Niniejszy ebook jest własnością prywatną.
Niniejsza publikacja, ani żadna jej część, nie może być kopiowana, ani w jakikolwiek inny sposób reprodukowana, powielana, ani odczytywana w środkach publicznego przekazu bez pisemnej zgody wydawcy. Zabrania się jej publicznego udostępniania
w Internecie,
oraz
odsprzedaży
Wydawnictwa Złote Myśli.
© Copyright for Polish edition by ZloteMysli.pl Data: 12.04.2008
Tytuł: Poznaj swoją kartę kredytową Autor: Adrian Hinc Wydanie I ISBN: 978-83-7582-160-4
Projekt okładki: Marzena Osuchowicz Korekta: Anna Popis-Witkowska Skład: Anna Popis-Witkowska
Internetowe Wydawnictwo Złote Myśli Netina Sp. z o. o. ul. Daszyńskiego 5 44-100 Gliwice WWW: www.ZloteMysli.pl EMAIL:
[email protected]
Wszelkie prawa zastrzeżone. All rights reserved.
zgodnie
z
regulaminem
SPIS TREŚCI WSTĘP...............................................................................................5 CZYM WŁAŚCIWIE JEST KARTA KREDYTOWA?................................................7 Najpopularniejsze organizacje płatnicze..................................................11 RYNEK KART KREDYTOWYCH W POLSCE....................................................14 PARAMETRY KART KREDYTOWYCH...........................................................20 Limit.............................................................................................20 Oprocentowanie...............................................................................21 Grace period (okres bezodsetkowy)........................................................22 Ubezpieczenia..................................................................................24 Korzyści — punkty, zniżki, rabaty...........................................................26 Inne..............................................................................................27 JAK WYBRAĆ NAJLEPSZĄ KARTĘ?............................................................ 31 Tabele do porównania ofert.................................................................32 KARTY KREDYTOWE DLA FIRM................................................................ 41 NA CZYM ZARABIA BANK?.......................................................................46 NA WAKACJACH — CZYLI KARTA ZA GRANICĄ..............................................49 JAK DOKŁADNIE WYLICZYĆ ZYSKI Z KARTY KREDYTOWEJ?............................. 53 TYPOWE BŁĘDY — CZYLI GDZIE MOGĄ BYĆ PUŁAPKI......................................56 BEZPIECZEŃSTWO — PAMIĘTAJ BEZWZGLĘDNIE!..........................................58 SŁOWNICZEK TERMINÓW DOTYCZĄCYCH KARTY KREDYTOWEJ........................ 67 KILKA SŁÓW NA KONIEC........................................................................69 AUTOR POLECA...................................................................................71
Nie masz jeszcze karty kredytowej? Przeczytaj ten poradnik, a później wybierz najlepszą ofertę spośród 9 banków i zobacz, jak wykorzystać atuty kart kredytowych w praktyce. Wejdź na: http://karty.adrianhinc.pl
Autor dołożył wszelkich starań, aby zapewnić najwyższą rzetelność niniejszej publikacji. Wszelkie zawarte tu informacje były sprawdzane w wielu niezależnych źródłach i była weryfikowana ich prawdziwość. Autor nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody wynikające z wykorzystania informacji zawartych w publikacji lub użytkowania tej publikacji.
Wszystkie znaki występujące w niniejszej publikacji są zastrzeżonymi znakami firmowymi bądź towarowymi ich właścicieli.
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Wstęp
● str. 5
Wstęp Zapewne zastanawiasz się, dlaczego właściwie powstała ta publikacja. I pewnie nawet trochę się dziwisz — a dziwisz się tym bardziej, im więcej na temat działania kart kredytowych wiesz. Co tu dużo mówić — jeśli „siedzisz” w tym temacie od dawna, to pewnie nie znajdziesz tu tak wielu ważnych informacji, jak osoba, która właśnie zastanawia się nad swoją pierwszą kartą kredytową. Zapewniam jednak, że nawet jeśli myślisz, że wiesz już wszystko — to przeczytanie tych kilkudziesięciu stron na pewno nie zajmie Ci wiele czasu, a dzięki temu usystematyzujesz swoją wiedzę i będziesz miał 100% pewności, że korzystasz z karty kredytowej w taki sposób, by przynosiła ona korzyści głównie Tobie — a nie wystawiającemu ją bankowi. Tym, co było głównym powodem powstania tego poradnika, jest moja niemal roczna praca w jednym z ogólnopolskich banków oraz kilkuletnia współpraca z inną instytucją finansową. Z tego doświadczenia płynie jeden wyraźny wniosek — ludzie w większości nie wiedzą, jak korzystać z kart kredytowych! I możesz mi wierzyć — ten brak wiedzy może być tutaj bardzo dotkliwy, bo wyciąga nawet setki złotych miesięcznie z Twojego portfela...
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Wstęp
● str. 6
Usiądź więc wygodnie, zrelaksuj się i po prostu przeczytaj 10 poniższych rozdziałów. Możesz to zrobić „na raz”, możesz też podzielić sobie lekturę na kilka dni. W zależności od tego, w jaki sposób najłatwiej przyswaja Ci się nową — i bardzo cenną — wiedzę. Chodzi bowiem o to, żebyś do poniższych wskazówek stosował się w praktyce i zobaczył, że to naprawdę przynosi wymierne korzyści finansowe. Tak więc... Życzę Ci przyjemnej i owocnej lektury.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Czym właściwie jest karta kredytowa?
● str. 7
Czym właściwie jest karta kredytowa? Definicja z Wikipedii mówi, że: „Karta kredytowa to karta płatnicza, której wydanie jest związane z przyznaniem limitu kredytowego przez bank. Operacje wykonane przez posiadacza karty rozliczane są w ciężar limitu. Zwykle do wydania karty nie jest potrzebne posiadanie konta w banku wydającym kartę. Okresowo, najczęściej co miesiąc, bank przysyła posiadaczowi karty wyciąg z dokonanych operacji wraz z informacjami dotyczącymi spłaty. Limit kredytowy związany z kartą jest często oprocentowany o wiele wyżej niż linie kredytowe przyznawane do rachunków bieżących/oszczędnościowo-rozliczeniowych, za to powszechną praktyką wydawców kart jest ustalanie terminu (tzw. grace period), w którym spłata powoduje anulowanie lub nienaliczenie żadnych odsetek”1. Od strony technicznej w zasadzie wyczerpuje to temat, można natomiast pokusić się o próbę podziału kart kredytowych. Nie jest to łatwe, gdyż różne karty mogą mieć wspólne atrybuty. Dokonana poniżej systematyka ma na celu uzmysłowienie, jak wielopłaszczyznowy jest rynek kart kredytowych.
1
http://pl.wikipedia.org/wiki/Karta_kredytowa Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Czym właściwie jest karta kredytowa?
● str. 8
Podstawowym kryterium może być podział ze względu na bank wydający daną kartę. Takich instytucji na świecie jest kilkadziesiąt tysięcy, a w Polsce przeszło 40 — udział w rynku poszczególnych banków zobaczyć można w kolejnym rozdziale niniejszej publikacji. Jeżeli chodzi o wygląd karty, to może być ona płaska (tak jak zwykła karta debetowa do konta) lub wypukła (embosowana). Ta druga ma więcej funkcji: można nią płacić przez Internet czy w terminalach off-line (tzw. żelazkach). Niektóre płaskie karty kredytowe także umożliwiają płatności internetowe, ale nie jest to reguła. Wpływ na wygląd ma także obecność chipa lub też jego brak. Chip ma uniemożliwić przestępstwo polegające na kopiowaniu paska magnetycznego, co jest zjawiskiem — niestety — występującym coraz częściej. Ma to miejsce np. w bankomacie (poprzez zainstalowanie przez złodziei specjalnego urządzenia) lub np. w restauracji przez kelnera, gdy ten znika z kartą z naszych oczu i kopiuje tenże pasek. W tym momencie większość kart z chipem to tzw. karty hybrydowe — oznacza to, że mają one zarówno chip, jak i pasek magnetyczny. Powodem takiego — przejściowego — rozwiązania jest to, że wiele terminali (na koniec 2007 r. około 50%) i bankomatów nie jest jeszcze przystosowanych do obsługi kart nowego typu. Banki w strefie euro są zobowiązane do wyposażenia wszystkich kart w chipy makCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Czym właściwie jest karta kredytowa?
● str. 9
symalnie do 2010 roku. Prawdopodobnie w tym samym czasie będzie to miało też miejsce w Polsce. Aspektem pokrewnym jest także sposób autoryzacji — w zdecydowanej większości kart odbywa się ona poprzez wprowadzenie kodu PIN, ale nierzadko dokonanie transakcji użytkownik karty potwierdza poprzez złożenie podpisu. Problem nie występuje w bankomacie — tutaj, co oczywiste, zawsze wpisać należy kod PIN. Kolejną kwestią jest organizacja płatnicza, w jakiej funkcjonuje dana karta. Na polskim (ale nie tylko) rynku najpopularniejsze są: Visa i MasterCard. Ponadto z liczących się w różnych częściach globu organizacji wymienić można: American Express, Diners Club, JCB i Discover. W Polsce transakcje kartami Visa i MasterCard to około 95% wszystkich, jakie wykonujemy plastikowymi pieniędzmi. Można więc mówić o zdecydowanej dominacji tych dwóch podmiotów. Na całym świecie tendencja jest podobna: VISA i MasterCard dominują, chociaż w różnych krajach zamieniają się one pozycją lidera. Przechodząc do jeszcze konkretniejszego podziału, mamy do czynienia z różnymi rodzajami kart wewnątrz poszczególnych organizacji płatniczych. Visa wydaje karty: –
Classic (standardowa karta wypukła);
–
Silver (karta wypukła z nieco wyższym progiem minimalnych dochodów niż dla Classic); Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Czym właściwie jest karta kredytowa?
–
Gold (karta prestiżowa);
–
Platinum (karta prestiżowa);
–
Infinite (najbardziej prestiżowa karta VISA).
● str. 10
Tego typu rozróżnienie występuje (pod innymi nazwami) także w innych organizacjach. Poza standardowymi kartami kredytowymi wydawanymi przez banki istnieją na rynku także: –
karty partnerskie (we współpracy banku z inną firmą — np. Citi Handlowy i Lot);
–
karty affinity (we współpracy banku z instytucją niekomercyjną, np. Pekao SA i WOŚP).
Na rynku (choć rzadko) występują też karty kredytowe typu „charge”, gdzie w określonym terminie należy spłacić całość zadłużenia (nie ma spłaty minimalnej). Karty można też podzielić ze względu na długość okresu bezodsetkowego, który w Polsce można zawrzeć w przedziale od 0 do 116 dni. W ramach ciekawostki napiszę, iż pierwszą wydaną w Polsce kartą kredytową była karta Express M wydawana przez Bank Depozytowo-Powierniczy Glob. Miało to miejsce w roku 1993. Co stało się z samym Glob Bankiem? W 1996 roku został przejęty przez Kredyt Bank. Pierwsza karta kredytowa w systemie VISA została w Polsce
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Czym właściwie jest karta kredytowa?
● str. 11
wydana w roku 1997 za sprawą Banku Handlowego — dzisiaj Citi Handlowy.
Najpopularniejsze organizacje płatnicze Na świecie do najbardziej liczących się organizacji płatniczych należą: Visa, MasterCard, American Express, Discover, JCB oraz Diners Club.
Na czym zarabiają organizacje płatnicze? 1. Opłaty związane z wydaniem kart; 2. opłaty związane z obsługą transakcji; 3. opłaty związane z posługiwaniem się kartami poza naszym kontynentem.
Organizacja płatnicza
Płatności (mld $)
Wszystkie transakcje (mld $)
Liczba transakcji (mld)
Liczba kart (mln)
Visa*
2,127
3,230
44
1,254
MasterCard
1,417
1,922
23,4
817
American Express
556
562
4,5
78
Discover
96
114
1,4
57
JCB
63
70
0,7
59
Diners Club
22
22
0,1
7
* Dane nie uwzględniają wyników Visa Europe.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Najpopularniejsze organizacje płatnicze
Visa Rok powstania: 1958 Główna siedziba: San Francisco (Kalifornia) Motto: Life takes Visa Przychody: brak danych Zyski: brak danych MasterCard Rok powstania: 1966 Główna siedziba: Nowy Jork Motto: The Heart of Commerce Przychody: 3,3 mld $ (2006 r.) Zyski: 0,46 mld $ (2006 r.) American Express Rok powstania: 1850 Główna siedziba: Nowy Jork Motto: Are You a Cardmember? Przychody: 27,14 mld $ (2006r.) Zyski: 3,71 mld $ (2006r.) Discover Rok powstania: 1986 Główna siedziba: Salt Lake City Motto: brak danych Przychody: 5,05 mld $ Zyski: 0,59 mld $
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
● str. 12
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Najpopularniejsze organizacje płatnicze
JCB (Japan Credit Bureau) Rok powstania: 1961 Główna siedziba: Tokio Motto: Good Times Start Here Przychody: brak danych Zyski: brak danych Diners Club International Rok powstania: 1950 Główna siedziba: Nowy Jork Motto: The World is open for You Przychody: brak danych Zyski: brak danych
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
● str. 13
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Rynek kart kredytowych w Polsce
● str. 14
Rynek kart kredytowych w Polsce Karta kredytowa to bardzo pożyteczny i wbrew pozorom tani środek płatniczy. Pod warunkiem, że... wiemy, jak z niego korzystać! Przedstawiciele banków i innych instytucji finansowych oferujących karty kredytowe nie zawsze mówią o tym klientom, bo: a) myślą, że klient to wie (błąd!); b) myślą, że klient tego nie zrozumie (błąd!); c) taka jest polityka instytucji (mam nadzieję, że nie). Kart do wyboru jest coraz więcej, a dobra decyzja na pewno przyniesie wiele korzyści w przyszłości. O tym, jak wybrać dobrze, napisałem więcej w rozdziale „Jak wybrać najlepszą kartę?”, który przeczytasz już za kilka stron. Niech miarą tego, jak dynamicznie rośnie rynek kart kredytowych w Polsce, będzie to, że po pierwszym roku ich wydawania nad Wisłą (rok 1993) udział „kredytówek” w stosunku do wszystkich wydanych kart wynosił 2,4%. W połowie ubiegłego roku, jak podaje Money.pl, udział ten wzrósł przeszło dziesięciokrotnie — do 27,7%. Dynamika wzrostu liczby kart kredytowych w Polsce jest także zdecydowanie wyższa od wzrostu ogólnej liczby wszystkich kart płatniczych. Cały sektor wzrósł w 2007 roku o 11,1% (wg NBP), a kredytówek aż o przeszło 25%. Narodowy Bank Polski w ostatnim kwartalnym raporcie wskazuje, że pozycję dominującą utrzymuje w Polsce Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Rynek kart kredytowych w Polsce
● str. 15
system VISA (62,9% kart), na drugim miejscu jest MasterCard (32,7% kart), a inne systemy to zaledwie 4,3% w całym kartowym „torcie”. Poniżej zaprezentuję ranking banków — wystawców kart kredytowych ze względu na liczbę wydanych kart. Nie zachęcam do traktowania tego rankingu jako sugestii, który bank wybrać. Nie twierdzę, że liderzy mają złe produkty, ale nie zawsze to, co wybierają (bardziej lub mniej świadomie) inni, jest korzystne dla nas. Dane na koniec 2007 roku mówią o przekroczeniu progu 8 mln kart. W rozbiciu na poszczególnych wystawców wygląda to następująco:
Bank
Liczba kart kredytowych na koniec 2007 roku
1
Lukas Bank
1 179 000
2
Cetelem Bank
1 092 983
3
GE Money Bank
1 068 000
4
PKO BP
1 009 700
5
Citi Handlowy
820 000
6
Pekao SA*
697 000
7
Millennium Bank
427 000
8
BZ WBK
269 000
9
ING Bank Śląski
261 000
10
Kredyt Bank
212 797
11
Bank BPH*
165 000
12
mBank
162 136
13
Raiffeisen Bank
151 000
14
AIG Bank
124 875
15
HSBC
121 047
16
MultiBank
88 561
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Rynek kart kredytowych w Polsce
17
Getin Bank
78 585
18
Invest Bank
33 007
19
Dominet Bank
31 621
20
BGD
29 500
21
Nordea Bank
17 544
22
Fortis Bank
10 192
23
Santander
6 006
24
BOŚ Bank
2 733
25
DnB Nord
2 706
26
Inteligo
1 775
27
Bank BPS
593
Razem:
8 060 000
Sygma, Polbank, Eurobank
~ 600 000
Razem:
● str. 16
8 660 000
* Szacunki Bankier.pl po fuzji Pekao i BPH Dane: Banki, Bankier.pl
W powyższym zestawieniu nie są ujęte dokładne dane dotyczące Sygma Banku, Polbanku i Eurobanku. Wg autorów zestawienia wydały one ok. 600 tys. kart — można więc mówić o liczbie niemal 8,7 mln kart na rynku. Przy dynamice z lat poprzednich próg 10 mln kart uda się zapewne przekroczyć jeszcze w 2008 roku. Oczywiście wyżej wymienione liczby nie do końca oddają obraz rzeczywistości — wiele z wydanych kart nigdy nie zostanie użytych. Dlaczego? Instytucje specjalizujące się w consumer finance wydają karty przy okazji udzielaniu kredytów gotówkowych czy ratalnych, nie pytając nawet klienta o zgodę. Po prostu taką mają politykę. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Rynek kart kredytowych w Polsce
● str. 17
Przykłady takiego działania można znaleźć między innymi w Lukas Banku czy Cetelem Banku, a więc... u liderów rynku! Z kolei GE Money Bank stosuje jeszcze jeden rodzaj działań — klientom, którzy nie mają opóźnień w spłatach, podwyższają limit kredytowy. Niby nic dziwnego, gdyby nie to, że klient nie jest pytany, czy życzy sobie większej kwoty do dyspozycji — po prostu otrzymuje list od banku z informacją o nowym limicie. Co tu dużo mówić — bankowcy liczą po prostu na to, że klient skusi się i wykorzysta także dodatkową kwotę. Kończąc temat kart nieaktywnych, napiszę, że według szacunków Bankier.pl może być ich nawet 5 mln. Obraz rynku zmieniłby się więc znacząco, gdyby ranking obejmował tylko te karty, które naprawdę są używane. Liczba takich plastików bowiem oscylowałaby w okolicach 4 mln sztuk.
Źródło: NBP
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Rynek kart kredytowych w Polsce
● str. 18
Ostatnią informacją, którą przedstawię w rozdziale o kartach kredytowych w Polsce, będzie wykaz banków, w których możecie starać się o karty kredytowe: Visa, MasterCard, Diners Club oraz American Express (stan na 1 kwietnia 2008).
Visa
MasterCard
Diners Club
American Express
AIG Bank
Tak
Nie
Nie
Nie
Bank BPH
Tak
Tak
Nie
Nie
Bank BPS
Tak
Tak
Nie
Nie
BGŻ
Tak
Tak
Nie
Nie
BOŚ Bank
Tak
Tak
Nie
Nie
BZ WBK
Tak
Tak
Nie
Nie
Cetelem Bank
Nie
Tak
Nie
Nie
Citi Handlowy
Tak
Tak
Nie
Nie
DnB Nord
Nie
Tak
Nie
Nie
Dominet Bank
Tak
Tak
Nie
Nie
Eurobank
Tak
Nie
Nie
Nie
Fortis Bank
Tak
Nie
Nie
Tak
GBW
Tak
Tak
Nie
Nie
GE Money Bank
Tak
Nie
Nie
Nie
Getin Bank
Tak
Tak
Nie
Nie
HSBC
Nie
Tak
Nie
Nie
ING Bank Śląski
Tak
Tak
Nie
Nie
Inteligo
Tak
Nie
Nie
Nie
Invest Bank
Nie
Tak
Nie
Nie
Kredyt Bank
Tak
Tak
Tak
Nie
Lukas Bank
Tak
Tak
Nie
Nie
mBank
Tak
Nie
Nie
Nie
Millennium Bank
Tak
Tak
Nie
Tak
MultiBank
Tak
Nie
Nie
Nie
Nordea Bank
Tak
Tak
Nie
Nie
Bank
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Rynek kart kredytowych w Polsce
● str. 19
Pekao SA
Tak
Tak
Nie
Nie
PKO BP
Tak
Tak
Tak
Nie
Polbank
Tak
Tak
Nie
Nie
Raiffeisen Bank
Tak
Tak
Nie
Nie
Santander
Nie
Tak
Nie
Nie
Sygma Bank
Nie
Tak
Nie
Nie
Toyota Bank
Tak
Nie
Nie
Nie
26 banków
24 banki
2 banki
2 banki
Razem:
Jak więc widać w powyższym zestawieniu, żaden bank nie oferuje kart we wszystkich organizacjach płatniczych. Bank Millennium i PKO BP mają w ofercie po 3 organizacja płatnicze.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Parametry kart kredytowych
● str. 20
Parametry kart kredytowych Karty kredytowe to tylko z nazwy takie same produkty w różnych bankach. Różnice mogą być bardzo duże, a porównywać najłatwiej jest na wybranych — najważniejszych parametrach. Poniżej znajdziesz kilka takich parametrów. Najważniejsze w przypadku kart kredytowych są: limit, jaki bank daje nam do dyspozycji, a także okres bezodsetkowy i wiążąca się z nim wysokość oprocentowania. Te trzy czynniki powinny być decydujące, a pozostałe powinny być pomocnicze. Więcej o tym przeczytasz poniżej.
Limit Limit karty kredytowej to kwota, jaką bank pozostawia nam do dyspozycji i w ramach której możemy się zadłużać. W zależności od karty i banku kwoty te kształtują się od 500 zł wzwyż i zależą od naszej zdolności kredytowej. Jeżeli chcemy rozsądnie korzystać z kart kredytowych i nie płacić za to bankowi, to limit nie powinien znacząco przekroczyć kwoty, którą jesteśmy w stanie spłacić. No, chyba że mamy bardzo silną wolę. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Limit
● str. 21
Jeśli zdajesz sobie sprawę, że nie będziesz w stanie spłacać całości wykorzystanego zadłużenia na karcie kredytowej, to lepiej zainteresuj się kredytem odnawialnym w koncie bankowym — jest on zwykle tańszy, a ponadto daje możliwość bezpłatnego wypłacania pieniędzy z bankomatów.
W odniesieniu do kart kredytowych limit ma też inne znaczenie — określa maksymalną kwotę transakcji w układzie dziennym/tygodniowym/miesięcznym. Sposób definiowania takich limitów, a także ich szczegółowe cechy są różne w zależności od banku, ale dla bezpieczeństwa należy o nich pamiętać.
Oprocentowanie Jeśli z karty będziemy korzystać tylko w okresie bezodsetkowym, to oprocentowanie nie ma większego znaczenia. Należy je brać pod uwagę szczególnie wtedy, gdy wiemy, że nie zawsze damy radę
spłacić
zadłużenie
karty
kredytowej
w
wyznaczonym
terminie. Różnice między poszczególnymi bankami mogą być na tym polu bardzo duże.
Prawo mówi, że maksymalne oprocentowanie limitu na karcie kredytowej nie może przekroczyć czterokrotności stopy lombardowej NBP. Od 28 lutego 2008 roku stopa ta wynosi 7%, a zatem maksymalne oprocentowanie nie może przekroczyć 28%. W świetle progCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Oprocentowanie
● str. 22
noz analityków, którzy przewidują dalszy wzrost stóp procentowych, można się spodziewać dalszego wzrostu górnego limitu. Nie oznacza to jednak, iż banki od razu podnoszą oprocentowanie kredytów, ale w dalszej perspektywie może mieć to miejsce.
Na rynku trudno znaleźć kartę oprocentowaną niżej niż 15%, chociaż w różnych promocjach można liczyć na przynajmniej okresowe obniżenie oprocentowania. Wybierając kartę kredytową, należy więc porównać oferty różnych banków i wybrać oprocentowanie najniższe.
Grace period (okres bezodsetkowy) Okres bezodsetkowy, czyli grace period, to okres, w którym wykorzystany limit kredytowy nie jest oprocentowany. W praktyce oznacza to termin, w którym spłata całości zadłużenia oznacza nienaliczanie odsetek przez bank.
Dla zrozumienia zasady działania okresu bezodsetkowego ważne jest też pojęcie okresu rozliczeniowego — jest to zazwyczaj 30-dniowy okres, za który później generowany jest wyciąg. Na wyciągu tym, który otrzymuje klient, wyszczególnione są wszystkie operacje dokonane w okresie rozliczeniowym, kwota całkowitego zadłużenia, a także dwie kwoty do spłaty:
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Grace period (okres bezodsetkowy)
–
● str. 23
minimalna (zazwyczaj około 5% całkowitego zadłużenia — spłata tylko tej kwoty lub każdej innej, ale mniejszej od całkowitej, powoduje naliczanie odsetek),
–
całkowita (spłata tej kwoty w wyznaczonym terminie powoduje nienaliczanie odsetek).
Banki krzyczą do nas z billboardów: „Darmowy kredyt na 57 dni”, „56 dni bez odsetek” itp., itd. Czy prawdą jest, że płacąc kartą kredytową 1 marca (przy 57-dniowym grace period) mamy czas na bezodsetkową spłatę do 26 kwietnia? Tylko w szczególnym przypadku odpowiedź brzmi „tak”. W najgorszym wypadku może być to nawet 28 marca — a więc konieczność spłaty już po 27 dniach. Skąd takie rozbieżności?
Najłatwiej będzie to zrozumieć na podstawie poniższego rysunku:
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Grace period (okres bezodsetkowy)
● str. 24
Co więc wynika z powyższego rysunku? Smutny wniosek, że 57 dni otrzymamy tylko wtedy, gdy zakupu dokonamy w pierwszym dniu okresu rozliczeniowego. Gdy dokonamy go później, to grace period kurczy się nam nawet do 27 dni. Taki przekaz reklamowy — „27 dni bez odsetek” — nie byłby już jednak tak atrakcyjny.
Ubezpieczenia Nie powinien być to oczywiście czynnik decydujący, ale pomocniczy przy wyborze dobrej karty kredytowej. Mamy do wyboru bardzo wiele różnych możliwości. Oto przegląd różnych rozwiązań ubezpieczeniowych, czyli za co m.in. bank może zapłacić: –
opóźnienie lotu,
–
zagubienie bagażu,
–
naprawy sprzętu RTV i AGD,
–
pomoc prawna w podróży,
–
kradzież towaru zakupionego kartą,
–
niezdolność do pracy,
–
użycie karty bez Twojej wiedzy,
–
zniszczenie towaru zakupionego kartą.
To oczywiście tylko część różnych ubezpieczeń, jakie oferują nam banki. Większa liczba ubezpieczeń jest zazwyczaj związana z bardziej prestiżowymi kartami — złotymi czy platynowymi.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Ubezpieczenia
● str. 25
W przypadku wszystkich ubezpieczeń, w tym także tych dedykowanych kartom kredytowym, należy zwrócić uwagę na kilka podstawowych zagrożeń: –
większość ubezpieczeń jest dodatkowo płatna — nie zawsze jest to stała miesięczna opłata, a czasem zależy ona od np. kwoty wykorzystanego limitu kredytowego — mogą być to duże kwoty;
–
lista wyłączeń odpowiedzialności jest długa — np. abyśmy mogli otrzymać odszkodowanie za opóźniony lot, bilet musi być zakupiony kartą;
–
kwota łącznego odszkodowania z tytułu wszystkich ubezpieczeń może być ograniczona do nawet bardzo niskiej kwoty.
Dlatego ważny apel — przeczytaj ogólne i szczegółowe warunki ubezpieczeń, na które się decydujesz, bo mogą być one tylko zbędnymi i kosztownymi gadżetami, z których trudno będzie skorzystać w potrzebie. Bo to, o czym należy pamiętać zawsze, to fakt, że doradcy bankowi są różni — dla niektórych liczy się dobro klienta, a inni myślą tylko o realizacji własnego planu sprzedażowego. Ostatnim zagrożeniem związanym z ubezpieczeniami do karty jest to, że je mamy, ale... o nich nie pamiętamy! Moja znajoma ma kartę kredytową z bardzo rozbudowanym pakietem ubezpieczeń. Rozbudowanym i... drogim. Nawet bardzo. Płaci za niego kilkadziesiąt złotych każdego miesiąca, a mimo to gdy ostatnio nie mogła otworzyć drzwi do swojego domu, to wezwała ślusarza i Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Ubezpieczenia
● str. 26
zapłaciła 120 zł. Pomimo że jej pakiet assistance oferował taką usługę bezpłatnie. Gdy — przy okazji pisania tego poradnika — zwróciłem na to jej uwagę, była w prawdziwym szoku. Przejrzała całą listę przywilejów wynikających z jej ubezpieczenia i policzyła, że wydała w ostatnim czasie dużo pieniędzy na usługi, które mogła mieć taniej lub nawet bezpłatnie. Dlatego warto o tym pamiętać i korzystać z tego, co mamy.
Korzyści — punkty, zniżki, rabaty Kolejny z pomocniczych aspektów przy wyborze karty kredytowej to inne wartości dodane. Rozwiązań takich na rynku jest coraz więcej. Oto niektóre z nich: –
karta kredytowa GE Money Bank i Alma Market SA;
–
karta kredytowa mBank i Orange;
–
karta kredytowa Citi i Plus;
–
karty kredytowe Dominet Banku i klubów Orange Ekstraklasy.
Takich kart jest dużo i będzie ich coraz więcej. Klient otrzymuje przy okazji takich kart różne rabaty, zbiera punkty lub... wspiera swoją ulubioną drużynę piłkarską czy koszykarską, która otrzymuje część prowizji od transakcji przeprowadzanych kartami.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Korzyści — punkty, zniżki, rabaty
● str. 27
Na rynku dostępne są też programy rabatowe niezwiązane bezpośrednio z partnerem współwydającym kartę — tutaj przykładem jest np. Lukas Bank i jego klub Maxima, w ramach którego mamy rabaty w około 1500 sklepach.
Inne Poza wyżej wymienionymi podstawowymi parametrami kart kredytowych plastikowe pieniądze mają ich o wiele więcej. Oto najistotniejsze: 1. Wymagana spłata minimalna, która określa, jaką część wykorzystanego limitu należy spłacić. W większości banków jest to 5%, ale różnice dotyczą dodatkowych opłat, prowizji i odsetek. Niektóre banki wszystkie składniki spłaty zawierają w wyżej wymienionych 5%, a inne doliczają je do tej kwoty (co oznacza, że realna minimalna spłata wzrasta do nawet 10%). Warto zwrócić też uwagę na to, że przy niektórych kartach 5% nie jest liczone od wykorzystanego limitu, ale od całej przyznanej kwoty. To bardzo ważne, bo jeśli przeoczymy taki zapis w umowie, mogą nas spotkać bardzo nieprzyjemne konsekwencje. Wyobraź sobie, że otrzymujesz kartę z limitem 5 000zł i wykorzystujesz z tej kwoty 500 zł. Oczywiście zalecam spłatę całości tej kwoty w wyznaczonym terminie, by uniknąć odsetek. Na potrzeby tego przykładu załóżmy, że nie możesz spłacić caCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Inne
● str. 28
łości i chcesz pokryć tylko minimalną wymaganą kwotę. Nie będzie to jednak 5% od 500 zł (czyli 25zł), ale aż 250 zł! Czyli 50% wykorzystanej kwoty. 2. Plany spłat ratalnych dają możliwość rozłożenia zadłużenia na raty. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że w przypadku rat oprocentowanie jest zazwyczaj niższe. Wady to: dodatkowe opłaty za rozłożenie na raty (nie we wszystkich bankach; zazwyczaj jest to suma w okolicach, 2–3%) no i oczywiście... konieczność płacenia odsetek. Plany ratalne zazwyczaj można zawrzeć w okresie 6–24 miesięcy, ale zależy to oczywiście od konkretnego banku. Tak samo sprawa wygląda w przypadku oprocentowania (średnia rynkowa ok. 15%, ale można znaleźć nawet 9%) oraz minimalnej kwoty do rozłożenia (często nie mniej niż 300–500 zł). Jeśli już jednak nie udało się nam spłacić całości zadłużenia, to plany ratalne są dobrym wyjściem, bo są na pewno tańsze niż płacenie odsetek od limitu kredytowego w standardowej formie. Od banku zależy, czy rozłożona na raty kwota jest zablokowana w ramach limitu kredytowego, czy też możemy za pomocą karty z niej skorzystać. 3. Przelewy z rachunku karty to bardzo pożyteczna funkcja, ale tylko wtedy, gdy jest ona traktowana jako transakcja bezgotówkowa. Zazwyczaj w ten sposób można opłacać rachunki (zachoCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Inne
● str. 29
wujemy okres bezodsetkowy i nie płacimy odsetek), ale często możemy też za pomocą tej funkcji przelać pieniądze na swoje konto. To nieopłacalne, gdyż jest traktowane tak samo jak wypłata z bankomatu. 4. Polecenia zapłaty w przypadku kart kredytowych możemy rozumieć dwojako. Po pierwsze: może to być funkcja pozwalająca na automatyczne obciążanie naszego konta z tytułu dokonanych transakcji. Oznacza to, że zgodnie z naszą dyspozycją bank automatycznie pobierze z naszego rachunku kwotę minimalnej bądź całkowitej spłaty. W praktyce oznacza to, że nie musimy pamiętać o terminach spłat, a jedynie zapewnić znalezienie się na koncie środków na spłatę karty kredytowej. Niestety nie wszystkie banki oferują taką funkcjonalność, jeszcze inne pozwalają za pomocą polecenia zapłaty spłacać tylko kwotę minimalną, a inne kwotę całkowitego zadłużenia. Drugim wariantem jest możliwość płacenia naszych rachunków z karty kredytowej za pomocą polecenia zapłaty. Wystarczy zgłosić taką formę płatności u wystawcy rachunku (np. Orange). Niestety, usługę taką oferuje dla odmiany niewielu wystawców rachunków, częściej można spotkać się z poleceniem zapłaty z rachunku bankowego. 5. Wyciągi, które wszystkie banki oferują w formie papierowej (wysyłanej do klienta pocztą), są czasami dodatkowo płatne. Nie są to duże kwoty, ale w skali roku może się uzbierać konCopyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Inne
● str. 30
kretna suma. Dlatego np. w mBanku lepiej wybrać wyciągi elektroniczne, które są bezpłatne. 6. Dostęp internetowy i telefoniczny — bardzo ułatwiają kontrolę nad wydatkami i dodatkowo poprawiają bezpieczeństwo. Możemy bowiem on-line śledzić sytuację naszej karty, a także — w zależności od banku dokonywać różnych operacji — spłat, wypłat, przelewów itp. 7. Karty dodatkowe to możliwość by z tego samego limitu korzystało kilka osób. Zazwyczaj kart dodatkowych nie może być więcej niż trzy, a opłaty za ich wydanie to przeważnie połowa opłaty za kartę główną. Dobre rozwiązanie dla odpowiedzialnych małżonków, ryzykowne, gdy z limitu mają korzystać np. dzieci lub... nieoficjalna druga połowa .
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Jak wybrać najlepszą kartę?
● str. 31
Jak wybrać najlepszą kartę? Być może Cię rozczaruję, ale... nie ma uniwersalnej dobrej odpowiedzi na to pytanie. Każdy z nas jest inny i każdy ma inne potrzeby. Oczywiście są parametry, które bez względu na potrzeby są korzystne bardziej lub mniej, np. oprocentowanie, które — wiadomo — im jest mniejsze, tym lepiej.
Wybór karty nigdy nie powinien być decyzją podejmowaną w 5 minut. Taki sposób po prostu bardzo szybko się na nas zemści. Nie podejmuj też decyzji, gdy do Twoich drzwi zapuka doradca tej czy innej instytucji. Pamiętaj, że nawet jeśli doradca twierdzi, że jest „niezależny”, to wcale nie znaczy, że tak właśnie jest. Zazwyczaj sprzedaje się i zachwala to, co jest najlepiej dla doradcy płatne, a niekoniecznie najbardziej dla klienta korzystne. Jeśli wiesz, że chcesz zmienić kartę lub dopiero wybrać swój pierwszy „plastik”, to polecam swoją metodę — tabelkę, w której najpierw określam własne potrzeby, a później sonduję ofertę jak największej liczby banków. Moja aktualna karta (nie zdradzę, w jakim banku!) to efekt porównania ofert siedmiu banków. Na mojej decyzji zaważyła różnica kilkunastu punktów, mam więc świadomość, że rok temu, kiedy ją wybierałem, była to jedna z najlepszych — jeśli nie najlepsza — dla mnie oferta w Polsce. Skorzystaj z mojej tabeli (zamieszczonej na następnej stronie). Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 32
Tabele do porównania ofert Dla mnie wybór karty składał się z kilku etapów. Nie mówię, iż jest to metoda niezawodna, ale gwarantuję — przetestowało ją już kilkanaście osób i są z niej naprawdę zadowolone. Polecam także ją Tobie. 1. Określenie własnych potrzeb Na początek sporządzam prostą tabelę (taką jak poniżej), w której z jednej strony wypisuję wszystkie parametry karty kredytowej, które przychodzą mi do głowy, a z drugiej strony określam punktowo, jak są one dla mnie ważne. Wynika to z zasady wyjątkowości każdego człowieka. Jeśli prowadzisz sklep i karta ma być wyjściem awaryjnym na wypadek chwilowego braku gotówki, to bardziej istotna od dostępu internetowego będzie wysokość limitu. Co innego, jeśli karta ma pełnić funkcję kontrolującą i ograniczającą wydatki — tutaj istotniejsza będzie np. długość okresu bezodsetkowego niż sam limit kredytowy itd. Parametr karty
Jak ważne jest to dla mnie? (1-10 pkt.)
Wysokość limitu Oprocentowanie Okres bezodsetkowy
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 33
Ubezpieczenia Dostęp internetowy Polecenie zapłaty Karty dodatkowe Plany ratalne Oprocentowanie planów Opłata roczna za kartę Opłaty za karty dodatkowe Płatności zagraniczne Przelewy z karty
I oczywiście wszystkie inne ważne dla Ciebie parametry. Możesz dowolnie rozszerzać poszczególne parametry — np. ubezpieczenia można podzielić na priorytetowe (np. ubezpieczenie w podróży) i te, które będą mile widziane — np. od NNW. Dla mnie ciekawym doświadczeniem było najpierw zaprezentowanie opisywanego tutaj sposobu moim bliskim i znajomym, a później zapoznanie się z ich tabelami priorytetów. Utwierdziło mnie to w przekonaniu, że każdy ma inne potrzeby, bo np. dla mojego ojca najważniejsze było kryterium płatności zagranicznych (z racji częstych podróży), a dla mojego serdecznego kolegi najbardziej liczyła się, poza oprocentowaniem, także obsługa internetowa jego karty. Dla lepszego zobrazowania tego etapu poniżej zaprezentuję tabelkę wypełnioną przeze mnie. Nie sugeruj się tym, no, chyba że masz dokładnie takie same odczucia i potrzeby jak ja. Jeśli
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 34
przepiszesz te wartości, wybierzesz dobrą kartę dla mnie — niekoniecznie dla siebie... U mnie wyglądało to następująco: Parametr karty
Jak ważne jest to dla mnie? (1-10 pkt.)
Wysokość limitu
5
Oprocentowanie
10
Okres bezodsetkowy
10
Ubezpieczenia
1
Dostęp internetowy
8
Polecenie zapłaty
5
Karty dodatkowe
1
Plany ratalne
5
Oprocentowanie planów
5
Opłata roczna za kartę
3
Opłaty za karty dodatkowe
1
Płatności zagraniczne
5
Przelewy z karty
5
Tak więc — kiedy w ubiegłym roku wybierałem swoją nową kartę kredytową (staram się robić przegląd rynku pod swoim kątem raz do roku), karta która spełniła by wszystkie moje wymagania
otrzymałaby
64
punktów
—
co
wynika
ze
zsumowania wszystkich punktów za konkretne parametry. Oczywiście takiej ilości punktów żadna oferta nie zdobyła.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 35
2. W poszukiwaniu ideału Jako że potrzeby zostały już z grubsza ustalone, można rozejrzeć się po rynku. Im więcej banków odwiedzisz, tym większą masz szansę na znalezienie naprawdę dobrej oferty. Nie daj się złapać na krótkotrwałe promocje — co przyjdzie Ci z tego, że przez pierwsze trzy miesiące nie zapłacisz odsetek, skoro przez pozostałe dziewięć miesięcy w roku będziesz płacił maksymalną dozwoloną prawem stawkę? Na potrzeby wizyt w bankach sporządziłem sobie inną tabelę (na następnej stronie) — bardzo podobną do tej powyżej. Wydrukuj ją w tylu egzemplarzach, ile banków zamierzasz odwiedzić. Zachęcam, byś nie korzystał tylko z informacji zamieszczonych w Internecie. Ja najpierw wypisuję wszystkie ważne informacje z Internetu, a później konfrontuję je ze zdaniem doradcy przez telefon albo w placówce. Nazwa odwiedzanego banku: ........................................... Rodzaj karty: ..............................................................
Parametr karty
Oferta banku
Istotne uwagi, zastrzeżenia
Wysokość limitu Oprocentowanie Okres bezodsetkowy Ubezpieczenia
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 36
Dostęp internetowy Polecenie zapłaty Karty dodatkowe Plany ratalne Oprocentowanie planów Opłata roczna za kartę Opłaty za karty dodatkowe Płatności zagraniczne Przelewy z karty
Teraz dla przykładu wypełnię powyższą tabelkę. Nazwa odwiedzanego banku: CitiBank Handlowy Rodzaj karty: VISA Silver
Parametr karty
Oferta banku
Istotne uwagi, zastrzeżenia
Wysokość limitu
Bank proponuje mi niemal od ręki limit 8000 zł.
Oprocentowanie
24,96%
Okres bezodsetkowy
54 dni
Ubezpieczenia
Ubezpieczenia nieobowiązkowe, szeroka oferta ubezpieczeń.
Można zdecydować się na ubezpieczenia później i z nich rezygnować.
Dostęp internetowy
Bezpłatny, tak samo dostęp telefoniczny.
Wszystkie ważne dla mnie funkcje dostępne z poziomu Internetu/telefonu.
Polecenie zapłaty
Dostępne dla spłaty całkowitej i minimalnej (bezpłatne).
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 37
Karty dodatkowe
Maksymalnie 6 kart dodatkowych (3 od razu, 3 kolejne po 6 miesiącach).
Plany ratalne
Dostępne dla kwoty min. 800 zł i maks. dla 80% limitu kredytowego.
Oprocentowanie planów
13,49%
Opłata roczna za kartę
75 zł
Opłaty za karty dodatkowe
45 zł
Płatności zagraniczne
Dostępne, karta powszechnie akceptowana na całym świecie.
Transakcje w każdej obcej walucie będą przeliczone wg kursu banku. Dla transakcji poza UE i w walucie innej niż USD za przewalutowanie jest doliczana dodatkowa opłata: 0,84% wartości transakcji.
Przelewy z karty
Dostępne, przez Internet bezpłatne.
Płatności za rachunki traktowane jak transakcje bezgotówkowe.
Rozłożenie na raty kosztuje 3% (min 7 zł).
Dla wniosków składanych przez Internet opłata wynosi 0 zł.
3. Co porównywać? Jakie banki wybrać do porównania? W ubiegłym roku kierowałem się następujących kluczem: 1. Bank, w którym mam podstawowe konto osobiste. 2. Bank, który jest liderem rynku kart kredytowych. 3. Bank, który mam najbliżej domu. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 38
4. Bank, w którym pracuje moja koleżanka. 5. CitiBank Handlowy. 6. Bank Millennium. 7. Bank, z którego usług byłem niezadowolony... Może zmienili ofertę? 4. Co dalej? Zebrałem wszystkie tabelki, odkładam je na bok i przygotowuję ostatni element ważny dla mojego wyboru. Tabelka idealnych parametrów. Korzystam więc z jednej z wcześniejszych tabelek: Parametr karty
Czego oczekuję
Wysokość limitu
min. 8 tys. zł
Oprocentowanie
maks. 20%
Okres bezodsetkowy
57 dni
Ubezpieczenia
są tylko dodatkiem, nie są dla mnie istotne
Dostęp internetowy
konieczny
Polecenie zapłaty
bardzo ważne
Karty dodatkowe
mało istotne (mogą być, ale nie są konieczne)
Plany ratalne
bardzo ważne
Oprocentowanie planów
12%
Opłata roczna za kartę
maks. 100 zł
Opłaty za karty dodatkowe
maks. 50 zł
Płatności zagraniczne
konieczne, najlepiej bez dodatkowych opłat
Przelewy z karty
bardzo ważne, najlepiej dla rachunków traktowane jako bezgotówkowe
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 39
Teraz mam już wszystko, co potrzebne jest do wyboru najlepszej karty kredytowej. Na początku określiłem, ile punktów przyznaję za poszczególne parametry. Maksymalnie karta CitiBanku mogła więc otrzymać ode mnie 64 punkty. Oto jak ją oceniłem: Jak ważne jest to dla mnie? (1-10 pkt.)
Ile punktów przyznałem
Wysokość limitu
5
5
Oprocentowanie
10
1
Okres bezodsetkowy
10
5
Ubezpieczenia
1
1
Dostęp internetowy
8
8
Polecenie zapłaty
5
5
Karty dodatkowe
1
1
Plany ratalne
5
5
Oprocentowanie planów
5
2
Opłata roczna za kartę
3
2
Opłaty za karty dodatkowe
1
1
Płatności zagraniczne
5
1
Przelewy z karty
5
4
maksymalnie 64 pkt
41 pkt
Parametr karty
RAZEM:
Karta CitiBanku otrzymałaby więc dzisiaj 41 punktów (stan na 31.03.2008 r.). Karta, na którą zdecydowałem się w roku ubiegłym, otrzymała 55 pkt. Różnica duża, a karta CitiBanku wcale nie była w tym rankingu ostatnia.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Tabele do porównania ofert
● str. 40
Płynie z tego ważny wniosek: różnice między ofertami poszczególnych banków są duże i warto przeanalizować je pod kątem własnych potrzeb. Nie radzę sugerować się tutaj „uniwersalnymi” rankingami. Mają one jedynie charakter poglądowy, mogą np. przesądzać o decyzji w przypadku równej liczby punktów kilku ofert lub sugerować, jakie banki wziąć pod uwagę przy porównywaniu ofert.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Karty kredytowe dla firm
● str. 41
Karty kredytowe dla firm Generalnie rzecz ujmując, karty kredytowe dla firm nie różnią się funkcjonalnością od tych przeznaczonych dla wszystkich klientów. Czasem zdarza się nawet tak, że jeśli przedsiębiorca ma możliwość wzięcia tradycyjnej karty kredytowej, to wybiera taką możliwość, bo wiąże się ona zazwyczaj z dużo mniejszą ilością formalności. Zdecydowałem się poświęcić temu zagadnieniu osobny, acz krótki rozdział — ze względu na to, że jest to produkt, który pewnymi niuansami różni się jednak od „normalnych” kart kredytowych. Kilka lat temu oferty kart kredytowych dla firm były w polskich bankach rzadkością. Dzisiaj jest zdecydowanie lepiej, ale trudno mówić tu o powszechności. To, co może cieszyć, to na pewno coraz przyjaźniejsze procedury, elastyczność banków, a także lepsza oferta z wieloma korzyściami dla przedsiębiorców. Rynek ten czeka z pewnością dalszy rozwój, bo wielu przedsiębiorcom nie jest potrzebna wielka linia kredytowa w rachunku firmowym, a ich płynność może poprawić nawet kilka tysięcy złotych limitu na karcie kredytowej. Obecnie karty kredytowe dla firm oferują w Polsce PKO BP, Pekao SA, ING Bank Śląski, Raiffeisen Bank, Lukas Bank oraz BOŚ.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Karty kredytowe dla firm
● str. 42
Atuty kart kredytowych dla firm są takie same, jak wszystkich innych: szybki dostęp do gotówki, okres bezodsetkowy itd. Główna wada to oczywiście to, że korzyści osiąga się głównie w przypadku transakcji bezgotówkowych, ale to akurat nie jest aż tak bardzo duży problem, bo według Pentora przedsiębiorcy korzystają z kart głównie do płacenia za paliwo (24 proc.), opłacania podróży służbowych (23 proc.), kosztów reprezentacyjnych (14 proc.) czy serwisowania samochodów (10 proc.). Wszystkie te usługi można w zasadzie opłacić kartą, więc problemu nie ma. Maksymalny limit kredytowy, jaki może otrzymać klient, nie różni się specjalnie od górnych kwot w przypadku innych kart. Może oferta Raiffeisen Banku (150 tys. zł) wyróżnia się tutaj in plus, ale firma musi osiągać odpowiednio wysokie dochody, by taki limit otrzymać. Średnia rynkowa to 20–30 tys. zł. Zaletą jest możliwość wliczania kosztów użytkowania karty do kosztów uzyskania przychodów, a więc oszczędności podatkowe. Oprocentowanie kart kredytowych dla firm (kwiecień 2008 r.) jest w stosunku do innych kart bardzo konkurencyjne. Najniżej oprocentowany limit kredytowy jest w BOŚ i Lukas Banku (15–17%), ale generalnie trudno znaleźć oprocentowanie wyższe niż 20%. To na pewno dobra wiadomość i jeżeli przedsiębiorca ma możliwość, to powinien się o taką kartę postarać. Jeśli już rozpoczniesz starania o kartę kredytową dla MSP, to przygotuj się na dokładne dokumentowanie sytuacji finansowej Twojej Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Karty kredytowe dla firm
● str. 43
firmy. Procedury mogą być uproszczone, jeśli masz rachunek firmowy w danym banku. Jeśli go nie masz, to... niewykluczone, że będziesz musiał takowy rachunek założyć, aby „kredytówkę” dostać. To zasadnicza różnica w stosunku do zwykłych kart kredytowych, gdzie rzadkością jest taki wymóg. Dla firm to raczej norma, ale są oczywiście odstępstwa — chociażby Lukas Bank czy ING. Problem w tym, że rachunki firmowe w niektórych bankach są bardzo drogie i może się okazać, że pomimo np. niższego oprocentowania takie rozwiązanie wcale się już nie kalkuluje. Sam koszt wydania i rocznego użytkowania karty można zawrzeć w przedziale od 0 do 200 zł (tutaj też zdarzają się promocje). W lipcu 2007 roku Bankier.pl ogłosił swój ranking kart kredytowych dla firm. Oto jak się on prezentuje: Miejsce
Karta (bank)
Liczba punktów
1.
MasterCard Business EFL Lukas Bank
8,2
2.
Visa Business Lukas Bank
7,9
3.
Visa Business BOŚ Bank
7,6
4.
Visa Business ING Bank Śląski
7,0
5.
Visa Business Profit Raiffeisen Bank Polska
6,7
6.
PKO Euro Business
5,7
7.
MasterCard Business Pekao SA
5,0
Autorzy rankingu ocenie poddali oprocentowanie kredytu, długość okresu bezodsetkowego, wysokość opłaty za wydanie i użytkowanie karty, maksymalny możliwy do uzyskania limit oraz opłatę za pro-
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Karty kredytowe dla firm
● str. 44
wadzenie rachunku firmowego, jeśli jego założenie jest wymagane. Ostatnim ocenianym elementem były usługi dodane i ubezpieczenia. I właśnie tym ostatnim punktem zajmę się na koniec. To usługi dodane, czyli coś, co tak naprawdę odróżnia karty kredytowe dla firm od innych. To właśnie te usługi mogą decydować o wyborze tej czy innej karty — ze względu na specyfikę prowadzonej działalności. Lukas Bank do swoich kart oferuje m.in. udział w programie rabatowym „Klub Maxima”, rabaty na hotele, wypożyczanie samochodów czy na porady prawne (nawet 70%). Ponadto dla firm, które korzystały bądź korzystają z usług Europejskiego Funduszu Leasingowego, procedury uzyskiwania kart kredytowych są uproszczone. ING Bank Śląski do swojej karty dołącza bezpłatny pakiet ubezpieczeń dotyczących kradzieży samej karty i nieuprawnionego posłużenia się nią lub np. kradzieży gotówki pobranej z karty. Do tego oczywiście rabaty: na zakup kopiarek czy komputerów (nawet 15%), porady prawne lub telefony komórkowe. BOŚ Bank oferuje do karty w zasadzie tylko ubezpieczenia (bezpłatne i płatne — rozszerzone i podstawowe). Ponadto klienci posługujący się tą kartę wspierają ochronę Biebrzańskiego Parku Narodowego (bank przekazuje część prowizji na rzecz rozwoju naturalnych ekosystemów polskiej przyrody).
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Karty kredytowe dla firm
● str. 45
Raiffeisen Bank, PKO BP i Pekao SA nie mają dla swoich kart dedykowanych specjalnych programów. O ile karta Raiffeisen — choć droga — jest porównywalna ze wszystkimi powyższymi, to karty największych polskich banków (PKO BP i Pekao SA) zdecydowanie odstają od konkurencji. Niestety, odstają w negatywnym tego słowa znaczeniu. Wniosek prosty: jeśli prowadzisz działalność wystarczająco długo i masz dobre wyniki finansowe, postaraj się o kartę kredytową. Tak jak w przypadku innych kart kredytowych — określ swoje potrzeby i bardzo dokładnie przelicz koszty.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Na czym zarabia bank?
● str. 46
Na czym zarabia bank? Mogłoby się wydawać, że skoro bank daje okres bezodsetkowy, to na kartach nie będzie zarabiał nic lub bardzo niewiele. Nic bardziej mylnego! Karty kredytowe to dla banków niezwykle dochodowy instrument płatniczy. Dzieje się tak z wielu względów. Przede wszystkim: 1. W większości przypadków płatne jest wydanie karty (od 10 do nawet 1000 zł) — zależy to nie tylko od banku, ale i od rodzaju karty. Im bardziej jest ona prestiżowa, tym droższe jest jej wydanie. Banki często rezygnują z tej opłaty, by zachęcić klientów do podpisania umowy o kartę kredytową. 2. Coroczne opłaty za użytkowanie karty (od 10 do nawet 1000 zł), które mogą być zmniejszane w przypadku przekroczenia określonego pułapu obrotu, np. 20 tys. zł na rok. Tutaj również działa zasada jak powyżej — im bardziej prestiżowa jest karta, tym droższe jest jej użytkowanie. 3. Wypłaty z bankomatów płatne niezależnie od sieci — to zasadnicza różnica w stosunku do karty debetowej wydawanej do konta, gdzie wypłaty w niektórych sieciach bankomatowych są bezprowizyjne. Ponadto w przypadku gotówkowych wypłat z karty kredytowej oprocentowanie jest liczone od razu — nie ma okresu bezodsetkowego.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Na czym zarabia bank?
● str. 47
4. Prowizje, jakie bank pobiera od transakcji bezgotówkowych (tym razem nie bezpośrednio od klienta, ale od operatorów terminali płatniczych — tzw. interchange fee; jak się szacuje, jest to 1–2% wartości transakcji). Według danych VISA: około 80% transakcji kartami kredytowymi to operacje bezgotówkowe — płatności w sklepach, przez Internet itp. 5. Ubezpieczenia, w tym niektóre obowiązkowe przy zawieraniu umowy o kartę kredytową. Najczęściej ubezpieczenia obejmują transakcje wykonane przez osoby nieuprawnione, ale częste są także pakiety typu assistance. 6. To, co najważniejsze, zostawiłem na koniec, czyli: odsetki od wykorzystanego limitu — jeżeli klient nie spłaci całości zadłużenia w tzw. okresie bezodsetkowym, to bank nalicza odsetki.
!
Wiele banków nalicza odsetki od kwoty całego zadłużenia, niezależnie od tego, jaką kwotę spłacił klient. Przykład: klient na wyciągu z karty kredytowej ma 1000 zł zadłużenia i spłaca 999 zł. Odsetki nie są jednak naliczane od kwoty 1 zł, ale od całego tysiąca! Należy więc uważać, by przez pomyłkę nie spłacić zbyt małej kwoty — wtedy nic na tym nie skorzystamy. Na szczęście nie wszystkie banki stosują taką praktykę. Warto dokładnie przeczytać umowę także pod tym kątem!
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Na czym zarabia bank?
● str. 48
Raport z lutego 2008 r. przygotowany przez Open Finance i dziennik „Polska” wskazuje, że około 50% Polaków nie spłaca kredytu w okresie bezodsetkowym, a więc korzysta z kredytu i płaci odsetki! To powoduje, że lawinowo rośnie zadłużenie Polaków z tego tytułu. W 2007 roku wzrosło z 5,8 mld do 8,8 mld zł. Autorzy raportu szacują, że jeśli będziemy zadłużać się w takim tempie, to pod koniec 2008 roku zadłużenie sięgnie 14 mld zł.
Źródło: NBP
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Na wakacjach — czyli karta za granicą
● str. 49
Na wakacjach — czyli karta za granicą Na samą myśl o płaceniu kartą kredytową za granicą wielu z nas łapie się za głowę. Jak się wydaje, trzeba pamiętać o wielu rzeczach. Tak naprawdę jednak trzeba sprawdzić tylko kilka rzeczy w regulaminie naszej karty. Uwaga! Jeśli tego nie zrobimy, to z powodu przeliczeń i innych opłat głowa może nas boleć jeszcze na długo po powrocie z zagranicy. Problem ten będzie coraz mniejszy — za sprawą SEPA. SEPA, czyli Single Euro Payment Area, ma na celu stworzenie jednolitego rynku usług płatniczych. W ciągu najbliższych czterech lat obywatele państw objętych SEPA będą mogli dokonywać transakcji w euro tak, jakby płacili w walucie swojego kraju, a nie tak jak za granicą. Przyniesie to oczywiście oszczędności. Niezależnie od postępujących w tym obszarze zmian i ułatwień, należy pamiętać o przestrzeganiu podstawowych zasad przy płaceniu kartą kredytową za granicą: –
nie wszystkie karty umożliwiają dokonywania płatności poza granicami Polski;
–
nie wypłacajmy pieniędzy z bankomatów (to kosztuje potrójnie: prowizja za wypłatę, przeliczenie na złotówki i wreszcie odsetki liczone z pominięciem grace period); Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Na wakacjach — czyli karta za granicą
–
● str. 50
niektóre banki pobierają prowizje także za transakcje bezgotówkowe — przed wyjazdem sprawdź, jak do tej sprawy podchodzi Twój bank;
–
i na koniec to, co najważniejsze: przeliczenia (różne w zależności od banku).
Oto przegląd zasad w kilku wiodących bankach dla najpopularniejszych kart (stan na 3 marca 2008 r.): Lukas Bank (Visa Classic) — transakcje dokonane w euro są przeliczane na złotówki według kursu BZ WBK. Transakcje w innych walutach niż euro najpierw przeliczane są na europejską walutę według kursu VISA, a następnie na PLN (według kursu BZ WBK). GE Money Bank (VISA GE) — transakcje dokonane w euro są przeliczane na PLN wg kursu GE Money Bank, dla transakcji rozliczanych w walutach innych niż euro przeliczenie na tę walutę następuje według kursu VISA, a następnie na PLN wg kursu GE Money Bank. PKO BP (VISA Błękitna) — transakcje dokonane w USD są przeliczane na PLN według kursu PKO BP, dla transakcji w walutach innych niż USD przeliczenie na tę walutę następuje według kursu VISA, a później na PLN według kursu PKO BP. Pekao SA (VISA Classic) — transakcje dokonane w USD są przeliczane na PLN według kursu Pekao SA, transakcje dokonane w walucie innej niż USD są przeliczane na dolary według kursu VISA, a następnie na PLN według kursu Pekao SA. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Na wakacjach — czyli karta za granicą
● str. 51
Citi Handlowy (VISA Silver) — transakcje w każdej obcej walucie będą przeliczone według kursu Banku Citi Handlowy. Dla transakcji poza UE i w walucie innej niż USD za przewalutowanie jest doliczana dodatkowa opłata w wysokości 0,84% wartości transakcji. Millennium Bank (Millennium VISA) — transakcje dokonane w euro i USD są przeliczane na PLN według kursu VISA, transakcje dokonane w innej walucie niż USD i euro są najpierw przeliczane na USD, a następnie na PLN według kursów VISA. W przypadku wszystkich transakcji zagranicznych bank pobiera także dodatkową marżę — 3%. BZ WBK (VISA Silver) — transakcje dokonane w euro są przeliczane na PLN według kursu BZ WBK, transakcje dokonane w walucie innej niż euro są przeliczane na europejską walutę według kursu VISA, a następnie na PLN według kursu BZ WBK. Transakcje dokonane w walucie innej niż euro są obciążone dodatkową prowizją za przewalutowanie w wysokości 3%. ING Bank (VISA Classic) — transakcje dokonane w euro są przeliczane na PLN według kursu ING Banku Śląskiego, transakcje dokonane w walucie innej niż euro są przeliczane na europejską walutę według kursu VISA, a następnie na PLN według kursu ING Banku Śląskiego. Kredyt Bank (VISA Classic) — transakcje dokonane w euro są przeliczane na PLN według kursu Kredyt Banku, transakcje dokonane Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Na wakacjach — czyli karta za granicą
● str. 52
w walucie innej niż euro są przeliczane na europejską walutę według kursu VISA, a następnie na PLN według kursu Kredyt Banku. Bank BPH (VISA Silver) — transakcje dokonane w euro są przeliczane na PLN według kursu Banku BPH, transakcje dokonane w walucie innej niż euro są przeliczane na europejską walutę według kursu VISA, a następnie na PLN według kursu Banku BPH. mBank (VISA Classic) — transakcje dokonane w euro są przeliczane na PLN według kursu mBanku, transakcje dokonane w walucie innej niż euro są przeliczane na europejską walutę według kursu VISA, a następnie na PLN według kursu mBanku.
!
W niektórych krajach obowiązuje standard 6-cyfrowego kodu PIN i czasem mimo że do karty mamy nadany kod 4-cyfrowy, musimy wprowadzić sześć cyfr. W takim wypadku zamiast dwóch brakujących cyfr należy wprowadzić dwie gwiazdki.
No i oczywiście zawsze warto mieć przy sobie trochę gotówki — tak na wszelki wypadek.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Jak dokładnie wyliczyć zyski z karty kredytowej?
● str. 53
Jak dokładnie wyliczyć zyski z karty kredytowej? Wbrew pozorom wyliczenie — co do grosza — jakie korzyści przynosi nam korzystanie z karty kredytowej, nie jest ani trochę skomplikowane. Aby miało to sens, należy spełnić kilka podstawowych wymogów:
–
wszystkie płatności bezgotówkowe wykonywać kartą kredytową,
–
nie płacić kartą kredytową więcej, niż jest się w stanie spłacić oraz...
–
założyć rachunek oszczędnościowy w banku — im wyżej oprocentowany, tym lepiej.
O co chodzi z tym rachunkiem oszczędnościowym? Mam tu na myśli oszczędnościowe subkonto, które jest w ofercie większości banków — w ING jest to OKO, w mBanku — eMax Plus, a w Lukasie — Rachunek Oszczędzam... itd. Następnym krokiem jest wpłacanie na rachunek oszczędnościowy pieniędzy, które później przeznaczymy na spłatę karty kredytowej. By uzmysłowić sobie, o co dokładnie tutaj chodzi, pokażę to na
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Jak dokładnie wyliczyć zyski z karty kredytowej?
● str. 54
przykładzie: jest trzeci dzień marca, a Ty otrzymujesz wyciąg z informacją o konieczności spłaty 1550 zł do 29 marca. 10 marca otrzymujesz wypłatę — regulujesz inne zobowiązania, a 1550 zł na spłatę karty lokujesz na rachunku oszczędnościowym (na 5,05%). Pieniądze wypłacasz dopiero 29 marca i spłacasz całość zadłużenia. W ten sposób nie płacisz odsetek za kartę kredytową, a na Twoim rachunku oszczędnościowym przybywa 3,30 zł (już po zapłaceniu „podatku Belki”).
?
Nie wiesz, jak policzyć, jakie odsetki na rachunku oszczędnościowym zarobisz, gdy trzymasz na nim środki kilka lub kilkanaście dni? Możesz to zrobić na dwa sposoby — użyj kalkulatora lub ściągnij arkusz z mojej strony: http://odsetki.adrianhinc.pl
Powiesz, że 3,30 zł miesięcznie to mało? Może i tak, ale ja patrzę na to z drugiej strony: –
to prawie 40 zł w ciągu roku (tyle płacę za prenumeratę bardzo wartościowego newslettera, tak więc można powiedzieć, że mam ją za darmo!);
–
przy założeniu, że średnie oprocentowanie karty kredytowej to 20%, za te same 19 dni zapłaciłbym bankowi ponad 16 zł odsetek (rachunek jest prosty — tutaj oszczędności wynoszą prawie 200 zł rocznie!);
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Jak dokładnie wyliczyć zyski z karty kredytowej?
–
● str. 55
wprowadzenie takiego systemu motywuje do lepszej kontroli i planowania wydatków — wiem, ile mogę wydać, by to spłacić, a poza tym wykaz większości moich miesięcznych wydatków dostaję na wyciągu z karty kredytowej, co powoduje, że mam nad nimi dużo lepszą kontrolę;
–
robię większy obrót na karcie, niż gdybym na raz wykorzystał całość limitu, a potem tylko spłacał minimalne kwoty — tak więc osiągam próg, dzięki któremu kartę na następny rok będę miał za darmo;
–
nie płacę bankowi ani złotówki za korzystanie z jego pieniędzy — moje w tym czasie spokojnie leżą na rachunku!
Twój bank nie oferuje rachunku oszczędnościowego? Zapoznaj się z ofertą mBanku, gdzie dostajesz konto i przelewy za 0zł — możesz je wykorzystywać jako swoją skarbonkę do karty kredytowej! http://mbank.adrianhinc.pl
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Typowe błędy — czyli gdzie mogą być pułapki
● str. 56
Typowe błędy — czyli gdzie mogą być pułapki Przestrzeganie kilku podstawowych reguł pozwoli na oszczędności i rozsądne użytkowanie plastikowego pieniądza. Od razu zaznaczam, że jeśli nie zastosujesz się do którejkolwiek z niżej wymienionych rad, to nie stanie się tragedia, ale na pewno nie będzie to korzystne dla Twojego portfela! 1. Nie decyduj się na bardzo wysoki limit kredytowy, jeśli nie masz wystarczająco silnej woli, by nie wykorzystać go w całości! Pamiętaj o zasadzie ograniczonego zaufania nie tylko na drodze, ale również w stosunku do bankowych doradców-sprzedawców. Czy limit np. 17 000 zł jest Ci potrzebny? Określ w swoim budżecie, jaką kwotę jesteś w stanie wydawać za pomocą karty kredytowej i zdecyduj się na limit w wysokości dwu- lub trzykrotności tej kwoty. 2. Spłacaj zadłużenie w okresie bezodsetkowym — wtedy unikniesz płacenia wysokich odsetek — nawet 27% w skali roku. Doradca w banku powie o tym 2,25% w skali miesiąca — brzmi zupełnie inaczej, ale znaczy dokładnie to samo. Trzymanie pieniędzy na lokacie czy rachunku oszczędnościowym jest zdecydowanie mniej korzystne niż spłacenie karty kredytowej. Na najlepszych depozytach zarobisz 7% w skali roku, czyli po odjęciu „podatku Belki” niespełna 0,5% miesięcznie. Nie zachęcam oczywiście do Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Typowe błędy — czyli gdzie mogą być pułapki
● str. 57
zrywania lokat — namawiam raczej do rozsądnego wykorzystywania limitu na karcie kredytowej. 3. Nie używaj karty kredytowej w bankomacie, bo za wypłatę gotówki zapłacisz wysoką prowizję. Korzystaj ze swojej gotówki lub limitu kredytowego w ramach konta i koniecznie z bankomatów bezprowizyjnych. Pamiętaj, że w takiej sytuacji tracisz także okres bezodsetkowy i odsetki liczone są od razu po wypłacie. Jeżeli bardzo potrzebujesz gotówki, a nie masz innych dostępnych środków niż te na karcie kredytowej, to jest na to sposób.
?
Czy wiesz, że jest metoda na to, by wypłacić gotówkę z karty kredytowej, nie tracąc przy tym okresu bezodsetkowego? Załóż konto w serwisie typu Dotpay.pl i zapłać sam sobie kartą kredytową, a następnie wypłać gotówkę na swoje konto. Zapłacisz prowizję jak w bankomacie, ale zaoszczędzisz na odsetkach.
4. Podliczaj regularnie swoje wydatki — jeśli okaże się, że przewyższają one dochody, to jest to pierwszy sygnał alarmowy. Dalsze podążanie tą drogą może Cię doprowadzić do niewypłacalności, a co za tym idzie — do bankructwa. System spłat minimalnych w kartach kredytowych może doprowadzić do tego, że będziesz spłacał same odsetki, a dług wcale nie będzie się zmniejszał.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 58
Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie! Używanie karty kredytowej wiąże się z kilkoma niebezpieczeństwami. Nie ma co jednak wpadać w panikę — wystarczy zwykła ostrożność, by zminimalizować ryzyko, którego i tak nigdy w 100% nie wyeliminujemy. Co przede wszystkim? Przed Tobą 18 ważnych rad. 1. Nie spuszczaj swojej karty z oczu. Kelner w restauracji, sprzedawca w sklepie czy ktokolwiek inny nie ma prawa zabrać Twojej karty do terminala, jeśli mu nie towarzyszysz. Wielokrotnie w restauracjach widzę, że kelner bierze kartę i po chwili wraca z kwitkiem do podpisu. To niedopuszczalne — zwróć uwagę kelnerowi, że tak się nie robi. Do skopiowania paska z Twojej karty wystarczy 5 sekund! 2. Jeżeli już musisz wypłacić pieniądze ze swojej karty kredytowej za pomocą bankomatu, to zwróć uwagę na to, czy nie ma on przymocowanych jakichś dziwnych urządzeń, które nie pasują do niego lub w jakikolwiek sposób budzą Twoją wątpliwość. Tak właśnie złodzieje kopiują paski z naszych kart — jeśli według Ciebie z bankomatem jest coś nie tak, to po prostu skorzystaj z innego i poinformuj o tym właściciela bankomatu — numer telefonu jest na każdym z nich.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 59
3. Zachowaj ostrożność przy płaceniu przez Internet. Zwróć uwagę na to, czy na stronie, na której podajesz numer swojej karty i numer CVV, znajduje się kłódeczka, która informuje o szyfrowaniu połączenia. W zależności od przeglądarki wygląda ona nieco inaczej (po lewej stronie Firefox, po prawej Internet Explorer):
Zwróć też uwagę na to, czy na początku adresu jest ciąg znaków https (zamiast http). Jest to kolejna informacja o szyfrowaniu. 4. Nie odpowiadaj na maile, w których — rzekomo — Twój bank prosi Cię o podanie numeru Twojej karty, daty jej ważności, numeru CVV czy innych danych, które są wyłącznie do Twojej wiadomości. To, co bank musi wiedzieć o Twojej karcie — zapewniam — doskonale wie. I na pewno nie upewnia się co do tych informacji, wysyłając do Ciebie mail. 5. Możesz postarać się także o inny rodzaj zabezpieczenia: zdjęcie na Twojej karcie kredytowej. Nie oferują tego wszystkie banki, ale jeśli masz możliwość umieszczenia swojej podobizny na karcie, to skorzystaj z niej. Jak często można zauważyć, sprzedawcy nie sprawdzają, czy podpis na potwierdzeniu transakcji jest zgodny z tym na karcie. Oczywiście zdjęcie nie zabezpiecza w 100%, ale jest dodatkową szansą na to, że gdy ktoś nieupo-
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 60
ważniony będzie chciał się posłużyć naszą kartą, to zostanie to udaremnione. 6. Przeanalizuj ofertę ubezpieczeń banku, w którym masz kartę kredytową. Czasami pakiety są bezpłatne i trzeba je tylko aktywować. Innym razem ubezpieczenie od nielegalnego użycia karty kosztuje tylko symboliczne kilka złotych. 7. Od razu po otrzymaniu karty podpisz ją. Choć wydaje się to oczywiste, to wiele osób tego nie robi. W przypadku kart autoryzowanych kodem PIN przez długi czas można robić zakupy bez przeszkód, bo po prostu może się zdarzyć, że nikt nie zwróci na to uwagi. Problem pojawia się, gdy karta zostanie zgubiona. Jeśli znajdzie ją ktoś nieuczciwy — wystarczy, że podpisze ją własnoręcznie i będzie mógł zrobić zakupy w sklepie, który ma terminal starego typu. Jeśli karta będzie podpisana przez Ciebie, istnieje większa szansa, że ktoś zorientuje się w próbie oszustwa. 8. Zapamiętaj PIN — nigdzie go nie zapisuj. Podczas pracy w banku wielokrotnie widziałem, że ludzie trzymają kod PIN zapisany na kartce w portfelu. Czasem zdarzało się nawet — o zgrozo — że PIN był zapisany na żółtej karteczce „post-it” i przyklejony do... karty. To tak, jakbyśmy zostawiali drzwi do domu otwarte na oścież. I jeszcze pod domem wywiesili zachętę dla złodziei.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 61
9. Ustalając lub zmieniając kod PIN, unikaj łatwych kombinacji, np. daty urodzenia. Najlepiej zawrzeć w PIN cztery nieznaczące nic cyfry. Teoretycznie tak samo trudny do odgadnięcia jest PIN 1111 jak 2746, ale ten drugi trudniej podejrzeć, szczególnie gdy złodziej obserwuje nas np. na zakupach. 10.Ostatnia związana z PIN-em zasada: nie ujawniaj go nikomu. Jeśli się już to zdarzy, to najszybciej jak to tylko możliwe zmień go na inny. Odnośnie zmian kodu PIN — rób to w regularnych
odstępach
czasu.
To
nie
tylko
poprawia
bezpieczeństwo, ale i... dobrze trenuje naszą pamięć. 11.Zachowuj potwierdzenia zapłaty i wydruki potwierdzeń z bankomatu. Porównuj je z wyciągami otrzymywanymi co miesiąc z banku. Ja po otrzymaniu wyciągu „odhaczam” wszystkie moje transakcje i dopiero kiedy całość się zgadza, to je wyrzucam. Na szczęście jeszcze nigdy nie było żadnych rozbieżności. Jeśli trafisz na niezgodności — skontaktuj się z bankiem i złóż reklamację. Nie musisz sam biegać po sklepach i wyjaśniać — zrobią to za Ciebie bank i ewentualnie organizacja płatnicza. Takie rozwiązanie ma niestety jedną wadę — np. VISA daje sobie na rozpatrzenie reklamacji 180 dni. 12.Spisz numery wszystkich swoich kart, a także numery, pod które zadzwonisz w przypadku ich utraty. Pamiętaj, że na numery zaczynające się od 0-800 nie zadzwonisz w niektórych sieciach ko-
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 62
mórkowych, dlatego najlepiej zapisz też numery stacjonarne i wszystkie inne możliwości kontaktu, jakie daje Ci Twój bank. Proponuję takie rozwiązanie — możesz sobie to wydrukować lub przepisać, lub po prostu się na tym wzorować:
Karta
Numer karty
Bank
Numer do banku
Numer do organizacji
Co po wypełnieniu dla przykładowych danych będzie wyglądało w sposób następujący: Karta
Numer karty
Bank
Numer do banku
Numer do organizacji
Visa Electron
4444 3333 2222
PKO BP
022 639-6600
0-800-111 -1569
Visa Gold
3333 2222 1111
Lukas Bank
061 856-5278
0-800-111 -1569
MasterCard Aura
1111 4444 8888
Cetelem Bank
022 511-8741
0-800-111 -1211
I tak dalej, aż do wpisania tutaj wszystkich Twoich kart. Następnie taki spis schowaj w jakimś bezpiecznym, ale i łatwo dostępnym miejscu. Oczywiście możesz wydrukować w kilku eg-
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 63
zemplarzach — jeden trzymać w domu, a drugi np. w skrytce bankowej. Numery do organizacji płatniczych i do banków są wypisane poniżej, ale gdy będziesz przygotowywał własny spis kart, najlepiej potwierdź te numery w swoim banku. W sytuacji zagubienia bądź kradzieży kart ich zastrzeżenie będzie szybsze dzięki wyżej wymienionemu spisowi. Nie zapomnisz też w nerwach o żadnej, nawet nieużywanej karcie. Jeśli nie znasz numeru, pod którym możesz zastrzec swoją kartę, to zapewne znajdziesz go na odwrocie swojej karty. Na wszelki wypadek podaję w tym miejscu uniwersalne numery organizacji VISA i MasterCard oraz poszczególnych polskich banków. Te numery zmieniają się niezwykle rzadko — zapisz je jako rezerwowe. KRAJ
VISA
MASTERCARD
Australia
1-800-12-5440
1-800-121-113
Austria
0800-200-288
0800-21-8235
Belgia
0800-1-8397
0800-1-5096
Chiny
10-800-110-2911
10-800-110-7309
Dania
80-018588
8001-6098
Francja
0-800-90-1179
0-800-90-1387
Grecja
00-800-11-638-0304
00-800-11-887-0303
Hiszpania
900-99-1124
900-97-1231
Holandia
0800-022-3110
0800-022-5821
Irlandia
1-800-55-8002
1-800-55-7378
Japonia
00531-11-1555
00531-11-3886
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 64
Kanada
1-800-847-2911
0800-819-1040
Niemcy
0800-811-8440
0-800-819-1040
Polska
0-800-111-1569
0-800-111-1211
Portugalia
0800-8-11-824
800-8-11-272
Szwajcaria
0800-89-4732
0800-89-7092
Szwecja
020-79-5675
020-791-324
Turcja
00-800-13-535-0900
00-800-13-887-0903
USA
1-800-847-2911
1-636-722-7111
Węgry
06-800-11272
06-800-12517
Wlk. Brytania
0800-89-1725
0-800-96-4767
Włochy
800-819-014
800-870-866
Inne kraje
1-410-581-3836
X
Centrum VISA
1-410-581-9994
X
Numery do banków:
Bank
Numer telefonu
AIG Bank
71 358-22-22
Bank BPH
12 682-84-82
Bank BPS
22 539-50-00
BOŚ Bank
22 543-34-34
BZ WBK
61 856-54-55
Cetelem Bank
22 511-87-41
Citi Handlowy
22 692-24-84
DnB Nord
22 515-30-00
Dominet Bank
22 737-47-98
Fortis Bank
22 566-93-00
GE Money Bank
58 300-75-00 58 300-75-85
Getin Bank
12 682-81-63
HSBC
22 314-03-14
ING Bank Śląski
32 357-00-12
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
Inteligo
81 535-66-66
Invest Bank
22 515-31-50
Kredyt Bank
22 634-50-00
Lukas Bank
61 856-52-78
mBank
42 630-08-00
Millennium Bank
22 598-41-14
MultiBank
42 630-00-00
Nordea Bank
58 300-00-00
Pekao SA
22 534-35-54
PKO BP
22 639-66-00
Raiffeisen Bank
22 549-99-00
Santander
71 337-85-00
● str. 65
Jeżeli ktoś nie odbiera w banku lub czas oczekiwania jest zbyt długi, to zadzwoń do organizacji płatniczej — i na odwrót. 13.W sklepie przed zatwierdzeniem transakcji (niezależnie czy podpisem, czy PIN-em) sprawdź kwotę na wydruku lub wyświetlaczu PIN-pada. Jeżeli sprzedawca świadomie lub nieświadomie wpisze błędną kwotę, a Ty potwierdzisz to kodem PIN albo podpisem, trudno będzie udowodnić, że zaszła pomyłka. 14.Pamiętaj, aby zabrać kartę i potwierdzenie transakcji od sprzedawcy. Po dokonaniu transakcji schowaj kartę i pamiętaj o zagrożeniu ze strony kieszonkowców. 15.Nie zostawiaj karty w samochodzie.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Bezpieczeństwo — pamiętaj bezwzględnie!
● str. 66
16.Robiąc zakupy w Internecie, korzystaj tylko ze sprawdzonych sklepów. Jeśli robisz gdzieś zakupy pierwszy raz, sprawdź opinie o sklepie na forach internetowych i wśród znajomych. Pamiętaj też o bezpieczeństwie (pkt. 3). 17.Przy transakcjach internetowych nigdy nie masz obowiązku podawania kodu PIN do karty. 18.Zachowaj dane dotyczące sprzedawcy, w tym przede wszystkim adresy (tradycyjny i internetowy) oraz numer telefonu. Zachowaj też e-maile ze sklepu dotyczące konkretnej transakcji. Dane te przechowuj co najmniej do momentu otrzymania wyciągu i sprawdzenia poprawności rozliczeń. Pamiętaj! Jeśli cokolwiek związanego z kartą budzi Twoje podejrzenia — skontaktuj się z bankiem. To nic nie kosztuje, a może Cię uchronić przed nieszczęściem.
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Słowniczek terminów dotyczących karty kredytowej
● str. 67
Słowniczek terminów dotyczących karty kredytowej Poniżej znajdują się podstawowe terminy dotyczące kart kredytowych i kredytu w ogóle. Część z nich wystąpiła już powyżej, zbieram je tutaj dla ułatwienia odszukania jakiegoś terminu w przyszłości. Autoryzacja — zezwolenie na dokonanie transakcji. Karta kredytowa — karta płatnicza z przyznanym limitem kredytowym, umożliwiającym zadłużanie się do kwoty wyżej wymienionego limitu. Limit kredytowy — maksymalna wysokość kredytu, którą może dysponować użytkownik karty kredytowej. Minimalna wymagana spłata — najmniejsza część zadłużenia, którą użytkownik karty kredytowej jest zobowiązany spłacić. Zazwyczaj jest to 5% zadłużenia, ale może to być też stała, zryczałtowana kwota. Odsetki — koszt kredytu, czyli kwota, którą bank dolicza nam do wykorzystanego (i niespłaconego w okresie bezodsetkowym) zadłużenia. Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Słowniczek terminów dotyczących karty kredytowej
● str. 68
Okres bezodsetkowy — okres, w którym bank nie pobiera odsetek od wykorzystanego limitu. Na koniec okresu bezodsetkowego musi nastąpić spłata minimalna lub całkowita. Oprocentowanie nominalne — stopa procentowa określająca wysokość odsetek pobieranych przez bank. W oprocentowaniu nominalnym nie są zawarte inne kwoty pobierane przez bank. Oprocentowanie rzeczywiste — patrz RRSP (poniżej). RRSP — rzeczywista roczna stopa procentowa (z ang. APR — annual percentage rate) — jest to wskaźnik, który określa faktyczną wysokość kosztów płaconych bankowi — odsetki, prowizje, opłaty manipulacyjne itd. Jest wyrażony w procentach i niemal zawsze jest wyższy od oprocentowania nominalnego. Uwierzytelnienie — potwierdzenie przez użytkownika (za pomocą PIN-u czy podpisu) zamiaru dokonania transakcji. Umożliwia połączenie z bankiem i zarejestrowanie transakcji w systemie informatycznym (po sprawdzeniu, czy dostępne środki pozwalają na dokonanie transakcji). Wyciąg — cykliczna (zazwyczaj comiesięczna) informacja o transakcjach dokonanych za pomocą karty kredytowej (wraz z określeniem minimalnej i całkowitej kwoty do spłaty).
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Kilka słów na koniec...
● str. 69
Kilka słów na koniec... Jeśli tutaj dobrnąłeś, to jest mi niezwykle przyjemnie. Będę jeszcze bardziej zadowolony, jeśli skorzystasz przynajmniej z części zawartej tu wiedzy. Zebrałem w tej publikacji odpowiedzi na pytania, które często mnie jako doradcy zadawali klienci. Jeśli Ty masz jakieś pytania — udostępniam mojego maila:
[email protected] — jeżeli jakieś pytania będą się szczególnie często pojawiać, to umieszczę je w następnym wydaniu, gdyż mam zamiar co jakiś czas uaktualniać „Poznaj swoją kartę kredytową”. Pamiętaj też, żeby nie przywiązywać się do banku na zawsze. Co jakiś czasu sprawdzaj, co słychać u konkurencji — i jeżeli oferta Twojego banku znacząco od tego odstaje i nie zanosi się na zmiany — przenieś swoją kartę. Zwykle korzystasz wtedy z dobrej oferty dla migrujących klientów, o których banki zabiegają coraz ostrzej. Jeśli chcesz zrezygnować z karty, to pamiętaj, by zrobić to na około dwa miesiące przed naliczeniem kolejnej opłaty za roczne użytkowanie karty. Jeśli zrobisz to później — najpewniej nie unikniesz tego wydatku. Przygotowując niniejszą publikację, korzystałem nie tylko z wiedzy własnej, ale też z tego, co jest zawarte w Internecie. Szczególnie Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Kilka słów na koniec...
● str. 70
pomagały mi informacje z Wikipedii. Dlatego jeżeli jeszcze nie wiesz, co zrobić z 1% swojego podatku, zachęcam do wsparcia tego niezwykle ciekawego, ale i kapitałochłonnego przedsięwzięcia nonprofit:
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POZNAJ SWOJĄ KARTĘ KREDYTOWĄ — Adrian Hinc — www.adrianhinc.pl Autor poleca
● str. 71
Autor poleca Piotr Rybicki „Finanse dla niefinasistów” Jeśli chcesz wiedzieć: – – – –
Skąd w firmie biorą się pieniądze? Czym finansować rozwój działalności? Jak czytać i analizować sprawozdania finansowe? W co inwestować gotówkę?
Data wydania: luty 2007 Stron: 216 Format: A5 Bernice Kanner „Twoje podejście do pieniędzy. Czy zachowujesz się tak, jak wszyscy inni?” Sprawdź, czy postępujesz tak jak niemal wszyscy inni: – – –
Oszczędzasz pieniądze czy szastasz nimi? Co zrobiłbyś dla pieniędzy? Lubisz płacić podatki?
Data wydania: czerwiec 2006 Stron: 168 Format: 122 x 194 Sylwia S. Lim „Jak kontrolować swoje finanse” Twoja przyszłość jest w Twoich rękach. Dowiedz się, jak: – – – –
zaplanować dobry budżet, oszczędzać na emeryturę, określać bezpieczny pułap zadłużenia i wiele więcej!
Data wydania: luty 2006 Stron: 168 Format: A5
Więcej bardzo ciekawych pozycji dotyczących finansów osobistych, planowania wydatków i wielu innych ważnych zagadnień znajdziesz na stronie, gdzie rekomenduję dobre książki: http://biblioteka.adrianhinc.pl
Copyright by Wydawnictwo Złote Myśli & Adrian Hinc
POLECAMY TAKŻE PORADNIKI: FOREX. Podstawy giełdy walutowej – Piotr Surdel Poznaj tajniki rynków finansowych, które znają tylko nieliczni! Czy gdybym powiedział Ci, że istnieje od całkiem niedawna rynek, w którym każdy może zaistnieć bez względu jakim kapitałem początkowym dysponuje, uwierzyłbyś? A gdybym dodał jeszcze, że aby na nim zarabiać nie jest konieczne śledzenie wiadomości ani czasochłonne analizowanie finansowych raportów? Że możesz zacząć nie posiadając żadnej szczególnej wiedzy, że możesz ćwiczyć na "sucho" i co najważniejsze zarabiać zarówno na spadkach jak i wzrostach kursu? Więcej o tym poradniku przeczytasz na stronie: http://forex.zlotemysli.pl "Książka jest napisana bardzo prostym językiem dobrze zrozumiałym dla laika. Dzieki tej książce zacząłem grę na giełdzie i nie żałuję tego." Mirosław Pytkowski 26 lat, elektryk
Giełda Papierów Wartościowych w praktyce – Marcin Krzywda Podstawy inwestowania na GPW wyjaśnione "po ludzku" Dzięki ebookowi „GPW - Giełda Papierów Wartościowych w praktyce”, możesz odkryć, jak funkcjonuje giełda i jak zacząć na niej zarabiać. Co więcej, jeśli otworzysz internetowy rachunek w domu maklerskim - będziesz mógł kontrolować sytuację, obserwować wykresy, kupować i sprzedawać papiery wartościowe nie wychodząc nawet w tym celu z domu. Więcej o tym poradniku przeczytasz na stronie: http:/gpw.zlotemysli.pl "Dlaczego nie zacząłeś z sukcesem inwestować na giełdzie?" Większość ludzi odpowie: bo nie wiedziałem, jak to się robi, bo bałem się strat... Możesz dalej myśleć tym torem, możesz też zmienić myślenie i poznać, jak pasjonujące jest inwestowanie. Nawet, jeśli nie masz żadnych pieniędzy - dzięki grze giełdowej "na sucho".
Zobacz pełen katalog naszych praktycznych poradników na stronie www.zlotemysli.pl