Milosc-i-klamstwa-Cecelia-Ahern

Mojemu synkowi Rayowi „Ujrzałem w marmurze anioła i rzeźbiłem, żeby go uwolnić”. Michał Anioł

Spis treści Prolog 1 Grając w kulki Sprzymierzeńcy 2 Regulamin basenu Nie wolno biegać 3 Grając w kulki Najeźdźca 4 Regulamin basenu Nie wolno skakać! 5 Grając w kulki Zrywanie śliwek 6 Regulamin basenu Zakaz nurkowania 7 Grając w kulki Pułapka na lisa 8 Grając w kulki Igła w stogu siana 9 Regulamin basenu Nie wolno grać w piłkę 10 Grając w kulki Wiatrak 11 Regulamin basenu Nie wpychać do wody! 12 Grając w kulki Miniaturowe księżyce 13 Regulamin basenu Nie sikać do wody 14 Grając w kulki Stalowe kulki 15 Grając w kulki Stówki 16 Regulamin basenu Zakaz skakania „na bombę” 17 Grając w kulki Kapucha 18 Grając w kulki Cudzoziemski brylant 19 Grając w kulki Dziwki 20 Regulamin basenu Nie wchodzić w butach! 21 Grając w kulki Kocie oczy 22 Regulamin basenu Nie wolno krzyczeć 23 Grając w kulki Nerwus 24 Regulamin basenu Nie wolno śmiecić! 25 Grając w kulki Uszczelka do butelki 26 Regulamin basenu Nie wolno wnosić szkła! 27 Grając w kulki Reprodukcje, fałszerstwa i fantazje 28 Regulamin basenu Nie wolno pić alkoholu! 29 Grając w kulki Rosnący funt 30 Regulamin basenu Uwaga, nie ma dyżurnego ratownika! 31 Grając w kulki Dziedzictwo 32 Regulamin basenu Nie pływaj, kiedy jesteś sam

33 Grając w kulki Krwawniczki Epilog Podziękowania

Prolog Jeśli chodzi o moją pamięć, istnieją trzy kategorie spraw: rzeczy, o których chcę zapomnieć, rzeczy, o których nie potrafię zapomnieć, i rzeczy, o których zapomniałam, że mi wypadły z pamięci. Moje najwcześniejsze wspomnienie o mamie pochodzi z czasów, kiedy miałam trzy lata. Jesteśmy w kuchni, ona podnosi imbryk i ciska nim prosto w sufit. Trzyma go w obu rękach, jedną za ucho, a drugą za dzióbek, i podbija jak w zawodach na rzut snopkiem, posyłając wysoko w powietrze; imbryk rozbija się o sufit, a potem spada prosto na stół, gdzie roztrzaskuje się na kawałki, brązowa ciecz rozlewa się dookoła, a wraz z nią płyną pęknięte torebki z herbatą. Nie wiem, co konkretnie spowodowało takie działanie ani co było potem, ale wiem, że postąpiła tak ze złości na tatę. To wspomnienie nie świadczy najlepiej o charakterze mojej mamy ani nie przedstawia jej w korzystnym świetle. O ile wiem, nigdy się tak nie zachowywała, i jak sądzę, właśnie dlatego zapamiętałam to zdarzenie. Jako sześciolatka zobaczyłam moją ciocię Annę, zatrzymywaną przy drzwiach przez ochroniarza ze Switzer, skąd właśnie wychodziłyśmy. Owłosione łapy strażnika grzebały w jej torbie na zakupy, aż natrafiły na szal z metką i klipsem zabezpieczającym przed kradzieżą. Nie potrafię sobie przypomnieć, co zdarzyło się potem, ale ciocia Anna zaprosiła mnie do Ilac Centre na lody z owocami i śmietanką, i bacznie obserwowała w nadziei, że moje wspomnienie o tamtym incydencie blednie z kolejnym słodkim kęsem. Jednak wspomnienie wciąż pozostaje żywe, chociaż po dziś dzień każdy jest przekonany, że wszystko to sobie zmyśliłam. Właśnie idę do dentysty, z którym razem dorastałam. Nigdy nie byliśmy zaprzyjaźnieni, ale obracaliśmy się w tych samych kręgach. On teraz jest bardzo poważnym facetem, rozsądnym i surowym. Kiedy wisi nad moimi szeroko otwartymi ustami, widzę go jako piętnastoletniego chłopaka, który obsikuje ściany salonu w domu, gdzie odbywa się impreza, krzycząc, że Jezus był pierwszym anarchistą. Kiedy patrzę na moją wiekową nauczycielkę z podstawówki, która mówiła tak cicho, że prawie jej nie słyszeliśmy, widzę ją, jak rzuca bananem w klasowego pajaca, krzycząc do niego: „Daj mi spokój, na litość boską, daj mi spokój”, a potem wybucha płaczem i wybiega z klasy. Ostatnio wpadłam na jedną ze starych kumpelek ze szkoły i przypomniałam jej tamto zdarzenie, ale ona niczego nie pamiętała. Wydaje mi się, że kiedy przywołuję w pamięci jakąś osobę, nie myślę o tym, jaka była zazwyczaj, lecz przypominam sobie dramatyczną chwilę albo chwile, kiedy ta osoba pokazała się od strony, o której nikt nie miał pojęcia. Moja mama powtarza, że mam talent do pamiętania tego, o czym inni dawno zapomnieli. Czasami to bywa przekleństwem. Nikt nie lubi, kiedy w pobliżu kręci się ktoś, kto świetnie pamięta to, o czym oni bardzo starają się zapomnieć. Jestem osobą, która pamięta absolutnie każdy szczegół mocno zakrapianej nocnej imprezy, podczas gdy wszyscy chcieliby zachować swoje wspomnienia raczej tylko dla siebie. Mogę jedynie przypuszczać, że pamiętam te wszystkie epizody dlatego, iż sama nigdy się tak nie zachowałam. Nie przypominam sobie ani jednej chwili, kiedy przekroczyłam ustalone normy, stając się inną wersją samej siebie, o której wolałabym zapomnieć. Zawsze taka sama. Jeśli się raz spotkaliśmy, to już wiesz, jaka jestem, niewiele więcej we mnie odkryjesz. Przestrzegam utartych zasad i nie wydaje mi się, żeby było mnie stać na coś nieprzewidywalnego, nawet w bardzo stresujących momentach, kiedy z pewnością jakieś odchylenie od normy byłoby do przyjęcia. Myślę, że właśnie dlatego tak bardzo podziwiam to u innych i pamiętam to, o czym postanowili zapomnieć.

Źle to ujęłam? Nie, naprawdę wierzę, że nawet nieoczekiwana zmiana w czyimś zachowaniu mieści się w naturze tej osoby, że jakaś część nas jest wciąż obecna, tylko pozostaje w uśpieniu, czekając na dogodny moment, żeby się ujawnić. Dotyczy to także mnie.

1 Grając w kulki Sprzymierzeńcy – Fergus Boggs! To były jedyne dwa słowa, jakie zrozumiałem ze wściekłej tyrady, którą ojciec Murphy skierował w moją stronę, i to wyłącznie dlatego, że tak brzmi moje imię i nazwisko. Reszta była po irlandzku. Mam pięć lat i mieszkam w tym kraju od miesiąca. Przeprowadziłem się ze Szkocji razem z mamą i braćmi, kiedy umarł mój tatuś. Wszystko wydarzyło się tak szybko – śmierć taty, nasza przeprowadzka, i chociaż bywałem w Irlandii już wcześniej, podczas letnich wakacji, żeby odwiedzić babcię, dziadka, wujka, ciocię i wszystkich moich kuzynów, teraz nie jest tu tak samo jak przedtem. Nie zdarzyło się, żebym przyjechał tutaj w innej porze roku niż lato, więc w tej chwili mam wrażenie, że to całkiem inne miejsce. Odkąd przyjechaliśmy, codziennie pada deszcz. Sklep z lodami jest wciąż zamknięty, zabity deskami, jakby w ogóle nigdy go tutaj nie było. Zupełnie jakbym go sobie wymyślił. Plaża, na której spędzaliśmy większość dni, także nie wygląda tak jak wtedy, a furgonetka z frytkami zniknęła bezpowrotnie. Ludzie też wyglądają inaczej. Wszyscy są okutani po czubek głowy i posępni. Ojciec Murphy sterczy nad moją ławką. Jest duży, siwy i barczysty. Kiedy na mnie wrzeszczy, ślina pryska mu z ust; czuję, że wylądowała na moim policzku, ale jestem zbyt wystraszony, żeby ją wytrzeć, bo to mogłoby go rozgniewać jeszcze bardziej. Rozglądam się dookoła, żeby przekonać się, jak reagują inni chłopcy, i wtedy on wymierza mi policzek. Wierzchem dłoni. To boli. Na ręku nosi pierścień, całkiem spory; mam wrażenie, że rozciął mi skórę, ale brak mi odwagi, żeby sięgnąć tam i sprawdzić, bo boję się, że ojciec Murphy znów mnie uderzy. Nagle czuję, że muszę iść do łazienki. Już wcześniej obrywałem cięgi, ale nigdy od księdza. On ponownie wściekle wykrzykuje jakieś słowa po irlandzku. Jest zły, że nic nie rozumiem. Między irlandzkimi słowami wtrąca, że już powinienem go rozumieć, ale ja po prostu nie potrafię. W domu nie mam jak ćwiczyć. Mamusia jest smutna, a ja nie chcę jej męczyć. Ona lubi siedzieć i mnie przytulać. Też to lubię. Nie chcę zrujnować naszego przytulania przez jakieś głupie gadanie. Poza tym nie sądzę, żeby pamiętała cokolwiek po irlandzku. Wyprowadziła się z Irlandii wiele lat temu, żeby zatrudnić się jako opiekunka do dzieci u pewnej rodziny w Szkocji i tam poznała tatusia. Nigdy nie rozmawiali ze sobą po irlandzku. Ksiądz chce, żebym powtarzał za nim, ale ja ledwo mogę oddychać. Ledwo udaje mi się wydobyć spomiędzy warg obco brzmiące słowa. – Tà mé, tá tú, tá sé, tá si… Głośniej! – Tá muid, tá sibh, tá siad. Kiedy ojciec Murphy na chwilę przestaje na mnie wrzeszczeć, w sali zapada cisza; przypominam sobie, że przecież jest mnóstwo innych chłopców w moim wieku, którzy się przysłuchują. Kiedy niezdarnie staram się wyjąkać poszczególne słowa, on oznajmia wszystkim, że straszny ze mnie głupek. Cały trzęsę się jak galareta. Robi mi się niedobrze. Muszę iść do łazienki i mówię mu o tym. Wtedy twarz ojca Murphy’ego robi się fioletowa i pas idzie w ruch. Uderza mnie po ręku skórzanym rzemieniem;

później dowiaduję się, że między warstwami skóry zaszyto w nim jednopensówki. Mówi, że zamierza dać mi sześć porządnych razów na każdą dłoń. Nie mogę znieść bólu. Naprawdę muszę iść do łazienki. Biegnę tam i wracam. Spodziewam się, że chłopcy zaczną ze mnie szydzić, ale nikt się nie odzywa. Siedzą ze spuszczonymi głowami. Może będą śmiać się później albo może zrozumieją. Może po prostu są szczęśliwi, że żaden z nich nie oberwał. Jestem zażenowany, zawstydzony, a on mówi, że tak powinienem się czuć. Potem wyciąga mnie za ucho z sali, co także boli jak diabli, i prowadzi mnie korytarzem, aż w końcu wpycha do jakiegoś ciemnego pokoju. Wreszcie drzwi zatrzaskują się z hukiem i zostaję sam. Nie lubię ciemności, nigdy nie lubiłem i wkrótce zaczynam płakać. Majtki mam mokre, siusiu spływa strumyczkiem do skarpetek i bucików i nie wiem, co mam robić. Zwykle to mama pomaga mi się przebrać. Co ja tutaj robię? W pokoju nie ma okna i nic nie widzę. Mam nadzieję, że ksiądz nie zechce trzymać mnie tu długo. Wreszcie oczy przyzwyczajają się do ciemności, a sączące się spod drzwi światło pozwala mi coś zobaczyć. Jestem w składziku. Widzę drabinę, wiadro i mop, ale bez kija, tylko samą szmatkę. Strasznie czymś cuchnie. Stary rower wisi kołami do góry, brakuje w nim łańcucha. Są też dwa kalosze, ale z innych par i w dodatku na tę samą nogę. Nic tu do siebie nie pasuje. Nie wiem, czemu ojciec Murphy mnie tu zaciągnął, i nie mam pojęcia, jak długo będę tu siedział. Czy mamusia zacznie mnie szukać? Wydaje mi się, że minęła cała wieczność. Zamykam oczy i zaczynam sobie śpiewać. Takie piosenki, które mama śpiewała razem ze mną. Nie śpiewam zbyt głośno, żeby przypadkiem on nie usłyszał i nie pomyślał, że świetnie się bawię. To z pewnością jeszcze bardziej by go rozwścieczyło. W tym miejscu zabawa i śmiech doprowadzają ich do szału. Nie jesteśmy tutaj, aby się wywyższać, lecz żeby służyć. To zupełnie nie to, czego uczył mnie tatuś. On powtarzał, że jestem urodzonym przywódcą, że mogę być, kim tylko zechcę. Jeździłem z nim na polowania. Uczył mnie wszystkiego, pozwalał nawet, żebym szedł pierwszy i mówił, że to ja prowadzę. Ułożył o tym piosenkę. „Jak dobrze mieć lidera, tralala, tralala. Fergus nas tu zabiera, tralala, tralala”. Mruczę ją sobie pod nosem, ale bez słów. Księdzu z pewnością by się nie spodobało, gdyby usłyszał, jak mówię o sobie, że jestem liderem. W tym miejscu nie wolno nam być tym, kim chcemy, lecz musimy być tym, kim oni nam każą. Śpiewam piosenki, które niegdyś śpiewał mój tatuś, kiedy pozwalano mi do późna nie kłaść się spać, tylko słuchać. Jak na silnego mężczyznę tata miał delikatny głos i czasami płakał, kiedy śpiewał. Mój tata nigdy nie mówił, że tylko dzidziusie płaczą, tak jak twierdzi ksiądz, tylko że płacz jest dla tych, którzy się smucą. Teraz śpiewam sobie tę piosenkę i staram się nie płakać. Nagle drzwi otwierają się, a ja odskakuję z przerażeniem, że to znowu będzie on i że w ręku będzie trzymał skórzany pas. Jednak to nie on, lecz ten młodszy ksiądz – ten z łagodnymi oczami, który uczy muzyki. Zamyka drzwi za sobą i kuca. – Cześć, Fergus. Staram się odpowiedzieć „cześć”, ale nic nie przechodzi mi przez usta. – Coś ci przyniosłem. Pudełko krwawniczków. Wzdrygam się, a on wyciąga rękę. – Nie bój się, to są zwykłe marmurki. Grałeś kiedyś w marmurki? Potrząsam głową. Wtedy on prostuje palce i widzę, jak lśnią na jego dłoni, jak drogocenny skarb. Cztery kulki, czerwone jak rubiny. – Uwielbiałem w to grać, kiedy byłem chłopcem – mówi spokojnie. – Dostałem je od swojego dziadka. „Masz tu pudełko marmurków – powiedział dziadek. – W sam raz dla ciebie”. Nie mam już tego

pudełka. Szkoda, bo z pewnością byłoby coś warte. Mówię ci, nigdy nie wyrzucaj opakowania, Fergus, dobrze ci radzę. Ale przynajmniej zachowałem te marmurki. Ktoś przeszedł obok drzwi. Obaj czuliśmy, jak pod buciorami drży i skrzypi podłoga. On spojrzał w tamtą stronę, a kiedy kroki umilkły, z powrotem odwrócił się do mnie. – Musisz nimi strzelać – powiedział znacznie ciszej niż poprzednio. – Albo je toczyć. Przyglądałem się, jak dotyka zaciśniętymi pięściami ziemi i balansuje kulką na zgiętym wskazującym palcu. Potem przykłada kciuk i delikatnie popycha marmurek, a on szybko toczy się po drewnianej podłodze. Prawdziwy krwisty rubin, wyrazisty i migoczący w promieniu światła. Zatrzymuje się tuż przed moimi stopami. Jestem zbyt przerażony, żeby się po niego schylić. Poza tym zbite do krwi dłonie wciąż strasznie bolą, trudno mi zacisnąć palce. On to widzi i wyraźnie się krzywi. – No dalej, spróbuj – zachęca. Próbuję. Z początku nie idzie mi zbyt dobrze, ponieważ trudno jest mi zacisnąć dłonie tak, jak pokazywał, ale w końcu mi się udaje. Wtedy on pokazuje mi inny sposób strzelania. Ten sposób nazywa się „knykcie w dół”. Wolę właśnie tak i chociaż on mówi, że to trudniejsza metoda, mnie lepiej wychodzi. Widzi to, a ja muszę przygryźć wargę, żeby powstrzymać uśmiech. – Marmurki różnie się nazywają, w zależności od miejsca. – Ksiądz przykuca obok mnie i znów pokazuje. – Niektórzy mówią na nie wybijanka albo szklaki. Ale ja i moi bracia zawsze nazywaliśmy je sprzymierzeńcami. Sprzymierzeńcy. Spodobała mi się ta nazwa. Nawet zamknięty w tym pokoju i pozostawiony samemu sobie mogłem liczyć na sprzymierzeńców. Dzięki temu czułem się jak żołnierz. Jak jeniec wojenny. Ksiądz wbija we mnie pełne powagi spojrzenie. – Kiedy celujesz, pamiętaj, żeby bez zmrużenia oka patrzeć prosto na cel. Oko prowadzi nasz umysł, a umysł kieruje ręką. Nie zapomnij o tym. Zawsze patrz na cel, Fergus, a twój mózg sprawi, że stanie się, jak chcesz. Przytaknąłem. Rozlega się dźwięk dzwonka. Lekcja się skończyła. – W porządku. – Ksiądz wstaje, poprawiając zakurzoną sutannę. – Mam zajęcia. Ty zostaniesz tutaj. To nie powinno już długo trwać. Kiwam głową. Miał rację. To nie powinno długo trwać – ale trwało. Ojciec Murphy wcale po mnie nie przyszedł. Najwyraźniej postanowił zostawić mnie tam na cały dzień. Znowu zsikam się w majtki, ponieważ za bardzo się boję, żeby pukać do drzwi w celu zwrócenia czyjejś uwagi, ale nic mnie to nie obchodzi. Jestem żołnierzem, jeńcem wojennym, ale mam sojuszników. Ćwiczę i ćwiczę w malutkim pomieszczeniu, w moim własnym małym świecie, bo chcę nabrać takiej wprawy i dokładności, żeby być najlepszym graczem w całej szkole. Mam zamiar pokazać pozostałym chłopakom, na co mnie stać, i mam zamiar strzelać celniej niż którykolwiek z nich. Kiedy ojciec Murphy zamknie mnie tutaj następnym razem, będę miał kulki schowane w kieszeni, i znów cały dzień spędzę na ćwiczeniu. Tak samo schowam tutaj planszę. Przyniosę ją sam, między lekcjami, tak na wszelki wypadek. To kawałek zwykłej tektury z wyciętymi na niej siedmioma łukami. Zrobiłem ją osobiście z pustego pudełka po płatkach kukurydzianych pani Lynch, które znalazłem w jej koszu na śmieci. Widziałem, jak kilku chłopaków kupuje taką tarczę w sklepie z zabawkami. Środkowy

łuk ma oznaczenie zero, łuki po obu stronach kolejno jeden, dwa i trzy. Postawię tarczę przy najdalszej ścianie i będę strzelał od samych drzwi. Tak naprawdę wciąż nie wiem, jakie są zasady, więc nie mogę grać w żadną grę, ale przynajmniej mogę trenować rzuty. Wreszcie w czymś będę lepszy od swoich starszych braci. Ten miły ksiądz nie zagrzeje długo miejsca w naszej szkole. Powiedzą nam, że całował się z kobietami i że pójdzie do piekła, ale mnie to nie obchodzi. Lubię go. Podarował mi moje pierwsze marmurki, moje krwawniczki. W najciemniejszym okresie mojego życia dostałem od niego sprzymierzeńców.

2 Regulamin basenu Nie wolno biegać Oddychaj. Czasami muszę przypominać sobie o tym, że trzeba oddychać. Możecie pomyśleć, że to przecież instynktowne działanie każdego człowieka, ale nie, ja nabieram powietrza, jednak potem zapominam je wypuścić i nagle moje ciało robi się sztywne, mięśnie naprężone, serce wali mi jak młot, w klatce piersiowej pojawia się ucisk, a niespokojna głowa zastanawia się, co się stało. Rozumiem teorię oddychania. Powietrze, które zasysasz przez nos, powinno przejść przez drogi oddechowe aż do brzucha, do przepony. Oddychanie rozluźnia. Oddychaj miarowo. Oddychaj bezgłośnie. Robimy tak od chwili, gdy się rodzimy, a przecież nikt nas tego nie uczył. Choć właściwie ja powinnam była się uczyć. Podczas prowadzenia auta, w czasie zakupów, w pracy wciąż łapię się na tym, że wstrzymuję oddech – nerwowo, niespokojnie, jakby czekając na coś, co się wydarzy. Sama nie wiem. Cokolwiek to jest, nigdy nie nadchodzi. To ironia losu, że na suchym lądzie nie radzę sobie z tak łatwym zadaniem, podczas gdy moja praca wymaga ode mnie czegoś znacznie trudniejszego. Jestem ratownikiem. Pływanie przychodzi mi z łatwością, całkiem naturalnie. Nie jest żadną próbą i sprawia, że czuję się wolna. W pływaniu koordynacja jest wszystkim. Na lądzie oddychasz na raz i wydychasz też na raz. Pod wodą musisz osiągnąć stosunek trzy do jednego, to znaczy oddychać co trzy ruchy. Łatwe. Nawet nie muszę zaprzątać sobie tym głowy. Musiałam nauczyć się oddychać nad wodą, kiedy byłam w ciąży z pierwszym dzieckiem. To niezbędne podczas porodu, powiedzieli mi, i rzeczywiście okazało się, że mają rację. Rodzenie dziecka jest ponoć tak naturalne jak oddychanie, tylko że u mnie oddychanie jak dotąd nie było czymś zgodnym z naturą. Kiedy miałam głowę nad powierzchnią wody, pragnęłam jednego: nie musieć oddychać. Jednak dziecko nie przyjdzie na świat, kiedy zakłócasz proces oddychania. Wierzcie mi, próbowałam. Znając moje upodobanie do pływania, mąż namówił mnie na poród w wodzie. Wydawało się, że to dobry pomysł umieścić mnie w najwłaściwszym dla mnie środowisku, we własnym domu, w wodzie – tylko że nie ma nic naturalnego w siedzeniu w wielkiej sadzawce na środku własnego salonu, a na dodatek to nie ja miałam spod wody po raz pierwszy doświadczyć uroków tego świata, tylko moje dziecko. Z przyjemnością zmieniłam miejsce pobytu. Pierwszy poród skończył się pospieszną jazdą do kliniki i nagłym cesarskim cięciem; dwoje kolejnych dzieci przyszło na świat w ten sam sposób, choć nie było mowy o krytycznej sytuacji. Wygląda na to, że stworzenie, które od piątego roku życia wolało przebywać pod wodą, nie potrafi dać sobie rady z najzwyklejszymi życiowymi działaniami. Jestem ratownikiem w prywatnym domu opieki. To dość ekskluzywne miejsce, coś na kształt czterogwiazdkowego hotelu z całodobowym dyżurem pielęgniarskim. Pracuję tu od siedmiu lat, nie licząc przerw na macierzyństwo. Siedzę na krześle ratownika przez pięć dni w tygodniu od dziewiątej rano do drugiej po południu i przyglądam się, jak co godzinę troje ludzi spędza czas na zażywaniu kąpieli. To nieustający pokaz monotonii i bezruchu. Nic nigdy się nie zdarza. Ciała wynurzają się z przebieralni jak chodząca manifestacja upływającego czasu: obwisła skóra, obwisłe cycki, tyłki i uda, niektóre wyschnięte i łuszczące się od cukrzycy, inne żółtawe od choroby nerek albo problemów z wątrobą. Ci od dawna uwięzieni we własnych łóżkach albo krzesłach mają bolesny wyraz twarzy wywołany przez

otwarte wrzody albo odleżyny, inni noszą ciemne plamy jak odznakę lat, które udało im się przeżyć. Nowe narośle na skórze pojawiają się codziennie albo ciągle się zmieniają. Patrzę na nich wszystkich z pełną świadomością, co czeka w przyszłości moje ciało, obarczone trudami trzech porodów. Tych, którzy ćwiczą w wodzie sam na sam z fizjoterapeutą, nawet nie staram się pilnować. No, może zerkam na nich, na wypadek gdyby fizjoterapeuta zaczął tonąć. W ciągu siedmiu lat rzadko musiałam nurkować. To spokojny basen, całkiem niepodobny do miejscowej, otwartej pływalni, dokąd w sobotę przyprowadzam swoich chłopców i skąd wychodzi się z bólem głowy od wrzasków wydawanych przez wypełniające szczelnie basen grupy szkolnej młodzieży. Duszę ziewnięcie, spoglądając wczesnym rankiem na pierwszą osobę, która przyszła popływać. Mary Kelly, ciężka jak parostatek, płynie swoim ulubionym stylem – żabką. Powolna i hałaśliwa, przy swoich pięciu stopach wzrostu i trzystu funtach masy ciała rozgarnia wodę, jakby chciała wypchnąć ją z basenu, a potem usiłuje zmienić kierunek. Udaje jej się wykonać ten manewr bez chowania głowy pod wodę i ciągłego wydymania policzków, jakby dookoła panował siarczysty mróz. Jak zwykle ci sami ludzie przychodzą o tych samych porach. Wiem, że niedługo zjawi się pan Daly, a po nim pan Kennedy, zwany też Królem Motylkiem, który uwielbia uważać się za kogoś w rodzaju eksperta, później siostry Eliza i Audrey Jones, które przez dwadzieścia minut biegają truchtem po płytkiej wodzie. Niepotrafiący pływać Tony Dornan będzie kurczowo trzymał się deski, rozpaczliwie walcząc o życie, jakby znajdował się na ostatniej tratwie ratunkowej, i unosił na wodzie w płytszym końcu basenu, niedaleko schodków i w pobliżu ściany. Odruchowo przebieram palcami przy goglach, rozwiązując supeł na pasku, i staram sobie przypominać, że mam oddychać, żeby odsunąć ten przykry ucisk w piersi, który ustępuje tylko wówczas, gdy pamiętam o wypuszczaniu powietrza z płuc. Pan Daly wysuwa się z przebieralni i stawia stopę na płytkach. Jest dokładnie kwadrans po dziewiątej rano. Ma na sobie swoje zwykłe bokserki w zielono-szare ciapki, bezlitośnie nabierające niebieskawego odcienia, w miarę jak materiał nasiąka wodą. Worki pod oczami są równie wydatne jak zawsze, a skóra na policzkach i podgardlu zwisa smętnie. Wydaje się tak przezroczysta, że mogę dostrzec niemal każdą żyłkę. Jestem pewna, że nawet najlżejsze uderzenie kończy się dla niego rozległymi siniakami. Żółtawe paznokcie podwijają się, wbijając boleśnie w paluchy. Pan Daly patrzy na mnie żałośnie i poprawia gogle. Z szuraniem przesuwa się obok bez wysilania się na „dzień dobry”, ignorując jak zawsze moją obecność, i czepia się metalowej barierki, jakby w każdej chwili mógł zjechać po śliskich płytkach, tak obficie polewanych przez Mary Kelly przy każdym uderzeniu rąk. Wyobraziłam go sobie na podłodze, jak pękające kości przebijają podobną do pergaminu skórę, a ta trzeszczy jak u przypiekanego na rożnie kurczaka. Obserwuję go jednym okiem, a drugiego nie spuszczam z Mary Kelly, która przy każdym ruchu wydaje z siebie donośne stęknięcie, jakby była Marią Szarapową. Pan Daly dociera do schodków, zaciska palce na barierce i powoli zanurza się w wodzie. Nozdrza rozszerzają mu się, gdy zimno przenika ciało. Kiedy jest już w wodzie, sprawdza, czy go obserwuję. Jeśli widzi, że na niego patrzę, przez długi czas unosi się na wodzie, leżąc na plecach, zupełnie jakby był nieżywą złotą rybką. W dniach takich jak dziś, kiedy tego nie robię, po prostu zanurza się razem z głową, a wyprostowanymi rękoma chwyta krawędź obramowania basenu, żeby zatrzymać się na dole. Widzę go rzecz jasna, jak klęczy w płytkiej wodzie, starając się utonąć. Codziennie tak to wygląda. – Sabrina! – ostrzega mnie mój przełożony, Eric, wysuwając się z biura za moimi plecami. – Przecież go widzę. Idę w kierunku pana Daly’ego aż do schodków. Zanurzam ręce w wodzie, ujmuję go pod pachy

i wyciągam. Idzie mi to dość łatwo, bo pan Daly jest lekki jak piórko. Teraz haustami chwyta powietrze, ukryte za goglami oczy spoglądają na mnie z przerażeniem, a w prawym nozdrzu pojawia się wielki, zielony balon. Następnie pan Daly zdejmuje z głowy gogle i wylewa z nich wodę, pomrukując i pohukując z oburzeniem, że znów popsułam mu przebiegły plan. Jego twarz nabiera fioletowego odcienia, a klatka piersiowa unosi się i opada, kiedy stara się uspokoić oddech. Przypomina mi wtedy mojego trzylatka, który zawsze chowa się w tych samych miejscach i jest na mnie zły, kiedy go znajduję. Nie mówię nic, tylko odwracam się i wędruję z powrotem na krzesło, czując, jak zimna woda z klapek ochlapuje mi łydki. To zdarza się codziennie. Wszystko to zdarza się codziennie. – Nie bardzo ci się spieszyło – oznajmia Eric. Naprawdę? Może trwało to sekundę dłużej niż zazwyczaj. – Nie chciałam mu popsuć zabawy. Eric uśmiechem podkreśla, że jednak wie lepiej, i kręci głową, żeby okazać mi dezaprobatę. Zanim zaczął tu pracować w momencie, kiedy utworzono zakład opieki, zdobywał doświadczenia w swoim fachu w Miami jako ochroniarz Mitcha Buchannona. Przyjechał do Irlandii, bo tak życzyła sobie spoczywająca na łożu śmierci matka, a kiedy wyzdrowiała, poczuł się zmuszony do pozostania. Czasami żartuje, że ona jeszcze go przeżyje, choć wyczuwam w nim pewną nerwowość, że rzeczywiście tak może się wydarzyć. Osobiście uważam, że czeka na jej śmierć, żeby wreszcie zacząć żyć pełnią życia, a ponieważ zbliża się do pięćdziesiątki, dręczy go myśl, że bezpowrotnie traci swoją szansę. Żeby jakoś dać sobie radę z narzuconą przez samego siebie przerwą w życiorysie, Eric udaje, że nadal mieszka w Miami. I choć sam się oszukuje, czasami zazdroszczę mu tej zdolności udawania; zazdroszczę, że potrafi myślami przenieść się w miejsce o wiele bardziej egzotyczne niż to, w którym jesteśmy. Niekiedy mam wrażenie, że stawia kroki w rytm pobrzmiewających mu w głowie marakasów i z tego powodu jest jedną ze szczęśliwszych osób, jakie znam. Jego włosy przypominają kolorem przesyconą słońcem pomarańczę i bardzo pasują do karnacji. W ciągu roku nie umawia się na tradycyjne randki, tylko oszczędza siły na styczeń, kiedy to na cały miesiąc wyrusza do Tajlandii. Potem powraca, pogwizdując, z szerokim uśmiechem na twarzy. Nie chcę wiedzieć, co porabia w Tajlandii, ale pewnie ma nadzieję, że kiedy matka wreszcie umrze, każdy dzień tutaj będzie wyglądał tak jak tam. Lubię go i uważam za przyjaciela. Pięć dni w tygodniu spędzane wspólnie w takim miejscu oznacza, że opowiadam mu więcej, niż mówię samej sobie. – Czy nie dziwi cię, że jedyna osoba, której codziennie ratuję życie, marzy jedynie o tym, żeby umrzeć? Czy nie czujesz się przez to kompletnie niepotrzebny? – Czuję się niepotrzebny z tysiąca innych powodów, ale akurat z tego nie. – Eric schyla się, żeby wyciągnąć kłębek siwych kłaków, który utknął w rynnie i wygląda jak utopiony szczur. Trzyma go palcami i otrząsa z wody, najwyraźniej nie czując obrzydzenia tak jak ja. – A ty tak się czujesz? Owszem. Choć wiem, że to błąd. Jeśli człowiek, któremu ratuję życie, nie chce tego, to czy powinnam mu ciągle w tych samobójczych próbach przeszkadzać? Ale nie mówię tego głośno. Eric jest moim przełożonym, nie terapeutą, więc nie wolno mi kwestionować konieczności ratowania ludzi, kiedy pełnię obowiązki ratownika. Być może Eric żyje w alternatywnym świecie, stworzonym we własnej głowie, ale mimo to nie jest kompletnym idiotą. – Może chcesz zrobić sobie przerwę na kawę? – pyta i jedną ręką podaje mi mój kubek, a w drugiej wciąż trzyma przemoczony kłąb włosów. Bardzo lubię swoją pracę, choć ostatnio zrobiłam się nieco nerwowa. Nie wiem dlaczego. Nie mam pojęcia, czego oczekuję od życia. Nie mam jakichś szczególnych marzeń ani określonych celów.

Chciałam wyjść za mąż i wyszłam. Chciałam mieć dzieci i mam. Chciałam pracować jako ratownik i pracuję. Więc co właściwie oznacza takie dziwne mrowienie? Wydaje ci się, że chodzą po tobie mrówki, choć w rzeczywistości ich tam nie ma. – Eric, co oznacza, że ktoś się czuje, jakby oblazły go mrówki? – Hm… Chyba że ktoś jest niespokojny, niepewny swego. – Ale czy faktycznie to ma coś wspólnego z mrówkami? Marszczy brwi. – Wydaje mi się, że kiedy myślisz, że oblazły cię mrówki, to właśnie tak zaczynasz się czuć. – Lekko się wzdrygnął. – Ale przecież na tobie nie ma żadnych mrówek. Delikatnie puka palcami w wargi. – Wiesz, właściwie nie wiem. Czy to takie ważne? Zastanawiam się. To oznacza, że myślę, iż coś złego dzieje się w moim życiu, ponieważ faktycznie dzieje się coś złego w moim życiu, albo coś złego dzieje się ze mną. Tyle że to zwykłe wrażenie, a nie rzeczywistość. Pożądanym rozwiązaniem byłaby pewność, że wszystko jest w porządku. „Sabrina, czy dzieje się coś złego?” – ostatnio często słyszałam od Aidana. Analogicznie ciągłe pytanie, czy ktoś jest zły, w końcu doprowadza tę osobę do wściekłości. „Nic się nie dzieje”. Ale czy rzeczywiście „nic”, czy może jednak „coś”? Albo faktycznie chodzi o to, że „coś” oznacza „nic”. Czyli „wszystko” jest po prostu „niczym”? Czy w tym tkwi problem? Unikam natarczywego spojrzenia, które posyła mi Eric, i skupiam uwagę na regulaminie basenu, który jednak tak bardzo mnie irytuje, że w końcu odwracam wzrok. I znowu czuję się tak, jakby oblazły mnie mrówki. – Mogę cię zastąpić – odzywa się Eric, przyglądając mi się z uwagą. Żeby uniknąć jego spojrzenia, idę zaparzyć kawę w ekspresie na korytarzu i przelewam ją do własnego kubka. Opierając się o ścianę, rozmyślam o naszej rozmowie, rozmyślam o swoim życiu. Dopijam kawę, ale żadna konkluzja nie przychodzi mi do głowy. Powoli wracam na basen i nagle o mały włos nie zostaję zmiażdżona przez nosze na kółkach, popychane przez dwóch sanitariuszy. Na noszach spoczywa całkiem mokra Mary Kelly; jej pokryte cellulitem i siecią niebieskawych żył nogi przypominają ser pleśniowy, a twarz zakrywa szczelnie maska tlenowa. – O rany, nie! – słyszę dźwięk własnego głosu, kiedy przepychają się obok mnie. Dopadam do malutkiego pokoju ratowników i widzę, jak Eric siedzi w kompletnym szoku, w ociekającym wodą dresie, z przylizanymi przez wodę włosami w ciepłym odcieniu pomarańczy. – Co tu się dzieje, do diabła?! – Chyba ona miała… Cholera, sam nie wiem, ale to mógł być atak serca. Jezu! Woda kapie ze spiczastego nosa o pomarańczowym odcieniu. – Ale mnie nie było tylko pięć minut! – Wiem, to się stało parę sekund po tym, jak wyszłaś. Szarpnąłem za sznur alarmu, wyciągnąłem ją z basenu, zrobiłem usta-usta i zanim zdążyłem się zorientować, oni już tu byli. Naprawdę szybko zareagowali. Wpuściłem ich przez wyjście przeciwpożarowe. Przełykam ślinę, czując przypływ zazdrości. – Zrobiłeś jej usta-usta?

– No tak. Przestała oddychać. Ale potem zaczęła. Wykasłała chyba wiadro wody. Spoglądam na zegar. – Psiakrew, to nie było nawet pięć minut! Eric wzrusza ramionami, wciąż oszołomiony tym, co zaszło. Patrzę na basen, na zegar, na pana Daly’ego, który siedzi na brzegu i z nieukrywaną zazdrością patrzy w ślad za noszami. Jest wpół do piątej. – Musiałeś skoczyć do wody? Wyciągnąć ją? Zrobić usta-usta? – Tak. Mówiłem przecież, że tak. Posłuchaj, Sabrina, przestań mieć wyrzuty sumienia. Na pewno nie dopadłabyś do niej szybciej niż ja. – Ale zdążyłeś jeszcze pociągnąć za ten cholerny sznur? Przygląda mi się ze zmieszaniem. Ja nigdy nie musiałam ciągnąć za sznur bezpieczeństwa. Nigdy. Nawet w okresie próbnym. Eric to zrobił. Czuję, jak zazdrość i gniew bulgoczą we mnie coraz gwałtowniej, co jest dość niezwykłym doświadczeniem. To zdarza się wyłącznie w domu – matka wpada w złość mnóstwo razy, gdy zdenerwują ją nieznośni synowie – ale nigdy publicznie. Przy ludziach zawsze powściągam gniew, zwłaszcza w pracy i wtedy, kiedy wywołał go mój przełożony. Jestem rozważnym, racjonalnym człowiekiem; ludzie tacy jak ja nie wpadają w gniew w miejscach publicznych. Ale teraz nie staram się go opanować. Pozwalam, żeby przedarł się prawie na powierzchnię. Takie postępowanie byłoby nawet usprawiedliwione, gdyby nie było tak całkowicie bez sensu i tak strasznie irytujące. Przy zachowaniu właściwych proporcji właśnie tak się czuję: siedem lat pracy w tym miejscu. Tyle dni, tyle godzin. Od tego należy odjąć dziewięć miesięcy, sześć miesięcy i trzy miesiące na urlopy macierzyńskie. Cały ten czas spędziłam, siedząc na krześle i obserwując często pusty basen. Nie było żadnego oddychania usta-usta, żadnego dramatycznego skoku do wody. Ani razu, nie licząc oczywiście pana Daly’ego. Nie licząc pomocy przy kurczach nogi albo stopy. Kompletnie nic. Siedzę na krześle, czasami wstaję i patrzę na olbrzymi tykający zegar albo na regulamin basenu. Nie wolno biegać, nie wolno skakać, nie wolno nurkować, nie wolno popychać, nie wolno krzyczeć, nic nie wolno… Tutaj nie wolno wszystkich złych rzeczy, zupełnie jakby ktoś chciał mi zrobić na złość. Nie mam komu ratować życia. Zawsze jestem czujna, do tego zostałam przygotowana, ale nigdy nic się nie dzieje. I właśnie w chwili, kiedy wyszłam na nieplanowaną przerwę na kawę, ominął mnie przypuszczalnie prawdziwy atak serca, zdecydowane prawie utonięcie i możliwość pociągnięcia za sznur ratunkowy! – To nie w porządku – mówię. – Daj spokój, Sabrina. Byłaś tu szybciej niż strzała, kiedy Eliza wdepnęła na szkło. – To nie było szkło. Pękł jej żylak. – Ale i tak byłaś prędko. To nad powierzchnią wody zawsze muszę walczyć, bo nie mogę złapać oddechu. To nad powierzchnią wody czuję się tak, jakbym tonęła. Bez namysłu z całej siły ciskam kubkiem po kawie o ścianę.

3 Grając w kulki Najeźdźca Ucisk na szyi jest tak mocny, że przed oczyma zaczynają mi wirować czarne plamki. Powiedziałbym mu o tym, ale nie mogę wydobyć głosu, bo jego ramię tak ciasno owija moje gardło. Nie mogę oddychać. Naprawdę nie mogę. Jestem dość mały jak na swój wiek i dla niektórych to świetny powód, żeby mi dokuczać. Wołają na mnie Kleszcz, ale mamusia powtarza, żebym się nie przejmował, tylko wykorzystywał swoje atuty. Jestem mały, ale sprytny. W przypływie energii zaczynam się wykręcać i mój starszy brat Angus musi nieźle się namęczyć, żeby mnie przytrzymać. – Jezu, Kleszcz! – woła wreszcie i chwyta mnie mocniej. Nie mogę oddychać. Nie mogę oddychać! – Puść go, Angus – mówi Hamish. – Wracajmy do gry. – Ten cholerny gnojek oszukuje. Nie gram z nim. – Wcale nie oszukuję! – mam ochotę wrzasnąć, ale nie daję rady. Wciąż nie mogę oddychać. – On wcale nie oszukuje – wstawia się za mną Hamish. – Po prostu jest lepszy niż ty. Hamish jest najstarszy, niebawem kończy szesnaście lat. Obserwuje nas ze schodków prowadzących do naszego domu. Takie oświadczenie z jego strony wiele znaczy. Równy z niego gość, fajny jak diabli. Właśnie zaciąga się papierosem. Gdyby mama wiedziała, urwałaby mu łeb, ale teraz nie może nas widzieć; jest wewnątrz domu razem z położną. To dlatego wyrzucono nas na cały dzień, aż będzie po wszystkim. – Powtórz to jeszcze raz – warczy Angus w stronę Hamisha. – Albo co? Albo nic. Angus nie odważy się tknąć Hamisha, który jest od niego starszy tylko o dwa lata, lecz nieskończenie mądrzejszy. Nikt z nas by się nie ośmielił. Hamish jest nieustępliwy i twardy jak skała, i wszyscy dookoła wiedzą, że trzyma sztamę z Eddiem Sullivanem o pseudonimie Golibroda i z jego gangiem spod zakładu fryzjerskiego. To właśnie od nich dostaje papierosy. I pieniądze, choć nie mam pojęcia, po co mu one. Mamusia martwi się o niego, ale wciąż potrzebuje pieniędzy, więc o nic nie pyta. Hamish lubi mnie najbardziej ze wszystkich. Czasami budzi mnie w nocy; ubieram się i wykradamy się na ulice, gdzie normalnie nie pozwalają nam się bawić. Nie wolno mi o tym mówić mamie. Gramy w kulki. Mam dziesięć lat, ale wyglądam na mniej. W życiu byś nie pomyślał, że potrafię tak dobrze grać, podobnie sądzi większość ludzi, ale Hamish daje im popalić. Wygrywa forsę i w drodze do domu daje mi parę karmelków, żebym siedział cicho. Właściwie nie musi mnie przekupywać, ale mu o tym nie powiem. Za bardzo lubię karmelki. Gram w kulki we śnie, gram, kiedy powinienem odrabiać lekcje, gram, kiedy Ojciec Kutas wpycha mnie do ciemnego pomieszczenia, gram w myślach, kiedy mama zaczyna mnie besztać, żeby nie musieć jej słuchać. Moje palce poruszają się bez przerwy, jakbym właśnie strzelał. Udało mi się zgromadzić całkiem ładny zbiór. Naturalnie musiałem je schować przed braćmi, przynajmniej te najładniejsze. Oni nie grają nawet w przybliżeniu tak dobrze jak ja i z pewnością przegraliby moje kulki.

Słyszymy, jak mamusia wyje na górze jak ranne zwierzę i Angus lekko rozluźnia uścisk na moim gardle. Dzięki temu uzyskuję odrobinę przestrzeni. Wszyscy kamieniejemy, słuchając krzyku mamy. Dla nas to nic nowego, ale mimo to czujemy się nieswojo. To niezgodne z naturą słyszeć czyjś głos, który tak brzmi. Mattie otwiera drzwi i wychodzi na zewnątrz. Jest jeszcze bledszy niż zazwyczaj. Spogląda na Angusa. – Puść go. Angus wykonuje polecenie, a ja nareszcie mogę nabrać w płuca powietrza. Od razu zanoszę się kaszlem. Jest tylko jedna osoba, z którą Angus nigdy nie zadziera, i tą osobą jest nasz ojczym, Mattie. Mattie Doyle zawsze traktuje wszystko serio. Teraz piorunuje spojrzeniem Hamisha, który bez skrępowania pali papierosa. W myślach przygotowuję się na to, że zaraz uderzy go pięścią – obaj są skorzy do bitki – ale nic takiego nie następuje. – Masz jeszcze jednego? – pyta, zamiast go bić. Hamish uśmiecha się – takim uśmiechem, który sięga w głąb jego zielonych oczu. Zielonych jak oczy taty. Ale nie odpowiada. Mattie nie lubi takich pauz. – Pieprz się. Otwartą dłonią uderza Hamisha w głowę, ale Hamish tylko się śmieje. Sprawia mu przyjemność, że wytrącił tamtego z równowagi. Odniósł zwycięstwo. – Idę do pubu. Niech któryś po mnie przyjdzie, jak już będzie po wszystkim. – Pewnie będziesz stamtąd słyszał – odzywa się Duncan. Mattie parska śmiechem, ale sprawia wrażenie lekko przerażonego. – Czy żaden z was nie patrzy, co on robi? – Wskazuje na przycupniętego w błocie berbecia. Wszyscy kierujemy spojrzenia na Bobby’ego. On jest najmłodszy, niedługo kończy dwa latka. Siedzi umorusany błotem, nawet buzię ma brudną i z zapałem wcina trawę. – Przecież on zawsze je trawę – mówi Tommy. – Nic na to nie poradzimy. – Jakim jesteś zwierzątkiem? Krową? – pyta Mattie. – Kwa, kwa – woła Bobby i wszyscy parskają śmiechem. – Kurwa mać, czy ktoś wreszcie nauczy tego gnojka, jak odzywają się zwierzęta? – Mattie uśmiecha się. – No dobra. Tatuś idzie do pubu, więc masz być grzeczny, Bobby. Energicznie mierzwi włosy Tommy’ego. – Miej na niego oko, synu. – Pa, pa, Mattie – mówi Bobby. – Dla ciebie jestem tatą – odpowiada Mattie, a twarz lekko czerwienieje mu z gniewu. Dostaje szału, kiedy Bobby zwraca się do niego po imieniu, ale przecież to nie jest wina malucha. Przyzwyczaił się, że my tak mówimy, bo przecież Mattie nie jest naszym tatą, i nic nie rozumie. Myśli, że wszyscy jesteśmy tacy sami. Tylko pierwszy syn Mattiego, Tommy, woła na niego tata. W tej rodzinie są Doyle’owie i Boggsi, i wszyscy wiemy, na czym polega różnica. – Chodźcie, wracamy do gry – mówi Duncan, kiedy znów rozlega się krzyk mamy.

– Ale bez niego. On nie może grać, niech zaczeka na swoją kolej – oznajmia ze złością Angus. – W porządku, zaczeka. Uspokój się – odpowiada Hamish. – Hej! – protestuję stanowczo. – Ja nie oszukiwałem! Hamish mruga do mnie. – Pokaż im. Wzdycham głęboko. Mam dziesięć lat, Duncan dwanaście, Angus czternaście, Hamish szesnaście. Dwaj chłopcy z rodziny Doyle’ów, Tommy i Bobby, mają pięć i dwa. Mając trzech starszych braci, zawsze muszę coś udowadniać i nawet kiedy jestem od nich lepszy – a w kulkach zdecydowanie jestem, czego po prostu nie potrafią znieść – muszę starać się jeszcze bardziej, ponieważ uważają mnie za kanciarza. To ja uczę ich nowych gier, o których przeczytałem w książkach. Jestem lepszy niż oni. Wszyscy nienawidzą tej świadomości, zwłaszcza Angusa doprowadza do obłędu. Daje mi kuksańca za każdym razem, kiedy przegrywa. Hamish także nie znosi przegrywać, ale odkrył, w jaki sposób mogę mu się przysłużyć. Gramy w Najeźdźcę – ja, Duncan i Angus. Angus nie pozwoliłby, żeby Tommy grał, ponieważ jest najgorszy – robi to na tyle źle, że jego udział rujnuje mecz. Kiedy moich starszych braci nie ma w pobliżu, sam uczę Tommy’ego, jak się gra. Lubię go uczyć, choć to diabelnie trudne zadanie. Tego słowa Hamish używa na określenie dosłownie wszystkiego. Zawsze biorę moje najgorsze kulki – takie zwykłe, przezroczyste – ponieważ Tommy potrafi je obtłuc, a także wszystko dookoła. Teraz Tommy siedzi na schodkach, z dala od Hamisha, którego się boi. Tommy świetnie wie, że Hamish i jego tata niezbyt się ze sobą zgadzają, więc uważa, że musi trzymać stronę ojca, dopóki ten nie przyjdzie. Ma tylko pięć lat, ale jest twardym, cwanym gnojkiem, w dodatku tak samo kościstym i żylastym jak ojciec. Co zdarzyło się, zanim Angus próbował mnie udusić? Angus wykonał pierwszy rzut, a potem Duncan strzelił swoją kulką w kulkę Angusa. Udało mu się trafić i to był pierwszy powód, dla którego Angus dostał szału. Duncan zabrał marmurek Angusa, a potem rzucił kolejny, żeby na nowo zacząć grę. Ja uderzyłem marmurek Duncana, przechwyciłem go i rzuciłem następny w kolejnej partii. Angus rzucił poza linię i nie trafił w moją kulkę. Duncan wycelował w korkociąg Angusa nie dlatego, że był bliżej, ale dlatego że, o ile zdążyłem się zorientować, widział, że Angus zaczyna się wściekać i chciał jeszcze bardziej go zirytować. Tak czy owak, chybił i nadeszła moja kolej. Miałem dwa cele: mogłem wybrać nieprzezroczystą kulkę Duncana, ale nie chciałem, ponieważ każdy ma taką – taki zwykły jednokolorowy marmurek – albo korkociąg Popeye Angusa, który od dawna miałem na oku. Angus twierdzi, że wygrał go w normalnej grze, ale moim zdaniem musiał go buchnąć ze sklepiku Francisa. Nigdy nie widziałem, żeby ktoś miał taką kulkę. Widziałem tylko obrazek w mojej książce z grami, więc wiem, że istnieje trójkolorowa osobliwość, zwana wężowym korkociągiem. Jest podwójnie zwinięta i przezroczysta, w zielonkawym odcieniu, z nitkami matowej bieli. Wewnątrz widać kilka maleńkich, przezroczystych pęcherzyków. Znalazłem ją przed paroma dniami w szufladzie Angusa, ale przyłapał mnie na grzebaniu w swoich rzeczach i od razu kopnął w jaja, żebym wypuścił zdobycz. Jednak nie wypuściłem i wiedziałem, co robię, bo mogła się podrapać, ale przyglądanie się, jak Angus nią gra, bolało bardziej niż tamten kopniak. Powinien trzymać ten marmurek w pudełku i uważać, żeby nic mu się nie stało. Zdecydowałem się wykonać manewr, nad którym wcześniej pracowałem i którym im zaimponuję: wprawię kulkę w ruch wirowy i w ten sposób za jednym zamachem uderzę marmurki obu przeciwników. Wykonałem rzut z linii i najpierw trafiłem w matową kulkę Duncana, tak jak było zaplanowane, ale potem

Tommy krzyknął i wszyscy odwróciliśmy się w stronę Bobby’ego, który właśnie trzymał w buzi ślimaka, muszelkę i tak dalej. Angus rzucił się, złapał tę muszelkę i cisnął w poprzek drogi, a następnie szerzej otworzył buzię Bobby’ego. – Cholera, w tej muszelce nie ma ślimaka. Zjadłeś go, Bobby? Bobby nie odpowiedział, po prostu czekał, co będzie dalej, i patrzył na nas szeroko otwartymi błękitnymi oczyma. W naszym gronie tylko Bobby jest blondynem. Dzięki tym błękitnym oczętom i blond czuprynie udaje mu się uniknąć śmierci, bo nawet Hamish spuszcza mu lanie co najmniej dwa razy rzadziej, niż ma na to ochotę. Tak czy owak, kiedy wszyscy byli zajęci zastanawianiem się, gdzie zniknęła zasadnicza część ślimaka, nikt nie zauważył, że moja kulka uderzyła także w marmurek Angusa, co oznaczało, że za jednym zamachem zdobywam obydwie kulki. Obejrzeli się akurat wtedy, kiedy trzymałem je obie na otwartej dłoni, i właśnie wtedy Angus wrzasnął, że oszukuję i złapał mnie za szyję. Teraz, uwolniony wreszcie z uścisku, muszę odpowiedzieć na zarzut o kantowanie i spróbować powtórzyć tamten ruch, co powinno udać się bez problemu. Wiem, że potrafię to zrobić, ale nie mogę, kiedy wszyscy dookoła uważają mnie za oszusta. Jeśli mi się nie uda, będą mieli dowód, że starałem się ich nabrać. Hamish mruga porozumiewawczo. Zdaję sobie sprawę, że on wie, na co mnie stać, ale jeśli nie wygram, zapewne nie zechce wziąć mnie z sobą dziś w nocy. Mamusia znowu wrzeszczy i oczy Tommy’ego robią się okrągłe. – Dzidziuś? – pyta Bobby. – Już prawie, chłopie, już prawie – mówi Hamish, zwijając następnego papierosa. Jest opanowany jak diabli. Serio, kiedy będę dorosły, chciałbym być podobny do niego. Drzwi pani Lynch się otwierają – to nasza sąsiadka z domu obok – i pani Lynch wychodzi na zewnątrz w towarzystwie swojej córki Lucy. Na widok Hamisha policzki Lucy pokrywają się rumieńcem. Przed sobą trzyma tacę z piętrzącą się górą kanapek, widzę dżem truskawkowy i dzbanek z rozcieńczonym sokiem pomarańczowym. Rzucamy się na jedzenie jak stado wygłodniałych wilków. – Dzięki, pani Lynch – powtarzamy z pełnymi ustami, rozkoszując się smakiem kanapek. Nie jedliśmy nic od kolacji wczoraj wieczorem, odkąd mamę złapały bóle porodowe. Hamish mruga do Lucy, a ona chichocze i wbiega do domu. Widziałem ich razem którejś nocy. Hamish jedną rękę trzymał na jej biuście, a drugą wkładał pod spódnicę. Lucy oplatała go jedną nogą, tak jak robią małe małpki. Jej grube, białe udo połyskiwało w ciemności. – Ta wasza mamusia chyba nigdy nie przestanie, aż wreszcie będzie miała tę swoją upragnioną córeczkę, co? – powiedziała pani Lynch, siadając na schodku. – Podejrzewam, że tym razem to będzie dziewczynka – odparł Hamish. – Miała całkiem inny brzuch. – Chyba masz rację – przytakuje pani Lynch. – Inaczej wystawał. – Miło będzie mieć tutaj dziewczynkę – mówi Hamish. – Już dość tych cuchnących bachorów, które tak mnie wkurzają. – Ach, ona będzie rządzić wami wszystkimi, tylko trochę poczekaj – odpowiada pani Lynch. – Jak moja Lucy. – Tak, Hamish coś już o tym wie – mruczy pod nosem Angus i zaraz obrywa prosto w brzuch rzuconym przez Hamisha butem. Częściowo przeżuta kanapka z dżemem wypada mu z ust i Angus natychmiast zwija się wpół. Jestem zadowolony; to rekompensata za moje cierpienia.

Zielonkawe oczy Hamisha lśnią. On rzeczywiście wygląda tak, jakby chciał mieć tu dziewczynkę. Wygląda teraz jak wielki, delikatny dzieciak. Znowu słychać zawodzenie mamy. – To już nie potrwa długo – powtarza Hamish. – Świetnie sobie radzi – mówi pani Lynch i ma taką minę, jakby coś ją bolało od samego słuchania tych jęków. Może wspomina własne przeżycia i robi się jej niedobrze na samą myśl o dziecku, które z niej wychodzi. Położna zaczyna intonować coś monotonnie, zupełnie jakby mama brała udział w meczu bokserskim, a ona była trenerką. Mama piszczy przenikliwie, jak świnia, która umyka przed rzeźnickim nożem. – Ostatni skurcz – mówi Hamish. Jego wiedza robi piorunujące wrażenie na pani Lynch. Jako najstarszy syn przeżywał podobną sytuację już pięciokrotnie i nieważne, czy zapamiętał wszystkie, czy też nie – zdecydowanie dowiedział się, jak to wygląda. – Dobra, w takim razie skończmy grać, zanim ona się urodzi – mówi Angus, wycierając rękawem ubrudzoną dżemem twarz. Wiem, że Angus chce udowodnić w obecności wszystkich, że nie dam rady. Hamish mnie lubi i Angus o tym wie, dlatego wykorzystuje moją osobę, żeby zrobić mu na złość, ponieważ sam jest za słaby, żeby z nim zadrzeć. Skrzywdzenie mnie Angus traktuje jak skrzywdzenie Hamisha i Hamish także odbiera to w ten sposób. To dobrze dla mnie, ale fatalnie dla osoby, która źle mnie traktuje: w zeszłym tygodniu Hamish wybił przedni ząb chłopakowi, który pominął mnie podczas wybierania drużyny do gry w piłkę nożną. I nie miało znaczenia, że ja wcale nie chciałem grać. Wstaję i zajmuję swoje miejsce. Koncentruję się tak bardzo, że serce wali mi jak młot, a dłonie robią się lepkie od potu. Za wszelką cenę chcę zdobyć tę przezroczystą kulkę. Położna wrzeszczy, że widzi główkę dziecka. Dźwięk, który wydaje z siebie mamusia, przyprawia o dreszcze. Zupełnie jak zarzynana świnia. – Grzeczna dziewczynka, grzeczna dziewczynka – powtarza pani Lynch, gryząc paznokieć i kołysząc się w przód i w tył na schodku, zupełnie jakby mama mogła ją usłyszeć. – Już prawie po wszystkim, kochanie. Już koniec, koniec. Rzucam swoją kulkę. Trafia w kulkę Duncana, dokładnie tak jak sobie zaplanowałem, i skręca w stronę kulki Angusa. Cholera, chcę dostać ten marmurek. – Dziewczynka! – woła położna. Hamish zrywa się z miejsca i już ma zamachnąć się pięścią, kiedy się powstrzymuje. Moja kulka podąża w stronę marmurka Angusa. Mija go, ale nikt nie patrzy, nikt nie widzi, co się wydarzyło. Wszyscy stoją jak wrośnięci w ziemię, nawet pani Lynch przestała mleć ozorem. Czekamy. Wszyscy czekamy, aż dziecko zacznie płakać. Hamish zakrywa głowę rękoma. Sprawdzam jeszcze raz. Nikt na mnie nie patrzy, ani na moją kulkę, która gładko minęła marmurek Angusa, nawet go nie dotykając. Posuwam się maleńki krok w prawo. Nadal nikt nie patrzy. Wysuwam nogę i lekko popycham moją kulkę, żeby dotknęła przezroczystej kulki Angusa. Serce wali mi jak oszalałe, sam nie wierzę w to, co robię, ale jeśli mi się uda, zdobędę tę cudowną kulkę. Będzie moja.

Nagle rozlega się zawodzenie, ale to nie jest głos niemowlęcia. To nasza mama. Hamish pędem wbiega do domu. Za nim biegnie Duncan. Tommy łapie umorusanego w błocie Bobby’ego i idzie w ich ślady. Angus spogląda na ziemię i widzi swoją kulkę i moją, która jej dotyka. Jego twarz jest śmiertelnie poważna. – W porządku, chłopie. Wygrałeś. Biegnie za chłopcami do domu. Podnoszę zielonkawy korkociąg i oglądam go z bliska, szczęśliwy, że wreszcie trzymam tę kulkę w dłoni i że teraz jest częścią mojego zbioru. To prawdziwa rzadkość. Ale moje szczęście nie trwa długo, bo adrenalina szybko opada i nastrój pryska. Nie ma nowo narodzonej dziewczynki. W ogóle nie ma żadnego dziecka. A ja jestem krętaczem.

4 Regulamin basenu Nie wolno skakać! – Sabrina, dobrze się czujesz? – pyta mnie Eric zza swojego biurka. – Tak – odpowiadam, starając się zachować spokój, choć czuję się całkiem inaczej. Właśnie rąbnęłam swoim kubkiem do kawy o betonową ścianę, ponieważ ominęła mnie akcja ratowania niedoszłego topielca. – Myślałam, że z tego będzie więcej kawałków… Obydwoje spoglądamy na stojący na biurku kubek. Odpadło ucho i krawędź nieco się wyszczerbiła, ale to wszystko. – Moja mama kiedyś cisnęła dzbankiem do herbaty w sufit i pamiętam, że rozbił się w drobny mak. Eric z uwagą przypatruje się kubkowi. – Może chodzi o to, w jaki sposób uderzył w ścianę. O kąt uderzenia albo coś w tym stylu. Przez chwilę zastanawiamy się w milczeniu. – Wydaje mi się, że powinnaś iść do domu – mówi nagle Eric. – Weź dziś wolny dzień. Obejrzyj zaćmienie Słońca, o którym wszyscy tyle gadają. I wróć w poniedziałek. – W porządku. Mój dom to segment z trzema sypialniami na samym końcu rzędu domów, gdzie mieszkam razem z mężem, Aidanem, i naszymi trzema chłopcami. Aidan pracuje w Eircom jako serwisant, chociaż nie pamiętam, żeby kiedykolwiek coś poprawiał przy domowym telefonie czy internecie. Jesteśmy małżeństwem od siedmiu lat. Poznaliśmy się na Ibizie, gdzie w pewnym nocnym barze przypadkiem stanęliśmy razem do zawodów, które polegały na tym, kto szybciej zliże bitą śmietanę z torsu nieznajomej osoby. On był tym torsem, a ja lizałam. Wygraliśmy w cuglach. Nie myślcie nawet przez chwilę, że odegranie takiej roli kosztowało mnie dużo wysiłku. Miałam dziewiętnaście lat, czternaście osób brało udział w zabawie, i przyglądało się nam mnóstwo ludzi. Dostaliśmy wtedy darmową butelkę tequili, którą wspólnie opróżniliśmy na plaży, uprawiając seks. Gdybym odmówiła, wypadłabym z roli. Aidan był wtedy dla mnie kimś obcym, ale teraz jest zupełnie kimś innym; zmienił się nie do poznania, kiedy porównuję go z tamtym zarozumiałym nastolatkiem z przekłutym uchem i wygoloną brwią. Przypuszczam, że oboje się zmieniliśmy. Teraz Aidan nie lubi chodzić na plażę. Mówi, że piasek dostaje się wszędzie. A ja staram się trzymać z daleka od produktów mlecznych. Rzadko bywam w domu sama; prawdę powiedziawszy, nawet nie umiem sobie przypomnieć, kiedy zdarzyło się tak po raz ostatni, żeby dzieciaki nie plątały mi się pod nogami, prosząc o coś średnio co dwie sekundy. Nawet nie wiem, co mam ze sobą zrobić w podobnej sytuacji, więc po prostu siedzę w pustej, cichej kuchni i patrzę przed siebie. Dochodzi dziesiąta rano, dzień ledwie się rozpoczął. Parzę sobie filiżankę herbaty, tylko po to, żeby czymś się zająć, ale jej nie piję. We właściwym momencie zatrzymuję się, żeby nie schować torebek herbaty do lodówki. Przez cały czas robię takie rzeczy. Spoglądam na stos prania i prasowania, ale pozostawiam je nietknięte. Dochodzę do wniosku, że właśnie wstrzymałam oddech, więc wypuszczam powietrze. Są rzeczy, które muszę robić przez cały czas. Rzeczy, na które nigdy nie mam chwili podczas całego starannie rozplanowanego dnia. Teraz mam trochę czasu – calutki dzień – ale zupełnie nie wiem, od czego

zacząć. Dzwoni komórka, uwalniając mnie od podjęcia decyzji. To ze szpitala, w którym przebywa mój ojciec. – Halo? – mówię, czując ucisk w piersi. – Cześć, Sabrina, tu Lea. Lea, ulubiona pielęgniarka taty. – Właśnie dostaliśmy przesyłkę. Pięć pudełek dla Fergusa. Zamawiałaś je? – Nie. – Marszczę brwi. – No cóż, jeszcze ich mu nie pokazałam, na razie są w recepcji. Najpierw chciałam pogadać z tobą, tak na wszelki wypadek, no wiesz, może tam jest coś, co go zaniepokoi albo wprawi w zakłopotanie. – Tak, masz rację, wielkie dzięki. Nie martw się. Zaraz przyjadę, akurat jestem wolna. I właśnie tak dzieje się za każdym razem. Ilekroć uda mi się wykroić chwilę dla siebie, z dala od pracy i dzieci, właśnie tata jest tą osobą, która natychmiast ją wypełnia. Pół godziny później przyjeżdżam do szpitala i w kącie recepcji widzę pudełka, starannie ustawione jedno na drugim. Na ich widok natychmiast orientuję się, skąd pochodzą, i ogarnia mnie wściekłość. To są rzeczy taty, które spakowałam po tym, jak jego mieszkanie zostało sprzedane. Mama wzięła je na przechowanie, ale najwidoczniej doszła do wniosku, że już nie chce dłużej tego robić. Nie rozumiem tylko, dlaczego przysłała je tutaj, a nie do mnie. W zeszłym roku tata przeszedł poważny udar, który doprowadził do umieszczenia go w domu długoterminowej opieki, gdzie otrzymał fachową pomoc, jakiej nie zapewniłabym mu, wychowując trójkę małych dzieci – Charlie miał wówczas siedem lat, Fergus pięć, Alfie trzy – i normalnie pracując. Mama z pewnością także nie podjęłaby się tego zadania, zwłaszcza że rozwiodła się z tatą, gdy miałam piętnaście lat i od tej pory mieszkali osobno… Ich wzajemne stosunki trochę się poprawiły, bo mama wpadała co dwa tygodnie do ojca w odwiedziny i chyba to polubiła. Są tacy, co uważają, że stres nie jest przyczyną udaru, ale udar zdarzył się akurat wtedy, kiedy tata przeżywał najbardziej stresujący okres w życiu, zmagając się ze skutkami kryzysu finansowego. Pracował dla pewnej akcyjnej spółki kapitałowej i starał się pozyskać nowych klientów oraz ściągnąć z powrotem starych; jednocześnie wiedział, że jego życie rozpada się na kawałki i czuł ciężar odpowiedzialności, a wszystko to bez żadnego wsparcia. W końcu znalazł nową pracę, w salonie sprzedaży samochodów, i próbował ruszyć naprzód, ale miał za wysokie ciśnienie, mocno przybrał na wadze, palił jak smok, nie uprawiał żadnego sportu i za dużo pił. Nie jestem lekarzem, ale wiem, że wszystkie te rzeczy robił dlatego, że był zestresowany, no a potem zdarzył się ten udar. Trudno go zrozumieć, gdy mówi, porusza się wyłącznie na wózku inwalidzkim, choć pracuje nad tym, by znowu chodzić. Bardzo zeszczuplał i wydaje się całkiem innym człowiekiem niż w ostatnich latach. Udar spowodował pewne problemy z pamięcią, co mamę doprowadza do wściekłości. Tata najwyraźniej zapomniał o wszystkich krzywdach, jakie jej wyrządził. Wymazał z pamięci wszystkie dawne problemy i spory oraz to, że się źle prowadził. Wychodzi z tego pachnący jak róża. – On chce żyć, jakby nic wielkiego się nie wydarzyło, jakby nie musiał czuć się winny ani za nic przepraszać – bez przerwy utyskuje mama. Najwyraźniej zaplanowała sobie, że tata powinien czuć się źle przez resztę życia, aż tu nagle przyszedł udar i pokrzyżował jej szyki. Przyszedł i uszkodził ojcu pamięć. Ale chociaż mama narzeka na tego

Fergusa sprzed udaru, odwiedza go regularnie i rozmawiają jak para, którą kiedyś przecież byli: o nowościach, ogrodzie, porach roku, zmianach pogody. To całkiem przyjemna pogawędka. Myślę, że mamę najbardziej wkurza fakt, że teraz naprawdę go lubi. Tego słodkiego, uważnego, delikatnego i cierpliwego faceta, którego z chęcią by poślubiła. To, co przydarzyło się tacie, było trudnym doświadczeniem, ale przecież go nie straciliśmy. Wciąż żyje i straciliśmy tylko część jego osobowości – tę odległą, nieobecną, czasem uszczypliwą, którą trudno było kochać. Tę, która odpychała od niego ludzi. Tę, która chciała pozostawać w osamotnieniu, ale mieć nas na wyciągnięcie ręki, tak na wszelki wypadek, bo czasem byliśmy mu potrzebni. On zresztą też chyba jest zadowolony z tego, jaki jest teraz. Ma dobre układy z pielęgniarkami, zdobył nowych przyjaciół, a ja spędzam z nim więcej czasu niż kiedykolwiek wcześniej, gdyż odwiedzam go w niedziele z Aidanem i chłopcami. Nigdy nie wiem, czego dokładnie tata nie pamięta; czasem poruszę jakiś temat i widzę, jak zbyt już znajoma mgła zakrywa jego oczy i jak na próżno stara się pogodzić to, co właśnie powiedziałam, ze zbiorem własnych wspomnień i doświadczeń – tylko po to, żeby zaraz przekonać się, że zbiór jest pusty, jakby nasze wspomnienia zupełnie do siebie nie pasowały. Rozumiem, dlaczego siostra Lea nie przyniosła tych skrzyneczek bezpośrednio do pokoju taty; tyle rzeczy, których mógł nie pamiętać, z pewnością by go zasmuciło. Oczywiście są sposoby, żeby sobie z tym radzić; staram się delikatnie usunąć takie sprawy na bok, szybko przeskakiwać na inny temat albo udawać, że sama źle zapamiętałam jakieś szczegóły. Robię tak nie po to, żeby oszczędzić mu zmartwienia – na ogół obywa się bez dramatów, jakby o tym nie pamiętał – ale po to, żeby siebie nie martwić. Pudełek było więcej, niż pamiętałam; zbyt niecierpliwa, żeby czekać, aż dojadę do domu, zatrzymuję się w korytarzu, kluczem przekłuwam taśmę na wierzchu pierwszego pudełka i rozchylam brzegi kartonu. Zaglądam do środka, ciekawa, co zobaczę. Spodziewam się albumów ze zdjęciami albo zaproszeń ślubnych – czegoś sentymentalnego, co oderwane od pięknych wspomnień od razu prowokuje mamę do wyliczania wszystkiego, czego pozbawił ją jej własny mąż. Do wyliczania marzeń, które rozpadły się w proch, i niedotrzymanych obietnic. Zamiast zdjęć znajduję skoroszyt, a w nim kartki pokryte odręcznym pismem; bez trudu rozpoznaję pełne zawijasów, pokręcone litery, kreślone przez mojego ojca, co od razu przypomina mi szkolne usprawiedliwienia nieobecności z powodu choroby oraz zaproszenia na urodziny. Na górze pierwszej strony widnieje napis Spis marmurków. Pod teczką znajdują się puszki, worki i mniejsze pudełka, niektóre owinięte folią bąbelkową, inne – zwykłym papierem. Uchylam pokrywki. W każdej puszce albo pudełku widzę kolorowe, podobne do landrynek kulki ze lśniącego szkła. Spoglądam na nie całkowicie zszokowana i zdziwiona. Nie miałam pojęcia, że mój tata lubił marmurki. Gdyby nie jego pismo na teczce, pomyślałabym, że to jakaś pomyłka. Czuję się tak, jakbym przypadkiem otworzyła pudełko z cudzym życiem. Otwieram skoroszyt i czytam spis, który wcale nie jest tak sentymentalny, jak mi się na początku wydawało. Jest prawie naukowy. Woreczki – niektóre z aksamitu, inne z siateczki – oraz cynowe pudełeczka są oznaczone kolorami i karteczkami samoprzylepnymi z numerami, żeby uniknąć pomieszania, i pasują do kolorów w spisie. Pierwszy na liście jest mały aksamitny woreczek z czterema marmurkami. W spisie oznaczony jest jako Krwawniczki, a obok znajduje się napis Sprzymierzeńcy i Brat Noel Doyle. Po otwarciu woreczka na pierwszy rzut oka przekonuję się, że te kulki są mniejsze niż inne i mają rozmaite czerwone zakrętasy, ale tata postarał się opisać je dokładniej.

Rzadko spotykane agatowe krwawniczki mają przezroczyste, czerwonawe zawirowania, ozdobione na brzegach półprzezroczystym brązem, zatopione w mętnym, białawym tle. Oto sześcian, a w nim jeszcze więcej krwawniczków, z napisem 1935 rok, oznaczonych logo Peltier Glass Company. Są stosownie oznaczone kolorem czerwonym i w wykazie połączone z tymi z aksamitnego woreczka. Wyjmuję kilka marmurków i toczę je na otwartej dłoni, rozkoszując się ich delikatnym brzękiem, ilekroć się spotykają, podczas gdy moje myśli dziko galopują. Woreczki, puszki, pudełka… Wszystkie skrywają najpiękniejsze kolory, spiralki i korkociągi, które połyskują, ilekroć złapią promień światła. Podnoszę kilka sztuk i wyciągam w kierunku okna, żeby dokładnie obejrzeć każdy szczegół, zamknięte wewnątrz pęcherzyki powietrza, załamania światła. Czuję, jak ogarnia mnie zachwyt nad zawiłością czegoś tak małego. Szybko przerzucam kilka stron. …latticinio korkociąg, podzielony korkociąg, pełny korkociąg, wstążkowy korkociąg, korkociąg „płaszcz Józefa”, opaska/bezrdzeniowy korkociąg, korkociąg „mięta pieprzowa”, clambroth, nieprzezroczysty szlaczek, indyjski lutz, lutz łuska cebulowa, lutz wstążka… Niezliczone mnóstwo marmurków, każdy z nich kompletnie mi nieznany… Co bardziej zdumiewające, na innych kartkach swojego ręcznie pisanego dokumentu ojciec umieścił tabelę z wyceną każdego marmurka w zależności od tego, jak wypadał w kategoriach: wielkość, nieużywany, lekko używany, dobry, kolekcjonerski. Zdaje się, że jego skromne pudełko krwawniczków było warte jakieś sto pięćdziesiąt, dwieście pięćdziesiąt dolarów. Wszystkie ceny zapisano w dolarach amerykańskich. Niektóre są warte pięćdziesiąt albo sto dolarów, podczas gdy dwucalowy wstążkowy lutz został wyceniony na cztery i pół tysiąca dolarów, jeśli był w stanie „nieużywanym”, dwa tysiące dwieście pięćdziesiąt w stanie „lekko używanym”, tysiąc dwieście pięćdziesiąt w stanie „dobrym” oraz siedemset pięćdziesiąt dolarów w stanie „kolekcjonerskim”. Nie wiem prawie nic na ten temat – według mnie wszystkie wyglądają nieskazitelnie, bez jakichkolwiek pęknięć albo odprysków – ale są ich jeszcze całe setki i wiele, wiele stron spisu. Zdaje się, że tata zgromadził kulki, które warte są grube tysiące dolarów. Zatrzymuję się i myślę. Dookoła mnie pełno jest dźwięków i zapachów charakterystycznych dla domu opieki i to sprowadza mnie z równoległego świata marmurków z powrotem do rzeczywistości. Niepokoiłam się, czy tata będzie w stanie zapłacić za pobyt w szpitalu, ale jeśli jego szacunki są trafne, ma tutaj prawdziwe zabezpieczenie na starość. Zawsze martwię się o takie niespodziewane wydatki. Nie ma sposobu, żebyśmy wcześniej wiedzieli, kiedy będzie potrzebował następnej operacji, nowego lekarstwa lub fizjoterapii. To wciąż się zmienia, koszty rosną niebotycznie, a przychód ze sprzedaży apartamentu mocno skurczył się po spłaceniu hipoteki i licznych długów. Żadne z nas nie miało pojęcia, że tata znajdował się w tak poważnych tarapatach finansowych. Jego pismo jest nieskazitelne, ozdobnie kwieciste; nie zrobił nawet jednego błędu, a jeśli nawet, to pewnie zaczynał stronę od początku. Bez wątpienia pisał z miłością – taka praca wymagała wielkiego zaangażowania, mnóstwa czasu, poszukiwań i wiedzy. Już wiem: to zostało napisane przez eksperta. Zostało napisane przez innego człowieka – nie tego, który teraz z trudem bierze do ręki długopis – ale także nie pasowało do taty, którego znałam. Wydawało mi się, że interesują go jedynie oglądanie meczów i rozmowy o piłce nożnej. Chcę poświęcić trochę czasu i dokładnie przejrzeć w domu zawartość pudełek, więc pakuję wszystko z powrotem. Gerry, portier, pomaga mi zanieść je do samochodu. Jednak zanim zatrzasnę bagażnik, zastanawiam się i wyjmuję mały woreczek z czerwonymi marmurkami. Tata siedzi na świetlicy; pije herbatę i ogląda Łowców okazji. Codziennie śledzi kolejne odcinki show o ludziach, którzy wyszukują jakieś przedmioty na jarmarkach, a następnie usiłują wystawić je na

licytację i sprzedać jak najdrożej. Może wcześniej istniały jakieś wskazówki, sugerujące tę jego ukrytą namiętność, a ja je przeoczyłam? Myślę o spisie, czy przypadkiem nie powinnam po niego wrócić. Obserwuję tatę, gdy z przejęciem śledzi licytację starych rzeczy, i zastanawiam się, czy pamięta dokładnie, co znajduje się w tych pudełkach. Dostrzega mnie, zanim zdążyłam przemyśleć dokładniej sprawę, i na jego twarzy wykwita uśmiech. Idę do niego. Tata jest szczęśliwy, kiedy przychodzą do niego goście – i bynajmniej nie dlatego, że doskwiera mu samotność. To łamie mi serce. Wcześniej ludzie często budzili w nim irytację, no chyba że chciał ich namówić, żeby coś od niego kupili, a teraz może po prostu cieszyć się ich towarzystwem. – Dzień dobry. – Ach, czemu zawdzięczam tę przyjemność? – pyta. – Nie pracujesz dzisiaj? – Eric wcześnie mnie wypuścił – wyjaśniam dyplomatycznie. – Zadzwoniła Lea. Powiedziała, że sytuacja jest krytyczna, że buntujesz pensjonariuszy i starasz się zorganizować ucieczkę. Tata wybucha śmiechem, ale potem opuszcza wzrok na moje ręce i natychmiast milknie. Trzymam w nich woreczek z czerwonymi marmurkami. Coś pojawia się na twarzy taty, jakiś wyraz, którego nigdy wcześniej nie widziałam, ale równie szybko znika. Tata znów spogląda na mnie z uśmiechem. – Co tam masz? Otwieram dłoń, ukazując czerwonawe marmurki w siateczkowym woreczku. Spogląda na nie bez słowa. Chciałabym, żeby coś powiedział, ale on milczy, jedynie od czasu do czasu mruga. – Tato? Cisza. – Tato? Delikatnie kładę mu rękę na ramieniu. – Tak. – Spogląda na mnie zaniepokojony. Zdejmuję sznurek i wyrzucam kulki na otwartą dłoń. Przy każdym moim ruchu dotykają się lekko, wydając delikatny brzęk. – Chcesz je potrzymać? Znów wpatruje się w nie z napięciem, jakby próbował sobie przypomnieć, do czego służą. Pragnę wiedzieć, o czym myśli. O zbyt wielu rzeczach? O wszystkim? Niczym? Znam to uczucie. Przyglądam mu się w poszukiwaniu jakiegoś przebłysku, ale niczego nie dostrzegam. Widzę tylko złość i irytację, być może dlatego, że nie może przypomnieć sobie czegoś, co chciałby pamiętać. Szybko chowam marmurki do kieszeni i zmieniam temat, starając się ukryć rozczarowanie. I nagle to zobaczyłam. Jak błysk płomienia. Jak muśnięcie pióra. Jak lśnienie morskich fal, uderzonych blaskiem słońca. Coś pojawiło się i znikło, ale jednak było. Odkąd zobaczył marmurki, stał się innym człowiekiem, a na jego twarzy pojawił się wyraz, którego nigdy przedtem nie widziałam.

5 Grając w kulki Zrywanie śliwek Siedzę w domu, zwolnili mnie ze szkoły, bo mam gorączkę. To pierwszy i jedyny dzień nauki, jaki dotąd opuściłem. Nienawidzę szkoły. Przez cały rok marzyłem o tym, żeby zdarzył się taki dzień. Każdy, z wyjątkiem dzisiejszego. Wczoraj był pogrzeb – no cóż, może nie taki całkiem uroczysty, z księdzem i w ogóle, ale kumpel Mattiego jest grabarzem i to on wpadł na pomysł, gdzie pochowamy naszą nowo narodzoną siostrę. W tej samej trumnie co pewną staruszkę, która właśnie zmarła w szpitalu. Kiedy przyszliśmy na cmentarz, rodzina starszej pani właśnie kończyła ceremonię, więc musieliśmy trochę zaczekać. Mama była zadowolona, że jej córeczka zostanie pochowana ze starą kobietą, a nie starym mężczyzną, albo w ogóle mężczyzną. Starsza pani sama była matką i babką. Mama porozmawiała z jedną z jej córek, która zapewniła, że jej mama dobrze zaopiekuje się maleństwem. Wujek Joseph i ciocia Sheila odmówili pacierz podczas naszej ceremonii. Mattie nie odmawiał, bo podejrzewam, że nie zna żadnej modlitwy, a mama była tak zrozpaczona, że nie mogła mówić. Wcześniej ksiądz wprosił się do nas do domu i usiłował przemówić mamie do rozsądku, żeby nie robiła z siebie przedstawienia i zrezygnowała z pójścia na cmentarz. Mamusia urządziła sobie z nim sparing na wrzaski. Skończyło się na tym, że Mattie wyrwał księdzu butelkę brandy i poradził, żeby czym prędzej spieprzał. Hamish pomagał Mattiemu i był to chyba jedyny raz, gdy obaj znaleźli się po tej samej stronie barykady. Widziałem, w jaki sposób ludzie patrzyli, gdy mama szła ulicą w stronę cmentarza, spowita w czerń. Jak na jakąś wariatkę, jakby nasza nowo narodzona siostrzyczka w ogóle nigdy nie była prawdziwym dzieckiem, a wszystko tylko dlatego, że mama przestała oddychać, kiedy siostra się rodziła. Położna, choć nie powinna była tego robić, pozwoliła mamusi potrzymać dzidziusia. Tuliła małą przez całą godzinę, ale gdy wreszcie położna trochę się zdenerwowała i próbowała wziąć od niej maleństwo, do akcji wkroczył Hamish. Mattiego nie było, więc musiał przejąć jego obowiązki. Ostrożnie wyjął dziecko z ramion mamy i zniósł po schodach na dół. Pocałował i oddał położnej, a ona zabrała je na zawsze. – Ona była żywa w moim brzuchu – usłyszałem, jak mówi mama do księdza, choć nie sądzę, żeby mu się to spodobało. Miał taką minę, jakby sama myśl o czymś, co żyło w jej środku, była dla niego odrażająca. Tak czy owak, mama zrobiła wszystko po swojemu, odprawiając na cmentarzu własną ceremonię, choć było zimno, szaro i przez cały czas padał deszcz. Buty mi nasiąkły wodą, skarpetki i stopy przemokły i zupełnie zdrętwiały. Kichałem przez cały dzień, ostatniej nocy nie mogłem oddychać przez nos i reszta chłopaków waliła mnie, żebym przestał chrapać. Całą noc robiło mi się na przemian gorąco i zimno, wstrząsały mną dreszcze, a za chwilę pociłem się jak szczur; pocąc się, czułem falę zimna, a przypływ gorąca, kiedy byłem zziębnięty. W dodatku męczyły mnie zwariowane sny: tata walczył z Mattiem, ojciec Murphy wrzeszczał coś o martwych niemowlętach i bił mnie, moi bracia kradli mi marmurki, a ubrana na czarno mama wyła z rozpaczy. I tylko to ostatnie okazało się prawdą. Chociaż czuję się, jakby ktoś skórę palił mi żywym ogniem i wszystko wokół wirowało, nie wołam mamy. Zostaję w łóżku, rzucając się i wiercąc, czasami popłakując, ponieważ jestem strasznie zdezorientowany i wszystko mnie boli. Następnego ranka mamusia daje mi na śniadanie gotowane jajko i kładzie na głowie zmoczony ręcznik. Siada obok mnie, ubrana na czarno, wciąż z wystającym brzuchem, który nadal wygląda tak, jakby nosiła w nim dziecko. Bez słowa wpatruje się w przestrzeń. Trochę to

przypomina czas po śmierci taty, choć jednak nieco się różni. Wtedy była na niego wściekła, teraz jest po prostu smutna. Zwykle mama ciągle jest w ruchu. Zawsze sprząta, pierze pieluchy Bobby’ego, zamiata, trzepie prześcieradła i koce, gotuje, przyrządza jedzenie… Nigdy się nie zatrzymuje, kręci się po domu, a my zwykle siedzimy na podłodze, więc odsuwa nas na bok nogą, zupełnie jakby biegła po łące, a my bylibyśmy wysoką trawą. Od czasu do czasu przystaje, żeby z jękiem wyprostować plecy, ale zaraz wraca do zajęć. Dziś jednak w domu panuje cisza, a ja nie jestem do niej przyzwyczajony. Zwykle wszyscy wrzeszczymy, bijemy się, śmiejemy, gadamy; nawet w nocy któreś dziecko płacze i mama cichutko śpiewa mu kołysankę, albo Mattie wpada po ciemku na jakieś sprzęty, kiedy wraca do domu pijany, i klnie. Nagle słyszę dźwięki, których nigdy dotąd nie słyszałem, jak skrzypienie i dudnienie rur, ale w ogóle nie słyszę mamy. To mnie niepokoi. Wychodzę z łóżka. Nogi trzęsą się pode mną i ogarnia mnie słabość, jakbym szedł na nich po raz pierwszy; mocno opieram się o poręcz, zsuwając się po schodach, a każdy schodek trzeszczy pod moimi nagimi stopami. Wchodzę do salonu połączonego z kuchnią – maleńkim pomieszczeniem przyklejonym z tyłu domu, jakby ktoś zapomniał i dobudował ją później. Pusto. Tam jej nie ma. Tak samo nie ma jej w kuchni ani w ogrodzie, ani w salonie. Już mam wyjść, kiedy kątem oka ją dostrzegam, siedzi bez ruchu w kącie pokoju w fotelu, w którym zwykle siada tylko Mattie. O mało jej nie przeoczyłem. Nadal patrzy przed siebie, a jej oczy są czerwone, jakby od wczoraj nawet na chwilę nie przestała płakać. Nie pamiętam, żeby kiedykolwiek była tak milcząca. Nie pamiętam, żebyśmy kiedykolwiek byli we dwoje, tylko ja i ona. Nigdy nie miałem mamy jedynie dla siebie. Myśl o tym wprawia mnie w zakłopotanie: co mam jej powiedzieć, kiedy w pobliżu nie ma nikogo, kto mógłby mnie usłyszeć, zobaczyć, przedrzeźniać, poganiać lub dać mi kuksańca? Co powiem, kiedy nie potrzebuję jej, żeby wyprowadzić kogoś z równowagi, obgadać albo sprawdzić na podstawie jej reakcji, czy to, co mówię, jest słuszne, czy nie? Już wychodzę z pokoju, kiedy nagle wpada mi do głowy coś, o co chciałbym zapytać; o co mógłbym zapytać wyłącznie wtedy, kiedy będziemy tylko ja i ona. – Cześć – mówię. Spogląda na mnie z zaskoczeniem, jakbym ją przestraszył, a potem się uśmiecha. – Cześć, kochanie. Jak tam twoja głowa? Chcesz wody? – Nie, dzięki. Mama uśmiecha się. – Chciałbym o coś zapytać. Jeżeli nie masz nic przeciwko temu. Przywołuje mnie skinieniem dłoni, a ja podchodzę bliżej i staję tuż przed nią, nerwowo przebierając palcami. – O co chodzi? – pyta łagodnie. – Jak myślisz, czy ona… Czy ona jest z tatusiem? Wydaje się, że chyba ją zaskoczyłem. Jej oczy napełniają się łzami i przez chwilę walczy, żeby wydobyć z siebie głos. Gdyby byli tu inni, nigdy nie zadałbym takiego głupiego pytania, przechodzi mi przez myśl. Przyszedłem i przysporzyłem jej zmartwienia, a Mattie prosił, żeby tego nie robić. Powinienem czym prędzej się stąd wynosić, zanim mama zacznie zawodzić albo co gorsza bezgłośnie płakać. – Wiem, że on nie jest jej tatusiem, ale kochał cię, a ty jesteś jej mamusią. I kochał dzieci. Niewiele

mam wspomnień o nim, ale akurat to pamiętam. Pamiętam, że miał zielone oczy i zawsze się z nami bawił. Ścigał się. Urządzał zapasy. Pamiętam, jak się śmiał. Był chudy, ale miał potężne dłonie. Niektórzy tatusiowie nigdy nie bawią się z dziećmi, więc stąd wiem, że tata nas lubił. I wiem, że ona jest w niebie i że on się nią zajmuje, i dlatego uważam, że nie musisz się o nią martwić. – Och, Fergus, kochanie. – Mama otworzyła ramiona, a łzy pociekły jej po policzkach. – Chodź do mnie, skarbie. Wpadam w jej objęcia, a ona tuli mnie tak mocno, że prawie nie mogę oddychać, ale boję się o tym powiedzieć. Kołysze mnie przez chwilę. – Mój chłopczyk, mój chłopczyk – powtarza, a ja zaczynam myśleć, że może jednak powiedziałem to, co należało. – Czy mogę zapytać cię jeszcze o coś? – mówię, kiedy wreszcie mnie odsuwa. Bez słowa kiwa głową. – Dlaczego dałaś jej na imię Victoria? Twarz mamy znów marszczy się z bólu, ale tym razem udaje się jej opanować, a nawet uśmiechnąć. – Nikomu nie powiedziałam dlaczego. – Ojej, przepraszam… – Nie szkodzi, pieszczoszku. Po prostu nikt nie zapytał. Chodź bliżej, to ci powiem – szepcze. I choć jestem już za duży, wślizguję się jej na kolana. Trochę opieram się o podłokietnik fotela, trochę o nią. – Z nią czułam się inaczej niż zwykle. Jakbym miała inny brzuch. Nawet mówiłam o tym Mattiemu. Mówiłam, że czuję, jakbym miała w brzuchu śliwkę. A on na to: „W takim razie damy jej na imię Śliwka”. – Śliwka. – Chichoczę. Mama kiwa głową i znowu ociera łzy. – Dzięki temu przypomniałam sobie o domu mojej babci. Mieliśmy zwyczaj ją odwiedzać – ja, Sheila i Paddy. W jej ogrodzie rosły jabłonie, gruszki, czarne porzeczki… I rosły także dwie śliwy. Kochałam te śliwy, ponieważ babcia o niczym innym nie mówiła, i jak sądzę, o niczym innym nie myślała – nie pozwoliłaby, żeby te drzewa ją przytłoczyły. Zaśmiała się cicho, i ja także się zaśmiałem, choć za grosz nie rozumiałem żartu. – Pewnie uważała, że to egzotyczne drzewa, że dzięki tym dorodnym śliwom ona także staje się odrobinę egzotyczna, choć tak naprawdę była zwyczajna, całkiem zwyczajna, tak jak każdy z nas. Robiła babeczki ze śliwkami, a ja uwielbiałam piec je razem z nią. Co roku byliśmy u niej na moje urodziny, więc co roku urodzinowym tortem był placek ze śliwkami. – Mmm… – Oblizuję wargi. – Nigdy nie jadłem placka ze śliwkami. – Nie – przyznała ze zdziwieniem. – Rzeczywiście, nigdy go dla was nie upiekłam. To były takie duże śliwki, ale nie można było nigdy liczyć na owoce, ponieważ w zimie gile wyjadały zawiązki pączków. Czyściły w ten sposób gałąź po gałęzi, a biedna babcia dostawała szału. Biegała po ogrodzie, odganiając je ścierką kuchenną. Czasami kazała nam stać przez cały dzień pod drzewem, żebyśmy odstraszali ptaki. I ja, Sheila i Paddy sterczeliśmy tam jak strachy na wróble. Śmieję się, gdy pomyślę, jak to musiało wyglądać.

– Zwracała na te śliwy opalowe większą uwagę, ponieważ smakowały lepiej i były dwa razy większe niż owoce z innych śliw, ale też przez nie mocno się denerwowała, bo nie owocowały co roku. Ja lubiłam śliwki z innego drzewa, z drzewa odmiany victoria. Były mniejsze, ale zawsze się udawały i gile trzymały się od nich z daleka. Według mnie to te owoce były najsłodsze… – Nagle jej ożywienie znikło i znów odwróciła wzrok. – No cóż, teraz już wiesz. – Znam taką jedną grę w marmurki, która nazywa się Zrywanie Śliwek – mówię. – Tak? – pyta mama. – Czy mi się zdaje, czy w każdej wolnej chwili grasz w marmurki? Szturcha mnie palcem w bok, ja zaś wykręcam się, bo to łaskocze. – Chcesz w to zagrać, mamo? – Czemu nie – odpowiada, sama zdumiona własną odpowiedzią. Jestem w takim szoku, że biegnę po schodach szybciej niż kiedykolwiek, żeby przynieść kulki. Kiedy wracam, mama wciąż siedzi w fotelu, jakby śniła na jawie. Ustawiam grę, jednocześnie wyjaśniając zasady. Nie mogę rysować na podłodze, więc sznurówką oznaczam i ustawiam rząd marmurków, zostawiając między nimi przerwę szerokości dwóch kulek. Z drugiej strony pokoju kładę skakankę, żeby wyznaczyć w ten sposób drugą linię. Chodzi o to, żeby stanąć za linią i kolejno strzelać w stronę rzędu marmurków. – Widzisz, to właśnie są śliwki – wyjaśniam, wskazując rząd kulek. Jednocześnie czuję, jak rośnie we mnie podekscytowanie, że absorbuję całą uwagę mamy, że ona jest teraz tylko dla mnie, słucha, jak opowiadam jej o marmurkach, i przypuszczalnie naprawdę zamierza ze mną zagrać, że nikt inny nie może mi skraść tej chwili. Cały ból i dyskomfort związane z gorączką zniknęły bez śladu i chyba jej cierpienie również, przynajmniej taką miałem nadzieję. – Teraz musisz strzelić swoją kulką w rząd śliwek i jeśli którąś wybijesz z szeregu, jest twoja. Znowu się śmieje. – Fergus, to przecież strasznie głupie – mówi. Ale gra chyba jej się podoba. Patrzy wilkiem, jeśli nie trafi, i cieszy się, gdy wygrywa. Nigdy nie widziałem, żeby mama grała w coś w taki sposób ani żeby wymachiwała pięścią w powietrzu na znak zwycięstwa, jeśli akurat rzut się udał. To najpiękniejsze chwile, jakie spędzam z nią w całym swoim życiu. Gramy, dopóki wszystkie śliwki nie zostaną zebrane, i przynajmniej raz mam nadzieję, że nie trafię, ponieważ nie chcę, żeby gra dobiegła końca. Kiedy wreszcie słyszymy głosy pod drzwiami, wrzaski i wyzwiska, którymi obrzucają się wracający ze szkoły moi bracia, w popłochu zbieram marmurki. – Zmykaj do łóżka, szybko. – Mama czochra moje włosy i wraca do kuchni. Nie opowiadam nikomu, o czym rozmawiałem z mamą, i nie chwalę się, że grała ze mną w kulki. Chcę, żeby zostało to między mną a nią. Tak samo nie mówiłem nic w tym tygodniu, w którym mama przestała ubierać się na czarno i upiekła nam na deser placek śliwkowy. Jednej rzeczy nauczyłem się, nosząc marmurki w kieszeni, na wypadek gdyby ojciec Murphy znowu zamknął mnie w komórce, i podczas wyjść z Hamishem, kiedy to udawałem przed innymi dzieciakami, że nigdy dotąd nie grałem w kulki – zachowywanie pewnych spraw w tajemnicy sprawia, że czuję się mocny.

6 Regulamin basenu Zakaz nurkowania Jest późny ranek, a ja już wracam do domu. Taszczę pudełka taty na środek salonu i oddzielam dwa, których zawartość znam – pudełka z sentymentalnymi i ważnymi przedmiotami, jakie wszyscy lubimy trzymać. Odsuwam je na bok, żeby zrobić miejsce dla trzech całkiem dla mnie nowych. To tajemnicza sprawa. Razem z mamą pakowałyśmy wszystkie rzeczy z mieszkania taty, ale tych pudełek sobie nie przypominam. Parzę kolejną filiżankę herbaty i zaczynam opróżniać to samo pudełko, które wcześniej otworzyłam, żeby zacząć w tym miejscu, w którym przerwałam. Osobliwie się czuję, mając czas wyłącznie dla siebie. Starannie i bez pośpiechu wczytuję się w wykaz sporządzony przez tatę. Latticino korkociąg, podzielony korkociąg, wstążkowy korkociąg, korkociąg „płaszcz Józefa”… Wyjmuję je i ustawiam w rzędzie obok pudełek, przycupnięta na podłodze jak jeden z moich synów nad swoimi samochodzikami. Przysuwam blisko twarz i oglądam z uwagą wnętrze każdego marmurka, odkrywając podobieństwa i różnice. Podziwiam barwy i szczegóły; jedne są mleczne, drugie przezroczyste, niektóre mienią się wszystkimi kolorami tęczy, inne zaś uchwyciły w swym wnętrzu chwilę z życia tornada. Kilka jest jednokolorowych. Mimo że zostały podzielone na grupy i opisane odmiennymi nazwami, nie potrafię dostrzec, czym się różnią, niezależnie od tego, jak bardzo się staram. Dosłownie każda wydaje mi się jedyna w swoim rodzaju i muszę bardzo uważać, żeby ich nie pomieszać. Opis każdej kulki wprawia w pomieszanie także mój umysł, kiedy staram się rozpoznać, który rdzeń jest agrestowy, który karmelowy, a który kremowy; którą można określić jako „piłkę plażową” z korkociągiem w kolorze mięty pieprzowej, a którą jako korkociąg z miką. Ale co do jednego nie mam najmniejszych wątpliwości: tata je znał, znał je wszystkie. Mikowe, żużlowate, mętne, przezroczyste, niektóre tak złożone, jakby zawierały w sobie całą galaktykę, inne jednokolorowe i gładkie, bez najmniejszych domieszek. Ciemne, jasne, niesamowite i hipnotyzujące… Miał wszystkie. Wtedy trafiam na pudełko, którego zawartość budzi we mnie śmiech. Tata, który nie znosił zwierząt, który konsekwentnie nie zważał na moje błagania, bym mogła mieć jakiegokolwiek pieszczocha, zgromadził całą kolekcję czegoś, co ja nazywam Siarczkami – przezroczyste kulki z miniaturowymi figurkami zwierząt, zupełnie jakby miał własną farmę, złożoną z malutkich marmurków. Psy, koty, wiewiórki i ptaki. Jest tam nawet słoń. Do mnie najbardziej przemawia przezroczysty marmurek z aniołem w środku. Trzymam go w dłoni i oglądam przez dłuższy czas, prostując przy tym obolałe od zginania plecy; jednocześnie staram się pojąć, co odkryłam, i kiedy w życiu taty pojawiła się ta namiętność. Czy kiedy wychodziłyśmy z mamą z domu, patrzył, jak odjeżdżamy, żeby zaraz zniknąć wśród swoich zwierzątek z farmy? Opiekować się nimi potajemnie w swoim własnym świecie? A może wszystko zdarzyło się jeszcze przed moim urodzeniem? Albo wtedy, kiedy on i mama się rozwiedli, bo chciał wypełnić nowym hobby dokuczliwą samotność? Widzę małe, puste pudełko, ściśle rzecz biorąc pudełko z asortymentu Akro Agate Company, które tata wycenił zdumiewająco wysoko – na czterysta do siedmiuset dolarów. Jest także szklana butelka z marmurkiem w środku, figurująca w spisie jako butelka Codda i wyceniona na dwa tysiące sto dolarów. Zdaje się, że nie zbierał wyłącznie marmurków, lecz również pudełka, w których były sprzedawane, prawdopodobnie w nadziei, że w miarę upływu lat uda mu się zdobyć brakujące elementy układanki.

Czuję falę smutku na myśl, że to już nigdy się nie stanie, że te kulki leżały w pudełkach przez cały rok, a on w ogóle nie zapytał o nie, ponieważ zapomniał, że istnieją. Ustawiam marmurki w rzędzie i patrzę, jak się toczą, a mieniące się w nich kolory zmieniają się niczym w kalejdoskopie. Kiedy pokrywają każdy cal mojego dywanu, siadam i prostuję plecy, aż kręgosłup trzeszczy. Nie bardzo wiem, co teraz należy zrobić, ale na pewno nie chcę oddawać tych kulek. Wyglądają tak pięknie na mojej podłodze, jak armia różnobarwnych cukierków. Biorę do ręki spis, bo jeszcze raz chcę się przekonać, czy potrafię sama je zidentyfikować, grając we własną małą grę w marmurki, a kiedy przekonuję się, że tak, dostrzegam, że nie wszystko, co jest w spisie, znajduje się na dywanie. Ponownie sprawdzam pudełko, ale okazuje się puste, jeśli nie liczyć kilku siateczkowych woreczków i ozdobnych pudełeczek, które dodano do kolekcji ze względu na ich stan, mimo że nie służyły do przechowywania kulek. Pstryknięciem zrzucam przykrywkę z trzeciego pudła i zerkam do środka, ale wewnątrz są tylko stare gazety i broszurki, żadnej jaskini ze skarbami, na którą natrafiłam w dwóch pierwszych. Po dokładnym przeszukaniu, które powtarzam jeszcze dwukrotnie, mogę z całą pewnością potwierdzić, że brakuje dwóch przedmiotów umieszczonych w rejestrze. Zostały po nich tylko dwie okrągłe naklejki, turkusowa i żółta. Jeden z przedmiotów został opisany jako pudełko z Akro Agate Company, z tysiąc dziewięćset trzydziestego roku – oryginalny egzemplarz sprzedawany przez domokrążców, kiedy pukali do drzwi potencjalnych klientów. Tata wycenił ją pomiędzy siedem tysięcy pięćset a dwanaście tysięcy pięćset dolarów. Drugi z zaginionych przedmiotów to jeden z tak zwanych World’s Best Moons – autentyczna skrzyneczka z Christensen Agate Company na dwadzieścia pięć kulek, o wartości między cztery a siedem tysięcy dolarów. Dwie najcenniejsze rzeczy z kolekcji taty zniknęły bez śladu. Siedzę w pełnym oszołomienia milczeniu aż do chwili, gdy zdaję sobie sprawę, że znowu wstrzymuję oddech i że muszę wypuścić zatrzymywane w płucach powietrze. Tata mógł je sprzedać. Zadał sobie mnóstwo trudu, żeby je wycenić, więc sensowne wydaje się, że robił to po to, żeby coś sprzedać, i pewnie spieniężył najwartościowsze rzeczy. Wiemy przecież, że miał kłopoty finansowe; być może musiał pozbyć się swoich ukochanych marmurków po to, by mieć za co żyć. Chociaż to wydaje się nieprawdopodobne… Wszystko zostało tak starannie udokumentowane i skatalogowane, że z pewnością by umieścił w spisie jakąś wzmiankę o sprzedaży, może nawet dołączył pokwitowanie. Dwie zaginione kolekcje są opisane w wyrazisty sposób i z wyraźną dumą, tak żywo i barwnie jak wszystko, co znajduje się w tej chwili na podłodze. Na początku czuję się zbita z tropu i zmieszana. Potem ogarnia mnie złość, że mama nigdy nie raczyła opowiedzieć mi o zbiorach taty, że przedmioty przechowywane z tak wielką troską zostały po prostu włożone do pudeł i zapomniane. Co prawda nie mam żadnych wspomnień związanych z tatą i marmurkami, ale przecież nie jest powiedziane, że nic takiego nigdy się nie wydarzyło. Wiem, że tata lubił mieć swoje sekrety. Wracam pamięcią do tamtego mężczyzny sprzed udaru i widzę garnitury spod igły i dym papierosów. Rozmowy o giełdzie i gospodarce, zwyżkach i spadkach akcji, w radiu albo telewizji wiadomości lub piłka nożna, a w nieco późniejszym okresie rozmowy o motoryzacji. Nic w pokładach mojej pamięci nie wiąże się z marmurkami, więc walczę z całych sił, by pogodzić tę pasję – pasję do gromadzenia tak niezwykłej kolekcji – z człowiekiem, którego pamiętam z czasów mojego dorastania. Nagle pojawia się pewna myśl. Nie mam przecież pewności, że te kulki w ogóle są własnością taty.

Może je odziedziczył. Jego ojciec umarł, gdy tata był jeszcze mały, a potem miał ojczyma o imieniu Mattie. Jednak z tego, co wiem o Mattiem, wydaje się nieprawdopodobne, by interesował się marmurkami albo poświęcał czas na ich katalogowanie. Może jednak należały do dziadka albo do wujka Josepha, a tata po prostu sporządził wycenę i rejestr. Pewne wydaje się jedno: spis został sporządzony ręką taty, resztę okrywa tajemnica. Jest jedna osoba, która może mi pomóc. Rozprostowuję nogi i sięgam po telefon, żeby zadzwonić do mamy. – Nie wiedziałam, że tata miał kolekcję marmurków – mówię prosto z mostu, starając się zamaskować oskarżycielski ton. Cisza. – Słucham? – Dlaczego o tym nie wiedziałam? W odpowiedzi słyszę lekki śmiech. – Więc wciąż ma ten zbiór kulek? Jak miło. No cóż, Sabrina, dopóki jest dzięki temu szczęśliwy… – Nie. On nie zbiera ich teraz. Znalazłam je w pudłach, które przywiozłaś dziś do szpitala. Znów pojawił się u mnie ten oskarżycielski ton. – O Boże… – wzdycha ciężko. Choć nie pamiętam marmurków, poznaję zawartość niektórych pudeł. To rzeczy, które pakowałyśmy z mamą w mieszkaniu taty, żeby wystawić je na sprzedaż. Wciąż czuję się winna, że musiałyśmy to zrobić, ale trzeba było zebrać pieniądze na rehabilitację taty. Starałyśmy się uchronić wszystkie ulubione przedmioty, na przykład przynoszącą szczęście koszulkę piłkarską, fotografie i pamiątki, które przechowuję w szopie w ogrodzie, bo to jedyne miejsce, gdzie mogę je schować. Resztę zabrała mama. – Sabrina, miałam zamiar przechować mu te pudła, ale potem Mickey Flanagan zaproponował, że je zabierze, więc wszystko mu odesłałam. – Mickey Flanagan, ten prawnik, zabrał prywatne rzeczy taty? – spytałam z gniewem. – To nie jest pierwszy lepszy prawnik. To ktoś w rodzaju przyjaciela. Przez całe lata zajmował się sprawami Fergusa. Przeprowadził nasz rozwód. Wiesz, to on namówił Fergusa, żeby zrzekł się praw do opieki nad tobą. Miałaś piętnaście lat – co, do diabła, robiłby Fergus z piętnastoletnią pannicą? Nie wspominam już, że nie chciałaś wtedy mieszkać nawet ze mną. Ledwie wytrzymywałaś sama ze sobą. Tak czy owak, Mickey zajmował się ubezpieczeniem i rachunkami ze szpitala i zaproponował, że weźmie rzeczy Fergusa, bo ma mnóstwo miejsca. Czuję, jak narasta we mnie gniew. – Gdybym wiedziała, mamo, że ten prawnik zabiera rzeczy taty, sama bym je wzięła. – Tak. Ale już wspominałaś, że nie masz gdzie ich schować. Nie miałam i nie mam. Ledwie starcza miejsca na moje buty. – Więc dlaczego Mickey dziś rano odesłał te rzeczy do szpitala? – Bo musiał się ich pozbyć, a ja powiedziałam, że tam będzie dla nich najlepsze miejsce. Nie chciałam zawracać ci głowy. To naprawdę smutna historia: syn Mickeya stracił dom, więc on, jego żona i dzieciaki muszą przeprowadzić się do Mickeya i jego żony. Przywożą wszystkie meble, które będą przechowywane w garażu, więc nie ma już miejsca na rzeczy Fergusa. To całkiem zrozumiałe.

Powiedziałam więc, żeby odesłał te rzeczy do szpitala. W sumie to rzeczy Fergusa. Sam musi zdecydować, co z nimi zrobić. Jest wystarczająco sprawny, żeby podjąć decyzję. Pomyślałam, że się ucieszy – dodaje łagodnie, a ja jestem pewna, że wyczuła moją frustrację. – Wyobraź sobie, ile czasu przy tym spędzi, wracając myślami w przeszłość. Zdaję sobie sprawę, że znowu wstrzymałam oddech. Wypuszczam powietrze. – Czy wcześniej omówiłaś ten powrót do przeszłości z lekarzami? – Och – mówi, jakby nagle zdała sobie sprawę, że powinna to zrobić. – Nie, nie rozmawiałam… Och, skarbie, ale chyba z nim wszystko w porządku, prawda? Wyczuwam szczere zaniepokojenie. – Owszem. Udało mi się dotrzeć do tych rzeczy przed nim. – Przepraszam, w ogóle nie przyszło mi to do głowy. Sabrina, nie powiedziałam ci o niczym, ponieważ nalegałabyś, żeby wszystko zabrać, i tylko zagraciłabyś dom rzeczami, których nie potrzebujesz. Zawsze bierzesz na siebie zbyt dużo wtedy, kiedy wcale to nie jest konieczne. Wystarczy ci własnych zmartwień. Owszem, to prawda. Nie mogę winić jej za chęć pozbycia się rzeczy taty. On już nie jest jej problemem, przestał nim być siedemnaście lat temu. Wierzę, że postąpiła tak dla mojego dobra, bo nie chciała obarczać mnie zbędnym ciężarem. – Więc wiedziałaś, że on miał kolekcję marmurków? – pytam. – Och, tak! Niechęć do tego drugiego Fergusa powraca. Dawnego Fergusa. Starego Fergusa. – Pewnie zbierał je razem z innymi bezsensownymi gratami. Szczerze mówiąc, ten facet gromadził wszystko… Przypominasz sobie, jak wypełniona była ciężarówka, kiedy sprzedawałyśmy jego mieszkanie? Miał zwyczaj przynosić nawet torebeczki po musztardzie, keczupie i majonezie, gdziekolwiek coś jadł danego dnia. Wiele razy prosiłam go, żeby przestał. Myślę, że był uzależniony od zbierania. Wiesz, że podobno ludzie, którzy gromadzą takie śmiecie, mają jakieś problemy emocjonalne. Trzymają w domu różne rzeczy, bo boją się z nimi rozstać. Mama mówi i mówi, a dziewięćdziesiąt procent tego spływa po mnie jak woda po kaczce, włącznie z jej zwyczajem mówienia o tacie w czasie przeszłym, jakby już nie żył. Właściwie dla niej ten człowiek, którego niegdyś znała, już nie żyje. Za to polubiła człowieka, którego co dwa tygodnie odwiedza w szpitalu. – Kiedyś pokłóciliśmy się o te marmurki – mówi z goryczą. Myślę, że przynajmniej raz kłócili się o każdą sprawę. – Jak to? O co poszło? – Nie pamiętam – odpowiada stanowczo zbyt szybko. – Ale nie wiedziałaś, że tata zbierał marmurki? – Skąd miałabym wiedzieć? – Ponieważ byłaś jego żoną. Poza tym ja ich nie pakowałam, więc musiałaś ty to zrobić. – Och, proszę! Nie mogę odpowiadać za wszystko, co on robił, odkąd jesteśmy w separacji, ani też podczas małżeństwa, jeśli o to chodzi – wyrzuca z siebie mama.

Jestem zdezorientowana. – Kilka rzeczy zaginęło – mówię, przyglądając się wszystkiemu, co rozłożyłam na podłodze. Im dłużej zastanawiam się nad tym i słyszę, że znajdowały się pod opieką tamtego prawnika, tym bardziej robię się podejrzliwa. – Absolutnie nie sugeruję, że Mickey Flanagan je ukradł – dodaję prędko. – Raczej mam na myśli to, że tata mógł je gdzieś zapodziać. – Co konkretnie zginęło? – pyta z prawdziwym zatroskaniem. Mężczyzna, z którym się rozwiodła, był zwykłym imbecylem, ale ten miły pan z oddziału rehabilitacyjnego nie może zostać pokrzywdzony. – Część zbioru z kolekcji marmurków. – Chcesz powiedzieć, że zgubił swoje marmurki? – Śmieje się w głos. Nie reaguję. W końcu uspokaja oddech. – No cóż, kochanie, nie sądzę, żeby twój tata kiedykolwiek miał coś wspólnego z marmurkami. Może zaszła pomyłka, może one wcale nie są własnością twojego ojca albo Mickey po prostu przywiózł niewłaściwe pudła. Chcesz, żebym do niego zadzwoniła? – Nie – odpowiadam, całkiem zbita z tropu. Spoglądam na podłogę i widzę całe morze kartek, zapisanych ręką taty, który ze starannością katalogował wszystkie kulki, a mimo to mama faktycznie jakby o niczym nie wiedziała. – Marmurki na pewno są jego własnością, a te, które zaginęły, miały sporą wartość. – Według taty, jak sądzę? – Nie mam pojęcia, kto robił wycenę, lecz są certyfikaty potwierdzające ich autentyczność. Certyfikaty tych zaginionych także zniknęły, tylko w rejestrze jest zapisane, że jeden przedmiot mógł być wart nawet dwanaście tysięcy dolarów. – Co? – Mama ciężko oddycha. – Dwanaście tysięcy za marmurki? – Za pudełeczko marmurków. – Uśmiecham się. – No cóż, w takim razie nic dziwnego, że prawie zbankrutował. W czasie rozwodu nie zostały wymienione jako składnik majątku. – Może wtedy jeszcze ich nie miał – wyjaśniam spokojnie. Ale mama gada dalej, jakbym w ogóle się nie odezwała. Konspiracyjne teorie rosną w jej głowie, lecz nie udziela odpowiedzi na jedno pytanie. Ja nie pakowałam tych marmurków, a ona nie wiedziała o ich istnieniu, więc jakim cudem znalazły się wśród rzeczy należących do taty? Biorę od mamy adres biura Mickeya i kończę rozmowę. Kolekcja marmurków zajmuje całą podłogę. Są piękne, migoczą na dywanie jak usiane gwiazdami nocne niebo. W domu panuje cisza, za to w mojej głowie huczy od natłoku myśli. Biorę do ręki pierwszą na liście partię kulek. Pudełko krwawniczków, które pokazałam tacie. W rejestrze figurują pod nazwą „Sprzymierzeńcy”. Zaczynam je polerować. To rodzaj przeprosin za to, że dotąd nie miałam pojęcia o ich istnieniu. Mam talent do pamiętania o sprawach, o których ludzie zapominają, i teraz wiem o tacie coś ważnego, coś, co zachowywał tylko dla siebie, a o czym zapomniał. Są rzeczy, o których chcemy zapomnieć, rzeczy, których nie możemy zapomnieć, i rzeczy, o których zapominamy, że je zapomnieliśmy – aż do chwili, kiedy same nam o sobie przypominają. To całkiem nowa kategoria. Wszyscy mamy coś, o czym nigdy nie chcielibyśmy zapomnieć. Wszyscy potrzebujemy kogoś, kto będzie o tym pamiętał, tak na wszelki

wypadek.

7 Grając w kulki Pułapka na lisa Miałem pilnować Bobby’ego. Właśnie tak powiedziała mama swoim zwykłym, groźnym tonem, kiedy wychodziła z domu. – Patrz, co on robi, słyszałeś? Nie. Spuszczaj. Go. Z oka. – Każdemu słowu towarzyszyło lekkie szturchnięcie kościstym palcem. Oczywiście obiecałem. I naprawdę sądziłem, że to zrobię. Bo kiedy mama spogląda na człowieka w ten sposób, odruchowo mówisz to, co myślisz. Ale potem coś mnie rozproszyło. Z jakiegoś powodu Ma uważa, że dobrze przypilnuję Bobby’ego. Może miało to związek z naszą małą pogawędką na temat Victorii, którą odbyliśmy, gdy pozostali chłopcy byli w szkole, i zagraliśmy razem w marmurki. Wydaje mi się, że od tamtej pory zmienił się jej stosunek do mnie. A może nie, może to wszystko jedynie mi się wydaje. Nigdy wcześniej nie widziałem, żeby tak się bawiła; czasami trochę zabawiała niemowlaki, ale nigdy nie widziałem jej na podłodze jak wtedy ze mną, z podwiniętą spódnicą, klęczącą na dywanie. Chyba Hamish także zwrócił na to uwagę. Hamish zauważa wszystko i może dzięki temu stałem się w jego oczach odrobinę fajniejszy. Ma ufa mi i już nie wali mnie po głowie tak często jak przedtem. Albo postępuje ze mną w ten sposób, ponieważ jest w żałobie. Dowiedziałem się od księdza, że istnieje coś takiego jak żałoba. Może była w żałobie po śmierci taty, ale nie pamiętam. Myślę, że żałoba jest jedynie dla dorosłych. Nasza Ma nie znosi teraz księży. Po tym, co jej ksiądz powiedział, kiedy umarła Victoria, i Mattie z Hamishem wyrzucili go z domu. Mimo wszystko nadal chodzi na mszę, bo mówi, że to grzech nie chodzić. Co niedziela każe nam włożyć odświętne ubrania i ciągnie nas do Gardiner Street Church na mszę o dziesiątej. Ciągle czuję na czole zapach jej śliny, kiedy otwartą dłonią przygładza mi włosy. Niedzielne poranki noszą zapach śliny i kadzidła. Zawsze siadamy w trzecim rzędzie; większość rodzin zajmuje nieodmiennie te same miejsca. Mama powtarza, że tylko podczas mszy może zaznać odrobiny spokoju, bo nareszcie wszyscy musimy się zamknąć. Nawet Mattie chodzi do kościoła, cuchnąc gorzałą z poprzedniego wieczoru i kręcąc paluchami we włosach, jakby wciąż był nietrzeźwy. Zawsze siedzimy spokojnie na mszy, ponieważ moje pierwsze wspomnienie z wizyty w kościele to Ma wskazująca mi Jezusa na krzyżu, z krwią kapiącą z czoła i sterczącymi z dłoni i stóp gwoździami. – Jeśli odezwiesz się chociaż jednym słowem i narobisz mi wstydu, to samo zrobię z tobą, obiecuję – mówi, a ja wierzę jej bez zastrzeżeń. Wszyscy jej wierzymy. Nawet Bobby siedzi bez ruchu. Ściska w łapkach butelkę z mlekiem i ogląda obrazy na ścianach, które przedstawiają prawie nagiego człowieka, torturowanego na czternaście różnych sposobów, podczas gdy ksiądz coś tam mamrocze, a jego głos odbija się echem od ogromnego sufitu. Nawet Bobby wie, że to nie jest miejsce, w którym można rozrabiać. Ma poszła do szkoły w sprawie Angusa. Angus ma kłopoty, ponieważ przyłapano go, gdy zjadał opłatki, kiedy pełnił obowiązki akolity i miał je po mszy schować w tabernakulum. Zeżarł wszystkie, cały worek, dokładnie trzysta pięćdziesiąt komunii. Kiedy go spytano, czy ma coś do powiedzenia na swoją obronę, poprosił o wodę, ponieważ część opłatków przylgnęła mu do podniebienia.

– Moje gardło było wyschnięte jak krocze zakonnicy – wyszeptał późną nocą, kiedy wszyscy już leżeli w łóżkach. O mało nie posikaliśmy się ze śmiechu. Później, kiedy chichoty ucichły i wszyscy prawie posnęli, w ciemności rozległ się szept Hamisha. – Angus, wiesz chyba, że nie zjadłeś ciała Chrystusa? Zjadłeś całe ścierwo. To znowu wywołało w nas atak wesołości, aż Mattie zabębnił pięścią w ścianę i wrzasnął, żebyśmy się zamknęli. Angus uwielbia być ministrantem, bo dostaje za to pieniądze, a najwięcej za pogrzeby. Kiedy siedzi w klasie, a ksiądz przechodzi obok jego okna, pokazuje mu kciuk skierowany do góry lub na dół, żeby zasygnalizować, do czego będzie go potrzebował podczas weekendu. Kciuk do góry oznacza pogrzeb, a więc lepszy zarobek, a w dół, że będzie ślub, czyli mniej. Nic dziwnego, że żaden chłopak nie chce służyć do mszy podczas zaślubin. Duncan pracuje w sklepie mięsnym Mattiego, skubie z piór kurczęta i indyki – taką dostał karę za ściąganie na egzaminie w szkole. Powiada, że chciałby rzucić szkołę tak jak Hamish, ale mama się nie zgadza. Powtarza, że nie jest tak rozgarnięty jak Hamish, co akurat według mnie nie ma sensu, ponieważ zawsze uważałem, że jeśli ktoś jest rozgarnięty, powinien poradzić sobie w szkole, a jeśli jest durny jak nieszczęście, powinien z niej odejść. Tommy gra na dworze w piłkę nożną, więc to ja dostałem zadanie, żeby opiekować się Bobbym. Tyle że go nie upilnowałem. Nawet Bóg nie zdołałby przez cały czas gapić się na Bobby’ego, bo on jest szybki jak tornado, nigdy się nie zatrzymuje. Podczas gdy Bobby bawi się na podłodze swoim pociągiem, ja wyjmuję nową grę, która nazywa się Pułapka na Lisa. Dostałem ją na jedenaste urodziny. Wyprodukowano ją w Cairo Novelty Company i psy gończe są czarno-białymi korkociągami, lis zaś nieprzezroczystym, mętnym marmurkiem. Nie widziałem, kiedy Bobby złapał lisa, ale kątem oka dostrzegam, że nagle znieruchomiał. Obserwuje mnie. Spoglądam na niego i widzę, jak trzyma marmurek w łapce, całkiem blisko buzi. Jednocześnie patrzy na mnie z ukosa w charakterystyczny dla siebie, impertynencki sposób, a jego błękitne oczka mrugają psotnie, jakby chciał wyprowadzić mnie z równowagi, nawet jeśli to by oznaczało śmierć. – Bobby, nie! – wrzeszczę. Uśmiecha się, uradowany moją reakcją, i przysuwa marmurek jeszcze bliżej buzi. – Nie! – Rzucam się do niego, a on ucieka, cholerny mały skurczybyk. Najszybszy, jaki porusza się na dwóch nogach. Pyza bez mięśni, która pędzi sto mil na godzinę, wskakując na krzesła i zeskakując z nich, klucząc, nurkując co chwila. Wreszcie udaje mi się zapędzić go w kąt, więc mogę się zatrzymać. Gówniarz podnosi marmurek do ust. I chichocze. – Posłuchaj, Bobby. – Staram się złapać oddech. – Jeśli włożysz to do buzi, zadławisz się i umrzesz, rozumiesz? Nie będzie cię. Bobby nie żyje. Koniec. Znowu chichocze, mile łaskotany moim strachem i władzą, jaką ma nade mną. – Bobby… – mówię ostrzegawczym tonem i wolno ruszam w jego stronę, gotów w każdej chwili do skoku. – Daj mi tę kulkę… W odpowiedzi Bobby wkłada marmurek do buzi, a ja rzucam się jak furia, ściskając jego pucołowate policzki, starając się wydusić spomiędzy nich kulkę. Czasami Bobby trzyma w buzi różne przedmioty. Kamyki, ślimaki, paznokcie, błoto… Czasem po prostu trzyma tam coś, jakby to była przechowalnia,

a potem wypluwa. Ale teraz nie wyczuwam żadnej twardej okrągłości, policzki są miękkie i mięsiste, pokryte śliną zmieszaną ze smarkami. Nagle Bobby zaczyna się krztusić, więc siłą wpycham mu palce do ust, ale niczego tam nie ma. Tylko małe, mleczne zęby i pomarańczowoczerwony język. – Psiakrew! – szepczę. – …akrew! – powtarza Bobby. – HAMISH! – wrzeszczę z całych sił. Hamish powinien teraz być poza domem, pracować albo szukać jakiejś roboty, albo robić coś, czym zwykle się zajmuje, kiedy już nie musi chodzić do szkoły. Słyszałem, jak wrócił do domu, bo najpierw trzasnęły drzwi wejściowe, a potem na schodach rozległ się tupot, kiedy właził na górę do naszego pokoju. – HAAAMIIIIISH!!! – ryczę. – On zeżarł lisa! Bobby zeżarł lisa! Bobby spogląda na mnie, zaskoczony moją reakcją, moim przerażeniem. Wygląda tak, jakby lada chwila miał wybuchnąć płaczem, ale teraz to najmniejsze z moich zmartwień. Słyszę łomot na schodach i po chwili Hamish wpada do pokoju. – Co się dzieje, do cholery?! – Bobby połknął lisa! Hamish przez moment wydaje się zdezorientowany, ale zaraz widzi na stole moją grę i w mig pojmuje, o co chodzi. Rusza w stronę Bobby’ego, ten zaś naprawdę wygląda tak, jakby miał się rozbeczeć. Próbuje zwiać, ale chwytam go, więc piszczy jak prosiak. – Kiedy? – Przed chwilą. Hamish łapie Bobby’ego i odwraca go nogami do góry. Potrząsa nim, jakby chciał wytrząsnąć monety z jego kieszeni, tak jak przećwiczył to wcześniej z innymi chłopakami. Bobby wybucha radosnym śmiechem. Hamish stawia go na podłodze, otwiera mu buzię i wsadza do środka palce. Oczy malucha robią się okrągłe i po chwili zaczyna wymiotować. Wymiociny cuchną na wpół przetrawioną kaszką. – Masz go? – pyta Hamish, a ja nie rozumiem, o co mu chodzi, aż do chwili, kiedy klęka na obu kolanach i palcami przeszukuje wymiociny w nadziei, że znajdzie marmurek. I zanim Bobby zdąży się rozpłakać, Hamish znowu go łapie i zaczyna ściskać, potrząsać, kłuć w brzuszek i pod żebrami. Bobby chichocze jak szalony, pomimo smrodu wymiocin, i stara się uniknąć palca Hamisha, zupełnie jakby to była zabawa, choć widzi, że obaj jesteśmy coraz bardziej zdenerwowani. – Jesteś pewien, że połknął kulkę? Kiwam głową, zastanawiając się, kiedy mnie złapie i odwróci nogami do góry. – Ma mnie zabije – mówię i serce wali mi jak młot. – Nie zabije – odpowiada Hamish bez przekonania, lekko rozbawiony tą sytuacją. – Powiedziała, żebym nie wyjmował marmurków, kiedy Bobby jest w pobliżu, bo on zawsze próbuje je jeść. – Ach, tak… No cóż, w takim razie może faktycznie cię zabije. Oczyma wyobraźni widzę Jezusa na krzyżu z przebitymi gwoździami rękoma i zastanawiam się,

dlaczego nikt nie pomyślał, że może to robota Maryi. Może największym cudem wcale nie było to, że Maryja zaszła w ciążę, nawet nie dotykając siurka, ale że przybiła Jezusa do krzyża i uszło jej to na sucho. Jeśli ja kiedykolwiek skończę na krzyżu, pierwszym podejrzanym będzie moja matka… I na pewno nie będzie zawracać sobie głowy czternastoma przystankami, tylko od razu zabierze się do dzieła. – Mam wrażenie, że on jest w najlepszym porządeczku – odzywa się Hamish, kiedy wreszcie Bobby ma nas dość i wraca do zabawy pociągiem. – Tak, ale przecież muszę jej powiedzieć – mówię nerwowo. Serce mi wali i cały się trzęsę jak galareta. Myślę o cierniach w głowie, gwoździach w rękach, szmacie dookoła siurka i odkrytej piersi, żeby każdy mógł sobie ją obejrzeć. Ona też zrobiłaby to publicznie, tak jak z Jezusem na wzgórzu, może na szkolnym dziedzińcu albo na ścianie za ladą sklepu rzeźnika. Może powiesiłaby mnie na jednym z tych wielkich haków, żeby widział mnie każdy, kto przyjdzie kupić mięso na niedzielną pieczeń. Spójrzcie na tego gnojka, miał nie spuszczać z oka swojego młodszego brata! Cyk, cyk, cyk… Dla mnie dwa kotlety wieprzowe, proszę. – Nie musisz jej mówić – uspokaja mnie Hamish, a potem idzie do kuchni po szmatę. – Masz, posprzątaj te rzygi. Tak robię. – A co będzie, jeśli lis utkwi mu gdzieś w środku i Bobby nagle przestanie oddychać? – pytam. Hamish się zastanawia. Patrzymy, jak Bobby się bawi. Blond grubasek wali pociągiem w nogi krzesła, gadając coś do siebie we własnym narzeczu, bo ma za duży język do tak małej buzi i nie potrafi prawidłowo sformułować słów. – Posłuchaj, o niczym mamie nie powiemy – decyduje w końcu Hamish. Brzmi bardzo dorośle i pewnie. – Nie po tym, co przeżyła z Victorią, ona chybaby… Nie musi kończyć, co Ma może zrobić. Wszyscy widzieliśmy dość, żeby się domyślić. – No więc co mam zrobić? – pytam. Chyba sposób, w jaki zadałem pytanie – albo dziecinny ton w moim głosie, który czasami doprowadzał go do furii, że aż miał chęć mi przywalić – tym razem zmiękczył serce Hamisha. – Nie martw się. Ja to załatwię. – Jak? – No cóż, weszło jednym otworem i jest tylko jeden, którym może wyjść. Musimy po prostu dokładnie sprawdzać jego pieluszki. Spoglądam na niego z niedowierzaniem, a on zanosi się śmiechem, takim charczącym śmiechem, charakterystycznym dla palaczy, który bardzo przypomina śmiech Mattiego, choć Hamish ma dopiero szesnaście lat, a Mattie jest starcem. – W jaki sposób to wydobędziemy? – dopytuję się, chodząc za nim krok w krok jak piesek. Hamish otwiera lodówkę, sprawdza jej zawartość, a następnie z obojętną miną zamyka. Przez chwilę bębni palcami po blacie i rozgląda się po malutkiej, przytulnej kuchni, intensywnie się nad czymś zastanawiając. Ja od razu mam pełne gacie ze strachu, ale Hamish uwielbia takie sytuacje. Po prostu kocha kłopoty, kocha je tak bardzo, że chce, żeby moje kłopoty były jego kłopotami. Uwielbia znajdować rozwiązania, nakręcany odliczaniem, ile minut pozostało, zanim nasze życie zamieni się w piekło. Oczywiście na ogół nie znajduje rozwiązań, a próby naprawiania sytuacji powodują tylko większe problemy. Ale na razie Hamish jest dla mnie jedynym ratunkiem. Sam jestem bezużyteczny jak cycki

u byka, jak czasem mi powtarza. Jego wzrok przywiera do świeżo upieczonego, brązowego bochenka chleba, który Ma zostawiła do ostygnięcia na desce do pieczywa i przykryła ściereczką w biało-czerwoną kratę. Upiekła go dziś z samego rana, napełniając cały dom smakowitą wonią. – Ma powiedziała, żebym go nie ruszał. – Tak samo powiedziała ci, żebyś nie spuszczał Bobby’ego z oka. Dobrze powiedziane. Znów czuję w brzuchu nerwowe trzepotanie, a przed oczyma pojawia się wizja korony cierniowej i krzyża, który będę zmuszony nieść po ulicy, choć w tej sytuacji zamiast krzyża mógłby to być kosz brudnej bielizny. To jej krzyż, który musi dźwigać, jak powiada. To i sześciu nas, chłopaków. – A na wypadek gdyby bochen chleba nie wystarczył, żeby to z niego wypłukać… – Hamish wyjmuje z szafki butelkę oleju rycynowego i chwyta łyżkę. Zrzuca ściereczkę z bochenka i podnosi chleb. – Och, Bobby – nuci, kręcąc nim w powietrzu tuż przed nosem Bobby’ego. Oczy malucha lśnią. Godzinę później sprzątam dwie najbardziej rozmazane kupy, jakie kiedykolwiek zdarzyło mi się oglądać, lecz nadal nie ma nawet śladu lisa. – Złapałeś tego lisa w prawdziwą pułapkę, prawda, bracie? – mówi Hamish do Bobby’ego i śmieje się histerycznie. Podaje małemu następną kromkę chleba i kolejną łyżkę oleju rycynowego, ale Bobby mówi „nie” i ucieka. Nie mam mu tego za złe, a nawet jestem zadowolony. Jestem dosłownie po łokcie zakopany w obsrane szmaty. Nie mam pojęcia, jak Ma je czyści, ale zagotowałem trochę wody i moczyłem je długo, parząc sobie dłonie, kiedy starałem się pocierać jeden o drugi najbardziej zabrudzone kawałki, ale bez efektu. Wciąż jednak myślę, że miałem więcej szczęścia niż Hamish, który nożem dokładnie badał każdą kupę w poszukiwaniu kulki. Gdybym nie był tak przerażony, że Ma wróci do domu i zobaczy, że chleb zniknął, a marmurek utknął w jej kochanym dzidziusiu, z pewnością śmiałbym się do rozpuku. Właśnie Hamish grzebie w trzeciej pieluszce, gdy słyszę, jak ktoś przekręca klucz w drzwiach. Ma wróciła do domu i mój świat zaraz się skończy. Serce wali mi jak oszalałe, a w gardle zaschło z przerażenia. – Pospiesz się – szepczę i Hamish zaczyna szybciej grzebać w kupie. Frontowe drzwi otwierają się, Hamish wybiega przez tylne wejście, a Ma i Angusa wita widok gołego od pasa Bobby’ego, który demonstracyjnie przewraca się po podłodze, rozbijając tłustymi nóżkami wszystko, co znajduje się na jego drodze. – Wszystko w porządku? – pyta Ma, wchodząc do pokoju. Angus idzie za nią, dziwnie milczący, z wyraźnie czerwonym jednym policzkiem, jakby przed chwilą dostał w twarz, z rękoma w kieszeniach i skulonymi ramionami. Bez trudu odgaduję, że musiała nieźle dobrać mu się do skóry. Angus spogląda na mnie podejrzliwie. Hamish pewnie przykucnął w ogrodzie na tyłach i grzebie w kupie, przynajmniej taką mam nadzieję, bo w głębi duszy boję się, że wymknął się przez furtkę w boczną uliczkę i zostawił mnie, żebym sam radził sobie z problemami. Na ustach Angusa powoli pojawia się szeroki uśmiech; widzi, że musiałem coś przeskrobać, bo mam minę winowajcy. Byłby szczęśliwy, gdyby mnie przyłapano… Teraz uśmiecha się do mnie, przekonany, że to zaraz nastąpi, a on na chwilę usunie się w cień. – Hej, Kleszcz, co zmalowałeś?

– Co tu się dzieje? – pyta Ma, spoglądając na Bobby’ego, który właśnie włączył podwójny napęd w bieganiu na oślep. Potem widzi na stole pusty talerz po chlebie i walające się dookoła okruchy, ja zaś przez okno dostrzegam Hamisha i jego umazaną w kupie rękę, w której trzyma białawy marmurek. Hamish uśmiecha się od ucha do ucha. Czuję ogromną ulgę, choć z drugiej strony muszę wytłumaczyć jakoś sytuację z chlebem. – Bobby zjadł trochę, bardzo mi przykro – mówię prędko. Zbyt prędko. Ma od razu podejrzewa, że za tym kryje się coś jeszcze. – Mój chleb! – krzyczy Ma. – Miał być do herbaty! Powiedziałam przecież, żebyście go nie ruszali! Za moimi plecami pojawia się Hamish i bez słowa wciska mi do rąk zabrudzoną pieluszkę, jednocześnie wsuwając do kieszeni odzyskany marmurek. Jego ręce są czyste. – Wybacz, Ma, to moja wina – mówi piskliwie. – Powiedziałem Fergusowi, że przypilnuję Bobby’ego, ale jakoś spuściłem go z oka i wtedy on zjadł chleb. Wiesz sama, jak szybko potrafi wkładać do buzi takie rzeczy. Kiedy Ma nie patrzy, kiedy przygląda się na wpół zjedzonemu bochenkowi, brat odwraca się do mnie i mruga porozumiewawczo. Teraz Ma wygłasza pełną oburzenia tyradę pod adresem Hamisha, a ja przez cały czas myślę, że powinienem jej przerwać i wyznać prawdę, ale nie śmiem. Nie potrafię. Jestem za dużym tchórzem. Ma widzi pieluszkę w moim ręku i gar pełen wrzątku, wypełniony zabrudzoną bielizną i nagle wyraz jej twarzy zmienia się tak, że nie potrafię go odczytać. – Ile pieluch zmieniłeś, synku? – Trzy – odpowiadam nerwowo. Zaskakuje mnie jej wybuch śmiechu. – Och, Fergus. – Chichocze, a potem mierzwi mi włosy i całuje mnie w czubek głowy. Idzie do toalety, żeby spuścić wodę, po drodze śmiejąc się perliście, a ja widzę, że Hamish patrzy w ślad za nią ze smutkiem. Pytam go później, kiedy wszyscy już zasną, dlaczego to zrobił, dlaczego mi pomógł i wziął na siebie całą winę. – Nie zrobiłem tego dla ciebie. Zrobiłem to dla niej. Na pewno by wolała, żebyś jej nie rozczarował. Wystarczy, że ja bez przerwy sprawiam jej zawód. Ma miała rację, że Hamish to sprytna bestia, bo kiedy popatrzył na mnie z wyrachowaniem i powiedział, że wiszę mu przysługę, wiedziałem, co ma na myśli i że uratował mi skórę. Nie wiem, czy zawsze chodziło mu po głowie to, co później zaplanowaliśmy i dlatego wziął na siebie winę, żebym potem musiał zrobić to, czego ode mnie zażąda, czy też wpadł na ten pomysł kiedy indziej. Tak czy owak, w ten właśnie sposób zaczęły się nasze przygody – albo wpadki – z marmurkami i nieważne, czy zdarzył się ten incydent z chlebem, czy nie, ja poszedłbym za nim wszędzie. Cała sytuacja dość dobrze opisuje Hamisha. Był skłonny przekopać się przez każdą ilość gówna, byle tylko ocalić mi tyłek.

8 Grając w kulki Igła w stogu siana Jest trzecia rano, a ja włóczę się z Hamishem. Często przychodzi w nocy, żeby gdzieś mnie wyciągnąć, ale ostatnio wygląda to inaczej: żadnego szturchania łokciem, kopania ani zatykania dłonią ust, żebym nie krzyczał, tak jak mam w zwyczaju, kiedy ktoś budzi mnie w środku nocy. Teraz rzuca kamieniami w okno, żebym się ocknął. Nie mieszka w domu już od paru miesięcy, odkąd Ma kazała mu się wynosić. Odkryła, że Hamish pracuje dla Fryzjera, choć nie z tego powodu go wyrzuciła. Po prostu Mattie i Hamish pewnego dnia na serio wzięli się za łby i porozbijali meble w całym domu. Hamish nawet rozwalił głową Mattiego szybę w gablotce – szkło było wszędzie, a Mattiemu założono kilka szwów. Tommy zsikał się w majtki, choć mówił, że to nieprawda. Tak więc Hamish wyleciał z domu. Ma twierdzi, że w wieku dwudziestu jeden lat i tak powinien mieszkać gdzie indziej, powinien być żonaty i mieć pracę. Chociaż Hamish nie mieszka już z nami, i tak wciąż go widuję. Nie możemy kantować ludzi, tak jak kiedyś to robiliśmy, bo teraz mam piętnaście lat i wszyscy wiedzą, że jestem najlepszym graczem w marmurki, albo przynajmniej jednym z najlepszych, bo na arenie pojawił się nowy koleś, niejaki Peader Lackey. Ludzie lubią przyglądać się, jak gramy przeciw sobie. Fryzjer urządza takie zawody nocą u siebie w zakładzie. Lubi zabawiać swoich gości, organizuje spotkania na zapleczu, w biurze, a kiedy zabawa rozkręci się na całego, zapewnia drinki, fajki, karty, marmurki, kobiety, czegokolwiek zapragniesz. Hamish powiada, że Fryzjer postawiłby nawet na wyścigi ślimaków. Oczywiście nie mówi tego przy nim. Nikt nie chce rozwścieczyć Fryzjera. Jeśli z nim zadrzesz, a potem przyjdziesz się ostrzyc i ogolić, możesz skończyć ze znacznie gorszymi obrażeniami ciała. Fryzjer daje mi parę szylingów za pokazy, ale większość tego zabiera Hamish. Wygląda to tak samo jak z karmelkami, kiedy miałem dziesięć lat: wtedy zasuwałem za darmo i teraz tak samo. Ludzie robią zakłady, kto wygra, Hamish zaś pełni funkcję totka. Jeśli nie zapłaciłeś, to lepiej miej się na baczności, Hamish domaga się szacunku, trzyma sztamę z Fryzjerem, więc ci, co nie płacą, sami proszą się o kłopoty, które zresztą na nich spadają. Jednak dziś w nocy Hamish mnie nie obudził. Znajduję go w bocznej uliczce z tyłu domu, jak schylony szuka kamyków, więc podkradam się i z całej siły kopię go w zadek. Podskakuje przerażony, jakby sam Fryzjer przyłożył mu do szyi naostrzoną brzytwę. Pękam ze śmiechu. – Co tu robisz, fiucie? – mówi, starając się udawać chojraka, ale jego źrenice wciąż są szerokie i czarne. – Nie twój interes. – Ach, więc tak sprawy stoją, co? – Uśmiecha się od ucha do ucha. – Doszły mnie słuchy, że kręcisz z jedną z dziewczyn od Sullivana. Jak jej tam? Sarah? – Możliwe. Zawsze mnie dziwi, że Hamish o wszystkim wie. Nikomu nie powiedziałem o Sarah, nie znaczy to, że mam o czym opowiadać, ona nie pozwoli sobie na nic wielkiego aż do dnia ślubu, jak twierdzi. Jest

wystarczająco słodka, lecz dziś wieczorem się nie spotkaliśmy. Umówiłem się z jej siostrą, Annie, która jest o całe niebo mniej atrakcyjna. W dodatku dwa lata starsza, lecz złapała mnie na to, czym jej młodsza siostrzyczka nie chciała się podzielić. Nogi wciąż się pode mną uginają, ale czuję się pełen wigoru jak normalny facet, jakby cały świat należał do mnie. Co zapewne nie jest najlepszym stanem, zważywszy na obecność Hamisha. Bez słowa kiwa na mnie ręką, żebym szedł za nim, ale nie wyjaśnia, dokąd idziemy ani po co. Domyślam się, że chodzi o grę w marmurki – gdzieś, gdzie jak zwykle zorganizował publiczność do robienia zakładów. Jeśli nie to, zapewne chodzi o złożenie wizyty chłopakom, którzy nie zapłacili. Idziemy do szkoły, wspinamy się na tylną ścianę i bez trudu dostajemy się do tej części budynku, w której mieszczą się sypialnie. Hamish już wie, którędy można tam wejść, ale kiedy gramolimy się przez okno, wywalam stojący na biurku słoik z marmurkami, które rozsypują się po podłodze. Spodziewam się, że Hamish walnie we mnie jedną z kulek, ale on tarza się ze śmiechu. Dzięki Bogu, że nie przychodzi żaden z braciszków. Co innego narobić hałasu w czasie lekcji, a co innego narozrabiać, kiedy nie powinno cię tam być. Hamish śmieje się jak wariat, ślizgając się na kulkach, i właśnie wtedy wyczuwam, że pił. Trochę mnie to niepokoi. Dwaj chłopcy siadają prosto na swoich łóżkach, ale oczy kleją im się do snu. Mają po piętnaście lat, tyle co ja, ale ja wyglądam na młodszego. – Wstawać, pieprzone cioty – mówi Hamish i uderza ich po głowach. Używając sznurówek i szkolnych krawatów, bo akurat to znalazł, wiąże im ręce na plecach, a łydki do nóg krzesła i mówi, że teraz trochę się zabawimy. Kiedy on zajmuje się chłopakami, ja zbieram z podłogi kulki i rzucam na nie okiem. Zbiór nie wydaje się wiele wart: kilka matowych, parę kocich oczu, korkociągów i łat. Nic wartościowego, nic, co warto byłoby zatrzymać. To mnie zaskakuje, ponieważ wiem, że jeden z tych chłopaków to naprawdę nadziany gość. Tatuś jest lekarzem, jeździ fajnym autem, więc spodziewałem się czegoś lepszego. Grzebię w słoiku i trafiam na złoto. To dwukolorowa, niezrównanej urody łatka firmy Peltier. Wyróżnia się, ponieważ ma zaokrąglone krawędzie zamiast prostych. To mój szczęśliwy dzień, ponieważ znajduję aż trzy sztuki, a na każdej obrazek marmurka z tych z wypalonymi na powierzchni czarnymi wizerunkami jednej z dwunastu postaci z komiksu. Nigdy dotąd nie widziałem czegoś podobnego. Chłopak obserwuje mnie z autentycznym niepokojem. Ma rację, że się denerwuje. Przechowuje trzy takie skarby: Sandy’ego, Andy’ego i – czy uwierzycie – Annie. Annie jest czerwona na białym tle i z czarną naklejką. To jak coś w rodzaju przeznaczenia. Nie jestem okrutnym sukinsynem. Wkładam do kieszeni tylko Annie. Igła w stogu siana, mówi im Hamish, kiedy zaczynamy grać. To rodzaj zgadywanki, który w ogóle nie wymaga zręczności. Gra, w którą można grać, kiedy rodzina wybiera się w dłuższą podróż, co oczywiście nie znaczy, że dokądkolwiek jeździmy. To za drogie. Ma powiada, że jesteśmy jak koszmar senny i że nigdzie nas nie weźmie. Zwykle kończy się na tym, że jesteśmy rozdzieleni i spędzamy tydzień u różnych członków jej rodziny. Ja dwa lata z rzędu byłem u cioci Sheili, która ma dwie dziewczynki i mieszka tuż za rogiem. Sypiałem tam na podłodze, więc nie mam zbyt dobrych wspomnień, i bez wątpienia były to najgorsze wakacje, jakie można sobie wyobrazić, tyle że kuzynka Mary przyjaźni się z Sarah Sullivan. Właśnie tak się poznaliśmy. Warto było przez tydzień zgrywać uprzejmego kuzyna dżentelmena. Wracając do gry: jeden z uczestników podnosi kilka kulek i prosi pozostałych, żeby zgadli ich liczbę. Jeśli trafią, mogą zatrzymać marmurki, lecz jeśli nie, muszą zapłacić pytającemu różnicę między tym, co podali, a rzeczywistą liczbą. Tyle że Hamish wprowadza własną wersję gry. Za każdym razem, gdy

chłopcy nie zgadną, różnica pomiędzy ich wersją a stanem faktycznym oznacza liczbę uderzeń pięścią, które lądują na twarzach i ciałach. To naprawdę szybko przestaje być zabawne. Wcześniej zdarzało się nam kilka razy zbierać pieniądze, kilka razy wystraszyliśmy chłopaków; zwykle wystarczało, że zobaczyli, jak Hamish nocą wchodzi do ich pokoju, bo wiedzieli, że przysyła go Fryzjer, ale dotąd nie wydarzyło się nic podobnego – przynajmniej nic tak złego. Hamish się denerwuje. Uderza za często, zbyt mocno, chłopcy krwawią i płaczą, przywiązani do swoich krzeseł. Usiłuję mu powiedzieć, że wystarczy, lecz on wyładowuje gniew na mnie, szarpiąc mnie za włosy tak mocno, jakby chciał mnie oskalpować. Śmierdzi alkoholem, a oczy mu nabiegły krwią. To, co po ciemku w uliczce wziąłem za przestrach, a potem radość z zobaczenia mnie, okazało się czymś całkiem innym. Teraz maltretuje tych chłopaków odrobinę za bardzo i w końcu jeden z nich zaciska powieki i zaczyna naprawdę głośno wzywać pomocy. Krew leci mu z nosa. Ten widok wcale mnie nie cieszy. W sumie to jeszcze dzieciaki, poza tym nie mają za dużo pieniędzy. Hamish kładzie łapę na ich oszczędnościach i zabiera wszystko, a potem się wynosimy. W milczeniu wracamy do domu; Hamish wie, że tego nie pochwalam, i to budzi w nim złość. Chociaż próbuje zgrywać silnego faceta, naprawdę chce tylko, żeby wszyscy go lubili, ale nie ma pojęcia, jak to zrobić. Nie odprowadza mnie pod sam dom, tylko zostawia u wylotu alei. Wydaje mi się, że odejdzie bez słowa, ale on ma mi coś do powiedzenia. – No więc Fryzjer kazał ci powtórzyć, że jutro wieczorem masz nie wygrywać. – Co takiego? – Słyszałeś. Masz przegrać. – Ale dlaczego? – A co sobie myślisz? Fryzjer ma coś z kimś do załatwienia. Jak przegrasz, on dostanie działkę. Może nawet coś ci z tego odpali. – Z kim będę grać? – Z Peaderem. – Nie przegram z tym dupkiem, nie ma mowy. – Słuchaj, musisz uwalić. – Nic nie muszę. To nie ja pracuję dla Fryzjera, tylko ty. Nie mam zamiaru z kimkolwiek przegrywać. Chwyta mnie za kołnierz i z całej siły popycha na ścianę, ale ja się nie boję. Tylko mi smutno. Widzę tchórza znęcającego się nad słabszymi, mojego brata, który niegdyś był dla mnie bohaterem. – Będziesz tu jutro o jedenastej wieczorem, rozumiesz? Bo inaczej… – Bo inaczej co, Hamish? Przestaniesz być moim bratem czy co? Nagle ogarnia mnie wściekłość. Jestem wściekły z powodu tego, jak Hamish potraktował tamtych chłopców, wściekły za to, że mnie w to wplątał, wściekły, że on wciąż uważa, że może mi rozkazywać, a ja potulnie będę robił to, co mi każe, nie zadając żadnych pytań. – Masz zamiar obić mnie tak, jak dziś zrobiłeś z tamtymi chłopakami? Nie sądzę. Uważasz, że Ma kiedykolwiek jeszcze pozwoli ci wejść do naszego domu, jeżeli mnie dotkniesz? Hamish przestępuje z nogi na nogę. Wiem, że bardziej niż czegokolwiek pragnie wrócić do domu. Jest przywiązany do swego gniazda, choć okazuje to w zabawny sposób. To taki typ faceta, co bez sensu przedrzeźnia dziewczynę, jeśli ona mu się podoba, który źle cię traktuje, kiedy chce się z tobą

zaprzyjaźnić, który krąży dookoła rodziny i zachowuje się jak dupek, kiedy tak naprawdę chciałby zostać zaproszony do środka. – Zobaczysz, Fryzjer ci tego nie daruje – straszy mnie Hamish. – Akurat. On ma lepsze rzeczy do roboty niż martwienie się o mnie i jakieś głupie marmurki. Jesteśmy dla niego swego rodzaju rozrywką, przy nas odrywa się od tego, czym naprawdę zajmuje się w tamtym pokoju. Zapewniamy mu jedynie zabawę, Hamish, nic więcej. Czy kiedykolwiek zaprosił cię do swojego pokoju na zapleczu? On nawet by się nie fatygował, żeby cię załatwić osobiście, po prostu by zlecił komuś, żeby się tym zajął. Ma cię zwyczajnie gdzieś. Nie zamierzam dla niego przegrywać. I nie mam zamiaru przegrywać dla ciebie. Nigdy nie przegrywam. Koniec, kropka. Chyba sposób, w jaki to powiedziałem, sprawił, że Hamish odwraca się i odchodzi. Wierzy mi; wie, że dla Fryzjera nic nie znaczy, że zawsze stara się zgrywać ważniejszego, niż jest w rzeczywistości, tak jak podczas imprezy, którą urządził dzisiejszej nocy. Ja mu to uświadomiłem i chyba mu się nie spodobało. Już wie, że nie ma mowy, żeby zdołał mnie przegadać albo w coś wplątać. Powoli idę aleją i dochodzę do domu, gdy nagle czuję, jak ktoś uderza mnie w tył głowy. To boli. Z początku wydaje mi się, że to Fryzjer albo któryś z jego ludzi. Zamiast nich widzę Sarah. Płacze. – Chryste, Sarah, co tutaj robisz o tej porze?! – Czy to prawda? – Sarah zalewa się łzami. – Czy ty i Annie… Zrobiliście to? Ale już następnego dnia zapominam o Annie, zapominam o Sarah. Nawet Hamish wylatuje mi z głowy. Przychodzą gliniarze i szukają Hamisha, ale on już zwiał. Ma szczęście, że uniknął gniewu Ma, dostałoby mu się gorzej niż od policjantów. Wszyscy uważają, że wiem, gdzie się ukrył, choć nie mam najmniejszego pojęcia. Mówię im, że nic nie wiem i gówno mnie to obchodzi. To także szczera prawda. Wczoraj w nocy Hamish zdecydowanie przegiął i teraz nie może liczyć na moje wsparcie. Teraz już nie mogę mu pomóc. Powinno mi być smutno, ale nie jest; czuję się za to silniejszy, jakbym faktycznie myślał, że jestem lepszy niż Hamish, co w praktyce oznacza, że byłbym supermocarzem. Nigdy nie uważałem siebie za lepszego od Hamisha, więc przez cały dzień sycę się czymś w rodzaju dumy. Tej nocy rozmawiam z chłopcami szeptem, ponieważ Ma jest tak rozdrażniona, że każdy z nas może oberwać właściwie za nic. Duncan mówi, że któryś z jego kumpli pracujący w dokach widział, jak Hamish wsiada na łódź płynącą do Liverpoolu. Teraz już nie czuję się jak superbohater. Nie myślałem, że nasze spotkanie może być ostatnim. Chciałbym mieć jeszcze okazję, żeby to naprawić, żebym mógł powiedzieć „przepraszam” i żeby przekonał się, jaki poważny ze mnie gość. Chłopaki gadają, co Hamish będzie robił w Anglii, naśmiewają się, wyobrażając go sobie w różnych sytuacjach, ale ja mogę jedynie leżeć w ciemności i wyobrażać go sobie, jak przedziera się przez Anglię do Szkocji. To takie niedzisiejsze wyobrażenia o nim, jak mozolnie wędruje przez kraj wsparty na kosturze, jak odnajduje kogoś z rodziny taty, żeby osiedlić się obok nich, i jak żyje na farmie, której ja już nie pamiętam, pracując na niej tak, jak kiedyś nasz ojciec. Ta myśl pozwala mi odpłynąć w sen, lecz nie zmniejsza mojego niepokoju ani poczucia winy. Teraz już nie czuję się ani trochę tak mocny, jak dosłownie parę chwil wcześniej. Dostaję ostrzeżenie od policjantów za to, że okazałem się głupim dzieciakiem, który znalazł się w niewłaściwym miejscu o niewłaściwej porze i uległ wpływowi starszego brata. Na znak pojednania zwracam bogatemu chłopakowi – temu, którego Hamish sprał na kwaśne jabłko – jego marmurek, choć przy tym cierpię. Zresztą parę tygodni później dostaję go z powrotem, wygrywając w uczciwej grze tę kulkę i całą komiksową kolekcję. Ilekroć patrzę na te marmurki, przypomina mi się ta noc, kiedy dzięki

Annie stałem się mężczyzną, i tamta, gdy poszedłem w przeciwną stronę niż Hamish. I czasami, kiedy naprawdę chcę iść w innym kierunku – w kierunku, w którym poszedł Hamish – kiedy życie błaga mnie, żebym to zrobił, wyjmuję te marmurki jako pamiątkę i głos natychmiast się ucisza. Długo nie widzę Hamisha, a kiedy wreszcie mam okazję, sam jego widok wystarczy, by mnie przekonać, że nigdy, przenigdy nie należy przekraczać pewnych granic. Zresztą widok zwłok przekonałby o tym większość ludzi.

9 Regulamin basenu Nie wolno grać w piłkę Uzbrojona w nowe informacje od mamy wskakuję do samochodu i jadę do Wirginii. Parkuję na ulicy, pod biurem Mickeya Flanagana, które znajduje się pomiędzy nieczynną wypożyczalnią płyt DVD i jeszcze nieotwartą chińską knajpką z daniami na wynos. Okno wychodzące na ulicę ma mleczną szybę, na niej zaś wytłoczono czarne litery z nazwiskiem adwokata. Sekretarka Mickeya – Amy, jak głosi plakietka – siedzi za szybą ochronną i patrzy na mnie przez wycięte w szkle okrągłe otwory, zrobione po to, żeby mogła oddychać albo rozmawiać. Dopiero gdy usiłuję coś powiedzieć, dociera do mnie, że znowu wstrzymałam oddech. Chyba robiłam to przez całą drogę do Wirginii, bo w klatce piersiowej czuję nieprzyjemny ucisk. – Dzień dobry, nazywam się Sabrina Boggs. Umówiłam się na spotkanie zaraz po skończeniu rozmowy z mamą, a Amy była tak miła i wcisnęła mnie między innych klientów, chociaż teraz, gdy rozglądam się po pustej poczekalni, myślę, że chyba jedynie wciskała mi kit. – Dzień dobry. – Amy uśmiecha się uprzejmie. – Proszę usiąść. Szef przyjdzie do pani jak najszybciej. Poczekalnia znajduje się obok ekranu z mrożonego szkła. Siadam między automatem z chłodzoną wodą a woskowatą rośliną w doniczce. Gdzieś w tle gra radio, żeby zamaskować krępującą ciszę panującą w poczekalni. Dociera do mnie dyskusja na temat dzisiejszego całkowitego zaćmienia Słońca, która od zeszłego tygodnia opanowała wszystkie stacje nadające wiadomości i każdą edycję talk-show: czego możemy się spodziewać, jak patrzeć na słońce, jak nie patrzeć na słońce, kiedy najlepiej patrzeć na słońce. Mam już po dziurki w nosie tego całego zaćmienia. Aidan wziął dziś wolne popołudnie, żeby odebrać chłopców ze szkoły, a następnie pojechać z nimi na pole namiotowe, jedno z oficjalnych miejsc, gdzie można oglądać zaćmienie Słońca. Tam spotka się ze swoim bratem i jego dzieciakami, którzy znaleźli nowy sposób na zbicie kasy: zainwestowali oszczędności w okulary do obserwacji zaćmienia, a następnie odsprzedawali je przez parę ostatnich tygodni po mocno zawyżonych cenach. Moi chłopcy podniecali się tym przez cały ostatni tydzień; przymierzali okulary, tworzyli różne wersje zaćmienia z pudełka po płatkach, styropianu i kłębków sznurka, ozdabiali swoje sypialnie połyskującymi w ciemności księżycami… Dobrze, że jest piątkowa noc, maj i w dodatku mamy ładną pogodę, więc każdy może z zainteresowaniem popatrzeć w niebo. Ja co prawda należę do tych, którzy chcą gapić się w niebo, ale nie lubię spędzać nocy na kempingu. – Po prostu nie lubię spać na kempingu – powiedziałam Aidanowi, kiedy w zeszłym tygodniu wyjawił mi swoje plany. – To znaczy, że nie jesteś zapalonym łowcą przygód – odparł, obserwując mnie bacznie. Wiedziałam, że mi się przygląda, choć udawałam, że o tym nie wiem i spokojnie robiłam dzieciom kanapki do szkoły. Jego komentarz zirytował mnie nieco, ale postanowiłam niczego po sobie nie pokazać. Licz do pięciu, powtarzałam sobie, masło, szynka, ser, chleb, przekroić. Następna. Aidan nadal mi się przyglądał, kiedy wpychałam rodzynki do pudełek śniadaniowych. – To jest zjawisko naturalne – mówi w radiu jakiś naukowiec. – W niektórych antycznych i współczesnych kulturach zaćmienia Słońca były przypisywane nadnaturalnym przyczynom lub

postrzegane jako zła wróżba. To było coś przerażającego dla ludzi, który nie byli świadomi astronomicznych przyczyn zjawiska, ponieważ słońce wydawało się gasnąć w biały dzień, niebo zaś w ciągu kilku minut stawało się ciemne. – Zdecydowanie wierzę w to wszystko – nieoczekiwanie zza swojego ekranu odezwała się Amy. – Miałam kiedyś chłopaka, który dostawał świra za każdym razem, gdy księżyc był w pełni. Palcem zakręciła kółko na skroni. – Zamykał mnie w garderobie, wrzucał pantofle do sedesu… Oskarżał o mówienie czegoś, kiedy nawet nie otworzyłam ust, o ruszanie rzeczy, o których istnieniu nie miałam zielonego pojęcia… Na przykład: „Moja, czy ruszałaś szachownicę?”, ja na to: „Jaką szachownicę?”. Nie znosiłam, kiedy tak mnie nazywał. Mam na imię Amy. Czy to nie dziwne, że mówił na mnie Moja, jakbym należała do niego? Dziwaczny gość. Gdybym z nim została, jestem pewna, że pewnego dnia by mnie zabił, tak jak zabił tamtego szczura. – Popatrzyła na mnie i wytłumaczyła: – Trzymał go w piwnicy przez trzy dni i cały ten czas go dręczył. Wyobrażam sobie szczura, którego ktoś przytopił. – Przerażają mnie dni takie jak dziś. Zwłaszcza kiedy mam do czynienia z ludźmi. Nie wyobrażasz sobie, jakie telefony odbieramy. Od kompletnych oszołomów. Właśnie stąd wzięło się słowo „obłąkany”. Wiedziałaś o tym? Przytakuję, ale ona kontynuuje: – Księżyc. On wyciąga na wierzch to, co w ludziach najgorsze: przemoc, szaleństwo, nazywaj to, jak chcesz. Mam przyjaciółkę, która pracuje w pogotowiu ratunkowym i powtarza, że ma pełne ręce roboty, kiedy jest pełnia. Ludzie po prostu świrują. To ma coś wspólnego ze zjawiskiem pływów i wodą, która znajduje się w naszych ciałach. Milknie na moment i nad czymś się zastanawia. – Chociaż wydaje mi się, że z George’em zdecydowanie coś było nie w porządku. Dostawał małpiego rozumu nawet w te dni, kiedy księżyc był zakryty. Przypomina mi się, jak w pracy rzuciłam kubkiem o ścianę… I jak powiedziałam do Erica: „To wszystko przez księżyc”. To oczywiście byłoby nawet śmieszne, gdyby tak bardzo nie dotyczyło także mnie. Zawsze miałam problemy ze snem podczas pełni. I chodziło raczej nie tyle o pulsujące bóle głowy, ile o nadmiar myśli. Zbyt wiele myśli, za szybko, wszystkie razem, jakby księżyc był emitującym je nadajnikiem. Wszystkie napływają naraz, zamiast sączyć się powoli. Myślę o sobie, że oto siedzę w poczekalni, prowadząc własne śledztwo w sprawie zaginionych marmurków taty, i zastanawiam się, czy mimo wszystko to także nie jest pewnego rodzaju szaleństwo. Po prostu księżyc skłonił mnie do działania… Ale nic mnie nie obchodzi, czego to wpływ. Robię to i jeśli potrzebny mi księżyc, żeby mnie przynaglić, niechże tak będzie. Myślę, jak bardzo podekscytowani będą moi chłopcy, jeśli dzień rzeczywiście pociemnieje. Naturalnie, jeśli chmury nie zakryją idealnie z początku czystego nieba, odbierając jakąkolwiek szansę na obserwowanie niezwykłego zjawiska. Zastanawiam się, gdzie ja wówczas będę, czym będę się zajmować, i mam nadzieję, że to zbiegnie się w czasie z odkryciem przeze mnie należących do taty marmurków ze wzorem Scooby-Doo. Pod osłoną ciemności zakradnę się niepostrzeżenie do domu Mickeya Flanagana i ukradnę je z sejfu znajdującego się za olejnym obrazem w wykładanym orzechową boazerią gabinecie. – Dzisiaj jest nów – kontynuuje Amy. – Mówi się o nim czarny księżyc, ponieważ widać go jako

ciemną obwódkę. Wiesz, do jakiego stopnia ludzie wariują podczas pełni, to teraz wyobraź sobie czarną pełnię księżyca… Według mnie naprawdę powinniśmy zostać w domach i dobrze zamknąć drzwi. Kto wie, co może się wydarzyć? Amy nie kończy wątku. Telefon dzwoni i obydwie podskakujemy jak oparzone, a następnie wybuchamy śmiechem. – Zaraz cię przyjmie. Wchodzę do biura Mickeya Flanagana, czując pewien niepokój na myśl, co właściwie tu robię, i staję twarzą w twarz z niskim, łysym facecikiem o obłych kształtach i serdecznej twarzy. Spotkaliśmy się wkrótce po udarze taty, żeby porozmawiać, jak najlepiej poprowadzić jego interesy, lecz od tamtej pory wymienialiśmy sporadycznie elektroniczną korespondencję. Za każdym razem gdy widzę mail od Mickeya, denerwuję się, że pieniądze się skończyły i trzeba będzie przerwać rehabilitację taty. Dotąd unikałam każdej formy kontaktu z nim, żeby nie wdawać się w dyskusję o nieuchronnym. Mickey niezgrabnie dźwiga się z krzesła, przy okazji odbijając się brzuchem od brzegu biurka, obchodzi je dookoła, żeby gorąco uścisnąć moją dłoń, a potem wraca na miejsce. Czuję, jak moje zdenerwowanie narasta. Wyciągam z torby plastikową saszetkę z rejestrem taty i przygotowuję w myślach pytania, które powinnam zadać. Jeśli to on zabrał marmurki, wiem, że od razu nie przyzna się do kradzieży, może zresztą w ogóle się do niej nie przyzna, lecz mam nadzieję, że mój widok przynajmniej obudzi w nim wyrzuty sumienia. Wcześniej rozważyłam każdy możliwy scenariusz, usłyszałam każdą możliwą odpowiedź. Musiałem je sprzedać, on nie płacił mi od miesięcy, czy spodziewasz się, że będę pracować za darmo? Albo: Oczywiście, że je sprzedałem, tak to ustaliliśmy, proszę rzucić okiem na kontrakt, moje honorarium było płacone poprzez sprzedaż marmurków. Przemyślałam wszystkie wersje, ale moja odpowiedź zawsze była taka sama. Proszę je odzyskać. – Miło cię widzieć, Sabrina, co tam słychać u taty? – pyta Mickey z troską. – Co słychać? – powtarzam i czuję, jak nogi pode mną zaczynają drżeć. Prawdę powiedziawszy, drży całe moje ciało, łącznie z językiem. Usta mam ściągnięte, co mnie irytuje i tylko powiększa frustrację i złość. Chciałabym móc powiedzieć bez żadnych przeszkód to, co chcę. Powinnam podejść do całej sprawy chłodno, lecz emocje rosną we mnie w niewiarygodnym tempie. Zwykłe pytanie „co słychać” podziałało jak naciśnięcie na spust i teraz gwałtowne uczucia zaciemniają jasność myślenia. Przypomina mi to sen, w którym staram się wytłumaczyć coś komuś – zawsze innej osobie – ale usta mam zlepione gumą do żucia i im bardziej staram się ją wyciągnąć, tym mocniej ona się trzyma, zniekształcając moje słowa. Odchrząkuję. – Czasami tata nie pamięta nawet, co było wczoraj. A potem nagle opowiada z najdrobniejszymi szczegółami historię z czasów, kiedy był dzieckiem, i robi to tak barwnie i żywo, jakbyś był tam razem z nim. Na przykład dzisiaj… Rano tata opowiedział mi, że jako mały chłopiec był na ogólnokrajowych finałach w tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym trzecim roku, kiedy Dublin pokonał Galway… Pamiętał każdy, najmniejszy epizod i mówił o tym tak, że miałam wrażenie, jakbym była tam razem z nim. – No cóż, to faktycznie był pamiętny dzień – mówi życzliwie Flanagan. – Ale potem tata zapomina o czymś, co jest albo było na pozór dla niego niesłychanie ważne. – Znowu odchrząkuję. Sabrina, zmień temat. – Na przykład marmurki. Aż do dzisiaj tata nawet nie wiedział, że miał marmurki. A ma ich kilkaset. Właściwie może kilka tysięcy, gdyby dobrze policzyć. Niektóre z nich

są naprawdę wartościowe, ale bez względu na cenę wszystkie są ważne, bo czemu w przeciwnym razie poświęciłby tyle czasu, żeby to sporządzić? Drżącą ręką podaję Flagananowi rejestr spisany przez tatę. Starannie przegląda każdą stronę, odrywa wzrok, żeby spojrzeć na moją twarz, znowu wraca do czytania, i tak w kółko. – Mickey – zaczynam. – Nie ma mowy, żebym mogła powiedzieć w uprzejmy sposób to, co mam do powiedzenia. Aż do wczoraj miałeś te marmurki u siebie. Część kolekcji zniknęła. Czy wiesz, co mogło się stać z marmurkami należącymi do taty? Sprawia wrażenie zaskoczonego. Zastyga w bezruchu, nie wypuszczając z ręki rejestru. – Wielki Boże, oczywiście, że nie! – Mickey, naprawdę muszę to wiedzieć. Nie oskarżam cię o kradzież, to znaczy, myślę, że najwyraźniej musiała być jakaś umowa z kimś, może z tatą, w której wyraził zgodę, żebyś je sobie wziął. Cokolwiek się wydarzyło, muszę to wiedzieć. Po prostu chcę je znaleźć i odzyskać, żeby kolekcja znów była kompletna. – Nie. Ja ich nie wziąłem i nie było żadnej umowy z nikim, także z twoim tatą. – Mickey prostuje się i przybiera zdecydowany ton. – Jak wiesz, pudła przywieziono do mnie już po tym, jak twój ojciec miał udar. Sama mówisz, że nawet o nich nie pamięta, więc nie mógł wydawać mi żadnych poleceń, które by ich dotyczyły. W ogóle ich nie dotykałem. Jest szczery, choć jednocześnie nieco zdenerwowany, że ktoś go oskarża o taką rzecz, lecz zachowuje się jak profesjonalista. – Czy ktoś miał do nich dostęp, kiedy były w twoim domu? Czy kiedykolwiek zdarzyło się jakieś włamanie? – Usiłuję nieco osłabić impet oskarżania jego bliskich. – Zaginęły najcenniejsze egzemplarze. Mam wrażenie, że ktoś przejrzał spis i dokładnie wiedział, co wybrać. Przez grzeczność starał się sprawiać wrażenie, jakby przez chwilę rozważał taką możliwość. – Mogę cię zapewnić, że ani ja, ani nikt z domowników nie odpowiada za zniknięcie tych marmurków. Nigdy nie otworzyłem tych pudełek. Przywieziono je zapieczętowane i te same pieczęcie były na nich, gdy wyjeżdżały. Przez cały zeszły rok trzymałem je w garażu i nikt ich nie widział ani nie miał do nich dostępu. Wierzę mu. Jestem w kropce, ponieważ nie mam pojęcia, dokąd teraz się udać. Mickey oddaje mi rejestr, a ja bez słowa wpatruję się w zapisane kartki, w urocze, pełne zawijasów pismo taty. Sabrina nie może dziś przyjść do szkoły, ponieważ ma wyznaczoną wizytę u lekarza. Oczyma wyobraźni widzę pisane ręcznie urodzinowe kartki, pośpiesznie nagryzmolone notatki, które walały się po całym domu. Wydymam usta. Moje policzki wciąż są lekko zaróżowione po rzuceniu tego oskarżenia, chociaż bardzo starałam się być uprzejma. – No cóż, jeszcze jedno. Oprócz tego, że chcę odzyskać marmurki, chciałabym także wiedzieć, kto je do ciebie przywiózł. Razem z mamą pakowałyśmy wszystkie rzeczy w mieszkaniu taty, a nigdy wcześniej nie widziałyśmy tych pudełek. Mickey marszczy czoło, autentycznie zafrasowany. – Jak to? Nikt wam nie pomagał? Nikt z firmy transportowej ani z rodziny? Kręcę głową.

– Nie. Byłyśmy tylko we dwie. Przez chwilę Mickey zastanawia się nad tym, co powiedziałam. – Nie jestem pewien, czy wiesz, w jaki sposób rzeczy twojego taty znalazły się u mnie na przechowaniu? – Mama wspomniała, że uprzejmie zaproponowałeś pomoc. Ja nie miałam dość miejsca, mama z kolei… No cóż, ona najwidoczniej poszła swoją drogą. – Sęk w tym, że niczego nie proponowałem – mówi grzecznym tonem, mrugając niebieskimi oczyma, które iskrzą się w okrągłej jak księżyc twarzy. – Twoja mama nie była z tobą całkiem szczera, ale ja mam zamiar być, zwłaszcza że przyjechałaś tu z tymi… sprawami. I całkiem słusznie, skoro pudełka przez cały zeszły rok były u mnie. Wiję się na krześle, zakłopotana jak diabli, choć niedawno przepełniała mnie determinacja. – Twoi wujowie, bracia Fergusa, wyrazili niezadowolenie z powodu tego, że Gina trzyma jego rzeczy. Uważali, że pudełka nie są u niej bezpieczne, biorąc pod uwagę jej stosunek do twojego taty… Ale Gina była pełna podejrzeń, bo według niej bracia nigdy nie byli blisko z Fergusem, więc wszyscy razem doszliśmy do wniosku, że najbezpieczniej będzie powierzyć je komuś trzeciemu… Obie strony były zadowolone, ponieważ moja osoba wydawała się na tyle neutralna, że można mi było zaufać. Zwykle nie pakuję się w takie sprawy, ale dość lubię Fergusa, więc wyraziłem zgodę. Niestety, moje osobiste sprawy nieco się zagmatwały i już nie mam miejsca, żeby nadal przechowywać rzeczy twojego taty. Szybko przytaknęłam, usiłując ukryć zakłopotanie i zaskoczenie, że mama nie wprowadziła mnie w tę sprawę. Czy uważała, że on mi o tym nie powie? Nie zdawałam sobie sprawy z dramatu, jaki rozgrywał się w naszej rodzinie, kiedy umieszczaliśmy tatę na oddziale rehabilitacji. Skoncentrowałam się na nim, żeby jemu się polepszyło, więc biegałam ze szpitala do jego mieszkania, do pracy, dodatkowo zajmując się własnymi dziećmi. Nieprzytomna ze zmęczenia przypominałam zombie. Zrobiłam zdjęcia mebli taty i sprzedałam je w internecie, wożąc kanapy na drugą stronę miasta, spotykając się z ludźmi na George Street o piątej nad ranem, żeby wręczyć im stolik do kawy… Myślę o dniu, kiedy oddzielałam rzeczy do sprzedania od tych, które chcieliśmy zachować. Wtedy zobaczyłam, jak żył mój tata, oglądałam jego prywatne rzeczy i byłam zaskoczona ich zwyczajnością, pomijając zachomikowane stosy tabliczek czekolady, niepokojąco obszerną kolekcję płyt DVD z filmami porno, ale poza tym bez rewelacji. W całym mieszkaniu nie znalazłam ani śladu osoby innej niż mój tata. Przejrzałam każdy pokój, każdą szafę, każdą szufladę, i sprzedałam każdą rzecz z tych szaf, która nie była przykręcona do ściany lub podłogi. We wszystkich pudłach, które zakleiłam taśmą, nie natrafiłam na żadne marmurki. Ktoś inny musiał je zapakować i wysłać do domu Mickeya. Skoro to nie byłam ja ani mama, to kto? – Nie wiem, Sabrina, w jaki sposób jeszcze mógłbym ci pomóc. Ja też nie. – Jedyne, co mi przychodzi do głowy, to to, że tamte kulki zostały wyjęte z pudełeczek wcześniej, zanim jeszcze trafiły do mnie, ale ponieważ tylko ty i twoja mama pakowałyście wszystkie rzeczy, więc sam nie wiem, co myśleć. Ale to było boleśnie oczywiste. Mickey próbował być uprzejmy, lecz skoro nie wyjęłam ich ja, więc musiała zrobić to mama, która już raz okłamała mnie co do sposobu, w jaki pudła taty trafiły do domu Mickeya. Tyle tajemnic, tyle spraw, o których nie miałam pojęcia… Ciekawe, czego jeszcze nie wiem?

10 Grając w kulki Wiatrak Ponownie ujrzałem Hamisha, kiedy miałem już dziewiętnaście lat. W życiu bym nie przypuszczał że właśnie z tego powodu wsiądę do samolotu i opuszczę Irlandię pierwszy raz od chwili, odkąd przybyłem tu łodzią jako pięcioletnie dziecko. Do Ma przyszedł policjant, żeby powiedzieć, że dzwoniono do niego z ambasady irlandzkiej w Londynie z informacją, że Fergus Boggs został znaleziony martwy i że ktoś musi tam przyjechać i zidentyfikować zwłoki. – Londyn? Ale przecież Fergus jest tutaj! Wrzask i zawodzenia Ma postawiły na nogi cały dom. Wszyscy rzucili się do niej, a ci, którzy tego nie zrobili, czym prędzej pobiegli mnie szukać. Właśnie siedziałem w pubie nad kuflem piwa i grałem w Wiatrak, choć o tej porze razem z innymi chłopakami powinienem był zasuwać w masarni Mattiego. Zacząłem pracę całkiem niedawno, więc zwalano na mnie najgorszą robotę, jak płukanie flaków; smród był tak okropny, że przez pierwszy tydzień bez przerwy ganiałem do kibla i rzygałem tam jak kot. Teraz już nie robi mi się mdło, tylko mnie to nudzi, ale odkryłem, że kilka kufli piwa pozwala w miarę bezboleśnie przetrwać popołudnie. Bardziej interesuje mnie rodzaj mięsa, którym handluje Mattie; chciałbym poznać tę stronę biznesu, umieć wybierać lepszy rodzaj towaru i o tym chcę z nim pogadać, ale wiem, że Mattie posłucha mnie dopiero wtedy, gdy odwalę przynajmniej rok ciężkiej, smrodliwej roboty na zapleczu sklepu. Angus znajduje mnie w pubie i chwyta za rękę, mówiąc, żebym się nie odzywał, bo on nie chce niczego słyszeć, a następnie ciągnie ulicą w kierunku domu. Myślę, że chyba narobiłem sobie kłopotów, wyskakując ze sklepu na piwo, podczas gdy powinienem był zadowolić się kanapką zjedzoną na podwórku. Duncan czeka na nas przy otwartych na oścież drzwiach, mama zaś przewodniczy zebraniu w salonie, otoczona gronem rozhisteryzowanych kobiet, popijających herbatę i zajadających się jęczmiennymi placuszkami. Trzyletni Joe podskakuje jej na kolanach i przygląda się płaczącej mamie szeroko otwartymi oczyma, w których kryje się przerażenie. Na mój widok tłum się rozstępuje, jakbym był synem marnotrawnym, na którego czekała z utęsknieniem. Ma patrzy na mnie jak na jakiegoś anioła, kiedy idę w jej kierunku, a w jej wzroku jest taka czułość i miłość, że prawie robię w gacie ze wzruszenia, choć nadal nie wiem, o co, do kurwy nędzy, chodzi. Ma stawia Joego na podłodze i wstaje, a maluch przywiera do jej nóg. Wyciąga ręce do moich policzków, dłonie ma gorące od galonów herbaty i spierzchnięte od ciągłego sprzątania i poparzeń. Na jej twarzy maluje się łagodność, jakiej nigdy dotąd nie widziałem, a oczy są niesamowicie błękitne. Takim właśnie wzrokiem spogląda na swoje niemowlęta; gdy byłem młodszy, parę razy udało mi się przyłapać ją na karmieniu, kiedy myślała, że nikt jej nie widzi. Jej oczy wpatrywały się w oczy trzymanego przy piersi dziecka, jakby prowadziły z nim jakąś milczącą rozmowę. Nie przypominam sobie, żeby kiedykolwiek spoglądała na mnie w taki sposób. – Synku… – mówi czule, przepełniona ulgą. – Więc żyjesz. Nagle chce mi się śmiać, ale udaje mi się zdusić tę chęć, ponieważ wciąż nie wiem, o co chodzi; wiem jedynie, że wyciągnięto mnie z pubu z powodu jakiejś bezsensownej tragikomedii. Pani Lynch

prycha, a ja mam ochotę jej przyłożyć, żeby zaryła nosem w podłogę, ponieważ Ma na nowo zaczyna łkać. Nagle pogodny wyraz jej twarzy znika i Ma mocno uderza mnie w twarz. Chyba muszę wyglądać na niezbyt skruszonego, bo po chwili poprawia z drugiej strony. – W porządku, Ma – odzywa się Angus, odciągając mnie na bok. – On nie wiedział. O niczym nie wiedział. – Czego nie wiedziałem? – Gliniarz dostał wiadomość od… Ma zostaje odprowadzona na miejsce, jak pogrążona w żałobie królowa pszczół. – Powiedział, że Fergus Boggs został znaleziony martwy. W Londynie. – Angus wali mnie po ramieniu i zamyka w uścisku. – Ale ty żyjesz. I nic ci nie dolega, zgadza się? Nie mogę odpowiedzieć, serce wali mi jak młot. Już wiem, po prostu wiem. To Hamish. Nikt inny nie wybrałby mojego imienia, tak samo on nigdy by nie użył imienia innej osoby. Zawsze byłem tylko ja. Ja i on. Nawet jeśli wówczas nie mieliśmy pewności, wiem od pierwszej chwili, że on nie żyje i czuję jego stratę bardziej niż wtedy, gdy dorósł i wyjechał. – No to wszyscy mogą odetchnąć, mam rację? – odzywa się Duncan, a kobiety odprężają się wyraźnie. Ktoś rzuca jakiś dowcip i nagle wszyscy widzą zabawną stronę tego, co się wydarzyło. Ale Ma się nie śmieje. Ja także nie. Nasze oczy spotykają się i obydwoje już wiemy. Z tego powodu pierwszy raz w życiu wchodzę na pokład samolotu. Wieje jak diabli i rzuca nami na wszystkie strony, więc moje myśli odrywają się zupełnie od Hamisha. Kurczowo trzymam się życia i rozmyślam, że byłaby to prawdziwa ironia losu, gdybym zginął w drodze na identyfikację zwłok brata, który za życia posługiwał się moim imieniem. Seamus, syn pani Smith, mieszka w Londynie, więc zostało ustalone, że przez parę nocy mogę zatrzymać się u niego. Nie wiem, co powiedział swojej mamie na temat życia w wielkim mieście, ale ja nie wyobrażałem sobie, że tak to wygląda. Dzielenie z sześcioma innymi chłopakami wilgotnego pokoju w wiktoriańskiej kamienicy odbiega od mojego wyobrażenia o wielkomiejskim przepychu, więc łażę po ulicach jak najdłużej, żeby uniknąć konieczności spania na podłodze. Nie zachodzę do irlandzkiego baru, gdzie jak wszyscy mi powtarzają, niezwłocznie powinienem się udać, jeśli zostanę zmuszony do zaciągnięcia się do wojska. Zamiast tego rozpytuję tu i ówdzie, siląc się na angielski akcent, i udaje mi się znaleźć miejsce zwane Ramionami Murarza, gdzie podobno można zagrać w kulki. Jednak przedtem całymi godzinami włóczę się po mieście ze świadomością, że każda mijająca chwila przybliża moment, kiedy będę musiał zobaczyć Hamisha, i czasami chcę, żeby czas zwolnił, a czasami, żeby przyspieszył. Zaczynam rozgrywkę z kilkoma miejscowymi chłopakami, zwyczajnego Wiatraka, w którego grałem wcześniej, zupełnie jakbym podjął grę w miejscu, w którym ją przerwałem. Nie mogę uwierzyć, że to wciąż ten sam dzień, a ja jestem w innym kraju i czekam na identyfikację ciała kogoś, kto twierdził, że jest mną. Czuję się jak całkiem inna osoba. Gra przeznaczona jest dla dwóch, trzech lub czterech osób. Gramy we trzech, lecz ten trzeci wkrótce zaczyna rzygać na własne ubranie i zasypia gdzieś w kącie, a strumień moczu spływa mu po nogawce. Teraz gram tylko ja i koleś o imieniu George, który uparcie nazywa mnie Rudzielcem, jakby nie wiedział, że to cholerna obraza. Zresztą jak dla mnie wszystko jest w porządku, ponieważ z łatwością daję mu popalić. Nie wymaga to wielkiej zręczności – marmurkami należy celnie rzucać, a nie strzelać na oślep. Średniej wielkości kulki nazywane są skoczkami; pierwszy gracz rzuca swoją do przodu, drugi gracz

próbuje ją uderzyć i tak dalej. Tyle mniej więcej George daje radę ogarnąć, bo wcześniej wypił odrobinę za dużo. Jeśli skoczek zostaje trafiony, właściciel płaci rzucającemu jeden marmurek, ale nie zabiera skoczka i w tym właśnie tkwi problem, ponieważ skoczek George’a jest jedyną kulką, którą jestem zainteresowany. W ten sposób mordowanie skoczków uchodzi na sucho. W tym wypadku chodzi o wyprodukowany w Czechosłowacji marmurek w kształcie kulki karabinowej o lekko chropowatej powierzchni. George bredzi coś na temat, że to dlatego, iż zanurzył go w kwasie. Pytam go, czy mogę ten marmurek odkupić; odpowiada, że nie, ale zamiast tego daje mi go w prezencie. Mówię mu, dlaczego tu jestem i kogo zaraz idę zidentyfikować, a on bardzo mi współczuje i odpowiada, że raz musiał obejrzeć ciało pewnego gościa, który został porąbany na kawałki, ja zaś zastanawiam się, czy chodziło o oficjalną identyfikację, czy raczej ten wypadek miał związek z jego stylem życia. Może nawet osobiście porąbał tamtego nieszczęśnika? Jego opowieść nie odstrasza mnie, choć, co dziwne, podarowany marmurek odrobinę poprawia mój nastrój. Wsadzam prezent do kieszeni i po kolejnych dwóch godzinach, o czwartej nad ranem padam na prowizoryczne posłanie w mordowni Seamusa Smitha; żeby dostać się na swoje miejsce, muszę przełazić przez śpiących chłopaków, w tym jednego gościa, który mruczy do siebie przez cały czas, zapewne uważając, że nikt go nie słyszy. Cztery godziny później jestem już w kostnicy i spoglądam na obnażone ciało Hamisha, które spoczywa na stole sekcyjnym. Co prawda koroner chce mi pokazać tylko jego twarz, ale ściągam prześcieradło trochę niżej. Hamish ma w okolicach pępka znamię przypominające kształtem Australię. Naprawdę wcale jej nie przypomina, ale wówczas cały dowcip diabli by wzięli. „Chcesz zobaczyć, co jest na antypodach?” – słyszę, jak Hamish mówi do dziewcząt, słyszę tak wyraźnie, jakby jego usta się poruszały. I uśmiecham się do tych wspomnień, uśmiecham się do tamtych dobrych chwil, koroner zaś patrzy na mnie z oburzeniem, jakby myślał, że cieszę się ze śmierci brata. – Pomyślałem o czymś zabawnym, co miał zwyczaj mówić – wyjaśniam prędko. Wtedy koroner spogląda obojętnie, widać zupełnie go to nie interesuje. Jest tutaj jako fachowiec, a jego praca nie ma nic wspólnego z uczuciami. Czuję w kieszeni wybrzuszenie czeskiego marmurka w kształcie karabinowej kuli. – Czy brat został zastrzelony? – pytam. Zawsze uważałem, że jeśli Hamish miałby odejść z tego świata, zanim się zestarzeje, z pewnością wybrałby taki rodzaj śmierci. Jak kowboj, uwielbiał tego typu filmy. – Nie. A widzisz gdzieś dziurę po pocisku? – pyta, jakby chciał się bronić przed oskarżeniem, że przeoczył ważny dowód. – Nie. – Właśnie. – W takim razie co mu się stało? – Wszystkiego dowiesz się od policji. Znowu zakrywa twarz Hamisha. Nie widziałem go od czterech lat, ale już nie dowiem się, jak bardzo zmienił się w tym czasie, ponieważ jego ciało jest tak wzdęte i posiniaczone, że ledwo go rozpoznałem. Jestem pewien, że to on, ale nie umiem powiedzieć, w czym przypomina dawnego Hamisha. Powiedziano mi, że leżał w wodzie przez dwa dni, może dłużej, ponieważ ciało wypłynęło na powierzchnię i zaczął się rozkład. Policjant, z którym później rozmawiam, mówi coś o tym, że skóra na stopach Hamisha zsuwała się jak skarpetka, i wtedy całkiem się wyłączam. Najbardziej zapada mi w pamięć informacja, że nikt go nie szukał, nikt nie zgłosił zaginięcia.

Fergus Boggs był pijany. Wypił o wiele za dużo w pewną sobotnią noc, a potem naprzykrzał się dwóm wykidajłom z nocnego klubu Orbit. Odprawili go z kwitkiem i wtedy dostał szału, jak mówili. Nie mam powodu, żeby im nie wierzyć, ich słowa pasują do każdego z chłopaków z rodziny Boggsów. Nawet mały Joe wścieka się, kiedy słyszy słowo „nie”, pada wówczas na ziemię i zrzuca buty, niezależnie od tego, gdzie akurat jesteśmy. Jest najmłodszy, więc Ma rzadko mu czegoś odmawia. Jeden z bramkarzy był sfrustrowany zachowaniem Fergusa, ale powiedział, że wpuści go bocznymi drzwiami, żeby szef nie zauważył, że pozwala wejść komuś tak pijanemu, w dodatku bez płacenia. Zamiast tego zaciągnął go gdzieś w boczną uliczkę i tam sprał na kwaśne jabłko. Ze złamanym nosem i pękniętym żebrem Fergus Boggs wlókł się przed siebie, aż w końcu potknął się, wpadł do rzeki i utonął. Miał dwadzieścia pięć lat. Seamus Smith czeka na mnie, kiedy wychodzę z kostnicy. Z chytrą miną pali papierosa, trzymając łapy w malutkich kieszeniach skórzanej kurtki. – I co, to on? – pyta. – Tak. – Psiakrew. Wyjmuje paczkę papierosów i wręcza mi jednego. Doceniam, że wyciąga mnie do pubu, ponieważ nie pamiętam niczego od chwili, gdy zapaliłem tego papierosa. Następnego dnia ja i Hamish po raz drugi razem płyniemy łodzią, kiedy zabieram go do domu. Policja nie wniosła oskarżenia przeciwko bramkarzowi za to, że „kilka razy delikatnie pacnął” Fergusa, ponieważ wszyscy zgadzali się z opinią, że Fergus był zakałą społeczeństwa, a bramkarz nie miał zamiaru go zabijać. Zresztą Fergus utonął dlatego, że był pijany. W ten sposób obaj bramkarze wykręcili się od odpowiedzialności za morderstwo.

11 Regulamin basenu Nie wpychać do wody! Otwierając pudełko z marmurkami, uchyliłam wieko puszki Pandory. Chyba nie miałam o tym pojęcia na początku, kiedy trzymałam je w dłoniach i przesuwałam spojrzenie po wpisach w rejestrze, ale nabrałam pewności na widok zmiany na twarzy taty, gdy tylko jego wzrok spoczął na krwawniczkach. Wcześniejsze przypuszczenia potwierdził zamęt, który zapanował w mojej rodzinie, kiedy należało podjąć zwyczajną decyzję, gdzie będziemy przechowywać pudełka. Sama nie wiem, co teraz robić. Jest pełnia, myśli rozsadzają mi głowę, nie mogę ich odpędzić. Muszę oddychać. Zaraz po wyjściu z biura Mickeya dzwonię do mamy, gotując się z wściekłości. – Jak się miewa nasza Marmurkowa Panna? – Mama śmieje się z własnego dowcipu. – Widziałaś się już z Mickeyem Flanaganem? Słyszę w głosie mamy niepokój i zastanawiam się, czy boi się, że kłamstwa zaraz wyjdą na jaw. – Który z braci ojca nie życzył sobie, żebyś przechowywała te pudełka? – pytam. Wzdycha ciężko. – Więc Mickey ci powiedział… Och, skarbie, nie chciałam, żeby ci mówił! – Doceniam twoją troskę, mamo, ale chyba powinnam znać prawdę, skoro mam zamiar odnaleźć tamte kulki? – Naprawdę chcesz się bawić w szukanie jakichś zaginionych kulek?! Sabrina, skarbie, czy wszystko w porządku? To znaczy między tobą i Aidanem? Czy nadal chodzicie na terapię? – Tak, wszystko w porządku – powtarzam automatycznie. W życiu nie powinnam była wspominać przy mamie o poradni; teraz ona uważa, że wszystko, co powiem lub zrobię, wynika z zaleceń otrzymanych na naszej terapii małżeńskiej, na którą zgodziłam się tylko ze względu na Aidana. Byłabym całkiem zadowolona, gdyby wreszcie przestała mnie dręczyć. Jednak ostatnimi czasy faktycznie zdarzało mi się bez zastanowienia chlapnąć to czy owo. Czy między mną i Aidanem rzeczywiście wszystko jest w porządku? Szybko zmieniam temat. – Powiedz mi, jak to było z pudełkami i braćmi taty. Mama znowu wzdycha. Wie, że nie ma wyjścia i że musi odpowiedzieć, ale kiedy się odzywa, w jej głosie słyszę gniew. Nie na mnie, lecz na tatę, z powodu czegoś, co wydarzyło się w zeszłym roku. – To Angus dzwonił do mnie, ale tak naprawdę mówił w imieniu wszystkich. Dowiedzieli się, że byłyśmy w mieszkaniu Fergusa, i nie chcieli, żeby jego dobytek trafił w moje ręce. Nie mieli nic przeciwko, żebyś to ty wzięła te rzeczy, ale powiedziałam im, że nie masz miejsca. Resztę już wiesz. Próbuję wyobrazić sobie Angusa. Nigdy nie byłam szczególnie blisko z żadnym z moich wujów ani z żadną z ciotek i nie widywałam ich zbyt często, ponieważ tata też się z nimi nie widywał. Dorastając, spotykałam ich czasem na rodzinnych imprezach, ale nigdy nie zostawaliśmy tam długo, bo tata łatwo się denerwował. Zawsze ktoś powiedział coś, co było mu nie w smak, i wcześnie wychodziliśmy. Mama nie protestowała. Ona także nienawidziła spotkań z rodziną męża, które wiecznie kończyły się jakąś awanturą, bo albo pijany kuzyn przy stole zaczynał szarpać się ze swoją dziewczyną, albo któraś znana

z ciętego dowcipu szwagierka nie potrafiła utrzymać języka za zębami. Na spotkaniach rodzin Boyle’ów i Boggsów zawsze rozgrywał się dramat, więc rzadko tam bywaliśmy. Na ogół wpadaliśmy tam tylko na chwilę, żeby „pokazać twarze”, jak mawiał tata. Swojej rodzinie co najwyżej chciał od czasu do czasu pokazać twarz. Być może także nas traktował w podobny sposób, bo kimże jest ten człowiek, którego teraz poznaję? Angus jest najstarszym z braci i pracuje jako rzeźnik, więc nie ma furgonetki. Myślę, że Duncan ma, ale przecież nigdzie nie jest powiedziane, że pozostali bracia nie brali w tym udziału. Minęło sporo czasu, odkąd widziałam ich wszystkich po raz ostatni. Nie ciągnęło mnie do rodziny, odkąd skończyłam osiemnaście lat. Nie zaprosiłam ich nawet na moje wesele. Zresztą Aidan i ja braliśmy skromny ślub w Hiszpanii, na przyjęciu było zaledwie dwadzieścia osób. Czy naprawdę mam ochotę składać wizytę Angusowi, żeby zapytać go o wydarzenia z zeszłego roku? Dlaczego nie chciałeś, żeby mama przechowywała rzeczy taty? Czy chciałeś je mieć dla siebie i dlatego ukradłeś marmurki taty? Pytania śmiechu warte. Zresztą czy naprawdę mogę oskarżać braci o to, że nie chcieli, aby mama zatrzymała rzeczy taty? Pod wpływem wina i gorzkich wspomnień, jak tata zrujnował jej życie – choć teraz była powtórnie zamężna, tym razem szczęśliwie – w każdej chwili mogła podjąć decyzję, że po prostu wrzuci je w ogień. – Wiedziałaś, że on ma kolekcję marmurków? – pytam jeszcze raz stanowczym tonem. – Czy to ty je pakowałaś, kiedy zabierałyśmy rzeczy z jego mieszkania? – Absolutnie nie. Zresztą powiedziałam ci już wczoraj. W głosie mamy pobrzmiewa wystarczająco dużo złości i urazy, żebym uwierzyła jej bez zastrzeżeń. – Zresztą gdybym wtedy je znalazła, od razu wylądowałyby w śmietniku – dodaje wyzywająco. – Dorosły facet, żeby bawił się kulkami, słowo daję! Wierzę jej. Teraz zaczynam zastanawiać się, czy przypadkiem nie znalazła w mieszkaniu taty czegoś, o czym ja nie wiedziałam, a co ona uznała za niewarte zatrzymania. Może jednak wtedy nie była właściwą osobą do pomagania mi przy pakowaniu. Tylko dlaczego teraz przychodzą mi do głowy takie myśli? Zaczyna mnie dręczyć poczucie winy. Byłam bardzo zajęta, obciążona nadmiarem obowiązków, zmartwiona. Powinnam lepiej to załatwić. Może należało zaprosić wujów, żeby się do nas przyłączyli, żeby zobaczyli, czy jest tam coś z przeszłości taty, co chcieliby zachować. Może dlatego byli tak wściekli na mamę, chociaż to ja nie pomyślałam o nich. Po prostu przejęłam inicjatywę, uważając, że wiem o tacie wszystko, co należy. – Mamusiu, czy pamiętasz, o co chodziło w tej awanturze o marmurki między tobą i tatą? Nie zamierzam odpuścić. Wiem, że ukrywała coś przede mną, więc teraz chcę wyciągnąć z niej tyle, ile tylko mi się uda. Żadnych sekretów. – Och, ledwo pamiętam tamtą sprawę… – Głos mamy zamiera i przez chwilę wydaje mi się, że już skończyła, kiedy nagle kontynuuje: – Pamiętam tylko, że pojechaliśmy na nasz miesiąc miodowy. Tata wyszedł połazić, tak jak to miał w zwyczaju, bez słowa wyjaśnienia, a potem nagle wrócił i okazało się, że wydał nasze kilkumiesięczne oszczędności na jakiś cholerny marmurek. Nie przerywając jazdy i nie odrywając wzroku od drogi, wysuwam z teczki spis. – Czy to był taki z serduszkiem? – Nie pamiętam wzoru… – Milknie na moment. – Chociaż chyba tak. Tak mi się wydaje. Dostałam szału, że wydał całe nasze pieniądze na taką bzdurę. Spędziliśmy trzy dni w Wenecji, praktycznie niczego nie jedząc… Pamiętam, że mieliśmy na cały dzień tylko jedną puszkę coli do podziału, bo nie było nas

stać na nic innego. Głupi wariat – dodaje miękko. – Ale taki właśnie był twój ojciec. Nawiasem mówiąc, skąd wiedziałaś, że to było serduszko? – Och… Po prostu zgadłam. Przesuwam palcem po słowach napisanych ręką taty. Serduszko – uszkodzone. Stan – kolekcjonerski. Wenecja, rok tysiąc dziewięćset siedemdziesiąty dziewiąty. Czyli to nie mama pakowała marmurki ani nie wzięła żadnego z nich. Teraz wydaje mi się jasne, że nie chciała mieć z nimi do czynienia. Dostęp. Kto mógł mieć dostęp do pudełek z marmurkami? To nie był Mickey ani nikt z rodziny taty. Naturalnie nie ma mowy o stuprocentowej pewności, ale muszę mu zaufać. Dostęp… Skontaktowanie się z firmą transportową, która przewoziła w zeszłym roku rzeczy taty, wydaje się raczej bezcelowe. Przepraszam, ale czy państwo ukradli parę rzeczy z tych, które przewoziliście w zeszłym roku? A może Mickey myli się, że marmurków już nie było w pudłach, kiedy przywieziono je do jego domu? Może zostały wyjęte wczoraj i kontakt z kierowcą z firmy transportowej nie jest taki całkiem bez sensu. – Sabrina, mogę ci w czymś pomóc? – pyta uprzejmie Amy, kiedy ponownie zjawiam się w poczekalni. Usiłuję odzyskać równowagę. To wszystko przez księżyc, to on mnie zmusił. – Wczoraj odebrałam przesyłkę, wysłaną z domu Mickeya do szpitala, w którym leży tata. Usiłuję dowiedzieć się, kto przewoził rzeczy. Wiadomo ci coś na ten temat? – Czy coś mi wiadomo? Kurczę, cały weekend spędziłam w jego garażu, choć mi za to nie płacił, bo musiałam wszystko przygotować! Co prawda taka robota nie należy do moich obowiązków, ale spróbuj coś powiedzieć Mickeyowi. Serce skacze mi do gardła, a w głowie świta nadzieja. – Czy pudełka były zapieczętowane, kiedy je wysyłałaś? – pytam od niechcenia, żeby nie urazić Amy. – O rany – jęczy. – Jasne, że były zapieczętowane. Poza tym były bardzo starannie przechowywane, za to mogę ręczyć… Tylko nie mów, że coś się potłukło albo zginęło! – No cóż… Faktycznie czegoś brakuje. – Ach, ten Looper… – Co takiego? – Wybacz, to pewnie Looper. Chłopak od transportu. Jasne, że pudełka były zaklejone, kiedy je ustawiałam… Zresztą dostałam surowy zakaz otwierania czegokolwiek. Mickey z pewnością nie życzyłby sobie, żebym grzebała w jego rzeczach… Nawiasem mówiąc, tam były nie tylko twoje pudełka. Stało mnóstwo różnych gratów, które musiały zostać wywiezione. Jakieś stare meble, ciuchy, wszystko, czego nikt nie ruszał przez całe lata, więc zakurzone jak diabli. Tak czy owak, poprosiłam Loopera, siostrzeńca Mickeya, żeby je wam odwiózł. Oczywiście usiłował się wykręcić, ale nie miałam wyboru. Mickey stara się pomagać swojej rodzinie, wiesz, jak to jest. Zresztą to sprawa pomiędzy nim a tobą, ja tam się nie wtrącam, ale mogę ci dać namiary do tego gościa, jeśli chcesz. – Tak, bardzo proszę – odpowiadam szczęśliwa, czując, że być może nie wszystko stracone. Jeszcze jest szansa. – Wiesz, jak tam dojechać? – pyta Amy, z ociąganiem wręczając mi adres. – Nie, ale mam nawigację satelitarną.

Amy zagryza wargi. – Nawigacja satelitarna w niczym ci nie pomoże – mówi. – To dość daleko. – Nie szkodzi, mam czas – odpowiadam i ruszam w stronę drzwi. Po raz pierwszy od nie pamiętam jak dawna, czuję ukłucie ekscytacji. – Tylko bądź ostrożna, on nie jest zbyt towarzyski, zwłaszcza w takim dniu jak dzisiejszy. – Amy wymownie wskazuje na niebo. – Takie dni są wymarzone dla świrów takich jak on – dodaje, zanim zamknę drzwi. Jadę pod adres dostarczony przez Amy i spoglądam na słońce, zastanawiając się, ile prawdy jest w tym, co mi powiedziała. Czy właśnie dziś jest dzień, w którym dosięgnie nas przeznaczenie? Albo może dziś jest ten dzień, w którym ostatecznie pożegnałam się z rozumem, ruszając na poszukiwanie jakichś zaginionych marmurków, które może w ogóle nie istniały, gdyż nie ma na to dowodu poza sporządzonym ręcznie rejestrem sprzed nie wiadomo ilu lat? I właśnie jadę do faceta o imieniu Looper, mieszkającego Bóg wie gdzie, i zamierzam oskarżyć go o kradzież. Po przejechaniu tam i z powrotem kilku przypadkowych ulic – bo nawigacja ostatecznie poddała się, kiedy minęłam granice miasta, dokładnie tak jak ostrzegała Amy – udaje mi się znaleźć właściwe miejsce. Chłopak o interesującym imieniu Looper mieszka w niewielkim bungalowie, zbudowanym w stylu lat siedemdziesiątych parterowym budyneczku, kiepsko utrzymanym i wyglądającym na kompletną ruinę. Z przodu posesji walają się części samochodowe, opony, silniki, klapy bagażnika i mnóstwo przypadkowych rzeczy, które zajmują cały ogródek. Na podjeździe stoi biała furgonetka, a spod niej wystaje para nóg, odziana w poprzecierane, brudne dżinsy i ubłocone buciory. Gdzieś w sąsiedztwie rozlega się ryk muzyki. Zatrzymuję samochód przed bramą, ale nie mogę wejść, bo furtka zamknięta jest na potężną kłódkę i zaopatrzona w tabliczkę z napisem: „Wstęp wzbroniony – Uwaga! Groźne psy” i podobizną dwóch warczących brytanów. Wysiadam z auta i staję pod bramą, zastanawiając się, czy ostatecznie przegrałam sprawę. – Przepraszam! – wołam głośno do pary nóg sterczących spod samochodu. – Hej, Looper! W końcu nogi poruszają się i wyślizgują spod furgonetki. Moim oczom ukazuje się młody mężczyzna o długich, rzadkich, przetłuszczonych włosach. Ubrany jest w białą kamizelkę poplamioną olejem, potem, tłuszczem i Bóg jeden wie czym jeszcze. Wydaje się bardziej masywny niż umięśniony, ale poza tym jest wysoki i sprawia wrażenie niezdarnego osiłka, jak te stwory, które nie opuszczają swojego miejsca w Śródziemiu. Gapi się na mnie i jednocześnie wyciera narzędzia w koszulkę, taksuje mnie wzrokiem, nieśpiesznie, kawałek po kawałku. Wreszcie spogląda na mój samochód i znowu na mnie, a potem rusza wolno w moim kierunku z kluczem nasadowym w ręku, jakby miał cały czas świata do dyspozycji i oddawał się czysto akademickim rozważaniom, czy grzmotnąć mnie tym kluczem, czy raczej dać sobie spokój. Nie podchodzi do samej furtki, zatrzymuje się kilka kroków od niej. Jak jaszczurka przesuwa językiem po wargach, pożerając mnie wzrokiem. Mlaska, jakbym stanowiła jego następny posiłek. – Czy to ty jesteś Looper? – pytam. – Może tak. A może nie. Zależy, kto chce wiedzieć. – No cóż… Ja chcę. – Uśmiecham się lekko. Ten cień uśmiechu nie przypada mu do gustu. Pewnie myśli, że nabijam się z niego, że robię sobie żarty, nie jest pewien, o co chodzi, niczego nie rozumie. Zakłopotanie sprawia, że czuje się mniej męski,

więc stara się nadrobić to gburowatością. Prycha z dezaprobatą i na znak protestu spluwa na ziemię. – Czy to ty jesteś tym chłopakiem od rozwożenia przesyłek? – No, ja. Tylko ja… Bo co, masz dla mnie robotę? Ja tam też bym miał coś dla ciebie… – Z pogardliwym uśmieszkiem drapie się po kroczu. Z obrzydzeniem odsuwam się o krok. – Jesteś siostrzeńcem Mickeya Flanagana? – Kto pyta? – Znowu ja – powtarzam monotonnie. – Jestem klientką. To on mnie tu przysyła. Wie, że jestem tutaj. Będą mnie szukać. Nie zabijaj mnie! – Czy wczoraj wuj kazał ci zawieźć coś do Dublina? – Mnóstwo rzeczy wożę do Dublina. Szczerze w to wątpię. – Konkretnie chodzi mi o przesyłkę do szpitala. – Co, mieszkasz tam? – Parska pogardliwie, ukazując kilka zębów w interesującym odcieniu zieleni. Przesuwa po mnie wzrokiem z góry na dół, jak kot, który patrzy na mysz. Wyraźnie ma ochotę się zabawić. Ma niezwykłe oczy, mroczne, lecz pozbawione wyrazu, jakby nic nie kryło się w nich ani za nimi. Robi mi się niedobrze na myśl, że taki facet trzymał w ręku cenne marmurki mojego taty. Nie zaufałabym temu gościowi nawet w najdrobniejszej sprawie. Rozglądam się dookoła, głównie w celu szukania pomocy – jakiegoś świadka, na wypadek gdyby wszystko poszło źle, jakiegoś wybawcy, jeśli Looper spróbuje zrobić to, na co według mnie ma ochotę. Jednak dookoła domu jak okiem sięgnąć rozciągają się hektary nieużytków i tylko wrak spalonego samochodu sterczy na środku nieuprawianego pola. Looper idzie za moim spojrzeniem i przenosi wzrok na rozciągające się po horyzont ziemie. – To mój wrzód na dupie. Trzeba się nieźle spocić, żeby to przekopać. Tata był farmerem. A potem zleźli się deweloperzy, dawali mu fortunę, ale powiedział, że nie, że jest farmerem i co innego ma robić? No i poszedł w cholerę i umarł, i zostawił mi to wszystko, a teraz nikt nie chce tego kupić. No i leży odłogiem, psiakrew. – Dlaczego jej nie uprawiasz? – Bo prowadzę własny biznes. Mam warsztat i rozwożę przesyłki. Nic na tym podwórku nie kojarzy mi się z prowadzeniem biznesu. – Chcesz wejść? Mogę cię oprowadzić. Rzucam okiem w głąb otwartych drzwi i we wnętrzu domu widzę masakrę: sterty brudnych, pomieszanych ze sobą rupieci. Kręcę głową. Za żadne skarby nie mam ochoty przekroczyć bramy. – Zabrałeś z garażu Mickeya pięć pudeł, żeby zawieźć je do szpitala do mojego taty. Po drodze kilka przedmiotów… no, zniknęło… więc zastanawiam się, czy mógłbyś mi jakoś… pomóc? – Znaczy, że niby jestem złodziejem, tak? – Ależ skąd. Po prostu twoja pomoc będzie dla mnie bardzo cenna – podkreślam. – Może gdzieś się zatrzymywałeś? Albo ktoś miał dostęp do twojej furgonetki? – Wsadziłem je do auta i pojechałem prosto do Dublina. Proste jak cholera.

– Czy po drodze otwierałeś pudła? Czy coś mogło wypaść? Looper się uśmiecha. – Wiesz co? Będę odpowiadał na pytania, jeśli dasz mi buziaka. Odsuwam się o krok. – Okay, okay! Odpowiem na pytania, jeśli uściśniesz mi rękę. To i tak odrażające, ale muszę przystać na tę propozycję. Zależy mi, żeby czegoś się dowiedzieć. Looper zbliża się do mnie z wyciągniętą ręką. Klucz wkłada do tylnej kieszeni i unosi dłoń, żeby pokazać, że jest pusta. – No dalej! Jeśli uściśniesz mi rękę, odpowiem na wszystkie pytania. Jestem człowiekiem, który dotrzymuje słowa. Podejrzliwie przyglądam się jego dłoni i ostrożnie wyciągam rękę. Nasze palce dotykają się, a wtedy on błyskawicznie chwyta mnie za ramię, ciągnie w swoją stronę i łapiąc za kark, przygina głowę do pocałunku. Jego wargi dotykają moich. Jestem uwięziona w tej pozycji. Zaciskam usta, zdecydowana nie pozwolić, by jakakolwiek część ciała Loopera znalazła się wewnątrz mnie. Staram się oswobodzić, ale nie daję rady, bo ciężka łapa wciąż spoczywa na mojej szyi. Opieram się obiema rękoma o jego pierś i próbuję go odepchnąć, lecz jest zbyt silny. W jednej chwili budzi się we mnie paniczny strach. Wreszcie zwalnia uścisk, oblizuje wargi i wybucha śmiechem. Z wściekłością wycieram twarz, myśląc tylko o tym, by uciec do samochodu. Serce wali mi jak młot. Rozglądam się dookoła w poszukiwaniu pomocy, lecz on nie rusza w moją stronę, tylko stoi w miejscu i rechocze na cały głos. – Nie odpowiedziałeś na moje pytania – warczę, wycierając usta. Nie mam zamiaru stąd odjeżdżać bez żadnych informacji albo… bez marmurków. Nie ma mowy, żeby ta wyprawa zakończyła się fiaskiem. Looper przygląda mi się z rozbawieniem. W jego ręku znowu pojawia się klucz. – Zabrałem te twoje pudła od Mickeya, wyjechałem na autostradę i zajrzałem, co w nich jest. Nie było nic ciekawego, więc je zamknąłem z powrotem i ruszyłem do Dublina. – Przepraszająco wzrusza ramionami. – Nie interesują mnie żadne cholerne papiery ani kolorowe kulki dla dzieciaków. Niczego nie wziąłem. Proponuję, żebyś poszukała gdzie indziej. Rzeczywiście, wierzę mu bez zastrzeżeń. Na pewno nie miałby dość rozumu, żeby przejrzeć rejestr. To spora książka, a on zapewne w całym swoim życiu nie miał w ręku żadnej książki. Z pewnością też nie miał na tyle zdrowego rozsądku, by rozpoznać lub połączyć marmurki wymienione w spisie z tym, co znajdowało się w pudłach. Osoba, która zabrała dwa najcenniejsze okazy, spędziła trochę czasu na przejrzeniu listy i marmurków. Na pewno nie stało się to w trakcie pośpiesznego grzebania w czasie postoju na autostradzie. Złodzieje zabrali dwa najbardziej wartościowe, więc musieli mieć czas na znalezienie ich, ponieważ lista nie została sporządzona od najtańszych do najdroższych, tylko w kolejności alfabetycznej według nazw marmurków. – I co, było warto przyjeżdżać?! – woła za mną Looper, kiedy pędzę do samochodu. – Pomogłem ci choć trochę? Włączam silnik i ruszam z piskiem opon. O tak, bardzo mi pomógł. Looper nie zabrał tych marmurków. Nie było ich w pudłach, kiedy wyjeżdżały z domu Mickeya Flanagana. Teraz jestem tego zupełnie pewna. I nie było ich tam również wtedy, gdy do niego przyjeżdżały. Tak więc muszę cofnąć się w czasie. Cofnąć się do zeszłego roku, albo nawet jeszcze

wcześniej.

12 Grając w kulki Miniaturowe księżyce – Fergus, już czas! – oznajmia energicznie siostra Lea, kiedy wchodzi do mojego pokoju z szerokim uśmiechem na twarzy. Ona zawsze się uśmiecha, a wtedy na policzkach robią się jej dwa okrągłe dołeczki, wystarczająco duże, żeby zmieścić tam marmurki – może nie takie przeciętnej wielkości, ale miniaturowe z pewnością by pasowały. Lea jest młodą dziewczyną, pochodzi ze wsi, z Kerry. Bez przerwy śpiewa różne piosenki i często słychać jej śmiech, który niesie się od dyżurki pielęgniarek aż do mojej sali na końcu korytarza. Z natury miewam dobry humor, ale ona potrafi jeszcze bardziej go poprawiać. Jeśli miałem ciężki dzień na fizjoterapii – a takich dni jest mnóstwo – Lea zawsze przychodzi z uśmiechem, kubeczkiem parującej kawy i jakimś smakowitym ciasteczkiem. Sama je piecze i rozdaje wszystkim dookoła. Mówię jej, że jeśli tyle starań wkłada w relacje ze swoimi chłopakami, powinni jeść jej z ręki, lecz Lea dotąd jest sama i zawsze zwierza mi się ze swoich nieudanych randek. Mam do niej słabość. Przypomina mi Sabrinę. Albo raczej tę dawną, taką, jaka była przed urodzeniem dzieci. Teraz bywa za bardzo roztargniona, zmęczona opieką nad trzema małymi chłopcami o niespożytej energii. Zaczynamy rozmowę i nigdy jej nie kończymy, przeważnie zaledwie mamy okazję dokończyć jakieś zdanie. Jest bardziej roztrzepana niż kiedyś; dawniej była bystra, tak jak Lea. Wciąż bywa niewyspana i wyraźnie zaczęła przybierać na wadze. Moja mama zawsze była twarda jak stary bucior, a wydawała mi się delikatna jedynie wtedy, gdy wypiła więcej niż jedną brandy, co jednak zdarzało się stosunkowo rzadko, może ze dwa razy do roku. Była chuda jak patyk, zabiegana przy obsługiwaniu naszej siódemki, ale po ciążach zawsze udawało jej się odzyskać figurę. Może gdybym ją znał przedtem, zanim nas urodziła, to także w niej zauważyłbym jakąś zmianę… Może była beztroskim dziewczęciem, zanim zmieniły to trudy życia połączone z macierzyństwem. Bóg jeden wie, jak ja się zmieniałem przez całe moje życie, aż wylądowałem tu, gdzie jestem teraz. Ale nie potrafię sobie wyobrazić mamy jako beztroskiej dziewczyny, nie widzę jej takiej nawet na zdjęciach. Mama i tata siedzą na nich w sztucznych pozach, sztywni i spięci. Ręce trzymają po bokach, bez żadnego fizycznego kontaktu, posępne twarze zwrócone do aparatu, co jak sądzę, uważano za najlepsze ujęcia. Jednak istnieje jedno zdjęcie, które zawsze starałem się mieć przy sobie. Tata sfotografował mamę na plaży w Szkocji. Ma siedzi na rozłożonym na piasku ręczniku, opierając się z tyłu na łokciach, z twarzą zwróconą ku słońcu i przymkniętymi oczyma. Na jej twarzy widać radosny uśmiech. Nie wiem, ile razy oglądałem to zdjęcie, zastanawiając się, z czego Ma się śmieje. Jej poza wydaje się bardzo seksowna, prowokująca, choć z pewnością Ma nie miała takiego zamiaru. U jej stóp plącze się niemowlę. To Hamish. Pewnie mama śmieje się z czegoś, co maluch przed chwilą zrobił, albo może z tego, co tata powiedział… Może było to coś całkiem niewinnego, co zaowocowało taką pozą. Wiem, to dziwne trzymać prowokujące zdjęcia własnej matki, pewnie psychoterapeuci mieliby nad czym debatować przez cały dzień, ale mnie to zdjęcie podnosi na duchu. Kiedy wyobrażam sobie Sabrinę, widzę wykrzywioną, pełną niepokoju twarz. – I co, oglądamy dzisiaj film w 3D? – pytam Leę, żeby trochę dokuczyć jej z powodu śmiesznych okularów. – Mam drugie, dla ciebie – odpowiada, wyjmując z kieszeni drugą parę i wręczając mi ją. – Załóż.

Posłusznie zakładam i zaraz pokazuję jej język. Lea wybucha śmiechem. – Fergus, czyżbyś zapomniał, że dziś jest zaćmienie Słońca? Nie jestem pewien, czy o tym zapomniałem. Po prostu nie pamiętam, żebym cokolwiek wiedział na ten temat. – Mamy przepiękne niebo, nigdzie ani śladu chmur. Wszystko będzie widać. Oczywiście nie jesteśmy w najlepszym miejscu, w radiu cały czas ględzą, gdzie należy się ustawić, ale słońce to słońce, gdziekolwiek jesteś, i tak je widzisz. Upiekłam dla wszystkich babeczki. Z kremem waniliowym. Chciałam zrobić z czekoladą, ale Fidelma, moja nowa współlokatorka – pamiętasz, jak ci o niej opowiadałam? O pielęgniarce Donegala? Ona jest jak prosiak, zeżarła wszystkie tabliczki, które były w lodówce! – Lea się wścieka. – Cztery czekolady Cadbury! W dodatku duże. Teraz w całym mieszkaniu rozwiesiłam karteczki „tego nie dotykaj”, „tego nie zjedz”… Dostaję szału od samego patrzenia na tę idiotkę! Przypominasz sobie, jak ci opowiadałam o nowej plazmie, którą dostałam od sąsiada, bo chciał się jej pozbyć? Ta kretynka nie ma najmniejszego pojęcia, jak włączyć telewizor, więc wciąż bierze nie tego pilota. Raz ją przyłapałam, jak wzięła pilota od grzejnika gazowego i skierowała go na ekran. Obydwoje wybuchamy śmiechem. Lea opowiada o swojej koleżance, ale bez złości, raczej z humorem, z uśmiechem na twarzy i tym swoim silnym, śpiewnym głosem. To urocze, zupełnie jakby ptak szczebiotał za oknem w słoneczny majowy dzień. Opowiada całą tę historyjkę, pomagając mi podnieść się z fotela i przejść na wózek inwalidzki. Lea jest ze mną przez większość dni, ale kiedy jej nie ma, pozostałe pielęgniarki zachowują się w całkiem inny sposób, do którego trudno jest mi się przyzwyczaić. Niektóre są spokojniejsze, bo starają się okazać szacunek, lub może pogrążone są w myślach o własnym życiu; inne zachowują się władczo i wydają mi polecenia, co przypomina mi moją Ma, wiecznie pokrzykującą na mnie, kiedy byłem mały. Oczywiście te dziewczyny nie są niegrzeczne, ale Lea po prostu posiada czarodziejską różdżkę. Wie, jak mnie zagadać, rozmawia o innych, zwykłych rzeczach, jakby to, co akurat robimy, w ogóle nie miało znaczenia. Na pewno chciałbyś mieć taki układ z osobą, która podciera ci tyłek i myje jaja. Milczenie pozostałych pielęgniarek powoduje, że uświadamiam sobie, co naprawdę się dzieje. Tom z sali obok nie może z nią wytrzymać. „Czy ona kiedykolwiek przestanie paplać?” – zrzędzi niechętnie. W dodatku robi to tak głośno, że Lea z pewnością go słyszy, ale to jej nie powstrzymuje. No cóż, ale Tom taki jest – jeśli nie ma czegoś, na co może się poskarżyć, nie czuje się szczęśliwy. Lea wywozi mnie na słońce, na mały trawnik, gdzie przesiadujemy w słoneczne dni, takie jak dziś. Wszyscy zgromadzili się na tym spłachetku i zadzierają głowy, spoglądając w niebo przez te śmieszne plastikowe okulary. Radio gra, ustawione na Program Pierwszy – tam na żywo komentują to, co widzimy, tak samo jak przez cały zeszły tydzień. Nigdy dotąd nie nasłuchałem się tyle o umbrach i penumbrach, a potem kolesiów gadających głupoty o wudu i pełni księżyca, chociaż akurat w to wierzę. Sabrina nigdy nie mogła zasnąć podczas pełni, kiedy była mała. Zawsze przychodziła do naszej sypialni, wślizgiwała się do łóżka, zwijała w kłębek pomiędzy mną i Giną i leżała tam całkiem przytomna, wzdychając głęboko i co chwila pukając mnie w ramię lub policzek, żebym się obudził i dotrzymał jej towarzystwa. Kiedyś zniosłem ją na dół, zrobiłem gorącą czekoladę i usiedliśmy w kuchni przy wyłączonym świetle, żeby pogapić się na księżyc – ona całkiem przytomna, zahipnotyzowana jego blaskiem, jakby prowadziła z nim bezgłośną rozmowę, i ja, zasypiający na krześle. W końcu Gina zeszła do kuchni i zmyła mi głowę, że jutro trzeba wstać do szkoły, że jest trzecia w nocy i co ja właściwie sobie wyobrażam, do wszystkich diabłów? Tak to wyglądało. Myślę o niej teraz, kiedy księżyc jest w pełni, i zastanawiam się, że może nie śpi, tylko siedzi

w kuchni z kubkiem gorącej czekolady i zarzuconymi na plecy puklami jasnych włosów, chociaż te pukle już dawno zniknęły. Wszyscy są dziś w szampańskich nastrojach, podekscytowani oczekującym nas zjawiskiem. Lea opowiada mi o randce, na której była wczoraj wieczorem, smarując mi twarz i ramiona kremem przeciwsłonecznym. Nogi mam przykryte. Lea poszła do kina z ochroniarzem z Antrimu. Wydaję okrzyk podziwu. – W kinie przecież nie można gadać – mówię. – Nigdy nie umawiaj się do kina na pierwszą randkę. – Wiem, wiem, mówiłeś mi o tym, kiedy mnie zaprosił, i miałeś rację, ale po kinie poszliśmy na drinka i wierz mi, Fergus, byłam szczęśliwa, że przez dwie godziny mogliśmy spokojnie milczeć… Taki z niego dupek. Moja była dziewczyna to, moja była dziewczyna tamto… Wiesz co, stary? Możesz sobie dalej chodzić ze swoją byłą! Ja wymiękam. Parskam śmiechem. – Przyniosę ci zaraz ciasteczko. Na jakie masz ochotę? Może być takie z galaretką albo z konfiturą z róży… Miałam też ciasteczka z czekoladą, ale Fidelma je zjadła – dodaje Lea z szerokim uśmiechem. – Zrób mi niespodziankę – proszę ją. Kiedy Lea odchodzi, rozglądam się dookoła i widzę, że dziś przyszło mnóstwo gości. Dzieciaki pędzą po trawniku, jeden z chłopców z latawcem, ale latawiec za nic nie chce się wzbić w powietrze, niezależnie od tego, jak szybko chłopiec biegnie. Dziś wcale nie ma wiatru. Nie widać ani jednej chmurki, niebo jest ciemnobłękitne z wiotkimi, jasnymi smugami. Ten widok coś we mnie porusza i bardzo staram się przypomnieć sobie, co to jest, ale daremnie. Czasami tak się zdarza. Właściwie dość często. To mnie męczy. – Proszę. – Lea wraca z dwoma talerzami babeczek i szklanką soku. Przyglądam się ciasteczkom, lekko zdezorientowany. – Masz ochotę spróbować? – pyta Lea. – Nie, nie o to chodzi – mówię. – Czy moja żona dziś przyjeżdża? Lea wyraźnie sztywnieje, a potem przysuwa sobie krzesło i siada obok. – Twoja żona? Masz na myśli Ginę? – Oczywiście, że Ginę! Moją żonę Ginę. I Sabrinę, i chłopców. – Zapomniałeś, że chłopcy wyjeżdżają dzisiaj ze swoim tatą na kemping? Aidan miał ich zawieźć do Wicklow razem z ich kuzynami. – Ach, tak… Nie pamiętałem o tym. Pewnie będą dobrze się bawić. Alfie bez wątpienia urządzi sobie polowanie na robaki, bo to uwielbia. Trochę przypomina mi Bobby’ego, kiedy był mały, z wyjątkiem tego, że nie zjada ich jak Bobby, lecz lubi nazywać po swojemu. Kiedyś zmusił mnie, żebym przez cały dzień trzymał w szklance robaka o imieniu Whilomena. – A co z Sabriną? Co ona robi? Wyobraziłem sobie zmartwioną, wykrzywioną twarz, zmarszczone brwi – tak wygląda Sabrina, gdy koncentruje się na rozwiązaniu jakiegoś problemu albo coś usiłuje sobie przypomnieć. Tak, dokładnie o to chodzi. Zawsze wygląda tak, jakby o czymś zapomniała. Musi być teraz sama, jeśli chłopcy pojechali już na wycieczkę. No, chyba że jest z Giną, ale Ginę ostatnio bardzo absorbuje Robert, jej nowy mąż.

Pewnie dlatego Lea patrzyła na mnie tak dziwnie, muszę przestać nazywać Ginę moją żoną. Czasami o tym zapominam. – Sabrina była tu dzisiaj rano, pamiętasz? Wydaje mi się, że miała jakieś sprawy do załatwienia, ale na pewno przyjedzie jutro, tak jak zawsze. Jestem pewna. Obmacuję po kolei obie kieszenie. – Fergus, mogę ci w czymś pomóc? To znowu Lea. Znowu we właściwym momencie. – Mój telefon… Zdaje się, że został w pokoju. – Chyba pora zaćmienia się zbliża. Czy mogę ci go przynieść potem? Nie chciałabym, żebyś stracił takie widowisko, bo zaczniesz gadać przez telefon. Myślę o Sabrinie i ogarnia mnie przytłaczające uczucie, że nie jest sama. Znowu widzę ją jako małą dziewczynkę, jej poważną, bladą buzię, oświetloną białym światłem. – Nie, proszę teraz, jeśli będziesz tak uprzejma. Wydaje mi się, że zdążyłem mrugnąć, a Lea już jest z powrotem. Byłem pogrążony w myślach, choć teraz nie mogę sobie przypomnieć, jakie to były myśli. Lea dyszy ze zmęczenia, a ja mam wyrzuty sumienia, że przeze mnie prawie straciła zaćmienie Słońca. To oczywiste, że ekscytują ją takie rzeczy. Powinna była pójść na randkę, gdyby akurat miała wolne, i tam oglądać to niezwykłe zjawisko, ale jestem samolubnie zadowolony, że nie ma. Inne pielęgniarki z pewnością zaczekałyby na zaćmienie, żeby przynieść mi telefon. Wybieram numer Sabriny. – Cześć, tato – odpowiada natychmiast, po pierwszym dzwonku. – Właśnie o tobie myślałam. Uśmiecham się. – W takim razie czytam w twoich myślach. Czy wszystko w porządku? – O tak, tak – mówi z roztargnieniem. – Nie rozłączaj się, muszę na chwilę odejść, a potem porozmawiamy. – Och, więc nie jesteś sama? – Nie. – To dobrze. Miałem taką nadzieję. Wiem, że Aidan i chłopcy pojechali na wycieczkę pod namiot. – Czuję się kretyńsko dumny z siebie, że zabrzmiało to tak, jakbym pamiętał o tym, choć przecież nie pamiętałem. – Gdzie jesteś? – Siedzę na masce samochodu na środku jakiegoś pola w Cavan. – Gdzie, na litość boską? Sabrina śmieje się i od razu atmosfera staje się lżejsza. – Jesteś z przyjaciółmi? – Nie. Ale dookoła jest mnóstwo ludzi, którzy gapią się w niebo. Jestem w jednym z oficjalnych punktów widokowych. Cisza. Jest coś jeszcze, ale ona nie chce mi o tym powiedzieć. – Po prostu jeżdżę trochę po okolicy. Szukam czegoś. – Zgubiłaś jakąś rzecz?

– Tak. W pewnym sensie. – Mam nadzieję, że znajdziesz to, czego szukasz. – Tak. – Sabrina znowu wydaje się nieobecna myślami. – A jak ty się miewasz? Siedzisz w dobrym miejscu, żeby oglądać zaćmienie Słońca? – Och, tak, czuję się wspaniale. Jestem ze wszystkimi na trawniku przed budynkiem, zajadam ciasteczka, popijam drinka z bąbelkami i patrzę w niebo. Nie wydaje mi się, żebyśmy byli na właściwej ścieżce, jak tu mawiają, ale dzięki temu przynajmniej mamy jakieś zajęcie. Przez to czekanie zacząłem rozmyślać o przeszłości i przypomniało mi się jedno zdarzenie, kiedy miałaś dwa latka. To uśmiech Lei obudził moje wspomnienia, a właściwie jej dołeczki, do których pasowałyby miniaturowe marmurki… Pomyślałem o marmurkach, bo Sabrina miała dziś rano w ręku znajomy woreczek. – Nie wydaje mi się, żebym kiedykolwiek ci o tym wspominał. – Jeśli coś zbroiłam, to jestem pewna, że mama zdążyła już mi o tym opowiedzieć. – Nie, nie, ona też o tym nie wie, nigdy jej nie powiedziałem. – Tak? – Tego dnia musiała wyjść coś załatwić, jakąś wizytę u lekarza, albo to może był pogrzeb… Naprawdę nie pamiętam, ale wiem, że musiała zostawić cię ze mną. Miałaś dwa latka i jakimś cudem udało ci się dorwać do kilku marmurków, które znalazłaś w moim biurze. – Naprawdę? – Sprawia wrażenie zaskoczonej, zainteresowanej, tak pełnej entuzjazmu, choć to wcale nie był moment kulminacyjny mojego opowiadania. – Jakie to były marmurki? – Och, takie malutkie. Miniaturowe. Tutaj robi się wyraźnie ciemniej, u ciebie też? – Tak, też jest ciemno. Mów dalej. – Czy to jakiś pies tak wyje? – Owszem, zwierzęta zaczynają się denerwować. Chyba nie czują się komfortowo w takiej sytuacji. Mów dalej, tato, bardzo proszę. – Cóż, wsadziłaś sobie marmurek do nosa. Do prawej albo do lewej dziurki, naprawdę nie pamiętam. – Co takiego? – pyta zdumiona. – Dlaczego zrobiłam coś podobnego? – Bo miałaś dwa latka, więc dlaczego nie? Sabrina się śmieje. – No cóż, za nic nie mogłem wyciągnąć tej cholernej kulki. Starałem się, starałem, ale w końcu musiałem zawieźć cię na ostry dyżur. Tam mieli szczypczyki, próbowali zmusić cię do wydmuchania noska, czego nie potrafiłaś zrobić, bo cały czas wydmuchiwałaś powietrze buzią, aż wreszcie doktor Punjabi, hinduski lekarz, z którym później mieliśmy jeszcze parę razy do czynienia, zrobił ci coś w rodzaju reanimacji. Wdmuchiwał ci powietrze do ust, jednocześnie uciskając nosek i trach! Nagle wyskoczyło. Obydwoje śmiejemy się jak szaleni. Teraz dookoła panuje półmrok i wszyscy łącznie ze mną zadzierają głowy, wsadzają na nosy te śmieszne okulary i gapią się w niebo, przez co wyglądają jak stado dziwolągów. Lea spogląda na mnie i podekscytowana podnosi oba kciuki. – Kiedy tego dnia twoja mamusia wróciła do domu, powiedziałaś jej, że całował cię jakiś Hindus, ale ja udałem, że nie mam pojęcia, o czym rozmawiacie, i że pewnie widziałaś coś takiego w kreskówce

albo w jakimś filmie. – Pamiętam tę historię – mówi Sabrina zadyszanym głosem. – Nasza sąsiadka Mary Hayes powiedziała kiedyś, że opowiadałam jej, jak całowałam Hindusa… Tylko że nie miałam pojęcia, skąd mi to przyszło do głowy. – Zdaje się, że opowiadałaś o tym wszystkim na naszej ulicy. Znowu wybuchamy śmiechem. – Opowiedz mi coś jeszcze o tych marmurkach – prosi Sabrina. Jej życzenie mnie zaskakuje. Burzy mój spokój, choć sam nie wiem dlaczego. Czuję się nieswojo i trochę zdenerwowany. Teraz wszystko wydaje mi się okropnie zagmatwane. Może ma to związek ze zjawiskiem, które właśnie widać na niebie. Może każdy z obecnych czuje się teraz w taki sposób. Biorę się w garść. – Księżycowe marmurki – mówię, wyczarowując w pamięci ich obraz. – To odpowiednia opowieść na dzisiaj, może właśnie dlatego przyszło mi to na myśl. Szukałem pewnego rodzaju kulek, ale nie mogłem ich znaleźć, udało mi się dostać tylko miniaturowe wersje… Było ich dwieście pięćdziesiąt sztuk, takich drobnych perełek. Przyjechały w przepięknym szklanym słoju, podobnym do takiego dużego słoika po dżemie. Nie mam pojęcia, jak dostały się w twoje łapki. Zostawiłem cię tylko na moment, jak sądzę, albo nie pilnowałem cię, kiedy powinienem. – Jak dokładnie wyglądał taki marmurek? – Na pewno nie chcesz wiedzieć, to okropnie nudny temat… – Wcale nie jest nudny – przerywa z natarczywością. – To ważne. I naprawdę interesujące. Opowiedz mi o tym. Zamykam oczy i widzę je, a moje ciało natychmiast się odpręża. – Księżycowy marmurek jest półprzezroczysty i chyba najbardziej lubię w nim to, że kiedy padnie na niego jasne światło, wewnątrz zapalają się takie wyraźne, małe ognie. Księżycowe marmurki mają nadzwyczajny wewnętrzny poblask. To dziwne. Niezwykle dziwne, że w takim szczególnym momencie, kiedy Słońce gaśnie, znikając w popołudniowej godzinie za tarczą Księżyca, nagle dochodzę do wniosku, że tak bardzo byłem przywiązany do tamtej fotografii Ma, bo podobnie jak w księżycowych marmurkach widać ogień płonący w jej wnętrzu. I że we wszystkim i wszystkich jest coś, co warto dostrzec, zebrać i zachować, wyciągnąć i przyjrzeć się temu uważnie, kiedy czujesz taką potrzebę… Może wtedy, gdy twój wewnętrzny blask przygasł, a ogień w twoim wnętrzu bardziej przypomina popioły. – Tato? Tatusiu, czy wszystko w porządku? – szepcze Sabrina, a ja nie wiem, dlaczego zniżyła głos do szeptu. Księżyc zdążył już przesunąć się przed Słońcem i powrócił blask dnia. Dookoła rozlegają się wiwaty. Czuję, jak po moim policzku spływa łza.

13 Regulamin basenu Nie sikać do wody Siedzę na masce mojego samochodu, na środku pola, na którym zatrzymałam się, żeby obejrzeć zaćmienie Słońca. Jakiś mądry miejscowy farmer pobiera dwa euro od każdego, kto chce zatrzymać się na jego ziemi i popatrzeć na zaćmienie. Na każdej masce samochodu tłoczą się ludzie w zabawnych ciemnych okularach. Właśnie przed chwilą skończyłam rozmowę z tatą i czuję w gardle kłąb waty, lecz postanawiam go zignorować. Z obłędem przerzucam strony w rejestrze sporządzonym przez tatę. Nagle zatrzymuję się. Księżycowe marmurki. Tata ma ich mnóstwo, ale ja przesuwam palcem w dół listy i w końcu znajduję to, czego szukałam. Miniaturowe księżycowe marmurki, dwieście pięćdziesiąt sztuk… Jest także wzmianka o szklanym słoju w nienagannym stanie. Poniżej widnieją słowa: Najlepsze na świecie księżycowe marmurki z Christensen Agate Company, pojedyncza seria oraz dopisek taty: półprzezroczysty, opalizujący marmurek, ma wewnątrz maleńkie pęcherzyki powietrza, lekko zabarwione na niebiesko. Dzięki uprzejmości doktora Punjabi. Dookoła mnie ludzie wykrzykują radośnie, kiedy słońce znów pojawia się na niebie w całej okazałości. Nie mam pojęcia, jak długo to trwało, może zaledwie parę minut, ale widzę, że wszyscy obejmują się i wymieniają uściski dłoni, poruszeni i wzruszeni wspaniałością naturalnego zjawiska. Moje oczy też są wilgotne, ale z innego powodu. Ton, który usłyszałam w głosie taty, zupełnie mnie zaskoczył i wywołał łzy. Tata wydawał się całkiem odmieniony, zupełnie jakbym rozmawiała z innym człowiekiem. Ktoś przedarł się przez skorupę i opowiedział mi pewną historię, tajemniczą opowieść o nim samym i o mnie jako dziecku, lecz nie chodziło wyłącznie o to. Tata odsłonił przede mną swoją fascynację marmurkami. Przez trzydzieści lat naszego wspólnego życia nie pamiętam, by choć raz wymówił to słowo i teraz, kiedy wyruszam na… poszukiwanie… i kiedy oglądam zaćmienie, nagle czuję się przytłoczona jego szczerością. Muszę zdjąć przyciemniane okulary, żeby otrzeć oczy. Muszę pojechać stąd prosto do taty, porozmawiać z nim o kulkach. Wcześniej poruszanie tego tematu wydawało mi się niemożliwe, bo tata wyraźnie niczego nie pamiętał, ale zdaje się, że krwawniczki obudziły w nim szczególne wspomnienia. Powoli, z premedytacją wypuszczam z płuc powietrze i słyszę moją wcześniejszą rozmowę z Aidanem. – Co się stało? – Nic – odpowiadam oschle. – Wzdychałaś – mówi Aidan i demonstruje, co miał na myśli. Brzmi to ciężko, ospale i boleśnie. – Robisz tak przez cały czas. – Ja nie wzdychałam. Ja po prostu… starałam się odetchnąć. – Chyba właśnie tak wyglądają westchnienia? – Nie, to nie tak! Ja po prostu… zresztą to nie ma znaczenia.

W milczeniu wracam do przygotowywania kanapek do szkoły. Masło, szynka, ser, chleb, przekroić. Następna. Aidan z hukiem zamyka drzwi lodówki. Zdaję sobie sprawę, że znów nie udało mi się niczego mu zakomunikować. – To tylko takie głupie przyzwyczajenie. – Próbuję wyrażać się jasno, żeby nie warczeć, nie dać się ponieść nerwom. Muszę zachowywać się zgodnie z wytycznymi, jakie dostałam w poradni. Nie chcę znowu w tym tygodniu z powodu moich przewinień znaleźć się w świetle reflektorów. W ogóle nie chcę chodzić do poradni. Aidan uważa, że to nam pomoże, z drugiej strony moim zdaniem milczenie i wyrozumiałość są najlepszym sposobem, by posuwać się naprzód, nawet jeśli wyrozumiałość jest pełna urazy. Zwłaszcza że sama nie wiem, w czym tkwi problem, jeśli w ogóle jest jakiś. Po prostu wmówiono mi, że moje zachowanie wskazuje na istnienie problemu. Zachowanie, w którym dominuje milczenie i wyrozumiałość. To błędne koło. – Odruchowo wstrzymuję oddech, a potem przypominam sobie, że powinnam wypuścić powietrze – wyjaśniam Aidanowi. – Ale dlaczego wstrzymujesz oddech? – dopytuje się Aidan. – Nie mam pojęcia. Odnoszę wrażenie, że Aidan za chwilę znowu straci cierpliwość, ponieważ dojdzie do wniosku, że zachowuję coś tylko dla siebie, że ukrywam jakąś straszną rzecz, której naprawdę nie ma, chociaż on uważa inaczej. Jednak nie mówi niczego na głos, tylko ogranicza się do myślenia. – Może po prostu czekasz, aż coś się wydarzy – odzywa się w końcu. – Może – odpowiadam bez zastanowienia, dokładając rodzynki do pudełka na lunch. Jestem szczęśliwa, że tym razem Aidan nie wpadł w gniew. Sprzeczka odroczona, nie muszę martwić się potłuczonymi talerzami, które spokojnie stoją na swoim miejscu. Albo może leżą dookoła mnie? Jednak zastanawiam się na jego słowami. Tak, może rzeczywiście czekam, żeby coś się wydarzyło? Może to coś nigdy się nie wydarzy. Może sama będę musiała sprawić, żeby się wydarzyło. Może zresztą już działam w tym kierunku. Dzwoni mój telefon. Na komórce widzę nieznany numer. – Halo? – Sabrina, tu Mickey Flanagan. Możesz rozmawiać? – Jasne. Właśnie jadę do domu, bo zatrzymałam się, żeby obejrzeć zaćmienie. Zastanawiam się, czy Mickey wie o mojej wyprawie do jego siostrzeńca. Mam nadzieję, że nie. Oskarżanie jego samego to jedna sprawa, oskarżanie krewniaka to podwójna obraza. Nawet kiedy wyszło na jaw, że Looper otwierał pudełka. – Ach, to było naprawdę godne uwagi, prawda? Pojechałem do domu, żeby obejrzeć zaćmienie razem z moją lepszą połową, Judy. Rozmawialiśmy o tobie i tych marmurkach. – Mickey milknie na chwilę i czuję, że coś nadchodzi. – Tak więc rozmawialiśmy o twoich pudełkach i Judy przypomniała sobie, że one nie przyjechały wszystkie razem, to znaczy tego samego dnia i tą samą dostawą. – Co takiego? – Siadam prosto, zdejmując nogę z pedału gazu. – Pierwsze pudła, tak jak umówiłem się z rodziną, przywiózł furgonetką ten mój koleś od dostaw. Ale Judy przypomniała mi, że parę dni później dotarły następne. Ja o tym zapomniałem, ale ona na szczęście pamiętała. Wtedy nie uprzedziłem, że biorę cudze rzeczy na przechowanie, i Judy dowiedziała się o całej

sprawie dopiero wówczas, kiedy jakaś obca kobieta przywiozła kolejne trzy pudełka. Judy zadzwoniła do mnie do biura, żeby sprawdzić, czy o tym wiem. Nie była pewna, czy to nie pomyłka. – Kobieta? – Tak jest. – Z firmy przewozowej? – Nie, Judy nie sądzi, żeby ona była z jakiejś firmy. A Judy ma oko do takich spraw. Chociaż minął rok, pamięta każdy szczegół. Jest bardzo spostrzegawcza. I ma doskonałą pamięć. Tamta kobieta nie przyjechała dostawczakiem, tylko zwykłym autem. Niestety, Judy nic nie wie na jej temat. Nie rozmawiały zbyt długo. Myślała, że może to jakaś sąsiadka albo koleżanka. – Mówisz, że ta kobieta przywiozła trzy pudełka? – Zgadza się. Czyli musiało chodzić o pudełka z marmurkami, prawda? Znowu myślę o mamie i zastanawiam się, czy jest jakiś powód, dla którego je zatrzymała? I dlaczego nie życzyła sobie, żebym zobaczyła te trzy pudełka? – Jeszcze jedno… – dodaje Mickey pośpiesznie i słyszę w jego głosie zawstydzenie tym małym szczegółem. – Judy mówiła, że to była blondynka. Moja matka nie jest blondynką. Myślę o ciotkach, ale szybko odsuwam tę myśl. Nie widziałam ich od wielu lat, w zeszłym roku mogły mieć kasztanowe włosy albo blond, mogły też nie mieć ich wcale. Mam jeszcze mnóstwo pytań, ale to rzeczywiście chyba wszystko, w czym Mickey mógł mi pomóc. – Powodzenia, Sabrina – mówi Mickey. – Mam nadzieję, że znajdziesz te marmurki. Bardzo by mi ulżyło.

14 Grając w kulki Stalowe kulki Glinki. Marmurki chłopca z biednego domu. Były pierwszym rodzajem kulek. Ulepione z gliny, nie zawsze idealnie okrągłe i doskonałe, ale tanie i dostępne. Podczas pierwszej wojny światowej właśnie nimi grały wszystkie dzieciaki. Potem pojawiły się agatki i porcelanki, a następnie kulki ze szkła, które były ładniejsze i różniły się jedna od drugiej. Ja wolę szklane marmurki, choć lubię także te stalowe. Nawet mam kilka sztuk. Stalowe są pokryte warstwą chromu – czymś na kształt pancerza, jak rycerz podczas bitwy – a w strzelaniu bywają śmiertelnie skuteczne. Są ciężkie i szybkie, a ich uderzenie wyrzuca marmurki rywali z ringu. Właśnie tak czuję się dzisiaj. Jestem otoczony przez szkiełka i porcelanki, może nawet przez kilka glinek, ale jestem stalówką. Mam dwadzieścia cztery lata i dziś biorę ślub, nieodwołalnie wyrzucając poza ring wszystkich mężczyzn, którzy pojawili się w życiu Giny. Miejscem ceremonii jest parafialny kościół w Iona. Miejscowy kościółek, w którym Gina była chrzczona, przystąpiła do pierwszej spowiedzi, pierwszej komunii, otrzymała bierzmowanie i złożyła ślubowanie, a w końcu wychodzi za mąż. Ten sam ksiądz, który przeprowadzał ją przez wszystkie zwrotne punkty w jej życiu, teraz daje nam ślub. Odkąd się poznaliśmy, patrzy na mnie w jeden sposób. To znaczy z cholerną nienawiścią. Co za rodzina bierze księdza na przyjaciela domu? Rodzina Giny. Ksiądz chował jej ojca, pocieszał mamę w długie, bezsenne noce, wypełnione darmową whisky i dobrymi radami, a teraz spogląda na mnie jak na łajdaka, który zabiera mu miejsce w rodzinnym klanie. Powiedziałem o tym Ginie. Dodałem, że ten gość dziwnie na mnie patrzy. To dlatego, że zna ją od kołyski, że jest taki troskliwy i ojcowski, odparła. Nie wyraziłem swojej opinii na głos, ale według mnie on wygląda na ojca, któremu należy się zamknięcie w odosobnieniu i solidne lanie. Zdaniem Giny mam paranoję na punkcie tego, że większość jej przyjaciół mnie nie akceptuje. Może rzeczywiście tak jest. Uważam, że przyglądają mi się z rozbawieniem. Są uprzejmi i przez to nie mogę ich rozgryźć, nie wrzeszczą przy stole ani nie przyciskają mnie do muru, żeby wykrzyczeć mi w twarz, co naprawdę myślą, a to od razu wzbudza podejrzliwość. W mojej rodzinie nikt nie bawił się w uprzejmości. Nie było żadnego owijania w bawełnę. Ani w domu, ani w szkole, ani na ulicy. Wtedy zawsze wiedziałem, na czym stoję. Jednak ten ksiądz zdecydowanie mnie nie lubi i ja o tym wiem. Wiem, bo widzę, jak mi się przygląda, kiedy Gina nie patrzy. Dwaj mężczyźni, dwóch samców, w każdej chwili gotowych roztrzaskać sobie łby. Byłem zadowolony, że ojciec Giny nie żyje i nie będę musiał zawracać sobie głowy tymi bzdurami o męskim prawie własności i pozycji gościa, który porywa córkę, lecz nie spodziewałem się, że przyjdzie mi wdawać się w sporne kwestie z rodzinnym klechą. I rodzinnym medykiem. Jezus, jeszcze on! Jaka familia ma rodzinnego doktora? Oczywiście, Giny. U nas, kiedy któryś z chłopców niedomagał, Ma stosowała własne metody lecznicze. Proszek do pieczenia i woda na oparzenia słoneczne, masło i cukier na kaszel, brązowy cukier i wrzątek na zatwardzenie. Pamiętam, że kiedy na kolanie wyskoczył mi guz, Mattie zanurzył go w gorącej wodzie, a następnie uderzył książką. I guz zniknął. Brodawka na nosie Hamisha została wycięta nożyczkami, uprzednio zdezynfekowanymi wodą po goleniu. Na skaleczenia była jodyna, płukanie wodą z solą na ból

gardła. Antybiotyki podawano nam rzadko. W ogóle rzadko mieliśmy do czynienia z doktorami, więc nie było szans na zawiązanie się przyjaźni takiej, jaka łączyła Ginę i jej mamę z ich lekarzem domowym. U nas nie było żadnego lekarza rodzinnego i zdecydowanie nie było nikogo, kto zawracałby sobie głowę, z kim, do diabła, ktoś z nas zamierza się ożenić. Ale to rodzina Giny. Nie mam pojęcia, czy to dobrze, czy źle, ale będę jej częścią. Słyszę, jak Hamish chichocze. Słyszę jego stłumiony śmiech, kiedy zawiązuję w łazience krawat, przygotowując się na przyjęcie, za które płaci dziadek Giny. – I co, wreszcie nadszedł ten najlepszy dzień w twoim życiu? – pyta pogodnie Angus, sikając za moimi plecami do pisuaru. Jego głos przeszkadza mi w rozmyślaniach. Poprosiłem Angusa na świadka. Wolałbym, żeby Hamish wrócił i żeby to on został moim świadkiem, choć byłoby to tysiąc razy bardziej ryzykowne, a jego przemowa na weselu mogła odstraszyć każdą rodzinę. Nie, to nie tak. Hamish potrafił być subtelny. Nie zachowywał się tak jak reszta, umiał obserwować, wiedział, jak oszukiwać. Najpierw starał się poznać otoczenie, a dopiero później wykonywał jakiś ruch. Nie znaczy to oczywiście, że nie popełniał błędów, ale przynajmniej zastanawiał się wcześniej, nie walił na oślep wszystkiego, co tylko ślina przyniosła mu na język, tak jak pozostali. Od jego śmierci minęło już pięć lat, a ja nadal myślę o nim jak o żywym. Angus jest do niego najbardziej podobny, ale jeślibym odsunął moją rodzinę od czynnego udziału w uroczystości zaślubin, bez wątpienia zamordowaliby mnie z zimną krwią. Gdybym faktycznie miał wybór, poprosiłbym na świadka mojego kumpla Jimmy’ego, ale tu pojawiają się pewne komplikacje. Doprawdy, wstyd powiedzieć, ale to właśnie on jest osobą, z którą najbardziej lubię rozmawiać. Gadam z nim o wiele częściej niż z innymi. Zawsze gadamy o czymś, tak długo jak to coś jest o niczym. Mógłbym tak gadać z nim przez cały dzień. Jest w tym samym wieku co ja, tak samo gra w marmurki… Właśnie tak się poznaliśmy i teraz grywamy kilka razy w tygodniu. To jedyny dorosły facet wśród moich znajomych, który pasjonuje się kulkami. Co prawda on twierdzi, że zna jeszcze kilku takich zapaleńców, nawet żartujemy, że trzeba będzie pomyśleć o powołaniu drużyny i wygraniu międzynarodowego konkursu. Nie wiem. Może rzeczywiście któregoś dnia tak zrobimy. Czuję się nieswojo, że nie powiedziałem Jimmy’emu o dzisiejszej uroczystości. Przyjaciele zwykle mówią sobie o takich sprawach, prawda? Ale nie my. On także nie bywa zbyt wylewny; w końcu dowiaduję się o tym czy owym, ale potrafi być cholernie skryty. Jednak to wcale mi nie przeszkadza. Dlaczego? Wiele razy zadawałem sobie to pytanie. Nie lubię za dużo o sobie gadać. Lubię mieć pod kontrolą to, co ludzie wiedzą na mój temat. Chłopak ze Szkocji, który przeprowadził się do Dublina, był świetnym tematem plotek; potem przez rok spał na podłodze, więc znowu było o czym gadać, aż po pospiesznym małżeństwie matki przeniósł się do domu Mattiego, i ludzie znowu plotkowali – i mieli do tego prawo, bo kolejne niemowlę Ma, Tommy, urodziło się „za wcześnie”. Następnie tematu do rozmów dostarczaliśmy my, rozbrykane dzieciaki, rozwydrzone jak nie wiadomo co, a później – o wiele później – kiedy umarł Hamish, wszyscy gadali o tym, co zrobił albo czego nie zrobił. Każdy oceniał go jednym zdaniem, jednym słowem albo jednym spojrzeniem, zupełnie jakby świetnie go znali, chociaż nie znali i nie mogli znać. Na pewno nie tak jak ja. Sądzę, że nawet moi bracia nie znali Hamisha tak jak ja. Chciałem więc od tego uciec. Od tego całego gadania. Chciałem być tym, kim chciałem, ponieważ tak postanowiłem. Bez żadnego uzasadnienia, żadnych dyskusji. Hamish zdołał to osiągnąć, ale on opuścił kraj. Nie wiem, czy byłoby mnie na to stać. Należało odseparować się od nich wszystkich, ale nie tak zupełnie. Doprowadzali mnie do szału, ale ich potrzebowałem. Musiałem przynajmniej ich widywać, tak z daleka, ale żeby wiedzieć, czy wszystko u nich w porządku.

Gdybym zechciał ożenić się z dziewczyną, którą wybrałem w wieku czternastu lat, byłbym został w swojej rodzinie, ale stało się inaczej. Miałem dwadzieścia trzy lata, byłem gotów do małżeństwa, i opuszczenie rodzinnego gniazda, żeby związać się z kimś takim jak Gina, wydawało się lepszym pomysłem na życie. Naturalnie nie wyjeżdżałem zbyt daleko, zaledwie piętnaście minut na piechotę. Chodziło o wejście w nowe środowisko. Poza tym moja rodzina także nie wzięła się znikąd. Do piątego roku życia mieszkałem na farmie w Szkocji, mama poznała tatę, kiedy przyjechała tam jako niania. Potem, po okresie spania na podłodze u cioci Sheili, przeprowadziliśmy się do ładnego domu – domu z tarasem – przy St. Benedict Gardens, niedaleko naszego miejsca zabaw na Dorset Street, gdzie znajdował się rodzinny dom Mattiego, który dostał w spadku, kiedy jego rodzice odwalili kitę. Mattie świetnie wymyślił ten biznes z mięsnym sklepem – teraz wszyscy tam pracujemy, aż do ożenku oddając każdy zarobiony pens naszej Ma. Ale nie o to chodzi, gdzie się wychowałeś, tylko jak cię wychowano, a mama Giny wychowywała ją inaczej niż nasza Ma nas. Chłopców inaczej się wychowuje, słyszałem, jak mówi Ma, kiedy rozmawia z panią Lynch na temat jej dziewczynek. Chciałem kogoś lepszego od siebie. Dopiero później doszedłem do wniosku, że to ja chciałem stać się w ten sposób lepszy, zupełnie jakby Gina mogła mieć na mnie wpływ. Nie chodziło o pieniądze, lecz o uprzejmość, o cholernie autentyczną uwagę, z jaką odnosiła się do wszystkiego, co mówiły skończone opoje. Obydwoje w młodym wieku straciliśmy naszych ojców, więc nie można powiedzieć, że Gina wiodła beztroskie życie, bo żadne dziecko nie powinno przeżywać podobnej tragedii, lecz wszystko, czym się zajmowała, mieściło się w rejonie trzech ulic od domu. To samo dotyczyło jej przyjaciółek. Szkoła, sklepy, praca. Jej tata miał fabrykę guzików, rodzina mieszkała w jednym z tych wielkich domów w Iona, z mnóstwem pokoi dla licznych dzieciaków, którym nie dane było się urodzić, ponieważ on umarł, powalony któregoś dnia przez atak serca. Wtedy mama Giny zamieniła ich dom w coś w rodzaju hotelu i całkiem nieźle dawała sobie radę, zwłaszcza w dni, kiedy w pobliskim Croker odbywały się mecze. Gina pracowała tam razem z nią. Zawsze jako wzorowa gospodyni. Uprzejma. Zapraszająca. Za każdym razem, gdy je widziałem, zachowywały się jak obsługujące gości recepcjonistki, niezależnie od tego, gdzie akurat były. Wiedziałem, że tata Giny umarł, więc wykorzystywałem ten temat, żeby ją zagadywać. Opowiadałem jej o śmierci własnego ojca, wymyślając jakieś niestworzone bujdy, że bardzo za nim tęsknię, że czuję jego obecność, że zastanawiam się, czy on na mnie patrzy z góry, i mnóstwo tego typu bzdur. Przekonałem się, że kobiety uwielbiają takie ckliwe historyjki. W pewnym sensie odpowiadało mi zgrywanie wrażliwego chłopaka, który potrafi gadać w taki sposób, lecz tak naprawdę wcale nie czułem, żeby tata przebywał gdzieś blisko mnie. Ani razu. Nigdy. Nawet wtedy, kiedy go potrzebowałem. Nie mówię tego z goryczą, po prostu on nie żyje, martwi są martwi i tyle. Jak już umrzesz, to chyba wolisz po prostu cieszyć się tym, że nie żyjesz, niż zawracać sobie głowę problemami ludzi, którzy zostali. Martwienie się jest dla tych, co żyją. Chociaż Hamish… Sam nie wiem. Czasami mam wrażenie, jakby tu był, jakby kręcił się w pobliżu. I jeśli zabieram się do zrobienia czegoś, czego może nie powinienem robić, słyszę ten charakterystyczny śmiech, śmiech nałogowego palacza, którym był już w wieku szesnastu lat, albo słyszę, jak mnie ostrzega, cedząc przez zaciśnięte zęby moje imię, albo zwyczajnie czuję jego pięść na swoich żebrach, kiedy próbuje mnie zatrzymać. Ale może to tylko moje wspomnienia? Może on wcale nie wtrąca się ani mi nie pomaga, bo po prostu jest duchem. Mogłem opowiedzieć o nim Ginie, ale tego nie zrobiłem. Wolałem opowiadać o tacie. Łatwiej mi przychodziło wymyślanie bzdurnych historyjek i nie czułem się przez to kłamcą ani złym człowiekiem. Ostatecznie nie byłem pierwszym chłopakiem, który zdobywa dziewczynę, bo mówi jej rzeczy, które

chciała usłyszeć. Angus zdobył Caroline, kiedy przez sześć tygodni udawał, że ma złamaną nogę po tym, jak wjechała w niego rowerem. Wciąż go odwiedzała, pełna żalu i skruchy, a on za każdym razem pędem wracał z alei za domem, gdzie grał w piłkę nożną, ze zbolałą miną układał się na tapczanie i opierał nogę wysoko na poduszkach. Wszyscy musieliśmy udawać razem z nim. Moim zdaniem Ma uważała, że to śmieszne, choć wcale się nie uśmiechała. Ale też nie mówiła Angusowi, żeby przestał się wygłupiać. Myślę, że lubiła te wizyty Caroline, bo zwykle mogły sobie porozmawiać. Chyba Ma się podobało, że w domu wreszcie jest jakaś dziewczyna. Ostatecznie Angus zdobył jej względy. Tak samo postąpił Duncan. Przez okrągły rok udawał, że lubi Abbę. On i Mary wybrali nawet ich piosenkę na inauguracyjny taniec na swoim weselu, zanim tej pierwszej nocy powiedział jej, będąc mocno pijany, że nie znosi Abby i nie chce więcej słuchać ich muzyki. Mary pobiegła wypłakać się do łazienki i trzeba było czterech dziewcząt i zestawu do makijażu, żeby ją stamtąd wyciągnąć. Na naszej pierwszej normalnej randce zabrałem Ginę do włoskiej restauracji na Capel Street. Myślałem, że spodoba się jej coś egzotycznego, choć osobiście nie przepadam za makaronem. Opowiedziałem jej wówczas o grze w marmurki, a ona wybuchnęła śmiechem. Myślała, że żartuję. – Daj spokój, Fergus, lepiej przyznaj się, w co naprawdę grasz? W piłkę nożną? Tak było. Nie powiedziałem jej. Z kilku powodów. Po pierwsze, jej śmiech wprawił mnie w zakłopotanie. Poza tym w restauracji czułem się mało komfortowo, kelnerzy działali mi na nerwy, bo każdy z nich przyglądał mi się tak, jakbym miał zamiar podwędzić nóż i widelec. Ceny w karcie dań były wyższe, niż się spodziewałem, a ona zamówiła przekąskę oraz danie główne. Szybko musiałem coś wymyślić, zanim wybierze jeszcze deser. Tak czy owak, kiedy Gina się śmiała, myślałem, że może ona ma rację, może to głupie, i że więcej nie będę grał. Ale potem przyszło mi do głowy, że przecież mogę nadal grać i jednocześnie mieć Ginę, więc zdecydowałem się podążyć tą drogą. Uważałem, że bez problemu oddzielę jedno od drugiego. Że wcale nie będę oszukiwał Giny, choć parę razy tak się zdarzyło. W oczekiwaniu na dziewiczą żonę parę razy ulżyłem sobie z Fioną Murphy. Daję słowo, że odkąd mnie zobaczyła, wiedziała, jaki jestem zdesperowany. Nie przyprowadziłem Giny do swojego mieszkania z wielu powodów, a Fiona Murphy była jednym z nich. Podobnie jak każda dziewczyna, z którą sypiałem. Fiona dosłownie trzymała mnie w garści. Jej tata pracował w zakładach Tayto, więc zawsze jej oddech czuć było serem i cebulą. Ale teraz, skoro już jestem żonaty, wszystko musi się zmienić. Ostatecznie przysięga to przysięga. Żyję z Giną od roku, a ona w tym czasie nie spotykała się zbyt często z moją rodziną. Tyle tylko, żeby żadna ze stron nie poczuła się znieważona, choć zdaję sobie sprawę, że takie kontakty to zdecydowanie za mało. Krótkie wizyty, pośpieszne odwiedziny. Zajrzeć na chwilę do domu, wpaść na sekundę na przyjęcie. Nigdy nie pozwoliłem, by lepiej ich poznała, ponieważ w ten sposób mogłaby poznać mnie albo uważać, że wie, jaki jestem. Wolałem, żeby Gina poznawała mnie poprzez przebywanie ze mną. – Jest jakiś dramat z jedną z druhen Giny – mówi Angus. – Z tą z beczkami zamiast cycków. Śmieję się w głos. – Michelle. – Powiada, że jej chłopak ledwo co się pokazał, a już wyszedł z kościoła, i zobaczyła, jak odjeżdża, zanim zdążyła wkroczyć z pompą na wesele. Krzywię się. – To trochę nieładnie. – Teraz wszystkie dziewczyny siedzą z nią w łazience i usiłują poprawić jej makijaż.

Znowu się krzywię, choć tak naprawdę wcale nie słucham Angusa, tylko koncentruję się na tym, co za chwilę mam powiedzieć. Właściwe słowa we właściwy sposób. – Angus, wiesz, że zaraz przemówienie. – Taaa… Gdzieś tu je mam. – Wyciąga z kieszeni kilka kartek, więcej niż się spodziewałem, i dumnie macha mi nimi przed nosem. – Pisałem przez całe lato. Przegadałem sprawę z paroma twoimi kumplami ze szkoły. Pamiętasz takiego gościa o ksywie Lampy? Miał kilka całkiem fajnych kawałków do opowiadania. No tak, teraz rozumiem, dlaczego po ceremonii Lampy strasznie mnie przepraszał. Angus z powrotem wpycha kartki do kieszeni i puka palcami, żeby upewnić się, czy są bezpieczne. – No cóż… Tylko pamiętaj… Pamiętaj, że… eee… rodzina Giny i jej przyjaciele nie są… No, nie są tacy jak my. Natychmiast wiem, że popełniłem błąd. Że powiedziałem coś, czego nie należało mówić. Widzę to po minie Angusa. Przez cały dzień było porażająco oczywiste, że oni nie są tacy jak my. Przede wszystkim są o wiele spokojniejsi. I co drugie słowo nie jest przekleństwem. Oni używają innych określeń na wyrażenie swoich uczuć. Próbuję się wycofać. – No wiesz, chodziło mi o to, że nie są dokładnie tacy sami. Łapiesz? Mają inne poczucie humoru. A my, Boggsowie i Doyle’owie, mamy inne. Więc po prostu zastanawiałem się, czy możesz jakoś… no, trochę złagodzić to przemówienie. Rozumiesz, co mam na myśli? Dziadkowie Giny są dość starzy. I do tego kurewsko, no wiesz, religijni. Angus rozumie. Spogląda na mnie z bezwzględną pogardą. Ostatnim razem, kiedy tak na mnie patrzył, po prostu oberwałem w łeb. – Jasne – odzywa się w końcu, a potem taksuje mnie wzrokiem, jakby nie miał pojęcia, kim jestem. Jakbym nie był jego bratem, który stoi tuż przed nim w kałuży szczyn. – Powodzenia, Fergus – mówi na pożegnanie i wychodzi z toalety, zostawiając mnie z poczuciem, że jestem kupą gówna. Jego przemówienie jest nudne. To najbardziej drętwe i skostniałe przemówienie w historii. Żadnych żartów, tylko czysta formalność. Angus nie sięga do kieszeni po swoje kartki, zapisane od góry do dołu, nad których przygotowywaniem spędził całe tygodnie i pewnie czytał na głos przez całą noc. To bez wątpienia najgorsze przemówienie, jakie kiedykolwiek zostało wygłoszone. Pozbawione emocji, pozbawione miłości. Równie dobrze mógłbym poprosić pierwszego lepszego przechodnia, a zrobiłby to o niebo lepiej. Zresztą może o to Angusowi chodziło. Może chciał zaznaczyć, że jestem dla niego kimś obcym, kimś, kogo wcale nie zna. Mama Giny, rodzinny doktor i rodzinny ksiądz uważali, że wszystko wypadło „zachwycająco”. Ma włożyła ten sam strój co na wesele Angusa. Kilka miesięcy później na ślubie Duncana wystąpiła w czymś innym, a teraz wróciła do tamtej sukni w kolorze zielonego groszku, do kompletu zaś wybrała żakiet, halkę i pantofle na niskich obcasach. We włosach Ma lśni klamerka, na sukni najładniejsza broszka. Pamiętam, że dostała ją od taty. To broszka z Tary, z zielonymi kamykami. Przypudrowała twarz, przez co wydaje się bledsza niż zazwyczaj, a czerwoną szminką tu i ówdzie pobrudziła zęby. Nie tańczy. Pamiętam, że na weselu Angusa przetańczyła całą noc. Ona i Mattie nieźle wywijali i był to jedyny raz, kiedy zaobserwowałem jakiś fizyczny kontakt pomiędzy nimi. Z wesela Duncana musieliśmy

odprowadzić ją do domu. Teraz siedzi na krześle, sztywno wyprostowana, wpatrując się w stojący przed nią kieliszek brandy, a ja zastanawiam się, co Angus powiedział jej na mój temat. Mattie wodzi wzrokiem za tańczącymi dziewczętami i odruchowo przesuwa językiem po wargach, zupełnie jakby wybierał z karty jakieś danie. Ma i Mattie zostali sami przy okrągłym stole. Wszyscy moi bracia i ich piękniejsze połówki odjechali wcześniej razem z Angusem. Przypuszczam, że powtórzył im, o czym rozmawialiśmy. Pewnie coś w stylu, że życzę sobie, żeby przestał być Boggsem, żeby udawał kogoś innego. Ale chyba nie usłyszał ode mnie niczego podobnego, prawda? Z drugiej strony bez nich czuję się o wiele swobodniej. Nikt trafiony pięścią nie będzie przelatywał przez całą salę i rozbijał się o stół, bo zaśmiał się z powodu czyjegoś zabawnego wyglądu albo powiedział coś zbyt zażyłym tonem. Przechodzę przez salę, siadam obok Ma i rozmawiamy. Nagle, zupełnie bez ostrzeżenia, Ma otwartą dłonią wymierza mi siarczysty policzek. – Na litość boską, co…? – Zakrywam ręką piekącą twarz, rozglądając się dookoła, żeby sprawdzić, czy ktoś to widział. Niestety, widziało zbyt wiele osób. – Nie jesteś nim. – Co takiego? – Serce zaczyna mi walić jak młot. – O czym ty mówisz?! Znowu mnie uderza. W ten sam policzek. – Nie jesteś nim – powtarza. Boże, jak ona na mnie patrzy! – Chodź. – Rzuca torebkę Mattiemu, a on zrywa się na równe nogi, wreszcie odrywając spojrzenie od tańczących dziewcząt. Nawet zdążył schować język. – Idziemy. Do północy cała moja rodzina opuściła wesele. – Mają daleko do domu – mówi uprzejmym tonem mama Giny, jakby chciała poprawić mi nastrój, ale nic z tego. Wmawiam sobie, że mnie to nie obchodzi. Mogę tańczyć, prowadzić pogawędki, odprężyć się, skoro ich tu już nie ma. Jestem twardym facetem, twardym i niezłomnym. Niepokonanym jak stalowy marmurek.

15 Grając w kulki Stówki Gina jeszcze nigdy nie była na masażu, więc od razu idzie do spa, gdy tylko zameldowaliśmy się w hotelu w Wenecji. Cała wręcz promienieje z podekscytowania i bez trudu mogę odgadnąć, że wreszcie czuje się całkiem dorosła. Pobraliśmy się wczoraj, ale jeszcze nie uprawialiśmy seksu. Ostro balowaliśmy aż do trzeciej rano, nie przejmując się wczesnym wyjściem Boggsów i Doyle’ów, a kiedy opuszczaliśmy towarzystwo, żeby bez sił opaść na nieposłane łóżko – z którego trzeba było podnieść się zaledwie godzinę później, bo samolot odlatywał o szóstej – wspólne śpiewy trwały w najlepsze. Zdecydowanie nie było czasu na seks, zwłaszcza na pierwszy seks. Naturalnie pierwszy dla niej, bo przecież nie dla mnie. Teraz siedzę na małżeńskim łożu i podskakuję z niecierpliwości. Czekałem na nią przez cały długi rok, więc chyba mogę poczekać jeszcze przez czas masażu. Ona przypuszcza, że ja też żyłem dotąd w czystości, nie wiem, co sobie ubzdurała, bo przecież nigdy nie twierdziłem, że jestem prawiczkiem, ale zdaje się, że ludzie z jej środowiska tak właśnie postępują. Wszyscy „trzymają się pewnych zasad”, więc wbiła sobie do głowy, że ze mną sprawy wyglądają tak samo. Naturalnie nie wyprowadzałem jej z błędu, co z pewnością oszczędziło mi kłopotów. Już wiem, jak chcę to z nią zrobić. Za tym pierwszym razem. Długo o tym myślałem. Chcę zagrać z nią w Stówkę. Na podłodze rysujesz niewielki okrąg i obaj gracze strzelają kulkami do tego okręgu. Jeśli oba marmurki nie zatrzymają się w środku, strzelacie jeszcze raz. Jeśli jeden zostanie wewnątrz, jego właściciel otrzymuje dziesięć punktów za każdym razem, gdy po kolejnym rzucie jego marmurek zatrzyma się w okręgu. Gina nigdy nie nosi stanika, nie ma takiej konieczności, za to zawsze wkłada obcisły top i rozszerzaną u dołu spódniczkę. Nie nakłada makijażu, więc widać piegi na nosie, policzkach, nawet na obojczykach. Myślę o tym, jak będę je wszystkie całował. Zresztą większość już całowałem. Pierwszy gracz, który zdobędzie sto punktów, zostaje zwycięzcą, a pokonany oddaje mu ustaloną wcześniej liczbę marmurków. Tyle że w naszej grze, w której ważną rolę odgrywa również białe wino, ponieważ jesteśmy małżeństwem i jesteśmy dorośli, ten, kto nie trafi do środka koła, będzie musiał zdjąć z siebie jakąś część odzieży. Gina nigdy dotąd nie grała w marmurki, więc na pewno nie uda jej się trafić, ja też kilka razy spudłuję, żeby ją pocieszyć, ale w chwili gdy zdobędę sto punktów, ona będzie już siedziała wewnątrz koła, całkiem naga. Jednak dziś nic podobnego się nie wydarzy i wiem o tym. Po prostu takie fantazje dodawały mi sił, kiedy grzecznie czekając na ślub, przez cały rok musiałem udawać dżentelmena. Nigdy dotąd nie mieszałem seksu z kulkami i choć Gina wyśmiała mnie, kiedy pierwszy raz opowiedziałem jej o swojej pasji, chcę przeżyć ten pierwszy raz właśnie z nią, z moją żoną. Gina zasługuje, żeby na nią czekać. Jest wspaniała, na moim miejscu każdy facet chętnie zrobiłby to samo. Oczywiście jest dla mnie o wiele za dobra. Nie za dobra dla tego mnie, którego zna, lecz dla tego, o którym nie ma pojęcia. Ta część mnie, którą zna, to gość, którego sobie wymyśliłem. Jest dobry dla bliźnich, cierpliwy, uprzejmy, ujmujący. Nie uważa, że każdy, komu ona go przedstawia, nie dorasta mu do pięt, i zamiast okazywać swoją wyższość, woli prowadzić z nowym znajomym uprzejmą konwersację. Lepiej być nim, dzięki temu życie staje się łatwiejsze dla niego i dla mnie. Tyle że on to nie ja. Dokładam wszelkich starań, by trzymać Ginę z dala od mojej rodziny; oblewam się zimnym potem, ilekroć widzę, że ona i Ma rozmawiają. Ale Ma nigdy z niczym się nie zdradzi; wie, jaki jest układ, i wie, że w pewien sposób przekraczam własne ograniczenia. Poza tym pragnęła równie mocno jak ja, żebym ożenił się

z Giną, żeby mogła odhaczyć mnie na swojej liście jako kolejnego z jej chłopców, którym ktoś już się zaopiekował. Jeśli chodzi o Angusa, Gina poznała go jedynie przelotnie podczas wesela; Angus mieszka w Liverpoolu i raczej wygląda na to, że już tam zostanie. Duncan, Tommy, Bobby i Joe w małych dawkach są do zaakceptowania. Gina myśli, że po prostu są bardzo zajęci. I dobrze. Wie, że jeden z moich braci nie żyje, ale przypuszcza, że Hamish utonął. No cóż, właściwie tak, ale według niej był to po prostu potworny wypadek, a ja mam zamiar utrzymywać ją w tym przekonaniu. Problemy Hamisha były jego problemami i nie chcę, żeby miały wpływ na moje nowe życie. Gina jest słodka, a przy tym naiwna jak dziecko, i tak też ocenia ludzi. Jeśli usłyszy o Hamishu coś prawdziwego, bez wątpienia spojrzy na mnie innymi oczyma. I pewnie będzie miała rację. Naturalnie to nie tak, że szukam kłopotów, nigdy nie byłem na bakier z prawem, ale również nie jestem grzecznym chłopczykiem, który obiecuje grać w krykieta z jej dziadkiem. Dzięki Bogu, że ojciec Giny nie żyje, a dziadkowi niewiele do tego brakuje. Na miesiąc miodowy wybrałem Wenecję. Pragnąłem tu przyjechać, odkąd zobaczyłem materiał dokumentalny o fabryce szkła Murano… Wyspa w całości przeznaczona na produkcję szkła jest miejscem, w którym może nie chciałbym mieszkać, ale przynajmniej chciałbym je odwiedzić. Nie mam za dużo pieniędzy, prawdę mówiąc, w ogóle mamy ich niewiele do wydania, ale nie wyjadę z tego kraju, dopóki nie napełnię kieszeni marmurkami zdobytymi w taki czy inny sposób, nieważne, czy będę musiał je wyżebrać, pożyczyć czy ukraść. Ten miesiąc miodowy zafundował nam dziadek Giny, który nie mógł zrobić nic innego, jak wkroczyć do akcji w momencie, gdy dowiedział się, że zamierzamy spędzić ten czas w Cobh. Wybierz jakiekolwiek miejsce… Gdziekolwiek na świecie, powiedział wtedy. Gina miała nadzieję, że wybierzemy się na tydzień do Jugosławii, bo właśnie tam pojechała jedna z jej przyjaciółek, ale jakoś wmówiłem jej, że trzy dni w Wenecji będą o niebo ciekawsze. Do Jugosławii któregoś dnia pewnie wybierzemy się za własne pieniądze, do Wenecji na pewno nie. Wenecja jest prawdziwą ucieczką, przygodą w całkiem innym świecie. Kupiła te wyjaśnienia, ponieważ ja tak myślałem. Nie obchodzi mnie, że jej dziadek mi pomógł, dając nam pieniądze. Przyjmę każdą pomocną dłoń, jeśli tylko nie nadszarpnie to mojej dumy. Bo jeśli czegoś nie mam, to nie mam; ale jeśli ktoś pragnie mi to dać, wezmę bez wahania. Przemierzam niewielki pokój. To może niezbyt luksusowy hotel, w zasadzie daleki od luksusu, ale doceniam, że w ogóle tu jestem. Mógłbym spać wszędzie i nie mogę się doczekać, aż stąd wyjdę i zacznę poszukiwania. Wczorajszego wieczoru wydawało mi się, że jestem jak stary, bezużyteczny koń, ale widzę, że znowu mogę skakać. Ogarnia mnie nieodparta chęć, żeby stąd wyjść. Nie mam pojęcia, ile czasu może trwać masaż, ale nie zamierzam bezczynnie siedzieć, kiedy tam czeka na mnie wielki świat. Gina raczej nie zechce marnować czasu na oglądanie kulek – a już na pewno nie tak, jak bym chciał – więc wykorzystuję okazję i wymykam się na zewnątrz. Nie muszę iść daleko, szybko trafiam na najbardziej niesamowite marmurki, jakie kiedykolwiek w życiu widziałem. To współczesne dzieła sztuki, zdecydowanie nienadające się do gry, lecz przeznaczone do kolekcjonowania. Ogarnia mnie taki zachwyt, że nie mogę oderwać się od wystawy. Sprzedawca wychodzi na ulicę i praktycznie siłą wciąga mnie do środka, bez wątpienia widząc pożądanie wypisane na mojej twarzy. Problem polega na tym, że owszem, pożądanie jest, za to nie ma pieniędzy. Zarzucam go pytaniami, na które on cierpliwie odpowiada, pozwalając mi oglądać te dzieła sztuki pod lupą o dziesięciokrotnym powiększeniu, żebym mógł nacieszyć oko talentem artysty. Od razu widać, że to ręcznie robione marmurki, z kunsztownymi zdobieniami wewnątrz. Jeden jest przezroczysty z zieloną, czterolistną koniczynką uwięzioną głęboko w szkle, inny kryje złotą rybkę, która wygląda, jakby pływała między pęcherzykami powietrza, kolejny zamyka wewnątrz łabędzia na skłębionych falach błękitnego morza… Jest taki w kształcie wirującego

pierścienia, mieniącego się fioletem, zielenią, turkusem i zielonkawą nawałnicą, która zwija się korkociągiem do wnętrza. Hipnotyzujący widok. Następny to oko, przejrzysty marmurek z oliwkowozieloną tęczówką i czarną źrenicą, z czerwonymi żyłkami, które przesączają się dookoła… Mam wrażenie, że to oko mnie obserwuje. Jeszcze inny nosi nazwę Nowa Ziemia i przedstawia naszą planetę, ze wszystkimi krajami odtworzonymi we wnętrzu i małymi chmurkami w zewnętrznym pokładzie szkła. To dzieło absolutnego geniusza. Cała planeta zamknięta w marmurku o średnicy czterech cali. Właśnie ten marmurek chciałbym mieć, lecz ledwo mogę pozwolić sobie na jedną sztukę, nie mówiąc o całej kolekcji. Kosztuje dokładnie tyle, ile pieniędzy mamy na cały trzydniowy pobyt. Wszystko, co muszę, to spokojnie stąd odejść, ale mój zamiar sprawia, że sprzedawca rzuca się do działania. Najlepszy negocjator to taki, który gotów jest zrezygnować, myśląc: to gościa zmobilizuje do działania. Ale ja nie jestem dobry w te klocki. Chętnie sprzedałbym dom, gdybym go posiadał, byle zdobyć tę kolekcję. Wiem, że przez cały rok musimy mieszkać z matką Giny, zanim uda się nam odłożyć zadatek na własny dom, więc samo zastanawianie się nad kupnem któregoś z tych marmurków jest po prostu śmieszne. Doskonale zdaję sobie z tego sprawę. Jednak czuję przypływ adrenaliny. Myślę, że to moja dobra strona, najlepsza strona mojego charakteru, a Gina nie ma pojęcia o jej istnieniu. Spoglądając na te kulki, mógłbym tu, na miejscu, złożyć przysięgę wierności i bynajmniej nie oznacza to, że nie będę sypiał z kim popadnie, lecz że po raz pierwszy pozwolę jej zobaczyć moje prawdziwe ja. Pokazać jej ten marmurek to tak, jak pokazać jej moje największe zalety. Ostatecznie kupuję przezroczysty marmurek z małym czerwonym serduszkiem w środku. Wewnątrz wirują wstęgi głębokiej czerwieni, jak krople krwi uwięzione w pęcherzyku powietrza. Targuję się twardo i płacę prawie o połowę mniej, niż sprzedawca żądał na początku. To wciąż za drogo, ale ten marmurek nie jest dla mnie. To prezent dla Giny, to szczera deklaracja, kim naprawdę jestem. Dla mnie znaczy to więcej niż wczorajsza ceremonia i słowa, które nie przemawiały do mnie. Dopiero ten zakup naprawdę coś znaczy. To najodważniejsza rzecz, na jaką zdobyłem się w całym swoim dorosłym życiu. Mam zamiar dać jej to serce, moje serce, i wreszcie powiedzieć, kim jestem. Kogo poślubiła. Sprzedawca owija zakup w folię bąbelkową, a następnie umieszcza go w aksamitnym woreczku w kolorze burgunda, ozdobionego złotą tasiemką ze szklanymi paciorkami, których uroda budzi mój podziw. Nawet te kuleczki są prześliczne. Wpycham woreczek głęboko do kieszeni i wracam do hotelu. Po wejściu do pokoju widzę, że Gina płakała, choć stara się to ukryć. Ubrana jest w płaszcz kąpielowy, ciasno związany dookoła talii. – Co się stało? Co się dzieje?! – wołam, gotów w każdej chwili komuś przyłożyć. – Och, nic. – Gwałtownie ociera łzy rękawem, aż skóra dookoła oczu staje się całkiem czerwona. – To nie było nic, powiedz mi, o co chodzi. – Czuję, jak gniew przyspiesza krążenie krwi w moich żyłach. Zachowaj spokój albo ona niczego ci nie powie. Bądź cierpliwym, wyrozumiałym facetem, który umie słuchać, a nie gburem, który potrafi tylko grzmocić. Nie teraz. – Fergus, to było okropnie krępujące. – Gina siada na brzegu łóżka. Wydaje się teraz taka maleńka. Ma dwadzieścia jeden lat. Ja mam dwadzieścia cztery. – Wiesz, ona dotknęła mojej… Jej oczy robią się coraz szersze, a ja czuję, jak opuszcza mnie gniew i ogarnia niepohamowana ochota, żeby wybuchnąć śmiechem. – Tak? Czego dotknęła? Przychodzą mi do głowy fantazje, które wymyśliłem, układając grę w Stówki. Gina siedzi na łóżku, ubrana jedynie w cienki płaszcz. Moja żona.

– To wcale nie jest śmieszne! – Rzuca się na prześcieradło, wtulając twarz w poduszki. – Wcale się nie śmieję – mówię i siadam obok niej. – Ale wyglądałeś tak, jakbyś zaraz miał się roześmiać – odpowiada przytłumionym głosem. – Nie miałam pojęcia, że masaż jest tak… nachalny. Nie spodziewałam się, że zamiast ciebie będzie mnie miętosić jakaś potężna włoska mamma. W tym momencie parskam śmiechem. – Przestań! – kwili, ale widzę, jak zaczyna się uśmiechać. – Przyjemnie ci było, kiedy czułaś na sobie jej ręce? – pytam kpiąco, przesuwając palcami po nodze Giny. – Daj spokój, Fergus! Ma na myśli kpiny, nie dotyk, bo po raz pierwszy nie każe mi przestać. Jednak tym razem to ja muszę to zrobić, bo muszę pokazać jej marmurek, żeby wiedziała, że spotyka się ze mną i że ze mną będzie się kochać po raz pierwszy, a nie z tamtym gościem, którego dotąd znała. Zatrzymuję dłoń w pół drogi, a ona siada, całkiem zbita z tropu. Włosy zasłaniają jej całą twarz. – Najpierw chciałbym ci coś dać. Odsuwa kosmyki z twarzy. W tej chwili wygląda tak słodko, tak niewinnie, że zapisuję sobie w pamięci ten portret. Teraz o tym nie wiem, ale w przyszłości będę starał się przywoływać to wspomnienie w momentach, kiedy będę czuł, że ją tracę albo że nienawidzę jej tak bardzo, iż muszę odwrócić od niej wzrok. – Wyszedłem na chwilę się przejść. I znalazłem coś wyjątkowego, co chciałbym ci dać. Dać nam. To dla mnie bardzo ważne. Głos mi drży, więc postanawiam nie mówić nic więcej. Wyjmuję z kieszeni woreczek i drżącymi rękoma wyciągam z niego szklane serduszko. Czuję się tak, jakbym dawał jej część samego siebie. Nigdy wcześniej nie miałem podobnego wrażenia. Wczoraj wyszłaś za mnie za mąż, ale dopiero dziś spotykasz mnie po raz pierwszy. Nazywam się Fergus Boggs, moje życie naznaczone jest marmurkami. Odwijam folię bąbelkową i wyciągam na otwartej dłoni szklane cacko. Najpierw chcę zobaczyć jej reakcję, potem przyjdzie czas na wyjaśnienia. Dam jej chwilę, żeby mogła nasycić się tak pięknym widokiem i żebym ja mógł nasycić się nią. – Co to jest? – odzywa się w końcu bezbarwnym głosem. Spoglądam na nią z zaskoczeniem, serce podchodzi mi do gardła. Natychmiast zaczynam się wycofywać, hamuję, wracam do swojej skorupy, podczas gdy moje drugie ja rozwija skrzydła. – To znaczy, ile to kosztowało? Przecież ustaliliśmy, że niczego sobie tutaj nie kupujemy! Nie możemy sobie na to pozwolić. Żadnych prezentów, pamiętasz? Po weselu? Oboje coś ustaliliśmy. Jest tak wściekła, że ledwie rzuca okiem na marmurek. Owszem, były jakieś ustalenia, coś tam sobie obiecaliśmy, ale przecież to coś cenniejszego niż zwykły klejnot. To znaczy dla mnie o wiele więcej niż złote kółko na palcu, do którego ona przywiązuje tak wielką wagę. Chcę jej o tym powiedzieć, ale nie mogę. – Ile to kosztowało?! Jąkam się. Zacinam. Jestem załamany i za bardzo zraniony, żeby szczerze odpowiedzieć. Zatrzymałem się gdzieś w połowie drogi pomiędzy „nim” a „mną” i nie potrafię ruszyć w żadną stronę.

Ona trzyma to cudo zbyt szorstko, zbyt brutalnie, bez należytej uwagi przekłada z jednej ręki do drugiej i łatwo może je upuścić… Moje napięcie wzrasta niebotycznie. – Nie mogę uwierzyć, że wyrzuciłeś pieniądze na coś podobnego! – Gina wyskakuje z łóżka. – Na… Na, eee… – Przygląda się uważnie. – Na zwykłą, głupią zabawkę! Co ty sobie wyobrażasz, Fergus?! O mój Boże! Z rozmachem siada z powrotem, a jej oczy napełniają się łzami. – Od tak dawna oszczędzamy każdego pensa. Wiesz, jak bardzo chcę wyprowadzić się od mamy, chcę, żebyśmy mieszkali razem, tylko ty i ja… Tak trudno było znaleźć fundusze na tę podróż, Fergus, więc na litość boską, dlaczego… Z niepewną miną spogląda na spoczywający w jej dłoni marmurek. – To znaczy, ten marmurek jest piękny, bardzo ci dziękuję… Wiem, że chciałeś mi zrobić przyjemność, tylko… Jej gniew zaczyna słabnąć, ale jest już za późno. Dotyka mojej twarzy. Wie, że mocno zraniła moje uczucia, chociaż tego nie okazuję. Mogę to oddać, mówię jej, bez problemu mogę oddać, w życiu nie chcę więcej tego oglądać, żeby nie przypominało mi o chwili, kiedy chciałem ofiarować jej swoją duszę i zostałem odrzucony. Ale nie mogę odnieść marmurka do sklepu, ponieważ ona przypadkiem upuściła go na podłogę i na gładkiej powierzchni pozostała rysa, co oznacza, że serduszko już nigdy nie będzie idealnie piękne.

16 Regulamin basenu Zakaz skakania „na bombę” Podczas podróży powrotnej z Cavan do Dublina wciąż rozmyślam i nic nie mogę na to poradzić. Prowadzę przez to tak niezdarnie i tak często muszę przepraszać innych kierowców, że w końcu siadam prosto i odkręcam szybę, żeby wpuścić świeże powietrze. W samochodzie Aidana jest zestaw głośnomówiący. Muszę koniecznie zadzwonić do męża, żeby z powrotem odnaleźć się we własnym życiu. Porozmawiać z kimś osadzonym w mojej rzeczywistości. – Ach, więc teraz zamierzasz szukać tych zaginionych marmurków? – pyta, kiedy opowiedziałam o wszystkim, co wydarzyło się dzisiejszego dnia, z wyjątkiem przykrego incydentu z Looperem. W tle słyszę pisk radości, kiedy dzieci w basenie oblewają się wodą. – Nawet nie wiem, czy rzeczywiście nadal chodzi tylko o marmurki – mówię, podejmując nagłą decyzję. – Muszę dowiedzieć się czegoś na temat taty i to wydaje mi się o wiele ważniejsze niż odzyskanie jakichś tam kulek. Po prostu od nich zaczęłam, potem pojawiły się kolejne pytania, kolejne wielkie niewiadome, które muszę wypełnić treścią… Jest jakaś część osobowości taty, o której nie mam pojęcia, jakieś życie, które prowadził z dala ode mnie, więc chcę je poznać. I nie chodzi wyłącznie o mnie. Jeśli on nie potrafi tego odtworzyć, w jaki sposób miałby na nowo poznać tę część siebie? Aidan długo milczy, a ja próbuję odczytać jego nastrój. Pewnie uważa, że zwariowałam, że ostatecznie postradałam zmysły, albo skacze w uniesieniu, że na nowo wstąpiła we mnie energia. Jednak jego odpowiedź jest spokojna, wyważona. – Sama wiesz najlepiej, co powinnaś robić. Nie mam zamiaru niczego ci zabraniać. Bo jeśli uważasz, że to w czymś pomoże… Nie musi mówić nic więcej, świetnie rozumiem, co to znaczy. Jeśli to pomoże mnie, to w konsekwencji pomoże także nam. – Tak sądzę – odpowiadam. – Kocham cię – mówi Aidan. – Postaraj się nie dopuścić do tego, żeby inni faceci cię całowali. Wybucham śmiechem. – Mówię poważnie, Sabrina. Bądź ostrożna. – Będę. Dzieci krzyczą do telefonu coś w stylu: kocham cię, tęsknimy, hej, hej, ojoj, no to nara, a potem znikają. Marmurki przywiozła kobieta o blond włosach. Dziś muszę odłożyć wizytę u taty. Najpierw powinnam odnaleźć tę blondynkę, która dostarczyła kulki… Ta kobieta zna człowieka, o którym ja nie miałam pojęcia… Jest tylko jedna osoba, która przychodzi mi na myśl i która pasuje do opisu. Zgodziła się spotkać ze mną, kiedy tylko zadzwoniłam. Siedzi w ciemnym kącie, z dala od okna, od światła, odseparowana od gwaru w pozostałej części kawiarni. Wygląda starzej, niż pamiętam, ale przecież jest starsza. Upłynęło prawie dziesięć lat, odkąd widziałyśmy się po raz ostatni, a prawie dwadzieścia od chwili, gdy dowiedziałam się o jej istnieniu.

Nadal jest blondynką, ale jej włosy wymagają farbowania co tydzień, bo przy skórze kolor siwy miesza się z brązowym. Ma dziesięć lat więcej niż ja, w tym roku kończy czterdzieści dwa, a ja zawsze myślałam, że jest taka młoda, choć dzieli nas tyle lat. Za młoda dla niego, lecz wciąż o wiele starsza ode mnie. Teraz pewnie wyglądamy podobnie. Wygląda na znudzoną, kiedy czeka; zastanawiam się, czy za znudzeniem skrywa nerwowość i niepokój, który ja odczuwam natychmiast, kiedy ją dostrzegam. Ona także widzi, jak idę w jej kierunku, i poprawia się na krześle, podnosząc podbródek dumnym ruchem, za który od razu jej nienawidzę, równie gorąco jak zawsze. Samolubna suka, która uważa, że wszystko, czego zapragnie, automatycznie staje się jej własnością. Staram się uspokoić, nie dopuścić, żeby zawrzał we mnie gniew. Zobaczyłam ją z tatą, kiedy miałam piętnaście lat. To stało się, zanim jeszcze rodzice się rozstali. Przedstawił mnie jej niecały rok później. Zrobił to w taki sposób, żebym myślała, że dopiero co się poznali, że dla niego to początek pięknej, nowej znajomości. Chciał, żebym była dla niego podporą i czuła się szczęśliwa, ale ja już wiedziałam, że oni są razem. Od jak dawna, nie miałam pojęcia; nigdy nie powiedziałam słowa na ten temat. On okłamał nie tylko mamę, okłamał także mnie, ponieważ patrzył mi w oczy i mówił te same słowa co jej. Mówił kłamstwa. Kiedy ich zobaczyłam, była pora lunchu, a oni wydawali się już nieźle wstawieni. Od tamtego dnia, przechodząc obok tej restauracji, za każdym razem czuję nieprzyjemny ucisk w żołądku i oczyma wyobraźni znowu ich widzę. Ludzie nie wiedzą, jaką krzywdę wyrządzają innym ludziom, robiąc rzeczy, których nie powinni robić. Bolesne uczucia mają głębokie korzenie; rozrastają się, rozgałęziają, pełzają pod powierzchnią, wpływając na inne dziedziny życia tych, którzy zostali oszukani. To nigdy nie jest jeden błąd, jeden moment, lecz cała ich seria, a każdy zagnieżdża się w sercu i podąża w dowolnym kierunku. Czas sprawia, że stają się poplątane jak stare, sękate drzewo, które dusi się pod ciężarem własnych gałęzi. Tego dnia wyszłam ze szkoły w czasie lekcji, żeby pójść do dentysty na jedną z wcześniej zaplanowanych wizyt, podczas których starano się ustalić przyczyny krwawienia z wewnętrznych ścian policzków, co często zdarzało się, kiedy mówiłam albo żułam. Pamiętam nieprzyjemne pulsowanie w ustach, kiedy szłam ulicą z oczyma pełnymi łez, ponieważ jakiś kolejny okrutny chłopak rzucił w szkole kolejny okrutny żart, ja zaś byłam zmęczona sztucznym uśmiechaniem się i udawaniem, że nic mnie to nie obchodzi. Właśnie wtedy zauważyłam tatę. Siedział w jednej z bardziej luksusowych restauracji w mieście, takiej ze stolikami wystawionymi na zewnątrz, obok której wstydziłam się nawet przechodzić. W wieku piętnastu lat wydawało mi się, że każdy obcy facet gapi się na mnie; za nic nie mogłam opędzić się od tych myśli, więc nieśmiało szłam przed siebie z pochyloną głową i zaróżowionymi ze wstydu policzkami. Wiadomo, że kiedy bardzo starasz się na coś nie patrzeć, musisz pilnować się, by przypadkiem na to nie spojrzeć. Tak więc w pewnej chwili odruchowo podniosłam wzrok, żeby zobaczyć tych wszystkich ludzi, którzy wpatrują się we mnie z kpiącymi uśmieszkami, i nagle ujrzałam tatę. Z wrażenia aż przystanęłam i wtedy ktoś na mnie wpadł. To trwało najwyżej sekundę, bo od razu ruszyłam w swoją stronę, ale i tak ujrzałam wystarczająco dużo. On i ona siedzieli przy stoliku przy oknie. Nieprzytomne twarze, nieprzytomny wzrok, pośpieszny pocałunek, szukające się po omacku pod krzesłem ręce… Nie powiedziałam o tym mamie, ponieważ, no cóż, wydawało mi się to bardzo złe, poza tym myślałam, że może ona o wszystkim wie, że może właśnie ta kobieta jest przyczyną, albo jedną z przyczyn, dla których domowe sprawy zupełnie się nie układały. Nie zdradziłam się ani jednym słowem, że widziałam ich razem, nawet wtedy gdy po paru miesiącach doszło do tej udawanej, fałszywej prezentacji, jakbyśmy dopiero co się poznały. Zawsze jej nienawidziłam. Regina.

Dźwięk tego imienia przywodził na myśl słowo „wagina”, czyli dokładnie to, czym była. Za każdym razem, kiedy słyszałam jej imię, albo kiedy musiałam je wypowiedzieć, słyszałam i w myślach powtarzałam „wagina”. Któregoś dnia przez pomyłkę tak się do niej zwróciłam. Roześmiała się, pytając „co takiego?”, a ja udałam, że się przesłyszała. Pamiętam jej chichot, bo chyba uważała, że to niesamowicie zabawne. Teraz jestem tutaj, żeby stanąć twarzą w twarz z panną Waginą. I co gorsza, poprosić ją o pomoc. Sama myśl o tym wydaje się nienawistna, ale nie mam wyjścia. Ona jest jedyną nicią, która mi pozostała, jedyną kobietą, która istniała w życiu taty przez dłuższy czas i miała dostęp do jego osobistych rzeczy i mieszkania. Bez wątpienia to ona jest tą blondynką wspomnianą przez Mickeya Flanagana. To ona przywiozła marmurki taty i ona może pomóc mi rozwiązać zagadkę. Nie objęłyśmy się przy powitaniu, nie było też mowy o żadnym pocałunku. Nie jesteśmy starymi przyjaciółkami ani znajomymi, ani nawet wrogami. Jesteśmy dwiema osobami powiązanymi ze sobą przez czysty przypadek. Regina pracuje w salonie fryzjerskim obok kawiarni, gdzie teraz jesteśmy. W tym samym, którego unikałyśmy z mamą prawie dwadzieścia lat. Zadzwoniłam do niej z samochodu, zaraz po telefonie Mickeya, sama nie wiedząc, czego się spodziewać, choć w głowie pojawiało mi się kilka różnych wersji. Regina może prosto z mostu powiedzieć, żebym więcej do niej nie dzwoniła. Albo uprzejmie mnie spławić, wybierając jakiś odległy termin, który potem będzie odkładać w nieskończoność. Nie spodziewałam się, że natychmiast zgodzi się na spotkanie. Właśnie wybiera się na kawę, więc proszę bardzo, możemy umówić się za pół godziny. Nie byłam na to przygotowana. Dwadzieścia minut gadałam z Aidanem przez telefon, ale nasza rozmowa ani trochę nie pomogła mi się przygotować. – Jestem bardzo wdzięczna, że tak szybko zgodziłaś się ze mną spotkać – mówię, sadowiąc się na krześle naprzeciwko. Zdejmuję płaszcz i znowu czuję się jak skrępowana piętnastolatka, gdy pod jej bacznym spojrzeniem niezgrabnie usiłuję zarzucić go na oparcie. – Na pewno moja prośba cię zaskoczyła. – Czekałam, aż się odezwiesz – mówi rzeczowym tonem Regina. – Chociaż nie, nie czekałam. Raczej oczekiwałam – dodaje. Ubrana jest w za duży sweter z czarnej wełny, naciągnięty aż na dłonie, jakby było jej zimno; ale dziś nie jest zimno, jest przepiękny dzień. Dochodzę do wniosku, że ona się denerwuje. – Wiesz, o co chodzi? – pytam i wyobrażam sobie żonę Mickeya Flanagana, jak siedząc we własnym domu, ściska w obu rękach słuchawkę telefonu i mówi niecierpiącym zwłoki, zdyszanym tonem: Regina, ona o wszystkim wie! Sabrina wie, że byłaś tutaj i że to ty przywiozłaś marmurki! Właśnie do ciebie jedzie! – Nie mam pojęcia – odpowiada z namysłem, nie spuszczając ze mnie wzroku. – Zawsze byłaś interesującym małym stworzeniem. Wyglądałaś tak, jakbyś chciała mi zadać mnóstwo pytań, ale nigdy tego nie zrobiłaś. Czekałam, aż zaczniesz pytać, ale się nie doczekałam. – Nie sądzę, żebym patrzyła na ciebie w jakiś szczególny sposób, by chcieć się czegoś dowiedzieć – mówię, a jej uśmiech nieco blednie. – Wiedziałam, że ty i tata byliście razem, zanim moi rodzice się rozeszli. Widziałam was w restauracji na długo przedtem, nim… – Przerywam, żeby zobaczyć jej reakcję. – Było mi ciężko słuchać waszych kłamstw. Mam wrażenie, że obydwojgu wam sprawiało to przyjemność. Wydaje się zaskoczona, może nawet nieco wstrząśnięta. Siada sztywno wyprostowana i nagle się

uśmiecha. – Ach, więc o to ci chodzi? Po prostu chcesz, żebym wiedziała, że nie udało mi się ciebie oszukać? – pyta, jakby ta sprawa ją ubawiła, jakby nie czuła najlżejszych wyrzutów sumienia ani niechęci do własnej osoby. Sama nie wiem dlaczego, ale spodziewałam się podobnej reakcji. – Prawdę mówiąc, nie. – Opuszczam wzrok na moje cappuccino, dosypuję cukru, mieszam i upijam łyk. Skoncentruj się, powtarzam sobie. Przyjechałaś tu w określonym celu. – Jak wiesz, jest parę spraw, których tata nie potrafi sobie przypomnieć. Kiwa głową, autentycznie tym zasmucona. – Czasami więc muszę skontaktować się z ludźmi, którzy uczestniczyli w jego życiu, i sprawdzić, czy uda mi się zasypać te dziury. – Ach, tak – mówi z pokorą. – Spróbuję pomóc. Biorę głęboki oddech. – Czy coś ci wiadomo na temat jego kolekcji marmurków? – Czy coś wiadomo mi o czym? – O kolekcji marmurków. Tata je zbierał. I grywał w nie. Kręci głową, a na czole pojawia się sieć drobniutkich zmarszczek. – Nie. Ja nigdy… My nigdy… Marmurki? Chodzi ci o takie kulki, którymi grają dzieci? Nie. W życiu. Schodzi ze mnie powietrze. Myślałam… Naprawdę myślałam… – Czy w zeszłym roku przywoziłaś pudełka do pewnego domu w Wirginii? – W zeszłym roku? Do domu w Wirginii? Do Cavan? Nie, dlaczego miałabym… Ja nie widywałam się z Fergusem prawie pięć lat, a nawet gdy byliśmy ze sobą, to częściej spędzaliśmy czas oddzielnie niż razem. Oczywiście to nie był platoniczny związek. Spotykaliśmy się od czasu do czasu, żeby… No wiesz. Nie chcę wiedzieć, dlaczego i po co się spotykali. Nie potrzebuję tego słuchać, wszystko jest wystarczająco jasne. Jestem tak rozczarowana, że mam ochotę po prostu wziąć płaszcz i odejść. Nie ma sensu kończyć tej rozmowy, tak samo jak nie ma sensu dopijać kawy. Ona chyba wyczuwa mój nastrój. Próbuje okazać się użyteczna. – Czy wiesz, dlaczego ja i Fergus zerwaliśmy ze sobą na dobre? – Niech zgadnę – mówię z wymuszonym uśmieszkiem. – Zaczął cię zdradzać. Przyjmuje z godnością tę uwagę, a ja natychmiast postanawiam powstrzymać się od złośliwości pod jej adresem, ponieważ poniża to mnie, a nie ją. – Pewnie tak. Chociaż nie to było powodem. On był bardzo skryty. Nigdy nie wiedziałam tak dokładnie, gdzie się podziewa ani co robi. I nie dlatego, że nie odpowiadał na pytania, bo odpowiadał, ale ja po tych jego wyjaśnieniach dochodziłam do wniosku, że nadal nic nie wiem. Zawsze mówił jakoś tak wymijająco. Nie wiem, czy robił to celowo, ale gdy próbowałam naciskać, od razu się denerwował, kręcił, a ja nie chciałam być zrzędą, tylko że on w cudowny sposób sprawiał, że i tak czułam się jak zrzęda, ponieważ nigdy nie odpowiadał wprost, nigdy tak naprawdę niczego nie tłumaczył. Nie rozumiał, dlaczego muszę tak dużo wiedzieć. Myślał, że coś ze mną nie tak. Owszem, zastanawiałam się, czy mnie zdradza… Ale mnie to nie obchodziło, nasz związek nie był tego rodzaju, męczyło mnie jednak, że nie mogę uzyskać odpowiedzi. Więc w końcu zaczęłam go śledzić. Nieśpiesznie sięga po herbatę, wypija łyk, najwyraźniej rozkoszując się tym, że staram się nie uronić

ani jednego jej słowa. – Po bardzo krótkim czasie doszłam do wniosku, że on jednak nie jest tak interesujący, jak mi się z początku wydawało. Cały czas chodził w to samo miejsce. Albo przynajmniej chodził tam przez większość czasu. – Gdzie? – Do pubu. – Marszczy brwi w zgrabne łuki. – Uwielbiał pić. Nudne, prawda? Miałam nadzieję, że chodzi o coś innego. Łaziłam za nim całe dwa tygodnie. Któregoś razu… o rany, ale to śmieszne! Któregoś razu prawie mnie przyłapał! Wybucha śmiechem i już widzę, że szykuje się do dłuższej pogawędki. Ale ja nie mam ani chwili do stracenia. Kończę cappuccino. – Regina – mówię, słysząc w głowie słowo „wagina”. – Do którego pubu on chodził? Milknie, bo dotarło do niej, że nie dam się wciągnąć w jej detektywistyczne opowieści o zachowaniu mojego ojca. Teraz znowu wydaje się taka sama jak na początku. Znudzona. Nieszczęśliwa. Rozczarowana, że nic w jej życiu nie udało się tak, jak mogło się udać. Czekająca na ludzi, których skrzywdziła w przeszłości, w nadziei, że zrobi wrażenie i choć trochę ubarwi swoje życie, choć przez chwilę poczuje się silna. – Do takiego przy Capel Street. – Mój tata nie był alkoholikiem – mówię zdecydowanie, choć tak naprawdę nie wiem. Nie znam wszystkich szczegółów jego życia, ale o takiej sprawie chybabym wiedziała, nieprawdaż? – Och, wiem przecież. – Wybucha śmiechem, a ja czuję się jak skończona idiotka. Moje policzki płoną. – Wiem, bo sama miałam ojca nałogowca i możesz mi wierzyć, nie wytrzymałabym nawet dwóch minut w towarzystwie alkoholika. Ale mimo to ci dwaj mają ze sobą coś wspólnego. Fergus kłamał, kiedy pytałam go o większość miejsc, w których podobno bywał. Kłamał, że odwiedził matkę, że poszedł do pubu, że był na meczu, że miał jakieś spotkanie albo że wyjechał na weekend. Nie kłamał dlatego, że szedł w jakieś inne miejsce, gdzie czekały go bardziej podniecające albo awanturnicze przygody. Albo dlatego, że chciał być z inną kobietą. Życie, do którego uciekał, nie było wyjątkowe, bo zazwyczaj po prostu przesiadywał w pubie. Zresztą przede mną nie musiał łgać, bo nigdy nie próbowałam go naciskać. Pochyla się do przodu i zaciska dłonie; stara się być rzeczowa, ale w jej oczach pojawia się blask, jakby cieszyła się z każdej chwili, kiedy może ujawnić swoje rewelacje. – Sabrina, twój ojciec kłamał przez cały czas! Kłamał, ponieważ tak chciał, ponieważ to lubił, ponieważ był od tego uzależniony. Kłamał, bo taką rolę sobie wymyślił i takie życie postanowił prowadzić. Tylko o to chodziło. – Jak nazywał się ten pub? – pytam. Nie przyjmuję tych wyjaśnień. Wiem, że tata mijał się z prawdą, ale nie robił tego bez powodu. Muszę odkryć ten powód. Regina ma taką minę, jakby wahała się, czy powiedzieć mi, czy nie. Taki rodzaj zabawy w kotka i myszkę, ostatnia gra, zanim – o czym doskonale wie – pożegnamy się na zawsze. – Marmurowy Kot – mówi w końcu. – Aidan! – odzywam się głośno, ruszając z miejsca na parkingu.

– Cześć, kochanie, co słychać? – pyta. – Właśnie wychodzę ze spotkania z Reginą – mówię śmiało, bo czuję się tak, jakby ktoś dodał mi skrzydeł. – Z Waginą? Nie sądziłem, że dasz sobie radę. Czy to ta sama baba, przez którą śniły ci się koszmary? – Już nie! – wołam. – Nigdy więcej! – Więc co teraz? – pyta. – Jadę do pubu przy Capel Street. Nazywa się Marmurowy Kot. Czuję, że jestem bliska odkrycia czegoś ważnego. Aidan przez chwilę milczy. – Jasne, skarbie. Jeśli uważasz, że to konieczne… Mówi tak niepewnie, tak nerwowo, i jednocześnie tak bardzo boi się okazać mi swój strach, że w końcu obydwoje wybuchamy śmiechem.

17 Grając w kulki Kapucha Leżę na wznak na kocu, ale wciąż czuję pod plecami wyboistości terenu, ziemię i fragmenty pokruszonych skał. W służbowym garniturze smażę się z gorąca. Już zdjąłem krawat, podwinąłem rękawy, jednak mam wrażenie, że moje nogi w czarnych spodniach dosłownie przypiekają się w upalnym letnim słońcu. Między mną a nią stoi napoczęta butelka białego wina, w połowie opróżniona, i szczerze zaczynam powątpiewać, czy w ogóle uda się nam wrócić dzisiaj do biura. Jest piątkowe popołudnie, zapewne szef tak jak zwykle po lunchu nie pokaże się już w pracy, tylko będzie udawał, że pojechał na jakieś spotkanie, nie zaś do Stag’s Head, gdzie opróżnia jednego guinnessa po drugim. Ciągle wydaje mu się, że nikt o tym nie wie. Jestem tu z nową dziewczyną z działu handlowego. To nasza pierwsza wspólna podróż, tym razem do Limerick. Pomagam jej usadowić się wygodnie, choć tak naprawdę już zdołała mnie dosiąść i teraz powoli rozpina guziczki swojej jedwabnej bluzki. Powiedziałbym, że nieźle jej idzie. Nikt nas nie zobaczy, powtarza uparcie, choć na jej miejscu wcale nie byłbym tego taki pewien. Domyślam się, że robiła tak już przedtem, jeśli nawet nie tutaj, to w jakimś podobnie ustronnym miejscu. Nie zdejmuje bluzki w kolorze brzoskwini, tylko rozpina haftki stanika bez ramiączek, pozwalając mu upaść na koc. Stanik odbija się i ląduje w piasku. Majteczki dawno zostały zdjęte. Wiem o tym, ponieważ moje ręce znajdują się tam, gdzie powinien być materiał. Dziewczyna ma skórę w kolorze, jakiego nigdy dotąd nie widziałem; mlecznobiałą, tak białą, że aż lśni, i dziwię się, że w tak upalnym słońcu nie doznała poparzeń. Jej włosy są żółte jak słoma, ale gdyby powiedziała, że to kolor brzoskwini, uwierzyłbym bez zastrzeżeń. Ma brzoskwiniowe usta, brzoskwiniowe policzki. Wygląda jak lalka, jedna z porcelanowych lalek Sabriny. Krucho i delikatnie. Ale ona nie jest delikatna, nie jest anielska; jest pewna siebie, a w piwnych oczach dostrzegam figlarne błyski. Uśmiecha się chytrze, bo widzi coś, co chce dostać, i bez wahania po to sięga. To ironia losu, że wylądowaliśmy na tym polu kapusty akurat w piątkowe popołudnie. Piątek był dniem, kiedy Ma serwowała nam kapuścianą zupę. Słowo „zupa” jest grubą przesadą; to była po prostu gorąca woda z oślizgłymi, rozgotowanymi kawałkami kapusty na dnie. Gorąca, słona woda. Około piątku zawsze kończyły się pieniądze, więc Ma musiała coś przyoszczędzić, żeby starczyło na niedzielną pieczeń. W sobotę zostawiała nam wolną rękę, żebyśmy sami zatroszczyli się o swoje potrzeby. W grę wchodziła wyprawa do sadu i łażenie po drzewach, aż każdy najadł się tyle jabłek, ile chciał, albo nachodzenie i błaganie pani Lynch mieszkającej po sąsiedzku, ewentualnie kradzież na Moore Street, tylko tamci handlarze szybko nas łapali, więc nie wolno było pokazywać się zbyt często. Podwójna ironia, że leżymy na kapuścianym polu, ponieważ w grze w marmurki funkcjonuje pewna niedozwolona praktyka, polegająca na nieznacznym przysuwaniu własnego marmurka do marmurków przeciwnika, żeby łatwiej było je zbić. Nazywa się „kapuchą” i polega na zwykłym oszukiwaniu. Naturalnie nie chodzi tu o jakiś cudowny zbieg okoliczności. Po prostu opowiadam jej o tym, bo przypadkiem trafiamy na to pole kapusty; oczywiście nie zwierzam się ze swojej pasji do gry, bo o tym wiedzą tylko faceci, z którymi grywam, ale oni z kolei niewiele wiedzą o innych sprawach z mojego życia. Po prostu wyjaśniam, co oznacza ten termin, bo akurat przejeżdżamy obok pola kapusty – ja

rozparty na siedzeniu pasażera, ona za kierownicą, zresztą na jej wyraźne żądanie, które całkiem mi pasuje, gdyż bez ograniczeń mogę pociągać wino z butelki, ona zaś tylko od czasu do czasu upija łyk. Jest dzika, nieokiełznana, z gatunku tych, przez które mogę mieć kłopoty. Zresztą pewnie tego chcę. Chcę zostać odkryty, już nie chcę niczego udawać, jestem zmęczony. Może samo wspomnienie czegoś, co wiąże się z grą w marmurki, jest sygnałem, że to początek końca? Spogląda na mnie, kiedy mówię, a potem wdeptuje hamulec – przez co rozlewam wino – zawraca o sto osiemdziesiąt stopni i wraca tą samą drogą, którą przed chwilą jechaliśmy. Zatrzymuje się obok kapuścianego pola, wyłącza silnik, wysiada z auta i zabierając z tylnego fotela koc, rusza przed siebie. Z wysoko podwiniętą spódnicą przełazi przez mur, ukazując światu nagie, blade uda, a następnie znika mi z oczu. Wyskakuję z samochodu i podążam za nią. W ręku ściskam butelkę wina. Znajduję ją leżącą na plecach na kocu. Spogląda na mnie z szerokim, pełnym satysfakcji uśmiechem. – Ja też chcę się załapać na ten numer z kapustką. Co ty na to, Fergus? Patrzę na nią z góry, pociągam łyk z butelki i rozglądam się po polu. W pobliżu nie ma nikogo, kierowcy i pasażerowie z przejeżdżających aut nie mogą nas widzieć. – Wiesz, co to znaczy? – Właśnie mi powiedziałeś: oszustwo. – Nie, to oznacza strzał wykonany z niewłaściwego miejsca. Wybucha śmiechem, a następnie wygina w łuk plecy i rozsuwa szeroko nogi. – No to strzelaj. Czekam. Kładę się obok na kocu. Gina jest w domu, w Dublinie, na spotkaniu szkolnym z rodzicami, ale taka okazja nie stanowi specjalnego wyzwania dla mnie ani dla mojej moralności. Ta seksowna, brzoskwiniowa panienka nie będzie pierwszą kobietą, z którą się przespałem od czasu ślubu z Giną. Nigdy dotąd, przez całe swoje życie, nie oszukiwałem przy grze w marmurki – z wyjątkiem dnia, kiedy moja siostrzyczka, Victoria, urodziła się martwa i kiedy grając na ulicy w Zdobywcę, oszukałem Angusa, żeby przywłaszczyć sobie należący do niego przepiękny marmurek z korkociągiem w środku. I nawet kiedy wchodzę w tę dziewczynę, a ona krzyczy z rozkoszy, nie potrzebuję nikogo, kto by mi przypominał, że w świecie kulek jestem człowiekiem honoru, człowiekiem przestrzegającym zasad… Ale co z tym gościem bez kulek? No cóż, całe jego życie to jedno wielkie oszustwo.

18 Grając w kulki Cudzoziemski brylant – Cześć – odzywa się znienacka jakaś kobieta. Siedzi na krześle obok, a ja aż do tej chwili nie byłem świadom jej obecności, nawet nie wiedziałem, że w pobliżu stoi puste krzesło. Niespodziewanie okazuje się, że ktoś tam jest. Słońce znowu wyszło w pełnym blasku, po zaćmieniu nie został nawet ślad, więc wszyscy zdjęli te specjalnie przyciemniane okulary. Ja także, choć tego również nie pamiętam. Czuję się jak moja Ma w ostatnim okresie życia, rozdygotana i zapominająca, gdzie są jej okulary, chociaż przed chwilą dokładnie wiedziała, gdzie je położyła. Nie lubię tej części starości. Zawsze szczyciłem się swoją doskonałą pamięcią. Mam dobrą głowę do nazwisk i do twarzy, bez trudu mogę ci powiedzieć, gdzie i kiedy poznałem daną osobę, w jakich okolicznościach spotkaliśmy się po raz pierwszy, o czym rozmawialiśmy, a jeśli chodzi o kobietę, to nawet jak była ubrana. Moja pamięć czasami działa w ten sposób, ale jednak nie zawsze. Wiem, że to przychodzi z wiekiem i że udar także pogorszył sprawę. Przynajmniej jestem w miejscu, gdzie się mną opiekują, nie zaś w pracy, gdzie musiałbym zaprzątać sobie głowę mnóstwem różnych rzeczy, do czego już nie byłbym zdolny. Wiem, że to zwykła, ludzka rzecz, ale mnie wcale się to nie podoba. – Cześć – odpowiadam uprzejmie. – Czy wszystko w porządku? – pyta. – Zwróciłam uwagę, że wydajesz się trochę zasmucony. Mam nadzieję, że nie otrzymałeś żadnej złej wiadomości przez telefon. Patrzę w dół i widzę, że wciąż ściskam w ręku komórkę. – Nie, wcale. Co to było? Kto to był? Myśl, Fergus! – Rozmawiałem z córką. Trochę się o nią martwiłem, ale okazało się, że u niej wszystko w porządku. Nie pamiętam, o czym rozmawiałem z Sabriną, zaraz potem zagubiłem się w śnie na jawie, ale uczucia podpowiadają mi, że wszystko u niej w porządku. – Dlaczego myślisz, że byłem smutny? – pytam nieznajomą. – Bo łzy spływały ci po policzkach – odpowiada miękko. – Usiadłam tu, bo mnie to zaniepokoiło, ale mogę odejść, jeśli chcesz. – Nie, nie! – wołam szybko, bo absolutnie nie życzę sobie, żeby zniknęła mi z oczu. Próbuję przywołać z pamięci rozmowę z Sabriną. Czy coś mogło mnie zasmucić? Spoglądam na Leę, która wyraźnie zdenerwowana obserwuje mnie bacznie, a później podnoszę wzrok ku niebu i przypominają mi się księżyce – miniaturowe marmurki, które idealnie pasowały do dołeczków w policzkach mojej córeczki… Potem wracają wspomnienia o tym, jak Sabrina wepchnęła sobie marmurek do nosa. Opowiadam tę historię zaniepokojonej moim stanem pani. Chichoczę, wyobrażając sobie buzię Sabriny, kiedy miała dwa latka, jej czerwone policzki i nieludzki upór. „Nie” dotyczyło każdego człowieka i każdej sprawy. Ciekawe, jak teraz daje sobie radę, kiedy przez cały czas biega za swoimi trzema chłopcami.

Oczy nieznajomej pani rozszerzają się, jakby coś ją przestraszyło. – Ale proszę się nie martwić! Udało się wydobyć ten marmurek. Córka ma się świetnie. – Och, chodzi o… O tę opowieść o marmurku… Czy… – Pani sprawia wrażenie, jakby straciła głowę. – Czy znasz inne historie o marmurkach? Uśmiecham się do niej, lekko ubawiony. Co za niezwykłe pytanie. Jak uprzejmie z jej strony, że okazała zainteresowanie. Przeczesuję pamięć w poszukiwaniu jakichś historii związanych z marmurkami, to przecież niemożliwe, żebym niczego nie pamiętał. Chciałbym jej zrobić przyjemność. Wydaje się taka chętna do rozmowy. I znowu to samo. W głowie mam pustkę, pamięć zasnuła się mgłą. Wzdycham. – Może jako chłopiec bawiłeś się w marmurki? – podpowiada pani. I nagle błysk. Coś zaskakuje. Tak prosto i zwyczajnie. Uśmiecham się lekko. – Opowiem ci to, co pamiętam. O dorastaniu z moimi braćmi. Było nas siedmiu, a nasza Ma, naprawdę twarda kobieta, pewnego dnia przyniosła nam taki duży słój i powiedziała, że to na marmurki. Za każdym razem, gdy ktoś zaklął jak szewc, za karę musiał włożyć do tego słoja ulubioną kulkę. W naszym domu to była najgorsza kara, bo wszyscy mieliśmy świra na punkcie gry w kulki. Mieliśmy świra? Tak, oczywiście, że mieliśmy. Śmieję się na głos. – Pamiętam, jak Ma ustawiła nas w rzędzie pod ścianą i wymachując drewnianą łyżką, wskazywała każdego po kolei: „Jeśli któryś z was, cholerne bachory, zacznie przeklinać, będzie musiał włożyć tu jeden cholerny marmurek. Psiakrew, słyszycie, co mówię?”. No cóż, czy któryś z nas mógł zachować kamienny wyraz twarzy na takie dictum? Hamish zaczął chichotać pierwszy, po chwili do niego dołączyłem. Potem rechotaliśmy wszyscy. Nie pamiętam, czy był tam Joe, czy Joe w ogóle już wtedy był, ale jakoś go tam nie widzę. Przypuszczalnie po prostu był zbyt mały. I tak, od razu w pierwszych minutach w słoju znalazło się sześć marmurków. Oczywiście takich najgorszych i najmniej wartościowych, przezroczystych, a do tego podrapanych i obitych. Ma było wszystko jedno. Ale nawet kiedy nie wolno nam było brać tych marmurków, one wciąż nie dawały nam spokoju, szczególnie mnie. Patrzyłem na nie, jak stoją wysoko na półce, żebyśmy nie dali rady sięgnąć. – Co twoja mama potem z nimi robiła? – pyta pani, a oczy jej lśnią, jakby zaszły łzami. Przez chwilę przyglądam się jej. – Twój akcent. Brzmi jakoś dziwnie. Śmieje się. – Och, wielkie dzięki. – Nie, wcale nie chciałem powiedzieć, że źle! Bardzo przyjemnie. To jakaś mieszanka? – Niemcy. I Cork. Przeprowadziłam się tam, gdy miałam dwadzieścia parę lat. – Ach tak… Spoglądam na jej ręce. Nie widzę obrączki, tylko na serdecznym palcu pierścionek, którym wciąż się bawi, przesuwając go w górę i w dół. Widzi mój wzrok i natychmiast zostawia pierścionek w spokoju. – I co robiła wasza mama z tym słojem marmurków? Czy kiedykolwiek udało się wam je odzyskać? – Musieliśmy na nie zapracować. – Uśmiecham się. – Co miesiąc była taka szansa. Jedna osoba zgarniała wszystko, co samo w sobie było pewną grą, chociaż Ma pewnie nie postrzegała tego w ten sposób. Nie byłbym zdziwiony, gdyby kilku z nas specjalnie zaklęło w jej obecności, żeby dorzucić coś

do puli nagród. Musieliśmy pomagać jej w pracach domowych. Robić pranie, sprzątać, a później Ma decydowała, kto najbardziej się starał. – Och, dość kontrowersyjny sposób. – Nieznajoma się śmieje. – Rzeczywiście. Po takich dniach zostawało nam trochę okropnych szram. Czasami nie warto było wygrywać, bo albo dostawało się łomot, albo od razu trzeba było oddać marmurki właścicielom. Ale jeśli człowiek okazał się wystarczająco odporny, zdobywał te marmurki. – Czy kiedykolwiek udało ci się wygrać? – Zawsze. Śmieje się. Pięknym, dźwięcznym śmiechem. – Przez kilka pierwszych miesięcy zawsze to ja wygrywałem konkurs, ponieważ Ma miała zwyczaj dawać mi banknot, który zanosiłem do apteki i wracałem stamtąd do domu z brązową papierową torbą. Nie miałem pojęcia, co w niej jest, aż moi bracia uświadomili mnie, że przynoszę damskie podpaski. Tak mi dokuczali, że już nigdy nie chciałem w niczym pomagać. – W ten sposób straciłeś marmurki. – Nie swoje. Doszedłem do wniosku, że wystarczy nie kląć przy Ma. Obydwoje wybuchamy śmiechem. – Już kiedyś rozmawialiśmy – mówię, bo nagle doznałem olśnienia. – Tak – odpowiada ze smutnym uśmiechem, który daremnie stara się ukryć. – Nawet kilka razy. – Wybacz mi. – Nie ma sprawy. – Przychodzisz tu do kogoś w odwiedziny. – Owszem. Siedzimy w milczeniu, ale ta cisza mocno nas uwiera. Ona zdejmuje pantofle. Ma piękne stopy. Paznokcie pomalowane na jaskraworóżowy kolor. Znów bawi się pierścionkiem. – Kogo odwiedzasz? – dopytuję się. Na pewno nie jest to gderliwy Joe, bo nigdy go z nią nie widziałem. Nie jest to Gerry ani Ciaran, ani Tom. Ani też Eleanor czy Paddy. Prawdę mówiąc, nigdy nie widziałem, żeby rozmawiała z kimś poza pielęgniarkami albo mną. Ale na moich wspomnieniach nie bardzo można polegać. Nie w tych czasach. – Nigdy wcześniej mnie o to nie pytałeś. Nie pytałeś, kogo odwiedzam. – Przepraszam. – Nic nie szkodzi. – Przychodzisz do mnie, mam rację? – Tak. W jej oczach lśni blask, wzruszenie pozbawia tchu. Jest piękna, co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Przyglądam się jej uważnie, wpatruję w zielone oczy… Coś porusza się w mojej pamięci, ale zaraz zastyga w bezruchu. Nawet nie wiem, jak ta pani ma na imię. Zapytanie o to teraz będzie odebrane jako nieuprzejmość, bo przecież ona spogląda na mnie tak serdecznie. Wciąż bawi się pierścionkiem, co sprawia, że też na niego patrzę. Widzę, że wygląda jak marmurek, który został oprawiony w złotą opaskę. Kamień w pierścionku jest

przejrzysty, ze wstążką bieli i kilkoma białymi prążkami w samym środku. Pochodzi z niemieckiej fabryki marmurków, podświadomie jestem o tym przekonany. Tyle wiem i nic ponadto. Nic dziwnego, że poprosiła o jakąś historię związaną z marmurkami. Ona też jest nimi zafascynowana. – Czy już kiedyś opowiedziałem ci tę historię o słoju i marmurkach? – pytam. – Tak – odpowiada miękko z pięknym, szerokim uśmiechem na ustach. – Przepraszam. – Przestań przepraszać. – Kładzie dłoń na mojej dłoni. Tę dłoń z pierścionkiem. Ma miękką skórę i ciepłą w dotyku… Znowu mam jakiś przebłysk pamięci. – Ale nigdy nie opowiedziałeś mi jej tutaj. Przesuwam palcami po jej palcach i po marmurku. Jej oczy wypełniają się łzami. – Przepraszam – mówi, pospiesznie przesuwając chusteczką po oczach. – Nie przepraszaj. To niewiarygodnie denerwujące, kiedy się coś zapomina, ale być zapomnianym to musi być całkiem inna sprawa. – Nie zawsze zapominasz, a te dni są najpiękniejszymi dniami – mówi, a ja widzę słodką kobietę, która czepia się najlżejszej nadziei. – Cudzoziemski brylant – mówię nieoczekiwanie, ona zaś z wrażenia wstrzymuje oddech. – Tak nazywa się ten marmurek. – Czasami właśnie tak mnie nazywałeś, Fergus – szepcze ona. – Widzisz, co dziś się z tobą stało? To po prostu cudowne. Znów przez chwilę siedzimy w milczeniu. – Kochałem cię, prawda? Łzy znowu napływają jej do oczu. Widzę, że przytakuje. – Dlaczego więc niczego nie pamiętam? – Mój głos brzmi chrapliwie. Zaczyna mnie to męczyć, denerwować, chcę podnieść się z tego fotela inwalidzkiego i pobiec przed siebie. Iść, skakać, poruszać się, żeby wszystko było tak jak dawniej. Odwraca twarz w moim kierunku i delikatnie bierze mnie pod brodę. Patrzy na mnie z takim uczuciem, jakie pamiętam na twarzy Ma, kiedy pewnego dnia zawołano mnie do niej, bo jakiś dureń powiedział jej, że nie żyję. Myślę o Skoczkach, o pubie w Londynie, o gościu o imieniu George, który nazywał mnie Rudzielcem, o czeskiej kulce i o tym, jak zobaczyłem martwego Hamisha. Wszystko przypomina mi się w jednej chwili. – Fergus… – mówi, a jej głos przywraca mnie do rzeczywistości. Uspokaja. – Nie martwię się tym, że mnie nie pamiętasz. Nie jestem tu po to, żeby na siłę ci o czymś przypominać. Przeszłość to przeszłość. Po prostu miałam nadzieję, że dopisze mi szczęście, że znowu się we mnie zakochasz. Po raz drugi. Jej wyznanie wywołuje mój uśmiech i od razu uśmierza niepokój. To piękne, co powiedziała. Nie znam tej kobiety, ale jednocześnie wiem o niej wszystko. Chcę ją kochać i chcę, żeby ona mnie kochała. Ujmuję jej dłoń, tę z pierścionkiem, i mocno przytulam do serca.

19 Grając w kulki Dziwki Przyjechałem z lotniska do domu dość niechlujny, lecz w doskonałym humorze; adrenalina w szalonym pędzie krążyła po moich żyłach, domagając się więcej wrażeń. Po nocy spędzonej na party czekały mnie wczesna pobudka i poranny lot do domu, bo chciałem zdążyć na przyjęcie z okazji trzynastych urodzin Sabriny. Pierwszy rok była nastolatką. Gina zamówiła duży namiot i catering dla czterdziestu osób, głównie z jej rodziny, bo dzięki Bogu ode mnie nikt nie mógł przyjść. Przynajmniej w taki sposób wyjaśniłem tę kwestię Ginie. Zaprosiłem wyłącznie Ma, ale po ostatnim ataku serca, który powalił Mattiego, bała się odejść od jego łóżka. Gina nie miała nic przeciwko temu, pewnie nawet była zadowolona, że nie zobaczy nikogo z mojej rodziny. Właściwie wcale jej to nie zaskoczyło, bo nie było niczym nowym. Z braćmi nie łączy mnie zbytnia zażyłość. Byliśmy sobie bliscy, dopóki nie spotkałem Giny, ale potem starannie odizolowałem ją od nich, ponieważ wydawała mi się o wiele za dobra dla takiego towarzystwa. Po szesnastu latach zaczynam rozumieć, że to był głupi pomysł. Kiedy Sabrina coś zrobiła, albo coś powiedziała, nieraz pragnąłem, żeby moi bliscy to zobaczyli. Albo podczas rodzinnych wypadów na miasto, kiedy kelner się potknął albo jakiś pieprznięty przyjaciel Giny rzucił coś głupiego i nikt poza mną nie widział, że to skończony bałwan. Wiem, że oni też by tak uważali, i wtedy żałuję, że ich nie ma. Mogę tylko wyobrazić sobie cięty dowcip Duncana, nieustępliwość Angusa, którą poznałem wówczas, kiedy po wyjeździe Hamisha zaczął mnie ochraniać, zupełnie jakby coś wiedział, albo jakby wydawało mu się, że należy tak robić. Przypominam sobie wdzięk małego Bobby’ego, któremu nie umiała się oprzeć żadna pani – zresztą przez to nazywaliśmy go naszą przynętą. Myślę o Tommym, jak pilnował Bobby’ego, i stale uważał, żeby maluch nie natrafił na swojej drodze na żadnego ślimaka, i o małym Joem, który zjawił się wiele lat po tym, jak straciliśmy Victorię… O wrażliwym Joem, spoglądającym na mnie, Angusa i Duncana tak, jakbyśmy należeli do innej rodziny. Nigdy nie udało się nam nawiązać kontaktu, ponieważ w czasie, kiedy on dorastał, po kolei wyprowadzaliśmy się z domu. Biedak nasłuchał się od ludzi niestworzonych bujd na temat Hamisha i uważał go za prawdziwe monstrum, coś w rodzaju czarnego luda; jeśli nie będzie wystarczająco ostrożny, Hamish zjawi się i go porwie; jeśli nie będzie wystarczająco grzeczny, skończy tak jak Hamish. Hamish, rodzinny duch, stale był obecny w naszym domu, sypiał w naszych pokojach, jadał przy stole, jego kroki odbijały się echem w każdym pomieszczeniu, jego energia napędzała wszystko, co nas otaczało, nie wyłączając nas samych. Nigdy nie mówiliśmy jednak o nim w ten sposób, tak samo jak Ma. Hamish był wesoły, Hamish był silny, Hamish był odważny. Najlepszy sposób, żeby być najlepszym z najlepszych, to umrzeć. Ma rozpieszczała Joego, co nieco zmiękczyło mu charakter, ale nie w taki słodki sposób, jak rozpieszczona bywa większość dzieciaków, tylko tak że stał się niespokojny, słabowity i stale uważał, że należy mu się jeszcze większa opieka. Ma bez przerwy obawiała się, że on się skaleczy, gdzieś się zgubi, zachoruje, że w każdej chwili może umrzeć. Było za ciemno, za mokro, za gorąco, za daleko, za późno, za wcześnie, żeby gdzieś mógł wyjść – nie, Joe, lepiej zostań z mamusią, będzie wspaniale. On jest wiecznie zatroskany, naprawdę, nad każdą sprawą myśli dwadzieścia razy, a potem jeszcze raz. Ma przyjaciela i razem mieszkają w nowym apartamencie przy nadbrzeżu, ale przed nami udaje, że nic podobnego, że tylko przechadza się dookoła z filiżanką kawy i teczką. Czasami go widuję, gdy jadę rano do centrum miasta. Gina mogłaby polubić Joego. On świetnie sobie radzi, coś tam robi przy komputerach, ale nie jest

taki jak ja. Czasami tęsknię za nimi wszystkimi, zwłaszcza w najmniej spodziewanych momentach, ale ogólnie jestem zadowolony, że dziś ich tutaj nie zobaczę. Sabrina wita mnie przy drzwiach. Widać, że jest szczęśliwa. Nałożyła zbyt grubą warstwę makijażu, a do tego za krótką spódniczkę i – po raz pierwszy w życiu – pantofle na wysokich obcasach. Ma na sobie obcisły top; odsłania zalotnie jedno ramię, ukazując światu ramiączko stanika – nowego stanika, który Gina kupiła jej zaledwie przed paroma tygodniami. Nie wygląda dobrze w takim stroju, przynajmniej nie dla mnie, zwłaszcza nie dla mnie, choć jestem jej ojcem i oślepiony ojcowską miłością powinienem uważać, że pod każdym względem jest skończoną doskonałością. Nie dzisiaj. Dziś jest jej przyjęcie urodzinowe, a pogoda nie dopisała jak na kwiecień. Dzień jest szary, ponury, a Sabrina wystroiła się jak na garden party w Hiszpanii. Materiał spódniczki jest cienki jak bibuła, prawie prześwitujący, jakiś tani jedwab gorszego gatunku, więc prawie widzę gęsią skórkę na jej udach. Wtedy ona uśmiecha się do mnie, ukazując buzię pełną metalu, a moje serce natychmiast topnieje. Moja głupkowata, niezdarnie piękna córeczka zdecydowanie lepiej prezentuje się w swojej piżamie i z buzią upstrzoną tu i ówdzie kremem na pryszcze, kiedy siedzi skulona na kanapie i ogląda Familiadę niż w takim rynsztunku. – Wyglądasz jak kupa gówna – oznajmia i obejmuje mnie czule. Zamieram. Jeśli Sabrina tak uważa, to Gina zdecydowanie pomyśli tak samo. Potem będzie to analizować, rozbierać na części pierwsze, zadawać tysiące paranoicznych pytań i wbijać we mnie pazury, a ja będę zmuszony wszystkiemu zaprzeczać. Muszę pójść pod prysznic, zanim Gina mnie zobaczy. Słyszę, że jest w kuchni, zajęta rozmową na temat koktajlu z krewetek, a jej głos brzmi bardziej donośnie niż pozostałych osób. Namiot zajmuje prawie cały maleńki ogródek z tyłu domu, jednym bokiem opierając się o ścianę, tak że narożnik zadaszenia szopy wbija się w płótno. Wygląda, jakby lada chwila miał je przebić, a zaraz potem uszkodzić czyjąś czaszkę. Gina jest ubrana, gotowa i piękna jak zawsze, wciąż tak samo mimo upływu lat; potrafi rozmawiać i organizować przyjęcia z takim smakiem, jakby mieszkała w Hollywood Hills. Ale tam nie mieszka. Nie mogłem dać jej tego, za czym tak bardzo tęskniła, do czego została wychowana. Teraz, kiedy Sabrina kończy trzynaście lat, Gina zaczęła wspominać o powrocie do pracy. Nie sądzę, żeby wróciła, prawdę mówiąc, wiem, że blefuje, to tylko inna forma zasygnalizowania, że nie dostaje ode mnie tego, co jest jej potrzebne. Że zarabiam za mało. Będę musiał sterczeć w tym namiocie przez kilka godzin i wysłuchiwać, jak ludzie pytają: „Czym się teraz zajmujesz, Fergus?”, zupełnie jakbym zmieniał posady szybciej niż gatki. Nie było mi łatwo zaczepić się gdziekolwiek, ale wydaje mi się, że teraz jestem na dobrej drodze. Prawdę powiedziawszy, może nie jestem najlepszy w zarządzaniu własnymi pieniędzmi, ale już o tym wiem i staram się z tym walczyć. Za to jestem dobrym handlowcem, naprawdę niezłym. Nauczyłem się tego w sklepie mięsnym Mattiego, kiedy robiłem wszystko, co się dało, byleby nie kazał mi płukać flaków ani wykonywać innych dziwnych prac, na które nikt nie miał ochoty. Zaczynałem od rozróżniania lepszego mięsa, od doradzania Mattiemu, jak najkorzystniej je sprzedać. I to działało. Kiedy ożeniłem się z Giną, poczułem, że nadszedł czas, żeby opuścić Mattiego i wypróbować talenty gdzie indziej, co uczyniłem z niemałym sukcesem. Komórki, hipoteki, a teraz stary przyjaciel chce mnie zatrudnić w swoim nowym przedsiębiorstwie. Po prostu trzeba rozumieć prawa rynku, a ja świetnie je rozumiem. Nie jestem dobry w zarządzaniu własnymi pieniędzmi, co nie oznacza, że nie potrafię zarządzać cudzymi. Potrzebuję tylko pewnych umiejętności, żeby przekonać ludzi, że mogą mi zaufać. Zapisałem się już na kurs wieczorowy i będę dwa razy w tygodniu jeździł do miasta, a następnie zostanę kapitalistą z prawdziwego zdarzenia. – Co tam jest? Prezent dla mnie? – Sabrina chwyta torbę, którą trzymam w ręku, a ja gwałtownie ją wyrywam.

– Och, przepraszam – mówi z nagle poważną miną, odrobinę przestraszona, i cofa się o krok. – Wybacz, kochanie… Nie chciałem, żeby… Ja po prostu… – Trzymam torbę za plecami. Za wszelką cenę muszę gdzieś ją ukryć, zanim Gina zapyta o to samo. Wystarczy jedna noc z dala od niej, a już wpada w paranoję. Biegnę po schodach do gościnnej sypialni, której zwykle używam jako swojego domowego biura. Na widok pokoju myślę, że chyba mama Giny postanowiła nocować, bo wszędzie wala się mnóstwo świeczek, kwiatków, szamponów, buteleczek z płynem do kąpieli, czyli wszystkiego, czego może potrzebować kobieta, która wyjechała z domu na jedną noc. W zasadzie brakuje tylko czekoladki na poduszce. Czym prędzej przyciągam krzesło od biurka do szafy i wchodzę na nie. Marmurki są na najwyższej półce, z samego tyłu, ukryte głęboko w szafie. Ledwie sam mogę do nich sięgnąć, tak starannie je ukryłem, i właśnie tutaj mam zamiar umieścić tę torbę, aż później będzie trochę czasu, żeby ją opróżnić. Słyszę kroki na schodach i dosłownie na oślep wpycham torbę do szafy. Pcham z całej siły, ale bezskutecznie. Gdybym dopuścił do głosu zdrowy rozsądek, po prostu wyjąłbym oddzielnie kompromitujące przedmioty, ale ja wpadam w panikę. Jestem spocony jak mysz, czuję woń czarnej kawy, która sączy się spod moich pach, czuję alkohol, który paruje z porów skóry po nocy spędzonej na imprezie. Ona jest już blisko. Zbyt blisko. Zamykam z impetem szafę i zeskakuję z krzesła, ściskając w ręku podróżną torbę. Drzwi się otwierają. Gina wpatruje się we mnie, mierzy mnie wzrokiem z góry na dół. Już wiem, czuję to w żołądku, bardziej niż kiedykolwiek. Już wiele razy katastrofa wydawała się nieuchronna, lecz teraz jest jasne, że ten moment wreszcie nadszedł. – Co robisz? – Musiałem sprawdzić parę rzeczy do pracy. Znowu się pocę. Paniczny strach ściska mi pierś, ale staram się zachować kontrolę. – Do pracy – powtarza bezbarwnym głosem. Jej oczy ciemnieją, twarz przybiera wyraz zawziętości, nigdy dotąd nie widziałem jej w takim stanie. Mam wrażenie, że coś mi umyka, i prawie czuję ulgę, choć jednocześnie nie chcę tego stracić. – Gdzie byłeś zeszłej nocy? – W Winchester. – Ale gdzie? – W King’s Cross. – Na Forum Strategii Handlu. – Tak. – No cóż, wydawało mi się, że właśnie tak mówiłeś. Więc zadzwoniłam. Szukałam cię. Ale w tym hotelu nie było rezerwacji na twoje nazwisko, nie było żadnego forum. Nie było nic. O ile nie pojechałeś na hinduskie wesele, Fergus, to z całą pewnością cię tam nie było. Cała drży. Drży jej głos i ciało. – Byłeś tam z którąś ze swoich dziwek, zgadza się? To mnie uderza. Nigdy wcześniej nie oskarżyła mnie o zdradę, przynajmniej nie bezpośrednio. Krążyła

wokół tematu, pozwalając sobie na niedwuznaczne uwagi i uszczypliwe wątpliwości, ale nigdy nie powiedziała tego głośno. Czuję się zniesmaczony tym, jak teraz na mnie patrzy, i tym, że swoim postępowaniem zraniłem jej uczucia i sprowadziłem ją do poziomu kobiety, której nigdy nie znałem. Wszystko skończone, skończone, tym razem mnie dopadła. Poddaję się… Naprawdę? Ja nigdy się nie poddaję. Jeszcze jedna próba. Nie oddam pola bez walki. – Nie, Gina, spójrz na mnie… – Delikatnie kładę dłonie na jej ramionach. – Jak najbardziej tam byłem, po prostu konferencja została przeniesiona do innego hotelu… Nie zameldowałem się pod własnym nazwiskiem, ponieważ rezerwację robiło biuro podróży i pewnie rezerwacja była na nich. Nie wiem, które to biuro, ale mogę się dowiedzieć. Mój głos brzmi za wysoko, za słabo, załamuje się. Zdradza moje pomieszanie. Z marmurkami nie musisz rozmawiać, twój głos nie może cię zdradzić. – Zabieraj łapy – odpowiada cicho, złowróżbnym tonem. – Co jest w tej torbie? Przełykam ślinę. – No… W zasadzie nic. Spogląda na nią i mam wrażenie, że za chwilę mi ją wyrwie, otworzy, odkryje prawdę. Ma świętą rację, nie byłem w Winchester. Nie byłem na żadnym forum. Pojechałem do Greyhound Inn w Tinsley Green w West Sussex, ale nie po to, żeby spotkać się z inną kobietą. Byłem w tym samym miejscu, w które przyjeżdżam regularnie od pięciu lat. Byłem na World Marble Championships. W torbie mam dwa trofea, pierwsze zdobyte razem z zespołem, drugie dla najlepszego gracza. Nasz zespół to Elektryczne Dziwki, nazwę zawdzięcza marmurkom produkowanym przez Agate Christensen – przezroczysto- kolorowym marmurkom z mlecznobiałymi wirami w środku. „Elektryczne” – ponieważ marmurki Agate są o wiele jaskrawsze niż produkowane w innych manufakturach, w rzadko spotykanym kolorze brzoskwini. Wymyśliłem tę nazwę dla zespołu, ponieważ taki właśnie marmurek nabyłem po przelotnym romansie z dziewczyną z działu handlowego. Romans rozpoczął się na polu kapusty, marmurek zaś przypomniał mi blady odcień jej skóry, brzoskwiniowe włosy i usta, i te cudowne chwile na rozgrzanej ziemi, które zdarzyły się przed pięcioma laty. I przypomniał, że moje życie z marmurkami stanowi sekret, sposób na oszukiwanie świata. Nazwa zespołu to mój znak firmowy, myślę z dumą zmieszaną z odrazą. To dowód uznania i świadomości, kim jestem – utytułowanym oszustem, który nadal chce utrzymać swoją pasję w tajemnicy. Koledzy natychmiast zaakceptowali nazwę, choć nie mieli pojęcia, skąd tak naprawdę się wzięła. Świat marmurków w zasadzie nie różni się od normalnego świata, tak samo istnieją w nim reprodukcje i podróbki, a dziwki tylko naśladują posągi z kamienia. Gina jest moim posągiem z kamienia, zawsze nim była i zawsze będzie, podczas gdy ja i moja kochanka z pola kapusty byliśmy zaledwie dziwkami, i obydwoje o tym wiedzieliśmy. To czysty przypadek, że Gina użyła słowa „dziwka”. O niczym nie ma pojęcia, tego jestem pewien. Moi kumple z zespołu, pięciu dorosłych facetów, nie wiedzą nic o moim prawdziwym życiu, o niczym, co wykracza poza nasze rozgrywki, a w naszych męskich żartach unikają prawdziwie osobistej dyskusji. Od pięciu lat wspólnie tyramy, by wywalczyć zwycięstwo w międzynarodowych rozgrywkach i właśnie nadszedł ten dzień. Irlandia po raz pierwszy zwyciężyła, ale ja nie mogę nikomu pochwalić się naszym zwycięstwem. W dzisiejszej gazecie ukazał się mały artykuł o tym wielkim sukcesie, zaopatrzony w mocno niewyraźne zdjęcie zespołu, na którym i tak ukrywam się z tyłu, żeby nikt nie zdołał mnie rozpoznać. Elektryczne Dziwki zwyciężają dla Irlandii. Potem naturalnie jest wzmianka o najlepszym graczu, który wykonał decydujący rzut. O mnie. Gra, w której zwyciężyliśmy, nazywa się Pierścień. Czterdzieści dziewięć marmurków ustawionych

zostaje na pierścieniu o średnicy sześciu stóp, uniesionym trzy cale nad ziemią. Powierzchnia pod nim pokryta jest piaskiem, marmurki mają pół cala średnicy i mogą być szklane albo ceramiczne. Oczywiście my graliśmy szklanymi. Dwa zespoły po sześciu graczy zdobywają punkt za każdy marmurek, który uda się zrzucić z pierścienia. Ten zespół, który pierwszy strąci dwadzieścia pięć marmurków, zostaje zwycięzcą. Elektryczne Dziwki pokonały reprezentację USA, zostając mistrzem świata. Z wyjątkiem narodzin Sabriny to drugi najpiękniejszy dzień w moim życiu. Chwila, której na pewno nigdy nie zapomnę. Jak mam teraz powiedzieć o tym wszystkim Ginie? Co mógłbym powiedzieć? Przez ostatnie szesnaście lat okłamywałem ją na każdym kroku na temat swojego hobby i choć zajmuje ono olbrzymią część mojego życia, ona o niczym nie ma pojęcia. Kobiety czy niekobiety, samo ukrywanie czegoś przez tak długi czas jest zdradą. Poza tym jest to dziwaczne, zawstydzające. Bo jeśli ukrywam hobby, to co jeszcze? Za długo trzeba by wszystko wyjaśniać, za daleko się cofać. Dlaczego łatwiej jest kłamać? Bo tak obiecałem Hamishowi, wykradając się nocą z pokoju, kiedy miałem dziesięć lat. To był nasz sekret. Sekret przed Ma, że wychodzimy, sekret przed innymi graczami, że jestem dobry. Sam nie wiem czemu, ale dotrzymuję tajemnicy, jakby z Hamishem wiązał mnie jakiś pakt, jakby to była ostatnia nić, która nas łączy. Byliśmy we dwóch, byliśmy jedynymi, którzy w jakiś sposób się liczą. Ty i ja, Hamish. Ale Hamish odszedł, a Gina jest tutaj i nie mogę przez resztę życia dalej tak postępować. To doprowadzi mnie do szaleństwa, już zaczęło doprowadzać. Bardziej niż kiedykolwiek czuję napięcie. Powiem jej. Przez chwilę będzie nam trudno, bo mi nie uwierzy, ale przecież i tak od pewnego czasu mi nie wierzy. Powiem jej. Teraz. – Coś ci pokażę – odzywam się do niej, wyciągając zza pleców torbę. Odsuwam suwak, choć ręce trzęsą mi się tak, że aż trudno uwierzyć. Nawet w ostatnich momentach najważniejszych rozgrywek moje palce zawsze są spokojne jak skała. – Nie! – woła nieoczekiwanie Gina i zatrzymuje mnie. Wyciąga rękę. Chcę jej powiedzieć, że wcale nie jest tak, jak myśli, choć przecież nie wiem, co myśli, ale to nie może być to. – Nie. Skoro mówisz, że tam byłeś, to znaczy, że tam byłeś i basta. – Z trudem przełyka ślinę. – Goście mają być za kwadrans, przygotuj się, proszę. Zostawia mnie samego. Suwak w torbie jest otwarty, widzę błysk metalu, z którego zrobiono nasze trofea. Och, gdyby tylko rzuciła okiem… Później tego samego wieczoru przywdziewam maskę. Pot został zmyty, koktajl z krewetek i kurczęta po kijowsku zjedzone, beza pavlova czeka na podanie, a ja ruszam na poszukiwanie Sabriny. Znajduję ją skuloną na kanapie i zapłakaną. – Co się stało, kochanie? – John przed chwilą powiedział, że wyglądam jak dziwka. Biorę ją w objęcia. Łzy zmywają z jej buzi nadmiar makijażu. – Wcale nie wyglądasz jak dziwka. Nigdy nie będziesz, ale… – Spoglądam wymownie na jej ubranie. – Ale przecież taki strój nie pasuje do ciebie, kochanie, prawda? Z nieszczęśliwą miną kręci główką. Czuję, jak w gardle rośnie mi kłąb waty. – Pamiętaj, skarbie. Pamiętaj, żebyś zawsze była sobą.

20 Regulamin basenu Nie wchodzić w butach! Marmurowy Kot jest eleganckim pubem przy Capel Street, ze zwieszającymi się z belek nad wejściem flagami Kilkenny. Sprawia zachęcające wrażenie, reklamując specjały kuchni – zupę z korzennych warzyw z ciemnym chlebem Guinness oraz homarce – na dużej czarnej tablicy, inaczej niż w kilku pozostałych pubach, gdzie chcą zamknąć się przed światem, odgrodzić od światła i zatrzasnąć drzwi. Dochodzi czwarta po południu w piątek i daleko jeszcze do wieczornej krzątaniny, kiedy przychodzą tu ludzie pracy, żeby wyluzować się i rozładować przed weekendem nagromadzony w tygodniu stres. Lokal został podzielony na pub i salę klubową. Wybieram salę klubową, bo chyba będę tam czuła się mniej niezręcznie. Trzej mężczyźni siedzą oddzielnie przy barze, zapatrzeni w głąb swoich kufli. Dzieli ich od siebie kilka barowych stołków; widać, że nie przyszli tutaj razem, tylko prowadzą niezobowiązującą wymianę zdań. Dwaj inni mężczyźni, ubrani w garnitury, pospiesznie jedzą zupę i bułki. Poza nimi w lokalu nie ma nikogo. Młody barman stoi za kontuarem, śledząc na ekranie telewizora wyścigi. Podchodzę bliżej i dopiero wtedy odwraca się do mnie. – Dzień dobry – mówię cicho, a on przysuwa się bliżej. – Czy mogłabym porozmawiać z menedżerem? Albo z kimkolwiek, kto pracuje tutaj od dłuższego czasu? – Szef akurat dzisiaj jest, siedzi w barze. Zaraz go przyprowadzę. Znika w przejściu do pubu i po kilku chwilach całe światło drzwi wypełnia czyjaś potężna sylwetka. – No proszę, oto Marmurowy Kot we własnej osobie – z nagłym ożywieniem odzywa się jeden z mężczyzn przy barze. – Hej, Spud, co tam u ciebie słychać? – mówi szef, potrząsając jego ręką. Jest naprawdę wielki, szeroki w ramionach i na pewno ma ponad sześć stóp wzrostu. Rozglądam się dookoła i już wiem, z kim mam do czynienia. Fotografie, trofea, oprawione dyplomy, artykuły z gazet o irlandzkich finałach i zwycięstwach ściśle wypełniają każdą ze ścian. Czarno-żółte pręgi – i już wiem, skąd się wzięła nazwa pubu, przynajmniej częściowo. Hokeiści z Kilkenny zwykle nazywani są Kotami, bo to określenie najpełniej oddaje ich nieustępliwą waleczność. Oczyma wyobraźni widzę gospodarza, jak ściskając w ręku kij do hokeja, odbija krążek w stronę zawodników drużyny przeciwnej, zakutych w kaski i ochraniacze. Człowiek z marmuru. Pochyla się nad barem i opiera łokcie o blat, ale i tak góruje nade mną wzrostem. – Czy wszyscy nazywają pana Marmurowym Kotem? – pytam. – Och, różnie mnie nazywają. – Uśmiecha się. – Dobrze, że akurat ta nazwa przylgnęła do mnie na dłużej. – Hej, dziewczyno, naprawdę nie znasz tego gościa? – Spud macha fajką w stronę ściany. – W latach siedemdziesiątych sześć razy zdobył mistrzostwo Irlandii! To gwiazda Kilkenny. Nie było nikogo takiego wcześniej i nie ma do tej pory. – Jak mogę pani pomóc? – Szef odwraca się od Spuda, żeby zakończyć wymianę zdań.

– Nazywam się Sabrina Boggs. – Szukam na jego twarzy jakiegoś przebłysku, bo nazwisko Boggs wcale nie jest bardzo popularne, ale niczego nie dostrzegam. – Mój tata ma problemy z pamięcią i chciałabym jakoś mu pomóc wypełnić dziury, z którymi sam nie daje sobie rady. Wiem, że miał zwyczaj przychodzić tu na drinka. Był stałym klientem. – No cóż, w takim razie ma pani szczęście, ponieważ znam wszystkich, którzy przechodzą przez te drzwi. Zwłaszcza stałych klientów. – Tata grywał w marmurki i pomyślałam, że może dlatego tutaj przychodził, ale widzę, że to nie jest klub dla graczy, że nie ma tu żadnych marmurków. – Śmieję się sama z siebie. – Kilkenny nazywane jest Marmurkowym Miastem, ponieważ chodniki przy ulicach zostały wyłożone wapiennymi płytami, które lśnią w mokre zimowe wieczory. Stąd nazwa – wyjaśnia uprzejmie. Założę się, że już setki razy powtarzał to amerykańskim turystom. – Ciemnoszary wapień wydobywano w kamieniołomach tuż za miastem, w miejscu nazywanym Czarna Zdobycz. Między nami mówiąc… – zakrywa ręką usta i rozgląda się dookoła – …tak właśnie chciałem nazwać ten pub, ale faceci od biznesu doszli do wniosku, że Marmurowy Kot będzie o wiele lepszy dla naszych kieszeni. Uśmiecham się. – Ale był taki czas, że grywaliśmy także w marmurki, co na pewno panią ucieszy. Przychodziło paru chłopaków. Jak się nazywa szanowny tata? – Fergus Boggs. Natychmiast marszczy brwi i po chwili kręci głową. Odwraca się do mężczyzn przy barze. – Spud, pamiętasz takiego gościa, co nazywał się Fergus Boggs i grał tutaj w marmurki? – Nie, skąd – odpowiada od razu Spud. Nie waha się nawet przez moment i nie odrywa oczu od piwa. – Mógł tutaj grywać jakieś pięć lat temu – wyjaśniam i zastanawiam się, czy należało wierzyć Reginie. Obudziłam jego ciekawość, tego jestem pewna. – Wybacz, kochanie, ale mieliśmy naprawdę niewielki zespół. Spud, który siedzi tam, Gerry, tam dalej. – Wskazuje na bar. – No i jeszcze ze trzech gości. Nie było żadnego Fergusa. – Pokaż jej nasz kącik chwały – odzywa się z dumą Spud. Marmurowy Kot chichocze i podnosi deskę zasłaniającą wejście za bar. Jego potężna sylwetka całkiem mnie przytłacza. – Pozwól, skarbie, że cię oprowadzę. Nie wydaje mi się, żeby Spud miał na myśli moje medale, raczej chciał pokazać ci zdobycze Elektrycznych Dziwek. Czuję się rozczarowana, że nikt tu nawet nie słyszał o tacie, ale posłusznie idę za barem do dalekiego narożnika. Spud podrywa się ze stołka i idzie za nami. Na ścianie wisi szklana gablotka, a w niej dwa trofea. – To puchar, który wygrali w World Marble Championships w… – Grzebie po kieszeniach w poszukiwaniu okularów. – W dziewięćdziesiątym czwartym – podpowiada od razu Spud. – W kwietniu. Marmurowy Kot przewraca oczyma.

– Drugie trofeum to nagroda dla najlepszego gracza i to nie Spud ją zdobył, to mogę powiedzieć ci bez okularów – drwi, ciągle głaszcząc się po kieszeniach. – Jeśli spojrzysz z bliska, przekonasz się, że Spud miał kiedyś włosy – dorzuca. Przysuwam się bliżej, żeby nie robić im przykrości. Spoglądam na fotografię stojących w rzędzie graczy i nagle serce podchodzi mi do gardła. – To mój tata! – wołam, wskazując jedną z postaci. Marmurowy Kot wreszcie znajduje okulary i przysuwa twarz bliżej ramki. – Hamish O’Neill! Więc to jest twój tata? – Wybucha gromkim śmiechem. – Nie, nie! – Także się śmieję. – To pomyłka. On nazywa się Fergus Boggs. Ale to on. Zdecydowanie on. O mój Boże, spójrzcie, jaki tutaj jest młody! – To jest Hamish O’Neill – oświadcza Marmurowy Kot i grubym paluchem szturcha twarz na fotografii. – Faktycznie był stałym bywalcem. Dobrze go znam. Spud także się przyłącza. – Tak, to Hamish – potwierdza, spoglądając na mnie tak, jakbym była zwykłą kłamczuchą. Jestem oszołomiona. Otwieram usta, ale nie wydobywa się z nich ani jedno słowo. Myśli galopują, po głowie krąży zbyt wiele pytań, jestem za bardzo oszołomiona. Dokładnie oglądam zdjęcie, żeby przekonać się, czy to na pewno tata, bo może się mylę. To zdjęcie zostało zrobione prawie dwadzieścia lat temu, może to ktoś inny, kto tylko wygląda jak on. Ale nie, to na pewno tata. Czy oni próbują mnie w coś wkręcić? Może to głupi żart? Przyglądam im się, ale miny mają tak samo poważne jak ja. – Ona twierdzi, że Hamish jest jej tatą – mówi do Spuda Marmurowy Kot. Jest tak podekscytowany, że jego głos brzmi jak dzwon i widzę, że dwaj panowie w garniturach przysłuchują się naszej rozmowie. – Słyszałem, co mówiła. – Spud przygląda mi się spod przymkniętych powiek. Marmurowy Kot wybucha śmiechem, wypełniając nim cały lokal. – Gerry! – wrzeszczy w stronę przejścia do pubu. – Chodź tutaj, chłopie, w życiu nie uwierzysz, kto do nas przyszedł. – Wiem, kto tam jest, i nie mam zamiaru nigdzie iść. Nie, dopóki on mnie nie przeprosi. – Och, czy możesz na parę minut odłożyć na bok tę swoją nienawiść? Ile czasu już minęło, chyba cały rok? – niecierpliwi się Marmurowy Kot. Trzema długimi krokami podchodzi do baru i wrzeszczy prosto w drzwi. – Córka Hamisha O’Neilla jest tutaj! Do moich uszu dociera seria okrzyków i wybuchy śmiechu. Potem za barem pojawia się Gerry, z piwem w ręku, w spłowiałych dżinsach i skórzanej kurtce. Za nim tłoczy się kilku mężczyzn; idą tutaj, bo każdy chce mi się przyjrzeć. – Więc Hamish jest twoim tatusiem? – pyta jeden z nich. – Nie, nie żaden Hamish. Fergus Boggs – mówię cicho. Marmurowy Kot w końcu dostrzega, w jak mało komfortowej znajduję się sytuacji, i próbuje uspokoić to, co przed chwilą sam rozdmuchał. – Okay, okay, dajcie jej na chwilę spokój. Prowadzi mnie do stolika.

– Dara! – drze się, jakby znajdował się na boisku. – Przynieś dziewczynie coś do picia! Przepraszam. – Odwraca się do mnie. – Jak masz na imię? – Sabrina. – Przynieś Sabrinie drinka! – ryczy i spokojniejszym tonem zwraca się do mnie. – Na co masz ochotę? – Poproszę o wodę. – Ach, wypij coś mocniejszego, wyglądasz, jakbyś tego potrzebowała. Faktycznie potrzebuję, ale przecież muszę za chwilę usiąść za kierownicą. – W takim razie mineralną gazowaną. Wszyscy się śmieją. – O rany, zachowujesz się tak samo jak twój tata – mówi Gerry i przysiada się do nas. Pozostali panowie chyłkiem znikają w mroku, z którego przyszli. – Nigdy nie pił, kiedy grał. Mówił, że to odbiera mu pewność rzutu. Znowu rechoczą. – Gerry, skocz po Jimmy’ego, będzie zachwycony – parska w jego stronę Marmurowy Kot. Usiłuję protestować, więcej osób nie jest konieczne, czuję się przytłoczona i kręci mi się w głowie, ale oni gadają nade mną jak dwa dokazujące dzieciaki. Spud rozpoczyna szczegółową opowieść o tym, jak jego zespół Elektryczne Dziwki zdobył mistrzostwo świata, prawie rzut za rzutem ustawiając całą rozgrywkę, opisuje napięcie między Amerykanami i Irlandczykami, a potem zachwyca się, jak precyzyjnie tata wykonał ostatni, zwycięski manewr. Gadają jeden przez drugiego, przerywają sobie, walczą, debatują… Gerry i Spud w żadnym razie nie mogą zgodzić się w najdrobniejszych szczegółach, na przykład, jaka tego dnia była pogoda, a ja słucham, coraz bardziej oszołomiona, i myślę, że to wszystko musi okazać się jakimś grubym nieporozumieniem. Jakąś pomyłką. Chyba rozmawiają o kimś innym, nie o moim tacie. Dlaczego tata nazwał siebie Hamish O’Neill? Potem przybywa Jimmy, o dwadzieścia lat starszy i z mniejszą ilością włosów niż na fotografii, ale i tak go poznaję. Ściska mi dłoń i siada, wyglądając na spokojniejszego i może bardziej oszołomionego, ponieważ wyciągnięto go z miejsca, gdzie akurat był, i kazano przyjść tutaj. – Gdzie Charlie? – pyta Spud. – Na wakacjach ze swoją panią – wyjaśnia mi Gerry, zupełnie jakbym wiedziała, kim jest Charlie. Pewnie powinnam, bo też należał do Elektrycznych Dziwek i też jest na fotografii. – Ach, więc jesteś jego córką? – zachwyca się Jimmy. – To prawdziwa przyjemność cię poznać. – Ona mówi, że Hamish tak naprawdę nazywał się Fergus – podnieconym tonem oznajmia Gerry, jakby imię taty było najbardziej niezwykłym, jakie dotąd słyszał. – Mówiłem wam, chłopaki. Zawsze o tym wiedziałem. Coś mi z nim nie pasowało. Spud zawsze powtarzał, że to szpieg i że lepiej nie zadawać mu pytań, bo nas pozabija. Wszyscy chichoczą z wyjątkiem Jimmy’ego i Spuda, który patrzy na mnie z powagą. – Tak mówiłem. Czy on faktycznie był szpiegiem? Założę się, że tak. Pozostali starają się go uciszyć i wywiązuje się dyskusja: czy pamiętacie, jak zrobił to, czy pamiętacie, jak powiedział tamto… Wreszcie milkną i spoglądają na mnie. Kręcę głową. – Zajmował się różnymi rzeczami… Głównie sprzedażą.

Gorączkowo staram się przypomnieć sobie coś o nim, żeby im udowodnić, że naprawdę go znam. – Zaczynał od handlu mięsem, potem były telefony komórkowe, hipoteki… Mój głos brzmi, jakby dochodził z bardzo, bardzo daleka. Już nie ufam własnej pamięci. Czy tata rzeczywiście pracował w tych branżach, czy to były tylko kłamstwa? – Ach, tak… Handlowiec w rozjazdach, coś o tym słyszałem – odzywa się Spud, ale wszyscy uciszają go jak niegrzecznego bachora. – Ostatnio pracował przy sprzedaży samochodów. Mój mąż kupił od niego samochód – mówię z patosem, żeby samej sobie udowodnić, że tata rzeczywiście był tym, kim mówił. Gerry lekko trąca Spuda, który wydaje się odrobinę zdezorientowany i rozczarowany. – Szkoda, że nie widzisz swojej miny. – Śmieje się. – Mógłbym przysiąc, że był szpiegiem – kontynuuje wątek Spud. – Był taki ostrożny. Można powiedzieć, że jego prawa ręka nie wiedziała, co robi lewa. – No już wystarczy – mówi Jimmy i nagle wszyscy przypominają sobie, że ja też tutaj jestem i że każda informacja jest dla mnie nowością. Kończą dyskusję. – Kiedy widzieliście go po raz ostatni? – pytam. Spoglądają po sobie. – Kilka miesięcy temu – odzywa się Gerry. – Ale skąd! – parska Spud. – Nie słuchaj go, on nie pamięta nawet, co jadł na śniadanie! Na pewno wcześniej. Ponad rok temu. Z tamtą kobietą. Serce zaczyna mi mocniej bić. – Jezu, ależ byli zakochani! – Spud kręci głową. – Przez te wszystkie lata nie przedstawił nam nawet psa, aż tu nagle przychodzi z nim pewna pani. Blondynka. Czekajcie, jak ona miała na imię? – To była Niemka – wtrąca Gerry. – Zgadza się, ale jak miała na imię? – I Irlandka – kontynuuje Gerry. – Mówiła ze śmiesznym akcentem… Zastanawia się przez chwilę. – Ale przecież musiałaś ją znać? Przełykam ślinę. – Nie. Nie znałam jej. – Nazywała się Cat – mówi Jimmy i wszyscy przytakują. Cat? – Ale z tego, co wiemy, mogła też używać innego imienia – oświadcza Spud. – Ona mogła być niemieckim szpiegiem. Teraz już wszyscy radzą mu, żeby był łaskaw się zamknąć. – Skąd ten Hamish? – pyta mnie Marmurowy Kot, opierając się o blat. – Dlaczego mówił, że nazywa się Hamish O’Neill, choć naprawdę nazywał się Fergus Boggs? Myślę szybko, ale absolutnie nic nie przychodzi mi do głowy, co miałoby jakikolwiek związek z imieniem Hamish.

– Nie mam pojęcia – mówię szczerze. Cisza. – Dopiero wczoraj dowiedziałam się, że tata grywał w marmurki. – Matko Przenajświętsza! – wykrzykuje Gerry. – Chcesz powiedzieć, że nigdy o nas nie słyszałaś? Nie słyszałaś o Elektrycznych Dziwkach? Że nigdy o nas nie opowiadał? Kręcę głową. Spoglądają po sobie w niemym zdumieniu, a ja czuję się w obowiązku, żeby przeprosić za zachowanie taty. Wiem, jak się czują. Czyżby nie byli wystarczająco ważni, żeby o nich wspomnieć? – No cóż, Spud, może miałeś rację, że jego prawa ręka nie wiedziała, co czyni lewa. – Jezu! Gerry, ty powiedziałeś, że miałem rację?! Wszyscy byliście tego świadkami! – Gdzie on teraz jest? – pyta Gerry. – Minął rok, odkąd nie dał znaku życia. Rozumiesz chyba, że nie jesteśmy zbyt szczęśliwi z tego powodu. – Jak on się miewa? – cicho pyta Jimmy. Oddycham głęboko. – W zeszłym roku miał udar, który upośledził mu pamięć i wpłynął na zdolności ruchowe. Od tamtej pory jest w szpitalu pod całodobową opieką. Nie wiedzieliśmy, że ubytki w pamięci są tak rozległe, jak się teraz okazuje, ale ostatnio odkryłam kilka rzeczy dotyczących taty, o których wcześniej nie miałam pojęcia. Na przykład marmurki. Jak podejrzewam, tata nie pamięta, że w ogóle grał w kulki. Najwyraźniej za mało wiem o jego życiu, żeby móc z całą pewnością twierdzić, co tata pamięta, a czego nie… To chyba oczywiste… – Staram się kontrolować drżenie głosu. – Jak widać, tata miał mnóstwo tajemnic… Nie potrafię określić, co nadal chce trzymać w sekrecie, a czego faktycznie nie pamięta. Jimmy wygląda na zmartwionego. Wszyscy wyglądają. – Nie umiem wyobrazić sobie, że Hami – to znaczy twój tata – nie pamięta o marmurkach. To przecież było całe jego życie! – mówi Gerry. Z trudem przełykam ślinę. Skoro marmurki to całe jego życie, kim dla niego byłam ja? – Nie całe, Gerry, nie przesadzaj – poprawia go Jimmy. – W sumie nic nie wiemy o innych aspektach jego życia. – Psiakrew, nigdy nie wiedzieliśmy! Ale miło byłoby pomyśleć, że te aspekty przynajmniej wiedziały o nas – denerwuje się Gerry. – Pewnie – odpowiadam zgryźliwie, choć nie chciałam, żeby tak to zabrzmiało. Zapada cisza. Pełna powagi i uszanowania, która jednak powoli staje się nieprzyjemna. Chyba wolałabym, żeby sobie dogadywali. – Opowiedzcie mi, jaki był mój tata, kiedy grał w marmurki – proszę i po chwili już nie mogę powstrzymać natłoku słów. – Sabrina! – woła za mną Jimmy, kiedy już jestem na ulicy. Czuję spływające po policzkach łzy i ostatnią rzeczą, jakiej teraz pragnę, jest to, żeby on mnie zatrzymał. Myślałam, że uda mi się dojść przynajmniej do samochodu, ale nic z tego. Nie wiem, czy starczy mi sił, żeby jeszcze czegoś wysłuchać. Kim był mój ojciec? Kto był moim ojcem? Ten człowiek,

przy którym dorastałam, a który przez każdego postrzegany jest inaczej? Prześladują mnie słowa, które usłyszałam od Reginy. On jest kłamcą. Tak po prostu. To wszystko tłumaczy. Naprawdę? Wcale nie. Czy to boli? Owszem. Dlaczego mnie okłamywał? Własną córkę? Jak głupia i szalona byłam, że dopuszczałam go do mojego życia, do każdego aspektu mojego życia, nawet w chwilach, gdy miałam własne problemy małżeńskie! Zawsze był taki przejęty, taki współczujący, a przecież sam nie dzielił się ze mną dosłownie niczym. Czuję się wykorzystana, zirytowana, a co gorsza, nie mogę przecież wpaść do szpitala i poprosić go na słowo. Ten człowiek po prostu niczego nie pamięta. Teraz zachowuję się jak mama, gderam tak samo jak ona. Staram się uspokoić, zapomnieć o wszystkim, dopóki nie będę sama. Jimmy bierze mnie pod rękę i prowadzi ulicą. Zatrzymujemy się obok sklepu z artykułami żelaznymi. Wyjmuje pęk kluczy i wchodzimy do środka. Idę za nim do małego mieszkanka, które znajduje się na piętrze nad sklepem. Widzę same podstawowe sprzęty i już zaczynam myśleć, że Jimmy mieszka sam, kiedy mój wzrok spoczywa na wiaderku z zabawkami. – To dla wnuków – wyjaśnia, idąc za moim spojrzeniem. – Zabieram ich w każdy piątek, kiedy córka jest w pracy. Nalewa wody do czajnika i gotuje. Z troską przygląda mi się przez chwilę. – To trudne, przez co musisz teraz przejść. Przytakuję. Staram się pozbierać. – Trochę znam to uczucie. Poznałem je dzięki twojemu tacie. W dniu, kiedy brał ślub. Koncentruję na nim całą uwagę, ale i tak muszę poczekać, dopóki nie zaparzy nam herbaty. Choć bardzo chciałabym go ponaglić, wiem, że byłoby to nieuprzejme. Wszystko w swoim czasie. Pojawia się talerz pełen różowych ciasteczek. W końcu Jimmy siada obok. – Zaprosił mnie na swojej wesele. Wtedy też umówiłem się na pierwszą prawdziwą randkę z dziewczyną, która nawet dość mi się podobała. Miała na imię Michelle. Była druhną, więc poprosiła, żebym poszedł z nią na tę uroczystość. Mówiła, że dostaniemy darmowe jedzenie i picie, więc czemu nie? Tak więc poszedłem. Do Iona Road Parish Church. Doskonale pamiętam. Wielki kościół, pięknie udekorowany. Jej przyjaciółka, Gina, wychodziła za mąż za niejakiego Fergusa Boggsa. Tylko tyle wiedziałem. Pożyczyłem więc garnitur brata, zjawiłem się w kościele, usiadłem… Nie znałem tam żywej duszy. Albo przynajmniej tak mi się wydawało. Ale wtedy nieoczekiwanie przyjeżdża tam mój dobry znajomy. Jestem zadowolony, że nareszcie zjawił się ktoś, kogo znam. Wygląda niesamowicie elegancko, ma na sobie jasnobłękitny frak. I świecę. Zresztą wszyscy je mamy. Idzie prosto do pierwszego rzędu, zatrzymuje się tam i czeka. Czy to drużba? – pytam kolesia, który siedzi obok. Co? On? Nie, to pan młody – odpowiada koleś. To Hamish O’Neill jest panem młodym? – mówię, a gość śmieje mi się w nos. Hej, czy ty przypadkiem trafiłeś na właściwe wesele? To przecież Fergus Boggs. Przysięgam, że miałem wrażenie, jakby ziemia prawie się pode mną rozstąpiła. Albo jakby ktoś przywalił mi pięścią w brzuch. Nie mogłem wypuścić oddechu, nie mogłem nabrać powietrza… Czułem się… No cóż, pewnie tak samo jak ty teraz, tylko dla mnie nie było to aż takim szokiem. Ostatecznie nie był moim tatą. Ale był moim kumplem, z którym razem od dwóch lat włóczyliśmy się po mieście. Hamish O’Neill. Nie wiem, o co mu chodziło. – Wyjaśniłeś z nim tę sprawę? – Nie, nigdy. – Dlaczego? – Zastanawiałem się nad tym. Zresztą przez pewien czas się nie widywaliśmy. To było dość łatwe,

ponieważ on najpierw wyjechał w podróż poślubną, a potem pracował w nadgodzinach, żeby oszczędzić na budowę domu. Tyle wiedziałem. Ciekawe, ale kiedy wyjechał, w naszym pubie pojawił się ktoś, kto szukał chłopaków do stworzenia zespołu. Charlie. Nie poznałaś go dzisiaj, bo wyjechał. Słyszał, że w Marmurowym Kocie jest dwóch takich, co grają w marmurki. Powiedziałem, że ja jestem zainteresowany, lecz nie jestem pewien, co powie ten drugi. W ogóle nie miałem zamiaru mu mówić. Ale potem Hamish… to znaczy Fergus wrócił i zadzwonił do mnie, żebyśmy się umówili na grę i piwo. I wtedy powiedziałem mu, że Charlie chciałby założyć drużynę, i postanowiliśmy, że się z nim zobaczymy. Spotkaliśmy się w Marmurowym Kocie, i to ja miałem przedstawić go Charliemu. Myślałem o tym. To mógł być odpowiedni moment, żeby go zdemaskować, żeby pokazać mu, że wiem, ale zamiast tego powiedziałem: Charlie, to jest Hamish. Hamish, to jest Charlie. I tak już zostało. – Nie mam pojęcia, jak ci się to udało – mówię, kręcąc głową. – Gdybym ja wiedziała, chyba nie umiałabym tego ukryć. – Posłuchaj, nikt z nas nie jest doskonały. Ja z pewnością też nie jestem. Wszyscy mamy swoje… życiowe komplikacje. Chodzi o to, że człowiek musiał mieć ku temu jakiś powód. Przynajmniej tak sobie powtarzałem. Doszedłem do wniosku, że będzie najlepiej, jeśli sam mi powie albo kiedyś uda mi się ustalić, dlaczego tak postąpił. – Udało się? Uśmiechnął się. Smutno. – No cóż… Teraz się udało, mam rację? – Tobie i wszystkim pozostałym – mówię ze złością. – On był dobrym człowiekiem. Tak po prostu. Hamish O’Neill, Fergus Boggs, kimkolwiek mówił, że jest. To nie ma znaczenia. Był po prostu sobą. Czasami był śmieszny, czasami gderliwy. Nie sądzę, żeby zmieniał swoją osobowość, nie ma mowy, żeby człowiek zdołał to robić ponad czterdzieści lat. I raczej nie udawał, że jest kim innym. Był tym samym człowiekiem, tylko z różnymi nazwiskami. To wszystko. Zresztą tak naprawdę sprawa nazwiska ma dla mnie drugorzędne znaczenie. Był dobrym człowiekiem. Oddanym przyjacielem. Był, kiedy go potrzebowałem, i lubię myśleć, że ja też byłem, kiedy on potrzebował mnie. Nie musiał mi mówić, dlaczego albo co było źle. Po prostu graliśmy w marmurki. Gadaliśmy o tym i owym, i wydaje mi się, że wszystkie te rozmowy były autentyczne, szczere. Tak więc twój tata jest twoim tatą, kimkolwiek jest i kimkolwiek był, to wciąż ten sam człowiek, którego wszyscy znamy. Staram się przyswoić to, co usłyszałam, ale tak od razu nie ma na to szans. – Nie starałeś się go odszukać, kiedy tak niespodziewanie zniknął w zeszłym roku? – Nie. Nie będę nikogo nachodził ani bawił się w śledztwo. – Jimmy śmieje się. – Przestaliśmy być zespołem prawie dziesięć lat temu. Czasami grywaliśmy, ale poza konkursem. Coraz trudniej było zebrać chłopaków razem, potem Pete zaczął chorować… – Ale przecież on był twoim przyjacielem! Nie zastanawiałeś się, dokąd wyjechał? Jimmy myśli przez chwilę. – Czy on teraz w ogóle nie wspomina o marmurkach? – Dziś pierwszy raz pokazałam mu kilka krwawniczków i mam wrażenie, że coś się wydarzyło. Że coś drgnęło. Ale nie sądzę, żeby wcześniej o nich pamiętał. Przytakuje ze smutkiem.

– Ludzie przychodzą i odchodzą. Mnóstwo moich przyjaciół poumierało… – Wzdycha. – To się zdarza, kiedy człowiek dochodzi do pewnego wieku. Rak, atak serca… Naprawdę przygnębiające. Pytasz o kogoś i słyszysz, że już nie żyje. Myślisz o kimś, kogo przez chwilę nie widziałeś, i dowiadujesz się, że jego już nie ma. Otwierasz gazetę, a tam nekrolog kogoś, kogo kiedyś znałeś. To się zdarza w moim wieku. Jeśli spojrzeć na to od tej strony… Kiedy mój przyjaciel Hamish O’Neill przestał się odzywać, myślałem, że także umarł. Oczy znowu napełniają mi się łzami. – Może on też chciałby cię zobaczyć. – Może – mówi niepewnie Jimmy. – Byłoby miło się z nim spotkać. Nie wszystko nas łączyło, ale mieliśmy wiele wspólnego. Dziękuję mu za herbatę i zbieram się do odejścia. Jest szósta po południu, nigdzie się nie spieszę, ale muszę już iść. Jeszcze nie skończyłam. Jimmy odprowadza mnie do drzwi wychodzących na ulicę i zanim je otworzy, jeszcze raz zwraca się do mnie: – Czasami popełniał błędy, sama wiesz, jak to jest… Chłopaki mogą teraz tego nie pamiętać, ale wówczas zdecydowanie zwracali uwagę. Nawet gadaliśmy na ten temat. Co tam słychać u Hamisha? Ciekawe, z kim kręci teraz? Zwykle działo się tak, kiedy miał kilka panienek. Nawet wspominał ich imiona – raczej przez pomyłkę, jak przypuszczam. Sam zdawał się tego nie zauważać. Myślę, że czasami mu się plątało, co nam powiedział, a czego nie mówił. Jestem pewien, że w końcu to go dopadło. Uśmiecham się z przymusem, bo jakoś nie potrafię wykrzesać z siebie ani odrobiny współczucia dla taty. Przynajmniej na razie. – Wiesz, tylko jeden jedyny raz wydawał mi się tak autentycznie szczęśliwy jak wówczas, kiedy był z tą kobietą, Cat. Wtedy nie domyślałem się, o co chodzi, ale trochę później to zaczęło mieć sens. – Co to było? – Któregoś dnia praktycznie wbiegł do pubu tanecznym krokiem i od progu wołał, że wszystkim stawia drinka. Jimmy, dziś jest najszczęśliwszy dzień w moim życiu, powiedział, ściskając mnie za rękę. Dopiero kiedy coś wydarzyło się w moim własnym życiu, zorientowałem się, dlaczego był wówczas taki wniebowzięty. Kiedy urodziło mi się pierwsze dziecko. To był najszczęśliwszy dzień i tak samo jak twój tata tańczyłem z radości. I wtedy wiedziałem, co wówczas jemu się przytrafiło. Wiedziałem, że urodziło mu się dziecko. To było w kwietniu jakieś trzydzieści lat temu. Może trochę więcej. Moje urodziny… – Czy to prawda? – pytam, nawet nie próbując zmazać szerokiego uśmiechu, który pojawił się na moich ustach. – Przysięgam na życie moich wnucząt. – Uroczyście unosi ręce. Wierzę mu bez zastrzeżeń.

21 Grając w kulki Kocie oczy Spotkanie z nią było najlepszą sprawą, jaka wyniknęła ze sprzedaży mojego samochodu. Rachunki piętrzyły się niebotycznie, przychody drastycznie malały i w końcu musiałem pozbyć się auta. Trzydzieści patyków na długo oddaliłoby widmo kłopotów. Trochę trwało, zanim podjąłem tę decyzję, bo kimże jest mężczyzna bez samochodu, ale kiedy już to zrobiłem, nigdy nie spoglądałem za siebie. Doradca finansowy bez pieniędzy, bez samochodu i bez klientów. Zawsze zamierzałem odejść pierwszy; kiedy w późniejszym okresie firma musiała się zwinąć, nie sprawiło mi to żadnej radości. Razem tkwimy w tym samym gównie. Mnóstwo facetów takich jak ja, którzy na gwałt szukali takiej samej roboty. Jestem handlowcem, byłem nim przez całe życie i to wychodzi mi najlepiej, jestem tego pewien. Dzisiaj pierwszy dzień pracuję jako sprzedawca samochodów. Staram się myśleć pozytywnie, choć czuję się całkiem inaczej. Skończyłem pięćdziesiąt sześć lat i nie mam auta, żeby przyjeżdżać do pracy, jak na prawdziwego dilera samochodów przystało – na razie szef o niczym nie wie, ale wkrótce się zorientuje, kiedy zobaczy, jak zziajany co rano biegnę pod górę z przystanku autobusowego. Co prawda lekarz kazał mi ćwiczyć, bo cholesterol, ciśnienie krwi i wszystkie inne wskaźniki wypadają fatalnie. Każda koperta, którą otwieram, zawiera wyłącznie złe wiadomości. Oficjalnie jestem już dziadkiem i nawet malutki Fergus lubi przypominać mi, że jestem tłustawy, kiedy bez opamiętania skacze mi po brzuchu. Krótki spacer na przystanek i z przystanku zapewni mi przynajmniej odrobinę ruchu. Ona stoi samotnie przed rozkładem jazdy i stara się coś odczytać. Wiem, że się stara, ponieważ na nosie ma okulary do czytania, nerwowo przygryza dolną wargę, a na jej twarzy maluje się wyraz skupienia. To urocze. Wreszcie wzdycha i mruczy coś pod nosem. – Mogę w czymś pomóc? Rozgląda się dookoła zaskoczona, ponieważ sądziła, że jest sama. – Dziękuję. Całkiem nie mogę się w tym połapać. Gdzie jest dzisiaj? Tutaj? – Wskazuje coś starannie wypielęgnowanym i pomalowanym na różowo paznokciem. – A może tu? Czy to jest rozkład autobusu numer czternaście, czy w ogóle trafiłam na niewłaściwy przystanek? A tu? Tutaj nie da się niczego odczytać, bo jakiś mądrala postanowił oznajmić całemu światu, że Decko to ciota. W porządku, nie ma sprawy, znam paru szczęśliwych pedałów. Decko może i jest superzadowolony z życia, ale na pewno wyglądałoby to inaczej, gdyby w poniedziałek rano chciał wsiąść na tym przystanku do autobusu numer czternaście. Wtedy Decko byłby bardzo przygnębioną ciotą. Wybucham śmiechem, właściwie śmiech wyrywa się ze mnie w niepohamowany sposób. Od razu ją uwielbiam. Przez pewien czas z uwagą przyglądam się rozkładowi jazdy, bynajmniej nie dlatego, że staram się skoncentrować, ale żeby znaleźć się bliżej niej. Ona tak pięknie pachnie. W końcu odwraca się do mnie, opuszcza cętkowane jak skóra lamparta okulary do czytania i nagle znajduję się sam na sam z parą najbardziej olśniewających oczu, które rozświetlają swoim blaskiem całą twarz, jakby promieniały od wewnątrz. Moje uczucia muszą chyba wydawać się dość oczywiste, ponieważ ona uśmiecha się, jakby mój

zachwyt mile połechtał jej próżność. – No i co? – Nie mam zielonego pojęcia – mówię, co sprawia, że ona odrzuca głowę do tyłu i śmieje się jak szalona. – Uwielbiam twoją szczerość – odzywa się w końcu i zdejmuje okulary, które dyndają teraz na łańcuszku, opierając się o niewiarygodnie wielkie i kuszące piersi. – Ty też jedziesz tym autobusem pierwszy raz? – Można tak powiedzieć. Właśnie sprzedałem samochód. Wiem tylko, że muszę wsiąść do autobusu o siódmej pięćdziesiąt i przejechać osiemnaście przystanków… Moja córka lubi mieć świadomość, że jestem bezpieczny. Uśmiecha się. – Ja też jestem tutaj przez samochód. Wczoraj rano biedaczysko doszedł do wniosku, że się poddaje. Zrobił puf! I to wszystko. – Możesz kupić ode mnie nowe auto. – Sprzedajesz samochody? – Dziś jest mój pierwszy dzień. – W takim razie jak dotąd świetnie ci idzie… Nawet nie musisz siedzieć w biurze. Obydwoje zastanawiamy się, jak zapłacić kierowcy, który nie zechce przyjąć od nas pieniędzy, lecz zażąda, żeby kupić bilet w automacie. Ona pozwala, żebym wsiadł pierwszy, co oznacza, że pierwszy zajmę miejsce i teraz rozmyślam, czy usiądzie obok, czy pójdzie dalej. Dzięki Bogu siada przy mnie, co od razu poprawia mi humor. – Mam na imię Cat – mówi. – Caterina, ale wolę Cat. – A ja Fergus. – Ściskam jej dłoń. Ma miękką, aksamitną skórę, a na palcu ani śladu ślubnej obrączki. – Jesteś Szkotem. – Mój tata był Szkotem. Wyjechaliśmy stamtąd, kiedy miałem dwa lata, i przeprowadziliśmy się do Dublina. A ty skąd jesteś? Bo masz taki oryginalny akcent. Śmieje się. – Och, wielkie dzięki. Pochodzę ze Schwarzwaldu w Niemczech. Jestem córką leśniczego. Przeprowadziłam się do Cork zaraz po studiach, czyli kiedy miałam dwadzieścia cztery lata. Ta kobieta uzależnia. Interesuje mnie wszystko, co jej dotyczy. Zapominam o nerwach po pierwszym dniu pracy i pozwalam sobie na zupełne odprężenie, przez co o mały włos przegapiłbym swój przystanek. Zadaję jej stanowczo zbyt wiele osobistych pytań, lecz ona na wszystkie odpowiada i także pyta. Mówię jej za dużo na swój temat – o długach, zdrowiu, niepowodzeniach – ale nie w ciemnych barwach, tylko uczciwie. Tak żebyśmy obydwoje mogli się pośmiać. Konieczność pozostawienia jej w autobusie rozdziera mi serce. Brak mi czasu i odwagi, żeby poprosić ją o telefon. Prawie zapominam o tym, że muszę wysiąść. To ona w porę naciska guzik stop. Autobus zjeżdża do krawężnika i wszyscy czekają, aż przecisnę się ze swojego miejsca do wyjścia. Czuję na sobie ich wzrok. Nie zdążę zaprosić Cat na randkę, śpieszę się, panikuję. Z wściekłością wysiadam na przystanku. Przez kilka pierwszych godzin pierwszego dnia mojej pracy czuję się jak zapasowa część, która jakoś

nie może znaleźć sobie miejsca. Pozostali koledzy nie są zbyt życzliwie nastawieni ani chętni do pomocy. Wiedzą, że jestem przyjacielem właściciela warsztatu, Larry’ego Brennana. To jedna z nielicznych przysług, o które pozwoliłem sobie poprosić przez całe życie, a zarazem jedyny sposób, żeby po pięciu miesiącach bezrobocia znaleźć jakieś zajęcie. Razem dorastaliśmy, więc Larry nie mógł mi odmówić. Pewnie chciał, ale nie mógł. Jako niemile widzianemu przez kolegów pracownikowi nie jest mi łatwo przebić się do klientów. Pozostali wchodzą mi w drogę, w jakiś sposób odwracają uwagę tych, którzy chcieli rozmawiać ze mną, i bez skrupułów ich przejmują. Jak psy, które zaciekle walczą o kość. – Nie, chcę rozmawiać z tamtym panem – słyszę po południu znajomy głos, kiedy już marzę wyłącznie o tym, żeby pójść wreszcie do domu i zjeść całe pudełko czekoladek. I oto jest. Mój barwny, oślepiający, cenniejszy niż życie, zagraniczny brylant. Już pierwszego dnia udaje mi się sprzedać samochód. Choć to mało profesjonalne, wykorzystuję numer jej telefonu zapisany w dokumentach transakcji, żeby zadzwonić i zaprosić ją na randkę. Jest bardziej niż szczęśliwa, że się odezwałem, i od razu mówi, co chciałaby dla mnie ugotować. Jadę do jej mieszkania w piątek wieczorem z bukietem kwiatów, butelką czerwonego wina i jasno sprecyzowanym zadaniem. Muszę opowiedzieć jej wszystko. Nie chcę żadnych sekretów. Żadnego dzielenia własnego życia. Zacząłem nienawidzić człowieka, którym się stałem. Już więcej nie będzie żadnych tajemnic. Nie z Cat. Ona jest moją szansą na nowy początek. Mieszkanie Cat to uroczy apartament z dwiema sypialniami – jedną dla niej, drugą dla mieszkającej z nią córki, której właśnie stara się pozbyć z domu. Na ścianach pełno jest obrazów wykonanych ręką Cat, na parapetach schną malowane wazony i przyciski do papieru – po wazonach wspina się bez i jakieś różowe kwiaty, na przyciskach wiją się fantazyjne wstążki i spirale. Oglądam wszystko uważnie, podczas gdy ona w maleńkiej kuchni robi nam coś do jedzenia. Smakowita woń rozchodzi się po całym domu. – Och, właśnie zaczęłam chodzić na zajęcia z malarstwa. Z malarstwa na szkle, ściśle mówiąc. – To czymś różni się od malowania na papierze? – Naturalnie, ale żeby poznać różnice, trzeba wybulić siedemdziesiąt pięć euro – dodaje z uśmiechem. Gwiżdżę przeciągle. – A ty masz jakieś hobby? Proste pytanie. Dla wielu ludzi banalnie proste. Ale ja się waham. Zastanawiam pomimo decyzji, którą podjąłem po całym tygodniu rozmyślania, czekając na dzisiejsze spotkanie. Zwabiona moim milczeniem przerywa to, co akurat robi, i pojawia się w przejściu, które łączy kuchnię z jadalnią i salonem. Na rękach ma żaroodporne rękawiczki. Zielone oczy napotykają mój wzrok. Nagle brakuje mi tchu, jakby czekało mnie niesamowicie ważne wyznanie. Czuję, jak z brwi spływają mi krople potu. No dalej, Fergus. Powiedz jej. – Gram w marmurki. Zbieram marmurki. To nawet nie całe zdanie, nawet nie wiem, czy cokolwiek oznacza. Chwytam się oparcia kuchennego krzesła, a wtedy ona nagle dostrzega, co się ze mną dzieje. Dostrzega moją postawę, moje zdenerwowanie. Nieoczekiwanie na jej ustach pojawia się uśmiech. – To cudownie! Kiedy grasz następnym razem?

– Jutro – mruczę niepewnie. – Chciałabym przyjść, jeśli się zgodzisz. Mogę? Zapominam języka w gębie i odruchowo kiwam głową. – Wiesz, ja też dziś bawiłam się marmurkami. – Uśmiecha się, podczas gdy ja w popłochu usiłuję zebrać myśli. – Tak, jestem weterynarzem. Kilku mądrych ludzi wpadło na pomysł, żeby wykorzystywać szklane kuleczki, kiedy klacze mają ruję. Dziś włożyłam taką trzydziestopięciomilimetrową kulkę do macicy jednej z klaczy. To był pierwszy raz dla mnie i pierwszy raz dla niej. Ale wiesz, co się stało? Myślę, że chyba nauczyła się tej sztuczki w jakimś klubie ping-ponga, bo wystrzeliła ją na zewnątrz. Natychmiast. Za drugim razem włożyłam już tak jak trzeba. Czy wiesz, że firma, która je produkuje, wymyśliła nazwę „konikulki”? Śmieję się, zupełnie zaskoczony łatwością, z jaką przyjęła moją nowinę, a następnie jej własną opowieścią o końskich marmurkach. – Dam ci jedną – mówi, podchodząc z powrotem do piekarnika. – Założę się, że takiej nie masz w swoim zbiorze. – Nie. – Parskam śmiechem, może odrobinę zbyt histerycznym. – Rzeczywiście nie mam. – Więc opowiedz mi o swojej kolekcji. Opowiedz mi o marmurkach. I tak zaczynam od początku – od ojca Murphy’ego i ciemnego pokoju z krwawniczkami, i już nie mogę przerwać. Mówię jej o Hamishu i naszych szwindlach, o moich braciach, o tym, jak z drużyną zdobyliśmy mistrzostwo świata… Sączymy wino, jemy pyszną pieczeń jagnięcą, a ja opowiadam o Elektrycznych Dziwkach, o pubach, w których gram, i o tym, jak często to robię. Potem wracam do Hamisha i zwierzam jej się ze wszystkiego, co nas łączyło, i mówię o tym, jak to się stało, że zacząłem zbierać marmurki. Wspominam o słoju, w którym za karę lądowały nasze kulki, o tym, że Gina i Sabrina nie mają pojęcia o mojej pasji i z trudem udaje mi się wytłumaczyć, dlaczego tak wyszło. Pijemy jeszcze więcej wina, potem kocham się z nią, a kiedy leżymy nago w łóżku, znowu opowiadam jej o sobie. Zupełnie jakbym nie mógł przestać. Chcę, żeby ta kobieta wiedziała o mnie wszystko. Bez żadnych krętactw, bez żadnych kłamstw. Mówię też o braciach, o tym, jak ich odepchnąłem, i że nigdy sobie tego nie wybaczę. Poruszona moim wyznaniem od razu proponuje, że zaprosi ich na kolację. Odpowiadam, że nie, że to przesada, że nie mogę, oboje nie możemy… Ale ona jest jedynaczką i zawsze pragnęła mieć dużą rodzinę. Tak więc z biegiem czasu w ciągu następnych kilku miesięcy przygotowuje poczęstunek dla Angusa i Caroline, potem dla Duncana i Mary, Tommy’ego i jego dziewczyny, Bobby’ego i Laury, Joego i Finna. Wszystko udaje się wyśmienicie, więc to powtarzamy, tym razem z jej przyjaciółmi. Pyta, co spodobało mi się w niej najbardziej, czym tak szybko mnie przywiązała – ponieważ rzeczywiście tak to wygląda, jakbyśmy byli od siebie uzależnieni. Mówię, że sprawiły to jej oczy. Że są jak oczy kota. Ironicznie. Ściśle rzecz ujmując, zagraniczne kocie oczy, produkowane głównie w Meksyku i na Dalekim Wschodzie. Najczęściej takie marmurki są jednokolorowe, a szkło ma delikatny odcień butelkowej zieleni. Zewnętrzna krawędź kociego oka przypomina krawędź butelki, wnętrze zaś jest świetliste, jak radioaktywne. – Więc ile według ciebie byłam warta? W nienaruszonym stanie? – drażni się ze mną któregoś dnia, kiedy leżymy w łóżku. – Wtedy, kiedy miałam dwadzieścia jeden lat, zanim jeszcze urodziłam dzieci? – Dla mnie nadal jesteś nienaruszona. – Kładę się na niej. – Spójrz na siebie… Podnoszę jej ręce nad głowę i przytrzymuję ją w tej pozycji. Całujemy się.

– Jesteś piękna… Ale jako obiekt kolekcjonerski nie masz żadnej wartości – dodaję i obydwoje wybuchamy śmiechem. Mówi mi, że kiedy odkryłem przed nią pasję do gry w kulki, z samego wyrazu mojej twarzy domyśliła się, że chodzi o jakąś wielką sprawę… Że wyglądałem tak, jakby sprawa dotyczyła życia i śmierci… Że z jakiegoś powodu to wyznanie wiele mnie kosztowało, i gdyby wtedy powiedziała coś niewłaściwego, odszedłbym bez słowa, a ona nie chciała, żebym odchodził. Pierwszy podarunek, jaki od niej dostaję, to kulka dla klaczy, ozdobiona własnoręcznym malunkiem. Żałuję jedynie tego, że każdy dzień spędzony z Cat jest dniem, w którym nie osiągnąłem doskonałości. Nie połączyłem ze sobą wszystkich nici. Gdy to wreszcie uczynię, przedstawię Cat Sabrinie. Ociągam się z tym, chociaż uważam, że się dogadają, ale Cat wie o mnie wszystko, zna moją prawdziwą twarz, twarz pasjonata marmurków, natomiast Gina i Sabrina o niczym nie mają pojęcia. Kiedy powiem o tym Sabrinie, będę musiał wyjaśnić, dlaczego tak długo odsuwałem ją i jej matkę od istotnej części swojego życia i dlaczego przez całe lata skutecznie okłamywałem dwie najbliższe mi osoby, którym powinienem ufać i które powinny ufać mnie. Nie potrafię wymyślić właściwych słów. Cat mówi, żebym się spieszył. Żebym mówił ludziom to, co mam do powiedzenia, póki jest jeszcze czas. Jej mama zmarła, zanim miały okazję się pojednać i wyjaśnić dzielące je nieporozumienia. Mówi, że człowiek nigdy nie wie, co go czeka. Wiem, że ma rację. Zrobię to niebawem. Niedługo powiem Sabrinie.

22 Regulamin basenu Nie wolno krzyczeć – Tata prowadził drugie życie – mówię i słyszę, jak głos mi drży. Adrenalina krąży w moich żyłach, wzburzona tym nieoczekiwanym odkryciem. W tle słyszę głosik Alfiego, jak rozpacza nad pieczoną fasolą. Nie chce fasoli, chce cukierki z hibiskusa albo makaron w kształcie Świnki Peppy. Aidan stara się go uspokoić, jednocześnie słuchając tego, co mam do powiedzenia. A ja gadam jak najęta. – Aidan, on udawał kogoś innego! Był całkowicie inną osobą! Nazywał się Hamish O’Neill! – wołam ze złością. – Czy kiedykolwiek słyszałeś, żeby używał takiego nazwiska? – Hamish jak? Nie, skąd… Alfie, dość! Tak nie wolno, kochanie! Opowiedz mi coś więcej… Dobrze, możesz dostać marmoladę na kolację. Trochę zbita z tropu tym, że Aidan co chwila rozmawia z dzieckiem, po prostu mówię o swoich odkryciach. – Spotkałam tych ludzi w pubie… Byli w jego drużynie, grali z nim w marmurki, ale o mnie nawet nie słyszeli… Mówili, że tata był bardzo skryty, jeden myślał nawet, że jest szpiegiem… Głos mi się załamuje, więc przerywam na chwilę i koncentruję się na prowadzeniu auta. Dwa razy skręciłam nie tam, gdzie trzeba, i teraz muszę zawrócić o sto osiemdziesiąt stopni, choć to niezgodne z przepisami. Inni kierowcy na mnie trąbią. – Sabrina – mówi Aidan, wyraźnie zaniepokojony. – Może chcesz zaczekać, aż wrócę do domu, żebyśmy mogli przyjrzeć się bliżej całej sprawie? – Nie ma mowy – warczę. – Według mnie teraz jest doskonała okazja, nie sądzisz? Zwłaszcza po tym, co ostatnio mówiłeś na mój temat. Aidan milczy przez chwilę. – Posłuchaj, Sabrina… Ty nie jesteś nim. Tylko tyle próbowałem ci powiedzieć. – Zadzwonię do ciebie później. Teraz muszę koniecznie z kimś się zobaczyć. – W porządku, jeżeli… – Tylko nie mów: jeśli uważasz, że to w czymś pomoże. Cisza. Nagle w słuchawce rozlega się ryk Alfiego. – Mamaaa! Po fasoli puszcza się bąki! Połączenie zostaje przerwane. Nigdy nie nazywałam Mattiego dziadkiem, ponieważ tata nigdy nie nazywał go tatą. Zapewne musiałam pytać o to, kiedy byłam dzieckiem, ale nie pamiętam, co mi odpowiedziano. Nie przypominam sobie nawet, żebym kiedykolwiek się zastanawiała, dlaczego on nie jest moim dziadkiem, po prostu wiedziałam, że nie był tatą taty. Ktoś kiedyś powiedział mi, że mój prawdziwy dziadek umarł, kiedy tata był jeszcze mały i że wtedy Mattie ożenił się z babcią, która szczerze mówiąc, zawsze budziła we mnie strach. Obydwoje budzili we mnie strach.

Ta myśl uderza mnie dopiero teraz, kiedy skończyłam trzydzieści trzy lata: choć Mattie wychowywał mojego ojca od małego, nigdy nie myślałam o nim jak o dziadku. Babcia Molly była twardą, bezwzględną kobietą, zupełnie inną niż moja babunia Mary. Zawsze odnosiłam wrażenie, że w jej oczach nie jestem wystarczająco wdzięczna, bo bez przerwy przypominała mi o moich przyjemnościach i kazała za wszystko dziękować po tysiąc razy na dzień, co powodowało, że czułam się niepewnie i mało komfortowo. Wiele lat później mama powiedziała mi, że babcia Molly bez przerwy powtarzała jej, że mnie rozpuszcza. Tak samo wciąż pozwalała sobie na nieprzyjemne uwagi pod adresem mamy, wytykała jej, że nie ma więcej dzieci. Z jakiegoś powodu dotknęło to właśnie moich rodziców. Teraz takie sprawy można leczyć, ale wówczas mama mogła tylko próbować. Moim zdaniem to bardzo popsuło ich stosunki, pomijając fakt, że były zupełnie inne, a ich zdanie na każdy temat się różniło. Mama nie potrafiła znieść impertynenckich uwag ze strony teściowej, która całe życie spędziła na rodzeniu i wychowywaniu dzieci i dla której to było najważniejsze. – Nie byłam przyzwyczajona do tego, że ktoś mnie nie lubi – powiedziała kiedyś mama. – Naprawdę bardzo starałam się jej przypodobać, ale ona nadal mnie nie lubiła. Po prostu nie chciała mnie polubić. Łączyło je jedno: miłość do Fergusa. Kiedy tata odwiedzał babcię Molly, zwykle robił to sam. Wpadał do niej od czasu do czasu, po drodze z pracy albo gdy jechał do miasta. Czasami z nim się wybierałam, czasami nie. Wszyscy spotykaliśmy się za to na godzinę rankiem w Boże Narodzenie. Siadywałam wówczas spokojnie, wdzięczna za kolejną nową piżamę, a oni gawędzili. Umarła, kiedy miałam czternaście lat, i pamiętam, że miałam wrażenie, jakby odszedł ktoś całkiem obcy. W głębi ducha czułam nawet pewną ulgę, ponieważ już nie musiałam więcej jeździć do niej w odwiedziny, a te wizyty były przyjemne jak senny koszmar. Na pogrzebie ujrzałam moje kuzynki, które zaledwie kojarzyłam, zapłakane i pocieszane przez moich wujów, i czułam się winna, ponieważ śmierć babci nie obeszła mnie tak jak innych. Nie podzielałam ich żałoby. Dopiero później zaczęłam płakać. Kiedy wychodziłam za mąż za Aidana, wydawało mi się słuszne, żeby zaprosić Mattiego na ceremonię i na wesele. Nie skorzystał z zaproszenia. Rzadko zastanawiałam się, co u niego słychać. Moje dzieci go nie znają, nigdy nie jeździmy tam z wizytami. Moja mama czuje do niego odrazę, uważa go za wstrętnego, starego dziada, który po śmierci Molly zrobił się jeszcze gorszy. Ale w związku z tym znów dopadają mnie wyrzuty sumienia. Myślałam, że tata nie chce mieć nic wspólnego ze swoją rodziną, z pewnością tak właśnie się zachowywał, ja zaś uważałam, że nie stanie się nic wielkiego, jeśli my także podążymy tą drogą. Tym bardziej że wszyscy przyjęli to z ulgą. Teraz jednak zadaję sobie pytanie, dlaczego nie próbowałam, nie naciskałam, nie zachęcałam, nie zastanawiałam się… Dlaczego? Teraz, kiedy sekrety taty wyszły na jaw, chcę poznać tych ludzi. Chcę dowiedzieć się, dlaczego tata taki był. Mattie dobiega dziewięćdziesiątki i mieszka samotnie w Islandbridge, w dwupokojowym mieszkanku na parterze. Znam adres, ponieważ co roku wysyłam mu na Boże Narodzenie kartkę z życzeniami. I co roku wysyłam także zdjęcie dzieci. Na pewno nie spodziewa się mojej wizyty. – Kto tam?! – krzyczy zza drzwi. – Sabrina! – wołam i zaraz dodaję, tak na wszelki wypadek – Sabrina Boggs! – Kto taki?! Słyszę szczęk odryglowywanych drzwi i po chwili stajemy twarzą w twarz. Przygląda mi się z ukosa,

mierzy mnie wzrokiem od stóp do głów i zaraz staje się oczywiste, że potrzebne są dodatkowe wyjaśnienia. – Jestem córką Fergusa. Znowu mierzy mnie wzrokiem, a potem odwraca się i szurając kapciami, wędruje do ustawionego przed telewizorem fotela. Ma na sobie koszulkę z krótkimi rękawami, a pod spodem poplamiony biały podkoszulek. Sękowatymi, pokręconymi przez wiek paluchami stara się zapiąć guziki. Jest stary, ale niewątpliwie przypomina osobę, którą pamiętam z czasów dzieciństwa. Wiecznie w fotelu, wiecznie ogłuszony rykiem telewizora. – Przepraszam, że nie byłem na twoim weselu – mówi bez ogródek. – Rzadko bywam na towarzyskich spotkaniach. Jestem zawstydzona. Ślub był w Hiszpanii i od razu wiedziałam, że nie da rady przyjechać. – Rozumiem, że wyprawa do Hiszpanii dla wielu osób nie była prostą sprawą, ale chciałam, żebyś wiedział, że jesteś zaproszony. – Mnie to robiło różnicę, że byłem zaproszony gdzie indziej niż do Boggsów. – Mattie chichocze. Dopiero teraz spostrzegam, że brakuje mu kilku zębów. – Och, tak. – Znów robię się czerwona. – To tylko kwestia liczb. Mam tak dużą rodzinę, że nie dam rady zapraszać wszystkich. Jego uporczywe spojrzenie wcale nie ułatwia mi zadania. – Nie masz z nimi kontaktu. – Z kim… Z moimi wujami? Naprawdę chciałabym, żeby było inaczej – odpowiadam szczerze, choć wcześniej wcale się nad tym nie zastanawiałam. Przede mną siedzi człowiek, który wychowywał mojego ojca, a mimo to jest dla mnie kimś obcym. – Niestety, tata także nie był z nimi blisko związany i przypuszczam, że to miało jakiś wpływ i na mnie, i na nich – wyjaśniam. – Są gruboskórni jak nosorożce i równie wrażliwi jak kleszcze – mówi, zniekształcając ostatnie słowo. – Zresztą wymyślili mu takie przezwisko. Wiedziałaś o tym? – Nazywali tatę nosorożcem?! – Nie. Wołali na niego Kleszcz. Bo był taki mały. Najmniejszy z Boggsów. Odnoszę wrażenie, że rodzina była mocno podzielona na Doyle’ów i Boggsów. Nigdy nie pytałam taty, czy wspólne dorastanie było dla niego jakimś wyzwaniem. Dlaczego nie pytałam? – Ale on umiał postawić na swoim – mówi Mattie. – Umiał ich przechytrzyć. Czuję się dumna. – Czy słyszałeś kiedyś o Hamishu O’Neillu? – Hamish? O’Neill? – powtarza powoli, jakby to był jakiś test, a on bał się, że go obleje. – Nie. Staram się ukryć rozczarowanie. – Ale był przecież ktoś taki jak Hamish Boggs – ciągnie Mattie, bo chce okazać się pomocny. – Najstarszy z chłopaków Boggsów. Przytakuję, a przez głowę przelatują mi tysiące myśli. Całkiem zapomniałam o najstarszym bracie ojca, bo rzadko o nim wspominano.

– Tak, słyszałam o Hamishu. Czy on i tata byli blisko? – Hamish? – Mattie wydaje się zdziwiony, zupełnie jakby nie pomyślał o nim od dnia, kiedy Hamish umarł. – Fergus i Hamish byli sklejeni jak but z podeszwą. Twój tata łaził za nim jak taki mały pies. Hamish mógł rzucić kij, a tata walczył, żeby przynieść go z powrotem. No bo widzisz, Hamish był mądry. Durny jak nieszczęście, jak już mówiłem, ale na swój sposób mądry. W każdym towarzystwie potrafił wyłowić najsprytniejszego gościa i trzymać go pod butem. Właśnie tak zrobił z twoim tatą. Jego matka nieustannie się tym martwiła. To było dla mnie coś nowego. Siadam prosto. Mattie zastanawia się przez chwilę. – Najmądrzej było trzymać Hamisha z dala od nich wszystkich. Wciąż powtarzałem to Molly. – I robiła tak? – No cóż, on umarł, prawda? – mówi i zanosi się okrutnym śmiechem. Nie dołączam się, więc po chwili śmiech cichnie. – Ten chłopak nie dostał tego, na co zasługiwał – kończy, kiwając palcem. – Jak Hamish umarł? – Utopił się. W Londynie. Jakiś koleś przywalił mu pięścią, był nawalony jak diabli, no i wpadł do rzeki. Haustami łapię powietrze. – To okropne. Wiedziałam, że umarł, ale nie znałam szczegółów. Nigdy nie zapytałam, jak to się stało. Dlaczego nie zapytałam? Spogląda na mnie zdziwiony, że ta sprawa po tylu latach może wydawać się komuś straszną tragedią. Zupełnie jakby Hamish nie był rzeczywistą osobą. Widzę, że zaczyna zastanawiać się nad powodem mojej wizyty. – Czy tata bardzo rozpaczał po śmierci Hamisha? Zastanawia się, a po chwili wzrusza ramionami. – Musiał zidentyfikować zwłoki. Poleciał tam sam. Angus też chciał jechać, ale nie mogłem przecież wysyłać do Londynu całej ekipy ze sklepu. – Podnosi głos, jakby miał zamiar się bronić, jakby wciąż toczył spór sprzed czterdziestu lat, że wysyła tatę samego. – Pewnie było mu tam ciężko bez żadnego wsparcia… Jego matka bardzo się martwiła. Pierwszy raz wyjeżdżał sam, na dodatek po to, żeby obejrzeć zwłoki brata, ale musiał jechać – władze myślały, że to właśnie on nie żyje. – Myśleli, że to mój tata utonął?! – Nie jestem pewna, czy się nie przesłyszałam. – Zdaje się, że Hamish w Londynie posługiwał się imieniem Fergus. Bóg jeden wie dlaczego, ale jeśli wkurzysz wystarczająco dużo ludzi, tak jak ten chłopak, to będziesz musiała zmieniać imię nawet dziesięć razy. Znając Hamisha, pewnie pożyczyłby imiona od całej rodziny, gdyby nie zginął. Serce wali mi jak oszalałe. Znalazłam jasne wytłumaczenie, dlaczego tata zmienił imię. – Wiesz, jak dłużej o tym myślę, to zdaje mi się, że jednak słyszałem o gościu, który nazywał się Hamish O’Neill – odzywa się nieoczekiwanie Mattie. – Śmieszne, że właśnie teraz mi o tym przypomniałaś… Czułem, że to nazwisko brzmi znajomo, kiedy je usłyszałem. To dość zabawna historia… – Mattie przesuwa się w fotelu i wyraźnie ożywia. – Kiedyś dotarły do mnie wieści, że taki gość, Hamish O’Neill, grywa tutaj w marmurki. To oczywiście nic nie znaczyło, ale Hamish nie jest dość popularnym imieniem, więc kiedy je słyszysz, nadstawiasz uszu, a O’Neill to było panieńskie nazwisko

Molly, zanim najpierw została panią Boggs, a później panią Doyle. To nie miało znaczenia, ale wspomniałem o tym Molly. Byłem pijany, może nie powinienem wtedy o tym mówić… W dodatku byliśmy na weselu, zresztą na weselu Fergusa – i nie obrażając twojej mamy – była z niej taka cholernie gorąca laska, że musiałem się upić i to rozwiązało mi język. Tak więc kiedy powiedziałem o tym Molly, od razu kazała zawołać twojego tatę… Pamiętam, że miał na sobie taki zgrabny, błękitny frak, plisowaną koszulę i wyglądał jak cholerny pedał… I nagle widzę, jak Molly wali go prosto w pysk! „Nie jesteś nim”, powiada. Zaśmiewa się w głos. Śmieje się na samo wspomnienie tego, jak na swoim weselu tata dostaje po twarzy od własnej matki. Łzy napływają mi do oczu i muszę mocno mrugać, żeby zniknęły. – To od razu utarło mu nosa – kontynuuje Mattie, ocierając oczy. – Teraz już nie wiem, czy to twój tata grał, czy inny koleś, czy to był zbieg okoliczności, jak powiadają, ale dookoła nie było zbyt wielu takich, co w tym wieku grali w kulki, przynajmniej nie w tej okolicy, gdzie mieszkaliśmy… Odkąd pamiętam, był takim zwykłym świrem, całymi dniami mógł siedzieć na ulicy i grać, można było dostać wścieklizny, zanim człowiek zagonił go do domu na kolację. Na każde urodziny i każde Boże Narodzenie chciał dostawać wyłącznie te pieprzone marmurki. Wszyscy chłopcy są tacy sami, ale twój tata był najgorszy, może dlatego, że był najlepszy. Nawet włóczył się z Hamishem po jakichś zakazanych miejscach. Hamish wziął go pod swoje skrzydła; pewnie myślał, że zostanie jakimś wielkim agentem i że zarobi parę funtów na swoim młodszym bracie. Mówiłem twojemu ojcu, kiedy jeszcze był nastolatkiem: „Nigdy nie znajdziesz żony, jeśli nie przestaniesz grać w te pieprzone kulki”. Ale on rzucił to dopiero wtedy, kiedy umarł Hamish. Przynajmniej w taki sposób miało to na niego zbawienny wpływ. Przyszłam tu szukać odpowiedzi, zajrzeć w głąb życia taty, choć wcale nie byłam pewna, czy mi się uda. Ale jeśli Hamish w Londynie używał imienia Fergus, to wyjaśnia, dlaczego tata, grając w marmurki, podawał się za Hamisha. Oznaka szacunku? Wspomnienie o bracie? Uczczenie pamięci? Próba przywrócenia go do życia? Nic dziwnego, że tata utrzymywał w tajemnicy fakt, iż nadal gra, skoro wszyscy dookoła powtarzali, żeby przestał. Tylko dlaczego postępował tak również w dorosłym życiu? – Jak tata zareagował, kiedy dowiedział się, że Hamish przybrał jego imię? – Sam nie za bardzo rozumiem, ale odebrał to jako komplement. Chodził dumny jak paw, że Hamish ukradł mu tożsamość. Zupełnie jakby czuł się przez to kimś lepszym. Pamiętam go na pogrzebie, jak dumnie wypinał pierś… Głupiutki chłopiec nie rozumiał, że w ten sposób Hamish wciągał go w kłopoty. Jeśli Fergus Boggs znalazłby się o niewłaściwej porze w niewłaściwym miejscu, Hamish mógłby stracić swojego młodszego braciszka. Ale Hamish właśnie taki był, powiadam ci. Pijawka. Wysysał z każdego to, co było mu przydatne, i ruszał dalej. Zapada długa cisza. – Jak ty i babcia się poznaliście? – pytam nieoczekiwanie, dziwiąc się, co skłoniło ją po śmierci pierwszego męża do poślubienia takiego faceta. – W sklepie mięsnym. Przychodziła do mnie na zakupy. Ach, więc to tak. – To musiała być prawdziwa miłość, ożenić się z kobietą z dziećmi… – mówię, bo staram się pozytywnie podejść do sprawy. – Masz na myśli te cztery szczeniaki? – pyta Mattie. – Miała cholernie dużo szczęścia, że zechciałem wziąć ją za żonę. Rozglądam się dookoła. Wszędzie jest skromnie i czysto. Bez wątpienia mieszkanie jest dobrze

utrzymane. – Niedługo przychodzi Laura – wyjaśnia Mattie, idąc za moim spojrzeniem. – Córka Tommy’ego. – Ach, tak. Oczywiście – mówię, starając się przypomnieć sobie, kiedy po raz ostatni widziałam kuzynkę. – Ona przychodzi w piątki, Christina w poniedziałki, chłopcy wpadają w pozostałe dni, żeby sprawdzić, jak się miewam, i upewnić, czy gdzieś tam nie wyciągnąłem kopyt i czy larwy nie wyłażą mi z oczu. Dlatego mnie tu przenieśli: Laura mieszka naprzeciwko, więc w ten sposób może mieć oko na wszystko, co robię, i powstrzymać mnie, jeśli chciałbym komuś spłatać figla. – Chichocze. – „Wszystko w porządku, dziadku?”, „Żyjesz jeszcze, dziadku?”. Ach, to dobre dzieciaki ta rodzina Doyle’ów. Dzieci Tommy’ego i Bobby’ego. Bobby już nie jest z ich matką, wiedziałaś o tym? Kręcę głową. – Smutno to słyszeć, bo naprawdę ją lubiłem. Ale Bobby nie potrafi odczepić się od kobiet, nigdy nie potrafił, z kolei Joe ich nie znosi… Wiesz, że z nim coś nie tego? – Tak, wiem, że jest gejem. – To wszystko wina jego matki, zawsze na niego chuchała – nie idź tu, nie idź tam – podczas gdy reszta robiła, co chciała, i jakoś wszyscy wyszli na ludzi. – Według mnie on byłby gejem niezależnie od tego, jak babcia go wychowywała – mówię oschłym tonem, bo zaczynam mieć go serdecznie dość. Mattie wybucha śmiechem. – On twierdzi tak samo, ale kto tam wie? Znowu zapada cisza. Mocno niezręczna cisza. Obydwoje dobrnęliśmy do końca rozmowy. – Jak się miewa twój ojciec? – Całkiem dobrze. – Nadal niewiele pamięta? – Nie wszystko. – Nie szkodzi – mówi Mattie smutno, jakby zwracał się sam do siebie. – Jednak oni by chcieli, żeby ich pamiętał. Bez przerwy o tym gadają. – Kto taki? – Chłopcy z rodziny Boggsów. I z rodziny Doyle’ów. – Oczywiście, że tata ich pamięta. – Ale nie ostatnie lata. – No cóż, zdaje się, że ostatnio nie byli ze sobą za blisko. – Ależ skąd – protestuje Mattie z irytacją, jakbym oskarżała go o kłamstwo. – Przez kilka ostatnich lat znowu się spotykali. Nie uwierzysz, ale grali razem w marmurki! Oni i ta nowa kobieta. Wszyscy ją lubili. Nie chcę obrażać twojej mamy, ale oni uważali, że ta nowa była dla niego o wiele lepsza. Trzymała ich wszystkich razem. Czy on nic z tego nie pamięta? Przygląda mi się podejrzliwie, jakby nie wierzył, że tata naprawdę stracił pamięć. W milczeniu kręcę głową, bo z zaskoczenia zabrakło mi słów. – Wiesz, jak się nazywała?

– Kto? – Ta… przyjaciółka. Ta kobieta. – Ach, ona? – Zbywa mnie machnięciem ręki. – Nigdy jej nie spotkałem. Ale chłopcy ją znają. Oni ci powiedzą. Z mało przekonującym pozdrowieniem dla mojej mamy Mattie zamyka drzwi, a ja o mały włos zderzam się z Laurą, która idzie na ukos przez podwórko z odkurzaczem, wiadrem i mopem w ręku. Wsiadam do samochodu, zupełnie ogłuszona tym, czego się przed chwilą dowiedziałam. Przeglądam książkę telefoniczną w komórce w poszukiwaniu numeru wuja Angusa. Jest moim ojcem chrzestnym, jedynym krewnym, z którym mam kontakt, choć ograniczony do urodzinowych esemesów w te lata, kiedy akurat nam się przypomni. Wybieram numer i przyciskam telefon do ucha, a serce wali mi jak młot. Cześć, wujku, tu Sabrina, co prawda nie odzywałam się prawie rok, ale właśnie ktoś mi powiedział, że przed chorobą taty ty i on byliście znowu kumplami i że poznałeś jego nową przyjaciółkę. Możesz mi powiedzieć, kim ona jest? Bo ja o niczym nie mam pojęcia. Zdaje się, że jestem jedyną osobą, która czegoś nie wie, oczywiście nie licząc taty. Nie odbiera. Z gniewem odkładam telefon, znowu czuję się jak kompletna idiotka. Gniew sączy się przez moje ciało, kiedy wkładam kluczyk do stacyjki i odjeżdżam. Jadąc w stronę szpitala, słyszę w pamięci głos Mattiego, jak nazywa Hamisha pijawką. Dochodzę do wniosku, że Mattie to nieuprzejmy, stary gbur. Potrafię zrozumieć uczucia taty, że czuł się szczęśliwy i wyróżniony, kiedy okazało się, że po wyprowadzce Hamish o nim nie zapomniał. Najwyraźniej przez całe życie uważał go za wzór do naśladowania, myślał podobnie jak on, i fakt, że brat przybrał jego imię, był dla niego powodem do dumy. Jednak w miarę jak mój gniew opadał, lepiej mogłam zrozumieć punkt widzenia Mattiego. Nieważne, czy tak planował, czy nie, Hamish wyssał z taty część jego życia, a robiąc to, nie tylko ukradł część taty należącą do mnie, ale co gorsza, ukradł część taty należącą do niego samego.

23 Grając w kulki Nerwus Cat opuszcza mnie po kolacji złożonej z łososia, ziemniaków z czosnkiem i groszkiem oraz z zielonej fasolki. Wszystko przyrządziła Mel, która w kuchni jest prawdziwą mistrzynią i często gotuje z produktów wyhodowanych na niewielkiej działce na terenie szpitala. Pomagają jej w tym niektórzy pensjonariusze, oczywiście poza gderliwym Maxem. On nie angażuje się w żadne działania, za to bez przerwy na wszystko narzeka. Cat całuje mnie delikatnie w czoło; sprawia mi tym przyjemność, bo już minęło sporo czasu, odkąd ostatni raz czułem z kimś tak intymną więź. Teraz dochodzę do wniosku, że w porównaniu z odwiedzinami Cat wizyty Giny są sympatyczne, ale pozbawione czułości. Chłopcy Sabriny obdarowują mnie mnóstwem całusów, przytuleń, grzmotnięć i gramolenia, co naprawdę uwielbiam. Uściski Sabriny przypominają mi nieco matczyne objęcia, zawsze jest w nich nutka niepokoju o mnie. Z kolei z Cat łączą mnie prawdziwie bliskie więzy, zażyłość i poufałość. Podnoszę na nią wzrok, prosząc o więcej, ale może to za wiele jak na pierwszą randkę, jak żartobliwie nazywamy to nasze spotkanie w szpitalu. Kiedy Lea wiezie mnie na noc do mojego pokoju, najbardziej boję się, że nazajutrz nie będę pamiętał, kim jest Cat. Ile razy w ciągu ostatniego roku zdarzyło się, że jakieś konkretne wydarzenie umknęło mi z pamięci następnego dnia, kilka dni później albo nawet po wielu miesiącach? – Płacę pensa za twoje myśli, Fergus – mówi Lea, jak zwykle bezbłędnie odczytując mój nastrój. – No nie wiem. – Czego nie wiesz? Pomaga mi podnieść się z wózka i usiąść na sedesie, a później zostawia, żeby uszanować moją prywatność. Wraca, kiedy jest już po wszystkim. Czy rzeczywiście chcę, żeby Cat musiała to dla mnie zrobić? Czy w ogóle jest dla nas jakaś przyszłość? Czy istnieje szansa, że kiedykolwiek mój stan się poprawi? Żyłem tutaj szczęśliwie, spędzając całe dni w niespiesznej egzystencji, otoczony troskliwą opieką, bez żadnych przymusów… Ale na myśl, że ona jest gdzieś tam i już wiem, iż tam jest życie, jakie wiodłem do tej pory, choć do dzisiaj nie miałem o tym pojęcia, czuję się mocno niepewnie. Powinienem tam być, muszę tam być. Musi mi się poprawić, muszę wreszcie sam podcierać sobie ten cholerny tyłek! W natłok myśli wdzierają się słowa Lei. – Spójrz na to z innej strony, Fergus – mówi. – Tam jest ktoś, kto na ciebie czeka, kto chce ci pomóc… Ktoś, kto cię kocha. To powinno motywować cię do wysiłku. Czuję się zmieszany. Czy to możliwe, że wypowiedziałem na głos swoje myśli? – Inna sprawa, że dziś pamiętałeś o wiele więcej niż zazwyczaj. To wielki postęp. Czy przypominasz sobie, jak nie mogłeś ruszać prawą ręką? A potem nagle udało się to zrobić. Zrzuciłeś prosto we mnie szklanką z wodą, ale nie szkodzi. Skakałam jak szczęśliwy wariat, aż musiałam trzymać cycki i całą resztę… Pamiętasz? Śmieję się na cały głos razem z nią, przypominając sobie tę chwilę. – To dobrze, Fergus, że znowu się uśmiechasz. Wiem, że to straszne. Zmiany są straszne. Ale miej na uwadze, że wszystko zmierza ku dobremu, że postępy widać dosłownie każdego dnia.

Z wdzięcznością kiwam głową. – Czy masz już dość na dzisiaj? – pyta. Stoi w nogach łóżka i trzyma moje stopy z taką miną, jakby w ogóle nie myślała o tym, co robi. – Czemu pytasz? – Bo masz jeszcze kilku gości. Pomyślałam, że lepiej będzie poczekać i zobaczyć, jak się miewasz, zanim pozwolę im wejść. Bo może zwyczajnie masz już dość na dzisiaj. Nie ma sensu, żebyś się przemęczał. – Nie, nie, wcale nie czuję się zmęczony – kłamię jak z nut. Tak naprawdę jestem wykończony, bo byłem w tylu miejscach, do których zaprowadził mnie mój umysł, spędziłem ten dzień z Cat… Jednak ciekawość zwycięża. Spoglądam na zegar. Dochodzi ósma wieczorem. – Kto przyszedł? – Twoi bracia. – Wszyscy? – dziwię się. Naturalnie spotykaliśmy się przez ostatnie kilka lat, ale nigdy w pełnym składzie. – No cóż, jest ich pięciu. Nie wiem, czy to wszyscy. Pięciu. Czy to znaczy, że zjawili się w komplecie? Nie ma Hamisha. No cóż, nie ma go już od czterdziestu lat, ale zawsze mam wrażenie, że go brakuje. Nie. Pięciu braci to zdecydowanie nie wszyscy. – Czy mam im powiedzieć, żeby weszli? Nic się nie stanie, jeśli dziś nie masz ochoty ich oglądać – mówi z troską. – W porządku. Powiedz, że chcę się z nimi spotkać. – Dobrze. Pewnie doktor Loftus też wpadnie, żeby cię zobaczyć. Doktor Loftus to szpitalny psycholog, z którym raz w tygodniu mam sesje. Pewnie już dotarły do niego wieści o cudownym odblokowaniu mojej pamięci. – Teraz pójdę do biura, żeby powalczyć trochę z papierkową robotą, ale zostawiam ci Grainne, gdybyś czegoś potrzebował. Grainne. Mruczy pod nosem, kiedy musi podnieść mnie z fotela, i robi to z takim wdziękiem, jakbym był workiem ziemniaków, którego jak najszybciej chce się pozbyć. – Dzięki, Lea. – Ależ nie ma za co. Mruga szelmowsko i znika. Słyszę ich, choć jeszcze nie widzę, więc przywołuję na usta uśmiech, zanim zdążyli dotrzeć do drzwi. Jak grupa nastolatków przepychają się, szturchają i obijają o siebie, idąc korytarzem, choć oczywiście już dawno stracili młodzieńczy wygląd. Najstarszy, Angus, skończył sześćdziesiąt trzy lata i praktycznie już całkiem wyłysiał. Duncan ma sześćdziesiąt jeden, ja pięćdziesiąt dziewięć, Tommy pięćdziesiąt pięć, bawidamek Bobby pięćdziesiąt, a młodziutki Joe zaledwie czterdzieści sześć. – Niespodzianka! – wołają od progu, wsadzając głowy przez próg. – Ciii… – syczy ktoś z zewnątrz, przypuszczalnie Grainne, więc mruczą coś nieżyczliwego pod jej adresem i zamykają drzwi.

– Hej, słyszeliśmy, że miałeś dziś udany dzień – odzywa się Angus. – No więc pomyśleliśmy, że trzeba to uczcić. Wyjmuje zza pazuchy flaszkę whisky. – Wiem, że ty nie możesz pić, ale psiakość, my możemy, więc cicho sza! Wszyscy wybuchają śmiechem, starając się znaleźć jakieś miejsca w malutkim pomieszczeniu, gdzie można przykucnąć, przysiąść albo się usadowić. – Kto wam powiedział, że miałem niezły dzień? – Cat – rzuca od niechcenia Duncan, mimo że pozostali spoglądają na niego z niezadowoleniem. – Znacie Cat? – Cholera, a kto jej nie zna? O przepraszam, zdaje się, że do dzisiaj to ty jej nie znałeś… – powiada Tommy i tymi słowami przełamuje lody, czego wszystkim było trzeba. Podsuwa krzesło Bobby’emu, a ten bez zastanawiania siada, choć oznacza to, że starszy brat będzie musiał stać. No cóż, pewne rzeczy się nie zmieniają. – Mówiła, że opowiedziałeś jej o słoju na marmurki – mówi Bobby. – Zgadza się. – Kiedy sobie o tym przypomniałeś? – Jestem zaskoczony, że w ogóle pamiętasz takie rzeczy – zwraca się do niego Duncan. – A mnie się wydawało, że interesuje cię wyłącznie wpychanie robaków we wszystkie możliwe dziurki. Odpowiada mu salwa śmiechu, która zagłusza słabe protesty Bobby’ego. – To było tylko jeden jedyny raz! Do pokoju wkracza doktor Loftus. – Słyszałem, że urządzacie tu przyjęcie? – mówi jowialnie, następnie zaś wbija we mnie nieustępliwe spojrzenie. W pokoiku ledwie starcza miejsca dla tylu osób. Szybko robi mi się gorąco, zwłaszcza pod jego wzrokiem. – Opowiedz nam, Fergus – zachęca mnie Angus, jednocześnie nalewając doktorowi szklaneczkę whisky. – W jaki sposób przypomniałeś sobie o tym słoiku? Spoglądam w okno. Księżyc stoi wysoko na niebie koloru indygo, piękny i doskonały, ja zaś myślę o Sabrinie. O dołeczkach Lei i nosku Sabriny. Od tego się zaczęło. – Księżyc… – mówię na głos. – Chyba nie wierzysz w to całe gadanie o wudu? – pyta Angus. – A ja tak – odzywa się Tommy. – Mógłbym powiedzieć wam coś na ten temat. – Ja tam też w to wierzę – przytakuje Duncan. – Faktycznie, może coś w tym jest – zgadza się doktor Loftus, pocierając szczecinę na brodzie. – Jak dotąd to rzeczywiście był interesujący dzień. – Sabrina nigdy nie mogła usnąć w czasie pełni księżyca – mówię i wszyscy zastygają w pełnym uszanowania milczeniu. Może i są grupą awanturników, ale znają swoje miejsce. Joe nie odezwał się słowem, odkąd weszli. Jak małe dziecko siedzi w kącie, skupiony i spostrzegawczy. Niezależny. Jestem zaskoczony, że przyszedł, i naprawdę to doceniam.

– No dobra, który z was podwędził ten cholerny słój z marmurkami? – mówię znienacka, co znowu kończy się konwulsjami radości. Angus prawie posikał się ze śmiechu i teraz raczy nas gadką o swojej prostacie. Tommy, który pali stanowczo za dużo, zanosi się takim kaszlem, jakby za chwilę miał się udusić. Wrzeszczą jeden przez drugiego, podniesionymi głosami rzucają wzajemne oskarżenia, przeplatane niewybrednymi żarcikami, wytykając się przy tym paluchami. Dobrze pamiętam tę chwilę. W słoju było prawie pięćdziesiąt marmurków, bo w tamtym miesiącu jakoś wyjątkowo przydarzało się mnóstwo okazji do przeklinania. W szkole poznałem nowego kumpla, Larry’ego „Lampy” Brennana, który w przekleństwach nie miał sobie równych. Zresztą wpadł przez to w kłopoty, a ja musiałem go ratować. Moja ukochana kulka o nazwie Tęczowy Skaut wylądowała w słoju po tym, jak nazwałem Bobby’ego tłustym skurwielem, i teraz rozpaczliwie chciałem ją odzyskać. Biegałem co tydzień do apteki, nie troszcząc się o to, co znajduje się w torbie z brązowego papieru, pomagałem obierać ziemniaki, marchewki, czyścić kibel na podwórku. W tym miesiącu bez wątpienia byłem najlepszym z chłopców. – To pewnie byłeś ty, tyle że niczego nie pamiętasz – mówi Angus, kiedy zdołał się pozbierać. – Nie puszczę ci tego płazem! Znowu zanosimy się śmiechem. – Nie sądzę, żebym to był ja – odpowiadam. Naprawdę tak mi się wydaje. Czuję, że to wspomnienie już mnie nie boli. – Prawdę powiedziawszy, zawsze uważałem, że to byłeś ty – odzywa się Tommy. – Bez przerwy gadałeś o tym… Cholera, chłopaki, jak to się nazywało? – Tęczowy Skaut – odpowiadają chórem wszyscy z wyjątkiem Joego. Doktor Loftus zaśmiewa się z nich do rozpuku. – Chodziłeś za Ma, żeby pozwoliła wymienić ci tę kulkę na inną, ale ani myślała się zgodzić – wspomina Tommy. – Och, twarda z niej była kobieta. – Angus kręci głową. – Niech spoczywa w pokoju… Ja też myślałem, że to twoja sprawka, jeśli mam być szczery. – Ja to zrobiłem – odzywa się w końcu Joe i wszyscy wybałuszają na niego gały. Joe chichocze nerwowo, bo wcale nie jest pewien, czy zaraz nie oberwie. – Ale to nie mogłeś być ty – mówię z przekonaniem. – Ile lat miałeś wtedy? Dwa? Trzy? – Trzy, i to jest jedno z moich pierwszych wspomnień. Pamiętam, jak ciągnąłem krzesło, żeby dostać się do tej półki, jak zsunąłem z niej ten słój… Potem wsadziłem go do mojego wózka… Pamiętacie? Do takiego drewnianego, w którym woziłem klocki. Bobby przytakuje. – Tylko wy dwaj mieliście taki skarb, cwaniaki. My nigdy nie dostaliśmy żadnej fajnej zabawki – drażni go Angus, ale co racja, to racja. Bobby i Joe jako dwójka najmłodszych dzieci zawsze dostawali więcej, podczas gdy my, starsi, musieliśmy tyrać poza domem i oddawać Ma każdego zarobionego pensa, żeby ona mogła ładować pieniądze w ukochane maleństwa, głównie w Joego. – Pociągnąłem wózek po ulicy, tej za domem, aż na samym końcu rzuciłem słojem o ścianę. Roztrzaskał się w drobny mak. – Gdzie wtedy była Ma? – pytam w osłupieniu. Nigdy nie podejrzewałem, że to robota Joego. Nigdy, nawet przez chwilę… A wtedy całymi tygodniami toczyliśmy z tego powodu zażarte bójki.

– Gadała o czymś tam z panią Lynch. O czymś ważnym, bo siedziały głowa przy głowie i paliły papierosy. Pamiętacie, jak to wyglądało. Wszyscy reagujemy zduszonym chichotem na samo wspomnienie. – W którymś momencie zorientowała się, że gdzieś zniknąłem. Pamiętam, jak złapała mnie za rękę i pociągnęła razem z wózkiem do domu. Tak więc to byłem ja. Wybaczcie, chłopaki. – Chryste Panie, Joe! Załatwiłeś nas. Zasłużył sobie na poważanie z naszej strony, więc przez chwilę w pełnym uszanowania milczeniu rozmyślamy o tym, co usłyszeliśmy. – Mogłeś przecież się przeziębić – mówię, przypominając sobie, jak Ma trzęsła się nad Joem. Pozostali spoglądają na mnie ze zdumieniem i znowu wybuchają zdrowym rechotem. – Przynieśliśmy ci coś – mówi Angus, kiedy wesołość opadła. – Jedna kolejka i już nas nie ma. Może tak być, doktorze Loftus? – Bardzo proszę, jeśli o mnie chodzi. – Ta-da! – Angus z dumą podnosi grę o nazwie Nerwus. Kiedy jakiś członek rodziny odjeżdża albo umiera, cała dynamika życia ulega zmianie. Ludzie przeprowadzają się albo przenoszą, zajmują miejsca, które chcieli zająć albo do których zajęcia zostali zmuszeni, choć wcale im to nie odpowiadało. Często nikt nie zwraca na to uwagi, ale mimo to tak dzieje się przez cały czas. W tym tygodniu, kiedy dowiedzieliśmy się, że Hamish wyjechał z Irlandii do Londynu, i kiedy ja miałem kłopoty z policją z powodu Hamisha, który zbił na kwaśne jabłko tamtych dwóch lalusiów ze szkoły, Ma zachowywała się jak zmora. Nie pozwalała nikomu wychodzić z domu, dokądkolwiek iść, z kimkolwiek się spotykać. Angus wybierał się na szkolne tańce, ale nie zgodziła się, choć bardzo mu zależało, więc też chodził wściekły jak szerszeń, zwłaszcza że Siobhan miała zamiar tego wieczoru oddać mu swoją cnotę. Na dworze lało jak z cebra, a my mało nie pozabijaliśmy się nawzajem w naszym dwupokojowym domu przez tryskający nam uszami testosteron. Mattie był bliski tego, żeby spuścić nam manto, ale na szczęście poszedł do pubu, po raz enty tego dnia. Nagle przychodzi mi do głowy pewien pomysł. Całą godzinę siedzę w kącie naszej sypialni, ponieważ jest to jedyne spokojne miejsce, jakie udaje mi się znaleźć, i opracowuję pewien plan. Duncan rzuca oskarżenie, że pewnie walę konia, i od razu dostaje w łeb od Angusa, co samo w sobie wydaje się zaskakujące, ponieważ Angus nigdy wcześniej nie występował w mojej obronie. Chyba sam się temu dziwi, ale nie zmienia zdania, i po raz pierwszy Ma postanawia go nie ukarać, ponieważ mówiąc Duncanowi, żeby się odpieprzył, po prostu zrobił to, co należało do niej. Teraz Ma i Angus są sprzymierzeńcami, podobnie jak Angus i ja. Dynamika rodzinnych stosunków zmienia się w ciągu paru chwil i trudno się w tym połapać. Wchodzę do salonu, trzymając w ręku zrobioną odręcznie grę o wdzięcznej nazwie Nerwus, której zasady znalazłem w moim podręczniku do gry w marmurki. To gra planszowa dla maksimum sześciu osób i chodzi w niej o to, żeby kulki wszystkich graczy doprowadzić do miejsca, gdzie na planszy oznaczono metę. Gra się szklanymi marmurkami, więc możemy wziąć własne kulki, naturalnie jeśli uda nam się odróżnić jedną od drugiej. Nazwa gry wzięła się od zagrywki polegającej na przechwyceniu obcej kulki poprzez wylądowanie na cudzym polu. Tę zagrywkę nazywa się denerwowaniem przeciwnika, co dość

dobrze opisuje stosunki panujące w domu od tygodnia, czyli od czasu, kiedy Hamish wyjechał na stałe. Rozpoczynamy grę. Siedzimy dookoła stołu w jadalni, a Ma i Mattie nie wierzą własnym oczom, że przez całą godzinę zajmujemy się wyłącznie tym, co się dzieje na planszy. Bobby wygrywa pierwszą kolejkę. Co prawda w tym gronie to ja jestem najlepszym graczem, jednak w takiej grze zręczność wcale nie jest najważniejsza. W hazardzie o wszystkim decyduje łut szczęścia, a z nas wszystkich to właśnie czaruś Bobby zawsze mógł liczyć na uśmiech losu. Gramy przez cały dzień, dzień po dniu przez cały tydzień, aż Ma dostaje drgawek na nasz widok, bo wciąż kręcimy jej się pod nogami, i w końcu mówi, żebyśmy poszli gdzieś w cholerę. W pewien sposób dzięki temu uczymy się, jak znaleźć swoje miejsce, swoją pozycję w rodzinie, naturalnie nie tylko poprzez grę. Jednak dzięki wspólnemu spędzaniu czasu nad planszą razem poddajemy się kwarantannie i odkrywamy, jak ułożyć sobie życie bez Hamisha. Po czterdziestu latach znów spotykamy się przy grze, tym razem w moim szpitalnym pokoju i nie nad ręcznie zmajstrowaną podróbką, ale nad prawdziwą grą, którą kupił Duncan. Bobby znowu wygrywa. – Ty szczęśliwy sukinsynu! – woła z niedowierzaniem Angus. – Udaje ci się za każdym razem! Obracam marmurki w lewej ręce, prawa jest po stronie dotkniętej paraliżem i wciąż kiepsko nią ruszam, więc nie zdołam popchnąć kulek tak jak zwykle, nawet jeśli tego bardzo chcę. Ale czuję, jak masują mi dłoń, przesuwam je tam i z powrotem i nasłuchuję metalicznego brzęku, kiedy obijają się o siebie. Rytmiczny dźwięk przynosi mi ulgę. – Przepraszam – mówię nieoczekiwanie. Wszyscy przestają sobie dokuczać i patrzą na mnie. – Za te wszystkie lata. Za to, co robiłem. Bardzo przepraszam. – Ach, daj spokój, nie masz za co przepraszać! – woła Angus. – Wszyscy przecież… Wszyscy mieliśmy swoje sprawy do załatwienia. Zaczynam płakać. Nie mogę powstrzymać łez. Doktor Loftus uprzejmie mówi, żeby już sobie poszli, i po chwili czuję na ramieniu przyjacielskie poklepywanie. Żegnają się ze mną. Angus zostaje dłużej, mój opiekuńczy starszy brat, który wystąpił naprzód, gdy jego nemezis zniknęło. Teraz zamyka mnie w uścisku, kołysze, płacze razem ze mną aż do momentu, kiedy łzy ustają i śmiertelnie zmęczony zapadam w sen.

24 Regulamin basenu Nie wolno śmiecić! Prowadzę auto i nie mogę złapać oddechu. W piersi czuję nieznośny ucisk, napinam wszystkie mięśnie i niewiele brakuje, żebym zaczęła wrzeszczeć na każdego, kto choćby krzywo na mnie spojrzy. Ktokolwiek popełni na drodze najmniejszy błąd, oberwie za swoje. Pędzę na złamanie karku, żeby jak najszybciej stanąć twarzą w twarz z ojcem, choć zdaję sobie sprawę, że to kiepski pomysł. On niczego nie pamięta i wiem, że musimy obchodzić się z nim delikatnie. Nie ma mowy o zbyt agresywnym przypominaniu spraw, które uciekły mu z głowy, bo to może wytrącić go z równowagi. Jednak cała gotuję się z wściekłości. Zdaje się, że wszyscy wiedzieli o tej jego kobiecie i o graniu w marmurki. Wszyscy z wyjątkiem mnie i mamy, jego najbliższej rodziny! Czy naprawdę musiałam dowiedzieć się o wszystkim dopiero teraz, dzięki jakiemuś pudełku z kulkami? Co jeszcze jest w życiu taty, w moim życiu, o czym nie mam pojęcia? Wbiegam przez drzwi frontowe i pędzę przez korytarze, ale powoli zwalniam kroku. Trudno mi powstrzymywać emocje, jednak nie chcę wybuchnąć. Co ja wyprawiam, na litość boską? Nie mogę przecież w takim stanie wejść do pokoju taty, bo to tylko go zdenerwuje, zmartwi, przygnębi i zahamuje jakiekolwiek postępy. Nawet nie wiem, czy zdołam wykrztusić choćby słowo. Idę coraz wolniej, aż wreszcie się zatrzymuję. W powietrzu wyczuwam ślad chloru. To mnie uspokaja. Od dzieciństwa praktycznie żyłam w wodzie. Lubiłam wodę, to był mój własny świat, mogłam swobodnie unosić się na fali i dryfować, bez konieczności rozmawiania z kimkolwiek, wyjaśniania czegokolwiek. Wystarczyło płynąć tuż pod powierzchnią. Woda zawsze była moją ucieczką. Nadal nią jest. Zwolniłam tempo, ale mój umysł wciąż galopuje. Robi się coraz ciemniej, na niebie pojawia się księżyc, idealnie okrągły i pyzaty. Przygląda mi się, kiedy po raz kolejny rozmyślam o minionym dniu. O szczególnym, niezwykłym dniu. Najpoważniejsza myśl, jaka przemyka mi przez głowę, brzmi następująco: czy możliwe, że jestem tak zamkniętą, skupioną na własnym wnętrzu osobą, jak powtarza mi Aidan, ponieważ mój tata także był skryty i tajemniczy? Czy odziedziczyłam po nim ten rys charakteru? Kiedy byłam młodsza, nigdy nie zdarzyło mi się myśleć w ten sposób; nie uważałam taty za skrytą osobę ani siebie za zamkniętą, dopóki Aidan nie zaczął o tym mówić. Może to prawda, że człowiek nigdy nie zna siebie do końca, dopóki prawdziwie nie pozna go ktoś inny. Dzisiejsza misja szybko przestała być poszukiwaniem zaginionych marmurków, a okazała się śledztwem w sprawie odnalezienia mężczyzny, który był ich właścicielem. Nie wiedziałam, że ostatecznie skończy się na przyglądaniu samej sobie. W dodatku wcale nie podoba mi się to, czego się dowiedziałam. Nie podoba mi się żadne z moich odkryć. Nie mogę oddychać. Zatrzymuję się na dobre. Zamiast iść przed siebie, odwracam się i skręcam w stronę basenu. Przez szklaną taflę widzę, że nikogo tam nie ma; oczywiście, przecież nikt nie przychodzi pływać o tej porze, a zajęcia z fizjoterapii także dobiegły końca. Basen ma osiem i pół metra długości, dno wyłożone jest niebieskimi płytkami. Płytki na ścianie też są niebieskie, co w połączeniu z migotaniem wody daje efekt mieniącej się niebieskiej mozaiki. Szarpnięciem otwieram drzwi i w moje nozdrza uderza intensywna woń chloru. Słyszę, jak ktoś coś do mnie woła. Wiem, że nie powinno mnie tutaj być. Słyszę zbliżające się kroki.

Przyspieszam. Kroki także przyspieszają, a potem ktoś woła mnie po imieniu. Nie mogę oddychać, nie mogę oddychać! Czuję w piersi nieznośny ucisk. Myślę o tacie, myślę o Hamishu, myślę o marmurkach i o tej tajemniczej kobiecie. Myślę o Aidanie i o mnie. Kopnięciem zrzucam pantofle. Zdzieram z siebie wełniany sweter. Skaczę do wody. Uciekam. I wreszcie mogę odetchnąć. Już nigdy, przenigdy nie chcę wracać na górę. Trzymam się blisko dna basenu, lekka i swobodna. Całe napięcie zniknęło bez śladu. Nie muszę o niczym myśleć, całe ciało odpręża się, a częstotliwość uderzeń serca wraca do normy. Widzę odbicie stóp stojących na brzegu ludzi, mieniące się i połyskliwe jak fatamorgana, jakbym to ja była tutaj jedynym rzeczywistym bytem. Woda wypełnia mi uszy, w nosie czuję zapach chloru, włosy miękko muskają mi skórę. Uwielbiam to wrażenie. Zupełnie jakby otulał mnie aksamit, poruszający się wraz ze mną w rytm moich ruchów. Okręcam się i płynę dookoła basenu, przypuszczalnie wyglądając jak wylegujący się na plaży wieloryb, choć sama czuję się lekko jak tancerka, zgrabna i pełna wdzięku. Nie mam pojęcia, jak długo tu jestem. Ponad minutę, może dwie? Powoli zaczynam czuć potrzebę wynurzenia, żeby zaczerpnąć powietrza. Tylko jeden mały haust i wracam na dół. To właśnie najbardziej kocham w basenie. To moje terytorium. Tutaj jestem bezpieczna. Słyszę jakiś chlupot, jakieś pluskanie, rozglądam się i widzę czyjąś dłoń, jak uderza o wodę, zupełnie jakby przywoływała delfina. Szybko podążam na powierzchnię. Gerry, uprzejmy portier, spogląda na mnie z gniewem, troską i zmieszaniem, jakbym kompletnie zwariowała i straciła poczucie rzeczywistości. Matthew z ochrony wygląda na wpół rozbawionego, wpół rozzłoszczonego. Siostra Lea po prostu się uśmiecha. Moje popisy przyciągnęły do szklanych drzwi całkiem spory tłumek. Na szczęście ani śladu taty. Unoszę się na plecach. – Chodź, Sabrina – mówi Lea, wyciągając do mnie rękę. Kusi mnie, żeby wciągnąć ją do wody. To wszystko wina księżyca. To on mnie do tego zmusił. Jakoś się powstrzymuję. Zamiast tego wyłażę na brzeg, żałosna postać ociekająca wodą. – No i jak, lepiej się czujesz? – pyta Lea i otula mnie ręcznikiem. – O wiele lepiej.

25 Grając w kulki Uszczelka do butelki Ostatni raz widziałem Hamisha – to znaczy, zanim ujrzałem go w Londynie w charakterze nieboszczyka – kiedy rozstawaliśmy się w ciemnej alei na tyłach domu po tym, jak pobił tamtych dwóch uczniów ze szkoły. Miałem wówczas piętnaście lat, on dwadzieścia jeden. Wtedy widziałem go po raz ostatni. Nie oznacza to jednak, że więcej nie dał znaku życia. Mam siedemnaście lat i właśnie skończyłem szkołę. Jako jedyny z naszego grona, licząc Hamisha, Angusa i Duncana, dobrnąłem do końca nauki. Oni pracują u Mattiego i wiem, że ja też będę musiał, że niczego innego nie uda mi się wymyślić, ale zanim zacznę, mam jeszcze przed sobą całe lato, żeby spędzić je tak, jak przyjdzie mi ochota. Mattie i tak nie znajdzie dla mnie roboty aż do początku września, ponieważ do tego czasu ma innego czeladnika. Oczywiście to nie oznacza, że siedzę na tyłku i leniuchuję. Zatrudniłem się na szkolnej posesji i sprzątam teren razem z dozorcą, którego nazywamy Zardzewiałe Jaja. Gość ma taką ksywę, bo jest tak stary, że faktycznie skrzypi przy każdym kroku. Zarabiam więc własne pieniądze, ale i tak oddaję Ma każdego pensa. Ona w zamian wypłaca mi kieszonkowe, jeśli akurat uzna za stosowne. Zresztą zawsze tak to wyglądało. Wszystkie rachunki przychodzą na nazwisko Mattiego, lecz to Ma pilnuje, żeby były opłacone na czas. Chcę przez to powiedzieć, że to dość niezwykłe, żeby listonosz przyniósł jakąś przesyłkę zaadresowaną do mnie. Wracam do domu w porze lunchu, ubłocony jak nieszczęście, na rękach mam mnóstwo sosnowych igieł i cierni, na dłoniach odciski, a twarz podrapaną od ciągłego przedzierania się przez krzaki w poszukiwaniu pustych butelek i śmieci. Bobby i Joe bawią się na ulicy przed domem i łażąc na czworakach, brudnymi łapkami łapią ślimaki, a następnie urządzają sobie wyścigi. Odkąd my, starsi, poszliśmy do pracy, nikt już nie gra na ulicy w marmurki. Ja zawsze mam ochotę, ale chłopakom już się nie chce. Wolą iść na randkę ze swoimi dziewczynami albo przejść się z Mattiem do pubu. Nikt nigdy nie chce zagrać ze mną w kulki. Tommy skończył dwanaście lat, ale wciąż jest równie mało przydatny jak czekoladowy czajniczek do herbaty. Ani Bobby, ani Joe nie złapali bakcyla, więc wygląda na to, że pozostanę jedynym przedstawicielem rodu Boggsów, u którego ujawniła się ta namiętność. Wiem, że kilku kumpli nadal grywa od czasu do czasu, lecz trudno nam się zebrać, bo zdaje się, że poza mną wszyscy z tego wyrośli. Bobby i Joe uprzedzają, że Ma jest zła, więc kopnięciem zrzucam zabłocone buciory i zostawiam je na zewnątrz domu. Mam zamiar od samego wejścia zachowywać się jak należy. Nie przychodzi mi do głowy nic, czym mogłem ją zdenerwować. – Co to ma być? – warczy Ma, kiedy przechodzę przez drzwi. Stoi obok stołu i opiera się zaciśniętymi pięściami o ceratę, jakby była wielką małpą. – Czyli co? – To. – Energicznym ruchem głowy pokazuje to coś. Spoglądam na stół i widzę jakąś paczkę. – Nie mam pojęcia.

– Nie mów mi, że nie wiesz, skoro świetnie wiesz. – Prycha ze złością. Przysuwam się o krok. Moje imię i nazwisko jest napisane wielkimi literami czarnym tuszem na jedynym kawałku brązowego papieru, który nie został pokryty brązową taśmą klejącą. – Nie mam pojęcia, Ma. Naprawdę. Widzi, że jestem autentycznie zaskoczony. Pięści wędrują ze stołu na biodra. – Czy to od Marian? – pytam. Brat naszej Ma, Paddy, mieszka w Bostonie, a jego żona Marian jest jedyną osobą, która kiedykolwiek mi coś przysłała. Była moją matką chrzestną, potem spotkaliśmy się tylko raz i co prawda nie pamiętam, jak wygląda, ale za to w każdej pocztówce na urodziny albo Boże Narodzenie przysyła mi cudowny medalik. Co prawda nie wierzę w takie rzeczy, ale na wszelki wypadek pakuję medaliki na samo dno szuflady na bieliznę, bo gdybym całkiem je wyrzucił, mógłbym mieć pecha. Ma kręci głową. Wygląda na zaniepokojoną. Właściwie to jedyny powód, dla którego jeszcze nie otworzyła paczki. Ma nie szanuje takich pojęć jak prywatność, wszystko, co znajduje się w jej domu, należy do niej, ale teraz spogląda na paczkę takim wzrokiem, jakby spodziewała się ukrytej bomby, która lada chwila wybuchnie jej prosto w twarz. Zawsze ma taką minę, kiedy widzi coś nowego albo gdy zdarza się coś nadzwyczajnego. Tak samo sprawa wygląda z nowymi ludźmi w domu; Ma jest spokojna, ale spogląda na nich spode łba jak na potencjalnych agresorów i zachowuje się zgryźliwie, ponieważ nie wie, jak w takiej sytuacji należy się zachować. Nie chcę, żeby przyglądała się, jak otwieram paczkę, ale nie mam pojęcia, jak jej o tym powiedzieć. – Przyniosę ci nóż – mówi i rusza w stronę kuchni. W pierwszej chwili przychodzi mi do głowy, że będę miał czym się bronić, jeśli coś na mnie wyskoczy, dopiero później sobie uzmysławiam, że przecież nóż jest po to, żeby rozciąć papier. Nie wróciła jeszcze z kuchni, kiedy powietrze przeszywa przeraźliwy wrzask i Ma pędem wybiega z domu, żeby ratować małego Joego. W czasie gdy Bobby opowiada jej, że pszczoła użądliła Joego, ja chwytam nóż i wymykam się na górę do swojego pokoju. Paczka zawinięta jest byle jak, tylko nadmiar brązowej klejącej taśmy sprawia, że trudno ją odpakować, ale w końcu mi się udaje i rzucam papier w kąt. Jedyne, co widzę, to mnóstwo pogniecionych kartek z jakiejś gazety. Wewnątrz znajduję butelkę z niebieskiego szkła. Jestem oszołomiony. Chwilę trwa, zanim zorientuję się, na co właściwie patrzę, ale po bliższych oględzinach stwierdzam, że butelka jest pusta i że w jej szyjce tkwi gumowy korek. Wewnątrz butelki znajduje się marmurek. Serce zaczyna mi mocniej bić, bo już wiem, od kogo ta przesyłka. No cóż, może nie w stu procentach wiem, ale domyślam się, że to od Hamisha. Upłynęło półtora roku, odkąd wyjechał, i od tamtej pory nie dał znaku życia, ale teraz czuję, że to wiadomość od niego. Pospiesznie grzebię w zmiętych papierach, które walają się po podłodze, szukając między nimi jakiegoś liściku, ale niczego tam nie ma. Mój wzrok w końcu dostrzega parę cycków. A chwilę później następną parę cycków. Szybko rozprostowuję zmięte kartki, żeby przekonać się, że butelka została zabezpieczona kartkami z wydanego dwa tygodnie temu egzemplarza „Sun”, a dokładnie stroną trzecią z tego wydania. Wszędzie dookoła widzę mnóstwo cycków. Wybucham śmiechem. Mam nadzieję, że Ma tego nie słyszy. Szybko składam kartki z gazety i wpycham pod dywan. Pędzę z powrotem do pracy, zabierając z sobą butelkę, zanim Ma tu przyjdzie i zażąda wyjaśnień, których nie będę mógł jej udzielić. – Rusty, wiesz, co to jest? – pytam. Rusty, jak zawsze z papierosem w zębach, spogląda na butelkę i uśmiecha się. Potem pstryknięciem posyła niedopałek między drzewa, akurat tam, gdzie sprzątałem przez cały ranek.

– Znalazłeś to tutaj? – Nie. To moje. – Jeśli znalazłeś tutaj, to niestety jest moje. – Nie znalazłem. Dostałem. Od mojego brata z Anglii. – Nawet nie wiesz, co to jest. – Wyciąga rękę. – Dawaj. Cofam się o krok. Rusty wyrywa mi butelkę, jest zaskakująco silny jak na tak starego faceta, i uważnie się jej przygląda. – To butelka Codd Neck albo inaczej butelka z korkiem z marmurka. Nie widziałem ich już od ładnych paru lat. Moja matka kiedyś miała ich mnóstwo, przechowywała je w składziku, zanim wpadli gliniarze i wszystko zrujnowali. Matka pędziła w składziku bimber. Co prawda te butelki nie do tego były przeznaczone, ale ona akurat wlewała do nich samogon. Świetnie nadawały się do musujących drinków. Do gazowanych drinków – wyjaśnia, kiedy nie rozumiem, o co chodzi. – Ze szklanymi butelkami problem polega na tym, że ciśnienie gazu może wywalić korek na zewnątrz, zwłaszcza jeśli korek jest wyschnięty. Tak więc gość o nazwisku Codd wymyślił, żeby szyjkę butelki zatykać marmurkiem. Butelki napełniano do góry dnem, ciśnienie gazu wciskało marmurek w gumę korka, uszczelniając ją na dobre. – A jak można było wyciągnąć stamtąd marmurek? – pytam. – Możesz próbować, ale wtedy ci tej nie oddam. Nie dasz rady wyjąć marmurka. Niektóre dzieciaki rozbijały butelki, żeby się do nich dobrać, ale nie rób tego. Pewne rzeczy lepiej zostawić tak, jak są. Marmurek wewnątrz butelki jest całkiem zwyczajny. Po prostu przezroczyste szkło, bez żadnych znaków ani napisów, które świadczyłyby o jakimś firmowym pochodzeniu albo ręcznej robocie. W tym marmurku nie ma nic niezwykłego, poza tym, że znajduje się w butelce. – Takie butelki to prawdziwa rzadkość… Niebieski to kolor trucizny, więc żadna elegancka firma nie używała tego koloru. Wątpię, czy znajdzie się dużo takich egzemplarzy. Rusty ogląda butelkę z bliska, sprawdzając, czy nie znajdzie jakichś napisów, tak jak ja przed chwilą oglądałem marmurek, a mnie serce zaczyna żwawiej bić. Czuję, że to moja własność. Wyciągam rękę, a wtedy on błyskawicznie się odsuwa. Chichocze. – Co dasz mi w zamian? – Zaciska rękę. Mógłbym mu powiedzieć, co o nim myślę, i zacząć bójkę, ale wtedy na pewno nie odzyskam butelki. Poza tym muszę znosić jego towarzystwo codziennie aż do końca lata. Niechętnie wkładam rękę do kieszeni, po starannie złożoną stronę numer trzy. Miałem zamiar zaszyć się w krzakach, kiedy będę miał trochę czasu dla siebie: Beverly, dziewiętnaście lat, supercycki. Rusty rzuca na nią okiem i natychmiast wręcza mi butelkę, a potem znika w swojej drewnianej komórce na dobre dwadzieścia minut. Siadam na trawie, gapię się na niebieskie szkło, i zachodzę w głowę, co to znaczy. Czy w ogóle coś znaczy? Instynktownie wiem, że to od Hamisha, to może być tylko od niego. Fakt, że znalazłem marmurek i kartki z dziewczynami, sprawia, że wszystko staje się oczywiste; ten rodzaj humoru pasuje do Hamisha. Pewnie miał nadzieję, że Ma otworzy przesyłkę albo że ja będę musiał zrobić to w jej obecności. Słyszę jego rzężący chichot, kiedy zawija paczkę, pewnie marząc o tym, żeby znaleźć się tutaj i zobaczyć naszą reakcję. Nasz domator, Hamish, zmuszony przebywać z dala od nas wszystkich. Oglądam butelkę w poszukiwaniu odpowiedzi; czy to znaczy, że Hamish znalazł robotę w fabryce szkła? Czy chce, żebym go odszukał? Czy może pracuje przy zmywaniu butelek? Pamiętam, jak jedną z bardziej rozbudowanych

gier nazywaliśmy „korkowaniem butelek”, choć nie wiedzieliśmy dlaczego. Teraz już wiem, że to z powodu marmurka zatykającego szyjkę. Czy to ma jakiś związek z moim starszym bratem? Czy on usiłuje w ten sposób coś mi powiedzieć? Uparcie szukam jakiegoś ukrytego przesłania, aż nagle wszystko staje się jasne jak dzień: wiadomością jest sama butelka. Hamish nie napisał żadnego listu i nie wepchnął go do środka, ale zamiast tego postarał się znaleźć butelkę z zamkniętym wewnątrz marmurkiem. Wiadomość jest w butelce. Dla mnie jest zupełnie czytelna i oczywista. Hej, Fergus, ciągle tutaj jestem! Nie zapomniałem o tobie, nie zapomniałem o marmurkach tak jak inni, pamiętam, jak wiele dla ciebie znaczą. Kiedy to zobaczyłem, pomyślałem o tobie. Wciąż o tobie myślę. Sorki za ten cały bajzel, którego narobiłem. Bądźmy kumplami, stary. To oznacza jedno. Rozejm.

26 Regulamin basenu Nie wolno wnosić szkła! Siedzę w kafeterii z Leą, która ma tę cudowną zdolność przekonywania człowieka, że nawet najbardziej dziwaczna rzecz, jaką zrobił w życiu, całkowicie mieści się w normie. Zupełnie jakby bez przerwy widziała tego typu akcje albo sama robiła mnóstwo podobnych głupot. Zresztą może to prawda. Emanują z niej ciepło i prawdziwa troska, więc bez trudu mogę zrozumieć, dlaczego jest ulubioną pielęgniarką taty i dlaczego tata tak bardzo narzeka na jej koleżanki. Jest wieczór. Kafeteria od dawna jest zamknięta, można skorzystać tylko z automatu z kawą i herbatą, co też robimy. Tata śpi; śpi od czasu, kiedy na parkingu wyskoczyłam z auta i jak wściekła furia wtargnęłam do środka, zupełnie jakbym zamierzała urządzić na niego polowanie. Jestem zadowolona, że tak się stało. Chociaż pływanie nieco mnie wyciszyło, na pewno by doszło do ostrej wymiany zdań i zadawania nieprzyjemnych pytań o wszystko, co dziś wyszło na jaw. Nie muszę niczego mówić, a Lea i tak o wszystkim wie. Tata zawsze powtarzał, że ona już taka jest, ma taką zdolność, którą powinniśmy mieć my, i nasi najbliżsi. Jak na przykład Aidan. Chciałabym, żeby bez zbędnych dociekań mógł odgadnąć, jak się dzisiaj czuję, ponieważ wciąż mnie o to pyta, przekonany, że coś jest ze mną nie tak. Że coś jest nie tak z nami i że to coś koniecznie wymaga naprawy. Od dwóch miesięcy chodzimy do poradni małżeńskiej, choć przecież w naszym małżeństwie nie dzieje się źle. Źle dzieje się ze mną. Jestem zamknięta. Jestem schowana w środku. Właśnie to Aidan powtarza, choć ja przecież zawsze taka byłam, więc nie mam pojęcia, dlaczego akurat teraz nie daje mu to spokoju. Owszem, wiem dlaczego. Powiedział to podczas ostatniej sesji. Powiedział, że czuje, że nie jestem z nim szczęśliwa. Ale przecież jestem. Nie ma w nim niczego, co by mi nie odpowiadało. Jesteś szczęśliwa? Tak, jestem z tobą szczęśliwa. Ale czy jesteś szczęśliwa sama ze sobą? Jezu, Aidan, zaczynasz mówić do mnie jak tamten terapeuta. Tak, wiem, ale czy jesteś ze sobą szczęśliwa? Tak, jestem. Lubię swoją pracę. Kocham swoje dzieciaki. I kocham ciebie. Tak, ale nie kochasz siebie. A czy moja praca, moje dzieci i mój mąż to nie jestem ja?! Nie wiem. Uspokój się. Ja tylko pytam, a ty się stresujesz. Psiakrew, stresuję się, ponieważ bez przerwy pytasz. Okay, w porządku, pytaj, jeśli chcesz. Czy jestem szczęśliwa sama ze sobą? Tak, ale głównie jestem zmęczona, wyczerpana, jestem na nogach od siódmej, śniadanie, kanapki, odrabianie lekcji, praca, zebranie, lunch, działanie, kolacja, kąpiel, łóżko, sen. I znów od początku. Masło, szynka, ser, chleb, przekroić. Rodzynki. Następna. Tak naprawdę niczego w tym kieracie nie możemy zmienić, prawda? Dzieciaki muszą iść do szkoły, ty musisz pracować. Właśnie, więc przestań pytać.

Może chciałabyś zmienić pracę? Nie! Lubię to, co robię. Rzeczywiście? Czy lubię? Owszem, tak. Chociaż ostatnio nie. I jeszcze jedno: chciałabym zgubić parę funtów, które mi przybyły po urodzeniu Alfiego. Dokładnie siedem. Mam w piersiach pełno tłuszczu i chcę, żeby to też się zmieniło. Chcę znowu móc włożyć bikini i robić szpagaty na plaży, kiedy tam jesteśmy, i żeby wszyscy się gapili. Więc zacznij ćwiczyć. Nie mam czasu. Owszem, masz. Wieczorem. Zostanę w domu, a ty możesz wyjść. Pochodź sobie po osiedlu z innymi dziewczynami. Nie chcę chodzić na żaden pieprzony spacer po żadnym pieprzonym osiedlu! W dodatku z jakimiś pieprzonymi dziewuchami, które tylko plotkują albo gadają bez sensu! Nie chcę pieprzyć o niczym, rozumiesz? Przestań się ze mnie naśmiewać, Aidan. Przepraszam. Więc idź na siłownię. Idź popływać, bo całkiem to zaniedbałaś. Wieczorem, Aidan? Kiedy jestem tak padnięta, że jedyne, o czym marzę, to położyć się albo polegiwać na kanapie przed telewizorem? Albo zwyczajnie pobyć z tobą, bo jeśli wyjdę wieczorem, to kiedy mam być z tobą. Pójdź spać godzinę później. Kurwa, przecież i bez tego padam na pysk! W porządku, w porządku, nie musisz kląć jak szewc! Przepraszam. Po prostu nie chcę cię prosić, żebyś łaskawie zajął się dziećmi, kiedy ja pójdę sobie na siłownię albo gdzieś tam. Raczej zrobię coś innego, na przykład wyjdę z domu. Czuję się jak zdeptany kapeć. Więc o to chodzi? Chcesz częściej wychodzić z domu? Wciąż powtarzasz, że jesteś tak bardzo zmęczona, że nigdzie nie chce ci się ruszyć. Bo jestem zmęczona. I mam już dość tej rozmowy. Ja przecież tylko chcę ci pomóc, Sabrina. Kocham cię. Ja też cię kocham… Naprawdę tu nie chodzi o ciebie, właściwie nie chodzi o nic, ty po prostu coś sobie wymyślasz. Jesteś pewna? Czy to nie dlatego, że… Nie! Nie dlatego. Jestem ponad to. I nawet nie chcę o tym rozmawiać. To nie to. No dobrze, dobrze… Jesteś pewna? Czy jestem pewna? Tak. Tak, zupełnie pewna. Czy chcesz, żebym więcej robił w domu? Żebym więcej ci pomagał? Nie, jesteś super i wystarczająco dużo pomagasz. Pamiętasz, na ostatniej sesji wypełnialiśmy taką listę obowiązków i naprawdę jesteś świetny, Aidan. Robisz dużo więcej, niż myślałam. Jesteś superfacetem, Aidan. Zrozum, nie chodzi o ciebie.

Ale jednak o coś chodzi? Aidan, przestań. Nie, o nic nie chodzi. Nic złego się nie dzieje. Jeśli jednak coś jest, po prostu o tym powiedz, bo trudno się z tobą dogadać, Sabrina. Nie potrafię cię rozgryźć. Jesteś skryta, wiesz o tym. Wszystko chowasz w środku. Bo nie chcę robić wielkiej sprawy z niczego, kiedy wszystko układa się jak należy. To ty dramatyzujesz na siłę, a tak naprawdę jest dobrze. Jestem po prostu zmęczona, to wszystko, któregoś dnia dzieci podrosną i nie będę tak padnięta jak teraz. W porządku. W piątek zabieram je na kemping, więc będziesz miała cały dzień tylko dla siebie. Odpocznij, jak wrócisz z pracy, nie ruszaj nawet palcem, niczego nie rób, dobrze? Dobrze. – Powiedz mi, czego się dowiedziałaś? – pyta doktor Loftus. Napalony Doktorek – tak nazywa go Lea – właśnie wychodził z pracy, kiedy wskoczyłam do basenu. Wieść o tym szybko się rozeszła, więc przyszedł porozmawiać ze mną. Doceniam jego starania i mam nadzieję, że nie będę musiała płacić za tę sesję. Opowiadam doktorowi Loftusowi o wszystkim, czego dziś dowiedziałam się na temat taty, o jego podwójnym życiu, i jednocześnie zastanawiam się, o czym on już wie, skoro w ciągu ostatniego roku rozmawiał i z Cat, i z braćmi taty. Zdaje się, że poza mną wszyscy o wszystkim wiedzieli. Teraz rozumiem, jak tata się czuje, kiedy otaczają go ludzie świadomi spraw, o których on nie ma pojęcia. To naprawdę przygnębiające. Całkiem wytrąca mnie z równowagi. Myślę, że chyba najbardziej zabolał mnie fakt, że w niektórych wersjach jego życia ja po prostu nie istniałam. Sam tak zdecydował. Przełykam gulę, którą mam w gardle, i mówię dalej. Doktor Loftus milczy. – Czy pan wiedział o tym wszystkim? – pytam wreszcie. Bez pośpiechu waży każde słowo. – No cóż, oni przychodzili do mnie na rozmaitych etapach rehabilitacji Fergusa, żeby może w czymś pomóc. Mówili o sprawach, o których ich zdaniem powinienem był wiedzieć, ponieważ Fergus o nich nie pamiętał… Tak więc z tego, co mówisz, pewne fakty były mi znane, ale jednak nie wszystko. Na przykład nie wiedziałem, że używał imienia zmarłego brata. To dla mnie zupełna nowość. Zastanawia się nad czymś. – Przy udarze często zdarza się utrata pamięci. Zresztą wiesz o tym, bo już rozmawialiśmy. Pomieszanie faktów lub kłopoty z pamięcią krótkotrwałą, błądzenie lub zagubienie w znajomych miejscach, trudności z wykonywaniem poleceń – niektóre z tych problemów widzieliśmy u Fergusa. Z czasem pamięć może się poprawić, samoistnie albo poprzez ćwiczenia, i widzimy, że u niego obie techniki przynoszą rezultaty. Jakkolwiek… Doktor Loftus przesuwa się na krześle i wychyla do przodu, opierając łokcie na rozklekotanym stoliczku. Podwija rękawy koszuli, a ja spoglądam na jego zaczerwienione oczy, oczy człowieka, który ma za sobą długi dzień. – Wyparcie albo amnezja dysocjacyjna, jak czasami mówimy, to całkiem inna sprawa. Wyparte wspomnienia to wspomnienia, które nieświadomie zostają zablokowane w związku z tym, że wiążą się z wysokim poziomem stresu albo z traumatycznym przeżyciem. To dość kontrowersyjna sprawa; niektórzy z psychologów uważają, że to normalny objaw u ofiary przeżywającej traumę, inni są skłonni podawać to

w wątpliwość. Jedni sądzą, że można z tego wyjść dzięki terapii, pozostali skłonni są dyskutować. – Więc uważa pan, że mój tata celowo zablokował wspomnienia związane z marmurkami? Milczy przez chwilę. Jeśli chodzi o stan taty, nigdy nie słyszałam od niego zwykłego „tak” albo „nie”, co uważam za dość stresujące i kłopotliwe. Dlaczego on pamięta niektóre rzeczy, a innych nie? Dlaczego przypomina sobie o pewnych sprawach akurat w tym momencie, a nie kiedy indziej? Udar upośledził pamięć, i to jedyna odpowiedź, która dla mnie ma sens. – Pamięta ciebie i twoją matkę, i życie, które razem prowadziliście, pamięta swoje dzieciństwo i stosunki panujące w rodzinie… Ale nie pamięta o niedawnym pojednaniu z braćmi, co nastąpiło niedługo przed udarem, ani o tej kobiecie, którą przecież kochał. I w ogóle nie pamięta, że istnieje coś takiego jak marmurki. – Ale powiedział pan, że ludzie blokują wspomnienia, które są dla nich nieprzyjemne albo bolesne. Marmurki sprawiały, że czuł się szczęśliwy. Ta kobieta i spotkania z braćmi także dawały mu szczęście, przynajmniej na to wygląda. – Jednak z tego, co mówisz, marmurki zmusiły go do podzielenia życia na dwie części. Zmusiły, żeby stał się dwiema różnymi osobami, żeby prowadził podwójne życie. Zdecydowanie przed udarem twój tata żył w wielkim stresie, miał problemy finansowe, stracił pracę, ale to wszystko zostało spotęgowane przez fakt, że starał się żyć w dwóch nurtach. Ale pamiętaj, Sabrina, że to tylko teoria – dodaje lekko i nagle zdaję sobie sprawę, że nasze spotkanie jest poufne, że to nie jest oficjalna diagnoza. – Jest późno, ja jestem zmęczony i wysuwam teorię. Jeśli on sam wskazywał marmurki jako przyczynę stresu, to może jakoś wytłumaczymy fakt, że wyrzucił z pamięci wspomnienia o nich, mimo że wcześniej przynosiły mu radość. Na początku były dla niego czymś w rodzaju wolności, ucieczką od problemów, ale potem, w miarę upływu lat, stały się pułapką. Być może nie widział drogi wyjścia. – Czyżby sądził, że zapomnienie o nich jest właśnie najlepszym rozwiązaniem? – Jestem tak wściekła na tatę, tak zraniona, że wcale nie zastanawiam się, pod jaką presją musiał żyć, choć sam ją sobie stworzył. – Ale znowu, wyparcie zachodzi odruchowo. Świadomie nigdy nie podjąłby decyzji, żeby zablokować wspomnienia, ale żeby przeżyć… – Doktor zawiesza głos, nie kończąc zdania. Przypominam sobie wyraz na twarzy taty, kiedy zobaczył krwawniczki. Rozpoznanie. Radość. Ekscytacja. Pomieszanie. – Czy fakt, że pokazałam mu marmurki, mógł mieć na niego negatywny wpływ? Czy mógł wywołać… kolejny udar? Doktor kręci głową, zanim skończyłam mówić. – Sabrina, na pewno taka rzecz nie mogła spowodować kolejnego ataku. Zwyczajnie mogła go zasmucić. Ale także mogła go cieszyć – dodaje, wzruszając ramionami. I znowu ani „nie”, ani „tak”. Pamiętam, jak tata zareagował na widok krwawniczków… Niewinność szybko zmieniła się w zakłopotanie, jakby jakaś część jego duszy została schwytana pomiędzy człowiekiem, którym jest teraz, a tym, kogo usiłował wyrzucić z pamięci. I jakby obie części jego osobowości toczyły z sobą zażartą walkę. Nie chcę więcej wywierać na niego presji. – Zauważyłem, co się stało, kiedy wieczorem bracia pokazali mu grę w marmurki. Najpierw wyraźnie się ucieszył, potem popłynęły łzy, ale zdaje się, że coś udało mu się wypracować, naturalnie na poziomie

podświadomości. Tata ma się coraz lepiej, myślę. Lea zdążyła mi powiedzieć o odwiedzinach braci taty. Minęliśmy się o włos, bo wyszli, kiedy ja nurkowałam w basenie. W tym czasie tata zasnął, wyczerpany intensywnym dniem. – Znalazłam kulki w pudłach, które przywieziono dziś rano – wyjaśniam. – Zauważyłam, że kilku brakuje, więc starałam się je odnaleźć. Są sporo warte. Dopiero potem dowiedziałam się o tych innych sprawach. Kiwa głową, żeby dodać mi odwagi. Zakrywam dłońmi twarz. – A może to przeze mnie… Może to ja wszystko popsułam. – Nic podobnego. – Doktor Loftus się śmieje. – Mów śmiało. – Myślałam, że jeżeli uda mi się odszukać te marmurki, a potem mu je pokazać, to może w cudowny sposób otworzy się coś, co blokuje mu pamięć. Wiem, że nie da się tak po prostu naprawić człowieka, ale… Przynajmniej starałam się robić coś, co mogło pomóc. Głowa mnie boli od rewelacji, które przyniósł dzisiejszy dzień. Nie chodzi wyłącznie o tajemnice taty, bo w miarę jak zapada ciemność, moje zamiary powoli przebijają się na powierzchnię, pewnie pod osłoną nocy czują się bezpieczniej. – Sabrina, sama twoja obecność już mu pomaga. To, że z nim rozmawiasz. Nikt nie wie, gdzie znajduje się spust wyzwalający napływ wspomnień; może to być zmysł, dźwięk albo wspomagający impuls jak sterowana wizualizacja, pismo automatyczne, psychoanaliza, ćwiczenia fizyczne, hipnoza. W mojej dziedzinie, w psychologii, uzdrawianie za pomocą wypartych wspomnień nie jest uznawane przez główny nurt, nawet nie zostało udowodnione, że w ogóle coś takiego istnieje. Niektórzy moi koledzy, specjaliści od psychologii pamięci i poznawczej, odnoszą się do tego bardzo krytycznie. – A pan? – Mam pokój pełen książek ze wskazaniami, co można mówić do Fergusa, co można robić z Fergusem, ale tak naprawdę liczy się tylko to działanie, które przynosi efekty. – Doktor szeroko rozkłada ręce i wygląda przy tym na bardzo zmęczonego, tak więc od razu ogarniają mnie wyrzuty sumienia, że tyle czasu go tutaj trzymam. Szybko myślę, bo przecież on lada chwila odejdzie, wróci do swojego domu i do własnych problemów i zmartwień. Postanawiam, że nie będę więcej niepokoić taty, pokazując mu marmurki z jego kolekcji. Z każdym wiążą się jakieś wspomnienia, a to może być trudne do udźwignięcia. Jednak byłoby dobrze, żeby przypomniał sobie o radości, jaką sprawiała mu gra w marmurki. – Jeśli kupując tacie nowe marmurki, stworzę nowe wspomnienia, które sprawią mu przyjemność, to co? Doktor się uśmiecha. – Nie widzę, w jaki sposób mogłoby to wyrządzić mu krzywdę. – Która godzina? – Rzucam okiem na zegarek. – Prawie dziesiąta. Gdzie o tej porze można kupić marmurki? Teraz śmieje się na głos. – Na litość boską, czy wszystko musi zostać załatwione jednego dnia?

Musi. Nie powiem mu dlaczego, ale goni mnie czas. Muszę uporać się ze wszystkim dzisiaj, bo w przeciwnym razie… Co w przeciwnym razie? Wszystko zostanie niezałatwione już na zawsze? Jutro z powrotem znajdę się w kółku dla chomika. Kiedy doktor Loftus żegna się ze mną, oceniam stan swojej garderoby. Dżinsy wciąż są wilgotne po nurkowaniu w basenie, niezależnie od intensywnego suszenia pod grzejnikiem w łazience. Pod bezrękawnikiem z kapturem nie mam stanika ani koszulki, które teraz leżą w plastikowej torbie. Wracam do rzeczywistości. Muszę pogodzić się z faktem, że misja ocalenia mojego taty w ciągu jednego dnia ostatecznie nie zostanie wypełniona. Jutro obudzę się jak zwykle, Aidan i dzieci wrócą do domu, a ich obecność pochłonie mnie bez reszty… Ten sen zniknie, jak wiele innych planów, które nigdy nie zostały zrealizowane. Powinnam pojechać do domu, położyć się spać, trochę wypocząć i odzyskać siły, kiedy Aidan zajmuje się chłopcami. O to przecież chodziło. Ale nagle przy drzwiach rozlega się chrząkanie siostry Lei. – Doktorek Napalony już poszedł? Śmieję się. – Wcale nie podsłuchiwałam… No, może trochę, ale o nic nie pytam. – Lea podaje mi złożoną kartkę papieru. – Na Facebooku poznałam pewnego gościa, dziś wieczorem mamy iść na imprezę, pierwszy raz zobaczyć się osobiście… No dobra, to nie był Facebook, tylko portal randkowy, ale jeśli jakimś cudem facet wygląda choć trochę tak jak na profilu, to jutro wychodzę za niego za mąż. Chichocze nerwowo. – Tak czy owak, on jest artystą. Robi różne rzeczy z drewna. I ma mnóstwo przyjaciół, którzy też są artystami. Proszę. Na kartce widzę kilka adresów. – Co to jest? – Mam bzika na punkcie twojego taty. Nigdy nie widziałam, żeby ktoś w ciągu jednego dnia zrobił taki postęp. Chcę ci pomóc.

27 Grając w kulki Reprodukcje, fałszerstwa i fantazje Cat siedzi przy stole, ubrana w białą suknię, z białymi kwiatami wpiętymi we włosy. Sączy kieliszek białego wina i co chwila odrzuca głowę do tyłu, wybuchając tym swoim gardłowym, nieprzyzwoitym śmiechem, który sprawia, że inni natychmiast także zaczynają się śmiać. Tak już bywa z Cat; to, co mówi, nie zawsze jest zabawne, ale jej reakcja potrafi rozśmieszyć wszystkich do łez. Naiwnością byłoby twierdzić, że zawsze dopisuje jej dobry humor, bo to oczywiście nieprawda, zwłaszcza że starsza córka przysparza jej mnóstwa zmartwień. To dokuczliwa młoda dama, która stale miewa jakieś problemy i zadowolona bywa tylko wtedy, kiedy sprawi, że jej mama czuje się nieszczęśliwa. Niezależnie od tego, a może wbrew temu, Cat posiadła zdolność odsuwania kłopotów na bok; cieszy się życiem takim, jakie jest, albo przynajmniej jego częścią. Nie pozwala, żeby różne sprawy zachodziły na siebie, starannie izoluje wszelkie zmartwienia. Ja zaś, pomimo że podzieliłem swoje życie, nigdy nie posiadłem takiej umiejętności. Problemy Hamisha O’Neilla są problemami Fergusa Boggsa i vice versa. Na przykład dzisiaj jest przepiękny dzień, więc Cat powiada: „Do diabła z kłopotami, cieszmy się tym, co jest teraz, radujmy się tą chwilą i wszystkim, co robimy”. Podziwiam ją i jednocześnie doprowadza mnie to do szału. Jak można do tego stopnia ignorować własne problemy? Ale ona ich nie ignoruje, po prostu odsuwa na bok, starannie wybiera moment, kiedy zacznie się nad nimi zastanawiać. Nigdy nie umiałem tak robić. Próbuję walczyć z nimi tak długo, aż znikną. Wiecie, gdzie dzisiaj próbujemy odsuwać na bok nasze problemy? Pięć tysięcy mil stąd, na środkowym wybrzeżu winnego regionu Kalifornii, na weselu najbliższej przyjaciółki Cat. Panna młoda ma pięćdziesiąt lat, pan młody dobiega sześćdziesiątki, i w tym wieku na pewno nie są parą młodzieniaszków. Poza tym dla żadnego z nich nie jest to pierwszy ślub, choć wydają się zakochani jak nastolatki, zupełnie tak samo jak ja w Cat, kiedy przebywam w jej towarzystwie. Ten rok w ogóle wydaje się rokiem powtórnych małżeństw, to już trzecie wesele, w którym biorę udział, choć pamiętam głównie to pierwsze, ponieważ poniekąd dotyczyło także mnie. Nie zostałem zaproszony na wesele Giny, ale to właśnie ta uroczystość obeszła mnie najbardziej. Nie spodziewałem się zaproszenia, Gina i ja nie zamieniliśmy ani jednego przyjaznego słowa przeszło piętnaście lat, odkąd postanowiliśmy się rozstać, ale pomimo mężczyzn, których miała po mnie, wciąż uważałem ją za swoją żonę. Teraz została żoną innego faceta, a ja rozmyślam o wszystkich rzeczach, które robiłem nie tak jak trzeba. Jak dobrze było nam na początku, jak starałem się jej dorównać, wielbiłem ją, i zależało mi na tym, żeby sprawiać jej przyjemność. Właśnie takie myślenie nas zniszczyło, zniszczyło mnie. Dlaczego nie widziałem jej po prostu takiej, jaka była, wiedząc, że kocha mnie takiego, jaki jestem? Nieważne, jak bardzo pragnąłem się zmienić, w głębi duszy pozostałem taki sam jak poprzednio, i ona mnie kochała. Przynajmniej do czasu. Tamta słodka, młoda kobieta z buzią usianą piegami zniknęła bezpowrotnie, na jej miejscu pozostała pełna pogardy osoba, która skwapliwie korzysta z każdej okazji, żeby mi dokuczyć. Czy to ja tak ją odmieniłem? Czy to wszystko moja wina? Znajdujemy się teraz w hrabstwie Santa Barbara, panuje potworny upał. Cat jest w swoim żywiole, pławiąc się w pełnym blasku słońca; zrzuciła pantofle i przebiera starannie umalowanymi palcami u nóg; spoglądam na jej mocno opalony dekolt, obfity biust kołysze się rytmicznie za każdym razem, gdy Cat się śmieje. Bez wątpienia jest słońcem mojego życia, ale im więcej promieni rzuca na mnie, tym większy

staje się cień, który czuję za plecami. Powoli zaczyna mi doskwierać upływ czasu. Uciekłem ze słońca, bo nie mogłem znieść upału. Biała koszula całkiem przesiąkła potem i z tego powodu nie mogę zdjąć marynarki, co tylko potęguje wrażenie gorąca. Gdy tylko mam okazję, siadam w cieniu i wypijam galony wody, choć prawdziwą przyczyną złego samopoczucia jest moja masa. Ważę dwadzieścia osiem kilogramów więcej niż zazwyczaj, więc dokucza mi gorąco, złe samopoczucie, przegrzanie jaj, klejące się do siebie uda, za ciasny kołnierzyk koszuli. Facet, który przysiadł koło mnie, ubrany w biały, niewyszukany garnitur i biały kapelusz, opowiada mi, że jest marszandem, a następnie zaczyna nawijać o meczach golfowych, które rozgrywał na całym świecie. Zarzuca mnie mnóstwem tak nieistotnych szczegółów, że mam ochotę powiedzieć mu, by wreszcie się zamknął, stulił pysk do cholery. Ale powstrzymuję się ze względu na Cat. Popełniłem błąd, mówiąc wcześniej, że kiedyś grywałem w golfa, co oczywiście jest prawdą, choć mam wrażenie, że od tamtej pory upłynęły całe wieki. Grałem głównie z powodów zawodowych, kiedy byłem doradcą finansowym; po prostu wypadało robić to, co akurat było modne. Później musiałem sprzedać kije, zrezygnować z członkostwa w klubie, ponieważ nie stać mnie było na opłaty, a poza tym nie miałem czasu na żadne rozrywki. Nikt z tych, z którymi grywałem, nie postąpił tak jak ja, nikt nie zainwestował w lycrę i rower, żeby w niedzielę pojeździć, zamiast grać w golfa. Wysłuchiwanie zachwytów nad grą, z której musiałem zrezygnować, w żadnym stopniu nie przyczynia się do polepszenia mojego nastroju. Nie chciałem wyjeżdżać. Nie chciałem od samego początku, gdy tylko Cat powiedziała mi o zaproszeniu. Wyraziłem jasno opinię na ten temat, ale ona i tak postawiła na swoim. Upierała się, że za mnie zapłaci. Mogłem na to przystać podczas własnego miesiąca miodowego, gdy byłem sporo młodszy, ale nie teraz. Nie życzyłem sobie, żeby ktoś za mnie płacił, jednak nie było mnie stać na przelot. Najgorsze, że kiedy tu jestem, nie mogę sobie pozwolić na jakiekolwiek wydatki i Cat pokrywa wszelkie koszty. Każdy gest, każda uprzejmość sprawiają, że czuję się jeszcze gorzej, jakby coś urwało mi jaja. W dodatku towarzystwo, w którym muszę przebywać, okazało się naprawdę okropne. Bez wątpienia Cat żałuje, że nie zostałem w domu. Spogląda na mnie i widzę w jej oczach zaniepokojenie. Szybko przywołuję na usta fałszywy uśmiech i wachluję się przesadnie, żeby zrozumiała, dlaczego siedzę w cieniu. Odpowiada mi uśmiechem i wraca do przerwanej rozmowy; ja również podtrzymuję ożywioną konwersację z marszandem, żeby zobaczyła, jak świetnie się bawię, kiedy od czasu do czasu rzuca w moją stronę przelotne spojrzenie w nadziei, że tego nie zauważę. W połowie fascynującej rozmowy na temat mocno przeciętnego stanu ósmego dołka na Pebble Beach czuję, że telefon w mojej kieszeni zaczyna wibrować. Z przyjemnością przepraszam rozmówcę i znikam w klimatyzowanej recepcji winnicy. Z dala od cudzych oczu zdejmuję marynarkę i sadowię się w wygodnym fotelu. To esemes, na którego czekałem. Od Soni Schiffer, kobiety, z którą skontaktowałem się przed paroma miesiącami, gdy tylko okazało się, że będę w Santa Barbara. Kontaktowanie się z nią za plecami Cat obudziło we mnie dawne przyzwyczajenia, kiedy organizowałem sobie noce poza domem albo po prostu z dala od Giny, lecz teraz to znajome uczucie zmieszane jest z poczuciem winy. Moje sumienie trochę dojrzało od czasu, gdy ją spotkałem, ale nie zdusiło do końca potrzeby, żeby się wymknąć i spotkać z tą drugą kobietą. Myślę intensywnie, w jaki sposób się stąd wyrwać; już miałem gotowy plan, ale teraz okazało się, że wymaga on powtórnego przemyślenia. Nasz hotel znajduje się dalej od miejsca wesela, niż sądziłem, i wcale nie będzie proste ulotnić się stąd bez zwracania czyjejkolwiek uwagi. Muszę zorganizować sobie transport autobusem albo poprosić kogoś o podwiezienie, ale jeśli udam, że jestem chory, bez wątpienia Cat także zechce pojechać. Niedługo zacznie grać muzyka, a Cat uwielbia tańczyć. Będzie hasać przez całą noc, tak jak ma w zwyczaju, tańcząc bez przerwy i z każdym,

kto ją o to poprosi. Jest uroczą tancerką i zwykle lubię się jej przyglądać, ale być może to będzie dobry moment na ucieczkę. Dzikie konie nie dałyby rady ściągnąć ją z parkietu. Zawsze mogę powiedzieć, że dopadło mnie zmęczenie z powodu różnicy czasu, albo że mam kłopoty z żołądkiem. Ostatecznie na przystawkę zjadłem ostrygi. Nasz zajazd znajduje się dwadzieścia minut drogi stąd, a hotel, gdzie umówiłem się z Sonią, czterdzieści minut dalej. Muszę jakoś dostać się do naszego hotelu, żeby zorganizować sobie samochód i pojechać do miasta. Czy uda mi się spotkać z Sonią i wrócić na czas, zanim wesele dobiegnie końca i Cat zorientuje się, że mnie nie ma? Nie wiem, ale im szybciej wyruszę, tym większe mam szanse. Kiedy Cat widzi, jak nadchodzę, na jej twarzy pojawia się wyraz zatroskania. Pocieram się po brzuchu i pośpiesznie tłumaczę, że muszę wracać do hotelu, żeby skorzystać z toalety. Cat wie, że nie lubię publicznych ubikacji. Mówię, że to nie potrwa długo, że przy okazji zmienię koszulę, bo jestem trochę skrępowany; baw się dobrze, kochanie, dam sobie radę, niedługo wrócę na tańce. Oczywiście ma ochotę się mną zaopiekować. Cat ma naturę opiekunki, ale przez dwadzieścia lat samodzielnego życia przyzwyczaiła się do pewnej wolności i potrafi dawać ją innym, więc bez przeszkód mogę opuścić zgromadzenie. Biorę szybki prysznic, przebieram się w świeżą koszulę i spodnie, biorę podróżną torbę i wyruszam do Santa Barbara. Miejscem spotkania jest zwyczajny motel, więc zatrzymuję się na parkingu i wdrapuję po schodach na drugie piętro, na koniec korytarza. Drzwi od wszystkich sypialni stoją otworem, żeby ułatwić zawieranie transakcji, jak zostałem poinformowany. Od razu rozpoznaję Sonię, ponieważ dostałem wcześniej jej zdjęcie, a także ponieważ jest tutaj jedyną kobietą. W wieku siedemdziesięciu czterech lat zdążyła wydać dwie książki na temat gier i tworzenia kolekcji marmurków i w tym specyficznym świecie jest jednym z cenionych ekspertów. Poprosiłem ją o wycenę mojej kolekcji albo raczej poprosił ją o to Hamish O’Neill; zdjęcia moich kulek zaintrygowały ją na tyle, że zgodziła się na spotkanie. Na oko ważąca ponad trzysta funtów i z kolanami wykręconymi przez artretyzm, bez przerwy otoczona jest fanami, z których każdy chce wykorzystać choćby moment, jaki ona może mu poświęcić. Jednak kiedy wchodzę do pokoju, jesteśmy tam tylko we dwoje, ona i ja. Sonia także chce od razu przejść do interesów. Cztery pokoje na tym piętrze są w całości przeznaczone na drobny handel, gdzie ludzie mogą omawiać, wymieniać i wyceniać swoje marmurki. Jako Hamish O’Neill bywałem na takich konwentach już wcześniej i zawsze dobrze czułem się w otoczeniu ludzi uzależnionych od marmurków tak samo jak ja. Widzę, jak oczy zaczynają im się świecić na widok nietkniętego egzemplarza Guinea cobra, przezroczystego marmurka w prążki, egzotycznego korkociągu albo nawet pudełka z próbkami, które wcześniej widzieli co najwyżej na zdjęciu. To przypomina mi, że nie jestem jedynym człowiekiem, który uległ hipnotycznym wpływom tego magicznego świata. Oczywiście są tutaj ludzie, którzy mają większego bzika na tym punkcie niż ja, i poświęcają całe życie oraz wszystkie oszczędności na tworzenie kolekcji, choć sami nawet nie grają, ale ja czuję się wśród nich jak w gronie przyjaciół, jakbym wreszcie w pełni mógł być sobą, choć występuję pod imieniem brata. Jeszcze przed nawiązaniem kontaktu z Sonią zakupiłem obie napisane przez nią książki, z konkretnym zamiarem samodzielnego oszacowania wartości mojej kolekcji, jednak szybko doszedłem do wniosku, że mogę zostać wprowadzony w błąd albo oszukany. Sonię łatwo znalazłem przez internet, ponieważ należy do grona kolekcjonerów o światowej renomie. Nie przywiozłem całego mojego zbioru, bo nie mógłbym pozwolić sobie, żeby płacić w samolocie za nadbagaż ani też zapakować coś więcej do swojej torby bez wzbudzania podejrzeń Cat. Zabrałem to, co w mojej ocenie było najbardziej wartościowe. I nie przywiozłem moich marmurków po to, żeby je sprzedać – co w całkowicie jasny sposób zakomunikowałem Soni Schiffer. Nie wiem, czy kiedykolwiek je sprzedam; zawsze uważałem, że to

niemożliwe, ale chyba ten czas się zbliża. Banki ścigają mnie z powodu apartamentu w Roscommon – cholernie głupio zainwestowałem pieniądze w mieszkanie na kompletnym odludziu, które już wtedy kosztowało stanowczo za dużo, teraz zaś jest nic niewarte. Szkoła, centrum handlowe i wszystko inne, co miało powstać dookoła, pozostało w sferze planów, więc nie mogę tego mieszkania ani wynająć, ani tym bardziej sprzedać, co stawia mnie w trudnym położeniu, jako że próbuję samodzielnie spłacać także hipotekę. Muszę powoli zebrać to, co mam, i przekonać się, czym dysponuję. Pomimo faktu, że przyjechałem samochodem i w ten sam sposób muszę wrócić, Sonia nalega, żebyśmy napili się whisky. Czuję, że moja odpowiedź może mieć znaczący wpływ na to, czy zechce wycenić marmurki, czy też nie. Przyjechała tutaj na całą noc, więc nigdzie nie musi się spieszyć. Z kolei ja martwię się, jak jutro dojadę do hotelu, jak wytłumaczę się Cat, sam nie wiem, czym jeszcze. Muszę coś wymyślić. – No, no, całkiem ładny zbiór – mówi Sonia, gdy siadamy przy stoliku w sypialni. Ludzie kłębią się dookoła, rozmawiają, wymieniają się marmurkami, grają, nawet obserwują ją przy pracy, ale mój umysł ich nie rejestruje. Nie spuszczam oka z Soni. Jest potężna, tak wielka, że jej tyłek nie mieści się na krześle i zwisa po obu stronach siedziska. Ona sądzi, że jestem Hamish O’Neill, zwycięzca mistrzostw świata w tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątym czwartym roku, zdobywca tytułu najlepszego gracza indywidualnego w tym samym roku. Chce o tym przez chwilę porozmawiać, ja zaś nie mam nic przeciwko, żeby przywołać do życia wspomnienie o dniach mojej chwały, które do tej pory mogłem dzielić zaledwie z paroma osobami. Opowiadam więc wszystko ze szczegółami, jak pokonaliśmy Niemców dziesięć razy z rzędu i jak potem w barze doszło do bójki pomiędzy Spudem z mojego zespołu a jednym z graczy z drużyny niemieckiej i jak drużyna Stanów Zjednoczonych musiała odgrywać rolę rozjemcy. Obydwoje zaśmiewamy się do rozpuku i bez trudu mogę zgadnąć, że moja historia zrobiła na niej wrażenie. Potem wracamy do marmurków. – Kupiłem twoją książkę, żeby samemu je wycenić, ale szybko przekonałem się, że to jednak sztuka, i to taka, której nie zdołam opanować – mówię. – Mogłem jednak stwierdzić, że w mojej kolekcji jest więcej reprodukcji, niż byłem skłonny przypuszczać. Sonia spogląda na mnie uważnie. – Hamish, na twoim miejscu nie przejmowałabym się tak bardzo tymi reprodukcjami. W słowniku kolekcjonerów reprodukcja nie jest niczym nowym. Brylanty i promienne słoneczka naśladują łupinę cebuli, w kocim oku znajdziesz próbę odwzorowania trąby powietrznej. Kostki, opiłki, Akro i agaty z kornaliny są naśladowaniem rzeźbionego kamienia, a jednak wszystkie te marmurki – z wyjątkiem kociego oka – mają wysoką wartość kolekcjonerską. Uśmiecham się, myśląc o tym, jak żartowałem z Cat, że ona w ogóle nie pasuje do żadnej kolekcji, choć jest najbardziej cenną zdobyczą w moim życiu. Sonia obserwuje mnie znad opuszczonych na nos okularów. Patrzy tak, jakby szacowała moją wartość, a nie moich marmurków. Obraca je dookoła pod lupą o dziesięciokrotnym powiększeniu, ściskając w tłustych paluchach, w większości ozdobionych złotymi pierścieniami, spomiędzy których wyłażą fałdki tłuszczu. Takim pijawkom nigdy nie jest dość. – Zwykle wszyscy udajemy to czy tamto – kończy wywód. Przełykam ślinę, myśląc, że to bardzo trafna ocena mojej osoby. Zupełnie jakby wiedziała, że nie nazywam się Hamish O’Neill, choć przecież to niemożliwe. Po dłuższym oglądaniu, podczas którego wyżłopałem stanowczo za dużo whisky, Sonia wreszcie

wydaje wyrok. – Masz trochę reprodukcji, na przykład to i to. Ten był reperowany, żeby naprawić odprysk. Widzisz te maleńkie kreseczki i mętność marmurka? Kiwam głową. – To rezultat ponownego ogrzewania szkła. No i masz kilka fantazji – dodaje, obracając wszystko dookoła. – Przedmiotów, które nigdy nie istniały w oryginalnej postaci. Poliwinylowe torebki ze starymi naklejkami. – Patrzy z odrazą. – Ale nie, ogólnie wygląda to całkiem dobrze. Masz niezłe oko. – Taką mam nadzieję. Obejrzymy je, nieprawdaż? – Tak, tak, obejrzymy. – Spogląda na mój zbiór i wybucha chrapliwym śmiechem. – Mam nadzieję, że nigdzie ci się nie spieszy, bo to zabierze nam całą noc. O czwartej rano gość nazywany Niedźwiedziem podrzuca mnie pod gospodę swoim pikapem i od razu odjeżdża. Po wypiciu z Sonią całej butelki whisky ledwie mogę patrzeć na wprost. Staram się skupić uwagę na ciągnącej się przede mną ścieżce i w końcu razem z torbą z marmurkami ląduję w gąszczu winorośli. Zaśmiewam się jak szalony, jakoś łapię równowagę i potykając się o własne nogi, zmierzam do pokoju. Kiedy pikap mijał winnicę, ku swojemu zdumieniu przekonałem się, że impreza dobiegła końca i że nie ma tam nikogo z gości, nawet mojej Cat. To dość niezwykłe jak na irlandzkie wesele, choć powinienem był przewidzieć taki scenariusz, biorąc pod uwagę, z jak konserwatywnym towarzystwem miałem do czynienia. Wkraczam do holu, witany gniewnymi spojrzeniami właściciela, który musiał wstać, żeby wpuścić mnie o tak nieprzyzwoitej porze, i w drodze do schodów wpadam na wszystko, na framugę drzwi, na meble. Kiedy docieram do pokoju, drzwi otwierają się jakby za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. W progu stoi Cat, a jej mina świadczy o tym, jak bardzo jest urażona. – Do diabła, gdzieś ty się podziewał?! Wiem, że znowu to zrobiłem. Nieważne, co sądzę na swój temat i jak bardzo staram się zmienić, ranienie bliskich ludzi zawsze przychodzi mi bez trudu. Ukryty we mnie Hamish wydostaje się na zewnątrz, ale ja nie mogę więcej go za to obwiniać. Tak naprawdę nigdy nie mogłem. To jestem ja. To zawsze byłem ja.

28 Regulamin basenu Nie wolno pić alkoholu! Czekam w samochodzie, aż Lea przygotuje się do wyjścia na party. Podkręcam do maksimum ogrzewanie, żeby wysuszyć dżinsy, które nieprzyjemnie kleją mi się do nóg, a następnie po raz kolejny wyjmuję z torebki spis marmurków i przesuwam po nim wzrokiem, jakbym chciała zeskanować koleje życia mojego taty, zamknięte w starannie wykonanym katalogu. Oglądam zdjęcie, które sfotografowałam z artykułu w gazecie znalezionej na ścianie w Marmurowym Kocie. Jest ziarniste, a w dodatku tata chowa się w tylnym rzędzie, ale bez wątpienia to on. Po raz pierwszy zwracam uwagę na datę. Dzwonię do mamy. Odbiera dość szybko, zważywszy na to, która jest godzina. – Cześć, mamo, mam nadzieję, że cię nie obudziłam? – Ależ skąd, siedzimy sobie tutaj i popijamy winko… Robert pozdrawia z NASA. – Chichocze, a ja słyszę w tle głos Roberta, jak wykrzykuje coś o Obcych, którzy machają do niego z księżyca. – Jesteśmy na balkonie i patrzymy na księżyc. Czyż nie jest cudowny? Powinnam była domyślić się, że nie śpisz, bo jako mała dziewczynka nigdy nie mogłaś spać, kiedy była pełnia… Zwykle zakradałaś się wtedy do naszego łóżka. Pamiętam, jak pewnego razu Fergus zaniósł cię na dół, żeby zrobić ci gorącą czekoladę, i tak znalazłam was obydwoje, kiedy po ciemku zeszłam do kuchni. On spał w najlepsze, a ty wyglądałaś przez okno. To księżyc zmusił nas, żebyśmy to zrobili. Uśmiecham się na samo wyobrażenie tej sytuacji. – Zdaje się, że od tamtej pory niewiele się zmieniłam. – Czy chłopcy dobrze się bawili? – pyta. – Doskonale. Śmieje się. – Jestem pewna, że ty także. To miło od czasu do czasu mieć cały dzień dla siebie. Takie okazje nie zdarzają ci się zbyt często. Cisza. – Czy wszystko w porządku? – Mamo, pamiętasz przyjęcie z okazji moich trzynastych urodzin? Z takim wielkim namiotem, który był rozstawiony w tylnym ogrodzie? – Owszem. Było ze trzydzieści osób, catering, sztuczne ognie. – Czy tata był wtedy z nami? Bo nie pamiętam. – Tak, był. – Więc nigdzie nie wyjeżdżał tamtego dnia? Reportaż w gazecie nosi datę dnia moich urodzin, choć same zawody mistrzostw świata odbyły się dzień wcześniej. Słyszę, jak mama wzdycha.

– Sabrina, to było bardzo dawno temu. – Wiem, ale może jednak coś sobie przypominasz? – Oczywiście, że tata był! Jest przecież na fotografiach, nie pamiętasz? Tak, teraz pamiętam. Ja w krótkiej spódniczce i na wysokich obcasach, ubrana jak dziwka. Aż dziwne, że mama pozwoliła mi na taki strój, choć obawiam się, że nie miała zbyt wiele do powiedzenia. – A dzień wcześniej? – Czego się dowiedziałaś, Sabrina? Wykrztuśże wreszcie. – Słyszę nieprzyjemne warknięcie. Jej lodowaty ton sprawia, że nie wiem, co powiedzieć. Mama decyduje się przerwać tę niezręczną ciszę. – Pewnie próbujesz mnie poinformować, że on w tamtym czasie miał jakiś romans… że gdzieś z kimś wyjechał. Opowiadał bajeczki, że wybiera się do Londynu na jakąś konferencję, ale kiedy zadzwoniłam do hotelu, okazało się, że nie ma żadnej rezerwacji na jego nazwisko. Coś podejrzewałam, bo wszystkie swoje tajemnicze sprawy załatwiał w taki sposób, udając, że jedzie w jakieś miejsce, a ja wiedziałam, że wcale tam nie był. Dość często tak robił. Wtedy wrócił do domu akurat w dniu twoich urodzin. Doprowadziłam do konfrontacji, nie pamiętam, co odpowiedział, ale jak zwykle wykręcił się ze wszystkiego jak łasica. I jak zwykle miałam wówczas wrażenie, że oszaleję. Dlaczego? Czego się dowiedziałaś? Kim ona była? Chodziło o tę Reginę? Bóg jeden wie, że miał mnóstwo kobiet, ale akurat do tego romansu nigdy się nie przyznał. Zawsze podejrzewałam, że spotykał się z nią, zanim się rozwiedliśmy. – Nie sądzę, żeby był wtedy z inną kobietą, mamusiu. Owszem, chodziło o wielką miłość, ale nie taką jak podejrzewasz. – Biorę głęboki oddech. – Tata pojechał wtedy do Anglii na Mistrzostwa Świata w Grze w Kulki. Jego drużyna, sześciu facetów, nosiła nazwę Elektryczne Dziwki. Zdobyli złoty medal. W gazecie w dniu moich urodzin ukazał się artykuł na ten temat, razem ze zdjęciem. Tata ustawił się z tyłu, ale i tak poznałam, że to on. – Co takiego?! Mistrzostwa w grze w kulki? Co ty gadasz, na litość boską?! Zaczyna niewyraźnie mówić, a ja wiem, że to nie jest najlepszy moment na taką rozmowę. Źle zrobiłam, należało z tym poczekać, ale nie dałam rady. – Opowiadałam ci o nich, mamusiu. Tata przez całe życie grał w kulki, brał udział w zawodach. W tajemnicy przed nami. Poza tym je zbierał. Mama milczy. Zbyt dużo musi przyjąć do wiadomości, tego jestem pewna. – Tata jest na fotografii, ale pod innym nazwiskiem. Występował jako Hamish O’Neill. Słyszę, jak gwałtownie nabiera powietrza. – Słodki Jezu! Hamish był jego bratem, starszym bratem, który umarł, kiedy Fergus był jeszcze młody. Nie mówił o nim zbyt wiele, ale przez parę lat dowiedziałam się tego i owego. Dla Fergusa był całym światem. O’Neill to było panieńskie nazwisko ich matki. Tak więc Mattie miał rację. W tym wszystkim chodziło o Hamisha. Hamish umarł, używając imienia taty, z kolei tata odwzajemnił się, przybierając imię Hamisha. Nie wiem, czy kiedykolwiek naprawdę zrozumiem, dlaczego to zrobił. Nawet nie wiem, czy jest mi to potrzebne. – Widziałam też nagrodę dla najlepszego indywidualnego gracza, którą zdobył Hamish O’Neill. Spotkałam się z chłopakami z jego drużyny i potwierdzili, że tata to Hamish.

Mama milczy. Na pewno to dało jej do myślenia. Nie potrafię sobie wyobrazić, do jakich wspomnień musi sięgnąć, starając się zrozumieć i poskładać wszystko w całość. – Mamo? – Mówisz, że on zdobył tę nagrodę dzień przed twoimi trzynastymi urodzinami? – Tak. – Ale dlaczego o niczym mi nie powiedział? – Nikomu z nas nie powiedział – mówię. – Ani swojej rodzinie, ani żadnemu z przyjaciół. – Ale dlaczego? – Myślę, że w ten sposób starał się tchnąć z powrotem życie w swojego brata. W jakiś sposób oddać mu cześć. Pewnie uważał, że nikt nie jest w stanie tego zrozumieć. Że wszyscy będą uważać, że to coś nienormalnego. – Bo to jest nienormalne – odpowiada oschle, a potem wzdycha ciężko i znowu pogrąża się w milczeniu. – Chociaż to także miłe. Że chciał uczcić jego pamięć – dodaje, jakby ogarnęły ją wyrzuty sumienia. I znowu przez chwilę milczy. – Na litość boską, za kogo ja wyszłam? – pyta w końcu cicho. Nie wiem, co jej odpowiedzieć, ale wiem, że nie chcę, żeby mój mąż nadal zadawał to samo pytanie. Lea bez pośpiechu sadowi się na przednim fotelu, ubrana w obcisłą sukienkę nieokreślonego koloru i czarną skórzaną kurtkę. Pachnie perfumami, ładnie się umalowała i prawie nie przypomina swojskiej pielęgniarki z sąsiedztwa, którą widywałam przez większość dni. – I co, przesadziłam? – pyta z niepokojem. Kolor sukienki sprawia, że wydaje się prawie naga. – Ależ skąd – mówię i włączam silnik. – Teraz powiedz mi, dokąd jedziemy. – Tyle samo wiem co i ty. Rzucam jej ostrzegawcze spojrzenie. – Lea… – Czego chcesz? – Chichocze. – Poznałam go online. Na imię ma Dara. Jest śliczny. Nie spotkaliśmy się osobiście, ale wiesz… – Wzrusza ramionami. – Nic nie wiem. Oświeć mnie. – No cóż, spotkaliśmy się na portalu randkowym. Kilka razy gadaliśmy na Skypie. No wiesz – powtarza, jakbym powinna coś wiedzieć. – Nie, o niczym nie mam pojęcia. O co chodzi? Lea gapi się na mnie i znacząco podrzuca głową, jakby ten ruch mógł mnie oświecić, co w istocie następuje. – Och! – mówię gwałtownie. – No, nareszcie dotarło! – Z powrotem patrzy przed siebie. – Tak więc znamy się dość dobrze, chociaż naprawdę nigdy się nie spotkaliśmy.

– Uprawialiście seks przez Skype’a, a ty teraz denerwujesz się, że wreszcie spotkacie się w realu? – Śmieję się. – W kamerze mam filtr – wyjaśnia. – Teraz zobaczy mnie bez niego. – A cóż ten tajemniczy Dara robi, że wie, gdzie można o jedenastej wieczorem znaleźć marmurki? – Zajmuje się rzeźbieniem w drewnie. Robi na przykład krzesła, stoły, meble. Impreza jest u niego w biurze. Pamiętam, jak mówił, że będzie tam gość, który robi różne rzeczy ze szkła. Ogarnia mnie zwątpienie. Znajdujemy adres imprezy z okazji pełni księżyca, podany przez Darę. W milczeniu spoglądamy przez szerokość rzeki na drugi brzeg, głęboko pogrążone w myślach, przypuszczalnie takich samych. Pod podanym adresem znajduje się wielopoziomowy parking. Zbudowano go od strony cmentarza na obrzeżach zrujnowanego, starego centrum handlowego, które musiało ustąpić miejsca nowemu, supernowoczesnemu centrum handlowemu, połączonemu z kinem. Jednak ono nigdy nie powstało i tak wielopiętrowy parking stoi samotnie na pustkowiu, z dala od biznesu, który mógłby spożytkować jego przestrzeń. Księżyc usadowił się tuż nad nim, wielki i pyzaty, prowadząc nas jak Gwiazda Północna i matczynym, czujnym spojrzeniem obserwując nasze poczynania. Nic na to nie poradzę, ale mam wrażenie, że śmieje się z nas do rozpuku. Ten parking to ogromna, betonowa potworność, zbudowana w dawnym stylu, to znaczy z paskudnych, czerwonych cegieł, z niskimi, zwartymi sufitami, zupełnie niepodobna do przestronnych, jasnych parkingów, które buduje się dzisiaj. Ma aż osiem pięter, ale na żadnym nie widać ani śladu samochodu. Za to w połowie wysokości, na czwartym piętrze, w oddzielonym kratą otworze pojawia się niewyraźny blask. – Hej, wygląda na to, że jednak jest w domu – mówi Lea, starając się bagatelizować naszą sytuację. – Czujesz dym? – pytam. Lea pociąga nosem i przytakuje. – Słyszysz muzykę? Dźwięki ledwo dochodzą, ale płyną skądś z czwartego piętra. Spokojne, rytmiczne pulsowanie basu. Żadna z nas się nie rusza. – Może faktycznie tam jest impreza – mówię. – Jak sądzisz, czy to niebezpieczne? Znajdujemy się w zaniedbanej części miasta, która powinna się rozwijać, ale została pozostawiona własnemu losowi, zaproszone tutaj przez człowieka, o którym wiemy tylko tyle, że sprawnie posługuje się dłutem, i którego Lea poznała przez internet… Zastanawiam się, czy dzisiejszy zapas szczęścia przypadkiem się nie wyczerpał. Cały parking otacza szczelne ogrodzenie, coś w rodzaju drewnianego płotu, zbyt wysokiego, by się nań wspiąć, i bez żadnych dziur, przez które można przedostać się do środka. Obchodzimy całą budowlę dookoła i okazuje się, że część płotu została usunięta, co umożliwia wygodne wejście. Powoli przekraczamy ogrodzenie, mijamy szlaban, gdzie widma samochodów pobierają bilety parkingowe, i wkraczamy w ciemność wielopoziomowej budowli. Ściany na poziomie parteru szczelnie pokryte są graffiti, każdy cal betonowych ścian i podtrzymujących słupów został wymazany sprayem. Staram się nie koncentrować zbytnio na pogrążonych w zupełnym mroku kątach parkingu, nie chcę się ociągać, muszę iść przed siebie. Kierujemy się w stronę schodów, celowo ignorując windy, które zapewne nie działają. Gdyby nawet jednak działały, to i tak nie mam ochoty z nich korzystać.

Każdy straszny film, który kiedykolwiek oglądałam, jasno dawał do zrozumienia, żeby ciemną nocą trzymać się z dala od opuszczonych parkingów, a nawet w dzień zachować należytą ostrożność, a mimo to jestem tutaj, postępując wbrew kierującemu moim ciałem instynktowi. Muzyka i śmiech stają się wyraźnie głośniejsze, kiedy na palcach wspinamy się po schodach, żeby nie robić hałasu, który mógłby zaalarmować tych na górze. Szum rozmów i uspokajające dudnienie basów skłaniają nas do kontynuowania marszu, świadczą o tym, że tam na górze istnieje jakaś cywilizacja, której odgłosy w niczym nie przypominają krzyku mordowanych, strzałów z broni palnej ani wściekłej zabawy gangsterów. Spodziewam się za chwilę zobaczyć bezdomną społeczność, z laptopami ustawionymi na Skype’a; odruchowo przygotowuję się do ucieczki, do oddania im pieniędzy, telefonu, czegokolwiek, czego zażądają, na wypadek gdyby moje wtargnięcie ich rozgniewało. Lea szybko poprawia sukienkę, sprawdza w małym lusterku makijaż i nakłada kolejną warstwę tłustej szminki, która sprawia, że jej usta wyglądają jak po zastrzyku z kolagenu, a następnie odrzuca w tył włosy i śmiało popycha drzwi. Jestem oszołomiona tym, co dostrzegam, zerkając do środka. Gdziekolwiek spojrzę, widzę drzewo – przepiękną, bujną zieleń, która zakrywa szary beton. Każde z nich rośnie w ogromnej donicy ozdobionej śliczną mozaiką w stylu hiszpańskim bądź meksykańskim. Bajeczne światełka przeskakują z drzewa na drzewo, migotliwy blask świec otula ścieżkę prowadzącą pomiędzy drzewami. Czuję się tak, jakbym nagle znalazła się w świecie baśni. Spoglądam na szarość i zieleń, ciemność i światło, rzeczy wykonane ręką człowieka i te stworzone przez naturę. – Cześć, dziewczyny – odzywa się z boku młody chłopak, a my odwracamy się do niego zaskoczone. – Mogę zobaczyć wasze zaproszenia? Ze zdumienia otwieramy usta, bo jego żądanie zupełnie nas oszołomiło. – Ona została zaproszona przez Darę – odzywam się w końcu, ponieważ Lea zaniemówiła na dobre. – Super! – Chłopak podnosi się z miejsca. – W takim razie proszę za mną. Wybaczcie za bajzel z tym zaproszeniem, to wymysł Evelyn. Ona cholernie upiera się przy swoim pomyśle po tym, co zdarzyło się tutaj w zeszłym roku. Chyba impreza niezbyt się udała i wszyscy odrobinę zwariowali. Idziemy w ślad za nim dróżką wijącą się między drzewami. Mam wrażenie, że znalazłam się w jakimś śnie. – Sami zrobiliście to wszystko? – pytam. – Tak. Fajnie wyszło, prawda? Evelyn właśnie wróciła z Tajlandii, gdzie bez przerwy urządzała imprezy ku czci pełni księżyca. Jasne, u nas wygląda to trochę inaczej niż w Tajlandii, ale motywem przewodnim była betonowa dżungla. Ścieżka kończy się na otwartej przestrzeni, która wystrojem nieco przypomina pokój dzienny. Ogromny żyrandol z poskręcanego fantazyjnie szkła zwiesza się z niskiego betonowego sklepienia; z dużych świec osadzonych w świecznikach skapuje stearyna. Podłogę zajmuje wielki, orientalny dywan i kilka sfatygowanych kanap z brązowej skóry, na których usadowił się tuzin lub więcej gości, prowadzących swobodną pogawędkę, jakby przebywali na party w prawdziwym domu. W tle sączy się chilloutowa muzyka, którą słyszałyśmy po drugiej stronie rzeki, a podobna do nimfy dziewczyna w wyszywanym cekinami kombinezonie z przymkniętymi oczyma kołysze się w tańcu, przebierając palcami po strunach niewidzialnej harfy. Niektórzy odwracają głowy w naszą stronę, większość jednak nie; mierzą nas przyjaznymi spojrzeniami i uśmiechają się na powitanie. Widzę grono ludzi w różnym wieku, na ogół ze środowisk artystycznych, bardzo fajnych, bardzo nowatorskich i zupełnie niepodobnych do kogoś takiego jak ja, matka trójki dzieci, i Lea, czyli Siostra Kardashian.

– Oto on – mówi nasz przewodnik, wskazując Darę. Lea frunie wprost w jego objęcia. Chwilę później spogląda na mnie. – Marlow! – woła, kiwając na mnie ręką. Przytakuję skinieniem głowy. Marlow. Przyszłam tutaj, żeby się z nim zobaczyć. – Marlow! – krzyczy Dara, a wtedy jakiś olśniewająco przystojny facet podnosi wzrok znad sofy. Ubrany jest w obcisłe, czarne dżinsy, czarną jak węgiel koszulę, sznurowane buty do kostek. Obrzucam przelotnym spojrzeniem jego idealną sylwetkę, umięśnione ramiona i długie, czarne włosy, z jednej strony założone za ucho, z drugiej opadające na twarz. Słowem, Johnny Depp sprzed dwudziestu lat. Spogląda na mnie z ukosa, zaciągając się papierosem. W drugiej ręce trzyma otwartą butelkę piwa. Czuję na sobie jego wzrok i nagle przebiega mnie dreszcz. Nie wiem, gdzie podziać oczy. Lea wybucha śmiechem. – Powodzenia! – Podnosi kciuk i rusza w stronę beczki z zimnym piwem. Z trudem przełykam ślinę. Marlow uśmiecha się i opuszcza towarzystwo ładniutkiej, kolorowej jak motyl dziewczyny, której zgrabny brzuch okręcony jest łańcuchami biżuterii. Zatrzymuje się wprost przede mną, dość blisko jak na zupełnie nieznajomą osobę. – Cześć. – Cześć. Uśmiecha się i przysiada na oparciu kanapy, żeby nasze oczy znalazły się na tej samej wysokości. Mam wrażenie, że moja osoba trochę go bawi, ale nie w złośliwy sposób. – Mam na imię Sabrina. Rozglądam się dookoła i widzę, jak Lea z kuflem w dłoni sadowi się na kanapie wśród pozostałych gości. Sprawia wrażenie zupełnie wyluzowanej. Ja też powinnam się wyluzować. – Zgubiłam marmurki – mówię. – No cóż, w takim razie trafiłaś we właściwe miejsce – odpowiada, uśmiechając się szeroko. – Może przejdziemy do mojego studia? Podnosi się z miejsca. Wybucham śmiechem i taka reakcja trochę zbija go z tropu, ale i tak idzie tam, dokąd zamierzał. Jeszcze raz spoglądam na Leę, a ona zachęca mnie gestem, żebym szła za Marlowem. Ruszam więc w ślad za nim między drzewami po drugiej stronie salonu i po chwili przekonuję się, że wcale nie kłamał. Przy zewnętrznych ścianach parkingu mieści się rząd biur i pracowni artystycznych. – Co to za miejsce? – pytam. – Rada Sztuki pozwoliła nam tu pracować. Ktoś wpadł na doskonały pomysł, żeby w ten sposób zagospodarować przestrzeń. Plan wyglądał tak, że na każdym piętrze miało znaleźć się coś innego, na trzecim wystawy, na piątym spektakle teatralne… Jesteśmy tutaj od roku. Otwiera kluczem drzwi i wchodzi do środka. Wszędzie jest mnóstwo szkła. Widzę, jak lśni w blasku księżyca. – Hej, jak tutaj pięknie! – wołam, rozglądając się dookoła. Nie mogę się powstrzymać, bo gdziekolwiek spojrzę, moim oczom ukazują się prawdziwe dzieła sztuki. Dzbanek, szklanki, wazony, płytki, świeczniki – niezliczone mnóstwo niesamowitych kolorów, niektóre złamane i zmieszane na nowo dla uzyskania olśniewających rzeczy. Marlow przysiada na blacie i wymachując nogami, obserwuje moją reakcję.

– Ach, więc to ty produkujesz marmurki – mówię, bo dostrzegłam w kącie gablotkę, a wewnątrz niej malutkie cudeńka, mrugające do mnie w promieniach światła. Serce wali mi jak młot. Zdejmuję z ramienia torebkę i czując, jak ogarnia mnie płomień, szybko wyciągam rejestr sporządzony przez tatę. Podchodzę do Marlowa i podaję mu folder. – Mój tata kolekcjonował marmurki. Znalazłam ten spis w jego rzeczach, był razem z marmurkami, ale zorientowałam się, że dwa zbiory zniknęły. Staram się przeskoczyć do konkretnych stron, na których zapisane są zaginione kulki, ale on mnie powstrzymuje. Dłonią przykrywa moją dłoń i trzyma ją, podczas gdy sam nieśpiesznie odczytuje kolejne pozycje na liście. – To niewiarygodne – mówi po chwili. – Wiem – odpowiadam z dumą, ale i odrobiną niepewności, spoglądając, jak jego palce owijają się dookoła moich, odruchowo, jakby nie zdawał sobie z tego sprawy, jakby to była najbardziej naturalna rzecz pod słońcem. Bez pośpiechu odwraca stronę za stroną i lekko gładzi kostki mojej dłoni, co wprawia mnie w nerwowe drżenie, lecz jednocześnie budzi zachwyt. Jestem mężatką, nie powinnam prawie o północy znaleźć się w takim miejscu i pozwalać, żeby obcy przystojniak ściskał moje dłonie, ale jestem tutaj i nie chcę, żeby to minęło. On wcale się nie spieszy, powoli przegląda rejestr, a jego palce powoli poruszają się po moich. To wszystko wina księżyca. To on zmusił mnie, żebym to zrobiła. – Całkiem ładna kolekcja – mówi, wreszcie podnosząc wzrok. – Wygląda na to, że był prawdziwym fanem szkła. – Co masz na myśli? – Kulki mogą być zrobione z gliny, stali, plastiku… Ale wygląda na to, że on zbierał wyłącznie szklane. – O tak. Nawet nie zdawałam sobie z tego sprawy. – Z wyjątkiem stalowych… Bo miał kilka sztuk. Ale te najpiękniejsze to było ręcznie robione szkło. – Uśmiecha się do mnie. – Ale powtarzam raz jeszcze, że jestem uprzedzony. Które zaginęły? Fatalnie, że muszę cofnąć rękę, żeby przekartkować rejestr. Pokazuję dwie pozycje. – To. I to. Gwiżdże z podziwem, spoglądając na cenę. – Mogę spróbować zrobić repliki, ale niemożliwe jest, żeby moje marmurki wyglądały dokładnie tak samo. Na pewno zauważy różnicę… Kolekcjoner taki jak on natychmiast się zorientuje. – Nie zauważy. – Przełykam ślinę. – Ostatnio nie czuje się najlepiej. Prawdę mówiąc, miałam nadzieję, że znajdę coś nowego. Chcę dać mu całkiem nowe wspomnienia. Nie oglądaj się, Sabrina. Ruszaj przed siebie. Postaraj się o nowe marmurki. – Z przyjemnością pomogę. – Uśmiecha się figlarnie, a ja muszę odwrócić wzrok. – Posłuchaj, Sabrina, widzę, że twój tata zaczynał zbierać coś, co mi wygląda na współcześnie robione marmurki. Widzę tu jeden, który w dodatku jest uszkodzony – serduszko, co zakrawa na ironię, nieprawdaż? Właśnie w tym miejscu mogę działać. Mogę zrobić dla ciebie całkiem współczesne małe dzieła sztuki. Spójrz tam. Wskazuje na gablotkę, a ja pogrążam się w ekstazie, zachwycona różnorodnością, jaką stworzył. To prawdziwa kopalnia skarbów, zbiór klejnotów. Tyle zagmatwanych wzorów, tyle deseni, kolorów

i promieni odbitych od szkła. – Możesz ich dotknąć, jeśli chcesz – mówi Marlow. Otworzywszy gablotkę, czuję, jak przyciąga mnie czekoladowy marmurek, podobny do bili. Zaskakuje mnie jego ciężar. Marmurki w gablocie są większe niż te z kolekcji taty, niepodobne do tych, którymi się gra, ale ich wzór i kolory są o wiele intensywniejsze i bardziej zawiłe. Korkociągi i bańki powietrza przyciągają mnie z hipnotyczną mocą, a kiedy wyciągam je na dłoni w stronę księżyca, nabierają jeszcze większej głębi, jakby promieniowały od środka. – Ciekawe, że wybrałaś akurat ten – mówi. – Czy akurat on spodobał ci się najbardziej? Kiwam głową, otulając marmurek palcami. Mam wrażenie, że czuję promieniujące z jego wnętrza gorąco. – Ale to nie dla mnie – mówię, ponownie oglądając kolekcję. – Tata z pewnością zakocha się w każdym z nich, tego jestem pewna. Co prawda zaczęłam ten dzień od innego rodzaju poszukiwań, ale teraz takie rozwiązanie wydaje mi się o niebo lepsze niż szalona pogoń za zaginionymi kulkami, których zapewne i tak nigdy nie zdołam odnaleźć. – Nie, nie. – Marlow delikatnie wyjmuje mi z rąk brązowy marmurek i niby oglądając go z bliska, przy okazji kładzie dłoń na mojej talii. – Zaraz zrobię dla ciebie coś całkiem nowego. – Teraz? – Jasne, że tak. Czy mam rozumieć, że dokądś się wybierasz? Wyglądam za drzwi, żeby zobaczyć, co robi Lea. Wydaje się całkiem zatopiona w spojrzeniu Dary, który rozczesuje palcami jej włosy. Dochodzi północ, tak czy owak po prostu musiałabym wrócić do pustego mieszkania. Muszę zakończyć ten wieczór jakimś ostatecznym wynikiem. Wszystko, czego dziś dowiedziałam się o tacie, było z jednej strony satysfakcjonujące, z drugiej wyczerpujące, i naprawdę potrzebne mi jakieś rozwiązanie. Rozdrapałam ranę, więc teraz trzeba znaleźć coś, co pozwoli ją zasklepić. Nawet jeśli nie zdołam uzupełnić kolekcji taty, może dam radę dokończyć moją misję. – Jak długo to może potrwać? Beznamiętnie wzrusza ramionami. – Zobaczymy. Chodzi po pracowni, a właściwie się ślizga, lecz bez szurania, jakby czuł się zbyt rozluźniony, by przy każdym kroku podnosić nogę. Włącza palnik gazowy, na chwilę mnie zostawia i znika za drzewami prowadzącymi na parking, żeby zaraz wrócić z sześciopakiem piwa w ręku i figlarnym błyskiem w oku. Słyszę w głowie głos Aidana. Ja po prostu nie wiem, Sabrina, czy jesteś szczęśliwa. Trzymasz się z daleka. Kocham cię. Słyszysz? Czy ty też mnie kochasz? Może powinnam wyjść, ale nawet jeżeli dzisiejszy dzień niczego mnie nie nauczył, to przynajmniej nauczył mnie tego, że jestem córką swojego ojca. Zostaję.

29 Grając w kulki Rosnący funt Siedzę naprzeciw Larry’ego Brennana, ksywa Lampy, znanego pod tym przezwiskiem z powodu upodobania do łażenia nocą po polach i oślepiania wiązką ostrego światła dzikich zwierząt, zwykle królików. To było jego ulubione zajęcie jako nastolatka. Larry miał w Meath wujka, do którego zwykle wysyłano go w weekendy; ojciec Larry’ego był alkoholikiem, mama zaś stale przeżywała załamanie nerwowe i z niczym sobie nie radziła, więc Larry jeździł do wujka, a jego siostra do ciotki. Siostra trafiła o niebo lepiej. Wszyscy uważali, że Larry’emu u wujka dzieje się lepiej niż w domu, ale się mylili. Wujek okazał się niewiele lepszy od ojca, tylko wydawał się bardziej odpowiedzialny, zapewne dlatego, że nie miał własnej rodziny, o którą należało się troszczyć. Sam nieźle dawał sobie radę. Bardzo lubił drinki i lubił także Larry’ego, i to zdecydowanie za bardzo, chociaż wówczas nie zdawałem sobie z tego sprawy. Zrozumiałem, o co chodziło, dopiero kiedy dorosłem i spojrzałem na wszystko nieco inaczej. Larry zawsze chciał, żebym jeździł tam razem z nim, bo chyba kiedy przyjeżdżał z przyjacielem, wuj odrobinę mniej mu się narzucał. Ja ani trochę nie lubiłem tego wujka. Pamiętam, że na imię miał Tom. Któregoś razu pojechałem na weekend i mimo że mogliśmy robić, na co mieliśmy ochotę, niezależnie od pory, raczej nie wróciłbym tam, nawet gdyby Larry o to prosił. Jego wuj nie był w porządku. Powinienem był wiedzieć, co się dzieje, ale nie wiedziałem. Oślepianie było fajną zabawą. Larry zabierał wiatrówkę należącą do wujka i ciemną nocą wychodziliśmy na pola. Moim zadaniem było trzymanie reflektora o potężnej mocy, którym dawałem królikom po oczach, a wtedy Larry do nich strzelał. W połowie wypadków nawet nie zawracał sobie głowy, żeby zabrać upolowaną zwierzynę. Przypominam sobie, jak wiele razy myślałem, że Ma mogłaby zrobić z nich wspaniałą potrawkę, lecz nie było mowy, żebym we względnie świeżym stanie dostarczył je do domu. Nawet nie przyszło mi do głowy, żeby kogoś zapytać, jak to się robi. Larry’emu nie chodziło o zdobycie jedzenia; chodziło o zabijanie i jestem pewien, że każdy królik, do którego strzelał, był w tym momencie jego wujkiem albo tatą, albo jego mamą, albo kimkolwiek, kto na tym świecie mocno go rozczarował. Może nawet byłem to ja, ponieważ znajdowałem się obok i w niczym nie pomogłem. Cała zabawa w oślepianie wychodziła najlepiej, kiedy było bardzo ciemno. Pochmurne noce nadawały się całkiem nieźle, ale superwarunki były wtedy, kiedy zbliżał się nów. Pamiętam, jak przed weekendem Larry sprawdzał prognozę pogody i niemal dostawał świra, urządzając w szkole prawdziwe piekło, jeżeli pogoda miała okazać się niesprzyjająca. Chyba wiedział, że wtedy będzie musiał przez całą noc zostać w domu, i zdawał sobie sprawę, co to oznacza. Hamisha już wtedy z nami nie było. Miałem szesnaście lat, a on zdążył wyjechać do Liverpoolu, ale sądzę, że bardzo by mu się tam spodobało, gdyby pojechał ze mną. Na pewno umiałby poradzić sobie z wujkiem Larry’ego. Przyglądam się teraz Larry’emu „Lampy” Brennanowi; ma tyle samo lat co ja, pięćdziesiąt siedem, ale jest szczupły, schludny i godny szacunku. Siedzę naprzeciwko, po drugiej stronie biurka, i myślę o tych wszystkich rzeczach, które wiem na jego temat. Ubrany jest w elegancki garnitur, zatrudnia pół tuzina ludzi i nieźle mu się wiedzie. Zdecydowanie udało mu się wydostać z szamba i spłukać z siebie resztki gówna. Serce bije mi mocniej, gdy widzę, jak czekając na moją odpowiedź, wygładza krawat wypielęgnowanymi palcami. W mojej piersi narasta ucisk, ale to nic dziwnego, bo ostatnio tyle przybrałem na wadze, że stale charczę, kiedy staram się złapać oddech.

– Założę się, że teraz nie ma w twoim otoczeniu nikogo, kto wie, skąd wyszliśmy – mówię. Milknie na chwilę, bo nie ma pojęcia, do czego zmierzam. – Wiesz, Lampy, co mam na myśli. Wyraźnie sztywnieje i już wiem, że w jednej chwili przypomniałem mu o kimś, o kim tak bardzo starał się zapomnieć. Znowu ma szesnaście lat. Nazywa się Lampy Brennan i w jego głowie panuje kompletny zamęt. Cały świat sprzysiągł się przeciw niemu, a on samotnie walczy ze wszystkim i ze wszystkimi. – Co chcesz przez to powiedzieć, Fergus? – pyta cicho. Czuję, jak po prawej skroni spływają mi kropelki potu. Chciałbym je wytrzeć, ale boję się, że ten gest zwróci na nie uwagę Larry’ego. – Mówię tylko, że kilka osób byłoby mocno zaskoczonych, gdyby wiedzieli o tobie to, co ja wiem. To wszystko. Powoli pochyla się w moją stronę. – Grozisz mi, Fergus? Wbijam w niego twarde spojrzenie. Nie zamierzam odpowiadać, niech sam domyśli się, czego tylko chce. Muszę dostać tę robotę. Mam pięćdziesiąt siedem lat i wykorzystałem wszystkie zobowiązania, jakie ktokolwiek miał względem mnie, a nawet więcej. Teraz znowu potrzebuję cudzych względów, chociaż wiem, że nigdy nie będę miał okazji do rewanżu. Dotarłem do ściany, to ostatni as, jakiego mam w rękawie, mogę jedynie uciec się do pogróżek, bo tylko na to stać taką żałosną kreaturę, jaką się stałem. – Fergus… – mówi spokojnym tonem, wbijając wzrok w biurko. – Ta decyzja to nic osobistego. Mamy trudne czasy. Zatrudniłem cię, ponieważ chciałem ci pomóc ze względu na dawne układy… – Wydaje się nieco poruszony. – Umówiliśmy się, że przyjrzymy się ponownie tej sprawie za sześć miesięcy. Po sześciu miesiącach powiedziałem ci, że musisz poprawić wynik, że masz najniższy wskaźnik sprzedaży – tak, tak, wiem, że to był początek! Ale teraz minęło dziewięć miesięcy i sytuacja nie wygląda dobrze. Muszę zacząć zwalniać ludzi. Ty byłeś ostatni, którego przyjąłem, co automatycznie oznacza, że będziesz pierwszy, który stąd wyleci. Szczerze mówiąc… – Gniew przebija się na pierwszy plan, w miarę jak Larry zapomina, że miał być dla mnie uprzejmy. – Pamiętaj, że groźbami nie zwiążesz się ze mną bardziej. I nie przysłonisz nimi faktu, że jesteś najgorszym sprzedawcą w salonie. Jak dotąd dla firmy zarobiłeś najmniej ze wszystkich. – Po prostu musisz dać mi więcej czasu – mówię, próbując ukryć narastającą we mnie panikę. Staram się wypowiadać chłodno, rzeczowo, jakbym był kimś, komu można zaufać. – Wciąż jeszcze nie czuję się za pewnie. Pierwszy rok zawsze jest trudny, ale widzę, że zacząłem się wciągać. Teraz naprawdę rozumiem, jak działa ten biznes. – Niestety, nie mogę pozwolić sobie na to, żeby dać ci więcej czasu – odpowiada Larry. – Po prostu nie mogę. Jeszcze przez jakiś czas próbuję z nim walczyć, ale im mocniej naciskam, tym bardziej on się wycofuje i usztywnia swoje stanowisko. – Kiedy? – pytam cicho. Mam wrażenie, że cały świat wali mi się na głowę. – Chciałem dać ci jednomiesięczny termin wypowiedzenia – mówi, a ja myślę o tym, że mam jeszcze miesiąc, zanim wszystko rozpadnie się na kawałki. – Jednak biorąc pod uwagę fakt, że próbowałeś mi grozić, optuję za natychmiastowym rozwiązaniem umowy. Mam w rękawie jeszcze jednego asa. Najgorszego. Za nic w świecie wolałbym po niego nie sięgać.

– Proszę… – odzywam się, a on spogląda na mnie ze zdumieniem. Cały gniew nagle się ulotnił. – Larry, proszę cię… Błagam… Uprzejmości, pogróżki i – ostatnie, choć wcale nie najmniej istotne – błaganie. – Do diabła, co się tutaj dzieje?! – woła Cat, kiedy znajduje mnie w moim mieszkaniu na podłodze. Wszystkie meble przepchnąłem pod jedną ścianę. Fotele piętrzą się na kanapie, stolik do kawy zajmuje maleńką, zaciszną kuchnię, a dywan został zwinięty i stoi na balkonie. Przede mną rozciąga się naprawdę spora przestrzeń, a ja z rysikiem w ręku zabieram się do niszczenia desek podłogowych. Zdążyłem nakreślić okrąg o średnicy ośmiu cali, a teraz jestem w trakcie rysowania większego, o średnicy jedenastu stóp. Nie mogę z nikim rozmawiać, ponieważ muszę być skoncentrowany. – Fergus! – Cat rozgląda się dookoła szeroko otwartymi oczyma i ze zdumienia otwiera usta. – Mieliśmy iść na lunch z Joem i Finnem, pamiętasz? Wszyscy czekaliśmy na ciebie w restauracji. Dzwoniłam i dzwoniłam, aż w końcu zjedliśmy sami. Fergus? Czy ty mnie słyszysz? Poszłam do ciebie do pracy, ale powiedzieli mi, że pojechałeś do domu. Ignoruję jej obecność, całkowicie pochłonięty rysowaniem okręgu. – Czy zapomniałeś o nas, Fergus? – pyta łagodniejszym tonem. – Czyżbyś znowu zapomniał? To zdarzyło się kilka razy. Dobrze się czujesz, kochanie? Zdaje mi się, że coś jest nie w porządku. Klęka tuż obok mnie, ale ja nie mogę na nią spojrzeć. Jestem zajęty. – Wszystko w porządku, Fergus? Dobrze się czujesz? Nie wyglądasz… Fergus, ty cały ociekasz potem! – Racja. – Odkładam rysik i siadam na piętach. Następna kropla potu cieknie mi po nosie. – Ta gra nazywa się Rosnący Funt i jest dokładnie tym, co pozwoli nam przetrwać. Mały okrąg to funt, duży to sztaba. Rzucasz kulką od… – Od siebie? – Tak. – Wręczam jej kilka marmurków. Bierze je tak ostrożnie, jakby trzymała w ręku granaty. – Fergus, jest trzecia po południu. Czy nie powinieneś być teraz w pracy, zamiast grać w marmurki? To śmieszne, ale sama muszę zaraz wracać do roboty. Czegoś nie rozumiem… Co się dzieje? – Zostałem zwolniony! – wrzeszczę nieoczekiwanie, a ona milknie i w przerażeniu zrywa się na równe nogi. – Teraz ty jesteś bankiem – mówię bardziej agresywnie, niż zamierzałem. – Rzucasz marmurkiem i wszystko, w co uderzysz wewnątrz funta, staje się twoją własnością. Jeśli w nic nie trafisz, twoje kulki zostają tam, gdzie są, i próbujesz jeszcze raz. Masz dziesięć prób. Umieszczam wewnątrz mniejszego okręgu moją kolekcję zegarków. – Rzucaj marmurkiem. Musisz trafić. Spogląda na mój zbiór, potem na przedmioty czekające dookoła okręgu i jej oczy napełniają się łzami. – Och, Fergus… Nie musisz tego robić. Przecież Joe może ci pomóc. Wiem, że już raz ci to proponował. – Nie mam zamiaru przyjmować jałmużny – odpowiadam, czując w głowie zamęt na myśl, że mały Joe płaci moje zobowiązania. Joe, którego tak naprawdę nie uważałem za członka rodziny aż do chwili, kiedy Cat go zaprosiła i przyjęła z otwartymi ramionami. To nie byłoby w porządku wobec niego. – Sam się wpakowałem w to bagno i sam muszę się z niego wydostać.

To marmurki wpędziły mnie w sytuację bez wyjścia. Pozbycie się ich pozwoli mi wyjść na prostą. Znikną kłamstwa, oszustwa, bałagan, brak koncentracji na codziennym życiu, wieczne „rozdwojenie jaźni” i oderwanie od mojej rodziny… Dziś jest urodzinowe przyjęcie Alfiego, ale nie mogę zabrać tam Cat, ponieważ Sabrina nie ma pojęcia o jej istnieniu, nie zna mojej wielkiej miłości… Sam nie wiem, jak i od czego zacząć. Powiedzenie Sabrinie o Cat oznaczałoby, że musiałbym opowiedzieć także o marmurkach, tylko w jaki sposób to zrobić po całym życiu, które spędziłem unurzany w kłamstwie? Cat mówi, że spokojnie możemy pójść, że nie powie ani słowa, dopóki nie wymyślę jakiegoś sposobu na rozmowę z Sabriną, ale coś się jej wymknie, musi się wymknąć, a przemilczenie tak samo będzie kłamstwem. Obydwoje okłamujemy moją córkę. Afera z marmurkami, które potajemnie zabrałem do Kalifornii, żeby oszacować ich wartość, była prawdziwym wskaźnikiem fatalnego stanu moich finansów. Byłem zawstydzony, że Cat mnie przyłapała, kiedy pijany w sztok pojawiłem się w hotelu, i to kłamstwo prawie zakończyło nasz związek. Jednak Cat jakoś wytrwała. Mówi, że rozumie, ale wszystko się zagmatwało. Strasznie się zagmatwało. To wszystko wina marmurków. Cat wykonuje pierwszy rzut. Bardzo kiepsko, zresztą celowo starała się nie trafić i oczywiście nie trafia. Wiele razy przy różnych okazjach graliśmy razem w kulki. Gdy tylko otworzyłem przed nią swój świat, od razu zaprosiłem ją do środka; chodziła ze mną na rozgrywki, bywaliśmy na zjazdach fanów gier w kulki. Nie jest żadnym wybitnym graczem, ale na pewno gra lepiej, niż pokazała przed chwilą. – Zrób to porządnie! – wrzeszczę, a ona zaczyna płakać. – Postaraj się! Podnoszę kulkę i wciskam jej do ręki. – Rzucaj! Cat rzuca ponownie i tym razem trafia zbiór ustawiony w mniejszym okręgu. – Doskonale. Wszystko jest twoje. To znaczy banku. – Zbieram kolekcję i odkładam na bok. Jako następny w okręgu ląduje zaręczynowy pierścionek mojej Ma. – Dawaj! Tym razem Cat pudłuje. Krzyczę na nią, że powinna bardziej się starać. – Fergus, nie mogę! Naprawdę nie mogę! Nie zrobię tego! Proszę! Łzy strumieniami płyną jej po policzkach i w końcu bezwładnie opada na kolana na środku pokoju. Zabieram jej marmurki i sam rzucam. Marmurek leci w kierunku pudełeczka z pierścionkiem. Trafiony! Ślubna obrączka mamy staje się własnością banku. Rzucam ponownie i trafiam Akro Agate Sample Box z tysiąc dziewięćset trzydziestego roku, wyceniany między siedem a trzynaście tysięcy. Naturalnie, że nie mogłem spudłować. Pudełko jest prawie tak duże jak sam okrąg. Następne w kolejce są World’s Best Moons w oryginalnym opakowaniu, warte od czterech do siedmiu tysięcy. Trafiam bez problemu. Moje dwie najcenniejsze kolekcje. Najpierw one, potem reszta. Wszystkiego muszę się pozbyć. – Znalazłem kupca na te marmurki – mówię Cat kilka dni później, odstawiając na miejsce kulki, żebym mógł włożyć płaszcz. – Umówiłem się z nim za parę godzin na mieście. W O’Donoghue. Facet specjalnie przylatuje z Londynu, żeby je odebrać. Warte są dwadzieścia tysięcy, ale umówiliśmy się na piętnaście tysięcy euro w gotówce. – Fergus, nie wyglądasz dobrze. – Przesuwa palcami po mojej twarzy, a ja całuję w przelocie jej dłoń. – Powinieneś się położyć. – Nie słyszałaś, co mówiłem? Położę się, ale dopiero kiedy już się z nim spotkam.

– Nie chcesz przecież pozbywać się tych marmurków. Są naprawdę cenne. I wiąże się z nimi tyle wspomnień… – Wspomnienia zostaną na zawsze. A one… – Wypowiadając te słowa, ledwo mogę na nie patrzeć. – Dzięki nim będę mógł zapłacić raty za kilka miesięcy. Zyskam trochę czasu, żeby uporządkować swoje sprawy. Właściwie co uporządkować? Nie mam pracy, nikt nigdzie nie chce mnie zatrudnić. Nie w moim wieku. Myśl, myśl, co dalej. Sprzedaj marmurki. – Jesteś blady jak śmierć, powinieneś położyć się do łóżka. Pozwól, że pojadę tam za ciebie. Tak będzie najlepiej i oboje o tym wiemy. Jeśli sam pojadę sprzedać marmurki, nie będę umiał się z nimi rozstać, a muszę to zrobić albo bank wyrzuci mnie z mieszkania. Cat zabiera marmurki i wychodzi. Wraca jakiś czas potem, jest już ciemno. Nie wiem, która godzina, i mam wrażenie, że nie spałem, choć przecież musiałem spać. Podchodzi wprost do mojego łóżka. Czuję w jej oddechu zapach wina. – Sprzedałaś je? – pytam. – Dostałam pieniądze – odpowiada wymijająco, kładąc przy łóżku kopertę. – Więc marmurki pojechały? Waha się z odpowiedzią. – Tak, pojechały. Gładzi mnie po włosach, po twarzy, całuje czule. Przynajmniej mam jeszcze ją. Chcę rzucić jakiś żart o tym, jak bardzo jest cenna, ale nic mi nie przychodzi do głowy. – Idę wziąć prysznic – mówi i wyślizguje się z pokoju. Gdy tylko słyszę szum odkręconej wody, robię coś, czego nie robiłem przez długi, długi czas. Płaczę. Mocno i boleśnie, jakbym znów stał się dzieckiem. Zapadam w sen, zanim Cat zdąży wyjść spod prysznica. Obudzę się już w szpitalu, a następny raz, kiedy zobaczę Cat, będzie dla mnie naszym pierwszym spotkaniem. Poznaję ją w centrum rehabilitacji, które nazywam domem. Przyszła tam, żeby odwiedzić przyjaciela.

30 Regulamin basenu Uwaga, nie ma dyżurnego ratownika! Marlow wręcza mi parę okularów z zabarwionymi na różowo szkłami. Cały świat natychmiast przybiera różowy kolor, a piwo mocniej szumi w głowie. Okulary są po to, żeby chronić moje oczy, kiedy będę patrzeć prosto w płomień. – Ślicznie wyglądasz! – Marlow leciutko szczypie mnie w nos i zapala ogień w piecu do wypalania. – Uwielbiam pracować ze szkłem, bo tak łatwo można je obrabiać i rzeźbić – tłumaczy, lekkim krokiem krążąc po całym studiu. Bez przyglądania się pewną ręką sięga po potrzebne mu rzeczy i stawia je w określonym miejscu, zupełnie jakby tańczył. – Czy czasami zdarza ci się, że coś pieczesz? – pyta. – Czy coś piekę? Tak. Czasami. Myślę o dzieciach i o tym, jak dzięki nim wskakuję od razu na wysokie obroty. Tak, mam dzieci. I mam męża. Przystojnego męża. Męża, który pragnie, żebym była szczęśliwa. Który mówi, że mnie kocha i który naprawdę mnie kocha. Odsuwam się o krok. – Wszystko w porządku. – Marlow przyciąga mnie z powrotem i kładzie rozpaloną dłoń na mojej talii. – Szkło reaguje na podgrzewanie podobnie jak cukier, kiedy się rozpuszcza. Sama zobaczysz. Ale najpierw spójrz, co przygotowałem wcześniej. Podchodzę i rzucam okiem na wzór, który leży przede mną na stole. – Od jakiegoś czasu miałem zamiar to zrobić, ale czekałem, aż zdarzy się właściwy moment… – Znowu rzuca mi przeciągłe spojrzenie spod tych swoich długich rzęs. Jego oczy wyglądają jak marmur w niebieskawym odcieniu, jakby on sam doprowadził je do takiej doskonałości. – Sam to zaprojektowałeś? – Staram się nie patrzeć na jego twarz. Jest w niej jakaś hipnotyzująca moc. Prawdę mówiąc, cała jego postać przyciąga mnie z nieodpartą siłą. Nie patrz, nie możesz patrzeć, skoncentruj się na płomieniach. – Jasne. Zrobiłem to z idealnie zmielonego szklanego proszku. No cóż, są dwa sposoby, w jaki możesz stworzyć swój marmurek. Jeden przy lampie, dzięki czemu można uzyskać efekt korkociągu, który już widziałaś. Jednak twój tata ma mnóstwo takich niemieckich korkociągów, choć nie wszystkie robione ręcznie, więc moim zdaniem powinniśmy podarować mu coś innego. Umieszcza jądro z mlecznego szkła na końcu długiego, metalowego pręta. Zatrzymuje się przy piecu i przybrawszy idealnie piękną pozę, powoli obraca pręt, wsuwając go w płomień. Szkło rozświetla się, błyszczy i ocieka kroplami jak rozgrzany miód. Marlow nadal obraca pręt, aż szklane jądro przybiera kształt kuli. Potem wyciąga pręt z pieca, a ja odruchowo schylam głowę, kiedy idzie z rozżarzonym, cieknącym szkłem na drugą stronę pomieszczenia, do stojącego tam fotela. Sam siada na drewnianym siedzisku z wysokimi poręczami, a następnie umieszcza pręt w poprzek poręczy i toczy go tam i z powrotem, żeby szkło umieszczone na końcu przybrało pożądany kształt. Na poręczach dostrzegam ślady świadczące o tym, że już wielokrotnie wykorzystywał je w taki sposób. Teraz jest mocno skoncentrowany na pracy, nie ma mowy o swobodnej pogawędce. Prawdę mówiąc, nie rozmawiamy już od pewnego czasu. Powtarza całą czynność parę razy, przenosząc rozgrzane szkło od pieca do fotela

i z powrotem, aż na jego czole pojawiają się grube krople potu. Wreszcie kładzie na dłoni gazetę i zaczyna walcować gorące szkło bezpośrednio w ręku, żeby uzyskać idealny kształt. W którymś momencie odrywam od niego wzrok. Czuję, że kręci mi się w głowie od piwa i nadzwyczaj emocjonującego dnia, a moje wrażenie spotęgowane jest przez sączącą się w tle muzykę i atmosferę tego miejsca. Między drzewami dostrzegam Leę, która tańczy w objęciach Dary. Wszędzie panuje nastrój radosnego świętowania, wszystko jest wspaniałe, życie jest wspaniałe. Życie jest pełne przygód. Nie pamiętam, kiedy ostatnim razem czułam się tak jak dziś. Gdy spoglądam na otoczenie, całe moje ciało się rozluźnia, aż w końcu zaczynam lekko kołysać się w rytm muzyki. Nie mogę oderwać oczu od Marlowa i od przepięknego szkła o fakturze gęstego miodu. Odsuwam się w tył, kiedy Marlow po raz kolejny wyciąga pręt z pieca, ale zamiast iść z nim do fotela, ostrożnie przesuwa nim po wzorze z drobniutko sproszkowanego szkła, który przygotował wcześniej. Kiedy rysunek w całości zostaje przeniesiony na szklaną kulkę, znowu obraca pręt w celu uzyskania idealnego kształtu kuli, tylko robi to bardzo delikatnie, żeby nie zniszczyć skomplikowanego wzoru wewnątrz marmurka. W końcu zanurza go w pojemniku z kryształem, by uzyskać ostatnią warstwę. Rozgrzana kulka zostaje umieszczona w cynowym wiaderku z zimną wodą; para bucha, a następnie z sykiem podąża do góry, podczas gdy szkło lekko skwierczy i zastyga. Marlow ostrożnie strąca kulkę z pręta; marmurek na moment zanurza się w wodzie, żeby zaraz wypłynąć na powierzchnię. – Teraz musimy poczekać, aż zupełnie ostygnie – mówi, ocierając pot z czoła. Chyba musiał zauważyć, w jaki sposób na niego patrzę, bo w końcu podnosi na mnie wzrok i uśmiecha się słodko; znowu przybiera tę lekko rozbawioną minę, którą dostrzegłam w momencie, kiedy mnie zobaczył. Sięga po butelkę piwa i opróżnia ją za jednym zamachem. Dochodzi druga w nocy, a ja czuję, że znów kręci mi się w głowie. Przypominam sobie o marmurku, który Marlow zrobił przed chwilą, i zdobywam się na ten niesłychany wysiłek, żeby zajrzeć do wiaderka. – Tylko bez podglądania, dopóki nie będzie gotowy – mówi i przysuwa się bliżej. Popycha mnie w stronę blatu, biodrami naciskając moje żebra, i ostrożnie zdejmuje mi różowe okulary. Muszę na nowo przyzwyczaić się do faktu, że nic już nie jest różowe; wszystko jest autentyczne, niefiltrowane, inne niż to, co widziałam w głowie. Szybko trzeźwieję. Marlow bez pośpiechu kreśli na mojej twarzy linię, delikatnie przesuwa po niej palcami, jakby uczył się moich rysów na pamięć. Serce wali mi jak młot; jestem pewna, że on czuje to bicie przez cienki materiał swojego T-shirtu. Muska wargami moje usta, na początku powoli, ale wkrótce pocałunek staje się bardziej natarczywy. Jest w nim coś niepokojącego, podyktowanego paniką, zwłaszcza u kogoś, kto z taką gracją i bez pośpiechu potrafił poruszać się podczas pracy. – Jestem mężatką – szepczę mu wprost do ucha. – Gratuluję – odpowiada, obsypując pocałunkami moją szyję. Wybucham nerwowym śmiechem. Przed pięcioma laty, kiedy byłam w ciąży z Fergusem, jeden z przyjaciół zawiadomił mnie, że Aidan ma romans. Od razu doprowadziłam do konfrontacji i jakoś udało się załatwić tę sprawę. Kazałam mu podjąć decyzję – odchodzi albo zostaje, zostaje albo odchodzi. Został. Ja też zostałam. Przetrwaliśmy, ale to trwanie nie jest takie jak dawniej. Było gorzej, potem lepiej. Mamy jeszcze Alfiego. W momentach gniewu, które zdarzają mi się znacznie rzadziej niż kiedyś, zawsze wydaje mi się, że wykorzystam pierwszą lepszą okazję, żeby odpłacić mu pięknym za nadobne; także wplączę się w jakiś romans, żeby

mieć pewność, że Aidan dokładnie wie, jak wtedy się czułam. Wiem, że to dziecinnie głupie, ale taka jest prawda. Ty zraniłeś mnie, więc ja zranię ciebie. Jednak lata mijają, a okazji jak nie było, tak nie ma, ani w drodze do szkoły, ani na pustym basenie, ani w supermarkecie na zakupach z dzieciakami, ani na karate, meczu piłki nożnej czy zajęciach z malarstwa. Nie mam żadnych widoków na romans podczas typowo mamusinych czynności, którymi szczelnie wypełniony jest mój dzień. Masło, ser, szynka, chleb, przekroić. Rodzynki. Następna. Przez to moja depresja wydaje się jeszcze głębsza, bo nawet gdybym chciała się jakoś odegrać, to i tak nie mam jak. Wiem, że Aidan mnie kocha. Nie jest idealnym mężem ani ojcem, ale jest lepszy, niż trzeba. Mnie też daleko do doskonałości, chociaż bardzo się staram. Czasami zastanawiam się, czy sama miłość wystarczy, czy są może różne poziomy miłości? Nieraz rozmyślam, czy Aidan w ogóle mnie widzi, nawet kiedy na mnie patrzy. W ostatnią niedzielę rano malowałam coś z dzieciakami, a później chodziłam przez calutki dzień z zieloną plamą na górnej wardze, ponieważ Aidan w ogóle nie raczył mi o tym powiedzieć. Pojechaliśmy do supermarketu, poszliśmy na plac zabaw, spacerowaliśmy po parku, i ani razu nie usłyszałam: „Sabrina, umazałaś sobie twarz zieloną farbą”. Kiedy wróciliśmy do domu i zerknęłam w lustro, i zobaczyłam na mojej górnej wardze tę wielką, zieloną plamę, ze złości aż się rozpłakałam. Do diabła, czy nikt na mnie nie spojrzał? Nawet moi chłopcy? Czy naprawdę jestem takim stworzeniem, które może chodzić brudne albo umazane jedzeniem, albo upaćkane zieloną farbą? Sabrina, kobieta z farbą na twarzy, kobieta z tłustą plamą na spodniach, kobieta w T-shircie ze śladami paluchów i resztkami jedzenia. Nie mówcie jej o tym, bo przecież zawsze tak wygląda, ma tak wyglądać, pasuje do tego, kim jest. Zapytałam o to Aidana; nienaturalnie wysokim, rozstrojonym tonem zadałam pytanie, czy nie widział tej zielonej plamy. Odpowiedział, że po prostu nie zauważył, co natychmiast zaowocowało moimi rozmyślaniami, czy patrzył na mnie i nie widział, czy może w ogóle nie spojrzał na mnie przez cały dzień. Która z tych możliwości jest gorsza? Poświęciliśmy temu całą sesję w poradni małżeńskiej, przez całe spotkanie dyskutowaliśmy o zielonej plamie, której nie zauważył. Wychodzi na to, że ja sama jestem taką zieloną plamą. Zaczęło się od zielonej plamy, niedoszłe utonięcie na basenie prawie doprowadziło mnie na skraj załamania nerwowego. Potem ruszyłam na poszukiwanie zaginionych marmurków w nadziei, że coś naprawię, że coś odzyskam, że coś uzupełnię w życiu taty, choć być może przede wszystkim staram się odnaleźć samą siebie. Aidan martwi się, że go zostawię. Powiedział mi o tym; boi się od chwili, gdy dowiedziałam się o jego romansie. Ale ja nie mam zamiaru odchodzić. To nie ma nic wspólnego z nim ani z czymś, co zrobił tak dawno temu, że nawet już mnie to nie boli, tylko czasami powraca echem wspomnień. Wszystko ma związek wyłącznie ze mną. Ostatnio czuję się jak schwytana w pułapkę, jakbym nie była sobą, albo prawdziwą sobą, i wcale mi się to nie podoba. Masło, ser, szynka, chleb, przekroić. Rodzynki. Następna. Patrzeć na pusty basen. Ratować człowieka, który wcale nie chce być ratowany. Nie zanurzać się w czymś, co jest moją pasją, tylko siedzieć na brzegu, siedzieć na zewnątrz i tylko się przyglądać. To tak jak oglądać wystawy, mając w kieszeni pełny portfel. Albo jak robić zakupy z pustym portfelem. Cokolwiek. Czuć, że jesteś na zewnątrz, że kroczysz po krawędzi, że jesteś zbyteczny. Całe życie spędziłam z tatą, o którym dopiero dzisiaj dowiedziałam się, że był niewiarygodnie skryty, i ja również stałam się skryta, może podświadomie naśladując jego zachowanie, mimo że wcześniej o niczym nie miałam pojęcia. Może dlatego nie potrafię otworzyć się przed Aidanem. To mogło wydarzyć się po jego romansie, ale mogło i wcześniej. Nie wiem, czy są jakieś psychologicznie uzasadnione

powody takiego zachowania, i nic mnie to nie obchodzi. Nie mam zamiaru się nad tym rozwodzić, po prostu chcę żyć dalej. Najważniejsze wydaje się, że nie mam nic do ukrycia. W zeszłym roku coś czułam. Byłam znudzona. Ale teraz już się nie nudzę. Uśmiecham się na samą myśl o tym. Marlow spogląda na mnie z leniwym uśmiechem. – Nie chcesz do niego wracać – zgaduje. – Tak na nie, nie na… tak. – Jego ręka wędruje po mojej bluzce. Obydwoje wybuchamy śmiechem. Marlow jak gdyby nigdy nic zabiera rękę. – Mam wrażenie, że jednak nie. – Nie – mówię w końcu. Marlow wycofuje się, swobodnie, z uszanowaniem. – Już na pewno zdążył ostygnąć – mówi. – Chcesz go obejrzeć? Wyciąga z wiaderka marmurek, poleruje go i przez chwilę ogląda uważnie, zanim mi go poda. – Jest przepiękny – szepczę oszołomiona. – Ile ci jestem winna? Marlow obdarza mnie pożegnalnym pocałunkiem. – Jesteś taka słodka. To dla ciebie. – Wręcza mi drugi marmurek. – Mam taką teorię, że marmurek stanowi odbicie swojego właściciela. Tak jak pies – dodaje z uśmiechem. Potem bierze piwo i leniwie, noga za nogą, wraca na imprezę, która rozkręciła się już na dobre. Podarowany mi marmurek jest tym samym brązowym marmurkiem, który zwrócił moją uwagę natychmiast, jak tu weszłam. Na pierwszy rzut oka wygląda jak zwykła brązowa kulka, ale kiedy podniesiesz go do księżyca, rozświetla się bursztynowym blaskiem, jakby płonął w nim wewnętrzny ogień. Rzeczywiście przypomina w tym swojego właściciela. Dochodzi czwarta rano, kiedy w końcu wyciągam siebie i Leę z czwartego piętra wielopoziomowego parkingu. Nad miastem wschodzi słońce, na niebie nie ma już śladu mojego czujnego opiekuna. Kiedy misja dobiegła końca, księżyc zostawił mnie samą. Kompletnie wyczerpana Lea opada bezwładnie na fotel pasażera. Z całej wolnej miłości i promiennego spokoju nie pozostało nic; teraz jej buzia przybrała interesujący zielonkawy odcień. Stanowczo domaga się, żeby jechać razem ze mną do domu opieki. Dziś pracuje na rannej zmianie, więc po prostu utnie sobie drzemkę w pokoju dla pielęgniarek. Ponadto wiem, że bardzo troszczy się o mojego tatę i pewnie z samego rana będzie chciała do niego zajrzeć. Nie mam zamiaru zostać tam długo. Po prostu chcę położyć marmurki przy łóżku taty, żeby zobaczył je, kiedy się obudzi. Mam nadzieję, że to będzie pierwsza rzecz, na jaką spojrzy. Naturalnie dom jest jeszcze zamknięty. Naciskam dzwonek, a strażnik poznaje mnie i Leę i wpuszcza nas do środka. – Jezu… – jęczy Grainne na widok koleżanki. – Spójrz tylko, jak wyglądasz… Lea chichocze. – Spotkałaś się z nim? Odpowiedzią jest skinienie głowy. – I jak było?

– Wszystko opowiem ci rano. – Przecież już jest rano. – Grainne się śmieje. Na palcach wędruję do pokoju taty. Leży na plecach, pochrapując lekko, i wygląda staro, ale jak człowiek, który jest szczęśliwy. Ustawiam marmurki na szafce nocnej, obok zostawiam liścik i składam na czole taty delikatny pocałunek.

31 Grając w kulki Dziedzictwo Budzę się z wrażeniem, że we śnie przeżyłem tysiące różnych wersji życia. Gdy otwieram oczy, fragmenty wspomnień przez moment jeszcze snują się w mojej pamięci, a potem delikatnie zanikają, jak poranny szron w promieniach słońca. Głosy duchów z przeszłości i teraźniejszości cichną coraz bardziej, w miarę jak przyswajam sobie to, co dzieje się w moim otoczeniu. To nie Szkocja, skąd pochodzą obrazy zieleni, traw, jezior i królików, przygarbionych ramion mojego taty, smutne oczy i woń dymu z fajki; to również nie St Benedict Gardens, gdzie jako dziecko każdego ranka budziłem się z wbitą w twarz stopą któregoś brata, ponieważ kładliśmy się na rozkładanych łóżkach we dwóch, na waleta. Nie jest to również parterowy domek cioci Sheili na Synnott Row, w którym przez pierwszy rok naszego pobytu w Irlandii sypialiśmy na podłodze, ani dom mamy Giny w Iona, gdzie mieszkaliśmy po ślubie, odkładając pieniądze na zakup własnego domu, ani dom, który był przystanią naszego małżeństwa. Nie jest to apartament, w którym żyłem samotnie przez tyle lat, a który wydaje mi się teraz tak rzeczywisty, że niemal słyszę nawoływania i okrzyki dobiegające z pobliskiego boiska piłki nożnej, kiedy wyleguję się w łóżku w sobotni albo niedzielny poranek. Nie jestem też w sypialni, w której sypiałem z Cat, gdzie zawsze było mi tak dobrze, i która lśniła pomarańczowym blaskiem, ilekroć przymknąłem oczy. Jestem w szpitalu, który przed rokiem stał się moim domem; w miejscu, gdzie aż do pewnej godziny wczorajszego dnia czułem się całkiem zadowolony i gdzie pobyt sprawiał mi przyjemność. Jednak teraz mam pragnienie – nie, nie pragnienie, tylko silną potrzebę – by jak najszybciej stąd wyjść. To miejsce jest puste, całe życie toczy się poza jego murami, chociaż niedawno wydawało mi się wręcz odwrotnie. Coś się zmieniło w mojej głowie, coś nieznacznie się przesunęło, ale takie nieznaczne poruszenia często mają kolosalne znaczenie. Czuję się głodny tam, gdzie jeszcze wczoraj byłem syty. Chcę słyszeć to, na co wczoraj byłem głuchy. Prawdę mówiąc, sam przyczyniłem się do tej głuchoty. Zrobiłem tak z własnej woli, jak sądzę, żeby się chronić. Doktor Loftus na pewno mi powie. Dziś rano mam z nim sesję. Ta zmiana ma dla mnie dwojakie znaczenie. Daje mi nadzieję i jednocześnie ją odbiera. Sugeruje, że dojdę tam, dokąd pragnę, choć z drugiej strony podpowiada, że na wszystko jest już za późno. Usta mam suche jak pieprz i muszę napić się wody. Rozglądam się w poszukiwaniu szklanki, która zwykle stoi na szafce przy łóżku po prawej stronie; w ten sposób zmusza się mnie do ćwiczenia prawej ręki. Jednak na miejscu szklanki dziś widzę marmurek. Wielki, piękny marmurek w kolorze królewskiego błękitu mieni się w promieniach porannego słońca. Z zachwytu wstrzymuję dech. Nie mogę napatrzeć się na jego piękno, elegancję, idealny kształt. To prawdziwy rarytas. Teraz dostrzegam, że marmurek przedstawia kulę ziemską. W królewsko błękitnym oceanie zatopiona jest cała mapa Ziemi, odtworzona w idealnych proporcjach. Ziemia, góry w brązowych, żółtych i miodowych barwach… Każdy kontynent z odpowiednimi krajami, wszystkie wyspy… Nawet wiotkie, białawe chmury na północnej półkuli. Cały świat zamknięty w środku niewielkiego marmurka. Wyciągam lewą rękę, żeby podnieść go z szafki. Nie zaryzykuję użycia prawej, osłabionej strony, nie w takiej chwili, nie przy takim zadaniu. Obracam marmurek dookoła, oglądając cal po calu. Dziewicze wyspy, połyskujący od środka ocean… Nigdzie ani śladu zadrapania, żadnego uszkodzenia. Jest w idealnym stanie. Prawdziwe cudo. Większy niż zazwyczaj bywają marmurki, w przekroju musi mieć jakieś trzy i pół cala, doskonale mieści się w mojej dłoni. Podciągam się, siadam prosto. Z podekscytowania serce

wali mi jak młot. Muszę sięgnąć po okulary. Leżą na szafce z lewej strony, gdzie łatwiej mi dotrzeć. Kiedy już mam je na nosie, dostrzegam na szafce jakiś liścik. Ostrożnie kładę marmurek na kolanach i lewą ręką podnoszę karteczkę. Muszę nieźle się natrudzić, żeby sięgnąć tak daleko, i bardzo uważać, żeby przez nieostrożność nie zrzucić marmurka na podłogę. To byłaby prawdziwa katastrofa. Biorę do ręki karteczkę i sadowię się z powrotem, żeby ją przeczytać. Tato, teraz masz w dłoni cały świat. Kocham Cię Sabrina Wpatruję się w te słowa przez czas, który zdaje się nieskończonością, i czuję, jak strumienie łez płyną mi po policzkach. Wierzę jej. Mogę to zrobić. Mogę znowu zacząć panować nad swoim życiem. Zaczynam robić się senny. Oczy mnie pieką, więc zdejmuję okulary i upewniam się, że marmurek jest bezpieczny. Przypomina mi tamten, który znalazłem podczas podróży poślubnej i który bardzo pragnąłem mieć, choć na jego kupno nie mogłem sobie wówczas pozwolić. Nagle widzę przed oczyma twarz Giny, taką jak wtedy w hotelu w Wenecji, kiedy mieliśmy kochać się po raz pierwszy – młodą i niewinną, z piegami na nosie i policzkach, bez śladu makijażu. Ten obraz na zawsze zapadł mi w serce, obraz miłości i niewinności. Ogarnia mnie przytłaczająca potrzeba, żeby podarować jej ten piękny marmurek, symbolicznie dać jej w prezencie cały świat. Powinienem był to zrobić tamtego dnia, ale zrobię dopiero teraz. Dam jej tę część mnie, którą tak długo trzymałem w ukryciu. Sabrina z pewnością mnie zrozumie, podobnie jak Cat i Robert, obecny mąż Giny. W odpowiednim czasie Gina przekaże podarunek Sabrinie albo chłopcom, kiedy podrosną. W ten sposób marmurek stanie się dziedzictwem, które przekazuje świat następnym pokoleniom. Jeśli zaś chodzi o Cat, dostanie w darze całe moje serce.

32 Regulamin basenu Nie pływaj, kiedy jesteś sam Przyjeżdżam do domu o piątej rano. Mam za sobą długi dzień i równie długą noc i teraz marzę wyłącznie o tym, żeby wskoczyć do łóżka przynajmniej na kilka godzin, zanim Aidan i dzieciaki wrócą. Nie bardzo chce mi się wierzyć w teorie Amy dotyczące księżyca, lecz jedna z nich, zasłyszana wczoraj w poczekalni u Mickeya, wydaje się dość pocieszająca. Nów symbolizuje nowy początek, przez wielu jest uważany za doskonały czas do robienia postanowień i zaczynania różnych spraw. Innymi słowy, to dobry moment na coś nowego. Na nowe wspomnienia. Myślę o sobie jako o małej dziewczynce, kiedy przy pełni księżyca leżałam całkowicie przytomna, czujna, z głową pełną myśli i pomysłów, nie zmrużywszy oka przez całą noc, jakby ta świetlna boja wysyłała mi jakieś tajemne przesłanie. Czy to księżyc mnie nakłonił, żebym tak zrobiła? Nie wiem. Chyba nie powinnam odwoływać moich sesji terapeutycznych. Prawdziwa terapia dopiero się rozpoczęła. Jest zupełnie jasno, gdy podążam ścieżką w kierunku drzwi mojego domu. Kątem oka widzę, jak pani O’Grady, nasza sąsiadka, przygląda mi się zza firanki, zupełnie jakbym miała się czego wstydzić. Wsuwając klucz do zamka, nie czuję się jak inna kobieta, lecz jak kobieta, która uległa nieznacznej przemianie. Na lepsze. Marzę, żeby zrzucić z nóg pantofle, zedrzeć ubranie i paść na łóżko, choć na te parę godzin, zanim dzieci wrócą do domu. Właśnie miałam przekręcić klucz, gdy drzwi otwierają się na oścież, a do mnie dopiero teraz dociera, że na zewnątrz stoi samochód Aidana. Aidan wita mnie z tak nieszczęśliwą miną zniszczonego przez los przystojniaka, że od razu chce mi się śmiać. – Mamusia! – Chłopcy biegną do mnie, rzucają mi się w objęcia, przyklejają do nóg. Ściskają mnie tak mocno, jakby od naszego rozstania upłynął przynajmniej tydzień, a nie niecałe dwadzieścia cztery godziny. Przytulam mocno całą trójkę, podczas gdy Aidan spogląda na mnie zupełnie wykończony, ale z troską w oczach. – Gdzie byłaś? – pyta, kiedy dzieciaki przestają obsypywać mnie czułościami i ciągną w głąb korytarza, żeby pokazać mi coś niewiarygodnie interesującego, co niedawno znaleźli. Zatrzymujemy się nad stojącymi na podłodze pudełkami pełnymi marmurków. Sama je tam zostawiłam, kiedy wczoraj rano wybiegałam w pośpiechu, żeby pojechać do biura Mickeya Flanagana. – Uczyłem ich, jak się gra – wyjaśnia Aidan, odciągając mnie na bok. – Mam nadzieję, że to ci nie przeszkadza, wiedzą, że mają być ostrożni… Chociaż dziś rano nie marzyłem o niczym innym, jak tylko o tym, żeby wepchnąć im te marmurki do gardeł. Mówię ci, to był jakiś senny koszmar – jęczy i obejmuje mnie, udając, że musi się wypłakać. – Alfie nie spał. W ogóle. Charlie obsikał wszystkie śpiwory, a Fergus uparł się, że musi zjeść na śniadanie żabę, którą złapał o czwartej rano. Sama rozumiesz, że musieliśmy wrócić do domu. Przepraszam – kwili. Ryczę ze śmiechu, obejmując go mocniej. – Aidan… – mówię i w moim głosie pojawia się ton, który ostrzega przed tym, co musi nadejść.

– Tak? – odpowiada, nie ruszając się z miejsca, choć wyraźnie sztywnieje. – Pamiętasz, jak powiedziałeś, żebym nigdy nie pozwoliła pocałować się innemu mężczyźnie? – Co takiego? – Odsuwa się ode mnie i spogląda z ukosa. – Mamo! Tato! Alfie połknął kulkę! Obydwoje rzucamy się na ratunek. Godzinę później zrzucam z nóg pantofle, resztą sił ściągam ubranie i walę się do łóżka. Czuję jeszcze usta Aidana na szyi, lecz zanim na dobre zdążyłam zamknąć oczy, rozlega się natarczywy dźwięk dzwonka. – To pewnie twój kochanek – mruczy Aidan i odwraca się na bok, tym samym zmuszając mnie do otworzenia drzwi. Z jękiem naciągam na siebie szlafrok i wlokę się w stronę wyjścia. Na progu stoi ładna blondynka, uśmiechając się nerwowo. Wydaje mi się znajoma, więc ostatkiem sił staram się przypomnieć sobie, skąd ją znam. Oczywiście ze szpitala. Czasem rozmawiamy w kantynie, w holu, w ogrodzie, czekając, aż będziemy mogły zobaczyć się z kimś nam bliskim. I nagle wszystko wskakuje na swoje miejsce. Nasz bliski i kochany to jedna i ta sama osoba. Uśmiecham się, czując się tak, jakby ktoś zdjął mi z ramion ogromny ciężar. Jednak nie błądziłam w kompletnej ciemności. Ja ją znam. – Przepraszam – odzywa się z pokorą. – Wiem, że jest sobota rano i nie chciałam przeszkadzać tobie ani dzieciom. Ale nie spałam prawie całą noc, bo nie mogłam doczekać się dnia, żeby tu przyjść. Po prostu muszę ci coś oddać. Zwracam uwagę na sporą torbę, którą trzyma oburącz. Wręcza mi ją, a ja odbieram. Jest naprawdę ciężka. – To część kolekcji marmurków, należącej do twojego taty – mówi blondynka, a ja wstrzymuję oddech. – Wzięłam je od niego na przechowanie, zanim jeszcze dostał udaru. Jeszcze przed sprzedażą mieszkania. Wysłał mnie z nimi, żebym je sprzedała, więc udawałam przed nim, że stało się tak, jak chciał. Pieniądze, które otrzymał, tak naprawdę były pożyczką od jego brata Joego. Mam wrażenie, że to niewielkie kłamstwo nie daje jej spokoju. – Czułam, że to ważne, żeby je zachować, bo mają dla niego ogromną wartość… – Spogląda na torbę, jakby zastanawiała się, czy dobrze robi, oddając marmurki. – Jednak uważam, że powinnaś je mieć. Kolekcja musi być przechowywana w całości, na wszelki wypadek, gdyby kiedyś o nią zapytał. Patrzę na torbę w osłupieniu i nie mogę uwierzyć, że one są tutaj, że trzymam je w ręku. – Nawet nie powiedziałam ci, kim jestem – dodaje niepewnie. – Jesteś Cat, prawda? – pytam i widzę, jak uśmiech zamiera jej na wargach. – Proszę, wejdź do środka – mówię ciepło, szerzej otwierając drzwi. Siadamy przy blacie w kuchni, a ja ostrożnie otwieram torbę. Chce mi się krzyczeć z radości. Akro Agate Company, oryginalne pudełko z próbkami z tysiąc dziewięćset trzydziestego roku, oryginalne pudełko World’s Best Moons z dwudziestoma pięcioma marmurkami… Przesuwam po nich palcami, wciąż nie mogąc uwierzyć, że naprawdę są tutaj, że po całym dniu spędzonym na bezskutecznych poszukiwaniach w końcu same trafiły do domu.

33 Grając w kulki Krwawniczki Leżę na podłodze w salonie cioci Sheili, a obok mnie pogrążeni we śnie Hamish, Angus i Duncan, każdy w swoim śpiworze. Moja dłoń pulsuje boleśnie w miejscu, gdzie ojciec Murphy dziś mnie uderzył, i nic na to nie poradzę, że zbiera mi się na płacz. Tęsknię za tatą, tęsknię za naszą farmą w Szkocji, tęsknię za moim przyjacielem Freddym, tęsknię za mamą taką, jaka niegdyś była… Nie podobają mi się te nowe zapachy, nie lubię spać na podłodze, nie smakuje mi jedzenie cioci Sheili, nie znoszę szkoły, a już najbardziej nienawidzę tego cholernego dziada, ojca Murphy’ego. Prawą rękę mam tak spuchniętą, że ledwie mogę zginać palce, i za każdym razem gdy zamykam oczy, widzę ten ciemny, zimny pokój, do którego mnie wepchnął, i czuję strach tak potężny, że prawie nie mogę oddychać. – Hej! – słyszę czyjś szept. Zamieram i natychmiast przestaję się mazać, bo boję się, że któryś z braci usłyszał mój płacz i teraz będzie mi dokuczał. – Psst! Rozglądam się i widzę, jak Hamish siedzi na swoim posłaniu. – Płaczesz? – szepcze do mnie. – Nie. – Pociągam nosem, ale sprawa jest oczywista. Przesuwa się w śpiworze w moją stronę. Po drodze wymierza Angusowi kopniaka w głowę. Angus jęczy przez sen i turla się na bok, żeby zrobić miejsce. W wieku jedenastu lat Hamish zawsze dostaje od nas to, czego chce, i zawsze bez najmniejszych problemów. Dla mnie jest bohaterem; kiedy dorosnę, chcę być taki jak on. Przykłada mi palce do policzka i wyciera łzę, a potem podnosi palec do ust. – Psiakrew, jednak płaczesz. – Przepraszam – skomlę. – Tęsknisz za tatą? – pyta, układając się obok mnie. Kiwam głową. To także jest powód do płaczu, ale to nie wszystko. – Ja też za nim tęsknię. Milczy przez chwilę, aż zaczynam zastanawiać się, czy przypadkiem nie zasnął. – Pamiętasz, jak wypuszczał takie przeciągłe beknięcie? – Nagle znowu słyszę jego szept. Uśmiecham się. – Tak. – I jak beknięciami odśpiewał całą piosenkę na urodzinach Duncana? Tym razem śmieję się na całe gardło. – Widzisz? Tak jest o wiele lepiej. Nie możemy zapominać o takich rzeczach, prawda, Fergus? – mówi z naciskiem, jakby naprawdę tak uważał, a ja z poważną miną kiwam głową. – Musimy pamiętać tatę takiego, jaki był, kiedy był szczęśliwy, kiedy robił te wszystkie dobre rzeczy, a nie o tych… Tych innych sprawach.

Hamish był tym, który znalazł tatę wiszącego na belce w naszej stodole. Nie powiedział nam, co właściwie zobaczył, nie podzielił się żadnymi drastycznymi szczegółami, a kiedy Angus próbował naciskać, po prostu walnął go w twarz, prawie łamiąc mu nos, więc nikt więcej o nic nie pytał. – Ty i ja będziemy nawzajem przypominać sobie o takich dobrych chwilach. Ja nie śpię przez większość nocy, więc zawsze możesz ze mną pogadać. Podoba mi się ten pomysł, że mogę być sam na sam z Hamishem, że cała jego uwaga niepodzielnie skupi się na mnie. – Umowa stoi – mówi. – Przybij piątkę. Chwyta mnie za rękę, za tę obolałą dłoń, a ja skamlę i piszczę jak pies cioci Sheili, kiedy ktoś wdepnie mu na łapę. – Kurwa, co się dzieje? Opowiadam mu o ojcu Murphy, o ciemnym pokoju, i na nowo zalewam się łzami. Hamish jest wściekły. Mocno obejmuje mnie ramieniem. Wiem, że nikomu nie wolno mi o tym mówić, bo gdybym to zrobił, Hamish za karę wsadzi mi głowę do sracza, ale mimo wszystko cieszę się, kiedy mnie przytula. Jednak nie opowiem mu o tym, jak posikałem się ze strachu. Nie powiedziałem nikomu o ojcu Murphym i jego zachowaniu wobec mnie. Zrobiłbym to, lecz ciocia Sheila sama zauważyła, pomogła mi umyć i zabandażować rękę, i poprosiła, żebym nie martwił mamusi, która i bez tego ma mnóstwo zmartwień. Wszyscy mają mnóstwo zmartwień, więc nikomu o niczym nie powiedziałem. – Co tam masz? – pyta Hamish, kiedy marmurki brzęczą w mojej kieszeni. – Krwawniczki – odpowiadam z dumą, pokazując kulki. Śpię z nimi w nocy, ponieważ lubię czuć w dłoni ich dotyk. – Dał mi je taki miły ksiądz, kiedy siedziałem zamknięty w tym ciemnym pokoju. – Na zawsze? – pyta Hamish, oglądając je z uwagą. – Tak mi się zdaje. – Krwawniczki? – Tak, spójrz, są czerwone jak krew – tłumaczę. Sam nie wiem zbyt wiele na ich temat, ale chcę się dowiedzieć. – One są jak ja i ty – mówi Hamish, delikatnie pobrzękując nimi w dłoni. – Jak dwaj bracia. Dwa krwawniczki. – Tak. – Uśmiecham się od ucha do ucha. – Zabierz je jutro do szkoły – powiada, oddając mi marmurki i z powrotem układając się w śpiworze. Angus mruczy coś, żebyśmy się posunęli, do kurwy nędzy, więc Hamish znów wymierza mu kopniaka w głowę, ale przez chwilę leżymy w ciszy, dopóki spokojny oddech Angusa nie upewnia nas, że zasnął. – Włóż jutro krwawniczki do kieszeni – szepcze mi wprost do ucha. – Trzymaj je tam, nie mów nikomu, żadnemu z chłopaków, bo inaczej bracia się dowiedzą i zabiorą ci te marmurki. A jeśli on znowu zamknie cię w ciemnym pokoju, będziesz je miał przy sobie. Kiedy inni będą pracować i obrywać po uszach, ty spokojnie będziesz tam sam, będziesz mógł grać. Słyszysz, co mówię? Kiwam głową. – Dzięki temu będę jutro spokojniejszy, gdy pomyślę, że dobrze się bawisz, że możesz zamydlić oczy tamtym gnojom… Pamiętaj, że nie wolno ci hańbić nazwiska Boggs. Uśmiecham się.

– Im częściej będą cię tam wsadzać, tym lepiej będziesz grać. Fergus Boggs, najlepszy gracz w marmurki w całej Irlandii, może nawet na całym świecie. A ja zostanę twoim menadżerem. Bracia Boggs, partnerzy w marmurkowym szachrajstwie. Chichoczę. On też chichocze. – Nieźle brzmi, prawda? Zdaje mi się, że ta perspektywa go nakręca. – Tak. – To będzie nasza tajemnica, zgoda? – W porządku. – Codziennie wieczorem powiesz mi, czego się nauczyłeś. – Jasne. – Słowo? – Słowo. – Dobry chłopak. – Mierzwi mi włosy. – Damy sobie radę – dodaje jeszcze. – Mam rację? – Tak, Hamish – odpowiadam. Bierze mnie za tę chorą rękę, tym razem o wiele ostrożniej, i obaj zapadamy w głęboki sen. Partnerzy w marmurkowym szachrajstwie. Złączeni więzami krwi.

Epilog W poniedziałek rano wracam do pracy. – Jak tam weekend? Udany? – pyta Eric, przyglądając mi się uważnie. Wiem, że stara się ocenić moją równowagę psychiczną po epizodzie z rzuceniem kubkiem kawy o ścianę. – O, tak. Dzięki. – Uśmiecham się. – Wszystko poszło super. – To dobrze – mówi, ale nadal nie odrywa ode mnie wzroku. Błękitne oczy błyszczą na tle sztucznie pomarańczowej opalenizny. – Wiesz, sprawdziłem, co znaczy to powiedzenie o mrówkach. Że czujesz się, jakby cię mrówki oblazły. – Ach tak? – Dowiedziałem się, że to może także znaczyć, że ktoś jest pobudzony seksualnie. Śmieję się i kręcę głową, podczas gdy on, dusząc chichot, wraca do biura. – Eric! – wołam za nim. – W przyszłym tygodniu chcę zacząć z tatą naukę pływania. Poza tym myślałam, żeby zorganizować tutaj jeszcze inne zajęcia. Na przykład aerobik w wodzie. Raz w tygodniu. Co o tym sądzisz? Uśmiecha się od ucha do ucha. – To świetny pomysł, Sabrina. Już nie mogę się doczekać, aż zobaczę Mary Kelly i pana Daly’ego, jak wywijają w wodzie sambę. Seksownie kręci biodrami, co znów wywołuje u mnie atak wesołości. Z uśmiechem szczęścia na ustach siadam na krzesełku i wpatruję się w pusty basen. Regulamin basenu błyszczy oślepiająco na ścianie jak krucyfiks w kościele. Jak upomnienie. Ostrzeżenie. Symbol. Nie rób tego, nie rób tamtego. Tego nie, tamtego nie. Z pozoru zawiera tyle zakazów, a mimo to jest ważnym przewodnikiem. Bądź ostrożny, a dasz sobie radę. Wszystko będzie dobrze. Mary Kelly leży w szpitalu, dochodząc do zdrowia po ataku serca, na szczęście jej stan jest stabilny. Teraz już nie czuję, że moja obecność jest bez sensu, jestem ożywiona, pełna wewnętrznego ognia. Mogę przez cały dzień gapić się na pusty basen i wszystko będzie w porządku. Jestem tego pewna. Pan Daly zjawia się jak zawsze w swoich obcisłych, zielonych kąpielówkach, które przylegają do ciała jak druga skóra. Upycha żałosne resztki włosów w stanowczo zbyt ciasny, gumowy czepek. – Dzień dobry, panie Daly. Szurając nogami, mija mnie bez słowa, a potem chwyta barierkę i powoli opuszcza się do wody. Ukradkiem zerka na mnie, czy patrzę. Odwracam głowę, bo wolę, żeby to, co musi nastąpić, wydarzyło się jak najszybciej. Pan Daly zakłada gogle, zaciska dłonie na stopniach metalowej drabinki i chowa się pod wodę. Podchodzę do krawędzi basenu, zanurzam rękę i wyciągam go na powierzchnię. – Wszystko w porządku – mówię do niego, unosząc go z wody. Pomagam mu wspiąć się po drabince i usiąść na brzegu. – Proszę. – Podaję mu kubek wody, którą on chwyta drżącymi rękoma i wypija jednym haustem. Widzę, że cały się trzęsie. Siedzi przez chwilę w zupełnym milczeniu, zaczerwienionymi oczyma wpatrując się w przestrzeń, podczas gdy ja obejmuję go ramieniem i masuję mu plecy. Powoli się uspokaja. Nie jest przyzwyczajony, że po takiej akcji jeszcze się nim zajmuję. Zaprzestałam tych

uprzejmości w zeszłym roku, kiedy zrozumiałam, że nic go nie powstrzyma. Robiłam jedynie to, co musiałam, czyli ratowałam mu życie i wracałam na krzesełko. Teraz pan Daly spogląda na mnie z ukosa i podejrzliwie bada, co się stało. Nadal głaszczę go po plecach, czując pod palcami jego cienką skórę, drobne kości i gwałtowne bicie serca. – W piątek wcześniej wyszłaś – mówi nieoczekiwanie. – Tak – odpowiadam delikatnie, wzruszona tym, że zwrócił uwagę. – Musiałam wyjść. – Myślałem, że może już nie wrócisz. – Co takiego? Miałabym to wszystko zostawić? Pan Daly gryzie się od środka w policzek, żeby powstrzymać uśmiech. Oddaje mi kubeczek, wraca do wody i przepływa całą długość basenu.

Podziękowania Chciałabym podziękować wszystkim osobom, które podzieliły się ze mną swoimi wspomnieniami o marmurkach; w trakcie pisania wszystkich dwunastu powieści chyba ani razu nie spotkałam się z tak żywiołową reakcją, gdy ujawniałam temat kolejnej książki. Osobiste opowieści dosłownie wysypywały się z ludzi i czy były wspaniałe, czy zupełnie nieistotne, każda z nich wzmacniała moje przekonanie, że wspomnienia o marmurkach towarzyszą najbardziej wyrazistym momentom wieku młodzieńczego. Wszystkie te historie zachęcały mnie do postępowania obraną drogą. Dziękuję Killian Schurman, artystce zajmującej się szkłem i rzeźbą, która spędziła wiele godzin, pokazując mi, jak się robi marmurki. Wszystko, co nie zgadza się w scenie produkcji marmurków, jest wyłącznie moją winą. Dziękuję Orle de Bri za zapoznanie nas i za natchnienie, którym dla mnie była jej praca. Dziękuję Lundberg Studios za podzielenie się ekspertyzą i za inspirujący marmurek „Marlow”, który przedstawia kulę ziemską. Szczególnie dwie pozycje stale były przeze mnie wykorzystywane: Marbles Identification and Price Guide, autorstwa Roberta Blocka, oraz Collecting Marbles; A Begginers Guide Richarda Maxwella. Dziękuję Dylanowi Bradshaw za to, że odpowiadał na wszystkie moje dziwaczne pytania na temat bezgłośnej suszarki do włosów i bardzo mi przykro, że ostatecznie nie znalazły zastosowania w końcowym wydaniu. Jak zawsze przesyłam wyrazy miłości Davidowi, Robinowi, Sonny’emu, Mimmie, tacie, Georginie, Nicky’emu i całej szajce. Pozdrawiam cudowną matkę chrzestną Sarah Kelly, Marianne Gun O’Connor, Vicky Satlow i Pat Lynch. Dziękuję Lynne Drew i Marcie Ashby za godną podziwu pracę przy redakcji. Dziękuję też wiecznie uśmiechniętej Louise Swanell, Kate Elton, Charliemu Redmayne’owi, a najbardziej ze wszystkich zespołowi HarperCollins. Dziękuję księgarzom, tym wielkim i tym małym, niezależnym i należącym do sieci, istniejącym fizycznie i tym online. Jednak zdecydowanie największe podziękowania kieruję do moich czytelników.