MO cw. 9 i 10_Biotech

Karta pracy z Mikrobiologii ogólnej dla studentów II roku kierunku Biotechnologia

2016/2017

Ćwiczenia 9 i 10 Temat: Mikroflora powietrza i kontrola czystości otoczenia I.

Część teoretyczna:

1) Mikroflora powietrza atmosferycznego. 2) Bioaerozole. 3) Powietrze pomieszczeń zamkniętych. Zespół chorego budynku. 4) Zanieczyszczenie bakteriologiczno-sanitarne powietrza. Mikroorganizmy wskaźnikowe. 5) Metody dezynfekcji powietrza. 6) Rola karotenoidów u bakterii występujących w powietrzu.

Literatura: 1. Libudzisz Z., Kowal K., Żakowska Z. 2007. Mikrobiologia Techniczna. Tom I PWN. 2. Mrozowska J. 1999. Laboratorium z mikrobiologii ogólnej i środowiskowej. Wyd. Politechniki Śląskiej, Gliwice. 3. Różalski A. 2003. Ćwiczenia z mikrobiologii ogólnej. Wyd. U. Łódzkiego, Łódź. 4. Temat 8 pt. „Mikrobiologia powietrza” kursu e-learningowego „Mikrobiologia środowiskowa”

dostępny

na

platformie

uniwersyteckiej

UŚ

pod

adresem:

http://el.us.edu.pl/upgow/course/view.php?id=108.

II.

Cześć praktyczna:

1. Analiza mikrobiologiczna powietrza (metoda sedymentacyjna):  W badanych pomieszczeniach, w zależności od spodziewanego stopnia skażenia powietrza, otworzyć po 3 płytki Petriego z zestalonymi pożywkami na okres 5, 10 lub 15 minut. Jako podłoży użyć bulionu agarowego dla oznaczenia liczebności bakterii i podłoża Czapek-Doxa dla oznaczenia liczebności grzybów.  Po zamknięciu płytek z bulionem agarowym wstawić je do inkubacji w temp. 27°C na 48 godzin, natomiast z podłożem Czapek-Doxa w temp. 22°C na 7 dni.  Po inkubacji policzyć kolonie bakterii na bulionie agarowym i kolonie grzybów na podłożu Czapek-Doxa.  Liczebność mikroorganizmów w 10 l badanego powietrza obliczyć wg wzoru Omeliańskiego:

Katedra Mikrobiologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski w Katowicach

1

Karta pracy z Mikrobiologii ogólnej dla studentów II roku kierunku Biotechnologia

2016/2017

a *100(cm 2 ) b(cm 2 ) * c gdzie: a - liczba wyrosłych kolonii, liczebność mikroorganizmów 

b - powierzchnia płytki Petriego, c - współczynnik odpowiadający czasowi ekspozycji, np. 5 minut =1, 10 minut - 2, 15 minut = 3 itd.

Wzór opiera się na założeniu Omeliańskiego, że w 10 l powietrza znajduje się tyle mikroorganizmów ile osiądzie w ciągu 5 minut na powierzchni 100 cm2. Obliczenia:

Ocena otrzymanych wyników: Tabela 1. Dopuszczalny stopień mikrobiologicznego zanieczyszczenia powietrza pomieszczeń użytkowych (wg B. Krzysztofika) Ogólna liczba mikroorganizmów w 1m3 powietrza

Grupa mikroorganizmów nie zanieczyszczonym średnio zanieczyszczonym silnie zanieczyszczonym Ogólna liczba bakterii Ogólna liczba grzybów

mniej niż 1000 3000 – 5000

1000-3000 5000 – 10000

więcej niż 3000 więcej niż 10000

Katedra Mikrobiologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski w Katowicach

2

Karta pracy z Mikrobiologii ogólnej dla studentów II roku kierunku Biotechnologia

2016/2017

Tabela 2. Wybrane kryteria oceny stopnia zanieczyszczenia powietrza wg Polskich Norm Rodzaj pomieszczenia użytkowego

l.

Powietrze zewnętrzne (atmosferyczne)

2.

3.

4.

Dopuszczalna liczba mikroorganizmów w 1m3 powietrza ogólna liczba ogólna liczebność grzybów mikroorganizmów na MPA na podłożu Sabouraund 3000

1000

Pomieszczenia służby zdrowia: a) sala operacyjna, b) sala opatrunkowa, c) sala z chorymi.

100 150 1000

0 50 200

Pomieszczenie domów mieszkalnych: a) kuchnia i jadalnia, b) pokój do przyjęć, d) sypialnia.

2000 1500 1000

300 200 100

Pomieszczenia szkolne: a) sale wykładowe, b) sale do ćwiczeń, c) sale gimnastyczne.

1500 2000 3000

200 200 300

Wnioski:

2. Ocena czystości mikrobiologicznej – posiew wgłębny: a) badanie czystości rąk:  Zwilżonym wacikiem w płynie Ringera zetrzeć 10 razy powierzchnię obu rąk, umieścić wacik w kolbie Erlenmayera z płynem Ringera (50 ml) i wytrząsać 20 s.  Pobrać 1 cm3 zawiesiny, przenieść do sterylnej płytki Petriego i zalać agarem odżywczym (metoda posiewu wgłębnego).  Po okresie inkubacji policzyć kolonie wyrosłe na agarze odżywczym, liczbę mikroorganizmów na obu rękach określić wg wzoru: liczba mikroorganizmów = a*50 gdzie: a = liczba kolonii wyrosłych na agarze odżywczym,

50 = objętość płynu użytego do wypłukiwania wacika Katedra Mikrobiologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski w Katowicach

3

Karta pracy z Mikrobiologii ogólnej dla studentów II roku kierunku Biotechnologia

2016/2017

Obliczenia:

Ocena otrzymanych wyników: Tabela 3. Kryteria oceny stopnia czystości rąk, według obowiązujących norm

Wnioski:

b) badanie czystości stołów laboratoryjnych:  Zwilżonym w płynie Ringera jałowym wacikiem zetrzeć wyznaczoną powierzchnię stołu laboratoryjnego (5 cm x 5 cm).  Wacik umieścić w kolbie Erlenmayera z płynem Ringera (50 ml) i wytrząsać 20 s.  Pobrać 1cm3 zawiesiny, przenieść do sterylnej płytki Petriego i zalać agarem odżywczym c) badanie czystości przedmiotów codziennego użytku np. telefon komórkowy, piórnik: -

Zwilżonym w płynie Ringera jałowym wacikiem zetrzeć wyznaczoną powierzchnię przedmiotu (5 cm x 5 cm).

-

Wacik umieścić w kolbie Erlenmayera z płynem Ringera (50 ml) i wytrząsać 20 s.

-

Pobrać l cm3 zawiesiny, przenieść do sterylnej płytki Petriego i zalać agarem odżywczym (metoda posiewu wgłębnego).

Po okresie inkubacji liczbę mikroorganizmów na 1 cm2 badanej powierzchni (stół lub fartuch ochronny) obliczyć wg wzoru: liczba mikroorganizmów =

a * 50 p

Katedra Mikrobiologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski w Katowicach

4

Karta pracy z Mikrobiologii ogólnej dla studentów II roku kierunku Biotechnologia

2016/2017

gdzie: a - liczba kolonii wyrosłych na agarze odżywczym, 50 - objętość płynu użytego do wypłukania wacika, p - powierzchnia (cm2), z której pobrano próbkę do badań. Obliczenia:

Wnioski:

3. Ocena czystości mikrobiologicznej – metoda odciskowa: a) badanie czystości przedmiotów codziennego użytku np. monety, żetonu -

Wykonać odcisk badanego przedmiotu na powierzchnię podłoża bulion agar.

Wszystkie posiewy inkubować w temperaturze 27°C przez 48 godzin. - Po okresie inkubacji zanotować obserwacje:

Katedra Mikrobiologii, Wydział Biologii i Ochrony Środowiska, Uniwersytet Śląski w Katowicach

5