Kowalczyk G. - Word 2013 PL. Kurs

Spis treści Rozdział 1. Zamiast wstępu ..............................................................................5 Pakiet Microsoft Office 2013 wraz z usługą Office 365 ......................................5 Aktywacja programów pakietu Office 2013.........................................................8 Wymagania systemowe pakietu Office 2013. ......................................................8 Uruchamianie edytora Word 2013 ........................................................................9 Interfejs użytkownika edytora Word 2013 ........................................................ 11 Rozdział 2. Tworzenie i edytowanie dokumentów ...........................................23 Tworzenie nowego dokumentu po uruchomieniu edytora ............................ 23 Otwieranie ostatnio używanych dokumentów ................................................. 25 Tworzenie dokumentów opartych na szablonach ............................................ 27 Poruszanie się w dokumencie . ........................................................................... 29 Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów ......................................................... 32 Zapisywanie i zamykanie dokumentów ............................................................ 86 Rozdział 3. Formatowanie znaków, akapitów i stron ......................................89 Co się stało z paskiem narzędzi Formatowanie................................................ 90 Formatowanie znaków......................................................................................... 91 Formatowanie akapitów .................................................................................... 108 Dodawanie nagłówków i stopek . ..................................................................... 144 Rozdział 4. Zarządzanie plikami — otwieranie, zapisywanie i ochrona dokumentów ...............................................................153 Format plików Microsoft Office 2013 .............................................................. 153 Otwieranie dokumentów................................................................................... 154 Zapisywanie dokumentów . .............................................................................. 164 Ochrona dokumentów . ..................................................................................... 176 Rozdział 5. Drukowanie dokumentów ...........................................................187 Podgląd wydruku . ............................................................................................. 188 Drukowanie dokumentów . .............................................................................. 190 Rozdział 6. Style, motywy i szablony ............................................................205 Zastosowanie stylów .......................................................................................... 205 Zastosowanie motywów .................................................................................... 218 Zastosowanie szablonów ................................................................................... 222 Rozdział 7. Praca z elementami graficznymi ................................................227 Zdjęcia, obrazy i inne elementy graficzne . ..................................................... 227 Wstawianie elementów typu WordArt . .......................................................... 228 Wstawianie kształtów ........................................................................................ 239 SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów........................................... 242

Rozdział 8. Tworzenie i edycja list .................................................................249 Listy wypunktowane .......................................................................................... 249 Listy numerowane . ............................................................................................ 254 Listy wielopoziomowe (hierarchiczne) . ......................................................... 258 Rozdział 9. Tworzenie i edycja tabel .............................................................261 Tworzenie prostych tabel. ................................................................................. 261 Zastosowanie szablonów tabel. ........................................................................ 263 Szybkie wstawianie prostych tabel ................................................................... 264 Zaznaczanie poszczególnych elementów tabeli. ............................................ 264 Zmiana rozmiarów wierszy i kolumn w tabeli ............................................... 266 Zmiana szerokości kolumn tabeli przy użyciu linijki .................................... 267 Usuwanie tabeli................................................................................................... 269 Wstawianie kolumn ........................................................................................... 272 Wstawianie nowego wiersza do edytowanej tabeli ........................................ 273 Łączenie wybranych komórek tabeli . ............................................................. 274 Dzielenie komórek tabeli. ................................................................................. 275 Przenoszenie tabeli w inne miejsce . ................................................................ 276 Automatyczne powielanie nagłówków tabeli . ............................................... 277 Rysowanie tabel, czyli przyjemne z pożytecznym.......................................... 278 Tworzenie tabel metodą mieszaną . ................................................................. 282 Obracanie tekstu w tabeli o 90˚ ........................................................................ 285 Formatowanie tabel............................................................................................ 286 Rozdział 10. Tworzenie spisów treści. ............................................................. 289 Szybkie tworzenie spisu treści . ........................................................................ 290 Zaawansowane tworzenie spisu treści . ........................................................... 291 Tworzenie spisu treści za pomocą stylów niestandardowych . .................... 293 Szybkie oznaczanie haseł spisu treści . ............................................................ 294 Tworzenie spisu treści przy użyciu ręcznego oznaczania haseł. .................. 295 Aktualizacja spisów treści ................................................................................. 297 Usuwanie spisów treści z edytowanych dokumentów ................................... 299 Rozdział 11. Tworzenie przypisów dolnych i końcowych ................................301 Wstawianie przypisów . ..................................................................................... 302 Zmiana formatu znacznika przypisu . ............................................................. 303 Zmiana zakresu ciągłej numeracji przypisów . .............................................. 305 Przenoszenie i kopiowanie przypisów . ........................................................... 306 Usuwanie przypisów . ........................................................................................ 307 Zmiana wyglądu separatora przypisów i dodawanie not kontynuacji przypisów ................................................................................ 308 Zamiana przypisów dolnych na przypisy końcowe . ..................................... 310 Rozdział 12. Podział tekstu na kolumny..........................................................313 Szybkie dzielenie tekstu na kolumny ......................................................................................... 314 Zaawansowane opcje tworzenia kolumn .................................................................................. 317 Łamanie kolumn .......................................................................................................................... 318 Równoważenie długości kolumn ............................................................................................... 320 Wyświetlanie znaczników granic kolumn (tekstu) .................................................................. 321 Usuwanie podziału na kolumny . ..................................................................... 322

ľ 3DNLHW0LFURVRIW2IğFHZUD]]XVïXJÈ 2IğFH

ľ $NW\ZDFMDSURJUDPöZSDNLHWX2IğFH ľ :\PDJDQLDV\VWHPRZHSDNLHWX2IğFH ľ 8UXFKDPLDQLHHG\WRUD:RUG ľ ,QWHUIHMVXĝ\WNRZQLNDHG\WRUD:RUG

1

Zamiast wstępu Pakiet Microsoft Office 2013 wraz z usługą Office 365 W pakiecie Office 2013 firma Microsoft przygotowała nowe wersje dobrze już znanych i popularnych programów biurowych. Pakiet dostępny jest w trzech podstawowych wersjach przeznaczonych do zainstalowania na komputerze oraz dwóch odmianach sieciowych, oferowanych jako Office 365. Nowy Office działa wyłącznie na systemach Windows 7 i nowszych, z czego posiadacze starszego systemu Windows XP z pewnością nie będą zadowoleni. Dodatkowo Office 2013 oferuje pełną integrację z systemem Windows 8 zarówno na poziomie interfejsu, jak i na poziomie obsługi funkcji dotykowych, co wyraźnie wskazuje na to, że Microsoft, tworząc nowy pakiet, bardzo mocno brał pod uwagę wymagania użytkowników tabletów i innych urządzeń z ekranami dotykowymi. Nie zmienia to oczywiście w niczym faktu, że bez funkcji dotykowych możemy się doskonale obyć i po prostu korzystać ze wszystkich aplikacji pakietu w klasyczny sposób, czyli za pomocą myszy i klawiatury. Office 365 to sieciowa wersja pakietu Office 2013, wykorzystująca technologię przetwarzania w chmurze (ang. Cloud Computing). Dzięki takiemu rozwiązaniu możesz korzystać ze wszystkich aplikacji pakietu Office z dowolnego miejsca, pod warunkiem oczywiście że masz dostęp do szybkiego łącza z internetem. Co ciekawe,

Office 3 65 sprzedawany jest w formie rocznej subskrypcji, która pozwala na korzysta­ nie z pakietu na pięciu komputerach jednocześnie i na dowolne przenoszenie licen­ cji pomiędzy poszczególnymi urządzeniami. Po opłaceniu subskrypcji otrzymujemy również dodatkowe20GB miejsca na dysku sieciowym SkyDrive, co w połączeniu z podstawowym kontem SkyDrive daje nam łącznie27GB miejsca na przechowy­ wanie dokumentów, plików i aplikacji. Ponadto subskrypcja pakietu Office3 65 daje 60minut miesięcznie na rozmowy za pomocą komunikatara Skype z numerami tele­ fonii stacjonarnej i komórkowej. Poniżej pokrótce omówiono zestaw aplikacji, które wchodzą w skład pakietu Microsoft Office2013: •

Nowa wersja znakomitego edytora umożliwiającego tworze­ nie i udostępnianie profesjonalnych (i nie tylko . . . ) d �mentów, wyposa­ żonego w ogromny zestaw narzędzi do ich tworzer&:')dycji, formatowa­ nia i przetwarzania. Program oferuje szereg � lefflnkcji ułatwiających tworzenie, udostępnianie i odczytywanie d��ntów, a także udoskona­ lane mechanizmy rejestrowania zmian i�iz �ania komentarzami. Word 2013 zapewnia obsługę standardu �ó{)ź umożliwia odczytywanie, edytowanie i zapisywanie plików �Vatach PDF (ang. Portable Document Format) i XPS (ang. XML Specification). Word 2013-

�

rze znanej bazy danych wyposażona jest Nowa wers· w bogaty zestaw nowych rrJr? zi pozwalający na szybkie i efektywne prze­ twarzanie oraz integ.!.�ję �ych pochodzących z wielu różnych źródeł.

•

Access2013-

•

Excel2013-

•

•

•

T���ramu nikomu nie trzeba przedstawiać. Kolejna wersja znako�o arkusza kalkulacyjnego.

OneNote 2�- Program do tworzenia wszelkiego rodzaju notatek i za­ rządzani �i, włączając w to notatki multimedialne, odręczne, diagramy, wykresy, zdjęcia, slajdy itp. Umożliwia również wykorzystywanie informa­ cji utworzonych w innych programach. Outlook 2013- To nie tylko program do obsługi poczty elektronicznej, ale również rozbudowany menedżer informacji osobistych pozwalający na zarządzanie wieloma kontami poczty, grupami dyskusyjnymi, kalenda­ rzami, kontaktami, kanałami R SS oraz innymi informacjami osobistymi i zespołowymi.

Kolejna wersja znakomitego i dobrze wszystkim znanego programu do tworzenia multimedialnej grafiki prezentacyjnej, umożliwiającego proste i szybkie przygotowanie rozbudowanych, profesjo­ nalnych prezentacji zawierających tekst, grafikę, klipy dźwiękowe i mu­ zyczne oraz inne obiekty multimedialne. PowerPoint2013-

•

Publisher2013- Nowa wersja programu będącego nieocenionym narzę­ dziem do przygotowywania różnego rodzaju publikacji, broszur, reklam, m.in. związanych z zarządzaniem i marketingiem, na wszystkich etapach - od koncepcji do realizacji. Program pozwala na tworzenie szerokiej gamy materiałów marketingowych, udostępniając rozbudowaną bibliotekę zawierającą setki uniwersalnych szablonów projektów i pustych publika­ cji, takich jak biuletyny, broszury, ulotki, pocztówki, szablony witryn sieci Web, szablony wiadomości poczty elektronicznej i wiele innych.

Zestawienie aplikacji dostępnych w wybranych edycjach pakietu Office

2013

Jesteś użytkownikiem mobilnym i chcesz mieć dostęp do swoich dokumentów z dowolnego miejsca na świecie? Wybierz pakiet Office 3 65! Użzwasz komputera tylko w domu, do przygotowywania niezbyt rozbudowanych d�entów i zesta­ wień? Edycja Office2013 dla Użytkowników Domowych i ucQw będzie znako­ mitym rozwiązaniem. Jesteś zawodowcem i potrzebny '-.
� �V

Office 365 Premium

Office 2013 dla

13 dla

Office 2013

dla Użytkowników Domo ch

Professional

Siword ���� Excel -.. PowerPoint � Outlook �:OneNote � Access .l Publisher

Siword ���� Excel liJ PowerPoint � Outlook �:OneNote � Access • Publisher

-.. PowerPoint � Outlook �OneNote

1

1

6SkyDrivel

� 1 2

20 GB, wymagane konto

w

usłudze SkyDrive.

60 minut miesięcznie, wymagane posiadanie konta Skype. Więcej informacji znajdziesz w sekcji Minuty na połączenia międzynarodowe w usłudze Skype- informacje na stronie http://office.microsoft.com/pl-pl!pm­ ducts/office-czesto-zadawane-pytania-FXl 0292608 7. aspx?redir=O.

Aktywacja programów pakietu Office 2013

Aktywacja produktów firmy Microsoft jest technologią firmy Microsoft zaprojekto­ waną w celu weryfikacji legalności używanego oprogramowania i uniemożliwienia korzystania z nielegalnych, pirackich kopii pakietu Microsoft Office 2013. Podczas procesu aktywacji pakiet Office dokonuje sprawdzenia, czy klucz produktu podany przez użytkownika przy instalacji jest legalny, to znaczy, czy nie został już wcześniej użyty do zainstalowania tego pakietu na większej liczbie komputerów, niż to przewi­ duje dana licencja. Jeżeli nie dokonasz aktywacji swojego pakietu Office, to będziesz mógł go uruchamiać tylko przez pewien czas (jest to tzw. okres prolongaty), po czym pakiet automatycznie wejdzie w tzw. tryb zmniejszonej funkcjonalności. W takim trybie będzie działał tylko i wyłącznie jako przeglądarka dokumentów. Będziesz mógł eć możliwości otwierać i przeglądać dokumenty pakietu Office, ale nie będzie tworzenia nowych dokumentów ani modyfikowania i zapisy� Clokumentów ist­ niejących, a ogólna funkcjonalność pakietu będzie mo � �r-�czona. Na szczęście jest to proces całkowicie odwracalny -po pomyślny��prowadzeniu aktywacji i wprowadzeniu klucza produktu oprogramowaN..e:�ca do pełnej funkcjonal­ ności. Warto również zauważyć, że aktywacja s c �wicie anonimowa i żadne in ane do firmy Microsoft. Więcej formacje osobiste nie są wymagane ani nie s szczegółowych informacji na temat aktywR1111. kietu Office 201 3 znajdziesz na stro­ nie http:lloffice. microsoft. com!pl-pl!s��tywowanie-programow-pakietu-office­

�

�

-2013-HA102819770.aspx?CTT=l.

CZJV

�·

Wymagani�ystemowe pakietu Otttee 2013

Do uruchomienia pakietu Office 2013 niezbędny będzie komputer z zainstalowanym na pokładzie systemem Windows 7 lub nowszym -niestety pakiet ten nie będzie już współpracował ze starszymi systemami operacyjnymi. Poniżej przedstawiono minimalną konfigurację sprzętu, jaki będzie niezbędny do uruchomienia pakietu Office Professional 2013. Wymagania sprzętowe dla pakietu Office 3 65 Professional są bardzo zbliżone. System operacyjny Środowisko .NET

Windows 7, Windows 8, Windows Server 2008 R 2 lub Windows Server 201 2 wersja 3.5lub nowsza

Komputer i procesor procesor x 8 6lub 64-bitowy o częstotliwości taktowania l GHz lub szybszy, z zestawem instrukcji SSE2 l GB pamięci R AM (wersja 32-bitowa) 2GB pamięci R AM (wersja 64-bitowa) napęd DVD ok. 3GB wolnego miejsca na potrzeby pełnej instalacji (ilość Dysk twardy niezbędnej wolnej przestrzeni na dysku może się zmieniać w zależności od wybranej konfiguracji pakietu) rozdzielczość 13 66x768 pikseli lub wyższa; sprzętowe Wyświetlacz przyspieszanie grafiki wymaga karty graficznej zgodnej z programem DirectX l O Łącze internetowe min. 1 28 kB/s (niezbędne do pobierania i �tywacji produktów) Wieladotyk Funkcje wielodotykowe wymagają urzA�a obsługującego dotyk. Wszystkie funkcje pakietu� za�e dostępne za pośrednictwem klawiatury, mys innego urządzenia z funkcjami ułatwień wejściowego (standardowe� dostępu). Nowe funkcj�<}f e są zoptymalizowane pod kątem systemu 8. Urządzenia Funkcje rozpoznawa owy wymagają mikrofonu nia audio. peryferyjne i wyjściowego urz line wymagają konta Microsoft Niektóre fun (na potrzeb�ugi SkyDrive). Składniki dodatkowe Micro�ft_ It1ternet Explorer 8, 9lub lO; Mozilla Firefox lO.x Apple Safari 5; Google Chrome 1 7.x

� � � w� � � �

���;

Urucham� ie edytora Word 2013

Zanim rozpoczniesz pracę z programem Microsoft Word 2013, w zasadzie wska­ zane byłoby uprzednie zainstalowanie pakietu Microsoft Office 2013. Proces insta­ lacji jest stosunkowo prosty i w dużej części zautomatyzowany -program instala­ cyjny automatycznie określa optymalną konfigurację dla danego komputera, biorąc pod uwagę już zainstalowane programy i ustawienia systemowe. Instalacja tego pa­ kietu nie powinna sprawić żadnych kłopotów nawet laikowi, jeżeli jednak nie masz doświadczenia z instalacją i konfiguracją oprogramowania, to najlepiej będzie, jak poprosisz o pomoc znajomego informatyka lub sprzedawcę w firmie, w której zaku­ piłeś program. Sam proces instalacji nie trwa długo i zajmuje zwykle około kilku­ nastu minut (oczywiście czas instalacji w dużej mierze zależy od mocy komputera, na którym pracujesz).

Nie musisz instalować wszystkich potrzebnych składników od razu na dysk twardy -miejsca na nim nigdy nie jest za wiele, a rozbudowana instalacja pakietu Office 2013 PL może wymagać nawet3GB miejsca na dysku! Porlobnie jak to miało miej­ sce w przypadku poprzednich pakietów, również wersja 2013 pozwala na uruchamia­ nie niektórych opcji bezpośrednio z nośnika instalacyjnego, a także oferuje możli­ waść instalacji na żądanie. Jak zapewne się orientujesz, pewne funkcje pakietu Office są wykorzystywane stosunkowo rzadko bądź wręcz sporadycznie, zatem instalowanie dodatkowych kilkuset megabajtów może się okazać po prostu niepotrzebne (chyba że dysponujesz ogromnym dyskiem twardym i nie bardzo wiesz, co robić z dostępnym miejscem). Co zatem zrobić? Wystarczy, że podczas instalacji zaznaczysz dla takiego elementu opcję Instalowane przy pierwszym użyciu- jeżeli się okaże, że potrzebu­ jesz którejkolwiek z takich opcji, to wymagany składnik zostanie automatycznie zain­ stalowany (oczywiście pod warunkiem, że w napędzie CD znaj &{je się odpowiednia płytka z pakietem Office- jeżeli jej tam nie ma, to w przypa��orzystania z po­ wyższej opcji komputer poprosi Cię o jej włożenie). Roz�za!Ntakie pozwala za­ oszczędzić całkiem sporo miejsca na dysku komputera, ·okazji się zorientujesz, z ilu opcji tak naprawdę korzystasz bardzo rzadko et nie korzystasz wcale.

�� ��

Załóżmy teraz, że wszelkie sprawy związane z�Ucją i konfiguracją pakietu Office 2013 masz już za sobą i jesteś gotowy do roz )tia pracy z edytorem Word 2013. A zatem- do dzieła!

e

O

Po załadowaniu systemu operacyjn ychodzi pora na uruchomienie programu Word 2013. W jaki sposób tego do�ć? Microsoft nie przygotował nam tutaj żadnej niespodzianki (oczywt� ptza zmianą nazwy samego programu) i proces uruchamiania tego edytm;.t.���aktycznie taki sam jak w poprzednich edycjach pakietu Office. A za�e� ruchomić program Microsoft Word 2013, wykonaj polecenia opisane p� j:

�

�

..... ...

Wir.tł;tWii U�i;'l Pbyrr l'hod up.:�ot. ll.IJw.;t•ll
r:j-' MH:rosott Off1ctł! :.!IJD.j rJ'I A«,.> MB Kor.....".rw

13lucol2011 IJ!itnfof'.othiltsign..,L'IIU l]!llnh>l'•lhFII..-J!iU lJiiL�r�dVl ll)] Ondllol• lOB �OutlootL'IIB IJI Pnwtńl'oint 201 IJjl'v!>li>herMU

l.

Z menu Start wybierz polecenie Programyl a następnie odszukaj pole­ cenie Word 2013 i kliknij je lewym przyci­ skiem myszki.

Microsoft Office,

2.

3 .... a

Na ekranie zostanie wyświetlona winieta edytora Microsoft Word 2013...

po chwili pojawi się główne okno programu. ?

4. Gotowe!

� �

Od tej

-

1!1

możesz rozpocząć pracę z programem Word 2013.

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

Interfejs użytkownika programu Word 2013 jest zasadniczo w prostej linii kon­ tynuacją interfejsu zastosowanego w pakietach Office 2007 i Office 2010, aczkol­ wiek jego wygląd może zaskakiwać. O ile sama funkcjonalność pozostała taka sama, o tyle wygląd interfejsu został dosyć radykalnie zmieniony i dostosowany do systemu Windows 8 oraz urządzeń obsługiwanych dotykiem. Dzięki takiemu rozwiązaniu z nowym Wordem doskonale pracuje się zarówno na klasycznych komputerach, wy­ posażonych w mysz i klawiaturę, jak i na nowoczesnych tabletach czy ultrabookach, gdzie użytkownik komunikuje się z systemem głównie za pomocą palca czy rysika. Czy wygląd nowego interfejsu może się podobać? No cóż, to zawsze kwestia gustu, więc trudno na ten temat dyskutować i każdy z użytkowników powinien sam sobie odpowiedzieć na to pytanie.

A.at:'ll.

._ .

,.,_

.. n

Nowy interfejs daje użytkow­ nikowi przejrzysty obszar ro­ boczy, który nie rozprasza uwagi, pozwala szybciej i ła­ twiej uzyskiwać pożądane wyniki, a jednocześnie ofe­ ruje wiele nowych elemen­ tów znakomicie uspraw­ niających pracę z edytorem i pozwalających użytkowni­ kowi szybciej i efektywniej tworzyć profesjonalnie dokumenty. wyglą

�

��

Wstążka

W interfejsie użytkownika programu Word 2013 pon� potkamy się ze W stqżkq (ang. Ribbon), która została zaprojektowana tak, � ymalnie ułatwić użytkownikowi odszukiwanie i wykorzystywanie pełnego zesta �cji oferowanych przez aplikację.

� � a

�---- -- --� lll g � ('J •

1 �----------------��------------------------------llolru

NAR.nol!A GtÓ\'INE

....

W�TII.WJ.ANJE

PROJOOOWANII

· · �� �:•l'b�!l;;.���llw, : A��-=� .B.'· .,

••-•

.

'•

"'

t� · l Md

UnAil�OL'I'/OŁAMA

: ��;· l§·�� �

·-

·-

·-

1

roRESroNDEN(JĄ

RHlNZIA

� .l ������ �:.::c �:�c: ::���:�

�· .

"@

"''

m

wwm:

-

Cl

Z.lo;uj
X

A

A �� r_ [ lt.z,,.,.u .

1�•

H e;�:=�'•

.,._,M

Grupuj::v �cenia związane z poszczególnymi kategoriami wyko­ , nywanych opec._� PLIK, NARZĘDZIA GŁOWNE, W STAW IANIE, PRO­ �"-

l. Karty-

JEKT OWA

�

�KŁAD STRONY, ODW OŁANIA, KORESPONDENCJA,

RECENZJA, W IDOK).

Są elementami składowymi poszczególnych kart, dzielą polecenia w ramach danej operacji na podzadania (np. Schowek, Czcionka, Akapit, Style,

2. Grupy -

Edytowanie).

Umożliwiają wywoływanie poszczególnych pole ceń lub wyświetlanie menu zawierających polecenia.

3. Przyciski poleceń i galerii-

Na Wstążce może się znajdować więcej elementów (takich jak przyciski, galerie i zawartość okien dialogowych) niż w menu i na paskach narzędzi. Wstążka umożliwia szybkie wybieranie poleceń potrzebnych do wykonania określonego zadania. Każda karta jest związana z określoną kategorią wykonywanych operacji, takich jak pisanie, formatowanie czy tworzenie układu strony. Poszczególne polecenia są zorganizowane w grupy funkcjonalnie związane z daną operacją i zgromadzone razem na odpowiednich kartach.

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

!

Wstążka została zoptymalizowana do wyświetlania w rozdzielczości ekranu min. 1024×786 pikseli (przy otwarciu okna programu Microsoft Word na cały ekran). Jeżeli zaczniesz zmniejszać okno Worda, to Wstążka automatycznie zacznie zmniejszać liczbę wyświetlanych poleceń i zmieniać organizację poszczególnych grup poleceń tak, aby dostosować je do mniejszego okna. Przykładowy rysunek przedstawia wygląd Wstążki po zmniejszeniu szerokości okna Worda o połowę.

8NU\ZDQLH:VWÈĝNL

Pomimo całej swojej atrakcyjności i efektowności Wstążka zajmuje całkiem sporą część okna edytora Word. W niektórych sytuacjach może to być przyczyną pewnych niedogodności, stąd w razie potrzeby możesz ją po prostu na pewien czas ukryć i przywołać na ekran dopiero wtedy, kiedy będzie potrzebna. Aby ukryć Wstążkę, po prostu naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+F1. Wszystkie grupy poleceń zostaną ukryte, a na ekranie pozostaną widoczne tylko poszczególne karty Wstążki. Aby przywrócić Wstążkę na ekran w pełnej krasie, ponownie naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+F1. Zamiast tego możesz również nacisnąć przycisk Minimalizuj Wstążkę znajdujący się w prawym dolnym rogu Wstążki. Przed ukryciem Wstążki:

Po ukryciu Wstążki:

i

Innym sposobem ukrycia Wstążki jest dwukrotne kliknięcie aktywnej karty lewym przyciskiem myszki. Aby przywrócić Wstążkę na ekran, ponownie dwukrotnie kliknij aktywną kartę lewym przyciskiem myszki.

13

14

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

6\VWHPSRPRF\:VWÈĝNL

Aby się przekonać, do czego służy dane polecenie zlokalizowane na Wstążce, po prostu ustaw nad nim wskaźnik myszki i przytrzymaj przez chwilę nieruchomo. Na ekranie pojawi się okienko podpowiedzi ekranowej zawierające opis danego polecenia.

i

Podobnie jak w poprzednich wersjach edytora Word, aby przywołać na ekran okno pomocy, wystarczy nacisnąć klawisz F1.

2EVïXJD:VWÈĝNLSU]\Xĝ\FLXNODZLDWXU\

Choć praca ze Wstążką przy użyciu myszy jest całkiem efektywna, nie zmienia to faktu, że szerokie grono użytkowników woli posługiwać się klawiaturą — czasami po prostu jest to szybsze i wygodniejsze. W tym celu Wstążka została wyposażona w rozbudowany mechanizm skrótów klawiszowych, który pozwala na szybkie wywołanie niemal każdego polecenia przy użyciu klawiatury. Każda sekwencja1 klawiszy Wstążki rozpoczyna się od naciśnięcia klawisza lewy Alt2. Po jego naciśnięciu na poszczególnych kartach Wstążki pojawiają się informacje o przypisanych do nich klawiszach.

1

Wprowadzamy tutaj pojęcie sekwencja klawiszy ze względu na fakt, że podczas pracy ze Wstążką określone klawisze tworzące skrót klawiszowy musisz naciskać kolejno, a nie, jak do tej pory, razem. Na przykład polecenie „naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, A, R” oznacza, że należy nacisnąć wymienione klawisze kolejno, jeden po drugim, a nie przytrzymywać je razem jak w przypadku kombinacji klawiszy. Oczywiście w wielu przypadkach skróty klawiszowe znane z poprzednich wersji Worda i reprezentowane przez kombinacje klawiszy (np. Ctrl+B) nadal działają.

2

Dla odróżnienia od klawisza prawy Alt, którego będziesz używać do wprowadzania polskich znaków diakrytycznych. W razie potrzeby zamiast klawisza lewy Alt sekwencję klawiszy możesz rozpocząć, naciskając klawisz F10 (oba sposoby są równoważne).

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

Aby teraz przejść na wybraną kartę poleceń, naciśnij powiązany z nią klawisz (np. aby przejść na kartę Układ strony, należy nacisnąć klawisz A). Po naciśnięciu klawisza karty zostaje ona otwarta, a na Wstążce pojawiają się informacje o skrótach klawiszowych przypisanych do poszczególnych poleceń danej karty.

Zwróć uwagę, że niektóre polecenia mają przypisane skróty dwuznakowe; na przykład poleceniu Kolumny został przypisany skrót Y1. W takim przypadku oznacza to po prostu, że należy nacisnąć najpierw klawisz Y, a potem klawisz 1. Krótko mówiąc, jeżeli chcesz wykonać to polecenie przy użyciu klawiatury, musisz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, A, Y, 1, czyli, ujmując rzecz inaczej, kolejno nacisnąć klawisze: lewy Alt, potem A, następnie Y i wreszcie 1. Po wybraniu danej karty za pomocą klawiatury możesz również wybierać jej polecenia przy użyciu klawiszy strzałek, przechodząc kolejno od polecenia do polecenia. 6NUöW\NODZLV]RZHZ\NRU]\VW\ZDQHSRGF]DVSUDF\]H:VWÈĝNÈ "CZy

/BDJʯOJK

wybrać aktywną kartę Wstążki i uaktywnić klawisze dostępu

lewy Alt lub F10; aby powrócić do edycji dokumentu, ponownie naciśnij jeden z tych klawiszy

przejść na inną kartę Wstążki

lewy Alt lub F10, a następnie ĸ lub ĺ

ukryć lub przywrócić Wstążkę

Ctrl+F1

przechodzić między kolejnymi poleceniami danej karty

Ĺ, Ļ, ĸ lub ĺ

uaktywnić wybrane polecenie

Spacja lub Enter

uzyskać pomoc na temat wybranego polecenia na Wstążce (jeżeli z wybranym poleceniem nie jest skojarzony żaden temat pomocy, po prostu wyświetlane jest główne okno pomocy Worda)

F1

15

16

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

3U]\FLVNLUruchom okno dialogowe W prawym dolnym narożniku niektórych grup poleceń znajdziesz małe przyciski , których naciśnięcie powoduje otwarcie powiązanego z daną grupą okna dialogowego lub okna zadań zawierającego dodatkowe opcje. Na przykład naciśnięcie przycisku Uruchom okno dialogowe w grupie Czcionka powoduje wyświetlenie na ekranie okna dialogowego opcji ustawień czcionek.

.DUW\NRQWHNVWRZH Niektóre karty poleceń pojawiają się na Wstążce tylko wtedy, kiedy stają się potrzebne i kiedy ich pojawienie się ułatwia odszukiwanie i wybieranie poleceń potrzebnych do wykonania określonej operacji — inaczej mówiąc, pojawiają się tylko w kontekście danej operacji. Karty kontekstowe umożliwiają pracę z określonymi rodzajami obiektów zaznaczonych w treści dokumentu, takimi jak elementy graficzne (rysunek, obrazek), tabela itp. Po zaznaczeniu wybranego obiektu na Wstążce pojawia się karta bądź nawet karty kontekstowe zawierające odpowiedni zestaw powiązanych narzędzi. Dzięki takiemu rozwiązaniu obszar Wstążki zachowuje swoją przejrzystość i nie jest niepotrzebnie zaśmiecony wieloma niezbyt często używanymi poleceniami. Na przykład karty kontekstowe Narzędzia tabel będą widoczne tylko wtedy, kiedy zaznaczysz tabelę umieszczoną w treści edytowanego dokumentu.

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

!

Zwróć uwagę, że karty kontekstowe pojawiające się na Wstążce są wyróżnione innym kolorem. Aby powrócić do standardowego zestawu kart, wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszki gdziekolwiek poza zaznaczonym obiektem.

.DUW\SURJUDPöZ Kiedy zmieniasz tryb pracy edytora Word 2013 lub widok dokumentu, standardowy zestaw kart Wstążki jest zastępowany przez odpowiednie karty programów związane z nowym trybem pracy lub widokiem. Na przykład kiedy przed wydrukowaniem dokumentu włączysz widok Konspekt, na Wstążce pojawi się dodatkowa karta zawierająca polecenia związane z tym widokiem.

*DOHULH Galerie to gotowe, predefiniowane zestawy formatowania, układu elementów wykresu, autokształtów itp., z których użytkownik może w łatwy sposób wybrać żądany element, dzięki temu unikając czasochłonnego przedzierania się przez kolejne zestawy menu, okien dialogowych i opcji. W wielu przypadkach galerie umożliwiają osiągnięcie znakomitych rezultatów i szybkie przygotowanie profesjonalnie wyglądających dokumentów.

17

18

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

Aby skorzystać z danej galerii, wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszki strzałkę ją otwierającą, a następnie wybrać żądany element. Oczywiście bardziej wymagający użytkownicy nadal mogą korzystać z tradycyjnych okien dialogowych, dających nieco większą kontrolę nad wynikiem operacji, aczkolwiek zapewne w zdecydowanej większości przypadków proste „rozwiń, wybierz i kliknij” będzie tym, czego potrzebujesz.

i

3DVHNQDU]ÚG]L6]\ENLGRVWÚS W górnej części okna programu Word znajdziesz pasek o wdzięcznej nazwie Szybki dostęp, który, jak sama nazwa wskazuje, zapewnia szybki dostęp do najczęściej wykorzystywanych poleceń. Domyślnie znajdują się na nim tylko trzy ikony, reprezentujące odpowiednio polecenia Zapisz, Cofnij oraz Ponów. Prawdziwa siła tego paska kryje się jednak w tym, że możesz go dowolnie dopasowywać do własnych potrzeb i umieszczać na nim polecenia, z których najczęściej korzystasz.

'RVWRVRZ\ZDQLHSDVNDQDU]ÚG]L6]\ENLGRVWÚSGRZïDVQ\FKSRWU]HE

Aby dostosować pasek Szybki dostęp do własnych potrzeb, należy wykonać polecenia opisane poniżej:

Naciśnij przycisk Dostosuj pasek narzędzi Szybki dostęp. Na ekranie pojawi się lista predefiniowanych poleceń paska. 1 2

3



Aby dodać do paska lub usunąć z niego wybrane polecenie, kliknij je lewym przyciskiem myszki.

Interfejs użytkownika edytora Word 2013



Jeżeli chcesz umieścić na pasku inne ikony, wybierz je z menu Więcej poleceń. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.

Rozwiń listę Wybierz polecenia z i zaznacz wybraną kategorię poleceń.

Na liście poleceń odszukaj i zaznacz to, które chcesz umieścić na pasku narzędzi Szybki dostęp.

4

6 5

7



Naciśnij przycisk Dodaj. Powtórz kroki (4.), 5. i 6. dla każdego polecenia, które chcesz umieścić na pasku (pamiętaj o jego ograniczonej długości!).



Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. W razie potrzeby możesz szybko dodać do paska narzędzi Szybki dostęp wybrane polecenie bezpośrednio ze Wstążki. Aby tego dokonać, kliknij wybrane polecenie na Wstążce prawym przyciskiem myszki, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Dodaj do paska narzędzi Szybki dostęp.

i

2 1

'RVWRVRZ\ZDQLH:VWÈĝNLGRZïDVQ\FKSRWU]HE

Podobnie jak jego poprzednik, Word 2013 pozwala na dostosowywanie Wstążki do indywidualnych wymagań użytkownika. W razie potrzeby możesz nawet tworzyć swoje własne, niestandardowe karty i grupy z często używanymi poleceniami, zmieniać nazwy i kolejność wbudowanych domyślnych kart i grup poleceń. Nie możesz jednak zmieniać nazw poleceń domyślnych, ikon skojarzonych z tymi poleceniami ani kolejności tych poleceń.

19

20

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

Aby dostosować Wstążkę do własnych potrzeb, wykonaj polecenia opisane poniżej:

Przywołaj na ekran okno dialogowe Opcje programu Word.

Kliknij polecenie Dostosowywanie Wstążki.

Zaznacz wybraną kartę i grupę Wstążki.

Wybierz z listy polecenie, które chcesz umieścić na karcie, i naciśnij przycisk Dodaj.

Aby dodać nową kartę, naciśnij przycisk Nowa karta.

Aby dodać nową grupę na danej karcie, naciśnij przycisk Nowa grupa.

Aby zmienić nazwę wybranej karty lub grupy, naciśnij przycisk Zmień nazwę.

Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. 1

2

4 3

5

6

7 8

,QQHHOHPHQW\LQWHUIHMVXXĝ\WNRZQLNDSURJUDPX:RUG Zanim na dobre rozpoczniesz pracę z edytorem Microsoft Word 2013, musisz dokładnie zapoznać się również z innymi elementami jego interfejsu. Aby nieco ułatwić Ci to zadanie, poniżej zamieszczamy krótkie omówienie poszczególnych elementów.

Karta Plik — Tutaj znajdziesz polecenia związane z operacjami na plikach, informacjami o dokumencie, drukowaniu i opcjach programu Word.

Pasek narzędzi Szybki dostęp — Zapewnia szybki dostęp do najczęściej wykorzystywanych poleceń.

Interfejs użytkownika edytora Word 2013

1

2

3

9

4

21

10 11 12 13

6

7

14

8

23

15

16

17

18

19

20

21



Przycisk umożliwiający dopasowanie paska narzędzi Szybki dostęp do własnych potrzeb.

Pasek tytułowy aplikacji — Znajdziesz tam nie tylko nazwę programu, ale również nazwę aktualnie otwartego dokumentu. Jeżeli edytujesz zupełnie nowy dokument i jeszcze nie zdążyłeś nadać mu nazwy, to Word umieści tam domyślną nazwę składającą się ze słowa „dokument” i kolejnego numeru edytowanego dokumentu.

Wstążka — Umożliwia szybkie wybieranie poleceń potrzebnych do wykonania określonego zadania.

Przyciski poleceń — Umożliwiają wywoływanie poszczególnych poleceń lub wyświetlanie menu zawierających polecenia.

Grupy — Są elementami składowymi poszczególnych kart, dzielą polecenia w ramach danej operacji na podzadania (np. Schowek, Czcionka, Akapit, Style, Edytowanie).

Przyciski Uruchom okno dialogowe — Powodują otwarcie powiązanego z daną grupą okna dialogowego lub okna zadań zawierającego dodatkowe opcje.  Karty — Grupują polecenia związane z poszczególnymi kategoriami wykonywanych operacji (Narzędzia główne, Wstawianie, Układ strony, Odwołania, Korespondencja, Recenzja, Widok). 
Przycisk Minimalizuj — Standardowy przycisk systemu Windows, umożliwiający zminimalizowanie danej aplikacji do paska zadań. 
Przycisk Przywróć — Standardowy przycisk systemu Windows, umożliwiający przywrócenie okna aplikacji do poprzedniego rozmiaru.

22

Interfejs użytkownika edytora Word 2013


Przycisk Zamknij — Standardowy przycisk systemu Windows, umożliwiający zakończenie pracy z danym programem i zamknięcie jego okna. 
Przycisk logowania do konta Office 2013. 
Obszar roboczy dokumentu. 
Punkt wstawiania, symbolizowany przez migający kursor. 
Pole wyświetlające numer bieżącej strony dokumentu i całkowitą liczbę stron w dokumencie. Kliknięcie tego pola lewym przyciskiem myszki powoduje wyświetlenie okienka Nawigacja. 
Pole wyświetlające liczbę słów w dokumencie. Kliknięcie tego pola lewym przyciskiem myszki powoduje wyświetlenie na ekranie okna dialogowego zawierającego statystykę tekstu. 
Pole wyświetlające język dokumentu. Kliknięcie tego pola lewym przyciskiem myszki powoduje wyświetlenie okna dialogowego wyboru języka dokumentu. 
Zestaw ikon umożliwiających przełączanie widoku dokumentu. Znaczenie poszczególnych ikon (kolejno od lewej) jest następujące: t
Przycisk Tryb odczytu — Jest to widok, który optymalizuje sposób wyświetlania dokumentu na ekranie pod kątem jego czytania. Układ dokumentu widoczny na ekranie podczas pracy w tym trybie ma raczej niewiele wspólnego z jego faktycznym wyglądem na wydruku, niemniej jednak jest niezastąpiony podczas czytania, zwłaszcza dużych dokumentów, bezpośrednio z ekranu monitora. t
Przycisk Układ wydruku — Umożliwia wyświetlanie dokumentu w taki sposób, w jaki tekst, grafika i inne jego elementy zostaną rozmieszczone na wydrukowanej stronie. Widok ten jest również przydatny do edytowania nagłówków i stopek, formatowania strony oraz pracy z kolumnami i obiektami graficznymi. t
Przycisk Układ sieci Web — Układ sieci Web powinien być używany podczas tworzenia dokumentów przeznaczonych do publikacji na witrynach sieci Web — edytowany dokument jest wyświetlany w taki sposób, w jaki będzie prezentowany w oknie przeglądarki sieciowej. 
Suwak umożliwiający płynną regulację współczynnika powiększenia widoku dokumentu. 
Pole wyświetlające bieżący współczynnik powiększenia widoku dokumentu. Kliknięcie tego pola lewym przyciskiem myszki powoduje wyświetlenie okna dialogowego Powiększenie. 
Przycisk Pomoc. 
Przycisk Minimalizuj Wstążkę.

ľ7ZRU]HQLHQRZHJRGRNXPHQWX SRXUXFKRPLHQLXHG\WRUD ľ2WZLHUDQLHRVWDWQLRXĝ\ZDQ\FKGRNXPHQWöZ ľ7ZRU]HQLHGRNXPHQWöZRSDUW\FK QDV]DEORQDFK 3RUXV]DQLHVLÚZGRNXPHQFLH ľ ľ:SLV\ZDQLHWHNVWXLHG\FMDGRNXPHQWöZ ľ=DSLV\ZDQLHL]DP\NDQLHGRNXPHQWöZ

2

Tworzenie i edytowanie dokumentów Microsoft Word 2013 umożliwia szybkie tworzenie różnego rodzaju dokumentów, od bardzo prostych do bardzo rozbudowanych, a jego największą zaletą jest to, że na każdym etapie tworzenia dokumentu zapewnia użytkownikowi maksymalne wsparcie i oferuje wiele ułatwień, dzięki czemu zamiast na docelowym wyglądzie dokumentu możesz się skoncentrować na jego treści — nadanie Twojemu dziełu profesjonalnego wyglądu będzie zazwyczaj wymagało tylko kilku dodatkowych naciśnięć klawiszy oraz wykonania kilku prostych poleceń. Resztą zajmie się Word…

Tworzenie nowego dokumentu po uruchomieniu edytora Począwszy od wersji 97 aż do wersji 2010 wszystko odbywało się tak samo: po uruchomieniu edytora Word na ekranie pojawiał się nowy pusty dokument i od tego momentu można było rozpocząć wpisywanie tekstu. W wersji 2013 jest jednak nieco inaczej. Otóż po uruchomieniu programu na ekranie wyświetlana jest lista ostatnio otwieranych dokumentów i galeria dostępnych szablonów dokumentów.

24

Tworzenie nowego dokumentu po uruchomieniu edytora

Aby otworzyć jeden z ostatnio edytowanych dokumentów, odszukaj jego nazwę na liście Ostatnie i dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy. Aby szybko otworzyć nowy pusty dokument, dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy szablon Pusty dokument. Od tej chwili możesz rozpocząć wpisywanie tekstu. Jeżeli po zakończeniu pracy z jednym dokumentem chcesz utworzyć nowy pusty dokument, wykonaj następujące polecenia: 1. Kliknij kartę PLIK lewym przyciskiem myszki lub naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, P. Na ekranie pojawi się widok Backstage programu Word 2013. 2. Z menu wybierz polecenie Nowy. W środkowej części ekranu pojawi się lista dostępnych szablonów dokumentów. 3. Kliknij szablon Pusty dokument. Gotowe! Na ekranie pojawi się nowy pusty dokument i możesz rozpocząć wpisywanie tekstu. 1

Otwieranie ostatnio używanych dokumentów

2 3

Aby szybko stworzyć nowy pusty dokument oparty na domyślnym szablonie, naciśnij po prostu kombinację klawiszy Ctrl+N (zamiast tego możesz użyć sekwencji klawiszy lewy Alt, P, N, U). Pamiętaj, że utworzenie nowego dokumentu nie ma żadnego wpływu na otwarte wcześniej dokumenty (a w szczególności nie powoduje ich automatycznego zamknięcia).

i

Otwieranie ostatnio używanych dokumentów Bardzo często się zdarza, że po pewnym czasie chcesz powrócić do edytowania jednego z ostatnio używanych dokumentów. Aby to zrobić, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P. 2. Z menu wybierz polecenie Otwórz. Na ekranie pojawi się lista ostatnio używanych dokumentów.

2 3

3. Odszukaj na liście dokument, który chcesz otworzyć, i kliknij jego nazwę lewym przyciskiem myszy. Word otworzy dokument do edycji.

25

26

Otwieranie ostatnio używanych dokumentów

4. Jeżeli dokumentu, który masz zamiar otworzyć, nie ma na liście Ostatnio używane Dokumenty, kliknij opcję Komputer, a następnie kliknij nazwę jednego z ostatnio używanych folderów lub naciśnij przycisk Przeglądaj. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Otwieranie. 5. Z lewej strony okna znajdziesz skróty do lokalizacji, w których najczęściej przechowywane są dokumenty programu Word. Domyślnie program szuka dokumentów w folderze Dokumenty. Aby wybrać inną lokalizację, kliknij jej nazwę lewym przyciskiem myszki. 6. Na liście plików w wybranym folderze odszukaj i zaznacz wybrany do otwarcia plik, klikając jego nazwę lewym przyciskiem myszki.

4

7. Naciśnij przycisk Otwórz bądź dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki wybraną nazwę pliku —dokument zostanie otwarty w oknie edytora Word.

6

7 5

8. Zwróć uwagę, że po otwarciu dokumentu jego nazwa pojawia się na pasku tytułowym edytora. 8

i

Aby szybko przywołać ekran Otwórz widoku Backstage, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+O.

Tworzenie dokumentów opartych na szablonach

Tworzenie dokumentów opartych na szablonach Microsoft Word 2013 umożliwia proste tworzenie różnego typu dokumentów — możesz m.in. szybko utworzyć różnego rodzaju życiorysy, listy, faksy, noty i raporty, a nawet dokumenty typu broszura czy prosty podręcznik. To wszystko jest możliwe dzięki temu, że Word udostępnia Ci gotowe, wcześniej przygotowane szablony takich dokumentów — wystarczy, że wybierzesz jeden z dostępnych szablonów, a Word automatycznie utworzy odpowiednio sformatowany dokument, z gotowymi niektórymi elementami. Pozostanie Ci tylko wpisać treść i gotowe! Co więcej, jeżeli standardowe szablony dokumentów nie spełniają Twoich wymagań, możesz skorzystać z setek szablonów dostępnych na witrynie Microsoft Office Online — oczywiście pod warunkiem że masz połączenie z internetem.

i

Każdy dokument tworzony w Wordzie jest oparty na wybranym szablonie. Szablon przechowuje ogólną strukturę dokumentu i jego ustawienia, takie jak biblioteki tekstów standardowych, niestandardowe paski narzędzi, makra, klawisze skrótu, układ strony, style i pozycje Autotekstu (więcej informacji na ten temat znajdziesz w dalszej części książki). Możemy wyróżnić dwa rodzaje szablonów: szablony globalne i szablony dokumentów (np. szablony faksów, listów, zestawień itp.). Szablony globalne zawierają ustawienia dostępne dla wszystkich dokumentów, z kolei szablony dokumentów (np. szablony faksów, listów, raportów) zawierają ustawienia dostępne wyłącznie dla dokumentów tworzonych na bazie tych szablonów.

Załóżmy, że chcesz napisać faks, korzystając z gotowego szablonu. Aby to zrobić, wykonaj następujące polecenia: 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P. 2. Z menu wybierz polecenie Nowy. 3. Na ekranie pojawi się widok Backstage z listą dostępnych szablonów. Kliknij wybrany szablon lewym przyciskiem myszy i Word utworzy nowy dokument. 4. Jeżeli żaden z zainstalowanych przykładowych szablonów nie spełnia Twoich oczekiwań, możesz skorzystać z jednego z setek szablonów dostępnych w sieci. Aby utworzyć dokument w oparciu o szablon sieciowy, w polu Wyszukaj szablony online wpisz nazwę szukanego szablonu lub kliknij jedną z sugerowanych podpowiedzi (w naszym przypadku kliknij opcję Faks).

27

28

Tworzenie dokumentów opartych na szablonach

2

4

3

5. Word połączy się z odpowiednim serwerem internetowym firmy Microsoft i pobierze listę dostępnych szablonów sieciowych z wybranej kategorii. Odszukaj na liście i kliknij wybrany szablon dokumentu lewym przyciskiem myszy. Word pobierze szablon z sieci i utworzy nowy dokument.

5

i

Więcej informacji na temat szablonów znajdziesz w rozdziale 6. (patrz podrozdział „Zastosowanie szablonów”).

Poruszanie się w dokumencie

Poruszanie się w dokumencie Jak zapewne zauważyłeś, poruszanie się kursorem w obrębie dokumentu nie sprawia żadnych trudności —jednak aby nieco sformalizować nasze rozważania, jak również udostępnić Ci małą ściągę ułatwiającą pracę z dokumentem, poniżej przedstawiamy tabelkę zawierającą zestawienie podstawowych klawiszy (bądź kombinacji klawiszy) służących do nawigacji w dokumencie. Aby przenieść punkt wstawiania... o jeden znak w lewo o jeden znak w prawo o jeden wyraz w lewo o jeden wyraz w prawo o jeden akapit w górę o jeden akapit w dół o jedną komórkę w lewo (w tabeli) o jedną komórkę w prawo (w tabeli) o jeden wiersz w górę o jeden wiersz w dół na koniec wiersza na początek wiersza na początek okna na koniec okna o jeden ekran w górę (przewijanie) o jeden ekran w dół (przewijanie) na początek następnej strony na początek poprzedniej strony na koniec dokumentu na początek dokumentu do miejsca ostatniej edycji

Naciśnij Strzałka w lewo Strzałka w prawo Ctrl+ĸ Ctrl+ĺ Ctrl+Ĺ Ctrl+Ļ Shift+Tab Tab Ĺ Ļ End Home Alt+Ctrl+Page Up Alt+Ctrl+Page Down Page Up Page Down Ctrl+Page Down Ctrl+Page Up Ctrl+End Ctrl+Home Shift+F5

Panel NawigacjaĽV]\ENLHSRUXV]DQLHVLÚZGRNXPHQFLH O ile w przypadku prostych dokumentów w zupełności wystarczy podstawowy zestaw klawiszy nawigacyjnych opisany w poprzednim punkcie, o tyle w przypadku dużych i rozbudowanych dokumentów, pełnych przypisów, elementów graficznych, nagłówków, tabel itd., może się to okazać nieco kłopotliwe. W takiej sytuacji z pomocą przychodzi okienko Nawigacja, którego zadaniem jest ułatwienie poruszania się w dokumentach (zwłaszcza tych dużych i mocno rozbudowanych). W skład okienka wchodzą trzy karty:

29

30

Poruszanie się w dokumencie

t

NAGŁÓWKI — Umożliwia przeglądanie nagłówków rozdziałów i sekcji tworzących strukturę dokumentu, wyświetlanie konspektu dokumentu, zmianę kolejności, wycinanie, kopiowanie i usuwanie rozdziałów i sekcji dokumentu wraz z ich treścią, zmianę hierarchii nagłówków, dodawanie nowych nagłówków rozdziałów i sekcji, a nawet drukowanie wybranych fragmentów dokumentu. t

STRONY — Wyświetla miniatury stron dokumentu i umożliwia szybkie przechodzenie do wybranej strony. t

WYNIKI — Umożliwia wyszukiwanie w dokumencie fragmentów tekstu i szybkie przechodzenie do miejsc, w których występuje poszukiwany fragment. Aby szybko przejść do wybranego nagłówka dokumentu, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Przejdź na kartę WIDOK. 2. Zaznacz opcję Okienko nawigacji. 3. Kliknij wybrany nagłówek. 4. Word przeniesie kursor do wybranego miejsca w dokumencie. 2

3

i

1

4

Aby szybko przywołać na ekran okienko nawigacji, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+F.

Poruszanie się w dokumencie

Aby szybko przejść do wybranej strony dokumentu, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Przywołaj na ekran okienko nawigacji. 2. Kliknij kartę STRONY. 3. Odszukaj i kliknij wybraną miniaturę strony.

1 2

3

1

2

i

Jeżeli chcesz szybko przejść do innych elementów dokumentu, takich jak wybrany rysunek, tabela, równanie, przypis czy komentarz, przywołaj na ekran okienko nawigacji, kliknij lewym przyciskiem myszy przycisk ze strzałką znajdujący się po prawej stronie pola Przeszukaj dokument i z menu podręcznego wybierz obiekt, który chcesz odnaleźć.

31

32

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów Zanim rozpoczniesz pracę z edytorem Microsoft Word 2013, powinieneś zapoznać się z kilkoma podstawowymi pojęciami, których znajomość zdecydowanie ułatwi Ci korzystanie z jego rozlicznych możliwości. Poniżej przedstawimy krótki opis kilku wybranych elementów, które możesz spotkać podczas pracy z różnymi dokumentami: x  Akapit — Jest to podstawowy blok tekstu rozpoczynający się od nowego wiersza i kończący się znakiem końca akapitu (uzyskiwanym poprzez naciśnięcie klawisza Enter). Podczas wielu operacji formatowania dokumentu akapit jest traktowany jako logiczna całość (np. podczas wyrównywania marginesów). x  Atrybuty czcionki — Podstawowymi atrybutami czcionki są: pogrubienie (wytłuszczenie), pochylenie (kursywa), podkreślenie. Atrybuty czcionki są ściśle związane z jej definicją i nie zawsze wszystkie występują jednocześnie w danej definicji czcionki. Spotykane są również inne atrybuty czcionek, takie jak podwójne podkreślenie, przekreślenie i inne. Poszczególne atrybuty czcionek można zazwycz aj ze sobą łączyć, otrzymując takie efekty, jak np. pogrubiona kursywa, podkreślona kursywa itd. x  Krój pisma, krój czcionki — Powszechnie (choć nie do końca prawidłowo) przyjęło się nazywać go również czcionką lub fontem. Jest to zestaw znaków obejmujący zazwyczaj litery, cyfry i inne znaki o wspólnych cechach rysunku (czyli mający ściśle określone, pasujące do siebie grubości, kształty, proporcje, szeryfy itp.). Dla łatwiejszego korzystania z krojów pisma każdy z nich ma swoją unikalną, identyfikującą go nazwę, a najczęściej używane kroje czcionek to Arial, Times New Roman, Courier i inne. W praktyce spotyka się setki różnych krojów czcionek, choć wiele z nich tylko minimalnie się od siebie różni. Domyślny krój czcionki w edytorze Word 2013 to Calibri (czcionka typu True Type). x  Stopień pisma — Jest to, inaczej mówiąc, rozmiar czcionki (spotyka się również określenie „wielkość czcionki”) podawany w punktach typograficznych (1 punkt typograficzny = 1/72 cala = 0,353 mm). Jako że Microsoft Word 2013 jest produktem amerykańskim, siłą rzeczy bazuje na anglosaskich jednostkach miary (które w miarę potrzeby są przeliczane na ich metryczne odpowiedniki). W krajach posługujących się systemem metrycznym przyjęła się nieco inna definicja punktu typograficznego: 1 punkt = 1/2660 m = 0,376 mm, niemniej jednak praktycznie wszystkie powszechnie używane edytory tekstu pracujące pod kontrolą systemu Windows wykorzystują anglosaską definicję punktu typograficznego. Na co dzień zazwyczaj używa się czcionek, dla których stopień pisma wynosi od 8 do 16 punktów.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

:SURZDG]DQLHWHNVWX Jeżeli nigdy wcześniej nie pracowałeś z edytorami tekstu, musisz zapamiętać kilka fundamentalnych zasad, których przestrzeganie zdecydowanie ułatwi Ci życie podczas tworzenia dokumentów: 1. Po pierwsze: komputer to nie maszyna do pisania. Unikaj naciskania klawisza Enter na końcu każdego wiersza wpisywanego tekstu (tzw. błąd maszynistki) — jeżeli wpisywane zdanie nie mieści się w jednym wierszu, edytor automatycznie przeniesie pozostałą jego część do nowego wiersza. Naciśnięcie klawisza Enter oznacza rozpoczęcie nowego akapitu, więc jeżeli używasz tego klawisza na końcu każdego wiersza, to tym samym otrzymujesz tekst, w którym każdy wiersz stanowi jednocześnie osobny akapit. Formatowanie takiego dokumentu sprawi Ci później poważne kłopoty. 2. Po drugie: nigdy nie używaj klawisza spacji do tworzenia wcięć w dokumencie (np. wcięcie pierwszego wiersza nowego akapitu), centrowania tekstu na stronie (np. w celu umieszczenia nagłówka na środku strony), przesuwania kursora w inne miejsce itp. Zamiast tego skorzystaj z odpowiednich sposobów formatowania dokumentu (polecenia formatowania tekstu) lub w ostateczności z klawisza tabulatora Tab. 3. Po trzecie: wpisując treść dokumentu, staraj się nie umieszczać spacji przed znakami interpunkcyjnymi (z wyjątkiem myślnika, nawiasu otwierającego i lewego cudzysłowu) i zawsze dodawać spację po nich. Dzięki temu dokument będzie przejrzysty i nie będziesz mieć problemów z jego późniejszą edycją i formatowaniem. 4. Po czwarte: zachowaj umiar w korzystaniu z różnych krojów czcionek w jednym dokumencie. Dokumenty, w których użyjesz więcej niż dwóch – trzech krojów czcionek, nie tylko nie będą bardziej czytelne dla odbiorcy, ale zazwyczaj będą wyglądały chaotycznie i nieelegancko. 5. Po piąte: wielkie litery uzyskujemy na ekranie, naciskając kombinację klawiszy Shift+litera. Jeżeli chcesz pisać wyłącznie wielkimi literami, wciśnij klawisz Caps Lock i po prostu wpisuj żądany tekst (klawisz Caps Lock to taki jakby automatycznie wciśnięty klawisz Shift). Aby wyłączyć pisanie wielkimi literami, ponownie naciśnij Caps Lock. 6. Po szóste: zwróć uwagę, że na niektórych klawiszach klawiatury znajdują się po dwa znaki. Aby uzyskać górny znak, wystarczy wcisnąć Shift i odpowiedni klawisz ze znakiem. 7. Po siódme: jeżeli podczas wpisywania tekstu pomylisz się, przede wszystkim nie wpadaj w panikę -. Jeżeli chcesz skasować znaki na lewo od kursora, skorzystaj z klawisza Backspace. Jeżeli chcesz skasować znaki na prawo od kursora, używaj klawisza Delete.

33

34

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

8. Po ósme: pamiętaj, że punkt wstawiania (kursor) i wskaźnik myszki to dwa odrębne elementy. Położenie kursora w tekście można zmieniać za pomocą odpowiednich klawiszy lub kliknięciem w żądanym miejscu myszką, natomiast wskaźnik myszki przesuwać można tylko za pomocą myszki.

:VWDZLDQLHL]DVWÚSRZDQLHWHNVWX Word oferuje dwa tryby wpisywania tekstu: wstawianie i zastępowanie. Domyślnie włączony jest tryb wstawiania, w którym wyrazy wpisywane z klawiatury rozsuwają istniejący tekst. W drugim, znacznie rzadziej używanym trybie pracy edytora wyrazy wpisywane z klawiatury zastępują istniejący tekst — stąd nazwa „tryb zastępowania”. Jeżeli korzystałeś z poprzednich wersji Worda i z jakiegoś powodu chcesz przełączyć Worda 2013 do pracy w trybie zastępowania, może Cię spotkać mała niespodzianka. Zazwyczaj takiej prostej operacji można było dokonać, naciskając klawisz Insert, który działał na zasadzie prostego przełącznika zmieniającego tryb wpisywania tekstu. Niestety, domyślnie metoda ta nie działa w Wordzie 2013. Jak zatem można wykonać tę, wydawałoby się, skądinąd prostą operację? Wystarczy skorzystać z opisanej poniżej metody postępowania: 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki, a następnie z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 2. W lewym panelu odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki kategorię Zaawansowane. 3. W prawym panelu odszukaj sekcję Opcje edycji i zaznacz opcję Użyj klawisza Insert do sterowania trybem zastępowania. 1

4. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tego momentu wszystko jest po staremu i za pomocą klawisza Insert możesz zmieniać tryb wpisywania tekstu.

2

3

4

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Jeżeli chcesz szybko przywołać na ekran okno dialogowe Opcje programu Word, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B.

i 2

3

1

i

W razie potrzeby możesz na pasku stanu edytora umieścić znacznik trybu wstawiania tekstu. Aby tego dokonać, kliknij prawym przyciskiem myszki w dowolnym pustym miejscu paska stanu i z menu Dostosuj pasek stanu, które pojawi się na ekranie, wybierz opcję Zastępowanie. Po wykonaniu tej operacji znacznik trybu wstawiania tekstu pojawi się na pasku statusu.

i

Teraz aby zmienić tryb wpisywania tekstu, wystarczy po prostu kliknąć ten znacznik lewym przyciskiem myszki. Naciśnięcie klawisza Insert (po jego uprzedniej aktywacji) również będzie zmieniało stan tego znacznika.

8VXZDQLHWHNVWX Jeżeli podczas wprowadzania tekstu pomylisz się, możesz skorygować tekst, korzystając z opisanych poniżej kombinacji klawiszy: x  Backspace — Usuwa jeden znak na lewo od kursora. x  Ctrl+Backspace — Usuwa jeden wyraz na lewo od kursora. x  Delete — Usuwa jeden znak na prawo od kursora. x  Ctrl+Delete — Usuwa jeden wyraz na prawo od kursora.

i

Jeżeli chcesz usunąć większy fragment tekstu, najpierw go zaznacz, a następnie naciśnij klawisz Delete. Jeżeli chcesz zastąpić dany fragment tekstu innym, wpisywanym z klawiatury, zaznacz fragment tekstu, który chcesz usunąć, i po prostu rozpocznij wpisywanie nowego tekstu.

35

36

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

=DPLDQDZLHONLFKOLWHUQDPDïHLRGZURWQLH Załóżmy, że wpisałeś pracowicie całą stronę tekstu i poniewczasie doszedłeś do wniosku, że ów tekst powinien być napisany bez wyjątku wielkimi literami… Co należy zrobić w takiej sytuacji? Ależ oczywiście — przede wszystkim nie wpadać w panikę -. Przepisywanie tego samego tekstu wielkimi literami jest może jakimś rozwiązaniem, ale chyba jednak nie o to chodzi — w końcu od czego mamy edytor tekstu? Aby sprawnie poradzić sobie z taką — jak by nie było — potencjalnie frustrującą sytuacją, wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz fragment tekstu, który chcesz poddać konwersji. 2. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 3. W grupie poleceń Czcionka odszukaj i rozwiń listę Zmień wielkość liter. 2

3 4

1

4. Na ekranie pojawi się lista pięciu opcji, które pozwolą Ci szybko i sprawnie zamieniać wielkie i małe litery: t
Jak w zdaniu — Powoduje, że tekst zostanie poprawiony tak, jak powinien wyglądać w szyku zdań, tzn. każde zdanie będzie się rozpoczynało wielką literą i kończyło kropką. t
małe litery — Wszystkie litery w zaznaczonym tekście zostaną zamienione na małe. t
WIELKIE LITERY — Wszystkie litery w zaznaczonym tekście zostaną zamienione na wielkie. t
Jak Nazwy Własne — Wszystkie wyrazy w zaznaczonym tekście będą się rozpoczynały wielką literą. t
zAMIANA nA mAŁE/ wIELKIE — Wszystkie wielkie litery w zaznaczonym tekście zostaną zamienione na małe, a małe na wielkie…

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

5. Wybierz odpowiednią opcję, kliknij lewym przyciskiem myszki i gotowe! Pozostaje Ci się tylko cieszyć rezultatami pomyślnie dokonanej konwersji -. Jeżeli chcesz szybko zmienić sposób pisania małych i wielkich liter, najpierw zaznacz dany fragment tekstu, a następnie skorzystaj z jednej z dwóch użytecznych kombinacji klawiszy:

i

Ctrl+Shift+A — Kolejne naciśnięcia zamieniają litery odpowiednio na wielkie lub na małe. Shift+F3 — Kolejne naciśnięcia zamieniają litery na wielkie, na małe i na pisownię zdania (pierwszy wyraz wielką literą i kropka na końcu). Jeżeli chcesz pisać wyłącznie wielkimi literami, możesz po prostu nacisnąć klawisz Caps Lock. Aby powrócić do normalnego trybu wpisywania liter, ponownie naciśnij Caps Lock.

=D]QDF]DQLHZ\EUDQ\FKIUDJPHQWöZWHNVWX Jedną z najczęściej wykonywanych podczas pracy z edytorem tekstu operacji jest zaznaczanie wybranych fragmentów tekstu, co jednocześnie stanowi pierwszy krok do wykonywania całego szeregu często bardzo zróżnicowanych operacji edycji bądź formatowania dokumentu. Elementarne zaznaczanie fragmentów tekstu jest bardzo proste: jeżeli chcesz dokonać tego przy użyciu myszki, ustaw wskaźnik myszki na początku fragmentu tekstu, który chcesz zaznaczyć, następnie wciśnij lewy przycisk myszki i trzymając go, przesuń wskaźnik myszki do miejsca, które ma być końcem zaznaczanego obszaru. Zaznaczony obszar jest wyróżniony innym kolorem tła, tak jak to zostało przedstawione na rysunku.

37

38

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Jeżeli chcesz zaznaczyć tekst przy użyciu klawiatury, umieść kursor na początku fragmentu tekstu, który chcesz zaznaczyć, wciśnij i przytrzymaj klawisz Shift, a następnie przy użyciu klawiszy kursora (lub innych klawiszy przeznaczonych do nawigacji w dokumencie) przesuń kursor na koniec zaznaczanego fragmentu tekstu.

i

Pamiętaj, że zaznaczanie tekstu nie zmienia w żaden sposób zawartości edytowanego dokumentu. Jeżeli przypadkowo zaznaczysz niewłaściwy — zbyt mały, zbyt duży czy też w dowolny inny sposób niepoprawny fragment tekstu — po prostu usuń zaznaczenie i zaznacz tekst jeszcze raz.

6]\ENLH]D]QDF]DQLHIUDJPHQWöZWHNVWX t
Dowolny fragment tekstu — Ustaw wskaźnik myszki w żądanym miejscu dokumentu, naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij jej wskaźnik nad tekstem, który chcesz zaznaczyć. t
Wyraz — Ustaw wskaźnik myszki na wybranym wyrazie i dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki. t
Wiersz tekstu — Przesuń wskaźnik na lewo od wiersza (kształt wskaźnika zmieni się na strzałkę pochyloną w prawo), a następnie kliknij lewym przyciskiem myszki. t
Więcej niż jeden wiersz tekstu — Przesuń wskaźnik na lewo od pierwszego wiersza, który chcesz zaznaczyć (kształt wskaźnika zmieni się na strzałkę pochyloną w prawo), a następnie naciśnij lewy przycisk myszki i przeciągnij ją w górę lub w dół. t
Zdanie — Wciśnij klawisz Ctrl i kliknij wybrane zdanie lewym przyciskiem myszki. t
Akapit — Przesuń wskaźnik myszki na lewo od akapitu (kształt wskaźnika zmieni się na strzałkę pochyloną w prawo), a następnie kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszki. Alternatywnym sposobem jest ustawienie wskaźnika myszki w dowolnym miejscu akapitu i trzykrotne kliknięcie lewym jej przyciskiem. t
Kilka akapitów — Przesuń wskaźnik na lewo od wybranych akapitów (kształt wskaźnika zmieni się na strzałkę pochyloną w prawo), a następnie dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki (po drugim kliknięciu przytrzymaj przycisk) i przeciągnij w górę lub w dół. t
Duży fragment tekstu — Ustaw kursor na początku wybranego fragmentu tekstu, przewiń dokument do żądanego miejsca, a następnie wciśnij klawisz Shift i kliknij lewym przyciskiem myszki.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

t
Cały dokument — Przesuń wskaźnik na lewo od tekstu dokumentu w obszar, w którym przybiera on kształt strzałki wskazującej w prawo, a następnie kliknij trzykrotnie lewym przyciskiem myszki. Alternatywną metodą zaznaczania całego dokumentu jest naciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl+A. Jeśli znasz kombinację klawiszy, za pomocą której można przesuwać punkt wstawiania (kursor), możesz zaznaczyć tekst, używając tej samej kombinacji klawiszy i dodatkowo przytrzymując klawisz Shift. Aby usunąć zaznaczenie, wystarczy nacisnąć któryś z klawiszy kursora lub po prostu kliknąć myszką w dowolnym miejscu dokumentu. Do zaznaczania tekstu możesz również wykorzystać klawisz funkcyjny F8. Kolejne naciśnięcia tego klawisza umożliwiają kolejno zaznaczenie bieżącego wyrazu, zdania, akapitu itd. Na przykład aby zaznaczyć bieżący wyraz, dwukrotnie naciśnij klawisz F8, aby zaznaczyć bieżące zdanie, trzykrotnie naciśnij klawisz F8, itd. Zwróć uwagę, że domyślnie podczas zaznaczania tekstu Word stara się automatycznie zaznaczać całe wyrazy. Jeżeli chcesz to zmienić, wykonaj następujące polecenia: 1.

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P. Z menu wybierz polecenie Opcje i na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word (zamiast tego możesz po prostu nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B).

2.

W lewym panelu odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki kategorię Zaawansowane.

1 2

3

i

4 3.

W prawym panelu odszukaj sekcję Opcje edycji i usuń zaznaczenie opcji Automatyczne zaznaczanie całych wyrazów.

4.

Naciśnij przycisk OK.

39

40

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

6]\ENLH]D]QDF]DQLHFDïHJRGRNXPHQWX

Zaznaczenie całego dokumentu jest bardzo przydatną i stosunkowo często wykonywaną operacją. Aby to zrobić, możesz skorzystać z co najmniej kilku metod: t
Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, następnie w grupie Edytowanie odszukaj i naciśnij przycisk Zaznacz, a potem z listy, która się pojawi na ekranie, wybierz polecenie Zaznacz wszystko. 1 2 3

t
Naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, L, A, O. t
Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+A. Ze zrozumiałych przyczyn ta ostatnia metoda jest chyba najbardziej popularna… =D]QDF]DQLHZV]\VWNLFKZ\VWÈSLHñGDQHJRZ\UD]XOXEIUDJPHQWX

Microsoft Word 2013 umożliwia szybkie wyróżnienie wszystkich wystąpień danego wyrazu, symbolu czy też fragmentu w całym dokumencie. Aby to zrobić, wykonaj następujące polecenia: 1

2

5

3

4 5

5

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

1. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2. W grupie poleceń Edytowanie odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Znajdź. 3. Na ekranie pojawi się okienko Nawigacja. W polu Przeszukaj dokument wpisz poszukiwany wyraz bądź fragment. 4. Word wyszuka wszystkie wystąpienia poszukiwanego wyrazu lub fragmentu, wyświetli liczbę trafień oraz fragmenty dokumentu zawierające poszczególne trafienia. Aby szybko przejść do danego miejsca w dokumencie, wystarczy kliknąć lewym przyciskiem myszy wybrany fragment na liście trafień. 5. Word automatycznie wyróżnia w dokumencie wszystkie miejsca, w których występuje poszukiwany wyraz lub fragment.

i

Aby szybko przywołać na ekran okienko Nawigacja, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+F.

Aby przywołać na ekran tradycyjne, znane z poprzednich wersji okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie, przywołaj na ekran okienko Nawigacja, następnie naciśnij przycisk ze strzałką skierowaną w dół znajdujący się po prawej stronie pola Przeszukaj dokument i z menu podręcznego, które pojawi się na ekranie, wybierz polecenie Znajdowanie zaawansowane.

1 2

i

3

41

42

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

6NUöW\NODZLV]RZHĽ]D]QDF]DQLHWHNVWXZGRNXPHQFLH

W poniższej tabeli przedstawiono zestawienie skrótów klawiszowych najczęściej wykorzystywanych przy zaznaczaniu tekstu. Aby rozszerzyć zaznaczony obszar... o jeden znak w prawo o jeden znak w lewo do końca wyrazu do początku wyrazu do końca wiersza do początku wiersza o jeden wiersz w dół o jeden wiersz w górę do końca akapitu do początku akapitu

Naciśnij Shift+ĺ Shift+ĸ Ctrl+Shift+ĺ Ctrl+Shift+ĸ Shift+End Shift+Home Shift+Ļ Shift+Ĺ Ctrl+ Shift+Ļ Ctrl+ Shift+Ĺ

Aby rozszerzyć zaznaczony obszar... o jeden ekran w dół o jeden ekran w górę do końca okna do początku dokumentu na cały dokument do pionowego bloku tekstu

Naciśnij Shift+Page Down Shift+Page Up Alt+Ctrl+Shift+Page Down Ctrl+Shift+Home Ctrl+A Ctrl+Shift+F8, a następnie użyj klawiszy strzałek.

do określonego położenia w dokumencie

Naciśnij klawisz Esc, aby anulować tryb zaznaczania. F8+klawisze strzałek. Naciśnij klawisz Esc, aby anulować tryb zaznaczania.

6NUöW\NODZLV]RZHĽ]D]QDF]DQLHWHNVWXZWDEHOL Aby... rozszerzyć zaznaczony fragment tabeli do sąsiednich komórek zaznaczyć kolumnę

Naciśnij Naciśnij i przytrzymaj klawisz Shift, po czym kilkakrotnie naciśnij klawisz strzałki. Kliknij górną lub dolną komórkę kolumny. Przytrzymując klawisz Shift, kilkakrotnie naciśnij klawisz Ĺ lub Ļ. rozszerzyć zaznaczony obszar (blok) Ctrl+Shift+F8, a następnie użyj klawiszy strzałek. Naciśnij klawisz Esc, aby anulować tryb zaznaczania. zmniejszyć wielkość zaznaczonego obszaru Shift+F8 zaznaczyć całą tabelę Alt+5 na klawiaturze numerycznej (klawisz Num Lock musi być wyłączony).

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

6NUöW\NODZLV]RZHĽ]D]QDF]DQLHWHNVWXZWU\ELHUR]V]HU]DQLD Aby... włączyć tryb rozszerzania zaznaczyć najbliższy znak zwiększyć wielkość zaznaczonego obszaru zmniejszyć wielkość zaznaczonego obszaru wyłączyć tryb rozszerzania

Naciśnij F8 F8, a następnie klawisz ĸ lub ĺ. F8 (naciśnij raz, aby zaznaczyć wyraz, naciśnij dwa razy, aby zaznaczy zdanie, itd.). Shift+F8 Esc

.RSLRZDQLHZ\FLQDQLHLZNOHMDQLH Kopiowanie, przenoszenie i wklejanie wybranych elementów (wszystkie wymienione operacje realizowane są przy użyciu schowka systemowego bądź schowka pakietu Office będącego w istocie funkcjonalnym rozszerzeniem schowka systemowego) są chlebem powszednim każdego użytkownika nie tylko edytorów tekstu, ale praktycznie każdej innej aplikacji. Jeżeli właśnie stawiasz swoje pierwsze kroki w pracy z komputerem, to na pierwszy rzut oka brzmi to dosyć groźnie, ale jak zaraz zobaczysz, jest to bardzo proste. Grupa poleceń schowka pakietu Office znajduje się na karcie Narzędzia główne.

t
Polecenie Wytnij — Wykonanie tego polecenia powoduje wycięcie zaznaczonego elementu z edytowanego dokumentu i przeniesienie go do schowka systemowego. Polecenie to możesz wywołać na jeden z kilku sposobów, m.in. naciskając ikonę w grupie poleceń schowka, klikając zaznaczony element prawym przyciskiem myszki i wybierając z menu podręcznego polecenie Wytnij czy też po prostu naciskając kombinację klawiszy Ctrl+X. t
Polecenie Kopiuj — Jest to polecenie bardzo zbliżone do poprzedniego, z tym że zaznaczony element zamiast być wycinany z dokumentu, zostaje po prostu skopiowany do schowka systemowego. Podobnie jak to miało miejsce w przypadku polecenia Wytnij, także polecenie Kopiuj możesz wywołać na jeden z kilku sposobów, m.in. naciskając ikonę w grupie poleceń schowka, klikając zaznaczony element prawym przyciskiem myszki i wybierając z menu podręcznego polecenie Kopiuj czy też po prostu naciskając kombinację klawiszy Ctrl+C.

43

44

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

t
Polecenie Wklej — Po jego wykonaniu kopia elementu umieszczonego w schowku systemowym pojawia się w miejscu, w którym aktualnie znajduje się kursor (punkt wstawiania). Jak łatwo się domyślić, również i to polecenie może zostać wywołane na kilka sposobów, m.in. poprzez naciśnięcie odpowiedniej ikony w grupie poleceń schowka, poprzez kliknięcie w wybranym miejscu dokumentu prawym przyciskiem myszki i wybranie z menu podręcznego polecenia Wklej czy też po prostu poprzez naciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl+V. Bezpośrednio pod ikoną polecenia Wklej znajduje się mała strzałka skierowana w dół. Jak już się zapewne zorientowałeś, jej naciśnięcie powoduje rozwinięcie listy zawierającej dodatkowe przyciski i opcje tego polecenia. Poszczególne przyciski poleceń umożliwiają wybór sposobu wklejania tekstu do dokumentu: t


Zachowaj formatowanie źródłowe — Wybranie tej opcji powoduje, że wklejany tekst zachowa wszelkie atrybuty formatowania, jakie miał w oryginale. Jeżeli kopiowany tekst został wcześniej sformatowany przy użyciu stylu, którego nie ma w dokumencie docelowym, wybranie tej opcji spowoduje umieszczenie w dokumencie docelowym również i tego stylu.

t


Scal formatowanie — Wybranie tej opcji powoduje, że Word automatycznie nada wklejanemu tekstowi sposób formatowania właściwy dla miejsca w dokumencie, w którym taka operacja jest wykonywana. Oryginalny sposób formatowania wklejanego tekstu zostanie zastąpiony.

t


Zachowaj tylko tekst — Wybranie tej opcji powoduje, że Word automatycznie usunie z wklejanego tekstu wszelkie atrybuty formatowania i w miejscu docelowym pojawi się tylko czysty tekst.

t
Polecenie Wklej specjalnie, znajdujące się poniżej, umożliwia dokonanie konwersji formatu wklejanego obiektu. Ostatnie polecenie, Ustaw wklejenie domyślne, powoduje otwarcie okna opcji edytora Word i umożliwia zdefiniowanie ustawień określających, w jaki sposób Word będzie domyślnie wklejał elementy ze schowka w różnych sytuacjach (np. wklejanie w obrębie tego samego dokumentu, wklejanie elementów z innego dokumentu, zachowanie w sytuacji, gdy wystąpi konflikt stylów, itp.).

i

Pamiętaj! Wszystkie opisane powyżej metody wywoływania poleceń Wytnij, Kopiuj czy też Wklej są w pełni równoważne — wybór metody postępowania zależy tylko i wyłącznie od Ciebie!

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Jeżeli wolisz posługiwać się klawiaturą, zapamiętaj przedstawione poniżej skróty klawiszowe, które mogą się okazać bardzo przydatne podczas edytowania dokumentów:

i

Ctrl+Alt+V — Umożliwia wklejanie specjalne. Ctrl+Shift+C — Kopiuje formatowanie z tekstu. Ctrl+Shift+V — Wkleja tylko formatowanie.

-DN]DPLHQLÊPLHMVFDPLGZDDNDSLW\GRNXPHQWXNRU]\VWDMÈF]HVFKRZND"

Nic prostszego! Dzięki naprawdę wspaniałym możliwościom, jakie daje schowek systemowy (bądź schowek pakietu Office), operacja zamiany miejscami dwóch akapitów jest wręcz trywialna. Zanim jednak zaczniemy, przyjmijmy, że w naszym dokumencie mamy dwa akapity, A i B. Aby zamienić je miejscami, najpierw zaznacz cały akapit B, a następnie kliknij ikonę polecenia Wytnij (zamiast tego możesz oczywiście skorzystać z menu kontekstowego bądź po prostu nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+X). Po wykonaniu powyższej operacji akapit B zniknął z edytowanego dokumentu. Teraz ustaw kursor (punkt wstawiania) w dowolnym miejscu przed akapitem A i następnie kliknij ikonę polecenia Wklej (lub wywołaj to polecenie w dowolny inny sposób). Gotowe! Jak widać, nie taki schowek straszny, jak go malują… W opisany powyżej sposób możesz kopiować bądź przenosić dane nie tylko w Wordzie, ale także w każdej innej aplikacji pracującej w systemie Windows. Co więcej, w zdecydowanej większości aplikacji dla systemu Windows kombinacje klawiszy Ctrl+C, Ctrl+X oraz Ctrl+V (czyli polecenia Kopiuj, Wytnij i Wklej) zazwyczaj spełniają identyczną funkcję.

1

i 2

Aby szybko przenieść wybrany akapit (akapity) w  inne miejsce, możesz skorzystać również z innego rozwiązania: zaznacz wybrany akapit i naciśnij klawisz F2 (zwróć uwagę, że na pasku statusu Worda pojawiło się pytanie o to, dokąd chcesz przenieść zaznaczony fragment).

Teraz ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić zaznaczony fragment, i naciśnij klawisz Enter. Gotowe!

45

46

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

2SFMHZNOHMDQLDHOHPHQWöZ]HVFKRZND

Zwróć uwagę, że w momencie, gdy wykonałeś operację wklejania zawartości schowka systemowego do edytowanego dokumentu, nieco poniżej wklejonego tekstu pojawiła się tajemnicza mała ikonka. Jest to tzw. tag inteligentny (ang. smart tag), czyli, inaczej mówiąc, mały znacznik rozpoznający rodzaj aktualnie przetwarzanych danych (w naszym przypadku była to zawartość schowka) i na tej podstawie oferujący określone operacje do wykonania.

W opisanym powyżej przypadku tag oferuje kilka omawianych już wcześniej opcji formatowania wklejanej zawartości schowka systemowego. Aby z nich skorzystać, kliknij lewym przyciskiem myszki wyświetloną ikonę i wybierz z menu podręcznego odpowiednią opcję.

1

2

W zależności od potrzeb możesz skorzystać z jednej z oferowanych opcji lub po prostu zignorować pojawienie się tagu i kontynuować edycję dokumentu.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

6FKRZHNSDNLHWX2IğFHĽUR]V]HU]HQLHVFKRZNDV\VWHPRZHJR

Podobnie jak poprzednicy, pakiet Microsoft Office 2013 oferuje swój własny schowek, który pozwala na przechowywanie maksymalnie 24 skopiowanych elementów i przenoszenie ich pomiędzy poszczególnymi aplikacjami pakietu. Aby wyświetlić schowek pakietu Office na ekranie, należy przejść na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE i kliknąć przycisk Uruchom okno dialogowe , znajdujący się w prawym dolnym rogu grupy Schowek. Okno schowka zo1 stanie wyświetlone 2 w lewej części głównego okna edytora Word. Jeżeli wolisz korzystać z klawiatury, to aby otworzyć schowek pakietu Office, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, H, C.

i

Aby przenieść okno schowka w inne miejsce, umieść wskaźnik myszki na pasku tytułowym okna schowka (zwróć uwagę, że wskaźnik myszki zmieni kształt) i przeciągnij je w dowolnie wybrane miejsce ekranu. Aby okno schowka powróciło na swoje domyślne miejsce przy lewej krawędzi ekranu, wystarczy dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszki na pasku tytułowym.

Poszczególne elementy przechowywane w schowku są widoczne w  postaci listy, dzięki której w prosty sposób możesz odszukać i umieścić w tworzonym dokumencie wybrany element. W schowku pakietu Office możesz jednocześnie umieszczać elementy różnych typów (np. fragmenty tekstu, rysunki, tabele, komórki tabel itp.). :NOHMDQLHHOHPHQWX]HVFKRZND

Jeżeli chcesz wkleić w wybranym miejscu edytowanego dokumentu dany element przechowywany w schowku pakietu Office, ustaw kursor w żądanym miejscu, a następnie odszukaj dany element na liście elementów schowka i kliknij lewym przyciskiem myszki.

47

48

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Jeżeli chcesz od razu wkleić wszystkie elementy przechowywane w schowku, ustaw kursor w żądanym miejscu, a następnie naciśnij przycisk Wklej wszystko, znajdujący się w górnej części panelu schowka pakietu Office. 8VXZDQLH]DZDUWRĂFLVFKRZND

Aby usunąć wybrany element ze schowka pakietu Office, postępuj w następujący sposób: 1. Jeżeli okienko schowka nie jest widoczne na ekranie, przejdź na kartę Narzędzia główne i kliknij przycisk Uruchom okno dialogowe, znajdujący się w prawym dolnym rogu grupy Schowek. 2. Ustaw wskaźnik myszki na elemencie, który chcesz usunąć z listy elementów schowka. Po prawej stronie zaznaczonego elementu pojawi się mała strzałka, której naciśnięcie spowoduje wyświetlenie krótkiego menu podręcznego. 3. Wybierz z menu podręcznego polecenie Usuń — wybrany element zostanie usunięty ze schowka. 4. Jeżeli chcesz całkowicie usunąć wszystkie elementy ze schowka, odszukaj przycisk Wyczyść wszystko znajdujący się w górnej części okna schowka i kliknij go lewym przyciskiem myszki. Jeżeli chcesz zmienić domyślne zachowanie schowka pakietu Office, odszukaj i naciśnij przycisk Opcje znajdujący się w lewej dolnej części okienka. Na ekranie pojawi się menu podręczne opcji schowka, które umożliwia sterowanie sposobem jego funkcjonowania. Do wyboru masz następujące opcje:

t
Pokaż automatycznie Schowek pakietu Office — Powoduje, że schowek pakietu Office jest automatycznie pokazywany podczas kopiowania.

i

t
Pokaż schowek pakietu Office po dwu2

1

krotnym naciśnięciu klawiszy Ctrl+C — Powoduje wyświetlenie panelu schowka pakietu Office po dwukrotnym naciśnięciu kombinacji klawiszy Ctrl+C (lub, inaczej mówiąc, po skopiowaniu dwóch elementów do schowka). ciąg dalszy na nastęnej stronie

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

dokończenie z poprzedniej strony

t
Zbieraj bez pokazywania schowka pakietu Office — Umożliwia kopiowanie elementów bez wyświetlania na ekranie schowka pakietu Office.

i

t
Pokaż Schowek pakietu Office na pasku zadań — Powoduje wyświetlanie w obszarze powiadomień systemowych ikony schowka pakietu Office.

t
Pokaż stan w pobliżu paska zadań podczas kopiowania — Powoduje wyświetlenie po każdym kopiowaniu w prawym dolnym rogu ekranu informacji o stanie schowka.

Zdążyłeś się już zapewne zorientować, że schowek pakietu Office jest po prostu bardzo funkcjonalnym rozszerzeniem standardowego schowka systemowego. Może się tu jednak nasunąć pytanie, w jaki sposób te dwa mechanizmy ze sobą współdziałają. Wszelkie wątpliwości powinno wyjaśnić poniższe zestawienie: t
Wyczyszczenie zawartości schowka pakietu Office automatycznie powoduje wyczyszczenie zawartości schowka systemowego. t
W schowku systemowym jest przechowywany ten element, który był jako ostatni kopiowany do schowka pakietu Office. t
Kiedy do wklejania elementów używasz tylko polecenia Wklej (wywoływanego w dowolny sposób), do dokumentu zostaje wklejona zawartość schowka systemowego — czyli element, który był jako ostatni kopiowany do schowka pakietu Office.

:\FRI\ZDQLHLSRZWDU]DQLHRVWDWQLFKRSHUDFML Wyobraź sobie, że masz duży dokument i chcesz, aby cały tekst był pochylony. Wiesz już, że aby to zrobić, najpierw musisz zaznaczyć cały tekst. Zaznaczasz go więc, a następnie przypadkiem naciskasz dowolny klawisz… Co się stało? Zniknął cały zaznaczony tekst dokumentu i w jego miejsce pojawiła się jedna jedyna, wciśnięta przez Ciebie przypadkiem literka… Dlaczego tak się stało i co wtedy należy zrobić? Otóż Word domyślnie przyjmuje, że na zaznaczonym tekście będziesz wykonywać jakieś operacje (w założeniu chciałeś przecież zmienić czcionkę na pochyłą…). Ponieważ po zaznaczeniu nacisnąłeś jakiś klawisz, edytor przyjął, że chcesz zastąpić zaznaczony fragment właśnie wpisywanym tekstem. Co należy uczynić w takiej sytuacji? Przede wszystkim nie wpadać w panikę, bo tak naprawdę nic złego się nie stało. Z pomocą przyjdzie Ci wbudowany w edytor Word mechanizm wycofywania poleceń, który umożliwia wycofanie nie tylko ostatnio wy-

49

50

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

konanego polecenia — bez żadnych trudności możesz wycofać nawet kilkaset wykonanych poleceń. W praktyce oznacza to tyle, że możesz swobodnie eksperymentować z treścią i formą dokumentu, ponieważ jeżeli cokolwiek pójdzie nie po Twojej myśli, po prostu, korzystając z opisanego powyżej mechanizmu, powrócisz do takiego etapu edycji dokumentu, w którym spełnia on Twoje oczekiwania. -DNZ\FRIDÊEïÚGQLHZ\NRQDQHSROHFHQLH"

To naprawdę nic trudnego — odpowiednia ikona jest zawsze dostępna na pasku narzędzi Szybki dostęp, umieszczonym w lewym górnym rogu głównego okna edytora Word. Kliknięcie tej ikony lewym przyciskiem myszki powoduje wycofanie ostatnio wykonanego polecenia. Jeżeli ustawisz wskaźnik myszki nieruchomo na tej ikonie, to po krótkiej chwili na ekranie pojawi się podpowiedź ekranowa z nazwą wycofywanego polecenia.

i

Aby szybko wycofać ostatnio wykonane polecenie, wystarczy nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Z.

Jeżeli przyjrzysz się uważnie tej ikonie, to z pewnością zauważysz, że obok niej znajduje się mała strzałka. Jej naciśnięcie spowoduje rozwinięcie listy ostatnio wykonywanych poleceń, która umożliwia wycofanie więcej niż jednego polecenia na raz. W tym celu wystarczy zaznaczyć w liście n kolejnych poleceń i kliknąć lewym przyciskiem myszki — Word wycofa ostatnio wykonane polecenia i tekst powróci do stanu sprzed zmian. Jeżeli nie da się już cofnąć kolejnego polecenia (np. cofnąłeś już wszystkie polecenia z listy ostatnio wykonywanych), to ikona polecenia Cofnij na pasku Szybki dostęp staje się nieaktywna. Wskazówka

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

i

Jeżeli chcesz kolejno ręcznie wycofać więcej niż jedno polecenie, to po prostu naciskaj tyle razy kombinację klawiszy Ctrl+Z, aż wrócisz do żądanego miejsca edycji tekstu. Praktycznie rzecz biorąc, można w ten sposób wycofać każde polecenie — zarówno dotyczące formatowania tekstu, jak i wpisywania, kasowania, rysowania tabel, wstawiania grafiki i inne.

!

Pamiętaj! Lista poleceń Cofnij jest automatycznie kasowana po zamknięciu pliku — z tego powodu po powtórnym otwarciu dokumentu nie możesz już wycofać poleceń wprowadzonych w poprzedniej sesji pracy z dokumentem.

!

Od czasu do czasu możesz się spotkać z sytuacją, że nie będziesz w stanie wycofać operacji, którą właśnie masz zamiar wykonać. W takiej sytuacji Word wyświetli na ekranie okno dialogowe z ostrzeżeniem, że dana operacja nie będzie mogła zostać wycofana. Co więcej, jeżeli mimo to zdecydujesz się na realizację takiej operacji, automatycznie utracisz możliwość wycofywania wszystkich wykonanych do tej pory poleceń — lista Cofnij zostanie wyczyszczona i będzie budowana od nowa (na szczęście polecenia, których nie można wycofać po wykonaniu, zdarzają się bardzo rzadko!). Jeżeli jesteś pewny tego, co robisz, po prostu potwierdź swój zamiar, naciskając przycisk Tak. Czy można zminimalizować ryzyko powikłań po wykonaniu takiej niewycofywalnej operacji? Oczywiście! Najprostszym sposobem uniknięcia potencjalnych problemów jest zapisanie kopii dokumentu na dysku twardym bezpośrednio przed wykonaniem takiej „niegrzecznej” operacji.

-DNSRZWöU]\ÊZ\FRIDQHSROHFHQLH"

Jeżeli podczas wycofywania serii kilku (kilkunastu) lub więcej poleceń naciśniesz zbyt dużo razy kombinację klawiszy Ctrl+Z (lub też posługując się ikoną z paska Szybki dostęp, wycofasz z rozpędu zbyt dużo poleceń), bez żadnych problemów możesz ponowić wykonywanie wycofanych poleceń. Aby to zrobić, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Y. Zamiast tego możesz również kliknąć lewym przyciskiem myszki ikonę polecenia Wykonaj ponownie, znajdującą się na pasku narzędzi Szybki dostęp.

i

Polecenie Wykonaj ponownie spełnia odwrotną rolę do polecenia Cofnij. Dzięki temu, mając do dyspozycji takie dwa wzajemnie uzupełniające się polecenia, możesz zupełnie swobodnie i bezpiecznie eksperymentować z treścią, formatowaniem i stylami w edytowanym dokumencie — jeżeli coś pójdzie nie tak jak powinno, niemal zawsze będziesz mieć możliwość cofnięcia się do miejsca, w którym rozpocząłeś eksperymenty z dokumentem, i kontynuować edycję.

51

52

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

:VWDZLDQLHGDW\LJRG]LQ\ W wielu dokumentach, które przyjdzie Ci kiedyś utworzyć, potrzebna będzie bieżąca data bądź czas. Microsoft Word 2013 pozwala na wstawianie informacji o bieżącej dacie i godzinie w różnych formatach i w wielu wersjach językowych, a dodatkowo umożliwia wstawianie w dokumentach automatycznie aktualizowanych pól danych zawierających takie informacje, jak całkowity czas edycji, data i czas utworzenia dokumentu, data i czas ostatniego drukowania czy też zapisywania dokumentu. Oczywiście w najprostszym przypadku możesz po prostu wpisać odpowiednią datę ręcznie, niemniej jednak znajomość troszkę bardziej zaawansowanych sposobów umieszczania w dokumentach daty i czasu z pewnością niejednokrotnie przyda Ci się w codziennej pracy. :VWDZLDQLHSRODGDW\LJRG]LQ\

Podczas tworzenia dokumentów bardzo często zachodzi potrzeba umieszczania w edytowanym dokumencie pola daty, które będzie automatycznie aktualizowane podczas wydruku. Takie rozwiązanie ma wiele zalet — na przykład umieszczenie takiego pola w szablonie faksu powoduje, że wydrukowany dokument zawsze będzie miał aktualną datę. Jak zapewne się spodziewasz, to nic trudnego. Po prostu dokładnie wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić datę (pole daty), a następnie przejdź na kartę WSTAWIANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V. 2. W grupie poleceń Tekst odszukaj i naciśnij przycisk Data i godzina. 3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Data i godzina. 1

2 3 4

5 6 7

4. Domyślnie Word wstawia datę w polskiej wersji językowej. Jeżeli chcesz wstawić datę w innym języku, po prostu rozwiń listę Język i wybierz odpowiedni język z listy.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

5. Aby określić format wstawianej daty lub czasu, kliknij odpowiednią opcję w polu Dostępne formaty. 6. Aby wstawić datę i godzinę jako pole automatycznie uaktualniane w przypadku drukowania dokumentu, zaznacz pole wyboru Aktualizuj automatycznie. Jeżeli pozostawisz to pole puste, to zamiast pola zostanie wstawiona data w wersji tekstowej. 7. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Word w miejscu położenia kursora wstawił datę do Twojego dokumentu. t
Aby szybko wyświetlić na ekranie okno dialogowe Data i godzina, naciśnij sekwen-

i

cję klawiszy lewy Alt, V, D.

t
Aby szybko wstawić pole daty, naciśnij kombinację klawiszy lewy Alt+Shift+D. Aby wstawić pole godziny, skorzystaj z kombinacji klawiszy lewy Alt+Shift+T. Odpowiednie pole zostanie wstawione w miejscu położenia kursora.

:VWDZLDQLHLQIRUPDFMLGRGDWNRZ\FK

Oprócz opisanego w poprzedniej sekcji pola daty i godziny Word pozwala również na umieszczanie w dokumencie wielu innych pól, których automatycznie aktualizowana zawartość może być dla Ciebie bardzo użyteczna. Przykładami takich pól są informacje o całkowitym czasie edycji, dacie utworzenia dokumentu, dacie ostatniego drukowania, zapisu itp. Jak zatem umieścić takie pola w edytowanym dokumencie? Aby się przekonać, że to nic trudnego, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić datę (pole daty), a następnie przejdź na kartę WSTAWIANIE. Aby to zrobić, możesz kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, V. 2. W grupie poleceń Tekst odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Szybkie części. 3. Na ekranie pojawi się lista szybkich części; wybierz z niej polecenie Pole. 1

2 3

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Pole.

53

54

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

5. W sekcji Wybierz pole odszukaj i rozwiń listę Kategorie, a następnie wybierz z niej opcję Data i godzina. 6. Z listy Nazwy pól wybierz nazwę pola odpowiadającego Twoim potrzebom: t
CreateDate — wstawia datę utworzenia dokumentu; t
Date — wstawia bieżącą datę; t
EditTime — wstawia całkowity czas edycji dokumentu; t
PrintDate — wstawia datę ostatniego drukowania dokumentu; t
SaveDate — wstawia datę ostatniego zapisywania dokumentu; t
Time — wstawia bieżącą godzinę. 7. Z listy Formaty dat wybierz żądany format daty. 5

4

7

8

6

9 11 10

8. W zależności od nazwy wybranego pola w sekcji Opcje pola zmienia się zestaw dostępnych opcji. Zaznacz niezbędne opcje (swoją drogą warto zwrócić na nie większą uwagę, ponieważ z pewnością na co dzień nie używasz kalendarza księżycowego, kalendarza Hidżry czy kalendarza ery Saka, że o kalendarzu Um-al-Qura już nie wspomnę…---). 9. W razie potrzeby zaznacz opcję Zachowaj formatowanie przy aktualizacji. Włączenie tej opcji powoduje, że formatowanie znaku zastosowane do wyniku pola zostanie zachowane po aktualizacji pola. Jeśli formatowanie pola ma być również aktualizowane po każdej jego aktualizacji, pozostaw tę opcję wyłączoną. 10. Jeżeli chcesz się bliżej przyjrzeć, jakie kody pól odpowiadają wybranym opcjom, lub też dodać zaawansowane opcje pól, naciśnij przycisk Kody pól. Zwróć uwagę, że po naciśnięciu nazwa tego przycisku zmienia się na Ukryj kody. Naciśnij go ponownie, aby powrócić do poprzedniego widoku.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

11. Naciśnij przycisk OK. Wstawione pola daty i godziny będą automatycznie aktualizowane podczas drukowania, otwierania lub zapisywania dokumentu. Aby ręcznie zaktualizować wybrane pole, musisz ustawić nad nim wskaźnik myszki, kliknąć prawym przyciskiem myszki, a następnie z menu podręcznego wybrać opcję Aktualizuj pole. t
Jeżeli chcesz jednocześnie uaktualnić wszystkie pola w całym dokumencie, za-

i

znacz cały dokument (np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+A), a następnie naciśnij klawisz funkcyjny F9. Pamiętaj jednak, że pola znajdujące się w nagłówkach, stopkach lub polach tekstowych muszą być aktualizowane oddzielnie. Aby dokonać aktualizacji pól zlokalizowanych w takich miejscach, kliknij wewnątrz danego nagłówka, stopki lub pola tekstowego, zaznacz całość, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+A, a następnie dokonaj aktualizacji, naciskając klawisz F9.

t
Jeżeli znasz odpowiedni kod dla pola, które ma zostać wstawione, możesz wpisać go bezpośrednio w dokumencie. Aby to zrobić, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+F9, a następnie wpisz odpowiedni kod pola w nawiasach klamrowych, które pojawią się na ekranie. Aby po wpisaniu wartość pola pojawiła się na ekranie, dokonaj aktualizacji pola (czyli po prostu zaznacz je i naciśnij klawisz F9). Na przykład aby wstawić pole daty w formacie rok-miesiąc-dzień, należy wpisać następujący kod pola: TIME \@ ”yyyy-MM-dd”.

:VWDZLDQLHV\PEROLL]QDNöZVSHFMDOQ\FK Bardzo często w różnych tekstach, a zwłaszcza w tekstach technicznych, można spotkać różnego rodzaju symbole i znaki specjalne, które nie występują na standardowych klawiaturach. Microsoft Word 2013 umożliwia wstawianie rozmaitych dodatkowych symboli i znaków specjalnych do edytowanego dokumentu. Można wstawiać m.in. takie symbole, jak znak zastrzeżenia praw autorskich ©, symbol zastrzeżonego znaku towarowego ®, symbol znaku towarowego ™, symbole ułamków, np. ¼, ½, ¾, symbole niektórych walut, np. jena japońskiego ¥, funta angielskiego £ czy euro €, a także wiele innych symboli obejmujących zarówno symbole matematyczne i graficzne, np. ∞, ∑, ∏, ≠ jak i litery i znaki diakrytyczne charakterystyczne dla różnych języków, np. , ф, α, ä, é, ž. :VWDZLDQLHV\PEROL

Jeżeli chcesz wstawić niestandardowy symbol do edytowanego dokumentu, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić dany symbol, a następnie przejdź na kartę WSTAWIANIE. Aby to zrobić, możesz kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, V.

55

56

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

2. W grupie poleceń Symbole odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Symbol. 3. Na ekranie pojawi się lista najczęściej używanych symboli. Jeżeli poszukiwany symbol znajduje się na niej, po prostu kliknij go lewym przyciskiem myszki, a Word wstawi go do edytowanego dokumentu. 1 2

3 4

4. Jeżeli nie znajdziesz poszukiwanego elementu na liście najczęściej używanych symboli, wybierz polecenie Więcej symboli. 5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Symbol. 6. W razie potrzeby rozwiń listę Czcionka i wybierz inny zestaw znaków. 7. Odszukaj żądany symbol i zaznacz go, klikając lewym przyciskiem myszki. 5 6

7

8

8. Naciśnij przycisk Wstaw, a wówczas zaznaczony symbol zostanie wstawiony do tekstu w miejscu położenia kursora. Aby powrócić do edytowanego dokumentu, naciśnij przycisk Zamknij (po wstawieniu pierwszego symbolu przycisk Anuluj zmienia się na Zamknij). Wskazówka

i

Aby szybko przywołać na ekran okno symboli, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, V, S, W.

$XWRPDW\F]QHZVWDZLDQLHVWU]DïHNHPRWLNRQöZLLQQ\FKV\PEROLVSHFMDOQ\FK

Microsoft Word 2013 umożliwia automatyczne wstawianie niektórych symboli specjalnych przy użyciu narzędzia Autokorekta. Głównym przeznaczeniem tego narzędzia jest automatyczne poprawianie najczęściej popełnianych błędów i pomyłek (np. automa-

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

tyczne korygowanie uporczywie popełnianego czeskiego błędu w określonym wyrazie). Mechanizm autokorekty śledzi wpisywane z klawiatury ciągi znaków i porównuje je ze swoją bazą. Jeżeli odnajdzie pasujący ciąg znaków, automatycznie zamienia go na jego odpowiednik ze swojej bazy. Na przykład jeżeli przez pomyłkę zamiast wyrazu dźwięk wpiszesz dxwięk, Word automatycznie wstawi właściwy wyraz. Oprócz korekty pisowni w bazie autokorekty zdefiniowany jest szereg ciągów znaków, których wpisanie powoduje wyświetlenie na ekranie odpowiadających im symboli specjalnych. A oto ich zestawienie: Aby otrzymać... € © ® ™ … -

Wpisz (e) (c) (r) (tm) ... :) lub :-)

.

:| lub :-|

/

:( lub :-(

Æ

-->

Å

<--

Î

==>

Í

<==

Ù

<=>

Jeżeli po wpisaniu dowolnej z powyższych sekwencji tekst nie jest automatycznie zastępowany odpowiadającym jej symbolem, najprawdopodobniej nie zostało włączone narzędzie Autokorekta. Aby to sprawdzić, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe opcji Worda. 2. W lewym panelu odszukaj i zaznacz kategorię Sprawdzanie. 3. W prawym panelu odszukaj sekcję Opcje Autokorekty i naciśnij przycisk Opcje Autokorekty. 4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autokorekta: Polski. 5. Odszukaj i w razie potrzeby zaznacz opcję Zamień tekst podczas pisania. 6. Naciśnij przycisk OK. Gotowe!

57

58

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

2

1 3 4

5

6

Co jednak należy uczynić, jeżeli chcesz, aby w danym miejscu dokumentu pojawił się właśnie dany ciąg znaków, a nie symbol, który mu odpowiada? Nic trudnego! Zwróć uwagę, że jeżeli po wstawieniu jednego z powyższych symboli ustawisz na nim wskaźnik myszki, wówczas pod takim symbolem pojawi się niewielki niebieski prostokącik:

Oznacza to, że z danym symbolem powiązany jest tag, który umożliwia sterowanie procesem autokorekty. Ustaw teraz wskaźnik myszki na niebieskim prostokącie — na ekranie powinien pojawić się znacznik tagu:

Kliknij lewym przyciskiem myszki czarną strzałkę po prawej stronie znacznika, a na ekranie powinno się pojawić podręczne menu znacznika:

Jeżeli chcesz, aby zamiast symbolu w danym miejscu pozostał oryginalny ciąg znaków, wybierz z menu opcję Przywróć na „…”. Jeżeli chcesz, aby dany ciąg znaków już nigdy więcej nie był zamieniany na odpowiadający mu symbol, wybierz z menu podręcznego polecenie Zatrzymaj automatyczne poprawianie „…”. Ostatnia opcja, Kontroluj opcje

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Autokorekty, powoduje, że na ekranie pojawia się okno dialogowe Autokorekta, udostępniające opcje pozwalające kontrolować sposób działania tego mechanizmu.

i

Jeżeli chcesz szybko zamienić dany symbol na odpowiadający mu ciąg znaków, wystarczy, że naciśniesz kombinację klawiszy Ctrl+Z — spowoduje to wycofanie ostatniej operacji, czyli w tym przypadku operacji zamiany przez mechanizm autokorekty wpisanego ciągu znaków na odpowiadający mu symbol. Ten sam efekt osiągniesz, naciskając klawisz Backspace zaraz po tym, jak Word dokona zamiany ciągu znaków na symbol.

:VWDZLDQLH]QDNöZ]]HVWDZX8QLFRGH

Zapewne zetknąłeś się już z nazwą Unicode. Jest to bardzo popularny obecnie standard kodowania znaków, w którym w odróżnieniu od standardu ASCII każdy znak jest kodowany za pomocą 2 bajtów, co sumarycznie daje możliwość zapisania 65 536 różnych znaków. W zestawie znaków Unicode zapisane są znaki diakrytyczne większości powszechnie używanych obecnie języków świata, m.in. również polskie znaki, jednak największy procent znaków w tym zestawie stanowi ponad 20 tysięcy chińskich ideogramów. Wstawianie znaków Unicode do edytowanego dokumentu jest bardzo proste. Wyjaśnimy to na przykładzie symbolu ∞ (w zestawie Unicode temu symbolowi jest przypisany kod 221E). 1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić znak z zestawu Unicode. 2. Bezpośrednio w dokumencie wpisz kod wybranego znaku Unicode (w naszym przypadku będzie to 221E). 3. Naciśnij kombinację klawiszy lewy Alt+X. Gotowe! Word automatycznie zamieni podany kod Unicode na odpowiadający mu symbol. Ha! Powiesz zapewne w tym momencie, że wygląda to całkiem sympatycznie, ale skąd masz wiedzieć, jakie kody są przypisane poszczególnym symbolom? Otóż to nic trudnego: przypomnij sobie, jak wstawiając różne symbole, wywoływałeś na ekran okno dialogowe Symbol (np. przy użyciu sekwencji klawiszy lewy Alt, V, S, W). Zwróć uwagę, że po zaznaczeniu wybranego symbolu w polu Kod znaku pojawia się kod Unicode przypisany danemu symbolowi! Teraz wystarczy go jedynie zapamiętać… -.

59

60

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

i

Jeżeli chcesz się szybko przekonać, jaki kod Unicode odpowiada danemu znakowi, po prostu wpisz ten znak z klawiatury i… naciśnij kombinację klawiszy Alt+X. Word automatycznie zamieni ostatnio wpisany znak na jego kod Unicode. Nie muszę już chyba dodawać, że kolejne naciśnięcie kombinacji klawiszy Alt+X przywróci ten znak na ekran.

:VWDZLDQLHF]ÚVWRXĝ\ZDQ\FKV\PEROLSU]\Xĝ\FLXVNUöWöZNODZLV]RZ\FK

Załóżmy, że tworzysz dokument, w którym bardzo często powtarza się jakiś konkretny niestandardowy symbol, np. . Możesz go wstawiać do edytowanego dokumentu, korzystając z opisanych powyżej sposobów, niemniej jednak niezależnie od tego, czy będziesz się posługiwać oknem symboli, czy też bezpośrednio wpiszesz kod znaku Unicode, na dłuższą metę takie rozwiązanie może się okazać dosyć uciążliwe. Czy można zatem ułatwić sobie w jakiś sposób wstawianie często używanych symboli? Oczywiście! Można to zrobić, przypisując żądany symbol do wybranej kombinacji klawiszy: t
Ctrl+A, Ctrl+B, ..., Ctrl+Z t
Ctrl+0, Ctrl+1, ..., Ctrl+9 t
Alt+A, Alt+B, ..., Alt+Z t
Alt+0, Alt+1, ..., Alt+9 t
Ctrl+Alt+A, Ctrl+Alt+B, ..., Ctrl+Alt+Z t
Ctrl+Alt+0, Ctrl+Alt+1, ..., Ctrl+Alt+9 t
Ctrl+F1, Ctrl+F2, ..., Ctrl+F12 t
Alt+F1, Alt+F2, ..., Alt+F12 t
Ctrl+Alt+F1, Ctrl+Alt+F2, ..., Ctrl+Alt+F12 Oczywiście musisz pamiętać o tym, że niektóre kombinacje klawiszy są już zarezerwowane do innych celów. Na przykład kombinacje klawiszy Ctrl+P lub Ctrl+Shift+F12 powodują wywołanie na ekran okna dialogowego Drukuj, a kombinacje Ctrl+S, Shift+F12 i Alt+Shift+F12 powodują zapisanie dokumentu na dysku. Teoretycznie nic nie stoi na przeszkodzie, aby zmienić domyślne przypisania poleceń do klawiszy funkcyjnych, jednak nie jest to postępowanie zalecane, a co więcej, po pewnym czasie (kiedy już zapomnisz, co i gdzie pozmieniałeś…) może to być powodem nieprzyjemnych niespodzianek. Co zatem należy w takiej sytuacji uczynić? Tak, już chyba dobrze wiesz: przede wszystkim nie wpadać w panikę - i po prostu wybrać taką kombinację klawiszy, która jest wolna bądź przypisana do całkowicie egzotycznych i nieużywanych funkcji. Jak to zrobić, dowiesz się po wykonaniu poniższych poleceń (w naszym przykładzie postaramy się przedstawić, jak przypisać wybrany symbol do kombinacji klawiszy Ctrl+2):

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Symbol. Aby to zrobić, możesz np. nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, V, S, W. 2. Odszukaj i zaznacz wybrany symbol. 3. Naciśnij przycisk Klawisz skrótu. 4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Dostosowywanie klawiatury. 1

2

5. Zwróć uwagę, że kursor miga w polu o nazwie Naciśnij nowy klawisz skrótu. Naciśnij wybraną kombinację klawiszy, do której chcesz przypisać dany symbol (w naszym przypadku jest to kombinacja Ctrl+2).

4

3 5

7

6

8

6. Jeżeli wybrana kombinacja klawiszy jest już przypisana do jakiejś funkcji, nazwa tej funkcji pojawi się w polu Aktualnie przypisany do. W zależności od potrzeb możesz albo zmienić przypisanie tej kombinacji klawiszy, albo wybrać inną kombinację. Może się również okazać, że dany symbol ma już przypisany określony skrót klawiszowy — w takim przypadku nazwa odpowiedniej kombinacji klawiszy pojawi się w polu Bieżące klawisze. 7. Po wybraniu żądanej kombinacji klawiszy naciśnij przycisk Przypisz, a wówczas wybrana kombinacja zostanie przypisana do danego symbolu. 8. Naciśnij przycisk Zamknij. Po powrocie do okienka Symbol ponownie naciśnij przycisk Zamknij. Od tej pory, gdy podczas pracy z dokumentem naciśniesz kombinację klawiszy Ctrl+2, w miejscu położenia kursora zostanie wstawiony przypisany do niej symbol. Gotowe! Oczywiście w podobny sposób możesz postąpić z dowolnym innym symbolem — w miarę potrzeb.

i

Wielkość okna dialogowego Symbol można zmieniać. W tym celu przesuń wskaźnik myszki do prawego dolnego rogu okna dialogowego (kształt wskaźnika zmieni się na ukośną strzałkę), a następnie wciśnij i przytrzymaj lewy przyciski myszki i przeciągnij ją tak, aby okno osiągnęło wymagany rozmiar.

61

62

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

i

Jeżeli przypadkowo przypisałeś symbole (lub inne polecenia) niewłaściwym kombinacjom klawiszy, możesz w bardzo prosty sposób przywrócić oryginalne ustawienia. Po naciśnięciu przycisku Klawisz skrótu i otwarciu okna Dostosowywanie klawiatury naciśnij przycisk Resetuj wszystko…. Spowoduje to usunięcie wcześniej zdefiniowanych przez Ciebie przypisań klawiszy skrótu i odtworzenie w szablonie lub dokumencie wybranym w polu Zapisz zmiany w pierwotnych przypisań klawiszy skrótów.

6NUöW\NODZLV]RZHĽZVWDZLDQLH]QDNöZLV\PEROLVSHFMDOQ\FK Aby wstawić… podział wiersza podział strony podział kolumny pole pauzę półpauzę łącznik opcjonalny łącznik nierozdzielający spację nierozdzielającą zastrzeżony znak towarowy znak towarowy wielokropek

Naciśnij Shift+Enter Ctrl+Enter Ctrl+Shift+Enter Ctrl+F9 Alt+Ctrl+Minus (na klawiaturze numerycznej) Ctrl+Minus (na klawiaturze numerycznej) Ctrl+Łącznik Ctrl+Shift+Łącznik Ctrl+Shift+Spacja Alt+Ctrl+R Alt+Ctrl+T Alt+Ctrl+Kropka

0HFKDQL]Pklikanie i wpisywanie Microsoft Word 2013, podobnie jak i jego poprzednicy począwszy od wersji 2000, jest wyposażony w bardzo użyteczny mechanizm edycyjny nazywany prozaicznie klikanie i wpisywanie, który umożliwia szybkie wstawianie tekstu, elementów graficznych, tabel i innych elementów w wybranych pustych obszarach dokumentu. Znakomitym przykładem zastosowania tego mechanizmu jest szybkie tworzenie prostej strony tytułowej dokumentu, w której tytuł i informacje o autorze umieszczane są na środku strony. Z funkcji klikanie i wpisywanie możesz korzystać, pracując w widoku układu wydruku1 lub w widoku układu strony sieci Web. :ïÈF]DQLHPHFKDQL]PXklikanie i wpisywanie

Aby się upewnić, czy mechanizm klikanie i wpisywanie został uaktywniony, wykonaj następujące polecenia: 1

Jest to taki widok dokumentu, który najdokładniej odzwierciedla jego wygląd, w jakim pojawi się on na wydruku. Na przykład takie elementy, jak nagłówki, stopki, kolumny i pola tekstowe, w widoku układu wydruku pojawiają się w swoich rzeczywistych położeniach.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje (zamiast tego możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 1 2

3

4

2. W lewym panelu odszukaj i zaznacz kategorię Zaawansowane. 3. W prawym panelu odszukaj sekcję Opcje edycji, a następnie zaznacz opcję Włącz klikanie i wpisywanie. 4. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej chwili podczas edycji możesz korzystać z mechanizmu klikanie i wpisywanie2.

!

2

Mechanizm klikanie i wpisywanie nie jest dostępny w następujących obszarach dokumentu: układy wielokolumnowe, listy wypunktowane i numerowane, w pobliżu obiektów przestawnych2, na lewo lub na prawo od rysunków otoczonych tekstem od góry i od dołu, na lewo lub na prawo od wcięć oraz podczas rejestrowania makr programu Word. Mechanizm klikanie i wpisywanie nie jest również dostępny w następujących widokach: wersja robocza, konspekt, odczyt pełnoekranowy oraz podgląd wydruku. Nie można go też wykorzystywać do wstawiania tabeli obok już istniejącej tabeli.

Obiekt przestawny jest to, inaczej mówiąc, dowolny dozwolony obiekt wstawiony w warstwie rysunkowej dokumentu, dzięki czemu można go precyzyjnie pozycjonować na stronie albo przed lub za tekstem bądź innymi obiektami.

63

64

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

=DVWRVRZDQLHPHFKDQL]PXklikanie i wpisywanie

Załóżmy, że chcesz szybko utworzyć prostą stronę tytułową. W jaki sposób można to zrobić, korzystając z mechanizmu klikanie i wpisywanie? Wystarczy w wykonać poniższe polecenia: 1. Utwórz nowy dokument lub przejdź na stronę, na której chcesz wpisać tytuł dokumentu. Podczas projektowania rozkładu strony tytułowej najwygodniej będzie włączyć podgląd całej strony dokumentu. W tym celu przejdź na kartę WIDOK, a następnie wybierz z grupy poleceń Powiększenie polecenie Jedna strona. 1 2

2. Ustaw wskaźnik myszki w wybranym miejscu (np. w pobliżu środka strony; zauważ, że w zależności od położenia kształt wskaźnika myszki zmienia się), a następnie dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki. W wybranym miejscu pojawi się kursor — pozostaje Ci już tylko wpisać żądany tekst. Zwróć uwagę, że kształt wskaźnika myszki informuje o sposobie formatowania wstawianego elementu: t


— wyrównuje wstawiany tekst do lewego marginesu;

t


— wyrównuje wstawiany tekst do prawego marginesu;

t


— wyrównuje wstawiany tekst do środka (centrowanie tekstu);

t


— pozwala na wpisywanie tekstu, począwszy od wcięcia z lewej strony;

t


— powoduje zawijanie tekstu z lewej strony elementu graficznego;

t


— powoduje zawijanie tekstu z prawej strony elementu graficznego.

i

Aby szybko włączyć podgląd całej strony dokumentu, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, O, 1.

i

Jeżeli zmieniłeś zdanie i nie chcesz wstawiać tekstu w uprzednio wybranym miejscu, to… przede wszystkim nie wpadaj w panikę -, tylko po prostu ustaw wskaźnik myszki w innym miejscu i dwukrotnie kliknij lewym jej przyciskiem. Jeżeli wcześniej wstawiłeś już jakiś element, pamiętaj, że zawsze możesz wycofać taką operację, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+Z.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

=DVWRVRZDQLHPHFKDQL]PXklikanie i wpisywanieGRWZRU]HQLDSURVW\FKQDJïöZNöZ

Załóżmy, że chcesz utworzyć prosty nagłówek strony, w którym poszczególne elementy są rozmieszczone tak, jak w poniższym przykładzie: Microsoft Word 2013

Windows 7

2013-03-07

W jaki sposób najszybciej uzyskać takie rozmieszczenie tekstu? Wykonaj poniższe polecenia: 1. Przełącz Worda do pracy w widoku układu wydruku, naciskając kombinację klawiszy Alt+Ctrl+P. 2. Rozpocznij nowy wiersz tekstu. 3. rzesuń wskaźnik myszki na lewą stronę nowego wiersza tekstu. Wskaźnik myszki powinien zmienić wygląd na . Kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszki i wpisz tekst Microsoft Word 2013. 4. Przesuń wskaźnik myszki nad środkową część wiersza. Wskaźnik myszki powinien zmienić wygląd na . Kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszki i wpisz tekst Windows 7. 5. Przesuń wskaźnik myszki na prawą stronę nowego wiersza tekstu. Wskaźnik myszki powinien zmienić wygląd na . Kliknij dwukrotnie lewym przyciskiem myszki i wpisz datę. Gotowe!

2

1

i 3

Aby szybko utworzyć efektowną stronę tytułową, możesz skorzystać z zestawu predefiniowanych szablonów stron. W tym celu przejdź na kartę WSTAWIANIE, naciśnij przycisk Strona tytułowa, wybierz żądany szablon strony tytułowej i w odpowiednich miejscach uzupełnij brakujące informacje.

65

66

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

$XWRNRUHNWD Narzędzie Autokorekta w zasadzie służy do automatycznego poprawiania najczęściej popełnianych błędów pisowni, czyli błędów ortograficznych i literówek, aczkolwiek dzięki dużej elastyczności tego mechanizmu można w bardzo prosty sposób wykorzystać go również do wstawiania w treści dokumentu najczęściej wykorzystywanych zwrotów i wyrażeń. $XWRPDW\F]QHSRSUDZLDQLHQDMF]ÚĂFLHMSRSHïQLDQ\FKEïÚGöZSLVRZQL

Pracując nad edycją przeróżnych dokumentów, z pewnością zauważyłeś, że w pewnych wyrazach częściej niż w innych popełniasz błędy pisowni (niezależnie od tego, czy robisz błędy ortograficzne, czy też zwykłe literówki, np. tzw. czeski błąd). Przypuśćmy zatem, że takim wyrazem, który ustawicznie sprawia Ci kłopoty, zwłaszcza podczas szybkiego pisania (wiadomo — stres, nerwy itd.), jest wyraz „drzewo” — zamiast niego na ekranie uparcie pojawia się, nie wiedzieć czemu, „dzrewo”… Jak sobie poradzić z taką złośliwością klawiatury za pomocą mechanizmu autokorekty? Okazuje się, że to nic trudnego (oczywiście pod warunkiem, że nie wpadniesz w panikę -…). 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 2. W lewym panelu odszukaj i kliknij kategorię Sprawdzanie. 3. W prawym panelu odszukaj sekcję Opcje Autokorekty i naciśnij przycisk Opcje Autokorekty. 1

2

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autokorekta: Polski (jeżeli używasz innych ustawień językowych, zamiast słowa Polski pojawi się nazwa używanego języka).

3 4

5 6

7 8

5. Upewnij się, czy opcja Zamieniaj tekst podczas pisania jest włączona.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Jeżeli nie, zaznacz ją, a następnie w polu Zamień wpisz wyraz lub wyrazy, przy których wpisywaniu często popełniasz błąd ortograficzny lub literówkę (w naszym przypadku jest to wyraz dzrewo). 6. W polu Na wpisz ten sam wyraz lub wyrazy, ale tym razem w poprawnej postaci (w naszym przypadku jest to wyraz drzewo). 7. Naciśnij przycisk Dodaj. 8. Naciśnij przycisk OK. Od tej chwili za każdym razem, kiedy wpiszesz wyraz dzrewo i naciśniesz spację, zostanie on automatycznie zamieniony na postać poprawną. W opisany powyżej sposób możesz szybko utworzyć swego rodzaju bazę danych swoich błędów i pozostawić Wordowi wszelkie problemy związane z ich poprawianiem.

i

Predefiniowana biblioteka pozycji autokorekty jest całkiem imponująca (możesz się o tym przekonać, przywołując na ekran okno opcji autokorekty i przeglądając listę zamian), niemniej jednak za pomocą jednego kliknięcia myszką możesz ją znacząco rozszerzyć, wykorzystując do tego celu słownik ortograficzny Worda. Jak to zrobić? Po przywołaniu na ekran okna opcji autokorekty wystarczy odszukać i zaznaczyć opcję Automatycznie użyj sugestii z modułu sprawdzania pisowni, a następnie nacisnąć przycisk OK. Od tej chwili po napotkaniu błędu Word będzie również sprawdzał, czy poprawna forma danego wyrazu znajduje się w słowniku, a jeżeli tak jest, automatycznie dokona niezbędnych poprawek.

'RGDZDQLHQRZ\FKSR]\FMLDXWRNRUHNW\SRGF]DVVSUDZG]DQLDSRSUDZQRĂFLSLVRZQL

Jeżeli podczas pracy z edytorem Microsoft Word 2013 korzystasz z modułu sprawdzania poprawności pisowni, możesz w bardzo szybki sposób dodawać nowe błędy do modułu autokorekty. Każdy błędnie zapisany wyraz (w mniemaniu Worda oczywiście) jest oznaczany za pomocą podkreślenia czerwonym wężykiem. Jeżeli klikniesz tak oznaczone słowo prawym przyciskiem myszki i z menu podręcznego wybierzesz opcję Autokorekta, zostanie ono automatycznie dodane do słownika autokorekty! Trudno uwierzyć? Przekonaj się: 1. Jeżeli wpiszesz jakiś wyraz niepoprawnie, Word automatycznie podkreśli go na czerwono.

67

68

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

2. Ustaw wskaźnik myszki na zaznaczonym wyrazie, a następnie kliknij go prawym przyciskiem myszki. Na ekranie pojawi się menu podręczne sprawdzania poprawności pisowni. Zaznacz poprawną formę wyrazu (w przypadku niektórych wyrazów Word sugeruje więcej niż jedną poprawną formę). Wskazany wyraz (błędny) i jego poprawna forma zostaną dodane do listy elementów autokorekty.

2

3. Gotowe! Od tej pory Twoje problemy z takim niesfornym wyrazem powinny zniknąć. 8VXZDQLHZ\EUDQ\FKSR]\FMLDXWRNRUHNW\

Jak można usunąć dany element ze słownika autokorekty? Jak zwykle to nic trudnego -. 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 2. W lewym panelu odszukaj i kliknij kategorię Sprawdzanie. 3. W prawym panelu odszukaj i naciśnij przycisk Opcje Autokorekty. 4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autokorekta: Polski (jeżeli używasz innych ustawień językowych, zamiast słowa Polski pojawi się nazwa używanego języka). 5. W polu Zamień wpisz wyraz lub fragment, który chcesz usunąć. Zwróć uwagę, że Word odszuka ten element na liście elementów autokorekty. 6. Naciśnij przycisk Usuń. 7. Naciśnij przycisk OK. Gotowe!

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Jeżeli zainstalowałeś Worda w wersji anglojęzycznej, podczas pisania tekstów po polsku uparcie może on zamieniać każdy spójnik i na wielką literę I. Dlaczego tak się dzieje i jak temu zapobiegać?

i

Problem, choć pozornie błahy, może niejednemu użytkownikowi Worda przysporzyć wielu kłopotów (na pocieszenie powiemy tylko, że problem ten dotyczy wyłącznie Worda w wersji anglojęzycznej bądź też tekstów pisanych po polsku, ale w dokumencie, w którym jako główny ustawiony został język angielski). Skąd się bierze takie zachowanie Worda? Może zabrzmi to nieco paradoksalnie, ale jest to zachowanie całkowicie poprawne! W języku angielskim nigdy nie występuje spójnik i (co zrozumiałe). Co więcej, samodzielna litera i w tym języku występuje wyłącznie jako wielka litera I (czyli fonetyczne „aj” — zaimek osobowy „ja”). Stąd w przypadku tekstów w języku angielskim Word każde wystąpienie samodzielnej litery i traktuje jako błąd i automatycznie zamienia na poprawne — w jego rozumieniu — I (oczywiście o ile opcja automatycznej korekty jest włączona). Rozwiązanie? Po prostu usuń zamianę i na I z listy poprawek autokorekty -.

0RG\ğNDFMDZ\EUDQ\FKSR]\FMLDXWRNRUHNW\

W jaki sposób możesz zmodyfikować istniejący element słownika autokorekty? Wykonaj po prostu poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 2. W lewym panelu odszukaj i zaznacz kategorię Sprawdzanie. 3. W prawym panelu odszukaj i naciśnij przycisk Opcje Autokorekty. 4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autokorekta: Polski (jeżeli używasz innych ustawień językowych, zamiast słowa Polski pojawi się nazwa używanego języka). 5. W polu Zamień wpisz wyraz lub fragment, który chcesz zmodyfikować. Zwróć uwagę, że Word odszuka ten element na liście elementów autokorekty. 6. W polu Na wpisz nową formę tego elementu. 7. Naciśnij przycisk Zamień. 8. Naciśnij przycisk OK. Gotowe!

69

70

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

=DVWRVRZDQLHPHFKDQL]PXDXWRNRUHNW\GRUR]ZLMDQLDVNUöWöZRUD]V]\ENLHJR ZVWDZLDQLDF]ÚVWRXĝ\ZDQ\FKIUDJPHQWöZWHNVWXLHOHPHQWöZJUDğF]Q\FK

Jeżeli w tekście, nad którym pracujesz, często powtarzają się określone fragmenty, możesz sobie znacznie ułatwić życie, wykorzystując mechanizm autokorekty do rozwijania skrótów i wstawiania powtarzających się fragmentów tekstu (niezależnie od tego, czy będą to pojedyncze wyrazy, czy też całe wyrażenia, zwroty, zdania lub akapity, czy nawet elementy graficzne). W jaki sposób można to zrobić? Wbrew pozorom nie jest to wcale trudne. Na przykład w książce takiej jak ta, którą właśnie czytasz, często powtarzają się wyrażenia lewym przyciskiem myszy bądź prawym przyciskiem myszy, więc aby uniknąć ich wpisywania po raz setny, spróbujemy zastąpić je skrótami, odpowiednio, „lpm” oraz „ppm”, które mechanizm autokorekty sam będzie rozwijał do pełnej postaci. 1. W edytowanym dokumencie wpisz fragment, który chcesz dołączyć do listy autokorekty, zaznacz go, a następnie przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 2. W lewym panelu odszukaj i kliknij kategorię Sprawdzanie. 3. W prawym panelu odszukaj sekcję Opcje Autokorekty i naciśnij przycisk Opcje Autokorekty. 1

2

3 4

5 6

7 8

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autokorekta: Polski (jeżeli używasz innych ustawień językowych, zamiast słowa Polski pojawi się nazwa używanego języka). 5. Zwróć uwagę, że zaznaczony fragment tekstu pojawił się już w polu Na.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

6. Jeżeli chcesz, aby narzędzie Autokorekta wstawiało dany element w postaci zwykłego tekstu, zaznacz opcję Zwykły tekst, a wstawiany element będzie wtedy formatowany zgodnie ze sposobem formatowania bieżącego akapitu. Jeżeli chcesz, aby wstawiany element pojawiał się zawsze w takiej postaci, jaką miał w momencie zaznaczenia, zaznacz opcję Sformatowany tekst. 7. W polu Zamień wpisz skrót, który będzie reprezentował dany fragment tekstu (w naszym przypadku wpisaliśmy lpm). 8. Naciśnij przycisk Dodaj. 9. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej pory, jeżeli gdziekolwiek w treści dokumentu wpiszesz skrót lpm i naciśniesz spację bądź wpiszesz dowolny znak przestankowy, Autokorekta automatycznie wstawi wyrażenie lewym przyciskiem myszy. Aby dopisać do listy autokorekty wyrażenie prawym przyciskiem myszy, po prostu wykonaj jeszcze raz powyższe polecenia, oczywiście zmieniając odpowiednie fragmenty tekstu. =DDZDQVRZDQHRSFMHDXWRNRUHNW\

Oprócz możliwości automatycznego poprawiania błędów pisowni Autokorekta ma również kilka innych opcji, które w praktyce także mogą znacznie ułatwić życie użytkownikowi. Poniżej znajdziesz krótki opis pozostałych opcji okna dialogowego Autokorekta: t

Pokaż przyciski Opcje Autokorekty — Umożliwia włączanie bądź wyłączanie wyświetlania przycisków opcji autokorekty. t

Poprawiaj DWa POczątkowe WErsaliki — Z pewnością od czasu do czasu zdarza Ci się, zwłaszcza podczas szybkiego pisania, że omyłkowo wpisujesz dwie pierwsze litery danego wyrazu jako wielkie (np. rozpoczynając nowe zdanie bądź wpisując nazwę własną). Włączenie opcji Poprawiaj DWa POczątkowe WErsaliki powoduje, że gdy wpiszesz na początku wyrazu kolejno po sobie dwie wielkie litery, druga z nich zostanie automatycznie zamieniona na małą, np. jeżeli wpiszesz słowo WAkacje, zostanie ono zamienione na Wakacje. t

Początek zdania wielką literą — Włączenie tej opcji powoduje, że jeżeli rozpoczniesz przypadkowo wpisywanie nowego zdania od małej litery, Word automatycznie zamieni ją na wielką. t

Początek komórek tabeli wielką literą — Opcja działająca tylko podczas edycji tabel, powoduje, że dla każdej komórki pierwsza wprowadzona litera zostanie zamieniona na wielką. t

Nazwy dni tygodnia wielką literą — Powoduje, że angielskie nazwy dni tygodnia zawsze będą się rozpoczynały od wielkiej litery.

71

72

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

t

Poprawiaj błędy przypadkowego użycia klawisza cAPS LOCK — Czy zdarzyło Ci się kiedyś, gdy rozpoczynałeś zdanie bądź wpisywałeś nazwę własną, przypadkowo nacisnąć zamiast klawisza Shift klawisz Caps Lock? Z pewnością tak — wpisywany wyraz wygląda wtedy mniej więcej tak: wAKACJE. Jeżeli opcja Poprawiaj błędy przypadkowego użycia klawisza cAPS LOCK zostanie włączona, po napotkaniu opisanej powyżej sytuacji Word automatycznie wyłączy klawisz Caps Lock, a następnie przywróci pisownię liter danego wyrazu do poprawnej postaci (w naszym przypadku: Wakacje). t

Zamień tekst podczas pisania — Zaznaczenie tej opcji powoduje włączenie mechanizmu automatycznej zamiany wpisywanych wyrazów na ich odpowiedniki z listy. t

Wyjątki — Bardzo przydatna opcja, umożliwiająca zdefiniowanie wyjątków, dla których wpisywane przez użytkownika wyrażenia, zwroty, słowa, skróty nie powinny być automatycznie poprawiane. Po naciśnięciu tego przycisku na ekranie pojawi się okno dialogowe Wyjątki Autokorekty, za pomocą którego możesz zdefiniować trzy rodzaje wyjątków: — Karta PIERWSZA LITERA — Pozwala zdefiniować wyrazy, po których następny wyraz nie powinien rozpoczynać się wielką literą. Klasycznymi przykładami takich wyrazów są różnego rodzaju skróty, np. „m.in.”, „tzn.”, „tzw.” itd. (o, właśnie, „itd.” też!). — Karta POdwójne WErsaliki — Pozwala zdefiniować wyrazy, w których nie będą automatycznie poprawiane dwie pierwsze litery. — Karta INNE KOREKTY — Pozwala zdefiniować dowolne inne wyrazy, których z takich czy innych przyczyn nie powinien obejmować proces autokorekty.

i

Microsoft Word 2013 umożliwia automatyczne dodawanie kolejnych pozycji do listy wyjątków autokorekty. Aby ten mechanizm mógł zadziałać, włącz opcję Automatycznie dodaj wyrazy do listy, którą znajdziesz w lewej dolnej części okna dialogowego Wyjątki Autokorekty. Jeżeli ta opcja zostanie włączona, za każdym razem, kiedy po zadziałaniu autokorekty naciśniesz klawisz Backspace w celu anulowania zamiany, dany element zostanie umieszczony na liście wyjątków. Uwaga! Jeżeli do anulowania zamiany dokonanej przez autokorektę użyjesz polecenia Wycofaj (np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+Z), Word nie uwzględni takiego elementu na liście wyjątków.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

:\V]XNLZDQLHL]DPLDQDWHNVWX Jednym z częściej wykonywanych zadań podczas edycji dokumentów jest wyszukiwanie i zamiana fragmentów tekstu i wcześniej czy później na pewno spotkasz się z taką sytuacją. Przypuśćmy, że piszesz właśnie umowę z firmą dostarczającą komputery i w całym dokumencie używasz nazwy Helion (dla ścisłości załóżmy, że występuje ona w Twoim dokumencie aż 64 razy -). Twój szef po przeczytaniu stwierdził jednak, że w całym dokumencie trzeba zmienić nazwę firmy na jej pełną wersję: Grupa Wydawnicza Helion SA. Poprawiając tekst ręcznie, musisz poświęcić na taką operację nawet kilkanaście minut… Na szczęście Word ma dość rozbudowane narzędzia wyszukiwania i zamiany, za pomocą których wykonasz polecenie szefa w ciągu kilkunastu sekund! Co więcej, Word umożliwia nie tylko wyszukiwanie i zamianę tekstu, ale także elementów charakteryzujących się określonymi sposobami formatowania oraz elementów specjalnych, takich jak znaczniki akapitów, pola lub elementy graficzne. Aby zwiększyć efektywność procesu wyszukiwania, Microsoft Word 2013 pozwala na używanie symboli wieloznacznych (ang. wildcards), np. poszukiwanie sekwencji znaków k?t przyniesie w rezultacie wyniki kit, kot itp. Aby się przekonać, jak należy korzystać z tych mechanizmów, zapoznaj się z treścią niniejszego podrozdziału. :\V]XNLZDQLHZ\VWÈSLHñGDQHJRZ\UD]XOXEIUDJPHQWXZHG\WRZDQ\PGRNXPHQFLH

Jeżeli w edytowanym dokumencie chcesz wyszukać miejsca, w których występuje dany wyraz czy fragment, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 1

2

3 4

5

2. W grupie Edytowanie odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Znajdź. Zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+F. 3. Na ekranie pojawi się okienko Nawigacja.

73

74

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

4. W polu Znajdź wpisz poszukiwany wyraz lub fragment. 5. Zwróć uwagę, że w miarę wpisywania Word na bieżąco wyróżnia w tekście pasujące słowa, wyświetla liczbę ich wystąpień oraz fragmenty tekstu, w których poszukiwane słowo występuje. Jeżeli pasujących fragmentów jest zbyt wiele, aby zmieściły się na liście, Word wyróżni w treści dokumentu odszukane słowa i w okienku Nawigacja wyświetli tylko liczbę ich wystąpień. Aby przejść do kolejnych lub poprzednich wystąpień poszukiwanego słowa, użyj przycisków strzałek w okienku Nawigacja.

i

6. Aby przejść do kolejnego wystąpienia poszukiwanego elementu, naciśnij przycisk Wynik wyszukiwania dalej . Word automatycznie ustawi kursor w miejscu kolejnego wystąpienia szukanego wyrazu, zaznaczy go i jednocześnie wyświetli ten fragment dokumentu na ekranie (przewinie dokument do tego miejsca). Kolejne naciśnięcie tego przycisku odszuka kolejne wystąpienie — itd. aż do końca dokumentu. Jeżeli Word dojdzie do końca dokumentu i już nie odnajdzie następnego wystąpienia poszukiwanego wyrazu, kolejne naciśnięcie przycisku spowoduje ponowne przeniesienie kursora do miejsca pierwszego wystąpienia. Aby powrócić do poprzedniego wystąpienia, naciśnij przycisk Wynik wyszukiwania wstecz . 7. Jeżeli odszukanych elementów nie jest zbyt wiele, możesz od razu przejść do wybranego miejsca, klikając odpowiedni fragment tekstu na liście wyników wyszukiwania. 8. Jeżeli poszukiwany wyraz nie zostanie znaleziony, Word wyświetli komunikat Brak pasujących elementów.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

Jeżeli korzystałeś z poprzednich wersji Worda, być może jesteś nieco zaskoczony wyglądem panelu wyszukiwania. Na szczęście w razie potrzeby możesz przywołać na ekran stare, znane z poprzednich wersji okienko wyszukiwania. Aby to zrobić, po przywołaniu na ekran panelu wyszukiwania kliknij przycisk ze strzałką znajdujący się po prawej stronie pola wyszukiwania i z menu podręcznego wybierz polecenie Znajdowanie zaawansowane.

1

i

2

3

Jeżeli chcesz szybko przywołać to okno na ekran, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+H, a kiedy okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie pojawi się na ekranie, kliknij kartę Znajdź.

=DDZDQVRZDQHRSFMHZ\V]XNLZDQLD

W przypadku rozbudowanych dokumentów wyszukiwanie określonych fragmentów przy użyciu prostej metody opisanej w poprzednim punkcie może się nie sprawdzać. Załóżmy na przykład, że chcesz odszukać w tekście dokumentu wszystkie wystąpienia wyrazu komputer — niestety, Word odszukał również wystąpienia takich wyrazów, jak komputerowy, komputerami, komputerem, komputerowe i inne. Jak można tego uniknąć i ograniczyć wyszukiwanie dokładnie do podanego elementu? Okazuje się, że nie jest to wcale takie trudne — oczywiście pod warunkiem, że nie wpadniesz w panikę - i dokładnie wykonasz podane poniżej polecenia: 1. Przywołaj na ekran okienko Nawigacja, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+F. 2. Kliknij przycisk ze strzałką znajdujący się po prawej stronie pola wyszukiwania. 3. Z menu podręcznego, które pojawi się na ekranie, wybierz polecenie Znajdowanie zaawansowane. 4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie.

75

76

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

7

5

5. W polu Znajdź wpisz poszukiwany wyraz lub fragment. 6

8

9

6. Jeżeli chcesz zaznaczyć wszystkie wystąpienia poszukiwanego wyrazu lub fragmentu w określonej części dokumentu, użyj opcji Wyróżnienie przy odczycie.

7. Naciśnij przycisk Więcej (zwróć uwagę, że po naciśnięciu jego nazwa zmieniła się na Mniej). 8. Na ekranie pojawi się dodatkowa sekcja okna dialogowego Znajdowanie i zamienianie. W sekcji Opcje wyszukiwania znajdziesz cały szereg opcji umożliwiających odpowiednie dobranie sposobu poszukiwania i ograniczenie listy otrzymywanych wyników dokładnie do poszukiwanego wyrazu lub fragmentu. Do wyboru masz następujące opcje: t
Wyszukaj — Umożliwia wybranie kierunku wyszukiwania. Jeżeli po rozwinięciu listy wybierzesz opcję Wszędzie, Word będzie przeszukiwał cały dokument. Wybranie opcji W górę powoduje, że Word będzie poszukiwał zadanego wyrazu w obszarze od miejsca położenia punktu wstawiania (kursora) aż do początku dokumentu, a obszar poniżej miejsca położenia kursora nie będzie przeszukiwany. Analogicznie wybranie opcji W dół powoduje, że Word będzie poszukiwał zadanego wyrazu w obszarze od miejsca położenia punktu wstawiania (kursora) aż do końca dokumentu, a obszar powyżej miejsca położenia kursora nie będzie przeszukiwany. Pamiętaj, że wybranie opcji W górę lub W dół powoduje, że Word prowadzi poszukiwania tylko w głównej części dokumentu i nagłówki, stopki, przypisy ani komentarze nie są przeszukiwane. t
Uwzględnij wielkość liter — Zaznaczenie tej opcji powoduje, że podczas wyszukiwania wyrazy pisane wielką i małą literą są rozróżnianie, co w praktyce oznacza tyle, że pozwala ona na wyszukiwanie tekstu o wielkości liter odpowiadającej wielkości liter tekstu podanego w polu Znajdź. Jeżeli podczas wyszukiwania używasz symboli wieloznacznych, opcja ta nie jest dostępna. t
Znajdź tylko całe wyrazy — Powoduje, że Word traktuje poszukiwany wyraz jako cały i w wynikach wyszukiwania uwzględnia tylko takie miejsca,

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

gdzie ów wyraz występuje samodzielnie (nie jest częścią innego wyrazu), np. jeżeli poszukiwany wyraz to komputer, w wynikach nie pojawi się wyraz komputerowy. t
Użyj symboli wieloznacznych — Opcja ta umożliwia wykorzystanie do przeszukiwania dokumentów tzw. symboli wieloznacznych, np. ? zastępuje pojedynczy znak, a * zastępuje ciąg znaków. Jeżeli np. wpiszesz kow*, Word odszuka wszystkie wyrazy, które rozpoczynają się ciągiem liter kow i w których dalej następuje dowolny ciąg znaków (np. kowal, kowalski, kowadło itd.). Jeżeli pole wyboru Użyj symboli wieloznacznych jest wyczyszczone, symbole wieloznaczne i specjalne operatory wyszukiwania są traktowane jak zwykły tekst. t
Brzmi jak (angielski) — Opcja ta umożliwia odszukiwanie angielskich słów, które brzmią tak samo jak tekst wpisany w polu Znajdź, ale mają inną pisownię. Jeżeli np. szukasz angielskiego słowa, które brzmi tak samo jak red, Word odnajdzie także słowo read. Gdy opcja ta zostanie wybrana, pola wyboru Uwzględniaj wielkość liter, Znajdź tylko całe wyrazy oraz Znajdź wszystkie formy wyrazu nie będą dostępne. Opcja Brzmi jak… jest dostępna tylko dla dokumentów, dla których wybrano język angielski. t
Znajdź wszystkie formy wyrazu (angielski) — Opcja ta pozwala na odszukanie poszczególnych wystąpień danego wyrazu niezależnie od formy, w jakiej został on użyty w tekście (opcja dotyczy wyłącznie tekstów w języku angielskim). t
Przycisk Formatuj — Umożliwia zastosowanie podczas wyszukiwania danego wyrazu dodatkowo określonych kryteriów formatowania, np. wyszukiwania tylko takich wystąpień wyrazu, gdzie dodatkowo została użyta czcionka z atrybutem pogrubienie. t
Przycisk Specjalne — Umożliwia wyszukiwanie w dokumencie wielu znaków specjalnych, jak np. znak akapitu, znak tabulacji, podział kolumny, znacznik przypisu końcowego, ręczny podział wiersza, podział sekcji i wiele innych. Jeśli zaznaczone jest pole wyboru Użyj symboli wieloznacznych, można z listy specjalnej wybrać również symbole wieloznaczne lub specjalne operatory wyszukiwania. t
Bez formatowania — Powoduje, że podczas wyszukiwania danego wyrazu kryteria formatowania nie będą brane pod uwagę. 9. Po ustawieniu odpowiednich opcji wyszukiwania naciśnij przycisk Znajdź następny, a wówczas Word przeszuka edytowany dokument i ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia poszukiwanego wyrazu lub fragmentu. Jeżeli chcesz odnaleźć następne wystąpienia szukanego wyrazu lub fragmentu, ponownie naciśnij przycisk Znajdź następny.

77

78

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

=DPLDQDSRV]XNLZDQHJRZ\UD]XOXEIUDJPHQWXQDLQQ\

Jeżeli już wyszukujemy jakieś określone wyrazy w treści dokumentu, bardzo często robimy to po to, aby je zamienić na inne. Aby zamienić wszystkie wystąpienia pewnego wyrazu lub fragmentu na inny, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2. W grupie Edytowanie odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Zamień. Zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+H. 3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie. 1

2

4

3 5

7

8

6

4. Zwróć uwagę, że znajdujesz się na karcie Zamień — poszczególne karty okna dialogowego Znajdowanie i zamienianie umożliwiają wyszukiwanie oraz wyszukiwanie i zamianę, a także szybkie poruszanie się w edytowanym dokumencie. 5. W polu Znajdź wpisz poszukiwany wyraz lub fragment. 6. W polu Zamień na wpisz wyraz lub fragment, na jaki powinien zostać zamieniony wyraz lub fragment poszukiwany. 7. Naciśnij przycisk Znajdź następny, a wówczas Word przeszuka dokument od początku, ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia szukanego wyrazu, zaznaczy go i jednocześnie wyświetli ten fragment dokumentu na ekranie (przewinie dokument do tego miejsca). 8. Jeżeli chcesz zamienić odnaleziony wyraz lub fragment, naciśnij przycisk Zamień. Jeżeli nie chcesz zamieniać danego wyrazu lub fragmentu, to aby odszukać jego kolejne wystąpienie, ponownie naciśnij przycisk Znajdź następny. Powtarzaj taką sekwencję poleceń tak długo, aż wszystkie żądane wystąpienia danego wyrazu lub fragmentu zostaną zamienione. Jeżeli jesteś pewny, że

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

chcesz zamienić wszystkie wystąpienia danego wyrazu lub fragmentu na inny, możesz skorzystać z przycisku Zamień wszystko, co znacznie skróci czas wykonywania operacji zamiany, zwłaszcza w przypadku większych dokumentów. Proces wyszukiwania i zamiany możesz zakończyć w dowolnym momencie, naciskając przycisk Anuluj.

!

Korzystanie z polecenia Zamień wszystko niesie ze sobą potencjalne niebezpieczeństwo dokonania niezamierzonych zmian w dokumencie. Wyobraź sobie, że zamieniasz w całym dokumencie słowo mysz na słowo kot. Naciskasz przycisk Zamień wszystko i co się dzieje? Słowo mysz zamienione zostało na kot, tak jak chciałeś, ale także słowo myszołów zostało zamienione na kotołów, myszków na kotków, myszowaty na kotowaty itd.!!! Oczywiście wszystko zależy od tego, co zmieniasz w dokumencie, ale — jak widzisz — czasem efekty mogą być zgoła nieoczekiwane. Aby zapobiec takiemu zjawisku, możesz skorzystać z opcji Znajdź tylko całe wyrazy — jej zastosowanie wymusi na edytorze zamianę dokładnie takich wyrazów (i tylko takich!), jakie wpisałeś w polu Znajdź.

=DVWRVRZDQLHV\PEROLZLHOR]QDF]Q\FKGRZ\V]XNLZDQLDL]DPLDQ\

Teoria teorią, ale warto wykonać zadanie praktyczne. Załóżmy, że chcesz odszukać i zamienić wszystkie wyrazy, które na przykład rozpoczynają się od litery s i kończą literą k. Ze względu na mnogość takich wyrazów zadanie może się wydawać dosyć skomplikowane, jednak w praktyce okazuje się zaledwie warte wzmianki. Aby się o tym przekonać, spokojnie zapoznaj się z dalszą częścią niniejszego punktu. Podczas wyszukiwania (zamiany) Word pozwala na stosowanie tzw. symboli wieloznacznych (z ang. wildcards). Takim symbolem jest np. znak zapytania ?, który zastępuje dowolny znak w poszukiwanym wyrazie lub fragmencie, czy też gwiazdka *, która zastępuje dowolny ciąg znaków. Na przykład wpisanie w polu Znajdź ciągu znaków s*k spowoduje odnalezienie takich wyrazów, jak sok, smok, sęk, smoczek itd. Aby podczas wyszukiwania i zamiany skorzystać z symboli wieloznacznych, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, odszukaj grupę Edytowanie i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Zamień. Zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+H. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie. 2. Naciśnij przycisk Więcej. 3. Na ekranie pojawi się dodatkowa część okna dialogowego Znajdowanie i zamienianie, zawierająca szereg zaawansowanych opcji wyszukiwania. 4. W sekcji Opcje wyszukiwania odszukaj i zaznacz opcję Użyj symboli wieloznacznych.

79

80

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

6

1

5

9 2

8

7

4

3

5. Zwróć uwagę, że po zaznaczeniu opcji Użyj symboli wieloznacznych poniżej pola Znajdź pojawiła się informacja Opcje: Użyj symboli wieloznacznych, a opcje Uwzględnij wielkość liter oraz Znajdź tylko całe wyrazy przestały być dostępne. 6. W polu Znajdź wpisz poszukiwany wyraz lub fragment. 7. W polu Zamień na wpisz wyraz lub fragment, na jaki powinien zostać zamieniony wyraz lub fragment poszukiwany. 8. Naciśnij przycisk Znajdź następny, a wówczas Word przeszuka dokument od początku, ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia szukanego wyrazu, zaznaczy go i jednocześnie wyświetli ten fragment dokumentu na ekranie (przewinie dokument do tego miejsca). 9. Jeżeli chcesz zamienić odnaleziony wyraz lub fragment, naciśnij przycisk Zamień. Jeżeli nie chcesz zamieniać danego wyrazu lub fragmentu, to aby odszukać jego kolejne wystąpienie, ponownie naciśnij przycisk Znajdź następny. Powtarzaj taką sekwencję poleceń tak długo, aż wszystkie żądane wystąpienia danego wyrazu lub fragmentu zostaną zamienione. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz zamienić wszystkie wystąpienia danego wyrazu lub fragmentu na inny, możesz skorzystać z przycisku Zamień wszystko, co znacznie skróci czas wykonywania operacji zamiany, zwłaszcza w przypadku większych dokumentów. Proces wyszukiwania i zamiany możesz zakończyć w dowolnym momencie, naciskając przycisk Anuluj.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

:\V]XNLZDQLHL]DPLDQDV\PEROLVSHFMDOQ\FK

Jeżeli chcesz wyszukiwać i (lub) zamieniać różnego rodzaju symbole specjalne, takie jak znaczniki akapitu, znaki podziału strony i inne tym podobne, postępuj zgodnie z poniższymi poleceniami: 1. Jeżeli chcesz wyszukiwać symbole specjalne, przywołaj na ekran okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie (np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+H) i przejdź na kartę ZNAJDŹ. Jeżeli chcesz wyszukiwać i zamieniać symbole specjalne, przejdź na kartę ZAMIEŃ. 2. Jeżeli opcje dodatkowe wyszukiwania i zamiany nie są widoczne, naciśnij przycisk Więcej. 3. Naciśnij przycisk Specjalne, a wówczas na ekranie rozwinie się lista dostępnych znaków specjalnych.

3

4. Wybierz żądany symbol specjalny, a jego kod zostanie automatycznie wpisany w polu Znajdź. Jeżeli pamiętasz kod wybranego znaku specjalnego, możesz go bezpośrednio wpisać w polu Znajdź (bez konieczności rozwijania menu Specjalne). 5. Jeżeli chcesz dokonać zamiany wybranego znaku specjalnego na inny, w polu Zamień na wpisz element zastępujący. 6. Naciśnij przycisk Znajdź następny, a wówczas Word przeszuka edytowany dokument i ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia poszukiwanego znaku specjalnego. Jeżeli chcesz zamienić odnaleziony znak, naciśnij przycisk Zamień. Jeżeli nie chcesz zamieniać, ponownie naciśnij przycisk Znajdź następny. 7. Powtarzaj polecenia z punktu 6. tak długo, aż wszystkie żądane wystąpienia danego elementu zostaną zamienione. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz zamienić wszystkie wystąpienia danego elementu, możesz skorzystać z przycisku Zamień wszystko.

81

82

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

:\V]XNLZDQLHL]DPLDQD]XZ]JOÚGQLHQLHPNU\WHULöZIRUPDWRZDQLD

W przypadku rozbudowanych dokumentów może się zdarzyć sytuacja, że podczas wyszukiwania i zamiany zechcesz uwzględnić różne kryteria formatowania dokumentów. Brzmi to pewnie nieco enigmatycznie, ale spróbujemy to wyjaśnić na klasycznym, z życia wziętym przykładzie. Załóżmy, że przygotowałeś bardzo rozbudowaną i obszerną ofertę handlową, w której sto kilkadziesiąt razy pada hasło „3 lata gwarancji!”. Aby je nieco wyróżnić, w dokumencie zostało ono zapisane pogrubioną kursywą. Twój szef rzuca krytycznym okiem na ten dokument, po czym stwierdza (ech, ci szefowie…), że hasło powinno być sformatowane inaczej i musisz w całym dokumencie zamienić je na pisane tylko czcionką pogrubioną i w dodatku o rozmiarze nie 10, ale 12 punktów… Właśnie w takich sytuacjach z pomocą przychodzi mechanizm wyszukiwania i zamiany z uwzględnieniem kryteriów formatowania. Jak się zabrać do takiego pozornie beznadziejnego zadania? No cóż, sam już doskonale wiesz: przede wszystkim nie wpadać w panikę - i spokojnie wykonać poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, odszukaj grupę Edytowanie i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Zamień (zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+H). 2. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie. 2 4

3. Jeżeli opcje dodatkowe wyszukiwania (zamiany) nie są widoczne, naciśnij przycisk Więcej.

7

3 8 5 9 6 10

4. W polu Znajdź wpisz poszukiwany wyraz lub fragment (w naszym przypadku jest to 3 lata gwarancji!).

5. Naciśnij przycisk Formatuj znajdujący się na dole okna dialogowego, a wówczas na ekranie pojawi się menu kryteriów formatowania. 6. Z menu kryteriów formatowania wybierz opcję Czcionka. 7. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Znajdowanie czcionki.

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

8. W sekcji Styl czcionki odszukaj i zaznacz opcję Pogrubienie Kursywa. 9. Zwróć uwagę, że w sekcji podglądu możesz się przekonać, jak będzie wyglądał poszukiwany wyraz lub fragment. 10. Naciśnij przycisk OK. 11. Zwróć uwagę, że poniżej pola Znajdź pojawiło się oznaczenie kryteriów formatowania poszukiwanego wyrazu lub fragmentu. 12. Ustaw punkt wstawiania (kursor) w polu Zamień na, a następnie wpisz wyraz lub fragment, który powinien zastąpić wyraz lub fragment poszukiwany (w naszym przypadku jest to ponownie 3 lata gwarancji!). 13. Naciśnij przycisk Formatuj znajdujący się na dole okna dialogowego, a wówczas na ekranie pojawi się menu podręczne kryteriów formatowania. 14. Z menu podręcznego kryteriów formatowania wybierz opcję Czcionka. 15. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zamień czcionkę.

15 12 16

13 17 14

18

16. W sekcji Styl czcionki odszukaj i zaznacz opcję Pogrubienie, a następnie w sekcji Rozmiar zmień rozmiar czcionki na 12 punktów.

83

84

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

17. Zwróć uwagę, że w sekcji podglądu możesz się przekonać, jak będzie wyglądał wyraz lub fragment, który zastąpi wyraz lub fragment poszukiwany. 18. Naciśnij przycisk OK. 19. Poniżej pola Zamień na pojawiło się oznaczenie kryteriów formatowania wyrazu lub fragmentu, który zastąpi wyraz lub fragment poszukiwany.

20. Naciśnij przycisk Znajdź następny, a wówczas Word przeszuka edytowany dokument i ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia poszukiwanego wyrazu lub fragmentu (oczywiście z uwzględnieniem kryteriów formatowania). Jeżeli chcesz zamienić odnaleziony wyraz lub fragment, naciśnij przycisk Zamień. Jeżeli nie chcesz zamieniać, po prostu ponownie naciśnij przycisk Znajdź następny. 21. Powtarzaj polecenia z punktu 20. tak długo, aż wszystkie żądane wystąpienia poszukiwanego wyrazu lub fragmentu zostaną odszukane bądź zamienione. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz zamienić wszystkie wystąpienia poszukiwanego wyrazu lub fragmentu, możesz skorzystać z przycisku Zamień wszystko. 22. Jeżeli skorzystałeś z przycisku Zamień wszystko, po zakończeniu automatycznej zamiany Word wyświetli okienko z informacją o liczbie przeprowadzonych zamian. Przykładowe okienko przedstawiono poniżej:

Wpisywanie tekstu i edycja dokumentów

'ODF]HJR:RUGQLHPRĝHRGQDOHěÊSRV]XNLZDQHJRWHNVWX"

Poniżej podajemy kilka wskazówek, które mogą być pomocne przy rozwiązywaniu problemów z wyszukiwaniem i zamianą tekstu: t
Czy poprawnie wpisałeś poszukiwany tekst? Upewnij się, że nie popełniłeś błędów (np. literówek) ani że nie wpisałeś dodatkowych odstępów przed wyszukiwanym wyrazem lub fragmentem i po nim. t
Czy prawidłowo określiłeś poszukiwany format? Jeżeli chcesz usunąć format, kliknij przycisk Bez formatowania. t
Jeżeli przed rozpoczęciem szukania zaznaczyłeś jakąkolwiek część dokumentu, Word będzie przeszukiwał tylko zaznaczony fragment. t
Jeżeli zaznaczyłeś pole wyboru Uwzględnij wielkość liter, Word przy poszukiwaniu będzie uwzględniał wielkość liter podanych w wyszukiwanym tekście (np. jeżeli szukasz wyrazu Komin, nie zostaną odnalezione wyrazy komin ani KOMIN). t
Jeżeli zaznaczyłeś pole wyboru Znajdź tylko całe wyrazy, Word będzie uwzględniał przy poszukiwaniu tylko całe wyrazy (np. przy poszukiwaniu wyrazu komin wyraz kominek zostanie pominięty). t
Jeżeli wybrałeś jedną z opcji (Wyszukaj) W dół lub W górę, Word przeszuka tylko dokument główny (bez nagłówków, przypisów, komentarzy itd.). t
Jeżeli zaznaczyłeś opcję Użyj symboli wieloznacznych, niektóre znaki (np. ? lub *) będą interpretowane jako symbole wieloznaczne. 6NUöW\NODZLV]RZHĽZ\V]XNLZDQLHL]DPLDQD Aby...

Naciśnij

otworzyć okienko Nawigacja

Ctrl+F

powtórzyć wyszukiwanie (po zamknięciu okna Znajdowanie i zamienianie)

Alt+Ctrl+Y

zamienić tekst, określone formatowanie lub elementy specjalne

Ctrl+H

przejść do strony, zakładki, stopki, tabeli, komentarza, elementu graficznego lub innego miejsca

Ctrl+G

przełączać między czterema ostatnio edytowanymi miejscami dokumentu

Alt+Ctrl+Z

przejść do poprzedniego obiektu danego typu

Ctrl+Page Up

przejść do następnego obiektu danego typu

Ctrl+Page Down

85

86

Zapisywanie i zamykanie dokumentów

Zapisywanie i zamykanie dokumentów Jeżeli jeszcze do tej pory nie zapisałeś edytowanego dokumentu na dysku, to najwyższy czas tak właśnie postąpić (nawiasem mówiąc, do bardzo dobrych nawyków należy zapisywanie dokumentu niemal natychmiast po jego utworzeniu, bez zważania na to, że nie zawiera on jeszcze żadnej treści). Maksymalna długość pełnej nazwy pliku, obejmującej literę identyfikującą dysk, ścieżkę folderu i nazwę pliku, wynosi 255 znaków (tak naprawdę nie jest to ograniczenie edytora Microsoft Word 2013, ale systemu plików używanego w rodzinie systemów Windows). Stosowanie takich długich, opisowych nazw dokumentów zdecydowanie zarówno ułatwia ich odszukiwanie wśród setek innych dokumentów na dysku, jak i umożliwia szybkie zorientowanie się w zawartości dokumentu (np. zupełnie poprawną nazwą dokumentu jest Moje wrażenia z pierwszej podróży dookoła świata).

i

Pamiętaj, że w nazwach plików nie możesz używać następujących znaków: kreski ułamkowej (/), kreski ułamkowej odwróconej (\), znaku większości (>), znaku mniejszości (<), gwiazdki (*), kropki (.), znaku zapytania (?), znaku cudzysłowu („), kreski pionowej (|), dwukropka (:) i średnika (;).

Aby zapisać dokument na dysku komputera, wykonaj następujące polecenia: 1. Naciśnij przycisk Zapisz znajdujący się na pasku Szybki dostęp.

1

2. Na ekranie pojawi się okno Zapisz jako widoku Backstage. 3. Jeżeli chcesz zapisać dokument w chmurze, na dysku SkyDrive3, dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy opcję Usługa SkyDrive, zaloguj się na swoje konto i postępuj według instrukcji pojawiających się na ekranie. 4. Jeżeli chcesz zapisać dokument w jednym z ostatnio używanych folderów, kliknij opcję Komputer, a następnie kliknij nazwę wybranego folderu. 5. Jeżeli chcesz zapisać dokument w innym folderze, naciśnij przycisk Przeglądaj.

3

Więcej szczegółowych informacji na temat usługi SkyDrive znajdziesz na stronie http://windows.microsoft. com/pl-pl/skydrive/download.

Zapisywanie i zamykanie dokumentów

2 3

4

5

6. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisz jako. 6

7

8

7. Przejdź do folderu, w którym chcesz zapisać dokument, a następnie w polu Nazwa pliku wpisz nazwę, jaką chcesz nadać edytowanemu dokumentowi. (Pamiętaj o długich nazwach! W naszym przykładzie dokument nosi nazwę Moje pierwsze kroki z edytorem Word 2013).

8. Naciśnij przycisk Zapisz lub po prostu naciśnij klawisz Enter. Jeżeli wcześniej nie zmieniłeś domyślnej lokalizacji zapisywanych dokumentów, to edytowany dokument zostanie umieszczony w folderze Dokumenty. Gotowe!

i

Aby po zapisaniu zamknąć dokument, przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i wybierz z menu polecenie Zamknij (zamiast tego możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, P, M lub po prostu kombinację klawiszy Ctrl+W). Jeżeli do tej pory nie zapisałeś dokumentu, Word przed zamknięciem zapyta, czy chcesz go zapisać.

87

88

Zapisywanie i zamykanie dokumentów

Jeżeli chcesz kolejny raz zapisać dokument, któremu nadałeś już wcześniej nazwę (czyli który został wcześniej co najmniej raz zapisany na dysku), to najprostszym rozwiązaniem będzie po prostu naciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl+S. Jeżeli jednak to Cię nie satysfakcjonuje, możesz również skorzystać z jednego z kilku innych sposobów:
t
Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Zapisz.
t
Naciśnij kombinację klawiszy Shift+F12.
t
Naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, 1. Niezależnie od tego, który sposób wybierzesz, efekt będzie zawsze ten sam: Twój dokument zostanie zapisany na dysku.

i

Podczas pracy z dokumentami pamiętaj o jednej prostej zasadzie: zapisuj dokument za każdym razem, kiedy robisz nawet króciutką przerwę w pracy. Korzystając z faktu, że zapisanie dokumentu wymaga jedynie naciśnięcia kombinacji klawiszy Ctrl+S, staraj się postępować zgodnie ze znanym powiedzeniem: „Każda okazja jest dobra!”. Myślisz nad kolejnym zdaniem tekstu — w międzyczasie naciśnij Ctrl+S. Idziesz po kawę — wcześniej naciśnij Ctrl+S. Sięgasz po telefon — OK, ale zanim to zrobisz, naciśnij Ctrl+S. Dowolny inny powód — naciśnij Ctrl+S… Takie postępowanie z pewnością niejednokrotnie umożliwi Ci uniknięcie wielu stresów związanych z awarią komputera, niespodziewanym zanikiem zasilania czy też złośliwym zawieszeniem się komputera (a z czystej praktyki wynika, że taka awaria następuje niemal zawsze w najmniej odpowiednim momencie).

ľ&RVLÚVWDïR]SDVNLHPQDU]ÚG]L)RUPDWRZDQLH ľ)RUPDWRZDQLH]QDNöZ ľ)RUPDWRZDQLHDNDSLWöZ ľ'RGDZDQLHQDJïöZNöZLVWRSHN

3

Formatowanie znaków, akapitów i stron Można z czystym sumieniem powiedzieć, że formatowanie dokumentu to operacja nadawania mu ostatecznego wyglądu, formy i kształtu. W zasadzie możemy wyróżnić dwa główne sposoby formatowania dokumentu: t


bezpośrednie formatowanie znaków, wyrazów i akapitów, t


formatowanie tekstu z wykorzystaniem stylów. Czy można obejść się bez formatowania dokumentu? Parafrazując słowa niezapomnianego Pawlaka z kultowej komedii Sami swoi, rzec by można: „A na co mnie to formatowanie? W końcu już napisałem, co miałem napisać…”. Odpowiedź jest jednak oczywista: bez odpowiedniego formatowania dokumenty wyglądają szaro, nudno i nieprofesjonalnie. Nasuwa się zatem kolejne pytanie: kiedy należy rozpocząć formatowanie dokumentu? To zależy praktycznie wyłącznie od Ciebie i nie ma tutaj jakiejś jednoznacznej wykładni. Niektórzy użytkownicy najpierw wpisują całą treść dokumentu i dopiero po zakończeniu przystępują do formatowania, nadając dokumentowi ostateczną formę i wygląd. Inni z kolei (ja również do nich należę) wolą formatować poszczególne partie tekstu od razu podczas wpisywania i ewentualnie po zakończeniu poddać go jeszcze drobnej korekcie. Zapewne teraz zapytasz, która z tych metod jest lepsza. Niestety, na to pytanie nie ma jednoznacznej odpowiedzi i każdy użytkownik musi sobie wypracować swoją metodę postępowania. Osobiście

90

Co się stało z paskiem narzędzi Formatowanie

uważam, że ten drugi sposób pozwala na lepsze rozplanowanie dokumentu oraz szybsze i łatwiejsze osiągnięcie zamierzonego rezultatu końcowego, niemniej jednak jest to tylko i wyłącznie prywatne zdanie autora tej książki i bynajmniej nie zamierzam nikogo na siłę przekonywać do jego słuszności. Krótko mówiąc, każda metoda formatowania jest dobra, jeżeli prowadzi do uzyskania satysfakcjonującego efektu końcowego — problem tylko w tym, aby się nauczyć korzystać z tych metod we właściwy sposób. Mam nadzieję, że po przeczytaniu niniejszego rozdziału będziesz w stanie samodzielnie wybrać najlepszy dla siebie sposób postępowania.

&RVLÚVWDïR]SDVNLHPQDU]ÚG]L )RUPDWRZDQLH Podobnie jak to miało już miejsce w Wordzie 2007 i Wordzie 2010, rolę znanego z wersji 97 – 2003 paska Formatowanie przejęły polecenia umieszczone na Wstążce (większość z nich została ulokowana na karcie NARZĘDZIA GŁÓWNE) oraz mały, półprzezroczysty minipasek narzędzi dostępny po zaznaczeniu fragmentu edytowanego tekstu. Minipasek narzędzi pozwala na wykonywanie podstawowych operacji dotyczących formatowania krojów, stylów i rozmiarów czcionek, wyrównywania tekstu, zmiany koloru tekstu, poziomów wcięcia czy wypunktowania. Jeżeli chcesz przywołać na ekran minipasek narzędzi formatowania, zaznacz wybrany fragment tekstu i umieścić na nim wskaźnik myszki. Po krótkiej chwili nieco powyżej zaznaczonego tekstu pojawi się… zjawa, czyli półprzezroczysty, słabo widoczny zarys minipaska narzędzi formatowania. Aby skorzystać z umieszczonych tam narzędzi, wystarczy przemieścić wskaźnik myszki na ten pasek — wtedy ukaże się on Twoim oczom w pełnej krasie.

Jeżeli będziesz mieć jakieś problemy z przywołaniem tego paska na ekran, to możesz skorzystać z nieco innej, bardzo skutecznej metody: po prostu zaznacz wybrany fragment tekstu i kliknij go prawym przyciskiem myszki, a wówczas oprócz znanego z poprzednich wersji Worda menu podręcznego na górze pojawi się opisany powyżej minipasek narzędzi formatowania.

Formatowanie znaków

!

Niestety, zawartości minipaska narzędzi nie można w żaden prosty sposób modyfikować — a szkoda. Pomysł z paskiem jest całkiem niezły, jednak zestaw umieszczonych na nim narzędzi wydaje się dobrany w sposób cokolwiek chaotyczny i mało przemyślany. Pozostaje zatem tylko mieć nadzieję, że możliwość dopasowywania minipaska do własnych potrzeb pojawi się niebawem jako jedna z poprawek kolejnej wersji pakietu Microsoft Office.

)RUPDWRZDQLH]QDNöZ Zazwyczaj każdy początkujący użytkownik Worda 2013 rozpoczyna swoją przygodę z formatowaniem tekstu od poleceń na karcie NARZĘDZIA GŁÓWNE — jest to szybki i dosyć efektywny sposób postępowania, aczkolwiek musisz pamiętać, że niemal każde polecenie dostępne czy to na tej karcie, czy też na minipasku narzędzi może zostać wywołane za pomocą odpowiedniej kombinacji klawiszy. Początkowo zapamiętywanie różnych skrótów i sekwencji klawiszowych może Ci się wydawać nieco karkołomnym przedsięwzięciem, jednak po pewnym czasie z całą pewnością stwierdzisz, że jest to najbardziej efektywny sposób pracy z edytorem, pozwalający na formatowanie dokumentu bez konieczności odrywania rąk od klawiatury i sięgania po myszkę. Na karcie NARZĘDZIA GŁÓWNE znajdziesz grupę poleceń Czcionka, obejmującą szereg poleceń umożliwiających formatowanie: zmianę kroju, rozmiaru i atrybutów czcionek oraz nadawanie im efektów specjalnych.

Niezależnie od tego, czy korzystasz ze Wstążki, minipaska narzędzi czy skrótów i sekwencji klawiszowych, procedura postępowania podczas formatowania dokumentu pozostaje praktycznie zawsze taka sama: najpierw zaznaczasz wybrany fragment dokumentu, a następnie wykonujesz odpowiednie operacje formatujące.

=PLDQDNURMXF]FLRQHN Niewątpliwie jedną z najczęściej wykonywanych operacji podczas edycji tekstu jest zmiana kroju czcionki. Być może będzie to dla Ciebie zaskoczeniem, ale Word nie ma nic wspólnego z tym, jakie czcionki masz do dyspozycji. Liczba i krój dostępnych czcionek zależą od zasobów systemu operacyjnego komputera, na jakim aktualnie pracujesz, czyli, innymi słowy, Microsoft Word 2013 może korzystać z takich czcionek, jakie w danej chwili są zainstalowane na Twoim komputerze. Z pewnością

91

92

Formatowanie znaków

jednak zauważyłeś, że po zainstalowaniu pakietu Office lista dostępnych czcionek znacząco wzrosła. Pakiet Microsoft Office 2013 jest domyślnie instalowany ze swoim zestawem dodatkowych czcionek, aczkolwiek w razie potrzeby możesz z niego zrezygnować, wybierając odpowiednie opcje podczas procesu instalacji. =PLDQDNURMXF]FLRQNLSU]\Xĝ\FLX:VWÈĝNL

Aby zmienić krój czcionki przy użyciu Wstążki, wykonaj poniższe polecenia:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić krój czcionki.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE. Aby tego dokonać, możesz kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź też nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

W grupie poleceń Czcionka odszukaj i rozwiń listę dostępnych czcionek. 2

3

4

1



Odszukaj i zaznacz na liście wybrany krój czcionki, klikając jego nazwę lewym przyciskiem myszki. Gotowe! Word automatycznie zmieni krój czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.

i

Z pewnością zwróciłeś uwagę, że Microsoft Word 2013 wyświetla poszczególne nazwy czcionek przy użyciu odpowiadających im krojów czcionek, co jest niewątpliwie ogromnym ułatwieniem podczas formatowania dokumentu. Jeżeli jednak nie wiesz, jaką czcionkę wybrać, po prostu przytrzymaj nieruchomo wskaźnik myszki na nazwie danej czcionki. Word automatycznie zmieni krój czcionki zaznaczonego fragmentu, dzięki czemu ocenisz, czy dana czcionka spełnia Twoje wymagania.

Formatowanie znaków

Jak w szybki sposób zmienić krój czcionki? Jeżeli chcesz szybko zmienić krój czcionki wybranego fragmentu tekstu, postępuj następująco: 1. Zaznacz wybrany fragment tekstu.

i

2. Naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, I, Z. Zostaniesz przeniesiony na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, a kursor zostanie umieszczony w polu Czcionka. 3. Wpisz kilka pierwszych znaków nazwy czcionki, a Word postara się automatycznie dopełnić jej nazwę. Po odszukaniu żądanej czcionki naciśnij klawisz Enter. Word zmieni krój czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.

=PLDQDNURMXF]FLRQNLSU]\Xĝ\FLXPLQLSDVNDQDU]ÚG]L

W pewnych sytuacjach minipasek narzędzi okazuje się bardzo przydatnym rozwiązaniem, umożliwiającym szybkie formatowanie edytowanych fragmentów tekstu. Aby wykorzystać go do zmiany kroju czcionki, wykonaj poniższe polecenia:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić krój czcionki.

Kliknij zaznaczony fragment prawym przyciskiem myszki. Na ekranie pojawi się menu podręczne i minipasek narzędzi formatowania.

Na minipasku narzędzi odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki listę Czcionka, co spowoduje rozwinięcie dobrze Ci już znanej listy dostępnych czcionek.

2

3

1

4



Wybierz z listy żądaną czcionkę i kliknij jej nazwę lewym przyciskiem myszki. Gotowe! Word zmieni krój czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.

93

94

Formatowanie znaków

=PLDQDNURMXF]FLRQNLSU]\Xĝ\FLXRNQDGLDORJRZHJR

Jeżeli do zmiany kroju czcionki chcesz użyć okna dialogowego Czcionka, postępuj następująco:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić krój czcionki.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE. Aby tego dokonać, możesz kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź też nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2

3 1

4 5

6 7



W grupie poleceń Czcionka odszukaj i naciśnij przycisk Uruchom okno dialogowe.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Czcionka.

W polu Czcionka wpisz nazwę żądanego kroju czcionki bądź odszukaj i zaznacz nazwę kroju czcionki na liście poniżej.

Zwróć uwagę, że w polu podglądu możesz ocenić, jak będzie wyglądał Twój tekst po zastosowaniu wybranej czcionki.

Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Word automatycznie zmieni krój czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.

i

Jeżeli chcesz szybko przywołać na ekran okno dialogowe Czcionka, to możesz tego dokonać, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, A, Z bądź też kombinację Ctrl+Shift+F lub Ctrl+D. We wszystkich trzech przypadkach efekt będzie ten sam. A zatem z której metody korzystać? No cóż, jak zwykle — wybór należy do Ciebie.

Formatowanie znaków

=PLDQDUR]PLDUXF]FLRQHN Podczas formatowania dokumentu zmiana kroju czcionki idzie w parze ze zmianą jej rozmiaru. Pod tym względem Microsoft Word 2013, podobnie jak i jego poprzednicy, może Cię bardzo mocno wspierać — możesz stosować czcionki o rozmiarach od 1 do 1638 punktów, co w praktyce oznacza, że w tym ostatnim przypadku czcionka będzie miała „na nasze” wysokość aż ponad 57 cm1 (ponad 22,7 cala czy, jak kto woli, prawie dwie stopy)!!! Oczywiście stosowanie czcionek o rozmiarze 1 punktu mija się z celem (gdzie ja zostawiłem te piekielne okulary?!), a z kolei operowanie czcionkami o rozmiarach rzędu 1000 i więcej punktów to już jawny przejaw megalomanii… W praktyce najczęściej stosowane są rozmiary czcionek z zakresu od 8 do 72 punktów (czyli o wysokości od 2,8 do 25,4 mm). W zdecydowanej większości przypadków powinno to w zupełności wystarczyć, a jeżeli nie wystarczy… no cóż, w końcu Word jest „tylko” edytorem tekstów, a nie wyspecjalizowanym programem do grafiki wektorowej, w którym możliwość drukowania tekstu czcionkami o wysokości 2 metrów nie jest nawet warta większej wzmianki -. =PLDQDUR]PLDUXF]FLRQNLSU]\Xĝ\FLX:VWÈĝNL

Aby zmienić rozmiar czcionki przy użyciu Wstążki, wykonaj poniższe polecenia:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić rozmiar czcionki.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE. Aby tego dokonać, możesz kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź też nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2




3 4

1



W grupie poleceń Czcionka odszukaj i rozwiń listę Rozmiar czcionki.

1

…dokładnie 57,8 cm — 1 punkt typograficzny = 1/72 cala = 0,353 mm, stąd 1638 punktów daje właśnie czcionkę o wysokości 57,8 cm.

95

96

Formatowanie znaków



Odszukaj i zaznacz na liście wybrany rozmiar czcionki, klikając go lewym przyciskiem myszki. Gotowe! Word automatycznie zmieni rozmiar czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu. Jeżeli nie wiesz, jaki rozmiar czcionki wybrać, po prostu przytrzymaj nieruchomo wskaźnik myszki na pozycji listy reprezentującej dany rozmiar. Word automatycznie zmieni rozmiar czcionki zaznaczonego fragmentu, dzięki czemu ocenisz, czy dany rozmiar spełnia Twoje wymagania.

i

Jak w szybki sposób zmienić rozmiar czcionki? Jeżeli chcesz szybko zmienić rozmiar czcionki wybranego fragmentu tekstu, postępuj następująco: 1. Zaznacz wybrany fragment tekstu.

i

2. Naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, R, O. Zostaniesz przeniesiony na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, a kursor zostanie umieszczony w polu Rozmiar czcionki. 3. Wpisz żądany rozmiar czcionki (pamiętaj, że musi się on zawierać między 1 a 1638 punktami) i naciśnij klawisz Enter. Word zmieni rozmiar czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.

=PLDQDUR]PLDUXF]FLRQNLSU]\Xĝ\FLXPLQLSDVNDQDU]ÚG]L

Aby wykorzystać minipasek narzędzi do zmiany rozmiaru czcionki, wykonaj poniższe polecenia:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić rozmiar czcionki.

Kliknij zaznaczony fragment prawym przyciskiem myszki. Na ekranie pojawi się menu podręczne i minipasek narzędzi formatowania.

Na minipasku narzędzi odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki listę Rozmiar czcionki.

2 1

3

4



Wybierz z listy żądany rozmiar czcionki i kliknij go lewym przyciskiem myszki. Gotowe! Word zmieni rozmiar czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu.

Formatowanie znaków

=PLDQDUR]PLDUXF]FLRQNLSU]\Xĝ\FLXRNQDGLDORJRZHJR

Jeżeli do zmiany rozmiaru czcionki chcesz użyć okna dialogowego Czcionka, postępuj następująco:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić rozmiar czcionki.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE. Aby tego dokonać, możesz kliknąć tę kartę lewym przyciskiem myszki bądź też nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

W grupie poleceń Czcionka odszukaj i naciśnij przycisk Uruchom okno dialogowe (zamiast tego możesz również nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Shift+P).

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Czcionka. 2

3

4

1

5

6

7



W polu Rozmiar czcionki wpisz żądany rozmiar czcionki bądź odszukaj i zaznacz odpowiedni rozmiar na liście poniżej.

Zwróć uwagę, że w polu Podgląd możesz ocenić, jak będzie wyglądał Twój tekst po zastosowaniu wybranego rozmiaru czcionki.

Naciśnij klawisz OK. Gotowe! Word automatycznie zmieni rozmiar czcionki zaznaczonego fragmentu tekstu. Wskazówka

97

98

Formatowanie znaków

Oprócz metody opisanej powyżej Word oferuje jeszcze kilka skrótów klawiszowych, które mogą być bardzo przydatne podczas edycji dokumentów. Poniżej przedstawiamy krótkie zestawienie przydatnych skrótów klawiszowych wraz z opisem ich działania: Ctrl+Shift+P — to już znasz…

i

Ctrl+] — zwiększa rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu o 1 punkt. Ctrl+[ — zmniejsza rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu o 1 punkt. Ctrl+Shift+> — zwiększa rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu do kolejnej wielkości (w górę) w typoszeregu 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 28, 36, 48, 72. Ctrl+Shift+< — zmniejsza rozmiar czcionki zaznaczonego tekstu do kolejnej wielkości (w dół) w typoszeregu 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20, 22, 24, 28, 36, 48, 72.

Okno dialogowe Czcionka możesz szybko przywołać na ekran, zaznaczając dany fragment tekstu, a następnie klikając go prawym przyciskiem myszki i wybierając z menu podręcznego polecenie Czcionka.

i

1

2

=DVWRVRZDQLHPRW\ZöZGR]PLDQ\UR]PLDUXLNURMXF]FLRQHNGRNXPHQWX

Word daje Ci do dyspozycji cały szereg predefiniowanych motywów, przy użyciu których możesz szybko zmienić kroje i rozmiary czcionek nagłówka oraz tekstu podstawowego w edytowanym dokumencie (oprócz tego motywy umożliwiają również zmianę ogólnego projektu dokumentu, jego kolorystyki, efektów itp.). W razie potrzeby możesz także w prosty sposób tworzyć swoje własne motywy i korzystać z nich później w edytowanych dokumentach. Aby skorzystać z motywów do zmiany krojów i rozmiarów czcionek w edytowanym dokumencie, wykonaj polecenia przedstawione poniżej:

Formatowanie znaków



Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 2.

W grupie poleceń Motywy odszukaj i naciśnij przycisk Motywy. Na ekranie pojawi się lista wbudowanych motywów edytora Word 2013. 1 2

3



Wybierz z listy żądany motyw, klikając go lewym przyciskiem myszki. Word zaaplikuje go do aktualnie edytowanego dokumentu.

i

Jeżeli nie wiesz, jaki motyw wybrać, po prostu przytrzymaj nieruchomo wskaźnik myszki na pozycji listy reprezentującą dany motyw. Word automatycznie zmieni aktualnie edytowany dokument, dzięki czemu będziesz mógł ocenić, czy dany motyw spełnia Twoje wymagania.

=PLDQDDWU\EXWöZWHNVWX Kolejną operacją często wykonywaną podczas formatowania dokumentów jest zmiana atrybutów tekstu (nazywanych czasami również efektami). Podobnie jak to miało miejsce podczas zmiany kroju i rozmiaru (wielkości) czcionek, standardowa procedura modyfikacji atrybutów tekstu polega na zaznaczeniu fragmentu tekstu (może to dotyczyć zarówno pojedynczych liter, jak i całych słów, zdań czy też akapitów), a następnie wybraniu odpowiedniego atrybutu. Na karcie NARZĘDZIA GŁÓWNE w grupie poleceń Czcionka znajdziesz ikony umożliwiające zastosowanie kilku podstawowych atrybutów tekstu: pogrubienie, kursywa, kilka rodza-

99

100

Formatowanie znaków

jów podkreślenia, przekreślenie, indeks dolny oraz indeks górny (indeksy dolne i górne wykorzystują czcionkę o wielkości 7/12 rozmiaru czcionki bazowej). Większość wymienionych wyżej atrybutów jest dostępna zarówno poprzez polecenia grupy Czcionka karty NARZĘDZIA GŁÓWNE, jak i poprzez wybrane skróty klawiszowe (nie możemy tutaj zapominać również o minipasku narzędzi). W większości przypadków poszczególne atrybuty tekstu można ze sobą łączyć, uzyskując efekty mieszane (np. kursywa pogrubiona, kursywa pogrubiona i podkreślona itp.), jednak niektóre z nich można stosować tylko rozłącznie (np. fragment tekstu nie może być jednocześnie uwypuklony i wgłębiony). Liczba możliwych kombinacji atrybutów jest ogromna, ale na szczęście Word ma nad nimi pełną kontrolę i po prostu nie pozwoli na połączenie ze sobą atrybutów tekstu, które wzajemnie się wykluczają. =PLDQDSRGVWDZRZ\FKDWU\EXWöZWHNVWXSU]\Xĝ\FLX:VWÈĝNL

Jeżeli chcesz zmieniać atrybuty tekstu, używając poleceń grupy Czcionka karty NARZĘDZIA GŁÓWNE, to możesz skorzystać z sześciu podstawowych atrybutów: pogrubienie, kursywa, podkreślenie, przekreślenie oraz indeksy dolny i indeks górny, co w większości przypadków powinno być w zupełności wystarczające. Aby zastosować wybrane efekty do edytowanego tekstu, postępuj następująco:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zastosować wybrany atrybut (lub wybrane atrybuty).

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

Kliknij lewym przyciskiem myszki odpowiedni przycisk (lub przyciski) w grupie Czcionka. Pamiętaj, że przyciski działają jak przełączniki, czyli pierwsze wciśnięcie włącza dany atrybut, a drugie wyłącza.

Gotowe! Word nada zaznaczonemu fragmentowi tekstu wybrane przez Ciebie atrybuty. 'RGDZDQLHHIHNWöZWHNVWRZ\FK

Word 2013 umożliwia tworzenie całej gamy spektakularnych efektów tekstowych, dzięki którym stworzysz efektowne dokumenty. Kilka przykładowych efektów tekstowych możesz zobaczyć poniżej:

Formatowanie znaków

1

Zwróć uwagę na fakt, że nie są to znane z poprzednich wersji edytora elementy typu WordArt, ale zwykły, aczkolwiek bardzo efektownie sformatowany tekst! Oczywiście jest to tylko niewielki podzbiór efektów, którymi możesz się posługiwać, pracując z edytorem Microsoft Word 2013. Aby szybko i efektownie sformatować tekst w edytowanym dokumencie, możesz skorzystać z polecenia Efekty tekstowe i typografia, które umożliwia zmianę koloru wypełnienia tekstu, zmianę obrysu liter oraz dodawanie do tekstu takich efektów, jak cień, odbicie, poświata czy efekty 3D. Korzystanie z efektów tekstowych jest łatwe. Aby dodać wybrany efekt do edytowanego tekstu, wykonaj polecenia opisane poniżej:

Zaznacz fragment tekstu, który chcesz sformatować.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszy lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

W grupie opcji Czcionka odszukaj i kliknij przycisk Efekty tekstowe. Na ekranie pojawi się menu efektów tekstowych. 2 4 3

1



Kliknij ikonę wybranego efektu lewym przyciskiem myszy. Gotowe! Word zastosuje dany efekt do zaznaczonego wcześniej tekstu.

101

102

Formatowanie znaków

Aby szybko usunąć efekty tekstowe, zaznacz wybrany fragment tekstu, z którego chcesz usunąć formatowanie, przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE i kliknij polecenie Wyczyść całe formatowanie, znajdujące się w grupie opcji Czcionka.

i

0RG\ğNDFMDHIHNWöZWHNVWRZ\FK

W razie potrzeby możesz zmienić domyślne, predefiniowane ustawienia obrysu, cienia, odbicia i poświaty tekstu i tworzyć swoje własne efektowne rozwiązania. Aby to zrobić, wykonaj polecenia przedstawione poniżej:

Zaznacz fragment tekstu, którego formatowanie chcesz zmienić, i przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE.

W grupie poleceń Czcionka odszukaj i kliknij polecenie Efekty tekstowe. 1



Z menu podręcznego wybierz polecenie Konspekt, Cień, Odbicie lub Poświata.

2 3



Po rozwinięciu danego podmenu wybierz żądany sposób formatowania. 4

i

W podmenu każdego z czterech głównych poleceń efektów tekstowych (Konspekt, Cień, Odbicie lub Poświata) znajdziesz polecenie Opcje, które umożliwia zmianę zaawansowanych opcji efektów tekstowych. Po wybraniu tego polecenia na ekranie pojawi się okno Formatowanie efektów tekstowych, w którym możesz zmieniać szereg dodatkowych ustawień mających wpływ na wygląd edytowanego tekstu.

Formatowanie znaków

=PLDQDDWU\EXWöZWHNVWXSU]\Xĝ\FLXVNUöWöZNODZLV]RZ\FK

Posługiwanie się przyciskami poleceń do zmiany atrybutów tekstu może być na dłuższą metę nieco niewygodne i z pewnością po pewnym czasie zauważysz, że o wiele wygodniej jest korzystać po prostu z odpowiednich skrótów klawiszowych. Oczywiście procedura pozostaje taka sama: zaznaczasz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić wybrany atrybut (lub wybrane atrybuty), i naciskasz odpowiednią kombinację klawiszy. Pamiętaj, że kombinacje klawiszy, podobnie jak przyciski Wstążki, działają jak przełączniki, czyli pierwsze wciśnięcie włącza dany atrybut, a drugie wyłącza. Poniżej przedstawiono zestawienie skrótów klawiszowych umożliwiających nadawanie niektórych atrybutów. Efekt Pogrubienie Pochylenie Podkreślenie Podkreślanie tylko wyrazów Podwójne podkreślenie tekstu WERSALIKI Kapitaliki Indeks górny Indeks dolny

i

4LSØU
LMBXJT[PXZ Ctrl+B Ctrl+I Ctrl+U Ctrl+Shift+W Ctrl+Shift+D Ctrl+Shift+A Ctrl+Shift+K Ctrl+Shift+Plus Ctrl+=

Jeżeli chcesz szybko przywrócić domyślne atrybuty tekstu (czyli usunąć ręczne formatowanie znaków), zaznacz wybrany fragment i naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Spacja.

=PLDQDDWU\EXWöZWHNVWXSU]\Xĝ\FLXRNQDGLDORJRZHJRCzcionka

Opisane powyżej metody nadawania atrybutów tekstu z pewnością są bardzo szybkie i wygodne, jednak może się zdarzyć sytuacja, w której zechcesz skorzystać z pomocy okna dialogowego Czcionka. Umożliwia ono szybkie nadawanie zaznaczonemu fragmentowi tekstu całej grupy atrybutów jednocześnie oraz podgląd tego, jak będzie wyglądał zaznaczony tekst po nadaniu określonych atrybutów. Aby skorzystać z okna dialogowego Czcionka, wykonaj poniższe operacje:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zastosować wybrany atrybut (lub wybrane atrybuty).

Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+D (tak jest najszybciej, ale oczywiście możesz skorzystać z dowolnej innej metody przywołania na ekran tego okna dialogowego). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Czcionka.

103

104

Formatowanie znaków



Z listy Styl czcionki wybierz i zaznacz podstawowe atrybuty tekstu (zazwyczaj znajdziesz tutaj od jednego do kilku podstawowych atrybutów, takich jak czcionka pogrubiona, czcionka pochylona, czcionka pogrubiona i pochylona itp.; opcja Normalny oznacza tekst bez atrybutów).

1

2 3

4

5 6



W sekcji Efekty odszukaj i zaznacz wymagane atrybuty tekstu. Zwróć uwagę, że jeżeli jakieś atrybuty muszą być stosowane rozłącznie, to Word sam o to zadba.



W oknie podglądu możesz na bieżąco sprawdzać, jak będzie wyglądał zaznaczony fragment tekstu po nadaniu mu określonego zestawu atrybutów.

Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Gotowe!

=PLDQDNRORUöZF]FLRQHN Jeszcze nie tak dawno, kiedy ceny drukarek kolorowych były zaporowe dla przeciętnego użytkownika, tworzenie kolorowych dokumentów było zadaniem dosyć egzotycznym — cóż z tego, że dokument ładnie wyglądał na ekranie, kiedy wysłużona „plujka” i tak z podziwu godną cierpliwością przerabiała cały dokument na wydruk w różnych odcieniach szarości (a niektórzy starsi użytkownicy zapewne pamiętają jeszcze czasy, kiedy drukarki postępowały zgodnie z parafrazą słów Henry’ego Forda z 1914 roku: „Możesz otrzymać wydruk w każdym dowolnym kolorze, pod warunkiem że będzie to kolor czarny”). Obecnie kolorowe drukarki atramentowe już nikogo nie zaskakują, a i kolorowe drukarki laserowe często trafiają pod strzechy. Oczywiście możliwość przygotowania pełnokolorowego dokumentu nie musi koniecznie oznaczać jego drukowania w kolorze (wystarczy wspomnieć np. o dokumentach publikowanych na stronach sieci Web), niemniej często tak właśnie się dzieje. Jeżeli chcesz nieco ożywić przygnębiającą czerń i szarość codziennych dokumentów Worda, to wykonaj kilka opisanych poniżej prostych poleceń.

Formatowanie znaków

105

Aby szybko zmienić kolor czcionki wybranego fragmentu tekstu:

Zaznacz fragment tekstu, dla którego chcesz zmienić kolor czcionki.

Kliknij zaznaczony fragment prawym przyciskiem myszy. Na ekranie pojawi się minipasek narzędzi i menu podręczne.

1

3



Kliknij przycisk ze strzałką znajdujący się po prawej stronie przycisku Kolor czcionki .

2 4

i



Z menu podręcznego wybierz żądany kolor. Gotowe! Word użyje tego koloru do zaznaczonego wcześniej tekstu.

Jeżeli chcesz użyć innego koloru niż dostępne na liście, z menu wybierz polecenie Więcej kolorów. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Kolory, wyposażone w dwie karty. Na karcie Standardowy znajdziesz rozszerzoną listę predefiniowanych kolorów czcionek, natomiast karta Niestandardowy umożliwia precyzyjne zdefiniowanie dowolnego koloru czcionki i to zarówno w standardzie RGB2, jak i HSL3.

2

RGB (z ang. Red, Green, Blue) jest to sposób zapisu barwy punktu, w którym kolor jest określany poprzez wartości nasycenia trzech składowych koloru: składowej czerwonej (Red), składowej zielonej (Green) i składowej niebieskiej (Blue). Poziom nasycenia każdego z kolorów określa się za pomocą ośmiu bitów danych (czyli każdy może przyjąć wartości od 0 do 255). Kolor czarny jest zazwyczaj definiowany jako R = 0, G = 0, B = 0, czyli brak nasycenia we wszystkich kolorach, biały zaś jako R = 255, G = 255, B = 255, a więc maksymalne nasycenie wszystkich trzech składowych.

3

HSL (z ang. Hue, Saturation, Luminance) to inny sposób zapisu barwy punktu, w którym kolor jest określany poprzez wartości trzech składowych: barwy (Hue), nasycenia (Saturation) i jaskrawości (Luminance). Poziom każdego z parametrów określa się, podobnie jak w standardzie RGB, za pomocą ośmiu bitów danych (czyli każdy może przyjąć wartości od 0 do 255). Kolor czarny jest zazwyczaj definiowany jako H = dowolne, S = dowolne, L = 0, czyli jaskrawość równa 0, biały zaś jako H = dowolne, S = dowolne, L = 255, a więc maksymalna wartość jaskrawości. Wartości pośrednie poszczególnych składowych dają w efekcie pełną paletę kolorów.

106

Formatowanie znaków

Ciekawe efekty możesz również uzyskać, korzystając z opcji wypełnienia gradientowego, która daje znakomite rezultaty zwłaszcza w przypadku czcionek o dużych rozmiarach. Aby skorzystać z tej możliwości, zaznacz wybrany fragment tekstu, kliknij go prawym przyciskiem myszy, rozwiń listę Kolor czcionki i z menu podręcznego wybierz polecenie Gradient.

i

Jeżeli korzystasz z danego koloru w kilku miejscach tekstu, to zwróć uwagę, że pod ikoną Kolor czcionki znajduje się mały prostokącik w takim kolorze, jaki był ostatnio używany . Jeżeli chcesz ponownie wykorzystać ten kolor, zaznacz fragment tekstu, a następnie po prostu kliknij ikonę Kolor czcionki.

8VXZDQLHIRUPDWRZDQLDF]FLRQHN Jeżeli zmieniłeś zdanie i chcesz usunąć formatowanie danego fragmentu tekstu, wykonaj polecenia opisane poniżej:

Zaznacz fragment tekstu, z którego chcesz usunąć formatowanie.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE.

Naciśnij przycisk Wyczyść całe formatowanie , znajdujący się w grupie opcji Czcionka. Word przywróci domyślne formatowanie zaznaczonego fragmentu tekstu.

Formatowanie znaków

2

3

1

i

Aby szybko przywrócić domyślne formatowanie tekstu, zaznacz go, a następnie naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Spacja.

6NUöW\NODZLV]RZHĽIRUPDWRZDQLH]QDNöZ W poniższej tabeli przedstawiono zestaw skrótów klawiszowych najczęściej wykorzystywanych podczas formatowania znaków. "CZy przywołać okno dialogowe Czcionka zmienić rozmiar czcionki zwiększyć rozmiar czcionki zmniejszyć rozmiar czcionki zwiększyć rozmiar czcionki o jeden punkt zmniejszyć rozmiar czcionki o jeden punkt zmienić wielkość liter (wielkie/małe/kapitaliki) zmienić litery na wersaliki zastosować pogrubienie zastosować pochylenie zastosować podkreślenie podwójnie podkreślić tekst podkreślić tylko wyrazy (spacje nie będą podkreślone) sformatować litery jako kapitaliki zastosować indeks dolny (odstęp automatyczny) zastosować indeks górny (odstęp automatyczny) usunąć ręczne formatowanie znaków obejrzeć formatowanie tekstu skopiować formatowanie wkleić formatowanie

/BDJʯOJK Ctrl+D Ctrl+Shift+P Ctrl+Shift+> Ctrl+Shift+< Ctrl+] Ctrl+[ Shift+F3 Ctrl+Shift+A Ctrl+B Ctrl+I Ctrl+U Ctrl+Shift+D Ctrl+Shift+W Ctrl+Shift+K Ctrl+= Ctrl+Shift+Plus Ctrl+Spacja Shift+F1 (następnie kliknij wybrany tekst) Ctrl+Shift+C Ctrl+Shift+V

107

108

Formatowanie akapitów

)RUPDWRZDQLHDNDSLWöZ Zanim rozpoczniemy dyskusję na temat bezpośredniego formatowania akapitów, przypomnijmy sobie definicję akapitu: "LBQJU jest to podstawowy blok tekstu rozpoczynający się od nowego wiersza i kończący się znakiem końca akapitu (uzyskiwanym poprzez naciśnięcie klawisza Enter). Podczas wielu operacji formatowania dokumentu akapit jest traktowany jako logiczna całość (np. podczas wyrównywania marginesów). OK, tyle sucha definicja, ale czym tak naprawdę jest ów wspomniany akapit? W programie Microsoft Word akapit jest to wydzielony fragment tekstu mogący charakteryzować się indywidualnymi atrybutami formatu, np. sposobem wyrównania, odstępami i stylami. Po akapicie zawsze następuje znacznik akapitu — który możesz tłumaczyć jako znacznik określający miejsce zakończenia akapitu. Sposób formatowania akapitów w dokumencie zależy od zamierzonego zastosowania i stylu dokumentu. Niejednokrotnie będziesz stosować kilka różnych rodzajów formatowania akapitów w obrębie jednego dokumentu. Na przykład przy pisaniu pracy magisterskiej możesz utworzyć stronę tytułową, na której będzie umieszczony tytuł wyrównany do środka w jednym akapicie, a następnie, w osobnych akapitach, nazwisko autora i data wyrównane do prawego marginesu na dole strony. Tekst części zasadniczej opracowania może być wyrównany do lewego marginesu z odstępem pomiędzy wierszami (tzw. interlinią) ustawionym na 1½ wiersza. Twój dokument może zawierać także nagłówki, stopki oraz przypisy dolne i przypisy końcowe sformatowane jako odrębne akapity. Format akapitu można określić na dwa sposoby: najpierw ustawić atrybuty formatu akapitu i potem wpisać tekst lub wpisać tekst, zaznaczyć go razem ze znacznikiem akapitu i wtedy ustawić atrybuty formatu. Po naciśnięciu klawisza Enter w celu zakończenia jednego akapitu i rozpoczęcia następnego nowo tworzony akapit będzie miał takie same atrybuty formatu jak poprzedni. Na przykład aby wszystkie akapity w pisanej pracy magisterskiej były wyrównane do lewej strony i miały podwójne odstępy między wierszami, wystarczy te atrybuty ustawić tylko dla pierwszego akapitu. Naciśnięcie klawisza Enter spowoduje przeniesienie formatowania do kolejnego akapitu. W jaki sposób można się zatem zorientować, gdzie zaczynają się i gdzie kończą poszczególne akapity? Jest to możliwe dzięki tzw. QPEHMʇEPXJ
[OBLØX
OJFESVLPXBMOZDI (czyli takich, których nie widać na wydruku (ekranie) podczas normalnej edycji

Formatowanie akapitów

tekstu, ale które mają bezpośredni wpływ na wygląd dokumentu, np. znak końca akapitu, znak podziału strony, tabulator itp.).

:ïÈF]DQLHSRGJOÈGX]QDNöZQLHGUXNRZDOQ\FK Znaki niedrukowalne (inaczej znaki kontrolne lub znaki sterujące) to wszystkie znaki zapisane w dokumencie, których nie widać ani na ekranie, ani na wydruku. Znaki niedrukowalne mogą być wprowadzane zarówno przez użytkownika (np. spacje, tabulatory), jak i automatycznie przez Worda (np. znaczniki miejsc podziału wyrazów, końca strony itp.). Podgląd znaków niedrukowalnych odgrywa niebanalną rolę podczas procesu formatowania akapitów, zanim więc rozpoczniemy omawianie poszczególnych sposobów formatowania, warto się zapoznać z metodami włączania i wyłączania tego mechanizmu. Aby włączyć lub wyłączyć podgląd znaków niedrukowalnych, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE.

W grupie opcji Akapit odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszy przycisk Pokaż wszystko .

Na ekranie pojawią się znaczniki znaków niedrukowalnych. Przykładowy wygląd dokumentu przedstawiamy na rysunku poniżej: 1

2

znak końca akapitu

znak tabulatora

znacznik podziału strony

spacja

109

110

Formatowanie akapitów

Jeżeli chcesz, aby wybrane znaki niedrukowalne były zawsze wyświetlane na ekranie, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Przejdź na kartę PLIK i z menu wybierz polecenie Opcje (zamiast tego możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B). Na ekranie pojawi się okno Opcje programu Word. 2. Kliknij kategorię Wyświetlanie i w prawej części okna odszukaj sekcję Znaczniki formatowania zawsze pokazywane na ekranie. 3. Zaznacz opcje odpowiadające znakom, które powinny być widoczne na ekranie. 4. Naciśnij przycisk OK.

1

i 2

3

4

i

Jeżeli chcesz szybko włączyć lub wyłączyć podgląd znaków niedrukowalnych, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+8 (inaczej mówiąc, Ctrl+*).

i

Znak końca akapitu oprócz znaczenia, jakie wynika bezpośrednio z jego nazwy, ma też kilka innych szczególnych właściwości. Przede wszystkim przechowuje pełną informację o sposobie formatowania akapitu, dzięki czemu każdy tekst wpisywany w  obrębie danego akapitu zostaje odpowiednio sformatowany, a także powoduje, że każdy kolejny akapit przejmuje sposób formatowania z bezpośrednio poprzedzającego go akapitu.

Formatowanie akapitów

:\UöZQ\ZDQLHDNDSLWöZ Jak zapewne zauważyłeś, Word domyślnie formatuje akapit, wyrównując tylko lewy margines, a prawy jest poszarpany, zupełnie jak w przypadku tekstu napisanego maszyną do pisania. Word umożliwia wyrównywanie akapitów na jeden z czterech sposobów: t
wyrównywanie lewego marginesu akapitu (ustawienie domyślne); t
wyrównywanie prawego marginesu akapitu; t
wyrównywanie obu marginesów akapitu (lewego i prawego) jednocześnie, nazywane również justowaniem akapitu; t
wyrównywanie zawartości akapitu względem środka strony dokumentu (centrowanie).

Jeżeli chcesz, aby Twój dokument wyglądał elegancko, z ładnie wyrównanymi marginesami i wyśrodkowanym tytułem, zapoznaj się bliżej z metodami wyrównywania akapitów. :\UöZQ\ZDQLHDNDSLWöZSU]\Xĝ\FLX:VWÈĝNL

Jeżeli chcesz zmienić sposób wyrównywania pojedynczego akapitu, nie musisz go zaznaczać — wystarczy ustawić punkt wstawiania (kursor) w jego obrębie. Jeżeli jednak chcesz modyfikować sposób wyrównywania dla kilku akapitów jednocześnie, to musisz je najpierw zaznaczyć. Aby zmienić sposób wyrównywania akapitu za pomocą poleceń Wstążki, wykonaj poniższe polecenia:

111

112

Formatowanie akapitów



Jeżeli chcesz zmienić sposób wyrównywania pojedynczego akapitu, umieść w nim kursor (punkt wstawiania). Jeżeli chcesz zmienić sposób wyrównywania kilku akapitów, zaznacz je.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

W grupie Akapit odszukaj polecenia umożliwiające zmianę wyrównania akapitów, a następnie kliknij ikonę wybranego sposobu formatowania (kolejno od lewej: wyrównywanie lewego marginesu, wyśrodkowanie, wyrównywanie prawego marginesu, wyrównywanie obu marginesów).



Gotowe! Word zmieni sposób wyrównywania zaznaczonych akapitów.

i

Podobnie jak w przypadku atrybutów, przyciski wyrównywania akapitów znajdujące się w grupie poleceń Akapit karty NARZĘDZIA GŁÓWNE (a także przypisane do nich skróty klawiszowe) działają jak przełączniki, czyli pierwsze wciśnięcie włącza dany sposób wyrównywania akapitów, a drugie wyłącza.

Zapewne niejednokrotnie już się przekonałeś, że korzystanie ze skrótów klawiszowych do wywoływania poszczególnych poleceń Worda jest o wiele bardziej efektywne niż tradycyjne ich wywoływanie przy użyciu myszki. Jak łatwo się domyślić, również polecenia służące do wyrównywania akapitów mogą być wywoływane za pomocą odpowiednich skrótów klawiszowych. Aby wyrównać wybrane akapity przy użyciu klawiszy skrótu, zaznacz je, a następnie naciśnij jedną z podanych poniżej kombinacji klawiszy:

i

t
Ctrl+L — t
Ctrl+E —

— wyrównywanie lewego marginesu akapitu (ustawienie domyślne). — centrowanie zawartości akapitu względem środka strony doku-

mentu.

t
Ctrl+R — t
Ctrl+J —

— wyrównywanie prawego marginesu akapitu.

— wyrównywanie obu marginesów (lewego i prawego) akapitu jednocześnie, nazywane również justowaniem akapitu.

Bardziej dociekliwi użytkownicy mogą również do osiągnięcia tych samych rezultatów użyć nowych sekwencji klawiszowych Wstążki: lewy Alt, G, 1, WY (do lewej), lewy Alt, G, 1, SY (centrowanie), lewy Alt, G, 1, OY (do prawej) oraz lewy Alt, G, 1, UY (justowanie). Czy jednak warto uczyć się nowych sekwencji klawiszy? Cóż, jak zwykle, wybór należy do Ciebie…

Formatowanie akapitów

:\UöZQ\ZDQLHDNDSLWöZSU]\Xĝ\FLXRNQDGLDORJRZHJRAkapit

Jeżeli jesteś tradycjonalistą i do wyrównywania akapitów chcesz czegoś bardziej „okienkowego”, to wykonaj następujące polecenia:

Zaznacz akapity, których sposób wyrównywania chcesz zmodyfikować.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

W grupie poleceń Akapit odszukaj i naciśnij przycisk Uruchom okno dialogowe. 2

4

3 5 6

1

7



Na ekranie pojawi się okno dialogowe Akapit.

W sekcji Ogólne odszukaj i rozwiń listę Wyrównanie. Znajdziesz na niej cztery opcje odpowiadające kolejno następującym sposobom wyrównywania akapitów: t
Do lewej — wyrównywanie lewego marginesu akapitu (ustawienie domyślne). t
Do środka — centrowanie zawartości akapitu względem środka strony dokumentu. t
Do prawej — wyrównywanie prawego marginesu akapitu. t
Wyjustowany — wyrównywanie obu marginesów (lewego i prawego) akapitu jednocześnie, nazywane również justowaniem akapitu.

Kliknij lewym przyciskiem myszki wybraną opcję.

Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Word wyrówna marginesy zaznaczonych akapitów zgodnie z Twoim wyborem.

113

114

Formatowanie akapitów

Jeżeli chcesz szybko zmienić sposób wyrównywania kilku nieciągłych akapitów jednocześnie, wykonaj poniższe polecenia: 1. Trzykrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki w obrębie pierwszego akapitu.

i

2. Wciśnij i przytrzymaj klawisz Ctrl. 3. Trzymając wciśnięty klawisz Ctrl, klikaj trzykrotnie lewym przyciskiem myszki w akapitach, w których chcesz zmienić sposób wyrównywania. 4. Po zaznaczeniu wszystkich żądanych akapitów naciśnij na pasku narzędzi formatowania przycisk odpowiadający wybranemu sposobowi wyrównywania bądź skorzystaj z odpowiadającej mu kombinacji klawiszy.

7ZRU]HQLHZFLÚÊ Wcięcie określa odległość akapitu od lewego lub prawego marginesu. Jedną z bardziej efektywnych metod ustawiania wcięć w edytowanym dokumencie jest wykorzystanie znaczników zlokalizowanych na linijce poziomej2. Ten często niedoceniany przyrząd może jeszcze niejednokrotnie oddać nam ogromną przysługę w najmniej spodziewanych sytuacjach. Na przykład za pomocą linijki możesz ustawić cztery rodzaje wcięć akapitu: t
wcięcie akapitu od lewej, t
wcięcie akapitu od prawej, t
wcięcie pierwszego wiersza, t
wysunięcie pierwszego wiersza akapitu (tzw. wcięcie wiszące).

4

Bardziej odpowiednia wydaje się tutaj nazwa przymiar poziomy, jednak będziemy się trzymali terminologii używanej w programie Word.

Formatowanie akapitów

7ZRU]HQLHZFLÚÊSU]\Xĝ\FLXOLQLMNLSR]LRPHM

Z pewnością zauważyłeś, że domyślnie linijki nie są widoczne na ekranie, a zatem nasze rozważania rozpoczniemy od tego, jak przywołać na ekran linijkę poziomą i pionową. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę WIDOK, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź też naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O.

W grupie poleceń Pokazywanie odszukaj i zaznacz opcję Linijka. 2

1

3



Na ekranie pojawi się linijka pozioma i linijka pionowa.

i

Jeżeli chcesz szybko włączyć lub wyłączyć wyświetlanie linijki, skorzystaj z sekwencji klawiszy lewy Alt, O, L.

Jak już wspominaliśmy wcześniej, na linijce poziomej zostały umieszczone cztery znaczniki umożliwiające szybkie ustawianie i modyfikację wcięć poszczególnych akapitów dokumentu.

wysunięcie

wcięcie pierwszego wersa

wcięcie z lewej

wcięcie z prawej

W dalszej części niniejszego podrozdziału szczegółowo omówimy sposoby tworzenia poszczególnych rodzajów wcięć.

115

116

Formatowanie akapitów

7ZRU]HQLHZFLÚFLDDNDSLWX]OHZHMVWURQ\

Jeżeli chcesz utworzyć wcięcie z lewej strony akapitu (inaczej mówiąc, jeżeli chcesz odsunąć cały akapit od lewego marginesu), wykonaj następujące polecenia:

Ustaw kursor w obrębie akapitu, w którym chcesz zrobić wcięcie (zamiast tego możesz również zaznaczyć jeden lub więcej akapitów).

Kliknij lewym przyciskiem myszki i przytrzymaj znacznik Wcięcie z lewej znajdujący się na linijce poziomej.

Za pomocą myszki przesuń znacznik Wcięcie z lewej tak, aby uzyskać żądane wcięcie. Gotowe!

i

Metoda opisana powyżej umożliwia płynne ustalanie wcięcia z lewej strony akapitu. Jeżeli chcesz ustawić wcięcia na szerokość (lub wielokrotność) tabulatora, to po ustawieniu kursora w obrębie akapitu skorzystaj z przycisków Zmniejsz wcięcie lub Zwiększ wcięcie, znajdujących się w grupie poleceń Akapit karty Narzędzia główne.

7ZRU]HQLHZFLÚFLDDNDSLWX]SUDZHMVWURQ\

Jeżeli chcesz utworzyć wcięcie z prawej strony akapitu (inaczej mówiąc, jeżeli chcesz odsunąć cały akapit od prawego marginesu), wykonaj następujące polecenia:

Ustaw kursor w obrębie akapitu, w którym chcesz zrobić wcięcie (zamiast tego możesz również zaznaczyć jeden lub więcej akapitów).

Kliknij lewym przyciskiem myszki i przytrzymaj znacznik Wcięcie z prawej znajdujący się na linijce poziomej.

Za pomocą myszki przesuń znacznik Wcięcie z prawej tak, aby uzyskać żądane wcięcie. Gotowe!

Formatowanie akapitów

7ZRU]HQLHZFLÚFLDSLHUZV]HJRZLHUV]DDNDSLWX

Jeżeli chcesz utworzyć wcięcie pierwszego wiersza akapitu (inaczej mówiąc, jeżeli chcesz odsunąć tylko pierwszy wiersz akapitu od lewego marginesu), wykonaj następujące polecenia:

Ustaw kursor w obrębie akapitu, w którym chcesz zrobić wcięcie (zamiast tego możesz również zaznaczyć jeden lub więcej akapitów).

Kliknij lewym przyciskiem myszki i przytrzymaj znacznik Wcięcie pierwszego wiersza znajdujący się na linijce poziomej.

Za pomocą myszki przesuń znacznik Wcięcie pierwszego wiersza tak, aby uzyskać żądane wcięcie. Gotowe!

117

118

Formatowanie akapitów

7ZRU]HQLHZ\VXQLÚFLD

Jeżeli chcesz utworzyć wysunięcie akapitu (inaczej mówiąc, jeżeli chcesz utworzyć tzw. XDJʒDJF
XJT[ʇDF, czyli odsunąć od lewego marginesu wszystkie wiersze akapitu poza pierwszym), wykonaj następujące polecenia:

Ustaw kursor w obrębie akapitu, w którym chcesz zrobić wcięcie (zamiast tego możesz również zaznaczyć jeden lub więcej akapitów).

Kliknij lewym przyciskiem myszki i przytrzymaj znacznik Wysunięcie znajdujący się na linijce poziomej.

Za pomocą myszki przesuń znacznik Wysunięcie tak, aby uzyskać żądane wcięcie. Gotowe!

,QQHVSRVRE\WZRU]HQLDZFLÚÊ

Opisane w poprzedniej sekcji sposoby tworzenia wcięć z pewnością w zdecydowanej większości przypadków będą w zupełności wystarczające. Niemniej jednak od czasu do czasu może się pojawić potrzeba utworzenia dokumentu z bardzo precyzyjnie ustawionymi szerokościami wcięć — Word pomoże Ci również i w takiej sytuacji. 7ZRU]HQLHZFLÚÊSU]\Xĝ\FLX:VWÈĝNL

Jeżeli chcesz odsunąć dany akapit bądź akapity od lewego i (lub) prawego marginesu o ściśle określoną odległość, to zamiast linijką możesz się w takiej sytuacji posłużyć Wstążką. Aby tego dokonać, zaznacz odpowiedni akapit bądź akapity, a następnie przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. Następnie w grupie poleceń Akapit odszukaj sekcję Wcięcie i za pomocą umieszczonych tam pól ustaw żądany rozmiar wcięcia.

Formatowanie akapitów

i

Jeżeli chcesz szybko ustawić wcięcie od lewej dla bieżącego akapitu (bądź też dla kilku zaznaczonych akapitów), to w celu zwiększenia wcięcia o domyślny odstęp tabulatora naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+M, natomiast w celu zmniejszenia wcięcia naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+M.

7ZRU]HQLHZFLÚÊSU]\Xĝ\FLXRNQDGLDORJRZHJR$NDSLW

Jak zapewne zauważyłeś, opisana powyżej metoda umożliwia tylko odsunięcie akapitu od lewego i (lub) prawego marginesu. A co zrobić w sytuacji, kiedy musisz precyzyjnie ustawić wcięcie pierwszego wiersza bądź wysunięcie? W takich sytuacjach posłuż się oknem dialogowym Akapit. Aby przywołać je na ekran, przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A, a następnie w grupie poleceń Akapit odszukaj i naciśnij przycisk Uruchamianie okna dialogowego. 1

3

2

Po pojawieniu się na ekranie okna dialogowego Akapit odszukaj sekcję Wcięcia. Poniżej znajdziesz krótkie omówienie znajdujących się tam opcji. t
Opcja Z lewej — umożliwia zdefiniowanie wcięcia akapitu z lewej strony. t
Opcja Z prawej — umożliwia zdefiniowanie wcięcia akapitu z prawej strony.

119

120

Formatowanie akapitów

t
Opcja Wcięcia lustrzane — umożliwia zdefiniowanie wcięcia wewnętrznego i zewnętrznego, które będą automatycznie stosowane w odpowiednich miejscach stron parzystych i nieparzystych. t
Lista rozwijana Specjalne umożliwia zdefiniowanie dwóch dodatkowych rodzajów wcięć: t
Pierwszy wiersz — umożliwia zdefiniowanie wcięcia pierwszego wiersza akapitu (szerokość wcięcia będzie odpowiadała wartości podanej w polu Co). t
Wysunięcie — umożliwia zdefiniowanie wysunięcia (szerokość wysunięcia będzie odpowiadała wartości podanej w polu Co).

i

Okno dialogowe Akapit możesz szybko przywołać na ekran, klikając wybrany akapit prawym przyciskiem myszki i wybierając z menu podręcznego polecenie Akapit.

8VWDZLDQLHRGVWÚSöZPLÚG]\ZLHUV]RZ\FK Ustawianie odstępów międzywierszowych bardzo szybko i bezpośrednio przekłada się na czytelność dokumentu oraz — co logiczne — na liczbę stron przezeń zajmowaną. Zasada jest prosta: im większy zdefiniujemy odstęp międzywierszowy, czyli, inaczej mówiąc, im większy będzie rozmiar interlinii, tym większą liczbę stron dokument będzie zajmował, natomiast nie zawsze oznacza to jednak, że zwiększy się jego czytelność (zwykle jest wręcz przeciwnie). Interlinia, czyli odstęp między wierszami, w Wordzie określa ilość miejsca od dolnej krawędzi jednego wiersza do dolnej krawędzi następnego wiersza. Edytor ustala odstępy między wierszami na podstawie rozmiaru czcionki, jaka została użyta do napisania danego tekstu. Na przykład w przypadku zastosowania czcionki o rozmiarze 10 punktów i pojedynczych odstępów międzywierszowych odstęp pomiędzy kolejnymi wierszami

Formatowanie akapitów

tekstu wynosił będzie 10 punktów plus minimalny odstęp dodatkowy. Word automatycznie dopasowuje odstępy między wierszami odpowiednio do największej czcionki lub największego elementu graficznego w danym wierszu. W Wordzie 2013 jako domyślny odstęp między wierszami przyjmowana jest wartość 1,08, aczkolwiek w praktyce często spotyka się również dokumenty z interlinią ustawioną na 1 czy na 1,5 wiersza. Stosowanie większych rozmiarów interlinii nie jest już tak często praktykowane. 6WDQGDUGRZHRGVWÚS\PLÚG]\ZLHUV]RZH

Zmiana wielkości interlinii nie jest zadaniem skomplikowanym. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia:

Ustaw kursor w obrębie modyfikowanego akapitu bądź zaznacz kilka akapitów, dla których chcesz zmienić wielkość interlinii.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2 3 4 1



W grupie poleceń Akapit odszukaj i naciśnij ikonę polecenia Interlinia i odstępy między akapitami. Na ekranie pojawi się lista dostępnych wartości interlinii (aby szybko wykonać polecenia opisane w punktach 2. i 3., możesz po prostu nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, I, I — efekt będzie ten sam).

Wybierz z listy żądany rozmiar interlinii. Gotowe! Wskazówka Jeżeli chcesz szybko ustawić rozmiar interlinii, zaznacz wybrane akapity, a następnie naciśnij jeden z poniższych standardowych skrótów klawiszowych:

i

t
Ctrl+1 — ustawia interlinię o rozmiarze 1 linii (pojedynczą). t
Ctrl+2 — ustawia interlinię o rozmiarze 2 linii (podwójną). t
Ctrl+5 — ustawia interlinię o rozmiarze 1,5 linii (półtorej linii).

121

122

Formatowanie akapitów

1LHVWDQGDUGRZHRGVWÚS\PLÚG]\ZLHUV]RZH

Jak widać na poprzednim rysunku, za pomocą listy Interlinia możesz wybrać odstępy o rozmiarach 1; 1,15; 1,5; 2; 2,5 oraz 3 wiersze. Jeżeli chcesz użyć innej wielkości interlinii, wybierz polecenie Opcje interlinii. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Akapit, gdzie w sekcji Interlinia będziesz mieć do dyspozycji kilka innych ustawień.

Ustaw kursor w obrębie modyfikowanego akapitu bądź zaznacz kilka akapitów, dla których chcesz zmienić rozmiar interlinii.

Kliknij prawym przyciskiem myszki bieżący akapit bądź zaznaczony obszar, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Akapit. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Akapit.

W sekcji Odstępy odszukaj i rozwiń listę Interlinia, która umożliwia definiowanie niestandardowych wartości odstępów międzywierszowych. Poniżej przedstawiamy krótki opis poszczególnych opcji: t
Pojedyncze — Powoduje ustawienie dla każdego wiersza interlinii o rozmiarze największej czcionki użytej w tym wierszu powiększonej o pewną niewielką przestrzeń dodatkową. Wielkość dodatkowej przestrzeni jest uzależniona od stosowanej czcionki. t
1,5 wiersza — Powoduje ustawienie odstępu między wierszami o wartości 1,5 odstępu pojedynczego. Na przykład w dokumencie pisanym czcionką o rozmiarze 10 punktów z interlinią 1,5 wiersza odstępy będą wynosić około 15 punktów. t
Podwójne — Powoduje ustawienie odstępu między wierszami o wartości dwa razy większej niż odstęp pojedynczy. Na przykład w dokumencie pisanym czcionką o rozmiarze 10 punktów z podwójnymi odstępami międzywierszowymi rozmiar interlinii będzie wynosił w przybliżeniu 20 punktów. t
Co najmniej — Tworzy interlinię o rozmiarze co najmniej takim jak podany w polu Co. Jeżeli w danym wierszu użyjesz elementu (np. czcionki bądź grafiki) o rozmiarze przekraczającym podany rozmiar interlinii, to Word automatycznie zwiększy rozmiar interlinii tak, aby odpowiadała proporcjami użytemu elementowi.

Formatowanie akapitów

t
Dokładnie — Tworzy interlinię o rozmiarze dokładnie takim jak podany w polu Co. Jeżeli w danym wierszu użyjesz czcionki o rozmiarze większym niż podany rozmiar interlinii, to wysokość wiersza zostanie przycięta do rozmiaru interlinii. Na zamieszczonym poniżej rysunku użyto czcionki o rozmiarze 12 punktów oraz interlinii ustawionej na opcję Dokładnie równą 8 punktów. Efekty przycięcia wysokości wiersza zaczynają już być wyraźnie widoczne.

t
Wielokrotne — Umożliwia ustawienie rozmiaru interlinii jako iloczynu rozmiaru pojedynczej interlinii i wartości podanej w polu Co. Mnożnik rozmiaru interlinii, podawany w polu Co, może przyjmować wartości od 0,06 (pytanie, po co…) aż do 132 (też nie bardzo wiem, po co…) z minimalnym krokiem 0,01. Jak widać, opcja Wielokrotne daje Ci bardzo precyzyjną kontrolę nad rozmiarem używanej interlinii — np. ustawienie odstępu między wierszami na wartość 1,2 zwiększy odstęp o 20%, a ustawienie odstępu na wartość 0,8 zmniejszy go o 20%. Ustawienie odstępu na wartość 2 jest równoznaczne z ustawieniem odstępu podwójnego. Wartość domyślna wynosi 1,15 wiersza (czyli inaczej mówiąc, 115% rozmiaru odstępu pojedynczego).

i

Domyślnie, jeżeli wiersz zawiera znaki o dużych rozmiarach czcionki lub elementy graficzne, Word automatycznie zwiększa dla niego wielkość interlinii. Aby wszystkie wiersze miały równe odstępy, w polu Interlinia wybierz opcję Dokładnie, a następnie w polu Co wpisz odstęp, który jest wystarczająco duży, aby pomieścić w wierszu największy znak lub element graficzny. Jeśli mimo to znaki lub element graficzny nadal będą obcięte, wpisz w polu Co większą wartość.

8VWDZLDQLHRGVWÚSöZPLÚG]\DNDSLWDPL Kolejną metodą zwiększenia czytelności edytowanego dokumentu jest umieszczenie dodatkowych odstępów pomiędzy akapitami. Word umożliwia zastosowanie odstępów zarówno przed każdym akapitem, jak i po. Odpowiednie i konsekwentne stosowanie odstępów międzyakapitowych pozwala na zachowanie spójnego wyglądu całego dokumentu z wyraźnie zaznaczonymi akapitami, co — zwłaszcza przy długich dokumentach — może się bezpośrednio przekładać na liczbę stron zajmowanych przez taki dokument.

123

124

Formatowanie akapitów

W jaki sposób zmienić rozmiary odstępów międzyakapitowych? Nic trudnego — wykonaj po prostu poniższe polecenia:

Ustaw kursor w obrębie danego akapitu bądź zaznacz kilka akapitów, dla których chcesz zmienić odstępy międzyakapitowe.

Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź też naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A.

W grupie poleceń Akapit odszukaj sekcję Odstępy i wpisz w odpowiednich polach żądane wartości (wyrażone w punktach typograficznych ; pamiętaj, że 72 punkty oznaczają w praktyce odstęp mniej więcej jednego cala, czyli ok. 25,4 mm).

i

Jeżeli chcesz szybko dodać przed wybranym akapitem (wybranymi akapitami) jednowierszowy odstęp, to wystarczy, że zaznaczysz ten akapit (te akapity) i naciśniesz kombinację klawiszy Ctrl+0. Jeżeli zaznaczyłeś kilka akapitów, to po naciśnięciu kombinacji klawiszy Ctrl+0 jednowierszowy odstęp przed akapitem zostanie utworzony dla każdego z nich osobno.

8VWDZLDQLHRGVWÚSöZSRPLÚG]\WDEXODWRUDPL Jeszcze nie tak całkiem dawno, kiedy podstawowym edytorem tekstu bywała maszyna do pisania, bardzo trudno było wyobrazić sobie utworzenie jakiegokolwiek przyzwoitego zestawienia, tabeli czy spisu bez użycia tabulatorów. Współczesne edytory tekstu oferują ogromnie rozbudowane możliwości edycji tekstu, formatowania, wyrównywania akapitów i tworzenia tabel, a jednak mimo to tabulatory nadal cieszą się niesłabnąca popularnością, gdy przychodzi do utworzenia prostego spisu treści czy listy. Warto jednak zauważyć, że w zdecydowanej większości przypadków z tabulatorów korzystamy już tylko (a może aż…) ze względu na swoje przyzwyczajenia i upodobania — Word ma na tyle wyrafinowane mechanizmy edycji i formatowania dokumentów, że korzystanie ze starych dobrych tabulatorów staje się już praktycznie niepotrzebne. Nie zmienia to jednak w niczym faktu, że mimo wszystko po prostu warto je znać. =PLDQDGRP\ĂOQ\FKRGVWÚSöZSRPLÚG]\WDEXODWRUDPL

Domyślnie Word ustawia odstępy pomiędzy tabulatorami na 1,25 cm (czyli 0,5 cala). Jeżeli chcesz zmienić to ustawienie, wykonaj poniższe polecenia:

Formatowanie akapitów



Kliknij w wybranym miejscu dokumentu prawym przyciskiem myszki, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Akapit. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Akapit. 1



Naciśnij przycisk Tabulatory znajdujący się w lewym dolnym rogu okna Akapit.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Tabulatory. 3 4



W polu Domyślne tabulatory wpisz nową wartość (np. 2 cm) i naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej chwili domyślne odstępy pomiędzy tabulatorami będą ustawione na nową wartość.

2

=DVWRVRZDQLHSU]\PLDUXSR]LRPHJRGRXVWDZLDQLDWDEXODWRUöZ

Word daje Ci do dyspozycji aż siedem różnych rodzajów tabulatorów (a mówiąc ściślej, pięć rodzajów tabulatorów i dwa rodzaje znaczników wcięć). Najprostszym sposobem ustawiania tabulatorów podczas edycji tekstu jest zastosowanie linijki. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia:

Jeżeli linijka nie jest widoczna, przywołaj ją na ekran. Aby tego dokonać, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, O, L.

Z lewej strony linijki poziomej znajdziesz przycisk zmiany rodzaju tabulatora.



Aby ustawić tabulator, klikaj kolejno przycisk zmiany rodzaju tabulatora, tak aby wybrać jego żądany rodzaj, a następnie umieść go w wybranym miejscu, klikając lewym przyciskiem myszki w odpowiednim miejscu linijki. Wskazówka

125

126

Formatowanie akapitów

i

Aby zmienić pozycję istniejącego tabulatora, wystarczy złapać go lewym przyciskiem myszki i przeciągnąć w inne miejsce linijki. Pamiętaj, że kiedy zaznaczysz kilka akapitów naraz, na linijce wyświetlane będą jedynie tabulatory z pierwszego akapitu.

5RG]DMHWDEXODWRUöZ

Poniżej omówimy kolejno poszczególne rodzaje tabulatorów i sposoby ich działania. t
Tabulator lewy — Wpisywanie tekstu rozpoczyna się w miejscu ustawienia tabulatora i wpisywany tekst przesuwa się w prawo. Jest to najczęściej używany rodzaj tabulatora.

t
Tabulator środkowy — Wpisywanie tekstu rozpoczyna się w miejscu ustawienia tabulatora i wpisywany tekst jest wyśrodkowywany względem miejsca położenia tabulatora.

t
Tabulator prawy — Wpisywanie tekstu rozpoczyna się w miejscu ustawienia tabulatora i wpisywany tekst przesuwa się w lewo.

t
Tabulator dziesiętny , nazywany czasami przyjacielem księgowych — Jest bardzo przydatny podczas wpisywania kolumn liczb. Powoduje, że miejsce dziesiętne liczb wpisywanych w kolejnych wierszach wypada zawsze w miejscu położenia tabulatora, niezależnie od tego, ile miejsc dziesiętnych mają poszczególne liczby.

Formatowanie akapitów

t
Tabulator paskowy — Powoduje utworzenie w miejscu położenia tabulatora pionowej linii, która przedłuża się w miarę dopisywania kolejnych wierszy tekstu.

t
Znacznik wcięcia pierwszego wiersza — Umożliwia szybkie zdefiniowanie rozmiaru wcięcia pierwszego wiersza tekstu. t
Znacznik wysunięcia (wcięcia wiszącego) — Umożliwia szybkie zdefiniowanie rozmiaru wcięcia wiszącego dla reszty akapitu (poza pierwszym wierszem).

i

Warto pamiętać, że tabulatory można wstawiać w dowolnym momencie wpisywania tekstu.

i

Jeżeli chcesz usunąć wybrany tabulator z dokumentu, to ustaw na nim wskaźnik myszki, a następnie wciśnij i przytrzymaj jej lewy przycisk i po prostu ściągnij tabulator z przymiaru poziomego, przesuwając wskaźnik myszki na obszar dokumentu (nie zapomnij zwolnić lewego przycisku myszki). Jeżeli chcesz usunąć od razu wszystkie tabulatory, to przywołaj na ekran okno dialogowe Tabulatory, a następnie naciśnij przycisk Wyczyść wszystko, a później przycisk OK. Uwaga! Za pomocą opisanych metod możesz usuwać jedynie tabulatory tworzone przez użytkownika — tabulatory domyślne pozostaną nienaruszone.

$XWRPDW\F]QHG]LHOHQLHZ\UD]öZ Domyślnie, jeżeli wyraz jest zbyt długi i nie mieści się w bieżącym wierszu, Word automatycznie przeniesie go w całości do następnego wiersza — krótko mówiąc, opcja automatycznego dzielenia wyrazów jest domyślnie wyłączona. Zdarzają się jednak sytuacje, w których dzielenie wyrazów może być przydatne, a nawet bardzo pożądane. Na przykład możesz skorzystać z tego mechanizmu w celu wyeliminowania luk między

127

128

Formatowanie akapitów

wyrazami w tekście, którego obydwa marginesy zostały wyrównane, lub też w celu utrzymania rozsądnej długości wierszy w wąskich kolumnach. Word umożliwia dzielenie wyrazów w trybie ręcznym bądź automatycznym. W przypadku ręcznego dzielenia tekstu wyszukuje w dokumencie wyrazy, które mają być podzielone, a następnie pyta użytkownika, czy wstawić znak łącznika i w którym miejscu go umieścić. Dobrym sposobem postępowania jest dzielenie wyrazów dopiero po zakończeniu pisania i edycji tekstu, ponieważ dodawanie i usuwanie tekstu może mieć wpływ na sposób przerywania wierszy. Znakomitym uzupełnieniem mechanizmu dzielenia wyrazów są tzw. ’ʇD[OJLJ
PQDKP OBMOF i ’ʇD[OJLJ
OJFSP[E[JFMBKʇDF. Za pomocą łącznika opcjonalnego można sterować miejscem podziału wyrazu lub fragmentu (np. AutoFormat) w sytuacji, gdy dany wyraz lub grupa wyrazów wystąpi na samym końcu wiersza (np. Auto-Format). Zastosowanie łącznika nierozdzielającego powoduje utrzymanie w całości wyrazu, numeru lub fragmentu, w których taki łącznik występuje (np. MS-DOS lub numer 555-0123), w przypadku gdy taki wyraz, numer lub fragment wystąpi na samym końcu wiersza. :ïÈF]DQLHPHFKDQL]PXDXWRPDW\F]QHJRG]LHOHQLDZ\UD]öZ

Aby włączyć mechanizm automatycznego dzielenia wyrazów, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A.

W grupie poleceń Ustawienia strony odszukaj i kliknij polecenie Dzielenie wyrazów. 1 2

3

Formatowanie akapitów



Wybierz z listy polecenie Automatycznie. Gotowe! Word dokona przeformatowania dokumentu, uwzględniając niezbędne podziały wyrazów. Od tego momentu Word będzie automatycznie wstawiał podziały wyrazów wtedy, kiedy będzie to potrzebne. Aby wyłączyć mechanizm dzielenia wyrazów, po prostu wybierz z listy Dzielenie wyrazów polecenie Brak. Word usunie wszystkie podziały wyrazów w dokumencie i dokona odpowiedniego przeformatowania.

i

Aby szybko włączyć automatyczne dzielenie wyrazów, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, A, D, Z. Aby wyłączyć mechanizm dzielenia wyrazów, naciśnij sekwencję lewy Alt, A, D, B.

2SFMHG]LHOHQLDZ\UD]öZ Jeżeli chcesz nieco zmienić sposób, w jaki Word realizuje operację podziału, to skorzystaj z okna opcji dzielenia wyrazów. W tym celu z menu dzielenia wyrazów wybierz polecenie Opcje dzielenia wyrazów, co spowoduje wyświetlenie na ekranie okna opcji. Aby szybko przywołać na ekran okno opcji dzielenia wyrazów, możesz skorzystać z sekwencji klawiszy lewy Alt, A, D, O. Znaczenie poszczególnych opcji przedstawiamy poniżej: t
Dziel wyrazy automatycznie — Włączenie tej opcji powoduje uruchomienie mechanizmu automatycznego dzielenia wyrazów. t
Dziel wyrazy pisane WERSALIKAMI — Włączenie tej opcji powoduje, że dzielone będą również wyrazy pisane wielkimi literami. t
Strefa dzielenia wyrazów — To inaczej szerokość obszaru, wyrażona w centymetrach i liczona od prawego marginesu, w którym Word będzie dokonywał dzielenia wyrazów w dokumencie. Wyrazy będą dzielone, jeśli ich długość będzie wykraczała poza strefę dzielenia. t
Ogranicz kolejne przenoszenia do — Jest to wartość reprezentująca największą dopuszczalną liczbę kolejnych wierszy, które mogą się kończyć dzielonym wyrazem. Po ustawieniu odpowiednich opcji naciśnij przycisk OK.

i

Przed włączeniem funkcji dzielenia wyrazów upewnij się, czy dla danego dokumentu został ustawiony odpowiedni język — w przeciwnym razie efekty dzielenia mogą być nieco zaskakujące. Na przykład jeżeli użyjesz angielskiego słownika do dzielenia dokumentu napisanego w języku polskim, to np. wyraz koszty może zostać podzielony jako kos-zty, co jest jak najbardziej poprawne z punktu widzenia angielskiej gramatyki, ale co najmniej zastanawiające dla kogoś, komu nie są obce zasady gramatyki języka polskiego.

129

130

Formatowanie akapitów

:\ïÈF]DQLHPHFKDQL]PXDXWRPDW\F]QHJRG]LHOHQLDZ\UD]öZ GODRNUHĂORQHMF]ÚĂFLGRNXPHQWX

W pewnych sytuacjach możesz zażądać, aby Word podczas wykonywania operacji dzielenia wyrazów pominął określone fragmenty tekstu. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia:

Zaznacz akapit (akapity), w którego obrębie chcesz uniknąć dzielenia wyrazów, a następnie kliknij zaznaczony obszar prawym przyciskiem myszki i z menu podręcznego wybierz polecenie Akapit.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Akapit. Przejdź na kartę PODZIAŁY WIERSZA I STRONY.

2

3 1

4



W sekcji Wyjątki formatowania odszukaj i zaznacz opcję Nie dziel wyrazów.

Naciśnij przycisk OK. Gotowe! W obrębie zaznaczonego obszaru Word nie będzie dzielił wyrazów. 5ÚF]QHG]LHOHQLHZ\UD]öZZZ\EUDQ\FKREV]DUDFKGRNXPHQWX

Podobnie jak istnieją powody, dla których nie chcesz korzystać z dzielenia wyrazów w całym dokumencie, tak zapewne i znajdą się takie, dla których będziesz wykorzystywać mechanizm dzielenia wyrazów tylko w określonych fragmentach edytowanego dokumentu. Aby tego dokonać, wykonaj następujące polecenia:

Formatowanie akapitów



Zaznacz akapity dokumentu, w których chcesz dokonać ręcznego dzielenia wyrazów. Jeżeli chcesz dokonać ręcznego dzielenia w całym dokumencie, to upewnij się, że nie zaznaczyłeś ˃BEOFHP fragmentu tekstu.

Z menu dzielenia wyrazów wybierz opcję Ręczne. Word rozpocznie analizę dokumentu pod kątem występowania możliwych miejsc podziałów wyrazów.

Po znalezieniu wyrazu, który powinien zostać podzielony, na ekranie pojawi się okno dialogowe z wybranym wyrazem i zaznaczonymi proponowanymi miejscami podziału. Jeżeli zgadzasz się na wstawienie łącznika w miejscu zaproponowanym przez Worda, naciśnij przycisk Tak. Jeżeli wybierzesz przycisk Nie, to Word przeformatuje akapit tak, że wybrany wyraz pozostanie w całości (nie zostanie podzielony). Jeżeli wybierzesz przycisk Anuluj, proces ręcznego dzielenia wyrazów zostanie zakończony (podziały wprowadzone wcześniej zostaną zachowane).

2 3

1



Jeżeli chcesz wymusić inny sposób podzielenia wyrazów i wstawić łącznik w innym miejscu niż sugerowane, użyj klawiszy strzałek do przeniesienia punktu wstawiania w wybrane miejsce, a następnie naciśnij przycisk Tak.

i

Aby szybko włączyć opcję ręcznego dzielenia wyrazów, skorzystaj z sekwencji klawiszy lewy Alt, A, D, R.

!

Jeżeli dokonasz ręcznego dzielenia wyrazów, a następnie dokument zostanie poddany edycji, to w tekście zostaną zachowane tylko te wprowadzone ręcznie podziały, które po przeformatowaniu dokumentu wystąpią na końcu wiersza — Word nie będzie ponownie dzielił wyrazów w dokumencie (dopóty, dopóki kolejny raz nie uruchomisz ręcznego dzielenia wyrazów lub dopóki nie włączysz mechanizmu automatycznego dzielenia wyrazów).

131

132

Formatowanie akapitów

t
Podczas edycji dokumentu możesz samodzielnie określić potencjalne miejsca, w których

i

dany wyraz może zostać podzielony. W tym celu należy zastosować tzw. łączniki opcjonalne, które powodują podzielenie wyrazu lub fragmentu tylko w sytuacji, gdy wystąpi na końcu wiersza. Jeżeli dany wyraz lub fragment wystąpi na początku lub w środku wiersza, łącznik opcjonalny nie pojawi się w wydrukowanym dokumencie. Aby wstawić taki łącznik w danym wyrazie, ustaw punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz wstawić łącznik opcjonalny, a następnie naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Minus.

t
Jeżeli podczas edycji chcesz uniemożliwić podzielenie jakiegoś wyrazu (np. wyrazu dwuczłonowego), to skorzystaj z tzw. łącznika nierozdzielającego, powodującego utrzymanie w całości wyrazu, numeru lub fragmentu, w których taki łącznik występuje (np. MSDOS lub numer 555-0123), w przypadku gdy taki wyraz, numer lub fragment wystąpi na samym końcu wiersza. Aby to zrobić, ustaw w danym wyrazie punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz wstawić łącznik nierozdzielający, a następnie naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+Minus.

7ZRU]HQLHREUDPRZDQLDVWURQ\GRNXPHQWX W wielu publikacjach często spotykasz się z różnymi rodzajami obramowań strony. Obramowania można dodać do dowolnego boku lub wszystkich boków wybranej strony dokumentu. Obramowania dodawane do stron mogą mieć rozmaite style linii i kolory, możesz również skorzystać z dużej liczby dostępnych obramowań rysunkowych. Obramowania można dodawać do stron, tekstu, tabel i komórek tabel, obiektów graficznych i obrazów. 'RGDZDQLHREUDPRZDQLDGRSRV]F]HJöOQ\FKVWURQGRNXPHQWX

Aby dodać obramowanie strony do edytowanego dokumentu, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 2. 1

3

4

2

5



W grupie poleceń Tło strony odszukaj i kliknij polecenie Obramowania strony.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Obramowanie i cieniowanie.

Formatowanie akapitów



Po lewej stronie okna znajdziesz zestaw predefiniowanych obramowań strony: t
Opcja Brak — Powoduje wyłączenie obramowania strony (jeżeli takie zostało wcześniej utworzone). t
Opcja Ramka — Powoduje utworzenie dookoła strony domyślnego obramowania. t
Opcja Cień — Powoduje utworzenie dookoła strony obramowania ze stylizowanym cieniem. t
Opcja 3-W — Powoduje utworzenie dookoła strony stylizowanego obramowania trójwymiarowego. t
Opcja Niestandardowe — Umożliwia utworzenie własnego, dopasowanego do specyficznych potrzeb obramowania strony.

Wybierz jedną z opcji i po prostu naciśnij przycisk OK. Word utworzy odpowiednie obramowanie strony.

i

Aby szybko przywołać na ekran okno Obramowanie i cieniowanie, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 2, B.

=PLDQDURG]DMXREUDPRZDQLDVWURQ\

Jeżeli chcesz dopasować obramowanie strony do własnych potrzeb, postępuj w następujący sposób:

Przywołaj na ekran okno Obramowanie i cieniowanie. 1 4 2

3 5



Z listy Styl wybierz rodzaj linii, który chcesz zastosować do obrysowania strony. Do dyspozycji masz ponad dwadzieścia różnych rodzajów linii, a aby je zobaczyć, przewiń listę Styl za pomocą suwaka znajdującego się po jej prawej stronie.

133

134

Formatowanie akapitów



Rozwiń listę Szerokość i wybierz szerokość linii. Zauważ, że dla każdego rodzaju linii możesz dobierać szerokość indywidualnie.

W sekcji Ustawienie, zawierającej kilka predefiniowanych sposobów obramowania, wybierz opcję Ramka.

Gdyby teraz nacisnąć przycisk OK, Word utworzyłby ramkę w niewielkiej odległości od krawędzi strony. Jeżeli chcesz zmienić ustawienie ramki, tak aby była rysowana po marginesach strony, kliknij przycisk Opcje….

6

i



Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje obramowania i cieniowania zawierające kilka dodatkowych opcji rysowania obramowań strony. Odszukaj i rozwiń listę Mierzone od, a następnie wybierz z niej opcję Tekst. Wybranie tej opcji powoduje, że położenie obramowania strony będzie mierzone nie od krawędzi strony, a od marginesów tekstu. Teraz w górnej części okna, w sekcji Margines, wpisz odpowiednie wartości odległości obramowania od tekstu i naciśnij przycisk OK, co spowoduje powrót do okna Obramowanie i cieniowanie. Aby zakończyć, ponownie naciśnij przycisk OK. Gotowe! Word doda wybrane obramowanie do Twojej strony.

Jeżeli chcesz zobaczyć obramowanie strony w pełnej krasie, przejdź na kartę WIDOK, a  następnie w grupie poleceń Powiększenie wybierz polecenie Jedna strona (zamiast tego możesz również nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, O, 1). Aby powrócić do normalnego widoku strony, wybierz polecenie 100% lub Szerokość strony.

2

1

3

8VXZDQLHREUDPRZDQLDVWURQ\

Teraz zapewne zapytasz, jak usunąć obramowanie strony. No cóż, okazuje się, że nie jest to żaden problem -. Po prostu przywołaj na ekran okno Obramowanie i cieniowanie (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 2, B), w sekcji Ustawienie wybierz opcję Brak, a następnie naciśnij przycisk OK. To wszystko! Word automatycznie usunie ramkę ze strony.

Formatowanie akapitów

7ZRU]HQLHREUDPRZDQLDDNDSLWX Obramowanie akapitu jest świetnym sposobem na zwrócenie uwagi potencjalnego czytelnika na konkretny fragment dokumentu. Tworzenie obrysowanego akapitu jest niemal identyczne jak tworzenie obrysu strony, a różnica polega na tym, że po przywołaniu na ekran okna Obramowanie i cieniowanie przechodzisz na kartę OBRAMOWANIE. Okienko wygląda bardzo znajomo — większość opcji jest identyczna jak w przypadku tworzenia obramowania strony. Rozwiązanie takie z jednej strony upraszcza obsługę programu (unifikacja opcji obrysu strony i akapitu bądź tekstu), z drugiej jednak strony początkujący użytkownicy mogą mieć pewne kłopoty z nawigacją między tymi dwoma zakładkami. Poniżej zobaczysz, jak utworzyć obramowanie akapitu. Jak wygląda obramowanie akapitu w praktyce? Na przykład tak, jak na poniższym przykładzie:

W jaki sposób osiągnąć taki efekt? Jak zwykle dowiesz się po wykonaniu poniższych poleceń:

Ustaw kursor w obrębie akapitu, który chcesz obrysować. 2. Przywołaj na ekran okno Obramowanie i cieniowanie, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 2, B.

Przejdź na kartę OBRAMOWANIE.

Z listy Styl wybierz rodzaj linii, który chcesz zastosować do obrysowania akapitu. Do dyspozycji masz ponad dwadzieścia różnych rodzajów linii, a aby je zobaczyć, przewiń listę Styl za pomocą suwaka znajdującego się po jej prawej stronie.

Rozwiń listę Szerokość i wybierz grubość linii.

135

136

Formatowanie akapitów



W kolumnie Ustawienie, zawierającej kilka predefiniowanych sposobów obramowania, wybierz opcję Ramka.

Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Word dodał obrys do Twojego akapitu. Jeżeli nie są Ci potrzebne bardzo wymyślne ramki dookoła akapitu, to najszybszą metodą utworzenia ramki jest ustawienie kursora wewnątrz akapitu, wybranie listy Krawędzie zewnętrzne, znajdującej się w grupie poleceń Akapit karty NARZĘDZIA GŁÓWNE, i następnie wybranie z niej opcji Krawędzie zewnętrzne. Word utworzy wtedy obramowanie oparte na ustawieniach domyślnych. (Aby szybko dodać obramowanie do zaznaczonego akapitu, możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, B, O, E). Zwróć uwagę, że za pomocą tej metody możesz również dodawać obramowania na wybranych krawędziach akapitu.

1 2

i 4

3

=PLDQDNRORUXWïDDNDSLWX Innym sposobem wyróżniania akapitów czy też, ogólnie, fragmentów tekstu jest zmiana koloru tła. Przypuśćmy na przykład, że tworzysz formularz, który później będzie wypełniany ręcznie. W takim przypadku, aby ułatwić jego uzupełnianie, możesz w polach, które trzeba uzupełnić, zmienić kolor tła na przykład na szary, a wtedy na pewno będą one bardziej widoczne i trudniej się będzie pomylić! W jaki sposób można zmienić kolor tła akapitu? Oczywiście nie jest to w żaden sposób skomplikowane zadanie, a jego efekt końcowy może wyglądać na przykład tak, jak to zostało zaprezentowane na poniższym rysunku:

Formatowanie akapitów

Aby zmienić kolor tła akapitu, wykonaj poniższe polecenia:

Zaznacz akapit (akapity), którego kolor tła chcesz zmienić.

Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 2. 2

3

4 1

5

6



W grupie poleceń Tło strony odszukaj i kliknij przycisk Obramowania stron.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Obramowanie i cieniowanie. Przejdź na kartę CIENIOWANIE.

W sekcji Wypełnienie odszukaj i zaznacz żądany kolor tła dla wybranych wcześniej akapitów. Jeżeli standardowy zestaw kolorów Ci nie wystarczy, to z menu kolorów wybierz polecenie Więcej kolorów. Na ekranie pojawi się wtedy opisywane już wcześniej okno dialogowe Kolory, skąd możesz wybrać dodatkowe kolory.

Po wybraniu żądanego koloru tła akapitu naciśnij przycisk OK.

137

138

Formatowanie akapitów

i

Aby szybko zmieniać cieniowanie w tabeli, akapicie lub wybranym tekście, możesz skorzystać bezpośrednio z polecenia Cieniowanie znajdującego się w grupie poleceń Akapit karty NARZĘDZIA GŁÓWNE. Aby tego dokonać, ustaw kursor w obrębie modyfikowanego akapitu (bądź zaznacz wybrane akapity), a następnie przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE i z grupy Akapit wybierz polecenie Cieniowanie. Następnie z listy kolorów wybierz żądany kolor, klikając go lewym przyciskiem myszki. Zwróć uwagę, że jeżeli przytrzymasz wskaźnik myszki przez chwilę nieruchomo na danym kolorze, to Word automatycznie zmieni kolor tła zaznaczonego akapitu, dzięki czemu możesz sprawdzić, czy dany kolor odpowiada Twoim wymaganiom. Aby szybko wyświetlić na ekranie listę kolorów, możesz po zaznaczeniu akapitów nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, E, I.

1 2 3 4

i

Podczas dobierania koloru tła danego fragmentu Twojego tekstu zawsze pamiętaj o tym, jakiej jakości drukarką dysponujesz. Przy słabszych drukarkach może się zdarzyć, że choć na ekranie dany zestaw (kolor tła – kolor czcionki) wygląda dobrze, to na wydruku będzie po prostu nieczytelny. Tak naprawdę efekt końcowy zależy głównie od drukarki, więc najlepiej będzie, jak po prostu przeprowadzisz wcześniej kilka eksperymentów…

8VXZDQLHFLHQLRZDQLDWïDDNDSLWX

Jeżeli zmienisz zdanie i zechcesz usunąć cieniowanie tła akapitu, to poniżej znajdziesz kilka przydatnych wskazówek: t
Aby usunąć cieniowanie z tabeli, kliknij gdziekolwiek w jej obszarze, a następnie zaznacz tylko wybrane komórki wraz ze znacznikiem końca komórki… t
Aby usunąć cieniowanie z akapitu, kliknij gdziekolwiek w tym akapicie… t
Aby usunąć cieniowanie z wybranego fragmentu tekstu, zaznacz ten fragment… …a następnie przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE i z grupy Akapit wybierz polecenie Cieniowanie. Następnie z listy kolorów wybierz polecenie Brak koloru.

i

Aby szybko usunąć cieniowanie tła akapitu, ustaw kursor w danym akapicie (bądź zaznacz wybrane akapity), a następnie naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, E, I, B.

Formatowanie akapitów

:\UöĝQLDQLHWïDIUDJPHQWöZWHNVWX

Oprócz mechanizmów opisanych powyżej Word jest wyposażony również w bardzo sympatyczne narzędzie działające na podobieństwo kolorowego markera, jakiego zwykle używa się do wyróżniania fragmentów dokumentu — ów komputerowy marker także umożliwia wyróżnienie koloru tła wybranych fragmentów tekstu. Aby z niego skorzystać, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

W grupie poleceń Czcionka odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki ikonę Kolor wyróżnienia tekstu. Znajdujący się na dole ikony kolorowy prostokąt określa aktualnie wybrany kolor wyróżniania. Jeżeli chcesz go zmienić, kliknij lewym przyciskiem myszki małą czarną strzałkę umieszczoną z prawej strony ikony, a na ekranie pojawi się wtedy lista kolorów dostępnych dla naszego markera. 1 2

4 3



Zauważ, że po wybraniu żądanego koloru (lub zaakceptowaniu koloru domyślnego) kształt wskaźnika myszki zmienił się na .

Zaznacz wybrane fragmenty tekstu, klikając i przeciągając myszką (możesz je zaznaczać kolejno, jeden po drugim).

Aby wyłączyć wyróżnianie, ponownie kliknij ikonę Kolor wyróżnienia tekstu bądź po prostu naciśnij klawisz Esc.

i

Aby szybko przywołać marker na ekran, możesz po prostu nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, O, O.

139

140

Formatowanie akapitów

Aby usunąć wyróżnienie, zaznacz wyróżniony wcześniej fragment tekstu, kliknij go prawym przyciskiem myszy, rozwiń menu kolorów wyróżnienia i wybierz opcję Brak koloru (lub naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, O, O, B.

2

i 3

1

Aby szybko wyróżnić fragment tekstu, możesz również skorzystać z polecenia Kolor wyróżnienia tekstu znajdującego się na minipasku narzędzi.

Zaznacz fragment tekstu, który chcesz wyróżnić.

Kliknij zaznaczony tekst prawym przyciskiem myszy. Na ekranie pojawi się minipasek narzędzi i menu podręczne.

2

1

3

4



Odszukaj przycisk Kolor wyróżnienia tekstu. Znajdujący się na dole ikony kolorowy prostokąt określa aktualnie wybrany kolor wyróżniania. Jeżeli chcesz go zmienić, kliknij lewym przyciskiem myszki małą czarną strzałkę umieszczoną z prawej strony ikony, a na ekranie pojawi się wtedy lista kolorów dostępnych dla naszego markera.

Kliknij wybrany kolor wyróżnienia. Gotowe!

:VWDZLDQLHLQLFMDïXDNDSLWX Czy przypominasz sobie stare wydania książek, w których pierwsza litera pierwszego akapitu każdego kolejnego rozdziału była kilkakrotnie większa i przepięknie stylizowana? Word umożliwia bardzo łatwe dodawanie do akapitu powiększonej lub ozdobnej pierwszej litery (tzw. inicjału). Co prawda okazji do zastosowania takiego wodotry-

Formatowanie akapitów

sku z pewnością nie będziesz mieć zbyt wiele, jednak warto się dowiedzieć, w jaki sposób można sobie coś takiego zafundować w dokumencie.

Ustaw punkt wstawiania (kursor) wewnątrz akapitu, w którym chcesz umieścić inicjał, a następnie przejdź na kartę WSTAWIANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V.

W grupie poleceń Tekst odszukaj i naciśnij przycisk Inicjał. 1 2 3 4



Na ekranie pojawi się lista, z której możesz wybrać jedną z trzech dostępnych opcji: t
Brak — Powoduje usunięcie inicjału z bieżącego akapitu (jeżeli oczywiście taki inicjał został wcześniej utworzony). t
Wpuszczony — Powoduje utworzenie inicjału wpuszczonego w tekst akapitu.

t
Na marginesie — Powoduje utworzenie inicjału umieszczonego na marginesie dokumentu.



Zwróć uwagę, że jeżeli przez chwilę przytrzymasz wskaźnik myszki nieruchomo na danej opcji, to Word automatycznie utworzy dany inicjał w tekście i będziesz mógł się przekonać, czy spełnia on Twoje wymagania. Po wybraniu żądanego rodzaju inicjału Word utworzy go w danym akapicie.

141

142

Formatowanie akapitów



Jeżeli nie jesteś zadowolony z otrzymanych rezultatów, wybierz z listy polecenie Opcje inicjału.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Inicjał, w którym możesz ustawić następujące opcje inicjałów: t
W sekcji Położenie możesz wybrać rodzaj tworzonego inicjału. t
Za pomocą listy Czcionka możesz wybrać krój czcionki, jakiego chcesz użyć do utworzenia inicjału. t
Opcja Wysokość w wierszach umożliwia zdefiniowanie żądanej wysokości inicjału, wyrażonej w liczbie wierszy akapitu (np. domyślna wartość 3 oznacza, że inicjał będzie miał wysokość równą trzem normalnym wierszom danego akapitu). t
Opcja Odległość od tekstu umożliwia zdefiniowanie odległości, w jakiej inicjał zostanie umieszczony od właściwego tekstu akapitu. Domyślnie odległość ta wynosi 0 cm.

Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej chwili możesz się cieszyć inicjałem rozpoczynającym dany akapit Twojego dokumentu.

i

Jeżeli chcesz usunąć inicjał z danego akapitu, to ustaw kursor w jego obrębie i z listy Inicjał wybierz opcję Brak.

.RSLRZDQLHIRUPDWRZDQLDF]\OLMalarz formatów Niezależnie od tego, czy formatujesz dokument bezpośrednio, czy też wykorzystujesz style, Word daje Ci do dyspozycji jeszcze jedno bardzo przydatne narzędzie — o niezbyt fortunnej nazwie Malarz formatów. Mechanizm malarza formatów (zwanego czasem mechanizmem szybkiego formatowania, którą to nazwę osobiście wolę i bardzo żałuję, że jakoś nie chce się przyjąć…) umożliwia przenoszenie sposobu formatowania określonego fragmentu tekstu na inny obszar, w którym powinien być zastosowany identyczny sposób formatowania. Za pomocą szybkiego formatowania można kopiować zarówno podstawowe formatowanie tekstu, takie jak krój i rozmiar czcionki oraz atrybuty (pogrubienie, kursywa itp.), jak i formatowanie wynikające z zastosowanego w obszarze źródłowym stylu (z samym stylem włącznie). Jak korzystać z tego narzędzia? Określenie „mechanizm szybkiego formatowania” sugeruje, że nie może to być operacja skomplikowana — i tak też jest w istocie. Całą procedurę można w zasadzie sprowadzić do kilku następujących kroków:

Formatowanie akapitów



Zaznacz fragment tekstu, którego sposób formatowania chcesz skopiować w innym miejscu dokumentu.

Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1.

Włącz mechanizm szybkiego formatowania (czy, jak kto woli, hm, malarza formatów…), klikając lewym przyciskiem myszki ikonę Malarz formatów znajdującą się w grupie poleceń Schowek.

Zwróć uwagę na fakt, że wskaźnik myszki zmienił kształt reprezentujący malarza formatów. 2

3 4 1

5



Kliknij bądź zaznacz fragment tekstu, do którego chcesz skopiować sposób formatowania. Gotowe! Całą resztą zajmie się już Word.

i

Opisany powyżej mechanizm formatowania z całą pewnością zasługuje na określenie „szybki”, jednak poniżej podajemy kilka przydatnych sztuczek, które mogą spowodować, że będzie on jeszcze szybszy: t
Zwróć uwagę, że mechanizm szybkiego formatowania automatycznie wyłącza się po jednokrotnym użyciu. Jeżeli chcesz przenieść źródłowy sposób formatowania do kilku różnych miejsc edytowanego dokumentu, to dwukrotnie kliknij ikonę Malarz formatów — mechanizm ten pozostanie wtedy włączony tak długo, aż ponownie nie klikniesz tej ikony bądź dopóki nie naciśniesz klawisza Esc. t
Jeżeli chcesz skopiować format źródłowy na pojedyncze słowo, po prostu kliknij je lewym przyciskiem myszki. t
Jeżeli chcesz skopiować format źródłowy na wybrany fragment tekstu, po prostu go zaznacz. t
Jeżeli nie lubisz korzystać z przycisków na paskach narzędzi bądź też źródłowy obszar formatowania jest dosyć znacznie oddalony od obszaru docelowego, możesz skorzystać z kombinacji klawiszy Ctrl+Shift+C oraz Ctrl+Shift+V. Tak, to nie przypadek, że mogą się one kojarzyć ze standardowymi kombinacjami klawiszy służącymi do kopiowania i wklejania — naciśnięcie pierwszej kombinacji powoduje zapamiętanie sposobu formatowania zaznaczonego obszaru bądź obszaru, w którym obecnie znajduje się kursor, natomiast druga kombinacja powoduje wklejenie sposobu formatowania w obszarze docelowym. Jak to działa w praktyce? Bardzo podobnie do standardowego mechanizmu malarza formatów: zaznacz obszar tekstu, którego sposób formatowania chcesz skopiować w innym miejscu, następnie naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+C, zaznacz fragment tekstu, do którego chcesz skopiować sposób formatowania, i naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+V. Gotowe!

143

144

Dodawanie nagłówków i stopek

6NUöW\NODZLV]RZHZ\NRU]\VW\ZDQHSRGF]DVIRUPDWRZDQLDDNDSLWöZ W poniższej tabeli przedstawiono skróty klawiszowe, jakie najczęściej wykorzystywane są podczas bezpośredniego formatowania akapitów. "CZy ustawić pojedyncze odstępy ustawić podwójne odstępy ustawić odstęp 1,5 wiersza przed akapitem dodać lub usunąć odstęp jednowierszowy wyrównać akapit do środka wyrównać akapit do lewej i prawej wyrównać akapit do lewej wyrównać akapit do prawej wciąć akapit z lewej usunąć wcięcie akapitu z lewej utworzyć wysunięcie zlikwidować wysunięcie skopiować formatowanie z tekstu wkleić tylko formatowanie

/BDJʯOJK Ctrl+1 Ctrl+2 Ctrl+5 Ctrl+0 Ctrl+E Ctrl+J Ctrl+L Ctrl+R Ctrl+M Ctrl+Shift+M Ctrl+T Ctrl+Shift+T Ctrl+Shift+C Ctrl+Shift+V

'RGDZDQLHQDJïöZNöZLVWRSHN W sprawie nazywania nagłówków nagłówkami i stopek stopkami w programach do edycji tekstu napisano już wiele dzieł i stoczono mnóstwo potyczek słownych. I to wszystko z jednego, dość prozaicznego powodu: z bardzo profesjonalnego punktu widzenia nagłówek powinniśmy (hmm...) nazywać QBHJOʇ
HØSOʇ, natomiast stopkę — QBHJOʇ
EPMOʇ (według definicji paginy są to elementy tekstu drukowane nad i pod obszarem tekstu, a co więcej, z reguły powtarzają się na każdej stronie dokumentu, czyli są tym czymś co przeciętnemu użytkownikowi edytora tekstu — niekoniecznie Worda — kojarzy się właśnie z nagłówkiem i stopką…). Ale cóż, przyzwyczajenie to druga natura człowieka, i jeżeli ktoś przywykł do nazywania paginy górnej nagłówkiem, a paginy dolnej stopką, to dlaczego zmuszać go do zmiany poglądów w imię idei? Bądźmy zatem tolerancyjni i zobaczmy, w jaki sposób w Wordzie można wstawić nagłówek i stopkę -.

7ZRU]HQLHQDJïöZNDOXEVWRSNL W nagłówku lub stopce możesz umieścić dowolny tekst, wstawić tabelkę, elementy graficzne itd. i będą one automatycznie powielane na kolejnych stronach dokumentu. Zazwyczaj umieszcza się tam również informacje takie, jak bieżący numer strony, liczba stron dokumentu, data utworzenia dokumentu itp.

Dodawanie nagłówków i stopek

Word 2013 ma całkiem sporą galerię gotowych do użycia wbudowanych nagłówków i stopek, które możesz wstawić do dokumentu za pomocą dosłownie kilku prostych kliknięć. :VWDZLDQLHQDJïöZND

Aby wstawić nagłówek, wykonaj polecenia przedstawione poniżej:

Przejdź na kartę WSTAWIANIE (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V).

Rozwiń listę Nagłówek, znajdującą się w grupie poleceń Nagłówek i stopka.

Wybierz z listy żądany szablon nagłówka. 1

2

3



Wybrany nagłówek pojawi się w edytowanym dokumencie. Teraz wystarczy już tylko uzupełnić brakujące informacje i gotowe!

Po wstawieniu nagłówka lub stopki na Wstążce pojawia się dodatkowa karta poleceń — PROJEKTOWANIE, zawierająca szereg narzędzi i opcji do pracy z nagłówkami i stopkami. 5

4

6

145

146

Dodawanie nagłówków i stopek



Aby zakończyć edycję nagłówka i powrócić do edycji tekstu, naciśnij przycisk Zamknij nagłówek i stopkę, znajdujący się na karcie PROJEKTOWANIE w grupie poleceń Zamykanie (zamiast tego możesz po prostu dwukrotnie kliknąć dowolne miejsce w obszarze dokumentu poza obszarem nagłówka). Przykładowy wygląd dokumentu z utworzonym nagłówkiem przedstawiono poniżej.

Jeżeli nie chcesz korzystać z gotowych szablonów i zamiast tego wolisz utworzyć swój własny nagłówek, możesz po prostu dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszy na stronie w obszarze nagłówka. Word wejdzie do trybu edycji nagłówka i na ekranie pojawi się dokładnie taki sam zestaw narzędzi jak w przypadku tworzenia nagłówka wybranego z galerii. Po zakończeniu edycji nagłówka naciśnij przycisk Zamknij nagłówek i stopkę lub po prostu dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy w dokumencie poza obszarem nagłówka.

i Aby po zakończeniu tworzenia własnego nagłówka przejść do tworzenia stopki, naciśnij przycisk Przejdź do stopki, znajdujący się na karcie PROJEKTOWANIE w grupie opcji Nawigacja.

Dodawanie nagłówków i stopek

:VWDZLDQLHVWRSNL

Aby wstawić stopkę, wykonaj polecenia przedstawione poniżej:

Przejdź na kartę WSTAWIANIE (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V).

Rozwiń listę Stopka, znajdującą się w grupie poleceń Nagłówek i stopka.

Wybierz z listy żądany szablon nagłówka. 1 2

3



Wybrana stopka pojawi się w edytowanym dokumencie. Teraz wystarczy już tylko uzupełnić brakujące informacje i gotowe!

4



Aby zakończyć edycję stopki i powrócić do edycji tekstu, naciśnij przycisk Zamknij nagłówek i stopkę (zamiast tego możesz po prostu dwukrotnie kliknąć dowolne miejsce w obszarze dokumentu poza obszarem stopki). Jeżeli chcesz szybko utworzyć swoją własną stopkę, dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy w obszarze stopki. Word wejdzie do trybu edycji stopki i na ekranie pojawi się dokładnie taki sam zestaw narzędzi jak w przypadku tworzenia stopki wybranej z galerii. Po zakończeniu edycji naciśnij przycisk Zamknij nagłówek i stopkę lub po prostu dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy w dokumencie poza obszarem stopki.

i

Aby po zakończeniu tworzenia własnego nagłówka przejść do tworzenia nagłówka, naciśnij przycisk Przejdź do nagłówka, znajdujący się na karcie PROJEKTOWANIE w grupie opcji Nawigacja.

147

148

Dodawanie nagłówków i stopek

!

Kiedy tworzysz bądź modyfikujesz nagłówek lub stopkę, Word automatycznie wprowadza takie zmiany na wszystkich stronach dokumentu lub danej sekcji. Kiedy usuwasz nagłówek lub stopkę, Word automatycznie usuwa taki element ze wszystkich stron dokumentu lub sekcji.

0RG\ğNDFMDQDJïöZNDOXEVWRSNL Aby zmienić istniejący nagłówek lub stopkę, postępuj w podobny sposób jak podczas ich tworzenia.

Dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy obszar nagłówka lub stopki, w których chcesz dokonać modyfikacji (zamiast tego możesz również przejść na kartę WSTAWIANIE, nacisnąć przycisk Nagłówek lub Stopka i z menu galerii wybrać polecenie Edytuj nagłówek lub Edytuj stopkę). Word wejdzie do trybu edycji nagłówka lub stopki, a na Wstążce pojawi się dodatkowa karta PROJEKTOWANIE.

Dokonaj niezbędnych zmian nagłówka lub stopki. Na przykład możesz zmienić treść nagłówka, czcionkę i układ tekstu, wstawić lub zmienić elementy graficzne, dodać pole wskazujące liczbę stron dokumentu czy datę jego utworzenia.

Jeżeli po zakończeniu chcesz zmienić nagłówek lub stopkę w kolejnej sekcji dokumentu, naciśnij jeden z przycisków Poprzedni lub Następny znajdujących się na karcie Projektowanie w grupie opcji Nawigacja. 3

4



Jeżeli zakończyłeś już modyfikację nagłówków i stopek i chcesz powrócić do edycji dokumentu, naciśnij przycisk Zamknij nagłówek i stopkę (zamiast tego możesz po prostu dwukrotnie kliknąć lewym przyciskiem myszy dokument poza obszarem nagłówka lub stopki). Wskazówka Podczas tworzenia lub edycji nagłówka lub stopki główny obszar dokumentu jest niedostępny i zostaje wyróżniony nieco przygaszonymi kolorami. Po zakończeniu edycji i powrocie do dokumentu sytuacja się odwraca: przygaszone zostają obszary nagłówków i stopek. Dzięki takiemu rozwiązaniu możesz szybko się zorientować, które elementy należą do nagłówka i stopki, a które do głównej części dokumentu. Jeżeli chcesz, aby podczas edycji nagłówka czy stopki treść dokumentu nie była widoczna, usuń zaznaczenie opcji Pokaż tekst dokumentu, znajdującej się na karcie PROJEKTOWANIE w grupie Opcje.

i

Dodawanie nagłówków i stopek

8VXZDQLHQDJïöZNDOXEVWRSNL Usuwanie nagłówków lub stopek jest operacją prostą. Aby się o tym przekonać, wykonaj polecenia opisane poniżej:

Otwórz dokument, z którego chcesz usunąć nagłówek lub stopkę.

Dwukrotnie kliknij obszar nagłówka lub stopki, które chcesz usunąć. Word wejdzie w tryb edycji nagłówka lub stopki, a na Wstążce, w grupie Narzędzia nagłówków i stopek, pojawi się karta PROJEKTOWANIE.

Zaznacz tekst lub elementy graficzne, które chcesz usunąć (możesz również zaznaczyć cały obszar nagłówka lub stopki) i naciśnij klawisz Delete. Zamiast tego możesz również nacisnąć przycisk Nagłówek lub Stopka i z menu wybrać polecenie odpowiednio Usuń nagłówek lub Usuń stopkę. Gotowe!

3 2

7ZRU]HQLHUöĝQ\FKQDJïöZNöZGODVWURQSDU]\VW\FKLQLHSDU]\VW\FK W niektórych sytuacjach możliwość tworzenia różnych nagłówków i stopek dla stron parzystych i nieparzystych może być bardzo przydatna. Doskonałym przykładem takich dokumentów mogą być książki, broszury czy inne tego typu wydawnictwa, gdzie na przykład w nagłówku stron nieparzystych znajduje się tytuł dokumentu i rozdziału, a w nagłówku stron parzystych — nazwisko autora dzieła. Podobnie może to wyglądać w sytuacji, kiedy chcemy, aby na pierwszej stronie dokumentu znajdował się inny nagłówek lub inna stopka (a najczęściej nie ma ich tam wcale).

149

150

Dodawanie nagłówków i stopek

Aby utworzyć takie nagłówki lub stopki, wykonaj polecenia opisane poniżej:

Przejdź na pierwszą stronę edytowanego dokumentu.

Dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy obszar nagłówka lub stopki, w których chcesz dokonać modyfikacji (zamiast tego możesz również przejść na kartę WSTAWIANIE, nacisnąć przycisk Nagłówek lub Stopka i z menu galerii wybrać polecenie Edytuj nagłówek lub Edytuj stopkę). Word wejdzie do trybu edycji nagłówka lub stopki, a na Wstążce pojawi się dodatkowa karta PROJEKTOWANIE.

Jeżeli chcesz utworzyć inny nagłówek lub stopkę na pierwszej stronie dokumentu, zaznacz opcję Inne na pierwszej stronie, znajdującą się w grupie Opcje na karcie PROJEKTOWANIE. Word wyróżni nagłówek (stopkę) pierwszej strony odpowiednim znacznikiem. 3



Utwórz odpowiedni nagłówek i stopkę na pierwszej stronie dokumentu, a następnie naciśnij przycisk Następny. Word przejdzie do edycji nagłówka pozostałych stron, wyróżniając to odpowiednim znacznikiem. 4



Po zakończeniu tworzenia nagłówków i stopek naciśnij przycisk Zamknij nagłówek i stopkę.

Jeżeli chcesz utworzyć inne nagłówki i stopki na stronach parzystych i nieparzystych, zaznacz opcję Inne na stronach parzystych i nieparzystych. Word wejdzie do trybu edycji nagłówków (stopek), wyróżniając je odpowiednim znacznikiem.

Dodawanie nagłówków i stopek

6



Utwórz nagłówek dla stron nieparzystych, naciśnij przycisk Następny i utwórz nagłówek dla stron parzystych. Jeżeli chcesz utworzyć stopki dla odpowiednich stron, możesz przejść do edycji stopki, naciskając przycisk Przejdź do stopki.

Po zakończeniu tworzenia nagłówków i stopek naciśnij przycisk Zamknij nagłówek i stopkę.

i

Jeżeli Twój dokument dzieli się na wiele sekcji, możesz utworzyć nagłówki i stopki dla stron parzystych i nieparzystych dla każdej sekcji z osobna lub po prostu możesz użyć tego samego zestawu nagłówków i stopek dla wszystkich sekcji dokumentu. Pamiętaj, że nagłówki, stopki i numery stron są wyświetlane tylko w widokach Układ wydruku oraz Tryb odczytu. W pozostałych widokach takie elementy nie są widoczne.

151

152

ľ)RUPDWSOLNöZ0LFURVRIW2IğFH ľ2WZLHUDQLHGRNXPHQWöZ ľ=DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZ ľ2FKURQDGRNXPHQWöZ

4

Zarządzanie plikami — otwieranie, zapisywanie i ochrona dokumentów )RUPDWSOLNöZ0LFURVRIW2IğFH Programy pakietu Microsoft Office 2013 używają plików opartych na tym samym formacie XML, który został wprowadzony w pakiecie Microsoft Office 2007 i jest też stosowany w wersji 2010. Rozszerzenia nazw plików pakietu 2013 mają dodatkową, czwartą literę — do rozszerzeń znanych z wersji Office 97 – 2003 dodawany jest przyrostek x lub m. Przyrostek x oznacza plik XML bez makr, a przyrostek m — plik XML zawierający makra. Domyślnie Word 2013 zapisuje dokumenty z rozszerzeniem .docx. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku szablonów, główna część rozszerzenia pozostała bowiem taka sama, ale teraz ma przyrostek x lub m. Poniżej przedstawiamy zestawienie domyślnych rozszerzeń nazw dokumentów w formacie XML programu Word 2013: t
t
t
t


.docx — dokument programu Word. .docm — dokument z obsługą makr. .dotx — szablon dokumentu programu Word. .dotm — szablon z obsługą makr.

154

Otwieranie dokumentów

Jakie są zalety formatów plików XML pakietu Office w porównaniu do formatu plików używanych w wersjach Office 97 – 2003? Poniżej przedstawimy tylko kilka z nich: t
Mniejsze rozmiary plików — Nowe pliki są automatycznie kompresowane przy użyciu technologii zip, dzięki czemu w niektórych przypadkach mogą być nawet o 75% mniejsze. Otwarcie pliku powoduje jego automatyczne rozpakowanie, a zapisanie — automatyczne spakowanie. t
Modułowa struktura plików — Umożliwia skuteczniejsze odzyskiwanie uszkodzonych plików. Pliki mogą być otwierane, nawet jeśli składnik wewnątrz pliku (np. wykres lub tabela) jest uszkodzony. t
Lepsza integracja i współdziałanie z innymi programami — Zastosowanie formatu XML pakietu Office 2013 oznacza możliwość zapisywania dokumentów, arkuszy, prezentacji i formularzy w formacie pliku XML, który jest dostępny do użytku i licencjonowany dla każdego bez żadnych opłat. Do otwarcia i edytowania pliku pakietu Office wystarczy jedynie narzędzie do kompresji plików w formacie ZIP i dowolna aplikacja obsługująca XML. Oczywiście Word 2013 nadal może odczytywać i zapisywać dokumenty w formacie binarnym (.doc) używanym przez wcześniejsze wersje pakietu, jak również w wielu innych formatach.

2WZLHUDQLHGRNXPHQWöZ Otwieranie dokumentów, jakkolwiek może się wydawać czynnością dosyć banalną, to jednak kryje w sobie całkiem sporo często zaskakujących możliwości. Word umożliwia otwieranie dokumentów znajdujących się na dyskach lokalnych, na dyskach sieciowych dostępnych poprzez LAN oraz w zasobach dostępnych w internecie. Dokumenty mogą być otwierane do edycji w normalnym trybie, jako kopie oryginalnego dokumentu (cecha bardzo przydatna w sytuacji, gdy tworzymy wiele różnych, ale podobnych do siebie dokumentów) lub w trybie tylko do odczytu (jeżeli zależy nam na tym, aby oryginalny dokument nie uległ modyfikacji). Lektura niniejszego podrozdziału pozwoli Ci zapoznać się z wieloma złożonymi właściwościami z pozoru nieskomplikowanej operacji otwierania dokumentów.

2WZLHUDQLHRVWDWQLRHG\WRZDQ\FKGRNXPHQWöZ Bardzo często się zdarza, że chcesz wrócić do ostatnio edytowanego dokumentu. Aby skrócić czas wyszukiwania, Microsoft Word 2013 domyślnie zapamiętuje listę nazw zawierającą do 50 ostatnio edytowanych dokumentów, które można w bardzo prosty sposób ponownie otworzyć. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia:

Otwieranie dokumentów



Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P.

Z menu wybierz polecenie Otwórz.

Kliknij opcję Ostatnio używane dokumenty.

Na liście znajdującej się po prawej stronie okna odszukaj i dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy nazwę dokumentu, który chcesz otworzyć.

2

3 4

i

Aby szybko przywołać na ekran listę ostatnio używanych dokumentów, możesz po prostu nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+O.

Jeżeli otworzysz więcej dokumentów, niż może się zmieścić na liście niedawno używanych, to najstarsze wpisy zostaną z niej automatycznie usunięte, tak aby zrobić miejsce dla nowych dokumentów. W razie potrzeby możesz jednak zachować wybrane dokumenty na dłużej. Zwróć uwagę, że na liście po prawej stronie nazwy każdego z dokumentów znajduje się ikona pinezki reprezentująca polecenie Przypnij ten element do listy. Aby przypiąć dokument do listy, po prostu kliknij tę ikonę lewym przyciskiem myszki (zwróć uwagę, że jej kształt zmienił się na ).

i

155

156

Otwieranie dokumentów

Jak już wspominaliśmy wcześniej, Microsoft Word 2013 może wyświetlać listę zawierającą do 50 niedawno edytowanych dokumentów, jednak domyślnie wyświetlana jest lista tylko 25 plików. W jaki sposób można to zmienić? Jak zwykle okazuje się, że nie jest to wcale takie trudne.

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.

W lewej części okna odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki kategorię Zaawansowane. 1 2 3

4



W prawej części okna odszukaj w sekcji Wyświetlanie opcję Pokaż tę liczbę niedawno używanych dokumentów, a następnie wpisz w jej polu żądaną liczbę plików (przy modyfikacji pola możesz się posłużyć widocznymi obok strzałkami).



Naciśnij przycisk OK. Gotowe!

i

Aby szybko przywołać na ekran okno opcji programu Word, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B.

2WZLHUDQLHGRNXPHQWöZ]G\VNXORNDOQHJR Zwyczajne otwarcie dokumentu przechowywanego gdzieś na dysku twardym nie jest wcale skomplikowane. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P.

Z menu wybierz polecenie Otwórz.

Na ekranie pojawi się ekran Otwórz widoku Backstage.

Otwieranie dokumentów



Jeżeli dokumentu, który masz zamiar otworzyć, nie ma na liście Ostatnio używane Dokumenty, kliknij opcję Komputer.

Kliknij nazwę jednego z ostatnio używanych folderów lub naciśnij przycisk Przeglądaj. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Otwieranie.

Z lewej strony okna znajdziesz skróty do lokalizacji, w których najczęściej przechowywane są dokumenty programu Word. Domyślnie program szuka dokumentów w folderze Dokumenty. Aby wybrać inną lokalizację, kliknij jej nazwę lewym przyciskiem myszki.

Na liście plików w wybranym folderze odszukaj i zaznacz wybrany do otwarcia plik, klikając jego nazwę lewym przyciskiem myszki.

Naciśnij przycisk Otwórz bądź dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki wybraną nazwę pliku, a wówczas dokument zostanie otwarty w oknie edytora Word. 3 2 5

4

6

7

8



Zwróć uwagę, że po otwarciu dokumentu jego nazwa pojawia się na pasku tytułowym edytora.

i

Jeżeli chcesz szybko przywołać na ekran okno dialogowe Otwieranie, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+F12.

157

158

Otwieranie dokumentów

2WZLHUDQLHGRNXPHQWöZXWZRU]RQ\FK ZHZF]HĂQLHMV]\FKZHUVMDFK:RUGD Jak już wspominaliśmy wcześniej, Word 2013 zapisuje swoje dokumenty w nowym formacie plików, opartym na formacie XML, co w niczym nie zmienia faktu, że bez problemu można za jego pomocą otwierać i edytować dokumenty utworzone we wcześniejszych wersjach programu. Ponieważ domyślny format zapisu dokumentów edytora Word 2013 (jak również 2007 i 2010) jest oparty na formacie XML i diametralnie inny niż w wersjach 97 – 2003, podczas otwierania i edytowania dokumentów utworzonych w poprzednich wersjach Word 2013 używa tzw. trybu zgodności. Otwarcie dokumentu w tym trybie jest sygnalizowane odpowiednią informacją wyświetlaną na pasku tytułowym aplikacji — co ciekawe, dzieje się tak nawet w przypadku, kiedy otwierasz dokumenty utworzone w edytorach Word 2007 lub Word 2010.

Praca w trybie zgodności powoduje, że zachowana zostaje możliwość otwierania, edytowania i zapisywania dokumentów programu Word 97 – 2003, ale niektóre nowe funkcje programu Word 2013 nie są dostępne. .RQZHUVMDGRNXPHQWöZHG\WRUöZ:RUGļGRIRUPDWX:RUGD

W razie potrzeby możesz dokonać konwersji dokumentu zapisanego w formacie Word 97 – 2003 do nowego formatu Worda 2013. Aby tego dokonać, przejdź po otwarciu dokumentu w trybie zgodności na kartę PLIK, z menu wybierz polecenie Informacje, a następnie naciśnij przycisk Konwertuj. 1 2

Na ekranie pojawi się okno dialogowe z informacją o potencjalnych skutkach takiej operacji. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz ją wykonać, naciśnij przycisk OK. Jeżeli masz jakieś wątpliwości, to po prostu naciśnij przycisk Anuluj.

Otwieranie dokumentów

=DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZHG\WRUöZ:RUGļZIRUPDFLH:RUGD

Inną metodą zmiany formatu dokumentu jest po prostu skorzystanie z polecenia Zapisz jako i zapisanie dokumentu w nowym formacie Worda 2013. Aby tego dokonać, wykonaj polecenia przedstawione poniżej:

Otwórz wybrany dokument, a następnie przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P.

Z menu wybierz polecenie Zapisz jako.

Kliknij opcję Komputer.

Kliknij lewym przyciskiem myszy nazwę jednego z ostatnio używanych folderów lub naciśnij przycisk Przeglądaj.

2

3

4

6



Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisywanie jako.

5

7



W polu Nazwa pliku wpisz nazwę dokumentu (możesz pozostawić oryginalną nazwę pliku).

Rozwiń listę Zapisz jako typ i wybierz opcję Dokument programu Word.



Naciśnij przycisk Zapisz. Na ekranie pojawi się okno dialogowe z informacją o skutkach przeprowadzenia takiej operacji. Aby kontynuować, naciśnij przycisk OK. Gotowe! Word zapisze dokument w nowym formacie.

i

Aby szybko przywołać na ekran okno dialogowe Zapisywanie jako, naciśnij klawisz F12.

159

160

Otwieranie dokumentów

2WZLHUDQLHGRNXPHQWXMDNRNRSLLGRNXPHQWXRU\JLQDOQHJR Otwieranie dokumentu jako kopii dokumentu oryginalnego może się bardzo przydać w przypadku, kiedy na przykład zaistnieje potrzeba utworzenia nowego dokumentu na obraz i podobieństwo już istniejącego, a różniącego się od oryginału tylko jakimiś detalami czy niewielkimi zmianami. Aby otworzyć dokument jako kopię oryginału, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P.

Z menu wybierz polecenie Otwórz.

Na ekranie pojawi się ekran Otwórz widoku Backstage.

Kliknij opcję Komputer.

Kliknij nazwę jednego z ostatnio używanych folderów lub naciśnij przycisk Przeglądaj. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Otwieranie.

Na liście plików w wybranym folderze odszukaj i zaznacz wybrany do otwarcia plik, klikając jego nazwę lewym przyciskiem myszki. 5



Naciśnij strzałkę znajdującą się tuż obok przycisku Otwórz. Na ekranie pojawi się menu podręczne przycisku Otwórz.

6



Na liście menu podręcznego odszukaj i wybierz polecenie Otwórz jako kopię.

7 8

!



Word otworzy dokument i na pasku tytułowym okna wyświetli informację, że został on otwarty jako kopia.

Jeżeli otwierasz dokument jako kopię dokumentu istniejącego, to podczas otwierania Word utworzy fizyczną kopię dokumentu oryginalnego i zapisze ją w tym samym folderze.

Otwieranie dokumentów

2WZLHUDQLHGRNXPHQWXW\ONRGRRGF]\WX Jeżeli nie chcesz, aby oryginalny dokument był w jakikolwiek sposób modyfikowany, to musisz go otworzyć w trybie tylko do odczytu. Tryb tylko do odczytu pozwala wprawdzie na modyfikację otwartego dokumentu, ale aby zachować wprowadzone poprawki, musisz zapisać dokument pod inną nazwą. Aby otworzyć dokument w takim trybie, postępuj zgodnie z poniższą instrukcją:

Przywołaj na ekran okno dialogowe Otwieranie, np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+F12. 1



Odszukaj i zaznacz wybrany dokument.

Naciśnij strzałkę znajdującą się tuż obok przycisku Otwórz. Na ekranie pojawi się menu podręczne przycisku Otwórz.

2



Na liście menu podręcznego odszukaj i wybierz polecenie Otwórz tylko do odczytu.

3

4



Word otworzy dokument i na pasku tytułowym okna wyświetli informację, że został on otwarty w trybie tylko do odczytu. Zwróć uwagę, że domyślnie dokumenty przeznaczone tylko do odczytu są otwierane w nowym widoku Tryb odczytu, który został zoptymalizowany pod kątem ułatwienia czytania dokumentu. W tym trybie Wstążka zostaje zredukowana do zaledwie trzech poleceń: PLIK, NARZĘDZIA i WIDOK, a dodatkowo przy lewej i prawej krawędzi strony pojawiają się przyciski nawigacji, umożliwiające przechodzenie odpowiednio do poprzedniej 5 i do następ6 nej strony czytanego dokumentu. Przycisk Poprzednia strona

Przycisk Następna strona

161

162

Otwieranie dokumentów



Aby powrócić do trybu edycji dokumentu, z menu WIDOK wybierz polecenie Edytuj dokument.

i

Aby zapisać zmiany w pliku otwartym w trybie tylko do odczytu, naciśnij klawisz F12 (na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisywanie jako) i zachowaj dokument, nadając mu nową nazwę. Jeżeli spróbujesz zapisać go pod oryginalną nazwą, na ekranie pojawi się okno dialogowe z informacją, że taka operacja nie jest możliwa.

2G]\VNLZDQLHWHNVWX]XV]NRG]RQHJRGRNXPHQWX Podczas pracy z komputerem zawsze może się zdarzyć sytuacja, w której dokument ulegnie uszkodzeniu (np. w czasie niespodziewanej awarii komputera podczas otwierania pliku). Zazwyczaj Word całkiem dobrze radzi sobie w takich sytuacjach i dzięki wbudowanemu mechanizmowi automatycznego odzyskiwania plików wychodzi bez szwanku z wielu opresji. Problemem może być sytuacja, kiedy awarii ulegnie dysk komputera i część dokumentów Worda zostanie uszkodzona bądź otrzymasz uszkodzony plik jako załącznik do wiadomości poczty elektronicznej. Ratunkiem w takiej sytuacji może być specjalny konwerter plików służący do odzyskiwania tekstu z uszkodzonego dokumentu — Word automatycznie korzysta z tego konwertera do odtwarzania dokumentów po awarii, natomiast użytkownik może skorzystać z niego w dowolnej chwili. Załóżmy zatem, że jeden z Twoich dokumentów z takiego czy innego powodu uległ uszkodzeniu. Aby odzyskać jego zawartość, wykonaj poniższą procedurę: 1



Przywołaj na ekran okno dialogowe Otwieranie, np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+F12.

3 2



Rozwiń listę Pliki typu, a następnie wybierz z niej opcję Odzyskaj tekst z dowolnego pliku.

Odszukaj i zaznacz wybrany, uszkodzony dokument.

Naciśnij przycisk Otwórz. Gotowe! Word otworzy wybrany plik i spróbuje odzyskać z niego tekst.

Otwieranie dokumentów

!

Powyższa procedura umożliwia odzyskanie tekstu z pliku dowolnego typu (oczywiście jeżeli zastosujemy opisany konwerter do plików binarnych, np. typu *.jpg czy *.exe, to zazwyczaj uzyskane efekty, choć z pewnością spektakularne, nie będą jednak zbyt użyteczne…).

i

Konwerter Odzyskaj tekst z dowolnego pliku (*.*) może być instalowany opcjonalnie — jeżeli nie znajdziesz go na liście Pliki typu, to doinstaluj go za pomocą programu instalacyjnego pakietu Microsoft Office.

Aby odzyskać uszkodzony dokument programu Word, możesz również skorzystać z innej metody: 1



Przywołaj na ekran okno dialogowe Otwieranie, np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+F12.

Odszukaj i zaznacz wybrany, uszkodzony dokument. 2 3

4



Naciśnij małą strzałkę znajdującą się po prawej stronie przycisku Otwórz.

Na ekranie rozwinie się lista dodatkowych opcji polecenia Otwórz. Wybierz opcję Otwórz i napraw.

Opisane powyżej metody odzyskiwania uszkodzonych dokumentów w wielu przypadkach doskonale się sprawdzają i umożliwiają zaoszczędzenie wielu godzin pracy. Pamiętaj jednak, że odzyskanie dokumentu nie zawsze będzie możliwe i czasami trzeba będzie się pogodzić z utratą jego części bądź nawet całości. Rozwiązanie? Zawsze pamiętaj o tworzeniu kopii zapasowych najważniejszych dokumentów!

163

164

Zapisywanie dokumentów

=DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZ Przygotowanie dokumentu — niezależnie od jego treści, wyglądu, stopnia skomplikowania czy nawet umiejętności użytkownika obsługującego edytor tekstu — nie byłoby warte wysiłku i zachodu, gdyby nie istniała możliwość zapisania takiego dokumentu na dysku w celu późniejszego wykorzystania. Wynika stąd prosty wniosek, że zapisywanie dokumentu na dysku, jakkolwiek nie byłoby proste, urasta do rangi jednej z najważniejszych operacji wykonywanych podczas pracy nie tylko z edytorem tekstu, ale niemal z każdym innym programem użytkowym. Często początkujący użytkownik Worda zadaje sobie pytanie, kiedy powinien zapisać dokument: zaraz na początku, po rozpoczęciu edycji, a potem na końcu, po zakończeniu edycji, czy też wystarczy tylko raz — po zakończeniu? Na to pytanie, jak i na wiele innych, nie ma jednoznacznej odpowiedzi, gdyż praktycznie nie ma takiej siły, która potrafiłaby zmusić użytkownika do zapisywania dokumentu w ściśle określonych sytuacjach. Do bardzo dobrych nawyków należy jednak zapisywanie dokumentu zaraz po rozpoczęciu edycji (co w przypadku nowego dokumentu wiąże się z nadaniem mu nazwy), zapisywanie co jakiś czas w trakcie edycji (tak na wszelki wypadek) oraz oczywiście zapisanie dokumentu po zakończeniu edycji. W niniejszym podrozdziale przedstawimy kilka zarówno podstawowych, jak i tych bardziej zaawansowanych sposobów zapisywania dokumentów na dysku, a także omówimy zagadnienia związane z automatycznym tworzeniem kopii zapisywanych plików oraz automatycznym zapisywaniem informacji umożliwiających odtworzenie zawartości edytowanego pliku w przypadku niespodziewanej awarii komputera.

=DVDG\QDGDZDQLDQD]ZGRNXPHQWRP:RUGD Nadając nazwy swoim dokumentom, nie musisz już stosować starej konwencji 8.3 (czy w ogóle ktoś ją jeszcze pamięta?) — maksymalna długość tzw. kwalifikowanej nazwy pliku, obejmującej nazwę serwera (opcjonalnie), literę identyfikującą dysk, ścieżkę folderu i nazwę pliku, wynosi 255 znaków (tak naprawdę nie jest to ograniczenie edytora Microsoft Word 2013, ale systemu plików używanego w rodzinie systemów Windows — 95/98/Me/NT/2000/ XP/Vista/Windows7). Stosowanie takich długich, opisowych nazw dokumentów zdecydowanie zarówno ułatwia ich odszukiwanie wśród setek innych dokumentów na dysku, jak i umożliwia szybkie zorientowanie się w zawartości (np. zupełnie poprawną nazwą dokumentu jest Moje wrażenia z pierwszej podróży dookoła świata). W nazwach plików nie jest dozwolone stosowanie następujących znaków: kreski ułamkowej (/), kreski ułamkowej odwróconej (\), znaku większości (>), znaku mniejszości (<), gwiazdki (*), kropki (.), znaku zapytania (?), znaku cudzysłowu („), kreski pionowej (|), dwukropka (:) i średnika (;).

Zapisywanie dokumentów

=DOHFDQHPLHMVFDSU]HFKRZ\ZDQLDGRNXPHQWöZQDG\VNX Domyślnie Word 2013 przechowuje tworzone dokumenty w folderze roboczym o nazwie Dokumenty. W tym momencie zapewne zapytasz, czy koniecznie musisz przechowywać dokumenty w tym folderze. Oczywiście, że nie! Jest to po prostu miejsce, które Word sugeruje jako domyślną lokalizację docelową zapisywanego dokumentu. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby podczas zapisu zmienić ten folder i zapisać dokument w dowolnie wybranym innym katalogu. Na dłuższą metę jednak każdorazowa zmiana folderu docelowego podczas zapisywania nowego dokumentu może być nieco uciążliwa. W takiej sytuacji znacznie lepiej będzie po prostu zmienić lokalizację folderu docelowego. Aby to zrobić, wykonaj polecenia przedstawione poniżej:

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.

W lewej części okna odszukaj i zaznacz kategorię Zaawansowane.

W prawej części okna odszukaj sekcję Ogólne i naciśnij przycisk Lokalizacje plików.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Lokalizacje plików. 1



Z listy Typy plików wybierz Dokumenty.

2 4 3

5

6 7



Naciśnij przycisk Modyfikuj. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Modyfikuj położenie. Odszukaj i zaznacz folder, który od tej pory będzie pełnił rolę domyślnego folderu dla dokumentów.



Naciskaj przycisk OK w kolejnych oknach. Gotowe! Od tej pory za każdym razem, kiedy zechcesz zapisać nowy dokument, Word będzie automatycznie sugerował zapis w wybranym przez Ciebie powyżej folderze. Ostrzeżenie Uwaga! Jeżeli nie jesteś pewny swojego postępowania, to raczej unikaj zmian lokalizacji folderów dla pozostałych typów plików — nieprzemyślana modyfikacja tych parametrów może spowodować pewne perturbacje w pracy Worda, np. niedostępność niektórych narzędzi czy szablonów.

!

165

166

Zapisywanie dokumentów

3LHUZV]H]DSLV\ZDQLHGRNXPHQWX Jeżeli jeszcze do tej pory nie zapisałeś edytowanego dokumentu na dysku, to najwyższy czas tak właśnie postąpić (nawiasem mówiąc, do bardzo dobrych nawyków należy zapisywanie dokumentu niemal natychmiast po jego utworzeniu, bez zważania na to, że nie zawiera on jeszcze żadnej treści). Aby zapisać dokument na dysku komputera, wykonaj następujące polecenia:

Naciśnij przycisk Zapisz znajdujący się na pasku Szybki dostęp.

1



Na ekranie pojawi się ekran Zapisz jako widoku Backstage.

Jeżeli chcesz zapisać dokument w chmurze, na dysku SkyDrive1, dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszy opcję Usługa SkyDrive, zaloguj się na swoje konto i postępuj według instrukcji pojawiających się na ekranie.


2 3

4 5



Jeżeli chcesz zapisać dokument w jednym z ostatnio używanych folderów, kliknij opcję Komputer, a następnie kliknij nazwę wybranego folderu.

Jeżeli chcesz zapisać dokument w innym folderze, naciśnij przycisk Przeglądaj.




Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisywanie jako.

Przejdź do folderu, w którym chcesz zapisać dokument, a następnie w polu Nazwa pliku wpisz nazwę, jaką chcesz nadać edytowanemu dokumentowi. (Pamiętaj o długich nazwach! W naszym przykładzie dokument nosi nazwę Moje pierwsze kroki z edytorem Word 2013).


1

Więcej szczegółowych informacji na temat usługi SkyDrive znajdziesz na stronie http://windows.microsoft. com/pl-pl/skydrive/download.

Zapisywanie dokumentów

6



Naciśnij przycisk Zapisz lub po prostu naciśnij klawisz Enter. Jeżeli wcześniej nie zmieniłeś domyślnej lokalizacji zapisywanych dokumentów, to edytowany dokument zostanie umieszczony w folderze Dokumenty. Gotowe!

7

8

i

Aby po zapisaniu zamknąć dokument, przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i wybierz z menu polecenie Zamknij (zamiast tego możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, P, M lub po prostu kombinację klawiszy Ctrl+W). Jeżeli do tej pory nie zapisałeś dokumentu, Word przed zamknięciem zapyta, czy chcesz go zapisać.

Jeżeli chcesz kolejny raz zapisać dokument, któremu nadałeś już wcześniej nazwę (czyli który został wcześniej co najmniej raz zapisany na dysku), to najprostszym rozwiązaniem będzie po prostu naciśnięcie kombinacji klawiszy Ctrl+S. Jeżeli jednak to Cię nie satysfakcjonuje, możesz również skorzystać z jednego z kilku innych sposobów: t
Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Zapisz. t
Naciśnij kombinację klawiszy Shift+F12. t
Naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, 1. Niezależnie od tego, który sposób wybierzesz, efekt będzie zawsze ten sam: Twój dokument zostanie zapisany na dysku. Wskazówka Podczas pracy z dokumentami pamiętaj o jednej prostej zasadzie: zapisuj dokument za każdym razem, kiedy robisz nawet króciutką przerwę w pracy. Korzystając z faktu, że zapisanie dokumentu wymaga jedynie naciśnięcia kombinacji klawiszy Ctrl+S, staraj się postępować zgodnie ze znanym powiedzeniem: „Każda okazja jest dobra!”. Myślisz nad kolejnym zdaniem tekstu — w międzyczasie naciśnij Ctrl+S. Idziesz po kawę — wcześniej naciśnij Ctrl+S. Sięgasz po telefon — OK, ale zanim to zrobisz, naciśnij Ctrl+S. Dowolny inny powód — naciśnij Ctrl+S… Takie postępowanie z pewnością niejednokrotnie umożliwi Ci uniknięcie wielu stresów związanych z awarią komputera, niespodziewanym zanikiem zasilania czy też złośliwym zawieszeniem się komputera (a z czystej praktyki wynika, że taka awaria następuje niemal zawsze w najmniej odpowiednim momencie).

i

167

168

Zapisywanie dokumentów

=DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZZLQQ\FKIRUPDWDFK Word jest naprawdę znakomitym edytorem tekstu, ale mimo to nie należy oczekiwać, że wszyscy użytkownicy edytorów tekstu na świecie z dnia na dzień zaczną go używać. Z każdą kolejną edycją pakietu Microsoft Office grono użytkowników będących w posiadaniu Worda zdecydowanie się powiększa, ale nie zawsze natychmiastowa migracja do nowej wersji jest uzasadniona ekonomicznie (zwłaszcza w przypadku dużych użytkowników korporacyjnych, gdzie licencje są liczone w setkach czy tysiącach). Na szczęście Microsoft Word 2013 potrafi zapisywać dokumenty w wielu różnych formatach, dzięki czemu użytkownicy wcześniejszych wersji edytora Word oraz wielu innych edytorów tekstu mogą korzystać z takich dokumentów. =DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZGODZF]HĂQLHMV]\FKZHUVML:RUGD

Domyślny format dokumentów edytora Microsoft Word 2013 (pliki w formacie XML z rozszerzeniami .docx i .docm) nie jest obsługiwany przez wcześniejsze wersje Worda, oczywiście z wyjątkiem wersji 2007 i 2010. Aby utworzyć dokument, który będzie mógł być używany we wcześniejszej wersji, musisz go zapisać, korzystając z tzw. trybu zgodności. Zastosowanie trybu zgodności gwarantuje, że żadna z nowych lub udoskonalonych funkcji programu Microsoft Word 2013 nie będzie dostępna podczas pracy z dokumentem, dzięki czemu osoby używające wcześniejszych wersji Worda zachowają pełne możliwości edycji. Brzmi to bardzo groźnie, ale w praktyce w zasadzie sprowadza się do zapisania nowego dokumentu w formacie programu Word 97 – 2003. Aby tego dokonać, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1

3



Utwórz nowy dokument, a następnie naciśnij klawisz F12, aby przywołać na ekran okno dialogowe Zapisywanie jako.

Rozwiń listę Zapisz jako typ i wybierz z niej opcję Dokument programu Word 97-2003. 2



W polu Nazwa pliku wpisz nazwę dokumentu.

Zapisywanie dokumentów



Naciśnij przycisk Zapisz. Gotowe! Word zapisze dokument w trybie zgodności z poprzednimi wersjami pakietu Office.



Zwróć uwagę, że na pasku tytułowym okna edytora Word obok nazwy dokumentu pojawiła się informacja, że dokument został zapisany w trybie zgodności. Podczas pracy w trybie zgodności niektóre funkcje Worda 2013 nie będą dostępne lub ich funkcjonalność zostanie mocno ograniczona. Poniżej przedstawiamy listę najważniejszych zmian:

i

t
t
t
t
t


Marginesy — dostępne są tylko tabulatory bezwzględne. Kolory motywu — niedostępne w trybie zgodności. Czcionki motywu — niedostępne w trybie zgodności. Efekty motywu — niedostępne w trybie zgodności. SmartArt — w trybie zgodności dostępny jest tylko ograniczony zestaw typów diagramów.

t
Równania — niedostępne w trybie zgodności.

=DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZGODLQQ\FKHG\WRUöZWHNVWX

Pomimo ogromnej wręcz popularności na Wordzie świat się nie kończy i od czasu do czasu możesz się spotkać z potrzebą przygotowania dokumentu dla osoby, która korzysta np. z programu Microsoft Works lub innego edytora tekstu. W takiej sytuacji musisz podczas zapisywania dokumentu użyć odpowiedniego filtra (konwertera), który dokona określonych modyfikacji zapisywanego dokumentu. Aby zagwarantować poprawne wyświetlanie dokumentów w innych edytorach tekstu, nieobsługiwane elementy formatowania zostaną usunięte i zastąpione przez inne, które są obsługiwane poprawnie (co oczywiście może mieć pewien, czasami dosyć znaczny, wpływ na docelowy wygląd dokumentu). W razie potrzeby możesz również zapisać dokument w jednym z popularnych formatów uniwersalnych, takich jak np. .rtf (ang. Rich Text Format), który jest obsługiwany przez wiele programów. Aby tego dokonać, postępuj w następujący sposób:

169

170

Zapisywanie dokumentów



Przygotuj dokument, a następnie przywołaj na ekran okno dialogowe Zapisywanie jako, naciskając klawisz F12.

1



Rozwiń listę Zapisz jako typ i wybierz z niej żądany format dokumentu, np. Tekst sformatowany RTF.

2



W polu Nazwa pliku wpisz żądaną nazwę dokumentu i naciśnij przycisk Zapisz lub po prostu naciśnij klawisz Enter. Gotowe! Dokument zostanie zapisany w wybranym formacie.

Pamiętaj, że inne formaty plików mogą nie obsługiwać pewnych sposobów formatowania tekstu, które są normalnie dostępne dla programu Microsoft Word 2013. Gdy Twój dokument zapisany w powyższy sposób zostanie otwarty w innym edytorze, wówczas może się okazać, że tekst wygląda trochę (a czasami nawet bardzo…) inaczej niż w Wordzie 2013!

!

=PLDQDGRP\ĂOQHJRIRUPDWX]DSLV\ZDQ\FKGRNXPHQWöZ

Co jednak należałoby uczynić w sytuacji, kiedy przyjdzie nam przygotować dziesięć, dwadzieścia czy też pięćdziesiąt dokumentów, które musimy zapisać na przykład w formacie edytora Word 97 – 2003? Zmiana domyślnego formatu każdorazowo przed zapisem kolejnego dokumentu może być dosyć uciążliwa, więc aby uniknąć niepotrzebnego stresu, możesz po prostu zmienić domyślny format, w jakim Word 2013 będzie zapisywał pliki. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia: 1 2



Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.

3

4



W lewej części okna odszukaj i wybierz kategorię Zapisywanie.

Zapisywanie dokumentów



W prawej części okna odszukaj sekcję Zapisywanie dokumentów i rozwiń listę Zapisz pliki w tym formacie, a następnie wybierz z listy żądany format pliku, który od tej pory będzie nowym domyślnym formatem pliku Twojego edytora Word 2013.

Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej pory wszystkie edytowane dokumenty będą zapisywane w wybranym formacie.

i

Powyższe ustawienia dotyczą jedynie nowo tworzonych dokumentów — Word domyślnie zapisuje istniejące dokumenty zawsze w takim samym formacie, w jakim zostały pierwotnie utworzone.

Od czasu do czasu może się zdarzyć, że na liście rozwijanej Zapisz jako typ okna dialogowego Zapisz jako nie znajdziesz odpowiedniego konwertera dla formatu pliku, w jakim chcesz zapisać swój dokument. Co należy uczynić w takiej sytuacji?

i

t
Po pierwsze, sprawdź, czy odpowiedni konwerter jest dostępny na nośniku instalacyjnym pakietu Office 2013, nie wszystkie bowiem konwertery są instalowane domyślnie podczas instalacji pakietu Microsoft Office 2013.

t
Po drugie, dodatkowe konwertery możesz pobrać bezpośrednio z witryny internetowej Office Online (http://office.microsoft.com).

=DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZZIRUPDWDFK3')L;36

Wychodząc naprzeciw potrzebom szerokiej rzeszy użytkowników pakietu Office 2013, firma Microsoft umożliwiła zapisywanie dokumentów w dwóch dodatkowych formatach, a mianowicie PDF2 i XPS3. Aby tego dokonać, postępuj w następujący sposób:

Przygotuj dokument, a następnie przywołaj na ekran okno dialogowe Zapisywanie jako, naciskając klawisz F12.

Rozwiń listę Zapisz jako typ i wybierz z niej żądany format dokumentu, np. PDF lub Dokument XPS.

2

PDF (ang. Portable Document Format) jest formatem plików służącym do prezentacji, przenoszenia i drukowania treści tekstowo-graficznych, stworzonym i promowanym przez firmę Adobe Systems. Dokument w formacie PDF zachowuje swój format podczas wyświetlania w trybie online lub drukowania, a danych zawartych w pliku nie można w prosty sposób zmieniać. Pełna specyfikacja formatu PDF jest dostępna dla każdego zainteresowanego pod adresem http://partners.adobe.com/public/developer/pdf/index_reference.html.

3

XPS (ang. XML Paper Specification) to format pliku będący opracowanym przez firmę Microsoft „konkurentem” formatu PDF. Więcej informacji na temat formatu XPS znajdziesz na stronie http://www.microsoft. com/whdc/xps/default.mspx.

171

172

Zapisywanie dokumentów

1



W polu Nazwa pliku wpisz żądaną nazwę dokumentu i naciśnij przycisk Zapisz lub po prostu naciśnij klawisz Enter. Gotowe! Dokument zostanie zapisany w wybranym formacie. 2

=DSLV\ZDQLHLQIRUPDFMLSRWU]HEQ\FKGRRG]\VNDQLDGRNXPHQWX Microsoft Word 2013 umożliwia włączenie mechanizmu automatycznego zapisywania informacji o zmianach w dokumencie, co umożliwia odtworzenie ich w przypadku wystąpienia awarii zasilania, zawieszenia się komputera lub po prostu w sytuacji, kiedy Word najzwyczajniej w świecie się zbuntuje i odmówi posłuszeństwa… W przypadku, gdy komputer się zawiesi (nie będzie reagował na zewnętrzne polecenia), uniemożliwiając zapisanie otwartych plików, wówczas po ponownym uruchomieniu Worda odtworzone pliki zostaną automatycznie otwarte. Zawarta w nich informacja będzie odzwierciedlała stan dokumentu zapisany ostatnim razem przez funkcję Zapisz informacje Autoodzyskiwania co. Działanie tej funkcji nie jest jednak równoważne z regularnym zapisywaniem dokumentu i w żaden sposób nie zwalnia Cię z konieczności zapisywania pliku — jest to po prostu coś w rodzaju ostatniej deski ratunku w przypadku nieprzewidzianej awarii systemu, możliwości dającej przynajmniej nadzieję na odzyskanie większości utraconego dokumentu. Mechanizm Autoodzyskiwanie jest domyślnie włączony, a interwał zapisu danych jest ustawiony na 10 minut. Aby zmienić domyślne ustawienia, wykonaj następujące polecenia:

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.

W lewej części okna odszukaj i zaznacz kategorię Zapisywanie.

Zapisywanie dokumentów

1 2



W prawej części okna odszukaj sekcję Zapisywanie dokumentów i w polu Zapisz informacje Autoodzyskiwania co ustaw żądany interwał.

3



Naciśnij przycisk OK.

4

Po zaznaczeniu pola wyboru Zapisz informacje Autoodzyskiwania co zmiany dokonane w dokumentach są zapisywane w specjalnych plikach odtwarzania. Widocznym efektem działania tego mechanizmu jest regularne pojawianie się informacji o zapisywaniu pliku autoodzyskiwania na pasku stanu (zgodnie z ustawionym interwałem czasowym). Działanie funkcji autoodzyskiwania nie jest równoznaczne z regularnym zapisywaniem plików, gdyż pliki odtwarzania są usuwane w momencie, gdy zamkniesz lub zapiszesz dokument. Jednak w przypadku wystąpienia przerwy w zasilaniu lub w sytuacji, gdy należy ponownie uruchomić komputer bez możliwości uprzedniego zapisania lub zamknięcia edytowanych dokumentów, pliki odtwarzania nadal istnieją. Po ponownym uruchomieniu Worda proces odtwarzania plików jest inicjowany automatycznie. Gdy proces odzyskiwania dokumentów się zakończy, wówczas w specjalnym okienku na ekranie pojawia się lista plików, które udało się Wordowi odzyskać, co daje Ci szansę na ich zapisanie w spójnej postaci. Oczywiście w razie potrzeby możesz zrezygnować z zapisania odtworzonego pliku (plików) i wtedy jest on usuwany. $XWRPDW\F]QH]DSLV\ZDQLHNRSLL]DSDVRZHMGRNXPHQWX

Opisany w poprzednim punkcie mechanizm automatycznego zapisywania informacji niezbędnych do odzyskania pliku z pewnością pozwoli Ci wielokrotnie uniknąć niepotrzebnych stresów związanych z awariami komputera i niebezpieczeństwem utraty zawartości dokumentów, które nie zostały jeszcze zapisane podczas edycji lub po jej zakończeniu — niestety, będzie on całkowicie nieprzydatny, jeżeli błąd (lub działanie mające

173

174

Zapisywanie dokumentów

podobny skutek) będzie leżał po Twojej stronie. Brzmi enigmatycznie? Już spieszę z wyjaśnieniem. Wyobraź sobie następującą sytuację: jest późne piątkowe popołudnie i właśnie pracujesz nad dużym opracowaniem dotyczącym superważnego-i-niesamowicie-wspaniałego-odkrycia będącego ostatnim osiągnięciem Twojej firmy. Tuż przed Twoim wyjściem wchodzi szef i stwierdza, że ostatnie 50 stron dokumentu nie będzie już potrzebne, w związku z czym należy je usunąć. OK, na wszelki wypadek się upewniasz, czy na pewno szef tego chce, następnie zaznaczasz owe 50 stron, usuwasz je, zapisujesz dokument, po czym wyłączasz komputer i w poczuciu dobrze wykonanego obowiązku wychodzisz do domu. W poniedziałek, po wspaniałym weekendzie w górach, pojawiasz się w pracy i niemal jeszcze w drzwiach otrzymujesz od szefa informację, że jednak zmienił zdanie i owe nieszczęsne 50 stron musi się jednak w dokumencie znaleźć. Odpalasz Worda, otwierasz dokument, rzucasz nań krytycznym okiem i z przerażeniem stwierdzasz, że… No właśnie. Po wprowadzeniu dowolnych zmian do treści dokumentu, zapisaniu go i zamknięciu niestety znika jakakolwiek możliwość automatycznego wycofania wprowadzonych modyfikacji — i właśnie w takiej sytuacji z pomocą przychodzi mechanizm automatycznego tworzenia kopii zapasowej zapisywanego dokumentu. Aby z niego skorzystać, wykonaj następujące operacje:

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 1



W lewej części okna odszukaj i zaznacz kategorię Zaawansowane.

3 2



W prawej części okna odszukaj sekcję Zapisywanie i włącz opcję Zawsze twórz kopię zapasową.

Naciśnij przycisk OK. 4

Od tej chwili podczas każdej operacji zapisu dokumentu na dysku (z wyjątkiem sytuacji, w której dokument jest zapisywany po raz pierwszy) poprzednio istniejąca wersja zostanie zapisana pod nazwą Kopia zapasowa XXXX.wbk, gdzie XXXX odpowiada nazwie dokumentu oryginalnego, a dopiero po tym zostanie zapisana bieżąca kopia dokumentu. Każda nowo utworzona kopia zapasowa zastępuje poprzednią kopię zapasową. Kopia zapasowa jest zapisywana w tym samym folderze co oryginał pliku.

Zapisywanie dokumentów

Dzięki takiemu rozwiązaniu w każdej chwili posiadasz zarówno bieżącą, jak i poprzednią wersję dokumentu. Stąd przy zastosowaniu mechanizmu automatycznego tworzenia kopii zapasowej odtworzenie wspomnianych wcześniej 50 stron opracowania nie stanowiłoby większego problemu. Opisany powyżej mechanizm to kolejna deska ratunku w sytuacji awaryjnej. Najlepszym zabezpieczeniem jest jednak mimo wszystko regularne zapisywanie edytowanych dokumentów i regularne tworzenie kopii bezpieczeństwa danych przechowywanych na Twoich dyskach.

i

=DSLV\ZDQLHGRNXPHQWöZZWOH Podczas pracy z dużymi dokumentami proces zapisu dokumentu na dysk może trwać nawet do kilku minut (w praktyce dużo zależy od komputera, którego używasz, oraz oczywiście od rozmiarów pliku). Aby kontynuować pracę podczas zapisywania dokumentu, należy włączyć opcję zapisywania w tle. Musisz przy tym pamiętać, że zapisywanie w tle wiąże się ze zwiększonym zapotrzebowaniem na zasoby systemu, jeżeli więc konieczne jest oszczędne wykorzystywanie zasobów systemowych, to opcja ta powinna pozostać wyłączona (aczkolwiek biorąc pod uwagę coraz większą moc obliczeniową współczesnych pecetów, operacja zapisu w tle stała się już chyba bardziej standardem niż luksusem). Niemniej jednak jeżeli chcesz włączyć bądź wyłączyć ten mechanizm, postępuj następująco: 1



Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.

2 3

4



W lewej części okna odszukaj i zaznacz kategorię Zaawansowane.



W prawej części okna odszukaj sekcję Zapisywanie i włącz opcję Zezwalaj na zapisywanie w tle.

Naciśnij przycisk OK.

175

176

Ochrona dokumentów

2FKURQDGRNXPHQWöZ Microsoft Word 2013 wyposażony jest w kilka zaawansowanych mechanizmów mających na celu ochronę dokumentów i zawartych w nich informacji, m.in. pozwala na zabezpieczenie dokumentu przed otwarciem, modyfikacją, makrowirusami, wprowadzeniem zmian do formularzy oraz na zabezpieczenie wprowadzonych komentarzy i zmian w trybie śledzenia. W kolejnych sekcjach niniejszego podrozdziału omówimy niektóre z tych mechanizmów.

=DEH]SLHF]DQLHGRNXPHQWöZKDVïHP Aby uniemożliwić nieautoryzowany dostęp do swojego dokumentu, możesz zabezpieczyć go hasłem i następnie zapisać na dysk. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia:

Otwórz plik, który chcesz zabezpieczyć, a następnie naciśnij klawisz F12. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisywanie jako. 1



Kliknij strzałkę znajdującą się po prawej stronie przycisku Narzędzia.

Wybierz z menu polecenie Opcje ogólne.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje ogólne.

2 3



W polu Hasło ochrony przed otwarciem wpisz hasło. Pamiętaj, że podczas wpisywania hasła rozróżniane są wielkie i małe litery.

Naciśnij przycisk OK.



Na ekranie pojawi się okno dialogowe Potwierdzanie hasła. W polu Wpisz ponownie hasło otwarcia wpisz kolejny raz to samo hasło.

Ochrona dokumentów



Naciśnij przycisk OK. Po powrocie do okna Zapisywanie jako naciśnij przycisk Zapisz. Gotowe! Ponowne otwarcie dokumentu będzie wymagało podania hasła.

t
Jeżeli chcesz zabezpieczyć dokument przed nieautoryzowaną modyfikacją, wpisz hasło w polu Hasło ochrony przed zmianami i naciśnij przycisk OK.

t
Jeżeli chcesz, aby podczas próby otwarcia dokumentu było wyświetlane na ekranie zalecenie, by dokument ten otwierany był w trybie tylko do odczytu, to zaznacz opcję Zalecane tylko do odczytu. Jeśli użytkownik otworzy dokument w trybie tylko do odczytu i wprowadzi w nim zmiany, będzie mógł go zapisać tylko pod inną nazwą.

t
Program Microsoft Word 2013 rozróżnia w hasłach małe i wielkie litery, przy czym ha-

i

sło może być dowolną kombinacją liter, cyfr, spacji i symboli, a jego maksymalna długość wynosi 15 znaków.

t
Włączenie opcji Hasło ochrony przed otwarciem powoduje zaszyfrowanie zawartości chronionego pliku przy użyciu silnych algorytmów szyfrujących.

t
Opcja Hasło ochrony przed zmianami nie korzysta z żadnej metody szyfrowania, ponieważ jej głównym przeznaczeniem jest umożliwienie współpracy z zaufanymi recenzentami, stąd jej włączenie nie zwiększa stopnia zabezpieczenia plików.

t
Jeżeli ustawiasz jednocześnie oba hasła, to musisz się upewnić, że różnią się one od siebie.

!

Listę haseł przechowuj w bezpiecznym miejscu (a najlepiej po prostu we własnej pamięci…). W przypadku utraty hasła otwarcie pliku chronionego hasłem lub uzyskanie dostępu do takiego pliku jest praktycznie niemożliwe — po ustawieniu hasła zabezpieczającego zawartość pliku jest szyfrowana!

177

178

Ochrona dokumentów

:\ïÈF]DQLH]DEH]SLHF]HQLDGRNXPHQWöZKDVïHP Aby wyłączyć mechanizm zabezpieczenia dokumentów hasłem, postępuj tak, jak podczas zabezpieczania, z tym że zamiast wpisywania hasła musisz wyczyścić odpowiednie pole hasła. Po zakończeniu trzeba ponownie zapisać dokument.

Otwórz plik, który chcesz odbezpieczyć (aby go otworzyć, musisz podać hasło!).

Naciśnij klawisz F12. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisywanie jako.

Kliknij strzałkę znajdującą się po prawej stronie przycisku Narzędzia.

Wybierz z menu polecenie Opcje ogólne. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje ogólne.

Wyczyść zawartość pola Hasło ochrony przed otwarciem i naciśnij przycisk OK.

Po powrocie do okna Zapisywanie jako naciśnij przycisk Zapisz. Gotowe! Ponowne otwarcie dokumentu nie będzie już wymagało podania hasła.

2WZLHUDQLHGRNXPHQWöZ]DEH]SLHF]RQ\FKKDVïHP Jeżeli chcesz otworzyć dokument zabezpieczony hasłem, wykonaj poniższe polecenia:

Przywołaj na ekran okno dialogowe Otwieranie, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+F12. Następnie odszukaj i zaznacz wybrany do otwarcia plik. Naciśnij przycisk Otwórz bądź dwukrotnie kliknij lewym przyciskiem myszki wybraną nazwę pliku. Word spróbuje otworzyć dany dokument.

Na ekranie pojawi się okno dialogowe Hasło.



W polu Wprowadź hasło, aby otworzyć plik xxxx (gdzie xxxx to nazwa pliku wraz z pełną ścieżką dostępu) wpisz hasło, zwracając uwagę na pisownię małych i wielkich liter.

Naciśnij przycisk OK. Jeżeli podane hasło jest prawidłowe, dokument zostanie otwarty do edycji.

Jeżeli podane hasło jest nieprawidłowe, na ekranie pojawi się okno dialogowe z informacją, że Word nie może otworzyć pliku.

Ochrona dokumentów



Jeżeli chcesz uzyskać więcej informacji na ten temat, możesz nacisnąć przycisk Pokaż pomoc, a Word wyświetli wtedy dodatkowe informacje.

2WZLHUDQLHGRNXPHQWöZW\ONRGRRGF]\WX Jeżeli chcesz otworzyć dokument, który został zapisany z ustawioną opcją Zalecane tylko do odczytu, to postępuj dokładnie tak samo jak podczas otwierania innych dokumentów. Przy próbie otwarcia takiego pliku pojawi się na ekranie okno dialogowe z pytaniem, co chcesz począć z takim fantem. Swoją drogą, nie wiedzieć czemu, dokument jest w tym oknie nazywany... „elementem” -.



Jeżeli chcesz otworzyć dokument w trybie tylko do odczytu, naciśnij przycisk Tak.

Jeżeli chcesz otworzyć dokument w normalny sposób, naciśnij przycisk Nie.

Jeżeli chcesz zrezygnować z otwierania dokumentu, naciśnij przycisk Anuluj.

i

Jak widać, ustawienie opcji Zalecane tylko do odczytu w żaden sposób nie wymusza ochrony dokumentu — jest to tylko sugestia, że dany dokument nie powinien być modyfikowany. W razie potrzeby na pytanie edytora zawsze możesz odpowiedzieć Nie i otworzyć taki dokument do edycji.

=DEH]SLHF]DQLHGRNXPHQWXSU]HGIRUPDWRZDQLHP SU]\Xĝ\FLXQLHGR]ZRORQ\FKVW\OöZ Największą bolączką podczas grupowego tworzenia rozbudowanych dokumentów jest rosnąca w przerażającym tempie liczba nowych stylów. Z pomocą przychodzi tutaj nowy mechanizm ochrony formatowania dokumentów, który umożliwia m.in. sztywne zdefiniowanie dozwolonej listy stylów i tym samym niejako wymusza sposób formatowania dokumentu. Włączenie mechanizmu ochrony formatowania

179

180

Ochrona dokumentów

zapobiega modyfikacji istniejących stylów, uniemożliwia tworzenie nowych stylów, a także nie pozwala na bezpośrednie formatowanie znaków i akapitów. Aby zdefiniować listę dozwolonych stylów w edytowanym dokumencie, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę RECENZJA, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, R.

W grupie poleceń Ochrona odszukaj i naciśnij przycisk Ogranicz edytowanie. W prawej części okna edytora Word pojawi się panel Ogranicz formatowanie i edytowanie.

W sekcji Ograniczenia formatowania zaznacz opcję Ogranicz formatowanie do zaznaczonych stylów. 1

6

5

2 3 4

7

9



Na ekranie pojawi się okno dialogowe Ograniczenia formatowania.

10

8 11



Naciśnij przycisk Ustawienia.

13 12



W sekcji Style zaznacz opcję Ogranicz formatowanie do zaznaczonych stylów.

Na liście Zaznaczone style są obecnie dozwolone zaznacz style, które powinny być dozwolone w edytowanym dokumencie, oraz usuń zaznaczenie dla tych, których nie będzie można używać.

Jeżeli chcesz, aby wszystkie style zapisane w danym dokumencie były dozwolone, naciśnij przycisk Wszystkie.

Jeżeli chcesz, aby dozwolone było używanie tylko minimalnego, rekomendowanego przez Worda zestawu stylów, naciśnij przycisk Zalecane minimum.
 Jeżeli chcesz, aby w dokumencie można było korzystać tylko i wyłącznie ze stylu normalnego, to po prostu naciśnij przycisk Brak.

Ochrona dokumentów


Jeżeli chcesz, aby nałożone restrykcje nie obejmowały zmian wprowadzanych przez mechanizm automatycznego formatowania dokumentu (funkcja AutoFormat), zaznacz opcję Zezwalaj na zastępowanie ograniczeń formatowania przez Autoformatowanie. Aby zablokować możliwość przełączania motywów lub schematów, zaznacz opcję Zablokuj przełączanie motywów lub schematów. Aby przełączanie szybkich stylów nie było dostępne, zaznacz opcję Zablokuj przełączanie zestawu szybkich stylów. 
Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. 1

2

5 3

6

4 7 9

10

8 11

12


Jeżeli niektóre akapity dokumentu były wcześniej formatowane bezpośrednio bądź w dokumencie były używane style, które nie są już dozwolone, to na ekranie pojawi się okienko dialogowe z pytaniem, czy usunąć takie style i formatowanie. Jeżeli chcesz usunąć niedozwolone formatowanie, naciśnij przycisk Tak, a jeżeli chcesz mimo wszystko pozostawić formatowanie dokumentu w nienaruszonym stanie, naciśnij przycisk Nie.


Aby włączyć mechanizm ochrony formatowania dokumentu, naciśnij przycisk Tak, zacznij wymuszanie ochrony.

181

182

Ochrona dokumentów


Na ekranie pojawi się okno dialogowe Rozpoczęcie wymuszania ochrony. Jeżeli chcesz, aby możliwość zmiany formatowania była chroniona hasłem, to wpisz je w polu Wprowadź nowe hasło (opcjonalnie), a następnie powtórz to samo hasło w polu Dla potwierdzenia wprowadź hasło ponownie. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Jeżeli podczas powtórnego wpisywania hasła popełnisz błąd, to Word poinformuje Cię o tym, wyświetlając odpowiednie okno dialogowe.

15 16

14


Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Od tej chwili Twój dokument będzie chroniony przed zmianami formatowania. Po włączeniu mechanizmu ochrony formatowania dokumentu wszystkie polecenia służące do bezpośredniego formatowania są niedostępne. W panelu Ogranicz formatowanie i edytowanie pojawia się informacja, że dokument jest chroniony przed przypadkową edycją. Listę dostępnych stylów możesz sprawdzić, klikając łącze Dostępne style.

i 1

2

Ochrona dokumentów

:\ïÈF]DQLHPHFKDQL]PXRFKURQ\IRUPDWRZDQLD Aby wyłączyć mechanizm ochrony formatowania, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na panel Ogranicz formatowanie i edytowanie i naciśnij przycisk Zatrzymaj ochronę, znajdujący się w dolnej części panelu.

2 3 4

1



Jeżeli mechanizm ochrony nie był zabezpieczony hasłem, to możesz już przystąpić do normalnej, nieograniczonej edycji dokumentu. Jeżeli jednak wcześniej ustawiłeś hasło, na ekranie pojawi się okno dialogowe Niechronienie dokumentu (sic!).



W polu Hasło wpisz odpowiednie hasło. Jeżeli pomylisz się podczas jego wpisywania, to na ekranie pojawi się okno dialogowe z komunikatem o błędzie.



Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Mechanizm ochrony formatowania został wyłączony.

8VXZDQLHLQIRUPDFMLRVRELVW\FK]GRNXPHQWX Przygotowując dokumenty, które później wysyłamy w postaci elektronicznej do innych użytkowników, partnerów biznesowych, klientów, kontrahentów itp., nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że dokument może zawierać ukryte informacje, które z takich czy innych przyczyn nie powinny być przekazywane osobom trzecim. Co gorsza, takie informacje mogą być ukryte w różnych miejscach dokumentu, stąd po prostu mogą nie być widoczne podczas jego pobieżnego przeglądania przed wysłaniem. W dokumentach programu Word mogą się znaleźć m.in. następujące informacje: t
Komentarze i poprawki naniesione w trybie śledzenia zmian — W komentarzach i poprawkach Word domyślnie umieszcza informacje pozwalające na rozróżnianie poszczególnych recenzentów, co może pozwolić osobom trzecim na identyfikację osób pracujących nad danym dokumentem.

183

184

Ochrona dokumentów

t
Informacje o użytkowniku i organizacji zapisane we właściwościach dokumentu — Word automatycznie zapisuje we właściwościach dokumentu wiele dodatkowych informacji, takich jak nazwa autora dokumentu, nazwa osoby, która ostatnio ten dokument edytowała, czy data ostatniej edycji. Co więcej, w pewnych sytuacjach we właściwościach dokumentu mogą się znaleźć również inne, bardziej szczegółowe informacje, jak np. adres e-mail użytkownika, ścieżki drukarek, ścieżki plików i wiele innych, które nie powinny być przekazywane osobom trzecim. t
Informacje w nagłówkach, stopkach i znakach wodnych — W pewnych sytuacjach nagłówki, stopki i znaki wodne umieszczone w dokumencie mogą zawierać np. pełną ścieżkę do dokumentu. t
Tekst ukryty — W dokumentach programu Word można sformatować wybrane fragmenty tekstu jako tekst ukryty (np. nieoficjalne komentarze i uwagi do kontraktu umieszczone w dokumencie podczas jego przeglądania). Problem zaczyna się wtedy, kiedy zapominamy, że taki tekst istnieje, i wysyłamy dokument do klienta… To tylko niektóre przykłady ukrytych informacji, ale nawet to krótkie zestawienie pozwala się zorientować, że istnieje całkiem realne niebezpieczeństwo przecieku danych (aczkolwiek nie powinniśmy go też zbytnio wyolbrzymiać). W przypadku użytkowników domowych zagrożenie z reguły nie jest zbyt wielkie, niemniej jednak w środowiskach korporacyjnych warto na takie elementy zwrócić uwagę. Jeżeli zatem cenisz sobie prywatność bądź z jakiegokolwiek innego powodu nie chcesz, aby informacje o Tobie były dołączane do dokumentów, to zdecydowanie powinieneś zaprzyjaźnić się z Inspektorem dokumentów, czyli mechanizmem pakietu Office 2013 umożliwiającym wyszukiwanie i usuwanie z dokumentów ukrytych danych oraz informacji osobistych. Aby uruchomić Inspektora dokumentów, wykonaj poniższe polecenia:

Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P.

Z menu wybierz polecenie Informacje.

Naciśnij przycisk Wyszukaj problemy.

Ochrona dokumentów

2



Z menu podręcznego wybierz polecenie Przeprowadź inspekcję dokumentu. 3 4



Na ekranie pojawi się okno dialogowe Inspektor dokumentów. Zwróć uwagę, że domyślnie wybrane są wszystkie rodzaje inspekcji. W razie potrzeby możesz zmienić ten zestaw, usuwając zaznaczenie wybranych opcji.



Naciśnij przycisk Inspekcja. Program rozpocznie analizę dokumentu pod kątem wybranych ukrytych elementów oraz informacji osobistych. W trakcie procesu inspekcji na ekranie pojawi się okno dialogowe ze wskaźnikiem postępu całej operacji.

185

186

Ochrona dokumentów



Po zakończeniu na ekranie pojawi się okno Inspektora dokumentów zawierające wyniki analizy.

Aby usunąć znalezione elementy ukryte, naciśnij kolejno wybrane przyciski Usuń wszystko. W czasie usuwania poszczególnych elementów ukrytych na ekranie pojawi się okno dialogowe z informacją o postępie tego procesu.



Aby ponownie sprawdzić dokument pod kątem występowania elementów ukrytych oraz informacji osobistych, naciśnij przycisk Ponowna inspekcja. Aby zakończyć działanie Inspektora dokumentów, naciśnij przycisk Zamknij.

!

Przed uruchomieniem Inspektora dokumentów warto wykonać kopię bezpieczeństwa dokumentu — przywrócenie elementów ukrytych oraz informacji osobistych usuniętych przez Inspektora nie zawsze jest możliwe!

ľ3RGJOÈGZ\GUXNX ľ'UXNRZDQLHGRNXPHQWöZ

5 Drukowanie dokumentów

Po utworzeniu i zachowaniu dokumentu na dysku twardym zwykle przychodzi czas na jego wydruk. Zakładam, że masz już zainstalowaną i odpowiednio skonfigurowaną drukarkę, a jeżeli nie i nie bardzo wiesz, jak to zrobić, to najlepiej poproś o pomoc znajomego informatyka -. W najprostszym wydaniu wydrukowanie dokumentu sprowadza się do naciśnięcia kombinacji klawiszy Ctrl+P, a następnie, po pojawieniu się na ekranie okna opcji drukowania, naciśnięcia klawisza Enter. Jeżeli lubisz posługiwać się nowymi skrótami klawiszowymi Worda 2013, to zamiast tego możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, P, R, R. Efektem takiego posunięcia będzie wydrukowanie całego dokumentu na drukarce domyślnej przy użyciu (a jakże!) domyślnego zestawu ustawień. W niektórych sytuacjach takie rozwiązanie jest najzupełniej wystarczające, aczkolwiek bardzo często będziesz chciał zapewne mieć zdecydowanie większą kontrolę nad całym procesem drukowania. Na przykład możesz chcieć zmienić ustawienia papieru, wydrukować tylko wybrane fragmenty dokumentu, wydrukować kilka kopii dokumentu, wydrukować kilka stron dokumentu na jednej stronie papieru tudzież wykonywać wiele innych operacji. Niniejszy rozdział w całości będzie poświęcony wielu „ciemnym” i „jasnym” stronom tej pozornie trywialnej czynności, jaką jest drukowanie dokumentu.

188

Podgląd wydruku

3RGJOÈGZ\GUXNX Jeszcze nie tak dawno temu, kiedy zdecydowana większość edytorów tekstu pracowała wyłącznie w trybie tekstowym, jedyną możliwością sprawdzenia tego, jak dany dokument będzie wyglądał na wydruku, było… wydrukowanie roboczej kopii dokumentu. Wraz z nadejściem ery systemów Windows oraz edytorów tekstu pracujących w trybie graficznym użytkownicy zyskali możliwość pracy w trybie WYSIWYG (ang. What You See Is What You Get — „widzisz to, co otrzymujesz”, czyli użytkownik widzi na ekranie dokument niemal dokładnie w takiej formie, w jakiej ma się on pojawić na wydruku; ktoś bardzo dowcipny przetłumaczył kiedyś skrótowiec WYSIWYG jako „widziały gały, co brały” -). Obecnie tryb ten jest standardowo oferowany przez wszystkie liczące się na rynku edytory tekstu. Microsoft Word 2013 również nie jest tutaj wyjątkiem i umożliwia użytkownikowi dokładne zapoznanie się z wyglądem hipotetycznego wydruku dokumentu na długo przed tym, zanim nawet pomyśli on o włączeniu drukarki. Mechanizm sprawdzania wyglądu dokumentu przed dokonaniem wydruku niewątpliwie znalazł zasłużone uznanie nie tylko wśród użytkowników edytorów tekstu, ale także i wśród… przedstawicieli różnego rodzaju ruchów ekologicznych — poprzez niepodważalny fakt, że z całą pewnością przyczynił się on do uratowania setek tysięcy drzew przed poświęceniem ich na wykonanie wydruków roboczych… Włączenie podglądu wydruku jest bardzo prostą operacją — aby się o tym przekonać, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P. 2. Z menu wybierz polecenie Drukuj. Na ekranie pojawi się panel opcji i podglądu wydruku aktualnie edytowanej strony.

2

3. Aby wyświetlić podgląd wydruku innej strony, skorzystaj z przycisków strzałek lub po prostu wpisz odpowiedni numer strony w polu Numer strony.

4

3

4. Aby szybko wydrukować przeglądany dokument, korzystając z ustawień domyślnych, naciśnij przycisk Drukuj.

Podgląd wydruku

i

Jeżeli chcesz szybko włączyć podgląd wydruku, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Alt+I. Aby powrócić do normalnego trybu edytowania dokumentu, przejdź na inną kartę lub po prostu naciśnij klawisz Esc.

:\ĂZLHWODQLHSRGJOÈGXZ\GUXNXZLHOXVWURQMHGQRF]HĂQLH Jak zauważyłeś, domyślnie Word wyświetla podgląd wydruku aktualnie edytowanej strony dokumentu, jednak korzystając z panelu wydruku, możesz wyświetlić podgląd nawet kilkunastu stron jednocześnie. Aby to zrobić, wykonaj poniższe polecenia: 1. Włącz podgląd wydruku dokumentu (np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+Alt+I). 2. Zmniejsz współczynnik powiększenia podglądu wydruku, używając przycisków i suwaka powiększenia. W miarę zmniejszania współczynnika powiększenia Word będzie wyświetlał na ekranie coraz większą liczbę stron. Oczywiście w miarę zwiększania liczby jednocześnie wyświetlanych stron będzie malała jakość podglądu, ale przecież głównym zadaniem opcji podglądu wydruku jest tylko zobrazowanie ogólnej kompozycji dokumentu.

1

2

i

Zanim rozpoczniemy omawianie wszelkich niuansów drukowania dokumentów, zapoznaj się dokładnie z możliwościami, jakie daje podgląd wydruku. Co więcej, powinieneś również wyrobić sobie nawyk korzystania z tej funkcji. W ten sposób jeszcze zanim przystąpisz do drukowania, będziesz mógł skorygować wiele różnego rodzaju błędów i nieprawidłowości w formatowaniu tudzież w kompozycji dokumentu, za co lasy z pewnością będą Ci wdzięczne! -

189

190

Drukowanie dokumentów

'UXNRZDQLHGRNXPHQWöZ 8VWDZLHQLDVWURQ\ Zanim zaczniesz operację drukowania dokumentu, warto najpierw przyjrzeć się ustawieniom marginesów strony oraz rozmiarowi i orientacji papieru. Wbrew pozorom nie jest to skomplikowane zadanie i po zapoznaniu się z treścią niniejszego podrozdziału z pewnością znakomicie będziesz sobie z nim radzić. W zasadzie modyfikacji ustawień strony możesz dokonać w dowolnym momencie edycji dokumentu, a nawet dopiero po jej zakończeniu, przed przystąpieniem do drukowania, jednak nie jest to zalecane. Musisz sobie zdawać sprawę z tego, że ustawienia strony mają bezpośredni wpływ na finalny wygląd dokumentu i rozmieszczenie tekstu i grafiki na stronie, stąd parametry strony najlepiej ustawić zaraz po otwarciu nowego dokumentu, a dopiero przed samym wydrukiem dokonać ewentualnych drobnych korekt. =PLDQDXVWDZLHñPDUJLQHVöZVWURQ\

Aby zmienić ustawienia marginesów strony, wykonaj poniższe polecenia: 1. Włącz podgląd wydruku dokumentu (np. naciskając kombinację klawiszy Ctrl+Alt+I). 2. W grupie poleceń Ustawienia odszukaj i naciśnij przycisk Marginesy.

1

2

Drukowanie dokumentów

3. Na ekranie pojawi się menu z listą predefiniowanych ustawień marginesów. Jeżeli któraś z propozycji odpowiada Twoim wymaganiom, po prostu kliknij ją lewym przyciskiem myszki. Word automatycznie zastosuje wybrane ustawienia w dokumencie. 3

4. Jeżeli żadna z pięciu gotowych propozycji ustawień nie będzie odpowiadała Twoim potrzebom, wybierz z menu polecenie Marginesy niestandardowe.

4

5

5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Ustawienia strony, które oprócz ustawiania marginesów umożliwia wybór orientacji papieru, rodzaju papieru, układu strony itp.

6

6. W sekcji Marginesy w odpowiednich polach wpisz wartości reprezentujące rozmiary poszczególnych marginesów dokumentu. 7

i

7. Naciśnij przycisk OK. Gotowe!

Aby szybko przywołać na ekran okno Ustawienia strony, możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, A, U.

191

192

Drukowanie dokumentów

=PLDQDXVWDZLHñPDUJLQHVöZVWURQ\SU]\Xĝ\FLXOLQLMNL

Jeżeli chcesz w szybki sposób zmodyfikować ustawienia marginesów strony, to bez większych problemów możesz tego dokonać przy użyciu linijki, bez konieczności wywoływania na ekran okna dialogowego Ustawienia strony. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Jeżeli linijka nie jest widoczna na ekranie, to przywołaj ją, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O, L. 2. Aby zmienić rozmiary lewego marginesu, ustaw wskaźnik myszki na znaczniku lewego marginesu (zwróć uwagę na fakt, że wskaźnik myszki zmienił swój kształt na poziomą, dwustronną czarną strzałkę). Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki, a następnie przeciągnij ją tak, aby uzyskać lewy margines o żądanym rozmiarze.

2

3

4

3. Aby zmienić rozmiary prawego marginesu, ustaw wskaźnik myszki na znaczniku prawego marginesu (zwróć uwagę na fakt, że wskaźnik myszki zmienił swój kształt na poziomą, dwustronną czarną strzałkę). Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki, a następnie przeciągnij ją tak, aby uzyskać prawy margines o żądanym rozmiarze. 4. Aby zmienić rozmiary górnego marginesu, ustaw wskaźnik myszki na znaczniku górnego marginesu (zwróć uwagę na fakt, że wskaźnik myszki zmienił swój kształt na pionową, dwustronną czarną strzałkę). Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki, a następnie przeciągnij ją tak, aby uzyskać górny margines o żądanym rozmiarze. Jak się już zapewne spodziewasz, w podobny sposób możesz ustawić dolny margines. Gotowe!

Drukowanie dokumentów

8VWDZLDQLHPDUJLQHVöZ]XZ]JOÚGQLHQLHPPLHMVFDQDRSUDZÚGRNXPHQWX

Zapewne niejednokrotnie znajdziesz się w sytuacji, w której dokument po wydrukowaniu będzie poddany oprawie — w takim przypadku należałoby się zastanowić, czy nie warto z góry przewidzieć w naszym dokumencie nieco miejsca na oprawienie. Word umożliwia zdefiniowanie odpowiedniego miejsca na oprawę w przypadku drukowania dokumentów zarówno jedno-, jak i dwustronnie. Jeżeli chcesz zdefiniować margines na oprawę dla drukowanego dokumentu, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przywołaj na ekran okno Ustawienia strony (np. naciskając przycisk Uruchom okno dialogowe, znajdujący się w grupie opcji Ustawienia strony na karcie UKŁAD STRONY).

1

3 2 4

2. W sekcji Marginesy odszukaj pole Margines na oprawę i wpisz wartość odpowiadającą żądanemu rozmiarowi marginesu na oprawę dokumentu.

5

3. Rozwiń listę Pozycja marginesu na oprawę i wybierz, czy margines na oprawę ma zostać umieszczony z lewej strony dokumentu, czy też na jego górnej krawędzi. 4. Zwróć uwagę, że w polu podglądu Word wyświetla orientacyjny wygląd strony z uwzględnieniem marginesu na oprawę. 5. Naciśnij przycisk OK. Gotowe!

i

Pamiętaj, że jeżeli korzystasz z marginesu na oprawę, to nie jest on wliczany do marginesów strony. Na przykład jeżeli ustawisz margines lewy i prawy na 2 cm i do tego dodasz margines na oprawę z lewej strony o szerokości np. 1,5 cm, to efektywnie wpisywany tekst będzie umieszczany w odległości 3,5 cm od lewej krawędzi strony (2 cm + 1,5 cm).

193

194

Drukowanie dokumentów

=PLDQDMHGQRVWHNPLDU\QDFHQW\PHWU\

W zależności od wcześniejszych ustawień Microsoft Word może podawać rozmiary marginesów, stron, kolumn itp. w różnych jednostkach: w calach, centymetrach, milimetrach, punktach typograficznych1 bądź cycerach2. Jeżeli znajdziesz się w takiej sytuacji, że jednostka miary używana przez edytor nie bardzo odpowiada Twoim potrzebom, po prostu zmień używane jednostki miary na bardziej przystępne (np. dla przeciętnego użytkownika lewy margines o rozmiarze 2,5 cm jest zdecydowanie bardziej zrozumiały niż margines o rozmiarze 5,91 cycerów, choć na wydruku będą one identyczne). Aby zmienić jednostki miary na inne, wykonaj następujące operacje: 1. Przejdź na kartę PLIK, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 3 2

1

2. W lewej części okna odszukaj i kliknij kategorię Zaawansowane.

4

3. W prawej części okna odszukaj kategorię Wyświetlanie.

5

4. Rozwiń listę Pokaż wartości w jednostkach miary i zaznacz na niej wybraną jednostkę miary.

5. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej pory Word będzie używał wybranych jednostek miary (dotyczy to nie tylko rozmiarów marginesów czy stron, ale również i innych elementów, jak np. linijka).

i

Aby szybko przywołać na ekran okno opcji programu Word, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B.

1

Punkt typograficzny — jednostka długości w poligrafii; w krajach anglosaskich przyjmuje się, że 1 punkt = 1/72 cala = 0,353 mm (i taką jednostką miary posługuje się Microsoft Word), natomiast w krajach stosujących system metryczny przyjmuje się, że 1 punkt = 1/2660 m = 0,376 mm.

2

Cycero — jednostka długości używana w poligrafii; 1 cycero = 12 punktów typograficznych, co w programie Microsoft Word odpowiada 4,236 mm (anglosaskim odpowiednikiem cycero jest pica).

Drukowanie dokumentów

=PLDQDRULHQWDFMLSDSLHUXGODFDïHJRGRNXPHQWX

Zazwyczaj dokumenty drukowane są w „normalnej”, czyli pionowej orientacji papieru, jednak od czasu do czasu (np. kiedy musisz wydrukować większą tabelę) możliwość drukowania w poziomej orientacji papieru może być bardzo przydatna. W jaki sposób można uzyskać takie ustawienie papieru? To nic trudnego! 2

1

1. Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. 2. W sekcji Ustawienia strony rozwiń listę Orientacja i wybierz z niej żądaną orientację strony. t
Aby szybko rozwinąć listę Orientacja, możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, A, R.

t
Aby szybko zmienić orientację papieru dla całego do-

i

kumentu, przywołaj na ekran okno podglądu wydruku, naciskając kombinację klawiszy Alt+Ctrl+I, i następnie z listy Orientacja wybierz żądaną orientację strony.

=PLDQDRULHQWDFMLSDSLHUXGODZ\EUDQ\FKVWURQ

Opisana powyżej zmiana powoduje, że orientacja pozioma zostanie wybrana dla całego dokumentu. Co jednak zrobić w sytuacji, kiedy masz wielostronicowy dokument i chcesz, aby w orientacji poziomej wydrukowana została tylko dana strona (lub kilka kolejnych stron)? To również nic trudnego! Po prostu musisz postąpić zgodnie z poniższymi wskazówkami: 1. Ustaw kursor na początku strony, która powinna być wydrukowana w orientacji poziomej, a następnie przywołaj na ekran okno dialogowe Ustawienia strony (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A, U).

195

196

Drukowanie dokumentów

1

2. W sekcji Orientacja wybierz opcję Pozioma. 3. W sekcji Podgląd odszukaj i rozwiń listę Zastosuj do, a następnie wybierz z niej opcję Od bieżącego miejsca.

2

4. Naciśnij przycisk OK. Od wybranej strony Word zmieni orientację papieru na poziomą. 3

4

5. Ustaw kursor na początku strony, od której orientacja papieru powinna być na powrót pionowa.

6. Powtórz czynności z punktów od 1. do 4., wybierając tym razem ponownie orientację pionową. 7. Naciśnij przycisk OK. Word przywróci tej stronie i kolejnym pionową orientację papieru. Teraz, jeżeli włączysz podgląd wydruku, uzyskasz mniej więcej taki efekt, jak to przedstawiono na rysunku poniżej:

Jeżeli teraz będziesz chciał wydrukować cały dokument, Word sam zadba o to, aby odpowiednie strony zostały wydrukowane w orientacji poziomej. Oczywiście, jak łatwo się domyślić, kolejne strony dokumentu zostaną wydrukowane na powrót w orientacji pionowej.

Drukowanie dokumentów

=PLDQDUR]PLDUXSDSLHUXGODFDïHJRGRNXPHQWX

Zazwyczaj większość dokumentów drukowana jest na standardowych arkuszach papieru formatu A4. Zdarzają się jednak sytuacje, że musimy coś wydrukować na formacie mniejszym (np. A5) bądź większym (np. A3 — oczywiście o ile dysponujemy odpowiednią drukarką). Podobnie jak to miało miejsce w przypadku marginesów, również i tutaj nie powinieneś mieć żadnych problemów. Aby zmienić rozmiar papieru np. na A3, wykonaj następujące operacje: 1. Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. 2

3

1

2. W sekcji Ustawienia strony rozwiń listę Rozmiar. 3. Wybierz z listy żądany rozmiar papieru.

4

4. W razie potrzeby kliknij polecenie Więcej rozmiarów papieru, co spowoduje przywołanie na ekran okna dialogowego Ustawienia strony, umożliwiającego wybranie dodatkowych opcji rozmiaru papieru. t
Aby szybko przywołać na ekran listę rozmiarów papieru, możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, A, I.

t
Aby szybko zmienić rozmiar papieru dla całego doku-

i

mentu, przywołaj na ekran okno podglądu wydruku, naciskając kombinację klawiszy Alt+Ctrl+I, i następnie z listy Rozmiar papieru wybierz żądany rozmiar papieru.

197

198

Drukowanie dokumentów

=PLDQDUR]PLDUXSDSLHUXGODZ\EUDQ\FKVWURQ

I znów opisana powyżej zmiana powoduje, że rozmiar papieru zostanie zmieniony dla całego dokumentu. Co jednak zrobić w sytuacji, kiedy masz wielostronicowy dokument i chcesz, aby tylko jedna, wybrana strona (bądź kilka kolejnych stron) miała rozmiar A3? Otóż, jak już to wielokrotnie podkreślaliśmy, przede wszystkim nie wpadać w panikę - i spokojnie wykonać poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor na początku strony, która powinna mieć rozmiar A3, a następnie przywołaj na ekran okno dialogowe Ustawienia strony (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A, U). 2

1 3

2. Przejdź na kartę PAPIER. 3. Wybierz z listy Rozmiar papieru żądany rozmiar (np. A3). 4. W sekcji Podgląd odszukaj i rozwiń listę Zastosuj do, a następnie wybierz z niej opcję Od bieżącego miejsca.

4

5. Naciśnij przycisk OK. Od wybranej strony Word zmieni rozmiar papieru na A3. 5

6. Ustaw kursor na początku strony, od której papier na powrót powinien mieć rozmiar A4. 7. Powtórz czynności z punktów od 1. do 4., wybierając tym razem ponownie rozmiar A4. 8. Naciśnij przycisk OK. Word przywróci tej stronie i kolejnym rozmiar A4. Teraz, jeżeli włączysz podgląd wydruku, uzyskasz mniej więcej taki efekt, jak to przedstawiono na rysunku poniżej:

Drukowanie dokumentów

Jeżeli teraz będziesz chciał wydrukować cały dokument, Word sam zadba o to, aby odpowiednia strona została wydrukowana w rozmiarze A3. Oczywiście, jak łatwo się domyślić, kolejne strony dokumentu zostaną wydrukowane na powrót w rozmiarze A4. =DSLV\ZDQLHGRP\ĂOQ\FKXVWDZLHñSDUDPHWUöZVWURQ\

Jeżeli często korzystasz ze zmodyfikowanych ustawień parametrów strony, to możesz zapisać je na stałe jako domyślne ustawienia bieżącego szablonu. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Ustawienia strony (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A, U). 2. Odszukaj i naciśnij przycisk Ustaw jako domyślne, znajdujący się w lewym dolnym rogu okna dialogowego Ustawienia strony. 3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe z prośbą o potwierdzenie zamiaru zmiany ustawień domyślnych i z informacją, że wprowadzone zmiany będą miały bezpośredni wpływ na wszystkie nowe dokumenty utworzone na podstawie szablonu Normal.dot. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz dokonać modyfikacji, naciśnij przycisk Tak. Jeżeli zmieniłeś zdanie bądź nie jesteś całkowicie przekonany, że postępujesz słusznie, to naciśnij przycisk Nie.

6]\ENLHGUXNRZDQLHGRNXPHQWöZ Jeżeli Twój dokument jest już gotowy i dokonałeś wszelkich niezbędnych ustawień marginesów, rozmiarów papieru, marginesów na oprawę i innych elementów, to najwyższy czas zmusić w końcu drukarkę do pracy. Aby szybko wydrukować bieżący dokument, możesz posłużyć się jednym z poniższych sposobów: t
Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+P (na ekranie pojawi się panel drukowania), a następnie naciśnij klawisz Enter. t
Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Shift+F12 (na ekranie pojawi się panel drukowania), a następnie naciśnij klawisz Enter. t
Naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, P, R, R. Wykonanie dowolnej z opisanych powyżej operacji spowoduje przesłanie bieżącego pliku do drukarki domyślnej.

199

200

Drukowanie dokumentów

'UXNRZDQLHZ\EUDQ\FKIUDJPHQWöZGRNXPHQWX Pomimo iż najczęściej przyjdzie Ci drukować dokument od deski do deski, to jednak w pewnych sytuacjach możliwość wydrukowania tylko wybranych części dokumentu może się okazać cenna. Word umożliwia drukowanie całego dokumentu, bieżącej (edytowanej) strony, wybranego zakresu stron oraz zaznaczonego obszaru dokumentu. Jeżeli chcesz wydrukować tylko wybrane fragmenty dokumentu, postępuj zgodnie z poniższymi wytycznymi: 1. Przywołaj na ekran panel drukowania, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+P lub Ctrl+Shift+F12.

1 2

2. Jeżeli chcesz wydrukować cały dokument, po prostu naciśnij przycisk Drukuj (zwróć uwagę, że domyślnie zaznaczona jest opcja Drukuj wszystkie strony). 3

4

3. Jeżeli chcesz wydrukować bieżącą stronę, rozwiń listę Zakres wydruku i wybierz opcję Bieżąca strona. Za bieżącą jest uważana strona, na której aktualnie znajduje się kursor (punkt wstawiania), co jest o tyle ważne, że możesz się spotkać np. z sytuacją, w której kursor znajduje się na stronie, powiedzmy, 16, a Ty za pomocą paska przewijania przeglądasz dokument i po pewnym czasie na ekranie widzisz stronę na przykład 21. Chcąc ją wydrukować, naciskasz kombinację klawiszy Ctrl+P, zaznaczasz opcję Bieżąca strona, naciskasz przycisk Drukuj i… mimo to drukuje się strona 16. Przewijanie dokumentu na ekranie za pomocą paska przewijania nie powoduje zmiany miejsca położenia kursora, stąd takie, a nie inne zachowanie Worda podczas drukowania bieżącej strony. Krótko mówiąc, nie każda strona widoczna na ekranie jest stroną bieżącą… 4. Jeżeli chcesz wydrukować wybrany zakres stron, wpisz w polu Strony wybrany zakres stron. Podczas definiowania zakresu stron mogą Ci się przydać poniższe wskazówki: t
Kolejne numery stron przeznaczonych do wydruku oddzielamy od siebie przecinkami, np. zapis 1,3,5,7 oznacza, że wydrukowane zostaną tylko strony o tych numerach.

Drukowanie dokumentów

t
Zakresy stron oznaczamy za pomocą znaku łącznika (-), stąd np. zapis 7-14 oznacza, że zostaną wydrukowane wszystkie strony od 7 do 14. t
Jeżeli chcesz wydrukować wybrane sekcje dokumentu, to oznacz je za pomocą literki s, np. zapis s3,s5 oznacza, że zostanie wydrukowana cała zawartość sekcji 3 i sekcji 5. t
Jeżeli chcesz wydrukować wybrane strony danej sekcji, to oznacz je za pomocą literki p, np. zapis p2s2-p6s2 oznacza, że zostaną wydrukowane strony od 2 do 6 należące do sekcji 2. t
Jeżeli chcesz wydrukować wybrany zakres stron z kilku sekcji, wpisz ich zakres, oddzielając łącznikiem numer pierwszej i ostatniej strony zakresu, np. zapis p2s3-p8s5 oznacza, że zostaną wydrukowane strony z zakresu od strony 2 sekcji 3 do strony 8 sekcji 5. t
Zapisy pojedynczych stron można ze sobą łączyć, oddzielając je przecinkami, np. zapis 1-3,5,7-14,17,20 oznacza, że zostaną wydrukowane wszystkie strony od 1 do 3, strona 5, wszystkie strony od 7 do 14, strona 17 i strona 20.

5

5. Jeżeli chcesz wydrukować tylko zaznaczony fragment dokumentu, rozwiń listę Zakres wydruku i zaznacz opcję Zaznaczenie. Uwaga! Opcja ta będzie aktywna tylko wtedy, gdy wcześniej zaznaczysz dowolnie wybrany fragment dokumentu. W szczególnym przypadku, kiedy zaznaczony zostanie cały dokument, działanie tej opcji będzie identyczne jak przy zaznaczeniu opcji Drukuj wszystkie strony. 6. Jeżeli chcesz wydrukować tylko niektóre strony z wybranego obszaru, rozwiń listę Zakres wydruku i wybierz z niej jedną z dostępnych opcji:

t
Drukuj tylko strony nieparzyste — drukuje tylko strony nieparzyste z wybranego zakresu. t
Drukuj tylko strony parzyste — drukuje tylko strony parzyste z wybranego zakresu. 7. Po dokonaniu odpowiedniego wyboru naciśnij przycisk Drukuj, a drukarka powinna rozpocząć pracę. Swoją drogą konia z rzędem temu, kto wybierze drukowanie nieparzystych stron dokumentu z zakresu 1-3,5,7-14,17,20, p8s3-p10s5, a potem w efekcie otrzyma dokładnie to, czego oczekiwał…

201

202

Drukowanie dokumentów

'UXNRZDQLHZLHOXNRSLLGRNXPHQWX Od czasu do czasu okazuje się, że wydrukowanie jednej kopii dokumentu to niestety za mało. Co należy zatem zrobić, aby Word okazał się na tyle uprzejmy i pozwolił na wydrukowanie kilku kopii? No cóż, przede wszystkim nie wpadać w panikę… A następnie spokojnie wykonać poniższe polecenia: 2

1

4

1. Przywołaj na ekran panel drukowania, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+P lub Ctrl+Shift+F12. 2. W polu Liczba kopii wpisz liczbę kopii dokumentu, którą chcesz wydrukować.

3. Upewnij się, że opcja Posortowane jest włączona. Włączenie opcji Posortowane powoduje, że podczas drukowania kilku kopii dokumentu Word przesyła na drukarkę najpierw kompletną pierw3 szą kopię dokumentu, odczekuje chwilkę, przesyła drugą kopię dokumentu itd. aż do otrzymania żądanej liczby kopii. Dzięki takiemu postępowaniu otrzymujesz od razu komplet posortowanych kopii dokumentu. Jeżeli jednak masz stalowe nerwy i sporo czasu, to możesz wyłączyć opcję Posortowane (polecane zwłaszcza wtedy, gdy drukujesz np. 30 kopii dokumentu 100-stronicowego…). W takiej sytuacji Word najpierw wydrukuje wszystkie kopie (np. 30) pierwszej strony, potem wszystkie kopie drugiej strony (pewnie kolejne 30…), potem wszystkie kopie trzeciej strony itd. W efekcie po zakończeniu wydruku otrzymasz stertę kolejnych kopii poszczególnych stron dokumentu i z pewnością doprowadzisz wszystkich dookoła (a niewykluczone, że i siebie) do białej gorączki, rozkładając poszczególne kartki na wszystkich możliwych w miarę równych powierzchniach w okolicy i usiłując z obłędem w oczach posortować wydrukowane kopie. A teraz wyobraź sobie, że w pewnym momencie ktoś gwałtownie otworzy drzwi i zrobi się wieeeeelki przeciąg… 4. Naciśnij przycisk Drukuj.

'UXNRZDQLHNLONXVWURQGRNXPHQWXQDMHGQ\PDUNXV]XSDSLHUX Word umożliwia drukowanie na jednej kartce papieru do 16 stron dokumentu jednocześnie. Taka możliwość może się okazać przydatna np. w sytuacji, kiedy chcesz wykonać próbny wydruk bądź kiedy chcesz wydrukować dokument w mniejszym formacie. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe operacje:

Drukowanie dokumentów

1. Przywołaj na ekran okno opcji drukowania, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+P lub Ctrl+ Shift+F12. 1

2. Rozwiń listę Stron na arkusz, a następnie wybierz liczbę stron dokumentu, które mają być drukowane na pojedynczej kartce papieru. Do wyboru masz 1, 2, 4, 6, 8 i 16 stron dokumentu.

3

3. Naciśnij przycisk Drukuj. Gotowe! Word rozpocznie proces drukowania dokumentu.

2

'UXNRZDQLHGRGDWNRZ\FKLQIRUPDFMLRGRNXPHQFLH Jak już doskonale się orientujesz, dokument Worda nie składa się tylko i wyłącznie z tekstu, tabel i grafiki. Oprócz tego w jego skład wchodzi cały szereg dodatkowych elementów, takich jak właściwości dokumentu, znaczniki formatowania, komentarze, przypisania klawiszy skrótu, listy stylów formatowania itp. Wprawdzie zwykle na co dzień takie informacje nie będą Ci potrzebne, niemniej w pewnych szczególnych przypadkach możliwość wydrukowania na przykład listy stylów używanych w dokumencie może być właśnie tym, czego Ci potrzeba. Aby wydrukować dodatkowe informacje o dokumencie, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przywołaj na ekran okno opcji drukowania, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+P lub Ctrl+Shift+F12. 2. Rozwiń listę Zakres wydruku. Znajdziesz na niej listę dodatkowych informacji o dokumencie, które możesz wydrukować. Poniżej przedstawiono krótki opis poszczególnych opcji: t
Dokument — Umożliwia wydrukowanie całości bądź części dokumentu, w zależności od wybranych ustawień. Domyślnie drukowany jest cały dokument. t
Informacje o dokumencie — Powoduje, że Word wydrukuje właściwości aktualnie edytowanego dokumentu, czyli informacje o nazwie pliku, folderze, w jakim został zapisany, użytym szablonie, autorze dokumentu, dacie utworzenia, dacie ostatniej modyfikacji, dacie ostatniego wydruku, statystykach tekstu (liczba stron, słów, znaków) itp.

203

204

Drukowanie dokumentów

1 2

t
Lista adiustacji — Powoduje wydrukowanie pełnej listy zmian wprowadzonych w dokumencie od momentu włączenia mechanizmu śledzenia zmian aż do chwili obecnej. Na wydruku zmiany wprowadzane przez poszczególnych użytkowników oznaczane są osobnymi kolorami, a dla każdej pozycji na liście wyspecyfikowany jest autor zmiany, rodzaj zmiany, data i czas jej wprowadzenia, a także pełna treść wprowadzonej modyfikacji. Korzystając z tej opcji, musisz pamiętać, że jeżeli drukujesz listę zmian dla dużego dokumentu, a zwłaszcza dla dokumentu, który był już wielokrotnie modyfikowany, to wydruk może zająć nawet kilkanaście minut i mieć objętość kilkudziesięciu czy nawet kilkuset stron.

t
Style — Powoduje wydrukowanie alfabetycznej listy stylów używanych w edytowanym dokumencie. Oprócz nazwy stylu drukowane są ustawienia formatowania charakterystyczne dla tego stylu. t
Pozycje Autotekstu — Powoduje wydrukowanie ułożonej w kolejności alfabetycznej listy pozycji Autotekstu zapisanej w szablonie, na podstawie którego został utworzony edytowany dokument. t
Przypisania klawiszy — Powoduje wydrukowanie listy skrótów klawiszowych utworzonych przez użytkownika do obsługi standardowych poleceń i makr Worda. 3. Po wybraniu rodzaju informacji dodatkowych, które chcesz wydrukować, naciśnij przycisk Drukuj i Twoja drukarka rozpocznie pracę.

6NUöW\NODZLV]RZHXĝ\ZDQH SRGF]DVGUXNRZDQLDLSRGJOÈGXGRNXPHQWöZ Aby… wydrukować dokument przełączyć się na podgląd wydruku poruszać się na stronie podglądu przy włączonym powiększeniu przenieść się o jedną stronę podglądu w przód lub w tył przy włączonym pomniejszeniu przenieść się na pierwszą stronę podglądu przy włączonym pomniejszeniu przenieść się na ostatnią stronę podglądu przy włączonym pomniejszeniu

Naciśnij Ctrl+P Alt+Ctrl+I Klawisze strzałek Page Up lub Page Down Ctrl+Home Ctrl+End

ľ=DVWRVRZDQLHVW\OöZ ľ=DVWRVRZDQLHPRW\ZöZ ľ=DVWRVRZDQLHV]DEORQöZ

6

Style, motywy i szablony Zastosowanie stylów Mechanizm stylów został wprowadzony do edytorów tekstu już wiele lat temu, a pół żartem, pół serio można powiedzieć, że jego głównym zadaniem było i jest do tej pory uwolnienie użytkownika od konieczności wielokrotnego formatowania w identyczny sposób różnych akapitów tworzonego dokumentu. Style ściśle określają wygląd różnych elementów dokumentu, takich jak nagłówki, podpisy i tekst podstawowy. Wykonując jedną prostą operację, można do akapitu lub wyrazu zastosować całą grupę elementów formatowania znaku lub akapitu z osobna bądź jednego i drugiego naraz. Na przykład aby całkowicie zmienić formatowanie tekstu określonego fragmentu, wystarczy zmienić styl, który do niego zastosowano. Style można podzielić na cztery kategorie: style znakowe, style akapitu, style tabeli oraz style listy. Style znakowe, jak sama nazwa wskazuje, przechowują informacje na temat kroju, rozmiaru, koloru i innych parametrów czcionki i mogą być używane do zaznaczonego tekstu wewnątrz akapitu. Style akapitu kontrolują nie tylko wszelkie aspekty związane z wyglądem akapitu, takie jak np. sposoby wyrównywania tekstu wewnątrz akapitu, układ tabulatorów, odstępy międzywierszowe, wygląd obramowań akapitu, ale również mogą przechowywać takie same informacje jak style znakowe, z tym że w odniesieniu do całego tekstu wchodzącego w skład danego akapitu, a nie do pojedynczych znaków czy wyrazów. Style tabeli, jak łatwo się domyślić, odpowiadają za wygląd obramowania tabeli, sposoby cieniowania komórek, sposoby wyrównywania tekstu wewnątrz komórek, krój, rozmiar i kolor czcionek uży-

206

Zastosowanie stylów

wanych w tabeli itp. Wreszcie style listy, oprócz informacji właściwych stylom znakowym, obejmują także informacje na temat sposobów numerowania bądź wypunktowania list, wyrównywania poszczególnych elementów listy itp. Microsoft Word 2013 na dzień dobry oferuje użytkownikowi spory predefiniowany zestaw stylów wbudowanych, z których można korzystać zaraz po uruchomieniu edytora i otwarciu nowego dokumentu. Jeżeli jednak style wbudowane nie spełniają wymagań użytkownika, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby zdefiniować własny zestaw stylów, który będzie idealnie dopasowany do naszych oczekiwań. Poszczególne style przechowywane są w szablonach dokumentów, dzięki czemu będą one dostępne dla wszystkich nowych dokumentów tworzonych w oparciu o taki szablon. Konsekwentne korzystanie ze stylów umożliwia zachowanie spójności formatowania, co ma kapitalne znaczenie zwłaszcza w przypadku dużych dokumentów, a także pozwala w bardzo łatwy sposób zmienić ich formatowanie, gdyż modyfikując definicję danego stylu w edytowanym dokumencie, można jednym kliknięciem poprosić Worda o zmianę wyglądu wszystkich akapitów opartych na tym stylu, i to niezależnie od tego, czy dokument ma 5 czy 500 stron — a niewątpliwie w tym drugim przypadku ręczna modyfikacja formatowania dokumentu zapewniłaby Ci „pasjonujące” zajęcie na długie zimowe wieczory…

6]\ENLHIRUPDWRZDQLHSU]\Xĝ\FLXVW\OöZ Aby szybko nadać określonemu fragmentowi tekstu wybrany styl, wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz fragment tekstu, który chcesz sformatować przy użyciu wybranego stylu. 2. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2

3

4 1

5

Zastosowanie stylów

3. W galerii Style kliknij ikonę wybranego stylu. Zwróć uwagę, że jeżeli przez chwilę przytrzymasz wskaźnik myszki nieruchomo na wybranej ikonie stylu, Word pokaże Ci, jak będzie wyglądał zaznaczony tekst po nadaniu stylu. Dzięki takiemu rozwiązaniu możesz szybko się zorientować, który styl najbardziej odpowiada Twoim wymaganiom. 4. Jeżeli żaden z widocznych stylów nie spełnia Twoich oczekiwań, kliknij przycisk Więcej, który wyświetla na ekranie galerię dostępnych szybkich stylów. 5. Kliknij wybrany styl, a wówczas Word zaaplikuje go do zaznaczonego fragmentu tekstu. W razie potrzeby możesz przywołać na ekran okno stylów, w którym wyświetlana jest lista wszystkich stylów dostępnych w dokumencie. Aby to zrobić, przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE i naciśnij przycisk Uruchom okno dialogowe znajdujący się w grupie poleceń Style. Zamiast tego możesz również nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, Y, 2.

i

Na ekranie pojawi się okno stylów, w którym znajdziesz listę wszystkich stylów dostępnych w dokumencie. W dolnej części okna znajduje się opcja Pokaż podgląd, której włączenie powoduje, że nazwy stylów są wyświetlane w taki sposób, w jaki pojawiają się w dokumencie (z zachowaniem kroju, rozmiaru i atrybutów czcionki oraz wcięć akapitów). Poniżej przedstawiamy wygląd okna stylów przed włączeniem opcji podglądu i po jej włączeniu.

207

208

Zastosowanie stylów

W dolnej części okna stylów znajdziesz trzy przyciski poleceń: . Pierwszy z nich, Nowy styl, przywołuje na ekran okno dialogowe Tworzenie nowego stylu na podstawie formatowania, które umożliwia utworzenie nowego stylu w oparciu o aktualnie wybrany styl formatowania.

Drugi przycisk, Inspektor stylów, otwiera okno inspektora stylów, które umożliwia szybkie zorientowanie się, czy dany fragment tekstu został sformatowany przy użyciu stylów czy ręcznie.

i Trzeci przycisk, Zarządzanie stylami, wyświetla na ekranie okno zarządzania stylami, w którym możesz wybierać i edytować style, określać sposób ich wyświetlania, włączać ochronę zmian i określać domyślne ustawienia stylów.

0RG\ğNDFMDLVWQLHMÈF\FKVW\OöZ Zdarzyło Ci się kiedyś zmienić zdanie? Z pewnością tak i niewątpliwie jeszcze nie raz tak będzie. Z tego powodu nie możemy się ograniczyć do zaprezentowania sposobu tworzenia nowych stylów, ale również musimy pokazać, w jaki sposób można modyfikować istniejące style. A jak można to zrobić? Jak zwykle — to nic trudnego! 1. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2. Rozwiń galerię stylów i kliknij prawym przyciskiem myszki styl, który chcesz zmodyfikować.

Zastosowanie stylów

1

3. Z menu podręcznego wybierz polecenie Modyfikuj.

2

3

4

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Modyfikowanie stylu. 5. Dokonaj żądanych modyfikacji formatowania stylu, a następnie naciśnij przycisk OK.

5

6]\ENDPRG\ğNDFMDVW\OöZZRSDUFLXRLVWQLHMÈFHIRUPDWRZDQLHDNDSLWöZ Jak zapewne sobie przypominasz, Word umożliwia szybkie tworzenie nowych stylów w oparciu o istniejące formatowanie akapitów. Jeżeli się nad tym zastanowisz, to nie będzie dla Ciebie zaskoczeniem, że Word umożliwia również szybką modyfikację (czy, jak kto woli, dopasowywanie ustawień) stylów w oparciu o istniejące formatowanie akapitów. Jak to zrobić? 2 3 1

4

1. Zaznacz fragment tekstu, którego sposób formatowania powinien być bazą dla modyfikacji wybranego stylu.

209

210

Zastosowanie stylów

2. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 3. Rozwiń galerię stylów i kliknij prawym przyciskiem myszki styl, który chcesz zmodyfikować. 4. Z menu podręcznego wybierz polecenie Aktualizuj styl zgodnie z zaznaczeniem. Wybrany styl zostanie zmodyfikowany tak, że będzie dokładnie odpowiadał sposobowi formatowania zaznaczonego akapitu.

!

Po dokonaniu modyfikacji wybranego stylu wszystkie fragmenty tekstu formatowane przy jego użyciu również zmienią swój wygląd tak, aby odpowiadały nowej definicji stylu.

Zmiana nazwy stylu Co prawda nazwa stylu nie jest aż tak bardzo istotna z punktu widzenia samego dokumentu (ważniejsze jest mimo wszystko to, co dany styl sobą reprezentuje), jednak od czasu do czasu może się pojawić potrzeba zmiany nazwy danego wybranego stylu. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2. Rozwiń galerię stylów i kliknij prawym przyciskiem myszki styl, którego nazwę chcesz zmienić. 1

2 3

3. Z menu podręcznego wybierz polecenie Zmień nazwę.

4 5

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zmienianie nazwy stylu. W polu Nazwa wpisz nową nazwę stylu. 5. Naciśnij przycisk OK.

Zastosowanie stylów

7ZRU]HQLHV]\ENLFKVW\OöZ Predefiniowane zestawy szybkich stylów powinny być w zupełności wystarczające w zdecydowanej większości przypadków, niemniej jednak od czasu do czasu możesz mieć potrzebę utworzenia nowego stylu. Jedną z najszybszych metod tworzenia nowych stylów podczas edytowania dokumentu jest robienie tego w oparciu o istniejące formatowanie akapitu. Brzmi groźnie? Nic nie szkodzi — jak się za moment przekonasz, trudno o łatwiejsze zadanie -. Załóżmy, że po napisaniu tekstu nadałeś akapitowi ręcznie odpowiednie formatowanie i stwierdziłeś, że w zasadzie taki sposób formatowania będzie przydatny również w innych częściach dokumentu, więc po prostu zabierasz się za tworzenie nowego stylu. Jak? Nic trudnego, bo skoro przecież JUŻ MASZ odpowiednio sformatowany akapit, to dlaczego masz z tego nie skorzystać? Wobec tego zachowaj spokój i wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz sformatowany fragment tekstu (oczywiście zawsze możesz wcześniej jeszcze odpowiednio zmienić krój czcionki, jej atrybuty, rozmiar itp.). 2. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 3. Rozwiń galerię szybkich stylów, klikając przycisk Więcej. 2

3

1

4

6

5 7

4. Wybierz z menu galerii polecenie Utwórz styl. 5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Tworzenie nowego stylu na podstawie formatowania.

6. W polu Nazwa wpisz nową, unikatową nazwę tworzonego stylu. 7. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Od tej chwili nowy styl będzie dostępny w galerii szybkich stylów.

i

Nowy styl jest zapisywany w galerii szybkich stylów i będzie również widoczny w oknie Style.

211

212

Zastosowanie stylów

=PLDQDGRP\ĂOQHJR]HVWDZXV]\ENLFKVW\OöZ Zestaw szybkich stylów widoczny domyślnie po uruchomieniu Worda nie jest jedynym gotowym zestawem stylów, jaki dostępny jest w tym programie. Oprócz niego edytor daje Ci do wyboru 17 dodatkowych, dobrze zaprojektowanych i spójnych zestawów stylów, które mogą stanowić nieocenioną pomoc podczas formatowania różnego rodzaju dokumentów. Aby zmienić używany zestaw szybkich stylów, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 2. 1

2. Rozwiń galerię stylów. 3

2

3. Wybierz żądany zestaw stylów z listy.

4. Zwróć uwagę, że jeżeli ustawisz wskaźnik myszki nieruchomo na wybranej pozycji listy, to Word automatycznie pokaże, jak będzie wyglądał Twój dokument po wybraniu danego zestawu stylów. Dzięki takiemu mechanizmowi możesz się szybko przekonać, czy określony zestaw stylów będzie spełniał Twoje oczekiwania. Poniżej przedstawiamy wygląd przykładowego dokumentu po wybraniu różnych zestawów stylów. 1. Domyślny zestaw stylów.

Zastosowanie stylów

2. Zestaw stylów o nazwie Cieniowany.

3. Zestaw stylów o nazwie Linie (wytworny).

Aby szybko zastosować wybrane style do formatowania dokumentu, możesz użyć poniższych skrótów klawiszowych:

i

t
t
t
t
t


Styl Normalny — Ctrl+Shift+N Domyślny styl listy wypunktowanej — Ctrl+Shift+L Styl Nagłówek 1 — Ctrl+Alt+1 Styl Nagłówek 2 — Ctrl+Alt+2 Styl Nagłówek 3 — Ctrl+Alt+3

213

214

Zastosowanie stylów

Jeżeli chcesz szybko sprawdzić elementy składowe danego stylu, przywołaj na ekran okno stylów, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, Y, 2, następnie ustaw wskaźnik myszki na nazwie wybranego stylu i przytrzymaj go przez chwilę nieruchomo, a wówczas na ekranie pojawi się okno podpowiedzi ze szczegółową definicją danego stylu.

2

i

1

3

4

Po przywołaniu na ekran okna stylów możesz używać go do formatowania dokumentów. W tym celu wystarczy zaznaczyć wybrany fragment tekstu, a następnie odszukać w oknie stylów i kliknąć lewym przyciskiem myszki wybrany styl z listy.

!

=DPLDQDZV]\VWNLFKZ\VWÈSLHñGDQHJRVW\OXQDLQQ\ Załóżmy, że masz rozbudowany dokument, w którym zastosowałeś co najmniej kilka różnych stylów. Dla potrzeb naszych rozważań przyjmijmy, że w Twoim dokumencie znajdują się m.in. style o nazwach Pogrubienie oraz Wyróżnienie (oba znajdziesz w domyślnym zestawie szybkich stylów Worda). Przypuśćmy teraz, że postanowiłeś zmienić wszystkie elementy formatowane przy użyciu stylu Pogrubienie na styl Wyróżnienie, a nie uśmiecha Ci się pracowite przeglądanie całego dokumentu strona po stronie i mozolne wprowadzanie poprawek. Co należy uczynić w takiej sytuacji, aby sprawnie poradzić sobie z opisanym problemem? Odpowiesz pewnie: „Nie wpadać w panikę!” i będziesz mieć rację, bo takie zadanie to dla Worda pestka. Metoda I

1. Kliknij lewym przyciskiem myszki w miejscu wystąpienia stylu, który chcesz zamienić na inny.

Zastosowanie stylów

2. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 3. Kliknij polecenie Zaznacz znajdujące się w grupie poleceń Edytowanie. 4. Z menu podręcznego, które pojawi się na ekranie, wybierz polecenie Zaznacz tekst z podobnym formatowaniem. 5. Word automatycznie zaznaczy wszystkie elementy (słowa, akapity itp.), które zostały sformatowane przy użyciu wybranego stylu — i to niezależnie od tego, czy edytowany dokument ma 2 strony czy 200 stron! 2 6

3 4

5

6. Rozwiń galerię szybkich stylów, naciskając przycisk Więcej. 7. Wybierz z galerii nowy styl, którym chcesz zastąpić dotychczasowe formatowanie. Wskazówka

i

Jeżeli chcesz szybko się zorientować, ile razy w edytowanym dokumencie został użyty dany styl, przywołaj na ekran okno stylów, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, Y, 2, a następnie kliknij lewym przyciskiem myszki strzałkę znajdującą się z prawej strony nazwy wybranego stylu. Na ekranie pojawi się menu podręczne stylu. Po prawej stronie polecenia Zaznacz wszystkie wystąpienia znajdziesz informację o liczbie wystąpień danego stylu w edytowanym doku1 mencie. Jak zapewne już się domyślasz, polecenia tego możesz użyć jako innej me2 tody zaznaczania wszyst3 kich wystąpień danego stylu w dokumencie.

215

216

Zastosowanie stylów

Metoda II

Poniżej przedstawiamy drugą metodę zamiany stylów w dokumencie, którą możesz swobodnie potraktować jako wygodną alternatywę dla metody pierwszej. Dlaczego wygodną? Otóż metoda pierwsza pozwala na zamianę wszystkich wystąpień danego stylu od razu w całym dokumencie (co równie dobrze może być wadą, jak i zaletą), natomiast metoda opisana poniżej pozostawia w rękach użytkownika decyzję, które wystąpienia danego stylu powinny zostać zastąpione, a które powinny zachować swój status quo. Z której metody należy zatem korzystać? Decyzja jak zwykle należy do Ciebie. 1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+H. 2. Ustaw kursor w polu Znajdź i upewnij się, że jest ono puste. 3. Naciśnij przycisk Formatuj. 4. Z menu wybierz polecenie Styl. 1

2 8 9

11 5

6

3

10

5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zamień styl zawierające listę wszystkich dostępnych stylów. 6. Odszukaj i zaznacz nazwę stylu, który chcesz zamienić na inny. 7. Naciśnij przycisk OK.

4

7

8. Upewnij się, że poniżej pola Znajdź Word umieścił adnotację o nazwie poszukiwanego stylu. 9. Kliknij lewym przyciskiem myszki w polu Zamień na i upewnij się, że jest ono puste. Wybierz styl docelowy, wykonując ponownie polecenia z punktów od 3. do 7. 10. Naciśnij przycisk Znajdź następny, a wówczas Word przeszuka edytowany dokument i ustawi kursor w miejscu pierwszego wystąpienia poszukiwanego stylu.

Zastosowanie stylów

11. Jeżeli chcesz zamienić formatowanie odnalezionego fragmentu tekstu, naciśnij przycisk Zamień. Jeżeli nie, ponownie naciśnij przycisk Znajdź następny. Powtarzaj te czynności tak długo, aż wszystkie żądane wystąpienia danego stylu zostaną odszukane i (lub) zamienione. Jeżeli jesteś pewny, że chcesz zamienić wszystkie wystąpienia danego stylu na inny, to możesz skorzystać z przycisku Zamień wszystko, co znacznie skróci czas niezbędny do wykonania całej operacji zamiany, zwłaszcza w przypadku większych dokumentów. Proces wyszukiwania i zamiany możesz zakończyć w dowolnym momencie, naciskając przycisk Anuluj bądź po prostu naciskając klawisz Esc.

8VXZDQLHZV]\VWNLFKZ\VWÈSLHñGDQHJRVW\OX 1

2 3

Jeżeli chcesz całkowicie usunąć wszystkie wystąpienia danego stylu w edytowanym dokumencie (bez usuwania samego stylu), to musisz przywołać na ekran okno stylów, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, Y, 2, a następnie kliknąć lewym przyciskiem myszki strzałkę znajdującą się z prawej strony nazwy wybranego stylu i z menu podręcznego wybrać polecenie Wyczyść formatowanie wystąpień.

t
Jeżeli chcesz selektywnie usunąć tylko niektóre wystąpienia danego stylu z dokumentu, to możesz posłużyć się metodą opisaną w poprzednim punkcie, wybierając dla pola Zamień na styl Normalny.

i

t
Jeżeli po usunięciu formatowania stwierdzisz, że coś poszło nie tak, to przede wszystkim… nie wpadaj w panikę - — zamiast tego po prostu spokojnie naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Z, co spowoduje wycofanie ostatnio wykonanej operacji i przywróci dokument do pierwotnego wyglądu (równie dobrze możesz nacisnąć przycisk Wycofaj znajdujący się na pasku narzędzi Szybki dostęp).

$XWRPDW\F]QHWZRU]HQLHQRZ\FKVW\OöZ QDSRGVWDZLHELHĝÈFHJRIRUPDWRZDQLDGRNXPHQWX Word wyposażony jest w pewien szczególny mechanizm będący niejako rozwinięciem opisanej wcześniej metody tworzenia nowych stylów. Otóż skoro samodzielnie możesz tworzyć nowe style na podstawie istniejącego formatowania akapitu, to dlaczego by nie zmusić Worda do wykonywania takiej operacji? Aby przekonać Worda do samodzielnego, automatycznego tworzenia nowych stylów, wykonaj polecenia przedstawione poniżej:

217

218

Zastosowanie motywów

1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Opcje programu Word, np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B. 2. W lewym panelu odszukaj i zaznacz kategorię Sprawdzanie. 2

1 3

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Autokorekta. Przejdź na kartę AUTOFORMATOWANIE PODCZAS PISANIA.

4

5

3. Naciśnij przycisk Opcje Autokorekty.

6

5. W sekcji Automatycznie podczas pisania odszukaj i zaznacz opcję Definiuj style na podstawie formatowania.

6. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej pory za każdym razem, kiedy użyjesz nowego sposobu formatowania w edytowanym dokumencie, Word automatycznie utworzy nowy styl, dzięki czemu będziesz mógł szybko skorzystać z niego podczas dalszej edycji.

!

Mechanizmu automatycznego tworzenia nowych stylów na podstawie formatowania należy używać z wielką rozwagą, zwłaszcza podczas tworzenia dużych, rozbudowanych dokumentów — jeżeli nie będziesz konsekwentnie trzymać się jednolitego sposobu formatowania, to bardzo szybko może się okazać, że Word utworzył kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt dodatkowych stylów bazujących na ręcznym formatowaniu, jakie wprowadzałeś w poszczególnych akapitach. Opcja Definiuj style na podstawie formatowania domyślnie jest wyłączona.

Zastosowanie motywów Motyw to, inaczej mówiąc, pakiet odpowiednio dobranych ustawień formatowania dokumentu, obejmujących takie elementy, jak zestawy kolorów, czcionek i efektów specjalnych. Jakie jest zastosowanie motywów? Z pewnością zauważyłeś, że formatowanie tekstu, nagłówków rozdziałów i podrozdziałów, list, tabel i wielu innych elementów dokumentu jest zajęciem czasochłonnym. Co więcej, w przypadku rozbudowanych, dużych dokumentów utrzymanie spójnego formatowania może być nie lada wyzwaniem. Na szczęście zastosowanie motywów pozwala na szybkie wybranie kroju, rozmiaru i atrybutów czcionek, kolorów tekstu i efektów specjalnych za pomocą dosłownie kilku kliknięć myszą.

Zastosowanie motywów

Po utworzeniu bądź zmodyfikowaniu motywów możesz ich używać nie tylko w Wordzie, ale również w programach PowerPoint i Excel, dzięki czemu utrzymasz profesjonalny, spójny wygląd dokumentów tekstowych, prezentacji i arkuszy kalkulacyjnych. Motyw jest przypisywany do dokumentu w momencie jego utworzenia, stąd wszystkie dokumenty mają swoje motywy. Na przykład domyślny motyw w szablonie Normalny korzysta z czcionki Calibri dla głównej części dokumentu oraz czcionki Cambria dla nagłówków. Oczywiście motywy można w niemal dowolny sposób zmieniać, modyfikować, usuwać i tworzyć. Każdy motyw składa się z trzech głównych elementów:

t
Kolory — każdy motyw składa się z 12 kolorów przypisanych do wybranych elementów dokumentu, takich jak tekst i tło dokumentu, nagłówki, akcenty i hiperłącza.

i

t
Czcionki — każdy motyw definiuje dwie czcionki: domyślną czcionkę dla treści dokumentu oraz domyślną czcionkę dla poszczególnych poziomów nagłówków dokumentu.

t
Efekty — każdy motyw może korzystać z jednego z wielu efektów graficznych dostępnych w Wordzie, takich jak cieniowanie, efekty 3D itp.

Wybieranie motywu dokumentu Aby wybrać motyw dla dokumentu, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE. 2

1 3

2. W grupie opcji Formatowanie dokumentu odszukaj i kliknij polecenie Motywy. 3. Z listy wybierz żądany motyw dokumentu.

i

Aby zobaczyć, jak Twój dokument będzie wyglądał po zastosowaniu danego motywu, rozwiń listę motywów i przez chwilę przytrzymaj wskaźnik myszy nieruchomo na nazwie wybranego motywu.

219

220

Zastosowanie motywów

0RG\ğNDFMDPRW\ZöZ W każdej chwili możesz zmienić dowolny element składowy (kolory, czcionki lub efekty) motywu przypisanego do danego dokumentu. Jak tego dokonać, dowiesz się poniżej. Zmiana kolorów motywu

Jak już wspominaliśmy, każdy motyw składa się z 12 kolorów: czterech kolorów dla tła i tekstu, sześciu kolorów dla akcentów i dwóch kolorów dla hiperłączy. Aby zmienić zestaw kolorów motywu, wykonaj następujące polecenia: 1. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE. 2. Naciśnij przycisk Kolory znajdujący się w grupie poleceń Motywy. 3. Z listy motywów wybierz żądany zestaw kolorów. 1

2

3

4

5

4. Jeżeli wbudowane zestawy kolorów nie odpowiadają Twoim potrzebom, możesz utworzyć własny zestaw kolorów motywu. Aby to zrobić, wybierz polecenie Dostosuj kolory. 5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Tworzenie nowych kolorów motywu.

6

6. Wybierz odpowiednie kolory dla jednego lub więcej elementów składowych motywu. 7

7. W polu Nazwa wpisz nazwę nowego motywu. 8

8. Naciśnij przycisk Zapisz.

Zastosowanie motywów

i

Jeżeli nie jesteś zadowolony z wprowadzonych zmian, możesz nacisnąć przycisk Resetuj i rozpocząć definiowanie kolorów motywu od początku.

i

Wybranie innego zestawu kolorów motywu nie ma żadnego wpływu na ustawienia pozostałych elementów motywu (kroju i rozmiaru czcionek oraz efektów).

=PLDQDF]FLRQHNPRW\ZX

Każdy motyw definiuje dwie czcionki: domyślną czcionkę akapitu oraz czcionkę używaną do tworzenia poszczególnych nagłówków w hierarchii tekstu. Jak już wspominaliśmy, motyw domyślny korzysta z pary czcionek Calibri i Cambria, ale możesz to zmienić, wykonując polecenia opisane poniżej: 1

2

1. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE.

3

4

2. Naciśnij przycisk Czcionki znajdujący się w grupie poleceń Motywy. 3. Z listy motywów wybierz żądany zestaw czcionek.

4. Jeżeli wbudowane zestawy czcionek nie odpowiadają Twoim potrzebom, możesz utworzyć własny zestaw czcionek motywu. Aby to zrobić, wybierz polecenie Dostosuj czcionki. 5

6 7

5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Tworzenie nowych czcionek motywu. 6. Wybierz nowe czcionki motywu. 8

7. W polu Nazwa wpisz nazwę nowego motywu. 8. Naciśnij przycisk Zapisz.

221

222

Zastosowanie szablonów

=PLDQDHIHNWöZJUDğF]Q\FK

Opcje zmiany efektów graficznych motywu mają wpływ na linie, obramowania i wypełnienia elementów graficznych takich jak np. SmartArt. Word oferuje 15 predefiniowanych zestawów efektów graficznych, ale niestety nie daje możliwości tworzenia własnych zestawów ani modyfikacji zestawów wbudowanych. Aby zmienić aktualnie wybrany zestaw efektów, przejdź na kartę PROJEKTOWANIE i w grupie poleceń Formatowanie dokumentu naciśnij przycisk Efekty. Następnie z listy dostępnych zestawów, która pojawi się na ekranie, wybierz żądany zestaw efektów dla bieżącego motywu. 1

2

3

7ZRU]HQLHZïDVQ\FKPRW\ZöZ Kiedy dokonasz modyfikacji bieżącego motywu, jego ustawienia będą miały zastosowanie tylko do bieżącego, aktywnego dokumentu. Jeżeli chcesz zachować ustawienia motywu, tak aby ich użyć w przyszłości również do innych dokumentów, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE. 2. Naciśnij przycisk Motywy znajdujący się w grupie poleceń Formatowanie dokumentu. 3. Z menu podręcznego wybierz polecenie Zapisz bieżący motyw.

Zastosowanie szablonów Jak już wcześniej wspominaliśmy w rozdziale 1. (patrz podrozdział „Tworzenie dokumentów opartych na szablonach”), każdy dokument tworzony w programie Word jest oparty na wybranym szablonie. Szablon przechowuje ogólną strukturę dokumentu

Zastosowanie szablonów

oraz jego ustawienia, takie jak biblioteki tekstów standardowych, niestandardowe paski narzędzi, makra, klawisze skrótu, układ strony, kolekcje stylów oraz pozycje Autotekstu. Zastosowanie szablonów umożliwia zachowanie spójności formatowania i układu dokumentów tworzonych na przykład w środowiskach firmowych, ale również szybkie tworzenie często powtarzanych dokumentów (np. różne rodzaje raportów, not, faksów, druków itp.). Word 2013 ma bardzo rozbudowaną bibliotekę szablonów, których możesz użyć do tworzenia własnych dokumentów. Oprócz wbudowanej galerii szablonów możesz też skorzystać z biblioteki online, w której znajdziesz dodatkowe setki szablonów dokumentów podzielonych na wiele różnych kategorii. Szablonów możesz używać do tworzenia nowych dokumentów bądź do modyfikacji wyglądu dokumentów już istniejących. Nietrudno się domyślić, że zastosowanie odpowiednich szablonów może Ci pomóc zaoszczędzić wiele czasu, który musiałbyś poświęcić na żmudne definiowanie stylów i formatowanie dokumentu.

7ZRU]HQLHQRZ\FKV]DEORQöZQDSRGVWDZLHLVWQLHMÈF\FKGRNXPHQWöZ Załóżmy, że właśnie utworzyłeś wspaniały dokument, którego będziesz bardzo często używać w przyszłości jako wzorca do tworzenia innych dokumentów. Czy na podstawie takiego wzorcowego dokumentu można utworzyć nowy szablon? Oczywiście — to nic trudnego. Aby tego dokonać, wykonaj polecenia opisane poniżej: 2

1. Przygotuj lub otwórz dokument wzorcowy.

3

5

4

2. Przejdź na kartę PLIK, z menu wybierz polecenie Zapisz jako, kliknij opcję Komputer i dwukrotnie kliknij folder Moje dokumenty. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Zapisywanie jako (aby szybko przywołać to okno na ekran, możesz po prostu nacisnąć klawisz F12). 3. W lewej części okna wybierz lokalizację Biblioteki/Dokumenty, a następnie przejdź do folderu Niestandardowe szablony pakietu Office.

4. Rozwiń listę Zapisz jako typ i w zależności od tego, czy Twój dokument zawiera makra, czy też nie, wybierz odpowiednio opcję Szablon programu Word z włączoną obsługą makr lub Szablon programu Word.

223

224

Zastosowanie szablonów

5. W polu Nazwa pliku wpisz żądaną nazwę tworzonego szablonu. 6. Naciśnij przycisk Zapisz. Gotowe! Word zapisze nowy szablon dokumentu (będziesz mógł go odnaleźć w kategorii szablonów osobistych).

'RïÈF]DQLHV]DEORQöZGRGRNXPHQWX Jeżeli w aktualnie edytowanym dokumencie chcesz mieć dostęp do makr, stylów i pozostałych elementów zdefiniowanych w innym szablonie, możesz dołączyć taki szablon do bieżącego dokumentu. Zanim jednak będziesz mógł to zrobić, musisz włączyć wyświetlanie na Wstążce dodatkowej karty o nazwie DEWELOPER, która domyślnie nie jest widoczna. :\ĂZLHWODQLHNDUW\DEWELOPER

Aby karta DEWELOPER pojawiła się na Wstążce, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1

1. Przejdź na kartę PLIK i z menu wybierz polecenie Opcje (zamiast tego możesz również nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B). Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word.

2

3

4

2. Kliknij kategorię Dostosowywanie Wstążki.

Zastosowanie szablonów

3. Na liście Dostosuj Wstążkę zaznacz opcję Deweloper. 4. Naciśnij przycisk OK. Gotowe! Od tej pory karta DEWELOPER będzie widoczna na Wstążce. Aby dołączyć nowy szablon do aktualnie edytowanego dokumentu, musisz skorzystać z okna dialogowego Szablony i dodatki. 1. Przejdź na kartę DEWELOPER. 2. Naciśnij przycisk Szablon dokumentu znajdujący się w grupie poleceń Szablony. 3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Szablony i dodatki. 4. Naciśnij przycisk Dołącz. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Dołącz szablon. Wybierz szablon, który chcesz dołączyć, i naciśnij przycisk Otwórz. Word otworzy wybrany szablon i powrócisz do okna Szablony i dodatki. 2 1 3

4

5

6

5. Aby uaktywnić style zawarte w dołączonym szablonie, zaznacz opcję Automatycznie aktualizuj style dokumentu. 6. Naciśnij przycisk OK.

i

Pamiętaj, że aby skorzystać z automatycznej aktualizacji nowych stylów zawartych w dołączonym szablonie, nazwy stylów używanych w aktualnie edytowanym dokumencie muszą odpowiadać nazwom stylów z dołączonego szablonu.

225

226

Zastosowanie szablonów

ľ=GMÚFLDREUD]\LLQQHHOHPHQW\JUDğF]QH ľ:VWDZLDQLHHOHPHQWöZW\SX:RUG$UW ľ:VWDZLDQLH]GMÚÊLREUD]öZ ľ:VWDZLDQLHNV]WDïWöZ ľ6PDUW$UWĽWZRU]HQLHLHG\WRZDQLHGLDJUDPöZ

7

Praca z elementami graficznymi Co prawda Microsoft Word jest formalnie edytorem tekstu, ale w niczym nie zmienia to faktu, że bardzo mocno wspiera użytkowników w zakresie wzbogacania dokumentów różnego rodzaju elementami graficznymi. Pracując z Wordem, możemy rozróżnić dwa podstawowe rodzaje grafiki pozwalające uatrakcyjnić tworzone dokumenty: obiekty rysunkowe (takie jak autokształty, diagramy, krzywe, linie i obiekty typu WordArt) i obrazy (zdjęcia i grafiki czy elementy typu clipart).

=GMÚFLDREUD]\LLQQHHOHPHQW\JUDğF]QH Jeden obraz jest wart tysiąca słów. Wstawienie odpowiednio dobranego zdjęcia czy rysunku do edytowanego dokumentu może podnieść jego atrakcyjność i zwrócić uwagę użytkownika na prezentowane treści. Word 2013 umożliwia nie tylko proste wstawianie rysunków i zdjęć, ale również tworzenie kolekcji zdjęć, rysunków i innych elementów graficznych oraz zarządzanie nimi, ich skalowanie i modyfikowanie, korzystanie z bardzo rozbudowanej galerii efektów graficznych i umieszczanie takich elementów dokładnie w tym miejscu dokumentu, w którym najlepiej będą spełniały swoje zadanie.

228

Wstawianie elementów typu WordArt

:VWDZLDQLHHOHPHQWöZW\SX:RUG$UW Obiekty typu WordArt to inaczej ozdobne elementy tekstowe umieszczane w dokumencie. Wygląd takiego przykładowego elementu przedstawiono poniżej:

Aby wstawić prosty obiekt typu WordArt do dokumentu, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE. 2. W grupie opcji Tekst odszukaj i naciśnij przycisk WordArt. 3. Z galerii wybierz styl elementu WordArt, który chcesz wstawić do dokumentu. 1

2

4 3

4. Na ekranie pojawi się pole tekstowe. Wpisz tekst, który będzie treścią obiektu WordArt, i po zakończeniu kliknij lewym przyciskiem myszy dowolne miejsce dokumentu poza obszarem obiektu WordArt. Gotowe! Wygląd naszego przykładowego obiektu typu WordArt przedstawiamy poniżej:

Wstawianie elementów typu WordArt

0RG\ğNDFMDRELHNWöZW\SX:RUG$UW Obiekt WordArt, który utworzyliśmy przed chwilą, nie jest jednak zbyt efektowny. Jak zatem można uzyskać nieco bardziej spektakularne rezultaty? To nic trudnego. Aby się o tym przekonać, wykonaj polecenia opisane poniżej: t
Kliknij obiekt WordArt, którego wygląd chcesz zmodyfikować. Zwróć uwagę, że na Wstążce pojawiła się nowa karta FORMATOWANIE. t
Aby zmienić styl obiektu WordArt, zaznacz jego odpowiedni fragment (lub całość), rozwiń listę Szybkie style i z galerii wybierz nowy styl. 2 3

1

Efekt modyfikacji został przedstawiony poniżej:

t
Aby zmienić rodzaj wypełnienia tła obiektu WordArt, kliknij obiekt lewym przyciskiem myszy, rozwiń galerię wypełnienia tła i wybierz z niej odpowiedni motyw. Jeżeli nie odpowiadają Ci podstawowe wypełnienia, wybierz opcję Inne wypełnienia motywów i wybierz motyw z dodatkowej listy. 2 3 1

4

229

230

Wstawianie elementów typu WordArt

t
Aby zmienić wygląd obiektu typu WordArt, kliknij obiekt lewym przyciskiem myszy, rozwiń galerię Efekty tekstowe i wybierz rodzaj efektu, który chcesz zastosować. Do wyboru masz cały szereg efektów z kategorii: Cień, Odbicie, Poświata, Skos, Obrót 3-W oraz Przekształcenie. Ponieważ liczba dostępnych efektów i ich kombinacji jest ogromna, a wybór prosty, nie będziemy tutaj szczegółowo opisywać poszczególnych opcji — po prostu spróbuj poeksperymentować z różnymi ustawieniami! 2

3

1 4

8PLHV]F]DQLHRELHNWöZW\SX:RUG$UWZWHNĂFLH Po utworzeniu obiektu typu WordArt możesz zmienić sposób, w jaki będzie traktowany otaczający go tekst. Domyślnie obiekty typu WordArt są umieszczane na pierwszym planie, niejako przed otaczającym je tekstem, a inaczej mówiąc: na tekście. Przykład takiego rozwiązania został przedstawiony poniżej:

Wstawianie elementów typu WordArt

Aby to zmienić, kliknij obiekt WordArt lewym przyciskiem myszy i naciśnij przycisk Opcje układu, który pojawi się po prawej stronie obiektu. Na ekranie wyświetli się menu opcji układu, z którego możesz wybrać sposób, w jaki tekst będzie otaczał ten obiekt. 1

2 3

Przykładowy efekt zmiany układu tekstu został przedstawiony poniżej:

i

Dokładnie tak samo możesz zmieniać sposób, w jaki tekst będzie otaczał inne elementy graficzne wstawiane do dokumentu, takie jak zdjęcia, kształty, wykresy, zrzuty ekranu itp.

231

232

Wstawianie elementów typu WordArt

:VWDZLDQLH]GMÚÊLREUD]öZ Aby wstawić wybrane zdjęcie lub obraz do edytowanego dokumentu, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Umieść punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz wstawić zdjęcie lub obraz. 2. Przejdź na kartę WSTAWIANIE (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V). 3. Naciśnij przycisk Obraz znajdujący się w grupie poleceń Ilustracje. 4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie obrazu. 5. Odszukaj i zaznacz wybrane zdjęcie lub obraz. 6. Naciśnij przycisk Wstaw. Wybrany element graficzny zostanie wstawiony do dokumentu. 2

3

4

5

6

i

Aby szybko przywołać okno Wstawianie obrazu na ekran, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, V, O, B.

Wstawianie elementów typu WordArt

Word umożliwia wstawianie elementów graficznych zapisanych w wielu różnych formatach plików. Poniżej zamieszczamy listę niektórych spośród obsługiwanych formatów plików. Pamiętaj, że niektóre z nich mogą nie być dostępne domyślnie — ich użycie może wymagać doinstalowania odpowiednich konwerterów z dysku instalacyjnego pakietu Office.

i

Rozszerzenie

Nazwa formatu pliku

CGM

Computer Graphics Metafile

EPS

Encapsulated PostScript

GIF, GFA

Graphics Interchange Format

JPG, JPEG, JFIF, JPE

Joint Photographic Expert Graphics

PICT/ PCZ

Macintosh PICT/ Compressed PCT

PNG

Portable Network Graphics

TIF, TIFF

Tagged Image File Format

BMP, BMZ, RLE, DIB

Windows Bitmap

EMF/ EMZ

Windows Enhanced Metafile/ Compressed

WMF/ WMZ

Windows Metafile/ Compressed

WPG

WordPerfect Graphics

Często po wstawieniu rysunku czy zdjęcia do dokumentu rozmiary takiego elementu nie będą odpowiadały Twoim wymaganiom. Aby szybko zmienić rozmiary, kliknij element lewym przyciskiem myszy, a następnie złap przy użyciu myszy wybrany znacznik narożnika i przeciągnij tak, by uzyskać żądane rozmiary elementu. Podczas skalowania obrazów i zdjęć pamiętaj o kilku prostych zasadach:

i

t
Aby środek obrazu lub zdjęcia pozostał w tym samym miejscu, podczas przeciągania uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj wciśnięty klawisz Ctrl.

t
Aby proporcje obrazu lub zdjęcia zostały podczas skalowania zachowane, przy przeciąganiu uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj wciśnięty klawisz Shift.

t
Aby podczas skalowania środek obrazu lub zdjęcia pozostał w tym samym miejscu i jednocześnie jego proporcje zostały zachowane, przy przeciąganiu uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj naciśnięte klawisze Ctrl+Shift.

0RG\ğNDFMD]GMÚÊLREUD]öZ Wstawione do dokumentu obrazy lub zdjęcia można modyfikować, zmieniając jasność, kontrast lub rozmycie obrazu, dodając do nich różnego rodzaju efekty graficzne, takie jak cienie, poświaty, odbicia, krawędzie wygładzone, skosy i obroty trójwymiarowe (3-W), czy też stosując rozmaite efekty artystyczne.

233

234

Wstawianie elementów typu WordArt

=PLDQDMDVQRĂFLNRQWUDVWXOXEUR]P\FLDREUD]X

Zapewnie nieraz miałeś okazję się przekonać, że „doskonałe” zdjęcie, które udało Ci się zrobić, w rzeczywistości jest zbyt jasne czy zbyt mało kontrastowe. Na szczęście takie zdjęcie nie jest stracone, a Word pozwoli Ci je stosownie podrasować. Dzięki odpowiedniemu rozjaśnieniu obrazu możesz zwiększyć czytelność szczegółów w prześwietlonych lub niedoświetlonych obszarach zdjęcia, a zwiększając lub zmniejszając kontrast, możesz wpływać na to, jak wyraźne są przejścia pomiędzy jasnymi i ciemnymi obszarami zdjęcia. =PLDQDMDVQRĂFLRUD]Z\RVWU]DQLHL]PLÚNF]DQLHREUD]XOXE]GMÚFLD

Aby zmienić jasność lub wyostrzyć (zmiękczyć) obraz lub zdjęcie umieszczone w edytowanym dokumencie, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Kliknij obraz lub zdjęcie, którego jasność chcesz zmodyfikować. 2. Na Wstążce pojawi się karta FORMATOWANIE. 3. Naciśnij przycisk Korekty znajdujący się w grupie poleceń Dopasowywanie. 4. Aby wyostrzyć zdjęcie lub zmienić jego jasność, wybierz z galerii żądany poziom korekty obrazu. 3

2

1

4

5

5. Jeżeli chcesz bardziej precyzyjnie zmienić poziom jasności lub wyostrzyć zdjęcie, wybierz z galerii polecenie Opcje korekty obrazu.

Wstawianie elementów typu WordArt

6

6. Na ekranie pojawi się panel Formatowanie obrazu. 10

7. Aby zmienić ustawienia wyostrzenia obrazu, skorzystaj z opcji i suwaków w obszarze Wyostrzanie i zmiękczanie.

7 8

8. Aby zmienić ustawienia jasności i kontrastu, skorzystaj z opcji i suwaków w obszarze Jasność i kontrast. 9. Aby zmienić kolorystykę obrazu, skorzystaj z opcji i suwaków w obszarze Kolor obrazu.

9

10. Po zakończeniu modyfikacji naciśnij przycisk Zamknij.

W panelu Formatowanie obrazu znajdziesz wiele innych opcji umożliwiających zmianę ustawień zdjęć i obrazów oraz dodawanie efektów graficznych. Do dyspozycji masz cztery kategorie opcji, z których każda pozwala modyfikować od kilku do kilkunastu parametrów obrazu. Szczegółowe opisywanie poszczególnych opcji i ustawień wykracza daleko poza ramy tej książki, stąd w kolejnych podrozdziałach omówimy zaledwie niewielką ich część, ale dla chcącego nic trudnego — po prostu spróbuj samodzielnie poeksperymentować z różnymi ustawieniami, a przekonasz się, że uzyskanie wspaniałych efektów wcale nie jest takie trudne. Wypełnienie i linia

Efekty

Układ i właściwości

Obraz

i

i

Jeżeli karta FORMATOWANIE nie jest widoczna na Wstążce, upewnić się, czy obraz lub zdjęcie są zaznaczone. Jeżeli nie, kliknij obraz lub zdjęcie lewym przyciskiem myszy.

i

Jeżeli ustawisz wskaźnik myszy na dowolnie wybranej miniaturze w galerii i przez chwilę przytrzymasz go nieruchomo, Word zmieni wygląd zaznaczonego zdjęcia i będziesz mógł ocenić, jak będzie ono wyglądało po wprowadzeniu wybranej zmiany.

235

236

Wstawianie elementów typu WordArt

'RGDZDQLHHIHNWöZJUDğF]Q\FK

Jak już wspominaliśmy wcześniej, obrazy lub zdjęcia wstawione do dokumentu możesz ulepszać, dodając do nich różnego rodzaju efekty graficzne, takie jak cienie, poświaty, odbicia, krawędzie wygładzone, skosy i obroty trójwymiarowe (3-W). Poniżej przedstawiamy małą próbkę efektów graficznych, jakie możesz uzyskać za pomocą dosłownie kilku kliknięć myszy:

Oryginał

Aby dodać wybrany efekt graficzny do zdjęcia, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Kliknij obraz lub zdjęcie, do którego chcesz dodać efekt graficzny. 2. Na Wstążce pojawi się karta FORMATOWANIE. 3. Naciśnij przycisk Efekty obrazów znajdujący się w grupie poleceń Style obrazu. 4. Aby wybrać jeden z predefiniowanych zestawów efektów graficznych, rozwiń listę Ustawienie wstępne, a następnie kliknij odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje 3-W. 5. Aby dodać cieniowanie, rozwiń listę Cień, a następnie kliknij odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia cieniowania do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje cienia. 6. Aby dodać lub zmienić ustawienia odbicia, rozwiń listę Odbicie, a następnie kliknij odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia odbicia do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje odbicia. 7. Aby dodać lub zmienić ustawienia poświaty, rozwiń listę Poświata, a następnie kliknij odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia poświaty do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Więcej kolorów z poświatą lub Opcje poświaty.

Wstawianie elementów typu WordArt

2 3

4

5 6 1

7 8 9 10

8. Aby dodać lub zmienić ustawienia krawędzi, rozwiń listę Wygładzone krawędzie, a następnie kliknij odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia krawędzi do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje krawędzi wygładzonych. 9. Aby dodać lub zmienić ustawienia skosów obramowań, rozwiń listę Skos, a następnie kliknij odpowiedni efekt. Aby dostosować ustawienia skosów do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje 3-W. 10. Aby zmienić ustawienia obrotów 3-W, rozwiń listę Obrót 3-W, a następnie kliknij odpowiedni obrót. Aby dostosować ustawienia obrotów do własnych potrzeb, wybierz z listy polecenie Opcje obrotu 3-W. Aby dodać ten sam efekt do wielu obrazów lub zdjęć, musisz najpierw zaznaczyć pierwszy obraz, a następnie wcisnąć i przytrzymać klawisz Ctrl, i klikając lewym przyciskiem myszy, zaznaczyć pozostałe obrazy.

i

Aby usunąć dodany wcześniej efekt graficzny, zaznacz obraz lub zdjęcie, naciśnij przycisk Efekty obrazów znajdujący się w grupie poleceń Style obrazu, rozwiń listę odpowiadającą efektowi, który chcesz usunąć, a następnie kliknij opcję usuwania efektu. Na przykład aby usunąć cieniowanie, rozwiń listę Cień, a następnie wybierz z galerii opcję Brak cienia, natomiast aby usunąć odbicie, rozwiń listę Odbicie, a następnie wybierz z galerii opcję Bez odbicia, itd.

237

238

Wstawianie elementów typu WordArt

'RGDZDQLHHIHNWöZDUW\VW\F]Q\FK

Efekty artystyczne umożliwiają wzbogacenie edytowanych dokumentów obrazami lub zdjęciami, które wyglądają jak szkic, rysunek czy malowany obraz. Word daje również możliwość używania obrazów jako wypełnienia innych obiektów graficznych. Poniżej przedstawiamy przykładowe zdjęcie po zastosowaniu kilku wybranych efektów artystycznych:

Bez efektów

Szkic ołówkiem

Ekran świetlny

Fotokopia

Szkło

Aby zastosować wybrany efekt artystyczny, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Kliknij obraz lub zdjęcie, do którego chcesz zastosować wybrany efekt artystyczny. 2. Na Wstążce pojawi się karta FORMATOWANIE. 3. Naciśnij przycisk Efekty artystyczne znajdujący się w grupie opcji Dopasowywanie. 4. Wybierz z galerii żądany efekt artystyczny. 5. Aby dopasować efekt artystyczny do własnych potrzeb, wybierz z galerii polecenie Opcje efektów artystycznych.

!

W tym samym czasie do obrazu lub zdjęcia możesz użyć tylko jednego efektu artystycznego. Równoczesne zastosowanie kolejnego efektu artystycznego spowoduje usunięcie poprzedniego.

1

i 2

Aby usunąć wybrany efekt artystyczny, kliknij obraz lub zdjęcie, przejdź na kartę FORMATOWANIE, naciśnij przycisk Efekty artystyczne i z galerii wybierz pierwszą opcję — Brak.

Wstawianie kształtów

:VWDZLDQLHNV]WDïWöZ Kształty to zestaw wstępnie zdefiniowanych małych rysunków wektorowych, które możesz wstawiać do dokumentu. Dodatkowo możesz również tworzyć swoje własne kształty poprzez modyfikację istniejących bądź rysowanie nowych. Aby wstawić wybrany kształt, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE. 2. Naciśnij przycisk Kształty znajdujący się w grupie poleceń Ilustracje. 3. Wybierz z galerii żądany kształt i kliknij go lewym przyciskiem myszy. 1

2

4

5

3

4. Wskaźnik myszy zmieni kształt na znak +. Wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszy, a następnie narysuj obrys kształtu. 5. Aby zmienić rozmiary wstawionego kształtu, złap lewym przyciskiem myszy wybrany uchwyt i przeciągnij tak, by otrzymać żądane rozmiary kształtu.

239

240

Wstawianie kształtów

Kiedy zmieniasz rozmiary kształtu, pamiętaj o kilku prostych zasadach:

t
Aby środek obiektu pozostał w tym samym miejscu, przy przeciąganiu uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj wciśnięty klawisz Ctrl.

i

t
Aby proporcje obiektu zostały podczas skalowania zachowane, przy przeciąganiu uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj wciśnięty klawisz Shift.

t
Aby podczas skalowania środek obiektu pozostał w tym samym miejscu i jednocześnie proporcje obiektu zostały zachowane, przy przeciąganiu uchwytu zmiany rozmiaru przytrzymaj naciśnięte klawisze Ctrl+Shift.

0RG\ğNDFMDNV]WDïWöZ Po zaznaczeniu wstawionego kształtu pojawia się na Wstążce grupa Narzędzia do rysowania, w której znajduje się karta FORMATOWANIE. Kształty możesz modyfikować w podobny sposób jak inne elementy graficzne.

=PLDQDZ\SHïQLHQLDNV]WDïWöZ

Kształty można wypełniać kolorami, obrazami, gradientem kolorów lub teksturami. Aby zmienić wypełnienie kształtu, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Zaznacz wybrany kształt, klikając go lewym przyciskiem myszy. 2. Na Wstążce pojawi się karta FORMATOWANIE. 3. Naciśnij przycisk Wypełn. kształtu. 4. Aby zmienić kolor wypełnienia, kliknij kwadrat z wybranym kolorem. Jeżeli chcesz zdefiniować własne kolory, wybierz opcję Więcej kolorów wypełnienia. 5. Aby wypełnić kształt obrazem, wybierz polecenie Obraz i wskaż plik graficzny, którego chcesz użyć jako wypełnienia kształtu. Aby wypełnić kształt gradientem kolorów, rozwiń polecenie Gradient i wybierz z galerii żądaną definicję gradientu. Jeżeli chcesz zdefiniować własny gradient, wybierz z galerii polecenie Więcej gradientów. Aby wypełnić kształt wybraną teksturą, rozwiń polecenie Tekstura i wybierz z galerii żądaną teksturę. Jeżeli chcesz użyć własnej tekstury, wybierz z galerii polecenie Więcej tekstur.

Wstawianie kształtów

2

3

4

1

5

=PLDQDZ\UöZQ\ZDQLDNV]WDïWöZQDVWURQLH

Na stronie dokumentu możesz umieścić wiele kształtów i innych elementów graficznych. W takiej sytuacji bardzo często przydaje się możliwość wyrównywania położenia takich elementów. Aby zmienić położenie elementów graficznych na stronie, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Zaznacz jeden lub więcej elementów graficznych (np. kształtów), których położenie na stronie chcesz zmienić bądź wyrównać. Aby to zrobić, kliknij pierwszy element, następnie wciśnij i przytrzymaj klawisz Ctrl, i kolejno klikaj pozostałe obiekty. 2. Na Wstążce pojawi się karta FORMATOWANIE. 3. Naciśnij przycisk Wyrównaj. 4. Wybierz z menu podręcznego odpowiednią opcję wyrównywania. 2

3 4

1

241

242

SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów

6PDUW$UWĽWZRU]HQLHLHG\WRZDQLHGLDJUDPöZ Grafiki SmartArt to gotowe, predefiniowane obiekty graficzne, które umożliwiają szybkie i efektowne przedstawianie informacji, procesów, diagramów i schematów organizacyjnych. Word 2013 wspaniale wspomaga tworzenie takich elementów, dając Ci do dyspozycji kilkadziesiąt gotowych projektów graficznych, które możesz dostosować do własnych potrzeb za pomocą dosłownie kilku kliknięć myszy. Do wyboru masz następujące kategorie grafik SmartArt (poniżej każdej kategorii zamieszczono po kilka przykładów poszczególnych grafik): t

-JTUB — umożliwia prezentowanie grup informacji lub informacji, które nie tworzą sekwencji.

Podstawowa lista blokowa

Pionowa lista pól

Pionowa lista pagonowa

Lista tarczowa

t

1SPDFT — umożliwia prezentowanie etapów danego procesu lub sekwencji wydarzeń w osi czasu.

Proces ze stopniowaniem w dół

Proces segmentowany

Ciągły proces blokowy

Proces typu koła zębate

t


$ZLM
‰ umożliwia wygodne ilustrowanie procesów o charakterze ciągłym.

Cykl podstawowy

Cykl blokowy

Cykl promieniowy

Macierz cyklu

SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów

t

)JFSBSDIJB — umożliwia tworzenie różnorodnych schematów organizacyjnych i drzew decyzyjnych.

Podstawowy schemat organizacyjny

Hierarchia

Hierarchia pozioma

Lista hierarchii

t

3FMBDKB — umożliwia ilustrowanie powiązań między zdarzeniami, obiektami i innymi elementami.

Bilans

Piramida segmentowana

Relacja tarczowa zagnieżdżona

Relacja typu Venna (stosowa)

t

.BDJFS[ — umożliwia pokazywanie zależności części względem całości.

Macierz podstawowa

Macierz z tytułem

Macierz z siatką

t

1JSBNJEB — umożliwia pokazanie relacji proporcjonalnych, wzajemnie połączonych lub hierarchicznych.

Piramida podstawowa

Piramida odwrócona

Lista piramidowa

243

244

SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów

t

0CSB[ — tego typu grafiki spełniają podobną rolę co elementy wymienione wcześniej, z tym że zamiast tekstu do przedstawiania lub wyróżniania zawartości wykorzystują obrazy (zdjęcia, skany, zrzuty ekranu itp.).

:VWDZLDQLHJUDğNL6PDUW$UW Przed wstawieniem grafiki SmartArt do dokumentu warto dobrze się zastanowić nad tym, jaki proces chcemy zilustrować, jakie informacje chcemy zamieścić i jaki rodzaj grafiki będzie najbardziej odpowiadał naszym potrzebom. Z drugiej strony, utworzoną grafikę możemy łatwo modyfikować i zmieniać, dzięki czemu łatwo wypróbujemy różne układy i opcje aż do znalezienia optymalnego rozwiązania. Aby utworzyć w dokumencie grafikę, wykonaj następujące polecenia: 1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE. 2. Naciśnij przycisk SmartArt znajdujący się w grupie poleceń Ilustracje. 3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wybieranie grafiki SmartArt. 4. Wybierz kategorię grafiki, którą chcesz wstawić. 5. Wybierz typ grafiki, którą chcesz wstawić. 6. W okienku po prawej stronie pojawi się podgląd wybranej grafiki i jej krótki opis. 1

2

5

3 6

4

7

7. Naciśnij przycisk OK. Word wstawi wybraną grafikę do dokumentu. 8. Na ekranie oprócz grafiki pojawi się okno dialogowe Wpisz tekst w tym miejscu.

SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów

9. Wpisz w odpowiednich miejscach nazwy poszczególnych elementów.

8

9

10

10. Po zakończeniu kliknij w dowolnym miejscu dokumentu poza obszarem grafiki.

0RG\ğNDFMDJUDğNL6PDUW$UW Aby zmienić domyślny wygląd grafiki SmartArt, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Kliknij grafikę SmartArt, którą chcesz zmodyfikować. 2. Na Wstążce pojawią się dwie dodatkowe karty: PROJEKTOWANIE i FORMATOWANIE.

3. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE. 4. Rozwiń galerię stylów grafiki SmartArt.

245

246

SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów

5. Wybierz odpowiedni styl grafiki SmartArt. 3

2

4

5

1

6. Word zmieni wygląd grafiki zgodnie z dokonanym wyborem. 7. Naciśnij przycisk Zmień kolory. 8. Wybierz odpowiedni zestaw kolorów dla grafiki SmartArt. 7

8

9

9. Kliknij dowolne miejsce dokumentu poza obszarem grafiki. Gotowe!

SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów

i

Oczywiście nie są to jedyne metody modyfikowania wyglądu grafik SmartArt. W podobny do opisanego powyżej sposób możesz zmieniać wygląd i zachowanie wielu innych elementów składowych grafik SmartArt, a jedynym ograniczeniem jest tutaj tylko Twoja wyobraźnia. Spróbuj samodzielnie modyfikować poszczególne ustawienia i przekonaj się, że nie taki diabeł straszny jak go malują - .

Jak już zapewne zdążyłeś się zorientować, Word 2013 ma bardzo rozbudowane możliwości wzbogacania dokumentów elementami graficznymi, których szczegółowe omówienie wykracza daleko poza zakres niniejszej książki. W tym rozdziale omówiliśmy jednak szereg podstawowych metod pracy z elementami graficznymi, które z pewnością pozwolą Ci na samodzielne odkrywanie innych, wspaniałych możliwości, jakie oferuje Word 2013.

247

248

SmartArt — tworzenie i edytowanie diagramów

ľ/LVW\Z\SXQNWRZDQH ľ/LVW\QXPHURZDQH ľ/LVW\ZLHORSR]LRPRZHKLHUDUFKLF]QH

8

Tworzenie i edycja list Jeżeli najdzie Cię ochota na utworzenie listy, to nic prostszego, jak po prostu odpalić Worda i taką listę utworzyć -. Oczywiście możesz ją wstawić w dowolnym miejscu dokumentu i sformatować na wiele różnych sposobów. Jedyny problem, na jaki możesz się natknąć, to… ogromna liczba możliwych sposobów formatowania takiej listy — może się to skończyć tak, że większość czasu poświęcisz na zastanawianie się nad tym, jak Twoja lista ma wyglądać, a sprawa jej treści zejdzie na dalszy plan -.

Listy wypunktowane Lista wypunktowana to inaczej lista akapitów poprzedzonych wybranym znakiem lub symbolem wyróżniającym poszczególne elementy listy.

Tworzenie prostej listy wypunktowanej Aby zilustrować zagadnienie, utworzymy prostą listę wypunktowaną zgodnie z poniższym wzorem:

250

Listy wypunktowane

Aby utworzyć listę wypunktowaną, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz wstawić listę wypunktowaną. 2. Wpisz znak * (gwiazdka) i naciśnij spację — jest to dla Worda informacja, że ma automatycznie rozpocząć tworzenie listy wypunktowanej. 3. Wpisz treść pierwszego punktu: Procesor i naciśnij klawisz Enter, a wówczas Word zamieni znak * na domyślny punktor i automatycznie wygeneruje kolejny punkt. 4. Wpisz kolejne punkty. Zwróć uwagę, że Word automatycznie używa odpowiedniego stylu listy wypunktowanej. Po każdym punkcie naciskaj klawisz Enter. 5. Aby zakończyć tworzenie listy, po prostu naciśnij dwa razy klawisz Enter.

i

Powyższy sposób jest najprostszą metodą tworzenia listy wypunktowanej. W zupełności wystarczy do napisania nieskomplikowanych wykazów czy zestawień. Co masz jednak zrobić, jeżeli chcesz, aby niektóre punkty listy były bardziej wcięte niż reszta? Wystarczy, że przed rozpoczęciem pisania podpunktu bardziej wciętego naciśniesz klawisz Tab, a dany podpunkt przesunie się w prawo. I odwrotnie: aby cofnąć dany podpunkt, naciśnij kombinację klawiszy Shift+Tab. Jeżeli chcesz zmienić wcięcie istniejącego punktu listy, ustaw kursor zaraz za punktorem i w zależności od potrzeby naciśnij klawisz Tab lub kombinację klawiszy Shift+Tab.

Usuwanie wybranych punktorów z listy Aby usunąć wybrane punktory z listy, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w wierszu, z którego chcesz usunąć wypunktowanie (jeżeli chcesz usunąć wypunktowanie od razu z kilku wierszy, to po prostu te wiersze zaznacz). 2. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, a następnie w grupie poleceń Akapit odszukaj i naciśnij przycisk Punktory. W ten sposób wyłączysz punkty listy dla zaznaczonych wierszy. Zauważ, że przycisk działa jak przełącznik: klikasz raz — włączasz wypunktowanie, klikasz ponownie — wyłączasz wypunktowanie.

i

Aby usunąć pojedynczy punktor, kliknij go lewym przyciskiem myszki i naciśnij klawisz Backspace.

Listy wypunktowane

=DPLDQDDNDSLWöZQDOLVWÚZ\SXQNWRZDQÈ Jeżeli w czasie edycji dokumentu dojdziesz do wniosku, że chcesz zamienić kilka istniejących akapitów na listę wypunktowaną, możesz tego dokonać za pomocą kilku kliknięć myszą. 1. Zaznacz akapity, które chcesz zamienić na listę wypunktowaną. 2. Przejdź na kartę Narzędzia główne. 2

3 4

1

3. Naciśnij przycisk Punktory znajdujący się w grupie opcji Akapit. 4. Z listy dostępnych punktorów wybierz ten, którego chcesz użyć do utworzenia listy. Word zamieni zwykłe akapity na listę wypunktowaną.

251

252

Listy wypunktowane

=PLDQDSXQNWRUDGODFDïHMOLVW\ Jeżeli utworzyłeś listę wypunktowaną i chcesz szybko zmienić rodzaj punktora, to po prostu kliknij prawym przyciskiem myszki w dowolnym punkcie listy, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Punktory i z galerii punktorów wybierz nowy punktor.

1

2 3

Zmiana punktora dla wybranych elementów listy Jeżeli chcesz zmienić rodzaj punktora tylko dla wybranych punktów listy, zaznacz je i rozwiń listę Punktory oraz wybierz z listy nowy rodzaj punktora. Aby zmienić rodzaj używanego punktora, wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz wybrane wiersze listy wypunktowanej. 2. Kliknij prawym przyciskiem myszy zaznaczony punkt listy i z menu podręcznego wybierz polecenie Punktory. 3. Z listy dostępnych punktorów wybierz nowy punktor lub naciśnij przycisk Zdefiniuj nowy punktor.

1 2 3

Listy wypunktowane

t
Aby szybko rozwinąć galerię punktorów, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, T, P. t
Aby zdefiniować nowy punktor, wybierz z listy polecenie Zdefiniuj nowy punktor. Po

i

jego wybraniu na ekranie pojawi się okno dialogowe Definiowanie nowego punktora. Jeżeli zdecydujesz się na zdefiniowanie punktora w postaci elementu graficznego (przycisk Obraz), na ekranie pojawi się okno dialogowe Punktor obrazu. Zwróć uwagę na przycisk Importuj znajdujący się w jego lewym dolnym narożniku. Za jego pomocą możesz dodać do listy punktorów niemal dowolny plik graficzny. Po naciśnięciu tego przycisku na ekranie pojawi się okno, za pomocą którego możesz odszukać na dysku żądany plik graficzny i użyć go jako punktora swojej listy. Pamiętaj, że rozmiary takiego pliku powinny być odpowiednio małe, tak aby szczegóły grafiki były widoczne (Word automatycznie przeskalowuje duże pliki do rozmiarów standardowego punktora).

=PLDQDSRïRĝHQLDOLVW\Z\SXQNWRZDQHM Aby zmienić położenie listy wypunktowanej, możesz skorzystać z prostej metody „przeciągnij i upuść”: 1. Ustaw wskaźnik myszki na pierwszym punktorze listy, a następnie wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki. Kolejne punktory listy zostaną zaznaczone. 2. Przeciągnij wskaźnik myszki w poziomie, tak aby uzyskać żądane położenie listy na stronie, a następnie zwolnij lewy przycisk myszki.

’ÈF]HQLHGZöFKOLVWZ\SXQNWRZDQ\FKZMHGQÈFDïRĂÊ Od czasu do czasu staniesz przed koniecznością połączenia dwóch lub więcej list znajdujących się w różnych miejscach dokumentu w jedną całość. Aby dokonać tej prostej operacji, wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz listę, którą chcesz dołączyć do listy głównej. 2. Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+X, aby przenieść listę do schowka systemu Windows (jeżeli chcesz utworzyć kopię listy, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+C).

253

254

Listy numerowane

3. Ustaw kursor w wierszu znajdującym się bezpośrednio pod listą, do której chcesz dołączyć nowe elementy. 4. Naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+V. Gotowe! Word automatycznie połączy obie listy. Jeżeli formatowanie połączonych list nie jest jednolite, to być może opcja scalania wklejanych list jest wyłączona. Aby ją włączyć, przywołaj na ekran okno opcji Worda (np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, B), a następnie w lewym panelu kliknij kategorię Zaawansowane, przejdź do prawego panelu i w sekcji Wycinanie, kopiowanie i wklejanie odszukaj i naciśnij przycisk Ustawienia. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Ustawienia, w którym musisz zaznaczyć opcję Scal wklejone listy z otaczającymi listami. Następnie naciśnij przycisk OK.

i

1 2

4 3

Listy numerowane Uff… Pierwsze koty (listy?) za płoty. Podobno od przybytku głowa nie boli, ale mnogość przeróżnych symboli dostępnych dla list wypunktowanych o ból głowy z pewnością przyprawić może. Teraz postaramy się przybliżyć drugi rodzaj list, a mianowicie listy numerowane. Według definicji są to listy, w których poszczególne punkty są poprzedzone kolejnymi numerami bądź literami.

Tworzenie prostych list numerowanych Utwórz listę numerowaną zgodnie z poniższym wzorem:

Listy numerowane

Aby to zrobić, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić listę numerowaną. 2. Wpisz 1. i naciśnij spację — jest to dla edytora Word informacja, że ma automatycznie utworzyć listę numerowaną. 3. Wpisz treść pierwszego punktu: Procesor, a następnie naciśnij klawisz Enter, a wówczas Word automatycznie wygeneruje kolejny punkt. 4. Wpisz kolejne punkty, naciskając po każdym z nich klawisz Enter. 5. Aby zakończyć tworzenie listy, po prostu naciśnij klawisz Enter dwukrotnie. Powyższy przykład jest tylko jedną z kilku możliwości prostego generowania list numerowanych. W analogiczny sposób możesz generować listy typu:

i

Pamiętaj, że gdy rozpoczynasz generowanie nowej listy, za pierwszym razem po znaczniku punktu musisz wpisać spację — bez niej Word nie będzie w stanie rozpoznać, że chcesz utworzyć listę numerowaną! Jeżeli chcesz, aby niektóre punkty były bardziej wcięte niż inne, możesz posłużyć się tą samą metodą co w przypadku list wypunktowanych: użyj klawisza Tab do zwiększenia wcięcia punktu i kombinacji klawiszy Shift+Tab do zmniejszenia wcięcia punktu.

Usuwanie numeracji wybranych punktów listy numerowanej W razie potrzeby możesz usunąć numerację wybranych punktów listy. Podobnie jak w przypadku listy wypunktowanej, jest to bardzo prosta operacja. 1. Ustaw kursor w wierszu, z którego chcesz usunąć numerowanie (jeżeli chcesz usunąć numerowanie od razu z kilku wierszy, to po prostu te wiersze zaznacz).

255

256

Listy numerowane

2. Przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, a następnie w grupie poleceń Akapit odszukaj i naciśnij przycisk Numerowanie. W ten sposób wyłączysz punkty listy dla zaznaczonych wierszy. Zauważ, że przycisk działa jak przełącznik: klikasz raz — włączasz numerowanie, klikasz ponownie — wyłączasz numerowanie.

i

Aby usunąć pojedynczy punkt listy numerowanej, kliknij go i naciśnij klawisz Backspace.

Szybka zmiana formatowania listy numerowanej Jeżeli utworzyłeś listę numerowaną i chcesz szybko zmienić sposób jej formatowania, to po prostu kliknij prawym przyciskiem myszki w dowolnym punkcie listy, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Numerowanie i z galerii stylów wybierz żądany rodzaj formatowania.

1

2

3

Zmiana sposobu numerowania elementów listy Aby zmienić sposób numerowania elementów listy, wykonaj poniższe polecenia: 1. Jeżeli chcesz zmodyfikować istniejącą listę, to najpierw zaznacz jej wybrane wiersze. Jeżeli chcesz utworzyć nową listę numerowaną, po prostu przejdź na kartę NARZĘDZIA GŁÓWNE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2. W grupie poleceń Akapit odszukaj i rozwiń galerię Numerowanie.

Listy numerowane

3. Wybierz z galerii żądany sposób numerowania i kliknij go lewym przyciskiem myszki. Word zastosuje go do tworzonej listy. 1

2

3

5

7

8

4 9

6

4. Jeżeli nie odpowiadają Ci standardowe sposoby numerowania listy, naciśnij przycisk Definiuj nowy format numeracji. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Definiowanie nowego formatu numeracji.

5. Lista Styl numeracji umożliwia wybranie jednego z kilku dostępnych predefiniowanych stylów numeracji elementów listy. 6. Po naciśnięciu przycisku Czcionka będziesz mieć możliwość wybrania domyślnej czcionki, przy użyciu której będą wyświetlane kolejne punkty listy numerowanej. 7. W razie potrzeby sposób numerowania listy może przybierać dosyć złożoną postać, która na pierwszy rzut oka niekoniecznie musi się wszystkim kojarzyć ze standardowymi listami numerowanymi. Wpisując w polu Format numeracji dodatkowe elementy, możesz dowolnie zmieniać wygląd listy (patrz przykład poniżej). 8. Lista Wyrównanie umożliwia zmianę domyślnego sposobu wyrównywania elementów listy. 9. Po zakończeniu tworzenia nowego sposobu formatowania naciśnij przycisk OK. Word doda nowy styl do biblioteki i zastosuje go do Twojej listy. t
Aby szybko rozwinąć galerię stylów numerowania listy, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1, M, N.

i

t
Jeżeli chcesz wstawić nową pozycję listy numerowanej pomiędzy już istniejące punkty, nie musisz się martwić, bo to nic trudnego. Po prostu ustaw kursor na końcu punktu, po którym chcesz wstawić nowy punkt, i naciśnij klawisz Enter. Word wstawi nowy punkt o kolejnym numerze, a reszta Twojej listy zostanie automatycznie przenumerowana.

257

258

Listy wielopoziomowe (hierarchiczne)

Listy wielopoziomowe (hierarchiczne) Znasz już dwa rodzaje list: wypunktowane i numerowane. Teraz zapoznasz się z bardziej zaawansowaną wersją listy numerowanej, a mianowicie z listą wielopoziomową, zwaną także hierarchiczną. Lista taka umożliwia numerację typu 1., 1.1, 1.1.1 itd. aż do maksymalnie dziewięciu poziomów (czyli w praktyce do punktów typu 1.1.1.1.1.1.1.1.1.1 -). Dla każdego poziomu numerowania możesz zmieniać format numerowania, wypunktowania oraz tekst dla poszczególnych elementów listy. Taki sposób prezentacji będzie niezastąpiony przy tworzeniu różnego rodzaju raportów, sprawozdań i zestawień.

Tworzenie prostej listy wielopoziomowej Przyjrzyj się liście wielopoziomowej, którą zamieściliśmy poniżej. Pomimo jej stosunkowo złożonej, na pierwszy rzut oka, struktury utworzenie takiej listy przy użyciu Worda nie powinno sprawić Ci większych problemów. Aby się o tym przekonać, wykonaj polecenia zamieszczone poniżej:

1. Ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz wstawić listę wielopoziomową, a następnie przejdź na kartę Narzędzia główne, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, G, 1. 2. W grupie poleceń Akapit odszukaj i rozwiń galerię Lista wielopoziomowa. 3. Wybierz z galerii żądany rodzaj listy wielopoziomowej.

Listy wielopoziomowe (hierarchiczne)

1

2

3

4

4. Word wygeneruje pierwszy punkt Twojej listy. Wpisz treść: Procesory i naciśnij klawisz Enter. 5. Word wygenerował drugi punkt. Teraz, aby przesunąć się w hierarchii listy na niższy poziom, naciśnij klawisz Tab lub kliknij ikonę Zwiększ wcięcie. Word zmieni numerację punktu na 1.1. Wpisz treść punktu: Intel. Naciśnij klawisz Enter. 6. Otrzymałeś punkt 1.2. Naciśnij klawisz Tab (lub użyj ikony Zwiększ wcięcie), aby otrzymać punkt 1.1.1. Wpisz treść punktu: Celeron. Naciśnij klawisz Enter. 7. Otrzymałeś punkt 1.1.2. Wpisz treść punktu: Pentium. Naciśnij klawisz Enter. 8. Otrzymałeś punkt 1.1.3. Aby cofnąć się o kolejny punkt w hierarchii (czyli aby otrzymać punkt 1.2), naciśnij kombinację klawiszy Shift+Tab lub kliknij ikonę Zmniejsz wcięcie. Word automatycznie wygeneruje punkt o jeden poziom wyżej w hierarchii. Wpisz treść punktu: AMD i naciśnij klawisz Enter. 9. Jak się pewnie spodziewałeś, otrzymałeś punkt 1.3. A dalej… Znasz już zasady. Odpowiednio modyfikując poziomy hierarchii listy za pomocą klawiszy Tab bądź Shift+Tab (lub po prostu używając odpowiednich ikonek -), dokończ wpisywanie naszej listy. Pamiętaj, że klawisz Tab przeniesie Cię w dół hierarchii o tyle poziomów, ile razy go naciśniesz. Analogicznie kombinacja Shift+Tab przeniesie Cię w górę hierarchii o tyle poziomów, ile razy ją naciśniesz. 10. Jeżeli chcesz zakończyć tworzenie listy hierarchicznej, to po prostu po wygenerowaniu kolejnego punktu (już niepotrzebnego) naciśnij dwukrotnie klawisz Enter. Word automatycznie zakończy edycję listy i wrócisz do normalnego trybu pracy z dokumentem.

259

260

Listy wielopoziomowe (hierarchiczne)

t
Jeżeli chcesz przesunąć całą listę numerowaną w prawo (zwiększając tym samym

i

jej odstęp od lewego marginesu strony) bądź w lewo (zwiększając odstęp od prawego marginesu strony), nie musisz w tym celu wykonywać żadnych skomplikowanych manewrów. Wystarczy, że klikniesz lewym przyciskiem myszki pierwszy punkt listy (zauważ, że poszczególne punkty zostaną zaznaczone), przytrzymasz go i przeciągniesz wskaźnik myszki na żądane miejsce. W trakcie tej operacji zostanie przesunięta cała lista, a poziomy numerowania nie ulegną zmianie.

t
Alternatywną metodą przesunięcia całej listy jest kliknięcie lewym przyciskiem myszki pierwszego punktu listy, a następnie skorzystanie z klawiszy Tab bądź Shift+Tab lub ikon Zwiększ wcięcie i Zmniejsz wcięcie.

t
Aby zmienić poziom hierarchii wybranego punktu, ustaw kursor gdziekolwiek w jego obrębie i skorzystaj z klawiszy Tab bądź Shift+Tab lub ikon Zwiększ wcięcie i Zmniejsz wcięcie do zmiany położenia punktu. Po wykonaniu takiej operacji Word automatycznie przenumeruje resztę listy, tak aby kolejność punktów się zgadzała.

Tworzenie prostych tabel ľSzybkie wstawianie prostych tabel ľZmiana rozmiarów wierszy LNROXPQZbWDEHOLľUsuwanie tabeli ľ Wstawianie kolumn ľ’ÈF]HQLHZ\EUDQ\FK komórek tabeli ľPrzenoszenie tabeli w inne miejsce ľRysowanie tabel, czyli przyjemne ]SRĝ\WHF]Q\Pľ2EUDFDQLHWHNVWXZWDEHOLRb0ĩ ľFormatowanie tabel

9

Tworzenie i edycja tabel Tabele — trudno dyskutować o przydatności tego elementu w różnego rodzaju zestawieniach, raportach i sprawozdaniach i chyba nie ma użytkownika komputera, który choć raz nie stanął przed koniecznością utworzenia mniej lub bardziej skomplikowanej tabeli. Microsoft Word 2013 ma bardzo rozbudowany i elastyczny moduł tabel, który pozwala bardzo szybko tworzyć tabele — od tych najprostszych aż do takich, od których użytkownikom edytorów tekstu starszych generacji włos jeży się na głowie. Jak zaraz się przekonasz, tworzenie tabel wcale nie musi być trudne, zwłaszcza jeżeli masz do dyspozycji tak wyrafinowane narzędzie jak Word. A więc — do dzieła!

Tworzenie prostych tabel Załóżmy, że chcesz utworzyć prostą, nieskomplikowaną tabelkę o rozmiarach 4 kolumny na 5 wierszy. Jak najszybciej można się do tego zabrać? 1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V. 2. W sekcji Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela. 3. Na ekranie pojawi się menu tworzenia tabel. Wybierz polecenie Wstaw tabelę.

262

Tworzenie prostych tabel

1

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie tabeli.

2

5. W polu Liczba kolumn wpisz wartość 4.

4 5 3

6

6. W polu Liczba wierszy wpisz wartość 5.

7

7. Naciśnij przycisk OK. Word utworzy w dokumencie tabelę o rozmiarze 5 wierszy i 4 kolumn i tak dobierze szerokość kolumn, aby tabela zajmowała całą szerokość strony.

9 8

8. Gotowa tabela pojawia się na ekranie, a kursor zostaje umieszczony w lewej górnej komórce tabeli.

9. Zwróć uwagę, że na Wstążce pojawiły się dwie nowe karty: PROJEKTOWANIE i UKŁAD. Obie karty będą widoczne na Wstążce tylko i wyłącznie wtedy, kiedy ustawisz kursor w obrębie dowolnej tabeli. W kolejnych sekcjach będziemy szczegółowo omawiać polecenia dostępne na tych kartach. Jak widać, wstawianie tabeli jest operacją zupełnie prostą. Polecenie Wstaw tabelę jest szczególnie użyteczne przy tworzeniu dużych tabel o klasycznym układzie (zwykły podział na wiersze i kolumny). Okno opcji tabeli zawiera kilka bardzo użytecznych opcji, dzięki którym już na etapie tworzenia dopasujesz tabelę do swoich potrzeb:

i

t


Stała szerokość kolumn — Wybierz tę opcję, jeżeli chcesz, aby kolumny miały zawsze ten sam określony rozmiar. Wpisz lub kliknij pożądaną szerokość kolumny. Aby kolumny wstawiane między marginesy dokumentu miały jednakowy rozmiar, wybierz opcję Auto.

t


Autodopasowanie do zawartości — Powoduje automatyczne dopasowanie szerokości kolumn w tabeli do ilości wpisywanego przez Ciebie tekstu.

t


Autodopasowanie do okna — Powoduje automatyczne dopasowanie rozmiaru tabeli do okna wyświetlanego przez przeglądarkę sieci Web.

t


Zapamiętaj rozmiary nowych tabel — Powoduje zapamiętanie aktualnej liczby kolumn i wierszy oraz ustawień opcji autodopasowania, traktując te parametry jako ustawienia domyślne podczas tworzenia nowych tabel.

Pamiętaj, że w komórkach tabeli obowiązują te same zasady nadawania atrybutów oraz wyrównywania marginesów tekstu co przy normalnej edycji dokumentu.

Zastosowanie szablonów tabel

i

Aby szybko wyświetlić na ekranie okno Wstawianie tabeli, możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, V, T, A, W.

Zastosowanie szablonów tabel Microsoft Word 2013 ma bibliotekę gotowych do użycia wzorów tabel, które można umieścić w dokumencie kilkoma kliknięciami myszy. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V. 2. W sekcji Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela. 3. Na ekranie pojawi się menu tworzenia tabel. Wybierz polecenie Szybkie tabele. 1 2

3

4

4. Na ekranie pojawi się lista wbudowanych tabel. Wybierz z listy interesującą Cię pozycję i kliknij ją lewym przyciskiem myszki. Word wstawi gotową, sformatowaną tabelę do dokumentu.

i

Aby szybko wyświetlić na ekranie listę szablonów tabel, możesz nacisnąć sekwencję klawiszy lewy Alt, V, T, A, T.

263

264

Szybkie wstawianie prostych tabel

Szybkie wstawianie prostych tabel Jeżeli chcesz szybko wstawić tabelę, możesz również skorzystać z prostego mechanizmu, który świetnie się nadaje do szybkiego wstawiania niezbyt dużych tabel o prostym układzie (maksymalnie 10 kolumn na 8 wierszy) i automatycznie dobieranej szerokości kolumn. Jak tego dokonać? Spójrz poniżej: 1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V. 1

2. W sekcji Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela.

2 3

4

3. Na ekranie pojawi się menu tworzenia tabel. W jego górnej części znajdziesz raster Wstawianie tabeli. Przeciągnij po nim myszką (bez naciskania żadnego klawisza), zaznaczając odpowiednią liczbę wierszy i kolumn (maksymalnie 10×8). Zwróć uwagę, że w miarę jak zaznaczasz kolejne wiersze i kolumny, Word automatycznie wyświetla podgląd takiej tabeli w treści dokumentu. 4. Po zaznaczeniu kliknij lewym przyciskiem myszki. Word wstawi tabelę do dokumentu, a kursor zostanie umieszczony w lewej górnej komórce tabeli.

Zaznaczanie poszczególnych elementów tabeli Poszczególne elementy, z których składa się tabela (komórki, wiersze, kolumny), mogą być szybko i wygodnie zaznaczane przy użyciu… myszki -. Aby się o tym przekonać, po prostu wykonaj poniższe polecenia: 1. Aby zaznaczyć komórkę, kliknij lewym przyciskiem myszki w pobliżu jej lewej krawędzi. Zwróć uwagę na zmianę kształtu wskaźnika myszki.

Zaznaczanie poszczególnych elementów tabeli

i

Jeżeli po zaznaczeniu danego elementu tabeli przytrzymasz przez chwilę nieruchomo wskaźnik myszki, to pojawi się nad nim półprzezroczysty minipasek narzędzi formatowania, dzięki czemu możesz szybko zmienić krój czcionki, jej rozmiar i inne elementy formatowania zaznaczonego elementu.

2. Aby zaznaczyć wiersz tabeli, kliknij lewym przyciskiem myszki w pobliżu lewej krawędzi tabeli na wysokości wiersza, który chcesz zaznaczyć. 3. Aby zaznaczyć kolumnę tabeli, kliknij lewym przyciskiem myszki w pobliżu górnej krawędzi wybranej kolumny. Zwróć uwagę, że wskaźnik myszki przybiera kształt skierowanej w dół małej czarnej strzałki. 4. Aby zaznaczyć kilka kolejnych elementów tabeli (komórek, wierszy, kolumn), zaznacz pierwszy z nich, a następnie, trzymając wciśnięty lewy przycisk myszki, przeciągnij myszkę aż do zaznaczenia żądanego obszaru. 5. Aby zaznaczyć kilka różnych, niezależnych elementów tabeli, zaznacz pierwszy z nich, następnie wciśnij i przytrzymaj klawisz Ctrl i przy użyciu myszki zaznacz następne elementy. 6. Aby zaznaczyć całą tabelę, kliknij uchwyt przenoszenia tabeli znajdujący się nieco powyżej lewego górnego narożnika tabeli.

265

266

Zmiana rozmiarów wierszy i kolumn w tabeli

Alternatywny sposób zaznaczania elementów tabeli Jeżeli nie lubisz zaznaczać, posługując się myszką, to do zaznaczania elementów tabeli możesz użyć poleceń Wstążki. Aby tego dokonać, wykonaj następujące polecenia: 1. Ustaw kursor w wybranej komórce tabeli. 2. Przejdź na kartę UKŁAD. 3. W grupie poleceń Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Zaznacz. 2

3 4 1

4. Z menu wybierz element, który chcesz zaznaczyć.

i

Jeżeli chcesz szybko zaznaczyć wybrany element tabeli, to po ustawieniu kursora w wybranej komórce naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U, O, a następnie literę odpowiadającą elementowi, który chcesz zaznaczyć: A — komórka, K — kolumna, W — wiersz lub N — tabela. Można i tak, ale chyba zdecydowanie lepszym rozwiązaniem jest po prostu użycie do tego celu myszy…

Zmiana rozmiarów wierszy i kolumn w tabeli Aby zmienić rozmiary wiersza lub kolumny edytowanej tabeli, wykonaj poniższe polecenia: 1. Umieść kursor w dowolnej komórce edytowanej tabeli. 2. Ustaw wskaźnik myszki na linii dzielącej kolumny lub wiersze. Zwróć uwagę, że jego kształt zmieni się na podwójną czarną strzałkę.

3. Wciśnij i przytrzymaj lewy klawisz myszki, a następnie przeciągnij krawędź kolumny (wiersza) aż do uzyskania żądanej szerokości (wysokości).

Zmiana szerokości kolumn tabeli przy użyciu linijki

4. W opisany sposób zmodyfikuj szerokości (wysokości) pozostałych kolumn (wierszy).

i

Podczas modyfikacji szerokości kolumn przy użyciu myszki musisz się upewnić, że nie są zaznaczone jakieś komórki tabeli — jeżeli tak, to zmiana szerokości będzie dotyczyła tylko zaznaczonych komórek, a prawdopodobnie nie jest to efekt, o który Ci chodzi…

=PLDQDV]HURNRĂFLNROXPQWDEHOL SU]\Xĝ\FLXOLQLMNL Wbrew pozorom linijka jest całkiem wygodnym narzędziem umożliwiającym modyfikację szerokości kolumn edytowanej tabeli. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w dowolnej komórce tabeli. 2. Jeżeli linijka nie jest widoczna, to przywołaj ją na ekran, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O, L. 3. Za pomocą myszki złap na linijce znacznik odpowiadający kolumnie, której szerokość chcesz zmodyfikować, i przeciągnij go do uzyskania żądanego rozmiaru. Zwróć uwagę, że podczas tej operacji wskaźnik myszki przybiera kształt dwustronnej czarnej strzałki. 2 3 4

1

4. W analogiczny sposób możesz modyfikować wysokość wierszy. Złap na linijce pionowej znacznik wysokości danego wiersza i przesuń go tak, aby uzyskać żądany efekt.

i

Ręcznie modyfikując szerokość kolumn, trudno sprawić, aby były one równe. Jeżeli jednak podczas przeciągania myszki będziesz trzymać wciśnięte klawisze Ctrl+Shift, Word wyrówna szerokość wszystkich kolumn na prawo od kolumny modyfikowanej, przy czym szerokość tabeli pozostanie bez zmian.

267

268

Zmiana szerokości kolumn tabeli przy użyciu linijki

3UHF\]\MQHXVWDZLDQLHUR]PLDUöZWDEHOLSU]\Xĝ\FLXOLQLMNL Załóżmy, że chcesz szybko utworzyć tabelę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy, której poszczególne kolumny będą miały szerokość odpowiednio: 1. kolumna — 2,5 cm; 2. kolumna — 3,25 cm; 3. kolumna — 2,75 cm; 4. kolumna — 5 cm. W jaki sposób możesz tego dokonać? Nic trudnego — po prostu wykonaj poniższe polecenia: 1. Utwórz prostą tabelę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy. 2. Jeżeli linijka nie jest widoczna, to przywołaj ją na ekran, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O, L. 3. Ustaw kursor w dowolnej komórce tabeli, następnie wciśnij i przytrzymaj klawisz lewy Alt i za pomocą myszki złap na linijce znacznik odpowiadający kolumnie, której szerokość chcesz zmodyfikować, oraz przeciągnij go do uzyskania żądanego rozmiaru. Zauważ, że na linijce Word wyświetla szerokości kolumn, dzięki czemu możesz szybko i precyzyjnie ustawić żądaną szerokość poszczególnych kolumn tabeli!

1

i

3

W identyczny sposób możesz zmieniać wysokość wierszy tabeli (oczywiście musisz w tym celu posługiwać się znacznikami umieszczonymi na linijce pionowej).

3UHF\]\MQHXVWDZLDQLHUR]PLDUöZWDEHOL Opisana w poprzednim punkcie metoda jest szybka i precyzyjna, ale mimo to w pewnych sytuacjach wymagających dużej dokładności może się okazać niewystarczająca. Wówczas możesz skorzystać z możliwości ręcznego ustawiania szerokości poszczególnych kolumn lub wierszy, jaką daje Ci okno właściwości tabeli. Załóżmy na przykład, że musisz utworzyć tabelę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy, w której poszczególne kolumny z takich czy innych przyczyn muszą mieć dokładnie sprecyzowane wymiary: 1. kolumna — 2,77 cm; 2. kolumna — 4,13 cm; 3. kolumna — 2,88 cm; 4. kolumna — 3,32 cm. Jak tego dokonać? Za moment się przekonasz, że wcale nie jest to takie trudne.

Usuwanie tabeli

1. Utwórz tabelę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy, a następnie ustaw kursor w dowolnej komórce pierwszej kolumny. 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Właściwości. 2 3

1

4

5

6

7

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Właściwości tabeli. 5. Przejdź na zakładkę Kolumna.

8

6. Zaznacz opcję Preferowana szerokość, a następnie w polu obok wpisz wartość 2,77 cm (zakładany rozmiar pierwszej kolumny). 7. Naciśnij przycisk Następna kolumna. Word przejdzie do ustawiania parametrów kolumny numer 2. W polu Preferowana szerokość wpisz wartość 4,13 cm i ponownie naciśnij przycisk Następna kolumna. W ten sam sposób zmodyfikuj szerokość pozostałych kolumn. 8. Naciśnij przycisk OK.

Usuwanie tabeli Usuwanie tabeli test bardzo prostą i nieskomplikowaną operacją. Jeżeli chcesz usunąć tabelę z edytowanego dokumentu, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w dowolnej komórce tabeli. 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij przycisk Usuń.

269

270

Usuwanie tabeli

2

3 4

1

4. Z menu wybierz polecenie Usuń tabelę.

i

Pamiętaj, że usunięcie tabeli jest operacją odwracalną — jeżeli omyłkowo usuniesz tabelę z dokumentu, możesz ją bardzo szybko przywrócić, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+Z lub klikając przycisk Cofnij znajdujący się na pasku Szybki dostęp.

i

Aby szybko usunąć tabelę z dokumentu, możesz ją zaznaczyć, klikając znacznik umieszczony w jej lewym górnym rogu, i nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+X lub po prostu klawisz Backspace. Co prawda w ten sposób tabela nie zostanie usunięta, ale po prostu wycięta z dokumentu i umieszczona w schowku, lecz z punktu widzenia naszego dokumentu zamierzony efekt zostanie osiągnięty.

8VXZDQLHNROXPQ]HG\WRZDQHMWDEHOL Aby usunąć kolumnę z tabeli, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w dowolnej komórce kolumny przeznaczonej do usunięcia. Jeżeli chcesz usunąć więcej niż jedną kolumnę, po prostu zaznacz kolumny, które chcesz usunąć. 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij przycisk Usuń. 4. Z menu wybierz polecenie Usuń kolumny. 2 3 4

Usuwanie tabeli

Zamiast tego możesz również kliknąć zaznaczone kolumny prawym przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybrać polecenie Usuń kolumny.

i

Aby szybko usunąć wybrane kolumny z tabeli, zaznacz je i po prostu naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+X.

8VXZDQLHZLHUV]\]HG\WRZDQHMWDEHOL Aby usunąć wiersz z tabeli, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w dowolnej komórce wiersza przeznaczonego do usunięcia. Jeżeli chcesz usunąć więcej niż jeden wiersz, po prostu zaznacz wiersze, które chcesz usunąć. 2. Przejdź na kartę Układ, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij przycisk Usuń. 4. Z menu wybierz polecenie Usuń wiersze. 3

2 4

1

i

Aby szybko usunąć wybrane wiersze z tabeli, zaznacz je i po prostu naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+X.

271

272

Wstawianie kolumn

Zamiast tego możesz również kliknąć zaznaczone wiersze prawym przyciskiem myszy i z menu podręcznego wybrać polecenie Usuń wiersze.

Wstawianie kolumn Jeżeli chcesz wstawić nową kolumnę do edytowanej tabeli, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w dowolnej komórce kolumny, przed którą bądź za którą chcesz wstawić nową kolumnę. Jeżeli chcesz wstawić więcej niż jedną kolumnę naraz, po prostu zaznacz tyle kolumn, ile chcesz wstawić. 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij przycisk Wstaw z lewej lub Wstaw z prawej. 3

2

1

i

Aby szybko wstawić nową kolumnę do tabeli, ustaw wskaźnik myszy w pobliżu górnej krawędzi tabeli, w miejscu, gdzie chcesz wstawić nową kolumnę. W miejscu łączenia kolumn pojawi się znacznik wstawiania kolumny. Kliknij go lewym przyciskiem myszy i Word wstawi nową kolumnę w tabeli.

Wstawianie nowego wiersza do edytowanej tabeli

Wstawianie nowego wiersza GRHG\WRZDQHMWDEHOL Jeżeli chcesz wstawić nowy wiersz do edytowanej tabeli, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw kursor w dowolnej komórce wiersza, powyżej lub poniżej którego chcesz wstawić nowy wiersz. Jeżeli chcesz wstawić więcej niż jeden wiersz naraz, po prostu zaznacz tyle wierszy, ile chcesz wstawić. 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Wiersze i kolumny odszukaj i naciśnij przycisk Wstaw powyżej lub Wstaw poniżej. 2 3 1

i i

Aby szybko wstawić nowy wiersz do tabeli, ustaw wskaźnik myszy w pobliżu lewej krawędzi tabeli, w miejscu, gdzie chcesz wstawić nowy wiersz. W miejscu łączenia wierszy pojawi się znacznik wstawiania wiersza. Kliknij go lewym przyciskiem myszy i Word wstawi nowy wiersz w tabeli.

Nowe wiersze mogą być również wstawiane podczas wpisywania danych do tabeli. W tym celu wystarczy ustawić kursor w ostatniej komórce ostatniego wiersza na końcu znajdującego się tam tekstu i nacisnąć klawisz Tab, a wówczas Word automatycznie dołoży do tabeli jeden wiersz. W ten sposób możesz niejako tworzyć tabelę na bieżąco, w trakcie wpisywania tekstu, sukcesywnie wstawiając nowe wiersze w miarę potrzeby.

273

274

Łączenie wybranych komórek tabeli

’ÈF]HQLHZ\EUDQ\FKNRPöUHNWDEHOL Podczas tworzenia bardziej rozbudowanych tabel często stajesz przed koniecznością połączenia (scalenia) kilku komórek, kolumn czy też wierszy w jedną całość. Wykonanie takiej operacji nie jest trudne i wymaga zaledwie kilku kliknięć myszą. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz komórki, wiersze bądź kolumny, które chcesz połączyć (scalić). 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Scalanie odszukaj i naciśnij przycisk Scal komórki. Gotowe! 2

3

1 4

4. Jeżeli chcesz, możesz się posłużyć nieco inną metodą: po zaznaczeniu obszaru do scalenia kliknij go prawym przyciskiem myszki, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Scal komórki. Efekt będzie ten sam!

i

W opisany wyżej sposób możesz połączyć dowolną liczbę komórek, a nawet wszystkie komórki tabeli, tworząc jedną dużą komórkę. Możesz również już połączone komórki znów łączyć z innymi. Jedynym ograniczeniem, które narzuca Ci Word, jest fakt, że łączony obszar musi być prostokątny — na przykład scalenie obszaru przedstawionego poniżej w jedną dużą komórkę o nieregularnym kształcie nie jest możliwe.

Dzielenie komórek tabeli

Dzielenie komórek tabeli Od czasu do czasu zapewne spotkasz się z sytuacją, w której konieczne okaże się podzielenie komórek tabeli (niezależnie od tego, czy zostały one wcześniej scalone, czy po prostu chcesz wprowadzić dodatkowe podziały). Aby dokonać operacji podzielenia komórek tabeli, wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz obszar tabeli, w którym chcesz dokonać podziału komórek (może to być dowolny, lecz prostokątny obszar komórek — kilka wierszy, kilka kolumn bądź nawet cała tabela). 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3. W grupie poleceń Scalanie odszukaj i naciśnij przycisk Podziel komórki. 2

3

1 4 6 7

5

4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Dzielenie komórek. 5. W polach Liczba kolumn oraz Liczba wierszy wpisz odpowiednie wartości odpowiadające żądanemu podziałowi tabeli (patrz uwaga poniżej!). 6. Opcja Scal komórki przed podziałem powoduje, że Word najpierw scala zaznaczone komórki, a następnie do całego zaznaczonego fragmentu stosuje ustawienia podane w polach Liczba kolumn oraz Liczba wierszy. Jeżeli chcesz szybko zmienić podział zaznaczonego obszaru (np. zmienić obszar o wymiarach 3×3 komórki w obszar o wymiarach 5×3), zaznacz tę opcję. Jeżeli chcesz zastosować wartości podane w polach Liczba kolumn oraz Liczba wierszy indywidualnie do każdej zaznaczonej komórki, usuń zaznaczenie. 7. Naciśnij przycisk OK. Gotowe!

275

276

Przenoszenie tabeli w inne miejsce

t
W podany powyżej sposób możesz podzielić zaznaczony obszar na niemal do-

i

wolną liczbę kolumn. W przypadku dzielenia na wiersze czasami możesz spotkać się z sytuacją, że Word nie pozwoli Ci uzyskać pewnej konkretnej liczby wierszy. Nie pozostaje Ci wtedy nic innego, jak podzielić komórki inaczej bądź skorzystać z trzeciej metody tworzenia tabel, którą poznasz dokładniej nieco później.

t
Jeżeli chcesz podzielić tabelę na dwie lub więcej osobnych tabel, ustaw kursor w wierszu, który ma być pierwszym wierszem nowej tabeli, przejdź na kartę UKŁAD, a następnie w grupie Scalanie odszukaj i naciśnij przycisk Podziel tabelę.

3U]HQRV]HQLHWDEHOLZLQQHPLHMVFH Aby przenieść tabelę w inne miejsce edytowanego dokumentu, możesz po prostu skorzystać ze schowka. Aby tego dokonać, zaznacz całą tabelę, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+X, a następnie ustaw kursor w miejscu, w którym chcesz ją wstawić, i naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+V. Jeżeli jednak wolisz posługiwać się myszką, wykonaj polecenia opisane poniżej: 1. Ustaw wskaźnik myszki nad obszarem tabeli, a wówczas w okolicach jej lewego górnego narożnika pojawi się uchwyt przenoszenia tabeli. 2. Złap uchwyt lewym przyciskiem myszki i przesuń tabelę w żądane miejsce.

i

Jeżeli Twoja tabela została utworzona w pierwszym wierszu pierwszej strony i chcesz ją obniżyć, to ustaw kursor na początku pierwszej komórki pierwszego wiersza, a następnie naciśnij kilka razy klawisz „strzałka w lewo”. Niby nic się na ekranie nie dzieje (tak ma być), ale jeżeli naciśniesz teraz klawisz Enter, tabela zacznie się przesuwać w dół strony.

Automatyczne powielanie nagłówków tabeli

Automatyczne powielanie QDJïöZNöZWDEHOL Od czasu do czasu będziesz zmuszony utworzyć bardzo dużą tabelę, obejmującą kilka czy nawet kilkanaście stron. W takiej sytuacji zazwyczaj będziesz chciał, aby wiersz zawierający nagłówki poszczególnych kolumn był automatycznie powtarzany na kolejnych stronach. Aby tego dokonać, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Zaznacz na początku tabeli wiersz lub wiersze, które stanowią jej nagłówek i będą powielane na kolejnych stronach. 2. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 3

2

1

3. W grupie poleceń Dane odszukaj i naciśnij przycisk Powt. wiersze nagł. Gotowe! t
Pamiętaj, że polecenie Powt. wiersze nagł. jest dostępne jedynie wtedy, gdy jednym z zaznaczonych wierszy jest pierwszy, górny wiersz tabeli. Po wybraniu polecenia Powt. wiersze nagł. Word automatycznie będzie powielał zaznaczony wiersz na kolejnych stronach dokumentu.

i

t
Jeżeli chcesz wyłączyć nagłówek tabeli, po prostu ponownie zaznacz odpowiednie początkowe wiersze tabeli na pierwszej stronie i ponownie naciśnij przycisk Powt. wiersze nagł.

t
W przypadku, gdy chcesz poprawić treść wiersza (wierszy) automatycznie powielanego nagłówka tabeli, pamiętaj, że możesz to zrobić tylko i wyłącznie na początku tabeli. Na pozostałych stronach nie będziesz mógł nawet ustawić kursora w obrębie wyświetlanego nagłówka tabeli.

277

278

Rysowanie tabel, czyli przyjemne z pożytecznym

Rysowanie tabel, F]\OLSU]\MHPQH]SRĝ\WHF]Q\P Wreszcie nadszedł czas na omówienie najbardziej zaawansowanej i najwygodniejszej metody tworzenia tabel, a mianowicie rysowania. Metoda ta polega na rysowaniu tabeli za pomocą narzędzia do złudzenia przypominającego ołówek. Co więcej, jeżeli masz ołówek, to masz również i gumkę, za pomocą której możesz usuwać zbędne linie ze swojej tabeli. Największe pazury metoda ta pokazuje jednak dopiero wtedy, kiedy użyjemy jej w połączeniu z innymi opisanymi wcześniej sposobami tworzenia tabel. Wyobraź sobie, że masz utworzyć nietypowo podzieloną tabelkę. Tworzysz najpierw jej szkielet… a następnie za pomocą myszki po prostu wrysowujesz potrzebny układ komórek. Brzmi niemal jak bajka dla kogoś, kto projektował takie tabele w innych, starszych edytorach… Ale dość gadania — zobaczmy, jak to wygląda w praktyce.

5\VXMHP\WDEHOÚĽWURFKÚSUDNW\NL Zadanie: utwórz tabelę przedstawioną poniżej: Zapewne już sobie zdajesz sprawę z tego, że wpadanie w panikę nic tutaj nie pomoże -. Za moment się przekonasz, że dzięki metodzie rysowania tabel utworzenie takiej, jakby na to nie patrzeć, dosyć złożonej tabeli zajmie nie więcej niż… kilkadziesiąt sekund. Nie wierzysz? To po prostu wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V. 2. W sekcji Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela. 2

1

4 3

3. Na ekranie pojawi się menu tworzenia tabel. Wybierz polecenie Rysuj tabelę. 4. Wskaźnik myszki powinien przyjąć kształt ołówka .

Rysowanie tabel, czyli przyjemne z pożytecznym

5. Ustaw wskaźnik myszki w miejscu, gdzie chcesz narysować tabelkę, wciśnij lewy przycisk myszy, przytrzymaj i przeciągnij myszkę, aż narysujesz obrys tabeli o żądanym rozmiarze.

6. Zwolnij lewy przycisk myszki, a wówczas Word narysuje obrys tabeli. Teraz zacznij wrysowywać poszczególne linie dzielące komórki tabeli. Pamiętaj, że kolejne linie musisz prowadzić od krawędzi do krawędzi, ponieważ Word nie pozwala rysować tak, że na przykład do połowy tabeli ciągniesz linię prosto, a potem skręcasz na przykład w prawo. a)

b)

c)

279

280

Rysowanie tabel, czyli przyjemne z pożytecznym

d)

7. Dokończ rysowanie pozostałych linii i gotowe! Utworzyłeś — przepraszam — narysowałeś swoją pierwszą tabelkę! Aby wyłączyć ołówek, po prostu naciśnij klawisz Esc.

i

Pamiętaj, aby najpierw narysować obrys tabelki, a dopiero potem linie tworzące poszczególne komórki. Co prawda jest możliwe dorysowanie nowych komórek do istniejącego obrysu tabeli, ale w praktyce może to być dość trudne i wymagać sporej wprawy. Rysując podziały komórek, prowadź linie od krawędzi do krawędzi — Word bardzo wspomaga tę czynność, sugerując, dokąd należy dociągnąć poszczególne linie. Jeżeli coś pójdzie nie tak, po prostu naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+Z, aby wycofać ostatnią operację (w tym przypadku rysowanie), i narysuj daną linię jeszcze raz.

8VXZDQLHEïÚGQLHZSURZDG]RQ\FKNUDZÚG]L Aby zilustrować to zagadnienie, usuniemy z utworzonej w poprzednim przykładzie tabeli kilka linii, doprowadzając ją do postaci przedstawionej poniżej:

1. Ustaw kursor w dowolnej komórce tabeli. 2. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, T. 3. W grupie poleceń Rysowanie obramowań odszukaj i naciśnij przycisk Gumka. 4. Wskaźnik myszy zmieni swój kształt na coś w rodzaju stylizowanej gumki — czyli narzędzia do usuwania linii wyznaczających podział komórek. 5. Przeciągnij gumką po liniach, które chcesz usunąć. Pamiętaj, że komórki w tabelach Worda muszą być prostokątne!

Rysowanie tabel, czyli przyjemne z pożytecznym

a)

b)

c)

d)

e)

6. Gotowe! Aby wyłączyć gumkę, naciśnij po prostu klawisz Esc.

i

Pamiętaj, że wszystkie operacje wykonywane metodą „ołówek i gumka” mają również zastosowanie przy tabelach utworzonych normalną, okienkową metodą. Takie rozwiązanie pozwala na bardzo dużą elastyczność przy tworzeniu tabel — przecież dodanie kolumny do tabeli to nic innego jak dorysowanie ołówkiem pionowej linii przez całą jej długość, usunięcie kolumny to nic innego jak wygumkowanie linii ją tworzącej na całej długości tabeli, a połączenie komórek to nic innego jak wygumkowanie linii je dzielących, itd.! Zastosowania można mnożyć, natomiast na pytanie, której konkretnie metody użyć, nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Masz pełną swobodę wyboru, więc po prostu, nie zważając na nic, używaj tej metody, która jest dla Ciebie wygodniejsza!

281

282

Tworzenie tabel metodą mieszaną

7ZRU]HQLHWDEHOPHWRGÈPLHV]DQÈ Czy w praktyce można połączyć klasyczne metody tworzenia tabel z metodą dorysowywania linii podziałów komórek? Oczywiście! Word 2013 jest tutaj bardzo elastyczny, dzięki czemu zamiast się zastanawiać, jak to zrobić, możesz po prostu skupić się na samej strukturze tworzonej tabeli. Aby zilustrować to zagadnienie, najpierw — używając metody klasycznej — utworzymy tabelkę o wymiarach 4 kolumny na 5 wierszy o szerokości kolumn 3 cm, a następnie, używając ołówka i gumki, zmodyfikujemy ją do poniższej postaci:

1. Przejdź na kartę WSTAWIANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, V. 2. W grupie poleceń Tabela odszukaj i naciśnij przycisk Tabela. 3. Z menu wybierz polecenie Wstaw tabelę. 4. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Wstawianie tabeli. 5. W polu Liczba kolumn wpisz wartość 4, a w polu Liczba wierszy wpisz wartość 5. Następnie w polu Stała szerokość kolumn wpisz wartość 3 cm. 6. Naciśnij przycisk OK. Word utworzy w dokumencie tabelę o żądanych wymiarach. 7. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE, a następnie w grupie poleceń Rysowanie obramowań odszukaj i naciśnij przycisk Gumka. Wskaźnik myszki powinien przybrać znany Ci już kształt stylizowanej gumki . 8. Usuń niepotrzebne już linie podziałów komórek tabeli, doprowadzając ją do poniższej postaci:

Tworzenie tabel metodą mieszaną

9. Przejdź na kartę UKŁAD, a następnie w grupie poleceń Rysowanie odszukaj i naciśnij przycisk Rysuj tabelę. Wskaźnik myszki ponownie przybierze kształt ołówka . 10. Dorysuj niezbędne linie, doprowadzając tabelę do postaci przedstawionej na początku tej sekcji. Teraz sam już chyba przyznasz, że ołówek do spółki z gumką tworzą znakomicie uzupełniający się tandem wygodnych narzędzi do tworzenia i edycji tabel.

=PLDQDJUXERĂFLLURG]DMöZNUDZÚG]L Tworząc tabele przy użyciu Worda, masz do wyboru ponad dwadzieścia różnych stylów linii obrysowujących, przy czym każdy rodzaj linii może występować w kilku, a nawet kilkunastu grubościach. Jak użyć wybranego stylu linii do komórek tabeli? Rozwiązanie w zasadzie nasuwa się samo — w końcu znasz już ołówek , więc chyba nic więcej nie trzeba tutaj wyjaśniać… Aby zilustrować to zagadnienie, postaramy się teraz doprowadzić tabelkę z poprzedniej sekcji do poniższej postaci: 1. Ustaw kursor w dowolnej komórce tabeli. 2. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE.

3. W grupie poleceń Obramowania odszukaj i rozwiń listę Styl pióra, a następnie wybierz z niej pojedynczą, ciągłą, cienką linię. Zwróć uwagę, że wskaźnik myszki automatycznie zmienił kształt na coś w rodzaju pióra i aktywowała się ikona polecenia Malarz obramowań. 2

3

1

4 5

283

284

Tworzenie tabel metodą mieszaną

4. Następnie w tej samej grupie poleceń odszukaj i rozwiń listę Grubość pióra i wybierz grubość 2¼ punktu. 5. Ustaw wskaźnik myszki na pierwszej linii, którą chcesz pogrubić, wciśnij i przytrzymaj lewy klawisz myszki, a następnie przeciągnij wskaźnik po wybranej linii i zwolnij lewy klawisz. Linia została pogrubiona (jak zauważyłeś, podczas rysowania Word całkiem fajnie pomaga trafić myszką w linię). W ten sam sposób popraw kolejne linie, które powinny mieć taką grubość. 6. Z listy Styl pióra wybierz potrójną, cienką, ciągłą linię i ustaw jej grubość na ¼ punktu. Popraw dwie linie tworzące kolumny 1. i 4. 7. Zmień grubość linii na 1½ punktu i przerysuj środkową pionową linię w tabeli. Gotowe! t
Jak widzisz, za pomocą opisanej metody możesz szybko i bardzo wygodnie zmieniać wygląd tabeli. Co więcej, dokładnie tak samo możesz modyfikować jej układ — jeżeli przeciągniesz piórkiem po istniejącej linii, to zmienisz jej styl i grubość na aktualnie wybrane, a jeżeli przeciągniesz ołówkiem w miejscu, gdzie dotychczas nie było żadnych linii, to Word automatycznie je tam dorysuje. Każdą linię możesz zmieniać wielokrotnie bez żadnych konsekwencji.

t
Jeżeli jesteś szczęśliwym posiadaczem drukarki kolorowej i postanowiłeś utwo-

i

rzyć tabelę w pełnej krasie, zwróć uwagę na przycisk Kolor pióra, również znajdujący się w grupie poleceń Rysowanie obramowań. Naciśnięcie tego przycisku otwiera menu umożliwiające wybór jednego z wielu kolorów linii. Po zmianie koloru wszystkie linie, które narysujesz (bądź przerysujesz, jeżeli już istniały), pojawią się w nowym, wybranym przez Ciebie kolorze.

Obracanie tekstu w tabeli o 90°

=PLDQDNRORUXWïDNRPöUHNWDEHOL Nietrudno się domyślić, że zmiana koloru tła tabeli nie jest operacją trudną — zresztą, czy do tej pory jakakolwiek operacja związana z tabelami była trudna? Aby się jednak o tym przekonać, doprowadzimy naszą tabelkę do poniższej postaci:

1. Zaznacz obszar tabeli, dla którego chcesz zmienić kolor tła (w naszym przypadku będzie to cały pierwszy wiersz tabeli). 2. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE. 3. W grupie poleceń Style tabeli odszukaj i naciśnij przycisk Cieniowanie. Na ekranie pojawi się menu dostępnych kolorów, z którego możesz wybrać żądany kolor tła. Zwróć uwagę, że jeżeli przytrzymasz wskaźnik myszki przez chwilę nieruchomo na danym kolorze, Word automatycznie zmieni kolor zaznaczonego obszaru tabeli, dzięki czemu możesz od razu sprawdzić, czy dany kolor spełnia Twoje wymagania. Gotowe! 4. Jeżeli żaden z kolorów Ci nie odpowiada, możesz z menu wybrać polecenie Więcej kolorów, które przywoła na ekran dobrze Ci już znane okno umożliwiające wybór kolorów z pełnej palety RGB bądź HSL.

i

Aby usunąć cieniowanie (kolor tła), zaznacz wybrany obszar, a następnie z menu kolorów wybierz polecenie Brak koloru.

Obracanie tekstu w tabeli o 90° Aby zilustrować problem, utworzymy następującą tabelkę:

285

286

Formatowanie tabel

1. Za pomocą jednej z poznanych metod utwórz tabelę o rozmiarach 12 kolumn na 3 wiersze. 2. Do poszczególnych komórek pierwszego wiersza wpisz kolejne nazwy miesięcy. 3. Zaznacz pierwszy wiersz tabeli. 4. Przejdź na kartę UKŁAD, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, U. 6

4

6 3

5. W grupie poleceń Wyrównanie odszukaj przycisk Kierunek tekstu, a następnie kilka razy go naciśnij, tak aby uzyskać żądany efekt. Zwróć uwagę, że po każdym naciśnięciu wygląd przycisku zmienia się, odzwierciedlając aktualny kierunek tekstu. 6. Jeżeli chcesz wyrównać rozmieszczenie poszczególnych nazw umieszczonych w komórkach tabeli, odszukaj odpowiednią grupę przycisków w grupie poleceń Wyrównanie i wybierz np. przycisk Wyrównaj do środkowej dolnej. Gotowe!

Formatowanie tabel W poprzednich sekcjach w zasadzie omówiliśmy już podstawowe sposoby formatowania tabeli — wiesz już, w jaki sposób utworzyć tabelę, dobrać szerokości kolumn i wysokości wierszy, jak zmienić styl obrysu tabeli, kolory cieniowania itd. Formatowanie tabeli poznanymi metodami może być jednak nieco czasochłonne, zwłaszcza jeżeli wielokrotnie używamy tych samych, ściśle określonych sposobów formatowania w wielu różnych dokumentach. Microsoft Word 2013 ma bogatą bibliotekę wbudowanych stylów formatowania, które możesz zastosować do tabeli za pomocą kilku kliknięć myszą. Aby się o tym przekonać, wykonaj poniższe polecenia:

Formatowanie tabel

2 3

1

4

1. Ustaw kursor w dowolnej komórce formatowanej tabeli. 2. Przejdź na kartę PROJEKTOWANIE, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, J, T. 3. W grupie poleceń Style odszukaj przycisk Więcej znajdujący się w prawym dolnym narożniku galerii stylów. Po jego naciśnięciu na ekranie pojawi się lista dostępnych stylów formatowania tabeli. 4. Wybierz z listy żądany styl formatowania, klikając go lewym przyciskiem myszki. Zwróć uwagę, że jeżeli przytrzymasz nieruchomo wskaźnik myszy na wybranym stylu, Word automatycznie zaaplikuje go do tabeli, dzięki czemu będziesz mógł ocenić, czy styl spełnia Twoje wymagania. Gotowe! Oczywiście w tym rozdziale nie byliśmy w stanie omówić wszystkich metod tworzenia i formatowania tabel, ale przedstawione sposoby dobrze ilustrują możliwości Worda w tym zakresie. A dalej? Dalej możesz śmiało samodzielnie próbować zmieniać różne ustawienia i eksperymentować z tabelami. Powodzenia!

287

288

Formatowanie tabel

ľ6]\ENLHWZRU]HQLHVSLVXWUHĂFL ľ=DDZDQVRZDQHWZRU]HQLHVSLVXWUHĂFL ľ7ZRU]HQLHVSLVXWUHĂFL]DSRPRFÈVW\OöZ QLHVWDQGDUGRZ\FK

ľ6]\ENLHR]QDF]DQLHKDVHïVSLVXWUHĂFL ľ7ZRU]HQLHVSLVXWUHĂFLSU]\Xĝ\FLXUÚF]QHJR R]QDF]DQLDKDVHï ľ$NWXDOL]DFMDVSLVöZWUHĂFL ľ8VXZDQLHVSLVöZWUHĂFL]HG\WRZDQ\FK GRNXPHQWöZ

10

Tworzenie spisów treści Jednym z niezbędnych elementów dokumentów, których objętość przekracza kilka czy kilkanaście stron, jest spis treści. Na pierwszy rzut oka wydawać by się mogło, że tworzenie spisu treści jest zadaniem bardzo żmudnym i czasochłonnym — ale na szczęście tak nie jest. Utworzenie spisu treści nawet dla rozbudowanych dokumentów może zająć zaledwie kilkanaście sekund, czyli dokładnie tyle, ile potrzeba na wykonanie kilku prostych poleceń. Jednak nie ma dymu bez ognia — aby skorzystać z dobrodziejstw szybkiego tworzenia spisu treści, musisz konsekwentnie stosować w edytowanym dokumencie określony zestaw stylów. Wbrew pozorom nie jest to takie trudne — po prostu musisz pamiętać o tym, aby wszystkie tytuły rozdziałów formatować stylem np. Nagłówek 1, tytuły podrozdziałów stylem Nagłówek 2, a tytuły kolejnych sekcji stylem Nagłówek 3 itd. (domyślnie do oznaczania nagłówków Word używa wbudowanych stylów o nazwach od Nagłówek 1 do Nagłówek 9). Dzięki temu Word będzie znał strukturę edytowanego dokumentu i utworzenie spisu treści nie będzie dla niego trudnym zadaniem. Co jednak masz począć, jeżeli otrzymałeś dwustustronicowy dokument bez żadnej określonej struktury stylów, dla którego musisz utworzyć spis treści? W takiej sytuacji będziesz musiał przejrzeć całą zawartość dokumentu i ręcznie oznaczyć tytuły rozdziałów itp., które powinny znaleźć się w spisie. Samym procesem generowania spisu treści zajmie się już Word. Po utworzeniu spisu treści będziesz mógł używać go do szybkiego przemieszczania się po dokumencie. Kliknięcie dowolnego numeru strony w spisie treści wystarczy, aby przeskoczyć do odpowiadającego mu nagłówka w dokumencie.

290

Szybkie tworzenie spisu treści

6]\ENLHWZRU]HQLHVSLVXWUHĂFL Załóżmy, że dysponujesz już gotowym dokumentem, w którym konsekwentnie stosowałeś odpowiednie style nagłówkowe do oznaczania tytułów rozdziałów, podrozdziałów itd. (wbrew pozorom naprawdę nie jest to takie trudne). Aby teraz szybko utworzyć spis treści (niezależnie od tego, czy dokument ma 20 czy 200 stron), wykonaj następujące polecenia: 1. Umieść punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz wstawić spis treści. Zazwyczaj będzie to początek lub koniec dokumentu. 2

3

4

1

2. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L. 3. Odszukaj grupę poleceń Spis treści i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Spis treści.

4. Z menu wybierz jedną z opcji Tabela automatyczna i… gotowe! Word wygeneruje i wstawi do edytowanego dokumentu spis treści. Można śmiało powiedzieć, że utworzenie spisu treści zajęło mniej czasu, niż potrzeba go było na przeczytanie opisu tego zadania!

Zaawansowane tworzenie spisu treści

=DDZDQVRZDQHWZRU]HQLHVSLVXWUHĂFL Przed chwilą się przekonałeś, że utworzenie prostego, opartego na ustawieniach domyślnych spisu treści to w zasadzie bułka z masłem. Co jednak zrobić, jeżeli chcesz mieć większy wpływ na to, w jaki sposób Word tworzy spis treści? Tutaj z pomocą przychodzi polecenie Wstaw spis treści. O tym, jak z niego korzystać, dowiesz się po wykonaniu poniższych poleceń: 1. Umieść punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz wstawić spis treści. Zazwyczaj będzie to początek lub koniec dokumentu. 2. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L. 3. Odszukaj grupę poleceń Spis treści i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Spis treści. 2

3

5

7

1

4. Z menu wybierz polecenie Niestandardowy spis treści. 5. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Spis treści.

6 8

4 10

9

11

6. Jeżeli chcesz, aby w spisie treści były umieszczane numery stron, upewnij się, że opcja Pokaż numery stron jest włączona (opcja ta jest ustawiona domyślnie). 7. Określ, czy Word powinien wyrównywać numery stron do prawej (zaznacz wtedy opcję Numery stron wyrównaj do prawej), czy też umieszczać je bezpośrednio za tytułami nagłówków, do których się odnoszą (wtedy opcja Numery stron wyrównaj do prawej powinna pozostać wyłączona). Domyślnie opcja Numery stron wyrównaj do prawej jest włączona.

291

292

Zaawansowane tworzenie spisu treści

8. Rozwiń listę Znaki wiodące tabulacji i wybierz rodzaj znaków wiodących dla numerów stron. Masz do wyboru trzy możliwości: kropki, myślniki lub znaki podkreślenia. Jeżeli nie chcesz używać znaków wiodących, wybierz opcję (brak). Pamiętaj, że opcja Znaki wiodące tabulacji będzie dostępna, jeżeli zaznaczysz wcześniej opcję Numery stron wyrównaj do prawej. 9. Rozwiń listę Formaty i wybierz z niej rodzaj spisu treści, który chcesz utworzyć. Zwróć uwagę, że w obszarze Podgląd wydruku możesz zobaczyć, jak będzie wyglądał utworzony spis treści. 10. W polu Pokaż poziomy wpisz liczbę poziomów nagłówków, które powinny zostać uwzględnione w tworzonym spisie treści. 11. Naciśnij przycisk OK. Word wygeneruje spis treści i wstawi go w miejscu ustawienia kursora.

i

Aby szybko przywołać na ekran okno dialogowe Spis treści, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, L, S, N.

Tworzenie spisu treści za pomocą stylów niestandardowych

7ZRU]HQLHVSLVXWUHĂFL ]DSRPRFÈVW\OöZQLHVWDQGDUGRZ\FK Czasami zdarza się sytuacja, w której w dokumencie do oznaczenia nagłówków zastosowano, z takich czy innych przyczyn, style niestandardowe. W takiej sytuacji utworzenie spisu treści również jest możliwe. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Umieść punkt wstawiania w miejscu, w którym chcesz wstawić spis treści, a następnie przywołaj na ekran okno dialogowe Spis treści, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, T, W. 2. Naciśnij przycisk Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje spisu treści. 1 3 4

3. Korzystając z suwaka, odszukaj nazwę stylu, który został zastosowany w dokumencie do oznaczenia danego nagłówka.

5 2

4. W polu Poziom spisu treści wpisz liczbę od 1 do 9 odpowiadającą żądanemu poziomowi spisu treści reprezentowanemu przez dany nagłówek. Powtórz kroki 3. i 4. dla każdego stylu nagłówka, który powinien zostać uwzględniony w spisie treści. 5. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK i dalej postępuj tak, jak przy tworzeniu nagłówka na podstawie wbudowanych stylów.

i

Jeżeli do utworzenia spisu treści chcesz używać jedynie stylów niestandardowych, to musisz usunąć numery poziomów spisu treści umieszczone przy stylach wbudowanych (np. Nagłówek 1, Nagłówek 2 itp.).

293

294

Szybkie oznaczanie haseł spisu treści

6]\ENLHR]QDF]DQLHKDVHïVSLVXWUHĂFL Jeżeli z jakichś powodów nie możesz do tworzenia spisu treści użyć stylów nagłówkowych, to musisz ręcznie wybrać hasła, które powinny zostać umieszczone w spisie treści. Jest to dosyć czasochłonne zajęcie, zwłaszcza w przypadku dużych, rozbudowanych dokumentów, niemniej jednak trud włożony w ręczne oznaczanie haseł z pewnością przyniesie wspaniały rezultat w postaci efektownego spisu treści. 1. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L. 2. Zaznacz fragment tekstu, który powinien zostać umieszczony w spisie treści. 1

3

4

2

3. W grupie poleceń Spis treści odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Dodaj tekst. 4. Wybierz z listy poziom, na którym zaznaczone hasło powinno się znaleźć w spisie treści. Zwróć uwagę, że po wybraniu danego poziomu Word automatycznie formatuje zaznaczony fragment tekstu przy użyciu odpowiedniego stylu nagłówka. Powtarzaj czynności opisane w punktach od 2. do 4. kolejno dla wszystkich haseł, które powinny się znaleźć w spisie treści. 5. Po zaznaczeniu wszystkich haseł postępuj tak, jak podczas tworzenia spisu treści na podstawie stylów nagłówka.

Tworzenie spisu treści przy użyciu ręcznego oznaczania haseł

7ZRU]HQLHVSLVXWUHĂFL SU]\Xĝ\FLXUÚF]QHJRR]QDF]DQLDKDVHï Zapewne zwróciłeś uwagę, że podczas ręcznego oznaczania haseł spisu treści Word automatycznie formatował zaznaczone fragmenty tekstu przy użyciu odpowiednich stylów nagłówkowych. Co jednak zrobić w sytuacji, kiedy nie możesz zmieniać formatowania dokumentu, a mimo to musisz jakoś wygenerować spis treści? Z pomocą przychodzi Ci wtedy zaawansowana metoda oznaczania haseł spisu treści. Aby utworzyć spis treści przy jej użyciu, wykonaj uważnie polecenia przedstawione poniżej: 1. Zaznacz fragment tekstu, który powinien zostać umieszczony jako nagłówek w spisie treści, i naciśnij kombinację klawiszy lewy Alt+Shift+O. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Oznaczanie wpisu spisu treści.

1

2 4 3

2. W polu Wpis znajduje się zaznaczony fragment tekstu. W razie potrzeby możesz go odpowiednio zmodyfikować. 3. W polu Poziom zaznacz poziom, na którym zaznaczone hasło powinno się znaleźć w spisie treści. 4. Naciśnij przycisk Oznacz. Aby oznaczyć kolejne hasło, zaznacz je w tekście dokumentu, w razie potrzeby wpisz odpowiedni poziom spisu treści, a następnie naciśnij przycisk Oznacz — itd. aż do zaznaczenia wszystkich potrzebnych haseł. Zwróć uwagę, że po oznaczeniu hasła Word automatycznie włącza podgląd znaków niedrukowalnych i obok zaznaczonego fragmentu tekstu umieszcza kod pola reprezentującego odpowiednie hasło spisu treści.

295

296

Tworzenie spisu treści przy użyciu ręcznego oznaczania haseł

Kod pola nie będzie widoczny na wydruku, a z ekranu możesz go usunąć, wyłączając po zakończeniu zaznaczania haseł podgląd znaków niedrukowalnych (w tym celu możesz nacisnąć kombinację klawiszy Ctrl+Shift+8).

!

5. Po oznaczeniu wszystkich wybranych haseł naciśnij przycisk Zamknij (po oznaczeniu pierwszego hasła przycisk Anuluj zamienia się w przycisk Zamknij). 6. Aby teraz utworzyć spis treści, umieść punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz go wstawić. 7. Przywołaj na ekran okno dialogowe Spis treści, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, S, N. 8. Naciśnij przycisk Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje spisu treści. 9. Usuń zaznaczenie opcji Style. 10. Usuń zaznaczenie opcji Poziomy konspektu.

9

11. Zaznacz opcję Pola haseł spisu treści. 10

11 12

12. Naciśnij przycisk OK. Dalej postępuj tak, jak przy tworzeniu normalnego spisu treści.

Aktualizacja spisów treści

$NWXDOL]DFMDVSLVöZWUHĂFL Prawdziwą zmorą pracowników biurowych (ale oczywiście nie tylko) jest konieczność wprowadzania zmian do dokumentów dosłownie w ostatniej chwili, kiedy, wydawałoby się, wszystko jest już zapięte na ostatni guzik. Wyobraź sobie zatem sytuację, gdy w takiej „ostatniej chwili” wpada szef i nakazuje Ci usunąć kilka podrozdziałów raportu, który musisz wysłać do klienta za kilka minut. Co gorsza, jeszcze kilka innych podrozdziałów musisz umieścić w zupełnie innych rozdziałach dokumentu. Oczywiście samo usunięcie i przemieszczenie odpowiednich podrozdziałów nie stanowi żadnego problemu, ale co w takiej sytuacji zrobić ze spisem treści? Wysłanie nieaktualnego spisu oczywiście nie wchodzi w rachubę, usunięcie spisu tym bardziej… Na szczęście jak zwykle Word przychodzi nam z pomocą. Ponieważ w naszym dokumencie spis treści został już utworzony, nie ma żadnej potrzeby usuwania go i tworzenia od nowa — w takiej sytuacji wystarczy go po prostu zaktualizować. Aby tego dokonać, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając kombinację klawiszy lewy Alt+L. 2. W grupie poleceń Spis treści odszukaj i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Aktualizuj spis. 1

2

3

4

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Aktualizowanie spisu treści. W zależności od zmian wprowadzonych w dokumencie wybierz jedną z dwóch opcji: t
Aktualizacja wyłącznie numerów stron — Powoduje aktualizację numerów stron w spisie treści i nie ma wpływu na aktualizację żadnego hasła. Z tej opcji należy skorzystać w sytuacji, kiedy zmieniło się tylko położenie poszczególnych elementów na stronach dokumentu — nie dodałeś, nie modyfikowałeś ani nie usunąłeś żadnego elementu, który znajduje się lub powinien się znajdować w spisie treści.

297

298

Aktualizacja spisów treści

t
Aktualizacja całego spisu — Powoduje aktualizację zarówno haseł spisu treści, jak i numerów stron. Z tej opcji należy skorzystać w sytuacji, gdy w dokumencie zmodyfikowałeś nagłówki lub pola haseł spisu treści. Pamiętaj, że operacja aktualizacji całego spisu zazwyczaj trwa nieco dłużej niż aktualizacja samych numerów stron. 4. Naciśnij przycisk OK.

i

Jeżeli chcesz szybko dokonać aktualizacji spisu treści, zaznacz go, a następnie naciśnij klawisz F9.

!

Podczas aktualizacji spisu treści elementy dodatkowe lub formatowanie, które dodałeś ręcznie do już utworzonego spisu treści, zostaną utracone.

Jeżeli korzystasz z wbudowanych szablonów spisów treści, to możesz je szybko aktualizować w nieco inny sposób: ustaw kursor w obrębie spisu treści i z paska narzędzi, który pojawi się w górnej części ramki otaczającej spis, wybierz polecenie Aktualizuj spis.

i

2 1

Usuwanie spisów treści z edytowanych dokumentów

8VXZDQLHVSLVöZWUHĂFL ]HG\WRZDQ\FKGRNXPHQWöZ Usuwanie spisu treści z dokumentu jest operacją bardzo prostą. Aby tego dokonać, wykonaj polecenia przedstawione poniżej: 1. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L. 2. Odszukaj grupę poleceń Spis treści i kliknij lewym przyciskiem myszki polecenie Spis treści. 3. Z menu wybierz polecenie Usuń spis treści.

i

Spis treści możesz również usunąć, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, S, E lub po prostu zaznaczając ręcznie cały spis i naciskając klawisz Delete.

299

300

Usuwanie spisów treści z edytowanych dokumentów

ľ:VWDZLDQLHSU]\SLVöZ ľ=PLDQDIRUPDWX]QDF]QLNDSU]\SLVX ľ=PLDQD]DNUHVXFLÈJïHMQXPHUDFMLSU]\SLVöZ ľ3U]HQRV]HQLHLNRSLRZDQLHSU]\SLVöZ ľ8VXZDQLHSU]\SLVöZ ľ=PLDQDZ\JOÈGXVHSDUDWRUDSU]\SLVöZ LGRGDZDQLHQRWNRQW\QXDFMLSU]\SLVöZ =DPLDQDSU]\SLVöZGROQ\FKQDSU]\SLV\ ľ NRñFRZH

11

Tworzenie przypisów dolnych i końcowych Przypisy dolne i przypisy końcowe umożliwiają umieszczenie w dokumencie dodatkowych objaśnień, komentarzy oraz odsyłaczy. W tym samym dokumencie można umieszczać zarówno przypisy dolne, jak i przypisy końcowe — na przykład można użyć przypisów dolnych do zamieszczenia szczegółowych objaśnień do tekstu, a przypisów końcowych do dodania danych o materiałach źródłowych. Przypisy dolne występują u dołu poszczególnych stron w dokumencie, natomiast przypisy końcowe są zazwyczaj wstawiane na końcu dokumentu (lub sekcji). Każdy przypis składa się z dwóch powiązanych ze sobą części: znacznika odwołania do przypisu oraz odpowiadającego mu tekstu przypisu. W niniejszym rozdziale skoncentrujemy się głównie na tworzeniu i modyfikacji przypisów dolnych — przypisy końcowe możesz tworzyć w niemal identyczny sposób, zmieniając jedynie miejsce, w którym zostaje umieszczona treść przypisu.

302

Wstawianie przypisów

Wstawianie przypisów Aby wstawić przypis dolny w wybranym miejscu edytowanego dokumentu, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw punkt wstawiania (kursor) na końcu wyrazu, do którego będzie się odnosić przypis. 2. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L.

2

1

3. W grupie poleceń Przypisy dolne odszukaj i naciśnij przycisk Wstaw przypis dolny. 4. Kursor zostaje przeniesiony na dół strony, gdzie pojawia się separator przypisów oraz znacznik wstawianego przypisu (Word numeruje je domyślnie). Następnie wpisz treść przypisu, a po zakończeniu dwukrotnie kliknij jego znacznik, co spowoduje przeniesienie punktu wstawiania (kursora) ponownie do tego miejsca w dokumencie, gdzie umieściłeś przypis. Wstawianie przypisów końcowych odbywa się w niemal identyczny sposób, z tym że w punkcie 3. zamiast przycisku Wstaw przypis dolny naciskasz przycisk Wstaw przypis końcowy. Zgodnie ze swoją nazwą przypisy końcowe są domyślnie wstawiane na końcu dokumentu.

Zmiana formatu znacznika przypisu

i

Aby szybko wstawić przypis dolny, naciśnij kombinację klawiszy lewy Alt+Ctrl+J. Aby szybko wstawić przypis końcowy, skorzystaj z kombinacji klawiszy lewy Alt+Ctrl+D.

Zwróć uwagę, że w dokumencie w miejscu wstawienia przypisu pojawił się znacznik przypisu. Jeżeli chcesz szybko obejrzeć treść wybranego przypisu, wystarczy, że przytrzymasz przez chwilę kursor nieruchomo na znaczniku — wówczas w małym okienku pojawi się treść.

i

i

Treść przypisu może mieć praktycznie dowolną długość (aczkolwiek ilość informacji umieszczanych w przypisach powinna być utrzymywana w granicach zdrowego rozsądku). Można ją również formatować niemal tak samo jak każdy inny tekst (ale i tutaj zdrowy rozsądek niewątpliwie się przydaje…).

Zmiana formatu znacznika przypisu Word domyślnie oznacza wstawiane przypisy kolejnymi numerami — 1, 2, 3 itd. Jeżeli chcesz użyć innego sposobu oznaczania kolejnych przypisów, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw punkt wstawiania (kursor) na końcu wyrazu, do którego będzie się odnosić przypis. 2. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L. 3. W grupie poleceń Przypisy dolne odszukaj i naciśnij przycisk Uruchom okno dialogowe. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Przypis dolny i przypis końcowy. 4. W sekcji Lokalizacja zaznacz opcję Przypisy dolne.

303

304

Zmiana formatu znacznika przypisu

2

3 4

1

5

6 8

7

5. Rozwiń listę Format numeracji, a następnie odszukaj i zaznacz na niej wybrany format numerowania przypisów. 6. Jeżeli chcesz zastosować swój własny, niestandardowy sposób numerowania przypisów, to w polu Znacznik niestandardowy umieść żądany symbol, np. . 7. Jeżeli chcesz wykorzystać znaki specjalne, to naciśnij przycisk Symbol. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Symbol. Zaznacz wybrany symbol i naciśnij przycisk OK, a wówczas wybrany symbol zostanie ustawiony jako niestandardowy znacznik przypisu. 8. Po powrocie do okna dialogowego Przypis dolny i przypis końcowy naciśnij przycisk Wstaw. Word wstawi nowy przypis do edytowanego dokumentu.

i

Aby szybko przywołać na ekran okno dialogowe Przypis dolny i przypis końcowy, naciśnij sekwencję klawiszy lewy Alt, L, O.

Zmiana zakresu ciągłej numeracji przypisów

=PLDQD]DNUHVXFLÈJïHMQXPHUDFMLSU]\SLVöZ Word umożliwia stosowanie ciągłej numeracji przypisów dolnych lub przypisów końcowych w obrębie całego dokumentu, w obrębie sekcji lub w obrębie strony. Ponieważ zmiana zakresu ciągłej numeracji przypisów nie jest wcale rzadkim zjawiskiem, z pewnością wykonanie poniższych poleceń będzie dla Ciebie bardzo przydatne. 1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Przypis dolny i przypis końcowy, np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, O. 2. Rozwiń listę Numerowanie i zaznacz wybrany zakres numeracji przypisów. Do wyboru masz trzy opcje: 1

t
Ciągłe — ciągłe numerowanie kolejnych przypisów dolnych lub przypisów końcowych w obrębie całego dokumentu.

2 3 4

t
Rozpocznij nową sekcję — w każdej nowej sekcji numerowanie przypisów dolnych lub końcowych rozpoczyna się od nowa. t
Rozpocznij nową stronę — numerowanie przypisów dolnych rozpoczyna się od nowa na każdej stronie (opcja ta nie jest dostępna dla przypisów końcowych — przyczyna jest chyba oczywista i wynika z samej specyfiki przypisów końcowych).

3. Zwróć uwagę, że zmiany zakresu numeracji przypisów odnoszą się do całego dokumentu — w polu Zastosuj zmiany do zawsze widnieje wartość Cały dokument. 4. Po dokonaniu opisanych ustawień możesz z czystym sumieniem nacisnąć przycisk Wstaw, a resztą zajmie się Word.

=DFKRZDQLHFLÈJïRĂFLQXPHURZDQLDSU]\SLVöZZNLONXGRNXPHQWDFK Aby zapewnić ciągłość numerowania przypisów pomiędzy jednym dokumentem a drugim, konieczne jest ustawienie początkowego numeru dla przypisów w każdym z tych dokumentów. 1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Przypis dolny i przypis końcowy, np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, O. 2. W polu Rozpocznij od wpisz odpowiednią, początkową wartość dla każdego z dokumentów z osobna. 3. Rozwiń listę Numerowanie i wybierz z niej opcję Ciągłe.

305

306

Przenoszenie i kopiowanie przypisów

Przenoszenie i kopiowanie przypisów Trudno się spodziewać, że podczas edycji dokumentu uda Ci się od razu wstawić wszystkie przypisy w odpowiednich docelowych miejscach. W praktyce dzieje się tak, że tzw. koncepcja edytowanego dokumentu potrafi się wielokrotnie zmieniać (i to niekoniecznie z Twojego powodu…), a co za tym idzie, lokalizacja przypisów dolnych czy końcowych również może być różna. Co należy zatem uczynić w sytuacji, kiedy staniesz twarzą w twarz z koniecznością zmiany miejsca zameldowania któregoś z przypisów? Jak już zapewne dobrze wiesz, przede wszystkim nie należy wpadać w panikę -. Word znakomicie sobie radzi z kopiowaniem tudzież przenoszeniem przypisów, więc przy Twojej niewielkiej pomocy szybko się z tym upora.

i

Przy przenoszeniu, kopiowaniu lub usuwaniu przypisu będziesz pracować ze znakiem odsyłacza przypisu w oknie dokumentu, a nie z tekstem w okienku przypisów. Po przeniesieniu, skopiowaniu lub usunięciu przypisów numerowanych Word automatycznie dokona przenumerowania wszystkich przypisów.

Aby przenieść lub skopiować wybrany przypis w inne miejsce, wykonaj poniższe polecenia: 1. Zaznacz w dokumencie znacznik przypisu, który chcesz skopiować lub przenieść w inne miejsce. 2. Aby przenieść przypis, złap za pomocą myszki znacznik przypisu, a następnie przeciągnij go w nowe miejsce. Aby skopiować przypis, wciśnij i przytrzymaj klawisz Ctrl, a następnie przeciągnij za pomocą myszki znacznik przypisu w nowe miejsce. Po dokonaniu operacji kopiowania bądź przenoszenia przypisów Word sprawdzi ich kolejność i w razie potrzeby dokona niezbędnego przenumerowania. Alternatywną metodą przenoszenia lub kopiowania przypisów jest wykorzystanie schowka systemowego: 1. Zaznacz w dokumencie znacznik przypisu, który chcesz skopiować lub przenieść w inne miejsce. 2. Aby skopiować przypis w inne miejsce, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+C. Aby przenieść przypis w inne miejsce, naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+X. 3. Ustaw punkt wstawiania (kursor) w wybranym miejscu i naciśnij kombinację klawiszy Ctrl+V. Przypisy zostaną ponownie ponumerowane — według nowej kolejności.

Usuwanie przypisów

Usuwanie przypisów Usunięcie przypisu jest bardzo prostą i szybką operacją. Aby usunąć dany przypis, należy zaznaczyć w dokumencie znacznik takiego przypisu, a następnie nacisnąć klawisz Delete. Usunięty zostanie zarówno znacznik przypisu, jak i cała jego treść (w zależności od rodzaju usuwanego przypisu treść mogła być zlokalizowana na dole strony, na końcu sekcji bądź też na końcu dokumentu). Jeżeli korzystasz z automatycznego numerowania wstawianych przypisów, to Word dokonuje automatycznego ich przenumerowania za każdym razem, kiedy dodajesz lub usuwasz przypis z treści dokumentu.

i

Załóżmy teraz, że mamy sytuację, w której w Twoim dokumencie znajduje się dobra setka przypisów (a co tam… niech będzie ze dwie setki przypisów!), a Ty niespodziewanie dowiadujesz się, że musisz je wszystkie usunąć… Co należy zrobić w takiej sytuacji (pomijając oczywiście zalecenie, aby nie wpadać w panikę -)? Ręczne usuwanie poszczególnych przypisów jest teoretycznie możliwe, ale już na pierwszy rzut oka wygląda to na zajęcie na długie zimowe wieczory. Jak sobie wobec tego poradzić z takim pasztetem? To nic trudnego: 1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Znajdowanie i zamienianie, naciskając kombinację klawiszy Ctrl+H. 2. Jeżeli część okna z dodatkowymi opcjami nie jest widoczna, naciśnij przycisk Więcej. 3. Kliknij lewym przyciskiem myszki pole Znajdź, a następnie naciśnij przycisk Specjalne. Na ekranie pojawi się lista dostępnych znaków specjalnych.

1 5 2

4

6

4. W zależności od potrzeb wybierz opcję Znacznik przypisu dolnego lub Znacznik przypisu końcowego. 5. Upewnij się, że pole Zamień na jest puste.

3

i

6. Naciśnij przycisk Zamień wszystko. Możesz jednocześnie usunąć wyłącznie przypisy numerowane automatycznie — nie można usunąć za jednym razem wszystkich niestandardowych znaczników przypisów.

307

308

Zmiana wyglądu separatora przypisów i dodawanie not kontynuacji przypisów

=PLDQDZ\JOÈGXVHSDUDWRUDSU]\SLVöZ LGRGDZDQLHQRWNRQW\QXDFMLSU]\SLVöZ Domyślnie Word oddziela tekst dokumentu od przypisów dolnych lub przypisów końcowych za pomocą krótkiej poziomej linii zwanej separatorem przypisów. Może się jednak zdarzyć sytuacja, kiedy tekst przypisu jest stosunkowo długi i nie mieści się na jednej stronie. Wówczas Word przenosi część treści przypisu na następną stronę, na której drukowany jest tzw. separator kontynuacji przypisu. Użytkownik może również utworzyć tzw. notę kontynuacji przypisu, która pozwala na poinformowanie czytelnika, że przypis jest kontynuowany na następnej stronie.

=PLDQDZ\JOÈGXGRP\ĂOQHJRVHSDUDWRUDSU]\SLVöZ Standardowy separator przypisów wygląda następująco:

Aby zmienić jego wygląd, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przełącz Worda do widoku roboczego, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O, B (zamiast tego możesz po prostu przejść na kartę WIDOK i nacisnąć przycisk Wersja robocza znajdujący się w grupie opcji Widoki). 2

3

4

2. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L. 3. W grupie poleceń Przypisy dolne odszukaj i naciśnij przycisk Pokaż przypisy.

Zmiana wyglądu separatora przypisów i dodawanie not kontynuacji przypisów

4. Rozwiń listę Przypisy dolne i wybierz z niej opcję Separator przypisów dolnych. W obszarze edycji przypisów pojawi się separator przypisów dolnych. 5. Wprowadź żądane modyfikacje wyglądu separatora. Na rysunku poniżej przedstawiono przykładowy separator przypisów dolnych po wprowadzeniu pewnych modyfikacji: 6. Po zakończeniu ponownie naciśnij przycisk Pokaż przypisy (zamiast tego możesz nacisnąć kombinację klawiszy lewy Alt+Shift+Z). 7. Jeżeli chcesz zobaczyć, jak wygląda nowy separator w dokumencie, przełącz Worda do pracy w trybie układu wydruku. Gotowe!

309

310

Zamiana przypisów dolnych na przypisy końcowe

3U]\ZUDFDQLHGRP\ĂOQ\FKXVWDZLHñVHSDUDWRUöZLQRW Aby przywrócić standardowy wygląd separatora przypisu dolnego (separatora kontynuacji przypisu dolnego lub noty kontynuacji przypisu dolnego), wykonaj poniższe polecenia: 1. Przełącz Worda do widoku roboczego, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O, B (zamiast tego możesz po prostu przejść na kartę WIDOK i nacisnąć przycisk Wersja robocza znajdujący się w grupie opcji Widoki). 2. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, a następnie w grupie poleceń Przypisy dolne odszukaj i naciśnij przycisk Pokaż przypisy. 3. Rozwiń listę Przypisy dolne i w zależności od potrzeb wybierz z niej jedną z opcji: Separator przypisów dolnych, Separator kontynuacji przypisu dolnego lub Nota kontynuacji przypisu dolnego.

4

4. W obszarze edycji przypisów pojawi się wybrany element. Naciśnij przycisk Resetuj. Word przywróci standardowe ustawienia wybranych separatorów lub not.

5. Po zakończeniu ponownie naciśnij przycisk Pokaż przypisy (zamiast tego możesz nacisnąć kombinację klawiszy lewy Alt+Shift+Z).

=DPLDQDSU]\SLVöZGROQ\FK QDSU]\SLV\NRñFRZH Po wstawieniu do dokumentu przypisów dolnych zawsze istnieje możliwość ich zamiany na przypisy końcowe i odwrotnie. Przypisy możesz zamieniać zarówno pojedynczo, jak i wszystkie jednocześnie.

=DPLDQDZ\EUDQ\FKSU]\SLVöZGROQ\FKQDNRñFRZH Aby zamienić przypisy dolne na przypisy końcowe, wykonaj poniższe polecenia: 1. Przełącz Worda do widoku roboczego, naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O, B (zamiast tego możesz po prostu przejść na kartę WIDOK i nacisnąć przycisk Wersja robocza znajdujący się w grupie opcji Widoki).

Zamiana przypisów dolnych na przypisy końcowe

2. Przejdź na kartę ODWOŁANIA, klikając ją lewym przyciskiem myszki bądź naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, a następnie w grupie poleceń Przypisy dolne odszukaj i naciśnij przycisk Pokaż przypisy. Jeżeli w dokumencie znajdują się zarówno przypisy dolne, jak i końcowe, to na ekranie pojawi się okno dialogowe Wyświetlanie przypisów dolnych. 3. Jeżeli chcesz dokonać konwersji przypisów dolnych, zaznacz opcję Pokaż obszar przypisów dolnych i naciśnij przycisk OK. Word wyświetli na ekranie obszar edycji przypisów dolnych. 4. Rozwiń listę Przypisy dolne i zaznacz opcję Wszystkie przypisy dolne. 5. Wybierz przypis, który chcesz zamienić na końcowy, i kliknij w jego obrębie prawym przyciskiem myszki, a następnie z menu podręcznego wybierz polecenie Konwertuj na przypisy końcowe.

5

6. Powtórz operacje z punktu 5. dla każdego przypisu dolnego, który chcesz zamienić na końcowy.

=DPLDQDZV]\VWNLFKSU]\SLVöZGROQ\FKQDNRñFRZH Aby zamienić jednocześnie wszystkie przypisy dolne na końcowe, wykonaj następujące polecenia: 1. Przywołaj na ekran okno dialogowe Przypis dolny i przypis końcowy, np. naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, L, O. 2. Naciśnij przycisk Konwertuj.

311

312

Zamiana przypisów dolnych na przypisy końcowe

3. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Konwertowanie przypisów. 4. Zaznacz wybraną opcję konwersji przypisów i naciśnij przycisk OK. Word zamieni wszystkie przypisy w całym dokumencie. Gotowe! 1 2 3

4

ľ6]\ENLHG]LHOHQLHWHNVWXQDNROXPQ\ ľ6]\END]PLDQDV]HURNRĂFLNROXPQ ľ=DDZDQVRZDQHRSFMHWZRU]HQLDNROXPQ ľ’DPDQLHNROXPQ ľ5öZQRZDĝHQLHGïXJRĂFLNROXPQ ľ:\ĂZLHWODQLH]QDF]QLNöZJUDQLFNROXPQWHNVWX ľ8VXZDQLHSRG]LDïXQDNROXPQ\

12

Podział tekstu na kolumny Jedną z bardzo efektownych opcji Worda jest możliwość tworzenia tekstu podzielonego na kilka kolumn typu gazetowego. Jak się za chwilę przekonasz, utworzenie takiego formatowania nie sprawia żadnej trudności, a może w znaczący sposób wpłynąć na podniesienie atrakcyjności Twojego dokumentu. Tekst możesz podzielić maksymalnie na dwanaście kolumn, choć jeżeli używasz papieru A4 w układzie pionowym, ze względów praktycznych nie należy dzielić strony na więcej niż trzy kolumny — większa liczba jest oczywiście możliwa do uzyskania, ale musisz się liczyć z tym, że w takim przypadku Twój dokument będzie mało przejrzysty. Kolumny mogą być bądź jednakowej szerokości, bądź różnej szerokości, o różnych odstępach międzykolumnowych, mogą być również oddzielone pionową linią. Podział tekstu na kolumny możesz zastosować zarówno do całego dokumentu, jak i do wybranych sekcji albo tylko do wybranych akapitów.

314

Szybkie dzielenie tekstu na kolumny

Szybkie dzielenie tekstu na kolumny Przygotowując dokument, w którym tekst ma zostać podzielony na kolumny, masz w zasadzie do wyboru dwie metody postępowania: pierwsza z nich polega na przygotowaniu tekstu, a następnie na podzieleniu go na kolumny, natomiast druga — na wcześniejszym utworzeniu samych kolumn, do których dopiero wprowadzamy tekst. Obydwie metody mają zarówno wady, jak i zalety, aczkolwiek z praktyki wynika, że pierwsza daje nieco większą kontrolę nad wyglądem dokumentu. W jaki zatem sposób można podzielić już istniejący tekst na na przykład dwie kolumny? Po wykonaniu poniższych poleceń nie będziesz mieć już żadnych wątpliwości. 1. Przełącz Worda w tryb układu wydruku, klikając lewym przyciskiem myszki przycisk Układ wydruku. Taki tryb pracy pozwala zobaczyć, w jaki sposób tekst, grafiki i inne elementy zostaną rozmieszczone na stronie. 2. Zaznacz fragment tekstu, który chcesz podzielić na kolumny. 3. Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. 4. W grupie poleceń Ustawienia strony odszukaj i rozwiń listę Kolumny. 4

3

5

2

1

5. Wybierz z listy żądany rodzaj kolumn, klikając go lewym przyciskiem myszki. 6. Gotowe! Word podzieli zaznaczony fragment tekstu na wybraną liczbę kolumn.

Szybkie dzielenie tekstu na kolumny

!

Kolumn typu gazetowego nie można używać w nagłówkach, stopkach, komentarzach ani polach tekstowych. Jeżeli chcesz uzyskać w nich kolumnowy wygląd tekstu, to do rozmieszczania go trzeba użyć tabel.

i

Jeżeli korzystając z listy Kolumny, dzielisz dokument na dwie lub trzy kolumny, Word domyślnie wymusza ich równą szerokość. Jeżeli wybierzesz opcję Z lewej lub Z prawej, Word pozwala na asymetryczne rozłożenie kolumn.

Jeżeli podczas pracy z dokumentem korzystasz z widoku roboczego, to podział na kolumny nie będzie bezpośrednio widoczny na ekranie. Aby wyświetlić na ekranie podział tekstu na kolumny, skorzystaj z widoku układu wydruku. Tekst podzielony na kolumny w widoku układu wydruku…

!

…tak wygląda w widoku roboczym:

315

316

Szybkie dzielenie tekstu na kolumny

6]\END]PLDQDV]HURNRĂFLNROXPQ Załóżmy teraz, że podzieliłeś tekst na dwie asymetryczne kolumny, np. używając opcji Z lewej. Jeżeli zechcesz zmodyfikować ich szerokość, wykonaj poniższe polecenia: 1. Upewnij się, że na ekranie widoczna jest linijka. Jeżeli nie, to przywołaj ją na ekran naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, O, L. 1 3 2

2. Ustaw punkt wstawiania (kursor) w obrębie kolumn, których szerokość chcesz zmienić.

3. Zwróć uwagę, że na linijce widoczny jest znacznik szerokości kolumny. Ustaw nad nim wskaźnik myszki, a następnie wciśnij i przytrzymaj lewy przycisk myszki. Na ekranie pojawi się przerywany, pionowy marker wyznaczający bieżącą linię podziału kolumny. Trzymając wciśnięty lewy przycisk, przeciągnij mysz tak, aby uzyskać żądany rozmiar kolumny, a następnie zwolnij lewy przycisk. Gotowe! Word zmienił rozmiary (proporcje) kolumn zgodnie z Twoimi żądaniami. Wskazówki

t
Pamiętaj, że aby taka operacja była możliwa, wcześniej musisz ustawić kursor gdzieś w obrębie tekstu podzielonego na kolumny. Jeżeli tego nie zrobisz, po prostu nie zobaczysz na przymiarze znaczników szerokości kolumn i nie będziesz w stanie niczego zmodyfikować!

t
Opisana wyżej metoda umożliwia szybką, ale niezbyt precyzyjną zmianę szero-

i

kości kolumn. Jeżeli jednak chcesz dokładnie ustawić szerokości kolumn, to podczas przeciągania znacznika szerokości kolumny przytrzymaj wciśnięty klawisz Alt. Na linijce zostaną wyświetlone dokładne informacje o szerokości kolumn, co znacznie ułatwi Ci całą operację.

Zaawansowane opcje tworzenia kolumn

=DDZDQVRZDQHRSFMHWZRU]HQLDNROXPQ Opisane w poprzednich punktach sposoby podziału tekstu na kolumny są w zupełności wystarczające w przypadku prostych dokumentów o nieskomplikowanej strukturze — zazwyczaj w codziennej pracy właśnie takich dokumentów tworzymy najwięcej. Niemniej jednak jeżeli masz nieco większe wymagania i chcesz, aby kolumny w Twoich dokumentach wyglądały naprawdę profesjonalnie, przyjrzyj się możliwościom, jakie daje okno dialogowe Kolumny. Aby poznać zaawansowane opcje tworzenia kolumn, postępuj zgodnie z poniższymi instrukcjami: 1. Przełącz Worda w tryb układu wydruku, naciskając przycisk Układ wydruku. 2. Zaznacz fragment dokumentu, który chcesz podzielić na kolumny. 3. Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. 4. W grupie poleceń Ustawienia strony odszukaj i rozwiń listę Kolumny. 5. Wybierz z listy polecenie Więcej kolumn. 6. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Kolumny. 4

3

6 7 5 10

9 2

8

11

1

7. W sekcji Ustawienia wstępne wybierz jedną z predefiniowanych opcji podziału tekstu lub w polu Liczba kolumn wpisz wartość odpowiadającą liczbie tworzonych kolumn (w naszym przypadku tworzymy trzy kolumny).

317

318

Zaawansowane opcje tworzenia kolumn

8. Jeżeli chcesz, aby poszczególne kolumny miały jednakową szerokość, zaznacz opcję Jednakowa szerokość kolumn. Zauważ, że Word jako domyślny odstęp pomiędzy kolumnami przyjmuje odległość 1,25 cm, co czasami może być wartością zbyt dużą. Jeżeli chcesz zmniejszyć domyślny odstęp między kolumnami, to po prostu zmień wartość w polu Odstępy, np. na 0,5 cm. Jeżeli wszystkie kolumny są jednakowej szerokości (a tak przecież ustawiłeś), to Word automatycznie ustawia również jednakowe odstępy międzykolumnowe. Jeżeli jednak chcesz, aby odstępy międzykolumnowe miały różne szerokości bądź żeby zostały utworzone kolumny o różnych szerokościach, musisz wyłączyć opcję Jednakowa szerokość kolumn i ustawić parametry każdej kolumny z osobna. 9. Jeżeli chcesz, aby poszczególne kolumny były oddzielone od siebie pionowymi liniami, zaznacz opcję Rozdzielone linią. 10. Zwróć uwagę, że wszelkie modyfikacje, jakich dokonujesz, mają swoje odzwierciedlenie w sekcji Podgląd, gdzie możesz zobaczyć przybliżony wygląd tekstu po dokonaniu zmian. 11. Po zakończeniu naciśnij przycisk OK. Gotowe! Przykładowy rezultat wykonanych operacji przedstawiono na rysunku poniżej:

Łamanie kolumn

’DPDQLHNROXPQ Podczas pracy z tekstem podzielonym na kolumny bardzo często się zdarza, że chcesz zakończyć wpisywanie tekstu w bieżącej kolumnie i rozpocząć nowy akapit od nowej kolumny. Operacja taka, mimo iż pozornie skomplikowana, wcale taka nie jest — przekonasz się o tym po wykonaniu poniższych poleceń: 1. Ustaw punkt wstawiania (kursor) w miejscu, w którym chcesz podzielić kolumnę. 3

2 4

1

2. Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. 3. W grupie poleceń Ustawienia strony odszukaj i rozwiń listę Znaki podziału.

4. Wybierz z listy opcję Kolumna. Gotowy efekt przedstawia rysunek poniżej:

319

320

Równoważenie długości kolumn

5öZQRZDĝHQLHGïXJRĂFLNROXPQ Po zakończeniu tworzenia dokumentu w układzie dwukolumnowym ostatnia strona często wygląda tak, jak to przedstawiono z lewej strony rysunku. W jaki sposób można zrównoważyć długość kolumn tak, aby dokument wyglądał, jak to przedstawiono na rysunku po prawej stronie?

1. Przełącz Worda w tryb układu wydruku, naciskając przycisk Układ wydruku. 2. Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. 3. Ustaw kursor na końcu kolumny, którą chcesz zrównoważyć. 4

2

4. W grupie poleceń Ustawienia strony odszukaj i rozwiń listę Znaki podziału.

5

3 5

5. Wybierz z listy opcję Ciągły. Gotowe! Word automatycznie zrównoważy kolumny w edytowanym dokumencie.

Wyświetlanie znaczników granic kolumn (tekstu)

i

Jeżeli chcesz, aby akapit następujący po zrównoważonych kolumnach rozpoczynał się na nowej stronie, to musisz ustawić punkt wstawiania (kursor) za znacznikiem ciągłego podziału sekcji, a następnie ręcznie wstawić znak podziału strony (znacznik ciągłego podziału sekcji zlokalizowany jest na końcu równoważonych kolumn — jeżeli będziesz mieć kłopoty z jego odszukaniem, całą zabawę znacznie ułatwi Ci włączenie podglądu znaków niedrukowalnych).

:\ĂZLHWODQLH]QDF]QLNöZ JUDQLFNROXPQWHNVWX Znaczniki granic tekstu mają postać pojedynczych kropkowanych linii wyznaczających granice kolumn, marginesów stron i obiektów. Granice są wyświetlane wyłącznie na ekranie (nie są drukowane) — ich zadaniem jest jedynie ułatwienie procesu projektowania układu strony. Przykładowy wygląd znaczników tekstu przedstawiono na poniższym rysunku:

W jaki sposób można włączyć (wyłączyć) wyświetlanie znaczników granic tekstu? Oczywiście to nic trudnego - — wystarczy tylko wykonać poniższe polecenia: 1. Przejdź na kartę Plik, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, P, i z menu wybierz polecenie Opcje. Na ekranie pojawi się okno dialogowe Opcje programu Word. 2. W lewym panelu zaznacz kategorię Zaawansowane.

321

322

Usuwanie podziału na kolumny

1

3. W prawym panelu odszukaj sekcję Pokazywanie zawartości dokumentu, a następnie zaznacz opcje Pokaż granice tekstu oraz Pokaż znaczniki przycięcia.

2

3

4. Naciśnij przycisk OK. Word wyświetli na ekranie znaczniki (markery) granic tekstu. Gotowe! 4

8VXZDQLHSRG]LDïXQDNROXPQ\ Jeżeli zmienisz zdanie i zechcesz powrócić do standardowego układu tekstu, wykonaj poniższe polecenia: 1. Ustaw punkt wstawiania (kursor) w dowolnym miejscu sekcji, z której chcesz usunąć podział na kolumny. 2. Przejdź na kartę UKŁAD STRONY, klikając ją lewym przyciskiem myszki lub naciskając sekwencję klawiszy lewy Alt, A. 3. W grupie poleceń Ustawienia strony odszukaj i rozwiń listę Kolumny i wybierz z niej opcję Jedna. Gotowe! Podział na kolumny zostanie usunięty.