Oddechowy i Serce - przedmiotowy

21.11.2013

Badanie przedmiotowe układu oddechowego i krążenia

Mateusz Łukaszyk Klinika Alergologii i Chorób Wewnętrznych Uniwersytet Medyczny w Białymstoku

Badanie klatki piersiowej Prawidłowa klatka piersiowa:

•  Budowa symetryczna

•  Dołki nadobojczykowe i podobojczykowe wypełnione

•  Obojczyki nie odstają, kąt mostkowy miernie zaznaczony

•  Międzyżebrza wypełnione, łopatki przylegają do ściany klatki piersiowej, barki na tym samym poziomie

•  Kąt żebrowy prawie prosty

1

21.11.2013

Badanie klatki piersiowej Asymetria klatki piersiowej:

Wynika najczęściej z chorób narządów znajdujących się w niej

Może dotyczyć całej połowy klatki piersiowej lub jej części

Może być spowodowane rozszerzeniem lub zapadnięciem



 

Rozszerzenie (uwypuklenie) całej połowy klatki piersiowej:

•  Odma opłucnowa (zwłaszcza zastawkowa inaczej wentylowa)

•  Wysiękowe zapalenie opłucnej jednostronne (zwłaszcza u dzieci)

•  Zwężenie lewego ujścia żylnego (u dzieci i osób młodych)????



Rozpoznanie:

•  Objętość połowy klatki piersiowej, mierzona na poziomie brodawek sutkowych i dolnych kątów łopatek jest wyraźnie większa

•  Międzyżebrza są wygładzone, szerokie

•  Odległość brodawki sutkowej od linii pośrodkowej ciała oraz dolnego kąta łopatki od kręgosłupa jest większa

•  Ruchomość oddechowa rozszerzonej połowy jest słabsza

•  Kręgosłup jest wygięty w stronę rozszerzonej połowy klatki piersiowej

•  Barki i łopatki po stronie poszerzonej są wyżej ustawione

Badanie klatki piersiowej Rozszerzenie (uwypuklenie) tylko części klatki piersiowej:

•  Otorbiony wysięk opłucnej

•  Nowotwory płuc, opłucnej, śródbrzusza

•  Znaczne powiększenie serca, osierdzia, tętnicy głównej, narządów w jamie brzusznej

•  Guzy ściany klatki piersiowej



Zmniejszenie objętości całej połowy klatki piersiowej lub obu jej połów:

•  Rozległa marskość płuc

•  Rozległe zrosty opłucnej

•  Po torakoplastyce



Rozpoznanie:

•  Zapadnięta polowa klatki piersiowej jest objętościowo zmniejszona

•  Brodawka sutkowa po jej stronie jest zbliżona do linii pośrodkowej ciała i obniżona, łopatka zbliżona do kręgosłupa

•  Międzyżebrza zapadnięte i zwężone

•  Kręgosłup czasem wygięty wypukłością w stronę zdrową

•  Ruchu oddechowe osłabione lub zniesione (po stronie chorej)

2

21.11.2013

Badanie klatki piersiowej Obustronne rozszerzenie klatki piersiowej:

Rozedma płuc

Napad astmy oskrzelowej

 

Klatka piersiowa rozedmowa:

•  klatka krótka, szeroka, głęboka = beczkowata

•  żebra przebiegają bardziej poziomo; kąt prosty z mostkiem

•  międzyżebrza szerokie, wygięte na zewnątrz; w dolnej części klatki piersiowej zapadają się podczas wdechu

•  kąt nadbrzuszny otwarty

•  dołki nadobojczykowe często uwypuklone

•  klatka piersiowa ustawiona wdechowo

•  mała ruchomość oddechowa klatki piersiowej

 

Nacieki i guzy ściany klatki piersiowej:

bardzo twarde, chrząstkowate nacieki, nieraz z przetokami: promienica płuc

naciek chełbocący: przebijający się ropniak opłucnej

Badanie płuc – oglądanie

 

Tor oddychania:

•  piersiowy (głownie udział mm. międzyżebrowych) – charakterystyczny dla kobiet

•  brzuszny (główny udział przepony) – charakterystyczny dla mężczyzn

•  Udział dodatkowych mięsni oddechowych (mięśnie szyi, brzucha, skrzydełek nosa)



Częstość oddychania

•  Ruchy dziwaczne przepony



Nieprawidłowe rytmy oddychania

•  oddech Cheyne`aStokesa

•  oddech Biota

•  oddech Kussmaula

3

21.11.2013

Badanie klatki piersiowej Częstość oddechów:

16 – 18 na min.

Ruchy oddechowe regularne, rytmiczne

Wdech trwa nieco dłużej niż wydech (stosunek wdech:wydech 3:2)

Bezdech > 10 sek. bez ruchów oddechowych

Przyspieszenie oddechów – tachypnoe

Zmniejszenie częstości oddechów – oligopnoe

bradypnoe

 

Ruchy dziwaczne (paradoksalne) przepony – zapadanie się nadbrzusza we wdechu i uwypuklanie się w wydechu,

Przyczyna:

Porażenie nerwu przeponowego

„zmęczenie” przepony

 

Wdechowe zapadanie się klatki piersiowej w dolnej części:

Wdechowe zapadanie się międzyżebrzy

Płuco „nie nadąża: za rozszerzeniem się klatki

Najczęściej w napadzie astmy oskrzelowej, w rozedmie płuc i w ostrym zapaleniu oskrzelików

Badanie klatki piersiowej Oddech Cheyne`a Stokesa:

Po przerwie w oddychaniu, która trwa ok. 15 sek. występują oddechy najpierw wolne i płytkie następnie coraz częstsze i głębsze, a potem stopniowo znikają

Znaczne obniżenie pobudliwości ośrodka oddechowego:

•  Ciężkie choroby OUN (zapalenie opon mózgowych, guzy mózgu)

•  Niewydolność krążenia z osłabieniem lewej komory

•  Niedokrwienie ośrodka oddechowego (miażdżyca tętnic zaopatrujących)

•  Mocznica i inne ciężkie zatrucia



Oddech Biota:

•  Jest to odmiana oddechu Cheyene`a Stokesa

•  Po każdych kilku głębszych oddechach, bezdech od kilku do kilkudziesięciu sekund

 

Oddech Kussmaula (kwasiczy, „zgonionego psa”):

•  Oddechy pogłębione i przyspieszone

•  Występuje w śpiączce cukrzycowej

4

21.11.2013

Badanie klatki piersiowej Klatka piersiowa typu normostenicznego, symetryczna, ruchoma oddechowo. Średnia częstość oddechów / min. – 16.



Badanie płuc – obmacywanie

 

Ruchomość oddechowa

Drżenie piersiowe

Tarcie opłucnej

5

21.11.2013

Badanie płuc – obmacywanie Badanie ruchomości klatki piersiowej:

 

Oglądanie – śledzenie wzrokiem od przodu i od tyłu stopnia rozszerzalności obu połów klatki podczas głębokiego oddychania



Obmacywanie – przyłożenie obu dłoni do symetrycznych miejsc klatki piersiowej

Drżenie piersiowe Drżenie piersiowe:

 

Podczas głośnego mówienia fale głosowe docierają do ściany klatki piersiowej i są odbierane przez badającego jako drżenie

Bada się je porównawczo w symetrycznych miejscach obu połów klatki piersiowej ta samą częścią tej samej dłoni; chory powtarza to samo słowo (np. 44)



Osłabione:

Między płucem a ręką badającego znajduje się ciało źle przewodzące fale głosowe

•  odma opłucnej

•  wysiękowe zapalenie opłucnej

•  duży guz ściany klatki piersiowej

•  Zatkanie światła oskrzela



Wzmożone - lepsze przewodzenie fal dźwiękowych przez płuco; przy drożnym oskrzelu

•  płatowe zapalenie płuc

•  jama płuca

•  tuż nad wysiękiem opłucnej

6

21.11.2013

Drżenie piersiowe Drżenie piersiowe:

 



Tarcie opłucnej:

Można stwierdzić obmacywaniem, ale lepiej osłuchiwaniem

Ostre suche zapalenie opłucnej



Opukiwanie Badanie płuc – opukiwanie:

 

Odgłosu opukowe:

jawny

nadmiernie jawny

bębenkowy

przytłumiony

stłumiony



Miejsca opukiwania porównawczego:

Środkowa część II międzyżebrza (po stronie lewej i prawej)

IV m.ż. na zewnątrz od linii środkowoobojczykowej

VI m.ż. w linii pachowej środkowej

Środek okolic nadgrzebieniowych

Połowa okolicy nadłopatkowej

2 palce poniżej dolnych kątów łopatek w linii łopatkowej

Środek okolicy nadobojczykowych



7

21.11.2013

Opukiwanie Opukiwanie szczegółowe klatki piersiowej w zakresie przylegania do niej płuc ma za zadanie określić:



Charakter odgłosu opukowego

Granice płuc

Ruchomość granic płuc

Odgłos opukowy Odgłos opukowy stłumiony



Bezpowietrzność tkanki płucnej lub obecność jam bezpowietrznych

•  Ostre lub przewlekle zapalenie płuc swoiste lub nieswoiste

•  Nowotwory płuc

•  Marskość płuc

•  Zawał płuc

•  Zamknięcie światła oskrzela z niedodma płuc



Znaczne utrudnienie przewodzenia drgań ściany klatki piersiowej, miąższu płucnego i powietrza w płucach

•  Wysiękowe zapalenie opłucnej

•  Znaczne zrosty lub zgrubienia opłucnej

•  Nowotwory opłucnej

•  Odma opłucnowa zastawkowa

8

21.11.2013

Odgłos opukowy Odgłos opukowy nadmiernie jawny à bębenkowy

 

odma opłucnowa

pęcherze rozedmowe

rozedma płuc



Przestrzeń półksiężycowata Traubego:

 

Jest to przestrzeń między:

lewym płatem wątroby

dolną granicą lewego płuca

śledzioną

łukiem żebrowym

Odgłos opukowy bębenkowy

Zmniejszona od góry w wysiękowym zapaleniu opłucnej



Granice Płuc

Dolna granica prawego płuca (w pozycji stojącej lub siedzącej):

 

W linii środkowo-obojczykowej na górnym brzegu VI żebra

W linii pachowej środkowej na górnym brzegu VII żebra

W linii łopatkowej na 4 palce poniżej dolnego kąta łopatki (X żebro)

Przy kręgosłupie na wysokości wyrostka kościstego XI kręgu piersiowego

 

Dolna granica lewego płuca (w pozycji stojącej lub siedzącej):

 

W linii przymostkowej IV żebro

W linii pachowej środkowej na poziomie VIII żebra

W linii łopatkowej na 4 palce poniżej dolnego kąta łopatki (X żebro)

Przy kręgosłupie na wysokości wyrostka kościstego XI kręgu piersiowego

9

21.11.2013

Granice Płuc Prawe

 

Linia przymostkowa

V mż



Linia środkowoobojczykowa

VI mż



Linia pachowa środkowa na VIII mż



Linia łopatkowa

X mż



Linia przykręgowa na wysokości wyrostka kościstego XI kręgu piersiowego

 

Lewe :

 

Linia przymostkowa

IV mż



Linia środkowoobojczykowa

VI mż



Linia pachowa środkowa na VIII mż



Linia łopatkowa

X mż



Linia przykręgowa na wysokości wyrostka kościstego XI kręgu piersiowego

Badanie granic płuc Zmiany dolnych granic płuc:

 

Obniżenie:

•  rozedma płuc

•  napad astmy oskrzelowej

•  obrzęk płuc

•  przewlekły zespół płucno-sercowy

•  przewlekły nieżyt oskrzeli

Podwyższenie:

•  stany przebiegające ze zwiększeniem ciśnienia śródbrzusznego (wzdęcie, płyn w jamie brzusznej, ciąża)

•  porażenie nerwu przeponowego (przepony)

•  zmiany w płucach (marskość płuc, zmiany włókniste i naciekowe)

•  zmiany w opłucnej (wysięk, zrosty, nowotwory opłucnej

10

21.11.2013

Badanie przedmiotowe układu oddechowego Ruchomość oddechowa granic płuc:

 

Opukiwanie przy głębokim oddychaniu w liniach:



•  Środkowo-obojczykowych

•  Pachowych środkowych

•  Łopatkowych



Zmniejszenie ruchomości granic płuc:

•  Choroby uniemożliwiające głębokie oddychanie (ściany klatki piersiowej, płuc, narządów jamy brzusznej)

•  Porażenie przepony

Badanie układu oddechowego





Badanie płuc – osłuchiwanie:

 

Określenie charakteru szmerów oddechowych

Stwierdzenie obecności lub braku szmerów dodatkowych

Badanie przewodzenia głosu i szeptu





11

21.11.2013

Osłuchiwanie płuc Osłuchiwanie:

Porównawcze

Szczegółowe

 

Szmery oddechowe podstawowe:

 

•  Szmer oddechowy pęcherzykowy (podobny do dźwięku wypowiadania litery „f” przy zwężonych ustach)

•  Szmer oddechowy oskrzelowy (podobny do dźwięku przy wdychaniu i wydychaniu powietrza z ustawieniem ust jak do litery „h”)

 

Szmer oddechowy oskrzelowy:

fizjologicznie występuje nad tchawicą i dużymi oskrzelami

w górnej części mostka

między łopatkami na wysokości III kręgu piersiowego, zwłaszcza po stronie prawej

 

Szmer pęcherzykowy  

Szmer pęcherzykowy zaostrzony:

•  nieżyty oskrzeli

•  miernego stopnia zwężenie oskrzeli

•  przy hiperwentylacji z różnych przyczyn

 

Szmer pęcherzykowy osłabiony:

•  niedodma i rozedma płuc

•  znaczne zwężenie oskrzeli

•  płyn, powietrze lub zrosty w opłucnej

 

Szmer oddechowy oskrzelowy patologiczny (warunek: drożność oskrzela doprowadzającego)

•  naciek płuca

•  ucisk płuca (np. tuż nad granicą płynu w jamie opłucnej)

•  nad dużymi, obwodowo umiejscowionymi jamami

12

21.11.2013

Szmery (dźwięki) oddechowe dodatkowe

 

Podział klasyczny:

Rzężenia

Suche

Świsty i furczenia

Wilgotne

Drobnobańkowe

Średniobankowe

Grubobańkowe

Trzeszczenia

Szmer tarcia opłucnej



 

Szmery dodatkowe  

Rzężenia suche – obrzęk błony śluzowej oskrzeli z gęstą wydzieliną

Świsty – w mniejszych oskrzelach

Furczenia – w większych oskrzelach

Słyszalne we wdechu i wydechu, obfitsze w wydechu



Rzężenia wilgotne – w oskrzelach zawartość płynna lub półpłynna

Najsilniejsze w czasie wdechu

Zapalenia oskrzeli

Rozstrzenia oskrzeli

Jamy płucne z płynną zawartością

 

Trzeszczenia – powstają w pęcherzykach płucnych, słyszalne na szczycie wdechu

Zapalenia płuc (faza początkowa i końcowa)

Obrzęk płuc

Niedodma płuc

 

13

21.11.2013

Szmery dodatkowe   

Nowy podział:

Świsty i furczenia

Trzeszczenia (drobne, średnie, grube)

Szmer tarcia opłucnej

 



 

Osłuchiwanie mowy i szeptu:

 

Fizjologiczny odgłos oskrzelowy mowy

nad miejscami występowania szmeru oskrzelowego

słyszalny głos bez wyraźnej artykulacji

 

Patologiczny odgłos oskrzelowy mowy

nad miejscami występowania bezpowietrznej tkanki płucnej i powietrznej jamy

silniej słyszalny głos z wyraźniejszą artykulacją

 

Głos piersiowy

nad duża jamą, zwłaszcza umiejscowioną w górnym płacie

bardzo silny glos z bardzo silną artykulacją

 

 

14

21.11.2013

Osłuchiwanie mowy i szeptu: 

 

Kozi bek = aegophonia

nieżyty oskrzeli

wysiękowe zapalenie opłucnej (w miejscu górnej granicy wysięku)

glos przerywany, mający odcień nosowy (jak przy mówieniu przy zamkniętych nozdrzach)

 

Osłuchiwanie szeptu

Słyszalny bardzo wyraźnie:

W miejscu drobnych nacieków w płucu

W okolicy górnej granicy miernego wysięku opłucnej, zwłaszcza blisko dolnego kąta łopatki

Stan prawidłowy

Tor oddychania brzuszny / piersiowy.



Drżenie głosowe symetryczne, zniesione (gruba warstwa tk. podskórnej).



Nad obu polami płuc odgłos opukowy jawny, symetryczny. (Dolne granice płuc - IX międzyżebrze w linii przykręgosłupowej.



Topograficzne granice płuca prawego: w linii przymostkowej V żebro, w linii środkowo obojczykowej górny brzeg VI żebra, w linii pachowej środkowej orny brzeg VII żebra, w linii łopatkowej X żebro; topograficzne granice płuca lewego: w linii przymostkowej górny brzeg IV żebra, w linii środkowo obojczykowej górny brzeg VI żebra, w linii pachowej środkowej górny brzeg IX żebra, w linii łopatkowej X żebro (4 palce poniżej dolnego kąta łopatki).)



Osłuchowo: szmer pęcherzykowy obustronny, symetryczny, prawidłowy. Dodatkowych szmerów nie stwierdzam.

15

21.11.2013

Tony serca Pum puk



I ton (S1) – zamknięcie zastawek przedsionkowo-komorowych

element „łup” w zespole „łup-tup”(pum)

jego głośność zależy od pozycji płatków zastawki mitralnej na początku skurczu (szeroko rozwarte – S1 głośny, blisko siebie – S1 cichy)

głośny u pacjentów ze zwiększona pojemnością wyrzutową, cichy w niewydolności serca

patologicznie głośny w zwężeniu zastawki mitralnej

 

II ton (S2) – zamknięcie zastawek aorty i tętnicy płucnej

element „tup” w zespole „łup-tup” puk

fizjologiczne rozdwojenie II tonu – A1 składowa aortalna, P2 składowa płucna (zwiększony powrót żylny w czasie wdechu)

patologiczne rozdwojenie (opóźnienie składowej płucnej)

rozszerzenie prawej komory, utrudnione opróżnianie prawej komory poprzez zwężenie zastawki tętnicy płucnej, blok lewej odnogi, opóźnienie aktywacji prawej komory (blok prawej odnogi – sztywne rozdwojenie niezależne oddechowo)

Tony serca Tony nieprawidłowe:

 

III ton serca (S3) – komorowy rytm cwałowy

początek szybkiej fazy rozkurczowego wypełniania komór (dźwięk przypomina: luźny żagiel nagle napina się wiatrem)

najlepiej słyszalny na koniuszku

niewydolność lewej komory, niedomykalność zastawki dwudzielnej

fizjologiczny u sportowców – wolne tętno spoczynkowe i duża pojemność wyrzutowa

 

IV ton serca (S4) – przedsionkowy rytm cwałowy

skurcz przedsionków

zwężenie zastawki mitralnej – przerosły przedsionek pompuje krew przez zastawkę mitralna

niewydolność rozkurczowa w nadciśnieniu, w chorobie niedokrwiennej

najlepiej słyszalny na koniuszku



Rytm cwałowy – tachykardia + S3 lub S4 świadczy o niewydolności serca



16

21.11.2013

Kliki wyrzutowe Kliki wyrzutowe:

dźwięki powstające bezpośrednio po pierwszym tonie

wytwarzane są przez zastawkę aorty (obszar aortalny) lub t. płucnej (obszar płucny)



„aortalny: - wrodzona zastawka dwupłatkowa lub wrodzone zwężenie zastawki aortalnej

mechanizm – otwieranie nieprawidłowych płatków



„płucny” – zwężenie zastawki tętnicy płucnej, rozszerzenie w nadciśnieniu płucnym

 

Kliki śródskurczowe – wypadanie płatka zastawki mitralnej

Szmery Sercowe Powstają wskutek burzliwego przepływu krwi i mają tendencje szerzenia się „promieniowania” w kierunku w którym płynie krew

ocenia się nasilenie, charakter i relacje czasowe

skurczowe, rozkurczowe, ciągłe

 

Skala Levine’a

stopień 1 – ledwie słyszalny(szum w uszach profesora)

stopień 2 – szmer cichy

stopień 3 – umiarkowanie głośny

stopień 4 – głośny i uzupełniony drżeniem

stopień 5 – bardzo głośny

stopień 6 – słyszalny bez fonendoskopu(chory szumi sobie)

17

21.11.2013

Wady serca

Serce – stan prawidłowy Serce.

Okolica przedsercowa niezmieniona.Widoczne tętnienie w dołku podsercowym.



Uderzenie koniuszkowe słabo wyczuwalne zlokalizowane w V przestrzeni międzyżebrowej, 1 cm przyśrodkowo od linii środkowoobojczykowej lewej na obszarze opuszek dwóch palców, prawidłowe.



Rytm serca miarowy (regularny), o częstości 78 uderzeń na minutę.



Tony serca głośne, prawidłowe, zwarte (rozdwojenie tonów) i prawidłowo zaakcentowane (na koniuszku lepiej słyszalny ton I, na tętnicach ton II).

Szmerów patologicznych nie stwierdzam.

18

21.11.2013

Badanie układu naczyniowego

 

Badanie tętnic

 

Oglądanie:

 

Tętnienie prawidłowe – na tętnicach skroniowych i szyjnych

Tętnienie nieprawidłowe – tętniaki, niedomykalność aortalna, nadczynność tarczycy, nadciśnienie, miażdżyca, nerwica

 

Obmacywanie:

 

Czy tętnice są wyczuwalne poza falą tętna?

Czy tętno jest jednakowe na jednoimiennych tętnicach?

Czy występuje deficyt tętna?

Badanie układu naczyniowego

 

Badanie tętnic

 

•  tt. skroniowe – 3 palce poziomo, powyżej wyr. jarzmowego na wys. łuku brwiowego

•  tt. szyjne – do wewn. od mięśnia SCM na wys. chrząstki tarczowej

•  podobojczykowe – w dołku nadobojczykowym układając palce od góry do dołka równolegle do przebiegu obojczyka

•  tt. ramieniowe – 1/3 górnej ramienia, bardziej przyśrodkowo w bruździe przyśrodkowej

•  tt. łokciowe – w dole łokciowym

•  tt. promieniowe – nadgarstek po stronie kciuka

•  tt. udowe – powyżej więzadła pachwinowego, palce pionowo

•  tt. podkolanowe – w dole podkolanowym, niecno na zewnątrz od środka w kierunku kłykcia

•  tt. grzbietowe stopy – pomiędzy ścięgnem m. prostownika palucha, a ścięgnem prostownika II palca

•  tt. piszczelowe tylne – w rowku za kostką przyśrodkową

19

21.11.2013

Badanie układu naczyniowego

Cechy tętna:

 

Miarowość

Częstość

Wypełnienie (amplituda)

Napięcie(jakiej siły trzeba użyć żeby „zablokować” tętno)

Chybkość

Badanie układu naczyniowego

Cechy tętna:

 

Miarowość

•  miarowe (pulsus regularis) – trzepotanie przedsionków

•  niemiarowe (pulsus irregularis) – niemiarowość oddechowa, ekstrosystoliczna, zupełna

Częstość

•  przyspieszone (pulsus frequens), tachykardia:

zatokowe przyspieszenie tętna – gorączka, wysiłek, infekcja, nadczynność tarczycy, leki, zatrucia

napadowy częstoskurcz nadkomorowy lub komorowy

migotanie lub trzepotanie przedsionków, wady serca

•  zwolnione, rzadkie (pulsus rarus), bradykardia

zwolnienie zatokowe – bloki P-K, zespoły MAS, czasami w trzepotaniu, migotaniu przedsionków, dur brzuszny, u sportowców, wzrost ciśnienia śródczaszkowego, leki, żółtaczka, zatrucia, np. morfiną

zahamowanie zatokowe

20

21.11.2013

Badanie układu naczyniowego

Wypełnienie (amplituda)

•  wysokie, duże (pulsus altus, magnus) – niedomykalność aortalna, nadczynność tarczycy, przecieki tętniczo-żylne, nadciśnienie, nerwica

•  małe, niskie (pulsus parvus) – stenoza mitralna, niewydolność krążenia

•  nitkowate (filiformis) – wstrząs

•  paradoksalne (paradoxus) – pericarditis constrictiva, zapalenie śródpiersia, tamponada serca, astma oskrzelowa



Napięcie(jakiej siły trzeba użyć żeby „zablokować” tętno)

•  twarde (pulsus durus) – miażdżyca, nadciśnienie, stenoza aortalna

•  miękkie (pulsus mollis)- ostra niewydolność krążenia, wysoka gorączka, zapalenie mięśnia sercowego

•  dwubitne (dicrotus) – w ostrych chorobach zakaźnych, np. durze



Chybkość

•  chybkie (pulsus celer) – niedomykalność aortalna, nadczynność tarczycy, gorączka, nerwice

•  leniwe (pulsus tardus) – stenoza aortalna, miażdżyca

 

tętno celer-altus (młota wodnego) – niedomykalność aortalna, wysoka gorączka, nadczynność tarczycy, przetoki tętniczo-żylne

stenoza aorty:

du- pa- ra- ta durus-parvus-rarus-tardus

Badanie układu naczyniowego





Tętno zgodne z czynnością serca, o prawidłowym wypełnieniu, amplitudzie, napięciu, częstości, miarowości i symetryczności.

21