Fakty i Mity 02-2013

Polacy boją się uwalnianych zboczeńców, a...

BISKUPI CHRONIĄ KSIĘDZA PEDOFILA Â Str. 3

INDEKS 356441

ISSN 1509-460X

http://www.faktyimity.pl

Nr 1 (670) 10 STYCZNIA 2013 r. Cena 4,20 zł (w tym 8% VAT)

Biskupi cynicznie wykorzystali atak na obraz Matki Boskiej Częstochowskiej w celach politycznych. Hałas i zamęt, którego narobili, przykrył prostą prawdę o tym wydarzeniu – to czysto religijny konflikt pomiędzy czcicielami obrazów (kult potępiany przez Pismo Święte, w tym Dekalog) a niezrównoważonym człowiekiem, który przeciwko tej praktyce się zbuntował. Â Str. 3

 Str. 20

-15

 Str. 14 ISSN 1509-460X

 Str. 21

2

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

KSIĄDZ NAWRÓCONY

KOMENTARZ NACZELNEGO

FAKTY Święta, święta i… klops. Religijny. Według badań CBOS tylko dla 29 proc. Polaków Boże Narodzenie to święto przede wszystkim religijne, a dla 51 proc. – uroczystość rodzinna. Zaledwie 32 proc. deklarowało też, że najważniejszy jest dla nich w tym czasie udział w uroczystościach kościelnych. Wygląda na to, że Polska świecczeje szybciej, niż ktokolwiek by się spodziewał. W 2013 r. wchodzimy ze starymi, nigdy niekończącymi się historiami. Prokuratura po trwającej niemal rok medialnej farsie z „matką Madzi” w roli głównej doszła do wniosku, że gwiazda tabloidów jest jednak zabójczynią własnego dziecka. Z kolei niemal po 3 latach od katastrofy smoleńskiej rząd ponoć planuje powołanie… nowej komisji badającej niewyjaśnione dotąd okoliczności tej sprawy oraz pisowskie pomówienia. Czekają nas więc kolejne medialne eksplozje w wojnach, które nie mają nic wspólnego z życiem większości Polaków. Platforma Obywatelska, która ponoć przed księżmi nie klęka, podała do sejmowej Komisji Etyki posła Sławomira Kopycińskiego z Ruchu Palikota. Poseł Kopyciński, widząc manipulacje PO przy konstruowaniu budżetu dla Funduszu Kościelnego, powiedział, że „PO posługuje się metodami przestępczymi dla ratowania finansów Kościoła”. Rządzona przez Platformę Łódź postanowiła wziąć głodem mieszkańców lokali komunalnych. Przewidziano dla nich jednorazową podwyżkę czynszów w wysokości 40 proc. na dzień 1 kwietnia 2013 roku. Prezydent Hanna Zdanowska twierdzi, że uczciwi lokatorzy „odejmą sobie od ust, a czynsz zapłacą”. Jasne, najważniejsze, żeby nawet jeden kęs nie był odjęty od wygłodzonych ust biskupów. Eurodeputowany Marek Siwiec opuścił SLD i rozpoczął współpracę z Ruchem Palikota. Jednocześnie zdecydował pozostać w Partii Europejskich Socjalistów i Demokratów, co oznacza otwarcie się Ruchu Palikota na nowe środowiska w Unii. Do tej pory Ruch współpracował z liberałami i Partią Piratów (patrz str. 12). Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji chce dać szansę telewizji Rydzyka na wejście na wymarzony multipleks. Znalazło się tam miejsce na „kanał społeczno-religijny”. KRRiT postawiła jednak warunek, aby stacja nadawała programy szerzące tolerancję i pluralizm. Sądzimy, że nie będzie z tym problemu – poza posłami PiS będą tam gościć posłowie Solidarnej Polski, a Kościół toruński od czasu do czasu zaprosi kogoś z Kościoła łagiewnickiego. I będzie tolerancja i różnorodność że proszę siadać! Według raportu KPH i Lambdy na temat sytuacji ludzi homoseksualnych w Polsce aż 63 proc. nastolatków miało myśli samobójcze. To około 5 razy więcej niż średnia dla tej grupy wiekowej. W kraju nieco bardziej cywilizowanym stworzony byłby rządowy komitet zmierzający do rozwiązania tego problemu. Cóż, w Polsce politycy bardziej martwią się o zaspokojenie potrzeb kleru niż młodzieży. Tak jak przepowiadaliśmy, w świątecznym Watykanie odbył się spektakl pod tytułem „dobry ojciec przebacza synowi marnotrawnemu”. Benedykt XVI „przebaczył” niewierność swojemu kamerdynerowi Paolowi Gabriele (wynosił tajne dokumenty) i darował mu karę. Ale żeby nie było zbyt pięknie, papieskie „przebaczenie” oznacza także wygnanie z Watykanu i utratę pracy. To się nazywa „szorstka miłość ojcowska” czy jakoś tak. Papież mianował Roberta Olivera promotorem sprawiedliwości. Jako taki zajmie się on przypadkami pedofilii wśród księży w Kongregacji Nauki Wiary. Ksiądz przez wiele lat był asystentem ds. kanonicznych w archidiecezji w Bostonie, a tam kilkanaście lat temu wybuchła gigantyczna afera pedofilska. Według „The New York Times” adwokaci ofiar krytycznie podchodzą do dokonań Olivera: duchowny oczyścił z zarzutów aż 32 z 71 oskarżonych duchownych. Pracował też nad nową polityką postępowania w przypadku nadużyć. Umożliwia ona podejrzanym o molestowanie nieletnich zachowanie anonimowości w trakcie śledztwa. Widać, że Benedykt XVI znalazł właściwego człowieka na właściwe miejsce. Minister Kristina Schroeder, chadecka minister ds. rodziny w rządzie RFN, postuluje, aby o Bogu mówić w rodzaju nijakim zamiast męskim jak do tej pory. Zbulwersowało to niektórych dewotów w Niemczech i w Polsce, a Dziennik „Rzeczpospolita” informację na ten temat zatytułował: „Bóg nie musiał być mężczyzną?”. Widocznie polscy katoliccy wiedzą coś pewnego na temat płci Boga... We Włoszech afera kościelno-rodzinna. Była zakonnica wykorzystana seksualnie przez księdza na afrykańskich misjach próbuje po roku odzyskać dziecko, które oddała do adopcji. Sąd przyznał dziecko biologicznej matce, ale rodzice adopcyjni protestują. Wirtualna Polska donosi, że sprawa ta ponownie przywołała do dziś nierozwiązany problem wykorzystywania seksualnego zakonnic na misjach. Z włoskich danych statystycznych wynika, że w minionym roku na Półwyspie Apenińskim aż 118 kobiet zostało zamordowanych przez swoich mężów i kochanków. Ksiądz Piero Corsi, na którym te potworne statystyki nie zrobiły najwidoczniej wrażenia, wywiesił na kościelnej tablicy ogłoszeń parafialnych w Lerici (Liguria) wyznanie, że kobiety same są sobie winne, bo mężczyznom czasem puszczają nerwy przez spóźniony obiad, bałagan w domu, plotkowanie itd. Jeśli wielu duchownych tak podchodzi do sprawy, to nic dziwnego, że polskim biskupom nie podoba się zwalczanie przemocy wobec kobiet. W końcu ich zdaniem zupa rzeczywiście nie może być za słona…

Nowy duch „F

akty i Mity” skupiają największe wolne pióra i nazwiska III RP: Joannę Senyszyn, Mariusza Agnosiewicza, Marka Kraka, Artura Cecułę, Janusza Palikota i innych. Ostatnio dołączył do nas także prof. Jan Hartman – filozof, a jednocześnie ekspert od stosunków państwo–Kościół. Niedawno wyraził on taką opinię: „Ulegające wpływom przekonań religijnych państwo nie umie ich sprawiedliwie rozwiązywać – z reguły zwycięża oportunizm i serwilizm państwowych i samorządowych urzędników wobec władzy kościelnej (…). W wolnym kraju wolno pogardzać każdą religią i przedmiotami religijnej czci”. Święte słowa, Panie Profesorze! Tylko jak zahamować ten „oportunizm i serwilizm”? Otóż myślę, że sytuacja dojrzała do tego, aby wszyscy ludzie racjonalnie i samodzielnie myślący przeciwstawili się presji religijnych szantażystów. Dlaczego teraz? Bo nas po prostu przybywa, i to lawinowo. Możemy więc po raz pierwszy w historii Polski upomnieć się o swoje prawa i powiedzieć fanatykom: Non possumus! Basta! Możemy też, a nawet już próbowaliśmy (posłowie Ruchu Palikota) wyrzucić do lamusa art. 196 Kodeksu karnego, który mówi: „Kto obraża uczucia religijne innych osób, znieważając publicznie przedmiot czci religijnej lub miejsce przeznaczone do publicznego wykonywania obrzędów religijnych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”. Są jeszcze przecież artykuły 256 i 257, które skutecznie chronią wierzących. To nic, że nasza ojczyzna swobodnie dryfuje w kierunku islamskich państw wyznaniowych lub Izraela, gdzie na niektórych liniach obowiązuje segregacja płciowa w autobusach, a także zakazano m.in. obrażania Tory i zabroniono ruchu kołowego w szabat (u nas chcą zakazu handlu w niedziele). Tym bardziej teraz, gdy eskaluje fanatyzm, jest czas na akcje odwetowe. A powinny one polegać wyłącznie na obronie prawa, rozumu i normalności. Prawda nas wyzwoli! Bo na rozum wziąwszy, jakie prawo do obrony Biblii czy krzyża przed państwowym sądem ma Kościół papieski? Chyba takie, że Biblię poprzekręcał i sfałszował, a pod krzyżem zabił miliony! Do niezawisłego sądu nie należy również rozstrzyganie o nadprzyrodzonym charakterze Biblii, jak to się stało w przypadku Dody. A dlaczego sąd nie wziął pod uwagę jej prawa do własnych, niereligijnych uczuć? One też – podobnie jak religijne – nie są zdefiniowane. Ale gdy taki na przykład Tomasz Terlikowski podrze kiedyś (niewątpliwie!) publicznie książkę Dawkinsa „Bóg urojony”, a któryś z Czytelników „FiM” poda go do sądu, to sąd go wyśmieje. Bo państwo polskie olewa uczucia ateistów, agnostyków i akatolików – wykluczając ich. Chroni natomiast interesy watykańskiego kleru. Normalność jednak polega na tym, że albo chronimy wszystkich po równo, albo nie chronimy nikogo. Jestem bardzo daleki od nawoływania do włamań do kościołów czy rzucania farbą w zabytkowe, „święte” obrazy, lecz pora skończyć z nieproporcjonalnym w takich przypadkach ściganiem winnych jako nie tylko zwykłych przestępców, ale także świętokradców, bluźnierców i wrogów publicznych numer 1. Kazus Jerzego D., „farbianego zamachowca”, jest już znany. Ostatnio wypłynął inny. Specjalne obrzędy pokutne i przebłagalne za zniewagę Boga odbędą się 30 grudnia w kaplicy szpitalnej w Czeladzi, gdzie tuż przed Bożym Narodzeniem doszło do włamania i kradzieży naczyń z tabernakulum. Złodzieje wyrzucili komunikanty na podłogę.

Zdaniem nie tylko proboszcza, ale też prokuratury, znieważono Najświętszy Sakrament. Cała diecezja będzie się modlić. – W Najświętszym Sakramencie jest obecny sam Chrystus. W tajemnicy Eucharystii dokonuje się ustawicznie dzieło naszego zbawienia. Każde targnięcie się na Boga ukrytego pod postaciami chleba i wina oznacza upadek człowieka. Kto nie ma szacunku dla Boga, który jest Miłością, ten nie uszanuje żadnej innej wartości – stwierdza w specjalnym oświadczeniu bp Grzegorz Kaszak, ordynariusz diecezji sosnowieckiej. Słowo biskupa stało się ciałem dla państwowej policji, prokuratury i stanie się pewnie dla sądu. Tymczasem dla niekatolików i osób niewierzących zamieszkałych „w całej diecezji” sosnowieckiej tzw. Najświętszy Sakrament jest wyłącznie wypiekiem białego pieczywa pod postacią „andrutów”, a znieważony krzyż to tylko dwa skrzyżowane patyki. Podobnie obraz jasnogórski to wyłącznie obraz i nic więcej. Malunek, o którym każdy może wypowiadać dowolne, arbitralne opinie, także takie jak „bohomaz”, „szmira”, „kicz” itp. Ale kto w obliczu bogoojczyźnianej nagonki uwzględni uczucia niereligijne i estetyczne odczucia takich desperatów? W obliczu faktycznego prześladowania wielkiej i stale powiększającej się części narodu proponuję, aby zjednoczeni niekatolicy oraz inni niewierni obrali sobie – choćby na okres przejściowy, zanim dojdziemy do pełnej normalności – za symbol wiary na przykład… Słońce. Bez takiego lub innego symbolu będziemy bowiem skazani na wykluczenie z powodu jego braku. W tym celu konieczne być może okaże się nawet odgrzebanie z zamierzchłych epok Kościoła kultu solarnego (wszak przedchrześcijańskiego!), aby wszelkim formalnościom i czołobitnościom stało się zadość. Wszak polska konstytucja gwarantuje w artykule 25 równouprawnienie religii. Podobiznę Słońca zawiesimy, utartym wzorem, w nocy po pijaku, w Sejmie. I niech ktoś próbuje ją zdjąć! Nasze Słoneczko zawiśnie też we wszystkich urzędach państwowych, szkołach publicznych i innych publicznych przybytkach, a chronić je będzie wszędzie artykuł 196, tak bohatersko obroniony niedawno w polskim parlamencie przez sojusz PO-PiS-PSL. Kto je zawiesi? Ano radni ruchu Palikota do spółki (ewentualnie) z radnymi SLD. Trzeba ich tylko wybrać. Ja ze swej strony biorę na siebie napisanie Biblii Solarnej i niech jakiś świętokradca Marek, Jurek czy inny „św. Antonii od wraku” spróbuje ją podrzeć! Albo rzucić na nasze boskie Słoneczko żarówki z farbą! Możemy też ustanowić i wylansować nasze „ciało solarne” (corpus solaris) w postaci fotonów światła skierowanych na języki wiernych lub po prostu małych, wypiekanych słoneczek do zjedzenia. W odróżnieniu od kleru papieskiego nie będziemy występować przeciwko napisanej przez siebie Biblii i nie spalimy tudzież w inny sposób nie zamordujemy jej antagonistów. Będziemy po prostu bronić jej praw, na równi z prawami katolików, ateistów i innowierców. Zgodnie z nowym duchem nowych czasów. A naszych świętych symboli i świętych – Słońca na bezchmurnym niebie, Słońca za chmurami, Promieni słonecznych, Ciepła, Plazmy i Energii słonecznej – będziemy bronić, idąc za wzorem Watykańczyków, bardziej niż niepodległości Polski. Wszak Słońce daje nam życie, co jest do udowodnienia. W odróżnieniu od katolickiego bóstwa wymyślonego przez papieży. A jego kult – co nam daje? Same straty. JONASZ

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

O

bsługę jednego z luksusowych wrocławskich hoteli zaniepokoił pewien stały bywalec, który ilekroć tam zamieszkał, zawsze przyjmował wizyty chłopców z wyglądu kilkunastoletnich. Gdy pod koniec grudnia mężczyzna znowu zainstalował się w hotelu, a niedługo później przyszedł do niego w odwiedziny jakiś dzieciak, recepcjoniści zawiadomili policję. Nie wiemy, co było dalej, bo organa ścigania nabrały wody w usta. Małgorzata Klaus, rzecznik Prokuratury Okręgowej we Wrocławiu, potwierdza jedynie, że owym dziwnym gościem był duchowny, którego w piątek 28 grudnia zatrzymano oraz przedstawiono mu zarzuty posiadania pornografii dziecięcej. Jeszcze tego samego dnia sąd postanowił o tymczasowym aresztowaniu go na trzy miesiące. We własnym zakresie ustaliliśmy, że podejrzany to nasz stary dobry „znajomy” – ks. Paweł K., 42-letni kapłan archidiecezji wrocławskiej. Jego dotychczasowa kariera jest wręcz podręcznikową ilustracją, jak hierarchia kościelna chroni „swoich” pedofilów i umożliwia im swobodę działania. O księdzu K. napisaliśmy po raz pierwszy w październiku 2003 r. Ponieważ zmieniał chłopców jak rękawiczki, jednak zawsze byli to młodzieńcy powyżej 15 roku życia, postanowiliśmy go wówczas tylko ostrzec: „Księże Pawle z Wrocławia – w końcu musiałeś wpaść nam w oko, skoro wyjeżdżasz w Polskę i afiszujesz się

A

GORĄCE TEMATY

z nastoletnim ministrantem. Jeśli jeszcze raz będzie u ciebie nocował, to samochód, który mu kupiłeś, może spłonąć, bo Krzysztof, ten cherubinek, jest szalenie zazdrosny” (por. „Uwaga wielebni” – „FiM” 41/2003). Ministranci byli zazdrośni, ponieważ duszpasterz miał gest: swojego aktualnego

za kilka minut – nalegał. Jeden z małolatów zatelefonował do starszego brata, a ten powiadomił oficera dyżurnego komendy miejskiej. Na osiedle przyjechała grupa wywiadowców. Przy próbie wylegitymowania amator „wspólnej zabawy” wcisnął gaz do dechy, ale daleko nie odjechał,

jedynie zarzut z art. 202 par. 4a Kodeksu karnego („Kto utrwala, sprowadza, przechowuje lub posiada treści pornograficzne z udziałem małoletniego poniżej lat 15, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5”). Prokuratura Rejonowa Wrocław-Śródmieście nie zdecydowała się

Pedofil pod kloszem Kardynał, arcybiskup i biskup – wspólnymi siłami – zapewniali księdzu pedofilowi bezpieczeństwo oraz dobrobyt. Tymczasem zboczeniec wpadł po raz kolejny. partnera zabierał na zagraniczne wycieczki (zwiedzili razem Brazylię, Kubę, Argentynę, Meksyk, Salwador, Chiny, spędzali wspólnie weekendy w stolicach europejskich), płacił czesne za naukę w prywatnej szkole, a nawet zafundował mu volkswagena polo. Przestroga poskutkowała, bo ks. Paweł trochę się ustatkował, ale natura pognała wilka na łowy... 5 września 2005 r. pojechał swoją błękitną hondą civic (nr rej. znany redakcji) na wrocławskie osiedle Ołbin – typowe śródmiejskie slumsy. Zaczepił trzech chłopców, których do „wspólnej zabawy” zachęcał „stówą”. – Płacę z góry, więc ewentualnie ja stracę, jak wam się nie spodoba. Zastanówcie się, wrócę

rcybiskup częstochowski ogłosił czyn chyba nie całkiem zdrowego psychicznie obywatela światowym wydarzeniem roku... Miejsce i czas: klasztor paulinów na Jasnej Górze, niedziela 9 grudnia, godz. 7.45. Akcja: tuż po zakończeniu nabożeństwa w kaplicy tzw. cudownego obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej (zwana w niektórych kręgach Królową Polski). Jeden z obecnych na mszy przeskoczył barierkę odgradzającą prezbiterium od widowni i rzucił w kierunku ikony trzema żarówkami wypełnionymi czarną farbą. Mężczyzna został obezwładniony przez straż jasnogórską, a następnie przekazany w ręce policji. Reakcja: zbiorowy amok, nakręcany przez histeryczne z natury tabloidy oraz działającą z rozmysłem kościelną propagandę. Sprawcą okazał się Jerzy D., 58-letni mieszkaniec Świdnicy. Żonaty, ojciec dwojga dzieci, z zawodu mechanik, bezpartyjny, dotychczas niekarany, z pochodzenia katolik. Gdy zakutego w kajdany wprowadzano go nazajutrz do prokuratury, krzyknął do grupy dziennikarzy: „Niczego się nie wstydzę. Niech się wstydzą ci, którzy fałszują Ewangelię. Trzeba czcić Boga, a nie obrazy”, czym nawiązywał do biblijnych zakazów składania hołdu jakimkolwiek rzeźbom bądź malowidłom (zakazy znajdują się m.in. w oryginalnej, niesfałszowanej przez Kościół wersji Dekalogu – porównaj Księga Wyjścia rozdział 20. 2–17) pod groźbą represji boskich nawet na potomkach bałwochwalców do czwartego pokolenia włącznie. Choć Jerzy D. dokonał ataku w sposób oczywisty symbolicznego, bo pancernej szyby chroniącej obraz nie roztrzaskałby nawet wystrzał z pistoletu, śledczy przedstawili

bo drogę zablokował czekający u wylotu ulicy drugi radiowóz. Policjanci napisali w protokole zatrzymania, że zostali obrzuceni stekiem najbardziej plugawych wyzwisk za to, iż ośmielili się... podnieść rękę na duchownego. Ksiądz Paweł był wówczas wikariuszem prestiżowej parafii Świętego Ducha, uczył religii w klasach V i VI Szkoły Podstawowej nr 17 i co niedziela prowadził poranną mszę dla najmłodszych. Przeszukanie w jego mieszkaniu na plebanii ujawniło bogatą kolekcję „twardej” pornografii z udziałem dzieci. Ponieważ kapłan nie zdążył sprecyzować zaczepianym chłopcom, na czym dokładnie ich rola miała polegać, postawiono mu

mu dwa zarzuty: „zniszczenia dobra o szczególnym znaczeniu dla kultury i uszkodzenie na kwotę około 2 tys. zł otoczenia obrazu” (farba pochlapała zabytkowy ołtarz), zagrożone karą do 10 lat pozbawienia wolności, oraz „obrażenia uczuć religijnych innych osób poprzez publiczne znieważenie przedmiotu czci” (2 lata więzienia). Podejrzany bez żadnego kręcenia przyznał się do winy, dokładnie opisał

na wystąpienie do sądu o areszt. Uznano tam, że wystarczy dozór policyjny oraz poręczenie majątkowe w wysokości 30 tys. zł. Po kilku dniach z powodu „bardzo złej sytuacji materialnej” podejrzanego kaucję zamieniono na... osobiste poręczenie kard. Henryka Gulbinowicza, emerytowanego metropolity wrocławskiego, a wkrótce wszczęto jeszcze jedno śledztwo (sygn. 3 Ds. 173/05), żeby wyjaśnić, skąd my o tym wszystkim w ogóle wiemy (por. „Powiększenie” i „Prokuratura do usług” – „FiM” 38/2005 i 1/2006). Ksiądz K. został zmuszony do opuszczenia plebanii i zamieszkał tymczasowo u przyjaciela. Później straciliśmy go na dłuższy czas z oczu. Jego interesów procesowych pilnował jeden z najdroższych we Wrocławiu adwokatów. Okazało się, że amator dziecięcych wdzięków osiadł na parafii w... Bydgoszczy. Wedle prawa kanonicznego taki transfer nie byłby

jeszcze głupsi byliby paulini i biskupi, gdyby nie wykorzystali tego propagandowo. Trochę jakby zdezorientowani zaczęli delikatnie, bo w pierwszych kilku godzinach wznosili jedynie modły „ekspiacyjne”, a nawet ironizowali („Wierni dzwonią do nas ze łzami w oczach” – opowiadał PAP rzecznik prasowy o. Robert Jasiulewicz). Lekko zaostrzyli ton podczas popołudniowej mszy „w intencji Ojczyzny”

3

możliwy bez zgody arcybiskupa wrocławskiego Mariana Gołębiewskiego i ordynariusza „docelowego”, czyli bp. Jana Tyrawy. Co sprawiło, że aż trzech hierarchów kościelnych zaangażowało się w sprawę zapewnienia pedofilowi miękkiego lądowania, możemy się jedynie domyślać... W każdym razie z pewnością nie chodzi o bliskie pokrewieństwo lub związki natury duszpasterskiej. Ksiądz Paweł K. wrócił do swojej archidiecezji w czerwcu 2009 r., kiedy to dekretem abp. Gołębiewskiego otrzymał przydział do parafii NMP Bolesnej we Wrocławiu-Strachocinie. Długo nie zagrzał w niej miejsca, bo już po roku został skierowany do św. Andrzeja Boboli w Miliczu, skąd po uprawomocnieniu wyroku skazującego za wpadkę z września 2005 r. (rok pozbawienia wolności w zawieszeniu na pięć lat) wrócił do Wrocławia na posadę kapelana Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego dla Dorosłych, prowadzonego przez zakon boromeuszek. Kolejnym dekretem (z czerwca 2011 r.) metropolita przeniósł podopiecznego do parafii św. Mikołaja w Brzegu, a przed kilkoma miesiącami dał mu kawalerkę (z wiktem i opierunkiem) w usytuowanym vis-à-vis swojego pałacu Domu Księży Emerytów. – Nocował tu sporadycznie, bez przerwy gdzieś fruwał. No cóż, w jego wieku trudno, żeby kolegował się ze starcami – zauważa sąsiad ks. Pawła. Wolał towarzystwo zdecydowanie młodszych... ANNA TARCZYŃSKA

Gdy nazajutrz okazało się, że nikt go nie namówił („Działał sam, z pobudek religijnych, nic nie wskazuje na to, by był inspirowany przez inne osoby” – zapewnił prokurator Basiński), zebrane na nadzwyczajnym posiedzeniu Prezydium Konferencji Episkopatu oświadczyło, iż próba profanacji obrazu „była przejawem pojawiających się w ostatnim czasie oznak wrogości skierowanej przeciwko religii”. Ostatnim

Gwałt na „ k r ó l o w e j ” kilkuletnie dojrzewanie emocjonalne do akcji w kaplicy, ujawnił motywy i nie wyraził nawet cienia skruchy. Decyzją sądu został aresztowany na trzy miesiące, ze względu na „zagrożenie wysoką karą” i rzekomą „obawę mataczenia”. Poddany będzie w tym czasie obserwacji psychiatrycznej, bowiem „treść złożonych wyjaśnień wywołała wątpliwości co do jego stanu zdrowia”... Tak tłumaczy owe działania Romuald Basiński, rzecznik prasowy częstochowskiej prokuratury. Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że wśród przesłanek decyzji o izolacji była też ponoć chęć uchronienia nieszczęśnika przed możliwym linczem ze strony żarliwych czcicieli obrazów oraz absolutnie pewnym zagryzieniem go przez hieny z brukowców (jedna z takich gazet zdążyła już wyssać z czyjegoś brudnego palucha „rewelację”, że podejrzany jest rzekomo świadkiem Jehowy). Świdniczanin popełnił czyn z pewnością nielegalny i głupi, wymagający napiętnowania oraz ukarania (jeśli był poczytalny), ale

odprawionej przez o. Michała Legana, kiedy to pojawiło się wezwanie do „inspiratorów” incydentu: „Mówimy dzisiaj z wielką miłością – twarz swoją zmieńcie, odmieńcie oblicze waszej duszy”. Później była już jazda bez trzymanki: ~ Metropolita częstochowski abp Wacław Depo wydał komunikat, że „wszystkie profanacje i świętokradztwa są skutkiem trwającej od dłuższego czasu antykościelnej i antychrześcijańskiej nagonki niektórych ugrupowań politycznych i mediów”, zaś sprawcy aktów wandalizmu to de facto ofiary „skrzętnie prowadzonej manipulacji antyreligijnej”; ~ Na Apelu Jasnogórskim (godz. 21) transmitowanym przez Telewizję Trwam i Radio Maryja przeor Jasnej Góry o. Roman Majewski teatralnie wykrzykiwał o planowym „niszczeniu wiary”, „szaleństwie tak zwanych Polaków”, pilnej potrzebie wyłonienia lidera, który „poderwie naród do prawdziwej wolności”, po czym zawołał do nieobecnego Jerzego D.: „Bracie, kto cię do tego namówił?!”.

podrygiem tej oszukańczej akcji propagandowej było ogłoszenie przez abp. Depę rankingu „najważniejszych wydarzeń roku 2012 w Polsce, świecie i Kościele”, w którym zdecydowanie zwyciężył czyn Jerzego D. (sic!). ~ ~ ~ Obraz był od dłuższego czasu przygotowywany do umieszczenia w specjalnej kasecie gwarantującej mu ochronę m.in. poprzez odpowiedni mikroklimat. Choć pewna instytucja finansowa reklamowana przez o. Tadeusza Rydzyka dawno już zapłaciła fakturę za tę konstrukcję, paulini wciąż chętnie zbierają na nią datki. Wcielając się kolejno w ubogą rencistkę, bezrobotnego oraz wdowę z piątką dzieci, telefonowaliśmy na Jasną Górę, pytając, ile jeszcze trzeba kasy na zabezpieczenie „królowej”, bo jakby co, to odejmiemy sobie i sierotom od ust. Każdorazowo słyszeliśmy odpowiedź, że pieniądze bardzo są jej potrzebne… Do sprawy propagandowego wykorzystania przez Kościół aktów profanacji wkrótce wrócimy. MARCIN KOS

4

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

Z NOTATNIKA HERETYKA

POLKA POTRAFI

ZŁOTE MYŚLI 2012 ROKU

Casting noworoczny O jakim mężczyźnie marzy Polka statystyczna? Wystarczy wziąć babską gazetę za złotówkę z hakiem. Reklamują się niby nowoczesne biura matrymonialne. Kuszą zdjęciami i opisami facetów, którzy szukają żony. Trzeba wysłać SMS-a za prawie 4 zł „na dzień dobry”. Wtedy wymarzony pan się odezwie, umówi, a potem zakocha i oświadczy. To oczywiście bujda i chodzi o te 4 zł właśnie. Kolejne i kolejne... Ale ktoś się nabiera, a przy okazji można sprawdzić, czym kobitki są kuszone. Młodsi mają pierwszeństwo. Pan nr 1, nazwany 34-letnim Marcinem. Informacja pierwsza – architekt. Czyli wiadomo – kasiasty. Dla wątpiących są kolejne nowiny – właśnie kupił mieszkanie. No i „chce skończyć z kawalerskim życiem”! Prawdziwa gratka, bo na zdjęciu niebrzydki. Numer 2 – Adam, lat 43. Właściciel firmy komputerowej. Czyli to samo – kasiasty. Chce zabrać na luksusową kolację przy luksusowych świeczkach, więc hojny na dodatek. Kolejny numerek – Marian. Świeżo po 50., większość życia pracował za granicą (dla statystycznej Polki czytającej prasę za złotówkę z hakiem to oczywiste – na Zachodzie coś robił, to się

W katolickim kraju czuje się wokół Kościoła i duchownych klimat podobny do holocaustu. (ks. Ireneusz Skubiś, redaktor naczelny tygodnika „Niedziela”)

œœœ

w maju. Nie układa nam się. Chyba się rozwiedziemy, a ja go tak bardzo kocham!!! Uda nam się? Aaa... przy okazji. Na Facebooku odezwał się do mnie mój pierwszy chłopak. Taki jeszcze z liceum: Marcin, w czerwcu urodzony. Napisał, że ma swoją firmę i się dorobił. Mówi, że mogę do niego do Anglii jechać. Czy mamy jakieś szanse?”. Znaczy się kobieta nie w ciemię bita! Męża kocha, jak się ułoży. Jak się nie ułoży, ma coś w zapasie. Bogatszego nawet, choć niepewnego. Po to wróżka, żeby potwierdziła. Ale – może komuś na pociechę – jest typ zaprzeczający pieniężnej teorii. Piewczynie miłości! Występują z typem pierwszym w proporcjach pół na pół. Kiedy taka przychodzi kart dopytać, jest tak... Też mniej więcej: „To ja, Tosia, w listopadzie urodzona. A Tomek urodzony w grudniu. Dorwałam się do jego poczty i zobaczyłam gołe zdjęcia rozsyłane do innych kobiet. On się nawet z tym zbytnio nie kryje. W domu znalazłam akcesoria z sex-shopów. Na 6 lat uciekł, ale wrócił. Potem 112 razy ze mną zrywał i przeganiał. Do byłej żony jeździł. Powiedział, że jak z innymi nie wyjdzie, to ze mną będzie. Ślub może weźmiemy. Czekam już... 17 lat się uzbierało. Proszę wróżki, czy on mnie kocha?!”. JUSTYNA CIEŚLAK

Słusznie Kościół jest atakowany. Kościół mąci w głowach Polaków, bo żyje z kłamstwa. (senator Kazimierz Kutz)

polecenia. Tekstowi dziennikarskiemu towarzyszy bezkrytyczny wywiad z egzorcystą, ks. Jarosławem Międzybrodzkim, i dziwna rozmowa z psychiatrą, profesor Ireną Krupką-Matuszczyk z Uniwersytetu Śląskiego. Pani profesor w kościelne gusła chyba sama nie wierzy, ale wstydzi się do tego otwarcie przyznać. Racjonalizm dla profesora w Polsce to już najwyraźniej powód do zażenowania. Profesor Krupka-Matuszczyk nie może się nachwalić mądrości egzorcystów, ale tylko „tych wyznaczonych przez Kościół i mających odpowiednie uprawnienia”. Oczywiście katolickie uprawnienia. Przytakuje egzorcystom, że tarot, wróżby, a nawet joga (sic!) to rzecz groźna. A dlatego, że są to rzeczy „związane z obcą nam kulturą”. Rozumiem, że na psychiatrii tego nie uczą, ale jak się jest profesorem, to wypada wiedzieć, że wróżby są częścią polskiej kultury, starszą od katolicyzmu. Nie chcę bynajmniej propagować czy bronić wróżbiarstwa, które uważam za niemądre i szkodliwe, ale bynajmniej nie z powodów psychiatrycznych. Śmieszne wydaje mi się tylko straszenie ludzi przez psychiatrę elementami „obcej kultury”. Czy nie powinna w tej sytuacji ostrzegać przed chrześcijaństwem jako produktem kultury bliskowschodniej albo także przed samym katolicyzmem? W końcu Rzym nie jest polskim miastem, a kościelna łacina – słowiańskim narzeczem. A odkładając już na bok wszelkie złośliwostki, wydaje mi się, że czeka nas kolejna fala klerykalizacji szpitali. Tym razem będzie presja na szpitale psychiatryczne, aby zatrudniały egzorcystów. Ton i treść tekstu w „DZ” wyraźnie wskazuje na to, że ktoś szykuje drogę dla unii diabelsko-, pardon, katolickopsychiatrycznej. ADAM CIOCH

Często mam wrażenie, że Antoni Macierewicz pobiega sobie po Sejmie, poopowiada niestworzone historie, później wraca do domu, odpala telewizor, otwiera sobie piwko i ma niezły ubaw, widząc, że ci wszyscy frajerzy w to wierzą. To jest zbyt inteligentny facet, żeby sam wierzył w te wszystkie brednie, które opowiada. (Michał Kamiński, europoseł)

dorobił), a teraz wrócił na ojczyzny łono i „rozwinął własny biznes”. Poza wymienionymi okazami mamy jeszcze statecznych finansowo emerytowanych majorów, domki w lesie, liczne działki i samotnych prawników. Przy okazji, ale na potwierdzenie finansowej teorii – moja przyjaciółka stawia taroty. Za kasę. To taka wróżba karciana z kilkusetletnią tradycją. Większość wie, o co chodzi. Bardzo popularny sposób pociechy. Prawie każdy chce mieć kontakt z tzw. zaświatami. Jak nie pójdzie do kościoła, to do tarocistki właśnie. Ja w czary-mary nie wierzę, ale moja przyjaciółka wierzy. Baby walą drzwiami i oknami. Wracają te same, więc coś im to daje. Może zwyczajna rozmowa pomaga. Na pewno tańsza od psychoterapeuty. Z ciekawości dopytuję zawsze: „Z czym przyłaziły?!”. I znam już dwa podstawowe typy wróżkowych klientek. Tych pytających o love, a nie pracę i dzieci. Typ pierwszy potwierdzi finansową zasadę. Powtarzający się problem wygląda mniej więcej tak: „Jestem Ania. Urodziłam się w kwietniu. Mój mąż, Piotrek,

œœœ Stanę do fizycznej walki o krzyż w Sejmie.

(Lech Wałęsa)

œœœ Myślę, że po to się urodziłam, aby spotkać Jana Pawła II. (Danuta Wałęsowa, żona Lecha)

œœœ Czasem się zastanawiam, czy ciągle chcę być nazywany katolikiem. (Jarosław Wałęsa, syn Lecha)

œœœ Nie można sobie wyobrazić bardziej konserwatywnego biskupa niż kardynał Dziwisz. A jednak są jeszcze „słuszniejsi”, którzy usiłują go przebić. Niestety, najlepszym modelem analizy stosunków wewnątrzkościelnych jest model partii komunistycznej. (prof. Tadeusz Bartoś, filozof, były dominikanin)

œœœ W Polsce jest sporo mądrych ludzi, ale jak widzą, że do sądu trafia pozew złożony przez dwuosobowe stowarzyszenie do walki z sektami, to też, tak jak ja, chcą stąd – że tak powiem – wypierdalać. (Dorota Doda Rabczewska, skazana za obrazę uczuć religijnych)

œœœ Ojciec Tadeusz Rydzyk jest osobą, która wprowadziła do polskiej przestrzeni medialnej odrobinę świeżego powietrza. Tylko odrobinę, bo na tyle pozwoliła mu Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. (poseł Joachim Brudziński, PiS)

œœœ Albo Kościół i jego nauczanie, albo „Fakty i Mity”!

(Jarosław Kaczyński)

œœœ My nie akceptujemy metody in vitro, która jest jakby wielokrotną aborcją. Nauka Kościoła idzie tu jeszcze dalej – nawet gdyby opracowano metodę, która nie jest w swej istocie związana z aborcją, to i tak dzieci powinny być poczynane w sposób naturalny. (jw.)

œœœ Najpierw myślałam, że Kaczyński jest chory, że ma jakąś schizę po śmierci brata. Teraz wiem, że to nie choroba, tylko cyniczna strategia. On chce zniszczyć wszystko. (Henryka Krzywonos-Strycharska, dawna działaczka „Solidarności”)

œœœ

K

atolicki diabeł oddał Kościołowi usługi trudne do przecenienia. Nie opuszcza go także w potrzebie, czyli wobec powodzi zeświecczenia w XXI wieku. Wiem, że niejedna osoba obruszy się na sformułowanie „katolicki diabeł”. Uważam jednak, że mówienie o takiej diabelskiej rasie jest zupełnie uzasadnione. Podobnie jak o diabłach protestanckich lub islamskich (patrz poprzedni numer „FiM”). Bo jak inaczej wyjaśnić fakt, że diabeł mieszkający w niektórych katolikach boi się księży, krucyfiksu i święconej wody, a jego protestancka odmiana nic sobie z tych rzeczy nie robi? Przeciwnie, gotowa jest religijny obraz potraktować jako coś sobie ulubionego, czyli wyraz grzesznego dla protestantów kultu wizerunków. No i czy to nie jest dziwne, że opętanymi nie bywają ateiści? Że to przypadłość ludzi wierzących? Zatem bliski związek diabła z Kościołem można uznać za dowiedziony niemal empirycznie. W gazecie świeckiej, regionalnym „Dzienniku Zachodnim”, przeczytałem w świątecznym wydaniu dziwny zlepek materiałów na tematy diabelskie. Dziwny, a może raczej już normalny, bo w polskiej prasie nie kwestionuje się na ogół istnienia diabła, a dziennikarze nie polemizują z egzorcystami. Podobnie było i w tym materiale. Dziennikarz pisze kilkakrotnie o „zagrożeniach” diabelskich jako o czymś oczywistym i dowodzi, że „przed egzorcystami stoi trudne zadanie przekonania psychiatrów”. Pisze także o bliżej nieokreślonym „zagrożeniu tarotem i wróżbami”, a nawet „zagrożeniu ze strony świeckich egzorcystów”. Wszystko, co nie ma na sobie pieczęci kościelnej, może więc być śmiertelnie groźne. W domyśle – wszystko, co kościelne, jest dobre, bezpieczne i godne

RZECZY POSPOLITE

Diabli nadają

œœœ Wszystko wskazuje na to, że dożyjemy czasów, w których użycie prezerwatywy będzie zdradą stanu i wpisywaniem się w rosyjskie plany nieoddania ojczyźnie zwłok Tu-154! (Janusz Palikot)

œœœ Dlaczego kobiety w Polsce mają postępować zgodnie z sumieniem posłów, a nie własnym? (jw.)

œœœ Komisja Majątkowa była elementem dziejowej sprawiedliwości i tego podważać nie można. Kościół tego, co otrzymuje, nie zachowuje dla siebie, lecz oddaje społeczeństwu. (Marcin Przeciszewski, prezes Katolickiej Agencji Informacyjnej)

œœœ Niestety, polski papież nie udał się nam, podobnie jak nie udały się nasze powstania, organizacja lotu do Smoleńska czy służba zdrowia. (Piotr Szumlewicz, publicysta, redaktor książki „Ojciec nieświęty”)

œœœ Niektórzy niewierzący mówią: „Nie mam łaski wiary”. Dlaczego? Czy katolicy mówią: „Nie mam łaski rozumu”? Katolicyzm to nasza kula u nogi. Dla mnie też byłby kulą, gdybym się jej nie pozbył. Byłem u komunii i bierzmowania, a potem zrozumiałem, że nie potrzeba mi nikogo pomiędzy mną a, że tak powiem, absolutem. (Juliusz Machulski, reżyser)

œœœ To wina Kościoła, że słabnie jego autorytet, co umożliwia atak na jasnogórską ikonę. (Jan Turnau, publicysta katolicki)

œœœ Gdyby mi się trafił taki synek jak Wojciech Cejrowski, tobym się chyba powiesiła. (Maria Czubaszek, pisarka, satyryk) Wybrała WZ

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

NA KLĘCZKACH przed świętami na wrocławskim placu Jana Pawła II doszło do nieszczęśliwego wypadku z licznymi ofiarami. MaK

LĘKI WATYKANU Arcybiskup Gerhard Ludwig Mueller, prefekt Kongregacji Nauki Wiary, zionął ogniem na wszystkich przeciwników Kościoła katolickiego, za których uznał także Ruch Palikota. W wywiadzie dla „Naszego Dziennika” antyklerykałów uznał za „neopogan”, ich przodków widzi w Stalinie i Hitlerze, a zamordowanie dzieci w Newton (USA) uznał za skutek czytania… „antyklerykalnych czasopism”. Wypowiedź posła Armanda Ryfińskiego o „biskupach – złodziejach i terrorystach” – uznał za „tę samą argumentację, którą stosowali mordercy polskich oficerów w Katyniu i 80 tys. kapłanów i zakonników w Związku Radzieckim”. Swoją drogą, nie mieliśmy pojęcia, że Ruchu Palikota aż tak bardzo się boją nawet w samym Watykanie. MaK

KOŚCIÓŁ WYSZYDZONY

NACZELNY Z „FRONDY” Konserwatywny dziennik „Rzeczpospolita” po aferze trotylowej zyskał nowego redaktora naczelnego. Jest nim Bogusław Chrabota, do niedawna szef publicystyki Polsatu. Ciekawostką jest fakt, że Chrabota pisywał do „Frondy” – ultrakonserwatywnego czasopisma katolickiego. Jeśli okazuje się, że tacy ludzie szefują dziennikom lub działom publicystyki popularnych kanałów telewizyjnych, to lepiej można zrozumieć, dlaczego Polska jest ciężko zatruta katolickim konserwatyzmem. MaK

Płocki biskup Piotr Libera krzyczał w święta do swoich wiernych, że „trzeba wyrzec się coraz bardziej natarczywej bezbożności”. Nie bardzo wiadomo jednak, kto ma się jej wyrzec i dla kogo jest ona natarczywa. Czy chodzi może o bezbożne machlojki w Komisji Majątkowej, w które zamieszana była najbliższa rodzina biskupa? Trzymamy kciuki za trwałe nawrócenia. MaK

PIRAT PRZED SĄDEM Biskup Piotr J., który 20 października 2012 roku kierował samochodem, mając 2,5 promila alkoholu, będzie miał proces! Przypominamy, że duchowny został zatrzymany po tym, jak zderzył się z latarnią. Kiedy policjanci odkryli, że duchowny jest kompletnie pijany, Piotr J. uznał, że dobrowolnie podda się karze, ale najpierw sam ją sobie wymyśli… Prokuratura przystała na jego warunki, czyli na 8 miesięcy prac społecznych (po 20 godzin w miesiącu) i 4 lata zakazu prowadzenia pojazdu. Na szczęście warszawski sąd miał inne zdanie, dzięki czemu Piotra J. czeka proces. ASz

MAŁŻEŃSTWO BOSKIE? Kardynał Kazimierz Nycz oświadczył, że „małżeństwa nie ustanowił człowiek, tylko Bóg” i człowiekowi nie wolno niczego w tym planie zmieniać. No i tu jest problem, bo z Biblii wynika, że Bogu nie przeszkadzała poligamia, a małżeństwo Józefa i Maryi także trudno uznać za „katolickie”. O tym, że według kościelnego dogmatu o Trójcy „Syn jest zrodzony z Ojca”, aż strach nawet wspominać. Bo ani to monogamiczne, ani heteroseksualne. MaK

Profesor Tadeusz Bartoś, filozof i były dominikanin, wyszydził stanowisko biskupów krytyczne wobec konwencji o przeciwdziałaniu przemocy wobec kobiet. Bartoś (m.in. na stronie natemat.pl) obnażył „pychę Watykanu”, bo napisał, że episkopat, podważając kulturowe uwarunkowanie płci, „stawia się na pozycji ignoranta przeciwko olbrzymiej, gromadzonej od wieków wiedzy”. Przypomniał, że Watykan lekceważy ogromną liczbę międzynarodowych traktatów w sprawie praw człowieka, co „demaskuje hipokryzję Watykanu wbrew pięknym deklaracjom”. Sugeruje też, że biskupi „stawiają się poza cywilizowanym światem”. Ach, ci byli księża! MaK

TELEWIZJA REPUBLIKA Mniej więcej w połowie roku ma ruszyć nowy, prawicowy kanał telewizyjny. – Telewizja Republika ma być dostępna za dodatkową opłatę w kablu, na satelicie i w internecie. To jest koniec świata propagandy – powiedziała portalowi Wirtualnemedia.pl Ewa Stankiewicz, która będzie pełnić rolę dyrektora artystycznego kanału (do tej pory była znana z przebywania pod namiotem Solidarnych 2010, kręcenia filmów o tematyce smoleńskiej i „ataku” na posła Niesiołowskiego). Stacja będzie nadawać przede wszystkim programy publicystyczne, kulturalne, historyczne, dokumentalne oraz reportaże. Redaktorem naczelnym został Bronisław Wildstein, a w gronie jego współpracowników znalazły się takie tuzy prawicy jak: Tomasz Terlikowski, Cezary Gryz, Tomasz Sakiewicz czy Rafał Ziemkiewicz. Nowy kanał ma być odpowiedzią dla „lewicowego TVN24”, choć nie wiadomo, co telewizja Waltera ma wspólnego z lewicą. ASz

Największy wydawca w Niemczech – firma będąca własnością katolickich diecezji – postanowił wycofać się z Polski. O Weltbildzie głośno było w ostatnich latach, kiedy okazało się, że katolickie przedsiębiorstwo zarabia krocie na… pornografii. Firma ta jest właścicielem znaczącego wydawnictwa – „Świata Książki” (6,5 tys. tytułów w 65 mln egzemplarzy). MaK

TĘCZOWI KATOLICY

Koniec sprawy pobicia reporterki Polsatu podczas pielgrzymki Rodziny Radia Maryja. Wyrok – pół roku więzienia w zawieszeniu na trzy lata, 6 tys. zł grzywny i pokrycie kosztów zniszczonego mikrofonu – usłyszał 55-letni Andrzej K., który na pielgrzymce Radia Maryja do Częstochowy pobił dziennikarkę Polsatu. Oczywiście według Rydzykowego „Naszego Dziennika” to kobieta była agresorską, a nie bogobojny pielgrzym. Sąd miał jednak inne zdanie. ASz

Wściekłe ataki biskupów i Watykanu na projekt równouprawnienia małżeństw jednopłciowych we Francji doprowadziły do pogłębienia się podziałów w tamtejszym Kościele katolickim. Coraz więcej środowisk kościelnych wbrew zaleceniom hierarchów popiera projekt rządu. Uczynił tak m.in. – ku oburzeniu Watykanu – słynny tygodnik „Temoignage Chretien” (Świadectwo chrześcijańskie). Francuscy prospołeczni katolicy doczekali się nawet oficjalnej reprymendy ze strony „Osservatore Romano”, oficjalnego dziennika kościelnej centrali. MaK

BIOLOGIA KATOLICKA

KOŚCIÓŁ W OBSERWATORIUM

Ksiądz Ireneusz Skubiś, redaktor naczelny tygodnika „Niedziela”, twierdzi, że „każdy płód ludzki jest człowiekiem, ponieważ z ludzkiej komórki nie powstanie nic innego, jak tylko człowiek”. Obawiamy się, że kościelna odmiana biologii różni się nieco od tej akademickiej. Wiadomo, że z komórek macierzystych można „wyprodukować” niemal każdą ludzką tkankę, na przykład skórę. A wydaje się, że skóra, nawet ludzka, nie jest tym samym co człowiek. No chyba że rozwój komórek księżowskich, m.in. szarych, przebiega jakąś inną, nadprzyrodzoną drogą. MaK

Rząd Francji postanowił bardziej przyłożyć się do przestrzegania polityki świeckości, poluzowanej nieco przez poprzedniego prezydenta Nicolasa Sarcozy’ego. Prezydent François Hollande zapowiedział powołanie do istnienia Narodowego Obserwatorium Świeckości, które będzie sprawdzać, czy rozdział Kościołów i państwa jest skrupulatnie przestrzegany. Ponadto rząd zamierza wycofać się z umowy zawartej z Watykanem w roku 2008, w której zobowiązał

KREWKI PIELGRZYM BEZBOŻNOŚĆ WEDŁUG BISKUPA

WELTBILD ODCHODZI

BŁOGOSŁAWIENI CZY PRZEKLĘCI? „Super Express” szczyci się tym, że cała redakcja została pobłogosławiona przez biskupa Zawitkowskiego. Nie chcemy martwić kolegów z tabloidowego dziennika, ale takie błogosławieństwa źle się nam kojarzą. Po tym, jak Jan Paweł II pobłogosławił łódzkim zakładom Uniontex, nie minęło kilka lat, a tysiące pracowników poszło na bruk i zakład popadł w ruinę. JPII także po swojej śmierci nie popisał się jako patron. Tuż

5

się do uznawania dyplomów uczelni katolickich. Hollande chce wrócić do czasów, w którym dyplom szkoły katolickiej nie był honorowany na równi z państwowym. MaK

PRZYBYWA BEZWYZNANIOWCÓW Z najnowszych badań Pew Forum on Religion & Public Life wynika, że na świecie przybywa ludzi nieidentyfikujących się z żadną religią. Najwięcej na naszym globie jest chrześcijan – około 2,2 miliarda (32 proc.), drugą religią świata jest islam – około 1,6 miliarda wyznawców (23 proc.). Na trzecim miejscu są ateiści – około 1,1 miliarda (16 proc.). Następnie: hindusi – około miliarda (15 proc.) i buddyści – około 488 milionów (7 proc.). Warto przy tym zauważyć, że ludzi deklarujących brak wyznania przybywa najszybciej. ASz

BANK NA CENZUROWANYM Niemiecka policja przeszukała centralę Deutsche Banku – największej instytucji finansowej w tym kraju – w ramach śledztwa w sprawie gigantycznych oszustw podatkowych towarzyszących sprzedaży praw do emisji dwutlenku węgla oraz prania brudnych pieniędzy. Prokuratura podejrzewa 25 pracowników banku o poważne nadużycia; pięciu zostało aresztowanych. Na listę podejrzanych trafili m.in. prezes Jürgen Fitschen oraz główny menedżer finansowy Stefan Krause. Fitschen stwierdził, że jest niewinny, i poskarżył się prasie na nadgorliwą prokuraturę. Ponieważ żale nic nie dały, postanowił interweniować u Volkera Bouffiera – premiera Hesji. Zadzwonił do niego, ale polityk nie chciał się do śledztwa wtrącać. Fitschen naczytał się widać w prasie o polskiej cudownej metodzie załatwiania spraw za pomocą telefonu do polityka. MZB

6

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

POLSKA PARAFIALNA

O

to przegląd najważniejszych, najbardziej – naszym zdaniem – wstrząsających i charakterystycznych wydarzeń w stosunkach Kościół–państwo–społeczeństwo…

STYCZEŃ W Poznaniu rozpoczął się proces z powództwa zakonu filipinów przeciwko Skarbowi Państwa i Ministrowi Finansów. Mnisi zażądali zwrotu 2200 ha gruntów. Gdyby okazało się to z jakichś względów niemożliwe, skłonni byli zadowolić się nieruchomościami zamiennymi lub gotówką w kwocie 70,3 mln zł. Ich pełnomocnikiem był Krzysztof Wąsowski, były współprzewodniczący Komisji Majątkowej. Podczas inauguracyjnej rozprawy opowiadał sądowi, że roszczenia jego klientów nie wynikają z zachłanności, lecz z poczucia honoru i przemożnego pragnienia dotrzymania słowa danego ofiarodawcom (sic!). Brzmienia tej „obietnicy” nikt, niestety, nie pamięta, bo złożono ją w drugiej połowie XVIII w… We wszystkich sądach oczekuje na rozpoznanie blisko 60 podobnych spraw dotyczących majątku o łącznej wartości przekraczającej pół miliarda złotych. Katolicka Agencja Informacyjna obwieściła radosną nowinę, że w 2011 r. Caritas Polska (centrala kościelnego koncernu koordynująca pracę 42 samodzielnych delegatur diecezjalnych) wydała na „priorytetowe akcje pomocowe” 12,9 mln zł. Ich głównymi beneficjentami były ofiary głodu w Afryce (6,2 mln zł) i trzęsienia ziemi w Japonii (4,3 mln zł). Na kraj „rzucono” w sumie 1,3 mln zł. Zestawiliśmy wszystkie wpływy finansowe do kasy (72,6 mln zł) oraz materialne do magazynów (162,3 mln zł) z całością wydatków (206 mln zł) i wyszło nam, że „jałmużnikom” zostało na czysto około 29 mln zł. Nad biskupem płockim Piotrem Liberą, który będąc jeszcze sekretarzem generalnym Episkopatu, mianował kościelnych członków Komisji Majątkowej, zebrały się ciemne chmury. Wyszło na jaw, że jego bratanica grała w jednej drużynie z rodziną D. (miliarderzy ze Śląska), podejrzaną o pranie brudnych pieniędzy przy okazji handlu odzyskanymi kościelnymi gruntami. Ksiądz Mirosław B., proboszcz parafii w Bojanie (woj. pomorskie), został prawomocnie skazany za molestowanie 15-letniej gimnazjalistki doprowadzonej wcześniej do stanu upojenia alkoholowego (zainkasował rok i cztery miesiące pozbawienia wolności w zawieszeniu na 4 lata plus 2 tys. zł grzywny) oraz... wyróżniony przez metropolitę gdańskiego abp. Sławoja Leszka Głódzia powołaniem do elitarnego grona Kapituły Kolegiaty Staroszkockiej. Na przeciwległym krańcu Polski skazano na 2,5 roku bezwzględnego więzienia ks. Romana J., byłego proboszcza i dyrektora katolickiego Radia

VIA w Rzeszowie. W czerwcu sąd zmienił wyrok na karę więzienia w zawieszeniu. Pod zarzutem seksu z 14-latką i nakłanianie jej później (w wieku 17 lat) do aborcji aresztowano ks. kpt. Jacka S., kapelana wojskowego z Legionowa. Dziewczyna zgłosiła się do prokuratury, ponieważ ksiądz znalazł sobie nową kochankę. Ksiądz Krzysztof J., były proboszcz z Częstochowy, stawił się w więzieniu

Miniony rok po raz kolejny pokazał, kto miesza smołę w polskim piekle...

Boni: – 0,3 proc. i ani grosza więcej. Głódź: – Człowieku, mam 10 mln zł długu!

Przeminęło z 2012 celem odbycia kary 3 lat pozbawienia wolności. Przedtem pobił i zgwałcił na plebanii swoją partnerkę, gdy przyszła zakomunikować mu o rozstaniu. Władze kościelne nie nałożyły nań żadnych sankcji kanonicznych.

LUTY Za zamkniętymi drzwiami szczecińskiego sądu rozpoczął się proces ks. Andrzeja D., byłego dyrektora Ogniska św. Brata Alberta i kilku miejscowych szkół katolickich, oskarżonego o doprowadzanie podopiecznych do „innej czynności seksualnej” poprzez „nadużycie stosunku zależności lub wykorzystanie krytycznego położenia”. Na prokuratorskiej ławie zasiadł adwokat pokrzywdzonych. Zawodowi śledczy odpuścili kapłanowi grzechy, uznając je za przedawnione, a seks z małoletnimi – za całkiem z ich strony dobrowolny. Skompromitowanego ks. Dariusza K., byłego dyrektora Papieskich Dzieł Misyjnych i „bohatera” głośnej afery związanej z molestowaniem ministrantów oraz kleryków płockiego seminarium duchownego, odnaleźliśmy w Mołdawii. Biskup Libera załatwił mu miękkie lądowanie na parafii w Bielcach (diecezja kiszyniowska), gdzie zajął się tym, co lubi najbardziej: pracą z młodzieżą. Księdza Bogusława P. z archidiecezji lubelskiej postawiono w stan oskarżenia za molestowanie ministrantów. Jeden z nich miał 11 lat (!), gdy kapłan pierwszy raz włożył mu rękę w majtki. Poznaliśmy kilka danych z tajnego raportu rządowego o pracy Komisji Majątkowej. Okazało się, że brakuje dokumentacji dotyczącej 57 podjętych decyzji oraz wydano kilkaset rozstrzygnięć więcej, niż złożono wniosków. Kuria poznańska wytoczyła miastu proces o 6,5 mln zł odszkodowania za bezumowne użytkowanie oddanego przez Komisję kościelnego budynku, w którym mieści się publiczne liceum. Władze zalały się łzami, że niewdzięcznicy chcą horrendalnych pieniędzy, podczas

gdy sami płacą symboliczny czynsz za udostępnione miejskie nieruchomości i otrzymują dotacje do remontów. Premier Donald Tusk zapowiedział radykalne zmniejszenie liczby kapelanów w wojsku, a minister obrony narodowej Tomasz Siemoniak obiecał, że w ramach racjonalizacji wydatków na armię zredukuje zatrudnienie duchownych o połowę. Jak obiecali, tak… obiecali. Efektów na razie nie widać (patrz grudzień).

MARZEC Dwa lata w zawieszeniu na cztery i pięć lat zakazu pełnienia funkcji kierowniczych zainkasował pallotyn ks. Bronisław R. (prezes Katolickiego Ruchu Antynarkotycznego „Karan”) za to, że „przez wykorzystanie stosunku zależności doprowadził podległe sobie pracownice do poddania się innej czynności seksualnej”. Episkopat opracował wewnętrzną instrukcję dotyczącą księży pedofilów i ich ofiar. Dokument nie zobowiązuje władz kościelnych do zawiadamiania organów ścigania o podejrzeniu przestępstwa oraz odrzuca jakiekolwiek odszkodowania dla pokrzywdzonych, którzy od przełożonych sprawcy mogą ewentualnie oczekiwać „moralnego zadośćuczynienia”. Proboszcz zarabia 800 złotych miesięcznie, parafie finansowo ledwo zipią, diecezje z trudem wiążą koniec z końcem – to wnioski ze specjalnego „raportu” KAI o przychodach i wydatkach Kościoła w Polsce. Znalazło się w nim m.in. sensacyjne twierdzenie, że „częstym zjawiskiem jest ofiarowywanie przez księży części swych zarobków na rzecz indywidualnego wsparcia osób najbardziej potrzebujących spośród parafian. Takie ofiary ze strony księży są czymś normalnym”. Gromowładny nie interweniował… Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Episkopatu minister Michał Boni przedstawił projekt likwidacji Funduszu Kościelnego. W zamian za „usamodzielnienie

duchowieństwa w płaceniu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne” rząd zaproponował możliwość przekazywania przez obywateli na Kościół 0,3 proc. odpisu od podatku rocznego. Boni zaprezentował wyliczenia, z których wynikało, że suma tych cząstek podatku osiągnęłaby kwotę około 100 mln zł rocznie, czyli więcej niż państwo wypłacało dotychczas. „W kwestii likwidacji Funduszu rząd winien liczyć się z wolą społeczeństwa, które w 97 proc. składa się z wierzących i jest temu przeciwne” – powiedział abp Józef Michalik, przewodniczący Konferencji Episkopatu. W sondażu SMG/KRC 59 proc. rodaków zadeklarowało, że nie zapłaci żadnego podatku na Kościół, 38 proc., że zapłaci, a 3 proc., że nie wie. 65 proc. sprzeciwiło się przekazywaniu jakichkolwiek pieniędzy publicznych na Kościoły czy związki wyznaniowe.

KWIECIEŃ W siódmą rocznicę śmierci Karola Wojtyły ks. Sławomir Oder (tzw. postulator procesu kanonicznego) oświadczył, że za sprawą jego protegowanego do ołtarzy zdarzył się „pierwszy, prawdziwy, potwierdzony cud”. Kościół rozkręcił interes o nazwie Sanktuarium w Sokółce i rozpowszechnia opowieści nie tylko o „cudownej hostii”, ale też „znikających” za jej przyczyną guzach nowotworowych. Ksiądz kanonik Sławomir S., proboszcz z diecezji łowickiej, spędził święta wielkanocne w areszcie. Zarzucono mu kontakty seksualne co najmniej z trzema chłopcami. Duchowny był pupilem ordynariusza bp. Andrzeja Dziuby, odwiedzał go w parafii kard. Józef Glemp, gdy był jeszcze prymasem. Sąd oddalił zażalenie na areszt mimo petycji parafian domagających się uwolnienia „ukochanego duszpasterza”, który żadną miarą nie mógł dopuścić się tak ohydnych przestępstw, skoro jest „dobrym gospodarzem” oraz „wybudował kościół!”.

W Katowicach rozpoczął się proces rodziny śląskiego biznesmena Jacka D. – szczodrego sponsora archidiecezji i przyjaciela biskupów. Prokuratura zarzuciła im wyłudzenia praw do pierwokupu gruntów na podstawie fikcyjnego zameldowania i pranie brudnych pieniędzy. Sprawa jest pokłosiem działalności Komisji Majątkowej. Na liście świadków znalazło się kilkunastu duchownych z bp. Liberą na czele. Są na niej też przełożone żeńskich domów zakonnych.

MAJ Sąd w Siedlcach skazał ks. Jacka W., kapelana sióstr benedyktynek w Drohiczynie, na rok więzienia w zawieszeniu na trzy lata za molestowanie 15-latki. Biskup drohiczyński Antoni Dydycz odwodził matkę dziewczyny od wywoływania skandalu, przekonując, że „skruszony ksiądz jest na drodze nawrócenia”. W tzw. ostatnim słowie „skruszony” domagał się uniewinnienia, twierdząc, że padł ofiarą spisku. Nad gdańską kurią metropolitalną zawisło widmo konieczności ujawnienia całego majątku. Taką decyzję podjął sąd na wniosek urzędu skarbowego, prowadzącego postępowanie egzekucyjne wobec archidiecezji o zwrot około 10 mln zł długów. Do sądu w Łowiczu wpłynął akt oskarżenia przeciwko dyrektorowi diecezjalnego Radia Victoria i księgowej rozgłośni. Prokuratura zarzuciła ks. Piotrowi S. oszustwa i wyłudzenie publicznych pieniędzy w łącznej kwocie ponad 70 tys. zł, a jego byłej podwładnej, Elżbiecie Ł., sfałszowanie 128 dokumentów. W Kętrzynie wszczęto śledztwo w sprawie ks. Jarosława M. z archidiecezji warmińskiej. Rzecz dotyczy molestowania dziewczynek mających mniej niż 15 lat. Zawiadomienie złożyła dyrektorka szkoły, której dzieci opowiedziały o rozbieraniu ich przez duchownego, dotykaniu miejsc intymnych, namawianiu do kąpieli na plebanii. Prokuratura

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r. w Malborku postawiła zarzuty ks. Dariuszowi S., wikariuszowi parafii w Nowym Stawie i nauczycielowi religii, podejrzewanemu o molestowanie seksualne 14-letniego chłopca. Biskup elbląski Jan Styrna zawiesił podwładnego w czynnościach oraz skierował go na urlop zdrowotny. Księża masowo wzięli się za wędkowanie. W wodzie specjalnie dla nich zmętnionej przez Ministerstwo Rolnictwa pływa około 70 mln zł z programu mającego na celu „rozwój obszarów zależnych od rybołówstwa”. Parafie otrzymują z tego tytułu dotacje nawet na „remont pomieszczeń służących spotkaniom członkiń kół różańcowych i ministrantów”.

CZERWIEC W szkołach publicznych idzie nowe, a kaganek oświaty zamienia się w gromnicę: w niektórych placówkach wprowadzono obowiązkowe modlitwy z pieśniami religijnymi podczas przerw międzylekcyjnych, a katecheci coraz częściej wynoszeni są do rangi dyrektorów. Przez ponad trzy lata Kościół śmiał się władzy w nos, lekceważąc żądanie przeniesienia krzyża posadowionego nielegalnie w Stalowej Woli na komunalnym gruncie i symbolizującego „obsikanie” miejsca pod przyszłą świątynię. Gdy pewien obywatel rozwiązał problem, przenosząc bezpańską nieruchomość na swoją prywatną posesję, sandomierska kuria zawyła z bólu zranionych uczuć religijnych, zaś prokuratura napięła muskuły i obiecała, że oskarży zuchwalca o kradzież, a wcześniej wyśle go do psychiatryka. Dwóch uczniów Szkoły Podstawowej w Kłodawie (diecezja pelpińska) zostało publicznie spoliczkowanych przez nauczyciela religii – ks. Piotra K. Wydarzyło się to w dniu uroczystego zakończenia roku szkolnego. Wzorowo zachował się bp Wiesław Śmigiel, bo zamiast grać na zwłokę oklepanym „niewinny do czasu prawomocnego wyroku”, wezwał proboszcza na dywanik i po wysłuchaniu wyjaśnień nakazał mu złożenie natychmiastowej rezygnacji z pracy w szkole.

LIPIEC Minister Boni zmiękł. Nie widzi „szczególnego przywileju dla duchownych w opłacaniu im przez państwo składek”, bo przecież „opłacamy także składki za bezrobotnych”… Rozpoczął się proces z powództwa zakonu księży misjonarzy żądających od państwa zwrotu 4 hektarów gruntów w samym centrum stolicy, odebranych mnichom dekretem carskim z 1864 r. Wartość działki to ponad 234 miliony złotych! Kuria poznańska ewakuowała na Ukrainę ks. Mariusza G., który słuchał muzyki, gdy w sąsiednim pokoju na plebanii jego partnerka rodziła mu syna. Chłopiec przyszedł na świat martwy. „Ochrzciłem go, namaściłem i wezwałem pogotowie”

– zeznał w prokuraturze kapłan. Biegły ginekolog-położnik prof. Tomasz Opala orzekł, że gdyby wikary zawiózł kobietę do szpitala albo odpowiednio wcześnie wezwał pomoc, dziecko mogłoby żyć. „Polska bez Radia Maryja byłaby krajem upadłym, jak Somalia: niekończące się afery, tajemnicze samobójstwa, seryjne morderstwa, eutanazja ludzi powyżej 70 roku życia, dzieci modyfikowane w probówkach i hodowane na narządy” – krzyczał na Jasnej Górze łomżyński biskup senior Stanisław Stefanek. Prezydent Bronisław Komorowski „w imieniu całego narodu polskiego” zaprosił Benedykta XVI do odwiedzenia naszego kraju, bowiem „cały naród z wdzięcznością i wzruszeniem wspomina pierwszą pielgrzymkę” tego papieża w roku 2006. Pokaźna część społeczeństwa została tym sposobem pozbawiona przez prezydenta obywatelstwa. Przymusowa katolicka indoktrynacja dzieci i młodzieży podczas wakacji stała się standardem. Rodzice harcerzy wyjeżdżających na obóz zorganizowany przez Komendę Hufca ZHP w Otwocku zostali ostrzeżeni: „W czasie pobytu uczestnicy będą mieli możliwość uczestniczenia w polowych Mszach św., organizowanych na terenie bazy obozowej. Domyślnie wszyscy uczestnicy będą brali udział w Mszy św. Jeżeli z Państwa dzieckiem ma być inaczej – proszę poinformować kadrę”. Przewodniczący abp Józef Michalik ogłosił nową strategię Kościoła: „Dzisiaj przyszła epoka laikatu. To on zadecyduje o przyszłości Kościoła. Nie biskupi”. Wyraźnie przy tym zastrzegł, że on i jego koledzy muszą stanąć na czele rewolucji, bowiem różne środowiska katolickie „chcą reformować Kościół na swój sposób”, ale „to nie jest reforma zdrowa”.

SIERPIEŃ W Hryniewiczach na Podlasiu gipsowa Matka Boska „zapłakała krwawymi łzami”. Ogólnopolskie media huczały, Kościół wzywał do nawrócenia i przymierzał się do kolejnego cudu. Badania DNA wykazały, że krew na figurce pochodzi od mężczyzny… Franciszkanie przeżywali trudne dni, bo niemal równocześnie do aresztów trafili dwaj mnisi „mający słabość” do dzieci: o. dr Iwo S., uchodzący za jednego z najznakomitszych specjalistów z dziedziny muzyki kościelnej (usłyszał m.in. zarzut doprowadzenia chłopca w wieku 10 lat do poddania się „innym czynnościom seksualnym”), oraz o. Andrzej U. (ściąganie z internetu i rozpowszechnianie pornografii dziecięcej). Oskarżony o pedofilię ks. Bogusław P. (por. luty) i posiadający na razie status podejrzanego ks. Dariusz S. (patrz maj) popełnili samobójstwa. Pierwszy sam się spalił, drugi wrócił z urlopu tylko

7 po to, żeby powiesić się na plebanii. Obaj zostawili listy pożegnalne z wyrazami żalu za grzechy. Afera Amber Gold wykazała, że za rozgrzeszenie trzeba słono zapłacić, a prezes tej firmy był hojnym sponsorem dominikanów w Gdańsku. Nie on jeden. W naszej publikacji ujawniliśmy liczne przypadki konszachtów szemranych biznesmenów, występnych urzędników i sprzedajnych polityków z Kościołem. Sanktuarium maryjne w Otyniu (diecezja zielonogórsko-gorzowska) legło w gruzach, bo kuria oglądała się na państwo, żeby dało więcej pieniędzy na remont zabytku. Tymczasem rząd zasponsorował biskupów: Ministerstwo Spraw Zagranicznych przyznało fundacji należącej do Konferencji Episkopatu kilkaset tysięcy złotych na „wsparcie obywatelskiego i samorządowego wymiaru polskiej polityki zagranicznej”.

WRZESIEŃ Po wakacyjnej przerwie wznowiono pertraktacje na temat wysokości i terminów płatności okupu za ewentualną zgodę biskupów na likwidację Funduszu Kościelnego. Episkopat wyraził „wstępną aprobatę” pomysłu odpisów podatkowych, ale domagał się od rządu gwarancji finansowych, że jeśli wierni nie zechcą dobrowolnie płacić, straty wyrówna im państwo. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu podtrzymał decyzję dyrektora izby skarbowej o naliczeniu ks. Bernardowi K. ponad 1,8 mln zł podatku od posiadanych przezeń 2,5 mln zł „nieznajdujących pokrycia w ujawnionych źródłach przychodów”. Władzom Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego nie udało się zamieść pod dywan afery księdza profesora plagiatora recydywisty Stanisława Tymosza, byłego dyrektora Instytutu Prawa Kanonicznego tej uczelni, który w swojej macierzystej diecezji zamojsko-lubaczowskiej jest „rzecznikiem sprawiedliwości” Sądu Biskupiego (odpowiednik prokuratora). Przy okazji „sprawy Tymosza” wyszły na jaw dwa inne plagiaty popełnione na KUL-u. Sąd w Kołobrzegu skazał byłego proboszcza, ks. Zbigniewa R., na 2 lata bezwzględnego więzienia za wielokrotne doprowadzenie dwóch chłopców do „poddania się czynnościom seksualnym”. Według stanu na dzień 4 września w prokuraturach i sądach „wisiały” sprawy siedmiu kapłanów podejrzanych (oskarżonych) o nadużycia seksualne wobec dzieci. Jeśli wsłuchać się w milczenie biskupów, to problem pedofilii w polskim Kościele nie istnieje. Dzieci i młodzież wróciły po wakacjach do szkół, gdzie czekało na nie ponad 31 tys. nauczycieli religii (co trzeci jest osobą duchowną) i wiele różnych niespodzianek, na przykład katechetów na posadach nowo mianowanych dyrektorów. Salezjańskie

gimnazjum w Lubinie zorganizowało obóz integracyjny dla nowych uczniów, a przy tej okazji także otrzęsiny. W przypadku dziewczynek „zabawa” polegała na zlizywaniu bitej śmietany z obnażonych kolan księdza dyrektora.

PAŹDZIERNIK Warszawski biskup pomocniczy Piotr Jarecki prowadził samochód w stanie upojenia alkoholowego (2,6 promila) i zderzył się z latarnią. „Ten straszny atak na duchowieństwo, na każdym kroku. I to, co się dzieje w Polsce z Kościołem, myślicie, że to nie stresuje duchownych, pasterzy?” – tłumaczył hierarchę o. Rydzyk na antenie Radia Maryja. Ściśle związana z Kościołem psycholog dr Ewa Kusz wskazała na jeszcze jeden powód: mentalną spuściznę po komunie, która sprawia, że księża boją się wynosić swoje uzależnienia na zewnątrz… Konferencja Episkopatu stanęła murem za Telewizją Trwam. Biskupi uznali, że stacja Rydzyka jest odpowiedzialna za przekaz „prawdy i strzeżenie granic moralności chrześcijańskiej”, a kto sprzeciwia się tej jedynie słusznej prawdzie, „popełnia grzech przeciwko Duchowi Świętemu”. Pomysł powszechnego referendum w sprawie legalności aborcji rzecznik episkopatu ks. Józef Kloch skomentował w następujący sposób: „Pewne werdykty nie zależą od decyzji narodu, co nie oznacza, że jeśli będzie referendum, to naród nie może się wypowiedzieć”. Na prośbę premiera Tuska złożoną posłowi Romanowi Kotlińskiemu podczas sejmowej dyskusji nad tzw. drugim exposé sporządziliśmy bilans wszystkich wydatków państwa i samorządów na Kościół. Wyszło czarno na białym, że jest to kwota rzędu 8 mld zł rocznie. Poseł wysłał Tuskowi bilans – Tuska do tej pory zatkało.

LISTOPAD Za zamkniętymi dla publiczności drzwiami sądu w Rawie Mazowieckiej ruszył proces ks. Sławomira S., oskarżonego o pedofilię (por. kwiecień). Prokuratura przedstawiła pięciu pokrzywdzonych wykorzystywanych przez proboszcza, gdy byli między 13 a 15 rokiem życia. Przypadek pijanego biskupa za kółkiem samochodu niczego jego młodszych kolegów nie nauczył. Po karczemnej awanturze w miejscu publicznym do Izby Wytrzeźwień w Białymstoku dostarczono zamroczonego alkoholem (ponad 3 promile) ks. Adama M., sędziego Sądu Metropolitalnego i przewodniczącego Kolegium Duszpasterzy Akademickich. W kazaniach 11-listopadowych biskupi ubolewali, że w społeczeństwie „powstały podziały”, „drogi się rozeszły” i „nastąpiła fragmentaryzacja”. Zachęcali też do „modlitwy o jedność” oraz „odbudowy wspólnoty”.

Profesor Janusz Ostoja-Zagórski, nowo mianowany rektor Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, nakazał zdjąć krzyże ze ścian sali senatu uczelni i swojego gabinetu. „Symbolem, który dla wszystkich powinien być wspólny, jest tylko godło państwowe” – wyjaśnił rektor. Przed Sądem Okręgowym w Legnicy zakończył się proces grupy oszustów z zakonu salezjanów, którzy wyłudzili z banku pożyczki na łączną kwotę 418 mln zł. Ksiądz Ryszard M., mózg przekrętu, został skazany na 8 lat bezwzględnego więzienia, a jego konfratrzy księża: Grzegorz S. i Marek F. – po 4 lata, Waldemar K. – 1 rok i 6 miesięcy w zawieszeniu na cztery lata, Jan N. – 2 lata w zawieszeniu na pięć. Wszyscy odpowiedzialni za tę megaaferę wciąż są czynnymi duszpasterzami. Na Komisji Wspólnej strona kościelna zażądała wprowadzenia egzaminu maturalnego z religii. Reprezentanci rządu stanęli okoniem, ale obiecali, że „wszelki wymiar prawny w tym zakresie będzie analizowany”.

GRUDZIEŃ Wspierana przez kard. Stanisława Dziwisza przeorysza krakowskich norbertanek usiłowała dyskretnie sprzedać za 4,5 mln zł kilkanaście domów wraz z lokatorami. W TVP2 miał ukazać się reportaż o gdańskiej szkole prowadzonej przez Zgromadzenie Braci Szkół Chrześcijańskich, a w nim nagrania wulgarnych rozmów mnichów podczas libacji alkoholowych na terenie placówki i propozycje „oglądania ptaszka”. Na wniosek prawników zakonu sąd, w trybie „zabezpieczenia powództwa”, zabronił emisji programu. Sprawdziliśmy stan realizacji obietnic złożonych w lutym przez Tuska i Siemoniaka: zlikwidowano jedną parafię wojskową, a pięciu kapelanów przesunięto do korpusu emerytów. Aktualna liczebność Ordynariatu to 145 oficerów w sutannach, zarabiających średnio 6037 zł (brutto) miesięcznie, nie licząc okolicznościowych nagród ani dochodów z posług religijnych. Pół miliona złotych wydał MON na tegoroczną pielgrzymkę do Częstochowy. Maszerowało 700 żołnierzy, sam transport przenośnych toalet kosztował 40 tys. zł. Prezydium Episkopatu potępiło przyjęcie przez rząd konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Podczas wigilijnej pasterki metropolita poznański abp Stanisław Gądecki (zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu) oskarżył ateistów i krytyków Kościoła o ich niemal bliźniacze „podobieństwo z programem ideologów nazistowskich”. Zapowiadany koniec świata nie nastąpił, więc przyjdzie nam się jeszcze trochę pomęczyć... ANNA TARCZYŃSKA

8

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

PATRZYMY IM NA RĘCE

Czy GMO to zło? dla istniejącej w środowisku bioróżnorodności. – To prawda, tyle że uprawianie GMO niszczy środowisko naturalne dokładnie w taki sam sposób jak uprawianie odmian tradycyjnych. Niestety, zaoraliśmy już na naszej planecie ponad 60 proc. ziem nadających się pod uprawę roślin i mamy do czynienia z monokulturami trzciny

kosztów produkcji oraz produkowaniu odporniejszej żywności. Ma to prowadzić do uzależnienia rolnictwa od światowych koncernów produkujących licencjonowane odmiany roślin. Chodzi głównie o koncern Monsanto, który produkuje herbicyd (rodzaj pestycydów) Roundup. – Okropne są te koncerny. Zamiast rozdawać za darmo nasiona roślin genetycznie modyfikowanych, każą za nie płacić. Czyż nie tak samo zachowują się firmy produkujące nasiona odmian tradycyjnych? A koncerny produkujące farmaceutyki,

glifosat. Inne są oporne na owady, dzięki czemu nie jest konieczne ich opryskiwanie środkami owadobójczymi. Pierwsze zwiększają chemizację rolnictwa, drugie zmniejszają. Byłbym bardzo zadowolony, gdyby wynaleziono takie odmiany roślin, których uprawy można by było chronić w inny sposób, niż stosując glifosat. Myślę, że hodowcy nad tym pracują. – Monsanto jest podobno przebiegły i uzależnia od siebie rolników, a tym, którzy nie chcą z nim współpracować, skutecznie uprzykrza życie.

cukrowej, bawełny, kukurydzy, pszenicy, ziemniaków i tak dalej. W Polsce, gdzie nie ma upraw roślin GM, też mamy do czynienia z monokulturami. Z pewnością środowisku mniej szkodzą uprawy urozmaicone, prowadzone na małych poletkach (wszystko jedno, czy uprawiamy odmiany GM, czy tradycyjne), ale jest to rolnictwo mało wydajne, które nie wykarmi ludności naszej Ziemi. Rolnik, z którym rozmawiałem, oburzał się na „ekologów” domagających się zachowywania bioróżnorodności. Wykrzykiwał m.in. (tu pominę słowa niecenzuralne): „Jak na swoim polu posieję pszenicę, to ma tam rosnąć pszenica, a nie maki i bławatki”. GMO, w skali globalnej, przyczynia się do ratowania bioróżnorodności. Ze względu na wyższą plenność roślin genetycznie modyfikowanych można pod uprawy przeznaczać mniej hektarów. W Brazylii, gdzie na wielką skalę uprawia się rośliny GM do produkcji biopaliw, ratuje się w ten sposób wielkie obszary puszcz tropikalnych. – Innym argumentem przeciwników GMO są wielkie koncerny, którym zależy na obniżaniu

samochody i inne dobra? Nikt nikomu nie zabrania otrzymania nowej, wartościowszej odmiany rośliny GM, lepszej niż oferowana przez Monsanto. Przykładem niech będzie odmiana „złoty ryż”, w której nasionach zawarta jest witamina A. Została ona wytworzona w Szwajcarii i jest rozpowszechniana przez Instytut Ryżu na Filipinach – bez jakiegokolwiek udziału wielkich koncernów. – Ale to rolnicy będą zmuszani do kupowania materiału siewnego po cenach dyktowanych przez te nieszczęsne koncerny. – Nie kupowaliby, gdyby to im się nie opłacało. Notabene, większość materiału siewnego odmian tradycyjnych to materiał z roślin, które dobrze plonują tylko w pierwszym pokoleniu. Co roku trzeba zaopatrzyć się w nowy materiał siewny, ale to się opłaca. – Nasiona roślin GM są sprzedawane w pakiecie z herbicydem Roundup (glifosat*), bo niszczy on wszystkie inne rośliny. Ten toksyczny herbicyd bywa już podobno w mleku kobiet karmiących. – Niszczy wiele roślin, ale nie wszystkie. Rośliny GM są tak konstruowane, by były odporne na

– Nie znam się na tych sprawach, ale wydaje mi się mało prawdopodobne, by jakikolwiek koncern miał możliwość stosowania terroru w stosunku do swoich klientów. Ja od 20 lat kupuję kolejne samochody marki Toyota, ale nie sądzę, bym był przez tę firmę terroryzowany czy ubezwłasnowolniany. – A co z różnorodnością odmian roślin i argumentami mówiącymi, że w niektórych krajach obu Ameryk uprawiana jest tylko jedna odmiana kukurydzy modyfikowanej genetycznie? – To są twierdzenia wyssane z palca. Zupełnie inne odmiany kukurydzy uprawia się do produkcji bioetanolu, a inne do produkcji płatków kukurydzianych. Poza tym nie traktujmy rolników jak głupków, którzy wybierają do upraw odmiany gorsze, a zaprzestają upraw roślin lepszych. Rolnicy muszą dbać o to, by uprawiać to, co ktoś od nich kupi. – Czy faktycznie GMO pozwoli skuteczniej walczyć z głodem na świecie? – Stosowane do niedawna metody pozwalały na wyprodukowanie żywności dla 6 miliardów ludzi. Za 50 lat będzie nas na tej planecie

Żywność modyfikowana genetycznie swoich przeciwników i zwolenników może liczyć w milionach. Jedni mówią, że GMO jest szkodliwe, inni – że nie. Kto ma rację? Odpowiedzi szukaliśmy wśród najwybitniejszych polskich naukowców. Nasze wątpliwości spróbował rozwiać Piotr Węgleński, profesor nauk biologicznych i genetyk, członek Towarzystwa Naukowego Warszawskiego i Polskiej Akademii Nauk. – Według powszechnej opinii GMO szkodzi ludziom. Potencjalni konsumenci obawiają się, że genetycznie modyfikowana żywność może wpłynąć na ich zdrowie, powodować rozmaite alergie, a nawet raka. – GMO nie szkodzi ani ludziom, ani zwierzętom. Zostało to sprawdzone w kilkuset laboratoriach. Na podstawie przeprowadzonych badań agencje odpowiedzialne za bezpieczeństwo żywności i leków FDA (Food and Drug Administration) w USA i EFSA (European Food Safety Authority) w Unii Europejskiej dopuściły do upraw rośliny GM, a do konsumpcji – żywność i pasze z nich otrzymywane. Po wynalezieniu kolei żelaznej powszechnie twierdzono, że zabiera ona krowom mleko. Telefony komórkowe miały generowanymi przez siebie falami niszczyć mózgi. Każdy nowy wynalazek spotykał się z podobnymi obawami. Tak samo jest z GMO. – Dziś nie można przewidzieć skutków jedzenia żywności modyfikowanej, więc nie wiemy, czego się spodziewać za kilkadziesiąt lat. Przeciwnicy GMO twierdzą, że taka żywność może doprowadzić do mutacji ludzkich płodów. – Wiadomo, że spożywanie GMO nie wpłynie w jakikolwiek sposób na przyszłe pokolenia. W szczególności nie spowoduje żadnych mutacji ani u osób jedzących GMO, ani u ich potomków. Pewność ta wynika z faktu, że konstruując GMO, wiemy bardzo dokładnie, jakie zmiany w genach roślin (czy innych organizmów) wprowadzamy. Dawniejsze metody prowadzące do otrzymywania nowych odmian roślin, takie jak wywoływanie u nich mutacji lub krzyżowanie z roślinami innych odmian (a nawet innych gatunków), były dużo mniej precyzyjne. Otrzymywaliśmy rośliny zmodyfikowane na różne, często nieoczekiwane sposoby, ale i tak nigdy nie prowadziło to do wywołania mutacji u ludzi i ich potomstwa. – A co ze środowiskiem naturalnym, które może znacznie podupaść przez wprowadzenie upraw transgenicznych, czyli monokulturowych? To zagrożenie

ponad 9 miliardów. Tradycyjne rolnictwo, niewykorzystujące roślin (i zwierząt) genetycznie modyfikowanych, nie zapewni żywności dla takiej masy ludzi. – Według krytyków, GMO ma „zabić” rośliny ekologiczne przez pyłki, które je zatrują. – Nie ma roślin „ekologicznych”. Pyłki roślin GM nie „zabijają” innych roślin. Ekologom chodzi o to, że rośliny zmodyfikowane genetycznie, krzyżując się z odmianami niemodyfikowanymi, mogą te ostatnie wyprzeć. – Francja, Austria, Włochy zakazały wprowadzenia GMO. Dlaczego Polska tego nie zrobiła? – Nie mogły tego zrobić, będąc w Unii Europejskiej, i tego nie zrobiły. Polska usiłowała wprowadzić zakaz uprawy odmian dopuszczonych do upraw przez UE i naraziła się na kary. Notabene, argumentacja polskich władz sprowadzała się nie do tego, że rośliny GM są szkodliwe, ale że ich otrzymywanie i uprawa są niezgodne z obowiązującymi w Polsce wartościami chrześcijańskimi (sic!). Hasło „Polska wolna od GMO” oznaczałoby regres polskiego rolnictwa, upadek przemysłu drobiarskiego (pasze GMO), brak insuliny i wielu podstawowych leków otrzymywanych z GMO oraz rozebranie Polaków do naga, bo nie ma już na świecie bawełny nie-GMO. Mam nadzieję, że polski rząd oprze się na opiniach specjalistów, a nie na stanowisku osób protestujących przeciwko GMO, takich jak piosenkarka Doda czy niektórzy politycy. – Przygotowując się do rozmowy z panem, dotarłem do wielu bzdur. Jedna z nich mówiła, że „zwykłe” pomidory nie mają genów. Zawiera je z kolei żywność modyfikowana, co ma mieć wpływ na DNA człowieka. – Kilka lat temu 68 proc. ankietowanych Irlandczyków uznało, że tylko rośliny GM mają geny, rośliny „normalne” ich nie mają. Miło, że nie tylko w Polsce pojawiają się takie poglądy. – Co z oznakowywaniem towarów? Czy można kupić żywność genetycznie modyfikowaną, nie wiedząc o tym? – W Polsce produkty zawierające soję nie są wolne od GMO. Nie wiem, czy są znakowane. Uznanie a priori, że żywność genetycznie modyfikowana jest trucizną, to absurd. Wiedząc, czym ona jest, nie obawiam się spożywania produktów zmodyfikowanych i apeluję, abyśmy nie ulegali histerii i wyzbyli się lęków przed nimi. Rozmawiał ARIEL KOWALCZYK *Glifosat – nazwa zwyczajowa herbicydu z grupy fosfonianów. Zwalcza wiele gatunków chwastów; składnik preparatów do niszczenia zbędnej roślinności przed siewem i przed wschodem roślin uprawnych; stosowany do ochrony sadów i na terenach nieużytkowanych rolniczo (PWN).

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

Dotowanie kościelnych urzędników od kilku dziesięcioleci jest polskim sportem narodowym. Włodarze miast i wsi prześcigają się w pomysłach na podlizywanie się klerowi. Rekordy popularności bije zapraszanie duchownych na lokalne imprezy, gdzie często rolą księdza jest nie tylko jedzenie i picie na koszt podatników, wspieranie władzy poprzez fotografowanie się z wójtami oraz prezydentami czy pozwalanie im na ostentacyjne całowanie w pierścień. Otóż takie uroczystości organizowane są zazwyczaj z powodu zakupu nowego wozu strażackiego, wybudowania parkingu, odcinka ulicy, boiska, szkoły itd. Niektórzy samorządowcy już chyba uwierzyli, że takie ganz nowe rzeczy bez stosownego poświęcenia są po pierwsze pogańskie, a po drugie pewnikiem rozsypią się, zanim jeszcze zaczną funkcjonować. Poniżej przedstawiamy listę różnych budynków i pojazdów, które bez czarodziejskiego machnięcia kropidłem pewnie już dawno byłyby zrównane z ziemią albo co najmniej nawiedzone złym duchem. ~ W Szkole Podstawowej im. Adama Mickiewicza w Udaninie odbyło się uroczyste poświęcenie fabrycznie nowego autobusu, którego dokonał ks. Andrzej Guźniczak. W uroczystości oczywiście udział wzięli: wójt gminy, zastępca wójta, dyrektor szkoły podstawowej, dyrektor gimnazjum, nauczyciele szkoły oraz uczniowie. ~ Strażacy z OSP Wola Drwińska zapisali w swojej kronice kolejne

POLSKA PARAFIALNA

Nie wszystko złoto, co się święci

ważne wydarzenie. Przy udziale m.in. wójta gminy, starosty bocheńskiego, prezesa powiatowego ZOSP RP, naczelnika wydziału operacyjnego KP PSP w Bochni, druhów z wszystkich jednostek OSP Gminy Drwinia, a także licznie przybyłych mieszkańców wsi miała tu miejsce uroczystość poświęcenia i przekazania do użytku nowego samochodu bojowego. Mszę odprawioną przy ołtarzu polowym koncelebrował ks. Roman Kopacz (kapelan strażaków Gminy Drwinia) oraz ks. prałat Stefan Cabaj, kapelan straży regionu tarnowskiego. Podczas mszy poświęcony został samochód ratowniczo gaśniczy Peugeot Boxer 335 za około 136 tys. zł. ~ Na koncelebrowanej mszy w kaplicy pw. bł. Michała Kozala

w Koninie, którą odprawił ks. proboszcz Piotr Piec, odbyło się poświęcenie nowego odcinka ulicy. Przybyli przedstawiciele gminy Lwówek z burmistrzem na czele, członkowie rady miejskiej i in. Po wyświęceniu była imprezka. Wszystko zorganizował sołtys wraz z radą sołecką oraz Zarząd Stowarzyszenia Miłośników Konina. ~ W Łagowie odbyło się uroczyste poświęcenie sztandaru Gminnego Koła Pszczelarzy. Uroczystość uświetnili: prezydent Polskiego Związku Pszczelarskiego, wójt gminy Łagów, ks. Mariusz Kusiak i ks. Witold Koba. ~ W dniu rozpoczęcia roku szkolnego 2012/2013 poświęcono boisko oraz plac zabaw przy szkole

w Brzyskach. W uroczystości wzięli udział: radni gminy, grono pedagogiczne i oczywiście uczniowie wraz z rodzicami. Poświęcenia dokonał ksiądz proboszcz Edward Pasionek. ~ W listopadową niedzielę na terenie parafii Wilkowice miało miejsce uroczyste poświęcenie koni. Przed kościołem pw. św. Edyty Stein zgromadziła się liczna grupa hodowców. Po mszy proboszcz Alfred Wittke udzielił błogosławieństwa wszystkim zgromadzonym, a następnie wszyscy udali się na poczęstunek. ~ W październiku odbyło się uroczyste przekazanie i poświęcenie ciężkiego samochodu ratowniczo-gaśniczego z funkcją chemiczno-ekologiczną marki MERCEDES ATEGO 1529 dla OSP Gołaszewo.

9

~ W Lubrańcu duchowni uroczyście poświęcili miejsce parkingowe przy kościele parafialnym. Przedsięwzięcie realizowane było w całości ze środków własnych Gminy i Miasta Lubraniec. Udział wzięli przedstawiciele władz, a poświęcenia dokonał biskup włocławski Wiesław Mering. ~ W dniu Święta Niepodległości nastąpiło uroczyste otwarcie i poświęcenie rozbudowanego i odnowionego budynku Orawskiej Biblioteki Publicznej. Do przecięcia wstęgi zostali poproszeni: wójt gminy Jabłonka, przewodniczący rady gminy, poseł Edward Siarka (Solidarna Polska), sołtys Jabłonki i ksiądz proboszcz Kazimierz Czepiel. ~ Policjanci z komisariatu w Ząbkach zostali doposażeni w nowoczesny, oznakowany radiowóz Kia. Poświęcenia samochodu dokonał ks. kanonik Andrzej Kopczyński. Wymienione przez nas przypadki to kropla w czarnym morzu polskiej, katolickiej rzeczywistości. Niestety, w takich przypadkach honoraria wypłacane za księżowskie usługi są ukrywane albo następują tzw. transakcje wiązane, kiedy według ustnej umowy za poświęcenie na przykład szkoły oddaje się lokalnemu księdzu kawałek miejskiej działki lub jakiś budynek… W samej Łodzi na rzecz organizacji kościelnych miejskie spółki przekazały w 2011 roku 88,7 tys. zł, a rok później, kiedy miasto organizowało „tylko dwie” imprezy związane z poświęceniem obiektów wybudowanych przez spółki z kapitałowym udziałem miasta, wydano z pieniędzy publicznych 42 tys. zł. Tak oto polscy politycy oddają Kościołowi w religijną opiekę nie swoje mienie i płacą za to honorarium nie ze swoich pieniędzy. A Kościół… bierze wszystko, co mu w ręce wpychają, bo taka już jego „uboga” natura. ARIEL KOWALCZYK

10

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

POD PARAGRAFEM

z zaciskaniem pasa. Trudno zaś do tego przekonać społeczeństwo żywiące się w sporej części w dyskontach, ubierające się w szmateksach i rozczarowane faktem, że wiele programów ogłaszanych przez gabinet PO-PSL skończyło się gigantycznymi skandalami. Wystarczy wspomnieć o projektach informatycznych w służbie

mieliśmy już podczas grudniowej debaty nad propozycją przyjęcia przez Polskę tzw. paktu finansowego, zaostrzającego dyscyplinę finansową w strefie euro. Wspólne posiedzenie komisji spraw zagranicznych, ds. UE i finansów bardziej przypominało cyrk niż parlament. Zaczęło się od klasycznych utarczek słownych: Krzysztof Szczerski (PiS), były wiceszef MSZ, nazwał pakt „aktem szkodliwym dla Polski”, zaś Anna Fotyga (PiS) oświadczyła, że pakt ogranicza polską suwerenność, bo poddaje nasz kraj pod władzę państw eurostrefy. – To realizacja Pax Germanica, który Angela Merkel ogłosiła w Davos

zdrowia i resorcie spraw wewnętrznych, które o mało co się nie zawaliły ze względu na afery korupcyjne, plan budowy autostrad przed Euro 2012, który zakończył się falą bankructw firm budowlanych, awanturę o Amber Gold czy tanie linie lotnicze OLT. Po serii takich wpadek tzw. zwykli Polacy mają prawo do kwestionowania wiarygodności ekipy Tuska. Podobnie jak sejmowa opozycja. Tymczasem przeprowadzenie konstytucyjnych zmian to niemal mission impossible. Wymagają one szerokiej, ponadpartyjnej zgody. Przedsmak kosmicznej awantury o euro

w 2008 r. i konsekwentnie realizuje – mówiła. W pewnym momencie obrady zostały przerwane przez performance grupki sejmowych gości, którzy wskoczyli na krzesła i rozwinęli transparent: „Pakt fiskalny – Stop! – Ruch Narodowy”. Zaraz potem zostali wyprowadzeni przez straż marszałkowską. Posłanka PiS Krystyna Pawłowicz zdążyła jednak uściskać jednego z demonstrantów na pożegnanie… Aż nie chce się myśleć, co będzie się działo podczas sejmowych debat nad przyjęciem wspólnej waluty. A tych nie unikniemy.

Eurodylematy Premier Donald Tusk coraz głośniej mówi o zamianie złotówki na euro. Zamiana taka obwarowana jest jednak konkretnymi wymogami. I tu jest problem: Polska ich nie spełnia. Kandydaci zabiegający o przyjęcie wspólnej waluty muszą wypełniać tzw. kryteria z Maastricht. Chodzi o określony poziom inflacji, deficytu, długu publicznego oraz poziom stóp procentowych. Z danych opublikowanych przez Ministerstwo Finansów wynika, że obecnie wejście do strefy euro wymaga, by inflacja w skali roku nie przekraczała 2,9 proc. (w Polsce wynosi ona 4 proc.), stopy procentowe kształtowały się na poziomie 3,6 proc. (w Polsce – 5,3 proc.), deficyt sięgał najwyżej 3 proc. PKB (w Polsce – 5 proc.), a dług publiczny – 60 proc. PKB (w Polsce – 56,4 proc.). Nie spełniamy więc trzech z czterech warunków. Kolejnym wymogiem jest dwuletnie uczestnictwo w tzw. Mechanizmie ERM2 („wąż walutowy”), kiedy to kurs złotówki w stosunku do euro może się wahać najwyżej o 15 proc. No i wisienka na torcie – zamiana złotówki na euro wymaga zmiany konstytucji, do czego potrzeba 2/3 poselskich głosów. W polskich realiach zebranie takiej większości przerosłoby nie tylko tandem Tusk–Piechociński, lecz nawet Heraklesa. Na razie premier zdołał pokonać pierwszy stopień na schodach do wspólnej waluty: ominął kwestię referendum nad przystąpieniem do strefy euro. – Mamy je już za sobą, ponieważ referendum akcesyjne było równocześnie akceptacją dla unii gospodarczo-walutowej – mówił Tusk po grudniowym szczycie Unii Europejskiej w Brukseli.

Zaznaczył też, że rok 2013 będzie „ważny dla budowy porozumienia” wokół przyjęcia europejskiej waluty. A to może być trudne. Chodzi nie tylko o to, że sytuacja w samej eurozonie jest, delikatnie mówiąc, nie najlepsza. Państwa takie jak Grecja, Hiszpania, Portugalia od lat balansują na skraju bankructwa. Reszta strefy od pięciu lat zmaga się z ostrym kryzysem: najpierw finansowym, a obecnie gospodarczym. Nic więc dziwnego, że wielu polskich ekonomistów, na przykład prof. Witold Orłowski, przekonuje, że nie ma co się spieszyć z zamianą walut. Lepiej poczekać do momentu, aż sytuacja w unii walutowej sama się wyklaruje. Marek Belka, prezes NBP, zapowiada, że Polska „rozważy wejście do strefy euro, gdy kraje południa Europy zaczną wykazywać oznaki wzrostu gospodarczego”. Kiedy to nastąpi? Nie wiadomo. Do tego dochodzi fakt, że spełnienie kryteriów z Maastricht oraz pełna integracja ze strefą euro wymaga szeregu reform strukturalnych. Minister Jacek Rostowski wspominał o zmianach na rynku pracy oraz systemu podatkowego, czyli obniżenia podatków. Przeprowadzenie jakichkolwiek zmian w Polsce wymaga siły Herkulesa, odwagi lwa i entuzjazmu szaleńca. Rzecz bowiem w tym, że w czasach kryzysu wszelkie reformy kojarzą się Polakom

Porady prawne Podział majątku Rozwiodłam się 10 lat temu. Były mąż wyprowadził się do Anglii i zostawił mi małe mieszkanie w Radomsku. Teraz wraca i żąda bezprawnie, moim zdaniem, podziału majątku. Jeszcze nie wniósł powództwa, ale co będę mogła zrobić, jak to zrobi, i czego się mogę spodziewać? Czy to jego roszczenie nie jest przedawnione? Jeżeli oboje Państwo są współwłaścicielami mieszkania, to złożenie wniosku o zniesienie współwłasności

jest nieograniczone w czasie. Nie stosuje się w tym przypadku przepisów o przedawnieniu roszczenia. Sąd w postanowieniu o zniesieniu współwłasności będzie mógł dokonać podziału fizycznego rzeczy i na przykład oznaczyć, że konkretna, dająca się wyodrębnić część nieruchomości będzie własnością jednego ze współwłaścicieli, a pozostała część będzie własnością drugiego. Sąd będzie mógł w tej sytuacji, jeżeli podział był nierówny, orzec także o dopłatach, odpowiednich do wartości zasądzonego udziału. Zniesienie współwłasności może polegać również na tym, że rzecz zostanie przyznana na własność jednemu

ze współwłaścicieli. Ten sposób zniesienia współwłasności dotyczy zazwyczaj nieruchomości, których fizyczny podział byłby niemożliwy. Przyznanie rzeczy wspólnej jednemu współwłaścicielowi powoduje, że pozostały współwłaściciel otrzymuje spłaty stanowiące równowartość jego udziału we współwłasności. Następnym sposobem zniesienia współwłasności może być sprzedaż rzeczy wspólnej i podział uzyskanej ceny pomiędzy współwłaścicieli. Znajduje on zastosowanie w wypadku złożenia przez wszystkich współwłaścicieli zgodnego wniosku co do takiego sposobu zniesienia współwłasności (art. 622 par. 1 k.p.c.),

a także mimo braku takiego wniosku, gdy rzeczy nie da się podzielić, a konkretne okoliczności przemawiają za takim rozstrzygnięciem sprawy. Po otrzymaniu odpisu wniosku o zniesienie współwłasności nieruchomości będzie Pani uprawniona do wypowiedzenia się na temat preferowanego przez Panią sposobu podziału współwłasności.

Najem Wynająłem mieszkanie, jednak właściciel nie zawarł ze mną umowy na piśmie. Czy istnieje prawny obowiązek zawarcia umowy najmu mieszkania na piśmie? Przepisy Kodeksu cywilnego nie stanowią o wymogu zawierania umowy najmu w formie pisemnej. Oczywiście zawarcie umowy na piśmie jest dogodniejsze dla określenia sytuacji

UE już dziś jest sojuszem dwóch prędkości: centrum posługującego się euro oraz reszty państw. Wielu polityków, na przykład Danuta Huebner, eurodeputowana PO, twierdzi, że musimy jak najszybciej przyjąć wspólną walutę, by nie utknąć na politycznych peryferiach Europy, bo taka pozycja zagrażałaby naszemu wzrostowi gospodarczemu i rozwojowi cywilizacyjnemu. Sęk jednak w tym, że Polska od dawna tkwi na peryferiach Europy nie ze względu na walutę, lecz... mentalność. To właśnie zmiana naszej narodowej psychiki umożliwiłaby Polsce gigantyczny skok cywilizacyjny. Największe zagrożenie dla naszego kraju stanowi bowiem niekończąca się seria awantur dosłownie o wszystko – katolickie media, wrak, zbrukaną Maryję z Jasnej Góry itp. To właśnie te wewnętrzne, sztuczne podziały i zadymy utrudniają jakiekolwiek reformy i spychają nas na peryferia Europy. Bo opowieści o faktycznych podziałach wśród Polaków to bujda na resorach. Jesteśmy jednym z najbardziej homogenicznych społeczeństw na naszym kontynencie – pod względem etnicznym, językowym i wyznaniowym. Nasze konflikty są niczym w porównaniu z sytuacją w Wielkiej Brytanii (chodzi o wieloletnie, krwawe walki zbrojne między katolikami a protestantami w Ulsterze), na Ukrainie (konflikt między zachodnią a wschodnią – prorosyjską) czy w Belgii (która od lat zastanawia się, czy nie podzielić się na dwa kraje: państwo Flamandów i Walonów). Te społeczeństwa mają powody do sporów. A my? My stale zapominamy o przysłowiach, będących podobno mądrością naszego narodu. Warto przypomnieć jedno z nich: zgoda buduje, niezgoda rujnuje. Jeśli nie nauczymy się ze sobą rozmawiać i dochodzić do porozumienia, to nawet euro nie wyciągnie nas z zaścianka. MAŁGORZATA BORKOWSKA

między stronami umowy w razie zaistnienia sporu. W zakresie formy umowy najmu art. 660 Kodeksu cywilnego stanowi jedynie, że umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. Przepis jako konsekwencję uchybienia temu zaleceniu przewiduje jedynie, że w razie niezachowania formy pisemnej poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony. ~ ~ ~ Drodzy Czytelnicy! Nasza rubryka zyskała wśród Was uznanie. Z tego względu prosimy o cierpliwość – będziemy systematycznie odpowiadać na Wasze pytania i wątpliwości. Prosimy o nieprzysyłanie znaczków pocztowych, bowiem odpowiedzi znajdziecie tylko na łamach „FiM”. Opracował MECENAS

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

T

ej śmiałej tezy dowodzą kroniki bitew i wszelkich operacji militarnych. Jedną z nich jest amerykańska inwazja na Grenadę z 25 października 1983 r. Populacja tej karaibskiej wysepki liczyła wtedy 100 tys. obywateli, a armia – niecały tysiąc. W polityce międzynarodowej Grenada zupełnie się nie liczyła. Jej przywódcy dawali zajęcie redaktorom rubryk satyrycznych, turystycznych oraz naukowych. Jesienią 1974 roku podczas sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ ówczesny premier Grenady Eric Gairy przestawił propozycję powołania międzynarodowej agencji ds. obrony ludzkości przed kosmitami. Niestety, nikt z możnych tego świata nie chciał rozmawiać na ten temat. Wystąpienie premiera zauważyli za to autorzy kącików satyrycznych wielu dzienników i tygodników. Następca Gairy’ego, Maurice Bishop z koalicji ruchu Ludowego Zgromadzenia oraz Wspólnego Wysiłku na rzecz Dobrobytu, Oświaty i Wyzwolenia, postawił na rozwój turystyki. Jedną z inwestycji propagowanych przez premiera była budowa dużego lotniska. Analitycy CIA uznali to za przygotowania do ataku na USA ze strony… Kuby, gdyż projekt przygotowali podwładni Fidela Castro. Amerykański prezydent Ronald Reagan na początku lata 1993 r. wydał rozkaz zdławienia „grenadyjskiej komunistycznej pełzającej rewolucji”. Na dowódcę operacji wyznaczył pułkownika Oliviera Northa z Rady Bezpieczeństwa. W pracy historyków i politologów Eda Strossera i Michaela Prince’a czytamy, że „o planowanej inwazji nie zostały poinformowane najważniejsze wydziały Pentagonu. W grupie przygotowawczej zabrakło kartografa i logistyka”. Godzinę zero wyznaczono na poranek 23 października 1983 r. Pułkownik North do walki rzucił 12 ciężkich okrętów, setki śmigłowców oraz ponad 3 tys. żołnierzy piechoty morskiej. Plan zakładał opanowanie przez spadochroniarzy lotniska turystycznego oraz portu morskiego. Mieli za zadanie ustawić sygnalizatory dla reszty oddziałów. Zajęło im to dwa dni. Przez ten czas władze Grenady mogły się dokładnie przyjrzeć, jakie siły wystawiły USA. Będący kluczowym elementem każdej inwazji efekt zaskoczenia zniknął. Na Amerykanów czekały za to rozliczne niespodzianki. I tak przez pół dnia załogi czterech śmigłowców szturmowych bezskutecznie poszukiwały wokół lotniska stanowiska grenadyjskiego działka bezodrzutowego. Nie miały one łączności pomiędzy sobą ani z dowództwem operacji. Co gorsza, okazało się, że sztab i podległe mu jednostki dysponują wyłącznie mało dokładnymi, nieaktualnymi mapami turystycznymi. Ostatecznie położenie działka wskazał załogom Cobry – za pomocą lusterka do golenia – jeden z żołnierzy. Nie był to koniec pokazu niekompetencji.

Dowódca oddziałów, które miały ewakuować studentów, po przybyciu na miejsce dowiedział się, że większość z nich zamieszkiwała kampus inny niż wskazany w rozkazie. Pech żołnierzy polegał na tym, że właściwy ośrodek nie był zaznaczony na mapach. Aby do niego dotrzeć, musieli poprosić o pomoc taksówkarza. W podobny sposób radziły sobie doborowe oddziały piechoty morskiej. Nie udało im się opanować grenadyjskiej stacji radiowej, siedziby przedstawiciela brytyjskiej monarchii ani więzienia. Podczas ataku na ten ostatni obiekt okazało się, że w okolicy brakowało miejsca, w którym mogłyby wylądować śmigłowce Blackhawk. Była tam

PRZEMILCZANA HISTORIA

11

kontrolę nad pracą kelnerów. W relacjach świadków czytamy, że wszyscy błyskawicznie się upili i zaczęli wydawać chaotyczne rozkazy. Jednym z dowodów są polecenia premiera Pawłowa dotyczące przejęcia przez milicję kontroli nad stacjami radiowymi, telewizyjnymi i agencjami prasowymi. Przez pomyłkę na owej liście znalazły się wyłącznie media państwowe, zapomniano zaś o prywatnych, które zaczęły nawoływać do oporu przeciw puczystom. Ci odpowiedzieli zorganizowaniem transmitowanej na cały świat konferencji prasowej. Widzowie zobaczyli

15 czerwca 1932 r. Boliwijczycy, którzy zaatakowali jedną z trzech paragwajskich baz w Chaco. Obrońcy szybko się wycofali. Oszołomione sukcesem odziały boliwijskie błyskawicznie przejęły kontrolę nad pozostałymi placówkami. Okazało się, że wpadli w pułapkę… Większość najeźdźców stanowili mieszkańcy górskich dolin, nieprzyzwyczajeni

Ci, którzy twierdzą, że w sprawnej armii najważniejszy jest dowódca, są w błędzie. Liczą się kucharz, kartograf i pilnujący trzeźwości. Bez nich najlepiej wyposażone i opłacone jednostki rozsypują się jak domki z kart.

Gapy wojenne za to grenadyjska baza wojskowa z działkami przeciwlotniczymi. Ich załoga strąciła jeden śmigłowiec. Pozostałe, mocno pokiereszowane, wróciły na lotniskowiec. W odwecie Amerykanie ostrzelali przypominający twierdzę oznakowany szpital psychiatryczny (17 zabitych pacjentów) oraz… stanowisko dowodzenia US Army. Tego ostatniego nie było bowiem na mapach. Amerykańską operację uratował… student. Przekazał żołnierzom aktualne mapy wyspy i zapewnił im łączność radiową ze sztabem. W operacji zginęło 19 Amerykanów, z czego 18 podczas wypadków, a ponad 100 zostało rannych. Prezydent Ronald Reagan uznał inwazję na Grenadę za sukces armii. Za udział w niej ponad 30 tys. żołnierzy otrzymało okolicznościowe medale. Wśród wyróżnionych zabrakło jednak studenta od radiostacji…

Bez kucharza ani rusz Armia nie może się także obyć bez dobrego kucharza. Przekonali się o tym przywódcy Boliwii. Stawką w wojnie pomiędzy nią a Paragwajem był niezamieszkany region Chaco nazywany „Krainą łowów”. Latem zamieniał się w rozgrzane bagno, a zimą – w pustynię. Było to pozbawione wydajnych źródeł wody pitnej siedlisko mrówek i pająków. Dla Boliwii stawką w grze o Chaco był dostęp do morza za pomocą rzecznych śluz. Liczyła się także kora tamtejszych drzew quebracho, zawierająca kwas wykorzystywany w produkcji atramentu i barwników. Trwającą trzy lata wojnę rozpoczęli

do długiego marszu przez pustynię. W trudnym terenie męczyli się szybciej niż przyzwyczajeni do upałów drobni Paragwajczycy. Dodatkowo wynajęty przez rząd Boliwii pruski generał zarządził wojnę pozycyjną na długim froncie. Zapomniał o… potrzebie zatrudnienia odpowiedniej liczby kucharzy i ich pomocników. Ze względu na trudności w aprowizacji żołnierze dostawali przeterminowane jedzenie. Upał i brak wody pitnej dokładały swoje. Boliwijskich żołnierzy dręczyła biegunka, nie byli więc w stanie odeprzeć we wrześniu 1933 r. ataku na dwa swoje najbardziej wysunięte skrzydła. W ciągu kilku godzin ponad 20-tysięczna armia rozsypała się. Paragwajczycy przekroczyli wspólną granicę, a Boliwijczycy odpowiedzieli powszechną mobilizacją. Okopali się wokół własnych baz, ale nie zapewnili obrońcom dostaw świeżej żywności. Przed ostateczną klęską uratowała ich inicjatywa Ligi Narodów. Jej wysłannicy doprowadzili obie zwaśnione strony do zawarcia 10 czerwca 1935 r. pokoju. Ostateczny podział Chaco pomiędzy Boliwię i Paragwaj wyznaczyła jesienią 1938 r. komisja międzynarodowa. Przykład ten niczego nie nauczył nawet Józefa Stalina, który zimą 1939 r. wydał rozkaz ataku na Finlandię. Analizy sztabowców wskazywały, że cała operacja zajmie Armii Czerwonej maksimum dwa tygodnie. Przywódca ZSRR na serio obawiał się, że rozpędzeni czołgiści przekroczą przez pomyłkę fińsko-szwedzką granicę. Nie wziął jednak pod uwagę potrzeby zmiany diety żołnierzy oraz konieczności

zatrudnienia kartografa i synoptyka. Radzieckich żołnierzy karmiono więc jadłem, które było dobre w koszarach albo na azjatyckich, pustynnych poligonach. Brakowało za to gorących napojów, zup i gorzkiej czekolady. Żołnierze nie mieli także zimowych mundurów. Osłabieni mrozami nie byli w stanie szybko wyrąbać w gęstych lasach dróg dla czołgów i ciężarówek. Nocami rozpalali ogniska, przy których się ogrzewali, byli więc łatwym celem dla zwinnych fińskich oddziałów poruszających się na nartach. Stalin szukał pretekstu do zakończenia konfliktu i wycofania się z nieprzyjaznego terytorium. W marcu 1940 roku Moskwa i Helsinki podpisały traktat pokojowy. Finlandia wprawdzie przegrała wojnę zimową – straciła 35 tys. km2 terytorium, a 430 tys. ludzi musiało opuścić swe domy – ale zachowała niepodległość.

Pilnuj alkoholu Obok kartografów i kucharzy dobra armia potrzebuje także strażników trzeźwości. Bez nich nawet najlepiej przygotowana operacja kończy się fiaskiem. Przekonali się o tym w sierpniu 1991 r. organizatorzy puczu w ZSRR. Zgromadzeni w siedzibie KGB – ówczesny wiceprezydent ZSRR Giennadij Janajew, szef bezpieki Władimir Kriuczkow, minister spraw wewnętrznych Boris Pugo, kierujący radzieckim Sztabem Generalnym Walerij Bołdin, premier Walentin Pawłow i minister obrony marszałek Dmitrij Jazow – swoje posiedzenie rozpoczęli od mocno zakrapianego obiadu. Szybko też utracili

ich pijanych, bełkoczących pod nosem. Armia odmówiła wykonania rozkazów, a tłum przed tzw. Białym Domem (siedziba władz Republiki Rosyjskiej) gęstniał z godziny na godzinę. 21 sierpnia puczyści dobrowolnie zrzekli się stanowisk. Demontażu ZSRR nic już nie mogło zatrzymać. MC Korzystałem z książek: ~ Ed Strosser i Michael Prince „Najgłupsze wojny” ~ Peter Calvocoressi „Polityka międzynarodowa po 1945 roku”.

REKLAMA

12

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

U NAS I GDZIE INDZIEJ

Europejskie życie publiczne szturmują politycy partii nazywających się „pirackimi”. Co kryje się pod tą awanturniczo-humorystyczną nazwą? Kilka tygodni temu Ruch Palikota gościł w Sejmie reprezentantów Europejskiej Partii Piratów. Przy tej okazji Janusz Palikot powiedział, że trudno znaleźć jakieś zasadnicze różnice pomiędzy Ruchem a piratami. Zauważył, że chodzi bynajmniej nie tylko o kwestie wolności w internecie. Bo piraci polityczni znani są właśnie z walki o prawa konsumenckie w sieci. Ale na czym właściwie miałaby polegać ta wolność i czy piraci są tzw. partią jednej sprawy, czyli ugrupowaniem koncentrującym się wokół jednego głównego problemu niczym na przykład RACJA PL wokół kwestii świeckości?

Własność intelektualna Ruch piratów, który ma już zasięg ogólnoświatowy (choć największe sukcesy odniósł w Europie), skoncentrował się na kwestii prawa autorskiego. Do czasu sprawy ACTA, która przed rokiem rozpaliła politycznie znaczną część polskiej młodzieży, mało kto nad Wisłą zdawał sobie sprawę z tego, że prawo autorskie do utworów, wynalazków, a nawet do tego, co dawno już wynalezione, jest pod wpływem wielkich koncernów ciągle zaostrzane i rozciągane w czasie. Rozciągane aż do granic absurdu, co sprawi, że nie tylko korzystanie z internetu będzie utrudnione, ale także swobodny rozwój nauki i kultury zostanie obciążony kosztami niemożliwymi do udźwignięcia dla większości uboższych, indywidualnych odbiorców, instytucji oraz całych państw. Skoncentrowane zyski mają płynąć do nielicznych koncernów, które stać na zastrzeżenie patentów i praw licencyjnych. Apetyty finansowe niektórych firm, naukowców i twórców kultury urosły do tego stopnia, że zagroziło to dalszemu normalnemu rozwojowi świata. To przeciwko temu zaprotestował ruch piratów – najpierw w Szwecji (Piratpartiet), a później w innych krajach. Stare partie – nie tylko te prawicowe, tradycyjnie powiązane z interesami wielkich firm, ale także lewicowe – przegapiły kwestię praw konsumenckich i problem ten, tak ważny zwłaszcza dla młodych, niejednokrotnie niemal żyjących w internecie, podchwycił właśnie nowy ruch, który przekornie przyjął język i symbolikę związaną z piractwem. Pierwsza partia piracka powstała dokładnie 7 lat temu, 1 stycznia 2006 roku w Sztokholmie. Szwedzcy przedstawiciele ruchu wprawdzie nie weszli jeszcze do miejscowego parlamentu, ale w 2009 roku zdobyli 2 mandaty do Parlamentu Europejskiego. Co ciekawe, ten nowy ruch jest trzecią

co do liczebności partią polityczną w Szwecji, licząc sobie już ponad 50 tys. członków w kraju, który ma zaledwie 9 mln mieszkańców.

Cud nad Łabą i Renem Nie mniej spektakularny jest rozwój partii w Niemczech, gdzie przedstawiciele Partii Piratów zdobywają ostatnio po około 8 proc. głosów w wyborach do regionalnych parlamentów. Piraci są już w przedstawicielstwach 5 krajów związkowych, w tym w Berlinie oraz w potężnej i ludnej Północnej Nadrenii-Westfalii.

Ruch Palikota i Partię Piratów oprócz idei łączą także kolor i pomysły agitacyjne

Piraci politycznych wód Piraci tak bardzo urośli w siłę, że stali się zwłaszcza wśród młodego pokolenia zagrożeniem dla wpływów zwykle silnej w Niemczech tradycyjnej lewicy. I to pomimo tego, że piraci nie uważają się za lewicę, ale tzw. partię obywatelską, cokolwiek miałoby to znaczyć. Partie pirackie domagają się prawa do wolnej wymiany plików, na przykład z muzyką, o ile ich użytek nie miałby charakteru zarobkowego. Zdaniem piratów domowe słuchanie darmowej muzyki jest również darmową reklamą dla twórców, którzy czerpią korzyści materialne nie tylko ze sprzedaży płyt, ale także z gadżetów i koncertów. Partia chce, aby istniał wolny dostęp do wszelkiej twórczości intelektualnej stworzonej dzięki środkom publicznym. Sprzeciwia się również patentowaniu oprogramowania komputerowego oraz ludzkiego genomu.

głównie lewicowe. Szwedzcy piraci domagają się natomiast zniesienia patentów na leki i popierają przejęcie badań farmaceutycznych w całości przez instytucje publiczne. Piraci chcą także takiego zreformowania przepisów o prawach autorskich, aby miały one bardziej ograniczony zasięg czasowy. Partie pirackie są już zalegalizowane na wszystkich kontynentach, istnieją w 50 krajach – od Skandynawii po RPA i od Kanady po Australię. Siłę tych ugrupowań wzmocnił niezwykle ogólnoświatowy protest przeciwko ACTA oraz Ruch Oburzonych. W Czechach piraci umieścili swojego przedstawiciela w Senacie. W Polsce nie zdobyli jak dotąd większego poparcia, mimo że u nas, w społeczeństwie politycznie w większości obojętnym, protesty przeciwko ACTA miały, o dziwo, bardzo masowy charakter.

Prywatność

Prawi czy lewi

Partie pirackie (zwłaszcza niemiecka) sprzeciwiają się też inwigilowaniu obywateli pod pozorem walki z terroryzmem – zarówno w internecie, jak i poprzez system monitoringu ulicznego. Protestują przeciwko nadmiernemu gromadzeniu danych o obywatelach przez policję. Popierają natomiast przejrzystość procedur, którymi kieruje się rząd i administracja, oraz nadzór obywateli nad poczynaniami władz. Wiele osób zainteresuje zapewne fakt, że niemieccy piraci popierają prawo do bezwarunkowego dochodu minimalnego. Chodzi o zastąpienie różnego rodzaju zapomóg i świadczeń socjalnych przez rodzaj renty zapewniającej każdemu minimum środków do życia. Postulat dochodu minimalnego jest od kilku dziesięcioleci wysuwany przez niektóre środowiska,

Partia Piratów faktycznie przypomina pod pewnymi względami Ruch Palikota, i to nie tylko z powodu namiętnego używania koloru pomarańczowego. Największym podobieństwem jest trudność w zakwalifikowaniu obydwu ugrupowań na mapie politycznej „od prawa do lewa”. Obydwa ruchy na pierwszy rzut oka wydają się dosyć liberalne ze względu na podkreślanie kwestii wolności osobistych, prywatności itp. Ale istnieją także pewne prospołeczne nurty w obydwu formacjach, które wskazywałyby na ich zabarwienie lewicowe. Chociażby postulat dochodu minimalnego dla wszystkich oraz takie oto sformułowania (za stroną partiapiratow. pl): „Piraci wyznają solidarność społeczeństwa, w którym silniejsi wspierają słabszych”; „Solidarność przy wspólnych celach jest ważna, piraci przeciwdziałają znieczulicy

społecznej i działają w sytuacjach wymagających odwagi cywilnej”; „Piraci są pokojowi, odrzucają karę śmierci i niszczenie natury, piraci reprezentują odpowiedzialne podejście do środowiska i zasobów naturalnych”. Na progresywny charakter ruchu wskazywałby także taki oto fragment z tej samej strony: „Piraci są krytyczni wobec systemów, szukają słabych punktów i znajdują sposoby ich wyeliminowania”. Choć więc piraci odżegnują się od podziału lewica–prawica, to można ich sklasyfikować jako socjalliberałów, czyli ludzi przekonanych do wolnościowych wartości liberalnych, ale rozumiejących, że dla ich osiągnięcia potrzeba pewnej dozy równości i zabezpieczeń socjalnych. Socjalliberałowie odrzucają jako naiwny i niesprawiedliwy bezkrytyczny kult wolnego rynku – tak miły konserwatywnym liberałom oraz niektórym liberałom klasycznym. Do pewnego stopnia podobną tendencję socjalliberalną da się wyczuć w głównym nurcie Ruchu Palikota, jeśli nie liczyć frakcji zdecydowanie lewicowej, reprezentowanej przez Annę Grodzką, Roberta Biedronia i Wandę Nowicką.

Eksperymenty z demokracją W tym kontekście interesujące wydają się eksperymenty nad demokracją prowadzone głównie przez niemieckich piratów. Chodzi w nich o maksymalne upodmiotowienie członków partii i niedopuszczenie do przejęcia ruchu przez tak zwanych „działaczy”. Obecnie nad niektórymi dokumentami ruchu można pracować wspólnie na zasadzie podobnej do tej, na której tworzy się artykuły Wikipedii. Członkowie ruchu w Berlinie mogą także składać propozycje programowe, o ile uda im się

skłonić 10 proc. członków partii do poparcia swojej propozycji. Jeszcze ciekawsza jest możliwość przekazania swojego głosu innej osobie, na stałe lub tylko w pewnej kwestii. Takie pełnomocnictwo można w każdej chwili cofnąć. Ta zasada jest nazywana „płynną demokracją”, czymś przejściowym między systemem demokracji bezpośredniej a przedstawicielskiej. Oczywiście tego rodzaju ciekawe eksperymenty są możliwe dzięki zastosowaniu technik komputerowych. Płynna demokracja ma liczne zalety. Sprawia między innymi, że obywatel nie musi czuć się wyłączony z życia publicznego przez stałe delegowanie swojego głosu na posła lub radnego (w demokracji przedstawicielskiej). Taki system jest też mniej podatny na korupcję. Z kolei możliwość delegowania głosu sprawia, że system jest mniej absorbujący niż w demokracji bezpośredniej, gdzie ciągle trzeba samemu zabierać głos w jakiejś sprawie, a życie zamienia się w niekończący ciąg referendów i głosowań, tak jak ma to miejsce w Szwajcarii. W pewnych sprawach można głosować samemu, a w innych – przekazać swój głos osobom, którym się ufa. Zwolennicy płynnej demokracji opracowali już zresztą cały przepis, jak obecny system polityczny zamienić w tę nową formę rządów. Niezależnie od tych nowatorskich pomysłów trudno powiedzieć, czy piraci przejdą do historii jako partia jednego sezonu, czy wpłyną na życie polityczne świata. Los ruchu Zielonych mógłby jednak sugerować, że Europa jest gotowa na trwałą polityczną ewolucję i że znajdzie się tu miejsce także dla piratów, nawet jeśli ktoś inny, na przykład lewica, przejmie znaczącą część ich postulatów. No, chyba że to Ruch Palikota „ogarnie ludzi ród”. ADAM CIOCH

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

N

adzieję w geocatchingu upatrują Marek i Anna Michalakowie ze Stajni Leźno, koło Lidzbarka Welskiego. – Od dwóch lat spadała ilość osób odwiedzających nasze gospodarstwo i region (w sumie w ciągu ostatnich dwóch lat liczba osób wyjeżdżających na wakacje pod gruszą spadła o 20 proc. – dop. red.). Na cud nie można liczyć, bo te akurat ostatnio się nie zdarzają. Trzeba było coś wymyślić. Postawiliśmy na… poszukiwanie skarbów. Wraz z doświadczonymi geocacherami – Leo Walotekiem-Scheideggerem i Darkiem Pudełko – stawiamy nowe „traile”, czyli ścieżki ze skrytkami – mówi Marek. „Kesze”, czyli „skarby”, można odnaleźć dzięki wskazówkom opublikowanym na forach internetowych. Najważniejsza zasada to konspiracja. Gra jest niezwykle popularna – na całym świecie bawi się w nią pięć milionów osób, które poszukują dwóch milionów „skarbów”. Szaleństwo trwa od 2000 r., czyli momentu od odkodowania satelitarnych sygnałów GPS. Wtedy to Amerykanin Dave Ulmer, schował w lesie wiadro i podał współrzędne geograficzne na grupie dyskusyjnej dla fanów GPS. Pomysł chwycił – koledzy Dave’a wyruszyli na poszukiwanie wiadra; przeżyciami dzielili się w internecie. Wkrótce potem kolejne osoby chowały po lasach swoje „skarby” i rozmawiały o nich na grupach dyskusyjnych. Wtedy też pojawiła się nazwa geocaching (cache to po angielsku schowek). Jednym z takich zapaleńców jest Leo Walotek-Scheidegger – Niemiec, który doskonale mówi po polsku. Ruch geocachingowy organizuje od lat. – Skrytek należy szukać tak, by nie zdradzić ich położenia, ani nie przyciągnąć uwagi postronnych osób – opowiada. Często miejsce wskazane przez współrzędne znajduje się

w ukryciu. Leo wspomina „kesz” umieszczony przy graffiti przedstawiającym młodego powstańca w jednej z warszawskich bram. – Mugol, czyli turysta niewtajemniczony w zabawę, tam nie trafi – mówi Leo. No bo kto by się włóczył po bramach? Geokeszer nie ominie takiej gratki. – A to bardzo ładne graffiti. Człowiek, który to wymalował, miał talent. Takich eksponatów nie ma Muzeum Powstania Warszawskiego. Dlatego

U NAS I GDZIE INDZIEJ

13

Skarby z GPS-uu Czy Polskę czeka gorączka… „kesza”? Moda na geocaching, czyli na grę łączącą poszukiwanie skarbów z marszem przełajowym, dopiero raczkuje. Właściciele gospodarstw agroturystycznych widzą w niej jednak ratunek dla… lokalnej gospodarki. uważam, że geocaching to świetny sposób na propagowanie turystyki – tłumaczy Leo.

Turystyka regionalna Właśnie w ten sposób promuje ją Nadrenia-Palatynat, land położony w południowo-zachodnich Niemczech. Na początku XXI w. nastąpił tam turystyczny krach. Hotelarze i firmy oferujące wypoczynek agroturystyczny radziły sobie coraz gorzej. Zorganizowano zbiórki na skrytki, próbując zainteresować ludzi tą formą rekreacji. W 2007 r. za 250 euro można było wyjechać na dwa tygodnie na Majorkę z zakwaterowaniem w czterogwiazdkowym hotelu. Wczasy w kraju sto kilometrów od domu to był wstyd, ale to właśnie wtedy nastąpił bum na geocaching. Dziś przewodniki turystyczne obok spa i hoteli podają też wykaz skrytek. Prowadzi się statystyki, ile jest schowków i jak wielu graczy odwiedza dany region. Poza tym to atrakcja zdolna ściągnąć ludzi z całego świata. Keszem nie musi być skrytka, może być nim też zagadka, na przykład geologiczna, czyli tak zwany „erf”. – Zasada jest prosta: znajdujesz coś ciekawego, na przykład nietypowe ukształtowane terenu, i układasz pytanie. Osoba, która je rozwiąże, może się zalogować jako znalazca. Jedną piątą zagadek geologicznych w Polsce sam ułożyłem – chwali się Leo, który interesuje się tym, kto prawidłowo odpowiada na jego pytania. Pewnego dnia natrafił na gracza, który rozwiązał aż 10 zagadek… W Afganistanie.

– Odkryłem, że to Kanadyjczyk, saper z oddziałów EOD (explosive ordnance disposal). Spec od najtrudniejszych zadań, a „erfy” bardzo go

„kręciły”. Wracając ze zmiany do domu, wyznaczył sobie kurs nad Europą, przez Paryż i Frankfurt. Zauważył, że jedna zagadka związana jest z Warszawą – opowiada Leo. „Erf” ukryty był przed Muzeum Geologicznym. Łamigłówka zaczyna się przy głazie narzutowym, 150 m przed instytutem, ale po ostatnią odpowiedź trzeba zajść do muzeum. – Żołnierz zorganizował sobie w Warszawie przystanek w podróży. Został na 36 godzin; w sumie znalazł 36 schowków – dodaje Leo. Nie znaczy to, że gra nie oferuje mocnych przeżyć. Niektóre skrytki, na przykład te instalowane na bardzo wysokich drzewach, bez specjalistycznego sprzętu

są niedostępne. Są one specjalnie oznaczone i ściągają miłośników turystyki ekstremalnej. Niezbędny jest sprzęt wspinaczkowy, bo trzeba wdrapywać się na wysokość 15–20 metrów.

Coś stuka w lesie Pomysłowość w tej zabawie zaskakuje. – Pamiętam poszukiwanie skrytki o nazwie „Coś stuka w lesie” – mówi Leo. Współrzędne wskazywały na górę, a wokół mnie piętrzyły się granitowe ściany. Stroma wspinaczka nie wchodziła w grę, rejon trzeba było obejść. W pobliżu miejsca wyznaczonego przez GPS kryła się dziwnie wyglądająca jama. Nie dało się tego ruszyć, więc to nie było to. Dookoła rosły wielkie drzewa, GPS tracił zasięg. W żargonie mówi się, że sygnał „pływa” – odczyty są nieprecyzyjne, trudno coś znaleźć.

– Pomyślałem, że spojrzę jeszcze raz, z góry. Obchodząc ostre wzniesienie, znalazłem się na półce skalnej i z niej dostrzegłem dzięcioła. Siedział na drzewie, czegoś tu jednak brakowało. Jeszcze krok i już wiedziałem, że ten ptak był z plastiku. Okazało się, że został normalnie przyczepiony do drzewa, a kesza miał w brzuchu. Wystarczyło sięgnąć ręką i wyciągnąć notatnik log book – mówi Leo. Odkrywca wpisuje swoje dane do log booka. Dzięki temu skrytki żyją, a gracz może udokumentować swoją spostrzegawczość, wytrwałość, ale też, jak się okazuje, odwagę.

Poczuj pociąg Leo z ciekawości odwiedził miejskie, niebezpieczne skrytki. Jest kilka takich w Polsce. Jedna z nich

nazywa się „Poczuj pociąg”. – Już zbliżając się do celu, widzisz, że nie będzie łatwo – mówi Leo. – Przed tobą stoi wiadukt, a ty, kryjąc się za reklamami, musisz iść po żelaznej, wąskiej kładce – dodaje. Pod stopami przepaść mająca dobre 20 m i rzeka, a „łowca skarbów” szedł tam w nocy. – Za każdym razem, gdy przejeżdża skład kolejowy, cała konstrukcja się chwieje. Wiesz, co kryje się za „tajemniczą nazwą” skrytki – śmieje się Leo. Keszerzy rywalizują ze sobą. Wiele osób wyspecjalizowało się w „ftp”, czyli first of find (w dowolnym tłumaczeniu – pierwszy znalazca). Pewnego razu Niemiec wybrał się na łowy zaledwie dwie godziny po publikacji współrzędnych skrytki w internecie. Był pewien, że będzie pierwszy. – Byłem trzeci – mówi Leo. W skrzynce poza standardową zawartością czekał na niego certyfikat. Wpisał się do loog boka i zaczął się zbierać. Zawrócił i zobaczył postać idącą niepewnie po kładce. Schował się,

by nie wystraszyć człowieka. Gdy spacerowicz się zbliżył, Leo wyszedł z cienia. Wyciągnął GPS i zapytał: „Czy chcesz zadzwonić?”. On powiedział, że nie, że ma swój sprzęt. – To był Szwajcar i nawet nie mówił po polsku. Opisy polskich geokeszy tłumaczyła mu sekretarka z firmy, w której pracował. Ten kesz był bardzo ładnie zrobiony, przytwierdzony magnesami. Autorem tej skrytki była dziewczyna – mówi z uznaniem Leo.

Podróże siostry Ann Jednak geocatching to nie tylko nietypowe skrytki i zagadki, lecz także… maskotki, takie jak „Sister Ann”. „Siostra” wyruszyła z Australii siedem lat temu. W logach na forum zamieszczano zdjęcia i można było prześledzić jej pielgrzymkę. Była w Peru, Skandynawii, dotarła do Watykanu, na niektórych jej zdjęciach pojawił się nawet papież. Teraz pewnie znowu jest w drodze. Ten, kto ją wyprawił w podróż, napisał: „To Sister Ann, chcąca odwiedzać święte miejsca”. „Siostra” jest… nieco kiczowatą, gumową figurką siostry zakonnej, żywcem wyjętą z Disnejowskiej kreskówki. Takie figury nazywa się Trawel Bugami. Najczęściej to maskotka puszczona w ruch w określonym miejscu. – W tym wszystkim jest coś takiego, co mamy od naszych praprzodków, zbieractwo i łowiectwo – mówi Leo, gdy idziemy odszukać jedną ze skrzynek. Istotnie, czuję się jak na łowach, choć znajdujemy się w centrum miasta. Dostrzegam korzeń – tworzy naturalną dziuplę na ziemi. Wejście zasłonięte jest kamieniem. Sięgam do środka. Trafiam na płócienny woreczek; w środku jest plastikowy pojemnik z kawałkiem zwiniętego papieru. – Teraz możesz się wpisać – mówi Leo, stojący na czatach. Zapisuję swoje imię, nazwisko i dzisiejszą datę. Plastikowy pojemnik przetrwa nawet 450 lat. Zostawiłem swój ślad. Może następnym razem wezmę latarkę i w nocy wybiorę się na kolejowy most? Jestem ciekawy, czy skrzynka, o jakiej mówił Leo, nadal tam jest. Chcę też sprawdzić, co kryje… ERNEST LINDBERG

14

ZAMIAST SPOWIEDZI

Polska niszczeje – Naprawdę nie czuł Pan ani krzty zawodu z powodu nikłego wyniku wyborczego z 2005 r.? – Ludzie mają powody, aby ode mnie stronić. Zawsze będę dla Polaków dowodem ich tchórzostwa. Bo kiedy już pomogłem obalić rząd Mazowieckiego, wystarczyło podnieść kij i ci ludzie uciekliby z kraju. Wtedy Polacy przestraszyli się własnego dzieła. – Są w Polsce politycy, których Pan szanuje? – Jedyny człowiek, którego polubiłem, bo jest z nim konkretna wymiana zdań, to Leszek Miller. Doceniam jego zdolności organizacyjne. On jest prawdziwym liderem politycznym. Silny jak byk, mimo swojego wieku. To on sfinansował Andrzeja Leppera na scenie politycznej, żeby wykluczyć Tymińskiego. Cel był taki, żeby Lepper przejął słowo w słowo nasz program, przejął fizycznie biuro naszej partii na Nowym Świecie i mówił wszystko to, co my mieliśmy powiedzieć. To dublowanie zmyło Partię X ze sceny politycznej. – Leszek Miller przyjeżdżał do Pana do Komorowa. Po co? – Był dwa razy. Nadchodziły wybory prezydenckie w 1995 r. Chciał mnie namówić na współpracę z SLD. Chcieli mieć wtedy dwóch kandydatów na prezydenta: Tymińskiego i Kwaśniewskiego. Ja się na to nie zgodziłem. – Dlaczego? – Uważam, że samotność jest lepsza niż złe towarzystwo. Szczególnie gdy się nie ma do ludzi zaufania. Bo bardzo łatwo w polityce podstawić nogę. Myślałem, że ich strategia polegała na tym, by wchłonąć i zniszczyć.

Polscy politycy uprawiają populizm bardzo profesjonalnie. Ale z tego nic nie wyjdzie, bo nie mają ludzi z charakterem, którzy by to, co obiecują, wprowadzili w życie. Oni potrafią ukraść myśl polityczną, ale nie potrafią ukraść fachowości.

zwana zoologiczna nienawiść. W Polsce jest walka kulturowa o niewolnictwo i przetrwanie, tylko Polacy tego nie rozumieją, bo to wszystko jest robione w białych rękawiczkach. Żydzi powiedzą, że jestem antysemitą, niektórzy stwierdzą, że jestem

Nie tylko zarabiam pieniądze, ale zajmuję się też innymi ludźmi oraz swoim własnym rozwojem. Część pieniędzy rozdałem. Jeśli ktoś przychodzi do mnie z prośbą, będącą kwestią życia lub śmierci, to pomagam. Nie dlatego, że proszą. Uważam to za konieczne – tak w wywiadzie dla „FiM” mówi o sobie Stanisław Tymiński. – Ma Pan o coś pretensje do Żydów? – Ja mam troje dzieci Żydów, bo moja była żona, Peruwianka, jest Żydówką! Żydowska grupa władzy w Polsce o tym wie, a jednak zrobili ze mnie antysemitę. Nie mówię o wszystkich Żydach w kraju, tylko o grupie władzy, która była finansowana z zagranicy. – Ta grupa władzy ma lidera? – Oni sobie wybierają polskich liderów, takich, którzy będą im służyć. Na przykład Donald Tusk, Lech Wałęsa, Tadeusz Mazowiecki. Za sznurki pociąga ktoś, kto jest za granicą Polski. Tak było od samego początku. – To niebywałe, co Pan opowiada. Nie sposób się z tym zgodzić. Pan jest antysemitą! – Cenię Żydów za fachowość. Antysemityzm to jest coś takiego, że się Żydów nienawidzi. To jest tak

patriotą, a ja siebie nazywam nacjonalistą. Mnie się nacjonalizm amerykański bardzo podoba. Mnie się nacjonalizm kanadyjski bardzo podoba, bo tutaj moi sąsiedzi na słupach przed domem wywieszają flagi kanadyjskie. – A Pan jaką wywiesza flagę? – Kanadyjską. Jestem wdzięczny, że tu mieszkam, podoba mi się ten kraj, dobrze mnie przyjął i pozwolił mieć dobre życie. W święta polskie, na przykład 3 Maja, wywieszam flagę polską. A w październiku, w święto narodowe Chin, wywieszam flagę chińską. Tutaj patriotyzm czy nacjonalizm nie jest naganny. Jest mile widziany. W Polsce taki człowiek od razu nazwany jest antysemitą. Nie lubię kultury żydowskiej, ale nie jestem antysemitą. Antysemita to jest w Polsce pojęcie polityczne. Jak grupa władzy kogoś nie lubi, nazywa go antysemitą. W celu zniszczenia politycznego.

– Czym Pan na to zapracował? – Nigdy mi nie zapomną, że pomogłem Polakom obalić rząd Mazowieckiego. No a poza tym jestem stale krytyczny dla tej grupy władzy. To – moim zdaniem – są najwięksi antysemici w Polsce. Tak więc grupa władzy żydowskiej, a precyzując (?) publikator Michnika, nazwała mnie antysemitą i rozpropagowała, że jestem najgorszym wrogiem Żydów w Polsce. To jest szerzenie nienawiści i to powinno być karalne, bo ja jestem skazany na niebyt. Ludzie tacy jak ja, z odchyleniem nacjonalistycznym, są wyrzutkami społecznymi. Kiedyś za to groziła kara śmierci. I stało się to nie tylko mnie, ale i wielu innym patriotom. Cywilna śmierć spotyka każdego niezwiązanego z tą władzą potencjalnego lidera Polaków. Trzeba go zniszczyć za wszelką cenę. I wykluczyć. – Odchył nacjonalistyczny miał Pan od zawsze czy zaczęło się to dopiero na emigracji? – Od zawsze. Miłość do ojczyzny wyssałem z mlekiem matki. Największa tortura tego nie zmieni. Muszą mnie zabić. – Pan wciąż nie odciął się od polityki. – Odciąłem się. Już dawno. Nie mogę tchórzy prowadzić do boju. Dlatego nie jestem w polityce. A o swoje trzeba walczyć. W biznesie, w polityce, na każdym kroku. Taki pazerny jest świat. Jestem na politycznej emeryturze. Nie widzi pani? Mam tutaj wokół siebie ogrody. Sadzę park. Dla spokoju i medytacji. Patrzę na Polskę z lotu ptaka. Dystans daje ten komfort, że obserwuję las, a nie pojedyncze drzewa.

Fot. Archiwum rodzinne

WYWIAD ZE STANISŁAWEM TYMIŃSKIM (2)

– I co Pan widzi? – Ten las niszczeje. Od przeszło 20 lat nie powstała w Polsce, nawet na poziomie intelektualnym, myśl patriotyczno-ekonomiczna, żeby przynajmniej wskazać praktyczne i wiarygodne kierunki rozwoju. Co za diabeł w Polsce siedzi, że te same mordy wciąż widzi się w telewizji? Ale nie można winić wilka o to, że zabija owce. On zawsze to będzie robił. Zawsze winię Polaków. To, co jest dzisiaj w Polsce, to jest wyłącznie wina Polaków, nikogo innego. Ta potulność. Kultura, która każe nadstawiać drugi policzek. Ja tego nie widziałem nigdzie na świecie, a byłem w różnych krajach. Tam, jeśli ktokolwiek naciśnie jakąś grupę społeczną, są protesty, nawet krew się leje. Ludzie tracą życie i wtedy są zmiany. Ale nie w Polsce. Ta potulność owiec! No to dorzynają owce: wysokie podatki, brak miejsc pracy. Biedne owce, bez lidera. – Liderów jest wielu. – A kto jest dzisiaj liderem polskich patriotów? Nie ma! Ja od 22 lat szukam kogoś, komu mogę dać wsparcie, komu mogę przesłać pieniądze. I nie widzę. To jest moja największa bolączka. Chciałbym zobaczyć, zanim odejdę z tego świata, kto jest liderem, który ma poparcie Polaków w trudnych sytuacjach. Społeczeństwo polskie jest rozbite politycznie. Wszystkie organizacje to są tylko szyldy, bezzębne tygrysy. – A kto to jest patriota? – Człowiek honoru, który przede wszystkim ma zasady, moralność, który ma Polskę w sercu i chce o nią walczyć. Ale Polacy chcą być w politycznej

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r. Mówię, że zawsze można zbudować kraj bez kapitału, jeśli są dobre chęci. Polska to jest kolos na glinianych nogach. Nie ma fundamentu moralnego. Gminy bankrutują, wkrótce rząd centralny będzie wisiał w powietrzu. – Twierdzi Pan, że Kościół w Polsce ogranicza kreatywność ludzi. – Religia danego kraju jest jednym z elementów jego sukcesu bądź klęski. To jest bardzo widoczne w krajach protestanckich, gdzie ludzie porzucili Kościół katolicki, który w pewnym momencie stał im się bardzo niewygodny i ich hamował. Obserwowałem podpisywanie konkordatu i sytuacja państwa w państwie całkowicie mi się nie podoba. To jest niemoralne i niszczące kraj. – Jako kandydat na prezydenta starał się Pan o poparcie Kościoła? – W swoim programie wyborczym zaznaczyłem, że Kościół pełni rolę przewodnika, jeśli chodzi o wykładnię moralną, ale dzisiaj bym ten punkt usunął. Tam chodzi tylko o kasę i manipulację owieczek, które są bezbronne, bo nie mają bezpośredniego kontaktu z Bogiem. Pomyślałem, że może w tej wielkiej instytucji znajdę coś wartościowego. Że wypada w kraju katolickim wrócić do Kościoła. Zrobiłem taką próbę. Całkowicie nieudaną. – Na czym polegała? – Chodziłem co niedzielę do kościoła i starałem się poznać go od jak najlepszej strony. Chciałem się dowiedzieć, czy istnieją jakieś wyższe wartości moralne czy intelektualne, których ja jako młody chłopak nie znałem. Zacząłem szukać informacji na ten temat wśród różnych księży, mnichów, zakonów, szukałem w miejscach, gdzie są poważne rekolekcje. Nic takiego nie znalazłem. A to, co się stało w ostatni dzień wyborów, że ze wszystkich ambon wyzwali mnie od diabłów przeklętych, to było skandaliczne zachowanie. Ja byłem reprezentantem milionów Polaków. To jest niedopuszczalne, żeby Kościół w sposób tak bezpośredni i brutalny mieszał się w sprawy świeckie. – Pan jest katolikiem? – Nie. Z czasem, studiując różne religie i różne pomysły uduchowienia człowieka, zorientowałem się, że kapłani są największą przeszkodą w bezpośredniej komunikacji z Bogiem. Druga sprawa, która mnie zniechęciła do Kościoła katolickiego w Polsce, to fakt, że tak łatwo w religii katolickiej można się wyspowiadać. Ksiądz da te dziesięć czy sto Zdrowaś Maria i już można grzeszyć na nowo. W prawdziwych religiach takie zachowanie nie jest dozwolone. Otrzymanie rozgrzeszenia jest za łatwe, niemoralne. Żona mówi, że jestem buddystą. Ale to nieprawda. Kiedy miałem 32 lata, zacząłem się zastanawiać nad sensem swego życia. Przestudiowałem wiele religii, a w końcu stworzyłem własną. – Co się w niej liczy? – Potrzeby spirytualne.

– One doprowadziły Pana do peruwiańskich Indian w Amazonii? – Jechałem przez piekielne wąwozy. To była straszna podróż. Ale w Toronto studiowałem rzeczy spirytualne. Doszedłem do takiego poziomu, że już więcej nie mogłem się nauczyć. Dlatego pojechałem. Jak się ktoś zatrzyma na pewnym etapie, to się czuje jak w więzieniu. Chęć wejścia na inny poziom jest przeogromna. To jest siła, która pcha człowieka tak, że musi wszystko rzucić i jechać. I poznać. Dlatego pojechałem do dżungli, żeby poznać Indian. W Amazonii są prawdziwi ludzie. Sól ziemi. – Dali Panu to, co chciał Pan zyskać? – Tak. To dopiero otwiera horyzont. Chodzi o to, żeby znaleźć bramkę, by jeszcze za życia można wejść na tamten świat świadomie. Opuścić ciało i wyjść poza siebie. Ale to sprawy dla wielu ludzi niezrozumiałe. Są pewne rzeczy, w których się upewniłem. Są dla mnie niezaprzeczalne i używam ich na co dzień.

grupową telepatię. Szaman, który prowadzi rytuał, gromadzi w kółku dwudziestu Indian, którzy dzielą wizję. Ten cały rytuał polega na tym, żeby wejść przez bramkę w różowy tunel, a kiedy on się skończy, wejść w kosmos. I jest wolność. – Wspomagają się czymś? – Herbatą ziołową, która pozwala powiększyć w głowie składnik, który mamy naturalnie – telepatynę. – Wrócił Pan kiedyś do dżungli na herbatę? – Nie musiałem. Jak się jest pewnym, że ta bramka istnieje, to można sobie znaleźć drogę medytacją. – Znajduje Pan na nią czas? – Jak miałem 30 lat, usiadłem i zacząłem myśleć. Wtedy mi dobrze szło w biznesie. Zrobiłem wykres, biznesplan. Wyszło, że przez następne 10 lat mogę zarobić nawet 30 milionów dolarów. Przekreśliłem ten wykres. Brutalnie. Tak, że aż podarłem papier. I powiedziałem: „Kurwa mać, nie chcę być maszyną do zarabiania pieniędzy. Chcę być człowiekiem”. I to był decydujący moment w moim życiu.

– Jakie? – Telepatia. Ale ja o tym mało mówię, bo to jest kontrowersyjna sprawa. I prywatna. – Nie każdy człowiek ma takie pragnienia. – Piramida Masłowa pokazuje, że ludzie na poziomie bytu muszą mieć przede wszystkim zabezpieczone jedzenie, ubranie i mieszkanie. Te bardzo podstawowe rzeczy. Kiedy ktoś ma zabezpieczony byt, jest na wierzchołku piramidy. Wtedy dopiero odczuwa pragnienie poznania świata. Poza tym większość się tego boi. Trzeba być bardzo odważnym albo desperatem. – A Pan? – Ja byłem odważnym desperatem. Chciałem się więcej nauczyć, a to jest ryzyko. Indianie od niepamiętnych czasów mają swoje rytuały. Praktykują

– Czym się różniły te dwie drogi? – Tym, że nie tylko zarabiam pieniądze, ale też zajmuję się innymi ludźmi oraz swoim własnym rozwojem duchowym. Część pieniędzy po prostu rozdałem. Jeśli pojawia się problem, będący kwestią życia lub śmierci, to pomagam. Nie dlatego, że proszą, ale dlatego, że uważam to za konieczne. Nigdy nie mówiłem, że jestem wielkim milionerem. Kilka milionów dolarów to nie jest bogactwo w Kanadzie. Ale to mi wystarczy. Nie wydam swoich pieniędzy do końca życia. Teraz mogę o sobie powiedzieć, że jestem człowiekiem sukcesu. Przez wrodzoną skromność nie powiedziałbym tego 20 lat temu, ale jak się ma 65 lat, to już można. Życie to jest misja. Bo bez misji mężczyzna jest nic niewart.

Fot. Archiwum rodzinne

niewoli. Wiele wskazuje na to, że im się to podoba. Albo wolą wyjechać z tego kotła, co miliony ludzi już zrobiło. Wolą pracować na zmywaku w Anglii, niż być niewolnikiem w Polsce. Tam mają godność. W byciu niewolnikiem nie ma żadnej godności. Tendencja jest taka, żeby Polaków za wszelką cenę zubożyć, zniewolić i doprowadzić do takiego stanu, że nie podskoczą. Nie mogą się nawet zorganizować. Przecież to są jakieś cyrki. Jak z tym marszem niepodległości, gdzie była ewidentna prowokacja policji. – Którym marszem? – Patriotów. Tam było wiele grup patriotycznych – Młodzież Wszechpolska, ONR, organizacje kombatanckie, starzy AK-owcy. To są wszystko patrioci. – Pan żartuje! Ci wygoleni chłopcy z glanami na nogach, wznoszący nienawistne okrzyki – to patrioci?! – Mam nadzieję, że to są chłopcy z odchyleniem nacjonalistycznym i ja ich za to chwalę. Bo jakikolwiek przebłysk światła w ciemności mnie zadowala. – Takich chłopców, którzy potrafią skopać czarnego tylko ze względu na kolor skóry, też Pan chwali?! – To są przypadki ekstremalne. A co tym chłopcom zrobiono w dzisiejszej Polsce? Jakie oni mają możliwości rozwoju, pracy, założenia rodziny? Przecież zrobili z nich wyrzutków społecznych, to czego pani od nich oczekuje?! Oni mają powody, żeby kopać, gryźć i walić pięściami na ślepo, bo są w pułapce. To tak jakby winić tysiące polskich dzieci, że chodzą głodne do szkoły, albo pracowników byłych PGR-ów, których zostawiono na pastwę losu. Zabrano im ziemię, a w zamian dostali kuroniówkę na wódkę. Zezwierzęcili ludzi i to jest odpowiedź na zezwierzęcenie. – Wygłasza Pan takie poglądy, że nie dziwi fakt, iż został Pan skazany na śmierć cywilną. – Mnie się moje poglądy nie wydają radykalne. Uważam się za praktycznego człowieka. – Czy na obecnej scenie politycznej jest szansa na zmiany? – Polacy muszą się nauczyć wybierać i chronić swoich liderów, żeby mieli fundusze na swoją pracę, by byli spokojni, że mają za sobą prawdziwe poparcie. Dla mnie tajne głosy wyborcze za kurtyną to nie jest poparcie. To jest tchórzostwo. Tak zostałem w Polsce oszukany. Dlatego jestem starszym panem, który woli pracować w ogrodzie. – Wciąż jednak komentuje Pan polską politykę. – Jeśli ktoś ma coś do powiedzenia, a tego nie robi, to jest grzech. – A może Pan uważa się za polskiego mesjasza? – Broń Boże! Uważam się za bardzo skromnego człowieka, ubieram się skromnie, chodzę skromnie, jeżdżę skromnym samochodem. To nie jest mesjanizm. W mojej opinii to jest praktyczne podejście. Jestem optymistą.

15

– Pan jaką ma dziś misję? – Zająć się rodziną, wesprzeć dzieci, których mam pięcioro, dać im najlepszą edukację. Pomóc żonie, żeby rosła w siłę, była niezależna i pewna siebie, kiedy ja odejdę. Okazać wsparcie moim pracownikom, którzy są ze mną od ponad 30 lat. Żeby w pewnym momencie mogli przejąć interes i byli samodzielni. Jeśli chodzi o Polskę, chciałbym przekazać pewne doświadczenia. I dlatego postanowiłem napisać książkę, która da nie tyle rozwiązania, co możliwości wyjścia z impasu w sposób konkretny, na bazie ekonomii i biznesu. Ostatnia to testament. Dla przyszłych pokoleń, nie dla tego. To będzie potworna książka. – Dlaczego? – Bo prawdziwa. Wszystko, co prawdziwe, jest potworne. Z moich doświadczeń, w Peru, Kanadzie i w Polsce, wynika, że największe możliwości zmian społecznych daje polityka. Jest najskuteczniejszą dźwignią, jaką znam. Polska to polityczna stajnia Augiasza. Jeśli się ją uporządkuje, choćby w połowie, to już można odczuwać satysfakcję. Wynik końcowy to jest dobro ludzi, nie moje. Najważniejsze zadanie to budować ducha Polaków. Opozycja potrafi tylko krzyczeć, a tu nie chodzi o krzyk. Tu chodzi o konkrety. Nie chcę dawać Polakom możliwości rewolucji. Chcę zasugerować kierunek dobrych zmian. Jeśli zechcą, skorzystają. To będzie mój ostatni podarunek dla Polski. – Mówi Pan o sobie, że projektuje przyszłość. – Przeszedłem drogę od lamp do najnowszej generacji komputerów. Technologicznie to było wspaniałe przeżycie, żeby uczyć się cały czas czegoś nowego i cały czas być pod wpływem zmiany technologii. To trzyma naszą firmę w interesie. Potrafimy bardzo szybko dostosować się do nowej technologii. Z tych zawodowych doświadczeń wiem, że jeśli czegoś nie zaplanuję, to tego nie będzie. Moja firma ma już 37 lat. Cieszy się doskonałą reputacją, bo ludzie wiedzą, że jesteśmy uczciwi. Z mojej firmy nikt się nie zwalnia, ludzie pracują po 30 lat, chociaż ja nie jestem łatwym człowiekiem. Ale łatwego szefa nikt nie poważa, bo nie ma wyników. Naszą misją jest obsługa klientów przemysłowych. Na całym świecie non stop pracuje w procesach technologicznych około 150 tysięcy naszych komputerów. W Chinach monitorują bezpieczeństwo stacji atomowych, w Stanach Zjednoczonych – pozycje rakiet. – Wciąż czerpie Pan przyjemność ze swojej pracy? – Tak, bo to mi porusza krew. Różnica między turystyką a przygodą to jest element ryzyka. Ja lubię przygodę, bo ekscytuje. Turystyka jest mdła. Jakbym siedział w domu, to nie miałbym tego elementu ryzyka. W biurze jest go mnóstwo. Każda decyzja ma swoje konsekwencje. Ludzie, którzy są w domu, szybko umierają. Dobra droga to taka, która się nigdy nie kończy. Rozmawiała OKSANA HAŁATYN-BURDA [email protected]

16

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

ZE ŚWIATA

PORNO ZAMIAST BAJKI Dzieci powinny oglądać filmy… pornograficzne. Im wcześniej, tym lepiej! – twierdzą norwescy psychologowie. Kontrowersyjne wnioski opublikowali na łamach „VG Nett”. Seanse filmowe powinny odbywać się w towarzystwie dorosłych, którzy później podyskutują z pociechami o tym, co razem oglądali. „Ciekawość jest zdrową częścią rozwoju dziecka. Porno nie wywołuje traumy u malców” – przekonuje seksuolog Thomas J. Winther. Nikt nie poleca sadomaso ani innych hardcorów. Chodzi o tzw. zdrową pornografię. „Kiedy dzieci wcześnie zaspokoją swoją ciekawość, w późniejszym wieku rzadziej będą szukać podobnych treści w internecie, a takie samodzielne poszukiwania są gorsze dla ich rozwoju” – dodają norwescy specjaliści.

ZE ŚMIERCIĄ IM DO TWARZY Samobójstwo popełniają tak, żeby po śmierci dobrze wyglądać. Kto? Oczywiście kobiety.

troje dzieci. Surogatki – w sumie pięcioro. Według obowiązujących tam przepisów para, która ma więcej niż jedno dziecko, musi zapłacić za kolejne od trzech do sześciu razy więcej, niż wynosił jej dochód z poprzedniego roku. W tym przypadku wyliczono, że rodzice 8-osobowego przychówku muszą zapłacić równowartość około 1,6 mln dolarów. Sprawa wywołała dyskusję w Chinach na temat polityki jednego dziecka oraz bogaczy, którzy nie muszą się tym przejmować.

PIES NA SYGNALE We Włoszech ranne zwierzęta na drodze mają być traktowane jak ludzie. Kto nie udzieli im pomocy, zostanie ukarany. Nowe przepisy weszły w życie 27 grudnia. Jeśli ktoś zobaczy rannego psa lub kota, ma obowiązek mu pomóc. Nie tylko kierowcy, ale i pozostali uczestnicy ruchu drogowego. W przeciwnym razie mogą zapłacić grzywnę – nawet ponad 1500 euro. Poza tym każdy, kto zabiera do samochodu poturbowanego psa lub kota, żeby zawieźć go do weterynarza, jest traktowany jak ten, kto wiezie do szpitala człowieka – może na przykład mknąć na czerwonym świetle.

SREBRNE WYSYPISKO

Takie wnioski wysnuli Valerie Callanan i Mark Davis – para naukowców z Ohio. Przewertowali wyniki autopsji ponad 600 tamtejszych samobójców, którzy w latach 1997–2006 zdecydowali się na the end. Okazało się, że kobiety 2 razy częściej wybierały metody, które nie powodowały oszpecenia twarzy – na przykład tabletki czy zatrucie gazem. Unikały popularnych męskich sposobów na śmierć, takich jak skoki z wieżowców i strzał w głowę. Panie równie często korzystały z pistoletów, ale kiedy odbierały sobie życie, celowały w serce.

Homo sapiens nie tylko swoją planetę zdążył zapaskudzić. Księżyc tak samo. Na naszym naturalnym satelicie leży już 170 ton odpadów – piszą w „Atlantic”. Między innymi dwie amerykańskie sondy, które się tam rozbiły. Poza tym – pozostałości po 70 statkach kosmicznych, 5 amerykańskich flag, dwie piłki do golfa, 12 par butów, chusteczki higieniczne, ręczniki itp. Srebrny Glob ludzie przyozdobili też 96 woreczkami z odchodami.

SZCZEKAJĄCY BUDZIK W Belgii wyszkolono pierwszego psa, którego jedynym zadaniem jest budzenie swojego pana.

OD PRZYBYTKU BOLI Chińska para z prowincji Guangdong chciała mieć dzieci. Według tamtejszych przepisów, można spłodzić tylko jedno. Naturalne metody poczęcia na nic się zdały, a małżonkom się spieszyło. Zdecydowali się więc na in vitro. Żeby nie było skuchy, z zapłodnionych jajeczek skorzystała nie tylko główna zainteresowana, ale i wynajęte w tym celu dwie tzw. matki zastępcze (w Chinach jest to zabronione). Efekt? Ta „główna” urodziła

Do organizacji szkolącej psy dla niewidomych i niesłyszących zgłosiła się 35-letnia kobieta. Belgijka cierpi na nadmierną senność, bezdech senny i depresję. Zasypia nawet

6 razy dziennie, także w środkach komunikacji miejskiej. To bardzo utrudnia jej codziennie życie. Specjalnie wyszkolone dla niej zwierzę po dźwięku budzika przystępuje do budzenia, czyli delikatnego podgryzania uszu. Czasami na efekt trzeba poczekać nawet pół godziny. Pies wie też, na której stacji metra powinna wysiadać jego pani.

SPRYT Z KONDOMA Szczury zaatakowały okolice Alexandry w Republice Południowej Afryki. Są wszędzie. Grasują nie tylko na śmietnikach, ale wkradają się też do domów i podgryzają śpiące dzieci. Niektórzy mieszkańcy „odkryli”, dlaczego zwierzaki są niezwykle sprytne... „Na śmietnikach pożerają zawartość zużytych prezerwatyw. W ten sposób, razem z nasieniem, zdobywają naszą wiedzę!” – mawiają. Tak czy siak, szczurom wypowiedziano wojnę, w którą zaangażowała się pozarządowa organizacja LifeLine. Każdy, kto złapie 60 sztuk, dostaje telefon komórkowy. Władze miejskie rozdają klatki do łapania. Zwierzęta są zagazowywane.

Florian Labhart, tak zwany naukowiec. Za to z badań opublikowanych w „Journal of Studies on Alcohol and Drugs” wynika, że młodzi pijani kierowcy powodują wypadki częściej niż młodzi niepijani! Nawet trzy razy częściej! W Stanach po niedawnej masakrze w Newton (szaleniec wszedł do szkoły i zabił 20 dzieci) zebrał się sztab specjalistów i orzekł: „Osoby chore psychicznie, narkomani i nieletni nie powinni mieć dostępu do broni. Trzeba zaostrzyć nasze przepisy!”. Nie tylko Polak mądry po szkodzie…

GŁÓWKI PRACUJĄ Co się wydarzyło w byłym 2012 roku? Wiadomo, że naukowcy nie próżnowali. Oto przykłady kilku „wiekopomnych” odkryć z minionych 12 miesięcy. W „Personality and Social Psychology Bulletin” ogłoszono uroczyście, że w domu, w którym między chłopem a babą dobrze się układa, także dzieci lepiej się chowają!!! Nad odkrywczym wnioskiem pracował cały sztab specjalistów. Kto opuści imprezę trzeźwiejszy? Ten, kto przyjdzie trzeźwy jak świnia i będzie pił na miejscu? A może ten, kto wcześniej chlapnie kilka drinków na odwagę, bo na miejscu będzie mu się mniej chciało? Odpowiedzi na to pytanie szukali szwajcarscy naukowcy. Przeprowadzili nawet stosowny eksperyment, a świat czekał z zapartym tchem. „Picie alkoholu przed imprezą jest zgubnym nawykiem. Powoduje skumulowanie się dwóch rodzajów spożywania alkoholu: jednego bez specjalnej okazji i jednego związanego z imprezą. To sprawia, że takie osoby nadużywają alkoholu” – oświadczył wreszcie

Pojawił się nowy wynalazek do walki z otyłością. Tak zwany mandometr. W praktyce to połączenie wagi kuchennej z talerzem. Nakładamy sobie tylko ściśle odmierzoną porcję. Ale najważniejszy w mandometrze jest minikomputer z wyświetlaczem, który rejestruje, jak szybko jemy obiad. Jeśli za szybko, talerz... opierdziela nas przykładnie! Głośno i wyraźnie, żeby inni też słyszeli i wstyd był. Odchudzające naczynia przetestowano na grubych dzieciach w Anglii. Ponoć działają.

WAMPIR NA GŁODZIE Z fanami popularnych filmów o pięknych, ludzkich i wiecznie żywych wampirach spierają się naukowcy.

ONA TEMU WINNA Coraz więcej gwałconych kobiet? Widać same tego chciały! Do takich wniosków doszli włodarze afrykańskiego królestwa Suazi. Dlatego zakazali swoim obywatelkom noszenia mini, bluzeczek zbyt dużo odsłaniających, a nawet obcisłych albo za krótkich spodni. „Skąpe ubrania prowokują do gwałtów” – uzasadniono oficjalnie. Kobiety, które nie zastosują się do tych zaleceń, mogą spodziewać się nawet półrocznej odsiadki.

GADAJĄCY TALERZ

Czy homo sapiens może żywić się tylko krwią? Nie może – przekonują uczeni. W niektórych kulturach, na przykład u Masajów, czerwony płyn ustrojowy traktowany jest jako ciekawe uzupełnienie diety. Ale tylko uzupełnienie. Po pierwsze, krew to siedlisko zarazków. Po drugie, składa się niemal wyłącznie z białka, którego nie da się spalić bez tłuszczów i cukrów. Po trzecie, zawiera mnóstwo żelaza, które szybko wystąpiłoby w nadmiarze. To z kolei poskutkowałoby uszkodzeniem stawów, zniszczeniem wątroby, odwodnieniem i cukrzycą. No i dieta wyłącznie płynna prowadzi do wad zgryzu. Bezzębności nawet, więc nie byłoby czym wpić się w apetyczne szyje. Jest jeszcze kwestia praktyczna, zaobserwowana wśród zwierząt. Jedyne ssaki, które żywią się wyłącznie krwią, to nietoperze z podrodziny zwanej wampirami właśnie. Ważą około 300 gramów i atakują dużo większe zwierzaki, które najczęściej nawet nie zauważają ich obecności – wbrew legendom prawdziwi krwiopijcy wcale nie przyczepiają się do szyi, ale gdzieś dalej od głowy. Ponieważ we krwi prawie nie ma tłuszczu, organizm nie zrobi zapasów „na dłużej”. Żeby przeżyć, wampirki muszą pić codziennie. W ich przypadku oznacza to około 25 mililitrów krwi. Tak więc ludzki wampir ważący około 60 kg musiałby wydoić dziennie 5 litrów krwi dziennie. Tyle co w jednym człowieku. Jego ofiara już po utracie 3 litrów płynu przestałaby żyć, a krew – lecieć. Należałoby więc ukatrupić około 2 osób dziennie.

KOMPLETNY ODLOT Najpierw wspólna modlitwa, dopiero później można wsiadać do samolotu – ogłosiły władze Iranu. Według nowych przepisów start samolotem krajowych linii może nastąpić dopiero pół godziny po porannej obowiązkowej modlitwie. Wszystko po to, żeby pasażerowie mogli spokojnie wypełnić swój religijny obowiązek. Co więcej, pracownice linii lotniczych muszą nosić płaszcze z długimi rękawami i tradycyjne chusty. Na pokładzie nie można napić się alkoholu i zjeść zakazanych przez islam potraw. Zamontowano tam też monitory ze strzałkami wskazującymi, gdzie jest Mekka, co ma ułatwić podniebne modlitwy.

ZZA CHIŃSKIEGO MURU Pewna Amerykanka rozpakowała świąteczny podarek. W środku znalazła list od chińskiego robotnika.

A właściwie nie tyle list, co wołanie o pomoc. Starannie ukryte za tekturą podtrzymującą pudełko. „Jeśli kupiłeś ten produkt, proszę przekaż ten list Światowej Organizacji Praw Człowieka. Ludzie, którzy żyją tutaj prześladowani przez Komunistyczną Partię Chin, będą ci wiecznie wdzięczni” – oto fragment treści. Dalej było o pracy po 15 godzin dziennie – piątek, świątek i niedziela. I jeszcze o biciu i złym traktowaniu. To wszystko za pensję wysokości 10 juanów (2 dolary) miesięcznie. Kobieta przekazała list Światowej Organizacji Praw Człowieka. Tam oświadczyli, że nie ma dowodów na to, że list jest prawdziwy i opisuje prawdę… Opracowała JUSTYNA CIEŚLAK

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

J

eden z biskupów okazał się przestępcą. Ale jego zwierzchnikom bynajmniej to nie przeszkadza! Wyrok amerykańskiego sądu z września 2012 r. w sprawie karnej przeciwko Robertowi Finnowi – biskupowi diecezji Kansas City – ma wydźwięk historyczny. Po raz

KOŚCIÓŁ POWSZEDNI

„Sądzę, że byłoby nam łatwiej, gdybyśmy szli naprzód bez Finna jako naszego biskupa” – konstatuje proboszcz Michael Clary z kościoła Świętego Ducha w Lee’s Summit. Rośnie dezaprobata parafian, spadają datki na tacę. Ludzie nie chcą, by ich pieniądze poszły na pokrycie kosztów obrony Finna. Jego

Finn zaprzecza, jakoby uczynił coś złego. Biskupi USA na niedawnej jesiennej konferencji w Baltimore nie wypowiadali się o jego sprawie i odmawiają dziennikarzom jakichkolwiek komentarzy. Kilku księży z Kansas City wystosowało list do abpa Carla Marii Vigano, nuncjusza papieskiego w Waszyngtonie,

Priorytety Kościoła pierwszy skazano wysokiego notabla kościelnego za czyn kryminalny – ukrywanie pedofila. Finn nie zawiadomił organów ścigania o tym, że w komputerze jego podwładnego, ks. Shawna Ratigana, w grudniu 2010 r. znaleziono setki zdjęć pornograficznych nieletnich dziewczynek. Policję powiadomił o tym dopiero w maju 2011 r. szeregowy duchowny diecezji, bez aprobaty Finna oczywiście. Biskup został skazany na 2 lata nadzoru sądowego za ukrywanie informacji o skłonnościach księdza Ratigana. Hierarcha, który publicznie został pozbawiony moralnych prerogatyw sprawowania stanowiska, powinien natychmiast zniknąć. Nic takiego się nie stało: wciąż sprawuje on swą funkcję, mimo że od 3 miesięcy sprzeciw wobec tej sytuacji nieustannie narasta. Najpierw protestowali wierni i ofiary przemocy seksualnej kleru, którzy w petycji podpisanej przez 110 tys. osób domagali się rezygnacji biskupa, a teraz dołączyli do nich duchowni. Połowa księży diecezji „ma poważne wątpliwości”, czy Finn dalej powinien być ich liderem. Niektórzy wyrażają swe opinie publicznie, nie bacząc na negatywne konsekwencje.

adwokaci i pomoc prawna to dla diecezji wydatek 1,4 mln dolarów. A toczą się dziesiątki procesów o odszkodowania... Kapłani krytyczni wobec bpa Finna mówią, że hierarcha musi przyznać się do winy i poprosić wiernych o wybaczenie. Ksiądz Matthew Brumleve z parafii Świętej Rodziny w Kansas City twierdzi: „On formalnie przeprosił, ale nie powiedział, za co przeprasza. Czy za to, że go złapano? Czy przeprasza za to, że zawiódł dzieci parafian diecezji”.

Biskup Robert Finn

postulując dymisję Finna, ale nie dostali żadnej odpowiedzi. Biskupa może odwołać tylko papież, tymczasem Watykan… milczy. ~ ~ ~ 6 grudnia o 6 rano policjanci złożyli wizytę księdzu Carlosowi René Rodriguezowi z Los Angeles i zabrali go na komisariat. Został on oskarżony o dokonanie aktu lubieżnego wobec osoby poniżej 14 roku życia. 46-letni kapłan spędził noc w celi. Sprawa, jakich tysiące, ale ma specyficzny wydźwięk – to już drugie aresztowanie Rodrigueza. Pierwszą odsiadkę zaliczył w roku 2004 – też za pedofilię. Dopiero teraz wyszło na jaw, że władze archidiecezji Los Angeles od roku 1987 (!) doskonale wiedziały, że ich podwładny jest pedofilem, ale osłaniały go, pozwalając, by dalej krzywdził dzieci. Wiedział o tym osobiście były szef archidiecezji kardynał Roger Mahony. Jeszcze w roku 2007 jak lew walczył z postanowieniem sądu, by ujawnić akta przestępców seksualnych, w tym Rodrigueza. Dotąd mu się udawało, ale wreszcie sąd postawił na swoim i tajne akta archidiecezji zostaną ujawnione jeszcze w tym miesiącu. PIOTR ZAWODNY

17

Pastor morderca K

iedy duchowny nosi nazwisko Love, to nie może się to dobrze skończyć... na życie, opiewającym na 800 tys. Pastor David Love był mocno dol. Teresa zdradziła kochankowi zaprzyjaźniony z małżeństwem Tekombinację do sejfu, gdzie małżoresy i Randy’ego Stone’ów, którzy nek trzymał rewolwer. Duszpasterz byli jego owieczkami. Randy miał posłał mu kulę prosto w głowę. Podo duchownego bezgraniczne zaufatem odprawił mszę żałobną i wygłonie i zwierzał mu się ze wszystkich sił wzruszającą mowę pożegnalną problemów małżeńskich, prosząc nad trumną zamordowanego. o radę. Biedak nie miał pojęcia, że Teresa dostała 8 lat, co rodziduszpasterz (sam żonaty) przez 10 na Randy’ego uznała za niedostalat przyprawiał mu rogi. Romans teczną karę; pastor morderca umrze na boku nie wystarczał ani wielebza kratami. Jedyną pociechą dla konemu Love, ani pani Stone. Wpachanków może być to, że ich czyn dli na pomysł, by zabić rogacza. Bezstał się kanwą do filmu „Deadly Afpośrednim motywem był zamiar zafairs” („Śmiertelny romans”). JF władnięcia jego ubezpieczeniem

Relikwia do wynajęcia I

rlandczycy postanowili zarobić na Janie Pawle II. Jeszcze dziesięć lat temu byłoby to niedopuszczalne. Dublińskie muzeum figur woTeraz pojazd będzie wynajmoskowych jest w posiadaniu pojazwany za 300 euro za godzinę. Tyle du, którego nasz błogosławiony pasamo kosztuje przedłużona limuzypież używał podczas pierwszego tona. Wypożyczyć może go prawie każurnée po kraju w roku 1979. Jest dy: na party lub na imprezę bizneto przerobiony mikrobus ford sową. Muzeum zastrzega jednak, że transit z 15 siedzeniami, nie libędzie miało prawo odmowy, jeśli cząc papieskiego tronu. Wehikuł cel będzie sprzeczny ze świątobliwą ten muzeum odziedziczyło po poaurą. Zapewne klub ateistów nie ma przednim właścicielu, polityku Doszans na przejażdżkę po mieście... nie Cassidy, który woził w nim Przygotowanie pojazdu do noswą ciocię – zakonnicę – na sawej roli wymagało renowacji, która molot do Rzymu… kosztowała 60 tys. euro. PZ

Tęczowy meczet F

rancja stała się czwartym krajem na świecie, w którym założono meczet dla homoseksualnych wiernych.

Cud w Dublinie W Irlandii, jak przystało na kraj tradycyjnie katolicki, dzieją się cuda: rząd zapowiada zmiany w prawie aborcyjnym. Nie będzie to jednak głęboka liberalizacja. Śmierć 31-letniej Savity Halappanavar w irlandzkim szpitalu wywołała globalny skandal. Pochodząca z Indii dentystka była w 17. tygodniu ciąży, gdy lekarze stwierdzili początki ronienia, jednak odmówili przeprowadzenia aborcji ze względu na wciąż bijące serce płodu. Gdy płód obumarł, kobieta doznała silnych krwotoków i zaraziła się sepsą, która doprowadziła do jej śmierci. Ta oburzająca sytuacja wywołała ostrą reakcję ze strony irlandzkich środowisk liberalnych – skrytykowały one rząd za utrzymywanie skrajnie restrykcyjnej ustawy antyaborcyjnej, która zabrania przeprowadzenia zabiegu niemal w każdych okolicznościach i przewiduje bardzo wysokie kary dla lekarzy przeprowadzających aborcję (nawet w przypadku zagrożenia życia matki!). Zabieg przerwania ciąży z pewnością uratowałby życie Savity. Po fali oburzenia, jaka przetoczyła się przez Irlandię i Wielką Brytanię, i zapowiedziach wdowca, że zaskarży działanie lekarzy do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, rząd Irlandii przewiduje złagodzenie prawa aborcyjnego. W wydanym w zeszłym tygodniu oświadczeniu ogłoszono, że w ustawie uściśli się, w jakich przypadkach przerwanie ciąży będzie dopuszczalne. Mają to być sytuacje, w których życie – choć nie

zdrowie (!) – matki będzie zagrożone. Ustawa doprecyzuje też, jakie kroki w danej sytuacji może podjąć lekarz. Rząd podkreśla jednak, że zrobi wszystko, by pomyślność matki i płodu były traktowane na równi, a to osłabia reformistyczną wymowę oświadczenia. W przypadku Savity bowiem tak właśnie uczyniono, a lekarze nie uratowali ani płodu, ani matki. Władze proponują zatem bardzo niewielkie zmiany, jednak w Irlandii jakakolwiek liberalizacja prawa aborcyjnego – nawet tak niewielka – to doniosłe wydarzenie. Ścisły zakaz aborcji istnieje tam od lat 60. XIX w. i przez 130 lat nie przebiła się żadna inicjatywa nakierowana na złagodzenie tego prawa. Dopiero w 1992 r., gdy rząd planował uniemożliwić 14-letniej zgwałconej dziewczynie wyjazd do Wielkiej Brytanii w celu przeprowadzenia aborcji, Sąd Najwyższy zezwolił na usunięcie ciąży w przypadku zagrożenia życia matki (także samobójstwem). To jednak ewenement. Prawicowa partia Fine Gael zapowiedziała, że nie poprze zmian, a kilku biskupów katolickich zdążyło się już oburzyć na pomysł rządu. Trwa zatem ideologiczna wojna w kraju, w którym dotychczas najczęściej wygrywał kler katolicki. Ostatnio – po ujawnieniu wielu skandali seksualnych wśród duchownych – wyraźnie spadło do niego zaufanie oraz frekwencja na nabożeństwach. BritG.

Tradycyjne odmiany islamu są zwykle wrogo nastawione do homoseksualności. Tymczasem w wielu społeczeństwach islamskich kontakty seksualne męsko-męskie (w kontekście na ogół biseksualnym, bo panowie są albo żonaci, albo mają zamiar się ożenić) są częścią stylu życia dla znaczącej części populacji. I to od wieków. Obok tej nieco zakłamanej tradycji (faktyczne społeczne przyzwolenie przy oficjalnym potępieniu) istnieje też nurt liberalny w islamie, który akceptuje homoseksualność, podobnie jak robią to progresywne społeczności

judaistyczne i chrześcijańskie. „Tęczowe meczety” i imamowie istnieją już w USA, Kanadzie, RPA. Teraz otwarto pierwszy europejski – w Paryżu. Twórcą paryjskiej społeczności jest Ludovic-Mohamed Zahed, znawca Koranu, Algierczyk z pochodzenia. Przy okazji omawiania tych zmian społecznych warto zauważyć, że w ostatnich dniach zaaprobowano małżeństwa jednopłciowe w kolejnym kraju – Urugwaju – a w Szwajcarii zezwolono na adopcję dziecka jednego z homoseksualnych partnerów przez drugą stronę związku. MaK

18

T

rauma, jaką przeżyłem przy spowiedzi przed pierwszą komunią, zraziła mnie do tej instytucji na całe życie. Właściwie od tej pierwszej komunii – a mam już 62 lata – byłem człowiekiem małej wiary. Często w swoim życiu sądziłem, że jestem człowiekiem w jakimś sensie nienormalnym, innym niż cała ta masa biegnąca co niedzielę do kościoła. Z biegiem lat utwierdzałem się jednak w swoich przekonaniach i powoli odszedłem od Kościoła. Uczestniczyłem co prawda w ceremoniach kościelnych typu ślub, pogrzeb czy inne, jednak do spowiedzi przestałem chodzić, a co za tym idzie – zrezygnowałem z uczestnictwa przy „stole Pańskim”, czyli komunii. Obecnie od paru lat nie chodzę już także i do kościoła. Staram się żyć uczciwie, pomagam ludziom, nikomu w życiu nie wyrządziłem krzywdy – wykształciłem dzieci, finansowałem budowę domu dla nich – właściwie to, co mają, zawdzięczają mnie. Wydawać by się mogło, że rodzina jest w pełni szczęśliwa i wdzięczna mężowi, ojcu i dziadkowi za jego dokonania. Nic bardziej mylnego. Moja żona – śmiało mogę napisać, że dewotka – zaczęła mnie uważać za heretyka, który wcześniej czy później sprowadzi jakieś nieszczęście na rodzinę, a już na pewno za swoje poglądy spłonie w piekle. Na początku wydawało mi się to nawet śmieszne. Uważałem – jakże błędnie – że przecież każdy człowiek ma prawo do swoich poglądów, więc wcześniej czy później moja małżonka jakoś pogodzi się z myślą, że przyszło jej dzielić los z ateistą. Myliłem się. Zaczęła w sposób niezwykle

K

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

CZYTELNICY DO PIÓR

Wyznanie niewiary perfidny i podstępny buntować przeciwko mnie najpierw dzieci, a obecnie także wnuczki. Jest to dla mnie tak bolesne, że czasem czuję prawie ból fizyczny – wyć mi się chce! Przecież nie mogę powiedzieć wnuczkom, które strasznie kocham, że ksiądz to oszust i kupa chama. Moja żona doskonale o tym wie i z godną podziwu cierpliwością sączy jad, nie przebierając w środkach.

radiowych oraz czytam „FiM” i tylko one dają mi siłę. Nie jestem sam – dajecie mi siłę na przetrwanie. Zastanawiam się, czy w tym roku nie zostać na czas „wizyty duszpasterskiej” (zawsze wybywam z domu na ten czas) i nie oskarżyć księdza proboszcza o to, że to przez jego Kościół przeżywam dramat na stare lata... Józef Robak, Gorlice

Powoli, dzięki jej działaniom, jestem w rodzinie odbierany jako diabeł wcielony. Murem stanęła za nią cała rodzina, a buntowanie wnuczek przeciwko mnie – dziadkowi – uważam nawet za zbrodnię. Jednak nie potrafię sobie z tym poradzić. Słucham od lat Waszych audycji

Józefie, szczerze współczujemy Ci takiej ograniczonej żony, o ile oczywiście jesteś obiektywny. Jednocześnie gratulujemy wytrwania na swoich pozycjach. Jeśli jednak chodzi o wnuczki, to bądź dobrej myśli – wnuki kochają dziadków niezależnie od poglądów. Redakcja

ościół katolicki w Polsce cierpi ponoć na zmniejszające się datki wiernych. Oto pomysł, aby te straty powetować. Idąc pewnego dnia przez Katowice, odczułem potrzebę udania się w miejsce, gdzie i król piechotą chodzi. Niestety, minąłem trzy kościoły i ani jednej toalety. Zmuszony więc byłem wejść do restauracji, zamówić cokolwiek, a potem załatwić co trzeba. Przypomniałem sobie, że podobną „przygodę” przeżyłem podczas pobytu w Libii. W czasie spaceru po Benghazi zaczął mi doskwierać nadmiar płynów. Stanąłem przed meczetem i – przestępując z nogi na nogę – zastanawiałem się, co robić. Patrząc na schody prowadzące do drzwi wejściowych, zauważyłem, że duża liczba osób obojga płci kieruje się do innego szerokiego wejścia bez żadnych drzwi, aby po kilku minutach wyjść. Postanowiłem pójść za nimi. Okazało się, że dobrze trafiłem. Na środku wejścia stał Arab, który gestem dłoni dał znak, żeby się zatrzymać. Następnie ułożył dwa palce w znak zwycięstwa (V), przykładając rozwarte końcówki do nosa, co oznaczało, że należy trochę odczekać. Potem wykonał ruch dłonią (jak policjant na skrzyżowaniu), że mężczyźni mają iść na lewo, a kobiety – na prawo (może odwrotnie, ale to bez znaczenia). Jak sobie ulżyłem, to opanowała mnie taka niespotykana radość, że chwaliłem Allaha i Proroka Mahometa za swoje niebywałe szczęście. Wspominam o tych dwóch zdarzeniach dotyczących jednego zagadnienia, aby podobne rozwiązanie jak w Libii wprowadzić

w naszym kraju, mianowicie – połączyć to, co sakralne, z tym, co toaletowe. Uzasadnieniem tego pomysłu jest fakt, że kościołów – w dodatku w najlepszych, najbardziej uczę…szczanych lokalizacjach – mamy w mieście więcej niż toalet. Na tej samej ulicy są niejednokrotnie dwie świątynie katolickie, oddalone od siebie nie więcej niż 500 metrów. Każda z nich z uwagi na charakterystyczną budowę jest widoczna z daleka. Nie trzeba nikogo pytać o drogę. Przy wejściu do tego przybytku zamiast kierującego ruchem (któremu trzeba płacić) można ustawić skarbonkę. Hojność odwiedzających to miejsce jest gwarantowana. Zwiększy to również frekwencję na nabożeństwach, gdyż wiele starszych osób słucha mszy św. w radiu lub przed telewizorem, nie mogąc wyjść z domu z uwagi na niedyspozycje typu urologicznego. Wzrosną tym samym datki na tacę. Pomoże to też księżom i zakonnikom, którzy ponoć żyją w skrajnym ubóstwie. Jeszcze trochę, a zaczną chodzić po śmietnikach! Nawet ojciec dyrektor Tadeusz Rydzyk, uważany za bardzo bogatego (czego też ludzie nie wymyślą!), faktycznie jest nędzarzem. Ma biedaczyna tylko sutannę, ale rzadko w niej chodzi, chroniąc ją przed zniszczeniem. Jako dyrektor i biznesmen nosi garnitur i koloratkę. Wydaje się, że dostatecznie uzasadniłem swój pomysł na poprawę warunków finansowych Kościoła. Na zakończenie bardzo ważna rzecz – taką inwestycję koniecznie należy poświęcić (aby sacrum nie ocierało się o profanum), podobnie jak święci się oczyszczalnie ścieków i inne obiekty. W końcu pecunia non olet. Ivo

Kibel uświęcony

K

atolicy obchodzą czasem uroczystości, które powinny ich samych wprawiać w zdumienie. Ale nie wprawiają z powodu przyzwyczajenia. 28 grudnia obchodzone jest Święto Młodzianków, upamiętniające dzieci zabite przez króla Heroda, który w obawie o swoje królestwo kazał wymordować

zadanie, wiedząc o ich planach. Ochronił swego syna po to, by w wieku dojrzałym… także skazać go na męczeńską śmierć. Jeśli ktoś wie o złych zamiarach kogoś innego i mając możliwości, nie przeszkodzi mu w tym, to jest uznany za współwinnego. Jak bardzo religia potrafi wypaczyć pojmowanie dobra i zła!

Dziwne święto noworodki. Anioł ostrzegł Marię i Józefa, dzięki czemu uratowano życie Jezusa. Tyle przypowieść, dla upamiętnienia której rodzice z dziećmi wypełniają w tym dniu kościoły. Kiedyś też brałam w tym udział. Kiedyś nie zadawałam pytań, tylko chodziłam do kościoła, bo wiara to dogmaty, a zbawienie jest dla tych, którzy nie wątpią. Najtrudniejszy jest pierwszy krok, w tym przypadku pytanie, a potem to już nie da się zatrzymać tej lawiny, dzięki której człowiek staje się wolny. Gdy odzyskałam trzeźwość myślenia i oceny zdarzeń, wydaje mi się przerażające, że tak wszechmocny i tak miłosierny bóg poświęcił tyle dzieci. Że nie użył swoich mocy, by zapobiec masakrze. Pozwolił mordercom wypełnić tak potworne

Czasy współczesne: gestapowcy z napisami „Gott mit uns” na klamrach pasów mordowali cywilów w okupowanych krajach, a papież i kardynałowie uczestniczyli w procederze przerzucania zbrodniarzy wojennych do innych krajów, by mogli uniknąć osądzenia. Czy dobrzy ludzie mogą należeć do tak zbrodniczej organizacji, z taką przeszłością? Tak, jeśli zastąpią samodzielne myślenie wiarą w dogmaty. A niewiele trzeba, by przejrzeć na oczy. Wystarczy zacząć stawiać pytania, odrzucić dogmaty wiary i stać się wolnym, odpowiedzialnym człowiekiem, niezależnym od manipulacji i doktrynerstwa bezczelnych czarnych bufonów. Oświecenie to nasza nadzieja na wyzwolenie spod czarnej okupacji. Teresa Borowska

Dwulicowość transatlantycka Jest takie państwo na świecie, które systematycznie cenzuruje i poucza rządy innych państw oraz wprowadza swoją demokrację w innych krajach za pomocą czołgów, samolotów i artylerii. Tymczasem w tym państwie… Przyjrzyjmy się, jak demokracja wygląda w USA. W teorii – zgodnie z Pierwszą Poprawką do Konstytucji, która weszła w życie 221 lat temu, 15 grudnia 1791 r. – „Kongres nie może stanowić ustaw wprowadzających religię...”. James Madison, autor Pierwszej Poprawki, zakazującej narzucania przez prawo jakiejkolwiek religii, był też autorem artykułu VI, który stwierdza w jednoznaczny sposób, że „żadne religijne testy nie mogą być stosowane w procesie kwalifikowania do pełnienia urzędu państwowego lub posady zaufania publicznego”. Jak to wygląda w praktyce w tej rzekomo wzorcowej oazie demokracji? Zastępca dowódcy Akademii Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych w Colorado Springs rozesłał pocztą elektroniczną wezwanie do narodowego dnia modlitwy (chrześcijańskiej)

o nawrócenia. Zgadnijcie, kto został za to ukarany? Kapelan nazwiskiem MeLinda Morton. Ten oświecony duchowny składał skargi i zażalenia na tego rodzaju praktyki i został nagle służbowo przeniesiony do odległej bazy w Japonii… Amerykańska dwulicowość podoba się polskim parlamentarzystom. Kpiąc sobie z Konstytucji RP oraz ateistów, agnostyków i osób innych wyznań, posłowie reprezentujący wszystkie partie będące w parlamencie, z wyjątkiem Ruchu Palikota, 23 grudnia w programie „Kawa na ławę” utworzyli chór anielski pod dyrekcją, a jakże, posła SLD Ryszarda Kalisza i zgodnie odśpiewali jakąś kolędę. W skład chóru anielskiego weszły tuzy polskiej polityki: Julia Pitera, Adam Hofman, Tadeusz Cymański (ryczał najgłośniej), Jarosław Kalinowski i oczywiście dyrygent – Ryszard Kalisz. A poza tym wszyscy zdrowi, czego i Wam życzę z okazji nowego 2013 roku pańskiego czy bezpańskiego. Wszystko jedno, jak mawiał Onufry Zagłoba herbu Wczele. Bogdan Pokrowski

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

LISTY Obym się mylił! Z kłamstwem smoleńskim, tj. z teorią o zamachu, się nie wygra – ci, którzy w ten absurdalny zamach uwierzyli, będą już w niego wierzyć do tzw. grobowej deski i żadne argumenty ich nie przekonają, bo oni są odporni na wszelkie argumenty. Macierewicz jako naczelny piewca tej chorej teorii nie pozwoli na to, żeby temat zamachu smoleńskiego poszedł w zapomnienie, bo gdy ten temat umrze, to tak samo jakby politycznie umarł Macierewicz. Dzisiaj na porządku dziennym jest kwestia odebrania Rosjanom wraku samolotu, a po jego ściągnięciu będzie wojna o to, co z tym wrakiem zrobić; propozycji będzie mnóstwo, włącznie ze zrobieniem relikwii z jego szczątków. I nie chodzi o relikwie świeckie, ale na wskroś religijne – już PiS-owcy będą się o to starać. Temat katastrofy smoleńskiej będzie nas absorbował jeszcze przez dekadę, a może i dłużej, aż doprowadzi do ugruntowania podziałów w społeczeństwie. Jedynym wyjściem z tej chorej sytuacji będzie to, że podczas wyborów PiS zrobi bardzo słaby wynik, który nie pozwoli mu na sianie tych teorii rodem z zakładu psychiatrycznego. Dokonać tego może tylko lewica, bo gdyby to ona stała się alternatywą dla PO, to temat smoleński zostałby szybko zamknięty. Niestety, zanosi się na to, że po kolejnych wyborach dalej będziemy mieli wojnę polsko-polską pomiędzy PO a PiS-em, a naczelnym tematem pozostanie Smoleńsk. Lewica dalej będzie pełniła rolę asystenta, nie mając wiele do powiedzenia. OBYM SIĘ MYLIŁ. JF

Miłość w praktyce Wyczytałem w internecie, że Ruch Palikota przeprowadził się do nowej siedziby przy ulicy Wspólnej 61, zajmując drugie piętro. Żadna to rewelacja, ale nie w tym przypadku. Okazuje się, że w tym samym budynku wynajmuje lokal Prawica RP z prezesem Markiem Jurkiem i sekretarzem generalnym Lechem Łuczyńskim. Prawica RP nie wyobraża sobie takiego sąsiedztwa nie tylko na tym piętrze, ale w całym budynku. Interweniuje gdzie tylko może, aby decyzja o wynajęciu lokalu została cofnięta. Zdaniem Lecha Łuczyńskiego sąsiad taki szkodzi wizerunkowi partii i może nawet zburzyć proces integracji Prawicy. Dodaje przy tym, że byli pierwsi i powinni mieć możliwość decydowania, kto będzie ich sąsiadem. Problemów takich nie ma Ruch Palikota. Wspominam o tym dlatego, że partia na wskroś chrześcijańska – mająca tak świętego przywódcę jak Marek Jurek, który nawet w Sejmie wznosi modły – jest

taka nietolerancyjna. Mało tego, można powiedzieć, że nienawistna. Zamiast zgodnie ze staropolskim zwyczajem powitać nowych sąsiadów chlebem i solą, robi wszystko, aby ich obrazić i nie dopuścić do sąsiedztwa. Jak to się ma do nauki Kościoła, który głosi „miłuj bliźniego

Znając od dzieciństwa – oprócz rodzimego języka polskiego – rosyjski i ukraiński (w mowie i piśmie) z racji pochodzenia z przedwojennych ziem wschodnich, polubiłem naukę języków obcych. Więc gdy w styczniu 1957 r. zauważyłem w witrynie księgarni podręcznik

swego jak siebie samego”, i do Jezusa, który odwiedzał największych grzeszników? Właśnie takich sąsiadów należy przyciągać do siebie, witając słowami: „Niech będzie pochwalony”, aby dać świadectwo swojej wierze i aby sąsiedzi nie czuli się odtrąceni. Na tym tle członkowie Ruchu Palikota jawią się jako ludzie tolerancyjni, otwarci oraz pełni miłości wobec bliźnich. Ivo

do nauki międzynarodowego języka esperanto, kupiłem go i po przeczytaniu, stwierdzając prostotę gramatyki tego języka, nie omieszkałem zapisać się na kilkumiesięczny kurs. Po jego ukończeniu opanowałem język do tego stopnia, że mogłem nie tylko prowadzić konwersację, ale też tworzyć poezję, jako że jest on dziesięciokrotnie łatwiejszy niż angielski. Zostałem więc esperantystą, a po pojawieniu się tygodnika „FiM” zostałem jego wiernym czytelnikiem (od pierwszego numeru!). Mając wielu znajomych esperantystów zagranicznych, poznanych na wielu kongresach, wczasach, a także za pośrednictwem internetu, dzielę się z nimi interesującymi artykułami z „FiM”, które po przetłumaczeniu wysyłam im od czasu do czasu drogą elektroniczną, a oni, chociaż nie wszyscy, są mi za to wdzięczni. Dzięki esperanto inne narody mają szansę zapoznać się z niektórymi interesującymi artykułami ukazującymi się na łamach nieznanego dla nich czasopisma z państwa (co dla nich jest prawie nie do wyobrażenia) do bólu sklerykalizowanego, a taki jest powojtyłowy papaland – Polska. Edward

Życie antyklerykała Jestem antyklerykałem oraz ateistą od 1953 r. Zraziłem się do wiary tuż po wyjściu z więzienia, do którego trafiłem za odmowę służby wojskowej (była to konsekwencja indoktrynacji religijnej w rodzinie świadków Jehowy, w której byłem wychowywany od piątego roku życia). Na zmianę mojego przekonania wpłynęło trzyletnie czytanie różnych książek i dzieł naukowych udostępnianych w więzieniu. Po wyjściu na wolność zostałem ponownie powołany do wojska, ale jako karany w przeszłości – rozporządzeniem Marszałka Rokossowskiego – zostałem wcielony do Batalionów Pracy. Pracowałem ciężko w kopalniach węgla na najgorszych odcinkach, jakich cywile unikali. Po odbyciu tej służby – jako bezpartyjny – pracowałem nadal fizycznie w gorszych warunkach, a moi przełożeni – bonzowie partyjni z PZPR o niższych ode mnie kwalifikacjach zawodowych (a także inżynierowie) – wykorzystywali moje wynalazki racjonalizatorskie. Poza solidną pracą dokształcałem się jednocześnie w liceum dla pracujących. Jako bezpartyjny zmuszony byłem pracować na cztery osoby (trzech mężczyzn i kobieta), które jak jemioły doczepione zostały do mnie po znajomości przez kierownika alkoholika. Ich praca polegała tylko na stałych, codziennych wręcz libacjach alkoholowych z tym człowiekiem. Toteż nie dziwota, że w czasach tzw. realnego socjalizmu nie było bezrobocia!

19

SZKIEŁKO I OKO

Postępu nie zatrzymacie! Przeczytałem z uwagą artykuł „Jad biskupa” („FiM” 50/2012) dotyczący ataku bpa Pieronka na in vitro i postanowiłem dołożyć swoje trzy grosze. Zastanawiam się od dawna, co też takiego złego jest w tej metodzie, że tak piętnują ją czarni i purpurowi sukienkowi. Temat ciekawy, bo przecież – jak słusznie zauważyła autorka – każdy nowo narodzony w Katolandzie to potencjalny sponsor Kościoła. Powinni więc być zadowoleni i nawet wspierać działania w tym kierunku. O co więc właściwie chodzi? Ano o to, że zawsze, kiedy nauka zderza się z ciemnogrodem, to ten drugi broni swoich „racji” do ostatniej kropli krwi. A kiedy widzi, że jest przegrany, to obróci

kota ogonem i za jakiś czas oznajmi, że oni zawsze byli za tą metodą... Muszą mieć trochę czasu, by opracować strategię, jak z tego wybrnąć. Nauka zbyt szybko postępuje, a im coraz ciężej odpierać jej osiągnięcia. Tyle lat przecież głoszą, że tylko dzięki katolickiemu Bogu rodzą się dzieci, a teraz okazuje się, że niekoniecznie. Jak to wytłumaczyć uczniom na religii? Trzeba ten fakt ubrać w jakieś szaty. Nie wiedzą jeszcze, w jakie, i dlatego grają na zwłokę, perfidnie przy tym atakując. Ja się im nie dziwię, bo oni wiedzą, że ich agonia się zaczęła, i ratują się jak mogą. Szlag mnie natomiast trafia na naszych rządzących, że – zamiast osiągnięcia nauki wdrażać w życie – strachliwie ulegają średniowiecznej myśli głoszonej przez kler. Postępu nie zatrzymacie, a śmiem twierdzić, że już narodził się jakiś przyszły kardynał poczęty metodą, o którą tyle jadu się wylewa. Amen. Wojtek z Przemyśla

ZEBRANIE RACJI 5 stycznia 2013 r. otwieramy nowy rok naszej działalności w woj. kujawsko-pomorskim. O godzinie 11 zapraszamy na zebranie otwarte dla wszystkich członków i sympatyków RACJI PL w sali konferencyjnej przy ul. Słowackiego 118A w Toruniu. Honorowym gościem będzie Piotr Kabaciński, autor książki „Symbole a masoneria”. Serdecznie zapraszamy wszystkich niedowiarków interesujących się tematyką semantyki, estetyki i wolnomularstwa. Książka została wydana z okazji 160 rocznicy urodzin Alfreda Michelsona urodzonego w Strzelnie, pierwszego naukowca USA, który otrzymał Nagrodę Nobla. Zainteresowani będą mogli nabyć książkę z dedykacją autora. Przewodniczący Zarządu RACJI PL Józef Ziółkowski

PREZENT DLA PRENUMERATORÓW! Dla Czytelników kupujących „Fakty i Mity” w formie prenumeraty gazetowej opłaconej na cały rok 2013 mamy prezent – kalendarz ścienny. Czytelnicy chcący zakupić kalendarz bez opłacania prenumeraty na rok 2013 mogą zrobić to: – telefonicznie pod numerem (42) 630 70 66 od 8:00 do 15:30; – mailowo, wysyłając zamówienie na adres: [email protected] Cena 14 zł + koszt wysyłki dla jednego kalendarza* *przy przesyłce pobraniowej: 24,50 zł (14 zł + 10,50 zł za przesyłkę) * przy przedpłacie: 18,50 zł (14 zł + 4,50 zł) na konto: „Błaja News” Sp. z o.o., Zielona 15, 90-601 Łódź 76 1050 1461 1000 0023 0596 2777 W polu „tytuł wpłaty” prosimy podać dokładny adres do wysyłki.

REKLAMA

NOW OŚĆ!

„Sensacyjna monografia Marka Szenborna »Czarownice i heretycy. Tortury, procesy, stosy« burzy miłe, ułatwiające życie przekonanie o dobroci i szlachetności ludzkiej natury. To literatura faktu, a raczej faktów niewygodnych dla Kościoła” – prof. Joanna Senyszyn

Zamówienia telefonicznie i przez internet

20

PRZEMILCZANA HISTORIA

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

PAŃSTWO NA WYGNANIU (28)

Lepkie łapy Kościoła Centrum kulturalno-edukacyjne w Fawley Court było oazą polskości w Wielkiej Brytanii. Polacy utracili je „dzięki” księżom marianom kreującym się na strażników wartości narodowych. W miarę rozwoju zimnej wojny stawało się jasne, że Polakom przebywającym na emigracji na Wyspach Brytyjskich (i nie tylko) przyjdzie spędzić na obczyźnie wiele najbliższych lat. Brytyjska Polonia zaczęła dojrzewać do budowy centrum kulturalno-edukacyjnego dla zachowania narodowego dziedzictwa. Chciała się w ten sposób zatroszczyć o najmłodsze pokolenie, które błyskawicznie ulegało anglicyzacji. W akcję zaangażowały się emigracyjne władze oraz elity – na przykład generał Kazimierz Sosnkowski, który wystąpił ze specjalnym apelem, aby „utrzymać coraz liczniejsze rzesze młodzieży naszej w duchu i atmosferze polskości, stworzyć odpowiednie warunki, aby w tym duchu były one kształcone i wychowywane”. Wkrótce potem do inicjatywy przyłączył się także Kościół katolicki, czyli instytucja łącząca znaczną część skłóconej Polonii. Emigranci z uznaniem przyjęli zaangażowanie kleru – w tym marianów z szanowanym księdzem Józefem Jarzębowskim na czele. Emigracja zgodziła się, by polskie centrum kulturalno-edukacyjne mieściło się w posiadłości Fawley Court w hrabstwie Buckinghamshire nieopodal Londynu. Był to XVII-wieczny pałac projektu Christophera Wrena, twórcy m.in. londyńskiej katedry św. Pawła. Posiadłość tę oficjalnie nabyli marianie, wnosząc 14 proc. wartości. Reszta (w tym pożyczka hipoteczna) została spłacona przez Polonię. Kredytodawca, czyli firma Temperance Permanent Building Society, zastrzegła, by w akcie notarialnym podpisanym przez księdza Jarzębowskiego widniał zapis, że posesja Fawley Court będzie integralną częścią charytatywnej i edukacyjnej fundacji. W październiku 1953 r. nieruchomość stała się własnością Polaków. Rodacy ochoczo przyłączali się do prac remontowych i modernizacyjnych w zaniedbanej posiadłości. Zdemobilizowani żołnierze, i nie tylko oni, własnoręcznie odnawiali zniszczone budynki oraz budowali nową szkołę. Z całej Anglii napływały datki pieniężne. Wielu starszych, samotnych emigrantów zapisywało polskiemu centrum cały swój majątek w testamencie. Zapał i ofiarność polskich emigrantów

budziły podziw Brytyjczyków. Doszło nawet do tego, że pewna Szkotka kupiła graniczącą z posiadłością działkę i przekazała ją Polakom. W Wielkiej Brytanii we wszystkich polskich kościołach odczytywano apele marianów o wsparcie: „Niech święty patron młodzieży Stanisław Kostka (...) natchnie energią i ofiarnością starsze pokolenia, które nie mogąc krwią zdobywać Fawley Court wolności, niech groszem własnym przyczynią się, by w rozbitym polna Zielone Świątki przyjeżdżało tam skim gnieździe – ocalić i wychować kilka tysięcy Polaków, by w atmosOrlęta”. ferze festynu i pikniku wspólnie W styczniu 1954 r. w nowo wyświętować. Tamtejsza szkoła była budowanym centrum otwarto szkozaliczana do czołówki brytyjskich łę dla chłopców – Kolegium Bożegimnazjów – uczyli się w niej także go Miłosierdzia. Niemal natychmiast Anglicy. Cień na tę placówkę rzupowstał też Komitet Przyjaciół Gimciły jednak akty przemocy fizycznej nazjum Polskiego w Fawley Court oraz molestowanie seksualne dziezrzeszający około 500 członków, reci. Mimo to angielska Polonia stagularnie płacących składki na rzecz ła murem za swoim ośrodkiem, nie szkoły. Honorowy patronat nad nim skąpiąc grosza na jego potrzeby. objęli generałowie Władysław AnW zamyśle marianów Kolegium ders, Józef Haller i Kazimierz Bożego Miłosierdzia miało być kuźSosnkowski. Wkrótce potem na tenią nowych powołań duchownych renie posiadłości powstało polskie w gasnącym w Wielkiej Brytanii Komuzeum. Można tam było podziściele katolickim. Absolwenci tej wiać eksponaty w dużej mierze poszkoły wybierali jednak życie świecdarowane przez Polonię, m.in.: XVIkie. Zakonnicy, nie konsultując się -wieczną Biblię Radziwiłłów, „Staz emigracją, postanowili więc zlikwituty Łaskiego”, pierwsze paryskie dować szkołę, powołując się na rzewydanie „Pana Tadeusza”, a także komo małe zainteresowanie placówszkice i obrazy Jana Matejki, Arką. Polonia, wiedząc, że to nieprawtura Grottgera oraz Juliusza Kosda, podjęła akcję ratowania gimnasaka. Dzieł tych nie powstydziłyby zjum. Włączył się w nią nawet brysię nawet renomowane galerie sztutyjski minister edukacji. Marianie ki. Zadbano też o martyrologiczną wreszcie pokazali, gdzie mają wczeotoczkę, gromadząc pamiątki z czaśniejsze umowy i kwestię polskości. sów wojny oraz symbole trudnej, peSzkołę zamieniono na Dom Pielerelowskiej historii – na przykład grzyma im. Jana Pawła II, na któzakrwawioną koszulę Romary Polonusi też nie poskąpili grosza. na Strzałkowskiego, czternastolatJednak głównymi pensjonariuszami ka zastrzelonego podczas poznańtego „hotelu” byli księża, ochoczo skiego Czerwca ’56. Na terenie poprzyjeżdżający tam z Polski u schyłsiadłości powstał również kościół ku PRL. Polonia zaczęła obwiniać pod wezwaniem św. Anny, ufundoich o upadek centrum, gdyż niezowany przez księcia Stanisława Rarientowani w miejscowych realiach dziwiłła. Lokalne władze zgodziły duchowni pojechali tam z myślą się nawet na założenie cmentarza. robienia interesów. Pochowano tam m.in. jednego ze Polonusi nazywali ich „księżmi współtwórców instytucji – zmarłego cwaniakami”. Wkrótce potem maw 1964 r. księdza Jarzębowskiego, rianie, w tajemnicy przed polskim którego pogrzeb przeobraził się społeczeństwem, poinformowali bryw wielką, polonijną uroczystość. tyjskie urzędy o zmianie profilu dziaPosiadłość Fawley Court stała łalności z edukacyjnego na szerzący się sercem emigracyjnej Polski. Przywiarę rzymskokatolicką. W 1998 r. pominała paryski Hotel Lambert z czasów wielkiej emigracji po poprzyjechał z Polski ks. Władysław wstaniu listopadowym. Co roku Duda i w krótkim czasie został

dyrektorem tzw. Apostolatu. Od razu zorganizował zbiórkę środków na remont obiektów. Jak zwykle hojna Polonia wysupłała 200 tys. funtów, ale zanim jeszcze ruszyły prace budowlane, marianie nagle stwierdzili, że władze nie wydały na nie zgody. Wcześniej w publikowanym przez siebie piśmie „Zwiastun Miłosierdzia” zapewniali jednak o uzyskaniu stosownych pozwoleń. Pikanterii całej sprawie dodał fakt, że ksiądz Duda zniknął wraz z pieniędzmi, a marianie wydali oświadczenie, że ten duchowny nie należy już do ich zgromadzenia. Kiedy w 2007 r. pojawiły się pogłoski, że zakonnicy chcą sprzedać polskie centrum, rzekomo ze względu na wysokie koszty utrzymania, polonijne organizacje zaproponowały odkupienie (sic!) od marianów ich wspólnej posiadłości za 8 milionów funtów. Cwani duchowni podbili jednak cenę do… 20 milionów! Kiedy brudne intencje mnichów wyszły na jaw, Polonia zaczęła ostro protestować. Słała apele do wszelkich możliwych brytyjskich instytucji z królową włącznie. O tej bulwersującej sprawie powiadomiono również urzędującego w Rzymie Superiora Zgromadzenia Marianów oraz Benedykta XVI. Okazało się jednak, że obaj już wcześniej zdążyli wyrazić zgodę na sprzedaż majątku. Zdeterminowana emigracja postanowiła walczyć o swoje centrum. Polskie media zaapelowały o przysyłanie dowodów wpłat i innych świadczeń na rzecz budowy i funkcjonowania Fawley Court. Pod londyńskim kościołem marianów na Ealingu odbywały się pikiety w obronie ośrodka. Najważniejsze organizacje polonijne, w tym również Polska Akcja Katolicka, zawiązały Komitet

Obrony Dziedzictwa Narodowego Fawley Court, a za Polakami murem stanęło większość brytyjskich środków masowego przekazu. Niestety, protesty niewiele dały, gdyż w umowie zakupu posiadłości zapisano, że to marianie są jej właścicielem. W momencie kupna nikt nie podejrzewał nawet, że księża mogą posunąć się do wyjątkowej podłości. Dalej wypadki potoczyły się szybko. Bezcenne dzieła sztuki z polskiego muzeum w Fawley Court trafiły do Lichenia z dopiskiem… „dar emigracji dla Narodu Polskiego”. Następnie marianie już bez ceregieli wystąpili z oficjalną ofertą sprzedaży posiadłości. Jednak potencjalnych kupców odstraszał stojący na posiadłości kościół i cmentarz, więc braciszkowie (co w Polsce do dziś budzi grozę!) uzyskali zgodę na desakralizację kościoła św. Anny oraz wystąpili do sądu o pozwolenie na ekshumację grobów. Najwięcej kontrowersji wywołało przeniesienie grobu księdza Jarzębowskiego. Duchowny otaczany był przez brytyjską Polonię szczególną atencją i właśnie trwał jego proces beatyfikacyjny. Ekshumacji i kremacji prochów sprzeciwiali się też bliscy księdza. Sprawa trafiła do brytyjskiego sądu, który orzekł, że najbliższą rodziną Jarzębowskiego są... członkowie zgromadzenia, do którego należał, a ci właśnie chcą jego ekshumacji. Mało tego, ksiądz Wojciech Jasiński, zwierzchnik angielskich marianów, stwierdził, że Jarzębowski był wprawdzie wybitnym Polakiem, ale na status świętego nie zasługuje. Do protestu przyłączyła się również rodzina Radziwiłłów, nie zgadzając się na planowaną ekshumację Stanisława Radziwiłła z krypty byłego już kościoła św. Anny. W styczniu 2009 r. ziściły się najczarniejsze obawy angielskiej Polonii. Marianie sprzedali posiadłość Fawely Court spółce Cherilow Limited za 16,5 miliona funtów. Kolejne 3,5 miliona mieli oni otrzymać po usunięciu wszystkich grobów z tamtejszego cmentarza. Ekshumację przeprowadzono w sposób drastyczny. Ksiądz Jasiński wyznał policji, że ciało jednego z wychowanków Józefa Jarzębowskiego – czternastoletniego Witka Orłowskiego – przeniósł na inny cmentarz w… reklamówce. Natomiast zwłoki księdza Jarzębowskiego marianie wykopali potajemnie, nad ranem 31 sierpnia 2012 r. Nie powiadomili o tym rodziny ani Polonii. Duchowni przenieśli szczątki na lokalny cmentarz Fairmaile w Henley. Tak dokonał się akt zniszczenia Fawley Court nazywanego polską wyspą na Wyspach Brytyjskich. PAWEŁ PETRYKA [email protected]

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

OKIEM BIBLISTY

PYTANIA CZYTELNIKÓW

Pytania o Dekalog (1) Mam kilka pytań w związku z Dekalogiem: 1. Czy Biblia rzeczywiście zawiera właściwy tekst Dekalogu, skoro istnieją dwie jego wersje? 2. Dlaczego Żydzi uważają, że na każdej tablicy było po pięć przykazań? 3. Czy przykazania Dekalogu – jak głoszą różne wyznania – obowiązują wyłącznie Żydów? Zacznijmy od stwierdzenia, że bez prawa na świecie istniałby totalny chaos. Dlatego też Biblia mówi, że aby temu zapobiec i zachować rodzaj ludzki, Bóg dał człowiekowi różne przykazania i prawa. Najważniejsze z nich znajdują się właśnie w Dekalogu. Słowo „Dekalog” pochodzi z języka greckiego i oznacza dosłownie „dziesięć słów” lub „dziesięć zdań. Nie jest to jednak jedyne określenie Dekalogu, które występuje w Biblii. Nazywany jest on także świadectwem (Wj 25. 10), tablicami świadectwa (Wj 31. 18; 32. 15; 34. 29), tablicami przymierza (Pwt 9. 9), a w Nowym Testamencie – przykazaniem [prawem] Bożym (Mk 7. 9), słowem Bożym (Mk 7. 13; Mt 15. 6) oraz zakonem [prawem] (Rz 3. 20; 7. 7, 12; Jk 2. 10–11). Już z samych tych nazw wynika zatem, że Dekalog zawiera 10 najważniejszych nakazów Bożych, które – jak podaje Księga Wyjścia – Mojżesz otrzymał od Boga i zapisał je na tablicach kamiennych. Oto tekst, który o tym mówi: „Spisz sobie te słowa, gdyż na podstawie tych słów zawarłem przymierze z tobą i z Izraelem. I pozostał tam u Pana przez czterdzieści dni i nocy (…), i spisał na tablicach słowa przymierza, dziesięcioro słów” (Wj 34. 27–28, por. Pwt 4. 13). Niestety, tablic, na których Mojżesz zapisał te przykazania, nie ma już od czasów proroka Jeremiasza i nikt nie może mieć stuprocentowej pewności co do tego, jak wyglądał pierwotny tekst.

Dwie wersje Dekalogu Mało kto wie również, że Pięcioksiąg Mojżesza zawiera dwie wersje Dekalogu: w Księdze Wyjścia (20. 1–17) i w Księdze Powtórzonego Prawa (5. 7–21). Co więcej, wersje te się różnią. Co prawda różnią się tylko w szczegółach, a co do istoty są zgodne, jednak różnice te u niejednego czytelnika mogą wywołać konsternację. Ponieważ – po pierwsze – przykazanie o święceniu szabatu rozpoczyna się w Księdze Wyjścia słowami: „Pamiętaj o dniu sabatu, aby go święcić” (20. 8), natomiast w Księdze Powtórzonego Prawa: „Przestrzegaj dnia sabatu, aby go święcić, jak ci nakazał twój Bóg” (5. 12).

Po drugie – w pierwszej wersji Dekalogu święcenie szabatu umotywowane zostało Bożym dziełem stworzenia (20. 11), w drugiej zaś wersji – aktem zbawczym, czyli wyprowadzeniem Izraela z niewoli egipskiej (5. 14). Po trzecie – oba Dekalogi różnią się także odniesieniem do pozycji żony. Księga Wyjścia – jak twierdzą niektórzy – zdaje się zaliczać ją do własności męża (20. 17), natomiast Księga Powtórzonego Prawa wyodrębnia ją z wszelkich dóbr i wyznacza jej miejsce nadrzędne. Jak zatem wytłumaczyć istniejące różnice? Można to uczynić w następujący sposób. Otóż przyjmuje się, że wersja Dekalogu z Księgi Powtórzonego Prawa – jak mówi sama nazwa – jest tylko powtórzeniem tekstu z Księgi Wyjścia i stąd te różnice. Skąd jednak wiadomo, że tak właśnie jest? Przede wszystkim stąd, że przemawiają za tym słowa dodane do przykazania o święceniu szabatu oraz do przykazania mówiącego o szacunku dla rodziców, które brzmią: „Jak rozkazał ci Pan, twój Bóg” (5. 12, 16). Poza tym niektórzy badacze uważają również, że pierwotna forma Dekalogu zapisana na tablicach kamiennych była znacznie krótsza. Twierdzą, że w wersji biblijnej przykazania te nie zmieściłyby się na niewielkich tablicach. Ich zdaniem pierwotny tekst miałby wyglądać następująco: Nie będziesz miał bogów innych obok mnie. Nie będziesz czynił żadnego obrazu Boga. Nie będziesz brał imienia Pana, Boga twego, nadaremno. Pamiętaj, abyś dzień szabatu święcił. Czcij ojca twego i matkę twoją. Nie będziesz zabijał. Nie będziesz cudzołożył. Nie będziesz kradł. Nie będziesz mówił fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu twemu. Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego. Trudno dziś dowieść, że na tablicach kamiennych była zapisana taka właśnie wersja przykazań. Wprawdzie niektórzy bibliści, zwłaszcza katoliccy, nie wykluczają tego, jednakże większość badaczy protestanckich skłania się raczej ku wersji Dekalogu z Księgi Wyjścia jako tekstu właściwego i najwierniejszego.

A co z argumentem dotyczącym ograniczonej pojemności tablic? Cóż, argument ten wydaje się mało prawdopodobny, ponieważ „tablice zapisane były z obu stron; z jednej i z drugiej strony były one zapisane” (Wj 32. 16). Poza tym tablice te nie były przecież wcale takie małe, skoro Arka Przymierza miała długość dwa i pół łokcia (według rabina Mosze Feinsteina łokieć miał 53,975 cm lub 55,11 cm), a szerokość i wysokość – półtora łokcia (Wj 25. 10).

Dlaczego jednak przykazanie dotyczące czci dla rodziców jest na pierwszej tablicy, która odnosi się do relacji pomiędzy człowiekiem a Bogiem? Otóż Żydzi głoszą, że Dekalog łączy honor należny rodzicom z tym, który należy się Bogu. Uważają oni, że trzej partnerzy stwarzają człowieka – Bóg, ojciec i matka. Więc gdy człowiek czci (szanuje) swojego ojca i swoją matkę, to tak jakby czcił i Boga. To On jest bowiem przyczyną jego istnienia i istnienia wszystkich jego przodków, i to On odbiera chwałę, jakby przebywał wśród nich. Innymi słowy: szacunek dla rodziców w naturalny sposób wynika z szacunku dla Boga.

Uniwersalizm Dekalogu

Dlaczego jednak Żydzi – w przeciwieństwie do chrześcijan – dokonali nieco odmiennego podziału Dekalogu? Twierdzą oni, że Dziesięć

Skoro Dekalog został przekazany na górze Synaj Izraelowi, to czy dziesięć przykazań obowiązuje wyłącznie Żydów? Według Księgi Koheleta przestrzeganie Bożych przykazań jest obowiązkiem każdego człowieka (Koh 12. 13). Już Abrahamowi powiedziano, że w nim „będą błogosławione wszystkie

Przykazań „było dane na dwóch tablicach, po pięć przykazań wypisanych na każdej z tablic. Pierwsza tablica zawierała przykazania mówiące o relacji pomiędzy Bogiem a człowiekiem, a druga tablica o relacji pomiędzy człowiekiem a jego bliźnim” („Tora”, edycja Pardes Lauder, Księga Druga, s. 188). Odpowiedź na to pytanie wiąże się z imieniem Boga. Otóż imię to (JHWH) występuje tylko w pierwszych pięciu przykazaniach Dekalogu, a nie ma go w żadnym z pozostałych przykazań. W komentarzu do Pięcioksięgu Nachmanides Mojżesz (Moses ben Nah-man, znany też pod akronimem Ramban) pisał: „Z tych dziesięciu przykazań, pięć jest dla chwały Boga, a pięć dla dobra rodzaju ludzkiego” (www.the614thcs.com/40.174.0.0.1.0.phtml).

plemiona ziemi” (Rdz 12. 3) – oczywiście pod warunkiem, że podobnie jak Abraham strzec będą przykazań Bożych (Rdz 26. 5). Patriarcha ten został wybrany po to, „aby nakazał synom swoim i domowi swemu po sobie strzec drogi Pana, aby zachowywali sprawiedliwość i prawo, tak iżby Pan mógł wypełnić względem Abrahama to, co o nim powiedział” (Rdz 18. 19). Z tych oraz wielu innych tekstów wynika, że chociaż Bóg wybrał Abrahama oraz jego potomków, z którymi zawarł przymierze na górze Synaj, to jednak lud izraelski, który zobowiązał się do całkowitego posłuszeństwa nakazom Boga, nie miał ich zachować wyłącznie dla siebie. Jako naród miał być bowiem świadkiem zbawczego działania Boga, a Dekalog miał być tego widzialnym

Podział Dekalogu

21

symbolem. Bóg nie jest bowiem Bogiem tylko Izraela, ale także całego świata (por. Dz 10. 34–35). Potwierdzeniem tego są nie tylko teksty Starego Testamentu, ale także Ewangelie i Listy Apostolskie. Na przykład w Pierwszym Liście św. Jana czytamy, że najlepszym dowodem miłości Boga oraz bliźniego jest przestrzeganie przykazań Bożych (1 J 5. 2–3). Co więcej, Jezus uczył, że przestrzeganie przykazań Bożych jest także warunkiem zbawienia. Oto Jego słowa: „Jeśli chcesz wejść do żywota, przestrzegaj przykazań” (Mt 19. 17) oraz: „Nie każdy, kto do mnie mówi: »Panie, Panie«, wejdzie do Królestwa Niebios, lecz tylko ten, kto pełni wolę Ojca mojego, który jest w niebie” (Mt 7. 21). Podobnie uważał św. Paweł: „Nie ci bowiem, którzy zakonu słuchają, są sprawiedliwi u Boga, lecz ci, którzy zakon wypełniają, usprawiedliwieni będą” (Rz 2. 13). W Liście św. Jakuba czytamy z kolei, że wszystkie przykazania należy respektować: „Ktokolwiek bowiem zachowa cały zakon, a uchybi w jednym, stanie się winnym wszystkiego. Bo Ten, który powiedział: »Nie cudzołóż«, powiedział też: »Nie zabijaj«; jeżeli więc nie cudzołożysz, ale zabijasz, jesteś przestępcą zakonu” (Jk 2. 10–11). Jak widać, zarówno Jezus, jak i apostołowie traktowali Dekalog jako słowo Boże, którego nikt nie powinien zaniedbywać, uchylać lub unieważniać (Mk 7. 8–9, 13). Jezus nie przyszedł więc znieść Prawa, lecz je wypełnić (Mt 5. 17), a nawet zradykalizować (Mt 5. 20–48). Wypełnienie jednak tego Prawa – jak głosi Nowy Testament – jest możliwe tylko dzięki łasce Bożej: „Albowiem Bóg to według upodobania sprawia w was i chcenie, i wykonanie” (Flp 2. 13), tak „aby słuszne żądania zakonu wykonały się na nas” (Rz 8. 4). Wierzący mogą zatem za apostołem Pawłem powiedzieć: „Wszystko mogę w tym, który mnie wzmacnia, w Chrystusie” (Flp 4. 13, por. Mt 1. 21; J 8. 36; 15. 5). „Jego bowiem dziełem jesteśmy, stworzeni w Chrystusie Jezusie do dobrych uczynków, do których przeznaczył nas Bóg, abyśmy w nich chodzili” (Ef 2. 10). W świetle nauki Pisma Świętego Dekalog jest zatem głosem Bożym, objawieniem jego woli (Rz 2. 18), która nie tylko obejmuje reguły prawa religijnego oraz uniwersalne i ogólnoludzkie normy moralne, ale także tak upragnioną przez Izraelitów wolność. Bowiem „Dekalog głosi przede wszystkim wyzwolenie Izraela, którego sprawcą jest Bóg Przymierza i Wybawienia. A to oznacza, że wszelkie ludzkie powinności i działania poprzedza zbawczy czyn Boga, najpierw tworzący sferę zbawienia, a dopiero później wskazujący drogi, których ma się trzymać lud Boży i które doprowadzić go mają do eschatologicznej pełni, będącej samym Bogiem” (Alfons Deissler, „Jam jest twój Bóg, który cię wyzwolił”, PAX 1977, s. 79). BOLESŁAW PARMA

22

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

OKIEM SCEPTYKA

POLAK NIEKATOLIK (24)

Książę heretyk Opolski Bolko V był najsłynniejszym śląskim Piastem heretykiem. Nieustraszony arystokrata przez ponad trzy dekady „grzeszył nader wielce” przeciwko Kościołowi katolickiemu. Życie i panowanie Bolka V (ok. 1400–1460) przypadło na czas wielkiej burzy dziejowej – husytyzmu, który zdobywał coraz większą popularność w Czechach i krajach sąsiednich. Dotarł także na ziemie polskie, m.in. na Śląsk. Bolko V za młodu przystąpił do ruchu husyckiego, a następnie szczerze i trwale bronił jego ideałów. Był najstarszym synem księcia opolskiego Bolesława IV i Małgorzaty z Gorycji (północno-wschodnia część Włoch), bratankiem biskupa Jana Kropidły. Bolesław IV wysłał syna na studia do Pragi i – jak podaje literatura – na tamtejszym uniwersytecie Bolko jeszcze przed 1415 r. otrzymał stopień uniwersytecki z rąk samego Jana Husa, profesora i rektora tej uczelni. Książęce studia w Pradze przypadły na lata wielkiego przełomu w życiu politycznym, społecznym i religijnym narodu czeskiego. Ruch ów wiązał się z buntem przeciw wyzyskowi kraju przez obcych – zarówno przez papiestwo i wyższe duchowieństwo, jak i przez feudałów pochodzenia niemieckiego, a Bolko dostrzegł podobieństwo tego, co się działo w Czechach, do tego, co dostrzegał i na Śląsku. Widział zagrożenie wynarodowienia rodzimej ludności i nadmierne bogacenie się kleru.

W

Do rodzinnego Opola powrócił przed wybuchem wojen husyckich w 1419 roku. W pierwszych latach po ślubie z córką królowej Polski, Elżbiety Granowskiej, trzeciej żony Władysława Jagiełły, Bolko rządził razem z ojcem. Mógł używać tytułu dziedzica księstwa opolskiego, a na własność otrzymał też okręg prudnicki i niedługo później – miasto Głogówek. Wówczas nie wchodził jeszcze w większe kolizje z duchowieństwem, ale nie angażował się w działania wymierzone przeciwko ruchowi husyckiemu. Na wiosnę 1428 r. wojska husyckie, wsparte śląskim powstaniem ludowym, wtargnęły na Śląsk. Husyci uderzyli na zamki i klasztory, które były ośrodkami wyzysku i ucisku, miejscami słynącymi z nagromadzonych bogactw, a także kuźniami wszelkiego rodzaju rzekomych cudów, odpustów i wyłudzania grosza. Napastnicy na dłuższy czas opanowali Górny Śląsk i cześć Dolnego. Główną siedzibą ruchu były Gliwice, które stały się najważniejszym husyckim centrum zaopatrzeniowym, wojennym i ideologicznym w tym regionie. Właśnie w Gliwicach książę Bolko zawarł z husytami przymierze potwierdzone przysięgą. Zaraz potem przystąpił do sekularyzacji

strojach męczenników najbar dziej do t w a r z y j e s t w y z n a w com rozmaitych religii. Wszak męczeństwo to gwarancja raju. Tym czasem jedną z najbardziej prześlado wanych w świecie grup światopoglądo wych są ateiści i agnostycy. Ukazał się właśnie nowy raport na temat prześladowań i dyskryminacji ludzi niewierzących na świecie, opublikowany przez Międzynarodową Unię Etyczną i Humanistyczną (IHEU) – największą na świecie organizację skupiającą krajowe stowarzyszenia ludzi niewierzących. Sposoby ich dyskryminacji są rozmaite: od kary śmierci (na przykład w Mauretanii, Sudanie czy Iranie), poprzez niemożność zawarcia legalnego małżeństwa (afrykańskie Dżibuti), aż po ustanawianie rozlicznych praw i przywilejów, które sprawiają, że ludziom wierzącym w danym kraju żyje się przyjemniej, wygodniej i bezpieczniej niż ich niewierzącym sąsiadom. Te ostatnie przejawy nierównego traktowania funkcjonują sobie w najlepsze nawet w krajach uchodzących za bardzo cywilizowane, tolerancyjne i otwarte. Doskonałą bronią, za pomocą której wierzący zwalczają niewierzących, są prawa

majątków kościelnych, zajmując m.in. dobra kolegiaty w Głogówku. Razem z wodzami husyckimi opanował Górny Śląsk, marząc nawet o posiadłościach biskupa wrocławskiego oraz o zajęciu księstwa wrocławskiego. Miał pod sobą nie tylko rycerstwo, ale także przybyszów z Czech oraz chłopów śląskich. Z walkami taboryckimi na Śląsku łączy się szereg nazwisk polskiego rycerstwa, a relacje współczesne donoszą, że wszelkie sukcesy osiągano „z pomocą Polaków”, m.in. księcia Bolka V, co stwierdził król Zygmunt Luksemburski, pisząc: „(…) husyci sprzymierzyli się też z księciem Bolkiem opolskim młodszym, który, niepomny na wiarę, cały się oddał ich

o bluźnierstwie. Zakazują one wypowiadania słów i publikowania treści, które obrażają rozmaitych bogów. Innymi słowy wszelka krytyka religijnych zabobonów jest zagrożona karą śmierci lub sankcją więzienia. W Polsce zakaz bluźnierstwa nosi obłudne przebranie „ochrony uczuć religijnych”. Ale chodzi

bezeceństwom i stał się heretykiem, a przyjaźniąc się z nimi, gorszym niż inni heretykiem pokazał się w swoich dziełach”. Oburzony Jagiełło zaliczył Bolka V do „pohańbionych”. Był to czas politycznego oraz narodowego bratania się Czechów, Ślązaków i Polaków. Stosunki narodów polskiego i czeskiego nigdy w historii nie były tak dobre jak wówczas. Warto podkreślić, że Bolko V – w przeciwieństwie do wielu katolickich Piastów śląskich – pod względem narodowym pozostał Polakiem. Co więcej, walcząc z niemczyzną, pogłębiał w społeczeństwie Górnego Śląska poczucie polskiej świadomości narodowej. Miał równocześnie stałe poparcie swojego ojca oraz stryja Bernarda, księcia niemodlińskiego, którego był ulubieńcem. O utraconej szansie przyłączenia Śląska do Królestwa Polskiego, za czym optowało wielu rycerzy śląskich, zadecydowało m.in. państwo polskie, w którym pierwsze skrzypce grało klerykalne stronnictwo biskupa krakowskiego Zbigniewa Oleśnickiego.

Raport IHEU dotyczy zarówno krajów, które my uważamy za mało cywilizowane i egzotyczne (takie jak Sudan czy Dżibuti), ale także państw – wydawałoby się – tolerancyjnych. Na przykład w ultrabogatym Liechtensteinie Kościół katolicki jest pod szczególną państwową ochroną; podobnie jest na Malcie, której

ŻYCIE PO RELIGII

Świeccy męczennicy w gruncie rzeczy o to samo – tłumienie wszelkiej krytyki religii i kościelnych dogmatów. U nas można za to trafić do więzienia, ale są kraje, gdzie ląduje się na szafocie, tak jak na przykład w Pakistanie, gdzie nie ma właściwie miesiąca bez bluźnierczej afery. W ostatnich tygodniach lawina oskarżeń została nieco przystopowana, gdy okazało się, że jeden z duchownych, aby się wykazać, osobiście prokurował dowody mające doprowadzić do śmierci za bluźnierstwo nastoletniej upośledzonej dziewczynki.

konstytucja ma na przykład kuriozalny i infantylny zapis o tym, że to „Kościół katolicki ma prawo i obowiązek wskazywać to, co jest dobre, i to, co jest złe”. We wspomnianym Dżibuti śluby cywilne wprawdzie istnieją, ale są zarezerwowane tylko dla cudzoziemców rezydentów. Miejscowi niewierzący nie mają prawa ich zawierać i skazani są na udawanie ludzi wierzących, by zawrzeć legalny ślub. Nawet niby laicka Turcja potrafi ścigać ludzi za internetowe wpisy, jeśli uzna, że obrażają islam. Ten sam islam w wersji sunnickiej

Reformy przeprowadzone w Głogówku w 1428 r. przez młodego księcia przetrwały przez ponad trzy dekady, aż do śmierci Bolka V w 1460 roku. Wielokrotnie wyklętego księcia pochowali miejscowi franciszkanie, bo – jak określił ich czyn kronikarz – „na co się szatan nie waży, tego mnich dokona”. Bolko nie obawiał się nawet inkwizytora, a jego Głogówek był azylem dla „heretyków” uchodzących przed prześladowaniami. Schronienie znalazł tam m.in. profesor Andrzej Gałka, a to dowodzi, że księciu nie były obce idee postępowe. Tak go wspominano: „Książę Bolko, zwany pospolicie Wołoszko, pan Głogówka, wielki heretyk i prześladowca kleru, który tam rozwiązał jeden klasztor kanoników regularnych i szedł we wszystkim za mistrzami heretyków. (…) życie najgorsze wiódł, choć wiele razy był napominany i wyklęty przez inkwizytora herezji, przez biskupa i przez innych prałatów. Ale się nie nawrócił i w swojej zatwardziałości trwał (…). Kazał sobie osiodłać i przyprowadzić najlepszego konia, jakiego miał w stajni, i powiedział, że nie chce pieszo iść do piekła, jak zwykli zbójcy, lecz konno, jak na pana przystoi. I z taką fantazją umarł”. ARTUR CECUŁA

jest sponsorowany, ale także nadzorowany przez państwo. W więzieniach wielu krajów (np. w Indonezji) ludzie siedzą tylko za to, że napisali na Facebooku, iż „Boga nie ma”, albo opublikowali jakiś krytyczny obrazek. W stosunkowo świeckiej Tunezji dwóch mężczyzn dostało po 7 lat więzienia za opublikowanie antyreligijnych tekstów. Polska została przez twórców raportu potraktowana ulgowo. Wypomniano nam tylko „obronę uczuć religijnych”, ale pominięto fakt, że polskie prawo faworyzuje „wartości chrześcijańskie” (w mediach i edukacji) oraz wychowanie religijne w oświacie. To sprawia, że niewierzący tutaj uważają się za traktowanych jak obywatele drugiego gatunku, którzy muszą respektować bliżej nieokreślone, ale pachnące wiadomym Kościołem „wartości chrześcijańskie”. MAREK KRAK PS Pragnę serdecznie podziękować grupie ateistów z Trójmiasta, w tym panu Waldemarowi Szydłowskiemu, za docenienie i wyróżnienie „Faktów i Mitów” w naszych wysiłkach na rzecz szerzenia racjonalistycznej i świeckiej oświaty w Polsce. Wspaniale jest mieć w tej pracy tak oddanych i serdecznych sojuszników!

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

A

utorzy popularnych opracowań twierdzą, że Pius ograniczył kompetencje inkwizycji. To jednak tylko część prawdy. Na początku pontyfikatu faktycznie powstrzymywał nadgorliwych inkwizytorów, bo wyłączył z ich kompetencji kwestie obyczajowe, takie jak ściganie homoseksualistów. Chodziło o to, by inkwizycja pełniła rolę trybunału

Najpotężniejszy cios spadł jednak na włoskich waldensów, którzy zdołali przetrwać średniowieczne prześladowania, kryjąc się w niedostępnych osadach górskich. W okresie reformacji przestali się oni kryć ze swą wiarą. W efekcie w 1554 r. Święte Oficjum wydało dekret o ich bezwzględnym ściganiu. W czasie pontyfikatu Piusa IV waldensi ponownie trafiali na stosy.

OKIEM SCEPTYKA wychowywane w religii katolickiej, dorośli codziennie musieli uczestniczyć we mszy, a w spowiedzi i komunii – w dni świąteczne. Mieli oni również nosić żółte stroje z czerwonym krzyżem z przodu. Propozycje inkwizytorów szokują do dziś, bo przypominają nazistowskie „rozwiązania” z czasów II wojny światowej. Mimo tych obostrzeń inkwizytor doszedł do wniosku, że

podstępem miejscowości Guardia Piemontese. Ci, którzy nie zginęli od razu, byli skazywani na śmierć w procesach inkwizycyjnych. Niektórych palono po wysmarowaniu żywicą. Najatrakcyjniejsze kobiety i dzieci sprzedano w niewolę. Część skazano na galery. Sieroty skierowano na „reedukację” w katolickich placówkach. Resztę wypuszczono z żółtymi oznaczeniami. Nie znamy

OJCOWIE NIEŚWIĘCI (105)

Pogromca waldensów Pius IV (1559–1565), czyli Jan Anioł Medyceusz, przed intronizacją spłodził troje nieślubnych dzieci, słynął z nepotyzmu, walki z herezją i… nowoczesnymi środkami transportu. ferującego wyroki tylko w kwestiach wiary. Mówiono nawet, że zamierza on rozwiązać tę instytucję. Działania te wiązały się jednak wyłącznie z wrzeniem społecznym po ekscesach jego poprzednika. Wszak w czasie konklawe lud zaatakował i splądrował pałac inkwizycji. Papież musiał więc uspokoić wrzące nastroje. W kolejnych latach znacząco jednak rozwinął i zreformował kompetencje Świętego Oficjum. Na pozór inkwizytorzy złagodnieli i unikali spektakularnych prześladowań ludności, w rzeczywistości jednak mogli działać o wiele sprawniej, dzięki temu, że pozwolono im na prowadzenie tajnych procesów (wcześniej mogli tylko ogłaszać publiczne oczyszczenie albo potępienie). Papież starał się wywierać wpływ na formalnie suwerenne inkwizycje: hiszpańską i wenecką. Zwłaszcza ta ostatnia stanowiła dla niego nie lada problem, bo… niemal nie wydawała wyroków śmierci. Ku utrapieniu papiestwa Wenecja nie chciała się radykalizować. Rzym mógł co najwyżej wyrywać z rąk weneckich inkwizytorów niektóre ofiary, po to zwykle, aby… je zabić. Gdyby w ten sposób nie przekazano Giordana Bruna do Rzymu, zapewne nie spłonąłby on na stosie. Pius IV – w przeciwieństwie do swego poprzednika – nie był antysemitą. Nienawidził za to heretyków. Dążył też do zaostrzenia kursu inkwizycji: „Nasze państwo leży w bezpośrednim sąsiedztwie heretyckich krajów. Trzeba podjąć działania zapobiegawcze w celu niedopuszczenia do przeniknięcia tej zarazy przez granice. W razie wykrycia przypadku herezji, należy go surowo i bezwzględnie karać. Dowodem na to, że jak dotąd nie zastosowano właściwych środków, jest fakt, że w Padwie przebywa wielu niemieckich studentów, jawnych heretyków, którzy wykorzystują panującą tam tolerancyjną atmosferę i zarażają swoimi herezjami”.

W kwietniu 1560 r. papieska inkwizycja wydobyła z Neapolu kaznodzieję waldensów, Giana Luigiego Pascale (1525–1560), którego spalono we wrześniu przed Zamkiem św. Anioła. Mimo tortur nie wydał on swych towarzyszy. Kościół był bardziej zainteresowany odpowiednią liczbą skazańców niż nawracaniem heretyków. Gdy inkwizytorzy – Bernardino z Alimena oraz biskup Cosenzy Orazio Greco – wykazywali dużą liczbę nawróceń kacerzy, ich przełożony Ghislieri pisał w lipcu 1559 r.: „Herezja jest poważną chorobą, która nie leczy się aż tak łatwo i szybko”. W kolejnym roku obaj inkwizytorzy zostali odwołani za łagodność. Nowym cenzorem w kalabryjskiej prowincji Cosenza został dominikanin Valerio Malvicino. 9 lutego 1560 r. inkwizycja rzymska wydała dekret wprowadzający „represje prewencyjne” wobec ekswaldensów. Zakazano im spotykania się w grupach większych niż 6 osób, używania języka okcytańskiego (język prowansalski), zawierania związków małżeńskich między sobą. Ich dzieci miały być przymusowo

Spalenie Giordana Bruna

Pius IV i kardynał Markus Sittikus

ekswaldensów nie da się nawrócić. Uznał, że w takiej sytuacji pozostaje mu tylko jedno wyjście – ludobójstwo. Dostał na to zielone światło. Zalecono mu też, by skonfiskowane mienie ofiar dzielić sprawiedliwie między Inkwizycję rzymską a Królestwo Neapolu. Wicekról Neapolu Pedro Afán de Ribera (1559–1571) pomógł inkwizytorom w organizacji krucjaty. Większość krzyżowców stanowili zwolnieni z więzień Kalabrii kryminaliści, którym obiecano ułaskawienie i nagrody pieniężne w zamian za skuteczność. Apogeum tzw. masakry waldensów w Kalabrii przypadło na 5 czerwca 1561 r. w zdobytej

dokładnej liczby ofiar tej eksterminacji. Historycy szacują, że zamordowano wówczas od 600 do 6 tys. ludzi! Za pontyfikatu Piusa IV także we Francji wybuchły wieloletnie wojny religijne pomiędzy katolikami i hugenotami (1562–1598). 23 kwietnia 1562 r. papież wydał brewe, w którym wychwalał cnoty „gorliwego obrońcy wiary katolickiej”, brutalnego marszałka Blaise’a de Montluc, który w maju rozpoczął pogrom hugenotów z Tuluzy. Najbardziej jednak oryginalnym aktem papieskim było podjęcie walki z nowoczesnymi środkami transportu, czyli koczami – resorowanymi pojazdami konnymi. Udoskonalono je w pierwszej połowie XVI w., wyposażając w miękkie zawieszenie. Dzięki temu można było podróżować nimi szybciej i dłużej. Zostały one jednak oprotestowane przez rzymian. Ponoć hałasowały, miały też powodować korki na drogach. Opinię tę podzielał Pius IV. Na konsystorzu z 17 listopada 1564 r. papież

23

odwołał się najpierw do godności księcia Kościoła, któremu nie wypada przyjeżdżać na ważne zjazdy do Rzymu koczem ani dwukonną karetą. Purpuraci powinni podróżować zgodnie ze „starożytnym zwyczajem” na koniu lub – jeśli są chorzy – lektyką (jej tradycja kościelna sięga VIII w.). W innym razie godzą w powagę swego urzędu! Na kolejnym konsystorzu poświęconemu tej kwestii (15 grudnia 1564 r.) podkreślił, że „cały Rzym” raduje się, że kardynałowie nie jeżdżą już po mieście koczami, a że problem nie został jeszcze całkowicie rozwiązany, tym razem odwołał się do godności płci. Wskazał nawet osobę winną ściągnięcia tych frywolnych pojazdów do Rzymu. Stwierdził, że za nieznośne zwiększenie ich liczby w świętym mieście odpowiada kobieta – pierwsza dama renesansu! Chodziło o Izabelę d’Este (1474–1539). Była to wybitna osobowość. Jej małżeństwo rozpadło się, kiedy musiała objąć władzę w księstwie Mantui w zastępstwie męża. Szybko okazała się lepszym politykiem niż on. Często podróżowała do Rzymu, poruszając się lekkim i „nieoficjalnym” koczem. Była ówczesną gwiazdą. Zachwycali się nią nawet duchowni, którzy poszli w ślady Izabeli, po czym kocze zapanowały na ulicach Rzymu. Papież zapowiedział, że będzie zabiegał o to, by mężczyźni nie podróżowali tymi niegodnymi ich pojazdami. Panowie nie potrzebują zakrytego pojazdu, więc powinni trzymać się tradycji. Po konsystorzu opublikowano bullę papieską, nakazującą, aby kardynałowie i biskupi porzucili wygodne kocze ze względu na fakt, że jest to „pojazd kobiecy”. W bulli Izabela została wymieniona jako inicjatorka tej złej mody. Zakazy te były powtarzane jeszcze dwukrotnie. Papież Sykstus V (1585–1590) określił nawet dopuszczalną liczbę koczów w mieście. Kardynałowie podróżowali lektykami aż do XX w. Kiedy jednak technika komunikacyjna nazbyt oddaliła się od tej zgodnej z tradycją katolicką, zaczęli stosować kreatywną wykładnię świętych reguł. Samochodem jeździł na przykład arcybiskup Mediolanu Alfred Ildefons Schuster (1880–1954), który okrył się niechlubną sławą po tym, jak nazwał faszystowską napaść na Etiopię w 1935 r. „krucjatą”. Duchowny zachowywał przy tym sporą ostrożność. Autem pokonywał zaledwie kilka kilometrów – z Reggetto do Avolasio. Następnie przesiadał się na konia i kolejne kilkaset kilometrów gnał „z godnością” do Watykanu. W 1959 r. arcybiskup Ludovico Montini (późniejszy Paweł VI) podróżował samochodem, ale… pod osłoną nocy. Dziś postęp kościelny posunął się już tak daleko, że duchowni nie tylko prowadzą auta, lecz także organizują grupowe święcenie samochodów parafialnych. MARIUSZ AGNOSIEWICZ www.racjonalista.pl

24

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

GRUNT TO ZDROWIE

Zdrowie pod jemiołą

MACERAT Do 2 łyżek suszonego ziela wlewamy szklankę przegotowanej i ostudzonej wody. Następnie naczynie odstawiamy na kilkanaście godzin. Po przecedzeniu pijemy w 2–3 porcjach w przypadkach nadciśnienia tętniczego czy krwawień z nosa lub narządu rodnego.

Kojarząca się z Bożym Narodzeniem roślina oprócz zastosowań dekoracyjnych wykazuje niezwykłe właściwości lecznicze. Zwyczaj przystrajania domów jemiołą w czasie świąt wywodzi się z krajów skandynawskich, gdzie wieszano ją w tym okresie pod sufitem domostw, aby je ustrzec przed siłami nieczystymi. Roślina ta była także wysoko ceniona w Galii. Uważano ją tam za dar niebios, a obrzęd jej ścinania odbywał się szóstego dnia po nowiu. Dokonywali tego za pomocą złotego sierpa druidzi ubrani w białe szaty. Co ciekawe, święta była tylko ta rosnąca na dębach. Jemioła, która rośnie zimą, gdy większość flory zapada w zimowy letarg, kojarzyła się zawsze z siłą przetrwania. Dlatego, zgodnie z ludową tradycją, zasługuje na cześć boską i jest rośliną wyjątkową. W magii spełnia funkcje ochronne i odczynia czary. Występuje powszechnie na terenie całej Europy i Azji. W Polsce spotyka się jemiołę białą i tak zwaną pospolitą. Jest ona półpasożytem, to znaczy, że z drzewa, na którym rośnie, pobiera tylko wodę z solami mineralnymi. Resztę związków potrzebnych do życia wytwarza dzięki procesowi fotosyntezy. Problematyczne jest jej oddziaływanie na drzewo żywiciela. Spora grupa biologów twierdzi, że jemioła nie wyrządza drzewom krzywdy,

N

a niekiedy może być im pomocna. Jej jagody, przyciągając ptasich smakoszy, mogą się także przyczyniać do rozsiewania nasion drzewa, na którym pasożytuje. Głównie pasożytuje na gałęziach drzew liściastych; topolach, klonach, brzozach, lipach oraz dębach. Potrafi też jednak „skolonizować” drzewa iglaste, na przykład sosny. Osiąga niekiedy pół metra wysokości i przybiera postać kulistych krzewów. Charakterystyczne są jej oliwkowozielone pędy oraz grube, wrzecionowate i skórzaste liście. Kwitnie w lutym i marcu. Owocem jemioły są białe lub kremowe jagody, które dojrzewają od listopada do stycznia i zawierają od 1 do 3 twardych nasion. Substancjami leczniczymi u jemioły są: flawonoidy, kwasy oleanolowy, ursolowy, betulinowy, alkohole cukrowe, fitosterole, polisacharydy oraz składniki mineralne, na przykład wapń, potas, cynk i inne. Siła i skuteczność działania wyciągów z jemioły zależy od dwóch czynników: żywiciela, tzn. rośliny, na której wyrasta jemioła, oraz od okresu zbioru. Najodpowiedniejszym czasem do zbioru jemioły jest okres zimowy – od grudnia do marca. Surowcem jest ziele, czyli

iepozorna roślina może doprowadzić do przełomu w profilaktyce i leczeniu raka trzustki. Czarnuszka jest rośliną znaną od dawna medycynie naturalnej. Informacje o niej znaleźć można nawet w Starym Testamencie. W starożytności uważana była za panaceum. I rzeczywiście – jej właściwości lecznicze są niezwykle szerokie: żółciopędne, moczopędne, wiatropędne, przeciwbakteryjne, przeciwbólowe. Czarnuszka pomaga pozbyć się robaków, działa też rozkurczająco na mięśnie gładkie. Wzmaga wydzielanie mleka, poprawia trawienie, reguluje miesiączkę i wzmacnia odporność. Należy także do nielicznej grupy roślin mających

się zimą, najłatwiej jest ją po prostu kupić w grudniu, kiedy gości na każdym targowisku. Najlepiej jednak przeczekać święta. Wtedy to jej niesprzedane zapasy będzie można kupić za grosze. Suszenie powinno odbywać się powoli – na powietrzu lub w suszarniach w temperaturze do 25 stopni Celsjusza. Po wysuszeniu przechowujemy jemiołę w workach lub pudełkach. Poniżej przedstawiam garść praktycznych przepisów na lecznicze preparaty. Uwaga! Wszelkie wyciągi z jemioły należy przyrządzać na zimno.

wierzchołki rośliny razem z kwiatami i owocami. Jemioła działa rozszerzająco na naczynia wieńcowe i kapilarne mózgu, obniża ciśnienie krwi, usprawnia jej obieg i wzmacnia mięsień sercowy. Pobudza też do działania gruczoły o wydzielaniu wewnętrznym, przyspiesza przemianę materii i wzmacnia cały organizm. Wyciągi z jemioły przede wszystkim obniżają ciśnienie krwi. Przy mało zaawansowanych postaciach nadciśnienia tętniczego może być ona stosowana samodzielnie – jako jedyny lek. Ziele w postaci naparu lub jako część składową mieszanek ziołowych i gotowych preparatów stosuje się także w chorobach zwapnienia żył, zwłaszcza miażdżycy, nerwicowych bólach serca oraz dla jego wzmocnienia. Stosowanie surowca i jego przetworów wskazane jest także przy bólach i zawrotach głowy oraz różnych zaburzeniach na tle nadciśnienia, takich jak zaparcia, wzdęcia itp. A. Oertel i E. Bauer określają jemiołę wyrosłą na dębie jako znakomity środek przeciw padaczce i chronicznym drgawkom, a także przy bezwładzie mięśni. Biorąc pod uwagę fakt, że roślinę do celów leczniczych pozyskuje

NALEWKA 100 g ziela jemioły zalewany 70procentowym spirytusem (0,5 litra). Całość zostawiamy na tydzień. Pijemy po 20–30 kropli na kieliszek wody, 2–3 razy dziennie. WINO JEMIOŁOWE Zalecane w przypadku nadciśnienia tętniczego. Jednorazowa kuracja trwa 14 dni. 40 g świeżych liści jemioły zalewamy litrem białego wina i odstawiamy na 10 dni. Co pewien czas mieszamy nastaw. Po tym okresie wino przecedzamy przez lnianą szmatkę. Pijemy je po kieliszku (ok. 50 ml), 2 razy dziennie przed posiłkami. Przygotowując samodzielnie herbatki ziołowe na obniżenie ciśnienia tętniczego, korzystnie jest dodać ziele jemioły do arniki, owoców głogu, konwalii czy kozłka lekarskiego. Jemiołę można także kupić jako gotowy preparat dostępny w aptekach (Cardiosan, Sklerosan). Wyciąg wchodzi też w skład kropli Neocardina oraz Intractum visci. Dla kobiet w okresie przekwitania zalecana jest mieszanka Klimaktogran. Niemiecki preparat Iscador z jemioły zebranej z jabłoni, dębów i sosen

Ratunek w czarnuszce? zastosowanie w terapii chorób autoimmunologicznych, takich jak toczeń, łuszczyca, reumatyzm czy alergie. Najprościej przyjmować ją w postaci naparu. W tym celu łyżeczkę nasion zalewamy filiżanką wrzącej wody, odstawiamy na 20 minut i pijemy 2 razy dziennie. Czarnuszkę wewnętrznie stosuje się najczęściej w przypadku nieżytu oskrzeli, w niedomaganiach wątroby, zapaleniach pęcherzyka żółciowego oraz skąpomoczu. Zewnętrznie stosowane napary

pomagają pozbyć się trądziku, atopowego zapalenia skóry i grzybic. Jednak najwięcej nadziei pokłada się w jej potencjale zapobiegania i leczenia nowotworów trzustki. Badania prowadzone przez naukowców z Thomas Jefferson University sugerują, że czarnuszka siewna może wpływać zarówno na zmniejszenie wielkości guzów nowotworowych, jak i na hamowanie ich rozwoju. Dotychczas dobroczynne działanie czarnuszki siewnej sprawdzono na myszach

bywa używany w przypadkach nieoperacyjnych nowotworów. Jest on dopuszczony do oficjalnego obrotu i na dodatek refundowany w Niemczech. Z kolei Plenosol, preparat również niemiecki, stosuje się w zesztywniającym zapaleniu kręgosłupa, a także w chorobach zwyrodnieniowych stawów. Pomocniczo stosowany jest też w chorobie nowotworowej. Iscador, Plenosol, a także Helixor i Eurixor stosuje się w leczeniu guzów i w przewlekłych zapaleniach stawów. Ostatnio głośno zrobiło się o leczeniu guzów nowotworowych za pomocą zastrzyków z wyciągu z jemioły. I chociaż podane powyżej przykłady leków sugerują skuteczność takiej terapii, to jednak jest wielu sceptyków. Niektórzy specjaliści mówią o tym wprost jako o szarlatanerii. Podobno bezpośrednie zastrzyki nie tylko są mało skuteczne, ale mogą grozić przyspieszeniem procesów nowotworowych. Z tego też powodu terapia jemiołą była zakazana m.in. na antypodach. Australijczycy powstrzymywali się od jej stosowania ze względu na brak wystarczających dowodów naukowych. Obecnie badania naukowców z Uniwersytetu Adelajdy mają szansę zmienić podejście świata medycyny do antyrakowych właściwości tej rośliny. PAP podaje, że australijscy naukowcy badali wpływ ekstraktów z trzech różnych gatunków jemioły na komórki nowotworowe oraz zdrowe komórki jelita grubego. Okazało się, że jeden z nich (z gatunku Fraxini rosnącego na jesionach) efektywnie niszczy komórki rakowe, nie wykazując zarazem destrukcyjnego działania na zdrowe komórki jelita. „Ekstrakt działał silniej na komórki rakowe niż lek stosowany w chemioterapii. Ma to istotne znaczenie, gdyż chemioterapia zabija także zdrowe komórki i jest związana z uciążliwymi dla pacjentów efektami ubocznymi, takimi jak owrzodzenia jamy ustnej czy wypadanie włosów” – mówi prowadząca badania Zahra Lotfollahi. Jest więc nadzieja, że w niedalekiej przyszłości trafi do naszych aptek skuteczny lek na tę wciąż bardzo groźną chorobę. ZENON ABRACHAMOWICZ

chorych na nowotwór trzustki. W przypadku 67 proc. guzów zaobserwowano ich wyraźnie zmniejszenie. Doświadczenia naukowe potwierdziły również silne działanie przeciwzapalne ziela. Ważny jest też fakt, że terapia tym zielem nie powoduje negatywnych efektów ubocznych. Surowcem leczniczym w tym przypadku są nasiona i olej czarnuszkowy. Jest on bogaty w wielonienasycone kwasy tłuszczowe, fitosterole, a także olejek eteryczny o dużej wartości odżywczej oraz leczniczej. Może on być ze znakomitym efektem używany do wzmacniania odporności naszych pociech jako zamiennik tranu, który często budzi u dzieci odruchy histeryczne. ZA

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

TRZECIA STRONA MEDALU

FILOZOFIA STOSOWANA

Noworoczna metafizyka Jako dziecko odznaczałem się podejrzanym, neurotycznym sentymentalizmem. Gdy kończył się rok, cierpiałem od nader żywego poczucia okrutnego i niepohamowanego przemijania. Niemożność zatrzymania starego roku była dla mnie doświadczeniem o randze metafizycznej. Oto włada nami Konieczność. Przeżywałem to nieubłaganie czasu tak silnie, że jeszcze przez wiele miesięcy następnego roku w szkolnych zeszytach pisałem fałszywą datę, cofając ją o rok. Nic z nadziei i radości sylwestrowej. Dopiero lata młodzieńcze i właściwe im hormonalne jady zamąciły mi umysł na tyle, że noc św. Sylwestra zaczęła mi – tak jak innym – przynosić tę dziwną euforię, quasi-religijne wzmożenie nadziei, które w naszym bezreligijnym nowoczesnym życiu pełni rolę wspólnotowego sacrum. Na jedną chwilę, o północy, to przeżycie nadziei łączy dosłownie wszystkich. To nic, że jest

O

trochę wymuszone. Każdy rytuał kulturowy jest jakoś reżyserowany. Nie wybrzydzajmy – wszak żadnego innego aktu jednoczącego całą wspólnotę nie znamy. Tylko sylwester i odliczanie czasu do północy! Dlaczego akurat to? Prosta odpowiedź jest taka, że to świeckość nas łączy. Ponad podziałem na wierzących i niewierzących, ponad podziałami religijnymi możemy odnaleźć się jedynie na niewinnej płaszczyźnie bezreligijnego infantylizmu. Bo, nie ukrywajmy, sylwester to „święto” infantylne i w jakiś sposób kalekie. Bez tego jednak nie mogłoby być tak uniwersalne, jak jest. A na tym uniwersalizmie polega cała jego wartość. I tylko pod warunkiem tego uniwersalizmu może to być właśnie święto nadziei. Nadzieja wszak rodzi się w złączeniu, a nie w podzieleniu, bo też i złączeniu służy. Sylwester i Nowy Rok to święto nadziei. Na co? Ano na to, że nie będzie już tak samo, lecz jakoś

n był najdłużej funkcjonującym polskim premierem, ona – wzię tą aktorką. Ich małżeństwo prze trwało 20 lat, mimo że Nina Andrycz kochała swój zawód bardziej niż męża, a Józef Cyrankiewicz ochoczo korzystał z uciech życia. Poznali się, zanim jeszcze on został premierem. Dygnitarz, zauroczony aktorką, słał jej do garderoby bukiety róż. Przystojny mężczyzna musiał przez trzy miesiące namawiać gwiazdę na wspólną kolację. Opłacało się. W 1947 r. Cyrankiewicz nie tylko został premierem, ale też poślubił Ninę, chociaż ta zadeklarowała, że rola kochanki w zupełności jej wystarczy i wychodzić za mąż wcale nie musi. Polityk, niestroniący od kobiet i krótkich romansów, stwierdził jednak, że dość ma już nieformalnych związków i ożenek jest jak najbardziej wskazany, co więcej – nawet kościelny, bo jak mawiał, cytując Camusa, „wprawdzie w Boga nie wierzy, ale takim znowu ateistą nie jest”. Premier zapomniał jednak o drobnym szczególe. Według Kościoła był nadal żonaty (z Joanną Munkówną – siostrą reżysera Andrzeja Munka), więc młodzi musieli zadowolić się ślubem cywilnym. Co ciekawe, pani Nina nie miała najmniejszego zamiaru dopasowywać swojego życia do męża premiera. Od razu po ślubie zastrzegła, że nie będzie rezygnować z zawodu aktorki, a o dzieciach mowy być nie może. „Miałam zawsze wstręt do ciąży, za to jako aktorka bez przerwy rozmnażałam się psychicznie. Bo – jak mówi bohaterka mojej sztuki »Lustro« – »Kiedy jest się naprawdę gwiazdą, to nie rodzi się dzieci, rodzi się role«. Kiedy urodziłam Marię Stuart, byłam tak zmęczona, że chyba poród fizyczny tyle by mnie nie kosztował” – wspominała Andrycz. Zresztą aktorka grała na nosie nie tylko swojemu mężowi, ale i całemu protokołowi dyplomatycznemu. Z miejsca odmówiła używania wizytówek przedstawiających ją jako „Madame

lepiej, chwalebniej, piękniej. Być może jest coś upokarzającego w tym nieustannym wychylaniu się w przyszłość, skoro rozum mówi nam, że jeśli czynimy tak zawsze, to pewnie i nadal nie ustaną powody do niezadowolenia z tego, co jest. Jednakże nadzieja jest wartością samą dla siebie. Nie przejmuje się tym, że jest może trochę głupia. W noc sylwestrową cieszymy się, że jesteśmy, że udało nam się przeżyć jeszcze jeden rok. Świętujemy urodziny wspólnego świata, czując, że przynajmniej w tym momencie jest wspólny. I jest w tym radość, a w radości właśnie rodzi się nadzieja. Skoro cały świat świętuje, to znaczy, że jest coś, co łączy nas wszystkich. A więc jest jakiś pokój i jakieś porozumienie na tej planecie; mimo wszystko. Czyż nie dodaje nam to otuchy i wiary w przyszłość? Taka jest właśnie polityczna logika sylwestrowego świętowania. Wprawdzie dobry miliard ludzi nie jest tej doby (bo tyle przecież

Józef Cyrankiewicz”, tłumaczonych jako „pani Józefowa Cyrankiewiczowa”. Zgodziła się co prawda przyjąć nazwisko męża, ale już w życiu zawodowym figurowała wyłącznie jako Andrycz, tłumacząc, że zbyt długo pracowała na renomę panieńskiego nazwiska, by teraz z niego zrezygnować.

trwa cały sylwestrowy proces) z nami, jako że chrześcijański kalendarz niezbyt ich obchodzi, lecz i tak żadne wydarzenie, choćby i największa katastrofa, nie ma takiego potencjału jednoczącego jak zmiana daty rocznej. Doświadczenie błahego, bo błahego, lecz jednak wspólnego i globalnego świętowania uderza nam do głowy jak ten szampan o północy. Skoro zebraliśmy się wszyscy i obiecaliśmy sobie, że będzie lepiej, to musi być lepiej! Także w moim własnym życiu. Czyż nie jest to całkiem rozsądne? Autorytet wspólnoty krzepi każdego z nas z osobna. Nie jestem sam ze swoją nadzieją, więc być może jest ona realna? Ja też tak myślę.

i w tej materii pozwalała sobie na dużą swobodę – pewnie dlatego, że Stalin naprawdę ją polubił. Na dowód sympatii wódz podarował aktorce... futro z norek. Podobno ta nigdy go nie założyła, co poskutkowało zjedzeniem odzienia przez mole. Podczas kolejnej wizyty u dyktatora Andrycz niespodziewanie

25

Każdego roku cieszę się w sylwestra, że nikt już nie napisze mi na grobie numeru roku właśnie mijającego. Udało się przeżyć! I to jest najważniejsze. A w nadchodzącym roku zawsze mam szansę być trochę bardziej odpowiedzialny za własne życie i tym samym żyć lepiej. Kawał życia już zmarnowałem, ale udało się przetrwać i mam kolejną szansę. Obiecuję sobie, że ją wykorzystam. Kto wie, może nie zawsze jest to takie gołosłowne? Bo sylwestrowa nadzieja nie jest aż taka głupia. Nie czekamy na mannę z nieba, lecz obiecujemy sobie, że weźmiemy się za siebie, że dopuścimy tę „lepszość” do swoich dusz, że staniemy się lepsi, a wraz z tym lepsze stanie się również nasze życie. A tu już jest pewien etyczny kapitał. Życzę więc nam wszystkim: bierzmy się za siebie i stawajmy się lepsi w nowym 2013 roku! JAN HARTMAN

chęci łatwo wprowadzał w czyn. I tak dzięki Cyrankiewiczowi dostała kawalerkę wdowa po Witkacym, która po śmierci męża ciężko chorowała, a jej warunki bytowe były dramatyczne. Mieszkanie w stolicy dostał z rąk premiera również Konstanty Ildefons Gałczyński, źle znoszący klimat Szczecina.

PRL BYŁA KOBIETĄ (7)

Aktorka premierowa Ponadto kobieta jak ognia unikała oficjalnych wizyt u boku premiera, wyjeżdżając z mężem tylko wtedy, kiedy nie kolidowało to z jej obowiązkami zawodowymi. Nie odmawiała jedynie zaproszeniom z Kremla, ale kto przy zdrowych zmysłach by to zrobił! Chociaż

Nina Andrycz

wróciła do Warszawy, by wystąpić w teatrze. Cyrankiewicz został sam w Moskwie, a Stalin z podziwem stwierdził, że „ta kobieta musi lubić swoją pracę”. Mimo że pani Nina spędziła z premierem 20 lat, nie był największą miłością jej życia. Wielkie uczucie dopadło ją jeszcze na studiach, a wybrankiem serca został Aleksander Węgierko, znacznie starszy od Niny reżyser, aktor i wykładowca. Mimo że miał żonę, trudno mu było dochować wierności, także na wdzięki adeptki aktorstwa nie pozostał obojętny. Niestety, pochodzący z żydowskiej rodziny mężczyzna został w czasie wojny stracony przez hitlerowców. Każdy następny facet był już dla Andrycz tylko cieniem tego, co przeżyła na studiach. Ale jedno jest pewne – Cyrankiewicz pasował do aktorki mentalnie. Był jednym z najbardziej inteligentnych dygnitarzy PRL. Władał poprawną polszczyzną, którą przez 20 lat urzędowania na stanowisku premiera nie skaziła komunistyczna nowomowa. Zawsze też kreował się na polityka chętnie pomagającego artystom, bo przebywanie w kręgach ówczesnej bohemy bardzo mu imponowało. A że jego wola w sprawach bytowych w minionym ustroju była niemal obowiązującym prawem, swoje

Lata wojenne polityk spędził Oświęcimiu, co nie pozostało bez wpływu na jego dalsze życie. „Według mnie Cyrankiewicza złamał obóz. Wyszedł z Oświęcimia ze złamanym kręgosłupem moralnym i politycznym, z jednym tylko pragnieniem: żyć, używać” – wspominał Gomułka. I rzeczywiście słowa dotrzymał: wódka i kobiety odgrywały u niego istotną rolę. Ale kiedy pod koniec lat 40. jako zadeklarowany PPS-owiec miał na polecenie komunistów kopać grób dla swojej partii, zaczął popadać w alkoholizm. W małżeństwie premiera także nie układało się dobrze. Cyrankiewicz tęsknił za ciepłem domowego ogniska, a tego pani Nina nie potrafiła mu dać. Nie do końca też podzielał zdanie małżonki co do posiadania dzieci. Kiedy więc Andrycz poddała się drugiej aborcji, ich pożycie się skończyło. Premier związał się z reumatolog Krystyną Tempską, która została jego trzecią żoną. Józef Cyrankiewicz zmarł w styczniu 1989 r., kilka miesięcy przed upadkiem komunizmu w Polsce. Pani Nina ma się świetnie, publikuje. Właśnie przygotowuje się do wydania książki, odsłaniającej kulisy jej życia z premierem... PAULINA ARCISZEWSKA-SIEK Przy pisaniu tekstu korzystałam z książki Sławomira Kopra „Kobiety władzy PRL”.

26

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

RACJONALIŚCI

KATEDRA PROFESOR JOANNY S.

Zmarnowany rok 2012 Rząd Tuska zmarnował ten rok, tak jak pięć poprzednich, nie próbując nawet rządzić. Na tym polega fenomen i przekleństwo Donalda Tuska i PO. Dosłownie nie zrobiono nic, nic przełomowego. Żadnej koncepcji gospodarczej, przemysłowej, wizerunkowej, która dałaby nam oddech w następnych latach. Mimo to rząd się relatywnie nieźle trzyma. Wystarcza głupota PiS-u i agresja skrajnej prawicy, aby nicnierobienie rządu wystarczyło obywatelom. Jednak skutki takiej polityki, za którą także Jarosław Kaczyński jest odpowiedzialny, dosięgną nas wcześniej czy później. Dlatego trzeba rozumieć sytuację, aby szybko przystąpić do naprawy kraju po odsunięciu od władzy PO i PiS-u. Dziś wiemy, że morze pieniędzy wydanych z Unii poszło na autostrady, stadiony i konsumpcję partyjno-samorządową. Te lata nie zostawią po sobie nowego przemysłu ani koncepcji rozwojowych. I dlatego tak pilne jest przygotowanie alternatywy po przejęciu władzy, aby odrobić stracony czas i przynajmniej część środków z następnej perspektywy budżetowej wydać bardziej sensownie! Zabrakło odwagi, wizji i wiedzy. Zwyciężyła polityka zadawalania wszystkich po troszku. Wszędzie niby coś zrobiono, ale nic z tego nie wynika. A przecież nie o to chodziło w tym planie „skoku cywilizacyjnego”, jakim miały być środki europejskie. Warto było zrobić szybką kolej pomiędzy Warszawą i Łodzią, aby stworzyć jedno miasto o ogromnym potencjale finansowym. Pociąg jeżdżący 300 km na godzinę uczyniłby to możliwym. Wówczas atrakcyjność inwestycyjna Łodzi i jej rynek pracowników stworzyłyby nowe megapolis! Takich przykładów zaniechań jest wiele – przeważa oportunizm i zachowawczość w tych inwestycjach. W każdej dziedzinie można było znaleźć takie projekty. Polska potrzebuje uniwersytetu na światowym poziomie, a nawet nie zaczęliśmy go tworzyć. Już nie mówiąc o takich oczywistościach jak łączenie małych uczelni, będących w gestii ministra. To samo dotyczy szpitali, etc. W każdej z tych dziedzin dzięki pieniądzom z Unii tkwił potencjał rozwoju, ale go nie wykorzystaliśmy. Wielką zmarnowaną szansą był turniej Euro 2012. Polska mogła próbować zmienić wizerunek. Trzeba było Euro 2012 połączyć z promocją polskich technologii, wzornictwa,

kultury. To dałoby szansę, oczywiście po wielu latach takiej polityki, na poprawę naszego wizerunku, a w konsekwencji – wartości naszych cen na rynkach europejskich. Tymczasem ograniczono się do wydarzenia sportowego, a to za mało przy wielomiliardowych nakładach na stadiony. Znów zabrakło odwagi, determinacji, wizji. Rok 2012 dał ekipie Tuska wiele szans na zasadniczą zmianę rządzenia. Jedną z nich był festiwal afer. „Taśmy PSL-u” to przecież wspaniała okazja do wymuszenia na koalicjancie reformy rolnej, likwidacji niepotrzebnych agencji i wprowadzenia mechanizmów podnoszących rentowność rolnictwa. Tusk z tego nie skorzystał. Podobnie było z aferą „Amber Gold”. Była to szansa na potrząśnięcie swoimi, wymuszenie innych standardów, na reformę rynku finansowego i przyciśnięcie banków. Tuska jednak sparaliżował udział syna Michała w tej sprawie i żadnych działań nie podjął. Przykłady można mnożyć. Upadek Pawlaka, zamknięcie części Fiata, ACTA, skandal wokół recept – w każdej z tych spraw tkwił wielki potencjał sukcesu i rozwoju. Jednak ekipa Tuska myślała głównie o ograniczeniach ryzyka. ACTA dały szansę na prawdziwe przywództwo w społeczności internetowej na świecie, jednak nic z tego nie wyszło. Rząd jedynie wycofał sie z niemądrego poparcia i bronił się przed zarzutami. Dlaczego tak jest? Dlaczego ci uzdolnieni ludzie nie działają? Co ich blokuje? Podstawą jest filozofia rządzenia. Minimalizm Tuska. Zrobić to, co niezbędne, i nic ponadto. Unikać polityki, rządzenia, odpowiedzialności. Koncentrować się na unikach. Po drugie – niewiara w państwo! Służby państwowe są zrujnowane i nie da sie ich skutecznie użyć. Zanim dokona się zmiany, urzędnicy wysadzą z siodła ekipę. I po trzecie – po co to robić, skoro można hodować Kaczyńskiego. Zarządzać jego szaleństwem. Dawkować oszołomstwo. Lęk establishmentu, mediów i kapitału wystarczy, aby blokować PiS. Nie ma więc sensu jakiekolwiek ryzyko projektu przemysłowego, gospodarczego, cywilizacyjnego. I tak zostaną po nich autostrady, a to coś więcej niż po kimkolwiek wcześniej. Jedyny realny problem tej ekipy to Ruch Palikota. Jak się z nim uporają, to reszta będzie już łatwa. JANUSZ PALIKOT

Razem przez politykę Mija ósmy rok mojego wielce płodnego romansu z „Faktami i Mitami”. Jeśli nawet nie co tydzień jest prorok, zrodziło się z naszego partnerskiego związku ponad 400 felietonów, czyli spotkań z Wami, drodzy Czytelnicy. Godna pochwały miłość w czasach czarnej zarazy. Razem przeszliśmy przez schyłek rządów SLD, podwójnie zwycięskie dla PiS wybory 2005 roku, dwa lata kaczyzmu, anty-PiS-owską mobilizację i zabieranie babciom dowodów, co zaowocowało zwycięstwem PO w 2007 r., oddawanie dowodów i ponowny sukces partii Donalda Tuska w 2011 r. Byliśmy świadkami narodzin, zgonów, transferów i reaktywacji partii, koalicji, polityków, sportowców, celebrytów. Przeżyliśmy żałobę po Tu-154M i po małej Madzi z Sosnowca, oburzenie wawelskim pochówkiem prezydenta Lecha Kaczyńskiego i koniec świata, a wicepremier Pawlak także szok po wyborze Piechocińskiego na szefa PSL. Radość i duma rozpierały nas z polskiej prezydencji, organizacji EURO 2012, lądowania kpt. Wrony i zakupu dreamlinerów. Za nami gorycz po piłkarskiej i olimpijskiej klapie oraz ciągłych usterkach najwspanialszych latających maszyn. Przed nami – po „zielonej wyspie”, z którą łączą nas już tylko śmiertelne konsekwencje zakazu aborcji. Byliśmy o krok od wywołania wojny z Rosją i budowy zupełnie niepotrzebnej amerykańskiej tarczy antyrakietowej, ale wciąż lata świetlne dzielą nas od zniesienia wiz do USA, ucywilizowania Radia Maryja, rzetelnej edukacji seksualnej, darmowej antykoncepcji, likwidacji umów śmieciowych, uderzenia się w piersi po „Złotych żniwach” i „Pokłosiu”. Duchowni wciąż są świętymi krowami, kibole dominują nad kibicami, a katole nad katolikami. Medaliki zastępują medale, a krzyże służą do oznaczenia terenu. Sukcesy przeplatały się z porażkami. Skutecznie protestowaliśmy przeciw porozumieniu ACTA, nieskutecznie zaś przeciw podniesieniu wieku emerytalnego. Wymusiliśmy na rządzie podpisanie Konwencji o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, a także program finansowania in vitro, ale nie udało się ze związkami partnerskimi, krzyżem w sejmowych salach, liberalizacją przepisów antyaborcyjnych, depenalizacją obrazy uczuć religijnych.

Śmialiśmy się z gaf prezydenta Kaczyńskiego, a potem – wcale nie mniejszych – Komorowskiego, z minister Fotygi i z ministry Muchy, z wybuchowych obsesji prezesa Jarosława i posła Macierewicza, z pancernej brzozy i miliarda PLN utopionego w Narodowym Basenie. Nie do śmiechu jest w kolejkach do lekarzy i kolejach państwowych, w masowo likwidowanych szkołach i upadających zakładach pracy. Coraz bardziej znużeni świadkujemy ekshumacjom ofiar smoleńskiej katastrofy i skompromitowanych polityków, nieskutecznie pogrzebanych przez własne wybryki. Powoli mamy dość słuchania niekończącej się opowieści premiera Tuska o kłopotach wieku męskiego, kiedy chcieć to niekoniecznie móc, i wieku starszego, gdy już się nawet nie chce. Nasze wspólne lata zaowocowały wieloma powiedzonkami, aforyzmami, złotymi, srebrnymi i brązowymi myślami, do których mnie inspirowaliście. Poniżej ich subiektywna mieszanka wybuchowa à la Macierewicz, czyli bez ładu i składu. Kościół katolicki w Polsce jest 5xB. Bezduszny, bezczelny, bogaty, bezideowy i bezkarny. Kościół wymusił na parlamencie uchwalenie niektórych przykazań. Stąd zakazy prawne dotyczą sfery obyczajowości i moralności. Księża odwracają pedofila ornatem. Zakon Ojców Pedofilów. PiSokrzyżowcy doznają orgazmu, broniąc krzyża. Za rządów katoprawicy Kościołowi grosz z tacy nie spadnie. Biskupi, atakując in vitro, wcielają się w role ginekologów amatorów. Biskupi przedkładają metodę „penis–pochwa” nad metodę in vitro. W III RP krzyżami mierzy się bezprawie. 1 maja zawsze było słońce, ale od kiedy kler zawłaszczył ten dzień, czyniąc z niego święto Józefa Robotnika, zaczęło padać. Niech ta parada odmieni oblicze ziemi, tej ziemi! Ci, którzy rzucali w nas jajami, są już bez jaj. W Polsce ceni się tylko nieudaczników i klęski. Widmo krąży nad Polską. Widmo kaczyzmu.

W systemie kaczystowskim będzie Ziobro tolerancji dla lewicy. Rząd ziemniaczano-buraczany. W II RP mieliśmy „Kordiana i chama”, w IV RP Kordiana zastąpił warchoł. Kaczoprawica. TMK – Teraz My, Kaczyńscy. Rzeczpospolita Obojga Kaczorów. Siermiężność bytu określa moherową świadomość. Andrzej Czuma jest niczym kryształ, ale nie wiadomo, ile razy rżnięty. Kiedyś Jan Pietrzak to była kupa śmiechu. Dziś, niestety, pozostała tylko kupa. Rodacy! Urny IV RP czekają na Wasze prochy! Urny III RP – na Wasze głosy! Jarosław Kaczyński traktuje trumnę Lecha niczym Piłsudski Kasztankę. Chce na niej wjechać do prezydenckiego pałacu. Politycy, przestańcie się wozić na trumnach i dosiądźcie prawdy. Nawet jeśli to wyzwoli z prezydentury. 455 najbogatszych ludzi na świecie ma więcej, niż wynoszą roczne dochody połowy ludzkości. Polacy nie przyjmowali do wiadomości, że taki właśnie jest kapitalizm. Globalizacji nie kojarzyli z nędzą, bezrobociem, wyzyskiem, chorobami i wojnami. Wmówiono im, że wystarczy wziąć sprawy w swoje ręce. Niektórym wystarczyło. Część już przeniosła się z listy 100 najbogatszych Polaków wprost do więzienia. Początki III RP wiążą się z finansowymi przekrętami. Wszak pierwszy milion trzeba ukraść. Najlepiej w majestacie prawa. Nieliczni szybko się wzbogacili kosztem całego społeczeństwa. Robotnicy zrobili swoje i mogli odejść. Na bezrobocie. Nowa lumpenburżuazja uszlachcała się przez mariaże ze specjalnie w tym celu odrestaurowaną arystokracją. Jak u Brechta – lepiej było założyć bank, niż go obrabować. Nasza klasa próżniacza wyczuła to instynktownie. Raczej nie znała „Opery za trzy grosze”. Za tania na jej nowobogackie gusty. Obecnie w Polsce wszyscy wszystkiego się boją, a ten paniczny strach jest właśnie najbardziej przerażający. Szósta rano. Łomot do drzwi. Kto tam? Klerykalna brygada do walki z ateizmem. Nie wierzę! Właśnie o tym przyszliśmy porozmawiać. Nie chcemy żyć w takim państwie. Proszę przyjąć powyższy wybór jako noworoczny upominek, a zarazem zadatek na kolejne wspólne podróże przez meandry polityki. Moi kochani Czytelnicy i droga Redakcjo – dobrej zabawy i wszystkiego najlepszego w Nowym 2013 Roku! JOANNA SENYSZYN senyszyn.blog.onet.pl senyszyn.eu

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

27

ŚWIAT SIĘ ŚMIEJE – – – –

Co tak późno wracasz?! Gdzieś ty był?! Kochana, musiałem zostać w pracy. Nie kłam! OK, nie będę kłamał... Ty wredna cipo, musiałem zostać w pracy! ~ ~ ~ – Halo, Marysia? Jak tam mój syneczek? – pyta teściowa synową. – Jak, jak...?! Wódkę chleje, na baby łazi, bije mnie nawet! – Uff... Chwała Bogu! Najważniejsze, żeby nie chorował. ~ ~ ~ – Panie doktorze, mam problem z przedwczesnym wytryskiem! – Proszę się rozebrać i pokazać, gdzie jest problem. – O tu... tu, na pańskim fartuchu! ~ ~ ~ Jasiu pyta nauczycielkę: – Proszę pani, czy można ukarać kogoś za coś, czego nie zrobił? – Oczywiście, że nie można, Jasiu. – Więc ja zgłaszam, że nie zrobiłem pracy domowej...

A KRZYŻÓWKA Określenia słów znajdujących się w tym samym wierszu (lub kolumnie) diagramu zostały oddzielone bombką Poziomo: 1) kara dla łajdaka z krach w marynarce z napój z lekiem z są pannami z pszczołami 2) nieduża taka siekierka strażaka z rzucają drogie kamienie z pojazd z klasą 3) włosy ulokowane w bloku z co trzeba zmieszać, by uzyskać bordo? z klozet z belki z kryje się pod niebem 4) zakładany połamanym z nadzieja dla głupich z niełatwo go złamać z w co się dziewczę puścić może? 5) skonstruował dźwig, który mógł hamować w mig z tryskające zdrowie z kurzy do bazgrania służy 6) i kierki, i bierki z święty, co pozbawił smoka nie tylko oka z dętka licha z czeka na starcie i już 7) niby nic, a wiele znaczy z wpadł na pomysł z miasto z ławą z syn Noego, jedyny z wąsem 8) kawalerski podatek z knut, ale mniejszy ciut z droga sercu droga 9) zbój wśród bałwanów z rodzaj szalika na szyi spowiednika z to coś znajdziecie w każdym sklepie na świecie Pionowo: A) społeczna na marginesie z z włoskami między ząbkami B) nie utoniecie, mając na grzbiecie z jaja z potasu z styl z okiem na końcu i w środku C) jakie wyznanie bywa polityczne? z pokojowe rekolekcje z ważniejsza strona medalu D) w nim pieczęcią robiono znak z krewny w habicie z pomoc, która spada z nieba z przekąskowa jednostka ciśnieniowa E) Paweł w Barcelonie z ten dział zwalnia, nie przyśpiesza z za pługiem lata strzelając z bata F) co nurkowie mają na głowie? z wybierają się za morze z para mieszana w sporcie na korcie G) na chorobę ci on z ciastka z piany z iskana w sierści brytana z nazwa azjatyckiego przysiółka z zaułka H) kuje nie tylko przed egzaminem z muzyczne zdanie z rzeka jak straż I) zawrzyj ją, bo na proces zdrowia szkoda z dawna stolica Finów wciąż zachwyca z całe życie pracuje w klatce J) leni się na polu z Tatar znany z kochania z z Gustawa w Konrada

1

B

C

D

18

38

G

H 40

13

9

3

I

46

16

4

37

11

28

5

20

10

22

45

27

8

6

J 33

19

1

31

5 3

12

7 8

F

34

15

2

4

E

21

14

35

41

7

17 2

6

9

30

42

23

24

36

25

44

39

29

43

32

26

Litery z p o n u m e r o w a n y c h p ó l u t w o r z ą r o z w i ą z a n i e – d o k o ń c z e n i e p o ś w i ą t e c z n e j r o z m o w y dwóch przedszkolaków: – Myślisz, że Święty Mikołaj naprawdę istnieje? – No pewnie! – A skąd wiesz?

1

2

23 24

3

4

5

6

7

8

25 26 27 28 29 30

9

10

11 12

13 14 15 16 17 18 19 20 21 22

31 32 33 34 35 36 37

38 39 40 41 42 43 44 45 46

Rozwiązanie krzyżówki z numeru 50/2012: „Zwalniam? Jestem naprawdę bardzo mile zaskoczony, szefie, bo zawsze myślałem, że niewolników się sprzedaje”. Nagrody otrzymują: Mieczysław Krawczyk z Wrocławia, Aleksander Chlebowski z Gniezna, Marian Szynkiewicz z Wilcząt. Aby wziąć udział w losowaniu nagród, wystarczy w terminie 7 dni od ukazania się aktualnego numeru „FiM” przesłać hasło krzyżówki e-mailem na: [email protected] lub pocztą na adres redakcji podany w stopce. TYGODNIK FAKTY i MITY (ISSN 356441); Prezes zarządu i redaktor naczelny: Roman Kotliński (Jonasz); Zastępcy red. naczelnego: Marek Szenborn , Adam Cioch; Sekretarz redakcji: Paulina Arciszewska-Siek; Dział reportażu: Wiktoria Zimińska, Ariel Kowalczyk – tel. (42) 630 72 33; Dział historyczno-religijny: Bolesław Parma, e-mail: [email protected]; Redaktor graficzny: Tomasz Kapuściński; Dział promocji i reklamy: tel. (42) 630 73 27; Dział łączności z czytelnikami: (42) 639 85 41; Adres redakcji: 90-601 Łódź, ul. Zielona 15; e-mail: [email protected], tel./faks (42) 630 70 65; Wydawca: „BŁAJA News” Sp. z o.o.; Sekretariat: tel./faks (42) 630 70 65; Druk: POLSKAPRESSE Sp. z o.o., Oddział Poligrafia, Drukarnia w Łodzi. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do adiustacji i skracania tekstów. WARUNKI PRENUMERATY: 1. Prenumerata redakcyjna – cena 52 za I kwartał 2013 r., 104 zł za I połowę 2013 r., 208 zł za rok 2013. Wpłaty (przekaz pocztowy) dokonywać na adres: BŁAJA NEWS Sp. z o.o., 90-601 Łódź, ul. Zielona 15 lub przelewem na rachunek bankowy ING Bank Śląski: 76 1050 1461 1000 0023 0596 2777. 2. W Polsce przedpłaty przyjmują: a) Urzędy pocztowe i listonosze. Cena prenumeraty – 52 za I kwartał 2013 r., 104 zł za I połowę 2013 r., 204 zł za rok 2013; b) RUCH S.A.: Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl. Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: [email protected] lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 7.00 – 18.00. Koszt połączenia wg taryfy operatora. 3. Zagraniczna prenumerata elektroniczna: [email protected]. Szczegółowe informacje na stronie internetowej http://www.faktyimity.pl Prenumerator upoważnia firmę BŁAJA NEWS Sp. z o.o. ul. Zielona 15, 90-601 Łódź, NIP: 725-00-20-898 do wystawienia faktury VAT na prenumeratę tygodnika „Fakty i Mity” bez podpisu. 4. Prenumerata w Niemczech: Verlag Hübsch & CO., Dortmund, tel. 0 231 101948, fax 0 231 7213326, http://www.prenumerata.de. 5. Dystrybutorzy w USA: New York – European Distribution Inc., tel. (718) 782 3712; Chicago – J&B Distributing c.o., tel. (773) 736 6171; Lowell International c.o., tel. (847) 349 1002. 6. Dystrybutor w Kanadzie: Mississauga – Vartex Distributing Inc., tel. (905) 624 4726. Księgarnia „Pegaz” – Polska Plaza Wisła, tel. (905) 238 9994.

28

N

ŚWIĘTUSZENIE

Rys. Tomasz Kapuściński

Szmalec za smalec

Nr 1 (670) 4–10 I 2013 r.

JAJA JAK BIRETY

Fot. Michał Bąkiewicz

ajbardziej pomysłowi ludzie na świecie? Eurokraci! ~ Według unijnych urzędników zwierzątko zwane ślimakiem zalicza się do ryb. Tych słodkowodnych. To pomysł na wsparcie francuskich dostawców ślimaków. Dzięki temu mogą korzystać z unijnych dotacji – niemałych – przewidzianych dla rybołówstwa. ~ Nie tylko mięczaki oficjalnie zmieniły „rodzinę”. Podobny los spotkał marchewki – zostały owocami. Tym razem chodziło o Portugalczyków, którzy robią dżemy marchwiowe. A według unijnych dyrektyw mazidło zwane dżemem może być wyłącznie owocowe. Zamiast zmienić definicję mazidła, przechrzczono marchewki. Przy okazji Unia kategorycznie zabroniła nazywać dżem marmoladą i na odwrót. To drugie może być wyłącznie cytrusowe. ~ Istnieje też dyrektywa dotycząca „produkcji jaj konsumpcyjnych na wolnym wybiegu”. Wynika z niej kategorycznie: „Kura w klatce ma stać pazurami do przodu”! ~ Kolejny przepis dotyczy kaloszy. Należą do „osobistego wyposażenia ochronnego nr 89/696”. W związku z tym do każdej pary powinna być dołączona wielostronicowa i przetłumaczona na 10 języków instrukcja użytkowania. Gumowe buty muszą też przejść testy w unijnych placówkach naukowych.

CUDA-WIANKI

Ślimaki unijne ~ Obywatele Unii nie mogą być narażeni na hałas większy niż 85 decybeli w dzień i 65 w nocy. To zasady trudne do wyegzekwowania. Za to dostało się motocyklistom żużlowym. Ich sprzęt przyozdobiono tłumikami redukującymi poziom hałasu, co sprawia, że wolniej jeżdżą. ~ Europejscy urzędnicy chcą także, żeby papierosy sprzedawane w Unii same gasły, jeżeli nie zaciągniemy się przez kilkanaście sekund. Przepis z założenia ma ograniczyć ilość pijackich samospaleń. ~ Teoretycznie nie wolno nam samowolnie wspinać się na drzewa. Najpierw powinno być przeszkolenie

u doświadczonych „wspinaczy” i uzyskanie stosownego certyfikatu. ~ Na nartach niby też nie wolno jeździć, jeśli na stoku leży mniej niż przepisowe 20 centymetrów śniegu. ~ Stare żarówki zastąpiły energooszczędne. Sprytni Europejczycy wpadli na pomysł obejścia tego przepisu. Od pewnego czasu żarówki powyżej 60 watów sprzedawane są jako minigrzejniki. ~ Urzędnicy unijni puścili jeszcze w obieg broszurę „Język neutralny płciowo w Parlamencie Europejskim”. Zalecali w niej, żeby zwracać się do siebie, nie używając słów „sugerujących rozróżnienie płciowe”. Żadne tam „pan” i „pani”. Najlepiej po imieniu. A zamiast „dyrektor” czy „dyrektorka”, dajmy na to, „osoby biorące udział w zebraniu”, jeśli o pracę chodzi. Broszurka wzbudziła powszechną wesołość wśród miłośników przestarzałego nazewnictwa. Obśmiano ją w mediach. Nauki unikania „panów” zaniechano. JC