Opty 24 inter

CENA

4,50

Z£

SIERPIEÑ 2001

8 ( 24 )

Glukoza u Optymalnych Znalazłem źródło zdrowia Prądy selektywne Lekarze o prostacie

REKLAMA

ARKADIA PRZY HOTELU 'COLONIA" W USTRONIU-JASZOWCU MALOWNICZO PO£O¿ONEJ MIEJSCOWOŒCI UZDROWISKOWEJ W GÓRACH

BESKIDU ŒL¥SKIEGO TEL./FAX:

(033) 854-21-11

zaprasza na wczasy lecznicze z ¯ywieniem Optymalnym wg zaleceñ dr. Jana Kwaœniewskiego Oferujemy turnusy: 7-, 10-, 14- dniowe w pokojach jedno-, dwuosobowych oraz w apartamentach dwupokojowych. Pokoje wyposa¿one s¹ w pe³ny wêze³ sanitarny, TV oraz telefony. Recepcja czynna ca³¹ dobê. ● Oœrodek posiada strze¿ony parking. ● Z zewn¹trz budynku znajduje siê podjazd na wózki inwalidzkie, co w po³¹czeniu z dogodnie po³o¿onymi pokojami pozwala zaliczyæ nasz¹ Arkadiê do oœrodków organizuj¹cych turnusy rehabilitacyjne. Pacjenci z II i III grup¹ inwalidzk¹ mog¹ otrzymaæ dziêki temu czêœciowy zwrot kosztów pobytu w MOPS-ie lub PFRON-ie na swoim terenie zamieszkania. ● Wychodzimy naprzeciw osobom najbardziej potrzebujacym: w ka¿dym miesi¹cu jednej chorej osobie, bêd¹cej w trudnej sytuacji materialnej, oferujemy bezp³atny 10-cio dniowy turnus leczniczy. ● Zapewniamy: codzienn¹ fachow¹ opiekê lekarsk¹, pr¹dy selektywne, bardzo szczegó³owy cykl szkoleniowy zakoñczony indywidualnym ustawieniem modelu ¿ywienia do domu, masa¿e, gimnastykê, si³owniê, aerobik, saunê, rowery górskie, naukê jazdy na nartach zim¹, korzystanie z pobliskich basenów leczniczych, wycieczki, dancingi oraz raz w miesi¹cu uczestnictwo w spotkaniach z cz³onkami Bractwa Optymalnych w Ustroniu pod przewodnictwem pani prezes Teresy Szczepanek. Spotkania te s¹ wzbogacane obecnoœci¹ lekarza optymalnego - specjalisty chorób serca i naczyñ krwionoœnych. ● Arkadia za³o¿ona 01.10.1999 r. - jako jedna z pierwszych w Polsce, doœwiadczona i sprawdzona przez oko³o 2000 pacjentów z kraju i zza granicy, mo¿e poszczyciæ siê swoimi osi¹gniêciami w zakresie leczenia wielu chorób nieuleczalnych przez medycynê wspó³czesn¹, konwencjonaln¹. Dowodem tego s¹ osobiste wpisy wielu osób (pacjentów) do naszej Z³otej Ksiêgi. ● S³u¿ymy pomoc¹ w leczeniu takich chorób jak: cukrzyca, SM, neurastenia, astma oskrzelowa, choroby serca i naczyñ krwionoœnych, nadciœnienie, oty³oœæ, choroby przewodu pokarmowego, goœcieæ postêpuj¹cy, inne choroby zwyrodnieniowe, mia¿d¿ycê i wiele innych.

● Proponujemy ¿ywienie optymalne trzyposi³kowe osobom pocz¹tkuj¹cym i ciê¿ko chorym oraz dwuposi³kowe osobom z wiêkszym sta¿em optymalnym. W szczególnych przypadkach istnieje mo¿liwoœæ zmiany jad³ospisu dostosowuj¹c go do indywidualnych potrzeb. ● Codzienne wyk³ady szkoleniowe z zakresu ¿ywienia optymalnego s¹ wzbogacane i poszerzane w oparciu o ogromn¹ wiedzê praktyczn¹ przekazywan¹ bardzo przystêpnie przez pani¹ prezes Bractwa Optymalnych w Ustroniu Teresê Szczepanek, posiadaj¹c¹ tytu³ Starszego Doradcy ¯ywienia Optymalnego, upowa¿nion¹ przez OSBO w Jaworznie do prowadzenia szkoleñ dla doradców ¿ywienia optymalnego w Hotelu 'Colonia" oraz w innych oœrodkach stacjonarnych. ● W ka¿d¹ sobotê w godz 2100-2200 uzyskaæ mo¿na telefoniczn¹ poradê dotycz¹c¹ ¿ywienia optymalnego. Porad tych udziela pani Teresa Szczepanek pod nr telefonu: (033) 854-51-49 lub 0609 147364 ● W ka¿dy pi¹tek w godz. 700-800 rano, w naszej Arkadii prowadzone s¹ badania laboratoryjne krwi i moczu. ● Oferujemy sprzeda¿ chleba i ciast optymalnych. Zapraszamy do korzystania z naszej oferty. Gwarantujemy rzeteln¹ pomoc w ka¿dej potrzebie.

Hotel 'Colonia", ul. Wczasowa 9 43-450 Ustroñ-Jaszowiec tel./fax: (033) 854-21-11 tel.: (033) 854-21-25, 854-51-49 tel. kom. 0609 147-364

Nr 8/24

(Sierpieñ 2001)

Redaktor naczelny: Ewa Borycka

Mówi siê, ¿e w ekstremalnych sytuacjach poznaje

Wspó³praca: Adam Jany Mariusz Kostarz Stanis³aw Niemiec

siê wartoœæ cz³owieka. Ju¿ stare przys³owie wspomina

Publicystyka: Jan Kwaœniewski

niej powodzi. Warto jednak zastanowiæ siê, czy trzeba

Kulinaria: Anna Ponomarenko-Kwaœniewska Wydawca: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie 43-600 Jaworzno ul. Grunwaldzka 200 tel. (032) 616 51 82 tel./fax (032) 616 63 74 Sk³ad i grafika: Eugeniusz Kotalczyk [email protected]

Druk: 'Prym" – Drukarnia Mys³owice, ul. Bytomska 31 tel. (032) 222 25 27 Adres do korespondencji: 43-600 Jaworzno skrytka pocztowa 133 Konto bankowe Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie (Wydawcy): PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414-595463-270-1 Redakcja przyjmuje zamówienia na zamieszczanie reklam w kolejnych numerach. Cennik modu³ów reklamowych dostêpny jest w siedzibie Stowarzyszenia. tel. (032) 6165182, tel./fax (032) 6166374 [email protected] Redakcja nie zwraca materia³ów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadsy³anych tekstów i nie odpowiada za treœæ zamieszczonych reklam.

o próbie przyjaŸni: 'Przyjaciela poznaje siê w biedzie". Mieliœmy okazjê przekonaæ siê o tym w czasie ostatczekaæ na 'ciê¿kie czasy", by wyci¹gn¹æ pomocn¹ d³oñ do drugiego cz³owieka. Szczególnie cenne s¹ inicjatywy prostej pomocy, która ma dzia³aæ ka¿dego dnia, niezale¿nie od aury. Mo¿e to byæ chocia¿by chêæ dzielenia siê w³asnymi doœwiadczeniami lub nieodp³atne udzielanie porad. Inicjatywê tak¹ indywidualnie podj¹³ pan Wojciech Kuder, podaj¹c swój numer telefonu (s.4), a wczeœniej lekarze Arkadii z Jastrzêbiej Góry, deklaruj¹c odpowiedzi na listy Czytelników. Czy za ich przyk³adem pójd¹ inni Optymalni? W tym miesi¹cu o poziomie glukozy u Optymalnych pisze dr Kwaœniewski (s. 6). Warto tak¿e zapoznaæ siê z artyku³em dotycz¹cym prostaty (wk³adka C.¯.O.) oraz zwróciæ uwagê na list Optymalnej dziewczyny, zakoñczony apelem do m³odzie¿y.

Redaktor naczelny

LISTY DO REDAKCJI

'Telefon dobrej rady"

SPIS LISTY DO REDAKCJI

TREŒCI

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4

GLUKOZA U OPTYMALNYCH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 ¯ywienie optymalne

Z£OTA KSIÊGA

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7

Miêdzy nami

Szanowna Redakcjo, Na ¿ywieniu optymalnym jestem 4 lata i przez ten okres przeczyta³em kilka razy wszystkie ksi¹¿ki dr. Kwaœniewskiego i wszystkie miesiêczniki 'Optymalni" plus artyku³y z 'Dziennika Zachodniego". Kilkanaœcie razy uczestniczy³em w spotkaniach z dr. Kwaœniewskim, a tak¿e skrupulatnie notowa³em spostrze¿enia moje i innych, przez co osi¹gn¹³em du¿y poziom wiedzy. Chcia³bym podzieliæ siê ni¹ z innymi, a tak¿e pomóc mniej doœwiadczonym w ¿ywieniu optymalnym. Wiem, ¿e wielu ludzi, nawet z du¿ym sta¿em optymalnym, pope³nia b³êdy. B³êdy te mo¿emy odnaleŸæ i zlikwidowaæ. Dlatego: jeœli ¿ywisz siê optymalnie i nie masz spodziewanych efektów – zadzwoñ pod nr (034) 357 73 83 w godzinach od 20.00 do 22.00, w dni powszednie. Wojciech Kuder Kalety

WELCOME TO... CANADA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Z ¿ycia Stowarzyszenia

LICZNE KONTROWERSJE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Oni o tym ju¿ wiedz¹

WK£ADKA JASTRZÊBIA GÓRA

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ZNALAZ£EM KRÓD£O ZDROWIA PR¥DY SELEKTYWNE

. . . . . . . . . . . . . . . .

LEKARZE O... PROSTACIE

. . . . . . . . . . . . . . .

IV

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

W JAKI SPOSÓB ZMNIEJSZYÆ ILOŒÆ BIA£KA W POSI£KACH PO PRZESTROJENIU ORGANIZMU (CZ.1) .

II

III

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

TORT OPTYMALNY Z PIECZYWA

I

V

. . . . . . .

VI

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

VI

LEKARZE ARKADII W JASTRZÊBIEJ GÓRZE ODPOWIADAJ¥ NA LISTY PACJENTÓW

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

14

POKARM NIEDKWIEDZIA Warto przeczytaæ

LISTA KONTAKTÓW Miêdzy nami

OPTYMALNE PRZEPISY Kuchnia optymalna

4

OPTYMALNI

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

15

Droga Redakcjo, ¯ywienie optymalne stosujê od 13. roku ¿ycia za spraw¹ mamy, która to ¿ywienie wcieli³a w ¿ycie, du¿o mi t³umacz¹c. Ja od 5. roku ¿ycia by³am tzw. niejadkiem. Wychudzona, ci¹gle pobierano mi krew do badania, podsuwano ró¿ne witaminy na poprawê apetytu. Kazano mi jeœæ du¿o warzyw i owoców, ale i to nie pomaga³o. Zjad³am trochê i by³am ju¿ najedzona. Mia³am przy tym próchnicê zêbów. Po przejœciu na ¿ywienie optymalne zaczê³am przybieraæ na wadze i dziœ jestem szczup³¹, dobrze zbudowan¹ dziewczyn¹. Nie zosta³o mi nic z niezdrowo wychudzonego podlotka, a moje zêby s¹ bez zarzutu. Wstajê rano wypoczêta i bez 'ropy" w oczach. Poza lekcjami w szkole uczêszczam na lekcje gry na pianinie i organach koœcielnych. Lubiê te¿ malowaæ. Przed diet¹ moje palce by³y zawsze lodowate, a teraz nawet w zimnym koœciele moje d³onie s¹ ciep³e. W szkole by³am w centrum zainteresowania z powodu kanapek. Dzieci myœla³y, ¿e jem babkê z szynk¹, a sernik z mas³em – to dla kole¿anek dopiero by³o 'coœ". Ch³opcy wo³ali za mn¹ 'sernik z mas³em". Wiedza zawarta w ksi¹¿kach dr. Kwaœniewskiego przyda³a mi siê na lekcjach biologii i chemii. Z tych przedmiotów wykazywa³am siê ponad program i otrzymywa³am 6. Cieszê siê, ¿e zrozumia³am sens tego ¿ywienia i nie da³am siê namówiæ na s³odkie poczêstunki na przerwach, co budzi³o u jednych podziw, a u innych œmiechy. Nawet mnie ¿a³owano, ¿e nie mogê jeœæ s³odyczy. Obecnie jestem w pierwszej klasie liceum ogólnokszta³c¹cego, no i jedyn¹ Optymaln¹ w klasie, a mo¿e i w szkole. Moja odmiennoœæ ¿ywieniowa znów jest sensacj¹. Kole¿anki przekonuj¹ mnie, ¿e robiê Ÿle, a ja z kolei staram siê je przekonaæ, ¿e s¹ w b³êdzie. Obserwuj¹c m³odzie¿ na przerwach widzê, ¿e od¿ywiaj¹ siê najgorzej, jak tylko mo¿na. Króluje coca-cola, s³odkie p¹czki i ko³aczyki, chrupki, chipsy, cukierki, lizaki – to ich drugie œniadanie. Tabletki przeciwbólowe wielu za¿ywa prawie codziennie. Prawie ka¿dego dnia ktoœ z klasy biegnie do higienistki z powodu bólu. W klasie obserwujê zmêczenie, zwolnienia z lekcji WF z powodu naderwanych œciêgien lub zakwaszenia miêœni po wiêkszym wysi³ku.

SIERPIEÑ 2001

LISTY DO REDAKCJI

Wiem, ¿e trudno jest namówiæ kogoœ do ¿ywienia optymalnego, ale za sernikiem dziewczyny ustawiaj¹ siê w kolejce. Zainteresowanie moim ¿ywieniem nie stygnie, a ja odpowiadam na ka¿de pytanie, zaœ nauczycieli prowokujê do zainteresowania siê moim drugim œniadaniem. Kiedy siê zainteresuje, robiê krótki 'wyk³ad" i zachêcam do przeczytania ksi¹¿ek, które sama po¿yczam. Na razie tylko tyle mogê zrobiæ. Okazuje siê, ¿e wielu jeszcze nic nie wie o ¿ywieniu optymalnym. Najbardziej denerwuje mnie jednak to, jak ludzie czytaj¹ i wiedz¹, ¿e mog¹ sobie i swoim bliskim pomóc, a nie robi¹ nic. Wol¹ iœæ do lekarza po nowe recepty. Kupuj¹ zupy w paczkach i narzekaj¹ na swoje zdrowie. Uwa¿am, ¿e to czyste lenistwo, przecie¿ zdrowie le¿y w zasiêgu rêki. Potwierdzon¹ wiedzê dr. Kwaœniewskiego powinniœmy wykorzystaæ wszyscy – dla dobra nas wszystkich. Ewa Marciniak Rybnik P.S. M³odzi Optymalni, gdzie jesteœcie? Piszcie, ujawniajcie siê!

Droga Redakcjo, Nazywam siê Halina Hönbrechts, mam 54 lata, cierpiê na krêgos³up, nadciœnienie i oty³oœæ. Przy wzroœcie 157 cm wa¿y³am 97 kg. Odczuwa³am silne bóle nóg i drêtwienie r¹k podczas snu. O diecie optymalnej dowiedzia³am siê przypadkiem. Natychmiast kupi³am ksi¹¿kê dr. Kwaœniewskiego 'Dieta optymalna" i 'Ksi¹¿kê kucharsk¹". Od lutego tego roku stosujê ¿ywienie optymalne. Rozpoczyna³am od przepisów na dwa tygodnie z ksi¹¿ki, a obecnie sama uk³adam jad³ospisy. Poch³ania mi to bardzo du¿o czasu, bo mam du¿e trudnoœci w obliczaniu proporcji i wiem, ¿e na pewno pope³niam du¿o b³êdów. Dlatego chcia³abym kontaktu z ludŸmi o podobnych schorzeniach, którzy maj¹ wiêcej doœwiadczenia w diecie. Mo¿e poradziliby mi jak prosto i szybko przygotowaæ jad³ospisy na dwa posi³ki dziennie? Zamówi³am sobie miesiêczniki 'Optymalni" i czytam je na okr¹g³o. Chcia³abym mieæ pewnoœæ czego powinnam jeœæ wiêcej, a czego mniej, ¿eby osi¹gn¹æ wagê nale¿n¹. W tej chwili staram siê tak jeœæ, by nie przekroczyæ 50g wêglowodanów, 50g bia³ka i dwa razy tyle t³uszczu, bo wiem, ¿e przy oty³oœci nie powinno siê jeœæ du¿o t³uszczu, ale nie wiem czy wszystko dobrze robiê. Wydaje mi siê, ¿e robiê postêpy: na wadze uby³o mi 11 kg, leki na nadciœnienie zmniejszy³am, biorê pó³ tabletki tylko rano, bóle krêgos³upa w wiêkszoœci ust¹pi³y. Rêce mi ju¿ tak nie cierpn¹, czujê siê znacznie lepiej, ale do pe³nego sukcesu potrzeba czasu. Dlatego bardzo proszê o kontakt z ludŸmi doœwiadczonymi, którzy pomog¹ mi i wymieni¹ ze mn¹ swoje doœwiadczenia i rady. Mam nadziejê, ¿e ktoœ taki do mnie napisze. Jestem o tyle w trudnej sytuacji, ¿e nie mam kontaktu z lekarzem optymalnym i nie mam samochodu, dlatego najbardziej zale¿y mi na nawi¹zaniu kontaktu z ludŸmi z najbli¿szej okolicy. Z powa¿aniem Halina Hönbrechts 59-100 Polkowice, ul. Hubala 10/8 tel. (076) 845 00 87

Szanowna Redakcjo, W 16. numerze 'Optymalnych" ukaza³ siê mój list. Na wstêpie chcia³em sprostowaæ b³¹d, jaki siê tam pojawi³, mianowicie w momencie rozpoczynania diety optymalnej mia³em 29 lat. Chcia³bym teraz podzieliæ siê z Czytelnikami swoimi spostrze¿eniami w zwi¹zku z leczeniem z³amania. Otó¿ na pocz¹tku kwietnia tak niefortunnie upad³em, ¿e z³ama³em sobie... koœæ prawej piêty. Leków, które mi przepisano, m.in. przeciwbólowe, nie za¿ywa³em. Przez 6 tygodni mia³em nogê w gipsie, musia³em zmniejszyæ aktywnoœæ fizyczn¹ i z tego wzglêdu ograniczy³em iloœæ zjadanych t³uszczy do minimum. Na 1g bia³ka by³o 2,5g t³uszczu, a nawet mniej. Mój organizm sam siê o to upomnia³ przez uczucie sytoœci. Iloœæ bia³ka i wêglowodanów by³a bez zmian, z tym ¿e z bia³ek preferowa³em kolagen, ¿ó³tka i sery, aby dostarczyæ 'czêœci zamiennych" do regeneracji koœci. Po zdjêciu gipsu stopê mia³em w gorszym stanie ni¿ przed z³amaniem. By³a lekko opuchniêta, miêœnie i œciêgna by³y obola³e i nie mog³em ni¹ poruszaæ. Przy lekkim naciskaniu czu³em mrowienie, a nawet k³ucie. Œwiadczy to o tym, jak bardzo potrzebny jest cz³owiekowi ruch. Wzi¹³em pr¹dy selektywne PS na obie nogi. Po trzech tygodniach od zdjêcia gipsu mog³em ju¿ (a mo¿e dopiero?) chodziæ bez kul. Czy szybko siê wyleczy³em? Trudno mi to oceniæ, bo pierwszy raz w ¿yciu mia³em z³amanie. Przypuszcza³em jednak, ¿e szybciej odzyskam sprawnoœæ, byæ mo¿e nogê mia³em za d³ugo w gipsie. Czytelnicy mog¹ sami to oceniæ na podstawie swojego lub znajomych doœwiadczenia. Ogólnie jednak czu³em siê bardzo dobrze, poza tym ¿e mia³em ograniczone mo¿liwoœci poruszania siê. Jednak, jakby nie by³o, to zdrowie jest najprzyjemniejsz¹ rzecz¹ na œwiecie! O tym siê ju¿ jakiœ czas temu przekona³em. Przykro to stwierdziæ, ale domownicy nadal nie mog¹ zrozumieæ, jak mogê tak ma³o jeœæ i w dodatku tak t³usto. Uwa¿aj¹, ¿e po latach odbije siê to negatywnie na moim zdrowiu. Ja im siê jednak nie dziwiê, ¿e tak myœl¹, bo sam kiedyœ od¿ywia³em siê tradycyjnie. Zrozumiej¹ to, gdy sami doœwiadcz¹ ¿ywienia optymalnego. Tylko, ¿eby ¿ywiæ siê optymalnie, trzeba to przynajmniej odrobinê rozumieæ – i b³êdne ko³o siê zamyka. Póki co mam z nimi coraz mniej tematów do rozmowy. Nawi¹zuj¹c jeszcze do mojego poprzedniego listu, jeœli niektórzy Optymalni siê domyœlili, to pisz¹c 'przepis" (dos³ownie), mia³em na myœli przepis kulinarny. Serdecznie pozdrawiam Kazimierz Madzia Tel. (033) 854 77 93

Redakcja informuje, i¿ pocz¹wszy od numeru 8 (24) sierpieñ 2001 mo¿na nabywaæ miesiêcznik 'Optymalni" w formie elektronicznej, poprzez przekaz internetowy. Oferta skierowana jest do Czytelników zza granicy. Koszt przes³ania jednego numeru: 2 dolary USD. Wp³aty nale¿y kierowaæ na dewizowe konto OSBO, którego numer podamy we wrzeœniowym miesiêczniku. Zapraszamy do korzystania z prenumeraty w tej formie.

SIERPIEÑ 2001

e-mail: [email protected]

OPTYMALNI

5

¯YWIENIE OPTYMALNE

GLUKOZA U OPTYMALNYCH Jan Kwaœniewski

U Optymalnych prawid³owy poziom glukozy we krwi jest wy¿szy ni¿ u ludzi stosuj¹cych inne modele ¿ywienia i wynosi œrednio 110-140 mg %. I to jest wartoœæ prawid³owa. Podanie glukozy, np. przy wykonywaniu tak zwanej próby cukrowej, powoduje wzrost poziomu glukozy, której poziom spada powoli, co lekarze interpretuj¹ jako 'patologiczna krzywa cukrowa" i wmawiaj¹ badanym, ¿e ich krzywa cukrowa œwiadczy o obecnoœci cukrzycy typu II. U ka¿dego Optymalnego tak zwana próba cukrowa jest 'patologiczna", gdy¿ organizm nie jest dostosowany do szybkiego spalania czy przetwarzania du¿ych iloœci glukozy, zw³aszcza podanych szybko, poniewa¿ Optymalni zjadaj¹ ma³o wêglowodanów. Ich organizmy s¹ dostosowane do poda¿y niewielkich iloœci wêglowodanów. U Optymalnych wy¿szy ni¿ u innych poziom glukozy we krwi œwiadczy o lepszym dostosowaniu organizmu do miejscowego czy ogólnego niedokrwienia tkanek czy organizmu. Wêglowodany s¹ tu zapasowym Ÿród³em tlenu w przypadku, gdy takie zapotrzebowanie siê pojawi. Nag³e niedokrwienie mózgu, serca, koñczyn, jelit, innych tkanek, spowodowane np. zatkaniem lub zwê¿eniem têtnicy wywo³anym przez (najczêœciej) oderwan¹ od œciany têtnicy blaszk¹ mia¿d¿ycow¹, mo¿e wyst¹piæ i u Optymalnego do czasu, dopóki zmiany mia¿d¿ycowe jeszcze w pe³ni nie ust¹pi³y. U Optymalnych zakrzepy w têtnicach czy ¿y³ach praktycznie siê nie zdarzaj¹, gdy¿ krzepliwoœæ krwi u Optymalnych jest niska, tak¿e ta przyczyna ostrej niedro¿noœci naczyñ têtniczych, czêsta u innych, u Optymalnych jest wyj¹tkiem. U oty³ych, u chorych na cukrzycê typu II, u chorych na mia¿d¿ycê, u noworodków organizm przemieniaj¹c wêglowodany w t³uszcze wytwarza spore iloœci tlenu wykorzystywanego do oddychania wewnêtrznego. Przy czym jest to tlen ' lepszy" od tlenu atmosferycznego, poniewa¿ jest to tlen aktywowany, czyli zjonizowany. Aktywacja tlenu w organizmie wymaga zu¿ycia sporej iloœci energii. Tylko roœliny, dziêki chlorofilowi, potrafi¹ wykorzystaæ energiê œwiat³a s³onecznego do aktywacji tlenu i wodoru, rozk³adaj¹c wodê na wodór i tlen, które wówczas wystêpuj¹ w postaci zjonizowanej (aktywnej), a taka forma jest potrzebna do wszelkich syntez. Zwierzêta i cz³owiek do aktywowania pierwiastków wykorzystywanych do budowy organizmu i do

6

OPTYMALNI

wszelkich procesów ¿yciowych potrzebuj¹ energii. Jest to energia z po¿ywienia. Spalanie w organizmie wodoru i wêgla wymaga zu¿ycia tlenu. Przy przemianie wêglowodanów na t³uszcz w organizmach zwierz¹t i ludzi pozostaje sporo tlenu zu¿ywanego do oddychania wewnêtrznego i jest to ten lepszy tlen – aktywowany. W organizmach ludzi dostosowanych do przetwarzania wêglowodanów na t³uszcze (cukrzyca, oty³oœæ, mia¿d¿yca, noworodki) wêglowodany s¹ Ÿród³em sporych iloœci tlenu, co zmniejsza zapotrzebowanie na tlen atmosferyczny i zwiêksza odpornoœæ tkanek na niedotlenienie. St¹d tkanki chorych na cukrzycê, mia¿d¿ycê i oty³oœæ s¹ odporne na niedotlenienie, a noworodek jest kilka razy bardziej odporny na niedotlenienie ni¿ osobnik doros³y. Przy od¿ywianiu produktami roœlinnymi, zw³aszcza przy niedoborach kalorycznych, przemiana wêglowodanów na t³uszcz jest znacznie ograniczona. Matki w ten sposób od¿ywiane nie wytwarzaj¹ w organizmie p³odu mechanizmów pozwalaj¹cych na wytwarzanie tlenu z glukozy, co zwiêksza œmiertelnoœæ oko³oporodow¹ noworodków 10-20 razy. W niektórych okresach, w niektórych krajach, szczególnie w œredniowieczu, prze¿ywa³o tylko 10-20 dzieci z ka¿dych 100 urodzonych. Zwiêkszanie spo¿ycia produktów pochodzenia zwierzêcego, zw³aszcza t³uszczu, obserwowane po ka¿dym g³odzie czy wojnie, zmniejsza³o œmiertelnoœæ oko³oporodow¹ i póŸniejsz¹ proporcjonalnie do wzrostu spo¿ycia bia³ka zwierzêcego i t³uszczów. Sk³ad diety matek spo¿ywaj¹cych wiêcej bia³ka zwierzêcego i wiêcej t³uszczów umo¿liwia wytworzenie u p³odu mechanizmów szybkiego wytwarzania tlenu z glukozy. U p³odów tak ¿ywionych matek bezpoœrednio przed porodem wzrasta kilka razy poziom glikogenu (cukru 'zwierzêcego"), który w czasie

SIERPIEÑ 2001

porodu jest szybko przetwarzany na t³uszcz i TLEN. Ten tlen czêsto ratuje ¿ycie noworodka podczas niedotlenienia oko³oporodowego, które zawsze wystêpuje podczas porodu. Z trzech gramocz¹steczek glukozy powstaje wówczas jedna gramocz¹steczka kwasu t³uszczowego o ³añcuchu z³o¿onym z 18 wêgli i 8 gramocz¹steczek tlenu. Ten tlen jest wykorzystywany do oddychania wewnêtrznego. Wzór sumaryczny reakcji: 3 (C6H12O6) daje C18H36O2 plus 8 O2. Trzy gramocz¹steczki glukozy wa¿¹ 540 g. Powstaje z nich 284 g kwasu t³uszczowego stearynowego C18H36O2 i 256 g tlenu. Czyli z 100 g glukozy przetworzonej na 53 g kwasu t³uszczowego stearynowego powstaje 47,4 g tlenu, czyli oko³o 33 litry tlenu (O2). U Optymalnych organizm jest przystosowany do szybkiego wytwarzania tlenu z glukozy w ró¿nych tkankach. W razie miejscowego niedotlenienia mo¿liwoœæ szybkiego wytwarzania tlenu zmniejsza skutki miejscowego niedokrwienia, jakie mo¿e siê pojawiæ równie¿ u Optymalnych najczêœciej w wyniku zatkania têtnicy przez blaszkê mia¿d¿ycow¹. Udary mózgu, zawa³y, ostra niedro¿noœæ têtnic koñczyn czy têtnic krezki, które bywaj¹ u Optymalnych, aczkolwiek rzadziej ni¿ u innych ludzi, powoduj¹ mniejsze zagro¿enia dla zdrowia i ¿ycia. Po ust¹pieniu zmian mia¿d¿ycowych, co trwa ró¿nie d³ugo u ró¿nych ludzi, zagro¿enie z powodu niedro¿noœci têtnic praktycznie zanika. Zapotrzebowanie organizmu na tlen u Optymalnych jest znacznie mniejsze ni¿ siê to spotyka u ludzi stosuj¹cych inne modele ¿ywienia, a tak zwana przemiana podstawowa materii jest równie¿ niska. Bowiem czym lepiej od¿ywia siê cz³owiek, tym mniej niepotrzebnej pracy musi wykonywaæ jego organizm. Produkty pochodzenia roœlinnego powinny byæ uprzednio skoncentrowane, przetworzone, uszlachetnione przez zwierzêta i dopiero produkty pochodzenia zwie-

MIÊDZY NAMI

rzêcego maj¹ byæ podstaw¹ od¿ywiania cz³owieka. Obróbka kulinarna ma na celu koncentracjê sk³adników od¿ywczych i ich wstêpne trawienie poza organizmem, co zwiêksza wartoœæ biologiczn¹ po¿ywienia i powoduje, ¿e cz³owiek mo¿e jeœæ lepiej od wszystkich

innych zwierz¹t z drapie¿nikami w³¹cznie. Powinien z tej mo¿liwoœci w pe³ni korzystaæ. U Optymalnych stany hypoglikemiczne (niedocukrzenie krwi) praktycznie nie wystêpuj¹, gdy¿ zasadniczym 'paliwem" s¹ u nich wolne kwasy t³uszczowe, które organizm, w razie

zwiêkszonego zapotrzebowania na energiê, potrafi szybko uruchomiæ z w³asnej tkanki t³uszczowej. Równie¿ chorzy na cukrzycê po kilku dniach ¿ywienia optymalnego s¹ zabezpieczeni przed wystêpowaniem objawów niedocukrzenia krwi.

Z£OTA KSIÊGA Centrum ¯ywienia Optymalnego Jastrzêbia Góra, 09. 06. 2001r. Nazywam siê Katarzyna Marcinowska, mam 75 lat. Strasznie schorza³a tu przyjecha³am. Czu³am siê jak wrak cz³owieka. Krêgos³up zwyrodnia³y, chora trzustka, cukrzyca, ataki dusznoœci. Wszystko to skutecznie obrzydza³o mi ¿ycie. Moje dolegliwoœci zaczê³y siê lata temu, ale stawa³y siê coraz bardziej nie do wytrzymania. Przez wiele lat profesorowie leczyli mi krêgos³up na dyskopatiê i nie poznali siê, ¿e to proste zwichniêcie. Konsylium pod przewodnictwem prof. Rudnickiego po przeanalizowaniu sytuacji, nie da³o mi wiêkszych nadziei. Prof. Rudnicki powiedzia³: 'My krêgos³upów chêtnie nie operujemy. Sama pani rozumie. Lepiej z bólem chodziæ, ni¿ bez bólu le¿eæ." No to ju¿ wiedzia³am, co mnie czeka - uda siê albo siê nie uda. Wys³ali mnie do Buska. Tam zaj¹³ siê mn¹ neurochirurg, który od razu orzek³, ¿e to nie dyskopatia mnie nêka, tylko zwichniêcie krêgos³upa. Powiedzia³: 'Jak ja pani teraz nie pomogê, to nic ju¿ pani nie pomo¿e, bo to s¹ stare sprawy"... i jak mi 'przy³o¿y³", to nie wiedzia³am co siê dzieje. Po prosu - zestawi³ mi krêgos³up. Zaleci³ oszczêdzaæ siê, powiedzia³: 'Chodziæ do bólu, z lask¹ siê nie rozstawaæ" i co pó³ roku przyje¿d¿aæ do Buska na 'rzut" siarki (k¹piele siarkowe). ¯y³am oszczêdnie, ale cieszy³am siê, ¿e mogê chodziæ bez operacji. Przypl¹ta³y siê jednak kamienie ¿ó³ciowe i po operacji woreczka rozregulowa³a mi siê trzustka. Od tamtej pory (16 lat) mêczê siê z cukrzyc¹. Leczyli mnie na ró¿ne sposoby. Diety coraz cieñsze, ale 5 x dziennie musia³am jeœæ. Przestrzega³am wszystkiego: co jad³am, to zapisywa³am, ale na nic. Ostatnia wizyta u pani doktor by³a szczególnie przykra, bo zdenerwowana z³apa³a siê za g³owê i powiedzia³a: 'Ju¿ nie wiem, co z paSIERPIEÑ 2001

ni¹ robiæ!" Jad³am wszystko wg zaleceñ, a mimo to ty³am i wzrasta³ mi cukier. Mo¿e ju¿ ze mnie takie stworzenie, ¿e bêdzie wodê pi³o i bêdzie ty³o - pomyœla³am. Ale œmiaæ siê nie by³o z czego. By³am coraz s³absza. Za³ama³am siê. Coraz wiêcej insuliny i coraz wiêkszy cukier - przekroczy³am ju¿ 500. S³ab³am, zaczê³y siê dodatkowe choroby: astma i jakaœ bolesna dusznica. Nie mog³am mówiæ, nie mog³am chodziæ. Nogi robi³y siê coraz ciê¿sze, bolesne, rêce s³ab³y, a¿ ca³kiem straci³am sprawnoœæ. Mêczy³y mnie biegunki, trzy razy by³am zatruta samymi lekami. By³am skazana na opiekunkê, bo nawet z pomoc¹ chodzika nie mog³am siê ju¿ poruszaæ - rêce mia³am za s³abe. Wszystko widzia³am w czarnych barwach. Nie chcia³o mi siê ju¿ ¿yæ. Mój syn, przebywaj¹c nad morzem, spotka³ siê przypadkowo z panem Krzywickim. Rozmawiali o moim przypadku i pan Krzywicki powiedzia³, ¿eby mnie przywieŸæ. Przekona³ mojego syna, ¿e mo¿e byæ dobrze, tylko musze zacz¹æ od¿ywiaæ siê optymalnie. Ale znów pojawi³ siê problem - mia³am ciê¿k¹ chorobê lokomocyjn¹. Nawet krótkich odcinków nie mog³am przejechaæ bez torsji. Jednak i na to znalaz³ siê sposób. Pani Monika z Arkadii w Jastrzêbiej Górze by³a tak uprzejma i przes³a³a mi jad³ospisy optymalne; zestawy, które mia³am jeœæ. Nie by³o mi weso³o siê przestawiæ, bo by³am przyzwyczajona do 5. posi³ków. Na si³ê prawie prze³yka³am te t³uszcze, mój organizm by³ przecie¿ wyja³owiony ca³kowicie. I, o dziwo, przyj¹³ to. Zreszt¹ pamiêtam, jak mój okulista mówi³ o margarynie: 'Niech te wynalazki jedz¹ ci, co je wynaleŸli, a pani musi jeœæ mas³o, bo oczy pani traci. Takich sk³adników jak mas³o nie ma ¿adna syntetyczna witamina". Smarowa³am chleb cieniutko, ale mas³em. Nie ustrzeg³o cd. na str. 10

OPTYMALNI

7

Z ¯YCIA STOWARZYSZENIA

WELCOME TO... CANADA Jako Stowarzyszenie Optymalnych w Toronto, w miarê swoich mo¿liwoœci staramy siê propagowaæ ¿ywienie optymalne przy pomocy, m.in. spotkañ Optymalnych. Osoby bardziej doœwiadczone, z lepszymi osi¹gniêciami, na forum Stowarzyszenia dziel¹ siê z zebranymi swoimi doœwiadczeniami z ustêpowania ró¿nych chorób.

Tak by³o na spotkaniu w dn. 22 maja br., gdzie jednym z g³ównych mówców by³ p. Zbigniew Santowski. Opowiedzia³ nam szczêœliwie zakoñczon¹ 8letni¹ historiê zmagania siê z cukrzyc¹. ¯ywi¹c siê optymalnie ju¿ po miesi¹cu odstawi³ insulinê ca³kowicie. Takich osób jak p. Zbyszek, maj¹cych tak dobre zrozumienie zasad ¿ywienia optymalnego, gdzie dok³adnie trzeba policzyæ iloœci zjadanych B, T i W przy uwzglêdnieniu poziomu cukru we krwi jest ma³o. Wiêkszoœæ osób ma powa¿ne problemy z uczynieniem tego w sposób bezb³êdny. Poza tym, w wiêkszoœci ró¿nych przypadków '¯O" mo¿na i nale¿y ukierunkowaæ do danej choroby. Czêsto mo¿na zastosowaæ tzw. pr¹dy selektywne, które

równie¿ przyœpieszaj¹ leczenie. Niestety ten obszar dzia³añ nie le¿y w kompetencji nawet najlepszych optymalnych, potrafi¹cych prawid³owo stosowaæ '¯O". Pr¹dy selektywne zapisywaæ mo¿e tylko lekarz optymalny, on te¿ udziela szczegó³owych porad. Po niedawnym zachwianiu naszej statutowej dzia³alnoœci odzyskalismy punkt równowagi i na forum spotkania w dn. 4 marca br. mia³a pocz¹tek b.cenna inicjatywa p. Andrzeja Nowackiego, która zaowocowa³a nawi¹zaniem œciœlejszej wspó³pracy z Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze oraz za-

8

OPTYMALNI

proszeniem do Toronto lekarza optymalnego dr. Przemys³awa Palê. Potrzeba lekarza optymalnego ujawni³a siê bar-

dzo wyraŸnie po podzielenu siê z zebranymi przez p. Andrzeja swoimi doœwiadczeniami z pobytu w Jastrzêbiej Górze. Pan Andrzej zaj¹³ siê spraw¹ i doprowadzi³ z naszej strony realizacjê zamierzenia do szczêœliwego fina³u. W Jastrzêbiej Górze pod okiem lekarzy ukoñczy³ szkolenie z zakresu ¿ywienia i stosowania pr¹dów selektywnych, zakoñczone egzaminem u samego dr. J. Kwaœniewskiego. Otrzyma³ dyplom ukoñczenia kursu podpisany przez dr. Kwaœniewskiego oraz prezesa OSBO p. Janego. Dr. Pala przylecia³ do Toronto w dn. 16 czerwca, oczekiwany na lotnisku przez sekretarza Zarz¹du p. Zdzis³awa Kurzawê oraz p. Andrzeja Nowackiego, po skomplikowanej 30-godzinnej podró¿y, zmêczony, ale pe³en ¿ycia. Czas Doktora do spotkania z Optymalnymi w dn. 24 czerwca by³ wype³niony po brzegi. Bardzo wiele osób skorzysta³o z indywidualnej konsultacji lekarskiej – zapotrzebowanie na porady lekarza optymalnego oraz pr¹dy selektywne jest ogromne. Komunikaty o spotkaniu Optymalnych w dn. 24 czerwca zosta³y nadane przez wszystkie licz¹ce sie stacje radiowe, stacje telewizyjne oraz prasê. Frekwencja przekroczy³a nasze oczekiwania. Po przedstawieniu naszego drogie-

SIERPIEÑ 2001

go goœcia, lek. med. Przemys³awa Pali, spotka³ siê on z ¿yczliwym przyjêciem, co wyrazi³o siê owacyjnym przyjêciem i burz¹ oklasków. Na wtêpie przekaza³ dla Optymalnych w Toronto serdeczne pozdrowienia i ¿yczenia od dr. J Kwaœniewskiego. Przedstawi³ nam historiê '¯O" – tê nie opisan¹ w ksi¹¿kach oraz twórcê, cz³owieka z niezwyk³ym charakterem, który poœwiêci³ 35 lat swojej pracy, mo¿na powiedzieæ, dla dobra rodzaju ludzkiego. Ca³¹ pierwsz¹ godzinê poœwiêci³ zasadom '¯O" oraz jego efektom w postaci pozbycia siê ró¿nych chorób, co obserwuje jako praktykuj¹cy lekarz Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze. Zainaugurowa³ powstanie 'ARKADII" w Toronto, tj. Oddzia³u 'C.¯.O." z Jastrzêbiej Góry. Lekarze bêd¹ przyjezd¿aæ z Polski w miarê zapotrzebowania, co bardzo ucieszy³o zebranych. Drug¹ godzinê poœwiêci³ odpowiedziom na pytania z sali. Spotkanie zakoñczy³o siê podziêkowaniem ze strony cz³onków Zarz¹du wrêczeniem kwiatów oraz pami¹tek przypominaj¹cych

Toronto. Z uwagi na ogromne zainteresowanie torontoñskich Optymalnych oraz niemo¿noœci¹ zaspokojenia wszystkich potrzeb wspólnie zaplanowaliœmy nastêpne spotkanie z dr. Pal¹ w dn. 22 lipca.

Zdzis³aw Kurzawa

ONI O TYM JU¯ WIEDZ¥

LICZNE KONTROWERSJE W cyklu 'ONI O TYM JU¯ WIEDZ¥", informujemy Czytelników o ukazuj¹cych siê w przesz³oœci w tzw. œrodkach masowego przekazu, informacjach (ró¿nego rodzaju listach, publikacjach, anonsach, audycjach, reporta¿ach, spotkaniach, itp.), z treœci których jednoznacznie wynika, ¿e wiedza dr. Jana Kwaœniewskiego dociera³a do ludzi piastuj¹cych stanowiska w ró¿nych urzêdach pañstwowych, lecz niestety, nie spotka³a siê ona, jak dot¹d, ze skutkiem jej powszechnego zastosowania.

Warszawa, dnia 22.10.1973 God³o Polski PREZES RADY MINISTRÓW Numer sprawy 5575/73

Minister Nauki, Szkolnictwa Wy¿szego i Techniki Prof. Dr Jan Kaczmarek Minister Zdrowia i Opieki Spo³ecznej Prof. Dr Marian Œliwiñski

Zwróci³ siê do mnie lek. med. Jan Kwaœniewski zam. w Ciechocinku z proœb¹ o umo¿liwienie mu kontynuacji rozpoczêtych badañ w dziedzinie dietetyki. Jak mi wiadomo, lekarz Kwaœniewski opracowa³ metodê od¿ywiania, któr¹ stosuje w profilaktyce i leczeniu niektórych chorób cywilizacyjnych osi¹gaj¹c udokumentowane rezultaty, co w zainteresowanych krêgach lekarskich wywo³uje – rzecz zrozumia³a – liczne kontrowersje, ale tak¿e inne reakcje maj¹ce okreœlone negatywne skutki dla przysz³oœci zawodowej lek. J. Kwaœniewskiego. W zwi¹zku z powy¿szym uprzejmie proszê Obywateli Ministrów o powo³anie komisji specjalistów z³o¿onej przynajmniej w po³owie z przedstawicieli œwiata nauki i wskazanych przez lek. J. Kwaœniewskiego, która na podstawie przed³o¿onych przez niego materia³ów, mog³aby obiektywnie orzec, czy i w jakiej mierze podjête przez niego badania powinny byæ kontynuowane. O wynikach proszê mnie poinformowaæ.

Dzisiaj prezentujemy Czytelnikom dwa dokumenty:

Pierwszy - to treœæ oficjalnego pisma z dnia 22.10. 1973 roku skierowanego przez Prezesa Rady Ministrów Piotra Jaroszewicza do Ministra Nauki, Szkolnictwa Wy¿szego i Techniki prof. dr. Jana Kaczmarka i do Ministra Zdrowia i Opieki Spo³ecznej prof. dr. Mariana Œliwiñskiego;

podpis Piotra Jaroszewicza Za³. 1/ Odpis pisma lek. Kwaœniewskiego 2/ Opracowanie pt. 'Uwagi w sprawie ¿ywienia lotników" 3/ + 6 ark. Drugi - to oryginalny (zeskanowany) list Redaktora Kultury Paryskiej Jerzego Giedroycia z 1993 roku do dr. Jana Kwaœniewskiego, bêd¹cego odpowiedzi¹ na Jego list dotycz¹cy koniecznoœci powszechnego zastosowania ¿ywienia optymalnego.

P.S. Dziêkujemy doktorowi Kwaœniewskiemu za udostêpnienie dokumentów.

Przygotowa³ Adam Jany

SIERPIEÑ 2001

OPTYMALNI

9

MIÊDZY NAMI

mnie to jednak od zaæmy. Na jedno oko musia³am mieæ operacjê, bo ju¿ nie widzia³am. Teraz zaæma chcia³a zabraæ mi drugie oko, ale po 2. tygodniach pobytu tu, w Jastrzêbiej Górze, ju¿ mi siê obraz rozjaœnia. Mogê nawet czytaæ gruby druk, mogê dziergaæ! Jak siê to sta³o? Pani Monika przys³a³a mi jad³ospisy i dwa tygodnie ¿ywi³am siê wg nich. W razie niejasnoœci dzwoni³am do Arkadii po radê; dzwoni³a te¿ pani Monika i pan Krzywicki, aby dowiedzieæ siê, jak siê czujê. Mówili: 'Proszê siê nie baæ i przyjechaæ." W koñcu podjê³am tak¹ decyzjê. Rano zjad³am optymalny omlet i... w drogê. Kiedy dojechaliœmy, to znów by³a sensacja, jak mnie tu wprowadzali - prawie wnosili po tych paru schodach. Przyj¹³ mnie dr G³owacki. Nie patrzy³ najpierw na wyniki, ale zacz¹³ rozmawiaæ. Pyta³, jakie choroby przechodzi³am, jakie operacje. Przeanalizowa³ wszystko, popatrzy³ mi w oczy i powiedzia³: 'Z dniem dzisiejszym odrzucamy ca³¹ chemiê." Przerazi³am siê. Wchodzi³am tam przecie¿ z nitrogliceryn¹ w rêku, bra³am rano proszek na serce. Ale us³ysza³am: 'Niech siê pani nie martwi, niech mi pani zaufa, wszystko bêdzie dobrze. Tu siê pani krzywda nie stanie." W nastêpnym tygodniu przyj¹³ mnie dr Pala. Pr¹dy selektywne z ¿ywieniem optymalnym zdzia³a³y cuda. Cukier przez 2 tygodnie zredukowali mi do po³owy, na 4. dzieñ poczu³am ciep³o w nogach. Tabletki odstawi³am, jak pan doktor kaza³. Powiedzia³ 'nic", to nie bra³am nic. 'Mo¿e byæ tylko dobrze - powiedzia³ dr Pala - bêdzie pani chodziæ i swobodnie oddychaæ".

cd. ze str. 7

I tak siê sta³o. Codziennie jestem na wyk³adach dietetyczek. Tak przejrzyœcie mówi¹, ¿e cz³owiek wszystko przyjmuje i rozumie. To bardzo przydatne. Bardzo podobaj¹ mi siê te¿ wyk³ady lekarzy. Mo¿na siê z nich wiele nauczyæ. I o samym ¿ywieniu optymalnym, i o funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Muszê tu podkreœliæ, ¿e ca³y personel Oœrodka jest bardzo mi³y, pe³en zrozumienia dla starego cz³owieka. Wszyscy podchodz¹ z sercem do pacjenta. Nie spotka³am siê z tym nigdzie, a bywa³am w wielu szpitalach i sanatoriach. Nigdzie tyle zainteresowania i serdecznoœci nie dozna³am. Za to jestem im bardzo wdziêczna. Jestem tu w Jastrzêbiej Górze drugi raz, bo synowie stwierdzili, ¿e jak ju¿ tak dobrze wygl¹dam, to muszê sobie porz¹dnie tê cukrzycê wyleczyæ. Po pierwszym pobycie w Arkadii, jak wraca³am do domu, wysiad³am z samochodu i laseczk¹ krêci³am przed sob¹. S¹siedzi z okien wygl¹dali, wybiegali i pytali, jak siê to sta³o, ¿e ja sama chodzê. A ja na to: 'Cud - jeden nad Wis³¹, a drugi nad polskim morzem". Czujê w sobie ¿ycie, zadowolenie i radoœæ. Tak wielk¹, ¿e nawet nie potrafiê tego wypowiedzieæ. Dr Kwaœniewski nie powinien nigdy umrzeæ, bo metoda ¿ywienia, która opracowa³, uratowa³a ju¿ niejedno istnienie ludzkie. I ¿yczê Mu, ¿eby wszêdzie mia³ tak dobrych namiestników, jak w Arkadii, w Jastrzêbiej Górze. Katarzyna Marcinowska Warszawa

ARKADIA SOPOT

Wys³ucha³a: Ewa Borycka

Oferujemy: ● wczasy z nauk¹ prawid³owego ¿ywienia wg zasad diety optymalnej dr. Jana Kwaœniewskiego;

ZAKOPANE

● leczenie nadwagi, niedowagi, wrzo-

dów przewodu pokarmowego, nadkwasoty, neurastenii, migreny i innych

WCZASY Z ¯YWIENIEM OPTYMALNYM

● wspomaganie pr¹dami selektywnymi

❖ pr¹dy selektywne ❖ pokazy praktyczne

● porady lekarskie ● porady dietetyka

przyrz¹dzania potraw zapraszamy

Hotel 'Sopot" 81-731 Sopot, ul. Bitwy pod P³owcami 62 tel. (058) 551-32-01 w. 37 (058) 306-93-27, 0600 592263, fax 322-80-34 e−mail:[email protected]

PRZYSTÊPNA CENA

REKLAMA

10

OPTYMALNI

SIERPIEÑ 2001

tel.(018) 207-02-43

ARKADIA Jastrzêbia Góra Centrum ¯ywienia Optymalnego rozpoczê³o dzia³alnoœæ w lutym 2000 r. W pierwszych miesi¹cach przewa¿ali pacjenci z nadwag¹ i towarzysz¹cymi jej problemami. Efektem pobytu by³a utrata wagi do 6 kg (pobyt dwutygodniowy) i znacz¹ca poprawa ogólnego stanu zdrowia. Z czasem do Oœrodka zaczêli przyje¿d¿aæ pacjenci cierpi¹cy na schorzenia uwa¿ane przez medycynê za nieuleczalne takie jak cukrzyca typu I i II, astma, stwardnienie rozsiane, zaawansowana mia¿d¿yca, choroby zwyrodnieniowe stawów i krêgos³upa, nietrzymanie moczu i inne. Pod fachowym okiem lekarzy i dietetyczek efekty leczenia przechodz¹ wszelkie oczekiwania. Prawie zawsze nastêpuje poprawa stanu zdrowia, a w wiêkszoœci przypadków ca³kowite wyleczenie. Pacjenci wyje¿d¿aj¹ bez leków, pe³ni entuzjazmu i wiedzy, któr¹ nabyli s³uchaj¹c codziennych wyk³adów dotycz¹cych ¿ywienia optymalnego. Oœrodek goœci³ ju¿ kilkuset pacjentów z kraju i z ca³ego œwiata. ¯adna z tych osób nie skar¿y³a siê na pogorszenie stanu zdrowia. Opiekunami i konsultantami medycznymi Oœrodka s¹ lekarze optymalni, wychowankowie dr. Jana Kwaœniewskiego, lek. med. Przemys³aw Pala, lek. med. Mariusz G³owacki i lek. med. Maciej Garbieñ. Wyk³ady z zakresu dietetyki i zasad stosowania ¿ywienia optymalnego prowadz¹ mgr Wanda S³awek, Monika K³osiñska i Lidia Jêdrzejak. W ka¿d¹ sobotê i niedzielê o godz. 9.15 osoby zainteresowane ¿ywieniem optymalnym z Trójmiasta i okolic masowo uczestnicz¹ w wyk³adach lekarzy (wstêp wolny – zapraszamy). Ka¿dy uczestnik otrzymuje bezp³atnie materia³y u³atwiaj¹ce naukê w pocz¹tkowym okresie ¿ywienia optymalnego. Oœrodek w Jastrzêbiej Górze jest równie¿ centrum szkolenia kadry lekarzy optymalnych i fizjoterapii. Wyszkoli³ ju¿ kilkunastu lekarzy, którzy lecz¹ ¿ywieniem optymalnym. Lekarze ci, w przypadku w¹tpliwoœci, zawsze mog¹ skorzystaæ z doœwiadczenia konsultantów medycznych Centrum ¯ywienia Optymalnego. Oœrodek wspó³pracuje tak¿e z redakcjami 'Dziennika Ba³tyckiego”, 'Wieczoru Wybrze¿a”, 'Prawa i Gospodarki” w zakresie propagowania tematyki ¿ywienia optymalnego. Lekarze Centrum ¯ywienia Optymalnego konsultuj¹ w nowopowsta³ej Arkadii w Toronto (Kanada) nr tel. (001) 905 855 0993. Jastrzêbia Góra jest najdalej na pó³noc wysuniêt¹ miejscowoœci¹ w Polsce. Dodatkowo mo¿e pochwaliæ siê tym, ¿e le¿y na przepiêknym klifowym brzegu Ba³tyku na wysokoœci ponad 30 m n.p.m. Swoj¹ s³awê zawdziêcza Jastrzêbia Góra szczególnie wartoœciom przyrodniczym i piêknym pla¿om. Pla¿a w rejonie Jastrzêbiej Góry jest jedn¹ z najatrakcyjniejszych nad polskim morzem. Cicha, czysta i szeroka, stanowi idealne miejsce dla k¹pieli s³onecznych i wodnych. Decyduj¹cym czynnikiem w kszta³towaniu siê warunków klimatycznych na tym terenie jest bezpoœrednie s¹siedztwo Morza Ba³tyckiego, a tak¿e specyficzna rzeŸba terenu pozwalaj¹ca wp³ywom morskim na swobodne przenikanie w g³¹b l¹du. Wody Ba³tyku d³ugo nagrzewaj¹ siê latem i powoli stygn¹ zim¹, spe³niaj¹c rolê regulatora ciep³oty stykaj¹cych siê z nimi mas powietrza. Dziêki swojemu po³o¿eniu Jastrzêbia Góra posiada wyj¹tkowo korzystny mikroklimat o w³aœciwoœciach hartuj¹cych. Powietrze jest tu czyste, wolne od py³ów i dodatkowo wzbogacone cennymi dla zdrowia sk³adnikami chemicznymi, m. in. jodem. Przenika on do organizmu w czasie k¹pieli morskich oraz pieszych wêdrówek brzegiem morza. Rozpylany w powietrzu, w wyniku parowania i falowania wody, tworzy tzw. aerozol wch³aniany przez p³uca, co znacznie u³atwia leczenie schorzeñ tarczycy, serca, astmy i wielu innych. Szczególnie du¿o jodu w powietrzu wystêpuje w okresie sztormów jesienno - zimowych. Oœrodek ¯ywienia Optymalnego usytuowany jest przy jednej z naj³adniej zagospodarowanych ulic, prowadz¹cych do morza, w odleg³oœci ok. 150 m od klifu. W pobli¿u znajduje siê taras widokowy piêknego pensjonatu 'Victor”, sk¹d mo¿na przy szklaneczce piwa b¹dŸ grzanego wina, jak równie¿ przy ca³ej gamie potraw optymalnych podziwiaæ piêkno naszego wybrze¿a.

SIERPIEÑ 2001

Centrum ¯ywienia Optymalnego 84-104 Jastrzêbia Góra ul. Ba³tycka 15 tel. (0 58) 674 80 47 fax (0 58) 674 80 48 e-mail: [email protected] Zapraszamy na turnusy z nauk¹ prawid³owego ¿ywienia optymalnego dr. Jana KWAŒNIEWSKIEGO Wspomaganie organizmu pr¹dami selektywnymi w leczeniu: ✔ astmy oskrzelowej ✔ cukrzycy ✔ mia¿d¿ycy ✔ nadciœnienia ✔ choroby zwyrodnieniowej stawów i krêgos³upa ✔ neurastenii ✔ nietrzymania moczu ✔ impotencji u mê¿czyzn ✔ nadwagi i innych schorzeñ. W programie pobytu: ✔ konsultacje lekarzy optymalnych, ✔ zabiegi pr¹dami selektywnymi, ✔ magnetostymulacja, ✔ codzienne, dwugodzinne szkolenie w zakresie prawid³owego stosowania ¿ywienia optymalnego. (organizator zapewnia komplet materia³ów szkoleniowych - ksi¹¿ki, tabele, jad³ospisy itp.)

Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze jest jedynym oœrodkiem maj¹cym prawo u¿ywania znaku towarowego Pañstwa Kwaœniewskich. Jest to gwarancja stosowania prawid³owych receptur ¿ywieniowych. Oœrodek cyklicznie wizytowany jest przez dr. Kwaœniewskiego. I

Przegl¹daj¹c ksi¹¿kê o najlepszym polskim krêgarzu1, ju¿ na wstêpie natknê³am siê na zdanie, które zadziwi³o mnie sw¹ trafnoœci¹. M¹droœæ tego zdania szczególnie doceni cz³owiek chory, ale zastanowiæ siê g³êbiej nad jego treœci¹ powinien ka¿dy. 'Zdrowie to nie wszystko, ale wszystko bez zdrowia jest niczym" - powtarza czêsto Pawe³ Theus. I wie, co mówi.

ZNALAZ£EM 'Krêgarz z Kaszub", 'Król polskich krêgarzy", 'Cz³owiek o sile prasy", 'Fenomen polskiego krêgarstwa" - tak mówi siê i pisze o Pawle Theus`ie. Laureat licznych nagród na Festiwalach Zdrowia, m.in. w £odzi, Bydgoszczy i Katowicach, jest sympatycznym mê¿czyzn¹ w sile wieku. Oprócz ustawiania i prostowania krêgos³upów jest tak¿e producentem sprzêtu rehabilitacyjnego do leczenia bólów g³owy i krêgos³upa. Zna bardzo dobrze jêzyk niemiecki, jest te¿ ekspertem mebli stylizowanych - wystêpuje jako bieg³y oraz gra i œpiewa. Ma wielkie poczucie humoru. Jak sam mówi zosta³ obdarzony licznymi talentami. Chce je dobrze wykorzystaæ, wiêc musi jeszcze d³ugo byæ zdrowy i silny. Ewa Borycka: Spotykamy siê w Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze chyba nieprzypadkowo. W jaki sposób dowiedzia³ siê Pan o istnieniu Arkadii i o samym ¿ywieniu optymalnym? Pawe³ Theus: Od 30.lat walczê z cukrzyc¹. Kiedy znajoma lekarka zrobi³a mi badanie - niedowierza³em. Cukrzycy nikt w rodzinie nie mia³, a okaza³o siê, ¿e mam cukier na poziomie 220. Oczywiœcie zaczê³o siê intensywne leczenie u najlepszych profesorów w Bydgoszczy. Robi³em wszystko, co jest mo¿liwe, ¿eby siê wyleczyæ. Tabletki, zgubienie wagi - to by³o bardzo trudne. 6, 7 lat temu w Katowicach na targach u pani Grelli pozna³em dr. Kwaœniewskiego. Mia³ te¿ swoje stoisko, a tam swoje kie³basy, smalce, boczki i inne t³uszcze. Jak mia³ wyk³ad to ca³a wystawa hucza³a. 'Patrzcie, jeden zwariowa³. Co on gada? O t³uszczach, o bekonie, o smalcu." Praktycznie w czasie, gdy ca³y œwiat walczy³, by tego nie jeœæ.

Jest rozchwytywanym praktykiem. Nastawia krêgos³upy od Nowego Yorku przez Saloniki do St. Petersburga.

II

8RÓD£O ZDROWIA

Ja te¿ patrzy³em na to sceptycznie. Ale kupi³em od niego kie³basê... E.B.: Nie zainteresowa³ siê Pan ksi¹¿k¹? P.T.: Nie, nie kupi³em ksi¹¿ki. Szczerze mówi¹c, by³em po tej samej stronie co reszta. Rozmawiaj¹c z panem Kwaœniewskim zauwa¿y³em, ¿e trudno jest przekonaæ ludzi. A on odpowiedzia³: 'Ten kto nie wypróbowa³, nie mo¿e nic mówiæ i tego trudno przekonaæ." I taka jest prawda, ja siê z tym zgadzam. E.B.: I po 6-ciu latach wróci³ Pan do tematu? P.T.: Przypadek zrz¹dzi³, ¿e bêd¹c u znajomych zauwa¿y³em tam ksi¹¿kê Kwaœniewskiego. Siedzia³em i przegl¹da³em j¹. Przeczyta³em, ¿e i z cukrzycy mo¿na siê wyleczyæ. Powiedzia³em sobie - wszystkiego ju¿ próbowa³em, nawet pi³em co rano 100g spirytusu, który mia³ 'ruszyæ" trzustkê. E.B.: Któ¿ Panu to zaleci³? P.T.: Hm... ruski lekarz. Mia³o to ruszyæ trzustkê do pracy. A ja mam trzustkê uszkodzon¹ mechanicznie, poniewa¿ bardzo d³ugo chorowa³em na krêgos³up po wypadku i na skutek masa¿u, i d³ugotrwa³ego ucisku uszkodzi³em j¹ sobie. E.B.: A ta oryginalna kuracja przynios³a jakieœ pozytywne rezultaty? P.T.: Sk¹d! By³em ju¿ u kresu wytrzyma³oœci. Zacz¹³em na gwa³t szukaæ ratunku dla siebie. Mój starszy brat te¿ mia³ cukrzycê i po pó³ roku przyjmowania insuliny zmar³. A ja bra³em ju¿ 6 tabletek diaprelu dziennie, broni¹c siê przed insulin¹. Chcia³em ¿yæ i pomagaæ innym. Zacz¹³em jeœæ wg diety optymalnej, przyjecha³em do Jastrzêbiej Góry i... E.B.: I... P.T.: I cud! Zacz¹³em siê cudownie czuæ. Okaza³o siê, ¿e moje optymalne

¿ywienie przed przyjazdem tutaj to by³o ¿ywienie optymalne 'na czarno", 'na dziko". Mimo, ¿e mia³em ksi¹¿ki Kwaœniewskiego, robi³em b³êdy. Ustawienie diety przy mojej cukrzycy okaza³o siê kluczowe. Pracowa³ nad tym lekarz i dietetyczki. Równolegle z cukrzyc¹ leczy³em te¿ dnê moczanow¹. Mo¿na powiedzieæ, ¿e dieta Kwaœniewskiego przysz³a mi z pomoc¹ w ostatniej chwili. Mia³em zniszczony organizm i coraz czêœciej brakowa³o mi si³. E.B.: Bierze Pan pr¹dy selektywne? P.T.: Tak. I muszê powiedzieæ, ¿e czujê siê jak m³ody bóg! Pozbywam siê cukru, dna moczanowa ustêpuje. Oczywiœcie nie tak szybko, ale stopniowo i ci¹gle. Zdoby³em na ten temat wiele wiedzy. Wyk³ady lekarzy i dietetyczek tak sprawnie s¹ przeprowadzane i tak przejrzyœcie. Wszystko wiem, co mi wolno jeœæ, a czego nie. Dzieñ rozpoczynam od 6 ¿ó³tek, na obiad te¿ dodatkowe ¿ó³tka. Po 5 dniach znakomicie siê czujê i ka¿demu bêdê poleca³ tylko taka dieta, tylko ¿ywienie optymalne. Wszystkich znajomych bêdê zachêca³ do przyjazdu do Jastrzêbiej Góry. Bêdê mówiæ otwarcie: polecam i radzê. Ktoœ powie, ¿e trzeba mieæ na to du¿o pieniêdzy. Ale czy mamy oszczêdzaæ, by szybciej pójœæ do grobu? Trzeba zacz¹æ dbaæ o swoje zdrowie póki czas. A lepiej to robiæ w œwietnych warunkach, maj¹c na miejscu salê wyk³adow¹ i gabinet zabiegowy. I oczywiœcie optymaln¹ atmosferê. E.B.: Pan bardzo chwali ¿ywienie optymalne. Dobrze siê Pan czuje... P.T.: Miesi¹c temu jeszcze ma³o wiedzia³em na ten temat, ale teraz czujê siê na si³ach mówiæ innym o diecie optymalnej i bêdê to robi³. W miesi¹cu mam oko³o 20. wyk³adów. Mówiê przede wszystkim o krêgos³upie, ale te-

Niezaprzeczalne talenty manualne splataj¹ siê z uzdolnieniami muzycznymi i poetyckimi.

Te rêce nastawiaj¹ ludziom krêgos³upy bez wzglêdu na wiek. Najm³odszy pacjent, którego uratowa³ przed operacj¹ - Radek ze S³upska mia³ pó³ roku. Najstarsza pacjentka - 98 lat.

1

Zbigniew Sata³a, Fenomen polskiego krêgarstwa Pawe³ Theus, Wyd. Ambrozja, Kraków 2000.

ARKADIA Jastrzêbia Góra

raz bêdê wszystkim poleca³ optymalne ¿ywienie. Z diet¹ na razie, z tego co zauwa¿y³em, jest flauta. Ale to siê zmieni. Œwiat w koñcu dowie siê ile milionów dolarów wyrzuca w b³oto, np. refunduj¹c leki. Zreszt¹ tu chodzi o cz³owieka, o organizm. Spotykam siê z ludzkimi tragediami na codzieñ, teraz wiem, ¿e wiele z nich nie musia³o mieæ miejsca, gdyby ci ludzie odpowiednio siê ¿ywili. Myœlê, ¿e dla dr. Kwaœniewskiego, prêdzej czy póŸniej, to bêdzie Nobel. Inaczej byæ nie mo¿e. E.B.: By³ ju¿ zg³oszony do Nagrody Nobla przez grupê austriackich uczonych. P.T.: Byæ mo¿e czas diety optymalnej jeszcze nie nadszed³, wierzê jednak w zdrowy rozs¹dek przynajmniej niektórych rz¹dz¹cych. Wystarczy tylko policzyæ i wszystko jest jasne. Trzeba ¿yæ i cieszyæ siê ¿yciem, a nie dobrowolnie skazywaæ siê na choroby. To wielka radoœæ dla mnie, ¿e dane mi by³o skorzystaæ z wiedzy dr. Kwaœniewskiego. Czujê siê 'odnowiony", wszystko prawid³owo pracuje. W³aœnie tu w Arkadii, w Jastrzêbiej Górze dziêki diecie optymalnej i pr¹dom selektywnym solidnie podreperowa³em zdrowie, humor i radoœæ ¿ycia. Bo to jest przecie¿ najwa¿niejsze. ¯ycie tak szybko ucieka, a niektórzy nie zdaj¹ sobie z tego sprawy. A kto chce d³ugo byæ m³odym i sprawnym, i zachowaæ zdrowie musi przejœæ na optymalne ¿ywienie. W nim jest Ÿród³o zdrowia. Cieszê siê, ¿e je znalaz³em. E.B.: Dziêkujê za rozmowê.

PR¥DY

SELEKTYWNE

– UK£AD

NERWOWY

W odpowiedzi na liczne proœby Czytelników o przybli¿enie zagadnienia pr¹dów selektywnych, rozpoczynamy seriê artyku³ów na ten temat. ¯ywienie optymalne stanowi doskona³e zaopatrzenie organizmu we wszystko, co jest mu potrzebne, w odpowiedniej iloœci, daj¹c gwarancjê powrotu do zdrowia. Niestety, niektóre schorzenia ustêpuj¹ wolniej, a czêœæ z nich wymaga wsparcia leczniczego pr¹dami selektywnymi. ¯eby zrozumieæ istotê tej metody nale¿y zastanowiæ siê nad budow¹ i mechanizmem dzia³ania uk³adu nerwowego – systemu kontroli w naszym organizmie. Ten system czêsto dzia³a wadliwie, co wi¹¿e siê z wystêpowaniem rozmaitych dolegliwoœci. Ze wzglêdu na budowê, uk³ad nerwowy ogólnie mo¿emy podzieliæ na czêœæ centraln¹ (oœrodkow¹) i obwodow¹ – mówi¹c proœciej – na centrum zarz¹dzania (mózg) i szlaki komunikacyjne, przekazuj¹ce rozkazy i wiadomoœci (nerwy). Ze wzglêdu na funkcje uk³ad nerwowy ogólnie mo¿emy podzieliæ na 2 czêœci: somatyczn¹ – zarz¹dzaj¹c¹ wszystkimi czynnoœciami zale¿nymi od naszej woli np. ruch, mowa, i czeœæ autonomiczn¹ odpowiadaj¹c¹ za czynnoœci od naszej woli niezale¿ne, np. praca narz¹dów. W przypdku uk³adu autonomicznego nieprawid³owoœci w jego pracy mog¹ d³ugo pozostaæ niezauwa¿one, powoduj¹c powolny rozwój choroby. Autonomiczny – lub inaczej – wegetatywny uk³ad nerwowy kontroluje pracê narz¹dów wewnêtrznych, umo¿liwiaj¹c adaptacjê organizmu do zmieniaj¹cych siê warunków, tworz¹c system pozwalaj¹cy na dynamiczne zmiany czynnoœci narz¹dów, zale¿ne od dzia³ania ró¿nych bodŸców œrodowiskowych. Œrodowisko wewnêtrzne ustroju cechuje siê zadziwiaj¹c¹ sta³oœci¹, mimo zmiennych warunków otoczenia. Na stra¿y tej sta³oœci stoi w³aœnie uk³ad autonomiczny. W³¹czony jest w regulacje, m.in. czynnoœci serca i rozk³ad krwi w poszczególnych czêœciach uk³adu kr¹¿enia, temperaturê cia³a, pracê przewodu pokarmowego, funkcje rozrodcze itp. Autonomiczny uk³ad nerwowy dzieli siê na dwie podstawowe czêœci: sympatyczn¹ (S) i parasympatyczn¹ (PS). Dzia³aj¹ w stosunku do siebie przeciwstawnie, tzn. w okreœlonych narz¹dach, je¿eli jeden pobudza, to drugi hamuje. Czêœæ sympatyczna (S), zwana czasami potocznie uk³adem walki, przygotowuje organizm do zwiêkszonej aktywnoœci na zdolnoœæ reagowania w stanach nadzwyczajnego przeci¹¿enia

–

ustroju i w stanach zagro¿enia niebezpieczeñstwem. Wspomagaj¹ to dzia³anie w tych warunkach pewne substancje chemiczne, tzw. aminy katecholowe, np. adrenalina. Pobudzenie uk³adu sympatycznego prowadzi do wzbudzenia pracy mózgu, przyspiesza akcjê serca, podnosi ciœnienie têtnicze, rozszerza oskrzela, hamuje pracê uk³adu trawienia i uk³adu moczowego, pobudza organizm do korzystania z nagromadzonych zapasów tkanki t³uszczowej i glikogenu, rozszerza Ÿrenice. Czêœæ parasympatyczna (PS), zwana inaczej 'uk³adem relaksu" przewa¿a kiedy œpimy – uspokaja pracê mózgu, zwalnia akcjê serca, obni¿a ciœnienie têtnicze, zwê¿a oskrzela itd. Zaburzenia równowagi w pracy tych uk³adów s¹ przyczyn¹ ogromnej wiêkszoœci chorób. Wiemy o tym od dawna, ale niestety, bardzo trudno jest bezpiecznie wp³ywaæ na pracê tych uk³adów. Chiñczycy ju¿ w staro¿ytnoœci opracowali metodê stymulacji mechanicznej zakoñczeñ nerwowych tych uk³adów przy u¿yciu igie³ – akupunktura, wspó³czesna medycyna wykorzystuje do regulacji œrodki chemiczne – leki. Niedoskona³oœci tych metod to, po pierwsze nieeliminowanie przyczyn choroby (kontynuacja niezdrowego ¿ywienia), a ponadto, w przypadku chorych dzia³ania niepo¿¹dane, czêsto bardzo groŸne. Pr¹dy selektywne wykorzystuj¹ najbardziej fizjologiczne dla uk³adu nerwowego pobudzenia elektryczne. Dzia³anie w œciœle okreœlonych obszarach (selektywnoœæ) w po³¹czeniu z ¿ywieniem optymalnym, eliminuj¹cym przyczyny chorób, jest gwarantem najwy¿szej skutecznoœci metody. Stymulacja, poprzez elektrody przyk³adane w okreœlonych obszarach, ma na celu przywrócenie równowagi w pracy uk³adu autonomicznego poprzez pobudzenie tej jego czêœci, która w danym schorzeniu niedomaga. Przy prawid³owym i odpowiedzialnym stosowaniu w po³¹czeniu z ¿ywieniem optymalnym, ich skutecznoœæ jest bliska 100%. Nasze doœwiadczenie w Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze, obejmuj¹ce bardzo du¿¹ grupê pacjentów, u których zastosowano pr¹dy selektywne, potwierdza ich dobroczynny wp³yw w leczeniu wielu chorób uwa¿anych dotychczas za nieuleczalne. Nie stosujemy pr¹dów selektywnych u osób nie ¿ywi¹cych siê optymalnie, ze wzglêdu na brak elementu leczenia przyczynowego. Lek. med. Mariusz G³owacki

Pawe³ Theus przynosi ulgê nawet w tak trudnych przypadkach.

III SIERPIEÑ 2001

Jastrzêbia Góra, sierpieñ 2001 r

¯ona dowiedzia³a siê przypadkowo o ksi¹¿ce 'Dieta optymalna” – zdoby³a j¹ – czytaliœmy wielokrotnie i zaczêliœmy ¿ywiæ siê wg diety. Po 3 latach takiego ¿ywienia, mimo pope³nianych b³êdów, ust¹pi³a bardzo szybko nadkwasota, wzdêcia, gazy, zmniejszy³y siê moje opisywane wczeœniej dolegliwoœci, bardzo znacz¹co bóle zwyrodnieniowe u ¯ony oraz unormowa³o siê Jej bardzo niskie poprzednio ciœnienie i zwi¹zane z tym problemy. Po uzyskaniu informacji z czasopism o oœrodku 'Arkadia” w Jastrzêbiej Górze zmobilizowaliœmy siê finansowo i od 27 lipca br. jesteœmy na 14 dniowej kuracji po³¹czonej z nauk¹ optymalnego ¿ywienia. Œcis³e przestrzeganie Pañskiej diety oraz rewelacyjnych pr¹dów selektywnych PS oraz ruch na œwie¿ym powietrzu po 5-ciu dniach pobytu przynios³y ust¹pienie wiêkszoœci naszych dolegliwoœci: ● ca³kowicie – krêgos³upów (u mnie po ponad 40 latach bólu!) ● kolan ● nacieków z zatok Zmniejszy³a siê te¿ nerwowoœæ – wierzê, ¿e bêdziemy ca³kowicie zdrowymi ludŸmi! A wszystko to dziêki Pa-

Szanowny Panie Doktorze Kwaœniewski! Po 35 latach stresowego ¿ycia zawodowego w zaopatrzeniu, m. in. w Stoczni i Porcie, nabawi³em siê silnej neurastenii. Jednoczeœnie, jako sportowiec od 1956 r. i trener II kl. pañstwowej od 1962 r. w podnoszeniu ciê¿arów, bardzo zniszczy³em stawy – po treningach wystêpowa³y bardzo silne bóle œciêgien, wi¹zade³, miêœni i wszystkich stawów. Na tradycyjnym jedzeniu wyniki by³y niez³e, ale nie satysfakcjonowa³y mnie. Mordercze treningi spowodowa³y kontuzje lewego barku – pêkniêcia obojczyka, zerwanie przyczepu biodrowego miêœnia czworog³owego uda prawej nogi, krêgów lêdŸwiowych L4 i L5. W 1989 zoperowano mi ³êkotkê w lewym kolanie. Aby chodziæ i pracowaæ podlecza³em siê masa¿ami i zabiegami wodnymi z wywaru s³omy owsianej wg metod Ksiêdza Knajpa, korzystaj¹c w miarê mo¿liwoœci ze s³oñca i œwie¿ego powietrza oraz fizykoterapii. W 1998 r.

TORT WAGA

NAZWA

500 g

Ser bia³y

200 g

Makrela wêdzona

60 g

Œmietana 30%

250 g

Ser ¿ó³ty

100 g

Mas³o

150 g

Jajka na twardo 3 szt.

100 g

B

T

W

KCAL. 885

41,4 31,0

0,0

446

1,3

18,0

1,9

173

65,3 69,8

0,3

890

0,7

82,5

0,7

742

18,8 16,1

1,5

227

Rzodkiewka

1,0

0,2

4,4

14

100 g

Szczypiorek

4,1

0,8

3,9

30

50 g

Majonez

0,7

39,6

1,3

361

280 g

Chleb ¿ytni razowy

15,1

4,2

83,4

731

Przyprawy: pieprz, sól papryka, jarmu¿, sa³ata, oregano, majeranek 1790 g

OGÓ£EM

100 g

Produkt

13,2 17,5

6,4

235

120 g

Porcja 1-osobowa

15,9 21,0

7,7

282

IV

236,8 312,6 114,9 4199

1

1,3

Z powa¿aniem K.K. Kanieccy ze Szczecina

OPTYMALNY Z PIECZYWA

88,5 50,5 17,5

STOSUNEK

nu – wspania³emu odkrywcy leczenia chorób jedzeniem optymalnym oraz pr¹dami selektywnymi, które przyspieszaj¹ wyleczenie – stokrotne dziêki !!! Nie sposób pomin¹æ tych, którzy w 'Arkadii” pracuj¹ na codzieñ. Nadzór nad chorymi ma na naszym turnusie dr G³owacki posiadaj¹cy niezwyk³y dar wys³uchiwania pacjentów i bardzo trafnego natychmiastowego diagnozowania, ordynuj¹c w³aœciwe wielkoœci bia³ka i t³uszczów, a szczególnie odpowiednich zabiegów pr¹dami selektywnymi. Zawsze pogodna twarz doktora, nawet po wielogodzinnych konsultacjach czy wyk³adach, bardzo korzystnie wp³ywa na samopoczucie, nawet bardzo ciê¿ko chorych, poruszaj¹cych siê o kulach czy laskach. Na dobr¹ atmosferê w 'Arkadii” maj¹ oczywiœcie wp³yw zarówno Panie z gabinetu zabiegowego, dietetyczki jak i reszta personelu dbaj¹ca o nas – pacjentów. Serdeczne podziêkowania dla wszystkich w 'Arkadii”.

0,5

Tym razem mamy mo¿liwoœæ, aby wykazaæ swój artystyczny kunszt. Bez pieczenia mo¿emy zaserwowaæ 'Optymalny tort". Tort chlebowy, do którego potrzebujemy 4 kromki chleba ¿ytnio – razowego, krojonego w prostok¹ty, o rozmiarach 16x9 cm 1 sztuka po 70 g, dostêpnego w handlu. (Patrz poradnik 'Cuda bez cudów" nr 1 strona 15). Jako nadzienie musimy przygotowaæ trzy ró¿ne pasty, które kolejno opiszê. Pasta rybna: 250 g bia³ego sera – twaróg, makrela wêdzona 200 g, bez skóry i oœci, Sk³adniki mielimy w maszynce, dodaj¹c 30 g œmietany 30% ucieramy wszystko na jednolit¹ masê i nak³adamy na pierwsz¹ kromkê. Na wierzch k³adziemy ugotowane i pokrojone w talarki jajka. Na to nak³adamy nastêpn¹ kromkê chleba, któr¹ smarujemy nasz¹ nastêpn¹ poni¿ej przygotowan¹ past¹. Pasta szczypiorkowa: 250 g bia³ego twarogu mielimy w maszynce, mieszamy ze 100 g drobno pokrojonego szczypiorku, oraz 30 g œmietany 30%. Ca³oœæ ucieramy na jednolit¹ masê. Pozostaje nam jeszcze pasta zio³owa: 250 g ¿ó³tego, tartego sera i 100 g mas³a: mieszamy z majonezem przyprawami majerankiem i oregano. T¹ past¹ równie¿ nak³adamy. Tak, jak ju¿ poda³em wstêpnie, jest to bardzo proste, ca³oœæ smarujemy mas³em ze szczypiorkiem – tak jak tort. Do dekoracji u¿yjemy resztki naszych past, dodatkowo jeszcze plasterki pomidora, ogórka, papryki pokrojonej w paseczki, suszonych œliwek, pieczarek. Sprawa dekoracji jest dowolna i zale¿y od fantazji. 'Tort optymalny" kroimy w poprzek, po oko³o 2 cm porcja. Jest to wspania³y poczêstunek z ograniczon¹ iloœci¹ wêglowodanów! PodpowiedŸ: ³adnie przygotowany torcik wygl¹da jak mazurek i niczym siê nie ró¿ni od tradycyjnego tortu. Jedynie smakiem. Smacznego ¿yczy Morgano

ARKADIA Jastrzêbia Góra

LEKARZE O... PROSTACIE Poni¿ej publikujemy dwie opinie na temat przerostu gruczo³u krokowego, jego powstawania i sposobów leczenia, wyra¿one przez przedstawiciela medycyny konwencjonalnej i lekarza optymalnego.

Przerost gruczo³u krokowego ma najczêœciej ³agodny charakter, wystêpuje przewa¿nie po 50-tym roku ¿ycia i prowadzi do upoœledzenia oddawania moczu z pêcherza moczowego. Przyczyna tej choroby nie jest wyjaœniona. Zwê¿enie œwiat³a cewki moczowej biegn¹cej przez gruczo³ krokowy, zwany sterczem, powoduje zwê¿enie strumienia moczu, niepe³ne opró¿nianie siê pêcherza z zaleganiem w nim moczu i nastêpowymi procesami zapalnymi wynikaj¹cymi z tego zalegania. W zaawansowanych przypadkach zaleganie moczu mo¿e wystêpowaæ nie tylko w pêcherzyku, ale i w nerkach. Do podstawowych objawów przerostu stercza zaliczamy czêste oddawanie moczu w ma³ych iloœciach, cienkim strumieniem, równie¿ w nocy. Przerywane oddawanie moczu mo¿e ³¹czyæ siê z uczuciem niepe³nego opró¿nienia pêcherza moczowego. Mo¿e nawet dojœæ do pe³nego zatrzymania moczu z silnymi bólami. Badanie przez odbyt wykazuje najczêœciej powiêkszony gruczo³ krokowy. Roz-

poznanie przerostu stercza stawia siê na podstawie wywiadu, badania przez odbyt, ultrasonografii, cutoskopii i prób biochemicznych takich, jak okreœlenie poziomu antygenu sterczowego PSA. Leczenie w ³agodnych przypadkach polega na podawaniu preparatów pochodzenia roœlinnego zmniejszaj¹cych gruczo³ krokowy. W bardziej zaawansowanych stadiach choroby podaje siê leki blokuj¹ce zwoje alfa-adrenergiczne. Zwykle jednak w leczeniu konieczne jest wdro¿enie operacji, takiej jak przezcewkowe wyciêcie gruczo³u krokowego czy bardziej ryzykowne, ca³kowite wy³uszczenie stercza z torebki. Wyniki leczenia operacyjnego oceniane s¹ dobrze. Rak gruczo³u sterczowego (krokowego). Czêstoœæ wystêpowania najczêstszych nowotworów stercza – gruczolakoraków – wzrasta wraz z wiekiem. Przyczyna choroby nie jest znana, chocia¿ panuje opinia, ¿e jest to guz hormonozale¿ny. Pocz¹tkowo gruczolakorak prostaty (stercza) rozwija siê bez objawów, póŸniej, w miarê zaawansowania procesu chorobowego, do³¹czaj¹ siê trudnoœci z oddawaniem moczu, krwiomocz i ropomocz. Mo¿e

dojœæ do ca³kowitego zatrzymania moczu. Inne objawy bólowe mog¹ dawaæ przerzuty tego raka do koœci miednicy, krêgów i ¿eber. Podstawowym badaniem umo¿liwiaj¹cym rozpoznanie tego raka jest badanie przez odbyt, gdy stwierdza siê twardy guz gruczo³u krokowego lub ca³kowite stwardnienie tego gruczo³u. Innym przydatnym badaniem jest przezodbytnicza ultrasonografia stercza, oznaczenie poziomu antygenu sterczowego PSA, oznaczenie poziomu fosfatazy kwaœnej w osoczu. W celu wczesnego rozpoznania raka gruczo³u sterczowego obowi¹zkowe s¹ badania profilaktyczne mê¿czyzn po 50 roku ¿ycia polegaj¹ce na badaniu przez odbyt oraz oznaczeniu poziomu antygenu sterczowego PSA. Leczenie polega na radykalnym wyciêciu, jeœli to jeszcze mo¿liwe, gruczo³u krokowego i nastêpowym napromieniowaniu tej okolicy. W zaawansowanych przypadkach stosuje siê leczenie hormonalne i kastracjê. Dr n. med. Aleksander Grigorjew Ordynator w Szpitalu im. Marii Sk³odowskiej-Curie w Lidzbarku Warmiñskim

Zaburzenia w oddawaniu moczu zwi¹zane bezpoœrednio z przerostem gruczo³u krokowego s¹ coraz czêstsz¹ dolegliwoœci¹ wœród starszych mê¿czyzn, ale granica wieku niepoko-

miennym podejœciem do chorego, przede wszystkim z ustawieniem ¿ywienia optymalnego w kierunku leczenia choroby nowotworowej. Oznacza to istotne zwiêkszenie iloœci spo¿ywanych ¿ó³tek w ci¹gu doby (ok. 10) oraz ograniczenie poda¿y wêglowodanów. W przypadku ³agodnego rozrostu gruczo³u krokowego ¿ywienie optymalne nie odbiega od ogólnie przyjêtych zasad. Oczywiœcie, efekt zale¿y od przestrzegania prawid³owej proporcji B/T/W, na ka¿dym etapie ¿ywienia. W leczeniu z powodzeniem stosujemy pr¹dy selektywne PS, które – wg naszych doœwiadczeñ – odnosz¹ bardzo dobry efekt przy przy³o¿eniu elktrody na spojenie ³onowe. Zdarza siê czasami, ¿e poprawa przychodzi dopiero po kilku dniach od zakoñczenia zabiegów. W ponad 90% pacjenci zg³aszaj¹ ulgê lub ca³kowite ust¹pienie objawów. Niestety, nie zawsze efekt pr¹dów selektywnych jest trwa³y lub wystarczaj¹cy – wtedy zabiegi nale¿y powtarzaæ. Wynika to ze zwi¹zanej z chorob¹ przebudowy gruczo³u. Prawid³owa tkanka gruczo³owa podlega regulacji ze strony uk³adu autonomicznego i posiada mo¿liwoœci 'skurczu” i 'rozkurczu” zale¿ne od stymulacji. Je¿eli czêœæ gruczo³u krokowego ulegnie zw³óknieniu (co niestety siê zdarza), nie poddaje siê wtedy dzia³aniu uk³adu nerwowego, a co za tym idzie, po-

zostaje niewra¿liwa na pr¹dy selektywne. Wówczas nale¿y albo czekaæ a¿ struktura gruczo³u pod wp³ywem ¿ywienia optymalnego powróci do pierwotnego stanu, albo poddaæ siê zabiegowi urologicznemu. Szczególnie niebezpieczna jest sytuacja, kiedy dochodzi do nag³ego zatrzymania moczu, wówczas trzeba szukaæ specjalistycznej pomocy medycznej. Przed³u¿aj¹ca siê, nie leczona w³aœciwie choroba mo¿e doprowadziæ do uszkodzenia nerek i bardzo powa¿nych konsekwencji. Je¿eli pojawi³y siê pierwsze objawy tej przykrej choroby, konieczne jest natychmiastowe rozpoczêcie ¿ywienia optymalnego i zastosowanie pr¹dów selektywnych. Jest to jedyna szansa na unikniêcie interwencji urologicznej. Stosowanie preparatów zio³owych i leków nie przynosi oczekiwanych korzyœci, a jest przyczyn¹ wielu dzia³añ ubocznych. Wœród kuracjuszy Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze bardzo czêsto spotykamy mê¿czyzn z przerostem prostaty, którzy po zastosowaniu prawid³owego ¿ywienia i dwutygodniowej serii pr¹dów selektywnych zg³aszali istotn¹ poprawê. lek. med. Mariusz G³owacki konsultant i opiekun medyczny Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze

j¹co siê obni¿a. Przyczyny tej choroby nie s¹ znane wspó³czesnej medycynie, ale coraz wiêcej mówi siê o istotnej roli sposobu od¿ywiania. Obserwuj¹c osoby ¿ywi¹ce siê optymalnie uzyskujemy pewnoœæ, ¿e z³a dieta ma decyduj¹cy wp³yw na rozwój i postêp tej choroby. Stosowanie ¿ywienia optymalnego ponad wszelk¹ w¹tpliwoœæ zabezpiecza nas przed niezgodnym z natur¹ rozrostem prostaty. Je¿eli pacjent przed rozpoczêciem ¿ywienia optymalnego obserwuje zaburzenia w oddawaniu moczu, tzn. czêstomocz, równie¿ w nocy, oddawanie moczu, tzw. w¹skim strumieniem, uczucie niepe³nego opró¿niania pêcherza moczowego, towarzysz¹cy krwiomocz lub ropomocz, konieczne jest przeprowadzenie diagnostyki medycznej. Nale¿y zrobiæ badanie ogólne moczu oraz pe³ne badanie urologiczne (per rectum, USG, PSA, a czasami nawet cytoskopiê) aby wykluczyæ obecnoœæ gruczolakoraka prostaty. Stwierdzenie nowotworu stercza wi¹¿e siê z od-

V SIERPIEÑ 2001

W

JAKI SPOSÓB ZMNIEJSZAÆ ILOŒÆ BIA£KA

W POSI£KACH PO PRZESTROJENIU ORGANIZMU (CZ. 1) Dr Przemys³aw Pala, bêd¹c w czerwcu br. w Kanadzie na zaproszenie tamtejszej grupy Stowarzyszenia Optymalnych, zauwa¿y³ ¿e znakomicie – w wiêkszoœci – radz¹ oni sobie ze stosowaniem ¿ywienia optymalnego, równie¿ po okresie przebudowy organizmu. Niestety, wielu Optymalnych w kraju ma z tym problemy. Wiadomo, ¿e po przestawieniu organizmu na metabolizm najbardziej prawid³owy, czyli optymaln¹ przemianê materii, zmniejsza siê iloœæ bia³ka w dziennej racji pokarmowej do 3050g. Wi¹¿e siê to g³ównie z tym, ¿e organizm przestaje wytwarzaæ materia³ energetyczny z wêglowodanów, czyli cukrów, spala bowiem wysokowartoœciowe t³uszcze. Dr Jan Kwaœniewski podaje, ¿e do przetwarzania wêglowodanów (cukrów) w materia³ energetyczny i spalenia go, organizm musi na bie¿¹co wytwarzaæ i regenerowaæ 12 enzymów, a do spalenia wysokowarto-

œciowych t³uszczów potrzebuje tylko 2 enzymów. A enzymy organizm wytwarza g³ównie z bia³ka. Nadmiar bia³ka jest niepo¿¹dany, bowiem organizm, nie mog¹c spo¿ytkowaæ tych nadwy¿ek, musi je przetwarzaæ i usuwaæ, obci¹¿aj¹c dodatkow¹ prac¹ w¹trobê i nerki. W toku przetwarzania nadwy¿ek bia³ka powstaje truj¹cy amoniak, który zanim zostanie przetworzony na mocznik i usuniêty przez nerki, skutecznie podtruwa organizm. Ponadto procesy utylizacji nadwy¿ek bia³ka w po¿ywieniu wi¹¿¹ siê z powstawaniem w organizmie wolnych rodników i kwasicy. W literaturze na ten temat przytacza siê wyniki badañ dr. Barry Brenera z Harwardu, który stwierdza, ¿e: 'istnieje ogromna dysproporcja miêdzy mo¿liwoœciami ludzkich nerek, a obci¹¿eniami jakie nak³ada na nie wysokobia³kowa dieta Amerykanina czy mieszkañca innego kraju Zachodu". Doœwiadczenia na

LEKARZE ARKADII

W

zwierzêtach wykazuj¹, ¿e karmione wysokobia³kow¹ karm¹, szybciej rosn¹, szybciej dojrzewaj¹, ale te¿ szybciej siê starzej¹. Dr Jan Kwaœniewski podkreœla, ¿e je¿eli bia³ko spo¿ywamy w ¿ó³tkach jaj, w¹tróbce czy wêdlinach w¹trobowych, to mo¿emy tego bia³ka spo¿ywaæ o po³owê mniej. Oznacza to, ¿e je¿eli na œniadanie zjemy jajecznicê z 3 ¿ó³tek i jednego bia³ka (1 ca³e jajko i 2 ¿ó³tka) z zawartoœci¹ 12,3 g bia³ka, to jest to równoznaczne ze zjedzeniem 24,6 g bia³ka, np. w porcji kurczaka z grilla czy w porcji wêdzonej ryby. W bia³kach ¿ó³tek i podrobów wystêpuj¹ wszystkie aminokwasy potrzebne do regeneracji miêœni, koœci, narz¹dów wewnêtrznych, z uk³adem nerwowym w³¹cznie. Natomiast bia³ka zawarte w miêsie kurczaka i wêdlinach s¹ jednorodne; aminokwasy tych bia³ek s³u¿¹ g³ównie do regeneracji uk³adu miêœniowego cz³owieka. mgr Wanda S³awek

JASTRZÊBIEJ GÓRZE

ODPOWIADAJ¥ NA LISTY PACJENTÓW Czy¿owice, 12. 06. 2001. Mam 70 lat i by³em na diecie optymalnej wraz z ¿on¹ od czerwca 98 r. Zastosowa³em dietê po zawale (23.08.97 r.). Przed zastosowaniem diety by³em m. in. z ¿on¹ na konsultacji u lekarki w Tychach, zaœ w marcu 2000 r. by³em 10 dni w Ustroniu, w Hotelu Sport 'Colonia" aby siê przekonaæ, czy w³aœciwie stosujemy dietê. Tam te¿ wys³ucha³em wszystkich wyk³adów na temat diety. Uwa¿am, ¿e w³aœciwie stosowaliœmy dietê i w³aœciwie od¿ywialiœmy siê. Nigdy nie mia³em cholesterolu, cukrzycy ani nadciœnienia. Nigdy nie pali³em papierosów ani nie mia³em nadwagi. St¹d ogromne moje rozczarowanie zawa³em. Poniewa¿ mia³em bardzo stresuj¹c¹ pracê, zawsze stara³em siê chroniæ serce. Przynajmniej 30 lat jad³em witaminê E i aspirynê. Jad³em bardzo du¿o owoców i warzyw oraz miodu (do czasu zastosowania diety). Nic to nie da³o – rok po przejœciu na emeryturê – zawa³. Po zastosowaniu diety optymalnej czu³em siê dobrze, chocia¿ nie przesta³em braæ lekarstw przepisanych po zawale. Nast¹pi³o jednak ogromne rozczarowanie. Nagle dnia 22.12.2000 r. rozpoczê³y siê bóle w klatce piersiowej i zaraz po œwiêtach 28.12.2000 r. znalaz³em siê w szpitalu. Potem by³a koronografia w Klinice w Zabrzu, gdzie stwierdzono zaroœniêcie têtnic (dieta nie wyczyœci³a) – jedna 100%, a dwie po 92%.Werdykt by³ prosty – 23.01.2001 r. wszczepiono mi 3 by-passy. Postanowi³em po operacji znaleŸæ odpowiedŸ na dwa pytania:

VI

1. Jak doszlo przy tej diecie do tak mocnego zaroœniêcia têtnic? 2. Czy po takiej operacji mogê dalej stosowaæ dietê optymaln¹ i czy to ma sens? Po dzieñ dzisiejszy nie znalaz³em odpowiedzi i diety nie stosujê. W szpitalach nie by³o mo¿liwoœci, zaœ obecnie, w domu, nie mam odwagi. Dzwoni³em kilka razy do dr. Kwaœniewskiego, ale nigdy nie ma Go w domu. Dzwoni³em te¿ do lekarzy optymalnych w Miko³owie i Skoczowie i nie otrzyma³em niczego wyjaœniaj¹cego. Te Panie nie wiedz¹, dlaczego têtnice zaros³y i nie wiedz¹, czy mam stosowaæ dietê. Napisa³em te¿ list do dr. Kwaœniewskiego, jednak nie otrzyma³em odpowiedzi. Natomiast Pani dietetyczka z Hotelu Sport, 'Colonia" poradzi³a mi w rozmowie telefonicznej – ¿e raczej nie powinienem diety stosowaæ. Dnia 6.06. br. by³em na spotkaniu Optymalnych w Wodzis³awiu Œl. i tam Pani doktor mia³a nieco inne zdanie, chocia¿ te¿ nie potrafi³a mi wyt³umaczyæ, dlaczego przy przy tej diecie têtnice zaros³y, a nie zosta³y wyczyszczone, jak jest napisane w ksi¹¿kach. Ja wiem, ¿e jak by³ zawa³, to by³y zaroœniête ¿y³y, ale po to zastosowa³em dietê, aby je wyczyœciæ. Mo¿e jestem wyj¹tkowym przypadkiem? Dlatego mam ogromn¹ proœbê do Panów lekarzy z Centrum o udzielenie mi odpowiedzi na moje pytania i moje w¹tpliwoœci. Józef Espenschitt, Czy¿owice

ARKADIA Jastrzêbia Góra OdpowiedŸ Bardzo siê cieszê, ¿e trafi³ do nas list poruszaj¹cy taki problem. Niestety, wci¹¿ wiele osób ma w¹tpliwoœci, czy ¿ywienie optymalne ma korzystny wp³yw na uk³ad kr¹¿enia i czy jest mo¿liwe do stosowania w zaawansowanej chorobie wieñcowej. Obawy pacjentów spowodowane s¹ ogólnoœwiatow¹ cholesterolofobi¹, zwi¹zan¹ z wynikami niedbale przeprowadzonych badañ i pochopnie wyci¹gniêtych z nich wniosków. Sugerowany jest decyduj¹cy wp³yw t³uszczu na rozwój mia¿d¿ycy. Obecnie zbieramy ¿niwo tej teorii w postaci lawinowo rosn¹cej liczby zgonów z powodu zawa³ów serca. Jest to bezsporny dowód, ¿e ograniczone spo¿ycie t³uszczów oraz du¿e spo¿ycie wêglowodanów jest wyj¹tkowo niekorzystne dla uk³adu kr¹¿enia. Dowody na to, ¿e nie t³uszcz jest winowajc¹, a wêglowodany s¹ konsekwentnie pomijane w publikacjach.Wiemy, ¿e poziom cholesterolu nie ma bezpoœredniego wp³ywu na stan naczyñ krwionoœnych. Z listu wynika, ¿e Pana przypadek to potwierdza. Ca³e ¿ycie unika³ Pan t³uszczu, jad³ Pan du¿o warzyw, owoców, za¿ywa³ Pan aspirynê, witaminê E, utrzymywa³ niski poziom cholesterolu i, pomimo stosowania siê do wszystkich zaleceñ, przeszed³ Pan zawa³ serca. Rozwój mia¿d¿ycy jest procesem wieloletnim, trudno sobie wyobraziæ, ¿e naczynia zarastaj¹ ca³kowicie w ci¹gu 2 lat, wi¹za³oby siê to z narastaj¹cymi gwa³townie objawami choroby wieñcowej. Poniewa¿ proces ten przebiega d³ugo, serce ma mo¿liwoœæ adaptacji do przewlek³ego niedokrwienia poprzez zmianê metabolizmu, tworzenie nowych drobnych naczyñ (angiogeneza) i usprawnienie kr¹¿enia obocznego. Pacjent, który choruje na chorobê niedokrwienn¹ serca bardzo d³ugo, l¿ej przechodzi zawa³ serca ni¿ m³ody cz³owiek, u którego dosz³o do nag³ego zamkniêcia têtnicy wieñcowej. Na mia¿d¿ycê pracujemy ca³e ¿ycie, zawa³ serca oznacza zamkniêcie têtnicy wieñcowej w 100%, nie jest mo¿liwe ust¹pienie takich zmian w ci¹gu klikunastu miesiêcy. Dlatego nie zaskakuje mnie wynik pañskiej koronarografii, jest to efekt zjadania przez kilkadziesi¹t lat przynajmniej 300g wêglowodanów na dobê. Jaki jest rzeczywisty mechanizm powstawania zmian mia¿d¿ycowych? Powszechnie s¹dzi siê, ¿e rozwój tej choroby zwi¹zany jest ze spo¿ywaniem du¿ej iloœci t³uszczów zwierzêcych i wysokim poziomem cholesterolu we krwi. Na szczêœcie s¹ lekarze, którzy przeciwko temu protestuj¹. Jednym z nich jest Profesor medycyny Uniwersytetu w Lund w Szwecji Uffe Ravnskov. Przygotowa³ bardzo solidne opracowanie, w którym obala mity na temat cholesterolu powo³uj¹c siê na ponad 100 publikacji z renomowanych pism naukowych. Przeprowadzi³ tak¿e analizê prac udowadniaj¹cych wp³yw t³uszczu na mia¿d¿ycê, wytykaj¹c im fundamentalne b³êdy. Podkreœla, ¿e cholesterol nie jest trucizn¹, a kluczow¹ substancj¹ zapewniaj¹c¹ prawid³owe funkcjonowanie organizmu. Poza tym, im mniej jemy cholesterolu, tym wiêcej produkujemy go w naszej w¹trobie, dlatego dieta ubogot³uszczowa nie mo¿e obni¿yæ poziomu cholesterolu we krwi. Zaskoczeniem dla wielu mo¿e byæ to, ¿e pod wzglêdem chemicznym jest to alkohol transportowany przez t³uszczowo-bia³kowe cz¹stki, tzw. lipoproteiny. Jest ich kilka rodzajów, ró¿ni¹cych siê gêstoœci¹ i znaczeniem fizjologicznym. Najbardziej znane to HDL, tzw. 'dobry" i LDL, tzw. 'z³y" cholesterol. HDL ma za zadanie transport cholesterolu z tkanek do w¹troby, gdzie jest wydalany z ¿ó³ci¹, LDL transportuje cholesterol do do tkanek i narz¹dów, gdzie bierze udzia³ w tworzeniu b³on komórkowych, syntezie hormonów czy tworzeniu os³onek nerwowych.

Powszechnie uznanym faktem jest to, ¿e w ocenie ryzyka mia¿d¿ycy decyduj¹ce znaczenie ma stosunek HDL/LDL, chocia¿ Prof. Ravnskov i to podwa¿a, podaj¹c przekonywuj¹ce argumenty. Dlaczego powstaje mia¿d¿yca? Œciany têtnic s¹ bardzo wra¿liwe na insulinê, która powoduje rozrost komórek miêœni g³adkich têtnic, wzmaga syntezê lipidów i aktywnoœæ receptorów LDL. Doprowadza to do tworzenia z³ogów cholesterolu w œcianach naczyñ, uszkodzenie wyœcielaj¹cego ich œwiat³o œródb³onka i stopniowego zwê¿ania œwiat³a têtnic. Szczególnie wra¿liwe na zmniejszony przep³yw krwi s¹ mózg i serce. Im wiêcej insuliny we krwi tym szybciej te zmiany narastaj¹. Im wiêcej cukru (wêglowodanów) w ¿ywieniu tym wiêcej insuliny we krwi. Przeprowadzono bardzo du¿e badania w Walii, Francji i w Finlandii, które potwierdzi³y zale¿noœæ pomiêdzy poziomem insuliny w osoczu i chorobami serca. Na przekarmienie wêglowodanami wskazuj¹ wysokie poziomy triglicerydów proporcjonalne do poziomu insuliny. Wed³ug podrêcznika 'Biochemia Harpera” zalecana iloœæ wêglowodanów to pomiêdzy 50 a 100g na dobê. Ocenia siê, ¿e zwykle ludzie spo¿ywaj¹ ok. 300 g, czyli 3-6 razy wiêcej ni¿ powinni. Dodatkowym czynnikiem jest nadaktywnoœæ uk³adu sympatycznego obserwowana u pacjentów z mia¿d¿yc¹. Podwy¿szony poziom adrenaliny powoduje obkurczanie têtnic, pobudza rozrost komórek miêœni g³adkich têtnic prowadz¹c do krytycznych zwê¿eñ œwiat³a naczynia. U ¿ywi¹cych siê optymalnie obserwowano istotne obni¿enie poziomu triglicerydów i proporcjonalnie – poziomu insuliny. Stwierdzono wzrost udzia³u frakcji HDL w iloœci cholesterolu ca³kowitego do wartoœci niespotykanych w innych sposobach ¿ywienia (najwy¿szy jaki widzia³em to 150 mg%). Wysokie wartoœci HDL wskazuj¹ na intensywny transport cholesterolu z tkanek, w tym równie¿ ze œcian naczyñ do w¹troby, co oznacza redukcjê zmian mia¿d¿ycowych. Zastosowanie u tych pacjentów pr¹dów selektywnych PS eliminuje niekorzystn¹ przewagê uk³adu sympatycznego. Kolejnym korzystnym efektem ¯.O. jest zmiana Ÿród³a energii dla miêœnia sercowego i dziêki temu mniejsze zapotrzebowanie na tlen. Dlatego pomimo zwê¿onych naczyñ wieñcowych objawy choroby niedokrwiennej serca po zastosowaniu ¯.O. szybko ustêpuj¹. Niestety, ryzyko zawa³u serca czy udaru mózgu, jak d³ugo s¹ zmiany mia¿d¿ycowe, istnieje. W Pana sytuacji, po pierwsze, nie mam pewnoœci, czy i jak d³ugo stosowa³ Pan prawid³owo ¿ywienie optymalne. Po drugie, jak wczeœniej wspomnia³em, nawet kilkanaœcie miesiêcy to zbyt krótko, ¿eby oczyœciæ narastaj¹ce klikadziesi¹t lat zmiany. W mia¿d¿ycy i w chorobie wieñcowej nie ma innej alternatywy ni¿ ¿ywienie optymalne, co potwierdzaj¹ równie¿ prace zagraniczych autorów. Proszê pamiêtaæ, ¿e wszczepione by-passy czêsto ju¿ po 5. latach zarastaj¹ i konieczne s¹ kolejne operacje, je¿eli pacjent prze¿yje. Dlatego powinien Pan bezwarunkowo kontynuowaæ ¯.O. Jestem zbulwersowany postaw¹ Pani dietetyczki z Hotelu 'Colonia", która przede wszystkim nie powinna wkraczaæ w kompetencje lekarza, a ju¿ na pewno nie odradzaæ ciê¿ko chorym ludziom stosowania ¯.O. Na przysz³oœæ radzê wszystkim kontakt z osob¹ kompetentn¹, szczególnie w tak powa¿nych przypadkach. Poza tym przykro mi, ¿e ju¿ 30 lat dr Kwaœniewski udowadnia, ¿e jest to jedyne, najlepsze ¿ywienie dla cz³owieka, a wci¹¿ znajduj¹ siê nawet wœród optymalnych w¹tpi¹cy. lek. med. Mariusz G³owacki

SIERPIEÑ 2001

VII

Gorlice, 15. 05. 2001. Kilka dni temu otrzyma³em miesiêcznik 'Optymalni” a w nim wiadomoœæ, ¿e lekarze bêd¹ odpowiadaæ na pytania czytelników. To bardzo dobra wiadomoœæ, mo¿e i mnie uda siê coœ dowiedzieæ od Panów na temat moich niedomagañ. Pisa³em co prawda do redakcji, ale jak widaæ tam przyjmuje siê artyku³y tylko o dobrym samopoczuciu. U mnie owszem, ono jest i wiele zmieni³o siê na moj¹ korzyœæ, ale s¹ i takie, które po wprowadzeniu ¿ywienia optymalnego zmieni³o siê na moj¹ niekorzyœæ. Nie bêdê wspomina³ o pozytywnych stronach, bo o nich mówi¹ i pisz¹ wszyscy, ale tych negatywnych, które mnie bardzo niepokoj¹. 1. Skóra na ciele sta³a siê gdzieœ po roku ¿ywienia optymalnego cienka i sucha jak pergamin, a paznokcie w pod³u¿ne paski, a przy obcinaniu pryskaj¹ jak z cienkiego szk³a. Ale z tym mo¿na by jakoœ ¿yæ. 2. Pamiêæ. Dr Kwaœniewski pisze w swoich ksi¹¿kach, ¿e to w³aœnie ludzie na tradycyjnym ¿ywieniu s¹ ociê¿ali psychicznie, ¿eby nie powiedzieæ otêpiali. W moim przypadku, i nie tylko moim, nast¹pi³a odwrotnoœæ. Np. kiedyœ id¹c do sklepu, maj¹c cztery czy piêæ pozycji do kupienia, nie potrzeba by³o notowaæ. Dziœ maj¹c dwie pozycje, bêd¹c w sklepie, nie zawsze wiem po co przyszed³em. 3. Zaparcia. Przed ¿ywieniem optymalnym jakoœ sobie radzi³em, od czasu do czasu by³a potrzebna herbatka zio³owa. Obecnie bez herbatki nie ma szans, co dwa-trzy dni muszê pomóc normosanem czy inn¹. 4. Aktualnie jestem na leczeniu po ataku dny moczanowej. W ksi¹¿ce dr. Kwaœniewskiego napisane jest, ¿e ludzie z podwy¿szonym kwasem moczowym to ludzie inteligentni. Tu nie doœæ, ¿e inteligencja siê zani¿y³a, to atak na du¿ego palucha. Myœlê, ¿e Pan nie wie, ile to cierpienia i oby Pan nigdy nie wiedzia³. Czy nie lepiej by³oby napisaæ

Szanowny Panie, Dziêkujemy za list, bardzo dobrze, ¿e zwróci³ siê Pan z w¹tpliwoœciami do nas. Z listu wynika, ¿e niestety pope³nia Pan istotne b³êdy w ¿ywieniu optymalnym. Je¿eli zostan¹ wyeliminowane, stan Pana zdrowia radykalnie siê poprawi. Niestety, brakuje istotnych informacji tzn. ile bia³ka, t³uszczu i wêglowodanów na dobê Pan spo¿ywa. Jednak bez tych danych, jedynie na podstawie opisywanych objawów mo¿na s¹dziæ, ¿e dosz³o do tzw. przebia³czenia. Jest to czêsty b³¹d pope³niany przez osoby ¿ywi¹ce siê optymalnie. Nale¿y pamiêtaæ, ¿e w pocz¹tkowym okresie ¿ywienia optymalnego (tzw. okresie przebudowy) powinno siê spo¿ywaæ ok. 1,0 g bia³ka na kg nale¿nej masy cia³a na dobê (najczêœciej jest to ok. 70 g), a ju¿ po 3 miesi¹cach w przypadku osób starszych lub po kilku tygodniach u osób u m³odych, zapotrzebowanie na bia³ko zmniejsza siê do ok.0,5-0,8 g/kg m.c./dobê. Oznacza to, ¿e osoby d³u¿ej stosuj¹ce ¿ywienie optymalne œrednio

w ksi¹¿ce ¿e – uwaga, je¿eli kwas podniesie siê np. do 480, to nale¿y Miluridem zbiæ np. do 350 i ni¿ej. Akurat przed atakiem zrobi³em badania i wysz³o 499,3. Jestem zrozpaczony tym wszystkim, konsultowa³em siê z lekarzem rodzinnym i nie tylko, odpowiedŸ jest jedna. Konsekwencj¹ wspomnianych moich dolegliwoœci jest dieta wysokot³uszczowa i oczywiœcie – w pocieszeniu klienta 'bêdzie gorzej”. Obawiam siê, ¿e z Pañskiej strony, Panie doktorze, bêdzie odpowiedŸ: b³¹d w sztuce. Otó¿ po dwóch latach ¿ywienia optymalnego pojechaliœmy z ¿on¹ do Ustronia, by w Arkadii dr. Kwaœniewskiego sprawdziæ swoj¹ kuchniê. Okaza³o siê, ¿e niewiele odbiegaliœmy, niewiele trzeba by³o uzupe³niæ, ale nic siê nie zmieni³o. Proszê, Panie doktorze o poradê i pomoc, niech¿e to wielkie s³owo 'Bractwo Optymalne” stanie siê 'Bractwem”. Nie zamierzam siê wycofaæ z ¿ywienia optymalnego, ale na wszelki wypadek proszê powiedzieæ, jakie konsekwencje poniosê, gdybym ewentualnie powróci³ do ¿ywienia tradycyjnego, poniewa¿ tego nie wykluczam. Mam 66 lat. Z wyrazami szacunku C. B., Gorlice

P.S. Dodam tylko, ¿e w kuchni naszej uwzglêdniane s¹ takie potrawy, jak mó¿d¿ek (przynajmniej 1 x w tygodniu), zupy kolagenowe (2 x w tygodniu), skórki wieprzowe w sporych iloœciach. Podstaw¹ oczywiœcie s¹ jaja kurze – ok. 6-8 dziennie. T³uszczu zgodnie z zaleceniami ¿ywienia optymalnego, t.j. du¿o. Wêglowodany w normie 50-70 g, waga cia³a 96 kg (w.n. 94) Uwaga. Proszê nie ujawniaæ mojego nazwiska, poniewa¿ z dobrym skutkiem zaszczepia³em w moim œrodowisku ¿ywienie optymalne, a na dzieñ dzisiejszy nie potrafiê znajomym na niektóre pytania odpowiedzieæ, np. o ataku dny moczanowej.

spo¿ywaj¹ ok.40g bia³ka na dobê. Im bia³ko ma wy¿sz¹ wartoœæ biologiczn¹, tym mniej powinno siê go zjadaæ najlepsze bia³ko znajduje siê w ¿ó³tkach jaj i w podrobach. Je¿eli dobowa iloœæ bia³ka przewy¿sza ustalony poziom dochodzi do ogólnego pogorszenia samopoczucia, nieuzasadnionego wzrostu wagi, przesuszania siê skóry, œwi¹du, zmian skórnych, zaparæ, wzrostów ciœnienia têtniczego, a nawet rzutu dny moczanowej lub ³uszczycy. Wymienione objawy pokrywaj¹ siê z tymi, które obserwuje Pan u siebie. Najlepszym rozwi¹zaniem by³oby rozpoczêcie prowadzenia dobowego bilansu spo¿ycia BTW tak, aby iloœæ zjadanego bia³ka w pokarmach by³a odpowiednia dla Pana, a nie dowolna. Proszê pamiêtaæ, ¿e pogorszenie samopoczucia w trakcie ¿ywienia optymalnego zawsze wynika z b³êdów. Gdyby nadal napotyka³ Pan trudnoœci z prowadzeniem prawid³owego ¿ywienia optymalnego, zapraszamy do Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze, gdzie uzyska Pan fachow¹ pomoc lekarsk¹ i profesjonalne szkolenie dietetyczne. lek. med. Mariusz G³owacki

Uwaga Czytelnicy Optymalni lekarze - konsultanci medyczni Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze - lek. med. Przemys³aw Pala, lek. med. Mariusz G³owacki i lek. med. Maciej Garbieñ bêd¹ na ³amach miesiêcznika 'Optymalni" odpowiadaæ na listy czytelników borykaj¹cych siê z problemami zdrowotnymi. Listy z pytaniami prosimy kierowaæ na adres: Arkadia, 84-104 Jastrzêbia Góra, ul. Ba³tycka 15, z dopiskiem na kopercie: 'Pytanie do lekarza".

VIII

WARTO PRZECZYTAÆ

POKARM NIEDKWIEDZIA W przepastnych szufladach naszego Czytelnika - korespondenta pana Stanis³awa Niemca znajduje siê sporo materia³ów prasowych z niedalekiej przesz³oœci, które mog¹ zainteresowaæ nie tylko Optymalnych. Bêdziemy je sukcesywnie publikowaæ.

Prawda o ¿ywieniu optymalnym spojrzenie biologa (1) Niechaj Czytelnicy sami oceni¹, gdzie le¿y prawda, niech sami wyrobi¹ sobie pogl¹d na podstawie wiedzy, jak¹ posiadamy na temat ¿ywienia u organizmów sta³ocieplnych — ssaków i ptaków. Jak wreszcie kszta³tuje siê d³ugoœæ ¿ycia osobniczego i jak wygl¹da poziom inteligencji i sprawnoœæ fizyczna u zbli¿onych mas¹ cia³a organizmów, wystêpuj¹cych w podobnych lub identycznych warunkach œrodowiskowych, które ró¿ni zdecydowanie jeden, jedyny czynnik — rodzaj pobieranego pokarmu! Przedstawimy fakty naprawdê zdumiewaj¹ce: bo czy nie jest intelektualnie wstrz¹saj¹c¹ wiadomoœæ, ¿e dwa zbli¿one wygl¹dem i mas¹ cia³a organizmy —pierwszy reprezentuj¹cy gatunek stricte roœlino¿erny, drugi natomiast od¿ywiaj¹cy siê wy³¹cznie miêsem i t³uszczem (owadów) maj¹ d³ugoœæ ¿ycia osobniczego ró¿n¹ o 1000 procent (s³ownie: tysi¹c procent!). Ich sprawnoœæ fizyczna i inteligencja te¿ siê od siebie ró¿ni¹ — proszê tylko zgadn¹æ, na czyj¹ korzyœæ?! Maciej Szczepka Dziennik Zachodni 17 listopada 1999 r.

Prawda o ¿ywieniu optymalnym spojrzenie biologa (2) Bogaty w bia³ko i t³uszcze pokarm ma zapewniaæ: 1. dobry stan zdrowia 2. zwiêkszenie indywidualnej d³ugoœci ¿ycia (jasne jest bowiem, ¿e zdrowy, nie choruj¹cy ludzki organizm ma znacz¹co wiêksze szanse na d³ugie ¿ycie) 3. zwiêkszenie sprawnoœci intelektualnej i fizycznej. (Jan Kwaœniewski uwa¿a, ¿e istnieje zale¿noœæ miedzy rodzajem spo¿ywanego pokarmu a inteligencj¹ osobnicz¹). Twórca diety optymalnej ¿ywienie cz³owieka podzieli³ na 3 podstawowe typy, które okreœli³ lapidarnie jako: pa-

stwisko – korytko – stó³. Twierdzi, ¿e prawdziwy cz³owiek rozumny (Homo sapiens) chc¹c osi¹gn¹æ pe³niê swoich fizycznych i intelektualnych mo¿liwoœci winien od¿ywiaæ siê zgodnie z zasad¹ jedzenia przy stole. Nie musimy znaæ wyników analiz treœci pokarmowej ¿o³¹dków niedŸwiedzia brunatnego w ró¿nych porach roku, aby byæ w stu procentach pewnym, ¿e w górach (bo w górach, zw³aszcza tych najwy¿szych, ¿yje prawie ca³a europejska ich populacja) nie znajdzie on na wiosnê ¿adnych jagód, bardzo niewiele grzybów jadalnych (najwy¿ej smardzowate i wodnichê marcow¹), nie mo¿e liczyæ na owies ani miód (pszczo³y zu¿ywaj¹ go zim¹, to zreszt¹ ekstremalnie rzadki przysmak), sezon na orzechy, ¿o³êdzie i bukiew min¹³ jesieni¹. Pokarm niedŸwiedzia wiosn¹ i latem stanowi¹ g³ównie bezkrêgowce (owady, œlimaki), ryby, ¿aby, jaja ptasie. Wiosn¹ znajduje czêsto padlinê zwierz¹t kopytnych, które pad³y zim¹, a teraz, gdy przygrza³o s³oñce i stopi³o œnieg wy³ania siê ona spod bia³ego ca³unu. Na zwierzêcej diecie niedŸwiedŸ praktycznie nie tyje! Przybiera intensywnie na wadze dopiero od po³owy lata do jesieni, a wtedy pobiera tak¿e spore iloœci pokarmu roœlinnego, w tym orzechy i inne nasiona. Podsumujmy. NiedŸwiedzie co roku tyj¹ i prze¿ywaj¹ zimê (a zima w górach jest sroga!) jedynie dziêki nagromadzonym zapasom t³uszczu. T³uszcz jest paliwem umo¿liwiaj¹cym prze¿ycie zwierzêcia (a nawet rozród i karmienie m³odych!!) przez wiele miesiêcy – od listopada do kwietnia – zazwyczaj zupe³nie bez po¿ywienia. Ale jedynie znacz¹cy wzrost iloœciowy sk³adników diety pochodzenia roœlinnego umo¿liwia utuczenie misia. Maciej Z. Szczepka Dziennik Zachodni 24 listopada 1999 r.

Prawda o ¿ywieniu optymalnym spojrzenie biologa (3) Jak na drobne ssaki (najmniejszy z krajowych nietoperzy – karuk malutki, masa cia³a którego nie przekracza l de-

SIERPIEÑ 2001

kagrama! – ¿yje do 10 lat) nietoperze ¿yj¹ niewiarygodnie d³ugo. Maksymalny wiek wynosi dla nocka du¿ego prawie 18,5 lat, dla mroczka póŸnego przesz³o 19 lat, dla nocka Bechsteina – 21 lat, dla krajowego rekordzisty – podkowca du¿ego – 29 lat i 6 miesiêcy! Porównajmy teraz nietoperze z roœlino¿ernymi gryzoniami myszopodobnymi. Najpierw w miarê krótkoogonowe norniki, z których w Polsce bardzo pospolite s¹ nornik pó³nocny i nornik zwyczajny (polnik), o masie cia³a zbli¿onej do tej, jak¹ osi¹gaj¹ krajowe nietoperze (20-50 gramów). Norniki od¿ywiaj¹ siê zielonymi czêœciami roœlin, ziarnem, k³¹czami, korzeniami, a nawet kor¹ drzew owocowych. Bardzo szybko osi¹gaj¹ dojrza³oœæ p³ciow¹: dwutygodniowe samice polnika (wiêc jeszcze ss¹ce mleko matki!) ju¿ mog¹ skutecznie zachodziæ w ci¹¿ê. Warto uzmys³owiæ sobie, ¿e zanim zakoñczy siê ¿ycie osobnicze (owado¿ernego) nietoperza trwaj¹ce 15-20 lat, w tym czasie przeminie przynajmniej kilkanaœcie pokoleñ (roœlino¿ernych) drobnych gryzoni - myszy, norników, nornic, darniówek. (...) Co by³o najciekawsze: w eksperymencie z jedzeniem wiewiórka nie zabra³a wafla 'Prince-Polo", gumy do ¿ucia, nic z le¿¹cych na brzegu s³odyczy. Wybra³a baton 'Snickers" – jak wiadomo zawieraj¹cy orzechy oblewane mleczn¹ czekolad¹. Maciej Z. Szczepka Dziennik Zachodni 1 grudnia 1999 r.

GroŸny brak cholesterolu

Kod samobójstwa Uczeni z Francji i Szwajcarii odkryli, ¿e genetyczne predyspozycje mog¹ ponad trzykrotnie zwiêkszaæ ryzyko samobójstwa. Porównali dane 51 pacjentów po próbie samobójczej ze 139 osobami bez sk³onnoœci do samounicestwienia. Odkryli, ¿e ryzyko zamachu na w³asne ¿ycie (i to a¿ 3,63 raza!) zwiêksza mutacja w genie koduj¹cym bia³ko przenosz¹cê serotoninê (zwan¹ hormonem szczêœcia). Cz¹steczki serotoniny bior¹ w mózgu udzia³ m.in. w kontroli snu, apetytu, nastroju i emocji. Wiadomo, ¿e zaburzenia poziomu tego neuroprzeka-

OPTYMALNI

11

WARTO PRZECZYTAÆ

Ÿnika sprzyjaj¹ depresji i zaburzeniom apetytu. Dane genetyczne potwierdzaj¹ obserwacje, ¿e niedobory serotoniny s¹ zwi¹zane z rozwojem agresywnych zachowañ, w tym prób samobójczych, zw³aszcza pope³nianych w gwa³towny, drastyczny sposób. Co ciekawe, ryzyko samobójstwa wzrasta te¿ wraz ze... spadkiem poziomu cholesterolu w organizmie. Kanadyjscy uczeni odkryli, ¿e osoby, u których stê¿enie tego zwi¹zku we krwi mieœci³o siê w dolnych rejestrach, targaj¹ siê na ¿ycie ponad szeœciokrotnie czêœciej ni¿ ich rówieœnicy z wysokim poziomem cholesterolu. Byæ mo¿e spadek cholesterolu poci¹ga za sob¹ spadek stê¿enia serotoniny, a mo¿e jest i zwi¹zany ze zbyt niskim poziomem melatoniny ('hormonu m³odoœci"). W ka¿dym razie wyniki badañ warto wzi¹æ pod uwagê w epoce 'ekspansji" nowych leków, bardzo skutecznie obni¿aj¹cych poziom cholesterolu we krwi. Gazeta Wyborcza 18.04.2001 r.

B³onnik nie chroni?

Zdrowy, ale nie tak Dotychczas lekarze twierdzili, ¿e dieta bogata w warzywa, owoce i produkty zbo¿owe zapobiega rakowi jelita grubego. Najnowsze badania mówi¹ jednak co innego: b³onnik nie chroni przed tym nowotworem. Zbawienne dzia³anie w³ókien roœlinnych znane by³o od czasów Hipokratesa. Wspó³czesna medycyna uznawa³a, ¿e choæ w³ókien tych nie trawimy, to s¹ one dla nas bardzo cenne: wch³aniaj¹ ró¿ne toksyny, przyœpieszaj¹ opró¿nianie jelit z zalegaj¹cej tam treœci. Owoce, warzywa, ciemne pieczywo, p³atki zbo¿owe, otrêby – wszystko to sprawia, ¿e jelito grube jest regularnie 'czyszczone", co zapobiega gromadzeniu siê tam substancji rakotwórczych. I na dodatek zapobiega zaparciom. Ostatnio pojawi³y siê jednak w¹tpliwoœci. – Mo¿e to jednak nie brak b³onnika jest wa¿ny? – zastanawiaj¹ siê lekarze. Nowe badania w³aœnie na to wskazuj¹. Naukowcy z Harvard University przez 16 lat œledzili losy 88 tys. kobiet. 787 zachorowa³o na raka jelita grubego, ale nie zale¿a³o to od spo¿ywania pokarmów bogatych w b³onnik. Odkryli nawet, ¿e b³onnik – w bardzo ma³ym stopniu – sprzyja rakowi! Autorzy badañ, których wyniki opublikowano w 'New England Journal of Medicine", przypu-

12

OPTYMALNI

szczaj¹, ¿e odnosi siê to tak¿e do mê¿czyzn. Specjaliœci s¹ jednak sceptyczni – jedno badanie to za ma³o – ocenia dr Michael Thun z Amerykañskiego Towarzystwa Onkologicznego. – Poza tym owoce i warzywa s¹ znakomitym Ÿród³em witamin: zmniejszaj¹ ryzyko zawa³u oraz cukrzycy typu II. Dieta bogatob³onnikowa zmniejsza ryzyko innych nowotworów: ust, gard³a, krtani, prze³yku, ¿o³¹dka i p³uc – wylicza (??? przyp. red.). Lekarze przypominaj¹, ¿e raka jelita grubego mo¿na wykryæ wczeœnie dziêki regularnym badaniom. Leczenie daje wtedy 90 proc. szans na prze¿ycie. Gazeta Wyborcza 24 marca 1999

Pyrusowe zwyciêstwo

Walka diet

Dietetyka

Dlaczego jajo nie szkodzi? Byæ mo¿e tradycyjny pogl¹d, ¿e jaja – jako bomba cholesterolowa (ok. 213 mg/sztukê) – przyczyniaj¹ siê do wzrostu ryzyka chorób serca, jest nieprawdziwy. Tak przynajmniej twierdz¹ naukowcy ze szko³y zdrowia publicznego Harvard w Bostonie, w Stanach Zjednoczonych. Zebrali oni wyniki z dwóch badañ, prowadzonych na du¿ych grupach pacjentów. Rezultat by³ zaskakuj¹cy. – W ¿adnym z tych badañ nie stwierdziliœmy zwi¹zku miêdzy jedzeniem jaj (do 1 sztuki dziennie), a wzrostem ryzyka choroby wieñcowej czy udaru mózgu – mówi¹ autorzy pracy. Dlaczego tak siê dzieje? Badacze uwa¿aj¹, ¿e negatywny wp³yw cholesterolu na naczynia mo¿e byæ neutralizowany przez inne substancje wystêpuj¹ce razem z nim w jaju, takie jak przeciwutleniacze, kwas foliowy i inne witaminy z grupy B oraz t³uszcze nienasycone. Nawet sam jajeczny cholesterol mo¿e oprócz podwy¿szania poziomu 'z³ego" cholesterolu (LDL) zwiêkszaæ te¿ poziom 'dobrej" odmiany tego zwi¹zku (HDL). Przedstawione przez dr. Franka Hu i jego zespó³ wyniki odnosz¹ siê do osób zdrowych. Jedyn¹ grup¹, u której jedzenie jaj rzeczywiœcie mo¿e mieæ niekorzystny wp³yw na serce, s¹ cukrzycy (??? przyp. red.). Wynika to z nieprawid³owego transportu cholesterolu. Gazeta Wyborcza 28 kwietnia 1999 r.

Bêdziemy badaæ skutecznoœæ dwóch najpopularniejszych diet odchudzaj¹cych – og³osili amerykañscy specjaliœci ds. ¿ywienia i zdrowia. Prace z pierwsz¹ grup¹ ochotników rozpoczn¹ siê jeszcze w tym roku. Badani bêd¹ przestrzegaæ albo diety bia³kowej, albo prawie wegetariañskiej, praktycznie pozbawionej t³uszczu. Uczeni bêd¹ kontrolowaæ nie tylko ubytek wagi, ale tak¿e inne skutki dzia³ania obu metod ¿ywienia na organizmy badanych. Oty³oœæ jest obecnie w USA problemem zdrowotnym nr 1. Ponad po³owa spo³eczeñstwa ma nadwagê, a niemal jedna czwarta jest wyraŸnie oty³a. Wszystko zaœ zaledwie 31 lat po tym, jak podobna ogólnokrajowa konferencja (z 1969 r.) uchwali³a dzia³aj¹ce do dziœ federalne programy do walki z... g³odem. Obecne zadanie bêdzie jednak trudniejsze. W ci¹gu 20 lat dzienna dawka kalorii w Beskidach na Morawach, wzros³a o 148 na staw Republice Czeskiej, tystycznego mieszkañpod patronatem ca, co przek³ada siê na dr. Jana Kwaœniewskiego. 7 dodatkowych kilogramów rocznie. Konsultacje prowadzi Trudno siê dziwiæ, dr Danuta Sztwiertnia. skoro w restauracjach Turnusy tygodniowe i wielotygodniowe. zmieniono talerze z 10- na 12-calowe, Eurobeskyd o.p.s.- P.O. Box 22 a ciê¿ar ciastka-muf739 12 Čeladná, Czechy finki wzrós³ z ok. 5 dkg tel.−fax: 00420 69 6203418 do ponad 20dkg. 00420 658 684519 (wieczorem) Gazeta Wyborcza komórka: 0602 843 224 13 czerwa 2000 r.

Wczasy z dietą optymalną

w Czeladnej

hotel 'Dominika"

SIERPIEÑ 2001

MIÊDZY NAMI

MIGAWKA Z URLOPU Wœród piêknych lasów, w maleñkiej Niezgodzie niedaleko jeziora Powidz, znajduje siê PENSJONAT MALWA, który w coraz wiêkszym zakresie s³u¿y równie¿ Optymalnym. Na zdjêciu obok: siedz¹, w œrodku dr Jan Kwaœniewski, a po bokach Adam Jany i Wies³aw Roman. Stoj¹, od lewej: Bogus³aw Renkiel, Ania Jany, mistrz optymalnej patelni Miros³aw Jagie³³o, lekarz optymalny z pobliskiej S³upcy Piotr Szafarek i znany ju¿ Czytelnikom Jan Niepokojczycki. Od Bogus³awa Renkiela oczekujemy na informacje o bli¿szych i dalszych zamierzeniach jego dzia³alnoœci. foto B. Renkiel

REKLAMA

Przedsiêbiorstwo Handlowo-Us³ugowe 'ROMEX" Wies³aw Roman Osiecza 41, 62-585 S³awsk Oferuje do sprzeda¿y

APARATY DO TERAPII PR¥DAMI SELEKTYWNYMI 'PENTAPULSĂ zg³oszenia prosimy kierowaæ pod nr tel. (063) 211-18-81 (80) Arkadia Porady ¿ywienia optymalnego 03-637 Warszawa, ul. Gniazdowska 2 Tel.: (022)6790600, kom.: 0608251569

Oferujemy: ● Zabiegi pr¹dami selektywnymi dr. Jana Kwaœniewskiego ● Porady ¿ywienia optymalnego ● Literaturê dotycz¹c¹ ¿ywienia optymalnego Jedyna szansa na powrót do zdrowia i rezygnacjê z leków.

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

Skutecznie leczymy, wykorzystuj¹c ¿ywienie optymalne wspomagane pr¹dami selektywnymi, m.in. nastêpuj¹ce schorzenia:

SIERPIEÑ 2001

Nadwagê Choroby reumatyczne Choroby zwyrodnieniowe Chorobê wrzodow¹ Choroby w¹troby i trzustki Cukrzycê Choroby serca Zaburzenia kr¹¿enia w koñczynach dolnych Mia¿d¿ycê Choroby serca Nadciœnienie têtnicze Astmê oskrzelow¹ Nietrzymanie moczu Impotencjê i wiele innych.

Spotkanie Oddzia³u – 'Zacisze", Warszawa Praga, trzecia niedziela miesi¹ca, godz. 1500

OPTYMALNI

13

MIÊDZY NAMI

LISTA KONTAKTÓW BÊDZIN: Informacji udziela prezes Oddzia³u – Mariusz Kostarz. Tel. kont.: (032) 7619270 w poniedzia³ki, wtorki i czwartki w godz. 1700-1900. Zakup gazet w ksiêgarni 'Cogito", ul. Modrzejowska 50 (pod arkadami).

MYS£OWICE: w czwartki po piêtnastym ka¿dego miesi¹ca o 1700, ul. Armii Krajowej 22. Tel. kont.: prezes Oddzia³u w Mys³owicach – Jan £ukaszewicz (032) 2225611.

BIELSKO-BIA£A: ostatnia œroda miesi¹ca w hotelu 'Olimp", ul. Rychliñskiego 19. Tel. kont.: Józef Kraus (033) 8147509 wew. 244

OPOLE: spotkania w Klubie Spó³dzielczym Opolskiej Spó³dzielni Mieszkaniowej na Chabrach. Tel. kont.: ARKADIA (077) 4410510, tam proszê telefonowaæ o bli¿sze informacje.

BYDGOSZCZ: po informacje proszê telefonowaæ do Bo¿eny Szczerbowskiej tel. (052) 3570835, Jerzego Bleja tel. (052) 3792380

OPOLE LUBELSKIE: po informacje proszê telefonowaæ do dr Barbary D¹browskiej, tel. (081) 8271234, 8273390, ul. Popijarska 10/13

BYTOM: w pierwszy poniedzia³ek ka¿dego miesi¹ca o 1700, w budynku szkolenia wewn¹trzzak³adowego ul. Strzelców Bytomskich 127. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Józef Jerzyk (032) 7878017 (wieczorem)

OSTROWIEC ŒWIÊTOKRZYSKI: po informacje proszê telefonowaæ do Dariusza Krala. Tel. kont.: (041) 2666414

CHORZÓW: po informacje prosimy telefonowaæ do Marzeny Wilkowicz 0504 953923 CZECHOWICE-DZIEDZICE: trzeci czwartek miesi¹ca, godz. 1700 Zespó³ Szkó³ nr 2, ul. Targowa 6. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Ró¿a Bieroñska (032) 2159589 po 1500. CZÊSTOCHOWA: po informacje proszê telefonowaæ do Witolda Jarmo³owicza, tel. (034) 3623499, Jerzego Gryglewskiego, tel. (034) 3243188

OŒWIÊCIM: w drugi pi¹tek ka¿dego miesi¹ca o 1700, w Oœwiêcimskim Centrum Kultury. Tel. kont.: Spó³dzielnia Lekarska 'Eskulap", Teresa Paszek (033) 8424342. POZNAÑ: pierwszy i trzeci poniedzia³ek miesi¹ca o 1800, Szko³a Podstawowa nr 9, ul. £ukaszewicza 13. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Zuzanna Rzepecka (061) 8473371

E£K: po informacje proszê telefonowaæ do Mariana Jandziñskiego, tel. (087) 6109697 po 2000

PRUDNIK:o informacje proszê telefonowaæ do Czes³awy Wasilewskiej, tel. (077) 4361840 od 700 do 1500, kom. 0602 125912, e-mail: [email protected]

GLIWICE: ka¿dy ostatni czwartek miesi¹ca godz. 1730, Sala Polskiego Zwi¹zku Emerytów i Rencistów, ul. Zwyciêstwa 1. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Leszek Lisewski (032) 2342436

RUDA ŒL¥SKA: w trzeci¹ œrodê ka¿dego miesi¹ca o 1600, w restauracji 'Goœciniec", Ruda Œl¹ska – Wirek ul. Niedurnego.Tel. kont.: prezes Oddzia³u Zdzis³aw Drabek (032) 3400253 w godz. 800-1200.

GORZÓW WIELKOPOLSKI: po informacje proszê telefonowaæ do Marii Klaida, tel. (095) 7352998

RYBNIK: spotkania w ka¿dy drugi poniedzia³ek miesi¹ca, godz. 1700, Oœrodek Sportowo-Rekreacyjny 'Kotwica". Tel. kont.: Eugeniusz Tomasz Ruciñski (032) 4228336

GRUDZI¥DZ: po informacje proszê telefonowaæ do Jaros³awa Sulskiego, tel. (056) 6430417 JAWORZNO: w œrody po dwudziestym ka¿dego miesi¹ca o 1700, biuro OSBO. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Jan Kilan 0501 792386

RZESZÓW: spotkania w ka¿dy pierwszy czwartek miesi¹ca, godz. 1800, MDK 'Baranówka", ul. Osmeckiego 51. Tel. kont.: Gra¿yna Skiba (017) 8561916

KALETY: W drugi czwartek miesi¹ca godz. 1800, w Œwietlicy Œrodowiskowej Kalety-Drutarnia. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Wojciech Kuder (034) 3577383.

SIERADZ: spotkania w 2 wtorek ka¿dego miesi¹ca, godz. 1800, restauracja 'MAXIM", ul. Krótka - po informacje proszê telefonowaæ do Andrzeja Kwiatkowskiego. Tel. kont.: 0605 787017

KALISZ: spotkania w pierwszy wtorek miesi¹ca o 1700, w restauracji 'Zgodna" w Szczytnikach. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Bonifacy Czerniak (062) 7625880

S£UPCA: po informacje proszê telefonowaæ do Gra¿yny Borkowicz. Tel. kont.: (063) 2753293 po 1900

KATOWICE: najbli¿sze spotkanie 9.09. o godz. 1100, w Spó³dzielczym Domu Kultury Katowice-Ochojec ul. Szenwalda 42 (dojazd autobusami miejskimi 9, 10, 296 do okolic dworca PKP Katowice-Ochojec). Tel. kont.: prezes Oddzia³u Kazimierz Pipia (032) 2024383.

SOSNOWIEC: druga œroda ka¿dego miesi¹ca o 1700 w sali Szko³y Podstawowej Nr 22, ul. Anieli Urbanowicz 14. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Maria Bloch (032) 2664130 ŒWIDNIK: po informacje proszê telefonowaæ do Zygmunta Pochwatki, tel. (081) 7512747

KAZIMIERZ DOLNY: w ostatni czwartek ka¿dego miesi¹ca o 1700, ul. Krakowska 25. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Micha³ Ryszard Wrótniak (081) 8810084.

TYCHY: w trzeci¹ œrodê ka¿dego miesi¹ca o 1800, w Szkole Podstawowej nr 19, ul. Niepodleg³oœci 190. Tel. kont.: W³adys³aw Trzepa³a (032) 2275631

KIELCE: sta³e spotkania odbywaj¹ siê w drugi pi¹tek miesi¹ca, w Domu Kultury SABAT, ul. M. Lipcowego 73, o godz. 1800. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Krystyna Strzelczyk (041) 3319866

USTROÑ: w ostatni¹ œrodê ka¿dego miesi¹ca o 1730, w Hotelu 'Colonia" Ustroñ-Jaszowiec, ul. Wczasowa 9. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Teresa Szczepanek (033) 8545149 po 1700

KONIN: po informacje proszê telefonowaæ do Zenona Rogackiego. Tel. kont.: (063) 2443937

WARSZAWA: w ka¿dy wtorek godz. 1800. Klub Optymalnych, ul. Ogrodowa 8. Tel. kont.: Joanna Jurczek (022) 6365175, 0606 449064

LUBLIN: w ka¿d¹ ostatni¹ œrodê miesi¹ca o 1700 Dom Kultury LSM, ul. K. Wallenroda 4a. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Maria Kalinowska (081)5262382. £ÓD8: spotkania w pierwsz¹ i trzeci¹ œrodê ka¿dego m-ca o 1800, ul. Szeregowa 9 Tel. kont.: Zdzis³aw Kujawiak (042) 6348034 £UKÓW: ostatni czwartek miesi¹ca w klubie 'Apis" £SM, os. Chêciñskiego 1. Tel. kont.: prezes Waldemar Beran (025) 7983684 MIELEC: w pierwszy czwartek po piêtnastym ka¿dego miesi¹ca o 1700, w Zespole Szkó³ Technicznych ul. Jagielloñczyka 3. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Stanis³aw Struga³a (077) 5852319.

14

OPTYMALNI

WARSZAWA-PRAGA: OSBO 'Zacisze". Tel. kont.: Zdzis³aw M¹czka (022) 6790600 WODZIS£AW ŒL¥SKI: spotkania w ka¿d¹ pierwsz¹ œrodê miesi¹ca, ul. Czy¿owicka 20, Dom Przyjêæ 'Raj". Tel. kont.: Franciszek Kopacz (032) 4551587, Jan Kozielski (032) 4554004 WROC£AW: w pierwsz¹ lub drug¹ sobotê ka¿dego miesi¹ca o 1600, ul. Pietrzykowicka 5. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Hanna Lipiec 0501 460903. ZABRZE: w ka¿d¹ trzeci¹ sobotê miesi¹ca o godz. 1600. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Andrzej ¯y³ka, tel. (032) 2713677

SIERPIEÑ 2001

ZIELONA GÓRA: po informacje proszê telefonowaæ do Leopolda Dunajewskiego tel. (068) 3263831 CHICAGO – USA: prezes Oddzia³u Tomasz Zieliñski, biuro: 5321 W. Belmond Ave. Tel. kont.: (773) 7364280, fax. (773) 7364283 w godz. 900-1200 i 1700-2000 czasu chicagowskiego TORONTO-KANADA: informacji udziela prezes Oddzia³u Ryszard Utka³a. Tel. kont.: (416) 9671370, 9675594

U ni¿ej wymienionych osób mo¿na uzyskaæ informacjê o zawi¹zywaniu siê grup – Bractw Optymalnych: Gdañsk: Franciszek Wysocki, tel. (058) 3464219 Goleniów: Ma³gorzata Patraszewska, tel. (091) 4184177, Koronowo: El¿bieta Hoppe (052) 3822950 Lubomia: Barbara Ko³ek, tel. (041) 4516518 Nowa Sól: Bogus³awa i Krzysztof Lisik, tel. (068) 3877771, 0604 607359 Olkusz: Robert Tracz, tel. (032) 6427229, 0608 272931 Piekary Œl¹skie: Krzysztof Duda (032) 7600780 Piotrków Trybunalski: Halina Sitek, tel. (044) 6470100 (po 2000), Ryszard Ma³achowski (044) 6497285 P³ock: Antoni Jan Po¿erski, tel. (024) 2689264 Przemyœl: Barbara Pekaniec, tel. (016) 6714201 Radom: Jolanta Fortuna, tel. (048) 3603314 Skierniewice: Piotr Wilczyñski, tel. 0606 246788 Siedlce: Maria Sawicz, tel. (025) 6445572 S³upsk: El¿bieta Wa³aszewska-Majkowska, 8424139

tel.

(059)

Szczecin: Edward Bia³as, tel. (091) 4261690 Tarnów: Dorota Kaczocha, tel. 503 687057 Wa³brzych: Danuta Skwar³o, tel. (074) 8472822, Marian Krajewski (074) 6665455 Zamoœæ: Zdzis³aw Paszkowski, tel. (084) 6270116, tel. kom. 0604 960742 Zgierz: Dariusz Spanielski, tel. (042) 7166327 Francja: dr Andrzej Strzalkowski, tel. (0033) 389782691 Herford (Niemcy): Honorata i Andrzej Prokop, tel. (0049) 522 126961 Iserlom (Niemcy): Ryszarda Dobek, tel. (0049) 23743396 Schwabach (Niemcy): Zbigniew WoŸniak, tel. (0049) 911 6383993 Stuttgart (Niemcy): Heinrich A. Güttner, tel. (0049) 711 5490628

KUCHNIA OPTYMALNA

OPTYMALNE PRZEPISY Pod redakcj¹ Anny Ponomarenko-Kwaœniewskiej

Dzieñ dobry, Dla osób, które nie maj¹ czasu na przygotowywanie powide³ i d¿emów, a nie przepadaj¹ (i s³usznie) za tymi kupnymi, proponujê przygotowanie musu owocowego − w tym przypadku malinowego − do omletu. Wiele owoców, takich jak w³aœnie maliny, wiœnie, porzeczki nadaje siê do mro¿enia i mo¿emy przygotowywaæ sobie takie 'szybkie" d¿emy przez ca³y rok − latem ze œwie¿ych, a zim¹ z mro¿onych owoców. Proszê zwróciæ uwagê na sam omlet, który sk³ada siê a¿ z trzech ¿ó³tek i tylko jednego bia³ka − wszystko, co najlepsze. Bia³ka oczywiœcie mo¿emy wykorzystaæ do wypieku chlebów optymalnych lub 'przemycaæ" je w zwiêkszonej iloœci np. w plackach z jajek i sera. Na koniec kleik dla niemowl¹t i nie tylko. To prawdziwy zastrzyk kolagenowy dla ka¿dego. Szczególnie potrzebny dla m³odego rozwijaj¹cego siê organizmu, prawdziwy balsam dla stawów, œciêgien, wi¹zade³ itd. Tak¹ zupkê ka¿dy powinien zjadaæ co najmniej raz w tygodniu. Mo¿na j¹ zaprawiæ przecierem pomidorowym, ogórkowym, buraczkowym itp., ale wcale niekoniecznie, bo nawet bez specjalnych dodatków jest naprawdê apetyczny, a jego wartoœæ − nieoceniona.

OMLET ZE ŒWIE¯YMI MALINAMI Bia³ko ubiæ na sztywn¹ pianê, dodaæ ¿ó³tka i delikatnie wymieszaæ. Na patelni rozgrzaæ mas³o, wlaæ masê jajeczn¹ i upiec omlet z obydwu stron na rumiano. Wy³¹czyæ ogieñ i pozwoliæ, aby omlet "wessa³" ca³e mas³o. Przygotowaæ mus malinowy: maliny zmiksowaæ drewnian¹ pa³k¹ lub mikserem, mo¿na równie¿ przetrzeæ przez sitko. Dodaæ odrobinê cukru pudru (niekoniecznie). Omlet prze³o¿yæ na talerz i rozprowadziæ na nim równomiernie warstwê musu malinowego.

● 3 ¿ó³tka ● 1 bia³ko ● 8 dag mas³a ● 10 dag œwie¿ych malin

SK£AD W 100 g PRODUKTU: Bia³ko - 5,8 g T³uszcz - 34,1 g Wêglowodany - 2,8 g Kcal 340 STOSUNEK B : T : W WYNOSI: 1 : 5,9 : 0,5

● odrobina cukru pudru (pó³ ³y¿eczki lub mniej) – mo¿na wcale nie dodawaæ

Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze zaprasza na szkolenie Doradców ¯ywienia Optymalnego, w dniach od 03.11 (sobota) do 06.11. (wtorek) br. ● Prosimy Prezesów Oddzia³ów o oddelegowanie ze swoich grup po jednej osobie, która po ukoñczeniu szkolenia bêdzie s³u¿y³a rad¹ i pomoc¹ Optymalnym z najbli¿szego rejonu. ● Mog¹ zg³aszaæ siê równie¿ osoby zainteresowane zagadnieniami optymalnej dietetyki i chc¹ce pog³êbiæ sw¹ wiedzê.

✂

● Organizator zapewnia bezp³atne zakwaterowanie i wy¿ywienie dla 70. osób. ● W programie wyk³ady lekarzy i dietetyków Oœrodka. Planujemy zaproszenie dr. Kwaœniewskiego, który tak¿e wyg³osi wyk³ad. ● Uczestnicy chc¹cy uzyskaæ dyplom Doradcy ¯ywienia Optymalnego, powinni zapoznaæ siê z procedur¹ rekrutacji ('Optymalni" nr 7/2001), która obowi¹zuje w myœl ustaleñ Zarz¹du OSBO.

SIERPIEÑ 2001

OPTYMALNI

15

KUCHNIA OPTYMALNA

KLEIK Z NÓ¯EK DLA NIEMOWL¥T

● 2 nó¿ki wieprzowe (ok. 80 dag) ● jarzynka ● w³oszczyzna ● kilka ga³¹zek œwie¿ego koperku

Nó¿ki oczyœciæ, umyæ, u³o¿yæ w garnku i zalaæ ok. 1 l wody tak, aby nó¿ki by³y przykryte. Dodaæ jarzynkê. Gotowaæ na niewielkim ogniu (wywar powinien lekko "bulgotaæ") dwie godziny. Po tym czasie dodaæ umyt¹ i obran¹ w³oszczyznê i razem gotowaæ jeszcze ok. 40 min. Nastêpnie dodaæ koperek i gotowaæ kolejne 20 min. Gotowy wywar przestudziæ, wyj¹æ warzywa (wykorzystaæ je na przyk³ad do sa³atki z majonezem), koperek oraz nó¿ki. Wywar odparowaæ tak, aby pozosta³o go ok. 2 szklanki (500 ml). Miêso obraæ od koœci i zemleæ dwukrotnie w maszynce przez drobne sitko, po czym dodaæ zmielone miêso do wywaru. Wymieszaæ i podawaæ sam¹ zupkê lub z dodatkiem posiekanej marchewki czy koperku. SK£AD W 100 g PRODUKTU: Bia³ko -7g T³uszcz - 6,2 g Wêglowodany -0g Kcal 84 STOSUNEK B : T : W WYNOSI: 1 : 0,9 : -

Lista miejsc sprzeda¿y miesiêcznika 'Optymalni": 1. Bêdzin, ksiêgarnia 'Cogito" – ul. Modrzejowska 50 (pod arkadami) 2. Bydgoszcz ARKADIA – ul. Kołłątaja 9, tel. 3222888 3. Bytom, ksiêgarnia 'Suplement" – Rynek 4. Cieszyn, kiosk Ruchu nr 426 – ul. Kolejowa (na wprost PKO − BP) 5. D¹browa Górnicza, ksiêgarnia 'Omnia" – ul. Sobieskiego 17 6. Gliwice, sklep wielobran¿owy – ul. Malinowskiego 11 7. Katowice, Os. 1000-lecia, sklep – ul. Chrobrego 29 8. Ko³obrzeg, ksiegarnia 'BiB" – ul. Mariacka 18 a 9. Mys³owice, ksiêgarnia 'Studnia 3 Cesarzy" – ul. Krakowska 10 10. Opole, ksiêgarnia-antykwariat – ul. Ozimska 42 a 11. Piekary Œl¹skie, sklep 'Bolarg" – ul. Konstytucji 3 Maja 19 12. Poznañ ARKADIA – ul. Kolejowa 29 a, tel. 6613350 13. Radzionków, hala targowa – Jadwiga Jarocka 14. Sieradz, kiosk na Dworcu PKP – róg Al. Pokoju i Jana Pawła II 15. S³upsk, kiosk ruchu nr 9025 – ul. Szarych Szeregów 16.Tychy, ksiêgarnia – Al. Niepodległości 188 17. Warszawa Bielany, sklep 'A+A" – ul. Reymonta 23 18. Zabrze, ksiêgarnia 'Nowa" – ul. Dworcowa 9 19. Zduñska Wola – Plac Wolności - Rynek Targowy, Osoby zainteresowane rozprowadzaniem 'Optymalnych" lub mogące znaleźć punkt odpowiedni do sprzeda− ży naszego miesięcznika prosimy o kontakt z biurem OSBO w Jaworznie, tel. (032) 616−51−82, tel./fax (032) 616− 63−74. Przy przyjęciu do sprzedaży ponad 20 sztuk z danego numeru – rabat 20%.

16

OPTYMALNI

SIERPIEÑ 2001

✂

W niedalekiej przyszłości uruchomiona będzie strona internetowa, na której będzie można składać zamówienia.

......................... MIEJSCOWOή

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

Na rachunek Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

Na rachunek

Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

Na rachunek

Na rachunek

datownik

Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

–

telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

kod pocztowy miasto

– miasto

kod pocztowy

miasto

–

miasto

kod pocztowy

ulica, nr domu, nr mieszkania

ulica, nr domu, nr mieszkania

ulica, nr domu, nr mieszkania

ulica, nr domu, nr mieszkania

–

Wp³acaj¹cy

Wp³acaj¹cy

Wp³acaj¹cy

Wp³acaj¹cy

kod pocztowy

............................................................................................................................... .....

...............................................................................................................

s³ownie

........................................................... ....................................................

.............................................................................. ................................................. .....

..... ... ..... ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................................

. ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................... .....

.... ..... ..... ...... ..... ..... ..... ..... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ..... ..

... ..... ...... ..... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ....

s³ownie

Odcinek dla wp³acaj¹cego

s³ownie

Odcinek dla posiadacza rachunku

s³ownie

Z tych zg³oszeñ powstanie 'Z³ota Ksiêga" osób wyleczonych dziêki ¿ywieniu optymalnemu, która mo¿e pos³u¿yæ w przysz³oœci do celów badawczych, czego wszyscy przecie¿ oczekujemy. z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Z£OTA KSIÊGA

z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

WYLECZY£EŒ SIÊ? POMÓ¿ INNYM!

z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Odcinek dla poczty

Na ³amach naszego miesiêcznika rozpoczynamy prezentacje ludzi, którzy wyleczyli siê z ró¿nych chorób – uznanych za niewyleczalne – i chc¹cych s³u¿yæ rad¹. Chcesz pomóc? Napisz do nas, przyœlij, adres lub telefon (+ ewentualnie swoje zdjêcie) z informacj¹ na jak¹ chorobê cierpia³eœ, by ludzie maj¹cy podobny problem mogli uzyskaæ od ciebie informacjê czy radê.

Odcinek dla banku

......................... PODPIS

43-600 Jaworzno

ul. Grunwaldzka 200

Biuro OSBO

Oœwiêcim ul. Górnickiego 3 Sklep spo¿ywczy 'VIKI"

z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

............... DATA

Wyra¿am zgodê na przetworzenie moich danych osobowych, dla potrzeb OSBO zgodnie z Ustaw¹ z dn. 29.08.97r. O Ochronie Danych Osobowych. Dz. Ust. Nr 133 Poz. 883.

................................................ TELEFON

............... KOD POCZTOWY

................................................ ADRES

................................................ IMIE I NAZWISKO

Od lipca - zakupy optymalne: wêdliny, art. nabia³owe i jajka z kurnika oraz literatura.

datownik

datownik

datownik

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni"

liczba kompletów ............. x 54 z³ =

♣ Prenumerata roczna (od nr ........... )

liczba kompletów ............. x 27 z³ = (+koszty przesy³ki)

........................

......................

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ........... )

liczba egzemp. .................. x 2 z³ = ........................

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze archiwalne (1-10) (nr ............................... )

liczba egzemp. .................. x 4 z³ = ........................

(+koszty przesy³ki)

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ............................... )

z³

........................

.......................

liczba egzemp. .................. x 4,50 z³ =

♣ Egzemplarze (od 17) (nr ............................... )

RAZEM:

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy.

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni"

liczba kompletów ............. x 54 z³ =

♣ Prenumerata roczna (od nr ........... )

liczba kompletów ............. x 27 z³ =

(+koszty przesy³ki)

........................

......................

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ........... )

liczba egzemp. .................. x 2 z³ =

........................

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze archiwalne (1-10) (nr ............................... )

liczba egzemp. .................. x 4 z³ =

........................

(+koszty przesy³ki)

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ............................... )

z³

........................

.......................

liczba egzemp. .................. x 4,50 z³ =

♣ Egzemplarze (od 17) (nr ............................... )

RAZEM:

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

AUTOR I TYTU£

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni" ♣ Prenumerata roczna (od nr ........... ) liczba kompletów ............. x 54 z³ =

liczba kompletów ............. x 27 z³ =

(+koszty przesy³ki)

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ........... )

liczba egzemp. .................. x 2 z³ =

........................

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze archiwalne (1-10) (nr .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ... ..... . )

liczba egzemp. .................. x 4 z³ =

........................

(+koszty przesy³ki)

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ............................. .. )

z³

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ... .

..... .. .. .. .. .. .. .. .. ..

liczba egzemp. .................. x 4,50 z³ =

♣ Egzemplarze (od 17) (nr .................... .. .. .. .. .. . )

RAZEM:

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy.

CENA

(Z£)

ILOή WARTOή

RAZEM

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni"

♣ Prenumerata roczna (od nr ..... ... ... )

liczba kompletów .. ... ..... ... x 54 z³ =

liczba kompletów .. ... ..... ... x 27 z³ =

(+koszty przesy³ki)

.. .... .... .... .... ..... .

.. .... .... .... .... ....

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ... ... ..... )

liczba egzemp. ... ..... ... ..... .. x 2 z³ =

..... ... ..... ... ..... ...

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze archiwalne (1-10) (nr . .... .... .... .... .... ...... .... )

liczba egzemp. ... ..... ... ..... .. x 4 z³ =

..... ... ..... ... ..... ...

(+koszty przesy³ki)

(+koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ... ... ..... ... ..... ... ..... .... )

z³

..... ... ..... ... ...... ..

.. .... .... .... .... .... .

liczba egzemp. ... ..... ... ..... .. x 4,50 z³ =

♣ Egzemplarze (od 17) (nr .. ... ..... ... ..... ... ..... ... .. )

RAZEM:

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy.

Mój NIP

Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

. ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... .... ..... ...... ..... ..... ...

Mój NIP

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych. Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

..................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ... ..... ... ..... ... ....

Mój NIP

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych.

..................................................................................

Mój NIP

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych. Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych. Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

..................................................................................

I

LN

MA

TY

OP

I LN MA

TY

I LN

UWAGA! Przyjmujemy tak¿e zamówienia na prenumeratê. Przy prenumeracie ca³orocznej – pokrywamy koszty przesy³ki. W prenumeracie zagranicznej koszty przesy³ki ponosi zamawiaj¹cy.

OP

Jeœli w twoich zbiorach brak jakiegoœ numeru 'Optymalnych" mo¿esz go nabyæ, wp³acaj¹c na konto OSBO kwotê odpowiadaj¹c¹ iloœci zamawianych miesiêczników (z adnotacj¹ – za ile sztuk, jakie numery). Nastêpnie na adres OSBO nale¿y przes³aæ potwierdzenie wp³aty – wtedy masz pewnoœæ, ¿e zamówione numery trafi¹ do Twoich r¹k. Egzemplarze archiwalne: od nr 1-10 w cenie 2 z³, od nr11-16 w cenie 4 z³, kolejne numery 4,50 z³. (+ koszt przesy³ki).

MA

TY

OP

I

LN

MA

TY

OP

REKLAMA

Ksiê¿e M³yny 99-239 Ksiê¿e M³yny gm. Pêczniew tel. (043) 678 72 29

Zapraszamy na wczasy lecznicze z ¿ywieniem optymalnym

❖ ❖ ❖ ❖ ❖

pr¹dy selektywne szkolenia magnetostymulacja psycholog konsultacji lekarskich udziela dr Krzysztof Krupka

zaprasza na wczasy optymalne. W programie:

Uwaga! Organizujemy kolonie letnie dla dzieci

● konsultacje lekarskie ● pr¹dy selektywne ● wyk³ady szkoleniowe ● masa¿e Zapewniamy mi³¹ i rodzinn¹ atmosferê, otwart¹ dla wczasowiczów kuchniê - tak¿e w trakcie przygotowywania posi³ków i pieczenia chleba optymalnego.

43-450 Ustroñ, ul. (ródlana 24, tel./fax (033) 854-11-26

Alpejskie Centrum Zdrowia Optymalnego wg dr. J. Kwaœniewskiego w Austrii pod lodowcem

Dachstein w Ramsau zaprasza na wakacje z ¿ywieniem optymalnym. Na miejscu mo¿liwoœæ jazdy na nartach zim¹ i latem; zim¹ wyci¹gi narciarskie przy domu, a sprzêt w domu, wycieczki bli¿sze, dalsze, p³ywanie, wios³owanie, rowery itp.

Na miejscu opieka lekarska, zabiegi pr¹dami selektywnymi i magnetoterapia.

Informacje: faxem lub telefonicznie: 0043-3687-81196. REKLAMA

W Naszej Ksiêgar ni Wysy³kowej

25 z³

25 z³ Odpowiedzi na listy

(cz. 1.)

Jan Kwaœniewski

33 z³

39 z³

¯ywienie Optymalne

Dieta Optymalna

T³uste ¯ycie

Jan Kwaœniewski

J. Kwaœniewski M. Chyliñski

Jan Kwaœniewski

24 z³

20 z³

60 z³

35 z³

Maszyna do produkcji manny

Tako rzecze Sedlak

Zakazana Archeologia

Ksi¹¿ka Kucharska

G. Sassoon & R. Dale

Kazimierz Dymel

M. A. Cremo, R. L. Thompson

Jan Kwaœniewski

17 z³ Bo¿y Kram ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³

25 z³

Ma³a Monografia Bioelektroniki

Cz³owiek i góry Œwiêtokrzyskie

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³ Quo Vadis, Homo? ks. W³odzimierz Sedlak

Wydawc¹ drugiego wydania '¯ywienia optymalnego" dr. Kwaœniewskiego jest OSBO. W numerze 6 (22) 'Optymalnych" zamieœciliœmy fragmenty wstêpu do tego wydania. Ksi¹¿kê mo¿na ju¿ zamawiaæ za zaliczeniem pocztowym. Bêdzie ona dostêpna w paŸdzierniku.

(w yd a n ie d ru g ie )

37 z³

29 z³ Mieæ czy byæ? Erich Fromm

Pañstwo, Prawa Platon

(nak³ad ograniczony)

18 z³ ¯ywienie Optymalne Jan Kwaœniewski

Sprzeda¿ ksi¹¿ek jest prowadzona w biurze OSBO Jaworzno ul. Grunwaldzka 200 Zamówienia mo¿na sk³adaæ pisemnie (na blankiecie ze str. 21) lub telefonicznie pod numerem (032) 6165182 i 6166374. Realizacja zamówieñ: do 14 dni od daty zamówienia.