko zwierzętom, ale zwykle jestem zbyt zajęty, żeby maszerować w ich obronie. – W takim razie powiem panu, że rzeczywiście zabiłem niedźwiedzia, z którego skóry została uszyta ta

czapka, kołnierz i mankiety płaszcza. – Niewiele jak na całego niedźwiedzia. – Mam inne futrzane rzeczy w swojej garderobie, panie Thomas. Zastanawiam się, skąd pan wie, że zabiłem niedźwiedzia. – Proszę się nie obrażać, ale wraz z futrem na różne części garderoby otrzymał pan coś z ducha niedźwiedzia, kiedy pan go zabił. Z mojego punktu widzenia liczne zmarszczki na jego czole wyglądały jak straszne czarne blizny. – To kojarzy się z filozofią New Age, nie katolicką. – Mówię metaforycznie, nie dosłownie, i z pewną ironią, proszę pana. – Ja w pana wieku nie miałem luksusu ironii. Wstanie pan? – Za minutę. Eagle Creek Park, Garfield Park, White River State Park – Indianapolis ma kilka bardzo ładnych parków, ale nie wiedziałem, że są w nich niedźwiedzie. – Jak z pewnością się pan domyśla, upolowałem niedźwiedzia, gdy byłem młodym człowiekiem. – Stale zapominam, że jest pan Rosjaninem. O rany, bibliotekarze w Rosji są większymi twardzielami niż tutaj, polują na niedźwiedzie i tak dalej. – Każdy musiał być twardy. To była epoka sowiecka. Ale w Rosji nie byłem bibliotekarzem. – Ja zmieniłem się w trakcie pracy zawodowej. Kim pan był w Rosji? – Przedsiębiorcą pogrzebowym. – Tak? Balsamował pan ludzi. – Przygotowywałem ludzi na śmierć, panie Thomas. – Ujął pan to w szczególny sposób. – Wcale nie. Tak mówiliśmy w moim dawnym kraju. – Powiedział parę słów po rosyjsku i przetłumaczył: – Jestem przedsiębiorcą pogrzebowym. Przygotowuję ludzi na śmierć. Teraz oczywiście jestem bibliotekarzem z Indiany, pracuję w bibliotece stanowej naprzeciwko Kapitolu, na North Senate Avenue pod numerem sto czterdziestym. Przez chwilę leżałem w milczeniu. – Jest pan całkiem zabawny, panie Romanovich. – Ale mam nadzieję, że nie groteskowy. – Wciąż o tym myślę. – Wskazałem drugą terenówkę. – Pan pojedzie tą. Kluczyki z numerami rejestracyjnymi znajdzie pan w skrzynce na ścianie. – Czy medytacje nad zaciekami złagodziły strach przed wielkim nieznanym? – Na tyle, na ile można się spodziewać, proszę pana. Chce pan pomedytować przez parę minut? – Nie, dziękuję, panie Thomas. Nie martwi mnie wielkie nieznane. – Poszedł po kluczyki. Kiedy wstałem, moje nogi były bardziej stabilne niż parę minut temu. Ozzie Boone, ważący prawie dwieście kilogramów autor bestsellerowych powieści detektywistycznych, mój przyjaciel i mentor z Pico Mundo, twierdzi z uporem, że powinienem pisać te biograficzne rękopisy lekkim tonem. Uważa, że pesymizm jest wyłącznie dla ludzi, którzy mają zbyt duże wykształcenie i zbyt małą wyobraźnię. Ozzie mówi, że melancholia jest zadowoloną z siebie formą smutku. Ostrzega, ze pisząc w beznadziejnie ponurym nastroju, pisarz ryzykuje hodowanie mroku w sercu i staje się tym, co potępia. Zważywszy na makabryczną śmierć brata Timothy’ego, straszne odkrycia i dotkliwe straty, które dopiero zostaną ujawnione, wątpię, czy ton tej narracji byłby w połowie tak lekki, gdyby nie Rodion

Romanovich. Nie chcę powiedzieć, że okazał się świetnym kumplem. Chodzi mi o to, że nie brakowało mu dowcipu. Obecnie proszę Los tylko o to, żeby ludzie, których zsyła na moją drogę, czy dobrzy, czy źli, czy moralnie bipolarni, byli w mniejszym bądź większym stopniu zabawni. To wielka prośba do zajętego Losu, który musi wprowadzać zamęt w milionach żywotów. Większość dobrych ludzi ma poczucie humoru. Problem jest ze znalezieniem pobudzających do uśmiechu złych ludzi, ponieważ zło jest zazwyczaj pozbawione humoru, choć w filmach ci źli często mają najlepsze teksty. Moralnie bipolarni natomiast, z nielicznymi wyjątkami, są zbyt zajęci usprawiedliwianiem swojego sprzecznego zachowania, żeby nauczyć się śmiać z siebie, i zauważyłem, że częściej śmieją się z innych ludzi niż z nimi. Krzepki, ubrany w niedźwiedzią czapę, poważny jak przystało na człowieka przygotowującego ludzi na śmierć, Rodion Romanovich wrócił z kluczykami do drugiej terenówki. – Panie Thomas, naukowiec powie panu, że charakter wielu systemów wydaje się chaotyczny, ale długie, dokładne badanie wykazuje istnienie dziwnego porządku pod pozorami chaosu. – Na przykład? – Zimowa burza, w którą wyjdziemy, będzie wydawała się chaotyczna – zmienny wiatr, wirujący śnieg, jasność, która nie tyle ujawnia, ile przysłania – ale jeśli spojrzy pan nie na zjawisko meteorologiczne, ale na przepływ cieczy, cząstek i energii w mikroskali, zobaczy pan wątek i osnowę jak w starannie utkanej tkaninie. – Zostawiłem w pokoju mikroskalowe okulary. – Gdyby spojrzał pan na poziomie atomów, zjawisko znów mogłoby wydać się chaotyczne, ale na poziomie subatomowym znów pojawiłby się dziwny porządek, wzór jeszcze bardziej misterny niż wątek i osnowa. Pod każdym pozornym chaosem zawsze czeka na ujawnienie porządku. – Nie widział pan mojej szuflady ze skarpetkami. – Może się wydawać, że my dwaj znaleźliśmy się w tym miejscu i w tym czasie wyłącznie przez przypadek, ale i uczciwy naukowiec, i prawdziwy człowiek wiary powie panu, że nie ma zbiegów okoliczności. Pokręciłem głową. – Nauczyli pana wnikliwego myślenia w szkole przedsiębiorców pogrzebowych. Jego ubranie było nieskazitelne, bez jednej plamki czy zmarszczki, a śniegowce lśniły jak z lakierowanej skóry. Stoicka, pobrużdżona i niewzruszona twarz była maską idealnego porządku. – Proszę nie zadawać sobie trudu – powiedział – i nie pytać mnie o nazwę szkoły dla przedsiębiorców pogrzebowych, panie Thomas. Nigdy do niej nie uczęszczałem. – Pierwszy raz widzę kogoś, kto balsamował bez licencji. W jego oczach widniał porządek jeszcze bardziej surowy niż ten, który sugerowało ubranie i twarz. – Uzyskałem licencję bez chodzenia do szkoły. Miałem wrodzony talent do tego fachu. – Niektóre dzieci rodzą się ze słuchem absolutnym, inne są genialnymi matematykami, a pan przyszedł na świat z wiedzą, jak przygotowywać ludzi na śmierć. – Święta prawda, panie Thomas. – Musi pan mieć interesujące pochodzenie genetyczne. – Przypuszczam, że pańska rodzina i moja były równie niekonwencjonalne. – Nigdy nie poznałem siostry mojej matki, ciotki Cymry, ale mój ojciec mówi, że jest niebezpiecznym mutantem, którego gdzieś zamknęli.

Rosjanin wzruszył ramionami. – Niemniej jednak postawiłbym sporo na podobieństwo naszych rodzin. Ja mam prowadzić czy pan? Jeśli na jakimś poziomie pod jego ubraniem, twarzą i oczami krył się chaos, to w umyśle. Zastanawiałem się, jaki rodzaj dziwnego porządku może pod nim leżeć. – Proszę pana, nigdy dotąd nie jechałem po śniegu. Nie jestem pewien, czy pod tymi wszystkimi zaspami zdołam znaleźć drogę do opactwa. Musiałbym zdać się na intuicję… choć zwykle zawsze to robię. – Z całym szacunkiem, panie Thomas, uważam, że doświadczenie przebija intuicję. Rosja jest światem śniegu, i, prawdę mówiąc, urodziłem się w czasie śnieżycy. – W czasie śnieżycy w kostnicy? – W bibliotece. – Pańska matka była bibliotekarką? – Nie. Profesjonalną zabójczynią. – Zabójczynią? – Zgadza się. – Zabójczynią w przenośni czy dosłownie, proszę pana? – Jedno i drugie, panie Thomas. Kiedy będzie pan jechać za mną, proszę trzymać się w bezpiecznej odległości. Nawet z napędem na cztery koła i łańcuchami istnieje niebezpieczeństwo poślizgu. – Czuję się tak, jakbym się ślizgał cały dzień. Będę ostrożny, proszę pana. – Jeśli wpadnie pan w poślizg, proszę przekręcić kierownicę w kierunku ślizgu. Niech pan nie próbuje kontrować. I proszę używać hamulców z wyczuciem. – Podszedł do terenówki i otworzył drzwi. Zanim wsiadł za kierownicę, powiedziałem: – Proszę pana, niech pan zablokuje drzwi. I jeśli zobaczy pan coś niezwykłego w burzy, niech pan poskromi ciekawość i nie wysiada, żeby przyjrzeć się z bliska. Proszę się nie zatrzymywać. – Niezwykłego? Na przykład? – Och, wie pan, nic szczególnego. Powiedzmy, bałwana z trzema głowami albo kogoś, kto mógłby przypominać moją ciotkę Cymry. Mógłby obrać jabłko spojrzeniem. Pomachałem mu ręką, życząc powodzenia, wsiadłem do swojej terenówki, a on po chwili do swojej. Romanovich wyminął mnie i pojechał do stóp pochylni. Ruszyłem za nim. Wcisnął guzik pilota i drzwi zaczęły się podnosić. Za garażem leżał chaos ponurego światła, wrzeszczącego wiatru i lawiny bezustannie padającego śniegu.

ROZDZIAŁ 35 Rodion Romanovich wyjechał z garażu w młoty wiatru i płachty śniegu. Włączyłem reflektory. Były niezbędne w tym puchowym deszczu. W chwili, gdy białe zasłony śniegu zapłonęły w snopach świateł, Elvis zmaterializował się na fotelu pasażera, jak gdybym jego też włączył. Był ubrany w kostium płetwonurka marynarki z Łatwo przyszło, łatwo poszło, może dlatego, że uznał, iż trzeba mnie rozbawić. Czarny kaptur z neoprenu szczelnie przylegał do jego głowy zakrywając włosy, uszy, czoło po brwi. Wyeksponowana w ten sposób twarz wydawała się dziwnie wrażliwa, ale efekt był niezbyt dobry. Elvis wcale nie wyglądał jak płetwonurek; wyglądał jak słodka lalka nagusek z buzią w ciup, ubrana przez jakiegoś zboczeńca w strój do praktyk sadomasochistycznych, – O rany, ten film – powiedziałem. – Nadałeś nowe znaczenie słowu śmieszny. Zaśmiał się bezdźwięcznie, udał, że strzela do mnie z kuszy do podwodnych polowań, i zmienił kostium płetwonurka na arabski strój z Harum Scarum. – Masz rację – zgodziłem się – ten był jeszcze gorszy. Tworząc muzykę, nie miał sobie równych, ale w filmach parodiował samego siebie w sposób tak żenujący, że strach patrzeć. Pułkownik Parker, menedżer, który wybierał scenariusze, przysłużył się Elvisowi mniej więcej tak, jak mnich Rasputin carowi Mikołajowi i Aleksandrze. Wyjechałem z garażu, zatrzymałem się i nacisnąłem pilota, żeby opuścić wrota. Patrzyłem w lusterko wsteczne, dopóki się nie zamknęły, gotów wrzucić wsteczny bieg i rozjechać każdego uciekiniera z koszmaru, który spróbuje wejść do garażu. Znajdując drogę najwyraźniej dzięki analizie topografii, Romanovich jechał bezbłędnie w kierunku północno-północno-wschodnim, odsłaniając czarną nawierzchnię na łagodnym zakręcie. Część zgarniętego śniegu spiętrzyła się na chodniku. Opuściłem pług, aż niemal muskał asfalt, i ruszyłem za Rosjaninem. Jechałem w bezpiecznej odległości, chyląc głowę przed jego doświadczeniem, ponieważ nie chciałem, żeby poskarżył się na mnie swojej matce zabójczym. Wiatr popiskiwał niczym dudy, jakby trwał tuzin szkockich pogrzebów. Potężne podmuchy kołysały terenówką i dziękowałem Bogu, że to powiększony model z niskim środkiem ciężkości, dodatkowo obciążony przez ciężki pług. Śnieg był taki suchy, a wiatr taki silny i zawzięty, że nic nie przyklejało się do szyby. Nie włączyłem wycieraczek. Rozglądając się po stoku, zerkając w lusterka, spodziewałem się zobaczyć kościane bestie harcujące

w śnieżycy. Białe smugi ograniczały widoczność równie skutecznie jak burza piaskowa na Mojave, ale surowe geometryczne linie stworów powinny na zasadzie kontrastu przyciągnąć oko w tym stosunkowo miękkim śnieżnym krajobrazie. Poza terenówkami i tym, co niósł wiatr, nic się nie poruszało. Nawet wielkie drzewa wzdłuż drogi, sosny i świerki, były tak mocno obciążone śniegiem, że konary ledwo drżały z szacunku do zawieruchy. Elvis zmienił kolor włosów na blond, a arabski strój na robocze buty, dżinsy z podwiniętymi nogawkami i kraciastą koszulę z Kochających się kuzynów. W tym filmie grał dwie role: ciemnowłosego oficera lotnictwa i jasnowłosego prostaka. – W prawdziwym życiu nie widziałeś wielu jasnowłosych prostaków – powiedziałem – zwłaszcza z idealnymi zębami, czarnymi brwiami i tapirowanymi włosami. Udał, że ma wystające siekacze i zrobił zeza, żeby zwiększyć wiarygodność roli. Zaśmiałem się. – Synu, ostatnio zaszły w tobie jakieś zmiany. Dotąd nie śmiałeś się tak beztrosko ze swoich złych decyzji. Przez chwilę rozmyślał nad moimi słowami, a potem wskazał na mnie. – Co? Wyszczerzył zęby w uśmiechu i pokiwał głową. – Myślisz, że jestem zabawny? Znowu skinął, potem przecząco pokręcił głową, jakby mówiąc, że jestem zabawny, ale nie o to mu chodziło. Zrobił szereg min i znowu wskazał mnie, potem siebie. Jeśli chodziło mu o to, co myślałem, to mi pochlebiło. – Osobą, która nauczyła mnie śmiać się z własnej głupoty, była Stormy. Popatrzył na blond włosy w lusterku wstecznym, pokręcił głową i roześmiał się milcząco. – Kiedy śmiejesz się z siebie, nabierasz perspektywy. Zaczynasz rozumieć, że błędy, które popełniłeś, dopóki nic szkodzą nikomu prócz ciebie… cóż, możesz je sobie wybaczyć. Po chwili namysłu podniósł kciuk na znak, że się ze mną zgadza. – Wiesz co? Każdy, kto przechodzi na Drugą Stronę, jeśli nie wiedział tego przed odejściem, nagle uświadamia sobie, że na tym świecie był głupcem na tysiące sposobów. Tam wszyscy rozumieją jeden drugiego lepiej, niż my rozumiemy siebie, i wybaczają nam naszą głupotę. Wiedział, że chodzi mi o to, iż jego ukochana matka powita go radosnym śmiechem, nie płaczem rozczarowania i na pewno nie wstydu. Łzy wezbrały mu w oczach. – Pomyśl o tym – poradziłem. Zagryzł dolną wargę i pokiwał głową. Kątem oka dostrzegłem szybki ruch w śnieżycy. Serce mi zamarło i odwróciłem się w tamtą stronę, ale to był tylko Boo. Z psią żywiołowością gnał, niemal szybował w górę stoku, upajając się zimowym spektaklem, ani nie zakłócając wrogiego pejzażu, ani przezeń niezakłócany, biały pies pędzący przez biały świat. Objechaliśmy kościół i skręciliśmy ku wejściu do domu gościnnego, gdzie mieli czekać na nas bracia. Elvis przeobraził się ze starannie ufryzowanego prostaka w lekarza. Miał biały kitel i stetoskop na szyi. – Hej, zgadza się. Występowałeś z zakonnicami. Grałeś doktora. Złamane reguły. Mary Tyler Moore była siostrą zakonną. Film może nie wiekopomny, nie dorównuje dziełom wszystkim Bena Afflecka i Jennifer Lopez, ale przynajmniej nie żenująco głupawy. Położył prawą rękę na sercu i poklepał szybko, sugerując kołatanie. – Kochałeś Mary Tyler Moore? – Kiedy skinął głową, powiedziałem: – Wszyscy kochali Mary Tyler Moore. Ale w prawdziwym życiu byliście tylko przyjaciółmi, prawda? Skinął głową. Znów zatrzepotał ręką. Tylko przyjaciółmi, ale ją kochał. Rodion Romanovich

zahamował przed wejściem domu gościnnego. Gdy powoli zatrzymałem wóz za Rosjaninem, Elvis wsunął do uszu końcówki stetoskopu i przycisnął głowicę do mojej piersi, jakby słuchał bicia serca. Jego spojrzenie było wymowne i zabarwione smutkiem. Zaparkowałem, zaciągnąłem hamulec ręczny i powiedziałem: – Synu, nie martw się o mnie. Słyszysz? Niezależnie, co się stanie, dam sobie radę. Kiedy wybije moja godzina, będę jeszcze lepszy, a tymczasem będzie ze mną wszystko w porządku. Zrób, co trzeba, i nie martw się o mnie. Przykładał stetoskop do mojej piersi. – Byłeś dla mnie błogosławieństwem w ciężkich chwilach – dodałem – i nic nie sprawi mi większej przyjemności, gdy ja stanę się błogosławieństwem dla ciebie. Położył mi rękę na karku i ścisnął jak brat, któremu brak odpowiednich słów. Otworzyłem drzwi i wysiadłem z terenówki. Wiatr był okropnie zimny.

ROZDZIAŁ 36 Spieczony przez palące zimno, padający śnieg wysychał na popiół. Płatki były prawie ziarniste i piekły mnie w twarz, gdy brnąłem przez prawie półmetrową warstwę śniegu na spotkanie z Rodionem Romanovichem. Wysiadł ze swojej terenówki, zostawiając włączony silnik i światła, jak ja. Podniosłem głos, żeby przekrzyczeć wiatr: – Bracia będą potrzebowali pomocy przy zapakowaniu sprzętu. Niech da im pan znać, że jesteśmy. Tylne siedzenia w mojej terenówce są złożone. Przyjdę, gdy tylko je rozłożę. W szkolnym garażu ten syn zabójczyni sprawiał nieco teatralne wrażenie, ubrany w niedźwiedzią czapę i lamowany futrem skórzany płaszcz, ale w burzy wyglądał iście monarszo i w swoim żywiole, jakby był królem zimy i mógł ruchem ręki powstrzymać padający śnieg, gdyby mu przyszła ochota. Nie kulił się i nie chował głowy przed kąsającym wiatrem. Wyprostowany jak struna ruszył do domu gościnnego dumnym krokiem, jakiego można się spodziewać po człowieku, który kiedyś przygotowywał ludzi na śmierć. W chwili, gdy zniknął w budynku, otworzyłem drzwi jego terenówki, zgasiłem światła, wyłączyłem silnik i schowałem kluczyki do kieszeni. Pobiegłem do drugiego pojazdu, żeby też zgasić światła i silnik. Zabrałem kluczyki, żeby Romanovich nie mógł pojechać żadnym wozem do szkoły. Gdy wszedłem za swoim ulubionym Hoosierem do domu gościnnego, zastałem szesnastu braci gotowych do boju. Roztropność kazała im przebrać się z habitów w stroje odpowiednie do takiej pogody. Nie były to jednak szpanerskie kombinezony, jakie widzi się na stokach Aspen i Vail. Nie opinały ciała, żeby zwiększyć aerodynamikę w czasie jazdy czy seksapil po nartach, i brakowało im żywych kolorów. Habity i stroje obrzędowe zakonników były krojone i szyte przez czterech braci, którzy nauczyli się krawiectwa. Ta czwórka uszyła również kombinezony. Były szaroniebieskie, bez ozdób, starannie wykończone, ze składanymi kapturami, ochraniaczami na mankiety z praktycznie niezniszczalnego materiału ballistic nylon i izolowanymi szczelnymi mankietami z gumowanymi ściągaczami: idealne do odśnieżania chodników i innych prac w czasie paskudnej pogody. Po przybyciu Romanovicha bracia zaczęli wkładać na kombinezony kamizelki z ociepleniem z polaru thermaloft. Kamizelki miały elastyczne wstawki, wzmocnione ramiona i, jak kombinezony, liczne zasuwane kieszenie. W tych jednolitych uniformach, z życzliwymi twarzami okolonymi przez dopasowane kaptury, wyglądali jak szesnastu astronautów, którzy właśnie przybyli z planety tak przyjaznej, że jej hymnem musiała być Parada pluszowych niedźwiadków.

Brat Victor, który kiedyś służył w piechocie morskiej, chodził wśród swoich żołnierzy, sprawdzając, czy przynieśli wszystkie potrzebne narzędzia. Dwa kroki od drzwi stał brat Piącha. Gdy konspiracyjnie skinął głową, spotkaliśmy się w głębi holu recepcyjnego, jak najdalej od uszeregowanych sił prawości. Gdy podałem mu klucze od terenówki, którą przyjechał Romanovich, Piącha powiedział: – Umocnienia i obrona przed kim, synu? Kiedy trzeba iść w bój, człowiek musi wiedzieć, z kim ma wojować, to swego rodzaju tradycja. – Jest paru naprawdę złych bandziorów, proszę brata. Nie mam czasu na wyjaśnienia, wyłożę wszystko w szkole. Tylko jeszcze nie wiem, jak wytłumaczę to braciom, bo to dziwaczny świat. – Poręczę za ciebie, mały. Kiedy Piącha mówi, że słowo faceta jest złotem, nikt nie śmie wątpić. – Tym razem będzie trochę wątpliwości. – Lepiej, żeby nie było. – Jego kanciaste rysy zastygły w twardym wyrazie pasującym do oblicza groźnego boga z kamiennej świątyni, który nie toleruje niedowiarków. – Lepiej, żeby nikt nie wątpił w twoje słowa. Poza tym bracia może jeszcze nie wiedzą, że Bóg położył rękę na twojej głowie, ale lubią cię i przeczuwają, że masz w sobie coś wyjątkowego. – I szaleją na punkcie moich naleśników. – To nie zaszkodzi. – Znalazłem brata Timothy’ego. Kamienna twarz zarysowała się lekko. – Znalazłeś biednego Tima w takim stanie, jak mówiłeś, prawda? – Niezupełnie, proszę brata. Ale tak, jest teraz z Bogiem. Kreśląc znak krzyża, wymruczał modlitwę za duszę brata Timothy’ego, a potem powiedział: – Mamy teraz dowód, że Tim nie wyskoczył do Reno na rum i ruletkę. Szeryf będzie musiał podejść do sprawy poważnie, udzielić dzieciom potrzebnej ochrony. – Chciałbym, ale tego nie zrobi. Wciąż nie mamy ciała. – Zdarzyło mi się oberwać po uszach i może teraz odczuwam skutki, bo myślałem, że powiedziałeś, że znalazłeś ciało. – Tak, proszę brata, znalazłem ciało, ale zostało z niego może parę centymetrów twarzy zwiniętej jak na kluczyku do otwierania puszki sardynek, to wszystko. Wpatrując się pilnie w moje oczy, przemyślał usłyszane słowa. – To nie ma żadnego sensu, synu. – Tak, proszę brata, nie ma sensu. Opowiem wszystko, gdy dotrzemy do szkoły, i kiedy brat usłyszy, co mam do powiedzenia, to będzie miało jeszcze mniej sensu. – I sądzisz, że ten Rosjanin jest wplątany w sprawę? – Nie jest bibliotekarzem, a jeśli nawet kiedyś był przedsiębiorcą pogrzebowym, to nie czekał na klientów, tylko sam ich sobie załatwiał. – To też nie w pełni chwytam. Jak twoje ramię po zeszłej nocy? – Wciąż trochę pobolewa, ale niezbyt mocno. Moja głowa jest w porządku, proszę brata. Nie mam wstrząsu mózgu, zapewniam. Połowa ubranych w kombinezony zakonników już wyniosła sprzęt do terenówek, a pozostali wychodzili za drzwi, gdy brat Saul, który nie jechał do szkoły, przyszedł z informacją, że w opactwie nie

działają telefony. – Czy to normalne w czasie silnej burzy? – zapytałem. Brat Piącha pokręcił głową. – Zdarzyło się może raz, jak tylko pamiętam. – Są jeszcze komórkowe. – Coś mi mówi, że nie, synu. Nawet w czasie dobrej pogody na tym obszarze nie zawsze jest zasięg. Wyłowiłem komórkę z kieszeni kurtki, włączyłem ją i czekaliśmy, aż ekran poda nam złe wieści, co też się stało. Kiedy zrobi się gorąco, łączność pomiędzy opactwem i szkołą będzie poważnie utrudniona. – Jak pracowałem dla Trzepaczki, mieliśmy takie powiedzenie, gdy dochodziło do zbyt wielu dziwnych zbiegów okoliczności. – „Nie ma zbiegów okoliczności” – zacytowałem. – Jasne, że nie ma. Mawialiśmy: „Ktoś wśród nas musi mieć pluskwę FBI w odbytnicy”. – To barwne wyrażenie, proszę brata, ale byłbym szczęśliwy, gdybyśmy mieli tu FBI. – Cóż, byłem wtedy po ciemnej stronie. Lepiej powiedz Rosjaninowi, że nie ma biletu powrotnego. – Brat ma jego kluczyki. Ze skrzynką narzędziową w jednej ręce i kijem baseballowym w drugiej ostatni z braci zakonnych zniknął za drzwiami. Rosjanina nie było w pokoju. Gdy wyszedłem z bratem Piąchą na zewnątrz, Rodion Romanovich odjeżdżał pierwszą terenówką pełną zakonników. – Niech mnie diabli. – No, no, synu. Licz się ze słowami. – Zabrał z kołka oba komplety kluczyków. Romanovich zatrzymał się w połowie długości kościoła, jakby na mnie czekał. – Niedobrze – mruknąłem. – Może jest w tym ręka Boga, synu, a ty po prostu jeszcze nie dostrzegasz dobra. – To głęboka wiara czy cieplutki, puszysty optymizm myszy, która uratowała księżniczkę? – W pewien sposób to jedno i to samo, synu. Chcesz prowadzić? Podałem mu kluczyki do drugiej terenówki. – Nie. Chcę siedzieć po cichu, dusząc się we własnej głupocie.

ROZDZIAŁ 37 Białe jak bandaże niebo rozjaśniało powietrze mniej niż otuloną śniegiem powierzchnię, jakby Słońce umierało i Ziemia przemieniała się w nowe słońce, zimne, dające niewiele światła i ani trochę ciepła. Brat Piącha prowadził, jadąc za podstępnym fałszywym bibliotekarzem w bezpiecznej odległości, a ja strzelałem we wszystkie strony, choć tylko oczami. Ośmiu braci ze sprzętem zajmowało drugi, trzeci i czwarty rząd siedzeń w terenówce. Można by się spodziewać, że w pojeździe pełnym mnichów będzie panowała cisza, a wszyscy pasażerowie będą pogrążeni w milczącej modlitwie albo medytacjach nad stanem swojej duszy - albo w knowaniach, jak ukryć przed ludzkością, że Kościół jest organizacją istot pozaziemskich zdecydowanych zawładnąć światem przez kontrolę umysłów, którą to mroczną prawdę znał pan Leonardo da Vinci, co łatwo udowodnić, powołując się na jego najsłynniejszy autoportret w kapeluszu z cynfolii w kształcie piramidy. Wczesnym popołudniem powinna panować cisza mniejsza, przerywana tylko na potrzeby pracy, ale mnisi rozmawiali ze swadą. Martwili się o zaginionego brata Timothy’ego i byli zatrwożeni możliwością, że nieznani osobnicy zamierzają skrzywdzić dzieci w szkole. Ich głosy wyrażały strach i pokorę, lecz również radosne podniecenie, że mogą wystąpić w roli dzielnych obrońców niewiniątek. Brat Alfonse zapytał: – Odd, czy wszyscy umrzemy? – Mam nadzieję, że nikt nie umrze – odparłem. – Jeśli wszyscy umrzemy, szeryf będzie skompromitowany. – Nie rozumiem tego moralnego rachunku – stwierdził brat Rupert – śmierć nas wszystkich zostanie zrównoważona przez wstyd szeryfa? – Zapewniam cię, bracie – zaczął Alfonse – nie chciałem sugerować, że masowa śmierć byłaby ceną do przyjęcia za jego porażkę w następnych wyborach. Brat Quentin, który kiedyś był policjantem, najpierw patrolującym ulice, a potem detektywem w wydziale rozbojów i zabójstw, zapytał: – Odd, kim są ci niedoszli zabójcy dzieci? – Nie wiemy tego na pewno – odparłem, odwracając się w fotelu, żeby na niego spojrzeć. – Ale wiemy, że coś nadchodzi. – Jakie są dowody? Najwyraźniej nie na tyle konkretne, żeby zrobiły wrażenie na szeryfie. Telefony z pogróżkami, coś w tym stylu? – Telefony nie działają – odparłem wymijająco – więc nie będzie żadnych pogróżek.

– Unikasz odpowiedzi? – zapytał brat Quentin. – Tak, proszę brata. – Jesteś w tym beznadziejny. – Staram się, jak mogę. – Musimy znać imię naszego wroga. – Znamy – dobitnie powiedział brat Alfonse. – Nazywa się legion. – Nie chodzi mi o naszego ostatecznego wroga – zaznaczył Quentin. – Odd, chyba nie wystąpimy przeciwko Szatanowi z kijami baseballowymi, prawda? – Jeśli to Szatan, nie wykryłem woni siarki. – Znowu robisz uniki. – Tak, proszę brata. Z trzeciego rzędu brat Augustine zapytał: – Dlaczego nie chcesz powiedzieć, czy to Szatan, czy nie? Wszyscy wiemy, że to nie on sam, tylko jacyś fanatycy przeciwni wierze, prawda? – Wojujący ateiści – wtrącił ktoś z tyłu wozu. Inny pasażer z czwartego rzędu dodał: – Islamofaszyści. Prezydent Iranu powiedział: „Świat będzie czystszy, gdy nie zostanie na nim nikt, dla kogo dniem świętym jest sobota. Kiedy wszyscy umrą, wybijemy tłum niedzielny". Brat Piącha powiedział: – Nie ma sensu się nakręcać. Jak dojedziemy do szkoły, opat Bernard ostro was pogoni, o ile go znamy. Zaskoczony, wskazując terenówkę, zapytałem: – Opat jest z nimi? Piącha wzruszył ramionami. – Uparł się, synu. Może waży nie więcej niż mokry kot, ale jest plusem dla zespołu. Nie ma na świecie takiej rzeczy, która przestraszyłaby opata. – Może jest – mruknąłem. Brat Quentin, który siedział w drugim rzędzie, położył rękę na moim ramieniu i wrócił do głównego wątku z uporem doświadczonego śledczego. – Mówię tylko, Odd, że musimy znać imię naszego wroga. Nie mamy tutaj oddziału wyszkolonych wojowników. Jak przyjdzie co do czego, jeśli bracia nie będą wiedzieli, przeciwko komu mają się bronić, puszczą im nerwy i zaczną walić kijami jeden drugiego. Brat Augustine upomniał go łagodnie: – Nie szacuj nas zbyt nisko, bracie Quentinie. – Może opat pobłogosławi kije – powiedział brat Kevin z trzeciego rzędu. Brat Rupert włączył się do rozmowy: – Wątpię, czy opat uznałby za właściwe błogosławienie kijów, aby zapewnić zwycięstwo w grze, cóż dopiero, żeby stały się skuteczniejszą bronią do rozwalania głów. – Mam nadzieję, że nie będzie czego rozwalać. Na samą myśl robi mi się niedobrze. – Machaj nisko – poradził brat Piącha – i wal w kolana. Faceci z rozwalonymi kolanami nie stanowią bezpośredniego zagrożenia, ale też uszkodzenia nie są trwałe. Wracają do zdrowia. W większości

przypadków. – Mamy tutaj poważny dylemat moralny – zauważył brat Kevin. – Musimy oczywiście chronić dzieci, ale rozwalanie kolan nie jest pod żadnym względem zgodne w teologią chrześcijańską. – Chrystus – przypomniał mu brat Augustine – wyrzucił kupców ze świątyni. – W istocie, ale nigdzie w Piśmie nie czytałem, żeby w trakcie łamał im kolana. – Może naprawdę wszyscy umrzemy – szepnął brat Alfonse. Z ręką wciąż na moim ramieniu brat Quentin powiedział: – Zaalarmowało cię coś więcej niż telefony z pogróżkami. Czy… znalazłeś brata Timothy’ego? Tak, Odd? Żywego czy martwego? W tym momencie nie mogłem powiedzieć, że znalazłem go martwego i zarazem żywego, że nagle przeobraził się z Tima w coś, co Timem nie było. – Nie, proszę brata, ani martwego, ani żywego – odparłem. Quentin zmrużył oczy. – Znowu robisz uniki. – Skąd brat może to wiedzieć? – Widzę. – Co? – Za każdym razem, gdy udzielasz wymijającej odpowiedzi, leciutko drga ci lewa powieka. Masz tik, który cię zdradza, gdy robisz uniki. Gdy szybko się odwróciłem, żeby dociekliwy brat Quentin nie widział mojego zdradliwego oka, zobaczyłem Boo, który skakał radośnie. Za uśmiechniętym psem biegł Elvis, rozbawiony jak dziecko, niezostawiający za sobą śladów na śniegu, machający rękami wysoko nad głową jak natchnieni ewangelicy w czasie wykrzykiwania: „Alleluja” Boo skręcił z odśnieżoną drogi i pomknął w podskokach na łąkę. Roześmiany, radosny Elvis pobiegł za nim. Król rock and rolla i dokazujący pies znikli z pola widzenia, ani nie niepokojąc śnieżycy, ani przez nią nie niepokojeni. Przez większość dni żałowałem, że mam wyjątkowy dar widzenia i intuicji, i chciałem, aby żal, jaki na mnie sprowadził, nie ciążył mi na sercu, żeby z mojej pamięci zostało wymazane wszystko, co nadnaturalne, żebym mógł być taki, jaki skądinąd jestem – nikim szczególnym, jedną duszą w morzu dusz, płynącą przez dni ku nadziei, ku temu ostatniemu schronieniu wolnemu od strachu i bólu. Jednak raz na jakiś czas zdarzają się chwile, gdy brzemię wydaje się warte dźwigania: chwile czystej radości, niewysłowionego piękna, zdumienia i podziwu albo, jak w tym przypadku, chwile tak przejmujące, że świat wydaje się lepszy, niż naprawdę jest, i pozwala nam ujrzeć raj, jakim mógłby być, gdybyśmy go nie zepsuli. Chociaż Boo miał zostać ze mną przez przyszłe dni, Elvisa miało zabraknąć. Ale wiedziałem, że wspomnienie, jak biegali w śnieżycy pełni szalonej radości, będzie mi towarzyszyć przez wszystkie dni na tym świecie, a potem na wieki. – Synu? – zapytał Piącha z zaciekawieniem. Zdałem sobie sprawę, że się uśmiecham, choć uśmiech w tej chwili był mało stosowny. – Proszę brata, myślę, że Król jest gotów odejść z tego miejsca na końcu ulicy Samotnej. – Hotel złamanych serc – powiedział Piącha.

– Tak. Nie powinien był nigdy występować w tej spelunie. Piącha pojaśniał. – Ale to super, prawda? – Super – zgodziłem się. – To musi być miłe uczucie, że otworzyłeś dla niego wielkie drzwi. – Nie otworzyłem. Pokazałem mu tylko, gdzie jest gałka i w którą stronę należy przekręcić. Za moimi plecami brat Quentin powiedział: – O czym wy mówicie? Nie nadążam. Nie odwracając się, odparłem: – Za jakiś czas, proszę brata. W swoim czasie podąży brat za nim. Wszyscy za nim podążymy. – Za kim? – Za Elvisem Presleyem, proszę brata. – Założę się, że lewa powieka skacze ci jak szalona. – Nie sądzę. Piącha pokiwał głową. – Ani drgnie. Pokonaliśmy dwie trzecie drogi łączącej nowe opactwo i szkołę, gdy z burzy wyłonił się zdumiewający twór z krzyżujących się, obracających, wijących jak serpentyna kości.

ROZDZIAŁ 38 Choć brat Timothy został zamordowany – gorzej niż zamordowany – przez jedno z tych stworzeń, niepoprawny optymista Odd, który czasami dochodzi do głosu, powtarzał, że bezustannie zmieniająca się mozaika kości w oknie szkoły i moi prześladowcy w tunelu z wieży chłodniczej to zjawy, straszne, ale mniej realne niż na przykład mężczyzna z pistoletem, kobieta z nożem czy amerykański senator z pomysłem. Optymista Odd chciał wierzyć, że te istoty, podobnie jak zwlekający zmarli i bodachy, okażą się niewidzialne dla wszystkich oprócz mnie i że to, co spotkało Timothy’ego, było czymś wyjątkowym, ponieważ istoty nadprzyrodzone nie mogą krzywdzić żywych. Ta optymistyczna możliwość została spłukana do ścieku pobożnych życzeń wraz z pojawieniem się wyjącej kościanej zjawy i natychmiastową reakcją Piąchy i jego braci. Wysoka i długa jak dwa konie galopujące jeden za ogonem drugiego, bezustannie zmieniająca się nawet w drodze przez łąkę, wyskoczyła z białego wiatru i przecięła drogę przed pierwszą terenówką. W Piekle Dantego, w lodowej i śnieżnej mgle zamarzniętego najniższego poziomu Piekła, uwięziony Szatan ukazuje się poecie w wietrze z trzech par wielkich skórzanych skrzydeł. Upadły anioł, niegdyś piękny, ale teraz straszny, cuchnął rozpaczą, niedolą i złem. Tutaj też boleść i rozpacz znalazły ucieleśnienie w wapniu i fosforze kości, a zło wyrażało się w szpiku. Zamiary stwora uwidaczniały się w jego wyglądzie, w jego szybkim ruchu, i wszystkie były złe. Ani jeden brat nie zareagował na ten widok zdumieniem i nawet strachem przed nieznanym i żaden niedowierzaniem. Wszyscy bez wyjątku natychmiast uznali zjawę za ohydę z piekła rodem i patrzyli tyleż z odrazą, co z grozą, z wrogością i szlachetnym rodzajem nienawiści, jak gdyby od pierwszego rzutu oka rozpoznali pradawne, odwieczne zło. Jeśli któremuś odebrało mowę, to szybko ją odzyskał i wnętrze wozu wypełniły okrzyki. Wzywali Chrystusa i Matkę Boską i nie słyszałem wahania ani zakłopotania, gdy obrzucali zjawę imionami demonów albo imieniem ojca wszystkich demonów, choć jestem całkiem pewien, że pierwsze słowa brata Piąchy brzmiały: „Mamma mia”. Rodion Romanovich zatrzymał wóz, gdy biały demon przemknął tuż przed maską. Kiedy Piącha wcisnął hamulec, koła z łańcuchami podskoczyły na oblodzonej nawierzchni, ale się nie pośliznęły, i my też zatrzymaliśmy się gwałtownie. Kościane nogi poruszały się jak tłoki, wzbijając pióropusze śniegu, gdy zjawa przecięła drogę i szła dalej po łące, jakby nieświadoma naszej obecności. Zostawiała ślad w świeżym puchu i śnieg wirował

w wytwarzanym przez nią prądzie powietrza, co rozproszyło wszelkie wątpliwości, czy jest prawdziwa. Przekonany, że potwór tylko udawał brak zainteresowania i za chwilę wróci, powiedziałem do Piąchy: – Jedziemy. Nie wolno tu tkwić. Jedź, bracie, wieź nas do szkoły. – Nie mogę, dopóki on nie ruszy – odparł Piącha, wskazując terenówkę, która blokowała nam drogę. Po prawej stronie, na południu, wznosiła się stroma skarpa, z której hiperszkielet zbiegł z prędkością stonogi. Może nie ugrzęźniemy w głębokiej zaspie, ale kąt nachylenia z pewnością nas wywróci. Na północnej łące fantastyczna konstrukcja ruchliwych kości znikła, spowita przez całuny śniegu, których nie przenikało ponure światło pochmurnego dnia, ale widzieliśmy ją nie po raz ostatni. Rodion Romanovich wciąż wciskał pedał hamulca i w czerwonych światłach stopu śnieg padał w krwawym deszczu. Po lewej stronie łąka opadała ponad pół metra poniżej drogi. Pewnie moglibyśmy objechać Romanovicha, ale podjęlibyśmy niepotrzebne ryzyko. – Czeka, żeby jeszcze raz to zobaczyć – powiedziałem. – Zwariował? Niech brat zatrąbi. Piącha wcisnął klakson i światła stopu terenówki Romanovicha zamrugały. Piącha zatrąbił ponownie i Rosjanin ruszył, ale po chwili znowu zahamował. Potwór nadszedł z północy, bronując pole śniegu, posuwając się wolniej niż wcześniej, a jego miarowe ruchy zdradzały złowieszcze zamiary. Zdumienie, strach, ciekawość, niedowierzanie: cokolwiek sparaliżowało Romanovicha, w końcu odzyskał swobodę ruchów. Terenówka ruszyła. Zanim nabrała prędkości, stwór zbliżył się, stanął dęba, wysunął skomplikowane kleszcze, chwycił swoją ofiarę i przewrócił wóz na bok.

ROZDZIAŁ 39 Wóz leżał na prawym boku. Powoli obracające się koła na próżno szukały oporu w pełnym śniegu powietrzu. Rosjanin i ośmiu mnichów mogli wyjść tylko drzwiami z tyłu albo tymi zwróconymi ku niebu, ale nie bez trudu i nie szybko. Założyłem, że bestia albo podważy drzwi i sięgnie do środka po dziewięciu mężczyzn, albo wyłapie ich, gdy będą próbowali uciec. Nie wiedziałem, czy zrobi z nimi to, co z bratem Timothym, ale byłem pewien, że zgromadzi ich metodycznie. Kiedy zgarnie wszystkich, zabierze ich, żeby ukrzyżować na ścianie jak Timothy’ego, przemieniając śmiertelne ciała w dziewięć poczwarek. Albo od razu przyjdzie po nas, do drugiej terenówki, i pod koniec dnia w wieży chłodniczej będzie się tłoczyć osiemnaście poczwarek. Zamiast kontynuować dzieło zniszczenia jak zaprogramowany robot, stwór odsunął się od terenówki i cierpliwie czekał, zachowując podstawową formę, ale bezustannie zmieniając widoczne na powierzchni wzory, podobne do śmigieł i płatków. Z opanowaniem i pewnością siebie doświadczonego kierowcy, który często uciekał policji, brat Piącha poprawił pasy, podniósł stalowy pług i wrzucił wsteczny. – Nie możemy ich zostawić – powiedziałem, a bracia za mną hałaśliwie przyznali mi rację. – Nikogo nie zostawimy – stanowczo zapewnił Piącha. – Mam tylko nadzieję, że są na tyle przestraszeni, żeby się nie ruszać. Jak makabryczna, wyposażona w silnik rzeźba, którą wykonały hieny cmentarne, stos kości stał na warcie z boku drogi, być może czekając, aż otworzą się drzwi przewróconego wozu. Kiedy cofnęliśmy się o pięćdziesiąt metrów, terenówka stała się plamą na drodze pod nami, a płachty śniegu prawie zupełnie zakamuflowały kościane widmo. Zapiąłem pas i usłyszałem, że bracia za moimi plecami robią to samo. Nawet kiedy Bóg jest drugim pilotem, warto zabrać spadochron. Brat Piącha zwolnił i stanął. Z nogą na pedale hamulca zmienił bieg. Panowała cisza mącona tylko przez oddechy braci. Potem brat Alfonse powiedział: – Libera nos a malo. Zbaw nas ode złego. Piącha przełożył nogę z pedału hamulca na gaz. Silnik ryknął, łańcuchy zadzwoniły na nawierzchni i pomknęliśmy w dół, zamierzając wyminąć przewrócony wóz i staranować demona. Zdawało się, że nasz cel do ostatniej chwili nie był świadom naszego ataku, a może nie znał strachu. Uderzyliśmy pługiem

i natychmiast wytraciliśmy prawie cały impet. Spadł gwałtowny grad. Przednia szyba pękła, rozpadła się, posypała na nas, a z nią luźne kości i elementy połączone stawowo. Finezyjnie zespolone kości wylądowały mi na kolanach, podrygując jak połamany krab. Mój krzyk był równie męski jak pisk dziewczynki, która przestraszyła się kosmatego pająka. Strąciłem kości na podłogę. Były zimne i śliskie, lecz nie tłuste ani nie wilgotne, bez śladu ciepła życia. Szczątki miotały się i trącały moją nogę, nie z zamiarem wyrządzenia krzywdy, ale bezwiednie, jak wąż z odciętą głową. Mimo to szybko podciągnąłem stopy na siedzenie i szczelnie otuliłbym się halkami, gdybym tylko je nosił. Zatrzymaliśmy się dziesięć metrów za wywróconym pojazdem i zaraz cofnęliśmy, słysząc głośne trzaski i chrzęst pod kołami. Kiedy wysiadłem, zobaczyłem drogę zaśmieconą podrygującymi konstrukcjami z kości, połamanymi szczątkami rozerwanej bestii. Niektóre były duże jak odkurzacze, wiele wielkości kuchennych urządzeń – wyginające się, opalizujące, składające i rozkładające jakby w próbie posłuchania czarodziejskiego zaklęcia. Tysiące kości wszelkich kształtów i rozmiarów leżało bezładnie na drodze. Grzechotały jakby w czasie trzęsienia ziemi, ale przez podeszwy butów narciarskich nie wyczuwałem najlżejszego drżenia. Odkopując szczątki, oczyściłem ścieżkę i wspiąłem się na bok przewróconego wozu. Bracia patrzyli na mnie, mrugając i wybałuszając oczy, przez boczne okna. Gdy otworzyłem drzwi, dołączył do mnie brat Rupert. Wspólnymi siłami szybko wyciągnęliśmy Rosjanina i mnichów z pojazdu. Niektórzy byli posiniaczeni, a wszyscy wstrząśnięci, lecz żaden nie odniósł poważnych obrażeń. Odłamki kości przebiły wszystkie opony naszej terenówki. Wóz stał na płaskich gumach. Czekała nas piesza wędrówka do oddalonej o sto metrów szkoły. Nikt nie musiał mówić, że skoro istniał jeden chodzący kalejdoskop kości, to mogły zjawić się inne. Ściśle mówiąc, czy to z szoku, czy ze strachu prawie nikt się nie odzywał, a jeśli już, to jak najciszej. Wszyscy pracowali pilnie, wyładowując narzędzia i inny sprzęt przywieziony do obrony i ufortyfikowania szkoły. Grzechoczące szczątki powoli cichły, a niektóre kości zaczęły się rozpadać na sześciany różnej wielkości, jak gdyby nie były kośćmi, tylko strukturami stworzonymi z mniejszych połączonych elementów. Gdy ruszyliśmy do szkoły, Rodion Romanovich zdjął czapkę, pochylił się i wrzucił garść kostek do tego worka z niedźwiedziej skóry. Podniósł głowę i zobaczył, że patrzę. Ściskając czapkę w jednej ręce jak sakwę ze skarbem, drugą podniósł coś, co bardziej przypominało wielką aktówkę niż skrzynkę na narzędzia, i odwrócił się w stronę szkoły. Zdawało się, że wiatr wokół nas rozbrzmiewa słowami pełnymi złości, z chwili na chwilę coraz gniewniejszymi, wymawianymi w brutalnym języku idealnym do rzucania przekleństw i uroków, do złorzeczenia i wygrażania. Niewidoczne niebo opadało na spotkanie z ukrytą ziemią i po zniknięciu horyzontu szybko znikły wszelkie twory człowieka i natury. Światło przez cały posępny dzień, niepozwalające na rzucanie cienia, nie oświetlało, ale oślepiało. W tej białej ciemności rozmyły się kontury terenu, z wyjątkiem tych pod nogami, i szliśmy na oślep. Dzięki magnetyzmowi psychicznemu nigdy się nie gubię. Ale paru braci mogło odejść na zawsze,

zaledwie parę metrów od szkoły, gdyby nie trzymali się blisko siebie i gdyby nie prowadziły ich szybko znikające łaty asfaltu odsłonięte wcześniej przez pługi. Mogły się zbliżać kolejne chodzące kościotrupy, a podejrzewałem, że ich nie oślepia biel śniegu. Ich zmysły, jakiekolwiek były, nie mogły być analogiczne do naszych – ale mogły być lepsze. Zatrzymałem się dwa kroki przed zwijanymi wrotami garażu, bo dopiero wtedy je zobaczyłem. Gdy bracia zgromadzili się wokół mnie, policzyłem ich, żeby sprawdzić, czy któryś nie zaginął. Zamiast szesnastu doliczyłem się siedemnastu. Rosjanin stał wśród nich, ale jego nie uwzględniłem w liczeniu. Zaprowadziłem ich do zwykłych drzwi obok wrót i otworzyłem je kluczem uniwersalnym. Kiedy wszyscy bezpiecznie weszli do środka, zamknąłem i zaryglowałem drzwi. Bracia położyli na podłodze przyniesione rzeczy, otrzepali się ze śniegu i zdjęli kaptury. Siedemnastym zakonnikiem był brat Leopold, nowicjusz, który często pojawiał się i znikał jak duch. Jego piegowata twarz wyglądała mniej zdrowo niż wcześniej i nie doszukałem się na niej śladu zwykłego słonecznego uśmiechu. Leopold stał obok Rosjanina. Nie umiałem tego sprecyzować, ale coś w ich postawie i zachowaniu sugerowało, że są sprzymierzeńcami.

ROZDZIAŁ 40 Romanovich przykląkł na podłodze garażu i z niedźwiedziej czapy wysypał na beton białe sześciany. Boki większych okazów miały może cztery centymetry długości, mniejszych może centymetr. Wypolerowane i gładkie mogłyby być kośćmi do gry bez oczek i wyglądały nie na twór naturalny, ale sztuczny. Podrygiwały i obijały się z grzechotem, jakby jeszcze istniało w nich życie. Może pobudzało je wspomnienie kości które niedawno tworzyły, może miały wbudowany program rekonstrukcji, lecz brakowało im mocy. Przywiodły mi na myśl skaczącą fasolę, nasiona meksykańskiego wilczomleczu ożywiane ruchami żyjących w nich larw ćmy. Nie sądziłem, że ruchy tych kostek powoduje odpowiednik larw ćmy, ale nie zamierzałem ich rozgryzać w celu zweryfikowania swojej opinii. Gdy bracia stanęli dokoła, patrząc na ślepe kości do gry, jeden z większych okazów zatrząsł się gwałtownie i rozpadł na cztery mniejsze identyczne kostki. Może pod wpływem tej reakcji mniejszy sześcian przetoczył się i podzielił na cztery mniejsze repliki. Romanovich oderwał wzrok od tych samoistnie dzielących się brył i spojrzał w oczy bratu Leopoldowi. – Kwantomizują – powiedział nowicjusz. Rosjanin pokiwał głową. – Co tu się dzieje? – zapytałem. Zamiast odpowiedzieć, Romanovich skierował uwagę z powrotem na kości i mruknął jakby do siebie: – Niewiarygodne. Ale gdzie ciepło? Jakby to pytanie go przestraszyło, Leopold cofnął się o dwa kroki. – Chciałbyś być trzydzieści kilometrów stąd – rzekł Romanovich do niego. – Trochę na to za późno. – Znaliście się przed przyjazdem tutaj – zauważyłem. Kostki z coraz większą szybkością rozpadały się na coraz mniejsze repliki. Spojrzałem na braci, spodziewając się, że poprą moje żądanie odpowiedzi od Rosjanina. Zobaczyłem, że skupiają uwagę nie na Romanovichu czy Leopoldzie, ale na mnie i na dziwnych – i wciąż coraz mniejszych – obiektach na podłodze. Brat Alfonse powiedział: – Odd, w samochodzie, gdy zobaczyliśmy, że to coś wyłania się ze śnieżycy, w przeciwieństwie do nas

nie byłeś oszołomiony. – Byłem… odebrało mi mowę. – Drga ci powieka – stwierdził brat Quentin, patrząc na mnie ze zmarszczonymi brwiami. Niewątpliwie w podobny sposób gromił wzrokiem licznych podejrzanych w pokoju przesłuchań wydziału zabójstw. Gdy kostki się dzieliły, a ich liczba dramatycznie rosła, łączna masa nie powinna się zmieniać. Pokrój jabłko w kostkę, a kawałki będą ważyć tyle samo, co cały owoc. Ale tutaj masa znikała. Taki stan rzeczy sugerował, że mimo wszystko bestia była istotą nadnaturalną, skoro objawiła się pod postacią materii o masie większej – ale nie bardziej realnej – niż ektoplazma. Teoria ta nastręczała wiele problemów. Po pierwsze, brat Timothy był martwy, i to nie duch go zabił. Terenówka nie została przewrócona przez rozzłoszczonego poltergeista. Sądząc po upiornej minie, która starła cały słoneczny urok z chłopięcej twarzy, brat Leopold był wyraźnie skupiony na innej – i znacznie bardziej przerażającej koncepcji – niż zjawisko nadnaturalne. Kostki na podłodze stały się tak liczne i maleńkie, że przypominały rozsypaną sól. A potem… beton znów był pusty, jakby Rosjanin nie wysypał niczego z kapelusza. Z kolorami wracającymi na twarz brat Leopold zadrżał z ulgi. Romanovich po mistrzowsku zmienił kierunek ciekawości, która mogła skupić się na nim. Podniósł się i chcąc pogłębić intuicyjne przekonanie braci, że wiem więcej niż oni dwaj, zapytał: – Panie Thomas, co to było? Wszyscy bracia popatrzyli na mnie. Zdałem sobie sprawę, że – obnosząc się z uniwersalnym kluczem i enigmatycznym zachowaniem – zawsze byłem dla nich postacią bardziej tajemniczą niż Rosjanin czy brat Leopold. – Nie wiem – odparłem. – Chciałbym wiedzieć. – Nie drgnęła mu powieka – oznajmił brat Quentin. – Nauczyłeś się panować nad tikiem, czy naprawdę jesteś szczery? Zanim zdążyłem się odezwać, opat Bernard poprosił: – Odd, chciałbym, żebyś opowiedział braciom o swoich wyjątkowych zdolnościach. Wodząc wzrokiem po twarzach, z których biła ciekawość, powiedziałem: – Na całym świecie, proszę ojca, jest tylko kilka osób, które znają mój sekret, mniej niż połowa liczby tu obecnych. To… jak publiczne wyjawienie tajemnicy. – Przykażę, aby uważali się za twoich spowiedników. Twój sekret stanie się tajemnicą spowiedzi. – Nie dla wszystkich – zaznaczyłem. Nie zawracałem sobie głowy oskarżaniem brata Leopolda o nieszczerość postulatu i ślubów nowicjusza. Patrzyłem na Romanovicha. – Nie wyjdę – oświadczył Romanovich i włożył niedźwiedzią czapę na głowę jakby dla podkreślenia swoich słów. Wiedziałem, że nie ustąpi i wysłucha tego, co musiałem powiedzieć innym, ale zapytałem: – Nie musi pan udekorować paru zatrutych placków? – Nie, panie Thomas. Udekorowałem wszystkich dziesięć. Po kolejnym zlustrowaniu zaciekawionych twarzy zakonników wyznałem: – Widzę zmarłych, którzy zwlekają z odejściem z tego świata. – Ten facet – wtrącił brat Piącha – może unikać odpowiedzi na pytania, ale umie kłamać nie lepiej niż dwulatek.

– Dziękuję. Chyba. – Zanim Bóg mnie powołał – mówił Piącha – żyłem w brudnym morzu kłamców i kłamstw, i pływałem równie dobrze jak każdy inny bandzior. Odd… nie jest taki jak oni, nie jest taki jak dawny ja. Prawda jest taka, że nie znam nikogo takiego jak on. Po tych miłych, płynących z serca słowach poparcia opowiedziałem swoją historię jak najbardziej zwięźle, wspominając, że przez wiele lat pracowałem z komendantem policji w Pico Mundo, który poręczył za mnie w rozmowie z opatem Bernardem. Bracia słuchali jak urzeczeni, bez wyrażania wątpliwości. Doktryna ich wiary nie obejmuje duchów i bodachów, ale byli ludźmi, którzy żyją w niezachwianym przekonaniu, że świat jest dziełem boskim i że obowiązuje w nim uświęcony pionowy porządek. Po odkryciu, w jaki sposób wytłumaczyć sobie istnienie potwora z burzy – czyli uznać go za demona – nie popadli w duchowy czy intelektualny zamęt, gdy przemądrzały były kucharz kazał im wierzyć, że jest nawiedzany przez niespokojnych zmarłych i w miarę możliwości próbuje im pomóc. Nie kryli wzruszenia na wieść, że brat Constantine nie popełnił samobójstwa. Pozbawiona twarzy postać Śmierci z wieży bardziej ich zaintrygowała, niż wystraszyła, i zgodzili się, że jeśli tradycyjne egzorcyzmy mają okazać się skuteczne, to prędzej podziałają na widmo z wieży niż na hiperszkielet, który wywrócił terenówkę. Nie wiem, czy brat Leopold i Rodion Romanovich mi uwierzyli, ale nie miałem zamiaru przedstawiać im żadnych dowodów, musiała im wystarczyć szczerość mojej opowieści. – Nie wierzysz, że egzorcyzmy sprawdzą się w którymś z tych przypadków, prawda? – zapytałem Leopolda. Nowicjusz spuścił oczy na podłogę, gdzie niedawno leżały kostki. Nerwowo oblizał usta. Rosjanin uwolnił go od konieczności udzielania odpowiedzi. – Panie Thomas, jestem gotów uwierzyć, że żyje pan na granicy pomiędzy tym światem i przyszłym, że widzi pan to, czego my nie możemy zobaczyć. I że niedawno widział pan zjawy dotychczas nieznane. – Czy nieznane również dla pana? – zapytałem. – Jestem tylko bibliotekarzem, panie Thomas, bez szóstego zmysłu. Ale jestem człowiekiem wierzącym, czy da pan wiarę, czy nie, i po wysłuchania pańskiej opowieści martwię się o dzieci równie mocno jak pan. Ile mamy czasu? Kiedy dojdzie do tego, co ma się wydarzyć? Pokręciłem głową. – Dziś rano widziałem siedem bodachów. Ściągnęłoby ich więcej, gdyby nieszczęście było bliskie. – To było dziś rano. Nie sądzi pan, że warto rozejrzeć się teraz, przed drugą po południu? – Przynieście wszystkie narzędzia i… broń – polecił opat Bernard zakonnikom. Śnieg topił się na moich butach. Wytarłem je o wycieraczkę przy drzwiach pomiędzy garażem i piwnicą szkoły, podczas gdy pozostali, weterani srogich zim, mający większy wzgląd na innych niż ja, zzuli zasuwane śniegowce i zostawili je w garażu. Po lunchu większość dzieci przebywała w pokojach rekreacyjnych i rehabilitacyjnych, które odwiedziłem z opatem, paroma braćmi i Romanovichem. Po pokojach i korytarzach sunęły czarne jak sadza cienie, obce temu światu, drżące z oczekiwania, drapieżne i żądne krwi, jakby podniecone widokiem tylu niewinnych dzieci, które za jakiś czas miały krzyczeć z przerażenia i bólu. Naliczyłem siedemdziesiąt dwa bodachy. Wiedziałem, że inne skradają się po korytarzach na drugim piętrze. – Niebawem – powiedziałem do opata. – Już niedługo.

ROZDZIAŁ 41 Podczas gdy szesnastu wojowniczych mnichów i jeden dwulicowy nowicjusz decydowali, jak umocnić dwie klatki schodowe, które obsługiwały pierwsze piętro szkoły, matka Angela pilnowała, żeby zakonnice były przygotowane do udzielenia pomocy, jeśli zajdzie potrzeba. Gdy skierowałem się do północno-zachodniej dyżurki pielęgniarek, dołączyła do mnie. – Oddie, słyszałam, co się stało w czasie drogi powrotnej z opactwa. – Tak, matko. Jasne. Nie mam czasu teraz w to wnikać, ale ubezpieczyciel siostry będzie miał mnóstwo pytań. – Mamy tu bodachy? Spoglądałem w prawo i w lewo do mijanych pokoi. – Roi się od nich, matko. Rodion Romanovich szedł za nami, roztaczając autorytatywną aurę jednego z tych bibliotekarzy, którzy z gniewną miną rządzą regałami, szepczą „cisza” dość ostro, żeby poranić czułe wewnętrzne tkanki ucha, i z zajadłością wściekłej fretki ścigają czytelników nieoddających książek w terminie. – W czym pomaga pan Romanovich? – zapytała matka Angela. – Nie pomaga. – W takim razie co robi? – Najprawdopodobniej knuje. – Czy mam go wyrzucić? Przez moją głowę przewinął się krótki film z dzielną zakonnicą w roli głównej: matka Angela wykręca rękę Rosjanina w jakimś pomysłowym chwycie taekwondo, sprowadza go po schodach do kuchni i każe mu siedzieć na stołku w kącie przez czas nieokreślony. – Szczerze mówiąc, matko, wolałbym, żeby krążył przy mnie, niż gdybym miał się zastanawiać, gdzie jest i co kombinuje. Siostra Miriam, z wiecznym „Bogu dzięki” na ustach albo przynajmniej na dolnej wardze, wciąż trwała na stanowisku za ladą dyżurki pielęgniarek. Powiedziała: – Mój drogi, otaczające cię ciemne chmury tajemnicy stają się takie gęste, że niedługo przestanę cię widzieć. Na widok tego przemykającego, czarnego jak sadza wiru ludzie będą mówić: „To Odd Thomas. Ciekawe, jak dziś wygląda”. – Proszę siostry, potrzebuję pomocy. Zna siostra Justine z pokoju trzydzieści dwa? – Mój drogi, nie tylko znam każde przebywające tu dziecko, ale kocham je jak własne.

– Kiedy miała cztery lata, ojciec utopił ją w wannie, ale nie dokończył roboty jak z matką. To prawda, mam rację? Zmrużyła oczy. – Nie chcę myśleć, w jakim miejscu gnije teraz jego dusza. – Spojrzała na matkę przełożoną i z nutką winy w głosie wyznała: – Szczerze mówiąc, nie tylko czasami o tym myślę, ale takie myśli sprawiają mi przyjemność. – Muszę wiedzieć, siostro, czy może jednak skończył robotę, czy Justine była martwa przez parę minut, zanim odratowali ją policjanci lub sanitariusze. Czy to możliwe? – Tak, Oddie. Możemy sprawdzić w jej aktach, ale sadzę, że tak właśnie było. Doznała uszkodzeń mózgu z powodu długotrwałego braku tlenu i faktycznie policjanci nie stwierdzili oznak życia, gdy znaleźli ją po włamaniu się do domu. Oto dlaczego dziewczynka mogła służyć jako most pomiędzy naszym światem i następnym. Kiedyś tam była, choć tylko krótko, i została ściągnięta z powrotem przez ludzi, którzy mieli najlepsze intencje. Stormy mogła dotrzeć do mnie przez Justine, bo Justine należała do Drugiej Strony bardziej niż ona do tej. – Czy są tu inne dzieci z mózgami uszkodzonymi wskutek braku tlenu? – zapytałem. – Kilkoro. – Czy są… czy któreś z nich jest bardziej sprawne umysłowo niż Justine? Nie, nie o to chodzi. Czy mogą mówić? To muszę wiedzieć. Rodion Romanovich podszedł do lady i stanął obok matki przełożonej, przypatrując mi się bacznie jak przedsiębiorca pogrzebowy, który cierpi na brak zajęcia i jest przekonany, że niebawem będę kandydatem do balsamowania. – Tak – odparła matka Angela. – Co najmniej dwoje. – Troje – poprawiła siostra Miriam. – Proszę siostry, czy któreś z tych dzieci zmarło, a potem zostało przywrócone do życia przez policjantów albo sanitariuszy, jak Justine? Siostra Miriam ściągnęła brwi, patrząc na matkę przełożoną. – Wiesz? Matka Angela pokręciła głową. – Przypuszczam, że takie informacje są w aktach pacjenta. – Ile czasu zajęłoby siostrze przejrzenie akt? – Pół godziny, czterdzieści minut. Może znajdziemy coś takiego w pierwszej teczce. – Czy zrobi to siostra jak najszybciej? Potrzebne mi dziecko, które było martwe, ale umie mówić. Z nich trojga tylko siostra Miriam nie wiedziała o moim szóstym zmyśle. – Mój drogi, zaczynasz się robić stanowczo zbyt straszny. – Zawsze taki byłem, proszę siostry.

ROZDZIAŁ 42 W pokoju numer czternaście Jacob ukończył ostatni portret mamy i spryskał go utrwalaczem. Starannie ostrzył papierem ściernym wszystkie ołówki, na które czekała pusta strona w bloku rysunkowym na pulpicie. Na stole leżała taca z pustymi naczyniami i brudnymi sztućcami. Bodachów nie było, chociaż mroczny duch, który zwał się Rodionem Romanovichem, stał w otwartych drzwiach z płaszczem zarzuconym na ramię, ale w czapce na głowie. Surowo zakazałem mu wchodzić do pokoju, bo jego gniewne spojrzenie mogłoby przestraszyć nieśmiałego młodego artystę. Gdyby Rosjanin wszedł wbrew mojej woli, zamierzałem zerwać mu czapkę z głowy, posadzić na niej tyłek i zagrozić, że uperfumuję ją esencją Odda, jeśli się nie wycofa. Potrafię być bezlitosny. Usiadłem naprzeciwko Jacoba i powiedziałem: – To znowu ja. Odd Thomas. Pod koniec poprzedniej wizyty reagował na każde moje stwierdzenie i pytanie milczeniem, aż doszedłem do przekonania, że wycofał się do wewnętrznej reduta gdzie przestał mnie słyszeć, a nawet dostrzegać moją obecność. – Nowy portret twojej matki jest bardzo dobry. To jeden z najlepszych. Miałem nadzieję, że będzie bardziej gadatliwy niż ostatnim razem. Nadzieja okazała się płonna. – Musiała być bardzo dumna z twojego talentu. Jacob skończył ostrzyć ostatni ołówek. Trzymając go w ręce, przeniósł uwagę na blok i przyglądał się pustej karcie. – Od czasu ostatniej wizyty – powiedziałem – zjadłem cudowną kanapkę z wołowiną i chrupkim korniszonem, który prawdopodobnie nie był zatruty. Wysunął język i przygryzł go delikatnie, może zastanawiając się nad pierwszą kreską. – Potem wredny facet omal mnie nie powiesił na wieży, w tunelu ścigał mnie wielki przerażający potwór, a na koniec wybrałem się na śnieżną przygodę z Elvisem Presleyem. Zaczął lekkimi, płynnymi ruchami szkicować zarys czegoś, czego nie rozpoznawałem, patrząc ze swojego miejsca. W drzwiach Romanovich sapnął niecierpliwie. Nie patrząc na niego, powiedziałem: – Przepraszam. Wiem, że moje metody przesłuchiwania są mniej finezyjne od tych, które stosują bibliotekarze. Do Jacoba powiedziałem:

– Siostra Miriam mówi, że straciłeś matkę w wieku trzynastu lat, ponad dwanaście lat temu. Szkicował łódź widzianą z wysoka. – Ja nie straciłem matki, bo tak naprawdę nigdy jej nie miałem. Ale straciłem dziewczynę, którą kochałem. Była dla mnie wszystkim. Paroma kreskami zasugerował, że morze, gdy zostanie ukończone, będzie rozkołysane. – Była piękna i miała piękno w sercu. Była miła i twarda, słodka i zdeterminowana. Mądra, mądrzejsza niż ja. I taka zabawna. Jacob znieruchomiał, żeby przyjrzeć się temu, co już narysował. – Życie dało jej w kość, Jacobie, ale miała dość odwagi, żeby obdzielić armię. Schował język i przygryzł dolną wargę. – Nigdy się nie kochaliśmy. Ponieważ w dzieciństwie spotkało ją coś złego, chciała zaczekać. Zaczekać, aż będzie nas stać, żeby się pobrać. Zaczął szrafować, przydając substancji kadłubowi łodzi. – Czasami myślałem, że dłużej nie wytrzymam, ale mogłem i czekałem. Ponieważ dała mi tyle innych rzeczy, więcej, niż mogłoby dać tysiąc innych dziewczyn. Wszystkim, czego chciała w zamian, była miłość i szacunek, szacunek był dla niej bardzo ważny, a ja mogłem jej go dać. Nie mam pojęcia, co we mnie widziała, wiesz? Ale tyle mogłem jej dać. Ołówek szeptał po papierze. – Dostała cztery kule w pierś i brzuch. Moja słodka dziewczyna, która nigdy nikomu nie zrobiła krzywdy. Poruszający się ołówek niósł Jacobowi pociechę. Widziałem, że tworzenie przynosi mu ulgę. – Zabiłem człowieka, który ją zabił, Jacobie. Gdybym zjawił się dwie minuty wcześniej, może zabiłbym go, zanim zabił ją. Ołówek zawahał się, potem podjął rysowanie. – Było nam przeznaczone być na zawsze razem, mojej dziewczynie i mnie. Taką przepowiednię dostaliśmy z maszyny do wróżenia. I będziemy… na zawsze. Tutaj, teraz – to tylko antrakt pomiędzy pierwszym aktem i drugim. Może Jacob wierzył, że Bóg kieruje jego ręką, pokazuje mu łódź i dokładne miejsce na oceanie, gdzie zadzwonił dzwon, dzięki czemu będzie wiedział, dokąd płynąć, gdy nadejdzie jego czas. – Nie rozrzucili prochów mojej dziewczyny na morzu. Dali mi je w urnie. Przechowuje ją dla mnie przyjaciel z mojego rodzinnego miasta. Gdy ołówek szeptał, Jacob mruknął: – Umiała śpiewać. – Jeśli głos miała równie piękny jak twarz, musiał być słodki. Co śpiewała? – Ładnie. Tylko dla mnie. Kiedy przyszła ciemność. – Śpiewała ci do snu. – Kiedy się budziłem i ciemność jeszcze nie odeszła, i ciemność wydawała się taka wielka i groźna, wtedy śpiewała cicho i ciemność malała. To najlepsza rzecz, jaką możemy robić jeden dla drugiego: zmniejszać ciemność. – Jacobie, wcześniej mówiłeś mi o kimś zwanym Nigdybyłem. – On jest Nigdybył i nic nas nie obchodzi.

– Powiedziałeś, że przyszedł cię zobaczyć, gdy byłeś pełen czerni. – Jacob był pełen czerni, a Nigdybył powiedział: „Pozwól mu umrzeć”. – Więc „pełen czerni” oznacza, że byłeś chory. Bardzo chory. Czy człowiek, który powiedział, że powinni pozwolić ci umrzeć, był lekarzem? – Był Nigdybyłem. Tylko tym był. I nic nas nie obchodzi. Patrzyłem, jak zwyczajny ołówek trzymany przez krótkie palce szerokiej dłoni tworzy pełne wdzięku linie. – Jacobie, pamiętasz twarz Nigdybyła? – Dawno temu. – Potrząsnął głową. – Dawno temu. Katarakty padającego śniegu przemieniły okno w ślepe oko. Romanovich postukał palcem w szkiełko zegarka i uniósł brwi. Może pozostało nam niewiele bezcennego czasu, ale nigdzie nie mógłbym spędzić go lepiej niż tutaj, gdzie przysłało mnie medium, niegdyś martwa Justine. Intuicja podsunęła pytanie, które nagle stało się dla mnie ważne. – Jacobie, znasz moje nazwisko. – Odd Thomas. – Tak. Nazywam się Thomas. Znasz swoje nazwisko? – Jej nazwisko. – Zgadza się. To również nazwisko twojej matki. – Jennifer. – To imię, jak Jacob. Ołówek znieruchomiał, jakby wspomnienie matki wypełniło całą głowę i serce artysty, nie zostawiając miejsca na myśli. – Jenny – powiedział. – Jenny Calvino. – Więc jesteś Jacob Calvino. – Jacob Calvino – potwierdził. Intuicja mówiła, że nazwisko wiele wyjaśni, nic jednak mi nie mówiło. Ołówek ruszył, łódź stała się statkiem, z którego znikły prochy Jenny Calvino. Jak w czasie poprzedniej wizyty na stole leżał drugi duży blok. Próbowałem wymyślić pytanie, które pomogłoby wydobyć z Jacoba ważne informacje, i gdy za każdym razem ponosiłem kompletne fiasko, tym bardziej moją uwagę przyciągał stół. Jeśli obejrzę drugi blok bez pozwolenia, Jacob może uznać moją ciekawość za naruszenie prywatności. Urażony znów zamknie się w sobie i nie powie słowa. Z drugiej strony, jeśli zapytam o pozwolenie, a on odmówi, ta ścieżka dochodzenia zostanie zamknięta. Nazwisko Jacoba nic nie wniosło wbrew moim oczekiwaniom, ale w tym przypadku sądziłem, że intuicja mnie nie zawiedzie. Blok niemal się jarzył, niemal unosił nad stołem, był najbardziej żywą rzeczą w pokoju, hiperrealną. Przysunąłem blok, a Jacob albo nie zauważył, albo go to nie obchodziło. Kiedy podniosłem okładkę, zobaczyłem rysunek jedynego okna w tym pokoju. Do szyb przyciskał się kalejdoskop kości oddany z najdrobniejszymi szczegółami. Wyczuwając, że znalazłem coś ważnego, Romanovitch postąpił krok w głąb pokoju. Podniosłem rękę, żeby go zatrzymać, i podniosłem rysunek, żeby mógł zobaczyć. Kiedy przewróciłem kartkę, ujrzałem

kolejny portret bestii w tym samym oknie, choć tutaj kości tworzyły inny wzór. Albo to coś przywierało do okna dość długo, że Jacob zdążył narysować szczegóły, w co wątpiłem, albo miał fotograficzną pamięć. Trzeci rysunek przedstawiał postać w długiej szacie z naszyjnikiem z ludzkich zębów i kości: Śmierć, jaką widziałem na wieży, z bladymi rękami i bez twarzy. Już miałem pokazać rysunek Romanovichowi, gdy trzy bodachy wśliznęły się do pokoju. Zamknąłem blok.

ROZDZIAŁ 43 Albo nie będąc mną zainteresowane, albo udając brak zainteresowania, trzy groźne cienie skupiły się wokół Jacoba. Ich ręce nie miały palców, brakowało im szczegółów, podobnie jak twarzom i sylwetkom. A jednak bardziej kojarzyły się z łapami – albo błoniastymi kończynami płazów – niż dłońmi. Gdy Jacob pracował, nieświadom widmowych gości, bodachy gładziły go po policzkach. Drżąc z podniecenia, muskały jego kark i masowały ciężkie ramiona. Wydaje się, że bodachy odbierają wrażenia na tym świecie paroma lub nawet wszystkimi pięcioma zwykłymi zmysłami, a może również jakimś własnym szóstym zmysłem, lecz na nic nie mają wpływu. Gdyby przebiegły setką w zwartym stadzie, nie uczyniłyby dźwięku, nie poruszyły powietrza. Zdawało się, że drżą z emocji, pławiąc się w świetle promieniującym z Jacoba, dla mnie niewidocznym, może w jego sile życiowej, wiedząc, że niebawem zostanie mu wydarta. Gdy w końcu dojdzie do nieszczęścia, które je tu ściągnęło, będą drżały, dygotały, omdlewały z ekstazy. Wcześniej miałem powody podejrzewać, że być może nie są duchami. Czasami się zastanawiam, czy nie są podróżnikami w czasie, którzy wracają do przeszłości nie fizycznie, ale w wirtualnych ciałach. Jeśli nasz obecny barbarzyński świat będzie zmierzać ku coraz większemu zepsuciu i brutalności, nasi potomkowie mogą stać się tak okrutni i moralnie zdegenerowani, że będą przekraczać linię czasu, by z podnieceniem patrzeć na nasze cierpienie i masakry, z jakich wyrosła ich chora cywilizacja. W gruncie rzeczy niewiele stopni wiedzie od dzisiejszej fascynacji relacjami z katastrof, historiami krwawych morderstw i bezustannym sianiem strachu, z czego składają się wiadomości telewizyjne. Ci nasi potomkowie z pewnością będą wyglądać jak my i mogliby uchodzić za nas, gdyby podróżowali w prawdziwych ciałach. Dlatego uważam, że budząca dreszcz forma bodacha, ciało wirtualne, może być odzwierciedleniem ich wypaczonych, chorych dusz. Jeden z tej trójki okrążył pokój na czterech łapach i wskoczył na łóżko, gdzie obwąchał pościel. Jak dym wessany przez przeciąg drugi bodach prześliznął się przez szczelinę pod drzwiami łazienki. Nie wiem, co tam robił, ale z pewnością nie korzystał z sedesu. Bodachy nie przenikają przez ściany i zamknięte drzwi, jak zagubieni zmarli. Muszą mieć szczelinę, rysę, dziurkę od klucza. Nie mają masy i nie powinny podlegać sile ciążenia, a jednak nie latają. Wspinają się po schodach i schodzą po trzy, cztery stopnie naraz, susami, ale nie suną w powietrzu jak filmowe duchy. Widziałem, jak pędzą w szalonych stadach, szybkie niczym pantery, zawsze zgodnie z ukształtowaniem terenu.

Zdaje się, że podlegają niektórym – nie wszystkim – prawom naszego świata. – Coś złego? – zapytał Romanovich. Pokręciłem głową i zrobiłem nieznaczny gest „buzia na kłódkę”, który od razu zrozumiałby każdy prawdziwy bibliotekarz. Ukradkowo obserwując bodachy, udawałem, że interesuje mnie wyłącznie rysunek łodzi na morzu. Przez całe życie spotkałem tylko jedną osobę, która widziała bodachy, sześcioletniego Anglika. Chwilę po tym, jak powiedział o nich na głos, gdy znajdowały się w zasięgu słuchu, rozjechała go ciężarówka. Według koronera z Pico Mundo kierowca doznał rozległego udaru, osunął się na kierownicę i stracił panowanie nad pojazdem. Tak, pewnie. A słońce wschodzi codziennie za sprawą czystego przypadku, i tylko wskutek zbiegu okoliczności zapada zmrok, gdy zachodzi. Gdy bodachy wyszły z pokoju czternastego, wyjaśniłem Romanovichowi: – Przez chwilę nie byliśmy sami. Otworzyłem blok na trzecim rysunku i popatrzyłem na śmierć bez twarzy obwieszoną ludzkimi zębami. Następne strony były puste. Kiedy odwróciłem blok w stronę Jacoba i położyłem go przy nim na stole, nawet nie spojrzał, skupiony na pracy. – Jacobie, gdzie to widziałeś? Nie odpowiedział. Miałem nadzieję, że nie uciekł przede mną. – Jake, ja też to widziałem. Dziś rano. Na szczycie wieży. Zmieniając ołówek, powiedział: – Przychodzi tutaj. – Do tego pokoju, Jake? Kiedy? – Wiele razy. – Co tu robi? – Patrzy na Jacoba. – Tylko na ciebie patrzy? Morze zaczęło spływać z ołówka na papier. Odcienie i faktura sugerowały, że woda będzie wzburzona, złowieszcza ciemna. – Dlaczego? – zapytałem. – Wiesz. – Ja? Chyba zapomniałem. – Chce, żebym umarł. – Wcześniej powiedziałeś, że Nigdybył chce, żebyś umarł. – On jest Nigdybył i nic nas nie obchodzi. – Ten rysunek, ta postać w kapturze – czy to Nigdybył? – Nie bałem się go. – Czy to on przyszedł do ciebie, gdy byłeś chory, gdy byłeś pełen czerni? – Nigdybył powiedział, pozwól mu umrzeć, ale ona nie pozwoliła Jacobowi umrzeć. Albo Jacob widział duchy, jak ja, albo ta figura śmierci była duchem nie bardziej niż chodzące kościotrupy. Próbując ustalić fakty, zapytałem: – Twoja matka widziała Nigdybyła? – Powiedziała przyjdź, a on przyszedł tylko jeden raz. – Gdzie byłeś, gdy przyszedł?

– Gdzie wszyscy byli ubrani na biało, mieli piszczące buty i dawali lekarstwa igłami. – Byłeś w szpitalu, a Nigdybył przyszedł. Ale czy przyszedł w czarnej szacie z kapturem, w naszyjniku z ludzkich kości? – Nie. Nie tak, nie wtedy dawno temu, tylko teraz. – I wtedy miał twarz, prawda? W cieniowanych tonach powstawało morze pełne własnej ciemności, ale rozjaśnione gdzieniegdzie przez odbicia nieba. – Jacobie, miał twarz dawno temu? – Twarz i ręce, i ona powiedziała, co z tobą nie w porządku, i Nigdybył powiedział, coś z nim jest nie w porządku, i ona powiedziała, mój Boże, mój Boże, boisz się go dotknąć, i on powiedział, przestań zrzędzić. Oderwał ołówek od papieru, bo ręka zaczęła mu drżeć. Jego głos przepełniały silne emocje. Pod koniec tego monologu umiarkowana wada wymowy znacznie się pogłębiła. Bojąc się, że zbyt mocne naciskanie sprawi, iż zaniknie się w sobie, dałem mu czas i pozwoliłem ochłonąć. Kiedy ręka przestała mu drżeć, podjął tworzenie morza. – Bardzo mi pomagasz, Jake – powiedziałem. – Jesteś moim przyjacielem i wiem, że to nie jest dla ciebie łatwe, ale kocham cię, bo jesteś wielkim przyjacielem. Zerknął na mnie prawie ukradkiem, potem znowu wbił spojrzenie w papier. – Jake, narysujesz coś specjalnie dla mnie? Narysujesz twarz Nigdybyła, jak wyglądał dawno temu? – Nie mogę. – Jestem pewien, że masz fotograficzną pamięć. To znaczy że pamiętasz wszystko, co widzisz, ze szczegółami, nawet z dawnych czasów przed oceanem, dzwonem i odpływaniem. – Spojrzałem na ścianę z wieloma portretami matki. – Jak twarz swojej matki. Mam rację, Jake? Pamiętasz wszystko, co było dawno, tak wyraźnie, jakbyś widział to przed godziną? – To boli – powiedział. – Co boli, Jake? – Wszystko, takie jasne. – Jestem pewien. Wiem, że boli. Moja dziewczyna odeszła szesnaście miesięcy temu, a ja z dnia na dzień widzę ją wyraźniej. Rysował, a ja czekałem. Potem zapytałem: – Czy wiesz, ile miałeś lat, gdy byłeś w szpitalu? – Siedem. Miałem siedem lat. I – Narysujesz dla mnie twarz Nigdybyła z tego czasu w szpitalu, gdy miałeś siedem lat? – Nie mogę. Moje oczy były wtedy dziwne. Jak okno w deszczu, wtedy nic nie wygląda właściwie. – Ćmiło ci się w oczach? – Ćmiło. – Z choroby. – Straciłem nadzieję. – Pewnie wszystko mogło być zaćmione. Wróciłem do drugiego rysunku kalejdoskopu kości w oknie. – Ile razy to widziałeś, Jake? – Więcej niż raz. Różne. – Ile razy było przy oknie?

– Trzy razy. – Tylko trzy? Kiedy? – Dwa razy wczoraj. Potem jak się zbudziłem ze snu. – Gdy zbudziłeś się dziś rano? Ja też to widziałem. Nie mam pojęcia, co to takiego. Jak myślisz, Jake, co to jest? – Psy Nigdybyła – odparł bez wahania. – Nie boję się ich. – Psy? Nie widzę psów. – Nie psy, ale jak psy – wyjaśnił. – Jak naprawdę złe psy, uczy je zabijać i posyła, a one zabijają. – Bojowe psy. – Nie boję się i nie będę się bać. – Jesteś dzielnym młodym człowiekiem, Jacobie Calvino. – Powiedziała… powiedziała, nie bój się, nie urodziliśmy się, żeby wciąż się bać, urodziliśmy się szczęśliwi, maleńkie dzieci śmieją się ze wszystkiego, urodziliśmy się szczęśliwi i polepszamy świat – Chciałbym znać twoją matkę. – Powiedziała, że każdy… każdy, czy bogaty, czy biedny, czy jest kimś wielkim czy nikim każdy ma łaskę. – Spokój spłynął na jego znękaną twarz, gdy powiedział słowo "łaskę". – Wiesz, co to jest łaska? – Tak. Łaska jest czymś, co daje Bóg, a ty używasz jej do polepszenia świata albo nie używasz, musisz wybrać. – Jak twoja sztuka. Jak twoje piękne rysunki. – Jak twoje naleśniki – powiedział. – Wiesz, że to ja robiłem naleśniki? – Te naleśniki to łaska. – Dziękuję. Jake. To bardzo miło z twojej strony. – Zamknąłem drugi blok i wstałem. – Muszę już iść, ale chciałbym wrócić, jeśli nie masz nic przeciwko. – Nie mam. – Będzie dobrze? – W porządku, dobrze – zapewnił mnie. Obszedłem stół, położyłem rękę na jego ramieniu i przyjrzałem się rysunkowi z tej perspektywy. Jacob był znakomitym rysownikiem, ale nie tylko. Rozumiał charakter światła, dostrzegał je nawet w cieniu, umiał wyrazić jego piękno i potrzebę. Za oknem, choć do zimowego zmroku zostało jeszcze parę godzin, śnieżyca zdławiła większość światła. Już się zmierzchało. Wcześniej Jacob ostrzegł mnie, że ciemność nadejdzie z ciemnością. Może nie mogliśmy liczyć, że śmierć zaczeka do nocy. Może wystarczy jej mrok tego fałszywego zmierzchu.

ROZDZIAŁ 44 Na korytarzu, gdy zostawiłem Jacoba z obietnicą powrotu, Rodion Romanovich powiedział: – Panie Thomas, przesłuchanie tego młodego człowieka… ja zrobiłbym to inaczej. – Tak, proszę pana, ale zakonnice kategorycznie zabraniają wyrywania paznokci szczypcami. – Cóż, nawet zakonnice nie mają racji we wszystkim. Chciałem jednak powiedzieć, że otworzył go pan jak nikt. Jestem pod wrażeniem. – Sam nie wiem. Krążę blisko, ale jeszcze nie dotarłem do celu. On ma klucz. Zostałem wcześniej do niego przysłany, bo on ma klucz. – Przysłany przez kogo? – Przez zmarłą osobę, która próbowała mi pomóc za pośrednictwem Justine. – Za pośrednictwem dziewczyny, o której mówił pan wcześniej, tej, która zmarła i została przywrócona do życia. – Tak, proszę pana. – Miałem rację co do pana – powiedział Romanovich. – Złożony, skomplikowany, nawet zagmatwany. – Ale nieszkodliwy – zapewniłem go. Nieświadoma, że przechodzi przez stado bodachów, matka Angela podeszła do nas. Zaczęła mówić, a ja pokazałem, że powinna trzymać buzię na kłódkę. Zmrużyła barwinkowe oczy, bo choć wiedziała o bodachach, nie przywykła, żeby ktoś kazał jej milczeć. Kiedy złe duchy znikły w różnych pokojach, zapytałem: – Mam nadzieję, że matka mi pomoże. Jacob… co matka wie o jego ojcu? – O ojcu? Nic. – Myślałem, że zna matka historię wszystkich dzieci. – Owszem. Ale matka Jacoba nie wyszła za mąż. – Jennifer Calvin. Więc to nazwisko panieńskie, nie męża. – Tak. Zanim zmarła na raka, postarała się, żeby Jacob został przyjęty do innego kościelnego domu. – Dwanaście lat temu. – Tak. Nie miała rodziny, która mogłaby go przygarnąć i z przykrością powiem, że na formularzach w rubryce, gdzie należało podać nazwisko ojca, wpisała „nieznany”. – Nie poznałem tej pani i wiem o niej niewiele, ale nic chce mi się wierzyć, że była na tyle rozwiązła, żeby nie znać ojca swego dziecka. – Świat jest smutny, Oddie, bo takim go czynimy.

– Dowiedziałem się paru rzeczy od Jacoba. W wieku siedmiu lat poważnie się rozchorował, prawda? Skinęła głową. – Tak jest w aktach medycznych. Nie jestem pewna, ale chyba… jakieś zakażenie krwi. Omal nie umarł. – Ze słów Jacoba można się domyślać, że Jenny wezwała ojca do szpitala. Nie było to ciepłe, serdeczne spotkanie rodzinne. Ale nazwisko może być kluczem do wszystkiego. – Jacob nie zna nazwiska? – Nie sądzę, aby matka mu powiedziała. Jednak, jak mi się zdaje, zna je pan Romanovich. Matka Angela nie kryła zaskoczenia. – Zna pan, panie Romanovich? – Jeśli zna – powiedziałem – to matce nie powie. Zmarszczyła czoło. – Dlaczego, panie Romanovich? – Ponieważ nie zajmuje się ujawnianiem informacji – odparłem za niego. – Wręcz przeciwnie. – Ale, panie Romanovich – powiedziała matka Angela – udzielanie informacji jest przecież podstawowym obowiązkiem bibliotekarza. – On nie jest bibliotekarzem. Będzie twierdził, że jest, ale jeśli matka naciśnie, usłyszy od niego więcej informacji o Indianapolis, niż potrzeba. – Gromadzenie wyczerpujących informacji o ukochanym Indianapolis nikomu nie może zaszkodzić – powiedział Romanovich. – I prawda jest taka, że pan też zna to nazwisko. Znów zaskoczona matka Angela zwróciła się do mnie: – Znasz nazwisko ojca Jacoba, Oddie? – Domyśla się – teraz on mnie wyręczył – ale nie chce uwierzyć w swoje domysły. – To prawda, Oddie? Dlaczego nie chcesz uwierzyć? – Bo pan Thomas podziwia człowieka, którego podejrzewa. I ponieważ, jeśli podejrzenia są uzasadnione, może mieć do czynienia z siłą, jakiej nie wziął pod uwagę. – Oddie, czy jest coś takiego? – zapytała siostra Angela. – Długa lista, matko. Rzecz w tym, że muszę być pewien, czy się nie mylę co do nazwiska. Poza tym muszę zrozumieć jego motywy, a jeszcze ich nie rozgryzłem, nie do końca. Zwracanie się do niego bez pełnego zrozumienia może być niebezpieczne. Matka Angela zwróciła się do Rosjanina: – Jeśli może pan zdradzić Oddiemu nazwisko i pobudki tego człowieka, niech pan to zrobi dla dobra dzieci. – Niekoniecznie wierzę we wszystko, co mi dotąd powiedział – zaznaczyłem. – Nasz przyjaciel w futrzanej czapie ma własne cele. I przypuszczam, że gotów jest iść ku nim po trupach. Głosem ciężkim od dezaprobaty matka przełożona powiedziała: – Panie Romanovich, przedstawił się pan tej wspólnocie jako zwykły bibliotekarz, który pragnie ubogacić swoją wiarę. – Nigdy nie mówiłem, że jestem zwykły – poprawił. – Ale to prawda, jestem człowiekiem wiary. A czyja wiara jest na tyle niewzruszona, żeby nie potrzebowała dalszego umocnienia? Patrzyła na niego przez chwilę, potem zwróciła się do mnie: – Podejrzany ptaszek.

– Owszem, matko. – Wypędziłabym go na śnieg, gdyby nie było to nie po chrześcijańsku… i gdybym choć przez chwilę sądziła, że zdołamy wyrzucić go za drzwi. – Ja nie sądzę, matko. – Ja też nie. – Jeśli znajdzie matka dziecko, które kiedyś nie żyło, ale umie mówić – przypomniałem jej – może dowiem się tego, co trzeba, z innego źródła niż pan Romanovich. Jej okolona barbetem twarz pojaśniała. – To właśnie przyszłam ci powiedzieć, zanim wdaliśmy się w rozmowę o ojcu Jacoba. Jest pewna dziewczynka, nazywa się Flossie Bodenblatt… – Niemożliwe – mruknął Romanovich. – Flossie – mówiła siostra Angela – wiele przeszła, tak wiele, zbyt wiele, ale jest dzieckiem z charakterem i ciężko pracowała na ćwiczeniach logopedycznych. Jej głos jest teraz czysty. Była w sali rehabilitacyjnej, ale zabrałyśmy ją do pokoju. Proszę ze mną.

ROZDZIAŁ 45 Dziewięcioletnia Flossie przebywała u Świętego Bartłomieja od roku. Według siostry Angeli należała do tych nielicznych dzieci, które pewnego dnia będą mogły odejść i żyć samodzielnie. Na drzwiach widniały dwa imiona: FLOSSIE i PAULETTE. Flossie czekała sama. Po tej stronie pokoju, która należała do Paulette, było mnóstwo ozdóbek, falbanek i lalek. Różowe poduszki i mała zielono-różowa toaletka. Część Flossie stanowiła kontrast, prosta, czysta, biała i niebieska, ozdobiona tylko plakatami psów. Nazwisko Bodenblatt sugerowało niemieckie albo skandynawskie pochodzenie, ale Flossie miała śródziemnomorską cerę, czarne włosy i duże ciemne oczy. Nie spotkałem jej wcześniej albo widziałem ją tylko z daleka. Ścisnęło mnie w piersi i od razu wiedziałem, że to będzie trudniejsze, niż się spodziewałem. Gdy weszliśmy, Flossie siedziała na chodniku na podłodze, przeglądając książkę z fotografiami psów. – Kochanie – zagadnęła matka Angela – pan Thomas chciałby z tobą porozmawiać. Jej uśmiech był niezupełnie taki, jaki pamiętałem z innego miejsca i czasu, ale dość podobny, zraniony i śliczny. – Witam, panie Thomas. Siadając po turecku na podłodze, powiedziałem: – Miło mi cię poznać, Flossie. Matka Angela przycupnęła na brzegu łóżka Flossie, a Rodion Romanovich stał wśród falbanek i lalek Paulette jak niedźwiedź, który dał w kość Złotowłosej. Dziewczynka była ubrana w czerwone spodnie i biały sweterek z aplikacją wyobrażającą Świętego Mikołaja. Rysy miała delikatne, nosek zadarty, podbródek łagodnie zarysowany. Mogłaby uchodzić za elfa. Lewy kącik ust krzywił się w dół i powieka lewego oka opadała lekko. Lewa ręka przykurczona w szpon przytrzymywała książkę na kolanach, jakby poza tym Flossie miała z niej niewiele pożytku. Strony odwracała prawą ręką. Teraz skupiała uwagę na mnie. Jej spojrzenie było szczere i niezachwiane, pełne pewności siebie wyrastającej z bolesnego doświadczenia – cecha, jaką widziałem wcześniej w oczach o tym samym odcieniu. – Lubisz psy, Flossie? – Tak, ale nie lubię swojego imienia. – Jeśli kiedyś miała wadę wymowy spowodowaną przez uszkodzenie mózgu, to ją pokonała. – Nie podoba ci się? Flossie to ładne imię. – Imię krowy – oświadczyła.

– Fakt, zgadza się. Słyszałem o krowach o imieniu Flossie. – I brzmi jak choroba zębów. – Może tak, gdy o tym wspomniałaś. Jak wolałabyś mieć na imię? – Gwiazdka. – Chcesz zmienić imię na Gwiazdka? – Jasne. Wszyscy kochają Boże Narodzenie. – To prawda. – W Boże Narodzenie nie dzieje się nic złego. W takim razie nic złego nie może spotkać kogoś, kto ma na imię Gwiazdka, prawda? – W takim razie zaczniemy jeszcze raz. Miło cię poznać, Gwiazdko Bodenblatt. – Ostatnią cz…część też zmienię. – A jak chciałabyś się nazywać zamiast Bodenblatt? – Jeszcze nie zdecydowałam. To musi być dobre nazwisko do pracy z psami. – Chcesz zostać weterynarzem, gdy dorośniesz? Skinęła głową. – Chociaż nie mogę. – Wskazała na głowę i dodała ze straszną bezpośredniością: – Tamtego dnia w samochodzie straciłam trochę rozumu. – Dla mnie jesteś dość mądra – powiedziałem kulawo. – Wcale nie. Nie głupia, ale nie dość mądra, żeby zostać weterynarzem. Ale jeśli będę mocno ćwiczyć rękę i nogę, i się po…polepszą, będę mogła pracować z weterynarzem, wie pan, pomagać w pracy z psami. Ką…kąpać psy. Strzyc je i tak dalej. Mogę robić różne rzeczy. – Na pewno lubisz psy. – Och, uwielbiam. – Promieniała z radości, gdy mówiła o psach, i jej oczy wydawały się mniej zranione. – Miałam psa. Był to dobry pies. Intuicja ostrzegła mnie, że pytania o jej psa zaprowadzą nas do miejsc, do których nie chcę iść. – Przyszedł pan porozmawiać o psach, panie Thomas? – Nie, Gwiazdko. Przyszedłem prosić o przysługę. – Jaką? – Wiesz, to dziwne, nie pamiętam. Zaczekasz tu na mnie, Gwiazdko? – Jasne. Mam książkę o psach. Podniosłem się i poprosiłem: – Matko, możemy porozmawiać? Przeszliśmy z matką przełożoną w kąt pokoju. Rosjanin, pewny, że go nie sponiewieramy, dołączył do nas. Ściszając głos do szeptu, zapytałem: – Matko… co się stało tej dziewczynce… przez co przeszła? – Nie rozmawiamy o przeszłości dzieci z każdym. – Przypiekła Rosjanina palącym spojrzeniem. – Mam wiele wad – powiedział Romanovich – ale nie jestem plotkarzem. – Ani bibliotekarzem – docięła mu matka Angela. – Matko, istnieje szansa, że dziewczynka pomoże mi dowiedzieć się czegoś i uratować nas wszystkich. Ale… boję się. – Czego, Oddie? – Tego, przez co przeszła. Po chwili namysłu powiedziała:

– Mieszkała z rodzicami i dziadkami w jednym domu. Pewnej nocy przyszedł jej kuzyn. Dziewiętnaście lat. Trudny chłopak, był pod wpływem czegoś. Wiedziałem, że nie jest pierwszą naiwną, ale nie chciałem na nią patrzeć, gdy będzie mówiła to, co miała do powiedzenia. Zaniknąłem oczy. – Chłopak wystrzelał ich wszystkich. Dziadków i rodziców. Potem… odbył stosunek analny z dziewczynką. Miała siedem lat. Są nie byle kim, te siostry zakonne. Całe w bieli, schodzą w brud świata i wydobywają to, co cenne, i doprowadzają do dawnego blasku, na ile mogą. Jasnookie, wciąż zstępują w plugawe czeluści i nigdy nie tracą nadziei, a jeśli się boją, to nie okazują strachu. – Kiedy narkotyki przestały działać – mówiła – zrozumiał, że zostanie złapany, i postąpił jak tchórz. W garażu przymocował wąż do rury wydechowej, otworzył okno, wsunął końcówkę węża do wnętrza wozu. I zabrał z sobą dziewczynkę. Nie chciał jej zostawiać w takim stanie, do jakiego ją doprowadził. Chciał zabrać ją z sobą. Nie ma końca wycie bezsensownego buntu, wynoszenie siebie nade wszystko, narcyzm, który widzi twarz autorytetu tylko w lustrze. – Potem stchórzył - podjęła matka Angela. – Zostawił ją samą w aucie i poszedł do domu wezwać pomoc. Powiedział, że próbował popełnić samobójstwo i poparzył płuca. Brakowało mu tchu, wołał pomocy. Później usiadł i czekał na sanitariuszy. Otworzyłem oczy, żeby spojrzeć na nią i zaczerpnąć z niej nieco siły. – Matko, raz zeszłej nocy i raz dzisiaj ktoś z Drugiej Strony, ktoś, kogo znałem, próbował skontaktować się ze mną przez Justine. Myślę, że chce mnie ostrzec przed tym, co nadchodzi. – Rozumiem. Chyba rozumiem. Nie, w porządku. Boże dopomóż, zgadzam się. Śmiało. – Mogę zrobić sztuczkę z monetą albo z medalionem na łańcuszku, albo z czymkolwiek innym, co błyszczy. Nauczyłem się tego od znajomego magika. Mogę wprowadzić ją w stan płytkiej hipnozy. – W jakim celu? – Dziecko, które było martwe i zostało przywrócone do życia, może być mostem pomiędzy tym światem i następnym. Odprężone, w płytkiej hipnozie, może stać się głosem osoby z Drugiej Strony, która nie mogła przemówić do mnie przez Justine. Twarz matki Angeli poróżowiała. – Kościół jest przeciwny okultyzmowi. I czy coś takiego nie będzie traumatyczne dla dziecka? Odetchnąłem głęboko. – Nie zrobię tego. Chcę tylko, żeby matka rozumiała, że może robiąc to, mógłbym się dowiedzieć, co nadchodzi, i dlatego być może powinienem to zrobić. Ale jestem za słaby. Boję się i jestem słaby. – Nie jesteś słaby, Oddie. Znam cię dobrze. – Nie, matko. Sprawiam wam zawód. Nie radzę sobie… z Gwiazdką i jej sercem pełnym psów. To zbyt wiele. – Czegoś nie rozumiem. Czego nie wiem? Pokręciłem głową. Nie miałem pojęcia, jak wyjaśnić tę sytuację. Romanovich podniósł lamowany futrem płaszcz z łóżka Paulette i powiedział chrapliwym szeptem: – Matko, wie matka, że pan Thomas stracił osobę, która była mu bardzo droga. – Tak, panie Romanovich, jestem tego świadoma, – Pan Thomas uratował tamtego dnie wielu ludzi, lecz nie zdołał ocalić jej. Była dziewczyną

o czarnych włosach i ciemnych oczach, miała karnację tej dziewczynki. Takie porównania mógł robić tylko pod warunkiem, że wiedział o poniesionej przeze mnie stracie więcej, niż podano w prasie. Jego oczy, wcześniej nieodgadnione, wciąż niczego nie wyrażały; jego księga pozostała zamknięta. – Nazywała się – mówił – Bronwen Llewellyn, ale nie lubiła swojego imienia. Uważała, że imię Bronwen kojarzy się z elfem. Nazwała się Stormy. Przestał mnie intrygować. Teraz mnie zdumiewał. – Kim pan jest? – Nazwała siebie Stormy, jak Flossie nazywa siebie Gwiazdką – kontynuował. – Stormy została wykorzystana w dzieciństwie przez ojca adopcyjnego. – O tym nikt nie wie – powiedziałem. – Prawie nikt, panie Thomas. Tylko kilku pracowników opieki społecznej. Stormy nie odniosła poważnych obrażeń fizycznych ani umysłowych. Ale widzi matka, wskutek podobieństw to bardzo trudne dla pana Thomasa. Bardzo trudne, tak. Bardzo trudne. I na dowód, jak bardzo trudne, nic nie wpadło mi do głowy, ani dowcip, ani cierpka uwaga, ani nawet kiepski uszczypliwy żart. – Trudno mu przemówić do tej, którą utracił – ciągnął Romanovich – poprzez kogoś, kto ją przypomina… zbyt mocno. To byłoby za trudne dla każdego. Wie, że wykorzystanie tej dziewczynki do nawiązania kontaktu z duchem byłoby dla niej traumatyczne, ale mówi sobie, że trauma jest do przyjęcia, jeśli można uratować komuś życie. Jednak z powodu tego, kim ona jest i jaka jest, nie może tego zrobić. Jest niewinna jak Stormy, a on nie wykorzysta niewinnej osoby. Patrząc na Gwiazdkę zajętą książką z psami, powiedziałem: – Matko, jeśli wykorzystam ją jako most pomiędzy żywymi i martwymi… co będzie, jeśli to przywiedzie wspomnienia śmierci, które zapomniała? Jeśli po tym, jak skończę, będzie jedną nogą w każdym ze światów, nigdy nie będzie całkowicie należała do tego albo nie zazna tutaj spokoju? Już została potraktowana jak przedmiot, wykorzystana i wyrzucona. Nie można tego powtórzyć bez względu na powody. Nigdy więcej. Z wewnętrznej kieszeni płaszcza zarzuconego na ramię Romanovich wyjął długi składany portfel, a z niego laminowaną kartę, którą nie od razu mi podał. – Panie Thomas, gdyby przeczytał pan dwudziestostronicowy raport na mój temat, przygotowany przez doświadczonych analityków wywiadu, wiedziałby pan wszystko, co warto o mnie wiedzieć, łącznie z tym, czym się nie interesowała nawet moja matka, choć miała bzika na moim punkcie. – Pańska matka była zabójczynią. – To prawda. – Słucham? – wtrąciła matka Angela. – Była również pianistką koncertową. – I prawdopodobnie mistrzem kucharskim – dodałem. – Prawdę mówiąc, od niej nauczyłem się piec ciasta. Po przeczytaniu dwudziestostronicowego raportu na pański temat, panie Thomas, pomyślałem, że wiem o panu wszystko, ale jak się okazuje, wiem niewiele ważnego. Mam na myśli nie tylko pański… dar. Chodzi o to, że nie wiem, jakim jest pan człowiekiem. Chociaż nie sądziłem, że Rosjanin może być lekarstwem na melancholię, nagle okazał się skutecznym

polepszaczem nastroju. – Co robił pański ojciec? – zapytałem. – Przygotowywał ludzi na śmierć, panie Thomas. Do tej chwili nie miałem pojęcia, jak wygląda osłupiała matka Angela. – Czyli to rodzinny fach. Dlaczego więc bez ogródek nazywa pan matkę zabójczynią? – Ponieważ, widzi pan, formalnie rzecz biorąc, profesjonalnym zabójcą jest ten, kto likwiduje tylko wysoko postawione cele polityczne. – Podczas gdy przedsiębiorca pogrzebowy nie jest wybredny. – Przedsiębiorca pogrzebowy nie jest też niewybredny, panie Thomas. Jeśli matka Angela nie oglądała regularnie meczów tenisowych, rankiem będzie miała obolałą szyję. – Proszę pana, założę się, że pański ojciec był również mistrzem szachowym. – Zdobył tylko jeden tytuł mistrzowski w turnieju krajowym. – Zbyt zajęty karierą przedsiębiorcy pogrzebowego. – Nie. Niestety, dostał pięcioletni wyrok więzienia akurat wtedy, gdy był w najlepszej formie jako szachista. – Straszne. Romanovich podał mi wyjętą z portfela laminowaną legitymację z hologramami i powiedział do matki Angeli: – Wszystko to miało miejsce w dawnym Związku Radzieckim, a ja wyspowiadałem się i odprawiłem pokutę. Spojrzałem na legitymację. – Narodowa Agencja Bezpieczeństwa. – Zgadza się, panie Thomas. Po tym, jak zobaczyłem pana z dziewczynką, postanowiłem okazać panu zaufanie. – Musimy być ostrożni, matko – przestrzegłem. – Może chce tylko wkraść się w nasze zaufanie. Pokiwała głową, ale wciąż wyglądała na skonsternowaną. – Porozmawiajmy na osobności – zaproponował Romanovich. Oddając mu dokumenty, oświadczyłem: – Chcę zamienić parę słów z dziewczynką. Gdy znów usiadłem naprzeciwko Gwiazdki, podniosła głowę i powiedziała: – Koty też lubię, a… a… ale one nie są psami. – Na pewno nie – zgodziłem się. – Nigdy nie widziałem stada kotów dość silnych, żeby pociągnęły sanie. Zaśmiała się, wyobrażając sobie koty zaprzężone do sań. – Poza tym kot nigdy nie przyniesie piłki tenisowej. – Nigdy – zgodziła się. – A psy nie mają węchu na myszy. – Dobre! Węch na myszy. – Gwiazdko, naprawdę chcesz kiedyś pracować z psami? – Naprawdę. Wiem, że mogę wiele dla nich zrobić.

– Musisz kontynuować rehabilitację, nabrać jak najwięcej siły w ręce i nodze. – Żeby wszystko u… ustąpiło. – To jest prawdziwa odwaga. – Trzeba ćwiczyć mózg. – Będę z tobą w kontakcie, Gwiazdko. A kiedy dorośniesz i będziesz gotowa radzić sobie sama, mój znajomy dopilnuje, żebyś pracowała z psami i robiła dla nich cudowne rzeczy, jeśli nadal będziesz tego chciała. Szeroko otworzyła oczy. – Coś cudownego… na przykład? – Sama zadecydujesz. Nabierając siły i dorastając, myśl o najcudowniejszych rzeczach, jakie mogłabyś robić, i to będzie to. – Miałam dobrego psa. Nazywał się Fa…Farley. Próbował mnie ratować, ale Jason jego też zastrzelił. Mówiła o koszmarze z większą obojętnością, niż ja mógłbym to zrobić, i naprawdę czułem, że nie zachowam panowania nad sobą, jeśli powie jeszcze jedno słowo. – Pewnego dnia będziesz miała takie psy, jakie tylko zechcesz. Zamieszkasz w morzu szczęśliwych szczeniaków. Nie mogła parsknąć śmiechem zaraz po wzmiance o Farleyu, ale się uśmiechnęła. – Morze szczęśliwych szczeniaków – powiedziała, rozkoszując się brzmieniem tych słów, i jej uśmiech nie zgasł. Wyciągnąłem rękę. – Umowa stoi? Pomyślała o tym z powagą, potem pokiwała głową i ujęła moją rękę. – Jesteś twardym negocjatorem, Gwiazdko. – Naprawdę? – Jestem zmęczony. Wykończyłaś mnie. Ledwo widzę na oczy, jestem otumaniony i padam z nóg. Nogi są zmęczone, ręce są zmęczone, nawet włosy są zmęczone. Muszę iść, uciąć sobie długą drzemkę i naprawdę, ale to naprawdę zjeść trochę puddingu. Zachichotała. – Puddingu? – Byłaś takim twardym negocjatorem, tak mnie zmordowałaś, że nawet nie mam siły gryźć. Mam zmęczone zęby. Prawdę mówiąc, moje zęby już śpią. Mogę zjeść tylko pudding. Uśmiechając się szeroko, powiedziała: – Głuptas z pana. – Już to słyszałem – zapewniłem ją. Ponieważ musieliśmy porozmawiać w miejscu, do jakiego nie przyjdą bodachy, matka Angela zaprowadziła nas do apteki, gdzie siostra Corrine wydawała wieczorne leki w małych papierowych kubkach z wypisanymi nazwiskami pacjentów. Zgodziła się wyjść, żeby zapewnić nam prywatność. Kiedy drzwi zamknęły się za siostrą Corrine, matka przełożona powiedziała: – W porządku. Kim jest ojciec Jacoba i dlaczego jest taki ważny? Romanovich i ja popatrzyliśmy na siebie i odparliśmy jednocześnie: – John Heineman.

– Brat John? – zapytała z powątpiewaniem. – Nasz dobroczyńca? Który oddał nam cały swój majątek? – Nie widziała matka hiperszkieletów – powiedziałem. – Gdyby matka widziała, zrozumiałaby od razu, że to robota nikogo innego, jak tylko brata Johna. On chce śmierci własnego syna i być może ich wszystkich, wszystkich dzieci, które tu przebywają.

ROZDZIAŁ 46 Rodion Romanovich zyskał pewną wiarygodność w moich oczach dzięki legitymacji Narodowej Agencji Bezpieczeństwa, a także dlatego, że był zabawny. Może był to skutek unoszących się w powietrza podstępnych cząstek środków uspokajających, ale z minuty na minutę ufałem mu coraz bardziej. Według Hoosiera dwadzieścia piec lat przed uwięzieniem w tej śnieżycy narzeczona Johna Heinemana, Jennifer Calvino, urodziła ich dziecko, Jacoba. Nikt nie wie, czy robiła USG albo inne badania, ale tak czy siak donosiła ciążę. Mający dwadzieścia sześć lat, już będący fizykiem o znaczących dokonaniach, Heineman nie zareagował pozytywnie na wieść o ciąży, poczuł się osaczony. Gdy pierwszy raz zobaczył Jacoba, wyparł się ojcostwa, cofnął propozycję małżeństwa, wyrzucił Jennifer Calvino ze swojego życia i nie poświęcił jej więcej myśli niż rakowi podstawnokomórkowemu skóry, który kiedyś został chirurgicznie usunięty. Choć już wtedy Heineman był zamożnym człowiekiem, Jennifer nie poprosiła go o nic. Jego niechęć do zdeformowanego syna była taka silna, że Jennifer zadecydowała, iż Jacob będzie szczęśliwszy i bezpieczniejszy bez kontaktu z ojcem. Matka i syn nie mieli łatwego życia, ale Jennifer całym sercem była oddana Jacobowi, który pod jej opieką dobrze się rozwijał. Zmarła, gdy miał trzynaście lat, ale przed śmiercią załatwiła mu miejsce w zakładzie opieki prowadzonym przez kościelną organizację charytatywną. Z biegiem lat Heineman stał się sławny i bogaty. Kiedy jego badania, jak szeroko donoszono, doprowadziły go do wniosku, że subatomowa struktura wszechświata bezsprzecznie sugeruje planowość, ponownie zbadał swoje życie i w swego rodzaju pokucie wyrzekł się majątku i zamknął w klasztorze. – Inny człowiek – powiedziała matka Angela. – Skruszony, żałując, że w taki sposób potraktował Jennifer i Jacoba, oddał wszystko. Z pewnością nie chciał śmierci syna. Ufundował ten zakład dla dzieci podobnych do Jacoba. I dla samego Jacoba. Nie komentując argumentów matki przełożonej, Romanovich powiedział: – Dwadzieścia siedem miesięcy temu Heineman wyszedł z ukrycia i zaczął dyskutować o swoich obecnych badaniach z dawnymi kolegami przez telefon i pocztę elektroniczną. Zawsze fascynował go dziwny porządek, który kryje się pod każdym pozornym chaosem w przyrodzie. W czasie lat życia w odosobnieniu, używając modeli komputerowych własnego pomysłu, przetwarzając dane na dwudziestu połączonych superkomputerach Cray, dokonał przełomu, który pozwolił mu, jak to ujął, „udowodnić istnienie Boga”. Matka Angela nie musiała nad tym rozmyślać, żeby znaleźć słaby punkt. – Możemy rozpatrywać wiarę z intelektualnego punktu widzenia, ale ostatecznie Boga należy przyjmować na wiarę. Dowody są dobre dla rzeczy z tego świata, dla tego, co istnieje w czasie, nie poza czasem. Romanovich kontynuował:

– Ponieważ niektórzy naukowcy, z którymi rozmawiał Heineman, byli na liście płac bezpieczeństwa narodowego, i ponieważ dostrzegli ryzyko związane z jego badaniami oraz pewne ich zastosowania w obronności, donieśli nam o nim. Od tej pory jeden z naszych przebywał w domu gościnnym. Ja jestem po prostu ostatni. – Coś zaalarmowało pana na tyle – powiedziałem – że ściągnął pan następnego agenta jako postulanta, obecnie nowicjusza, brata Leopolda. Zdawało się, że barbet matki Angeli sztywnieje z dezaprobaty. – Kazaliście mu złożyć fałszywe śluby Bogu? – Nie chcieliśmy, żeby wyszedł poza postulat. Miał spędzić parę tygodni we wspólnocie nie jako gość, ale jako jej przyszły członek, żeby mieć większą swobodę ruchów. Jak się okazało, był człowiekiem szukającym nowego życia i znalazł je. Straciliśmy go na waszą rzecz, choć czuliśmy, że wciąż służy nam pomocą, na ile tylko pozwalają mu śluby. Jej mars wyglądał bardziej imponująco niż wszelkie gniewne miny Rosjanina. – Co więcej, panie Romanovich, naprawdę uważam, że jest pan podejrzanym ptaszkiem. – Niewątpliwie ma matka rację. W każdym razie zostaliśmy zaalarmowani, kiedy brat Constantine popełnił samobójstwo, ponieważ zaraz po tym Heineman przestał dzwonić i wysyłać e-maile do dawnych kolegów i od tej pory nie kontaktował się z nikim spoza Świętego Bartłomieja. – Może samobójstwo skłoniło go do zaniechania badań na rzecz modlitwy i refleksji. – Jesteśmy innego zdania – rzekł Romanovich cierpko. – A brat Timothy został zamordowany, matko – wtrąciłem. – Nie ma co do tego wątpliwości. Znalazłem ciało. Choć już przyjęła do wiadomości fakt morderstwa, to stwierdzenie ją poraziło. – Jeśli to pomoże matce pogodzić się z sytuacją – powiedział Romanovich – sądzimy, że być może Heineman nie jest w pełni świadom, co rozpętał. – Ale, panie Romanovich, skoro dwie osoby nie żyją, a inne są zagrożone, jak może nie być świadom? – O ile pamiętam, biedny doktor Jekyll z początku nie zdawał sobie sprawy, że jego pragnienie pozbycia się złych impulsów w konsekwencji stworzyło pana Hyde’a, którego natura była czystym złem, niezłagodzonym przez dobroć doktora. Widząc w wyobraźni hiperszkielet atakujący terenówkę, powiedziałem: – To coś w śniegu nie było mroczną stroną ludzkiej osobowości Nie miało w sobie niczego ludzkiego. – Nie było jego mroczną stroną – zgodził się Romanovich. – Ale może zostało przez nią stworzone. – Co to znaczy, proszę pana? – Nie jesteśmy pewni, panie Thomas. Ale myślę, że spoczywa na nas obowiązek znalezienia odpowiedzi na to pytanie, i to szybko. Dostał pan klucz uniwersalny. – Tak. – Dlaczego? – Brat Constantine jest jednym ze zmarłych, którzy nie chcą odejść z tego świata. Dostałem klucz, żebym mógł wchodzić wszędzie tam na terenie opactwa i szkoły, gdzie straszy. Próbowałem… radziłem mu, żeby poszedł dalej. – Wiedzie pan interesujące życie. – Pan też nie może narzekać. – Ma pan dostęp nawet do Kryjówki Johna. – Coś nas łączy. Brat John piecze dobre ciastka.

– Więź kulinarna. – Zdaje się, że dotyczy nas wszystkich, proszę pana. Matka Angela pokręciła głową. – Ja nie umiem zagotować wody. Romanovich pstryknął przełącznikiem, który opuszczał hydraulicznie brwi nad oczy. – Czy wie o pańskim darze? – Nie, proszę pana. – Myślę, że jest pan jego Mary Reilly. – Mam nadzieję, że nie zacznie pan znowu mówić – Mary Reilly była gospodynią doktora Jekylla. Pomimo że ukrywał przed nią prawdę, podświadomie miał nadzieję, że zdemaskuje go i powstrzyma. – Czy ta Mary Reilly została zabita, proszę pana? – Nie pamiętam. Ale jeśli nie odkurza pan u Heinemana, być może jest pan bezpieczny. – Co teraz? – zapytała matka Angela. – Pan Thomas i ja musimy wejść do Kryjówki Johna. – I wyjść – dodałem. Romanovich pokiwał głową. – Na pewno spróbujemy.

ROZDZIAŁ 47 Ubranych w kombinezony mnichów było o dziesięciu więcej niż siedmiu. Tylko dwóch czy trzech pogwizdywało w czasie pracy. Żaden nie był wyjątkowo niski. Gdy zamykali wyjścia na południowowschodnią i północno-zachodnią klatkę schodową, na wpół się spodziewałem, że Królewna Śnieżka wstąpi z wodą butelkowaną i słowami zachęty. Ze względów bezpieczeństwa drzwi na klatki schodowe nie miały zamków. Na każdym piętrze był przestronny podest, więc drzwi otwierały się na schody, nie do wewnątrz. W piwnicy, na parterze i drugim piętrze zakonnicy wywiercili w futrynie każdych drzwi po cztery otwory – dwa z lewej, dwa z prawej strony – i wpasowali w nie stalowe tuleje. W każdej tulei umieścili bolec o średnicy nieco większej niż centymetr. Bolce wystawały z tulei na dwa i pół centymetra, uniemożliwiając otworzenie drzwi. Plan opierał się na wykorzystaniu nie tylko futryny, ale również całej ściany do stawienia oporu. Ponieważ średnica bolców była mniejsza niż niegwintowanych tulei, można było je wyjąć w ciągu paru sekund, umożliwiając szybką ucieczkę na klatkę schodową. Na piętrze, w dormitorium dzieci, sztuczka miała zapobiec otworzeniu drzwi w tym mało prawdopodobnym wypadku, gdyby coś wdarło się na klatką schodową przez zablokowane wejścia na innym poziomie. Bracia już dyskutowali nad zaletami trzech opcji zabezpieczeń. Razem z Romanovichem zwerbowaliśmy brata Piąchę z południowo-wschodnich schodów i brata Maxwella z północno-zachodnich do obrony Jacoba Calvina. Obaj przynieśli po dwa kije baseballowe na wypadek, gdyby pierwszy pękł w czasie bitwy. Jeśli ta część osobowości Johna Heinemana, która była panem Hyde’em, czuła niechęć do wszystkich umysłowo i fizycznie upośledzonych ludzi, wtedy żadne dziecko w szkole nie było bezpieczne. Każdemu z nich mogła grozić śmierć. Zdrowy rozsądek jednak podpowiadał, że Jacob – „pozwól mu umrzeć” – jest głównym celem. Najpewniej miał być jedyną ofiarą albo pierwszą z wielu. Kiedy wróciliśmy do pokoju Jacoba, po raz pierwszy nie rysował. Siedział na krześle z poduszką na kolanach i kładł na niej rękę, gdy potrzebowała odpoczynku. Z pochyloną głową, głęboko skupiony, haftował kwiaty brzoskwiniową nitką na białym płótnie, może chusteczce. Z początku pomyślałem, że haftowanie jest zajęciem niezbyt dla niego odpowiednim, ale okazał się w tym nadzwyczajny. Gdy patrzyłem na misterne wzory rysowane igłą i nitką, zdałem sobie sprawę, że są nie bardziej – i nie mniej – niezwykłe niż realistyczne rysunki tworzone tymi samymi szerokimi dłońmi z krótkimi palcami. Zostawiając Jacoba nad haftem, zaprowadziłem Romanovicha, Piąchę i brata Maxwella do jedynego

okna. Brat Maxwell był absolwentem szkoły dziennikarstwa na uniwersytecie w Missouri. Przez siedem lat pracował jako dziennikarz kryminalny w Los Angeles. Liczba ciężkich przestępstw była większa niż liczba reporterów, którzy mogli się nimi zajmować. Co tydzień dziesiątki pracowitych bandziorów i szaleńców dopuszczały się strasznych czynów, po czym z niezadowoleniem odkrywały, że odmawia im się nawet długich na kilka linijek wzmianek w prasie. Pewnego ranka Maxwell stwierdza, że musi dokonać wyboru pomiędzy morderstwem na tle seksualnym, wyjątkowo brutalnym morderstwem popełnionym siekierą, kilofem i łopatą, morderstwem związanym z kanibalizmem oraz napaścią i rytualnym oszpeceniem czterech starszych Żydówek z domu opieki. Ku zaskoczeniu swojemu i kolegów zabarykadował się w bufecie i nie chciał wyjść. Mając automaty z batonami i krakersami serowymi, wykombinował, że przetrwa co najmniej miesiąc, zanim dostanie szkorbutu wskutek braku witaminy C. Kiedy redaktor przyszedł negocjować przez zabarykadowane drzwi, Maxwell zażądał świeżego soku pomarańczowego, dostarczanego co tydzień po drabinie do okna bufetu na drugim piętrze – albo zwolnienia. Redaktor rozważał te opcje przez czas potrzebny kierownikowi kadr na podjęcie decyzji, czy grozi im proces o bezprawne zwolnienie, i wylał Maxwella. Triumfujący Maxwell opuścił bufet i dopiero później, w domu, w nagłym huraganie śmiechu zrozumiał, że mógł po prostu odejść. Dla niego dziennikarstwo przestało być zawodem; stało się niewolą. Gdy skończył się śmiać, doszedł o wniosku, że to małe szaleństwo było darem bożym, wezwaniem do opuszczenia Los Angeles i przeprowadzki tam, gdzie znajdzie większe poczucie wspólnoty i mniej gangów grafficiarzy. Piętnaście lat temu został postulantem, potem nowicjuszem, a od dziesięciu lat był zakonnikiem po wszystkich ślubach. Teraz obejrzał okno w pokoju Jacoba i powiedział: – Kiedy przebudowano stare opactwo, niektóre okna na parterze zostały powiększone i wymienione. Mają drewniane słupki i poprzeczki. Ale na tym piętrze zostały stare okna. Są mniejsze, w całości wykonane z solidnego brązu. – Nic ich nie porąbie ani nie przegryzie zbyt łatwo – oznajmił brat Piącha. – A szyby – dodał Romanovich – mają dwadzieścia pięć na dwadzieścia pięć centymetrów. Bestia, którą spotkaliśmy w burzy, nie wedrze się do środka. Gdyby nawet zdołała wyrwać całe okno, jest zbyt wielka, żeby wcisnąć się do pokoju. – Ta w wieży chłodniczej była mniejsza od tej, która wywróciła terenówkę – zaznaczyłem. – Nie przejdzie przez otwór dwadzieścia pięć na dwadzieścia pięć, ale zmieściłaby się w oknie tej wielkości. – Okna skrzydłowe, otwierane na zewnątrz – zauważył brat Maxwell, postukując w klamkę. – Jeśli nawet wytłucze szyby i będzie chciała się wedrzeć, zablokuje okno, próbując je otworzyć. – Czepiając się muru – dodał Romanovich. – Na silnym wietrze – dorzucił brat Maxwell. – Może tego dokonać – powiedziałem – trzymając siedem talerzy wirujących na czubkach bambusowych tyczek. – Nie – mruknął brat Piącha. – Może trzy talerze, ale nie siedem. Jesteśmy dobrzy. To dobrze. Kucając obok Jacoba, pochwaliłem: – Piękny haft. – Daje zajęcie – odparł ze spuszczoną głową, nie odrywając oczu od pracy.

– Zajęcie jest dobre. – Zajęty jest szczęśliwy – powiedział. Przypuszczam, że matka mówiła mu o satysfakcji i spokoju płynącym z dawania światu tego, do czego jest się zdolnym. Poza tym praca zapewniała mu pretekst do unikania kontaktu wzrokowego. W ciągu dwudziestu pięciu lat życia prawdopodobnie widział szok, odrazę, pogardę i niezdrową ciekawość w zbyt wielu oczach. Lepiej nie patrzeć w niczyje oczy prócz oczu sióstr zakonnych i tych, które rysuje się ołówkiem, które można przepełnić upragnioną miłością i czułością. – Nic ci się nie stanie. – On chce mojej śmierci. – To, czego chce, i to, co dostanie, to dwie różne rzeczy. Twoja mama nazwała go Nigdybyłem, bo nigdy go nie było, gdy go potrzebowaliście. – On jest Nigdybyłem i nic nas nie obchodzi. – To prawda. Jest Nigdybyłem, ale również Nigdybędzie. Nigdy cię nie skrzywdzi, nigdy cię nie dopadnie, dopóki ja tu jestem, dopóki jest tu jedna siostra albo jeden brat. A wszyscy są tutaj, Jacobie, ponieważ jesteś wyjątkowy, jesteś dla nich bezcenny, i dla mnie. Podnosząc zdeformowaną głowę, spojrzał mi w oczy. Nie wyglądał na równie zawstydzonego jak wcześniej. – Dobrze się czujesz? – zapytał. – Tak. A ty? – Też. W porządku. Czy… coś ci grozi? Ponieważ nie chciałby usłyszeć kłamstwa, odparłem: – Może trochę. Jego oczy były czyste, pełne nieśmiałości i odwagi, piękne, mimo że tkwiły krzywo w tragicznej twarzy. Jego spojrzenie wyostrzyło się jak nigdy dotąd, gdy łagodny głos jeszcze bardziej złagodniał. – Oskarżałeś się? – Tak. – Rozgrzeszenie? – Otrzymałem. – Wczoraj. – Więc jesteś gotowy. – Mam nadzieję, Jacobie. Nie tylko patrzył mi w oczy ale również je badał. – Przykro mi. – Z jakiego powodu, Jacobie? – Przykro mi z powodu twojej dziewczyny. – Dziękuję, Jake. – Wiem coś, czego nie wiesz. – Co? – Wiem, co w tobie widziała. – Położył głowę na moim ramieniu. Zrobił coś, co udało się nielicznym, choć próbowało wielu: sprawił, że zabrakło mi słów. Objąłem go

i trwaliśmy tak przez dłuższą chwilę, żaden z nas nie musiał mówić nic więcej, ponieważ obaj byliśmy w porządku i byliśmy gotowi.

ROZDZIAŁ 48 W jedynym pokoju, którego obecnie nie zajmowały dzieci, Rodion Romanovich położył na łóżku wielką teczkę. Należała do niego. Brat Leopold wcześniej przyniósł ją z jego pokoju w domu gościnnym i zabrał z sobą do terenówki. Rosjanin otworzył dyplomatkę. Wnętrze wyłożone było pianką, a w zagłębieniach leżały dwa pistolety. Wyjmując jeden, powiedział: – To pistolet Desert Eagle na nabój rewolwerowy magnum kaliber pięćdziesiąt. Kaliber magnum czterdzieści cztery albo trzysta pięćdziesiąt siedem robi wrażenie, ale huk pięćdziesiątki jest niesłychany. Polubimy hałas. – Mając taki pistolet w gaju kaktusowym, mógłby pan oddać się naprawdę głębokim medytacjom. – Robi swoje, ale kopie, panie Thomas, więc polecam panu ten drugi. – Dziękuję, proszę pana, nie skorzystam. – To SIG pro trzysta pięćdziesiąt siedem, całkiem łatwy w obsłudze. – Nie lubię pistoletów. – Załatwił pan uzbrojonych bandytów w centrum handlowym, panie Thomas. – Tak, proszę pana, załatwiłem ich, ale wtedy pierwszy raz pociągnąłem za spust, a poza tym pistolet należał do kogoś innego. – To też jest pistolet kogoś innego. Śmiało, niech pan weźmie. – Zwykle tylko improwizuję. – Co pan improwizuje? – Samoobronę. Jeśli nie mam pod ręką prawdziwego węża albo gumowego węża, zawsze jest wiaderko albo coś innego. – Teraz znam pana lepiej niż wczoraj, ale moje zdanie na pański temat pozostało niezmienione. Pod wieloma względami jest pan szczególnym młodym człowiekiem. – Dziękuję, proszę pana. Dyplomatka zawierała po dwa pełne magazynki do każdej broni. Romanovich załadował pistolety, a zapasowe magazynki schował do kieszeni płaszcza. W teczce znajdowały się również szelki z kaburą, ale ich nie wyjął. Trzymając pistolety, włożył ręce do kieszeni płaszcza. Były to głębokie kieszenie. Wyjął puste ręce. Płaszcz był tak dobrze uszyty, że nic nie wskazywało na ciężar w kieszeniach.

Popatrzył na okno, sprawdził, która godzina i powiedział: – Kto by pomyślał, dopiero dwadzieścia po trzeciej. Za białym całunem kłębiącego się śniegu martwa szara twarz dnia czekała na rychły pochówek. Romanovich zamknął dyplomatkę i wsunął ją pod łóżko. – Mam szczerą nadzieję, że się po prostu myli. – Kto, proszę pana? – John Heineman. Mam nadzieję, że nie oszalał. Szaleni naukowcy są nie tylko niebezpieczni, są męczący, a ja nie mam cierpliwości do męczących ludzi. Aby nie przeszkadzać w pracy braciom na dwóch klatkach schodowych, zjechaliśmy windą do piwnicy. W kabinie nie brzmiała muzyka. To było miłe. Kiedy wszystkie dzieci znajdą się w pokojach i drzwi na klatki schodowe zostaną zamknięte, mnisi ściągną obie windy na pierwsze piętro. Unieruchomią je, używając klucza matki przełożonej. Jeśli coś niegodziwego wedrze się do szybu z dołu albo góry, sama kabina zatarasuje dostęp do pierwszego piętra. W suficie każdej kabiny znajdowała się klapa ratunkowa. Bracia zablokowali je od środka, żeby nic nie mogło przez nie wejść. Wydawało się, że pomyśleli o wszystkim, ale byli ludźmi i dlatego na pewno tak nic zrobili. Gdybyśmy byli zdolni do wszechmyślenia, wciąż mieszkalibyśmy w raju, nie płacąc czynszu, mając do dyspozycji szwedzki stół i nieskończenie lepszy dzienny program telewizyjny. W piwnicy poszliśmy do kotłowni. Gazowe palniki syczały, pompy dudniły i generalnie w pomieszczeniu panowała radosna atmosfera zachodniego geniuszu mechanicznego. Aby dotrzeć do Kryjówki Johna, mogliśmy zapuścić się w śnieżycę i brnąć przez głębokie zaspy do nowego opactwa, ryzykując spotkanie z hiperszkieletem bez chroniącego nas pancerza terenówki. Gdybyśmy chcieli przeżyć ekscytującą przygodę, taka trasa miała wiele zalet: oferowała koszmarną pogodę, grozę, powietrze, które przejaśnia w głowie, o ile wcześniej nie zamrozi śluzu w zatokach, i okazję do robienia śnieżnych aniołów. Tunele zapewniały drogę bez złej pogody i wyjącego wiatru, który maskowałby nadejście zbirów. Jeśli te chodzące kościotrupy, niezależnie, ile ich było, wylazły na powierzchnię, by skradać się wokół szkoły w oczekiwaniu na nadejście nocy, będziemy mogli pobiec do piwnicy nowego opactwa. Zdjąłem specjalny klucz z haka i uklękliśmy przy stalowej płycie. Słuchaliśmy. Po pół minucie zapytałem: – Słyszy pan coś? Kiedy minęło następne pół minuty, Romanovich odparł: – Nic. Gdy założyłem klucz na pierwszą z czterech nakrętek i zacząłem obracać, pomyślałem, że słyszę ciche skrobanie po drugiej stronie płyty. Znieruchomiałem, nadstawiłem ucha i po chwili zapytałem: – Słyszał pan coś? – Nic, panie Thomas. Po następnej pół minucie uważnego słuchania zapukałem w płytę. Z drugiej strony wybuchł harmider pełen wściekłości, potrzeby i zimnej żądzy, a także niesamowite zawodzenie trzech czy czterech głosów towarzyszące szaleńczemu stepowaniu. Po dociśnięciu mutry, którą zacząłem odkręcać, odwiesiłem klucz na miejsce. Gdy jechaliśmy windą na parter, Romanovich powiedział: – Szkoda, że nie ma tu pani Romanovich. – Z jakiegoś powodu, proszę pana, nie sądziłem, że jest jakaś pani Romanovich.

– Och, tak, panie Thomas. Jesteśmy małżeństwem od dwudziestu szczęśliwych lat. Podzielamy wiele zainteresowań, Gdyby tu była, dobrze by się bawiła.

ROZDZIAŁ 49 Jeśli kościani wartownicy obserwowali wejścia do szkoły, najpewniej koncentrowali się na drzwiach frontowych, wrotach garażu i drzwiach sieni sąsiadującej z kuchnią. Romanovich i ja uzgodniliśmy, że wyjdziemy z budynku przez okno w biurze matki Angeli, pomieszczeniu leżącym najdalej od tych trojga drzwi, które z pewnością przyciągały uwagę wroga. Choć matka przełożona nie była obecna, na biurku paliła się lampa. Wskazując plakaty z Jerzym Waszyngtonem, Flannery O’Connor i Harper Lee, powiedziałem: – Matka ma zagadkę, proszę pana. Jaką wspólną cechę podziwia u tych trzech postaci? Nie musiał pytać, kim były kobiety. – Hart ducha – odparł. – Waszyngton bezsprzecznie go miał. Pani O’Connor cierpiała na toczeń, ale nie poddała się chorobie. A pani Lee potrzebowała hartu, żeby w owych czasach żyć w takim miejscu, opublikować tę książkę i mieć do czynienia z bigotami, których rozwścieczył nakreślony przez nią portret. – Dwie osoby to pisarki, ma pan przewagę bibliotekarza. Kiedy zgasiłem lampkę i rozsunąłem kotary, Romanovich powiedział: – Wciąż panuje biała ciemność. Będziemy zdezorientowani i zgubimy się dziesięć kroków od szkoły. – Nie z moim magnetyzmem psychicznym, proszę pana. – Czy sprawdza się także w odnajdowaniu nagród w pudełkach z chrupkami? Z lekkim poczuciem winy otworzyłem parę szuflad biurka matki Angeli, znalazłem nożyczki i odciąłem prawie dwumetrowy kawałek sznura od zasłon. Owinąłem koniec wokół rękawicy na prawej dłoni. – Kiedy wyjdziemy na zewnątrz, podam panu drugi koniec sznura. Dzięki temu się nie rozdzielimy, jeśli oślepi nas śnieg. – Nie rozumiem, panie Thomas. Chce pan powiedzieć, że sznur zadziała jak swego rodzaju różdżka prowadzącą nas do Opactwa? – Nie, proszę pana. Sznur tylko nas połączy. Jeśli skupiam się na kimś, kogo muszę znaleźć, i przez jakiś czas jeżdżę albo chodzę, magnetyzm psychiczny prawie zawsze przyciąga mnie do poszukiwanej osoby. Będę myślał o bracie Johnie Heinemanie, który przebywa w Kryjówce. – Interesujące. A najbardziej interesujące jest dla mnie słowo „prawie”. – Cóż, pierwszy przyznam, że nie mieszkam w wolnym od czynszów raju. – A co to znaczy, panie Thomas? – Nie jestem doskonały, proszę pana. Po sprawdzeniu, czy kaptur jest szczelnie zapięty pod brodą, podniosłem dolną połowę okna,

wyszedłem w ryk burzy i rozejrzałem się, wypatrując uciekinierów z cmentarza. Gdybym zobaczył wałęsające się kości, oznaczałoby to nie lada kłopoty, bo sięgałem wzrokiem nie dalej niż na długość wyciągniętej ręki. Romanovich wyszedł za mną i opuścił okno. Od zewnątrz nie mogliśmy go zamknąć, ale to nie miało znaczenia. Wojowniczy mnisi i siostry zakonne nie mogli pilnować całego budynku; już wycofywali się na pierwsze piętro, żeby bronić bardziej ograniczonych pozycji. Patrzyłem, jak Rosjanin okręca sznur wokół nadgarstka. Zaledwie sześć kroków od szkoły straciłem orientację. Nie miałem pojęcia, w jakim kierunku musimy iść, żeby trafić do opactwa. Wyobraziłem sobie brata Johna siedzącego na fotelu w swoim tajemniczym pokoju w Kryjówce i szedłem mozolnie, przypominając sobie, żeby zwracać uwagę na naprężenie sznura, który łączył mnie z Romanovichem. Śnieg był głęboki co najmniej do kolan, a miejscami zaspy sięgały bioder. Wspinaczka przez lawinę byłaby niewiele gorsza od tej wędrówki. Będąc chłopakiem z Mojave, znów stwierdziłem, że kąsające zimno jest tylko odrobinę lepsze od ostrzału z karabinu maszynowego. Ale najgorsza była kakofonia burzy połączona z brakiem widoczności. Krok za krokiem opadał mnie dziwny lęk przestrzeni. Nie podobało mi się również to, że ogłuszające wycie i ryk wiatru uniemożliwiały zamienienie słowa z Romanovichem. W ciągu tygodni, jakie spędził w domu gościnnym, robił wrażenie milkliwego starego niedźwiedzia, ale tego dnia stał się wręcz gadatliwy. Nasze rozmowy sprawiały mi taką samą przyjemność teraz, gdy zostaliśmy sprzymierzeńcami, jak wówczas, gdy myślałem, że jesteśmy wrogami. Po wyczerpaniu tematu Indianapolis i licznych cudów tego miasta mnóstwo ludzi nie ma nic interesującego do powiedzenia. Wiedziałem, że dotarliśmy do celu, gdy omal nie spadłem na kamienne stopnie wiodące w dół do Kryjówki Johna. Zaspa piętrzyła się pod drzwiami u stóp schodów. Skorupa śniegu przysłaniała odlane z brązu słowa LIBERA NOS A MALO na tabliczce nad drzwiami, więc zamiast „Zbaw nas ode złego” widać było tylko „złego”. Gdy przekręciłem klucz w zamku, ważące pół tony drzwi obróciły się płynnie na zawiasach kulkowych, odsłaniając korytarz skąpany w niebieskim świetle. Weszliśmy i drzwi się zamknęły. Rozwiązaliśmy sznur, który łączył nas w czasie uciążliwej wędrówki. – To było imponujące, panie Thomas. – Magnetyzmu psychicznego nie można wyćwiczyć, proszę pana. Gdybym był z niego dumny, równie dobrze mógłbym szczycić się pracą nerek. Otrzepaliśmy śnieg z ubrań. Romanovich zdjął i otrząsnął futrzaną czapkę. Przy matowych drzwiach z nierdzewnej stali z polerowanymi literami LUMIN DE LUMINE postukałem jednym butem w drugi, żeby pozbyć się oblepiającego je śniegu. Romanovich zdjął zasuwane śniegowce i stanął w suchym obuwiu – gość bardziej liczący się z innymi niż ja. Tłumacząc słowa na drzwiach, powiedział: – Światłość ze światłości. – „Ziemia zaś była bezładem i pustkowiem: ciemność była nad powierzchnią bezmiaru wód” – zacytowałem. – Potem Bóg wezwał światło. Światło świata pochodzi od Wiecznej Światłości, która jest Bogiem. – To z pewnością jedno znaczenie tych słów. Ale mogą również znaczyć, że widzialne może zrodzić się z niewidzialnego, że materia może powstać z energii, że myśl jest formą energii i że sama myśl może stać się przedmiotem, który został wyobrażony.

– Cóż, proszę pana, mnóstwo znaczeń jak na trzy słowa. – Na pewno – zgodził się. Przycisnąłem prawą rękę do plazmowego ekranu w szerokiej stalowej ościeżnicy. Pneumatyczne drzwi otworzyły się z sykiem, który miał przypominać bratu Johnowi, że w każdym ludzkim przedsięwzięciu, niezależnie od dobrych zamiarów, kryje się wąż. Biorąc pod uwagę, dokąd najwyraźniej wiodła go praca, powinniśmy zobaczyć migające światła i usłyszeć złowieszczy nagrany głos: „Wiedza o pewnych rzeczach nigdy nie była przeznaczona dla ludzi”. Weszliśmy do jednolitego, woskowożółtego, porcelanowego naczynia, gdzie ze ścian płynęło maślane światło. Drzwi syknęły za naszymi plecami, światło przygasło i spowiły nas ciemności. – Nie wyczuwam ruchu – powiedziałem – ale jestem pewien, że to winda, i jedziemy kilka pięter w dół. – Tak, i podejrzewam, że otacza nas ogromny ołowiany zbiornik napełniony ciężką wodą. – Naprawdę? Ta myśl nie przyszła mi do głowy. – Nie wątpię. – Co to jest ciężka woda, poza tym, że najwyraźniej jest cięższa od zwyczajnej wody? – Ciężka woda to woda, w której atomy wodoru zostały zastąpione deuterem. – Tak, oczywiście. Zapomniałem. Większość ludzi kupuje ją w butelkach w sklepie spożywczym, ale ja wolę milionlitrowy dzban z hipermarketu. Drzwi otworzyły się z sykiem i weszliśmy do przedsionka skąpanego w czerwonym świetle. – Proszę pana, do czego służy ciężka woda? – Jest używana głównie jako chłodziwo w reaktorach atomowych, ale tutaj, jak sądzę, ma inne zastosowania, może jako dodatkowa warstwa chroniąca przed promieniowaniem kosmicznym, które może wpływać na przebieg eksperymentów subatomowych. W przedpokoju nawet nie spojrzeliśmy na drzwi z nierdzewnej stali po prawej i lewej stronie, podchodząc prosto do tych ze słowami PER OMNIA SAECULA SAECULORUM. – Na wieki wieków – powiedział Romanovich, marszcząc brwi. – Nie podoba mi się ich wydźwięk. Niepoprawny optymista Odd znów doszedł do głosu: – Przecież, proszę pana, to tylko pochwała Boga. „Bo Twoje jest królestwo, potęga i chwała na wieki, amen”. – Nie ma wątpliwości ze Heineman świadomie wybrał te słowa. Ale można podejrzewać, że w ten sposób podświadomie wyraża dumę ze swoich dokonań, że jego praca, wykonywana tutaj, będzie trwać na wieki wieków, poza kres czasu, gdy zapanuje królestwo boże. – Nie pomyślałem o takiej interpretacji. – Nie wątpię, panie Thomas. Te słowa mogą świadczyć o dumie większej od nieposkromionej pychy, o autoafirmacji osoby, która nie potrzebuje słowa pochwały czy aprobaty innych. – Ale brat John nie jest egocentrycznym czubkiem, proszę pana. – Nie powiedziałem, że jest czubkiem. Pewnie szczerze wierzy, że poprzez swoją pracę pobożnie i pokornie szuka Boga. Bez syku drzwi „na wieki wieków” odsunęły się na bok i weszliśmy do kolistej komory o średnicy dziewięciu metrów, gdzie pośrodku leżał perski dywan w kolorze wina, a na nim stały cztery fotele i cztery lampy. W tej chwili światło płynęło z trzech. Brat John, w habicie i szkaplerzu, ze zsuniętym kapturem, czekał na jednym z foteli.

ROZDZIAŁ 50 W przytulnym świetle o barwie miodu, w pokoju spowitym przez cienie, otoczeni lekko lśniącą w mroku ścianą, Romanovich i ja usiedliśmy w fotelach, które wyraźnie zostały nam wskazane. Na stolikach obok foteli, gdzie zwykle na czerwonym talerzu leżały trzy świeże ciepłe ciastka, nie było żadnych ciastek. Może brat John miał zbyt wiele pracy, żeby coś upiec. Jego nakryte ciężkimi powiekami fiołkowe oczy patrzyły przenikliwie jak zawsze, ale chyba nie wyrażały podejrzliwości czy wrogości. Jego uśmiech był ciepły, podobnie jak głęboki głos, gdy powiedział: – Dziś z niewiadomych powodów byłem zmęczony, a chwilami nawet przygnębiony. – To interesujące – powiedział Romanovich do mnie. Brat John podjął: – Cieszę się, że przyszedłeś, Oddzie Thomasie. Twoje wizyty mnie odświeżają. – Hm, proszę brata, czasami myślę, że jestem natrętem. Brat John skinął głową do Romanovicha. – I pan, nasz gość z Indianapolis. Widziałem pana tylko parę razy z daleka i nie miałem przyjemności z panem rozmawiać. – Ma teraz pan tę przyjemność, doktorze Heineman. Brat John podniósł wielką dłoń na znak protestu. – Panie Romanovich, nie jestem już tamtym człowiekiem. Jestem tylko Johnem albo bratem Johnem. – Ja zaś jestem tylko agentem Romanovichem z Narodowej Agencji Bezpieczeństwa – powiedział syn zabójczyni i pokazał legitymację. Zamiast pochylić się w fotelu i obejrzeć laminowaną kartę, brat John zwrócił się do mnie: – To prawda? – Cóż, proszę brata, brzmi bardziej wiarygodnie niż to, że jest bibliotekarzem. – Panie Romanovich, zdanie Odda Thomasa ma dla mnie większe znaczenie niż jakiekolwiek dowody tożsamości. Czemu zawdzięczam ten zaszczyt? Chowając legitymację, Romanovich powiedział: – Ma brat tutaj dużo miejsca. – Niezupełnie. Wielkość, jaką pan wyczuwa, może dotyczyć zakresu pracy, nie przestrzeni. – Z pewnością ma brat specjalistów do obsługi tego kompleksu. – Tylko sześciu braci po intensywnym szkoleniu technicznym. Wszystkie moje systemy są oparte na

półprzewodnikach. – Skoro o tym mowa, pomoc techniczna przybywa z Doliny Krzemowej helikopterem. – Tak, panie Romanovich. Jestem zadowolony, ale też zaskoczony, że Narodowa Agencja Bezpieczeństwa interesuje się pracą duchowego poszukiwacza. – Sam jestem człowiekiem wierzącym, bracie Johnie. Byłem zaintrygowany, gdy usłyszałem, że brat opracował model komputerowy, który miał bratu pokazać najgłębszą strukturę rzeczywistości, znacznie poniżej poziomu piany kwantowej. Brat John siedział w milczeniu. – Muszę przyjąć, że niektórzy dawni koledzy donieśli wam o rozmowach, na jakie pozwoliłem sobie kilka lat temu – powiedział w końcu. – Zgadza się, bracie Johnie. Mnich zmarszczył brwi i westchnął. – Cóż, nie powinienem ich obwiniać. W wysoce konkurencyjnym świeckim świecie nauki nie można wymagać dochowywania tajemnicy tej natury. – A zatem brat sądzi, że opracował model komputerowy, który pokazał najgłębszą strukturę rzeczywistości? – Ja nie sądzę, panie Romanovich. Ja wiem, że to, co pokazał mi model, jest prawdą. – Cóż za pewność. – Aby uniknąć stronniczości będącej skutkiem moich poglądów, nie stworzyłem modelu sam. Wprowadziliśmy istotę teorii kwantowej i popierające ją dowody do komputerów, pozwalając im stworzyć model wolny od ludzkiej tendencyjności. – Komputery są wytworami ludzi – zaznaczył Romanovich – więc mają wbudowany brak obiektywizmu. Do mnie brat John powiedział: – Melancholia, z jaką zmagałem się dzisiaj, nie usprawiedliwia moich złych manier. Masz ochotę na ciasteczka? To, że zaproponował ciastka, tylko mnie wydało się ważne. – Dziękuję, proszę brata, ale oszczędzam miejsce na dwa kawałki placka dziś po kolacji. – Wracając do pewności – podjął Romanovich – skąd brat wie, że model odzwierciedla to, co jest prawdą? Błogość rozlała się po twarzy brata Johna. Kiedy przemówił, drżenie w jego głosie mogło wyrażać podziw podszyty trwogą. – Zastosowałem lekcje płynące z modelu… i udało się. – A jaka lekcja płynie z modelu, bracie Johnie? Pochylając się w fotelu, jakby chciał siłą woli stłumić wszystkie dźwięki, powiedział cicho: – Pod ostatnim poziomem pozornego chaosu można znaleźć dziwny porządek, a ostatnim poziomem porządku jest myśl. – Myśl. – Cała materia, gdy spogląda się na jej korzenie, wyrasta z podstawowej sieci, która ma wszystkie cechy fal myśli. Klasnął w ręce i dotąd ciemne, lekko połyskliwe ściany pojaśniały. Za nimi, wokół nas, od podłogi do

sufitu przeplatały się wielobarwne linie tworzące zmienne wzory, które sugerowały warstwy, jak prądy termalne w bezdennym oceanie. Pomimo złożoności linie były wyraźnie uporządkowane, a wzory celowe. Piękno i tajemniczość tego pokazu hipnotyzowały mnie i jednocześnie zmuszały do odwrócenia wzroku, zachwycały i przestraszały, przepełniały podziwem, ale również poczuciem niedoskonałości, które sprawiało, że chciałem zakryć twarz i wyznać własną nikczemność. Brat John powiedział: – Widzicie przed sobą nie wzory myśli Boga, które kryją się pod całą materią i których oczywiście w żaden sposób nie możemy zobaczyć, ale ich komputerową reprezentację opartą na wspomnianym przeze mnie modelu. Dwa razy klasnął w ręce. Zdumiewające wzory zbladły i ściany znów pociemniały, jak gdyby przedstawienie było kontrolowane przez urządzenia, których starsze osoby używają do gaszenia i zapalania świateł w pokoju bez wstawania z łóżka. – Ten mały pokaz wywiera ogromny wpływ na ludzi – wyjaśnił brat John – współbrzmi z nami na pewnym poziomie tak głębokim, że oglądanie go dłużej niż przez minutę może spowodować skrajny ból emocjonalny. Rodion Romanovich wyglądał na tak wstrząśniętego, jak ja się czułem. – A zatem – zaczął po odzyskaniu panowania nad sobą – lekcja płynąca z modelu mówi, że wszechświat, cała jego materia i formy energii, wyrasta z myśli. – Bóg wyobraża sobie świat i świat się staje. – No tak, wiemy, że materię można przekształcić w energię, na przykład płonący olej daje ciepło i światło… – A rozbite jądro atomu daje jądra lżejszych atomów – przerwał brat John – i przy okazji wyzwala wielką energię. Romanovich nacisnął: – Ale mówi brat, że jego zdaniem przynajmniej myśl boska jest formą energii, która może przemienić się w materię, co byłoby odwrotnością rozszczepienia jądra atomu? – Nie odwrotnością, nie. To nie jest zwyczajna fuzja. Tutaj zwyczajne terminy naukowe nie mają zastosowania. To… to powoływanie wyobrażonej materii do istnienia siłą woli. Ponieważ zostały nam dane myśl, wola i wyobraźnia, aczkolwiek na ludzką miarę, my też mamy moc tworzenia. Romanovich i ja zamknęliśmy oczy. – Proszę pana, czy widział pan kiedyś film Zakazana planeta? – zapytałem Rosjanina. – Nie, panie Thomas, nie widziałem. – Kiedy będzie po wszystkim, powinniśmy obejrzeć go razem. – Przygotuję prażoną kukurydzę. – Z solą i szczyptą chili? – Niech będzie. Brat John zapytał: – Jesteś pewien, że nie chcesz ciastek, Oddzie Thomasie? Wiem, że lubisz moje ciastka. Spodziewałem się, że zrobi czarodziejski gest nad stolikiem przy moim fotelu, wyczarowując z powietrza czekoladowe łakocie. – Bracie Johnie – zaczął Romanovich – powiedziałeś wcześniej, że zastosowałeś lekcję płynącą ze swojego modelu komputerowego, lekcję mówiącą, że cała znana nam materia powstała z myśli. Wszechświat, Ziemia, drzewa, kwiaty, zwierzęta… wszystko powołane do istnienia siłą wyobraźni.

– Tak. Widzi pan, nauka przywiodła mnie do wiary. – Jak zastosował brat to, czego się nauczył? Mnich pochylił się w fotelu, wspierając pięści na kolanach, jakby starał się opanować podniecenie. Zdawało się, że odmłodniał o czterdzieści lat, wracając do wieku chłopięcego i nieodłącznego mu zachwytu. – Stworzyłem życie – wyszeptał.

ROZDZIAŁ 51 Otaczały nas kalifornijskie góry Sierra, nie Karpaty, Na zewnątrz padał śnieg, nie deszcz, bez błyskawic i buku piorunów. Byłem zawiedziony z powodu braku dziwacznych maszyn ze złoconymi żyroskopami, trzeszczących łuków elektryczności i obłąkanego garbusa z oczami jak latarnie. W czasach Karloffa i Lugosiego szaleni naukowcy rozumieli wymogi melodramatu znacznie lepiej niż ci dzisiejsi. Z drugiej strony brat John Heineman był naukowcem nie tyle szalonym, ile błądzącym. Zobaczycie, że to prawda, choć także zrozumiecie, że granica pomiędzy szaleństwem a zbłądzeniem jest cienka jak włos. – To pomieszczenie – podjął brat John z ciekawą mieszaniną radości i powagi – jest nie tylko pokojem, ale również rewolucyjną maszyną. Rodion Romanovich powiedział do mnie: – To zawsze jest kłopot. – Jeśli wyobrażam sobie jakiś przedmiot i świadomie rzutuję obraz – mówił brat John – maszyna go odbiera, rozpoznaje rzutowaną naturę, odrębną od wszystkich innych myśli, kilka milionów razy wzmacnia moją ukierunkowaną energię umysłową i tworzy wyobrażony obiekt. – Dobry Boże, proszę brata, musi pan płacić horrendalnie wysokie rachunki za prąd. – Nie są małe – przyznał – ale nie takie wysokie, jak być może myślisz. Po pierwsze, ważne są nie tyle wolty, ile ampery. – I przypuszczam, że ma brat zniżkę dla użytkownika zużywającego mnóstwo energii. – Nie tylko to, Oddzie Thomasie. Moje laboratorium ma ulgę podatkową, ponieważ w gruncie rzeczy należy do organizacji kościelnej. Romanovich powiedział: – Kiedy powiedział brat, że może wyobrazić sobie przedmiot, a wówczas ten pokój go stworzy, chodziło o ciastka, prawda? Brat John pokiwał głową. – Oczywiście, panie Romanovich. Ma pan ochotę? Patrząc wilkiem, Rosjanin zaznaczył: – Ciastka nie są żywe. Powiedział brat, ze stworzył życie. Mnich spoważniał. – Tak. Ma pan rację. Nie róbmy z tego gry towarzyskiej. Chodzi o Rzeczy Pierwsze, związek człowieka z Bogiem i sens istnienia. Przejdźmy od razu do głównego pokazu. Stworzę dla pana puszka. – Co takiego?

– Zaraz pan zobaczy. – Brat John uśmiechnął się znacząco. Usiadł wygodnie, zamknął oczy i zmarszczył czoło jak gdyby w zadumie. – Co brat robi? – zapytałem. – Jeśli wolno, skoncentruję się. – Myślałem, że będzie potrzebny hełm, wie brat, taki z mnóstwem kabelków. – Nic tak prymitywnego, Oddzie Thomasie. Pokój jest dostrojony do częstotliwości moich fal mózgowych. Jest odbiornikiem i wzmacniaczem, ale tylko moich myśli, nikogo innego. Zerknąłem na Romanovicha. Wyglądał jak pełen dezaprobaty niedźwiedź. Może po dwudziestu sekundach powietrze zgęstniało, jakby nagle wzrosła wilgotność, ale nie było czuć wilgoci. Ciśnienie napierało na mnie ze wszystkich stron, jakbyśmy opadali w głębie oceanu. Na perskim dywanie, przed fotelem brata Johna, coś zamigotało srebrzyście, jak odbicie światła od jasnego obiektu znajdującego się gdzieś indziej w pokoju, choć nie takie było wyjaśnienie. Po chwili na pozór z niczego powstały maleńkie białe sześciany, jak kryształki cukru krystalizujące się na sznurku wiszącym w przesłodzonej wodzie. Liczba maleńkich kostek szybko wzrastała, jakbym patrzył na odtwarzane wstecz nagranie z tego, co się stało w garażu. Romanovich i ja wstaliśmy bez wątpienia powodowani tą samą myślą: A jeśli „puszek” jest pieszczotliwym imieniem, które brat John nadał chodzącemu kościotrupowi? Niepotrzebnie się trwożyliśmy. Przed nami powstało stworzonko wielkości chomika. Całe białe, łączące cechy szczeniaka, kotka i króliczka, otworzyło duże ślepka, które były niebieskie jak – ale mniej drapieżne niż – oczy Toma Cruise’a, uśmiechnęło się do mnie ujmująco i zamruczało melodyjnie. Brat John uniósł powieki, uśmiechnął się do stworzenia i powiedział: – Panowie, poznajcie swojego pierwszego puszka. * * * Nie było mnie wtedy w szkole, ale oto czego się dowiedziałem o wydarzeniach, jakie zaszły tam w czasie, gdy brat John ujawniał swoje rewelacje: W pokoju numer czternaście, gdzie Jacob haftuje, brat Piącha stawia krzesło w otwartych drzwiach, siada z kijem baseballowym na kolanach i obserwuje, co się dzieje w korytarzu. Brat Maxwell, piętnaście lat po rozstaniu z karierą dziennikarską, być może ma nadzieję, że nie przebył całej tej drogi tylko po to, żeby spotkać się z tą samą bezmyślną przemocą, którą miał bez ślubów ubóstwa w Los Angeles. Maxwell siedzi na krześle w pobliżu jedynego okna. Ponieważ wir śniegu na wpół go zahipnotyzował, nie skupia uwagi na dniu gasnącym za szybą. Hałas ostrzejszy od wycia wiatru, seria cichych trzasków i pisków, przyciąga jego uwagę do okna. Do szyby przyciska się zmienny kalejdoskop kości. Powoli podnosząc się z krzesła, jakby nagły ruch mógł sprowokować nieproszonego gościa, Maxwell szepcze: – Bracie Salvatore. W otwartych drzwiach, plecami do pokoju, brat Piącha rozmyśla o najnowszej książce swojego ulubionego autora, który nie mówi wprawdzie ani o porcelanowym króliku, ani o myszy ratującej księżniczkę, lecz mimo to jest cudowna. Nie słyszy szeptu brata Maxwella. Odsuwając się od okna, brat Maxwell spostrzega, że zostawił swoje kije przy krześle. Znów szepcze

do Piąchy, choć może nie głośniej niż za pierwszym razem. Wzory kości za oknem stale się zmieniają, choć nie gwałtownie, niemal leniwie, jakby stwór pozostawał w stanie zbliżonym do snu. Senność kalejdoskopowego ruchu zachęca brata Maxwella do powrotu po kij. Gdy pochyla się i chwyta broń, słyszy trzask szyby nad głową, prostuje się i krzyczy: – Salvatore! * * * Choć powstał z sześcianów, puszek był milutki, mięciutki i puszysty, zgodnie z nazwą. Odgarnął łapką wielkie uszy, które opadały na pyszczek, i stanął na zadnich łapkach. Maskotka Pillsbury Dougboy mogłaby mieć takiego ulubieńca. Nie kryjąc zachwytu, brat John powiedział: – Przez całe życie miałem obsesję na punkcie porządku. Znalezienia porządku w chaosie. Narzucenia porządku chaosowi. I oto słodkie maleństwo, zrodzone z chaosu myśli, z próżni, z niczego. Wciąż stojąc, nie mniej czujny niż wtedy, gdy się spodziewał, że wyrośnie przed nim jeden z kościotrupów, Romanovich powiedział: – Z pewnością nie pokazał brat tego opatowi. – Jeszcze nie. Prawdę mówiąc, wy pierwsi go widzicie… ten dowód istnienia Boga. – Czy opat wie, że badania brata prowadziły do… tego? Brat John pokręcił głową. – Rozumie, że zamierzałem dowieść, iż u podstaw rzeczywistości fizycznej, pod ostatnią warstwą pozornego chaosu, spoczywają uporządkowane fale myśli, umysł Boga. Ale nie powiedziałem mu, że stworzę żywy dowód. – Nie powiedział mu brat? – jęknął Romanovich ze zdumieniem. Uśmiechając się do swojego stworzenia, które dreptało to tu, to tam, brat John powiedział: – Chciałem sprawić mu niespodziankę. – Niespodziankę? – Zdumienie w głosie Romanovicha ustąpiło niedowierzaniu. – Niespodziankę? – Tak. Dowodząc istnienia Boga. Ledwo dławiąc pogardę, bardziej bezpośrednio niż ja zrobiłbym w tych okolicznościach, Romanovich oświadczył: – To nie jest żaden dowód, tylko bluźnierstwo przeciwko Bogu. Brat John wzdrygnął się jak spoliczkowany, ale zaraz odzyskał panowanie nad sobą. – Obawiam się, że nie zrozumiał pan, co powiedziałem, panie Romanovich. Chichoczący, drepczący, wielkooki stworek na pierwszy rzut oka nie wyglądał zbytnio bluźnierczo. Moje pierwsze wrażenie było następujące: puszysty, milutki, mięciutki, zachwycający. A jednak gdy usiadłem na brzegu fotela i pochyliłem się, chcąc popatrzeć z bliska, przeniknął mnie chłód ostry niczym chcąc popatrzeć z bliska, przeniknął mnie chłód ostry niczym sopel w oku. Wielkie niebieskie ślepia puszka nie wzbudziły mojej sympatii, brakowało im ciekawości oczek kotka czy szczeniaka. Były puste, za nimi leżała próżnia. Melodyjne mruczenie i chichot czarował jak nagrany głos zabawki – aż wreszcie przypomniałem sobie, że to nie zabawka, lecz żywe stworzenie. Wtedy odgłosy przywiodły mi na myśl mamrotanie znanych z koszmarów lalek o martwych oczach. Wstałem z fotela i cofnąłem się o parę kroków od mrocznego cudu brata Johna.

– Doktorze Heineman – zaczął Romanovich – nie zna pan siebie. Nie wie pan, co uczynił. Brat John był wyraźnie oszołomiony wrogością Rosjanina. – Mamy odmienne punkty widzenia, rozumiem, ale… – Dwadzieścia pięć lat temu odtrącił pan swoje zdeformowane, upośledzone dziecko, wyrzekł się go i porzucił. Wstrząśnięty, że Rosjanin wie o tym grzechu, ale również wyraźnie zawstydzony, brat John oświadczył: – Jestem innym człowiekiem. – Wierzę, że odczuwa pan skruchę i żałuje za grzechy, i wykazał się pan nadzwyczajną hojnością, oddając swoją fortunę, składając śluby. Bardzo się pan zmienił, może jest pan lepszym człowiekiem, ale nie innym. Jak pan może wmawiać sobie coś takiego, skoro tak dobrze zna pan teologię swojej wiary? Od początku do końca tego życia niesie pan z sobą bagaż wszystkiego, co pan zrobił. Uzyskał pan rozgrzeszenie, ale to nie wymazało przeszłości. Człowiek, którym pan był, wciąż w panu żyje, reprezentowany przez człowieka, którym starał się pan stać. – Bracie Johnie – zacząłem – widział pan Fredrika Marcha w filmie Doktor Jekyll i pan Hyde? Jeśli ujdziemy z życiem, może obejrzymy go razem.

ROZDZIAŁ 52 Moje stwierdzenie, że atmosfera w Kryjówce nie była zdrowa, jest równoznaczne z twoim, gdy mówisz, iż nie masz ochoty na piknik w kraterze drzemiącego wulkanu, jeśli grunt drży pod nogami. Uczucia brata Johna zostały zranione, gdy jego cudowna praca spotkała się z mniejszym entuzjazmem, niż się spodziewał. Jego rozczarowanie miało cechę zranionej dumy, słabo maskowanej urazy, drażliwości naburmuszonego dziecka. Milutki, przyprawiający o ciarki, mięciutki, bezduszny puszek siedział na podłodze i bawił się swoimi łapkami, wydając odgłosy świadczące, że cudownie potrafi się zająć sam sobą. Popisywał się przed nami jak gdyby pewny, że lada chwila zaczniemy gruchać z podziwu. Jednak jego chichot z sekundy na sekundę wydawał się coraz bardziej pozbawiony humoru. Kościane bestie, widmo z wieży, a teraz ten demoniczny misiek okazywały próżność obcą naprawdę nadnaturalnym istotom. Stwory te istniały poza świętym pionowym porządkiem ludzi i duchów. Ich próżność była odzwierciedleniem próżności znękanego stwórcy. Pomyślałem o trzygłowym kojocie-człowieku Tommy’ego Chodzącego w Chmurach i zrozumiałem, że inną różnicą pomiędzy prawdziwą nadnaturalnością i dziwacznymi rzeczami, jakie widzieliśmy w ciągu minionych dwunastu godzin, jest organiczny charakter tego, co nadprzyrodzone, bo prawdziwe duchy żyły kiedyś w postaci ciała. Kościane bestie nie wydawały się organiczne, były podobne do maszyn. Kiedy Śmierć zeskoczyła z wieży, rozpadła się w locie, rozsypała na geometryczne elementy jak zepsuta maszyna. Puszek był odpowiednikiem nie szczeniaka czy kotka, ale nakręcanej zabawki. Stojąc z rękami w kieszeniach płaszcza, jakby w każdej chwili miał wyciągnąć pistolet Desert Eagle kaliber pięćdziesiąt i rozwalić puszka na drobne kawałki, Rodion Romanovich powiedział: – Doktorze Heineman, to, co pan stworzył, nie jest życiem. Po śmierci nie ulega rozkładowi. Ulega procesowi podobnemu do rozpadu, ale to nie jest rozpad, nie wytwarza ciepła, nie zostawia niczego. Stworzył pan antyżycie. – Po prostu nie rozumie pan mojego dokonania – odparł brat John. Jak fasada letniego hotelu po sezonie zabita deskami, jego twarz traciła niedawne światło i ożywienie. – Doktorze, jestem pewien, że zbudował pan szkołę w akcie pokuty za porzucenie syna, że sprowadził pan tutaj Jacoba w akcie skruchy. Brat John patrzył na niego, wciąż chowając się za okiennicami i deskami. – Ale człowiek, jakim pan był, wciąż tkwi w człowieku, jakim pan jest, i ma własne powody. To oskarżenie wyciągnęło brata Johna ze skorupy.

– Co pan sugeruje? Wskazując puszka, Romanovich zapytał: – Jak może pan to zakończyć? – Mogę myślą zakończyć jego istnienie równie skutecznie, jak go stworzyłem. – W takim razie, na miłość boską, niech pan to zrobi. Przez chwilę brat John zaciskał szczęki i mrużył oczy, nie wyglądając na chętnego do spełniania prośby. Z Rosjanina emanował nie tylko autorytet funkcjonariusza służby państwowej, ale również autorytet moralny. Wyjął lewą rękę z kieszeni płaszcza i machnął ponaglająco. Zamykając oczy, marszcząc czoło, brat John myślą wymazał puszka z istnienia. Wreszcie chichotanie ucichło. Stworzenie rozpadło się na grzechoczące, drżące kostki. Znikło. Kiedy uczony mnich otworzył oczy, Romanovich powiedział: – Sam pan zauważył, że przez całe życie miał obsesję na punkcie porządku. – Każdy zdrowy psychicznie człowiek stawia porządek ponad anarchią, ład ponad chaosem – odparł brat John. – Zgadzam się, doktorze Heineman. Ale jako młody człowiek był pan opętany ideą porządku do tego stopnia, że nie tylko potępiał nieład, ale gardził nim i uważał za osobistą zniewagę. Chaos budził w panu dreszcz obrzydzenia. Nie miał pan cierpliwości dla nikogo, kto pańskim zdaniem pogłębiał nieporządek w społeczeństwie. Jak na ironię, sam cierpi pan na coś, co można nazwać zamętem, na zaburzenia obsesyjno-kompulsywne nie tyle emocjonalnej, ile intelektualnej natury. – Rozmawiał pan z zawistnymi ludźmi – powiedział brat John. – Kiedy urodził się pański syn, uznał pan jego kalectwo i upośledzenie za biologiczny nieład, tym bardziej nie do przyjęcia, ponieważ pochodził z pańskich lędźwi. Wyrzekł się pan go. Chciał pan jego śmierci. – Nigdy nie chciałem jego śmierci. To oburzające. Czułem się trochę jak zdrajca, mówiąc: – Jacob pamięta, jak odwiedził go brat w szpitalu i nalegał, żeby matka pozwalała rozwijać się infekcji bez leczenia. Okrągła twarz na szczycie wysokiego, chudego ciała podskoczyła niczym balon na sznurku. Nie wiedziałem, czy kiwa głową na zgodę, czy kreci na znak przeczenia. Być może robił jedno i drugie. Nie mógł mówić. Głosem już nie oskarżycielskim, ale z nutą spokojnej prośby, Romanovich powiedział: – Doktorze Heineman, czy jest pan świadom, że stworzył obrzydliwe potwory, które materializowały się poza tym pokojem, które zabijały? * * * W szkole, w pokoju czternastym, brat Maxwell stoi spięty, z podniesionym kijem baseballowym, podczas gdy brat Piącha, który w przeszłości miał do czynienia z niejednym mąciwodą, a niedawno został wywrócony w terenówce przez hiperszkielet, jest czujny, ale nie napięty. Niemal nonszalancko opierając się na kiju, Piącha mówi: – Niektórzy wielcy faceci myślą, że gdy pokażą muskuły, podkulisz ogon, ale potrafią się tylko popisywać i nie mają jaj na poparcie swoich popisów.

– To coś – mówi Maxwell – nie ma ani jaj, ani muskułów, tylko same kości. – Czy nie to właśnie mówię? Połowa pękniętej szyby wyskakuje z brązowej ramy, rozbija się na podłodze. – Nie ma obawy, ten bałwan nie dostanie się przez okno, nie przez te małe kwadraty. Pozostały fragment szyby wysuwa się z ramy i spada na podłogę. – Nie przestraszysz mnie – mówi Piącha do psa Nigdybyła. – Ja się boję – przyznaje się Maxwell. – Nie ma powodu – zapewnia go Piącha. – Jesteś dobry, bracie, jesteś solidny. Guzowaty pęk giętkich kości wciska się przez wybite okno. Pęka kolejna szyba i eksploduje trzecia, siejąc odłamkami na buty dwóch zakonników. Jacob siedzi głębiej w pokoju z poduszką na kolanach, z głową pochyloną nad haftem, nie okazując strachu, tworząc na białym płótnie piękny porządek brzoskwiniową nicią, podczas gdy bezładny stwór za oknem rozbija dwie kolejne szybki i napiera na brązowe poprzeczki. Brat Fletcher wchodzi z korytarza. – Zaczęło się przedstawienie. Potrzebujecie wsparcia? Brat Maxwell przytakuje, ale brat Piącha mówi: – W Jersey widywałem gorszych niegodziwców. Pilnujesz windy? – Jest pod kontrolą – zapewnia brat Fletcher. – W takim razie trzymaj się blisko Jacoba, wyprowadzisz go szybko, gdyby ten drań dostał się przez okno. – Powiedziałeś, że się nie dostanie – protestuje brat Maxwell. – Bo nie, bracie. Tak, robi wielki pokaz, ale prawda jest taka, że ten palant tylko nas straszy. Naprężone brązowe elementy okna skrzypiały, pojękiwały. * * * – Obrzydliwe potwory? – Okrągła twarz brata Johna jakby nabrzmiała i poczerwieniała pod wpływem nacisku nowych mrocznych możliwości, które jego umysł ledwo mógł pomieścić. – Stworzone bez udziału świadomości? To niemożliwe. – Jeśli niemożliwe – zaczął Romanovich – to czy w takim razie stworzył je pan umyślnie? Bo istnieją. Widzieliśmy je. Rozpiąłem kurtkę i wyjąłem złożoną kartkę, którą wydarłem z bloku Jacoba. Gdy ją rozprostowałem, narysowana bestia wygięła się w iluzorycznym ruchu. – Pański syn widział to w oknie swojego pokoju. Mówi, że to pies Nigdybyła. Jennifer nazywała pana Nigdybyłem. Brat John wziął rysunek i trzymał go jak urzeczony. Wątpliwości i strach na jego twarzy przeczyły pewności siebie w głosie, gdy powiedział: – To bezsensowne. Chłopak jest opóźniony. To fantazja wypaczonego umysłu. – Doktorze Heineman – powiedział Romanovich – dwadzieścia siedem miesięcy temu dawni koledzy z tego, co powiedział pan w rozmowach telefonicznych i przez pocztę elektroniczną, wywnioskowali, że być może już pan… coś stworzył. – Stworzyłem. Tak. Pokazałem to panu przed chwilą. – To żałosne stworzenie z obwisłymi uszami?

Litość większa od pogardy zabrzmiała w głosie Romanovicha. Brat John odpowiedział milczeniem. Próżność reaguje na współczucie jak osa na zagrożenie dla swojego gniazda; pragnienie użądlenia rozpaliło niecne, jadowite lśnienie w fioletowych oczach pod ciężkimi powiekami. – Jeśli nie posunął się pan dalej w ciągu tych dwudziestu siedmiu miesięcy – mówił Romanovich – to może dlatego, że jakieś dwa lata temu stało się coś, co odstraszyło pana od badań. Może dopiero niedawno zaczął pan karmić myślami tę swoją boską maszynę i „tworzyć”? – Samobójstwo brata Constantine’a – wtrąciłem. – Które nie było samobójstwem – powiedział Romanovich. – Nieświadomie wysłał pan jakiegoś potwora w noc, doktorze Heineman, i kiedy Constantine go zobaczył, stracił prawo do życia. Albo uczony mnich pozostawał pod wpływem mrocznego czaru rysunku, albo nie ufał sobie, żeby spojrzeć nam w oczy. – Podejrzewał pan, co się stało, i wstrzymał pan badania, ale chora duma kazała panu wrócić do nich ostatnimi czasy. Teraz brat Timothy nie żyje… i nawet teraz ta potworna namiastka życia prześladuje pańskiego syna. Z oczami wciąż utkwionymi w rysunku, z żyłami pulsującymi na skroni, brat John rzekł cierpko: – Dawno temu wyznałem grzechy, jakich dopuściłem się przeciwko mojemu synowi i jego matce. – I wierzę, że pańska spowiedź nawet była szczera – ustąpił Romanovich. – Otrzymałem rozgrzeszenie. – Wyspowiadał się pan i uzyskał wybaczenie, ale jakaś ciemniejsza część pańskiej natury nie wyznała grzechów i nie sadzę, żeby zależało jej na wybaczenia. – Proszę pana, zeszłej nocy brat Timothy został zamordowany. To było straszne, nieludzkie. Musi pan pomóc nam to zatrzymać. Przyznam ze smutkiem, że kiedy w oczach brata Johna wezbrały łzy, którym nie pozwolił spłynąć na policzki, na wpół wierzyłem, że płacze nie nad Timem, ale nad sobą. Romanovich powiedział: – Został pan postulantem, potem nowicjuszem i bratem zakonnym po ślubach. Ale sam pan przyznał, że był przerażony, gdy badania doprowadziły go do wiary w stworzenie wszechświata, a więc przyszedł pan do Boga ze strachu. – Przyczyny są mniej ważne od skruchy – wycedził brat John przez zęby. – Możliwe. Ale większość przychodzi do Niego z miłości. I jakaś część pana, jakiś drugi John nie przyszedł do Niego wcale. – Bracie Johnie, ten drugi jest rozzłoszczonym dzieckiem – powiedziałem tknięty nagłą intuicją. Wreszcie oderwał spojrzenie od rysunku i spojrzał mi w oczy. – Dzieckiem – mówiłem – które o wiele za wcześnie ujrzało anarchię i zlękło się. Dzieckiem, które nie było zachwycone, że urodziło się w takim bezładnym świecie, które zobaczyło chaos i pragnęło znaleźć w nim porządek. Drugi John patrzył na mnie z głębi fiołkowych oczu z pogardą i egoizmem dziecka jeszcze niezaznajomionego z empatią i współczuciem, dziecka, od którego brat John się oddzielił, ale przed którym nie uciekł. Skierowałem jego uwagę z powrotem na rysunek. – Proszę brata, opętane dziecko, które zbudowało model piany kwantowej z czterdziestu siedmiu kompletów klocków lego, jest tym samym dzieckiem, które wymyśliło skomplikowany mechanizm złożony z zimnych kości i sprawnych stawów.

Gdy z uwagą przyjrzał się architekturze kościanego potwora, niechętnie przyznał, że obsesja leżąca za modelem z klocków była tą samą, która zainspirowała tę dziwaczną konstrukcję. – Proszę brata, jeszcze jest czas. Mały chłopiec ma czas, żeby wyrzec się gniewu i zakończyć ból. Napięcie powierzchniowe powstrzymywanych łez nagle pękło i jedna spłynęła po policzku. Popatrzył na mnie i głosem grubym od smutku, ale również goryczy, powiedział: – Nie. Jest za późno.

ROZDZIAŁ 53 O ile wiem, Śmierć zjawiła się w pokoju, gdy zakrzywione ściany rozbłysły kolorowymi wzorami wyobrażonej myśli Boga. Przesuwała się, gdy obracaliśmy głowy, zawsze trzymając się tuż poza polem widzenia. Ale przyszła po mnie teraz, jak gdyby wpadła do pokoju w zimnej furii, pochwyciła mnie, podniosła, ustawiła twarzą w twarz. Zamiast wcześniejszej próżni w kapturze miałem przed sobą brutalną wersję twarzy brata Johna, kanciastą tam, gdzie była okrągła, twardą, gdzie była miękka, dziecięce wyobrażenie nie tyle twarzy Śmierci, ile oblicza personifikacji Mocy. Młody geniusz, który dostrzegł chaos świata i bał się go, ale któremu brakowało siły, żeby zaprowadzić porządek, teraz uznał, że to potrafi. Oddech Śmierci był oddechem maszyny, przesiąknięty smrodem gorącej miedzi i rozgrzanej stali. Rzuciła mnie nad fotelem jak tobołek splątanych gałganów. Trzasnąłem w chłodną, zakrzywioną ścianę i poderwałem się z podłogi w chwili, gdy wylądowałem. Gdy fotel przeleciał w powietrzu, zrobiłem unik i odskoczyłem, a ściana zadzwoniła niczym szklany dzwon – gdy sam w nią walnąłem, tego nie słyszałem – fotel upadł i znieruchomiał, ale ja biegłem. I znów wpadłem na Śmierć. * * * Brązowe poprzeczki w oknie skrzypią i wginają się lekko, lecz nie ustępują. Wycie sfrustrowanego napastnika staje się głośniejsze niż klekot ruchliwych kości. – Ten palant nas nie przestraszy – dziarskim głosem oznajmia brat Maxwell. – Sam będzie miał stracha, zanim skończymy – zapewnia go Piącha. Z kalejdoskopowej bestii wysuwa się macka i przez jedną z pustych przestrzeni po szybie splecione kości sięgają na półtora metra w głąb pokoju. Bracia odskakują zaskoczeni. Wtłoczona forma odrywa się albo zostaje odrzucona od masy matki i spada na podłogę. Odcięta kończyna natychmiast przybiera formę będącą wersją większego potwora. Pełna kleszczy, kolców, wyrostków i haków, wielkości przemysłowego odkurzacza, zbliża się szybko jak karaluch, i Piącha robi zamach. Kij marki Louisville Slugger przywołuje delikwenta do porządku, rozwalając go na kawałki. Piącha podchodzi do zbieraniny kości, które cofają się z drżeniem, i rozbija je drugim ciosem. Przez okno wsuwa się następna macka i gdy odpada, brat Maxwell krzyczy do brata Fletchera: – Zabierz stąd Jacoba! Brat Fletcher, który w młodzieńczych latach występował jako saksofonista w różnych niebezpiecznych

miejscach, wie, jak dać nogę, gdy klienci zaczynają strzelać, więc już zmywa się z pokoju z Jacobem, nie czekając na słowa zachęty Maxwella. Wychodząc na korytarz, słyszy, jak brat Gregory krzyczy, że coś jest w szybie windy, próbując wleźć przez dach zablokowanej kabiny. * * * Gdy Śmierć znów się na mnie rzuciła, Rodion Romanovich zaatakował ją z odwagą urodzonego przedsiębiorcy pogrzebowego, otwierając ogień z desert eagle’a. Obietnica niesłychanego hałasu została spełniona. Huk pistoletu brzmiał tylko parę decybeli ciszej niż grzmot moździerza. Nie liczyłem, ile naboi wystrzelił, ale Śmierć rozpadła się na geometryczne szczątki, jak wtedy, gdy skoczyła z wieży, rozpadająca się szata krucha niczym forma, którą okrywała. W jednej chwili odłamki, strzępy i drzazgi tego nienaturalnego tworu drgały i podskakiwały jak żywe, choć nie było w nich życia – a w następnej połączyły się w całość. Kiedy twór obrócił się w stronę Romanovicha, ten opróżnił magazynek, wyjął go i gorączkowo sięgnął po zapasowy do kieszeni spodni. Mniej uszkodzona drugim gradem pocisków Śmierć szybko podniosła się z ruiny. John, w tej chwili nie brat zakonny, ale zadowolone z siebie dziecko, stał z zamkniętymi oczami, myślą powołując postać Śmierci do istnienia, a kiedy je otworzył, nie były to oczy sługi bożego. * * * W pokoju czternastym brat Maxwell uderza celnie drugiego intruza, potem widzi, że Piącha znów tłucze pierwszego, który składa się z grzechotem i szybkością róży rozkwitającej na filmie w przyśpieszonym ruchu. Atakuje trzecia szybka macka, oddzielona od masy matki, i Maxwell rozbija ją dwoma uderzeniami, ale ta, którą roztrzaskał na początku, składa się i nagle rzuca na niego, przeszywając jego pierś dwoma kolcami. Brat Piącha się odwraca, widzi przebitego Maxwella i z grozą patrzy, jak zakonnik niczym zarażony przemienia się w kalejdoskop ruchliwych, wirujących kości. Kości drą kombinezon, jakby zdzierały z siebie kokon, i łączą się z kościaną maszyną, która zabiła Maxwella. Piącha ucieka z pokoju, gorączkowo zatrzaskuje drzwi i napiera na nie ciałem, wołając o pomoc. Przyciąga uwagę i dwaj bracia przybywają z łańcuchem, którym okręcają klamkę. Przeciągają łańcuch do klamki sąsiedniego pokoju i w ten sposób jedne drzwi blokują drugie. Z szybu windy płynie straszliwy hałas kołyszący ścianami. Zza zamkniętych drzwi dochodzi trzask wyginającego się sufitu kabiny, a także brzdąkanie napiętych, bliskich zerwania kabli. Jacob jest tam, gdzie będzie najbardziej bezpieczny, pomiędzy matką Angelą i siostrą Miriam, które z pewnością sam diabeł potraktuje z wielką ostrożnością. * * * Odrodzona Śmierć, nie zwracając na mnie uwagi, odwróciła się w stronę Rosjanina, który wyprzedził ją o dwa kroki. Wsuwając zapasowy magazynek, ruszył w kierunku człowieka, którego niegdyś podziwiałem, i strzelił dwa razy. Siła pocisków kaliber pięćdziesiąt zbiła Johna Heinemana z nóg. Upadł i już się nie podniósł. Nie mógł sobie wyobrazić własnej rekonstrukcji, bo niezależnie, w co wierzyła zbłąkana, mroczna część jego duszy, nie został stworzony przez siebie.

Postać Śmierci dotarła do Romanovicha i położyła rękę na jego ramieniu, ale nie zaatakowała. Widmo skupiło uwagę na Heinemanie, jakby rażone gromem, że jego samozwańczy bożek został powalony przez zwykłego śmiertelnika. Tym razem Śmierć spłynęła w wodospadzie sześcianów, które podzieliły się na mniejsze, tworząc pagórek tańczących kostek; kostki miotały się w larwalnym szaleństwie, zderzając z grzechotem, aż została piana molekuł, potem atomów, a potem nic, tylko wspomnienie.

ROZDZIAŁ 54 O jedenastej w nocy, gdy burza zaczęła przycichać, pierwszy kontyngent funkcjonariuszy Narodowej Agencji Bezpieczeństwa – w sile dwudziestu ludzi – przybył w pożerających śnieg ogromnych wozach ciężarowych. Ponieważ telefony nie działały, nie miałem pojęcia, jak Romanovich nawiązał kontakt, ale w tym czasie już się pogodziłem, że moje chmury tajemnicy w porównaniu z tymi wokół niego wyglądają jak rzadka mgła. W piątkowe popołudnie liczba agentów wzrosła z dwudziestu do pięćdziesięciu i przybysze przejęli władzę nad opactwem. Bracia, siostry i jeden wstrząśnięty gość zostali poddani drobiazgowemu przesłuchaniu, ale dzieci wskutek nalegań zakonnic na szczęście nie niepokojono pytaniami. Narodowa Agencja Bezpieczeństwa wymyśliła przykrywki dotyczące śmierci brata Timothy’ego, brata Maxwella i Johna Heinemana. Rodziny Timothy’ego i Maxwella miały usłyszeć, że ich bliscy zginęli w wypadku terenówki i że ciała zostały zbyt zmasakrowane, żeby zezwolić na otwarte trumny w czasie uroczystości pogrzebowych. Już odprawiono za nich msze żałobne. Na wiosnę, choć nie było szczątków do grzebania, na cmentarzu pod lasem miały stanąć nagrobki. Przynajmniej ich wyryte na kamieniu imiona zostaną z tymi, których znali i kochali, i przez których byli kochani. Ciało Johna Heinemana, za którego również odprawiono mszę, złożono w chłodni. Po roku, kiedy jego śmierć nie będzie kojarzona ze śmiercią Timothy’ego i Maxwella, zostanie wydane oświadczenie, że zmarł na rozległy atak serca. Heineman nie miał rodziny z wyjątkiem syna, którego nigdy nie uznał. Pomimo strachu i rozpaczy, które ściągnął na opactwo Świętego Bartłomieja, bracia i siostry zgodzili się, że w duchu wybaczenia powinien zostać pochowany na ich cmentarzu, choć w dyskretnej odległości od innych, którzy tam spoczywają. Superkomputery Heinemana zostały skonfiskowane przez Narodową Agencję Bezpieczeństwa. Czekały na wywiezienie z Kryjówki Johna. Wszystkie dziwne pomieszczenia i maszyna stwórcza miały być przebadane, skrupulatnie rozebrane i zabrane. Bracia i siostry – i szczerze oddany – podpisali przysięgi milczenia. Dano nam do zrozumienia, że w przypadku ich złamania surowe kary zostaną bezwzględnie wymierzone. Nie sądzę, żeby federalni martwili się o mnichów i zakonnice, których życie polega na dotrzymywaniu przysiąg, ale poświęcili mnóstwo czasu mnie, dokładnie wyjaśniając wszelkie aspekty cierpienia zawarte w słowach „gnić w więzieniu”. Mimo wszystko napisałem ten rękopis, gdyż pisanie jest moją terapią i swego rodzaju pokutą. Moja historia zostanie opublikowana dopiero wtedy, gdy przeniosę się z tego świata chwały lub potępienia

tam, gdzie nawet Narodowa Agencja Bezpieczeństwa mnie nie dosięgnie. Choć opat Bernard nie był odpowiedzialny za badania i poczynania Johna Heinemana, uparł się zrezygnować ze stanowiska pomiędzy Bożym Narodzeniem a Nowym Rokiem. Nazywał Kryjówkę Johna adytonem, czyli najświętszą częścią miejsca kultu, sanktuarium świątyni. Przyjął fałszywy pogląd, że Boga można poznać poprzez naukę, co sprawiło mu wielki ból, ale jego największe wyrzuty sumienia wynikały z tego, że nie zdołał dostrzec, iż Johnem Heinemanem kieruje nie zdrowa duma z geniuszu danego przez Boga, ale próżność i sekretny, wrzący gniew, który psuł wszystkie jego dokonania. Smutek panował we wspólnocie Świętego Bartłomieja i wątpiłem, czy ustąpi za rok, o ile w ogóle. Ponieważ potwory z kości, które wdarły się na pierwsze piętro szkoły, rozpadły się na malejące sześciany w chwili śmierci Heinemana, jak figura Śmierci, w bitwie zginął tylko brat Maxwell. Ale Maxwell, Timothy i biedny Constantine mieli być opłakiwani na nowo każdego dnia płynącego bez nich życia. W sobotni wieczór, trzy dni po kryzysie, Rodion Romanovich przyszedł do mojego pokoju w domu gościnnym z dwoma butelkami dobrego czerwonego wina, świeżym chlebem, serem, zimną pieczenia wołową i różnymi przyprawami, z których żadnej nie zatruł. Boo przez większą część wieczoru leżał na moich stopach, jakby się bał, że mogą zmarznąć. Elvis wpadł na chwilę. Myślałem, że już odszedł, jak Constantine, ale został. Martwił się o mnie. Podejrzewałem również, że być może wybrał tę chwilę dzięki wyczuciu dramatyzmu i stylu, które zapewniło mu sławę. Blisko północy, gdy siedzieliśmy przy stoliku przy oknie, przed którym parę dni temu czekałem na śnieg, Rodion powiedział: – Jeśli chcesz, możesz wyjechać w poniedziałek. A może chcesz zostać? – Może wrócę pewnego dnia, ale teraz nie jest to miejsce dla mnie. – Sądzę, że bracia i siostry bez wyjątku uważają, że to miejsce zawsze będzie twoje. Uratowałeś ich wszystkich, synu. – Nie, proszę pana. Nie wszystkich. – Wszystkie dzieci. Timothy zginął godzinę po tym, jak zobaczyłeś pierwszego bodacha. Nie mogłeś nic dla niego zrobić. A co do Maxwella, ja jestem bardziej winny niż ty. Gdybym połapał się w sytuacji i wcześniej zastrzelił Heinemana, Maxwell mógłby żyć. – Proszę pana, jest pan zaskakująco dobry jak na człowieka, który przygotowuje ludzi na śmierć. – Wiesz, w niektórych przypadkach śmierć jest dobrodziejstwem nie tylko dla osoby, która umiera, ale dla ludzi, których mogłaby unicestwić. Kiedy wyjeżdżasz? – W przyszłym tygodniu. – Dokąd, synu? – Do domu, do Pico Mundo. A pan? Do ukochanego Indianapolis? – Jestem pewien, że w stanowej bibliotece na North Senate Avenue pod numerem sto czterdziestym zapanował rozgardiasz w czasie mojej nieobecności. Pojadę na pustynię w Kalifornii, żeby powitać panią Romanovich, która wróciła z kosmosu. Nasza rozmowa miała pewien rytm, który wymagał, żebym popił wina i delektował się nim przez chwilę przed zapytaniem: – Z kosmosu, czy to znaczy z Księżyca, proszę pana?

– Tym razem nie aż z tak daleka. Przez miesiąc urocza pani Romanovich pracowała dla tego cudownego kraju na pokładzie pewnej orbitującej platformy, o której nie mogę powiedzieć nic więcej. – Czy dzięki pana żonie Ameryka będzie bezpieczna na wieki, proszę pana? – Nic nie jest wieczne, synu. Ale gdybym miał złożyć los narodu w jedną parę rąk, nie przychodzą mi na myśl inne, którym mógłbym bardziej zaufać. – Chciałbym ją poznać, proszę pana. – Może pewnego dnia poznasz. Elvis zwabił Boo na pocieranie po brzuchu, a ja powiedziałem: – Martwię się o dane w komputerach doktora Heinemana. W złych rękach… Pochylając się, szepnął: – Nie martw się, chłopcze. Dane w tych komputerach są guzik warte. Zadbałem o to, zanim wezwałem posiłki. Podniosłem kieliszek w toaście. – Za synów zabójczyń i mężów bohaterek kosmosu. – I za twoją utraconą dziewczynę – powiedział, stukając kieliszkiem w mój – która rzucona w nową przygodę nosi cię w sercu, jak ty ją nosisz.

ROZDZIAŁ 55 Wczesne niebo było przejrzyste i głębokie. Okryta śniegiem łąka jaśniała czysto jak poranek po śmierci, kiedy czas stanie się czasem dokonanym i wszystko zostanie odkupione. Pożegnałem się wczoraj wieczorem i postanowiłem odejść, gdy bracia uczestniczyli we mszy, a siostry budziły dzieci. Drogi były czyste i suche, więc przerobiony na zamówienie cadillac wjechał w pole widzenia bez szczęku łańcuchów. Zatrzymał się przy schodach domu gościnnego, gdzie czekałem. Pobiegłem powiedzieć, żeby nie wysiadał, ale nie chciał zostać za kółkiem. Mój przyjaciel i mentor, Ozzie Boone, słynny autor powieści detektywistycznych, o którym pisałem obszernie w pierwszym z dwóch rękopisów, jest cudownie gruby, sto osiemdziesiąt kilogramów w najchudszym okresie. Twierdzi z uporem, że jest w lepszej formie niż większość zawodników sumo, i być może ma rację, ale martwię się za każdym razem, gdy wstaje z fotela, bo mam wrażenie, iż to będzie o jedno wyzwanie za wiele dla jego wielkiego serca. – Drogi Oddzie – powiedział, gdy zamknął mnie w niedźwiedzim uścisku przy otwartych drzwiach po stronie kierowcy. – Straciłeś na wadze, jak się obawiam. Co za chudzina. – Nie, proszę pana. Ważę tyle samo co wtedy, gdy mnie pan tu podrzucił. Możliwe, że wydaję się mniejszy, ponieważ pan zrobił się większy. – Mam w samochodzie olbrzymią torbę z dobrą gorzką czekoladą. Przy odpowiednim zaangażowaniu możesz przybrać na wadze trzy kilo, zanim wrócimy do Pico Mundo. Pozwól, włożę do kufra twoje bagaże. – Nie, nie, proszę pana. Ja się tym zajmę. – Drogi Oddzie, od lat drżysz, spodziewając się mojej śmierci, i będziesz drżał jeszcze przez dziesięć. Sprawię tak wielki kłopot wszystkim, którzy będą zajmować się moimi zwłokami, że Bóg, jeśli ma litość dla przedsiębiorców pogrzebowych, zachowa mnie przy życiu być może na zawsze. – Proszę pana, nie rozmawiajmy o śmierci. Nadchodzi Boże Narodzenie. To pora radości. – Jak najbardziej, będziemy więc rozmawiać o srebrnych dzwonkach pieczonych na otwartym ogniu i wszystkich innych rozkoszach Bożego Narodzenia. Gdy patrzył i bez wątpienia knuł, jak złapać i wrzucić do bagażnika jedną z moich toreb, sam to zrobiłem. Kiedy zatrzasnąłem kufer i podniosłem głowę, zobaczyłem, że wszyscy bracia, którzy powinni być na mszy, stoją w milczeniu na schodach domu gościnnego. Przyszła także matka Angela z tuzinem zakonnic.

– Oddie, czy mogę ci coś pokazać? – zapytała. Podszedłem, a ona rozwinęła rulon, który okazał się wielkim arkuszem papieru rysunkowego. Jacob narysował mój wierny portret. – Jest bardzo dobry. To miło z jego strony. – Ale nie dla ciebie – powiedziała. – To na ścianę mojego biura. – Towarzystwo jest zbyt wyrafinowane, matko. Już wypróbowałem na niej odpowiedź „hart”, która w ustach Rodiona Romanovicha brzmiała przekonująco. – Matko, jestem intelektualnie wyczerpany. – Wiesz, że po wojnie o niepodległość założyciele naszego kraju zaproponowali Jerzemu Waszyngtonowi, żeby został królem, a on odmówił? – Nie wiedziałem. – Wiesz, że Flannery O’Connor żyła tak cicho w swoim środowisku, że wielu jej sąsiadów nie miało pojęcia, iż należy do największych pisarzy swoich czasów? – Południowy ekscentryzm, jak sądzę. – Tak sądzisz? – Przypuszczam, że jeśli będzie test z tego materiału, zawalę. W szkole nigdy nie byłem za dobry. – Harper Lee – podjęła matka Angela – której zaproponowano tysiąc doktoratów honorowych i niezliczone nagrody za świetną książkę, nie przyjęła niczego. I grzecznie odprawiała podziwiających ją reporterów i profesorów, którzy pielgrzymowali do jej drzwi. – Trudno ją za to potępiać, matko. Nieproszone towarzystwo jest strasznie irytujące. Nie sądzę, żeby jej barwnikowe oczy kiedykolwiek skrzyły się jaśniej niż tego ranka na stopniach domu gościnnego. – Dominus vobiscum, Oddie. – I z tobą, matko. Nigdy wcześniej nie pocałowała mnie zakonnica. Ja też nigdy żadnej nie pocałowałem. Jej policzek był bardzo miękki. Kiedy wsiadłem do cadillaca, zobaczyłem, że Boo i Elvis siedzą z tyłu. Bracia i siostry stali na schodach domu gościnnego w milczeniu. Gdy odjeżdżaliśmy, niejeden raz się oglądałem, patrząc na nich, aż droga opadła i opactwo Świętego Bartłomieja znikło z oczu.

ROZDZIAŁ 56 Cadillac był konstrukcyjnie wzmocniony, żeby utrzymać ciężar Ozziego bez przechylania się na bok, i fotel kierowcy został dostosowany do jego wymiarów. Kierował nim płynnie jak kierowca wyścigowy NASCAR i uciekliśmy z gór na niższe tereny z gracją, która nie powinna być możliwa przy tych prędkościach. Po chwili zagadnąłem: – Proszę pana, jest pan zamożnym człowiekiem pod każdym względem. – Miałem szczęście i byłem pracowity – zgodził się. – Chcę prosić o przysługę tak wielką, że wstydzę się powiedzieć. Wyszczerzył zęby z radości. – Nigdy nie pozwalasz, żeby coś dla ciebie zrobić. Jesteś dla mnie jak syn. Komu mam zostawić wszystkie te pieniądze? Straszny Chester nie będzie potrzebować wszystkich. Straszny Chester to jego kot, który nie urodził się z tym imieniem, ale na nie zasłużył. – W szkole jest mała dziewczynka. – U Świętego Bartłomieja? – Tak – Nazywa się Flossie Bodenblatt. – No nie. – Cierpi, proszę pana, ale promienieje. – Czego chcesz? – Mógłby pan otworzyć dla niej fundusz powierniczy, z sumą stu tysięcy dolarów po opodatkowaniu? – Załatwione. – A to po to, by urządziła się w życiu, gdy opuści szkołę. Żeby mogła pracować z psami. – Każę prawnikowi określić to dokładnie w ten sposób. I czy to ja osobiście mam nadzorować jej przejście ze szkoły do zewnętrznego świata, kiedy nadejdzie czas? – Byłbym dozgonnie wdzięczny, proszę pana. – Cóż – mruknął, odrywając ręce od kierownicy na tyle długo, żeby otrzepać je energicznie – to było łatwe jak zjedzenie kremówki. Dla kogo ustanowimy następny fundusz? Fundusz powierniczy nie odwróci głębokich zniszczeń w mózgu Justine. Pieniądze i uroda są obroną przed smutkami tego świata, ale ani jedno, ani drugie nie naprawi przeszłości. Tylko czas podbije czas. Droga naprzód jest jedyną drogą powrotną do niewinności i spokoju. Jechaliśmy, rozmawiając o Bożym Narodzeniu, gdy nagle opadła mnie intuicja znacznie potężniejsza

niż kiedykolwiek w życiu. – Mógłby pan zjechać z drogi? Ton mojego głosu sprawił, że jego wielkoduszna, szeroka twarz ułożyła się w grymas z nałożonych fałdów. – Co się stało? – Nie wiem. Może nic złego. Ale coś… bardzo ważnego. Zjechał do zatoczki w cień kilku majestatycznych sosen i wyłączył silnik. – Oddie? – Chwileczkę, proszę pana. Siedzieliśmy w milczeniu, gdy skrzydła słonecznego światła i pierzaste cienie sosen pomykały po szybie. Intuicja stała się tak silna, że zignorowanie jej byłoby równoznaczne z wyparciem się tego, kim i czym jestem. Moje życie nie należy do mnie. Oddałbym je, żeby ocalić moją utraconą dziewczynę, ale program Losu nie obejmuje zamiany. Teraz wiodę życie, jakiego nie potrzebuję, i wiem, że nadejdzie dzień, kiedy oddam je w słusznej sprawie. – Muszę wysiąść, proszę pana. – Co… źle się poczułeś? – Czuję się świetnie. Magnetyzm psychiczny. Muszę odejść. – Ale wrócisz do domu na Boże Narodzenie? – Nie sądzę. – Odejść stąd? Dokąd? – Nie wiem, proszę pana. Dowiem się w trakcie wędrówki. Nie chciał zostać za kierownicą, ale gdy wyjąłem tylko jedną torbę z bagażnika, powiedział: – Nie możesz odejść tylko z tym. – Mam wszystko, co potrzeba – zapewniłem. – W jakie kłopoty się pakujesz? – Może nie kłopoty. – A cóż by innego? – Może kłopoty, a może spokój. Nie wiem. Ale to mnie wzywa. Był zawiedziony. – Tak czekałem na… – Ja też, proszę pana. – Tęsknimy za tobą w Pico Mundo. – I ja tęsknię za wszystkimi. Ale tak musi być. Wie pan, jak ze mną jest. Zamknąłem bagażnik. Nie chciał odjechać i zostawić mnie samego. – Mam Elvisa i Boo – powiedziałem. – Nie jestem sam. Trudno go uściskać, jest taki wielki. – Był pan dla mnie ojcem. Kocham pana.

Mógł powiedzieć tylko: – Synu. Stojąc w zatoczce, patrzyłem, jak odjeżdża, póki samochód nie zniknął z zasięgu wzroku. Potem zacząłem iść poboczem, gdzie wiodła mnie intuicja. Boo szedł przy mnie. Jest jedynym duchem psa, jakiego dotąd widziałem. Zwierzęta zawsze odchodzą. On z jakiegoś powodu został i od ponad roku kręcił się po opactwie. Może czekał na mnie. Przez jakiś czas Elvis szedł u mego boku, potem zaczął iść tyłem przede mną, uśmiechając się tak, jakby zrobił mi największy kawał, a ja jeszcze się nie połapałem. – Myślałem, że już odszedłeś – powiedziałem. – Wiesz, że jesteś gotów. Pokiwał głową, wciąż szczerząc zęby jak głupek. – W takim razie idź. Wszyscy na ciebie czekają. Idź. Wciąż idąc tyłem, Król rock and rolla zaczął machać ręką na pożegnanie i krok po kroku rozmywał się, aż zniknął z tego świata na zawsze. Byliśmy w górach. W tej kalifornijskiej dolinie obecność dnia zaznaczała się łagodnie na ziemi, a drzewa rosły wysoko ku słońcu i ptakom. Może przeszedłem sto metrów po odejściu Elvisa, gdy zdałem sobie sprawę, że ktoś mi towarzyszy. Zaskoczony spojrzałem w bok i powiedziałem: – Dzień dobry panu. Szedł z marynarką zarzuconą na ramię, z podwiniętymi rękawami koszuli. Uśmiechał się ujmująco. – Jestem pewien, że to będzie interesujące – zapewniłem – i będę zaszczycony, robiąc dla pana to, co zrobiłem dla niego, jeśli to tylko możliwe. Pociągnął rondo kapelusza, jakby uchylał go bez zdejmowania, i mrugnął. Tylko kilka dni dzieliło nas od Bożego Narodzenia, gdy razem szliśmy poboczem ku nieznanemu, które jest tam dokąd zawsze wiedzie każda ścieżka: ja, mój pies Boo i duch Franka Sinatry. Los sprawi, że na zawsze będziecie razem.

NOTKA Obie książki, które odmieniły życie brata Piąchy, napisane zostały przez Kate diCamillo. The Miraculous Journey of Edward Tulano i The Tale of Despereaux są cudownymi opowieściami. Nie mam pojęcia, jak mogły sprowadzić brata Piąchę z drogi przestępczej na drogę dobroci i nadziei ponad dziesięć lat przed publikacją. Mogę tylko powiedzieć, że życie jest pełne tajemnic i że magia pani diCamillo mogła mieć coś z tym wspólnego. Odd Thomas

Spis treści ROZDZIAŁ 1 ROZDZIAŁ 2 ROZDZIAŁ 3 ROZDZIAŁ 4 ROZDZIAŁ 5 ROZDZIAŁ 6 ROZDZIAŁ 7 ROZDZIAŁ 8 ROZDZIAŁ 9 ROZDZIAŁ 10 ROZDZIAŁ 11 ROZDZIAŁ 12 ROZDZIAŁ 13 ROZDZIAŁ 14 ROZDZIAŁ 15 ROZDZIAŁ 16 ROZDZIAŁ 17 ROZDZIAŁ 18 ROZDZIAŁ 19 ROZDZIAŁ 20 ROZDZIAŁ 21 ROZDZIAŁ 22 ROZDZIAŁ 23 ROZDZIAŁ 24 ROZDZIAŁ 25 ROZDZIAŁ 26 ROZDZIAŁ 27 ROZDZIAŁ 28 ROZDZIAŁ 29 ROZDZIAŁ 30 ROZDZIAŁ 31 ROZDZIAŁ 32 ROZDZIAŁ 33 ROZDZIAŁ 34 ROZDZIAŁ 35 ROZDZIAŁ 36 ROZDZIAŁ 37 ROZDZIAŁ 38 ROZDZIAŁ 39 ROZDZIAŁ 40

ROZDZIAŁ 41 ROZDZIAŁ 42 ROZDZIAŁ 43 ROZDZIAŁ 44 ROZDZIAŁ 45 ROZDZIAŁ 46 ROZDZIAŁ 47 ROZDZIAŁ 48 ROZDZIAŁ 49 ROZDZIAŁ 50 ROZDZIAŁ 51 ROZDZIAŁ 52 ROZDZIAŁ 53 ROZDZIAŁ 54 ROZDZIAŁ 55 ROZDZIAŁ 56 NOTKA