Fakty i Mity 20-2007

Kaczyński załatwił sobie policję polityczną, ukręcając...

BAT NA PROKURATORÓW IPN INDEKS 356441

http://www.faktyimity.pl

ISSN 1509-460X

Nr 20 (376) 24 MAJA 2007 r. Cena 3 zł (w tym 7% VAT)


Str. 9


Str. 12, 13


Str. 7, 11

U ZA WAG TY A! DZ O I R IEŃ D NA ZE PI ST CZ ER ĘP YP WS NE CE OSPO ZA C GO N NA LI ZĘ U PO TEJ ŚĆ MER SZ , B OP U ER ĘD RA „Fi ZO ĄC CO M” NE YC WA WZ GO H N NI NA NU A U A O WI ME SŁ BIS AM RU UG KU Y C – 3 AC PA YKL ISSN 1509-460X ,50 H N CH W zł. IEM ZD KŁA CÓ RAJ DE W. CA K. CH


Str. 3

2

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

KSIĄDZ NAWRÓCONY

KOMENTARZ NACZELNEGO

FA K T Y POLSKA Ponad 3 miliony obywateli RP planuje wyjechać na stałe za granicę. Głównie do Niemiec, Wielkiej Brytanii i Irlandii; ale także na Litwę, Łotwę, Słowację, Słowenię i... do Rosji.

Miesiąc zakochanych

Nikt jeszcze nie wskazał Korei Północnej i Bangladeszu, ale jeśli Kaczory wygrają następne wybory...

Trybunał Konstytucyjny wyrzucił do kosza ustawę lustracyjną. Werdykt poprzedziła noc długich teczek w IPN. Wyjątkowo bezczelny (nawet jak na posła PiS) Arkadiusz Mularczyk złożył tam wieczorem zamówienie na kwity i po paru godzinach teczki dwóch sędziów cudownie się znalazły. Co prawda nic w nich nie było, ale niesmak pozostał. Frasyniuk nazwał szefa IPN, Kurtykę, lokajem, a Niesiołowski Mularczyka – młotkiem. Ciekawe, czy od młota, czy od tłuka...

Chocholi taniec nad teczkami na razie ustał, ale tancerze zbierają siły do nowych wygibasów i wymyślają, jak znowelizować swoją własną głupotę. W każdym cywilizowanym kraju świata autorzy tak totalnie skompromitowanej ustawy lustracyjnej podaliby się do dymisji lub strzelili sobie w łeb. U nas krzyczą o własnej krzywdzie!

Szef Centralnej Komisji Egzaminacyjnej – Marek Legutko – pochwalił się, że uzgadniał tematy maturalne z języka polskiego z ministrem Romanem Giertychem. Czynił to dla dobra młodzieży, aby ta nie pogubiła się w meandrach polityki. Legutko to nie pierwszy egzaminator, który wprowadza do matur katoprawicową ideologię, ale pierwszy, który się do tego przyznaje.

Lech Kaczyński wywalił z Kapituły Orderu Orła Białego wszystkich dziadów, którzy odważyli się krytykować pomysły PiS. Nowych członków powołuje, nie pytając ich o zgodę. Profesor Wiesław Chrzanowski (były przywódca ZChN) i Irena Sendlerowa (w czasie wojny uratowała tysiące żydowskich dzieci) o tym, że pracują w Kapitule, dowiedzieli się od dziennikarzy. Sendlerowa wykręciła się złym stanem zdrowia. Podobno nawet Orzeł Biały próbuje się wymigać...

Przez Polskę przetoczył się całodniowy strajk ostrzegawczy lekarzy. Nie pracowało normalnie 250 szpitali, także wiele przychodni. Lekarze chcą podwyżek i reformy. Rząd zasłania się brakiem pieniędzy. Od 21 maja ma rozpocząć się strajk ciągły. Pieniądze zamiast dla lekarzy pójdą na Kościół, rząd wyleczy się sam, a niepokorni znów zasilą Anglię, Irlandię, Holandię...

Nowi szefowie służb specjalnych użyczają sobie nawzajem służbowych laptopów i wykorzystują je do celów prywatnych. Gdy zaś sprzęt ginie, nie wykazują żadnego zainteresowania, czy jakieś tajne dane nie wpadły w ręce szpiegów. Przesada. Strony www portali pornograficznych, które najczęściej otwierają „szefowie”, to nie są żadne tajne dane, choć pożądane.

Szczyt energetyczny prezydentów państw Europy Środkowo-Wschodniej i Azji, zorganizowany przez kancelarię Lecha Kaczyńskiego, zakończył się klęską. Panowie prezydenci pogadali sobie, że fajnie by mieć jakieś niezależne od Rosji źródło dostaw gazu i ropy. W tym samym czasie Putin wraz z prezydentem Kazachstanu finalizował kontrakt na budowę nowych systemów przesyłu paliw. Gorycz porażki osłodziła Lechowi jego małżonka Maria, która rozmawiała z żoną Putina – Ludmiłą. Doszło do tego, że polskie bezpieczeństwo energetyczne może zależeć od stosunków między dwiema kobietami.

Zastępcy Jarosława Kaczyńskiego, Andrzej Lepper i Przemysław Gosiewski, mają poważne problemy z czytaniem i rozumieniem słowa drukowanego. Od 2005 r. nie raczyli wypełnić kwestionariuszy rejestru korzyści. Wszyscy ważni urzędnicy są zobowiązani przez prawo do informowania Państwowej Komisji Wyborczej o prezentach, dodatkowych źródłach dochodu i o tym, gdzie pracuje najbliższa rodzina. Pomimo licznych monitów ze strony PKW Lepper i Gosiewski oświadczeń nie złożyli. Gosiewskiego tłumaczy fakt, że był zajęty ściganiem Waltzowej za brak majątkowego oświadczenia. A Lepper? A leppiej nie pytać...

Według badań CBOS, szybko wzrasta odsetek osób, które wierzą w Boga na swój własny sposób, często wbrew nauczaniu Kościoła. Do takiej wiary przyznaje się już 39 proc. dorosłych obywateli RP! Podwoiły się także szeregi zagorzałych ateistów i jest ich teraz ponad 6 procent. Zaledwie 55 proc. Polaków wierzy w nauki Kościoła. Ponadto przybywa osób, które publicznie przyznają się, że mają gdzieś autorytet papieży. Takich chuliganów jest ponad 18 proc. (obojętni na JPII) oraz ponad 38 proc. (lekceważą B16). Jedno rzetelne badanie i legendę o 96 procentach szlag trafił. BRAZYLIA Benedykt XVI, kończąc wizytę w Brazylii, pouczył

wiernych, że państwami w Ameryce Łacińskiej rządzą bezbożnicy. Jego zdaniem, duchowni powinni zająć się wychowywaniem nowych zastępów konserwatywnych liderów, a nie popierać prospołeczne reformy, bo to grozi wykluczeniem z watykańskiej wspólnoty. Tym, którzy próbowali przypominać o zbrodniach, jakie towarzyszyły katolizacji Ameryki Łacińskiej, Benedykt wyjaśnił, że to nie żadne zbrodnie, tylko pokazanie, jak można łączyć tradycyjną kulturę etniczną z wiarą w Chrystusa. ROSJA Prezydent Władimir Putin powołał społecznych nadzor-

ców tajnych służb. W skład specjalnej rady weszli przedstawiciele organizacji pozarządowych, mediów, wykładowcy wyższych uczelni oraz adwokaci. Ich zadaniem jest pilnowanie, aby tajna policja zaczęła przestrzegać praw człowieka. W wolnej i demokratycznej ponoć Polsce przestrzegania praw człowieka przez tajne służby też pilnuje człowiek... Braci Kaczyńskich.

P

atrząc na dwa Kaczory zionące nienawiścią do ludzi i słuchając chama Dorna, można zapomnieć, że jest maj, najpiękniejszy miesiąc w roku. Maj to miesiąc zakochanych. Wpadli na to nawet redaktorzy katolickiego tygodnika „Niedziela” i poświęcili miłości dużą część ostatniego numeru. W rubryce „Gadu-gadu z księdzem”, gdzie czytelnicy piszą o swoich problemach, znalazłem list Katarzyny. Porusza ona drażliwy temat małżeńskiej zdrady, chyba coraz bardziej powszechnej. Pisze m.in. tak: „Jestem już siedem lat po ślubie. Nasze życie małżeńskie i rodzinne, jak dotąd, układało się wspaniale. Urodziła nam się dwójka cudownych dzieci i wydawało się, że już nic nie jest w stanie zepsuć naszego rodzinnego szczęścia. Pół roku temu mój mąż udał się do sanatorium. Wrócił stamtąd jakiś odmieniony. Kiedyś w jego komórce przeczytałam tekst od jakiejś kobiety, z którego jasno wynikało, że między nią a moim mężem jest coś więcej niż znajomość. Mój mąż przyznał się do tego związku. Powiedział mi, że dla niego jest to wielkie i nieznane dotąd uczucie i że nie może sobie z tym poradzić. Udało mi się nawiązać kontakt z tą kobietą. Przyznała się najpierw, że jest katoliczką, choć wcale o to nie pytałam, ale zaraz potem wyznała, że kocha mocno mojego męża i nie potrafi bez niego żyć. Płakałam, mówiłam, że przecież rozbija moją rodzinę, że skazuje nasze dzieci na niewyobrażalne cierpienia. Nic nie pomogło. Ta kobieta stwierdziła tylko, że miłość jest najważniejsza i że to uczucie jest autentyczne, że już postanowili założyć nową rodzinę”. Ach, te sanatoria... Czy one nie powinny być organizowane z podziałem na płci? Przynajmniej te dla osób po ślubie. Ale to już zadanie dla posła Zawiszy. Tymczasem sprawa jest naprawdę poważna, szczególnie dla porzuconej (?) kobiety i jej dzieci, bo podniecony nowym ciałem samiec ma w głowie zupełnie co innego. Jako ksiądz wysłuchałem niejednej spowiedzi zrozpaczonej żony, matki... ale już nie kochanki, bo tę funkcję zajmowała zwykle młodsza. Dla kobiety rodzina jest sensem życia, po to właśnie – aby założyć rodzinę – wychodzi ona za mąż. Rozpad rodziny jest dla niej tragedią. Właśnie ze spowiedzi wiem (jeśli „Gazeta Wyborcza” jeszcze raz napisze, że w ten sposób naruszam tajemnicę spowiedzi, to podam idiotów do sądu!), jak panie na to reagują. Wszystkie gotowe są wybaczyć mężowi nawet najbardziej płomienny romans, żeby tylko wrócił do domu, na swój fotel i pozycję samca, choćby serialowego Ferdka Kiepskiego, jełopa. Ksiądz tego człowiekowi nie powie, ale oczywiście lepiej jest, żeby chłop się wyszumiał i wrócił, niż porzucał bliskich ludzi, którzy na niego liczą i wobec których ma zobowiązania. Porzucone dzieci są zranione na całe życie, choć dla ich psychiki lepszy jest rozwód niż ciągłe kłótnie rodziców. Jasne, że nie piszę tu o patologiach, lecz o typowych zdradach w tzw. normalnych rodzinach. Ale mamy też przecież miejską modę na single, związki bez żadnych zobowiązań, i zwykle też bez dzieci. Typowa rodzina rządzi się jednak innymi prawami, o czym już wiem jako ojciec i mąż z 11-letnim stażem. A jak odpowiedział na list Pani Katarzyny ksiądz Andrzej, stary kawaler bądź co bądź? Zwykle próbuje on pogodzić katolicką, księżycową ideologię z autentycznymi, ludzkimi problemami i gmatwa się przy tym w zupełnych absurdach. Ale tym razem zaczął dobrze – od podziału miłości na doznaniową i zadaniową. Oczywiście, dla niego już ten pierwszy raz powinien być – obok niewartych uwagi doznań – zadaniem dla obojga na całą wieczność. A więc po ślubie, po bożemu i ze świadomością, że również ten ostatni raz będzie z tą

samą kobietą, a ona z nim – choćby pił, bił i skały srały. Ksiądz jak zwykle buja (w obłokach też). Młodość jest okresem doznań, ale i nauczek. I dobrze. Jednak z chwilą zdecydowania się na spłodzenie dzieci i założenie rodziny – obok miłości doznaniowej, erotycznej – partnerów powinna już charakteryzować miłość zadaniowa. Przynajmniej ja, ojciec dwóch chłopaków, życzyłbym sobie tego wobec nich. Zgadzam się z księdzem, że na samych doznaniach nie można nic trwałego budować. Łatwo jest przecież, zwłaszcza po kilkunastu latach małżeństwa, znaleźć obiekt, który przynajmniej na samcze oko gwarantuje doznania lepsze od dotychczasowych. I co z tego? Czy to powód do rozwalania rodziny? Z pewnością nie. Ale bywają też większe komplikacje. Ksiądz, odpowiadając Katarzynie, chyba zbyt pochopnie twierdzi, że uczucie, które łączy jej męża z nową kobietą, musi być wyłącznie doznaniowe, tj. powierzchowne. A co, jeśli faktycznie jest wielkie i trwałe? Czyżby ksiądz zakładał, że prawdziwa miłość możliwa jest wyłącznie w związku sakramentalnym? Widziałem wiele takich „prawdziwych miłości”... Bywa, że ludzie mylą się co do swych uczuć i żenią się zbyt pochopnie, choćby z powodu ciąży. W przypadku Katarzyny – jak wynika z jej relacji – tak nie było, ale przecież to się zdarza nagminnie. W polskim, katolickim społeczeństwie nie należą też do rzadkości rodziny patologiczne. I na temat tych przypadków mam zdanie od księdza odmienne. Utrzymywanie takich związków na siłę, a nawet na wiarę – jest bezcelowe. Miłość, podobnie jak całe życie, owszem, czasem bywa też ciężarem (oby do uniesienia), o czym również wyjątkowo mądrze pisze w tym samym numerze „Niedzieli” brat Tadeusz Ruciński. Brat – na potwierdzenie swej tezy – przytacza przypowieść o rolniku, który zasadził dwa drzewa. Kiedy miał na dłużej wyjechać, zawiesił na jednym z nich duży kamień. Po latach wrócił i już z daleka zobaczył jedno z drzew wyrastające wysoko ponad całą okolicę. Drugie drzewko było słabe i karłowate. Na tym większym, pośród konarów, dostrzegł wiszący kamień. Zmaganie się z ciężarem wyzwoliło w roślinie tak wiele siły i samozaparcia, że wyrosła ona wysoko ponad inne, a różne przeciwności, susze i wiatry wcale jej nie zaszkodziły. I jeszcze jedna piękna opowiastka: Uliczką idzie mała dziewczynka, dźwigając niewiele mniejsze od siebie dziecko. Ktoś mówi do niej: „Dziecko, jaki ty wielki ciężar dźwigasz!”. Na to ona: „To nie ciężar, to mój brat”. Zauważyliście, że tak przyjaźnie cytuję dziś katolicką gazetę? Może to też przez ten maj? Z pewnością obiektywizmu i empatii potrzeba każdemu z nas. I mnie, i braciom Kaczyńskim, i księżom katolickim. JONASZ Pogratulujmy sobie uwalenia ustawy lustracyjnej (ani ja, ani reszta redakcji – ufni w zwycięstwo rozumu nad głupotą – nie złożyliśmy oświadczeń!). Sędzia Stępień, przewodniczący Trybunału Konstytucyjnego, w uzasadnieniu wyroku wymienił wszystkie jej słabości, dokładnie tak... jak ja to zrobiłem w komentarzu sprzed 8 tygodni (por. „FiM” 12/2007). Także argumentacji użył identycznej! W związku z tym, że po raz kolejny okazałem się mądrzejszy od obecnego prezydenta RP, jeszcze raz podtrzymuję swoją decyzję o kandydowaniu na najwyższy urząd w pańJONASZ stwie podczas najbliższych wyborów.

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r. W Polsce pierze się co najmniej 2,5 miliarda brudnych złotych rocznie. Okazuje się, że jest to operacja całkiem bezpieczna, bo żeby skazać sprawcę, trzeba mu najpierw udowodnić, że te pieniądze pochodzą z przestępstwa... System walki z praniem pieniędzy i finansowaniem terroryzmu tworzą w naszym kraju Generalny Inspektor Informacji Finansowej oraz tzw.: ¤ instytucje obowiązane, czyli banki, domy maklerskie, fundusze inwestycyjne, notariusze, adwokaci, radcy prawni, biegli rewidenci i doradcy finansowi, pośrednicy w obrocie nieruchomościami itp.; ¤ jednostki współpracujące – organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego, państwowe jednostki organizacyjne, Narodowy Bank Polski, Komisja Nadzoru Bankowego i Najwyższa Izba Kontroli. Instytucje obowiązane oraz jednostki współpracujące zawiadamiają o podejrzanych transakcjach Polską Jednostkę Analityki Finansowej (funkcjonujący w Ministerstwie Finansów centralny ośrodek analizy przepływów pieniężnych, które mogą być wykorzystywane przez przestępców i terrorystów), nadzorowaną przez Generalnego Inspektora Informacji Finansowej. PJAF weryfikuje podejrzenia prania pieniędzy i finansowania terroryzmu, a w przypadku ich potwierdzenia – zbiera materiał dowodowy i zawiadamia prokuraturę. ¤¤¤ Z najnowszego raportu resortu finansów dowiadujemy się, że w 2006 roku PJAF wszczęła 1139 postępowań wynikających z potwierdzenia podejrzeń dot. prania pieniędzy lub wspierania terroryzmu. W 198 przypadkach uruchomiono prokuraturę, a przekazana śledczym dokumentacja dotyczyła ok. 880 mln wypranych złotych. Okazuje się, że obszarami najbardziej podatnymi na tego typu machinacje są: 1. Nielegalny lub fikcyjny obrót paliwami PJAF skierowała do prokuratury 50 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstw z udziałem 131 podmiotów gospodarczych, transferujących pomiędzy sobą pokaźne kwoty – rozdrabniane w pojedynczych transakcjach – o wartości nieprzekraczającej 15 tys. euro (kwota niepodlegająca automatycznej rejestracji), a następnie wypłacanych w gotówce lub lokowanych w papierach wartościowych i funduszach inwestycyjnych. Oszustów wyceniono na około 524 mln zł, ale bezpośrednio udało się odzyskać (w wyniku blokad rachunków bankowych i wstrzymania dwóch transakcji) jedynie 20 mln zł. W porównaniu z rokiem 2005 nastąpił spadek liczby zawiadomień o 14 proc., co wynika z przerzucenia się zorganizowanych grup przestępczych na handel złomem.

2. Nielegalny lub fikcyjny obrót złomem Podstawą oszukańczego mechanizmu jest wykorzystanie tzw. przedsiębiorstw symulujących, dokonujących transakcji i otwierających rachunki docelowe (konta używane do ostatecznego oddzielenia środków od nielegalnego źródła), z których dokonywane są wypłaty gotówkowe lub realizowane lokaty. Przekazano do prokuratury 39 zawiadomień dotyczących 92 podmiotów i transakcji o wartości oko-

GORĄCY TEMAT ¤ w żadnej spośród 15 instytucji finansowych będących spółkami kapitałowymi (domy maklerskie, fundusze inwestycyjne, towarzystwa funduszy inwestycyjnych, towarzystwa ubezpieczeniowe, przedsiębiorstwa faktoringowe i leasingowe) nie stwierdzono procedury zgodnej z obowiązującym stanem prawnym oraz prawidłowo prowadzonego Rejestru Transakcji. W trzech (20 proc.) nie wyznaczono spośród członków zarządu osoby odpowiedzialnej za realizację obowiązków określonych w „Ustawie o przeciwdziałaniu wprowadzaniu do obrotu finansowego wartości majątkowych pochodzących z nielegalnych lub nieujawnionych źródeł oraz o przeciwdziałaniu finansowaniu terroryzmu”. Praktycznie nie realizowano też obowiązku zapewnienia udziału pracow-

2 akty oskarżenia! Na usprawiedliwienie dodajmy, że polski kodeks karny (art. 299) wymaga w tym zakresie ustalenia przestępstwa generującego nielegalne zyski. Czy w Polsce istnieje problem finansowania terroryzmu? PJAF sukcesami w tej dziedzinie się nie przechwala (uzasadniając wstrzemięźliwość delikatnością materii...), ale wiemy, że w 2006 r.: ¤ w ramach 8 postępowań analitycznych prześwietlono 89 podmiotów; ¤ zajmowano się głównie transakcjami związanymi z przywozem do Polski walizek pieniędzy oraz transferami bezgotówkowymi, w których przynajmniej jedną ze stron były podmioty z krajów wspierających terroryzm lub charakteryzujących się dużą aktywnością grup terrorystycznych;

Brudna forsa ło 114 mln zł. Zatrzymano – blokując 27 rachunków bankowych – zaledwie 3 mln zł. Na tle 2005 roku liczba przekrętów w złomie wzrosła o 49 proc. 3. Oszustwa i wyłudzenia Do legalizacji łupów z działań na szkodę osób prawnych i fizycznych wykorzystywana jest technika rachunków docelowych z pominięciem fazy lokowania (przelewane środki natychmiast wypłacane są w gotówce). PJAF zainspirował prokuraturę 20 zawiadomieniami o wypraniu około 22 mln zł przez 61 podejrzanych. Zatrzymano – blokując 8 rachunków bankowych – około 6 mln zł. ¤¤¤ Ujawnione wyżej kwoty – stosunkowo imponujące – absolutnie nie świadczą o skuteczności systemu walki z praniem brudnych pieniędzy i finansowaniem terroryzmu. Ba, sito jest wręcz dziurawe i – zdaniem specjalisty z biura Generalnego Inspektora Informacji Finansowej – przepuszcza co najmniej dwie trzecie podejrzanych transakcji. Oto np. w 2006 r. instytucje obowiązane przekazały PJAF ponad 48 tys. raportów o śmierdzących oszustwem zrealizowanych transakcjach (niespełna 1 proc. dotyczył ewentualnego finansowania terroryzmu). Cóż z tego, skoro prawie 70 proc. tych raportów było wadliwych, a do dalszej analizy dało się zakwalifikować zaledwie 15 tys. Powód? Przeprowadzone przez inspektorów PJAF kontrole instytucji obowiązanych wykazały m.in., że: ¤ we wszystkich skontrolowanych bankach Rejestry Transakcji zawierały błędy, a zaledwie w co dziesiątym obowiązywały procedury zgodne z prawem;

ników w programach szkoleniowych dot. identyfikacji transakcji mogących mieć związek z przestępstwem; ¤ ok. 70 proc. skontrolowanych kancelarii notariuszy, adwokatów i radców prawnych stosowało w kwestii prania pieniędzy procedury niezgodne z prawem; ¤ najwięcej podejrzanych wśród tzw. ponadprogowych (powyżej 15 tys. euro) transakcji zrealizowano w województwach łódzkim, śląskim oraz świętokrzyskim (średnio 10 razy więcej niż w innych częściach kraju); ¤ na ok. 180 prowadzonych śledztw w sprawie prania brudnych pieniędzy prokuratura zdołała skierować do sądu zaledwie

¤ do Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego przekazano dokumentację 3 spraw, w których przewijały się osoby lub firmy figurujące w międzynarodowej bazie podejrzewanych o finansowanie terroryzmu. ¤¤¤ PJAF zajmował się też problemem bardziej bezpośrednio dotykającym obywateli niż fikcyjny obrót złomem, a mianowicie „nieautoryzowanym dostępem do rachunków bankowych” (zwanym też phishing attacks), czyli zarazą stanowiącą coraz większe zagrożenie globalne, które np. Amerykanów kosztowało w 2006 r. ponad 40 miliardów dolarów.

3

„Jednostki policyjne na całym świecie cierpią na niedobór zasobów ludzkich oraz finansowych do walki z rosnącą plagą przestępstw elektronicznych. Odpowiedzialni politycy nie są świadomi problemu. Rządy powołują jednostki do walki z przestępstwami elektronicznymi i myślą, że to wystarczy. Nie widzą zmian zachodzących w technologii lub uważają, że nie jest potrzebna modyfikacja istniejących” – ostrzegał oficer Interpolu na ubiegłorocznej konferencji anti-phishing w Brukseli. Włamania via internet do kont bankowych może nie są jeszcze najbardziej popularnym w Polsce cyberprzestępstwem (prym wiodą oszustwa w sklepach internetowych i serwisach aukcyjnych), ale doświadczyli już jego skutków m.in. klienci Banku BPH i Banku Inteligo. Można być pewnym, że aktywność złodziei przybierze na sile, gdyż kont do czyszczenia szybko przybywa – rachunki w bankach internetowych ma już w Polsce ok. 6 mln osób. Zasada jest stosunkowo prosta i – niestety – dosyć bezpieczna dla sprawców: przestępcy uzyskują adresy e-mailowe przyszłych ofiar (wykorzystując np. komunikatory internetowe), po czym tworzą stronę internetową, łudząco przypominającą wyglądem witrynę banku. Rozsyłają później e-maile z informacją, że w banku doszło do awarii systemu i konieczne jest zalogowanie się na wskazanej stronie internetowej, gdzie po zalogowaniu nieostrożna ofiara podaje szczegółowe dane (np. jednorazowe hasła dostępu), wykorzystywane przez hakerów do wyciągania pieniędzy z kont i przelewania ich na rachunki wynajętych „słupów”. „Następnie środki wypłacano w gotówce oraz za pośrednictwem transferów (np. Western Union) przekazywano do osób dokonujących przestępstwa. Powyższe transakcje dokonywano w niewielkich kwotach w celu utrudnienia stwierdzenia przez właścicieli rachunków zmniejszenia salda środków, a także rejestracji transakcji podejrzanych przez instytucje obowiązane. Przekazano do prokuratury 18 zawiadomień o podejrzeniu popełnieniu przestępstwa prania pieniędzy, dot. 40 podmiotów i transakcji o wartości ok. 2 mln zł. Zatrzymano – blokując cztery rachunki bankowe – ok. 50 tys. zł” – czytamy w raporcie. – Oczywiście, sami nie wierzymy, że te 2 miliony złotych obrazują rzeczywistą skalę problemu. Banki – w trosce o wizerunek – bardzo niechętnie ujawniają drobne kradzieże z kont swoich klientów i po cichu załatwiają roszczenia ofiar – twierdzi nasz rozmówca z Generalnego Inspektoratu Informacji Finansowej. DOMINIKA NAGEL

4

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

Z NOTATNIKA HERETYKA

ŚWIAT WEDŁUG RODANA

Mokro pod sufitem! Polskie seriale oraz pobocza szos i autostrad zostały opanowane przez Układ. Jako obywatel IV RP żądam zdecydowanej, twardej reakcji prezydenta i premiera! Łza na rzęsie mi się trzęsie. Piotr Fronczewski popłakał się, kiedy z trudem uwierzył, jak macki Układu wsączają się w serialowe perypetie „Rodziny zastępczej”. Maryla Rodowicz (ciocia Ula) pracuje w Ministerstwie Obrony i zawisła nad nią groźba zwolnienia. Nowa ekipa zaczęła robić czystki w resorcie i usuwać niewygodnych ludzi! Mówić tak kłamliwie może tylko Układ. Rodowicz jest gwiazdą, ma już prawie 62 lata i powinna być pod prawną ochroną, prawda?! Poza tym, przecież minister Aleksander Szczygło to ludzki pan, więc jak on może skrzywdzić Marylkę?! Czyżby nie lubił jej utworu „Gdy piosenka szła do wojska” (Kołobrzeg 1971), czy co?! Oj, Szczygło, walnij się w czółko i powiedz „kuku”. Maryla, czyli ciocia Ula, nie ma mokro pod sufitem, wykolegowała wszystkich i aby zachować posadę... postanowiła zaPiSać się do partii! Oczywiście, tej jedynie słusznej, której przewodzi Jarek Kaczyński. Polskich posłów można podzielić na dwa rodzaje. Pierwszy: to ci, którzy chcą, ale nie wiedzą czego. Drugi – też chcą, ale już wiedzą. „Chcę oglądać twoje nogi, chcę byś założyła mini...” – tak śpiewają Czarno-Czarni, między innymi o nogach Doroty Rabczewskiej (Doda Elektroda). Piosenkarka podpadła posłowi Arturowi Zawiszy. Zresztą nie tylko jemu. Radosław Majdan

K

(bramkarz i mąż Dody, rozwód w toku) to kolejny dowód na słuszność twierdzenia, że z elektrodą na jajach nikt długo nie wytrzyma. Posłowi Zawiszy przesłanie tej znanej piosenki jest obce, wręcz wrogie. Nie myślcie, że ma mokro pod sufitem. On jest tylko konsekwentny. Domaga się karania kobiet, które noszą głębokie dekolty, mini i pokazują nogi. Ale tylko „tirówek”. Arturku, nie wygrasz z układem pań w miniówach. Żuj, chłopczyku, piasek, bo na gumę cię nie stać! Ale już jest reakcja wszechmocnego Układu – posła Zawiszy nie wpuszczono do Media Markt! Skandal! Układ rozpuszcza także wredne plotki. Takie jak ta: co oficjalnie łączy Jarka Kaczyńskiego (58 l.) z ojcem Rydzykiem? No co? Odpowiedź prosta: celibat! Stary kawaler Jarek wkurzył się niemożebnie na te ploty Układu i postanowił w lipcu tego roku ożenić się z romantyczną posłanką, z zawodu pielęgniarką, Jolantą Szczypińską (50 l.). Och, ci starzy kawalerowie, stracili resztki

iedy Kaczyńscy i spółka utracą już władzę, trzeba będzie kraj dokładnie zdePiSyzować, czyli gruntownie oczyścić z ludzi przez PiS mianowanych oraz tych wszystkich, którzy dla potrzeb tej partii gotowi byli łamać prawo. Sprzątanie powinno rozpocząć się od dokładnego przeglądnięcia poczynań prokuratury i resortów siłowych oraz ustalenia, czy za rządów PiS nie naruszano prawa, nie przetrzymywano ludzi w aresztach pod byle pretekstem, nie poniżano, zastraszano i szantażowano. Zamiar oczyszczenia powinien być ogłoszony przez opozycję już teraz, aby osoby dyspozycyjne wobec PiS miały powody do oczekiwania, że każde ich bezprawne zachowanie zostanie zweryfikowane i ocenione. Urzędnicy muszą się bać naruszania prawa i konsekwencji z tego wynikających. Należy także rozpędzić na cztery wiatry Instytut Pamięci Narodowej, czyli policję historyczną uskuteczniającą ogłupianie i zastraszanie własnego społeczeństwa – oryginalny polski wkład w Europę XXI wieku. Zanim to towarzystwo zawiadujące teczkami się pogoni, należy ustalić, o ile to możliwe, kto z pracowników IPN odpowiada za słynne „przecieki”, czyli nielegalne wynoszenie teczek i szantażowanie nimi za pośrednictwem prasy.

gustu z tej wilgoci pod sufitem! Czy jest to element kampanii mającej na celu ocieplenie wizerunku premiera? Czy też zahamowanie jakiś nieprzystojnych plotek? A mnie to wisi jak kilo kitu na agrafce! Dlaczego? Dzieci z tego związku na pewno nie będzie, a zatem Kościołowi taki związek z pewnością nie może się podobać! Ale skoro już mowa o dzieciach, no to posłuchajcie! Układ opanował również szkoły. Nie wierzycie?! No to teraz zagadka! Czekam na odpowiedź, który to polityk, znany z pierwszych stron gazet i telewizyjnych czołówek, odwiedził szkołę specjalną dla dzieci opóźnionych w rozwoju? Wszedł on pewnym krokiem do klasy, a pani zapytała dzieci: – No, kochane dzieciaczki, kto to do nas przyszedł? Przypatrzcie się dobrze, kto to jest?! A dzieci zgodnym chórem: – Nowy! I druga zagadka: jak dawniej nazywał się doradca ministra do spraw realizacji programu „Bezpieczna szkoła”? Woźny! ANDRZEJ RODAN

Prowincjałki Pracownicy cyrku, który zjechał do Małopolski, mieli nie lada problem, bowiem okazało się, że za cholerę nie mogą znaleźć... wielbłąda. Zaalarmowana policja znalazła uciekiniera przy torach kolejowych w Wolbromiu. Niestety, zwierzę wyzionęło ducha. Jak donosi policyjny protokół – wielbłąd uciekł z cyrku, bo wypłoszył go osioł, a później, podczas ucieczki, potknął się na torach i uderzył głową o kamień.

NIE ZARYŁ W PIACH

Ponad 3 litry pojemności, 250 koni mechanicznych, czujnik deszczu i zmierzchu, elektryczna regulacja foteli i kierownicy, elektromechaniczny hamulec postojowy, system sterujący MMI i 17-calowe alufelgi – długo można by wyliczać zalety nowej limuzyny, jaką zafundował sobie z miejskiej kasy prawicowy, choć oficjalnie bezpartyjny prezydent Kielc Wojciech Lubawski. Audi A6 quattro za ponad 208 tysięcy złotych ma stanąć pod prezydenckimi oknami do 25 maja br.

FURA

Połykanie szpilek w czasie lekcji, przykładanie sobie nożyczek do szyi i duszenie kolegów to tylko niektóre sposoby, z pomocą których 7-letnia krakowianka Iza starała się zwrócić na siebie uwagę kolegów z klasy. Wszelkie zabiegi poszły jednak na marne, bowiem dzieciaki o wszystkim zakablowały swoim rodzicom, a ci – w obawie o zdrowie pociech – zatrzymali je w domu.

POTRZEBA AKCEPTACJI

W gabinecie 47-letniego lekarza Wojciecha G. można było skorzystać ze standardowych usług medycznych, a oprócz tego zaopatrzyć się w... wodę wzbogaconą o energię. Po drogocenne buteleczki ludziska zjeżdżali tłumnie, aż w końcu jakiś usłużny informator zakapował doktora. Załamane są szczególnie pacjentki, bo ponoć panowie po niedzielnym rosole na wzbogaconej wodzie... Opracowała WZ

HYDROTERAPIA

MYŚLI NIEDOKOŃCZONE Każdy z sędziów mógłby podlegać jakimś zarzutom. Oczywiście to nie oznacza, że ja kogokolwiek o cokolwiek posądzam... (Jarosław Kaczyński)

¶¶¶

Na żądanie postkomunistów pamięć Blidy uczczono minutą ciszy. Obok Blidy lewica powinna więc uczcić minutą ciszy również pamięć słynnego Andrzeja Kolikowskiego vel „Pershinga”, który co prawda posłem nie był, ale jako szef gangu pruszkowskiego bywał widywany na salonach lewicowej władzy. („Nasz Dziennik” 98/2007)

¶¶¶

Jestem praktykującą katoliczką, chodzę do kościoła, odbywam drogę krzyżową, odmawiam różaniec. (Sandra Lewandowska, Samoobrona, po publikacjach na temat jej wyjazdu do Egiptu z posłem Maksymiukiem)

¶¶¶

Konieczna będzie także likwidacja głównego sprawcy kaczyzmu – Radia Maryja, czyli pseudoreligijnej rozgłośni zajmującej się uprawianiem gry politycznej pod przykrywką wiary. Warto pamiętać, że to Radio Maryja stworzyło przed laty Ligę Polskich Rodzin i wprowadziło ją do parlamentu w 2001 r. Tej rozgłośni także PiS zawdzięcza ostatnie zwycięstwo wyborcze. Należy wprowadzić prawo podobne do amerykańskiego, które zabrania związkom wyznaniowym i ich agendom prowadzenia agitacji politycznej, a niepokornym nakazuje płacenie podatków, z których także tam religie są zwolnione. Oczywiście, najlepiej byłoby zlikwidować wszelkie ulgi podatkowe dla kościołów, ale dopóki to nie jest możliwe, należy agitacji politycznej zapobiegać, karząc finansowo kościoły właśnie w taki – najbardziej dla nich dotkliwy – sposób. I na koniec najważniejsze – trzeba będzie opracować program dogłębnej reformy społecznej, która zlikwiduje podział na przegranych i wygranych w wyniku transformacji gospodarczej. Bo to właśnie odtrącenie przez elity połowy społeczeństwa spowodowało, że oszukani Polacy uwierzyli politycznym bajarzom spod znaku Kaczyńskich, Giertycha i Leppera. Społeczeństwo, które w połowie składa się z frustratów, prędzej czy późnej wpadnie w sidła jakichś półfaszystów. ADAM CIOCH

Teczki powinny być publicznie dostępne dla wszystkich, ze wszystkimi strasznymi konsekwencjami tego pociągnięcia. Będzie to lepsze od sytuacji dzisiejszej. Nie widzę innego wyjścia. Lepiej koniec horroru niż horror bez końca. (Adam Michnik)

¶¶¶

RZECZY POSPOLITE

Budowa wiszącego mostu w Dolinie Rospudy i referendum w sprawie przebiegu obwodnicy to wielkie pomyłki. Jest to tak samo realne jak przewożenie aut nad rzeką za pomocą balonów (...). Budowa trasy jest kwestią suwerenności naszego kraju i choćby z tego powodu nie podlega żadnej dyskusji. (Roman Giertych, LPR)

DePiSyzacja

Zawsze wygolony, pachnący (Przemysław Gosiewski – dop. red.). Z takim facetem nawet niedźwiadka przyjemniej się robi niż z jakimś chudziakiem ze szczeciną. (Tadeusz Cymański, PiS)

¶¶¶

¶¶¶

Boję się, że gdy poseł Zawisza pójdzie na plażę, wszyscy będziemy musieli się opalać w pantalonach. (Katarzyna Piekarska, SLD)

¶¶¶

Ja widzę premiera wszędzie – zamknę oczy, to widzę premiera, zasypiam, widzę premiera. (Jolanta Szczypińska, PiS)

¶¶¶

Gdy Andrzej Lepper zrobił aferę, że pukałem do pokoju Sandry Lewandowskiej, chciałem mu powiedzieć: „Uspokój się, człowieku, do ciebie nie zapukam!”. (Roman Kosecki, PiS)

¶¶¶

Sekret pizzy tkwi w cieście. Po wygnieceniu ciasto powinno mieć konsystencję kobiecych piersi. (Aleksander Kwaśniewski) Wybrała OH

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

NA KLĘCZKACH

NIE TYLKO SB...

BENZYNA DO OGNIA

...miała swoich informatorów. Także Kościół dysponował zaufanymi ludźmi w służbach PRL (o czym my pisaliśmy w „FiM” 3/2007). Napisał o tym ostatnio historyk IPN Jan Żaryn. Krk nie był więc bierny i bezustannie krzywdzony, jak chce oficjalna propaganda i lustracyjni „badacze”. Oto przykład: w latach 50. szef Wydziału ds. Wyznań w Katowicach, niejaki Stanisław Woźniak, spotykał się potajemnie z bp. Herbertem Bednorzem i jego bratem, przekazując im informacje i przyjmując zlecenia. Woźniak bez problemów akceptował budowę nowych kościołów, ostrzegał też biskupa przed księżmi kapusiami. Jak dużo PRL-owskich urzędników pracowało na dwie strony? IPN nie chce odpowiedzieć na to pytanie. BS

Długa jest lista sponsorów Światowego Kongresu Rodziny, który zakończył się w Warszawie. Wielka impreza z udziałem 3 tys. osób z 60 krajów, promująca katolickie i konserwatywne wartości, znaczną część wsparcia uzyskała od państwowego koncernu naftowego Orlen, a także m.in. od amerykańskich fundacji związanych z prawicą. Prawdziwą perełką wśród sponsorów pozostaje Doha Institute z... islamskiego Kataru. Jeśli więc zastanawialiście się ostatnio, dlaczego benzyna znów jest taka droga, to odpowiedź już znacie – Orlen miał pilne wydatki na wsparcie kościelnej propagandy. MaK

SZACUN SPADA Ośrodek badania opinii publicznej Pentor zapytał ankietowanych, jaki zawód darzą dużym szacunkiem. Okazało się, że w katolickiej do bólu Polsce „zawód ksiądz” znajduje się dopiero na 17 miejscu! Dużym szacunkiem darzy go tylko 44 proc. badanych – zaledwie połowa tych, którzy mają w wielkim poważaniu pierwszego na liście strażaka. Polacy znaczniej bardziej cenią piosenkarzy i dziennikarzy, a ksiądz znajduje się na liście gdzieś pomiędzy właścicielem małej firmy a maklerem giełdowym. Umiejscowienie w świecie biznesu wydaje nam się trafne, bo w końcu duchowny to sprzedawca ubezpieczeń na życie... wieczne. MaK

CZKAWKA LUSTRACYJNA Wydawcy prasy regionalnej na Sądecczyźnie i Podhalu nie zostaną zlustrowani, bo prezes sądu okręgowego odmówił wysłania dziennikarzom druków oświadczeń lustracyjnych. Ponieważ sędziowie nowosądeccy mieli obiekcje, czy to oni powinni lustrować dziennikarzy, Sąd Apelacyjny z Krakowa zwrócił się do Ministerstwa Sprawiedliwości o interpretację nowej ustawy lustracyjnej. I – o cudzie! – Ministerstwo Sprawiedliwości stwierdziło, że to nie sędziowie winni lustrować dziennikarzy! Oświadczenia powinny wysyłać do lokalnych pism władze gmin. Tymczasem władze nowotarskie są zdumione, że mają przeprowadzać lustrację. Sędziowie z Nowego Sącza są bardzo zadowoleni, że jeszcze przed wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego udało im się obalić jeden z punktów ustawy lustracyjnej. Z zakulisowych wieści wiadomo, że prawnikom wyjątkowo zależało, żeby przywalić współautorowi ustawy lustracyjnej Arkadiuszowi Mularczykowi, posłowi PiS-u z Nowego Sącza. D

DUCH ŚW. I KASYNO

zaanektowała na swoje mieszkanie. Za 90-metrowy apartament, m.in. z gabinetem i oranżerią, płaci miesięcznie zaledwie 400 zł, choć na wynajęcie takiego lokalu przeciętny śmiertelnik musiałby wyłożyć minimum 3 tys. zł. Do tego utrzymanie rezydencji kosztuje podatników 250 tys. zł rocznie. Nic dziwnego, że pani wojewoda nawet nie myśli o innym gniazdku... BS

ŚWIĘTE POCIĄGI

Prokuratura Rejonowa w Łowiczu zdecydowała wreszcie o postawieniu zarzutów księdzu Franciszkowi Augustyńskiemu („FiM” 21, 22/2006), byłemu wikariuszowi generalnemu diecezji łowickiej i proboszczowi ekskluzywnej parafii św. Ducha. Oznacza to, że za kapłanem, który uciekł z Polski przed rokiem, rozesłany zostanie list gończy. Ks. Augustyński zniknął z ponad 230 tys. zł przeznaczonymi na remont zabytków kościelnych, a także pieniędzmi pożyczonymi od kilku duchownych i parafian – ok. pół miliona złotych. Poszkodowanymi przez defraudanta w sutannie, który prawdopodobnie przebywa teraz w Anglii, jest także bp pomocniczy łowicki Józef Zawitkowski, który wbrew obowiązującym w Kościele przepisom poręczył Augustyńskiemu kredyt, spłacany teraz przez kurię. Dlaczego łowicki proboszcz oszukał Kościół i wiernych? Prawdopodobnie wszystkie pieniądze przegrał w kasynie. BS

JAKI OJCIEC... Profesor Antoni J., były rektor Wyższej Szkoły Zawodowej w Jarosławiu, został zatrzymany pod zarzutem korupcji. Ten znany miłośnik Radia Maryja i przyjaciel Rydzyka ma już na koncie dwa nieprawomocne wyroki skazujące: za wyłudzenie pieniędzy z kasy uczelni oraz za groźby karalne pod adresem mediów. Skazano go dotąd na dwa lata więzienia w zawieszeniu i 240 tys. zł grzywny. AC

PiSDOJARKA W oryginalny sposób wojewoda łódzki, czyli zdewociała Helena Pietraszkiewicz, pojmuje wizję taniego państwa, roztaczaną przez PiS. Znajdujący się w willowej dzielnicy (przy ul. Orzeszkowej) luksusowy ośrodek szkoleniowy Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego przed rokiem

Przebogate PKP funduje narodowi święto. 2 czerwca na lednicki zlot młodzieży przyjedzie pociąg papieski kursujący zwykle na trasie Kraków–Wadowice. Do pobliskiej Lednogóry przybędzie też pociąg „Święty Jacek”, przywożąc przy okazji relikwie tego świętego, oraz dodatkowo relikwie błogosławionego Czesława (?). Wspomniany papieski pociąg – dar kolejarzy upamiętniający pontyfikat JPII – ma dowozić uczestników lednickich spotkań z Poznania do Gniezna. Za te „święte pociągi” tradycyjnie zapłacimy my wszyscy. RP

ZERO POMYŚLUNKU! W II Liceum Ogólnokształcącym w Lubinie znalazł się diler. Prawdziwy, bo dwa razy przyłapany na handlu marihuaną. Rada pedagogiczna podjęła działania natychmiastowe, żeby – zgodnie z zaleceniami ministra Giertycha – chronić placówki oświatowe, i postanowiła skreślić dilera z listy uczniów. Dyrektor Bogdan Dudek obiecał jednak rodzinie chłopaka, że dołoży wszelkich starań, żeby umieścić go w innej szkole. I wyleciał. Dyrektor, nie uczeń! Tak postanowiło dolnośląskie kuratorium oświaty, które uznało, że poprzez swoje działania dyrektor doprowadził do zaburzenia prawidłowego funkcjonowania szkoły... OH

ŚWIĘTA SZKOŁA Dyrekcja Zespołu Szkół publicznych im. Jana Pawła II w Kudowie-Zdroju prowadzi dziwną politykę edukacyjną. Dziatwa szkolna, zamiast przed końcem roku pilnie zakuwać materiał i nadrabiać ewentualne zaległości, uczestniczyła w mszach świętych i naukach organizowanych przez parafię Miłosierdzia Bożego w ramach Misji Świętych. Przez trzy dni (14–16 maja) gimnazjaliści zamiast na lekcje będą wędrowali do kościółka. Zbiórka o 7.50, msza o 8.30, a później – kolejno – prelekcja, odnowienie przyrzeczenia chrztu świętego, nauki i – obowiązkowo – komunia święta. To się nazywa wzorowa szkoła IV RP! OH

UPRZEJMIE DONOSZĄ Wobec fali potępień, jakie hierarchowie Krk kierują przeciwko politykom legalizującym aborcję (np. w Meksyku), Młodzież Wszechpolska skierowała pismo do Watykanu z pytaniem-prośbą, czy nie dałoby się także ekskomunikować tych polskich polityków, którzy głosowali przeciwko zaostrzeniu w Polsce ustawodawstwa antyaborcyjnego. O łamanie kołem nawet im już pytać nie wypada. AC

POGONILI SEKTĘ Ministerstwo Edukacji Brandenburgii nie wyraziło zgody na uruchomienie przez Opus Dei gimnazjum męskiego w Poczdamie. Zakaz argumentowano obawą, że... szkoła stanie się „centrum kształcącym katolickich sekciarzy”. Ponadto ministerstwo stwierdziło, że otwarcie takiej placówki (tylko dla chłopców) naruszałoby konstytucję landu i służyłoby wychowywaniu „kolejnej generacji fundamentalistów”. Urzędnicy nie ukrywają też obaw, by w nowej placówce katolickiej nie działo się tak, jak w innych szkołach podległych Kościołowi, gdzie kary cielesne i średniowieczne metody wychowawcze są na porządku dziennym. U nas, w Warszawie i Poznaniu,

5

funkcjonują 4 ekspozytury oświatowe OD, a sam minister Giertych myśli i nawet wygląda jak średniowieczny mnich. RP

KOMIKS W GŁOWIE Szczególny rodzaj humoru zaprezentowali wydawcy prestiżowego izraelskiego dziennika „Haaretz”, którzy opublikowali komiks o Holokauście. Według jego scenariusza, Polacy podczas ostatniej wojny pomagali Niemcom w mordowaniu Żydów, a hitlerowscy oprawcy niejednokrotnie ratowali żydowskie dzieci od śmierci. Nie wiadomo, czy śmiać się, czy płakać z powodu głupoty (a może prowokacji?) wydawców dziennika. Niech lepiej zadadzą sobie pytanie – gdzie przed wojną mieszkało najwięcej Żydów? Gdzie im wobec tego było najlepiej? RP

KOBIETA PO PRZEJŚCIACH Margot Kaessmann, zwierzchniczka Ewangelickiego Kościoła Krajowego w Hanowerze, nie ma zamiaru zrezygnować ze swojej funkcji mimo planowanego rozwodu. Wprawdzie prawo kościelne pozwala na rozwody zarówno świeckim, jak i duchownym ewangelickim, ale dotąd uważano, że biskupowi rozwodzić się i pozostawać na urzędzie nie wypada. Pani Kaessmann jest matką czworga dzieci, a jej dotychczasowy mąż także jest duchownym. MaK

WETO DLA PIUSA Wpływowa amerykańska organizacja żydowska Anti-Defamation League (Liga przeciwko Zniesławieniu) zaprotestowała przeciwko planom beatyfikowania Piusa XII, zwanego papieżem Hitlera. Liga słynąca z licznych akcji wymierzonych w antysemityzm domaga się od Benedykta XVI zawieszenia procesu beatyfikacyjnego Piusa do czasu gruntownego zbadania rzeczywistej roli, jaką ów papież pełnił podczas II wojny światowej, oraz jego postawy wobec Holocaustu. Niestety, Watykan odmawia otwarcia archiwów na ten temat. AC

6

K

siądz Henryk Jankowski ani myśli usuwać się w cień. Mimo zabrania mu bazyliki św. Brygidy i pomimo choroby nadal chce wpływać na kształt polskiej polityki. Tym razem dzięki pewnemu ministrantowi...

Katarzyny), wciąż pragnie znajdować się w centrum uwagi (z pewnością imponuje to jego chłopcom). Choć sam siebie nazywa „notorycznym pracoholikiem”, w ostatnich latach musiał nieco przyhamować. Teraz na plan pierwszy wysuwa swoich pretorian, m.in. byłego ministranta

Uczeń diabła Legenda opozycji, kolekcjoner tytułów (m.in. doktor honoris causa Uniwersytetu w Kentucky, Katolickiego Uniwersytetu św. Jerzego w Waszyngtonie i Cesarskiej Akademii w Tokio, konfesor generalny Oblatów św. Brygidy, dyrektor Centrum Ekumenicznego – Światowego Centrum Spotkań w Gdańsku, kapelan i dziekan generalny kombatantów wszystkich frontów wojennych i powstań, honorowy radca duchowy [sic!] diecezji gdańskiej, honorowy kanonik i kontradmirał, kapelan „Solidarności”) i kilkuset orderów (m.in. wstęgi Orderu Orła Białego, Wielkiego Krzyża św.

M

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

POLSKA PARAFIALNA

i „przyjaciela” – Mariusza Olchowika. Olchowik, student prawa Uniwersytetu Warszawskiego i toruńskiej uczelni Rydzyka, wyrasta u boku Jankowskiego na wielką gwiazdę, która nie tylko błyszczy i świeci coraz jaśniej, ale i... dba o finansowe interesy prałata. Już przed rokiem facet zszokował Polaków

imo akcji niszczenia dokumentów i zastraszania personelu dyrekcja kościelnego Centrum Psychologiczno-Pastoralnego Metanoia ma kłopot, bo my wciąż patrzymy im na ręce, a prokuratura – chapeau bas! – nie pęka... Składamy wyrazy szacunku Prokuraturze Rejonowej w Płocku. Powód? Wyjaśnia go poniższe kalendarium niedawnych wydarzeń: ¤ 10 kwietnia (wtorek) – w godzinach porannych wysłaliśmy prokuraturze faksem tekst publikacji „Kościelna Metanoia”, którą opinia publiczna miała poznać 13 kwietnia (piątek) z „Faktów i Mitów” (15/2007). Podzieliliśmy się ze śledczymi częścią naszej wiedzy o oszukańczych machinacjach w autoryzowanym przez diecezję płocką Centrum Psychologiczno-Pastoralnym Metanoia nie tylko z poczucia obywatelskiej powinności. Mieliśmy otóż uzasadnione obawy, że zgrana ekipa zarządzająca tą kościelną firmą może nawet wzniecić pożar, żeby – w razie zagrożenia – zlikwidować najbardziej kompromitujące papiery; ¤ Nie zdążyliśmy zapytać w Płocku, czy coś z przesłanym fantem zrobią, gdy 12 kwietnia w Metanoi pojawiła się policja z nakazem wydania dokumentacji dotyczącej opisanych przez nas nieprawidłowości. Okazało się, że prokuratura rejonowa natychmiast (11 kwietnia) wszczęła śledztwo 1 Ds. 758/07 „w sprawie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem Urzędu Miasta Płocka i Starostwa Powiatowego przez Centrum Psychologiczno-Pastoralne Metanoia w Płocku”; ¤ Podczas gdy prokuratura i policja robiły swoje, my dyskretnie przyglądaliśmy się

prałata to instytucja świecka”) dolały tylko oliwy do ognia. Ale zamiast przejmować się krytyką, Olchowik z właściwą sobie energią zabrał się do robienia kasy, zaczynając od handelku monetami z wizerunkiem JPII. Potem na konto fundacji zaczęły wpływać pieniądze ze sprzedaży wody mineralnej „Jankowski” i słynnego wina prałata „Monsignore”. Ostatnio były ministrant zwietrzył inny interes. W pobliżu Stadionu Dziesięciolecia w Warszawie zakupił lokal na kawiarnię, co w obliczu zbliżających się mistrzostw EURO 2012 r. jest strzałem w dziesiątkę. 25-letniemu prezesowi Instytutu im. ks. Prałata Henryka Jankowskiego marzy się także działalność polityczna. Wokół instytutu, który ma być kuźnią prawicowych kadr, grupuje on dwa tysiące wolontariuszy – zaczyn przyszłych poczynań. W stworzonym centrum biznesowo-kulturalnym wolontariusze pielęgnują narodowe tradycje, ale i zbierają kasę na... Mariusz Olchowik EURO 2012.

pomysłem ustawienia pomnika Jankowskiego w Starogardzie Gdańskim. Koszty budowy monumentu sfinansować miała fundacja prywatnych darczyńców. Po totalnej klapie tej głupoty sprawę odłożono ad acta, ale do końca z niej nie zrezygnowano. Zapewne na wycofanie się z pomysłu budowy pomnika prałata wpływ miało krytyczne stanowisko Nuncjatury Apostolskiej w Warszawie i niektórych hierarchów – z abp. Tadeuszem Gocłowskim na czele. Butna riposta Jankowskiego („Nuncjatura mnie nie dotyczy”) i Olchowika („Zdanie Kościoła nie ma nic do rzeczy, ponieważ instytut

reakcjom kierownictwa Metanoi, czyli księdza dyrektora Romualda Jaworskiego oraz jego przybocznej – Ewy Krupniewskiej. No i odkryliśmy, że funkcjonariusze bardzo dali się zwieść wielebnemu, który zapewniał, że nie wszystko może im pokazać i oddać, bo nie ma kluczy do niektórych pomieszczeń (w dniu przeszukania Krupniewska miała akurat wyjazdowe spotkanie z niepełnosprawnymi, zorganizo-

w wypowiedzi dla Polskiej Agencji Prasowej „nie chciała ujawnić szczegółów sprawy, w tym autora doniesienia o rzekomych nieprawidłowościach” – jak przeczytaliśmy w depeszy. ¤¤¤ Mimo startu śledztwa postanowiliśmy – na wszelki wypadek – trzymać rękę na jego pulsie, bo dotarły do nas sygnały o podejmowanych przez ks. Jaworskiego, Krupniewską oraz

Pierwiastek z Metanoi wane w łódzkim Powiatowym Urzędzie Pracy). Traf chciał, że były to akurat gabinety, w których – wedle naszej wiedzy – przechowywano okropnie nieprzyjemne dla dyrekcji Metanoi kwity. W te pędy wysłaliśmy więc 13 kwietnia prokuraturze i policji jednobrzmiące e-maile, w których m.in. szczegółowo opisaliśmy, gdzie i jakie ukryto przed funkcjonariuszami dokumenty (sfałszowane lub wypełnione in blanco ankiety beneficjentów projektu „Serce–sercu”). Wskazaliśmy też metodę odtworzenia ich zawartości, gdyby już nie dało się owych materiałów z Centrum wydobyć; ¤ Gdy o sprawie zwiedziały się inne media, pani rzecznik Prokuratury Okręgowej w Płocku Iwona Śmigielska-Kowalska bardzo ładnie nas pochwaliła: „Zabezpieczono dużą liczbę dokumentów, a sygnał o nieprawidłowościach, jaki dotarł do prokuratury, wydaje się prawdopodobny” – zapewniła 19 kwietnia „Gazetę Wyborczą”. I wcale nie mamy pretensji, że

ich diecezjalnych protektorów próbach zatuszowania skandalu (por. „Metanoia do kwadratu” – „FiM” 17/2007). „Wyciągając pierwiastek” z Metanoi, odkryliśmy kilka nowych, pikantnych okoliczności: ¤ Gdy 12 kwietnia policja wizytowała Metanoię, wicedyrektor Ewa Krupniewska wraz z kilkoma współpracownikami urzędowała w Łodzi, gdzie Powiatowy Urząd Pracy (PUP) zorganizował jej spotkanie z ponad trzydziestoma niepełnosprawnymi, którym za pieniądze Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych miała udzielić pomocy w ramach projektu „Serce–sercu”. Pani Ewa nie wiedziała jeszcze, że sprawa się rypła i działała, jak to miała w zwyczaju: podpisy in blanco pod dokumentami potwierdzającymi udzielenie 3–4 porad, w zamian chiński polarek za 5 zł itp. Wiemy o tym, bo choć PUP stanowczo odmówił nam pomocy, zasłaniając się „ochroną danych osobowych”, odnaleźliśmy

Zarówno Olchowik, jak i Jankowski nie ukrywają swoich związków z biznesem. Z ich instytutem współpracuje już jeden z najbogatszych Polaków, Ryszard Krauze, który w znacznej części finansuje jego działalność. To właśnie z jego kieszeni trafił okrągły milion na działalność patriotyczną „dziecka” Jankowskiego. Do Rady Programowej fundacji zaproszono wielu znanych i wpływowych polityków oraz biznesmenów, m.in. Zbigniewa Niemczyckiego, Romana Kluskę, kapelana Rodzin Katyńskich i kandydata do Nagrody Nobla ks. Zdziława Peszkowskiego, abp. Leszka Sławoja Głódzia i słynnego boksera Dariusza Michalczewskiego. Niewykluczone, że wśród sojuszników znajdzie się również kontrowersyjny Jan Kobylański, etatowy antysemita, polonijny biznesmen z Urugwaju, związany już z Radiem Maryja i o. Tadeuszem Rydzykiem, a także Andrzej Lepper. Olchowik już wkrótce zamierza budować struktury partyjne w terenie, chce też założyć sieć księgarń rozprowadzających patriotyczną literaturę. Wielu wątpi w możliwości 25-latka, którego najpoważniejszym jak dotąd doświadczeniem zawodowym było stanowisko... kierownika kolonii. Zupełnie odmiennego zdania jest ks. Jankowski, widzący w swoim pretorianinie przyszłego przywódcę polskiej katoprawicy. BARBARA SAWA Fot. WHO BE

i uzyskaliśmy oświadczenia uczestniczących w spotkaniu Matyldy S. i Grzegorza W.; ¤ Po spławieniu przez ks. Jaworskiego funkcjonariuszy w Metanoi uruchomiono wszystkie niszczarki do papierów, a informatyk Marcin W. przez całą noc biedził się nad wymazywaniem danych z pamięci komputerów. Niestety, nie mają tam na wyposażeniu niszczarek ludzkiej pamięci, zatem prokuratura bez większego trudu dowie się – jak i my zdołaliśmy – od pań Magdaleny K. i Małgorzaty W., że pracowały dla Metanoi, choć stosowne umowy zniknęły, a sprawozdania z ich dokonań (tudzież pokwitowania odbioru honorarium) firmuje zupełnie inne nazwisko; ¤ Podejmowane przez księdza Jaworskiego – a skrupulatnie przez „FiM” zarejestrowane – próby uspokojenia dyrektorek Domów Pomocy Społecznej, których ciężko upośledzeni podopieczni rzekomo uczestniczyli w szkoleniach nt. „poruszania się na rynku pracy”, nie na wiele się zdały i wielce bogobojne panie nawet prokuraturze gotowe są opowiedzieć wszystko jak na świętej spowiedzi. Również obie księgowe (zwłaszcza Elżbieta Ł.), które w panice uciekły z Metanoi z dniem 30 kwietnia, chętnie ujawnią, jak po artykule w „FiM” czyściły dokumentację i preparowały wraz z kadrową Teresą J. umowy o pracę. Po co to wszystko ujawniamy? Żeby dodać otuchy personelowi Metanoi, której dyrekcja daje oczekującym w kolejce na przesłuchania podkomendnym wyraźnie do zrozumienia: „Chlapniesz ozorem – masz przesrane i nigdzie w okolicy nie znajdziesz roboty!”. ANNA TARCZYŃSKA

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

A TO POLSKA WŁAŚNIE

Lekcja (ob)rachunków Rządząca koalicja przeforsowała w Sejmie ustawę o umundurowaniu dziatwy szkolnej. Duże dzieci jakoś nie pomyślały, że wyciągając z kieszeni rodziców ok. 800 mln zł rocznie, tworzą przy okazji jeden z najbardziej kryminogennych aktów prawnych IV RP... Od 1 września w publicznych podstawówkach i gimnazjach zacznie obowiązywać umundurowanie. Wzór „jednolitego stroju” określi dyrektor szkoły w porozumieniu z organem konsultacyjnym zwanym radą rodziców. W przypadku liceów i innych placówek ponadgimnazjalnych dyrektor „może, po zasięgnięciu opinii rady rodziców, wprowadzić obowiązek noszenia przez uczniów na terenie szkoły jednolitego stroju” – rzecze znowelizowana 11 kwietnia 2007 r. ustawa o systemie oświaty. Obowiązek mundurowy dotyczy 14 tys. szkół podstawowych oraz 6,6 tys. gimnazjów, do których uczęszcza odpowiednio 2,5 mln i 1,6 mln uczniów. Przywołana ustawa bezwzględnie wymaga więc, żeby do 1 września wykonać 20,6 tys. projektów ubranek dla małolatów, które trzeba następnie skroić i uszyć w – porażającej nawet Chińczyków – liczbie 4,1 mln egzemplarzy. Trzeba, bo minister Roman Giertych stanowczo przypomina, że „jest to wymóg prawa”, a z opornymi dyrektorami i uczniami szybko zrobi się porządek. Przyjmując minimalistyczne założenie, że tylko co trzeci dyrektor zarządzający publiczną szkołą ponadgimnazjalną (3 tys. liceów ogólnokształcących oraz 7,4 tys. zawodówek i liceów profilowanych, w których naukę pobiera łącznie 1,85 mln dziewcząt i chłopców) zechce przypodobać się Giertychowi i „po zasięgnięciu opinii rady rodziców” zarządzi u siebie umundurowanie, otrzymamy ostatecznie: 31 tys. projektów, skrojonych na miarę prawie 6 mln małolatów. – Z przeprowadzonych rozmów wiem, że wielu rodziców kupi co najmniej dwa mundurki, bo ten noszony na co dzień wypadałoby czasem wyprać i wyprasować. A gdy się zniszczy lub podrze? W podstawówce dzieci rozpiera energia, więc mundurek trzeba będzie na okrągło cerować i łatać, toteż rodzice są zdania, że lepiej kupić dwa trzy na zapas. Oczywiście, o ile w ogóle ich będzie stać na dodatkowy, około stuzłotowy wydatek – zauważa dyrektorka jednej z łódzkich szkół. Zakładając ostrożnie, że ci bogatsi stanowią jedną trzecią ogółu rodziców, otrzymamy ostatecznie następujący wynik: tegoroczny popyt sięgnie 8 mln uniformów, a do ich producentów trafi ok. 800 mln zł!

I nie będzie to zastrzyk jednorazowy, bo dzieci szybko rosną, więc każdego roku rodzice wydadzą pieniądze podobnego rzędu. Doprawdy, wielce to smakowity kąsek... ¤¤¤ – Sztywny termin wprowadzenia mundurków wręcz zachęca do przekrętów. Oto otrzymałem telefon z naszej miejscowej podstawówki połączonej z gimnazjum, że „za dwie godziny jest spotkanie z dyrekcją szkoły oraz rodzicami celem przedstawienia wzorów i wybrania dostawcy mundurków. Dzwonię, żebyście państwo później nie mówili, że nie zostaliście poinformowani” – oznajmiła szkolna sekretarka. Cóż można zrobić w dwie godziny...? Z ciekawości podzwoniłem i ja po kilkunastu szkołach w sąsiednich miejscowościach, żeby dowiedzieć się, czy i kiedy będą jakieś przetargi. Okazało się, że kwestia dostawców mundurków otoczona jest głęboką tajemnicą i nikt nic nie wie, co mnie z kolei mówi wszystko: Ministerstwo Edukacji bardzo się postarało, żeby szkoły zalała fala korupcji – twierdzi właściciel firmy odzieżowej z województwa śląskiego. Wylicza dalej: 1. Ministerstwo nie wydało dyrektorom żadnych instrukcji o zamawianiu i warunkach dostaw mundurków; 2. Szkoła nie ma obowiązku ogłaszania przetargu, bo przecież ubiory kupują rodzice. Wiadomo jednak, że decydujący głos „doradczy” należy do dyrektora placówki, więc właśnie ku niemu kierowane są wszelkie korupcyjne podchody i towarzysko-służbowe naciski; 3. Kto uchwyci przyczółki, dostanie wieloletnią licencję na eksploatację bardzo grubej żyły złota, bo wprowadzenie obowiązującego w danej szkole wzoru da producentowi praktyczną wyłączność na uzupełnianie dostaw dla każdego nowego rocznika oraz ubranek dla tych, którzy z nich wyrośli lub je zniszczyli. – Żyć, nie umierać dla biorących i dających wziątki. Skąd moja pewność? Pewien uczeń policealnej szkoły medycznej, szukając ubrania potrzebnego mu na praktyki w szpitalu, dotarł do mojej firmy i zaszokowała go różnica w cenach między naszymi wyrobami a proponowanymi w szkole. Namówił biedaczek całą klasę, żeby ubrała się u nas. Chłopak o mały włos nie wyleciał ze szkoły, oskarżany o zarabianie na innych

uczniach. Okazało się później, że dotychczasowy szkolny dostawca był krewnym pani dyrektor... – dodaje nasz rozmówca. Jego teoria znajduje praktyczne potwierdzenie w innych regionach Polski. – Od wielu lat siedzę w branży odzieżowej, więc doskonale wiem, kto kogo w okolicy zna i z kim jest spokrewniony. Te szkolne zlecenia dostali u nas sami „znajomi królika”: od kuzyna wysokiej rangą urzędniczki kuratorium, po żonę szefa wydziału oświaty w urzędzie miasta – informuje „FiM” biznesmen z Podlasia. Dyrektorka jednego z łódzkich gimnazjów przyznaje: – Zgłosiło się do mnie sześć firm odzieżowych. Trzy z nich oferowały

jakieś formy sponsoringu, a jedna gwarantowała zorganizowanie pielgrzymki do Rzymu dla nauczycieli. Dla świętego spokoju wybraliśmy producenta zasugerowanego przez naszego księdza katechetę, pozostającego w doskonałej komitywie z panem wiceministrem Mirosławem Orzechowskim. Nawet nie chcę wiedzieć, czy i kto na tym biznesie skorzysta. ¤¤¤ „Wprowadzenie w szkole jednolitego stroju może mieć znaczenie wychowawcze, budzić wśród uczniów poczucie wspólnoty, równości i solidarności, a także stanowić element kształtowania przez szkołę własnej tradycji. Wprowadzenie obowiązku noszenia przez uczniów jednolitych strojów może również przyczynić się do zwiększenia bezpieczeństwa uczniów (...). Trzeba podkreślić, że własny strój

szkolny jest bardzo często spotykany wśród szkół mających dużą renomę i wieloletnią tradycję” – uzasadniał Giertych projekt ustawy. Zapowiadał również: „Będziemy chcieli, aby – wzorem krajów, w których mundurki są obowiązkowe – szkoły organizowały giełdy, umożliwiające odsprzedaż strojów”. My w redakcji już bylibyśmy skłonni zgodzić się z tym poczuciem wspólnoty i bezpieczeństwem (obcy w szkole będą łatwiej rozpoznawalni), ale znawcy tematu usadzają nas na ziemi. – Są to oczywiste brednie. Poczucie równości? Dzieci znajdą setki innych sposobów, żeby zaznaczyć swoją inność, bo można zarządzić szarą bluzę, ale komu będzie się chciało kontrolować, czy została uszyta w rodzimej szwalni, czy pochodzi od markowego producenta... Solidarność, własna tradycja, bezpieczeństwo? Być może w szkołach elitarnych, bo uczniowie „gorszych” szkół po prostu znienawidzą rozpoznawalny uniform, dający „lepszym” okazję do szyderstw, w konsekwencji prowokujących do bójek i awantur. Giełda używanych ubrań? Matka znajdzie, a dzieciak chętnie założy coś fajnego z lumpeksu, ale która dziewczyna kupi i będzie donosiła w szkole znoszony ciuch po starszej koleżance! – irytuje się pedagog jednego z łódzkich gimnazjów. – Przepisy mundurkowe w szkołach ponadpodstawowych prawdopodobnie pozostaną martwe, choć w pierwszym roku zdezorientowani rodzice niechybnie wydadzą pieniądze na zakup ubiorów. Uczniowie nie będą ich nosić, a ja dzieciaków do domu nie wygonię, bo przecież nauka jest obowiązkowa. Można będzie egzekwować mundurki jedynie oceną ze sprawowania, ale moi wychowawcy klas są mądrzejsi od wielu ministrów i posłów... – podpowiada cytowana wyżej dyrektorka. ¤¤¤ – Mundurki nie bez powodu były elementem obyczaju komunistycznego czy faszyzmu, bo to właśnie umysł totalitarny wchodzi w ludzkie gusta i sferę wyborów, do których należy ubiór. Minister Giertych i wiceminister Orzechowski prezentują ten sposób myślenia – tłumaczy wybitny socjolog i prawnik konstytucjonalista, profesor Wiktor Osiatyński. Jednak nawet on nie potrafi odpowiedzieć na pytanie, dlaczego ci dwaj muszą nas tyle kosztować... ANNA TARCZYŃSKA

7

M

yślicie, że legenda to taka pradawna opowieść przekazywana z ust do ust? Baśń, w której pobrzękują jakieś pierwiastki dawnych zdarzeń? Może kiedyś tak było... Dziś stare legendy są fałszowane i pisane na nowo. Posłuchajcie... Trzęsacz to piękna miejscowość nad Bałtykiem. Od setek lat morze uparcie walczy tutaj z lądem. W historię Trzęsacza wpisał się kościół (z którego ostała się ściana stojąca na skraju klifu) i znana od wieków legenda. Odwiedzałem Trzęsacz niedawno i oto stałem się świadkiem historycznego fałszerstwa niehistorycznych wydarzeń. Kilkanaście lat temu na tablicy obok kościoła widniał taki oto zapis legendy opowiadanej tu od pokoleń: „Dawno, bardzo dawno temu miejscowi rybacy złowili Zie-

Śmierć legendy lenicę – córkę króla Bałtyku. Proboszcz trzęsackiego kościoła uwięził bałtycką boginkę w lochu, skąd do wieśniaków docierały jej tęskne śpiewy. Kiedy zaś w morzu zabrakło ryb, ludzie oba te fakty skojarzyli. Wtargnęli do kościelnego lochu, aby uwolnić dziewczynę. Przybyli jednak za późno. Zielenicę pochowano na cmentarzu przy świątyni. Wzburzony król Bałtyku postanowił upomnieć się o swą córkę. Rozszalałymi falami uderzał w ląd i szarpał go tak długo, aż runął do wody cmentarz ze zwłokami Zielenicy”. Teraz inskrypcję podmieniono (wiadomo kto...) i ze zdumieniem przeczytałem: „Dawno temu w małej wsi Trzęsacz mieszkała para kochanków. Kaśko, syn rybaka, i Ewa – córka biednej komornicy. Kochankowie spotykali się nocą na plaży. Pewnego dnia Kaśko wyruszył na wojnę. Ewa przyrzekła wiernie czekać na jego powrót. Młodzieniec poległ w walce na morzu. Na wieść o tym Ewie serce pękło z rozpaczy. Pochowano ją na przykościelnym cmentarzu. Od tamtej pory morze wdziera się w głąb lądu. To dusza Kaśka na falach morza wdziera się do mogiły Ewy. A gdy przyjdą nowe sztormy, rozsypie się ostatnia ściana świątyni, fale porwą mogiłę Ewy i nic już nigdy nie rozłączy zakochanych”. Raczej nie pojadę już więcej do Trzęsacza. I nikomu nie polecam. Wszystko straciło swój urok. Prysnął czar otaczający to miejsce. Zniszczono legendę mojej młodości. Nie pojadę. Nawet jeżeli piekło upomni się o swoje i niedługo pochłonie resztę kościoła. JACEK DEMEL

8

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

POD PARAGRAFEM

J

estem po rozwodzie z winy męża, który po 50 latach znalazł sobie nową partnerkę. Fakt ten został udowodniony przed sądem i powołany w uzasadnieniu wyroku. Mieszkam w małym miasteczku i wiadomość rozniosła się bardzo szybko. Czy mogę wystąpić przeciwko byłemu mężowi do sądu o zadośćuczynienie za krzywdy moralne, naruszenie godności i czci, utratę prawa do szczęścia i wzajemnej pomocy? (Zofia R., Trzebinia) Zadośćuczynienie za doznaną krzywdę stanowi rekompensatę za poniesione szkody niematerialne, takie jak ból, cierpienie czy naruszenie godności i czci. Dochodzenie zadośćuczynienia możliwe jest tylko w wypadkach wskazanych w ustawie. Pierwszym z nich jest zadośćuczynienie dochodzone w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, czyli związane ściśle ze szkodami na osobie. Ustawa przyznaje

Skarbowi Państwa. Czy, w jakiej formie i od kogo mogę dochodzić rekompensaty za poniesione koszty? Czy mogą one zostać potrącone np. ze sprzedaży jej mieszkania lub samochodu? Jakie należy złożyć dokumenty? Czy powinnam zaproponować stosowną sumę, czy będzie ona przyznana uznaniowo? (Krystyna S., Kraków) W tej sytuacji może Pani dochodzić od ZUS-u zapłaty zasiłku pogrzebowego. Przysługuje on osobie, która pokryła koszty pogrzebu. W przypadku osoby, która nie jest członkiem rodziny, zasiłek pogrzebowy przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu. Zgodnie z przepisami, wysokość zasiłku nie może jednak przekroczyć 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego w dniu śmierci osoby, której koszty pogrzebu zostały poniesione. Niezależnie od tego, jakie będą dalsze losy majątku zmarłej sąsiadki, powinna Pani zatem zwró-

wspólności majątkowej małżeńskiej mieszkanie stanie się współwłasnością w częściach ułamkowych. W praktyce oznacza to możliwość jego podziału np. poprzez zamianę na dwa mniejsze mieszkania lub sprzedaż i podział uzyskanej ceny. W razie braku zgody żony na podział wspólnego mieszkania, będzie Pan mógł wystąpić z żądaniem podziału do sądu. Jeżeli znajduje się Pan w trudnej sytuacji majątkowej, występując o zniesienie wspólności majątkowej, może Pan jednocześnie złożyć wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych. Do wniosku dołącza się zaświadczenie o stanie majątkowym i posiadanych dochodach. Uwzględnienie takiego wniosku otworzy Panu drogę do ubiegania się o przyznanie Panu pomocy prawnej z urzędu (podstawa prawna: Kodeks rodzinny i opiekuńczy, DzU z 1964 r., nr 9, poz. 59; Kodeks cywilny, DzU z 23.04.1964 r., nr 16, poz. 93; Kodeks postępowania cywilnego, DzU z 1964 r., nr 43, poz. 296).

Porady prawne również sądowi wyjątkowo możliwość przyznania zadośćuczynienia także w wypadku naruszenia dóbr osobistych. Oznaczałoby to uprzednią konieczność udowodnienia przed sądem, że były mąż swoim bezprawnym działaniem dopuścił się naruszenia Pani godności i czci. Sam rozwód nie jest działaniem bezprawnym, gdyż możliwość rozwiązania małżeństwa wynika z przepisów prawa. Jeżeli chodzi natomiast o fakt zdradzania, poniżania czy złego traktowania żony, można przyjąć, iż jest to działanie bezprawne, gdyż godzi w zasady współżycia społecznego. Trudno jednak stwierdzić, jakie są Pani szanse na uzyskanie zadośćuczynienia pieniężnego z tego tytułu. Jeżeli natomiast wskutek rozwodu nastąpiło istotne pogorszenie Pani sytuacji materialnej, to z racji tego, że mąż został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, może Pani wystąpić przeciwko byłemu mężowi o zasądzenie na Pani rzecz alimentów. Miałyby one na celu zaspakajanie Pani usprawiedliwionych potrzeb i mogłyby stanowić zarazem materialną rekompensatę szkód poniesionych przez Panią w związku z rozwodem (podstawa prawna: Kodeks cywilny, DzU z 23.04.1964 r., nr 16, poz. 93; Kodeks rodzinny i opiekuńczy, DzU z 1964 r., nr 9, poz. 59, Orzeczenie SN z 19.10.1989 r., II CR 419/89). ¤¤¤ Zmarła zaprzyjaźniona sąsiadka. Ponieważ nie zgłosił się nikt z rodziny, podjęłam się zorganizowania jej pochówku, na co otrzymałam upoważnienie z komendy policji. Poza kosztami związanymi z pogrzebem, poniosłam inne koszty z nim bezpośrednio związane (telefony, wizyty w urzędach, dojazdy samochodem). Mam 74 lata, jestem inwalidką I grupy i osobą samotną. Zmarła nie pozostawiła testamentu ani innych dyspozycji, a miała majątek, który zapewne przypadnie w udziale

cić się do ZUS-u o wypłatę powyższego zasiłku, dokumentując jego wysokość posiadanymi przez Panią rachunkami. Dodam, że prawo do zasiłku pogrzebowego wygasa w razie niezgłoszenia wniosku o jego przyznanie w okresie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, po której zasiłek przysługuje (podstawa prawna: Ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, DzU 2004 r., nr 39, poz. 353). ¤¤¤ Czy nie rozwodząc się z żoną, mogę wystąpić do sądu o rozdzielenie wspólnoty majątkowej? Żona wyjechała w 1984 r. do USA i dotąd tam przebywa. Mam niską rentę i chciałbym zamienić nasze wspólne mieszkanie własnościowe na mniejsze, aby płacić niższy czynsz. Żona prawdopodobnie – zgodnie z amerykańskim prawem – rozwiodła się ze mną i ponownie zawarła związek małżeński. Nie otrzymałem jednak nigdy dokumentów potwierdzających tę okoliczność. Jakie mam szanse do przejęcia praw do całego mieszkania i otrzymania pomocy prawnej? (Zdzisław S., Oława) W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie można również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie danemu małżonkowi w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku. Może Pan natomiast z ważnych powodów żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej. W mojej ocenie, fakt przebywania przez żonę od tylu lat za granicą oraz sytuacja, w której się Pan znalazł, uzasadnia takie żądanie. Nie ma takiej możliwości, aby został orzeczony rozwód bez Pana udziału. Dlatego uważam, że w świetle polskiego prawa jest Pan żonaty. Skoro jednak mieszkanie jest wspólne, nie ma Pan podstaw do przejęcia praw do całego mieszkania. Z chwilą zniesienia

¤¤¤ Syn zamierza kupić mieszkanie na kredyt. Następnie ożeni się z dziewczyną, która dziedziczy długi. Od 30 lat posiadam lokatorskie spółdzielcze mieszkanie, w którym zameldowany jest na stałe także mój syn. Czy może pozostać tam zameldowany i jednocześnie przebywać w kupionym na kredyt lokalu? Jaką powinien podpisać intercyzę najkorzystniejszą dla siebie? Czy przyszła żona musi wyrazić zgodę na zawarcie takiej umowy? (Maria N., Poznań) Syn nie będzie musiał meldować się w mieszkaniu, które kupi na kredyt. Intercyza to umowa majątkowa małżeńska. Jak więc jej nazwa wskazuje, zawierana jest ona przez małżonków (przed zawarciem małżeństwa lub w czasie jego trwania). Bez zgody i akceptacji jej warunków przez oboje małżonków, umowa taka nie zostanie zawarta. Nie pisze Pani, z jakich powodów syn rozważa podpisanie intercyzy. Sytuacja, w jakiej znajduje się przyszła synowa, nie jest bowiem żadnym zagrożeniem dla majątku wspólnego małżonków. Ponieważ przedmioty nabyte przez dziedziczenie należą do majątku odrębnego każdego z małżonków, również długi spadkowe przyszłej synowej nie obciążą majątku wspólnego. Bez znaczenia jest zatem, czy synowa, składając oświadczenie o przyjęciu spadku, przyjęła go bez ograniczeń, czy też zastrzegła swoją odpowiedzialność za długi spadkowe do wysokości wartości czynnej spadku. W tym drugim wypadku nie będzie ona ponosiła odpowiedzialności za te długi także ze swojego majątku osobistego, np. nabytego przed zawarciem małżeństwa. Jeżeli syn kupi mieszkanie przed ślubem, będzie ono należało do jego majątku odrębnego, niezależnie od tego, czy podpisze on z żoną intercyzę, czy też zdecyduje się na wspólność majątkową. Decyzja o zawarciu intercyzy to sprawa dwojga ludzi. Powinni oni podjąć ją dobrowolnie, w pełni świadomi jej wszystkich konsekwencji, nie tylko

skutków prawnych (podstawa prawna: Kodeks rodzinny i opiekuńczy, DzU z 1964 r., nr 9, poz. 59). ¤¤¤ Zamierzam ubiegać się o wcześniejszą emeryturę po ukończeniu 60 roku życia. W chwili obecnej mam przepracowane 38 lat, w tym 18 lat jako operator ciężkiego sprzętu budowlanego. Wiem, że jest to praca w warunkach szkodliwych. Proszę o wskazanie przepisu, z którego wynika możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę. Czy to prawda, że jeżeli przy prywatnej posiadłości jest przystanek komunikacji miejskiej, to wówczas obowiązek sprzątania i odśnieżania chodnika obciąża Urząd Miasta (a nie właściciela tej nieruchomości)? Proszę o podanie podstawy prawnej (Jerzy S., Piekary Śl.) Możliwość przejścia na wcześniejszą emeryturę, tj. w przypadku wykonywanej przez Pana pracy w wieku 60 lat, wynika z paragrafu 3 Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Podane przez Pana informacje wskazują, że spełnia Pan wymienione w tym przepisie warunki do ubiegania się o emeryturę z chwilą ukończenia 60 roku życia. Co do zasady, obowiązek uprzątnięcia błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości, bezpośrednio przy jej granicy spoczywa na właścicielu nieruchomości. Jednakże do dbania o czystość na obszarze przystanków komunikacyjnych zobowiązani są przedsiębiorcy użytkujący tereny służące komunikacji publicznej. Reguły te wynikają z art. 5 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (podstawa prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów z 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, DzU 1983.8.43; Ustawa z 13.09.1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, DzU 2005 roku, nr 236, poz. 2008). ¤¤¤ W marcu przeszedłem na rentę inwalidzką. Mam 61 lat i przepracowałem 44 lata w jednym zakładzie pracy – przedsiębiorstwie państwowym. Czy i na jakiej podstawie należy mi się wypłata za wysługę lat? (Józef P., Lubliniec) Nie podaje Pan istotnych informacji. Przede wszystkim, nie wiadomo, czy był Pan zatrudniony w urzędzie państwowym na stanowisku urzędnika państwowego. Nie precyzuje Pan również, jakie konkretnie świadczenie ma Pan na myśli. Pracownikom urzędów państwowych przysługują odprawy w związku z przejściem na emeryturę lub rentę, które są znacznie wyższe aniżeli te przewidziane w kodeksie pracy. Przykładowo, po dwudziestu latach pracy przysługuje odprawa w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia. Urzędnicy państwowi otrzymują również nagrody jubileuszowe, których wysokość zależna jest od stażu pracy. I tak np., po 40 latach pracy przysługuje nagroda jubileuszowa równa 300 proc. miesięcznego wynagrodzenia (podstawa prawna: Ustawa z 16.09.1982 roku

o pracownikach urzędów państwowych, DzU 2001 r., nr 86, poz. 953). ¤¤¤ Rodzice rozwiedli się z winy ojca. Przed śmiercią ojciec zapisał swojej konkubinie aktem notarialnym cały swój majątek. Czy jako jedynej córce należy mi się zachowek i w jakiej wysokości? Od kogo mam go dochodzić i jakie dokumenty są mi potrzebne, abym mogła wystąpić do sądu? (Julia S., Grójec) Nie pisze Pani, w jakiej formie ojciec przekazał konkubinie swój majątek. Jeżeli był to testament notarialny, jako córka może Pani dochodzić od konkubiny ojca zachowku w wysokości połowy udziału spadkowego, jaki by Pani przypadł przy dziedziczeniu ustawowym. Jeżeli poza Panią nie byłoby innych spadkobierców powołanych z mocy ustawy, należny Pani zachowek wynosiłby połowę wartości spadku. Z roszczeniem o zachowek należy wystąpić do sądu przeciwko spadkobiercy powołanemu w testamencie w terminie trzech lat od daty ogłoszenia testamentu. Niezbędne dokumenty to akt zgonu ojca oraz Pani akt urodzenia. Jeśli natomiast ojciec przekazał konkubinie swój majątek za życia w drodze darowizny, to wówczas nie będzie Pani mogła dochodzić od niej zachowku (podstawa prawna: Kodeks cywilny, DzU z 23.04.1964 r., nr 16, poz. 93). ¤¤¤ Jestem po rozwodzie – sąd uznał za winnego mojego męża. Mam swoją emeryturę, a od byłego męża otrzymuję alimenty zasądzone przez sąd. Wypłaca je ZUS z jego emerytury. Czy po śmierci byłego męża będzie je nadal wypłacał? Czy będę mogła ubiegać się o rentę rodzinną? Były mąż żyje obecnie w konkubinacie (Alicja K., Koźmin). Po śmierci byłego męża ZUS zaprzestanie wypłacania alimentów na Pani rzecz, ponieważ obowiązek alimentacyjny ustaje z chwilą śmierci zobowiązanego. Podobnie z chwilą tą ustanie również prawo byłego męża do świadczeń emerytalnych. Jako małżonka rozwiedziona z ustalonym sądownie prawem do alimentów ze strony byłego męża będzie Pani miała prawo do renty rodzinnej. Warunkiem jest osiągnięcie przez Panią w chwili jego śmierci wieku 50 lat lub niezdolność do pracy. Okoliczność, iż były mąż żyje w konkubinacie nie będzie miała natomiast żadnego wpływu na Pani ewentualne prawa do renty rodzinnej (podstawa prawna: Ustawa z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, DzU 2004, nr 39, poz. 353; Kodeks rodzinny i opiekuńczy, DzU z 1964 r., nr 9, poz. 59). ¤¤¤ Drodzy Czytelnicy! Nasza rubryka zyskała wśród Was uznanie. Z tego względu prosimy o cierpliwość – będziemy systematycznie odpowiadać na Wasze pytania i wątpliwości. Prosimy o nieprzysyłanie znaczków pocztowych, bowiem odpowiedzi znajdziecie tylko na łamach „FiM”. Informujemy, że odpowiedzi na pytania przysyłane do redakcji e-mailem będą zamieszczane na stronie internetowej tygodnika: www.faktyimity.pl. Opracował MECENAS

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r. Każdy prokurator ma ustawowo zagwarantowaną niezależność. Ci z Instytutu Pamięci Narodowej też mieli do niedawna takie gwarancje. Mieli, bo Kaczyńscy słusznie uznali, że niezależni mogą nie być dyspozycyjni. W końcu ubiegłego roku Sejm uchwalił „Ustawę o ujawnieniu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów”. Zawierała tyle błędów, że składając pod nią swój podpis, pan prezydent Lech Kaczyński musiał bardzo cierpieć i zapowiedział rychłą modyfikację ustawy. Tak też uczynił. Po miesiącu skierował do Sejmu stosowny projekt, który parlament raz jeszcze grzecznie przyklepał, a w lutym 2007 r. pan prezydent po raz kolejny – z czystym już sumieniem – podpisał. Już gąski były w ogródku, już witały się z lisem... Okazało się wszelako, że ta najnowsza wersja zawiera jeszcze więcej idiotyzmów, które Trybunał Konstytucyjny skrupulatnie wychwycił i – ogłoszonym 11 maja wyrokiem – kazał wyrzucić na śmietnik. Sama lustracja została sparaliżowana, ale wspomniana na wstępie ustawa obejmowała również inne wątki. Zapisano w niej mianowicie zmianę statusu prawnego śledczych z Instytutu Pamięci Narodowej, dokonując w ten sposób skutecznego zamachu na kardynalną zasadę tzw. prokuratorskiej niezależności. Tą kwestią Trybunał się nie zajmował. Wielka szkoda... ¤¤¤ Zanim „Ustawa o ujawnieniu informacji...” weszła w życie, prokuratorzy IPN-u mieli taki sam status prawny i gwarancje niezależności jak zatrudnieni w prokuraturze powszechnej, a procedurę oraz zasady ich odwoływania regulowały przepisy „Ustawy o prokuraturze”. W największym skrócie rzecz ujmując: jeśli śledczy z IPN-u nie był skończoną fajtłapą i nie popełnił jakiegoś draństwa, miał tam zapewnioną robotę (o ile sam się jej nie zrzekł) bez względu na polityczne zawirowania i kaprysy prezesa Instytutu. Grupa aktualnie trzymająca władzę ograniczyła nadmiar niezależności prokuratorów takimi oto uzupełnieniami art. 47 ust. 4 „Ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu”: ¤ „Prokurator Generalny może przywrócić na wcześniej zajmowane lub równorzędne stanowisko w powszechnej lub wojskowej jednostce

A TO POLSKA WŁAŚNIE

Akt terroru

Panie prezydencie, niech pan przejrzy na oczy! – apelują prokuratorzy

prokuratury prokuratora Głównej Komisji [Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu] i oddziałowej komisji, co do którego Prezes Instytutu Pamięci wystąpił, po zasięgnięciu opinii Dyrektora Głównej Komisji, z takim wnioskiem. Złożenie wniosku nie jest związane z postępowaniem dyscyplinarnym” (art. 47 ust. 4a); ¤ „W przypadku stwierdzenia, że prokurator Głównej Komisji i oddziałowej komisji nie może ze względów zdrowotnych pełnić służby w Instytucie Pamięci Narodowej, Prokurator Generalny przenosi go na stanowisko równorzędne do innej jednostki organizacyjnej prokuratury, Ministerstwa Sprawiedliwości lub innej jednostki organizacyjnej podległej Ministrowi Sprawiedliwości albo przez niego nadzorowanej, zgodnie z kwalifikacjami prokuratora” (art. 47 ust. 4b). Cóż te dwa dopiski oznaczają? – Całkowite zniewolenie prokuratorów aktualnie rządzącej opcji politycznej. Skoro stworzono możliwość odwoływania prokuratorów Instytutu bez wskazania przyczyn lub przeprowadzenia postępowania dyscyplinarnego, to zamiast ich dotychczasowej niezależności i bezstronności, wynikającej między innymi z gwarantowanego ustawą stabilnego stosunku pracy, będziemy mieli pełną dyspozycyjność wedle najczarniejszych stalinowskich wzorców – ocenia w rozmowie z „FiM” IPN-owski śledczy z Krakowa. – Najbardziej niechlujnym – obawiam się, że niechlujnym celowo – uregulowaniem nowych przepisów jest to, że prezes Instytutu Pamięci Narodowej może wystąpić z wnioskiem o usunięcie niedostatecznie dyspozycyjnego prokuratora, nie podając żadnych powodów! Bo cóż to znaczy „względy zdrowotne”? Kto ma

o nich orzekać? Ustawa nie określa też, czego ma dotyczyć opinia, o której mowa w ustępie 4a – zwróćcie uwagę, że nie podlegająca jakiemukolwiek zaskarżeniu! – wystawiana przez dyrektora Głównej Komisji Dariusza Gabrela (38-letni absolwent Wydziału Prawa Kanonicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – dop. red.), którego Jarosław Kaczyński mianował w lutym tego roku, z zadaniem radykalnego przyspieszenia śledztw przeciwko żyjącym „zbrodniarzom komunistycznym” – dodaje prokurator z Oddziałowej Komisji w Łodzi. ¤¤¤ Podczas gdy minister sprawiedliwości Zbigniew Ziobro – zwykle tak chętnie opowiadający w mediach o niezależności swoich ludzi – jakoś przeoczył (?), że jest również szefem tych z IPN-u, Stowarzyszenie Prokuratorów Rzeczypospolitej Polskiej podjęło specjalną w tej sprawie uchwałę, apelując do prezydenta Kaczyńskiego, żeby przejrzał na oczy. „Ustawodawca winien mieć świadomość, iż prokurator Instytutu Pamięci Narodowej wynagradzany jest tak jak prokurator prokuratury apelacyjnej. Przeniesienie do prokuratury powszechnej na wcześniej zajmowane stanowisko (np. do prokuratury rejonowej) spowoduje drastyczny i odczuwalny spadek wynagrodzenia. Takie uregulowanie należy odbierać jako dotkliwą karę dla prokuratora IPN – wymierzaną poza postępowaniem dyscyplinarnym. Ten element niewątpliwie będzie działał na psychikę i świadomość prokuratorów Instytutu i może powodować dyspozycyjność w podejmowaniu decyzji merytorycznych. Jest to poważne niebezpieczeństwo godzące w utratę samodzielności, niezależności i bezstronności prokuratorów Instytutu Pamięci Narodowej” – czytamy w uchwale.

Stowarzyszenie podniosło również kuriozalną kwestię szczególnego zdrowia (psychicznego?), jakim powinni wykazywać się prokuratorzy IPN-u: „W ustawie o Instytucie Pamięci Narodowej nie ma określonych specjalnych wymogów zdrowotnych. W przypadku niemożliwości wykonywania zawodu prokuratora ze względów zdrowotnych, zgodnie z ustawą (...) przechodzi w stan spoczynku. Do momentu wprowadzenia nowego uregulowania również prokurator IPN przechodził w stan spoczynku. Według nowej regulacji, niezdolni z uwagi na stan zdrowia prokuratorzy IPN będą zasilać szeregi prokuratur powszechnych i wojskowych. Takie uregulowanie jest niezrozumiałe,

9

dyskryminujące, pozbawiające prokuratorów IPN uprawnień zagwarantowanych ustawą o prokuraturze”, choć – podkreślają autorzy – „w Polsce jest tylko jedna Prokuratura i wobec prokuratorów winny być stosowane te same standardy prawne”. A w posumowaniu uchwały raz jeszcze dobitnie podkreślają: „Ustawodawca dał możliwość odwoływania prokuratora Instytutu Pamięci Narodowej praktycznie bez wskazania powodu i bez przeprowadzenia postępowania dyscyplinarnego”. ¤¤¤ Po co Kaczyńskim afera z pozbawieniem prokuratorów takich uprawnień, które pozwalają opinii publicznej mniemać, że śledczy faktycznie są niezależni? – To bardzo proste. W nowych przepisach odwalonych przez Trybunał Konstytucyjny pan prezydent zapisał zmianę trybu oceny prawdziwości oświadczeń lustracyjnych, które w pierwszej kolejności mieli badać prokuratorzy nowo utworzonego Biura Lustracyjnego IPN. To oni i wyłącznie oni podejmowaliby decyzję o ewentualnym wystąpieniu do sądu „w przypadku powstania wątpliwości co do zgodności oświadczenia lustracyjnego z prawdą” – jak to zapisano w uzasadnieniu ustawy. Jedną sprawę mogliby więc odłożyć ad Kalendas Graecas, trzymając haki na określonego delikwenta, inną – uruchomić niezwłocznie, odpowiednio rzecz nagłaśniając kontrolowanym przeciekiem. Niesłychanie skuteczne narzędzie polityczne, do którego Kaczyńskim potrzebne jest grono absolutnie wiernych janczarów. Tymczasem wielu prokuratorów Instytutu zostało powołanych w latach 2001–2005, co z definicji czyni ich podejrzanymi o niedostateczną dyspozycyjność wobec partii i skazuje na wykopanie z roboty – tłumaczy jeden z naszych IPN-owskich rozmówców. ANNA TARCZYŃSKA Fot. WHO BE

TRZECIA GRATIS „Sobór Nicejski w 787 r. ustalił, że Bóg daje duszę płodowi męskiemu w 40 dni, a kobiecemu w 80 dni po zapłodnieniu” – przypomina feministkom i antyaborcjonistom biblia prof. Mikołaja Kozakiewicza pt. „Z księgi zakazów” (360 str., opr. standard, cena 14 zł + koszt wysyłki), książka, która po straszliwych perturbacjach ukazuje się dopiero 8 lat po śmierci marszałka sejmu. Kiedy Darwin spychany jest do szkolnego podziemia, książka ta zainteresuje ciekawą świata i sensu życia młodzież: będzie też pożyteczna dla wszystkich, którzy chcieliby określić bądź utrwalić swój stosunek do bóstwa. Relację ze spotkań i dyskusji z Nidem – Bogiem niesprzecznym z wiedzą i wyobrażeniami człowieka trzeciego tysiąclecia – przedstawia powieść Jana Dalina pt. „Pięć skoków do nieba” (360 str., opr. standard, cena 14 zł + koszt wysyłki). O lustracji, dekomunizacji i „gilotynie Kaczyńskiego” – książka Jakuba Kopcia pt. „Pierwsze ścinanie głów w Warszawie”, 172 str., opr. standard, cena 14 zł + koszt wysyłki). Zamawiający dwie książki – trzecią otrzyma gratis. Cena wysyłki niezależnie od ilości egzemplarzy wynosi zawsze 10 zł. Zamów telefonicznie – (0-22) 833 57 96 lub listownie – Wydawnictwo MagNo, 01-680 Warszawa 14, skr. poczt. 97.

10

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

Z PRAWA... I Z LEWA

Kilkadziesiąt zakonnic zabarykadowanych w klasztorze w Kazimierzu Dolnym pozbawiono prądu i gazu. Mimo to nie chcą nawet słyszeć o eksmisji. Nie pozwalają też na opuszczenie klasztoru przez którąkolwiek z wahających się sióstr.

Tragedia wisi w powietrzu... Dotarliśmy do matki jednej z młodych zakonnic żyjących w tej twierdzy. Urszula Suwart z Radomska z przerażeniem śledzi kazimierzowski dramat. – Najbardziej obawiam się jakiejś tragedii przy rozwiązywaniu konfliktu – mówi matka Agnieszki. – Boję się, by na skutek prania mózgów tych dziewczyn i desperacji sióstr nie doszło do jakiegoś dramatu. Jej 23-letnia córka jest w klasztorze od dwóch lat. O tym, że coś za jego murami jest nie tak, pani Urszula przekonała się już dawno: – Gdy przyjeżdżaliśmy w odwiedziny do córki, robiono wszystko, byśmy nawet przez moment nie mogli porozmawiać z nią na osobności. Siostry niby uśmiechały się

B

i były serdeczne, ale wyczuwaliśmy, że to wszystko nie jest naturalne. Cały czas pilnowały nas i nie było mowy o odrobinie intymności. A przecież nie jest to klasztor zamknięty, z surową regułą. Dlaczego zdecydowałam się zabrać córkę z klasztoru? Przecież tam od półtora roku nie ma eucharystii! Otworzono drzwi dla szatana... ¤¤¤ Agnieszka od najmłodszych lat działała w organizacjach religijnych, aktywnie udzielała się w ruchu oazowym. I w ten właśnie sposób trafiła na siostrę Jadwigę Ligocką, obecną przywódczynię klasztornej schizmy. Niewykluczone, że w werbunku przyszłej zakonnicy uczestniczył też ojciec Roman – tajemniczy franciszkanin

ieda, bezrobocie, chęć dorabiania się, żądza sukcesu – te problemy przyciągają większą uwagę niż sprawy miłości. O tej ostatniej czytamy w pismach, ale na ogół w tonie sensacyjnym; oto ktoś rzucił kogoś z powodu miłości lub zabił z zazdrości. Należy żałować, że nie żyjemy w atmosferze miłości, zwłaszcza że stanowi ona przeciwwagę dla niedostatków życia codziennego. Pamiętam niezwykły włoski film „Odrażający, brudni, źli”. Akcja rozgrywa się w slumsach na przedmieściach Rzymu, a jednak film promieniuje afirmacją życia właśnie z racji siły miłości, która nadaje sens istnieniu bohaterów. Miłość życia, miłość do Boga, do ojczyzny, miłość do idei, miłość do rodziców, dziadków, rodzeństwa, ciotek – oto jej rozmaite odmiany. Jest ich naturalnie o wiele więcej. Także przyjaźń jest formą miłości. Ale nie ma wątpliwości, że szczególną postać w sensie natężenia ma miłość o charakterze erotycznym. Przy czym należy zaznaczyć, że nonsensowne byłoby twierdzenie, iż miłość erotyczna do osoby tej samej płci jest gorsza. Piszę ten tekst w okresie, gdy organizowane są Parady Miłości i dlatego skoncentruję uwagę na miłości homoseksualnej. Występuje ona od zarania ludzkości. Jest zjawiskiem naturalnym, występującym także w świecie zwierząt. W czasach starożytnych – a w tamtej kulturze tkwią korzenie naszej

Fot. WHO BE

(ponoć erotoman, który wykorzystuje je seksualnie) związany z siostrami od dawna i obecnie przebywający wśród buntowniczek. – Wcześniej Agnieszka zamierzała studiować, złożyła nawet papiery w jednej z uczelni, ale nagle zdecydowała, że wstąpi do klasztoru. Na początku byłam nawet szczęśliwa – opowiada Urszula. Niedawny wielkanocny poniedziałek utkwi w pamięci matki młodej zakonnicy na długo. Wówczas, wraz ze starszą córką i zięciem, pojechała zabrać Agnieszkę. – To, co się wówczas wydarzyło, przeraziło mnie i nie daje żyć spokojnie do dziś. Wpuszczono nas na teren klasztoru, ale nie pozwolono wejść do budynku. W pewnej chwili

współczesności – jawnie opiewano miłość osób tej samej płci. Poezję Safony podziwiamy do dzisiaj. Miłość homoseksualną pochwalał Platon, a i Sokrates także miał poczucie jej doskonałości. Zabawne, że w wyniku jakiejś niewiedzy miłość pozbawioną elementu zmysłowego określa się u nas mianem miłości platońskiej.

Agnieszka znalazła się z nami w samochodzie i... Nagle pojawiła się siostra Jadwiga, a także ojciec Roman. Agnieszka zaczęła wzywać na pomoc przełożoną: „Matko, ratuj mnie!”. Na to wezwanie ojciec Roman zaczął się z nami szarpać. Następnie brutalnie wyciągnął z samochodu córkę, a ta uciekła do klasztornego budynku. To był dla nas szok – mówi roztrzęsiona pani Urszula. – Odniosłam wrażenie, że córka zachowywała się jak opętana. Od tego czasu nie mamy z nią żadnego kontaktu. Do klasztoru nie mogę dodzwonić się ani ja, ani matki innych zakonnic. Jesteśmy bezradne i przerażone. Tym bardziej że już kilka miesięcy temu Agnieszka stwierdziła, że gotowa jest oddać życie za Jezusa. Co to może oznaczać?

zmusza znaczną liczebnie grupę mniejszościową w Polsce do życia „w podziemiu”. Obłuda obyczajowa rozrosła się u nas bardziej niż za czasów Boya i Zapolskiej, którzy piętnowali ją sto lat temu. Obłudę wzmaga też u nas lęk przed utratą pracy, a żyjemy w czasach bezrobocia. Przeciętnego człowieka drażni ktoś żyjący w sposób odbiegający od po-

FILOZOFIA CODZIENNOŚCI

Niepokojące jest, gdy w sferze osobistej, jaką jest życie erotyczno-seksualne, wprowadza się normy i w rezultacie dyskryminuje tych, którzy od nich odstają. Poza tym warto podkreślić, że nonsensem jest swoisty nakaz związków heteroseksualnych, jeśli ktoś odnajduje szczęście z osobą tej samej płci. Równie nonsensowne jest nakazywanie wstrzemięźliwości płciowej katolikom, jeśli mają skłonności homoseksualne. Należy podkreślić, że związki homoseksualne mają często oparcie w większej bliskości psychicznej niż ta, która jest możliwa do osiągnięcia w związku różnopłciowym. Celem jest tu bowiem miłość sama w sobie, a nie na przykład troska o potomstwo. Miłość erotyczna pojawia się i po jakimś czasie przemija. Łudzimy się, dając zapewnienia o jej trwałości. Są również takie postacie miłości, które wymagają zaangażowania rozumu i woli. Zaszczepia się nam, na przykład, miłość do ojczyzny – podlegamy edukacji, która uczy nas patriotyzmu. Rozumna miłość różni się od miłości erotycznej, która przepełnia bez reszty, scalając tym uczuciem psychikę. Ale pamiętajmy, że zdolna jest skłonić do oddawania życia za ojczyznę, a więc do heroizmu. Z kolei miłość erotyczna nadaje wyrazisty sens istnieniu, a cierpienia z nią związane bywają przetwarzane przez twórców w wielką sztukę i literaturę. MARIA SZYSZKOWSKA

Odmiany miłości Fot. Jan Stępień

Od średniowiecza wznieca się opór wobec cielesności człowieka, sławiąc dziewictwo oraz miłość niespełnioną cieleśnie. Tak zwana czystość – zalecana przez kościoły chrześcijańskie – prowadzi do rozbudowanej koncepcji grzechów związanych z pokusami ciała. Dlaczego to, co cielesne – a przynoszące nam szczęście – ma być uznawane za niemoralne, i to przez tych, którzy wskazują na Boga jako na Stwórcę nie tylko duszy, ale także i ciała? Homoseksualizm jest jedną z postaci normalnego życia seksualnego. Wiele wybitnych jednostek przeszłości i dnia dzisiejszego odznacza się takimi skłonnościami. Każdy z nas powinien żyć zgodnie z własnym ja. Ale u nas wolno przyznawać się jedynie do heteroseksualizmu. Dyskryminacja wobec gejów i lesbijek

wszechnie utartych schematów. Tymczasem okazuje się, że związki homoseksualne bywają bardziej harmonijne niż heteroseksualne, chociażby z tego powodu, że wiele małżeństw zawiera się u nas nie z miłości, lecz z powodu ciąży czy interesu. Łatwo się gorszymy – i to jest wyraz wpływu chrześcijaństwa – gdy jawnie mówi się o naturalnych sprawach płci. Niechęć do homoseksualizmu często manifestują ci, którzy lękają się wykroczyć poza ramy obyczajowości powszechnie dozwolonej. Bywa też, że negatywne opinie o homoseksualizmie wydają ci, którzy w ten sposób pragną odeprzeć uzasadnione podejrzenia na swój temat. Ponadto niewiedza i płynąca z niej nietolerancja narzucają wszystkim jednakowe schematy

Aż się boję pomyśleć... Próbowałam zainteresować moimi obawami prokuraturę w Puławach, ale tam kazano mi sporządzić jakieś pisma, dostarczyć dokumenty. Odniosłam wrażenie, że prokuratura i policja czekają, by problem buntu za murami klasztoru rozwiązał się sam. A przecież liczy się niemal każda godzina. Tragedia wisi w powietrzu... ¤¤¤ Sąd w Puławach rozpatruje kolejne sprawy związane z eksmisją ponad 60 betanek. Nawet kilka miesięcy może zająć komornikowi papierkowa robota związana z usunięciem buntowniczek. Jeśli, oczywiście, nie zdecydują się dobrowolnie opuścić klasztor. A na to przecież się nie zanosi. PIOTR SAWICKI

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

M

inął właśnie rok od dnia, w którym Giertych dorwał się do stołka ministra edukacji. Na dzień dobry solennie obiecał, że od września 2006 r. dzieci będą dojeżdżać na zajęcia nowiutkimi, bezpiecznymi gimbusami. Do dzisiaj żaden z nich do szkół nie trafił.

krzyżów i zmianami nazw oraz pieczątek. Wiosną 2006 r. do MEN wkroczył Roman Giertych i obiecał: do września 2006 kupimy autobusy za 14 milionów złotych! Wprawdzie jego poprzednicy wydawali na ten cel więcej pieniędzy, ale PiS – wspólnie z LPR i Samoobroną – ma na głowie całą polską historię, więc edukacja musiała się podzielić kasą z CBA czy likwidatorem WSI.

PATRZYMY IM NA RĘCE oświadczył, że cała sprawa zmierza ku szczęśliwemu finałowi. Na początku grudnia Roman zmienił nagle zdanie i poprosił o zgodę na to, aby kasa na gimbusy poszła w roku 2007. Nieco wkurzony premier Jarosław Kaczyński zgodził się w końcu, aby Giertych z tych 14 milionów rozliczył się do czerwca 2007 roku. Powód irytacji szefa rządu był prosty. Wójtowie bombardowali go

posiadał silnik (…) o mocy nie większej niż 125 kW”. Dziwne, prawda? Idźmy dalej... Otóż podwładni Giertycha zażyczyli sobie, aby producenci autobusów dostarczyli świeżutkie świadectwa homologacji. Nie wystarczyły im dokumenty zgodności z tak zwaną normą EURO 4. Potrzebowali specjalnych kwitów. A uzyskanie tychże nie dość, że jest kosztowne,

Jaś nie doczekał Cała historia z kupowaniem przez MEN gimbusów zaczęła się w roku 1998. Wtedy to akurat wprowadzono reformę szkolnictwa. W jej wyniku powołano gimnazja, co skutkowało znacznym wydłużeniem się drogi dzieciaków do szkół. Wobec tego wójtom nakazano zapewnienie bezpłatnego transportu. Na osłodę premier Buzek (dzisiaj poseł PO do Parlamentu Europejskiego) oraz ówczesny minister edukacji prof. Mirosław Handke obiecali, że państwo kupi i przekaże gminom tysiące autobusów. Oczywiście, od samego początku obietnica była niewykonalna, a to ze względu na rosnącą z dnia na dzień dziurę budżetową. Po upadku AWS kolejni lewicowi ministrowie edukacji próbowali uporządkować problem. Pojawiła się wreszcie z dawna oczekiwana lista gmin, które „na wczoraj” potrzebują samochodów. Po raz pierwszy po pięciu latach oszacowano koszty całej akcji. Nadszedł jednak rok 2005 i władzę przejęli wybitni specjaliści z PiS. Na dzień dobry chłopcy zajęli się wyglądem gabinetów, wieszaniem

P

Tymczasem specjaliści już w kwietniu 2006 r. ostrzegali, że jeżeli przetarg nie zostanie ogłoszony i rozstrzygnięty do maja, to pieniądze przepadną. Po prostu budżet ustala się na rok i jeżeli jakaś instytucja nie wykorzysta przyznanego jej limitu, to nie ma zmiłuj. Eksperci i producenci autobusów zwracali też uwagę, że gimbusów nikt nie składuje na placach przyfabrycznych. Są to pojazdy specjalistyczne i produkuje się je na konkretne zamówienie. Dodatkowo zakłady dostarczające podwozia pracują według kalendarza, więc jeśli ministerstwo złoży zamówienie za późno, to... Wielki minister zlekceważył ostrzeżenia i postanowił przetarg ogłosić dopiero latem 2006 roku. Potem przełożono go na jesień 2006 roku. A czas sobie płynął... ¤¤¤ W listopadzie 2006 r. minister finansów Zyta Gilowska zapytała grzecznie swojego kolegę z rządu, czy wyda wreszcie te 14 milionów przeznaczonych na autobusy. W odpowiedzi wierzący w cuda szef MEN

odlasie stało się centrum politycznym kraju. 20 maja okaże się, jakie poparcie w narodzie ma PiS. Województwo podlaskie to konglomerat narodów i religii. Mieszkają tu Polacy, Białorusini, Litwini i Tatarzy; katolicy i prawosławni. Na naszych łamach region ów gości często. Powód? Prawica niemal wszystkie swoje chore pomysły testuje właśnie tam. Na przykład w Białymstoku koledzy pana premiera na nowo definiowali pojęcie tolerancji. Jej przejawem było blokowanie przez prezydenta i Radę Miejską Białegostoku wszelkich inwestycji Cerkwi prawosławnej. Od lata 2003 r., gdy w uzupełniających wyborach do senatu kandydat PiS – ówczesny poseł Krzysztof Jurgiel – nie wiedzieć czemu, znokautował pozostałych konkurentów, Jarosław Kaczyński traktował ten region jak lotniskowiec, z którego można zaatakować wszelką lewicę. A jednak jesienią 2006 r. skończyła się na Podlasiu dobra passa prawicy w samorządach. Po 16 latach nieprzerwanych rządów ludzie PiS oraz LPR stracili białostocki ratusz. Tylko szokiem wywołanym klęską możemy wytłumaczyć późniejszą wojnę pomiędzy nawiedzonymi PiS-owskimi Krzysztofami: Putrą

bowiem pytaniami, co, do cholery, z gimbusami! Co bardziej bezczelni grozili rządowi procesami. I co już zupełnie najgorsze – nieudolność Romka pozbawiła Jarka przyjemności wręczania nowych autobusików grzecznym PiS-owskim wójtom w trakcie samorządowej kampanii wyborczej. ¤¤¤ Wreszcie – 22 stycznia 2007 r. – minister edukacji ogłosił pierwszy przetarg. Za 30 milionów złotych postanowił kupić 96 sztuk nowiutkich gimbusów. A jednak o tym, że pan minister ma do wydania taką właśnie kasę, dowiedzieć się można było wyłącznie... z plotek. Roman takiej informacji w specyfikacji nie zamieścił. Zresztą tak naprawdę urzędnikom resortu wcale na szczęśliwym finale nie zależało. Na przykład w jednych kwitach zażyczyli sobie, aby silniki autobusików miały moc co najmniej 125 kW, zaś w innych można było przeczytać, że: „(…) wymaga się, aby oferowany autobus

(wicemarszałek Senatu, który wnioskował o 40 mln dotacji na Świątynię Opatrzności), Jurgielem (ten od wysyłania rządowych samochodów dla ojca Rydzyka) oraz Jarosławem Zielińskim (wiceminister spraw

Fot. WHO BE

to jeszcze cała procedura trwa minimum pół roku. Żaden z krajowych producentów i importerów nie był w stanie dostarczyć z dnia na dzień żądanych papierów. Na nic zdały się prośby, aby MEN zgodził się na okazanie świadectw homologacji przy dostawie pierwszej partii autobusów. Inne przetargowe wymagania dotyczące obowiązków dostawcy pojazdów były nie mniej wygórowane. Nie tylko dokładnie określono np. typ wykładziny wewnątrz, ale jeszcze nakazano oferentom, aby przez dwa lata na swój koszt

określają większość głosów niezbędną do ukonstytuowania się władz. Siedmiokrotnie poddawali pod głosowanie skład zarządu i siedem razy radni mówili „nie”. Cała zabawa skończyła się wprowadzeniem przez premiera zarządu

Test podlaski wewnętrznych i administracji), którzy publicznie obrzucali się wyzwiskami i słali na siebie donosy. Dyskusje ową urzędnicy prowadzili dzięki uprzejmości lokalnych mediów, a tłukąc się wzajemnie, zapomnieli o sejmiku wojewódzkim. Dzięki ich kłótliwości lewica, mimo porażki, rządziła nadal, i to całkiem sprawnie. PiS, który wspólnie z Samoobroną zdobył równo połowę foteli w sejmiku (15 na 30), nie był w stanie zbudować żadnej stabilnej koalicji. W końcu taką koalicję sklecono na kolanie i ta przepchnęła swojego kandydata na stanowisko marszałka. Z wyborem całego zarządu poszło już znacznie gorzej. Panowie bowiem nie doczytali ustaw, które

komisarycznego – po raz pierwszy w historii samorządu wojewódzkiego. Komisarzem ustanowiono Jarosława Schabieńskiego. Facet powołany na 85 dni przez pierwsze 14 dób swojego urzędowania zajmował się reorganizacją urzędu i masowymi zwolnieniami z pracy niesłusznych pracowników. Kolejną decyzją było przeznaczenie kilkunastu milionów złotych na nową siedzibę urzędu marszałkowskiego zamiast na drogi. Innym pomysłem komisarza była organizacja pierwszego w Unii Europejskiej referendum na temat tego, czy unijne prawo obowiązuje, czy też nie... Chodziło oczywiście o przepytanie wyborców, czy chcą obwodnicy przez Dolinę Rospudy. Innym polem aktywności

11

dokonywali wszelkich napraw i przeglądów. W razie większego uszkodzenia mieli oni dostarczyć pojazd zastępczy. To nie koniec. Otóż szkolny autobusik wcale nie miał być przeznaczony dla... małolatów! Giertych zażyczył sobie bowiem, aby miejsca siedzące dostosowano do osób dorosłych. Im więcej takich siedzeń, tym lepiej. Zdyskwalifikowano za to samochody przeznaczone wyłącznie do przewozu młodzieży w wieku 12–17 lat. Jak bowiem inaczej można zrozumieć następującą notę: „(...) oferta wykonawcy, który zaoferuje autobus posiadający więcej niż 92 procent miejsc siedzących dla grupy wiekowej 12 do 17 lat (…) zostanie odrzucona”. Nikt przy zdrowych zmysłach nie produkuje autobusu szkolnego przeznaczonego dla dorosłych. Ale nawet gdyby taki producent się jednak znalazł, to ciekawe, kto wydałby mu świadectwa homologacji, czyli dopuszczenia do ruchu pojazdu dla małolatów z siedzeniami dla dorosłych. ¤¤¤ Nadszedł wreszcie wytęskniony przez samorządowców 9 marca 2007 roku. Koperty zostały otwarte, komisja przetargowa zaczęła swoje prace i 22 kwietnia ogłosiła, że przetarg... unieważnia. Oficjalnie dlatego, że żaden z producentów nie dostarczył pełnej dokumentacji wymaganej przez resort. Urzędników nie zdziwiło, że zgłosiło się tylko trzech (!) dostawców. Reszta nie ma zaufania do urzędników rządu Jarosława Kaczyńskiego, czy co? Minister Giertych – niezrażony porażką przy przetargu – oświadczył, że niedługo ogłosi kolejny termin na dostawę 53 pojazdów. Na pozostałe 43 pojazdy pieniędzy poszuka u Zyty. Powodzenia! MICHAŁ CHARZYŃSKI

Jarosława Schabieńskiego są programy lokalnego oddziału telewizji publicznej. Uważny widz jej dzienników może odnieść wrażenie, że komisarz jest jedynym kandydatem w nadchodzących wyborach. Szefowie TV Białystok dali też ludziom igrzyska, podczas których widzowie mogli się upajać widokiem skutego kajdankami profesora Michała Bołtryka, byłego rektora Politechniki Białostockiej, kandydującego z listy PO. Prowadząca postępowanie prokuratura nie odważyła się jednak złożyć wniosku o aresztowanie naukowca, gdyż nie miała żadnych mocnych dowodów. Oczywiście, tylko zbiegiem okoliczności należy tłumaczyć fakt, że widowiskowe przesłuchanie miało miejsce akurat 24 godziny po rejestracji list wyborczych. Jedno w przedwyborczych igraszkach jest pewne: pan premier za nic nie ufa swoim ludziom, a jeszcze mniej wyborcom. Bo jak inaczej można wyjaśnić to, że w ciągu zaledwie trzech tygodni Kaczyński nawiedził Podlasie coś ze trzy razy? Inni jego ministrowie są tam codziennie. Czyżby panowie Kaczyńscy bali się, że tak jak od Podlasia zaczął się pochód Prawych i Sprawiedliwych po władzę, stąd też zacznie się ich odwrót? MiC

12

UMARLI PRZESZKADZAJĄ ŻYWYM

2

1

Cud niepamięci Polski rząd z Jarosławem Kaczyńskim na czele wziął się do porządków. Porządkuje pamięć. Mają zniknąć symbole systemu komunistycznego. Co do tego mają zwykli żołnierze? „Nie może być tak, że Polska – suwerenne, wolne państwo – będzie zwracać uwagę, że ktoś się skrzywi z niesmakiem, bo miejsce, na które patrzymy jako upamiętniające hańbę, będzie zlikwidowane, że będzie zdjęta tablica i ktoś się w związku z tym obrazi w Rosji, w dawnym Związku Radzieckim” – wtóruje premierowi wiceminister oświaty Mirosław Orzechowski, ps. smok wawelski. Dzisiejsi porządkowi kaczyści zapomnieli, że w walce o tę dzisiejszą suwerenność ginęły setki tysięcy młodych żołnierzy, także radzieckich, którzy nie mieli nic wspólnego z ustrojem, jaki później zapanował w Polsce. Oni walczyli o wyzwolenie, najpierw własnej ojczyzny, a później innych krajów. Podobnie myśli większość Polaków – według najnowszych sondaży aż 60 proc. opowiada się za tym, aby

dać historii święty spokój. „Traktuję to jako głosy ludzi z poprzedniej epoki, którzy jeszcze ciągle żyją przed 1989 rokiem i bardzo się boją” – skwitował sprawę po swojemu premier Kaczyński. A może wcale się nie boją, lecz raczej pamiętają radość i łzy na widok czerwonej gwiazdki na czapce żołnierzy... Po wojnie to właśnie im – często także spontanicznie, bez nakazu z góry – stawiano pomniki. Dziś politycy zapowiadają ich przenoszenie w miejsca – ich zdaniem – godne, a za takie uważają cmentarze Armii Czerwonej. Tylko że to właśnie te cmentarze udowadniają, że wdzięczność ma w Polsce bardzo krótki termin ważności.


Cmentarz żołnierzy armii radzieckiej „poległych na przyczółku baranowsko-sandomierskim w walkach z hitlerowskim najeźdźcą” (tak

3 głosi napis na tablicy umieszczonej przy wejściu do nekropolii) położony jest na obrzeżach Sandomierza. W zbiorowych mogiłach – których wygląd nijak się ma do zapewnień ministra kultury Kazimierza Ujazdowskiego, że wszystkie groby wymagają szacunku – spoczywa 12 tysięcy czerwonoarmistów, w latach 1944–1945 walczących o wyzwolenie tych ziem.


Chodzę między grobami. Przez długi czas towarzyszą mi tylko dzieci z okolicy, które przychodzą bawić się w stojących przy bramie czołgach (fot. 1). W końcu pojawił się pan Wojciech.

– Wie pani, ja tu zawsze z synem przychodziłem, historii i szacunku go uczyć. Przecież to byli zwykli szeregowi żołnierze. Oni musieli walczyć i ginęli, ale jak to tym baranom z rządu wytłumaczyć?! Co oni im przeszkadzają? – pyta retorycznie i rozpoczyna swój – jak to nazywa – obchód.


Ci, którzy leżą teraz w zrujnowanych mogiłach, pod Sandomierz przyszli latem 1944 roku, aby dołączyć do oddziału polskich partyzantów Stanisława Ordyka („Czernik”). Należeli m.in. do 13. Armii gen. płk. Mikołaja Puchowa oraz 1. Armii Pancernej gen. płk. Michała

Katukowa. 21-letni Naniło Wasiljowicz (fot. 2) w swoim kraju zostawił żonę i dzieci. Ramię w ramię walczył z nim 21-letni podporucznik Jakob Jakobliewicz. Obydwu po latach odnalazły rodziny, aby na grobach wyryć: „Kochamy i pamiętamy”. Oddziały radzieckiej armii 4 parły w kierunku umocnionego i bronionego przez Niemców miasta. Czy zdążył pomyśleć o swojej rodzinie Dymitr Iwanowicz Łomajew (fot. 3) z Syberii, rybak i ochotnik, zanim zginął pod Sandomierzem w wieku 36 lat? Bliscy długo szukali, aż w końcu znaleźli miejsce jego pochówku, aby wyznać: „My długo czekali na Ciebie. Twoja żona, dzieci, wnuki i prawnuki”. W walkach o Sandomierz na pierwszej linii bili się żołnierze 1180. Pułku Piechoty płk. Wasyla Skopenki. Urzeczony architekturą miasta dowódca zrezygnował z ostrzału artyleryjskiego. Po zaciekłej i dramatycznej walce na karabiny i bagnety Niemcy skapitulowali, a miasto – kosztem tysięcy

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r. 8

13

9

7

10
Filipow Grigorij Timofiejewicz, lat 29. „Przyjechał z Moskwy, by walczyć o oswobodzenie Polski” – głosi inskrypcja na nagrobku (fot. 5);

żołnierskich istnień – wyzwolono w sierpniu 1944 roku. Radość ze zwycięstwa nie przypadła jednak w udziale 19-letniemu Bozojanowi Szamirowi Haczaturowiczowi (fot. 4) ani 34-letniemu Iwanowi Łukjanowiczowi („Dziękujemy Ci, drogi mężu i tatusiu, za to, że nie stałeś przed wrogiem na kolanach, umarłeś stojąc na braterskiej polskiej ziemi. Święta pamięć o Tobie zawsze w naszych sercach. Twoje dzieci i żona” – wyryto po latach na metalowej tablicy). W walce „o wolność naszą i waszą” polegli także 11 m.in.:


Mitrofanow Iwan Jakowljewić. Nauczyciel i oficer, lat 26. Do betonowego nagrobka rodzina przykuła tablicę: „Drogi bracie, kochamy Cię i pamiętamy o tobie, długo czekaliśmy. Dla nas zostaniesz w wiecznej pamięci”;
Szonik Wasilij Archiłowicz (fot. 6), lat 21. Nie zdążył już zobaczyć swoich dzieci, podobnie jak 33-let6 ni podpułkownik Łakunin Iwan Siergiejewicz, inżynier gwardzista. Czy to aby nie im zawdzięczamy, że na oficjalnej stronie internetowej miasta możemy przeczytać, iż „Sandomierz to jedno z najstarszych, najpiękniejszych i najważniejszych historycznie miast Polski”? Tak? Ale to widocznie zbyt błahy powód, aby na cmentarz przyprowadzać wycieczki albo uprzątnąć butelki i śmieci walające się wokół grobów (fot. 7). Trawę kosi się raz do roku, a mogiły oddalone od głównej alejki mogłyby być wyrzutem sumienia dla wszystkich, którzy to sumienie jeszcze posiadają (fot. 8, 9, 10). Tak wygląda „miejsce pamięci”, do którego ci mniej wdzięczni mieszkańcy Sandomierza pod egidą Komitetu Obywatelskiego „Solidarność” przenieśli popiersie pułkownika Skopenki (w podzięce za uratowanie miasta i jego

5

bezcennych zabytków przed całkowitym zniszczeniem sandomierzanie tuż po wojnie postawili Skopence pomnik w samym centrum) i ustawili na „cokole” z pomalowanych na czerwono cegieł (fot. 11). – Wtedy – jak Skopenkę przenosili – to tu niezła granda była. Ci z „Solidarności” jakby

12

mogli, toby go na garnki przetopili – opowiada pan Wojciech. – A niedługo potem zastąpili go pomnikiem wystawionym na swoją cześć – dodaje (fot. 12).


Wielu Polaków pamięta moment, kiedy żołnierze Armii Czerwonej wkraczali na polskie ziemie – bosi, z karabinami na sznurkach i workami na plecach przyszli przegonić Niemców. Byli wśród nich i tacy, którzy nie zapisali się wdzięcznie w polskiej pamięci, ale przecież z wyzwolicielami, a tym bardziej poległymi, się nie walczy. Przynajmniej nie powinno... WIKTORIA ZIMIŃSKA Fot. Autor

14

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

ZE ŚWIATA

Palenie postarza W

ostatnich latach znacznie złagodzono surowe oceny wystawiane używkom: kawa i herbata okazały się mieć wielorakie dobroczynne właściwości, podobnie jak alkohol, zwłaszcza czerwone wino. Tylko co do jednej używki nauka ma nieustępliwie negatywny stosunek. O papierosach nie powiedziano chyba nic dobrego. Za to katalog problemów zdrowotnych, jakich są przyczyną, nieustannie rośnie. Oto naukowcy z University of Michigan stwierdzili, że palenie powoduje zmarszczki. O zmarszczkach na skórze twarzy spowodowanych dymem donosiły już inne, wcześniejsze badania. Ale teraz okazało się, że tytoniowy dym niszczy skórę także w miejscach osłoniętych. Palący

– od 45 roku życia w górę – mają znacznie więcej zmarszczek na całym ciele niż niepalący. Liczba wypalanych papierosów jest wprost proporcjonalna do ilości zmarszczek – tak brzmi konkluzja badaczy, opublikowana w periodyku fachowym „Archives of Dermatology”. Palenie powoduje skurcz naczyń krwionośnych pod skórą, co ogranicza dopływ krwi, a to powoduje efekt starzenia. ST

Trucizna sól N

admiar soli zabija. Potwierdziły to najnowsze badania w Harvard Medical School. Przez 15 lat ograniczono udział soli w diecie badanych ludzi z 9 do 6 gramów dziennie. W rezultacie okazało się, że u osób tych o 25 procent zmniejszyło się ryzyko ataku serca, a o 20 proc. – prawdopodobieństwo przedwczesnego zgonu. Dotąd było wiadomo, że sól szkodzi, bo podnosi ciśnienie krwi. Po raz pierwszy udowodniono, że jej nadmiar przyczynia się do zawałów serca. Nie wystarczy, że ludzie będą dosypywać mniej soli do potraw. Konieczne jest, by przemysł

spożywczy zredukował ilość soli dodawanej do swoich produktów, bo z tego źródła pochodzi 80 procent spożywanej soli. Gdyby ludzie z nadciśnieniem czytali na nalepkach, ile soli dodano do wyrobów, i wyciągali z tego odpowiednie wnioski, można by zapobiec 35 tys. zgonów rocznie! Stowarzyszenie Producentów Soli do wyników studium ustosunkowało się sceptycznie. CS

Herbata na raka J

edna lub dwie szklanki herbaty dziennie pozwalają obniżyć ryzyko dwu najczęstszych odmian raka skóry – stwierdzili naukowcy z Dartmouth Medical School. Pijając herbatę – regularnie i od dłuższego czasu – zmniejszamy prawdopodobieństwo zapadnięcia na chorobę nowotworową o 30 procent! Uczeni przestrzegają: nie oznacza to, iż można się wylegiwać cały dzień na plaży, spalić na raka, a potem wypić herbatę i zlikwidować niebezpieczeństwo. To w ten sposób nie działa. Badania nie

obejmowały też wpływu herbaty na najrzadszą, a zarazem najbardziej śmiertelną odmianę nowotworu skóry – czerniaka. Działanie herbaty polega prawdopodobnie na tym, że zawarte w niej antyutleniacze mogą ograniczać zniszczenie komórek skóry przez promieniowanie ultrafioletowe. JF

Pająk na seks B

razylijscy lekarze spostrzegli, że ludzie ukąszeni przez jadowitego pająka phoneutria nigriventer skarżą się – między innymi – na długotrwałe, bolesne wzwody prącia. Dwa lata badań prowadzonych w amerykańskim Medical College of Georgia doprowadziły do wyodrębnienia toksyny Tx-2-6, która jest przyczyną owych erekcji. Ludzie ukąszeni przez pająka, którego jad może czasem spowodować śmierć,

twierdzą, że ich życie seksualne poprawiło się. Lekarze pracują nad zastosowaniem toksyny do leczenia impotencji – prawdopodobnie przez włączenie jej w skład stosowanych obecnie leków, np. viagry. ST

P

rojekty NASA przewidują lądowanie rakiety załogowej na Marsie za 30 lat. Termin wydawałoby się odległy, ale – zważywszy skalę problemu – przygotowania są w toku.

– Rosjanom), że trzeba było przerywać misję z powodu choroby kosmonauty. Podróż na Marsa i z powrotem potrwa 3 lata, należy więc gruntownie przeanalizować potencjalne

Misja na Marsa To, że pracuje się nad rozwiązaniem kwestii technicznych, jest zrozumiałe. Jednak nawet gdy wszystkie urządzenia mechaniczne i elektroniczne będą pracować bez zarzutu, pozostaje tzw. czynnik ludzki. Wagę problemu uzmysłowiła niedawna historia astronautki Lisy Novak, która zabujała się w koledze z promu kosmicznego i usiłowała zabić rywalkę. Na odpowiedź czeka więc wiele istotnych pytań. Kiedy zaprzestać prób leczenia i ratunku astronauty, który podczas lotu ciężko się rozchoruje? Kto i kiedy powinien podjąć decyzję odłączenia go od tlenu? Co zrobić w niewielkim statku kosmicznym ze zwłokami? Dotąd loty były na tyle krótkie, że nie trzeba było sobie takimi problemami zaprzątać głowy. Ale jednak zdarzało się (trzykrotnie

problemy i niespodzianki, wypracować sposoby szybkiej reakcji w nieprzewidzianych sytuacjach awaryjnych. Choćby niepoważna, zdawałoby się, kwestia seksu. Akcje Lisy Novak pokazały, że różne niespodzianki mogą

się zdarzyć, i to na Ziemi, nie w przestrzeni kosmicznej. Jak okiełznać popęd płciowy młodych, zdrowych kobiet i mężczyzn, odciętych od reszty świata, zdanych w znacznej mierze na siebie? Na podjęcie szybkich decyzji przez kierownictwo lotu nie ma co liczyć, bo komunikacja radiowa przy tych odległościach zajmuje pół godziny. NASA skłania się ku propozycji, by przed lotem na Marsa astronauci poddawani byli operacjom profilaktycznym – np. wycięcie wyrostka robaczkowego wyeliminowałoby atak, który podczas lotu prawdopodobnie skończyłby się śmiercią. Uczestnicy misji będą przypuszczalnie proszeni, by przed startem zdeponowali w banku spermę i komórki jajowe, bo promieniowanie kosmiczne, na jakie będą przez długi czas wystawieni, może spowodować mutacje genetyczne u przyszłego potomstwa. Rozważa się także poddanie członków załogi badaniom DNA w celu wyeliminowania osób o ukrytych skłonnościach do poważnych chorób. Na razie prowadzenie takich badań w tym celu jest zakazane. Nad tymi i wieloma innymi zagadnieniami głowią się już teraz lekarze, naukowcy, bioetycy i eksperci z pokrewnych dziedzin. CS

Najdroższe spodnie wszechświata! Ile może być warta para spodni? Zdaniem Roya Pearsona, jego para warta jest 67 mln dolarów. Takiego odszkodowania zażądał za zgubienie swych portek przez pralnię chemiczną w Waszyngtonie. Za kwotę powyższą można kupić taką ilość obłędnie drogich spodni (po 800 dol. para), że wystarczy do ułożenia (jedne na drugich) na wysokość 8 razy wyższą od Mount Everestu. W sumie 84 tys. 115 par. Oskarżona jest trzyosobowa rodzina koreańskich imigrantów, posiadająca pralnię chemiczną, a oskarża Pearson, z zawodu sędzia. Sprawa ma 5-letnią historię. W roku 2002 Pearson oddał spodnie do czyszczenia. Zginęły. Przyjął 150 dol. odszkodowania, a 3 lata później wrócił do tej samej pralni z nowymi spodniami. Znów zginęły! Sędzia wpadł w furię. Koreańczycy oferowali 3 tys. odszkodowania. Pearson ofertę odrzucił. Potem 4600 dol. Nie! 12 tys. Nie! W międzyczasie „pralnik” odnalazł zaginione spodnie, ale sędzia już ich nie chciał.

W

Sudanie żałoba. Żywot zakończyła najsłynniejsza owieczka nie tylko tego kraju, ale całego świata. Ile jest bowiem owiec oficjalnie żonatych z przedstawicielami gatunku homo sapiens? Pierwszy właściciel owieczki z Juby przyłapał ją na uprawianiu miłości z Charlesem Tombe. Tombe bronił się, twierdząc, że nadużył płynów wyskokowych i nic nie pamięta. Sudan to kraj konserwatywny, niezwykle honorowy. Samiec przyłapany na seksie z samicą nie będącą jego ślubną musi ją natychmiast poślubić, by ratować dobre

Zaczął szperać w książkach prawniczych i wyszukał, że w takim przypadku może domagać się odszkodowania wynoszącego 1500 dolarów. Dziennie! Przeciągał więc procedurę jak mógł. Wreszcie, oprócz 1500 dol. za dzień, zażądał pół miliona za emocjonalne cierpienia (to były jego ulubione spodnie), 525 tys. za koszty prawnicze (mimo że reprezentował sam siebie) plus 15 tys. za wynajem samochodu do wożenia co tydzień spodni do innej pralni. Każde odszkodowanie zostało pomnożone przez trzy, bo tyle osób liczy rodzina Koreańczyków, prowadząca pralnię. Tak się zrobiło 67 mln. Wszyscy się śmieją, ale Koreańczykom nie do śmiechu. Wydali tysiące dolarów na adwokatów, mają dosyć Ameryki, chcą wracać do domu. Wstawił się za nimi sędzia prowadzący sprawę, stwierdziwszy, że widzi w postępowaniu kolegi po fachu przejawy złej woli i perfidii. „Przyjechali do USA, szukając amerykańskiego snu – mówi adwokat koreańskiej rodziny. – Pearson zamienił ten sen w koszmar”. TN

Zgon owcy – mężatki imię rodziny. Tak samo postanowiła rada starszych: Charlesowi Tombe wyprawiono w lutym ślub z jego partnerką, której przy okazji nadano urocze imię Rose. Rose podreptała za mężem do domu, podczas gdy jej dotychczasowy właściciel otrzymał od Tombe zasądzone przez radę starszych odszkodowanie w wysokości 50 dolarów. Na nowej drodze życia Rose powiła dziecię, ale, niestety, nie ludzkie. Ostatnio zaś tragicznie wyzionęła ducha w następstwie

skonsumowania plastikowego worka, którym się udławiła. Historia miłości i ślubu opisana pierwotnie w lokalnej gazecie „Juba Post” została podchwycona przez BBC i okazała się wiadomością czytaną najczęściej. Z internetu ściągały ją miliony ludzi na całym świecie. Panu Tombe pozostał na otarcie łez męski potomek Rose, ale chyba nie będzie miał zeń seksualnego pożytku, bo wydaje się raczej... heterozoofilem. TN

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

B

enedykt XVI nie ma globtroterskich genów poprzednika i misjonarskie spektakle religijne z udziałem milionów nie ekscytują go. Pierwsza zamorska podróż do Brazylii była bardziej misją ratunkową niż pielgrzymką. Przez 5 wieków kraj, w którym żyje 138 mln spośród 1,1 miliarda światowych wyznawców katolicyzmu, był twierdzą tego wyznania. Obecnie przechodzi alarmującą dla Kościoła metamorfozę. Liczba wiernych z 89

ZE ŚWIATA

wyzwolenia, powiedział we włoskiej telewizji: „Teologia wyzwolenia trwa i zwycięża. Jest wspólną spuścizną Ameryki Łacińskiej”. Walkę nurtem, który jest mieszanką religii, wątków marksizmu i sprawiedliwości społecznej, Jan Paweł II powierzył ówczesnemu prefektowi Kongregacji Nauki Wiary – Ratzingerowi. Określał on teologię wyzwolenia jako „fundamentalne zagrożenie dla wiary Kościoła” i wyrokował, że „teologia wyzwolenia to herezja”. Represjonował księży

Papa na ratunek procent w roku 2000 spadła do 74 procent siedem lat później. Za to wyznaniom protestanckim (głównie zielonoświątkowcom i ewangelistom) w latach 2000–2007 wiernych zdecydowanie przybyło – ich odsetek wzrósł z 7 do 15 procent. Philip Jenkins, profesor studiów religijnych z Uniwersytetu Pensylwanii, stwierdza: „Ekspansja zielonoświątkowców jest najpoważniejszym kryzysem Kościoła na świecie”. Dziesięciokrotnie zwiększyła się też liczba Brazylijczyków nie wyznających żadnej religii: z 0,7 proc. w roku 1980 do 7,3 proc w 2000! „Strata Ameryki Łacińskiej będzie dla Kościoła prawdopodobnie nieodwracalna” – sądzi kardynał Claudio Hummes. Tamtejsi katolicy mieli nadzieję, że to on zostanie papieżem. Aby odwrócić trendy zabójcze dla Kościoła, papież apelował w sposób zatrącający o styl salesmana: „W Kościele znajdziecie wszystko, co dobre, wszystko, co przynosi bezpieczeństwo i ulgę! Każdy, kto w pełni zaakceptuje Chrystusa jako Drogę, Prawdę i Życie, ma zapewniony pokój i szczęśliwość w tym życiu i następnym! Warto wytrwać w wierze!”. Zagrożenia płyną nie tylko ze strony wyznań protestanckich, które Benedykt oskarżył o „agresywne nawracanie”, ale i z nurtu wewnątrzkalickiego, od ćwierćwiecza ostro zwalczanego przez Watykan. Ostro, lecz nieskutecznie. Leonardo Boff, były franciszkanin reprezentujący teologię

W

i teologów, a liberalni biskupi zastępowani byli przez konserwatystów. Bez skutku – ruch zapuścił korzenie w południowo-amerykańskich społeczeństwach, z których wywodzi się prawie połowa światowych katolików. Dziś w Brazylii istnieje 80 „podstawowych społeczności”, powstałych w oparciu o idee teologii wyzwolenia oraz prawie milion „kół biblijnych”, których członkowie czytają Pismo Święte pod kątem tez tej teologii. Podczas wizyty papieskiej przedstawiciele 50 społeczności zgromadzili się (z udziałem księży) przed kościołem w São Paulo, by protestować przeciw planowanym cięciom emerytur i ograniczeniu praw robotników: „W świecie rodzaju ludzkiego stworzonym na podobieństwo piramidy, niewielka grupka jest na szczycie, a bardzo wielu na dole. Ci na szczycie uciskają tych na dole. O biedni i uciskani, czemu na to pozwalacie? Świat rodzaju ludzkiego musi być zmieniony, a więc powstańcie ludzie, nie siedźcie cicho!” – czytam w ich odezwie. Kiedy Watykan tępił teologów, liberalny biskup brazylijski Pedro Casaldaliga opublikował list otwarty, w którym stwierdza, że teologia wyzwolenia „jest zdecydowana działać na rzecz bożych biedaków” i stanowi pomost między religią a polityką. „Wymowa twardych realiów społecznych w Ameryce Łacińskiej jest silniejsza niż ideologia Rzymu, dlatego teologia wyzwolenia ma tyle witalności” – przekonuje Leonardo Boff.

atykan swym najwyższym, papieskim głosem dołączył do chóru ostrzeżeń przed katastrofalnymi zmianami klimatycznymi, wywołanymi beztroską i chciwością ludzką. Podczas konferencji dotyczącej zmian klimatycznych Benedykt XVI wezwał biskupów, polityków oraz naukowców, by „szanowali dzieło boskiego stworzenia”. Dotąd Kościół nie przemawiał w tej kwestii spójnym, stanowczym głosem. Niektórzy z jego członków i liderów sądzili, że najważniejsza jest sprawa rozwoju, inni przedkładali ochronę środowiska. Teraz kardynał Renato Martino, który kieruje Pontyfikalną Radą Sprawiedliwości i Pokoju, oświadczył, że „dominacja człowieka jako pana stworzenia nie może być despotyczna ani bezsensowna”. W opinii źródeł watykańskich Benedykt jest znacznie bardziej zaangażowany w ochronę środowiska i klimatu niż jego poprzednik. W minionym roku

W Brazylii papież bardzo stanowczo potępiał aborcję. Obecnie jest niemal zakazana, lecz minister zdrowia postuluje referendum w tej sprawie. Prezydent Lula da Silva oświadczył, że osobiście jest przeciw, lecz „państwo nie może zrezygnować ze swych obowiązków na rzecz zdrowia społeczeństwa”. Liczba nielegalnych aborcji szacowana jest na milion, a może nawet 2 miliony rocznie. W ich wyniku wiele kobiet umiera lub doznaje trwałego okaleczenia. Benedykt wzywał też Brazylijczyków do poszanowania świętości małżeństwa i zachowania cnoty do czasu zamążpójścia. Ale w kraju tym seks przedmałżeński jest powszechny, a rząd – wbrew protestom Kościoła – rozdaje miliony prezerwatyw rocznie. Witając papieża, da Silva powiedział, że zdecydowany jest utrzymać i umacniać świecki charakter państwa. Podczas konferencji prasowej w drodze do Brazylii dziennikarz zapytał Ratzingera, czy popiera ekskomunikę parlamentarzystów meksykańskich, którzy zliberalizowali ustawę o aborcji. „Tak” – odpowiedział papież. Jednak Watykan usunął to słowo z oficjalnego stenogramu i uogólnił wypowiedź szefa. Potępiając „hedonizm”, środki antykoncepcyjne i postulując wierność małżeńską, Benedykt stoi w kraju karnawału na z góry straconej pozycji. Papież nie ustosunkował się do kluczowych problemów Kościoła w Ameryce Łacińskiej, m.in. ostrego niedoboru księży; nie powiedział też nic konkretnego o strategii, jaką kler miałby zastosować, by zahamować odpływ wiernych. „Nie skupiając się na strukturalnych problemach Kościoła, Benedykt zmniejsza szanse na sukces” – twierdzi były dziennikarz Radia Watykan, David Gibson. Leonardo Boff u progu wizyty powiedział: „Patrząc z punktu widzenia rozwiedzionych, homoseksualistów, mniejszości etnicznych, Benedykt jest papieżem trudnym do kochania. Szanuję go jako wielkiego intelektualistę, ale tu, w Brazylii, będzie musiał mieć oczy otwarte na realia”. Nie widać, by szef Watykanu skorzystał z tej rady. PIOTR ZAWODNY

apelował o ocalenie lasów tropikalnych przed zagładą. Przewiduje się, że papież może poświęcić całą encyklikę kwestii poszanowania środowiska. Światowa Rada Kościołów w Genewie ma od lat 90. departament zajmujący się badaniem klimatu na naszej planecie. Jednak organizacje wyznaniowe stosunkowo późno aktywnie dołączyły do akcji ochrony. A mogą mieć ogromny wpływ, bo 11 głównych wyznań skupia 85 procent populacji świata. Z koniecznością ratowania planety nie zgadzają się natomiast konserwatywne kościoły ewangelistyczne, skupiające 50 mln amerykańskich wyznawców. Ich liderzy – zwłaszcza starsi – wciąż polemizują z udokumentowanymi przez naukę stwierdzeniami i odrzucają pogląd, że globalne ocieplenie jest spowodowane poczynaniami ludzi. Zresztą nie przejmują się widmem zagłady klimatycznej: wierzą, że koniec świata jest rychły i w bliskiej przyszłości nastąpi drugie nadejście Chrystusa. TN

Klimatolog

15

Dziś prymus, jutro prymas T

ak należałoby określić 7-letniego Jamesa Higginsa z Waszyntonu. Codziennie o 7 rano melduje się na mszy w kościele św. Piotra na Capitol Hill; siada w pierwszej ławce. Pierwszy wstaje, a kiedy trzeba – klęka. Jego cienki głos wybija się z chóru śpiewających. Od czasu, gdy ukończył 3 lata, nie opuścił żadnej mszy. Rodzice wcale nie muszą go ściągać z łóżka. W jego pokoju miejsce gier komputerowych zajmują krucyfiksy, ikony, statuetki, kartki z wizerunkami świętych. Jest też watykańska flaga. Ksiądz dał mu specjalną dyspensę, która umożliwia przyjęcie komunii półtora roku wcześniej. Higgins jest kompendium wiedzy o Kościele. Cytuje z pamięci żywoty świętych, wymienia zasługi męczenników Kościoła. Przykazania, grzechy główne, cały katechizm – siedmiolatek

ma to w małym palcu. Rodzice Jamesa uważają, że jest cudownym dzieckiem. Urodził się 10 tygodni przedwcześnie, cudem przeżył. Jest przekonany, że to za sprawą Matki Boskiej, dlatego często ściska i całuje jej statuetkę. Ma już plany na przyszłość: zamierza zostać pierwszym amerykańskim papieżem. Chyba żeby wzięła górę druga namiętność, która wypełnia resztkę czasu niezajętą przez religię. Bejsbol. Ale Matka Boska czuwa i nie pozwoli przeznaczeniu zejść na manowce! ST

Wielebny z Salem N

a obszerną listę duchownych, którzy splamili dobre imię katolickiego Kościoła, wpisał się ks. Michael Sprauer. Bardzo oryginalna to karta. Otóż wielebny Sprauer z Salem w stanie Oregon był kapelanem w więzieniu stanowym. Jednak jego działalność dalece wykraczała poza obowiązki kapelańskie. Sprauer przemycał kokainę i marihuanę do mamra i tymi dobrami bożymi częstował więźnia Thomasa Ha, który w zamian oddawał mu się seksualnie w ubikacji kaplicy więziennej. „Mówił, że mnie kocha i będzie o mnie dbał” – zeznał Ha. Czy to miłości i dbałości było za mało, czy też pojawiły się inne komplikacje, nie wiadomo, w każdym

razie Ha poskarżył się władzom, że znajduje się w sytuacji: ćpanie za kopulowanie. Wówczas okazało się, że kapłan jest obiektem innego śledztwa: oskarżony został o przemoc seksualną wobec trzech chłopaków osadzonych w domu poprawczym. Gdy tylko zamykano ich za niewłaściwie zachowanie do izolatki, przybiegał ks. Sprauer i namawiał do wzajemnej masturbacji oraz lodoróbstwa. Sprauer, obecnie wikary u św. Józefa w Salem, zaprzecza zarzutom. No bo cóż innego ma robić! CS

Święty Antoni, święty Antoni... Z

a wykroczenie seksualne przed sądem w Cleveland stanął Robert Holloway, dyrektor szkoły katolickiej św. Antoniego z Padwy.

Ofiarami są trzej 14-letni uczniowie, których całował po nogach w szkolnej bibliotece. Oprócz złożenia 50 pocałunków na gołej stopie każdego z nich, dyro wręczył uczniom po 15 dolarów. Holloway wyjaśnił, że zobowiązał się do tego w ramach zakładu dotyczącego wygranej w meczu. Wersję tę zrujnowało odkrycie

na dwóch szkolnych komputerach zdjęć praktyk fetyszystów, których podniecają stopy. To, co robił dyrektor ze św. Antoniego z Padwy, było dokładnym powieleniem owych wzorów. Może dostać za to do 15 miesięcy, a kariera pedagogiczna legnie w gruzach. Chyba że modły do św. Antoniego pomogą! TN

16

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

NASI OKUPANCI

PRAWDZIWA HISTORIA KOŚCIOŁA W POLSCE (38)

Katoliccy zwolennicy tolerancji Rzym papieski był szczerze oburzony panującą (niedługo) w Polsce szlacheckiej tolerancją religijną. Oburzenie było tym większe, że – jak głosiła jedna z kapituł – „biskupi z małymi wyjątkami wszyscy zarażeni byli luteranizmem”. Sporo było przesady w orzeczeniu owej kapituły. Nie zmienia to jednak faktu, że część duchowieństwa z aprobatą przyjmowała działalność protestantów zmierzającą do radykalnej reformy Kościoła. Nie tylko wśród niższego kleru – żywo zainteresowanego na przykład zniesieniem celibatu – ale również wśród biskupów trafiali się sympatycy nowej wiary. Synod piotrkowski uznał w 1551 r. za konieczne zabronić biskupom przestawania z wyklętymi lub podejrzanymi o herezję, czytania ksiąg heretyckich i dopuszczania przy swoim stole do rozmów na nieprawowierne tematy. Biskupa kujawskiego Jana Drohojewskiego przedstawiała kapituła jako istnego heretyka, który w czasie postów jada z rodziną mięso, uznaje tylko trzy sakramenty, a cztery odrzuca, twierdząc, że są one wynalazkiem ludzkim i diabelskim, oraz zaprzecza, że Duch Święty pochodzi od Syna Bożego. Jeśli wierzyć Janowi Fryczowi Modrzewskiemu, biskup Drohojewski na łożu śmierci czynił sobie wyrzuty, iż skrycie, a nie publicznie i jawnie wyznawał prawdziwą wiarę ewangelicką. Samego Jakuba Uchańskiego – prymasa Korony Polskiej – pomawiano o to, że chętnie by stanął na czele polskiego

J

kościoła narodowego. Do rzędu humorystycznych osobliwości XVI w. należał jego zatarg z papieżami i klątwa, którą prymas Uchański rzucił na... Pawła VI. W pozwie wydanym 9 maja 1559 r. czytamy, że Uchański „od wiecznej wiary i drogi odstąpił (...), a kacerską złością zarażony, bardzo szaleje”. Jeszcze jako biskup chełmiński miał się w ciągu kwartału stawić w Rzymie w celu usprawiedliwienia z czynionych zarzutów. Nie uczynił tego jednak, lecz drwiąc sobie z klątwy papieskiej, podkreślał, że moc rzymska nie sięga Chełmna i Włocławka. Piętnował też księży katolickich za to, że „okrutnymi i długimi mękami” trapią głosicieli wiary Bożej, a „zaprzeczenie i odstąpienie wiary Bożej na drugich wyciskają”. O wątpliwej prawowierności głowy Kościoła polskiego świadczyły również jego zażyłe stosunki z Fryczem Modrzewskim, który sympatyzował z radykalnym nurtem ariańskim. Uchański zmarł bez sakramentów, ale za to z pełną szafą „heretyckich” książek. Charakterystyczne jest to, że obaj hierarchowie (bo i Drohojewski), których obwiniano o herezję, tolerancję i sprzyjanie protestantom, nie byli obciążani zarzutami natury etycznej. Widocznie w gronie biskupim niewielu było porządnych ludzi.

eżeli dużo krzyczysz, wymiotujesz i masz konwulsje, to znaczy, że mieszka w tobie diabeł. Podobnie jeśli zbyt dobrze mówisz po łacinie. Jeżeli widzisz nieme duchy, to znaczy, że obcujesz z duszami czyśćcowymi. Jeżeli tego rodzaju brednie opowiadasz innym, to znaczy, że jesteś księdzem. Księdzem egzorcystą. Hiszpańskiemu czasopismu „La Vanguardia” udzielił wywiadu madrycki prałat, ksiądz Jose Antonio Fortea, na co dzień pogromca złego ducha z ramienia Kościoła rzymskokatolickiego. Ksiądz ów, choć nie jest jakimś moherowym dewotem, ale prawowiernym funkcjonariuszem Krk, uważa, że ludzie żyją pośród miliardów diabłów i aniołów, które zewsząd nas otaczają, kuszą do złego lub zachęcają do dobrego. Jakby tego było mało, wielebny Fortea przekonuje, że od czasu do czasu niektóre z tych istot duchowych przybierają postać „normalnych ludzi”, aby pomóc człowiekowi w trudnych chwilach, po czym znikają w tajemniczych okolicznościach. Anioły mają też zapach, a Fortea raz jeden poczuł go razem z innymi osobami zebranymi na modlitwie.

Różnowiercy w polemice z fanatycznymi katolikami powoływali się też na innych biskupów, którzy sprzyjali reformacji. Biskupi Franciszek Krasiński i Piotr Myszkowski podpisali zobowiązanie utrzymania pokoju z protestantami, co wyrobiło im w Rzymie opinię negatywną. Krasiński, który w 1573 r. podpisał konfederację warszawską – szczytowe osiągnięcie polskiej tolerancji wyznaniowej – musiał się z tego faktu gęsto tłumaczyć przed kapitułą krakowską oraz przywódcami polskiej kontrreformacji – Stanisławem Hozjuszem i Marcinem Kromerem. Pewien protestant żyjący na początku XVII w. z rozrzewnieniem wspominał: „Wszak niektórzy biskupi polscy niedawnych czasów wiele zabobonów papieskich ganili, ewangeliki miłowali, na konfederacyją się podpisali, jezuitom głównymi nieprzyjaciółmi byli”. Były to czasy wyjątkowe. Rzym z zasady potępiał wszelkie małżeństwa z przedstawicielami innych religii. Tymczasem w Polsce nie brakowało biskupów, którzy – ku oburzeniu nuncjuszy – błogosławili takie małżeństwa, a nawet dawali śluby różnowiercom. Na przykład wspomniany biskup krakowski Piotr Myszkowski pobłogosławił małżeństwo luteranów: Łukasza Działyńskiego z Zofią Zamojską, przyrodnią siostrą kanclerza Jana

Ksiądz widział (?) też opętane przez Złego dzieci, posiadające nadludzką siłę i mówiące nieznanymi sobie językami, oraz dorosłych krzyczących po kilka godzin, wymiotujących szkłem i gwoździami... Anioły,

Zamojskiego, w młodości protestanta. Zgorszenie nuncjuszy budził również fakt, że różnowierców grzebano niejednokrotnie na cmentarzach katolickich, a protestanci występowali w charakterze rodziców chrzestnych. Na gruncie polskim zdarzały się zresztą wówczas jeszcze dziwniejsze mezalianse – zgodna współpraca katolików i protestantów w układaniu pamfletów antyjezuickich. W 1590 r. ukazało się po łacinie dzieło pt. „Szlachcica polskiego przeciw jezuitom pierwsza mowa”, w którym ostro piętnowano tumultantów i inspiratorów pogromów wyznaniowych.

kolegów, podsyłać mu pacjentów do egzorcyzmowania. „Bo nauka musi być ateistyczna”, skarży się sarkastycznie duchowny. Cóż można powiedzieć na taką liczbę „świadectw” pochodzących prosto z zaświatów,

Wydano je anonimowo, a autorami byli katoliccy profesorowie Akademii Krakowskiej oraz arianie lubelscy. Przymus wyznaniowy i działalność jezuitów potępiał między innymi profesor Akademii Krakowskiej Jan Brożek, krytykujący również nawracanie Indian przy pomocy wojska i inkwizycji. Na czoło katolickich wystąpień w obronie tolerancji religijnej wysuwane były przede wszystkim dwa argumenty. Po pierwsze, powoływano się na przykład Niemiec, Francji i Niderlandów, gdzie toczyły się wojny religijne z ich wszystkimi zgubnymi konsekwencjami. Biskup Franciszek Krasiński obawiał się, że odrzucenie konfederacji warszawskiej może wywołać krwawe walki, podobne do tych na Zachodzie. Po drugie, wskazywano, że surowe represje w żadnym z tych krajów nie powstrzymały rozwoju reformacji. Przez tolerancję chciano jedynie osiągnąć pokój i zgodę wśród obywateli „w miejsce rozruchów, wzajemnych morderstw i klęsk”. Byli nawet i tacy katolicy, którzy twierdzili, że za istnieniem w Polsce rozmaitych wyznań stoi opatrzność Boża, która też nie życzy sobie ich likwidacji. Ważnym krokiem na drodze do pojednania miało się stać zwołane w 1645 r. do Torunia – z inicjatywy Władysława IV – colloquium charitativum. Choć nie przyniosło ono spodziewanych rezultatów, było praktycznym przejawem dążeń ekumenicznych i wywołało wielkie zainteresowanie w całej Europie. Inicjatywę poparł prymas Maciej Łubieński. Kolokwium to nie przypadło natomiast do gustu papieżowi, który zarzucił królowi polskiemu brak gorliwości religijnej i życzliwy stosunek do heretyków. ARTUR CECUŁA

nawet zupełnie niereligijnej. Prawdziwą krainą cudów są przecież Indie, kraina, w której życie ludzi, duchów i bogów splata się ze sobą nieustannie. Jeśli tzw. religijną „prawdę” mierzylibyśmy (jak tego

ŻYCIE PO RELIGII

W obłoku diabłów i aniołów zdaniem Fortei, tym się różnią od dusz czyśćcowych, że potrafią mówić, podczas gdy diabły są z jakiegoś powodu nieme. Gadatliwe są też niektóre dusze przebywające w raju, którym Bóg od czasu do czasu pozwala na łączność z ziemią. Z tymi różnymi gadającymi i milczącymi duszami ksiądz radzi jednak uważać, bo „nigdy nie wiadomo, czy to nie diabeł...”, który przecież miał być niemową. Ksiądz Fortea narzeka też na lekarzy z państwowych klinik psychiatrycznych, którzy nie chcą, w odróżnieniu od jego katolickich

które mają być kolejnym dowodem na to, że Kościół katolicki ma patent na prawdę? Bo, jak podkreśla Fortea, „katolicka wizja wszechświata jest spójną konstrukcją ideologiczną”. Tyle tylko, że cuda oraz osoby skłonne je wszędzie dostrzegać to zjawiska stare jak świat i nieodmiennie przytaczane na dowód prawdziwości różnych twierdzeń i doktryn mniej lub bardziej „spójnych logicznie”. Na każdy „cud” jakiejś religii lub kościoła można przedstawić jakiś „antycud”, wywodzący się z innej, konkurencyjnej tradycji religijnej albo

chcą niektórzy katoliccy duchowni) liczbą cudów, to jest to dowód wyższości hinduizmu nad katolicyzmem! Od wizji obłoku diabłów i aniołów, które nieustannie szepcą nam coś do ucha, osobiście wolę wizję świata opartą na prawach fizyki, w którym nikt nic mi nie podpowiada, ale ja sam ponoszę odpowiedzialność za własne myśli i czyny. Jest to świat może mniej sensacyjny, ale za to bardziej racjonalny, weryfikowalny i przewidywalny. Także mniej zdziecinniały, co chyba łatwo zauważyć. MAREK KRAK

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r. oczątki gallikanizmu sięgają jeszcze XIII w., kiedy podjęto starania uzasadnienia autonomii Kościoła francuskiego w stosunku do papieża. Od strony teologicznej zajmowano się tym na Sorbonie. Do konfliktu doszło jednak wtedy, kiedy Filip Piękny na przełomie XIII i XIV w. nałożył na duchowieństwo podatki i wstrzymał opłaty na rzecz Stolicy Apostolskiej. Jego decyzję poparły zwołane specjalnie Stany Generalne. Władzy królewskiej podporządkował się papież Klemens V (Francuz z pochodzenia), który koronował się w Lyonie w obecności Filipa Pięknego i przeniósł Stolicę Apostolską do Awinionu, zapoczątkowując tym samym okres tzw. niewoli awiniońskiej.

P

Niemiecki febronianizm Febronianizm został opracowany przez niemieckiego prałata Nicolasa von Hontheima (1701–1790), biskupa pomocniczego Trewiru, który posługiwał się „rzymskim” pseudonimem Justinus Febronius. Febroniusz w roku 1763 opublikował dzieło De statu Ecclesiae et legittima potestate romani pontificis („O obecnym stanie Kościoła i o prawowitej władzy biskupa Rzymu”). Sprzyjając jedności chrześcijan, utrzymywał, że władza w Kościele należy do episkopatu (episkopalizm), a jej najwyższą formą jest sobór powszechny. Papież ma pełnić funkcje honorowe i symboliczne, a nie realnie władcze. Istotą tego traktatu była obrona i afirmacja

PRZEMILCZANA HISTORIA ubogimi i funkcję udzielania ślubów. Ograniczono pielgrzymki, a jurysdykcja dobrami kościelnymi została przejęta przez państwo. Stosunki biskupów z papiestwem poddano kontroli w ten sposób, że wszelka korespondencja z Rzymem mogła się odbywać jedynie za pośrednictwem Kancelarii Stanu. Uchylono sądownictwo kościelne nawet w sprawach małżeńskich. Duchowieństwo uważano za organ państwowy i nałożono nań obowiązek ogłaszania z ambon rozporządzeń państwowych. Po raz pierwszy w historii monarchii na kler Austrii i Czech nałożono stałe podatki dochodowe i zakazano wywożenia z kraju tradycyjnych danin na rzecz Rzymu. Ograniczono liczbę świąt

godną ich urodzenia. Są miłosierni i wspaniałomyślni, należy im oddać tę sprawiedliwość”. Podobny był nasz Podoski – sceptyk religijny, prawdopodobnie ateista i obrońca dysydentów. Twierdził, że „wszystkie religie mają swoje dobre i złe strony”. Podobnie jak kiedyś papież Leon X, chciał w pełni czerpać z życia, „po świecku”. Uwielbiał konie, dobrą kuchnię, „baby i błaznów”. Miał stałą kochankę, luterankę Oemchową. Na dodatek był masonem, członkiem loży Cnotliwy Sarmata. Niewątpliwie był przy tym dobrym patriotą i republikaninem. Chociaż uczyniono go prymasem za wstawiennictwem Rosji, to prowadził politykę uniezależniania się od imperium. Kiedy Rosjanie zrozumieli swą pomyłkę,

MROCZNE KARTY HISTORII KOŚCIOŁA (56)

Emancypacja Kościołów Jednym z efektów oświeceniowego szturmu na tzw. Stolicę Apostolską było oderwanie się poszczególnych Kościołów krajowych od Rzymu. Kwitł francuski gallikanizm, rozwinął się niemiecki febronianizm i austriacki józefinizm. Nawet w Polsce odżyły tendencje uniezależnienia Kościoła od papieża. W roku 1438 duchowieństwo francuskie uchwaliło tzw. sankcję pragmatyczną, która była wyrazem koncyliaryzmu – doktryny o wyższości soboru powszechnego nad papieżem. Sankcja ta formułowała także zasady tzw. wolności Kościoła, którą obejmowało m.in. wyłączenie wpływu papieża na obsadę stanowisk hierarchii Kościoła francuskiego. Innym sztandarowym dokumentem gallikanizmu były „Cztery artykuły gallikańskie” (Declaratio cleri gallicani), ułożone przez Jakuba Bénigna Bossueta, biskupa Meaux (1627–1704) i zatwierdzone podczas zjazdu duchowieństwa w Paryżu w roku 1682. Głosiły one, co następuje: 1. Papieże otrzymali od Boga tylko duchową władzę, dlatego królowie i książęta im nie podlegają w sprawach doczesnych, a poddani nie mogą być przez nich zwolnieni z przysięgi wierności, złożonej monarsze. 2. Sobór jest nad papieżem i obowiązują nadal dekrety soboru z Konstancji i Bazylei w tej sprawie. 3. Władza papieska w Kościele jest ograniczona kanonami, a we Francji nadto zwyczajami Kościoła gallikańskiego. 4. Doktrynalne orzeczenia papieskie są ostateczne i mają moc wiążącą, gdy przyjmie je cały Kościół. Ludwik XIV zatwierdził te artykuły i nakazał nauczać według nich w seminariach i na uniwersytetach. Chociaż on sam odwołał je później, a duchowieństwo zrobiło to samo w roku 1693, wywierały nadal wpływ nawet w XIX wieku – aż do czasów Soboru Watykańskiego I.

Kościołów narodowych i ich większej niezależności od Rzymu. Autor przyznawał papieżowi prawo kontroli nad biskupami zaniedbującymi obowiązki. Prymat papieski powinien mieścić się w granicach, jakie zostały nakreślone podczas pierwszych ośmiu wieków chrześcijaństwa – przed pojawieniem się pseudoizydoriańskich fałszerstw. Papiestwo ma władzę wykonawczą w stosunku do postanowień soborowych. Dzieło, oczywiście, szybko trafiło na indeks (24 lutego 1764 r.), lecz i tak wywołało sporo fermentu i dyskusji. W jego konsekwencji w roku 1786 biskupi Trewiru, Kolonii, Salzburga i Moguncji przyjęli poglądy febroniańskie dla niemieckiego Kościoła narodowego (Kongres w Ems).

Austriacki józefinizm Celem reform zapoczątkowanych przez Marię Teresę, a ukończonych przez Józefa II, których efektem był tzw. józefinizm – system podporządkowania Kościoła państwu – było włączenie Kościoła w państwową opiekę społeczną. W efekcie zamykano wiele klasztorów, które nie prowadziły działalności socjalnej, a jedynie próżniaczą (Edykt Tolerancyjny z 1781 r. zniósł zakony kontemplacyjne). Zniesiono około 700 klasztorów męskich i żeńskich (stanowiło to i tak tylko 1/3 wszystkich zgromadzeń zakonnych w monarchii) oraz wprowadzono utrudnienia dla mężczyzn przy wstępowaniu do klasztorów. Państwo przejęło szkolnictwo, opiekę nad

Andrzej Zamojski

kościelnych i wydano drobiazgowe zarządzenia dotyczące liturgii, liczby ołtarzy w kościele itp. W 1781 r. cesarz ogłosił patent tolerancyjny dla protestantów. Niestety, system wprowadzony przez Józefa II nie utrzymał się długo. Oficjalnie został odwołany w 1850 roku.

Kościół narodowy Polski Dążeniom do podporządkowania Kościoła państwu sprzyjał prymas Gabriel Podoski (1719–1777), który już w 1767 r. wystąpił z koncepcją znacznego ograniczenia wpływu Rzymu na hierarchię polską. W ogóle prymas ów dorastał światłością wielu innym owładniętym oświeceniem hierarchom tego czasu. W osiemnastowiecznej Francji spotykamy kardynałów ateistów, którzy bynajmniej nie kryli się ze swymi przekonaniami, np. Dubois czy Tencin. O ówczesnych biskupach Wolter pisał przychylnie: „We Francji episkopat składa się z ludzi dostojnych, którzy myślą i działają ze szlachetnością

doprowadzili do jego odwołania w 1771 r. i wygnania do Elbląga. Stamtąd właśnie potępił sejm rozbiorowy. Projekt prymasowski upadł z powodu sprzeciwu Rosji. Koncepcje te odżyły ponownie w przygotowanym nowym kodeksie pod kierownictwem Andrzeja Zamojskiego. Oto niektóre postanowienia dotyczące Kościoła: l zakaz apelowania do Kurii Rzymskiej, l wszystkie sprawy związane z Kościołem rozstrzygane przez miejscowy trybunał złożony z biskupów polskich pod przewodnictwem nuncjusza, l miejscowy trybunał kościelny kieruje całością życia kościelnego w Rzeczypospolitej, l bulle i inne dekrety papieskie mogą być publikowane po uzyskaniu zgody Warszawy, l podporządkowanie zakonów władzy polskich biskupów, l ograniczenie przyjęć do zakonów, l ograniczenie zapisów testamentowych na rzecz Kościoła.

17

Katolicki nuncjusz papieski – Jan Andrzej Archetti – zawarł porozumienie ze Stackelbergiem, prawosławnym ambasadorem Rosji w Polsce, które miało doprowadzić do obalenia postępowego kodeksu prawa, co osiągnięto na sejmie w 1780 r. Rzym przestrzegał wcześniej nuncjusza, aby ów sojusz nie wyszedł „nieopatrznie na jaw z naszą szkodą”. Sejm roku 1780 potępił i odrzucił Zbiór praw sądowych ekskanclerza Andrzeja Zamojskiego. Posłowie rwali księgę, pluli między jej karty, deptali nieszczęsne strzępy. „Niemal nikt z potępiających kodeksu nie przeczytał. Ludzie działali na ślepo, zostali bowiem zawczasu odpowiednio nastawieni, spreparowani propagandą. Batalią pokierował, rozegrał ją nuncjusz papieski, Jan Andrzej Archetti. Projekt Zamojskiego zmierzał do uporządkowania stosunków kościelnych, był w tym względzie dość radykalny. Można w nim dopatrzyć się znamion niejakiego antyklerykalizmu, antykatolicyzmu nie było ani cienia. Wiara i wolność kultu nie doznałyby żadnego uszczerbku. Przewidywano ograniczenia materialne, polegające na zakazie nabywania nowych dóbr i działalności zarobkowej, konkurencyjnej w stosunku do mieszczaństwa. Jedynie proboszczowie, obarczeni obowiązkiem zakładania szkół, mogliby nabywać ziemię. Majątki uzyskane nieprawnie, wbrew konstytucjom, powróciłyby do skarbu państwa” (Paweł Jasienica). Projekt Zamojskiego zdecydowanie przekroczył zakres pojęcia „praw sądowych”, sięgnął w dziedzinę prawa państwowego i dlatego powinien być uważany za uśmierconego poprzednika Konstytucji 3 maja. Zmierzał do wzmożenia autorytetu króla, dawał mu ogromnie ważne prawo wystawiania glejtów bezpieczeństwa i listów żelaznych dla mieszczan oraz chłopów poszukujących sprawiedliwości u władzy państwowej. Wprowadzał zasadę karnej odpowiedzialności źle pracujących, niedbałych urzędników wszelkich stopni. Urzędy, dygnitarstwa i dostojeństwa sprawowali w Rzeczypospolitej magnaci oraz szlachta, więc odpowiedzialność karna za szkodliwą działalność publiczną oznaczała koniec anarchii i stanowiła fundament porządku państwowego. Nigdy i nigdzie nie da się wydajnie pracować, jeśli wielmożni lub w ogóle możni nie odpowiadają za swe uczynki. Nie zakończyło to jeszcze prób emancypacji Kościoła polskiego. Bez rozgłosu, jednakże skutecznie, politykę józefińską realizował kolejny prymas Polski, brat króla – Michał Poniatowski. Prymas przeprowadził sekularyzację wielu klasztorów; tak jak Józef II w Austrii – starał się kierować działalność kleru parafialnego ku zadaniom oświatowym i administracyjnym. Reformie tej sprzyjała część wyższego duchowieństwa, z księciem biskupem warmińskim Ignacym Krasickim na czele. Biskup w swej twórczości ośmieszał zacofanie i próżniactwo kleru zakonnego. MARIUSZ AGNOSIEWICZ www.racjonalista.pl

18

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

CO BY TU JESZCZE SPIEPRZYĆ?

Chorzy z urojenia Politycy zarówno lewicy, jak i prawicy opowiadają, że wydajemy strasznie mało pieniędzy na ochronę zdrowia. A skoro tak, to nie możemy liczyć na usługi na wysokim poziomie. Przeto najnowszym konikiem decydentów są dodatkowe ubezpieczenia zdrowotne. To ma być panaceum na kolejki do specjalistów i biedę szpitali. Tymczasem Polacy – wbrew wielu opiniom – wcale nie są skłonni wydawać jeszcze więcej na leczenie. Jak wynika z badań Głównego Urzędu Statystycznego, tylko około 10 procent respondentów chce i może wykupić dodatkowe polisy. Minister Religa uparł się jednak, że koniecznie musi wyciągnąć z naszych kieszeni dodatkowe pieniądze. Może zapomniał, że Polacy z własnej kieszeni wydają na leczenie już ponad 30 miliardów złotych rocznie... Powoli zbliżamy się do niewystępującej nigdzie poza USA granicy 40 procent prywatnych pieniędzy w budżecie ochrony zdrowia, podczas gdy większość cywilizowanych krajów finansuje służbę zdrowia z pieniędzy publicznych w granicach 80–90 procent. Eksperci ze Światowej Organizacji Zdrowia policzyli, że Polacy wydają na leczenie 11 proc. swojego PKB. Jaśnie nam panujący urzędnicy nie mogli uwierzyć, że aż tak dużo. Rozumiemy ich szok. Otóż w sprawozdaniach statystycznych, jakimi dysponuje minister zdrowia, do rubryki wydatki na leczenie wlicza się jedynie kasę przeznaczoną na szpitale, dopłaty do leków, sanatoriów czy poważniejszych operacji. Zapomina się przy tym, że ochrona zdrowia to także prawie jedna czwarta wydatków Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego; to także wydatki policji, wojska oraz służby więziennej; to koszty rent wypłacanych źle leczonym obywatelom, a wreszcie pieniądze wydawane na administrację.

P

¤¤¤ Gdy zastosujemy metodę ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia, czyli tak zwany Narodowy Rachunek Zdrowia, dopiero wtedy spostrzeżemy, ile naprawdę wydajemy na leczenie bezpośrednio i pośrednio oraz gdzie się te nasze pieniądze podziewają. Na całą administrację ochrony zdrowia i wypłaty świadczeń wydajemy rocznie prawie 44 miliardy złotych. Na początku szaleńczej reformy Kas Chorych w 1999 r. wydawaliśmy aż (czy może tylko) 33 miliardy zł rocznie. Tak ogromna suma jest wynikiem makabrycznie skomplikowanego sposobu pobierania składki na Narodowy Fundusz Zdrowia

omysł ścigania prostytutek za „nieskromny” strój nie jest bynajmniej wynalazkiem posła Artura Zawiszy. Kary za noszenie nieodpowiednich strojów przez kobiety lekkich obyczajów powszechnie wprowadzili w średniowiecznej Europie ówcześni obrońcy moralności. Tyle że w ich mniemaniu za „nieprzyzwoite” uchodziło wówczas przywdziewanie przez prostytutki nie nazbyt kusych, a wprost przeciwnie – zbyt obfitych i długich sukni, które miały być zarezerwowane wyłącznie dla „pobożnych” kobiet. W związku z tym w 1463 roku rada miasta Lipska uznała za stosowne zabronić „ladacznicom i dzikim kobietom” paradowania po ulicach w długich sukniach sięgających do samej ziemi. Ponadto panienkom nie wolno było również nosić jedwabnych sukien (nawet pod płaszczami), sznurów korali ani jakichkolwiek srebrnych i złotych ozdób. Dochody osiągane przez prostytutki nierzadko pozwalały na nabywanie tak okazałych

(a wcześniej na Kasy Chorych), rozdęcia administracji nadzorującej szpitale oraz bałaganu kompetencyjnego. W wyniku reformy samorządowej tę samą liczbę szpitali nadzoruje prawie trzy razy więcej urzędników. Są to pracownicy Urzędów Wojewódzkich (16 plus ich delegatury), Urzędów Marszałkowskich (16 plus delegatury), Starostw Powiatowych, Urzędów Miast oraz Ministerstwa Zdrowia. Do tego należy dodać Narodowy Fundusz Zdrowia plus jednostki MSWiA i MON. I to w sytuacji kiedy szpitale są podobno samodzielnie i urzędnikom nic do ich działalności. Gdyby te kilkadziesiąt miliardów zł naprawdę przeznaczyć na leczenie obywateli, na każdego z nas czekałby w szpitalu apartament z pełną obsługą. Czego więc nie mamy? Oczywiście, jasnego i czytelnego systemu rejestracji tak zwanych usług medycznych. Tłumacząc to na polski: państwo nie dysponuje żadnym systemem ewidencji kosztów leczenia

toalet, na jakie mogły pozwolić sobie tylko dobrze sytuowane przedstawicielki wyższych sfer. Stąd opinia publiczna rozpaczliwie próbowała ustanowić czytelny kodeks ubraniowy w celu łatwego rozróżnienia wystrojonych ladacznic od „porządnych” dam. A pomysłów

Jasia Kowalskiego i wypłacanych mu świadczeń. Otwiera to pole do nadużyć, wypisywania recept na martwe dusze czy też kupowania lewych zwolnień lekarskich. W wydatkach na ochronę zdrowia coraz większy procent stanowią wydatki pracodawców. W końcu każdy nowo zatrudniany przechodzi fundowane mu przez firmę badania dopuszczające. Kasa ta idzie zazwyczaj w błoto. Można by oczywiście połączyć badania pracownicze z prewencją zdrowotną (bo przecież lepiej zapobiegać, niż leczyć), co czynią rządy wszystkich bez mała państw UE, ale u nas się nie da... ¤¤¤ Od roku 2004 obserwujemy w Polsce fenomen spadku udziału środków w wydatkach na ochronę zdrowia przeznaczonych na leczenie szpitalne. Jeszcze na początku reformy Buzka wskaźnik utrzymywał się na poziomie 30 procent, aby w roku 2006 zejść do 26 procent. Rosną za to wydatki na leki, mimo że pacjenci płacą za nie coraz więcej. Z 27 procent poszybowały one do poziomu 37 procent. I może tutaj należy poszukać środków? Brakuje jednak baz danych... ¤¤¤

czy lamówkami. W Wiedniu wymagano od prostytutek noszenia na ramionach żółtej chusty, w Kolonii zaś – czerwonej; w Augsburgu oznakowane były zieloną szarfą, a w Lipsku żółtym pasem szerokości jednego grosza. W Bernie i Zurychu miały zakładać czerwone czepki,

Mundurki wiecznie żywe na oznakowanie panienek i narzucenie im określonych „mundurków” średniowieczni obrońcy przyzwoitości mieli bez liku. Powszechnie zakazywano prostytutkom noszenia czepków i kapturów (zerwanie kobiecie nakrycia z głowy było jednoznaczne z oskarżeniem jej o prostytucję). Równie modne było dekorowanie ich kreacji różnego rodzaju emblematami w postaci haftów lub aplikacji oraz charakterystycznymi wstążkami, szarfami

w Parmie płaszcze białe, a w Mediolanie – czarne. Noszenia futer, jedwabiu, złotych i srebrnych pierścieni oraz naszyjników z korali, bursztynu, srebra i drogich kamieni kobietom lekkich obyczajów zakazywały władze Awinionu. Ostatecznie jednak awiniońskie ladacznice, podobnie jak ich paryskie koleżanki po fachu, odróżniały się jedynie noszoną na rękawie czerwoną wstążką. W 1351 roku władze Londynu nakazały „lubieżnym”

Premierowi i ministrowi wydaje się, że nasze portfele nie mają dna, więc bez żadnego uszczerbku będziemy mogli zapłacić jeszcze jeden, a w zasadzie dwa podatki więcej. Przecież składka zdrowotna to nie jest żadne ubezpieczenie, lecz zwykły podatek. Do tego ma dojść nowe ubezpieczenie dodatkowe oraz podatek (zwany składką) przeznaczony na opłacenie opieki ludziom w wieku podeszłym. Panowie politycy uznali, że można naciągnąć Polaków na komercyjne (ale koniecznie w NFZ!) polisy, dzięki którym mielibyśmy lepsze warunki w szpitalach. Szkoda, że autorzy projektu przepisali rozwiązanie brytyjskie, gdzie panuje zupełnie inny sposób finansowania lecznictwa. Dodatkowo ani NFZ, ani Ministerstwo Zdrowia nie mają ochoty na określenie świadczeń, które nam się należą w ramach systemu ubezpieczenia publicznego. A system informacji o kolejkach okazał się jeszcze jedną atrapą zdobiącą strony NFZ. Politykom przypominamy, że przeciętny Kowalski na leczenie wydaje rocznie z własnej kieszeni do 800 złotych. W całym budżecie ochrony zdrowia jest to prawie 40 procent. Więcej nie da się z nas wycisnąć. MiC

kobietom chodzenie wyłącznie w płóciennych pasiastych kapturach bez podszewki i lamowań, a w Hamburgu w 1483 roku wydano statut zabraniający noszenia klejnotów wszystkim kobietom „okrytym złą sławą”. Panie uprawiające najstarszy zawód świata niespecjalnie przejmowały się narzucanymi przez zacnych mężów kanonami przyzwoitości strojów, więc i wykroczenia przeciw „nieskromności” ubiorów notowane były często. W 1427 roku w Paryżu niejakiej Jeannette la Petite wyrokiem sądu publicznie obcięto zbyt wysoki kołnierz, odpruto od sukni rękawy podbite futrem wiewiórczym i stosownie skrócono ogon płaszcza, a srebrny pas zarekwirowano z przeznaczeniem na pobożny pożytek. Innej paryskiej kurtyzanie (1459 r.) na mocy prawa nie omieszkano skonfiskować – oprócz podszytej gronostajami satynowej peleryny – różańca z korali wraz z modlitewnikiem ozdobionym srebrną klamrą. AK

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

LISTY Cudowny dar Przed chwilą zobaczyłem w telewizorze B16, który gromił i straszył Brazylijczyków, że klątwa ciąży na wszystkich wysokich rangą politykach (u nas się na to nie zdobył), którzy opowiadają się za aborcją. Następnie stwierdził, że życie to dar, nawet jeśli żyje się w skrajnie trudnych warunkach. Śmieszy mnie ta egzaltacja na pokaz, bo cóż to niby za dar, skoro nawet największy głupek, debil, kretyn czy idiota bez najmniejszych problemów może nim szastać (siać) na lewo i prawo, byle tylko trafił na chętną, która będzie z nim robiła fiku-miku. I całe szczęście, że nie tak łatwo przychodzi mu to znajdowanie, gdyż świat momentalnie zapełniłby się tłumem imbecyli, niezdolnych do egzystowania na własną rękę. Gdyby to rzeczywiście był dar, jak stara się nam wmówić Kościół, po cóż u licha ludzie od zarania dziejów broniliby się przed nadmiernym wzrostem populacji, stosując różne środki zapobiegawcze, a w krańcowych przypadkach sięgając po aborcję. No, po co?! Z punktu widzenia Krk, jest to istotnie dar, bo dzięki niemu żyje sobie w dostatku na świecie cała horda pasożytów (z B16 na czele), których cały wysiłek skierowany jest właśnie na wmawianie ludziom, że ich nadrzędnym celem na ziemi jest niekontrolowany rozród. W dodatku – przy minimum rozkoszy. Ciekawe, po co w takim razie oni sami uganiają się za panienkami (wielu za chłopczykami), jeśli w kontaktach z nimi nie szukają rozkoszy?! Obłuda, hipokryzja, cynizm, cwaniactwo. To wszystko zbyt mało, by określić ich sposób na życie. Kostek

Turcja czy Europa? 11 maja br. podczas wystąpienia na temat kierunków polityki zagranicznej minister Fotyga eksponowała potrzebę i silne poparcie dla planów przyjęcia Turcji do Unii Europejskiej. Nie wspomniała jednak, jak wobec tego Turcy – w zdecydowanej większości wyznający islam – w krajowym referendum mieliby zaakceptować Konstytucję Europejską, do której nasze władze chcą wpisać chrześcijańskie, i tylko chrześcijańskie korzenie Europy! A jaka będzie postawa obecnych władz polskich, jeśli Turcja zażąda wpisania także islamskiego rodowodu cywilizacji europejskiej, co historycznie jest jak najbardziej uzasadnione? W świetle powyższego, dzisiejsze „poparcie” naszego MSZ dla unijnych aspiracji Turcji – bez wycofania polsko-watykańskiego dążenia do katolickiej preambuły eurokonstytucji – jest werbalnym biciem piany.

Takim samym jak wcześniejsze, wyłącznie propagandowe, cynicznie obliczone na uzyskanie poklasku „hołoty”, ględzenie PiS-owców o dążeniu do wprowadzenia w Polsce kary śmierci, faktycznie niemożliwym do spełnienia ze względu na wiążące standardy unijne! Czytelnik

Ubecja IV RP Głupota goni głupotę – tak w skrócie można określić obecne rządy pod wodzą Trójprzymierza. Ci

zagorzali katolicy myślą tylko o tym, jak skłócić społeczeństwo, a teraz wymyślili, jak dokopać staruszkom. Jest takie przykazanie: kochaj bliźniego swego jak siebie samego. Nie znają zapewne swojej Biblii, stąd u tych niby-chrześcijan tyle jadu i nienawiści. Na ,,tapetę” idzie następna głupia ustawa o obcięciu rent i emerytur funkcjonariuszom SB. Przecież to ci, co taką uchwałę wprowadzili w życie, powinni być rozliczeni, a nie ci, co ją musieli wykonywać! Takie były czasy i taki ustrój (narzucony!), a nie ludzie w nim żyjący. Ci, co tak dużo krzyczą, sami korzystali z dobrodziejstw tamtego systemu. Chcąc rozliczać tamte czasy, trzeba brać pod uwagę plusy i minusy minionych

LISTY OD CZYTELNIKÓW lat. Rozliczyć chcą ubecję z lat 1944–56, a więc ponad 50 lat wstecz! Tych, co te ustawy uchwalali, dawno nie ma wśród nas. Trzeba zatem rozliczyć nieboszczyków! Takie wydarzenie miało już miejsce w historii Kościoła. Gdyby ci zagorzali,, katolicy” więcej czasu poświęcali na czytanie historii, wiedzieliby, że takie rozliczanie nieboszczyków nazywa się sądem trupim. Taki sąd wykonano na papieżu Formozusie (891–896), którego po śmierci wykopano z grobu i osądzono, a poćwiartowane członki wrzucono do Tybru.

A więc, Panowie i Panie, za łopaty i na cmentarze – tam leżą ci wasi przeciwnicy nierównej walki (nie będą się nawet bronić). Leżąc w ciszy i skupieniu, czekają aż ich wnuki i prawnuki przyjdą wyrównać rachunki krzywd. A my czekamy na następne głupie tematy zastępcze. MiniStrant, Siedlce

Ruch antywojenny zapowiada protesty W niedzielę 13 maja, na konferencji prasowej, Inicjatywa „Stop Wojnie” zapowiedziała swój udział w protestach przeciw szczytowi grupy G8 w Heiligendamm koło Rostocku

w Niemczech oraz organizację demonstracji na Helu w czasie spotkania George’a W. Busha z Lechem Kaczyńskim w rezydencji Prezydenta RP koło Juraty na Helu. Filip Ilkowski z Inicjatywy „Stop Wojnie” zwrócił uwagę, że tam, gdzie spotykają się Bush, Blair i Putin, odpowiedzialni za rzeź Iraku, Afganistanu i Czeczenii, nie może zabraknąć ruchu antywojennego. Ilkowski zapowiedział wyjazd „wesołego autokaru alterglobalistów”, który najpierw pojedzie na protesty do Rostocku, a następnie na „powitanie” George’a W. Busha na Helu. „Naszym hasłem będzie: »Stop Bushowi, stop wojnie, stop tarczy – welcome to Hel(l)!«” – dodał. Zapowiedział także organizację autokaru z Warszawy bezpośrednio do Juraty. Maciej Wieczorkowski, także z Inicjatywy „Stop Wojnie”, podkreślił, że „w jakimkolwiek kraju Bush się pojawi, ludzie przeciw niemu protestują. W Polsce nie będzie inaczej”. Szczyt grupy G8 w Heiligendamm odbędzie się w dniach 6–8 czerwca. Przyjazd George’a W. Busha na Hel zapowiadany jest na 8 czerwca, bezpośrednio po zakończeniu obrad w Niemczech. Demonstracja Inicjatywy „Stop Wojnie” ma przejść trasą z dworca PKP w Juracie do rezydencji Prezydenta RP. [email protected]

Referendum w sprawie tarczy Przez 18 lat od zmiany ustroju nie narodziła się w Polsce demokracja. Kolejny raz ma się okazać, że zdanie społeczeństwa nie ma w Polsce żadnego znaczenia. W kluczowych sprawach głos obywateli jest pomijany. Tak było i jest z wojną, którą władze RP, wbrew opinii publicznej, wydały

19

Irakowi i prowadzą ją od czterech lat u boku amerykańskiego imperialisty. Tak również ma być i dziś w sprawie instalacji amerykańskich baz i elementów tzw. tarczy antyrakietowej. Władza nie informuje o śmiertelnych zagrożeniach, jakie wiążą się z istnieniem obcych rakiet na naszym terytorium. Nie informuje, że eksterytorialne bazy obcego imperium na dziesięciolecia naznaczą naszą przyszłość i skonfliktują z sąsiadami. Społeczeństwo nie wie, że na skutek decyzji władz Polska może stać się celem ataków z użyciem broni jądrowej. Tarcza nie służy naszemu bezpieczeństwu. Tarcza ma chronić USA. Polska Partia Pracy wychodzi z założenia, że tak ważne decyzje jak oddanie obcemu państwu części naszego terytorium i umieszczenie tam rakiet, nie mogą zapadać wbrew społeczeństwu i bez jego udziału. Dlatego 9 maja rozpoczęliśmy zbieranie podpisów pod wnioskiem o referendum. Każdy dorosły obywatel naszego kraju ma niezbywalne prawo zadecydować, czy chce być tarczą Ameryki i na swą pierś przyjmować ciosy skierowane w USA. Musimy o tym zdecydować w bezpośrednim głosowaniu. Takie decyzje nie mogą zapadać w rodzinnym gronie dwu braci. Nasz kraj od 62 lat żyje w pokoju z innymi narodami. Nie mamy wrogów zewnętrznych i nie zanosi się na to, by się to zmieniło. Mamy prawo zdecydować, czy chcemy żyć dalej w pokoju, czy też chcemy w imię obcych interesów narażać się na atomowy holocaust. Jarosław Augustyniak Ze strony www.partiapracy.pl można ściągnąć wzór listy do zbierania podpisów pod wnioskiem o referendum. Listy można wysyłać na adres: PPP, al. Wyzwolenia 18, 00-570 Warszawa.

20

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

OKIEM BIBLISTY

PYTANIA CZYTELNIKÓW

Ewangelie pozakanoniczne Dlaczego do kanonu Nowego Testamentu nie włączono wielu pism i ewangelii znalezionych w egipskim Nag Hammadi: Tomasza, Filipa, Marii Magdaleny, Ewangelii Prawdy, czy jeszcze innych, na przykład Ewangelii Barnaby lub Apokalipsy Piotra? Czym kierowały się kościoły, że odrzuciły te pisma, chociaż powstały one w tym samym mniej więcej czasie co ewangelie kanoniczne? Na tak postawione pytanie należy przede wszystkim odpowiedzieć, że pisma te nie powstały w tym samym czasie co ewangelie kanoniczne i pozostałe pisma Nowego Testamentu. O ile bowiem teksty pozakanonicznych pism chrześcijańskich, w tym pism znalezionych w Nag Hammadi, powstawały w ciągu kilku wieków, począwszy od II w. po Chrystusie, o tyle pisma Nowego Testamentu powstały w okresie od 50 do 100 roku po Chrystusie. A zatem należy stwierdzić, że chociaż kanon pism NT ostatecznie został ustalony dopiero w drugiej połowie IV w. po Chrystusie, to wszystkie zawarte w nim pisma od dawna były w powszechnym obiegu i niemal w całości można je odtworzyć na podstawie pism tzw. ojców Kościoła, bez odwoływania się do rękopisów. O tym, że pisma te (NT) były znane, czytane i cieszyły się dużym autorytetem, zanim zostały ujęte w kanon, świadczą nie tylko listy apostolskie (por. Kol 4. 16; 1 Tes 5. 27; 2 Tes 3. 14; 2 P 3. 15–16), ale również takie dokumenty jak list Polikarpa, nauczyciela Ireneusza, który pisząc do Filipian (ok. 110 r. po Chr.), odwołuje się do czterech Ewangelii, Dziejów Apostolskich oraz 13 innych pism późniejszego Nowego Testamentu; listy Ignacego Antiocheńskiego (z ok. 108 r. po Chr.), które zawierają cytaty bądź odniesienia do Ewangelii, Dziejów oraz 19 listów apostolskich; list Klemensa Rzymskiego do Koryntian (ok. 96 r.), który wymienia ewangelie synoptyczne i osiem innych pism NT; pisma Papiasza z Hierapolis (ok. 70–140 r. po Chr.), który w swym pięciotomowym traktacie powołuje się na ewangelie kanoniczne i inne pisma; ,,Apologia pierwsza” Justyna Męczennika (100–165), która wspomina o chrzcie i kuszeniu Jezusa oraz ustanowieniu Wieczerzy Pańskiej; pisma Ireneusza, a szczególnie ,,Adversus haereses” z około 180 r., w których wymienia wszystkie ewangelie kanoniczne i prawie wszystkie pisma NT; manuskrypt zwany Fragmentem Muratoriego z 190 r., który wspomina Ewangelię św. Łukasza oraz Ewangelię św. Jana; wreszcie

świadectwa Orygenesa (185–254), Klemensa Aleksandryjskiego (150–215) i Tertuliana (155–220), które pokrywają się z wcześniejszymi świadectwami. Co więcej, wczesne powstanie ksiąg kanonicznych potwierdza również większa część pism gnostycznych. Na przykład jedna z wcześniejszych – Ewangelia Tomasza – przytacza wiele wypowiedzi Jezusa znanych z ewangelii kanonicznych. Podobnie zresztą jak Ewangelia Prawdy, która nawiązuje zarówno do Dziejów Apostolskich, 1 Listu Jana, 1 Listu Piotra, jak i innych ksiąg Nowego Testamentu. Fakt ten świadczy o tym, że pisma apostolskie cieszyły się ogromnym autorytetem na długo przed ostatecznym ustaleniem kanonu Nowego Testamentu. Tłumaczy również, dlaczego pism z Nag Hammadi lub innych nie włączono do tego kanonu. Stało się tak dlatego, że powstały one na długo po okresie apostolskim. Przypomnijmy, że z około 50 pism znalezionych w Nag Hammadi w 1945 r. (Górny Egipt) jedynie Ewangelia Tomasza i Ewangelia Prawdy powstały około 140 roku. Pozostałe zaś, np. Ewangelia Filipa czy Ewangelia Marii Magdaleny, pochodzą z przełomu II i III wieku po Chrystusie, a jeszcze inne – z wieków późniejszych. Pisma te nie zostały włączone do kanonu NT, ponieważ zawierają bądź to zbyt szczupłe informacje o Jezusie, bądź też informacje historycznie mało wiarygodne, a nawet sprzeczne z przesłaniem Nowego Testamentu. Innymi słowy: wizerunek Jezusa w tekstach z Nag Hammadi i podobnych pismach różni się zasadniczo od biblijnego obrazu Jezusa. Gnostyczne ewangelie przedstawiają bowiem Chrystusa nie jako Odkupiciela i ofiarę za grzech, ale jako Objawiciela, który udziela gnozy (wiedzy), aby przebudzić pogrążonych w letargu niewiedzy. Jezus nie jest więc przedstawicielem Boga Stwórcy z kart Starego Testamentu, lecz jakimś wyższym bytem (aniołem), który zstąpił na ziemię po to, aby oświecić poszukujących wiedzy i pomóc im w osiągnięciu zbawienia poprzez odkrycie ich własnej boskości.

Zatem wyżej wymienione ewangelie to w przeważającej mierze pisma gnostyczne, które zaprzeczają nie tylko przesłaniu ewangelii kanonicznych, ale również przesłaniu pism Starego Testamentu. Nie interesuje ich Jezus historyczny, Jego życie, śmierć i zmartwychwstanie, i dlatego w pismach tych albo wcale, albo niewiele mówi się na ten temat. Mało tego, niektóre z nich negują cierpienie i śmierć Chrystusa, przedstawiając dwóch Jezusów: jednego cierpiącego na krzyżu, a drugiego zadowolonego i śmiejącego się, który twierdzi, że nigdy nie cierpiał (np. Apokalipsa Piotra, Pierwsza Apokalipsa Jakuba, Drugi Traktat Wielkiego Seta). Gnostycy wierzyli bowiem, że Chrystus

zstąpił na Jezusa podczas chrztu i opuścił go przed śmiercią na krzyżu. Pisma gnostyczne różnią się też w odmiennym spojrzeniu na Boga, stworzenie i upadek człowieka. ,,Według gnostyków, dramat rodzaju ludzkiego ma źródło w złym wykorzystaniu mocy przez stwórcę ignoranta i w wynikającym z tego uwięzieniu naszych dusz w materii. Jezus gnostyków kieruje w tę właśnie stronę naszą uwagę i pomaga rozniecić tlącą się w nas iskrę bożą. Tymczasem według nauczania biblijnego, problem jest natury etycznej: ludzie zgrzeszyli przeciwko dobremu Stwórcy (...). Według gnostycyzmu, świat jest zły, ale dusza – kiedy zostanie uwolniona z jego więzienia – dobra. Według Biblii natomiast, świat został stworzony jako dobry (Rdz 1), lecz ludzie wskutek nieposłuszeństwa utracili niewinność i czystość” (Douglas Groothuis, ,,Jezus w świetle New Age”).

Pisma gnostyków oskarżają Boga Stwórcę o wszelkie zło. Dla nich Bóg Starego Testamentu nie jest więc ani najwyższy, ani dobry. Jest zły. Natomiast Biblia mówi o czymś zupełnie innym; głosi, że to ludzkie serce jest podstępne, złe i zepsute: ,,Albowiem z wnętrza, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, wszeteczeństwa, kradzieże, morderstwa, cudzołóstwo, chciwość, złość, podstęp, lubieżność, zawiść, bluźnierstwa, pycha, głupota. Wszystko, co złe, pochodzi z wewnątrz i kala człowieka” (Mk 7. 21–23, por. Jr 17. 9; Mt 7. 11). A zatem z biblijnego punktu widzenia to nie Bóg jest zły i nie materia jest przyczyną ludzkich problemów, ale sam człowiek. Ponieważ to on wskutek nieposłuszeństwa zdominowany został przez zło i jest za nie odpowiedzialny. Głównym więc jego problemem nie jest ,,obojętny” Bóg

lub ,,zła” materia, ale samolubne serce i brak harmonii z dobrym Bogiem Ojcem (por. Mk 10. 18). Ewangelie i pisma gnostyków nie tylko więc przeczą ewangeliom kanonicznym, ale w znacznym stopniu dyskwalifikują również Stary Testament, co jest nie pogodzenia z pełnym szacunku stosunkiem Jezusa do pism Mojżesza i proroków (Mt 5. 17; 15. 3–4; 22. 29; Mk 12. 28–31; Łk 10. 26; 16. 29, 31; 24. 25–27; J 5. 39). Przepaść pomiędzy Nowym Testamentem a ewangeliami i innymi pismami gnostycznymi jest więc o wiele głębsza, niż się powszechnie uważa. Pisma te bowiem zupełnie w innym świetle przedstawiają zarówno Boga, Jezusa, śmierć,

zmartwychwstanie (jeśli w ogóle mówią o tych wydarzeniach), jak i królestwo Boże, istotę człowieka, zbawienie, grzech, a nawet pozycję kobiety. Na przykład w Ewangelii Tomasza można przeczytać: ,,Rzekł Szymon Piotr do nich: Niech Mariham odejdzie od nas. Kobiety nie są godne życia. Rzekł Jezus: Oto poprowadzę ją, aby uczynić ją mężczyzną, aby stała się sama duchem żywym, podobnym do was mężczyzn. Każda kobieta, która uczyni siebie mężczyzną, wejdzie do królestwa niebios” (ks. Marek Starowieyski, ,,Apokryfy Nowego Testamentu”, część 1). Jak łatwo zauważyć, słowa te przeczą ewangeliom kanonicznym. Jezus bowiem nigdy nie mówił o potrzebie przekształcenia kobiety w mężczyznę. Dlaczego? Ponieważ nie uważał kobiety za istotę niższą od mężczyzny. Oto dlaczego wszystkim ewangeliom i pismom gnostycznym sprzeciwiali się tzw. ojcowie Kościoła. Oczywiście, nie wszystkie ewangelie i pisma, które powstały w pierwszych wiekach po Chrystusie, miały gnostycki charakter. Obok nich istniały bowiem i inne pisma: listy apokryficzne, apokalipsy (chrześcijańskie i gnostyckie), księgi sybillińskie, a również tzw. ewangelie dzieciństwa Jezusa, czy apokryfy mówiące o św. Józefie, Janie Chrzcicielu, o męce Pańskiej i zmartwychwstaniu oraz o odejściu Marii z tego świata. Również te pisma nie zostały włączone do kanonu Nowego Testamentu. Dlaczego? Po pierwsze – one również powstały w okresie poapostolskim; po drugie – wiele z tych utworów zalicza się do judaizujących lub gnostycyzujących; po trzecie – treść ich nie tylko odbiega od zasadniczego przesłania Nowego Testamentu, ale w niektórych przypadkach jest wręcz baśniowa (np. Protoewangelia Jakuba czy apokryfy o odejściu Marii). Podobnie zresztą jest z osławioną Ewangelią Barnaby. Mało tego, że powstała w późnym okresie, i to jeszcze w środowisku muzułmańskim, a więc przedstawia Jezusa w świetle nauki islamu, to jeszcze podaje, że Judasz umarł w miejsce Jezusa. Jak pisze ks. Marek Starowieyski: ,,Utwór powstał, by poprawić »fałszywe ewangelie« chrześcijan, szczególnie zafałszowane przez Pawła” (tamże). Słowa te są aż nadto wymowne, by je komentować. Cokolwiek by więc powiedzieć o pismach apokryficznych, również tych z Nag Hammadi, jedno jest pewne: lektura ich pozwala dostrzec, że mamy do czynienia z zupełnie innym gatunkiem literackim niż ewangelie kanoniczne. A zatem jeśli fascynują nas pisma apokryficzne, które powstały w okresie od II do VII wieku po Chrystusie, czyż nie bardziej powinny nas zajmować pisma Nowego Testamentu, które powstały w I stuleciu? BOLESŁAW PARMA

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

V

ike Vaira-Freiberga, Valdas Adamkus, Toomas Hendrik IIves, Micheil Saakaszwili... Co łączy te osoby? To bardzo proste – są prezydentami krajów nadbałtyckich: Łotwy, Litwy i Estonii oraz Gruzji. Każdy z tych krajów to była republika radziecka. Każdy z prezydentów jest bądź to reemigrantem, bądź to jakiś czas przebywał w Ameryce. Taki przypadek. Wszyscy mają za sobą demokratyczne wybory – są ich zwycięzcami. W żadnym razie nie można więc powiedzieć, że zostali zainstalowani za pomocą obcych bagnetów. Tylko gruziński przywódca doszedł do władzy w wyniku rewolucji, co się jednak nie liczy, gdyż była to „rewolucja róż”, którą na dodatek on sam sobie zorganizował. Ten młody adwokat po uniwersytecie Columbia i po stażu w USA wrócił do ojczyzny i został ulubieńcem ówczesnego prezydenta Eduarda Szewardnadzego, niegdyś popularnego w świecie ministra spraw zagranicznych Związku Radzieckiego. No, ale jak wiadomo – łaska pańska na pstrym koniu jeździ – Szewardnadze był popularny, gdy był ministrem potężnego ZSRR. Gdy jednak udało się ZSRR trochę poddusić i odpadły od niego niektóre kraje związkowe (trzeba trafu – położone w ważnych dla byłego ZSRR regionach strategicznych), Szewardnadze został prezydentem niepodległej Gruzji. Rosja mogła więc żywić złudzenia, że z tej strony nie grozi jej jakaś nieprzyjemna niespodzianka, choć jej niedawny minister spraw zagranicznych zaczął się wypowiadać w tonie – delikatnie mówiąc – nieco zaskakującym. Mimo wysiłków i prozachodniej retoryki, Szewardnadze zaczął jednak tracić swą polityczną moc, a jednocześnie międzynarodowa opinia publiczna wykazywała wobec aspiracji Gruzinów coraz więcej zrozumienia. Poszło dobrze, bo na miejscu był już ten Saakaszwili, na razie

totumfacki Szewardnadzego, członek popierającej go partii – Związku Obywatelskiego – i minister sprawiedliwości w jego rządzie. Saakaszwili rychło przejrzał na oczy, założył własną partię z przymiotnikiem „narodowy” w nazwie i wygrał wybory samorządowe w Tbilisi. Jego popularność rosła jak na drożdżach – on był młody

MAREK & MAREK zapewniono mu spokojną emeryturę. Rozpisano nowe, uczciwe wybory i prezydentem został Micheil Saakaszwili – bożyszcze Gruzinów. Szybko poszło – „rewolucja róż” wybuchła w listopadzie 2004 roku, a już w styczniu 2004 było po demokratycznych i niesfałszowanych wyborach. Saakaszwili uzyskał 96 proc. głosów.

w roku 1937, więc jest możliwe, że rodzice z małą Vike za rączkę uciekali przed Armią Czerwoną. Wychowywała się w obozie dla uchodźców w Niemczech, by ostatecznie poprzez Maroko wylądować w Kanadzie. Zanim wróciła na Łotwę, żeby otoczyć ten kraj swoją miłością, robiła w Kanadzie piękną karierę naukową

COŚ NA ZĄB

Swaboda, czyli freedom

i przystojny, a Szewardnadze stary i siwy; on mówił o prawdziwej wolności, a choć Szewardnadze też, to jako minister spraw zagranicznych ZSRR, a wcześniej minister porządku publicznego, spraw wewnętrznych i milicji w Socjalistycznej Republice Gruzji, był niewiarygodny. Lud coraz bardziej się niecierpliwił, więc Micheil Saakaszwili (na zdjęciu) zorganizował mu tę swoją „rewolucję róż”, czyli obalił Szewardnadzego. Stary lis dobrze się orientował w tym, co się dzieje, bo przecież widział już i wiedział niejedno. Zrozumiał, że z koniem nie ma sensu się kopać. Poddał się więc wydarzeniom, a w zamian

Także prezydent Estonii Toomas Hendrik IIves, podobnie jak Micheil Saakaszwili, studiował w Stanach Zjednoczonych na uniwersytetach Columbia i Pensylwania. Potem, niczym nasz Jan Nowak-Jeziorański, pracował w Radiu Wolna Europa. IIves zrobił piękną karierę – był ambasadorem Estonii w USA, Kanadzie i Meksyku, na koniec ministrem spraw zagranicznych Estonii. Teraz jest jej prezydentem. Wszystko dzięki odważnej decyzji rodziców, którzy uciekli z ZSRR do Szwecji. Rodzice pani Vike Vaira-Freiberga też uciekli, ale z innego kraju bałtyckiego – z Łotwy. Urodziła się

GŁASKANIE JEŻA

Teczka Agnieszki Temu, że otwarcia wszystkich teczek (po antylustracyjnym wyroku TK) żądają pospołu i Kaczyński, i Rokita, i Giertych, i Lepper, dziwić się nie należy. Ale że ich tropem idzie w „Wyborczej” Adam Michnik we wstępniaku-manifeście zrozumieć nie sposób. Michnik w tekście „Otwórzmy teczki” pisze m.in.: „Trzeba wreszcie ukrócić wszechwładzę tej koszmarnej policji pamięci i szantażu, bo tym przecież jest obecne kierownictwo IPN”. Na razie trudno nie zgodzić się z tymi słowami, ale dalej nic już nie jest takie proste: „Musimy teczki upublicznić, żeby – brzmi to paradoksalnie – nie żyć we władzy teczek, którymi się gra, których zawartości »wyciekają«, których się ostentacyjnie używa w grze politycznej. Nie widzę innego wyjścia. Lepiej koniec horroru niż horror bez końca”. Byłabyż to złota myśl Pana Adama, gdyby horror rzeczywiście po otwarciu archiwów

IPN się skończył. Ale on się dopiero zacznie i będzie trwał i trwał... Aby wytłumaczyć mój pesymizm, posłużę się zwykłą arytmetyką. Co to bowiem znaczy: „teczki upublicznić”? To znaczy udostępnić je w internecie (trudno bowiem wyobrazić sobie kilkusetkilometrową kolejkę ciekawskich do drzwi IPN). Według najostrożniejszych wyliczeń, teczek jest w Instytucie ponad 600 tysięcy (niektórzy mówią o ponad milionie). I teraz wyobraźmy sobie superinformatyka, który z nieprawdopodobną, nieosiągalną przecież sprawnością skanuje jedną teczkę w ciągu jednej godziny i niezwłocznie umieszcza ów skan w sieci. Nietrudno policzyć, że taka operacja wykonywana nieprzerwanie dzień i noc, świątek i piątek, potrwa prawie 70 lat. A przecież kopiowanie jednostkowych, często kilkusetstronicowych akt potrwa ciut dłużej niż godzinę, więc nawet gdyby przy tej operacji zatrudnić sztab ludzi,

– została profesorem psychologii i pełniła wiele funkcji naukowych. Valdas Adamkus jest najstarszym przywódcą pośród prezydentów krajów bałtyckich. Ma 81 lat i bogate życie za sobą. Urodził się w Kownie, a na początku wojny działał w ruchu antyniemieckim. Po pobycie – w roku 1944 – w Niemczech wrócił na Litwę i tym razem rozpoczął walkę z okupantem sowieckim. Szczęśliwie przedostał się ponownie do Niemiec, skończył uniwersytet w Monachium, zdobył dwa medale w Olimpiadzie Narodów Zniewolonych i w roku 1948 wyjechał do USA. Działał tam bardzo intensywnie na rzecz

całość potrwa dwa pokolenia. No i dobrze – ktoś powie – niech trwa, ile chce. Otóż wcale niedobrze, bo to znaczy, że gra teczkami wcale się nie skończy. Przeciwnie, przybierze na sile i znaczeniu. Kto bowiem zakaże Kurtyce otwierać tę akurat teczkę, którą on chce, czy raczej tę, którą mu kazano? Obecnie władza gra teczkami poprzez sterowanie ich wyciekami, co nie do końca jest łatwe i bezpieczne. Zawsze może bowiem jakiś „odwrócony” pismak z „Gazety Polskiej” czy „Wprost”, dziennikarz, którego ruszyło sumienie, o draństwie głośno opowiedzieć. Po otwarciu zasobów IPN wszystko już stanie się lege artis. Czy już wkrótce nie będzie możliwy np. taki tekst imć Kurtyki: – No co, Kowalski, mamy tu, wicie rozumicie, waszą teczkę. Puszczamy ją w internet teraz czy za 20 lat? Wybór należy do was... I co Kowalski wybierze..? Za święty spokój, za pracę, za emeryturę, za resztki godności zamiast wstydu? A jaka będzie cena owego spokoju? W wielu przypadkach przerażająco KAŻDA i zależna od tego, na co, komu i do czego Kowalski aktualnie jest potrzebny. Ale jest jeszcze i inny aspekt otwarcia „wszystkiego dla wszystkich”. Ów aspekt ma

21

Litwy i Litwinów, organizował pomoc, choć formalnie – jako obywatel amerykański – był członkiem amerykańskiej Partii Republikańskiej. Prezydentem Litwy jest już drugi raz – ostatnie wybory wygrał z Kazimierą Prounskiene, pierwszą panią premier niepodległej Litwy. W walce o prezydenturę oskarżono ją o związki z KGB. O takie związki akurat pana Adamusa nie oskarżano nigdy. Ten krótki przegląd personalny jest najlepszym dowodem na wyższość amerykańskiego systemu nauczania. W naszych rejonach geograficznych jest to system na ogół przez specjalistów krytykowany za to, iż nastawiony jest nadmiernie na różnego rodzaju testy. W ten sposób traci się podobno z pola widzenia człowieka z całym jego wewnętrznym skomplikowaniem, a kształci wąsko zaprogramowanego robota. Nawet jednak jeśli tak czasem bywa, to absolwenci amerykańskich i kanadyjskich uniwersytetów, którzy zostali prezydentami krajów swojego pochodzenia, są najlepszym dowodem, że to niekoniecznie jest prawda. Ten system po prostu dobrze przygotowuje do pracy w każdych warunkach i w każdym rejonie świata. W tym spisie sukcesów amerykańskiego systemu uniwersyteckiego nie wymieniam prezydenta Ukrainy – Wiktora Juszczenki – bo on nie studiował w USA. Co prawda studiowała tam i wychowywała się jego żona, ale to przecież nie to samo. Nawet jeśli brać pod uwagę wielkie wpływy, jakie w USA i Kanadzie ma ukraińska diaspora, która powstała tam w wyniku burzliwej ukraińskiej historii i skutków drugiej wojny światowej. Wszystko, na co być może ma wpływ żona prezydenta Ukrainy, to jego postawa wobec żołnierzy OUN i UPA, których na Ukrainie otacza szacunkiem i zrozumieniem, i co na pewno w diasporze nie pozostaje niezauważone. MAREK BARAŃSKI

na imię Agnieszka. Znałem ją, gdy miała 23 lata i kończyła studia. Już wówczas była szczęśliwą, zakochaną żoną pewnego studenta. Ten jednak wyjechał na tydzień na jakieś seminarium naukowe. Ona została. I czy to alkoholu było za dużo, czy innego świństwa, dość, że smutni panowie zrobili jej zdjęcia. W jej własnym akademikowym pokoju, podczas jednego, jedynego razu w życiu z facetem, który nie był jej mężem, nawet nie kolegą, tylko jakimś pijackim kaprysem. A „kaprys” wiedział, co i po co robi. Gdy pokazano jej fotografie (podobno straszne) załamała się i podpisała to, co jej podsunięto. A była kadrową działaczką Niezależnego Zrzeszenia Studentów. Dziś jest nauczycielką w pewnej górskiej wiosce. Ma dwie dorosłe córki i tego samego, nadal kochającego męża. Otwórzmy, Panie Michnik, teczkę Agnieszki. Niech tamte zdjęcia obejrzą sobie w internecie jej uczniowie, jej dzieci, jej mąż. Niech wydrukowane przez kilka świń zawisną na gminnej tablicy ogłoszeń. Ile jest takich Agnieszek, takich zdjęć, takich historii? Ale nawet gdyby była tylko ta jedna jedyna, warto się poważnie zastanowić. Nieprawdaż? MAREK SZENBORN

22

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

RACJONALIŚCI

T

en wiersz Andrzeja Waligórskiego to nie jest zwykły utwór poetycki. Ten tekst to skończona rewelacja i na pamięć powinien się go nauczyć każdy łobuz czerpiący swoją wiedzę o życiu z teczek służb specjalnych oraz każdy historyk i pseudohistoryk z IPN. Poczytajcie, bo to najlepszy komentarz do tego, co się obecnie dzieje...

Okienko z wierszem Podstęp archiwisty Archiwista Carskiej Ochrany Swe archiwum znowu przegląda, Dobrotliwym wzrokiem ze ściany Car Mikołaj mu się przygląda. Z dokumentów spiętrzonej matni Archiwista wskrzesza przeszłość sławną, Archiwista to już ostatni, Wszyscy inni umarli dawno. Cień na ścianie apokaliptyczny, Światło lampy odbija łysina – Ongiś postrach więźniów politycznych, Dzisiaj mały nędzny starowina. Archiwista myśli: – Co mi z tego, Żem przechował te wszystkie księgi, Że mam donos na Piłsudskiego, Że Frunzemu mógłbym sprawić cięgi, Że wiem wszystko – kto, gdzie, kiedy, co krzyczał, Kto co mówił w Argentynie i w Turynie... Już Józefa Wissarionowicza Żebym nawet stanął dęba – nie przyskrzynię... Im to dobrze, mieli życie ciekawe, Ciągłe walki, różne czyny wspaniałe, Każdy zdobył jakąś chwałę lub sławę, A ja jeden nieznany zostałem... Tutaj tak się wzruszył i podniecił, Że wyszeptał: – O moi mili, Moje orły, moje drogie dzieci, Czegoż wy mnie tu samego zostawili? Sklerotyczna myśl w głowie się plącze, Łza wypływa spod kaprawej powieki: – Ja – zawołał – do was też dołączę! Już my razem będziemy, na wieki! Pióro skrzypi, gwałcąc nocną ciszę, Po papierze błądzi ręka stara, Archiwista sam na siebie donos pisze... Straszny donos, że chciał opluć cara... Wsadzi donos między dokumenty Jak bandyta między żebra scyzoryk, Niech tkwi donos, spinaczem przypięty, Aż go kiedyś znajdzie młody historyk. Przestudiuje wszystkie akta, listy, Publikację napisze długą, I przerzuci trupa archiwisty ...z jednej strony barykady – na drugą!... I – być może – archiwista nas wykiwa, Zyska naszą wdzięczność lub życzliwość... Historyku! Badając archiwa, Miej na względzie i taką możliwość!

Spotkanie RACJI Polskiej Lewicy W sobotę, 19 maja, w Szczecinie przy ul. Wielkopolskiej 19, w Klubie Pracowników Nauki, odbędzie się otwarte spotkanie członków i sympatyków RACJI Polskiej Lewicy z przewodniczącym partii Janem Barańskim i sekretarzem generalnym Ziemowitem Bujko. Początek spotkania o godzinie 10.30. Po zakończeniu otwartego spotkania odbędzie się wojewódzki zjazd zachodniopomorskich struktur RACJI Polskiej Lewicy.

O wartościach i tolerancji Demokratyczna Unia Kobiet we Wrocławiu zaprasza na spotkanie i debatę o tolerancji i wartościach w polityce – z udziałem prof. Marii Szyszkowskiej. Spotkanie odbędzie się w niedzielę, 27 maja bieżącego roku, we Wrocławiu przy ul. Ofiar Oświęcimskich 17. Początek o godzinie 12.30. W spotkaniu i debacie udział weźmie przewodniczący RACJI Polskiej Lewicy Jan Barański. Po zakończeniu debaty odbędzie się wojewódzki zjazd dolnośląskich struktur RACJI Polskiej Lewicy.

KATEDRA PROFESOR JOANNY S.

Super, czyli niekonstytucyjna ustawa konstytucyjna W IV RP wszystko jest super. Bracia, koalicja, polityka, moralność, peron we Włoszczowie, express, a przede wszystkim Prawo i Sprawiedliwość. Pisane oczywiście z dużych liter. Dla równowagi nie praktykuje się ich odpowiedników pisanych małymi literami. Zamiast prawa mamy Ziobrę. Zamiast sprawiedliwości – jego ludzi. Nic zatem dziwnego, że konstytucyjność nowo uchwalanych ustaw kwestionuje Trybunał Konstytucyjny, a realizację obowiązujących – Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu. Obydwa mają coraz więcej pracy, a wydawane przez nie wyroki dowodzą, że źle się dzieje w państwie polskim. Wbrew zapewnieniom premiera, Polakiem być nie warto. Warto być RPolakiem, ale wyłącznie czwartym. Pierwsze trzy miejsca są zajęte przez bliźniaków i Dorna. Czwarte, ex aequo, przeznaczone dla nowej, polskiej odmiany homo, którą jest człowiek sapiący. Myśleć nie powinien pod żadnym pozorem. To niepotrzebna strata czasu i energii. W dodatku niebezpieczna. Grozi niesubordynacją. Indywidualizuje. Pozbawia zdrowego odruchu bezmyślnego wykonywania poleceń. Myślenie szkodzi. Sapanie – przeciwnie. Nawet pomaga. Zlokalizować obiekt. Ostatnio najgłośniej sapał Senat. Musiał powołać Andrzeja Gwiazdę do Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Decyzja zapadła w pierwszej dwugłowie IV RP i miała być niezwłocznie wykonana przez Izbę Dumania. Kandydat robił, co mógł, żeby go nie wybrano. Ział ogniem

nienawiści. Pluł jadem. Oczernił marszałka Senatu, Borusewicza. Na nic się zdało. 51 sapiących uznało, że się nadaje. W zasadzie słusznie. Do Instytutu Prześladowań Narodu pasuje jak ulał. Gwiazda to – według słów wicemarszałka Putry – „piękny życiorys”. Szkoda, że nie umysł. Może zresztą lepiej. Wszak idzie do IPN z określoną misją. Do jej wykonania wystarczą urojenia, obsesje, fobie i zapiekła nienawiść. Posługiwanie się umysłem wręcz uniemożliwiłoby pracę. Sielankowy obraz superowości IV RP psuje brak superustaw. 13 maja 2007 roku premier ogłosił uroczyście, że w najbliższym czasie Sejm nadrobi to niedopatrzenie. W temacie lustracji uchwali taką ustawę, której nie zakwestionuje Trybunał Konstytucyjny. Nie taką dobrą. Taką czerezwyczajną. Będzie to niekonstytucyjna ustawa konstytucyjna. Niekonstytucyjna, czyli sprzeczna z konstytucją. Zgodnej PiS nie chce, bo nie po to robi lustrację, żeby kierować się zasadami państwa prawa. Pragnie odwetu i niedemokratycznego eliminowania przeciwników politycznych z życia publicznego. Jednakże, aby nie mógł jej obalić Trybunał, ustawa musiałaby być konstytucyjna pod względem trybu uchwalania. To wprawdzie niedopuszczalne, ale jakie wygodne. I jakie miłe – pokazać prezesowi Stępniowi gest Kozakiewicza. Jak PO dopuści, to... może z kija nie wypuści, ale kolejny bubel lustracyjny – jak najbardziej. Prawy Sejm uchwali lewą superustawę, niepodlegającą osądowi trybunalskiego układu przeciwników lustracji, żeby

ich nie nazwać dosadniej. To by było takie „spieprzaj, dziadu!” w wersji mnogiej i light. Pan Piotr R. – dyskutant z mojego bloga – ma też dobry pomysł, „żeby Edgar został Trybunałem Konstytucyjnym, oczywiście wyrabiałby się z tym zadaniem w przerwach służby jako batalion piechoty morskiej”. Jak najbardziej realne, bo jako wicepremier Gosiewski ma ponoć nie mieć nic do roboty. Naturalnie, jeśli pominąć pobieranie wynagrodzenia i pochodnych. Tymczasem prezesopremier postanowił nie opublikować do 15 maja wyroku Trybunału Konstytucyjnego. „Nie widzę żadnego powodu, aby się nadmiernie spieszyć” – powiedział. Nie wyjaśnił, że chce dostać i skserować oświadczenia lustracyjne kilkuset tysięcy obywateli, przez niedopatrzenie będących jeszcze na ważnych stanowiskach w państwie, choć są sapiens, a nie – sapiący. Właśnie w tym celu, z pomocą Dorna, Mularczyka i Kurtyki, w niegodny sposób odwlekał wyrok na lustrację. Nie udało się. Naraża się na Trybunał Stanu, byle mieć własnoręcznie podpisane dowody współpracy. Zwłaszcza tej, której naprawdę nie było, ale bezprawnie znalazła się wśród 58 kategorii wymienionych w zakwestionowanym załączniku do oświadczenia lustracyjnego. Wykorzysta je z całą bezwzględnością, jak przyjdzie pora. Chyba że prędzej przyjdzie na niego i jego formację. JOANNA SENYSZYN PS Zapraszam na www.senyszyn.blog. onet.pl

Trybunał oceni ocenę Kolejne pomysły dyskryminujące uczniów niekatolików w polskich szkołach publicznych, np. wliczanie stopnia z religii do średniej ocen, wzbudzają liczne protesty, m.in. RACJI Polskiej Lewicy. Partia uważa, że umieszczenie stopnia z religii na ogólnym świadectwie szkolnym jest sprzeczne z prawem, i przypomina wymianę korespondencji na ten temat z Ministerstwem Edukacji. W piśmie z 5 stycznia 2006 roku ministerstwo powołało się na rozporządzenie z 14 kwietnia 1992 roku w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii lub etyki, które przewiduje zapis oceny na świadectwie szkolnym. Jednak lekcje etyki są organizowane jedynie w bardzo niewielu szkołach (ułamek procenta). Oznacza to, że w większości przypadków uczniowie nieuczęszczający na lekcje religii mają na świadectwie kreskę. A takie świadectwo, zwłaszcza ze szkół zawodowych, jest dokumentem poświadczającym kwalifikacje, a więc dokumentem okazywanym osobom trzecim, np. pracodawcy. Na tej podstawie RACJA uznała, że umieszczenie na dyplomie informacji, iż uczeń nie uczęszczał na lekcje religii, może być naruszeniem art. 53 Konstytucji RP, który zapewnia prawo do zachowania milczenia w kwestii światopoglądu i przekonań religijnych, a także prywatności, a więc pogwałceniem art. 8 Europejskiej konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Wymienione uwagi przesłane zostały do ministra edukacji Romana Giertycha oraz do Parlamentu Europejskiego, choć – jak zaznaczono – „tym razem nie do Komisji Petycji, ponieważ jej przewodniczący, polski klerykał Marcin Libicki, nie zapewnia bezstronności”. Rzeczniczka partii Teresa Jakubowska poinformowała o trwających konsultacjach z prawnikami, w tym konstytucjonalistami, w celu sporządzenia wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności opisanego przypadku z konstytucją. Daniel Ptaszek

RACJA Polskiej Lewicy www.racja.org.pl, tel. (022) 620 69 66

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r. Ogłoszenia towarzyskie z Afganistanu

– Podobno Jarosław Kaczyński chciał otworzyć konto za granicą? – Tak, dowiedział się, że na Zachodzie banki mają „Premier Bank Account”! ¤¤¤ – Dlaczego Kaczyńskich wożą w samochodach z czarnymi szybami? – Żeby nikt nie widział, że siedzą w fotelikach... ¤¤¤ W mieście Jotpedwałowo chciano postawić pomnik Szopenowi. Kiedy uroczyście odsłonięto monument, oczom zdumionych zebranych ukazała się zamyślona postać Jana Pawła II w brązie. – Jak to?! Miał być Szopen! – zawołał ktoś z tłumu. Kiedy jednak gapie pochylili się nad tablicą przy pomniku, przeczytali: „Jan Paweł II słucha muzyki Szopena”. KRZYŻÓWKA Określenia słów znajdujących się w tym samym wierszu (lub kolumnie) diagramu zostały oddzielone bombką. Poziomo: 1) dzikie jak Negri l chodzą z białymi laskami l chudy, biały róg 2) ulubiony, wciąż chwalony l zaorany i obsiany l każdy ma swój akt 3) chytrus z Kalisza l kran bez wody l zżera, gdy premiera 4) bzdurne danie l przyciąga pielgrzymów l ryczą na torze F1 5) król z Realu l wada skazańca l nieźle kojarzy 6) zupa z żurawin l wodne do kitu l Tatar znany w Ciechanowie l puszcza się zalotnie 7) cztery gwarancje bezpieczeństwa l gród powstały z modrej, mordy l nazwać je ciało to za mało 8) wybryk za miasto l o sporcie na korcie l to pieniądz Pionowo: A) głosi, o co naród prosi l najniższe w Polsce B) kamień piekielny z PiS-em l ciastko w rozporku l suchy na czczo C) ryba na kempingu l przez kiszki grany l nie wyrok D) pomaga choremu, siedząc w lektyce l pół człowieka l w gestii trenera i zecera E) zwał okruchów skał l filiżanka do śniadanka l znak w domenie F) z trzema dzwonkami l groźny dla króla l drzewo wyższe o pół tonu G) powstanie z ław l mile zmącone na chwile l w lecie skazane na stanie H) wić do bić l pole do popisu l szara na moczarach I) była kierowana przez „Anana Kofana” l kłamstwo szklarza l zyskowny orzech Litery z ponumerowanych pól utworzą rozwiązanie z cyklu „Przysłowia mądrością narodu”

23

ŚWIAT SIĘ ŚMIEJE

Klient skarży się na infolinii operatora komórkowego: – Nie docierają do mnie wiadomości! – To może spróbuje pan jeszcze raz przeczytać? ¤¤¤ Waszyngton. Biały Dom. Sypialnia prezydencka. Późna noc. – Dżordżuś, już późno, chodź spać! Ile się można gapić w komputerze na zdjęcia satelitarne?! – Nie przeszkadzaj! Nie pójdę spać, dopóki nie znajdę tego przeklętego bin Ladena! ¤¤¤ Opowiada babka przyjaciółce: – A mój mąż nie pije, nie pali, nie bije, podłogę myje... – To ty po prostu żonę masz. ¤¤¤ – Panie doktorze, mam depresję! – Wie pan, najskuteczniejszym lekarstwem na to jest zanurzyć się po uszy w robocie. – Ale ja beton mieszam... ¤¤¤ Właściciel pewnej małej firmy wezwał agenta ubezpieczeniowego do swojego biura. – Chciałbym ubezpieczyć od kradzieży wszystkie przedmioty, które pan tutaj widzi! A po chwili dodaje: – Z wyjątkiem tego zegara na ścianie. – Dlaczego jego pan nie ubezpiecza? – Ponieważ pracownicy, których zatrudniam, nie spuszczają go z oczu przez cały dzień. ¤¤¤ Jurta. Ojciec Czukcza (metr pięćdziesiąt) czyta gazetę, mama Czukcza (metr czterdzieści) coś pichci. Przychodzi syn Czukcza (metr trzydzieści) z dziewczyną (metr dwadzieścia) i oznajmia: – Żenię się! Na to ojciec: – Jak tak dalej pójdzie, to za parę pokoleń myszy będą nas na rękę kładły...

1

1

A

B

C

D

6

E

F

G

11

H

I

8

2 7

3

2

4

10

5

3

9

6

14

4

12

7

5

13

8

1

2

3

4

5

6

7

8

9 10 11 12 13 14

Rozwiązanie krzyżówki z numeru 18/2007: „Ukłon niski fałszu bliski”. Nagrody otrzymują: Roman Smagała z Piaseczna, Janina Kruk z Wrocławia, Jan Dzięcioł ze Skierniewic. Gratulujemy! Aby wziąć udział w losowaniu nagród, wystarczy w terminie 10 dni od ukazania się aktualnego numeru „FiM” przesłać hasło krzyżówki e-mailem na: [email protected] lub pocztą WYŁĄCZNIE NA KARTKACH POCZTOWYCH na adres redakcji podany w stopce. W rozwiązaniu prosimy podać numer tygodnika oraz adres, na który mamy wysłać nagrody. TYGODNIK FAKTY i MITY (ISSN 356441); Prezes zarządu i redaktor naczelny: Roman Kotliński (Jonasz); Zastępca red. naczelnego: Marek Szenborn; Sekretarz redakcji: Adam Cioch; Dział reportażu: Ryszard Poradowski – tel. (42) 630 72 33; Dział historyczno-religijny: Bolesław Parma, e-mail: [email protected]; Redaktor graficzny: Tomasz Kapuściński; Fotoreporter: Hubert Pankowski; Dział promocji i reklamy: tel. (42) 630 73 27; Dział łączności z czytelnikami: (42) 639 85 41; Adres redakcji: 90-601 Łódź, ul. Zielona 15; e-mail: [email protected], tel./faks (42) 630 70 65; Wydawca: „BŁAJA News” Sp. z o.o.; Sekretariat: tel./faks (42) 630 70 65; Druk: POLSKAPRESSE w Łodzi. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych oraz zastrzega sobie prawo do adiustacji i skracania tekstów. WARUNKI PRENUMERATY: 1. W Polsce przedpłaty przyjmują: a) Urzędy pocztowe i listonosze – do 25 maja na trzeci kwartał 2007 r. Cena prenumeraty – 39 zł za jeden kwartał; b) RUCH SA – do 25 maja na trzeci kwartał 2007 r. Wpłaty przyjmują jednostki kolportażowe RUCH SA w miejscu zamieszkania prenumeratora. 2. Prenumerata zagraniczna: Wpłaty w PLN przyjmuje jednostka RUCH SA Oddział Krajowej Dystrybucji Prasy na konto w PEKAO SA IV O/Warszawa nr 68124010531111000004430494 lub w kasie Oddziału. Informacji o warunkach prenumeraty udziela ww. Oddział: 01-248 Warszawa, ul. Jana Kazimierza 31/33, tel.: 0 (prefiks) 22 532 87 31, 532 88 16, 532 88 19; infolinia 0 800 12 00 29. Prenumerata zagraniczna RUCH SA płatna kartą płatniczą na www.ruch.pol.pl 3. Prenumerata w Niemczech: Verlag Hûbsch & CO., Dortmund, tel. 0 231 101948, fax 0 231 7213326. 4. Dystrybutorzy w USA: New York – European Distribution Inc., tel. (718) 782 1135; Chicago – J&B Distributing c.o., tel. (773) 736 6171; Lowell International c.o., tel. (847) 349 1002. 5. Dystrybutor w Kanadzie: Mississauga – Vartex Distributing Inc., tel. (905) 624 4726. Księgarnia „Pegaz” – Polska Plaza Wisła, tel. (905) 238 9994. 6. Prenumerata redakcyjna: do 25 maja na trzeci kwartał 2007 r. Cena 39 zł. Wpłaty (przekaz pocztowy) dokonywać na adres: BŁAJA NEWS, 90-601 Łódź, ul. Zielona 15. 7. Zagraniczna prenumerata elektroniczna: [email protected]. Szczegółowe informacje na stronie internetowej http://www.faktyimity.pl Prenumerator upoważnia firmę „BŁAJA News” Sp. z o.o. ul. Zielona 15, 90-601 Łódź, NIP: 725-00-20-898 do wystawienia faktury VAT na prenumeratę tygodnika „Fakty i Mity” bez podpisu.

24

ŚWIĘTUSZENIE

„FiM” w Betlejem

Palestyńczyk czytający „Fakty i Mity” na placu pomiędzy meczetem a Bazyliką Narodzenia Jezusa – to musi być znak czasu... Fot. RK

Rys. Tomasz Kapuściński

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

JAJA JAK BIRETY

Galimatias... ...czyli co można znaleźć w szkolnych wypracowaniach l Jagna zostaje wywieziona z gnojem na obornik. l Hanka zaczęła ryczeć z tego powodu, że ją nie chcą poślubić. l Włosy zaczęły mu się prężyć na głowie. l Dzień Boryny mijał od rana do wieczora. l Antek ma w żyłach krew swego ojca. l Bohatera zaskakuje przepowiednia dotycząca jego przyjaciela Banka. Mówiła ona o tym, że będzie on płodził dzieci Makbetowi. l Edyp to bohater jednej z tybetańskich legend. l Głównymi bohaterami „Chłopów” są: Boryna, syn jego Antek, żona Antka, Hanka, oraz jej matka – Kowalska. l Antek tak miał wyczerpany organizm, tak krwawił, że już brakowało mu krwi. l Do ludności w „Balladach” Mickiewicza zaliczamy nie tylko pojawienie się rusałki, ale również jęki chłopa pod jaworem. l Hanka i Wasylek kochali się tak bardzo, że ona się utopiła, a on umarł z głodu.

l Mężny Roland, leżąc na polu walki, widział swój koniec. l Oprócz zabitych na polu walki leżało wiele obrażonych. l Roland był bardzo towarzyski. Nawet po śmierci towarzyszy znosił ich trupy z pola walki. l Służący doił krowę nad stawem, a w wodzie wyglądało to odwrotnie. l Owczarz nie miał jednej nogi, a na drugą kulał. l Osobiście uważam, że „Wesele” napisał Wyspiański.

l Prus, chcąc scharakteryzować Ślimaka, uwypuklił mu żonę. l Jazon, wróciwszy do swojego stryjka, pokazał mu złote runo, ten zdębiał i zbladł. l Matką Juliusza Słowackiego była Salmonella Słowacka. l Po powrocie do domu Wokulski zamknął się w sobie i nikogo nie wpuszczał. l Kochanowski był studentem, poetą i za granicą. l Gdy nadszedł dzień wesela, Boryna ruszył na pannę młodą. l Wanda nie chciała Niemca i wrzuciła się do Wisły. l Główny wątek „Zemsty”: Spur o mór. Opracowała @

24

ŚWIĘTUSZENIE

„FiM” w Betlejem

Palestyńczyk czytający „Fakty i Mity” na placu pomiędzy meczetem a Bazyliką Narodzenia Jezusa – to musi być znak czasu... Fot. RK

Rys. Tomasz Kapuściński

Nr 20 (376) 18 – 24 V 2007 r.

JAJA JAK BIRETY

Galimatias... ...czyli co można znaleźć w szkolnych wypracowaniach l Jagna zostaje wywieziona z gnojem na obornik. l Hanka zaczęła ryczeć z tego powodu, że ją nie chcą poślubić. l Włosy zaczęły mu się prężyć na głowie. l Dzień Boryny mijał od rana do wieczora. l Antek ma w żyłach krew swego ojca. l Bohatera zaskakuje przepowiednia dotycząca jego przyjaciela Banka. Mówiła ona o tym, że będzie on płodził dzieci Makbetowi. l Edyp to bohater jednej z tybetańskich legend. l Głównymi bohaterami „Chłopów” są: Boryna, syn jego Antek, żona Antka, Hanka, oraz jej matka – Kowalska. l Antek tak miał wyczerpany organizm, tak krwawił, że już brakowało mu krwi. l Do ludności w „Balladach” Mickiewicza zaliczamy nie tylko pojawienie się rusałki, ale również jęki chłopa pod jaworem. l Hanka i Wasylek kochali się tak bardzo, że ona się utopiła, a on umarł z głodu.

l Mężny Roland, leżąc na polu walki, widział swój koniec. l Oprócz zabitych na polu walki leżało wiele obrażonych. l Roland był bardzo towarzyski. Nawet po śmierci towarzyszy znosił ich trupy z pola walki. l Służący doił krowę nad stawem, a w wodzie wyglądało to odwrotnie. l Owczarz nie miał jednej nogi, a na drugą kulał. l Osobiście uważam, że „Wesele” napisał Wyspiański.

l Prus, chcąc scharakteryzować Ślimaka, uwypuklił mu żonę. l Jazon, wróciwszy do swojego stryjka, pokazał mu złote runo, ten zdębiał i zbladł. l Matką Juliusza Słowackiego była Salmonella Słowacka. l Po powrocie do domu Wokulski zamknął się w sobie i nikogo nie wpuszczał. l Kochanowski był studentem, poetą i za granicą. l Gdy nadszedł dzień wesela, Boryna ruszył na pannę młodą. l Wanda nie chciała Niemca i wrzuciła się do Wisły. l Główny wątek „Zemsty”: Spur o mór. Opracowała @