Marshall Paula - 1 Utrzymanka

PAULA MARSHALL

Utrzymanka

ROZDZIAŁ PIERWSZY Była sławna. Było o niej głośno. Gdy szła ulicą lub poja­ wiała się w jakimś publicznym lokalu, od razu wszystkie spojrzenia biegły w jej kierunku. Była właścicielką i naczel­ ną redaktorką kobiecej gazety, a także kochanką starego człowieka, którego pogrzeb odbywał się właśnie tego zimne­ go marcowego dnia 1891 roku w jednym z protestanckich kościołów Nowego Jorku. Ale nawet bez tej sławy i popularności ściągałaby na sie­ bie powszechną uwagę. Była bowiem - jak w duchu stwier­ dził pewien patrzący na nią w tej chwili dżentelmen - po pro­ stu piękna. Od razu zorientował się, że to musi być ona. Niedawno wrócił do Stanów Zjednoczonych po długim pobycie w Ang­ lii i już pierwszego dnia pokazano mu ją palcem. Gestowi temu towarzyszył nieprzyzwoity chichot oraz obleśny żart na temat zmarłego, który był jego dziadkiem. Zrobił to czło­ wiek, który mienił się jego przyjacielem, a który z tą chwilą przestał nim być. Lecz dzisiaj nie szła Piątą Aleją, tylko przejściem między rzędami ławek w kościele, gdzie nie po­ winna była się pojawić. Przez kościół przetoczyła się fala szeptów. Wyczuwało się nieżyczliwość w stosunku do nowo przybyłej. Głowy kłoniły - się ku głowom, wargi poruszały się, spojrzenia strzelały zza

woalek i spod rond kapeluszy. Zgromadziła się tutaj towa­ rzyska śmietanka Nowego Jorku, co wczorajsze gazety zdą­ żyły już zresztą zapowiedzieć. Każdy z uczestników tej ża­ łobnej uroczystości posiadał duże, jeśli nie ogromne, pienią­ dze, co najczęściej szło w parze z wpływami i znaczeniem. W ławkach siedzieli politycy i senatorowie, prezesi i fabry­ kanci, dziedzice wielkich fortun i dorobkiewicze świeżej da­ ty. Wszyscy oni przybyli pożegnać świętej pamięci Ghysbrechta Schuylera, zwanego Kapitanem, który za życia gardził większością z nich, a który umarł jako najbogatszy człowiek na świecie. W każdym razie był dostatecznie bogaty, by kupić sobie tę prześliczną kobietę, która nawet nie zwróciła uwagi na owe sykania i szmery, przypominające nieprzyjazne brzęcze­ nie pszczół, gotowych żądlić i zatruwać jadem. Chyba też nie usłyszała słów ubranego na czarno mężczyzny, który pod­ szedł do niej stanowczym krokiem, a widząc bezskuteczność interwencji, położył ciężką dłoń na jej ramieniu. Stojący przy chrzcielnicy wysoki dżentelmen, który zgod­ nie z tradycją powinien był znajdować się w gronie najbliż­ szych zmarłemu, zajmujących krzesła tuż przy katafalku, a który dla jakichś przyczyn wolał wejść do kościoła niczym osoba z ulicy i stanąć na uboczu, ruszył w kierunku swego kuzyna Perry'ego Standisha i tej kobiety. Teraz wszystkie spojrzenia skupiły się na nim, a to z tego powodu, że też na swój sposób był sławny. On tymczasem niespiesznym kro­ kiem zbliżał się do niej, patrząc wprost w jej piękne fiołkowe oczy. Podszedłszy, skłonił się. Bardziej przenikliwe oko mogłoby dopatrzyć się w tym ukłonie oznaki ironicznej kpiny.

- Pani Victoria Slade? - zagadnął na granicy pytania i stwierdzenia. - Owszem. A z kim mam przyjemność? Przez chwilę patrzyli na siebie i obojgu wydawało się, że są sami w kościele. On miał przed sobą wysoką ciemnowłosą kobietę w czarnym kapeluszu ozdobionym fiołkami, pod któ­ rym jaśniała twarz o barwie kości słoniowej i klasycznie re­ gularnych rysach. Czarną jedwabną suknię zasłaniał w dużej części obszerny płaszcz z fokowym kołnierzem, ozdobio­ nym, podobnie jak kapelusz, bukiecikiem fiołków. Ich deli­ katny zapach rozpływał się w powietrzu przesyconym dy­ mem świec. Ona widziała wysokiego i silnie zbudowanego mężczy­ znę. Mocna szyja łączyła szerokie ramiona z kształtną gło­ wą. Pomimo holenderskiego pochodzenia, miał błyszczące czarne włosy, smagłą płeć i zołtobrązowe oczy, dzikie niczym u tygrysa. Nie był przystojny, lecz biła od niego jakaś brutalna siła. Był nienagannie ubrany, a jego cie­ mnoszary garnitur zdradzał angielską wykwintność. Pod­ bity sobolami płaszcz nosił niczym pelerynę - narzucony na ramiona. - Myślę, że jestem pani znany - rzekł beznamiętnie. Na twarzy Victorii Slade pojawił się cień uśmiechu. - Czyżbym miała przyjemność rozmawiać z Gerardem Schuylerem, wnukiem Kapitana? - Który właśnie zadaje sobie pytanie, co skłoniło panią do przyjścia tutaj. Perry Standish, występujący dziś w roli mistrza ceremo­ nii, uznał, że teraz czas na niego. - Właśnie dopiero co wytknąłem tej pani jej niewłaściwe

zachowanie, Gerardzie. Doprawdy, mogła darować sobie uczestnictwo w tej smutnej uroczystości. - I co pani na to? - spytał Gerard, krzywiąc w uśmiechu wargi. Był to uśmiech drapieżny, uśmiech barbarzyńcy, który nie ma zobowiązań wobec nikogo, nawet wobec tak pięknej kobiety jak Victoria Slade. - Zasady przyzwoitości nakazują szacunek dla rodziny zmarłego, a łamiąc je... Przerwała mu głosem zimnym jak lód: - Jestem tu na wyraźną prośbę świętej pamięci Ghysbrechta Schuylera. Wyraził ją w liście, który mam przy sobie. A poza tym nie słyszałam, by nawet najgorszy grzesznik był wyrzucany na ulicę, gdy zdecydował się przekroczyć próg domu bożego. Kościoły są otwarte i dla wielkich, i dla ma­ luczkich. - Krewni zmarłego przyjmą wszakże pani obecność jako coś wysoce niestosownego - rzekł Perry Standish. - Sam tyl­ ko dobry smak i odrobina taktu wystarczyłyby... - Perry, nie mówmy o czymś, co pani Slade zdaje się lek­ ceważyć. - Gerard przerwał kuzynowi z ironicznym uśmie­ chem. - Czyż nie tak, pani Slade? Inaczej zignorowałaby pa­ ni życzenie mojego dziadka. On też nie zawracał sobie głowy takimi drobnostkami jak takt czy dobry smak. - To kwestia poglądów - rzekła zrównoważonym głosem Victoria Slade. - Kapitan życzył sobie mojej obecności na swoim pogrzebie i oto jestem. Gerarda opanowało zniechęcenie. Miał już dość tej słow­ nej utarczki z kochanką zmarłego dziadka na oczach zacie­ kawionych żałobników. Pochylił się i rzekł ściszonym gło­ sem: - Skoro więc już tu jesteś, madame, i nie zdradzasz woli

odejścia, pozwól, że wskażę ci jakieś dyskretne miejsce. Ufam, że obędzie się bez scen w rodzaju załamywania rąk, zawodzenia i ataków histerii. Victoria Slade miała już gotową ripostę. Gerard odniósł wrażenie, że zawsze wie, jak odpowiedzieć na wszystkie py­ tania, co, zważywszy na jej reputację, nie było niczym dziw­ nym. - To nie ja jestem osobą robiącą sceny, panie Schuyler. Przyszłam z zamiarem wzięcia udziału w żałobnym nabożeń­ stwie. To twój fagas, sir, wywołał całe to zamieszanie. Gerard nie mógł powstrzymać uśmiechu, gdy jego kuzyn Perry, człowiek przekonany o swoim znaczeniu i bodaj po raz pierwszy w życiu potraktowany w ten sposób, zaczął się jąkać: - Fagas... Wielkie nieba!... Nie jestem żadnym faga­ sem. .. - Perry, nie rób z siebie większego głupca, niż jesteś upomniał go Gerard. - Wracaj do swoich obowiązków. Ja zajmę się panią Slade. - Chwycił damę za ramię z tak bru­ talną siłą, że aż syknęła z bólu. Stali bardzo blisko siebie i prócz zapachu fiołków czuł delikatną woń jej ciała, które­ go ciepło wyczuwał poprzez warstwy materiału. To ciepło w połączeniu z aromatem kwiatów podrażniło jego zmysły i spowodowało szybsze krążenie krwi w żyłach. Zaraz jed­ nak przypomniał sobie, że trzyma kobietę sprzedajną, upad­ łą i splamioną. - Nie ma potrzeby uciekać się do przemocy fizycznej, sir - powiedziała zbielałymi wargami Victoria Slade. - Czu­ ję się zmuszona przypomnieć panu, że uczestniczę w tej sce­ nie całkowicie wbrew swojej woli. Zostałam zaczepiona

przez jednego z członków pańskiej rodziny, i to jego zacho­ wanie, a nie moje, powinno być przedmiotem krytyki. Mało brakowało, a Gerard wybuchnąłby głośnym śmie­ chem. Świadomość powagi miejsca powstrzymała go jednak przed powiedzeniem tej impertynenckiej, choć niewątpliwie pięknej kobiecie lekkich obyczajów czegoś do słuchu. Za­ chowywała się tak, jakby sztandar jej profesji był co najmniej flagą narodową. Z drugiej strony, nie byłby to zły pomysł umówić się z nią na schadzkę i zakosztować tych samych przyjemności, które były udziałem jego dziadka. Ta kobieta na pewno warta była grzechu. - Krytykuje się tu pani obecność, nie zachowanie. Sam widok pani osoby oburza moją rodzinę. Czy wyrażam się jas­ no? Pragniemy chociaż dzisiaj nie pamiętać o tym, że Kapi­ tan uprzyjemniał sobie schyłek życia romansem ze szczwaną lalunią - rzekł Gerard lodowatym tonem. Zaciągnął Victorię pod samą ścianę, z dala od rodziny i ważnych osobistości, i pchnął na krzesło za filarem. Uniosła nań duże fiołkowe oczy. Był w nich niemy bunt i zarazem tyle niezwykłego czaru, że aż zadrżał. Syknął przez zęby: - Proszę nie wypróbowywać na mnie swoich sztuczek, madame. Nie jestem zramolałym starcem w stanie komplet­ nego zdziecinnienia. - Nie był nim również twój dziadek, sir - zauważyła ści­ szonym głosem. - Proszę już nic nie mówić, madame, i w milczeniu do­ trwać do końca uroczystości, która zakończy twoją znajo­ mość z naszą rodziną. - Odwrócił się i ruszył w kierunku oł-

tarza. Zdążył ujść dwa, może trzy kroki, gdy dobiegł go jej głos, a jako że wszystko w niej było piękne, także i on znie­ walał aksamitnym brzmieniem. - Nie sądzę, panie Schuyler - powiedziała. - Zaproszono mnie również na otwarcie i odczytanie testamentu, co ma na­ stąpić dziś po południu. Przysłał mi tę wiadomość adwokat pańskiej rodziny. Zatem spotkamy się dzisiaj ponownie. Wte­ dy może usłyszę z pańskich ust dalszy ciąg wykładu na temat zasad przyzwoitości i dobrego smaku. Chociaż Bóg mi świadkiem, że to pan raczej potrzebuje lekcji dobrego wy­ chowania. Gerard stanął jak wryty. Był wściekły, gdyż uświadomił sobie, że nie mogła nie zauważyć tej jego gwałtownej reakcji. Potwierdzeniem tego był zresztą jej cichy śmiech. Odwrócił się i zmierzył ją wzgardliwym spojrzeniem. Był do szpiku kości Schuylerem, wnukiem zmarłego Kapitana, mężczyzny niezrównanego pod względem arogancji, braku litości i nieliczenia się z drugim człowiekiem. - Jest pani tego pewna? Bo moja rodzina nigdy nie przyj­ mie tego do wiadomości. - W wyobraźni mignął mu obraz jego otyłego i pompatycznego ojca, który podczas odczyty­ wania ostatniej woli zmarłego z przerażeniem patrzy na sy­ nogarlicę Kapitana. Wszyscy już wiedzą, że nawet zza grobu ten stary diabeł chce rozstrzygać o sprawach żyjących. I wstrzymując oddech, zadają sobie pytanie, jaką to złośliwą niespodziankę przygotował im na deser. - Będzie musiała, sir. - Fiołkowe oczy Victorii Slade pło­ nęły blaskiem triumfu. - Zbyt szanowałam pańskiego dziad­ ka, bym mogła przeciwstawić się jego woli. Gerard czuł, że traci panowanie nad sobą i poczucie miej-

12

sca i czasu. Zapomniał, że znajduje się w kościele i że okazja jest raczej smutna. Odrzucił głowę i wybuchnął głośnym śmiechem. Wszystkie twarze zwróciły się w jego stronę. Ten i ów z mężczyzn stuknął laską o posadzkę w formie upo­ mnienia. Dały się słyszeć wezwania do zachowania ciszy. - Szanowałaś! To piękne słowo, pani Torry Slade. - Po raz pierwszy użył zdrobniałej formy jej imienia. Właśnie jako Torry znana była szerszej publiczności. - Zatem szacunkiem mamy nazwać to wszystko, czym obdzielałaś mego dziadka w chwilach waszego sam na sam? Mnie jednak nasuwają się na myśl inne określenia. Gdy znajdziemy się w innym miej­ scu, racz mi przypomnieć, bym nadał tym figlom i psotom odpowiednią nazwę. Rozproszy to niewątpliwie smutek tego dnia. Jego szczere rozbawienie okazało się zaraźliwe. Iskierki wesołości pojawiły się również w jej oczach. Gerard zauwa­ żył je i od razu zrozumiał, co przykuwało Kapitana do tej kobiety. Uroda, owszem, lecz chyba w równej mierze jej po­ czucie humoru, które zawsze idzie w parze z inteligencją. Wziął się w garść i zacisnął usta. Znów stał się godnym szacunku potomkiem holenderskiego wieśniaka, który przed dziesiątkami lat wylądował na amerykańskiej ziemi i nie stroniąc od gwałtów i grabieży, zbudował fortunę, porówny­ walną tylko z legendarnymi bogactwami Krezusa. Odszedł w kierunku tonącej w kwiatach trumny, a Torry Slade odprowadziła go wzrokiem. Przypomniała sobie słowa Kapitana: „Jedynym godnym poznania z tej całej szajki, któ­ rą inni nazywają moją rodziną, jest młody Gerard. Tylko tak się składa, że chłopak nie chce mnie znać". Poznała go zatem i już nie ulegało dla niej wątpliwości,

że mówiąc o swym najstarszym wnuku, Kapitan wskazywał na swoje lustrzane odbicie. - Tutaj? Mimo wszystko przyszła? Ośmieliła się? I nie wybiłeś jej tego pomysłu z głowy? Gerardzie, czy ty mnie w ogóle słuchasz? Jak to było w jej zwyczaju, pani Jorisowa Schuyler, mał­ żonka najstarszego syna Kapitana, zwróciła się z apelem do swego syna z pominięciem męża. Wiedziała nazbyt dobrze, że jej małżonek wykaże się absolutną głuchotą na wszelkie zachęty do podjęcia energicznych działań. W młodości ter­ roryzowany przez despotycznego ojca, Joris Schuyler stwo­ rzył sobie azyl, w którym spędzał czas na lenistwie i obżar­ stwie. Każdy czyn, każda inicjatywa kojarzyła się w jego umyśle z dotkliwą karą. Toteż nie robił nic, nie potrafił nawet zarabiać na utrzymanie rodziny. Czerpał z tego, co żona wniosła mu w posagu. Zasiadał w wielu radach nadzorczych przedsiębiorstw i spółek Kapitana, słynął jednak z tego, że nigdy nie otwierał ust. Gerard, który był krańcowym przeciwieństwem ojca, dzięki czemu uważano go za kontynuatora zdobywczej tra­ dycji rodu, uniósł krzaczaste brwi. - Daj spokój, mamo - rzekł. - Nie mam żadnej możliwo­ ści odesłania jej stąd. Van Rensselaer wyraził się jasno. Zgod­ nie z wolą Kapitana ma być obecna przy otwieraniu testa­ mentu. Mogłem więc tylko wydać dyspozycje, by zaprowa­ dzono ją do saloniku i poczęstowano herbatą. Będzie tam do przybycia naszego szanownego adwokata. Następnie wszy­ scy przejdziemy do biblioteki. Westchnął. Dzisiaj, gdyby pozostał w Anglii, być może

14 byłby już w drodze na pewne przyjęcie w Tatton Park, które swą obecnością miał zaszczycić Edward, książę Walii, i gdzie miała się też pojawić ostatnia kochanka (Gerarda, lady Daisy Gascoyne. Jej mąż szczęśliwie wysłany został przez księcia, wtajemniczonego w kulisy miłosnych afer, w pewnej dyplomatycznej misji do Portugalii. W ten sposób grzeszna para zyskała całkowitą swobodę dla swych miłosnych pra­ ktyk. Choroba dziadka sprawiła, że Gerard musiał zamienić ele­ gancki i wykwintny Londyn na ponury i prostacki Nowy Jork. Znalazł się wśród ludzi, którzy byli mu całkowicie obo­ jętni. Podczas pogrzebu miał czas przypatrzeć się temu towa­ rzystwu. Uderzyła go hipokryzja zebranych w Kościele. Kapitan spoczął w grobowcu, którego strzegł uśmiecha­ jący się afektowanie -jeśli nie głupawo - marmurowy anioł, trzymający w ręku wieniec z liści wawrzynu. Przypuszczal­ nie miał nim zwieńczyć czoło nieszczęśnika, wybierającego się w swą ostatnią podróż do krainy umarłych, obojętnie, czy byłaby ona piekłem, czyśćcem czy też niebem. Rzeźba ta prowokowała Gerarda do pustego śmiechu, ale najbardziej zżymał się na widok obleczonych w smutek twa­ rzy żałobników, z których większość szczerze nienawidziła Kapitana za jego brawurę i fantazję. On zresztą odpłacał się im pięknym za nadobne, gardząc bliźnimi i dowierzając tyl­ ko sobie. Po zakończonej uroczystości pogrzebowej rodzina oraz ci wszyscy, których mogła dotyczyć ostatnia wola zmarłego, przejechali powozami do posiadłości Kapitana na rogu Piątej Alei i Szóstej Ulicy. Budowla była wierną kopia Chateau de Chambord, wybudowanego w okresie renesansu w Dolinie

Loary. Wnętrza ozdabiały dzieła sztuki ściągnięte z wielu eu­ ropejskich pałaców i zamków, których właściciele, dotknięci trwającym od blisko dwudziestu lat spadkiem cen produktów rolnych, wyprzedawali swoje zbiory, niekiedy za bezcen. Towarzystwo zgromadziło się w salonie wysokim na dwa piętra, którego sufit pokryty był malowidłem przedstawiają­ cym Zeusa w otoczeniu bogów. Spośród bogiń wyróżniały się niosące kwiaty i owoce Afrodyta, Pallas Atena i Hera. W przedstawieniu władcy bogów użyto wszystkich możli­ wych symboli chwały i mocy, motyw potęgi pojawiał się również w zdobiących ściany obrazach. W ogóle wszystko w tym ogromnym pomieszczeniu, łącznie z pięknymi meb­ lami i dziełami sztuki, służyło podkreśleniu władzy człowie­ ka, który te dobra zgromadził. Matka Gerarda, pochodząca z Nevady córka górnika, któ­ ry odkrywszy żyłę srebra, stał się milionerem, zaprzestała wreszcie czynić synowi wymówki i osunęła się na fotel z epoki Ludwika XV. Miłośnie pogładziła rzeźbione poręcze. Otaczało ją niewyobrażalne wręcz bogactwo, do którego co prawda już przywykła, które jednak nie było jej własnością. Teraz duchowo przygotowywała się do objęcia go w posia­ danie. Dobrze pamiętając, jakim człowiekiem był jej teść, nie wykluczała wszakże niespodzianki. Nikt jeszcze nie wie­ dział, co zawiera dokument stanowiący ostatnią wolę zmar­ łego. Spekulowano tedy, puszczając się na szerokie wody najróżniejszych hipotez. Powszechnie zgadzano się w kwestii, że fortuna szacowa­ na na kwotę dwustu pięćdziesięciu milionów dolarów, co czyniło ją największą w świecie, prawdopodobnie przypad­ nie najstarszemu synowi, mimo że Kapitan zawsze trzymał

go na dystans i pogardliwie odnosił się do jego ocen w spra­ wach finansowych, jak zresztą również w każdych innych. Uważając, że chwili bardziej przystoi smutek niż uśmiech wyrażający błogą przyjemność, pani Jorisowa Schuyler uniosła chusteczkę do oczu i pozwoliła sobie na szloch, co zgromadzeni w salonie Vanderbiltowie, Astorowie, Whitneyowie i Gouldowie przyjęli z pełnym zrozumieniem. Ge­ rard uśmiechnął się w duchu. Bardzo dobrze znał stosunek swojej biednej matki do teścia. Była to mieszanina niechęci i strachu i żadnych pozytywnych uczuć nie sposób było się tam doszukać. Żałował teraz, i była to dlań pewna niespodzianka, że nie ułożył sobie z dziadkiem stosunków na równej stopie. Jego decyzja przeniesienia się do Anglii, po tym jak dorobił się majątku na transakcjach giełdowych na Wall Street, spowo­ dowana była pragnieniem uwolnienia się spod wpływu Ka­ pitana i całej rodziny Schuylerów. Jednak to była przeszłość, a tylko głupiec wraca do prze­ szłości, gdy ma przed sobą całą przyszłość, a i na teraźniejszość nie może narzekać. Nie czynił sobie żadnych nadziei w związku z testamentem, a był wystarczająco boga­ ty, by nie czuć żalu z powodu spodziewanego pominięcia. Jego osobisty majątek na niejednym wywarłby wrażenie i tylko przy milionach Kapitana wydawał się garścią mie­ dziaków. Podszedł doń kuzyn, Brandt Schuyler. Byli rówieś­ nikami. Brandt nie tyle zarabiał i gromadził pieniądze, co po­ magał innym dorabiać się majątku. Był aż nadto użyteczny i stąd bezlitośnie wykorzystywany. - Czy to prawda - spytał - że ta kobieta ma być podczas odczytywania testamentu?

- Van Rensselaer mówi, że ma ku temu pełne prawo odparł może nieco zbyt obcesowo Gerard. Czuł się już trochę zmęczony rozmowami o pani Slade, lecz jego nader wygod­ ny ojciec zrzucił nań całą odpowiedzialność za porządkowa­ nie spraw związanych ze śmiercią Kapitana. - Nic na to nie poradzę. - Jest źle - mruknął Brandt. - Swoją drogą, głupia to sprawa, gdy osiemdziesięcioletni starzec, który winien przy­ gotowywać się do podsumowania i zamknięcia swojego ży­ cia, ugania się za kimś takim jak Torry Slade. Pomijam nawet kwestię jej prowadzenia się, bo większym zagrożeniem wy­ dają mi się jej poglądy na prawa kobiet. Powiewa sztandarem rozwiązłości i ateizmu, a mając do dyspozycji gazetę, nota­ bene finansowaną do tej pory przez Kapitana, zasiewa zło w umysłach swoich czytelniczek. Jej styl życia łamie wszel­ kie normy przyzwoitości. Na przykład, kto to słyszał, żeby kobieta grała na giełdzie? - Nie wiedziałem o tym - przyznał Gerard, nadstawiając ucha. - Gra na giełdzie? I z jakim skutkiem? - Mówią, że zdobyła już niezłą sumkę. - Mówią, mówią - rzekł Gerard niecierpliwie. - Ważne, czy w tym, co ludzie mówią, jest jakaś prawda. Brandt wzruszył ramionami. Ubrany był elegancko, a na­ wet wykwintnie. Wszyscy Schuylerowie wielką wagę przy­ wiązywali do wyglądu zewnętrznego. - Niewątpliwie prawdą jest, że była utrzymanką Kapita­ na. W ostatnim okresie wszędzie pojawiali się razem. Minio­ ne lato spędzili w Seahorses. Gerard uniósł brwi i na jego czole pojawiły się głębokie bruzdy. Seahorses było nadmorską rezydencją Kapitana

18 w Newport na Long Island, zaprojektowaną przez tego sa­ mego architekta, który zadecydował o charakterze pałacu przy Piątej Alei. Zdumienie Gerarda brało się stąd, że od dziesięciu lat, jakie minęły od śmierci żony Kapitana, nigdy nie zabierał tam swoich kochanek. - A zatem całkiem już dał się jej opętać. - Jasne. A co ty sobie myślałeś? Z powodu jakiejś bła­ hostki rodzina nie biłaby na alarm. Mało brakowało, a zosta­ łaby jego żoną. Dziedziczyłaby wtedy... - Rodzinę niepokoiły również jej poprzedniczki w życiu Kapitana, a przecież nigdy z tych romansów nic nie wycho­ dziło. - Lecz teraz mogło wyjść - odparł Brandt. - To całkiem szczególny wypadek. - A co w nim szczególnego? Kochanka jest tylko kochan­ ką. Jedna od drugiej niczym się nie różni. - A jednak sposób, w jaki Kapitan traktował Torry Slade, nie dał się z niczym porównać. Nigdy nie widziałeś ich ra­ zem, prawda? Jakżeby inaczej, skoro przyjemnie spędzałeś czas w Londynie. Gerard stracił nagle resztki cierpliwości. Nie zamierzał słuchać tych pseudonaukowych psychologicznych analiz. Miał swój pogląd na dziwki i był on aż nadto jasny. - To tylko takie gadanie na wiatr, Brandt. Zanim zaczniemy panikować, poczekajmy spokojnie do otwarcia testamentu. - I wtedy nasz spokój się skończy, mówię ci. Bądź pe­ wien, że ona coś odziedziczy. Problem w tym, jak duża część majątku to będzie. Kapitan w ostatnich latach wyrzucił ro­ dzinę za burtę. Płynął sam. Przestaliśmy kontrolować jego życie. Gdybyś był tutaj, wiedziałbyś coś o tym.

- Wróciłem i jestem - mruknął Gerard. Lecz nie zamie­ rzał pozostać. Życie rodzinne wymagało daleko idących kompromisów oraz ofiar, co było w rezultacie bardzo męczą­ ce. Tak jak ta rozmowa. Był przeświadczony, że Brandt cał­ kiem niepotrzebnie się denerwował. Kapitan nie był zdzie­ cinniałym starcem. Jeszcze na tydzień przed śmiercią część swoich aktywów zaangażował w wydobycie miedzi, co przy­ niosło mu małą fortunę. Kiedy zaś umarł, zwalony atakiem serca w swym biurze na Wall Street, lekarze poświadczyli, iż do końca cieszył się wyśmienitym zdrowiem, zarówno tym fizycznym, jak i psychicznym. Teraz powiedział to wszystko Brandtowi, na co kuzyn stwierdził ponuro: - Myśl sobie, co chcesz, ja ze swej strony mogę cię tylko zapewnić, że są powody do niepokoju. Nawet twojemu ojcu przybyło z tego powodu siwych włosów. Usta Gerarda ułożyły się w grymas uśmiechu. To „nawet" było o tyle usprawiedliwione, że Joris był do tego stopnia leniwy i bierny, że zmartwienie byłoby dlań zbyt dużym wy­ siłkiem. Najstarszy syn Kapitana, odznaczającego się niespo­ żytą energią i makiawelicznymi zgoła zdolnościami, był skrajnym przeciwieństwem swego ojca. W dalszej rozmowie z kuzynem Brandtem przeszkodziło Gerardowi lekkie klepnięcie w ramię. Odwrócił głowę i zo­ baczył swoją siedemnastoletnią siostrę Kate. Było między ni­ mi trzynaście lat różnicy, co czasem kazało Gerardowi po­ dejrzewać, że jego nierychliwy ojciec pokazał się w sypialni swej żony jedynie dwa razy od dnia ślubu. W rezultacie tych dwóch razów można było być całkowicie pewnym, co po­ twierdzała dwójka dzieci.

- Gerard! - wykrzyknęła siostra. Kate zawsze krzycza­ ła, jakby inaczej nie potrafiła mówić. - Odkąd wróciłeś, prawie nie rozmawialiśmy. Wiem, że byłeś zajęty zała­ twianiem spraw związanych z pogrzebem, a mama powie­ działa, że młode panny stanowczo nie powinny pokazywać się w okresie żałoby, i przykazała mi nie opuszczać moje­ go pokoju. W rezultacie od dawna z nikim nie rozmawia­ łam i już myślałam, że umrę z tej samotności. Nawet dzi­ wię się, że pozwolono mi się tu pojawić. Zatem widzisz uśmiech na mojej twarzy. Mama wypomni mi to, ale nie mogę rozmawiać z bratem, zalewając się łzami, choć jest dziś ku temu okazja. Z wyglądu brat i siostra byli do siebie bardzo podobni. Co jednak u Gerarda było tężyzną fizyczną i atletyczną budową ciała, u Kate nabierało całkiem kobiecych znamion. Matka widziała w niej dziewczynę zaledwie tylko ładną. Oboje wro­ dzili się w dziadka, w niczym nie przypominając matki czy też opasłego ojca, który teraz w smętnym zamyśleniu skubał dolną wargę - ten jego zwyczaj wyprowadzał Kapitana z równowagi. - Jesteś tu, bo dziadek przed śmiercią zażyczył sobie, że masz być obecna przy odczytywaniu jego woli. A teraz po­ wiedz mi, co u ciebie, Kate? - Och, sama ohyda. Wszystko jest takie śmiertelnie nud­ ne. Mama chce mnie wytresować na młodą lady, co wydaje mi się najgorszym ze wszystkich jej pomysłów. Tym bardziej że już wytypowała dla mnie przyszłego małżonka. Jest nim jakiś biedaczyna, ale z długim rodowodem i tytułem earla. Masz mnie zabrać ze sobą do Londynu, gdzie zarzucimy na niego sidła. - Wymownym gestem ogarnęła salon i siedzące

w nim osoby. - Ale powiedz mi lepiej, czy to prawda, że ta kobieta ma do nas dołączyć? Gerard westchnął dziś po raz kolejny, być może dziesiąty z rzędu, po czym odgarnął z czoła siostry niesforny pukiel włosów. Dobrze wiedział, że przeobrażenie jej w zrównowa­ żoną i bezbarwną damę byłoby zadaniem ponad siły, właści­ wie beznadziejnym. - Po pierwsze, powinnaś udawać, że nie wiesz o istnieniu Torry Slade. Po drugie, jestem już zmęczony odpowiadaniem na pytania dotyczące tej pani. Ona już tutaj jest. Siedzi w saloniku i oczekuje na moment otwarcia testamentu. Po­ tem bezzwłocznie zostanie stąd grzecznie wyprowadzona. - To byczo! - pisnęła Kate. - Och, jak chciałabym zoba­ czyć ją z bliska! Ciebie mam już blisko siebie i jestem z tego powodu szczęśliwa. Ty nie uznajesz wahań. Nie mówisz „tak", żeby zaraz powiedzieć „nie". Co za ulga po wiecznym niezdecydowaniu papy. Nie wyobrażam sobie nawet, co by­ śmy bez ciebie zrobili w tych dniach! - Przesadzasz, siostrzyczko. Brandt i inni dopatrzyliby wszystkiego równie akuratnie. - W ich wykonaniu to nie byłoby to samo. - Przechyliła głowę i przyjrzała mu się uważnie. - Moim zdaniem, jesteś podobny do dziadka, kiedy ten miał twoje lata. - Wskazała na olbrzymi portret Ghysbrechta Schuylera z czasów jego młodości. - Lepiej odwołaj to, co powiedziałaś- bronił się instynk­ townie. Ta myśl prześladowała go od bardzo dawna, niemal od zawsze. W tym nieugiętym i bezlitosnym starym człowie­ ku wszystko go przerażało, gdyż podobne cechy charakteru odkrywał w sobie. Porywającą energię, która nie pozwalała

Kapitanowi zatrzymać się w miejscu ani na chwilę. Brutalną silę, miażdżącą wszystkie pojawiające się na jego drodze przeszkody. Dziką zmysłowość, sycącą się ciałami kobiet. Niepohamowaną żądzę życia i użycia. Dlatego nie wykluczał, że tylko z tego powodu pojechał do Anglii, by w atmosferze kultury i wyrafinowania zdławić w sobie wszystkie te bestie. A jednak czuł się związany z Kapitanem nie jak wnuk, lecz jak syn, a nawet brat bliźniaczy. Dzielili to samo zain­ teresowanie kobietami. I nawet tą samą kobietą - przypo­ mniał sobie Torry Slade, wykwintną i dumną, z mistrzost­ wem posługującą się ironią, i własną reakcję na jej widok, jaką był spazm pożądania na tyle silny, że spowodował erek­ cję. Od ostatniej nocy spędzonej z Daisy Gascoyne minęło już wiele dni. Dziś czuł się niczym pocisk, który w każdej chwili może eksplodować. Do jego świadomości dotarł głos Kate. Biedna siostrzyczka, pomyślał. Rodzice chcą uczynić z niej angielską lady, wiecznie marznącą w jakimś wilgotnym i zimnym, obrosłym dzikim winem zamku. - Wyrażam tylko to, co myślą wszyscy. Sam dorobiłeś się majątku, bez jego pomocy. Nie tak jak papa, który zawsze żył, by tak rzec, z kieszonkowego, albo mama, która dotąd czerpie pełnymi garściami ze swego posagu. Chciałabym być jak ty i dziadek, wolna i niezależna, zdolna sama decydować o swoim życiu. Nienawidzę roli panny na wydaniu, która jest jak ta paczka, co za chwilę ma zostać wysłana na adres ja­ kiegoś pana czy earla. Gerard wybuchnął głośnym śmiechem, co ściągnęło na nich spojrzenia całego towarzystwa. - Zapewniam cię, Kate, że nie zostaniesz wysłana pod

adresem żadnego utytułowanego nicponia i darmozjada. Uważam, że ty również podobna jesteś do dziadka. Kto wie, może wejdziesz w świat giełdy i Wall Street stanie się twoim drugim domem? - Jak Torry Slade? Ja też potrafiłabym wydawać gazetę. - Kate z każdą chwilą coraz bardziej się ożywiała. - Ale mu­ sisz mi pomóc, Gerardzie. Zrób to, proszę, a mówię ci, wszystko ułoży się cudownie. - Porozmawiamy o tym później, Kate. - Spojrzał na ka­ merdynera Marchanta, który podszedł doń z wiadomością o przybyciu van Rensselaera, adwokata rodziny. Chwila otwarcia testamentu stała się już bardzo bliska.

ROZDZIAŁ DRUGI Torry Slade odstawiła filiżankę z chińskiej porcelany, w której podano jej herbatę, wstała i rozejrzała się po pokoju przypominającym wnętrze kosztownego puzdra. Przyprowa­ dził ją tu kamerdyner, formy zostały zachowane, lecz nie­ wątpliwie była to towarzyska banicja. Skrzywiła pięknie wykrojone usta. Nad szafką z dalekich Chin, co zdradzała ornamentyka z motywem smoków, wisia­ ło niewielkie renesansowe lustro. Podeszła i przyjrzała się swemu odbiciu. Nic, ale to nic w jej wyglądzie nie mogło przywodzić na myśl tak zwanej kobiety lekkich obyczajów czy też krzykliwej propagatorki praw kobiet. I nic nie przywodziło. Kobieta, którą zobaczyła w lustrze, wyglądem swym nie odbiegała od przeciętnego wyobrażenia damy z wyższych sfer, do których zresztą tak naprawdę nigdy nie należała. Żyła z Kapitanem jakby na pograniczu dwóch światów. Wspomnienie tego wspaniałego człowieka, który był jej opiekunem, wygładziło rysy jej twarzy i sprowadziło uśmiech na wargi. Bez trudu mogła sobie wyobrazić, co by powiedział, gdyby dostrzegł jej lęk przed konfrontacją z ludźmi godnymi szacunku. „Ależ dziewczyno! Nie ma po­ trzeby czuć się gorszą. Wszystkie kobiety sprzedają się za pieniądze. Muszą, bo takie są prawa rządzące społeczeń-

stwem. Różnice w motywacjach i formach są nieistotne. Li­ czy się treść, a ta jest identyczna. Dlatego powinnaś trzymać głowę wysoko i śmiało patrzeć im w oczy". Wiedziała, co Kapitan powiedziałby w takiej sytuacji, po­ nieważ nieraz go słyszała mówiącego podobnie. Zawsze też kiedy przeżywała chwile rozterki, przypominała sobie jego dosadne wypowiedzi na temat świata i społeczeństwa, w któ­ rym zajął tak wysoką pozycję, posługując się gwałtem, intui­ cją i inteligencją. Poprawiając kapelusz na wysoko upiętych włosach, czar­ nych i błyszczących niczym dopiero co rozłupany węgiel, na chwilę zatrzymała się myślami nad istotą czerni. Czerń jakby chętniej zdradzała przemijanie czasu. Można było być blon­ dynem do późnej starości, natomiast w czerń wkradała się siwizna i to ona w końcu zdobywała pole. Zanim posiwiał, Kapitan miał włosy równie czarne jak jego wnuk Gerard i jak ona w tej chwili. Z siwizną było mu zresztą bardzo do twarzy. Z zamyślenia wyrwał ją kamerdyner. Wszedł i odchrząk­ nął z szacunkiem, chcąc zwrócić na siebie jej uwagę. Znali się od dawna, gdyż w przeszłości wielokrotnie odwiedzała ten dom, a jednak na jego twarzy nigdy nie widziała nic in­ nego prócz powściągliwego szacunku. - Zapraszam do biblioteki, madame - rzekł, wskazując wyćwiczonym gestem na drzwi i lekko się skłaniając. Zwil­ żyła językiem wargi i zrobiła ten najtrudniejszy pierwszy krok. Gdy zrównała się z nim i ów obłok utworzony z woni fiołków, w którym od rana dziś chodziła, ogarnął go swoim zasięgiem, dodał tak cicho, że przypominało to daleki szelest liści: - Powodzenia, pani Slade. Następnie zaprowadził ją do biblioteki, gdzie ona i Kapi-

tan tak często grywali w karty o cukierki i inne łakocie. Gdy wygrywała, wieczór kończył się orgią obżarstwa, przepadała bowiem za słodyczami. Z Kapitanem było trochę inaczej. Za­ mieniał wygraną na whisky. Lubił sobie wypić, choć nigdy nie czynił tego za dnia. Dzień zarezerwowany był dla intere­ sów, tych zaś nie można było robić z przyćmionym umysłem. Gdy weszła, wszystkie twarze obróciły się ku niej. Zorien­ towała się, że zjawiła się jako ostatnia. Pełniący rolę gospodarza Gerard Schuyler wstał, podszedł do niej i wskazał jej miejsce. Miał minę tak obojętną, jakby zwracał się bardziej do rzeczy niż do człowieka. Nerwowe napięcie zdradzał jedynie skurcz w ką­ cikach ust. Zauważyła, że krzesło, które dla niej wybrał, stoi w pewnej odległości od innych. Uśmiechnęła się, gdyż wyob­ raziła sobie minę Kapitana, którego dusza w tej chwili zapewne obserwowała tę scenę. Promienny blask emanujący z jej twarzy pozwolił Gerardowi chociaż po części zrozumieć, dlaczego ta kobieta tak długo trzymała przy sobie jego dziadka, podczas gdy jej poprzedniczki następowały po sobie i znikały niczym w ka­ lejdoskopie. Tak, pani Torry Slade była perłą wśród ladacznic i każdy krzepki Amerykanin byłby dumny, mając ją w swoim łóżku! Wrócił na swoje miejsce w pierwszym rzędzie krzeseł. Otaczała go rodzina, która tylko tym różniła się od europej­ skich domów panujących, że jej dzieje dopiero się rozpoczy­ nały. Jeśli natomiast szło o blask bogactwa i nieodłączną od niego potęgę, to dorównywała tamtym. Pozycję tej rodziny zbudował jeden człowiek, dając w ten sposób początek dy­ nastii. Van Rensselaer, jeden z pomniejszych członków rodu, jakkolwiek jego nazwisko mocno zakorzenione było w histo-

rii Ameryki i Nowego Jorku, powstał zza ogromnego inkru­ stowanego biurka, zrobionego przed laty przez austriackiego rzemieślnika dla austriackiego księcia czy nawet cesarza, i powiódł wzrokiem po zgromadzeniu. Jeśli pomyślał, co bez wątpienia uczynił, że patrzy na zbiorowisko parweniuszy, których przodkowie, uwzględnia­ jąc w ich liczbie również samego Kapitana, jeszcze niedawno w trudzie uprawiali nędzne skrawki ziemi, to nie dał tego po sobie poznać. - Jak wszyscy wiemy - rzekł głosem człowieka, w któ­ rego żyłach płynęła błękitna krew, choćby ów błękit miał charakter specyficznie amerykański - zebraliśmy się tutaj w celu wysłuchania ostatniej woli świętej pamięci Ghysbre­ chta Gerhardta Schuylera, a każdy z tu obecnych przybył na jego wyraźne życzenie. I to właśnie pragnąłbym mocno pod­ kreślić, rozpraszając tym samym wszelkie wątpliwości. Nie ma w tym pokoju osoby, której nazwisko nie znajdowałoby się na liście sporządzonej własnoręcznie przez Kapitana. Zakasłał i posępnie spojrzał przed siebie. Gerard mógłby przysiąc, że wzrok van Rensselaera spoczywał w tej chwili na siedzącej za nim Torry Slade. Stary głupiec bawi się w kaznodzieję - pomyślał Gerard. Wskazuje czarną owcę, mi­ mo że nie jest władny jej stąd przepędzić. Albo może czerpie radość z chwili, gdy po latach dominacji Kapitana przypadła mu władza rozstrzygania, choćby pośrednio, o losach innych ludzi. I dlatego zamilkł, chcąc tym milczeniem jeszcze wzmóc niepokój i niepewność ewentualnych spadkobierców. Oni jednak, choć ciekawi swej przyszłości aż do bólu, sie­ dzieli na pozór spokojni, uważni i opanowani. Van Rensselaer zakasłał ponownie, po czym złamawszy

pieczęć, przystąpił do odczytywania testamentu, zatrzymując się nad fragmentami, które mogły być opacznie zrozumiane, i wyjaśniając co bardziej skomplikowane prawnicze terminy. Początek zapisu wzbudził ufność swą typowością. Były tam wyszczególnione stosunkowo niewielkie sumy, którymi zmarły wspomagał swych dawnych współpracowników, służbę oraz bliższych i dalszych przyjaciół. Lista tych osób zajmowała dwie pełne strony dokumentu. Doczytawszy do końca ten fragment, adwokat rzekł z nut­ ką ironii w głosie: - W ten sposób zamknęliśmy pierwszą część zapisu, któ­ ra dotyczy skromnego ułamka majątku Kapitana. Nim przej­ dę do odczytywania części drugiej, chciałbym zauważyć, że spisana ona została własnoręcznie przez testatora poza moją kancelarią prawną. Moją rolą było tylko udzielenie mu rady, by ujął swoje życzenia w sposób jasny i możliwie ścisły. Przechodzę tedy do odczytywania zapisu. „Rozporządzając swoim majątkiem, a czynię to w pełni władz umysłowych, stwierdzam, że pragnę pozostawić go w stanie nienaruszo­ nym i co za tym idzie, nie chcę dzielić go pomiędzy tych, z którymi nie łączę nadziei, że potrafiliby go pomnożyć. Stąd pomijam wszystkich członków mojej najbliższej rodziny, w tym mojego najstarszego syna Jorisa Schuylera, którego nie zostawiam wszak bez miski strawy, a to z uwagi na mi­ lionowy posag jego żony, córki starego Doddsa. Podobnie rzeczy się mają z moimi pozostałymi synami i córką Theo­ dorą. W zamian zamierzam wynagrodzić tych członków mo­ jej rodziny i przyjaciół, których pomysłowość, inteligencja i spryt dają gwarancję, że nie uszczuplą tego, co im przypad­ nie w udziale".

Po nastroju spokojnego oczekiwania nie było już ani śla­ du. W bibliotece wrzało niczym w ulu. Joris Schuyler pode­ rwał się na równe nogi i zaczął protestować. Jego dwaj bra­ cia, Hans i Franklin, ludzie majętni, gdyż postawieni na czele kilku ważniejszych przedsiębiorstw i spółek ojca, którzy również poczuli się znieważeni tym wykluczeniem, poszli w jego ślady. - Zrobię wszystko, by podważyć testament! - krzyczał Joris. - Ojciec pod koniec życia całkowicie zdziecinniał. Do­ wodem tego niech będzie ta dziwka, którą odgrodził się od nas. - Wzburzenie Jorisa było tak wielkie, iż całkiem zapo­ mniał o obecności w bibliotece dam, w tym własnej córki. Wyrządzone mu zło postrzegał jako wielką niesprawiedli­ wość. Gerard, który przewidywał taki obrót spraw i czuł się co najwyżej zaskoczony bezwzględnością, z jaką Kapitan po­ traktował swoich najbliższych, powstał z uśmiechem. - Pozwólmy - zaczął, podnosząc głos, który w uszach Torry zabrzmiał dziwnie melodyjnie i w niczym nie przypo­ minał gardłowego i szorstkiego głosu Kapitana. I nic dziw­ nego, bo jeden skończył Harvard, dla drugiego zaś uniwer­ sytetem było życie - pozwólmy panu van Rensselaerowi do­ czytać do końca. Z uwagi przynajmniej na grzeczność, tak, ojcze, przynajmniej na grzeczność, powinniśmy na razie po­ wstrzymać się od wszelkich reakcji, nie mówiąc już o niesto­ sownym zachowaniu. Awanturując się, złożymy tylko świa­ dectwo, że Schuylerowie są nadal nieogładzonymi wieśnia­ kami. Zapadła cisza. Większość osób zgromadzonych w biblio­ tece zaliczała siebie do towarzyskiej śmietanki Nowego Jor-

ku i przeraziła się na myśl, że gdyby wieść o rodzinnej bur­ dzie rozeszła się po mieście, staliby się obiektem kpin i szy­ derstw. - Dziękuję za interwencję, panie Schuyler - rzekł praw­ nik tonem obrażonej wielkości. - Czuję się zmuszony dodać, że świętej pamięci Ghysbrecht Schuyler, przewidując zarzuty co do pełni jego władz umysłowych, poddał się profesjonal­ nym badaniom lekarskim, które nie wykryły żadnego odstę­ pstwa od normy. Kontynuujmy zatem. „Zapisuję mojej wiernej przyjaciółce i cierpliwej towa­ rzyszce ostatnich lat mojego życia, pani Victorii Alexandrze Slade, sumę dwóch milionów dolarów oraz letnią rezydencję w Newport na Long Island, a czynię to w nadziei, że gdy tam będzie odpoczywała od wielkomiejskiego zgiełku, czasami o mnie pomyśli". A więc stało się! Zrobił to! Ośmielił się to zrobić! Jednym z najśliczniejszych snów dawnej panny Dodds, a obecnej pa­ ni Jorisowej Schuyler było zarządzanie letnią rezydencją i przyjmowanie tam w sezonie wszystkich tych nowojorczy­ ków, których wytworność i elegancja cieszyły się powszech­ nym uznaniem. Było ich blisko czterech setek i stąd nazwa Klubu Czterystu. Wydała przeraźliwy okrzyk, a jako że naj­ pierw poderwała się z krzesła, teraz osunęła się na nie. Wstrząsały nią drgawki. Ten napad histerii na oko niewiele się różnił od ataku epilepsji. Torry siedziała bez ruchu, niczym wykuty w marmurze posąg. Była wstrząśnięta. Wprawdzie idąc tutaj, spodzie­ wała się jakiegoś spadku, gdyż w przeciwnym razie nie by­ łaby przecież zaproszona, jednak treść zapisu dotyczącego jej osoby przeszła wszelkie jej wyobrażenia. Pominąwszy

swoje rodzone dzieci, testator zapisał jej iście książęcą for­ tunę. Nie chciała aż takiego bogactwa. Tylko że słyszała te pod­ niesione głosy, czuła na sobie gniew oszukanej w swym prze­ świadczeniu rodziny i było to niczym policzek wymierzony jej dumie. Dałam Gisowi szczęście, czego nikt z nich nie uczynił - myślała. Nawet nie zadali sobie trudu poznania go, zależało im tylko na jego pieniądzach. I oto mają za swoje! - My, krew z krwi zmarłego, nigdy się z tym nie pogo­ dzimy - oświadczył Joris podniesionym głosem. - Dziwka ma przejąć należną nam własność?! Żądam, by natychmiast opuściła to miejsce. Nie chcemy jej tu widzieć. Wysłuchała, co miała wysłuchać, i nic tu po niej! Wydawało się, że reszta towarzystwa zgromadzonego w bibliotece całkowicie zgadza się z nim w tej kwestii. Ge­ rard, który nie spodziewał się spadku, mimo iż często zada­ wał sobie pytanie, co by uczynił w przypadku odziedziczenia jakiejś pokaźnej części majątku dziadka, odwrócił głowę, chcąc przypatrzeć się reakcji Torry Slade zarówno na atak na nią ze strony rodziny, jak i na fakt otrzymania tak bajecznej sumy. Z zainteresowaniem odkrył, że pani Slade panuje nad sobą i nic prócz bladości nie zdradza jej wzburzenia. Spoglą­ dała chłodno na van Rensselaera i dopiero uświadomiwszy sobie, że Gerard bacznie się jej przygląda, odwdzięczyła mu się tym samym. Zaimponowała mu swoją odwagą. Pięknie odróżniała się od jego przeżywających ciężkie chwile naj­ bliższych. - Nie mogę - oświadczył van Rensselaer, który naj­ widoczniej zaczynał bawić się całym tym zamieszaniem -

żądać od pani Slade, by opuściła to miejsce, jako że kolejny zapis również jej dotyczy. - Co? - wybuchnął Joris, który właśnie odtrącił rękę pró­ bującego uspokoić go brata Hansa. - Chcesz powiedzieć, że możemy oczekiwać dalszych upokorzeń? - Moim obowiązkiem jest przeczytanie testamentu do końca - odparł dyplomatycznie prawnik. - Kontynuując, czytam, co następuje: „Jako że najsilniejszą moją intencją jest, żeby żadna zgubna parcelacja nie skaziła mojego mająt­ ku, całą pozostałą część, a stanowi ona około dziewięćdzie­ sięciu procent całości, co ujawnia aneks do niniejszego dokumentu, zapisuję mojemu wnukowi, panu Gerardowi Ghysbrechtowi Schuylerowi, najstarszemu synowi mojego syna Jorisa, pod tym wszakże warunkiem, że w czasie trzech miesięcy od mojej śmierci zaślubi wspomnianą wyżej Victo­ rię Alexandrę Slade. Nieraz bolałem nad jego bezżennym sta­ nem, a jako że linia Schuylerów winna być kontynuowana przez najsilniejszych osobników, w nim moja nadzieja na ciągłość rodu. W przypadku uchylenia się od tego małżeń­ stwa traci on wszystko, a majątek przechodzi na fundusz po­ wierniczy, którego siedzibą będzie mój dom przy Piątej Alei, a którego cele zostały wyszczególnione w aneksie numer dwa. Ufam wszakże, iż mojemu wnukowi nie zabraknie zdrowego rozsądku i pomysłowości, których to cech próżno by szukać u pozostałych członków mej najbliższej rodziny, i spełni moje życzenie. Zaufaniem moim ogarniam też panią Slade, która niechaj przynajmniej przyjmie do wiadomości prośbę starego człowieka, choć rozwój wypadków nie od niej będzie zależał. Uprzedzam też, że brak z jej strony zgody na to małżeństwo w niczym nie wpłynie na ważność poprze-

dniego zapisu, na mocy którego dziedziczy wyszczególnioną tam drobnostkę". - Drobnostkę! - krzyknęła rozdzierającym głosem pani Jorisowa Schuyler, a trzydzieści gardeł podjęło ów okrzyk oburzenia. - Ośmiela się nazwać drobnostką sumę dwóch milionów dolarów oraz wartą z milion letnią posiadłość! Och, panie Schuyler, za chwilę zemdleję. Pomocy! - Zamknij się! - huknął na nią małżonek, wracając do szorstkiej mowy przodków. - Czy nie widzisz, kto go opętał? Suka kuta na cztery nogi! Pracowała nad starym głupcem, aż dopracowała się fortuny i męża. Ale zapewniam was, że nic z tego nie będzie. Z osób zebranych w bibliotece milczał tylko Gerard. Pa­ trzył na kobietę, która w zamyśle Kapitana miała być mu przeznaczona, a której nie chciał. Stary diabeł! Ciepłą rączką dał laluni wspaniały dom i dwa miliony, lecz równocześnie pożałował rozdziału majątku i wymyślił ślub. A niech to cho­ lera! Nawet za cenę dwustu pięćdziesięciu milionów nie za­ mierza zjadać resztek z cudzego stołu! Choć w tym szcze­ gólnym wypadku należałoby powiedzieć - z cudzego łóżka!

ROZDZIAŁ TRZECI Jak widać, pani Slade, piękne pisklę wykluło się w tych prześcieradłach, które was okrywały. Bóg nie dał dzieci, mo­ gę za to łatwo sobie wyobrazić, że nie ustawałaś w działa­ niach, by tchnąć życie w tego osiemdziesięcioletniego starca. Gerard czuł się nieswojo. Dziadek pozwolił sobie na okrutny żart wobec całej rodziny, z niego zaś zakpił podwój­ nie. Najpierw machnął mu przed nosem czekiem na ćwierć miliarda dolarów, a później otrzymanie tej sumy uwarunko­ wał ożenkiem ze swoją kochanką, kojarzącą się raczej z do­ mem publicznym niż z dziewiczą panną młodą. Najgorszą rzeczą było to, że Gerard, nie oczekując nicze­ go, byłby zadowolony z pominięcia jego osoby w testamen­ cie. Natomiast sytuacja, w jakiej się znalazł, była dla niego wręcz upokarzająca. Żaden szanujący się dżentelmen nie przyjąłby takiego warunku. Krew w nim zawrzała i z minuty na minutę burzyła się coraz bardziej. Kiedy van Rensselaer skończył czytanie i poprosił jego i panią Slade na rozmowę do gabinetu Kapitana, Gerardem do tego stopnia targały furie wściekłości, że widział świat jakby przez krwawą mgłę. Na sztywnych nogach, z pulsującymi skrońmi i żądzą mordu w sercu, łamiąc wszystkie zasady uprzejmości, Ge­ rard pierwszy opuścił pokój biblioteczny, odprowadzany peł­ nymi wyrzutu spojrzeniami zdradzonej rodziny. Cały jego

35 sławetny chłód gdzieś wyparował. Przypominał w tej chwili boksera w połowie drogi pomiędzy szatnią a ringiem. Dyszał żądzą walki. Jego wściekłość miała swe źródła w seksuali­ zmie. To na Harvardzie po raz pierwszy usłyszał, że w natu­ rze człowieka gniew i seks są ze sobą ściśle powiązane. Przed drzwiami gabinetu przystanął. Poczuł się zmuszony przepuścić tę ladacznicę, która dotąd szła za nim. Nie chciał dawać satysfakcji van Rensselaerowi, który odtąd miałby pełne prawo nazywać go gruboskórnym wieśniakiem. A gdy go mijała, poczuł jej zapach i znowu tamto się powtórzyło. Po raz drugi dzisiaj doprowadziła jego żądze do stanu erek­ cji. Boże, do czego to doszło! Pożądał dziwki, którą dziadek starał się mu narzucić jako małżonkę. W ten sposób wszystko stanęło na głowie. W tej sytuacji nie mógł wszak zachować się wobec niej naturalnie, to znaczy kupić jej sobie na jedną noc, nasycić się jej ciałem, a potem uśmiechnąć się na wiecz­ ne pożegnanie. Znalazł się w pułapce. Ale nie! Kapitan - niech smaży się w piekle! - zdecydo­ wał, że jeśli jego bajeczna fortuna ma pozostać przy Schuylerach, matką dzieci jego wnuka ma zostać ta kobieta. Czy ten starzec oszalał? Czyżby do tego stopnia był nią opętany, że nawet po swojej śmierci chciał ją zatrzymać w rodzinie? Myśl ta wywołała niesmak w Gerardzie. Udało mu się jed­ nak stłumić to uczucie. Spojrzał na kobietę, będącą powodem całego tego zamieszania. Torry Slade zajęła właśnie krzesło, które podsunął jej van Rensselaer. Na jej twarzy malował się spokój. Była to twarz tak czysta i szlachetna, jakby dopiero co przeszła przez nowicjat i przygotowywała się do ślubów zakonnych. Stanowczo wszystko stawało się coraz bardziej

skomplikowane. Chodziło o to... Właśnie, o co w tym wszy­ stkim chodziło? Gerard poddał się, przytłoczony tajemnicą. Irytowała go postawa van Rensselaera, który zachowywał się niczym go­ spodarz tego domu. Widocznie już sobie ułożył w myślach, uwzględniając wszystkie za i przeciw, że szalony plan Kapi­ tana spali na panewce i że on, adwokat rodziny, siłą rzeczy stanie się prezesem zarządu powierniczego, a co za tym idzie, dysponentem sum, które mogłyby zmienić losy świata. Pokręcił głową, widząc, że zapraszają go tutaj do siadania. - Wolę stać. Czekam na wyjaśnienie sprawy. Czy jest jed­ nak tutaj jeszcze coś do wyjaśniania? Czyż ten stary wariat nie nabroił już dostatecznie? Van Rensselaer uniósł brwi. Zaskoczyła go brutalność Ge­ rarda. - Miałem o tobie lepsze mniemanie, Gerardzie - rzekł sucho. - Pewnych słów nie godzi się mówić o zmarłym, któ­ rego w dodatku pochowało się przed kilkoma godzinami. - Ale ja jeszcze nie leżę w trumnie i jak każdym żywym człowiekiem, rządzą mną emocje - padła impulsywna odpowiedź. - Bo co to za bzdurny pomysł? Nie mogłeś wy­ bić mu go z głowy? - Równie dobrze mógłbym próbować powstrzymać spa­ dającą lawinę lub zapobiec trzęsieniu ziemi. Bezcelowość takich prób jest oczywista. Uspokój się zatem i pamiętaj o obecności pani Slade. - Ależ ani na chwilę o niej nie zapomniałem! - Gerard spojrzał na Torry Slade. Cień uśmiechu błąkał się w kącikach jej ust. Istna Mona Lisa. Śmieje się, ale też ma się z czego śmiać. - Czyż w ogóle mógłbym o pani zapomnieć, ma-

dame? Pomijając już nawet psikus Kapitana, posiada pani ty­ le różnorodnych zalet... - Gerardzie, darujmy sobie na razie zajmowanie się zale­ tami tej damy. - Van Rensselaer usiadł za biurkiem. - Mamy tu kilka formalnych spraw. Przeczytam wam list Kapitana skierowany do was obojga. Podpiszecie też kilka dokumen­ tów, czym niejako otworzycie okres owych trzech miesięcy, który zakończy się albo waszym ślubem, albo powołaniem fundacji. Pohamowawszy pierwszy gniewny impuls, Gerard po­ wiedział: - A więc do rzeczy. Czytaj list i szykuj dokumenty. - Najpierw dokumenty, później list - ustalił kolejność van Rensselaer, demonstrując przy okazji, że on tu jest pa­ nem i rozkazodawcą. Gerard musiał zacisnąć pięści, by nie chwycić prawnika za gardło. W końcu ten człowiek nie ponosił tu żadnej winy. To nie on wymyślił tę sytuację. Realizował tylko to, co mie­ ściło się w zakresie jego zawodowych obowiązków. Trudno było mieć do niego pretensję, że nie powstrzymał Kapitana przed zrobieniem kawału rodzinie. Nikomu by się to nie uda­ ło, tak jak z pewnością nikomu nie udałoby się powstrzymać Gerarda. Podpisawszy dokumenty, wysłuchali treści listu. Autor zwracał się do nich jak do szczęśliwej pary, której pierwsze kroki winny być podporządkowane chęci poznania siebie na­ wzajem i przedyskutowania warunków sformułowanych w testamencie. - Zanim zostawię państwa samych - van Rensselaer przybrał oficjalny ton - pragnąłbym wyrazić nadzieję, że pan

Schuyler będzie pamiętał, iż pani Slade jest równie jak on zaskoczona zaistniałą sytuacją. Gęstniejąca atmosfera fałszu sprawiła, że Gerard zaczął się dusić. - Oczywiście, musimy zachowywać się jak ludzie cywi­ lizowani - wybuchnął gryzącą ironią. - Będę zatem udawał, że pani Slade jest osobą czystą i niewinną. Obraza była zamierzona, lecz Gerard nie tyle chciał zranić tę kobietę, co wyprowadzić ją z równowagi i rozerwać ten kokon ciszy i spokoju, w jakim się schroniła, podczas gdy on szalał, targany sprzecznymi uczuciami. Niech piekło pochło­ nie całe to jej opanowanie! Albo miała stalowe nerwy, albo wiedząc o zamierzeniach Kapitana, co było nader prawdopo­ dobne, zdążyła przygotować się na niespodzianki dzisiejsze­ go dnia. Dlatego kiedy van Rensselaer wyszedł, a uczynił to z mie­ szaniną ulgi i niepokoju, Gerard posunął się o krok dalej i swą brutalność zaprawił niesmacznymi żartami. W kilku słowach odmalował scenę, w której leżąca w łóżku para ko­ chanków wśród wybuchów śmiechu planuje intrygę, a jej po­ wodzenie równoznaczne będzie z rozbiciem i kompromitacją rodziny Schuylerów. Mówiłby dalej na ten swój dziki sposób, lecz Torry Slade poderwała się z krzesła i doskoczyła doń. W jej wspaniałych fiołkowych oczach płonął gniew. A więc wreszcie udało się mu uczynić z niej istotę bardziej ekspresyjną! - Nie mam nic wspólnego z zamysłem Gisa wyrażonym w jego testamencie. Ten projekt zdumiał mnie w równym stopniu jak każdego ze słuchaczy. A może nawet bardziej. Ponieważ zareagowała na jego prowokacje i z kobiety

sfinksa stała się zwykłą kobietą, Gerard mógł się teraz wziąć w garść. Niewiele tu już mógł zdziałać. Poczuł, że odzyskuje władzę posługiwania się ironią. Znów mógł być wobec niej angielskim dżentelmenem. - To tylko twoje słowa, madame. Wybacz, ale nie daję im wiary. - Pańska wiara lub jej brak mało mnie obchodzą. Znam prawdę i to wydaje mi się najważniejsze. Gdybym wiedziała, co Gis zamierza, próbowałabym wyperswadować mu te pla­ ny. Przypuszczalnie dlatego z niczym się przede mną nie zdradził. Gis! Gis! Jak śmiała posługiwać się teraz tym zdrobnie­ niem imienia Kapitana, które zapewne pojawiało się w jej ustach w intymnych z nim zbliżeniach?! Nikt z rodziny nie odważyłby się publicznie nazywać go w ten sposób. Doty­ czyło to również jego dawnych kochanek. A poza tym bez­ czelnie go okłamywała, grając przy tym skrzywdzoną nie­ winność z taką doskonałością, że sztuczki Daisy Gascoyne wydawały się w porównaniu z tym oklepanymi komunałami. - Powróćmy jednak do sedna sprawy - powiedziała. Co uczynimy w sytuacji, w jakiej postawił nas Kapitan? - Zacznijmy ode mnie, madame. Co ja zamierzam zro­ bić? Czy gotów jestem przyjąć resztki po Kapitanie? Otóż nigdy! Nigdy nie poślubię cię w celu uczynienia cię matką moich dzieci. W innych okolicznościach co najwyżej zapro­ ponowałbym pani łóżko na jedną noc. Wydajesz się znać wszystkie tajemnice erotyki, którą coraz częściej zaczyna się nazywać seksem... Potrząsnęła głową. Drżała na całym ciele. Jak wielekroć przedtem, tak i teraz musiała walczyć z pogardą tego świata.

- Nie zasłużyłam sobie na takie traktowanie. Kapitan bar­ dzo pomylił się co do swego wnuka. Powiedział... powie­ dział - łzy stanęły jej w oczach - że reprezentuje pan nowe pokolenie Schuylerów. W pana osobie wieśniak miał się przeobrazić w dżentelmena, przy zachowaniu jednak pew­ nych cech chłopskiej natury, jak bystrość i upór. Panu jednak daleko do bycia dżentelmenem. Dżentelmen nie mówi tak do bezbronnej kobiety, która... - Głos znowu odmówił jej po­ słuszeństwa. Odwróciła głowę, by nie widział łez, które spły­ nęły jej po policzkach. W pewnym momencie jednak górę wzięła duma. Znów stali twarzą w twarz. - Skoro myśli pan o mnie to, co myśli, dziwię się, że mógłby pan dotykać mnie, nawet gdyby chodziło tylko o pożądanie. Wielkie nieba, zachowywała się jak na scenie! I była lep­ sza nawet od Sary Bernhardt. To spojrzenie, to odrzucenie głowy, to dumnie wyprężone ciało, ta linia długich nóg ry­ sujących się pod suknią, a wreszcie ta pełna pierś, której fa­ lowanie przywodziło na myśl wiecznie rozkołysaną po­ wierzchnię oceanu - wszystko to składało się na obraz wiecz­ nej kobiecości, wyniosłej i ponętnej, delikatnej i wyzywają­ cej. Pożądanie, które na jej widok zaatakowało go niczym szesnastoletniego chłopca i które teraz wzrastało z każdą chwilą, nasuwając mu przed oczy sceny lubieżne i rozkosz­ ne, wymusiło w końcu na nim krok bardzo ryzykowny. - Wspomniałaś o żądzy, madame. Jestem pewien, że wiesz o niej wszystko. Ja ze swej strony radzę sobie na tym polu bez żadnych problemów. To miłość jest trudna, podczas gdy żądza w swej prostocie przypomina ludową piosenkę powiedział i zanim się zorientowała, chwycił ją w ramiona.

loną do tyłu głową. Gdyby teraz chciał kontynuować to, co zaczął, byłoby to czymś bardzo podobnym do gwałtu. Już na samą myśl o tym poczuł wstyd. Puścił ją i cofnął się o krok. Ciężko dyszał, a twarz mu pałała. Na jej obliczu również zauważalne były zmiany. Oczy błyszczały, a opuchnięte i wilgotne wargi zaburzały nieco klasyczne proporcje. Lecz kto wie, czy ten nowy wizerunek nie był jeszcze bardziej powabny... Wprawdzie ubyło nieco szlachetności, jej miejsce zajęła jednak zmysłowość. Gerard już wiedział, dlaczego jego dziadek tak był przywiązany do tej kobiety. Zawsze lubił tygrysice, a Torry bez maski była właśnie taką dziką kotką. - Ty brutalu - wydyszała. - Ty bestio! To tego się na­ uczyłeś w arystokratycznych domach Europy? A żyj sobie w nędzy, mało mnie to obchodzi. Myślisz, że wyjdę za ciebie, żeby cię ratować? Żeby ratować twój majątek? Kapitan wie­ dział, co robi, wywłaszczając twoją rodzinę. Wszyscy jeste­ ście degeneratami. Słuchając tych słów, Gerard poczuł wstyd. Zaraz jednak uznał, że wina leżała po jej stronie. Sprowokowała go, a on był tylko mężczyzną. Odpowiedział więc pogardą na po­ gardę. - Nie grozi mi śmierć z głodu, madame. Mojego osobi­ stego majątku nie można wprawdzie porównać z majątkiem Kapitana, jest on jednak całkiem pokaźny. Poza tym zamie­ rzam go jeszcze powiększyć. A przede wszystkim zamierzam ożenić się z kobietą, którą sam sobie wybiorę i którą... - Zaoszczędź mi szczegółów, sir - przerwała mu, wycie­ rając chusteczką skalane pocałunkiem usta. - Zamierzałam wyrzec się tych zapisanych mi w testamencie pieniędzy oraz

domu, lecz swym zachowaniem wpłynąłeś na zmianę mojej decyzji. Pozostaje mi tylko mieć nadzieję, że Gis, konstru­ ując ten plan, chciał jak najlepiej. Szkoda, że po raz pierwszy w życiu się pomylił. Może pan też powtórzyć swemu kuzy­ nowi Brandtowi, że nie zawaham się opublikować w mojej gazecie artykułu o hipokryzji innego pańskiego krewnego, wielebnego Homera Blackwooda. Najwyższy czas, by szer­ sza publiczność dowiedziała się, jak pan i on traktujecie ko­ biety. Odwróciła się i opuściła gabinet. Ale nie przez drzwi, tylko korzystając z sekretnego przejścia, zamaskowanego boazerią. Znała je, gdyż Kapitan niewiele miał przed nią tajemnic. Natomiast wszystkich innych lubił zwodzić i wystawiać do wiatru. Podczas gdy domownicy myśleli, że pilnie pracuje nad czymś w swoim gabinecie, on mógł oddawać się w drugim końcu domu całkiem innym przy­ jemnościom. Gerard bezmyślnie wpatrywał się w miejsce, gdzie znik­ nęła. Nie wiedział, co ma dalej czynić. Nie wiedział też, czym Homer naraził się tej kobiecie. Co za nowe głupstwo popełnił, że ta wściekła sufrażystka chce teraz poznęcać się nad nim w tym swoim szmatławcu? I jak w ogóle dowiedzia­ ła się o skłonności Homera do kobiet? Po co pytać, gdy odpowiedź jest znana. Oczywiście, opowiedział jej o tym Kapitan. Pierwszą osobą, którą Gerard spotkał po opuszczeniu ga­ binetu, był Brandt. Kuzynowi spieszno było porozmawiać z nim o krzywdzącym rodzinę testamencie, tymczasem za­ skoczony został pytaniem: Skan Anula43, przerobienie pona.

- Co to za nowe szaleństwo popełnił nasz Homer, że ta Slade chce go obsmarować w swojej gazecie? O takim a nie innym rozporządzeniu przez zmarłego swo­ im majątkiem Gerard nie chciał dyskutować. Wiedział, że bę­ dzie jeszcze musiał przejść przez czyściec skarg i żalów mat­ ki i ojca. Dodatkowych utyskiwań po prostu nie zniósłby. Brandt znalazł się w sytuacji człowieka, który zaszedł do restauracji zjeść krwisty befsztyk, a mówią mu, że to lokal dla jaroszy. Podobnie jak wszystkim, tak i jemu leżał na ser­ cu los fortuny Schuylerów. Miał nadzieję, że Gerard, który formalnie dziedziczył, ma jakiś jasny pogląd na tę sprawę. Tymczasem jednak musiał odpowiedzieć na zadane pytanie. - No cóż, chciałem jakoś temu zapobiec, oczywiście w tro­ sce o dobro rodziny. Zapewne trudno będzie ci w to uwierzyć, ale Kapitan wydał go przed nią, opowiedział jej o wszystkich jego sprawkach. Słyszałem na własne uszy, jak po jednym z kazań Homera, w którym nasz wielebny piętnował grzech i niemoralność, wykrzyknął, że nie ma nic przeciwko świętemu ła­ jącemu grzeszników, lecz krew w nim się burzy, gdy taki nie­ poprawny stary wszetecznik wskazuje innym prostą drogę cno­ ty. Kapitan nie znosił hipokryzji, dlatego namówił ją, by zajęła się starym oszustem w swojej gazecie. I gdyby nie nagła śmierć Kapitana, pewnie artykuł o Homerze już by się ukazał. Torry Slade zebrała niewątpliwie wszystkie materiały na temat pro­ wadzenia się naszego kuzyna na przestrzeni ostatnich dwudzie­ stu lat. A już na sto procent wspomni o jego romansie z żoną Mertona Spencera... Brandtowi w końcu udało się odetchnąć. Do tego stopnia zatracił się w mówieniu, że aż w kącikach jego ust pojawiła się piana.

- Tak, Homer od lat hula na całego - przyznał Gerard na swój zwykły sardoniczny sposób. -I utrzymujesz, że ona ma w ręku dowody, a nie opiera się tylko na plotkach i pogłoskach? - Wiem to z jej własnych ust. Gdy niedawno spotkałem się z nią w sprawie Homera, powiedziała mi, że jest w posia­ daniu obciążających go listów, choć Bóg raczy wiedzieć, ja­ kim sposobem znalazły się w jej posiadaniu. Prosiłem ją, by nim zdecyduje się zniszczyć jego reputację, pomyślała o ca­ łej naszej rodzinie. Odparła na to, że świat powinien zostać powiadomiony o jego hipokryzji. Homer w jej oczach jest przykładem moralisty, który w tajemnicy przed wszystkimi praktykuje niemoralność. W gruncie rzeczy jednak powoduje nią całkiem kobieca stronniczość. Czuje się obrończynią ko­ biet wykorzystywanych przez mężczyzn. Nadchodzą czasy, Gerardzie, gdy tacy Homerowie, nazwijmy ich po imieniu, psami na kobiety, będą stawiani pod pręgierzem opinii pub­ licznej. - Z drugiej strony zaroi się od krzyżowców w spódnicach - rzekł z przekąsem Gerard. - Myślę tu o naszej pani Slade. Ciekaw jestem tylko, jak w kontekście sprawy Homera usprawiedliwi swoją rolę kochanki Kapitana. Brandt podrapał się po głowie. - Obawiam się, że ta diablicą ma odpowiedź na wszyst­ ko. Gdy bowiem we wspomnianej rozmowie wytknąłem jej tę oczywistą niekonsekwencję, odparła, że ona i Kapitan nie ukrywali swego związku pod maską cnoty. Ona chce zwal­ czać hipokryzję, nie zaś niemoralność jako taką. Mimo woli Gerard poczuł coś w rodzaju szacunku dla osoby, która miała odwagę realizować swoje zasady w pra­ ktyce, jakkolwiek wątpliwe by one były.

- Sądzę, że mówi prawdę, gdy przyznaje się do posiada­ nia niezbitych dowodów - rzekł z powagą w głosie. - Ina­ czej musiałaby się liczyć z oskarżeniem o zniesławienie. - Racja - przyznał Brandt, cokolwiek już zmęczony te­ matem. - Prawdą wydaje się również, że Kapitan walnie do­ pomógł w ich zdobyciu. Nienawidził Homera i chciał, by do­ brano mu się do skóry. Gerard zamyślił się. Sytuacja nie była wesoła. Należało podjąć zdecydowane działania. Po skandalu z testamentem, o którym jutro dowie się cały Nowy Jork, Schuylerom gro­ ziła kolejna kompromitacja. Mogło to mieć fatalne skutki dla przyszłości rodziny. - Będę próbował wytrącić jej broń z ręki. Między innymi użyję argumentu, że dziedzicząc część majątku Kapitana, sta­ ła się niejako członkiem naszej rodziny. Powinna dać się przekonać. Brandt potrząsnął głową. - Nie sądzę. Oczywiście, o ile nie ożenisz się z nią. Ślub bowiem ustawiłby wszystko w innej perspektywie. Majątek zostałby przy rodzinie, ona zaś miałaby zamknięte usta. Ża­ den ptak nie kala własnego gniazda. - Z oczu, które kierował na Gerarda, zdawała się wyzierać nadzieja. - Sądzę, że nie będzie potrzeby uciekać się do tego dra­ stycznego środka - stwierdził Gerard, którego żywy umysł podsunął mu już kilka sposobów przechytrzenia sprytnej panny Slade. - Zaufaj mi. Poradzę sobie z tym. Dajcie mi tylko wolną rękę. Pożegnał się z kuzynem, po czym wraz z siostrą i rodzi­ cami przeniósł się kilkaset metrów dalej, do domu Jorisa Schuylera, który stał również przy Piątej Alei i nawet był po-

dobny stylem do rezydencji Kapitana, a różnił się jedynie wielkością. W tym pomniejszeniu wyczuwało się jakby iro­ niczny zamysł. Skala budowli odpowiadała niejako skali człowieka. W porównaniu z ojcem Joris wciąż zachowywał rozmiary miesięcznego szczeniaka. W domu rodzice oczywiście od razu nawiązali do tematu dnia. Gerard żywo się temu sprzeciwił. - Nie, mamo, nie będę rozmawiał o Kapitanie, jego testa­ mencie, jego pomyśle na moje małżeństwo i jego pienią­ dzach. Chwilowo uważam ten temat za zamknięty. Joris Schuyler żachnął się. - Przynajmniej obiecaj mi, że poprzesz mnie w stara­ niach obalenia testamentu tego zdziecinniałego starca. - Możesz sobie wyrzucać pieniądze w błoto, ojcze, ja jednak najdalszy jestem od pomagania Schuylerom w prze­ obrażaniu się w trupę cyrkową. Natychmiast znajdziemy się na pierwszych stronach gazet, a szyderstwom nie będzie końca. Podkreślam, nie mamy najmniejszych szans wygrania sprawy w sądzie. Nie uda się nam udowodnić, że Kapitan podczas sporządzania ostatniej woli nie był w pełni władz umysłowych. Sąd nie da również wiary argumentom, że na decyzję testatora wpłynęła wola jakiejś kobiety. Matka ze szlochem osunęła się na kozetkę. - Och, Gerardzie, w najstraszniejszych snach nie prze­ widywałam, że ten starzec będzie chciał cię przymusić do przejęcia po nim tej jego... bogdanki, grożąc, że w prze­ ciwnym razie Schuylerowie mogą pożegnać się z jego pie­ niędzmi. Joris Schuyler, upokorzony dotyczącymi jego osoby uwa­ gami testatora, od kilku godzin wykazywał niezwykłą jak na

48 siebie aktywność. Dyszał żądzą odwetu. W zaistniałej sytua­ cji nie mógł pozostać bierny. - Więc jeśli nie dajesz mi żadnych szans na wygranie procesu sądowego, to w takim razie, do jasnej cholery, ożeń się z nią! Chyba dwieście pięćdziesiąt milionów dolarów warte jest takiej ofiary? Rozumiem, że kandydatka na żonę nie przypadła ci do gustu, kto jednak powiedział, że wraz ze ślubem zamknięty zostanie przed tobą świat innych kobiet? Tę Slade będziesz trzymał wyłącznie do reprezentacji. Szloch jego małżonki przybrał na sile. - Ładne rzeczy wygaduje pan, panie Schuyler. Pana za­ sady... - Zamilknij, kobieto! Dość już mam twojego gdera­ nia. Dość mam pogardy własnego ojca i tej niechęci, jaką wyczuwam u mego najstarszego syna. Tego nie zniósłby żaden człowiek na świecie. Dlatego spędzę tę noc u Kate Fielding. Przynajmniej z jej ust usłyszę jakieś słowa po­ ciechy. Na twarzy pani Jorisowej Schuyler odmalowała się zgroza. - I ty mi to mówisz, ot, tak sobie? Że idziesz do burdelu? Trzeba nie mieć cienia wstydu, żeby... - To nie będzie moja pierwsza tam wizyta, a o poprzed­ nich dobrze wiedziałaś, więc nie rób takiej zdumionej miny. Życzę wam dobrej nocy. Zobaczymy się przy śniadaniu. Poszedł sobie, a Gerard musiał przez jakiś czas pocie­ szać rozżaloną matkę. Przy okazji poświęcił kilka myśli własnemu życiu. Po raz kolejny uświadomił sobie, że jak­ kolwiek wielkie bogactwo nie daje szczęścia, to jednak on nie zamierzał być biedakiem. Na razie musiał pozbierać

i skleić to wszystko, co roztrzaskał Kapitan swym osobli­ wym pomysłem. Torry Slade również krążyła myślami wokół testamentu Kapitana. Wbrew przeświadczeniu rodziny Schuylerów, nie znała uprzednio jego zawartości. Treść dokumentu poznała dopiero dzisiaj wraz ze wszystkimi zainteresowanymi. Ma się rozumieć, pomysł oddania jej temu zadufanemu w sobie dzikusowi nie przypadł jej do gustu, jakkolwiek z wyglądu Gerard Schuyler bardzo przypominał jej Kapitana, o którym zachowała jak najmilsze wspomnienia. Wnuka z dziadkiem łączyły też inne podobieństwa. Z drugiej strony, fatalnie się czuła w roli osoby, która wywłaszczyła Schuylerów z milio­ nów. Między Bogiem a prawdą, ta fortuna powinna przy nich pozostać. Spędziła dwa dni na przygotowywaniu kolejnego wyda­ nia „Sztandaru Kobiet", gazety, której była właścicielką i na­ czelną redaktorką, a która ukazywała się w sprzedaży raz w tygodniu, zawsze w sobotę. Druk artykułu o sprawkach te­ go wszetecznika Homera Blackwooda zdecydowała się prze­ łożyć na późniejszy termin. Niech najpierw ucichnie hałas związany ze śmiercią Kapitana i jego testamentem. Nie było w jej zwyczaju kopać leżącego. Rodzina Schuylerów prze­ żywała i tak ciężkie chwile. Spotkała się z Judith Reis, swoją zastępczynią, która, po­ dobnie jak wiele innych osób w ostatnich dniach, zdolna była rozmawiać o jednej tylko sprawie. Nic dziwnego, skoro mia­ sto wiedziało już o wszystkim. Dzienniki rozpisywały się tyl­ ko o tym wydarzeniu, zaszczycając Kapitana najróżniejszy­ mi mianami, od dziwaka po filantropa. Torry zabarykadowa-

ła się w biurze przy Czwartej Ulicy i konsekwentnie odma­ wiała udzielenia wywiadu, a nawet wyrażenia opinii na te­ mat swego ewentualnego zamążpójścia. - Bez komentarzy - mówiła niezmiennie, a Judith jej w tym sekundowała. Prywatnie Judith zachowywała mniejszą wstrzemięźliwość. Umierała z ciekawości. Jej gorączkowe podniecenie objawiało się rumieńcami i ciągłym zwilżaniem warg językiem. - Dowiedziałam się, że on nie unika towarzystwa kobiet. Jest przyjacielem księcia Walii i w ogóle robi wrażenie. Czy jest podobny do Kapitana? - Trochę - odparła chłodno Torry. Wciąż żywo pamiętała tamtą scenę szturmu w gabinecie, gdy na jego atak odpowie­ działa najpierw zdecydowaną obroną, która jednak słabła z każdą sekundą, i tylko cud sprawił, że nie zakończyła się kapitulacją. - Niebawem wrócimy do sprawy Homera Black­ wooda - powiedziała, chcąc nakierować myśli Judith na inne tory. - Teraz nie jest to odpowiednia chwila. Co się odwlecze, to nie uciecze. - To małżeństwo zapewniłoby wam bajeczną fortunę. Judith była upartą osóbką. - Co za pokusa! Torry milczała. Była z Judith w jak najlepszych stosun­ kach, często śmiały się razem i żartowały, starały się też nie mieć przed sobą zbyt wielu sekretów, jednak o tej ostatniej sprawie trudno jej było rozmawiać nawet z zaufaną współ­ pracownicą. Po prostu nie zdołała jeszcze ogarnąć umysłem swego położenia. Czuła się jak aktorka, która roli specjalnie dla niej napisanej po prostu nie rozumie. Nagle przypomniała sobie pewną scenę, kiedy Kapitan o mało nie zdradził się ze swoimi zamysłami, co jednak wte-

dy umknęło jej uwagi. Grała mu tamtego wieczoru na forte­ pianie melodie z czasów jego młodości. W pewnym momen­ cie rzekł: - Słodko słuchać czegoś takiego, Victorio. Ale ta słodycz bierze się stąd, że człowiek jest już stary. Powinienem wresz­ cie na serio pomyśleć o sporządzeniu testamentu. -I po krót­ kiej przerwie: - Myślę, że zainteresuje cię to. - Nie, Gis - odparła, wstając od fortepianu i składając nuty. - Nie musisz mi zostawiać niczego. Zresztą niczego nie chcę. - Rozporządzę moimi pieniędzmi wedle własnej woli odparł z uśmiechem, który niewiele się różnił od grymasu wściekłości, a jednak nie wyrażał gniewu, bo Kapitan nigdy się na nią nie gniewał. - Moje decyzje będą dotyczyć rów­ nież twojego losu, dziewczyno. Wiedziała, że jakikolwiek spór z nim nie ma najmniejsze­ go sensu. Żaden argument nie mógł zmienić jego decyzji, o ile już ją podjął. Kapitan zachowywał się tak, jakby dowo­ dził żaglowcem, którego grotmaszt sięgał nieba, a pokład miał powierzchnię kontynentu. Przyjęła więc tę jego uwagę milczeniem, a gdy już nie wrócił więcej do tego tematu, uznała, że albo zapomniał o całej sprawie, albo po prostu uwzględnił jej prośbę. Okazało się, że była w błędzie. Teraz zaś dręczyło ją owo podobieństwo Gerarda do Ka­ pitana. Skończywszy pracę, pożegnała się z Judith i opuściła redakcję. Wróciła do apartamentu, który kupił jej Kapitan i który teraz dzięki spadkowi mogła zatrzymać. Wciąż gro­ madziła w myślach i segregowała cechy, łączące tych dwóch mężczyzn. Przypomniała sobie rozmowę z Gerardem, kiedy powie-

działa mu o Homerze. Nie groził jej, ale wyczuła w nim gniew. Zadała sobie pytanie, co zrobiłby Kapitan w sytuacji, gdyby zależało mu na zablokowaniu publikacji kompromitu­ jącej jednego z członków jego rodziny. Jej wiedza o Kapitanie, człowieku pozbawionym skrupu­ łów i zawsze chętnym do podejmowania najbardziej nawet szalonego ryzyka, narzucała jedną tylko odpowiedź. Prze­ szedł ją zimny dreszcz. Skłonna była wierzyć w zdolność Ge­ rarda do popełnienia czynu, którego obraz podsunęła jej wyobraźnia. Jeżeli tak, to ona musi zacząć działać, najsku­ teczniejszą formą obrony jest bowiem atak. Rzuciła okiem na zegar, zadzwoniła na pokojówkę i ka­ zała jej wezwać dorożkę. Włożyła lekki płaszczyk, gdyż wie­ czór był ciepły, i wrzuciwszy do podręcznej torby kilka dro­ biazgów, zeszła na dół. Podała dorożkarzowi adres redakcji „Sztandaru Kobiet". Gerard zdążył przystąpić już do działania. Ostatnie dwa dni spędził na studiowaniu dokumentacji obejmującej całość majątku Kapitana oraz na rozmowach z van Rensselaerem i pewnym bystrym ekonomistą, nazywającym się Jevons Shreve, który w ostatnich latach doradzał Kapitanowi w spra­ wach finansowych. - Wynika stąd jasno - rzekł Gerard pod koniec drugiego pracowicie spędzonego dnia - że Kapitan do końca zachował pełnię władz umysłowych, ale... - przerwał i zmarszczył brwi. - Ale co? - podjął Shreve może trochę nazbyt bezcere­ monialnie. - Ale był człowiekiem swojej epoki - dokończył myśl

Gerard. - Nie zainwestował ani dolara w przedsiębiorstwa użyteczności publicznej. Nie doceniał ich rangi we współ­ czesnym świecie. Tymczasem gazownie czy elektrownie sta­ ną się niebawem albo już są istnymi kopalniami złota. - Zgadzam się z panem - rzekł Shreve. - Stawał się po­ woli kimś w rodzaju dinozaura. Zamykał się na nowe możli­ wości. Wchodzi pan w to? - Tak - odparł krótko Gerard. - Co może być dobre dla Harrimana i Whitneya, może być dobre i dla mnie. Kupuj pan, ale dyskretnie. Nie chcę windować cen akcji tej gałęzi przemysłu. Pragnę wprowadzić tylko pewną dynamikę do na­ szych interesów. Shreve należał do ludzi śmiałych, a gdy było trzeba, to nawet bezczelnych. - Więc w końcu zdecydował się pan poślubić tę... lady? - Jeszcze nie podjąłem w tej sprawie żadnej decyzji - od­ parł zgodnie z prawdą Gerard, lecz jego oblicze stężało. Pa­ trząc na tę kamienną maskę, Shreve pomyślał, że póki Gerard Schuyler będzie żył, póty żyć będzie także stary Gis. - Naj­ pierw muszę zdecydować w kilku innych sprawach, bardziej niecierpiących zwłoki. Wracając dorożką do domu rodziców, Gerard analizował w myślach najważniejsze problemy. Przede wszystkim kwe­ stia pozostania w Nowym Jorku. Przyjechał tu z zamiarem jak najszybszego powrotu do Anglii. Dlatego zamieszkał w domu rodziców przy Piątej Alei, nie widząc sensu kupo­ wania czy wynajmowania apartamentu na tak krótki okres. Teraz jednak sytuacja się zmieniła. Wiedział już, że nie od­ płynie od brzegów Ameryki najbliższym liniowcem. Na kłopoty związane z kuzynem Homerem także trzeba

było wymyślić jakieś lekarstwo. Nazajutrz po pogrzebie na­ wiązał kontakt z pewnym prywatnym detektywem, który pracował już dla niego przed kilku laty. Zlecił mu ustalenie adresu redakcji gazety Torry Slade, naszkicowanie planu bu­ dynku, w którym się mieściła, oraz wszystkich pomieszczeń samego biura. Wróciwszy do siebie, długo pochylał się nad tym planem, ważąc coś w myślach. Wreszcie podjął decyzję. Odnalazł matkę w salonie. Po dwóch dniach niemal nie­ przerwanego płaczu miała opuchnięte i zaczerwienione oczy. Powiadomił ją możliwie najdelikatniej, że nie będzie mógł zjeść dzisiaj obiadu w rodzinnym gronie ani też wybrać się razem z nimi do opery. - Mam pewną sprawę do załatwienia - stanowiło całe je­ go wytłumaczenie. - Odkąd to załatwia się sprawy nocną porą? - spytała z kwaśną miną córka jednego z największych amerykańskich rekinów finansowych. Pocałował matkę w policzek. - Wiesz równie dobrze jak ja, że najlepsze interesy robi się właśnie nocą. - Wszystko zależy od charakteru tych interesów - rzuci­ ła, prychając na znak pogardy, lecz Gerard wiedział, że łatwo mu będzie ją udobruchać. Kochała go całym sercem i nigdy nie pogodziła się z faktem jego przeprowadzki do Anglii. Te­ raz miała nadzieję, że syn osiądzie w Nowym Jorku na stałe. - Rzecz nie może poczekać do jutra? - spytała. - Nie - odparł lakonicznie, czym tylko potwierdził swe pokrewieństwo z Kapitanem, który nigdy nie nadużywał słów, gdy pakował się w jakąś podejrzaną awanturę.

Westchnęła zatem i gestem ręki dała mu znać, że może sobie pójść. Byłaby jednak cokolwiek zdumiona, gdyby uda­ ła się za nim do jego sypialni. Gerard bowiem, znalazłszy się tam, zrzucił eleganckie ubranie, które miał dotąd na sobie, i wdział jakieś ni to robociarskie, ni to włóczęgowskie łachy, które wyciągnął z torby ukrytej w szafie. Ciężkie buciory i zatłuszczony brązowy kapelusz stanowiły dopełnienie tego osobliwego stroju. Przypominał teraz zbira i każdy na jego widok przeszedłby na drugą stronę ulicy. Zszedł na dół, ukry­ wając przebranie pod płaszczem z wielbłądziej wełny, i do­ piero tuż przed wyjściem na ulicę cisnął okrycie na stojak na parasole. Na szczęście, nie spotkał nikogo z domowników. Wyszedł w noc i zanurzył się w tłumie przechodniów. Miasto pulsowało życiem. Mimo późnej pory wszyscy pędzili gdzieś, zapatrzeni w widma sławy, bogactwa i szczęścia. Nowy Jork zmieniał się i rozrastał niemalże z dnia na dzień. To tutaj osiedlała się klasa nowych kapitalistów, to stąd wychodziło najwięcej linii kolejowych, to do tego miej­ sca spływał strumieniami pieniądz z całych Stanów, to tutaj życie było najciekawsze i najłatwiejsze. Nowy Jork był pra­ wdziwą stolicą Ameryki, mimo że formalnie był nią Wa­ szyngton, miasto, które nabierało coraz bardziej prowincjo­ nalnego charakteru. Pieniądz był potęgą. Kto go posiadał najwięcej, miał kró­ lewską władzę. Taką władzą cieszył się Kapitan. Mógł wszystko. Mógł kupić senatorów, a kto wie, może nawet pre­ zydentów. Że tak było istotnie, Gerard przekonał się na włas­ ne oczy, studiując dokumentację. Gdyby ożenił się z Torry Slade, miałby wpływ na decyzje Senatu przez przekupionych polityków.

56 Szedł raźnym krokiem w kierunku budynku, w którym mieściła się redakcja gazety. Nagle uświadomił sobie, że jego twarz swoją czystością odbija od niechlujnego przyodziew­ ku. Przesunął dłońmi po gzymsie jednej z kamienic i uczernił sobie policzki. Za paskiem spodni zatknięty miał rewolwer, a w jednej z kieszeni klucze do drzwi, które za jakiś czas miał sforsować. Różnił się od światowca, którego widywano dziś w różnych punktach miasta, tak jak noc różni się od dnia. Doszedłszy do Czwartej Ulicy, skręcił w wąską boczną uliczkę, która prowadziła na tyły frontowych kamienic. Ude­ rzył go kontrast pomiędzy fasadami a gospodarskimi po­ dwórkami i zaułkami. Sfera bogactwa rozciągała się o krok od sfery nędzy i slumsów. To ma wymiar symbolu - pomy­ ślał. Pokazujemy światu piękne fasady, za którymi kryje się niepiękna rzeczywistość. Tak było z Kapitanem, tak było w tej chwili z nim samym. Zamierzał dopuścić się czynu zaprzeczającego temu obrazo­ wi jego osoby, który prezentował światu. Wciągnął się na chwiejące się i pokryte rdzą schody przeciwpożarowe i po chwili był już na drugim piętrze. Zawiązał chustkę na twarzy i zamknął na chwilę oczy, próbując przypomnieć sobie roz­ kład pomieszczeń, z którym zapoznał się, studiując szkic dostarczony mu przez detektywa. Dostanie się do środka przez okno nie nastręczało żadnych trudności. Pokój, który był celem jego nocnej wycieczki, znajdował się od frontu. Był to gabinet Torry Slade, gdzie w kącie wiedział to - stała szafa pancerna. Musiał ją otworzyć, jeśli chciał wyjść stąd z dokumentami obciążającymi Homera Blackwooda. Pewności, że tam są, nie miał żadnej, a tylko zasadnie przypuszczał, że powinny się tam znajdować. Pokój

oblany był światłem księżyca - to bardzo sprzyjająca oko­ liczność. Osunął się na kolana i dokładnie przyjrzał zamkowi. U­ znał, że jest do sforsowania bez większego trudu. Miał przy sobie komplet wytrychów. Niegdyś, w młodzieńczych jesz­ cze latach, zapłacił pewnemu kasiarzowi, by ten zdradził mu niektóre tajniki fachu złodziejskiego. Interesowały go głów­ nie włamania. Kasiarz, który był mistrzem w swoim zawo­ dzie, okazał się równie dobrym nauczycielem. Oddzielną lekcję poświęcił materiałom wybuchowym, stosowanym w przypadku kas i skarbców szczególnie trudnych do otwar­ cia. Pewnego razu zapytał Gerarda: - I na co ci to, chłopie? Jesteś bogaty. Tylko biedacy się­ gają po cudzą własność. - Wiedza jest źródłem mocy - odpowiedział, a tamten człowiek przyjął to do wiadomości. Zamek okazał się oporny. Przekleństwa nie skutkowały. Jednak na efekt swych działań musiał długo czekać. Wresz­ cie ostatni obrót wytrychem i drzwi się otworzyły, odsłania­ jąc wnętrze metalowej szafy. Na półkach piętrzyły się staran­ nie ułożone dokumenty. Bez trudu znalazł te, które go inte­ resowały, gdyż leżały na samym wierzchu. Inne też okazały się bardzo ciekawe. Tak, wiedza była źródłem mocy. Wypeł­ nił papierami cały worek, pozbawiając w ten sposób Torry Slade jej zabójczej broni. Teraz głupi i lekkomyślny Homer będzie mógł czuć się bezpieczny. Zanim opuścił pokój, zdecydował się zaniknąć szafę. Im później zostanie odkryte włamanie, tym lepiej dla włamywa­ cza. Uśmiechnął się. Lecz jak to się zdarza, że duma poprze-

dza upadek, tak i ten uśmiech trwał jeszcze, gdy dał się sły­ szeć szmer i pokój zalało światło. Kobiecy głos, który dotarł do uszu Gerarda, nie miał w sobie ani odrobiny ciepła: - Ani kroku! Żadnego gwałtownego ruchu! Unieś ręce nad głowę i odwróć się powoli. Kimkolwiek jesteś, wiedz, że trzymam w ręku nabity rewolwer! Wiedz też, że nie zawa­ ham się wystrzelić!

ROZDZIAŁ CZWARTY To była ona. Torry Slade. Powoli, z uniesionymi rękoma, aby nie sprowokować strzału, Gerard odwrócił się ku niej. Uderzyła go jej zmieniona twarz, wykrzywiona pod wpły­ wem nerwowego napięcia. Po chwili odmalował się na niej wyraz triumfu. Panna Slade poznała go pomimo maskującej chustki i przebrania. - Wiedziałam - wyrzuciła z siebie. - Przewidziałam, że coś takiego może się wydarzyć. Dokładnie tak samo postą­ piłby Gis, gdyby był w pana wieku. Przyszedł pan ukraść dowody, prawda? Ja zaś wróciłam do redakcji, by przenieść je w bezpieczniejsze miejsce. Zsunął chustkę i uśmiechnął się, co było niepokojące u przestępcy złapanego na gorącym uczynku. Wskazała re­ wolwerem na niewielki, lecz dobrze wypchany worek, który wciąż trzymał w ręku. - A teraz proszę położyć to na biurku i znów unieść ręce nad głowę - powiedziała ostrym głosem, po czym dodała z nieskrywaną wrogością: - Do nocnych złodziei winno się strzelać bez ostrzeżenia. Rewolwer, z którego niby to nie zawahałaby się go za­ strzelić, był sześciostrzałowym bębenkowcem, trochę przyciężkim jak na kobiecą dłoń. Dlatego trzymała go obiema rękami.

Pokazał zęby w uśmiechu. Owszem, schwytała go ku swej chwale, a jego upokorzeniu, ani myślał jednak pozostawiać jej z tym poczuciem wyższości. - To nie jest melodramat rodem z podrzędnej powieści. Nie jesteśmy też na scenie bulwarowego teatrzyku. Jasne, że nie zamierza pani mnie zabić. Bo i po co? - Opuścił ręce i ruszył ku niej wolnym krokiem. Torry Slade instynktownie cofnęła się, wyprostowała zgięte w łokciach ramiona i wymierzywszy, pociągnęła za spust. Rozległ się huk wystrzału. Gerard poczuł powiew kuli przelatującej tuż przy uchu. Odwrócił się, chcąc sprawdzić, czy nie uległ czasami złudzeniu. Kula tkwiła w ścianie do­ kładnie na wysokości jego głowy. - Widzę, że się myliłem. Przepraszam. To Kapitan na­ uczył panią tak strzelać? Pewnie robiliście to w przerwach między przyjemniejszymi rzeczami. - Tak - potwierdziła chłodnym i opanowanym głosem. Gis zadbał o moje umiejętności również w tej dziedzinie. Przekonał mnie, że przeciwko złu tego świata trzeba być uzbrojonym. Zabijając pana, panie Schuyler, niczego właści­ wie nie ryzykuję. Zawsze przecież mogę zeznać w śledztwie, że oddałam strzał, zanim jeszcze cię rozpoznałam. To prze­ branie działa teraz na pana niekorzyść. - Przestańmy mówić o czymś tak drastycznym jak zabi­ janie - rzekł Gerard, bacząc jednak, by nie uczynić jakiegoś nieostrożnego ruchu. W bębenkowcu było jeszcze pięć na­ boi. - Nawet Kapitan uznałby, że zabicie sprawcy byłoby w tym wypadku czymś niewspółmiernym w stosunku do szkodliwości czynu. Podziwiając jej opanowanie, uświadomił sobie nagle, że

i ona jest pod wrażeniem jego zimnej krwi. Już nie wydawała się tak napięta. Postanowił to wykorzystać. - Jeszcze nie miałem okazji pochwalić pani za smak, z jakim się pani ubiera - rzekł, błądząc wzrokiem po jej ele­ ganckiej sylwetce. - Zauważyłem, że wszystko dobiera pani do koloru oczu. Nie sposób temu nie przyklasnąć. Fiołkowe oczy zdarzają się u jednej osoby na milion. - Proszę nie brać mnie na piękne słówka - rzekła, rów­ nocześnie zdradzając jednak pewne emocje. Była kobietą, a nie kawałkiem drewna. - Zakradł się pan tutaj w celu ogra­ bienia mnie z dokumentów stanowiących dowody w wiado­ mej nam sprawie, prawda? - Nie ma sensu zaprzeczać - westchnął Gerard. - Ten worek i ta otwarta szafa świadczą przeciwko mnie. Jakie w związku z tym są pani zamiary? - Wciąż oczekuję, że wreszcie położy pan ten worek na biurku. Ale uprzedzam, zaczynam tracić cierpliwość. Mam nadzieję, że nie zachce pan ponownie sprawdzać moich umiejętności strzeleckich. Proszę dokładnie wykonywać mo­ je polecenia. Wiem, że wziął pan ze sobą broń. Proszę poło­ żyć ją na biurku przy worku. Liczę do trzech. Gerard uświadomił sobie, że znajduje się w sytuacji sza­ chowego króla, któremu właśnie królowa zagroziła matem. Nie miał wyboru. W wyznaczonym czasie rozstał się z pa­ pierami i rewolwerem. - Czy mogę już opuścić ręce? - spytał. - Trzymanie ich nad głową jest bardzo męczące. Torry Slade zmarszczyła brwi. - Widzę, że nie doczekam się przeprosin. Ale mniejsza z tym. Teraz trzeba chyba przekazać sprawę policji.

- Decyzja należy do pani - rzekł Gerard. - Proszę jednak pomyśleć o skandalu. Już wyobrażam sobie nagłówki w ju­ trzejszych gazetach. Dawna kochanka Kapitana strzela do je­ go wnuka. Albo: Gerard Schuyler oddany w ręce sprawied­ liwości przez kochankę jego zmarłego dziadka... - Dość tego - przerwała mu, wiedząc, że gazetowe tytuły można mnożyć w nieskończoność. - Oboje nie chcemy skan­ dalu. Proszę usiąść, panie Schuyler, i położyć dłonie na ko­ lanach. Wciąż obowiązuje pana zakaz czynienia gwałtow­ niejszych ruchów. - Proszę mi zaufać. Nie spieszno mi na tamten świat. Był­ bym wdzięczny, gdyby zechciała pani skierować rewolwer bardziej w lewo lub w prawo. Albo najlepiej opuścić go lufą w dół. Wtedy mógłbym doprowadzić moje nerwy do jakiego takiego porządku. - Z jego nerwami nie mogło jednak dziać się nic złego, skoro znów wrócił do lustrowania wzrokiem jej sylwetki. - To do niczego pana nie doprowadzi - rzekła głosem ostrym i nieprzyjaznym. - O czym pani mówi? - spytał z miną niewiniątka. Jego plan był śmiesznie prosty. Chciał ją zdekoncentrować. - O tym, że rozbiera mnie pan spojrzeniem, a w wy­ obraźni może nawet gwałci. - Zdobyła się na tę brutalną szczerość, gdyż chciała mu dać jednoznaczny sygnał, że nie jest w nastroju na żadne gierki i podchody. Usiadła na krześle i położyła dłoń z rewolwerem na złą­ czonych kolanach. Było to o tyle dziwne, że siadając, prze­ dłużała sytuację, która domagała się natychmiastowego roz­ strzygnięcia. Widocznie nie znalazła jeszcze rozwiązania. Zapadła cisza. Żadne z nich nie zdradzało ochoty do roz-

mowy. Gerard dziwił się, dlaczego jeszcze nie kazała mu się wynosić. - Myślałam o czymś - powiedziała, przerywając milczenie. - Gratuluję, madame. Stosunkowo niewiele kobiet potra­ fi zdobyć się na wysiłek myślenia. W cudownych oczach Torry pojawiły się niebezpieczne błyski. - Czy zawsze musi pan żartować, panie Schuyler? Czy nie stać pana na zwykłą powagę? - Ależ jestem śmiertelnie poważny - zapewnił ją. - Któż nie byłby poważny w mojej sytuacji? Ale jak mówi poeta, śmiechem stawiam tamę łzom. - Pan to Gis plus uniwersyteckie wykształcenie — powie­ działa, patrząc mu prosto w oczy. - Tak, odkąd dowiedziałam się, co nam przygotował, myślę, nieprzerwanie myślę i nawet doszłam do pewnych wniosków. Jest pan ich ciekaw czy też woli sypać żarcikami? - To pierwsze - rzekł bez namysłu. Miał przed sobą na­ prawdę niezwykłą kobietę. Nic dziwnego, że Kapitan zatrzy­ mał ją dla siebie aż do samej śmierci. - Najpierw musimy coś sobie wyjaśnić. Nie czyhałam na bogactwa Gisa, nie widziałam siebie w roli spadkobierczyni. Stało się, odziedziczyłam fortunę. Ale o ile mogę nawet przy­ stać duchowo na ową letnią rezydencję oraz dwa miliony do­ larów, bo ostatecznie rozjaśniłam półmrok jego ostatnich dni, o tyle bardzo źle się czuję w położeniu, kiedy od mojej de­ cyzji zależy, czy Schuylerowie zatrzymają majątek Kapitana, czy też go bezpowrotnie stracą. W związku z tym mam pew­ ną propozycję. Może ją pan odrzucić lub przyjąć. Teraz to pan musi decydować.

- To bardzo uprzejme z pani strony, madame. Zakładam, że akceptacji nie wymusi pani na mnie groźbą użycia broni? - Jestem jak najdalsza od uciekania się do gróźb - odpar­ ła z godnością. - I jeśli pan zrezygnuje na chwilę ze swych natarczywych żartów, mało stosownych w sytuacji, w jakiej się znajdujemy, odwdzięczę się przedstawieniem panu mojej decyzji. Gerard postanowił zachowywać się poprawnie. Zdążył już sobie uświadomić, że przy kontaktach z nią powodowała nim jedna naczelna idea. Było to w gruncie rzeczy dziecinne pra­ gnienie wyprowadzenia jej z równowagi, zniweczenia jej spokoju. Podporządkowywał temu całe swoje zachowanie. Równolegle do tego głównego nurtu płynął strumień pożą­ dania. Torry Slade działała na jego zmysły. Wystarczał sam jej widok, by jego męskość kierowała się ku zdobywaniu. Opadł na oparcie krzesła. - Czekam z niecierpliwością. Proszę zaczynać. - Narzuca się jedno rozwiązanie - przeszła od razu do rzeczy. - Możemy, owszem, pobrać się, a nawet urządzić huczne wesele, lecz będzie to małżeństwo z rozsądku i roz­ sądek będzie jego jedyną treścią. Do spełnienia naszego związku nie dojdzie, a gdy nadejdzie odpowiedni termin, weźmiemy rozwód. Zgadzam się, że w ten sposób oszukamy Gisa, lecz czyż on zachował się wobec nas lojalnie, stawiając nas w takiej sytuacji? Sam zresztą nie wzbraniał się przed oszustwem, gdy akurat było mu to na rękę. Teraz podsumuję. Wyjdę za pana, jeżeli w zamian otrzymam podpisaną dekla­ rację o rezygnacji ze spełnienia związku. Wiem bowiem, że autentyczne poślubienie mnie z pana strony nie wchodzi w rachubę.

- To prawda - przyznał z mocą Gerard. - Szczerość za szczerość. Chętnie wyobrażam sobie panią jako moją ko­ chankę, jednak nie jako matkę moich dzieci. I to, myślę, bę­ dzie główna trudność z utrzymaniem się w ramach białego małżeństwa. - Patrzył na nią badawczo. - Bynajmniej - odparła, on zaś już z tego jednego słowa domyślił się, że ma gotową odpowiedź. - Dam panu pełną wolność w sprawach seksualnych. Nie będę stwarzała panu żadnych przeszkód w stosunkach z innymi kobietami. - Dziwkami, należałoby rzec, jeśli już mamy stąpać po twardym gruncie rzeczywistości. - Jego umysł pracował in­ tensywnie. Torry Slade zaproponowała mu sposób na wyjście z impasu. Zakładał, iż będzie jej zależało na utrzymaniu ich prywatnej umowy w sekrecie. Jak gdyby czytała w jego myślach, bo właśnie wyraziła taką nadzieję. Cóż, jeżeli widziała siebie w roli zwierzęcia ofiarnego, które miało zapewnie Schuylerom miliony, to czy on miał zawracać ją z tej drogi? Wiedział, że bez względu na jej re­ putację, jego rodzina pragnie tego małżeństwa. Ale właśnie przeszłość Torry Slade była tu najważniejszą kwestią. Jako utrzymanka Kapitana, nababa i zdobywcy, stała się osobą publiczną. Jej sława miała określony charakter. Kojarzono ją powszechnie z łożem starca. Nie, nie zamierzał czynić z niej pani Gerardowej Schuyler w pełnym tego słowa znaczeniu. Kiedy w końcu zapragnie mieć potomka, znajdzie sobie kobietę, z którą połączy się na całe życie więzami miłości, szacunku i zaufania. Znów w jakiś tajemniczy sposób jego myśli stały się jej dostępne. Powiedziała bowiem:

- Masz w sobie dużo bezwzględności, sir. Zupełnie jak Gis. Mówił mi, że jesteś twardy jak stal, lecz nie wierzyłam mu. W pozostałych Schuylerach odnajdywałam bowiem ra­ czej miękkość charakteru. Gerard uśmiechnął się. - Pochlebstwo - rzekł głosem nabrzmiałym kpiną. - Mó­ wił pani o mnie podczas długich nocnych czuwań? Potrząsnęła głową. Widać było, że nie można jej zranić tego rodzaju aluzjami. - Czekam na pańską odpowiedź, panie Schuyler. Chcę ją mieć teraz. Nie daję panu czasu do namysłu. Decyzja jest prosta i musi pan ją podjąć w tej chwili. Nie takie rzeczy ludzie robili dla zdobycia milionów. Słucham za­ tem? - A czy uwierzy mi pani - rzekł niemal beznamiętnym głosem - że nie spodziewałem się znaleźć w gronie dziedzi­ czących po Kapitanie i że nawet teraz nie jestem do końca przeświadczony, czy chcę tego majątku, szczególnie jeśli ce­ na za jego przejęcie okaże się zbyt wygórowana? - Wierzę w szczerość pańskich słów. Ale nie sądzę, żeby miał pan jakiekolwiek wątpliwości co do zasady dziedzicze­ nia majątku przez rodzinę. Przecież nie chce pan tego cho­ lernego towarzystwa powierniczego i gotów jest zapłacić każdą cenę, by ten pasożytniczy twór nie powstał. Odrzuciwszy do tyłu głowę, Gerard wybuchnął głośnym, niepowstrzymanym śmiechem. - Skąd u pani ten cynizm, pani Slade? Czyżbyś wyssała go z mlekiem matki? - Jestem pewna, że z czasem sam pan odpowie sobie na te pytania. Na razie jednak wciąż nie znam pana decyzji. Je-

szcze chwila, a będę musiała przyjąć, że odpowiedź brzmi „nie". - Zatem popełni pani błąd. - Powstał z krzesła, na wszel­ ki wypadek kątem oka obserwując rewolwer. - Czekam na szczegółowe warunki, po czym razem sporządzimy doku­ ment. Jeśli tajemnica ma być utrzymana, musimy zrezygno­ wać z prawników. Nie chcę dostarczać nowych powodów do plotek o mojej rodzinie. Leży to również w pani interesie. Oczekuję pani jutro w moim biurze na Wall Street. - Nie sądzę. - Ponieważ wciąż siedziała, spoglądała teraz nań z dołu. Jej oczy skojarzyły mu się z górskimi jeziorami. - Propozycja jest moja, więc to pan zaszczyci mnie swoją wizytą. Musimy uzgodnić wiele spraw. Gdy dojdziemy do porozumienia, będziemy mogli powiadomić o naszej decyzji szerszą publiczność. - Obawiam się, że długo nie będziemy schodzić z pierw­ szych stron gazet i że nie wszyscy dziennikarze okażą nam życzliwość. - Spojrzał na leżący na biurku wypchany wo­ rek. - Tam leży coś, co wolno pani uznać za wstępny waru­ nek naszej umowy. Warunku tego nie zamierzam dyskuto­ wać. Chodzi o dokumenty kompromitujące jednego z człon­ ków mojej rodziny. Nie wolno ich pani publikować. Czy wy­ rażam się jasno? Na twarzy Torry Slade odbiła się cała gama najróżniej­ szych uczuć. Niewątpliwie świadczyły o walce, jaką toczyła w tej chwili sama ze sobą. - Będzie to dla mnie równoznaczne z wyrzeczeniem się zasad - powiedziała ściszonym głosem. - Proszę dać spokój - prychnął niecierpliwie Gerard. Jako moja żona dołączy pani do rodziny Schuylerów. Homer

stanie się również pani kuzynem. W tej sytuacji rzucenie go wilkom na pożarcie byłoby czymś haniebnym. - A więc w obawie przed hańbą skrywać hańbę? Strzeż się, panie Schuyler! Ja też potrafię się zdenerwować. Im mniej było w niej spokoju, tym bardziej wzrastała śmiałość Gerarda. Zbliżył się i pochylił nad nią. - Jeśli już mamy udawać męża i żonę, to powinniśmy, my­ ślę, zwracać się do siebie po imieniu. Inaczej wzbudzimy po­ dejrzenia. - Wyciągnął rękę, chcąc dotknąć jej ramienia. Lufa rewolweru natychmiast została wycelowana w jego głowę. - Proszę trzymać się ode mnie z daleka. Nie ufam panu ani za grosz. Nie mogę nawet wykluczyć, że tylko udajesz zgodę na to małżeństwo, by przechwycić dokumenty doty­ czące Blackwooda i później kpić sobie ze mnie w żywe oczy. - Gdyby tak było, to raczej ze mnie należałoby się śmiać. Bo w ten sposób przegwizdałbym ćwierć miliarda dolarów, podczas gdy pani zachowałaby swoje dwa miliony. - Które są jednak całkiem drobną sumą w porównaniu z tą, której zażądam w dzień rozwodu - rzekła twardo. - O tak, panie Schuyler, moja oferta ma swoją cenę. Chyba nie myślał pan, że jestem za darmo? - Nie myślałem. - Uśmiechnął się. - Dziwkom zawsze trzeba płacić. Niemal widział ten prąd. Iskrę, która przeszła od jej głowy do wskazującego palca prawej dłoni. Za chwilę mógł rozlec się strzał. Czy go usłyszy? Czy człowiek ugodzony kulą z tak bliskiej odległości słyszy odgłos wystrzału? Obrażając ją, podjął śmiertelne ryzyko. Miał jednak natu­ rę hazardzisty. Wolał wyzywać los, niż czołgać się do końca życia, jak to na przykład czynił jego ojciec.

- Może mi pan być wdzięczny, że nie zastrzeliłam pana na miejscu i że nie zamierzam wycofać mojej oferty - po­ wiedziała. - Jeśli ja jestem dziwką, to ty, sir, jesteś złodzie­ jem i oszustem. Słyszałam, że dopuściłeś się w swoim życiu różnych niecnych czynów. Ale uważaj. Póty dzban wodę no­ si, póki się ucho nie urwie. - Ale nie zapominajmy o cudownym smaku tej wody wycedził Gerard. - Mam nadzieję, że wypuści mnie pani frontowymi drzwiami. Nie mam zamiaru po raz wtóry spraw­ dzać solidności schodów przeciwpożarowych. - Był teraz zimny i opanowany jak ona. Po raz pierwszy uświadomił sobie, że są ludźmi tego sa­ mego pokroju, zarówno jeśli chodzi o sferę erotyczną, jak i wolę wydobycia się z trudnego położenia. Przed chwilą walczyli na argumenty, bo tego wymagała sytuacja. Teraz mogli spojrzeć na siebie bez zbędnych uprzedzeń. Nie mógł nie dostrzegać doskonałości jej twarzy i ciała. Nie mógł nie zauważać szczupłej kostki, wychylającej się spod spódnicy, ani szczeliny między jej piersiami, owego wąwozu, w któ­ rym zalegały cienie. Włosy miała wysoko upięte, co świad­ czyło, że znane jej były paryskie nowinki z dziedziny mody. Chyba inaczej planowała spędzić ten wieczór, gdyż jej suknia bardziej pasowała do opery niż do nocnych awantur ze zło­ dziejem i włamywaczem. Pragnął zedrzeć z niej tę suknię, odsłonić jej nagość i przywrzeć ustami do jej piersi. Jeśli są­ dziła, że to małżeństwo zdolne jest utrzymać się w ramach celibatu, to była w grubym błędzie. Mógł jej obiecać wstrze­ mięźliwość, lecz ani myślał dotrzymywać tej obietnicy. Torry Slade zbyt silnie oddziaływała na jego zmysły. Tylko kobieta szalona mogła sobie wyobrażać, że mężczyzna taki jak on

pozostanie obojętny na pokusę zawładnięcia tak wspaniałym ciałem. Ale Torry Slade nie była szalona. Wręcz przeciwnie. Jej umysł pracował sprawnie i wedle wszelkich reguł logiki. Po­ mimo jej zaprzeczeń, Gerard widział w niej współautorkę te­ stamentu. Był przeświadczony, że to ona namówiła Kapitana do takiego właśnie zapisu. Uzyskiwała w ten sposób następ­ ne dziesiątki milionów i kupowała sobie szacunek, którego bodaj nigdy dotąd nie doświadczyła od innych. Nagle odłożyła rewolwer na blat biurka, jakby doszła do wniosku, że już nie będzie musiała się bronić. - Źle robisz, ufając mi - rzekł gardłowym głosem. Mam nad tobą przewagę siły. Mogę odwołać się do tego ar­ gumentu, zabrać papiery i pójść sobie, nie zostawiając ci ni­ czego. - Ale wówczas ty sam też wyjdziesz z niczym. Nie za­ pominajmy o majątku Kapitana - powiedziała tak cicho, że ledwie rozróżnił poszczególne słowa. Może opanowało ją zniechęcenie, a może wyczerpała ta utarczka. - Nim się rozstaniemy, by od jutra stać się partnerami w interesie, należałoby przypieczętować nasz układ. - I zanim zdążyła uczynić jakiś obronny gest, pochylił się i złożył po­ całunek na jej wysokim czole, którego nie szpeciła ani jedna zmarszczka. Był to z jego strony czyn zgoła heroiczny. Po­ minął bowiem namiętne usta i oparł się innym pokusom. Bardzo zależało mu na tym, by nie patrzyła nań jak na męż­ czyznę, który dałby wiele za możliwość kosztowania jej cia­ ła. Nie chciał dawać jej takiej przewagi nad sobą. Próżna nadzieja. Wyraz jej oczu przekonał go, że jest świadoma jego walki i udawania. Mógłby nawet przysiąc, że

71

sama posuwała się do oszustwa, prezentując na pozór chłod­ ną i obojętną twarz. Świadczył o tym chociażby jej przy­ spieszony oddech. Tak, pożądanie było obopólne. Oboje na­ znaczeni byli piętnem zmysłowości. W miejsce jednego niebezpieczeństwa pojawiło się na­ stępne. Wybujały erotyzm obojga mógł doprowadzić ich nad skraj przepaści. - Zatem do jutra - rzekł, zsuwając dłonie z jej ramion. - Zjawię się o wpół do jedenastej. Bądź sama. Nikt nie może nam przeszkodzić. Żadnego świadka. Sama rozumiesz, że krąg wtajemniczonych musi ograniczyć się tylko do nas dwojga. Kiwnęła głową. Przez chwilę mierzyli się wzrokiem. Przypominali dwóch rycerzy przed walką, próbujących się zorientować w sile, determinacji i odwadze przeciwnika. Gerard uśmiechnął się i w odpowiedzi ona odwzajemniła mu się tym samym. Ukłonił się i już wychodził, gdy dościg­ nęły go jej słowa: - Arrivederci, panie Schuyler. Jutrzejszemu dniu też trze­ ba będzie sprostać.

ROZDZIAŁ PIĄTY Jak było może do przewidzenia, tylko jedna osoba była wstrząśnięta i oburzona kapitulacją Gerarda wobec życzeń Kapitana. Gdy tylko ogłosił wszem i wobec, że on i pani Torry Slade zamierzają się pobrać, gratulacje sypnęły się ni­ czym z rogu obfitości. Większość z nich podyktowana była wyrachowaniem, lecz pod względem formy były bez zarzutu. Cierpliwie zniósł poklepywania po plecach, mniej lub bar­ dziej subtelne aluzje i mrugnięcia okiem. Czuł się jak aktor, który właśnie zszedł ze sceny po udanym występie. Matka żale i zawodzenia przeplatała życzeniami płynący­ mi z głębi serca. Ojciec rzekł rzeczowo: - Zachowałeś się rozsądnie. Oczekiwałem tego po tobie. Gdy jednak udał się do kancelarii adwokackiej, by prze­ dyskutować formalności związane ze ślubem, van Rensselaer okazał się pierwszym człowiekiem, który pogratulował mu bez cienia wylewności, niemal z obojętną miną. Shreve, przedstawiając mu szczegóły przejęcia części przedsiębiorstw użyteczności publicznej, zachował się w po­ dobny sposób. - Niech żyje zdrowy rozsądek, Gerardzie - powiedział, odchrząkując. - Kapitan byłby z ciebie dumny. Nikt nie podejrzewał prawdy. Wszyscy uważali to mał­ żeństwo za rzecz naturalną. Sprawa miała wymiar niemalże

dynastyczny. Losy dwustu pięćdziesięciu milionów dolarów podobne były losom królestwa. Historia znała przecież naj­ dziwniejsze polityczne mariaże, a z tych związków rodzili się następcy tronu. Podobnie miało być w przypadku Gerarda Schuylera i Torry Slade. Logika ta nie przemawiała jedynie do siedemnastoletniej Kate. Dwa dni po powiadomieniu rodziny o swej sensacyjnej decyzji, o której już na drugi dzień mówił cały Nowy Jork, Gerard ubierał się właśnie do obiadu, gdy usłyszał pukanie do drzwi. Po chwili do pokoju weszła Kate. - Czy mogłabym z tobą porozmawiać? - spytała nie­ śmiało. - Chodzi o osobistą sprawę. - Wskazała oczami Timsona, kamerdynera, który przyjechał z Anglii razem z Gerardem. Timson znał swój fach. Takt i wyczucie sytuacji, oto czym powinien charakteryzować się dobry kamerdyner. Skłonił się i przeszedł do sąsiedniego pokoju. - O co chodzi, Kate? - spytał Gerard. - Masz jakieś kło­ poty z angielskim lordem? - Mój lord milczy, z czego jestem bardzo rada. - Ze spu­ szczoną głową weszła na wspaniały wschodni kobierzec. Niepokoję się natomiast tobą. - Mną? - W głosie Gerarda nie było cienia zdumienia. - Objaśnij mi, proszę, powód niepokoju. - Nie przerywał wiązania muszki. - Dlaczego to robisz, Gerardzie?! - krzyknęła z nagłą pa­ sją. - Znam cię jak nikt inny. Nigdy nie uwierzę, że naprawdę pragniesz poślubić tę kochanicę dziadka. - Małżeństwo to skomplikowana sprawa, siostrzyczko rzekł w intencji uniknięcia powiedzenia czegokolwiek.

- Nie mów do mnie w ten sposób, Gerardzie - powie­ działa ze smutkiem. - Nie jestem już małą dziewczynką. Czynisz to, ponieważ chcesz zatrzymać majątek przy rodzi­ nie. Czy ona zna twoje intencje? A może to tylko... podstęp? Próba obejścia warunków testamentu? Zaniepokojony, Gerard odwrócił się od lustra. Nie mógł pozwolić, by prawda była znana choćby jednej osobie. - Oczywiście, że nie. To bardzo pociągająca kobieta. Kate wlepiła w niego wzrok, on zaś pomyślał, że ma bar­ dzo inteligentną siostrę. Nic dziwnego, iż żałowała, że nie urodziła się mężczyzną. Pod względem przenikliwości umy­ słu górowała nad niejednym noszącym spodnie Schuylerem. Po raz kolejny doświadczył tajemnicy biologicznego dziedzi­ czenia. Jak to się stało, że w nim i w Kate przetrwało tyle z Kapitana, a w innych na próżno by szukać cech protoplasty rodu? Kate nie należała do tych, co łatwo rezygnują. - Nie żeń się z nią, jeżeli tego nie chcesz. Wiem, że jest mądra i ładna. Myślę też, że mylą się ci, którzy widzą w niej intrygantkę i kobietę bez skrupułów. Lecz mimo to nie mu­ sisz się poświęcać dla rodziny. Nie usłyszysz w zamian nawet zwykłego „dziękuję". - Daj spokój, Kate - rzekł, uśmiechając się. - Pochle­ biasz mi. Nie jestem altruistą. Robię to z myślą o sobie. Ja też lubię pieniądze. - Jasne, że widzisz w tym również własny interes - zgo­ dziła się Kate. - A jednak jestem pewna, że to nie wyczerpuje wszystkich motywów, jakimi się kierujesz. Gerard znów odwrócił się do lustra. - Myśl sobie, co chcesz. Proszę cię tylko, byś z nikim nie

75 poruszała tego tematu. Byłoby to bardzo niewskazane. - Za­ wahał się. - Potraktuj jako zasadę, że o czym tylko my wie­ my, o tym nie rozpowiadamy innym. - Zapamiętam to sobie, Gerardzie. - Kate czuła się pod­ ekscytowana rolą osoby wtajemniczanej w sekrety sztuki mądrego życia. - I wiesz, niewykluczone, że ten angielski lord przyjedzie tu niebawem. Wypadało, żeby mnie poznał, choć chyba bardziej będzie zależało mu na rozmowie z ojcem i poznaniu wysokości mojego posagu. - Czy już wiesz, kto to jest? - spytał Gerard, zadowolony wreszcie ze swego wyglądu. Muszka była zawiązana niena­ gannie. - Znam większość angielskich arystokratów rozglą­ dających się za posażnymi pannami. Nie mogę powiedzieć, bym miał o nich wysokie mniemanie. Kate zwiesiła głowę. Wzrok miała utkwiony w dywanie, jakby w jego roślinnych motywach ukryta była jakaś ważna dla niej wiadomość. - Nazywa się Justin Otmoor. Gerard znał to nazwisko. Mowa była o bracie Daisy Gas­ coyne, właścicielu chylącej się ku ruinie posiadłości ziem­ skiej na północ od Londynu. Na jego ziemi więcej rosło tra­ wy niż zboża, a dachy gospodarskich budynków zapadały się. Był typowym przedstawicielem warstwy podupadające­ go ziemiaństwa, które próbowało się jakoś ratować - młodsi dziedzice szukali ocalenia w bogatym ożenku. Justinowi trzeba było milionów. Znalazł pannę, która mogłaby je wnieść mu w posagu. - Znasz go? - spytała Kate, widząc wyraz twarzy Gerarda. - Tak - odparł krótko. - Chyba będziesz go mogła nawet polubić. Zresztą sama się przekonasz.

- I to wszystko? - Kate nie kryła goryczy. - Mam czekać na niewiadomą? - Musisz wyjść za mąż, Kate. Nie życzę ci staropanień­ stwa, a każde małżeństwo jest loterią, nawet jeśli uważa się, że znalazło się miłość swego życia. Na dole rozległ się dźwięk dzwonka. Czas było zejść na obiad. Gerard pożegnał się z Kate i wezwał Timsona. Zapytał go o zdanie na temat swojego wyglądu. I uzyskał akceptację. Był to ich codzienny rytuał. Gerard nigdy nie opuszczał gar­ deroby, jeśli przedtem z ust swego angielskiego kamerdynera nie otrzymał przepustki do świata. Schodząc szerokimi marmurowymi schodami, miał czas na podsumowanie w myślach tego wszystkiego, co wydarzy­ ło się pomiędzy nim a Torry Slade od tamtego pamiętnego wieczoru w jej redakcji. Odwiedził ją w tym samym miejscu nazajutrz. Tyle że w niczym już nie przypominał owego rabusia, który przed kilkunastoma godzinami wspinał się po przerdzewiałych schodach przeciwpożarowych. Torry Slade również zadbała o swój wygląd. Gerard po raz kolejny miał okazję się przekonać, że Kapitan znał się na kobiecej urodzie. Ubrana była z elegancją adekwatną do sytuacji. Jej strój charakteryzowała wytworność, pozbawiona wszak elemen­ tów przesady. Przeciwnie, wyrafinowaną prostotę można by­ ło odnaleźć zarówno w popielato-różowej, mieniącej się je­ dwabnej sukni, jak i w słomkowym kapeluszu ozdobionym pojedynczą różą. Brzegi szarego wełnianego płaszcza obszy­ te były czarnym aksamitem. I był to jedyny znak żałoby. W klapę płaszcza wpięła broszkę imitującą bukiet róż. Je-

śli kamienie składające się na to arcydzieło sztuki jubilerskiej były prawdziwe, a wszystko na to wskazywało, to ów szmaragdowo-rubinowy klejnot wart był fortunę. Nietrudno było odgadnąć ofiarodawcę. Tylko Kapitana stać było na takie prezenty. Obok niej za biurkiem siedziała młoda pomocnica, którą skromna czarna suknia z białym kołnierzykiem oraz gładko zaczesane i zebrane w kok włosy upodobniały do pensjonar­ ki. Mierzyła Gerarda zimnym spojrzeniem nieco skośnych oczu, które ponadto zdradzały daleko posuniętą nieufność. - To jest pan Gerard Schuyler, Judith - przedstawiła go­ ścia pani Slade. - Mamy do omówienia pewną prywatną sprawę, która w żaden sposób nie łączy się z naszą gazetą. Pamiętasz ten reportaż o ciężkiej pracy kobiet w zakładach odzieżowych? Damy go w tym tygodniu w miejsce artykułu o Blackwoodzie. W oczach Judith Reis błysnęła nienawiść. - Czyli staremu satyrowi upiecze się tym razem, a nawet podejrzewam, że upiecze się mu w ogóle. Bo chyba po to przyszedł tu ten pan? - Być może - odparła Torry Slade ze spokojem. - Być może okoliczności zmuszą mnie do pozostawienia dowo­ dów obciążających Blackwooda w archiwum naszej reda­ kcji. Nie zawsze możemy robić to, co byśmy chcieli, Ju­ dith. Nawet dziennikarze muszą się liczyć z pewnymi ograniczeniami. Zresztą przykładów męskiej hipokryzji nam nie zabraknie. - Mogę wydrukować artykuł w innej gazecie - rzekła młoda kobieta. - Artykuł bez dowodów potwierdzających zarzuty nie

będzie nic wart i tylko ściągnie na ciebie proces o zniesła­ wienie, Judith. Ja zaś dowody zatrzymuję dla siebie. - Nie podoba mi się, że ulegasz naciskom ze strony tego jegomościa - rzekła Judith, wskazując ruchem głowy na Ge­ rarda. Jeśli jej zamiarem było sprowokowanie go, to srodze się rozczarowała. Zachowywał doskonałą obojętność. Nie pozostało jej więc nic innego, jak opuścić gabinet. Gerard pomyślał, że do stereotypu wojującej feministki bardziej pasowała zastępczyni Torry Slade niż ona sama. Mógł się jednak mylić. Bojowe słowa, które padły z ust tam­ tej, o niczym jeszcze nie świadczyły. Czy z równie zimną krwią trzymałaby go przez godzinę na muszce, jak ta siedzą­ ca przed nim elegancka i chłodna piękność? - Przemyślałem całą sprawę - rzekł, mimowolnie ocze­ kując, że zada mu zwykłe w takich razach, zdradzające cie­ kawość pytanie. Ona jednak milczała. Kontynuował więc: Jest wiele punktów w naszej umowie, co do których oboje musimy się zgodzić. - Przerwał, gdyż wciąż miał nadzieję, że Torry Slade podejmie dialog. - Proszę mówić dalej. Najpierw pan zarysuje swoje sta­ nowisko, a potem pozna moje. - Wstała, by sięgnąć po leżą­ ce na półce dokumenty, on zaś poczuł zapach róż, jakże różny od woni fiołków, do której zdążył się już przyzwyczaić. - Przede wszystkim musimy porozumieć się co do rodza­ ju łączącego nas stosunku, przy czym myślę tu zarówno o okresie narzeczeństwa, jak i samego małżeństwa. Chodzi o to, by przekonać innych, a także, rzekłbym, samych siebie, iż łączy nas nie tylko wzajemna ugoda oparta na zbieżności interesów, lecz również coś, co powszechnie zwykło nazy­ wać się miłością. Lepiej, by to nasze małżeństwo z rozsądku

nie było tak postrzegane przez innych. Wtedy nie damy po­ wodów do podejrzeń, że w chwili składania małżeńskiej przysięgi już myślimy o tym, jak ją unieważnić. Ustrzeżemy się w ten sposób od wielu komplikacji. Van Rensselaer, który wiele by dał, aby stanąć na czele funduszu powierniczego, na pewno nie zawaha się podważyć prawomocności związku małżeńskiego, jeśli dojdzie do wniosku, że został zawarty je­ dynie w celu ominięcia pewnego warunku zawartego w te­ stamencie. - A zatem? - spytała Torry Slade, najwidoczniej nie za­ mierzając ułatwiać Gerardowi zadania. Tym bardziej wzrósł jego podziw dla niej. Cechowała ją samodzielność i samo­ wystarczalność, które to właściwości charakteru można było znaleźć tylko u mężczyzn, i to tych o silnej osobowości. Tak, była dziwką z wyboru, tak jak z wyboru jest się żeglarzem bądź traperem. Życie z nią nie mogło nie być jedną wielką przygodą. Już sama myśl o zaciągnięciu jej do łóżka wyda­ wała się wyzwaniem rzuconym górze, o której szczyt zaha­ czają chmury. - Zatem - odparł Gerard, próbując zignorować fakt, że już opanowało go podniecenie zdobywcy wyruszającego na niebezpieczną wyprawę - musimy okazać się dobrymi akto­ rami. Cały świat wie, że podbiłaś Kapitana, niech więc teraz uwierzy, że podbiłaś i mnie swoim urokiem. Tylko my bę­ dziemy znali prawdziwy stan rzeczy. - Oczywiście. - Ironia Torry Slade harmonizowała z iro­ nią Gerarda. -I uważa pan, że podoła tej roli, panie Schuy­ ler? - Mogę tylko obiecać, że będę się bardzo starał - rzekł z szerokim uśmiechem na twarzy. - Natomiast pamiętając

80 o tamtej jakże udanej farsie, w której zagrała pani rolę przy­ jaciółki Kapitana, bądź co bądź osiemdziesięcioletniego star­ ca, jestem przeświadczony, że z tego nowego zadania wywią­ że się pani jeszcze lepiej. Myślę ponadto, że ten nasz wspólny występ sprawi nam sporo przyjemności. Będziemy niczym para cyrkowców na trapezie, którzy wiedzą, że błąd jednego musi spowodować upadek drugiego, a tym samym klęskę ca­ łego przedsięwzięcia. - Podoba mi się to porównanie z akrobacją cyrkową, gdyż porównywalny będzie, myślę, stopień trudności. Zwiesiła głowę nad leżącymi na biurku dokumentami, które zaczęła przekładać. - Mam tu przed sobą projekt porozumie­ nia, którego podpisanie traktuję jako warunek podjęcia dal­ szych kroków na drodze do zawarcia naszego małżeństwa. Zobowiąże się pan swoim podpisem przestrzegać zasady nie­ tykalności swojej formalnie zaślubionej małżonki, jakkol­ wiek byłaby ona sprzeczna z obowiązkami nałożonymi na męża przez naszą wiarę i zresztą wszystkie inne religie świa­ ta. W projekcie tym jest również napisane, że rekompensata przypadająca mi z tytułu rozwodu zamknie się skromną sumą dziesięciu milionów dolarów. Powiadam: skromną, gdyż for­ malnie przez jakiś czas będę współwłaścicielką majątku war­ tego ćwierć miliarda, który, ufam, naszym wspólnym wysił­ kiem jeszcze powiększymy. Suma owych dziesięciu milio­ nów zostanie przelana na moje konto w dniu unieważnienia naszego związku. Podała mu dokument, on zaś rzuciwszy nań okiem, aż gwizdnął z podziwu. Poszczególne zapisy charakteryzowała jasność, rzeczowość i precyzja, których nie powstydziłby się najlepszy nawet prawnik. Poza tym cała umowa zdradzała

zdecydowanie i śmiałość. Gerard pomyślał, że trafił na god­ ną siebie partnerkę. - Sformułowania odważne i jednoznaczne - rzekł uprzej­ mie, gdy skończył czytać, bacznie obserwowany przez parę fioł­ kowych oczu. - Czy to pani dzieło? Ależ oczywiście. Jakżeby inaczej. - Uśmiechnął się, chcąc stłumić w zarodku żachnięcie się czy też fuknięcie z jej strony. Ale Torry Slade zdawała się w równym stopniu uodporniona na jego komplementy, co na obraźliwe słowa. - Widzę, że nie jest pani obce prawo. Teraz z kolei ona się uśmiechnęła. Był to charakterystycz­ ny dla niej, subtelny i tajemniczy uśmiech Mony Lisy, który bardziej skrywał, niż odsłaniał duszę. - Mój zmarły mąż był prawnikiem. I czasem korzystał z mojej pomocy. - Doprawdy? - rzekł Gerard z miną człowieka gotowego zamienić się w słuch. Pragnął zachęcić ją do zwierzeń, gdyż, zaiste, mało o niej wiedział. Ale Torry Slade nie dała się zła­ pać na lep okazanego zainteresowania. - Jak więc pan widzi, mam trochę wprawy w redagowa­ niu oficjalnych pism. Mam też nadzieję, że przyjmie pan tę umowę w wersji zaproponowanej przeze mnie, uznając ją za w pełni zadowalającą. - Ależ oczywiście. Przypuśćmy jednak, że przeredago­ wałbym tekst ugody, wprowadzając tu i ówdzie subtelne kruczki prawne, które stawiałyby panią w gorszym położe­ niu. Czy zdołałaby je pani wychwycić? Spojrzała nań z taką powagą, że nagle zawstydził się nie tylko tych ostatnich słów, lecz w ogóle całego swego dotych­ czasowego sposobu odnoszenia się do niej, nasyconego iro­ nią, sarkazmem i kpiną. Skan Anula43, przerobienie pona.

- Myślę, że tak. Zakładałam jednak, iż zależy panu na ugodzie nie dopuszczającej różnych interpretacji, jasnej i uczciwej. Mamy się przecież rozstać w przyjaźni, nie zaś w kłótni i z urazą w sercu. Dość, że oszukujemy innych, po cóż jeszcze mamy oszukiwać siebie. Myśli pan, że Kapitan, który w tej chwili patrzy na nas z uśmiechem gdzieś z góry, posłużył się podstępem, formułując takie, a nie inne warunki dziedziczenia jego majątku? - Jeżeli patrzy, to tylko z dołu, z dna piekieł! - rzucił Gerard z wściekłością. - Boże, jak udało się pani z nim wy­ trzymać? Widzę, że pieniądze i władza mogą starczyć za wszystko. - A uwierzy mi pan, jeśli powiem, że interesowałam się nim ze względu na niego samego? - spytała, lekko mrużąc fiołkowe oczy. - Nie, nie mogę liczyć na wiarę z pana strony. Tracimy tylko czas, panie Schuyler. Siedzimy tu od blisko godziny, a nic jeszcze nie zostało rozstrzygnięte. Albo więc podpisuje pan ten dokument, albo żegna się z milionami dziadka. Wszystko zależy od pana. Była pierwszą znaną mu kobietą, która potrafiła targować się jak chłop. Czyniła to otwarcie, bez zbędnych emocji, za­ kreślając granicę ustępstwa. Wóz albo przewóz, zdawała się mówić każdym słowem. Przyszło mu nagle do głowy, że jego angielscy przyjaciele i znajomi mieliby z nią twardy orzech do zgryzienia. Może z wyjątkiem jednego, który natychmiast doceniłby jej urodę i żywość umysłu. A byłby nim książę Wa­ lii, stary Tumtum, jak zwykli o nim mówić najbliżsi przyja­ ciele. Toteż nagle Gerard poczuł nieprzeparte pragnienie za­ brania jej do Londynu i przedstawienia tamtejszemu towa­ rzystwu. Ciekaw był, jakiej też rewolucji dokonałaby Torry

Slade w konserwatywnych poglądach na świat owych dam i dżentelmenów. Czy był to aż tak fantastyczny pomysł? Bynajmniej. Mógł przecież wybrać się tam z nią chociażby w podróż poślubną. A w obcym kraju, wśród obcych ludzi, o wiele trudniej bę­ dzie jej wytrwać w oporze... Wybuchnął śmiechem, uświa­ domiwszy sobie nagle, iż obserwowany jest z nieskrywanym zdumieniem. - Co pana tak rozbawiło? - Wszystko. Cała ta sytuacja. - Jego śmiech wygasał sto­ pniowo, niczym ogień trawiący budowlę, który tu i ówdzie natrafia jeszcze na jakąś przesyconą żywicą belkę. - Myślę, że ten stary diabeł nie pozostawił mi łatwego zadania. Nie damy mu wprawdzie tak upragnionych prawnucząt, lecz tyl­ ko co do tego się pomylił. Moim zdaniem, przewidział za­ równo histeryczną rozpacz mojej matki, jak i bezsilną wście­ kłość ojca, piorunowania Brandta i pozostałych członków ro­ dziny, a nawet prawdziwą epidemię zakładów, czy ożenię się z tobą i odziedziczę wszystko, czy też narodzi się fundusz powierniczy. Przewidział też pewnie moje rozterki. - Myślę, że znał pana równie dobrze jak... - Urwała, Ge­ rard zaś domyślił się z jakiego powodu. - Równie dobrze jak pani w tej chwili - dokończył za nią. - Zdaje się, że to miałem usłyszeć. Chyba jestem czło­ wiekiem zbyt wylewnym i otwartym. Muszę znaleźć na to jakieś lekarstwo. Nikt nie lubi, gdy ktoś inny czyta w jego duszy. A czy to również zdążyła już pani odczytać? - Pod­ niósł się błyskawicznie, okrążył biurko i chwyciwszy ją w ramiona, zaczął całować z namiętnością, w której dzikość mieszała się z delikatnością i czułością.

Trwało to wszakże żałośnie krótko. Już zaczynała topnieć, już rosła w nim nadzieja na sygnał wzajemności, gdy nagle odepchnęła go całą mocą ramion. Dyszała, patrząc nań roz­ szerzonymi oczami. - To nie zostało uwzględnione w naszej umowie i dobrze o tym wiesz, sir. Czyżbyś zamierzał się wycofać? Był wciąż we władzy pożądania. Bardzo sobie cenił opa­ nowanie i kontrolę nad sobą, tymczasem stał się igraszką zmysłów i fakt ten działał nań przygnębiająco. - Nie złożyłem jeszcze podpisu pod umową - rzekł chrapliwym głosem - i chciałem spróbować smaku zakaza­ nego owocu, choćby ta próba miała trwać tylko chwilę i skończyć się na skosztowaniu jedynie kropli soku. Kiedy podpiszę, dotrzymam przyrzeczenia, może pani być tego pewna. Nie zamierzam wypadać z gry, która ma mi przynieść godziwe zyski. Jego bezczelność i zuchwalstwo - pomyślała - nie miały sobie równych, a brak skrupułów wręcz raził w oczy. Nie mogła mieć żadnych wątpliwości, z kim tak naprawdę ma do czynienia. Gdyby widział korzyść w łamaniu wszelkich za­ sad, łamałby je. Gdyby przestało się mu opłacać dotrzymy­ wanie obietnicy, natychmiast wycofałby się z umowy. Był człowiekiem, któremu nie można ufać. I dlatego ona mu nie zaufa. Nigdy. Gerard wiedział, że toczy grę z bardzo inteligentną i prze­ nikliwą kobietą. Zastanowił się nawet, czy nie lepiej go po­ znała niż on ją. Wziął pióro i złożył dwa podpisy - na ory­ ginale i na kopii. Wręczył papiery wspólniczce. - Podpisane, opieczętowane, dostarczone - rzekł ze śmiechem. - Dobiliśmy targu, madame. Proszę tylko dopeł-

nie formalności ze swej strony. - A gdy dostał z powrotem podpisaną przez nią kopię, znów poddał się atakowi śmie­ chu. - Ten dokument jest jak Konstytucja Stanów Zjedno­ czonych. Żaden hultaj nie jest w stanie podważyć jego pra­ womocności. Lecz w miłości i na wojnie wszystko jest do­ zwolone, wiele rzeczy może się jeszcze wydarzyć. Jest pani godną szacunku przeciwniczką i niech mnie kule biją, jeśli przed wygaśnięciem naszej umowy nie zdobędę pani. Była w tym zuchwałość, której niebawem miał się zawsty­ dzić. Pani Slade bowiem doszła już do siebie po brutalnie wymuszonym na niej pocałunku i znów sprawiała wrażenie dystyngowanej damy przechadzającej się wolno po ogrodzie. - To dla mnie prawdziwa przyjemność i satysfakcja, pa­ nie Schuyler, że nie pomyliłam się w ocenie pańskiej osoby. Zachowaniem swym potwierdzasz najgorsze moje oczekiwa­ nia. Pan i panu podobni... - Musiała przerwać, gdyż chwycił jej dłoń i złożył na niej namiętny pocałunek, będący wszakże zapowiedzią pożegnania. - Podobni? Nie ma żadnych podobnych do mnie, gdyż zostałem zrobiony na specjalne zamówienie, pani Slade. Pro­ szę o tym pamiętać i odtąd traktować mnie jak równego so­ bie. Jutro o czternastej oczekuję pani w koszmarnej rezyden­ cji Kapitana. Stawi się tam również van Rensselaer w towa­ rzystwie innych prawników. Postarają się spreparować coś, co i tak będzie jednym wielkim oszustwem, co jednak jest warunkiem naszego małżeństwa. Mam nadzieję, że zależy pani na możliwie najbliższym terminie naszego ślubu. - Oczywiście. Przyjdę punktualnie o czternastej. - Piękna i kochająca. Kochająca przynajmniej do tego stopnia, do jakiego potrafi pani się zmusić. Skoro już Kapitan

wymyślił dla nas ten romans, dajmy publiczności godziwe przedstawienie. - Powiedziawszy to, skłonił się i wyszedł. Kochająca! I zaiste, udało się jej być taką. Oszukali wszystkich. Van Rensselaer nie zdołał opanować zdumienia, gdy przysłuchiwał się nazajutrz w gabinecie Kapitana ich mi­ łosnemu duetowi, który tylko tym się różnił od duetu opero­ wego, że nie był śpiewany. - Jak zapewne już panowie wiedzą - perorował Gerard, czułym ramieniem obejmując Torry w talii; zesztywniała, ni­ czego jednak nie dała poznać po sobie, rozumiejąc, że farsa dopiero się rozpoczyna - ja i pani Slade, chciałem powie­ dzieć, Torry, po kilku spotkaniach, które miały miejsce w mi­ nionym tygodniu, odkryliśmy u siebie powinowactwo dusz i zbieżność charakterów. Okazuje się, że Kapitan znał się na ludziach i potrafił przewidywać przyszłe wydarzenia. Wie­ my już, że nie kierował się intencją postawienia nas w trud­ nym i niemiłym położeniu. Założył, zresztą jak najbardziej słusznie, że co jemu sprawiało radość, sprawi radość również jego wnukowi. Rozkochanym spojrzeniem ogarnął stojącą u jego boku Torry, wzmocnił uścisk i musnął wagami koniuszek jej nosa. Przeszedł do porządku nad faktem, że jej fiołkowe oczy ci­ skały błyskawice. - Och, całkiem zapominam się, najdroższa, mam tylko nadzieję, że wybaczysz mi to publiczne okazywanie uczuć. Zachowuję się jak młodzieniec, który przeżywa pierwszą mi­ łość swego życia. Lecz bynajmniej się tego nie wstydzę. Mu­ simy pobrać się jak najszybciej. I pomyśleć, że przez tyle lat zwlekałem z decyzją o założeniu rodziny po to tylko, by po­ wziął ją za mnie mój dziadek.

Zastanowił się, czy nie przerysowuje czasami swej roli, czyniąc ją tym samym mało przekonującą. Ale nie. Na twa­ rzy van Rensselaera malowała się głęboka wiara, że ma przed sobą ogłupiałego ze szczęścia faceta, któremu trafił się smaczny kąsek w postaci atrakcyjnej kobiety. Mimo to jed­ nak Gerard postanowił nie szarżować. Inni mogli być mniej naiwni. Na szczęście Torry zdecydowała się przyjść mu w sukurs. Ostatecznie tekst tej sztuki rozpisany był na dwie postacie. - Pozwolą panowie, że powiem też coś od serca - rzekła głosem nabrzmiałym czułością. - W pełni odwzajemniam uczucia Gerarda. Nie spodziewałam się, że spotkam męż­ czyznę tak podobnego we wszystkim do Kapitana. Tymcza­ sem stało się to tak nagle, że śmiało mogę tu mówić o wiel­ kim szczęściu i przychylności losu. Ja również martwieję na myśl o wyznaczeniu daty naszego ślubu na jakąś nieokreślo­ ną przyszłość. - Westchnęła, a na jej twarzy odmalowała się tęsknota osoby, która widzi swą noc poślubną w poświacie nieziemskiego szczęścia. - Mam nadzieję, że załatwianie niezbędnych formalności nie potrwa zbyt długo. Ślub powi­ nien się odbyć w możliwie szczupłym gronie. Mamy wszak­ że żałobę i tylko dlatego ją łamiemy, że takie było życzenie Kapitana. - Spojrzała na van Rensselaera wzrokiem sarny, co miało okazać się przełomową chwilą w jego życiu. Zaczy­ nał bowiem rozumieć, dlaczego ta kobieta zdołała najpierw opętać Kapitana, teraz zaś zawładnęła sercem jego wnuka. Bo że Gerard rozkochał się w niej do niepamięci, widać to było na jego ogłupiałej i zachwyconej twarzy. Tę minę zakochanego żółtodzioba zauważyła też Torry Slade i musiała stoczyć z sobą ciężką walkę, by nie wybuch-

nąć śmiechem. Chcąc ukryć rozbawienie, pochyliła się i po­ całowała Gerarda w policzek. Człowiek w jego sytuacji nie mógł pozostać jej dłużny. Chwycił jej urękawicznioną dłoń i przywarłszy do niej gorącymi ustami, szeptał łamiącym się i drżącym ze wzruszenia głosem: - Kochanie... moje ty kochanie... - Hamuj się, komediancie - szepnęła mu na ucho, ryzy­ kując, że słowa te mogą dotrzeć również do stojącego naj­ bliżej nich van Rensselaera i położyć kres całej tej komedii. Na szczęście jednak dla pary oszustów, van Rensselaer zo­ stał już całkowicie przez nich oswojony i wszystko widział z jednej tylko perspektywy. Natomiast Gerardowi i Torry udało się przy okazji odkryć u siebie jedną bezspornie wspól­ ną cechę - skłonność do ironii i żartu, która niekiedy spro­ wadzała się do chęci oszukania innych, wyprowadzenia ich w pole. Do serca Gerarda zakradł się niepokój. Bo jeśli tak było istotnie, to nie mógł wykluczyć, że sam również był oszuki­ wany przez swoją partnerkę. Prędko jednak odsunął od siebie tę myśl, obsypując Torry Slade delikatnymi pieszczotami. Te­ go już jednak było jej za wiele. Rzecz przeradzała się w gro­ teskę. Wysunęła się z zachłannych ramion narzeczonego i ustanowiła między nimi bezpieczny dystans. Pogroziła mu palcem. - Cierpliwości, najdroższy - strofowała go głosem peł­ nym słodyczy. - Niebawem staniemy się małżonkami, a wówczas... - Kusząco zawiesiła głos i dla wszystkich mężczyzn obecnych w pokoju stało się jasne, że ich życie jest szare, nudne i w ogóle beznadziejne. Gdy pół godziny później, po załatwieniu prawie wszyst-

kich formalności, opuszczali gabinet Kapitana, trzymali się za ręce niczym para kochanków. Na korytarzu jednak wszystko się zmieniło. Wyswobodziwszy dłoń, Torry z tłu­ mioną wściekłością szepnęła do ucha Gerarda: - Nie ma potrzeby przesadzać. To tamtych, a nie siebie mamy oszukiwać. -I dodała głosem tak zimnym, że zdołał­ by przemienić Saharę w wieczną zmarzlinę: - Chyba nie za­ pomniał pan o naszej prywatnej umowie, panie Schuyler? Bo już zaczynałam się obawiać, że cierpisz na amnezję i fałsz weźmiesz za prawdę. - Cudownie - odparł. - Starałem się wywrzeć na nich wrażenie człowieka miotanego ledwie hamowaną namiętno­ ścią, lecz jeśli nawet ciebie udało mi się zmylić, to mogę so­ bie tylko pogratulować udanego występu. - Świadomy był bezczelności tego kłamstwa. Wystarczał bowiem najlżejszy dotyk z jej strony, by od razu stawał w płomieniach. Zauważył, że jego słowa z jakichś powodów nie sprawiły Torry Slade przyjemności. Czy powodował nią gniew, czy żal, czy też boleśnie odczuty zawód, dość że zbladła i zacis­ nęła drżące wargi. W ich wzajemnym stosunku pewny był tylko jednego swego pożądania. Wszystko inne było bardzo wątpliwe. Naj­ bardziej zaś problematyczne były jej uczucia do niego. W tym miejscu otwierało się pole dla przypuszczeń. Przede wszystkim nie wiedział, jakimi uczuciami Torry darzyła Ka­ pitana. Czy była to miłość? Zadał sobie to pytanie i zaraz zbeształ się w duchu. Oczywiście, że nic do niego nie czuła. Trzymało ją przy nim jego bogactwo i nic poza tym! Ponieważ jednak Gerard uważał, że wiedza jest funda­ mentem potęgi, postanowił zrobić wszystko, by poznać pra-

wdę o stosunkach łączących Torry Slade i Kapitana. Poczy­ nił już nawet w tym kierunku pewne kroki. Zaraz po podpi­ saniu tajemnej ugody udał się do biura detektywistycznej agencji Pinkertona i opłaciwszy wstępne koszty, zlecił zebra­ nie możliwie jak najwięcej informacji o pani Victorii Slade. Ona bowiem wiedziała o nim wszystko albo prawie wszyst­ ko, podczas gdy on nie wiedział o niej nic. Jak długo miał jeszcze godzić się na tego rodzaju nierówność? Usprawied­ liwił zlecenie raczej zrozumiałą troską człowieka, który w obawie przed popełnieniem błędu pragnie się upewnić, czy jego wybrance nie zdarzyło się w przeszłości popełnić czegoś nagannego. Przekroczywszy próg swego mieszkania, Torry zaczęła żałować, że w ogóle podjęła tę ryzykowną grę. Decydując się na nią, była przeświadczona, że zdoła utrzymać w ryzach wnuka Kapitana. Ostatecznie dawała sobie radę z Kapitanem, a był to człowiek bardziej przebiegły niż tuzin lisów. Ale Ge­ rard posiadał dwa walory, których brakowało Kapitanowi. Młodość i zdolność wywoływania w jej duszy określonych nastrojów. Tego drugiego obawiała się bardziej niż nieodpartego uro­ ku młodości. Gerard burzył jej spokój i napełniał serce jakąś dziwną tęsknotą. Co gorsza, zaczynała doznawać wzruszeń, które po doświadczeniach młodości miały należeć, jak sądzi­ ła, do nieodwołalnie zamkniętej przeszłości. Coraz częściej z niecierpliwością oczekiwała spotkania z nim i myślała o ta­ kich drobiazgach, jak zarys jego brody czy układ ust. Ale było coś jeszcze, coś o wiele ważniejszego. Wyczu­ wała w nim gwałtowność, słyszała niemal ów dziki zew, któ­ ry przedzierał się ku niej z głębi jego ciała. Właściwie powin-

na być tym przerażona, tak jak przerażona byłaby każda inna kobieta na jej miejscu. Tymczasem ona odnajdywała w sobie tę fascynację wciąż hamowaną i kontrolowaną dzikością i fakt ten niepokoił ją najbardziej. Mogła zresztą sprawić, uciekając się do prowokacji, że ta bestia zostanie spuszczona z łańcucha. Co się stanie, gdy po­ skramiana dotąd gwałtowność Gerarda uzyska możliwość ekspresji? Z jakimi konsekwencjami będzie wówczas musia­ ła się liczyć? I czy w ogóle rozsądną rzeczą było narażanie się na tak poważne niebezpieczeństwo? Czy ten tygrys wy­ puszczony z klatki nie rozszarpie jej? To porównanie Gerarda do drapieżnika opętanego żądzą gwałtu tak bardzo ją poru­ szyło, że oto, drżąca, musiała oprzeć się o blat stołu, gdyż kolana się pod nią ugięły. Czy to lęk, czy też coś innego? Nie, to nie miało nic wspólnego z lękiem. Ale też nie chciała nazwać tego uczucia. Namiętność bowiem należała do owych stanów duszy i ciała, co do których już dawno zdecydowała, że pozostaną jej nie­ dostępne. Żaden mężczyzna, a już najmniej ów brutal Gerard Schuyler, nie mógł sprawić, że stanie się namiętna i kusząca. W każdym razie sytuacja była raczej trudna. Poruszała się w pobliżu uwięzionego w klatce tygrysa, niemal w zasięgu jego pazurów. Próbowała jakoś zaradzić niebezpieczeństwu, podsuwając Gerardowi do podpisania dokument ustanawia­ jący ich związek w konwencji białego małżeństwa, wiedziała jednak, że żadne dokumenty, żadne przysięgi i żadne obiet­ nice nie są wiążące dla tego barbarzyńcy, który chował się pod maską Gerarda Schuylera. Dobrze choć, że nie domyślał się, co kryje się pod jej maską!

Mijały dni. Gerard pokazywał się z Torry publicznie. Wi­ dywano ich w powozie w Central Parku, w loży Metropolitan Opera, w salonach nowojorskiej plutokracji. Asystując narze­ czonej, ani o centymetr nie zbliżył się przez ten czas do po­ znania jej tajemnicy. Nadal wiedział o niej dokładnie tyle sa­ mo, co wtedy w kościele podczas pogrzebu. Zawsze prezentowała się nienagannie, dostosowując do różnych okazji zarówno sposób bycia, jak ubiór. Zawsze wie­ działa, kiedy się odezwać i co powiedzieć, a czarowniejszy od jej słów był tylko jej wdzięk. Pod względem taktu i deli­ katności nie ustępowała nawet angielskim damom, które do­ brze poznał podczas swego długiego pobytu w Londynie. Musiała więc albo mieć za sobą staranne wychowanie, albo nasiąkła kulturą już w trakcie swego dorosłego życia. Gdyby jeszcze była niewinna... Podobnie jak wszyscy bez wyjątku mężczyźni, tak i Gerard, myśląc o swoim ewen­ tualnym małżeństwie, zakładał, że jego żona tej pierwszej nocy okaże się dziewicą, i tylko takiej nieskalanej panny pra­ gnął na matkę swych synów. To, że sam jedną kochankę za­ mieniał na drugą, mogło mieć tylko ten skutek, że po uro­ dzeniu mu wszystkich dzieci jego żona, gdyby tego odeń za­ żądała, dostałaby te same co i on prawa w sferze seksualnej. Taki układ uważał za słuszny i sprawiedliwy. Owszem, zdarzali się mężczyźni, którzy po ślubie stawali się najwierniejszymi kochankami swych żon, Gerard jednak nie wyobrażał sobie, że kiedykolwiek mógłby dołączyć do ich grona. A już na pewno nie spowodowałaby tego kobieta tak skalana jak Torry Slade. Utrzymanka Kapitana nie mogła liczyć na miłość i lojalność z jego strony. Wreszcie na dzień przed ślubem, który miał się odbyć nie

w kościele, tylko w nowojorskiej rezydencji Kapitana, dete­ ktyw z agencji Pinkertona pojawił się z pierwszym raportem. Okazało się jednak, że duża liczba słów wcale nie musi od­ powiadać bogactwu treści. Pani Victoria Slade nie miała przeszłości. Podobnie jak Pallas Atena, która wyskoczyła z głowy Zeusa w pełnej zbroi, dojrzała duchowo i fizycznie, tak i Torry przed cztere­ ma laty przybyła do Nowego Jorku z kompletnym ekwipun­ kiem, na który składała się jej dusza, jej ciało i kufer podróż­ ny. Wkrótce potem Kapitan uczynił ją swoją ostatnią, naj­ piękniejszą i najgłośniejszą kochanką. - Czego jeszcze dowiedział się pan o niej? - spytał Ge­ rard detektywa, a jego głos zdradzał niecierpliwość. - Tylko proszę mówić zwięźle, bo nie mam czasu. - Był wściekły i rozczarowany, bo nadal nie miał pojęcia, w jakim to eks­ kluzywnym domu publicznym Torry Slade nauczyła się swe­ go rzemiosła. Mężczyzna nie dał się zbić z tropu. Rzekł wolno z łagod­ nym uśmiechem na twarzy: - By zamknąć rzecz w kilku słowach, nie znalazłem ni­ czego z okresu poprzedzającego jej pobyt w Nowym Jorku. Przyjechała tu jako pani Victoria Slade, wdowa, chociaż nie mam żadnej pewności, czy jest to jej prawdziwe nazwisko. Posiadała dość pieniędzy, by wynająć niewielkie mieszkanie w podrzędnej dzielnicy i przez jakiś czas mieć na chleb. Po­ tem znalazła pracę. Żadnych dowodów na to, by miała ja­ kichś kochanków. Pana dziadek był pierwszym i ostatnim, przynajmniej w jej nowojorskim okresie. Gerarda dławiła wściekłość. Nie to spodziewał się usły­ szeć.

- A skąd niby wzięła pieniądze na „Sztandar Kobiet"? spytał głosem ociekającym sarkazmem. - Pierwszy numer tej gazety ukazał się, gdy pani Slade znała już pańskiego dziadka. To on finansował pismo w jego początkach, potem zajęły się tym banki, którym nazwisko pierwszego sponsora wystarczyło za wszelkie rekomendacje. - Oczywiście - powiedział Gerard, który czuł się po tro­ sze w sytuacji chóru z greckiej tragedii. - Z kolei i banki przestały być niezbędne - ciągnął dete­ ktyw - gdyż pani Slade zaczęła odnosić sukcesy na nowo­ jorskiej giełdzie. - Wprowadzona tam przez Kapitana, który też pewnie dzielił się z nią na początku swą wiedzą i doświadczeniem - dorzucił Gerard z wściekłością, która na pozór nie znajdo­ wała żadnego uzasadnienia. - A przed tym wszystkim nic. Biała plama. Niewiadoma. A przecież skądś musiała tu przy­ jechać. Detektyw wciąż zachowywał pogodę ducha. - Jak pan dobrze wie, panie Schuyler, każdego roku do Nowego Jorku przybywają tysiące ludzi, a każdy z nich ma niejako wytarty dotychczasowy życiorys. Pani Slade to właś­ nie ktoś taki. Gerard podszedł do okna i wyjrzał na ulicę. Tętniła ży­ ciem. Ludzkie potoki płynęły w obu kierunkach. Powozy su­ nęły wolno niczym w kondukcie pogrzebowym, taki pano­ wał tu ruch. - Żadnego domu na prowincji. Żadnego męża. Nikogo, kto by powiedział nam, czy żyje, czy już umarł. Żadnych ro­ dziców, kochających bądź wyrodnych. - Nagle coś sobie przypomniał i ożywił się. - Wspomniała mi raz w rozmowie,

95

że jej zmarły mąż był prawnikiem. Wydaje mi się, że jest to ważna informacja. Detektyw kiwnął głową. - Owszem. Jeszcze dzisiaj przewertuję rejestr prawni­ ków. Ten trop może nas dokądś doprowadzić. A wracając do jej nowojorskiego okresu, dodam jeszcze, że gospodyni wy­ najmująca jej na początku mieszkanie przypomina sobie, że pani Slade nie lubiła wspominać dawnego życia, a pierwsza praca, jaką znalazła, to było zaczepienie się w „Daily News". Potem zajęła się własną gazetą. - Warunkiem dostania pracy w „News" jest napisanie czegoś w rodzaju życiorysu, który potem zostaje w archi­ wach redakcji. Może warto by tam poszperać? Detektyw potrząsnął głową. - Z początku pani Slade nie była zatrudniona na etacie. Płacono jej tylko za to, co przyniosła i co zostało skierowane do druku, czyli wierszówkę. Pisała krótkie reportaże z wiel­ komiejskiego życia. Aż pewnego dnia zjawiła się z relacją napisaną w konwencji zeznań naocznego świadka z tego głośnego napadu i zabójstwa na Piątej Alei, o którym może pan słyszał. „News" ubiegły tym sprawozdaniem wszystkie inne gazety, a drobiazgowy opis pomógł policji odszukać sprawców. Właściciel „News", stary Cyrus Mackeson, zapro­ ponował pani Slade stałą umowę o pracę i dopiero od tego dnia pracowała w pełnym wymiarze godzin. To właśnie bo­ daj Cyrus przedstawił ją Kapitanowi, choć nie jest to infor­ macja pewna. Jak dyskretną osobą jest pani Slade, niech świadczy fakt, że nawet jej współżycie z Kapitanem spowite jest mgłą tajemnicy, mimo że pokazywali się publicznie. Ża­ den też z dawnych służących Kapitana nie powie o niej jed-

nego złego słowa, żaden również nie skrytykował w rozmo­ wie ze mną jej znajomości z tym starcem. Hm, proszę o wy­ baczenie, panie Schuyler. - Nic się nie stało, chłopie. - Gerard nie miał nic prze­ ciwko nazywaniu rzeczy po imieniu. Ale miał wiele przeciw­ ko swej szczątkowej wiedzy o Torry Slade. - Boże, czy ta kobieta nigdy nikomu nie powiedziała, skąd pochodzi? - Niewątpliwie różni się od innych kobiet, które raczej grzeszą rozmownością. Być może dlatego właśnie Kapitan tak wysoko ją cenił. - Detektyw spojrzał na mężczyznę, któ­ ry go zatrudnił i który jutro miał poślubić, dziw nad dziwy, tajemniczą kochankę swego dziadka. Do tego stopnia taje­ mniczą, że nic o niej nie było wiadomo prócz tego, że była kochanką Kapitana. - Czy chce pan, żebym nadal prowadził śledztwo? Jeśli zależy panu na mojej ocenie, to sądzę, że jest to raczej beznadziejne. Gerard miał poczucie, iż stała się rzecz niezwykła - stracił kontrolę nad własnym życiem. Spoglądał w ciemność i nie mógł przebić jej wzrokiem. Opłacił detektywa, aby ten za niego spenetrował nieznane, i te pieniądze poszły na marne. Zebrał się w sobie i wyprostował. O nie! Nie da się pokonać! Nie ulegnie tej suce! Gdyby nawet musiał poświęcić na to resztę swojego życia, dowie się o niej wszystkiego. Kim by­ ła? Co sprawiło, że była taka, a nie inna? Dlaczego Kapitan bezgranicznie jej zaufał, czyniąc ją swoją towarzyszką i po­ wierniczką, następnie zaś narzucając ją całej rodzinie? Jutro miał poślubić tę kobietę. Nie znając jej przeszłości, podejmował bardzo ryzykowną grę. Nie wiedział o niej nic, podczas gdy ona znała wszystkie najistotniejsze fakty z jego

życia. A przecież zawsze wyznawał taką zasadę, że o ile o mężczyźnie, z którym przestajesz, powinieneś wiedzieć co nieco, o tyle o kobiecie nie musisz wiedzieć nic. Sytuacja, w jakiej się obecnie znajdował, była prostym odwróceniem tej zasady. Czy jednak musiał aż tak przejmować się tym wszystkim? I tak prędzej czy później znajdzie się z nią w łóżku. Zdobę­ dzie jej ciało, tak jak zdobywał ciała wszystkich kobiet, któ­ rych zapragnął. Leżąc z nim, pod nim i na nim, Torry Slade zapomni o swoim Kapitanie. Co z tego, że nie znał jej prze­ szłości, skoro miał w ręku jej przyszłość?

ROZDZIAŁ SZÓSTY Nowojorskie dzienniki krzyczały wielkimi nagłówkami. Gazeciarze wydzierali się, jakby ich łupiono ze skóry. Nikt nie mógł się obronić przed siłą i żarłocznością prasy. Dzien­ nikarze nie uznawali już żadnych świętości. Gwarantowana przez konstytucję prywatność życia była dla nich czymś w rodzaju zabobonu. Walczyli z nim, tropiąc sekrety innych i wdzierając się do ich sypialń. Przed ich wścibstwem nie mogli się ustrzec nawet najmożniejsi. PODWÓJNY SUKCES W RODZINIE SCHUYLERÓW! - głosiły półstronicowe nagłówki. Żądny sensacji przecho­ dzień chwytał gazetę, płacił, zagłębiał się w tekst i po chwili już wiedział. Gerard Schuyler, spadkobierca ogromnej fortu­ ny swego dziadka, żenił się dziś z kochanką zmarłego - i to był ten pierwszy sukces. Drugim było stworzenie monopolu poprzez kontrolowany wykup akcji przedsiębiorstw produ­ kujących energię na użytek publiczny, takich jak elektrownie i gazownie. Słowem, w ciągu dwóch tygodni Gerard Schuy­ ler dwoma śmiałymi posunięciami przejął na własność finan­ sowe imperium Kapitana i znacznie rozszerzył jego granice. Takiego triumfu nie oczekiwano nawet po Schuylerze. Jego rywale zgrzytali zębami. Zaraz też zarzucili Gerar­ dowi oszustwo i nieuczciwość. Odsądzali go od czci i wiary, nazywając jarmarcznym prestidigitatorem, krwiopijcą, azja-

tyckim najeźdźcą i tak dalej. On zaś uśmiechał się tylko, gdy powtarzano mu te obelgi. Przy pomocy Jevonsa Shreve'a zdobył samodzielność i niezależność. Mógł teraz śmiało spojrzeć w oczy tym, którzy skłonni byli widzieć w nim je­ dynie człowieka żeniącego się z dziwką dla pieniędzy. Wszakże niemal podwoił majątek Kapitana i była to wyłącz­ nie jego zasługa. Toteż był dziś z siebie dumny i bardzo za­ dowolony z życia. Nic więc dziwnego, że kiedy rankiem Timson podawał mu bonżurkę, na twarzy Gerarda gościł uśmiech znamionujący gotowość podjęcia kolejnych wy­ zwań losu. - Widzę dziś pana w świetnym humorze, sir - zauważył kamerdyner, który zawsze wiedział, co powiedzieć w danej chwili. - No i ten błysk w oczach, który tak pasuje panu mło­ demu. - Bo też obaj wiemy, czym takie dni się kończą - odparł Gerard, czyniąc aluzję do nocy poślubnej. - To prawda, sir. Niech będzie wolno mi jeszcze dodać, że lady przekracza wszelkie wyobrażenia o niewieściej uro­ dzie. - To prawda, Timson - przyznał Gerard, tak udatnie naśladując sposób wyrażania się swego kamerdynera, że ten zrezygnował z uroczystej powagi i lekko się uśmiech­ nął. - Proszę mi też pozwolić powiedzieć, że służba w całości akceptuje pana wybór. - Przerwał, widząc, że Gerard sztyw­ nieje. Czyżby więc tym razem posunął się za daleko? Czekało go miłe zaskoczenie. - Rad jestem, że domownicy życzliwie się odnoszą do moich działań. Byłbym zasmucony, gdybym się dowiedział,

że w skrytości potępiacie mój wybór. Chociaż, jak dobrze wiesz, Timson, trudno tu mówić o jakimkolwiek wyborze. Timson odetchnął z ulgą. A więc tym razem mu się upiek­ ło. Znał pewien rozkoszny sekret pani Torry Slade, o którym jego pan, był tego niemal pewien, nic nie wiedział. Wytłu­ maczenie tego było proste. Służba wtajemniczona była we wszystko, chlebodawcy zaś jedynie w mniejszą lub większą cząstkę całości. Był czas, kiedy Timson chciał się podzielić z Gerardem swoim odkryciem. Widząc jednak spryt, zręczność, przebojowość, odwagę i w ogóle klasę swego pana, doszedł do wniosku, że Gerard prędzej czy później i tak dojdzie prawdy, on zaś tymczasem nacieszy się swoim sekretem. Dawał mu on poczucie pewnej przewagi nad człowiekiem, któremu wszyscy inni nie dorastali nawet do pięt. Pozwolił sobie na tajemniczy uśmieszek. Nie uszedł on uwagi Gerarda, który błyskawicznie chwycił kamerdynera za klapę surduta. - Ty szczwany diable - ryknął - znam to skrzywienie ust. Natychmiast mów, co chodzi ci po głowie, bo inaczej każę przerobić cię na marynaty. Timson przeklął w duchu zdradliwość swojego oblicza. Ani myślał ulegać temu gwałtowi, choć brutalność Gerarda od początku do końca była udawana i podszyta dobrym hu­ morem. - Bywa, sir, że człek uśmiecha się do własnych myśli rzekł, mozolnie wspinając się na wyżyny chłodnej godnoś­ ci. - Pomyślałem o tych komentarzach w gazetach na temat pańskich wspaniałych wyczynów. Dzięki prasie już całe mia­ sto o nich wie. W przeciwieństwie do Anglików, Amerykanie

to ludzie otwarci i szczerzy, nie znoszący niedomówień i se­ kretów. - Nie wierzę w ani jedno twoje słowo - rzekł Gerard, wy­ puszczając z dłoni klapy surduta swego kamerdynera. - Ale nic nie szkodzi. I tak się dowiem, co kryło się za tym twoim błazeńskim uśmieszkiem. A może bawi cię, że wreszcie da­ łem się schwytać na wędkę? Nie, nie odpowiadaj mi, bo je­ szcze się spóźnię na swój własny ślub, co raczej nie powinno mi się przydarzyć. - Doprawdy, nie, sir - przyznał uprzejmie Timson, rad, że wykaraskał się z opresji niewielkim kosztem. - Nie ma potrzeby dawać powodu do plotek. Dżentelmen trzyma się tej zasady, a pan jest w każdym calu dżentelmenem. - Ty wstrętny kłamco - powiedział Gerard z uśmiechem, czując znów przypływ dobrego humoru. - Nigdy nie byłem dżentelmenem i nigdy nim nie będę. Niech kuzyn Brandt walczy sobie o ten tytuł. Gdybyś nazwał mnie awanturni­ kiem, piratem, konkwistadorem, o, wtedy bym się z tobą zgo­ dził. Ale jesteś krętaczem, a krętaczowi prawda nigdy nie przejdzie przez gardło. A teraz do dzieła, Timson. Ubieramy się, a potem idziemy na spotkanie narzeczonej. Ciekaw je­ stem, co też ona dzisiaj na siebie włoży! Ujrzał ją przy dźwiękach weselnego marsza Mendels­ sohna. Miała na sobie kremową jedwabną suknię o dość pro­ stym kroju. Symbolika koloru wskazywała jednoznacznie, że panna młoda jest wdową ponownie wychodzącą za mąż, nie zaś dziewicą po raz pierwszy stającą na ślubnym kobiercu. Rząd pereł, zastępujących guziki, zaczynał się pod smukłą szyją, a kończył poniżej talii. Mimo że fason sukni podpo-

rządkowany był wymogom skromności, nic nie mogło ukryć wspaniałości ciała tej dojrzałej niewiasty. Gerard mógłby pójść o zakład, że każdy mężczyzna obecny w pokoju obna­ żał ją teraz w swej wyobraźni, a każda kobieta nienawidziła jej za to, że ośmieliła się, przecząc wszystkiemu, co o niej mówiono, wyglądać niczym święta z obrazka. Wianuszek z bladożółtych goździków, który wieńczył jej skroń, podtrzymywał krótki welon, sięgający ramion. W trzymanym w ręku bukieciku powtarzały się bladożółte goździki, wybrane, jak należało się domyślać, dla ich nie­ zwykłej prostoty. Jak zawsze, tak i teraz Torry Slade dała do­ wód wyrafinowanego smaku. W jej stroju nie było ani śladu nadmiaru czy krzykliwości. Widz ulegał sugestii, że ta młoda kobieta opuściła właśnie żeński klasztor i oto ma zostać ofia­ rowana męskiej żądzy w ramach jakiegoś pogańskiego kultu. Ale Gerard wiedział swoje. Torry Slade wykreowała się na boginkę i kapłankę nie tylko z myślą o nim, lecz przede wszystkim z myślą o świecie. W ten sposób pragnęła pod­ kreślić, że poważnie traktuje to małżeństwo i że nie powie i nie zrobi niczego, co mogłoby zburzyć lub przynajmniej naruszyć porządek tego świata, którego niebawem, bo tuż po ceremonii zaślubin, stanie się pełnoprawną obywatelką. Nie mogąc pochwalić się cnotami moralnymi, powiewała sztan­ darem nienaganności manier i trafności estetycznej intuicji. Nie można było tego powiedzieć o artyście, który zapro­ jektował salę balową, gdzie miała odbyć się dzisiejsza uro­ czystość. Wnętrze to, wraz z pozłacanymi kolumnami o rzeźbionych kapitelach, ciężkimi zasłonami z brokatu i malowanym plafonem przedstawiającym sjestę otyłych greckich bogiń i muskularnych bogów, przypominało bar-

dziej turecką łaźnię w burdelu niż scenerię stosowną dla za­ ślubin. Gerarda uderzył kontrast pomiędzy otoczeniem a czystą i szlachetną, przynajmniej zewnętrznie, panną mło­ dą. Miała tylko jedną druhnę, a była nią Kate. Wprawdzie matka pana młodego była zwolenniczką całego orszaku pa­ nien towarzyszących oblubienicy i sypiących przed nią kwiaty, jednak jej życzenia nie zostały wzięte pod uwagę. Torry uznała, że w tej komedii trzeba zachować jakąś miarę. Najchętniej wzięłaby ślub w swoim własnym biurze i w co­ dziennym stroju, lecz skoro było to niemożliwe, obowiązy­ wał przynajmniej pewien umiar. Ustępstwem z jej strony wo­ bec przyszłej teściowej była klasyczna ślubna suknia. Oczywiście, wszyscy Schuylerowie stawali na głowie, by ten ślub nikomu nie kojarzył się z tym, czym w rzeczy samej był, to znaczy formalnym i całkowicie zgodnym z prawem zagarnięciem przez rodzinę, reprezentowaną w tym wypadku przez pana młodego, milionów Kapitana. Jasne spojrzenie i uśmiech duchownego, którymi powitał zbliżającą się młodą parę, nie tylko nie obnażały cynizmu ukrytego za tym wszystkim, lecz przeciwnie, kierowały my­ śli ku Gwiazdce i świętemu Mikołajowi. Sprzeczność pomię­ dzy pozorem a rzeczywistością była tu tak duża, że Torry i Gerardowi z największym trudem udało się pohamować nerwowy śmiech. A potem stała się rzecz dziwna. Ku swemu przerażeniu Gerard odkrył, że atmosfera liturgii oraz głęboki sens mał­ żeńskiej przysięgi oddziałują nań z całą mocą. Coś w nim zaczęło się buntować przeciwko niezgodności formy z tre­ ścią. Forma była wzniosła i wspaniała, treść miałka i wstyd-

liwa. Usta mówiły o czci, wierności i miłości, a myśl nasu­ wała obraz oszustwa, kopulacji i rychłego rozwodu. Nagle rozpaczliwie zapragnął wewnętrznej zgody pomiędzy myślą a słowem. Zapragnął, aby stojąca przy nim kobieta nie była osobą oszukańczo mu podsuniętą, tylko kimś miłowanym i hołubionym. I oto po raz pierwszy w życiu zgrzeszył senty­ mentalizmem; zawstydził się, gubiąc wątek i plącząc słowa przysięgi. Na szczęście z opresji wyratował go kuzyn Brandt, który pięknie wywiązał się z roli drużby, mimo osłupienia wywołanego rozmarzeniem malującym się na twarzy pana młodego. Spiję się dziś w nocy jak dorożkarz - pomyślał Gerard, który zrezygnował z wieczoru kawalerskiego w obawie, że po pijanemu mógłby palnąć jakieś głupstwo. Najbezpiecz­ niejsze było upijanie się w samotności i tak właśnie zamie­ rzał zrobić. - Czy dobrze się czujesz, Gerardzie? - spytała Torry ści­ szonym głosem, po czym zaraz dodała z nieskrywaną kpi­ ną: - Zazwyczaj to panny młode miewają zawroty głowy podczas ceremonii ślubnej, natomiast u pana młodego migre­ na jest rzeczą rzadką. Ale bo też ty jesteś niezwykłym oblubieńcem. Dzika wściekłość chwyciła go za gardło. - Ani słowa więcej - tchnął jej w twarz gorącym odde­ chem. - Nie każdy może się poszczycić miedzianym czołem, jak ty, madame. Jak śmiała robić sobie z niego żarty? Czy już nie dość został ośmieszony, przełykając resztki ze stołu swego dziad­ ka? Czuł się w tej chwili zdolny zapomnieć o wszelkich przyrzeczeniach i wziąć tę lalunię siłą, gdy tylko znajdą się

105 bez świadków. Kto go za to potępi, prawowitego męża? Po­ każe jej, jak powinna wyglądać prawdziwa fizyczna miłość. I mniejsza z tym, że niczym nie będzie się różnić od orgii... Poczuł szturchnięcie w plecy i otrzeźwiał. To znów inter­ weniował Brandt. Wręczył Gerardowi obrączkę, a potem pa­ trzył, jak tamten wsuwa ją na palec panny młodej. Z oczu drużby wyzierała jakby obawa, że jeszcze może się wydarzyć coś, co zniweczy kunsztowny plan utrzymania majątku przy rodzinie. A potem było już po wszystkim. Muzycy z kwartetu smyczkowego sięgnęli po instrumenty i zaczęli grać stare, sentymentalne melodie. Przyjąwszy gratulacje od wielebne­ go, młoda para przeszła długim szpalerem utworzonym przez Schuylerów, Whitneyów, Rockefellerów, Astorów, Gouldów i pomniejszych magnatów pieniądza, a były to niemal te sa­ me twarze, które niedawno można było zobaczyć w kościele na pogrzebie Kapitana. Dalsza część uroczystości odbyła się wedle z góry ustalo­ nego i przewidzianego tradycją schematu - dziesiątki, setki, a może nawet tysiące miłych i żartobliwych słów, a w końcu weselne przyjęcie, przerywane bardziej już oficjalnymi mo­ wami. W podróż poślubną państwo młodzi się nie wybierali, postanowiwszy spędzić miesiąc miodowy w rezydencji Ka­ pitana, która od dzisiaj, na mocy zawartego związku małżeń­ skiego, formalnie stawała się ich domem. Gerard siedział wraz z małżonką u szczytu centralnego stołu, próbując podporządkować się przyjętemu rytuałowi. Jadł potrawy, których smaku nie czuł i nie odróżniał. Pił wi­ no, które równie dobrze mogło być wodą. I uśmiechał się, wciąż uśmiechał, dając gościom do zrozumienia, że patrzą

na człowieka w pełni szczęśliwego. Tę zdolność udawania, wprowadzania innych w błąd odziedziczył po starym łajda­ ku, który wtrącił go do tej błotnistej sadzawki. Dziś jakże się cieszył, że ją ma. Jego ukochana żona wyglądała na równie szczęśliwą. Od czasu do czasu spoglądała nań i wtedy jej twarz przybierała uf­ ny, pełen nadziei i uduchowiony wyraz. Gdy uczyniła to po raz kolejny, może czwarty z rzędu, a mieli właśnie pokroić mon­ strualnych rozmiarów tort, ów symbol mentalności mieszczań­ skiej, Gerard uśmiechnął się i rzekł gardłowym głosem: - Jeszcze jedno takie spojrzenie, pani Schuyler, a zacznę podejrzewać, że zależy ci na złamaniu naszej umowy. - Och, daj spokój. - Szept Torry działał na niego niczym najsłodsza trucizna. - To jeszcze nic, Gerardzie. Przecież ustaliliśmy, że będziemy kreować wizerunek zakochanych w sobie do szaleństwa. Uważam, że i tak jestem bardzo po­ wściągliwa. - Powściągliwa! - syknął, nie zapominając wszakże o uśmiechu na użytek co bardziej spostrzegawczych obser­ watorów. - Jeśli to kuszenie mnie jest zachowaniem po­ wściągliwym, to niech Bóg ma mnie w swojej opiece, gdy posuniesz się choćby o krok w rozwiązłości. Wtedy Piąta Aleja przemieni się w dom publiczny. Torry jednak nie zamierzała zlitować się nad nim. Dotknę­ ła jego ust opuszkami palców i mruknęła głosem drażniącym zmysły, dostatecznie jednak donośnym, by słyszały ją siedzą­ ce najbliżej osoby: - Wiem, jak się czujesz, Gerardzie, nie zapominaj jednak, że już niebawem zostaniemy sami. Stało się dla niego jasne, że ta frywolna i niegodziwa ko-

bieta wzywa go do zrobienia bądź powiedzenia czegoś, co obnaży przed publicznością ich grę. Dobrze, skoro zdolna była posunąć się aż do prowokacji, to on pokaże jej, że może jej dorównać lub nawet ją prześcignąć. Niech to raczej ona uchyla się przed jego ciosami, niż on miałby co chwila cho­ wać się za nadstawioną gardą. Stosując się do wskazówek kuzyna Brandta, mistrza cere­ monii, przystąpili do krojenia tortu. Zdaniem Gerarda, Brandt powinien był wynajmować się za pieniądze. Był po prostu w tym lepszy niż w operacjach giełdowych czy w czymkolwiek innym. Patrząc nań teraz, można było przy­ puszczać, że nie tylko zadbał o prawidłowy przebieg uroczy­ stości, lecz wręcz skonstruował to małżeństwo. Zgodnie ze swym postanowieniem ujarzmienia Torry, Ge­ rard przystąpił do stosownych działań. Kiedy więc zapłonio­ na panna młoda odłożyła nóż upaćkany kremem, objął ją w talii i nie zważając na fakt, że jej rumieńce zaczynają na­ bierać coraz większej intensywności, namiętnie pocałował w same usta. Można by rzec, tym długim pocałunkiem został naruszony porządek protokołu. Nie było to jednak zupełną niespodzian­ ką, gdyż wszyscy Schuylerowie wiedzieli, że on sam sobie stanowił prawo. Kiedy zaś wyegzekwował je, oświadczył z błyskiem wesołości w oczach: - Wybaczcie, moi drodzy, i ty, moja żono, lecz dłużej nie mogłem udawać, że nie dostrzegam tego cudownego zjawi­ ska, które od dzisiaj mieni się panią Gerardową Schuyler. Odpowiedzią na te słowa były śmiechy i oklaski. Wszy­ scy byli zgodni w opinii, że stary dobry Gerard zasłużył sobie na trochę przyjemności, ratując dla rodziny tyle grosza. Po-

108 wszechnie też uważano, że kobieta, którą Kapitan trzymał przy sobie tak długo, by na koniec obsypać ją złotem, musi być co najmniej współczesnym ucieleśnieniem Afrodyty. Stąd zazdrość, jaka zagościła w sercach biesiadujących weselników. Świadom tego wszystkiego, Gerard uśmiechnął się, pa­ trząc na rozzłoszczoną Torry. Wianuszek z bladożółtych goździków przechylił się na jej głowie. Smagana drwiną, te­ raz to ona znajdowała się w sytuacji, w której musiała wybrać albo dalszą grę, albo odsłonięcie prawdy. Na pożądliwy pocałunek Gerarda zareagowała w sposób, który zaskoczył ją i zdumiał. Odczuła po prostu wielką przy­ jemność. Ale nie mogła się z tym pogodzić, bo oznaczałoby to zmianę układu. I właśnie na fali wewnętrznego buntu chwyciła za ślubny bukiet i zamierzyła się nim, jak gdyby chciała chlasnąć go nim po twarzy. Jej mąż wciąż obserwował ją z uśmiechem, a zgadując jej zamiar, choćby nawet ona nie była go do końca świadoma, wyjął bukiet z jej dłoni i rzekł: - Odłóżmy na bok te symbole panieństwa, pani Schuyler. Lepiej ich nie niszczyć, jeśli nie ma takiej konieczności. Osta­ tecznie bukiecik ten ma przypaść druhnie jako zapowiedź, że jej szczęśliwy dzień też już niebawem nadejdzie. Na te słowa twarz Kate zmieniła się nie do poznania. Wi­ dząc jej lęk i nieufność, Gerard wiedział, że on i Torry mogą z powodzeniem oszukiwać cały świat, lecz nie zwiodą tej in­ teligentnej dziewczyny. Zamknął oczy. Naprawdę jak najdal­ szy był od przysparzania zgryzot i cierpień tej niewinnej isto­ cie. Kate zasługiwała na coś lepszego. Postanowił, że zaraz po odejściu gości porozmawia z nią.

Nim jednak weselnicy się pożegnali, każdy na nowo po­ czuł się w obowiązku powiedzieć mu kilka miłych słów. W dodatku mężczyźni poklepywali go po plecach bądź ra­ mieniu, tak iż pod koniec czuł się tak zmęczony i obolały, jakby konno przejechał z Teksasu w okolice Wielkich Jezior. Do tego trzeba było jeszcze dodać wielogodzinne nerwowe napięcie arcyobłudnika, który boi się zdradzić jakimś nie­ ostrożnym słowem czy gestem. W rezultacie jego twarz nie przypominała oblicza nowożeńca, który gotów jest sprostać wyzwaniom nocy poślubnej. Wtedy stanęła przed nim Kate. Jej pobladła twarz również zdradzała zmęczenie. Zobaczył ponadto ślady smutku i cier­ pienia. - Och, Gerardzie, jak mogłeś? Sprzedałeś się za pienią­ dze. Bo jak inaczej mam to nazwać? Ty wcale jej nie kochasz. Tylko udajesz, że... - Uspokój się, siostrzyczko. Chyba słyszałaś, co powie­ działem? - Owszem, słyszałam słowa ulatujące z twych ust, lecz nie płynęły one z serca. Dlatego należy przypisać im całkiem inne znaczenie. Niekiedy myślę, że ludzie rodzą się głusi i pozostają tacy przez całe życie. Nie, Gerardzie, możesz zwodzić sobie innych, lecz mnie nie oszukasz. Mam tylko nadzieję, że w swym własnym przeświadczeniu nie płacisz zbyt wygórowanej ceny za otrzymane korzyści. Że, krótko mówiąc, nie tracisz na tej ugodzie między wami. Gerard drgnął, jakby ukłuty szpilką. Ugoda! Kate użyła tego właśnie słowa, a przecież nie mogła wiedzieć. Nie mog­ ła! Wynikało stąd, że choć nie znała prawdy, wiedziona in­ tuicją, wspartą żywą inteligencją, sięgnęła do istoty rzeczy.

110 I po raz pierwszy w swej karierze zdobywcy, ze wzgardą traktującego uczucia innych ludzi, Gerard poczuł wstyd. A wraz z nim pojawiło się poczucie winy, coś, czego nigdy dotąd nie doświadczał. Uświadomił sobie nagle, że jego dzia­ łania mogą przynieść innym niezamierzony ból. Ból równie realny jak jego własny. Zrobiłby wszystko, by przekonać Kate, że popełniła błąd w ocenie jego osoby, że wcale nie bawi się w oszukiwanie świata, że wreszcie więzy łączące go z Torry Slade śmiało można nazwać prawdziwą miłością, która zakwitła dzięki Kapitanowi, bo on posiał ziarno i podlał je wodą. Zarazem jednak wiedział, że dłużej nie jest w stanie okłamywać sio­ stry. Zawsze była w jego oczach wyjątkową istotą, bodaj już od chwili, gdy po raz pierwszy uniósł ją, okruszynę, z ko­ łyski. - Tak, Kate - rzekł głosem pełnym znużenia. - Nie my­ lisz się. Doszło między nami do ugody. Korzyść jest obopól­ na. Stało się. Klamka zapadła. Jesteśmy mężem i żoną. Jak człowiek sobie pościele, tak się wyśpi. Tylko błagam, zacho­ waj to w najgłębszej tajemnicy. Czuł się dziwnie. Oto bowiem wyspowiadał się przed kimś i zrobiło mu się trochę lżej na sercu. Zaskakująca była też reakcja siostry. Spodziewał się zo­ baczyć grozę w jej oczach, a tymczasem dostrzegł radość bli­ ską szczęściu. Wspięła się na palce, a widząc, że i tak nie do­ sięgnie ustami jego policzka, spojrzeniem poprosiła go, by pochylił głowę. Jej pocałunek był gorący, wypełniony po brzegi wdzięcznością. - Och, jak to dobrze, że wreszcie przestałeś mnie okła­ mywać. Nie zniosłabym tego dłużej. Jestem twoją siostrą

i znam cię jak nikt inny. Nie wolno ci niszczyć samego sie­ bie. Przeznaczony jesteś do wielkich zadań. Nie chciał pytać jej, co właściwie chciała przez to powie­ dzieć. Wątpił nawet, pamiętając, jak niewiele miała okazji, by doświadczyć okrucieństw tego świata, czy sama rozumie do końca swą myśl. Pragnął nacieszyć się tym, co już posia­ dał, a dano mu łagodzący balsam po tamtej truciźnie. Już nie czuł pogardy dla samego siebie. Lek zniwelował to przykre uczucie. - Powinieneś być dla niej dobry, Gerardzie. Wiem, że nie taką kobietę wymarzyłeś sobie na żonę, lecz pamiętaj, że ona była dobra dla Kapitana, uczyniła go szczęśliwym. Pozwól jej, by i tobie dała szczęście. Kate była uosobieniem naiwności. Z jej słów wynikało, że w ogóle nie miała pojęcia, co to oznaczało dla niego po­ ślubić taką kobietę jak Torry Slade. Pocałował siostrę i właśnie zamierzał powiedzieć jej na koniec coś pocieszającego, gdy podeszła do nich pani Gerar­ dowa Schuyler, czyli do niedawna Victoria Slade, i rzekła z właściwym sobie chłodnym opanowaniem: - Brandt zaczyna narzekać, Gerardzie. Mówi, że najwyż­ szy czas, abyśmy powiedzieli pozostałym gościom adieu i udali się na górę. Przeniosła wzrok na Kate, która natychmiast rzekła z nie­ co sztucznym ożywieniem: - Tak bardzo podoba mi się twój bukiet, Victorio. Jest ta­ ki gustowny, a zarazem skromny. Zazwyczaj widuje się je wulgarne, pstrokate i ważące przynajmniej tonę. Tymczasem twój bukiet ma tę samą cechę spokojnego piękna, jaką ty po­ siadasz.

Ku zaskoczeniu Gerarda, w fiołkowych oczach Torry po­ jawiły się łzy. - Dzięki, Kate. To najmilszy komplement, jaki dziś otrzy­ małam, a było tego naprawdę sporo. Niestety, muszę okazać się niewdzięczna i ograbić cię z brata. - Podała rękę Gerar­ dowi, a on ją ujął. Po chwili stali już na niewielkim podium. Tym razem powstrzymywał się od jakichkolwiek prób wykpiwania jej i drażnienia. Cieszył się, że ma ją u swego boku. Myślał o Kate i jej straconych złudzeniach. Kochał siostrę czystą, bezinteresowną miłością. Była je­ dyną kobietą, którą darzył takim uczuciem. Poza tym gdy ko­ chał, zawsze miał jakiś interes na względzie. Sprowadzał się on głównie do doprowadzenia kobiety do łóżka i czerpania z tego określonych doznań. Czy był zdolny do erotycznej, lecz zarazem bezinteresownej miłości? Wrócił do tego pytania myślami dwie godziny później, kiedy znalazł się sam w swoim pokoju. Nigdy dotąd nie ana­ lizował swych uczuć, penetrację duszy pozostawiając po­ etom i psychologom. Był człowiekiem czynu, bez reszty zwróconym na zewnątrz. I oto nagle poczuł się zmuszony zajrzeć w głąb swej osobowości. Dostrzegł inną stronę ludz­ kiej egzystencji, lecz bynajmniej nie był zadowolony ze swe­ go odkrycia. Pierwszy wspólny posiłek państwa Schuylerów, a była to kolacja, trwał bardzo długo i składał się z wielu smakowitych dań. Kosztowali wszystkiego po trochu, chwaląc soczystość, kruchość, zapach, smak, kolorystykę i co tam jeszcze po­ szczególnych potraw, wiedząc, że słowa te sprawiają przy­ jemność usługującej im służbie. Przyjemność ta wszak nie

była pełna, gdyż z półmisków i salaterek naprawdę niewiele ubywało. Usłyszawszy o tym, szef kuchni wzruszył ramio­ nami i rzekł: - Nie szkodzi. Mają w tej chwili co innego w głowie niż jedzenie. W zasadzie się nie mylił, choć byłby bardzo zaskoczony, poznawszy myśli Gerarda. Gerard bowiem poddał się cał­ kiem działaniu wyobraźni. Wyobraził sobie życie jako sztukę teatralną. Oto pierwszy akt kończy się opuszczeniem przez gości domu weselnego. Gdy kurtyna znów się podnosi, oka­ zuje się, że od tamtego dnia minęły dwa tygodnie, wypadki zaś, które zdarzyły się w tym czasie, są już tylko wspomnie­ niem. Niestety, nie było aż tak dobrze! Teraźniejszość trwała i każdy moment trzeba było wytrzymać, jak wytrzymuje się ból. A czas płynął powoli. Po posiłku małżonkowie przeszli do salonu, ogromnego pomieszczenia, w którym niemal ginęli. Mimo że nie planował dziś opuszczać domu, Gerard ubra­ ny był w smoking, cokolwiek bowiem miało się wydarzyć, dobrego czy złego, musiał stawić temu czoło w pełnym ryn­ sztunku. Torry miała na sobie zwiewną muślinowa suknię z na poły przezroczystym szalem wokół szyi. Lekko udrapowany stanik sukni stwarzał wrażenie, że nie ma pod nim gor­ setu, Gerard zaś, myśląc o tym, zgodnie ze swoją naturą czuł się podniecony seksualnie. Był biznesmenem, a nie miłośnikiem i znawcą literatury, lecz jedna z jego angielskich kochanek wykazywała pewne zamiłowania w tej dziedzinie. Otóż gdy raz ją rozbierał, po­ wiedział jej, że lubi kobiety spowite w lekkie, miękkie

i zwiewne materiały, w odróżnieniu od zakutych w sztywne blachy różnych aksamitów i brokatów, bo te ostatnie wyglą­ dają niczym marmurowe postumenty, w których niewiele życia, a sporo śmiertelnego chłodu. Wtedy kochanka od­ wzajemniła mu się cytatem z dawno zmarłego poety: Wiatr mym najlepszym sojusznikiem, Bo gdy dotknie podmuchem jej stroju, Zaprowadza w nim słodki nieład, Co kieruje mą myśl ku kochaniu. Mówiła dalej z głębokim przejęciem, a on niemal słyszał teraz jej słowa. I ponieważ przechował je w pamięci, pod­ szedł do siedzącej naprzeciwko żony i wyjąwszy jej z ręki książkę, bo oddawała się właśnie lekturze, pocałował ją w same usta. Najpierw jednak wyszeptał ku jej zaskoczeniu: Gdy bieży ku mnie Julia o poranku, Jej zwiewna suknia zda się parą wodną, Która skrapla się w słońcu i ocieka rosą Po ciele gibkim i pełnym powabu. Mina Torry zdradzała przede wszystkim wielką niepew­ ność, jakby nie potrafiła rozstrzygnąć w duszy, co ją zdumia­ ło bardziej - jego obycie z poezją czy też fakt, że uznał za stosowne zwrócić się do niej słowami poety. - Jak widzisz, nie jestem do końca nieokrzesanym barba­ rzyńcą, który potrafi tylko gromadzić złoto. Nie pytaj mnie jednak, gdzie nabrałem tej literackiej ogłady. - Ani myślę - rzekła pani Schuyler. - Nie wątpię w mą-

drość powiedzenia, że ciekawość to pierwszy stopień do piekła. - Sięgnęła po książkę i znalazłszy właściwą stronę, zabrała się do dalszej lektury. Zdawało się, że całkiem zapo­ mniała o jego obecności. Tego już było za wiele! Wściekły, ponownie wyrwał jej książkę z rąk. - Ani myślę tolerować takie zachowanie - rzekł, tłumiąc gniew. - Ostatecznie to początek naszego miesiąca miodo­ wego, co zresztą zdajesz się sugerować tą suknią... Obserwowała go czujnie. Nie mogła odzyskać książki, nie wstając, gdyż cisnął ją na stojącą o kilka kroków sofę. Zda­ wało się jednak, że nic nie jest w stanie wyprowadzić jej z równowagi. Siedziała sztywno, opanowana i spokojna. Jakby ważyła coś w myślach. Wreszcie odezwała się: - Nie zapominaj, co ustaliliśmy. Od tego wszystko zale­ ży. - Wstała i ruszyła ku drzwiom. Chwycił ją i odwrócił ku sobie. - Patrz na mnie, pani Schuyler. Znaleźliśmy się w pułap­ ce zastawionej przez tego starego złośliwca. Czyżbyś na­ prawdę chciała ciągnąć tę żałosną farsę, której symbolem jest podpisana u ciebie w redakcji ugoda? Jesteśmy dorosłymi ludźmi, którzy pragną siebie nawzajem. Podrzyjmy ten świs­ tek papieru i chodźmy do łóżka, gdzie jako mąż i żona po­ winniśmy już dawno się znajdować. Ani myślał błagać ją o cokolwiek, lecz przetrwało w nim dostatecznie dużo z dawnego niewinnego chłopca, by teraz pragnął prawdziwej nocy poślubnej, owego dopełnienia zło­ żonej przed kapłanem małżeńskiej przysięgi. Mógł być sobie ckliwym błaznem, ale zamierzał poczekać na jej odpowiedź. Jeżeli będzie to odpowiedź odmowna, wtedy wojna pomię-

dzy nimi będzie nieunikniona. I zamierzał tę wojnę wygrać. Tak czy inaczej, ta kobieta musiała być jego w najpełniej­ szym tego słowa znaczeniu. Oczy, które dotąd nań patrzyły, skryły się za powiekami. Mógłby przysiąc, że zanim się to stało, pojawiła się w nich jasność przyzwolenia. - Nie - odparła twardo. - Podpisałam dokument w wie­ rze, że tak należy uczynić. Nie będę twoją partnerką w roz­ puście. - Na miłość boską, kobieto, jesteśmy małżeństwem - od­ rzekł. - Mogę cię mieć w każdej chwili. Nikt nie podważy mych praw. - A więc gwałt? - spytała, unosząc brwi. Czy tego marmuru nic nie zdoła skruszyć? - pomyślał. Czy pod tą gładką powierzchnią bije jakieś serce? Istniała, by sprawiać mężczyznom przyjemność, czyżby więc w związku z tym zatraciła zdolność odczuwania? Nie wolno mu było zapomnieć, z kim właściwie ma do czynienia. - Oczekuję tylko tego samego, co tak chętnie dawałaś Kapitanowi - wybuchnął. Jej twarz przybrała dziwny wyraz. Mógłby przysiąc, że Torry walczy w tej chwili z nagłą potrzebą śmiechu. Tylko z czego tu się było śmiać? Chyba tylko z Gerarda Schuylera, niepoprawnego głupca, który nagle postanowił zmądrzeć. - Tak jest zawsze - powiedziała ze śladem melancholii w glosie. - Myślałam, myślałam... Przerwała, a ciało Gerarda, ten jego wróg i przyjaciel za­ razem, napięło się i nabrzmiało w gotowości do ataku w mi­ łosnym boju. Falbany jej sukni rozchyliły się i jego oczom ukazała się cienista szczelina między wzgórkami piersi. Po-

trząsnął głową, jakby chciał się opędzić od prześladującej go zmory. - Zatem co myślałaś? Jak na kobietę, chyba zbyt dużo myślisz. - Kapitan lubił tę moją skłonność do refleksji. Być może nie ma aż tak dużego podobieństwa między wami. - Chodź ze mną do łóżka i przekonaj się, na ile jestem podobny, a na ile różnię się od niego! - Sądziłam, że bynajmniej nie na tym ci zależy, co dałam Kapitanowi. Dałeś mi to jasno do zrozumienia. - Teraz inaczej patrzę na sprawy - nie dawał za wygraną. - Podnieca cię fakt, że jesteś sam w pokoju z formalnie zaślubioną kobietą? - Ujmuj to, jak chcesz - odparł gwałtownie. - Wiedz jed­ nak, że gdyby nie fakt, że jesteśmy w oczach świata małżon­ kami, i to takimi, których połączyła wielka miłość, byłbym w tej chwili w ekskluzywnym burdelu Kate Fielding. Z uwa­ gi jednak na konieczność zachowania twarzy... - Ja mam ci zastąpić jedną z pensjonariuszek domu pub­ licznego? - dokończyła za niego. - Tak, to znaczy nie. Nie to miałem na myśli. - Pomimo tego zaprzeczenia, dobrze wiedział, że właśnie o to mu cho­ dziło. Spojrzał na siebie niejako z boku i zdumiał się. Zachowy­ wał się bowiem jak dziecko pozbawione cukierka. I to rozkapryszone, histeryzujące dziecko odbijało się w chłodnym spojrzeniu tamtych fiołkowych oczu. Nie wszy­ stko jednak w Torry było spokojne, zimne i opanowane. Zdradzały ją kurczowo zaciśnięte dłonie. W jej wnętrzu to­ czyła się jakaś walka. Było dlań jasne, że oboje zmierzają ku

ostatecznemu rozstrzygnięciu z szybkością liniowca płyną­ cego na spotkanie sztormu. Doświadczał upokorzenia związanego z faktem, że odma­ wiano mu czegoś, co Kapitan miał w nadmiarze. Ale bo też sam sobie na to zasłużył, wielokrotnie okazując jej pogardę. Co się stało z owym mądrym, drapieżnym Gerardem Schuy­ lerem, miłośnikiem i koneserem kobiet, który sięgał po nie, sycił się nimi i porzucał je, że nagle zaczął pożądać jednej, jedynej, i to bynajmniej nie różniącej się niczym szczegól­ nym od innych? „Nic nie jest samo w sobie dobre lub złe; to my dzięki swej władzy sądzenia nadajemy rzeczom te znamiona" - po­ wiedziała mu kiedyś pewna Angielka. Powinien zatem myś­ leć i osądzać. Z pewnością nie pożądał Torry aż do tego stopnia, by gotów dać jej miażdżącą przewagę nad sobą. Wo­ kół niego nie brakowało kobiet gotowych pójść z nim do łóż­ ka na samo bodaj kiwnięcie palcem. Budził u płci przeciwnej pragnienie podporządkowania się mu, co u kobiet zawsze ob­ jawia się przyzwoleniem na akt seksualny. A poza tym w Londynie czekała nań Daisy Gascoyne, ciepła, powolna, ero­ tyczna i śliczna. Musiał więc chyba oszaleć. - Myślę, Gerardzie, że będzie najprościej, gdy pójdę spać - usłyszał cichy głos swojej żony. - Najprościej! - ryknął. - Prostota jest przeciwieństwem powikłania, ty zaś chcesz jeszcze bardziej wszystko pogma­ twać. Jest dopiero wpół do dziesiątej. Poza tym musimy ob­ myślić coś, by Timson i inni niczego się nie domyślili. - Racja - przyznała. - Chodźmy na górę i wymyślmy coś, a potem ja udam się na spoczynek z książką, ty zaś bę­ dziesz mógł dojść ze sobą do ładu i składu.

Chyba z pomocą whisky - pomyślał Gerard, czując, że rozrywają go harpie wściekłości. Przeszli więc z salonu na górę do sypialnego apartamentu, który Kapitan dzielił najpierw ze swoją żoną, potem zaś, wszystko na to wskazywało, z panią Torry Slade. Czy jednak naprawdę wszystko? Gdy bowiem przekro­ czyli próg sypialni, Torry zaczęła rozglądać się wokół z takim zainteresowaniem, jakby po raz pierwszy widziała te rene­ sansowe freski, które przywędrowały tu z Włoch w plastrach tynku, i to wielkie łoże z baldachimem i draperiami, którego pochodzenie znał chyba tylko Kapitan. Była tu zresztą również druga sypialnia, gdzie przez otwarte dwuskrzydłowe drzwi też widać było rozesłane po­ dwójne łóżko, oraz dwie garderoby. W jednej z nich czekali już na nich Timson i miss Clarke, pokojówka, którą Gerard zatrudnił specjalnie z myślą o swojej żonie, choć poniekąd wbrew jej woli. - Masz zostać żoną Schuylera, co wyklucza ubieranie się samej - powiedział wówczas zdecydowanym tonem. Torry nie pozostało nic innego, jak przystać na tę konwen­ cję. Teraz więc pozwoliła miss Clarke zdjąć z siebie suknię i ubrać się w nocną koszulę przypominającą podświetlony słońcem pierzasty obłok, która mimo że i tak już dostatecznie szczelnie przesłaniała ciało, uzupełniona została szlafrocz­ kiem w stylu japońskiego kimona. Tak ubrana, Torry śmiało mogłaby przespacerować się Piątą Aleją, co było zabawne, zważywszy na cel, jaki temu wszystkiemu przyświecał. Timsona jednak czekała niespodzianka. Gerard zatrzymał go uniesieniem ręki.

- Nie jestem jeszcze gotów - rzekł z nutką irytacji. Gdy będę, sam się rozbiorę. Dobry Boże, chyba będziemy musieli wybrać któreś z tych dwóch łóżek. Wracaj do siebie, Timson. Masz za sobą ciężki dzień. Kamerdyner skłonił się i wyszedł bez słowa. Był artystą w swoim zawodzie. Wiedział, kiedy mówić, a kiedy trzymać język za zębami. Wyznawał kult dyskrecji. Ta jego doskona­ łość czasem drażniła Gerarda. Rozdrażniła go i tym razem. Wybaczyłby mu nieco mniej taktu. Z chęcią pogadałby z nim przez kilka minut. Oto, do czego doszło. Co zrobiło z nim małżeństwo z rozsądku? W noc poślubną chciał mieć za to­ warzysza swego kamerdynera. Sfiksował, to nie ulegało naj­ mniejszej wątpliwości. Gdy wrócił do sypialni z freskami, Torry leżała już w łóż­ ku. Jej wspaniałe rozrzucone włosy przykrywały całą po­ duszkę. W ręku trzymała książkę. Cholera, to nie było ucz­ ciwe. Ta kobieta powinna okazać choć trochę uczuć. - A więc zdecydowałaś się na to łóżko - rzekł z pozor­ nym znudzeniem. - Wobec tego spędzę noc w sąsiednim pokoju. - Nagle zapomniał o kurtuazji. - Uczyniłaś to z uwagi na dawne dobre czasy, czy tak? Miłe wspomnienia związane z Kapitanem? W obawie, że młodszy o pół wie­ ku mężczyzna może okazać się zbyt krzepki, zbyt wyma­ gający? - Wracaj do siebie, Gerardzie - padło w odpowiedzi. Podejmując decyzję, dobrze wiedziałeś, co bierzesz na swoje barki. Jest zbyt późno, by analizować wszystko od począt­ ku. - Powiedziawszy to, spuściła wzrok na stronice książki. Gerard należał raczej do ludzi spostrzegawczych, lecz uprzedzenie, jakie powziął do swojej żony, nie pozwoliło mu

chłodno ocenić sytuacji ani nawet dostrzec jej drżących rąk i ust. Z kolei Torry zdecydowała się nie drażnić tygrysa. Była na tyle mądra, żeby wiedzieć, że Gerard niebezpiecznie zbli­ żył się do granicy zniewolenia jej. Wystarczyłoby naprawdę niewiele, uśmiech czy uniesienie ramienia, aby rzucił się na nią. Toteż wolała nie ryzykować. - A więc dobranoc - rzekł chrapliwie. - Dobranoc - odparła, nie zadając sobie nawet trudu uniesienia głowy znad książki. Wtedy stało się, co musiało się stać. Stracił panowanie nad sobą. Doskoczył do łóżka i jednym ciosem wytrącił jej książ­ kę z rąk. Chwycił jej twarz w obie dłonie i wycharczał: - Jeśli już nie mogę mieć tego, co mi się prawnie należy, przynajmniej wezmę sobie pożegnalnego całusa, moja ty królowo. - I spadł na nią ustami, których zaborczość mogła kojarzyć się tylko z jakimś dzikim i drapieżnym zwierzę­ ciem. Tygrys szarpnął łańcuch i jeszcze chwila, a zerwie go. Bezradna i wbita w poduszki niczym w śnieżną zaspę, przetrwała gwałtowny atak. Żadnej ucieczki, najmniejszej możliwości obrony. W takich sytuacjach człowiek przyjmuje swój los. Torry rozluźniła napięte do tej pory ciało. Jej zaciś­ nięte wargi rozchyliły się i nabrały miękkości. W jej reakcji można się było doszukać przyzwolenia. Gerard triumfował. Już był przeświadczony o swoim zwycięstwie. Od początku zresztą wiedział, że ta kobieta nie jest w stanie być mu przeciwna. Opór nie leżał w jej naturze. Handlując seksem, nie mogła trzymać go za przepierzeniem. Trzeba było tylko znaleźć i nacisnąć odpowiedni guzik, by dostać się do jej sklepiku.

I tu czekała go niespodzianka. Bo uchylone drzwi nagle się zatrzasnęły. Torry zaczęła walczyć. Próbowała odepchnąć go, a gdy rezultat jej wysiłków okazał się żaden, ukąsiła go w wargę. Poczuł ból i ciepło krwi. Rzucił się do tyłu. Sięgnął po chusteczkę. Nawet i to upokorzenie nie zostało mu darowane. Wyszedł na ofermę, któremu nie udał się gwałt. Czy jednak chciał ją zgwałcić? Bynajmniej. Chciał wi­ dzieć jej wyciągnięte ramiona i rozłożone nogi. Pragnął jej współdziałania. Otarł skrwawione usta chusteczką. - Zadowoliłbym się samym pocałunkiem - rzekł, dysząc. - A tak nawiasem mówiąc, w czym dogadzałaś Kapitanowi, że tak wysoko cię cenił? Jak w przypadku poprzednich pytań dotyczących jej współżycia z Kapitanem, tak i to pominęła obojętnym mil­ czeniem. - Miałeś swojego całusa, tę swoją uciechę. A teraz dobra­ noc. - Uciechę! - zawołał z sarkazmem. - Pewnego dnia po­ każę ci, co to jest prawdziwa uciecha. Przypominał teraz pekińczyka, który buńczucznie odgra­ ża się wilczurowi, że za tydzień rozszarpie go na kawałki, a tymczasem niesławnie rejteruje. Wycofał się do sąsiednie­ go pokoju, gdzie od razu sięgnął po butelkę. Musiał ukoić zszarpane nerwy. Przegrał na całej linii. Żałosny jest los po­ konanego. Miast cieszyć się ciepłym kobiecym ciałem, trzy­ mał w dłoni chłodne szkło butelki. Wypił połowę, a jeszcze nie miał dość. Po jakimś czasie zwalił się na podłogę, która kołysała się niczym pokład statku podczas sztormu. Próbo­ wał sobie przypomnieć swoje ostatnie pijaństwo. Było to

trzynaście lat temu, gdy jako osiemnastoletni chłopak posta­ nowił udowodnić sobie, że jest mężczyzną. Odmowa Torry dotknęła go bardzo boleśnie i była to dlań tajemnica. Nie był próżny i nie uważał, żeby każda kobieta musiała przyjmować jego awanse jako zaszczyt. Źle zniósł tę odmowę z innych względów. Z jednej strony wciąż pamię­ tał o Kapitanie, który posiadł Torry, z drugiej zaś widział ją w łóżku, gotową na przyjęcie mężczyzny. I tu się pomylił. Przegrał ze starcem, którego zawsze wpuszczała do łóżka, bo gdyby było inaczej, nie zapisałby jej milionów. Ta porażka była ponad jego siły. Alkohol odbierał mu jasność myślenia, za to całkowicie dał się opanować nastrojom. Raz wybuchał niepowstrzyma­ nym śmiechem, to znów pozwalał sobie na pijacki szloch. Płakał nad sobą, Gerardem Schuylerem, który w noc poślub­ ną siedział na podłodze, a kochanką była mu pusta już butel­ czyna. Tulił ją do piersi, żałując, że nie da się z niej już wy­ sączyć ani jednej kropli. Czuł się nieszczęśliwy, choć już zapomniał, co właściwie sprawiło, że znajduje się sam w dużym pokoju w stanie upo­ jenia alkoholowego. Ktoś nad nim się pochylił, ale widział tylko zarys postaci, wypełniony jakby czernią. - Co się stało, Gerardzie? - słowa dobiegły go jakby przez ścianę obitą wojłokiem. - Jestem chory - wybełkotał, bezwładnie osuwając się na podłogę. - Och, nie! - Dłoń, która spoczywała dotąd na jego czole, cofnęła się. Zapragnął, by powróciła na poprzednie miejsce. Dźwignął się, co nie było łatwe, gdyż przygniatał go do podłogi wie-

lotonowy blok skalny. Popełnił błąd. Chwyciły go mdłości. Zwalił się na kolana. Ktoś podtrzymał mu głowę. Ciałem wstrząsnęła seria spazmów. Zwymiotował całą treść żołądka, lecz nadal kurczył się i pocił, jakby miał wyrzucić z siebie również sam żołądek. W końcu nudności ustąpiły. Dłonie, które podtrzymywały mu głowę, ułożyły ją teraz na czymś miękkim. Po jakimś cza­ sie poczuł, że ktoś wilgotną chustką ociera mu spocone czoło. Zrobiło się mu zimno. Ten chłód podziałał nań otrzeźwiająco. Jeszcze nic nie widział, ale już mógł myśleć. Kim jest taje­ mniczy opiekun? Timson? Z trudem otworzył oczy, lecz mu­ siał je natychmiast zamknąć. Snop światła niczym sztylet po­ grążył się w jego obolałym mózgu. - Do łóżka - westchnął, tracąc nadzieję, że utrzyma się dłużej na tym rozhuśtanym morzu. Ktoś próbował go podnieść. Zaczął pomagać tej osobie. Nie chciał być traktowany jak topielec. Duma dyktowała mu samodzielność. A jako że na samodzielność nie było go stać, przynajmniej współdziałał z opiekunem. W końcu stwierdził, że stoi. Miał wrażenie, że na samej krawędzi dachu wielopiętrowego budynku. - Chodźmy, Gerardzie, to tylko kilka kroków - usłyszał głos. - Nie mogę - powiedział, ale zrobił krok, a potem drugi i trzeci. Potknął się i zwalił na łóżko. Ktoś przewrócił go na plecy i zaczął rozbierać. Wtedy zapadł w ciemność. A kiedy rankiem wydobył się z mrocznej czeluści snu, stwierdził, że leży w łóżku, ma na sobie nocną koszulę i że ta koszula jest przepocona. Ale naj­ pierw poczuł straszliwy ból głowy.

125 Nie wiedział, kto się nim tak troskliwie zaopiekował. Lecz prawdę znała Torry Schuyler. Kiedy doprowadziła wreszcie pijanego męża do łóżka, rozebrała go i starannie okryła, po­ chyliła się i pocałowała go w zroszone zimnym potem czoło. Nie wiedziała, dlaczego to robi. Dość że tej poślubnej nocy nie odmówiła mu czułej pieszczoty.

ROZDZIAŁ SIÓDMY Pani Victoria Schuyler nudziła się. Tego słonecznego wio­ sennego popołudnia spacerowała po tarasie zamku Moidore w Lincolnshire, skąd widać było ogród zaprojektowany w stylu francuskim. Miała za towarzyszkę lady Daisy Gas­ coyne. Od dłuższego czasu mówiła tylko Angielka. Skakała z tematu na temat, lecz żadna z poruszanych przez nią kwestii nie zainteresowała Torry. Była żoną Gerarda dopiero od trzech tygodni. Ich współ­ życie charakteryzowało się chłodną uprzejmością w obrębie domu oraz manifestacją najgorętszych uczuć na forum pu­ blicznym. Pewnego wieczoru Gerard rzekł nagłe przy obie­ dzie: - Za kilka dni wyruszamy do Anglii. Wybacz, że zawia­ damiam cię o tym niemal w ostatniej chwili, lecz dopiero wczoraj okazało się, że pewne sprawy wymagają tam mojej obecności. Zarządzaniem tutejszymi sprawami zajmie się Je­ vons Shreve, który zna się na rzeczy i ma moje pełne zaufa­ nie, natomiast jeśli chodzi o mojego przedstawiciela w Lon­ dynie... Patrzył na żonę i niemal widział jej wewnętrzną walkę. Decydując się na układ z nim, nie uwzględniła zmian, jakie nastąpią w jej życiu, gdy zostanie panią Gerardową Schuyler. Pewne zmiany już nastąpiły, jak na przykład chwilowe roz-

127 stanie się ze „Sztandarem Kobiet", innych należało dopiero oczekiwać. Ale była to prosta konsekwencja zawartej ugody. Jak długo będą grać swoją komedię, tak długo ona musi li­ czyć się z faktem, że każdy dzień może postawić przed nią nowe wyzwania. - Przypuśćmy, że wolałabym zostać w Nowym Jorku powiedziała, patrząc mu prosto w oczy. - Raczysz sobie żartować, pani Schuyler. Obowiąz­ kiem kochającej żony jest kroczyć śladami męża. Biblia wyraźnie o tym mówi, choćby słowami wiernej Rut: „Gdzie ty pójdziesz, tam ja pójdę, gdzie ty zamieszkasz, tam ja zamieszkam". Ponieważ mam do załatwienia spra­ wy w Londynie, musisz pojechać tam razem ze mną. Są jeszcze inne powody naszego wyjazdu. Kate, a także moja matka uważają, że należy się nam prawdziwy miesiąc mio­ dowy. - Kate? - spytała Torry, nawiązując do pierwszego z tych „innych powodów". - Tak, Kate. Ojciec stanowczo nie ma ochoty opuszczać Nowego Jorku. Z kolei mama nie chce łamać niepisanych, lecz obowiązujących w naszym środowisku zasad, w tym za­ sady całkowitego podporządkowania się mężowi. Jej podróż do Europy z Kate bez męża nie wchodzi tedy w rachubę. Tymczasem marzy o wprowadzeniu córki na londyńskie sa­ lony. Uważam tę myśl za bardzo szczęśliwą, z tym że mam tę przewagę nad matką, że znam wszystkie polujące tam re­ kiny i nie pozwolę żadnemu zbliżyć się do siostry. Poza tym mam żonę, której prezencja i sposób bycia gwarantują, że bę­ dzie lepszą opiekunką i przewodniczką młodej panny niż jej własna matka.

Torry lubiła Kate i uczucie to było odwzajemniane. A jed­ nak skryła je za stanowczym stwierdzeniem: - Nie chcę jechać. Muszę coś zrobić w sprawie mojej ga­ zety. Zwolniłam Judith z pracy, a jeszcze nie znalazłam na jej miejsce nikogo innego. Istotnie, rzecz wymagała rozwiązania, ku przerażeniu Torry bowiem w dwa dni po epokowym ślubie w rodzinie Schuylerów w brukowym piśmidle „The New York Tattler" ukazał się artykuł o seksualnych wyczynach wielebnego Ho­ mera Blackwooda z dokładnym opisem jego miłosnego gniazdka i stwierdzeniem, że sekretarz Homera wybaczył wielebnemu, iż ten uczynił z jego żony swoją kochankę, i ki­ bicuje nawet tej zdradzie. W rezultacie niemal na oczach Bo­ gu ducha winnej i niczego nie domyślającej się małżonki „sa­ tyra z Biblią pod pachą" odbywają się orgie, w których bierze udział jedna kobieta i dwóch mężczyzn. „The Tattler" nie dysponował dowodami, lecz artykuł na­ szpikowany był taką liczbą szczegółów, że zgnębionej Torry nietrudno było się domyślić, czyje pióro go napisało. Wezwana na rozmowę Judith Reis ani myślała wypierać się prawdy. - Nie chciałaś tego wydrukować, bo postanowiłaś wyjść za tego człowieka. Wolałaś zdradzić raczej nasz ruch kobiecy niż tego krwiopijcę. Cóż miałam zrobić w tej sytuacji? Po­ szłam do tamtych, a oni, machnąwszy ręką na dowody, ani dnia nie zwlekali z publikacją artykułu. Nie musisz mnie zwalniać, sama odchodzę. Zaproponowali mi dużo większą płacę, a poza tym obce są im twoje bezsensowne skrupuły. Tak, Torry musiała jak najszybciej znaleźć kogoś na miej­ sce Judith. Z rolą pani Gerardowej Schuyler wiązało się dużo

129

więcej obowiązków niż z rolą tajemniczej przyjaciółki Kapi­ tana. Wizyty, herbatki, bale, spotkania, wszystko to bez re­ szty wypełniało jej czas i wykluczało równoczesne zajmo­ wanie się redagowaniem i wydawaniem gazety. - Nie przejmuj się „Sztandarem" - rzekł Gerard. - Roz­ mawiałem już w tej sprawie z van Rensselaerem. Zna kogoś kompetentnego, kto zajmie się gazetą podczas twojej nie­ obecności. Jutro zresztą masz się spotkać z tą osobą. Jedna rzecz podobała mu się w żonie. Nigdy nie miewała migren ani napadów złego humoru. W każdej sytuacji zacho­ wywała rozwagę i zimną krew. Zawsze szła prostą drogą i potrafiła oddzielić szczegóły od spraw naprawdę istotnych. W tej chwili najważniejszą sprawą była konieczność do­ prowadzenia przedstawienia, w którym sobie partnerowali, do pomyślnego końca. Wymagało to od każdej ze stron pew­ nych ustępstw. Torry rozumiała to i, aczkolwiek niechętnie, w niektórych sprawach podporządkowywała się woli Gerar­ da. Teraz też wyraziła powściągliwą zgodę. - A zatem, pani Schuyler, proszę już zacząć się pakować - rzekł Gerard. - Pojedziemy we trójkę, my dwoje i Kate. Oto cały Gerard - pomyślała. Od pomysłu do podjęcia de­ cyzji zawsze u niego był tylko jeden krok. Tamto pijaństwo z nocy poślubnej już się nie powtórzyło. Miała powody są­ dzić, że nie wie i nie domyśla się, kto się wówczas nim za­ opiekował. Z kolei ona nie wiedziała, dlaczego wystąpiła wobec niego w roli najczulszej pielęgniarki. Nie kochała Ge­ rarda Schuylera, bo nie kochała żadnego mężczyzny ani też nie zamierzała pokochać. Ba, cierpła na samą myśl, że mog­ łaby się przywiązać do takiego aroganckiego łotra jak dzie­ dzic fortuny Kapitana.

Niemal każdego dnia powtarzała sobie, że znielubiła go już wtedy w kościele podczas pogrzebu. Potraktował ją wów­ czas, jakby w utytłanych błotem butach weszła na biały dy­ wan. Tyle że tym błotem i brudem, który pokalał sakrum, by­ ła ona sama, Torry Slade. Ale gdy tamtej nocy znalazła go nieprzytomnego na pod­ łodze, gdy objawił się jej taki cierpiący, biedny i bezradny, poszła za odruchem serca. Nieważne, że sam siebie dopro­ wadził do stanu pijackiego zamroczenia, nieważne, że bełko­ tał, cuchnął whisky i rzygał. Miał bowiem w sobie coś z po­ krzywdzonego dziecka i wzbudził litość w jej sercu. A może nawet coś więcej niż litość, choć na pewno mniej niż miłość. Rozumiała go. Nie takiego ślubu i nie takiej nocy poślubnej oczekiwał. Upił się, gdyż nie mógł znieść upokarzającego poczucia klęski. W pamięci pozostał jej widok jego obnażonego ciała, jak­ by wykutego w kamieniu przez rzeźbiarza zafascynowanego młodością i siłą fizyczną. Było dla niej jasne, że tylko rzad­ kie kontakty z alkoholem mogły usprawiedliwić ów stan skrajnego osłabienia, bo w żadnym razie nie tłumaczyła tego ani muskulatura jego torsu, ani szerokość ramion, ani wresz­ cie twardy brzuch. Jego bezradność wydawała się tym bar­ dziej przejmująca, im większą miało się pewność, że to w sferze duchowej, a nie fizycznej trzeba szukać jej powo­ dów. Wyglądał niczym powalony kolos. Wstrzymując od­ dech, dotykała tego kolosa. - Tak - powiedziała. - Na pewno przygotuję się na czas, Gerardzie. - Ostatecznie była mu coś winna. Na razie skaza­ ni byli na siebie, co oznaczało współdziałanie. Wreszcie nadszedł czas wyjazdu. Schuylerowie przybyli

do portu w towarzystwie rodziny i przyjaciół. U nabrzeża czekał już transoceaniczny liniowiec, który miał ich przewieźć z Nowego do Starego Świata. Luksus apartamen­ tów zarezerwowanych przez Gerarda podkreślały świeże kwiaty. Torry i Kate przeżywały stan wielkiego podniecenia. O ile jednak Kate kipiała radością, szczęśliwa, że mogła się wreszcie wyrwać spod opieki matki i że czeka ją wielka przygoda, o tyle Torry swoim zwyczajem prezentowała świa­ tu spokojne oblicze. Gerard rzekł do siostry: - Jeśli uda ci się poznać tam kogoś, kogo polubisz, Kate, a ja będę miał dowód, że ten ktoś nie leci wyłącznie na twój posag, wtedy będziesz mogła go poślubić, o ile taka będzie twoja wola. Zawinęli do Londynu na początku kwietnia. Sezon dopie­ ro się rozpoczynał. Zamieszkali na Park Lane w domu Gerarda. Włóczyli się po sklepach, odwiedzali muzea i gale­ rie. A właściwie dotyczyło to samych kobiet, gdyż Gerard rzadko im towarzyszył, zajęty naprawianiem błędów, jakie popełnił jego londyński przedstawiciel. Pierwszego dnia pobytu w Londynie wrócił do domu wy­ jątkowo późno. Zastał żonę w salonie. Czekała na niego. Na małym bocznym stoliku stała butelka wina i kieliszki. Padł na fotel. Czuł się śmiertelnie zmęczony. - Nie wiem, czy miałeś dziś sposobność zjedzenia po­ rządnego posiłku - powiedziała Torry. - Na wszelki wypa­ dek wydałam polecenie, by w kuchni trzymano dla ciebie go­ rący obiad. A może zadowolisz się samymi tylko kanapka­ mi? - Zaczęła rozlewać wino do kieliszków. Gerard westchnął.

- Kanapek mam dziś po dziurki w nosie. Cały dzień się nimi opychałem. Wolę coś gorącego. Czy Kate poszła już spać? Torry dwukrotnie pociągnęła za frędzlę dzwonka. Był to sygnał, że pan Schuyler życzy sobie zjeść gorącą kolację. Kiwnęła głową. - To był dla niej dzień pełen wrażeń. Czekała na ciebie, lecz zrobiło się późno i pozwoliłam jej się położyć. - Słusznie. - Obserwował ją uważnie. Zachowywała się jak prawdziwa żona. Jej ruchy były pełne wdzięku. Nie cze­ kając na służbę, wyjęła sztućce i talerzyki, rozłożyła serwet­ kę i w ogóle krzątała się z myślą o dogodzeniu mu. - Zacząłem dziś prostować sprawy - powiedział, sącząc czerwone wino. - Wszystko to bardzo źle wygląda. Myślę jednak, że uporam się z tym w ciągu tygodnia. Ten mój czło­ wiek zdecydował się na kilka nierozważnych posunięć. Ale nie podejrzewam go o złą wolę, dlatego miast wyrzucić go na bruk, odsunąłem go tylko od najważniejszych spraw. - Kapitan już za jeden błąd poderżnąłby mu gardło - za­ uważyła Torry. - Całkiem prawdopodobne - zgodził się Gerard, ale nie tłumaczył się, dlaczego sam zachował się mniej surowo. Wie­ dział, że ten człowiek ma żonę i małe dziecko. Jakieś niewy­ tłumaczalne poczucie litości kazało mu się wstrzymać z wy­ mierzeniem sprawiedliwej kary. Jasne, że powinien z hukiem wywalić go z pracy, a nawet wytoczyć mu proces. Tak uczy­ niłby Kapitan, a i on sam tak zrobiłby jeszcze miesiąc temu. - Czy o Kapitana też się tak troszczyłaś wieczorami? spytał, uświadamiając sobie nagle, że zżera go zazdrość o zmarłego.

t

133

- Tak - odparła, poprzestając wszakże na tym jednym słowie, gdyż podano kolację. Torry odniosła wrażenie, że służba krytycznie przyjęła jej inicjatywę nakrycia do stołu. Miny ich zdradzały, że niczego innego nie można się właści­ wie spodziewać po jankesach. Torry mało dbała o ich opinię. Gerard zasiadł do posiłku. Teraz dopiero uświadomił so­ bie, jak bardzo jest głodny. - Zdaje się - powiedział, delektując się gorącą zupą - że przyszły tydzień spędzimy dużo przyjemniej. Lord Moidore zaprosił nas do siebie na wieś. Być może pojawi się tam rów­ nież książę Walii. Kate zetknie się ze starą, szacowną Ang­ lią. - Stuknął łyżką o brzeg talerza. - Czy jemu też kazałaś podawać takie zupki? - Tak - odparła po sekundzie zwłoki, gdyż nagła zmiana tematu ją zaskoczyła. - Tutaj nie potrzebujesz troszczyć się o mnie, gdyż tutaj nie ma widowni, od której reakcji tak wiele zależy w naszym życiu, nie masz więc dla kogo grać. - Ja nie gram - odparła Torry. - Mężczyźnie, który głod­ ny wraca po pracy do domu późnym wieczorem, należą się jakieś względy. - A wśród nich również coś poza jedzeniem - zaryzyko­ wał Gerard, patrząc na Torry z pełnym nadziei oczekiwaniem w oczach. Blady uśmiech na jej twarzy nie zapowiadał jed­ nak żadnej zmiany. - Moidore to osobliwe nazwisko - zauważyła. - Poniekąd - zgodził się. - Pierwszy Moidore, który za­ szczycony został tytułem lorda, żeglował i rabował razem z legendarnym Drakiem. Zgromadziwszy ogromne bogac­ twa, podzielił się nimi z Elżbietą, wykazując tym spory zmysł

polityczny. W rewanżu królowa uszlachciła go. Ale jemu by­ ło tego mało, zażądał więcej. Elżbieta, ujęta jego zuchwało­ ścią i bezczelnością, z miejsca się zgodziła. Poszła nawet da­ lej w ustępstwach. Pozwoliła mu zmienić nazwę zamku i do­ liny, nad którą ten zamek góruje. - To był człowiek w typie naszego Kapitana - skomen­ towała Torry. - A więc będziesz się tam czuła jak w domu - rzucił su­ cho Gerard. Torry nie chwyciła tej przynęty. Pozostała obojętna. Po­ myślał, że słaby z niego łowca, skoro nie udało mu się dotąd złapać Torry Schuyler. Czy ona nigdy nie pozbędzie się tej sztywności i nie okaże miłosierdzia? Nie zadawałby sobie te­ go pytania, gdyby wiedział, komu zawdzięcza położenie do łóżka w noc poślubną. Minął tydzień i nadszedł dzień wyjazdu. Najpierw koleją, a potem dwoma powozami Gerard, Torry, Kate i ich służący przemierzyli okryty wiosenną zielonością kraj, by zakończyć podróż przed budowlą, która wyglądała na średniowieczny zamek. Wiele lat temu któryś tam z rzędu lord Moidore wynajął sławnego architekta Jamesa Wyatta i kazał mu przerobić sto­ jącą na wzniesieniu budowlę, którą wzgardliwie nazywał to­ pornym pudłem, na pełen wdzięku i lekkości romantyczny zamek. Panowała wówczas w architekturze moda na neogotyk i co nie było średniowieczne albo przynajmniej nawiązu­ jące do atmosfery tamtej epoki, uważano po prostu za nudne i prostackie. Ta tęsknota za heroicznością, tajemniczością i czasami rycerskimi przynosiła różne efekty. Powstawały budowle potworkowate, ale zdarzały się również, jak w tym

przypadku, przeróbki bardzo udane, łączące walory estetycz­ ne z funkcjonalnością. Rozmowa rozpoczęła się od tych właśnie spraw, gdy obecny lord Moidore zaproponował swym gościom, że opro­ wadzi ich po posiadłości. Tom Bulkeley i Gerard znali się od lat. Gerard pomógł niegdyś przyjacielowi w pewnych opera­ cjach finansowych, z których zysk przeznaczony został na wykupienie od wierzycieli poważnej części rodowego mająt­ ku, zastawionego przez przodka hazardzistę. Z kolei Bulke­ ley przedstawił Gerarda księciu Walii i wprowadził go do ekskluzywnego grona dżentelmenów, mających zaszczyt na­ zywania siebie przyjaciółmi następcy tronu. Gerard przypadł księciu do gustu już podczas pierwszego spotkania. W odróżnieniu od innych arystokratów, następca tronu szczerze podziwiał ludzi przebojowych, pomysłowych i twórczych, a będąc wierny w przyjaźni, otrzymywał w za­ mian ich przywiązanie i lojalność. Do przybycia księcia dla Torry czas wlókł się niemiłosier­ nie, co Gerard, bezbłędnie wyczuwający jej nastroje, dobrze sobie uświadamiał. Mimo że spali oddzielnie i nie udało im się zniwelować dzielącego ich dystansu, na użytek świata zewnętrznego mieli swoją pantomimę czułości i miłości. Je­ dynie Kate miała wgląd za kulisy sceny. - Dlaczego wyszłaś za niego? - spytała pewnego dnia bratową. Mężczyźni, a wśród nich Gerard, wyjechali na kon­ ną przejażdżkę, damy zaś czekały w salonie na ich powrót. Miały cichą nadzieję, że ich mężowie nie spóźnią się na her­ batę. Torry spojrzała na nią z zamyśleniem w oczach. - A dlaczego ludzie się pobierają? Ja i Gerard, jak wiesz,

schwytani zostaliśmy w pułapkę konieczności. - Była to odpowiedź, która uniemożliwiała dalszą dyskusję na ten te­ mat. Kate wyglądała dziś szczególnie wdzięcznie w prostej i bardzo dziewczęcej jasnoniebieskiej sukni. Młodzi angiel­ scy arystokraci chwalili między sobą jej smak, jakże odmien­ ny od gustu innych panien z bogatych jankeskich domów, które z reguły skłaniały się ku przesadzie i przepychowi. Wy­ glądają, jak ktoś raz dowcipnie zauważył, niczym witryny sklepów jubilerskich. Kate czuła się dłużniczką Torry, która ubierała się niena­ gannie, wierna zasadom prostoty i skromności. Nie unikała biżuterii, lecz zawsze były to klejnoty jak najstaranniej do­ brane. Gdy raz Gerard namawiał ją do nałożenia szmarag­ dów, odmówiła jego prośbie. - Czy chcesz, żeby twoi angielscy przyjaciele utwierdzili się w swojej opinii o Amerykanach jako wulgarnych prosta­ kach? Twoje wspaniałe szmaragdy poczekają na inną okazję. - Jeszcze żadna kobieta nie potraktowała tak prezentu ode mnie - powiedział. - Zawsze starały się okazać swą wdzięczność. - Ale ja nie jestem jakąś tam kobietą, Gerardzie, tylko twoją żoną. Teraz nie tylko ty sam budujesz swoją reputację, ja również mam w tym swój udział. Nie chcę stwarzać wra­ żenia, że zależy mi na rywalizacji z niewiastami z rodzin o tysiącletniej tradycji. - Mniejsza o to, jakie sprawiasz wrażenie. Ja po prostu wiem, że współzawodniczysz z nimi. - Gerard mógł to po­ wiedzieć, bo coraz lepiej poznawał swoją Torry. Przyjęła jego uwagę milczeniem, odruchowo poprawiając

137

fryzurę, w której nic nie było do poprawienia. Domyślił się, że trafił w jej czuły punkt. Każdy kolejny dzień ich współ­ życia był dla niego coraz trudniejszy. Coraz bardziej też się męczył z racji nieautentyczności swego położenia. Miał żo­ nę, która była żoną tylko z nazwy. Jeśli z początku myślał, że najlepszą taktyką będzie oblę­ żenie fortecy z częstym forsowaniem murów przy użyciu machin burzących, to ostatnio zmienił zdanie. Teraz stawiał na delikatność i takt, a także pewien rodzaj sprytu. Reago­ wała bowiem na jego próby zwalenia jej z nóg dokładnie tak samo, jak podczas pamiętnej nocy poślubnej. Umykała mu, a jeśli ją schwytał, cierpliwie znosiła jego uściski, z tym że była to cierpliwość pnia drzewa, skały, żelaznego drągu, sło­ wem, materii nieożywionej. Potem ten pierwszy etap swych zalotów nazwał „niedźwiedzimi umizgami". A przecież Tor­ ry nie była szekspirowską złośnicą i poskramianie jej bynaj­ mniej nie wróżyło zwycięstwa. Nie chciał miłosnych porywów z blokiem lodu. Pragnął wzajemności i współdziałania. Skoro potrafiła rozgrzać stare kości Kapitana, niech będzie taka i w obcowaniu z nim. Nie zamierzał zadowalać się namiastkami. W rezultacie niejako niezamierzenie Gerard stał się jed­ nym z najczulszych, najbardziej troskliwych mężów. Był opiekuńczy, uprzejmy, dobry, przewidujący, nadskakujący, wielkoduszny i ofiarny, i to zarówno na scenie, jak i w gar­ derobie życia prywatnego. Dla każdej młodej panny mógł być wzorem i ideałem towarzysza życia. Tymczasem męczył się straszliwie. Płonął pożądaniem, które z dnia na dzień wzrastało. Mógł ugasić ogień, przesypiając się z inną kobietą, ale nie

chciał nikogo innego prócz Torry. To jej pożądał, na inne ko­ biety patrząc jak na istoty bezpłciowe. Pod ręką była Daisy Gascoyne, piękna i kusicielska, zawsze chętna spędzić z nim noc. Wabiła go, więc postanowił położyć temu kres. - Bądź poważna, Daisy. Nie zapominaj, że to mój mie­ siąc miodowy. Później może, lecz najpierw muszę spić cały nektar z kwiatu, który wyrósł w moim ogrodzie. Co słowo, to kłamstwo. Bo przede wszystkim nie spijał żadnego nektaru, a wręcz przeciwnie - łaknął, po drugie zaś zaczynał dostrzegać, z pewnością nie bez pośredniego wpły­ wu Torry, banalność Daisy. Była dobra w łóżku i do tej pory to mu wystarczało. Teraz potrzeba mu było innych, wyższych doznań. Z okna rotundowej wieży, którą Wyatt dobudował do pier­ wotnej budowli, Gerard widział spacerujące alejkami panie, te starsze i te młodsze. Do pierwszych, zamężnych już, zali­ czały się Torry i Daisy, do drugich - Kate i jej rówieśnice. Wiedział, że Torry tęskni za aktywnym nowojorskim ży­ ciem. Była naturą czynną, żądną wrażeń. Nawet w poprzed­ nim okresie, gdy była stałą towarzyszką Kapitana, oddawała się pracy zawodowej jako dziennikarka, a także społecznej jako rzeczniczka praw kobiet. Tak, tyle że była kochanką starca, a nie jego żoną. Jako pani Gerardowa Schuyler musiała spełniać wszystkie ocze­ kiwania związane z jej nową pozycją społeczną. Dodatko­ wym wymogiem była mobilizacja sił w celu uprawdopodob­ nienia realności ich małżeńskiego związku. Faktem jednak pozostawało, że Torry nie nadawała się do życia, które upływa na czczych rozmowach z taką na przy­ kład Daisy Gascoyne i w istocie jest miłym próżniaczeniem.

Swą nudę wszakże starannie ukrywała za parawanem do­ brych manier. Czarem, wdziękiem, grzecznością potrafiła zjednać sobie angielskich snobów, którzy zaczęli wręcz re­ widować swoje poglądy na temat Ameryki i Amerykanek. Minęło parę dni, a stała się ulubienicą ekskluzywnego towa­ rzystwa. - Victoria prawdziwie zabłyśnie dopiero podczas sezo­ nu - powiedział mu wczoraj Moidore. - Będzie taką samą sensacją, jak dwadzieścia lat temu Jersey Lily. A skoro o niej mowa, to właśnie przypomniałem sobie, że występuje z po­ wodzeniem w nowej sztuce „Esther Sandroz". Powinieneś ją obejrzeć, jeśli oczywiście wolisz oglądać minione piękności od rewelacyjnego w „Dzwonach" Henry'ego Irvinga. Gerarda nieco zaniepokoiło to porównanie Torry do pani Langtry. Nie chciał, by jego żona rywalizowała w jakimkol­ wiek sensie z diwą scen teatralnych. Aż wstrząsnął się na myśl, że Torry mogłaby każdym swoim ukazaniem się w miejscu publicznym, czy to w teatrze, czy na wyścigach, czy wreszcie na sali balowej, budzić niezdrową sensację. By­ ła jego żoną i nie zamierzał dzielić się nią z kimkolwiek. Damy wracały już z przechadzki do domu, postanowił więc wyjść na spotkanie żony. Prawdę mówiąc, mniej było w tym postanowienia, a więcej impulsywnego odruchu wy­ wołanego nieokreślonym niepokojem. - Szukałem cię, madame - powiedział z lekką pretensją w głosie. - Sądziłem, że umawialiśmy się na dłuższy wspól­ ny spacer po okolicy. Torry, widząc kątem oka, że Daisy Gascoyne zdążyła już skomentować te słowa uniesieniem brwi, odparła bez chwili namysłu:

- Z kolei ja sądziłam, Gerardzie, że skoro poproszono nas, byśmy w nieuszczuplonym gronie oczekiwali dziś na przyjazd księcia Walii, żadne dłuższe spacery nie wchodzą w grę. O ile pamiętam, nawet podniosłam to w rozmowie z tobą. A teraz chyba czas przebrać się do podwieczorku. Kate aż zachichotała, słysząc tę reprymendę i ten władczy ton. Daisy Gascoyne też wydawała się rozbawiona. Do stu piorunów, wyszedł na pantoflarza! Wszystko zmierzało w jak najgorszym kierunku. To do reszty zepsuło mu humor. - No i z pewnością uda ci się do tego stopnia oczarować księcia, że z miejsca dołączy do grona twoich wielbicieli rzekł nieprzyjemnym głosem. Czy to możliwe - zdawał się mówić uśmiech Daisy Gas­ coyne - że Gerard Schuyler zakochał się po same uszy w tym skalnym monolicie, swojej żonie? Cuda, widać, wciąż się zdarzają na tym świecie. Również Kate odebrała zachowanie brata w kategoriach cudu, a przynajmniej rzeczy niezwykłej. Zgoła nie poznawa­ ła go. Panie udały się na górę, by po raz trzeci tego dnia zmienić strój, co nie oznacza, że ostatni, bo jeszcze czekał je obiad. Miały zjawić się na nim niczym stadko łabędzi, z kwiatami bądź piórami wetkniętymi we włosy, wśród szelestu muśli­ nów i jedwabi, w sukniach o głęboko wyciętych dekoltach, które odsłaniając piersi, podkreślały nadto długość szyi. Czyż w takich absurdalnych strojach można było w ogóle pracować? A nawet robić coś, co jedynie w przybliżeniu przypomina pracę? Nigdy przedtem Gerard nie zadawał sobie takich pytań, musiał wszak przyznać, że nigdy przedtem nie miał do czy-

141 nienia z kimś takim jak jego żona. Jej przenikliwe uwagi na temat otoczenia, jej obojętność na sprawy, które zdawały się bez reszty wypełniać życie innym kobietom goszczącym na zamku, uświadomiły mu, że tak zwana słaba płeć wcale nie musi ograniczać się jedynie do rozmów o miłosnych skanda­ lach, najnowszych powieściach czy strojach. Może także ro­ bić coś pożytecznego. Hałas i ruch na dziedzińcu były dla niego sygnałem, że przybył książę Walii wraz z księżną i towarzyszącą im świtą. Etykieta wymagała, by następcę tronu powitał na progu je­ dynie gospodarz w asyście służby. Goście przebywający na zamku mieli spotkać się z książęcą parą dopiero podczas po­ południowej herbaty. W tej sytuacji Gerard udał się do salonu. Okna wychodziły na ogród, gdzie wśród wiosennych kwiatów stały na postu­ mentach wykute w piaskowcu personifikacje cnót. Torry już tu była, siedząc w towarzystwie innych pań. Przede wszystkim zaskoczył go smak, z jakim się ubrała. Miała na sobie suknię, która nie wyróżniała się niczym szczególnym, ale to inne panie wyglądały przy niej, jakby kupiły swe suk­ nie na straganach ze starzyzną. A przecież one od wczesnej młodości ćwiczyły się w sztuce pięknego ubierania, ona zaś, mógłby się założyć, miała z pewnością trudne życie. Gotów był iść dalej w domysłach i widzieć ją w burdelu, gdzie uczy­ ła się czarować takich panów jak on i jego arystokratyczni przyjaciele. Ale były to wszystko umiejętności związane z seksem. Jak jednak, na Boga, nauczyła się radzić sobie w tak dobo­ rowym gronie? Czekano na podanie herbaty i na pojawienie się książęcej

142 pary, które o tyle było niepewne, że książę mógł poczuć się zmęczony po podróży i wybrać raczej kąpiel i odpoczynek niż przyjemności towarzyskie. Tymczasem toczyły się roz­ mowy na błahe tematy, jak pogoda, nowe premiery teatralne czy ceny koni wyścigowych. Porzucając towarzystwo przystojnego młodego człowie­ ka, który zarzucał ją dotąd pytaniami o życie w Ameryce, Kate podeszła do brata. Wciąż miała na sobie tę samą jasno­ niebieską sukienkę podlotka. - Czy on naprawdę już przyjechał, Gerardzie? Naprawdę poznam niebawem księcia Walii? Ależ ze mnie szczęściara! I kto by pomyślał, że trafi mi się taka gratka! No i palnęłam głupstwo. Muszę pamiętać, by unikać takiego języka. Torry używa tylko wytwornych słów. Jak ona to robi, że sprawia wrażenie arystokratki czystej krwi? - Zapytaj o to ją samą - odparł. - Tak, poznasz dziś księ­ cia, jeśli nie za chwilę, to później. Na pewno zje razem z nami obiad. On i jego małżonka. - Mówią, że jest śliczna, ale to chyba niemożliwe, Gerar­ dzie, by pod tym względem przewyższała Torry. Ja przynaj­ mniej nigdy jej nie dorównam. Gerard przeniósł wzrok na żonę i w duchu przyznał sio­ strze rację. Zarazem jednak pomyślał, że Kate jest oryginalna na swój własny sposób, i powiedział jej to. - Och, zawsze byłeś dla mnie dobry, Gerardzie, i nigdy nie szczędziłeś mi miłych słów. Ale tylko spójrz na nią! Gerard właśnie to robił - patrzył na swoją żonę. Przyku­ wała jego wzrok i atakowała całą jego osobowość. Torry śmiała się wdzięcznie, rozmawiając z młodym człowiekiem, który przedtem przepytywał Kate o Amerykę. Był to brat

Daisy, Justin. Młodzieniec ten, biedny jak mysz kościelna i stąd interesujący się Kate dla jej posagu, był mimo to przy­ stojnym i miłym chłopcem. Gerard poczuł, że jeszcze chwi­ la, a rzuci się na niego. Powodowała nim zazdrość, która za­ wsze pojawiała się w momentach, gdy jakiś inny mężczyzna bawił Torry, ona zaś zdawała się zadowolona z jego towa­ rzystwa. Co z nim, do diabła, się działo? Czyżby zakochał się w utrzymance swego dziadka? Zacisnął zęby, widząc, jak Justin bierze Torry za rękę i podchodzi z nią do jednej ze ścian, którą ozdabiały wyko­ nane mezzotintą grafiki oraz olejne płótna sir Joshui Rey­ noldsa. Na szczęście w tej samej chwili drzwi się otworzyły i wszedł książę Walii w towarzystwie małżonki oraz innych osób. Wszyscy poderwali się z miejsc, by powitać przyszłego monarchę. Albert Edward, książę Walii, był otyłym, niezbyt przystoj­ nym mężczyzną. Jego mądrość sprowadzała się do zręczno­ ści w postępowaniu z ludźmi i dobrej znajomości świata, w którym przyszło mu żyć. Brakowało mu cnót, a jednak osobistym urokiem potrafił ująć sobie nawet tych, którzy je posiadali. W niczym nie przypominał swego uczonego ojca czy też władczej matki. Gardząc książkami, uczył się pilnie z księgi życia. Podchodził do obcych ludzi bez śladu uprzedzenia i chwytał ich w sidła przyjaźni. Co bardziej ostrożni politycy i dworzanie ubolewali nad tą otwartością i ufnością księcia. - A więc wróciłeś! - zawołał gardłowym głosem na wi­ dok Gerarda, twardo wymawiając spółgłoski, co tłumaczyło się jego płynną znajomością języka niemieckiego. - I mówią, że z obrączką na palcu. Przedstaw mnie swojej małżonce.

Książę zawsze był wielkim kobieciarzem. Gerard dobrze znał go od tej strony i aż pobladł na myśl, że oto ma przed­ stawić żonie mężczyznę, który bynajmniej nie pozostanie obojętny wobec jej wdzięków. Intuicja go nie zawiodła. Na widok Torry książę wytrze­ szczył swe lekko wyłupiaste oczy i powiódł nimi po wypukłościach i wklęsłościach jej figury. A gdy już for­ malności stało się zadość i Torry wyprostowała się po wdzięcznie wykonanym ukłonie, książę zwrócił się do Ge­ rarda i rzekł: - Ty szczęściarzu! Mówiono mi wprawdzie, że twoja żo­ na jest piękna, nie wspomniano jednak ani jednym słowem, że jest to piękność najczystszej wody. Słyszałem, że Schuy­ lerowie są nie w ciemię bici, ale tym razem przeszedłeś sa­ mego siebie. Przeniósł wzrok na Torry, która stała spokojna i opanowa­ na, z uprzejmym uśmiechem na twarzy. Nikt nie zgadłby jej myśli, choć wielu już przewidywało jej przyszłość, zapytując siebie, czy zastąpi Daisy Warwick i Alice Keppel w kolekcji kochanek następcy tronu. Torry mogła się pochwalić nie tylko niezrównanym wy­ glądem. Była błyskotliwa bez śladu sztuczności, dowcipna bez popadania w krotochwilność. Zapomniawszy o trzyma­ nej w dłoniach filiżance herbaty, Gerard obserwował, jak osnuwa księcia pajęczą nicią czaru, słyszał jego donośny śmiech. Opowiadała mu właśnie o blaskach i nędzach, rado­ ściach i smutkach związanych z wydawaniem gazety adreso­ wanej do kobiet i wyrażającej ich bolączki i aspiracje. - A teraz jesteś, pani, żoneczką i basta, a nie jakąś tam dziennikarką. Czyż nie mam racji, panie Schuyler? Chyba

nie pozwalasz temu uroczemu stworzeniu mazać sobie rąk farbą drukarską? Gerard oderwał się od myśli, które niewiele różniły się od tych, jakie ma człowiek przygotowujący się do popełnienia morderstwa. - Ta sprawa nie jest jeszcze rozstrzygnięta, sir. Pozostawiam żonie wolny wybór - rzekł, siląc się na uśmiech. Widząc zacho­ wanie księcia i jego szczery zachwyt, nie miał już wątpliwości, że Torry będzie sensacją sezonu. Sprawą otwartą było nato­ miast, jak daleko Torry posunie się w przyjaźni z Tumtumem, jak teraz nazwał księcia w myślach i jak często mówili o nim, choć za jego plecami, nawet najbliżsi jego przyjaciele. Jeden z nich, Bryce Ledward, wysoki blondyn, który przyjechał do Moidore przed księciem, a należał do grona je­ go najbliższych kompanów, przyglądał się teraz drwiąco Ge­ rardowi, wyczuwając jego urazę i zazdrość, jak również upo­ karzającą bezsilność. - No cóż, chłopie, trzeba chyba pogodzić się z faktem, że Tumtum uczyni twoją żonę swoją muzą - szepnął na ucho Gerardowi. Gerard znał Ledwarda od dawna, lecz jakoś przez ten czas nie zdążył go polubić. Odziedziczywszy fortunę przodków, nie splamił sobie rąk uczciwą pracą. Jedyną zaletą tego czło­ wieka były chyba umiejętności sportowe. Grał w krykieta, w rugby, a także często wychodził na ring bokserski, we wszystkich tych dyscyplinach odnosząc sukcesy. Był typem, którego rozsądnie było się bać. Miał cięty, złośliwy język, którym zniszczył niejedną reputację. Traktował kobiety w sposób wręcz skandaliczny, a mimo to pozostawał jednym z ulubieńców towarzystwa.

146 Uosabiał wszystko, czego Gerard najbardziej nie znosił u angielskich arystokratów. Gardząc Amerykanami, wielu z nich ożeniło się z pannami zza oceanu i przejadało pienią­ dze teściów, czyniąc ich w swym gronie przedmiotem kpin i niewybrednych żartów. Gerard wiedział, że za jego plecami Ledward naigrawa się również z niego i jego rodziny. Spo­ jrzał nań płonącymi oczami. - Moja żona ma dość rozsądku i szacunku dla samej sie­ bie, Ledward, by do tego nie doszło. I radzę, żebyś o tym pamiętał. Ledward zmrużył oczy. - Akurat nie to o niej słyszałem, chłopie, ale pewnie ty znasz ją najlepiej. Gerard zacisnął pięści. Musiał zmobilizować całą swoją wolę, by powstrzymać się przed znokautowaniem Ledwarda za tę obrazę. Nie bez wpływu była tu obecność księcia oraz myśl o krzywdzie, jaką wyrządziłby Torry takim zachowa­ niem. - Jeśli się dowiem, że oczerniasz moją żonę, Ledward, to wtedy... będziesz musiał się liczyć z przykrymi tego konse­ kwencjami. - Jakże słabo zabrzmiała ta groźba, pomyślał z niesmakiem, żałując, że nie jest teraz w Stanach, gdzie zwykło się takie sprawy załatwiać od ręki. Ledwardowi również zależało na chwilowym zażegnaniu burzy. Książę raz już go obsztorcował za wybryki, a ta awan­ tura mogłaby wystawić jego cierpliwość na ciężką próbę. Po­ za tym miał do czynienia z bajecznie bogatym jankesem, na którego przyjaźni zależało następcy tronu. Zadowolił się więc tylko szyderczym ukłonem, a uzbroi­ wszy lewe oko w monokl, zaczął przyglądać się pani Gerar-

dowej Schuyler. Był przekonany, że najlepszym sposobem na osadzenie w miejscu tego podskakującego Amerykanina było zaskarbienie sobie łask jego żony. Christopher Sykes zdążył mu już powiedzieć, że to zimna sztuka, kobieta wy­ niosła i pełna dystansu nawet w kontaktach z własnym mę­ żem. Nic zatem przyjemniejszego pod słońcem, jak próbo­ wać stopić ten kawał lodu, przy okazji przyprawiając rogi szanownemu mężulkowi. Bryce Ledward nie wiedział, dlaczego tak bardzo nienawidzi Gerarda Schuylera. Może za to, że ten bez najmniejszego trudu, nie czyniąc prawie żadnych starań, zabrał mu w zeszłym roku Daisy Gascoyne. A może za to, że w małym palcu miał wiedzę o najbardziej skomplikowanych operacjach finansowych, co czyniło go prawdziwym rekinem na nowojorskiej i londyńskiej giełdzie. Miliony, które posiadał, nastawiały doń bardzo życz­ liwie Grubasa vel Tumtuma i innych możnych tego świata. Tak, śliczna Victoria warta była każdego ryzyka. Tymczasem śliczna Victoria nie zdążyła jeszcze ochłonąć po rozmowie z księciem. Bawiło ją zarówno zainteresowanie jej osobą następcy tronu, jak i reakcja na to Gerarda. Mimo że się maskował, poznała go w ciągu tych kilku tygodni na tyle dobrze, by bezbłędnie wyczuć jego gniew i zazdrość. Wyczuwała również zawiść, z jaką inne damy przyjmowały jej sukcesy towarzyskie. Nagle uświadomiła sobie, że coś w niej pociąga mężczyzn silnych i mających władzę. Przypadek Kapitana był tu dość typowy. Wystarczyło jej się miło uśmiechnąć, by otrzymy­ wała w zamian dużo więcej, niż sama dawała. Gerard był nią zafascynowany, a teraz kolejną ćmą krążącą wokół płomie­ nia okazał się książę.

148 Podwieczorek zakończył się i Gerard wziął ją pod ramię. Wstąpili na schody, wracając do swego apartamentu, by od­ począć po tak zwanych trudach dnia i przygotować się do obiadu. Ich apartament składał się z zaledwie trzech niewiel­ kich pokoi i mieścił w narożnej wieży. Torry wiedziała, że czeka już tam na nią miss Clarke. - Odeślij ją - rzekł Gerard, nim jeszcze przekroczyli próg. - Chciałbym z tobą porozmawiać. Zawsze starała się spełniać jego życzenia, o ile nie koli­ dowały z zawartą między nimi ugodą ani z zasadami przy­ zwoitości. Weszła do sypialni i zwróciła się do miss Clarke: - Proszę na chwilę zostawić mnie samą, miss Clarke. Za­ dzwonię po panią, gdy będę gotowa. Miss Clarke zdążyła już zauważyć, że po obliczu pana Schuylera przepływają burzowe chmury i tylko patrzeć, jak zacznie błyskać i grzmieć. Dlatego nie tyle wyszła, ile wy­ biegła z pokoju. Krzyż pański z takim człowiekiem - pomy­ ślała za drzwiami. - A teraz, pani Schuyler - zaczaj formalnie Gerard chciałbym poruszyć dwie kwestie. Najpierw muszę ostrzec panią, że w kontaktach z księciem należy zachować daleko posuniętą ostrożność. Mimo że go lubię, nie życzę sobie, by moja żona chwaliła się czymś więcej niż tylko luźną z nim znajomością. Dlatego proszę go nie ośmielać i zawsze mó­ wić „nie" w sytuacjach, w których teoretycznie wolno jest powiedzieć „być może". Przechodzę do drugiej kwestii. Na­ mawiam do unikania Bryce'a Ledwarda. Na pozór sprawia sympatyczne wrażenie, lecz jego zachowanie wobec kobiet cechuje się mało zrozumiałym okrucieństwem. Dziwi mnie, że książę go jeszcze znosi. Pochodzi ze starej arystokratycz-

nej rodziny, a to, zdaje się, w tym cholernym kraju rozstrzyga o wszystkim. - Sądziłam, że jesteś rozkochany w Anglii - zauważyła Torry z niewinną minką. - Owszem, lecz nie jest to miłość bezkrytyczna - odparł kłótliwie. Uboczną stroną posiadania mądrej żony była konieczność znoszenia jej uszczypliwych uwag. - Będę wdzięczny, jeśli weźmiesz sobie do serca moje ostrzeżenia. Ledwardowi zależy tylko na skrzywdzeniu cię. Nie cierpi mnie i z chęcią dobrałby mi się do skóry poprzez ciebie. Torry patrzyła na niego z wyrazem rozbawienia w oczach. - A nie prościej byłoby dać mi listę tych, z którymi mo­ gę bezpiecznie przestawać? Podejrzewam, że niewiele by­ łoby na niej nazwisk. Wydaje mi się, że dostrzegasz we mnie dziewczynkę osaczoną przez wilki. W Londynie był to lord Conyers, którego zaprosiłeś na obiad i którego młodość miała w sobie raczej rys niewinności, nie zaś krwiożerczości, jak potem starałeś mi się wmówić. Tutaj, w Moidore, do watahy dołączył lord Riley Russell, który, okazało się, gustuje w młodych kobietach, a zaraz po nim Dainton Harcourt, w twoich oczach lubieżnik, jakich ma­ ło. Teraz przyszła kolej na księcia i Bryce'a Ledwarda. Jak tak dalej pójdzie, poczuję się zmuszona wstąpić do kla­ sztoru z klauzurą, by zdjąć z twoich ramion ciężar tych wszystkich lęków i uprzedzeń. - Nie sposób odmówić ci dowcipu - rzekł sztywno - lecz nie zapominaj, że kieruję się wyłącznie troską o ciebie. - Oczywiście - rzuciła rozbawiona. -I nie obawiasz się, że to ja mogę uwieść ich i wykorzystać, tak jak, twoim zda­ niem, uwiodłam i wykorzystałam Kapitana? - Powiedziane

to zostało tak niewinnym tonem, że z początku Gerard nie zrozumiał, o co jej w ogóle chodzi. Wreszcie pojął. - Do diaska, kobieto, czy nie rozumiesz, że czynię ci ho­ nor, traktując cię jako istotę bez skazy? Udaję przed sobą i in­ nymi, że nie ma czegoś takiego jak twoja przeszłość. Ale na­ wet gdy już raczyłaś mi o niej przypomnieć, ostrzegam, że pływasz teraz w mętnej wodzie, w której aż kotłuje się od drapieżnych ryb, choć na pozór wyglądają niewinnie. Strzeż się ich wielkich... - zamilkł, gdyż całkiem się zagubił. Dobry Boże, co takiego mają ryby? - Pazurów? - zaproponowała Torry z bezmierną słody­ czą w głosie. - Tak. Nie! - ryknął jak zraniony buhaj. - Poddaję się. Rób, jak chcesz, ale nie mów, że cię nie ostrzegałem. - Świę­ ci Pańscy, co z nim się działo, że lękał się o prostytutkę, którą zaślubił? Z pewnością radziła sobie w dużo trudniejszych sy­ tuacjach. Prawdą jednak było, że czuł się chory na myśl, iż mógłby dotykać jej ktoś inny. Musi czym prędzej opuścić ten pokój, nim straci resztki zdrowego rozsądku. W drodze do drzwi zatrzymał się i odwrócił. - Przemyśl moje słowa - rzekł niemal proszącym tonem. - Będę ostrożna, Gerardzie - odparła tym razem z całko­ witą powagą. - W całym swoim dotychczasowym życiu trzymałam się tej zasady. Nie wystawię na szwank twojej re­ putacji, przyrzekam. Tyle że nie takim motywem się kierował, decydując się na przeprowadzenie z nią tej rozmowy - i oboje dobrze o tym wiedzieli.

ROZDZIAŁ ÓSMY Podczas obiadu Gerard siedział naprzeciwko żony. Wy­ glądała jak zawsze uroczo. Była ozdobą stołu, choć wszyst­ kie spojrzenia kierowały się na książęcą parę. Niezmiennie smutna i poważna twarz księżnej zawsze in­ trygowała Gerarda, budząc zarazem jego niepokój. Książę był dla niej miły i dobry, często nawet ulegał jej na forum publicznym, żyła ona jednak ze świadomością bolesnego od­ trącenia, dobrze wiedząc o istnieniu licznych i pięknych ko­ chanek męża. Dzisiejszego wieczoru Gerard po raz pierwszy był w stanie wczuć się w jej cierpienie. Doświadczał bowiem czegoś podobnego z powodu swojej własnej żony i to czyniło księżnę osobą mu bliską. Kłuł go w oczy widok Bryce'a Ledwarda, siedzącego po lewej ręce Torry. Ledward dwoił się i troił, by okazać sąsiadce możliwie jak najwięcej względów. Bawił ją, po­ budzał do śmiechu, komplementował, zwierzał się jej w zaufaniu, by na koniec podkreślić jej wyrażającą się dyskrecją i taktem odmienność od wszystkich innych Amerykanek. Zareagowała we właściwy dla siebie sposób - spokojnie, grzecznie, a jednak bezwzględnie i zdecydowanie. — Jestem przeświadczona, że nie pomyślał pan tego jako komplementu, panie Ledward. Wywyższył mnie pan poprzez

poniżenie moich krajanek. Przyznam, że nie budzi to we mnie radości. Ledward, wytrenowany w maskowaniu się, nie okazał ani śladu zmieszania. - Och, powinienem wiedzieć, że jest pani gorącą patriotką. Nigdy już zresztą nie popełnię tego samego błędu. Zapo­ mnijmy zatem o innych i skupmy się wyłącznie na pani. Jest absolutne dobro i względne dobro, absolutne piękno i względne piękno. Nazywamy kogoś urodziwym tylko dla­ tego, że na tle innych wygląda ładnie; nazywamy kogoś do­ brym tylko dlatego, że w swych czynach jest lepszy i szla­ chetniejszy od innych. Otóż pani nie dotyczą kategorie względnego piękna i dobra. Pani uroda, pani sposób wysła­ wiania się, pani gust są doskonałe poza wszelkimi porówna­ niami. Dostałem z pani ust reprymendę, lecz sformułowała ją pani w taki sposób, że wydała mi się cenniejsza od po­ chwały! Gerard znajdował się na granicy wybuchu. Przeklęty ko­ mediant! Jak zgrabnie wywinął się z pułapki, którą sam na siebie zastawił. Ale bo też ona mu w tym pomogła, odnosząc się do tego złotoustego degenerata, tej bezpłodnej odrośli wielkiego niegdyś rodu z szacunkiem i taktem, których ską­ piła swemu własnemu mężowi. Jego nienawiść do Ledwarda spotęgowała się. Z każdym kolejnym daniem Gerard stawał się coraz bar­ dziej ponury. Jadł, nie patrząc na to, co je, i nie czując smaku potraw. W efekcie pochłaniał ogromne ilości jedzenia, jakby właśnie zakończył się dlań okres postu. Gdyby mu podano truskawki z tłustą baraniną, też by zjadł bez mrugnięcia okiem. Istnieli bowiem dla niego tylko ta kobieta i ten męż-

czyzna siedzący naprzeciwko. Ta kobieta była jego żoną, a ten mężczyzna jego śmiertelnym wrogiem. Raczono się właśnie królikiem duszonym w śmietanie, gdy siedząca obok Gerarda pani Russell, niewiasta o koń­ skiej twarzy i w ogóle męskim typie urody, co w jakimś sto­ pniu tłumaczyło jej skłonność do kobiet, odwróciła ku niemu głowę i rzekła jadowicie: - Słyszałam, panie Schuyler, że pańskiego dziadka nazy­ wano Kapitanem. Czy mam stąd wnioskować, że służył w wojsku? A może dowodził okrętem i nosił stopień mary­ narski? Wściekłość Gerarda, trzymana dotąd w ryzach, przebiła nagle pancerz dobrych manier. Spojrzał z groźbą na swą dręczycielkę. Był pewien, że pani Russell zna prawdę, a tylko chce się pobawić jego kosztem. - Wręcz przeciwnie - odparł gwałtownie, czując na so­ bie szyderczy wzrok Ledwarda. - Mój dziadek, niech mu ziemia lekką będzie, nie nosił munduru. Swój przydomek zyskał w czasach, gdy zarabiał na bardzo skromne życie, przewożąc ludzi wiosłową łodzią z jednego brzegu na dru­ gi na jednej z niewielkich rzek w stanie Nowy Jork. Gdy jeden z pasażerów nazwał głodnego, bosonogiego i obdar­ tego przewoźnika kapitanem, ten odparł mu z dumnie uniesioną głową, że pewnego dnia będzie dowodził całą flotyllą statków handlowych. Może pani sobie wyobrazić, jaki śmiech wywołały te słowa. Zazwyczaj jest tak, że gdy kto śmieje się z Schuylerów, to śmiech ten obraca się prze­ ciwko żartownisiowi! Księżna, do której dotarła zarówno prowokacja zawarta w pytaniu, jak i groźba zawarta w odpowiedzi, potwierdza-

jącej ponadto, że mówiący nie wstydzi się swoich gminnych korzeni, zaklaskała w dłonie. - Brawo, panie Schuyler! Nie każdy może się pochwalić tak przedsiębiorczym przodkiem. Mój małżonek podziwia ludzi, którzy własnymi siłami wspięli się na sam szczyt dra­ biny społecznej i nie wstydzą się tego, że byli kiedyś bez środków do życia. Gdy księżna zamilkła, odezwał się Ledward. Już nie by­ ło szyderstwa w jego oczach, tylko pełna szacunku cieka­ wość. - A pani, pani Schuyler - zwrócił się do Torry - czy znała pani owego Kapitana bez munduru, którego jednak, zważy­ wszy na dzieło jego życia, można by równie dobrze nazywać Admirałem? Gerard dopiero teraz się zorientował, że jeśli ktokolwiek ze zgromadzonych przy stole zna przeszłość Torry, to tą oso­ bą jest Ledward. Spojrzał na żonę, która jednak nie zdradzała najmniejszych oznak zdenerwowania. - Tak, mogę pochwalić się znajomością z tym niezwyk­ łym dżentelmenem. Był to dla mnie zaszczyt móc się z nim spotykać. Nie krył, że urodził się w wiejskiej chacie. - Na jej twarzy pojawił się cień uśmiechu. - Czyż jednak nie jest tak nawet w przypadku najbardziej starożytnych rodów? Kwe­ stia tylko, jak daleko sięgamy w przeszłość. Na początku za­ wsze był ten pierwszy, który zdobywszy siłą lub pomysłem majątek, przedarł się do wyższej warstwy. Gerard z ochotą by ją teraz uściskał i pocałował. Ledward wybrał serdeczny śmiech. - Jeden z moich przodków był skromnym hodowcą byd­ ła, a innemu kat ściął głowę w Tower. Myślę, że w rodzinie

155 pani męża nikogo nie spotkał ten zaszczyt. A może mylę się, Schuyler? - Topór spada jedynie na szlacheckie karki, plebejskie oplątuje pętla szubienicznej liny - odparł Gerard, nie licząc się z wrażliwością siedzących przy stole dam. Był dumny ze swojej odpowiedzi. Była zwięzła, trafna, nasycona treścią. W ogóle poprawił mu się humor. Pomyślał nawet, że on i Torry mogliby rzucić świat do stóp, gdyby tylko zechcieli współdziałać. Rozejrzał się po twarzach biesiadników. Na pewno nie był najprzystojniejszym ze zgromadzonych tu mężczyzn, nie umywał się nawet pod tym względem do Bryce'a Ledwarda, z pewnością jednak nie było tu kobiety, której uroda i pre­ zencja dorównywałyby urodzie i prezencji Torry. Znowu za­ płonął pożądaniem. Wszystko wskazywało na to, że Ledward doświadczał czegoś podobnego. Przynajmniej można było tak sądzić z wyrazu jego twarzy. Przypuśćmy teraz - myślał Gerard że ona da się uwieść temu łajdakowi i zrobi z nim to, co ro­ biła z Kapitanem, czego jednak odmówiła swojemu własne­ mu mężowi. Prawdę mówiąc, nie było to niemożliwe. Led­ ward był przystojny, a nadto, kiedy chciał wywrzeć na kimś pozytywne wrażenie, potrafił być przeuroczy. Dzisiaj prze­ chodził sam siebie. Zostało to zauważone. Gdy bowiem obiad dobiegł końca i mężczyźni przeszli do bocznego saloniku wypalić tradycyj­ ne cygaro i wysączyć szklaneczkę whisky, ten i ów zaczaj dogryzać Ledwardowi. Uznano, że ten wieczór uczynił z nie­ go bezkrytycznego chwalcę wszystkiego, co amerykańskie. - Cóż, Ameryka jest potęgą - odparł, przeciągając samo-

głoski. - Dolar rządzi światem. - Spojrzenie, jakie rzucił na Gerarda, nie zaliczało się do przyjaznych. Książę uznał za stosowne interweniować. - Daj spokój, Ledward. Nie są to rządy despotyczne czy nawet dotkliwe, lecz, powiedziałbym, dobrotliwe. Amerykanie zafascynowani są kulturą i tradycją europej­ ską. Ich córki wychodzą za synów naszej szlachty i stają się lojalnymi obywatelkami naszego kraju. Mamy wśród nas Gerarda Schuylera, który widzi w Anglii swoją drugą ojczyznę. Wiele od niego możemy się nauczyć. Chodź, Gerardzie, usiądźmy i porozmawiajmy o twych ostatnich udanych operacjach finansowych. Nastały takie czasy, że niekiedy sam chciałbym urodzić się skromniej, lecz móc za to grać na giełdzie. Jego donośny śmiech wypełnił pokój i można było przy­ puszczać, że dotarł aż do pomieszczeń gospodarskich. Książę i Gerard usiedli w fotelach przy niskim stoliku. Zapalili cy­ gara. Przez chwilę jedynie delektowali się ich smakiem i za­ pachem, ale wnet pogrążyli się w rozmowie, sącząc szlachet­ ny koniak, który rozkosznym płomieniem spływał z przełyku do żołądka. W zasadzie Gerard unikał picia alkoholu i nawet mówiono o nim jako o abstynencie. Książę podczas spotkań z nim przechodził nad tą jego wstrzemięźliwością do porząd­ ku, każąc nalewać mu pełne kieliszki. Czy w tej psocie kryła się chęć okazania swej książęcej władzy? Czymże jest siła, jeśli nie można jej użyć? Jako następca tronu, lecz jeszcze nie król, w sferze politycznej książę nie mógł niczego wyegzekwować. Swoje władztwo, swoją potę­ gę przerzucił na stosunki międzyludzkie, a szczególnie na stosunki z kobietami. Toteż kiedy wrócili do siedzących

157

w sąsiednim pokoju pań, Albert Edward od razu zajął się uwodzeniem pani Torry Schuyler. Podobało mu się w niej wszystko, od uczesania, poprzez sposób bycia, do barwy i wysokości głosu. Idąc w ślady Led­ warda, nie skąpił jej komplementów. - Miękki, nieco gardłowy głos jest najwspanialszą rzeczą u kobiety, pani Schuyler. Mając taki głos, może pani zdobyć świat, co zresztą pani prorokuję. Gerard czuł się jak na mękach. To zbierało się mu na hi­ steryczny śmiech, to znów chciał doskoczyć do księcia i wal­ nąć go pięścią w szczękę. Zgoła oszalał, co już zresztą za­ uważył przedtem, gdy analizował swoje uczucia podczas obiadu. Torry natomiast wśród tych pochlebstw, adoracji i pochwał czuła się jak ryba w wodzie. Z czasem księcia za­ stąpili inni mężczyźni. Każdy chciał zamienić z nią choć sło­ wo, każdy chciał sprawić przyjemność kobiecie, którą upa­ trzył sobie przyszły król Anglii. Trudno było nawet powiedzieć, by czymś zachęcała i ośmielała tych wszystkich adoratorów. Po prostu była, jaka była, a była zjawiskiem, wobec którego nie można było przejść obojętnie. Gerard miał podstawy sądzić, że wśród ko­ biet w salonie, z wyjątkiem Kate, nie ma ani jednej, która darzyłaby ją teraz sympatią. Triumf Torry był dla nich zbyt trudny do zniesienia. Wieczór powoli zmierzał do końca. Jedna z pań śpiewała piękną pieśń, akompaniując sobie na fortepianie. Mężczyźni mieli jeszcze ochotę na bilard. Oczywiście Gerard też został zaproszony. Odmówił. Musiał czym prędzej rozmówić się z żoną, a poza tym utarło się, że inaczej niż pozostałe mał­ żeństwa, razem wracali do siebie.

- Nie zwracaj uwagi na Ledwarda, Schuyler - próbował wesprzeć go przyjacielską radą Moidore. - Nie lubię go, lecz z jakichś powodów książę nie może obejść się bez niego. Przepadają też za nim kobiety. W rezultacie wszędzie go można spotkać. - Co oznacza, że nigdzie nie można się przed nim uchro­ nić - rzucił Gerard. Moidore roześmiał się. - Podobasz mi się, Schuyler. Masz dowcip, a przy tym budujesz podstawy już następnego, dwudziestego wieku! - Ty również - rzekł Gerard, nagle odzyskując humor. Moidore był solidnym, rzetelnym facetem, który rozumiał świat i potrafił przystosować się do wyzwań zbliżającego się przełomu wieków. - Ty również. Moidore kiwnął głową. - W takim razie spotykamy się wczesnym rankiem. Prze­ jażdżka konna dobrze nam zrobi. Nie wolno obrastać tłusz­ czem - rzekł i niby przypadkowo zatrzymał wzrok na pokaźnych rozmiarów posturze swego królewskiego gościa. Gerard zachował dyplomatyczne milczenie. Przywołał wzrokiem Torry. Dostrzegła sygnał i posłusznie podeszła. Pożegnawszy towarzystwo, opuścili pokój. Ściany holu zdo­ biły portrety antenatów gospodarza. I teraz ci wszyscy lor­ dowie, statyści, wysocy urzędnicy państwowi, właściciele ziemscy, wojownicy i reformatorzy spoglądali z góry na mał­ żeńską parę, która w milczeniu wstąpiła na schody. Milczenie to trwało do chwili, gdy Gerard i Torry znaleźli się w swym apartamencie. - Zanim pójdziesz do łóżka, musimy jeszcze o czymś ze sobą porozmawiać - rzekł Gerard, zapadając w fotel.

- Dobrze, lecz niech będzie to krótka rozmowa. Jestem zmęczona, a ponadto już raz dzisiaj rozmawialiśmy. Gerarda opanowały równocześnie gniew i pożądanie. Pra­ gnął, by patrzyła na niego i śmiała się doń, tak jak patrzyła i śmiała się w trakcie rozmów z tamtymi mężczyznami. - Ja nie jestem zmęczony - rzekł szorstko, jakby zwracał się do krnąbrnej służącej. Zaskoczyło ją to, i nic dziwnego. Dotąd zachowywał się wobec niej bez zarzutu, zawsze uprzejmy i troskliwy. Zmia­ ny zaskakują, szczególnie zmiany na gorsze. - A ja jestem zmęczona - odparła jak dziecko, które go­ towe jest powtarzać to samo choćby i tysiąc razy. - Czym? Nicnierobieniem? - spytał szyderczo. - Próżnowanie jest dla niektórych ludzi bodaj najcięższą pracą. Ja w każdym razie nie opanowałam jeszcze sztuki zbi­ jania bąków. Bo niewątpliwie jest to pewien kunszt. Choćby ta Daisy Gascoyne... - zawiesiła głos, a Gerard mógłby przysiąc, że wymieniła to nazwisko w celu sprowokowania go. - I cóż ta Daisy Gascoyne? - Czy ktoś równie doskonale jak ona potrafi wyrazić sła­ bość i znużenie? A kto dorówna jej w mistrzostwie mówienia o niczym, ale zawsze z wdziękiem i iskrami dowcipu? Za tym wszystkim stoi trening całych pokoleń. Nie potrafię ry­ walizować z nią na tym polu. Nie chciałabym się jednak skompromitować. I dlatego muszę być jutro wypoczęta. Gerard zdecydował się na coś, czego raczej kobiety nie wybaczają. - A nie pomyślałaś, że mogłabyś rywalizować z nią na innym polu? Przecież musisz wiedzieć, że była moją kochan-

ką. Pokaż mi, że potrafisz być lepsza w łóżku. Na pewno znasz się na tym. - Tak nie mówi dżentelmen - zganiła go. - Nie jestem dżentelmenem, madame, co zresztą nie po­ winno być dla ciebie żadnym zaskoczeniem. Moje ambicje nie idą w tym kierunku. Zależy mi natomiast na tym, by moja żona nie uwodziła innych mężczyzn. Jeśli już chce pani ko­ goś uwodzić, pani Schuyler, to proszę ograniczyć się do swe­ go męża. Nie będzie trudną zdobyczą. Z ochotą pójdzie z pa­ nią do łóżka. - Przestań, Gerardzie - rzekła ze smutnym wyrzutem w głosie. Jakże piękna, jakże pociągająca była w tej chwili. Jej fioł­ kowe oczy zdawały się zapowiadać jakieś niebiańskie rozko­ sze. Jej policzki o barwie damasceńskiej róży wręcz doma­ gały się dotknięcia. Poderwał się z fotela i ruszył ku niej, a w jego ruchach było coś ze żbika. Właśnie atakował, czyniąc to na podobień­ stwo dzikiego kota. Płonące, niemal żółte oczy, lekki chód, zwinność, gibkość, bezszelestność. Wzbudził w niej strach, jednak udało się jej ukryć go za płynną mową: - Przypominam o naszej umowie, Gerardzie. Zawsze ci będę o niej przypominać. Nie, nie zbliżaj się. Należy dotrzy­ mywać danych obietnic. - Wszystkich? Nawet tych złożonych pod groźbą rewol­ weru, madame? Miał ją już na wyciągnięcie ramienia. Wyczuwał zapach fiołków i jej obawę. Zawsze wiedział, kiedy inni się boją, gdyż często celowo budził strach, aby wyciągnąć stąd okreś-

lone korzyści. Idąc z nią tutaj, nie planował tego ataku. Wte­ dy zżerała go zazdrość i pragnął dać jej wyraz, a w konse­ kwencji zagłuszyć słowami. Gdy jednak znalazł się z nią w czterech ścianach pokoju, tak piękną, tak godną pożąda­ nia, zmysły całkiem nim owładnęły. Teraz zamierzał ją obnażyć. Nie było to pierwsze tego ty­ pu zachcenie podczas tych kilku tygodni ich małżeństwa. Wyjątkowość chwili polegała na tym, że ani myślał walczyć tym razem z wypełniającymi go pragnieniami. Och, jakże chciał zatracić się w jej ciele, ciele swej prawowitej małżon­ ki, która wszakże dotąd nie stała się jego żoną. - Umowy, umowy - rzucił gardłowym, zniecierpliwio­ nym głosem. - Mówisz pokrętnie jak prawnik. Ja mam do powiedzenia tylko trzy proste słowa. Pragnę cię, Torry. I wyrąbywał sobie tymi słowami drogę ku niej. Niczym konkwistador w peruwiańskiej dżungli, który macha na prawo i lewo mieczem bądź maczetą. Dysząc, uniósł ra­ miona. Cofnęła się. A potem już nie było końca temu cofaniu. Aż wreszcie dotknęła plecami ściany. Po raz pierwszy strach zniekształcił rysy jej twarzy. Stra­ ciła panowanie nad sobą. A jednak... a jednak... Mógłby przysiąc, że prócz strachu Torry doświadcza też czegoś innego. Zgadywał jej podniece­ nie związane ze zbliżaniem się samca. Strach i pożądanie po­ mieszały się w niej i splątały. Raz przeważało jedno, a raz drugie. Było to jak grzbiet i dolina fali. Gdyby tylko mógł sięgnąć do jej serca, wtedy byłaby jego. - Och, Gerardzie - szepnęła. - Bądź rozsądny. Błagam.

Odwoływała się do rozsądku, gdy był samym instynktem i dzikością. - Jestem rozsądny innym rodzajem rozsądku. Podpowia­ da mi on, że przysięgę małżeńską złożyłaś z własnej i nie­ przymuszonej woli, nie pod groźbą rewolweru. - Był tuż przy niej. Czuł na sobie jej oddech. Przyparł ją do ściany. Nie miała żadnych możliwości oporu czy ucieczki. Dlaczego nie miałaby z nim uprawiać sztuki kochania, za pomocą której ujarzmiła jego dziadka i innych mężczyzn? Dlaczego tylko on miałby być niegodny pójść z nią do łóżka? Czy aż do tego stopnia był w jej oczach człowiekiem odpy­ chającym? Bardzo w to wątpił. Ten dręczący dzień kończył się właśnie napadem gorączki. - Nie, Gerardzie, nie. - Tak, Torry, tak. Napierając na nią i przyciskając do ściany, czuł, że pęcznieje i twardnieje. Bliskość ich ciał umożliwiała mu przekazanie jej owego pulsującego rytmu namiętności. Ujął w obie dłonie jej twarz. Teraz miał nastąpić brutalny, niemal bezlitosny pocału­ nek. Musiał wreszcie pokazać jej, kto tu jest panem. Uczyni to wbrew wszelkim spisanym umowom. Czując jednak jej uległość, mniejsza z tym, że wynikającą bardziej ze świadomości beznadziejności oporu niż z dziele­ nia jego pragnień, w ostatniej sekundzie zmienił zamiar i de­ likatnie pocałował ją w zamknięte oczy. Pieszczota ta była rodzajem adoracji przed zasadniczą całopalną ofiarą. Za­ intrygowana, otworzyła oczy, lecz prędko znów je zacisnęła. Przeraził ją wyraz jego twarzy. Żądza przeobraziła ją nie do poznania. Skoro on był tygrysem, to ona sparaliżowaną strachem ga-

zelą. Czasem do przerażenia dołącza się fascynacja. Tak i ona się bała, równocześnie pragnąc jego świętokradczych rąk na sobie i jego ciała. Już niebawem - pomyślał rozradowany - już nieba­ wem. Gdyby walczyła z nim, uciekłby się do przemocy. Lecz ona w pokorze przyjęła jego usta. Wyglądało to jak rezygnacja stworzenia gotującego się na śmierć, choćby był to jedynie rodzaj śmierci nazwany miłosnym omdleniem. Zachowywała się jak dziewica, która po raz pierwszy widzi, co spuszczona ze smyczy namiętność może zrobić z męż­ czyzną. Mężczyzna ten jednak coraz bardziej się wstydził. Wstyd jest siłą hamującą. Wstyd i pasja nie chodzą w parze. Po raz pierwszy podczas tej potyczki ich usta się połączy­ ły. Jej były tak miękkie i słodkie, że doznał czegoś w rodzaju wyrzutów sumienia. - Nie - powiedział, ale do kogo zaadresowane było to słowo i co oznaczało, sam nie miał pojęcia. Krótko załkała. Ze strachu czy z pożądania? W szlochu tym dała mu przystęp. Wszedł i dotknął językiem jej języka, tym samym pokonując jej dumę. Oznaczało to jednak, że zni­ szczył pewną wartość. Ogarnęło go poczucie winy. Mógłby mnożyć usprawiedliwienia dla swego postępku, a zawsze najwyższy trybunał sumienia orzeknie, że zacho­ wał się jak prostak i brutal, który napada i powala, by osiąg­ nąć seksualne zaspokojenie. Jak po czymś takim będzie mógł spojrzeć jej w oczy? Co też warta jest przyjemność uzyskana za taką cenę? Za cenę skruszenia jej woli i spostponowania dumy? Torry szepnęła błagalnie:

- Nie, Gerardzie, nie. Jeśli to zrobisz, być może ci wyba­ czę, lecz ty nie wybaczysz sam sobie! Instynkt nakazywał mu jednak nie cofać się z raz obranej drogi. Powinien posiąść swoją żonę, nie zważając na jej opór, a już w tym pierwszym akcie seksualnym stanie się jego zgodną partnerką. Świadomość mówiła co innego. Uciekał się do sofistyki w celu usprawiedliwienia przemocy. Jutro obudzi się i ujrzy, że jest człowiekiem pozbawionym szacunku dla samego sie­ bie. Nie należy mylić żądzy z miłością. A jeśli ją kocha? Do diaska, przecież nie mógł tego wykluczyć. Więc jeśli ją ko­ cha, to nie może się z nią nie liczyć. Zawahał się. Był pełen rozterek. Nastąpiło w nim pęknię­ cie i rozdział. Dwóch ludzi walczyło w nim i spierało się na argumenty. W końcu zwyciężył ten, który od początku od­ woływał się do świadomości i serca. Tak, kochał ją, a ponieważ kochał, musiał okazać jej sza­ cunek. Puścił ją i cofnął się o krok. Uczynił to tak gwałtow­ nie, że ten odwrót niczym właściwie nie różnił się od ataku. Uniósł ręce na znak poddania się. - Ufam, że zostanie mi to wybaczone - rzekł. - Dwa razy po­ zbawiłaś mnie człowieczeństwa, przemieniając w bestię. Dwa ra­ zy próbowałem wziąć cię siłą, a potem tchórzyłem. Zwyciężyłaś, madame, bo uciekłaś się do sztuczek, wobec których czuję się cał­ kiem bezbronny. Kto nauczył cię tak udatnie pozorować osaczoną niewinność? Ktokolwiek był twoim nauczycielem, podziwiam je­ go zdolności pedagogiczne. A także pojętność uczennicy. Skrajnie wyczerpana, Torry osunęła się po ścianie na pod­ łogę. Wyparował cały jej wdzięk. Przypominała teraz biedne, skrzywdzone stworzenie. Ukryła twarz w dłoniach. Milczała.

165

Spoglądał na nią z góry. Wspominał pierwsze dni swego małżeństwa, gdy wbijał sobie do głowy, że tylko delikatno­ ścią, taktem i czułością może tu coś zdziałać. Tymczasem okazał się równie delikatny jak szarżujący byk. I gdyby choć wytrwał w tej szarży, ale nie, w ostatniej chwili coś go za­ trzymało. Dużo później, gdy leżał już, całkowicie ubrany, na łóżku w swojej sypialni, próbował zracjonalizować tamto swoje za­ chowanie. Zatrzymał się, bo w nagłym, oślepiającym błysku uświadomił sobie, że ją kocha. Nie znał ani źródła tej miłości, ani jej głębi, wiedział tylko, że miłuje Torry. Nieprawdopodobna, kłopotliwa, prawdziwa miłość, któ­ rej tak wielu mężczyzn nie doświadcza nigdy, dotknęła go swoją magią. I oto tonął w gorącym uczuciu do kobiety, któ­ rej nie znał, którą niegdyś gardził, z którą jeszcze wczoraj chciał się tylko przespać.

ROZDZIAŁ DZIEWIĄTY - Pani Schuyler! Czy mógłbym zabrać pani teraz chwilę? Torry odwróciła się i zobaczyła idącego ku niej z uśmie­ chem Bryce'a Ledwarda. Znajdowali się w obszernej, wydłu­ żonej sali, zamienionej w malarską galerię. Lord Moidore prezentował tu swoją kolekcję obrazów, wśród których prze­ ważały portrety przodków. W odróżnieniu jednak od tych w holu, dających przegląd wszystkich pokoleń, osoby spo­ glądające z tych obrazów musiały żyć na przełomie szesna­ stego i siedemnastego wieku. Były to bez wyjątku postacie łupieżców, rabusiów i awanturników. Widać było w ich twa­ rzach agresywność, żądzę zysku i bezwzględność. Dali się namalować, bo już mieli pieniądze, lecz jeszcze nie okrzepli w swoim bogactwie, mając wciąż dużo więcej do zdobycia niż do stracenia. Przypominali Torry po trosze Kapitana i Ge­ rarda. Tych i tamtych łączyła jedna zasadnicza cecha - byli zdobywcami, którzy jeszcze nie odpasali miecza. Były tu również portrety niewiast, bez wyjątku ładnych, a nawet pięknych, choć to kwestia otwarta, czy czasami nie uczynili ich takimi portreciści pochlebcy. Kobiety te były matkami, żonami i siostrami Bulkeleyów i z pokolenia na pokolenie coraz bardziej oswajały ich dzikość, przemieniając barbarzyńców w ludzi światłych i kulturalnych.

Bryce Ledward również zaliczał się do ludzi niebezpiecz­ nych. Lecz należało się go bać z całkiem innego powodu. Torry zmusiła się do uśmiechu. Był to uśmiech, który ni­ czego nie obiecywał, wręcz przeciwnie, odejmował wszelką nadzieję. Wyćwiczyła go sobie w kontaktach z Gerardem. Ale widocznie Ledward inaczej go zinterpretował, gdyż rzekł z ożywieniem: - Przyznam, że miałem nadzieję na to spotkanie i rozmo­ wę z panią. Wiem bowiem od dawna, że spędza pani wiele czasu w tej galerii i w bibliotece obok. Ja również interesuję się literaturą i malarstwem. Torry nie wątpiła w to. Często słuchała Ledwarda i miała podstawy sądzić, że będąc sportowcem i światowcem, nie ograniczał do tych dziedzin aktywności. W odróżnieniu od swych kolegów, zaliczając do nich też księcia, miał pewną wiedzę z zakresu historii sztuk pięknych i literatury. Czyniło go to człowiekiem jeszcze bardziej niebezpiecznym. Uprzejmie skinęła głową. - Byłoby rzeczą godną ubolewania przebywać w tak wspaniałym domu i nie poznać jego skarbów. - Starała się mówić gotowymi formułkami, by zniechęcić go do tej roz­ mowy. Niestety, uśmiech na twarzy Ledwarda stał się jeszcze cie­ plejszy. - Odkrywam w pani talenty dyplomatyczne, pani Schuy­ ler. Wiem, że mogę się narazić na ponowną reprymendę z pa­ ni strony, lecz ośmielę się raz jeszcze zauważyć, że w niczym nie przypomina pani swoich krajanek. One są całe na ze­ wnątrz, pani cała w środku, rzekłbym, za zasłoną. Torry spuściła wzrok.

- Zna pan moje uczucia, panie Ledward. Proszę nie pro­ wokować mnie, bym zaczęła nazywać je po imieniu. - Mam na imię Bryce. Czułbym się zaszczycony, gdyby pani tak do mnie zaczęła się zwracać. Nie przyjaźnię się z pani mężem, łączy nas jedynie znajomość, a jednak nie przyszłoby mu do gło­ wy zachowywać się tak formalnie w stosunkach ze mną. - Jestem kobietą, panie Ledward - odparła krótko, szy­ kując się do odejścia. Uniósł rękę, jakby pragnął tym gestem zażegnać jakąś ka­ tastrofę. - Och, wiem o tym bardzo dobrze, pani Schuyler. Czy okażę się bardzo niegrzeczny, jeśli w następnym zdaniu wy­ powiem pani imię? Wolę Victoria. Torry jest całkiem złe. Odziera panią z godności i... niewinności. - Niewinności? Wybaczy pan, ale nie lubię tego rodzaju rozmów. Poniża się w nich bowiem kobietę, sugerując, że ma ptasi móżdżek. - Nie podniosła głosu, lecz wzgardę miała wypisaną na twarzy. Ledward roześmiał się, bynajmniej nie zbity z tropu tą uwagą. - Jest pani cudowna, pani Schuyler. Cudowna i zachwy­ cająca. Wielu dziwi się, skąd u pani ten urok młodej niewin­ nej dziewczyny, istnej jeune filie bien elevee, mimo tych wszystkich przykrych i ogólnie znanych doświadczeń prze­ szłości... Tym razem Torry nie zdołała powściągnąć reakcji. Zapło­ nęła jak róża. Wiedziała, że musi się liczyć z poznaniem w Anglii ludzi, którzy znają jej przeszłość, dotąd jednak bra­ kowało jakichkolwiek tego sygnałów. Dyskrecja albo nie­ wiedza, oto wszystko. A teraz to.

Ledward już nie mówił, tylko przypatrywał się jej twarzy. Mógłby przysiąc, że oblała się rumieńcem na całym ciele. Był to dlań pewny dowód, wspierający jego podejrzenia. Po­ wziął je, a raczej wzbudzono je w nim, gdy ujrzawszy ją w Drury Lane Theatre w towarzystwie Gerarda Schuylera, całą w dziewiczej bieli, spytał towarzysza, co to za westalka. W odpowiedzi usłyszał, że to żona tego amerykańskiego multimilionera, która, jak wieść niesie, przez dłuższy czas zarabiała na życie jako prostytutka. - A na dokładkę była kochanką jego dziadka - dorzucił towarzysz z uśmieszkiem. - Chciałbyś ją przelecieć, stary? - Tak, może - odparł Bryce, pogrążony w myślach. Nie, stanowczo nie mógł uwierzyć, że spogląda na dziwkę. Mógł­ by się założyć, stawiając cały swój majątek, że plotkarze postradali zmysły. A potem zaczął ją śledzić i obserwować, ją i Gerarda. Najpierw w Londynie, a potem tutaj. Zaiste, dziwne było to małżeństwo. Wyczuwało się między nimi jakieś niezwykłe napięcie. Prawdziwa natura tego związku wciąż była mu nie­ znana. - Ludzie znają pani przeszłość albo myślą, że znają. Po­ nieważ jednak pani mąż budzi w innych strach, wolą... - W panu też budzi? - zapytała. Ledward pobłażliwie się uśmiechnął. - Bardziej boję się pani niż jego, moja droga. Nie, proszę nie odchodzić. Gdybyśmy rozmawiali na obojętne tematy, widziałbym w pani twarzy zainteresowanie i życzliwość. Ja jednak chcę pani powiedzieć, czego pragnę całym sercem... - Nie interesują mnie pana pragnienia, panie Ledward. Wiem tylko, że ta rozmowa nie sprawia mi najmniejszej

przyjemności. Odchodzę i proszę, by nie odprowadzał mnie pan. - Prośba ta była o tyle usprawiedliwiona, że gdy ruszyła w stronę drzwi, postąpił za nią. - Tak nie możemy się rozstać, Victorio. Nie masz pojęcia, jak fascynujesz mnie oraz jak bardzo pragnę przysporzyć ci radości. - Zawiesił głos, by po chwili rzucić asa na stół. Chyba nie chcesz na zawsze pozostać dziewicą. Torry zbladła, potem oblała się rumieńcem. Zacisnęła dło­ nie. Oddychała szybko, nieregularnie. W końcu jednak zdo­ łała się opanować. Powiedziała zimno, ważąc każde słowo: - Wydaje się pan zapominać, że jestem mężatką, i to już po raz drugi. To mnie jednak nie dziwi, bo z równą łatwością zapomniał pan o dobrych manierach. Nie obawia się pan, że mogę powiedzieć mężowi, jak mnie pan potraktował? - Jeśli moje podejrzenia są słuszne, to naszą rozmowę za­ chowa pani w tajemnicy - odparł z uśmiechem. - Gerard jest inteligentnym i przenikliwym facetem, lecz chyba niedosta­ tecznie, skoro nie poznał dotąd prawdy o swojej żonie. Patrzył na nią jak urzeczony. Naprawdę fascynowała go ta kobieta. Była piękna, a nadto jakby osnuta mgłą niewin­ ności. Nikt poza nim nie dostrzegał tego świetlistego oparu. Oddałby wszystko, by zostać jej pierwszym kochankiem. Co za spiski knują ci Schuylerowie? Dlaczego nie miałby zaba­ wić się w detektywa? Gra warta była świeczki. Victoria Schuyler była zwierzyną, na którą wolno było polować, do tego stopnia zła była jej reputacja. - Zrezygnuj z oporu i ciesz się razem ze mną - rzekł. - On przecież nigdy się nie dowie, zważywszy na jego opi­ nię o tobie. - Na to, co pan myśli, nie mam najmniejszego wpływu

- odparła. - Lecz jeśli nie pozwoli mi pan odejść i nadal bę­ dzie mnie dręczył, wtedy... - Co wtedy, madame? - Umieścił monokl w oku i przy­ patrywał się jej jak biolog mrówce przez mikroskop. - Udrę­ ka, o której wspomniałaś, spowodowana jest chyba tylko nadmiarem pochlebstw z mej strony. Nie powiedziałem sło­ wa, które by ci coś ujęło, wręcz przeciwnie, każdym słowem dokładałem walorów. Zaprzeczyłem twojej złej reputacji. Czyż więcej trzeba, aby przekonać cię o mych najlepszych chęciach? Torry nagle uświadomiła sobie, że w tym miejscu, gdzie w każdej chwili ktoś mógłby ich zobaczyć, nic jej nie grozi. To dodało jej śmiałości. Odwróciła się i prawie biegiem ru­ szyła ku drzwiom biblioteki, za którymi, wiedziała to, pra­ cował doktor Finch, tutejszy kustosz. Czuła na plecach wzrok Ledwarda. Pokonała dopiero połowę drogi, gdy usły­ szała jego głos, w którym nie było ani śladu gniewu czy zło­ ści: - Przy najbliższej okazji podejmę kolejną próbę, Victo­ rio, bądź tego pewna. - Paczka dla pana, sir - powiedział Timson, wchodząc do pokoju, który łączył w sobie cechy salonu i gabinetu do pra­ cy. Zastał chlebodawcę siedzącego przy biurku. Był to dość osobliwy mebel. Lekki i raczej niewielkich rozmiarów, miał boczne płaszczyzny rzeźbione w kwiaty. Pasował raczej do wyczerpanego uciechami życia osiemnastowiecznego dan­ dysa niż do zwalistego Amerykanina. Gerard wyglądał na człowieka skrajnie wyczerpanego. Timson zastanowił się z uśmiechem nad ewentualną tego

przyczyną. Na pewno nie było to wyczerpanie związane z udaną nocą miłosną. Kamerdyner wiedział, że od ślubu je­ go panu nie udało się fizycznie zbliżyć do małżonki. Timson mógł sobie żartować w gronie służących, nazy­ wając Schuylera „wielkim amerykańskim bizonem", lecz ja­ ko człowiek lojalny, poczuwający się nadto do wdzięczności za dobre traktowanie, nigdy nie posuwał się w tych kpinkach do zdrady sekretów Gerarda. Zgodnie z zasadą, że wiedzę można przełożyć na siłę, zachowywał te tajemnice dla siebie. Tymczasem palił cygara, darowane panu, lecz nie smakujące mu, i pił młode wina, których Gerard wręcz nienawidził. No­ sił też ubrania, które znudziły się chlebodawcy. Poza tym Gerard Schuyler nigdy nie krzyczał na niego i nie ubliżał mu, widząc w nim wyposażoną w godność ludz­ ką istotę, a nie tresowaną małpę. Timson nie był do końca przekonany, czy pani Victoria Slade, z całą tą swoją reputa­ cją, zasługiwała na takiego męża. Była jednak miła dla niego i nigdy nie upokarzała go publicznie, co już wystawiało jej w jego oczach wysoką notę. - Niewiele tu mamy do roboty, Timson, prawda? - rzekł Gerard z uśmiechem, odbierając paczkę. Kamerdyner nie zareagował. Zdawał się wprawiony w trans. Z taką też nieruchomą twarzą wyszedł z pokoju. Gerard rozerwał opakowanie. Listy, jakieś dokumenty, dwie amerykańskie gazety. Westchnął. Powinien właściwie zatrudnić sekretarza. Obywał się dotąd bez niego, gdyż wolał nie dopuszczać nikogo do swych tajemnic finansowych. Od­ kąd jednak opętała go Torry, dawna obsesja - praca - straciła na znaczeniu. Rzucił papiery na blat biurka, obiecując sobie zająć się

nimi później. Zaraz też pomyślał, że jeszcze tydzień temu nigdy by tak nie postąpił. Zawsze przeglądał korespondencję na bieżąco. Porządek jego życia został zakłócony. I dokonała tego Torry. Nie mógł już myśleć o niej bez męki. Zadał sobie pytanie, gdzie jest w tej chwili i czy czuje się szczęśliwa. Gdziekol­ wiek była, nie mogła czuć się szczęśliwa, gdyż, po pierwsze, wciąż pewnie sięgała pamięcią do wczorajszej przerażającej sceny, po drugie zaś, nie miała tu żadnego zajęcia, a nie wie­ dząc, co ze sobą począć, grzęzła w nudzie i melancholii. Był to poniekąd rezultat ich wzajemnego kontraktu, który wy­ rwał Torry ze świata jej aktywności dziennikarskiej. A co by się stało, gdyby była jego prawdziwą żoną? Wtedy z pewnością miałaby dość zajęć. Nad ich charakterem Gerard na razie nie chciał się zastanawiać. Nie chciał już na­ wet myśleć o żonie. Bo kimże właściwie była jak nie eksklu­ zywną dziwką? Żaden dorosły mężczyzna o zdrowych zmy­ słach nie spędza czasu na medytacjach nad dziwkami ani nie zakochuje się w nich. Żaden, prócz Gerarda Schuylera. Z wściekłością sięgnął po korespondencję i zaczął ją prze­ glądać. Chwilę później spurpurowiał na twarzy. W jego kocich oczach pojawił się błysk wściekłości. Usta bluznęły stekiem przekleństw. Trzymał w dłoniach rozłożoną gazetę i wpatrywał się w wielkich rozmiarów nagłówek: PRAWNICY BLACK­ WOODA OSKARŻAJĄ VICTORIĘ SCHUYLER O DWU­ LICOWOŚĆ. Z artykułu wynikało, że po wyjeździe Schuy­ lerów z Ameryki sekretarz Blackwooda, Merton Spencer, po­ zwał swojego pryncypała do sądu pod zarzutem uwiedzenia

jego żony, domagając się wysokiego odszkodowania. Pod­ czas rozprawy na świadka obrony wezwana została Judith Reis i zmuszona przez adwokata pozwanego do złożenia publicznego oświadczenia, że wszelkie dowody cudzołóstwa wielebnego zebrała pani Victoria Schuyler i właśnie na ich podstawie napisany został artykuł wydrukowany w „The Tattler". Adwokat Homera parł dalej, pytając Judith o jej byłą sze­ fową. W rezultacie szeroka opinia publiczna dowiedziała się o stosunkach Torry z Kapitanem i jej zagadkowym, nader wątpliwym moralnie ślubie z Gerardem Schuylerem. Powstał obraz hipokrytki bez zasad, która nadto śmie zarzucać hipo­ kryzję innym. Gerard ścisnął pięściami rozpalone, pulsujące skronie. Tak, na rozprawie w najgorszym świetle ukazana została Tor­ ry, a nie ten lubieżnik Homer. A nie był to bynajmniej koniec tej całej historii. Teraz należało się spodziewać grzebania dziennikarzy w życiu rodzinnym Schuylerów. Pomyślał o Kate, na którą ten skandal może rzucić cień. Pomyślał też cynicznie o tym, że niektórzy ludzie nie widzą innych kolo­ rów prócz zielonej barwy dolarów i dlatego wciąż jest na­ dzieja, że Kate znajdzie sobie męża wśród angielskich lor­ dów, choćby wszyscy dziennikarze świata odsądzili Schuy­ lerów od czci i wiary. Wciąż jednak pozostawała Torry! Musiał za wszelką cenę ją ratować. Już nie pamiętał o tym, co dotąd go tak gniewało, czyli o jej poprzednim rozwiązłym życiu. Teraz tylko czuł, że jej krzywda jest jego krzywdą, jej cierpienie jego cierpie­ niem. Nie było obaw, by ktoś ośmielił się w rozmowie z nią

175

otwarcie nawiązać do jej przeszłości. Ale już sama świado­ mość, że wszyscy znają prawdę i komentują ją poza jej ple­ cami, będzie działała na nią niczym najbardziej wyrafinowa­ na tortura. Przejrzał drugi dziennik. W nim również znalazł artykuł poświęcony tej sprawie. Nie ulegało już dlań najmniejszej wątpliwości, że Homer Blackwood zamierzał odwrócić uwa­ gę opinii publicznej od swoich łajdactw i skierować ją na Torry, wytypowaną jako ofiara w tej grze. Gerard poderwał się zza biurka. Musiał pierwszy powia­ domić Torry o wszystkim. W żadnym wypadku nie mogła dowiedzieć się o tym z ust kogoś drugiego. Niebawem znów miał zakląć, chociaż tym razem tylko w myślach. Bo gdy dał jej do przeczytania gazety, zwróciła mu je z obojętną miną. Sprawa w ogóle jej nie obeszła, jakby dotyczyła kogoś innego. - Piszą tu tylko o tym, o czym od dawna ludzie myślą, że jest prawdą - powiedziała w formie lakonicznego komen­ tarza. Wydawała się tak odległa i obca sprawom tego świata, jakby zamknięta była w szklanej kuli. Jeżeli miała wielbicie­ li, to czy próbowali zbić szkło i uwolnić uwięzioną pięk­ ność? Czy taka sama była w kontaktach z Kapitanem? Albo ze swoim pierwszym mężem, człowiekiem, o którym Gerard absolutnie nic nie wiedział? Czy ci dwaj mężczyźni zdołali się zbliżyć do niej na tyle, że poczuli jej ciepło? Albo to może jej się udało wyrwać z lodowatego, przysypanego śniegiem świata i pieścić ich w cieplarnianej atmosferze miłosnych no­ cy? Aż wstrząsnął się na tę myśl, jakby ujrzał upiorną zjawę.

Torry wciąż była dlań niezgłębioną tajemnicą. Jakaś nie­ widzialna, lecz rzeczywista bariera oddzielała go od niej. Pa­ trzył na nią przez grubą szklaną taflę. Torry wiedziała o nim znacznie więcej. Domyślała się, że Gerard martwi się o nią i z jej powodu. I czuła się tym wzru­ szona. - To mogło wydarzyć się jeszcze przed naszym ślubem, Gerardzie. Myślałam dotąd, że nie przejmujesz się opiniami innych o sobie i najbliższych. To była prawda. Nietypowy był jego obecny niepokój i gniew. Odparł nieco drżącym głosem: - Ale nigdy przedtem prasa nie zaatakowała nas, Schuy­ lerów, tak bezpośrednio i z taką zajadłością, zarazem oszczę­ dzając tego wszetecznika, mojego kuzyna. Zabiję kreaturę, gdy tylko wrócę do Nowego Jorku! - W takim razie cieszę się, że na razie jesteśmy w Anglii. Gis raz powiedział... - przerwała, przerażona wyrazem jego twarzy. - Tak? - spytał grobowym głosem. - Co też takiego po­ wiedział Gis? Umieram z ciekawości. Dostrzegł w cudownych fiołkowych oczach jakby litość. Nie chciał litości. Miał gdzieś jej litowanie się nad nim. Chciał... chciał... Był mężczyzną, a wiadomo, czego mężczyzna chce od pięknej kobiety. W jego żyłach płynęła krew, nie woda. - Gis raz powiedział - podjęła, jakby nic się nie stało - że przejmowanie się ludzkim gadaniem to jałowe zajęcie. Waż­ ne, kim człowiek jest i jak sam siebie postrzega. Kto martwi się z powodu czegoś takiego - wskazała smukłym palcem na leżące na stole gazety - ten sprzedaje swoją duszę innym, masie, publiczności. Skan Anula43, przerobienie pona.

177 - Widzę, że w moim dziadku siedział filozof - rzekł gorzko Gerard. Gorycz tę podyktowała świadomość, że nie dorósł do standardów ustanowionych przez tamtego starego człowieka, wedle których to norm Torry oceniała wszystkich innych mężczyzn. - A ty byłaś jego zdolną uczennicą. - Sporo się od niego nauczyłam - przyznała. - Ten przeklęty spokój, na którym ci nie zbywa, też pew­ nie jemu zawdzięczasz. - Wolałbyś, żebym była rozwrzeszczaną histeryczką? Je­ stem pewna, że nie. Nie byłoby to dobre dla nas, a ucieszy­ łoby piszących te bzdurne artykuły. Chciał powiedzieć, że gdyby choć raz przestała nad sobą panować i dała się ponieść namiętności czy okazała słabość, udowadniając tym, że ma ludzkie uczucia, wtedy dzieląca ich szyba już dawno zostałaby usunięta. Lecz tylko odwrócił od niej wzrok, gdyż sam jej widok był dlań pokusą. Od dnia pogrzebu Kapitana zmienił się nie do poznania. Wtedy był panem samego siebie. Teraz był człowiekiem idącym wąską ścieżką ponad przepaścią pośród zagrożeń i pokus. Jeden nieostrożny ruch, a poleci w dół na spotkanie śmierci. - A Kate? - wrócił do zasadniczej sprawy. - Myślisz, że wyjdzie z tego czysta, bez śladu błota na twarzy? A może już zdążyłaś ją nauczyć sztuki życia bez uczuć? Co czułaś do Ka­ pitana, Torry? Na czym polegała specyfika tego uczucia, że nie możesz obdarzyć mnie nawet jego cząstką? Nie było rozmowy, w której by nie wspominali Kapitana. Umarły stał między nimi. Kochanek i mentor, który zza gro­ bu narzucał im swoją wolę. Wpierw ich ze sobą połączył, by zaraz zabronić wnukowi przystępu do jej łóżka, przypomina­ jąc mu przy każdej okazji, że to on posiadł ją pierwszy.

Gerard potrząsnął głową, pragnąc uwolnić się od tych my­ śli. Było to jednak niemożliwe. - Dobrze rozumiem, że nic do mnie nie czujesz, dlacze­ go jednak przynajmniej nie mogłabyś odegrać uczuć, który­ mi obdarzałaś wszystkich swoich poprzednich kochanków? Milczała. Nie wiedział i nie mógł się domyślić, że za tym milczeniem kryje się paniczny lęk przed chwilą słabości, któ­ ra mogłaby otworzyć jej usta. Wtedy powiedziałaby coś, cze­ go przysięgła sobie nikomu nie mówić, a już na pewno żad­ nemu mężczyźnie. Gdyby Gerard zachował milczenie, kto wie, może by się ugięła. Ale ze słowami łatwiej jest walczyć niż z milczeniem, a on zdecydował się uczynić jej kolejny, ostatni już zarzut: - A może jesteś do tego stopnia przeniknięta chłodem i skostniała, że nie czujesz nic do nikogo, nawet do samej siebie? - Nie czekając na jej odpowiedź, której i tak by pew­ nie nie otrzymał, odwrócił się i wypadł z pokoju. Nie mógł więc zobaczyć łez wielkich jak groch, które spłynęły jej po policzkach. Kate, oczywiście, dowiedziała się. Skandal, jaki wybuchł i ogarnął swym zasięgiem Gerarda Schuylera i jego żonę, był tematem nie tylko artykułów w nowojorskich gazetach, lecz również listów, które przyszły w ostatniej poczcie. Udała się do wielkiego salonu, dowiedziawszy się od służby, że najpewniej tam znajdzie Torry. Informacje te okazały się ścisłe. Torry była sama. Inne panie jeszcze nie wstały. Dziewczy­ na dosiadła się do bratowej. - Och, Torry, nie ma potrzeby udawać. Czytałam już ga-

179

zety. Kuzyn Homer postąpił haniebnie, stawiając ciebie, Ge­ rarda i Kapitana pod pręgierzem opinii publicznej. Torry obrzuciła Kate ciepłym spojrzeniem. - Ten człowiek walczy o życie, moja droga, i dlatego nie przebiera w środkach. - Ale posunąć się aż do czegoś takiego... - Niewiele masz lat, Kate, ale sporo oleju w głowie, jak zresztą wszyscy Schuylerowie. Musisz więc być świadoma, że moja reputacja od dawna już nie istnieje. Kto więc atakuje mnie od tej strony, atakuje nicość. Tylko ty i Gerard na tej awanturze coś tracicie. Kate machnęła lekceważąco ręką. - Gerard i tak już się cieszy sławą finansowego korsa­ rza i niepoprawnego kobieciarza. A co do mnie, to jestem z Schuylerów, a to oznacza, że muszę być przygotowana na strzał z każdej strony. Zresztą akurat ten nie sprawi większej różnicy Justinowi. Nie zmieni o mnie zdania, bo i tak myśli, że jako Amerykanka zaliczam się do dzikusów i tylko przypadkowo nie wywijam tomahawkiem. Pie­ niądze są jak woda z ługiem, wszystko w nich można wy­ prać. Torry mogłaby się podpisać pod tym porównaniem. Co zaskakiwało, to fakt, że dziewczęca jeszcze Kate świadoma już była nieprzyjemnych stron życia posażnej jankeskiej pan­ ny. Torry nie sądziła, by było to coś złego. Zawsze lepiej jest świadomie stawić czoło losowi, niż rzucać się w coś z zamk­ niętymi oczami. Mimo młodego wieku, Kate była przenikli­ wa i praktyczna, czym mogli pochwalić się prawie wszyscy Schuylerowie. Nagle myśli Torry zboczyły ku Ledwardowi. W tej nowej

sytuacji jego pościg za nią o tyle był niebezpieczny, że mógł wywołać u Gerarda jakąś nieobliczalną reakcję. Bała się Led­ warda, tak jak bała się większości mężczyzn, którzy podcho­ dzili do niej na zbyt bliską odległość. Stosunkowo mała prze­ strzeń zamku sprzyjała spotkaniom i nie sposób było go uniknąć. Tym bardziej że wciąż ją osaczał i nie dawał spo­ koju. W obecności innych rozmawiał z nią o książkach, ob­ razach i polityce, na osobności jednak bezlitośnie próbował wymusić na niej zgodę. Wiedziała już, że bez wywołania skandalu nie uwolni się od niego. Na skandal już zresztą zakrawał fakt, że Ledward zacho­ wywał się wobec niej, jakby wiele już ich łączyło. Zdawał się w posiadaniu czegoś, czego mu jeszcze nie dała i nie za­ mierzała dać. - Nie - powiedziała mu pewnego popołudnia, gdy do­ padł ją w głębi parku, gdzie się schroniła przed nim i innymi mężczyznami. Od dnia, kiedy sprawa stała się głośna, zauwa­ żyła bowiem wzrastającą stopniowo śmiałość również in­ nych mężczyzn wobec niej. - Proszę zostawić mnie w spo­ koju, błagam. Nie chcę pańskiego towarzystwa i wiem, że mój mąż nigdy nie wybaczyłby panu tego natręctwa, z jakim zapewniasz mnie o swojej do mnie sympatii. - Nie można żywić się tylko ciastkami z kremem. Gerar­ dowi Schuylerowi przyda się trochę cierpienia - rzekł Bryce z uśmiechem. Torry poderwała się z ławki i ruszyła alejką. Natychmiast ją dogonił. Tak doszli do brzegu malowniczego jeziorka. Rzucę się do wody - pomyślała. Lepiej utonąć, niż tak żyć. Co mnie podkusiło, by zaproponować Gerardowi ten kon­ trakt? Dlaczego tak bardzo obchodzą mnie jego uczucia?

181 Dlaczego przejmuję się tym, co ludzie o nim myślą? Dlacze­ go wreszcie tak bardzo nie chcę, by inni widzieli w nim mę­ ża, który ma niewierną żonę? Odwróciła się do Ledwarda i spojrzała mu prosto w twarz. Dyszała. W różowej sukni i z rumieńcami na policzkach wy­ glądała dziś wyjątkowo pięknie. - Panie Ledward, gdyby nie obawa przed nowym skan­ dalem, zwróciłabym się do księcia z prośbą o wzięcie mnie w opiekę przed prześladowcą, czyli tobą. Ale ostrzegam, za­ ryzykuję coś takiego, jeśli będzie pan dalej nalegał. Mając do wyboru mniejsze lub większe zło, wybiorę to pierwsze. Nareszcie Bryce Ledward uświadomił sobie, że nigdy nie zdobędzie tej kobiety. Cokolwiek o niej mówiono, otoczyła się szańcem małżeńskiej wierności, którego nie sposób było zdobyć. Jego nienawiść do Gerarda pogłębiła się jeszcze. Co było takiego w tym gruboskórnym jankesie, że zdołał zapew­ nić sobie bezwzględną lojalność kogoś tak wyjątkowego i bez skazy jak pani Victoria Schuyler? Wierzył bowiem głę­ boko w jej niewinność i wszystkie o niej plotki uważał za wyssane z palca. Do diabła z Gerardem Schuylerem! Zanim on, Bryce, opuści Moidore, sprawi, że ten przeklęty jankes zapłaci mu za wszystko. Gerard, Moidore, Ledward i inni wrócili z konnej prze­ jażdżki i, zgłodniali jak wilki, wpadli do jadalni. Ta okazała się pusta. Niewiasty rzadko kiedy wstawały przed wpół do dziesiątej, a zegar wybijał dopiero dziewiątą. Śniadanie już jednak czekało. Wystarczyło podnieść srebrne pokrywki pół­ misków, by oczom ukazały się jaja na twardo w majonezie,

wędzone ryby, plasterki bekonu i szynki, cienkie kiełbaski, marynowane grzybki i inne smakowitości. Gerard przepadał za angielską kuchnią i wcale nie uważał jej za gorszą od fran­ cuskiej. Po chwili mężczyźni mieli już pełne talerze. Filiżanki na­ pełnili kawą lub herbatą. Gerard zawsze pił herbatę - angiel­ ska kawa pozostawiała wiele do życzenia. Jego pobyt w Moi­ dore zbliżał się ku końcowi. Niebawem zamek miał opusto­ szeć, a to z uwagi na sezon teatralny i towarzyską atrakcyj­ ność Londynu. O urokach życia na prowincji zgromadzeni w jadalni mężczyźni mieli sobie przypomnieć dopiero późną jesienią. Ledward, który zajął miejsce naprzeciwko Gerarda, był w paskudnym nastroju, ukrywając wściekłość pod cienką po­ włoką dobrych manier. Dogadywał Justinowi Otmoorowi w związku z jego staraniami o rękę Kate. Z jego słów jednozna­ cznie wynikało, że tylko chęć podźwignięcia z ruin dziedzicznej posiadłości może usprawiedliwiać ożenek z Amerykanką. Gerard poczuł nagle, że coś w nim pęka. Miał już dość Ledwarda, który najpierw uganiał się za jego żoną, by teraz godzić w Schuylerów poprzez Kate. Justin był zbyt dobrze wychowanym młodym człowiekiem, by starać się zamknąć usta złośliwcowi. Ale Gerard rządził się swymi własnymi za­ sadami. - Co zawsze mi się podobało u angielskich lordów, to ich wysoka kultura osobista - rzekł. - Widać jednak, że są wy­ jątki. Ty, Ledward, jesteś takim wyjątkiem. Jak można bo­ wiem w ten sposób mówić o damach? Jeśli nie lubisz Ame­ rykanów w ogólności, a Schuylerów w szczególności, po­ wiedz to otwarcie, lecz zostaw w spokoju Kate.

Przy stole zapadła cisza. Moidore otworzył usta, by coś powiedzieć, lecz zaraz je zamknął z powrotem. Wydawało się, jakby nagle zdecydował się dopuścić do konfrontacji między Schuylerem a Ledwardem. Co ma się stać, niech się stanie tu i teraz, w najbardziej sprzyjających okoliczno­ ściach, bo pod nieobecność pań. Złą krew najlepiej jest upu­ ścić. - Zdumiewające! - rzekł drwiąco Ledward. - Ameryka­ nin arbitrem dobrych manier! A może chodzi ci tylko o to, Schuyler, by nie nazywać rzeczy po imieniu? Prawda boli, czyż nie? Gerard wciąż jeszcze się kontrolował, przychodziło mu to jednak z coraz większą trudnością. Z chęcią nawet schował­ by dłonie pod stół, byleby nie zdradzały jego zdenerwowa­ nia. - Prawda? - zdobył się na kpiący ton. - Co ty tam wiesz o prawdzie, Ledward? Sprzedażą tego towaru raczej się nie trudnisz. - Kramarz, można by rzec, kramarzowi przygania - od­ ciął się Ledward. Stracił swój zwykły spokój i flegmę i go­ tów był walczyć na noże. Zobaczył to Moidore i chciał in­ terweniować, lecz było już za późno. Decyzja upokorzenia tego jankeskiego wieprza już zapadła. - Co ty w ogóle wiesz o dobrych lub złych manierach, Schuyler? I jaką to prawdę masz na myśli, gminnie filozofując sobie na jej temat? Pra­ wdę dotyczącą ciebie i twojej cholernie pruderyjnej małżon­ ki, o której wszakże różnie mówią? Sięgnijmy do jankeskich gazet, a przekonamy się, że właściwie nie powinniście poka­ zywać się w przyzwoitym towarzystwie, nie mówiąc już... Nie dokończył jednak rozpoczętego zdania. Zwierzęca

184 niemal wściekłość chwyciła Gerarda za gardło. Uprzejmość, grzeczność, umiarkowanie, cechy charakteru, które tak bar­ dzo ułatwiają życie, stały się nagle nieistotne. Płynęła w nim krew Kapitana i domagała się pomsty. Kapitan wychłostał raz publicznie człowieka, który wyraził się obraźliwe o nim i jego rodzinie. Gerard szedł tym tropem i dyszał żądzą od­ wetu. - Do diabła z tobą! - wycharczał ze zmienioną twarzą, na której odmalowała się dzikość i okrucieństwo. - Tylko parszywy pies może tak szczekać na moją żonę. - Chwycił za talerz i całą jego zawartość cisnął w twarz rywalowi. - Je­ żeli to nie położy kresu twym kłamstwom, to chyba będzie ci trzeba uciąć język. Świadkowie tej sceny dosłownie oniemieli. Najpierw zbi­ ły ich z tropu słowa Ledwarda, którymi uchylił obowiązujące w tej sferze rozróżnienie pomiędzy tym, co dopuszczalne, a tym, co zabronione, teraz zaś byli zszokowani gwałtowną i brutalną reakcją jego oponenta. Nie skończyło się jednak na obrzuceniu go resztkami jedzenia, gdyż zaraz potem Gerard zaczął wyrywać się ku przeciwnikowi, chcąc pięściami przy­ pieczętować każde swoje słowo. Siedzący najbliżej niego zdołali na szczęście przytrzymać go za ramiona. Podobna scena rozgrywała się też po drugiej stronie stołu. Ledward również rwał się do walki na pięści, a przeszkadzali mu w tym jego sąsiedzi. Wściekłość pasowała się w nim ze wsty­ dem. Czuł się upokorzony. Gerard rzucił ponuro do trzymającego go Justina: - Angielskie śniadanie a la Schuyler powinno uciszyć go na jakiś czas. Nigdy już kiełbaski i grzybki nie będą mu sma­ kowały tak samo!

Przez zgiełk i tumult zdołał się jakoś przebić głos Moido­ re'a: - Na miłość boską, panowie, nie zapominajcie, gdzie się znajdujecie! Pod tym dachem przebywa następca tronu. Przypuśćmy, że zaraz tu wejdzie! Ledward, źle zrobiłeś, mó­ wiąc w ten sposób o żonie Schuylera. Obaj zresztą postrada­ liście zmysły. Musicie się przeprosić. Schuyler, o ile mogę zrozumieć, dlaczego tak się zachowałeś, o tyle nie pochwa­ lam samego czynu. Oczekuję teraz z twej strony dowodów dobrej woli i wielkoduszności. Gerard, nie zwlekając, ryknął: - Przepraszam ciebie, Moidore, i was, panowie, że da­ jąc się unieść gniewowi, zachowałem się w gronie dżen­ telmenów jak barbarzyńca. Natomiast ciebie, Ledward wyraźnie słychać było, jak zgrzytnął zębami - wyzywam na pojedynek! Masz prawo wybrać rodzaj broni, jaki ci odpowiada. - Ależ Schuyler - wtrącił się Moidore - epoka pojedyn­ ków już dawno się skończyła, przynajmniej w... - przerwał, bo nagle uświadomił sobie, że miał na końcu języka słowo, które mogłoby zostać odebrane jako obraźliwe. - Przynajmniej w cywilizowanym świecie, to chciałeś po­ wiedzieć, prawda, Moidore? - spytał go Gerard bez śladu złośliwości czy gniewu. - I w rzeczy samej, w Ameryce wciąż się jeszcze pojedynkujemy, lecz Ameryka to przecież dziki kraj. - Przeniósł wzrok na Ledwarda i od razu jego twarz nabrała drapieżnego wyrazu. - Co powiesz, Ledward, na sześciostrzałowe rewolwery? Ledward, który już zdążył wytrzeć twarz chusteczką, od­ parł pewnym siebie głosem:

- Rewolwery nie będą potrzebne. Anglia to nie Dziki Za­ chód, Schuyler. Chcesz się bić, to możesz się zmierzyć ze mną na pięści po powrocie do Londynu w klubie sportowym. Liczba rund nieograniczona. Z przyjemnością sprawię ci lanie. - Przyjmuję propozycję - odparł Schuyler, wyswobadzając się z rąk tych, którzy go dotąd trzymali. Wiedział, że Led­ ward jest świetnym bokserem. Niektórzy już nawet zaczęli protestować, że propozycja była nie fair z uwagi na dyspro­ porcję w umiejętnościach obu adwersarzy. - Dajcie spokój, panowie. Spotkam się z nim w wyznaczonym miejscu i cza­ sie i obojętne mi, czy będziemy okładać się gołymi pięścia­ mi, czy założymy przedtem rękawice. Będę rad z okazji po­ kiereszowania mu tego gładkiego liczka. - Zatem załatwione - powiedział Moidore, zadowolony, że cała ta wściekła awantura skończy się sportową walką. Rezerwuję dla siebie rolę sędziego bądź sekundanta. Zaraz nadejdzie książę. Jemu i naszym paniom ani słowa o tym. Ma się rozumieć, książę i panie prędko dowiedzieli się, co zaszło przy śniadaniu. Był wszakże wyjątek w osobie Torry. Z jakichś przyczyn jej monarszy spokój odstraszał nawet ko­ biety, które nie śmiały powtórzyć jej zasłyszanych sensacyj­ nych wieści. Kate zabiegła bratu drogę w ogrodzie, gdzie się przecha­ dzał, chcąc się trochę odprężyć i przemyśleć pewne sprawy. - Och, Gerardzie, czy to prawda? Czy naprawdę cisnąłeś Ledwardowi w twarz całą zawartość swojego talerza? Po­ dobno powiedział coś brzydkiego o Torry. I naprawdę ma się to wszystko skończyć walką na pięści w jakiejś sali gimna­ stycznej w Londynie? Co na to Torry?

Spojrzał na nią tak strasznym wzrokiem, że aż przebiegł ją dreszcz. - Torry o niczym jeszcze nie wie. - Ale powinna się dowiedzieć - ośmieliła się powiedzieć Kate. Po raz pierwszy widziała takiego Gerarda. Zawsze był wobec niej czuły i delikatny. Dziwiło ją nawet, że w innych ludziach budzi strach. Teraz wiedziała, jak wygląda Gerard groźny i odstręczający. - Masz jej nic nie mówić, Kate. Ani słowa. Nie chcę jej denerwować. Jeśli się dowiem, że się wygadałaś, odeślę cię do domu najbliższym statkiem, dając na opiekunkę najwięk­ szą jędzę, jaką znajdę. Czy wszystko jasne, Kate? On chyba ją kocha - pomyślała Kate ze zdumieniem. Ni­ gdy przedtem nie widziała brata w takim stanie, tak poruszo­ nego. Jego kamienny spokój był stawiany za wzór w rodzi­ nie. Z tego spokoju nic już nie pozostało. Zastąpiony został skrajnym wzburzeniem. Wyjaśnienie tego było tylko jedno - Gerard kochał Torry i dlatego martwił się o nią. Czy ona odwdzięczała się mu tym samym? - Ani słowa - powtórzyła z żarliwością spiskowca, po czym zaczęła rozcierać bolące ramię, które brat właśnie uwolnił z żelaznego uścisku. Zawstydził się, że w uniesieniu okazał się wobec siostry takim brutalem. Pocałował ją w czoło. - Wiesz, o wszystkim powiedział mi Justin - przyzna­ ła głosem, w którym wyczuwało się wzrastające ożywie­ nie. - Zapytałam go, o czym wszystkie panie tak szepczą po kątach, i on dopuścił mnie do tajemnicy. A czy książę wie? - Prawdopodobnie - odparł ponuro. - Był wczoraj w sto-

sunku do mnie uprzedzająco grzeczny i niemal nie zauważał Ledwarda. - To miły i sympatyczny dżentelmen - orzekła Kate. Ciekawe, co sądzi o twojej przyszłej walce bokserskiej z Ledwardem? - Dla mnie będzie to po prostu walka i nie wiem, ile w niej będzie boksu - powiedział, znów myśląc z sadystycz­ ną lubością o perspektywie oszpecenia urodziwej twarzy Ledwarda, który z kolei, wiedział to, marzył w tej chwili do­ kładnie o tym samym, czyli o pokiereszowaniu jego niezbyt urodziwego oblicza. - Ja nie znam się zbyt dobrze na bokso­ waniu, to dobre dla wyrafinowanych angielskich arystokra­ tów. Gerard nie miał złudzeń co do swego wyglądu, nie wie­ dział jednak, że. wiele kobiet wolało jego twarz o nieregular­ nych rysach, z której jednak biła potęga ducha, od gładkiej, cukierkowatej urody Ledwarda. Był niczym skandynawski bóg - szorstki, nieokrzesany i dziki, podczas gdy Ledward przypominał raczej greckiego boga, będącego wzorem har­ monii i proporcji. - A teraz ani mru-mru - ostrzegł siostrę, widząc zbliża­ jącą się alejką Torry, której towarzyszyła Daisy Gascoyne. Przez jakiś czas rozmawiali we czwórkę, następnie Kate, właściwie interpretując dawane jej znaki, udowodniła, że jest prawdziwą wnuczką Kapitana. Wmówiła Daisy, że koniecz­ nie muszą obejść jeziorko, i w rezultacie małżonkowie zo­ stali sami. - Gerardzie, czy jest coś, o czym powinnam się dowie­ dzieć? - spytała Torry. Ubrana dziś była w sportowy wełnia­ ny kostium w kolorze niebieskim, a na głowie miała czarny

słomkowy kapelusz przyozdobiony bukiecikiem fiołków, które stały się już niemal jej godłem. Szli wąską ścieżką w kierunku widocznego w perspekty­ wie kościółka. - Mianowicie? - spytał, sprawiając wrażenie człowieka, który stara się zebrać myśli, lecz z jakichś przyczyn nie udaje mu się to. - Nie wiem - odparła. - Wyczuwam tylko, że wszyscy wokół mnie są jakoś dziwnie podnieceni i że próbują to ukryć. Ta niezwykła atmosfera panuje już od wczoraj. I to osobliwe zachowanie księcia, który zaczął nas nagle szcze­ gólnie faworyzować, jakbyś udzielił angielskiemu rządowi krociowej pożyczki. - Są to wszystko tylko twory twojej wyobraźni - rzucił niczym ojciec bagatelizujący obawy córki. - Nie sądzę - rzekła. - Nie mam wiedzy, ale mam prze­ czucie. A ono mi mówi, że stało się coś złego. Czyżby, znając prawdę, sondowała go? Nie było łatwą rzeczą mieć za żonę kobietę mądrą i przenikliwą. Teraz wie­ dział, dlaczego była tak dobrą dziennikarką. O dobrych dziennikarzach mówi się, że wyczuwają pismo nosem. Prze­ wodnikiem jest im intuicja, a narzędziem inteligencja. W końcu jednak Gerard doszedł do wniosku, że Torry je­ szcze o niczym nie wie. Pragnął utrzymać ją w tej niewiedzy. - Nie powinnaś zamartwiać się byle czym, moja droga. Przeczucia to cenna rzecz, niekiedy zawodzą, jak w tym wy­ padku, lecz nigdy nie wolno ich lekceważyć. Torry szła zamyślona. Gerard nie mylił się w ocenie jej niewiedzy. Rzeczywiście nie miała pojęcia o wczorajszym zajściu. Wiedziała tylko, że coś się wydarzyło i że wplątany

jest w to jej mąż. Sprawa nie mogła być poważna, zważy­ wszy na dzisiejsze zachowanie księcia. Cóż, prędzej czy później Gerard uchyli rąbka tajemnicy. Tymczasem będzie się starała odczytywać rozrzucone wszędzie znaki tego swoi­ stego alfabetu runicznego, jakim były ludzkie miny czy przy­ padkowo rzucane słowa. Obejrzeli śliczny kościółek, po czym usiadłszy na trawie, grzali się przez jakiś czas w promieniach wiosennego słońca. Bardziej przypominali parę małżeńską z kilkudziesięciolet­ nim stażem niż nowożeńców. Cichy i uroczy zakątek wręcz prowokował do wymiany pieszczot, w nich jednak jakby umarła już zmysłowość. Były to tylko pozory, zakłamujące rzeczywistość. Ta zaś była taka, że od niedawna Gerard był namiętnie zakochany w swej żonie, natomiast o jej uczuciach można było powiedzieć to przynajmniej, że panowało w nich zamieszanie. Spojrzał na czysty, surowy profil jej twarzy. Zadrżał, nie umiejąc już rozróżniać między pożądaniem a obawą. - Moja droga - zaczął, co jeszcze bardziej pogłębiło wra­ żenie, że rozmawiają tu ze sobą starzy małżonkowie. - Moja droga, chciałbym przeprosić cię za tamten wieczór. Mogę tyl­ ko powiedzieć, że już sam twój widok... - Nie, Gerardzie - przerwała mu, kładąc dłoń na jego ko­ lanie. - Nie musisz się usprawiedliwiać. Jesteśmy raczej dość niezwykłym małżeństwem i czasem musi dochodzić do pew­ nych napięć między nami. - Napięć! Pięknie to nazwałaś! - Jego śmiech był smutny i pełen goryczy. - Słowo to w najmniejszej mierze nie oddaje prawdy o tamtym wydarzeniu. Nie zamierzałem cię przestra­ szyć.

Wycofała rękę. - Byłam przerażona i było to bardzo niemądre z mej stro­ ny. Nie spodziewałam się jednak... - Ja też nie przewidziałem, że właśnie tak się zachowam. Sam byłem tym zaskoczony. Zazwyczaj nie tracę panowania nad sobą tak łatwo. Mogę ci tylko obiecać, iż zrobię wszyst­ ko, by już więcej to się nie powtórzyło. Przyjmę za swoją zasadę przestrzegania umów i dotrzymywania zobowiązań. Będzie to trudne, ale nie niemożliwe. Dotąd Schuylerowie nikogo na świecie nie przepraszali, a on właśnie coś takiego zrobił. Schuylerowie nie mówili też z szacunkiem do dziwek, a on darzył utrzymankę Kapitana nie tyle nawet szacunkiem, co samą miłością. Była w tym niezwykłość, z którą jeszcze intelektualnie sobie nie pora­ dził. Czuł tylko, że z pana i zdobywcy przeobraził się w nędza­ rza i żebraka. Do tej pory szedł przez życie, biorąc to, czego zapragnął. Dotyczyło to również kobiet. Jeśli któraś się mu spodobała, sięgał po nią, by później, będąc już nasycony związkiem, w przyjaźni się z nią rozejść. Były to znajomości oparte na wzajemnych zobowiązaniach i społecznie akcepto­ wanych zasadach. Nigdy nie uwodził pokojówek czy sprze­ dawczyń. Podejrzewał, że Torry wyrobiła sobie o nim całkiem błęd­ ne zdanie. Widziała w nim pewnie mężczyznę, który rzuca się na każdą spódniczkę, by tylko zaspokoić zmysły. A już na pewno nie dostrzegała w nim człowieka, który w podróży życia wjechał na nowe terytorium. Terytorium miłości. Znalazł się tu, mimo że bynajmniej tego nie chciał. Chciał być z powrotem dawnym nieskomplikowanym Gerardem

Schuylerem. Było to już jednak niemożliwe. Kobieta siedzą­ ca u jego boku sprawiła, że tamten Gerard umarł i narodził się nowy. Ten na nowo narodzony musiał najpierw poznać sam siebie, a potem zorientować się w prawach, jakie obo­ wiązywały na obcym lądzie, na jakim się znalazł.

ROZDZIAŁ DZIESIĄTY Wyjazd z Moidore łączył się z podobnymi przygotowa­ niami, jakie towarzyszyły przyjazdowi do tego miejsca. Naj­ wcześniej wyjechał książę, wezwany w ważnych sprawach państwowych. Nie zabrał ze sobą Ledwarda, choć ten na to liczył. W przeddzień wyjazdu następca tronu po prostu po­ wiedział mu, że tym razem jego towarzystwo nie będzie mu niezbędne. Dawny faworyt popadł w niełaskę z powodu swego obraźliwego zachowania wobec pani Schuyler. Książę ogromną wagę przykładał do form. Chciał, by jego lordowie potwierdzali swoimi postępkami wyrafinowanie angielskiej kultury, której wykwitem był dżentelmen, nigdy nie mówią­ cy o kobiecie w sposób, w jaki o pani Schuyler, i to w obec­ ności jej męża, wyraził się Ledward. Pragnąc niejako odkupić haniebne zachowanie poddanego, suweren przez wszystkie te dni był wobec pani Schuyler uprzedzająco grzeczny. Po­ dobnie księżna, która na odjezdnym rzekła: - Koniecznie musi nas pani odwiedzić wraz z mężem w Marlborough House, pani Schuyler. Miło było panią po­ znać. Torry zapewniła ją o wzajemności uczuć. Księżna dała się poznać jako zapalona amatorka fotografowania. Nie rozsta­ wała się ze swoim niewielkim aparatem. Robiła zdjęcia przy

każdej okazji i bez okazji. Fotografowała ludzi i krajobrazy, budowle i rośliny. W wyprawach czterokonnym powozem po okolicy często towarzyszyła jej Torry. Później na jej lon­ dyński adres nadeszły odbitki niektórych zdjęć. Na jednym z nich pomiędzy nią a Gerardem siedział książę z psem na kolanach. Następca tronu rękę trzymał na ramieniu Gerarda, lecz oczy utkwione miał w jego żonie. Torry nigdy nie sądziła, że będzie kiedyś obcowała z tak wysoko postawionymi ludźmi. Nie myślała też, że mogą być tak bezpośredni i mili w obejściu. A teraz jechała wraz z mężem i szwagierką pociągiem do Londynu. Przedział pierwszej klasy wypełniony był kwiata­ mi bombonierkami, książkami i gazetami. Kate natychmiast sięgnęła po „The Strand", zagłębiając się w lekturze kolejnych przygód Sherlocka Holmesa. Mu­ siały być to bardzo ciekawe przygody, gdyż co jakiś czas ku rozbawieniu brata wydawała piskliwy okrzyk. Gerard z kolei pochylał głowę nad „The Illustrated London News". Prze­ czytawszy co ważniejsze artykuły, zaczął rozmawiać z zoną. Rozmowa ta miała charakter jakby podsumowania ich poby­ tu na zamku Moidore. - Wiesz, zaskoczona byłam - powiedziała w pewnym mo­ mencie Torry - wielką bezpretensjonalnością książęcej pary. Wi­ docznie oczekiwałam dworskiego przepychu, koron wieńczących głowy i tłumu dworzan zgiętych w ukłonie. Tak to wpływ histo­ rycznych lektur zniekształca nam aktualną rzeczywistość. - Twoje zachowanie wobec nich też było bez zarzutu. Ustrzegłaś się zarówno uniżoności, jak i nadmiernej śmiało­ ści. Taką właśnie postawę należy zajmować wobec przyszłe­ go króla Anglii.

- Słyszałam, że przed odjazdem zdążył jeszcze zmyć gło­ wę Ledwardowi - wtrąciła się do rozmowy Kate, pozosta­ wiając na chwilę doktora Watsona i jego oryginalnego przy­ jaciela. Gerard spojrzał na nią znacząco, jako że to „zmycie gło­ wy" należało widzieć w bezpośrednim powiązaniu z tamtą awanturą pomiędzy nim a Ledwardem przy śniadaniu, o któ­ rej Torry wciąż nic nie wiedziała. - Tak - odparł stłumionym głosem. - Lepiej nie nadep­ nąć na odcisk Albertowi Edwardowi. - Ani żadnemu innemu człowiekowi, który posiada wła­ dzę - dorzuciła niepoprawna Kate, która widziała w bracie co najmniej udzielnego księcia, jeśli nie króla, przynajmniej jeśli chodzi o opanowanie sztuki wymuszania na innych po­ słuchu. A poza tym - pomyślała - my, Schuylerowie, jesteśmy w Ameryce czymś w rodzaju rodziny królewskiej. Nic dziwne­ go więc, że Gerard z taką łatwością wtopił się w angielską ary­ stokrację i został uznany przez tych wszystkich lordów i parów niemal za swego. Jego bogactwo nie było tu bynajmniej roz­ strzygające. Cieszył się popularnością z innych, bardziej nie­ uchwytnych przyczyn. Angielkom bardzo się podobał, choć od­ kąd był mężem Torry, zdawał się je ignorować. Daisy Gascoyne, jego ostatnia kochanka, bardzo była z tego powodu niepocie­ szona. A nawet zła - dodała w myślach Kate. Swoją drogą to dziwne, że Daisy stanie się jej szwagierką, jeśli Justin zdecyduje się oświadczyć i zostanie przez nią przyjęty. Wróciła do ukochanego Sherlocka Holmesa, pragnąc, by w życiu było tyle samo logiki, co w umyśle genialnego de­ tektywa.

- Ciekawa jestem, czym pan Ledward zasłużył sobie na rugi ze strony księcia? - rzekła Torry, gdy Kate powróciła do przerwanej lektury. - Ośmielił się wygrać z księciem w wista - odparł gwałtownie Gerard. - Bardzo nierozsądne, o ile prawdziwe - skomentowała Torry, unosząc głowę znad „Bostończyków" Henry ego Jamesa, książki będącej satyrą na Amerykanki opętane ideą równouprawnienia kobiet. Znów odniosła wrażenie, ze cos jest przed nią ukrywane. Nie lubiła tego uczucia. Za każdym razem, gdy padało nazwisko angielskiego sportowca, Gerard jak gdyby wycofywał się w głąb siebie łub wprowadzał jakiś inny temat. Kate podobnie się zachowywała. Teraz tez odło­ żyła pismo i zaczęła komentować przesuwające się za oknem widoki, co zdawało się służyć jedynie zmianie tematu roz­ mowy. Podróż minęła im bez żadnych przygód, co nie oznaczało, jak Kate i Torry później zdołały się o tym przekonać, że ich pobyt w Londynie również będzie samą monotonią i nudą. Sezon rozpoczął się już na dobre. Gerard, który znał wszystkich, przez wszystkich też był zapraszany. Przyjmo­ wał zaproszenia, a także dbał o to, by nie pominąć żadnego ważniejszego wydarzenia wyznaczającego kalendarz towa­ rzyskich spotkań. Nie ruszał się bez swoich pań. I o ile Kate wzbudziła żywe zainteresowanie swą uroczą bezpośrednio­ ścią, tak znamienną dla amerykańskiej dziewczyny, o tyle Torry okazała się prawdziwą sensacją. Jeszcze w Nowym Jorku Gerard fantazjował, jak to jego żona podbija angielskie towarzystwo. W Moidore Tom Bul­ keley powiedział mu, że jej debiut podczas sezonu przejdzie

197

do historii życia towarzyskiego Londynu. Lord okazał się do­ brym prorokiem. Torry wzbudziła ogólny zachwyt. Niemal z najdrobniej­ szymi szczegółami powtórzyło się to wszystko, co działo się w związku z pojawieniem się Jennie Jerome, która wyszła za lorda Randolpha Churchilla, brata księcia Marlborough. To, że była kobietą zamężną, nie miało najmniejszego znaczenia. Gdziekolwiek się pojawiała, tam walczono łokciami o moż­ liwość rzucenia na nią okiem. W sklepach sprzedawano jej fotografie. Nazwano ją Amerykańską Lilią, co było hołdem złożonym jej urodzie. Spekulowano, czy zostanie kochanką księcia Walii. Podobnie działo się w przypadku pani Gerardowej Schuy­ ler. Czy to pojawiła się w Hyde Parku, czy to w którejś z londyńskich galerii, ciągnęły za nią tłumy. Podziwiano w niej wszystko - urodę, gust, maniery, wyniosłą postawę, uśmiech, fiołki przy kapeluszu, kształt dłoni, kolor i połysk włosów. Wszystko to razem doprowadzało mężczyzn do sza­ leństwa, tak jak do szaleństwa doprowadzony był w Moidore Bryce Ledward. Było tajemnicą poliszynela, że Ledwardowi i Schuylerowi poszło właśnie o tę kobietę. Jedyną osobą, która nie miała pojęcia o zbliżającej się walce sezonu, była kobieta, z powodu której ta walka mia­ ła się odbyć. Torry bawiła rola, w jakiej przyszło jej występować, a by­ ła to rola diwy. Miała wszakże do niej spory- dystans, wie­ dząc, że jej wielbicieli pociąga ku niej zarówno jej podejrza­ na przeszłość, jak i dziwne małżeństwo z Gerardem. A Gerard? Jeżeli nawet kiedyś bawiła go myśl o triumfach odnoszonych w Londynie przez Torry, to spełnienie się tej

duchowej projekcji nie miało w sobie nic zabawnego. Rzą­ dziła nim zazdrość i ona rozstrzygała o całym jego postępo­ waniu. Torry była jego, jego i nikogo innego! Równocześnie wiedział, że była to nieprawda. Nie była ani jego, ani nikogo innego. A czy kiedykolwiek należała cała do kogoś? Czy udawało się jej zachowywać wewnętrzną niezawisłość w epoce Kapitana i jego poprzedników? Trudno było mu w to uwierzyć. Ale też nie mógł pojąć oczywistego faktu, że został złapany w sidła miłości. Pragnął tej kobiety rozpaczliwie, a równocześnie największym jego marzeniem było ją chronić. Dobre sobie, chronić! Kokoty, damy kameliowe, dziwki nie wymagają ochrony. Potrafią sobie same radzić. Nigdy też nie są obiektem miłości ze stro­ ny przyzwoitych mężczyzn. Ale on nie był dżentelmenem. Był Schuylerem, a to oznaczało, iż kierował się własnymi regułami postępowania. Tyle że ostatnio zatracił tę moc i żył w poczuciu, że idzie na pasku cudzej woli. Im bardziej pragnął Torry, tym większe przeżywał katusze. Przynajmniej Ledward zostawił ją w spo­ koju. Ale w jego miejsce pojawili się inni. Arthur Balfour powitał raz Torry słowami, że gdyby Leo­ nardo da Vinci żył i tworzył tu i teraz, ją właśnie przedsta­ wiłby pod postacią Mony Lisy. Uwaga ta obiegła cały Lon­ dyn i, ma się rozumieć, dotarła też do uszu Gerarda. Zgrzyt­ nął zębami i pomyślał, że warto by się staranniej przygoto­ wać do walki z Bryce'em Ledwardem. Musi mu dać taką na­ uczkę, żeby i inni dobrze ją zapamiętali. - Czy ona naprawdę jeszcze o niczym nie wie? - Z tym py­ taniem Daisy Gascoyne zwróciła się do Kate tego wieczoru

w operze. Młoda Amerykanka w białej sukni wyglądała dziś wyjątkowo zwiewnie i eterycznie. Po jej lewej ręce siedział Justin Otmoor. Cały Londyn wiedział, że między nimi na coś się zanosi. - Tak - odparła Kate. - Gerard nie chce, żeby się dowie­ działa. - Och, Gerard - rzuciła Daisy bagatelizująco - Chyba będę musiała sama jej o tym powiedzieć. - Nie rób tego. - Gdy zachodziła taka konieczność, Kate potrafiła być równie twarda i zdecydowana jak jej brat. - Je­ śli zależy ci na mojej przyjaźni, zaniechaj tego zamiaru. Daisy zareagowała na to ostrzeżenie ściągnięciem brwi. Jasne, że Kate miała na myśli również swe nieoficjalne jesz­ cze narzeczeństwo z Justinem. Niewybaczalną głupotą było­ by wyrzekać się milionów Schuylerów dla kaprysu zrobienia na złość Gerardowi. Kate zależało na Justinie, ale była to panna, która znając swoją wartość, sama dyktowała warunki. Wojna z nią po prostu się nie opłacała. - Z pewnością i tak ktoś to zrobi - zauważyła Daisy ty­ tułem próby. - Ufam, że zrobisz wszystko, aby tak się nie stało - od­ parła Kate, obarczając Daisy odpowiedzialnością w sferze, której przecież do końca nie kontrolowała. - Twoje słowo jest dla innych prawem, zawsze zresztą możesz powołać się na księcia, który zgadza się z Gerardem, że Torry należy trzy­ mać od tego z daleka. Postępować wbrew woli księcia to wy­ zywać los. - A czy książę jest dobrej myśli, Kate? Twoja bratowa do nikogo się jeszcze nie uśmiechnęła. A może czeka na propo­ zycje z jego strony?

- Nigdy! Pytając o to, składasz dowód, że jej nie znasz, Daisy - odparła Kate, która uważała, że zna Torry. I jakkol­ wiek była tego nieświadoma, to tylko ona, Bryce Ledward i kamerdyner Timson zdołali się przedrzeć, każde z nich in­ nymi sposobami, w pobliże tego, co można by uznać za pra­ wdę o kobiecie noszącej od dwóch miesięcy nazwisko Schuyler. Dla jakichś przyczyn jednak milczeli i świat wciąż nie mógł się domyślić znaczenia tajemniczego uśmiechu Mo­ ny Lisy. - Jesteś równie twarda i nieubłagana jak Gerard - po­ skarżyła się Daisy. - Ale cóż, ostatecznie łączą was więzy krwi. Wróćmy lepiej do Torry. Sądząc z jej zachowania, ni­ gdy bym nie pomyślała, że potrzebuje jakiejś obrony przed kimś lub przed czymś. Lecz skoro oboje uznaliście, że tak będzie lepiej, macie we mnie sojuszniczkę. Czy Gerard jest w niej zakochany? - Pytanie na pozór wyglądało niewinnie, nie można wszakże było wykluczyć, że dla Daisy miało ogromną wartość. - To nie nasza sprawa. - Kate zadowolona była, że tak sobie radzi w tej rozmowie. Czasem myślała, że również wrodziła się w swojego dziadka, a nawet, że prześcigała pod tym względem Gerarda. Oczywiście, była kobietą i nie mo­ głaby wyjść na ring. tymczasem walka bokserska miała się odbyć za kilka dni. Dżentelmeni czynili już zakłady. Nie było takiego spotkania towarzyskiego, na którym by nie mówiono o zbliżającym się pojedynku na pięści, choć zawsze półsłów­ kami i aluzjami, nigdy otwarcie. Margot Tennant, piękna, do­ wcipna i zbuntowana, zauważyła nawet, że żyjąc w społe­ czeństwie, można robić, co się komu żywnie podoba, byleby nie robić tego na ulicy i nie straszyć koni!

201

Na miejsce pięściarskiej konfrontacji wybrano najbardziej ekskluzywny klub sportowy w Londynie. Tak jak gdyby w przeciwległych narożnikach ringu miało się pojawić dwóch przyjaciół gotowych spróbować swych sił i umiejęt­ ności, a nie dwóch śmiertelnych wrogów, zdecydowanych na zadanie rywalowi jak największego uszczerbku. Tak więc istotnie, nie ulica miała oklaskiwać mecz, tylko doborowe towarzystwo! Gerard nie do końca wiedział, dlaczego chciał odgrodzić Torry od sprawy pojedynku z Ledwardem. Wmówił sobie, że czyni to dla jej dobra, lecz jego decyzja miała jedną słabą stronę. Wszyscy wiedzieli i każdy mógł jej o tym w każdej chwili po­ wiedzieć. A nawet gdyby Torry dowiedziała się o wszystkim, to i tak nie zburzyłoby to jej doskonałego spokoju. Więc dlaczego ukrywał rzecz przed żoną? Zaiste, każda odpowiedź mogła mieć tylko charakter przypuszczenia. Pew­ ny był tylko swej do niej miłości i należało sądzić, że to właś­ nie miłość podyktowała mu takie postępowanie. Myślał o tym wszystkim przy śniadaniu, które jadł w to­ warzystwie Torry i siostry. Kate w niczym dziś nie przypo­ minała tamtej stanowczej młodej kobiety, której udało się ujarzmić samą Daisy Gascoyne. W swej dziewczęcej sukien­ ce i z rozpuszczonymi włosami wyglądała niczym pen­ sjonarka. - Nie będzie mnie dziś na kolacji - oświadczył Gerard, porzucając rozmyślania. - Umówiony jestem z Moidore'em i innymi panami, to czysto męskie spotkanie. Jeden z dżen­ telmenów ma się żenić w najbliższą sobotę i chce urządzić godny pogrzeb swego kawalerstwa.

Generalnie Gerard nie mijał się z prawdą, przesunął tylko termin kawalerskiego wieczoru na dzisiejszy dzień. A dziś czekała go biesiada w koleżeńskim gronie przed jutrzejszą rozprawą z Bryce'em Ledwardem. Nastąpiły pewne zmiany. Moidore miał być jego sekundantem, a walkę miał prowa­ dzić zawodowy sędzia. Wynikało to z pewnego oszustwa, zgodnie z którym przedstawiono to spotkanie jako boksowa­ nie się dwóch amatorów, którym chodziło jedynie o sporto­ wy wynik. Była to jednak tylko zewnętrzna dekoracja. Wszy­ scy znali prawdę, lecz każdy udawał, że wierzy zmyśleniu. Torry kiwnęła głową. - My dla odmiany, to znaczy ja i Kate, chyba pozostanie­ my w domu. Życie towarzyskie, mimo że dostarcza tylu przyjemności, a może właśnie dlatego, jest bardzo męczące. Myślę, że należy się nam chwila odpoczynku. - Tęsknisz za pracą dziennikarską? - spytał. - Tak - odpowiedziała szczerze. - Nie przywykłam do bezczynności. - Nie nazwałabym tego całkowitą bezczynnością - wtrą­ ciła się do rozmowy Kate. - Odkąd odkryto, że Torry przez długi czas utrzymywała się z pracy rąk, wybierają ją do róż­ nych komitetów. Dziś po południu ma się odbyć wenta na rzecz upadłych kobiet, której ma przewodniczyć. Gerard przeniósł spojrzenie na żonę. Figlarnie się uśmiechnęła. - Podejrzewam, że wybrali mnie na przewodniczącą ra­ czej z tego względu, iż uznali mnie za doświadczoną w czy­ nieniu miłosierdzia. Gerard też się uśmiechnął. Odsunął się wraz z krzesłem od stołu i powstał.

- To lepsze nic całkowita bezczynność - rzekł. - Nie oczekuj dzisiaj mojego powrotu, moja droga. - Obszedł stół i pocałował żonę w czoło. Rozstali się. Ona udała się do siebie, on zaś zajrzał na chwilę do holu. Słysząc, że weszła już do swojego pokoju, kilkoma susami znalazł się na górze i cicho zapukał do drzwi. Przyjęła go, nie kryjąc zaskoczenia. Od tamtego dra­ matycznego wieczoru w Moidore rzadko przebywali ze sobą sam na sam. Gerard wolał nie kusić licha. Po prostu niezbyt sobie ufał. - Co się stało, Gerardzie? - spytała ze śladem niepokoju w głosie. Rozejrzał się po pokoju. Jeszcze przed wyjazdem do Moi­ dore Torry wezwała architekta wnętrz i kazała mu przemeb­ lować apartament według swojej koncepcji. W rezultacie pa­ nował tu teraz ład podporządkowany zasadom estetyki. Jeżeli wnętrze mieszkalne może w ogóle wyrażać czyjąś ducho­ wość, to tak właśnie było w tym przypadku. Pozbawiona zbędnych dodatków klasyczna prostota pokoju stanowiła zwierciadlane odbicie osobowości Torry. - Nic takiego - powiedział. - Chodzi tylko o plotki. Ale ty, zdaje się, nie przejmujesz się nimi. - Jak mam przejmować się czymś, czego nie znam? Nikt mi niczego wprost nie powiedział. - Nie była to prawda, bo Bryce Ledward był bardzo bezpośredni w rozmowach z nią. Nigdy by jednak się do tego nie przyznała. - Bardzo różnisz się od kobiet, które znam. - Uwaga ta z trudem przeszła mu przez gardło, gdyż do niedawna jeszcze myślał o kobietach jako o egzemplarzach tego samego ga­ tunku, w rzeczy samej podobnie nierozróżnialnych jak jajka

204

na talerzu. Owszem, różniły się twarzami, lecz zachowywały się tak samo. Uśmiechnął się w duchu. W jego głowie panował całko­ wity zamęt. Myśląc o kobietach, użył porównania najgorsze­ go z możliwych. Bo czyż jajka „się zachowują"? Jednak chaos, w jaki wpadł, musiał być czymś wywołany. Może w to krańcowe pomieszanie wtrącił go jej uśmiech, którym zareagowała na jego uwagę o kobietach i jej od nich odmienności. Może sprawiła to jej twarz, w której nie do­ strzegł tym razem żadnego napięcia czy surowości, tylko bezmierną słodycz. A może o wszystkim zdecydował ów sposób uniesienia ręki i poprawienia włosów, tak kuszący, że aż zapierający dech w piersiach? Jakakolwiek była bezpo­ średnia przyczyna, przyniosła skutek straszliwy i nieoczeki­ wany. Skoro brutalny napad nie przyniósł wtedy żadnych wy­ miernych efektów prócz rozczarowania, niesmaku i cierpie­ nia, to może inny sposób okaże się lepszy. Nie znaczy to, że Gerard tak właśnie pomyślał w tej chwili. Zresztą jego umysł nie funkcjonował. Może to raczej instynkt podyktował mu zmianę taktyki. Wywłaszczony z rozumu, zaiste, kierował się wyłącznie instynktem. Padł przed nią na kolana i ukrył twarz w fałdach jej spód­ nicy. Przez chwilę wdychał zapach materiału. Cofnął głowę i uniósł wzrok. - Zdaję się na twoje miłosierdzie. Uczyń mi tę łaskę. Wiesz, czego chcę. Wyszłaś za mnie. Bądźmy prawdziwymi małżonkami. - Czyżby mówił to Gerard Schuyler, czy może dolatywał tu z ulicy żałosny jęk jakiegoś żebraka? Świat zo­ stał wytrącony z posad.

Gerard nigdy nie sądził, iż kiedykolwiek przyjdzie mu się zniżyć do pokornego błagania kobiety o coś, po co dotąd zwykł sięgać niczym po należną mu gratyfikację. W jego ży­ ciu kobiety spełniały rolę zabawek, miłych rozrywek pozwa­ lających zapełnić puste godziny, uprzyjemniały koniec dnia, były odpoczynkiem wojownika. Od rana mężczyzna zajmo­ wał się ważnymi sprawami, wydzierał światu tajemnice, zdo­ bywał pieniądze, zaskarbiał sobie ludzki szacunek, a potem wracał do domu i zastawał tam żonę, o której przypominał sobie dopiero w tej chwili. Jej rolą było przynieść ukojenie jego starganym nerwom. Była jego partnerką w łóżku, matką jego dzieci, kompresem na bolącą głowę. Potem wstawał ko­ lejny dzień i mężczyzna z nowym zapasem sił stawał do na­ stępnej konfrontacji ze światem. Takiemu oto modelowi stosunków męsko-damskich hoł­ dował dotąd Gerard Schuyler. Ale była to już nieodwołalnie zamknięta przeszłość. W ostatnim czasie z pana przemienił się w niewolnika. Zdominowała go kobieta, o której myślał dniami i nocami i którą postawił na piedestale. Torry pogładziła go po włosach. Była w tym geście macierzyńskość zmieszana z litością. Ale nie było w nim śladu namiętności. Gerard zadrżał w śmiertelnej udręce. Znikąd ratunku. Czyżby naprawdę miał skonać u jej stóp? Uczyniła ruch, jakby chciała odejść. Oplątał ramionami jej nogi. - Nie, nie odchodź. Zawsze odchodzisz, uciekasz, zni­ kasz. Ta twoja płochliwość! Doświadczyli jej na sobie Led­ ward i książę, no i chwała Bogu! Ja jednak chyba różnię się od nich? Nie chcę twego odwrotu, czekam na atak. Chyba

jednak jest tak, że zwyciężasz, wycofując się. Wycofywałaś się również przed nim? - Zadając jej to pytanie, miał na my­ śli oczywiście Kapitana. Mógł jej wybaczyć innych męż­ czyzn, ale nigdy jego, swojego dziadka. - Zawarliśmy umowę, Gerardzie - przypomniała mu po raz setny czy tysięczny spokojnym, opanowanym głosem. Podczas gdy on wił się w mękach, ona sprawiała wrażenie, jakby jedynym jej problemem był wybór pomiędzy kawą a herbatą. - Do diabła z umową! Nigdy się z nią nie pogodzę! Kiedy przystawałem na te warunki, myślałem... - Co wtedy myślałeś, Gerardzie? - Myślałem, że zdołam przekonać cię o absurdalności tych warunków albo... - Albo? - Jej głos był nadal nieubłaganie zimny, lecz dreszcz, który wstrząsnął jej ciałem, zdradzał zupełnie coś innego. Mona Lisa! Słusznie została tak nazwana. Czy kiedykol­ wiek pozna jej myśli i uczucia? Znajdował się w sytuacji człowieka, który apokaliptyczną ciemność próbuje rozpro­ szyć płomykiem zapałki. - Myślałem też, że pamięć o Kapitanie uczyni mi ciebie całkiem obojętną. Że duchowo uodporniony jestem na twoje uroki i nawet gdy... - Gdy co? - Och, nie dręcz mnie! Mam się czołgać? - wybuchnął, spoglądając w górę na jej twarz. Czyżby zobaczył w jej oczach współczucie? Do diabła ze współczuciem, litością i podobnymi rzeczami! Czyż jednak mógł liczyć na coś wię­ cej? - Teraz już wiem, że zawodzi mnie wszystko, co zwy-

207

kłem stosować, by osiągnąć jakiś cel. Czego ty właściwie chcesz? Nie, nie odpowiadaj. Dostaniesz, czego chcesz. U końca tej komedii czekają na ciebie miliony. Przez sam fakt bycia moją żoną każdego dnia zarabiasz krocie. A ja tymczasem cierpię i płonę. Kim ty właściwie jesteś? Uważa­ łem cię dotąd za dziwkę, ale prawdziwa dziwka już dawno z uśmiechem dałaby mi to, czego chcę. Tylko że wcale nie chcę tego, co mogłaby dać mi dziwka. Ukrył twarz w dłoniach, żarliwie modląc się o dar nieczułości. Pragnął być znowu dawnym Gerardem Schuylerem, aby móc lekkim krokiem wyjść z tego domu, znaleźć sobie jakąś kobietę i w jej ramionach zapomnieć o męce pragnień, które nigdy nie miały się spełnić. Był jednak spętany. Klęczał jak niewolnik. Błagał niczym żebrak. I porażony był myślą, że po nauczce, danej mu przez Torry, nigdy już nie zachowa się wobec żadnej kobiety tak jak dawniej. Miłość przeobraziła go. Niebawem miał bronić w walce honoru ukochanej, ukarać mężczyznę, który swymi słowami rzucił cień na jej reputację. Duma nie pozwalała mu przyznać się przed nią, że czuje się jej rycerzem. Nie chciał za mie­ dziaka kupować jej miłości. Ta jej miłość musiała objawić się mu niczym anioł zwiastujący nowe jutro. Inaczej jej nie chciał. Odjął dłonie od rozpalonej twarzy. - Gerardzie... - Tak? - Patrzył na jej przecudną twarz i zapytywał sam siebie, czy pod tą powłoką z marmuru też płonie jakiś ogień. - Gerardzie, przykro mi, że cierpisz. Musisz jednak

zrozumieć, że nie mogę cię pokochać. Nie sądzę, bym kogo­ kolwiek potrafiła obdarzyć tym uczuciem. Zaproponowałam ci tę umowę w dobrej wierze. Myślałam wtedy, że jesteś... taki jak ja. Wybacz mi moją pomyłkę. Nie chciałam cię zra­ nić. - Jestem człowiekiem z krwi i kości. Taki właśnie je­ stem, choć odkryłem to dopiero niedawno. I jako człowiek z krwi i kości cierpię, jak cierpią inni ludzie. - Mogę oddać ci się i uczynić cię szczęśliwym. Ale nie sądzę, żebyś tego właśnie chciał. A ja prócz ciała nic innego nie mogę ci ofiarować. - Nigdy w to nie uwierzę! - wykrzyknął z pasją. - Je­ żeli mnie stać na uczucie, to tym bardziej ciebie. Przysią­ głem sobie, że nigdy nikogo o nic nie będę prosił. Łamię tę zasadę, błagając cię, byś pozwoliła mi wzbudzić w sobie miłość. Stali bardzo blisko siebie. Nie uciekała i nie odpychała go. Jej kształtne usta drżały. Fiołkowe oczy były pełne łez. Łez! Co ją tak wzruszyło? A skoro wzruszyło, to miała serce. Przysunął się jeszcze bliżej i nie został odtrącony. Pa­ trzył prosto w jej błyszczące oczy. Już nie błagał i nie czołgał się. Po prostu położył dłonie na jej ramionach. A potem, zni­ żając głowę, zażądał jej ust. Poczuł, jak zadrżała. I wciąż nie walczyła o wolność. Zahipnotyzował łanię. Stopił lodową powłokę posągu. Usta jej były miękkie i gorące. Już był niemal pewny, że ją zdobył. I właśnie w tym momencie świat rozpękł się na dwoje. Rozległo się pukanie do drzwi i dał się słyszeć głos Tim­ sona. - Proszę wybaczyć, sir, ale ma pan pilny telefon. Tam-

209

ten człowiek nalega, aby bezzwłocznie podszedł pan do apa­ ratu. Gerard był jak nieprzytomny. Już nie miał w ramionach łani, bo czmychnęła. Jemu też było pilno, a tymczasem mu­ siał godzić się ze zwłoką. Ten świat był naprawdę źle urzą­ dzony. - Będę za chwilę, Timson. Powiedz tym z centrali, by trzymali połączenie. Spojrzał na Torry. Już zdążyła schować się za te swoje mury. Chcąc je zburzyć, musiałby zacząć wszystko od po­ czątku. Jego machiną oblężniczą mogła być tylko czułość, a nie brutalność czy umizgi. Był mądrzejszy przynajmniej o tę jedną prawdę. Torry mogła mu twierdzić w żywe oczy, że nic nie czuła, ale przecież on wiedział swoje. Gdy zapukał Timson, była gotowa do miłości. Kiedy rozprawi się z Ledwardem, wróci tu i ponowi próbę. Musi się mu powieść, bo znał już sposób. Myśli je­ go poszybowały ku czasom średniowiecza. W tamtej epo­ ce rycerze nosili chusteczki dam swego serca. Gerard był w sentymentalnym nastroju i rozejrzał się za czymś podo­ bnym. Znalazł rzecz taką samą - chusteczkę Torry, którą chwycił i schował do kieszeni w tajemnicy przed jej właści­ cielką. Kilka godzin później, siedząc w towarzystwie przyjaciół i smakując wykwintne potrawy, od czasu do czasu dotykał chusteczki i słodkie wzruszenie zalewało mu serce. Obiad fi­ nansował lord Moidore, a Gerard był na nim honorowym go­ ściem. Towarzystwo składało się wyłącznie z jego stronni­ ków, choć należałoby rzec, kibiców. A zatem ci stronnicy czy

kibice widzieli w Gerardzie przeciwnika Ledwarda, z którym niebawem miał stoczyć walkę. On sam widział głębiej i do­ strzegał siebie jako romantycznego kochanka.

ROZDZIAŁ JEDENASTY - Torry, co się dzieje? Jeszcze nie skończył się ów przełomowy dzień, w którym Gerard obnażył przed Torry swą duszę, choć było już ciemno na dworze. Wszedłszy do salonu, Kate zastała bratową sie­ dzącą na sofie i zalewającą się gorzkimi łzami. Porzucona otwarta książka wyglądała niczym strącony strzałem biały ptak. W głosie Kate przebijał wielki niepokój. Dziewczyna nie poznawała bratowej. Zawsze widywała ją opanowaną i po­ godną. Teraz było inaczej. Torry załamała się tuż przed pojawieniem się Kate. O ile do tej pory była sfinksem, który wabił i odtrącał Gerarda, o tyle teraz niczym nie różniła się od tych wszystkich bied­ nych istot, uginających się pod brzemieniem nieszczęścia, które składają się na demokratyczną większość w świecie. Tym samym jakby wróciła do czasów, gdy miała szesnaście lat i, ocierając łzy, przyrzekła sobie, że już nigdy więcej się nie rozpłacze. Błagania Gerarda, czuły dotyk jego dłoni i ust, cierpienie wypisane na jego twarzy, wszystko to złożyło się na strzałę, która przebiła zbroję chłodu i nieczułości, noszoną przez nią od dwunastu lat. Coś pękło w niej, tama została przerwana i łzy popłynęły nieprzerwanym strumieniem. Nad kim tak płakała, nad sobą

czy nad Gerardem? Do tego akurat nie przywiązywała więk­ szej wagi, gdyż nie było to ważne, bo już samo wyrzeczenie się kontroli nad sobą przyniosło jej wielką ulgę. Toczące się po policzkach łzy oczyszczały ją wewnętrznie, dawały po­ czucie odkupienia i odrodzenia. Stawała się na powrót czu­ jącą istotą, zdolną współodczuwać z innymi. Jakby budziła się z długiego snu. Przypominała skutą lodem rzekę, która nagle ruszyła pod działaniem ciepłych promieni wiosennego słońca. Pękła skorupa obojętności. Wyrażone przez Gerarda cier­ pienie okazało się ziarnem dającym obfity plon. Żyła dotąd bez reszty ideami i ogólnymi sprawami, obojętna na cierpie­ nia i radości konkretnych istot ludzkich. I oto stała się rzecz zdumiewająca. Twardy jak skała, dumny, wzgardliwy, bez­ czelny i pewny siebie Gerard otworzył ją na świat nieznany i tajemniczy. A stało się to wskutek przemiany, jaka w nim nastąpiła. Zrzucił maskę zadufania i ukazał twarz nad wyraz ludzką, bo zmienioną bólem i czułością. Każdym słowem i gestem potwierdzał, że jest zwykłym człowiekiem, który gdy odmówić mu wody, cierpi z pragnienia, a gdy go zranić, krwawi. Wtedy usłyszała pełen współczucia i niepokoju głos Kate. - Och, Torry! Co się stało? Mogłabym ci jakoś pomóc? Proszę, odezwij się. Czy to z powodu Gerarda? Sprawił ci jakąś przykrość? W ręku Torry pojawiła się mała batystowa chusteczka. Po chwili można ją było wyżymać. Twarz Torry w niczym nie przypominała już twarzy Mony Lisy. Znikł blask i pojawiły się cienie. Pasma włosów lepiły się do skroni i policzków. Zapuchnięte oczy patrzyły na świat z lękiem i pokorą. Pod-

bródek drżał. Do pobladłych ust przylgnął żałosny grymas. Dwanaście lat swoistego stoicyzmu, tłumienia uczuć aż do ich zniszczenia, stało się epoką nieodwołalnie zamkniętą. - Nie, Gerarda za nic nie mogę winić - odparła, przezwy­ ciężając wreszcie szloch. - Nie uczynił mi nic złego. To ja okazałam się wobec niego okrutna. Och! - przejmująco za­ łkała i objąwszy się ramionami, jakby nagle poczuła chłód, zaczęła kiwać się do przodu i do tyłu. To nietypowe zachowanie, zupełnie do Torry nie przysta­ jące, sprawiło, że Kate ogarnęła panika. - Ty? Okrutna wobec Gerarda? Nigdy w to nie uwierzę. - A jednak, a jednak... - Torry chwyciła czkawka. - Zra­ niłam go głęboko. Był taki nieszczęśliwy, gdy żegnał się ze mną. Potraktowałam go jak natręta. Odmówiłam odrobiny czułości. Och! - Szloch Torry przeszedł w przejmujące za­ wodzenie. Już i Kate trzymała w ręku chusteczkę, osuszając nią oczy i policzki bratowej, które jednak zalewane były przez coraz to nowe strumienie łez. - Nic, ale to nic nie mogę zrobić. - Torry spojrzała na Kate wzrokiem rannego zwierzęcia. - Nie mogę ci nawet po­ wiedzieć wszystkiego. Ani tobie, ani nikomu innemu. Nie mogę uwierzyć w to, co się ze mną dzieje. Kocham go, a za­ razem w żaden sposób nie mogę potwierdzić tej miłości. - Ależ to wspaniale! - wykrzyknęła Kate. - Ty ko­ chasz Gerarda! Cóż jednak może być w tym złego? Dla­ czego kochając go, twierdzisz, że okazałaś się wobec niego okrutna? Torry, która, wydawało się, stopniowo zaczęła już od­ zyskiwać panowanie nad sobą, zgięła się jak brzózka pod na­ porem wichru i ukryła zapłakaną twarz w dłoniach.

- Nie radzę sobie sama ze sobą! To, że go kocham, uświa­ domiłam sobie dopiero przed chwilą, całkiem niespodziewa­ nie. A jeszcze kilka godzin temu byłam dla niego niedobra. Okrutnie go zraniłam. Wiem to i teraz boleję nad tym. I pew­ nie on już mnie nienawidzi. Bo jak można kochać inkwizy­ tora w spódnicy? Skazywałam go dotąd na męki i nie czułam zupełnie wyrzutów sumienia. Aż dopiero teraz, w tej chwi­ li... - I znów łzy, zawodzenie i to niesamowite kiwanie się, przywodzące na myśl matkę opłakującą zmarłe dziecko. Kate poddała się. Była już pewna, że Gerard i Torry nie współżyli dotąd ze sobą jak prawdziwi małżonkowie. Podej­ rzewała to od dawna, będąc świadkiem miodowego miesiąca, który najbardziej przypominał miesiąc zimowy. Ale ponie­ waż nie miała żadnych sygnałów, że ktoś jeszcze podziela jej podejrzenia, doszła do wniosku, że z braku jakiegokolwiek doświadczenia w tych sprawach źle oceniła sytuację. Teraz wiedziała, że intuicja jej nie zawiodła. Przez chwilę wahała się, czy powiedzieć bratowej o ju­ trzejszej walce, lecz postanowiła milczeć. Było dla niej oczy­ wiste, że Torry rozpacza z powodu swego zachowania wobec Gerarda, które uznała za naganne, a może nawet niewyba­ czalne. W tej sytuacji lepiej było nie dodawać jej ciężaru. Była już i tak dostatecznie nieszczęśliwa. Torry nie tylko przyznała się do swej miłości do Gerarda, lecz również, pośrednio, nie mówiąc tego na głos, że i Gerard ją kocha. Była z nich doprawdy para niepoprawnych głupców! Kate nie miała co do tego najmniejszych wątpliwości. Bo skoro się kochali, to powinni iść ze sobą do łóżka, jak było przyjęte, a nawet nakazane w małżeństwie. I chwała Bogu, że ona

215

i Justin kochali się w dużo mniejszym stopniu i nie doświad­ czali takiej komplikacji uczuć! Owszem, kochała Justina, a on odwzajemniał to uczucie, lecz instynktownie wiedziała, że burzliwa namiętność łączą­ ca brata i jego żonę nigdy nie będzie jej udziałem. Tak, pły­ nęła w niej krew Kapitana, co oznaczało, że ona, Kate, nigdy nie da się zalać fali uczucia, a raczej będzie stać na brzegu życia, patrząc, jak inni toną, robiąc z siebie głupców. - Dlaczego po prostu nie możesz mu powiedzieć, że go kochasz? - spytała bratową. - Byłoby to najprostsze rozwią­ zanie. - Prostota bywa czasem najtrudniejsza. - Torry odsłoniła zbolałą twarz. - Jesteś dziewczyną mądrą i wrażliwą. Znasz moją przeszłość. Dlaczego więc sądzisz, że uwierzyłby ta­ kiemu wyznaniu i wziąłby je za dobrą monetę? Przecież on, kochając mnie, zarazem gardzi tą miłością. I nawet trudno mu się dziwić, skoro jestem, jaka jestem, o ile wiesz, co chcę przez to powiedzieć. Kate dobrze wiedziała, co chciała jej przekazać Torry. By­ ła świadoma jej reputacji. - Miłość przechodzi nad takimi sprawami do porządku. - Odwołujesz się do logiki, czyli do czegoś, czego nie ma w miłości. Gdyby nie Kapitan... - zamilkła, po czym mruk­ nęła: - Nie powinnam tego mówić siedemnastoletniej nie­ winnej dziewczynie. - Tylko że ja nie jestem taką sobie zwykłą siedemnasto­ letnią pannicą - odparła Kate buntowniczo. - Poza tym nie­ bawem wyjdę za mąż. Justin zbiera już siły, by wystąpić z oświadczynami, a ja powiem „tak". W ten sposób wejdę do angielskiej arystokracji. Na koronacji Alberta Edwarda po-

każę się w diademie i będę bliżej tronu niż moja przyszła szwagierka, Daisy Gascoyne. - Czyżbyś chciała przez to powiedzieć, że nic a nic nie kochasz Justina? - spytała Torry, na chwilę zapominając o własnym nieszczęściu. Była wstrząśnięta tą trzeźwą oceną roli damy dworu, do której przygotowywała się Kate. - Ależ kocham go, tyle że więcej w tej mojej miłości lu­ bienia niż zamroczenia i gorącej namiętności. Myślę, że na­ sze małżeństwo będzie bardzo udane. Oprzemy je na wzaje­ mnym zaufaniu i szacunku. No i będziemy sobie wierni. Małżeństwo bez wierności nie ma sensu. Justin to prawdziwy Anglik. Miłuje swój kraj i uwielbia psy. Będziemy więc ra­ zem z tymi psami żyć sobie na prowincji, a na sezon ściągać do Londynu. A gdy takie życie stanie się nudne, urozmaicimy je sobie dziećmi. Torry do tego stopnia zafascynowana była planami młodej dziewczyny, że przestała płakać. Równocześnie domyślała się, że Kate powiedziała jej to głównie w tym celu, żeby ją rozerwać. - Ale nie powtórzysz tego Gerardowi, prawda? Tego, że byłaś świadkiem mojego wariactwa... - To znaczy, że usłyszałam z twoich ust, że go kochasz, czy o to chodzi? - Kate lubiła konkrety. - Nie, nie powtórzę mu ani słowa z naszej rozmowy. Uważam jednak, że sama powinnaś powiedzieć mu o wszystkim. Kate mogła być sobie mądrą dziewczyną, lecz nie miała pojęcia o wszystkich niuansach stosunku łączącego Gerarda i Torry. Nic nie wiedząc o przemianie, jaka dokonała się w Torry,

Gerard przygotowywał się do spotkania z Bryce'em Ledwar­ dem na ringu. O walce myślał w perspektywie wszystkich tych kłamstw i przemilczeń, których nie szczędził żonie. Za­ wiązał się przeciwko niej jakby spisek, do którego należał niemal cały Londyn. Ciężar tej zmowy milczenia wzięli na swoje barki on i jego siostra. Kate posunęła się nawet do te­ go, że ostrzegła wszystkie znajome panie, by czasem nie zdradziły się jakimś nieostrożnym słówkiem. A równocześnie jej oczy patrzyły z wyrzutem. Gerardowi trudno było znieść to potępiające spojrzenie. Dlatego straszył brwi i odwracał głowę. Fatalnie czuł się w domu. Na szczę­ ście zbliżyła się pora wyjścia. Udał się do holu, gdzie już czekał nań Timson z płaszczem i cylindrem. Właśnie wkładał płaszcz, gdy dopadła go Kate. Powodo­ wała nią chęć porozmawiania z bratem. Wierzyła, że jeszcze czemuś zdoła zapobiec, choć nie miała pojęcia, jak to coś na­ zwać. - Wciąż nic jej nie powiedziałeś? - Spojrzała na Tim­ sona. Zaskoczyła ją jego mina. Wynikało z niej, że kamer­ dyner wie znacznie więcej, niż można się było tego po nim spodziewać. - Nic ci do tego, Kate. Ani myślę rozmawiać teraz o tym z tobą. Ruszył w kierunku drzwi. Timson, rzuciwszy Kate współ­ czujące spojrzenie, dźwignął dwie skórzane torby i udał się za swoim chlebodawcą. Na podjeździe czekał już samochód z zapalonym, głośno warczącym silnikiem. Szofer zdjął czapkę i zgiął się w ukłonie. Torby znalazły się pod tylnym siedzeniem, pasażer i kierowca zajęli miejsca i pojazd ruszył w chmurze spalin.

218 Timson podszedł do Kate. Powiedział głosem pozba­ wionym emocji, jakby informował ją właśnie, która jest godzina: - Nie martwiłbym się o brata, panno Kate. On zazwyczaj wie, co robi. Kate zignorowała to złamanie zasad określających sposób odnoszenia się służby do państwa. W tym przypadku chodzi­ ło o nadmierną poufałość sługi. - Nie zawsze, Timson, nie zawsze. Każdemu może się przydarzyć, że pomyli się w swoich rachubach i sądach. - Pan Schuyler wyrasta ponad całą resztę - oświadczył kamerdyner niezmiennie beznamiętnym głosem. - Skoro nie chce martwić swojej żony, to tak powinno być. - Czy to ostrzeżenie, Timson, czy też przyjacielska rada? - Och, nigdy bym się nie ośmielił, panno Kate - odparł bez śladu zmieszania na twarzy. - Sądzę, że podobnie jak brat, panienka zawsze wie, co jest czym. Przez głowę Kate przemknęła zwariowana myśl, czy jed­ nak mimo wszystko nie powinna zwrócić się do Timsona po radę. Zdawał się więcej wiedzieć o ukrytych przyczynach za­ chodzących wydarzeń od innych. Powstrzymała ją jednak duma. Odkąd powrócił z Moidore do Londynu, Gerard każdego dnia spędzał kilka godzin w mrocznej i ponurej hali gimna­ stycznej w Bermondsey, gdzie zawodowy pięściarz o prze­ zwisku Harry Błyskawica wdrażał go w tajniki sportowego boksu. Instruktor i sparingpartner w jednej osobie natych­ miast odkrył spore talenty u swego ucznia. - Nie jesteś zły - powiedział, przechodząc z nim bez

219

zbędnych ceregieli na ty, mimo iż dzieliła ich przepaść w hie­ rarchii społecznej. Ta bezpośredniość bardzo zresztą odpowiadała Gerardo­ wi. Mężczyźni okładający się pięściami nie mówią do siebie „proszę pana". - Tylko trochę przyrdzewiały - rzekł Gerard, pamiętając, że jako wyrostek szlajał się po Bronksie i tam się uczył tech­ nik walki wręcz. Podczas trzeciej wizyty uznał, że zaczyna odpadać zeń rdza. Potwierdził to zresztą Harry Błyskawica. - Masz instynkt mordercy. To rzadkie u nadzianych face­ tów. - Błysnął w uśmiechu zębami, które, zdaniem Gerarda, musiały być sztuczne, zważywszy na jego pokiereszowaną twarz. - Bez tego nie ma walki - rzekł Gerard. - Można tym nadrobić brak praktyki. - Z kim masz się zmierzyć? - spytał pięściarz, a usłysza­ wszy nazwisko, zamyślił się. - On też nie jest zły, a nawet bardzo dobry. Ale nie jest mordercą. Jest tylko niebezpiecz­ ny. Uważaj na jego sztuczki. I musisz iść na całość. Masz atakować, bo zginiesz. Musieli przerwać na chwilę te wymianę zdań, gdyż pojawił się Moidore, który ostatnio wręcz nie rozstawał się z Gerardem, ciekaw jego ogólnej kondycji i postępów w boksie. Widok Ge­ rarda i jego sparingpartnera zawsze go rozbawiał. Ogromny, sil­ ny jak tur Amerykanin i niewiele większy od karła dawny mistrz świata wagi muszej. Ale ten karzeł potrafił niekiedy tak wyprowadzić cios, że goliat padał na deski jak rażony pioru­ nem. Było tak przynajmniej podczas pierwszych spotkań, gdy jeszcze z Amerykanina nie opadła rdza.

- Nie zginę - rzekł Gerard, podejmując przerwany wątek rozmowy. - Ta walka będzie dla mnie prawdziwą przyje­ mnością. - Pewny siebie gość ten twój przyjaciel - zwrócił się Harry do lorda Moidore'a, z którym znali się od dawna. Moidore od niejakiego już czasu żył w rozterce. Podziwiał warunki fizyczne Gerarda i jego wolę walki, lecz wciąż nie był pewien, czy to wystarczy do pokonania Ledwarda. W za­ kładach płacono dwanaście do jednego przeciwko Gerardo­ wi. W tej chwili jednak Moidore zawstydził się swych wa­ hań. Udzieliła się mu pewność siebie przyjaciela. Gdy więc pożegnał się z nim przed jego biurem, zadzwonił do buk­ machera i postawił dużą sumę na zwycięstwo Amerykanina. - Widzę, że sporo chcesz przegrać, mój lordzie - rzekł bukmacher. - Czy warto aż tak ryzykować? - Warto, bo chcę sporo wygrać - odparł Moidore - i po zastanowieniu się podwajam stawkę. Nie powiedział Gerardowi o zakładzie. Chciał, by ten walczył w przekonaniu, że wszystkie pieniądze postawione zostały na jego przeciwnika. To uczyni go jeszcze bardziej zaciekłym i żądnym krwi. Moidore'a, podobnie zresztą jak innych zgromadzonych w hali widzów, zaskoczył widok sylwetki Gerarda, kiedy ten lekko wskoczywszy na ring, zrzucił bokserski płaszcz, zosta­ jąc w samych tylko czerwonych spodenkach. Ledward dla odmiany miał na sobie czarne spodenki. Jego harmonijnie ukształtowane atletyczne ciało śmiało można było umieścić w kanonie męskiej urody. Strzelista postawa, szerokie ramiona, długie nogi i wąska talia, wszystko to da-

wało mu prawo czuć się pokrewnym postaciom unieśmier­ telnionym w greckim Partenonie. Ciało Gerarda budziło inne skojarzenia. Nim je obnażył, większość widzów, wnioskując z rozmiarów i masywności jego postury, spodziewała się zobaczyć ślady nadmiaru tłu­ szczu. Czekało ich zaskoczenie. Owszem, Gerard nie był tak smukły jak Ledward i nie kojarzył się z Grecją, lecz tylko dlatego, że przypominał germańskiego wojownika. Miał cia­ ło odyńca, tura, żubra, byka. Ciało dostosowane jakby do przedzierania się przez puszczę i miażdżenia wszystkiego po drodze. O ile Ledward miał nogi dyskobola, to Gerard - ko­ losa. Nie trzeba się było domyślać zwinności Ledwarda, gdyż była ona wpisana w jego konstrukcję fizyczną. Zwinność, z jaką Gerard wszedł na ring, prześlizgując się między lina­ mi, kazała domniemywać, że tym jego zwalistym ciałem rzą­ dzi jednak potworna siła. Znajdował się już zatem na ringu i pierwszym jego do­ znaniem było uczucie zdziwienia. Justin Otmoor, jego dru­ gi sekundant, sznurował mu rękawice, on zaś patrzył spode łba na przeciwnika i zadawał sobie pytanie, co tu właści­ wie robi w tym obcym kraju wśród ludzi wychowanych w odmiennej kulturze i należących do innej niż on klasy społecznej. A potem przypomniał sobie Torry. Pomyślał o złożonej sobie obietnicy ukarania tego stojącego w przeciwległym na­ rożniku łajdaka za to, że w towarzystwie ośmielił się mówić o jego żonie bez cienia szacunku. Przyrzekł sobie wówczas, że zmasakruje mu tę jego gładką twarz, i musiał dotrzymać słowa. Leniwie i obojętnie powiódł wzrokiem po widowni. Wszystkie miejsca były zajęte, mimo że hala była jedną

z trzech największych w Londynie. W organizacji spotkania widać było wysiłek podtrzymywania fikcji, że zanosi się tutaj wyłącznie na walkę sportową. Powiewały więc flagi poszcze­ gólnych klubów pięściarskich, a chłopcy przypominający hotelowych bojów roznosili słodycze i orzeźwiające napoje. Wszyscy jednak dobrze wiedzieli, że będzie to śmiertelny bój między dwoma nienawidzącymi siebie mężczyznami, któ­ rym poszło o kobietę. Wydarzenie to miało też swoją pikant­ ną stronę - reputacja tej kobiety była, delikatnie rzecz ujmu­ jąc, dwuznaczna. Toteż na twarzach widać było zapał daleki od sportowego. Niemal każdy z obecnych wziął udział w zakładach i jakkol­ wiek za zwycięstwo Gerarda bukmacherzy płacili grosze, an­ gielscy dżentelmeni dobrze pamiętali o zasadzie, że nikt nie jest bez szans, co w ich przypadku przekładało się na możliwość utraty poważnych sum. Sędzią ringowym okazał się tęgi, elegancko ubrany męż­ czyzna. Wezwał przeciwników na środek ograniczonego li­ nami pola walki. Opuścili narożniki i podeszli do siebie. Te­ raz dopiero rzucił się w oczy kontrast między nimi. Ledward wyglądał jak uosobienie sił światła, Gerard zaś jak personi­ fikacja sił ciemności. Nadto Gerard, pragnąc nie uronić ani jednego słowa arbitra, pochylił się nieco i przygarbił, co na­ dało mu pozór wojownika, który dopiero co dokonał rzezi mieszkańców jakiejś wioski. Sędzia wprowadzony został w sprawę przez Moidore'a i starał się jak najlepiej wypełnić swoje obowiązki. - Wciąż jeszcze macie, panowie, możliwość pogodzenia się. Przeprosiny i uścisk dłoni nie pozostają w sprzeczności z honorem. A zatem?

223 - W żadnym wypadku - mruknął Ledward i była to ta grzeczniej sza z dwóch odpowiedzi., - W takim razie, panowie, poinformuję krótko o zasa­ dach obowiązujących was podczas walki. Kiedy skończył mówić, Gerard pomyślał, że nigdy jesz­ cze nie słyszał tak długiego kazania. Roznosiła go niecierpli­ wość. Chciał jak najszybciej zacząć miażdżyć i gruchotać, choć wiedział, że będzie musiał jeszcze z tym poczekać. Gong oznajmił początek pierwszej rundy. Zaczęła się od zdarzeń, które głęboko rozczarowały wi­ dzów. Schuyler bowiem zachowywał się w taki sposób, jakby chciał dotrwać do końca, unikając walki. Ledward pląsał na lekko ugiętych nogach, zmieniał pozycję, był bardzo ruchli­ wy, a osłaniając się lewą ręką, prawą punktował przeciwnika. Czasem wyprowadzał lewy prosty, lecz dosięgał on co naj­ wyżej ramion bądź korpusu przeciwnika, i to w swej końco­ wej fazie, gdy już zaczynał tracić siłę i dynamikę. A działo się tak dlatego, że Gerard przyjął postawę defensywną, cofał się i robił uniki. Jego plecy wciąż dotykały lin bądź słupków narożników. Co gorsza, była to rejterada spracowanego, nie­ zdarnego chłopa, osaczonego przez sforę psów. Przygarbiony i zebrany w sobie, obie dłonie trzymał niemal na wysokości oczu, jakby bał się spojrzeć na przeciwnika. Wskutek głę­ bokiego pochylenia wydawał się dużo mniejszy od Ledwar­ da, choć byli sobie prawie równi wzrostem. Postawa ta bu­ dziła śmiech na widowni, który rychło przemienił się w znu­ dzenie. - Co, do diabła, wyczyniasz, człowieku? - huknął mu do ucha Moidore podczas przerwy. Myślał o sumie postawionej na Gerarda i strach, że może ją stracić, chwytał go za gard-

224

ło. - Przy takiej taktyce wystarczy najmniejszy błąd, by cię trafił i powalił na deski. - Nie ma obawy - mruknął Gerard, świadomy niecierpliwości Ledwarda, uganiającego się po ringu za ociężałym chłopem. - Cóż, ty wiesz najlepiej - westchnął Moidore, przy czym słowa pozostawały w jaskrawej sprzeczności z jego najgłębszym przeświadczeniem. Druga runda nie przyniosła żadnej zmiany. Moidore był w rozpaczy. Na widowni rozlegały się gwizdy, chrząkania, pomruki i inne oznaki dezaprobaty. Dezaprobatę budził Ge­ rard, bo Ledward mógł się podobać. Wychodził wręcz ze skó­ ry, by dosięgnąć jakiegoś czułego miejsca na ciele przeciw­ nika. Wyprowadzał cios za ciosem, bił seriami, zmieniał sier­ powe na proste i proste na sierpowe, doskakiwał i odskaki­ wał dla nabrania rozmachu. Wszystko to przynosiło efekt równy zeru. Gerard chronił się bowiem za tarczą zgiętych ra­ mion, czyniąc od czasu do czasu na pozór bardzo niezdarne, lecz zadziwiająco skuteczne uniki. - A niech cię cholera! Dokąd będziesz uciekał? Stań i walcz! Bądź mężczyzną! - ryknął Ledward zaraz na po­ czątku trzeciej rundy, kiedy stało się dlań jasne, że i teraz nie będzie miał szans wyprowadzenia decydującego ciosu. - Sam wiem, co robić, draniu! - odwarknął Gerard. Zdą­ żył już wyrobić sobie w miarę dokładne pojęcie o przeciw­ niku, pierwsze dwie rundy traktując jako rozpoznawcze. Znał jego mocne i słabe strony. Musiał przyznać, że Ledward był dobrym technikiem i miał silny cios. Ale, po pierwsze, był już zmęczony ustawicznym atakiem, po drugie zaś wyprowa­ dzony z równowagi, a więc skłonny do zachowań nieostroż-

nych. Wziąwszy to wszystko pod uwagę, Gerard postanowił się z nim rozprawić w czwartej rundzie. Tymczasem gong oznajmił przepisową przerwę pomiędzy rundami. Moidore był już tylko cieniem człowieka. Szepnął Gerardowi do ucha udręczonym głosem: - Czy ty naprawdę wiesz, co robisz? - Patrz na mnie, a przekonasz się - odparł Gerard, po czym poderwał się na nogi. - Postaram się, by ta runda skró­ ciła twój niepokój, przyjacielu. Ledward też zdecydował, że rozstrzygnięcie zapadnie w tej rundzie. Poważny, napięty i skupiony, wyczekiwał oka­ zji wyprowadzenia prawego prostego, będącego jego naj­ większym atutem. Zbliżył się do półdystansu i napotkał... tornado albo, jak niektórzy ze świadków później to określili, trąbę powietrzną. Gerard odmienił się nie do poznania. Zniknął ociężały za­ walidroga, a w jego miejsce pojawił się dynamiczny wojow­ nik. Tańczył po ringu jak baletnica.' Był wszędzie. Na atak odpowiadał kontratakiem. Przejął inicjatywę, zarzucając przeciwnika gradem ciosów. Celował głównie w korpus. Za­ miar był jasny - chodziło o pozbawienie Ledwarda tchu. Właściwie jednak były to ciosy śmiercionośne. Pękały od nich żebra, a pod skórą tworzyły się brzydkie krwiaki. Już nikt nie sykał i nie pozwalał sobie na żarciki i ziew­ nięcia. Z gardeł wydobył się ryk, który stopniowo potężniał. Widzowie, żeby lepiej widzieć lub po prostu poderwani en­ tuzjazmem, zaczęli wstawać z miejsc. Gestykulowano tak żywo, że sąsiad szturchał sąsiada. Angielska flegma okazała się mitem. Tymczasem na ringu trwała egzekucja. Ledward nigdy

226 jeszcze podczas swej sportowej kariery nie walczył z prze­ ciwnikiem, którego dzikość szłaby w parze z precyzją, a w przypadku Gerarda tak właśnie było. Przyrzekł sobie pokie­ reszować twarz Ledwardowi i uparcie zmierzał do tego celu. Uderzył i Ledward znalazł się na deskach. Błyskawicznie jednak się podniósł, przybierając bokserską postawę. Kolejny cios - i sytuacja się powtórzyła. Gerard musiał przyznać, że Ledward mimo wszystkich swoich wad miał sporo odwagi. Był godnym przeciwnikiem, co jednak bynajmniej nie ozna­ czało, aby należało obchodzić się z nim oględnie. O nie, Ge­ rard nie był oględny. Był okrutny, krwiożerczy, dziki i wyra­ finowany. Widownia podzieliła się. Jedna część żądała krwi, druga przerwania walki, która zmieniła się w coś w rodzaju katowania. Moidore nie był jedynym, który podejrzewał, że Gerard powstrzymuje się jeszcze od zadania decydującego ciosu. To, co robił do tej pory, było tylko łajaniem Ledwarda za jego niedżentelmeńskie odezwanie się o Torry Schuyler. Do końca rundy zostało już niewiele czasu, gdy sędzia rozdzielił walczących. Ledward właśnie podnosił się z desek po kolejnym sierpowym. Był oszołomiony, miał opuchniętą twarz, z nosa i z rozciętego łuku brwiowego sączyła się krew. Musiał mieć też naruszoną kość policzkową, gdyż jego twarz zatraciła jakiekolwiek proporcje. A jednak gotów był do dal­ szej walki. Walczyć pragnął też Gerard. - Dosyć, panowie - powiedział sędzia, wskazując na bia­ ły ręcznik rzucony na ring przez sekundanta Ledwarda. Gerard z wściekłością spojrzał na sędziego. Wykonał do­ piero połowę pracy, a już mu przerywają, twierdząc, że to wszystko. Jeszcze nie nasycił swej żądzy krwi. Podjął się jednak walki na określonych warunkach i musiał się do nich do-

227 stosować. Niechętnie wycofał się do narożnika. Zaraz jednak z powrotem został wezwany na środek i poprzez podniesie­ nie ręki ogłoszony zwycięzcą. A potem widział, jak sekun­ danci podprowadzają do stołka półprzytomnego i słaniające­ go się Ledwarda. - Dobry Boże, chłopie, kto cię nauczył tak walczyć? spytał Moidore z respektem zmieszanym z ogromną ulgą. Dzięki tobie nie jestem teraz bankrutem, przeciwnie, znacz­ nie pomnożyłem swój majątek. Poszedłbym z torbami, gdy­ by Ledward wygrał. - Walczyć nauczyłem się w Bronksie jeszcze jako chło­ pak. - Poczuł się nagle zmęczony. Powiódł spojrzeniem po widowni. - Ty się cieszysz, ale tamci potracili fortuny. - Po­ myślał z satysfakcją, że już nikt nie ośmieli się powiedzieć złego słowa o Torry. Moidore'owi przemknęła przez głowę podobna myśl. Ge­ rard objawił się londyńczykom jako człowiek, który nie pu­ szcza płazem obrazy. - To jednak nie koniec imprezy - rzekł. - Wedle tutejsze­ go obyczaju przeciwnicy muszą jeszcze podać sobie ręce. Nie, nie ściągaj rękawic. Bokserzy czynią to w rękawicach. Zapomnij o tym, jak bardzo go nie lubisz. On pewnie też bę­ dzie się starał zapomnieć o swej niechęci do ciebie. Biedak, ciekaw jestem, jak będzie się czuł jutro rano. - Jak po wielkim pijaństwie, mam nadzieję - rzekł Ge­ rard i jakkolwiek bez większego przekonania, wyszedł jed­ nak na środek pojednać się z Ledwardem. Ten wyglądał ża­ łośnie. Posiniaczony i opuchnięty, próbował jednak trzymać się prosto i godnie. Na znak dany przez sędziego dotknęli się rękawicami, co symbolizowało uścisk rąk.

228

Gerard nie wiedział, czy ma się cieszyć, czy smucić. Wie­ dział tylko, że ta robota, oficjalnie nazwana spotkaniem pię­ ściarskim w wadze ciężkiej, musiała być wykonana. I już chciał opuścić ring, gdy usłyszał głos Ledwarda, któ­ ry wymienił jego imię. - Tak? - rzekł, odwracając się i myśląc, że Ledward za chwilę zaproponuje mu rozejm na dżentelmeńskich warun­ kach. Stało się jednak inaczej. Usłyszał słowa, których, jak się okazało, nie zdążył nawet zrozumieć. - Niech piekło pochłonie ciebie, ty jankeski wieśniaku, i twoją żonę - wycharczał Ledward i zdzielił go w szczękę prawym prostym. Cios podziałał niczym kopnięcie konia. Gerard, który niczego się nie spodziewał i był rozluźniony, padł jak rażony piorunem. Widownia zamarła. Wobec Moidore'a trzeba było użyć si­ ły, by powstrzymać go przed rzuceniem się na Ledwarda. Cień hańby pogrążył halę w mroku. Justin Otmoor ryknął w kierunku sprawcy niegodnego czynu: - Na Boga, Ledward, nie licz już na to, że zostaniesz wpuszczony za próg przyzwoitego angielskiego domu! Tamten spojrzał nań nieprzytomnie. Na jego zniekształco­ nej twarzy wciąż widniał ślad triumfu. Odczuwał dziką ra­ dość, że ma wreszcie tego wrednego jankesa u swoich stóp. Dopiero później, gdy odzyskał zdolność jasnego myślenia, uświadomił sobie, jak straszliwą zbrodnię popełnił. Łamiąc zasady kodeksu dżentelmena, jeśli nie po prostu zasady zwy­ kłej przyzwoitości, po wsze czasy stał się człowiekiem niehonorowym. Moidore odetchnął z ulgą. Okazało się bowiem, że Gerard

229

nie odniósł poważniejszego uszczerbku. Prędko też dźwignął się na nogi, tak iż miał jeszcze czas powiedzieć do słuchu Ledwardowi: - Jesteś skończony, Ledward, pojmujesz to? Po czymś ta­ kim żaden uczciwy człowiek nie poda ci ręki. Ledward odwrócił się i przy milczeniu sali zszedł z ringu. Justin przyjrzał się dokładniej szczęce Gerarda. - Proponowałbym, żeby obejrzał to doktor - rzekł. Tym bardziej że nie można wykluczyć lekkiego wstrząśnienia mózgu. A potem odwiozę cię do domu. - Nie chcę do domu - mruknął Gerard, osuwając się na stołek, gdyż nagle poczuł się śmiertelnie zmęczony. - Ona, to znaczy Torry, nie może się dowiedzieć. Nie może też mnie zobaczyć w takim stanie. - Co ty wygadujesz, człowieku? - Moidore nie posiadał się z oburzenia. - Jest twoją żoną i musi dowiedzieć się o wszystkim. - Nie - sprzeciwił się Gerard głosem niewiele różniącym się od szeptu. - Zawieźcie mnie dokądkolwiek, byle nie do domu. Nie chcę jej martwić. - Chwycił Moidore'a za ramię. - Przyrzeknij mi, Tom. Moidore już sam nie wiedział, co ma o tym wszystkim sądzić. - Dobrze, skoro się upierasz. Zabieram cię w takim razie do siebie na Brook Street. Tam będziesz mógł wypocząć i dojść jakoś do siebie. Tylko co ja jej powiem? - Powiedz jej... powiedz jej... Po prostu skłam, że w pil­ nej sprawie musiałem opuścić miasto. Zresztą wymyśl, co chcesz. Moidore z westchnieniem kiwnął głową. Cóż, trzeba speł-

niać prośby przyjaciół - pomyślał, po czym pomógł Justino­ wi sprowadzić Gerarda z ringu. Oklaski towarzyszyły im do samej szatni.

ROZDZIAŁ DWUNASTY Torry nie wiedziała, jak, kiedy i gdzie ma powiadomić Gerarda o swojej wewnętrznej przemianie. Nie wiedziała na­ wet, czy będzie mogła dać mu to, czego on tak otwarcie pra­ gnął, czyli siebie samą. Nie zależało jej też na uzyskaniu pewności, czy Gerard ją kocha. Cokolwiek nim powodowa­ ło, miłość czy tylko pożądanie, jej uczucia do niego nie po­ zostawiały najmniejszych wątpliwości. Prowadząc z nim od kilku miesięcy wspólne życie, widując go na co dzień i w różnych sytuacjach, odkryła wreszcie, że jej szacunek, a po­ tem podziw zaowocował miłością. Kiedy się to stało? Daty w tej sferze były złudne. Zako­ chać się w nim mogła równie dobrze w Londynie, jak w Moi­ dore, albo tamtego dnia, gdy pojawił się w redakcji „Sztan­ daru Kobiet" jako rabuś, ona zaś powitała go wycelowanym weń rewolwerem. Spojrzał wtedy na nią z zuchwałością w oczach, a jego twarz, szorstka i surowa, jakby przechowu­ jąca ślady rzeźbiarskiego dłuta, wydała się jej obliczem zdo­ bywcy. Kiedy więc tego dnia nie wrócił do domu, przeżyła boles­ ne rozczarowanie. Jego nieobecność przedłużała się i Torry zaczęła się niepokoić. Wreszcie nadeszła wiadomość od lorda Moidore'a, że Gerard w pilnej sprawie musiał wyjechać z Londynu i na razie trudno jest określić datę jego powrotu.

232

Torry poczuła się tak, jakby spojrzała w głąb przepaści. Czy go straciła? Błagał ją wówczas na klęczkach o zmiłowa­ nie, ona zaś go odtrąciła. Taki brak litości nie może ujść bez­ karnie. Kto wie, czy w tej chwili Gerard nie pociesza się w ramionach Daisy Gascoyne lub jakiejś innej kobiety. Czy w takim razie popełniła błąd? O błędzie można mówić, gdy rozpatrujemy pewne możliwości, potem zaś wybieramy jed­ ną z nich. Ona zaś niczego nie rozpatrywała i niczego nie wybierała. Po prostu niosąc brzemię życia, niekiedy się po­ tykała. Chwycił ją za gardło paniczny strach. Myśl, że być może utraciła coś, co właśnie odnalazła, wydawała się nie do znie­ sienia. Torry miała ochotę krzyczeć i rozorywać twarz pa­ znokciami. Na szczęście obok była Kate, która stanowiła dla niej pewne duchowe oparcie. Trzeciego dnia nieobecności Gerarda ona i Kate miały złożyć wizytę w Marlborough House. Torry była członkinią powołanego przez księżnę komitetu na rzecz niesienia pomo­ cy sierotom i dzieciom porzuconym przez rodziców. Komitet ów miał swoją młodzieżową przybudówkę, którą tworzyli synowie i córki najwybitniejszych obywateli kraju, a w ich liczbie również Kate na prawach honorowego gościa. Mło­ dzież ta miała jak najlepsze chęci i spore ambicje. Wieczo­ rem obie grupy społeczników miały wspólnie wypić herbatę. - Czy naprawdę czujesz się na siłach, aby tam pójść? spytała Kate bratową. Była zaniepokojona jej stanem zdro­ wia. Torry wręcz nikła w oczach. Kate niepokoiła również przedłużająca się nieobecność brata. Dokąd się udał i co porabiał? - zapytywała samą sie­ bie. Wiedziała już, że nie ucierpiał w walce. Moidore powie-

dział jej, że owszem, nie obyło się bez pewnego poturbowa­ nia, czego w boksie nie sposób uniknąć, lecz wezwany lekarz zalecił jedynie spokój i wypoczynek. I właśnie na taki wy­ poczynek Gerard się udał. Kate bez trudu mogła wyobrazić sobie rozdrażnienie i wściekłość brata zmuszonego do nie­ róbstwa. Natomiast trudniej było jej odpowiedzieć sobie na pytanie, dlaczego nie okazał on żadnych względów Torry i nie dając znaków życia, naraził ją na tak straszliwy nie­ pokój. Z kolei Daisy Gascoyne i Justin opowiedzieli Kate o przebiegu walki bokserskiej. W rezultacie prócz pani Ge­ rardowej Schuyler cały Londyn wiedział, że Bryce Ledward, po tym jak w czwartej rundzie został upokorzony przez Ge­ rarda, zhańbił się, atakując go bez ostrzeżenia i po rozstrzyg­ nięciu spotkania. Kate kusiło, by wyznać Torry prawdę, lecz w takich chwi­ lach przypominała sobie o obietnicy danej Gerardowi i zaci­ skała usta. Miała wszakże poczucie, że współuczestniczy w czymś złym, przeciwko czemu wewnętrznie się buntowa­ ła. Spojrzenie zatem, jakim obrzuciła bratową, gdy rozstawa­ ły się w westybulu, miejsca zebrań obu komitetów, było nie­ spokojne i pełne poczucia winy. Pomieszczenie, do którego weszła Torry, było bogato i starannie umeblowane, lecz panował w nim nieopisany nie­ ład. Jakby na pracę architekta wnętrz została nałożona inicja­ tywa wielu jeszcze innych osób. Pełno tu było przeróżnych ozdóbek, bibelotów, flakoników, książek i fotografii. Te ostatnie, oprawione w srebrne ramki, przedstawiały bez wy­ jątku księcia i księżną Walii. Na ścianie na wprost drzwi wisiał nadto sporych rozmia-

234 rów portret Alberta Edwarda z jego lat młodzieńczych. Mło­ dy człowiek miał raczej przystojną twarz i wypukłe niebie­ skie oczy, już wówczas jednak przejawiał skłonność do tycia, co w końcu uczyniło go tak różnym od jego ojca, zmarłego już księcia małżonka, podziwianego z uwagi na swą wybitną urodę. Tego dnia Torry z całą mocą doświadczyła znanego już sobie uczucia. Miała wrażenie, że coś przed nią jest ukrywa­ ne, i to coś ważnego. Inni spuszczali wzrok, gdy kierowała na nich spojrzenie, gdy zaś podchodziła do jakiejś grupy osób, te na chwilę milkły. Raz nawet zdało się jej, że słyszy wymówione przez kogoś imię męża. To kazało jej zastanowić się nad samą sobą. Niewykluczone bowiem, że było z nią coś nie tak i ulegała omamom lub manii prześladowczej. Porządek zebrania uwzględniał wiele spraw. Były wśród nich również wybory przewodniczącej zarządu. Wybrano Torry. Obdarzono ją tym zaszczytem, gdyż wszystkie panie znały jej działalność w innych komitetach, gdzie zdążyła wy­ kazać się zmysłem organizacyjnym i umiejętnością narzuca­ nia swej woli. Księżna Walii, założycielka i honorowa przewodnicząca komitetu, zamknęła notes i powiodła wzrokiem po twarzach. - Dziękuję paniom - rzekła. - Wdzięczna wam jestem za wasze starania i współpracę. - Uczyniła ruch, jakby chciała wstać, lecz w tej samej chwili towarzysząca jej dama szepnę­ ła jej coś do ucha i to kazało jej skorygować zamiar. Uśmiechnęła się, kierując spojrzenie na Torry. - Och, całkiem bym zapomniała. Zanim przejdziemy do błękitnego salonu na herbatę, chciałabym jeszcze zamienić z panią kilka słów, pani Schuyler.

Torry i księżna równocześnie wstały i podeszły do siebie. Torry zniżyła się w ukłonie. Miała dziwne uczucie, że wszystkie panie przyglądają się jej lewemu uchu, które pło­ nęło w tej chwili jak pochodnia. - Nie będę długo pani zatrzymywała, pani Schuyler. Ze­ branie było męczące i obie marzymy o chwili odpoczynku. Chciałabym jednak panią zapewnić, że w tych trudnych dla pani chwilach ja i książę jesteśmy myślami z panią i jej mał­ żonkiem. Mamy nadzieję, że rychło wróci do zdrowia i pełni sił. Książę już wyraził swoje niezadowolenie z uczynku pana Ledwarda i zerwał z nim wszelkie stosunki. Pan Ledward jest odtąd na dworze persona non grata i nie widzę możliwo­ ści, aby miało się to kiedykolwiek odmienić. Na koniec pro­ szę przekazać mężowi moje najlepsze życzenia, do których zresztą dołącza się książę. Przychodząc tu dzisiaj, wykazała pani wielki hart ducha, co mnie nie dziwi, gdyż wiem, że obowiązki stawia pani na pierwszym miejscu. Torry słuchała księżnej odurzona i sparaliżowana. O czym w ogóle mówiła do niej ta wielka dama? Czyżby Gerard został ranny? Słowa brzęczały jej w uszach niczym pszczeli rój. Księżna apelowała każdym słowem do jakiejś wiedzy, którą ona niby miała posiadać, nie sposób więc było jej się przyznać, że nie wie o niczym. - Dziękuję za łaskawość, madame - powiedziała głosem, w którym nie było ani śladu wewnętrznego wzburzenia. Mój mąż poczuje się zaszczycony, gdy powtórzę mu tę roz­ mowę. Torry wolała ograniczyć się do samych tylko grzeczno­ ściowych formułek, by uczynić tę rozmowę możliwie naj­ krótszą. Bała się, że ze strony księżnej mogą paść jakieś py-

tania, na które nie będzie umiała dać żadnych sensownych odpowiedzi. I osiągnęła cel, gdyż Aleksandra, księżna Walii, kobieta wciąż piękna, mimo że młodość miała już za sobą, uznała, że teraz czas napić się herbaty. Gdy została sama, Torry poczuła, że opuszczają ją siły. W takim też stanie na poły bezwładu, na poły szalonego nie­ pokoju, podeszła w błękitnym salonie do Kate, która rozma­ wiała właśnie z Daisy Gascoyne. - Kate! - powiedziała nieswoim głosem, który zaalarmo­ wał obie panie. - I ty, Daisy - dodała, blada jak opłatek. Czy jest tu jakiś kąt, gdzie mogłybyśmy spokojnie porozma­ wiać? Bardzo mi zależy na tej rozmowie. Daisy w Marlborough House czuła się niemal jak u siebie w domu. - Owszem, zaprowadzę was. Czy źle się czujesz, Victo­ rio? Wyglądasz na bardzo chorą. - Nie jestem chora, tylko zła - syknęła Torry. Mówiła prawdę. Rzeczywiście, zaczął w niej narastać coraz większy gniew, który zepchnął na dalszy plan lęk i fizyczną słabość. Weszły do niewielkiego pokoju, przypominającego ko­ sztowne puzderko. - Kate, Daisy - zaczęła Torry, nim jeszcze ta ostatnia zdążyła zamknąć drzwi - musicie mi natychmiast powie­ dzieć, co takiego zrobił Gerard, że księżna uznała za stosow­ ne życzyć mu przeze mnie rychłego powrotu do zdrowia. I jaki w tym wszystkim jest udział Bryce'a Ledwarda? Byłam oszukiwana, otoczona murem milczenia i teraz chcę poznać prawdę. Kate, przede wszystkim od ciebie oczekuję szczero­ ści. - Och, Torry - powiedziała dziewczyna z miną winowaj-

czyni - od początku wiedziałam, że Gerard czyni źle, odsu­ wając cię od tych spraw. - Westchnęła i zaczęła opowiadać bratowej o wszystkim, co wydarzyło się tamtego ranka na zamku w Moidore między Gerardem a Ledwardem i co w konsekwencji doprowadziło do ich spotkania na ringu. Już zaraz na samym początku jej relacji Torry, mimo całego swego zdenerwowania i przygnębienia, wybuchnęła śmiechem. - Cisnął mu w twarz swoje śniadanie? Ale dlaczego? Dostrzegła wyraz twarzy Daisy i Kate i zaczerwieniała się. - Ach, tak, oczywiście - szepnęła. Gdy zaś opowiadanie Kate dobiegło końca, spytała: - Gdzie teraz jest Gerard? Chciałabym pojechać do nie­ go. Dlaczego nikt mi dotąd nie powiedział, gdzie przebywa mój mąż? Nie, nie odpowiadaj. Znam odpowiedź. Sam tak zdecydował i wymógł na wszystkich, że dochowają sekretu. Chciał zaoszczędzić mi bólu. Zamilkła. Pogrążyła się w myślach. Wyglądała jak ktoś, kto właśnie dowiedział się o śmierci bliskiej mu osoby. - Nie jestem pewna adresu - odezwała się Kate. - Wiem tylko, że zaopiekował się nim lord Moidore, który też wezwał doktora. Wszyscy przyjaciele Gerarda zachowali się wobec niego bardzo lojalnie i troskliwie. Justin był mu prawdziwą ostoją, prawda, Daisy? Daisy kiwnęła głową, po czym dawna kochanka Gerarda i jego obecna żona spojrzały sobie w oczy. - Moidore twierdzi, że Gerard nie odniósł żadnych po­ ważniejszych obrażeń - rzekła Daisy. - Podobnie jak Kate, ja również nie akceptowałam decyzji Gerarda pozostawienia cię poza całą tą sprawą. Nigdy nie lubiłam Bryce'a Ledwar-

238

da. Zachował się jak ostatni cham. Nikt go już do siebie nie zaprosi. Kate, której od kilku minut lekko było na sercu, bo po­ zbyła się ciężaru tajemnicy, prawdziwie się rozgadała: - Nie sądzę, by nieobecność Gerarda miała się przedłu­ żyć. Wiem od lorda Moidore'a, z którym dziś rozmawiałam, że czuje się coraz lepiej i nawet fuka na doktora, że ten tra­ ktuje go jak inwalidę... - Potrafię to sobie wyobrazić. - Torry doszła już do siebie, odzyskując cały swój spokój. Wstała i uśmiechnęła się do obu niewiast. - Obawiam się, że złamałyśmy wszystkie zasady dworskiego protokołu. Wracajmy do naszych pań, bo inaczej pomyślą, że zawiązałyśmy spisek celem wysadzenia w powie­ trze parlamentu. - Ruszyła ku drzwiom, a jej krok i postawa by­ ły teraz pełne wdzięku, władczości i opanowania, a nie jak w chwili, kiedy tu wchodziła, słabości i rozpaczy. Daisy chwyciła Kate za ramię i szepnęła jej do ucha: - Właściwie powinnam ją nienawidzić, wiesz, z powodu niego, ale jest ona tak niezwykła i tak bardzo do siebie pa­ sują, że nie stać mnie na to uczucie. Ciekawa jestem, o czym teraz myśli i co mu powie, kiedy wreszcie się znajdą pod jed­ nym dachem. Kate zaczęła się śmiać. - Mimo wszystko wolałabym nie wiedzieć. Gerard po­ trzebuje kogoś takiego jak ona. Kogoś słabszego starłby na proch, ale nie ją, nie Torry... - Pokręciła głową i poprawi­ wszy falbankę sukni, udała się za bratową. Była w każdym calu młodą panną z dobrego domu, tak jak Torry była w każ­ dym calu doskonałą żoną!

- Ani mi się śni! - ryknął Gerard, obrzucając wcale ładną garsonierę przyjaciela nienawistnym wzrokiem. Czuł się tu jak w więzieniu, a szlafrok i kapcie, w których spędzał całe dnie, napawały go wręcz obrzydzeniem. - Wracam dzisiaj do domu. Okazałeś się morowym chłopem, Moidore. Dałeś mi schronienie i trzymałeś z dala ode mnie wszystkich tych głupców. Ale czuję się już zdrowy i muszę wracać. Torry już pewnie nabrała podejrzeń, że uciekłem z Daisy Gascoyne lub zrobiłem jakieś inne niewybaczalne świństwo. - Dotknął szczęki, sprawdzając, czy naprawdę przestała go już boleć. - Nie odbieraj tego jako dowodu niewdzięczności z mej stro­ ny. Naprawdę było mi u ciebie dobrze, Moidore, i do końca życia pozostanę twoim dłużnikiem. Pisklęciu czas jednak wyfrunąć z gniazdka. - Zgadzam się - rzekł Moidore - że twoja żona Bóg wie co może sobie pomyśleć. Dlatego wyfruwaj sobie, ptaszku. Na odchodnym przyjmij jednak przyjacielską radę. Powinie­ neś powiedzieć Victorii o wszystkim. To silna kobieta. Nie zemdleje ani nie dostanie migreny. - Widząc upór na twarzy Gerarda, roześmiał się. - Twarda z ciebie sztuka. Nie zamie­ rzam rozbijać sobie głowy o skałę. Ubieraj się zatem i... mi­ łego dnia. Gerard wkroczył na podjazd przed swoim domem. Na schodach pojawił się Timson. Zdawało się, że czekając na powrót swojego chlebodawcy, przez te wszystkie dni tkwił w oknie i teraz miał okazję pierwszy go powitać. Jak przy­ stało zresztą na dobrego kamerdynera. - Czy pani Schuyler jest u siebie? - spytał Gerard, opa­ nowany bolesnym pragnieniem zobaczenia żony.

240 - Madame oraz panna Kate udały się dzisiaj do Marl­ borough House i nie należy spodziewać się ich rychłego po­ wrotu - odparł Timson, jakby recytował wyuczoną na pa­ mięć lekcję, po czym odebrał od Gerarda płaszcz i dwie skó­ rzane torby. - Napije się pan herbaty, sir, albo czegoś moc­ niejszego? Sugerowałbym dla wzmocnienia organizmu to drugie. Gerard już miał mu powiedzieć, żeby się wypchał tymi swoimi sugestiami, gdy nagle opanowało go ogromne znu­ żenie. - Niech będzie - odburknął niegrzecznie. - Jeśli już chcesz być moją niańką, to czyń swoje obowiązki. Timson z godnością skinął głową. Z jego oczu wyzierała troska. Chętnie godził się na rolę niańki. Równie chętnie zo­ stałby kimkolwiek innym, byleby tylko jego pan jak najszyb­ ciej odzyskał siły po... ostatnim wydarzeniu. Gerard udał się do siebie na górę. Nie był długo sam. Nie­ bawem bowiem pojawił się Timson z tacą zastawioną różno­ ściami. Była tam herbata, kanapki, ciasteczka i, oczywiście, „coś mocniejszego" w pękatej butelce. Po chwili, pokrzepiony kieliszkiem wybornego fran­ cuskiego wina, Gerard odzyskał rumieńce. - Powiedz mi, Timson - rzekł, patrząc na kamerdynera. Od kilku minut kręcił się po pokoju niczym gigantyczny mo­ tyl, który przez nieuwagę wpadł przez okno - dlaczego od pewnego czasu odnoszę wrażenie, jakbyś chciał mi się z cze­ goś zwierzyć? Timson westchnął. - Widać, sir, że jestem jak ta otwarta księga. Wszystko można wyczytać z mojej twarzy. Właściwie powinienem już

241

na dole podziękować panu, sir, że dałeś tej karykaturze dżen­ telmena tak rzetelną nauczkę. Ten jego upadek, doprawdy, wart jest uczty. Moje najlepsze gratulacje. Gerard bacznie się mu przypatrywał. Przyjął do pracy Timsona, kiedy ten bez grosza przy duszy włóczył się po No­ wym Jorku. Jego poprzedni pan stracił cały swój majątek w miejskim kasynie i nie miał na chleb, a co dopiero na opłacenie służby. - To wszystko, co chciałeś mi powiedzieć? - Niezupełnie, sir. Powinienem dodać, że ja i cała służba jesteśmy dumni, że honor naszej pani został obroniony. Pro­ szę mi też pozwolić powiedzieć, że w naszym głębokim prze­ świadczeniu, bo mówię to w imieniu pokojówek, stajennych, szoferów i dozorców, nie mogłeś, sir, dokonać lepszego wy­ boru, jeśli chodzi o znalezienie dla siebie towarzyszki życia. - Co mi tu będziesz rozprawiał latem o deszczu, który spadł wczesną wiosną? - Gerard był szczerze rozbawiony. - Znam cię, ladaco. Żeby powiedzieć Z, zwykłeś zaczynać od A. Proponowałbym, żebyś tym razem przeskoczył pozo­ stałe litery alfabetu. - Skoro tak stawia pan sprawę, sir, to już nic mi nie po­ zostaje, jak tylko powiedzieć o czymś, o czym, proszę wy­ baczyć śmiałość, pan nie wie. - Już tylekroć wybaczałem ci śmiałość, że mogę i tym ra­ zem - odparł Gerard. - Mów albo wyduszę to z ciebie. - Rzecz dotyczy pańskiej nocy poślubnej, sir. - W głosie i postawie Timsona nie było widać nic oprócz szacunku. Dobry kamerdyner powinien mieć oczy i uszy szeroko otwarte, tak więc zauważyłem, że zabrał pan ze sobą do łóżka butelkę najlepszej whisky. Osobliwy wybór, pomyślałem

242

wówczas. Zaraz też przyszło mi do głowy, że kto szuka po­ cieszenia w whisky, mogąc je znaleźć w pięknej kobiecie, ten chyba potrzebuje pomocy. Toteż gdzieś o drugiej nad ranem zajrzałem do pańskiej sypialni, sir. - Przełknął ślinę, gdyż w oczach Gerarda zapaliły się niebezpieczne błyski. - Oka­ zało się, że nie jestem potrzebny. Był pan wprawdzie w stanie odbiegającym od normalnego, lecz całkiem bezpieczny, bo w bardzo dobrych rękach. Zadbała o pana madame, a uczy­ niła to z największą troskliwością. Na moich oczach rozebra­ ła pana, położyła do łóżka i starannie okryła. Nie zdradziłem swej obecności, gdyż, po pierwsze, służba nie powinna wści­ biać nosa w prywatne życie państwa, po drugie, moja pomoc była zbędna. - Odchrząknął. - Dlaczego o tym wszystkim mówię? Otóż z wielu pańskich uwag i aluzji, sir, mogłem wyciągnąć wniosek, że to mnie pan uważa za owego dobrego samarytanina, który tamtej nocy przyszedł mu z pomocą. Prawda jest taka, że zostałem uprzedzony. Zaopiekowała się panem pańska małżonka. Uznałem, że powinienem to panu powiedzieć. Gerard odłożył na talerzyk kanapkę, którą od początku tej perory trzymał w palcach. Niewiele pamiętał z tamtej długiej nocy. Zakładał po prostu, że to właśnie Timson, któremu nazajutrz pół­ słówkami podziękował, zatroszczył się o pijanego, bo był wów­ czas spity w trupa. Rzecz sama w sobie, a także z uwagi na kon­ tekst była wstydliwa, i to właśnie tłumaczyło fakt, dlaczego nigdy z Timsonem nie rozmawiał o tym otwarcie i wprost. Teraz jednak, gdy słowa kamerdynera rzuciły na tamto wydarzenie zupełnie nowe światło, przypomniał sobie pe­ wien szczegół. Głos, który wtedy doń dobiegał, był kobiecy, miękki, ciepły... Tak, to musiała być Torry!

- Zdaje się, że mówisz prawdę, Timson. - Nigdy bym pana nie okłamał, sir. - Timson zdawał się zraniony w swej prawości. - To lady Victoria zadbała wtedy o pana. Teraz zaś, pamiętając, jak dzielnie jej pan bronił na ringu przed kilkoma dniami, postanowiłem dać dowód, że godna jest tej wspaniałej obrony. Jest damą pod każdym względem, a nie można tego powiedzieć o wszystkich nie­ wiastach, nawet tych szlachetnie urodzonych. Proszę wyba­ czyć mi tę bezpośredniość, sir. - Bezpośredniość bywa czasami cnotą, Timson - rzekł zamyślony Gerard. - To mi przypomina pewną maksymę mojego poprze­ dniego pana, którą miał zwyczaj powtarzać przy każdej oka­ zji albo i bez okazji. Brzmi ona: „Nigdy nie sądź z pozorów, bo te bywają złudne!". Gerard kiwnął głową. Tak, pozory bywają złudne. Kobie­ ta, którą niejako wyswatał mu jego dziadek, nie była tą, którą poznał wtedy w kościele na pogrzebie Kapitana. Każdego dnia odkrywał w niej coś innego, teraz zaś zobaczył ją w cał­ kiem nowym świetle. Z dziwki stała się partnerką w pewnym przedsięwzięciu, potem damą, potem przedmiotem pożąda­ nia, wreszcie obiektem miłości. Teraz zaś objawiła się mu ja­ ko żywa i czująca istota, godna ukochania i szacunku, ba, godna nawet tego, by oddać za nią życie. A wszystko to sprawił kamerdyner Timson. Timsonowi też warto by było uważniej się przypatrzyć. Kto wie, co kryło się w sercu i głowie tego człowieka? Tak, pozorom należy wydać walkę. Torry i Kate późno wróciły do domu po wizycie w Marł-

borough House. Odbierając od nich szale i parasolki, major­ domus nie omieszkał napomknąć, że pan jest u siebie. Torry drgnęła i zaczerwieniła się, lecz zanim zdążyła coś powiedzieć, uprzedziła ją Kate: - To bardzo dobrze. Nie czekaj na mnie, Torry. Jestem pewna, że w tych okolicznościach chciałabyś jak najprędzej powitać Gerarda. Torry skinęła głową i w milczeniu weszła na schody. Roz­ mowę z nim postanowiła odłożyć na później. Musiała naj­ pierw przemyśleć w skupieniu, co właściwie ma mu do po­ wiedzenia. Na razie w głowie miała zamęt. Wciąż była pod wrażeniem czynu, jakiego dokonał w jej obronie. Na schodach natknęła się na Timsona. Skłonił się i spytał oficjalnym tonem: - Czy mam powiadomić pana Gerarda, że wróciła już pa­ ni do domu, madame? Uśmiechnęła się w dziwnie nieokreślony sposób. - Sądzę, że należy się z tym jeszcze wstrzymać. Czuję się zmęczona, a poza tym chciałabym wziąć kąpiel. Upłynie tro­ chę czasu, zanim będę gotowa zobaczyć się z mężem. Ukłon Timsona nie miał sobie równych pod względem wypranego z wszelkich treści formalizmu. - Jak pani sobie życzy, madame - odparł, po czym usu­ nąwszy się z drogi, przepuścił ją i odprowadził wzrokiem. A gdy pokonała ostatni stopień, na jego zazwyczaj bezna­ miętnej i zastygłej twarzy pojawił się życzliwy uśmiech. Gerard wciąż jeszcze nie powrócił do pełnej sprawności fizycznej. Bolał go w kilku miejscach tors, w który Ledward walił przez trzy rundy, teraz zaś, gdy przebierał się do późnego obiadu, poczuł również bolesne łupanie w głowie.

245

Ubierał się tym razem bez pomocy Timsona. Odesłał go, gdyż chciał być sam. Tylko bowiem samotność zapewniała skupienie, konieczne do obmyślenia kampanii mającej na ce­ lu zdobycie Torry. Przebywając w garsonierze Moidore'a, miał mnóstwo czasu na refleksję nad sobą i własnym życiem. Wtedy to ostatecznie postanowił, że nigdy już nie ucieknie się do żad­ nych brutalnych szturmów. Skuteczniejsza od gwałtu wydała mu się czułość, dobroć i pokora. Musiał też jakoś usprawied­ liwić się przed nią ze swojego milczenia. Powie jej, że chciał ją ochronić przed okrucieństwem świata. To nic, że nie była bezbronną owieczką, osaczoną przez sforę rozwścieczonych wilków. Z niektórymi wilkami pora­ dziła sobie nawet całkiem dobrze, co potwierdzał chociażby przykład Kapitana. Chciał ją chronić, gdyż bardzo mu na niej zależało. Bał się każdej dodatkowej, najmniejszej choćby komplikacji, jako że ich związek był już i tak wystarczająco skomplikowany. Walczył właśnie z krawatem, przeklinając swe niezgrabne paluchy, gdy usłyszał szmer otwieranych drzwi i głos żony: - Mogę wejść, Gerardzie? Nie odwrócił się. Widział w lustrze, jak podchodzi do nie­ go. Słyszał szelest jej sukni. Lecz dopiero gdy poczuł jej za­ pach, przezwyciężył psychiczne i fizyczne odrętwienie. Rzekł zachrypniętym głosem: - Mogłabyś pomóc zawiązać mi krawat? Mam dziś dwie lewe ręce. Miała na sobie kremową suknię z akcentami brązu. Za­ skoczenie budziła jej fryzura. Zazwyczaj wysoko upięte wło­ sy były dziś rozpuszczone i zebrane w luźny węzeł na karku.

Natomiast niczym nie zaskakiwała jej twarz. Była to wciąż twarz Mony Lisy - podobieństwo, które tak zręcznie uchwycił Balfour. Musiał się nieco nachylić, by mogła swobodnie zająć się jego krawatem. Uporała się z zadaniem w ciągu kilkunastu sekund. - Jeśli to nie jest ten węzeł, na jakim ci zależy, powiedz mi, a spróbujemy czegoś innego. Ani w głowie były mu teraz krawaty, węzły i tym podob­ ne błahostki. Wdychał jej zapach i rozkoszował się tym za­ pachem. - Mam nadzieję, że udało ci się pomyślnie załatwić ową pilną sprawę? - spytała wobec jego milczenia. - Moja pilna sprawa... - zaczął z wahaniem, na śmierć zapomniawszy, że kazał Moidore'owi uspokoić ją jakimś kłamstwem. - Tak, ta, z uwagi na którą musiałeś wyjechać z Londynu. Nazwałam ją pilną, gdyż opuściłeś dom nagle i bez pożeg­ nania się z nami. - Przez chwilę taksującym wzrokiem przy­ glądała się dziełu swych rąk. Węzeł wydał się jej bez zarzu­ tu. - Musiała to być męcząca podróż, gdyż wyglądasz wy­ jątkowo blado. Nie wolno ci przemęczać się, Gerardzie. Za nadmierny wysiłek zawsze płacimy określoną cenę. - Pa­ trzyła mu w oczy z tajemniczym uśmiechem na twarzy. Gerard stwierdził, że drży na całym ciele. Stała tak blisko i była tak nieprawdopodobnie piękna, że ta jego reakcja wy­ dała się mu czymś całkiem naturalnym. - Nie zamierzasz zjeść ze mną obiadu, madame? - spytał nieswoim głosem. - Twoja suknia nie wygląda mi na wie­ czorową.

Uśmiechnęła się, jak uśmiecha się wiosenne słońce po po­ nurości zimy. - Pomyślałam, że po tak męczącej podróży będziesz wo­ lał uniknąć wszelkich formalności i zjeść ze mną posiłek po­ zbawiony ceremonialnej oprawy. Wyglądasz, jakby gnębiło cię jakieś zmartwienie. Czyżby wiedziała? Powiedziano jej? W wyrazie jej twa­ rzy i całej postawie było coś takiego, co go zaniepokoiło. Przysunął się i położył jej dłonie na ramionach. - Mogę wiedzieć, co chcesz przez to powiedzieć? Nie­ dawno odbyłem rozmowę z Timsonem, który też mówił sa­ mymi zagadkami. Wdzięczny byłbym za jedno proste i jasne słowo. Teraz to ona drżała. Wiedziała, że prowokowanie Ge­ rarda niczym właściwie nie różni się od drażnienia tygry­ sa. Świadomie używała wieloznacznych sformułowań, pragnąc podważyć jego pewność siebie i skłonić do po­ wiedzenia jej prawdy. On jednak wolał widocznie mniej okrężne drogi. - Twierdzisz, że mówię zagadkami, lecz ja zupełnie nie mam takiego wrażenia. Twoje życie jest jak otwarta księga. Chyba że wpiszesz do niej coś, czego nie będę mogła zrozu­ mieć. Już był pewien, że wiedziała. Czy to Kate zdradziła se­ kret? Prócz Kate były też setki innych ewentualnych infor­ matorów. O walce na ringu trąbiło całe miasto. Każdy mógł dojść do wniosku, że warto się przypochlebić małżonce triumfatora. Zacisnął dłonie, zaledwie dotąd dotykające jej ramion. Obniżył głowę i dotarł ustami do niewielkiego zagłębienia

u nasady jej szyi. Wyczul wargami pulsowanie krwi. Torry wstrząsnęła się, jakby na skutek dreszczu. Nie odpychała go. Uniósł głowę i spojrzał na nią. - A czy ty zawsze mówisz mi, Victorio, co zapisujesz w swojej księdze życia? Na przykład powtórz mi treść zapisu z naszej nocy poślubnej. Cieszył się, że udało mu się przejąć inicjatywę. Dotąd tań­ czył wedle granej przez nią melodii. Teraz mógł śledzić jej zachowanie. - Pytasz o naszą noc poślubną? Nie sądziłam, by wyda­ rzyło się wówczas coś, o czym byś nie wiedział. - Ależ, pani Schuyler. Mężczyzna, który spije się do nie­ przytomności, zazwyczaj nie wie, czyje ręce podtrzymywały mu głowę, kiedy wymiotował, i kto kładł go do łóżka w sy­ tuacji, w której zadowoliłby się nawet ulicznym chodnikiem pokrytym tłuczonym szkłem. Czy tą dobrą wróżką byłaś ty, madame? I czym się kierowałaś, tak czule troszcząc się o pi­ janego? Torry wciąż godziła się, by ją trzymał. Wyczuwał jednak, że drży. - Zrobiłam to w zwykłym ludzkim odruchu współczucia, sir. - Zatem okazuje się, że jesteś człowiekiem, pani Schuy­ ler. - W jego głosie pojawiła się nutka ironii. - Czasami już zdarzało mi się w to wątpić. Ponownie opuścił głowę w poszukiwaniu tamtej ciepłej dolinki. Po chwili zostawił ją, przesuwając się wargami po szyi ku ustom. Odnalazł je. Czekały na niego jakby uśmie­ chnięte. Tak, błąkał się na nich niewinny uśmiech. Wargi Tor­ ry rozchyliły się i usłyszał:

- Czy zbytnio nie męczy cię całowanie mnie, Gerardzie? Przepracowanie nie idzie w parze z wrażliwością i porywami zmysłów. Powiedz mi, gdy poczujesz, że przekracza to twoje siły. - Ty czarodziejko, dręczycielko i obłudnico! - wyrzucił z siebie jednym tchem. - Dobrze wiesz, czym zajmowałem się w ciągu tych ostatnich dni. Kto ci powiedział? Czy to Ka­ te? Zobowiązałem ją do zachowania tajemnicy. Uśmiechała się radośnie i kokieteryjnie. Takiego uśmie­ chu nie widział jeszcze na jej twarzy. Był dla niego czystą rozkoszą. - Nie wiń Kate. Milczała jak grób. To księżna Walii uchyliła rąbka tajemnicy. Uczyniła to zapewne wbrew sobie albo nie wiedząc, że istnieje niepisany zakaz informowania mnie o tej sprawie. Potem wymusiłam na Kate i Daisy Gas­ coyne, by opowiedziały mi o wszystkim ze szczegółami. Dlaczego to zrobiłeś, Gerardzie? Gerard nie należał do ludzi wstydliwych. Gdy jednak po­ czuł na sobie baczne spojrzenie fiołkowych oczu, spuścił gło­ wę jak mały chłopiec. - Za sposób, w jaki ten kundel wyraził się o tobie w Moi­ dore, właściwie powinienem go zabić. Musiałem zadowolić się stłuczeniem go na ringu. - A po skończonej walce zaatakował cię i powalił, czy tak? - Dotknęła palcami jego podbródka, w miejscu, gdzie znaczyła się niewielka opuchlizna. Był to tak nieoczekiwany gest, że aż się wzdrygnął. -I zrobiłeś to z myślą o mnie, pra­ wda? By obronić moje dobre imię? Nie było to ani pytanie, ani też stwierdzenie. Jego słowa musiały więc także być czymś innym od zwykłej odpowie-

250 dzi. A więc mogły być tylko płynącym z głębi serca wyzna­ niem. - Zrobiłem to dla ciebie, Torry, dla ciebie - odparł, za­ chowując postawę zawstydzonego chłopca. I otóż ten chłopiec został nagrodzony. Poczuł na swoich wargach gorące miękkie usta. Gerard z jękiem przyjął ten dar. Ogarnął Torry ramionami i z całych sił przycisnął do siebie. Delikatność przemienił w żarliwość, dotyk - w wybuch namiętności. Opanowało go uniesienie. Całował ją, pieścił i ściskał, a gdy mógł mówić, bełkotał jak nieprzytomny: - Och, Torry, tak bardzo cię kocham... Zrobiłbym wszystko dla ciebie, wszystko... Pragnę cię kochać i opieko­ wać się tobą... Do diabła z Kapitanem, do diabła z błędami przeszłości... Nic się nie liczy prócz tego, że cię kocham... Zostań moją żoną, moją prawdziwą żoną... Moja złota, umi­ łowana. .. - Mówiłby tak bez końca, ale niesyty był jej ust i w nich się na długo zatracił. Dała mu znać, że brakuje jej już powietrza i chciałaby odetchnąć. - Och, Gerardzie, tak, zostanę twoją prawdziwą żoną, je­ śli tego pragniesz, ale błagam, bądź delikatny. Zaiste, w ustach kobiety z taką przeszłością dziwna to była prośba. Mógł kryć się w niej cynizm bądź próba pod­ niecenia kochanka. On jednak przyjął te słowa za dobrą mo­ netę. - Będę się starał, najukochańsza - zapewnił żarliwie. Zaczął od wyjęcia szpilek z jej włosów. Opadły na plecy i ramiona. Ale nie chciał jej zasłaniać, chciał ją odsłaniać. Toteż sięgnął do haftek i guzików sukienki i zaczął je rozpi-

nać. Nie starczyło mu jednak cierpliwości i wsunął dłoń pod jej stanik, dotykając piersi. Wtedy zreflektował się. - Skoro oboje tego pragniemy, to zróbmy to, ale nie tu­ taj - rzekł, po czym wziął ją na ręce i zaniósł do sypialni. Tam dopiero, położywszy na łóżku, obnażył jej ciało. Wynu­ rzyła się z sukni niczym Wenus z morskiej piany, cała alaba­ strowa, obła, delikatna i gładka, z dwiema jasnoróżowymi plamkami na wzgórkach piersi, które wyglądały niczym przywiane tam przez wiatr kwiaty goździków. Z kolei sam zaczął się rozbierać. Czynił to w pośpiechu, niecierpliwie, gwałtownymi ruchami, zrywając z siebie i cis­ kając na dywan poszczególne części garderoby. Odsłonił wspaniałą muskulaturę torsu, przedmiot podziwu widzów podczas bokserskiej walki, z ciemnym trójkątem uwłosienia, którego podstawa biegła wzdłuż linii szerokich ramion, a wierzchołek ginął poniżej paska spodni. Po chwili na dy­ wanie znalazły się też spodnie i Torry zobaczyła jego trium­ fującą męskość, groźną i władczą. Wydała cichy okrzyk, który mógł równie dobrze wyrażać lęk, jak i podziw. Położył się przy niej i wziął ją w ramiona. Jego twarz budziła strach. Przepływały po niej fale dzikiej namiętności. Zaczął ją głaskać i pieścić, co jednak pozosta­ wało w jakiejś trudnej do zrozumienia sprzeczności z nacis­ kiem na jej uda i brzuch jego męskości. Ukryła twarz w zgię­ ciu jego ramienia. - Gerardzie, boję się - szepnęła. I chyba naprawdę bała się, bo drżała na całym ciele, co jednak można było wytłumaczyć tylko w ten sposób, że jakąś perwersyjną przyjemność sprawiało jej odgrywanie roli prze-

rażonej dziewicy. Ona, zamężna kobieta, a potem kochanka Kapitana, nie mogła szczerze się lękać stosunku płciowego, bo inaczej w tym świecie nic już by nie było niemożliwe. Tak myślał Gerard i postanowił dostosować się do konwencji gry, którą przyjęła. Wybaczyłby jej zresztą wszystko, bo prawdzi­ wie ją miłował i pragnął, aby została matką jego dzieci. - Nie obawiaj się, najdroższa moja. Nie sprawię ci bólu. Po złożeniu tego przyrzeczenia wzniósł się na szczyty cierpliwości. Nie ominął żadnej znanej sobie pieszczoty, skutkiem której Torry mogłaby rozluźnić się i, podniecona, otworzyć na jego przyjęcie. Aż dopiął swego, bo zmiękła pod nim i zaczęła dyszeć, a na jej policzki wystąpiły rumieńce. Gładząc całe jej ciało, z radością wracał do piersi. By­ ły doskonałe w kształcie i miękkie jak puch. Zapragnął wzajemności. - Dotykaj mnie, Torry, dotykaj mnie, kochaj mnie, tak jak ja kocham ciebie - szepnął jej do ucha i wprędce poczuł na sobie jej dłonie, z początku nieśmiałe i bojaźliwe, potem cie­ kawe i badawcze, a wreszcie równie sprawne jak dłonie wir­ tuoza. I tak pieścili siebie nawzajem, przedłużając ów akt po­ znania, który miał ich niewinność przemienić w nasycenie. Zachowywali się jak para kochanków podczas pierwszej no­ cy miłosnej, pierwszej ich wspólnej nocy, ale też pierwszej w całej ich dotychczasowej egzystencji. Posłuszni instynk­ tom natury, zmierzali ku zespoleniu i zagubieniu się w part­ nerze. Na całym świecie byli tylko oni dwoje, Torry i Gerard. Ten pokój, ich dotychczasowe życie, wszystkie nieporozu­ mienia i wątpliwości, cała ta sfera rzeczywistości przestała po prostu istnieć. Liczyły się tylko ich ciała, które były ich

prawem i rządem. W pewnym momencie Torry wydała z sie­ bie namiętny jęk: - Och, Gerardzie, proszę, Gerardzie... proszę... - Wypa­ dało wątpić, czy wiedziała, o co właściwie chce go prosić. Na tego rodzaju żądanie żaden mężczyzna nie może po­ zostać obojętny. Tak też Gerard potargał pęta, które go dotąd jeszcze krępowały, i rozchylił jej nogi. Wreszcie była goto­ wa. Pragnęła tego samego, czego i on chciał. Wszedł w nią, lecz nie wydał radosnego okrzyku. Zranił ją bowiem, a przecież przyrzekł nie sprawić jej bólu. Przez chwilę myślał, że zwariuje. Cała ta pantomima dziewictwa nie była bynajmniej pantomimą. Był pierwszym mężczyzną Torry. Przemknęły mu przez głowę słowa Timsona: Nie sądźmy wedle pozorów, bo te bywają zwodnicze! Nie potra­ fił jednak podążyć myślą za sensem tych słów, gdyż był jak to przepełnione naczynie. Zagubił się w słodkiej rozkoszy. Odnalazł swoje przeznaczenie. Ból, jaki odczuła Torry w chwili, gdy doszło w końcu do skonsumowania małżeństwa, okazał się niczym w porówna­ niu do towarzyszącej mu ekstazy. Słyszała, że krzyczy, lecz były to okrzyki wywołane nieopisaną wprost rozkoszą. Przy­ warła do Gerarda, usiłując stopić się z nim w jedno ciało. Strach, który ją zżerał od chwili, gdy po powrocie do domu podjęła decyzję oddania się mężowi tego wieczoru, został unicestwiony w ogniu zmysłowego uniesienia. Teraz chciała tego, czego i on chciał. Prawdziwie stali się jednym ciałem. Trwało to jednak tak żałośnie krótko. Takie przynajmniej oboje mieli poczucie. Bo w końcu Gerard, dysząc, opadł na poduszki i przez jakiś czas odpoczywał jak po walce. Fizycz­ ny kontakt między nimi nie został jednak na długo zerwany.

Torry sprawiła bowiem, wyłącznie jednym pocałunkiem oznaczającym podziękowanie, że znów na ich twarzach poja­ wił się grymas rozkoszy, a z ust poczęły ulatywać jęki i krzy­ ki. Zasnęli przywarci do siebie i spleceni ramionami jak dzie­ ci, które zgubiły się w lesie. Na dole w salonie Kate niespokojnie spojrzała na zegar. Westchnęła. Dwa razy już przesuwała godzinę podania obia­ du, a Gerard i Torry wciąż nie dawali znaku życia. Rozwa­ żała nawet możliwość udania się do apartamentu bratowej, lecz intuicja nakazała jej zaniechać tego zamiaru. Podener­ wowana, przeszła do holu. Tam natknęła się na Timsona. - Ach, Timson, więc tu jesteś! - rzekła odruchowo, gdyż bynajmniej nie szukała kamerdynera. To, że Timson gdzieś był, wcale nie oznaczało, że zajmo­ wał się czymś konkretnym. Opanował bowiem do perfekcji sztukę, by tak rzec, kręcenia się w miejscu, zaznaczania swej obecności. W ten sposób cenny stawał się już sam fakt jego istnienia. Skłonił się. - Sugerowałbym, miss Kate, by panienka nie czekała dłużej ze zjedzeniem obiadu. Sądzę, że państwo nie pojawią się już tego wieczoru w jadalni. Zapewne każą sobie podać kolację na górze. Wydam za chwilę w kuchni stosowne roz­ porządzenia. - Dziękuję, Timson - powiedziała Kate, choć w pierw­ szym odruchu chciała zarzucić go pytaniami. Była jednak in­ teligentną i domyślną dziewczyną. Pytania były niepotrzeb­ ne. Torry dziś dowiedziała się, jak dzielnie Gerard bronił jej dobrego imienia. To pociągnęło za sobą pewne konsekwen-

cje. To musiało pociągnąć za sobą określone konsekwencje. A poza tym ona umierała z głodu... - A teraz chciałbym z tobą porozmawiać - powiedział Gerard. Gdy się obudzili, była już jedenasta. Gerard zadzwonił na Timsona i w podejrzanie krótkim czasie w pokoju sąsiadują­ cym z sypialnią pojawiła się kolacja, której towarzyszyły dwie butelki szampana. Torry wciąż leżała na łóżku w słodkim omroczeniu. Sły­ szała przez uchylone drzwi, jak Gerard rozmawia z Timso­ nem. Spytał kamerdynera, dlaczego jest szampan, którego nie zamawiał. Odpowiedź Timsona była jak zawsze enigma­ tyczna: - Pomyślałem, sir, że szampan to coś, co niezmiennie sprawia przyjemność, i dlatego pozwoliłem sobie wspo­ mnieć o nim majordomusowi. W jakiś czas potem Gerard wszedł do sypialni, niosąc ta­ cę. Postawiwszy ją na stoliku przy kominku, zajął się otwie­ raniem i nalewaniem do smukłych kieliszków musującego trunku. Podszedł z nimi do łóżka i podał jeden spłonionej i zmieszanej żonie. - Czasem Timsonowi zdarza się posuwać za daleko. Dziś jednak zachował się akuratnie. To ja zgrzeszyłem ospałością ducha, a on odgadł coś, co dopiero miało zostać wyrażone. Piekielnie domyślny gość! Wsparta na poduszkach, Torry wyglądała jak hurysa w mahometańskim raju. Nic nie powiedziała, tylko uśmiech­ nęła się sennie, powoli sącząc szampana. Gerard przysiadł na brzegu łóżka.

256

- A teraz czekam na wyjaśnienia. Jak to się stało, że pani Torry Slade, podkreślam: pani, sławna na cały Nowy Jork kochanka Kapitana, okazała się dziewicą? Jedyną osobą, któ­ ra może udzielić mi tych wyjaśnień, jesteś ty sama, pani Schuyler. - Owszem, lecz czy ty gotów jesteś mi uwierzyć? - wes­ tchnęła Torry. Czuła się szczęśliwą żoną i tak naprawdę wo­ lałaby rozmawiać o przyszłości, nie zaś o przeszłości. - To istotnie jest pewien problem - odparł. - Zważywszy jednak na to, że Kapitana nie ma już wśród żywych, podob­ nie zresztą jak twojego pierwszego męża, o ile w ogóle ist­ niał ktoś taki, pozostaje mi zadowolić się jedynie twoimi wy­ jaśnieniami. Torry nagle pobladła. Odstawiła kieliszek i ukryła twarz w poduszce. - Nie... nie... nie mogę. Nie pytaj mnie. Gerard wychylił swojego szampana. - Torry, moja najdroższa, jest dla mnie całkiem jasne, że nie tylko byłaś dziewicą, lecz nadto potwornie się obawiałaś fizycznej miłości. To tłumaczy wiele twoich zachowań i reakcji. Słusznie czy niesłusznie, wierzę jednak głęboko, że o ile nasze małżeństwo ma być szczęśliwe, musisz wyznać mi całą prawdę, co oznacza również, że musisz się z nią zmierzyć. Ciałem jej wstrząsnął dreszcz. To już nie była ta dosko­ nale opanowana kobieta, która tak imponowała angielskiej arystokracji. - Nie, nie pytaj mnie. Nie chcę nawet o tym myśleć. Gerard jednak był niezachwiany w swojej decyzji dowie­ dzenia się prawdy. Tylko to bowiem mogło nadać ich związ-

kowi cechę bliskości i trwałości. Gotów był na każde okru­ cieństwo, byleby zachować dla siebie tę kobietę. - A nie sądzisz, że zanim dopuścisz mnie do swojej taje­ mnicy, powinniśmy najpierw coś przekąsić? Torry uniosła głowę. Z jej oczu wyzierała niema prośba. Złagodził jej obawy rozbrajającym uśmiechem. Podsunął ta­ lerzyk z kanapkami i dopełnił kieliszek szampanem. Kiedy zaś zauważył, że zjadłszy pierwszą kanapkę sięga po drugą, żartował z nią przez jakiś czas na temat głodu, seksu i syto­ ści. Sprawił w ten sposób, że całkiem się rozluźniła, w czym zresztą walnie pomógł francuski szampan. I nagle, w najmniej oczekiwanej chwili, spoważniał. Wy­ jął z jej ręki kieliszek. - A teraz, pani Schuyler, czas na wyznanie. Spadło to na nią jak grom z jasnego nieba. - Nie, Gerardzie, nie mogę. Czule pocałował ją w usta. - Nie mogłaś również, we własnym przekonaniu, kochać się ze mną. Lecz spójrz, pokonałaś strach, przezwyciężyłaś opór i oto sama teraz skłonna jesteś namawiać mnie do tego, przed czym jeszcze wczoraj uciekałaś. Torry zwiesiła głowę. - To zupełnie co innego, Gerardzie. - Torry, od kilku godzin jesteśmy wreszcie prawdziwym małżeństwem, nie wróżę jednak nam szczęśliwej przyszłości, jeśli ta osobliwa rzecz, jaką jest twoje dziewictwo na tle twej reputacji i wiedzy ogółu o tobie, nie zostanie wyjaśniona do końca. Chyba słowami tymi trafił jej do przekonania, gdyż rzekła:

)

- Obiecaj tylko, że nie będziesz na mnie patrzył, gdy będę mówiła. Jesteś zawsze taki pewny siebie. Miałeś w życiu tyle kochanek, które wciąż cię podziwiają. A ja jestem tylko bied­ nym, słabym stworzeniem. - Nie jestem bynajmniej dumny ze swoich dotychczaso­ wych podbojów miłosnych - wyznał szczerze Gerard. Przyrzekam też, że obojętnie co powiesz, nie usłyszysz z mo­ ich ust drwiny ani śmiechu. Pragnę poznać istotę twojego związku z Kapitanem. Moja wyobraźnia już pracuje i podsu­ wa mi jakieś bzdurne obrazy. Nie chcę żyć wśród maszkar spłodzonych przez fantazję. Prawda ma wartość nieporów­ nywalną. Zaczynam podejrzewać, że nienawidziłem Kapita­ na całkiem niesłusznie. Torry odwróciła się od niego i utkwiła wzrok w ścianie. Nie odzywała się, a Gerard jej nie popędzał. Mieli zresztą mnóstwo czasu, odnosił nawet wrażenie, że cały czas świata. W końcu zaczęła mówić. Jej mowa na początku nie była ani żywa, ani też potoczysta. Z czasem jednak coraz łatwiej przy­ chodziło jej wymawiać słowa i budować zdania, aż wreszcie popłynęły wartkim strumieniem. Strumień ten przemienił się w rzekę, która na koniec wystąpiła z brzegów.

ROZDZIAŁ TRZYNASTY - Wszystko zaczęło się - mówiła Torry - gdy umarł mój ojciec, a ja miałam dziesięć lat. Mieszkaliśmy w Howland Corner, niewielkiej mieścinie w Illinois... I tak, słowo za słowem, rozwijała się opowieść. Torry cof­ nęła się pamięcią w odległą przeszłość, przeskakując ponad czasem, kiedy to udawała sama przed sobą, że nic takiego się nie stało. Skończy wszy jedenaście lat, była już wysoką, długonogą dziewczynką, nad wiek dojrzałą. Nazywała się wtedy Victo­ ria Elliott i patrzyła na świat szeroko otwartymi oczami. Pewnego dnia jej matka wróciła do domu z jednym z sąsia­ dów, Jedem Wadsworthem, wdowcem, i oznajmiła drżącym z radości głosem, że mają zamiar się pobrać. Jed był kasjerem w miejscowym banku, mężczyzną wy­ sokim i mocno zbudowanym. Victoria w myślach od dawna już nazywała go ponurakiem. Nigdy go specjalnie nie lubiła, nieprzyjemnie więc zaskoczyło ją oświadczenie matki. Mat­ ka była nieco starsza od Jeda, wszystko jednak wskazywało na to, że różnica wieku nie zmąci ich szczęścia. W dzień ślu­ bu tryskali radością, która udzieliła się również innym. Wie­ lebny Thomson osobiście pogratulował Victorii nowego papy. Jej prawdziwy ojciec zawsze wołał na nią Torry. Matka

wolała oryginalną formę imienia. Była to również forma ustanawiająca dystans. A ów dystans pomiędzy matką a cór­ ką pojawił się tuż po ślubie i pogłębiał z każdym niemal dniem. Teraz bowiem Jed zaprzątał wszystkie myśli matki, a nie Torry. Dziewczynka próbowała bagatelizować ból przypisany temu nagłemu osamotnieniu, ponieważ, jak gło­ siła Biblia, a wielebny Thomson powtarzał w kazaniach, za­ zdrość była uczuciem niszczącym. Pewnego dnia, a było to w jakiś czas po jej czternastych urodzinach, matka wezwała ją do siebie i rzekła z pewnym skrępowaniem: - Ciekawa jestem, jak byś przyjęła wiadomość, że bę­ dziesz miała braciszka lub siostrzyczkę? Victoria rzuciła się matce na szyję. Zazdrość, którą odczu­ wała, oraz wroga nieufność, jaką darzyła Jeda, znikły niczym mgła pod promieniami słońca na wiadomość o nowym dziecku w rodzinie. - Och, mamo - powiedziała - zawsze chciałam mieć du­ żą rodzinę. - Pocałowała matkę ze szczerym i radosnym en­ tuzjazmem. Matka przytuliła ją do siebie. - Victorio, kamień spadł mi z serca. Zauważyłam, że twój stosunek do pana Wadswortha jest raczej chłodny. Nie żądam od ciebie, byś zapomniała swego prawdziwego ojca, oczekuję tylko, że zaczniesz serdeczniej traktować nowego papę. Torry kiwnięciem głowy wyraziła zgodę. Dobra wola nie na wiele tu się jednak zdała. Jej uprzedzenie do pana Wads­ wortha pogłębiało się. Miał zwyczaj wodzenia za nią wzro­ kiem i wtedy w jego oczach pojawiało się coś dziwnego.

Z czasem spojrzenie to stało się tak kłujące, że Torry aż się wstrząsała. Z dziewczyny stała się śliczną panną. Nikt już nie mógł mieć wątpliwości, że będzie z niej nadzwyczajna piękność. Niezwykłe fiołkowe oczy, długa łabędzia szyja, ciało o do­ skonałych proporcjach, wszystko to już było, tylko nabierało powabu w trakcie dojrzewania, tak jak wino nabiera smaku i bukietu dzięki leżakowaniu w piwnicy. W siódmym miesiącu ciąży pojawiły się pewne kompli­ kacje i matka musiała położyć się do łóżka. W trosce o dobro dziecka miała leżeć aż do dnia rozwiązania. Victoria zajęła się prowadzeniem domu. Krzątając się, stanowiła tym więk­ szą pokusę dla mężczyzny, który już dawno uznał, że jego pasierbica jest dużo powabniejsza od żony, niekochanej zre­ sztą i poślubionej tylko ze względu na jej majątek. Niechęć Torry do ojczyma przemieniła się w odrazę, gdy pod różnymi pretekstami zaczął jej dotykać. Nie było w tych kontaktach fizycznych właściwie niczego zdrożnego czy nie­ przyzwoitego, tylko po prostu ich liczba i częstotliwość wzrastała lawinowo. Nagradzał pocałunkami jej dobre stopnie, gładził po gło­ wie, gdy upiekła smaczne ciasto, poklepywał po plecach i ra­ mionach, gdy chciał wyrazić swą akceptację. Z czasem jed­ nak te kontakty stawały się coraz mniej niewinne, aż wreszcie Torry stwierdziła, że boi się przebywać z nim sama. Zaczęła go unikać. Odtąd tak planowała wszystkie czynności, by za­ wsze pomiędzy nią a ojczymem był zachowany dystans. By­ ło to bardzo męczące, ale najgorsze było co innego. Nie mia­ ła nikogo, komu by mogła się zwierzyć. Ani ciotki, ani star­ szej siostry, ani zaufanej przyjaciółki.

Matka nie wchodziła w rachubę. Nie mogła jej przecież nic powiedzieć, gdy leżała na górze w sypialni, oczekując narodzin dziecka. W stanie, w jakim się znajdowała, nie moż­ na było jej martwić. Co gorsza, Torry nie wiedziała, po czyjej stronie leży tu wina. Wszyscy w miasteczku powtarzali, że jej ojczym to dobry i porządny człowiek, więc to może ona ponosiła odpowiedzialność za stan rzeczy, jaki się wytwo­ rzył. Nigdy nie miała zapomnieć tego dnia, kiedy urodził się braciszek. Pisała właśnie pracę domową z historii, gdy do po­ koju wszedł ojczym. Spojrzał na nią głodnym wzrokiem. - Droga Victorio - powiedział - czy zdajesz sobie spra­ wę, jaka jesteś piękna i jaką pokusę stanowisz? - Podszedł do niej i pogładził po policzku. Potem jednak jego dłoń zni­ żyła się ku jej piersiom. Poderwała się z krzesła i odgrodziła od niego stolikiem. - Proszę tego nie robić. To złe, nieprzyzwoite, niegodne. Nie chcę, by mnie pan dotykał. Jeśli to się powtórzy, powiem mamie. Zdziałała tylko to, że się uśmiechnął. - I uważasz, że matka ci uwierzy? Że ktokolwiek w na­ szym miasteczku da ci wiarę? Jestem członkiem rady para­ fialnej, cieszę się powszechnym szacunkiem. Powinnaś wsty­ dzić się, że chcesz rozsiewać o mnie kłamstwa. - Sekunda, a trzymał ją w ramionach i zaczął obmacywać. - Wierz mi, uznana zostaniesz za kłamczuchę. - Nie było takiej części jej ciała, której by nie dotknęła jego obleśna dłoń. W końcu, nie mogąc już wytrzymać z obrzydzenia i stra­ chu, kopnęła go w piszczel i uskoczyła do tyłu. Zaklął i rzu­ cił się w jej kierunku. Na szczęście czuwali nad nią anioło-

263

wie. Był zresztą już najwyższy czas na ich interwencję. Dał się słyszeć dźwięk dzwonka. To matka wzywała kogoś z do­ mowników. Okazało się, że poczuła bóle. Jeszcze tego same­ go dnia powiła synka. Ojczym na jakiś czas dał jej spokój. Skupił się na żonie i dziecku, a jej prawie nie zauważał. Zaczęła żyć w prze­ świadczeniu, że prześladowanie się skończyło. Nie było jej jednak lekko na duszy. Czuła się brudna, a właściwie zbrukana. Własne ciało napełniało ją przerażeniem. Brzydziła się tego wszystkiego, czym dziewczęta w jej wieku zwykle się emocjonują. Miewała regularne miesiączki, jej piersi po­ większały się, a ciało zatracało kanciastość - wszystko to na­ leżało do ciemnej sfery grzechu. Miała już szesnaście lat i wiedziała, że jest piękna. Mówiły jej o tym spojrzenia in­ nych ludzi. Koleżanki zazdrościły jej, a mężczyźni ścigali ją wzrokiem. Wtedy wróciło tamto. Znów stała się ofiarą mężczyzny, który uznał, że ma prawo sięgnąć po dojrzałą piękność. Torry wpadła w rozpacz. Była do tego stopnia przerażona napast­ liwością ze strony ojczyma oraz jego lubieżnością, że zaczęła rozważać możliwość powiedzenia o wszystkim matce. Wie­ działa, że matka wręcz adoruje swego drugiego męża. Jak zareaguje, gdy dowie się o jego grzesznych praktykach? Tego dnia ojczym wrócił wcześniej do domu. Matka była w kościele na jakimś zebraniu, dziecko spało, Torry była sa­ ma jak palec. Od razu rzucił się na nią bez słowa. Używając siły, powalił ją na podłogę. Zdarł z niej majtki. Nie broniła się, przerażenie odjęło jej władzę w członkach. Błagała go tylko, roniąc łzy, aby jej zaniechał.

Wtedy drzwi się otworzyły i stanęła w nich matka. Przyszłaby chwilę później, a Jed odebrałby dziewictwo swojej pasierbicy. Teraz zsunął się z niej ze straszliwym przekleń­ stwem na ustach. Podczas gdy on zapinał spodnie, Torry zwróciła ku matce zapłakaną twarz i wyciągnęła ku niej ręce. - Och, mamo, mamo, uratowałaś mnie... - To mnie uratowałaś, żono, przed popełnieniem śmier­ telnego grzechu - przerwał jej Jed. - Tylko spójrz na nią. Ku­ siła mnie i wabiła. Przyznaję, okazałem się słabym człowie­ kiem. - Padł przed żoną na kolana. - Wybacz mi. Niewiele mam na swoją obronę, chyba to tylko, że od miesięcy już odpieram natarczywe zachowania z jej strony i zatykam uszy, by nie słyszeć jej próśb. To skruszyłoby wolę każdego normalnego mężczyzny. Widząc potępienie malujące się na twarzy matki, Torry za­ wołała w najgłębszej rozpaczy: - Nie, nie, to nieprawda! On kłamie. Prześladuje mnie już od dawna... Potem, kiedy była już kobietą o bogatym życiowym do­ świadczeniu, z pewnym nawet zrozumieniem spojrzała na za­ chowanie matki, ale tamtego dnia spowodowało ono jej cał­ kowity duchowy rozpad. Matka doskoczyła do niej i wymierzyła jej policzek. - Ty suko! Jed już mi o tym napomykał, lecz nie chcia­ łam mu wierzyć. Nie ma dla ciebie miejsca w tym domu. Teraz pójdziesz do swego pokoju i poczekasz tam na mnie. Ja odwiedzę kuzyna Howlanda i poproszę go o radę. Nikt po­ za nim nie może wiedzieć o hańbie, jaka spadła na nasz dom. Co mogła powiedzieć lub zrobić? Jej własna matka wy­ rzekała się jej! Wtedy jeszcze nie rozumiała, że przyjęcie ja-

kiejś innej linii postępowania byłoby dla matki równoznacz­ ne z zawaleniem się jej nowego wspaniałego świata, który zbudowała sobie z kochanym i, jak święcie w to wierzyła, kochającym mężczyzną. Musiałaby bowiem przyznać się przed samą sobą i wyjawić otoczeniu, że jej mąż usiłował zgwałcić jej córkę, co było ponad jej siły. Skłonna więc była uwierzyć raczej w zalotność córki niż zdradzieckość męża. Torry spędziła w swym pokoju niemal całą dobę. Dopiero bowiem następnego dnia powiedziano jej, żeby się ubrała w najlepszą sukienkę, a resztę swych osobistych rzeczy spako­ wała do torby. Wybierała się wraz z matką do kuzyna How­ landa. W rzeczywistości Howlandów i Elliottów nie łączyło żadne pokrewieństwo. Lewis Howland był przyjacielem ojca Torry i kimś w rodzaju największego autorytetu w oczach tu­ tejszej zbiorowości. To jego dziadek pierwszy wybudował tu dom, stając się w ten sposób założycielem miasteczka. Lewis Howland skończył prawo i wyjechał do Nowego Jorku. Tam jednak uległ ciężkiemu wypadkowi. Wrócił w rodzinne stro­ ny częściowo sparaliżowany. Zajął się wydawaniem miejsco­ wej gazety oraz udzielaniem porad prawnych. Pracował je­ dynie dla zabicia czasu, gdyż odziedziczony majątek zwal­ niał go z trudu zarabiania na życie. Posiadłość Howlanda leżała na skraju miasteczka. Była to solidna budowla z czerwonej cegły, której próg Torry prze­ kraczała już przy różnych okazjach. Lubiła kuzyna Howlan­ da. Zawsze był miły dla niej i pożyczał jej książki ze swojej dużej biblioteki. O każdej, którą przeczytała, musiała z nim potem porozmawiać. - Pamiętaj, co masz powiedzieć kuzynowi Howlandowi - nastawiała ją matka w drodze do jego domu. Jechały

bryczką, a powoził Jed. - Nawet nie możesz zająknąć się na temat tych swoich kłamstw, słyszysz mnie? Miał się zastano­ wić do dzisiaj, co z tobą zrobić. Może znajdzie ci jakąś pracę, mam nadzieję, nie tutaj. Z nami nie możesz zostać. Już nigdy więcej nie chcę cię widzieć. Torry milczała. Od wczoraj znajdowała się jakby w pół­ śnie. Wręcz nie mogła znieść myśli, że kuzyn Howland spo­ jrzy na nią z wyrzutem, potępiająco. Została w przedpokoju, podczas gdy matka i Jed weszli do gabinetu. Byli tu już wczoraj i Torry zadała sobie pytanie, o czym też dzisiaj mo­ gą ze sobą rozmawiać. Wyszli po kwadransie. Matka powiedziała: - Teraz ty możesz wejść. Zostaw torbę tutaj. Czy rozu­ miesz, że już nie wracasz do domu? Torry w milczeniu kiwnęła głową. Nie wiedziała wów­ czas, że rozmawia z matką po raz ostatni. W drzwiach gabi­ netu odwróciła się. Matka i Jed kierowali się ku wyjściu. Matka kurczowo trzymała męża za ramię, jakby lękała się, że może go utracić. Kuzyn Howland siedział na fotelu na kółkach i wyglądał przez okno na piękny ogród otaczający posiadłość. Stanęła tuż za progiem, pobladła, napięta, gotowa wysłu­ chać kolejnych napomnień i wymówek. Nic takiego nie na­ stąpiło. Odwrócił głowę i spojrzał na nią pogodnie i życzli­ wie. Podbiegła do niego i osunąwszy się na kolana, złożyła głowę na jego udach. Zalała się łzami. Płakała, on zaś gładził ją po włosach. Łzy przyniosły ulgę jej udręczonej duszy. Powoli uspokajała się. Wyjęła chusteczkę i wytarła nos. Kuzyn Howland zadał jej pytanie, czy chciałaby podać

mu swoją wersję zdarzenia. Był taki cierpliwy i tak dobry dla niej, że nie mogła nie wyznać mu prawdy. Milczał i wtedy spytała go, czy jej wierzy. Gdyby odparł przecząco, uciekła­ by z jego domu, choć nie wiedziała dokąd. - Oczywiście, że ci wierzę, moja droga. Słabości męża twojej matki są ogólnie znane, choć nikt nie będzie mówił o nich głośno. W takiej mieścinie jak nasza nie uchowa się żaden sekret. Ale prawda nie jest tu zbyt ceniona i dlatego gdyby rzecz wyszła na jaw, to jemu by uwierzono, nie tobie. Milczałem, bo zastanawiałem się, co teraz będzie dla ciebie najlepsze. - Mama powiedziała, że powinnam być wysłana gdzieś daleko i podjąć jakąś pracę. I że nie mogę zostać w ro­ dzinnym domu. Och, kuzynie Lewis, straciłam wszystko, wszystko. Najbardziej smuciła się z powodu rozłąki z braciszkiem. Kochała Setha. Był taki maleńki, taki słodki, zawsze grzecz­ ny i uśmiechnięty. Chwile, gdy opiekowała się nim, były dla niej największą radością. Nie wiedziała, że w rozmowie z kuzynem Howlandem matka wystąpiła z pomysłem, by jej córka zaczęła zarabiać na życie jako opiekunka do dzieci. Usłyszała w odpowiedzi, że Torry to mądra dziewczyna i bez wątpienia zasługuje na coś lepszego. Matce nie pozostawało nic innego, jak obiecać, że zgodzi się z każdą decyzją kuzyna Howlanda. - Nieważne, gdzie zamieszkam - mówiła teraz Torry. Byleby pośród przyzwoitych ludzi, takich, którzy mnie nie skrzywdzą. - Spójrz na mnie, Torry - rzekł jej nowy opiekun ciepłym głosem. - Nie zamierzam cię nigdzie wysyłać, a tym bardziej

w roli służącej. Masz dopiero szesnaście lat, jesteś śliczną dziewczyną i gdziekolwiek się znajdziesz, możesz się stać ofiarą męskiej napastliwości. Czy rozumiesz mnie? Zanim skończysz osiemnaście lat, będziesz już tak zwaną kobietą po przejściach. Winny jestem twojemu ojcu coś więcej. Za­ sługujesz na lepszy los. Na chwilę zatopił wzrok w koronach drzew, po czym kon­ tynuował: - Jest tylko jeden sposób, który pozwoli mi ciebie obro­ nić przed napastliwością świata, a także przed plotkami i skandalem. Ten sposób to... poślubienie cię. Wytrzeszczyła oczy. Otworzyła usta. Zdumienie jej nie miało granic. - Mam wyjść za ciebie za mąż, kuzynie?! Uniósł dłoń w uspokajającym geście. - Potrzebuję gospodyni, która by prowadziła ten duży dom i była moją towarzyszką, partnerką do rozmów. Czego nie chcę i zresztą nie mogę mieć, to prawdziwej żony. Chyba mnie rozumiesz, Torry, bo jesteś inteligentną dziewczyną. Lecz formalnie jako moja żona przestaniesz być narażona na ataki. W zasadzie to miasto do mnie należy i każde moje sło­ wo jest tutaj prawem. Jestem ostatnim z Howlandów i mogę żyć jeszcze pięć lub pięćdziesiąt lat, kiedyś jednak umrę i wtedy ty odziedziczysz po mnie wszystko. A więc miała się z nim połączyć małżeńskim węzłem! Lu­ biła kuzyna Lewisa, przepadała za rozmowami z nim, ale czym innym jest przyjaźń, a czym innym małżeństwo. - Lecz co ludzie sobie pomyślą? - spytała pełna wahań. - Zapewniam cię, że przyjmą to dużo spokojniej, niż gdybyś nagle opuściła dom swojego ojca i podjęła gdzieś

pracę jako służąca lub gdyby prawda o Jedzie stała się taje­ mnicą poliszynela. Dobrze znam te małe miasteczka i panu­ jącą w nich atmosferę, Torry. Dlatego namawiam cię do wyj­ ścia za mnie za mąż. Nie jest to może zbyt dobre rozwiązanie, lecz najlepsze z tych, które dotąd przyszły mi do głowy. Oczywiście wyraziła zgodę. Skończyła już szesnaście lat i prawo pozwalało jej zostać żoną. Kuzyn Lewis miał czter­ dzieści pięć lat, ale jej mężem miał być tylko z nazwy. A faktycznie miał sprawować nad nią opiekę. Wychodząc za niego, zapewniała sobie bezpieczeństwo oraz tytuł pierwszej damy w miasteczku. Zyskała jeszcze coś. Howland postanowił zająć się jej roz­ wojem duchowym i intelektualnym. Podsuwał jej lektury, namówił do pisania artykułów do gazety, którą wydawał, po­ czątkowo cenzurując je i kreśląc, by po jakimś czasie pusz­ czać do druku bez jednej poprawki. W ten sposób poznała warsztat pracy dziennikarskiej i wydawniczej. Kiedy więc mąż zachorował, mogła przejąć redagowanie gazety. - Przypuszczam - mówiła Torry do Gerarda, gdy dotarła do tego momentu swojej opowieści - że byłam szczęśliwa z kuzynem Lewisem. Na co dzień kontaktowałam się z kimś, kto był moim nauczycielem i mistrzem. Gdy pojął, że jego życie zmierza do końca, wezwał mnie do siebie i rzekł, iż jeśli moje życie po jego śmierci stanie się trudne i ciężkie, to mogę sprzedać wszystko i przenieść się w inne miejsce, gdyż już nie potrzebuję opiekuna i sama sobie dam radę. Były set­ ki i tysiące tych innych miejsc. Lewis często opowiadał mi o tak zwanym szerokim świecie, wspominając też o kobie­ tach, które walczyły o sprawiedliwsze prawa dla swojej płci. Twierdził, powołując się na moje doświadczenie, że dopóki

kobiety nie zaczną być lepiej traktowane przez społeczeń­ stwo i prawo, dopóty będą wykorzystywane jako te gorsze istoty. To on właśnie zaszczepił we mnie wiarę w moje po­ słannictwo. Teraz mogłam piórem domagać się takiego urzą­ dzenia świata, by nigdy gwałt lub próba gwałtu na nieletniej dziewczynie nie uszła gwałcicielowi bezkarnie. Przede wszystkim jednak, by nigdy już nie traktowano kobiet wy­ łącznie jako obiektów pożądania seksualnego. Lewis Howland zmarł osiem lat po ślubie. Stało się do­ kładnie tak, jak przepowiedział. Mimo jej pozycji społecznej i majątku, który odziedziczyła, stała się zwierzyną ściganą przez wszystkich mężczyzn z okolicy, nie wykluczając Jeda Wadswortha. Odwiedził ją raz w redakcji gazety, którą również przejęła po mężu. Wpuszczono go, gdyż ostatecznie był jej ojczymem. Nie zachowywał się jednak wobec niej jak ojczym. Lecz ona nie była już szesnastoletnim bezbronnym dzieckiem, tylko ko­ bietą, która umiała się bronić. Na twarzy i ubraniu Jeda znalazł się cały zapas biurowego atramentu. Wybiegł jak opętany, mio­ tając przekleństwa, ona zaś długo siedziała w fotelu, drżąc ni­ czym liść osiki. Wiedziała już, że musi opuścić miasteczko i znaleźć sobie nowych przyjaciół. I że pomiędzy starym a no­ wym życiem musi wznieść dostatecznie wysokie i grube mury, by żadne z krążących o niej, a rozpuszczanych przez Jeda osz­ czerstw nie mogło przez nie przemknąć. Sprzedała wszystko i wyjechała. Wybrała Nowy Jork, gdyż w tym wielkim mieście łatwiej można było pozostać osobą anonimową. Żyły też tam kobiety, które podzielały jej ideały. Działały w zrzeszeniach i stowarzyszeniach, do któ­ rych również zamierzała dołączyć.

Podjęła pracę jako dziennikarka, od początku jednak no­ siła się z zamiarem założenia własnej gazety. Widziała ją jako skuteczne narzędzie walki o prawa dla kobiet, jako tubę, przez którą by można nagłaśniać ich żądania i aspiracje. Życie jednak nauczyło ją ostrożności. Nie chciała utopić wszystkich pieniędzy w przedsięwzięciu, które pod wzglę­ dem handlowym mogło okazać się nieudane. Nie interesowała się mężczyznami i nie zamierzała po­ nownie wychodzić za mąż. Straszliwy uraz, który pozostawił w jej psychice Jed, wciąż był otwartą raną. Mężczyźni bu­ dzili w niej strach. Trzymała ich więc na dystans. Zdecydo­ wana była przeżyć resztę życia w stanie wolnym. Pilnie po­ trzebowała kapitału. Próbowała zaciągnąć pożyczkę, lecz z uwagi na swą płeć spotykała się z samymi odmowami. Wtedy poznała Kapitana. Tego popołudnia udała się do banku na Piątej Alei, gdzie była umówiona z dyrektorem. Rozmawiała z nim poprzedniego dnia i dał jej pewną nadzie­ ję. Przyszła dziś po ostateczną odpowiedź. Natknęła się na dyrektora przed drzwiami jego gabinetu. W poczekalni siedział jakiś starszy, wysoki, lecz nieco przy­ garbiony mężczyzna. Jego bursztynowe oczy spoglądały by­ stro i przenikliwie. Przypominał starego orła, ptaka wielkie­ go, drapieżnego, choć już trochę zmęczonego lotem. Odpowiedź dyrektora i tym razem była wymijająca. Był uprzedzająco grzeczny, mówił jednak niejasno i jakby alu­ zyjnie. Żegnając się, wilgotnymi wargami pocałował Torry w rękę. Odruchowo wytarła dłoń o spódnicę. Gest ten nie uszedł uwagi siedzącego na krześle posępnego, krzepkiego starca. Gdy z kolei on wchodził do gabinetu dyrektora banku, ten zginał się w ukłonach niemal do samej podłogi. Naj-

272 widoczniej ten człowiek musiał być kimś ważnym, może na­ wet potężnym. I nic dziwnego, z taką twarzą! Gdy nazajutrz po raz trzeci zjawiła się w banku, zaproszono ją do salonu. Na stoliku widać było sherry i ciasteczka, a w skórzanym fotelu siedział wysoki starzec o srebrzystych włosach. Znała go już. Wczoraj skojarzył się jej z orłem. Dziś miała okazję potwierdzić trafność tego po­ równania. Bankier poprosił ją, by usiadła. Był wobec niej pełen sza­ cunku, miała nawet poczucie, że posuwa się aż do służalczo­ ści. Przeniosła wzrok na starca. Fascynował ją. Nasuwał jej na myśl porównanie z dawnymi zdobywcami i konkwista­ dorami. - Pozwoli pani, pani Slade - rzekł bankier - że przedsta­ wię jej pana Ghysbrechta Schuylera. Wierzę, że znane jest pani to nazwisko. . Jeśli chodzi o nazwiska, to, po pierwsze, w Nowym Jorku żyła pod nazwiskiem jednej z kuzynek swego zmarłego mę­ ża, po drugie zaś, nikt nie mógł nie znać nazwiska, które przed chwilą wymienił dyrektor banku. Najbogatszy czło­ wiek świata był niejako własnością publiczną. Mówiono o nim Kapitan i był w tym szacunek zmieszany z podziwem. Czego jednak mógł chcieć od niej człowiek tak bogaty i po­ tężny? Wszystko bowiem wskazywało na to, że jest tu ze względu na nią. Czuła się taka mała i nieważna. W prowin­ cjonalnej mieścinie majątek odziedziczony po mężu czynił ją osobą bogatą. W skali Nowego Jorku była jedynie kimś, kto posiada niewielki zapas gotówki. W skali, jaką wyzna­ czał ten człowiek, była pyłkiem, właściwie nikim. Skinęła mu głową, on zaś wstał i skłonił się. Widząc nie-

273 pewność wypisaną na jej twarzy, uśmiechnął się. A za uśmie­ chem tym kryło się poczucie wyższości wynikające z prze­ konania, że wie o czymś, o czym inni nie mają pojęcia. - Pan Schuyler chciałby przedstawić pani pewną propo­ zycję, madame. Dotyczy ona pożyczki, o którą starasz się w naszym banku. Nie znam szczegółów, mogę tylko zapew­ nić, że znajdzie pani we mnie swojego rzecznika. Rozmowa ma się odbyć w cztery oczy, więc pozwolę sobie państwa opuścić. Gdy uznacie, że jestem potrzebny, proszę skorzystać z dzwonka stojącego na stoliku. Po wyjściu dyrektora Torry pierwsza zabrała głos. - Wysłucham z uwagą wszystkiego, co masz mi do po­ wiedzenia, sir, nie oznacza to jednak, iż z góry masz moją zgodę. - To się rozumie samo przez się - odpowiedział i jakkol­ wiek naprawdę był już stary (później dowiedziała się, że przekroczył osiemdziesiątkę), jego głos pozostał młody i do­ nośny; wyczuwało się w nim nutkę kpiny. - Widzę, że jest pani mądrą młodą damą, która, jak zdołałem się dowiedzieć, dobrze wykonuje swą dziennikarską robotę. Mam więc pod­ stawy sądzić, że obędzie się bez histerii czy omdleń, gdy wyłuszczę pani całą sprawę. Boże - pomyślała Torry - czego chciał od niej ten czło­ wiek? Kapitan cieszył się sławą kobieciarza, więc jej myśli poszły w tym kierunku. Jeśli naprawdę o to mu chodziło, to czeka go wielkie rozczarowanie. Była jak najdalsza od wy­ brania roli utrzymanki, a tym bardziej utrzymanki człowieka, który mógłby być jej dziadkiem. Stary człowiek musiał bez trudu odgadnąć jej myśli, bo wybuchnął śmiechem.

- Zdaje się, że wybrała pani zły tok rozumowania. Prze­ chodzę zatem do rzeczy. Chcę pani pożyczyć określoną sumę pieniędzy na tę... feministyczną gazetę. Bank żąda gwaran­ cji, których pani nie jest w stanie udzielić. Otóż proponuję, że zostanę pani poręczycielem w zamian za pewną drobną przysługę z pani strony. Ależ jest to najbardziej typowa propozycja aktu kupna-sprzedaży - pomyślała Torry. Nagle ten stary człowiek prze­ stał jej przypominać orła. Była nim dogłębnie rozczarowana. Nie miała już wątpliwości co do jego zamiarów. I znów jej twarz okazała się zwierciadłem jej duszy. - Jeśli istotnie myśli pani to, co jak myślę, że pani właś­ nie myśli, to jest pani w grubym błędzie. - Nalał do kielisz­ ków sherry. Wypili. Torry właściwie tylko umoczyła usta. Ostatnio poważnie chorowałem. Udało mi się jakoś przewal­ czyć chorobę, a ci szarlatani lekarze przekonywali mnie, że powinienem czuć się szczęśliwy, że żyję. Mężczyzna nie mo­ że być szczęśliwy, jeśli jest impotentem. A mnie właśnie ta choroba uczyniła kimś takim. Chyba wyrażam się jasno, ma­ dame? Torry oblała się rumieńcem po czubki włosów. Była to jej jedyna odpowiedź. - Widzę, że skromność idzie u pani w parze z inteligen­ cją. Ale wracajmy do mnie. Moja reputacja jako kobieciarza jest pani zapewne znana. Teraz, gdy dochodzę kresu swych dni, nie zamierzam dawać moim wrogom tej satysfakcji, że bez mijania się z prawdą będą mogli mówić o mnie jako o głupcu chorującym na uwiąd starczy. Jeśli, madame, w oczach świata zostaniesz moją kochanką, pojawiając się na scenie życia zawsze u mego boku, wtedy wspólnymi siłami

zdołamy oszukać innych. Zapłatą za twoją współpracę będzie kredyt bankowy, a także coś ponadto. Jednak musisz wyka­ zać się absolutną dyskrecją. Jeżeli zdradzisz mnie, pozostanie mi już tylko rozkosz zemsty. Zniszczę cię, pozostawię bez grosza. Mówię to, byś dokonała wyboru w pełni świadomie. A teraz czekam na pani decyzję. Torry wypiła sherry jednym haustem. Nie wiedziała, czy ma się śmiać, czy też płakać. Po raz drugi w życiu znalazła się w sytuacji, gdy proponowano jej udawanie kogoś, kim w rzeczy­ wistości nie miała być. Albowiem nikt nie znał prawdy o jej współżyciu z Lewisem Howlandem. Teraz ten przerażający sta­ rzec również chciał włączyć ją w grę pozorów. Zatem to z nią musiało być coś nie w porządku, gdyż pocisk nigdy nie uderza ponownie w to samo miejsce. Inne kobiety były kochane i wy­ chodziły za mąż. Jej natomiast albo groził gwałt, albo oszukań­ czy związek pozbawiony uczuć i głębszej treści. Czuła na sobie jego przenikliwy wzrok. Z głębi swej czło­ wieczej tajemnicy wołał do niej. Patrząc na jego wyrzeźbioną przez dłuto czasu twarz i żółtobrązowe oczy, wyczuwając je­ go oczekiwanie, współczując mu z racji starości i utraty mo­ cy seksualnych, rozumiejąc jego pragnienie utrzymania tej niezdolności w sekrecie i pożegnania się ze światem w ra­ mionach pięknej kobiety, Torry pożałowała nagle, że nie po­ znała go, gdy był pół wieku młodszy. Dziwne, ale poczuła, że mogłaby go pokochać. Dlaczego nie? - pomyślała. Dlaczego nie? Nikogo prze­ cież nie skrzywdzi, przyjmując propozycję Kapitana. Jeśli umowa we wszystkich punktach zostanie przez nią dotrzy­ mana, Kapitan nie oszuka jej. Ukarze ją co najwyżej za zła­ manie umowy, lecz swoją nielojalność wykluczała.

- Tak - rzekła, sięgając po ciasteczko. - Ma pan moją zgodę. - Zatem załatwione. Możemy uścisnąć sobie ręce. - Wy­ mienili uścisk dłoni. - Nim pozwolimy dopełnić formalności temu harpagonowi, sporządźmy dokument naszej prywatnej umowy. Torry nie zważała na następstwa. - Mój zmarły mąż był prawnikiem. Nauczył mnie uważ­ nie czytać każdy dokument przed podpisaniem. Wiem, jaką cieszy się pan opinią. Cokolwiek zostanie mi przedłożone, będzie zbadane z największą dbałością. Wybuchnął śmiechem. - Śmiało powiedziane, madame. Szkoda, że nie jestem o kilkadziesiąt lat młodszy. Wtedy przedstawiłbym pani cał­ kiem inną propozycję. - A ja bym odmówiła - odparła żywo. Tak oto Torry poznała Kapitana i stała się jego „utrzyman­ ką". - A kiedy po raz pierwszy ujrzałam ciebie - mówiła Tor­ ry do słuchającego jej opowieści Gerarda - przeżyłam głę­ boki wstrząs. Miałam wrażenie, że widzę Kapitana, tyle że dużo młodszego, jakiego zawsze pragnęłam poznać. Różnica była tylko taka, że spoglądałeś na mnie wrogo, podczas gdy Gisowi nigdy się to nie zdarzało. - Pozwalał ci tak zwracać się do siebie? - spytał Gerard, którego raziła ta intymna forma nawet w ramach czystej przyjaźni. - Przyszło to z czasem w sposób całkiem naturalny. Mu­ sisz zrozumieć, że najpierw dzielił nas ogromny dystans. Dla świata byliśmy kochankami, natomiast prywatnie najpierw

znajomymi, potem dobrymi znajomymi, a w końcu jak oj­ ciec i córka. Nasz wzajemny stosunek nabrał serdeczności całkiem nagłe i nieoczekiwanie. Tego dnia wróciliśmy do domu po jakimś wielkim przyjęciu, na którym jako para ko­ chanków okazaliśmy się wielką sensacją. To wprawiło Kapi­ tana w dobry humor. Śmiał się i żartował. Czuł się jak mały chłopiec, który wywiódł w pole surowych opiekunów. Tego wieczoru staliśmy się dobrymi kompanami. Poznałam inną stronę Kapitana, tę ukrytą przed światem. Objawił się mi jako człowiek subtelny i delikatny. Lubił, gdy grałam na fortepia­ nie utwory romantycznych kompozytorów, i wspólne space­ ry po ogrodzie. Lubił też patrzeć na mnie, gdy coś haftowa­ łam. Wtedy sprawialiśmy wrażenie wiekowych małżonków, miłujących się, ale już pozbawionych dawno wygasłej pasji. Ostatniego roku, zanim jeszcze zaczął podupadać na zdrowiu, zapytał mnie, czy spędzę z nim lato w Seahorses. Bez namysłu odmówiłam. Nigdy nie zapomnę wyrazu jego twarzy. Miał minę małego chłopca, któremu zabrano ulu­ bioną zabawkę. Po dłuższej chwili milczenia spytał mnie, czy gdyby poprosił mnie o rękę, wtedy zgodziłabym się z nim tam pojechać. Nie wiedziałam, jaką mu dać odpowiedź. Znów opanowały mnie wątpliwości, czy aby wszystko jest ze mną w porządku, skoro interesują się mną tylko mężczyźni, którym nigdy nie będę mogła urodzić dziecka. - Ponownie ukryła twarz w poduszce i zaczęła płakać. Gerard przygarnął ją do siebie. - W najmniejszym stopniu nie masz racji. Pozwól, że ci pokażę, jak bardzo się mylisz, sądząc, że jest w tobie jakaś skaza. - I najbliższy kwadrans poświęcił na udowadnianie

pani Torry Schuyler, jak bardzo ją kocha i jak wspaniałą jest kobietą. Potem leżeli przytuleni do siebie, słuchając bicia swych serc. Aż wreszcie zapytał: - Rozumiem, dlaczego zaproponował ci małżeństwo, wyjaśnij mi jednak, dlaczego odmówiłaś? - Powiedziałam mu wtedy: „Nie musisz żenić się ze mną, Gis. Wyjadę z tobą do Seahorses, nie na długo jednak, gdyż potrzebna jestem w redakcji". Przyjął moją argumentację i wyjechaliśmy. W Seahorses uciekał się jednak do różnych podstępów, bym była z nim tam jak najdłużej. Chyba prze­ czuwał, że jego życie się kończy. Coraz częściej rozmawiał ze mną o swojej rodzinie. Wtedy też po raz pierwszy usły­ szałam o tobie. Powiedział mi, że zamierza zapisać mi w te­ stamencie część swego majątku. Prosiłam go, żeby tego nie robił. Byłam świadoma komplikacji, jakie może to spowodo­ wać. I tak dał mi już dostatecznie dużo. Byłam przy nim, kiedy kończył życie. Do tej pory słyszę jego słowa: „Nie płacz, Victorio. Gerard zaopiekuje się tobą". Nie rozumiałam tych słów. Sądziłam, że majaczy, ale on myślał o testamencie. Niejako zapisał ci mnie w spadku. Zro­ zumiałam to dopiero w chwili, gdy po otwarciu testamentu usłyszałam odnośny zapis. Z początku byłam wściekła. Po­ tem jednak pomyślałam, że skoro zaangażowałam się już w dwa farsowe związki, dlaczego mam się bronić przed trze­ cim takim samym. Tym bardziej że łatwiej jest coś powielać, niż tworzyć od początku. Nie uwzględniłam tylko jednego. Moi dwaj poprzedni mężczyźni byli starzy i z takich czy in­ nych przyczyn pozbawieni możliwości zostania moimi ko­ chankami. Ty różniłeś się od nich pod każdym względem.

- I chyba nie masz mi tego za złe, najmilsza? - szepnął jej do ucha. - Ilekroć dochodziło do naszego spotkania, robiłeś ze mną to samo, co ciepłe słońce czyni z lodem i śniegiem. Owszem, jesteś podobny do Kapitana, lecz oddziaływałeś na mnie nie fizycznym podobieństwem, tylko swoją witalnością i zmysłowością. Nawet gdy traktowałeś mnie bezlitośnie, podobało mi się to. Obawiałam się, że Jed Wadsworth pozba­ wił mnie zdolności do zakochania się. Czułam się w środku jak wygasły piec. Nie dbałam o to, co ludzie o mnie myślą. Chcieli widzieć we mnie kochankę Kapitana, bardzo proszę. Dlatego kiedy po raz pierwszy cię ujrzałam, miałam ochotę uciec gdzie pieprz rośnie. Gerard odsłonił zęby w szerokim uśmiechu. Wiedział już, że pobił Kapitana jego własną bronią. Wiedział też, że my­ śląc tak, tym bardziej upodabnia się do starego diabła, które­ go oboje kochali. - Tyle że ja bynajmniej nie domyśliłem się twojego stra­ chu, najdroższa - rzekł. - Zawsze wydawałaś mi się władcza i zimna, opanowana i racjonalna w swych decyzjach. Wi­ działem w tobie wyrafinowaną kurtyzanę, która na chłodno zwykła wabić klienta. Przypisywałem ci wszystkie zalety i wady dam kameliowych. Znając Kapitana, nie wyobraża­ łem sobie, by mógł zadowolić się debiutantką na polu ero­ tyki. - Ale nikomu nie powiesz, co usłyszałeś o nim ode mnie, prawda? - spytała z niepokojem w głosie. - Był takim dum­ nym człowiekiem. Nieważne, że nie żyje. Nie chcę, by szy­ dzono z niego po śmierci. - Będę milczał jak grób. - W oczach Gerarda zapaliły się

280

niesforne iskierki humoru. - Uważam nawet, że to, co o nim powiedziałaś, uczyniło go w moich oczach bardziej ludzkim. Z ust Torry wyrwało się westchnienie ulgi. Przytuliła się mocniej do męża. - Oto cała moja historia. Nie mam już nic więcej do do­ dania. Zrzuciłam ciężar z serca i czuję się dużo lepiej. Pomo­ głeś mi dziś zrozumieć, że rany, jakie zadano mi w dzieciń­ stwie, nie były śmiertelne. Jestem zdolna zakochać się i wzbudzić miłość. - W takim razie pozwól i mnie coś wyznać. Ani mi w głowie było dotrzymywać warunków naszej umowy. Za­ pragnąłem cię w chwili, kiedy ujrzałem cię po raz pierwszy, a potem moje pożądanie już tylko wzrastało. Chorowałem na myśl, że miał cię Kapitan. W końcu jednak jakoś się z tym pogodziłem. Najpierw chciałem uczynić z ciebie tylko swoją kochankę. Wraz z upływem czasu stawałaś mi się coraz droż­ sza. Zacząłem myśleć o tobie jako o swojej przyszłej żonie, takiej prawdziwej, a nie oszukańczej. Im byłaś zimniej sza, tym większy ogień szalał we mnie. Wreszcie wyciągnęłaś do mnie ręce i do dziś nie wiem, dlaczego to zrobiłaś. Czy chcia­ łaś mi się w ten sposób odwdzięczyć za walkę z Ledwardem? Dźwignęła się i uklękła nad nim. Jej ciemne włosy opadły kaskadą na jego obnażone ciało, dłonie stały się ruchliwe i uwodzicielskie. - Tak, stanąłeś do walki, by bronić mojego dobrego imie­ nia, ale nie to zadecydowało. Ująłeś mnie tym, że zatrzymałeś całą rzecz w tajemnicy i nie starałeś się wyciągnąć z niej żad­ nej korzyści dla siebie. Odebrałam to jako dowód prawdzi­ wej miłości. Coś się we mnie przełamało. Poczułam się wzru­ szona tym, że tak mnie chronisz i troszczysz się o mnie.

Chciałeś ukarać człowieka, który mnie zniesławił, mimo że nic nie wiedziałam o jego zachowaniu. Od początku do koń­ ca postępowałeś bezinteresownie i wielkodusznie. Tym zdo­ byłeś moje serce. Wiedziałam już, że nasza umowa nie będzie dotrzymana. Zapragnęłam kochać się z tobą, odpowiedzieć na twoje wołanie. Wystarczyłyby same tylko te słowa, by Gerard nie był zdolny do udzielenia żadnej odpowiedzi. Słowom jednak to­ warzyszyły tak cudowne pieszczoty, że uczyniło go to abso­ lutnie niemym. Utonął w szczęściu, że jest kochany przez tę niezwykłą i piękną kobietę. Nim, wyczerpani, zasnęli, obiecał jej, że spędzą spóź­ niony miesiąc miodowy w jego posiadłości w Kornwalii, gdzie jeszcze lepiej się poznają i przygotują na dalsze lata małżeńskiego współżycia. Żegnała ich cała służba zgromadzona w holu. Gerard wy­ glądał szalenie elegancko w szarym surducie, Torry miała przypięty do kapelusza bukiecik z białych goździków. Wsiedli do samochodu, który miał zawieźć ich na dworzec Paddington. Gerard objął ramieniem żonę i tulił ją, jakby się bał, że podczas jazdy może ją stracić. Kate dostrzegła to i westchnęła. Niebawem miała się zaręczyć z Justinem. Najważniejsze jednak, że brat w koń­ cu odnalazł swoją prawdziwą miłość. Nawet nie oczeki­ wała, że kiedykolwiek zobaczy go takiego szczęśliwego. Całkowicie się odmienił. Biła od niego jakaś promienna łuna. Spojrzała na stojącego obok Timsona. Czekał wraz z po­ kojówką Torry na podstawienie drugiego samochodu, do któ-

rego mieli wsiąść razem z bagażami. Na jego twarzy malował się pogodny uśmiech. Usłyszał westchnienie Kate i spojrzał w jej stronę. Jego uśmiech nabrał charakteru życzliwego przesłania. - Wszystko w porządku, Timson? - spytała go. - Cie­ szysz się z wyjazdu? - O tak, panno Kate. Myślę, że śmiało możemy powie­ dzieć, iż wszystko w domu Schuylerów jest w najlepszym porządku.