Kredziarz - C. J. Tudor

Spis treści Okładka Strona tytułowa Strona redakcyjna Pro​log 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986

2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 2016 1986–1990 2016 2016 2016 Dwa tygo​dnie póź​niej przy​pisy koń​cowe

Tytuł ory​gi​nału: THE CHALK MAN

Redak​cja: Kry​stian Gaik Jac​ket design © by Pen​guin Ran​dom House UK Adap​ta​cja okładki: Mag​da​lena Kuc DTP: INSATSU Michał Żele​znia​ko​wicz Korekta: Beata Wój​cik Redak​tor pro​wa​dzący: Mał​go​rzata Hlal

Copy​ri​ght © C. J. Tudor, 2017 Copy​ri​ght for the Polish edi​tion © by Wydaw​nic​two Czarna Owca, 2018

Wyda​nie I

Wszel​kie prawa zastrze​żone. Niniej​szy plik jest objęty ochroną prawa autor​skiego i zabez​pie​czony zna​kiem wod​nym (water​mark). Uzy​skany dostęp upo​waż​nia wyłącz​nie do pry​wat​nego użytku. Roz​po​wszech​nia​nie cało​ści lub frag​mentu niniej​szej publi​ka​cji w jakiej​kol​wiek postaci bez zgody wła​ści​ciela praw jest zabro​nione.

ISBN 978-83-8015-677-7

Wydaw​nic​two Czarna Owca Sp. z o.o. ul. Alzacka 15a, 03-972 War​szawa www.czar​na​owca.pl Redak​cja: tel. 22 616 29 20; e-mail: redak​cja@czar​na​owca.pl Dział han​dlowy: tel. 22 616 29 36; e-mail: han​del@czar​na​owca.pl Księ​gar​nia i sklep inter​ne​towy: tel. 22 616 12 72; e-mail: sklep@czar​na​owca.pl Kon​wer​sję do wer​sji elek​tro​nicz​nej wyko​nano w sys​te​mie Zecer.

Pro​log

G

łowa dziew​czyny spo​czy​wała na nie​wiel​kiej ster​cie poma​rań​czowo-brą​zo​wych liści. Jej mig​da​łowe oczy patrzyły na korony jawo​rów, buków i dębów, ale nie widziały nie​śmia​łych pro​my​ków świa​tła, które prze​bi​jały się przez gałę​zie i pozła​cały leśną ściółkę. Powieki nawet nie drgnęły, kiedy lśniące czarne żuki prze​bie​gały po jej źre​ni​cach. Oczy dziew​czyny nie widziały nic prócz ciem​no​ści. Nie​opo​dal spod liści wysta​wała blada dłoń, jakby szu​kała pomocy, jakie​goś znaku, że nie jest sama. Na próżno. Reszta ciała leżała poza jej zasię​giem, poszcze​gólne frag​menty poukry​wane w róż​nych zaka​mar​kach lasu. Gdzieś w pobliżu trza​snęła gałązka, gło​śno jak kapi​szon, i z zaro​śli wyfru​nęła chmara pta​ków. Ktoś się zbli​żał. Ukląkł obok nie​wi​dzą​cej dziew​czyny. Drżą​cymi pal​cami deli​kat​nie pogła​skał ją po wło​sach i zim​nym policzku. Potem pod​niósł głowę, strą​cił kilka list​ków przy​kle​jo​nych do postrzę​pio​nych kra​wę​dzi szyi, i uważ​nie wło​żył ją do ple​caka, na któ​rego dnie leżało kilka poła​ma​nych kawał​ków kredy. Po chwili zasta​no​wie​nia wło​żył do środka rękę i zamknął jej powieki. W końcu wstał i odszedł z pakun​kiem. Naza​jutrz na miej​scu zja​wiła się poli​cja i ekipa koro​nera. Poli​czyli, sfo​to​gra​fo​wali, a na koniec zawieźli wszyst​kie czę​ści ciała

dziew​czyny do kost​nicy, gdzie przez parę tygo​dni cze​kały na skom​ple​to​wa​nie. Nic takiego się nie stało. Mimo poszu​ki​wań, pytań, apeli i wysił​ków detek​ty​wów oraz wszyst​kich oko​licz​nych miesz​kań​ców jej głowa ni​gdy się nie zna​la​zła i dziew​czyny z lasu nikt nie poskła​dał w całość.

2016

N

ajle​piej zacząć od początku. Sęk w tym, że ni​gdy nie doszli​śmy do poro​zu​mie​nia, kiedy to wszystko się zaczęło. Może w dniu, w któ​rym Gruby Gav dostał na uro​dziny wia​dro z kre​dami? Czy jak zaczę​li​śmy nimi ryso​wać tajem​ni​cze sym​bole? Albo kiedy same zaczęły się poja​wiać? A może wtedy, kiedy zna​le​ziono pierw​sze zwłoki? Kilka cha​rak​te​ry​stycz​nych zda​rzeń i pew​nie każde z nich można by nazwać począt​kiem. Ale myślę, że tak naprawdę wszystko zaczęło się w weso​łym mia​steczku. Tam​ten dzień pamię​tam naj​le​piej. Oczy​wi​ście z powodu Walt​zerki, ale też dla​tego, że wła​śnie wtedy nasze życie prze​stało być nor​malne. Jeśli nasz świat był śnieżną kulą ze szkła, to dzień spę​dzony w weso​łym mia​steczku był tym, w któ​rym ktoś nią mocno potrzą​snął. Nawet jak już piana znik​nęła i płatki śniegu opa​dły, nic nie było takie samo. Nie do końca. Z zewnątrz mogło się wyda​wać, że nic się nie zmie​niło, ale patrząc od środka, wszystko było inne. Rów​nież tego dnia pierw​szy raz spo​tka​łem pana Hal​lo​rana, więc jeśli mówimy o począt​kach, to trudno o lep​szy niż ten.

1986

I

dzie burza, Eddie. Mój tata lubił pro​gno​zo​wać pogodę niskim, auto​ry​ta​tyw​nym gło​sem, jak pre​zen​te​rzy tele​wi​zyjni. Zawsze był pewien swo​ich prze​po​wiedni, mimo że na ogół się mylił. Wyj​rza​łem przez okno na dosko​nale błę​kitne niebo. Było tak jasne, że musia​łem zmru​żyć oczy. – Nie wygląda na to – powie​dzia​łem z buzią wypchaną kanapką z serem. – To dla​tego, że nie będzie żad​nej burzy. – Mama weszła do kuchni nie​spo​dzie​wa​nie i bez​gło​śnie niczym wojow​nik ninja. –  BBC podaje, że będzie sło​necz​nie i cie​pło przez cały week​end. I nie mów z peł​nymi ustami – dodała. – Hmm… – odparł tata, jak to miał w zwy​czaju, kiedy nie zga​dzał się z mamą, ale nie śmiał się z nią spie​rać. Zresztą nikt nie śmiał się z nią spie​rać. Mama była – a wła​ści​wie jest do dzi​siaj – tro​chę prze​ra​ża​jąca. Wysoka, z krót​kimi ciem​nymi wło​sami i piw​nymi oczami, które potra​fiły wesoło lśnić, ile​kroć dobrze się bawiła, ale zacho​dziły ciemną mgłą, kiedy wpa​dała w złość (tro​chę jak w przy​padku Nie​sa​mo​wi​tego Hulka – lepiej było jej nie dener​wo​wać). Mama była lekarką, ale nie taką nor​malną, która przy​szywa ludziom nogi i robi zastrzyki. Tata powie​dział mi kie​dyś, że „mama

pomaga kobie​tom w tara​pa​tach”. Nie wyja​śnił, o jakie tara​paty mu cho​dziło, ale domy​śli​łem się, że musiały być poważne, skoro wyma​gały wizyty u leka​rza. Tata też pra​co​wał, ale w domu. Pisał arty​kuły do cza​so​pism i gazet. Ale nie zawsze. Cza​sami narze​kał, że nikt nie chce dawać mu zle​ceń, albo mówił, śmie​jąc się gorzko: – Ostat​nio nie mam czy​tel​ni​ków, Eddie. Jako dzie​ciak uwa​ża​łem, że mój ojciec nie ma porząd​nej pracy. W każ​dym razie nie ma takiej, jak na tatę przy​stało. Tata powi​nien nosić gar​ni​tur z kra​wa​tem, wycho​dzić z domu rano i wra​cać wie​czo​rem na kola​cję. A mój szedł pra​co​wać do swo​jego pokoju, gdzie sie​dział przed kom​pu​te​rem w spodniach od piżamy i T-shir​cie. Bywało, że nawet się nie cze​sał. Nie wyglą​dał też tak, jak inni ojco​wie. Miał dużą, krza​cza​stą brodę i dłu​gie włosy upięte w kucyk. Nawet zimą nosił przy​cięte nożycz​kami, dziu​rawe dżinsy, a do tego wybla​kłe koszulki z nazwami przed​po​to​po​wych zespo​łów, jak Led Zep​pe​lin czy The Who. Na nogach mie​wał san​dały. Gruby Gav powie​dział raz, że mój ojciec jest hipi​sem. Pew​nie miał rację, ale wtedy wzią​łem to za znie​wagę i go popchną​łem, co on odwza​jem​nił z nawiązką. Tego dnia wró​ci​łem do domu z nowymi sinia​kami i zakrwa​wio​nym nosem. Potem się oczy​wi​ście pogo​dzi​li​śmy. Gruby Gav potra​fił być praw​dzi​wym dup​kiem – był jed​nym z tych gru​bych dzie​cia​ków, które zawsze musiały robić wokół sie​bie naj​więk​szy hałas, żeby odstra​szyć praw​dzi​wych łobu​zów – ale też jed​nym z moich naj​lep​szych przy​ja​ciół oraz naj​bar​dziej lojalną i hojną osobą, jaką zna​łem. – Dbaj o swo​ich przy​ja​ciół, Mun​ster – powie​dział mi kie​dyś śmier​tel​nie poważ​nym tonem. – Przy​ja​ciele to wszystko. Eddie Mun​ster, moja ksywka. To dla​tego, że mia​łem na nazwi​sko Adams, jak w Rodzi​nie Adam​sów. Oczy​wi​ście dzie​ciak u Adam​sów nazy​wał się Pug​sley, a Eddie Mun​ster był w serialu The Mun​sters, ale wtedy nikt się nad tym nie zasta​na​wiał i prze​zwi​sko do mnie przy​lgnęło.

Eddie Mun​ster, Gruby Gav, Mic​key Metal (przez ogromny apa​rat na zębach), Hoppo (David Hop​kins) i Nicky. To była nasza banda. Nicky nie miała ksywki, bo była dziew​czyną, choć ze wszyst​kich sił sta​rała się nią nie być. Prze​kli​nała jak chło​pak, wdra​py​wała się na drzewa jak chło​pak i umiała się bić pra​wie jak chło​pak. Ale wyglą​dała jak dziew​czyna. Bar​dzo ładna dziew​czyna o dłu​gich rudych wło​sach i bla​dej cerze posy​pa​nej drob​nymi brą​zo​wymi pie​gami. Nie żebym się jakoś spe​cjal​nie przy​glą​dał. Wszy​scy mie​li​śmy się spo​tkać w tę sobotę. Spo​ty​ka​li​śmy się w więk​szość sobót. Odwie​dza​li​śmy się w domach albo cho​dzi​li​śmy na plac zabaw, cza​sem do lasu. Ale ta sobota była wyjąt​kowa, bo przy​je​chało wesołe mia​steczko. Co roku roz​sta​wiało się w parku nad rzeką, ale w tym po raz pierw​szy rodzice pozwo​lili nam pójść bez nich. Szy​ko​wa​li​śmy się na to, odkąd kilka tygo​dni wcze​śniej poja​wiły się pierw​sze pla​katy. Miały być odjaz​dowe atrak​cje: auto​drom, młyń​skie koło, sta​tek piracki i orbi​ter. Opór. Dokoń​czy​łem szybko kanapkę z serem i powie​dzia​łem: – Jeste​śmy umó​wieni o dru​giej w parku. – Tylko trzy​maj​cie się głów​nych dróg – ostrze​gła mnie mama. –  Nie chodź​cie żad​nymi skró​tami i nie roz​ma​wiaj​cie z obcymi. – Okej. Zsu​ną​łem się z krze​sła i ruszy​łem do drzwi. – I weź nerkę. – O nieee, mamooo. – Będziesz jeź​dził karu​ze​lami i kolej​kami, port​fel może ci wypaść. Bierz nerkę i już. Bez dys​ku​sji. Otwo​rzy​łem usta, ale szybko je zamkną​łem. Czu​łem, jak cie​pło napływa mi do twa​rzy. Nie cier​pia​łem tej głu​piej nerki. Nerki były dla tłu​stych tury​stów. Z czymś takim przy​pię​tym do pasa nie mia​łem szans zro​bić dobrego wra​że​nia na chło​pa​kach, a tym bar​dziej na Nicky. Ale kiedy mama miała takie nasta​wie​nie, nie było z nią roz​mowy.

– Okej – powie​dzia​łem. Oczy​wi​ście cała sytu​acja nie była okej, ale widzia​łem, że wska​zówki zegara są coraz bli​żej dru​giej, i musia​łem iść. Wbie​głem po scho​dach na górę, wzią​łem tę kre​tyń​ską nerkę i wło​ży​łem do niej pie​nią​dze. Całe pięć fun​tów. Praw​dziwa for​tuna. Potem zbie​głem na dół. – Pa, mamo. – Baw się dobrze. Nie mia​łem wąt​pli​wo​ści, że będę się dobrze bawił. Świe​ciło słońce, mia​łem na sobie swój ulu​biony T-shirt i converse’y. Sły​sza​łem już z oddali stłu​mione „łup, łup, łup” muzyki z weso​łego mia​steczka, czu​łem zapach ham​bur​ge​rów i waty cukro​wej. Zano​siło się na dosko​nały dzień. Kiedy dotar​łem na miej​sce, pod bramą stali już Gruby Gav, Hoppo i Mic​key Metal. – Eddie Mun​ster, śliczna nereczka! – zawo​łał Gav. Obla​łem się rumień​cem i poka​za​łem mu środ​kowy palec. Hoppo i Mic​key zaśmiali się z żartu Gava, ale po chwili Hoppo, który zawsze był naj​mil​szy i lubił roz​ła​do​wy​wać napię​cia, powie​dział Gru​bemu: – Przy​naj​mniej nie jest taka pedal​ska jak twoje szorty, debilu. Gruby Gav się uśmiech​nął, zła​pał się za spodenki i zatań​czył, wyrzu​ca​jąc nogi do góry jak bale​rina. Taki wła​śnie był Gruby Gav. Nie dało się go obra​zić, nic go nie obcho​dziło. A w każ​dym razie tak się wszyst​kim wyda​wało. – Nie​ważne – powie​dzia​łem, bo mimo wspar​cia Hoppa cały czas mia​łem wra​że​nie, że z tą nerką wyglą​dam jak debil. – I tak nie będę jej nosił. Roz​pią​łem klamrę, scho​wa​łem port​fel do kie​szeni spodni i rozej​rza​łem się dookoła. Ukry​łem nerkę w zaro​ślach na tyle głę​boko, żeby nie było jej widać, ale wystar​cza​jąco bli​sko, bym sam mógł ją zabrać w dro​dze powrot​nej. – Na pewno chcesz ją tu zosta​wić? – zapy​tał Hoppo.

– No wła​śnie. Co zro​bisz, jak twoja mamu​sia się dowie? –  zadrwił ze mnie Mic​key. Mimo że nale​żał do naszej paczki i był naj​lep​szym przy​ja​cie​lem Gru​bego Gava, ni​gdy go nie lubi​łem. Było w nim coś zim​nego i brzyd​kiego, jak apa​rat, który miał na zębach. Ale nie dzi​wiło mnie to, bo wie​dzia​łem, kto jest jego bra​tem. – Nic mnie to nie obcho​dzi – skła​ma​łem i wzru​szy​łem ramio​nami. – Jak nas wszyst​kich – rzu​cił nie​cier​pli​wie Gruby Gav. –  Możemy zapo​mnieć o tej dur​nej nerce i już iść? Chcę naj​pierw spró​bo​wać orbi​tera. Mic​key Metal i Hoppo ruszyli z miej​sca, bo na ogół robi​li​śmy to, co mówił Gav. Pew​nie dla​tego, że był z nas wszyst​kich naj​więk​szy i naj​gło​śniej​szy. – Ale nie ma jesz​cze Nicky – zauwa​ży​łem. – I co z tego? – odparł Mic​key. – Ona się zawsze spóź​nia. Chodźmy. Znaj​dzie nas. Mic​key miał rację. Nicky zawsze się spóź​niała. Ale z dru​giej strony – nie tak się uma​wia​li​śmy. Mie​li​śmy się trzy​mać razem. Nie​bez​piecz​nie było cho​dzić po weso​łym mia​steczku w poje​dynkę. Zwłasz​cza dla dziew​czyny. – Dajmy jej jesz​cze pięć minut – zapro​po​no​wa​łem. – You can​not be serious! 1 – wrza​snął Gruby Gav, naj​le​piej jak potra​fił (czyli fatal​nie) wczu​wa​jąc się w Johna McEn​roe. Gav uda​wał róż​nych słyn​nych ludzi, głów​nie Ame​ry​ka​nów. Wycho​dziło mu to tak źle, że wszy​scy pada​li​śmy na zie​mię ze śmie​chu. Mic​key Metal nie śmiał się teraz tak gło​śno jak ja i Hoppo. Nie lubił, jak reszta mu się sprze​ci​wiała. Ale i tak nie miało to zna​cze​nia, bo zanim zdą​ży​li​śmy zła​pać oddech, usły​sze​li​śmy zna​jomy głos: – Z czego się śmie​je​cie? Odwró​ci​li​śmy głowy. Nicky szła w naszą stronę. Jak zawsze na jej widok poczu​łem dziwny ucisk w żołądku. Jak​bym był głodny,

a zara​zem chciało mi się tro​chę wymio​to​wać. Jej rude włosy były dzi​siaj roz​pusz​czone i opa​dały nie​dbale na plecy, pra​wie doty​ka​jąc kra​wę​dzi dżin​so​wych szor​tów. Miała na sobie żółtą bluzkę bez ręka​wów z małymi nie​bie​skimi kwia​tami wokół szyi. Coś bły​snęło przy jej gar​dle. Mały krzy​żyk na łań​cuszku. Na ramie​niu nio​sła dużą i chyba ciężką torbę z juty. – Spóź​ni​łaś się – powie​dział Mic​key Metal. – Cze​ka​li​śmy na cie​bie. Jakby to był jego pomysł. – Co masz w tor​bie? – zapy​tał Hoppo. – Mój tata chce, żebym roz​da​wała ludziom ten szajs. Wyjęła ulotkę, żeby nam poka​zać. Przyjdź do kościoła św. Toma​sza i chwal Pana. To naj​lep​sza atrak​cja ze wszyst​kich! Tata Nicky był wika​rym w naszym kościele. Ni​gdy tam nie byłem, bo moi rodzice są nie​wie​rzący, ale widzia​łem go tu i ówdzie. Miał małe okrą​głe oku​lary, a jego łysą czaszkę pokry​wały piegi, jak nos Nicky. Zawsze się uśmie​chał, mówił wszyst​kim „dzień dobry” i ogól​nie tro​chę mnie prze​ra​żał. – To dopiero pełna szu​fla syfu, pro​szę ja cie​bie – powie​dział Gruby Gav. „Pełna szu​fla syfu” (albo kitu) to było jego ulu​bione powie​dze​nie, które czę​sto koń​czył sło​wami „pro​szę ja cie​bie” i z jakie​goś powodu wypo​wia​dał je zawsze z akcen​tem przed​sta​wi​ciela wyż​szych sfer. – Chyba nie będziesz ich roz​da​wała? – zapy​ta​łem, bo nagle wyobra​zi​łem sobie cały dzień zmar​no​wany na włó​cze​nie się za Nicky wci​ska​jącą ludziom ulotki. Rzu​ciła mi spoj​rze​nie, które koja​rzyło mi się tro​chę z moją mamą. – Oczy​wi​ście, że nie, ciołku – odparła. – Weź​miemy tro​chę i poroz​rzu​camy po ziemi, jakby to ludzie się ich pozbyli, a resztę wywalę do kosza. Wszy​scy się uśmiech​nę​li​śmy. Nie było nic lep​szego, niż zro​bić

na złość jakie​muś doro​słemu. Roz​rzu​ci​li​śmy ulotki, pozby​li​śmy się torby i prze​szli​śmy przez bramę mia​steczka. Orbi​ter fak​tycz​nie był super. Na auto​dro​mie Gruby Gav wje​chał we mnie tak mocno, że pra​wie pękł mi krę​go​słup. Potem zali​czy​li​śmy jesz​cze rakiety kosmiczne (w zeszłym roku cał​kiem fajne, ale teraz tro​chę nudne), sza​loną wieżę, młyń​skie koło i sta​tek piracki. Jedli​śmy hot dogi, a Gruby Gav i Nicky pró​bo​wali ustrze​lić kaczki. Dostali bole​sną nauczkę, że nie zawsze wygrywa się tę nagrodę, o jakiej się marzy. Wyszli ze strzel​nicy uśmiani po pachy i rzu​cali w sie​bie mar​nymi plu​sza​kami. W końcu popo​łu​dnie zaczęło się nam dawać we znaki. Pod​nie​ce​nie i adre​na​lina powoli mnie opusz​czały, a zara​zem zda​łem sobie sprawę, że pie​nię​dzy zostało mi już tylko na dwie, może trzy prze​jażdżki karu​zelą. Się​gną​łem po port​fel i momen​tal​nie serce sko​czyło mi do gar​dła. Kie​szeń była pusta. – O, kurde! – Co jest? – spy​tał Hoppo. – Zgu​bi​łem port​fel. – Na pewno? – A jak myślisz? Ale i tak spraw​dzi​łem drugą kie​szeń. Też pusta. A niech to. – Gdzie go mia​łeś ostatni raz? – zapy​tała Nicky. Pró​bo​wa​łem sobie przy​po​mnieć. Wie​dzia​łem, że po ostat​niej jeź​dzie na karu​zeli spraw​dza​łem, czy go mam. Zresztą zaraz potem kupo​wa​li​śmy hot dogi. Ale na strzel​nicę już nie posze​dłem… – Przy budce z hot dogami. Była na samym końcu mia​steczka, w prze​ciw​nym kie​runku niż orbi​ter i młyń​skie koło. – Kurde – powie​dzia​łem znowu. – To chodźmy – rzu​cił Hoppo. – Poszu​kamy go. – Po co? – zdzi​wił się Mic​key Metal. – Na pewno ktoś już go zabrał.

– Mogę ci poży​czyć pie​nią​dze – zapro​po​no​wał Gruby Gav. – Ale dużo mi nie zostało. Nie chciało mi się w to wie​rzyć. Gav zawsze miał wię​cej pie​nię​dzy niż my. Wię​cej pie​nię​dzy, naj​lep​sze zabawki i naj​now​szy, lśniący rower. Jego tata był wła​ści​cie​lem Byka, jed​nego z lokal​nych pubów, a mama sprze​da​wała kosme​tyki Avon. Gruby Gav był hojny, ale wie​dzia​łem też, że ma ochotę na kolejne atrak​cje. Pokrę​ci​łem głową. – Nie, spoko. Ale nie było spoko. Oczy już zaczy​nały mnie szczy​pać. I nie cho​dziło tylko o zgu​bione pie​nią​dze. Było mi głu​pio, bo zepsu​łem sobie dzień. A do tego wie​dzia​łem, że moja mama się wku​rzy i powie: „A nie mówi​łam?”. – Idź​cie – powie​dzia​łem. – Ja się wrócę i go poszu​kam. Nie ma sensu, żeby​śmy wszy​scy tra​cili czas. – Super – odparł Mic​key. – Chodźmy. Poszli sobie i ewi​dent​nie im ulżyło. To nie ich pie​nią​dze zgi​nęły, nie ich dzień był zruj​no​wany. Ruszy​łem w kie​runku budki z hot dogami. Stała naprze​ciwko walt​zera, więc uży​łem tej karu​zeli jako punktu orien​ta​cyj​nego, bo nie dało się jej prze​ga​pić. Całe wesołe mia​steczko zbu​do​wane było wokół niej. Sze​dłem w stronę znie​kształ​co​nej muzyki pły​ną​cej z wysłu​żo​nych gło​śni​ków. Efekt dopeł​niały wie​lo​barwne, bły​ska​jące świa​tła i krzyki osób sie​dzą​cych w drew​nia​nych wóz​kach, które coraz szyb​ciej obra​cały się wokół sta​rej karu​zeli. Kiedy byłem już bli​sko, spu​ści​łem wzrok i zaczą​łem uważ​niej badać wydep​taną zie​mię. Śmieci, papierki po hot dogach, ale ani śladu port​fela. Oczy​wi​ście. Mic​key Metal miał rację. Ktoś już na pewno go zna​lazł i zwi​nął moje pie​nią​dze. Wes​tchną​łem i pod​nio​słem głowę. Naj​pierw zauwa​ży​łem Albi​nosa. Oczy​wi​ście nie było to jego praw​dziwe nazwi​sko. Potem dowie​dzia​łem się, że był to pan Hal​lo​ran i że miał być naszym nowym nauczy​cie​lem.

Trudno go było prze​oczyć. Był bar​dzo wysoki i szczu​pły. Miał na sobie wybla​kłe dżinsy, luźną, białą koszulę i duży kape​lusz słom​kowy. Wyglą​dał jak ten pio​sen​karz z lat sie​dem​dzie​sią​tych, któ​rego lubiła moja mama. David Bowie. Albi​nos stał obok budki z hot dogami, sączył oran​żadę i patrzył na walt​zera. A przy​naj​mniej wyda​wało mi się, że patrzy na karu​zelę. W pew​nej chwili też tam spoj​rza​łem i wtedy zauwa​ży​łem tę dziew​czynę. Cią​gle prze​peł​niała mnie złość z powodu zgu​bio​nego port​fela, ale poza tym byłem dwu​na​sto​let​nim chłop​cem, któ​rego hor​mony wła​śnie zaczy​nały buzo​wać. Nocy w swoim pokoju nie spę​dza​łem wyłącz​nie na czy​ta​niu komik​sów z latarką pod koł​drą. Dziew​czyna stała z jasno​włosą kole​żanką, którą widy​wa​łem cza​sem w naszym mia​steczku (jej ojciec był chyba poli​cjan​tem), ale ją mój umysł natych​miast odsu​nął na drugi plan. To smutna prawda, że piękno, praw​dziwe piękno, prze​sła​nia wszystko i wszyst​kich dookoła. Blon​dynka była ładna, ale Walt​zerka – tak ją nazy​wa​łem nawet po tym, jak już pozna​łem jej nazwi​sko – była abso​lut​nie piękna. Wysoka i szczu​pła, z dłu​gimi ciem​nymi wło​sami i jesz​cze dłuż​szymi nogami, które były tak gład​kie i brą​zowe, że błysz​czały w pro​mie​niach słońca. Miała na sobie spód​niczkę rara, luźną kami​zelkę z napi​sem „Relax”, a pod spodem jaskra​wo​zie​lony top. W pew​nym momen​cie zało​żyła włosy za ucho i bły​snęła zło​tym kol​czy​kiem. Przy​znam ze wsty​dem, że z początku nie zwró​ci​łem więk​szej uwagi na jej twarz, ale kiedy odwró​ciła głowę, żeby powie​dzieć coś Blon​dynce, by​naj​mniej się nie zawio​dłem. Oka​zała się piękna do bólu, z peł​nymi ustami i oczami w kształ​cie mig​da​łów. A sekundę póź​niej już jej nie było. W jed​nej chwili Walt​zerka tam stała, widzia​łem jej twarz, a w następ​nej roz​legł się potworny, roz​dzie​ra​jący ryk, jakby jakaś pie​kielna kre​atura zawyła spod ziemi. Póź​niej dowie​dzia​łem się, że to pękł pier​ścień łoży​ska osi obro​to​wej prze​sta​rza​łej karu​zeli; łoży​sko było nad​mier​nie obcią​żone, a nie​wy​star​cza​jąco sta​ran​nie kon​ser​wo​wane. Zoba​czy​łem srebrny błysk i twarz dziew​czyny, a wła​-

ści​wie jej połowa, zni​kła, ode​rwana, a na jej miej​scu pozo​stała odsło​nięta masa chrząstki, kości i krwi. Mnó​stwo krwi. Uła​mek sekundy póź​niej, jesz​cze zanim zdą​ży​łem otwo​rzyć usta do krzyku, przed oczami prze​le​ciało mi coś ogrom​nego, fio​le​towoczar​nego. Roz​legł się ogłu​sza​jący huk i jeden z wóz​ków walt​zera ude​rzył w budkę z hot dogami, a w powie​trze pole​ciały odłamki metalu i drewna. Ludzie zaczęli krzy​czeć i w popło​chu rzu​cili się do ucieczki. Ktoś mnie potrą​cił i upa​dłem na zie​mię. Inni mnie przy​gnie​tli, ktoś przy​dep​tał mi nad​gar​stek, dosta​łem kola​nem w głowę, czyjś but kop​nął mnie mię​dzy żebra. Zaskam​la​łem, ale udało mi się wydo​stać spod zwa​lo​nych na mnie ciał. I wtedy jęk​ną​łem jesz​cze raz. Walt​zerka leżała tuż obok mnie. Na szczę​ście włosy zakryły jej twarz, ale roz​po​zna​łem T-shirt i flu​ore​scen​cyjny zie​lony top, mimo że obie czę​ści ubra​nia nasią​kły już krwią. Krew spły​wała jej też po nodze. Drugi kawa​łek ostrego metalu prze​ciął jej kość tuż pod kola​nem. Noga ledwo się trzy​mała na kilku ścię​gnach. Zaczą​łem się pod​no​sić, by stam​tąd odejść. Dziew​czyna nie żyła, to było oczy​wi​ste. Nie byłem w sta​nie jej pomóc. I wła​śnie wtedy jej dłoń chwy​ciła mnie za rękę. Walt​zerka odwró​ciła w moją stronę swoją zakrwa​wioną, zma​sa​kro​waną twarz. Spod czer​wo​nej mazi patrzyło na mnie jedno piwne oko. Dru​gie leżało bez​rad​nie na znisz​czo​nym policzku. – Pomóż mi – wychar​czała. – Pomóż. Chcia​łem ucie​kać, krzy​czeć, pła​kać, wymio​to​wać – wszystko naraz. I pew​nie bym to zro​bił, gdy​bym nie poczuł na barku czy​jejś sil​nej dłoni i nie usły​szał łagod​nego głosu: – Wszystko w porządku. Wiem, że się boisz, ale musisz mnie uważ​nie posłu​chać i robić to, co powiem. Odwró​ci​łem się i zoba​czy​łem wpa​tru​ją​cego się we mnie Albi​nosa. Dopiero teraz zauwa​ży​łem, że jego twarz, ukryta pod sze​ro​kim ron​dem kape​lu​sza, była nie​mal tak biała jak koszula, którą miał na sobie. Nawet oczy miał szare, pra​wie prze​źro​czy​ste. Wyglą​dał jak duch albo wam​pir i pew​nie w innych oko​licz​no​ściach bym się go

prze​stra​szył. Ale teraz był dla mnie doro​słym, a ja potrze​bo​wa​łem doro​słego, żeby mi powie​dział, co robić. – Jak masz na imię? – zapy​tał. – E-e-eddie. – Okej, Eddie. Masz jakieś obra​że​nia? Potrzą​sną​łem głową. – To dobrze. Ale ta młoda dama jest ranna, więc musimy jej pomóc. Zgoda? Przy​tak​ną​łem. – Posłu​chaj mnie. Przy​trzy​maj tutaj. Zaci​śnij z całej siły. Wziął mnie za ręce i uło​żył moje dło​nie dookoła jej nogi. Poczu​łem cie​płą, lepką krew. – Trzy​masz? Znów kiw​ną​łem głową. Strach napeł​nił mi usta gorz​kim, meta​licz​nym sma​kiem. Krew sączyła mi się mię​dzy pal​cami, mimo że zaci​ska​łem je tak mocno, jak tylko umia​łem. W oddali sły​chać było dud​niącą muzykę i głosy bawią​cych się ludzi. Tym​cza​sem dziew​czyna prze​stała krzy​czeć. Leżała teraz bez ruchu i tylko ciężko dyszała, choć i ten dźwięk powoli słabł. – Eddie, musisz się sku​pić, okej? – Okej. Spoj​rza​łem na Albi​nosa, który wycią​gnął pasek ze spodni. Był długi, zbyt długi jak na jego wąską talię, ale miał dodat​kowe dziurki. Dziwne, jakie szcze​góły czło​wiek dostrzega w naj​mniej odpo​wied​nich momen​tach. Na przy​kład ja zauwa​ży​łem, że Walt​zerce spadł jeden but. Pla​sti​kowy san​dał, różowy i błysz​czący. Przy​szło mi do głowy, że pew​nie nie będzie go już potrze​bo​wała, skoro jedną nogę miała prze​kro​joną na pół. – Eddie, uwa​żasz? – Tak. – To dobrze. Jesz​cze chwila. Świet​nie ci idzie. Albi​nos owi​nął pasek wokół uda dziew​czyny, a potem bar​dzo mocno go pocią​gnął. Był sil​niej​szy, niż mogło się wyda​wać. Pra​wie od razu poczu​łem, że krwo​tok słab​nie.

W końcu spoj​rzał na mnie i powie​dział: – Możesz już puścić. Zabra​łem dło​nie, które natych​miast zaczęły się trząść, więc wci​sną​łem je pod pachy. – Nic jej nie będzie? – Nie wiem. Miejmy nadzieję, że uda się ura​to​wać jej nogę. – A twarz? – zapy​ta​łem pra​wie szep​tem. Albi​nos pod​niósł na mnie wzrok i coś w jego bla​dych oczach wpra​wiło mnie w osłu​pie​nie. – Patrzy​łeś na jej twarz, Eddie? Otwo​rzy​łem usta, ale nie wie​dzia​łem, co powie​dzieć. Nie rozu​mia​łem, dla​czego jego głos nagle prze​stał być przy​ja​zny. Po chwili Albi​nos odwró​cił głowę i powie​dział cicho: – Będzie żyła. To naj​waż​niej​sze. W tym samym momen​cie nad naszymi gło​wami zagrzmiało i spa​dły pierw​sze kro​ple desz​czu. Chyba wtedy pierw​szy raz w życiu zro​zu​mia​łem, jak bły​ska​wicz​nie wszystko może się zmie​nić. To, co wydaje nam się oczy​wi​ste, w każ​dej chwili może nam zostać ode​brane. Może dla​tego go zabra​łem. Żeby mieć coś na pamiątkę. Żeby zna​leźć dla niego bez​pieczne miej​sce. Przy​naj​mniej tak to sobie tłu​ma​czy​łem. Ale jak to zwy​kle bywa z rze​czami, które sobie sami wma​wiamy, była to pew​nie jedna wielka szu​fla kitu. Lokalna gazeta zro​biła z nas boha​te​rów. Ścią​gnęli mnie i pana Hal​lo​rana z powro​tem do parku i zro​bili nam zdję​cie. O dziwo, dwie osoby z wózka, który się ode​rwał od karu​zeli, miały tylko parę zła​ma​nych kości, ska​le​czeń i sinia​ków. Kil​korgu postron​nym świad​kom trzeba było zało​żyć szwy, a skut​kiem panicz​nej ucieczki tłumu z miej​sca wypadku było parę zwich​nię​tych kostek i pęk​nię​tych żeber. Nawet Walt​zerka (która miała na imię Elisa) prze​żyła. Leka​rze ura​to​wali jej nogę i oko, co gazety nazwały cudem. O resz​cie jej twa​rzy nikt nie wspo​mi​nał.

Jak to zwy​kle bywa w przy​padku podob​nych tra​ge​dii, zain​te​re​so​wa​nie wypad​kiem na weso​łym mia​steczku stop​niowo malało. Gruby Gav zmę​czył się swo​imi kiep​skimi żar​tami (głów​nie o odcię​tych nogach) i nawet Meta​lowi znu​dziło się cią​głe pyta​nie mnie, gdzie zosta​wi​łem swój płaszcz Super​mana. Uwagę miesz​kań​ców mia​sta pochła​niały nowe wie​ści i plotki. Na dro​dze A36 doszło do wypadku, umarł kuzyn jed​nego z uczniów naszej szkoły, a potem Marie Bishop, dziew​czyna z pią​tej klasy, zaszła w ciążę. Życie, jak to życie, toczyło się dalej. Nie prze​szka​dzało mi to. Mnie też cała ta histo​ria zaczęła już nużyć. Ni​gdy nie lubi​łem być w cen​trum uwagi. Poza tym im mniej o tym mówi​łem, tym rza​dziej musia​łem sobie przy​po​mi​nać zma​sa​kro​waną twarz Walt​zerki. Powoli prze​stały mnie drę​czyć kosz​mary i nie musia​łem już co noc zakra​dać się do pomiesz​cze​nia gospo​dar​czego ze zmo​czoną pościelą. Mama pytała mnie kilka razy, czy chcę odwie​dzić Walt​zerkę w szpi​talu, ale zawsze odma​wia​łem. Nie chcia​łem się z nią spo​ty​kać, nie chcia​łem patrzeć na jej zma​sa​kro​waną twarz i zno​sić utkwio​nego we mnie oskar​ża​ją​cego wzroku: „Wiem, że chcia​łeś uciec, Eddie. Gdyby nie pan Hal​lo​ran, zosta​wił​byś mnie na pastwę losu”. Za to pan Hal​lo​ran ją odwie​dzał i to chyba dość czę​sto. No ale miał na to czas, bo szkoła zaczy​nała się dopiero we wrze​śniu. Zdaje się, że wpro​wa​dził się do wyna​ję​tego domu kilka mie​sięcy wcze​śniej, żeby lepiej poznać nowe oto​cze​nie. To był pew​nie dobry pomysł. Wszy​scy mogli się do niego przy​zwy​czaić. Zanim jesz​cze zabrzmiał pierw​szy dzwo​nek, pan Hal​lo​ran miał już za sobą naj​waż​niej​sze pyta​nia pod swoim adre​sem: „Co było nie tak z jego skórą?” Doro​śli tłu​ma​czyli cier​pli​wie, że był albi​no​sem. To zna​czyło, że jego orga​nizm nie pro​du​ko​wał cze​goś, co się nazy​wało pig​men​tem, a co u innych dawało taki czy inny kolor skóry. „A jego oczy?” To samo. Też bra​ko​wało im pig​mentu. „Czyli nie był żad​nym mutan​tem ani duchem?” Nie. Był nor​mal​-

nym czło​wie​kiem, tyle że cier​pią​cym na albi​nizm. Wszy​scy oni się mylili. O panu Hal​lo​ra​nie można było powie​dzieć nie​jedno, ale z pew​no​ścią nie to, że był nor​malny.

2016

L

ist przy​cho​dzi bez fan​far, nikt nawet nie prze​czuwa, że może się zja​wić. Wpada przez szparę w drzwiach i ląduje mię​dzy prośbą o wspar​cie dla cho​rych na raka a ulotką nowej piz​ze​rii. Zresztą kto w ogóle wysyła jesz​cze listy? Nawet moja sie​dem​dzie​się​cio​ośmio​let​nia matka prze​pro​siła się z e-mailami, Twit​te​rem i Face​bo​okiem. Wręcz jest w tych spra​wach bar​dziej zaawan​so​wana niż ja, lud​dy​sta z wyboru. Moje tech​no​lo​giczne zaco​fa​nie jest sta​łym obiek​tem drwin ze strony uczniów, któ​rych roz​mowy o Snap​cha​cie, doda​wa​niu do ulu​bio​nych, o zakład​kach i Insta​gra​mie brzmią w moich uszach jak obcy język. „Myśla​łem, że uczymy się angiel​skiego”, mówię im cza​sem z żalem w gło​sie. „Nie mam zie​lo​nego poję​cia, o czym mówi​cie”. Nie poznaję pisma na koper​cie, ale prawdę mówiąc, nawet wła​sne ledwo jestem w sta​nie roz​po​znać. Od lat piszę wyłącz​nie na kla​wia​tu​rach i ekra​nach doty​ko​wych. Otwie​ram kopertę i patrzę na jej zawar​tość, sie​dząc w kuchni i pijąc kawę. Choć to nie do końca prawda. Sie​dzę przy stole i gapię się na zawar​tość koperty, a kawa obok mnie powoli sty​gnie. – Co to? Roz​glą​dam się nagle wystra​szony. Do kuchni wcho​dzi zaspana Chloe i sze​roko ziewa. Jej ufar​bo​wane na czarno włosy są roz​pusz​czone, a krótka grzywka stoi na bacz​ność. Ma na sobie starą bluzę

z nadru​kiem The Cure i resztki wczo​raj​szego maki​jażu. – To – mówię i uważ​nie skła​dam kartkę na pół – nazy​wamy powszech​nie listem. W daw​nych cza​sach ludzie uży​wali ich do komu​ni​ko​wa​nia się ze sobą. Chloe patrzy na mnie jak na idiotę i poka​zuje środ​kowy palec. – Wiem, że coś mówisz, ale sły​szę tylko beł​kot. – To wła​śnie pro​blem dzi​siej​szej mło​dzieży. Nie chce słu​chać star​szych. – Ed, nie mógł​byś być nawet moim ojcem, więc czemu gadasz jak mój dzia​dek? Słuszna uwaga. Mam czter​dzie​ści dwa lata, a Chloe powoli dobiega trzy​dziestki. (Tak mi się wydaje, bo ni​gdy mi tego nie powie​działa, a ja jestem zbyt dobrze wycho​wany, żeby pytać). Nie jest to zatem duża róż​nica, ale cza​sem mam wra​że​nie, że jestem od niej o kil​ka​dzie​siąt lat star​szy. Chloe ma w sobie mło​dzień​czą werwę i z powo​dze​niem mogłaby ucho​dzić za nasto​latkę. Ja za to jestem wyzuty z ener​gii i z powo​dze​niem mógł​bym ucho​dzić za eme​ryta. Ktoś życz​liwy pew​nie byłby skłonny okre​ślić moją twarz jako „nazna​czoną tro​skami”, ale ja wiem, że bar​dziej od trosk nazna​cza czło​wieka zamar​twia​nie się i gorycz. Włosy mam wciąż gęste i ciemne (w więk​szo​ści), ale moje zmarszczki od śmie​chu już dawno stra​ciły poczu​cie humoru. Jak wielu wyso​kich ludzi, cho​dzę przy​gar​biony, a ubie​ram się w stylu, dla któ​rego Chloe wymy​śliła spe​cjalną nazwę: „szma​teks fashion”. Czyli gar​ni​tury, płasz​cze i praw​dziwe buty. Ow​szem, mam kilka par dżin​sów, ale nie noszę ich do pracy, a pra​cuję prak​tycz​nie cały czas. Bywa, że zamy​kam się w swoim domu, ale ostat​nio nawet w wolne dni udzie​lam kore​pe​ty​cji. Mógł​bym powie​dzieć, że to z miło​ści do naucza​nia, ale prawda jest taka, że nikt aż tak nie lubi swo​jej pracy. Robię to, bo potrze​buję pie​nię​dzy. Z tego samego powodu miesz​kam ze współ​lo​ka​torką, choć wolę myśleć, że Chloe jest też moją przy​ja​ciółką. Two​rzymy dziwną parę, muszę to przy​znać. Chloe odbiega nieco

od mojego wyobra​że​nia ide​al​nej współ​lo​ka​torki, ale inny kan​dy​dat wysta​wił mnie do wia​tru i córka zna​jo​mej powie​działa, że zna „jedną dziew​czynę”, która pil​nie szuka pokoju. Dobrze się nam układa i pie​nią​dze od Chloe bar​dzo mi poma​gają. Jej towa​rzy​stwo też. Może się wyda​wać dziwne, że w ogóle potrzebny mi współ​lo​ka​tor. Zara​biam dość dobrze, dom dosta​łem od matki i pew​nie więk​szość ludzi sądzi, że ozna​cza to wygodne życie bez hipo​teki. Smutna prawda jest taka, że rodzice kupili ten dom w cza​sach dwu​cy​fro​wych stóp pro​cen​to​wych, a potem dwu​krot​nie brali pożyczki pod jego zastaw. Pierw​szą zacią​gnęli, żeby sfi​nan​so​wać remont. Pie​nią​dze z dru​giej miały posłu​żyć do opła​ce​nia opieki nad ojcem, kiedy jego stan pogor​szył się na tyle, że trzeba było zaj​mo​wać się nim w domu. Miesz​ka​li​śmy tu z mamą do czasu, kiedy pięć lat temu poznała Gerry’ego, weso​łego byłego ban​kiera, który posta​no​wił zamie​nić karierę na samo​wy​star​czalne życie w wybu​do​wa​nym przez sie​bie eko​lo​gicz​nym wiej​skim domu w Wilt​shire. Nie mam nic prze​ciwko Gerry’emu. Za Ger​rym też nic nie mam, ale zdaje się, że mama jest przy nim szczę​śliwa, a to – skoro już mowa o wma​wia​niu sobie tego i owego – naj​waż​niej​sza rzecz. Podej​rze​wam, że mimo mojego wieku jakaś część mnie wcale się nie cie​szy, że mama jest szczę​śliwa z kimś innym niż ojciec. To z mojej strony dzie​cinne, nie​doj​rzałe i ego​istyczne – i cał​kiem mi z tym dobrze. Zresztą w wieku sie​dem​dzie​się​ciu ośmiu lat moja matka po pro​stu ma już wszystko gdzieś. Użyła tro​chę innych słów, kiedy oznaj​miała mi, że zamie​rza się wpro​wa​dzić do Gerry’ego, ale zro​zu​mia​łem pod​tekst: „Muszę się stąd wydo​stać, Ed. Za dużo tu wspo​mnień”. „Chcesz sprze​dać dom?” „Nie. Wolę, żebyś go miał dla sie​bie. Przy odro​bi​nie miło​ści można z niego zro​bić wspa​niały dom rodzinny”. „Mamo, ja nawet nie mam dziew​czyny”.

„Ni​gdy nie jest za późno”. Na to nie odpo​wie​dzia​łem. „Jak go nie chcesz, zawsze możesz sprze​dać”. „Nie. Tylko… Po pro​stu chcę, żebyś była szczę​śliwa”. – Od kogo ten list? – pyta Chloe i pod​cho​dzi do eks​presu, żeby nalać sobie kawy. Wkła​dam go do kie​szeni szla​froka. – Od nikogo waż​nego. – Oooo. Pan Tajem​ni​czy. – Nie. To po pro​stu stary zna​jomy. Chloe unosi brwi. – Jesz​cze jeden? Nie​źle. Ostat​nio masowo się ujaw​niają. Nie mia​łam poję​cia, że jesteś taki znany. Nie wiem, o czym mówi, ale po chwili przy​po​mi​nam sobie o swoim dzi​siej​szym gościu. – To takie dziwne? – Dla mnie tak. Jak na kogoś, kto nie wycho​dzi z domu, to cud, że znasz kogo​kol​wiek. – Mam przy​ja​ciół tutaj, w Ander​bury. Znasz ich. Gav i Hoppo. – Oni się nie liczą. – Dla​czego? – Bo to nie są twoi przy​ja​ciele, tylko ludzie, któ​rych znasz całe życie. – Czy to nie jest defi​ni​cja przy​ja​ciół? – Nie, to defi​ni​cja para​fii. Ludzie, z któ​rymi czu​jesz się w obo​wiązku utrzy​my​wać kon​takt, ale robisz to z przy​zwy​cza​je​nia, nie z chęci spę​dza​nia z nimi czasu. Ma rację. Tak jakby. – Dobra, nie​ważne – zmie​niam temat. – Lepiej pójdę się ubrać. Idę dzi​siaj do szkoły. – A nie ma waka​cji? – Wbrew powszech​nemu mnie​ma​niu nauczy​ciele nie koń​czą pracy tylko dla​tego, że school is out for sum​mer 2. – O, cho​ler​cia. Alice Cooper w two​ich ustach?

– Co, dzi​wisz się? Zawsze lubi​łem jej muzykę – mówię śmier​tel​nie poważ​nym gło​sem. W odpo​wie​dzi na mój żart Chloe rzuca mi swój lekko krzywy uśmie​szek, który z jej nieco pospo​li​tej twa​rzy wydo​bywa coś nie​zwy​kłego. Nie​które kobiety tak mają. Na pierw​szy rzut oka wydają się nie​ty​powe, nawet dziwne, ale wystar​czy jeden uśmiech albo unie​siona lekko brew i nagle prze​cho​dzą trans​for​ma​cję. Pew​nie tro​chę się w niej bujam, ale ni​gdy bym się do tego nie przy​znał. Wiem, że ona widzi we mnie bar​dziej opie​kuń​czego wujka niż poten​cjal​nego chło​paka. Nie chciał​bym wpra​wić jej w zakło​po​ta​nie, mówiąc, że czuję do niej cokol​wiek wię​cej niż tylko ojcow​ską sym​pa​tię. Jestem też w pełni świa​domy, że w małym mia​steczku zwią​zek z dużo młod​szą kobietą mógłby zostać źle przy​jęty. – O któ​rej przy​cho​dzi twój inny „stary zna​jomy”? – pyta Chloe i siada z kawą przy stole. Ja odsu​wam swoje krze​sło i wstaję. – Około siód​mej. – Po krót​kiej pau​zie dodaję: – Jeśli chcesz, możesz do nas dołą​czyć. – Dzięki, ale nie chcia​ła​bym zakłó​cić waszych wspo​mi​nek. – Okej. – Może innym razem. Z tego, co czy​ta​łam, cie​kawy z niego typ. – Ow​szem – mówię z wymu​szo​nym uśmie​chem. – Można tak powie​dzieć. Z domu do szkoły mam pięt​na​ście minut szyb​kiego mar​szu. W taki dzień jak dzi​siaj, przy​jem​nie cie​pły, z błę​ki​tem prze​świ​tu​ją​cym przez cienką war​stwę chmur, spa​cer zawsze mnie odpręża. Dzięki niemu mogę uspo​koić myśli przed roz​po​czę​ciem pracy. W trak​cie seme​stru bar​dzo się to przy​daje. Wiele z dzie​cia​ków, które uczę w Ander​bury Aca​demy, można by nazwać „trud​nymi”. Za moich cza​sów mówiło się na takich uczniów „banda zło​śli​wych debili”. Bywa, że muszę się men​tal​nie przy​go​to​wy​wać na spo​tka​nia z nimi, a są dni, kiedy jedy​nym sku​tecz​nym spo​so​bem jest dola​nie wódki do poran​nej kawy.

Jak wiele małych mia​ste​czek, na pierw​szy rzut oka Ander​bury wygląda jak wyma​rzone miej​sce do życia. Mnó​stwo tu malow​ni​czych bru​ko​wa​nych uli​czek i her​ba​ciarni, jest też kate​dra, która w lep​szym świe​cie pew​nie byłaby słynna. Dwa razy w tygo​dniu odbywa się targ, a liczne parki i nad​rzeczne dep​taki zachę​cają do dłu​gich spa​ce​rów. Samo​cho​dem można stąd szybko doje​chać do piasz​czy​stych plaż Bour​ne​mo​uth i Parku Naro​do​wego New Forest. Ale po bliż​szym pozna​niu tutej​szych realiów oka​zuje się, że to tylko tury​styczny blichtr. Praca jest tu głów​nie sezo​nowa, a przez resztę roku bez​ro​bo​cie utrzy​muje się na wyso​kim pozio​mie. Grupki znu​dzo​nych nasto​lat​ków krążą wokół skle​pów i włó​czą się po par​kach. Mło​do​ciane matki pchają po uli​cach wózki z roz​krzy​cza​nymi dzie​cia​kami. Te ostat​nie nie są niczym nowym, acz​kol​wiek wcze​sne macie​rzyń​stwo staje się coraz częst​sze. A może tylko tak mi się zdaje. Z wie​kiem nie​któ​rzy ludzie wcale nie mądrzeją, tylko popa​dają w zatwar​dzia​łość. Docie​ram do bramy parku Old Meadows, miej​sca, w któ​rym jako nasto​la​tek prze​ży​wa​łem różne przy​gody. Od tam​tych cza​sów mocno się zmie​nił, ale nic w tym dziw​nego. Jest tu teraz skate park, a plac zabaw, na któ​rym spo​ty​kała się nasza banda, ustą​pił pola nowo​cze​snemu „tere​nowi rekre​acyj​nemu”, obfi​tu​ją​cemu w liny do buja​nia, zjeż​dżal​nie, tyrolki i mnó​stwo innych cudów, o jakich my mogli​śmy tylko poma​rzyć. O dziwo, stary plac cały czas tu jest, porzu​cony i zde​ze​lo​wany. Dra​binki pokryła rdza, łań​cu​chy huś​ta​wek są owi​nięte wokół poprzecz​nej belki, a jasna farba, którą nie​gdyś poma​lo​wano drew​nianą karu​zelę, z cza​sem sczer​niała, popę​kała i odpada całymi pła​tami. Tu i ówdzie widać jesz​cze stare graf​fiti, nama​lo​wane przez ludzi, któ​rzy dawno zapo​mnieli, dla​czego „Helen jest suką” i czym „Andy W.” zasłu​żył sobie na serce. Przez chwilę stoję w bez​ru​chu, patrzę na to wszystko i wspo​mi​nam. Ciche skrzy​pie​nie huś​tawki, rześki chłód wcze​snego poranka, białe linie kredy na czar​nym asfal​cie. Kolejna wia​do​mość. Ale tym

razem inna. Nie figura czło​wieka… Coś innego. Gwał​tow​nie się odwra​cam. Nie, nie teraz. Nie dam się w to znowu wcią​gnąć. Praca idzie mi szybko i przed lun​chem jestem już wolny. Zbie​ram książki, zamy​kam salę i wra​cam pie​szo do cen​trum mia​steczka. Byk stoi na rogu głów​nej ulicy; to ostatni z lokal​nych pubów. W Ander​bury były jesz​cze dwa, Smok i Snop, ale z cza​sem w mie​ście poja​wiły się sie​ciówki, stare miej​sca się poza​my​kały, a rodzice Gava musieli obni​żyć ceny, wpro​wa​dzić happy hours i rodzinne menu. Ina​czej by nie prze​trwali. W końcu mieli dość. Prze​pro​wa​dzili się na Majorkę, gdzie teraz pro​wa​dzą bar Britz. Gav, który pra​co​wał w Byku od szes​na​stego roku życia, prze​jął lokal i kie​ruje nim do dziś. Otwie​ram cięż​kie drzwi i wcho​dzę do środka. Hoppo i Gav sie​dzą przy naszym sto​liku, w rogu przy oknie. Od pasa w górę Gav jest na​dal masywny, jakby nie chciał pozwo​lić nam zapo​mnieć, czemu nazy​wa​li​śmy go Gru​bym. Tyle że teraz wię​cej w nim mię​śni niż tłusz​czu. Jego ramiona są jak konary, pokryte żyłami odzna​cza​ją​cymi się pod skórą jak grube błę​kitne kable. Ma wyra​zi​ste rysy, jego krót​kie włosy są szare i prze​rze​dzone. Hoppo pra​wie się nie zmie​nił. W ogrod​nicz​kach hydrau​lika wciąż wygląda jak dwu​na​sto​la​tek ubrany w strój na szkolny spek​takl. Pochło​nięci są roz​mową. Na sto​liku stoją ledwo tknięte szklanki. Hoppo ma w swo​jej guin​nessa, a Gav, który rzadko pije alko​hol, colę light. Ja zama​wiam tay​lorsa. Nadęta dziew​czyna za barem patrzy na mnie krzywo, potem z tym samym wyra​zem twa​rzy zerka na nale​wak. – Musia​ła​bym wymie​nić beczkę – mam​ro​cze pod nosem. – Okej. Cze​kam, a ona wywraca oczami. – Zaraz przy​niosę.

– Dzięki. Odwra​cam się i idę na drugą stronę sali. Kiedy spo​glą​dam przez ramię, widzę, że bar​manka nawet się nie ruszyła. Sia​dam obok Hoppa na chy​bo​tli​wym tabo​re​cie. – Witam panów. Patrzą na mnie i od razu widzę, że coś jest nie tak. Coś się stało. Gav odjeż​dża od sto​lika. Mię​śnie jego rąk zupeł​nie nie pasują do chu​dych nóg, które spo​czy​wają bez​wład​nie na wózku. Odwra​cam się całym cia​łem w jego stronę. – Gav, co się… Jego pięść ląduje na mojej twa​rzy, ból prze​szywa mi poli​czek i sekundę póź​niej leżę na pod​ło​dze. Gav patrzy mi w oczy. – Kiedy się dowie​dzia​łeś?

1986

W

praw​dzie prze​ra​stał nas o głowę i trak​to​wa​li​śmy go jak lidera, ale to Gruby Gav był w naszej gru​pie naj​młod​szy. Uro​dziny miał w pierw​szym tygo​dniu sierp​nia, na samym początku waka​cji. Wszy​scy mu tego zazdro​ści​li​śmy. Zwłasz​cza ja. Byłem naj​star​szy i moje uro​dziny też wypa​dały w dni wolne od nauki, dokład​nie na trzy dni przed Bożym Naro​dze​niem. Ozna​czało to, że zamiast dwóch super​pre​zen​tów dosta​wa​łem jeden duży albo dwa kiep​skie. Gruby Gav dosta​wał ich zawsze całe mnó​stwo. Nie tylko dla​tego, że jego rodzice byli nadziani, ale też dzięki temu, że miał ogromną rodzinę. Nie dało się zli​czyć wszyst​kich jego cioć, wuj​ków, kuzy​nów, dziad​ków i pradziad​ków. Tego też mu tro​chę zazdro​ści​łem. Ja mia​łem tylko mamę, tatę i bab​cię, którą rzadko widy​wa​li​śmy, bo miesz​kała daleko od nas i, jak mówił tata, „była ździebko trzep​nięta”. Nie lubi​łem jej odwie​dzać. Jej salon był zwy​kle bar​dzo nagrzany i dziw​nie pach​niał, a w tele​wi​zo​rze leciał zawsze ten sam film. „Czyż Julie Andrews nie była prze​piękna?” – wzdy​chała bab​cia z roz​ma​rzo​nym wyra​zem twa​rzy, a my musie​li​śmy przy​ta​ki​wać i czę​sto​wać się peł​no​ziar​ni​stymi ciast​kami ze sta​rej bla​sza​nej puszki po her​bat​ni​kach, na któ​rej nama​lo​wane były tań​czące reni​fery. Rodzice Gru​bego Gava co roku orga​ni​zo​wali mu wiel​kie przy​ję​-

cie uro​dzi​nowe i tym razem urzą​dzili grilla w ogródku. Zamó​wili nawet magika, miała też być dys​ko​teka. Na widok zapro​sze​nia moja mama wywró​ciła oczami. Wie​dzia​łem, że nie prze​pada za rodzi​cami Gava. Kie​dyś usły​sza​łem, jak w roz​mo​wie z tatą oskarża ich o osten​ta​cję. Kiedy doro​słem, zro​zu​mia​łem, o co jej cho​dziło, ale wcze​śniej całymi latami sądzi​łem, że podej​rzewa ich o przy​na​leż​ność do jakiejś sekty. – Dys​ko​teka, Geoff? – powie​działa do taty tajem​ni​czym tonem. Nie wie​dzia​łem, czy to coś dobrego, czy nie. – I co ty o tym myślisz? Tata prze​rwał zmy​wa​nie naczyń i spoj​rzał na zapro​sze​nie. – Brzmi cie​ka​wie – stwier​dził. – Nie może​cie tam pójść – powie​dzia​łem. – To przy​ję​cie dla dzieci. Nie jeste​ście zapro​szeni. – Tak się składa, że jeste​śmy – odparła mama i poka​zała na zapro​sze​nie. – „Rodzice mile widziani. Przy​nie​ście kieł​ba​ski”. Upew​ni​łem się, że fak​tycz​nie tak było tam napi​sane i zmarsz​czy​łem brwi. Rodzice na impre​zie dla dzieci? To nie był dobry pomysł. Mówiąc deli​kat​nie. – Co kupu​jesz Gru​bemu na uro​dziny? – zapy​tał Hoppo. Sie​dzie​li​śmy na placu zabaw z nogami zwie​szo​nymi z dra​bi​nek i liza​li​śmy lizaki lodowe o smaku coli. Na ziemi obok nas drze​mał w cie​niu Mur​phy – stary czarny labra​dor Hoppo. Zbli​żał się koniec lipca. Pra​wie dwa mie​siące minęły od tego okrop​nego dnia w weso​łym mia​steczku, a do uro​dzin Gava został tydzień. Życie powoli wra​cało do normy i bar​dzo się z tego cie​szy​łem. Nie prze​pa​da​łem za nie​po​trzeb​nymi wra​że​niami i dra​ma​tycz​nymi nie​spo​dzian​kami. Już wtedy, w wieku dwu​na​stu lat, byłem wiel​bi​cie​lem porządku i prze​wi​dy​wal​no​ści. W mojej szu​fla​dzie ze skar​pet​kami pano​wał ide​alny ład, a książki i kasety mia​łem usta​wione na pół​kach alfa​be​tycz​nie. Może było tak dla​tego, że poza moim poko​jem pano​wał u nas chaos. Po pierw​sze, nasz dom ni​gdy nie został wykoń​czony – był to

kolejny przy​kład na to, jak bar​dzo mój ojciec i mama róż​nili się od innych zna​nych mi rodzi​ców. Z wyjąt​kiem Hoppa, który miesz​kał ze swoją mamą w sta​rym sze​re​gowcu, więk​szość dzie​cia​ków z naszej szkoły miesz​kała w ład​nych, nowo​cze​snych domach ze sta​ran​nie utrzy​ma​nymi, iden​tycz​nymi ogród​kami. My miesz​ka​li​śmy w brzyd​kim wik​to​riań​skim domu, wiecz​nie zasło​nię​tym przez jakieś rusz​to​wa​nie. Na jego tyłach roz​cią​gał się duży, zaro​śnięty ogród, przez który ni​gdy nie byłem w sta​nie do końca prze​brnąć, a na górze były co naj​mniej dwa pokoje z prze​świ​tu​ją​cym przez sufit nie​bem. Rodzice kupili dom w sta​nie „do wykoń​cze​nia” osiem lat temu, kiedy byłem jesz​cze mały, i wszystko wska​zy​wało na to, że tego wykań​cza​nia zostało jesz​cze sporo. Główne pokoje wyglą​dały nie​źle, ale ściany w holu przy wej​ściu i w kuchni świe​ciły gołym gip​sem i na żad​nej z pod​łóg nie leżała wykła​dzina. Na górze na​dal korzy​sta​li​śmy ze sta​rej łazienki, która skła​dała się z pre​hi​sto​rycz​nej ema​lio​wa​nej wanny z zamel​do​wa​nym w niej na stałe pają​kiem, nie​szczel​nej umy​walki i sta​ro​żyt​nego sedesu ze spłuczką na łań​cu​chu. Oczy​wi​ście nie było w niej prysz​nica. Jako dwu​na​sto​la​tek byłem tym wszyst​kim śmier​tel​nie zaże​no​wany. Nie mie​li​śmy nawet elek​trycz​nego kominka. Tata musiał rąbać drewno na dwo​rze, przy​no​sić je do domu i roz​pa​lać ogień. Jak​by​śmy żyli w śre​dnio​wie​czu. – Kiedy dokoń​czymy budowę domu? – pyta​łem co jakiś czas. – Budowa domu wymaga czasu i pie​nię​dzy – odpo​wia​dał tata. – A my nie mamy pie​nię​dzy? Prze​cież mama jest leka​rzem. Gruby Gav twier​dzi, że leka​rze zara​biają dużo forsy. Tata wes​tchnął. – Eddie, już o tym roz​ma​wia​li​śmy. Gru… Gavin nie jest wyrocz​nią. Poza tym pamię​taj, że moja praca nie jest tak dobrze płatna jak inne. Nie dostaję też regu​lar​nej pen​sji. Nie​raz byłem bli​sko wykrzyk​nię​cia: „To może znajdź sobie nor​malną pracę!”. Ale to by go tylko zde​ner​wo​wało, a tego nie chcia​łem.

Wiem, że tata czę​sto miał wyrzuty sumie​nia, że nie zara​biał tyle co mama. Pomię​dzy arty​ku​łami dla cza​so​pism pró​bo​wał pisać książkę. „Wszystko się zmieni, jak będę słyn​nym pisa​rzem”, mówił czę​sto i pusz​czał do mnie oko. Uda​wał, że żar​tuje, ale myślę, że naprawdę wie​rzył, iż pew​nego dnia jego marze​nie się ziści. Ale ni​gdy nie udało mu się zostać pisa​rzem. Wiem, że wysy​łał ręko​pisy do agen​tów i że jeden z nich przez chwilę się nim inte​re​so​wał, ale jakoś nic z tego nie wyni​kło. Może gdyby nie zacho​ro​wał, kie​dyś docze​kałby się uzna​nia. Jed​nak kiedy zaczęła go tra​wić cho​roba, w pierw​szej kolej​no​ści zabrała mu to, co kochał naj​bar​dziej: słowa. Pra​co​wa​łem z zapa​łem nad swoim liza​kiem lodo​wym. – Nawet się nie zasta​na​wia​łem, co mu kupić – powie​dzia​łem. Kłam​stwo. Myśla​łem o tym czę​sto i od dawna. Pro​blem z Gru​bym Gavem pole​gał na tym, że miał pra​wie wszystko i trudno było kupić pre​zent, który by mu się spodo​bał. – A ty? – spy​ta​łem. Hoppo wzru​szył ramio​nami. – Też nie wiem. Zmie​ni​łem temat. – Twoja mama przy​cho​dzi na imprezę? Skrzy​wił się. – Nie wiem. Pew​nie będzie pra​co​wała. Mama Hoppa była sprzą​taczką. Czę​sto można ją było zoba​czyć, jak jedzie swoim robi​nem 3, z bagaż​ni​kiem wypcha​nym mopami i wia​drami. Mic​key Metal nazy​wał ją Cyganką, oczy​wi​ście za ple​cami Hoppa. Nie podo​bało mi się to, ale fak​tycz​nie, w swo​ich bez​kształt​nych spód​ni​cach i z potar​ga​nymi siwymi wło​sami wyglą​dała tro​chę jak Cyganka. Nie wia​domo, gdzie się podzie​wał jej mąż, ale zdaje się, że odszedł od nich, kiedy Hoppo był jesz​cze mały; nie wiem tego na pewno, bo ni​gdy nie mówił o ojcu. Miał jesz​cze star​szego brata, który chyba zacią​gnął się do woj​ska. Kiedy teraz o tym myślę, to

docho​dzę do wnio​sku, że nasza paczka była tak dobrze zgrana, bo żaden z nas nie miał „nor​mal​nej” rodziny. – A twoi rodzice przy​cho​dzą? – spy​tał Hoppo. – Chyba tak. Mam nadzieję, że nie zepsują nam zabawy. Hoppo wzru​szył ramio​nami. – Będzie spoko. Ma być magik. – Wiem. Uśmiech​nę​li​śmy się i Hoppo powie​dział: – Możemy teraz przejść się po skle​pach i poszu​kać cze​goś dla Gava. Zawa​ha​łem się. Lubi​łem spę​dzać czas z Hop​pem, bo przy nim nie musia​łem przez cały czas silić się na żarty i uwa​żać na men​talne kuk​sańce. Mogłem się wylu​zo​wać. Hoppo nie był naj​by​strzej​szym dziec​kiem, ale za to zawsze wie​dział, jak się zacho​wać. Nie zale​żało mu na tym, żeby wszy​scy go lubili, jak Gru​bemu Gavowi, i nie uda​wał kogoś innego tylko po to, żeby odna​leźć się w gru​pie, jak robił Mic​key Metal. Sza​no​wa​łem go za to. I dla​tego było mi tro​chę głu​pio, kiedy odpar​łem: – Nie mogę. Muszę wra​cać i pomóc tacie przy remon​cie. To była moja stan​dar​dowa wymówka. Nikt nie mógł zaprze​czyć, że nasz dom wyma​gał remontu. Hoppo przy​tak​nął, dokoń​czył swo​jego lizaka i rzu​cił papie​rek na zie​mię. – Dobra, to przejdę się z Mur​phym. – Okej. Na razie. – Na razie. Hoppo zesko​czył z dra​binki i poszedł w swoją stronę. Luźna grzywka koły​sała mu się na czole, a Mur​phy czła​pał u jego boku. Wyrzu​ci​łem swój papie​rek po lizaku do kosza i ruszy​łem w prze​ciw​nym kie​runku, a jak już byłem pewien, że mnie nie zoba​czy, zawró​ci​łem i posze​dłem z powro​tem do mia​sta. Nie chcia​łem okła​my​wać Hoppa, ale pew​nymi tajem​ni​cami nie powinno się dzie​lić nawet z naj​lep​szymi przy​ja​ciółmi. Tak, dzieci

też mie​wają swoje tajem​nice. Bywa, że wię​cej niż doro​śli. Zda​wa​łem sobie sprawę, że w naszej paczce ja jestem typem kujona. Pil​nie się uczy​łem i może byłem nieco sztywny. W dodatku lubi​łem kolek​cjo​no​wać różne przed​mioty – znaczki, monety, reso​raki. Zresztą nie tylko. Zbie​ra​łem też muszle, pta​sie czaszki z lasu, zgu​bione klu​cze. Aż dziwne, jak czę​sto zda​rzało mi się zna​leźć te ostat​nie. Podo​bała mi się myśl, że mógł​bym zakra​dać się do cudzych domów, mimo że nie wie​dzia​łem, czyje klu​cze znaj​duję i do któ​rych zam​ków pasują. Bar​dzo dba​łem o swoją kolek​cję. Trzy​ma​łem ją ukrytą w bez​piecz​nym miej​scu. Pew​nie krę​ciło mnie poczu​cie kon​troli. Jako dziecko nie mia​łem zbyt​niego wpływu na prze​bieg swo​jego życia, ale tylko ja wie​dzia​łem, co się kryje w moich pudeł​kach, i tylko ja mogłem coś do nich wkła​dać albo coś z nich wyj​mo​wać. Od wypadku w weso​łym mia​steczku zbie​ra​łem coraz wię​cej. Znaj​do​wa​łem różne rze​czy na ziemi albo zabie​ra​łem coś, co inni gdzieś zosta​wili. Dzi​wiło mnie, z jaką bez​tro​ską ludzie pod​cho​dzą cza​sem do swo​ich przed​mio​tów, jakby nie rozu​mieli, że w każ​dej chwili mogą je na zawsze stra​cić. Zda​rzało się też, że widzia​łem coś, co abso​lut​nie musia​łem mieć, a wtedy po pro​stu bra​łem to bez pła​ce​nia. Ander​bury nie było dużym mia​stem, ale latem robiło się w nim tłoczno od tury​stów, głów​nie z Ame​ryki. Zapeł​niali wąskie chod​niki i łazili w swo​ich kwie​ci​stych sukien​kach i luź​nych szor​tach, wodząc pal​cami po mapach i poka​zu​jąc na budynki. Oprócz kate​dry mie​li​śmy też rynek z dużym skle​pem towa​ro​wym, całą masą malut​kich her​ba​ciarni i jed​nym ele​ganc​kim hote​lem. Główną ulicę zdo​mi​no​wały nudy typu super​mar​ket, apteka czy księ​gar​nia, ale był tam też ogromny sklep 1001 Dro​bia​zgów. Było to ulu​bione miej​sce wszyst​kich dzie​cia​ków z Ander​bury. Sprze​da​wali tam wszystko, co tylko można było sobie wyma​rzyć. Mieli całe półki zaba​wek, od dużych i dro​gich, po pla​sti​kowe badzie​wia, któ​rych można było kupić cały koszyk i zosta​wały jesz​-

cze drobne na sło​dy​cze przy kasie. Przed wej​ściem stał naprawdę groźny ochro​niarz Jimbo, któ​rego wszy​scy się bali​śmy. Jimbo był skin​he​adem i sły​sza​łem kie​dyś, że ma całe mnó​stwo tatu​aży, w tym wielką swa​stykę na ple​cach. Na szczę​ście ochro​niarz z niego był fatalny. Więk​szość czasu spę​dzał przed skle​pem, gdzie palił papie​rosy i gapił się na dziew​czyny. Wystar​czyło tro​chę sprytu i refleksu, a bez trudu uda​wało się go prze​chy​trzyć. Trzeba było tylko pocze​kać, aż coś odwróci jego uwagę. Dzi​siaj mia​łem szczę​ście. Wokół budki tele​fo​nicz​nej nie​da​leko sklepu krę​ciła się grupka nasto​la​tek. Był cie​pły dzień, więc wszyst​kie miały na sobie mini​spód​niczki albo szorty. Jimbo stał oparty o róg budynku, z papie​ro​sem w dłoni i wywa​lo​nym języ​kiem, mimo że dziew​czyny były tylko tro​chę star​sze ode mnie, a on miał jakieś trzy​dzie​ści lat. Prze​sze​dłem przez jezd​nię i wsze​dłem do środka. Przede mną cią​gnęły się dłu​gie regały z towa​rami. Sło​dy​cze przy kasie po mojej lewej, kasety i płyty po pra​wej. A na wprost – półki z zabaw​kami. Przez moment się zawa​ha​łem, ale nie mogłem sobie pozwo​lić na nie​zde​cy​do​wa​nie. Ktoś z per​so​nelu mógłby zwró​cić na mnie uwagę. Ruszy​łem zde​cy​do​wa​nym kro​kiem w stronę zaba​wek. Roz​glą​da​łem się po rega​łach i oce​nia​łem moż​li​wo​ści. To za dro​gie. To za duże. Tamto za tanie. A to zbyt badziewne. W końcu ją zoba​czy​łem. Magiczną kulę bilar​dową. Ste​ven Gem​mel taką miał. Przy​niósł ją kie​dyś do szkoły i pamię​tam, że wszy​scy się nią pod​ja​rali. Byłem też pra​wie pewien, że Gav takiej nie ma. Już samo to wyróż​niało ją spo​śród innych zaba​wek. W dodatku została już tylko jedna. Zdją​łem ją z regału i rozej​rza​łem się po skle​pie. Potem jed​nym zwin​nym ruchem scho​wa​łem ją do ple​caka. Wró​ci​łem do pó​łek ze sło​dy​czami. Ta część planu wyma​gała żela​znych ner​wów. Kra​dziony towar cią​żył mi na ple​cach. Wzią​łem torebkę na sło​dy​cze i spe​cjal​nie się ocią​ga​łem, wybie​ra​jąc gumi​sie. Pako​wa​łem powoli butelki coli, białe myszki i lata​jące spodki. W końcu pod​sze​dłem do kasy.

Gruba kobieta z gigan​tyczną i bar​dzo krę​coną trwałą zwa​żyła moją torebkę i sze​roko się do mnie uśmiech​nęła. – Czter​dzie​ści trzy pensy. – Już. Odli​czy​łem drobne i poda​łem jej na wycią​gnię​tej dłoni. Zaczęła wrzu​cać je do kasy i w pew​nej chwili zmarsz​czyła brwi. – Bra​kuje pensa. – Ojej. Cho​lera. Prze​szu​ka​łem szybko kie​sze​nie, ale niczego w nich nie zna​la​złem. – No to muszę coś odło​żyć – powie​dzia​łem, oble​wa​jąc się rumień​cem. Dło​nie mi się spo​ciły, a ple​cak cią​żył bar​dziej niż kie​dy​kol​wiek. Pani Trwała spoj​rzała na mnie, po czym pochy​liła się nad ladą i puściła do mnie oko. Jej powieki były pomarsz​czone, tro​chę jak pognie​ciony papier. – Nie martw się. Udajmy, że źle poli​czy​łam. Chwy​ci​łem torebkę sło​dy​czy. – Dzię​kuję. – Dobra, leć już. Tego nie trzeba mi było mówić dwa razy. Wybie​głem na dwór i miną​łem Jimba, który wła​śnie dopa​lał papie​rosa i ledwo na mnie zer​k​nął. Sze​dłem coraz szyb​ciej, napę​dzany pod​nie​ce​niem i poczu​ciem osią​gnię​tego suk​cesu. Wresz​cie rzu​ci​łem się bie​giem do domu, szcze​rząc zęby w głu​pim uśmie​chu. Udało się. I to nie pierw​szy raz. W sumie myślę, że pod innymi wzglę​dami nie byłem złym dziec​kiem. Zawsze sta​ra​łem się być miły, nie skar​ży​łem na kum​pli, nikogo nie obga​dy​wa​łem. I nawet słu​cha​łem się rodzi​ców. Na swoją obronę powiem, że ni​gdy nie ukra​dłem pie​nię​dzy. Gdy​bym zna​lazł czyjś port​fel, oddał​bym go z całą zawar​to​ścią (no, może bra​ko​wa​łoby tylko jakiejś foto​gra​fii rodzin​nej). Wie​dzia​łem, że robię coś złego, ale jak już mówi​łem: każdy trzyma w tajem​nicy coś, czego nie powi​nien był robić. Moją sła​bo​-

ścią było zabie​ra​nie przed​mio​tów – nie, kolek​cjo​no​wa​nie przed​mio​tów. Naj​gor​sze, że dopiero jak pierw​szy raz spró​bo​wa​łem coś zwró​cić, zro​biła się praw​dziwa chryja. W dniu uro​dzin Gava było upal​nie, ale każdy dzień tam​tego lata wyda​wał się nie​sa​mo​wi​cie gorący, choć wcale tak nie musiało być. Mete​oro​log – praw​dziwy, nie taki jak mój tata – powie​działby pew​nie, że zda​rzały się też desz​czowe, zachmu​rzone i brzyd​kie dni. Ale pamięć jest cza​sem zawodna, a czas pły​nie ina​czej, kiedy jest się dziec​kiem. Trzy upalne dni z rzędu są dla dzie​ciaka jak mie​siąc upa​łów dla doro​słego. Ale w uro​dziny Gru​bego Gava na pewno było gorąco. Ubra​nia przy​kle​jały się do ciała, fotele samo​cho​dowe parzyły w nogi, a asfalt można było gnieść kciu​kiem. – W takiej tem​pe​ra​tu​rze będzie można sma​żyć mięso bez grilla – zażar​to​wał tata, gdy wycho​dzi​li​śmy z domu. – Nie mogę uwie​rzyć, że nie każesz nam brać para​soli – powie​działa mama i zamknęła drzwi, dla pew​no​ści parę razy mocno za nie szar​piąc. Wyglą​dała bar​dzo ład​nie. Miała na sobie gładką nie​bie​ską sukienkę i rzym​skie san​dały. W nie​bie​skim było jej do twa​rzy. Ciemną grzywkę odsu​nęła na bok i upięła błysz​czącą wsuwką, dzięki czemu odsło​niła czoło. Tata wyglą​dał… Hm, jak tata. Dżin​sowe szorty, T-shirt z nadru​kiem zespołu Gra​te​ful Dead i skó​rzane san​dały. Ale przy​naj​mniej mama przy​strzy​gła mu brodę. Dom Gru​bego Gava był jed​nym z naj​now​szych w całym Ander​bury. Jego rodzina wpro​wa​dziła się do niego w minio​nym roku. Wcze​śniej miesz​kali nad pubem. Mimo że dom był pra​wie nowy, ojciec Gava już zdą​żył dobu​do​wać do niego kolejne ele​menty, które nie​zu​peł​nie paso​wały do pier​wot​nej bryły, na przy​kład białe kolumny przed głów​nym wej​ściem, jak na obra​zach z budow​lami ze sta​ro​żyt​nej Gre​cji. Tego dnia wszę​dzie wisiały balony z wydru​ko​waną dwu​nastką,

a nad drzwiami witał gości wielki trans​pa​rent z napi​sem „STO LAT, GAVIN!”. Zanim mama zdą​żyła go sko​men​to​wać, par​sk​nąć śmie​chem albo cho​ciaż naci​snąć guzik dzwonka, drzwi się otwo​rzyły i w progu sta​nął Gav w ber​mu​dach, jaskra​wo​zie​lo​nej koszulce i czapce pirata. – Dzień dobry. Cześć, Eddie. – Wszyst​kiego naj​lep​szego, Gavin! – zawo​ła​li​śmy wszy​scy troje, a ja musia​łem się ugryźć w język, żeby nie powie​dzieć „Gruby Gav”. – Gril​lu​jemy w ogródku – poin​for​mo​wał Gav moich rodzi​ców, a do mnie powie​dział: – Chodź zoba​czyć magika. Jest nie​sa​mo​wity. Nie kła​mał. Magik był eks​tra. Grill też. Było też sporo gier i wia​dro z pisto​le​tami na wodę. Jak Gav otwo​rzył już pre​zenty (i powie​dział, że kula bilar​dowa jest „cza​dowa”), zła​pa​li​śmy za pisto​lety i urzą​dzi​li​śmy sobie bitwę z innymi dzie​cia​kami ze szkoły. Było tak gorąco, że ubra​nia schły w minutę. W środku zabawy poczu​łem, że muszę iść do ubi​ka​cji. Prze​cią​łem ogró​dek i ocie​ka​jąc tro​chę wodą, miną​łem doro​słych, któ​rzy stali w małych grup​kach, trzy​mali tale​rzyki i pili piwo z bute​lek albo wino z pla​sti​ko​wych kub​ków. Poja​wił się nawet ojciec Nicky, co wszyst​kich zasko​czyło. Nie wie​dzia​łem, że duchowni cho​dzą na przy​ję​cia i że w ogóle robią jakie​kol​wiek fajne rze​czy. Miał na sobie kolo​ratkę, dzięki któ​rej można go było dostrzec z kil​ku​set metrów, bo odbi​jała pro​mie​nie słońca. Pamię​tam, że pomy​śla​łem sobie, jak bar​dzo musiało mu być gorąco. Może dla​tego pił tyle wina. Roz​ma​wiał z moimi rodzi​cami, co też mnie zasko​czyło, bo oni nie​spe​cjal​nie inte​re​so​wali się spra​wami kościoła. Mama mnie zauwa​żyła i uśmiech​nęła się w moją stronę. – Wszystko w porządku, Eddie? – Tak, mamo. Przy​tak​nęła, ale nie wyglą​dała na zado​wo​loną. Kiedy ich mija​łem, usły​sza​łem, że tata mówi: – Nie sądzę, żeby to był dobry temat do roz​mowy w takich oko​-

licz​no​ściach. Zdo​ła​łem jesz​cze usły​szeć odpo​wiedź wie​leb​nego Mar​tina: – Ale prze​cież cho​dzi o życie dzieci. Nie miało to dla mnie więk​szego sensu. Jakieś roz​mowy doro​słych. Zresztą, byłem już zajęty czymś innym. Moją uwagę przy​kuła kolejna zna​joma syl​wetka. Wysoka i chuda, cała ubrana na czarno pomimo upału, z głową scho​waną pod słom​ko​wym kape​lu​szem. Pan Hal​lo​ran. Stał po dru​giej stro​nie ogrodu, przy figurce chłopca siu​sia​ją​cego do wanienki dla pta​ków, i roz​ma​wiał z kil​kor​giem rodzi​ców. Wydało mi się dziwne, że rodzice Gru​bego Gava zapro​sili na uro​dziny jed​nego z nauczy​cieli, zwłasz​cza tego, który jesz​cze nie zaczął pracy w szkole, ale może chcieli, żeby poczuł się przy​jęty do naszej spo​łecz​no​ści. To by do nich paso​wało. Poza tym Gav powie​dział mi kie​dyś, że jego mama lubi wszyst​kich znać. Dzięki temu zawsze wie, co się u kogo święci. Czło​wiek cza​sem pod​skór​nie czuje, że ktoś się na niego gapi, i pan Hal​lo​ran też rozej​rzał się teraz po ogro​dzie, zoba​czył mnie i uniósł rękę. Ja pod​nio​słem swoją, tak do połowy. Poczu​łem się tro​chę nie​swojo. Wpraw​dzie ura​to​wa​li​śmy razem tamtą dziew​czynę, ale to nie zmie​niało faktu, że był moim nauczy​cie​lem i wola​łem, żeby żaden z moich kum​pli nie zoba​czył, że macham do bel​fra. Pan Hal​lo​ran naj​wy​raź​niej czy​tał mi w myślach, bo ski​nął lekko głową i odwró​cił wzrok. Byłem mu za to wdzięczny, i to nie tylko z powodu mojego pęcz​nie​ją​cego pęche​rza. Wbie​głem szybko na werandę i wsze​dłem do środka. W salo​nie było chłodno i ciemno. Pocze​ka​łem, aż moje oczy się dosto​sują, i zoba​czy​łem, że wszę​dzie leżą pre​zenty. Dzie​siątki zaba​wek, jakie chciał​bym dostać na swoje uro​dziny, ale o któ​rych mogłem tylko poma​rzyć. Roz​glą​da​łem się z zazdro​ścią i po chwili zauwa​ży​łem jeden ele​ment, który nie paso​wał do reszty. Śred​niej wiel​ko​ści pudło stało nie​roz​pa​ko​wane na środku pokoju. Zawi​nięte było w papier z Trans​for​mer​sami. Ktoś musiał przyjść póź​niej i je tu poło​żyć, bo nie wie​rzy​łem, żeby Gav zosta​wił nie​otwarty pre​zent. Zała​twi​łem swoją potrzebę w toa​le​cie i w dro​dze powrot​nej znów

zatrzy​ma​łem się przy pre​zen​tach. Po chwili waha​nia pod​nio​słem nie​roz​pa​ko​wane pudło i wzią​łem je ze sobą do ogrodu. Tu i ówdzie stały grupki dzie​cia​ków, a Gruby Gav, Nicky, Mic​key Metal i Hoppo sie​dzieli w pół​kolu na traw​niku i pili oran​żadę, cali w rumień​cach, spo​ceni i szczę​śliwi. Włosy Nicky były jesz​cze mokre i poplą​tane, a na jej rękach lśniły kro​ple wody. Miała dziś na sobie sukienkę, w któ​rej było jej do twa​rzy – długą i całą w kwiaty. Zakry​wała część sinia​ków na jej nogach. Nicky zawsze miała pełno sinia​ków. Nie pamię​tam, żebym kie​dy​kol​wiek widział ją bez brą​zo​wej albo fio​le​to​wej plamy na skó​rze. Raz miała nawet pod​bite oko. – Hej, Mun​ster! – zawo​łał Gav. – Zgad​nij, co zna​la​złem. – Spo​sób na to, żeby nie być pedziem? – Ha, ha. Pre​zent, któ​rego jesz​cze nie otwo​rzy​łeś. – Nie gadaj. Wszyst​kie otwo​rzy​łem. Poda​łem mu pudło, a Gav bły​ska​wicz​nie mi je zabrał. – Ale eks​tra! – Od kogo to? – spy​tała Nicky. Gruby Gav potrzą​snął pudeł​kiem i obej​rzał papier. Nie było kar​teczki z życze​niami. – W sumie co za róż​nica. – Zaczął roz​pa​ko​wy​wać pre​zent i chwilę póź​niej mina mu zrze​dła. – Co to ma być? Wszy​scy gapi​li​śmy się na wia​dro z wie​lo​ko​lo​ro​wymi kre​dami. – Kredy? – par​sk​nął Mic​key Metal. – Kto ci kupił kredy? – Nie wiem. Nie ma kartki, mądralo – odparł Gav. Otwo​rzył wia​dro i wyjął kilka kred. – I niby co ja mam zro​bić z takim pre​zen​tem? – Nie jest taki zły – powie​dział nie​śmiało Hoppo. – To dopiero pełna szu​fla syfu, pro​szę ja cie​bie. Według mnie mocno prze​sa​dzał. W końcu ktoś się posta​rał, kupił mu to i ład​nie zapa​ko​wał. Ale fakt, że Gav był już wtedy mocno nakrę​cony cukrem i słoń​cem. Zresztą nie tylko on. Odrzu​cił z nie​sma​kiem swój nowy pre​zent. – Nie​ważne. Chodźmy postrze​lać wodą. Wszy​scy się pod​nie​śli​śmy. Pocze​ka​łem, aż reszta się ruszy,

i pod​sze​dłem do wia​dra. Zdją​łem wieko, wyją​łem ze środka kawa​łek kredy i scho​wa​łem go do kie​szeni. Nawet nie zdą​ży​łem się wypro​sto​wać, kiedy usły​sza​łem trzask i krzyk. Bły​ska​wicz​nie się odwró​ci​łem. Nie bar​dzo wiem, co spo​dzie​wa​łem się zoba​czyć. Może myśla​łem, że ktoś się prze​wró​cił albo coś upu​ścił. Chwilę zajęło mi zare​je​stro​wa​nie tego, co widzia​łem. Wie​lebny Mar​tin leżał na ple​cach, oto​czony kub​kami, tale​rzami i roz​bi​tymi butel​kami z keczu​pem. Trzy​mał się za nos i wyda​wał z sie​bie dziwny jęk, a nad nim stał męż​czy​zna w szor​tach, wytar​tym T-shir​cie i z unie​sioną pię​ścią. Mój tata. O, w mordę. Mój ojciec roz​ło​żył wie​leb​nego Mar​tina. Tak mnie wcięło, że nie mogłem się ruszyć, tym​cza​sem tata wychar​czał groź​nie: – Jesz​cze raz ode​zwiesz się do mojej żony, a przy​się​gam… Ale nie dokoń​czył zda​nia, bo ojciec Gru​bego Gava go odcią​gnął. Ktoś pomógł wie​leb​nemu wstać. Ojciec Nicky był czer​wony na twa​rzy i krwa​wił z nosa. Na kolo​ratce widać było czer​wone plamy. Poka​zał na moich rodzi​ców i powie​dział: – Bóg was osą​dzi. Tata znów na niego ruszył, ale ojciec Gava mocno go trzy​mał. – Zostaw go, Geoff. Przed oczami bły​snęło mi coś żół​tego i zoba​czy​łem, że Nicky pod​biega do swo​jego taty i bie​rze go za rękę. – Chodź, tato. Idziemy do domu. Ale on zabrał rękę; zro​bił to tak mocno, że Nicky lekko się zachwiała. Potem wyjął z kie​szeni chu​s​teczkę, przy​ło​żył ją sobie do nosa i powie​dział do mamy Gava: – Dzię​kuję za zapro​sze​nie. Po tych sło​wach wszedł sztyw​nym kro​kiem do domu. Nicky spoj​rzała w stronę ogrodu. Mia​łem nadzieję, że jej zie​lone oczy spo​tkały się z moimi i że zawią​zała się mię​dzy nami jakaś nić poro​zu​mie​nia, ale teraz myślę, że tak naprawdę chciała chyba zoba​czyć, kto z gości widział całe zaj​ście. (Oczy​wi​ście widzieli je wszy​-

scy). W końcu odwró​ciła się i poszła za swoim ojcem. Przez chwilę wyda​wało się, jakby czas sta​nął w miej​scu. Nikt się nie ruszał, nikt nic nie mówił. Potem tata Gava gło​śno kla​snął w dło​nie i tubal​nie zawo​łał: – To komu jesz​cze kieł​ba​ski? Chyba nikt nie miał ochoty na jedze​nie, ale wszy​scy kiw​nęli gło​wami i ner​wowo się uśmiech​nęli, a mama Gava pogło​śniła tro​chę muzykę. Ktoś pchnął mnie w plecy. Aż pod​sko​czy​łem. – Rany! Nie wie​rzę, że twój stary przy​wa​lił wika​remu – powie​dział Mic​key Metal. Ja też nie mogłem w to uwie​rzyć. Czu​łem, że oble​wam się rumień​cem. Spoj​rza​łem na Gava. – Jezu, prze​pra​szam. Gav wyszcze​rzył zęby. – Co ty, żar​tu​jesz? To było eks​tra. Naj​lep​sze uro​dziny, jakie mia​łem! – Eddie. – Moja mama pode​szła do nas i dziw​nie się do mnie uśmiech​nęła. – Twój tata i ja wra​camy do domu. – Okej. – Jeśli chcesz, możesz zostać. Chcia​łem, ale zara​zem bałem się, że inni będą na mnie patrzeć jak na wariata, a Mic​key Metal nie prze​sta​nie się ze mnie nabi​jać, więc powie​dzia​łem szybko: – Nie, ja też już pójdę. – Okej – odparła. Do tego dnia ani razu nie sły​sza​łem, żeby moi rodzice kogo​kol​wiek prze​pra​szali. Jako dziecko to ja zawsze musia​łem prze​pra​szać. Ale teraz oby​dwoje byli skru​szeni. Rodzice Gava byli bar​dzo mili i powta​rzali im, żeby się nie przej​mo​wali, ale widać było, że są tro​chę wku​rzeni. Mimo to dosta​łem od mamy Gava torbę z kawał​kiem tortu, gumą do żucia i innymi sło​dy​czami. Gdy tylko zamknęły się za nami drzwi, spoj​rza​łem na tatę. – Co się stało? Dla​czego go ude​rzy​łeś? Co on powie​dział mamie?

Tata mnie objął. – Nie teraz, Eddie. Chcia​łem na niego nakrzy​czeć. W końcu zepsuł imprezę uro​dzi​nową mojego przy​ja​ciela. Ale nic nie powie​dzia​łem. W głębi duszy kocha​łem rodzi​ców i coś w ich twa​rzach mówiło mi, że to nie jest dobra pora na kłót​nię. Więc pozwo​li​łem tacie się przy​tu​lić, a mamie wziąć za drugą rękę, i tak szli​śmy razem ulicą. A kiedy mama zapy​tała, czy chcę frytki na kola​cję, przy​kle​iłem na twarz uśmiech i powie​dzia​łem: – Tak. Super. Tata ni​gdy mi nie wyja​śnił, o co poszło. Ale w końcu sam się dowie​dzia​łem. Gdy poli​cja przy​szła, żeby go aresz​to​wać za próbę zabój​stwa.

2016

D

wa tygo​dnie temu – mówię. – Wysłał mi maila. Prze​pra​szam. Hoppo podaje mi rękę i pomaga wstać. Pod​no​szę się i opa​dam ciężko na krze​sło. – Dzięki. Powi​nie​nem był im powie​dzieć, że Mic​key przy​je​chał do Ander​bury. I powi​nie​nem był to zro​bić od razu. Nie jestem pewien, czemu to prze​mil​cza​łem. Może z cie​ka​wo​ści. A może dla​tego, że Mic​key pro​sił mnie o dys​kre​cję. Może naj​pierw sam chcia​łem się zorien​to​wać, po co wró​cił. Wie​dzia​łem już co nieco na temat naszego daw​nego kum​pla. Kilka lat temu wyszu​ka​łem go w Inter​ne​cie. Nuda i nad​miar wina. Nie tylko jego nazwi​sko wrzu​ci​łem do Google’a, ale tylko w jego przy​padku wyszu​ki​warka wypluła jakie​kol​wiek wyniki. Dobrze się usta​wił. Pra​cuje w agen​cji rekla​mo​wej, jed​nej z tych, która ma w nazwie nie​po​trzebne umlauty i aler​gię na małe litery. Zna​la​złem zdję​cia Mic​keya z klien​tami, zro​bione na impre​zach z oka​zji wpro​wa​dze​nia nowego pro​duktu na rynek. Na więk​szo​ści z nich trzy​mał w dłoni kie​li​szek szam​pana i uśmie​chał się, poka​zu​jąc zęby, które jego den​ty​ście zapew​niały spo​kojną sta​rość. Nie było to dla mnie żad​nym zasko​cze​niem. Od zawsze wie​dzia​łem, że Mic​key to typ gościa, który pora​dzi sobie w życiu dzięki swo​jej inte​li​gen​cji. Był też bar​dzo twór​czy. Głów​nie w podej​ściu do

prawdy. Ale to aku​rat jest bar​dzo przy​datne w jego pracy. W e-mailu wspo​mniał coś o pro​jek​cie, nad któ​rym pra​cuje i który jego zda​niem jest „korzystny dla nas obu”. Jestem pra​wie pewien, że nie cho​dzi mu o spo​tka​nie kla​sowe po latach. Prawda jest taka, że może ist​nieć tylko jeden powód, dla któ​rego Mic​key chciałby ze mną roz​ma​wiać po tak dłu​gim cza​sie. Ewi​dent​nie ma ochotę wbić tępy nóż w starą, nie​za​go​joną i nad​gniłą ranę. Nie mówię tego Gavowi i Hop​powi. Pocie​ram pie​kący poli​czek i roz​glą​dam się po pubie. Nie​liczni klienci szybko odwra​cają wzrok i zata​piają go z powro​tem w szklan​kach piwa albo gaze​tach. Bo niby komu mie​liby się poskar​żyć? Prze​cież Gav nie wyrzuci samego sie​bie na ulicę za wsz​czę​cie bójki we wła​snym lokalu. – A wy skąd wie​cie? – pytam. – Hoppo go spo​tkał – mówi Gav. – Szedł sobie główną ulicą. Wylu​zo​wany i brzydki jak noc. – Aha. – Nawet miał czel​ność powie​dzieć „cześć”. Mówił, że przy​je​chał cię odwie​dzić, i zdzi​wił się, że nam o tym nie wspo​mnia​łeś. Wzbiera we mnie gniew. Stary dobry Mic​key i jego mani​pu​la​cje. Bar​manka przy​nosi moje piwo i sta​wia je nie​zdar​nie na sto​liku. Kilka kro​pel wylewa się ze szklanki. – Miła dziew​czyna. – Patrzę na Gava. – Do rany przy​łóż. Gav nie​chęt​nie się uśmie​cha. – Prze​pra​szam – mówię jesz​cze raz. – Powi​nie​nem był wam powie​dzieć. – Kurwa, raczej – bur​czy Gav pod nosem. – Jeste​śmy chyba kum​plami, nie? – A czemu nie powie​dzia​łeś? – pyta Hoppo. – Bo mnie o to popro​sił. Chciał naj​pierw ze mną poroz​ma​wiać. – I się na to zgo​dzi​łeś? – Może chcia​łem dać mu ten kre​dyt zaufa​nia. – Sorry, że cię ude​rzy​łem – odzywa się Gav i bie​rze łyk coli light. – Ponio​sło mnie. Ale jak go znowu zoba​czy​łem, wszystko do mnie wró​ciło.

Patrzę na niego i nic nie mówię. Żaden z nas nie jest fanem Mic​keya Coopera, ale Gav nie​na​wi​dzi go bar​dziej niż inni. Mie​li​śmy po sie​dem​na​ście lat. Ktoś roz​krę​cił imprezę. Ja nie posze​dłem, bo mi się nie chciało, a może nie byłem zapro​szony. Nie pamię​tam. Mic​key dobrał się do dziew​czyny, z którą spo​ty​kał się Hoppo. Pokłó​cili się. Potem Gav strasz​nie się schlał i ktoś prze​ko​nał Mic​keya, żeby zawiózł go do domu. Tylko że nie dotarli na miej​sce, bo Mic​key zje​chał z drogi i roz​bił samo​chód o drzewo. Zapadł w śpiączkę, ale po tygo​dniu się z niej wybu​dził. Gruby Gav miał kilka zmiaż​dżo​nych krę​gów. Nie​od​wra​cal​nie. Od tam​tej pory poru​sza się na wózku. Oka​zało się, że Mic​key miał we krwi alko​hol, sporo ponad dopusz​czalny limit, choć zarze​kał się, że na impre​zie pił tylko colę. Gav i Mic​key ni​gdy się potem do sie​bie nie ode​zwali, a ja i Hoppo nie poru​sza​li​śmy tego tematu. Pewne rze​czy w życiu można zmie​nić: wagę, wygląd, nawet nazwi​sko. Ale inne są odporne na naj​usil​niej​sze sta​ra​nia i mimo szcze​rych chęci nie jeste​śmy w sta​nie na nie wpły​nąć. To te dru​gie w naj​więk​szym stop​niu nas okre​ślają. Jeste​śmy nie tym, co da się w nas zmie​nić, lecz tym, na co nic nie możemy pora​dzić. – To jak? – pyta mnie Gav. – Po co przy​je​chał? – Nie wiem dokład​nie. – A nie​do​kład​nie? – Wspo​mniał coś o jakimś pro​jek​cie. – I nic wię​cej? – dopy​tuje Hoppo. – Nic. – Chyba jasne, że to nie jest praw​dziwy powód – mówi Gav i patrzy na nas obu. – Pyta​nie, co my zamie​rzamy z tym zro​bić? Wra​cam do pustego domu. Chloe wyszła na spo​tka​nie ze zna​jo​mymi albo jest jesz​cze w pracy. Prze​sta​łem się orien​to​wać. Pra​cuje w skle​pie z alter​na​tywną odzieżą w mie​ście Boscombe i ma nie​re​gu​larny gra​fik. Pew​nie mówiła mi kie​dyś, kiedy ma wolne dni, ale moja pamięć nie jest tak dobra jak daw​niej. To mnie mar​twi. Bar​dziej, niż

powinno. Mojego tatę pamięć zaczęła zawo​dzić, kiedy zbli​żał się do pięć​dzie​siątki. Na początku były to dro​bia​zgi, które łatwo było zba​ga​te​li​zo​wać. Zapo​mi​nał, gdzie odło​żył klu​cze, kładł przed​mioty w róż​nych dziw​nych miej​scach, na przy​kład pilota do tele​wi​zora w lodówce i banany w szafce na piloty. W poło​wie wypo​wia​da​nych zdań zapo​mi​nał, co chciał powie​dzieć, albo mie​szał słowa. Cza​sem widzia​łem, że szuka w myślach odpo​wied​niego wyra​że​nia i w końcu zastę​puje je jakimś podob​nym. W miarę jak jego alzhe​imer postę​po​wał, tata zaczął mylić dni tygo​dnia, aż w końcu – i to go naprawdę wystra​szyło – zapo​mniał, co jest po czwartku. Zupeł​nie nie był w sta​nie sobie przy​po​mnieć, jak się nazywa ostatni robo​czy dzień tygo​dnia. Do dziś pamię​tam panikę w jego oczach. Dopiero kiedy stra​cił coś tak ele​men​tar​nego, coś, co wszy​scy wiemy od dzie​ciń​stwa, zro​zu​miał wresz​cie, że nie jest tylko roz​trze​pany, ale że dzieje się z nim coś znacz​nie groź​niej​szego. Moż​liwe, że naba​wi​łem się przez niego hipo​chon​drii. Dużo czy​tam, żeby zacho​wać ostrość umy​słu, i regu​lar​nie roz​wią​zuję sudoku, mimo że nie spra​wia mi to więk​szej frajdy. Nie​stety, alzhe​imer jest w dużym stop​niu cho​robą dzie​dziczną. Widzia​łem na wła​sne oczy, jak może wyglą​dać moja przy​szłość, i jestem gotów zro​bić wszystko, żeby jej unik​nąć, nawet jeśli miał​bym nie​na​tu​ral​nie skró​cić swój pobyt na Ziemi. Rzu​cam klu​cze na chy​bo​tliwy sto​lik w przed​po​koju i zer​kam na wiszące nad nim nie​wiel​kie zma​to​wiałe lustro. Po lewej stro​nie mojej twa​rzy roz​kwita nie​wielki siniak, który jed​nak ginie w krzy​wiź​nie policzka. To dobra wia​do​mość. Wolę nie musieć tłu​ma​czyć się z tego, że pobił mnie czło​wiek na wózku inwa​lidz​kim. Wcho​dzę do kuchni, roz​wa​żam zapa​rze​nie kawy, ale w końcu uznaję, że jestem jesz​cze prze​peł​niony pły​nami po lun​chu, i idę na górę. Pokój moich rodzi​ców należy teraz do Chloe, a ja śpię w moim daw​nym pokoju na tyłach domu. Gabi​net ojca jest gra​ciar​nią, w któ​-

rej trzy​mam swoje rze​czy. Morze rze​czy. Nie uwa​żam się za rupie​cia​rza – prze​cho​wuję swoją kolek​cję w szczel​nie zamknię​tych pudeł​kach, sta​ran​nie opi​sa​nych i usta​wio​nych na pół​kach rega​łów, ale fakt, zaj​muje ona więk​szość pokoi na pię​trze, a gdy​bym nie ozna​ko​wał pudeł, już dawno bym zapo​mniał, co takiego w nich nagro​ma​dzi​łem. Wodzę pal​cami po kilku ety​kie​tach. „Kol​czyki”. „Por​ce​lana”. „Zabawki”. Te ostat​nie zaj​mują kilka skrzyń. Mam stare zabawki z lat osiem​dzie​sią​tych, kilka moich wła​snych z dzie​ciń​stwa, kilka kupio​nych na eBayu, naj​czę​ściej za hor​ren​dalne pie​nią​dze. Na innej półce stoi pudło z napi​sem „Zdję​cia”. Nie wszyst​kie przed​sta​wiają moją rodzinę. Jesz​cze w innym trzy​mam buty. Błysz​czące dam​skie pan​to​fle. Jest tu też sześć pudeł z obra​zami, głów​nie akwa​re​lami i paste​lami upo​lo​wa​nymi na wyprze​da​żach gara​żo​wych. Wiele pudeł ozna​czy​łem leni​wie jako „Różne”. Nawet na bru​tal​nym prze​słu​cha​niu nie był​bym w sta​nie powie​dzieć, co do nich scho​wa​łem. Tylko zawar​tość jed​nej skrzyni znam na pamięć. Są w niej zapi​sane kartki papieru, para sta​rych san​da​łów, brudny T-shirt i nie​uży​wana golarka elek​tryczna. Na ety​kie​cie napi​sa​łem po pro​stu „Tata”. Sia​dam przy biurku. Jestem pra​wie pewien, że Chloe nie ma w domu i nie​prędko wróci, ale i tak zamy​kam się na klucz. Otwie​ram kopertę, którą dosta​łem dziś rano, i jesz​cze raz patrzę na jej zawar​tość. Nadawca nic nie napi​sał, ale komu​ni​kat jest bar​dzo wyraźny. Sche​ma​tyczna figura czło​wieka z pętlą na szyi. Nary​so​wana kredką, co się nie zga​dza. Może dla​tego, dla przy​po​mnie​nia, autor listu dołą​czył coś jesz​cze. Prze​wra​cam kopertę do góry nogami i na blat biurka wypada z niej kawa​łek bia​łej kredy.

1986

N

ie widzia​łem się z panem Hal​lo​ra​nem od tam​tego dnia w weso​łym mia​steczku. „Kosz​mar​nego dnia na weso​łym mia​steczku”, jak go sam nazy​wa​łem. To zna​czy, widy​wa​łem go tu i ówdzie: w mie​ście, jak spa​ce​ro​wał nad rzeką, no i na przy​ję​ciu u Gava, ale ani razu nie roz​ma​wia​li​śmy. Mogło to się wyda​wać dziwne, jeśli wziąć pod uwagę oko​licz​no​ści, w jakich się pozna​li​śmy, ale prze​cież sam fakt, że los rzu​cił nas oby​dwu w tamto straszne miej​sce, nie ozna​czał, że nagle połą​czyła nas jakaś spe​cjalna więź. A w każ​dym razie wtedy tak nie uwa​ża​łem. Któ​re​goś dnia zauwa​ży​łem go, kiedy pro​wa​dzi​łem swój rower przez park, w dro​dze na spo​tka​nie z naszą bandą w lesie. Sie​dział na ławce z blo​kiem rysun​ko​wym na kola​nie. Obok niego leżała taca z ołów​kami czy czymś takim. Miał na sobie czarne dżinsy, buty z wyso​kim obca​sem, luźną, białą koszulę i wąski czarny kra​wat. Głowę jak zwy​kle scho​wał przed słoń​cem pod kape​lu​szem z sze​ro​kim ron​dem, ale i tak dzi​wi​łem się, że nie top​niał w oczach. Mnie było gorąco, a byłem ubrany tylko w pod​ko​szu​lek, szorty i stare trampki. Na chwilę zwol​ni​łem, nie bar​dzo wie​dząc, co mam zro​bić. Nie mia​łem mu nic do powie​dze​nia, ale nie mogłem tak po pro​stu przejść obok niego bez słowa. Kiedy tak się waha​łem, pan Hal​lo​ran

pod​niósł głowę i mnie zoba​czył. – Cześć, Eddie. – Dzień dobry. – Jak się mie​wasz? – Yyy, dobrze. Dzię​kuję. – To świet​nie. Zapa​dła cisza. Poczu​łem, że powi​nie​nem coś jesz​cze powie​dzieć, więc spy​ta​łem: – Co pan rysuje? – Ludzi. – Uśmiech​nął się. Przez to, że miał taką białą cerę, jego zęby zawsze wyglą​dały, jakby były tro​chę żółte. – Chcesz zoba​czyć? Nie chcia​łem być nie​miły, więc powie​dzia​łem, że tak. Poło​ży​łem rower na ziemi, pod​sze​dłem bli​żej i przy​cup​ną​łem na ławce obok pana Hal​lo​rana. On odwró​cił blok tak, żebym mógł zoba​czyć jego rysu​nek. Mimo​wol​nie gwizd​ną​łem z uzna​niem. – O rany, nie​złe. Wcale nie zale​wa​łem (cho​ciaż powie​dział​bym to samo, nawet gdy​bym uwa​żał, że rysu​nek był kiep​ski). Fak​tycz​nie były to szkice ludzi w parku. Star​sza para na ławce nie​opo​dal, męż​czy​zna z psem, dwie dziew​czyny sie​dzące na tra​wie. Może to nie brzmi zbyt inte​re​su​jąco, ale było w nich coś nie​sa​mo​wi​tego. Nawet jako dzie​ciak byłem w sta​nie dostrzec, że pan Hal​lo​ran miał praw​dziwy talent. Rysunki wyko​nane przez uta​len​to​wa​nych ludzi są wyjąt​kowe. Każdy może coś dokład​nie prze​ry​so​wać, żeby kopia wyglą​dała iden​tycz​nie jak ory​gi​nał, ale nie wszy​scy umieją oży​wić na papie​rze jakąś scenę albo osobę. – Dzię​kuję. Chcesz zoba​czyć inne? Przy​tak​ną​łem, a pan Hal​lo​ran prze​wró​cił kilka kar​tek. Były tam różne rysunki: star​szy czło​wiek w płasz​czu prze​ciw​desz​czo​wym i z papie​ro​sem w ustach (można było pra​wie poczuć zapach jasno​sza​rego dymu), grupka kobiet plot​ku​ją​cych na bru​ko​wa​nej uliczce przed kate​drą i sama kate​dra, która jed​nak nie podo​bała mi się aż tak jak ludzie, i…

– No dobrze, nie chcę cię zanu​dzać – powie​dział pan Hal​lo​ran i nagle zabrał blok, zanim zdą​ży​łem przyj​rzeć się następ​nemu rysun​kowi. Zauwa​ży​łem tylko kosmyk dłu​gich czar​nych wło​sów i jedno piwne oko. – To wcale nie nudne – powie​dzia​łem. – Bar​dzo ładne. Będzie pan uczył nas rysunku? – Nie. Angiel​skiego. Sztuka to tylko moje hobby. – Aha. Ryso​wa​nie ni​gdy mnie szcze​gól​nie nie krę​ciło. Cza​sem bazgra​łem jakieś postaci z komik​sów, ale nie byłem w tym dobry. Za to potra​fi​łem pisać. Z angiel​skiego mia​łem naj​lep​sze oceny. – Czym pan rysuje? – spy​ta​łem. – Tym. – To, co mi poka​zał, przy​po​mi​nało kredę. – To pastele. – Wyglą​dają jak kredy. – Bo to w pew​nym sen​sie to samo. – Gruby Gav dostał kredy na uro​dziny, ale w ogóle mu się nie spodo​bały. Przez jego oczy prze​mknął jakiś dziwny błysk. – A to ci dopiero – odparł. Z jakie​goś powodu poczu​łem, że powie​dzia​łem coś nie tak. – Ale Gruby Gav potrafi być… No wie pan… – Roz​pusz​czony? Cho​ciaż wyda​wało mi się to nie​lo​jalne wobec kum​pla, przy​tak​ną​łem. – No, chyba tak. Pan Hal​lo​ran się zamy​ślił. – Pamię​tam, że jak byłem mały, to bawi​li​śmy się kre​dami. Ryso​wa​li​śmy różne rze​czy na chod​niku przed domem. – Serio? – Tak. A wy tego nie robi​cie? Zasta​no​wi​łem się, ale chyba ni​gdy nam to nie przy​szło do głowy. Jak mówi​łem, ni​gdy nie krę​ciło mnie ryso​wa​nie. – A wiesz, co jesz​cze robi​li​śmy? Ja i moi kole​dzy wymy​śli​li​śmy

sekretne sym​bole i ryso​wa​li​śmy je w róż​nych miej​scach, żeby prze​ka​zy​wać sobie tajne wia​do​mo​ści, które tylko my rozu​mie​li​śmy. Na przy​kład ja ryso​wa​łem przed domem kolegi znak, że chcę się spo​tkać w parku. I on wie​dział, o co cho​dziło. – A nie mógł pan po pro​stu zapu​kać do jego drzwi? – Pew​nie, że mogłem. Ale wtedy nie byłoby żad​nej frajdy. Zasta​no​wi​łem się nad tym i musia​łem mu przy​znać rację. Tajne sym​bole. Jak w pod​cho​dach. Kod dla wta​jem​ni​czo​nych. – No, nie​ważne – powie​dział pan Hal​lo​ran, kiedy, co zro​zu​mia​łem póź​niej, upły​nęło dość czasu na prze​my​śle​nie jego suge​stii, ale nie dość, żebym zdą​żył ją odrzu​cić. Zamknął notes z rysun​kami i pudełko pasteli. – Muszę już iść. Jestem z kimś umó​wiony. – Ja też. Idę się spo​tkać z przy​ja​ciółmi. – Dobrze było znów cię widzieć, Eddie. Odważny z cie​bie chło​pak. Dopiero teraz odniósł się do wyda​rzeń z weso​łego mia​steczka, i bar​dzo mi się to spodo​bało. Wielu doro​słych rzu​ci​łoby się na ten temat przy pierw​szej spo​sob​no​ści: „Jak się masz, Eddie? Wszystko w porządku?”. I tym podobne. – Nawza​jem – powie​dzia​łem. Znów rzu​cił mi swój żół​tawy uśmiech. – Ja nie jestem odważny. Jestem tylko głup​cem. Widząc, że nie rozu​miem, prze​chy​lił lekko głowę. – Głupcy bie​gną tam, gdzie anio​łom strach nogi wiąże. Sły​sza​łeś kie​dyś to powie​dze​nie? – Nie. A co ozna​cza? – Według mnie tyle, że lepiej być głup​cem niż anio​łem. Zasta​no​wi​łem się nad tym, ale sens jakoś mi umy​kał. Pan Hal​lo​ran prze​chy​lił kape​lusz w moją stronę. – Do zoba​cze​nia, Eddie. – Do widze​nia. Zesko​czy​łem z ławki i wsia​dłem na rower. Lubi​łem pana Hal​lo​rana, ale ewi​dent​nie był z niego dzi​wak. „Lepiej być głup​cem niż anio​łem”. Dziwne i tro​chę maka​bryczne.

Las wyzna​czał gra​nice Ander​bury tam, gdzie przed​mie​ścia prze​cho​dziły w gospo​dar​stwa rolne i uprawne pola. Ale nie miało to trwać wiecz​nie. Mia​sto już się roz​ra​stało. Sporą połać ziemi zryto już pod budowę i gdzie​nie​gdzie wysta​wały z niej cegły, beton i szkie​lety rusz​to​wań. „OSIE​DLE SAL​MON” – napi​sano na szyl​dzie dużymi, wyraź​nymi lite​rami. „Budu​jemy domy i zdo​by​wamy serca”. Wokół placu budowy bie​gło wyso​kie ogro​dze​nie z meta​lo​wej siatki, za któ​rym widać było zwa​li​ste bryły cięż​kich maszyn, jak pogrą​żone w drzemce wiel​kie mecha​niczne dino​zaury. Dookoła nich stali krępi męż​czyźni w poma​rań​czo​wych kom​bi​ne​zo​nach, któ​rzy palili papie​rosy i pili z kub​ków. Z gło​śni​ków radia leciała pio​senka Sha​kin’ Ste​vensa. Na pło​cie wisiało kilka tablic ostrze​gaw​czych: „ZAKAZ WSTĘPU. WEJŚCIE GROZI NIE​BEZ​PIE​CZE​ŃSTWEM”. Obje​cha​łem plac budowy i zna​la​złem ścieżkę, która bie​gła wzdłuż sąsied​nich pól. W końcu dotar​łem do niskiego drew​nia​nego płotu z prze​ła​zem. Zsia​dłem z roweru, prze​rzu​ci​łem go przez ogro​dze​nie, a potem sam prze​sko​czy​łem na drugą stronę i zagłę​bi​łem się w chłodne obję​cia lasu. Nie był duży, ale gęsty i ciemny. Rósł w natu​ral​nym zagłę​bie​niu terenu, na któ​rego brze​gach drzewa rze​dły, ustę​pu​jąc niskim zaro​ślom i bia​łym ska​łom kre​do​wym. Sze​dłem coraz dalej, to pro​wa​dząc rower, to go nio​sąc. Towa​rzy​szył mi szept nie​wiel​kiego stru​myka, a przez korony drzew prze​bi​jały pro​mie​nie słońca. Tro​chę dalej usły​sza​łem szmer ludz​kich gło​sów. Mię​dzy drze​wami mignęło coś nie​bie​skiego i zie​lo​nego, bły​snęła srebrna szpry​cha. Gruby Gav, Mic​key Metal i Hoppo sie​dzieli na nie​wiel​kiej polance za osłoną z zie​lo​nych krze​wów. Zdą​żyli już zbu​do​wać połowę sza​łasu z prze​ple​cio​nych gałęzi przy​mo​co​wa​nych do zła​ma​nego konara. – O! – zawo​łał Gruby Gav. – Przy​szedł Edzik, jego stary za pobi​cie sie​dzi. W tym tygo​dniu Gav posta​no​wił bawić nas rymami. Hoppo pod​niósł wzrok i zama​chał. Mic​key nie zare​ago​wał. Prze​-

ci​sną​łem się przez zaro​śla i poło​ży​łem rower obok ich BMX-ów, jak zwy​kle świa​domy tego, że ze wszyst​kich naszych rowe​rów mój był naj​star​szy i naj​bar​dziej pordze​wiały. – Gdzie jest Nicky? – spy​ta​łem. Mic​key Metal wzru​szył ramio​nami. – Co za róż​nica? Pew​nie bawi się lal​kami. Zare​cho​tał z wła​snego żartu. – Nie wiem, czy przyj​dzie – ode​zwał się Hoppo. – Aha. Od imprezy uro​dzi​no​wej nie widzia​łem się z Nicky, cho​ciaż wie​dzia​łem, że cho​dzi po skle​pach z Hop​pem i Meta​lem. Zaczy​na​łem podej​rze​wać, że mnie unika. Mia​łem nadzieję, że ją dziś zoba​czę i że wszystko wróci do normy. – Pew​nie jej tata kazał jej coś robić – powie​dział Hoppo, jakby czy​tał mi w myślach. – Albo jest na cie​bie wku​rzona, że twój stary zno​kau​to​wał jej sta​rego – dodał Mic​key, który ni​gdy nie mar​no​wał oka​zji do pro​wo​ka​cji. – Pew​nie sobie na to zasłu​żył – odpar​łem. – No – przy​znał Hoppo. – Był nie​źle nawa​lony. – Nie wie​dzia​łem, że księża piją – zdzi​wi​łem się. – Może jest uta​jo​nym pija​kiem. – Gruby Gav odchy​lił głowę i zagul​go​tał, a potem powie​dział beł​ko​tli​wym gło​sem: – Jestem wie​lebny Mar​tin. Chwalmy Pana, hik. Zanim kto​kol​wiek zdą​żył odpo​wie​dzieć, zasze​le​ściły liście i spo​mię​dzy drzew wyfru​nęło stado pta​ków. Pod​sko​czy​li​śmy wszy​scy jak spa​ni​ko​wane zające. Na skraju polanki sta​nęła Nicky, z rękami na kie​row​nicy roweru. Odnio​słem wra​że​nie, że kryła się tam od jakie​goś czasu. Rozej​rzała się i zapy​tała: – Co tak sie​dzi​cie? Myśla​łam, że budu​jemy sza​łas. W piątkę szybko upo​ra​li​śmy się z robotą: zbu​do​wa​li​śmy naprawdę ele​gancki sza​łas. Wszy​scy się do niego zmie​ści​li​śmy, choć trzeba

się było lekko pochy​lić. Zain​sta​lo​wa​li​śmy nawet drzwi z ulist​nio​nych gałęzi. A naj​lep​sze było to, że z daleka w ogóle nie było go widać. Usie​dli​śmy po turecku na zewnątrz, roz​grzani, podra​pani, ale szczę​śliwi. I głodni. Zaczę​li​śmy roz​pa​ko​wy​wać kanapki. Nicky nie mówiła nic o uro​dzi​nach Gava, więc ja też mil​cza​łem na ten temat, jakby nic się nie stało. Dzieci tak już mają. Potra​fią zapo​mi​nać. Z wie​kiem staje się to trud​niej​sze. – Tata nic ci nie zapa​ko​wał? – zapy​tał Gav Nicky. – Nie wie, że tu jestem. Musia​łam się wymknąć z chaty. – Masz – powie​dział Hoppo i podał jej dwie kanapki z serem, które naj​pierw odwi​nął z folii. Lubi​łem Hoppa, ale aku​rat wtedy go znie​na​wi​dzi​łem, bo zdą​żył mnie uprze​dzić. – Mogę ci dać banana – rzu​cił Gav. – Nie lubię bana​nów. – I weź mój sok – doda​łem szybko, żeby nie być gor​szy. Mic​key Metal wepchnął sobie do ust kanapkę z masłem orze​cho​wym. Niczego jej nie zapro​po​no​wał. – Dzięki – powie​działa Nicky, krę​cąc głową. – Muszę wra​cać. Tata zauważy, że nie przy​szłam na lunch. – Zostań. Prze​cież dopiero skoń​czy​li​śmy budo​wać sza​łas –  zauwa​ży​łem. – Wiem, ale nie mogę. Wło​żyła rękę pod T-shirt i podra​pała się po barku. Dopiero wtedy zauwa​ży​łem, że ma na nim wiel​kiego siniaka. – Co ci się stało w bark? Szybko zsu​nęła rękaw koszulki. – Nic. Ude​rzy​łam się w drzwi. – Nagle wstała. – Muszę już iść. Ja też się pod​nio​słem. – To przez mojego tatę? – spy​ta​łem. Nicky wzru​szyła ramio​nami. – Mój stary jest cią​gle wku​rzony, ale mu przej​dzie. – Prze​pra​szam – powie​dzia​łem. – Za co? Nale​żało mu się.

Chcia​łem jesz​cze coś powie​dzieć, ale nie wie​dzia​łem co, więc tylko otwo​rzy​łem usta. I wtedy coś ude​rzyło mnie w skroń. Mocno. Zato​czy​łem się, a nogi odmó​wiły mi posłu​szeń​stwa. Upa​dłem na kolana i zła​pa​łem się za głowę. Palce momen​tal​nie pokryła mi lepka maź. Chwilę póź​niej znów coś świ​snęło w powie​trzu i o mały włos nie tra​fiło Nicky, która krzyk​nęła i usko​czyła w bok. Kolejny duży kamień wylą​do​wał na ziemi tuż przed Hop​pem i Meta​lem, wywo​łu​jąc eks​plo​zję masła orze​cho​wego i kro​mek chleba. Oby​dwaj jęk​nęli i wyco​fali się w stronę naj​bliż​szych zaro​śli. Polanę zasy​pał grad kamieni i kawał​ków cegły. Towa​rzy​szyły im jakieś okrzyki. Spoj​rza​łem w stronę stro​mego wznie​sie​nia na skraju lasu, skąd dobie​gały, i zoba​czy​łem syl​wetki trzech star​szych chło​pa​ków. Dwóch z ciem​nymi wło​sami i jed​nego wyso​kiego blon​dyna. Od razu go pozna​łem. Brat Mic​keya, Sean, i jego dwaj kum​ple, Dun​can i Keith. Gruby Gav zła​pał mnie za rękę. – Nic ci nie jest? Lekko mnie mdliło i krę​ciło mi się w gło​wie, ale kiw​ną​łem głową, że jest w porządku. Gav popchnął mnie w kie​runku drzew. – Scho​waj się. Mic​key Metal krzyk​nął do tam​tych: – Sean, zostaw nas w spo​koju! – Zostaw nas w spo​koju, zostaw nas w spo​koju! – prze​drzeź​niał go Sean dziew​czę​cym gło​sem. – Bo co? Popła​czesz się? Powiesz mamie? – Może. – Jasne. Łatwo ci pój​dzie ze zła​ma​nym nosem, palan​cie! – zagro​ził mu Dun​can. – Jeste​ście w naszym lesie! – krzyk​nął Sean. – To nie jest wasz las! – odpo​wie​dział mu Gav. – Okej, możemy o niego wal​czyć. – Kurde – zaklął Gruby pod nosem. – Chodź​cie, nako​piemy im! – wrza​snął Keith.

Zaczęli scho​dzić po zbo​czu, cały czas obrzu​ca​jąc nas kamie​niami. Jeden z nich tra​fił z gło​śnym hukiem w rower Nicky, która nie wytrzy​mała i wrza​snęła: – Ej, to mój rower, debile! – O, patrz​cie. Mar​chewa! – Mar​chewa, na dole też jesteś ruda? – Odpieprz się, pedale. – Suka. Odła​mek cegły prze​le​ciał przez korony drzew i ude​rzył ją w ramię. Nicky jęk​nęła i stra​ciła rów​no​wagę. Wez​brała we mnie złość. Dziew​czyn się nie biło. Nie rzu​cało się w nie kamie​niami. Pod​nio​słem się z ziemi i wybie​głem z zaro​śli. Pod​nio​słem naj​więk​szy kamień, jaki zna​la​złem, i rzu​ci​łem go w stronę zbo​cza tak mocno, jak tylko umia​łem. Gdyby jego cię​żar nie poniósł go tak daleko i gdyby Sean nie był już w poło​wie drogi na polankę, zamiast stać na samej górze, pew​nie bym kom​plet​nie spu​dło​wał. Ale usły​sza​łem krzyk, nie szy​der​czy, lecz pełen bólu: – Kurwa, moje oko! Skur​wiel tra​fił mnie w oko! Zapa​dła cisza i wyda​wało się, że czas sta​nął w miej​scu. Gruby Gav, Hoppo, Mic​key Metal, Nicky i ja patrzy​li​śmy po sobie wycze​ku​jąco. – Wy chuje! – zawo​łał któ​ryś z kum​pli Seana. – Zała​twimy was za to! – Spa​damy! – rzu​cił Hoppo. Pobie​gli​śmy po rowery. Sły​sza​łem już, jak Sean, Dun​can i Keith prze​dzie​rają się przez zaro​śla i ciężko dyszą, zbie​ga​jąc w dół stro​mego zbo​cza. Mieli jesz​cze spory dystans do poko​na​nia, ale nas spo​wal​niały rowery, które musie​li​śmy prze​cią​gnąć przez las, żeby dotrzeć do naj​bliż​szej ścieżki. Tar​ga​li​śmy je nie​zdar​nie po nie​rów​nej ściółce, a za naszymi ple​cami prze​kleń​stwa mie​szały się z sze​le​stem liści. Byli tuż za nami. Pró​bo​wa​łem przy​spie​szyć. Hoppo i Mic​key Metal

bie​gli przo​dem, Nicky też trzy​mała nie​złe tempo. Gruby Gav był zaska​ku​jąco szybki jak na swoje roz​miary, poza tym ruszył chwilę przede mną. Ja mia​łem naj​dłuż​sze nogi, ale byłem fatal​nym bie​ga​czem, bra​ko​wało mi koor​dy​na​cji. Przy​po​mniał mi się żart mojego taty o ści​ga​niu się z lwem. Nie​ważne jest, czy się prze​ści​gnie lwa. Naj​waż​niej​sze, żeby biec szyb​ciej od naj​wol​niej​szego w gru​pie. Nie​stety, teraz to ja byłem tym naj​wol​niej​szym ucie​ki​nie​rem. Wresz​cie wybie​gli​śmy z zacie​nio​nego lasu na palące słońce i wąską ścieżkę. Zoba​czy​łem w oddali prze​łaz w drew​nia​nym pło​cie. Spoj​rza​łem za sie​bie. Sean dotarł już na otwartą prze​strzeń. Jego lewe oko było spuch​nięte i czer​wone, a po policzku spły​wała mu krew, ale w ogóle go to nie spo​wal​niało. Naj​wi​docz​niej znie​czu​lał go i napę​dzał jego ślepy gniew. – Zabiję cię, gnoju! – krzyk​nął, krzy​wiąc przy tym wście​kle usta. Spoj​rza​łem znów przed sie​bie. Serce waliło mi tak mocno i szybko, że bałem się, czy zaraz nie pęk​nie. Bolała mnie głowa, a po czole spły​wał pot, który szczy​pał mnie w oczy. Hoppo i Mic​key dobie​gli do płotu i prze​rzu​cili swoje rowery na drugą stronę, a potem sami prze​sko​czyli przez prze​łaz. Tuż za nimi Nicky poko​nała prze​szkodę jak zwinna łania. Po niej prze​do​stał się Gruby Gav. Ja byłem następny. Pod​nio​słem rower, ale był star​szy i cięż​szy od maszyn moich kum​pli. Zaha​czy​łem kołem o prze​łaz. Kawa​łek drewna dostał się mię​dzy szpry​chy. – Cho​lera. Siło​wa​łem się z rowe​rem, który coraz bar​dziej się zaklesz​czał. Pró​bo​wa​łem go pod​nieść, ale byłem mały, a rower ciężki. Poza tym wykoń​czyła mnie budowa sza​łasu i nasza paniczna ucieczka przez las. – Zostaw go! – krzyk​nął Gav. Ha!, wła​ści​cie​lowi lśnią​cego BMX-a łatwo było tak powie​dzieć o moim rupie​ciu. – Nie mogę – powie​dzia​łem. – To pre​zent uro​dzi​nowy. Gruby Gav zawró​cił, a za nim Hoppo i Nicky. Po chwili Mic​key też się cof​nął. Cią​gnęli rower z dru​giej strony, a ja pcha​łem go ze

swo​jej. W końcu pękła szpry​cha i koło się uwol​niło. Gav zato​czył się do tyłu, a mój gru​chot wal​nął o zie​mię. Posta​wi​łem już nogę po dru​giej stro​nie prze​łazu, kiedy w ostat​niej chwili ktoś chwy​cił mnie za T-shirt i szarp​nął do tyłu. Pra​wie wywi​ną​łem orła, ale zdą​ży​łem się zła​pać za słu​pek ogro​dze​nia. Odwró​ci​łem głowę. Sean stał za mną i trzy​mał mnie za koszulkę. Sze​roko się uśmie​chał spod stru​żek krwi i potu. Jego zęby mocno kon​tra​sto​wały z czer​wie​nią twa​rzy. Ze zdro​wego oka biła dzika furia. – Już nie żyjesz, gnoju. W panice wierz​gną​łem z całej siły nogą. Tra​fi​łem go w brzuch. Sean zgiął się wpół i jęk​nął z bólu, jed​no​cze​śnie luzu​jąc chwyt, któ​rym przy​trzy​my​wał mój T-shirt. Prze​ło​ży​łem nogę na drugą stronę płotu i zesko​czy​łem na zie​mię. Roz​legł się trzask roz​dzie​ra​nego mate​riału, ale w ogóle się tym nie prze​ją​łem. Naj​waż​niej​sze, że się wyswo​bo​dzi​łem. Reszta bandy sie​działa już na rowe​rach. Gdy tylko sta​ną​łem na nogi, zaczęli peda​ło​wać. Pod​nio​słem swój rower i ruszy​łem bie​giem, a gdy już się roz​pę​dzi​łem, wsko​czy​łem na sio​dełko. Tym razem nie oglą​da​łem się za sie​bie. Plac zabaw był pusty. Sie​dzie​li​śmy na karu​zeli, a nasze rowery leżały na ziemi. Kiedy adre​na​lina ze mnie spły​nęła, jej miej​sce zajął ból głowy. Włosy mia​łem skle​jone zasy​cha​jącą krwią. – Fatal​nie wyglą​dasz – powie​działa bez ogró​dek Nicky. – Dzięki. Jej ręka była cała podra​pana, a bluzka czarna od ziemi. W rudych lokach utknęły kawałki gałą​zek i liście paproci. – Ty też – doda​łem. Spoj​rzała na sie​bie. – Cho​lera. – Zesko​czyła z karu​zeli. – Teraz ojciec mnie zabije. – Możesz przyjść do mnie i się umyć – zapro​po​no​wa​łem. Zanim zdą​żyła odpo​wie​dzieć, wtrą​cił się Gruby Gav: – Nie. Mój dom jest bli​żej. – W sumie tak – przy​znała Nicky.

– Ale co robimy potem? – zapy​tał Mic​key. – Cały dzień zruj​no​wany. Spoj​rze​li​śmy po sobie, wszy​scy tro​chę przy​bici. Metal miał rację, cho​ciaż to jego głupi brat go zruj​no​wał. Ale nie powie​dzia​łem tego na głos. Za to przy​szła mi nagle do głowy pewna myśl i usły​sza​łem swój wła​sny głos: – Mam fajny pomysł.

2016

Ż

aden ze mnie kucharz, pod tym wzglę​dem wro​dzi​łem się w matkę, ale miesz​ka​nie samemu wymaga opa​no​wa​nia przy​naj​mniej pod​sta​wo​wych umie​jęt​no​ści kuli​nar​nych. Potra​fię przy​rzą​dzić porząd​nego kur​czaka, stek, maka​ron i ryby w kilku odsło​nach. Nad curry jesz​cze pra​cuję. Zakła​dam, że Mic​key jada w dobrych restau​ra​cjach. Sam zapro​po​no​wał, żeby​śmy spo​tkali się w któ​rejś z knajp w mie​ście. Wola​łem jed​nak przy​jąć go na wła​snym boisku i zmu​sić do defen​syw​nej gry. Wie​dzia​łem, że trudno mu będzie odrzu​cić zapro​sze​nie na kola​cję i nie wyjść przy tym na gbura, choć jestem pewien, że przy​jął je nie​chęt​nie. Decy​duję się na spa​ghetti z sosem boloń​skim. To łatwa domowa potrawa, którą wszy​scy lubią. Mam do niej butelkę dobrego czer​wo​nego wina, a w zamra​żarce chleb czosn​kowy. Jestem w trak​cie przy​go​to​wy​wa​nia sosu, kiedy o szó​stej do kuchni wcho​dzi Chloe. Z Mic​keyem jestem umó​wiony na siódmą. Chloe wciąga powie​trze przez nos. – Mmmmm, będzie z cie​bie kie​dyś fan​ta​styczna żona – mówi. – W prze​ci​wień​stwie do cie​bie. Kła​dzie dło​nie na piersi i udaje obra​żoną. – Zawsze chcia​łam zostać gospo​dy​nią domową. Uśmie​cham się. Na ogół potrafi mnie roz​śmie​szyć. Wygląda…

„ład​nie” to nie to słowo. Wygląda dziś jak Chloe. Ciemne włosy upięła w dwa kucyki. Ma na sobie czarną bluzę z podo​bi​zną Jacka Skel​ling​tona i różową miniówę, pod którą wło​żyła czarne poń​czo​chy, a do tego glany z wie​lo​ko​lo​ro​wymi sznu​rów​kami. Więk​szość kobiet robi​łaby w tym stroju fatalne wra​że​nie, ale Chloe daje radę. Pod​cho​dzi do lodówki i wyj​muje z niej butelkę piwa. – Wycho​dzisz dzi​siaj? – pytam. – Nie, ale nie martw się. Będę nie​wi​dzialna, jak przyj​dzie twój zna​jomy. – Nie musisz. – Nie, spoko. I tak czu​ła​bym się jak piąte koło u wozu, słu​cha​jąc waszych wspo​mi​nek. – Okej. Tak fak​tycz​nie będzie lepiej. Im dłu​żej o tym myślę, tym więk​szego nabie​ram prze​ko​na​nia, że nie powinno jej tu być. Nie wiem, ile wie o Mic​keyu i tym, co się nam przy​da​rzyło w Ander​bury, ale cała ta histo​ria była dość szcze​gó​łowo opi​sana w lokal​nej pra​sie. To jedna z tych zbrodni, które ludzi fascy​nują. Było w niej wszystko: nieco dzi​waczna główna postać, tajem​ni​cze rysunki kredą i maka​bryczne mor​der​stwo. Zapi​sa​li​śmy się w histo​rii, nawet jeśli tylko kil​koma kośla​wymi kre​skami nama​za​nymi kredą, myślę z gory​czą. Oczy​wi​ście z cza​sem fakty zostały znie​kształ​cone, prawda nieco się roz​myła na kra​wę​dziach. Histo​ria to w grun​cie rze​czy tylko opo​wieść, którą snują ci, co prze​żyli. Chloe bie​rze łyk piwa. – Będę w swoim pokoju, jakby co. – Odło​żyć ci tro​chę maka​ronu? – Nie trzeba. Jadłam późny lunch. – Okej, jak chcesz. Cze​kam. – No dobrze. Może póź​niej zgłod​nieję. Chloe je wię​cej, niż można by się spo​dzie​wać po oso​bie, która z powo​dze​niem scho​wa​łaby się za latar​nią. A przede wszyst​kim je o dziw​nych porach. Nie​raz zasta​wa​łem ją w kuchni bar​dzo wcze​-

snym ran​kiem, jak zaja​dała się maka​ro​nem albo kanap​kami, a przy jed​nej oka​zji całym śnia​da​niem angiel​skim. Z dru​giej strony patrząc, ja cier​pię na bez​sen​ność i od czasu do czasu luna​ty​kuję, więc jestem ostat​nią osobą, która powinna kry​ty​ko​wać czy​jeś nocne zwy​czaje. Chloe zatrzy​muje się w drzwiach. Ma zmar​twiony wyraz twa​rzy. – Ale serio, gdy​byś potrze​bo​wał ratunku, to mogę zadzwo​nić na twoją komórkę. Zmy​ślisz jakąś kry​zy​sową sytu​ację. Patrzę na nią ze zdzi​wie​niem. – To spo​tka​nie ze sta​rym kum​plem, nie randka w ciemno. – No wła​śnie: sta​rym. Nie widzie​li​ście się kil​ka​dzie​siąt lat. – Dzięki. – Cho​dzi mi o to, że nie roz​ma​wia​łeś z nim od wie​ków, więc skąd wiesz, że będzie​cie mieli o czym gadać? – Po tylu latach mamy sporo do nad​ro​bie​nia. – Ale gdy​by​ście mieli sobie coś do powie​dze​nia, to pew​nie już byście się ze sobą skon​tak​to​wali, nie? Musi być jakiś powód, że nagle posta​no​wił się z tobą spo​tkać. Domy​ślam się, do czego zmie​rza, i wcale mi się to nie podoba. – Nie wszystko ma swój powód. Się​gam po kie​li​szek wina, który nala​łem sobie do goto​wa​nia, i wypi​jam połowę. Czuję na sobie jej wzrok. – Wiem, co się wyda​rzyło – mówi Chloe. – To mor​der​stwo. Sku​piam się na mie​sza​niu sosu. – Okej. – Tych czworo dzie​cia​ków, które zna​la​zły zwłoki. Byłeś jed​nym z nich. Cią​gle nie pod​no​szę wzroku. – Widzę, że ktoś odro​bił lek​cje. – Ed, mia​łam się wpro​wa​dzić do kawa​lera-dzi​waka miesz​ka​ją​cego w wiel​kim, nawie​dzo​nym domu. Oczy​wi​ście, że popy​ta​łam ludzi o cie​bie i twoją histo​rię. No tak. To mnie tro​chę uspo​kaja. – Ni​gdy mi tego nie powie​dzia​łaś. – Nie było potrzeby. Zresztą domy​śla​łam się, że nie masz ochoty

na takie roz​mowy. Udaje mi się do niej uśmiech​nąć. – Dzięki. – Nie ma sprawy. Prze​chyla butelkę i dopija swoje piwo. – No, w każ​dym razie – mówi, wyrzu​ca​jąc butelkę do kosza przy drzwiach do ogrodu – baw się dobrze. Nie rób niczego, czego ja bym nie zro​biła. – Jesz​cze raz: to nie jest randka. – Fakt. Gdy​byś miał randkę, to musia​ła​bym chyba wyna​jąć samo​lot, żeby prze​le​ciał nad mia​stem z trans​pa​ren​tem: „ED SPO​TYKA SIĘ DZIŚ Z DZIEW​CZYNĄ”. – Niczego mi nie bra​kuje, dzięki. – Tak tylko mówię. Życie jest krót​kie. – Jeśli powiesz, żebym łapał chwilę, skon​fi​skuję ci resztę piwa. – Nie chwilę, wystar​czy czyjś pośla​dek. Pusz​cza do mnie oko, wycho​dzi z kuchni i idzie na górę. Zagłu​szam głos roz​sądku i dole​wam sobie wina. Jestem zde​ner​wo​wany, co mnie nie dziwi, bo nie wiem, czego się spo​dzie​wać po dzi​siej​szym wie​czo​rze. Patrzę na zegar – jest wpół do siód​mej. Chyba powi​nie​nem się tro​chę ogar​nąć. Wcho​dzę na górę, biorę szybki prysz​nic i prze​bie​ram się w szare sztruksy i koszulę, która wydaje mi się odpo​wied​nia do oka​zji. Pró​buję się ucze​sać, ale nie​wiele to daje. Moje włosy są wyjąt​kowo odporne na wszel​kie zabiegi sty​li​za​cyjne, od zwy​kłego cze​sa​nia, po woski i żele. W dodatku, jakimś cudem, przez noc stały się jesz​cze bar​dziej szcze​ci​nia​ste. Ale przy​naj​mniej je mam. Z tego, co widzia​łem na zdję​ciach, Mic​key miał pod tym wzglę​dem nieco mniej szczę​ścia ode mnie. Zosta​wiam lustro i scho​dzę z powro​tem na dół. Oka​zuje się, że w samą porę, bo sły​szę dzwo​nek do drzwi, a zaraz po nim mocne puka​nie. Momen​tal​nie się spi​nam. Nie cier​pię, kiedy ktoś jed​no​cze​śnie dzwoni i puka, jakby sądził, że jestem głu​chy, albo uwa​żał swoje nie​zwłoczne wej​ście do środka za naj​waż​niej​szą rzecz na

świe​cie. Uspo​ka​jam się i idę do drzwi. Na chwilę się przy nich zatrzy​muję, ale w końcu otwie​ram. W książ​kach tego typu chwile są zawsze bar​dziej dra​ma​tyczne niż w rze​czy​wi​sto​ści, która na ogół oka​zuje się banalna. Przede mną stoi drobny, żyla​sty męż​czy​zna w śred​nim wieku. Pra​wie nie ma wło​sów, a te, które mu zostały, przy​strzygł na krót​kiego jeżyka. Ma na sobie wyglą​da​jącą na drogą koszulę, mary​narkę i gra​na​towe dżinsy, a do tego błysz​czące moka​syny wło​żone na gołe stopy. Zawsze uwa​ża​łem, że męż​czyźni wyglą​dają idio​tycz​nie bez skar​pe​tek na obu​tych nogach. Jakby się ubie​rali w pośpie​chu, po ciemku i na kacu. Jed​no​cze​śnie dosko​nale wiem, co on widzi: chu​dego, tycz​ko​wa​tego faceta w zno​szo​nej koszuli i luź​nych sztruk​sach, z roz​czo​chra​nymi wło​sami i tro​chę zbyt licz​nymi zmarszcz​kami jak na czter​dzie​sto​dwu​latka. No cóż, na nie​które zmarszczki trzeba sobie zapra​co​wać. – Ed, dobrze cię widzieć. Nie mogę się odwdzię​czyć tym samym, więc tylko przy​ta​kuję. Nie mam ochoty poda​wać mu ręki na przy​wi​ta​nie, więc prze​su​wam się w bok i poka​zuję na przed​po​kój. – Pro​szę, wejdź. – Dzięki. Biorę jego mary​narkę i wie​szam ją na wie​szaku w przed​po​koju. Wska​zuję mu drogę do salonu, choć jestem pewien, że Mic​key pamięta wnę​trze mojego domu. Nagle, być może przez kon​trast z wymu​ska​nym Mic​keyem, ude​rza mnie, jak ciemny i zanie​dbany jest mój salon. Nędzne, zaku​rzone pomiesz​cze​nie nale​żące do czło​wieka, który nie dba o wystrój. – Napi​jesz się cze​goś? Mam otwarte barolo, ale jest też piwo i… – Piwo może być. – Mam heine​kena…

– Każde będzie dobre. Rzadko piję. – No tak. – Kolejna rzecz, która nas dzieli. – Pocze​kaj, wyjmę z lodówki. Idę do kuchni, biorę heine​kena i otwie​ram butelkę, a potem się​gam po swój kie​li​szek i dopi​jam wino, żeby znów go napeł​nić z butelki, która jest już w poło​wie pusta. – Faj​nie się urzą​dzi​łeś. Gwał​tow​nie się odwra​cam. Mic​key stoi w progu i roz​gląda się po kuchni. Zasta​na​wiam się, czy widział, jak wychy​lam kie​li​szek i z powro​tem go napeł​niam. Cie​kawe, dla​czego tak mnie to inte​re​suje. – Dzięki – mówię, mimo że obaj wiemy, jak nie​wiele tutaj zmie​ni​łem. Podaję mu piwo. – Ale taki stary dom pew​nie zżera pie​nią​dze, co? – pyta Mic​key. – Nie jest tak źle. – Dzi​wię się, że go nie sprze​da​łeś. – Sen​ty​ment. Biorę łyk wina, a Mic​key sączy swoje piwo. Chwila mil​cze​nia trwa o sekundę za długo i prze​ra​dza się w krę​pu​jącą ciszę. – Sły​sza​łem, że uczysz – mówi w końcu Mic​key. – Tak. Ska​ra​nie boskie. – Lubisz to? – Na ogół tak. Przede wszyst​kim kocham przed​miot, któ​rego uczę, i chcę się dzie​lić tą miło​ścią z uczniami. Mam nadzieję, że lubią moje lek​cje i coś z nich wyno​szą. Ale są dni, kiedy jestem zmę​czony i ska​co​wany, a wtedy naj​chęt​niej dał​bym wszyst​kim naj​lep​sze oceny, byleby tylko się zamknęli i dali mi spo​kój. – Cie​kawe. – Mic​key kręci głową. – Byłem pewien, że zosta​niesz pisa​rzem, jak twój ojciec. Zawsze byłeś dobry z angiel​skiego. – A ty w zmy​śla​niu. Pew​nie dla​tego robisz w rekla​mie. Mic​key się śmieje, acz​kol​wiek tro​chę nie​pew​nie. Znów zapada cisza. Udaję, że sku​piam się na spa​ghetti.

– Zro​bi​łem sos boloń​ski. Mam nadzieję, że ci to odpo​wiada. – Jasne, super. – Sły​szę szu​ra​nie krze​sła o pod​łogę. Mic​key siada przy stole. – Miło, że się posta​ra​łeś. Mnie by wystar​czyło zjeść coś w pubie. – Byle nie w Byku. Jego twarz tężeje. – Czyli powie​dzia​łeś im o mojej wizy​cie? Zakła​dam, że cho​dzi mu o Hoppa i Gava. – Nie. Ale Hoppo mówił, że cię spo​tkał, więc… Mic​key wzru​sza ramio​nami. – Nie zamie​rza​łem się ukry​wać. – To czemu pro​si​łeś mnie, żebym im nie mówił? – Bo jestem tchó​rzem. Po wypadku i wszyst​kim, co się wtedy stało… Nie sądzi​łem, że będą chcieli się ze mną zoba​czyć. – Ni​gdy nie wia​domo – mówię. – Ludzie się zmie​niają. Minęło dużo czasu. To kolejne kłam​stwo, ale chyba lepiej było powie​dzieć to niż: „Masz rację. Cią​gle cię nie​na​wi​dzą. Zwłasz​cza Gav”. – Może i tak – zga​dza się Mic​key. Prze​chyla butelkę i bie​rze kilka dużych łyków. Jak na kogoś, kto rzadko pije, nie​źle mu to wycho​dzi. Przy​no​szę mu nową butelkę z lodówki i sia​dam przy stole naprze​ciwko niego. – Każdy z nas robił wtedy rze​czy, z któ​rych dzi​siaj nie jest dumny. – Z wyjąt​kiem cie​bie. Nie mam czasu odpo​wie​dzieć, bo za moimi ple​cami gar​nek pluje wrząt​kiem. Szybko zmniej​szam gaz. – Pomóc ci z czymś? – pyta Mic​key. – Nie, spoko. – Dzię​kuję – mówi i unosi butelkę. – Chciał​bym ci zło​żyć pewną pro​po​zy​cję. Zaczyna się. – Tak?

– Pew​nie się zasta​na​wiasz, po co wró​ci​łem. – Żeby spró​bo​wać mojego spa​ghetti po boloń​sku? – W tym roku mija trzy​dzie​ści lat. – Wiem. – Media już się zain​te​re​so​wały. – Nie zwra​cam więk​szej uwagi na media. – I pew​nie dobrze robisz. Więk​szość z tego, co prze​ka​zują, to jakieś bred​nie. Dla​tego uwa​żam, że ktoś powi​nien opo​wie​dzieć to, co naprawdę się zda​rzyło. Ktoś, kto widział to na wła​sne oczy. – Na przy​kład ty? Mic​key kiwa głową. – Ale z twoją pomocą. – W czym miał​bym ci pomóc? – W napi​sa​niu książki. Może cze​goś dla tele​wi​zji. Mam zna​jo​mo​ści. I zebra​łem już sporo infor​ma​cji. Patrzę na niego z nie​do​wie​rza​niem. Wresz​cie kręcę głową. – Pas. – Nie chcesz mnie naj​pierw wysłu​chać? – Nie jestem zain​te​re​so​wany. Nie chcę tego znowu roz​grze​by​wać. – Ale ja tak – mówi i bie​rze łyk piwa. – Słu​chaj, przez wiele lat sta​ra​łem się o tym wszyst​kim nie myśleć. Uni​ka​łem tematu. Odpy​cha​łem go od sie​bie. Ale dosze​dłem do wnio​sku, że czas spoj​rzeć wstecz bez lęku i poczu​cia winy. Jeśli o mnie cho​dzi, to zde​cy​do​wa​nie wolę swoje lęki zamy​kać w szczel​nym pudełku i spy​chać w naj​głęb​sze zaka​marki umy​słu. Ale każdy ma swoje pre​fe​ren​cje. – A co z resztą? – pytam. – Zasta​na​wia​łeś się nad tym, czy my chcemy się mie​rzyć z naszymi lękami i wra​cać do tego, co się wtedy stało? – Rozu​miem, co mówisz. Serio. Dla​tego chcę, żebyś wziął w tym udział. I nie cho​dzi mi tylko o pisa​nie. – A o co? – Nie było mnie tu ponad dwa​dzie​ścia lat. Jestem prak​tycz​nie

obcy. Ale ty tu miesz​kasz, znasz ludzi. Ufają ci. – Chcesz, żebym pomógł ci prze​pro​sić się z Hop​pem i Gavem? – Nie robił​byś tego za darmo. Dał​bym ci udział w zaliczce i tan​tie​mach. Zasta​na​wiam się przez chwilę, co Mic​key odbiera jako dal​szy opór z mojej strony. – Jest jesz​cze coś – mówi. – Co? Uśmie​cha się z prze​ką​sem i nagle zdaję sobie sprawę z tego, że cała ta gada​nina o kon​fron​ta​cji z daw​nymi lękami była tylko wielką szu​flą kitu. – Wiem, kto naprawdę ją zabił.

1986

W

aka​cje zbli​żały się do końca. – Już tylko sześć dni – powie​dział Gruby Gav przy​bi​tym gło​sem. – I to włącz​nie z week​en​dem, który się nie liczy. Czyli tylko cztery. Podzie​la​łem jego smu​tek, ale sta​ra​łem się nie myśleć o szkole. Sześć dni to jed​nak sześć dni i tej myśli się trzy​ma​łem. Jak na razie Sean Cooper nie zre​ali​zo​wał swo​jej groźby pod moim adre​sem. Widy​wa​łem go w mie​ście, ale zawsze uda​wało mi się czmych​nąć, zanim mnie zauwa​żył. Nad pra​wym okiem miał wiel​kiego siniaka i par​szy​wie wyglą​da​jącą ranę. Na tyle par​szy​wie, że można było być pew​nym, że wynie​sie ją z dzie​ciń​stwa w doro​słe życie. Gdyby tylko dożył doro​słych lat. Mic​key Metal uwa​żał, że Sean o mnie zapo​mniał, ale ja w to nie wie​rzy​łem. Scho​dze​nie mu z drogi w trak​cie waka​cji to jedno. Mia​steczko było, jak mawiają kow​boje, dość duże, by pomie​ścić nas obu. Ale po powro​cie do szkoły uni​ka​nie go każ​dego dnia – w sto​łówce, na boisku, w dro​dze do szkoły i z powro​tem – byłoby dużo trud​niej​sze. Mia​łem też inne zmar​twie​nia. Ludziom się wydaje, że życie dzieci jest bez​tro​skie, ale to nie​prawda. Jeste​śmy mniejsi, więc nasze zmar​twie​nia są więk​sze. Bałem się o mamę. Ostat​nio była tro​chę nie​przy​jemna i ner​wowa. Szyb​ciej niż zwy​kle tra​ciła cier​pli​-

wość. Tata mówił, że to z powodu stresu zwią​za​nego z otwar​ciem nowej kli​niki. Dotych​czas mama jeź​dziła do pracy do Southamp​ton, ale teraz miała zostać otwarta nowa przy​chod​nia w Ander​bury, nie​da​leko poli​tech​niki. W budynku mie​ściło się daw​niej coś innego, już nawet nie pamię​tam co. W każ​dym razie nic spe​cjal​nego. I chyba o to cho​dziło. Nie było na nim nawet żad​nego szyldu. Gdyby nie zebrani przed nim ludzie, można by przejść obok i nawet go nie zauwa​żyć. Wra​ca​łem rowe​rem ze sklepu, kiedy ich zoba​czy​łem. Było ich pię​cioro. Cho​dzili w kółko z trans​pa​ren​tami i coś skan​do​wali. Na trans​pa​ren​tach były wypi​sane hasła: „W OBRO​NIE ŻYCIA!”, „DOŚĆ ZABI​JA​NIA NIE​NA​RO​DZO​NYCH!” i „DOPU​ŚĆCIE DZIECI !”. Kil​koro z nich roz​po​zna​łem. Kobietę, która pra​co​wała w super​mar​ke​cie i jasno​włosą kole​żankę Walt​zerki z weso​łego mia​steczka. O dziwo, Blond Kole​żanka tam​tego dnia nie odnio​sła nawet naj​mniej​szych obra​żeń. Jakaś mroczna część mnie uwa​żała to za nie​spra​wie​dli​wość. Ta dziew​czyna nie była tak ładna jak Walt​zerka i naj​wy​raź​niej miała też dużo gor​szy cha​rak​ter. Nio​sła jeden z trans​pa​ren​tów i szła za kolejną osobą, którą roz​po​zna​łem: wie​leb​nym Mar​ti​nem. On krzy​czał naj​gło​śniej ze wszyst​kich i trzy​mał w dło​niach otwartą Biblię. Zatrzy​ma​łem rower i przez chwilę się im przy​glą​da​łem. Tata poroz​ma​wiał ze mną po bójce na impre​zie uro​dzi​no​wej Gava, poza tym wie​dzia​łem już tro​chę wię​cej o tym, co się dzieje w nowej przy​chodni mamy. Jed​nak w wieku dwu​na​stu lat nie rozu​mia​łem w pełni tak skom​pli​ko​wa​nej kwe​stii jak abor​cja. Wie​dzia​łem tylko, że mama pomaga kobie​tom, które nie mogą się opie​ko​wać swo​imi dziećmi. I wię​cej chyba nie chcia​łem wie​dzieć. Ale nawet jako dziecko wyczu​wa​łem w tych demon​stran​tach gniew, wręcz jado​witą furię. Widzia​łem ją w ich oczach, w śli​nie strzy​ka​ją​cej z ich ust i w spo​so​bie, w jaki trzy​mali swoje trans​pa​renty. Jakby nie​śli broń. Ich hasła mówiły o miło​ści, ale skan​do​wali je z nie​na​wi​ścią w gło​sie.

Poje​cha​łem szybko do domu. Było cicho, tylko tata coś gdzieś piło​wał. Mama pra​co​wała na górze. Wyją​łem zakupy z ple​caka i poło​ży​łem je na stole razem z drob​nia​kami z reszty. Chcia​łem im powie​dzieć, co widzia​łem po dro​dze, ale oboje byli zajęci, więc wysze​dłem na tył domu. Wła​śnie wtedy zoba​czy​łem na pod​jeź​dzie rysu​nek wyko​nany kredą. Już od jakie​goś czasu zosta​wia​li​śmy sobie znaki w postaci takich rysun​ków. Kiedy jest się dziec​kiem, wszel​kie pomy​sły są tro​chę jak ziarna roz​no​szone przez wiatr. Nie​które są uno​szone w dal przez moc​niej​sze porywy i na zawsze zapo​mi​nane. Inne znaj​dują dla sie​bie miej​sce w gle​bie, wgry​zają się w nią, rosną i zagar​niają coraz więk​szą prze​strzeń. Ryso​wa​nie kredą nale​żało do tych dziw​nych pomy​słów, które wszy​scy pod​chwy​cali nie​mal od razu. Na początku, oczy​wi​ście, ryso​wa​li​śmy głów​nie ludziki z wiel​kimi peni​sami i pisa​li​śmy „kurwa”, gdzie tylko się dało. Ale jak tylko zapro​po​no​wa​łem, żeby wyko​rzy​sty​wać je do prze​ka​zy​wa​nia sobie taj​nych komu​ni​ka​tów, nasze kre​dowe ludziki zaczęły żyć wła​snym życiem. Każdy z nas miał swój wła​sny kolor, więc zawsze wie​dzie​li​śmy, kto zosta​wił dany znak. Różne rysunki miały różne zna​cze​nia, na przy​kład ludzik i kółko to spo​tka​nie na placu zabaw. Dużo kre​sek i trój​ką​tów ozna​czało las. Mie​li​śmy też osobne znaki na kurs po skle​pach czy wypad na boisko. Spe​cjalne sym​bole ostrze​gały przed Seanem Coope​rem i jego bandą. Mie​li​śmy też umó​wione rysunki zastę​pu​jące prze​kleń​stwa, więc mogli​śmy napi​sać komuś przed domem „wal się” albo jesz​cze gorzej. Tro​chę z tym prze​sa​dza​li​śmy? Moż​liwe, ale dzie​ciaki już tak mają. Potra​fią się w coś obse​syj​nie bawić przez kilka tygo​dni albo mie​sięcy, aż wresz​cie tracą zain​te​re​so​wa​nie i już nie mają ochoty do tego wra​cać. Pamię​tam, że któ​re​goś dnia posze​dłem do sklepu kupić zapas kredy i za ladą zasta​łem Panią Trwałą. Spoj​rzała na mnie tro​chę dziw​nie, więc od razu się prze​stra​szy​łem, czy aby nie widziała, jak dru​gie pudełko wkła​da​łem sobie do ple​caka. Ale powie​działa tylko:

– Zwa​rio​wa​li​ście z tymi kre​dami. Dzi​siaj jesteś już trzeci. Myśla​łam, że teraz liczą się tylko Don​key Kong i Pac-Man. Rysu​nek na pod​jeź​dzie był nie​bie​ski, co ozna​czało wia​do​mość od Mic​keya. Ludzik i kółko, a do tego wykrzyk​nik (czyli „przyjdź natych​miast”). Pomy​śla​łem, że Metal rzadko kiedy się ze mną uma​wiał. Zazwy​czaj wybie​rał Gru​bego Gava albo Hoppa. Ale nie mia​łem ochoty sie​dzieć przez cały dzień w domu, więc ode​pchną​łem od sie​bie wąt​pli​wo​ści, zawo​ła​łem przez drzwi, że idę się spo​tkać z Mic​keyem, i ruszy​łem z powro​tem do mia​sta. Plac zabaw był pusty. Znowu. To nie było dziwne, bo rzadko kiedy kto​kol​wiek się na nim bawił. W Ander​bury miesz​kało dużo rodzin z całym mnó​stwem malu​chów, które pew​nie uwiel​biały huś​tawki, ale więk​szość rodzi​ców zabie​rała swoje dzieci w inne miej​sce, tro​chę dalej stąd. Mic​key Metal twier​dził, że nikt nie przy​cho​dził na nasz plac zabaw, bo ludzie uwa​żali go za nawie​dzony. Podobno wiele lat temu ktoś tu zamor​do​wał jakąś dziew​czynkę. – Zna​leźli ją na karu​zeli. Miała pode​rżnięte gar​dło. Tak głę​boko, że głowa pra​wie jej odpa​dła. Zabójca roz​pruł jej też brzuch i wnętrz​no​ści wyle​wały się na zewnątrz jak kieł​ba​ski. Trzeba mu oddać, że potra​fił opo​wia​dać takie histo​rie; wycho​dził przy tym z zało​że​nia, że im będą krwaw​sze, tym lep​sze. Ale wła​śnie tym były – opo​wie​ściami. Mic​key zawsze coś zmy​ślał, choć zwy​kle w jego buj​dach była jakaś szczypta prawdy. Plac zabaw ewi​dent​nie był dziwny. Na ogół pano​wał tam mrok, nawet w sło​neczne dni. Pew​nie miało to zwią​zek z ocie​nia​ją​cymi to miej​sce drze​wami, a nie z jakąś nad​przy​ro​dzoną siłą, ale i tak, kiedy sia​da​łem na karu​zeli, czę​sto prze​bie​gał mnie dreszcz i mimo​wol​nie zer​ka​łem za sie​bie, jak​bym się bał, że ktoś patrzy mi przez ramię. Ni​gdy nie cho​dzi​łem tam sam. Otwo​rzy​łem skrzy​piącą furtkę, tro​chę wku​rzony, że Mic​keya jesz​cze nie ma. Już opie​ra​jąc rower o ogro​dze​nie, mia​łem złe prze​czu​cie. Metal na ogół się nie spóź​niał. Coś było nie tak. I wtedy

usły​sza​łem pisk zawia​sów furtki. Za moimi ple​cami ode​zwał się głos: – Cześć, gnoju. Odwró​ci​łem głowę i w tej samej chwili pięść ude​rzyła mnie w skroń. Otwo​rzy​łem oczy. Z góry patrzył na mnie Sean Cooper. Jego twarz skry​wał mrok i widzia​łem tylko zarys syl​wetki, ale byłem pra​wie pewien, że się uśmie​cha i że to nie jest sym​pa​tyczny uśmiech. Mia​łem prze​rą​bane. – Uni​kasz nas? „Nas”? Leżąc na ple​cach, spró​bo​wa​łem odwró​cić głowę w lewo, potem w prawo. Zoba​czy​łem dwie pary brud​nych converse’ów. Nie musia​łem widzieć twa​rzy. Wie​dzia​łem, że to buty Dun​cana i Keitha. Bolała mnie skroń, a strach dła​wił mi krtań. Sean zbli​żył swoją twarz do mojej. Poczu​łem, że chwyta mój T-shirt i ściąga go mocno wokół mojej szyi. – Rzu​ci​łeś mi cegłą w oko, gnoju. – Potrzą​snął mną tak, że ude​rzy​łem tyłem głowy o asfalt. – Nie sły​szę prze​pro​sin. – Szeep…rasza​aam. Powie​dzia​łem to jakoś dziw​nie, nie​wy​raź​nie. Ciężko mi było zła​pać oddech. Sean pod​niósł mnie za koszulkę, która znów zaci​snęła mi się na szyi. – Sze​pra​szasz? – zamał​po​wał mój piskliwy głos i spoj​rzał na swo​ich kum​pli, któ​rzy stali oparci o dra​binki. – Sły​szy​cie? Gno​jek mnie sze​pra​sza. Obaj się uśmiech​nęli. – Jakoś mnie to nie prze​ko​nuje – powie​dział Keith. – Mnie też nie – wtó​ro​wał mu Dun​can. – Gada jak mały gno​jek. Sean nachy​lił się jesz​cze bli​żej. Z ust śmier​działo mu papie​ro​sami. – Chyba nie jesteś ze mną szczery. – Jestem.

– Gówno prawda. Ale nie​ważne. Zaraz i tak poża​łu​jesz tego, co zro​bi​łeś. Mój pęcherz nagle się roz​kur​czył. Szczę​śli​wie był upalny dzień i od dłuż​szego czasu się poci​łem. Gdyby w moim ciele był choćby mini​malny nad​miar wody, cały uszedłby w tej chwili w moje spodnie. Sean posta​wił mnie moc​nym szarp​nię​ciem na nogi, a ja roz​pacz​li​wie szu​ka​łem kon​taktu z zie​mią, żeby się nie udu​sić. Potem popchnął mnie w stronę dra​binki. Zakrę​ciło mi się w gło​wie i pra​wie się prze​wró​ci​łem, ale jego mocny chwyt pomógł mi utrzy​mać pion. Roz​glą​da​łem się gorącz​kowo po placu, lecz nikogo nie było w pobliżu. Widzia​łem tylko Seana, jego kum​pli i ich lśniące BMXy, które zosta​wili przy huś​taw​kach. Rower Seana zawsze łatwo było roz​po​znać. Był jaskra​wo​czer​wony z nama​lo​waną na ramie czarną czaszką. Po dru​giej stro​nie ulicy, na małym par​kingu przed skle​pem spo​żyw​czym, stał tylko jeden, nie​bie​ski samo​chód. Nie widzia​łem kie​rowcy. Jed​nak po chwili dostrze​głem tam czy​jąś syl​wetkę. Nie byłem pewien, ale wyglą​dała jak… – Słu​chasz mnie, ćwoku? Sean pchnął mnie mocno na meta​lowe rury naj​bliż​szej dra​binki. O jedną z nich ude​rzy​łem głową i znów na chwilę mnie zamro​czyło. Na moment wszystko wokół mnie jakby prze​stało ist​nieć, łącz​nie z czło​wie​kiem na par​kingu. Oczy zaszły mi gęstą szarą mgłą, a nogi zadrżały. Wołała mnie czarna otchłań. Nagle dosta​łem otwartą dło​nią w poli​czek. I jesz​cze raz. Głowa odsko​czyła mi w bok, skóra na twa​rzy pie​kła. Szara mgła się roz​pro​szyła. Sean szcze​rzył zęby. Teraz widzia​łem go dokład​nie. Gęste blond włosy. Nie​wielka bli​zna nad okiem. Jasne, błę​kitne oczy, jak u jego brata. Tyle że oczy Seana błysz​czały innym świa​tłem. Mar​twym świa​tłem, pomy​śla​łem. Był w nich chłód. I obłęd. – O, dobrze. Naresz​cie uwa​żasz. Wal​nął mnie pię​ścią w brzuch. Zeszło ze mnie całe powie​trze. Zgią​łem się wpół, nie mogłem nawet krzyk​nąć. Ni​gdy wcze​śniej nie

zosta​łem porząd​nie ude​rzony i byłem teraz spa​ra​li​żo​wany pie​ką​cym bólem. Jakby moje wnętrz​no​ści pło​nęły żywym ogniem. Sean zła​pał mnie za włosy i odchy​lił mi głowę w tył. Mia​łem kom​plet​nie mokre oczy i nos. – Ojej, zabo​lało? Mam pro​po​zy​cję. Już wię​cej cię nie ude​rzę, jeśli poka​żesz nam, jak bar​dzo ci przy​kro. Spró​bo​wa​łem przy​tak​nąć, mimo że było to nie​moż​liwe, bo Sean trzy​mał mnie mocno za włosy. – Zga​dzasz się? Kolejna próba ski​nię​cia. – Super. To na kolana. Nie mia​łem wyboru, bo Sean ścią​gnął moją głowę w dół. Dun​can i Keith pode​szli bli​żej i zła​pali mnie za ręce. Szo​ro​wa​łem kola​nami po szorst​kim asfal​cie, ale nie ośmie​li​łem się krzyk​nąć. Za bar​dzo się bałem. Patrzy​łem na białe teni​sówki Seana. Usły​sza​łem dźwięk roz​pi​na​nej klamry i roz​su​wa​nego roz​porka i nagle zro​zu​mia​łem, co się dzieje. W jed​nej chwili prze​peł​niły mnie strach i obrzy​dze​nie. – Nie. – Pró​bo​wa​łem się wyrwać, ale Dun​can i Keith trzy​mali za mocno. – No, dawaj. Pokaż mi, jak bar​dzo ci przy​kro. Ssij mojego fiuta. Znów odchy​lił mi głowę do tyłu i nagle patrzy​łem na jego penisa. Wydał mi się ogromny, cały różowy i napęcz​niały. Miał też wyraźny zapach. Pot i coś jesz​cze, coś dziw​nego, kwa​śnego. Nasadę pora​stały jasne, krę​cone wło​ski. Zaci​sną​łem zęby i pró​bo​wa​łem krę​cić głową. Sean przy​ci​snął czu​bek penisa do moich ust. Par​szywy swąd powę​dro​wał do moich noz​drzy. Jesz​cze moc​niej zwar​łem szczęki. Dun​can wykrę​cił mi rękę wysoko za ple​cami. Kiedy krzyk​ną​łem z bólu, Sean wepchnął mi fiuta do ust. – Ssij, mały cwelu. Nie mogłem oddy​chać, zaczą​łem się krztu​sić. Po pod​bródku spły​wały mi łzy zmie​szane z glu​tami. Myśla​łem, że zaraz zwy​mio​tuję. I nagle usły​sza​łem czyjś głos, dobie​ga​jący z oddali:

– Hej! Co wy robi​cie? Sean puścił moją głowę, zro​bił krok w tył, żeby wyjąć penisa z moich ust, i szybko scho​wał go do spodni. Dun​can i Keith uwol​nili moje ręce. – Pytam: co wy robi​cie? Zamru​ga​łem i przez łzy zoba​czy​łem wyso​kiego, bla​dego męż​czy​znę sto​ją​cego na końcu placu zabaw. Pan Hal​lo​ran. Prze​sko​czył przez ogro​dze​nie i ruszył w naszą stronę. Miał na sobie swój typowy strój zło​żony z dużej, luź​nej koszuli, cia​snych dżin​sów i wyso​kich butów. Tym razem wło​żył szary kape​lusz, spod któ​rego wysta​wały białe włosy. W cie​niu sze​ro​kiego ronda bie​lała jego mar​mu​rowa twarz. Ledwo widoczne oczy pło​nęły jakimś wewnętrz​nym ogniem. Pan Hal​lo​ran był wście​kły i wyglą​dał naprawdę strasz​nie, jak komik​sowy anioł zemsty. – Nic nie robimy – powie​dział Sean, już dużo mniej pewny sie​bie. – Tylko się wygłu​piamy. – Tylko się wygłu​pia​cie? – Tak, pro​szę pana. Wzrok Hal​lo​rana spo​czął na mnie i zła​god​niał. – Wszystko w porządku? Pod​nio​słem się z ziemi i przy​tak​ną​łem. – Tak. – To prawda, że tylko się wygłu​pia​li​ście? Zer​k​ną​łem na Seana, który rzu​cił mi wście​kłe spoj​rze​nie. Wie​dzia​łem, co ono ozna​cza. Jeśli teraz zaka​bluję, będę skoń​czony i już ni​gdy nie wyjdę z domu. Ale jeśli będę trzy​mał język za zębami, to może całe to pie​kło się skoń​czy. Znów przy​tak​ną​łem. – Tak, pro​szę pana. To tylko wygłupy. Hal​lo​ran nie odry​wał ode mnie oczu, więc spu​ści​łem wzrok. Czu​łem się jak mały, głupi tchórz. W końcu odwró​cił się ode mnie. – Okej – powie​dział do tam​tych trzech. – Nie wiem, co dokład​nie tu zoba​czy​łem, i tylko dla​tego nie pro​wa​dzę was jesz​cze pro​sto na

komi​sa​riat. Spa​daj​cie stąd, zanim zmie​nię zda​nie. – Tak jest, pro​szę pana – wybeł​ko​tali chó​rem, nagle pokorni jak małe dzieci. Wsie​dli na swoje rowery i odje​chali. Pan Hal​lo​ran odpro​wa​dził ich wzro​kiem. Przez chwilę wyda​wało mi się, że cał​kiem o mnie zapo​mniał, ale potem znów spoj​rzał w moją stronę. – Na pewno nic ci nie jest? W jego twa​rzy, oczach, a nawet w gło​sie było coś, co spra​wiało, że nie mogłem dłu​żej uda​wać. Pokrę​ci​łem głową. Byłem bli​ski pła​czu. – Tak myśla​łem – powie​dział i zaci​snął wargi. – Nie​na​wi​dzę takich łobu​zów. Ale wiesz, co ich wszyst​kich łączy? Znowu mogłem tylko pokrę​cić głową, bo w tam​tej chwili mia​łem wra​że​nie, że nie wiem abso​lut​nie nic. Czu​łem się osła​biony, zdez​o​rien​to​wany. Bolał mnie brzuch, pękała głowa, prze​peł​niał wstyd. Chcia​łem tylko wypłu​kać usta deter​gen​tem i wyszo​ro​wać całe ciało aż do krwi. – Są tchó​rzami – cią​gnął pan Hal​lo​ran. – A tchó​rze zawsze w końcu dostają to, na co zasłu​gują. Karma. Wiesz, co to jest? Teraz już zapra​gną​łem, żeby nawet on wresz​cie znik​nął mi z oczu. – Karma ozna​cza, że dosta​jesz to samo, co sam dajesz. Jeśli robisz innym przy​kro​ści, prę​dzej czy póź​niej sam na tym ucier​pisz. Ten chło​pak też się doczeka swo​jej kary. Możesz być tego pewny. Poło​żył mi dłoń na ramie​niu i lekko zaci​snął, a ja odpo​wie​dzia​łem pół​u​śmie​chem. – To twój rower? – Tak. – Dasz radę doje​chać do domu? Chcia​łem powie​dzieć, że tak, ale poczu​łem, iż nawet sta​nie w pio​nie było dla mnie zbyt wyczer​pu​jące. Pan Hal​lo​ran spoj​rzał na mnie ze zro​zu​mie​niem. – Zapar​ko​wa​łem tuż obok. Weź swój rower. Pod​wiozę cię. Prze​szli​śmy na drugą stronę ulicy do jego auta, nie​bie​skiego ley​-

landa prin​cess. Na par​kingu przed skle​pem nie było nawet skrawka cie​nia, więc kiedy otwo​rzy​łem drzwi, ze środka buch​nęła fala gorąca. Na szczę​ście fotele były z weluru, a nie z pla​stiku, jak w samo​cho​dzie mojego taty, więc nie popa​rzy​łem sobie nóg. Ale koszulka od razu przy​lgnęła mi do ciała. Pan Hal​lo​ran usiadł za kie​row​nicą. – Uuu. Tro​chę cie​pło, co? – zapy​tał. Skrę​cił okno, a ja zro​bi​łem to samo po swo​jej stro​nie. Kiedy ruszy​li​śmy, przez samo​chód prze​szedł lekki powiew. Mimo to w tej cia​snej, roz​grza​nej prze​strzeni prze​szka​dzał mi obez​wład​nia​jący zapach potu i moich brud​nych, zakrwa​wio​nych ubrań. Mama mnie uka​trupi, pomy​śla​łem, i już widzia​łem w myślach scenę mojego wej​ścia do domu: „Eddie, co się stało? Pobi​łeś się? Jesteś cały brudny, spójrz tylko na swoją twarz. Kto ci to zro​bił?”. Wie​dzia​łem, że mama będzie docie​kała, kto mnie tak urzą​dził, a potem pój​dzie do rodzi​ców Seana i roz​pęta straszną awan​turę. Na samą myśl o tym poczu​łem mdło​ści. Pan Hal​lo​ran zer​k​nął w moją stronę. – Wszystko w porządku? – Moja mama – powie​dzia​łem pod nosem. – Będzie na mnie zła. – Prze​cież to nie twoja wina. – Nie​ważne. – Jeśli jej powiesz… – Nie mogę. – Okej. – Już i tak ma teraz sporo zmar​twień. – No tak – odparł takim tonem, jakby wie​dział, o czym mówię. –  Słu​chaj, to może poje​dziemy do mnie i tam się tro​chę ogar​niesz? Zwol​nił przed skrzy​żo​wa​niem i włą​czył kie​run​kow​skaz, ale zamiast skrę​cić w lewo, w stronę mojego domu, poje​chał w prawo. Kilka zakrę​tów dalej zatrzy​ma​li​śmy się przed małym pobie​lo​nym domem. Pan Hal​lo​ran się uśmiech​nął.

– Chodź, Eddie. Wewnątrz pano​wały chłód i mrok. Wszyst​kie zasłony były zacią​gnięte. Przez fron​towe drzwi wcho​dziło się pro​sto do nie​wiel​kiego, oszczęd​nie ume​blo​wa​nego salonu. Stały w nim tylko dwa fotele, niski sto​lik i mały tele​wi​zor na tabo​re​cie. Pach​niało jaki​miś dziw​nymi zio​łami. W popiel​niczce na sto​liku zoba​czy​łem dwa białe nie​do​pałki. Pan Hal​lo​ran pospiesz​nie ją zgar​nął. – Posprzą​tam tu tro​chę. Łazienka jest na górze. – Okej. Wsze​dłem po wąskich scho​dach. Na pię​trze zna​la​złem cia​sną łazienkę z zie​lo​nymi szaf​kami i pod​łogą w tym samym kolo​rze. Przy wan​nie i dookoła sedesu leżały sta​ran​nie uło​żone poma​rań​czowe maty. Nad umy​walką wisiała szafka z lustrem. Zamkną​łem za sobą drzwi i spoj​rza​łem na swoje odbi​cie. Mój nos ota​czały zaschnięte smarki, a na policz​kach mia​łem brudne zacieki. Ucie​szy​łem się, że mama nie zoba​czy mnie w takim sta​nie. Nie chciał​bym spę​dzić reszty waka​cji zamknięty w swoim pokoju. Zaczą​łem obmy​wać twarz rąb​kiem koszuli zamo​czo​nym w wodzie, która momen​tal​nie zbrą​zo​wiała. Znów przej​rza​łem się w lustrze. Wyglą​da​łem dużo lepiej. Pra​wie nor​mal​nie. Wytar​łem się dużym szorst​kim ręcz​ni​kiem i wysze​dłem z łazienki. Powi​nie​nem był wtedy zejść pro​sto na dół. Gdy​bym tak zro​bił, wszystko dobrze by się skoń​czyło. Wró​cił​bym do domu i zapo​mniał o tej wizy​cie. Tym​cza​sem sta​ną​łem w kory​ta​rzu i wle​pi​łem wzrok w dwie pary zamknię​tych drzwi. Zasta​na​wia​łem się, co może się za nimi kryć. Posta​no​wi​łem to spraw​dzić. Prze​krę​ci​łem klamkę i zaj​rza​łem do bliż​szego pokoju. Nie była to sypial​nia. W ogóle nie było tam mebli. Na środku stała szta​luga, a na niej obraz zakryty brud​nym prze​ście​ra​dłem. Całe mnó​stwo innych obra​zów stało opar​tych o ściany. Nie​które spo​rzą​dzone kredą, czy jak to tam pan Hal​lo​ran nazy​wał, ale było też kilka

nama​lo​wa​nych praw​dziwą gęstą farbą. Więk​szość z nich sta​no​wiły por​trety dwóch dziew​czyn. Jedna miała bladą cerę i jasne włosy, tro​chę jak pan Hal​lo​ran. Była ładna, ale wyglą​dała na smutną, jakby ktoś powie​dział jej coś, czego nie chciała sły​szeć, i teraz robiła dobrą minę do złej gry. Drugą pozna​łem od razu. Walt​zerka. Na pierw​szym obra​zie sie​działa bokiem przy oknie, ubrana w białą sukienkę. Widoczny był tylko jej pro​fil, ale i tak nie mia​łem wąt​pli​wo​ści, że to ona. Wyglą​dała pięk​nie. Drugi obraz był tro​chę inny. Tym razem sie​działa w ogro​dzie, miała na sobie ładną, długą i zwiewną sukienkę i patrzyła bar​dziej w stronę mala​rza. Jej jedwa​bi​ste kasz​ta​nowe włosy opa​dały falami na ramiona. Widać było gładką linię jej żuchwy i jedno duże, mig​da​łowe oko. Trzeci obraz uka​zy​wał tro​chę wię​cej jej twa​rzy, a raczej tej połowy jej twa​rzy, którą odkroił wiru​jący w powie​trzu kawa​łek metalu. Nie wyglą​dała już tak okrop​nie, bo pan Hal​lo​ran wygła​dził bli​zny tak, by przy​po​mi​nały raczej róż​no​ko​lo​rowy pat​chwork, a znisz​czone oko zakry​wały kosmyki wło​sów. Była znów pra​wie piękna, tylko w tro​chę inny spo​sób. Zer​k​ną​łem w stronę płótna usta​wio​nego na szta​lu​dze i pod​sze​dłem bli​żej. Unio​słem róg przy​kry​wa​ją​cego je mate​riału. W tej samej chwili usły​sza​łem skrzyp​nię​cie pod​łogi za moimi ple​cami. – Eddie? Co robisz? Bły​ska​wicz​nie się odwró​ci​łem. Drugi raz tego dnia spa​ra​li​żo​wał mnie wstyd. – Prze​pra​szam. Chcia​łem tylko… Chcia​łem zoba​czyć. Myśla​łem, że pan Hal​lo​ran mnie skarci, tym​cza​sem on się uśmiech​nął. – Okej, Eddie. Powi​nie​nem był zamknąć drzwi. Już mia​łem otwo​rzyć usta i powie​dzieć, że były zamknięte, ale zda​łem sobie sprawę, że on spe​cjal​nie dał mi szansę na wyj​ście z twa​rzą z tej sytu​acji. – Bar​dzo mi się podo​bają – powie​dzia​łem. – Dzię​kuję.

– Kto to jest? – spy​ta​łem, poka​zu​jąc na por​tret blon​dynki. – Moja sio​stra, Jenny. To tłu​ma​czyło podo​bień​stwo. – Jest bar​dzo ładna. – Tak, była. Umarła kilka lat temu. Na bia​łaczkę. – Przy​kro mi. Nie wiem, dla​czego to powie​dzia​łem, ale wyda​wało mi się, że tak wła​śnie należy zare​ago​wać na wia​do​mość o czy​jejś śmierci. – Dzię​kuję. W jakimś sen​sie ten obraz trzyma ją przy życiu. Elisę pew​nie pozna​jesz. Walt​zerka. Kiw​ną​łem głową. – Czę​sto odwie​dzam ją w szpi​talu. – Dobrze się czuje? – Nie​zu​peł​nie. Ale będzie okej. Jest bar​dzo silna. Sil​niej​sza, niż się jej wydaje. Mil​cza​łem, bo odnio​słem wra​że​nie, że pan Hal​lo​ran chce powie​dzieć coś wię​cej. – Mam nadzieję, że te obrazy pomogą jej wró​cić do zdro​wia. Taka dziew​czyna jak Elisa przez całe życie sły​szy od wszyst​kich, jaka jest piękna. Jak się traci coś takiego, można pomy​śleć, że w życiu nie zostaje już nic war​to​ścio​wego. Ale czło​wiek ma też wnę​trze. Chcę jej poka​zać to piękno. Chcę, żeby uwie​rzyła, że ma po co żyć. Znów spoj​rza​łem na obraz. I chyba to do mnie dotarło. Nie wyglą​dała wpraw​dzie jak daw​niej, ale pan Hal​lo​ran wydo​był z niej inne piękno. Rozu​mia​łem też jego słowa: że pewne rze​czy można mieć na zawsze, że ni​gdy się ich nie traci. Pra​wie mu to powie​dzia​łem, ale kiedy odwró​ci​łem się w jego stronę, on patrzył na obraz i wyglą​dał tak, jakby zapo​mniał o mojej obec​no​ści. I wtedy zro​zu​mia​łem coś jesz​cze. On się w niej kochał. Lubi​łem go, ale poczu​łem się nie​swojo, jak​bym nagle zdał sobie sprawę z jakiejś nie​sto​sow​no​ści. Pan Hal​lo​ran był doro​sły (choć póź​niej dowie​dzie​li​śmy się, że miał zale​d​wie trzy​dzie​ści jeden lat), a Walt​zerka… Może nie była już dziec​kiem, ale i tak dzie​liło ich

wiele lat. Zwią​zek tych dwojga wywo​łałby skan​dal. Gigan​tyczny skan​dal. Nagle jakby się ock​nął i przy​po​mniał sobie o mnie. – No dobrze, oto cały ja, plotę bez sensu. Wła​śnie dla​tego nie uczę rysunku. Nikt nie dokoń​czyłby żad​nej pracy. – Uśmiech​nął się do mnie, poka​zu​jąc swoje żółte zęby. – Chcesz jechać do domu? – Tak. O niczym bar​dziej nie marzy​łem. Pan Hal​lo​ran zatrzy​mał się na początku mojej ulicy. – Domy​ślam się, że nie chcesz, żeby mama cię prze​słu​chi​wała. – Dzięki. – Pomóc ci wyjąć rower z bagaż​nika? – Nie, pora​dzę sobie. Dzię​kuję. – Nie ma za co, Eddie. Tylko jedna rzecz. – Tak? – Pro​po​nuję ci układ. Nie powiem nikomu, co się dzi​siaj wyda​rzyło, jeśli ty też zacho​wasz tajem​nicę. Zwłasz​cza w spra​wie moich obra​zów. Są bar​dzo oso​bi​ste. Nawet nie musia​łem się zasta​na​wiać. Nie chcia​łem, żeby kto​kol​wiek dowie​dział się o Seanie i placu zabaw. – Dobrze – odpar​łem. – Do zoba​cze​nia, Eddie. – Do zoba​cze​nia. Wzią​łem rower, popro​wa​dzi​łem go ulicą i wsze​dłem na pod​jazd. Posta​wi​łem go przy wej​ściu. Pod drzwiami leżała paczka z naklejką z napi​sem „Pani M. Adams”. Zdzi​wi​łem się, czemu listo​nosz nie zapu​kał. A może pukał, ale moi rodzice go nie usły​szeli. Pod​nio​słem prze​syłkę i zanio​słem ją do środka. – Cześć, Eddie! – zawo​łał tata z kuchni. Przej​rza​łem się szybko w lustrze w przed​po​koju. Mia​łem jesz​cze tro​chę posi​nia​czone czoło i brudny T-shirt, ale już nic nie mogłem na to pora​dzić. Wzią​łem głę​boki wdech i wsze​dłem do kuchni. Tata sie​dział przy stole i pił lemo​niadę z dużej szklanki. Spoj​rzał

na mnie i ścią​gnął brwi. – Co ci się stało w głowę? – Yyy… Spa​dłem z dra​binki. – Nic ci nie jest? Nie kręci ci się w gło​wie, nie mdli? – Nie. Wszystko w porządku. Poło​ży​łem paczkę na stole. – Zna​la​złem to pod drzwiami. – A, dobra. Nie usły​sza​łem dzwonka. – Wstał i zawo​łał w stronę pię​tra: – Marianne! Paczka do cie​bie! Mama odpo​wie​działa: – Okej, już idę! – Chcesz lemo​niady? – spy​tał tata. Przy​tak​ną​łem. – Chęt​nie. Pod​szedł do lodówki i wyjął butelkę z półki na drzwiach. Pocią​gną​łem nosem. W pomiesz​cze​niu uno​sił się dziwny zapach. Do kuchni weszła mama. Miała oku​lary zsu​nięte na czu​bek głowy i wyglą​dała na zmę​czoną. – Cześć, Eddie. – Spoj​rzała na paczkę. – Co to? – Nie mam poję​cia – powie​dział tata. Mama też pocią​gnęła nosem. – Czu​jesz coś? Tata pokrę​cił głową, ale zaraz się popra​wił: – Cho​ciaż tro​chę tak. Mama zer​k​nęła jesz​cze raz na paku​nek i nieco bar​dziej spię​tym tonem powie​działa do taty: – Geoff, podasz mi nożyczki? Jak już je dostała, prze​cięła nimi brą​zową taśmę kle​jącą i otwo​rzyła pudełko. Na ogół byle co nie było w sta​nie wytrą​cić jej z rów​no​wagi, ale teraz aż ją odrzu​ciło. – Chry​ste! Tata nachy​lił się w stronę pudełka. – Jezus Maria.

Zanim zabrał je ze stołu, zdą​ży​łem zaj​rzeć do środka. Na dnie leżało coś małego i różo​wego, pokry​tego jakąś mazią i krwią (póź​niej dowie​dzia​łem się, że był to świń​ski płód). Prze​bito to nożem, do któ​rego ktoś docze​pił kartkę z napi​sem: „ZABÓJ​CZYNI DZIECI”.

2016

M

iło jest mieć zasady. O ile można sobie na nie pozwo​lić. Sam uwa​żam się za czło​wieka z zasa​dami, ale pew​nie więk​szość ludzi by tak o sobie powie​działo. A prawda jest taka, że każdy z nas ma swoją cenę, jakiś pstry​czek, który wystar​czy prze​łą​czyć, żeby zmu​sić czło​wieka do zro​bie​nia cze​goś, co nie jest do końca chwa​lebne. Zasady nie opłacą raty kre​dytu hipo​tecz​nego, nie umo​rzą długu. W codzien​nym życiu są zupeł​nie bez​u​ży​teczną walutą. Czło​wiek z zasa​dami to ktoś, kto ma wszystko, albo taki, który nie ma abso​lut​nie nic do stra​ce​nia. Długo nie mogę zasnąć, i nie tylko dla​tego, że od nad​miaru wina i spa​ghetti naba​wi​łem się nie​straw​no​ści. Wiem, kto naprawdę ją zabił. Dosko​nała kwe​stia na wzmoc​nie​nie suspensu. Mic​key wie​dział, że tak wła​śnie podziała, i oczy​wi​ście nie chciał powie​dzieć nic wię​cej. Gówno prawda, pomy​śla​łem. Ale tylko ski​ną​łem pota​ku​jąco głową, bo szok ode​brał mi mowę. – Prze​śpij się z tym – powie​dział przed wyj​ściem. Nie przy​je​chał samo​cho​dem i nie chciał, żebym mu zamó​wił tak​sówkę. Zatrzy​mał się w pen​sjo​na​cie na obrze​żach mia​sta. – Spa​cer dobrze mi zrobi – powie​dział. Nie byłem prze​ko​nany, bo widzia​łem, jak nie​pew​nie stoi na

nogach, ale nie pro​te​sto​wa​łem. W końcu nie było aż tak późno, no i Mic​key jest doro​słym czło​wie​kiem. Po jego wyj​ściu zała​do​wa​łem naczy​nia do zmy​warki i usia​dłem w salo​nie ze szklanką bur​bona, żeby prze​my​śleć jego pro​po​zy​cję. Moż​liwe, że przy​mkną​łem oczy, na chwilę albo ciut dłu​żej. Wie​czorna drzemka – prze​kleń​stwo śred​niego wieku. Obu​dzi​łem się gwał​tow​nie na dźwięk skrzy​pią​cych scho​dów nade mną. Chloe zaj​rzała przez drzwi. – Cześć. – Czo​łem. Miała już na sobie ubra​nie do snu, czyli roz​cią​gnięty T-shirt, męskie spodnie od piżamy i grube skar​pety. Jej dłu​gie włosy były roz​pusz​czone. Wyglą​dała sek​sow​nie, a zara​zem deli​kat​nie i nie​chluj​nie. Zanu​rzy​łem nos w szklance z bur​bo​nem. – Jak poszło? – zapy​tała. Zasta​no​wi​łem się nad odpo​wie​dzią. – Cie​ka​wie. Pode​szła bli​żej i przy​cup​nęła na porę​czy kanapy. – No, mów. Wzią​łem duży łyk. – Mic​key chce napi​sać książkę, może sce​na​riusz serialu. O tym, co się wyda​rzyło. Zapro​po​no​wał mi współ​pracę. – Akcja nabiera tempa. – Prawda? – I co? – Co „co”? – Zakła​dam, że się zgo​dzi​łeś. – Jesz​cze nic nie powie​dzia​łem. Nie wiem, co zro​bić. – Dla​czego? – Bo to nie takie pro​ste. Trzeba wziąć pod uwagę reak​cję ludzi w Ander​bury. Nie wiem, co sobie pomy​ślą o takim grze​ba​niu w prze​szło​ści. Są też Gav i Hoppo. I nasze rodziny. I Nicky, doda​łem w myślach. Czy Mic​key roz​ma​wiał już

z Nicky? Chloe zmarsz​czyła czoło. – Okej, rozu​miem to wszystko. Ale co z tobą? – Ze mną? Wes​tchnęła i spoj​rzała na mnie jak na nie​zbyt roz​gar​nię​tego chłopca. – To może być dla cie​bie duża szansa. I kasa też pew​nie ci się przyda. – Nie o to cho​dzi. Poza tym na razie to wszystko tylko teo​ria. Tego typu pro​jekty naj​czę​ściej umie​rają we wcze​snej fazie. – Ow​szem, ale cza​sem trzeba zary​zy​ko​wać. – A ty ryzy​ku​jesz? – Tak. Ina​czej niczego nie można osią​gnąć i czło​wiek koń​czy, sie​dząc na tyłku i zara​sta​jąc mchem, zamiast naprawdę żyć. Unio​słem szklankę. – Super, dzięki. Mądre rady od kogoś, kto żyje peł​nią życia na nie​peł​nym eta​cie w skle​pie z tan​detną odzieżą. Ryzyko jak się patrzy. Chloe wstała i ruszyła do drzwi. – Jesteś pijany. Idę spać. Zro​biło mi się głu​pio. Byłem idiotą. Pierw​szo​rzęd​nym, raso​wym idiotą z dyplo​mem idioty. – Prze​pra​szam. – Zapo​mnij. – Uśmiech​nęła się gorzko. – Zresztą wąt​pię, żebyś rano cokol​wiek pamię​tał. – Chloe… – Idź spać, Ed. „Idź spać, Ed”. Prze​wra​cam się na bok, potem znów na plecy. Byłaby to nawet dobra rada, gdy​bym tylko mógł zasnąć. Pró​buję pode​przeć się na podusz​kach, ale to nic nie daje. Brzuch nie prze​staje mnie boleć. Chyba mam gdzieś tabletki na nad​kwa​sotę. Może w kuchni. Nie​chęt​nie zwle​kam się z łóżka i scho​dzę na dół. W kuchni włą​-

czam ostre świa​tło, które ata​kuje moje pie​kące z nie​wy​spa​nia oczy. Mrużę je i zaczy​nam grze​bać w jed​nej z szu​flad. Taśma kle​jąca, masa mocu​jąca, dłu​go​pisy, nożyczki. Dawno zapo​mniane klu​cze, śrubki i paczka sta​ro​żyt​nych kart do gry. W końcu z tyłu szu​flady, obok pil​nika do paznokci i otwie​ra​cza do bute​lek, znaj​duję tabletki na zgagę. Wyj​muję bli​ster z pudełka i oka​zuje się, że została tylko jedna pigułka. Wystar​czy. Wrzu​cam ją do ust i roz​gry​zam. Powinna sma​ko​wać owo​cami, ale ja czuję tylko smak kredy. Wra​cam do przed​po​koju i wtedy coś zauwa​żam. Dwie rze​czy: w salo​nie świeci się świa​tło, a w powie​trzu unosi się dziwny zapach. Tro​chę słodki, a zara​zem stę​chły. Zgniły. Zna​jomy. Robię krok w przód i coś chrzę​ści mi pod sto​pami. Spo​glą​dam w dół. Czarna zie​mia na drew​nia​nym par​kie​cie. Ślady czy​ichś kro​ków. Jakby coś tędy szło, roz​rzu​ca​jąc piach po pod​ło​dze kory​ta​rza. Coś, co wygra​mo​liło się z jakiejś zim​nej, ciem​nej nory peł​nej owa​dów i robac​twa. Prze​ły​kam ślinę. Nie, to nie​moż​liwe. To tylko mój umysł sobie ze mnie drwi. Odko​puje stare kosz​mary wyśnione przez dwu​na​sto​let​niego chłopca o buj​nej wyobraźni. Świa​domy sen. Tak to się nazywa. Sen, który wydaje się realny i w trak​cie któ​rego czło​wiek może wyko​ny​wać czyn​no​ści potę​gu​jące to wra​że​nie, na przy​kład roz​ma​wia z ludźmi, przy​go​to​wuje posiłki, kąpie się i tym podobne. Ale to nie jest praw​dziwe (mimo że naprawdę czuję piach pod sto​pami, a w ustach mam tabletkę o smaku kredy). Muszę się tylko obu​dzić. Obudź się! Obudź się! Nie​stety, jawa, jak wcze​śniej sen, jest poza moim zasię​giem. Idę przed sie​bie i kładę dłoń na drzwiach do salonu. A jakże. W końcu to sen, a wszyst​kie złe sny mają ten sam prze​bieg. Kręta, wąska ścieżka przez gęsty, ciemny las, pro​sto do chatki z pier​nika na samym dnie naszej pod​świa​do​mo​ści. Otwie​ram drzwi. Zimno tu. I nie jest to nor​malny chłód domu nocą. Ten rodzaj zimna owija się wokół kości i leży na wnętrz​no​-

ściach jak bryła lodu. Ten chłód jest stra​chem. Zapach przy​biera na sile. Jest przy​tła​cza​jący. Ledwo oddy​cham. Mam ochotę stąd wyjść, biec i krzy​czeć. Ale włą​czam świa​tło. Sie​dzi na moim fotelu. Białe włosy kleją się do jego głowy jak lepka paję​czyna. Pod spodem widać kość i kawa​łek mózgu. Jego twarz jest nagą czaszką, tylko tu i ówdzie pokrytą strzę​pami gni​ją​cej skóry. Jak zwy​kle ma na sobie luźną czarną koszulę i obci​słe dżinsy, a do tego cięż​kie czarne buty. Ubra​nia są wytarte i dziu​rawe, a buty pory​so​wane i oble​pione zaschnię​tym bło​tem. Jego zde​ze​lo​wany kape​lusz leży na porę​czy fotela. Powi​nie​nem był się domy​ślić. Nie jestem już dziec​kiem, więc nie boję się potwo​rów z bajek. Wydo​ro​śla​łem – czas zmie​rzyć się z Kre​dzia​rzem. Pan Hal​lo​ran odwraca się w moją stronę. Nie ma już oczu, ale w oczo​do​łach tli się jakaś świa​do​mość, coś rozu​mie​ją​cego. Jest w nich coś jesz​cze, ale nie chcę zaglą​dać głę​biej, bo lękam się, że już się stam​tąd nie wydo​stanę. – Cześć, Ed. Kopę lat. Chloe już wstała. Pije kawę i je grzankę, kiedy poja​wiam się na dole, wyraź​nie nie​wy​spany. Jest kilka minut po ósmej. Prze​stro​iła radio i zamiast Pro​gramu 4 z gło​śni​ków płyną teraz dźwięki wyda​wane przez czło​wieka, który wście​kle ryczy i naj​wy​raź​niej pró​buje się zabić, waląc się po gło​wie gitarą elek​tryczną. Ani tro​chę nie pomaga to na mój ból głowy. Chloe mie​rzy mnie wzro​kiem. – Wyglą​dasz strasz​nie. – Tak się czuję. – Dobrze ci tak. – Dzię​kuję za współ​czu​cie. – Za auto​agre​sję nie należy się współ​czu​cie. – Jesz​cze raz: dzięki. Czy możemy ści​szyć wście​kłego pana, któ​rego zdra​dził tatuś?

– To się nazywa rock, dziadku. – Wła​śnie to powie​dzia​łem. Chloe kręci głową i lekko przy​ci​sza muzykę. Pod​cho​dzę do eks​presu i nale​wam sobie czarną kawę. – Jak długo jesz​cze sie​dzia​łeś po tym, jak poszłam spać? Sia​dam przy stole. – Nie​długo. Byłem mocno dziab​nięty. – Co ty powiesz. – Prze​pra​szam, naprawdę. Chloe macha dło​nią. – Daj spo​kój. Nie powin​nam była się cze​piać. To twoje sprawy, nie moje. – Nie. To zna​czy, mia​łaś rację. Z tym, co mówi​łaś. Ale cza​sem sprawy nie są takie pro​ste. – Okej. – Chloe bie​rze łyk kawy i mówi: – Na pewno nie sie​dzia​łeś do późna? – Nie. – I nie wsta​wa​łeś w nocy? – Raz, po tabletki na zgagę. – I potem już nie? Przy​po​mina mi się frag​ment snu. Cześć, Ed. Kopę lat. Odpy​cham go od sie​bie. – Nie. A co? Chloe rzuca mi dziwne spoj​rze​nie. – Chodź, coś ci pokażę. Wstaje i wycho​dzi z kuchni. Nie​chęt​nie pod​no​szę się z krze​sła i ruszam za nią. Zatrzy​muje się przed drzwiami do salonu. – Zasta​na​wia​łam się, czy aby nie zwa​rio​wa​łeś tro​chę po spo​tka​niu z przy​ja​cie​lem. – O co ci cho​dzi? – Zobacz. Chloe otwiera drzwi.

Jedną z nie​wielu prac, jakie musia​łem wyko​nać w domu rodzi​ców, była wymiana sta​rego kominka na nowy, z kamien​nym pale​ni​skiem. Patrzę teraz na niego z nie​do​wie​rza​niem. Pokryty jest rysun​kami, które biją po oczach jasną bielą na tle sza​rych płyt. Jest ich kil​ka​dzie​siąt, jeden na dru​gim, jakby ktoś two​rzył je w dzi​kim szale. Białe ludziki nary​so​wane kredą.

1986

P

rzy​szedł do nas poli​cjant. Ni​gdy wcze​śniej nie widzia​łem w naszym domu poli​cji. Chyba nawet nie widzia​łem żad​nego poli​cjanta z bli​ska. Ten był wysoki i szczu​pły. Miał dużo ciem​nych wło​sów i nieco kwa​dra​tową twarz. Wyglą​dał tro​chę jak wielki ludzik Lego, tyle że nie był żółty. Nazy​wał się kon​stabl Tho​mas. Zaj​rzał do pudełka, wło​żył je do dużego pla​sti​ko​wego worka, który zaniósł do radio​wozu. Potem wró​cił i usiadł nieco zakło​po​tany w kuchni, żeby prze​słu​chać mamę i tatę. Noto​wał ich odpo​wie​dzi w małym note​sie na sprę​żynce. – Pań​stwa syn zna​lazł paczkę przed drzwiami? – Tak – odparła mama i spoj​rzała na mnie. – Prawda, Eddie? Przy​tak​ną​łem. – Zga​dza się. – O któ​rej to było? – Cztery po czwar​tej – powie​działa mama. – Spoj​rza​łam na zega​rek przed zej​ściem na dół. Poli​cjant zano​to​wał czas. – I nie widzie​li​ście nikogo przed domem, nikt się tu nie krę​cił? Zaprze​czy​łem ruchem głowy. – Nie. Kon​stabl noto​wał, a mój tata wier​cił się na krze​śle.

– Prze​cież to bez sensu – ode​zwał się. – Wiemy, kto zosta​wił nam tę paczkę. Kon​stabl Tho​mas rzu​cił mu dziwne spoj​rze​nie. Wydało mi się jakieś nie​przy​jemne. – Doprawdy? – Tak. Ktoś z bandy wie​leb​nego Mar​tina. Pró​bują zastra​szyć moją żonę i pora już coś z tym zro​bić. – Dys​po​nuje pan jaki​miś dowo​dami? – Nie, ale to oczy​wi​ste. – Może bez​pod​stawne zarzuty na razie sobie darujmy. – Bez​pod​stawne? Widzia​łem, że mój tata zaczyna się wście​kać. Nie zda​rzało mu się to czę​sto, ale gdy już tra​cił cier​pli​wość, jak na przy​ję​ciu u Gava, to cały wybu​chał. – Prawo nie zabra​nia poko​jo​wych demon​stra​cji – stwier​dził kon​stabl. Wtedy zro​zu​mia​łem, że poli​cjant nie jest po stro​nie moich rodzi​ców. Kon​stabl Tho​mas zga​dzał się z pro​te​stu​ją​cymi. – Ma pan rację – powie​działa spo​koj​nym tonem mama. – Poko​jowe demon​stra​cje są legalne. Ale zastra​sza​nie i groźby z pew​no​ścią legalne nie są. Mam nadzieję, że potrak​tuje pan tę sprawę poważ​nie. Kon​stabl Tho​mas zamknął notes. – Oczy​wi​ście. Jeśli znaj​dziemy spraw​ców, mogą być pań​stwo pewni, że zostaną odpo​wied​nio uka​rani. Wstał, a nogi jego krze​sła gło​śno zapisz​czały na kafel​kach. – Z mojej strony to wszystko. Wyszedł z kuchni i po chwili usły​sze​li​śmy odgłos zamy​ka​nych drzwi fron​to​wych. Spoj​rza​łem na mamę. – Czy ten pan nie chce nam pomóc? Mama wes​tchnęła. – Oczy​wi​ście, że chce. Ale tata par​sk​nął. – Może by i chciał, gdyby jego córka nie była jedną z nich.

– Geoff – ucięła mama. – Daj już spo​kój. – Okej. – Tata ener​gicz​nie wstał i przez chwilę był nie do pozna​nia. Z jego twa​rzy bił gniew. – Ale jeśli poli​cja się tym nie zaj​mie, to będę musiał ich wyrę​czyć. Zanim znów zaczęła się szkoła, posta​no​wi​li​śmy ostatni raz spę​dzić tro​chę czasu całą bandą. Spo​tka​li​śmy się w domu Gava. Zwy​kle tam zaczy​na​li​śmy, bo miał naj​więk​szy pokój i naj​lep​szy ogró​dek, w któ​rym były huś​tawka i domek na drze​wie. Poza tym jego mama zawsze pil​no​wała, żeby nie skoń​czyły się nam napoje i czipsy. Tur​la​li​śmy się po tra​wie, gada​li​śmy o głu​po​tach i nawza​jem się z sie​bie nabi​ja​li​śmy. Mimo obiet​nicy zło​żo​nej panu Hal​lo​ra​nowi powie​dzia​łem im tro​chę o moim spo​tka​niu z Seanem na placu zabaw. Musia​łem, bo jeśli brat Mic​keya wie​dział o ludzi​kach z kredy, to zna​czyło, że nasz tajny kod nie był już tajny. Oczy​wi​ście w mojej wer​sji wyda​rzeń wal​czy​łem dziel​nie i udało mi się uciec. Tro​chę się bałem, czy aby Sean nie powie​dział o wszyst​kim bratu, bo Mic​key​owi nic nie spra​wi​łoby więk​szej przy​jem​no​ści, niż zaprze​czyć moim sło​wom, ale wyglą​dało na to, że pan Hal​lo​ran nastra​szył Seana na tyle mocno, że ten trzy​mał język za zębami. – Czyli twój brat wie o naszym sys​te​mie? – spy​tał Gav i rzu​cił Mic​key​owi nie​przy​jemne spoj​rze​nie. – Musia​łeś wypa​plać? – Nic mu nie mówi​łem – bro​nił się Metal. – Musiał sam się poła​pać. Prze​cież cią​gle coś ryso​wa​li​śmy. Pew​nie nas pod​pa​trzył. Kła​mał, ale nie obcho​dziło mnie, skąd Sean się dowie​dział. Ważne było, że poznał nasz kod, a to wszystko zmie​niało. – Pew​nie mogli​by​śmy wymy​ślić jakiś inny sys​tem – zapro​po​no​wał Hoppo, ale bez entu​zja​zmu. Dobrze go rozu​mia​łem. Fakt, że ktoś z zewnątrz, zwłasz​cza Sean, poznał naszą tajem​nicę, odbie​rał urok całej zaba​wie. – To i tak było głu​pie – powie​działa Nicky i odgar​nęła kosmyk wło​sów z czoła. Spoj​rza​łem na nią, tro​chę ura​żony i wku​rzony. Była dzi​siaj jakaś dziwna. Cza​sem tak miała. Nie wia​domo czemu potra​fiła spo​chmur​-

nieć i wszyst​kiego się cze​piać. – Wcale nie – odparł Gav. – Ale nie ma sensu dłu​żej się w to bawić, skoro Sean już wie. Zresztą i tak od jutra jest szkoła. – No tak. Wes​tchnę​li​śmy wszy​scy. Tego dnia każdy z nas był tro​chę przy​bity. Nawet Gru​bemu Gavowi nie chciało się paja​co​wać. Pogoda dosko​nale odzwier​cie​dlała nasz nastrój. Nie​bie​skie niebo posza​rzało i chmury krą​żyły nie​spo​koj​nie, jakby nie​cier​pli​wiły się przed wielką ulewą. – Powi​nie​nem już iść – powie​dział Hoppo. – Mama chce, żebym narą​bał drewna do kominka. Tak samo jak nasz, dom Hoppo był ogrze​wany drew​nem spa​la​nym w tan​det​nym pale​ni​sku. – Ja też – zawtó​ro​wał mu Mic​key Metal. – Jedziemy na kola​cję do babci. – Dołu​je​cie mnie – poskar​żył się Gav, ale on rów​nież był przy​ga​szony. – Ja też wra​cam – powie​dzia​łem. Mama kupiła mi nowe ubra​nia do szkoły i chciała, żebym je przy​mie​rzył przed kola​cją, na wypa​dek gdyby trzeba było je oddać do popra​wek. Wsta​li​śmy i po chwili Nicky też się pod​nio​sła. Gruby Gav roz​cią​gnął się w teatralny spo​sób na tra​wie. – No dobra, to idź​cie. Jeste​ście bez​na​dziejni. Jak o tym teraz myślę, to był chyba ostatni raz, kiedy byli​śmy wszy​scy razem, a przy​naj​mniej w takiej komi​ty​wie, odprę​żeni i na beton ze sobą zgrani. Potem w naszej paczce zaczęły się poja​wiać pierw​sze pęk​nię​cia. Hoppo i Mic​key ode​szli w jed​nym kie​runku, a ja i Nicky ruszy​li​śmy w prze​ciw​nym. Ple​ba​nia była nie​da​leko naszego domu, więc cza​sami razem wra​ca​li​śmy. Ale nie​zbyt czę​sto. Nicky zazwy​czaj szła do domu jako pierw​sza, pew​nie przez swo​jego tatę, który bar​dzo surowo prze​strze​gał umó​wio​nych godzin. Chyba nie​zbyt mu się podo​bało, że jego córka się z nami zadaje, cho​ciaż my się tym jakoś

spe​cjal​nie nie przej​mo​wa​li​śmy. Był księ​dzem i to według nas wszystko tłu​ma​czyło. Bo czy księ​żom cokol​wiek się podoba? – Masz już wszystko do szkoły? – spy​ta​łem, kiedy prze​szli​śmy na drugą stronę ulicy i mija​li​śmy park. Spoj​rzała na mnie z powagą w oczach i powie​działa: – Wiem. – O czym? – O paczce. – Aha. Nikomu o niej nie mówi​łem. Sytu​acja była zbyt zagma​twana, poza tym nie byłoby to w porządku wobec rodzi​ców. Z tego, co się orien​to​wa​łem, i tak nie​wiele się w tej spra​wie działo. Poli​cjant już się u nas nie zja​wił i nie sły​sza​łem, żeby kto​kol​wiek został aresz​to​wany. Kli​nika mamy została otwarta, a demon​stranci krą​żyli wokół niej jak sępy. – Poli​cja przy​szła prze​py​tać mojego tatę. – Nie wie​dzia​łem. – No. – Przy​kro mi – powie​dzia​łem. – Dla​czego? Mój ojciec to dupek. – Serio? – Wszy​scy się boją cokol​wiek powie​dzieć, bo jest wika​rym. Nawet poli​cjanci trzę​śli por​t​kami. Żało​sne to było… Urwała i spoj​rzała na swoje palce, z któ​rych cztery były okle​jone pla​strem. – Co ci się stało w rękę? – zapy​ta​łem. Długo nie odpo​wia​dała. Już myśla​łem, że nic nie powie, ale w końcu się ode​zwała: – Kochasz swo​ich rodzi​ców? Zmarsz​czy​łem brwi. Nie spo​dzie​wa​łem się takiego pyta​nia. – No jasne. – A ja nie​na​wi​dzę swo​jego ojca. Naprawdę, szcze​rze go nie​na​wi​dzę. – Nie mówisz serio.

– Wła​śnie że tak. Cie​szy​łam się, jak twój tata go ude​rzył. Żałuję, że nie wal​nął go moc​niej. – Spoj​rzała na mnie i jej wzrok aż mnie zmro​ził. – Żałuję, że go nie zabił. Odgar​nęła włosy za ramię i ode​szła ode mnie takim szyb​kim, zde​cy​do​wa​nym kro​kiem, że nawet nie pró​bo​wa​łem iść za nią. Odcze​ka​łem, aż jej rude włosy znikną za rogiem, i ruszy​łem powoli w swoją stronę. Cię​żar dnia przy​gnia​tał mi barki i chcia​łem już tylko wró​cić do domu. Kiedy wsze​dłem do środka, tata wła​śnie szy​ko​wał kola​cję. Moją ulu​bioną, czyli paluszki rybne z fryt​kami. – Mogę iść pooglą​dać tele​wi​zję? – zapy​ta​łem. – Nie. – Chwy​cił mnie za rękę. – Twoja mama tam z kimś roz​ma​wia. Idź się umyć i zjedz kola​cję. – A kto przy​szedł? – Idź się umyć. Wysze​dłem do przed​po​koju. Drzwi do salonu były uchy​lone. Mama sie​działa na kana​pie z jakąś blon​dynką. Dziew​czyna pła​kała w obję​ciach mamy. Wyglą​dała zna​jomo, ale nie byłem w sta​nie jej roz​po​znać. Dopiero jak już się zała​twi​łem i umy​łem ręce, dotarło do mnie, kto to był: kole​żanka Walt​zerki z weso​łego mia​steczka, ta sama, która potem pro​te​sto​wała przed kli​niką. Zasta​na​wia​łem się, co u nas robiła i dla​czego pła​kała. Może przy​szła prze​pro​sić moją mamę? Albo wpa​dła w jakieś tara​paty. Jak się póź​niej oka​zało, zja​wiła sie u nas z tego dru​giego powodu, ale by​naj​mniej nie były to takie tara​paty, jakie sobie wyobra​ża​łem. Ciało zostało zna​le​zione w nie​dzielę rano, trzy tygo​dnie po pierw​szym dniu szkoły. W pew​nym sen​sie, choć żadne z nas nie powie​dzia​łoby tego na głos, powrót do zajęć nie był taki straszny, jak się nam wyda​wało. Sześć tygo​dni waka​cji to świetna sprawa, ale nawet cało​dniowe zabawy i cią​głe szu​ka​nie atrak​cji potra​fią czło​wieka zmę​czyć.

Poza tym tamto lato było dziwne. Cie​szy​łem się, że mam je już za sobą i że cze​kają mnie dni wypeł​nione dobrze zna​nymi czyn​no​ściami, lek​cjami i twa​rzami. Oczy​wi​ście z wyjąt​kiem nowej twa​rzy pana Hal​lo​rana. Oka​zało się, że nie będę miał z nim lek​cji, co mnie tro​chę zasmu​ciło, ale spra​wiło też nieco ulgi, bo jed​nak odro​binę za dużo o nim wie​dzia​łem. Nauczy​ciele powinni być mili dla uczniów, a zara​zem dobrze było, gdy trzy​mali się nieco na dystans. Sekret, który dzie​li​łem z panem Hal​lo​ra​nem, był eks​cy​tu​jący i jed​no​cze​śnie kło​po​tliwy. Czu​łem się nie​swojo w jego obec​no​ści, jak​by​śmy widzieli się nago czy coś w tym stylu. Oczy​wi​ście widy​wa​li​śmy go w szkole, głów​nie w porze obiadu, a cza​sem na dużej prze​rwie. Któ​re​goś dnia zastę​po​wał na lek​cji panią Wil​kin​son, naszą nauczy​cielkę angiel​skiego, która zacho​ro​wała. Był dobrym nauczy​cie​lem, zabaw​nym i inte​re​su​ją​cym, a dzięki temu jego lek​cje nie były nudne. Przy​zwy​cza​ili​śmy się nawet do jego wyglądu, choć inni i tak wymy​ślali mu cią​gle nowe ksywki. Pan Kreda. Kre​dziarz. Tej nie​dzieli nie działo się nic szcze​gól​nego i bar​dzo mi to odpo​wia​dało. Dobrze było po pro​stu się ponu​dzić. Mama i tata też byli jacyś mniej spięci. Sie​dzia​łem w swoim pokoju i czy​ta​łem, kiedy zadzwo​nił dzwo​nek do drzwi. Jak to cza​sem bywa w podob​nych sytu​acjach, od razu wie​dzia​łem, że coś się stało. Coś złego. – Eddie?! – zawo​łała moja mama z dołu. – Mic​key i David do cie​bie! – Już idę! Tro​chę nie​chęt​nie zsze​dłem na dół, a mama znik​nęła w kuchni. Mic​key Metal i Hoppo stali przed drzwiami ze swo​imi rowe​rami. Mic​key miał zaczer​wie​nioną twarz i cały kipiał z pod​nie​ce​nia. – Jakiś dzie​ciak wpadł do rzeki. – No – potwier​dził Hoppo. – Jest karetka i poli​cja z żółtą taśmą, nie​zła afera. Jedziesz z nami zoba​czyć? Chciał​bym móc powie​dzieć, że uzna​łem ich entu​zjazm za maka​bryczny i nie​smaczny, ale mia​łem dwa​na​ście lat – oczy​wi​ście, że

chcia​łem zoba​czyć. – Dobra. – To chodź – nie​cier​pli​wił się Mic​key. – Muszę tylko pójść po rower. – Pospiesz się – rzu​cił Hoppo. – Bo wszy​scy się rozejdą. – Jacy wszy​scy? – Mama wysta​wiła głowę z kuchni. – Nie​ważne – powie​dzia​łem. – Bar​dzo się gdzieś spie​szy​cie. – Bo chcemy zoba​czyć nowy sprzęt na placu zabaw – skła​mał Mic​key, w czym zawsze był mistrzem. – Dobrze, tylko nie za długo. Masz wró​cić na lunch, Eddie. – Okej. Wzią​łem rower i popę​dzi​li​śmy w stronę rzeki. – Gdzie jest Gruby? – zapy​ta​łem Mic​keya, który zwy​kle szedł naj​pierw po Gava. – Jego mama powie​działa, że wysłała go na zakupy. Jego strata. Jak się póź​niej oka​zało, to Mic​key był tym, który stra​cił naj​wię​cej. Krótki odci​nek nabrzeża ogro​dzony był poli​cyjną taśmą, a poli​cjant pil​no​wał, żeby nikt nie pod​szedł za bli​sko. Doro​śli stali w grup​kach z zatro​ska​nymi twa​rzami. Zatrzy​ma​li​śmy rowery przy naj​bliż​szych gapiach. Cała sytu​acja tro​chę nas roz​cza​ro​wała. Oprócz taśmy roz​cią​gnię​tej wokół miej​sca wypadku poli​cja roz​sta​wiła też duży zie​lony namiot, więc nic nie było widać. – Myśli​cie, że ciało jest w tym namio​cie? – zapy​tał Mic​key. Hoppo wzru​szył ramio​nami. – Pew​nie tak. – Założę się, że jest całe napęcz​niałe i że ryby wyżarły mu oczy. – Weź. – Hoppo udał, że wymio​tuje. Pró​bo​wa​łem ode​pchnąć od sie​bie obraz, który nakre​ślił Mic​key, ale się nie dało. – Bez​na​dzieja – wes​tchnął. – Za późno przy​je​cha​li​śmy.

– Pocze​kaj – odpar​łem. – Coś niosą. Zoba​czy​li​śmy jakiś ruch. Poli​cjanci wycią​gali coś zza zie​lo​nego bre​zentu. Ale nie zwłoki. Rower. A przy​naj​mniej to, co z niego zostało. Był cały wykrę​cony, pogięty i pokryty glo​nami, ale i tak od razu go roz​po​zna​li​śmy. Jasno​czer​wony BMX z czarną czaszką na ramie. W każdą sobotę i nie​dzielę rano ci, któ​rzy wcze​śnie wsta​wali, widzieli Seana na BMX-ie, jak pędził przez mia​sto z poran​nymi gaze​tami. Ale w tę nie​dzielę Sean wyszedł przed dom i stwier​dził, że jego roweru nie ma. Ktoś go ukradł. Rok wcze​śniej przez Ander​bury prze​szła fala kra​dzieży rowe​rów. Jacyś starsi kole​sie z pobli​skiego col​lege’u wrzu​cali je do rzeki, tak dla zabawy. Pew​nie dla​tego to tam Sean poszedł szu​kać swo​jego BMX-a. Uwiel​biał ten rower ponad wszystko. Kiedy zoba​czył kie​row​nicę wysta​jącą z wody i zacze​pioną o uła​mane gałę​zie drzew, posta​no​wił wejść do rzeki i spró​bo​wać go wycią​gnąć, mimo że nurt był w tym miej​scu bar​dzo silny, a Sean nie umiał dobrze pły​wać. Pra​wie mu się udało. Uwol​nił rower spo​mię​dzy kona​rów, ale pod jego cię​ża​rem w pew​nej chwili zato​czył się i upadł do tyłu. Woda nagle się​gnęła mu do klatki pier​sio​wej, a kurtka i dżinsy pocią​gnęły go w dół. Nurt był tak silny, jakby krę​po​wały go dzie​siątki ludz​kich rąk. Do tego woda była zimna. Cho​ler​nie zimna. Sean zła​pał się gałęzi. Zawo​łał o pomoc, ale było bar​dzo wcze​śnie i nawet ludzie z psami nie wyszli jesz​cze na poranne spa​cery. Może wła​śnie wtedy Sean Cooper wpadł w panikę. Woda owi​nęła się wokół jego rąk i nóg i zaczęła cią​gnąć go w dół rzeki. Roz​pacz​li​wie wyma​chi​wał nogami, żeby wró​cić na brzeg, ale ten był coraz dalej, a głowa Seana co rusz się zanu​rzała, więc zamiast łapać powie​trze w płuca, zachły​sty​wał się śmier​dzącą, brą​zową wodą. Nie wie​dzia​łem tego wszyst​kiego. Część usły​sza​łem już póź​niej,

część sam sobie wyobra​zi​łem. Mama zawsze mówiła, że mam bujną wyobraź​nię. Zapew​niała mi ona dobre oceny z angiel​skiego, ale też czę​sto odbie​rała spo​kojny sen. Tej nocy wie​dzia​łem, że nie zasnę, nawet pomimo cie​płego mleka, które mama dała mi do wypi​cia przed pój​ściem do łóżka. Bez prze​rwy sta​wał mi przed oczami obraz Seana Coopera – zie​lo​nego, spuch​nię​tego i całego w wodo​ro​stach, zupeł​nie jak jego rower. Krą​żyło mi po gło​wie coś jesz​cze, coś, o czym wspo​mniał pan Hal​lo​ran: karma. Dosta​jesz to, co sam dajesz. Jeśli robisz innym przy​kro​ści, prę​dzej czy póź​niej sam na tym ucier​pisz. Ten chło​pak też się doczeka swo​jej kary. Możesz być tego pewny. Ale ja wcale nie byłem tego pewny. Sean Cooper robił różne złe rze​czy, ale nie były one aż tak złe. No a Mic​key? Czym on zawi​nił? Pan Hal​lo​ran nie widział twa​rzy Mic​keya, kiedy ten zro​zu​miał, czyj rower poli​cjanci wycią​gnęli z wody. Nie sły​szał jego strasz​nego, zawo​dzą​cego jęku. Ja sam mia​łem nadzieję już ni​gdy w życiu cze​goś takiego nie usły​szeć. Obaj z Hop​pem musie​li​śmy powstrzy​mać go przed pobie​gnię​ciem do namiotu, ale zro​bił taką scenę, że jeden z poli​cjan​tów w końcu do nas pod​szedł. Kiedy mu wytłu​ma​czy​li​śmy, kim jest Mic​key, objął go ramie​niem i zapro​wa​dził, wła​ści​wie pra​wie zaniósł do radio​wozu. Kilka minut póź​niej odje​chali, a ja poczu​łem ulgę, bo już sam widok roweru Seana był przy​kry, ale jesz​cze gorzej było patrzeć na Mic​keya, który rzu​cał się w dzi​kim szale i gło​śno szlo​chał. – Wszystko w porządku, Eddie? Tata odchy​lił koł​drę i usiadł na kra​wę​dzi mojego łóżka. Jego cię​żar dał mi poczu​cie bez​pie​czeń​stwa. – Co się dzieje, jak umie​ramy? – spy​ta​łem. – O kur​czę, Eddie, poważna sprawa. Chyba nikt tego nie wie na pewno. – Czyli nie idziemy do nieba ani do pie​kła? – Nie​któ​rzy tak sądzą. Ale inni nie wie​rzą w pie​kło i niebo.

– To zna​czy, że nie jest ważne, czy się było dobrym, czy złym? – Nie, Eddie. To, jakim jesteś czło​wie​kiem, nie ma wpływu na to, co się z tobą sta​nie po śmierci. Ale ma ogromne zna​cze​nie za życia. Dla innych ludzi. Dla​tego zawsze trzeba być dobrym dla innych. Zasta​no​wi​łem się nad tym i kiw​ną​łem głową. Tro​chę doło​wało mnie to, że można było przez całe życie być dobrym czło​wie​kiem i nie pójść do nieba, ale też cie​szy​łem się, że to dru​gie miej​sce nie ist​nieje. Wpraw​dzie nie​na​wi​dzi​łem Seana Coopera, ale wcale nie chcia​łem, żeby pło​nął w pie​kle. – Eddie – powie​dział tata. – To bar​dzo smutne, co się stało z Seanem. Smutne i tra​giczne. Ale to był tylko wypa​dek, nic wię​cej. Nie​które rze​czy dzieją się bez powodu. Takie już jest życie. Śmierć zresztą też. – No, może tak. – To co, pój​dziesz spać? – Tak. Nie sądzi​łem, żeby mi się udało zasnąć, ale nie chcia​łem wyjść przed tatą na sła​be​usza. – Okej, to gasimy świa​tło. Pochy​lił się nade mną i poca​ło​wał mnie w czoło. Ostat​nio już pra​wie w ogóle tego nie robił. Dobrze było poczuć na twa​rzy jego lekko dra​piącą brodę. Po chwili wyłą​czył lampę i pokój wypeł​niły cie​nie. Od lat nie mia​łem w pokoju lampki noc​nej, ale tej nocy tro​chę mi jej bra​ko​wało. Poło​ży​łem głowę na poduszce i spró​bo​wa​łem się odprę​żyć. W oddali zahu​czała sowa, gdzieś zawył pies. Kie​ro​wa​łem myśli na przy​jemne tematy, z dala od mar​twych, uto​pio​nych chłop​ców. Zamkną​łem oczy i wyobra​ża​łem sobie, że jem lody, jeż​dżę na rowe​rze, gram w Pac-Mana. Głowa zapa​dała się coraz głę​biej w miękką poduszkę, a wraz z nią moje myśli. Chwilę póź​niej sen wcią​gnął mnie w swoją ciemną otchłań. Znów coś mnie obu​dziło, gwał​tow​nie i ostro. Jakieś ta-ta-ta-ta-ta, jak burza albo grad. Zmarsz​czy​łem brwi i prze​wró​ci​łem się na drugi

bok. Znów ten sam dźwięk. Kamie​nie o szybę. Wysko​czy​łem z łóżka, pod​sze​dłem do okna i roz​chy​li​łem zasłony. Musia​łem spać już od dłuż​szego czasu, bo na zewnątrz zro​biło się naprawdę ciemno. Niebo było czarne jak smoła, z wyjąt​kiem jed​nego miej​sca, w któ​rym naci​nał je srebrny księ​życ. W jego świe​tle zoba​czy​łem Seana Coopera. Stał na traw​niku, przy kra​wę​dzi werandy, ubrany w dżinsy i swoją gra​na​tową kurtkę, podartą i brudną. Nie był zie​lony ani spuch​nięty, a ryby nie zja​dły mu oczu. Za to miał bar​dzo bladą cerę i był bar​dzo, bar​dzo mar​twy. Sen. To musiał być sen. Obudź się, pomy​śla​łem. Obudź się, obudź się, obudź się! – Cześć, gnojku. Uśmiech​nął się, a mnie ści​snęło w żołądku. Zda​łem sobie sprawę, z para​li​żu​jącą pew​no​ścią, że to nie był sen. Mia​łem kosz​mar. – Idź stąd – syk​ną​łem przez zęby i zaci​sną​łem pię​ści, wbi​ja​jąc paznok​cie w dło​nie. – Mam dla cie​bie wia​do​mość. – Nie obcho​dzi mnie to! – zawo​ła​łem. – Idź sobie! Chcia​łem, żeby zabrzmiało to groź​nie, ale strach trzy​mał mnie mocno za gar​dło, więc wyszło raczej jak pisk. – Słu​chaj, gnojku, jak nie zej​dziesz, to będę musiał tam po cie​bie wejść. Mar​twy Sean Cooper w naszym ogro​dzie – kiep​ska sprawa. Mar​twy Sean Cooper w mojej sypialni byłby czymś znacz​nie, znacz​nie gor​szym. Poza tym to był prze​cież sen, prawda? Wystar​czyło, że będę robił swoje, dopóki się nie obu​dzę. – Dobra. Daj mi sekundę. Spod łóżka wycią​gną​łem teni​sówki i trzę​są​cymi się rękami wło​ży​łem je na nogi. Pod​sze​dłem do drzwi, zła​pa​łem za klamkę i otwo​rzy​łem. Bałem się włą​czyć świa​tło, więc sze​dłem po ciemku, trzy​ma​jąc się ściany. Dotar​łem tak do scho​dów i zsze​dłem na dół, powoli jak krab.

Na dole skie​ro​wa​łem się pro​sto do kuchni. Drzwi do ogrodu były otwarte. Wysze​dłem na zewnątrz. Nocne powie​trze uszczyp​nęło mnie chło​dem przez cienką bawełnę piżamy, a lekki wiatr roz​wiał mi włosy. Czu​łem jakiś wil​gotny, kwa​śny i zgniły zapach. – Prze​stań węszyć jak pies, gnojku. Odwró​ci​łem się, prze​stra​szony. Sean Cooper stał tuż przede mną. Z bli​ska wyglą​dał gorzej niż z okna sypialni. Jego skóra miała dziwny, nie​bie​skawy odcień i widać było pod nią nawet naj​mniej​sze żyły. Oczy były żółte i jakby lekko sfla​czałe. Przy​szło mi do głowy, że jeśli ist​niało miej​sce, do któ​rego czło​wiek tra​fiał, jak już nie mógł się bar​dziej bać, to ja wła​śnie się w nim zna​la​złem. – Co tu robisz? – spy​ta​łem. – Powie​dzia​łem już. Mam dla cie​bie wia​do​mość. – Jaką? – Uwa​żaj na rysunki kredą. – Nie rozu​miem. – A myślisz, że ja tak? – Zro​bił krok w moją stronę. – Myślisz, że chcę tu być? Wydaje ci się, że chcę być mar​twy i tak śmier​dzieć? Poka​zał na mnie ręką, która jakoś dziw​nie zwi​sała mu w sta​wie bar​ko​wym. Kiedy przyj​rza​łem się jej dokład​niej, zro​zu​mia​łem, że jest ode​rwana u góry. W mgli​stym świe​tle księ​życa bie​lała kość. – Jestem tu tylko przez cie​bie. – Przeze mnie? – To twoja wina, gnojku. Ty wszystko zaczą​łeś. Zro​bi​łem krok wstecz, w kie​runku domu. – Prze​pra​szam. Serio. Nie chcia​łem… – Serio? – Sean wykrzy​wił usta w szy​der​czym uśmieszku. –  Może mi poka​żesz, jak bar​dzo ci przy​kro? Chwy​cił mnie za rękę. Cie​pły mocz spły​nął mi po nodze. – Ssij mojego fiuta. – NIE​EEE! Wyrwa​łem się z jego uści​sku i w tej samej chwili z okna na pię​trze padło na nas jaskrawe świa​tło.

– Eddie, co się tam dzieje? Dla​czego nie śpisz? Sean Cooper stał jesz​cze przez chwilę, oświe​tlony na wskroś jak jakaś kosz​marna deko​ra​cja świą​teczna, po czym powoli, jak przy​stało na praw​dzi​wego potwora z zaświa​tów, zapadł się w sobie i została po nim tylko chmura bia​łego kurzu. Spoj​rza​łem na zie​mię. W miej​scu, gdzie stał, było coś jesz​cze. Rysu​nek. Jaskra​wo​biały na tle czar​nego asfaltu. Sche​ma​tyczna figura czło​wieka zanu​rzo​nego po pas w wodzie, z jedną ręką w górze, jakby machał. Nie, nie machał. On tonął. Nie był to już zwy​kły, pro​sty ludzik, jakie wcze​śniej ryso​wa​li​śmy – spra​wiał wra​że​nie, jakby stał się czymś praw​dzi​wym, jakby pra​wie ożył. Prze​szył mnie dreszcz. – Eddie? Wbie​głem do domu i zamkną​łem za sobą drzwi tak cicho, jak tylko się dało. – Już okej, mamo. Chcia​łem się tylko napić wody. – Otwie​ra​łeś drzwi do ogrodu? – Nie. – Dobrze, to napij się i wra​caj do łóżka. Jutro masz szkołę. – Dobrze, mamo. – Grzeczny chło​piec. Prze​krę​ci​łem zamek, co zajęło mi tro​chę czasu, bo ręka nie​mi​ło​sier​nie mi drżała. Pobie​głem na górę, zdją​łem z sie​bie mokre spodnie od piżamy i wetkną​łem je do kosza na brudy. Wło​ży​łem czy​stą parę i poło​ży​łem się do łóżka. Ale jesz​cze długo nie mogłem zasnąć. Leża​łem z otwar​tymi oczami i cze​ka​łem na kolejne ude​rze​nia kamieni o szybę albo mokre kroki na scho​dach. W któ​rymś momen​cie musia​łem znowu zasnąć, pew​nie o świ​cie, uko​ły​sany pierw​szym świer​go​tem pta​ków. Ale nie na długo. Obu​dzi​łem się wcze​śnie, przed mamą i tatą. Od razu zsze​dłem na dół i otwo​rzy​łem drzwi do ogrodu. Mia​łem nadzieję, że to był tylko zły sen. Nie było żad​nego mar​twego Seana Coopera. Nie było… Rysu​nek kredą nie znik​nął.

Hej, gnojku. Chcesz popły​wać? Chodź, woda jest zabój​cza. Mogłem go zosta​wić, pew​nie tak powi​nie​nem był zro​bić. Zamiast tego wzią​łem mied​nicę spod zlewu w kuchni i napeł​ni​łem ją wodą. Potem wyla​łem ją na asfalt, pogrą​ża​jąc topielca w zim​nych mydli​nach. Wmó​wi​łem sobie, że musiał go nary​so​wać ktoś z naszej bandy. Może Gruby Gav albo Hoppo. Taki głupi żart. Dopiero w dro​dze do szkoły ude​rzyło mnie, że prze​cież każdy z nas miał swój wła​sny kolor kredy. Gav miał czer​wony, Mic​key ryso​wał nie​bie​ską, Hoppo zie​loną, Nicky żółtą, a ja poma​rań​czową. Nikt z nas nie uży​wał bia​łej kredy.

2016

M

atka dzwoni tuż przed długą prze​rwą. Zwy​kle tele​fo​nuje do mnie w naj​mniej odpo​wied​nich momen​tach, i dzi​siaj też jej się to udaje. Mógł​bym nie odbie​rać, ale moja matka nie cierpi poczty gło​so​wej i wiem, że kiedy do niej w końcu oddzwo​nię, będzie solid​nie wku​rzona, więc nie​chęt​nie wci​skam „odbierz”. – Halo? – Cześć, Ed. Wycho​dzę zakło​po​tany z klasy na kory​tarz. – Wszystko w porządku? – pytam. – Oczy​wi​ście. Czemu mia​łoby nie być? Ponie​waż moja matka ni​gdy nie dzwoni bez powodu. Zawsze o coś jej cho​dzi. – Nie wiem. Jak się masz? Co u Gerry’ego? – Bar​dzo dobrze. Oboje robimy sobie wła​śnie detoks z soków owo​co​wych, więc mamy teraz mnó​stwo dobrej ener​gii. Jesz​cze kilka lat temu mama ni​gdy by nie użyła słowa „ener​gia”, nie mówiąc już o sto​so​wa​niu owo​co​wego detoksu, ale po śmierci taty bar​dzo się zmie​niła. Winię za to Gerry’ego. – To super. Słu​chaj, mamo, tro​chę jestem zajęty… – Chyba nie pra​cu​jesz, co? – No… – Prze​cież nie masz zajęć. Są waka​cje.

– Wiem, ale ostat​nio zawsze mam co robić. – Nie daj sobą tak orać, Ed. – Mama wzdy​cha. – Życie to nie tylko praca. Tego też daw​niej by nie powie​działa. Praca była całym jej życiem. Ale potem tata zacho​ro​wał i miej​sce pracy zajęła opieka nad nim. Rozu​miem, że wszystko, co teraz robi – łącz​nie z Ger​rym – to jej spo​sób na odzy​ska​nie stra​co​nych lat. Nie dzi​wię się jej. To bar​dziej moja wina. Gdy​bym się był oże​nił i miał dzieci, być może mia​łaby czym zapeł​nić swój czas, a tym​cza​sem musiała się zado​wo​lić detok​sem z suro​wych owo​ców. Ja też pew​nie miał​bym co robić oprócz pracy. Ale nie to chce teraz ode mnie usły​szeć. – Wiem – mówię. – Masz rację. – Powi​nie​neś spró​bo​wać pila​tesu. To świetne na rdzeń. – Zasta​no​wię się. Nie zasta​no​wię się. – No nic, nie będę cię trzy​mać, skoro jesteś zajęty. Mia​ła​bym tylko małą prośbę. – Oookej. – Myślimy z Ger​rym, czyby nie wyje​chać z przy​czepą na tydzień. – Faj​nie. – Ale nasza opie​kunka do kotów nas wysta​wiła. – O, nie. – Ed! Prze​cież ty kochasz zwie​rzęta. – Ow​szem. To Łapka mnie nie​na​wi​dzi. – A tam, wyga​du​jesz. Łapka jest kotem. Nikogo nie nie​na​wi​dzi. – Nie jest kotem, tylko futrzaną socjo​patką. – Zaopie​ku​jesz się nią czy nie? Wzdy​cham. – Tak, tak. Okej. – Świet​nie. Przy​wiozę ją jutro rano. Już się nie mogę docze​kać.

Koń​czę połą​cze​nie i wra​cam do klasy. Chudy nasto​la​tek z czar​nymi wło​sami i grzywką zwi​sa​jącą nad czo​łem sie​dzi roz​wa​lony na krze​śle, opiera na ławce mar​tensy i żując gumę, stuka pal​cem w smart​fona. Danny Myers uczy się u mnie angiel​skiego. Jest bystrym dzie​cia​kiem, a w każ​dym razie wszy​scy mi to mówią: jego rodzice, nasz dyrek​tor, który się z nimi przy​jaźni, i kil​koro człon​ków rady szkoły. Nie wąt​pię w ich ocenę, acz​kol​wiek sam jesz​cze nie widzia​łem jego geniu​szu w dzia​ła​niu. Oczy​wi​ście nie to chcą ode mnie usły​szeć jego rodzice i dyrek​tor szkoły. Oni uwa​żają, że Danny potrze​buje spe​cjal​nej uwagi. Rze​komo jest ofiarą sys​temu edu​ka​cji skro​jo​nego dla sze​ro​kiej rze​szy uczniów. Jest zbyt inte​li​gentny, zbyt wraż​liwy, zbyt łatwo się roz​pra​sza i tak dalej, i tak dalej. Tak więc Danny jest wła​śnie w trak​cie cze​goś, co nazy​wamy „inter​wen​cją”. Ozna​cza to, że mię​dzy seme​strami przy​cho​dzi do szkoły na dodat​kowe zaję​cia, a ja mam za zada​nie zain​spi​ro​wać go do zdo​by​cia ocen, jakie zda​niem jego rodzi​ców powi​nien dosta​wać. Bywa, że tego rodzaju inter​wen​cje przy​no​szą pożą​dany efekt, głów​nie w przy​padku dzieci, które są uzdol​nione, ale nie radzą sobie na lek​cjach. Czę​sto jed​nak są abso​lutną stratą czasu, mojego i uczniów. Nie uwa​żam się za defe​ty​stę, po pro​stu pod​cho​dzę do życia reali​stycz​nie. Marny ze mnie pan Chips 4. Prawda jest taka, że lubię uczyć dzie​ciaki, które chcą się uczyć, są cie​kawe świata i anga​żują się w lek​cje. A przy​naj​mniej takie, które pró​bują. Wolę dać komuś naprawdę zasłu​żoną tróję, niż nacią​ganą czwórkę. – Wyłącz tele​fon. Nogi ze stołu – mówię i sia​dam za swoim biur​kiem. Danny zsuwa buty z ławki, ale nie odrywa wzroku od tele​fonu. Zakła​dam oku​lary i znaj​duję frag​ment tek​stu, o któ​rym przed chwilą roz​ma​wia​li​śmy. – Jak skoń​czysz, to może wró​cimy do Władcy much? Stuk, stuk, stuk. – Danny, nie każ mi pod​po​wia​dać twoim rodzi​com, że naj​lep​-

szym spo​so​bem na polep​sze​nie two​ich ocen byłoby ogra​ni​cze​nie ci dostępu do Face​bo​oka. Danny przez chwilę patrzy mi w oczy, a ja się do niego uśmie​cham. Widzę, że chciałby się ze mną pospie​rać, pod​dać mnie pró​bie, ale tym razem wyłą​cza tele​fon i chowa go do kie​szeni. Nie uznaję tego za swoje zwy​cię​stwo. Wiem, że oddał mi tę rundę za darmo. Nie prze​szka​dza mi to. Każdy spo​sób na spra​wie​nie, by naj​bliż​sze dwie godziny były zno​śne, jest dobry. Cza​sem nawet lubię te nasze men​talne prze​py​chanki i czuję się naprawdę speł​niony, ile​kroć Danny choć tro​chę przy​kłada się do pracy. Ale dzi​siaj nie mam na to ochoty. Jestem zmę​czony po nie​prze​spa​nej nocy i ziry​to​wany. Jak​bym cze​kał, aż sta​nie się coś złego i nie​od​wra​cal​nego. Pró​buję się sku​pić na tek​ście. – No dobra, roz​ma​wia​li​śmy o tym, co pre​zen​tują główni boha​te​ro​wie. Ralph, Jack, Simon… Danny wzru​sza ramio​nami. – Simon od początku był do niczego. – Czemu? – Zbędny balast. Zasłu​żył na śmierć. – Zasłu​żył? Czym? – Okej, może nie zasłu​żył, ale jego śmierć nie była żadną stratą. Jack miał rację. Jeśli mieli prze​żyć na tej wyspie, musieli dać sobie spo​kój z całym tym cywi​li​zo​wa​nym zacho​wa​niem. – Ale prze​kaz tej książki jest wła​śnie taki, że jeśli odwo​łamy się do naszych dzi​kich instynk​tów, spo​łe​czeń​stwo się roz​pad​nie. – Może powinno się roz​paść. I tak jest jedną wielką ściemą. Tak naprawdę to o tym jest ta książka. Wszy​scy uda​jemy ucy​wi​li​zo​wa​nych, ale w głębi duszy wcale tacy nie jeste​śmy. Uśmie​cham się, mimo że nara​sta we mnie dys​kom​fort. To pew​nie znowu nie​straw​ność. – Cie​kawy punkt widze​nia. W moim zegarku odzywa się sygnał ozna​cza​jący koniec lek​cji. – No dobra, to tyle na dziś. – Zbie​ram swoje pod​ręcz​niki. – Już się nie mogę docze​kać, aż roz​wi​niesz tę myśl w wypra​co​wa​niu.

Danny wstaje i bie​rze swoją torbę. – Na razie – mówi. – Za tydzień o tej samej porze. Jesz​cze zanim wycho​dzi za próg sali, pytam go: – I rozu​miem, że w two​jej nowej wizji spo​łe​czeń​stwa ty był​byś jed​nym z tych, któ​rzy dają radę? – No jasne – mówi i rzuca mi dziwne spoj​rze​nie. – Ale niech się pan nie mar​twi. Pan też prze​żyje. Pro​wa​dząca przez park droga ze szkoły do domu nie jest naj​krót​szą z moż​li​wych. Dzi​siaj nie jest zbyt cie​pło, ale i tak posta​na​wiam pójść naokoło. Krótki spa​cer aleją wspo​mnień. Trasa wzdłuż rzeki jest wyjąt​kowo uro​cza. Po jed​nej stro​nie cią​gną się pola, za któ​rymi widać kate​drę, już od kilku lat zasło​niętą w poło​wie przez rusz​to​wa​nie. Budo​wano ją czte​ry​sta lat, bez dostępu do porząd​nych narzę​dzi i maszyn. Jestem jakoś dziw​nie pewien, że nawet z uży​ciem naj​now​szej tech​no​lo​gii odre​stau​ro​wa​nie jej potrwa dłu​żej. Pomimo tego malow​ni​czego kra​jo​brazu, ile​kroć idę wzdłuż rzeki, mój wzrok przy​ciąga rwący nurt brud​nej wody. Myślę wtedy, jaka musi być zimna i bez​li​to​sna. Przede wszyst​kim jed​nak wyobra​żam sobie, jak pochło​nęła Seana Coopera, kiedy pró​bo​wał odzy​skać swój rower. Rower, do któ​rego kra​dzieży nikt się w końcu nie przy​znał. Po lewej mam nowy plac zabaw. Paru chło​pa​ków jeź​dzi na desko​rol​kach, jakaś mama obraca karu​zelę, na któ​rej sie​dzi roze​śmiane dziecko, samotna nasto​latka przy​cup​nęła na huś​tawce. Ma pochy​loną głowę, a lśniące włosy opa​dają jej na twarz. Są kasz​ta​nowe, nie rude, a mimo to spo​sób, w jaki sie​dzi, zamknięta w twar​dej sko​ru​pie i nie​wzru​szona, przez chwilę przy​po​mina mi Nicky. Pamię​tam z tam​tego lata jesz​cze jedną chwilę, tak drobną, że led​wie dostrze​galną we mgle innych wspo​mnień. Mama posłała mnie do cen​trum po zakupy. Wra​ca​łem przez park i zoba​czy​łem Nicky na placu zabaw. Sie​działa sama na huś​tawce i gapiła się na swoje kolana. Pra​wie ją zawo​ła​łem.

Coś mnie jed​nak powstrzy​mało. Może to jej mil​czące buja​nie się w przód i w tył. Pod​sze​dłem bli​żej. Trzy​mała coś w dłoni. Kiedy bły​snęło w słońcu, pozna​łem mały krzy​żyk, który zazwy​czaj nosiła na szyi. Patrzy​łem na nią, jak go unosi i nagle wbija z całej siły w miękką skórę uda. Raz, drugi i trzeci. Wyco​fa​łem się i pobie​głem do domu. Ni​gdy nie powie​dzia​łem Nicky ani nikomu innemu, co tam​tego dnia widzia​łem, ale zostało to we mnie na zawsze. Ta wście​kłość, z jaką się kale​czyła raz za razem. Praw​do​po​dob​nie krwa​wiła, ale nie wydała z sie​bie żad​nego, choćby naj​cich​szego dźwięku. Dziew​czyna w parku pod​nosi wzrok i zatyka włosy za ucho, które roz​bły​skuje kil​koma kol​czy​kami. Duży meta​lowy krą​żek wystaje jej też z nosa. Jest star​sza, niż mi się zda​wało, może być nawet stu​dentką. Mimo to zdaję sobie bole​śnie sprawę z tego, że jestem męż​czy​zną w śred​nim wieku, w dodatku wyglą​da​ją​cym dość eks​cen​trycz​nie, który gapi się na nasto​latkę na placu zabaw dla dzieci. Spusz​czam wzrok i odcho​dzę szyb​kim kro​kiem. W kie​szeni wibruje mi tele​fon. Wycią​gam go, myśląc, że to matka, ale dzwoni Chloe. – Co? – Ładne powi​ta​nie. Powi​nie​neś popra​co​wać nad tele​fo​niczną ety​kietą. – Prze​pra​szam. Tro​chę się… Co jest? – Twój kum​pel zosta​wił port​fel. – Mic​key? – Tak. Zna​la​złam go pod sto​li​kiem w przed​po​koju po twoim wyj​ściu. Musiał mu wypaść z kurtki. Jest już pora lun​chu. Mic​key musiał się zorien​to​wać, że nie ma port​fela. A z dru​giej strony mocno się wczo​raj upił. Może jesz​cze odsy​pia w hotelu. – Okej. Zadzwo​nię do niego. Dzięki. – Spoko. Nagle coś mi przy​cho​dzi do głowy.

– A możesz teraz do niego zaj​rzeć? – Pocze​kaj. Sły​szę, jak się krząta, a po chwili w słu​chawce roz​lega się jej głos: – Okej. Gotówka, jakieś dwa​dzie​ścia fun​tów. Karty kre​dy​towe, para​gony, prawo jazdy. – Nie ma karty do pokoju hote​lo​wego? – A, tak. Jest. Karta, bez któ​rej nie wszedłby do swo​jego pokoju. Oczy​wi​ście ktoś z obsługi na pewno dałby mu drugą, gdyby Mic​key poka​zał jakiś dowód toż​sa​mo​ści. Jakby czy​tała mi w myślach, Chloe mówi: – Czy to zna​czy, że nie wró​cił wczo​raj do hotelu? – Nie wiem. Moż​liwe, że zasnął w samo​cho​dzie. Tylko dla​czego do mnie nie zadzwo​nił? Nawet jeśli nie chciał mi wczo​raj zawra​cać głowy, mógł się ode​zwać dzi​siaj rano. – Mam nadzieję, że nie leży w jakimś rowie – mówi Chloe. – Masz wię​cej takich kon​struk​tyw​nych uwag? Momen​tal​nie żałuję, że mnie ponio​sło. Pra​wie sły​szę, jak Chloe się na mnie jeży. – Co się z tobą dzieje? Wsta​łeś lewą nogą? – Prze​pra​szam. Jestem zmę​czony. – Okej. – Ton jej głosu mówi: „Nie jest okej”. – Co zamie​rzasz? – Zadzwo​nię do niego. Jak nie odbie​rze, pod​rzucę port​fel do hotelu. Spraw​dzę, czy wszystko z nim w porządku. – Zosta​wię go na sto​liku w przed​po​koju. – Wycho​dzisz? – Strzał w dzie​siątkę, Sher​locku. Moje bujne życie towa​rzy​skie, pamię​tasz? – Dobra, to do zoba​cze​nia. – Mam nadzieję, że nie. Chloe się roz​łą​cza, a ja zasta​na​wiam się, czy żar​to​wała, czy fak​tycz​nie zamie​rza zostać poza domem jak naj​dłu​żej, bo nie ma ochoty na kon​takt z takim nabur​mu​szo​nym dur​niem jak ja.

Wzdy​cham i wybie​ram numer Mic​keya. Od razu odzywa się poczta gło​sowa: „Cześć, tu Mic​key. Nie mogę teraz ode​brać, więc nada​waj po sygnale”. Nie zosta​wiam wia​do​mo​ści. Wycho​dzę z parku i idę krót​szą drogą do domu, tłu​miąc nara​sta​jący nie​po​kój. Naj​praw​do​po​dob​niej nic się nie stało. Mic​key pew​nie doczła​pał się do hotelu, prze​ko​nał kogoś z obsługi, żeby wydał mu nowy klucz, i teraz odsy​pia kaca. Zanim tam dotrę, będzie już w poło​wie lun​chu i w dosko​na​łym nastroju. Powta​rzam to sobie kilka razy, z coraz więk​szym prze​ko​na​niem. I za każ​dym razem wie​rzę w to mniej. Hotel Tra​ve​lodge mie​ści się w paskud​nym budynku sąsia​du​ją​cym z roz​pa​da​jącą się restau​ra​cją. Myśla​łem, że Mic​keya stać na więk​szy luk​sus, choć trzeba przy​znać, że stąd jest wszę​dzie bli​sko. W dro​dze do hotelu jesz​cze dwa razy pró​buję się do niego dodzwo​nić i przy oby​dwu pró​bach łączę się z pocztą gło​sową. Moje złe prze​czu​cie nabiera coraz bar​dziej nie​po​ko​ją​cych kształ​tów. Par​kuję samo​chód i wcho​dzę do recep​cji. Za ladą stoi młody czło​wiek z rudymi wło​sami spię​tymi w kucyk i wiel​kimi dziu​rami w uszach. Widać po nim, że czuje się nie​swojo w za cia​snej koszuli i kiep​sko zawią​za​nym kra​wa​cie. Tabliczka z imie​niem infor​muje mnie, że mam do czy​nie​nia z „Dud​sem”. – Dzień dobry. Potrze​buje pan pokoju? – Nie, przy​sze​dłem do zna​jo​mego. – Rozu​miem. – Mic​key Cooper. Zamel​do​wał się wczo​raj. – Okej. Duds nie odrywa ode mnie wzroku. – Tak więc… – cią​gnę – chciał​bym się dowie​dzieć, czy tu jest. – Nie może pan do niego zadzwo​nić? – Nie odbiera. A cho​dzi o to – mówię i wyj​muję z kie​szeni port​fel Mic​keya – że wczo​raj wie​czo​rem zosta​wił u mnie port​fel. Miał w nim kartę magne​tyczną do pokoju i wszyst​kie karty kre​dy​towe.

Cze​kam, aż sens moich słów do niego dotrze. Stopy pora​sta mi mech. Lodowce rosną i top​nieją. – Prze​pra​szam – odzywa się wresz​cie. – Nie rozu​miem. – Pytam, czy mój zna​jomy wró​cił tu wczo​raj bez​piecz​nie, bo się o niego mar​twię. – A, to mnie tu wczo​raj nie było. Geo​r​gia miała dyżur. – Okej. A w kom​pu​te​rze nie ma żad​nych infor​ma​cji? – pytam i poka​zuję na przed​po​to​po​wego peceta w rogu zagra​co​nego biurka. – Musiał dostać nową kartę do drzwi, powi​nien być po tym jakiś ślad w sys​te​mie. – Można by spraw​dzić. – Można by. Duds nie zauważa mojego sar​ka​zmu. Siada przy kom​pu​te​rze i stuka w kla​wi​sze. Po chwili odwraca się w moją stronę i mówi: – Nic tu nie ma. – A mógł​byś zadzwo​nić do Geo​r​gii? Duds wal​czy z myślami. Odno​szę wra​że​nie, że każda czyn​ność wykra​cza​jąca choć tro​chę poza zakres jego obo​wiąz​ków wymaga od niego nad​ludz​kiego wysiłku. Szcze​rze mówiąc, nawet oddy​cha​nie wydaje się spra​wiać mu wielki pro​blem. – Pro​szę – mówię łagod​niej​szym tonem. Duds głę​boko wzdy​cha. – Okej. – Pod​nosi słu​chawkę. – Halo. Geo​r​gia? Cze​kam cier​pli​wie. – Czy wczo​raj wie​czo​rem jakiś gość, Mic​key Cooper, przy​szedł do hotelu bez klu​cza magne​tycz​nego i musia​łaś wydać mu zapa​sowy? Rozu​miem. Dobra. Dzięki. Odkłada słu​chawkę i wraca za ladę. – I co? – pytam. – Nie. Pań​ski zna​jomy nie wró​cił wczo​raj do hotelu.

1986

Z

awsze wyobra​ża​łem sobie, że pogrzeby odby​wają się w szare, desz​czowe dni, a żałob​nicy w czerni kulą się pod para​so​lami. Tym​cza​sem dzień pogrzebu Seana Coopera był sło​neczny, przy​naj​mniej na początku. I nikt nie ubrał się na czarno. Jego rodzina popro​siła wszyst​kich, żeby wło​żyli coś nie​bie​skiego albo czer​wo​nego. Były to ofi​cjalne barwy szkol​nej dru​żyny pił​kar​skiej i ulu​bione kolory Seana. Sporo uczniów przy​szło w szkol​nych mun​dur​kach. Mama wybrała dla mnie nową, błę​kitną koszulę, ciemne spodnie i czer​wony kra​wat. – Może nie chcą czerni, ale i tak musisz być ele​gancki, żeby oka​zać sza​cu​nek. Nie mia​łem spe​cjal​nej ochoty oka​zy​wać sza​cunku Seanowi Coope​rowi, w ogóle nie chcia​łem iść na jego pogrzeb. Ni​gdy wcze​śniej nie byłem na pogrze​bie, a w każ​dym razie nie pamię​ta​łem, żebym był. Mama mówiła, że zabrali mnie z tatą na pogrzeb mojego dziadka, ale byłem wtedy nie​mow​lę​ciem. Poza tym dzia​dek był stary, a w śmierci sta​rych ludzi nie było nic dziw​nego. Nawet za życia pach​nieli tro​chę, jakby byli pół​mar​twi – zala​ty​wało od nich jakąś ple​śniową stę​chli​zną. Śmierć doty​kała innych ludzi, nie naszych rówie​śni​ków, a zwłasz​cza nie tych, któ​rych zna​li​śmy. Była odle​gła i abs​trak​cyjna,

ale na pogrze​bie Seana Coopera chyba pierw​szy raz zro​zu​mia​łem, że tak naprawdę czai się tuż za rogiem. Jej naj​spryt​niej​szą sztuczką było prze​ko​na​nie wszyst​kich, że jej nie ma – a była to tylko jedna z wielu sztu​czek, jakie skry​wała w swoim zim​nym, ciem​nym ręka​wie. Do kościoła szło się od nas z domu tylko dzie​sięć minut. Żało​wa​łem, że nie dłu​żej. Powłó​czy​łem nogami i raz za razem cią​gną​łem się za koł​nierz. Mama miała na sobie tę samą nie​bie​ską sukienkę, co na uro​dzi​nach Gava, ale wło​żyła na nią czer​wony żakiet. Tata ubrał się w dłu​gie spodnie, za co byłem mu wdzięczny, i koszulę w czer​wone kwiaty, za którą wdzięczny byłem już mniej. Dotar​li​śmy pod bramę w tym samym momen​cie co Hoppo i jego matka. Rzadko ją widy​wa​li​śmy, chyba że aku​rat jeź​dziła po domach i sprzą​tała. Dzi​siaj upięła swoje zmierz​wione włosy w kok. Miała na sobie bez​kształtną nie​bie​ską sukienkę i stare, roz​pa​da​jące się san​dały. To straszna myśl, ale cie​szy​łem się, że nie jest moją mamą. Hoppo wło​żył czer​wony T-shirt i gra​na​towe spodnie od mun​durka szkol​nego, a do tego czarne buty. Gęste ciemne włosy miał ucze​sane z prze​dział​kiem. Wyglą​dał ina​czej niż zwy​kle. I nie cho​dziło tylko o ubra​nie i fry​zurę. Spra​wiał wra​że​nie spię​tego, zmar​twio​nego. Trzy​mał Mur​phy’ego na smy​czy. – Cześć, David. Dzień dobry, Gwen – przy​wi​tała się moja mama. Nie wie​dzia​łem, że matka Hoppa miała na imię Gwen. Mama zawsze wyka​zy​wała się świetną pamię​cią do imion, dużo lep​szą niż tata, który żar​to​wał, zanim jesz​cze alzhe​imer na serio się do niego dobrał, że zapo​mi​na​nie imion było jego spe​cjal​no​ścią na długo przed pierw​szymi obja​wami amne​zji. – Dzień dobry – powie​dział Hoppo do moich rodzi​ców. Jego mama przy​wi​tała nas sła​bym gło​sem. Zawsze mówiła tak, jakby za coś prze​pra​szała. – Jak się macie? – spy​tała moja mama uprzej​mym tonem, któ​rego uży​wała zawsze wtedy, gdy nie​zbyt inte​re​so​wała ją odpo​wiedź. Mama Hoppa nie wyczuła jej obo​jęt​no​ści.

– Nie za dobrze – odparła. – To wszystko takie straszne. W dodatku Mur​phy całą noc cho​ro​wał. – Ojej – zmar​twił się szcze​rze mój tata. Schy​li​łem się, żeby pogła​skać Mur​phy’ego. Mach​nął nie​chęt​nie ogo​nem i poło​żył się na ziemi. Naj​wy​raź​niej on też nie miał ochoty tam być. – To dla​tego wzię​li​ście go ze sobą? – spy​tał tata. Hoppo przy​tak​nął. – Nie chcie​li​śmy zosta​wiać go samego. Tylko by zabru​dził pod​łogę. A jak zostaje w ogro​dzie, to prze​ko​puje się pod ogro​dze​niem i wycho​dzi. Więc stwier​dzi​li​śmy, że go weź​miemy i przy​wią​żemy przy bra​mie. Tata poki​wał głową. – Dobry pomysł. – Pokle​pał Mur​phy’ego po łbie. – Bie​da​czy​sko. Sta​rze​jemy się, co? – Chodźmy do środka – powie​działa mama. Hoppo schy​lił się i przy​tu​lił psa, który poli​zał go po twa​rzy swoim wiel​kim mokrym języ​kiem. – Dobry pies – powie​dział szep​tem Hoppo. – Zostań. Weszli​śmy wszy​scy przez bramę na dzie​dzi​niec kościoła. Przed drzwiami krę​ciło się sporo osób, nie​które ner​wowo paliły. Zoba​czy​łem Gru​bego Gava z rodzi​cami. Nicky stała przy wej​ściu, obok niej wie​lebny Mar​tin. Trzy​mała gruby plik kar​tek, pew​nie z tek​stami hym​nów. Poczu​łem, że się spi​nam. Dzi​siaj moi rodzice mieli się spo​tkać z wie​leb​nym Mar​ti​nem po raz pierw​szy od incy​dentu na uro​dzi​nach i paczki ze świń​skim pło​dem. Na nasz widok ojciec Nicky się uśmiech​nął. – Pan i pani Adams, Eddie. Dzię​kuję, że przy​szli​ście w ten nie​zwy​kle smutny dzień. Wycią​gnął rękę, ale tata jej nie uści​snął. Na twa​rzy wie​leb​nego pozo​stał uśmiech, ale w jego oczach bły​snęło coś znacz​nie mniej przy​jem​nego. – Weź​cie hymn i poszu​kaj​cie miej​sca w środku.

Każde z nas wzięło po kartce. Nicky ski​nęła do mnie głową i weszli​śmy do kościoła. W środku było zimno, nawet lekko zadrża​łem. Pano​wał też pół​mrok i przez chwilę nie​wiele widzia​łem. Kilka osób już sie​działo, roz​po​zna​łem kil​koro dzieci ze szkoły. Było też paru nauczy​cieli, w tym pan Hal​lo​ran. Nie dało się nie zauwa​żyć jego bia​łej czu​pryny. Dzi​siaj, wyjąt​kowo, miał na sobie czer​woną koszulę. Kape​lusz trzy​mał na kola​nach. Na nasz widok lekko się do mnie uśmiech​nął. Tego dnia wszyst​kie uśmie​chy były sto​no​wane i dziwne, jakby nikt do końca nie wie​dział, co robić ze swoją twa​rzą. Cze​ka​li​śmy na swo​ich miej​scach, aż wie​lebny Mar​tin i Nicky weszli do środka przy dźwię​kach muzyki. Zna​łem tę melo​dię, ale nie mogłem sobie przy​po​mnieć skąd. Nie był to w każ​dym razie żaden reli​gijny hymn, lecz jakiś współ​cze​sny utwór grany w wol​nym tem​pie. Ale mimo że był współ​cze​sny, to i tak moim zda​niem nie nada​wał się na pogrzeb Seana, który był fanem Iron Maiden. Wszy​scy pochy​li​li​śmy głowy, kiedy wno​szono trumnę. Za nią szedł Mic​key z rodzi​cami. Widzie​li​śmy go pierw​szy raz od wypadku brata. Rodzice nie posy​łali go do szkoły, a potem wyje​chali do jego dziad​ków. Mic​key nie patrzył na trumnę, lecz pro​sto przed sie​bie. Miał zesztyw​niałe ciało i zda​wał się cał​ko​wi​cie sku​piony na tym, żeby sta​wiać kroki, oddy​chać i nie pła​kać. W poło​wie drogi po pro​stu się zatrzy​mał. Męż​czy​zna idący za nim pra​wie na niego wpadł. Po chwili zamie​sza​nia Mic​key odwró​cił się i wybiegł z kościoła. Wszy​scy spoj​rzeli po sobie i tylko jego rodzice jakby niczego nie zauwa​żyli. Szli dalej jak zombi, zamknięci w twar​dej sko​ru​pie bez​gra​nicz​nego smutku. Nikt nie pobiegł za Mic​keyem. Spoj​rza​łem na mamę, ale ona sta​now​czo pokrę​ciła głową i ści​snęła moją dłoń. Chyba to mnie naj​bar​dziej poru​szyło. Widok Mic​keya, któ​rego tak mocno wzbu​rzyła śmierć znie​na​wi​dzo​nego przez więk​szość z nas chło​paka. Ale w końcu był jego bra​tem. Może Sean nie zawsze był takim wred​nym łobu​zem. Może jak byli mali, to bawił się z Mic​keyem, może cho​dzili razem do parku, dzie​lili się kloc​kami Lego

i razem kąpali. A teraz Sean leżał w zim​nej, ciem​nej trum​nie przy​kry​tej zbyt mocno pach​ną​cymi kwia​tami, a ktoś obcy grał muzykę, któ​rej on sam by nie ścier​piał. I nie mógł się nikomu poskar​żyć, bo ni​gdy już nie miał otwo​rzyć ust. Prze​łkną​łem dużą gulę w gar​dle i szybko zamru​ga​łem. Mama lekko mnie szturch​nęła i oboje usie​dli​śmy. Muzyka uci​chła. Wie​lebny Mar​tin wszedł na pod​wyż​sze​nie, żeby powie​dzieć kilka słów o Seanie Coope​rze i Bogu. Jak dla mnie nie miało to wiele sensu: jakieś bzdury o tym, że niebo zyskało nowego anioła i że Bóg chciał mieć Seana Coopera przy sobie bar​dziej niż ludzie na ziemi. Jakoś nie chciało mi się w to wie​rzyć, zwłasz​cza kiedy patrzy​łem na rodzi​ców Seana, któ​rzy sie​dzieli oparci o sie​bie nawza​jem i pła​kali tak mocno, że wyglą​dali, jakby lada chwila mieli się roz​paść na kawałki. Wie​lebny Mar​tin już pra​wie koń​czył, kiedy roz​legł się gło​śny huk i gwał​towny powiew roz​rzu​cił po pod​ło​dze kilka kar​tek z hym​nami. Więk​szość zebra​nych, włącz​nie ze mną, odwró​ciła się w stronę drzwi. Te były sze​roko otwarte i w pierw​szej chwili pomy​śla​łem, że to Mic​key wró​cił do kościoła. Ale potem zoba​czy​łem, że pro​mie​nie słońca oświe​tlają nie jedną, a dwie sto​jące w progu syl​wetki. Roz​po​zna​łem je, gdy weszły do środka: jasno​włosa kole​żanka Walt​zerki i poli​cjant, który był w naszym domu, kon​stabl Tho​mas (póź​niej dowie​dzia​łem się, że dziew​czyna ma na imię Han​nah, a kon​stabl Tho​mas jest jej ojcem). Z początku wyda​wało się, jakby dziew​czyna coś prze​skro​bała, bo kon​stabl Tho​mas trzy​mał ją mocno za rękę i cią​gnął za sobą w stronę ołta​rza. Po sali prze​biegł szmer zdzi​wio​nych gło​sów. Mama Mic​keya szep​nęła coś do jego taty, który wstał z groźną, wście​kłą miną. Wie​lebny Mar​tin powie​dział: – Jeśli jeste​ście tu, żeby oddać cześć zmar​łemu, to za chwilę będziemy wyno​sić trumnę.

Kon​stabl Tho​mas i blon​dynka sta​nęli w miej​scu. Poli​cjant rozej​rzał się po zebra​nych, ale nikt nie patrzył mu w oczy. Wszy​scy sie​dzie​li​śmy w mil​czą​cym wycze​ki​wa​niu, żadne z nas nie chciało dać po sobie poznać, że zżera go cie​ka​wość. Dziew​czyna miała wzrok wbity w pod​łogę, jakby marzyła o tym, by zie​mia ją pochło​nęła, tak jak miała nie​ba​wem pochło​nąć Seana Coopera. – Oddać cześć? – wyce​dził przez zęby kon​stabl Tho​mas. – Nie, raczej nie będziemy odda​wać czci. – Po tych sło​wach splu​nął na posadzkę tuż przed trumną. – Nie gów​nia​rzowi, który zgwał​cił moją córkę. Kolek​tywny jęk wypeł​nił nawę kościoła od pierw​szych ław aż po kro​kwie. Chyba nawet z moich ust wydo​stał się zdła​wiony okrzyk. „Zgwał​cił”? Nie do końca rozu​mia​łem, co to słowo ozna​cza (jak na dwu​na​sto​latka byłem dość naiwny), ale wie​dzia​łem, że cho​dziło o zmu​sza​nie dziew​czyny do robie​nia cze​goś wbrew jej woli, i że było to coś złego. – Ty zakła​many sukin​synu! – krzyk​nął ojciec Mic​keya w stronę poli​cjanta. – Sukin​synu? – par​sk​nął kon​stabl Tho​mas. – Powiem ci, kto był sukin​sy​nem. – Poka​zał na swoją córkę. – Ojciec dziecka, które nosi ta mała. Przez kościół prze​szła kolejna fala zdu​mio​nego jęku. Wie​lebny Mar​tin wyglą​dał tak, jakby twarz miała mu się zsu​nąć z czaszki. Otwo​rzył usta, ale zanim zdą​żył cokol​wiek powie​dzieć, roz​legł się wście​kły ryk i ojciec Mic​keya rzu​cił się na kon​sta​bla Tho​masa. Nie był dużym męż​czy​zną, ale sporo ważył i swoją szyb​ko​ścią zasko​czył prze​ciw​nika. Poli​cjant mocno się zato​czył, ale zdo​łał utrzy​mać rów​no​wagę. Kiwali się obaj w przód i w tył, sple​ceni rękami, jakby upra​wiali jakiś dziwny rodzaj tańca. Wresz​cie kon​stabl Tho​mas się uwol​nił i wypro​wa​dził cios na głowę taty Mic​keya, który jakimś cudem zdą​żył zro​bić unik i sam też zamach​nął się pię​ścią. Jego cios doszedł celu i kon​stabl pole​ciał do tyłu. Wie​dzia​łem, co się sta​nie, z sekun​do​wym wyprze​dze​niem. I chyba wszy​scy żałob​nicy to prze​czu​wali. Ktoś krzyk​nął: „Nie​-

eee!”, a kon​stabl Tho​mas upadł ple​cami na trumnę Seana Coopera, która spa​dła z pode​stu i runęła na kamienną posadzkę. Sam nie wiem, czy to moja wyobraź​nia spła​tała mi figla, bo prze​cież wieko trumny musiało być mocno przy​twier​dzone, żeby nie zsu​nęło się przy opusz​cza​niu jej do grobu, jed​nak gdy tylko trumna upa​dła na zie​mię z okrop​nym, roz​dzie​ra​ją​cym trza​skiem, który aż nadto dobit​nie mi uprzy​tom​nił, że w środku grze​cho​tały kości Seana Coopera, pokrywa lekko się odsu​nęła i zoba​czy​łem w środku bladą dłoń. A może nie. Może to znowu uru​cho​miła się moja sza​lona wyobraź​nia. Wszystko działo się tak szybko. Kiedy trumna wylą​do​wała na posadzce wśród krzy​ków odbi​ja​ją​cych się echem po nawie kościoła, kilku męż​czyzn dosko​czyło do niej, żeby posta​wić ją z powro​tem na postu​men​cie. Kon​stabl Tho​mas pod​niósł się chwiej​nie i sta​nął na drżą​cych nogach. Tata Mic​keya wyglą​dał rów​nie nie​pew​nie. Uniósł rękę, jakby chciał jesz​cze raz ude​rzyć prze​ciw​nika, ale w ostat​niej chwili odwró​cił się i rzu​cił na trumnę, zano​sząc się gło​śnym, roz​pacz​li​wym pła​czem, który wypeł​nił nawę kościoła. Kon​stabl Tho​mas rozej​rzał się dookoła. Spra​wiał wra​że​nie lekko zdez​o​rien​to​wa​nego, jakby budził się z kosz​maru. Zaci​skał i roz​luź​niał pię​ści. Prze​biegł dło​nią po spo​co​nych, potar​ga​nych wło​sach. Pod jego pra​wym okiem rósł siniak. – Tato, pro​szę cię – ode​zwała się bła​gal​nym tonem jego córka. Spoj​rzał na nią, znów chwy​cił ją za rękę i zacią​gnął w stronę drzwi. Przed wyj​ściem zatrzy​mał się, odwró​cił do zebra​nych i powie​dział: – To jesz​cze nie koniec. Po tych sło​wach oboje wyszli. Całe zaj​ście trwało może trzy, może cztery minuty, choć zda​wało się, jakby minęła wiecz​ność. Wie​lebny Mar​tin gło​śno odchrząk​nął, ale jego głos nie mógł się prze​bić przez nie​usta​jący szloch taty Mic​keya. – Bar​dzo prze​pra​szam za to zakłó​ce​nie – powie​dział. – Wyj​-

dziemy teraz na dwór, żeby dokoń​czyć nabo​żeń​stwo. Pro​szę żałob​ni​ków o powsta​nie. Znów zagrała muzyka. Kilka osób z rodziny Mic​keya odcią​gnęło jego tatę od trumny i wszy​scy musie​li​śmy wyjść na zewnątrz, na cmen​tarz. Led​wie prze​kro​czy​łem próg kościoła, a na moją głowę spa​dły kro​ple. Spoj​rza​łem w górę. Błę​kitne wcze​śniej niebo zaszło sza​rymi chmu​rami i deszcz wła​śnie zaczy​nał padać na kon​dukt. Nikt nie wziął para​solki, więc zbi​li​śmy się w cia​sną masę jaskra​wej czer​wieni i nie​bie​skiego, kuląc się i nie​po​rad​nie chro​niąc przed coraz moc​niej zaci​na​ją​cym desz​czem. Lekko drża​łem, kiedy trumnę opusz​czano do grobu. Wcze​śniej zabrano z niej kwiaty, jakby ktoś zarzą​dził, że nic jasnego i żywego nie zasłu​guje na to, by tra​fić do tej głę​bo​kiej, ciem​nej dziury. Myśla​łem, że bójka w kościele była naj​gor​szą czę​ścią pogrzebu, ale oka​zało się, że się myli​łem. To, co nastą​piło teraz, było dużo gor​sze. Głu​chy dźwięk ziemi ude​rza​ją​cej w drew​niane wieko trumny. Wil​gotny zapach błota w sty​gną​cym wrze​śnio​wym powie​trzu. Widok otwar​tego grobu i świa​do​mość, że nie było już z niego powrotu. Żad​nych wymó​wek, wybie​gów, uspra​wie​dli​wień spi​sa​nych przez mamę i zanie​sio​nych nauczy​cie​lowi. Śmierć była osta​teczna i nikt nie mógł na to nic pora​dzić. Pogrzeb dobiegł końca i wszy​scy zaczęli odda​lać się od grobu. Nawa kościelna została zare​zer​wo​wana na poczę​stu​nek. „Stypa” –  tak nazwała to moja mama. Pra​wie dotar​li​śmy do bramy, kiedy moich rodzi​ców zatrzy​mał jakiś ich zna​jomy, który chciał z nimi poroz​ma​wiać. Tuż za nimi szedł Gruby Gav. Jego rodzice roz​ma​wiali z matką Hoppa. Widzia​łem rodzinę Mic​keya, ale jego nie. Musiał być gdzieś w pobliżu. Sta​łem sam, nieco zagu​biony, na skraju cmen​ta​rza. – Czo​łem, Eddie. Odwró​ci​łem się i zoba​czy​łem, że w moją stronę idzie pan Hal​lo​ran. Zało​żył kape​lusz na głowę, żeby ochro​nić się przed desz​czem, a w dłoni trzy​mał paczkę papie​ro​sów. Ni​gdy nie widzia​łem, żeby

palił, ale pamię​ta​łem popiel​niczkę w jego domu. – Dzień dobry – powie​dzia​łem. – Jak się czu​jesz? Wzru​szy​łem ramio​nami. – Nie wiem. Miał jakiś dziwny talent, któ​rego nie posia​dała więk​szość zna​nych mi doro​słych: potra​fił wycią​gać ze mnie szczere odpo​wie​dzi. – Nie martw się. Nie musisz być smutny. Zawa​ha​łem się. Nie wie​dzia​łem, jak na to zare​ago​wać. – Nie da się smu​cić każdą śmier​cią. – Pan Hal​lo​ran zni​żył głos. –  Sean Cooper był łobu​zem. To, że umarł, niczego nie zmie​nia. Z dru​giej strony jego paskudny cha​rak​ter nie ozna​cza, że jego wypa​dek nie był tra​ge​dią. – Bo był jesz​cze dziec​kiem? – Nie. Bo nie miał szansy się zmie​nić. Przy​tak​ną​łem i spy​ta​łem: – Czy to prawda, co mówił ten poli​cjant? – O Seanie i jego córce? Kiw​ną​łem lekko głową. Pan Hal​lo​ran spoj​rzał na swoje papie​rosy. Chyba bar​dzo chciał zapa​lić, ale pew​nie uznał, że przed kościo​łem nie wypada. – Sean Cooper nie był miłym chłop​cem. To, co ci zro​bił na placu zabaw, nie​któ​rzy też nazwa​liby gwał​tem. Czu​łem, jak czer​wie​nieją mi policzki. Nie chcia​łem o tym myśleć. Pan Hal​lo​ran chyba to zro​zu​miał, bo dodał szybko: – Ale jeśli pytasz, czy Sean zro​bił to, o co oskar​żył go ten poli​cjant, to nie. Nie wydaje mi się. – Czemu? – Ta młoda dama raczej nie była w jego typie. – Aha – odpar​łem, choć nie bar​dzo wie​dzia​łem, co miał na myśli. Pan Hal​lo​ran pokrę​cił głową. – Nie​ważne. Tak czy siak, nie musisz się mar​twić Seanem Coope​rem. Już ci nic nie zrobi. Pomy​śla​łem o kamie​niach ude​rza​ją​cych w moje okno i o nie​bie​-

ska​wej skó​rze ską​pa​nej w świe​tle księ​życa. Cześć, gnojku. Wcale nie byłem tego taki pewien. Ale powie​dzia​łem: – Nie. To zna​czy tak, ma pan rację. – Zuch – odparł pan Hal​lo​ran i odszedł. Nie prze​tra​wi​łem jesz​cze na dobre jego słów, kiedy ktoś chwy​cił mnie za ramię. Obró​ci​łem się i zoba​czy​łem sto​ją​cego przede mną Hoppa. Jego włosy nie były już sta​ran​nie zacze​sane do tyłu, a koszulka wysta​wała mu ze spodni. Trzy​mał obrożę i smycz Mur​phy’ego. Ale psa przy nim nie było. – Co się stało? Hoppo wle​pił we mnie dziki wzrok. – Mur​phy. Zgu​bił się. – Zerwał się z obroży? – Nie wiem. Ni​gdy wcze​śniej tego nie zro​bił. Nie jest za luźna. – Myślisz, że pobiegł do domu? – spy​ta​łem. Hoppo pokrę​cił głową. – Nie wiem. Jest stary i nie ma już takiego dobrego węchu i wzroku. Widzia​łem, że Hoppo robi wszystko, żeby tylko nie spa​ni​ko​wać. – Ale poru​sza się powoli – powie​dzia​łem. – Pew​nie nie odszedł daleko. Rozej​rza​łem się. Doro​śli na​dal ze sobą roz​ma​wiali, a Gruby Gav stał za daleko, żeby go zawo​łać. Wciąż nie widzia​łem Mic​keya, ale coś innego zwró​ciło moją uwagę. Na pła​skim kamie​niu pamiąt​ko​wym przed bramą kościoła zauwa​ży​łem jakiś rysu​nek, już mocno roz​myty od desz​czu, ale i tak wyraź​nie dostrze​galny, bo był kom​plet​nie nie na miej​scu. A zara​zem bar​dzo zna​jomy. Pod​sze​dłem bli​żej. Prze​szył mnie dreszcz, a skóra na gło​wie nagle stała się jakby za cia​sna. Biały ludzik nary​so​wany kredą. Pod​nie​sione ręce, małe „o” zamiast ust, jakby coś wołał. I nie był sam. Obok niego ktoś nary​so​wał psa. Momen​tal​nie dopa​dło mnie złe prze​czu​cie. Bar​dzo złe.

Uwa​żaj na rysunki kredą. – Co jest? – spy​tał Hoppo. – Nic – odpar​łem i wypro​sto​wa​łem plecy. – Chodźmy go poszu​kać. – David? Eddie? Co się dzieje? – Pode​szli do nas moi rodzice z mamą Hoppa. – Mur​phy uciekł – powie​dzia​łem. – O, nie! – Mama Hoppa zakryła usta dło​nią. Hoppo jesz​cze moc​niej ści​snął smycz w ręce. – Mamo, musimy iść go szu​kać – doda​łem. – Eddie… – zaczęła moja mama. – Pro​szę! Widzia​łem, że się zasta​na​wia. Nie wyglą​dała na zado​wo​loną. Była blada i spięta. No ale w końcu przy​szli​śmy na pogrzeb. Tata poło​żył jej rękę na ramie​niu i lekko ski​nął głową. – Okej – zgo​dziła się. – Idź​cie go szu​kać. Jak go znaj​dzie​cie, wróć​cie do kościoła. – Dzię​kuję. – No już, bie​giem. Ruszy​li​śmy ulicą, woła​jąc Mur​phy’ego, co pew​nie nie miało więk​szego sensu, bo pies był pra​wie głu​chy. – Może naj​pierw spraw​dzimy u cie​bie w domu? – zapro​po​no​wa​łem. – Okej. Hoppo miesz​kał po dru​giej stro​nie mia​sta, przy wąskiej uliczce zabu​do​wa​nej sze​re​gow​cami, gdzie męż​czyźni sie​dzieli na scho​dach i pili piwo z puszek, dzieci w pie​lu​chach bawiły się na chod​niku i zawsze gdzieś szcze​kał pies. Ni​gdy o tym wcze​śniej nie myśla​łem, ale może wła​śnie dla​tego Hoppo nie zapra​szał nas do sie​bie. Reszta naszej paczki miesz​kała w faj​nych domach. Mój był tro​chę zanie​dbany i stary, ale stał przy ład​nej ulicy, z pobo​czem do par​ko​wa​nia, drze​wami i w ogóle. Chciał​bym móc powie​dzieć, że dom Hoppa był jed​nym z lep​szych w jego oko​licy, ale byłaby to nie​prawda. W oknach wisiały

pożół​kłe firanki, farba pra​wie cał​kiem odpa​dła z fron​to​wych drzwi, a ogró​dek zagra​cały potłu​czone donice, kra​snale i jeden stary leżak. W środku też pano​wał bała​gan. Pamię​tam, że zdzi​wiło mnie, do jakiego stanu dopro​wa​dziła swój dom mama Hoppa, która prze​cież była sprzą​taczką. Wszę​dzie leżały jakieś kla​moty, czę​sto w naj​dziw​niej​szych miej​scach, na przy​kład pudełka po płat​kach śnia​da​nio​wych na tele​wi​zo​rze, tek​tu​rowe rolki po papie​rze toa​le​to​wym usta​wione w małą stertę w przed​po​koju, wiel​kie butle wybie​la​cza i pudła z trutką na śli​maki na stole w kuchni. Do tego wszyst​kiego w powie​trzu uno​sił się naprawdę nie​przy​jemny zapach psa. Uwiel​bia​łem Mur​phy’ego, ale higiena oso​bi​sta nie była jego mocną stroną. Hoppo pobiegł na tył domu. Po chwili wró​cił, krę​cąc głową. – No dobra – powie​dzia​łem. – Sprawdźmy park. Może tam poszedł. Przy​tak​nął, ale widzia​łem, że powstrzy​muje łzy. – Ni​gdy wcze​śniej nie uciekł. – Wszystko będzie dobrze – pocie​szy​łem go, ale jak miało się oka​zać, „dobrze” było sło​wem, które ze wszyst​kich ist​nie​ją​cych słów naj​mniej paso​wało do losu Mur​phy’ego. Zna​leź​li​śmy go zwi​nię​tego w kłę​bek pod krza​kiem, nie​da​leko placu zabaw. Pew​nie szu​kał tam schro​nie​nia. Deszcz padał już teraz naprawdę mocno. Włosy Hoppa zwi​sały gru​bymi, mokrymi kosmy​kami, jak wodo​ro​sty, a moja koszula przy​kle​iła się do ciała. Buty też kom​plet​nie mi prze​mo​kły i chlu​po​tało w nich z każ​dym kro​kiem, kiedy pod​bie​ga​łem do Mur​phy’ego. Z daleka wyglą​dało, jakby spał. Dopiero z bli​ska zoba​czy​li​śmy wysi​lony ruch jego wiel​kiej klatki pier​sio​wej i usły​sze​li​śmy char​czący oddech. Kiedy uklą​kłem tuż obok jego łba, zauwa​ży​łem wszę​dzie dookoła wymio​ciny. Nie zwy​czajne, tylko jakieś gęste, smo​li​ste i czarne od krwi. I tru​ci​zny. Do dziś pamię​tam ten zapach i spoj​rze​nie jego wiel​kich brą​zo​wych oczu, kiedy go gła​ska​li​śmy. Było w nich tyle stra​chu i zara​-

zem wdzięcz​no​ści, jakby miał nadzieję, że zaraz mu pomo​żemy. Ale nie byli​śmy w sta​nie mu pomóc. Drugi raz tego dnia zro​zu​mia​łem, że pew​nych rze​czy nie da się cof​nąć. Pró​bo​wa​li​śmy go pod​nieść. Hoppo wie​dział, gdzie jest gabi​net wete​ry​na​rza. Lecz Mur​phy był za ciężki, zwłasz​cza że jego gęste futro nasią​kło wodą. Nie wyszli​śmy nawet z parku, a już zaczął kasz​leć i wymio​to​wać, więc poło​ży​li​śmy go z powro​tem na mokrej tra​wie. – Może pobie​gnę do wete​ry​na​rza i popro​szę, żeby tu przy​szedł? – zapro​po​no​wa​łem. Hoppo tylko pokrę​cił głową i powie​dział przez zaci​śniętą krtań: – Nie, już za późno. Zato​pił twarz w gru​bym, cuch​ną​cym futrze psa i objął go, jakby chciał powstrzy​mać swego przy​ja​ciela przed sko​kiem w zaświaty. Tyle że nikt nie był już w sta​nie go zatrzy​mać, nawet czło​wiek, który kochał go naj​moc​niej ze wszyst​kich. Mogli​śmy go tylko gła​skać i szep​tać mu do jego zwi​sa​ją​cych uszu słowa otu​chy, pró​bo​wać ukoić ból. W końcu chyba mu to wystar​czyło, bo ostatni raz ciężko wes​tchnął i zdechł. Hoppo szlo​chał z głową przy jego nie​ru​cho​mym ciele. Ja pró​bo​wa​łem powstrzy​mać łzy, ale nie dałem rady. Póź​niej zda​łem sobie sprawę, że obaj opła​ki​wa​li​śmy psa bar​dziej niż brata Mic​keya. I to też miało się na nas zemścić. Wresz​cie zebra​li​śmy siły, żeby zanieść Mur​phy’ego z powro​tem do jego domu. Pierw​szy raz w życiu doty​ka​łem mar​twego ciała. Pamię​tam, że pies wydał mi się cięż​szy niż wcze​śniej. Mar​twy cię​żar, pomy​śla​łem. Droga do domu zajęła nam pra​wie pół godziny. Kilka osób zatrzy​mało się, żeby popa​trzeć, ale nikt nie zaofe​ro​wał pomocy. Poło​ży​li​śmy go na jego posła​niu w kuchni. – Co z nim zro​bisz? – spy​ta​łem. – Zako​pię go – powie​dział Hoppo takim tonem, jakby to było oczy​wi​ste. – Wła​sno​ręcz​nie?

– To mój pies. Nie wie​dzia​łem, co powie​dzieć, więc mil​cza​łem. – Powi​nie​neś wra​cać – zauwa​żył Hoppo. – Do kościoła. Jakaś część mnie chciała zostać i mu pomóc, ale jed​nak bar​dziej pra​gną​łem się już zmyć. – Dobra. Odwró​ci​łem się w stronę drzwi. – Eddie? – Co? – Jak się dowiem, kto mu to zro​bił, to go zabiję. Ni​gdy nie zapo​mnia​łem wyrazu jego twa​rzy, kiedy to mówił. Może dla​tego nie powie​dzia​łem mu o rysunku przed kościo​łem. Ani o tym, że Mic​key nie wró​cił po tym, jak wybiegł ze świą​tyni.

2016

N

ie uwa​żam się za alko​ho​lika. Tak samo jak nie sądzę, żebym był uza​leż​niony od gro​ma​dze​nia. Jestem czło​wie​kiem, który lubi się napić i kolek​cjo​nuje przed​mioty. Nie piję codzien​nie i zazwy​czaj nie przy​cho​dzę do szkoły na kacu. Choć raz mi się zda​rzyło. Na szczę​ście dyrek​tor się o tym nie dowie​dział, ale zna​jomy nauczy​ciel dał mi wtedy cenną radę: „Ed, idź do domu, weź prysz​nic i kup płyn do ust. A na przy​szłość pij tylko w week​endy”. Prawda jest taka, że piję wię​cej i czę​ściej, niż powi​nie​nem. Dzi​siaj czuję silną potrzebę wypi​cia. Mam ści​śnięte gar​dło i suche wargi, które co chwila bez​sku​tecz​nie obli​zuję. I nie potrze​buję się tylko napić. Ja potrze​buję pić. Jeden przed​ro​stek mniej, morze alko​holu wię​cej. Wcho​dzę do super​mar​ketu i zdej​muję z regału dwie butelki moc​nego czer​wo​nego wina. Dodaję jesz​cze butelkę dobrego bur​bona i pcham wózek do kasy samo​ob​słu​go​wej. Zamie​niam kilka zdań z kobietą z obsługi, po czym zano​szę zakupy do samo​chodu. Docie​ram do domu krótko po szó​stej, wybie​ram kilka sta​rych winyli, któ​rych dawno nie pusz​cza​łem, i nale​wam sobie pierw​szy kie​li​szek wina. W tej samej chwili drzwi wej​ściowe łomocą z taką siłą, że świeczki na kominku drżą i nawet mój kie​li​szek lekko się trzę​sie.

– Chloe? To musi być ona. Drzwi były zamknięte na klucz, a tylko ona ma drugi kom​plet. Tylko że Chloe zazwy​czaj nie trza​ska drzwiami. Naj​czę​ściej wśli​zguje się jak kot albo jakaś nad​przy​ro​dzona mgła. Patrzę z żalem na kie​li​szek wina i w końcu, głę​boko wzdy​cha​jąc, wstaję z kanapy i idę do kuchni, z któ​rej dobie​gają mnie teraz dźwięki otwie​ra​nej i zamy​ka​nej lodówki, a po nich brzę​cze​nie szkla​nek. Jest jesz​cze jeden dźwięk, tro​chę mniej mi znany. Dopiero po chwili zdaję sobie sprawę, że Chloe pła​cze. Nie radzę sobie dobrze ze łzami. Sam rzadko kiedy pła​czę. Nawet na pogrze​bie ojca byłem nie​wzru​szony. Nie lubię tych wszyst​kich glu​tów i szlo​chów – nikt nie wygląda dobrze zalany łzami. A naj​gor​sze, że jeśli pła​cze kobieta, to trzeba ją pocie​szać. A w pocie​sza​niu też jestem raczej marny. Staję nie​zde​cy​do​wany w progu i po chwili sły​szę głos Chloe: – Jezu, Ed. Tak, pła​czę. Wejdź i jakoś sobie z tym poradź albo spa​daj. Popy​cham drzwi i wcho​dzę. Chloe sie​dzi przy stole, na któ​rym stoi butelka dżinu i duża szklanka. Nie widzę toniku. Jej włosy są bar​dziej potar​gane niż zwy​kle, a na policz​kach ma smugi czar​nej maskary. – Nawet nie pytam, czy wszystko w porządku. – To dobrze, bo jak​byś to zro​bił, wetknę​ła​bym ci tę butelkę w tyłek. – Chcesz poga​dać? – Nie​spe​cjal​nie. – Okej. – Kręcę się przy stole. – Mogę coś zro​bić? – Usiądź i nalej sobie drinka. Od początku mia​łem taki zamiar, mimo że dżin nie jest moim ulu​bio​nym trun​kiem, ale odno​szę wra​że​nie, że jej pro​po​zy​cja nie pod​lega nego​cja​cji. Wyj​muję szklankę z szafki i Chloe nalewa mi porządną por​cję. Nie​zdar​nym ruchem prze​suwa mojego drinka po bla​cie stołu. Domy​ślam się, że już wcze​śniej piła. To dość nie​ty​powe. Chloe lubi

wycho​dzić na mia​sto, lubi się napić, ale chyba ni​gdy nie widzia​łem jej wsta​wio​nej. Kiedy się odzywa, prze​śli​zguje się po co trud​niej​szych zgło​skach. – To jak ci minął dzień? – Pró​bo​wa​łem zgło​sić na poli​cję zagi​nię​cie Mic​keya. – I co? – Mimo że nie wró​cił na noc do hotelu, jest bez port​fela i kart kre​dy​to​wych i nie odbiera tele​fonu, oka​zuje się, że nie można go uznać za zagi​nio​nego przed upły​wem dwu​dzie​stu czte​rech godzin. – Nie gadaj. – Gadam. – Myślisz, że coś mu się stało? – pyta ze szczerą tro​ską w gło​sie. Biorę łyk dżinu. – Nie wiem. – Może wró​cił do domu. – Może. – To co zamie​rzasz? – Nie wiem, pew​nie jutro znów pójdę na poli​cję. Chloe gapi się w swoją szklankę. – Przy​ja​ciele, co? Wię​cej z nimi pro​ble​mów niż korzy​ści. Cho​ciaż i tak lepsi niż rodzina. – Coś w tym jest – mówię ostroż​nie. – Serio. Przy​ja​ciół zawsze można odciąć. Rodzina ni​gdy cię nie opusz​cza i tylko wiecz​nie mie​sza ci w gło​wie. Opróż​nia szklankę i nalewa sobie kolejną por​cję. Chloe ni​gdy wcze​śniej nie mówiła o swo​ich spra​wach oso​bi​stych, a ja nie pyta​łem. To tro​chę jak z dziećmi: jeśli będą chciały ci coś powie​dzieć, to powie​dzą, a jak zaczniesz je wypy​ty​wać, natych​miast się w sobie zamkną. Oczy​wi​ście nie​raz o tym myśla​łem. Począt​kowo sądzi​łem, że jej obec​ność w moim domu ma zwią​zek z chło​pa​kiem, może była świeżo po roz​sta​niu. Mogła bez trudu wyna​jąć pokój nie​da​leko swo​jej pracy, w miesz​ka​niu z rówie​śni​kami. Skoro wybrała duży, tro​chę

mroczny stary dom zamiesz​kany przez dziw​nego kawa​lera w śred​nim wieku, to naj​wy​raź​niej potrze​bo​wała odro​biny pry​wat​no​ści z dala od swo​jego świata. Chloe ni​gdy o sobie nie opo​wia​dała, więc jej nie naci​ska​łem. Może się bałem, że w ten spo​sób znie​chę​cił​bym ją do sie​bie. Zna​le​zie​nie loka​tora do pokoju to jedno, ale w niej mia​łem też towa​rzyszkę. Biorę jesz​cze jeden łyk dżinu, ale chęć picia szybko mnie opusz​cza. Nic tak nie gasi w czło​wieku zapału do urżnię​cia się w trupa jak kon​takt z innym pija​kiem. – Dla mnie i rodzina, i przy​jaźń bywają trudne. – Ed, a ja jestem twoją przy​ja​ciółką? Jej pyta​nie mnie zaska​kuje. Chloe patrzy na mnie ze szcze​rym, choć nie do końca przy​tom​nym wyra​zem twa​rzy. Jest cał​ko​wi​cie roz​luź​niona i ma roz​chy​lone usta. Prze​ły​kam ślinę. – Mam nadzieję – mówię, a ona się uśmie​cha. – To dobrze. Bo ja ni​gdy nie wyrzą​dzi​ła​bym ci krzywdy. Chcę, żebyś to wie​dział. – Wiem – zapew​niam ją, mimo że wcale nie wiem. Nie​zu​peł​nie. Ludzie potra​fią ranić innych, nawet nie zda​jąc sobie z tego sprawy. Każ​dego dnia Chloe rani mnie samym swoim ist​nie​niem. I to mi nie prze​szka​dza. – Cie​szę się. – Ści​ska moją dłoń, a ja z prze​ra​że​niem zauwa​żam, że do jej oczu znów napły​wają łzy. – Chry​ste, jestem taką idiotką. Bie​rze kolejny łyk i po chwili mówi: – Powin​nam ci coś powie​dzieć… O, nie. To nie brzmi dobrze. Nic dobrego nie wynika ze zdań, które zaczy​nają się od tych słów. Tak samo jak: „Musimy poroz​ma​wiać”. – Chloe… – mówię. Ratuje mnie dzwo​nek. Dosłow​nie. Ktoś stoi za fron​to​wymi drzwiami. Rzadko kiedy odwie​dzają mnie goście, a nie​za​po​wie​dzia​nych nie mie​wam ni​gdy.

– Kto to, kurwa, jest? – pyta Chloe z cha​rak​te​ry​stycz​nym cie​płem w gło​sie. – Nie mam poję​cia. Idę nie​chęt​nie do przed​po​koju i otwie​ram drzwi. Na zewnątrz stoją dwaj męż​czyźni w sza​rych gar​ni​tu​rach. Nie muszą nawet otwie​rać ust – wiem, że są z poli​cji. Po pro​stu mają w sobie coś, co zdra​dza ich fach. Może zmę​czone twa​rze. Może kiep​skie fry​zury. Albo tanie buty. – Pan Adams? – pyta wyż​szy, ciem​no​włosy. – Tak? – Jestem detek​tyw inspek​tor Fur​niss. To sier​żant Danks. Dziś po połu​dniu był pan na komi​sa​ria​cie, żeby zgło​sić zagi​nię​cie zna​jo​mego, pana Coopera? – Pró​bo​wa​łem. Powie​dziano mi, że nie można go ofi​cjal​nie uznać za zagi​nio​nego. – No tak. Prze​pra​szamy za to – odzywa się ten niż​szy, łysy. –  Możemy wejść? Chcę zapy​tać po co, ale chyba nie warto, bo i tak prę​dzej czy póź​niej znajdą się w środku. Robię im miej​sce w drzwiach. – Pro​szę. Tędy. Chyba z przy​zwy​cza​je​nia pro​wa​dzę ich do kuchni. Kiedy mój wzrok pada na Chloe, zdaję sobie sprawę, że to mógł być błąd. Wciąż ma na sobie swoje „wyj​ściowe” ubra​nie, czyli obci​sły czarny pod​ko​szu​lek ozdo​biony czasz​kami, kró​ciutką spód​niczkę z lycry, kaba​retki i mar​tensy. Patrzy na poli​cjan​tów. – O, nowe towa​rzy​stwo. Jak miło. – To Chloe, moja współ​lo​ka​torka. I przy​ja​ciółka. Mam do czy​nie​nia z praw​dzi​wymi zawo​dow​cami, więc żaden nawet nie unosi brwi, choć domy​ślam się, co muszą sobie myśleć. Star​szy facet z mło​dziutką, atrak​cyjną współ​lo​ka​torką. Albo z nią sypia, albo nie​zły z niego zbe​reź​nik. Nie​stety, prawdą jest to dru​gie. – Napiją się pano​wie cze​goś? – pytam. – Kawy? Her​baty? – Dżinu? – dodaje Chloe i pod​nosi butelkę.

– Jeste​śmy na służ​bie – mówi Fur​niss. – No dobrze – cią​gnę z zakło​po​ta​niem. – To cho​ciaż pro​szę usiąść. Patrzą po sobie. – Wie pan co? Lepiej by było, gdy​by​śmy poroz​ma​wiali z panem na osob​no​ści. Zer​kam na Chloe. – Zosta​wisz nas? – O rany, już dobrze, dobrze. – Zabiera ze stołu butelkę i szklankę. – Będę w pokoju obok, gdy​byś mnie potrze​bo​wał. Rzuca poli​cjan​tom mroczne spoj​rze​nie i wycho​dzi z kuchni. Detek​tywi sia​dają, szo​ru​jąc z piskiem krze​słami o pod​łogę, a ja zaj​muję miej​sce na końcu stołu. – Mogę zapy​tać, o co wła​ści​wie cho​dzi? Wszystko już powie​dzia​łem sier​żant dyżur​nej. – Wiemy, że musi się pan powta​rzać, ale czy mógłby pan opo​wie​dzieć nam wszystko jesz​cze raz? Ze szcze​gó​łami. Danks wyj​muje dłu​go​pis. – Mic​key wyszedł ode mnie wczo​raj wie​czo​rem. – Prze​pra​szam, czy mógłby pan zacząć tro​chę wcze​śniej? Co tu robił? Z tego, co nam wia​domo, mieszka w Oks​for​dzie. – Jest moim sta​rym zna​jo​mym. Przy​je​chał do Ander​bury, żeby się ze mną spo​tkać. – Jak sta​rym? – Przy​jaź​ni​li​śmy się w dzie​ciń​stwie. – I utrzy​my​wa​li​ście kon​takt? – Nie​spe​cjal​nie. Ale cza​sem miło jest się spo​tkać i powspo​mi​nać. Obaj przy​ta​kują. – No więc przy​szedł do mnie na kola​cję. – O któ​rej godzi​nie? – Około wpół do ósmej. – Przy​je​chał samo​cho​dem? – Nie, przy​szedł pie​szo. Jego hotel jest nie​da​leko stąd i chyba zakła​dał, że będzie pił.

– Jak dużo wypił? – Hm… – Wra​cam myślami do pustych bute​lek po piwie w koszu na szkło. – Wie​cie, jak to jest. Czło​wiek je, roz​ma​wia… Może sześć, sie​dem piw. – Czyli cał​kiem sporo. – No tak. – To w jakim był sta​nie przed wyj​ściem? – Nie prze​wra​cał się i mówił wyraź​nie, ale był wsta​wiony. – I pozwo​lił mu pan iść do hotelu? – Pro​po​no​wa​łem, że wezwę mu tak​sówkę, ale powie​dział, że spa​cer go otrzeźwi. – I o któ​rej to było? – Około dzie​sią​tej trzy​dzie​ści. Nie tak późno. – Wtedy widział go pan po raz ostatni? – Tak. – Oddał pan jego port​fel sier​żant dyżur​nej? – Nie bez pro​ble​mów. Chciała, żebym go zatrzy​mał, ale byłem uparty. – Zga​dza się. – Jak pan wszedł w jego posia​da​nie? – Mic​key musiał go u mnie zosta​wić tuż przed wyj​ściem. – I nie pró​bo​wał pan jesz​cze tego wie​czoru mu go oddać? – Wtedy jesz​cze nie wie​dzia​łem, że ten port​fel tu jest. Dopiero następ​nego dnia Chloe do mnie zadzwo​niła, bo to ona go zna​la​zła. – O któ​rej to było? – Jakoś w porze lun​chu. Pró​bo​wa​łem zadzwo​nić do Mic​keya, żeby mu o tym powie​dzieć, ale nie odbie​rał. Do notesu powę​dro​wały kolejne zapi​ski. – I wtedy poszedł pan do hotelu, żeby spraw​dzić, czy nic się nie stało pań​skiemu przy​ja​cie​lowi, tak? – Zga​dza się. Powie​dzieli mi, że nie wró​cił na noc. Wtedy posze​dłem na poli​cję. Obaj kiwają gło​wami, a Fur​niss pyta: – W jakim sta​nie ducha był pań​ski przy​ja​ciel tam​tego wie​czoru?

– Wyda​wał się okej. – Miał dobry nastrój? – Chyba tak. – Jaki był cel jego wizyty? – A czy mogę zapy​tać, dla​czego się tym inte​re​su​je​cie? – Tyle lat bez kon​taktu i nagle taka wizyta? Tro​chę to dziwne. – Ludzie są dziwni, jak śpie​wał Jim Mor​ri​son. Patrzą na mnie bez​na​mięt​nie. Zdaje się, że nie są fanami kla​sycz​nego rocka. – To była wizyta towa​rzy​ska – mówię. – Roz​ma​wia​li​śmy na różne tematy, każdy opo​wia​dał, co u niego sły​chać. Gada​li​śmy o pracy. Nor​malne rze​czy, nic istot​nego. Czy teraz powie​cie mi, o co wła​ści​wie cho​dzi? Czy coś mu się stało? Przez chwilę wyglą​dają, jakby się zasta​na​wiali, czy mi odpo​wie​dzieć. W końcu Danks zamyka notes. – Zna​le​ziono dzi​siaj zwłoki, które pasują do pań​skiego opisu Mic​keya Coopera. Zwłoki. Mic​key. Pró​buję usil​nie prze​łknąć tę infor​ma​cję, ale grzęź​nie mi w gar​dle. Nie mogę nic powie​dzieć, nawet oddech ciężko mi zła​pać. – Wszystko w porządku? – Nie… nie wiem. Jestem w szoku. Co się stało? – Wycią​gnę​li​śmy jego ciało z rzeki. Założę się, że jest całe napęcz​niałe i że ryby wyżarły mu oczy. – Mic​key uto​nął? – Na​dal usta​lamy dokładne oko​licz​no​ści. – Jeśli wpadł do rzeki, to co tu jest do usta​la​nia? Patrzą na sie​bie poro​zu​mie​waw​czo. – Do parku Old Meadows idzie się z pań​skiego domu w prze​ciwną stronę niż do hotelu, prawda? – Tak. – To co on tam robił? – Może posta​no​wił pójść na dłuż​szy spa​cer, żeby wytrzeź​wieć. A może się pomy​lił?

– Może. Nie wyglą​dali na prze​ko​na​nych. – Uwa​ża​cie, że to nie był wypa​dek? – Wręcz prze​ciw​nie. To naj​bar​dziej praw​do​po​dobne wyja​śnie​nie. Ale musimy zba​dać wszyst​kie inne. – Na przy​kład jakie? – Czy ktoś mógł chcieć wyrzą​dzić mu krzywdę? Zaczy​nam czuć łomo​ta​nie pulsu w skroni. Ktoś, kto mógłby chcieć zro​bić krzywdę Mic​key​owi? Oczy​wi​ście. Znam jed​nego czło​wieka, który o tym marzy, ale aku​rat on nie jest w sta​nie bie​gać po parku i spy​chać kogo​kol​wiek do rzeki. – Nie. Nikt mi nie przy​cho​dzi do głowy – mówię i nieco bar​dziej sta​now​czym tonem dodaję: – Ander​bury jest spo​koj​nym mia​stecz​kiem. Nie wyobra​żam sobie, żeby kto​kol​wiek mógł zabić Mic​keya. Oby​dwaj przy​ta​kują. – Pew​nie ma pan rację. To naj​praw​do​po​dob​niej tra​giczny, nie​szczę​śliwy wypa​dek. Zupeł​nie jak w przy​padku jego brata, myślę. Tra​giczny, nie​szczę​śliwy i tylko tro​chę za bar​dzo przy​pad​kowy. – Przy​kro nam, że musie​li​śmy panu dostar​czyć złą wia​do​mość. – Nie szko​dzi. To wasza praca. Odsu​wają swoje krze​sła, a ja wstaję, żeby odpro​wa​dzić ich do drzwi. – A, jesz​cze jedno. Oczy​wi​ście. Zawsze jest jakieś „jesz​cze jedno”. – Tak? – Zna​leź​li​śmy przy pań​skim przy​ja​cielu coś, czego nie potra​fimy zro​zu​mieć. Może panu uda się to wytłu​ma​czyć. – Spró​buję. Fur​niss wyj​muje z kie​szeni prze​źro​czy​stą pla​sti​kową torebkę i kła​dzie ją na stole. W środku jest kartka papieru z rysun​kiem wisielca i kawa​łek bia​łej kredy.

1986

E

ch, wy, ludzie małej wiary. Mój tata mówił tak cza​sem do mamy, kiedy ta nie wie​rzyła, że on coś zrobi. Był to taki ich oso​bi​sty żart, bo mama zawsze wtedy patrzyła mu w oczy i odpo​wia​dała: – My, ludzie żad​nej wiary. I oboje się z tego śmiali. Cho​dziło chyba o to, że moi rodzice nie byli reli​gijni i by​naj​mniej tego nie ukry​wali. Pew​nie dla​tego nie​któ​rzy miesz​kańcy Ander​bury pod​cho​dzili do nich z podejrz​li​wo​ścią, a w spo​rze o kli​nikę wielu opo​wie​działo się po stro​nie wie​leb​nego Mar​tina. Nawet ci, któ​rzy wspie​rali mamę, nie chcieli otwar​cie wyra​żać swo​jego sta​no​wi​ska. Chyba bali się publicz​nie sprze​ci​wiać Panu Bogu. Tej jesieni mama mocno schu​dła i wyraź​nie się posta​rzała. Dopiero wtedy po raz pierw​szy zda​łem sobie sprawę, że oboje z tatą są starsi od innych rodzi​ców moich kole​gów (może dla​tego, że jak się ma dzie​sięć lat, to wszy​scy powy​żej dwu​dzie​stego roku życia wydają się sta​rzy). Mama uro​dziła mnie w wieku trzy​dzie​stu sze​ściu lat, więc teraz miała pra​wie pięć​dzie​siąt. Jej wygląd wyni​kał po czę​ści z cięż​kiej pracy. Codzien​nie wra​cała do domu tro​chę póź​niej i to tata musiał szy​ko​wać kola​cję –  zawsze było to coś cie​ka​wego, choć nie zawsze jadal​nego. Jed​nak przede wszyst​kim cho​dziło o demon​stran​tów, któ​rzy każ​dego dnia

ota​czali wej​ście do kli​niki. Teraz było ich około dwa​dzie​ściorga. Widy​wa​łem też pla​katy w witry​nach skle​pów. WYBIERZ ŻYCIE. POWSTRZY​MAJ ŚMIERĆ. POWIEDZ „NIE” LEGAL​NEMU MOR​DO​WA​NIU DZIECI. PRZY​ŁĄCZ SIĘ DO ANIO​ŁKÓW Z ANDER​BURY. Tak się nazwali. Aniołki z Ander​bury. Domy​śla​łem się, że był to pomysł wie​leb​nego Mar​tina. Nie wyglą​dali jed​nak jak aniołki. Zawsze sądzi​łem, że anioły są wcie​le​niem spo​koju, tym​cza​sem ci demon​stranci mieli czer​wone twa​rze, z któ​rych biła furia, kiedy krzy​czeli i pluli. Gdy teraz o tym myślę, to wydaje mi się, że tak jak wielu rady​ka​łów, ci ludzie naprawdę wie​rzyli, że robią coś dobrego, że przy​świeca im jakiś wyż​szy cel. Tym łatwiej było im uspra​wie​dli​wiać wszyst​kie paskudne rze​czy, do jakich się posu​wali. Zaczął się już paź​dzier​nik. Lato zabrało swoje ręcz​niki pla​żowe, wia​derka i łopatki i spa​ko​wało się na zimę. Dzwonki fur​go​netki z lodami zastą​piły już eks​plo​zje nie​le​gal​nie kupo​wa​nych fajer​wer​ków, a zapach kwit​ną​cych kwia​tów i drzew ustą​pił ostrzej​szej woni ognisk. Mic​key rza​dziej się z nami spo​ty​kał. Od śmierci brata bar​dzo się zmie​nił. A może to my nie wie​dzie​li​śmy, jak się przy nim zacho​wy​wać. Bił od niego jakiś chłód, stał się hardy. Zawsze był zło​śliwy i pełen sar​ka​zmu, ale teraz jego zgryź​li​wość przy​brała na sile. Nawet wyglą​dał ina​czej. Urósł (choć ni​gdy nie miał być wysoki), jego rysy się wyostrzyły i prze​stał nosić apa​rat na zębach. W pew​nym sen​sie nie był już Mic​keyem Meta​lem, naszym kum​plem. Stał się Mic​keyem Coope​rem, bra​tem Seana Coopera. Wszy​scy czu​li​śmy się przy nim nie​swojo, ale to z Hop​pem miał naj​bar​dziej na pieńku. Był to ten rodzaj anta​go​ni​zmu, który długo nara​stał i w końcu musiał eks​plo​do​wać naj​zwy​klej​szą bójką. I tak też się stało. W dniu, w któ​rym spo​tka​li​śmy się całą paczką, żeby

roz​sy​pać pro​chy Mur​phy’ego. Hoppo go nie pogrze​bał. Jego mama zabrała Mur​phy’ego do wete​ry​na​rza, gdzie został skre​mo​wany. Przez jakiś czas Hoppo trzy​mał pro​chy w domu, ale wresz​cie posta​no​wił wysy​pać je w parku, w miej​scu, gdzie jego pies wydał ostat​nie tchnie​nie. Umó​wi​li​śmy się na placu zabaw, w sobotę o jede​na​stej. Sie​dzie​li​śmy na karu​zeli. Hoppo trzy​mał na kola​nach pudełko z pro​chami Mur​phy’ego. Wszy​scy byli​śmy opa​tu​leni kurt​kami i sza​li​kami. Tego ranka było naprawdę zimno. Chłód prze​gry​zał się przez ręka​wiczki i szczy​pał nas w twa​rze. W połą​cze​niu z dość przy​krym powo​dem naszego spo​tka​nia kiep​ska pogoda wpę​dzała nas w paskudny nastrój. Kiedy Mic​key wresz​cie się zja​wił, kwa​drans po cza​sie, Hoppo zesko​czył z karu​zeli. – Gdzie byłeś? – zapy​tał. Mic​key wzru​szył ramio​nami. – Byłem zajęty. Teraz jestem sam i mama każe mi robić różne rze​czy w domu. Powie​dział to swoim cha​rak​te​ry​stycz​nym, zaczep​nym tonem. Może to zabrzmi bez​dusz​nie, ale wyda​wało się, że od śmierci Seana wszystko, co Mic​key mówił, miało nam przy​po​mnieć o tym, że jego brat nie żyje. Ow​szem, wie​dzie​li​śmy, że to było smutne, tra​giczne i w ogóle, ale chyba wszy​scy mie​li​śmy dość gada​nia o tym przy każ​dej oka​zji. Widzia​łem, że Hoppo traci zapał i ustę​puje. – Dobra, nie​ważne. Grunt, że jesteś. W jego gło​sie brzmiał pojed​naw​czy ton, co było dla niego typowe, ale tego dnia Mic​key nie miał ochoty na pojed​na​nie. – Nie wiem, o co ci cho​dzi. To tylko głupi kun​del. Wście​kłość Hoppa pra​wie dało się wyczuć w powie​trzu. – Mur​phy nie był głu​pim kun​dlem. – Nie? A co umiał robić? Gadał ludz​kim gło​sem? Znał sztuczki kar​ciane? Pro​wo​ko​wał Hoppa. Wszy​scy to wie​dzie​li​śmy, Hoppo to wie​dział, ale z samej wie​dzy, że ktoś pró​buje cię roz​wście​czyć, nie

wynika by​naj​mniej, że możesz się przed tym powstrzy​mać, cho​ciaż Hoppo sta​rał się ze wszyst​kich sił. – Był moim psem i dużo dla mnie zna​czył. – Tak. A mój brat zna​czył dużo dla mnie. Gruby Gav zesko​czył z karu​zeli. – Wiemy, okej? To tro​chę co innego. – Jasne. Wszy​scy się smu​ci​cie, bo ten zapchlony pies zdechł, ale śmierć mojego brata macie w dupie. Patrzy​li​śmy na niego w osłu​pie​niu. Nikt nie wie​dział, co powie​dzieć. Ponie​waż w pew​nym sen​sie miał rację. – Widzi​cie? Jak tylko o nim gadamy, to was wszyst​kich zatyka, ale spo​tka​li​śmy się przez tego dur​nego, zapchlo​nego kun​dla. – Odwo​łaj to – powie​dział Hoppo. – Bo co? Mic​key się uśmiech​nął i zro​bił krok do przodu. Hoppo był od niego dużo wyż​szy i sil​niej​szy, ale Mic​key miał jakiś opę​tań​czy błysk w oku, zupeł​nie jak jego brat, a z sza​leń​stwem nie wygrasz. To ono zawsze zwy​cięża. – Był głu​pim, zapchlo​nym kun​dlem, który sam się obsry​wał i śmier​dział. I tak długo by już nie pożył. Ktoś mu tylko ulżył. Zoba​czy​łem, że Hoppo zaci​ska prawą dłoń w pięść, ale i tak myślę, że by go nie ude​rzył, gdyby Mic​key nie pod​szedł bli​żej i nie wal​nął w pudełko z pro​chami Mur​phy’ego, które Hoppo trzy​mał w lewej ręce. Upa​dło na beton i się roz​pa​dło, a popiół wzbił się w powie​trze. Gdy tylko opadł na zie​mię, Mic​key zaczął go dep​tać. – Głupi, cuch​nący kun​del. I wtedy Hoppo rzu​cił się na niego z bar​dzo dziw​nym, zdu​szo​nym rykiem. Obaj upa​dli i przez chwilę okła​dali się na oślep pię​ściami i siło​wali w sza​rym pyle, który kie​dyś był Mur​phym. Gruby Gav pró​bo​wał ich roz​dzie​lić. Nicky i ja mu pomo​gli​śmy i w końcu nam się udało. Gav trzy​mał Mic​keya. Ja zła​pa​łem Hoppa, ale mi się wyrwał. – Co ci odwa​liło?! – krzyk​nął do Mic​keya.

– Umarł mój brat. Co, nie pamię​tasz? – Powiódł po nas wzro​kiem. – Wszy​scy zapo​mnie​li​ście? Wytarł nos, z któ​rego kapała krew. – Nie – powie​dzia​łem. – Nie zapo​mnie​li​śmy. Po pro​stu chcemy się znowu przy​jaź​nić. – Ta, przy​jaź​nić. – Mic​key spoj​rzał z uśmiesz​kiem na Hoppa. –  Chcesz wie​dzieć, kto otruł two​jego psa? Ja. Żebyś wie​dział, jak to jest stra​cić kogoś, kogo kochasz. Może wszy​scy powin​ni​ście to poczuć. Hoppo wrza​snął. Ode​pchnął mnie i z całej siły zamach​nął się na niego pię​ścią. Nie pamię​tam, co było potem. Albo Mic​key się poru​szył, albo Nicky sta​nęła mię​dzy nimi, żeby nie dopu​ścić do kolej​nej bójki. Tak czy ina​czej, sekundę póź​niej zoba​czy​łem, że Nicky leży na ziemi i trzyma się za twarz. W zamie​sza​niu roz​pę​dzona pięść Hoppa ude​rzyła ją pro​sto w oko. – Ty dupku! – krzyk​nęła. – Poje​bało cię?! Nie wie​dzia​łem, czy cho​dzi jej o Hoppa, czy o Mic​keya. Chyba nie miało to już wtedy więk​szego zna​cze​nia. Z twa​rzy Hoppa znik​nął gniew, a na jego miej​scu poja​wiło się prze​ra​że​nie. – Prze​pra​szam. Prze​pra​szam. Gav i ja pod​bie​gli​śmy, żeby jej pomóc, ale Nicky nas ode​pchnęła. – Nic mi nie jest. Ale to nie była prawda. Jej oko już zaczy​nało puch​nąć i fio​le​to​wieć. Już wtedy wie​dzia​łem, że to zły znak. Ogar​nęła mnie złość. Więk​sza niż kie​dy​kol​wiek. To wszystko była wina Mic​keya. Mimo że nie umia​łem się bić, mia​łem ochotę roz​kwa​sić mu twarz tak, jak zamie​rzał to zro​bić Hoppo. Ale nie mia​łem spo​sob​no​ści. Gav plótł, że trzeba Nicky zapro​wa​dzić do jego mamy, żeby przy​ło​żyła jej do oka torbę mro​żo​nego groszku. Ja i Hoppo pod​nie​śli​śmy ją z ziemi. Kiedy się rozej​rze​li​śmy, Mic​keya już nie było.

Oka​zało się, że kła​mał. Wete​ry​narz powie​dział, że Mur​phy został otruty co naj​mniej dwa​dzie​ścia cztery godziny przed pogrze​bem Seana, może nawet wcze​śniej. Zatem to nie Mic​key go zabił. Ale nie miało to zna​cze​nia. Sama obec​ność Mic​keya w naszym gro​nie stała się tok​syną, która truła każ​dego, do kogo się zbli​żał. Gro​szek zmniej​szył tro​chę opu​chli​znę, ale i tak oko Nicky było bar​dzo nabrzmiałe. Mia​łem nadzieję, że nie dosta​nie w domu bury. Wmó​wi​łem sobie, że pew​nie coś zmy​śli, żeby ojciec się na nią nie pognie​wał, i wszystko będzie w porządku. Myli​łem się. Tego samego wie​czoru, kiedy tata szy​ko​wał kola​cję, usły​sze​li​śmy wale​nie w drzwi. Mama była jesz​cze w pracy, więc tata wytarł ręce o dżinsy i wywró​cił oczami. Pod​szedł do drzwi i je otwo​rzył. Za pro​giem stał wie​lebny Mar​tin. Miał na sobie strój wika​rego i mały czarny kape​lusz. Wyglą​dał jak postać ze sta​rego filmu. I był wyraź​nie zły. Ja zosta​łem w przed​po​koju. – Mogę w czymś pomóc? – zapy​tał tata tonem, który zdra​dzał, że nie miał naj​mniej​szej ochoty w czym​kol​wiek mu poma​gać. – Ow​szem. Możesz powie​dzieć swo​jemu synowi, żeby trzy​mał się z dala od mojej córki. – Słu​cham? – Przez two​jego syna i jego bandę moja córka ma siniaka pod okiem. Pra​wie zawo​ła​łem, że to nie jest tak naprawdę „moja” banda, ale też spodo​bało mi się, że tak nas nazwał. Tata odwró​cił się w moją stronę. – Ed? Pod​sze​dłem bli​żej. Czu​łem się nie​swojo i mia​łem roz​pa​lone policzki. – To był wypa​dek. Tata spoj​rzał na wie​leb​nego. – Jeśli mój syn mówi, że to był wypa​dek, to ja mu wie​rzę. Przez chwilę patrzyli sobie w oczy. W końcu wie​lebny Mar​tin się uśmiech​nął. – Czego ja się spo​dzie​wa​łem? Nie​da​leko pada jabłko od zgni​łej

jabłoni. „Wy macie dia​bła za ojca i chce​cie speł​niać pożą​da​nia waszego ojca. Kiedy mówi kłam​stwo, od sie​bie mówi, bo jest kłamcą i ojcem kłam​stwa”. – Głoś pan, co chcesz – odparł mój tata. – I tak wszy​scy wiemy, że sam tego nie prak​ty​ku​jesz. – Co to ma zna​czyć? – Zdaje się, że twoja córka nie pierw​szy raz ma pod​bite oko. – Wypra​szam sobie te pomó​wie​nia, panie Adams. – Pomó​wie​nia? – Tata zro​bił krok do przodu. Ucie​szy​łem się, widząc, że wie​lebny lekko się wzdryga. – „Nie ma bowiem nic ukry​tego, co by nie miało być ujaw​nione, ani nic tajem​nego, co by nie było poznane i na jaw nie wyszło”. – Jak się oka​zało, tata też potrafi się szel​mow​sko uśmiech​nąć. – Twój Kościół nie będzie cię wiecz​nie chro​nił. A teraz won z mojego domu, bo wzy​wam poli​cję. Zdą​ży​łem jesz​cze zoba​czyć otwarte usta wie​leb​nego, zanim tata zatrza​snął mu drzwi przed nosem. Pierś pękała mi z dumy. Mój tata wygrał. Pobił go. – Dzię​kuję. To było eks​tra. Nie wie​dzia​łem, że znasz Biblię na pamięć. – Szkółka nie​dzielna. Nie​które frag​menty trudno zapo​mnieć. – To naprawdę był wypa​dek. – Wie​rzę ci, Eddie. Ale… O nie, pomy​śla​łem. Tylko nie „ale”. „Ale” zawsze zapo​wia​dało coś złego i w tym wypadku czu​łem, że nie będzie ina​czej. Gruby Gav mówił cza​sem, że jak się mówi „ale”, to tak, jakby kop​nąć dobry dzień w jajka. Tata wes​tchnął. – Słu​chaj, Eddie. Może lepiej, jak przez jakiś czas nie będziesz spo​ty​kać się z Nicky. – Ona jest moją przy​ja​ciółką. – Prze​cież masz innych. Gava, Davida, Mic​keya. – Mic​keya już nie. – Nie? Pokłó​ci​li​ście się? Nie odpo​wie​dzia​łem.

Tata pochy​lił się i poło​żył mi dło​nie na ramio​nach. Robił to tylko wtedy, gdy chciał powie​dzieć coś bar​dzo waż​nego. – Nie mówię, że już ni​gdy nie możesz się z nią przy​jaź​nić, ale teraz sprawy są tro​chę skom​pli​ko​wane, a wie​lebny Mar​tin… nie jest zbyt miłym czło​wie​kiem. – I co z tego? – Lepiej, żebyś trzy​mał się na dystans. – Nie! – Odsu​ną​łem się. – Eddie… – Nie będzie lepiej. Ty nic nie wiesz. Mimo że wie​dzia​łem, jakie to dzie​cinne, odwró​ci​łem się i pobie​głem na górę. – Kola​cja gotowa. – Nie chcę jeść. Chcia​łem. I to bar​dzo. Bur​czało mi w brzu​chu, ale nie był​bym w sta​nie nic prze​łknąć. Wszystko się sypało. Mój cały świat – a jak się jest dziec​kiem, przy​ja​ciele są całym świa​tem – roz​pa​dał się na kawałki. Odsu​ną​łem komodę w swoim pokoju i wyją​łem luźną klepkę z par​kietu. Spoj​rza​łem na zawar​tość skrytki i wydo​by​łem z niej małe pudełko z kolo​ro​wymi kre​dami. Wybra​łem białą i bez zasta​no​wie​nia zaczą​łem bazgrać po pod​ło​dze. – Eddie. Tata zapu​kał do moich drzwi. Zamar​łem. – Idź sobie. – Eddie, posłu​chaj. Nie zaka​zuję ci spo​ty​kać się z Nicky… Cze​ka​łem z kredą w znie​ru​cho​mia​łej dłoni. – …tylko cię o to pro​szę. Zrób to dla mnie i dla mamy. Tu mnie miał i dobrze o tym wie​dział. Zaci​sną​łem kredę w dłoni, aż się poła​mała. – To co? Nie odpo​wie​dzia​łem, bo nie byłem w sta​nie nic z sie​bie wydu​sić. Mia​łem wra​że​nie, jakby słowa utknęły mi w krtani i utrud​niały

oddech. W końcu usły​sza​łem kroki taty scho​dzą​cego na dół. Spoj​rza​łem na swoje rysunki. Syl​wetki naba​zgrane w amoku białą kredą. Jakiś nie​po​kój zamie​szał mi w żołądku. Szybko wytar​łem wszystko ręka​wem, aż pod​łogę pokryła jedna wielka bia​ława smuga. Cegła wle​ciała przez szybę okna jesz​cze tego samego wie​czoru. Szczę​śli​wie się zło​żyło, że byłem już w swoim pokoju, a moi rodzice jedli późną kola​cję w kuchni, bo gdyby ktoś sie​dział w salo​nie, roz​bite szkło mogłoby wyrzą​dzić mu krzywdę. Tym​cza​sem odła​mek zro​bił tylko sporą dziurę w oknie i roz​trza​skał tele​wi​zor, ale nikt nie odniósł obra​żeń. Jak się można było spo​dzie​wać, do cegły dołą​czony był liścik, przy​mo​co​wany gumką. Mama nie powie​działa mi wtedy, co było w nim napi​sane. Pew​nie bała się, że mnie to prze​stra​szy albo roz​gniewa. Jakiś czas póź​niej dowie​dzia​łem się od niej, że wia​do​mość brzmiała: „Prze​stań zabi​jać dzieci, bo następny będzie ktoś z two​jej rodziny”. Znów odwie​dziła nas poli​cja, a jakiś pan zasło​nił okno drew​nianą płytą. Potem, kiedy mama i tata myśleli, że już śpię, sły​sza​łem, jak się kłócą w salo​nie. Przy​sia​dłem na scho​dach i pod​słu​chi​wa​łem. Pamię​tam, że tro​chę się bałem. Moi rodzice ni​gdy się nie kłó​cili. Ow​szem, cza​sem któ​reś wark​nęło na dru​gie, ale do praw​dzi​wych awan​tur mię​dzy nimi nie docho​dziło. Ni​gdy nie sły​sza​łem ich pod​nie​sio​nych gło​sów ani ostrych słów. – Nie możemy tak dłu​żej żyć – powie​dział tata, wyraź​nie zde​ner​wo​wany. – To zna​czy jak? – zapy​tała mama z napię​ciem w gło​sie. – Wiesz, co mam na myśli. Już i tak pra​cu​jesz prak​tycz​nie bez prze​rwy, a przed kli​niką ci idioci napa​stują twoje pacjentki, to teraz jesz​cze te groźby pod naszym adre​sem. – Chcą nas zastra​szyć. Wiesz, że w takich sytu​acjach nie wolno ustę​po​wać. – To co innego. Te groźby są oso​bi​ste. – Ale nie są niczym nowym. Stare metody. Prę​dzej czy póź​niej

im się to znu​dzi i znajdą sobie jakąś inną kru​cjatę. Sprawa ucich​nie, zawsze tak jest. Mimo że go nie widzia​łem, to wyobra​ża​łem sobie tatę, jak kręci głową i cho​dzi zde​ner​wo​wany wte i wewte. – Moim zda​niem się mylisz i nie wiem, czy chcę tak ryzy​ko​wać. – To co mam zro​bić? Zre​zy​gno​wać z pracy? Sie​dzieć w domu i gryźć gips? Mamy się utrzy​my​wać z pen​sji pisa​rza bez etatu? – To nie fair. – Wiem, prze​pra​szam. – Nie mogła​byś wró​cić do Southamp​ton? Niech ktoś inny przej​mie kli​nikę w Ander​bury. – To jest mój pro​jekt. Moje dziec… – Mama się powstrzy​mała. –  Moja oka​zja, żeby się wyka​zać. – W czym? W byciu obiek​tem nie​na​wi​ści tych waria​tów? Cisza. – Nie odejdę z pracy ani z kli​niki. I wię​cej mnie o to nie proś. – A co z Eddiem? – Eddiemu nic nie grozi. – Naprawdę? Jesteś tego pewna, mimo że ostat​nio pra​wie w ogóle go nie widu​jesz? – A co? Coś się z nim dzieje? – Mówię tylko, że sporo ostat​nio prze​żył. Bójka u Gavina, śmierć Seana, pies Davida Hop​kinsa. Wystar​czy mu zmar​twień i wstrzą​sów. Umó​wi​li​śmy się, że będziemy mu dawać miłość i poczu​cie bez​pie​czeń​stwa. Nie chcę, żeby przez to wszystko cier​piał. – Gdy​bym choć przez chwilę myślała, że Eddie na tym ucierpi… – To co? Co byś zro​biła? Tata powie​dział to jakoś dziw​nie. Z prze​ką​sem, gory​czą. – Zro​bię wszystko, żeby chro​nić moją rodzinę, ale to się nie wyklu​cza z dal​szą pracą. – Miejmy nadzieję. Usły​sza​łem otwie​rane drzwi do salonu i sze​lest ubra​nia. – Dokąd idziesz? – spy​tała mama. – Na spa​cer.

Fron​towe drzwi trza​snęły. Tak mocno, że poręcz scho​dów zadrżała i ze ściany obok mnie posy​pał się gips. Tata musiał wyjść na długi spa​cer, bo nie sły​sza​łem, kiedy wró​cił. Pew​nie wcze​śniej zasną​łem. Za to sły​sza​łem coś innego, pierw​szy raz w życiu: pła​czącą mamę.

2016

S

iadam przy końcu nawy. Kościół jest pusty, co mnie nie dziwi. Ostat​nimi czasy ludzie zna​leźli sobie inne miej​sca kultu. Bary i cen​tra han​dlowe, tele​wi​zję, rze​czy​wi​stość wir​tu​alną i Inter​net. Komu potrzebne jest Słowo Boże, skoro do szczę​ścia wystar​czy kilka słów z ust gwiazdy pierw​szego z brzegu reality show? Nie byłem w kościele św. Toma​sza od pogrzebu Seana Coopera, mimo że czę​sto obok niego prze​cho​dzę. Mie​ści się w sta​rym, zabyt​ko​wym gma​chu, nie tak wiel​kim i przy​tła​cza​ją​cym jak kate​dra Ander​bury, ale i tak bar​dzo ład​nym. Lubię stare kościoły, choć głów​nie ze wzglę​dów este​tycz​nych, nie jako miej​sca odda​wa​nia czci. Dziś jest wyjąt​kowy dzień, acz​kol​wiek nie przy​sze​dłem tu, by się modlić. Sam do końca nie wiem, co tu robię. Święty Tomasz – cho​lera wie, czyj patron – patrzy na mnie życz​li​wie z dużego witrażu w oknie. Z jakie​goś powodu wyobra​żam go sobie jako kla​wego świę​tego. Nie nudzia​rza w stylu Marii czy Mate​usza, ale takiego tro​chę hip​stera. Nawet jego broda wró​ciła do mody. Cie​kawe, czy święci muszą pro​wa​dzić nie​ska​zi​tel​nie czy​sty żywot, czy mogą grze​szyć, a potem wystar​czy, że doko​nają kilku cudów i zostają kano​ni​zo​wani. Zdaje się, że w reli​gii to czę​sta pra​wi​dło​wość: mor​duj, gwałć, masa​kruj, a jak oka​żesz skru​chę, wszystko będzie ci wyba​czone. Zawsze wyda​wało

mi się to nie​spra​wie​dliwe. No ale Bóg, jak życie, nie jest wcale spra​wie​dliwy. Poza tym, jak mawiał sam Chry​stus, kto z nas jest bez winy? Więk​szość ludzi ma za uszami nie​zbyt dobre uczynki. Żału​jemy ich i wole​li​by​śmy je cof​nąć. Wszy​scy popeł​niamy błędy, w każ​dym z nas jest tro​chę dobra i tro​chę zła. Czy jedno wykro​cze​nie powinno prze​sła​niać liczne zasługi? A może są czyny tak nie​cne, że żaden akt dobroci nie jest w sta​nie ich odku​pić? Przy​cho​dzi mi na myśl pan Hal​lo​ran. Myślę o jego pięk​nych obra​zach, o tym, jak oca​lił Walt​zerkę i o tym, że w pew​nym sen​sie ura​to​wał też mnie i mojego tatę. Cokol​wiek zro​bił póź​niej, w moich oczach nie zasłu​gi​wał na miano złego czło​wieka. Tak jak Mic​key nie był złym dzie​cia​kiem. Ow​szem, potra​fił zacho​wać się jak praw​dziwy dupek i raczej nie zapa​ła​łem sym​pa​tią do doro​słego, któ​rym się stał, ale czy kto​kol​wiek mógł go aż tak nie​na​wi​dzić, żeby ode​brać mu życie? Zer​kam znów na świę​tego Toma​sza, ale nie dostaję od niego pomocy. Nie czuję boskiej inspi​ra​cji. Pozo​staje mi wes​tchnąć. Może nie​po​trzeb​nie wszystko kom​pli​kuję. Śmierć Mic​keya była naj​praw​do​po​dob​niej tra​gicz​nym wypad​kiem, a list nie​przy​jem​nym zbie​giem oko​licz​no​ści. Pew​nie nadał go jakiś zło​śliwy troll, który poznał nasze adresy i posta​no​wił zaba​wić się naszym kosz​tem. W każ​dym razie tak to sobie tłu​ma​czy​łem od wizyty detek​ty​wów. Sęk w tym, że udało im się otwo​rzyć skrzynkę, którą trzy​mam na dnie swo​jego umy​słu, szczel​nie zamkniętą na zamek i kłódkę. Podob​nie jak puszkę Pan​dory, ją też bar​dzo trudno ponow​nie zamknąć. A naj​gor​sze jest to, że kryje się w niej nie nadzieja, ale poczu​cie winy. Znam pio​senkę, którą Chloe czę​sto pusz​cza i którą z cza​sem polu​bi​łem. Śpiewa ją jakiś pio​sen​karz pun​kowo-fol​kowy. Frank Tur​ner. Refren brzmi: „Nikt nie prze​cho​dzi do histo​rii za rze​czy, któ​rych nie zro​bił”. Ale to nie do końca prawda. Moje życie okre​ślają rze​czy, któ​rych

nie zro​bi​łem i nie powie​dzia​łem. Myślę, że wielu ludzi ma tak samo. Nie zawsze defi​niują nas nasze osią​gnię​cia, bywa, że waż​niej​sze są zanie​dba​nia. Nie tyle kłam​stwa, ile prawdy, które posta​no​wi​li​śmy prze​mil​czeć. Kiedy detek​tywi poka​zali mi tam​ten list, powi​nie​nem był coś powie​dzieć. Powi​nie​nem był poka​zać im iden​tyczny, który przy​szedł do mnie. Ale tego nie zro​bi​łem i wciąż nie wiem dla​czego. Tak samo jak nie potra​fię wytłu​ma​czyć, czemu ni​gdy nie przy​zna​łem się do tego wszyst​kiego, co przed laty wie​dzia​łem i co sam zro​bi​łem. Nie wiem nawet, co czuć w związku ze śmier​cią Mic​keya. Nawet teraz, kiedy pró​buję go sobie wyobra​zić, widzę dwu​na​sto​let​niego chło​paka z żela​stwem na zębach i zło​śli​wym bły​skiem w oku. Jed​nak był moim przy​ja​cie​lem, a teraz odszedł. Nie był już tylko czę​ścią moich wspo​mnień, teraz sam stał się wspo​mnie​niem. Wstaję i żegnam się ze świę​tym Toma​szem. Odwra​cam się w stronę wyj​ścia i wtedy dostrze​gam jakiś ruch. Wika​riuszka. Pulchna blon​dynka, która do sutanny wkłada buty UGG. Widzia​łem ją w mie​ście kilka razy. Jak na duchowną, spra​wia wra​że​nie sym​pa​tycz​nej. Uśmie​cha się do mnie. – Zna​lazł pan to, czego pan szu​kał? Może jed​nak Kościół upodob​nił się do cen​trów han​dlo​wych w więk​szym stop​niu, niż myśla​łem. Nie​stety, mój koszyk jest na​dal pusty. – Jesz​cze nie – odpo​wia​dam. Przed domem stoi samo​chód mamy. Cho​lera. Przy​po​mi​nam sobie naszą roz​mowę o Łapce, zwa​nej kocim Han​ni​ba​lem Lec​te​rem. Otwie​ram drzwi, rzu​cam płaszcz na poręcz scho​dów i wcho​dzę do kuchni. Mama sie​dzi przy stole, Łapka – dzięki Bogu – jest w klatce u jej stóp. Chloe stoi przy bla​cie i robi kawę. Jak na nią, ubrana jest dość skrom​nie. Ma na sobie luźny T-shirt, leg​ginsy i pasia​ste skar​pety.

Mimo to wyczu​wam bijącą od mamy dez​apro​batę. Nie lubi Chloe, ale nie spo​dzie​wa​łem się, że będzie ina​czej. Za Nicky też nie prze​pa​dała. Są takie dziew​czyny, do któ​rych ni​gdy się nie prze​kona, i oczy​wi​ście jest to ten typ, w któ​rym ja się zawsze zako​chuję na zabój. – Ed, naresz​cie – mówi mama. – Gdzie​żeś się podzie​wał? – Posze​dłem na spa​cer. Chloe odwraca się w naszą stronę. – Dla​czego mnie nie uprze​dzi​łeś, że twoja mama nas odwie​dzi? Oby​dwie zabi​jają mnie wzro​kiem. Jak​bym to ja był odpo​wie​dzialny za to, że się nie zno​szą. – Prze​pra​szam. Stra​ci​łem rachubę czasu. Chloe sta​wia kubek przed moją mamą, a do mnie mówi: – Zrób sobie kawę. Ja idę wziąć prysz​nic. Wycho​dzi z kuchni, a mama patrzy mi w oczy. – Uro​cza dziew​czyna. Aż trudno uwie​rzyć, że nie ma chło​paka. Pod​cho​dzę do eks​presu. – Może jest wybredna. – To jedno z moż​li​wych okre​śleń. – Nie daje mi oka​zji do ripo​sty, bo od razu dodaje: – Wyglą​dasz fatal​nie. Sia​dam przy stole. – Dzięki. Wczo​raj dosta​łem złą wia​do​mość. – Tak? Tak zwięźle, jak tylko potra​fię, rela​cjo​nuję jej wyda​rze​nia ostat​niej doby. Mama bie​rze łyk kawy. – To smutne. Pomy​śleć, że tak samo zgi​nął jego brat. Też o tym myśla​łem. Wiele razy. – Los bywa okrutny – mówi. – Ale jakoś nie jestem zasko​czona. – Nie? – Mic​key zawsze był pecho​wym chłop​cem. Naj​pierw stra​cił brata. Potem jesz​cze ten okropny wypa​dek z Gavi​nem. – To była jego wina – rzu​cam z obu​rze​niem. – Mic​key kie​ro​wał. To Gav wylą​do​wał przez niego na wózku inwa​lidz​kim.

– I wyobraź sobie, jak bar​dzo musiało mu cią​żyć takie poczu​cie winy. Patrzę na nią z mie​szanką iry​ta​cji i nie​do​wie​rza​nia. Mama zawsze lubi brać drugą stronę, co mi nie prze​szka​dza, o ile spór nie doty​czy mnie i moich przy​ja​ciół. – Nie wyglą​dał, jakby cokol​wiek mu cią​żyło, z wyjąt​kiem dro​giej koszuli i nowiut​kiego for​niru na zębach. Mama igno​ruje moją odpo​wiedź, zupeł​nie jak w dzie​ciń​stwie, kiedy mówi​łem coś, co uwa​żała za nie​warte uwagi czy komen​ta​rza. – Zamie​rzał napi​sać książkę – mówię. Odsta​wia kubek, a jej twarz przy​biera poważ​niej​szy wyraz. – O tym, co się stało, jak byli​ście mali? Kiwam głową. – Chciał, żebym mu w tym pomógł. – I co powie​dzia​łeś? – Że się zasta​no​wię. – Aha. Patrzy na mnie swo​imi dużymi ciem​nymi oczami. W wieku sie​dem​dzie​się​ciu ośmiu lat na​dal ma świ​dru​jące spoj​rze​nie. – Uwie​rzy​łeś mu? – Nie wiem. Może. – Mówił coś jesz​cze o tam​tych wyda​rze​niach? – Nie bar​dzo. A co? – Nic. Pytam z cie​ka​wo​ści. Sęk w tym, że mama ni​gdy nie pyta o nic wyłącz​nie z cie​ka​wo​ści. Ona zawsze ma jakiś ukryty powód. – O co cho​dzi, mamo? – Widzę, że wal​czy ze sobą. – Mamo? Kła​dzie mi na dłoni swoją, zimną i pomarsz​czoną. – Nic. To naprawdę przy​kre, co się stało z Mic​keyem. Wiem, że długo się nie widzie​li​ście, ale kie​dyś byli​ście przy​ja​ciółmi. Pew​nie jest ci smutno. Chciał​bym ją przy​ci​snąć, ale do kuchni wcho​dzi Chloe. – Dolewka – mówi, uno​sząc kubek. – Nie prze​szka​dzam? Zer​kam na mamę.

– Nie – odpo​wiada. – Wła​śnie wycho​dzi​łam. Przed wyj​ściem mama zosta​wia w przed​po​koju kilka dużych toreb, któ​rych zawar​tość jest rze​komo nie​zbędna, aby Łapka mogła żyć w har​mo​nii i spo​koju. Z doświad​cze​nia wiem, że do har​mo​nii i spo​koju Łapka potrze​buje jedy​nie sta​łych dostaw piskląt i myszy do masa​kro​wa​nia, co robi naj​chęt​niej na moim łóżku, kiedy leżę na nim ska​co​wany, albo na stole kuchen​nym, przy któ​rym aku​rat jem śnia​da​nie. Wypusz​czam ją z klatki i przez chwilę patrzymy na sie​bie podejrz​li​wie, aż w końcu Łapka wska​kuje Chloe na kolana i prze​ciąga się z nie​skry​waną kocią non​sza​lan​cją. Nie zno​szę okrut​nego trak​to​wa​nia zwie​rząt, ale w jej przy​padku gotów jestem zro​bić wyją​tek. Zosta​wiam ich na kana​pie, mru​czą​cych z zado​wo​le​nia (nie jestem pewien, czy to mru​czy Łapka, czy Chloe). Idę na górę, do swo​jego gabi​netu, otwie​ram szu​fladę biurka i wyj​muję nie​win​nie wyglą​da​jącą brą​zową kopertę. Cho​wam ją do kie​szeni i scho​dzę na dół. – Idę do sklepu – rzu​cam na odchodne i szybko kie​ruję się do drzwi, zanim Chloe da mi listę zaku​pów, którą można by z powo​dze​niem wyta​pe​to​wać pokój. Dziś jest dzień tar​gowy, więc ulice zasta​wione są samo​cho​dami, które nie zmie​ściły się na jed​nym z miej​skich par​kin​gów. Nie​długo przy​jadą auto​kary i wąskie chod​niki zapeł​nią się tury​stami nawi​gu​ją​cymi przy pomocy map Google’a i roz​dzia​wia​ją​cymi usta na widok każ​dego budynku z drew​nianą belką albo dachem kry​tym strze​chą. W skle​piku na rogu kupuję paczkę papie​ro​sów i zapal​niczkę. Potem idę przez mia​sto do Byka. Che​ryl stoi za barem, ale Gav, o dziwo, nie sie​dzi dziś przy swoim sto​liku. Nawet nie zbli​ży​łem się do baru, a Che​ryl już pod​nosi głowę i mówi: – Nie ma go, Ed. I już wie.

Znaj​duję go na placu zabaw. Tym sta​rym, na któ​rym prze​sia​dy​wa​li​śmy w upalne dni, zaja​da​jąc się bato​nami i mor​do​klej​kami. Tam, gdzie zna​leź​li​śmy rysunki, które zapro​wa​dziły nas do jej zwłok w lesie. Sie​dzi na swoim wózku przy sta​rej ławce. Pra​wie widać stąd migo​czącą w słońcu rzekę i żółtą taśmę poli​cyjną trze​po​czącą wokół miej​sca, z któ​rego wycią​gnięto Mic​keya z wody. Otwie​ram skrzy​piącą furtkę. Huś​tawki wró​ciły do swo​jej stan​dar​do​wej pozy​cji – z łań​cu​chami owi​nię​tymi wokół gór​nej belki. Na ziemi leżą śmieci i nie​do​pałki, nie​które bar​dziej podej​rzane od innych. Wie​czo​rami widy​wa​łem tu Danny’ego Myersa z jego bandą. Ale za dnia nikt tutaj nie przy​cho​dzi. Gav nie patrzy na mnie, kiedy do niego pod​cho​dzę, choć na pewno sły​szał skrzy​pie​nie furtki. Sia​dam na ławce obok niego. Trzyma na kola​nach papie​rową torebkę, którą wyciąga w moją stronę. W środku jest mie​szanka sło​dy​czy w sta​rym stylu. Wpraw​dzie nie mam na nie ochoty, ale wycią​gam lata​jący spodek. – Trzy funty za to dałem – mówi. – W jakimś hip​ster​skim skle​pie z cukier​kami. Pamię​tasz, jak duża torba kosz​to​wała dwa​dzie​ścia pen​sów? – No jasne. Dla​tego mamy tyle plomb. Gav chi​cho​cze, ale tro​chę na siłę. – Che​ryl mi powie​działa, że wiesz o Mic​keyu – mówię. – Tia. – Wyciąga z torebki białą mysz i odgryza połowę. – Nie będę uda​wał, że mi go szkoda. Może i bym mu uwie​rzył, gdyby nie miał czer​wo​nych obwó​dek wokół oczu i nie mówił takim zachryp​nię​tym gło​sem. W dzie​ciń​stwie Gruby Gav i Mic​key Metal byli naj​lep​szymi przy​ja​ciółmi, dopóki wszystko nie zaczęło się sypać. Atmos​fera popsuła się na długo przed wypad​kiem, który był jak ostatni, zardze​wiały gwóźdź do omsza​łej trumny. – Była u mnie poli​cja – mówię. – Tego wie​czoru byłem ostat​nią osobą, która widziała go żywego. – Ale to nie ty go zepchną​łeś do wody, co?

Nie uśmie​cham się. O ile to fak​tycz​nie był żart. Gav patrzy na mnie i marsz​czy czoło. – To był wypa​dek, prawda? – Naj​praw​do​po​dob​niej. – Naj​praw​do​po​dob​niej? – Jak wycią​gnęli go z wody, zna​leźli przy nim coś dziw​nego. Roz​glą​dam się po parku. Jest raczej pusty. Ścieżką wzdłuż rzeki idzie jedna osoba z psem. Wyj​muję swój list i podaję go Gavowi. – Coś takiego – mówię. Gav się lekko pochyla, a ja cier​pli​wie cze​kam. Zawsze miał twarz poke​rzy​sty, już jako dzie​ciak. Potra​fił skła​mać nie​mal tak dobrze jak Mic​key. Wyczu​wam, że wła​śnie się zasta​na​wia, czy nie wci​snąć mi kitu. – Wygląda zna​jomo? – pytam. Przy​ta​kuje i wresz​cie się odzywa: – Tak, ja i Hoppo też takie dosta​li​śmy. – Hoppo? Przez chwilę czuję głupi, dzie​cięcy żal, że nic mi nie powie​dzieli. Infan​tylną złość z powody bycia pomi​nię​tym. – Dla​czego nic mi nie powie​dzie​li​ście? – pytam. – Bo obaj uzna​li​śmy, że to jakiś głupi żart. A ty? Czemu mil​cza​łeś? – Chyba z tego samego powodu. – Po chwili dodaję: – Tyle że teraz Mic​key nie żyje. – No. Nie​zła puenta, muszę przy​znać. Gav wkłada rękę do torebki ze sło​dy​czami, wyj​muje z niej gumi​sia o smaku coli i wtyka go sobie do ust. Uważ​nie mu się przy​glą​dam. – Dla​czego tak go nie​na​wi​dzisz? W odpo​wie​dzi nie​mal par​ska śmie​chem. – Naprawdę musisz pytać? – Przez tam​ten wypa​dek? Serio? – To cał​kiem dobry powód, nie sądzisz?

Gav ma rację. Ale nagle nabie​ram pew​no​ści, że coś przede mną ukrywa. Się​gam do kie​szeni i wycią​gam nową paczkę marl​boro lights. Gav otwiera sze​roko oczy. – Kiedy zaczą​łeś znowu palić? – Jesz​cze nie zaczą​łem. – Poczę​stu​jesz? – You can​not be serious! Pra​wie udaje nam się uśmiech​nąć. Otwie​ram paczkę i wyj​muję dwa papie​rosy. – Myśla​łem, że ty też rzu​ci​łeś. – Tak. Ale dziś jest dobry dzień na łama​nie posta​no​wień. Czę​stuję go, zapa​lam swo​jego i podaję mu zapal​niczkę. Od pierw​szego sztach​nię​cia lekko kręci mi się w gło​wie, tro​chę mi nie​do​brze i tro​chę cudow​nie. Gav wydmu​chuje dym i mówi: – Sma​kuje jak szu​fla syfu. – Zerka w moją stronę. – Ale naprawdę smaczna szu​fla. Teraz już obaj sze​roko się uśmie​chamy. – To co? – zaga​jam. – Skoro już łamiemy posta​no​wie​nia, to może poga​damy o Mic​keyu? Gav spusz​cza wzrok, a uśmiech znika mu z twa​rzy. – Wiesz o wypadku? – Macha dło​nią z papie​ro​sem. – Głu​pie pyta​nie. Pew​nie, że wiesz. – Wiem tyle, co mi ludzie mówili. Nie było mnie wtedy. Gav marsz​czy brwi. – To prawda. Nie było cię. – Wyje​cha​łem na stu​dia. – Mic​key sie​dział za kie​row​nicą. Jak zawsze. Wiesz, jak uwiel​biał tego swo​jego peu​ge​ota. – Jeź​dził nim jak wariat. – No. Dla​tego ni​gdy nie pił. Wolał kie​ro​wać. Ja zawsze wybie​ra​łem alko. – Byli​śmy nasto​lat​kami. To nor​malne.

Tylko nie w moim przy​padku. W każ​dym razie nie wtedy. Oczy​wi​ście póź​niej nad​ro​bi​łem zale​gło​ści z nawiązką. – Na tam​tej impre​zie poje​cha​łem po ban​dzie. Pra​wie urwał mi się film. Jak zaczą​łem wszę​dzie rzy​gać, Tina i Rich chcieli się mnie pozbyć, więc namó​wili Mic​keya, żeby odwiózł mnie do domu. – Ale Mic​key też pił? – Naj​wy​raź​niej. Nie pamię​tam go z drin​kiem, ale ja w ogóle nie​wiele z tam​tej imprezy pamię​tam. – I prze​kro​czył normę, jak go spraw​dzili alko​ma​tem? Gav przy​ta​kuje. – Tak. Ale on twier​dził, że ktoś musiał mu dolać alko​holu do jakie​goś napoju. – Kiedy ci to powie​dział? – Odwie​dził mnie w szpi​talu, jak wybu​dził się ze śpiączki. Nawet mnie nie prze​pro​sił, tylko od razu zaczął gadać, że to nie była jego wina. Że ktoś mu dolał pro​cen​tów i że gdy​bym się nie schlał w trupa, to nie musiałby mnie odwo​zić do domu. Typowy Mic​key. Zawsze szu​kał winy u innych. – Rozu​miem, dla​czego go nie​na​wi​dzisz. – A ja nie. Zatrzy​muję papie​rosa w poło​wie drogi do ust i patrzę na niego zdzi​wiony. – Kie​dyś ow​szem – tłu​ma​czy Gav. – Przez jakiś czas chcia​łem go o wszystko obwi​nić, ale nie byłem w sta​nie. – Nie rozu​miem. – To nie z powodu wypadku z nikim o nim nie roz​ma​wiam i nie dla​tego nie chcia​łem go widzieć. – A dla​czego? – Bo mi przy​po​mi​nał, że sobie na to zasłu​ży​łem. Zasłu​ży​łem na ten wózek. To moja karma. Za to, co zro​bi​łem. Nagle znów usły​sza​łem głos pana Hal​lo​rana: „Jeśli robisz innym przy​kro​ści, prę​dzej czy póź​niej sam na tym ucier​pisz”. – Czyli co? – pytam. – Zabi​łem jego brata.

1986

O

prócz sprzą​ta​nia domów mama Hoppa zara​biała też, sprzą​ta​jąc w pod​sta​wówce, świe​tlicy kościel​nej i kościele. I to dzięki niej dowie​dzie​li​śmy się o wie​leb​nym Mar​ti​nie. Gwen Hop​kins zja​wiła się w kościele św. Toma​sza, jak zwy​kle w nie​dzielę o wpół do siód​mej rano. Miała umyć pod​łogę i wypo​le​ro​wać ławy przed pierw​szą mszą o dzie​wią​tej trzy​dzie​ści. (Naj​wy​raź​niej nie​dzielny odpo​czy​nek nie przy​słu​gi​wał tym, któ​rzy pra​co​wali dla wie​leb​nego). Nie nastą​piła jesz​cze zmiana czasu, więc było ciemno, kiedy pode​szła do wiel​kich dębo​wych drzwi, wyjęła klucz, który trzy​mała na wie​szaku w swo​jej kuchni, i wsu​nęła go w zamek. Na tym wie​szaku wisiały klu​cze do wszyst​kich miesz​kań, które sprzą​tała, a przy każ​dym zesta​wie była kar​teczka z adre​sem. Nie było to spe​cjal​nie bez​pieczne ani roz​sądne, zwłasz​cza że mama Hoppa paliła papie​rosy i czę​sto wycho​dziła w nocy do ogródka, po czym zapo​mi​nała zamknąć tylne drzwi. Tego ranka, jak póź​niej opo​wie​działa detek​ty​wom (i dzien​ni​ka​rzom), zauwa​żyła, że klucz do kościoła wisiał na innym kołku niż zwy​kle, ale nie przy​wią​zała do tego więk​szej wagi, tak samo jak nie prze​jęła się otwar​tymi drzwiami do ogródka, bo wie​działa, że bywa roz​trze​pana. Pro​blem w tym, że wszy​scy wie​dzieli, gdzie trzyma te klu​cze, i na cud zakra​wał fakt, że jak dotąd nikt nie wyko​rzy​stał tej wie​dzy do popeł​nie​nia kra​dzieży.

Wystar​czy​łoby się tam zakraść, zabrać klucz i wejść do czy​je​goś domu pod nie​obec​ność wła​ści​cieli. Można by stam​tąd wziąć coś drob​nego, żeby nikt się nie poła​pał, na przy​kład jakąś małą ozdobę albo dłu​go​pis z szu​flady biurka. Coś o niskiej war​to​ści, co bar​dzo łatwo zgu​bić. Łatwy kąsek dla kogoś, kto lubił gro​ma​dzić przed​mioty. Pierw​szą wska​zówką, że coś jest nie tak, był fakt, że drzwi kościoła nie były zamknięte na klucz. Tym jed​nak Gwen się nie prze​jęła, być może uzna​jąc, że wie​lebny jest już na miej​scu. Cza​sami poja​wiał się bar​dzo wcze​śnie i mama Hoppa, przy​cho​dząc rano do pracy, widziała go ćwi​czą​cego swoje kaza​nia. Dopiero wszedł​szy do nawy, zdała sobie sprawę, że stało się coś złego. Coś bar​dzo złego. W kościele nie było ciemno. Rzędy ław i pul​pit zwy​kle były czar​nymi cie​niami w mroku, ale tego ranka odbi​jały świa​tło i wyraź​nie bie​lały. Może się zawa​hała. Może włosy na jej karku lekko zadrżały, jak to się cza​sem dzieje, kiedy mrozi nas strach i wydaje nam się, że nasza wyobraź​nia płata nam figla, pod​czas gdy tak naprawdę to my sami się oszu​ku​jemy, wma​wia​jąc sobie, iż wszystko jest w porządku. Gwen dotknęła małego krzy​żyka wiszą​cego na jej szyi, po czym naci​snęła włącz​nik przy drzwiach. Lampy zain​sta​lo​wane po obu stro​nach nawy – stare, nie​które zepsute i wyma​ga​jące wymiany –  zabrzę​czały i oświe​tliły pomiesz​cze​nie. Z ust Gwen wyrwał się krzyk. Wnę​trze kościoła pokry​wały rysunki – były wszę​dzie: na kamien​nej posadzce, drew​nia​nych ławach i ołta​rzu. Gdzie​kol​wiek spoj​rzała – dzie​siątki sche​ma​tycz​nych ludz​kich syl​we​tek nary​so​wa​nych białą kredą. Nie​które tań​czyły, inne machały rękami, jesz​cze inne zasty​gły w spro​śnych pozach. Ludziki z kre​sek z peni​sami, dziew​częta o dużych pier​siach. Ale naj​gorsi byli wisielcy z pętlami na szy​jach. Efekt był dziwny, nie​po​ko​jący. Bar​dziej niż nie​po​ko​jący – Gwen była śmier​tel​nie prze​ra​żona.

Pra​wie się odwró​ciła i wybie​gła. Mało bra​ko​wało, a upu​ści​łaby wia​dro i ucie​kła z kościoła ile sił w nogach. Gdyby tak się stało, byłoby za późno, ale ona się zawa​hała i po chwili usły​szała jakiś dźwięk. Cichutki, zdła​wiony jęk. – Halo? Jest tam kto? Jesz​cze jedno stęk​nię​cie, teraz nieco gło​śniej​sze. Nie dało się go zigno​ro​wać. Był to jęk bólu. Jesz​cze raz się prze​że​gnała – jakoś gwał​tow​niej, z umyślną siłą –  i z gęsią skórką na całym ciele ruszyła w stronę ołta​rza. Zna​la​zła go za pul​pi​tem, na pod​ło​dze, sku​lo​nego w pozy​cji płodu i cał​kiem nagiego. Ktoś zerwał z niego ubra​nie, zosta​wia​jąc tylko kolo​ratkę. Biały mate​riał zabar​wiony był na czer​wono. Wie​lebny miał bru​tal​nie potłu​czoną głowę. Jesz​cze jeden cios, a mógłby nie prze​żyć, jak stwier​dzili póź​niej leka​rze. Na szczę​ście oca​lał, choć słowo „oca​le​nie” kiep​sko tu paso​wało. Krew na kolo​ratce nie pocho​dziła tylko z głowy wie​leb​nego. Miał też liczne rany na ple​cach. Dwie dłu​gie, postrzę​pione linie bie​gnące od łopa​tek aż do poślad​ków. Dopiero kiedy obmyto go z krwi, oka​zało się, co miały przed​sta​wiać. Skrzy​dła anioła. Wie​lebny Mar​tin został prze​wie​ziony do szpi​tala i pod​łą​czony do całej masy urzą​dzeń. Miał uszko​dzony mózg i leka​rze musieli usta​lić sto​pień obra​żeń, żeby oce​nić, czy będzie wyma​gał ope​ra​cji. Nicky zamiesz​kała u jed​nej z osób, które pro​te​sto​wały razem z jej ojcem, star​szej pani w gru​bych oku​la​rach i z krę​co​nymi wło​sami. Ale długo u niej nie gościła. Parę dni póź​niej pod ple​ba​nię zaje​chał dziwny samo​chód. Jasno​żółty mini cooper z mnó​stwem nakle​jek na karo​se​rii: Gre​en​pe​ace, tęcza, „WALCZ Z AIDS” i tym podob​nymi. Nie widzia​łem jej, wszystko usły​sza​łem od Gava, któ​remu powie​dział jego tata, który z kolei usły​szał to w pubie. Z samo​chodu wysia​dła kobieta, wysoka, z rudymi wło​sami się​ga​ją​cymi jej pra​wie

do pasa. Miała na sobie ogrod​niczki, zie​loną woj​skową kurtkę i buty z wysoką cho​lewką. – Jak te z Kobie​cego Obozu Poko​jo​wego – zauwa​żył któ​ryś z bywal​ców Byka. Oka​zało się jed​nak, że przy​jezdna nie była pacy​fistką. Pocho​dziła z Bour​ne​mo​uth i była mamą Nicky. I wcale nie była mar​twa, jak wszy​scy myśle​li​śmy. Wręcz prze​ciw​nie. To wie​lebny Mar​tin wmó​wił nam i swo​jej córce, że jej matka nie żyje. Tym​cza​sem oka​zało się, że ode​szła od niego, kiedy Nicky była malutka. Nie wie​dzia​łem, jaki miała powód. Nie bar​dzo rozu​mia​łem, jak matka mogła po pro​stu odejść. Ale teraz wró​ciła i Nicky musiała z nią zamiesz​kać, bo nie miała innych krew​nych, a jej ojciec nie był w sta​nie się nią zaj​mo​wać. Leka​rze prze​pro​wa​dzili ope​ra​cję i nie wyklu​czali nawet cał​ko​wi​tego powrotu do zdro​wia. Ale nie byli tego pewni. W przy​padku obra​żeń głowy ni​gdy nie ma stu​pro​cen​to​wej pew​no​ści. Wie​lebny Mar​tin mógł samo​dziel​nie sie​dzieć na wózku. Jadł, pił i z nie​wielką pomocą zała​twiał potrzeby fizjo​lo​giczne. Nie mógł jed​nak, a może nie chciał mówić. Nie było też jasne, czy rozu​mie, co inni mówili do niego. Mama powie​działa, że umiesz​czono go w domu opieki dla ludzi nie​spełna rozumu, żeby tam doszedł do sie​bie. Kościół pokrył koszty. Dobrze się zło​żyło, bo mamy Nicky pew​nie nie byłoby na to stać, o ile w ogóle chcia​łaby pła​cić. Tylko jedna osoba odwie​dzała go regu​lar​nie, co tydzień, i nie był to nikt spo​śród jego wier​nych czy odda​nych mu „anioł​ków”. Była to moja mama. Ni​gdy nie zro​zu​mia​łem, dla​czego to robi. Prze​cież oboje pałali do sie​bie nie​na​wi​ścią. Wie​lebny wyrzą​dził jej krzywdę i mówił naprawdę okropne rze​czy. Jakiś czas póź​niej tak mi to tłu​ma​czyła: – Wła​śnie o to cho​dzi, Ed. Musisz zro​zu​mieć, że bycie dobrym czło​wie​kiem nie polega na śpie​wa​niu hym​nów czy modle​niu się do jakie​goś mitycz​nego bóstwa. Nie cho​dzi o nosze​nie krzy​żyka i cho​dze​nie co nie​dziela do kościoła, ale o to, jak trak​tu​jesz innych ludzi.

Dobry czło​wiek nie potrze​buje reli​gii, bo wystar​czy mu prze​ko​na​nie, że postę​puje wła​ści​wie. – I dla​tego go odwie​dzasz? Dziw​nie się uśmiech​nęła. – Nie​zu​peł​nie. Odwie​dzam go, bo mam wyrzuty sumie​nia. Raz z nią poje​cha​łem. Nie wiem dla​czego. Może nie mia​łem nic lep​szego do roboty. A może po pro​stu miło było spę​dzić tro​chę czasu z mamą, która cią​gle dużo pra​co​wała i rzadko kiedy się spo​ty​ka​li​śmy. Może kie​ro​wała mną nie​zdrowa dzie​cięca cie​ka​wość. Dom opieki miał za patronkę świętą Mag​da​lenę i znaj​do​wał się przy dro​dze do Wil​ton, jakieś dzie​sięć minut jazdy od nas. Dojeż​dżało się do niego wąską dróżką wysa​dzaną po obu stro​nach drze​wami. Wyglą​dał przy​jem​nie: duży, stary gmach z dłu​gim traw​ni​kiem i ład​nymi bia​łymi sto​li​kami wysta​wio​nymi od frontu. W dal​szym krańcu działki stała drew​niana chata, przy któ​rej uwi​jało się dwóch męż​czyzn w ogrod​nicz​kach. Jeden cho​dził tam i z powro​tem z dużą, war​czącą kosiarką, a drugi odrą​by​wał sie​kierą mar​twe gałę​zie drzew i rzu​cał je na stertę. Przy jed​nym ze sto​li​ków w ogródku sie​działa star​sza pani. Miała na sobie kwie​ci​sty szla​frok, a na gło​wie wyszu​kany kape​lusz. Kiedy prze​jeż​dża​li​śmy obok niej, unio​sła dłoń i zama​chała: – Miło, że wpa​dłeś, Fer​dy​nan​dzie. Zer​k​ną​łem na mamę. – To było do nas? – Nie​zu​peł​nie. Wołała do swo​jego narze​czo​nego. – Bo dziś ma ją odwie​dzić? – Wąt​pię. Zmarł czter​dzie​ści lat temu. Zapar​ko​wa​li​śmy auto i prze​szli​śmy żwi​ro​waną alejką do dużego wej​ścia. Wewnątrz było zupeł​nie ina​czej, niż sobie wyobra​ża​łem. Dom wyglą​dał cał​kiem ład​nie, a przy​naj​mniej obsługa sta​rała się go upięk​szyć, malu​jąc ściany na żółto, wie​sza​jąc na nich obrazy i inne ozdoby. Mimo to pach​niało tam przy​chod​nią. W powie​trzu uno​sił się cha​rak​te​ry​styczny swąd środka do dezyn​fek​cji, moczu i gni​ją​cej

kapu​sty. Chciało mi się wymio​to​wać, jesz​cze zanim dotar​li​śmy do wie​leb​nego. Kobieta w stroju pie​lę​gniarki pro​wa​dziła nas przez długą salę z krze​słami, sto​li​kami i tele​wi​zo​rem sto​ją​cym w rogu. Sie​działo przed nim kilka osób. Bar​dzo gruba kobieta wyglą​da​jąca, jakby była pogrą​żona w pół​drzemce, i młody męż​czy​zna w gru​bych oku​la​rach i z apa​ra​tem słu​cho​wym, który co jakiś czas pod​ska​ki​wał, zaczy​nał wyma​chi​wać rękami i krzy​czał: – Sma​gaj mnie, Mil​dred! Było to śmieszne, a zara​zem żenu​jące. Pie​lę​gniarki zda​wały się w ogóle nie zwra​cać na niego uwagi. Wie​lebny Mar​tin sie​dział na krze​śle tuż przy oszklo​nych drzwiach pro​wa​dzą​cych do ogrodu. Dło​nie miał zło​żone na kola​nach, a jego twarz była kom​plet​nie pozba​wiona wyrazu – wyglą​dał jak skle​powy mane​kin. Posa​dzono go tak, żeby mógł patrzeć na ogród, ale nie wiem, czy doce​niał ten widok. Spo​glą​dał w dal zupeł​nie nie​obec​nym wzro​kiem. Jego oczy pozo​sta​wały w cał​ko​wi​tym bez​ru​chu, zarówno kiedy ktoś przed nim prze​cho​dził, jak i nawet w chwi​lach, w któ​rych chło​pak z apa​ra​tem słu​cho​wym się oży​wiał. Nie wiem, czy w ogóle poru​szał powie​kami. Nie wybie​głem z sali, ale nie​wiele bra​ko​wało, żebym to zro​bił. Mama usia​dła, żeby poczy​tać wie​leb​nemu książkę jakie​goś dawno zmar​łego autora. Ja powie​dzia​łem, że idę się przejść po ogro​dzie. Tak naprawdę chcia​łem tylko wydo​stać się stam​tąd i zaczerp​nąć świe​żego powie​trza. Sta​ruszka w dużym kape​lu​szu na​dal tam sie​działa. Sta​ra​łem się trzy​mać poza zasię​giem jej wzroku, ale jak tylko pod​sze​dłem bli​żej, odwró​ciła głowę. – Fer​dy​nand nie przy​je​dzie, prawda? – Nie wiem – wymam​ro​ta​łem. Nagle sku​piła na mnie wzrok. – Znam cię. Jak masz na imię? – Eddie. – Eddie, pro​szę pani. – Eddie, pro​szę pani.

– Jesteś tu z wizytą u wie​leb​nego. – Nie ja, moja mama. Sta​ruszka kiwa głową. – Zdra​dzić ci sekret, Fred​die? Pomy​śla​łem, żeby ją popra​wić, ale tego nie zro​bi​łem. Było w niej coś nie​po​ko​ją​cego, i nie tylko dla​tego, że była tak stara, choć to też mnie prze​ra​żało. W dzie​ciń​stwie mało kto z przy​jem​no​ścią obcuje ze sta​rymi ludźmi. Ich obwi​sła skóra, chu​der​lawe dło​nie i cie​niutka skóra, spod któ​rej prze​świ​tują nie​bie​skie żyły – wszystko to robi dość maka​bryczne wra​że​nie. Przy​wo​łała mnie do sie​bie swoim cien​kim pal​cem wska​zu​ją​cym. Pazno​kieć na nim był cał​kiem żółty i zakrzy​wiony. Część mnie chciała ucie​kać, ale jaki dzie​ciak nie chce usły​szeć sekretu? Zro​bi​łem mały krok do przodu. – Wie​lebny… zamy​dlił wszyst​kim oczy. – Jak to? – Widzia​łam go nocą. To dia​beł w prze​bra​niu. Cze​ka​łem na wię​cej, ale sta​ruszka oparła się ple​cami o krze​sło i zmarsz​czyła brwi. – Ja cię znam. – Mam na imię Eddie – powtó​rzy​łem. Nagle wska​zała na mnie pal​cem. – Wiem, co zro​bi​łeś, Eddie. Zabra​łeś coś, co nie jest twoje! Aż pod​sko​czy​łem. – Nie​prawda! – Oddaj to. Oddaj natych​miast, a jak nie, to każę cię wychło​stać, ty mały nic​po​niu. Ruszy​łem z powro​tem do wej​ścia, sły​sząc za ple​cami jej woła​nie: – Oddaj to, chłop​cze! Oddaj! Bie​głem ile sił w nogach, z walą​cym ser​cem i roz​pa​loną twa​rzą. Mama wciąż czy​tała wie​leb​nemu. Sie​dzia​łem na scho​dach przed wej​ściem, aż skoń​czyła. Ale wcze​śniej ukrad​kiem zwró​ci​łem małą por​ce​la​nową figurkę, którą zabra​łem ze świe​tlicy.

To było póź​niej, dużo póź​niej. Po wizy​cie poli​cji. Po tym, jak aresz​to​wali tatę, a pan Hal​lo​ran został zmu​szony do odej​ścia ze szkoły. Nicky wyje​chała z mamą do Bour​ne​mo​uth. Gruby Gav parę razy poszedł do Mic​keya Metala, żeby się z nim pogo​dzić, ale za każ​dym razem mama Mic​keya mówiła, że jej syn nie może wycho​dzić z domu, po czym zatrza​ski​wała mu drzwi przed nosem. – Chciała mi wci​snąć szu​flę kitu – powie​dział potem Gav, bo tego samego dnia widział Mic​keya w mie​ście, jak krę​cił się z grupką star​szych chło​pa​ków, któ​rzy wcze​śniej przy​jaź​nili się z jego bra​tem. Nie obcho​dziło mnie za bar​dzo, z kim Mic​key się zadaje. Cie​szy​łem się, że nie należy już do naszej paczki. Za to bar​dzo doskwie​rała mi nie​obec​ność Nicky. Bar​dziej, niż odwa​żył​bym się przy​znać przed Hop​pem czy Gavem. Zresztą nie tylko tego ni​gdy im nie powie​dzia​łem. Nie wie​dzieli na przy​kład, że Nicky odwie​dziła mnie tuż przed wyjaz​dem. Sie​dzia​łem w kuchni i odra​bia​łem lek​cje. Tata tłukł gdzieś młot​kiem, a mama odku​rzała. Radio było włą​czone, więc to cud, że usły​sza​łem dzwo​nek do drzwi. Cze​ka​łem przez chwilę, ale kiedy stało się jasne, że nikt inny nie otwo​rzy, wsta​łem od stołu i posze​dłem do przed​po​koju. Za pro​giem stała Nicky z rękami opar​tymi na kie​row​nicy roweru. Miała bladą cerę, a jej rude włosy były matowe i potar​gane. Pod lewym okiem wciąż był widoczny żół​to​nie​bie​ski siniak. Wyglą​dała jak postać z abs​trak​cyj​nych obra​zów pana Hal​lo​rana. Pat​chwor​kowa, wybla​kła wer​sja jej samej. – Cześć – powie​działa i nawet jej głos zabrzmiał obco. – Cześć. Mie​li​śmy do cie​bie iść, ale… Nie dokoń​czy​łem. Wcale się do niej nie wybie​ra​li​śmy. Za bar​dzo się bali​śmy, że nie będziemy wie​dzieli, co powie​dzieć. Zupeł​nie jak z Mic​keyem. – Spoko – odparła. Ale ja tak nie uwa​ża​łem. W końcu byli​śmy przy​ja​ciółmi. – Chcesz wejść? – spy​ta​łem. – Mamy lemo​niadę i ciastka. – Nie mogę. Mama myśli, że się pakuję. Wyszłam ukrad​kiem.

– Wyjeż​dża​cie dzi​siaj? – No. Serce opa​dło mi na dno żołądka. Coś we mnie dało za wygraną. – Będę za tobą tęsk​nił – wyrwało mi się. – Wszy​scy będziemy tęsk​nić. Przy​go​to​wa​łem się na zgryź​liwą, sar​ka​styczną ripo​stę, tym​cza​sem Nicky zro​biła krok do przodu i przy​tu​liła się do mnie. Zro​biła to tak mocno, że przy​po​mi​nało mi to bar​dziej obję​cia śmierci niż czuły uścisk. Jak​bym był ostat​nią tra​twą na czar​nym wzbu​rzo​nym morzu. Nie pró​bo​wa​łem się wyry​wać. Delek​to​wa​łem się zapa​chem jej loków. Wani​lia i guma do żucia. Czu​łem ruch jej klatki pier​sio​wej i pącz​ku​jące piersi pod luźną bluzą. Chcia​łem, żeby​śmy tak stali do końca świata. Marzy​łem, by ni​gdy się ode mnie nie ode​rwała. Jed​nak w końcu to zro​biła. Gwał​tow​nie się odwró​ciła i prze​rzu​ciła nogę przez ramę roweru. Chwilę póź​niej peda​ło​wała jak sza​lona, a jej czer​wone włosy fru​nęły na wie​trze jak wście​kłe pło​mie​nie. Ani słowa wię​cej. Żad​nego poże​gna​nia. Odpro​wa​dzi​łem ją wzro​kiem i zda​łem sobie sprawę z cze​goś jesz​cze: ani razu nie wspo​mniała o swoim ojcu. Poli​cja jesz​cze raz przy​szła prze​słu​chać mamę Hoppa. – To co, wie​dzą już, kto to zro​bił? – zapy​tał Gruby Gav i wziął spory łyk coli. Sie​dzie​li​śmy na ławce na szkol​nym placu zabaw. Tam, gdzie nasza piątka zawsze prze​sia​dy​wała, na skraju boiska, przy kwa​dra​tach do gry w klasy. Ale teraz było nas tylko trzech. Hoppo pokrę​cił głową. – Chyba nie. Pytali ją o klucz: kto wie​dział, gdzie go trzy​mała. I o rysunki w kościele. To mnie zain​te​re​so​wało. – Rysunki? Co chcieli wie​dzieć? – Czy już kie​dyś takie widziała. Czy wie​lebny mówił coś o innych komu​ni​ka​tach albo groź​bach. Czy kto​kol​wiek miał do

niego jakieś pre​ten​sje. Poczu​łem się nie​swojo. Uwa​żaj na rysunki kredą. Gav to zauwa​żył. – Co jest, Eddie? Zawa​ha​łem się. Nie wiem dla​czego. Byli moimi przy​ja​ciółmi, moją bandą. Mogłem im powie​dzieć wszystko. Powi​nie​nem był im powie​dzieć o wcze​śniej​szych rysun​kach. Ale coś mnie powstrzy​mało. Może to, że Gruby Gav, choć był zabawny, lojalny i hojny, nie potra​fił docho​wać tajem​nicy. A może nie chcia​łem mówić Hop​powi o rysunku na cmen​ta​rzu, bo wtedy musiał​bym mu wytłu​ma​czyć, dla​czego wtedy mil​cza​łem. Poza tym pamię​ta​łem, co tam​tego dnia przy​siągł zro​bić: „Jak się dowiem, kto mu to zro​bił, to go zabiję”. – Nic – odpar​łem. – Myśmy ryso​wali ludziki kredą, nie? Mam nadzieję, że poli​cja się do nas nie przy​czepi. Gav par​sk​nął. – To były tylko wygłupy. Nikt nie pomy​śli, że roz​kwa​si​li​śmy głowę wika​remu. – Jego twarz nagle się roz​ja​śniła. – Założę się, że to był jakiś sata​ni​sta. Wyznawca dia​bła. Twoja mama jest pewna, że to była kreda? – zwró​cił się do Hoppa. – A nie kre​eeeeeew? Wypro​sto​wał plecy, roz​cza​pie​rzył palce jak szpony i zaśmiał się prze​cią​gle jak potwór z fil​mów. Potem zadzwo​nił dzwo​nek na popo​łu​dniowe lek​cje i temat został, jeśli nie zamknięty, to przy​naj​mniej odsu​nięty w cza​sie. Kiedy wró​ci​łem ze szkoły, przed domem stał jakiś obcy samo​chód, a tata sie​dział w kuchni z dwoj​giem ludzi, męż​czy​zną i kobietą. Oboje mieli na sobie szare, bez​kształtne stroje i wydali mi się surowi i nie​przy​jaźni. Tata było odwró​cony ple​cami do mnie, ale z jego pochy​lo​nej syl​wetki wywnio​sko​wa​łem, że pew​nie miał zmar​twioną twarz i ścią​gnięte brwi. Nie mia​łem szansy zoba​czyć wię​cej, bo z kuchni wyszła mama i zamknęła za sobą drzwi. Przy​wo​łała mnie do sie​bie.

– Kto to jest? – zapy​ta​łem. Mama nie miała zwy​czaju kła​mać. – Detek​tywi. – Poli​cja? Co tu robią? – Chcieli zadać mi i tacie kilka pytań o wie​leb​nego Mar​tina. Patrzy​łem na nią zdzi​wiony, a moje serce nagle przy​spie​szyło. – Dla​czego? – To ruty​nowa część śledz​twa. Roz​ma​wiają ze wszyst​kimi, któ​rzy go znali. – Z tatą Gava nie roz​ma​wiali, a on zna wszyst​kich. – Nie prze​ko​ma​rzaj się ze mną. Idź pooglą​dać tele​wi​zję, a my tu dokoń​czymy. Mama ni​gdy nie pro​po​no​wała, żebym oglą​dał tele​wi​zję. Zazwy​czaj zaka​zy​wała mi sia​da​nia przed tele​wi​zo​rem, dopóki nie odro​bię lek​cji, więc zro​zu​mia​łem, że coś jest nie tak. – Chcia​łem się napić. – Zaraz ci coś przy​niosę. Jesz​cze przez chwilę na nią patrzy​łem. – Nic się nie stało, prawda? Nie podej​rze​wają taty? Jej wzrok zła​god​niał. Poło​żyła mi dłoń na ramie​niu i lekko ści​snęła. – Nie, Eddie. Twój tata nie zro​bił nic złego. No już, idź. Za chwilę przy​niosę ci sok. – Okej. Posze​dłem do salonu i włą​czy​łem tele​wi​zor. Mama nie przy​nio​sła mi nic do picia, ale nie mia​łem jej tego za złe. Jakiś czas póź​niej poli​cjanci sobie poszli, a tata z nimi. Wie​dzia​łem, że coś tu nie grało. I to bar​dzo. Oka​zało się, że tata rze​czy​wi​ście poszedł na spa​cer tej nocy, kiedy zaata​ko​wano wie​leb​nego Mar​tina, ale doszedł tylko do Byka. Tata Gava poświad​czył, że tam był i pił whi​sky (mój tata nie pił dużo, ale jak już mu się zda​rzało, to nie się​gał po piwo, jak inni ojco​wie, tylko raczył się whi​sky). Ojciec Gava z nim roz​ma​wiał, ale tylko tro​chę,

bo tego wie​czoru był zajęty, a poza tym, jak to ujął, „cza​sem widać, że gość chce posie​dzieć z wła​snymi myślami”. Pamię​tał też, że tuż przed wyj​ściem mojego taty uznał, że nie powi​nien sprze​da​wać mu kolej​nego drinka. Z tego, co było potem, mój tata pamię​tał nie​wiele. Tylko tyle, że chciał zaczerp​nąć świe​żego powie​trza, więc w dro​dze do domu usiadł na jed​nej z ławek przed kościo​łem. Ktoś go tam widział około pół​nocy. Mama powie​działa poli​cjan​tom, że tata wró​cił do domu o pierw​szej. Detek​tywi nie wie​dzieli, o któ​rej dokład​nie został pobity wie​lebny Mar​tin, ale przy​jęto, że wyda​rzyło się to mię​dzy pół​nocą a trze​cią nad ranem. Zapewne nie mieli wystar​cza​ją​cych dowo​dów, żeby posta​wić mu zarzuty, ale ten jego spa​cer, a do tego bójka na uro​dzi​nach i groźby pod adre​sem mamy wystar​czyły, żeby zabrać go na komi​sa​riat i dalej prze​słu​chi​wać. Może nawet by go tam zatrzy​mali, gdyby nie pan Hal​lo​ran. Naza​jutrz przy​szedł na komi​sa​riat i zeznał, że widział mojego tatę śpią​cego na ławce przed kościo​łem. Nie chciał go tam zosta​wić, więc go obu​dził i odpro​wa​dził do domu, pod samą furtkę. Było to mię​dzy pół​nocą a pierw​szą w nocy. Tata był tak pijany, że droga do naszego domu, która powinna im była zająć dzie​sięć minut, wydłu​żyła się do czter​dzie​stu. Pan Hal​lo​ran powie​dział poli​cji, że tata nie miał na sobie śla​dów krwi ani nie zacho​wy​wał się agre​syw​nie. Był po pro​stu pijany i tro​chę się nad sobą roz​czu​lał. To oczy​ściło mojego tatę z podej​rzeń. Nie​stety, jed​no​cze​śnie zro​dziło pyta​nia o to, co pan Hal​lo​ran robił o tej porze w oko​licy kościoła. Wła​śnie w ten spo​sób wszy​scy dowie​dzieli się o Walt​zerce.

2016

W

ydaje nam się, że chcemy poznać prawdę, ale w rze​czy​wi​sto​ści inte​re​suje nas tylko ta jej wer​sja, która nam pasuje. Taka już jest ludzka natura. Zada​jemy pyta​nia i mamy nadzieję, że usły​szymy odpo​wie​dzi, które chcemy usły​szeć. Pro​blem w tym, że prawdy nie można sobie wybrać. Prawda ma to do sie​bie, że po pro​stu jest. Można jedy​nie doko​nać wyboru, czy w nią uwie​rzyć, czy nie. – Ukra​dłeś rower Seana? – pytam Gru​bego Gava. – Wie​dzia​łem, że czę​sto go zosta​wiał na noc na pod​jeź​dzie. Myślał, że taki z niego gość, że nikt mu go nie zawi​nie. No to mu go zawi​ną​łem. Żeby go wku​rzyć. – Gav robi pauzę. – Nie mia​łem poję​cia, że wej​dzie do rzeki, żeby go wycią​gnąć, i że uto​nie. No tak, mówię w duchu. Ale wszy​scy wie​dzieli, ile ten rower dla niego zna​czy, więc Gavowi musiało przejść przez myśl, że ta kra​dzież może się źle skoń​czyć. – Dla​czego to zro​bi​łeś? – pytam. Gav wypusz​cza kółko z dymu. – Widzia​łem, co ci zro​bił. Wtedy, na placu zabaw. Czuję się, jak​bym dostał pię​ścią w brzuch. Minęło trzy​dzie​ści lat, a na samo wspo​mnie​nie policzki mi płoną. Przy​po​mina mi się szorstki asfalt zdzie​ra​jący skórę z kolan i smak stę​chłego potu w ustach.

– Byłem w parku – cią​gnie Gav. – Wszystko widzia​łem, ale nic nie zro​bi​łem. Tylko sta​łem i patrzy​łem. Potem zoba​czy​łem, że Hal​lo​ran bie​gnie w waszą stronę, więc wmó​wi​łem sobie, że nie muszę inter​we​nio​wać. Ale to było kłam​stwo. – Nie mogłeś nic zro​bić. Tylko byś obe​rwał. – Nie zaszko​dzi​łoby spró​bo​wać. Przy​ja​ciele są naj​waż​niejsi. Pamię​tasz? Zawsze to powta​rza​łem. Ale jak przy​szło co do czego, to cię zawio​dłem. Pozwo​li​łem, żeby Seanowi uszło to na sucho. Zresztą wszy​scy mu pobła​żali. Dzi​siaj za coś takiego poszedłby sie​dzieć. Ale wtedy wszy​scy się go bali​śmy. – Gav patrzy mi w oczy. – To nie był zwy​kły łobuz. Sean był psy​cho​lem. Muszę się z nim zgo​dzić, przy​naj​mniej czę​ściowo. Nie wiem, czy Sean Cooper był psy​cho​patą, ale sady​stą na pewno. Wszyst​kie dzieci w pew​nym stop​niu są sady​stami, ale może on z wie​kiem by się zmie​nił. Przy​po​mi​nają mi się słowa pana Hal​lo​rana na cmen​ta​rzu – że nie miał szansy się zmie​nić. – Co tak uci​chłeś? – pyta Gav. Zacią​gam się moc​niej papie​ro​sem. Od niko​tyny szumi mi w uszach. – Tej nocy, kiedy zgi​nął Sean, ktoś nary​so​wał kredą ludzika na moim pod​jeź​dzie. Jakby chciał zosta​wić wia​do​mość. – Nie ja. – To kto? Gavin gasi nie​do​pa​łek o ławkę. – Kto wie? Co za róż​nica? Jebane kre​dowe ludziki. To wszystko, co ludzie pamię​tają z tam​tego lata. Bar​dziej się przej​mują jaki​miś debil​nymi rysun​kami niż rze​czy​wi​stymi ofia​rami. To prawda. Tyle że ofiary i rysunki były ze sobą ści​śle powią​zane. Jajko i kura. Co było pierw​sze? Rysunki czy mor​der​stwo? – Tylko ty o nich wiesz, Ed – mówi Gavin. – I tak już zosta​nie. – Wiem. – Gav wzdy​cha. – Zro​bi​łeś kie​dyś coś tak złego, że nie mógł​byś o tym powie​dzieć nawet naj​lep​szemu przy​ja​cie​lowi? Ja też gaszę i przy​dep​tuję nie​do​pa​łek.

– Pew​nie więk​szość ludzi zro​biła coś takiego. – Ktoś mi kie​dyś powie​dział, że sekrety są jak odbyty. Wszy​scy je mamy, ale jedne są brud​niej​sze od innych. – Uro​cze. – No. – Gav chi​cho​cze. – Co za kosz​mar. Wra​cam do domu póź​nym popo​łu​dniem. Wcho​dzę do kuchni i momen​tal​nie krzy​wię się od nie​przy​jem​nego zapa​chu kociego żwirku. Zaglą​dam do kuwety. Jest pusta, co może być wia​do​mo​ścią dobrą albo wręcz prze​ciw​nie, w zależ​no​ści od tego, na jakim pozio​mie zła ope​ruje tego dnia Łapka. Notuję w pamięci, żeby dokład​nie spraw​dzić kap​cie, zanim je włożę. Butelka bur​bona stoi kusząco na bla​cie, ale zamiast po nią się​gnąć (pełna przy​tom​ność, te sprawy), biorę z lodówki piwo i idę na górę. Na chwilę zatrzy​muję się przy drzwiach do pokoju Chloe. Nie sły​chać żad​nych dźwię​ków, ale deski par​kietu prze​no​szą lek​kie drże​nie, co praw​do​po​dob​nie ozna​cza, że Chloe słu​cha muzyki przez słu​chawki. Dobrze. Idę po cichu do swo​jego pokoju i zamy​kam drzwi. Sta​wiam piwo na szafce noc​nej, kucam i odsu​wam komodę od ściany. Jest ciężka i szura o starą pod​łogę, ale nie przej​muję się hała​sem, bo Chloe zazwy​czaj słu​cha muzyki na peł​nej gło​śno​ści. Ze słu​chawkami na uszach mogłaby nie zauwa​żyć trzę​sie​nia ziemi. Biorę do ręki śru​bo​kręt, który trzy​mam w szu​fla​dzie z bie​li​zną, i pod​wa​żam nim luźne klepki. Cztery. Wię​cej niż w dzie​ciń​stwie, bo mam teraz wię​cej skar​bów. Wyj​muję ze skrytki jedno z dwóch scho​wa​nych w niej pude​łek. Pod​no​szę pokrywkę i prze​glą​dam zawar​tość. Wycią​gam naj​mniej​szy przed​miot i ostroż​nie odwi​jam go z papieru. Złoty okrą​gły kol​czyk. Złoto nie jest praw​dziwe, to tania biżu​te​ria z mate​riału, który nie wytrzy​mał próby czasu. Trzy​mam go przez chwilę, ogrze​wa​jąc metal dło​nią. To pierw​sza rzecz, jaką jej zabra​łem, myślę. W dniu, kiedy wszystko się zaczęło. W weso​łym mia​steczku. Wiem, jak musi się czuć Gav. Gdyby nie ukradł roweru Seana

Coopera, brat Mic​keya pew​nie by dziś żył. Jeden głupi dzie​cięcy wybryk dopro​wa​dził do strasz​nej tra​ge​dii. Gav nie mógł oczy​wi​ście prze​wi​dzieć kon​se​kwen​cji swo​jego czynu. Nikt by ich nie prze​wi​dział, ja też nie. Nie​mniej prze​peł​nia mnie teraz jakiś dys​kom​fort. Nie poczu​cie winy, w każ​dym razie nie​zu​peł​nie. Ale coś podob​nego. Odpo​wie​dzial​ność. Za wszystko, co działo się póź​niej. Chloe zwa​li​łaby to pew​nie na fakt, że jestem zamknię​tym w sobie, nar​cy​stycz​nym typem, któ​remu się wydaje, że świat obraca się wokół niego. Do pew​nego stop​nia tak wła​śnie jest. Samotne życie skła​nia do auto​re​flek​sji. Z dru​giej strony, wydaje mi się cza​sem, że wcale nie poświę​ci​łem wystar​cza​jąco dużo uwagi minio​nym latom. Ostroż​nie zawi​jam kol​czyk w papier i cho​wam go z powro​tem do pudełka. Chyba już czas na praw​dziwą podróż w prze​szłość. Ale tym razem nie do sło​necz​nej kra​iny przy​jem​nych wspo​mnień. Tym razem powi​nie​nem się wybrać mroczną ścieżką, zaro​śniętą plą​ta​niną kłamstw i tajem​nic, pełną głę​bo​kich dołów przy​sy​pa​nych liśćmi. Drogą ozna​czoną kre​do​wymi rysun​kami.

1986

N

ie możemy sobie wybrać, w kim się zako​chamy” – tak powie​dział mi pan Hal​lo​ran. Pew​nie miał rację. Miłość nie jest wybo​rem, lecz przy​mu​sem. Teraz to wiem. Ale może cza​sem jed​nak trzeba wybrać. A przy​naj​mniej posta​no​wić, że się nie zako​cha. Zwal​czyć to w sobie, usu​nąć się w cień. Gdyby pan Hal​lo​ran posta​no​wił, że nie zako​cha się w Walt​zerce, wszystko poto​czy​łoby się ina​czej. To było już po tym, jak na dobre odszedł ze szkoły. Wymkną​łem się z domu i poje​cha​łem rowe​rem przez mia​sto, żeby spo​tkać się z nim w jego małym domu. Dzień był chłodny, a niebo sta​lo​wo​szare i cięż​kie jak beto​nowy blok. Co jakiś czas lekko mżyło, zupeł​nie jakby chmury nie były w nastroju, by wypu​ścić z sie​bie rzę​si​sty deszcz. Pan Hal​lo​ran został zmu​szony do zło​że​nia dymi​sji. Nie było żad​nego ofi​cjal​nego komu​ni​katu. Wła​dze szkoły miały chyba nadzieję na zała​twie​nie sprawy bez roz​głosu. Ale oczy​wi​ście wszy​scy wie​dzie​li​śmy, że odcho​dzi. Wie​dzie​li​śmy też dla​czego. Pan Hal​lo​ran odwie​dzał Walt​zerkę w szpi​talu po wypadku w weso​łym mia​steczku. Kiedy wresz​cie wypusz​czono ją do domu, nie prze​stali się widy​wać. Uma​wiali się na kawę albo spo​ty​kali się w parku; musieli to robić w tajem​nicy, bo nikt ich razem nie widział, a jeśli nawet, to nie zostali roz​po​znani. Elisa roz​ja​śniła włosy i była

teraz pra​wie blon​dynką. Nie bar​dzo wie​dzia​łem, dla​czego to zro​biła, podo​bały mi się jej włosy sprzed wypadku. Może chciała je zmie​nić, bo sama się zmie​niła? Cza​sami cho​dziła o lasce, cza​sami tro​chę kuś​ty​kała. Jeśli ktoś ich jed​nak widział, to pew​nie uznał, że pan Hal​lo​ran po pro​stu jej pomaga. Wtedy jesz​cze uwa​żano go za boha​tera. Wszystko to się zmie​niło, kiedy ludzie się dowie​dzieli, że Walt​zerka odwie​dzała go wie​czo​rami, a on cho​dził do niej, kiedy jej matki nie było w domu. Wła​śnie dla​tego tam​tej feral​nej nocy przecho​dził obok kościoła. Zro​biła się straszna chryja, bo Elisa miała tylko sie​dem​na​ście lat, a pan Hal​lo​ran ponad trzy​dzie​ści, w dodatku był nauczy​cie​lem. Ludzie prze​stali uwa​żać go za boha​tera, a zaczęli nazy​wać pedo​fi​lem. Rodzice przy​cho​dzili do szkoły, żeby komu​ni​ko​wać dyrek​torce swoje obu​rze​nie. Mimo że w świe​tle prawa pan Hal​lo​ran nie zro​bił nic złego, to nie miała wyboru i musiała go zwol​nić. Była prze​cież odpo​wie​dzialna za repu​ta​cję szkoły i „bez​pie​czeń​stwo” uczniów. Zaczęły krą​żyć o nim plotki: że w trak​cie lek​cji upusz​czał gumkę na pod​łogę, żeby zaglą​dać dziew​czę​tom pod spód​niczki, że krę​cił się po sali gim​na​stycz​nej i gapił na ich gołe nogi, albo że na sto​łówce dotknął piersi dziew​czyny, która przy​szła sprząt​nąć ze sto​lika. Wszystko to były wymy​sły, ale plotki są jak zarazki. Roz​no​szą się i mnożą w mgnie​niu oka i zanim się czło​wiek zorien​tuje, wszy​scy są zara​żeni. Chciał​bym móc powie​dzieć, że się za nim wsta​wia​łem i bro​ni​łem jego honoru przed innymi, ale to nie​prawda. Mia​łem dwa​na​ście lat, a to była szkoła. Śmia​łem się z żar​tów na jego temat i nie pisną​łem ani słowa, kiedy inni go prze​zy​wali albo roz​po​wia​dali kolejne nie​stwo​rzone histo​rie. Ni​gdy nie powie​dzia​łem na głos, że nie daję im wiary, nie oświad​czy​łem, że pan Hal​lo​ran jest dobrym czło​wie​kiem, bo ura​to​wał życie Walt​zerce i oca​lił mojego tatę przed wię​zie​niem. Nie mogłem opo​wie​dzieć nikomu o jego pięk​nych obra​zach ani o tym, jak ura​to​wał mnie przed Seanem Coope​rem. Zacho​wa​łem dla sie​bie jego słowa, że trzeba trzy​mać bli​sko sie​bie to, co dla nas wyjąt​kowe.

Trzy​mać z całych sił. Pew​nie dla​tego posze​dłem go odwie​dzić. Nie dość, że stra​cił pracę, to jesz​cze musiał opu​ścić swój dom. Ten, w któ​rym dotych​czas miesz​kał, był wynaj​mo​wany przez szkołę i miał się do niego wpro​wa​dzić nowy nauczy​ciel. Wciąż czu​łem się tro​chę nie​swojo, kiedy zsia​da​łem z roweru i puka​łem do drzwi. Pan Hal​lo​ran nie od razu mi otwo​rzył i zasta​na​wia​łem się nawet, czy nie lepiej byłoby zre​zy​gno​wać z tej wizyty, i czy w ogóle był w domu, mimo że na ulicy stał jego samo​chód. Wresz​cie drzwi się otwo​rzyły i pan Hal​lo​ran sta​nął w progu. Wyglą​dał jakoś ina​czej niż zwy​kle. Zawsze był szczu​pły, ale teraz wyda​wał się wręcz wychu​dzony. Jego skóra, o ile to w ogóle moż​liwe, była jesz​cze bled​sza, a włosy roz​pusz​czone. Miał na sobie dżinsy i czarny T-shirt, odsła​nia​jący jego umię​śnione ręce. Błę​kit żył był jedy​nym kolo​rem, jaki prze​świ​ty​wał przez prze​źro​czy​stą skórę. Tego dnia naprawdę wyglą​dał jak jakieś dziwne, nie​ludz​kie stwo​rze​nie. Jak Kre​dziarz. – Witaj, Eddie. – Dzień dobry. – Co tu robisz? Dobre pyta​nie. Sam tego nie wie​dzia​łem. – Czy twoi rodzice wie​dzą, że tu jesteś? – Nie. Lekko się skrzy​wił i wyszedł przed drzwi, żeby się rozej​rzeć. Wtedy nie bar​dzo rozu​mia​łem, dla​czego to robi, dopiero póź​niej poją​łem, że w świe​tle tych wszyst​kich oskar​żeń pod jego adre​sem pew​nie nie chciał, żeby kto​kol​wiek widział, jak zapra​sza do sie​bie mło​dego chłopca. Myślę, że był wręcz o włos od wypro​sze​nia mnie, ale w końcu spoj​rzał na mnie życz​li​wie i powie​dział: – Wejdź, Eddie. Napi​jesz się cze​goś? Soku, mleka? Nie chciało mi się pić, ale uzna​łem, że nie wypada odma​wiać, więc popro​si​łem o szklankę mleka. Posze​dłem za nim do kuchni. – Usiądź.

Odsu​ną​łem sobie jedno z chy​bo​tli​wych sosno​wych krze​seł. Na bla​cie stały pudełka, w dużym pokoju też było ich sporo. – Wyjeż​dża pan? – spy​ta​łem głu​pio, bo prze​cież zna​łem odpo​wiedź. – Tak – powie​dział pan Hal​lo​ran, wyjął mleko z lodówki i spraw​dził datę przy​dat​no​ści, po czym poszu​kał w pudeł​kach szklanki. –  Zamiesz​kam u sio​stry w Korn​wa​lii. – Myśla​łem, że pana sio​stra nie żyje. – Mam drugą sio​strę, star​szą. Ma na imię Kir​sty. – Aha. Pan Hal​lo​ran posta​wił mleko na stole przede mną. – Wszystko w porządku, Eddie? – Chcia​łem panu podzię​ko​wać za to, co pan zro​bił dla taty. – Nic nie zro​bi​łem. Po pro​stu powie​dzia​łem prawdę. – Tak, ale gdyby pan tego nie zro​bił… Nie dokoń​czy​łem. Cała ta sytu​acja była straszna. Dużo gor​sza, niż myśla​łem. Nie mia​łem ochoty dłu​żej tam sie​dzieć. Chcia​łem uciec, ale coś mnie trzy​mało w miej​scu. Pan Hal​lo​ran gło​śno wes​tchnął. – Eddie, to wszystko nie ma żad​nego związku z twoim tatą ani z tobą. I tak zamie​rza​łem nie​długo wyje​chać. – Przez Walt​zerkę? – Mówisz o Eli​sie? – No tak. Poki​wa​łem głową i napi​łem się mleka. Było chyba tro​chę nad​psute. – Oboje uwa​żamy, że nowy począ​tek dobrze nam zrobi. – Czyli ona jedzie z panem do Korn​wa​lii? – Mam nadzieję. Za jakiś czas. – Ludzie mówią o panu różne straszne rze​czy. – Wiem. To wszystko nie​prawda. – Wiem. Chyba wyczuł, że nie do końca mnie prze​ko​nał, bo po chwili dodał:

– Elisa jest wyjąt​kową dziew​czyną. Nie chcia​łem, żeby tak się to poto​czyło. Chcia​łem jej pomóc, być jej przy​ja​cie​lem. – To czemu nie mógł pan po pro​stu się z nią przy​jaź​nić? – Jak tro​chę doro​śniesz, to zro​zu​miesz. Nie możemy sobie wybrać, w kim się zako​chamy, kto nas uszczę​śliwi. Jed​nak on wcale nie wyglą​dał na szczę​śli​wego, tak jak powi​nien wyglą​dać zako​chany czło​wiek. Wydał mi się smutny i tro​chę zagu​biony. Sam też czu​łem się nieco zdez​o​rien​to​wany, kiedy wra​ca​łem rowe​rem do domu. Nad​cho​dziła zima i już o trze​ciej po połu​dniu dzień tra​cił wyra​zi​stość, roz​pra​sza​jąc się w mgli​sty zmierzch. Wszystko wyda​wało się zimne, ponure i bez​na​dziej​nie odmie​nione. Nasza banda się roz​pa​dła. Nicky miesz​kała u mamy w Bour​ne​mo​uth, Mic​key miał nowych, nie​zbyt faj​nych kum​pli. Na​dal spo​ty​ka​łem się z Hop​pem i Gru​bym Gavem, ale to już nie było to samo. W gru​pie trzech przy​ja​ciół rodzą się nowe pro​blemy. Zawsze uwa​ża​łem Hoppa za mojego naj​lep​szego przy​ja​ciela, ale cza​sem, kiedy po niego sze​dłem, oka​zy​wało się, że wyszedł już z Gavem, co napeł​niało mnie roz​go​ry​cze​niem. Mama i tata też byli jacyś inni. Od ataku na wie​leb​nego Mar​tina pro​te​sty przed kli​niką mamy uci​chły. „Jak po ucię​ciu głowy bestii”, powie​dział tata. O ile jed​nak mama stała się spo​koj​niej​sza, to z kolei ojciec zro​bił się bar​dziej draż​liwy. Może wstrzą​snął nim epi​zod z poli​cją, a może działo się z nim coś innego. Czę​sto cze​goś zapo​mi​nał i szybko tra​cił cier​pli​wość. Zda​rzało się, że zasta​wa​łem go sie​dzą​cego na krze​śle i patrzą​cego w pustą prze​strzeń, jakby na coś cze​kał, ale nie wie​dział na co. Zresztą w całym Ander​bury pano​wała atmos​fera wycze​ki​wa​nia. Wszystko tkwiło w jakimś zawie​sze​niu. Poli​cja wciąż nie posta​wiła nikomu zarzu​tów w związku z ata​kiem na wie​leb​nego Mar​tina, więc ludzie mogli czuć się skrę​po​wani wszech​obecną podejrz​li​wo​ścią. Wszy​scy roz​glą​dali się wokół sie​bie i zasta​na​wiali, czy ktoś z ich zna​jo​mych mógł popeł​nić taką zbrod​nię.

Liście się pomarsz​czyły, pozwi​jały i w końcu roz​stały się z drze​wami. W powie​trzu zawi​sła aura prze​mi​ja​nia. Nic nie było świeże, kolo​rowe ani nie​winne. Jakby całe mia​sto tym​cza​sowo zamknęło się w kap​sule czasu. Jak się oka​zało, fak​tycz​nie na coś cze​ka​li​śmy. I kiedy blada dłoń dziew​czyny wyło​niła się spod sterty suchych liści, można było odnieść wra​że​nie, że całe mia​sto wypu​ściło z płuc długo wstrzy​my​wane powie​trze. Bo w końcu się to stało. Wresz​cie wyda​rzyło się naj​gor​sze.

2016

N

aza​jutrz budzę się wcze​śnie. A raczej pod​daję się wresz​cie po wie​lo​go​dzin​nym prze​wra​ca​niu się z boku na bok, prze​ry​wa​nym chwi​lami ulot​nych snów. W jed​nym z nich pan Hal​lo​ran jeź​dzi na walt​ze​rze z Elisą. Jestem pra​wie pewien, że to ona, poznaję ją po ubra​niu, mimo że bra​kuje jej głowy, która leży na jego kola​nach i krzy​czy za każ​dym razem, kiedy pra​cow​nik weso​łego mia​steczka, Sean Cooper, napę​dza karu​zelę. – Krzycz​cie, jeśli chce​cie jechać szyb​ciej, gnoje! Sły​szy​cie? KRZYCZ​CIE! Pod​no​szę się z łóżka, nie​spo​kojny i nie​wy​po​częty. Wrzu​cam na sie​bie jakieś ubra​nie i czła​pię na dół. Zakła​dam, że Chloe jesz​cze śpi, więc zabi​jam czas, parząc kawę, czy​ta​jąc i wypa​la​jąc jed​nego po dru​gim dwa papie​rosy za drzwiami do ogródka. Kiedy zegar poka​zuje dzie​wiątą, uznaję, że to wystar​cza​jąco cywi​li​zo​wana pora, żeby zadzwo​nić do Hoppa. Odbiera jego mama. – Dzień dobry, pani Hop​kins. Zasta​łem Davida? – A kto mówi? Ma nie​pewny, drżący głos – dokładne prze​ci​wień​stwo mojej matki i jej krót​kich, pre​cy​zyj​nych zdań. Mama Hoppa cierpi na demen​cję, podob​nie jak mój tata, tyle że u niego zaczęła się wcze​-

śniej i postę​po​wała w szyb​szym tem​pie. Wła​śnie dla​tego Hoppo na​dal mieszka w swoim rodzin​nym domu – opie​kuje się matką. Cza​sem sobie żar​tu​jemy, że obaj ni​gdy nie opu​ści​li​śmy naszych gniazd. To dosyć gorzki żart. – Ed Adams, pro​szę pani – mówię. – Kto? – Ed Adams. Przy​ja​ciel Davida. – Nie ma go. – A wie pani, kiedy wróci? Długa cisza, a po chwili sta​ruszka mówi już ostrzej: – Nie, dzię​kuję. Już mamy podwójne szyby. Rzuca słu​chawką, a ja przez chwilę patrzę na swoją. Wiem, że nie powi​nie​nem tego brać do sie​bie. Tata też czę​sto gubił się w roz​mo​wach i mówił wtedy cał​kiem od rze​czy. Dzwo​nię na komórkę Hoppa i od razu łączę się z pocztą gło​sową. Jak zawsze. Gdyby nie pro​wa​dził firmy, mógł​bym przy​siąc, że ni​gdy nie włą​cza apa​ratu. Dopi​jam resztkę czwar​tej kawy i wycho​dzę do przed​po​koju. Jak na śro​dek sierp​nia jest chłodno i mocno wieje. Roz​glą​dam się za płasz​czem. Zazwy​czaj wisi na wie​szaku przy drzwiach. Już dawno go nie wkła​da​łem, bo pogoda była ładna, ale teraz by mi się przy​dał, a nie mogę go zna​leźć. Nie podoba mi się to. Nie lubię gubić swo​ich rze​czy. Tak się zaczęła cho​roba taty i ile​kroć zda​rza mi się posiać choćby klu​cze, wpa​dam w panikę. Naj​pierw gubi się przed​mioty, potem nazwy przed​mio​tów. Do dziś pamię​tam ojca, jak któ​re​goś ranka gapił się na drzwi wej​ściowe, ruszał bez​gło​śnie ustami i marsz​czył brwi. Nagle przy​kla​snął sobie jak dziecko, uśmiech​nął się od ucha do ucha i poka​zał na klamkę. „Wie​szak na drzwiach. Wie​szak na drzwiach”. Spoj​rzał w moją stronę. „Już myśla​łem, że mi to wypa​dło”. Był taki szczę​śliwy, taki z sie​bie dumny, że nie mia​łem serca go popra​wiać i tylko się uśmiech​ną​łem.

„Super, tato. Bar​dzo dobrze”, pochwa​li​łem go. Jesz​cze raz spraw​dzam wie​szak. Może zosta​wi​łem ten płaszcz na górze? Ale nie, po co miał​bym go tam zano​sić? Jed​nak idę do swo​jego pokoju i zaglą​dam tam dla świę​tego spo​koju. Opar​cie krze​sła? Nie. Haczyk na drzwiach? Nie. Szafa? Szu​kam mię​dzy ubra​niami na wie​szakach i nagle zauwa​żam coś zwi​nię​tego w kulę na samym dnie, w rogu. Schy​lam się, żeby to pod​nieść. Mój płaszcz. Patrzę na niego zdzi​wiony. Jest cały pognie​ciony i tro​chę wil​gotny. Pró​buję sobie przy​po​mnieć, kiedy ostatni raz go widzia​łem. Wie​czór z Mic​keyem. Pamię​tam, że wie​sza​łem jego drogą kurtkę na wie​szaku obok płasz​cza. A potem? Nie pamię​tam, żebym go wkła​dał. A może jed​nak go nosi​łem? Może wło​ży​łem go tam​tej nocy, wysze​dłem na dwór, na chłodne, wil​gotne powie​trze i… I co? Zepchną​łem Mic​keya do rzeki? Bzdura. Raczej bym pamię​tał spy​cha​nie sta​rego kum​pla do wody w środku nocy. Na pewno, Ed? Prze​cież nie pamię​ta​łeś, że zsze​dłeś na dół i bazgra​łeś kredą po kominku. Sporo wypi​łeś. Skąd możesz wie​dzieć, co jesz​cze przy​szło ci wtedy do głowy? Uci​szy​łem natrętny głos w mojej gło​wie. Nie mia​łem żad​nego powodu, żeby zro​bić krzywdę Mic​key​owi. Przy​szedł do mnie z cie​kawą pro​po​zy​cją. Poza tym, jeśli wie​dział, kto naprawdę zamor​do​wał Walt​zerkę, mógł tym samym oczy​ścić imię pana Hal​lo​rana, a to prze​cież by mnie ucie​szyło. To co twój płaszcz robi na dnie szafy, Ed? Jesz​cze raz na niego patrzę i prze​bie​gam pal​cami po szorst​kiej weł​nie. I wtedy zauwa​żam coś jesz​cze. Na man​kie​cie jed​nego z ręka​wów. Kilka mato​wych, rdza​wych pla​mek. Aż ści​ska mnie w gar​dle. Krew. Doro​słość jest zwy​kłą ilu​zją. Jeśli się nad tym zasta​no​wić, to nikt z nas ni​gdy tak naprawdę nie dora​sta. Po pro​stu robimy się wyżsi i bar​dziej wło​chaci. Cza​sem się dzi​wię, że moje pań​stwo pozwo​liło

mi pro​wa​dzić samo​chód i że nikt mnie nie bije po rękach za picie alko​holu w pubie. Pod fasadą doro​sło​ści i wszyst​kimi war​stwami doświad​cze​nia, które zdo​by​wamy z cier​pli​wym bie​giem lat, wszy​scy jeste​śmy zasmar​ka​nymi dziećmi z obtar​tymi kola​nami, nie​ra​dzą​cymi sobie zbyt dobrze bez rodzi​ców i przy​ja​ciół. Fur​go​netka Hoppa stoi przed domem. Kiedy wyjeż​dżam zza rogu, widzę przy​ja​ciela, jak zsiada ze sta​rego roweru. Na kie​row​nicy wiszą dwie duże torby wypeł​nione paty​kami i korą. Na grzbie​cie Hoppo ma pękaty ple​cak. Przy​po​mi​nają mi się te sło​neczne let​nie dni, kiedy czę​sto wra​ca​li​śmy razem z lasu – Hoppo obła​do​wany próch​nem na roz​pałkę dla mamy. Mimo wszystko nie mogę się nie uśmiech​nąć, kiedy prze​rzuca nogę nad sio​deł​kiem i opiera rower o kra​węż​nik. – Ed, co tu robisz? – Dzwo​ni​łem, ale masz wyłą​czony tele​fon. – A, no tak. Byłem w lesie. Słaby zasięg. Kiwam głową. – Stare przy​zwy​cza​je​nia. Hoppo się uśmie​cha. – Mama może traci przy​tom​ność umy​słu, ale i tak zmy​łaby mi głowę, gdy​bym wydał pie​nią​dze na drewno do kominka. Po chwili uśmiech znika z jego twa​rzy, być może na widok mojej. – Co jest? – Sły​sza​łeś o Mic​keyu? – Co znowu wymy​ślił? Otwie​ram usta, język szuka dla sie​bie miej​sca i w końcu mózg popy​cha go w stronę naj​prost​szych słów. – Nie żyje. – Nie żyje? Cie​kawe, że ludzie zawsze powta​rzają te słowa, mimo że dosko​nale je sły​szeli. Taka forma zaprze​cze​nia przez opóź​nie​nie. Po chwili Hoppo pyta:

– Jak? Co się stało? – Uto​nął w rzece. – Chry​ste. Jak jego brat. – Nie​zu​peł​nie. Mogę wejść? – Jasne. Hoppo pro​wa​dzi swój rower po krót​kiej ścieżkce. Otwiera drzwi i obaj wcho​dzimy do ciem​nego, wąskiego przed​po​koju. Nie odwie​dza​łem go w jego domu, odkąd byli​śmy dziećmi, a nawet wtedy rzadko wcho​dzi​li​śmy do środka ze względu na bała​gan. Cza​sem bawi​li​śmy się w ogródku, ale ni​gdy długo, bo był bar​dzo mały. Zda​rzało się, że leżały tam psie kupy, nie​które świeże, nie​które już zbie​lałe. Wnę​trze domu pach​nie potem, sta​rym jedze​niem i środ​kami do dezyn​fek​cji. Po pra​wej stro​nie, za drzwiami do salonu, widzę tę samą co kie​dyś, wysłu​żoną kanapę w kwiaty. Koron​kowa narzuta, nie​gdyś biała, zabar​wiona jest na niko​ty​nową żółć. W jed​nym rogu stoi tele​wi​zor, w dru​gim sedes poko​jowy i bal​ko​nik. Mama Hoppa sie​dzi na fotelu z wyso​kim opar​ciem usta​wio​nym obok kanapy i patrzy nie​obec​nym wzro​kiem na jakiś tele​tur​niej. Gwen Hop​kins zawsze była drobna, ale cho​roba i wiek jesz​cze bar​dziej ją skur​czyły. Ledwo ją widać zato​pioną w dłu​giej, kwie​ci​stej sukience i zie​lo​nym kar​di​ga​nie. Jej nad​garstki wystają spod man​kie​tów jak kawałki suszo​nego mięsa. – Mamo? – zwraca się do niej łagod​nym tonem Hoppo. – Ed przy​szedł. Pamię​tasz Eda Adamsa? – Dzień dobry, pani Hop​kins – mówię lekko pod​nie​sio​nym gło​sem, jak to ludzie mają w zwy​czaju, kiedy roz​ma​wiają ze sta​rymi albo cho​rymi oso​bami. Odwraca się powoli, a jej oczy pró​bują się sku​pić. A może to jej umysł stara się wró​cić do rze​czy​wi​sto​ści. Wresz​cie się uśmie​cha, odsła​nia​jąc bie​lutką sztuczną szczękę. – Pamię​tam cię, Eddie. Mia​łeś brata Seana. – Mamo. – Hoppo robi krok w jej stronę. – To był Mic​key. Mic​key miał brata Seana.

Sta​ruszka marsz​czy czoło i po chwili znów się roz​pro​mie​nia. – Ach, natu​ral​nie. Mic​key. Co u niego? Hoppo mówi szybko: – Dobrze, bar​dzo dobrze. – To świet​nie. Zro​bisz mi her​baty, skar​bie? – Oczy​wi​ście, mamo. – Hoppo zerka na mnie. – Pójdę nasta​wić czaj​nik. Stoję w progu i uśmie​cham się do Gwen, tro​chę zakło​po​tany. W powie​trzu unosi się nie​świeży zapach. Zdaje się, że sedes nie był ostat​nio opróż​niany. – To dobry chło​piec – mówi mama Hoppa. – Ow​szem. Nagle marsz​czy brwi. – Czy ja cię znam? – Jestem Ed. Eddie. Przy​ja​ciel Davida. – A, no tak. Gdzie jest David? – Poszedł do kuchni. – Na pewno? Chyba wziął psa na spa​cer. – Psa? – Mur​phy’ego. – Ach, tak. Nie, chyba z nim nie wycho​dził. Macha do mnie pal​cem. – Masz rację. Mur​phy nie żyje. Mia​łam na myśli Buddy’ego. Hoppo przy​gar​nął Buddy’ego po tym, jak zdechł Mur​phy. On też już nie żył. – No tak, tak. Kiwam głową, Gwen robi to samo. Przy​ta​ku​jemy sobie nawza​jem. Dobrze byśmy wyglą​dali za tylną szybą samo​chodu. W pew​nej chwili pochyla się do mnie nad porę​czą fotela. – Pamię​tam cię, Eddie. Twoja mama zabi​jała dzieci. Oddech więź​nie mi w krtani. Gwen dalej kiwa głową z uśmie​chem, ale na jej twa​rzy jest teraz coś jesz​cze, jakiś kwa​śny pół​u​śmie​szek, nagły prze​błysk przy​tom​no​ści w mato​wych, błę​kit​nych oczach.

– Nie martw się – mówi. – Nikomu nie powiem. – Puka się pal​cem po nosie i powoli mruga drżącą powieką. – Umiem docho​wać tajem​nicy. – Pro​szę bar​dzo. – Hoppo wraca z her​batą. – Wszystko w porządku? Zer​kam na Gwen, ale jasność jej umy​słu gaśnie i zamglone oczy znów się gdzieś gubią. – Tak – mówię. – Poga​da​li​śmy sobie. – Mamo, her​bata. – Hoppo sta​wia fili​żankę na sto​liku. – Pamię​taj, że jest gorąca. Podmu​chaj, zanim się napi​jesz. – Dzię​kuję, Gordy. – Gordy? – Patrzę pyta​jąco na Hoppa. – Mój tata – mówi szep​tem. – Aha. Mojemu tacie ludzie się nie mylili, ale cza​sem zwra​cał się do mnie per synu, bo nie chciał, żebym zauwa​żył, że znów zapo​mniał, jak mam na imię. Gwen usa​da​wia się ponow​nie w swoim fotelu, wle​pia wzrok w tele​wi​zor i wraca do swo​jego świata albo może do jakiejś zupeł​nie alter​na​tyw​nej rze​czy​wi​sto​ści. Gra​nica mię​dzy świa​tami wcale bowiem nie jest wyraźna. Może ludz​kie umy​sły nie prze​stają dzia​łać, tylko znaj​dują sobie nowe pola do eks​plo​ra​cji? Hoppo uśmie​cha się do mnie, ale jego oczy są smutne. – Może chodźmy do kuchni, co? – mówi. – Jasne. Gdyby zapro​po​no​wał pły​wa​nie w base​nie z reki​nami, też bym się zgo​dził, byle tylko wydo​stać się z tego nagrza​nego, cuch​ną​cego pokoju. W kuchni, jak się oka​zuje, nie jest dużo lepiej. W zle​wie pię​trzy się góra brud​nych tale​rzy. Na bla​cie kuchen​nym leżą sterty kopert, stare cza​so​pi​sma i pro​mo​cyjne opa​ko​wa​nia soków i coli. Stół został pospiesz​nie sprząt​nięty, ale na​dal widzę na bla​cie resztki jakie​goś sta​rego radia, a może wnę​trze sil​niczka elek​trycz​nego. Nie jestem maj​ster​ko​wi​czem jak Hoppo, który zawsze umiał roz​ło​żyć wszystko

na czę​ści pierw​sze i z powro​tem poskła​dać. Sia​dam na jed​nym ze sta​rych drew​nia​nych krze​seł, które skrzypi pode mną i lekko się chy​bo​cze. – Her​baty? Kawy? – pyta Hoppo. – Yyy, kawy. Dzięki. Hoppo pod​cho​dzi do czaj​nika, który – wyjąt​kowo – wygląda na nowiutki, i zdej​muje z ocie​ka​cza dwa kubki. Nasy​puje kawę pro​sto z puszki i odwraca się w moją stronę. – To co się stało? Jesz​cze raz rela​cjo​nuję wyda​rze​nia z ostat​nich dwóch dni. Hoppo uważ​nie słu​cha. Ma nie​prze​nik​niony wyraz twa​rzy, aż do momentu, kiedy koń​czę swoją opo​wieść pyta​niem: – Gav powie​dział, że ty też dosta​łeś taki list? Przy​ta​kuje i zalewa kawę wrząt​kiem. – Tak, parę tygo​dni temu. – Pod​cho​dzi do lodówki, wyj​muje z niej mleko, wącha je i dolewa do obu kub​ków. – Myśla​łem, że to jakiś głupi żart. Sta​wia kubki na stole i siada naprze​ciwko mnie. – Ale poli​cja uważa, że to był wypa​dek, tak? Wcze​śniej nie mia​łem co do tego pew​no​ści, ale teraz mówię: – Na razie tak. – A myślisz, że to się zmieni? – Zna​leźli ten list. – To nie musi nic ozna​czać. – Nie? – A co? Myślisz, że ktoś zacznie nas teraz zabi​jać, jed​nego po dru​gim, jak w jakimś kry​mi​nale? Prawdę mówiąc, nie przy​szło mi to do głowy, ale teraz, jak już to powie​dział, taka ewen​tu​al​ność wydaje mi się cał​kiem praw​do​po​dobna. I od razu poja​wia się nowa myśl: czy Nicky też dostała taki list? – Żar​tuję – mówi Hoppo. – Sam powie​dzia​łeś, że Mic​key sporo wypił. Było ciemno. Wzdłuż tego odcinka ścieżki nie ma latarni. Pew​nie po pro​stu wpadł do wody. Pija​nym ludziom czę​sto się to

przy​da​rza. Ma rację, ale… Zawsze jest jakieś „ale”, bez​li​to​śnie wier​cące dziurę w brzu​chu. – Jest coś jesz​cze? – pyta Hoppo. – Jak Mic​key u mnie był, powie​dział, że wie, kto naprawdę zamor​do​wał Elisę. – Jasne. – Też wąt​pi​łem, ale co, jeśli mówił prawdę? Hoppo bie​rze łyk kawy. – Czyli sądzisz, że to praw​dziwy zabójca wepchnął Mic​keya do rzeki? Kręcę głową. – Nie wiem. – Słu​chaj, Mic​key​owi zawsze dobrze wycho​dziło robie​nie draki. Wygląda na to, że nawet zza grobu potrafi namie​szać. – Po chwili Hoppo dodaje: – Zresztą tylko z tobą podzie​lił się swoją teo​rią, tak? – Tak mi się zdaje. – To skąd praw​dziwy zabójca miałby wie​dzieć, że Mic​key dep​cze mu po pię​tach? – No… – Chyba że to byłeś ty. Robię wiel​kie oczy. Kilka mato​wych, rdza​wych pla​mek. Krew. – Żar​tuję – mówi. – No wiem, wiem. Biorę łyk kawy. Wiem, wiem. W dro​dze powrot​nej od Hoppa wyj​muję tele​fon i dzwo​nię do Chloe. Cią​gle mam wra​że​nie, że mię​dzy nami jest coś nie tak. Jakby wisiała nam nad gło​wami nie​roz​wią​zana kłót​nia. Prze​szka​dza mi to. Poza Gavem i Hop​pem jest moją jedyną praw​dziwą przy​ja​ciółką. Odbiera po trze​cim sygnale. – Hejka. – Cześć, to ja – mówię.

– Wiem. – Tylko nie osza​lej z rado​ści. – Posta​ram się. – Prze​pra​szam za moją mamę. – Nic nie szko​dzi. Twoja mama, twój dom. – I tak prze​pra​szam. Masz plany lun​chowe? – Jestem w pracy. – Myśla​łem, że dzi​siaj masz wolne. – Ktoś zacho​ro​wał. – Aha. W takim razie… – Słu​chaj, Ed. Przyj​muję twoje prze​pro​siny, ale muszę koń​czyć. Mam klienta. – Okej. Do zoba​cze​nia. – Może. Roz​łą​cza się, a ja patrzę na swój tele​fon. Z Chloe nic nie jest łatwe. Zapa​lam papie​rosa i zasta​na​wiam się, czy nie kupić kanapki w dro​dze do domu. Docho​dzę do wnio​sku, że jed​nak nie. Chloe wpraw​dzie jest w pracy, ale prze​cież musi mieć prze​rwę na lunch. Posta​na​wiam, że nie dam się jej zbyć. Idę do domu, wsia​dam do samo​chodu i ruszam w kie​runku Boscombe. Ni​gdy wcze​śniej nie odwie​dzi​łem Chloe w pracy. Sklep z ubra​niami w stylu „alter​na​tywny rock/gotyk” nie jest moim natu​ral​nym śro​do​wi​skiem. Pew​nie tro​chę się bałem, że zro​bię z sie​bie głupka i naro​bię jej wstydu. Nie wiem nawet dokład​nie, gdzie on jest. Prze​dzie​ram się przez zwy​cza​jowe week​en​dowe korki i wresz​cie znaj​duję miej​sce na płat​nym par​kingu. Sklep Chloe – nazywa się Ciuch, ale liść konopi na szyl​dzie suge​ruje, że nie cho​dzi tylko o ubra​nia – mie​ści się w jed​nej z bocz​nych uli​czek, wci​śnięty mię​dzy bar dla stu​den​tów i second hand, naprze​ciwko klubu roc​ko​wego Kanał. Otwie​ram drzwi. Moje wej​ście oznaj​mia dźwięk dzwonka. Wnę​trze sklepu jest przy​ćmione, gra gło​śna muzyka, a może leci nagra​nie z jakichś tor​tur – z gło​śni​ków nad moją głową wydo​by​wają się głów​nie wrza​ski. Momen​tal​nie zaczy​nają mnie boleć uszy.

Mię​dzy wie​sza​kami kręci się kil​koro chu​der​la​wych nasto​lat​ków, ale nie wiem, czy to klienci, czy obsługa. Za to pewne jest, że nie ma tu Chloe. Za kasą stoi drobna młoda kobieta z dużą ilo​ścią sre​bra na twa​rzy oraz szkar​łat​nymi wło​sami z jed​nej strony głowy – druga jest wygo​lona do gołej skóry. Kiedy się odwraca, widzę, że T-shirt wiszący na jej chu​dym ciele oznaj​mia: „Prze​kłuta. Spe​ne​tro​wana. Zma​sa​kro​wana”. Miło. Pod​cho​dzę do kasy. Panna Prze​kłuta pod​nosi głowę i wita mnie uśmie​chem. – Dzień dobry, mogę w czymś pomóc? – Szu​kam jed​nej dziew​czyny. – Eh, szkoda. Śmieję się, tro​chę ner​wowo. – Pra​cuje tu. Jest moją przy​ja​ciółką. Chloe Jack​son. Kasjerka marsz​czy brwi. – Chloe Jack​son? – Tak. Szczu​pła. Ciemne włosy. Ubrana na czarno. Dalej patrzy na mnie zdzi​wiona i po chwili zdaję sobie sprawę, że wła​śnie opi​sa​łem co drugą klientkę tego sklepu. – Przy​kro mi, ale nie wiem kto to. Na pewno tu pra​cuje? Byłem tego pewien, ale zaczy​nam wąt​pić. Może źle tra​fi​łem. – A jest inny taki sklep w Boscombe? – Raczej nie. – Okej. W końcu chyba robi się jej żal naj​wy​raź​niej zagu​bio​nego sta​ruszka, bo mówi: – Ale ja tu jestem dopiero od paru tygo​dni. Zapy​tam Marka, kie​row​nika sklepu. – Dzięki – mówię, choć nie​wiele mi to pomoże. Chloe powie​działa, że jest dziś w pracy, a z tego, co wiem, przy​cho​dzi tu od dzie​wię​ciu mie​sięcy. Cze​kam, patrząc na rząd zegar​ków z czer​wo​nymi czasz​kami na cyfer​bla​tach i kartki oko​licz​no​ściowe z uro​czymi życze​niami w rodzaju: „Pier​dolę uro​dziny” albo: „Wszyst​kiego naj​lep​szego,

dziwko”. Kilka minut póź​niej z zaple​cza wycho​dzi tycz​ko​waty mło​dzie​niec z ogo​loną głową i ogromną, krza​cza​stą brodą. – Czo​łem. Jestem Mark. – Witam. – Szu​kasz Chloe? Czuję lekką ulgę. Znają się. – Tak. Myśla​łem, że tu pra​cuje. – Pra​co​wała. – A kiedy prze​stała? – Jakiś mie​siąc temu. – Aha, rozu​miem. Wcale nie rozu​miem. – I na pewno mówimy o tej samej Chloe? – pytam. – Szczu​pła, czarne włosy, czę​sto z kucy​kami. – To ona. Mark bacz​nie mi się przy​gląda. – To twoja przy​ja​ciółka? – Tak mi się wyda​wało. – Szcze​rze mówiąc, musia​łem ją zwol​nić. – Jak to? – Była nie​uprzejma dla klien​tów. Tak, to na pewno Chloe. – Myśla​łem, że w takim skle​pie to norma. Mark się uśmie​cha. – Obo​jęt​ność, nie bez​czel​ność. Któ​re​goś dnia wydarła się na kobietę, która tu przy​szła. Musia​łem inter​we​nio​wać. Mało bra​ko​wało, a doszłoby do ręko​czy​nów. Po tym ją wywa​li​łem. – Rozu​miem. Tra​wię to wszystko powoli jak sal​mo​nella. Wiem, że oboje mi się przy​glą​dają. – Prze​pra​szam – mówię w końcu. – Zdaje się, że zosta​łem wpro​wa​dzony w błąd. – To deli​katny spo​sób na powie​dze​nie, że bli​ska mi osoba mnie okła​mała. – Dzię​kuję za pomoc. – Idę do drzwi, ale

nagle wczu​wam się w porucz​nika Columbo i w ostat​niej chwili się odwra​cam. – Ta kobieta, z którą Chloe się pokłó​ciła… Jak wyglą​dała? – Szczu​pła, atrak​cyjna jak na swój wiek. Dłu​gie rude włosy. Zasty​gam. Każdy nerw w moim ciele staje na bacz​ność. – Rude włosy? – Jaskra​wo​rude. Nie​zła laska. – Pew​nie nie wyła​pa​łeś imie​nia? – Zapi​sa​łem je. Nie chciała mi go podać, ale musia​łem je mieć na wypa​dek, gdyby zło​żyła skargę. – Masz może jesz​cze tę kartkę? Wiem, że pro​szę o dużo, ale to bar​dzo ważne. – Zawsze chęt​nie pomogę klien​towi – mówi, po czym mie​rzy mnie uważ​nie wzro​kiem, gła​dząc swoją długą brodę. – Bo jesteś klien​tem, prawda? Tylko nie widzę torby ani… No jasne. Nie ma nic za darmo. Wzdy​cham i pod​cho​dzę do naj​bliż​szego wie​szaka. Zdej​muję z niego czarną bluzę w czaszki i podaję ją Prze​kłu​tej. – Popro​szę to. Dziew​czyna się uśmie​cha, otwiera szu​fladę i wyj​muje z niej pogięty świ​stek papieru. Podaje mi go, a ja pró​buję odczy​tać nie​wy​raźne pismo. „Nicola Mar​tin”. Nicky.

1986

C

zło​wiek musi o czymś marzyć, musi marzyć, by marze​nia mogły speł​nić się”. O dziwo, zawsze przy​cho​dzi mi do głowy ta pio​senka, kiedy myślę o dniu, w któ​rym ją zna​leź​li​śmy. Znam wiele pio​se​nek ze sta​rych musi​cali, pew​nie dla​tego, że głów​nie one leciały z gło​śni​ków w domu opieki, kiedy odwie​dza​li​śmy tatę. To było po tym, jak mama wresz​cie pogo​dziła się z porażką i zgo​dziła się go tam umie​ścić. Widzia​łem w życiu nie​je​den kosz​mar, ale do dziś potra​fię obu​dzić się zlany zim​nym potem na wspo​mnie​nie strasz​li​wego spu​sto​sze​nia, jakie alzhe​imer poczy​nił w gło​wie mojego taty, jesz​cze zanim dożył wieku eme​ry​tal​nego. Śmierć może być różna: bywa bru​talna, nagła i krwawa, ale jest jesz​cze gor​szy jej rodzaj. Gdy​bym sam został posta​wiony przed podob​nym wybo​rem, wiem dokład​nie, co bym wolał. Mia​łem dwa​dzie​ścia sie​dem lat, kiedy umie​rał mój tata. W wieku dwu​na​stu lat, jede​na​stu mie​sięcy i ośmiu dni widzia​łem pierw​sze w życiu zwłoki. Tro​chę to dziwne, ale chyba się tego spo​dzie​wa​łem. Od napa​ści na wie​leb​nego Mar​tina, a może od śmierci Seana Coopera i pierw​szych rysun​ków kredą. No i przez ten sen. Sze​dłem w nim przez sam śro​dek lasu. Drzewa wyra​stały wokół

mnie jak stare, sękate olbrzymy wycią​ga​jące swoje skrzy​piące koń​czyny ku niebu. Spo​mię​dzy ich powy​gi​na​nych i poskrę​ca​nych pal​ców prze​świ​ty​wał blady, nie​wy​raźny księ​życ. Sta​ną​łem na nie​wiel​kiej polance, oto​czony ster​tami gni​ją​cych brą​zo​wych liści. Wil​gotne nocne powie​trze osia​dło mi na skó​rze i prze​nik​nęło do kości. Mia​łem na sobie tylko piżamę, trampki i bluzę z kap​tu​rem. Zadrża​łem z zimna, więc zapią​łem ją pod szyję. Poczu​łem na pod​bródku zimny meta​lowy suwak. Ten chłód wydał mi się aż nadto realny. I było jesz​cze coś. Zapach. Obrzy​dli​wie słodki, a zara​zem kwa​śny. Ata​ko​wał moje noz​drza, zaty​kał gar​dło. Kie​dyś zna​leź​li​śmy w lesie mar​twego bor​suka. Jego zgniłe ciało aż się ruszało od czerwi. Wydzie​lało taki sam smród. Od razu wie​dzia​łem. Od wypadku minęły pra​wie trzy mie​siące. To sporo czasu pod zie​mią, w twar​dej, błysz​czą​cej trum​nie. Przez te trzy mie​siące kwiaty musiały się już obró​cić w proch, a wijące się brą​zowe robaki pew​nie zaczy​nały się prze​gry​zać do środka przez roz​mię​kłą skórę. Odwró​ci​łem głowę. Sean Cooper, a raczej to, co z niego zostało, uśmie​chał się do mnie popę​ka​nymi ustami, w któ​rych białe zęby wyra​stały z czar​nych, zgni​łych dzią​seł. – Cześć, gnojku. W miej​scu, gdzie daw​niej miał oczy, ziały teraz ciemne, puste otwory. Tyle że nie były do końca puste. W środku coś się ruszało. Jakieś czarne, lśniące stwo​rze​nia wijące się w mięk​kich wgłę​bie​niach po gał​kach ocznych. – Co ja tu robię? – To ty mi powiedz, gnojku. – Nie mam poję​cia. Nie wiem, czemu tu jestem. Nie wiem, czemu ty tu jesteś. – To aku​rat pro​ste. Jestem śmier​cią. To twój pierw​szy bli​ski kon​takt ze mną. Zdaje się, że czę​sto o mnie myślisz. – Wcale nie chcę o tobie myśleć. Chcę, żebyś znik​nął. – Trudno. Ale nie przej​muj się. Nie​długo będziesz miał nowe

powody do kosz​ma​rów sen​nych. – Jakie? – A jak myślisz? Rozej​rza​łem się. Pnie drzew pokryte były rysun​kami. Białe kre​dowe ludziki. Wszyst​kie się ruszały, wiły po korze, jakby tań​czyły jakiś maka​bryczny taniec. Wyma​chi​wały przy tym swo​imi chu​dymi koń​czy​nami. Nie miały twa​rzy, ale byłem pewien, że się uśmie​chają, i to by​naj​mniej nie sym​pa​tycz​nie. Skóra na całym ciele jakby mi się skur​czyła. – Kto je nary​so​wał? – A jak myślisz, gnojku? – Nie wiem! – Oczy​wi​ście, że wiesz. Tylko jesz​cze nie wiesz, że wiesz. Jakimś cudem udało mu się mru​gnąć bez powiek, po czym znik​nął. Tym razem nie zosta​wił po sobie chmury pyłu, lecz stertę liści, które upa​dły nagle na zie​mię i momen​tal​nie uschły. Pod​nio​słem głowę. Po rysun​kach nie został nawet ślad. Las też znik​nął. Byłem w swoim pokoju i cały się trzą​słem z zimna i ze stra​chu. Mia​łem zdrę​twiałe ręce. Wsa​dzi​łem je głę​boko do kie​szeni. I nagle poczu​łem, że kie​sze​nie mam pełne kredy. Od bójki ani razu nie spo​tka​li​śmy się całą bandą. Nicky wyje​chała, a Mic​key Metal miał nowych kum​pli. Jeśli zoba​czył gdzieś Gru​bego Gava, Hoppa albo mnie, to naj​czę​ściej zwy​czaj​nie nas igno​ro​wał. Cza​sem sły​sze​li​śmy, jak chło​paki z jego nowej paczki śmieją się z nas, kiedy prze​cho​dzi​li​śmy obok. Nazy​wali nas „peda​łami”, „cwe​lami” albo innymi obraź​li​wymi sło​wami. Tego ranka na placu zabaw ledwo go pozna​łem. Włosy mu uro​sły i poja​śniały. Zaczy​nał coraz bar​dziej przy​po​mi​nać swo​jego brata, w czym było coś nie​po​ko​ją​cego. Chyba nawet miał na sobie jego ubra​nie. Przez chwilę wręcz zda​wało mi się, że to Sean sie​dzi na karu​zeli i na mnie czeka. Cześć, gnojku. Chcesz possać mojego fiuta?

Tym razem byłem pewien – okej, pra​wie pewien – że to nie sen. Po pierw​sze, był dzień, a duchy i zombi nie wycho​dzą za dnia. Można je spo​tkać tylko w sen​nej niecce mię​dzy pół​nocą a świ​tem, bo z pierw​szymi pro​mie​niami słońca roz​la​tują się w pył. W każ​dym razie tak uwa​ża​łem w wieku dwu​na​stu lat. Mic​key się uśmiech​nął i zoba​czy​łem swo​jego sta​rego kolegę. Zsu​nął się z karu​zeli, na któ​rej sie​dział, żując gumę. – Czo​łem, Eddie Mun​ster. Widzę, że dosta​łeś wia​do​mość. Ow​szem. Nary​so​waną nie​bie​ską kredą na naszym pod​jeź​dzie. Znak, któ​rego uży​wa​li​śmy, kiedy chcie​li​śmy się spo​tkać na placu zabaw. Do tego trzy wykrzyk​niki. Jeden oznaj​miał, że sprawa jest pilna. Dwa mówiły, że trzeba iść bez naj​mniej​szej zwłoki. Trzy wykrzyk​niki ozna​czały kwe​stię życia i śmierci. – Po co chcia​łeś się spo​tkać? Co jest takie ważne? Mic​key zmarsz​czył brwi. – Ja? Ja nie zosta​wi​łem ci wia​do​mo​ści. – Jak to nie? Nie​bie​ska, na pod​jeź​dzie. Pokrę​cił głową. – Nie. Ja dosta​łem wia​do​mość od Hoppa. Zie​loną. Wpa​trzy​li​śmy się w sie​bie nawza​jem. – Oooo! Powrót syna mar​no​traw​nego! – zawo​łał Gruby Gav, wcho​dząc na plac zabaw. – Co się dzieje? – Dosta​łeś wia​do​mość, żeby tu przyjść? – spy​ta​łem. – Tak. Od cie​bie, ćwoku. Wła​śnie pró​bo​wa​li​śmy to sobie wytłu​ma​czyć, kiedy zja​wił się Hoppo. – A tobie kto kazał przyjść? – rzu​cił do niego Gav. Hoppo zmie​rzył go zdzi​wio​nym wzro​kiem. – Ty. Coś się stało? – Ktoś chciał, żeby​śmy się tu spo​tkali – powie​dzia​łem. – Po co? Oczy​wi​ście, że wiesz. Tylko jesz​cze nie wiesz, że wiesz. – Chyba komuś sta​nie się krzywda. Albo już się stała. – Pier​do​lisz – par​sk​nął Mic​key.

Rozej​rza​łem się dookoła. Wie​dzia​łem, że gdzieś tu musi być kolejna wia​do​mość. Zaczą​łem cho​dzić po placu. Reszta patrzyła na mnie jak na wariata. W końcu poka​za​łem ręką na miej​sce pod małymi huś​taw​kami. Rysu​nek białą kredą. Ale ten był inny. Ta ludzka figura miała dłu​gie włosy i sukienkę, a obok niej stało kilka drzew. Do dziś ze szcze​gó​łami pamię​tam ten moment. Wyraźne linie kredy na czar​nym asfal​cie. Cichy pisk zardze​wia​łej huś​tawki i rześki chłód wcze​snego poranka. – Co to ma być? – zapy​tał Mic​key i pod​szedł bli​żej. Hoppo i Gav ruszyli za nim. Wszy​scy trzej spoj​rzeli na rysu​nek. – Musimy jechać do lasu – powie​dzia​łem. – You can​not be serious! – zawo​łał Gruby Gav, ale sły​chać było, że nie wło​żył w to całego serca. – Nie jadę do żad​nego lasu – stwier​dził Mic​key. – To za daleko, po co się męczyć? – Ja pojadę – zgło​sił się Hoppo i choć wie​dzia​łem, że mówi to pew​nie tylko po to, żeby wku​rzyć Mic​keya, ucie​szy​łem się z jego wspar​cia. Gruby Gav wywró​cił oczami i powie​dział: – Okej, ja też. Mic​key Metal sta​nął parę kro​ków od nas i wetknął ręce do kie​szeni. Spoj​rza​łem na Gava i Hoppa. – Chodźmy. Ruszy​li​śmy do wyj​ścia z placu zabaw, gdzie zosta​wi​li​śmy nasze rowery. – Zacze​kaj​cie. – Mic​key pod​biegł i obrzu​cił nas groź​nym spoj​rze​niem. – Tylko żeby się nie oka​zało, że to jakiś głupi żart. – Żaden żart – odpar​łem, a on przy​tak​nął. Wypro​wa​dzi​li​śmy rowery za furtkę. Obej​rza​łem się za sie​bie, żeby ostatni raz spoj​rzeć na asfalt przy huś​taw​kach. Nie wiem, czy pozo​stali też to zauwa​żyli, ale dziew​czynka wyglą​dała ina​czej niż wszyst​kie nasze rysunki. Jakby była zepsuta. Linie wyzna​cza​jące

czę​ści jej ciała nie były cią​głe. Ręce. Nogi. Głowa. Wszystko to było nary​so​wane oddziel​nie. Kiedy dzieje się coś okrop​nego, czło​wiek cza​sem reaguje nie​moż​li​wym do powstrzy​ma​nia śmie​chem. Tro​chę na tej samej zasa​dzie jazda rowe​rami do lasu tam​tego ranka była naj​wspa​nial​sza, naj​przy​jem​niej​sza ze wszyst​kich, jakie pamię​ta​łem. Zimą rzadko wybie​ra​li​śmy się do lasu, tylko Hoppo jeź​dził tam od czasu do czasu po drewno. Dzień był sło​neczny, a lodo​waty wiatr sma​gał nas po twa​rzach i roz​wie​wał włosy. Dawał mi uczu​cie świe​żo​ści i przy​jem​nie szczy​pał w skórę. Prze​peł​niała mnie ener​gia i mia​łem wra​że​nie, że mógł​bym peda​ło​wać szyb​ciej niż kie​dy​kol​wiek. Nic nie mogło nas powstrzy​mać. Chcia​łem, żeby ta jazda trwała wiecz​nie, ale nie​stety, bar​dzo szybko wyro​sła przed nami ciemna ściana drzew. – I co teraz? – zapy​tał Mic​key Metal, z tru​dem łapiąc oddech. Zsie​dli​śmy z rowe​rów. Rozej​rza​łem się i po chwili zauwa​ży​łem rysu​nek na drew​nia​nym pło​cie nie​opo​dal prze​łazu. Kre​dowa ręka z pal​cem wska​zu​ją​cym na wprost. – No to naprzód – zarzą​dził Gruby Gav i prze​rzu​cił rower na drugą stronę prze​łazu. Miał w oczach błysk, który dobrze odda​wał to, co wów​czas czu​łem. Pod​wyż​szoną czuj​ność, pod​nie​ce​nie gra​ni​czące z histe​rią. Nie sądzę, żeby któ​ry​kol​wiek z nas wie​dział dokład​nie, czego szu​kamy. A może wie​dzie​li​śmy, ale nie chcie​li​śmy wypo​wie​dzieć tego na głos. Każdy chło​pak marzy o tym, żeby zna​leźć zwłoki. Dla dwu​na​sto​latka więk​szym odkry​ciem może być tylko sta​tek kosmiczny, zako​pany skarb albo „świersz​czyk”. Tego dnia naprawdę chcie​li​śmy coś zna​leźć. I udało się, choć żaden z nas nie przy​pusz​czał, jaki to będzie kosz​mar. Gruby Gav jechał pierw​szy, co – jak pamię​tam – tro​chę mnie roz​zło​ściło. To miała być moja wielka przy​goda. Moje prze​ży​cie. A z dru​giej strony, Gav był naszym nie​for​mal​nym przy​wódcą i pod

tym wzglę​dem wszystko się zga​dzało. Banda znów była razem. Pra​wie. Zagłę​bi​li​śmy się już dość daleko w las, kiedy zoba​czy​li​śmy kolejną rękę, tym razem nary​so​waną na pniu drzewa. – Tędy – powie​dział Gav, tro​chę dysząc. – Też mamy oczy – odparł Mic​key. Ja i Hoppo spoj​rze​li​śmy po sobie i się uśmiech​nę​li​śmy. Było jak daw​niej. Głu​pie kłót​nie i zło​śliwe docinki Metala. Zbo​czy​li​śmy ze ścieżki i weszli​śmy głę​biej w las. Co jakiś czas roz​le​gał się nagły trze​pot i stado wystra​szo​nych wron pod​ry​wało się do lotu. Parę razy wyda​wało mi się, że widzę jakiś ruch w niskich zaro​ślach. Mógł to być zając albo lis, bo i je tu widy​wano. – Stop – roz​ka​zał Gav i wszy​scy się zatrzy​ma​li​śmy. Poka​zał na kolejne drzewo tuż przed nami. Na jego pniu wid​niał rysu​nek dziew​czyny, a na ziemi u jego pod​nóża leżała wielka sterta liści. Spoj​rze​li​śmy po sobie, a potem na liście. Coś spod nich wysta​wało. – O kurwa! – powie​dział Gav. Palce. Jej paznok​cie były krót​kie, czy​ste i poma​lo​wane na ładny, paste​lowy róż. Ani jeden nie był uła​many. Poli​cja póź​niej powie​działa, że to dla​tego, iż nie wal​czyła. Może nie miała żad​nych szans? Jej skóra była bled​sza, niż zapa​mię​ta​łem. Let​nią opa​le​ni​znę zastą​piła zimowa biel. Na środ​ko​wym palcu miała srebrny pier​ścio​nek z zie​lo​nym kamie​niem. Gdy tylko go zoba​czy​łem, wie​dzia​łem, że patrzę na rękę Walt​zerki. Pierw​szy schy​lił się Hoppo. On zawsze naj​mniej się brzy​dził. Kie​dyś widzia​łem, jak lituje się nad zra​nio​nym pta​kiem i dobija go kamie​niem. Odgar​nął teraz tro​chę liści. – O jaaa… – szep​nął Mic​key. Wysta​jąca kość była bar​dzo biała. Bar​dziej rzu​ciło mi się to w oczy niż krew, bo ta zaschła i nabrała mato​wego, ruda​wego tonu, pra​wie sta​pia​jąc się kolo​rem z liśćmi, które czę​ściowo na​dal zasła​-

niały rękę. Samą rękę, odciętą od ciała wraz z bar​kiem. Gruby Gav nagle usiadł na ziemi. – To ręka – wymam​ro​tał. – Kurwa mać, to czy​jaś ręka. – Bystra obser​wa​cja, Sher​locku – powie​dział Mic​key, ale nawet jego drwina zabrzmiała nie​pew​nie. Gav spoj​rzał na mnie z nadzieją w oczach. – Może to jakiś żart. Może nie jest praw​dziwa. – Praw​dziwa – odpar​łem. – Co robimy? – Wzy​wamy poli​cję – powie​dział Hoppo. – Tak, tak – pod​chwy​cił Gav. – Bo może jesz​cze żyje… – Nie żyje, debilu – prze​rwał mu Mic​key. – Jest mar​twa, jak Sean. – Nie wiesz tego. – Wiemy – powie​dzia​łem i poka​za​łem na inne drzewo z kolej​nym rysun​kiem. – Jest wię​cej wska​zó​wek. Do reszty ciała. – Musimy wezwać poli​cję – powtó​rzył Hoppo. – Racja – przy​znał Mic​key. – Chodźmy. Przy​tak​nę​li​śmy i ruszy​li​śmy się z miej​sca. – Czy ktoś nie powi​nien tu zostać? – zapy​tał Gruby Gav. – Na wypa​dek gdyby… – Gdyby co? Na wypa​dek gdyby ręka wstała i sobie poszła? –  zadrwił Mic​key. – Nie. Nie wiem. Żeby nic się z nią nie stało. Spoj​rze​li​śmy po sobie. Miał rację. Ktoś powi​nien jej przy​pil​no​wać. Ale nikt nie chciał. Żaden z nas nie miał ochoty sie​dzieć samemu w środku lasu w towa​rzy​stwie odcię​tej ręki, słu​chać sze​le​stu liści i pod​ska​ki​wać za każ​dym razem, kiedy jakiś ptak pod​ry​wał się do lotu, ze stra​chu, że… – Ja zostanę – powie​dzia​łem. Kiedy reszta bandy odje​chała, usia​dłem obok niej. Ostroż​nie wycią​gną​łem rękę i dotkną​łem jej pal​ców. Zro​bi​łem to, bo wyglą​dała, jakby pro​siła, żeby ktoś ją potrzy​mał. Spo​dzie​wa​łem się, że będzie zimna jak lód, ale oka​zała się miękka i pra​wie cie​pła.

– Strasz​nie mi przy​kro – powie​dzia​łem. Nie wiem, jak długo tam sie​dzia​łem. Pew​nie góra pół godziny. Kiedy moi kole​dzy wró​cili z dwójką lokal​nych poli​cjan​tów, mia​łem już cał​ko​wi​cie zdrę​twiałe nogi i chyba pogrą​ży​łem się w jakimś dziw​nym pół​tran​sie. Udało mi się jed​nak zapew​nić poli​cjan​tów, że nikt nie doty​kał ręki i że leżała dokład​nie tak, jak ją zna​leź​li​śmy. I to była pra​wie prawda. Jedyną zmianą był pasek odro​binę jaśniej​szej skóry na środ​ko​wym palcu, w miej​scu, w któ​rym znaj​do​wał się pier​ścio​nek. Resztę ciała zna​leźli pod innymi ster​tami liści, w róż​nych czę​ściach lasu. Pra​wie całą resztę. Pew​nie dla​tego tak długo zajęło im usta​le​nie jej toż​sa​mo​ści. Ja oczy​wi​ście od razu ją roz​po​zna​łem, ale o to nikt mnie nie zapy​tał. Pytali o inne rze​czy. Co robi​li​śmy w lesie? Jak natra​fi​li​śmy na zwłoki? Powie​dzie​li​śmy im o rysun​kach kredą i to ich zain​te​re​so​wało, ale kiedy mówi​łem o wcze​śniej​szych rysun​kach i wia​do​mo​ściach, chyba nie bar​dzo mnie rozu​mieli. Tak to już bywa z doro​słymi. Cza​sem nie jest ważne, co się do nich mówi, bo i tak sły​szą tylko to, co chcą usły​szeć. Dla poli​cji byli​śmy tylko bandą bawią​cych się w lesie dzie​cia​ków, które poszły za kre​do​wymi rysun​kami i natknęły się na mar​twe ciało. Nie do końca tak było, ale bar​dzo się nie pomy​lili. Pew​nie tak wła​śnie powstają i mnożą się mity. Ktoś rela​cjo​nuje jakieś zda​rze​nie z prze​szło​ści, potem ktoś inny powta​rza czy​jąś rela​cję, fakty są nacią​gane i roz​my​wane i w końcu ta nowa opo​wieść staje się prawdą. W szkole oczy​wi​ście każdy chciał z nami roz​ma​wiać. Przy​po​mi​nało to tro​chę atmos​ferę po wypadku w weso​łym mia​steczku, tyle że teraz wszy​scy byli jesz​cze bar​dziej zain​te​re​so​wani, bo dziew​czyna nie żyła. I zna​le​ziono ją w kawał​kach. Zor​ga​ni​zo​wano zebra​nie dla wszyst​kich uczniów, pod​czas któ​rego poli​cjant radził nam, żeby​śmy byli bar​dzo uważni i nie roz​ma​wiali z obcymi. Natu​ral​nie, mia​sto pękało teraz w szwach od

obcych. Ludzie z kame​rami i mikro​fo​nami stali na uli​cach albo na skraju lasu. Nam zabro​niono tam wstępu. Drzewa oto​czono poli​cyjną taśmą i całego terenu pil​no​wali poli​cjanci. Gruby Gav i Mic​key Metal z dziką roz​ko​szą wypeł​niali luki w ofi​cjal​nej wer​sji zda​rzeń i wymy​ślali swoje wła​sne detale. Hoppo i ja raczej mil​cze​li​śmy. Cała ta sprawa była oczy​wi​ście bar​dzo eks​cy​tu​jąca, ale zara​zem wpę​dzała mnie w poczu​cie winy. Mia​łem wra​że​nie, że nie powin​ni​śmy czer​pać aż takiej satys​fak​cji z czy​jejś śmierci. No i wydało mi się nie​spra​wie​dliwe, że Walt​zerka prze​żyła wypa​dek w weso​łym mia​steczku, leka​rze ura​to​wali jej nogę, a potem ktoś znów ją jej odrą​bał. To naprawdę była szu​fla syfu. Współ​czu​łem też panu Hal​lo​ra​nowi. Wyglą​dał na przy​gnę​bio​nego, kiedy widzie​li​śmy się ostatni raz, a wtedy Elisa jesz​cze żyła i nawet mieli plany, żeby razem zamiesz​kać. Teraz była mar​twa i ni​gdzie się nie wybie​rała. Może tylko w jedno miej​sce: do takiej samej, ciem​nej i zim​nej dziury w ziemi co Sean Cooper. Któ​re​goś wie​czoru pró​bo​wa​łem powie​dzieć to rodzi​com. – Współ​czuję panu Hal​lo​ra​nowi. – Panu Hal​lo​ra​nowi? Dla​czego? – spy​tał tata. – Bo ją ura​to​wał, a teraz ona nie żyje, więc nic to nie dało. Mama wes​tchnęła. – Byli​ście wtedy oby​dwaj bar​dzo odważni. Nie mów, że na nic się to nie zdało. Bez względu na to, co mówią inni. – A co mówią inni? Mama i tata wymie​nili „doro​słe” spoj​rze​nia, któ​rych, nie wie​dzieć czemu, według rodzi​ców dzieci ni​gdy nie zauwa​żają. – Eddie – powie​działa mama. – Wiemy, że lubisz pana Hal​lo​rana. Ale cza​sem nie znamy ludzi tak dobrze, jak się nam wydaje. Pan Hal​lo​ran jest u nas od nie​dawna. Nikt tak naprawdę go nie zna. Zro​bi​łem wiel​kie oczy. – Czy ludzie myślą, że to on ją zabił? – Tego nie powie​dzia​łam. Nie musiała. Mia​łem tylko dwa​na​ście lat, ale nie byłem głupi. Krtań mi się zaci​snęła.

– On nie mógł jej zabić, bo ją kochał. Chcieli razem wyje​chać. Tak mi mówił. Mama się zmar​twiła. – Kiedy ci to powie​dział? Sam zapę​dzi​łem się w kozi róg. – Jak się z nim spo​tka​łem. – Spo​tka​łeś się z nim? Kiedy? Wzru​szy​łem ramio​nami. – Parę tygo​dni temu. – U niego w domu? – Mhm. Tata odło​żył nóż, który brzęk​nął gło​śno o blat stołu. – Eddie, nie wolno ci tam cho​dzić. Już ni​gdy. Rozu​miesz? – Ale on jest moim przy​ja​cie​lem. – Już nie. Teraz nie wiemy, kim jest. Nie wolno ci się z nim spo​ty​kać. – Dla​czego? – Bo tak mówimy i już – ucięła mama. Ni​gdy wcze​śniej tak nie mówiła. Zawsze powta​rzała, że dziecku nie powinno się niczego zabra​niać bez poda​wa​nia racjo​nal​nego powodu. Ale miała teraz taki wyraz twa​rzy, jaki widzia​łem pierw​szy raz w życiu. Nie wyglą​dała tak w dniu, kiedy przy​szła paczka ze świń​skim pło​dem, ani wtedy, gdy ktoś roz​bił nam szybę cegłą, ani nawet po ataku na wie​leb​nego Mar​tina. W jej oczach dostrze​głem strach. – Obie​caj, że już ni​gdy tam nie pój​dziesz. Spu​ści​łem wzrok i obie​ca​łem. Tata poło​żył mi na ramie​niu ciężką dłoń. – Zuch. – Mogę już iść do pokoju? – Oczy​wi​ście. Zsu​ną​łem się z krze​sła i posze​dłem na górę. Wcho​dząc po scho​dach, roz​krzy​żo​wa​łem palce.

2016

O

dpo​wie​dzi. Na pyta​nie, któ​rego nie zada​łem i nawet nie zamie​rza​łem zadać. Czy Chloe nie była tym, za kogo się poda​wała? Czy przez cały ten czas mnie okła​my​wała? Musia​łem ją zwol​nić. Wydarła się na kobietę. Na Nicky. Prze​glą​dam szu​flady w kuchni, odgar​niam stare ulotki z jedze​niem na wynos, wizy​tówki róż​nych spe​ców i kupony zniż​kowe do super​mar​ke​tów. Pró​buję poskła​dać w całość mój roz​człon​ko​wany umysł i zna​leźć jakieś racjo​nalne wytłu​ma​cze​nie. Może Chloe zna​la​zła nową pracę i mi o tym nie powie​działa. Może wsty​dziła się, że ją zwol​niono – choć to aku​rat do niej nie pasuje. Cał​kiem praw​do​po​dobne jest, że kłót​nia z Nicky była przy​pad​kowa. Może to wcale nie była moja Nicky, ale inna atrak​cyjna, zgrabna kobieta o imie​niu Nicky i ogni​ście rudych wło​sach. Tak, wiem, że łapię się brzy​twy, ale to moż​liwe. Kilka razy już pra​wie do niej dzwo​nię. Ale jakoś się powstrzy​muję. Naj​pierw muszę wyko​nać inny tele​fon. Zasu​wam szu​fladę i idę na górę. Nie do sypialni, ale do pokoju, w któ​rym trzy​mam swoje graty. Roz​glą​dam się po ster​tach pudeł i doko​nuję w myślach szyb​kiej selek​cji. Nie​długo po wyjeź​dzie z Ander​bury Nicky przy​słała nam kartkę ze swoim nowym adre​sem. Kil​ka​krot​nie na niego pisa​łem, ale ni​gdy

nie dosta​łem odpo​wie​dzi. Zdej​muję trzy pudełka z jed​nej z gór​nych pó​łek i zaczy​nam prze​glą​dać ich zawar​tość. W pierw​szym i dru​gim nie znaj​duję tego, czego szu​kam. Bli​ski pod​da​nia się otwie​ram trze​cie. Kiedy umarł tata, dosta​łem jesz​cze jedną kartkę. Tylko jedno słowo: „Współ​czuję, N.”. Na kartce był też numer tele​fonu, ale ni​gdy nie odwa​ży​łem się zadzwo​nić. Mój wzrok pada na pogiętą wido​kówkę z pano​ramą portu w Bour​ne​mo​uth. Biorę ją do ręki i odwra​cam. Bingo. Wyj​muję tele​fon z kie​szeni. Dzwo​nię i dzwo​nię. Może numer jest już nie​ak​tu​alny. Pew​nie go już parę razy zmie​niła. To musi być… – Halo? – Nicky, tu Ed. – Ed? – Eddie Adams. – Nie, nie. Wiem, jaki Ed. Po pro​stu się zdzi​wi​łam, że dzwo​nisz. Tro​chę czasu minęło. To prawda. Wciąż jed​nak potra​fię poznać, kiedy Nicky kła​mie. Nie jest zasko​czona, tylko zmar​twiona. – Wiem. – Jak się masz? Dobre pyta​nie. Dużo odpo​wie​dzi. Wybie​ram naj​ła​twiej​szą. – Bywało lepiej. Słu​chaj, wiem, że wyry​wam się tro​chę jak filip z konopi, ale czy mogli​by​śmy poga​dać? – Myśla​łam, że wła​śnie gadamy. – Nie przez tele​fon. – O czym? – O Chloe. Cisza. Tak długa, że zasta​na​wiam się, czy Nicky się nie roz​łą​czyła. W końcu mówi: – Koń​czę pracę o trze​ciej.

Pociąg do Bour​ne​mo​uth wjeż​dża na sta​cję o wpół do czwar​tej. W podróży zabi​jam czas, uda​jąc, że czy​tam. Co jakiś czas prze​wra​cam kartki nowej książki Har​lana Cobena. Na miej​scu wycho​dzę z dworca i dołą​czam do potoku ludzi idą​cych w stronę nad​brzeża. Prze​cho​dzę na świa​tłach przez ulicę i idę krę​tymi ścież​kami parku Bour​ne​mo​uth Gar​dens. Mimo że do Bour​ne​mo​uth jedzie się pocią​giem zale​d​wie dwa​dzie​ścia minut, rzadko kiedy tu bywam. Nie jestem miło​śni​kiem morza. Jesz​cze jako dziecko bałem się napie​ra​ją​cych fal i nie cier​pia​łem, kiedy szorstki pia​sek dosta​wał mi się mię​dzy palce stóp. Moją awer​sję pogłę​bił pew​nego razu widok kogoś, kto zako​py​wał na plaży nie​do​je​dzone kanapki. Od tam​tej pory sta​now​czo odma​wia​łem cho​dze​nia po pia​sku boso, musia​łem mieć na nogach klapki albo trampki. Dzi​siaj, w nie​zbyt cie​pły dzień póź​nego lata, wciąż cał​kiem sporo ludzi prze​cha​dza się po parku i gra w mini​golfa (któ​rego aku​rat zawsze bar​dzo lubi​łem). Docie​ram na pro​me​nadę, obcho​dzę pusty teren po olbrzy​mim IMAX-ie, który roz​le​ciał się po wielu latach bez​czyn​no​ści, mijam salon z auto​ma​tami do gry i w końcu skrę​cam w prawo, w stronę nad​brzeż​nych kafe​jek. W jed​nej z nich sia​dam przy wysta​wio​nym na zewnątrz sto​liku. Popi​jam let​nie cap​puc​cino i palę papie​rosa. Oprócz mojego tylko jeden sto​lik jest zajęty przez parę mło​dych ludzi, kobietę z krót​kimi tle​nio​nymi wło​sami i jej towa​rzy​sza z głową w dre​dach i bujną kolek​cją kol​czy​ków. Czuję się – i na pewno też tak wyglą​dam – jak stary sztyw​niak. Biorę do ręki książkę, ale znów nie mogę się sku​pić na lek​tu​rze. Zer​kam na zega​rek. Jest pra​wie kwa​drans po czwar​tej. Wycią​gam z paczki kolej​nego papie​rosa, trze​ciego w ciągu pół godziny, i pochy​lam się, żeby go zapa​lić. Kiedy pod​no​szę głowę, Nicky stoi tuż przede mną. – Obrzy​dliwy zwy​czaj. – Wyciąga krze​sło i siada obok mnie. – Poczę​stu​jesz?

Prze​su​wam pudełko i zapal​niczkę w jej stronę i dzię​kuję Bogu, że nie trzęsą mi się ręce. Nicky bie​rze papie​rosa i go zapala, a w tym cza​sie ja się jej przy​glą​dam. Posta​rzała się. Nic dziw​nego. Czas wyżło​bił linie na jej czole i w kąci​kach oczu. Jej rude włosy są prost​sze niż daw​niej i jest w nich tro​chę jasnych kosmy​ków. Wciąż jest szczu​pła, ma na sobie dżinsy i koszulę w kratę. Spod cien​kiej war​stwy maki​jażu prze​świ​tują sła​biutko piegi. Dziew​czynka scho​wana pod maską doj​rza​łej kobiety. Nicky pod​nosi wzrok. – Tak, tak. Jestem star​sza. Ty też. Nagle uświa​da​miam sobie, jak muszę wyglą​dać w jej oczach. Żyla​sty, nie​chlujny męż​czy​zna w sta​rej mary​narce, pomię​tej koszuli i z kiep​sko zawią​za​nym kra​wa​tem. Moje włosy są nie​ucze​sane, a do tego mam na nosie oku​lary do czy​ta​nia. To cud, że w ogóle mnie roz​po​znała. – Dzięki – mówię. – Dobrze, że uprzej​mo​ści mamy już za sobą. Nicky patrzy na mnie swo​imi żywymi zie​lo​nymi oczami. – Wiesz, co jest naj​dziw​niej​sze? Całe mnó​stwo rze​czy. – Co takiego? – Wcale się nie zdzi​wi​łam, że zadzwo​ni​łeś. Wręcz się tego spo​dzie​wa​łam. – Nie byłem nawet pewien, czy mam dobry numer. Do naszego sto​lika pod​cho​dzi ubrany na czarno kel​ner z brodą, na którą wydaje się za młody, i mod​nym czu​bem na gło​wie, zaprze​cza​ją​cym prawu gra​wi​ta​cji. – Podwójne espresso – mówi Nicky. Chło​pak daje ledwo zauwa​żalny sygnał, że usły​szał jej zamó​wie​nie, po czym odcho​dzi. – No to? – zagaja Nicky. – Kto pierw​szy? Zdaję sobie sprawę, że nie mam poję​cia, od czego zacząć. Zaglą​dam do swo​jej fili​żanki w poszu​ki​wa​niu inspi​ra​cji. Nie znaj​duję jej, więc decy​duję się na sztampę. – Czyli zosta​łaś w Bour​ne​mo​uth?

– Na jakiś czas wyje​cha​łam za pracą, ale wró​ci​łam. – I co teraz robisz? – Nic inte​re​su​ją​cego. Praca biu​rowa. – Super. – Nie wiem. Straszne nudy. – No tak. – A ty? – Uczę. Jestem nauczy​cie​lem w szkole. – W Ander​bury? – Tak. – Gra​tu​la​cje. Kel​ner wraca z kawą. Nicky mu dzię​kuje, a ja sączę swoje cap​puc​cino. Nasze ruchy są spo​wol​nione i prze​sa​dzone. Oboje gramy na zwłokę. – Co u two​jej mamy? – pytam. – Nie żyje. Rak piersi. Pięć lat temu. – Współ​czuję. – Nie​po​trzeb​nie. Nie prze​pa​da​ły​śmy za sobą. Wypro​wa​dzi​łam się z domu, gdy mia​łam osiem​na​ście lat. Od tam​tej pory rzadko się widy​wa​ły​śmy. Patrzę na nią zdzi​wiony. Zawsze sądzi​łem, że Nicky się poszczę​ściło. Ucie​kła od ojca, mama do niej wró​ciła. Ale pew​nie coś takiego jak happy end w praw​dzi​wym życiu ni​gdy się nie zda​rza. Rze​czy​wi​stość jest brzyd​sza i bar​dziej skom​pli​ko​wana. Nicky wypusz​cza dym. – Widu​jesz się z resztą? Przy​ta​kuję. – Tak. Hoppo jest hydrau​li​kiem, Gav prze​jął pub rodzi​ców. –  Przez chwilę się waham. – Sły​sza​łaś o wypadku? – Tak. – Od kogo? – Ruth do mnie pisy​wała. Od niej też dowie​dzia​łam się o twoim ojcu. Ruth? Oży​wają dawne wspo​mnie​nia. W końcu ją sobie przy​po​-

mi​nam. Zna​joma wie​leb​nego Mar​tina, ta z sza​loną fry​zurą. Przy​gar​nęła Nicky po napa​ści na jej tatę. – Cią​gle mnie jed​nak nama​wiała, żebym odwie​dziła ojca – cią​gnie Nicky. – Po jakimś cza​sie prze​sta​łam czy​tać te jej listy. Potem zmie​ni​łam adres i nie poda​łam jej nowego. – Bie​rze łyk kawy. – On cią​gle żyje, wiesz o tym? – Tak, wiem. – A, no tak. – Nicky kiwa głową. – Twoja mama. Dobra sama​ry​tanka. Nie​zła iro​nia, co? Uśmie​cham się słabo. – Ni​gdy go nie odwie​dzi​łaś? – Nie. Odwie​dzę jego grób. – I nie myśla​łaś, żeby wró​cić do Ander​bury? – Za dużo złych wspo​mnień. A nie było mnie nawet przy tych naj​gor​szych. To prawda, nie było jej. Ale i tak była ich czę​ścią. Nicky pochyla się nad sto​li​kiem, żeby zga​sić papie​rosa. – No dobra, to gadkę szmatkę mamy z głowy. Przej​dziemy do sedna? Dla​czego pyta​łeś mnie o Chloe? – Skąd ją znasz? Patrzy na mnie przez chwilę, po czym mówi: – Ty pierw​szy. – Jest moją współ​lo​ka​torką. Nicky robi wiel​kie oczy. – O kurwa. – To mnie uspo​kaja. – Prze​pra​szam, po pro​stu… – Kręci głową z nie​do​wie​rza​niem. – Nie​sa​mo​wite, że to zro​biła. Teraz już nic nie rozu​miem. – Co zro​biła? Nicky bie​rze z paczki kolej​nego papie​rosa, tym razem bez pyta​nia. Rękaw jej koszuli lekko się zsuwa i odsła​nia tatuaż na nad​garstku. Skrzy​dła anioła. Orien​tuje się, że go zauwa​ży​łem. – Na pamiątkę po ojcu. Na jego cześć.

– Prze​cież on żyje. – Nie nazwa​ła​bym tego życiem. Nie nazwał​bym jej tatu​ażu pamiątką. To coś innego. Coś, co wpra​wia mnie w nie​małe zakło​po​ta​nie. – No, w każ​dym razie – cią​gnie Nicky, zapala papie​rosa i mocno się zaciąga – pozna​łam ją dopiero rok temu. Wtedy mnie zna​la​zła. – Zna​la​zła? A kim ona jest? – Moją sio​strą. – Pamię​tasz Han​nah Tho​mas? Tro​chę czasu mi to zaj​muje, ale w końcu sobie przy​po​mi​nam. Jasno​włosa kole​żanka Walt​zerki, jedna z pro​te​stu​ją​cych pod kli​niką. Córka poli​cjanta, no tak… – Dziew​czyna, którą zgwał​cił Sean Cooper – mówię. – I która zaszła z nim w ciążę. – Rzecz w tym, że on wcale jej nie zgwał​cił – popra​wia mnie Nicky. – To było kłam​stwo. Sean Cooper nie miał z nią nic wspól​nego i nie był ojcem jej dziecka. – To kto nim był? – pytam i robię wiel​kie oczy. Nicky patrzy na mnie jak na idiotę. – No weź, zasta​nów się przez chwilę. Zasta​na​wiam się. I powoli zaczy​nam rozu​mieć. – Twój tata? Zaszła w ciążę z twoim tatą? – Nie bądź taki zdzi​wiony. Ci demon​stranci byli jak jego pry​watny harem. Albo gro​upies. Wiel​bili go jak jakie​goś rock​mana. A on? No cóż, ciało ludz​kie jest słabe. Sta​ram się to wszystko prze​two​rzyć. – To czemu Han​nah skła​mała, że Sean ją zgwał​cił? – Bo mój tata jej kazał. Bo jej ojciec nie mógł zabić chło​paka, który już nie żył. – Jak się dowie​dzia​łaś? – Któ​re​goś wie​czoru sły​sza​łam, jak się kłócą. Myśleli, że śpię. To samo myśleli, jak się rżnęli. Przy​po​mina mi się wie​czór, kiedy widzia​łem Han​nah Tho​mas

w naszym dużym pokoju, z moją mamą. – Han​nah u nas była – mówię. – Bar​dzo się bała. Moja mama pró​bo​wała ją pocie​szyć. – Uśmie​cham się gorzko. – Zabawne, jak czło​wiek zapo​mina o zasa​dach, kiedy to jest jego nie​chciane dziecko i jego życie. – Ona aku​rat chciała uro​dzić. To ojciec nama​wiał ją na abor​cję. Patrzę na nią z nie​do​wie​rza​niem. – Nama​wiał ją na abor​cję? Po tym wszyst​kim, co w tej spra​wie robił? Nicky unosi brew. – Zabawne, jak czło​wiek zapo​mina o wie​rze, kiedy cho​dzi o jego bękarta i jego repu​ta​cję. Kręcę głową. – Skur​wiel. – Wła​śnie. Mój mózg znów się wysila, żeby to wszystko zro​zu​mieć. – I w końcu uro​dziła? W ogóle tego nie pamię​tam. – Ja też nie. Cała rodzina się prze​pro​wa​dziła, ale nie pamię​tam dokład​nie kiedy. Jej ojca prze​nie​śli do innego okręgu czy coś. A potem wie​lebny Mar​tin został zaata​ko​wany i nie bar​dzo miał jak utrzy​my​wać kon​takt z Han​nah. Nicky strąca popiół do popiel​niczki, która zaczyna wyglą​dać jak z pla​katu rzą​do​wej kam​pa​nii anty​ni​ko​ty​no​wej. – Prze​wiń trzy​dzie​ści lat do przodu – mówi – i w moim progu staje Chloe. Na​dal nie wiem, jak mnie wytro​piła. Powie​działa, że jest córką Han​nah, moją przy​rod​nią sio​strą. Na początku jej nie uwie​rzy​łam i kaza​łam spa​dać. Zosta​wiła mi jed​nak swój numer. Nie chcia​łam dzwo​nić, ale w końcu cie​ka​wość wygrała. Umó​wi​ły​śmy się na lunch. Przy​nio​sła foto​gra​fie i mówiła rze​czy, które mnie prze​ko​nały, że jest tym, za kogo się poda​wała. Nawet ją polu​bi​łam. Może przy​po​mi​nała mi sie​bie sprzed lat? Może ja polu​bi​łem ją z tego samego powodu? – Powie​działa, że jej mama umarła na raka – cią​gnie Nicky. – 

Nie miała dobrej rela​cji z ojczy​mem. Tutaj znów zna​la​zły​śmy wspólny język. Spo​tka​ły​śmy się jesz​cze kilka razy. Jakiś czas póź​niej powie​działa, że musi opu​ścić swoje miesz​ka​nie i nie może zna​leźć innego. Więc zapro​po​no​wa​łam, żeby na jakiś czas zatrzy​mała się u mnie. – I co się stało? – Nic. Przez trzy mie​siące była ide​alną współ​lo​ka​torką. Aż zbyt ide​alną. – A potem? – Któ​re​goś wie​czoru wró​ci​łam do domu, Chloe nie było, gdzieś wyszła. Zosta​wiła otwarte drzwi do swo​jej sypialni. Na biurku stał włą​czony lap​top. – Węszy​łaś w jej pokoju? – W moim pokoju. Nie wiem, po pro​stu… – Po pro​stu naru​szy​łaś jej pry​wat​ność. – I dobrze się stało. Dowie​dzia​łam się, że o mnie pisze. O tych rysun​kach kredą. O nas wszyst​kich. Jakby zbie​rała infor​ma​cje. – Po co? – Nie wiem. – Nie wyja​śniła? – Nie dałam jej szansy. Tego samego wie​czoru kaza​łam jej się pako​wać. Nicky gasi dru​giego papie​rosa i bie​rze duży łyk kawy. Widzę, że ręka lekko jej drży. – Kiedy to było? – Jakieś dzie​więć, dzie​sięć mie​sięcy temu. Czyli mniej wię​cej wtedy, gdy zja​wiła się u mnie i podzię​ko​wała, że tak szybko zgo​dzi​łem się wyna​jąć jej pokój. Wiatr hula po pro​me​na​dzie. Trzęsę się i sta​wiam koł​nierz mary​narki. To na pewno przez chłód. – Skoro nie widzia​ły​ście się tak długo, to o co się z nią pokłó​ci​łaś w skle​pie? – Wiesz o tym? – Wła​śnie tak się dowie​dzia​łem, że cię zna.

– Dosta​łam list… Moje serce na chwilę się zatrzy​muje. – Wisie​lec i kawa​łek kredy? Nicky robi wiel​kie oczy. – Skąd wiesz? – Bo ja też taki dosta​łem. Ja, Gav, Hoppo i Mic​key. Nicky marsz​czy czoło. – Czyli wysłała każ​demu po jed​nym? – Myślisz, że to Chloe? – Oczy​wi​ście, że tak. – A przy​znała się do tego? – Nie. Ale kto inny mógł to zro​bić? Oboje milk​niemy. Myślę o tej Chloe, którą znam – pyska​tej, zabaw​nej, bły​sko​tli​wej dziew​czy​nie, do któ​rej towa​rzy​stwa zdą​ży​łem się przy​zwy​czaić. To wszystko nie trzyma się kupy. – Sam nie wiem – mówię. – Ale wolę nie wycią​gać pochop​nych wnio​sków. Nicky wzru​sza ramio​nami. – Jak chcesz. Twój pogrzeb, twoja sprawa. À pro​pos. Cze​kam, aż Nicky dopije kawę, i już łagod​niej​szym tonem pytam: – Sły​sza​łaś o Mic​keyu? – Co z nim? Ed Adams – dostar​czy​ciel dobrych, rado​snych nowin. – Nie żyje. – Chry​ste. Co się stało? – Wpadł do rzeki. Uto​nął. Nicky gapi się na mnie w mil​cze​niu i po chwili pyta: – Do rzeki w Ander​bury? – Tak. – A co tam robił? – Przy​je​chał się ze mną spo​tkać. Myślał o napi​sa​niu książki o Kre​dzia​rzu. Chciał, żebym mu pomógł. Tro​chę razem pili​śmy, uparł się, że wróci do hotelu pie​szo. Ale nie dotarł na miej​sce.

– Kurwa. – No. – Ale to był wypa​dek, tak? Nie odpo​wia​dam od razu. – Ed? – Naj​praw​do​po​dob​niej. – Co to zna​czy? – Słu​chaj, to zabrzmi nie​wia​ry​god​nie, ale zanim ode mnie wyszedł, powie​dział mi, że wie, kto naprawdę zabił Elisę. Nicky par​ska. – I mu uwie​rzy​łeś? – A jeśli mówił prawdę? – To byłby jego pierw​szy raz. – Ale jeśli tak, to może jego śmierć nie była przy​pad​kowa? – I co z tego? Przez chwilę nie wiem, co powie​dzieć. Czy ona zawsze była taka zimna? Jak głaz, na któ​rym ktoś wykuł: „Poca​łuj mnie w dupę”? – Nie mówisz tego na serio. – Wła​śnie że tak. Mic​key przez całe życie tylko mno​żył sobie wro​gów. Nie był niczyim przy​ja​cie​lem. Ty ow​szem. Dla​tego przy​szłam się z tobą zoba​czyć. Ale już mi wystar​czy. Odsuwa swoje krze​sło i wstaje. – Dobrze ci radzę: jedź do domu, wywal Chloe na bruk i żyj spo​koj​nie. Powi​nie​nem był jej posłu​chać. Powi​nie​nem był pozwo​lić jej odejść. Dokoń​czyć pić swoją kawę i zła​pać pociąg do domu. Ale moje życie to jeden długi ciąg takich „powi​nie​nem był”, które roz​bi​jają się o sie​bie i two​rzą wielką mia​zgę nie​za​le​czo​nych żalów. – Nicky. Pocze​kaj. – Co? – Co z twoim ojcem? Nie chcesz się dowie​dzieć, kto go pobił? – Ed, lepiej to zostaw. – Dla​czego? – Wiem, kto to zro​bił.

Drugi raz mnie zaska​kuje. – Wiesz? Skąd? Nicky patrzy mi pro​sto w oczy. – Bo mi powie​działa. Pociąg do Ander​bury się spóź​nia. Usi​łuję dostrzec w tym zwy​kły zbieg oko​licz​no​ści, ale mi się nie udaje. Cho​dzę w tę i z powro​tem po hali dworca i pluję sobie w brodę, że nie przy​je​cha​łem tu samo​cho​dem (i że zamiast zła​pać wcze​śniej​szy pociąg, zosta​łem w kawiarni i wypi​łem butelkę wina). Co parę chwil zer​kam na tablicę z roz​kła​dem jazdy. „Opóź​niony”. Rów​nie dobrze komu​ni​kat mógłby brzmieć: „Celowo robimy ci na złość, Eddie”. Docie​ram do Ander​bury krótko po dzie​wią​tej, roz​grzany, wymięty i zdrę​twiały po jed​nej stro​nie ciała, bo sie​dzia​łem w wago​nie przy​ci​śnięty do okna przez faceta, który wyglą​dał, jakby grał w rugby w dru​ży​nie Tyta​nów (tych z mito​lo​gii grec​kiej, nie z Rother​ham). Potem jesz​cze kurs auto​bu​sem z dworca i kiedy wresz​cie staję przed domem, jestem wyczer​pany, pode​ner​wo​wany i, nie​stety, zupeł​nie trzeźwy. Otwie​ram furtkę i idę pod​jaz​dem przez podwórko. Dom jest pogrą​żony w ciem​no​ści. Chloe musiała wyjść. Może to i lepiej. Nie wiem, czy jestem gotowy na roz​mowę, która nas czeka. Pierw​sza szpila nie​po​koju kłuje mnie w kark, kiedy docho​dzę do fron​to​wych drzwi. Nie są zamknięte na klucz. Chloe potrafi być bez​tro​ska, ale raczej nie zda​rza jej się aż taka nie​od​po​wie​dzial​ność. Przez chwilę stoję nie​ru​chomo, jak nie​po​żą​dany akwi​zy​tor, ale w końcu otwie​ram drzwi. – Halo? Odpo​wiada mi cisza i deli​katny szum dobie​ga​jący z kuchni. Włą​czam świa​tło w przed​po​koju i zatrzy​muję się tam z klu​czami w dłoni. – Chloe? Wcho​dzę do kuchni, zapa​lam świa​tło i roz​glą​dam się dookoła. Drzwi do ogrodu są otwarte na oścież; muska mnie chłodny

powiew. Na bla​cie widzę resztki kola​cji: kawałki pizzy, tro​chę sałatki w misce i opróż​niona do połowy butelka wina na stole. Brzę​czący szum, który sły​sza​łem już w drzwiach, wydaje pie​kar​nik. Schy​lam się, żeby go wyłą​czyć. Cisza momen​tal​nie wydaje się gło​śniej​sza. Teraz sły​szę już tylko swoje tętno. – Chloe? Robię krok do przodu i czuję coś pod stopą. Patrzę w dół i serce staje mi w gar​dle, a szum w uszach przy​biera na sile. Czer​wień. Głę​boka czer​wień. Krew. Cienka strużka pro​wa​dzi przed otwarte drzwi do ogrodu. Idę dalej, serce wali mi jak mło​tem. Przy drzwiach na chwilę się zatrzy​muję. Na dwo​rze jest pra​wie ciemno. Cofam się do kuchni, wyj​muję latarkę z szu​flady i wycho​dzę na zewnątrz. – Chloe? Jesteś tam? Ostroż​nie idę na tył domu i omia​tam świa​tłem zapusz​czony ogród, za któ​rym wyra​sta nie​wielki zagaj​nik. Wysoka trawa jest w paru miej​scach wydep​tana. Ktoś nie​dawno tędy prze​cho​dził. Idę dalej. Chwa​sty i pokrzywy cze​piają się moich spodni. Świa​tło latarki odnaj​duje coś na tra​wie. Coś czer​wo​nego, różo​wego i brą​zo​wego. Pochy​lam się, a mój żołą​dek pod​ska​kuje jak rosyj​ska gim​na​styczka. – Kurwa. Szczur. Wybe​be​szony szczur. Ma roz​darty brzuch, jego wnętrz​no​ści leżą obok i wyglą​dają jak por​cja suro​wych kieł​ba​sek. Na prawo ode mnie roz​lega się sze​lest. Odru​chowo pod​ska​kuję i odwra​cam głowę. Para zie​lo​nych oczu patrzy na mnie zza kępy wyso​kiej trawy. Łapka ska​cze w moją stronę z groź​nym sykiem. Zata​czam się do tyłu. W krtani grzęź​nie mi krzyk. – Jasna cho​lera. Łapka patrzy na mnie roz​ba​wio​nym wzro​kiem – „Wystra​szy​łam cię, co?” – po czym bie​rze resztkę szczura w ostre białe zęby i znika z nim w ciem​no​ści. Wresz​cie pozwa​lam sobie na histe​ryczny śmiech. – Ja pier​dolę. Szczur. To stąd ta krew. Tylko szczur i jeden poje​bany kot. Prze​-

peł​nia mnie uczu​cie ulgi. Ale zaraz potem sły​szę w myślach głos: Ale kot i szczur nie tłu​ma​czą otwar​tych drzwi do ogrodu, co, Eddie? Ani nie​do​koń​czo​nej kola​cji. Co tu się działo? Wra​cam do środka. – Chloe! Zry​wam się do biegu. Pędzę na górę i rzu​cam się do jej drzwi. Pukam raz i otwie​ram je w nadziei, że spod koł​dry wyłoni się jej potar​gana głowa. Ale łóżko jest puste. Pokój jest pusty. Kie​ro​wany impul​sem otwie​ram szafę. Grze​cho​czą w niej puste wie​szaki. Wysu​wam kolejno wszyst​kie szu​flady komody. Pusta. Pusta. Pusta. Chloe ode​szła.

1986

M

yśla​łem, że minie sporo czasu, zanim znów uda mi się wymknąć z domu, ale oka​zało się, że musia​łem cze​kać tylko kilka dni, do naj​bliż​szego week​endu. Mamę wezwano pil​nie do kli​niki. Tata miał mnie pil​no​wać, ale gonił go ter​min, więc zamknął się w swoim gabi​ne​cie. Widzia​łem liścik, który mama zosta​wiła mu w kuchni: „Zrób Eddiemu śnia​da​nie. Płatki albo grzanki. Żad​nych czip​sów i cze​ko​lady! Całuję, Marianne”. Tata chyba go nawet nie prze​czy​tał. Ostat​nio był bar​dziej roz​ko​ja​rzony niż kie​dy​kol​wiek. Kiedy otwo​rzy​łem szafkę w kuchni, zoba​czy​łem, że wsta​wił do niej kar​ton mleka, a kawę scho​wał do lodówki. Pokrę​ci​łem głową, wyją​łem miskę, wsy​pa​łem do niej odro​binę płat​ków, zala​łem kro​plą mleka, wło​ży​łem łyżkę, po czym odsta​wi​łem miskę do zlewu. Zna​la​złem paczkę czip​sów i zja​dłem je szybko, oglą​da​jąc tele​wi​zję. Potem zosta​wi​łem tele​wi​zor włą​czony i posze​dłem na pal​cach do swo​jego pokoju. Odsu​ną​łem komodę, ze skrytki w pod​ło​dze wycią​gną​łem pudełko po butach i zdją​łem pokrywkę. Pier​ścio​nek leżał w środku. Na​dal był tro​chę ubru​dzony zie​mią z lasu, ale nie chcia​łem go myć, bo wtedy stra​ciłby swoją wyjąt​ko​wość, prze​stałby być czymś, co nale​żało do niej. A to było dla mnie bar​dzo ważne. Jeśli chce się coś dla sie​bie zatrzy​mać, to naj​le​piej

w nie​zmie​nio​nym sta​nie. W ten spo​sób zapa​mię​tuje się coś wię​cej, niż tylko przed​miot. Był jed​nak ktoś, kto tego pier​ścionka potrze​bo​wał bar​dziej niż ja. Ktoś, kto kochał jego wła​ści​cielkę, a nic mu po niej nie zostało. Miał wpraw​dzie jej por​trety, ale one nie były czę​ścią jej samej, nie doty​kały jej skóry. Nie leżały na jej ciele, kiedy powoli sty​gło w środku mil​czą​cego lasu. Owi​ną​łem pier​ścio​nek kawał​kiem papieru toa​le​to​wego i wsu​ną​łem do kie​szeni. Wtedy jesz​cze nie wie​dzia​łem dokład​nie, co zamie​rzam zro​bić. W myślach mia​łem wizję, w któ​rej zja​wiam się w domu pana Hal​lo​rana, mówię, jak bar​dzo mu współ​czuję, daję mu pier​ścio​nek, za który on jest mi wdzięczny, i w ten spo​sób odpła​cam mu za wszystko, co dla mnie zro​bił. Wydaje mi się, że taki wła​śnie mia​łem plan. Z sąsied​niego pokoju dobiegł mnie kaszel taty i skrzyp​nię​cie jego krze​sła, a zaraz potem dźwięki dru​karki. Prze​su​ną​łem komodę na miej​sce i zsze​dłem na dół. Wło​ży​łem grubą kurtkę i sza​lik. Na wypa​dek gdyby tata wyszedł ze swo​jego pokoju i zmar​twił się moją nie​obec​no​ścią, zosta​wi​łem mu wia​do​mość: „Posze​dłem do Hoppa. Nie chcia​łem ci prze​szka​dzać. Eddie”. Na ogół byłem posłusz​nym dziec​kiem. Ow​szem, potra​fi​łem się uprzeć przy swoim i bywało, że ocie​ra​łem się w tym o obse​sję. Jak już coś sobie ubz​du​ra​łem, ciężko było mnie od tego odwieść. Dla​tego w dro​dze do domu pana Hal​lo​rana nie mia​łem nawet odro​biny wąt​pli​wo​ści, że robię dobrze. Pan Hal​lo​ran powi​nien był już wyje​chać do Korn​wa​lii, ale poli​cja popro​siła go, żeby został ze względu na śledz​two. Wtedy tego nie wie​dzia​łem, ale byli o krok od pod​ję​cia decy​zji, że dys​po​nują dosta​tecz​nym mate​ria​łem dowo​do​wym, by oskar​żyć go o zamor​do​wa​nie Walt​zerki. W rze​czy​wi​sto​ści poli​cja miała bar​dzo słabe dowody. Więk​szość z nich sta​no​wiły poszlaki i pogło​ski. Wszy​scy chcieli, żeby to on oka​zał się mor​dercą, bo to byłoby wygodne i zro​zu​miałe. Pan Hal​lo​ran był obcy, a do tego dziw​nie wyglą​dał i już raz udo​wod​nił, że jest

zbo​czony, kiedy uwiódł młodą dziew​czynę. Powszech​nie uzna​wana za praw​dziwą wer​sja zda​rzeń była taka, że Elisa chciała zakoń​czyć ich zwią​zek, co musiało roz​wście​czyć jej kochanka, który zamor​do​wał dziew​czynę, kiedy przy​szła mu to powie​dzieć. Taki prze​bieg wypad​ków czę​ściowo potwier​dziła matka Elisy, która zeznała, że poprzed​niego wie​czoru jej córka wró​ciła do domu zapła​kana po kłótni z panem Hal​lo​ra​nem. On sam przy​znał, że się pokłó​cili, ale zaprze​czył, jakoby doszło do roz​sta​nia. Powie​dział nawet, że w dniu jej śmierci byli umó​wieni na spo​tka​nie w lesie, ale po wcze​śniej​szej kłótni posta​no​wił zostać w domu. Nie wiem, jak było naprawdę, i nikt nie był w sta​nie potwier​dzić ani zaprze​czyć jego rela​cji – z wyjąt​kiem jed​nej dziew​czyny, która jed​nak już ni​gdy nie prze​mówi, bo nawet gdyby chciała, jej głos ugrzą​złby bez​dź​więcz​nie w peł​nej roba​ków ziemi. Sobotni pora​nek był bar​dziej niż zwy​kle cichy; był to ten rodzaj poranka, w który sam dzień wolał chyba nie wsta​wać z łóżka, tro​chę jak leniwy nasto​la​tek zagrze​bany w pościeli. O dzie​sią​tej na​dal było szaro i moją trasę oświe​tlały tylko reflek​tory spo​ra​dycz​nie prze​jeż​dża​ją​cych aut. W więk​szo​ści domów pano​wała ciem​ność. Mimo że zbli​żało się Boże Naro​dze​nie, pra​wie nikt nie zawie​sił jesz​cze w oknach ozdób. Pew​nie mało komu udzie​lał się świą​teczny nastrój. Tata nie kupił jesz​cze cho​inki, a ja pra​wie w ogóle nie myśla​łem o swo​ich uro​dzi​nach. Domek pana Hal​lo​rana wyróż​niał się w oko​licy jak biały duch. Mgli​ste świa​tło dnia roz​ma​zy​wało jego kra​wę​dzie. Na pod​jeź​dzie zauwa​ży​łem samo​chód pana Hal​lo​rana. Zatrzy​ma​łem się nieco dalej i rozej​rza​łem. Jego dom był tro​chę na ubo​czu, przy końcu Amory’s Lane, krót​kiej ulicy, przy któ​rej stało led​wie kilka dom​ków. Wyglą​dało na to, że w pobliżu nie ma nikogo. Mimo to nie posta​wi​łem roweru pod domem pana Hal​lo​rana, tylko scho​wa​łem go w krza​kach po dru​giej stro​nie jezdni, żeby nikt go nie zauwa​żył. Potem ruszy​łem szybko ścieżką pro​wa​dzącą do drzwi. Zasłony były roz​su​nięte, ale w środku było ciemno. Zapu​ka​łem do drzwi i cze​ka​łem. Żad​nej reak​cji. Spró​bo​wa​łem jesz​cze raz. Znów cisza. Choć nie​zu​peł​nie, bo coś jed​nak było sły​chać. Zaczą​-

łem się zasta​na​wiać. Może nie chciał się z nikim widzieć? Może powi​nie​nem wró​cić do domu? Pra​wie to zro​bi​łem, ale coś – do dziś nie wiem, co to było – kazało mi otwo​rzyć drzwi. Poło​ży​łem dłoń na klamce i prze​krę​ci​łem ją. Drzwi sta​nęły otwo​rem i uka​zało mi się ciemne wnę​trze domu. – Halo? Pro​szę pana? Cisza. Wzią​łem głę​boki wdech i wsze​dłem do środka. – Halo? Rozej​rza​łem się wokół. Jak poprzed​nio, wszę​dzie stały tek​tu​rowe pudła, ale dziś doszedł jeden nowy ele​ment w salo​nie. Butelki. Po winie, piwie i kilka grub​szych z napi​sem „Jim Beam”. Tro​chę mnie to zdzi​wiło. Wie​dzia​łem, że wszy​scy doro​śli cza​sem piją, ale tam było naprawdę dużo bute​lek. Z góry dobie​gał odgłos wody pły​ną​cej z odkrę​co​nego kranu. To wła​śnie ten słaby dźwięk sły​sza​łem, sto​jąc przed drzwiami. Ulżyło mi. Pan Hal​lo​ran brał kąpiel. Dla​tego nie sły​szał mojego puka​nia. Zna​la​złem się w nie​zręcz​nej sytu​acji. Nie mogłem do niego zawo​łać: mógł być nagi czy coś. Poza tym wyda​łoby się, że wsze​dłem nie​pro​szony do jego domu. Ale na dwór też nie chcia​łem wycho​dzić, bo się bałem, że ktoś mnie zoba​czy. W końcu pod​ją​łem decy​zję. Posze​dłem do kuchni, wyją​łem pier​ścio​nek z kie​szeni i poło​ży​łem go na środku stołu, w miej​scu, w któ​rym nie dało się go prze​oczyć. Powi​nie​nem był zosta​wić wia​do​mość, ale nie widzia​łem ni​gdzie papieru ani niczego do pisa​nia. Pod​nio​słem głowę. Na sufi​cie zauwa​ży​łem dziwną plamę, wyraź​nie ciem​niej​szą niż farba. Pomy​śla​łem, że coś w tym było nie tak. Woda bez ustanku pły​nąca z kranu też mnie tro​chę dzi​wiła. Nagle na ulicy strze​lił gaź​nik samo​chodu. Pod​sko​czy​łem ze stra​chu; ten nie​spo​dzie​wany huk przy​po​mniał mi, że jestem w cudzym domu, do któ​rego w dodatku rodzice zabro​nili mi cho​dzić. Tata mógł już skoń​czyć pracę, mama też mogła już wró​cić. Wpraw​dzie zosta​wi​łem im liścik, ale mama mogła nabrać podej​rzeń i zadzwo​nić do matki Hoppa, żeby spraw​dzić, czy tam jestem.

Z biją​cym mocno ser​cem wysze​dłem z domu i zamkną​łem za sobą drzwi. Prze​bie​głem przez ulicę i wycią​gną​łem rower z krza​ków. Jecha​łem do domu tak szybko, jak tylko byłem w sta​nie. Posta​wi​łem rower przy drzwiach do ogrodu, zrzu​ci​łem kurtkę i sza​lik i pra​wie wsko​czy​łem na kanapę przed tele​wi​zo​rem. Dwa​dzie​ścia minut póź​niej tata zszedł na dół i zer​k​nął do dużego pokoju. – Wszystko w porządku? Wycho​dzi​łeś? – Posze​dłem do Hoppa, ale nie było go w domu. – Powi​nie​neś był mi powie​dzieć. – Zosta​wi​łem liścik. Nie chcia​łem ci prze​szka​dzać. Tata się uśmiech​nął. – Dobry chło​pak. Może upie​czemy ciastka na powrót mamy? – Okej. Lubi​łem robić wypieki z tatą. Nie​któ​rzy moi rówie​śnicy uwa​żali, że goto​wa​nie jest dziew​czyń​skie, ale na pewno nie było takie w wyko​na​niu taty. Ni​gdy nie sto​so​wał się do prze​pi​sów i uży​wał dziw​nych skład​ni​ków. Jego dania sma​ko​wały wspa​niale albo dziw​nie, ale zawsze faj​nie było ich pró​bo​wać. Jakąś godzinę póź​niej wła​śnie wyj​mo​wa​li​śmy z pie​kar​nika ciastka z rodzyn​kami, pastą Mar​mite i masłem orze​cho​wym, kiedy do domu weszła mama. – Jeste​śmy w kuchni! – zawo​łał tata. Mama dołą​czyła do nas. Od razu wie​dzia​łem, że coś się stało. – Wszystko w porządku? – spy​tał tata. – Co? Tak, tak. Wszystko zała​twione. Nie ma pro​blemu. Ale wcale nie wyglą​dała jak ktoś, kto nie ma pro​ble​mów. Widzia​łem, że jest zmar​twiona i roz​draż​niona. – Mamo, co się stało? Zer​k​nęła na mnie, potem na tatę i w końcu powie​działa: – Prze​jeż​dża​łam obok domu pana Hal​lo​rana. Momen​tal​nie cały się spią​łem. Widziała mnie? Na pewno nie. Prze​cież już od dawna byłem w domu. A może ktoś inny mnie zauwa​żył i jej powie​dział albo po pro​stu wie​działa, bo była moją matką i miała szó​sty zmysł, któ​rym wyczu​wała każde moje prze​wi​-

nie​nie. Oka​zało się jed​nak, że nie​po​trzeb​nie się wystra​szy​łem. – Była tam poli​cja i karetka. – Karetka? – powtó​rzył tata. – Po co? Mama powie​działa cicho: – Wyno​sili z domu ciało na noszach. Samo​bój​stwo. Poli​cjanci przy​je​chali aresz​to​wać pana Hal​lo​rana, ale zna​leźli go w wan​nie wypeł​nio​nej po brzegi wodą, która prze​le​wała się przez jej brzegi i prze​sią​kała przez sufit aż na par​ter. Kro​ple ska​pu​jące na stół w kuchni były bla​do​ró​żowe. Woda w wan​nie miała kolor ciem​niej​szej czer​wieni. Pan Hal​lo​ran leżał w niej z głę​boko roz​cię​tymi rękami, od nad​garst​ków po łok​cie. Żyły były prze​cięte wzdłuż. Nie było to woła​nie o pomoc, lecz krzyk na poże​gna​nie. Zna​leźli też pier​ścio​nek, cią​gle zabru​dzony zie​mią z lasu. Poli​cja uznała go za twardy dowód rze​czowy, jakiego wcze​śniej jej bra​ko​wało, by osta​tecz​nie dowieść winy pana Hal​lo​rana. Teraz wszystko było jasne: to on zabił Walt​zerkę, a potem sie​bie. Ni​gdy się nie przy​zna​łem. Wiem, że powi​nie​nem był to zro​bić, ale mia​łem dwa​na​ście lat i byłem prze​ra​żony. Zresztą nie sądzi​łem, że kto​kol​wiek mi uwie​rzy. Mama pomy​śla​łaby pew​nie, że pró​buję pomóc panu Hal​lo​ra​nowi, ale prawda była taka, że już nikt nie był w sta​nie pomóc ani jemu, ani Eli​sie. Niby co dobrego mogło wynik​nąć z moich zeznań? Potem nie było już żad​nych komu​ni​ka​tów, żad​nych rysun​ków kredą. Skoń​czyły się strasz​liwe wypadki i maka​bryczne mor​der​stwa. Przez następne pięć lat naj​gor​szym zda​rze​niem w życiu naszego mia​sta była kra​dzież mie​dzi z dachu kościoła doko​nana przez kilku Cyga​nów. No i oczy​wi​ście ta noc, kiedy Mic​key roz​bił samo​chód na drze​wie, pra​wie zabi​ja​jąc sie​bie i Gava. Nie twier​dzę oczy​wi​ście, że ludzie szybko zapo​mnieli. Z powodu mor​der​stwa i wszyst​kiego tego, co działo się wokół niego, nasze mia​sto zyskało nieco mrocz​nej repu​ta​cji. Lokalne gazety całymi tygo​dniami pła​wiły się w tra​ge​dii.

– Nie​długo zaczną doda​wać dar​mową kredę do wydań week​en​do​wych – powie​działa kie​dyś mama. Gruby Gav mówił, że jego tata zasta​na​wiał się nad zmianą nazwy pubu na Kre​dziarz, ale jego mama wybiła mu to z głowy. „Tro​chę na to za wcze​śnie”, powie​działa ponoć. Przez jakiś czas po mor​der​stwie po Ander​bury krę​ciły się grupki przy​jezd​nych. Mieli na sobie parki, buty trek​kin​gowe i łazili po mie​ście z apa​ra​tami foto​gra​ficz​nymi i note​sami. Zaglą​dali do kościoła i włó​czyli się po lesie. Mój tata nazy​wał ich łow​cami sen​sa​cji. Musia​łem go zapy​tać, co to zna​czy. – To ludzie, któ​rzy szu​kają moc​nych wra​żeń, lubią patrzeć na straszne rze​czy i zwie​dzać miej​sca, w któ​rych działo się coś okrop​nego – odpo​wie​dział. – Znani też jako ogary pie​kielne. Ta druga nazwa bar​dziej mi się podo​bała. Ogary pie​kielne. Dobrze paso​wała do wyglądu tych ludzi: pro​ste włosy, pocią​głe twa​rze i nosy, które cią​gle przy​ty​kali do szyb albo do ziemi. A do tego to nie​ustanne kli​ka​nie ich pola​ro​idów. Cza​sem też zada​wali pyta​nia. Gdzie jest dom, w któ​rym miesz​kał Kre​dziarz? Czy ktoś znał go oso​bi​ście? Można gdzieś zoba​czyć jego rysunki? Nato​miast nikogo nie inte​re​so​wała Walt​zerka. Jej mama udzie​liła pra​sie tylko jed​nego wywiadu. Opo​wia​dała, że Elisa uwiel​biała muzykę, chciała zostać pie​lę​gniarką i poma​gać ludziom po wypad​kach, mówiła też o tym, jaka była dzielna po swoim wypadku. Ale ten wywiad był krótki. Można było odnieść wra​że​nie, że wszy​scy chcą już o niej zapo​mnieć. Jakby pamięć o tej praw​dzi​wej dziew​czy​nie psuła całą histo​rię. W końcu nawet ogary pie​kielne wró​ciły do swo​ich bud, a miej​sce na pierw​szych stro​nach gazet zajęły inne straszne wyda​rze​nia. Tylko co jakiś czas mor​der​stwo w Ander​bury wypły​wało w jakimś cza​so​pi​śmie albo tele​wi​zyj​nym pro​gra​mie kry​mi​nal​nym. W tej histo​rii było wiele nie​do​koń​czo​nych wąt​ków, dziw​nych detali, które nie trzy​mały się kupy. Powszech​nie uwa​żano, że to pan Hal​lo​ran zaata​ko​wał wie​leb​nego Mar​tina i nary​so​wał kredą ludz​kie

figurki na murach kościoła, ale nikt nie umiał wyja​śnić, czemu to zro​bił. Nie zna​le​ziono też sie​kiery, którą zabójca poćwiar​to​wał zwłoki. No i oczy​wi​ście nikt ni​gdy nie zna​lazł głowy Walt​zerki. A jed​nak, choć każdy z nas miał wła​sne zda​nie na temat tego, kiedy wszystko się zaczęło, to co do jed​nego raczej byli​śmy zgodni: że w dniu śmierci pana Hal​lo​rana histo​ria wresz​cie dobie​gła końca.

2016

W

pew​nym sen​sie pogrzeb mojego ojca odbył się o kilka lat za późno. Czło​wiek, któ​rego zna​łem, umarł znacz​nie wcze​śniej, a przy życiu została tylko pusta sko​rupa. Znik​nęło wszystko, co skła​dało się na jego cha​rak​ter: współ​czu​cie, poczu​cie humoru, cie​pło, nawet te jego żało​sne pro​gnozy pogody. I pamięć, co było chyba naj​gor​sze. Kimże bowiem jeste​śmy, jeśli nie sumą doświad​czeń, które zbie​ramy przez całe życie? Bez nich sta​jemy się tylko mię​sem, szkie​le​tem i krwio​bie​giem. Jeżeli ist​nieje coś takiego jak dusza – a wciąż nie jestem co do tego prze​ko​nany – to dusza mojego ojca opu​ściła go dużo wcze​śniej, zanim zapa​le​nie płuc zamel​do​wało się przy jego ste​ryl​nym, bia​łym łóżku szpi​tal​nym. W ostat​nich chwi​lach życia był już tylko jęczą​cym, pół​przy​tom​nym i wychu​dzo​nym cie​niem wyso​kiego, żywot​nego męż​czy​zny, jakiego zna​łem od dziecka. Trudno mi było roz​po​znać tę sko​rupę, z któ​rej uszło ludz​kie życie. Ze wsty​dem przy​znaję, że kiedy powie​dziano mi o jego śmierci, w pierw​szej kolej​no​ści poczu​łem nie żal, lecz ulgę. Pogrzeb był skromną uro​czy​sto​ścią, która odbyła się w kre​ma​to​rium. Tylko mama, ja, kil​koro zna​jo​mych z cza​so​pism, do któ​rych tata pisy​wał, Hoppo z mamą i Gruby Gav z rodziną. Nie było mi z tym źle. Nie uwa​żam, że war​tość czło​wieka można mie​rzyć liczbą osób na jego pogrze​bie. Więk​szość ludzi ma zbyt wielu zna​jo​mych,

zresztą słowo to stra​ciło swój dawny sens. Zna​jomi z Inter​netu nie są przy​ja​ciółmi. Praw​dziwy przy​ja​ciel to ktoś zupeł​nie inny. Praw​dziwa przy​jaźń jest bez​wa​run​kowa. Praw​dziwych przy​ja​ciół się kocha i nie​na​wi​dzi, ale są oni czę​ścią nas w takim samym stop​niu, jak my sami. Po pogrze​bie uda​li​śmy się wszy​scy do naszego domu. Mama robiła kanapki i prze​ką​ski, ale goście głów​nie pili. Mimo że ojciec od ponad roku prze​by​wał w domu opieki, a tego dnia był u nas więk​szy tłum niż kie​dy​kol​wiek, czu​łem wyjąt​kowo silną pustkę. Odwie​dzamy z mamą kre​ma​to​rium w każdą rocz​nicę śmierci taty. Cho​ciaż moż​liwe, że mama cho​dzi tam czę​ściej. Pod tabliczką z jego imie​niem i nazwi​skiem zawsze leżą świeże kwiaty, a w Księ​dze Pamięci poja​wiają się nowe wersy. Zastaję ją tu dzi​siaj. Sie​dzi na jed​nej z ławek w ogro​dzie. Słońce poja​wia się spo​ra​dycz​nie. Po nie​bie cią​gną nie​spo​koj​nie szare chmury, popę​dzane nie​cier​pliwą bryzą. Mama jest ubrana w dżinsy i czer​wony żakiet. – Czo​łem. – Cześć, mamo. Sia​dam obok niej. Kiedy się do mnie odwraca, jej zna​jome okrą​głe oku​lary bły​skają w słońcu. – Wyglą​dasz na zmę​czo​nego. – Tak, to był długi tydzień. Przy​kro mi, że musia​łaś prze​rwać urlop. Mama macha ręką. – Nie musia​łam. Chcia​łam. Poza tym, jak już zoba​czysz jedno jezioro, to jak​byś widział wszyst​kie. – Tak czy siak, dzię​kuję, że przy​je​cha​łaś. – Domy​ślam się, że nawet cztery dni z Łapką sporo cię kosz​to​wały. Uśmie​cham się. Z tru​dem. – To jak? Powiesz mi, co się dzieje? Patrzy na mnie tak, jak to robiła, gdy byłem dzie​cia​kiem. Świ​druje mnie wzro​kiem, przed któ​rym nie ukryje się żadne kłam​stwo.

– Chloe ode​szła. – Ode​szła? – Spa​ko​wała się i znik​nęła. – Bez słowa? – Bez słowa. I nie spo​dzie​wam się poże​gna​nia. Cho​ciaż nie – to nie do końca prawda. Przez kilka pierw​szych dni cze​ka​łem, aż się do mnie ode​zwie. Mia​łem nadzieję, że wej​dzie do domu jak gdyby ni​gdy nic, zapa​rzy sobie kawę i z iro​nicz​nie unie​sioną brwią zaser​wuje mi lako​niczne i cał​ko​wi​cie logiczne wytłu​ma​cze​nie swo​jej nie​obec​no​ści, po któ​rym ja poczuję się mały, głupi i nie​spełna rozumu. Ale nic takiego się nie stało. Dzi​siaj, pra​wie tydzień póź​niej, przy​cho​dzi mi do głowy tylko jedno, oczy​wi​ste wyja​śnie​nie: Chloe jest prze​bie​głą kobietą, która mnie roze​grała. – Ni​gdy za nią nie prze​pa​da​łam – mówi mama. – Ale to nie jest w jej stylu. – Wygląda na to, że nie znam się na ludziach. – Nie obwi​niaj się, Ed. Nie​któ​rzy ludzie potra​fią świet​nie kła​mać. Tak, to prawda. – Mamo, pamię​tasz Han​nah Tho​mas? Mama marsz​czy czoło. – Tak, ale nie… – Chloe jest córką Han​nah Tho​mas. Za szkłami oku​la​rów jej oczy lekko się roz​sze​rzają, ale mama zacho​wuje spo​kój. – Aha. I sama ci to powie​działa? – Nie. Wiem to od Nicky. – Roz​ma​wia​łeś z Nicky? – Spo​tka​li​śmy się. – Co u niej? – Pew​nie to samo co pięć lat temu, kiedy ją odwie​dzi​łaś i opo​wie​dzia​łaś, co naprawdę stało się jej ojcu. Tym razem cisza trwa znacz​nie dłu​żej. Mama spusz​cza wzrok.

Jej dło​nie są pokrzy​wione i pozna​czone nie​bie​skimi żyłami. Dło​nie naj​bar​dziej nas zdra​dzają. Ujaw​niają nasz wiek, nasze nerwy. Dło​nie mamy robiły nie​sa​mo​wite rze​czy. Potra​fiły roz​plą​tać moje potar​gane kudły, pogła​dzić mnie deli​kat​nie po policzku, obmyć i opa​trzyć podra​pane kolano. Robiły też inne rze​czy, nie do zaak​cep​to​wa​nia dla nie​któ​rych ludzi. Wresz​cie się odzywa: – To Gerry mnie namó​wił, żebym poje​chała. Wszystko mu opo​wie​dzia​łam. I dobrze było to z sie​bie zrzu​cić. Pomógł mi zro​zu​mieć, że jestem Nicky winna prawdę. – I co to była za prawda? Mama uśmie​cha się smutno. – Zawsze ci mówi​łam, żebyś niczego nie żało​wał. Podej​mu​jesz jakąś decy​zję i w tym momen​cie masz do tego prawo. Nawet jeśli póź​niej oka​zuje się, że była błędna, żyjesz z nią dalej. – Nie patrzeć za sie​bie. – Zga​dza się. Tyle że łatwiej to powie​dzieć, niż zro​bić. Cier​pli​wie cze​kam. Mama głę​boko wzdy​cha. – Han​nah Tho​mas była deli​katną młodą dziew​czyną. Łatwo ją było oma​mić. Zawsze szu​kała kogoś, za kim mogłaby pójść i kogo mogłaby czcić. Nie​stety, zna​la​zła jego. – Wie​leb​nego Mar​tina? Mama przy​ta​kuje. – Przy​szła do mnie któ​re​goś wie​czoru… – Pamię​tam to. – Tak? – Widzia​łem was wtedy w salo​nie. – Powinna była umó​wić się na wizytę w kli​nice, a ja powin​nam na to nale​gać. Ale ona tak się bała, bie​dulka. Nie wie​działa, do kogo się zwró​cić, więc ją wpu​ści​łam, zapa​rzy​łam her​baty… – Mimo że była jedną z demon​stran​tek? – Jestem leka​rzem. Leka​rze nie osą​dzają pacjen​tów. Ona była w ciąży. Czwarty mie​siąc. Bała się poroz​ma​wiać ze swoim ojcem. I miała tylko szes​na​ście lat.

– Chciała uro​dzić? – Nie wie​działa, czego chce. Była dziec​kiem. – Co jej dora​dzi​łaś? – To samo, co wszyst​kim kobie​tom, które przy​cho​dziły do kli​niki. Przed​sta​wi​łam jej wszyst​kie opcje i zapy​ta​łam, czy ojciec dziecka będzie chciał jej poma​gać. – I co ona na to? – Naj​pierw nie chciała powie​dzieć, kto nim jest, ale potem cał​kiem się roz​kle​iła i wszystko wyszło na jaw. Mówiła, że się kochają, ale Kościół zabra​nia im się spo​ty​kać. – Mama kręci głową. – Dałam jej naj​lep​szą poradę, jaką mogłam dać, i wyszła od nas tro​chę spo​koj​niej​sza. Ale muszę przy​znać, że byłam zła i roz​darta. A potem jesz​cze to zaj​ście na pogrze​bie, kiedy jej ojciec oskar​żył Seana Coopera o gwałt… – Zna​łaś już prawdę. – Tak. Ale mia​łam zwią​zane ręce. Nie mogłam zdra​dzić zaufa​nia Han​nah. – Ale powie​dzia​łaś tacie. Mama kiwa głową. – Wie​dział już, że u mnie była. Tego samego wie​czoru wszystko mu powtó​rzy​łam. Chciał iść na poli​cję, do władz Kościoła, zde​ma​sko​wać wie​leb​nego Mar​tina. Prze​ko​na​łam go, żeby nic nie robił. – Ale on nie mógł tego zaak​cep​to​wać. – Tak. Kiedy ktoś roz​bił nam szybę cegłą, okrop​nie się wściekł. Kłó​ci​li​śmy się. – Sły​sza​łem was. Tata wyszedł i się upił. Wiem, co było potem, ale pozwa​lam mamie dokoń​czyć. – W pubie był wtedy ojciec Han​nah i jego kum​ple. Twój tata… Sporo wypił, był wście​kły… – Powie​dział im, kto jest ojcem dziecka? Mama znów przy​ta​kuje. – Musisz zro​zu​mieć, że nie mógł prze​wi​dzieć kon​se​kwen​cji. Nie miał poję​cia, co zro​bią: że wła​mią się do ple​ba​nii, zacią​gną wie​leb​nego do kościoła i ciężko go pobiją.

– Wiem – mówię. – Rozu​miem. Tak samo jak Gav nie mógł prze​wi​dzieć, co się sta​nie, jak ukrad​nie rower Seana. I jak ja nie wie​dzia​łem, co będzie, jeśli zosta​wię pier​ścio​nek Elisy u pana Hal​lo​rana. – Dla​czego nic nie powie​dzia​łaś? Czemu tata mil​czał? – Andy Tho​mas był poli​cjan​tem. A my nie mie​li​śmy żad​nych dowo​dów. – Więc pozwo​li​li​ście, żeby uszło mu to pła​zem? Mama odpo​wiada dopiero po chwili. – To nie takie pro​ste. Andy Tho​mas i jego kum​ple byli pijani i żądni krwi. Nie mam wąt​pli​wo​ści, że to oni pobili wie​leb​nego. – Ale? – Te straszne rysunki kredą i jego poka​le​czone plecy? Cią​gle trudno mi uwie​rzyć, że to też ich dzieło. Skrzy​dła anioła. Staje mi przed oczami mały tatuaż na nad​garstku Nicky i jej słowa: „Na pamiątkę po ojcu”. Przy​po​mina mi się też coś, co powie​działa na koniec naszej roz​mowy, kiedy zapy​ta​łem ją o te rysunki: – Mój ojciec uwiel​biał swój kościół. To była jego jedyna praw​dziwa miłość. Te rysunki, któ​rymi ktoś zbez​cze​ścił jego świą​ty​nię? Zapo​mnij o pobi​ciu. To te bazgroły naprawdę go dobiły. Ogar​nia mnie chłód, jakby spo​wiła mnie lodo​wata paję​czyna. – To musieli być oni – mówię. – Bo niby kto inny? – Moż​liwe – wzdy​cha mama. – Popeł​ni​łam błąd, Ed. Mówiąc two​jemu ojcu, a potem mil​cząc w spra​wie pobi​cia. – I dla​tego co tydzień go odwie​dzasz? Bo czu​jesz się odpo​wie​dzialna? Mama przy​ta​kuje. – Może nie był dobrym czło​wie​kiem, ale każdy zasłu​guje na prze​ba​cze​nie. – Tylko nie od Nicky. Powie​działa, że odwie​dzi go dopiero nad jego gro​bem. Mama marsz​czy czoło. – Dziwne.

– Można to tak nazwać – mówię. – Nie. Dziwne, bo prze​cież ona go odwie​dza. – Słu​cham? – Według pie​lę​gnia​rek w ciągu ostat​niego mie​siąca była u niego codzien​nie. Twój świat się kur​czy, kiedy się sta​rze​jesz. Sta​jesz się Guli​we​rem w swo​jej wła​snej kra​inie Lili​pu​tów. Zapa​mię​ta​łem dom opieki imie​nia św. Mag​da​leny jako ogromny, stary gmach. Wielką posia​dłość na końcu dłu​giego, krę​tego pod​jazdu, oto​czoną hek​ta​rami sta​ran​nie przy​strzy​żo​nych zie​lo​nych traw​ni​ków. Dzi​siaj pod​jazd jest krót​szy, a teren wokół budynku nie więk​szy od pod​miej​skiego ogrodu, w dodatku dość zanie​dbany i nie​równy. Ni​gdzie ani śladu ogrod​nika, który przy​ci​nałby rośliny i strzygł trawę. Stara chatka jest nieco prze​chy​lona, a otwarte drzwi odsła​niają tro​chę zapo​mnia​nego sprzętu i kilka par ogrod​ni​czek wiszą​cych na haczy​kach. Nieco dalej, w miej​scu, gdzie spo​tka​łem tamtą star​szą panią w ele​ganc​kim kape​lu​szu, stoi na zardze​wia​łych nogach ten sam zestaw mebli ogro​do​wych z kutego żelaza, pozo​sta​wiony na pastwę żywio​łów i pta​sich odcho​dów. Główny budy​nek też jest mniej​szy. Jego bia​łym murom przy​da​łaby się nowa farba, stare drew​niane okna nale​ża​łoby wymie​nić. W pew​nym sen​sie przy​po​mina swo​ich miesz​kań​ców. Daw​niej był wytworną damą, dziś jego blask powoli gaśnie. Naci​skam guzik domo​fonu. Po chwili sły​szę trzask i nie​cier​pliwy kobiecy głos mówi: – Tak? – Edward Adams do wie​leb​nego Mar​tina. – Pro​szę. Drzwi brzę​czą, otwie​ram je i wcho​dzę do środka. Wnę​trze nie zmie​niło się aż tak bar​dzo, odkąd je widzia​łem. Ściany są na​dal żółte albo musz​tar​dowe. Jestem pra​wie pewien, że wiszą na nich te same obrazy. Pach​nie też tak samo. Per​fumy La Insti​tu​tion Publi​que N°5, czyli płyn do mycia pod​łóg, mocz i nie​świeże jedze​nie.

W rogu pustego kory​ta​rza stoi puste biurko recep​cji. Na moni​to​rze kom​pu​tera wyświe​tla się miga​jący ner​wowo wyga​szacz ekranu, a w apa​ra​cie tele​fo​nicz​nym mruga lampka. Księga gości jest otwarta. Pod​cho​dzę bli​żej i roz​glą​dam się dookoła, a potem prze​bie​gam pal​cem po otwar​tej stro​nie, ska​nu​jąc nazwi​ska i daty. Nie ma ich tak dużo. Albo tutejsi pacjenci nie mają bli​skich, albo, jak by powie​działa Chloe, ich rodziny dały sobie z nimi spo​kój i zosta​wiły, żeby powoli tonęli w bagnie swo​ich umy​słów. Od razu zauwa​żam nazwi​sko Nicky. Była tu w zeszłym tygo​dniu. Dla​czego mnie okła​mała? – W czym mogę pomóc? Gwał​tow​nie pro​stuję plecy, a księga gości się zatrza​skuje. Tęga, harda kobieta z wło​sami upię​tymi w kok i nie​po​ko​jąco wyglą​da​ją​cymi sztucz​nymi paznok​ciami patrzy na mnie, uno​sząc wysoko brwi. A przy​naj​mniej wydaje mi się, że są unie​sione. Mogła je sobie prze​cież nama​lo​wać. – Dzień dobry – mówię. – Wła​śnie… Chcia​łem się wpi​sać. – Mówi pan? Pie​lę​gniarki mają takie samo spoj​rze​nie jak matki: „Nie wci​skaj mi kitu, zło​ciutki. Wiem dokład​nie, co robi​łeś”. – Prze​pra​szam. Księga była otwarta nie na tej stro​nie i… Kobieta par​ska lek​ce​wa​żąco, prze​cho​dzi na drugą stronę biurka i otwiera księgę na ostat​niej zapi​sa​nej stro​nie. Stuka w nią błysz​czą​cym fio​le​towo paznok​ciem. – Imię i nazwi​sko. Nazwi​sko pacjenta. Zna​jomy czy krewny. – Okej. Biorę do ręki dłu​go​pis, wpi​suję swoje nazwi​sko i „Wie​lebny Mar​tin”. Po chwili zasta​no​wie​nia dodaję: „Zna​jomy”. Pie​lę​gniarka nie odrywa ode mnie wzroku. – Był pan tu kie​dyś? – pyta. – Na ogół przy​cho​dzi moja matka. Lekko mruży oczy. – Adams. No tak! Marianne. – Momen​tal​nie łagod​nieje. – To dobra kobieta. Co tydzień przy​cho​dzi, żeby mu czy​tać. Przez tyle

lat. – Jej twarz nagle poważ​nieje. – Nic jej nie jest? – Wszystko w porządku. To zna​czy, tro​chę się prze​zię​biła. Dla​tego ja tu jestem. Pie​lę​gniarka kiwa głową. – Wie​lebny jest teraz w swoim pokoju. Wła​śnie mia​łam go wypro​wa​dzić na pod​wie​czo​rek, ale może pan będzie chciał? Nie chciał​bym. Teraz, kiedy już tu jestem, na samą myśl, że miał​bym go zoba​czyć i być bli​sko niego, robi mi się nie​do​brze. Nie​stety, nie mam wyboru. – Oczy​wi​ście. – Kory​ta​rzem pro​sto. Czwarty pokój po pra​wej. – Dzię​kuję. Idę powoli, wręcz powłó​czę nogami. Nie po to tu przy​sze​dłem. Chcia​łem się tylko dowie​dzieć, czy Nicky odwie​dzała swo​jego ojca. Nie wiem dla​czego. Wydało mi się to ważne. Teraz tu jestem i nie mam poję​cia, co powi​nie​nem robić. Ale chyba muszę cią​gnąć tę maska​radę. Docie​ram pod drzwi pokoju wie​leb​nego. Są zamknięte. Jestem bli​ski odwró​ce​nia się na pię​cie i wyj​ścia, ale coś mnie powstrzy​muje. Może jakaś mroczna cie​ka​wość? Uno​szę rękę i pukam. Nie ocze​kuję odpo​wie​dzi, ale wydaje mi się, że tak wypada. Po chwili otwie​ram. O ile reszta ośrodka pró​buje – bez​sku​tecz​nie – wyglą​dać jak coś wię​cej, niż tylko szpi​tal dla ludzi, któ​rych poplą​ta​nych myśli nie da się roz​plą​tać, to pokój wie​leb​nego tym pró​bom sku​tecz​nie się opiera. Jest nagi i surowy. Na ścia​nach nie wiszą obrazy, nie ma waz z kwia​tami ani ksią​żek, ozdób czy pamią​tek. Tylko krzyż nad sta​ran​nie posła​nym łóż​kiem i Biblia na sto​liku obok. Oknu z poje​dyn​czą szybą i mar​nie wyglą​da​jącą klamką daleko do speł​nie​nia stan​dar​dów bez​pie​czeń​stwa. Widać przez nie połać zanie​dba​nego traw​nika, który cią​gnie się aż po skraj lasu. To cał​kiem ładny widok, o ile można go doce​nić, co w przy​padku wie​leb​nego jest mocno wąt​pliwe.

Sam gospo​darz, a raczej to, co z niego zostało, sie​dzi na wózku inwa​lidz​kim przed małym tele​wi​zo​rem usta​wio​nym w rogu pokoju. Pilot leży na porę​czy wózka. Ekran odbior​nika jest czarny. Zasta​na​wiam się, czy wie​lebny aby nie śpi, ale widzę, że ma otwarte oczy i gapi się przed sie​bie, zupeł​nie jak przed laty. Efekt jest rów​nie nie​po​ko​jący jak kie​dyś. Jego usta lekko się poru​szają, przez co można odnieść wra​że​nie, jakby odby​wał wewnętrzną roz​mowę z kimś, kogo widzi tylko on. Może z Bogiem. Zmu​szam się, żeby wejść do środka, i przez chwilę stoję nie​pew​nie tuż za pro​giem. Czuję się tro​chę jak intruz, choć wiem, że wie​lebny pew​nie nawet nie zdaje sobie sprawy z mojej obec​no​ści. W końcu przy​sia​dam nie​zdar​nie na naroż​niku łóżka. – Dzień dobry – mówię. Nie odpo​wiada. Ale wła​ści​wie czego się spo​dzie​wa​łem? – Pew​nie mnie wie​lebny nie pamięta. Eddie Adams. Moja mama przy​cho​dzi do wie​leb​nego co tydzień, mimo… Pomimo wszyst​kiego, co się stało. Cisza. Sły​chać tylko jego świsz​czący oddech. Nie ma nawet zegara, który by tykał. Nic nie wska​zuje upły​wa​ją​cych minut. Ale może w tym miej​scu nikt nie chce, żeby mu przy​po​mi​nano o powol​nym upły​wie czasu. Spusz​czam wzrok, żeby nie widzieć gapią​cych się w nicość oczu wie​leb​nego. Choć jestem doro​sły, wciąż wpra​wiają mnie w nie​po​kój i zakło​po​ta​nie. – Jak się ostatni raz widzie​li​śmy, byłem jesz​cze dziec​kiem. Mia​łem dwa​na​ście lat. Przy​jaź​ni​łem się z Nicky. Pamięta ją pan? Pań​ska córka. – Na chwilę milknę. – Głu​pie pyta​nie. Pew​nie, że pan pamięta. Gdzieś. Głę​boko. – Znów prze​ry​wam. Nie zamie​rza​łem nic mówić, ale teraz, kiedy już tu jestem, nie mogę się powstrzy​mać. –  Mój tata też miał kło​poty z umy​słem. Nie takie jak wie​lebny. Jego pro​blem pole​gał na tym, że wszystko mu ucie​kało. Jakby miał prze​ciek. Nie mógł niczego zatrzy​mać w gło​wie. Słów, wspo​mnień. Pod koniec nie pozna​wał samego sie​bie. U wie​leb​nego pew​nie jest na odwrót. Wszystko jest szczel​nie zamknięte wewnątrz. Gdzieś bar​dzo głę​boko, ale jed​nak cały czas u pana w gło​wie.

W prze​ciw​nym razie po pro​stu zosta​łoby wyma​zane, znisz​czone na zawsze. Ale ja w to nie wie​rzę. Nasze myśli i wspo​mnie​nia ni​gdy nie zni​kają bez śladu. Mój tata może i wszyst​kie je stra​cił, ale ja i mama zebra​li​śmy, ile tylko się dało. Chcie​li​śmy go wyrę​czyć w pamię​ta​niu i naj​cen​niej​sze chwile zacho​wać w sobie. Tyle tylko, że z upły​wem czasu coraz trud​niej mi je wydo​być. Dawne zda​rze​nia, czy​jeś słowa, to, jak ktoś był ubrany i jak wyglą​dał – wszystko zaczyna mi się zle​wać w jedno. Prze​szłość bled​nie jak stara foto​gra​fia i choć​bym nie wiem jak bar​dzo się sta​rał, nie umiem tego powstrzy​mać. Znów spo​glą​dam na wie​leb​nego i pra​wie spa​dam z łóżka. Patrzy pro​sto na mnie. Świ​druje mnie swo​imi sza​rymi, nie​zwy​kle przy​tom​nymi oczami. Poru​sza ustami, z któ​rych dobywa się szept: – Spo​wia​daj się. Czuję mro​wie​nie na czubku głowy. – Co? Nagle chwyta mnie za rękę. Jak na czło​wieka, który od trzy​dzie​stu lat nie jest w sta​nie samo​dziel​nie się zała​twić, ma zaska​ku​jąco mocny uścisk. – Spo​wia​daj się. – Z czego mam się spo​wia​dać? Niczego nie… Nie koń​czę zda​nia, bo ktoś puka do drzwi. Momen​tal​nie odwra​cam się w ich stronę, a wie​lebny pusz​cza moją rękę. Do pokoju zagląda pie​lę​gniarka. Inna niż ta z recep​cji. Ta jest szczu​płą blon​dynką o miłej twa​rzy. – Dzień dobry – mówi. – Chcia​łam tylko spraw​dzić, czy wszystko w porządku. – Jej uśmiech lekko bled​nie. – Czy coś się stało? Pró​buję wziąć się w garść. Bar​dzo bym nie chciał, żeby mnie stąd wypro​wa​dzono siłą za burze​nie spo​koju pacjenta. – Nie, wszystko okej. Tylko sobie… roz​ma​wiamy. Pie​lę​gniarka znów się uśmie​cha. – Zawsze wszyst​kim mówię: trzeba roz​ma​wiać z pacjen​tami. To

dla nich bar​dzo dobre. Może nie wygląda na to, że nas sły​szą, ale naprawdę rozu​mieją wię​cej, niż nam się wydaje. Zmu​szam się do uśmie​chu. – Wiem, co pani ma na myśli. Mój tata miał alzhe​imera. Czę​sto reago​wał na coś, czego według nas nie miał prawa zare​je​stro​wać. Kobieta przy​ta​kuje ze zro​zu​mie​niem. – Jest bar​dzo wiele rze​czy, któ​rych nie wiemy o cho​ro​bach umy​sło​wych. Ale w cho​rych zawsze zostaje coś ludz​kiego. Cokol​wiek dzieje się tutaj – puka się w głowę – serce pozo​staje bez zmian. Zer​kam na wie​leb​nego. Jego wzrok znów stał się nie​obecny. Spo​wia​daj się. – Może ma pani rację. – Jemy pod​wie​czo​rek w świe​tlicy – mówi już wesel​szym tonem. – Chce pan przy​pro​wa​dzić wie​leb​nego? – Tak, oczy​wi​ście. Wszystko, byle się stąd wydo​stać. Chwy​tam za wózek i pcham go przez drzwi. Prze​miesz​czamy się we trójkę kory​ta​rzem. – Jesz​cze tu pana nie widzia​łam. – Zga​dza się. Zazwy​czaj przy​cho​dzi moja mama. – Ach, tak? Marianne? – Tak. – Wszystko u niej dobrze? – Prze​zię​biła się. – Ojej. Mam nadzieję, że szybko wyzdro​wieje. Otwiera drzwi do świe​tlicy – tej samej, w któ​rej kie​dyś byłem z mamą – a ja wpro​wa​dzam do niej wie​leb​nego na wózku. Posta​na​wiam zary​zy​ko​wać. – Mama mówiła, że córka wie​leb​nego też do niego zagląda. Pie​lę​gniarka się zamy​śla. – A, tak. Widzia​łam tu taką młodą dziew​czynę. Szczu​pła, czarne włosy? – Nie – mówię. – Nicky jest… Nagle milknę. W myślach kle​pię się otwartą dło​nią w czoło. No jasne! Nicky tu

nie było, bez względu na to, co w księ​dze gości wpi​sała bystra młoda kobieta. Ale wie​lebny ma prze​cież drugą córkę. Chloe. To Chloe odwie​dzała swo​jego ojca. – Prze​pra​szam – rzu​cam szybko. – Tak, to ona. Pie​lę​gniarka kiwa głową. – Nie wie​dzia​łam, że to ktoś z rodziny. Prze​pra​szam, ale muszę roz​nieść pacjen​tom her​batę. – Oczy​wi​ście. Dzię​kuję. Wycho​dzi. Kilka ele​men​tów ukła​danki wska​kuje na swoje miej​sca. Już wiem, co Chloe robiła, kiedy nie cho​dziła do pracy. Była tutaj w zeszłym tygo​dniu, tego dnia, kiedy wró​ciła do domu pijana, zalana łzami i robiła dziwne uwagi na temat rodziny. Ale dla​czego? Zbie​rała infor​ma​cje? Roz​dra​py​wała stare rany? Co ona kom​bi​nuje? Wpro​wa​dzam wie​leb​nego do sali i usta​wiam tak, żeby widział tele​wi​zor, w któ​rym leci serial Dia​gnoza mor​der​stwo. Chry​ste. Jeśli kto​kol​wiek został tu umiesz​czony, zanim stra​cił zmy​sły, to codzienne oglą​da​nie Dicka Van Dyke’a i jego rodziny z pew​no​ścią mogło go popchnąć na drugą stronę. W pew​nej chwili coś nowego przy​kuwa moją uwagę. Za tele​wi​zo​rem i okla​płymi syl​wet​kami na krze​słach z wyso​kimi opar​ciami, tuż za oszklo​nymi drzwiami do ogrodu sie​dzi kru​cha sta​ruszka oku​tana gru​bym futrem i z fio​le​to​wym tur​ba​nem na gło​wie, spod któ​rego wystają kosmyki siwych wło​sów. To ta sama sta​ruszka, która wyja​wiła mi sekret. Ale to było pra​wie trzy​dzie​ści lat temu. Nie mogę uwie​rzyć, że jesz​cze żyje, cho​ciaż moż​liwe, że wtedy miała dopiero sześć​dzie​siąt parę lat. Czyli teraz musi mieć ponad dzie​więć​dzie​siąt. Kie​ro​wany cie​ka​wo​ścią idę do niej. Otwie​ram drzwi. Na zewnątrz jest chłodno, ale słońce daje odro​binę cie​pła. – Dzień dobry. Kobieta się odwraca. Ma zbie​lałe, zamglone kata​raktą oczy. – Fer​dy​nand? – Nie. Mam na imię Ed. Dawno temu byłem tu z mamą.

Pochyla się do przodu i patrzy na mnie, mru​żąc oczy, które trudno dostrzec spo​mię​dzy brą​zo​wych zmarsz​czek przy​po​mi​na​ją​cych tro​chę stary, pogięty per​ga​min. – Pamię​tam cię, zło​dzie​jaszku. Odruch każe mi się bro​nić, ale po co? – Zga​dza się – mówię. – Odło​ży​łeś to na miej​sce? – Ow​szem. – Zuch chło​piec. – Mogę usiąść? – Poka​zuję na wolne krze​sło. Chwilę się waha, ale w końcu przy​ta​kuje. – Ale tylko na moment. Nie​długo przy​je​dzie Fer​dy​nand. – Rozu​miem. Sia​dam obok niej. – Przy​je​cha​łeś go odwie​dzić – mówi sta​ruszka. – Fer​dy​nanda? – Nie. – Kręci nie​cier​pli​wie głową. – Wie​leb​nego. Zer​kam w jego stronę. Sie​dzi sku​lony na swoim wózku. Spo​wia​daj się. – Tak. Mówiła pani, że zamy​dlił wszyst​kim oczy. Co pani miała na myśli? – Nogi. – Słu​cham? Nachyla się i łapie mnie za udo swoją białą, szpo​nia​stą dło​nią. Cały się wzdry​gam. Nawet w dobre dni nie lubię, gdy się mnie dotyka bez pozwo​le​nia. A dziś zde​cy​do​wa​nie nie mam dobrego dnia. – Lubię męż​czyzn z sil​nymi nogami – mówi sta​ruszka. – Fer​dy​nand. On ma dobre nogi. Mocne. – Rozu​miem. – Nic nie rozu​miem, ale łatwiej mi przy​tak​nąć. –  A co to ma wspól​nego z wie​leb​nym? – Z wie​leb​nym? – Jej twarz znów zacho​dzi mgłą i sta​ruszka powoli prze​staje rozu​mieć. Pra​wie widać, jak jej umysł prze​ska​kuje z teraź​niej​szo​ści z powro​tem w prze​szłość. Nagle pusz​cza moją

nogę i patrzy na mnie zdzi​wiona. – A ty coś za jeden? Co robisz na krze​śle Fer​dy​nanda? – Prze​pra​szam. Wstaję. Udo tro​chę mnie boli od jej uści​sku. – Idź zawo​łaj Fer​dy​nanda. Znów się spóź​nia. – Dobrze. Miło było znów panią spo​tkać. Macha nie​cier​pli​wie ręką, jakby odga​niała komara. Wcho​dzę do budynku przez oszklone drzwi. Tuż obok stoi pie​lę​gniarka, która mnie tu przy​pro​wa​dziła. Wyciera komuś usta. Na mój widok pod​nosi wzrok. – Nie wie​dzia​łam, że zna pan Penny – mówi. – Pozna​łem ją, jak byłem tu z mamą, lata temu. Zdzi​wi​łem się, że jesz​cze tu jest. – Dzie​więć​dzie​siąt osiem lat, zdrowa jak koń. Mocne nogi. – I cią​gle czeka na Fer​dy​nanda. – O, tak. – To musi być praw​dziwa miłość. Tyle lat cze​kać na narze​czo​nego. – Może i tak – mówi pie​lę​gniarka, po czym pro​stuje plecy i sze​roko się do mnie uśmie​cha. – Tyle że jej narze​czony miał na imię Alfred. Wra​cam do sie​bie szyb​kim kro​kiem. Mogłem poje​chać do domu opieki samo​cho​dem, ale to tylko trzy​dzie​ści minut na pie​chotę, a chcia​łem prze​wie​trzyć głowę. Choć, jeśli mam być szczery, to nie czuję, żeby w mojej gło​wie cokol​wiek się prze​wie​trzyło. Słowa i zda​nia wirują mi w myślach jak sztuczny śnieg w szkla​nej kuli. Spo​wia​daj się. Mocne nogi. Jej narze​czony miał na imię Alfred. Coś się w nich kryje. Jakiś głęb​szy sens. Pra​wie widoczny, ale jed​nak nie jestem w sta​nie uspo​koić mojego mózgu na tyle, żeby go jasno dostrzec. Sta​wiam koł​nierz kurtki. Słońce ustą​piło miej​sca sza​rym chmu​rom. Zmierzch już się czai, jakby patrzył odcho​dzą​cemu dniu przez

ramię. Dobrze mi znane oto​cze​nie spra​wia wra​że​nie, jakby było w jakiś spo​sób obce. Czuję się jak gość w swoim wła​snym świe​cie. Czyż​bym przez cały czas zwra​cał uwagę na nie​wła​ściwe rze​czy, patrzył nie tam, gdzie nale​żało? Wszystko wydaje się ostrzej​sze, tward​sze. Wyobra​żam sobie, że gdy​bym wycią​gnął rękę, żeby dotknąć liścia, ten mógłby mi odciąć palce. Prze​ci​nam teren, który daw​niej był skra​jem lasu; dzi​siaj roz​ciąga się tu osie​dle miesz​ka​niowe. Co chwila oglą​dam się za sie​bie i wzdry​gam przy każ​dym podmu​chu wia​tru. Jedyne osoby, jakie widzę, to męż​czy​zna spa​ce​ru​jący z wyraź​nie nie​ma​ją​cym na to ochoty labra​do​rem i młoda mama popy​cha​jąca wózek z dziec​kiem w stronę przy​stanku. Ale to nie do końca prawda. Raz po raz wydaje mi się, że ktoś jesz​cze – lub coś jesz​cze – czai się w kro​czą​cym za mną cie​niu. Błysk bla​dej skóry, rondo czar​nego kape​lu​sza, lśnie​nie bia​łych wło​sów poja​wiają się przez uła​mek sekundy w kąciku mojego oka. Docie​ram do domu, napięty i bez tchu, zlany potem mimo chłodu. Kładę lepką dłoń na klamce. Muszę wezwać ślu​sa​rza, żeby wymie​nił zamki, ale naj​pierw chcę się napić. Wróć. Potrze​buję się napić. Potrze​buję pić. Wcho​dzę do przed​po​koju i staję w miej​scu. Zdaje mi się, że usły​sza​łem jakiś dźwięk, ale mógł to być tylko powiew wia​tru albo ruch ścian. A jed​nak się roz​glą​dam… Coś jest nie tak. Wyczu​wam jakąś zmianę. Nowy zapach. Słaby aro​mat wani​lii. Coś kobie​cego. Coś nie na miej​scu. Do tego drzwi kuchenne są otwarte na oścież. A prze​cież zamy​ka​łem je przed wyj​ściem. Wołam: – Chloe?! Odpo​wiada mi cisza. Oczy​wi​ście. Idiota. To tylko moje nerwy, napięte moc​niej niż struny stra​di​va​riusa. Rzu​cam klu​cze na stół. Po chwili pra​wie walę głową w sufit na dźwięk głosu za ple​cami. – Naresz​cie.

2016

M

a roz​pusz​czone włosy, się​gają jej do ramion. Utle​niła je na blond. Nie pasują do niej. Ubrana jest w dżinsy, converse’y i starą bluzę z nadru​kiem Foo Figh​ters. Na jej powie​kach nie ma gru​bej war​stwy czar​nego tuszu. Nie wygląda jak Chloe. W każ​dym razie nie jak moja Chloe. Z dru​giej strony, naj​wy​raź​niej ni​gdy nią nie była. – Nowa sty​lówa? – pytam. – Potrze​bo​wa​łam zmiany. – Chyba wolę poprzed​nią Chloe. – Wiem. Prze​pra​szam. – Nie​po​trzeb​nie. – Nie chcia​łam cię zra​nić. – Nie jestem zra​niony, tylko wku​rzony. – Ed… – Daruj sobie. Podaj jeden powód, dla któ​rego nie powi​nie​nem wezwać poli​cji. – Bo nie zro​bi​łam nic złego. – Prze​śla​do​wa​nie. Wysy​ła​nie listów z pogróż​kami. Może mor​der​stwo. – Mor​der​stwo? – Poszłaś za Mic​keyem nad rzekę i go do niej wepchnę​łaś. – Chry​ste, Ed. – Chloe kręci głową. – Po co mia​ła​bym go zabi​-

jać? – Ty mi powiedz. – Czyli doszli​śmy do miej​sca, w któ​rym do wszyst​kiego się przy​znaję, tak? Jak w kiep​skim kry​mi​nale? – A nie dla​tego wró​ci​łaś? Chloe unosi brwi. – Nie. Zosta​wi​łam swój dżin. – To bierz. Pod​cho​dzi do lodówki i wyj​muje butelkę Bom​bay Sap​phire. – Napi​jesz się? – Głu​pie pyta​nie. Nalewa dwie zdrowe por​cje, siada naprze​ciwko mnie i unosi szklankę. – Na zdro​wie. – Za co pijemy? – pytam. – Za wyzna​nia. Spo​wia​daj się. Biorę duży łyk i przy​po​mi​nam sobie, że nie lubię dżinu, ale teraz napił​bym się nawet dena​tu​ratu. – Okej, ty zaczy​nasz. Dla​czego ze mną zamiesz​ka​łaś? – Może mam sła​bość do star​szych męż​czyzn. – Kie​dyś bar​dzo by mnie to ucie​szyło. – A teraz? – Teraz wolę prawdę. – No dobrze. Ponad rok temu skon​tak​to​wał się ze mną twój kum​pel. Mic​key. Nie takiej odpo​wie​dzi się spo​dzie​wa​łem. – Jak cię odna​lazł? – Nie mnie, tylko moją matkę. – Myśla​łem, że twoja matka nie żyje. – Tak powie​dzia​łam Nicky, ale tylko jej. – Kolejne kłam​stwo. Cóż za nie​spo​dzianka. – Rów​nie dobrze mogłaby nie żyć. Nie była zbyt dobrą matką. Jako nasto​latka więk​szość czasu spę​dzi​łam w domach opieki.

– A czy ona aby nie odna​la​zła Boga? – Tak, ale zaraz po nim alko​hol, zioło i spon​sora. – Współ​czuję. – Nie musisz. W każ​dym razie nie​wiele było trzeba, żeby powie​działa Mic​key​owi, kto jest moim ojcem. W tym wypadku „nie​wiele” ozna​czało pew​nie pół butelki Smir​noffa. – I potem Mic​key zna​lazł cie​bie. – Mhm. – A ty wie​dzia​łaś o swoim ojcu? Chloe kiwa głową. – Mama powie​działa mi kilka lat wcze​śniej, jak się upiła. Nie obcho​dziło mnie to spe​cjal​nie. Dla mnie był tylko dawcą nasie​nia, bio​lo​gicz​nym zbie​giem oko​licz​no​ści. Ale wizyta Mic​keya chyba obu​dziła moją cie​ka​wość. Poza tym zło​żył mi pro​po​zy​cję. Mia​łam mu pomóc w zbie​ra​niu infor​ma​cji do nowej książki, a w zamian za to dosta​ła​bym część kasy. Nacho​dzi mnie przy​gnę​bia​jące déjà vu. – Brzmi zna​jomo. – Wiem, wiem. Ale w prze​ci​wień​stwie do cie​bie ja upar​łam się przy zaliczce. Uśmie​cham się smutno. – No tak. – Wiem, że to nie było cał​kiem w porządku, ale tłu​ma​czy​łam sobie, że robię to też dla sie​bie, bo dowia​dy​wa​łam się cze​goś o swo​jej rodzi​nie, o wła​snej prze​szło​ści. – A forsa nie śmier​dzi. Twarz Chloe tężeje. – Co ci mam powie​dzieć, Ed? Chcę raczej, żeby tego wszyst​kiego nie mówiła. Chcę, żeby to był tylko kosz​mar, z któ​rego się obu​dzę. Ale rze​czy​wi​stość z każdą chwilą staje się okrut​niej​sza. – Czyli w grun​cie rze​czy Mic​key zapła​cił ci za szpie​go​wa​nie Nicky i mnie. Dla​czego? – Uwa​żał, że przy mnie bar​dziej się otwo​rzysz. I że to będzie cie​-

kawy kon​tekst. Kon​tekst. Wygląda na to, że tylko tym byli​śmy wszy​scy dla Mic​keya. Nie przy​ja​ciółmi. Zwy​kłym tłem. – W końcu Nicky się zorien​to​wała, co u niej robisz, i cię wywa​liła? – W sumie tak. – A u mnie aku​rat zwol​nił się pokój. Dosko​nała syn​chro​ni​za​cja. Aż za dosko​nała. Dzi​wi​łem się, dla​czego młody chło​pak, który miał się do mnie wpro​wa​dzić (dość ner​wowy stu​dent medy​cyny) nagle zmie​nił zda​nie i zażą​dał zwrotu kau​cji. Teraz się domy​ślam. – Co się stało z moim nie​do​szłym współ​lo​ka​to​rem? – pytam. Chloe prze​ciąga pal​cem po kra​wę​dzi szklanki. – Mógł wyjść na kilka drin​ków z młodą dziew​czyną, która mu powie​działa, że jesteś sta​rym zbo​kiem ze sła​bo​ścią do przy​szłych leka​rzy i że powi​nien zamy​kać swoje drzwi na noc. – Wujek Monty byłby z cie​bie dumny. – Wyświad​czy​łam ci przy​sługę. Ten koleś oka​zał się nie​złym dup​kiem. Kręcę głową. Nie ma więk​szego głupca od sta​rego głupca, może z wyjąt​kiem głupca w śred​nim wieku. Się​gam po butelkę dżinu i napeł​niam swoją szklankę. Wypi​jam połowę jed​nym hau​stem. – A co z listami? – Ja ich nie wysy​ła​łam. – To kto? Nie daję jej szansy na odpo​wiedź, bo sam na to wpa​dam: – Mic​key, tak? – Bingo. Wygry​wasz główną nagrodę. Oczy​wi​ście. Roz​grze​by​wa​nie sta​rych ran, stra​sze​nie – wszę​dzie widać było odci​ski pal​ców Mic​keya. W końcu jed​nak żart obró​cił się prze​ciwko niemu. – Nic mu nie zro​bi​łaś? – Chry​ste, Ed. Za kogo ty mnie masz? Naprawdę myślisz, że mogła​bym kogoś zabić? – Chloe robi pauzę. – Ale masz rację co do tam​tego wie​czoru. Poszłam za nim, jak od cie​bie wyszedł.

Kawa​łek ukła​danki wska​kuje na swoje miej​sce. – Wzię​łaś mój płaszcz? – Było zimno. Chwy​ci​łam go, wycho​dząc. – Dla​czego? – Na mnie wyglą​dał lep… – Dla​czego poszłaś za Mic​keyem? – Wiem, że mi nie uwie​rzysz, ale mia​łam dość kłamstw. Pod​słu​cha​łam ściemę, którą pró​bo​wał ci sprze​dać, i się wku​rzy​łam. Chcia​łam mu powie​dzieć, że mam dosyć. – I co się stało? – Wyśmiał mnie. Oskar​żył mnie, że jestem twoją maskotką, i powie​dział, że chęt​nie opi​sze to w książce. Stary dobry Mic​key. – Ude​rzy​łam go w twarz – cią​gnie Chloe. – Może moc​niej, niż zamie​rza​łam. Roz​kwa​si​łam mu nos. Obrzu​cił mnie obe​lgami i sobie poszedł. – W stronę rzeki? – Nie wiem. Nie śle​dzi​łam go. Ale nie wepchnę​łam go do wody. – A mój płaszcz? – pytam. – Był brudny, uwa​lany na ręka​wie krwią Mic​keya. Nie mogłam go zawie​sić w przed​po​koju, więc wepchnę​łam go na dno two​jej szafy. – Dzięki. – Nie sądzi​łam, że będziesz go szu​kał. Uzna​łam, że jak wszystko przy​cich​nie, po pro​stu oddasz go do pralni. – Jak na razie jesteś prze​ko​nu​jąca. – Nie przy​szłam tu, żeby cię prze​ko​ny​wać. Możesz sobie wie​rzyć, w co chcesz. Ale ja naprawdę jej wie​rzę. Oczy​wi​ście kwe​stia Mic​keya i tego, co mu się stało, jest na​dal otwarta. – Dla​czego ode​szłaś? – pytam. – Zna​joma widziała cię w skle​pie, sły​szała, że mnie szu​kasz. Zadzwo​niła do mnie. Domy​śli​łam się, że dowie​dzia​łeś się o Nicky i o tym, że cię okła​my​wa​łam. Nie mogłam spoj​rzeć ci w oczy. Nie

od razu. Patrzę na swo​jego drinka. – Więc po pro​stu zwia​łaś. – Prze​cież wró​ci​łam. – Po dżin. – Nie tylko. – Chloe dotyka mojej dłoni. – Nie wszystko było kłam​stwem, Ed. Naprawdę jesteś moim przy​ja​cie​lem. Tam​tego wie​czoru, kiedy się upi​łam, zamie​rza​łam ci powie​dzieć całą prawdę. Chciał​bym zabrać rękę, ale nie mam w sobie aż tyle dumy. Pozwa​lam, żeby jej blade palce leżały przez chwilę na moich. W końcu Chloe cofa dłoń i sięga po coś do kie​szeni. – Wiem, że już nie napra​wię swo​ich błę​dów, ale pomy​śla​łam, że to może ci pomóc. Kła​dzie na stole mały czarny kajet. – Co to? – Notes Mic​keya. – Skąd go masz? – Ukra​dłam mu go z kie​szeni płasz​cza, kiedy u cie​bie był. – Nie prze​ko​nu​jesz mnie co do swo​jej uczci​wo​ści. – Ni​gdy nie mówi​łam, że jestem uczciwa. Powie​dzia​łam tylko, że nie wszystko było kłam​stwem. – Co w nim jest? Chloe wzru​sza ramio​nami. – Nie czy​ta​łam za wiele. Dla mnie nic tu się nie trzyma kupy, ale może ty znaj​dziesz w tym jakiś sens. Prze​wra​cam kilka kar​tek. Bazgroły Mic​keya są pra​wie tak nie​czy​telne jak moje. Nie ma tu nawet skład​nych zdań. To bar​dziej zapi​ski, spo​strze​że​nia, nazwi​ska (wśród nich moje). Zamy​kam notes. Może coś tu jest, ale wolę go przej​rzeć póź​niej, jak będę sam. – Dzięki – mówię. – Nie ma za co. Jesz​cze jedna rzecz nie daje mi spo​koju. – Po co odwie​dza​łaś swo​jego ojca? Dla sie​bie? Czy może szu​ka​łaś cze​goś do książki Mic​keya?

Chloe wygląda na zasko​czoną. – Widzę, że nie tylko ja zbie​ra​łam infor​ma​cje. – Nie tylko ty. – To nie miało nic wspól​nego z Mic​keyem. Poszłam tam dla sie​bie. Bez sensu oczy​wi​ście. On nie ma poję​cia, kim jestem. Ale może to i lepiej. Wstaje i pod​nosi ple​cak z pod​łogi. Do gór​nej klapy przy​wią​zany jest namiot. – Pie​nią​dze od Mic​keya nie star​czają na pięć gwiaz​dek? – Nie star​czy​łyby nawet na hostel. – Chloe patrzy na mnie chłodno. – Jeśli musisz wie​dzieć, to wydam je na stu​dia. W przy​szłym roku. Zarzuca sobie ple​cak na barki. Pod jego pękatą bryłą robi się nagle malutka i kru​cha. Mimo wszystko mówię: – Pora​dzisz sobie? – Parę nocy w lesie jesz​cze nikogo nie zabiło. – W lesie? Nie mówisz serio. Nie stać cię na jakiś pokój? Chloe rzuca mi kar​cące spoj​rze​nie. – Nic mi nie będzie. Umiem roz​bić namiot. – Ale to nie​bez​pieczne. – Bo po lesie krąży groźny wilk albo zła wiedźma, co mieszka w cha​cie z pier​nika? – Dobra, śmiej się ze mnie. – W tym jestem dobra. – Chloe idzie do drzwi. – Do zoba​cze​nia, Ed. Powi​nie​nem coś powie​dzieć. Na przy​kład: „chcia​ła​byś”. Albo: „wąt​pię”. Cokol​wiek, żeby tylko zazna​czyć koniec naszej zna​jo​mo​ści. Ale nic nie mówię, a tym​cza​sem dobry moment na to, by jakoś zare​ago​wać, mija i znika w otchłani razem ze wszyst​kimi utra​co​nymi chwi​lami i nie​wy​ko​rzy​sta​nymi oka​zjami, z któ​rych zbu​do​wana jest czarna dziura na dnie mojego serca. Sły​szę trza​śnię​cie fron​to​wych drzwi. Pod​no​szę szklankę i widzę,

że jest pusta. Tak samo jak butelka. Wstaję i wycią​gam flaszkę bur​bona, po czym ser​wuję sobie porządną por​cję. Sia​dam znów przy stole i otwie​ram notes Mic​keya. Zamie​rzam tylko go przej​rzeć, ale cztery szklanki póź​niej na​dal czy​tam. Chloe miała rację. Więk​szość jego zapi​sków nie ma sensu. To zbiór przy​pad​ko​wych myśli, nie​mal stru​mień świa​do​mo​ści pełen nie​do​rzecz​nych sfor​mu​ło​wań. Do tego orto​gra​fia Mic​keya, jesz​cze gor​sza niż jego pismo. Jed​nak cią​gle wra​cam do jed​nej ze stron, już pod koniec. Kto chciał zabić Elisę? Kre​dziarz? Nikt. Kto chciał skrzyw​dzić wie​leb​nego? Wszy​scy!! Podej​rzani: tata Eda, mama Eda. Nicky. Han​nah Tho​mas? W ciąży z dziec​kiem Mar​tina. Ojciec Han​nah? Han​nah? Han​nah – wie​lebny Mar​tin. Elisa – pan Hal​lo​ran. Zwią​zek? Nikt nie chciał skrzyw​dzić Elisy – ważne. WŁOSY. Gdzieś w głę​bo​kich pokła​dach świa​do​mo​ści coś zaczyna mi świ​tać, ale jesz​cze nie jestem w sta​nie tego dostrzec. W końcu zamy​kam notes i odsu​wam go od sie​bie. Zro​biło się późno, a ja się upi​łem. Nikt ni​gdy nie zna​lazł odpo​wie​dzi na dnie butelki. Ale prze​cież nie o to cho​dzi. Do dna butelki dociera się po to, żeby zapo​mnieć, jakie było pyta​nie. Gaszę świa​tło i zaczy​nam tasz​czyć swoje ciało na górę. Po chwili zmie​niam zda​nie i wra​cam chwiej​nym kro​kiem do kuchni. Zgar​niam ze stołu notes Mic​keya i zabie​ram go ze sobą. Idę do łazienki, a potem rzu​cam notes na szafkę nocną i padam na łóżko. Mam nadzieję, że dzięki bur​bo​nowi stracę przy​tom​ność, zanim ogar​nie mnie sen. To ważna róż​nica. Sen alko​ho​lowy jest inny od trzeź​wego. Czy​sta nie​świa​do​mość z dwiema kost​kami lodu. Na trzeźwo czło​wiek odpływa i śni. Można się też obu​dzić.

Otwie​ram szybko oczy. Nie ma mowy o stop​nio​wym wybu​dza​niu się z kolej​nych warstw snu. Serce wali mi jak mło​tem, ciało pokrywa lśniąca war​stwa potu, a gałki oczne zdają się pona​kłu​wane igłami. Coś mnie zbu​dziło. Nie. Błąd. Coś wyrwało mnie ze snu. Roz​glą​dam się po pokoju. Jest pusto, tyle że żaden pokój nie jest ni​gdy pusty, nie w ciem​no​ści. Cie​nie czają się w kątach i zbie​rają na pod​ło​dze, nie​ru​chome, cza​sem roze​dr​gane. Ale to nie przez nie się ock​ną​łem. Mam wra​że​nie, że zale​d​wie kilka sekund temu ktoś sie​dział na moim łóżku. Pod​no​szę się. Drzwi sypialni są otwarte, a prze​cież wiem, że je zamy​ka​łem. Na kory​ta​rzu widzę bladą poświatę księ​życa. Chyba dzi​siaj jest peł​nia, myślę. W sam raz. Zrzu​cam nogi z łóżka, mimo że malutka, racjo​nalna część mojego mózgu – ta, która pozo​staje aktywna nawet pod​czas snu – mówi mi, że to zły pomysł, bar​dzo zły, jeden z naj​gor​szych. Muszę się obu​dzić. Natych​miast. Ale nie, tego snu nie mogę prze​rwać. Nie​które sny, tak jak pewne sprawy w życiu, powinny prze​bie​gać bez zakłó​ceń, aż do końca. Zresztą nawet gdy​bym się teraz ock​nął, sen i tak by do mnie wró​cił, bo tak już jest z tego rodzaju snami. Nie dają czło​wie​kowi spo​koju dopóty, dopóki nie pój​dzie się ich tro​pem na samo dno zgni​łej ziemi i nie wytnie ropie​ją​cych korzeni. Wsu​wam stopy w kap​cie i wkła​dam szla​frok. Zawią​zuję cia​sno pasek i wycho​dzę z sypialni. Patrzę w dół. Pod​łoga pokryta jest zie​mią i czymś jesz​cze. Liśćmi. Przy​spie​szam kroku. Idę po scho​dach na dół i wcho​dzę do kuchni. Drzwi do ogrodu są otwarte. Zimne powie​trze owiewa moje gołe kostki, a ciem​ność na zewnątrz przy​wo​łuje mnie swymi lodo​wa​tymi pal​cami. Do środka wpada nie rześ​kie, nocne powie​trze, ale inna woń: cuch​nąca zgni​li​zna. Odru​chowo zakry​wam dło​nią nos i usta. W tej samej chwili spusz​czam wzrok. Na ciem​nej tera​ko​cie widzę kre​do​wego ludzika. Poka​zuje ręką w stronę drzwi. A jakże. Rysu​nek kredą wska​zu​jący drogę. Jak daw​niej. Cze​kam jesz​cze chwilę, ale w końcu rzu​cam ostat​nie tęskne spoj​rze​nie na dobrze znane, kojące wnę​trze kuchni, i wycho​dzę do

ogrodu. Nie stoję na pod​jeź​dzie. Jak to czę​sto bywa we śnie, prze​sko​czy​łem w inne miej​sce. Do lasu. Dookoła mnie szem​rają cie​nie, drzewa jęczą i skrzy​pią, gałę​zie poru​szają się na wszyst​kie strony, jakby cier​piały na ner​wową bez​sen​ność. Trzy​mam w dłoni latarkę, choć nie pamię​tam, żebym ją ze sobą brał. Zata​czam nią łuk i zauwa​żam jakiś ruch w zaro​ślach. Idę przed sie​bie, sta​ram się nie zwra​cać uwagi na sza​lone bicie serca. Zamiast tego wsłu​chuję się w trza​ski i chrzę​sty, któ​rych źró​dłem są moje kroki, sta​wiane na nie​rów​nym pod​łożu. Nie wiem, jak daleko zasze​dłem. Wydaje mi się, że idę już długo, ale minęło pew​nie kilka sekund. Mam wra​że​nie, że zbli​żam się do celu. Ale co nim jest? Zatrzy​muję się. Las nagle stał się rzad​szy. Stoję na nie​wiel​kiej polance, którą naraz poznaję. Byłem na niej wiele lat temu. Oświe​tlam ją latarką. Jest pusto, widzę tylko kilka stert liści, ale nie poma​rań​czowo-brą​zo​wych jak kie​dyś. Te są już mar​twe i poskrę​cane, nad​gniłe i posza​rzałe. Z prze​ra​że​niem stwier​dzam, że się ruszają. Każda mała kupka nie​spo​koj​nie drży. – Eddie​eee! Eddie​eee! Nie jest to głos Seana Coopera ani pana Hal​lo​rana. Dzi​siaj mam inne towa​rzy​stwo. Dziś nawie​dziła mnie kobieta. Pierw​sza sterta liści eks​plo​duje i wydo​bywa się spod nich biała ręka. Chwyta powie​trze jak jakieś nocne zwie​rzę budzące się z hiber​na​cji. Tłu​mię krzyk. Z innej kupki liści wyła​nia się stopa i ener​gicz​nie poru​sza pal​cami z poma​lo​wa​nymi na różowo paznok​ciami. Zakrwa​wiona noga kro​czy nie​zdar​nie do przodu, a po chwili spod ostat​niej sterty wydo​staje się szczu​pły tułów, który zaczyna czoł​gać się po ziemi jak jakaś pokraczna gąsie​nica o czło​wie​czych kształ​tach. Ale cią​gle bra​kuje jed​nego ele​mentu. Nagle widzę, że dłoń bie​gnie na czub​kach pal​ców ku leżą​cej naj​da​lej ster​cie i znika pod nią. Chwilę póź​niej spod zgni​łych liści wynu​rza się ostat​nia część ciała, z wło​sami przy​kle​jo​nymi do zma​sa​kro​wa​nej twa​rzy, nie​siona przez jej wła​sną, odrą​baną dłoń.

Z mojej krtani wyrywa się jęk. Jestem prze​ra​żony. Mój obcią​żony bur​bo​nem pęcherz pusz​cza i po nogaw​kach piżamy spływa cie​pły mocz. Ale ledwo to zauwa​żam. Widzę tylko jej głowę, która pędzi po ściółce w moją stronę, z twa​rzą wciąż ukrytą za zasłoną wil​got​nych, jedwa​bi​stych wło​sów. Zata​czam się w tył, poty​kam o wysta​jący korzeń i upa​dam na plecy. Jej palce owi​jają się wokół mojej kostki. Chcę krzy​czeć, ale nie jestem w sta​nie zmu​sić do pracy strun gło​so​wych. Są spa​ra​li​żo​wane. Hybryda głowy i ręki prze​biega wzdłuż mojej nogi, mija mokre kro​cze i na chwilę zatrzy​muje się na brzu​chu. Już dawno prze​kro​czy​łem gra​nicę stra​chu i obrzy​dze​nia. Nie​wiele dzieli mnie od cał​ko​wi​tego obłędu. – Edd​dieee… – szep​cze. – Eddieee… Jed​no​cze​śnie dłoń prze​suwa się po mojej klatce pier​sio​wej i pod​nosi głowę. Wstrzy​muję oddech i cze​kam na jej oskar​ży​ciel​skie spoj​rze​nie. Przy​znaj się, myślę. Przy​znaj się. – Prze​pra​szam. Prze​pra​szam. Naprawdę. Jej palce głasz​czą mnie po pod​bródku, doty​kają ust. Nagle coś zwraca moją uwagę. Paznok​cie. Są poma​lo​wane na czarno. To się nie zga​dza. To… Odgar​nia do tyłu swoje włosy, świeżo roz​ja​śnione i zabru​dzone krwią z roze​rwa​nej szyi. Wresz​cie dostrze​gam swój błąd. Budzę się w sko​tło​wa​nej pościeli na pod​ło​dze przy łóżku. Zdaje się, że obi​łem sobie kość ogo​nową. Leżę na ple​cach, ciężko dysząc, i otwie​ram zmy​sły na ota​cza​jącą mnie rze​czy​wi​stość. Ale nie bar​dzo mi się to udaje, bo sen jesz​cze do końca mnie nie opu​ścił. Cią​gle widzę jej twarz, czuję dotyk dłoni. Wkła​dam rękę we włosy i wyplą​tuję z nich kawa​łek uła​ma​nej gałązki. Patrzę na swoje stopy. Spód noga​wek piżamy i kap​cie są ubru​dzone zie​mią i suchymi liśćmi. Ude​rza mnie gry​zący zapach moczu. Prze​ły​kam ślinę. Jest jesz​cze coś i muszę to jak naj​szyb​ciej uchwy​cić, zanim

czmych​nie jak kosz​marny stwór z mojego snu. Pod​no​szę się i prze​cho​dzę na drugą stronę łóżka. Włą​czam lampkę i biorę do ręki notes Mic​keya. Szybko prze​rzu​cam kartki i docie​ram do ostat​niej strony. Patrzę na zapi​ski i doznaję nagłego olśnie​nia. Pra​wie sły​szę, jak w moim mózgu zapala się jarze​niówka. Moja sytu​acja przy​po​mina tro​chę patrze​nie na obrazki wyko​rzy​stu​jące zasadę ilu​zji optycz​nej. Można się na nie gapić bez końca, a i tak widzi się tylko przy​pad​kowe kropki i zawi​jasy. Ale wystar​czy lekko prze​su​nąć wzrok, dosłow​nie o mili​metr, i nagle uka​zuje się ukryty wzór. Tak wyraźny i oczy​wi​sty, że aż trudno uwie​rzyć, jak można było go wcze​śniej nie dostrzec. Przez cały czas patrzy​łem na tę histo​rię w nie​wła​ściwy spo​sób. Wszy​scy tak na nią patrzyli. Może dla​tego, że ni​gdy nie odna​le​ziono ostat​niego frag​mentu ukła​danki, a wszyst​kie zdję​cia Elisy – te publi​ko​wane w gaze​tach i poka​zy​wane w wia​do​mo​ściach tele​wi​zyj​nych – przed​sta​wiały ją sprzed wypadku. I tamto zdję​cie stało się w zbio​ro​wej świa​do​mo​ści Elisą, dziew​czyną zna​le​zioną w lesie. Ale to nie było wła​ściwe zdję​cie. Nie uka​zy​wało dziew​czyny, która została w tak okrutny spo​sób okra​dziona z urody. Nie tę dziew​czynę ja i pan Hal​lo​ran pró​bo​wa​li​śmy ura​to​wać. A przede wszyst​kim na tych roz​po​wszech​nia​nych wszę​dzie foto​gra​fiach nie było widać tej Elisy, która w ostat​nim cza​sie potrze​bo​wała odmiany. I która ufar​bo​wała włosy. Która z daleka w ogóle nie wyglą​dała jak Elisa. Nikt nie chciał skrzyw​dzić Elisy – ważne. WŁOSY.

1986–1990

J

ako dzie​wię​cio-, dzie​się​cio​letni chło​piec byłem wiel​kim miło​śni​kiem Dok​tora Who. Parę lat póź​niej serial był już mocno żenu​jący. Moje szczere zda​nie dwu​na​sto​latka było takie, że schy​łek zaczął się w momen​cie, gdy Peter Davi​son zre​ge​ne​ro​wał się jako Colin Baker, który w swo​jej kolo​ro​wej mary​narce i dur​nym kra​wa​cie ni​gdy nie był prze​ko​nu​jący. W każ​dym razie do tego momentu uwiel​bia​łem wszyst​kie odcinki, zwłasz​cza te z Dale​kami i te, które koń​czyły się zawie​sze​niem akcji. Clif​fhan​ger – tak to się nazy​wało. Sęk w tym, że te clif​fhan​gery zawsze były cie​kaw​sze niż roz​wią​za​nie, na które cze​kało się cały tydzień. W pierw​szym odcinku Dok​tor Who wpa​dał w jakieś gigan​tyczne tara​paty, oto​czony przez hordy Dale​ków, które już, już miały go eks​ter​mi​no​wać, uwię​ziony na pokła​dzie statku kosmicz​nego, który wkrótce miał eks​plo​do​wać, albo zaata​ko​wany przez wiel​kiego potwora, przed któ​rym nie było ucieczki. Jed​nak zawsze uda​wało mu się uciec dzięki oko​licz​no​ściom, które Gruby Gav nazy​wał „ściemą jak stąd do Hono​lulu”. Na przy​kład przez ukryty właz, dzięki nie​spo​dzie​wa​nej pomocy udzie​lo​nej przez UNIT albo za sprawą jakiejś nowej wła​ści​wo​ści śru​bo​krętu sonicz​nego. Wpraw​dzie lubi​łem oglą​dać tę drugą część, ale zawsze czu​łem się zawie​dziony. Jakby mnie oszu​kano.

W praw​dzi​wym życiu nie zda​rzają się takie cuda. Nikt nie unika śmierci tylko dla​tego, że jego dźwię​kowy śru​bo​kręt nadaje na tej samej czę​sto​tli​wo​ści co mecha​nizm auto​de​struk​cji u Cyber​mena. Po pro​stu to tak nie działa. Mimo to przez jakiś czas po śmierci pana Hal​lo​rana marzy​łem o takim wybiegu. Cze​ka​łem na to, że w końcu okaże się, iż wcale nie umarł. Liczy​łem na to, że znów pojawi się w Ander​bury i powie wszyst​kim: „Bar​dzo prze​pra​szam, ale ja cią​gle żyję. Nikogo nie zabi​łem. Oto, co stało się naprawdę…”. Chyba cho​dzi o to, że cho​ciaż wszy​scy widzie​li​śmy zakoń​cze​nie tej histo​rii, to wydało się nam ono jakieś nie​wła​ściwe, złe. Roz​cza​ro​wu​jące. Mia​łem wra​że​nie, że musiało się tu kryć coś jesz​cze. Kilka fak​tów nie dawało mi spo​koju. Gdyby rzecz doty​czyła Dok​tora Who, pew​nie można by je nazwać „fabu​lar​nymi nie​do​cią​gnię​ciami”. Tam też zda​rzały się błędy, które auto​rzy sce​na​riu​sza popeł​niali z nadzieją, że nikt ich nie zauważy, a i tak każdy je widział. Nawet dwu​na​sto​lat​ko​wie. Zwłasz​cza dwu​na​sto​lat​ko​wie, bo w tym wieku jest się bar​dzo wyczu​lo​nym na wszel​kich kan​cia​rzy. Po zakoń​cze​niu śledz​twa powszech​nie uznano, że pan Hal​lo​ran był waria​tem; zupeł​nie jakby to wszystko tłu​ma​czyło. Sęk w tym, że czy to wariat, czy to dwu​me​trowy jasz​czur z Dok​tora Who, każdy ma jakiś powód, żeby postę​po​wać tak, a nie ina​czej. Podzie​li​łem się tym spo​strze​że​niem z resztą (czyli z Gru​bym Gavem i Hop​pem, bo, jak się oka​zało, wspólne odna​le​zie​nie zwłok wcale nie zbli​żyło nas z Mic​keyem i już nie spę​dza​li​śmy razem czasu), na co Gav wywró​cił oczami, pokrę​cił pal​cem przy skroni i odparł: – Zro​bił to, bo był trzep​nięty. Nie miał pią​tej klepki. Prze​grzały mu się prze​wody. Zwar​cie w mózgow​nicy. Kuku​ryku. Hoppo nie mówił za wiele. Tylko raz, jak Gruby Gav się zaga​lo​po​wał i byli​śmy bli​scy kłótni, powie​dział spo​koj​nym tonem: – Może i miał swoje powody, ale my ich nie zro​zu​miemy, bo nie jeste​śmy nim. Myślę, że wciąż drę​czyło mnie poczu​cie winy. Za moją rolę w tej

histo​rii, a przede wszyst​kim za ten głupi pier​ścio​nek. Gdy​bym go tam nie zosta​wił, to czy dziś wszy​scy uwa​ża​liby pana Hal​lo​rana za mor​dercę? Nie​wy​klu​czone, że tak, skoro sam się potem zabił. Ale może gdyby nie ten pier​ścio​nek, poli​cji nie byłoby tak łatwo obar​czyć go winą za śmierć Elisy. Może nie zamknięto by sprawy tak szybko. Może dłu​żej szu​kano by dowo​dów. Na przy​kład narzę​dzia zbrodni. I głowy. Nie potra​fi​łem zna​leźć zado​wa​la​ją​cych odpo​wie​dzi na drę​czące mnie pyta​nia, więc w końcu dałem sobie z tym spo​kój. Uzna​łem je za dzie​ci​nadę. Ale czy na pewno o nich zapo​mnia​łem? Czas mijał i wyda​rze​nia tam​tego lata powoli zama​zy​wały się w pamięci. Skoń​czy​li​śmy czter​na​ście, pięt​na​ście, szes​na​ście lat. Nasze myśli zdo​mi​no​wały nauka, egza​miny, hor​mony i dziew​czyny. Ja mia​łem już inne pro​blemy. Tata zaczął poważ​nie cho​ro​wać. Życie nabie​rało kształ​tów, jakie miały okre​ślać wszyst​kie moje dni przez kilka następ​nych żało​snych lat. Za dnia stu​dio​wa​łem i pra​co​wa​łem. Wie​czo​rami sta​wia​łem czoło postę​pu​ją​cej dege​ne​ra​cji umy​słu taty i bez​sil​nej fru​stra​cji mamy. Tak wyglą​dała moja nowa codzien​ność. Gruby Gav poznał ładną, nieco pulchną dziew​czynę o imie​niu Che​ryl. Zaczął też chud​nąć. Naj​pierw stop​niowo. Mniej jadł i czę​ściej jeź​dził na rowe​rze. Zapi​sał się do klubu bie​ga​cza i choć na początku trak​to​wał to jak żart, to nie​długo potem bie​gał już na dłuż​szych dystan​sach i szyb​ciej, gubiąc kolejne kilo​gramy. Jakby zrzu​cał starą skórę. I fak​tycz​nie, tro​chę tak było. Wraz z nad​wagą pozbył się swo​ich kon​tro​wer​syj​nych zacho​wań. Prze​stał się noto​rycz​nie wygłu​piać, spo​waż​niał, stał się też wyraź​nie cier​pliw​szy. Mniej żar​to​wał, wię​cej się uczył, a wolny czas spę​dzał z Che​ryl. Podob​nie jak wcze​śniej Mic​key, tak i on zaczął się powoli od nas odda​lać. Zosta​łem tylko ja i Hoppo. Mia​łem kilka nie​zbyt poważ​nych roman​sów z dziew​czy​nami, kilka razy bez​na​dziej​nie się zako​cha​łem w nie​osią​gal​nych obiek​tach. Była wśród nich wyglą​da​jąca na dość surową nauczy​cielka

angiel​skiego o ciem​nych wło​sach i nie​wia​ry​god​nie zie​lo​nych oczach spo​glą​da​ją​cych zza szkieł małych oku​la​rów. Panna Bar​ford. Hoppo nie zwra​cał więk​szej uwagi na dziew​czyny, dopóki nie poznał Lucy (tej, która miała go potem zdra​dzić z Mic​keyem, co wywo​łało kłót​nię na impre​zie, na jaką zresztą nie posze​dłem). Hoppo zako​chał się w niej po uszy. Wtedy nie bar​dzo go rozu​mia​łem. Ow​szem, była ładna, ale by​naj​mniej nie wyjąt​kowa. Taka tro​chę szara myszka. Pro​ste kasz​ta​nowe włosy, oku​lary. Nieco dziw​nie się ubie​rała. Nosiła dłu​gie spód​nice z frędz​lami, dłu​gie buty, T-shirty w psy​cho​de​liczne wzory i różne hipi​sow​skie dodatki. Sło​wem – obciach. Dopiero póź​niej zro​zu​mia​łem, kogo mi przy​po​mi​nała: mamę Hoppa. Tak czy siak, paso​wali do sie​bie. Lubili te same rze​czy, cho​ciaż w związ​kach ludzie czę​sto nagi​nają wła​sne pre​fe​ren​cje i udają, że coś im się podoba, żeby spra​wić przy​jem​ność bli​skiej oso​bie. Tak samo postę​pują przy​ja​ciele. Nie prze​pa​da​łem za Lucy, ale uda​wa​łem, że ją lubię, żeby Hop​powi nie było przy​kro. Spo​ty​ka​łem się wtedy z młod​szą o rok dziew​czyną o imie​niu Angie. Miała loki po trwa​łej, a do tego cał​kiem nie​złą figurę. Nie byłem w niej zako​chany, ale mi się podo​bała i była łatwa (nie w takim zna​cze​niu, acz​kol​wiek trudna też nie była). Łatwa, bo nie​wiele wyma​gała i mało czym się przej​mo​wała, a w kon​tek​ście cho​roby ojca było mi to bar​dzo potrzebne. Byli​śmy na paru podwój​nych rand​kach z Hop​pem i Lucy. Lucy i Angie nie miały ze sobą wiele wspól​nego, ale Angie była osobą, która zawsze sta​rała się nawią​zać bli​ski kon​takt z innymi, co mi odpo​wia​dało, bo dzięki temu ja nie musia​łem się wysi​lać. Poszli​śmy razem do kina, innym razem do pubu, aż w któ​ryś week​end Hoppo zapro​po​no​wał, żeby​śmy dla odmiany wybrali się do weso​łego mia​steczka. Byli​śmy wtedy w jakimś pubie. Nie w Byku, bo ojciec Gava ni​gdy w życiu nie pozwo​liłby nam zamó​wić piwa. To był Snop po dru​giej stro​nie mia​sta. Wła​ści​ciel nas nie znał i pew​nie nie obcho​-

dziło go, że mamy dopiero po szes​na​ście lat. Był czer​wiec, więc sie​dzie​li​śmy w ogródku, a wła​ści​wie na małym pla​cyku na tyłach lokalu, gdzie stało kilka roz​kle​ko​ta​nych sto​li​ków i ław. Lucy i Angie od razu zapa​liły się do tego pomy​słu. Ja mil​cza​łem. Od tam​tego strasz​nego wypadku nie byłem ani razu w weso​łym mia​steczku. Nie żebym celowo uni​kał tego typu miejsc, po pro​stu nie mia​łem ochoty ich odwie​dzać. Ale prawda była taka, że się bałem. Minio​nego lata odpu​ści​łem sobie wycieczkę do Thorpe Park, tłu​ma​cząc się bólem brzu​cha, w czym było aku​rat tro​chę prawdy. Na samą myśl, że miał​bym usiąść na jakiej​kol​wiek karu​zeli, robiło mi się nie​do​brze. Przed oczami sta​wała mi Walt​zerka, leżąca na ziemi z ode​rwaną nogą i śliczną buzią zamie​nioną w krwawą mia​zgę. – Ed? – powie​działa Angie i ści​snęła lekko moje udo. – Co ty na to? Wesołe mia​steczko, jutro. – A potem, już tro​chę pija​nym gło​sem szep​nęła mi na ucho: – W domu stra​chów będziesz mógł zro​bić mi pal​cówkę. Pomimo tej cudow​nej wizji (jak dotąd robi​łem jej pal​cówki wyłącz​nie w nieco nud​nym oto​cze​niu mojego pokoju) i tak musia​łem się zmu​sić do entu​zja​zmu. – Jasne. Świetny pomysł. Wcale nie był świetny, ale nie chcia​łem wyjść na tchó​rza. Nie przed Angie i z jakie​goś powodu nie przed Lucy, która dziw​nie na mnie patrzyła. Nie podo​bało mi się to jej spoj​rze​nie. Jakby wie​działa, że kła​mię. Tego dnia było gorąco, tak samo jak wtedy. Angie dotrzy​mała słowa, ale nawet to nie dało mi tyle przy​jem​no​ści, ile się spo​dzie​wa​łem, choć muszę przy​znać, że wycho​dząc z domu stra​chów, ledwo mogłem iść. Ta nie​moc minęła w ułamku sekundy, jak tylko zoba​czy​łem, gdzie wyszli​śmy. Sta​łem tuż przed karu​zelą. Przed walt​ze​rem. Musia​łem ją wcze​śniej prze​oczyć. Może dla​tego, że zasła​niał ją

tłum ludzi. A może myśli zaj​mo​wały mi inne rze​czy, na przy​kład kró​ciutka spód​niczka Angie i to, co cze​kało na mnie parę cen​ty​me​trów wyżej. Ale teraz sta​ną​łem jak wryty i gapi​łem się na obra​ca​jące się wózki. Z gło​śni​ków śpie​wał Bon Jovi. Dziew​czyny piały z zachwytu, a obsługa nie prze​sta​wała napę​dzać karu​zeli. Krzycz​cie, jeśli chce​cie jechać szyb​ciej. – Hej. – Hoppo sta​nął obok mnie i zoba​czył, na co patrzę. –  Wszystko w porządku? Przy​tak​ną​łem, żeby nie wyjść na cie​niasa przy dziew​czy​nach. – Tak, tak, spoko. – Prze​je​dziemy się walt​ze​rem? – zapy​tała Lucy, bio​rąc Hoppa pod ramię. Powie​działa to zupeł​nie nie​win​nym tonem, ale do dziś drę​czy mnie myśl, że w jej gło​sie była jakaś nie​szcze​rość, prze​bie​głość. Lucy o wszyst​kim wie​działa i posta​no​wiła mi doku​czyć. – Myśla​łem, że teraz miał być meteor – rzu​ci​łem. – To potem. No chodź, Eddie. Będzie faj​nie. Nie lubi​łem, kiedy nazy​wała mnie „Eddiem”. Eddie to imię małego dziecka. Jako szes​na​sto​la​tek wola​łem być Edem. – Walt​zer jest słaby. – Wzru​szy​łem ramio​nami. – Ale jeśli chcesz się prze​je​chać, to spoko. Lucy się uśmiech​nęła. – Co ty na to, Angie? Oboje z Lucy wie​dzie​li​śmy, co odpo​wie Angie. – Jeśli wszy​scy chcą, to ja też, nie ma pro​blemu. Przez tę jedną krótką chwilę żało​wa​łem, że jest taka bez​pro​ble​mowa. Wolał​bym, żeby miała swoje zda​nie, krę​go​słup moralny. Na bycie bez​pro​ble​mo​wym jest bowiem rów​nież inne słowo: popy​cha​dło. – Świet​nie. – Lucy się uśmiech​nęła. – To chodźmy. Sta​nę​li​śmy na końcu krót​kiej kolejki. Serce mi sza​lało, mia​łem lep​kie dło​nie. Wyda​wało mi się, że zaraz zwy​mio​tuję, a jesz​cze nawet nie wsia​dłem na karu​zelę i nie musia​łem zno​sić wywo​łu​ją​-

cych mdło​ści obro​tów. Poprzed​nia grupa zeszła z walt​zera. Pomo​głem Angie wejść. Chcia​łem się poka​zać z dobrej strony, pusz​cza​jąc ją pierw​szą. Posta​wi​łem nogę na chwiej​nej drew​nia​nej plat​for​mie i nagle się zatrzy​ma​łem. Coś mignęło mi przed oczami, a raczej przez uła​mek sekundy widzia​łem to kątem oka. Ten krótki moment wystar​czył, żebym odwró​cił głowę. Nie​opo​dal stał wysoki, szczu​pły czło​wiek. Ubrany na czarno od stóp do głów. Wąskie czarne dżinsy, luźna koszula i kow​boj​ski kape​lusz z sze​ro​kim ron​dem. Odwró​cony był do mnie ple​cami i patrzył na kolejkę, ale widzia​łem jego dłu​gie białe włosy. Eddie, uwa​żasz? Chyba zwa​rio​wa​łem. To nie​moż​liwe. To nie mógł być pan Hal​lo​ran. Prze​cież on nie żył. Umarł, zako​pali go. No, ale to samo można było powie​dzieć o Seanie Coope​rze. – Ed? – Angie spoj​rzała na mnie pyta​jąco. – Coś nie tak? – Yyy… Odwró​ci​łem się znowu w stronę domu stra​chów. Postać ruszyła. Jej czarny cień znik​nął za rogiem. – Prze​pra​szam, muszę pójść coś spraw​dzić. Zesko​czy​łem z karu​zeli. – Ed? Nie możesz mnie tak zosta​wić! Angie patrzyła na mnie wście​kłym wzro​kiem. Chyba pierw​szy raz naprawdę się na mnie wku​rzyła. Nie mia​łem wąt​pli​wo​ści, że nasze piesz​czoty w domu stra​chów mogły się oka​zać ostat​nimi, ale w tam​tej chwili nie miało to dla mnie zna​cze​nia. Musia​łem za nim pobiec. Musia​łem wie​dzieć. – Prze​pra​szam – rzu​ci​łem pod nosem. Pobie​głem przez plac i skrę​ci​łem za róg aku​rat w momen​cie, kiedy czło​wiek w kape​lu​szu zni​kał za sto​iskami z watą cukrową i balo​nami. Przy​spie​szy​łem, potrą​ca​jąc po dro​dze kilka osób, które potknęły się i obrzu​ciły mnie wyzwi​skami. Nie prze​ją​łem się nimi. Nie wiem, czy sądzi​łem, że postać, którą gonię, jest praw​dziwa, ale duchy nie były dla mnie niczym nowym. Nawet gdy byłem już

star​szym nasto​lat​kiem, na​dal wyglą​da​łem przed snem za okno, żeby spraw​dzić, czy Sean nie stoi przed domem, a każdy przy​kry zapach napeł​niał mnie lękiem, że czy​jaś zgniła ręka dotknie mojej twa​rzy. Miną​łem auto​drom i orbi​tera, który kie​dyś był atrak​cją nad atrak​cjami, a dziś, w erze rol​ler​co​aste​rów i innych sza​lo​nych kole​jek, zupeł​nie stra​cił swój dawny blask. Szybko nad​ra​bia​łem dystans. Nagle czło​wiek w kape​lu​szu sta​nął w miej​scu. Ja też się zatrzy​ma​łem i scho​wa​łem się za budką z hot dogami. Obcy wło​żył rękę do kie​szeni i wyjął z niej paczkę papie​ro​sów. I wtedy zda​łem sobie sprawę ze swo​jej pomyłki. Jego dło​nie nie były deli​katne i blade, lecz spra​co​wane, ciem​no​brą​zowe, z dłu​gimi, nie​rów​nymi paznok​ciami. Męż​czy​zna się odwró​cił, a ja wle​pi​łem wzrok w jego pooraną twarz. Zmarszczki były tak głę​bo​kie, że wyglą​dały, jakby wyryto je nożem. Zagrze​bane w nich dwa błę​kitne kamie​nie słu​żyły mu za oczy. Od pod​bródka nie​malże do klatki pier​sio​wej zwi​sała pożół​kła broda. To nie był pan Hal​lo​ran, tylko jakiś sta​rzec. Cygan. Ode​zwał się do mnie gło​sem, któ​rzy brzmiał jak gruz mie​szany w zardze​wia​łym wia​drze. – Co się gapisz, synku? – Nic… Ja… Prze​pra​szam. Odwró​ci​łem się i odda​li​łem w takim tem​pie, na jakie tylko pozwa​lała mi moja god​ność, a raczej jej strzępy. Kiedy byłem już dosta​tecz​nie daleko, zatrzy​ma​łem się, żeby nabrać powie​trza w płuca i opa​no​wać fale mdło​ści, które chciały mną cał​ko​wi​cie zawład​nąć. Wresz​cie pokrę​ci​łem głową i zamiast wymio​cin z moich ust wydo​był się śmiech. Żaden pan Hal​lo​ran, żaden Kre​dziarz. To był po pro​stu stary pra​cow​nik weso​łego mia​steczka, praw​do​po​dob​nie skry​wa​jący łysinę pod wiel​kim kape​lu​szem. Obłęd. Jak z tą kar​licą z Nie oglą​daj się teraz (filmu, który parę lat wcze​śniej obej​rze​li​śmy po kry​jomu u Gava w domu, bo ktoś nam powie​dział, że Donald Suther​land i Julie Chri​stie „naprawdę to robią przed kamerą”, a tym​cza​sem oka​zało się, że ciała Julie Chri​stie kamera poka​zała jak na lekar​stwo, za to chu​dego tyłka Suther​landa

– aż nadto). – Ed, co się dzieje? Pod​nio​słem wzrok i zoba​czy​łem, że pod​biega do mnie Hoppo, a za nim dziew​czyny. Musieli wszy​scy zejść z walt​zera. Lucy była tym wyraź​nie poiry​to​wana. Spró​bo​wa​łem powstrzy​mać śmiech, żeby nie wyjść na wariata. – Wyda​wało mi się, że go widzę. Pana Hal​lo​rana. Kre​dzia​rza. – Co? Żar​tu​jesz? – Serio. Ale to nie był on. – No pew​nie, że nie – powie​dział Hoppo. – Hal​lo​ran nie żyje. – Wiem – odpar​łem. – Po pro​stu… Spoj​rza​łem na ich zmar​twione, zakło​po​tane twa​rze i powoli poki​wa​łem głową. – Wiem. Pomy​li​łem się. Prze​pra​szam. – Dobra – powie​dział Hoppo. Widać było, że tro​chę się o mnie mar​twi. – Chodźmy się napić. Angie lekko się uśmiech​nęła i wycią​gnęła do mnie rękę. Wyba​czyła mi. Zbyt łatwo. Jak zawsze. Wzią​łem jej dłoń z uczu​ciem wdzięcz​no​ści. Po chwili zapy​tała: – Kto to jest Kre​dziarz? Nie​długo potem ze sobą zerwa​li​śmy. Chyba nie mie​li​śmy zbyt wiele wspól​nego. Oka​zało się, że jed​nak nie znamy się zbyt dobrze. A może ja, mimo mło​dego wieku, byłem już czło​wie​kiem z baga​żem doświad​czeń i potrze​bo​wa​łem kogoś, kto pomoże mi go dźwi​gać. Pew​nie dla​tego tak długo z nikim się nie wią​za​łem. Wciąż nie zna​la​złem takiej osoby. Moż​liwe, że ni​gdy jej nie znajdę. Po wizy​cie w weso​łym mia​steczku poca​ło​wa​łem Angie na poże​gna​nie i posze​dłem do domu. Popo​łu​dnie było upalne, ulice dziw​nie opu​sto​szałe, ludzie szu​kali schro​nie​nia w cie​niu ogród​ków piw​nych i domo​wych ogro​dów. Nawet ruch uliczny mocno zelżał, bo mało komu chciało się sma​żyć w meta​lo​wej puszce. Skrę​ci​łem w naszą ulicę, cią​gle tro​chę poru​szony epi​zo​dem w weso​łym mia​steczku. Pew​nie też było mi tro​chę głu​pio. Tak łatwo

dałem się wystra​szyć i prze​ko​nać, że to był on. Co za idio​tyzm. Oczy​wi​ście, że to nie on. Trupy nie powstają z gro​bów. Życie to nie serial science fic​tion. Wes​tchną​łem, poko​na​łem nasz pod​jazd i otwo​rzy​łem fron​towe drzwi. Tata sie​dział w swoim ulu​bio​nym fotelu w dużym pokoju i patrzył nie​obec​nym wzro​kiem na ekran tele​wi​zora. Mama szy​ko​wała kola​cję w kuchni. Miała zaczer​wie​nione oczy, jakby nie​dawno pła​kała, choć nie​czę​sto jej się to zda​rzało. Chyba wła​śnie po niej to mia​łem. – Co się stało? – zapy​ta​łem. Wytarła oczy i nawet nie pró​bo​wała mnie zbyć jakimś kłam​stwem. Mama nie kła​mała. A w każ​dym razie tak mi się wtedy wyda​wało. – Twój tata – odparła krótko. Wtedy tylko on mógł być przy​czyną jej łez. Do dziś trudno mi się do tego przy​znać, ale cza​sem nie​na​wi​dzi​łem go za to, że zacho​ro​wał. Za to, co cho​roba potra​fiła wło​żyć w jego usta i co kazała mu robić. Nie cier​pia​łem tego pustego, nie​obec​nego spoj​rze​nia i wpływu, jaki jego cho​roba miała na mnie i mamę. Kiedy się jest nasto​lat​kiem, czło​wiek pra​gnie tylko być nor​malny, a w życiu z tatą abso​lut​nie nic nie było nor​malne. – Co znowu? – spy​ta​łem ze słabo skry​waną pogardą. – Zapo​mniał mnie – powie​działa mama i do jej oczu napły​nęły świeże łzy. – Zanio​słam mu lunch i przez chwilę patrzył na mnie jak na obcą osobę. – Mamuś. Przy​cią​gną​łem ją do sie​bie i mocno przy​tu​li​łem, z nadzieją, że uda mi się z niej wyci​snąć cały ból, choć w głębi duszy zasta​na​wia​łem się, czy zapo​mi​na​nie nie bywa nie​kiedy aktem łaski. Pamię​ta​nie mogło być naprawdę zabój​cze.

2016

N

igdy niczego z góry nie zakła​daj – powie​dział mi kie​dyś ojciec. – Zakła​dać to można cie​płe gacie w zimie. Musia​łem spoj​rzeć na niego zdzi​wio​nym wzro​kiem, bo dodał: – Widzisz to krze​sło? Myślisz, że jutro rano będzie stało w tym samym miej​scu? – Tak. – No to wła​śnie coś zało​ży​łeś. – No, w sumie. Tata pod​niósł krze​sło i posta​wił je na stole. – Jedyny spo​sób na to, by zagwa​ran​to​wać, że krze​sło ni​gdzie się nie ruszy, to przy​kleić je do pod​łogi. – Ale to by było oszu​stwo, prawda? Głos taty spo​waż​niał. – Ludzie zawsze będą oszu​ki​wać i kła​mać. Wła​śnie dla​tego ważne jest, żeby wszystko poda​wać w wąt​pli​wość. Odrzu​cać to, co wydaje się oczy​wi​ste. Przy​tak​ną​łem. – Okej. Do pokoju weszła mama. Spoj​rzała na krze​sło, potem na nas, i pokrę​ciła głową. – Nawet nie chcę wie​dzieć.

Niczego nie zakła​daj. Poda​waj wszystko w wąt​pli​wość. Odrzu​caj to, co wydaje się oczy​wi​ste. Czy​nimy w życiu zało​że​nia, bo tak jest nam łatwiej. Dzięki temu nie musimy zbyt dużo myśleć, zwłasz​cza na tematy, które są dla nas nie​wy​godne. Sęk w tym, że uni​ka​nie myśle​nia może pro​wa​dzić do nie​po​ro​zu​mień, a nawet do tra​ge​dii. Dobrym tego przy​kła​dem był Gruby Gav i jego głupi żart, który skoń​czył się śmier​cią. Stało się tak, ponie​waż Gav był dzie​cia​kiem nie​li​czą​cym się z kon​se​kwen​cjami swo​ich czy​nów. Albo mama, która nie prze​wi​działa, że mówiąc tacie o ojcu dziecka Han​nah Tho​mas, spo​wo​duje tyle krzywd, bo zało​żyła, że może liczyć na dys​kre​cję męża. No i mały chło​piec, który ukradł srebrny pier​ścio​nek i pró​bo​wał go zwró​cić, bo wyda​wało mu się, że tak nale​żało postą​pić, a w rze​czy​wi​sto​ści bar​dzo, bar​dzo się mylił. Dzia​ła​nie z wyko​rzy​sta​niem z góry przy​ję​tych zało​żeń może nas zmy​lić rów​nież na inne spo​soby. Cza​sem unie​moż​li​wia nam dostrze​że​nie czy​jejś praw​dzi​wej natury i spra​wia, że tra​cimy z oczu tych, któ​rzy są nam bli​scy. Zakła​da​łem, że to Nicky odwie​dzała swo​jego ojca w domu opieki, tym​cza​sem była to Chloe. Zakła​da​łem, że w weso​łym mia​steczku gonię pana Hal​lo​rana, a oka​zało się, że bie​gnę za obcym czło​wie​kiem. Nawet sta​ruszka Penny wypro​wa​dziła wszyst​kich na manowce błęd​nych zało​żeń. Myśle​li​śmy, że czeka na swo​jego nie​ży​ją​cego narze​czo​nego, Fer​dy​nanda, tym​cza​sem męż​czy​zna, z któ​rym była zarę​czona, miał na imię Alfred. Przez te wszyst​kie lata sta​ruszka wyglą​dała swo​jego kochanka. Nie była to więc histo​ria wiecz​nej miło​ści, lecz zdrady i pomy​lo​nej toż​sa​mo​ści. Naza​jutrz zaczy​nam dzień od paru tele​fo​nów. Cho​ciaż nie. Na samym początku zapa​rzam sobie kilka bar​dzo moc​nych kaw, wypa​lam pół tuzina papie​ro​sów i dopiero potem dzwo​nię. Naj​pierw do Gava i Hoppa, potem do Nicky, która oczy​wi​ście nie odbiera. Nagry​wam jej wia​do​mość, którą naj​pew​niej usu​nie bez odsłu​chi​wa​nia. Na koniec dzwo​nię do Chloe.

– No nie wiem, Ed. – Bar​dzo mi pomo​żesz. – Od lat z nim nie roz​ma​wia​łam. Nie utrzy​mu​jemy kon​taktu. – To dobra oka​zja, żeby go odno​wić. Chloe wzdy​cha. – Moim zda​niem to błędny trop. – Może i tak. Ale jesteś mi winna przy​sługę. – Dobrze. Po pro​stu nie rozu​miem, czemu to takie ważne. Dla​czego aku​rat teraz? Minęło trzy​dzie​ści lat. Nie lepiej o tym zapo​mnieć? – Nie. – Ale nie cho​dzi o Mic​keya, co? Bo jemu na pewno nic nie jesteś winien. – Nie, nie cho​dzi o Mic​keya. – Myślę o panu Hal​lo​ra​nie i o tym, co ukra​dłem. – Jestem coś winien komuś innemu i już czas, żebym spła​cił ten dług. Pod Wią​zem to nie​wiel​kie osie​dle dla eme​ry​tów poło​żone tuż pod Bour​ne​mo​uth. Wzdłuż połu​dnio​wego wybrzeża Anglii jest kil​ka​dzie​siąt podob​nych miejsc. Wła​ści​wie całe wybrzeże jest jed​nym wiel​kim osie​dlem dla eme​ry​tów, z tym że nie do wszyst​kich ośrod​ków jest rów​nie łatwo tra​fić. Można powie​dzieć, że Pod Wią​zem należy do tych mniej eks​klu​zyw​nych. Jest to wła​ści​wie jeden ślepy zaułek zabu​do​wany roz​pa​da​ją​cymi się małymi chat​kami. Ogród jest wciąż dobrze utrzy​many, ale z wysma​ga​nych wia​trem i spa​lo​nych słoń​cem ścian domów odpada farba. Osobną histo​rię opo​wia​dają zapar​ko​wane tu samo​chody. Małe i lśniące – założę się, że co nie​dziela naboż​nie myte przez swo​ich wła​ści​cieli – ale bez wyjątku wie​kowe. Myślę, że cał​kiem przy​jem​nie jest się tu sta​rzeć, choć z dru​giej strony to tro​chę skromne warunki jak na zwień​cze​nie czter​dzie​stu lat pracy. Cza​sem mi się zdaje, że cały nasz życiowy wysi​łek jest w grun​cie rze​czy pozba​wiony sensu. Czło​wiek ciężko tyra, żeby móc kupić duży dom dla rodziny i jeź​dzić wiel​kim Nisz​czy​cie​lem Natury

z napę​dem na cztery koła. Potem jego dzieci dora​stają i wypro​wa​dzają się na swoje, więc on sam zamie​nia auto na mniej​sze i bar​dziej przy​ja​zne dla śro​do​wi​ska (ale na tyle pojemne, żeby zmie​ścić psa w bagaż​niku). Na koniec prze​cho​dzi na eme​ry​turę i wielki rodzinny dom zamie​nia się w wię​zie​nie poza​my​ka​nych drzwi i pustych pokoi zbie​ra​ją​cych kurz, a ogród, w któ​rym kie​dyś tak miło było gril​lo​wać, staje się już tylko miej​scem wyma​ga​ją​cym nie​ustan​nej pie​lę​gna​cji, bo dzieci mają swoje wła​sne ogródki z gril​lem. Więc dom też staje się mniej​szy i z cza​sem (szyb​ciej, niż się zda​wało) czło​wiek już nie ma się kim i czym opie​ko​wać, oprócz sie​bie samego. I mówi sobie tylko, jak to dobrze, że na czas się prze​pro​wa​dził, bo cia​sne pokoje trud​niej jest zapeł​nić samot​no​ścią. Jeśli dopi​sze mu los, to odej​dzie z tego świata, zanim sta​rość skaże go na dogo​ry​wa​nie w poje​dyn​czym pokoju, na łóżku z alu​mi​niową ramą, bez moż​li​wo​ści samo​dziel​nego pod​tar​cia sobie tyłka. Prze​peł​niony takimi rado​snymi prze​my​śle​niami par​kuję samo​chód pomię​dzy pod​jaz​dami sąsia​du​ją​cych ze sobą dom​ków, przed nume​rem dwu​dzie​stym trze​cim. Pod​cho​dzę do drzwi i naci​skam guzik dzwonka. Cze​kam kilka sekund. Już mam zadzwo​nić jesz​cze raz, kiedy za mato​wym szkłem widzę czy​jąś syl​wetkę. Chwilę póź​niej sły​szę brzęk klu​czy i grze​chot prze​krę​ca​nego zamka. Bez​pie​czeń​stwo przede wszyst​kim, myślę sobie. W sumie to nic dziw​nego, jeśli wziąć pod uwagę dawny zawód gospo​da​rza. – Edward Adams? – Tak. Wyciąga do mnie rękę. Po chwili waha​nia ści​skam jego dłoń. Ostatni raz widzia​łem kon​sta​bla Tho​masa z bli​ska trzy​dzie​ści lat temu, kiedy stał w progu naszego domu. Wciąż jest szczu​pły, ale już nie tak wysoki, jak mi się wtedy zda​wało. Oczy​wi​ście sam sporo uro​słem, ale fak​tem jest, że wiek odej​muje czło​wie​kowi cen​ty​me​trów. Po ciem​nych nie​gdyś wło​sach została już tylko siwi​zna i cał​kiem sporo łysiny. Jego kan​cia​sta twarz jest mniej surowa, a bar​dziej wymi​ze​ro​wana. Na​dal wygląda jak wielki ludzik Lego, tyle że tro​chę stop​niały od prze​by​wa​nia na słońcu.

– Dzię​kuję, że zgo​dził się pan ze mną spo​tkać – mówię. – Muszę przy​znać, że nie byłem prze​ko​nany, ale Chloe chyba wzbu​dziła moją cie​ka​wość. Niech pan wej​dzie. Wcho​dzę do małego, wąskiego przed​po​koju. Wyczu​wam słaby zapach nie​świe​żego jedze​nia i mocną woń odświe​ża​cza powie​trza. Bar​dzo mocną woń odświe​ża​cza powie​trza. – Salon jest dalej, po lewej. Idę przed sie​bie i otwie​ram drzwi do zaska​ku​jąco obszer​nego pokoju z okla​płymi beżo​wymi kana​pami i zasło​nami w kwie​ci​ste wzory. Domy​ślam się, że zostały wybrane przez byłą panią domu. Wiem od Chloe, że jej dzia​dek wypro​wa​dził się na połu​dnie kilka lat temu, po przej​ściu na eme​ry​turę. Parę lat póź​niej umarła jego żona. Pew​nie wtedy prze​stał wybie​lać ściany i wyry​wać chwa​sty w ogródku. Tho​mas poka​zuje, żebym spo​czął na mniej wysłu​żo​nej z dwóch sof. – Napi​jesz się cze​goś? – Nie, dzię​kuję. Wła​śnie piłem kawę. Kłam​stwo, ale bio​rąc pod uwagę temat, na który zamie​rzam z nim roz​ma​wiać, nie chcę się u niego za bar​dzo roz​gasz​czać. – Okej. Tho​mas przez chwilę stoi zakło​po​tany. Przy​cho​dzi mi do głowy, że nie​czę​sto ma gości. Nie wie, jak się obcho​dzić z obcym w swoim domu. Tro​chę jak ja. Wresz​cie siada, nieco sztywny, z dłońmi opar​tymi na kola​nach. – Elisa Ren​dell – mówi. – Zamierz​chłe czasy. Byłeś jed​nym z chłop​ców, któ​rzy ją zna​leźli? – Tak. – I teraz masz teo​rię na temat tego, kto ją zabił. – Ow​szem. – Myślisz, że poli​cja się pomy​liła? – Wszy​scy się pomy​li​li​śmy. Tho​mas pociera pod​bró​dek. – Poszlaki były dość prze​ko​nu​jące. Ale fakt, że mie​li​śmy tylko

poszlaki. Gdyby Hal​lo​ran nie popeł​nił samo​bój​stwa, raczej trudno byłoby go posta​wić przed sądem. Jedy​nym twar​dym dowo​dem był pier​ścio​nek. Nawet teraz, po tylu latach, robi mi się gorąco i czer​wie​nię się na twa​rzy. Cho​lerny pier​ścio​nek. – Ale nie zna​le​ziono narzę​dzia zbrodni ani żad​nych śla​dów krwi. – Tho​mas robi pauzę. – No i oczy​wi​ście ni​gdy nie zna​leź​li​śmy jej głowy. Rzuca mi nieco wyraź​niej​sze spoj​rze​nie i nagle odno​szę wra​że​nie, że te trzy​dzie​ści lat zostało cof​nięte, a w jego oczach roz​bły​sło na powrót świa​tło. – No to jaką masz teo​rię? – pyta i pochyla się do przodu. – Czy mógł​bym naj​pierw zadać panu kilka pytań? – Czemu nie. Ale pamię​taj, że nie bra​łem aktyw​nego udziału w śledz​twie. Byłem tylko kon​sta​blem. – Nie cho​dzi o śledz​two, ale o pań​ską córkę i wie​leb​nego Mar​tina. Tho​mas tężeje. – Nie rozu​miem, co to ma wspól​nego z Elisą. Wszystko, odpo​wia​dam w duchu. – Po pro​stu chciał​bym o nich poroz​ma​wiać. – Mógł​bym cię wypro​sić z domu. – Ow​szem. Cze​kam. Spraw​dzi​łem jego blef. Widzę, że chciałby mnie wyrzu​cić, ale mam nadzieję, że cie​ka​wość i dawny instynkt gli​nia​rza wezmą górę. – Dobra – mówi. – Poga​dajmy. Ale robię to wyłącz​nie dla Chloe. Kiwam głową. – Rozu​miem. – Gówno rozu​miesz. Tylko ona mi została. – A Han​nah? – Córkę stra​ci​łem dawno temu. A dzi​siaj usły​sza​łem głos mojej wnuczki pierw​szy raz od dwóch lat. Jeśli roz​mowa z tobą ozna​cza, że jesz​cze ją kie​dyś zoba​czę, to okej. To jak? Na​dal rozu​miesz?

– Chce pan, żebym ją namó​wił na wizytę u pana? – Ewi​dent​nie masz u niej posłuch. Nie​spe​cjal​nie, po pro​stu Chloe ma u mnie dług. – Zro​bię, co będę mógł. – Dobra. O wię​cej nie pro​szę. – Tho​mas siada wygod​niej. – Co chcesz wie​dzieć? – Co pan myślał o wie​leb​nym Mar​ti​nie? Par​ska z pogardą. – Czy to nie oczy​wi​ste? – A o Han​nah? – Była moją córką. Kocha​łem ją. Do dziś kocham. – A kiedy zaszła w ciążę? – Byłem roz​cza​ro​wany. Każ​dego ojca by to zabo​lało. Roz​cza​ro​wany i zły. Pew​nie dla​tego skła​mała, kto był ojcem. – Sean Cooper. – Tak. Nie powinna była tego robić. Było mi potem głu​pio, że tak naga​da​łem na tego chłopca. Ale wtedy, gdyby nie był mar​twy, na pewno bym go zabił. – Tak jak pró​bo​wał pan zabić wie​leb​nego? – Dostał to, co mu się nale​żało. – Tho​mas uśmie​cha się drwiąco. – Za to chyba powi​nie​nem podzię​ko​wać two​jemu ojcu. – Zdaje się. Tho​mas wzdy​cha. – Han​nah nie była dosko​nała. Zwy​czajna nasto​latka. Zda​rzały nam się nor​malne kłót​nie. O maki​jaż, o dłu​gość spód​niczki. Cie​szy​łem się, jak zwią​zała się z grupką wie​leb​nego. Myśla​łem, że dobrze jej to zrobi. – Gorzko chi​cho​cze. – Bar​dziej nie mogłem się pomy​lić. Ten czło​wiek ją znisz​czył. Wcze​śniej byli​śmy sobie bli​scy, ale potem już tylko się kłó​ci​li​śmy. – Kłó​ci​li​ście się w dniu śmierci Elisy? Tho​mas kiwa głową. – To była jedna z naj​gor​szych awan​tur. – O co poszło? – O jej wizytę w domu opieki. Chciała się z nim spo​tkać i powie​-

dzieć, że zamie​rza uro​dzić jego dziecko. I że będzie na niego cze​kała. – Kochała go. – Była dziec​kiem. Nie miała poję​cia, czym jest miłość. – Tho​mas kręci głową. – Masz dzieci, Ed? – Nie. – I bar​dzo mądrze. Dzieci od pierw​szego dnia napeł​niają serca rodzi​ców miło​ścią i stra​chem. Zwłasz​cza dziew​czynki. Jako ojciec chcesz je chro​nić przed całym świa​tem, a jak ci się nie udaje, masz wra​że​nie, że nie speł​ni​łeś swo​jej naj​waż​niej​szej roli. Nie decy​du​jąc się na dzieci, oszczę​dzi​łeś sobie dużej ilo​ści bólu. Zaczy​nam się wier​cić. Mimo że w pokoju nie jest gorąco, mam wra​że​nie, że bra​kuje mi tlenu. Pró​buję nakie​ro​wać roz​mowę na wła​ściwy tor. – Czyli Han​nah odwie​dziła wie​leb​nego tego samego dnia, kiedy zamor​do​wano Elisę? Tho​mas bie​rze się w garść. – Tak. Okrop​nie się pokłó​ci​li​śmy. Han​nah wybie​gła z domu i nie wró​ciła na kola​cję. Dla​tego wie​czo​rem wysze​dłem. Chcia​łem ją zna​leźć. – Był pan w pobliżu lasu? – Myśla​łem, że tam poszła. Wie​dzia​łem, że cza​sem się tam spo​ty​kali. – Tho​mas patrzy na mnie podejrz​li​wie. – To wszystko było w gaze​tach. – Pan Hal​lo​ran i Elisa też się spo​ty​kali w lesie. – Dużo dzie​cia​ków tam cho​dziło robić rze​czy, któ​rych nie powinny. Dzie​cia​ków i zbo​czeń​ców. Ostat​nie słowo nie​mal wypluwa, a ja spusz​czam wzrok. – Kie​dyś go ide​ali​zo​wa​łem – mówię. – Ale zdaje się, że nie róż​nił się spe​cjal​nie od wie​leb​nego. Obaj byli star​szymi męż​czy​znami ze sła​bo​ścią do mło​dych dziew​czyn. – Nie​prawda. – Tho​mas kręci głową. – Hal​lo​ran w niczym nie przy​po​mi​nał wie​leb​nego. Nie pochwa​lam tego, co zro​bił, ale to nie to samo. Mar​tin był hipo​krytą, kłamcą, który gło​sił Słowo Boże,

a tak naprawdę wyko​rzy​sty​wał je do uwo​dze​nia dziew​cząt. Cał​kiem odmie​nił moją córkę. Uda​wał, że wypeł​nia ją miło​ścią, a wle​wał w jej serce tru​ci​znę, a jak tego mu było mało, to wypeł​nił jej brzuch swoim bękar​tem. Nie​bie​skie oczy płoną. Biała piana zbiera się w kąci​kach ust. Ludzie mówią, że miłość jest naj​sil​niej​szą z emo​cji. Słusz​nie. Dla​tego naj​gor​sze okru​cień​stwa są zawsze popeł​niane w jej imie​niu. – To dla​tego pan to zro​bił? – pytam pół​szep​tem. – Co zro​bi​łem? – Poszedł pan do lasu i tam ją pan zoba​czył. Stała sama, jak zawsze, kiedy na niego cze​kała. To wtedy puściły panu nerwy? Chwy​cił ją pan, udu​sił, zanim zdą​żyła się odwró​cić? Może nie był pan w sta​nie na nią spoj​rzeć, a gdy w końcu pan to zro​bił i zdał sobie sprawę z pomyłki, było już za późno. Więc wró​cił pan póź​niej w to samo miej​sce i poćwiar​to​wał ciało. Nie do końca wiem dla​czego. Żeby je ukryć? Czy żeby utrud​nić śledz​two? – O czym ty gadasz? – Zabił pan Elisę, bo wziął ją pan za Han​nah? Były podob​nie zbu​do​wane, Elisa ufar​bo​wała nawet włosy na blond. Po ciemku łatwo było popeł​nić taki błąd, zwłasz​cza w gnie​wie. Myślał pan, że Elisa to pań​ska córka, którą znisz​czono, zepsuto i która na doda​tek nosiła w sobie nie​ślubne dziecko wie​leb​nego… – Nie​prawda! Kocha​łem Han​nah. Chcia​łem, żeby uro​dziła to dziecko. Tak, dobrze sły​szysz! Uwa​ża​łem, że powinna oddać je do adop​cji, ale ni​gdy bym jej nie skrzyw​dził. Ni​gdy… – Tho​mas nagle wstaje. – Nie powi​nie​nem był cię wpusz​czać. Myśla​łem, że naprawdę coś wiesz, ale to? Wynoś się. Patrzę na niego i nie widzę w jego oczach ani krztyny stra​chu czy poczu​cia winy. Wyra​żają tylko gniew i ból. Ogromny ból. Robi mi się nie​do​brze. Czuję się fatal​nie. A naj​gor​sze jest to, że chyba się pomy​li​łem. – Prze​pra​szam. Nie chcia​łem… Spoj​rze​nie Tho​masa prze​szywa mnie do szpiku kości. – Nie chcia​łeś oskar​żyć mnie o zamor​do​wa​nie wła​snej córki? Nie

wiem, czy słowo „prze​pra​szam” wystar​czy, panie Adams. – Nie, zde​cy​do​wa​nie nie. Wstaję i idę w stronę drzwi. Nagle sły​szę jego głos: – Zacze​kaj. Odwra​cam się, a Tho​mas robi krok do przodu. – Powi​nie​nem dać ci po twa​rzy za to, co powie​dzia​łeś. Wyczu​wam jakieś „ale”. A przy​naj​mniej mam nadzieję, że je usły​szę. – Ale pomy​lona toż​sa​mość? To inte​re​su​jąca teo​ria. – I błędna. – Może nie do końca. Pomy​li​łeś tylko podej​rza​nych. – Nie rozu​miem. – Oprócz Hal​lo​rana nikt nie miał powodu, żeby zabić Elisę. Ale Han​nah? Wie​leb​nego popie​rało wtedy wiele osób. Załóżmy, że jego zwią​zek z Han​nah wyszedł na jaw. Ktoś z jego poplecz​ni​ków mógł być tak zazdro​sny i opę​tany, że posta​no​wił ją zabić. Zasta​na​wiam się nad jego hipo​tezą. – Ale nie wie pan, gdzie są teraz ci zwo​len​nicy wie​leb​nego? – Nie​stety nie. – No wła​śnie. Tho​mas pociera dło​nią pod​bró​dek. Wygląda, jakby siło​wał się z jakąś myślą. W końcu się odzywa: – Tam​tej nocy, jak szu​ka​łem Han​nah pod lasem, widzia​łem kogoś. Było ciemno i patrzy​łem z daleka, ale miał na sobie ogrod​niczki, jak robot​nik, i tro​chę kuś​ty​kał. – Nie pamię​tam, żeby poli​cja miała innych podej​rza​nych. – Ni​gdy tego nie spraw​dzili. – Dla​czego? – A po co się męczyć, skoro winny się zna​lazł? W dodatku był mar​twy, więc można było zaosz​czę​dzić na pro​ce​sie. Zresztą nie byłem w sta​nie dokład​niej opi​sać tam​tego czło​wieka. Tho​mas ma rację, nie​wiele to daje. – Tak czy siak, dzię​kuję – mówię. – Trzy​dzie​ści lat to sporo czasu. Możesz nie zna​leźć odpo​wie​dzi,

któ​rych szu​kasz. – Wiem. – Albo jesz​cze gorzej: znaj​dziesz je, ale nie będą takie, jakich się spo​dzie​wasz. – To też wiem. Kiedy sia​dam z powro​tem za kie​row​nicą samo​chodu, cały się trzęsę. Otwie​ram szybę i wyj​muję papie​rosy. Łap​czy​wie zapa​lam pierw​szego. Przed wej​ściem do domu Tho​masa wyłą​czy​łem dźwięk w komórce. Wycią​gam ją teraz z kie​szeni i widzę, że mam nie​ode​brane połą​cze​nie. A nawet dwa. Rzadko kiedy jestem aż tak roz​ry​wany. Dzwo​nię na pocztę gło​sową i odsłu​chuję dwie wia​do​mo​ści, jedną od Hoppa, a drugą od Gava. Obaj powie​dzieli to samo: – Ed, cho​dzi o Mic​keya. Wie​dzą, kto go zabił.

2016

S

iedzą przy tym samym sto​liku co zwy​kle, ale dziś wyjąt​kowo Gav ma przed sobą szklankę ciem​nego piwa zamiast coli light. Nawet nie usia​dłem ze swoim piwem, a już kła​dzie przede mną gazetę. Patrzę na tytuł: DWÓCH NASTO​LAT​KÓW ZATRZY​MA​NYCH W ZWI​ĄZKU Z NAPA​ŚCIĄ NAD RZEKĄ. Poli​cja prze​słu​chuje dwóch pięt​na​sto​let​nich chłop​ców w spra​wie śmier​tel​nej napa​ści na byłego miesz​kańca Ander​bury, Mic​keya Coopera (l. 42). Obu zatrzy​mano dwa dni temu, po nie​uda​nej pró​bie kra​dzieży na tym samym odcinku nad​rzecz​nego dep​taka. Poli​cja odma​wia komen​ta​rza w kwe​stii ewen​tu​al​nego związku mię​dzy oby​dwoma zda​rze​niami. Prze​glą​dam resztę arty​kułu. Nie sły​sza​łem o kra​dzieży, ale to nic dziw​nego, mia​łem inne sprawy na gło​wie. Po prze​czy​ta​niu całego tek​stu marsz​czę brwi, a Gav pyta: – Coś nie tak? – Wcale nie piszą, że to ci dwaj zaata​ko​wali Mic​keya – mówię. –  To tylko domy​sły. Gav wzru​sza ramio​nami. – I co z tego? Jak dla mnie, to cał​kiem moż​liwe. Chcieli go

okraść, ale im się nie udało. Żad​nego związku z jego książką czy kre​do​wymi ludzi​kami. Zwy​kła para łobu​zów szu​ka​ją​cych szyb​kiej kasy. – Może i tak. Wia​domo, co to za jedni? – Podobno jeden z nich cho​dzi do two​jej szkoły. Danny Myers? Danny Myers. Powi​nie​nem być zasko​czony, ale nie jestem. Wygląda na to, że nic co ludz​kie nie jest już w sta​nie mnie zdzi​wić. A jed​nak… – Nie wie​rzysz? – pyta Hoppo. – W to, że Danny chciał kogoś okraść? Wyobra​żam sobie, że robi coś głu​piego, żeby zaim​po​no​wać kum​plom, ale zabić Mic​keya? Nie, nie wie​rzę. To wszystko jest jakieś zbyt łatwe i gład​kie. Cie​płe gacie na zimę. Poza tym coś jesz​cze nie daje mi spo​koju. Na tym samym odcinku nad​rzecz​nego dep​taka. Kręcę głową. – Gav ma rację. To pew​nie naj​lo​gicz​niej​sze wytłu​ma​cze​nie. – Te dzi​siej​sze dzie​ciaki, co? – wzdy​cha Hoppo. – Fakt – mówię powoli. – Kto wie, do czego są zdolne. Zapada cisza. Sączymy swoje piwa. W końcu prze​ry​wam mil​cze​nie: – Mic​key by się wku​rzył o tego „byłego miesz​kańca”. Doma​gałby się co naj​mniej „mene​dżera reno​mo​wa​nej agen​cji rekla​mo​wej”. – To i tak nie naj​gor​szy tytuł, jaki mu nadano – mówi Gav, a chwilę póź​niej jego twarz poważ​nieje. – Cią​gle nie mogę uwie​rzyć, że zapła​cił Chloe, żeby cię szpie​go​wała, i że wysłał nam te wszyst​kie listy. – Chciał po pro​stu uatrak​cyj​nić swoją książkę – tłu​ma​czę go. –  Te listy miały napę​dzać akcję. – Mic​key zawsze umiał zmy​ślać – wspo​mina Hoppo. – I mie​szać – dodaje Gav. – Miejmy nadzieję, że to już defi​ni​tywny koniec. Hoppo unosi swoją szklankę. – Za to mogę wypić.

Się​gam po swoje piwo, ale chyba jestem roz​ko​ja​rzony, bo prze​wra​cam szklankę dło​nią. Udaje mi się ją zła​pać, zanim spada na pod​łogę, ale zawar​tość wylewa się na blat sto​lika i ska​puje na nogi Gava. Gav nic sobie z tego nie robi. – Nie przej​muj się – mówi i strze​puje ze spodni roz​lane piwo. Znów robi na mnie wra​że​nie kon​trast mię​dzy jego sil​nymi rękami a chu​dymi, pozba​wio​nymi siły nogami. Mocne nogi. Słowa wska​kują mi do głowy, nie​pro​szone. Wie​lebny zamy​dlił wszyst​kim oczy. Staję na równe nogi, tak gwał​tow​nie, że pra​wie prze​wra​cam pozo​stałe szklanki. Cza​sem się tam spo​ty​kali. Gav łapie swoje piwo. – Ej, co jest? – Mia​łem rację – mówię. – Z czym? Patrzę na nich obu, ale pra​wie ich nie widzę. – Myli​łem się, ale mia​łem rację. To tro​chę nie do wiary, ale… Nie no, tak. Ja pier​dolę. To ma sens. Dia​beł w prze​bra​niu. Spo​wia​daj się. – Ed, co ty wyga​du​jesz? – pyta Hoppo. – Wiem, kto zabił Elisę. Wiem, co się tam stało. – Co? – Dopust boży. – Powie​dzia​łam panu przez tele​fon: minęła już pora wizyt. – A ja mówi​łem, że muszę się z nim zoba​czyć. To bar​dzo ważne. Pie​lę​gniarka – ta sama krępa, surowa kobieta, która witała mnie tu ostat​nim razem – patrzy zdzi​wiona na naszą trójkę. (Hoppo i Gav uparli się, że muszą jechać ze mną. Stara banda. Ostat​nia wspólna przy​goda). – Niech zgadnę: sprawa życia i śmierci?

– Zga​dza się. – Z którą nie może​cie pocze​kać do rana? – Wła​śnie. – Wie​lebny w naj​bliż​szym cza​sie ni​gdzie się nie wybiera. – Nie był​bym tego taki pewien. Pie​lę​gniarka dziw​nie na mnie patrzy i nagle doznaję olśnie​nia. Ona wie. Wszy​scy tutaj o tym wie​dzą, ale nikt nic nie powie​dział. – Nie wygląda to za dobrze, co? – mówię. – Jak pacjenci wydo​stają się poza teren ośrodka. I cho​dzą samo​pas po oko​licy, a wy musi​cie ich szu​kać. Pew​nie lepiej trzy​mać takie rze​czy w tajem​nicy, zwłasz​cza przed Kościo​łem, który finan​suje waszą dzia​łal​ność. Kobieta mruży oczy. – Ty idziesz ze mną. Wy dwaj – poka​zuje na Hoppa i Gava – cze​ka​cie tutaj. – Na koniec rzuca mi jesz​cze sro​gie spoj​rze​nie. – Pięć minut, panie Adams. Idę za nią kory​ta​rzem. Z sufitu spływa ostre, flu​ore​scen​cyjne świa​tło. Za dnia można nie​malże uwie​rzyć, że ten ośro​dek jest czymś wię​cej niż zwy​kłym szpi​ta​lem, ale w nocy złu​dze​nie pry​ska. W pla​ców​kach medycz​nych bowiem coś takiego jak noc nie ist​nieje. Zawsze świecą się lampy, zawsze coś sły​chać. Jęki i krzyki, skrzy​pie​nie drzwi, pisk gumo​wych pode​szew na lino​leum. W końcu docie​ramy pod drzwi wie​leb​nego. Sio​stra Sym​pa​tyczna rzuca mi ostat​nie ostrze​gaw​cze spoj​rze​nie, pod​nosi pięć pal​ców i puka. – Wie​lebny Mar​tin? Gość do pana. Przez uła​mek sekundy spo​dzie​wam się, że drzwi się otwo​rzą i że wie​lebny sta​nie w progu z lodo​wa​tym uśmie​chem na twa​rzy. Spo​wia​daj się. Ale oczy​wi​ście w odpo​wie​dzi sły​szymy tylko ciszę. Pie​lę​gniarka patrzy na mnie z wyż​szo​ścią i deli​kat​nie uchyla drzwi. – Wie​lebny? Lęk w jej gło​sie dociera do mnie w tym samym ułamku sekundy, co powiew świe​żego powie​trza. Nie cze​kam. Odpy​cham ją na bok i wcho​dzę do środka. Pokój

jest pusty, okno otwarte na oścież, a zasłony koły​szą się na wie​trze. Odwra​cam się do pie​lę​gniarki. – Nie macie zam​ków w oknach? – Ni​gdy nie wyda​wały nam się konieczne. – Mimo że już mu się zda​rzało wycho​dzić? Patrzy na mnie wyzy​wa​jąco. – Wycho​dzi tylko wtedy, kiedy się zde​ner​wuje. – Czyli dzi​siaj coś go zde​ner​wo​wało, tak? – Żeby pan wie​dział. Wie​lebny miał gościa. Był potem pobu​dzony. W każ​dym razie ni​gdy nie odcho​dzi daleko. Pod​bie​gam do okna i wyglą​dam na zewnątrz. Zmrok zapada szybko, ale widać jesz​cze czarną ścianę lasu. Wcale nie leży daleko stąd. Bez pro​blemu mógł poko​nać tę krótką drogę nie​zau​wa​żony. – Nic mu się nie sta​nie – mówi pie​lę​gniarka. – Zazwy​czaj sam znaj​duje drogę powrotną. Odwra​cam się do niej. – Powie​działa pani, że miał gościa. Kto do niego przy​szedł? – Córka. Chloe. Przy​szła się z nim poże​gnać. Ogar​nia mnie strach. Parę nocy w lesie jesz​cze nikogo nie zabiło. – Powin​nam włą​czyć alarm – mówi pie​lę​gniarka. – Nie! Trzeba wezwać poli​cję. Natych​miast. Prze​rzu​cam nogę na drugą stronę okna. – A pan gdzie? – Do lasu. Jest mniej​szy niż przed laty, kiedy byli​śmy dziećmi, i nie jest to tylko efekt per​cep​cji doro​słego. Drzewa fak​tycz​nie były stop​niowo wypie​rane przez osie​dle miesz​ka​niowe, które roz​ra​stało się szyb​ciej od dębów i jawo​rów. Ale dziś znów wydają się ogromne, a las wygląda jak zaka​zane miej​sce pełne grozy i mrocz​nych kształ​tów. Tym razem to ja pro​wa​dzę. Ściółka trzesz​czy pod moimi sto​pami, a latarka, którą poży​czyła mi (nie​chęt​nie) Sio​stra Ser​deczna, oświe​tla nam drogę. Raz po raz snop świa​tła wychwy​tuje w ciem​no​-

ści parę błysz​czą​cych śle​piów zwie​rzę​cia, które bły​ska​wicz​nie znika w czar​nym gąsz​czu. Żywe istoty dzielą się na dzienne i nocne. Mimo mojej bez​sen​no​ści i luna​ty​ko​wa​nia zde​cy​do​wa​nie nie jestem stwo​rzony do noc​nego życia. – Wszystko w porządku? – szep​cze mi za uchem Hoppo. Uparł się, żeby iść ze mną. Gav został w domu opieki, żeby dopil​no​wać, by fak​tycz​nie ktoś wezwał poli​cję. – Tak – odpo​wia​dam. – Po pro​stu przy​po​mina mi się nasza ostat​nia wyprawa do lasu. – No – mówi Hoppo. – Mnie też. Nie wiem, czemu roz​ma​wiamy szep​tem. Nikt nas tutaj nie usły​szy, naj​wy​żej zwie​rzęta. Może się mylę i wcale go tu nie ma. Może Chloe mnie posłu​chała i śpi teraz w łóżku w jakimś hostelu. Może… Krzyk dobiega z głębi lasu jak wie​lo​gło​sowa zjawa. Drzewa wydają się drżeć, a ku niebu zrywa się czarna chmura trze​po​czą​cych skrzy​deł. Patrzę na Hoppa i obaj rzu​camy się bie​giem. Świa​tło latarki ska​cze nam nie​równo przed oczami. Uchy​lamy się przed gałę​ziami i prze​ska​ku​jemy nad splą​ta​nym ziel​skiem. W końcu wbie​gamy na nie​wielką polanę. Zupeł​nie jak wtedy. I tak samo jak w moim kosz​ma​rze. Zatrzy​muję się, a Hoppo wpada mi na plecy. Świecę dookoła latarką. Na ziemi przed nami stoi mały, jed​no​oso​bowy namiot, czę​ściowo zapad​nięty. Przed nim leży ple​cak i sterta ubrań. Nie ma jej tu. Przez chwilę czuję ulgę, ale zaraz znów kie​ruję świa​tło latarki przed namiot. Ta sterta ubrań. Jest za duża. Zbyt pękata. To nie ubra​nia. Nie! Rzu​cam się przed sie​bie i padam na kolana. – Chloe. Zsu​wam kap​tur z jej głowy. Jej twarz jest blada, dookoła szyi ma czer​wone ślady, ale oddy​cha. Płytko, słabo, ale oddy​cha. Nie umarła. Jesz​cze nie. Musie​li​śmy mu prze​szko​dzić w ostat​niej chwili. Bar​dzo chcia​łem go zoba​czyć, liczy​łem na tę kon​fron​ta​cję, ale będzie musiała pocze​-

kać. W tej chwili waż​niej​sze jest ura​to​wa​nie Chloe. Zer​kam przez ramię na Hoppa, który stoi nie​pew​nie na skraju polanki. – Musimy wezwać pogo​to​wie – mówię. Przy​ta​kuje i wyj​muje tele​fon, ale mina mu rzed​nie. – Nie ma sygnału – mówi i mimo to przy​kłada apa​rat do ucha. I nagle znika. Nie tylko tele​fon, ale też całe ucho. W jego miej​scu zio​nie teraz otwarta, krwawa rana. Widzę srebrny błysk, try​ska ciem​no​czer​wona krew i ręka Hoppa opada na wyso​kość bio​der. Trzyma się tylko na kilku wąskich pasach mię​śnia. Sły​szę krzyk, ale nie z ust Hoppa. On gapi się na mnie bez słowa i osuwa się na zie​mię z gar​dło​wym jękiem. Krzy​czę ja. Wie​lebny prze​cho​dzi nad cia​łem Hoppa, który leży twa​rzą do dołu. W jed​nej ręce trzyma sie​kierę, lśniącą i zakrwa​wioną. Ma na sobie ogrod​niczki wło​żone na piżamę. Miał na sobie ogrod​niczki, jak robot​nik, i tro​chę kuś​ty​kał. Cią​gnie za sobą bez​władną nogę i kuś​tyka w moją stronę. Ma nie​równy oddech i wychu​dłą, wosko​watą twarz. Wygląda jak żywy trup, z wyjąt​kiem oczu. Te są nie​zwy​kle żywe i płoną ogniem, jaki widzia​łem w życiu tylko raz – u Seana Coopera. Wzrok roz​świe​tlony przez obłęd. Pod​no​szę się z ziemi. Każdy nerw każe mi rzu​cić się do ucieczki, ale jak mógł​bym zosta​wić Chloe i Hoppa? Ile czasu mu zostało, zanim się wykrwawi na śmierć? Wydaje mi się, że w oddali sły​szę syrenę, ale może to moja wyobraź​nia. Z dru​giej strony, jeśli tylko uda mi się go zaga​dać… – I co, wszyst​kich nas poza​bi​jasz? Czy mor​der​stwo nie jest grze​chem? – „Umrze tylko ta osoba, która grze​szy. Spra​wie​dli​wość spra​wie​dli​wego jemu zosta​nie przy​pi​sana, wystę​pek zaś występ​nego na niego spad​nie”. Utrzy​muję się na nogach, mimo że czuję, jak słabną. Patrzę na ostrze sie​kiery, z któ​rego ska​puje krew Hoppa. – To dla​tego chcia​łeś zabić Han​nah? Bo zgrze​szyła? – „Gdyż z powodu kobiety nie​rząd​nej czło​wie​kowi pozo​staje już

tylko okrą​gły boche​nek chleba, lecz co się tyczy żony innego męż​czy​zny, ta poluje na dro​go​cenną duszę. Czy czło​wiek może nagar​nąć ognia w zana​drze i nie spa​lić swych szat?” Zbliża się, zagar​nia​jąc drę​twą nogą suche liście i wyma​chu​jąc sie​kierą. Mam wra​że​nie, jak​bym pró​bo​wał nawią​zać kon​takt z biblijną wer​sją Ter​mi​na​tora. Mimo to nie ustaję w wysił​kach, choć głos mi się łamie. – Nosiła twoje dziecko. Kochała cię. Nic to dla cie​bie nie zna​czyło? – „Jeśli twoja ręka jest dla cie​bie powo​dem grze​chu, ode​tnij ją; lepiej jest dla cie​bie ułom​nym wejść do życia wiecz​nego, niż z dwiema rękami pójść do pie​kła w ogień nie​uga​szony. I jeśli twoja noga jest dla cie​bie powo​dem grze​chu, ode​tnij ją; lepiej jest dla cie​bie chro​mym wejść do życia, niż z dwiema nogami być wrzu​co​nym do pie​kła”. – Ale ty nie odcią​łeś swo​jej ręki. I nie zabi​łeś Han​nah. Zamor​do​wa​łeś Elisę. Wie​lebny się zatrzy​muje. Widzę w jego oczach błysk nie​pew​no​ści i posta​na​wiam go wyko​rzy​stać. – Pomy​li​łeś się. Zamor​do​wa​łeś nie​wła​ściwą osobę. Nie​winną dziew​czynę. Ale ty to wiesz, prawda? Zresztą bądźmy szcze​rzy: w głębi duszy wiesz, że Han​nah też była nie​winna. To ty jesteś grzesz​ni​kiem. Jesteś kłamcą, hipo​krytą i mor​dercą. Wie​lebny wście​kle ryczy i rzuca się na mnie. W ostat​niej chwili robię unik i ude​rzam go bar​kiem w brzuch. Sły​szę – jakże przy​jemny – dźwięk powie​trza ucho​dzą​cego z jego płuc. Mar​tin zata​cza się do tyłu, ale drew​niany trzo​nek sie​kiery tra​fia mnie w skroń. Mocno. Wie​lebny pada na zie​mię, a ja bez​wład​nie ląduję na nim. Pró​buję ode​pchnąć się od niego, żeby się​gnąć po sie​kierę, ale utrud​niają mi to pie​kielny ból i zawroty głowy. Trzo​nek leży tuż poza zasię​giem mojej dłoni. Roz​cią​gam się jak mogę, w wyniku czego opa​dam na bok, a wie​lebny przy​gniata mnie swoim cia​łem i łapie obu​rącz za szyję. Okła​dam go po twa​rzy, ale moje ręce są słabe i ciosy nie robią na nim więk​szego wra​że​nia. Siłu​jemy się tak

przez jakiś czas. Czło​wiek ze wstrzą​śnie​niem mózgu wal​czący z żywym tru​pem. Jego palce zaci​skają się coraz moc​niej. Roz​pacz​li​wie pró​buję je roze​wrzeć. Mam wra​że​nie, że moja klatka pier​siowa za chwilę eks​plo​duje. Oczy są jak gotowe do wystrze​le​nia, roz​grzane węgle. Widzę coraz mniej, jakby ktoś zacią​gał przede mną zasłonę. Nie tak miało się to skoń​czyć, pro​te​stuje mój głodny tlenu mózg. To nie wygląda na moją wielką kul​mi​na​cję. To jakieś oszu​stwo, fabu​larny kant. Prze​cież nie… Nagle sły​szę głu​che łup​nię​cie i wie​lebny momen​tal​nie luzuje chwyt. Mogę znów oddy​chać, odzy​skuję wzrok. Mój napast​nik gapi się na mnie sze​roko otwar​tymi oczami. Otwiera usta. – Spo​wia​daj się… Ostat​nie słowo wydo​bywa się razem ze strużką ciem​no​czer​wo​nej krwi. Jego oczy dalej się we mnie wpa​trują, ale zga​sło w nich świa​tło. Są już tylko mar​twymi kul​kami. Cokol​wiek kie​dyś przez nie patrzyło, wresz​cie umarło. W końcu udaje mi się spod niego wydo​stać. Z jego ple​ców wystaje trzo​nek sie​kiery. Pod​no​szę głowę i widzę Nicky, która stoi nad zwło​kami ojca, z jego krwią na twa​rzy, ubra​niu i dło​niach. Patrzy na mnie, jakby dopiero teraz mnie zauwa​żyła. – Prze​pra​szam. Nie wie​dzia​łam. – Opada na kolana obok swo​jego ojca, a spły​wa​jące po jej policz​kach łzy mie​szają się z krwią. –  Powin​nam była przy​je​chać wcze​śniej. Dotar​łam za późno.

2016

Z

ostają pyta​nia. Całe mnó​stwo pytań. Jestem w sta​nie jako tako ogar​nąć, co, gdzie i jak, ale na wszel​kie „dla​czego” nie mam żad​nej odpo​wie​dzi. Nie jestem nawet bli​sko. Otrzy​maw​szy moją wia​do​mość, Nicky przy​je​chała do Ander​bury. Nie zastała mnie w domu, więc poje​chała do pubu. Che​ryl powie​działa jej, gdzie jeste​śmy, a pie​lę​gniarki wyja​śniły całą resztę. Nicky, jak to Nicky, bez zawa​ha​nia pobie​gła za nami. I dobrze, a nawet bar​dzo dobrze, że to zro​biła. Chloe posta​no​wiła ostatni raz odwie​dzić ojca. I to był błąd. Błę​dem było też powie​dze​nie mu, że zamie​rza roz​bić namiot w lesie, i ufar​bo​wa​nie wło​sów na jasny blond. Myślę, że to był decy​du​jący czyn​nik – nagłe podo​bień​stwo do Han​nah. Tym obu​dziła coś w jego umy​śle. Co do umy​słu wie​leb​nego, leka​rze na​dal się spie​rają, czy okresy przy​tom​no​ści, pod​czas któ​rych opusz​czał ośro​dek (i mor​do​wał), były tym​cza​so​wymi odchy​le​niami od stanu bli​skiego kata​to​nii, w któ​rym się znaj​do​wał, czy też jego umy​słowe kalec​two było od samego początku jed​nym wiel​kim oszu​stwem, a w rze​czy​wi​sto​ści wie​lebny wszystko dosko​nale rozu​miał. Wie​lebny Mar​tin nie żyje, więc ni​gdy nie poznamy prawdy. Jestem jed​nak pewien, że ktoś zdo​bę​dzie sławę, a wraz z nią może i spore pie​nią​dze, pisząc o nim pracę naukową albo książkę. Mic​key

musi się prze​wra​cać w gro​bie. Ja skła​niam się ku teo​rii, że wie​lebny zamor​do​wał Elisę, myśląc, że zabija Han​nah, ladacz​nicę, która nosiła w łonie jego bękarta i, w jego cho​rym mnie​ma​niu, nara​żała go na hańbę. Dla​czego ją poćwiar​to​wał? Jedyne wyja​śnie​nie, jakie przy​cho​dzi mi do głowy, kryje się w sło​wach Biblii, które recy​to​wał w lesie: „Jeśli twoja ręka jest dla cie​bie powo​dem grze​chu, ode​tnij ją; lepiej jest dla cie​bie ułom​nym wejść do życia wiecz​nego, niż z dwiema rękami pójść do pie​kła w ogień nie​uga​szony”. Myślę, że kiedy zdał sobie sprawę ze swo​jego błędu, uznał porą​ba​nie zwłok na kawałki za jedyny spo​sób na zapew​nie​nie Eli​sie wstępu do nieba. A może nie miał żad​nego powodu? Kto wie? Wie​leb​nego cze​kał Sąd Osta​teczny, ale miło byłoby go zoba​czyć na sali sądo​wej, twa​rzą w twarz z pro​ku​ra​to​rem i przy​się​głymi. Poli​cja mówi o moż​li​wo​ści ponow​nego otwar​cia docho​dze​nia w spra​wie śmierci Elisy Ren​dell. Dzi​siaj śled​czy dys​po​nują nowo​cze​sną tech​no​lo​gią, całym nauko​wym arse​na​łem do ana​lizy DNA, o czym powszech​nie wia​domo choćby z seriali, więc pew​nie będą w sta​nie udo​wod​nić winę Mar​tina ponad wszelką wąt​pli​wość. Nie będę na to cze​kał z zapar​tym tchem. Po pamięt​nej nocy w lesie, kiedy to omal nie zosta​łem udu​szony przez wie​leb​nego, zapie​ra​nie tchu jest ostat​nią rze​czą, na jaką mam ochotę. Hoppo szybko docho​dzi do sie​bie. Leka​rze przy​szyli mu ucho. Wpraw​dzie nie wygląda ide​al​nie, ale nie rzuca się to w oczy, bo on i tak zawsze nosił przy​dłu​gie włosy. Z ręką robią co mogą, ale nerwy to trudny temat. Powie​dzieli mu, że być może odzy​ska czę​ściową spraw​ność. Jest jesz​cze za wcze​śnie, by w tej spra​wie wyro​ko​wać. Gruby Gav pocie​sza go, że teraz będzie mógł par​ko​wać, gdzie mu się będzie podo​bało, a do tego została mu jesz​cze jedna zdrowa ręka do wale​nia gru​chy. Na kilka tygo​dni media stają się nie​od​łączną i wku​rza​jącą czę​ścią kra​jo​brazu w naszym mie​ście i przed moim domem. Ja nie chcę z nimi roz​ma​wiać, ale Gav udzie​lił im wywiadu, w któ​rym kil​ka​krot​nie wymie​nił nazwę swo​jego pubu. Kiedy tam przy​cho​dzę,

widzę, że inte​res kwit​nie, więc przy​naj​mniej jedna dobra rzecz wynik​nęła z tego całego kosz​maru. Moje życie zaczyna powoli wra​cać na stare tory, z kil​koma wyjąt​kami. W szkole dałem już znać, że po jesien​nych egza​mi​nach nie wra​cam do pracy. Zadzwo​ni​łem też do agenta nie​ru​cho​mo​ści. Zja​wia się u mnie ele​gancki młody męż​czy​zna z drogą fry​zurą i w tanim gar​ni​tu​rze. Gryzę się w język i tłu​mię w sobie chęć wyrzu​ce​nia z domu intruza, patrząc, jak zagląda do sza​fek, spraw​dza nogą twar​dość par​kietu i po całej serii ochów i achów infor​muje mnie, że w ostat​nich latach ceny nie​ru​cho​mo​ści poszły w górę, po czym, mimo kiep​skiego stanu budynku, podaje mi sza​cun​kową cenę, po któ​rej usły​sze​niu mimo​wol​nie uno​szę brwi. Tabliczka z napi​sem „NA SPRZE​DAŻ” poja​wia się przed wej​ściem kilka dni póź​niej. Naza​jutrz wkła​dam swój naj​lep​szy ciemny gar​ni​tur, wygła​dzam włosy i uważ​nie zawią​zuję szary kra​wat. Już mam wyjść, kiedy ktoś puka do fron​to​wych drzwi. Cmo​kam znie​cier​pli​wiony i idę szybko do przed​po​koju, żeby otwo​rzyć. W progu stoi Nicky. Ogląda mnie od stóp do głów. – Bar​dzo ład​nie. – Dzię​kuję. – Patrzę na jej jasno​zie​lony płaszcz. – Rozu​miem, że nie idziesz? – Nie. Przy​je​cha​łam tylko na spo​tka​nie z praw​ni​kiem. Mimo że ura​to​wała życie trzem oso​bom, i tak ciąży na niej zarzut zabój​stwa ojca. – Nie możesz zostać na dłu​żej? – Mam bilet na pociąg. Powiedz wszyst​kim, że prze​pra​szam, ale… – Zro​zu​mieją. – Dzięki. – Nicky wyciąga do mnie rękę. – Chcia​łam się z tobą poże​gnać. Patrzę na jej dłoń i po chwili, zupeł​nie jak przed laty, robię krok do przodu i mocno ją do sie​bie przy​tu​lam. W pierw​szej chwili nieco tężeje, ale w końcu odwza​jem​nia mój uścisk. Wdy​cham jej zapach.

Nie pach​nie już wani​lią i gumą do żucia, lecz per​fu​mami i dymem papie​ro​so​wym. Tym razem nie boi się odejść. Jest na to gotowa. W końcu odsu​wamy się od sie​bie. Coś błysz​czy na jej szyi. – Twój stary naszyj​nik? – pytam zdzi​wiony. Nicky zerka w dół. – Tak. Nie wyrzu​ci​łam go. – Dotyka pal​cem małego kru​cy​fiksu. – Pew​nie to dziwne, że trzy​mam coś, co wywo​łuje złe wspo​mnie​nia. Kręcę głową. – Wcale nie. Nie​któ​rych wspo​mnień i tak nie da się pozbyć. Nicky się uśmie​cha. – Trzy​maj się. – Ty też. Odpro​wa​dzam ją wzro​kiem, aż znika za rogiem. Pamię​ta​nie, zapo​mi​na​nie. Cza​sem to jedno i to samo. Wkła​dam płaszcz, upew​niam się, że w kie​szeni jest pier​siówka, i wycho​dzę. Chłodne paź​dzier​ni​kowe powie​trze smaga mnie i szczy​pie w policzki. Z ulgą wsia​dam do samo​chodu i roz​krę​cam ogrze​wa​nie do końca, ale aku​rat kiedy w aucie robi się w miarę zno​śnie, dojeż​dżam do kre​ma​to​rium. Nie cier​pię pogrze​bów. Czy kto​kol​wiek je lubi, nie licząc gra​ba​rzy? Jed​nak nie wszyst​kie są rów​nie przy​gnę​bia​jące. Naj​gor​sze są przed​wcze​sne odej​ścia i te nagłe, bole​sne. No i pogrzeby dzieci. Nikt nie powi​nien doświad​czyć widoku spusz​cza​nej do ziemi trumny wiel​ko​ści lalki. Z dru​giej strony są zgony, które wydają się nie​unik​nione. Oczy​wi​ście śmierć Gwen była dla wszyst​kich wstrzą​sem, ale kiedy czło​wiek już straci swój umysł, ciało musi odejść nie​długo po nim. Tak było z moim ojcem. Nie ma wielu żałob​ni​ków. Dużo osób znało Gwen, ale mimo to nie miała licz​nego grona przy​ja​ciół. Przy​szła moja mama, są Gruby Gav i Che​ryl, poza tym jest kilka osób, u któ​rych Gwen sprzą​tała. Star​szy brat Hoppa, Lee, nie mógł albo nie chciał wziąć wol​nego

w pracy. Hoppo sie​dzi z przodu, opa​tu​lony w budry​sówkę, która wydaje się na niego za duża. Rękę pod​trzy​muje mu potężny tem​blak. Hoppo mocno schudł i widocz​nie się posta​rzał. Dopiero przed kil​koma dniami został wypusz​czony ze szpi​tala. Jeź​dzi tam jesz​cze na fizjo​te​ra​pię. Gav sie​dzi na wózku inwa​lidz​kim obok niego, a Che​ryl przy​cup​nęła na ławie, po dru​giej stro​nie. Sia​dam za nimi, obok mamy, która chwyta moją dłoń, tak jak wtedy, kiedy byłem mały. Odwza​jem​niam jej mocny uścisk. Nabo​żeń​stwo trwa krótko, co odbie​ram jako akt łaski, ale zara​zem trzeź​wiące przy​po​mnie​nie, że sie​dem​dzie​siąt lat życia na Ziemi można z powo​dze​niem skon​den​so​wać w dzie​się​cio​mi​nu​towy skrót i kilka nie​po​trzeb​nych wzmia​nek o Bogu. Jeśli na moim pogrze​bie ktoś wspo​mni o Bogu, to mam nadzieję, że spło​nie za to w pie​kle. Dobre jest to, że w przy​padku kre​ma​cji koniec nabo​żeń​stwa ozna​cza koniec pogrzebu. Żad​nego kon​duktu na cmen​tarz i odpro​wa​dza​nia wzro​kiem trumny spusz​cza​nej do głę​bo​kiego dołu. Wszystko to i tak jest żywe w mojej pamięci po pogrze​bie Seana Coopera. Zbie​ramy się przed kaplicą i sto​imy w ogro​dzie pamięci. Podzi​wiamy kwiaty i czu​jemy się tro​chę nie​zręcz​nie. Gav i Che​ryl orga​ni​zują małą stypę w Byku, ale nie sądzę, by kto​kol​wiek miał ochotę w niej uczest​ni​czyć. Gadam przez chwilę z Gavem, a potem zosta​wiam mamę roz​ma​wia​jącą z Che​ryl i wymy​kam się za róg, głów​nie po to, żeby zapa​lić i pocią​gnąć z pier​siówki, ale też żeby odpo​cząć od ludzi. Oka​zuje się, że nie tylko ja wpa​dłem na ten pomysł. Hoppo stoi obok rzędu nie​wiel​kich nagrob​ków usta​wio​nych w miej​scach, gdzie roz​sy​pano albo pogrze​bano pro​chy zmar​łych. Zawsze uwa​ża​łem, że te nagrobki przy kre​ma​to​rium wyglą​dają jak skur​czone wer​sje praw​dzi​wych kamieni nagrob​nych. Minia​tu​rowy model cmen​ta​rza. Hoppo pod​nosi głowę. – Czo​łem.

– Jak się masz? Czy to głu​pie pyta​nie? – W porządku. Chyba. Niby się tego spo​dzie​wa​łem, ale jed​nak ni​gdy nie jest się na to goto​wym. To prawda. Nikt nie jest przy​go​to​wany na śmierć. Na jej osta​tecz​ność. Jeste​śmy przy​zwy​cza​jeni do kon​troli nad wła​snym życiem. Wydaje nam się, że możemy je prze​cią​gać w cza​sie. Ale ze śmier​cią nie ma żad​nych tar​gów. Żad​nych roz​pacz​li​wych próśb, żad​nego odwo​ła​nia do wyż​szej instan​cji. Śmierć to śmierć i to ona trzyma w gar​ści wszyst​kie atuty. Nawet jeśli uda się ją oszu​kać, drugi raz na ten sam blef się nie nabie​rze. – Wiesz, co jest naj​gor​sze? – mówi Hoppo. – Część mnie czuje ulgę, że wresz​cie ode​szła i że już nie muszę się nią opie​ko​wać. – Mia​łem tak samo po śmierci taty. To nic złego. Cie​szysz się z odej​ścia cho​roby, nie mamy. Wyj​muję z kie​szeni pier​siówkę i podaję mu ją. Chwilę się waha, ale w końcu ją ode mnie bie​rze i pije. – A jak poza tym? – pytam. – Jak ręka? – Cią​gle nie​wiele czuję, ale leka​rze mówią, że to musi potrwać. No tak. Zawsze dajemy sobie czas. Aż któ​re​goś dnia już go nam nie star​cza. Hoppo oddaje mi butelkę. Mimo że ssie mnie w żołądku, kiwam głową, żeby napił się wię​cej. Bie​rze kolejny łyk, a ja zapa​lam papie​rosa. – A u cie​bie? – pyta. – Gotowy na wielką prze​pro​wadzkę? Pla​nuję przez jakiś czas pra​co​wać jako nauczy​ciel na zastęp​stwie. Man​che​ster wydaje mi się wła​ści​wym miej​scem, wystar​cza​jąco odle​głym od domu, żeby prze​my​śleć sobie parę spraw. Mnó​stwo spraw. – Już pra​wie – mówię. – Ale coś czuję, że wiel​ko​miej​skie dzie​ciaki zje​dzą mnie żyw​cem. – A co z Chloe? – Nie jedzie. – Myśla​łem, że wy… Kręcę głową.

– Uzna​łem, że naj​le​piej będzie, jak zosta​niemy przy​ja​ciółmi. – Serio? – Serio. Wpraw​dzie miło mi było wyobra​żać sobie jakiś zwią​zek z Chloe, ale prawda jest taka, że ona zupeł​nie mnie w ten spo​sób nie odbiera, i wiem, że to się ni​gdy nie zmieni. Nie jestem w jej typie, zresztą ona też nie jest osobą, jakiej mi potrzeba. Poza tym teraz, kiedy już wiem, że jest młod​szą sio​strą Nicky, bycie z nią wyda​wa​łoby mi się czymś nie w porządku. Mają obie sporo mostów do odbu​do​wa​nia i nie chciał​bym, żeby przeze mnie któ​ryś z nich znowu spło​nął. – No nic – mówię. – Może poznam jakąś sym​pa​tyczną dziew​czynę z pół​nocy. – Nie takie rze​czy się zda​rzały. – Mowa. Zapada cisza. Hoppo podaje mi pier​siówkę i tym razem ją biorę. – No, to chyba naprawdę koniec – mówi i wiem, że nie cho​dzi mu tylko o rysunki kredą. – Może i tak. Nie jestem prze​ko​nany, bo w fabule zostało jesz​cze kilka dziur. – Co, nie sądzisz? – Kilku rze​czy wciąż nie rozu​miem – odpo​wia​dam, wzru​sza​jąc ramio​nami. – Na przy​kład? – Nie zasta​na​wia​łeś się ni​gdy, kto otruł Mur​phy’ego? Dla mnie to się ni​gdy nie trzy​mało kupy. Myślę, że to Mic​key spu​ścił go ze smy​czy. Może chciał, żebyś cier​piał tak samo jak on. Rysu​nek, który tam widzia​łem, to pew​nie też jego dzieło. Ale nie wie​rzę, że to Mic​key zabił two​jego psa. A ty? Hoppo nie odpo​wiada od razu. Przez chwilę wydaje mi się, że w ogóle nie odpo​wie. W końcu się odzywa: – Nie, to nie on go otruł. Nikt tego nie zro​bił. A przy​naj​mniej nie spe​cjal​nie. – Jak to? Hoppo zerka na flaszkę, więc mu ją podaję. Dopija do końca.

– Mama już wtedy nie do końca kon​tak​to​wała. Czę​sto gubiła przed​mioty albo odkła​dała je w różne dziwne miej​sca. Raz widzia​łem, jak sypie płatki śnia​da​niowe do dzbanka na kawę i zalewa wrząt​kiem. Coś mi to przy​po​mina. – Któ​re​goś dnia, jakiś rok po śmierci Mur​phy’ego, wró​ci​łem do domu i zoba​czy​łem, że robi posi​łek dla Buddy’ego. Wło​żyła mokrą karmę do miski i doda​wała coś z pudełka z szafki w kuchni. Myśla​łem, że to jego suche, ale oka​zało się, że pomy​liły jej się pudełka i wsy​pała mu trutkę na śli​maki. – O kurwa. – No. W ostat​niej chwili ją powstrzy​ma​łem i chyba nawet rzu​ci​łem jakiś żart. Ale potem zaczą​łem się zasta​na​wiać, czy aby wcze​śniej nie zro​biła tego samego z Mur​phym. Zasta​na​wiam się nad jego sło​wami. Czyli Mur​phy zdechł przez straszną pomyłkę. Niczego nie zakła​daj. Poda​waj wszystko w wąt​pli​wość. Odrzu​caj to, co wydaje się oczy​wi​ste. Mimo​wol​nie się śmieję. – Tyle lat się myli​łem. – Prze​pra​szam, że ci nie powie​dzia​łem. – Niby czemu miał​byś mi mówić? – Ważne, że już wszystko wiesz. – Pra​wie. – Co jesz​cze? Zacią​gam się papie​ro​sem. – Impreza. Wypa​dek Gava. Mic​key zawsze powta​rzał, że ktoś musiał mu dolać alko​holu. – Mic​key zawsze kła​mał. – Nie tym razem. Ni​gdy nie jeź​dził po pija​nemu. Uwiel​biał ten samo​chód. Nie ryzy​ko​wałby kraksy. – I co z tego? – Myślę, że fak​tycz​nie ktoś mu dolał pro​cen​tów. Ktoś, kto życzył mu wypadku, kto go naprawdę nie​na​wi​dził. Tylko nie miał poję​cia,

że w samo​cho​dzie będzie też Gav. – Ktoś taki byłby kiep​skim przy​ja​cie​lem. – Ten ktoś nie był jego przy​ja​cie​lem. Ani wtedy, ani póź​niej. – Czyli? – Widzia​łeś go, jak przy​je​chał do Ander​bury. Pierw​szego dnia. Nawet z nim roz​ma​wia​łeś. – I co z tego? – Wszy​scy zało​żyli, że Mic​key polazł do tego parku w nocy, bo był pijany i myślał o swoim mar​twym bra​cie, ale ja tak nie uwa​żam. Myślę, że tam poszedł, bo był z kimś umó​wiony. – No tak. Z dwoma nasto​let​nimi zło​dzie​jami. Kręcę głową. – Nie posta​wili im zarzu​tów. Za mało dowo​dów. Poza tym oni twier​dzą, że tej nocy nie byli nawet w pobliżu parku. Hoppo przez chwilę się zasta​na​wia. – To może było tak, jak mówi​łem od początku. Mic​key się upił i wpadł do wody. Przy​ta​kuję i mówię: – Bo „wzdłuż tego odcinka ścieżki nie ma latarni”. Powie​dzia​łeś to, jak tylko się ode mnie dowie​dzia​łeś, że Mic​key uto​nął. Pamię​tasz? – Tak. Na uła​mek sekundy moje serce prze​staje bić. – Skąd wie​dzia​łeś, w któ​rym miej​scu Mic​key wpadł do wody, jeśli cię przy tym nie było? Mina Hoppa rzed​nie. – Niby czemu miał​bym go zabić? – Nie wiem. Bo się dowie​dział, że to ty spo​wo​do​wa​łeś ich wypa​dek? Chciał powie​dzieć Gavowi albo opi​sać to w książce? Hoppo patrzy mi w oczy. Trwa to dłuż​szą chwilę, aż robi mi się nie​swojo. Potem oddaje mi butelkę i przy​ci​ska mi ją mocno do klatki pier​sio​wej. – Ed… Cza​sem lepiej jest nie wie​dzieć wszyst​kiego.

Dwa tygo​dnie póź​niej

Z

adzi​wia​jące, jak mały wydaje się nasz świat, kiedy decy​du​jemy się go opu​ścić. Po czter​dzie​stu dwóch latach spo​dzie​wa​łem się, że moje miej​sce na Ziemi będzie więk​sze, spo​wo​do​wane przeze mnie wgnie​ce​nie w cza​so​prze​strzeni tro​chę roz​le​glej​sze. Ale nie. Więk​szość mojej egzy​sten​cji – a przy​naj​mniej jej fizyczna część – spo​koj​nie zmie​ściła się w jed​nej fur​go​netce firmy prze​pro​wadz​ko​wej. Patrzę na zatrza​ski​wane drzwi, za któ​rymi znika cały mój ziem​ski doby​tek, ozna​ko​wany i pocho​wany do pudeł. No, pra​wie cały. Rzu​cam chło​pa​kom z ekipy prze​pro​wadz​ko​wej uśmiech, który –  mam nadzieję – wygląda pogod​nie i kum​pel​sko. – To co, gotowe? – Tak – mówi star​szy z nich, moc​niej wysma​gany przez życie. –  Można jechać. – Świet​nie. Po raz ostatni spo​glą​dam na dom. Tablica z napi​sem „SPRZE​DANY” patrzy na mnie z wyrzu​tem, jakby chciała mi powie​dzieć, że prze​gra​łem, przy​zna​łem się do porażki. Sądzi​łem, że mamę zmar​twi sprze​daż domu, tym​cza​sem odnio​słem wra​że​nie, że jej ulżyło. Uparła się, że nie chce ani pensa z uzy​ska​nej przeze mnie ceny. „Przy​da​dzą ci się te pie​nią​dze, Ed”, powie​działa. „Ustaw się, zacznij od nowa. Każdy tego cza​sem

potrze​buje”. Pod​no​szę rękę, fur​go​netka rusza spod domu. Wyna​ją​łem małe miesz​ka​nie, więc więk​szość mojego dobytku trafi do miej​skiej prze​cho​walni. Wol​nym kro​kiem wra​cam do środka. Po wywie​zie​niu wszyst​kich rze​czy moje życie wydało się mniej​sze, niż sądzi​łem, za to dom robi wra​że​nie więk​szego. Stoję bez​czyn​nie w progu, po czym wcho​dzę na górę, do swo​jego pokoju. Na pod​ło​dze pod oknem, w miej​scu, gdzie stała komoda, par​kiet jest nieco ciem​niej​szy. Pod​cho​dzę tam, klę​kam i wyj​muję z kie​szeni mały śru​bo​kręt. Wty​kam go pod luźne klepki i pod​wa​żam je. W skrytce zostały już tylko dwa przed​mioty. Ostroż​nie wyj​muję pierw​szy z nich: duży pla​sti​kowy pojem​nik. Pod spodem leży drugi: zwi​nięty stary ple​cak. Mama kupiła mi go po tym, jak zgu​bi​łem nerkę w weso​łym mia​steczku. Mówi​łem o tym? Bar​dzo mi się podo​bał. Na kla​pie miał obra​zek z Żół​wiami Ninja i był znacz​nie faj​niej​szy, a przede wszyst​kim prak​tycz​niej​szy od nerki, bo mogłem do niego wię​cej zmie​ścić. Mia​łem go ze sobą tam​tego jasnego, chłod​nego ranka, kiedy poje​cha​łem rowe​rem do lasu. Sam. Nie wiem, co mnie do tego pchnęło. Było bar​dzo wcze​śnie i rzadko kiedy jeź​dzi​łem w poje​dynkę do lasu. Zwłasz​cza zimą. Może mia​łem jakieś prze​czu​cie? W końcu czło​wiek ni​gdy nie wie, kiedy znaj​dzie coś cie​ka​wego. A tam​tego ranka zna​la​złem coś naprawdę inte​re​su​ją​cego. Dosłow​nie potkną​łem się o jej rękę. Po pierw​szej fali szoku i krót​kich poszu​ki​wa​niach zna​la​złem stopę. Potem drugą rękę. Nogi. Tułów. I w końcu naj​waż​niej​szą część tej ludz​kiej ukła​danki. Głowę. Leżała na małej kupce liści, wpa​trzona w korony drzew i oświe​tlona pro​mie​niami słońca, które prze​bi​jały się przez nagie gałę​zie. Świa​tło zbie​rało się w złote kałuże na leśnym pod​łożu. Uklą​kłem obok niej. Po chwili wycią​gną​łem drżącą dłoń i dotkną​łem jej wło​sów, żeby odgar​nąć je z twa​rzy. Bli​zny nie były już tak wydatne. Tak jak pan Hal​lo​ran zmięk​czył je deli​kat​nymi pocią​gnię​ciami pędzla, tak śmierć wygła​dziła je chłod​nym doty​kiem swo​ich kości​-

stych pal​ców. Znów była piękna. Ale zara​zem smutna, zagu​biona. Ja też prze​bie​głem pal​cami po jej twa​rzy i pra​wie bez​myśl​nie pod​nio​słem głowę z ziemi. Oka​zała się cięż​sza, niż myśla​łem. I kiedy już mia​łem ją w rękach, trudno było mi ją z nich wypu​ścić. Nie chcia​łem jej zosta​wiać samej pośród rdza​wych, jesien​nych liści. Śmierć nie tylko przy​wró​ciła jej piękno, lecz także uczy​niła wyjąt​kową. A ja byłem jedy​nym, który to widział. Jedy​nym, który miał szansę zatrzy​mać jej wyjąt​ko​wość dla sie​bie. Z nabożną ostroż​no​ścią odgar​ną​łem z niej ostat​nie listki i wło​ży​łem ją do ple​caka. W ten cie​pły, suchy dzień nie musiała dłu​żej patrzeć pro​sto w słońce. Ale nie chcia​łem też, żeby widziała ciem​ność, ani żeby kawałki kredy dostały się jej do oczu, więc zamkną​łem jej powieki. Zanim wyje​cha​łem z lasu, nary​so​wa​łem kredą wska​zówki dla poli​cji, żeby zna​la​zła jej ciało. Żeby reszta Walt​zerki nie została tu sama zbyt długo. W dro​dze powrot​nej nikt mnie nie zatrzy​mał, z nikim nie roz​ma​wia​łem. W prze​ciw​nym razie może bym się przy​znał. Tak się jed​nak nie stało; dotar​łem do domu, zanio​słem do środka ple​cak z cen​nym zna​le​zi​skiem i scho​wa​łem je pod pod​łogą. Potem mia​łem pro​blem do roz​wią​za​nia. Wie​dzia​łem, że powi​nie​nem od razu powie​dzieć poli​cji o zwło​kach. A co, jeśli zapy​ta​liby mnie o głowę? Nie umia​łem dobrze kła​mać, więc pew​nie by się domy​ślili, że ją zawi​ną​łem. Mogłem tra​fić do wię​zie​nia. Wpa​dłem na pomysł. Otwo​rzy​łem pudełko z kre​dami i zaczą​łem ryso​wać ludziki. Dla Hoppa, Gru​bego Gava i Mic​keya. Ale celowo pomie​sza​łem kolory, żeby nikt nie wpadł na to, że to moja sprawka. Nary​so​wa​łem nawet jed​nego dla sie​bie i uda​wa​łem – przed samym sobą – że odkry​łem go naza​jutrz tuż po prze​bu​dze​niu. Zaraz potem wsia​dłem na rower i poje​cha​łem na plac zabaw. Mic​key już tam cze​kał. Inni wkrótce dołą​czyli. Zgod​nie z pla​nem. Zdej​muję pokrywkę z pojem​nika i zaglą​dam do środka. Jej puste

oczo​doły odwza​jem​niają moje spoj​rze​nie. Pożół​kłej czaszki na​dal trzy​mają się nie​liczne kosmyki wło​sów, cien​kich jak wata cukrowa. Jeśli spoj​rzeć z bli​ska, wciąż widać małe zagłę​bie​nia w kości w miej​scu, gdzie metal karu​zeli prze​orał jej twarz. Nie trzy​ma​łem jej tutaj przez cały czas. Po paru tygo​dniach smród w moim pokoju stał się nie​zno​śny. Pokoje nasto​let​nich chłop​ców mie​wają nie​cie​kawy zapach, ale nie aż tak nie​cie​kawy. Wyko​pa​łem dół na końcu naszego ogrodu i wło​ży​łem ją do niego na kilka mie​sięcy. Ale potem przy​nio​słem z powro​tem do skrytki pod pod​łogą. Żeby mieć ją bli​sko sie​bie. Żeby była bez​pieczna. Wycią​gam rękę, by ostatni raz jej dotknąć. Potem patrzę na zega​rek. Nie​chęt​nie zamy​kam pojem​nik, cho​wam go do ple​caka i scho​dzę na dół. Wkła​dam ple​cak do bagaż​nika i zakry​wam go kil​koma war​stwami płasz​czy i toreb. Nie spo​dzie​wam się, że kto​kol​wiek mnie zatrzyma i prze​szuka samo​chód, ale ni​gdy nic nie wia​domo. Mogłoby się zro​bić nie​zręcz​nie. Już mam wsiąść do auta, ale przy​po​mi​nam sobie o klu​czach do domu. Agent nie​ru​cho​mo​ści ma swój zestaw, ale umó​wi​li​śmy się, że przed odjaz​dem zosta​wię swoje nowym wła​ści​cie​lom. Wra​cam pod drzwi, wyj​muję klu​cze z kie​szeni i wrzu​cam je przez otwór… Zatrzy​muję rękę. Przez otwór…? Szu​kam słowa, ale im bar​dziej się sta​ram, tym szyb​ciej mi umyka. Otwór na… Na co jest ten cho​lerny otwór? Wyobra​żam sobie mojego tatę, jak gapi się na klamkę i nie może sobie przy​po​mnieć tego oczy​wi​stego, a jed​nak ulot​nego słowa, a na jego twa​rzy rysuje się fru​stra​cja pomie​szana z zagu​bie​niem. Myśl, Ed, myśl. W końcu sobie przy​po​mi​nam. Otwór na listy. Tak, otwór na listy. Kręcę głową. Co za głu​pota. Spa​ni​ko​wa​łem, ot co. Po pro​stu jestem zmę​czony i spięty prze​pro​wadzką. Wszystko jest w porządku. Nie sta​łem się swoim ojcem. Wrzu​cam klu​cze do środka, sły​szę, jak lądują gło​śno na par​kie​cie, po czym wra​cam do samo​chodu i sia​dam za kie​row​nicą.

Otwór na listy. No jasne. Uru​cha​miam sil​nik i odjeż​dżam. W stronę Man​che​steru i mojej przy​szło​ści.

przy​pisy koń​cowe

1. You can​not be serious! – Nie mówisz poważ​nie! Słynne zda​nie wypo​wie​dziane przez zna​nego z wybu​cho​wego tem​pe​ra​mentu ame​ry​kań​skiego teni​si​stę Johna McEn​roe do sędziego głów​nego meczu, który, jego zda​niem, skrzyw​dził go swoją decy​zją. ↩ 2. school is out for sum​mer – szkoła w waka​cje jest zamknięta. Zda​nie to pocho​dzi z pio​senki School’s Out zespołu Alice Cooper. ↩ 3. Robin – trój​ko​łowy samo​chód pro​du​ko​wany przez bry​tyj​ską firmę Reliant. ↩ 4. Pan Chips (właśc. Arthur Chip​ping) – postać fik​cyjna: sta​rze​jący się angiel​ski nauczy​ciel, tytu​łowy boha​ter książki Żegnaj Chips Jamesa Hil​tona. ↩

Spis treści Strona tytułowa Spis treści Pro​log 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016 1986 2016

2 3 6 8 9 23 31 46 51 63 72 88 95 110 119 133 142 153 163 175 179 185 198 209

1986 2016 2016 1986–1990 2016 2016 2016 Dwa tygo​dnie póź​niej przy​pisy koń​cowe

223 231 247 259 269 280 289 298 303