Opty 40 inter

W Naszej Ksiêgar ni Wysy³kowej

39 z³ Dieta Optymalna J. Kwaœniewski M. Chyliñski

33 z³ T³uste ¯ycie Jan Kwaœniewski

17 z³ Bo¿y Kram ks. W³odzimierz Sedlak

30 z³ W pogoni za nieznanym

25 z³

25 z³

25 z³

18 z³

Odpowiedzi na listy (cz. 1)

Odpowiedzi na listy (cz. 2)

Odpowiedzi na listy (cz. 3)

¯ywienie Optymalne (wyd. II)

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

25 z³

60 z³

18 z³

¯ywienie Optymalne

Ksi¹¿ka Kucharska

Teologia Œwiat³a

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³

25 z³

Ma³a Monografia Bioelektroniki

Cz³owiek i Góry Œwiêtokrzyskie

Quo Vadis, Homo?

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³

17 z³

Listy do Matki

Antek z Æmielowa

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

CENA

4,50

Z£

(0% VAT)

miesiêcznik

25 z³ PójdŸ za Mn¹ ks. W³odzimierz Sedlak

25 z³

17 z³

Pamiêtniki cz.2 ks. W³odzimierz Sedlak

Mo¿na u nas równie¿ zamawiaæ koszulki z logo OSBO (rozm.: L, XL) bia³e, w cenie 10,40 z³ oraz kubki w cenie 11,50 z³.

ks. W³odzimierz Sedlak Sprzeda¿ ksi¹¿ek jest prowadzona w biurze OSBO Jaworzno ul. Grunwaldzka 200 Zamówienia mo¿na sk³adaæ pisemnie (na blankiecie ze str. 21) lub telefonicznie pod numerem (032) 6165182 i 6166374. Realizacja zamówieñ: do 14 dni od daty zamówienia.

Radosnych, ciep³ych Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia oraz pomyœlnoœci w Nowym Roku ¿yczy wszystkim Czytelnikom Redakcja

grudzieñ 2002

12(40)

REKLAMA

ARKADIA ZDROWIA 'COLONIA" W USTRONIU-JASZOWCU MALOWNICZO POŁOżONEJ MIEJSCOWOŚCI UZDROWISKOWEJ W GÓRACH BESKIDU ŚLĄSKIEGO TEL./FAX:

(033) 854-21-11

zaprasza na wczasy lecznicze z Żywieniem Optymalnym wg zaleceń dr. Jana Kwaśniewskiego

* Oferujemy turnusy 10-14-dniowe Turnus 10- dniowy w pokojach dwuosobowych jednej osoby z pe³nym wy¿ywieniem 790 z³. (doba - 79 z³.) Turnus 14 - dniowy w pokojach dwuosobowych jednej osoby z pe³nym wy¿ywieniem 1106 z³. (doba - 79 z³.)

* Oferujemy równie¿ pobyty hotelowe

SUPER PROMOCJA! Dla emerytów i rencistów zni¿ka na wczasy 10% Pr¹dy selektywne tylko - 60 gr./ min. Promocje obowi¹zuj¹ od 1.10 do 24.12 br. Przyjmujemy rezerwacje na pobyt świąteczno−sylwestrowy! Koszt uczestnictwa w balu TYLKO 150 z³ od osoby! Ilość miejsc ograniczona! * Zapewniamy: fachową opiekę lekarską, prądy selektywne, bardzo szczegółowy cykl szkoleniowy zakończony indywidualnym usta− wieniem modelu żywienia do domu, masaże, gimnastykę, siłow− nię, aerobik, saunę, rowery górskie, naukę jazdy na nartach zimą, korzystanie z pobliskich basenów leczniczych, wycieczki, oraz raz w miesiącu uczest− nictwo w spotka− niach z członkami Bractwa Optymal− nych w Ustroniu pod przewodnictwem pa− ni prezes Teresy Szczepanek. Spotka− nia te są wzbogacane obecnością lekarza optymalnego. * Służymy pomocą w leczeniu takich chorób jak: cukrzyca, SM, neurastenia, astma oskrzelowa, choroby serca i naczyń krwiono− śnych, nadciśnienie, otyłość, choroby przewodu pokarmowego, gościec postępujący inne choroby zwyrodnieniowe, miażdżyce i wiele innych. * Oferujemy państwu całodzienną opiekę lekarską. Naszymi leka− rzami optymalnymi z certyfikatami OSBO są: dr Janina Kluczyń− ska i dr Marian Mandecki − kardiolog.

* Proponujemy żywienie optymalne trzyposiłkowe osobom począt− kującym i ciężko chorym oraz model o zmniejszonej ilości białka osobom z większym stażem optymalnym. W szczególnych przy− padkach istnieje możliwość zmiany jadłospisu dostosowując go do indywidualnych potrzeb. * Codzienne wykłady szkoleniowe z zakresu żywienia optymalne− go są prowadzone przez panią prezes Bractwa Optymalnych w Ustroniu Teresę Szczepanek, posiada− jącą tytuł Starszego Doradcy Żywienia Optymalnego, upo− ważnioną przez OSBO w Jaworznie do prowadzenia szkoleń dla doradców żywienia optymalnego w Arkadii Zdrowia 'Colonia" oraz w innych ośrodkach stacjonarnych. * Jesteśmy ośrodkiem szkoleniowym dla: ● doradców żywienia optymalnego ● kadry lekarzy optymalnych ● fizjoterapii w zakresie stosowania prądów selektywnych * Codziennie przeprowadzane są poranne badania ciśnienia i w ra− zie potrzeby poziomy cukru. Istnieje możliwość laboratoryjnego zbadania krwi i moczu itp. * Oferujemy sprzedaż chleba i ciast optymalnych. * Do Pañstwa dyspozycji jest: ● Siłownia ● Gimnastyka lecznicza ● Aerobik ● Sauna ● Tenis stołowy ● Korty tenisowe ● Rowery górskie * Dzięki współpracy z LUKAS bankiem istnieje możliwość wyku− pienia wczasów w systemie ratalnym. Informacji udzieli Państwu recepcja Arkadii Zdrowia 'Colonia".

ARKADIA ZDROWIA 'COLONIA" ul. WCZASOWA 9

43-450 USTROÑ-JASZOWIEC

tel./fax: (033) 854-21-11, 854-21-25, 854-51-49 tel. kom. 0609 147-364 e-mail - [email protected] [email protected] Strona internetowa - http://www.arkadiazdrowia.com

Nr 12/40

(Grudzieñ 2002)

Drodzy Czytelnicy,

Redaktor naczelny: Ewa Borycka dy¿ur w biurze OSBO w ka¿d¹ œrodê w godz. od 900 do 1500

Publicystyka: Jan Kwaœniewski Wspó³praca: Maria Klajda Urszula Knapik Stanis³aw Niemiec Piotr Kraus Tomasz Kwaœniewski Konsultacja medyczna: Komisja Zdrowia ZG OSBO lek. Janina Kluczyñska Wk³adka reklamowa: str. I-VIII Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze str. 16, 17 Hotel 'Colonia" w Ustroniu ●

●

Wydawca: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie 43-600 Jaworzno ul. Grunwaldzka 200 tel. (032) 616 51 82 tel./fax (032) 616 63 74 Sk³ad i grafika: Eugeniusz Kotalczyk [email protected]

Druk: 'Prym" – Drukarnia Mys³owice, ul. Bytomska 31 tel. (032) 222 25 27

Zanim w naszych domach rozbrzmiewaæ bêdzie 'Gloria! Gloria in exelcis Deo!", a zapach igliwia u wielu wywo³a ciep³e wspomnienia minionych lat, czeka nas wiele przygotowañ. Czas Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia jest bowiem dla wszystkich radosny. Cieszymy siê z obecnoœci bliskich, spotykamy siê z przyjació³mi. Dajemy sobie wzajemnie to, co najcenniejsze w dobie komercji i totalnego przyspieszenia – czas i dobre ¿yczenia. Jak cenne jest 'bycie razem", wiedz¹ wszyscy optymalni. Dlatego organizuj¹ siê w Oddzia³y OSBO, spotykaj¹ siê i wymieniaj¹ doœwiadczenia. Najczêœciej rozmawiaj¹ o problemach zdrowotnych i zastanawiaj¹ siê wspólnie, jak im zaradziæ. Panaceum to ¿ywienie optymalne oparte na zdrowych produktach, a budzenie œwiadomoœci, ¿e powinniœmy nie tylko trzymaæ siê proporcji BTW, ale i ograniczaæ spo¿ywanie 'chemii" jest spraw¹ podstawow¹. Na ³amach naszego miesiêcznika staramy siê prezentowaæ wytwórców optymalnych produktów (jajka – nr 4/2002, pieczywo – nr 11/2002). W tym cyklu – o wêdlinach wykonywanych tradycyjnymi metodami – artyku³ na s. 13. Zachêcaj¹c do samodzielnego przygotowania sobie optymalnych Œwi¹t (i nie tylko), publikujemy kilka przepisów na wykwintne dania (s. VII i s. 23) i odkrywamy tajniki wêdzenia (s.12). ¯yczê Pañstwu piêknego prze¿ycia nadchodz¹cych Œwi¹t, a w Nowym Roku realizacji planów i wielu nowych wyzwañ.

Adres do korespondencji: 43-600 Jaworzno skrytka pocztowa 133 Konto bankowe Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie (Wydawcy): PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414-595463-270-1 Redakcja przyjmuje zamówienia na zamieszczanie reklam w kolejnych numerach. Cennik modu³ów reklamowych dostêpny jest w siedzibie Stowarzyszenia. tel. (032) 6165182, tel./fax (032) 6166374 [email protected] Redakcja nie zwraca materia³ów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadsy³anych tekstów i nie odpowiada za treœæ zamieszczonych reklam.

Tradycyjne ¿yczenia Weso³ych Œwi¹t w mi³ej atmosferze oraz dobrego Nowego Roku 2003 sk³ada cz³onkom i sympatykom Stowarzyszenia Zarz¹d G³ówny OSBO

LISTY DO REDAKCJI

Szanowna Pani Redaktor,

SPIS LISTY DO REDAKCJI

TREŒCI

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

4

Listy do redakcji

DR KWAŒNIEWSKI PRZEDSTAWIA

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

8

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

9

¯ywienie optymalne

Z WIZYT¥ W... BIELSKU-BIA£EJ Z ¿ycia Stowarzyszenia

Z WIZYT¥ W... WARSZAWIE Z ¿ycia Stowarzyszenia

WIEDZA I SKUTECZNOŒÆ Z ¿ycia Stowarzyszenia

PO PIERWSZE... WYLECZYÆ

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

10

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

11

Z ¿ycia Stowarzyszenia

Z£OTA KSIÊGA Miêdzy nami

WÊDZIÆ NIE JEST TRUDNO

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

12

Miêdzy nami

DOBRE WYROBY – TRAFNE WYBORY

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

13

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

14

Miêdzy nami

DOBRE, BO PSTRE Warto przeczytaæ

WK£ADKA JASTRZÊBIA GÓRA PR¥DY SELEKTYWNE LEKARZE ARKADII W JASTRZÊBIEJ GÓRZE

I II

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

ODPOWIADAJ¥ NA LISTY PACJENTÓW

. . . . . . . . . . . . . . . . . . .

LEKARZE O... CHOROBIE BUERGERA STOLICZKU NAKRYJ SIÊ... DLA OPTYMALNYCH

III, IV, VI V VII

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

. . . . . . . . . . . . . .

CZEGO NIE OPUBLIKOWANO W ¿ADNYCH TABELACH ¿YWIENIOWYCH 1 5 . .

Ciekawostki dla Optymalnych

ARKADIA ZDROWIA 'COLONIA"

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

16

WP£YW ¯YWIENIA OPTYMALNEGO I PR¥DÓW SELEKTYWNYCH NA CHORYCH LECZONYCH STACJONARNIE SZKOLENIA I WYMIANA DOŒWIADCZEÑ – TO BARDZO WA¯NY ELEMENT WCZASÓW OPTYMALNYCH

POKOCHA£EM TWÓRCZ¥ CISZÊ

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

19

Miêdzy nami

OPTYM@LNI W INTERNECIE

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

22

Miêdzy nami

OPTYMALNE PRZEPISY

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

23

Kuchnia optymalna

LISTA ODDZIA£ÓW OSBO

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

24

Miêdzy nami

Jestem gor¹cym zwolennikiem diety optymalnej dr. Jana Kwaœniewskiego i przyznajê, ¿e do koñca mojego ¿ycia nie bêdê w stanie sp³aciæ mojego d³ugu wdziêcznoœci. Jako pierwszy lekarz na œwiecie bezinteresownie udostêpni³ ogromn¹ wiedzê na temat od¿ywiania siê cz³owieka. Zastosowa³ j¹ w naszym kraju, nie otrzymawszy nic, poza 'batami" od uczonawych docentów, którzy byli, s¹ i bêd¹ przeciwnikami idei dr. Kwaœniewskiego. Trzeba tak¿e wspomnieæ o dr. Ponomarenko, który pomaga³ w badaniach nad t¹ cudown¹ diet¹. Staram siê prowadziæ statystykê przeciwników diety optymalnej, decydentów, dziennikarzy oraz pism brukowych. W szkole œredniej spotykaliœmy siê z tematem, jak ludzi - wynalazców potêpiano, a w œredniowieczu nawet gro¿ono œmierci¹. Dziœ Œwiatowa Organizacja Zdrowia nie interesuje siê tematem zdrowia. Od zastosowania diety optymalnej dr. Jana Kwaœniewskiego up³ynê³o 35 lat. Je¿eli by policzyæ uzdrowionych, to jestem przekonany, ¿e taka sama iloœæ ludzi zosta³a nieœwiadomie, nieodpowiednio i nieudacznie diagnozowana przez medycynê konwencjonaln¹. To nie z³oœliwoœæ uczonawych sprawia, ale zazdroœæ oraz to, ¿e wstydz¹ siê wychyliæ g³owy. W swoich domowych pieleszach analizuj¹ wielk¹ wiedzê dr. Jana Kwaœniewskiego. Powoli wdra¿aj¹ w swe domowe kuchnie tajemnice ¿ywienia optymalnego przecie¿ swoim bliskim nie bêd¹ serwowaæ antybiotyków, bo szkodz¹ zdrowiu - pacjentom mo¿na. M³odzi ludzie w wieku 30-40 lat masowo umieraj¹ na zawa³y serca, a ca³a œwiatowa 'nauka" nie wie, co siê dzieje. Bzdurne informacje w mediach informuj¹ o ró¿nych sympozjach, kongresach, zjazdach naukowych itp. Informacje, co jest grane (przecie¿ to jest normalne disco-polo, a nie muzyka powa¿na!) i wyniki widzimy go³ym okiem. Pieni¹dze podatników id¹ na marne, uczonawi obraduj¹, a stan zdrowia ludnoœci siê pogarsza. Konferencje uczonawych odbywaj¹ siê czêsto, nie wiadomo tylko po co!? Czy to tylko mistyfikacja? Jak mo¿na nie zainteresowaæ siê ludŸmi wyleczonymi z nieuleczalnych (oficjalnie) chorób, jak na przyk³ad cukrzyca. Ludzie! Czy to jest normalne? Szanowna Pani Redaktor! Dziêkujê za wpis do Z³otej Ksiêgi. A propos: mo¿e ktoœ pomyœli, ¿e prywatnoœci nie nale¿y ujawniaæ, ale ja to zrobi³em z premedytacj¹, aby tym skromnym akcentem podziêkowaæ dr. Janowi Kwaœniewskiemu za zdrowie, jakie odzyska³em. Bêdê krzycza³, wo³a³, pisa³, ¿e racja jest po naszej stronie, pomaga³ skromnymi akcentami. Bêdê kropl¹ w morzu, ale zawsze bêdê te¿ ma³ym trybikiem w racji stanu.

Szanowni Czytelnicy i Prenumeratorzy, Przy wype³nianiu zamówienia na prenumeratê prosimy o wpisywanie w rubryce 'Prenumerata roczna (od nr...)" i 'Prenumerata pó³roczna (od nr...)" kolejnego numeru pisma, czyli np. w miesi¹cu listopadzie – od nr 12 (od grudnia), w miesi¹cu grudniu – od nr 1 (od stycznia). U³atwi nam to pracê i zminimalizuje pomy³ki wynikaj¹ce z zamawiania numerów wstecznych, jako prenumeraty. Egzemplarze archiwalne mo¿na zamawiaæ wg osobnych kryteriów. (red.) Przy zamówieniu na kwotê ponad 50 z³ ka¿dy zamawiaj¹cy otrzyma BEZP£ATNIE egzemplarz miesiêcznika 'Optymalni" nr 2/99. Jeœli kwota zamówienia przekroczy 100 z³ – zamawiaj¹cy otrzyma BEZP£ATNIE egzemplarz miesiêcznika 'Optymalni" nr 2/99 oraz po jednym numerze archiwalnym z 1999 i 2000 roku. (uchwa³a nr 21/ZG/02)

4

OPTYMALNI

£¹czê pozdrowienia Eryk Zielina

Publikujemy odpowiedŸ naszej Czytelniczki (lekarza optymalnego) na artyku³, który ukaza³ siê w 'Moim Zdrowiu".

Pani Zofia Brzozowska Szanowna Redakcjo, Ze zdziwieniem przeczyta³am artyku³ w sierpniowym numerze 'Moje Zdrowie" (124) 2002, o szkodliwoœci diety optymalnej dr. Jana Kwaœniewskiego. Sama na tej diecie jestem poGRUDZIEÑ 2002

LISTY DO REDAKCJI

nad 3 lata, jak te¿ mój m¹¿, który by³ zakwalifikowany do amputacji obu podudzi z powodu zaawansowanej choroby Buergera. Diet¹ t¹ wyleczy³am wiele schorzeñ sobie i mê¿owi. Z ca³¹ odpowiedzialnoœci¹ twierdzê, ¿e dieta optymalna prawid³owo stosowana nikomu nie zaszkodzi³a. Jestem lekarzem z 45-letnim sta¿em i osobiœcie znam oko³o 600 osób, które t¹ diet¹ wyleczy³y wiele schorzeñ uchodz¹cych w œwiecie medycyny za nieuleczalne. S¹ to takie schorzenia jak: Parkinsoinoidalna mia¿d¿yca, nadciœnienie, choroba wieñcowa, udary mózgu, stwardnienie rozsiane, a nawet stwardnienie zanikowe boczne (gdzie okres prze¿ycia nie przekracza 2 lat), jaskra, migrena, choroba Buergera, wszystkie choroby stawów i naczyñ, itp. Najszybciej dieta leczy choroby uk³adu pokarmowego (wrzody ¿o³¹dka i dwunastnicy, nadkwasotê, reflux, kamicê nerek i przewodów ¿ó³ciowych a tak¿e bardzo ciê¿kie schorzenie, jakim jest wrzodziej¹ce zapalenie jelita grubego i chorobê Leœniewskiego – Crona. Prawie w ka¿dym przypadku leczy cukrzycê typu I i II, pod warunkiem, ¿e wszystko co wk³adamy do ust wa¿ymy i liczymy bia³ko, t³uszcz i wêglowodany. Dieta ta tak¿e odchudza, ale jest to czynnik uboczny jako konsekwencja stosowania przez d³u¿szy czas diety niskowêglowodanowej. Ma³o: dieta ta poprawia stan chorych, przed³u¿a im ¿ycie, a czêsto nawet leczy w chorobach nowotworowych (mam na to dowody w najbli¿szej rodzinie) Ludzie stosuj¹cy dietê nie s¹ agresywni, maj¹ du¿o si³ witalnych, maj¹ w sobie radoœæ ¿ycia, nie cierpi¹ na depresjê i inne zaburzenia psychiczne. Tym niemniej ja sama pacjentów do tej diety nigdy nie namawiam, bo do diety optymalnej ka¿dy musi dorosn¹æ (zm¹drzeæ). Nie mo¿e byæ ¿adnego podjadania, szczególnie wêglowodanów (bo rosn¹ wskaŸniki trójglicerydów i cholesterolu) i bia³ek (bo powstaj¹ choroby z tak zwanego przebia³czenia).

lat. Ksi¹¿ki, które przeczyta³am, napisali lekarze maj¹cy setki tysiêcy ludzi wyleczonych diet¹ ubogowêglowodanow¹, a wysokot³uszczow¹. Oni te¿, powo³uj¹ siê w swojej ksi¹¿ce na rewelacyjne prace dr. Jana Kwaœniewskiego (str. 33 – '¯ycie bez pieczywa"). Oœwiadczam, ¿e obecnie w Polsce ¿yje ponad 3 miliony ludzi bêd¹cych na diecie optymalnej (niskowêglowodanowej i wysokot³uszczowej). Niektórzy, jak autor dr Jan Kwaœniewski i jego bliscy, przyjaciele stosuj¹ to ¿ywienie od ponad 35 lat. Wszyscy, ³¹cznie z mê¿em, który ma tyle lat co nasz Papie¿, s¹ sprawni i zdrowi, nie choruj¹, nie za¿ywaj¹ leków i nie maj¹ mia¿d¿ycy, a nawet – z ka¿dym rokiem stosowania diety – wygl¹daj¹ du¿o m³odziej. Wszyscy oni wyleczyli sobie wiele schorzeñ uznawanych przez medycynê za nieuleczalne. Z powa¿aniem lek. Eleonora Nowosad-Litwin

Szanowni Pañstwo, W dniu 10 listopada uczestniczy³am w spotkaniu zorganizowanym dla 'kandydatów" na Optymalnych przez poznañski Oddzia³ OSBO. Serdecznie dziêkujê za zaproszenie. Opowiadano mi, ¿e na takie spotkania zg³asza siê oko³o 150 - 200 osób. Jakoœ nie bardzo w to wierzy³am. By³am wiêc zaskoczona tak ogromn¹ frekwencj¹ - rzeczywiœcie by³o 200 osób. Zebranie przeprowadza³a Zuzanna Rzepecka - pe³ny profesjonalizm, by³a te¿ bardzo ciekawa prelekcja pana z Bydgoszczy i ich pani dietetyczki. T¹ drog¹ chcia³am bardzo serdecznie podziêkowaæ za przemi³e i przyjacielskie spotkanie u naszych Pañstwa Janickich, których wyroby piekarskie i cukiernicze s³yn¹ na ca³¹ Polskê i nie tylko.

Przyczyn¹ wszystkich schorzeñ s¹ wêglowodany spo¿ywane w nadmiarze, st¹d tak zwane choroby cywilizacji XX wieku i zgony bardzo m³odych ludzi w wieku 40-45 lat. Ju¿ w ksi¹¿kach dla studentów II - go roku medycyny, mo¿na przeczytaæ, ¿e wêglowodany w nadmiarze a nie t³uszcze s¹ przyczyn¹ wszelkich schorzeñ i przedwczesnego starzenia siê organizmu ludzkiego. Nie jest to jedyna ksi¹¿ka, któr¹ Pañstwu polecam. Przeczyta³am te¿ literaturê zagraniczn¹, jak 'Nowa Rewolucyjna Dieta Doktora Atkinsa" (lekarz amerykañski - kardiolog, który diet¹ niskowêglowodanow¹ nie tylko odchudza swoich pacjentów, ale te¿ leczy wiele schorzeñ od ponad 25 lat, jak równie¿ bardzo dobre opracowanie dwóch lekarzy niemieckich czy austriackich: '¯ycie bez pieczywa" (jak diet¹ niskowêglowodanow¹ mo¿na uratowaæ ¿ycie) autorów – Dr Charison B. Allan i Dr Wolfgang Lutz (ksi¹¿ka obecnie dostêpna w jêzyku polskim). Autorzy od lat s¹ sami na tej diecie (jak mówi¹ – od momentu, jak ich zdrowie zaczê³o szwankowaæ), a tak¿e lecz¹ t¹ diet¹ ludzi chorych od 40

GRUDZIEÑ 2002

Przesy³am moc pozdrowieñ. Czes³awa Wasilewska Prudnik

Promocja œwi¹teczna - w pakiecie taniej! Zestaw miesiêczników 'Optymalni" od nr. 2 do nr. 16 (bez nr. 3) mo¿na nabyæ w cenie 16 z³!!!

OPTYMALNI

5

¯YWIENIE OPTYMALNE

DR KWAŒNIEWSKI PRZEDSTAWIA Ci¹g dalszy artyku³u prof. Stanis³awa Wi¹ckowskiego. Pierwsz¹ czêœæ publikowaliœmy w ubieg³ym numerze.

¯YWNOŒÆ PRZEMYS£OWA ZWI¥ZANE Z NI¥ ZAGRO¯ENIA Przemys³owe rolnictwo nie zaleca zwiêkszenia zasobnoœci gleb, ale coraz wiêksz¹ jej chemizacjê. W ten sposób zapewnione jest wielkie zapotrzebowanie na pestycydy, herbicydy i leki weterynaryjne. Powoduje to dalsze wyja³awianie agrocenoz gleb i ca³ych ekosystemów, pozbawiaj¹c nas wrogów naturalnych, licznych szkodników uprawianych roœlin. Wprawdzie plony wzros³y dwukrotnie, ale zu¿ycie pestycydów piêciokrotnie (Górny, 1998) Wspó³czesne rolnictwo jest wysoko energoch³onne, wymaga znacznych i stale rosn¹cych nak³adów finansowych, jednoczeœnie maleje op³acalnoœæ produkcji, degradowana jest przyroda, a wyprodukowana ¿ywnoœæ ma czêsto w¹tpliw¹ lub wrêcz z³¹ jakoœæ ¿ywieniow¹ (Górny,1998). Ekonomiczna ocena uwzglênia wy³¹cznie koszty produkcji i zysk producenta, nie uwzglêdnia natomiast degradacji przyrody, zagro¿enia zdrowia cz³owieka, roœlin, zwierz¹t i biologicznej ró¿norodnoœci. Popularnym napojem jest Coca-cola, która zawiera m. innymi kwas ortofosforowy i fosforany. Wypicie choæby tylko 1/3 litra dziennie blokuje przyswajanie dwóch bardzo wa¿nych pierwiastków, a mianowicie wapnia i magnezu ze wzglêdu na ich antagonizm z fosforem. W czerwcu 1999 r wybuch³ skandal z rakotwórcz¹ dioksyn¹. Dla ocalenia zysków belgijskich producentów rz¹d tego kraju przez 5 miesiêcy igra³ w wyrachowany sposób ze zdrowiem milionów ludzi w Europie. Okaza³o siê, ¿e w kraju, sk¹d wywodzi siê wielu unijnych inspektorów traktuj¹cych z góry polskich producentów ¿ywnoœci, ktoœ wpad³ na pomys³, ¿eby do paszy dla trawo¿ernych zwierz¹t dodaæ zu¿yty olej silnikowy zawieraj¹cy dioksyny. Niestety zatrute miêso by³o trudne do identyfikacji, gdy¿ spora czêœæ tych produktów otrzyma³a nalepki francuskie. Unijni 'poprawiacze natury" wpadli na pomys³, ¿eby m¹czkê miêsno-kostn¹ dodawaæ do paszy trawo¿ernym krowom.

6

OPTYMALNI

Te masowo stosowane praktyki doprowadzi³y do wielkiej tragedii przemys³u miêsnego w UE i do olbrzymich strat hodowców byd³a w ca³ej zachodniej Europie. Choroba wœciek³ych krów znana by³a od bardzo dawna wœród papuaskich kanibalów, a z Anglii od co najmniej 250 lat jako 'scrapie" choroba drapania (D¹browski, 2000). Zagro¿enie sta³o siê coraz powa¿niejsze w miarê narastania nowoczesnych metod hodowli. Przyczyn¹ infekcji s¹ nie tylko coraz bli¿sze kontakty zwierz¹t na pastwiskach czy w oborach oraz brak higieny w miejscach uboju. Nic wiêc dziwnego, ¿e epidemia na najwiêksz¹ skalê dotyczy³a Anglii w latach 1988 – 1997 z rekordowym rokiem 1992, kiedy to zanotowano prawie 27 tysiêcy przypadków tej choroby. To przecie¿ w³aœnie w Anglii zaczêto produkowaæ na wielka skalê przemys³ow¹ m¹czkê miêsno-kostn¹, pochodz¹c¹ w licznych przypadkach od chorych na scrapie zwierz¹t. W UE produkowano rocznie blisko 3 mln. ton m¹czki zwierzêcej, u¿ywanej w paszach do karmienia kur, kaczek, œwiñ, krów, owiec i królików. Do produkcji takich m¹czek wykorzystywano padlinê owiec, psów, kotów, szczurów, a tak¿e innych zwierz¹t, które zdech³y z ró¿nych powodów lub uleg³y wypadkom. W Polsce od kilkunastu lat stosuje siê suszenie ziarn zbo¿owych mieszanin¹ powietrza i spalin przy zastosowaniu radzieckich suszarek SZPS 8. Wprawdzie Pani Gonczarowa pisa³a, ¿e naszym s¹siadom to nie szkodzi, zupe³nie inne wyniki uzyskali polscy uczeni z Olsztyna i Poznania. Nic wiêc dziwnego, ¿e coraz czêœciej notuje siê w Polsce zgony z powodu raka ¿o³¹dka. Kolejn¹ wielk¹ tragedi¹ jest epidemia pryszczycy. Pomimo olbrzymich zagro¿eñ i rozmiarów epidemii do dziœ hodowcom angielskim nie op³aca siê wprowadzenie tak podstawowych zabiegów jak szczepienia ochronne. Pañstwa, które zdecydowa³yby siê szczepiæ chore na pryszczycê zwierzêta, nie mog³yby przez okres 3 lat zarabiaæ na eksporcie miêsa i wyrobów miêsnych. Ten przyGRUDZIEÑ 2002

k³ad dowodzi, ¿e prywatny interes jest wa¿niejszy ni¿ zagro¿enie kraju, UE czy ca³ej Europy. Mimo woli budzi siê refleksja, ¿e gdyby ten 'europejski zwyczaj" palenia chorych na choroby zakaŸne zwierz¹t dotyczy³ i nas, mog³o by szybko dojœæ do wytêpienia Homo sapiens na kuli ziemskiej. Sytuacja dietetyczna w uprzemys³owionych krajach zachodnich zmieni³a siê diametralnie w ci¹gu ostatnich 100-200 lat. W g³ównym kraju UE, jakim s¹ Niemcy od 1850 do 1984/5 roku zmniejszy³o siê spo¿ycie roœlin str¹czkowych 17 razy, m¹ki ¿ytniej 4 krotne i ziemniaków dwukrotnie, natomiast zwiêkszono spo¿ycie cukru dwudziestokrotnie, miêsa prawie 5-cio krotne, m¹ki pszennej 2,5-krotne, owoców z po³udniowymi ³¹cznie 8-krotne, warzyw dwukrotnie i jajek – szeœciokrotnie (Mühleisen,1988) Koszty zwi¹zane z chorobami wywo³anymi z niew³aœciwym ¿ywieniem (choroby serca i uk³adu kr¹¿enia, nadciœnienie, cukrzyca, marskoœæ w¹troby, kamica ¿ó³ciowa) wzros³y 2,5 krotne tylko w czasie od 1976 - do 1980 (Mühleisen, 1988). Warto uœwiadamiaæ nie tylko pacjentom, ale i producentom ¿ywnoœci konsekwencje dla zdrowia zwi¹zane z wysok¹ kalorycznoœci¹ pokarmów, du¿¹ iloœci¹ t³uszczów i soli oraz braków b³onnika, ale i witamin i zwi¹zków mineralnych. Przecie¿ przemys³owe przetwarzanie pokarmów czêsto inaktywuje zawarte w nich witaminy. Jemy stanowczo za du¿o, a poda¿ ¿elaza, magnezu, wapnia i witamin a zw³aszcza B1, B12. kwasu foliowego jest krytycznie niska i nie pokrywa zapotrzebowania (Sailer, 1986). Dlatego te¿ wci¹¿ godne polecenia s¹ zalecenia Bircher Bennera (1903), Kollatha 1988, czy Waerlanda (1984). Polecaj¹ one produkty naturalne, nie poddane dzia³aniu enzymów. Istot¹ od¿ywiania powinno byæ spo¿ywanie œwie¿ej, mo¿liwie jak najmniej zdenaturowanej, pe³nowartoœciowej ¿ywnoœci. Tak¹ ¿ywnoœæ zapewnia rolnictwo ekologiczne. Przemys³owe spo³eczeñstwa œwiata w sposób bolesny unaoczni³y sobie, ¿e

¯YWIENIE OPTYMALNE

postêp to nie tylko wzrost, ale rozwój, nie tylko iloœæ, ale przede wszystkim jakoœæ. Nast¹pi to tym prêdzej, im spo³eczeñstwa bêd¹ popieraæ nie globalizm i niszczenie rolnictwa, ale rodzinne gospodarstwa rolne, aktywne spo³eczeñstwa wiejskie i ekologiczne formy rolnictwa.(Górny, 2000) W Polsce zdajemy sobie sprawê, ¿e istnieje koniecznoœæ przeobra¿eñ naszego rolnictwa. Musi to jednak byæ proces ewolucyjny, g³êboko przemyœlany i odpowiednio przygotowany, z udzia³em najbardziej zainteresowanych. Przede wszystkim wraz ze zwiêkszaniem powierzchni gospodarstw trzeba rozbudowywaæ infrastrukturê, buduj¹c liczne zak³ady przetwórcze: mleczarnie, masarnie, suszarnie, przechowalnie owoców itd. W opinii wielu ekspertów Polska nie ma ¿adnych szans na konkurowanie z wysoce zmechanizowanym i dotowanym przez UE rolnictwem konwencjonalnym. Dla nas jedyn¹ szans¹ jest rozwój ekologicznych kierunków w rolnictwie i jedyna szans¹ na zachowanie wysokiego potencja³u naszych gleb i przyrodniczych walorów naszego kraju. Polska, a zw³aszcza jej rolnictwo mog³oby odegraæ pozytywn¹ rolê w Unii Europejskiej, gdyby kraje 15-tki potrafi³y patrzeæ na to pod k¹tem interesów ca³ej Unii a nie w¹skich interesów jej pojedynczych cz³onków. Niski stopieñ chemizacji rolnictwa, ¿ywnoœæ o ma³ym stopniu przetworzenia powinna mieæ du¿e walory zdrowotne, nie tylko dla Polski, ale i dla UE. Kieruj¹cy polsk¹ gospodark¹ powinni wykorzystaæ przyrodnicze walory naszego kraju i nie poddawaæ siê tak ³atwo jedynie s³usznej ideologii z Brukseli. Co najmniej 34% powierzchni Polski stanowi¹ unikalne ekosystemy w Europie i – z ma³ymi wyj¹tkami – produkuj¹ce znakomit¹ ¿ywnoœæ w porównaniu do krajów Unii. Trzeba obiektywnie stwierdziæ, ¿e Europa Zachodnia ma wiêcej gleb o lepszym sk³adzie mechanicznym ni¿ Polska. Do tego trzeba jednak dodaæ wysoki stopieñ chemizacji. Pocz¹tkowo sprzyja on produkcji rolnej, jednak¿e po kilku latach grozi degradacj¹ gleb. Nastêpuje wyja³owienie gleb, znaczna redukcja organizmów glebowych, które przez siln¹ konkurencj¹ z patogenami roœlinnymi o pokarm i energiê ograniczaj¹ ich rozwój. Polska dysponuje glebami o lepszej sprawnoœci biologicznej w porównaniu

do wielu krajów zachodniej Europy. Jest to trudne do udowodnienia, choæ jest oczywiste. Sprawnoœæ biologiczna nie jest równoznaczna z produkcyjnoœci¹, któr¹ mo¿na utrzymaæ sztucznie poprzez kosztowne nak³ady, jak: intensywne nawo¿enie, i nawodnienie zw³aszcza gleb piaszczystych oraz stosowanie pestycydów. Pod pojêciem sprawnoœci biologicznej nale¿y rozumieæ aktywnoœæ organizmów glebowych mierzon¹ ich wystêpowaniem iloœciowym i bogactwem gatunkowym. Porównywane mog¹ byæ w tym zakresie tylko gleby o podobnym sk³adzie mechanicznym, np. piaszczyste, gliniaste itd. Faktem jest wiêksza biologiczna ró¿norodnoœæ organizmów glebowych w Polsce w porównaniu do gleb wielu krajów 15-tki (Szyszko i inni, 1992, 1996, Vermeulen i inni, 1992). Wi¹¿e siê to miêdzy innymi ze znacznie wiêk-

szym stopniem chemizacji w produkcji roœlinnej na Zachodzie, wielokrotnie wy¿szym stosowaniem NPK, pestycydów a zw³aszcza herbicydów, ni¿ w Polsce. Daje to wprawdzie wysokie plony, ale uzale¿nia od koncernów chemicznych i pogarsza jakoœæ produktów rolnych. Wy¿sza sprawnoœæ biologiczna gleb polskich wynika miêdzy innymi z tego, ¿e u nas nie u¿ywaliœmy tak du¿ej iloœci NPK na hektar przy równoczesnym intensywnym nawadnianiu gleb, szczególnie piaszczystych, jak w UE i nie stosowaliœmy tak intensywnie herbicydów chemicznych œrodków ochrony roœlin. Jak wykazuj¹ badania (Witek, 1993) ska¿enia metalami ciê¿kimi naszych gleb, z wyj¹tkiem czarnego trójk¹ta pomiêdzy Polsk¹, Niemcami i Czechami, s¹ znikome. Wielu pracowników naukowych wykorzystuj¹cych ¿yj¹ce na powierzchni gleb gatunki owadów jako bioinydkatory gleb leœnych, wielokrotnie udowodni³o wy¿szoœæ naszych siedlisk nad krajami UE (Waloryzacja ekosystemów leœnych,1997). Ca³y szereg prac badawGRUDZIEÑ 2002

czych opartych na bioindykatorach wykazuje wy¿sz¹ jakoœæ naszych gleb nad glebami Holandii (Szyszko i inni 1992,1996, Vermeulen i inni 1992,). Traktuj¹c biegaczowate (Col. Carabidae) jako wskaŸnik sprawnoœci biologicznej wykazano, ¿e Holandia ma znacznie gorsze wskaŸniki. Potwierdzaj¹ to tak¿e badania zwierz¹t, które wybieraj¹ na miejsce zamieszkania siedliska ma³o ska¿one. Ró¿norodnoœæ biologiczna Polski mierzona na poziomie ró¿norodnoœci gatunkowej nale¿y do najwy¿szych w œrodkowej Europie, a na poziomie ró¿norodnoœci ekosystemów charakteryzuje siê szczególnym bogactwem dobrze zachowanych biocenoz leœnych i bagiennych. Polska ma bardzo dobre warunki przyrodnicze i spo³eczne dla rozwoju ekologicznego rolnictwa. Szczególnie nadaj¹ siê do tego gospodarstwa na po³udniowym i pó³nocnym wschodzie Polski, gdzie jest nadmiar r¹k do pracy, a wiêc w górach i w rejonie zielonych p³uc Polski. W wiêkszoœci przypadków s¹ to regiony najmniej ska¿one, odwiedzane masowo przez turystów, gdzie jeŸdzimy po zdrowie. By³oby to naturalne gdyby tam produkowano metodami ekologicznymi atestowan¹ naprawdê zdrow¹ ¿ywnoœæ. Zreszt¹ by³oby uzasadnione, gdyby zdrowa ¿ywnoœæ by³a produkowana metodami ekologicznymi, wszêdzie tam, gdzie to tylko mo¿liwe. Na ca³ym œwiecie roœnie zapotrzebowanie na tak¹ ¿ywnoœæ, gdy¿ ma ona gwarantowan¹ wysok¹ jakoœæ, wa¿ny element profilaktyki zdrowotnej spo³eczeñstwa. Na podstawie badañ rynkowych zapotrzebowanie na tak¹ ¿ywnoœæ deklaruje 40% konsumentów. Zapotrzebowanie to systematycznie wzrasta, nie tylko w Polsce czy Anglii, ale i na ca³ym œwiecie zdrowe œrodowisko nadaje siê do produkcji ekologicznej, zdrowej ¿ywnoœci. Na taki kierunek rozwoju wskazuj¹ równie¿ wzglêdy spo³eczne. Rolnictwo ekologiczne jest to najbardziej wydajny sposób gospodarowania. Uczy ono dobrej organizacji pracy, aktywizuje ludnoœæ wsi, dostarcza nowych miejsc pracy W Polsce wzrasta zainteresowanie rolnictwem ekologicznym. Zgodnie ze sw¹ nazw¹ uwzglêdnia ono ekologiczne uwarunkowania produkcji rolniczej. Dlatego rolnictwo ekologiczne jest rozwojowym i bardziej nowoczesnym systemem gospodarowania ni¿ rolnictwo przemys³owe. prof. Stanis³aw Wi¹ckowski

OPTYMALNI

7

Z ¯YCIA STOWARZYSZENIA

Z WIZYT¥ W... BIELSKU-BIA£EJ Oddzia³ OSBO w Bielsku-Bia³ej powsta³ dwa lata temu, w grudniu 2000 roku. Na pierwsze spotkanie przysz³o wtedy ponad 70 osób. By³em bardzo zaskoczony – wspomina prezes bielskich optymalnych, pan Józef Kraus. Potrzeba dzielenia siê doœwiadczeniami, wra¿eniami ze stosowania nowego modelu ¿ywienia by³a i jest du¿a. Zauwa¿yæ to mo¿na ws³uchuj¹c siê w pytania i komentarze osób przychodz¹cych na cykliczne spotkania Oddzia³ów. 30 paŸdziernika uczestniczy³am w takim spotkaniu, w Bielsku-Bia³ej. Prezes Józef Kraus, jak ka¿dy góral szczery i oddany górom, a jak ka¿dy optymalny – pe³en energii, z entuzjazmem powita³ przyby³ych na spotkanie cz³onków i sympatyków bielskiego Oddzia³u OSBO i pokrótce przedstawi³, jak bêdzie ono wygl¹da³o. Tak ekspresyjnego mówcy, jakim jest pan Kraus, mo¿e bielszczanom pozazdroœciæ ca³a Polska! Z lekk¹ chrypk¹ (po wielogodzinnej pracy w Arkadii), ale i z humorem zaakcentowa³ moj¹ obecnoœæ w Bielsku i... odda³ g³os dr Witowskiej.

Pani Urszula Witowska jest lekarzem optymalnym bielskiej Arkadii. Tego wieczoru omówi³a zagadnienie mia¿d¿ycy, wyjaœniaj¹c przede wszystkim sk¹d siê ona bierze, a tak¿e poruszy³a kwestiê cholesterolu, jako niezbêdnego sk³adnika dla dobrego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Z dum¹ o swych zdrowotnych osi¹gniêciach opowiada³ w miêdzyczasie osiemdziesiêcioparoletni pan D¹browski (mi³oœnik beskidzkich szlaków), który wraz z ¿on¹ uczestniczy w ka¿dym ze spotkañ Bractwa. Przyszed³ te¿ czas na pytania do mnie. Po

tak elokwentnych wypowiedziach moich poprzedników by³am lekko stremowana, ale sympatia, któr¹ wyczuwa³am z sali, pozwoli³a mi to przezwyciê¿yæ. Bielscy optymalni pytali o plany zwi¹zane z podnoszeniem atrakcyjnoœci naszego pisma, a tak¿e sami wskazywali tematy, na rozwiniêcie których czekaj¹. Mi³ym akcentem, ju¿ po oficjalnym zakoñczeniu, by³y rozmowy z uczestnikami – 'na luzie" i od serca. ¯ywienie Optymalne wspomagane... takimi spotkaniami, jak to w Bielsku, leczy i cia³o, i ducha. Mo¿liwoœæ kontaktu z innymi osobami, maj¹cymi podobne problemy, pytania czy po prostu podobne widzenie œwiata jest nieodzownym elementem normalnego ¿ycia. Ewa Borycka

Z WIZYT¥ W... WARSZAWIE Warszawa o tej porze roku byæ mo¿e 'da siê lubiæ", ale akurat przy tak niesprzyjaj¹cej aurze postanowi³am tego nie sprawdzaæ i nie nara¿aæ mojego neutralnego stosunku do naszej stolicy, jaki posiadam. Umówiona z dr. Pal¹ na godzinê 1600, ju¿ o 1500 by³am przy Lazurowym Pa³acyku na Bemowie. Przy okazji dowiedzia³am siê, ¿e nie wszyscy warszawscy taksówkarze obwo¿¹ swoich klientów po ca³ym mieœcie w celu wiadomym. Dowiedzia³am siê tego, jad¹c oczywiœcie autobusem, od bardzo mi³ej pani. W Arkadii sporo osób, ale jakieœ miejsce w k¹ciku

Poszukuje pracy

8

OPTYMALNI

siê znalaz³o. Skorzysta³am z okazji, ¿e nikt mnie nie zna³ i podpatrzy³am co nieco. Personel Arkadii – m³ody. To podoba siê pacjentom. 'Zawsze m³odszego prêdzej staæ na uœmiech... To dobrze, ¿e s¹ m³odzi" – wymieniaj¹ uwagi, czekaj¹c na zabieg czy lekarza. Przy telefonie dy¿uruje Karina Leszczyñska, jak wyczyta³am z identyfikatora. Obok, za parawanami m³oda fizjoterapeutka, sympatycznym g³osem

to bardzo dobry lekarz. No w³aœnie, dr Pala. Wszed³ i moja wizyta incognito siê skoñczy³a... (Rozmowa z dr. Pal¹ na s.10) Swego czasu, kiedy Arkadia - Bemowo powstawa³a, s³ychaæ by³o g³osy: po co jeszcze jedna Arkadia w Warszawie? S¹dz¹c jednak po iloœci pacjentów, których tam spotka³am, jestem przekonana, ¿e i piêæ Arkadii stolica jest w stanie przyj¹æ i utrzymaæ. Musz¹ tylko dorównaæ tej. I nie chodzi tu o piêkne stylowe wnêtrze czy reprezentacyjny budynek. Przede wszystkim liczy siê jakoœæ us³ug medycznych. Tu kluczem do sukcesu jest dobry lekarz, doradca ¿ywieniowy i fizjoterapeuta. Dysponuj¹c tymi walorami, nie trzeba siê baæ. Ewa Borycka

uspokaja lekko zdenerwowan¹ pacjentkê. Zabiegi na pewno pani pomog¹ – zapewnia - dr Pala

Telefony - Karina Leszczyñska Lekarze - lek. med. Przemys³aw Pala, lek. med. Mariusz G³owacki, lek. med. Maciej Garbieñ Pr¹dy selektywne - Ewelina Chrab¹szcz, Wioletta Piotrowska

mgr in¿. budownictwa, ZARZ¥DCA NIERUCHOMOŒCI, licencja pañstwowa; optymalny, tel. 0501 424086 e-mail:[email protected]

GRUDZIEÑ 2002

Z ¯YCIA STOWARZYSZENIA

WIEDZA I SKUTECZNOŒÆ Z Józefem Krausem, prezesem bielskiego Oddzia³u OSBO, rozmawia Ewa Borycka.

– Jest pan prezesem Oddzia³u Stowarzyszenia Optymalnych w Bielsku-Bia³ej dwa lata. Arkadiê prowadzi pan ju¿ od czterech lat. Jak pan ocenia ten czas? – To czas wytê¿onej pracy. Propagowanie idei dr. Kwaœniewskiego wymaga czêsto poœwiêcenia ca³ego siebie. I w pracy - w Arkadii, i w domu - odbieraj¹c liczne telefony, rozmawiam o ¿ywieniu optymalnym. Dzia³am nie tylko na terenie Bielska, ale te¿ próbujê pomagaæ tam, gdzie jest to konieczne, przeprowadzaj¹c wyk³ady dotycz¹ce korzyœci p³yn¹cych z praktycznego zastosowania ¿ywienia optymalnego. By³em zapraszany m.in. na spotkania do pobliskich Oddzia³ów OSBO w Rybniku, Czechowicach-Dziedzicach, Oœwiêcimiu, a ostatnio nawet w ¯ywcu. A co do mojej Arkadii w Bielsku-Bia³ej, to proszê pamiêtaæ, ¿e kiedy j¹ zak³ada³em, by³a ona pi¹t¹ Arkadi¹ w Polsce i na œwiecie. Byliœmy pionierami. Obecnie mamy ju¿ bogate doœwiadczenie w leczeniu wiêkszoœci chorób, wynikaj¹ce równie¿ z naszego, bezpoœredniego zaanga¿owania siê w sytuacjê ¿yciow¹ naszych pacjentów. Ka¿demu dostosowujemy ¿ywienie adekwatnie do jego mo¿liwoœci i œrodowiska, w którym ¿yje. – To, ¿e zawsze mo¿e pan liczyæ na dr Witowsk¹, jest dla pana, jako prezesa, du¿¹ pomoc¹... – Oczywiœcie. Wiem, jak trudno czasem poszczególnym Oddzia³om 'pozyskaæ" optymalnego lekarza na swoje spotkanie. Dla mnie dr Urszula Witowska to bardzo cenna osoba. Jest bowiem niezast¹pionym lekarzem ciesz¹cym siê wœród pacjentów i cz³onków OSBO du¿ym szacunkiem i zaufaniem. Bardzo pomaga mi równie¿ samym swym autorytetem. – Spotyka siê pan z krytyk¹ dzia³alnoœci optymalnych lekarzy? – Tak, ale zawsze wtedy broniê dr. Kwaœniewskiego. Mówiê, ¿e on przecie¿ nie odpowiada za us³ugi œwiadczone w Arkadiach, za jakoœæ, efekty leczenia, samych lekarzy. Maj¹ oni leczyæ dobrze. Co wiêcej - musz¹ staraæ siê wyleczyæ. Musz¹ siê ci¹gle szkoliæ, zdobywaæ wiedzê, rozumieæ... – Jak pan skomentuje fakt powstania w Bielsku-Bia³ej drugiego Oddzia³u OSBO? – Powiem to, co powtarza³em niejednokrotnie na ró¿nych wa¿nych spotkaniach optymalnych. Jeœli ten ruch w swej pocz¹tkowej fazie rozwoju (a tu przecie¿ jesteœmy) zacznie siê rozdrabniaæ, a mamy przecie¿ do 'pokonania" ca³y œwiat - producentów ¿ywnoœci, firmy farmaceutyczne, inne, to rozdrobnienie bardzo go os³abi. Bielsko jest ma³ym miastem. Na spotkania przychodzi ok. 80 osób i s¹ to przewa¿nie te same osoby. G³ównie starsze. Z trudem docieramy do ludzi m³odych. Mimo tego, ¿e spotkania s¹ na bardzo wysokim poziomie merytorycznym, zaczynaj¹ przypominaæ czy przekszta³caæ siê w klub sympatyków. A ide¹ ruchu jest przecie¿ budzenie coraz wiêkszego grona ludzi, tak¿e m³odych i rozprzestrzenianie siê idei optymalnej. Dr Kwaœniewski niejednokrotnie wspomina³ w swoich wyst¹pieniach o tym, ¿e wtedy Polska by³a silna, kiedy mia³a uniê z Litw¹... W jednoœci si³a. Jednak có¿, skoro powsta³ ju¿ nowy Oddzia³ OSBO w Bielsku-Bia³ej i zosta³ on zaakceptowany przez ZG OSBO w Jaworznie, to znaczy, ¿e tak ma byæ.

GRUDZIEÑ 2002

– Nie przeszkadza to panu? – Nie. Wrêcz przeciwnie, mobilizuje to mnie, nas (w³adze Oddzia³u OSBO) do wiêkszej efektywnoœci w naszych dzia³aniach. Summa summarum, to korzyœæ p³yn¹ca dla cz³onków naszego Oddzia³u. Ludzie zawsze wybior¹ tych, u których jakoœæ, sposób i efekty bêd¹ najwy¿sze i najlepsze. – W jakim kierunku, wed³ug pana, OSBO powinno siê rozwijaæ? – Jak ju¿ powiedzia³em, g³ównym naszym celem jest budzenie œwiadomoœci ludzi, przestrajanie ich sposobu myœlenia i uœwiadamianie ludziom, ¿e idea, odkrycie dr. Kwaœniewskiego przynosi wymierne korzyœci i to nie tylko na zdrowiu, ale te¿ na myœleniu. Powinniœmy iœæ w kierunku budowania spo³eczeñstwa ludzi m¹drych, myœl¹cych, z wiedzy których skorzystaj¹ przysz³e pokolenia. W kierunku pozyskiwania coraz wiêkszej liczby cz³onków, w tym tak¿e ludzi m³odych, jak równie¿ docierania do producentów zdrowej dla nas ¿ywnoœci, od których zale¿¹ nasze przysz³e losy. – Wed³ug pana ruch optymalnych to... – Ruch optymalnych, dzia³alnoœæ OSBO to dzia³alnoœæ charytatywna, s³u¿¹ca krzewieniu oœwiaty zdrowotnej i wiedzy optymalnej. Powinien on sk³adaæ siê tylko z dzia³aczy - spo³eczników, którzy poœwiêcaj¹ swój czas dla idei dr. Kwaœniewskiego - uczynienia z Polski kraju ludzi m¹drych, zdrowych i tym samym podniesienia ich standardu ¿ycia. Jeœli chodzi o komercjê, dzia³alnoœæ zarobkow¹, to s¹ od tego Arkadie - podmioty gospodarcze, które maj¹ prawo zarabiaæ. Lekarz, który dobrze wykonuje swoj¹ pracê powinien za to otrzymaæ pieni¹dze. Daje on pacjentowi o wiele wiêcej ni¿ w standardowej przychodni. On (lekarz) rzeczywiœcie pacjenta mo¿e wyleczyæ... Czy bierze za wizytê 40, 50 czy 60 z³ to jest kwestia jego etyki, moralnoœci, sumienia. Pacjent oczekuje jednak w zamian wysokiego poziomu us³ug i ustalenia na tyle przystêpnych cen, by móc byæ wyleczonym, jako przeciêtny Kowalski. Komercja, w pe³nym tego s³owa znaczeniu, jest rozwi¹zaniem na krótk¹ metê. Docelowo liczy siê wiedza, fachowoœæ i skutecznoœæ leczenia. – Dziêkujê za rozmowê.

REKLAMA

Tel. (0~22) 466 29 74; 0604 221 412

NOWA ARKADIA WARSZAWA - GOC£AW ul. Meissnera 1/3 m. 278 (róg Fieldorfa, 500 m od trasy Siekierkowskiej)

❑ Porady lekarskie z zakresu ¿ywienia optymalnego ❑ Pr¹dy selektywne ❑ Sprzeda¿ publikacji optymalnych OPTYMALNI

9

Z ¯YCIA STOWARZYSZENIA

PO PIERWSZE... WYLECZYÆ W warszawskiej Arkadii na Bemowie, w przerwie miêdzy konsultacjami, rozmawiam z lek. med. Przemys³awem Pal¹. – Na wstêpie muszê zadaæ panu trochê plotkarskie pytanie. Jak godzi pan obowi¹zki zwi¹zane z prac¹ w Czêstochowie, konsultacjami w Jastrzêbiej Górze i tutaj? – Nie mogê powiedzieæ, ¿e przychodzi mi to ³atwo. Zanim rozpocz¹³em pracê w Centrum ¯ywienia Optymalnego mia³em w Czêstochowie kilka zajêæ – wyk³ada³em m.in. w studium policealnym – z których musia³em zrezygnowaæ. Obecnie pracujê tylko w szpitalu, co daje mi szansê na czêstsze wyjazdy do Jastrzêbiej Góry. Pomimo tego praktycznie nie mam dni wolnych, a ca³y urlop wykorzystuje na pracê w Centrum ¯ywienia Optymalnego. W drodze pomiêdzy Czêstochow¹ a Jastrzêbi¹ Gór¹ zatrzymujê siê na jeden dzieñ tu w Warszawie, gdzie pracujê w nowopowsta³ej Arkadii. Oprócz mnie przyjmuj¹ tutaj równie¿ pozostali lekarze, z którymi wspó³pracujê, tj. Maciej Garbieñ oraz Mariusz G³owacki. – Czy jest du¿e zapotrzebowanie na konsultacje lekarzy optymalnych w stolicy? – Przez nasz gabinet przewija siê bardzo du¿o osób, ale wiêkszoœæ z nich dopiero rozpoczyna ¿ywienie optymalne. Ci, którzy d³ugo stosuj¹ dietê bardzo rzadko potrzebuj¹ pomocy lekarskiej. Pacjenci ¿ywi¹cy siê w sposób tradycyjny zg³aszaj¹ siê praktycznie ze wszystkimi mo¿liwymi chorobami. Czêœæ z nich kierowana jest przez znajomych, którzy ju¿ wyleczyli siê ze swoich chorób, ale ponad 1/3 o diecie dr. Kwaœniewskiego dowiaduje siê z naszych artyku³ów ukazuj¹cych siê w lokalnej prasie. Takie osoby przychodz¹ czêsto z ciekawoœci. PóŸniej obserwujê ich zdziwienie, gdy po kilku tygodniach od rozpoczêcia diety ustêpuj¹ ich dolegliwoœci i odstawiaj¹ wszystkie leki. – Czy wszyscy pacjenci wymagaj¹ zabiegów pr¹dami selektywnymi? – Aby osi¹gn¹æ zdrowie wymagane jest przede wszystkim prawid³owe od¿ywianie. Pr¹dy selektywne przyspieszaj¹ ust¹pienie dolegliwoœci, ale nie eliminuj¹ przyczyny choroby. Niektórzy tego nie rozumiej¹. Oczywiœcie nie ma koniecznoœci, aby ka¿dy na pocz¹tku ¿ywienia korzysta³ z zabiegów. U niektórych chorych mo¿na je stosowaæ nawet po d³u¿szym okresie diety. Trzeba jednak powiedzieæ, ¿e ludzie bez dolegliwoœci rzadko trafiaj¹ do mojego gabinetu. Przewa¿aj¹ ludzie schorowani i tym oczywiœcie zalecamy zabiegi. Pacjent natomiast korzysta z nich lub nie. Zdarzaj¹ siê te¿ takie sytuacje, ¿e pacjenci, którzy byli leczeni pr¹dami, odczuwaj¹ bardzo du¿¹ poprawê i czêsto prosz¹ o kolejne zabiegi w celu usuniêcia dolegliwoœci, które wczeœniej by³y zaæmione przez chorobê zasadnicz¹. – Dlaczego zdecydowa³ siê pan, jako lekarz, na czynne uczestnictwo we w³adzach Ruchu Optymalnych – jest pan cz³onkiem Zarz¹du G³ównego OSBO i Komisji Zdrowia...

10

OPTYMALNI

– Ruch optymalnych oparty jest o wiedzê zgromadzon¹ przez lekarza, a g³ównym celem Stowarzyszenia jest wyleczenie jak najwiêkszej liczby Polaków i wzajemna pomoc wœród Optymalnych. Konieczne jest zatem, aby we w³adzach Stowarzyszenia znaleŸli siê przedstawiciele zawodów medycznych. OSBO wydaje dyplomy i certyfikaty, których nie mo¿e weryfikowaæ in¿ynier czy ekonomista. Poza tym uwa¿am, ¿e konieczna jest zmiana zasad przyznawania tych dokumentów. Jest coraz wiêcej lekarzy posiadaj¹cych certyfikaty i nale¿y zacz¹æ dbaæ nie tylko o ich iloœæ, ale i jakoœæ. Zgodzili siê ze mn¹ pozostali cz³onkowie Komisji Zdrowia, tj. dr Wróbel i dr Kluczyñska. Widzia³em te¿ koniecznoœæ wp³ywu na treœci publikowane w miesiêczniku. Brak korekty medycznej doprowadzi³ do pojawiania siê b³êdów merytorycznych, które powodowa³y zamieszanie w œrodowisku. Teraz zmienia siê to na lepsze. – Czy jako m³ody (wiekiem) lekarz nie czuje siê pan za¿enowany, ucz¹c starszych – i wiekiem, i sta¿em? – Za¿enowany nie, ale czujê siê nieswojo, gdy szkolê lekarza, który pracuje w zawodzie np. ponad 20 lat. No, ale przecie¿ on nie zajmowa³ siê w tym czasie ¯ywieniem Optymalnym – mówiê sobie – jest to dla niego nowa dziedzina. Nie spotka³em siê z tym, aby któryœ z lekarzy szkol¹cych siê u nas, Ÿle to odbiera³. Wrêcz przeciwnie, wielu jest bardzo dociekliwych – chc¹ dowiedzieæ siê jak najwiêcej. Z niektórymi zaprzyjaŸni³em siê i utrzymujê sta³y kontakt – wymieniamy siê te¿ doœwiadczeniami. W sumie do tej pory szkolenie u nas odby³o 46 lekarzy. – Musi pan równie¿ oceniaæ umiejêtnoœci szkol¹cych siê lekarzy. Czy pana zdaniem powinno siê wprowadziæ 'egzaminy" dla u³atwienia tych specyficznych relacji? – Tak jak mówi³em, wed³ug mnie istnieje taka koniecznoœæ. Lekarz, który chce stosowaæ metody leczenia dr. Jana Kwaœniewskiego powinien je dobrze poznaæ, zanim siê tego podejmie. Przed otrzymaniem jakiegokolwiek tytu³u czy specjalizacji przechodzi siê przez okreœlone sprawdziany. Samo przejœcie szkolenia nie musi byæ w ka¿dym przypadku równoznaczne z pozyskaniem umiejêtnoœci. – Jest pan pierwszym lekarzem, po dr. Kwaœniewskim, który zdecydowa³ siê na ujawnienie swego nazwiska w ogólnopolskiej gazecie (Gazeta Prawna) i przedstawi³ siê jako lekarz optymalny, publikuj¹c artyku³ o ¯O. Nie ba³ siê pan reakcji œrodowiska? I mo¿e od razu jak ta sprawa wygl¹da dziœ. S³ysza³am o ostrych reakcjach ze strony Izb Lekarskich... – Rzeczywiœcie w 'Gazecie Prawnej" pojawi³a siê rozmowa ze mn¹. Nie wiem, czy by³em pierwszy po dr. Kwaœniewskim. Byæ mo¿e wczeœniej ktoœ ju¿ na ten temat pisa³. Po tym artykule znalaz³y siê osoby, które zarzuci³y mi g³oszenie pogl¹dów sprzecznych z obecnym stanem wiedzy. Nawet sugerowano wszczêcie

GRUDZIEÑ 2002

postêpowania w celu pozbawienia mnie prawa wykonywania zawodu. Na mojego kolegê zg³oszono doniesienie do prokuratury o pope³nionym przestêpstwie. Najpierw jednak trzeba udowodniæ, ¿e nasze dzia³anie przynosi szkodê. Czytaj¹c oskar¿enie pod moim adresem, odnios³em wra¿enie, ¿e autorem jest osoba, któr¹ nale¿a³oby przebadaæ psychiatrycznie. W œwietle ostatnio prowadzonych na ca³ym œwiecie badañ naukowych œmieszne staj¹ siê mity o wysokiej szkodliwoœci t³uszczów. W Wielkiej Brytanii na przyk³ad zaleca siê ju¿ jadanie minimum jednego jajka dziennie. Obecnie coraz wiêcej lekarzy z zainteresowaniem podchodzi do ¯ywienia Optymalnego. Coraz czêœciej zdarza mi siê przyjmowaæ pacjentów, którzy o Centrum ¯ywienia Optymalnego dowiedzieli siê od swoich lekarzy, którzy sami stosuj¹ ¯O. – Liczba przyjêtych przez pana pacjentów i rzetelna dokumentacja prowadzona w Centrum ¯ywienia Optymalnego, z którym jest pan zwi¹zany od pocz¹tku jego dzia³alnoœci, sk³aniaj¹ ku myœli, ¿e mo¿e powstanie jakaœ praca naukowa... Co pan na to? – Pocz¹tkowo by³ to oœrodek nastawiony na prowadzenie wczasów. Przez pierwszy rok przyje¿d¿ali ludzie chc¹cy odpocz¹æ i nauczyæ siê zasad ¿ywienia optymalnego. Obecnie profil pacjentów uleg³ diametralnej zmianie. Jest coraz wiêcej ludzi powa¿nie chorych, którzy w czasie pobytu czêsto odstawiaj¹ przyjmowane leki i czuj¹ siê dobrze. Jest to jednak tylko 2-tygodniowa obserwacja i ³atwo mo¿na zarzuciæ brak skutków odleg³ych. Aby zacz¹æ pisaæ pracê naukow¹, nale¿a³oby dotrzeæ do naszych by³ych kuracjuszy i pozyskaæ pewne informacje. Ludzie ci rozproszeni s¹ po ca³ej Polsce - to wymaga du¿ego nak³adu pracy, ale... trzeba bêdzie to zrobiæ. – Jako mi³oœniczka literatury nie mogê nie zapytaæ o pana literackie sk³onnoœci. Czytuje pan ksi¹¿ki zwi¹zane tylko z pana zawodem, czy te¿ siêga pan po inne? – Ze wstydem muszê przyznaæ, ¿e ostatnio nie zagl¹dam do beletrystyki, choæ jeszcze kilka lat temu czytywa³em sporo. Brak mi czasu i czytanie powieœci jest dla mnie jego strat¹. Je¿eli siêgam po ksi¹¿ki, to jest to literatura fachowa lub popularno - naukowa, z której mogê dowiedzieæ siê czegoœ nowego. W tym roku jedyn¹ pozycj¹ z beletrystyki, któr¹ czyta³em by³a ksi¹¿ka pt. 'Œwiat Zofii" Gaarnera. Moim ulubionym autorem jest jednak Umberto Eco. Jego powieœæ 'Wahad³o Fuco" zrobi³a na mnie wra¿enie, jak ¿adna inna, a 'Imiê ró¿y" (czyta³em w czasie studiów) wci¹gnê³o mnie do tego stopnia, ¿e spóŸnia³em siê na zajêcia, bo ranek zaczyna³em od lektury i póŸniej czyta³em jeszcze na wyk³adach. Dawkowa³em sobie maksymalnie 70 stron dziennie, ¿eby powieœæ trwa³a d³u¿ej... – Dziêkujê za rozmowê i czas, który mi pan poœwiêci³. ¯yczê, by mia³ pan go wiêcej dla siebie. Ewa Borycka

MIÊDZY NAMI

którego nie znajdujê odpowiednich s³ów, by móc wyraziæ ogrom mojej wdziêcznoœci. Bardzo du¿y wp³yw na moje tak dobre samopoczucie mia³ fakt, ¿e w Centrum spotka³am siê z niesamowitymi ludŸmi. Chcia³abym z ca³ego serca podziêkowaæ wszystkim razem i ka¿demu z osobna, lekarzom i personelowi, poniewa¿ wszyscy zaczynaj¹c od najni¿szego rang¹, a koñcz¹c na kierownictwu s¹ fantastyczni. To ONI w³aœnie s¹ dusz¹ tego oœrodka. Za³oga jest bardzo m³oda, a przy tym stanowcza i zasadnicza. W zdumienie wprowadza uczestników turnusu fakt, ¿e tak m³ode osoby jak zastêpca kierownika Pani Monika K³osiñska oraz dietetyczki Pani Wioletta Prusik i Karolina Gorzkiewicz tak œwietnie daj¹ sobie radê w przekazywaniu wiedzy dotycz¹cej ¿ywienia optymalnego. Wszystkie dziewczêta, które wymieni³am mog³yby byæ moimi córkami i w³aœnie tak siê do mnie odnosi³y. Bardzo im za to z ca³ego serca dziêkujê. Nie mogê pomin¹æ Pañ pielêgniarek, Pani Asi i Jadzi, które okaza³y mi wiele wyrozumia³oœci i cierpliwoœci przy stosowaniu zabiegów zleconych przez lekarzy. To po prostu wspania³e kobiety. Trudno jest zgraæ taki kolektyw. Nie da siê te¿ opisaæ tego, co stanowi kuchnia i panie kelnerki, trzeba koniecznie przekonaæ siê o tym na w³asnej skórze. To nie jest jedzenie, to po prostu poezja. Moja dieta by³a ukierunkowana na jednostkê chorobow¹, ale i tak, jakby 'po drodze", przez te pó³tora roku 'zgubi³am" kamienie ¿ó³ciowe i nerka te¿ jest ju¿ czysta, nie pamiêtam kiedy mia³am migrenê, a torsje ust¹pi³y (by³y spowodowane lambliami). Bardzo istotn¹ rzecz¹ jest fakt, i¿ od chwili gdy zaczê³am stosowaæ ¿ywienie optymalne nie mia³am ¿adnej infekcji, a moje nogi z ka¿dym dniem s¹ w coraz lepszej formie. Bêd¹c osob¹ ¿ywi¹c¹ siê optymalnie mogê obserwowaæ jak piêknie wch³aniaj¹ siê ¿ylaki na moich nogach. Mia³am ich naprawdê du¿o i wiele z nich by³o bardzo grubych. Teraz po tych najgrubszych zosta³y mi na nogach tylko dziurki jakby po ospie, a same ¿ylaki pozosta³y ju¿ tylko wspomnieniem, legend¹. I jest jeszcze coœ o czym nie wiem czy napisaæ, bo nie chcê zapeszaæ, ale jest to dla mnie tak niesamowite szczêœcie, ¿e chcê siê nim podzieliæ z Wami i z Panem Doktorem. Otó¿ po oko³o dwóch tygodniach od mojego ostatniego pobytu w Centrum zauwa¿y³am, ¿e coœ dzieje siê z moimi kolanami. Dot¹d gdy sz³am mia³am wra¿enie, ¿e koœci ocieraj¹ siê o siebie, a teraz coœ zaczê³o siê w nich jakby mieliæ. Wierzê, ¿e zaczê³a w³aœnie odbudowywaæ siê tzw. maziówka, a moje suche kolana ju¿ nigdy nie bêd¹ suche. Tak bardzo siê cieszê, ¿e nie potrafiê ukryæ wzruszenia. Zawsze wierzy³am i wierzê, ¿e bêdê jeszcze normalnie chodziæ, mo¿e ju¿ nied³ugo... lada dzieñ. Panie Doktorze Kwaœniewski, ¿adne s³owa podziêki nie wyra¿¹ tego, co czujê. Chylê przed Panem g³owê w g³êbokim ho³dzie. Dziêkujê te¿ Panu za to, ¿e przekaza³ Pan swoj¹ wiedzê swoim uczniom w osobach dr. Przemys³awa Pali, dr. Mariusza G³owackiego i dr. Macieja Garbienia, którzy bardzo troskliwie zajmowali siê mn¹ podczas moich pobytów w Jastrzêbiej Górze i ze stoickim spokojem ws³uchiwali siê w moje lamenty, i kierowali mn¹ podczas kuracji. Im równie¿ bardzo serdecznie dziêkujê. Wspania³e jest te¿ to, ¿e istnieje Stowarzyszenie Bractw Optymalnych. Naprawdê mo¿e siê ono cieszyæ i szczyciæ, ¿e Centrum ¯ywienia Optymalnego reprezentuje tak wysoki poziom. Dziœ mogê powiedzieæ, ¿e ¿al mi tych wszystkich ludzi, którym nie by³o dane do tej pory spotkaæ siê z opracowanym przez Pana, Doktorze, sposobem na ¿ycie. Ja zawdziêczam to Oœrodkowi, który wspaniale propaguje ideê optymaln¹, Pana ideê dzielenia siê wiedz¹. Dziêkujê Panu i za to! Jestem dziœ zupe³nie inn¹ osob¹. Rozpiera mnie energia i wiara w to, ¿e bêdzie jeszcze lepiej. Jestem taka radosna. Zapomnia³am dodaæ, ¿e odk¹d ¿ywiê siê optymalnie schud³am 18 kg. Uff, jaka jestem lekka. ¯ycie jest piêkne, a Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze jest dla mnie najpiêkniejszym miejscem na ziemi. Z wyrazami gor¹cego szacunku Renata Miko³ajczyk z Ryjewa

OTA SIÊGA Z£O TA KS IÊGA Szanowny Doktorze Kwaœniewski! Wreszcie nadszed³ czas, abym mog³a podzieliæ siê z Panem i Czytelnikami 'Optymalnych" moj¹ wielk¹ radoœci¹ jak¹ jest dla mnie obecny stan mojego zdrowia. Nazywam siê Renata Miko³ajczyk, mam 50 lat, mieszkam na wsi. Dwa lata temu by³am zupe³nym wrakiem cz³owieka z wizj¹ wózka inwalidzkiego w niedalekiej przysz³oœci. Mia³am za sob¹ operacjê usuniêcia macicy wraz z przydatkami, zdiagnozowan¹ obecnoœæ kamieni ¿ó³ciowych i kamienia w prawej nerce. Cierpia³am na bardzo dokuczliwe migreny i torsje, które dopada³y mnie przynajmniej raz w miesi¹cu. Jednak moim najwiêkszym problemem by³y nogi, które mówi¹c najproœciej odmówi³y mi zupe³nie pos³uszeñstwa. Sta³o siê to za spraw¹ tzw. 'dziobów", które umiejscowi³y siê w stawach kolanowych, po dwa w ka¿dym, a dodatkowo stawy zrobi³y siê zupe³nie suche. Jakikolwiek ruch okupiony by³ bardzo silnym bólem. Przesz³am wszelkiego rodzaju sposoby leczenia. Poch³ania³am du¿e iloœci najrozmaitszych tabletek, otrzymywa³am zastrzyki i blokady. Nigdy nie zapomnê s³ów skierowanych do mnie przez pani¹ ordynator oddzia³u rehabilitacyjnego, która powiedzia³a, '¿e skoro ju¿ tu trafi³am, to mogê zostaæ, ale nie mog¹ mi pomóc, poniewa¿ moje nogi przedstawiaj¹ taki stan, i¿ s¹ co najmniej dwa razy starsze ode mnie, a ja sama mam pogodziæ siê z tym, ¿e one bol¹ i bêd¹ bola³y coraz mocniej i ¿e bêdzie z nimi ju¿ tylko coraz gorzej". Pani doktor doda³a tak¿e, ¿e wszystko co mogê zrobiæ dla siebie, to nauczyæ siê ¿yæ z tym bólem, po prostu go pokochaæ, bo bêdzie mi towarzyszy³ ju¿ zawsze, przez resztê ¿ycia. Jedynym lekarstwem na moje dolegliwoœci sta³y siê coraz to mocniejsze tabletki przeciwbólowe, poniewa¿ ¿adna operacja równie¿ nie wchodzi³a w grê. Dodatkowo moje nogi oplecione by³y ¿ylakami i ci¹¿y³y mi, jakby by³y z marmuru. Wtedy w³aœnie dowiedzia³am siê o optymalnym od¿ywianiu i Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze. Mój wyjazd w czerwcu ubieg³ego roku do Jastrzêbiej by³ dopiero pocz¹tkiem mojego wielkiego 'romansu" z Centrum. Wówczas jeszcze nie przypuszcza³am, ¿e wkrótce moje ¿ycie zmieni siê na lepsze i ¿e bêdzie w nim o wiele mniej cierpienia ni¿ dotychczas. ¯ywienie Optymalne zaczê³am dopiero z chwil¹ przyjazdu do Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze i tam równie¿ krok po kroku dziêki Paniom dietetyczkom pozna³am jego zasady. Bardzo szybko przekona³am siê, ¿e ten sposób ¿ywienia jest dla mnie po prostu stworzony. Pierwszym moim odkryciem by³ dla mnie fakt, ¿e po zjedzeniu posi³ku czu³am siê syta jak nigdy dot¹d. Wczeœniej, aby pozbyæ siê nadwagi, by ul¿yæ nogom stosowa³am najró¿niejsze drakoñskie diety, w trakcie których wci¹¿ by³am g³odna, a efekty by³y marne, bo jeœli nawet uda³o mi siê trochê schudn¹æ, to za chwilê z powrotem kilogramy 'wraca³y", a ja sama by³am tylko coraz bardziej chora. Dopiero bêd¹c tutaj, ¿ywi¹c siê optymalnie zda³am sobie sprawê, ¿e tak naprawdê ca³e ¿ycie by³am g³odna. Wielkim komfortem dla mnie by³o i jest uczucie sytoœci. Po przyjêciu serii pr¹dów selektywnych na koñczyny dolne i krêgos³up oraz po stymulacji magnetycznej stan mojego zdrowia znacznie siê poprawi³. By³am bliska euforii, poniewa¿ przesta³am przyjmowaæ œrodki przeciwbólowe i hormonalne. Przebywaj¹c w Centrum uczestniczy³am tak¿e w codziennych wyk³adach lekarzy i pañ dietetyczek - wiedzê o ¿ywieniu optymalnym ch³onê³am jak g¹bka i wci¹¿ szuka³am nowych wiadomoœci. ¯ywienie Optymalne stosujê od pó³tora roku i wiem, ¿e dziêki niemu w³aœnie mogê wci¹¿ cieszyæ siê ¿yciem, chodz¹c nadal na w³asnych nogach. W Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze przebywa³am ju¿ trzykrotnie dziêki wspania³omyœlnoœci kierownika Pana Miros³awa Krzywickiego, dla GRUDZIEÑ 2002

OPTYMALNI

11

MIÊDZY NAMI

WÊDZIÆ NIE JEST TRUDNO

Droga optymalnej, tradycyjnej szynki na nasz œwi¹teczny stó³ jest d³uga. Wszystko zaczyna siê w rzeŸni...

£atwo siê to przyrz¹dza i szybko spo¿ywa. Wêdzonki. Dla optymalnych – Ÿród³o zachwytu i... energii.

Na pocz¹tek – za³o¿enie. Za³ó¿my, ¿e wêdzarni u¿ycza nam kolega albo odziedziczyliœmy j¹ dziwnym trafem po poprzednich u¿ytkownikach dzia³ki. No wiêc mamy gdzie wêdziæ, ale zastanawiamy siê jak. Zacznijmy od drzewa. Jaki rodzaj drzewa bêdziemy u¿ywaæ do wêdzenia? Najlepsze jest drzewo liœciaste. Ale nie ka¿de. Najlepsza jest olcha, buk i d¹b. Z tym ¿e d¹b daje ciemny kolor, wiêc mo¿na podrzuciæ go trochê pod koniec wêdzenia. Z liœciastych mo¿e byæ jeszcze brzoza, ale bez kory (bo potem czuje siê w miêsie taki smo³owaty posmak). Owocowe drzewo – ka¿de, ale trzeba uwa¿aæ z wiœni¹, bo tak jak brzozowa kora daje gorzki i ostry posmak. Z owocowych – gruszka, œliwa, jab³oñ. Ale zawsze warto mieæ pod rêk¹ trociny z olchy i podrzuciæ pod koniec wêdzenia. Bo olcha jest najlepsza. Trzeba przygotowaæ drewno na kilka, kilkanaœcie wêdzeñ, ¿eby le¿a³o i by³o nie za suche – nie za mokre. My przy technologii wêdzenia i samym przyrz¹dzaniu 'laki" korzystaliœmy z ksi¹¿ki z `62 roku pt. 'Wêdliny domowe" – kiedyœ wykorzystywano j¹, jako podrêcznik w szko³ach masarskich. ('Odzyska³em" j¹ z makulatury... Teraz stanowi, obok ksi¹¿ek dr. Kwaœniewskiego, ozdobê mojej biblioteczki. – K.P.) Mo¿na korzystaæ te¿ z ksi¹¿ki '¯ywienie optymalne" (wyd.II). Tam jednak jest podana proporcja – 20 dkg soli na 10 kg miêsa. Wed³ug nas, to za ma³o. I to stanowczo. Miêso siê po prostu za szybko psuje. Sprawdziliœmy. I to parê razy. Metod peklowania jest du¿o. Jak my to robimy? Na 10 kg miêsa dodajemy tak 35, 40 dkg soli, 5 dkg cukru, p³ask¹ ³y¿eczkê saletry i przyprawy – to ju¿ rzecz gustu. Rada: dobrze by by³y œwie¿e i starannie rozt³uczone, ewentualnie zmielone w m³ynku – takie s¹ nawet lepsze do nacierania. Trzeba postêpowaæ, jak pisze w ksi¹¿ce dr. Kwaœniewskiego – czyli po³owê wetrzeæ w miêso, przycisn¹æ i trzymaæ tak 24 h, a¿ puœci tzw. 'ropê" (Mo¿na te¿ zrobiæ miêso w samej 'ropie", ale to ju¿ dla doœwiadczonych. – M.K.) Drug¹ po³owê przypraw rozpuœciæ w oko³o 3 litrach wody. Woda ma byæ zagotowana – nigdy w ¿yciu surowa! Zalaæ. Najlepszy jest do tego garnek kamienny. Beczka te¿ jest dobra, (bo dodaje korzystnego smaku – K.P.), ale siê rozsycha. A garnek, jak siê go nie st³u-

12

OPTYMALNI

cze w miêdzyczasie, to bêdzie i bêdzie. Na d³ugo. Teraz – jak d³ugo peklowaæ? Trzeba po prostu patrzeæ czy zaprawa siê psuje czy nie, czy nie podchodzi pian¹, czy nie zmienia zapachu na niekorzystny. Normalnie powinno j¹ czuæ zio³ami. Miêso powinno siê peklowaæ ok. 2 tygodnie, s³oninê nawet 3 tygodnie. To zale¿y od temperatury otoczenia, od tego ile jest soli... I nie ma k³opotu, ¿e coœ bêdzie za s³one, bo zawsze mo¿na to sobie przed wêdzeniem odmoczyæ w zimnej wodzie. Miêso wyci¹ga siê, p³ucze, dwie, trzy godziny moczy (mo¿na zmieniæ wodê ze trzy razy) i ta sól siê 'straci". Samo wêdzenie to sprawa doœwiadczenia. Trochê temperatury, trochê dymu. S³oninê na przyk³ad nale¿y trzymaæ raczej w gor¹cym dymie, ¿eby nie by³o za du¿o strat. Je¿eli jest boczek albo podgardle i jest tam trochê wiêcej miêsa, wtedy trzeba daæ wiêcej temperatury i przydymiæ na koniec. Krótko: smak to jest jedna sprawa, ale przede wszystkim to powinno siê chemicznie zgadzaæ. Tak, ¿eby w mo¿liwie ma³ej objêtoœci by³o najlepszych sk³adników mo¿liwie jak najwiêcej. A do smaku to ju¿ ka¿dy mo¿e sobie dopasowaæ, jak mu siê podoba. Przypraw ró¿nych s¹ tysi¹ce. Co do przechowywania wêdzonek. Z tego co s³ysza³em, ale naocznie nie widzia³em dobrze uwêdzona s³onina mo¿e oko³o roku czasu le¿eæ. Tworzy siê na niej taka wierzchnia warstwa, niby je³czeje, ale to siê przed spo¿yciem zeskrobuje no¿em i ona dalej jest dobra. Szynki czy kie³basy wêdzone w zimnym dymie przez kilka dni, utrzymuj¹ siê d³ugo. Sam tego nie spraktykowa³em, bo nigdy nie robiê du¿ych iloœci i raczej na bie¿¹co wszystko siê konsumuje, ale raz s³onina (kawa³ek) by³a u mnie 3 albo 4 miesi¹ce, w koñcu j¹ zjad³em... – M.K. Wszystko wed³ug upodobañ. Sposobów na wêdzenie jest mnóstwo. Jakie? O tym w kolejnych numerach. Spróbujemy równie¿ poradziæ tym, którzy nie maj¹ kolegów z wêdzarniami, a maj¹ nieprzepart¹ ochotê na w³asn¹ wêdzonkê, czyli podzielimy siê doœwiadczeniami, jak zbudowaæ wêdzarniê.

Mariusz Kostarz Kazimierz Pipia

GRUDZIEÑ 2002

Zanim szynki trafi¹ do wêdzarni, dwa tygodnie mocz¹ siê w specjalnej marynacie.

Warto jednak poczekaæ, bo po sparzeniu wygl¹daj¹ naprawdê imponuj¹co,...

... a ich niepowtarzalny smak i aromat doceni¹ wszyscy domownicy i goœcie.

MIÊDZY NAMI

DOBRE WYROBY – TRAFNE WYBORY 12 lat temu pewien stanowczy i zasadniczy cz³owiek zdecydowa³, ¿e zrezygnuje z hodowli trzody chlewnej i zajmie siê przetwórstwem miêsa. Tak siê sta³o. Zaraz na pocz¹tku dzia³alnoœci za³o¿y³ te¿, ¿e bêdzie robi³ dobre wyroby.

Dobre wyroby, to nie tylko smak i zapach. To tak¿e wartoœæ kaloryczna. Znaczy to, ¿e wêdlina jest zrobiona z miêsa o okreœlonej zawartoœci bia³ka i t³uszczu, a nie z ró¿owej, nas¹czanej wod¹ i emulgatorami miêsopodobnej g¹bki. Dobre wyroby bêd¹ dobrze siê sprzedawaæ – pomyœla³ pan Stanis³aw Kapecki. I logika nie zawiod³a. Dziœ ma kilka firmowych sklepów i punktów sprzeda¿y, a jego wyroby s¹ doceniane przez klientów. Kiedy 7 lat temu zetkn¹³ siê z ¿ywieniem optymalnym, postanowi³ siêgn¹æ do starych receptur. 'Po zabiciu i oczyszczeniu wieprza, rozbierz go na zwyczajne czêœci, niech ostygn¹; potem odwa¿ te sztuki, które siê maj¹ soliæ. Tymczasem ut³ucz jak najdrobniej soli, a¿eby jej na ka¿de sto funtów wieprzowiny by³o po trzy kwarty, dodaj saletry t³uczonej po pó³ funta do ka¿dych trzech kwart soli, po kieliszku: kolendry, jagód ja³owcowych, rozmarynu, tymianku, cz¹bru, po piêæ z¹bków czosnku, cokolwiek liœcia bobkowego i to wszystko zmieszaj razem. Proporcyja ta jest na sto funtów, azatem ka¿den potrafi dodaæ lub uj¹æ stosownie do wagi miêsa." (D¹bkiewicz, 1838). Stosownie do wagi miêsa, w masarni pana Kapeckiego, w Kozach na Jaworowej 3, przyrz¹dza siê marynatê wed³ug firmowej (chronionej zawodow¹ tajemnic¹) receptury. To jej sk³ad w du¿ym stopniu decyduje o smaku danego wyrobu. Zanim trafi on do wêdzarni, 'naci¹ga" aromatem przypraw z marynaty. Pan Stanis³aw nie ma-

nia mój rozmówca. Swojska wieprzowa rynuje miêsa w ropie (sok, który wystêkie³basa z 'korkiem" w œrodku (to takie puje po kilku dobach od natarcia miêsa lekko zsinia³e miejsce, œwiadcz¹ce sol¹ z przyprawami), gdy¿ przy wiêko tym, ¿e jest zrobiona z miêsa œwie¿eszych iloœciach by³oby to ryzykowne (pogo, niepeklowanego) nie mia³aby miejza tym – przepisy). Zapach wêdzonych sca na unijnej sklepowej pó³ce, a tak wêdlin ³agodnie rozchodzi siê po terenie przecie¿ nie mo¿e byæ... Zak³adu. Jest zdecydowanie przewa¿aj¹cy. Buk i olcha – tylko takie drewno u¿ywa siê tu do wêdzenia. Najlepsze... I choæ obok wêdzarni znajduje siê rzeŸnia, jej zapachu nie czuje siê wcale. Oczyszczone pó³tusze ch³odz¹ siê w ch³odniach. Przeciêtnie mija doba, kiedy zmieniaj¹ siê w smakowite wêdliny, za 36 godzin – s¹ w sklepach. Tam decyduj¹ ju¿ klienci. Dobre wyroby schodz¹ szybko. Pan Kapecki z dum¹ mówi o swoich osi¹gniê- 'Z potraw, które siê zjada, powstaj¹ wszystkie ciach. Zreorganizowa³ swoj¹ fir- choroby ludzkoœci." - Herodot. Napis ten zdobi mê, wprowadzi³ na rynek optymal- samochody dostawcze firmy Kapecki & Syn. ny asortyment wêdlin, garma¿erii i przetworów (wiem, ¿e optymalne wyOptymalny optymizm pana Stanis³aroby s¹ te¿ chêtnie kupowane przez niewa Kapeckiego udzieli³ siê i mnie. Mo¿optymalnych, którym po prostu lepiej na robiæ dobre wyroby na wiêksz¹ skalê. smakuj¹), jego pracownicy dostaj¹ reguAle ¿eby robiæ dobre i optymalne wyrolarnie wynagrodzenie. Jest producenby, bezwzglêdnie trzeba byæ optymaltem zdrowych wyrobów, wykonywanym. Tylko œwiadomoœæ, która przychonych wg dawnych receptur – mo¿na dzi na tym ¿ywieniu zdyscyplinuje liniê przeczytaæ reklamê na jego firmowych produkcyjn¹. Wtedy, jedz¹c galaretkê, samochodach. Robi dobre wyroby, tak pieczeñ, salceson czy szynkê, bêdziemy jak chcia³. Co to jeszcze znaczy: 'robiæ mieæ wiedzê i pewnoœæ, co jemy. wyroby tradycyjne"? – pytam. To znaczy Ewa Borycka dawaæ jak najmniej konserwantów, a najlepiej wcale – mówi z przekonaniem i trosk¹ pan Kapecki. Troska wynika z faktu, ¿e zbli¿aj¹c siê do Unii EuroP.S. Pan Kapecki postanowi³ skorzypejskiej, zbli¿amy siê do (wielu absurdalstaæ z podpowiedzi swych kanadyjskich nych) jej przepisów, np. o koniecznoœci kolegów ('Optymalni" nr 11/2002, stosowania w procesie technologicznym s.11) i tak popularne za oceanem skórwielu chemicznych dodatków. Ale ki w smalcu swojej produkcji, wprowai z tym sobie jakoœ poradzimy – zapewdza na rynek ju¿ od tego miesi¹ca.

Zastanówmy siê, robi¹c œwi¹teczne zakupy, czy warto oszczêdzaæ (korzystaj¹c np. z promocji w supermarketach), maj¹c jako alternatywê, mo¿liwoœæ kupna dobrych i zdrowych wyrobów od optymalnych producentów. Porównajmy ceny i kupujmy 'z g³ow¹". GRUDZIEÑ 2002

Wyrób optymalny1

Szynka Boczek Podgardle Kie³basa Salceson

Wyrób popularny2

22,50 18,30 16,80 12,80 10,00

20,50 13,99 10,99 11,99

1

ceny ze sklepu firmowego Kapecki&Syn w Kozach, tel. kont. (0~33) 8194068

2

ceny ze standardowego sklepu miêsnego

OPTYMALNI

13

WARTO PRZECZYTAÆ

DOBRE, BO PSTRE

prof. dr hab. Janusz Buczyñski

Mo¿liwoœæ zwiêkszenia energetycznoœci miêsa wieprzowego przez wykorzystanie œwiñ rasy z³otnickiej pstrej. Z³otnickie rasy œwiñ, to rasy wyhodowane w Z³otnikach, w Rolniczym Zak³adzie Doœwiadczalnym Wy¿szej Szko³y Rolniczej w Poznaniu w latach 50. XX w. Z³otnicka pstra, jako rasa, zosta³a uznana w 1962 roku. Œwinia rasy z³otnickiej pstrej wyró¿nia siê œrednim tempem wzrostu, póŸno dojrzewa, ma stosunkowo s³abe umiêœnienie i niezbyt wysok¹ plennoœæ. Ma za to miêso i s³oninê bardzo dobrej jakoœci. (red.)

T³uszcz jako sk³adnik po¿ywienia T³uszcze wystêpuj¹ w wielu artyku³ach spo¿ywczych, np. w miêsie, w wêdlinach, w nabiale, jako tak zwany t³uszcz niewidoczny lub te¿ po wyizolowaniu staj¹ siê odrêbnym produktem t³uszczowym. Takie produkty jak mas³o czy smalec, które w temperaturze pokojowej maj¹ konsystencjê sta³¹, potocznie nazywamy 't³uszcz", a produkty, które w temperaturze pokojowej s¹ w stanie p³ynnym nazywamy 'olej". T³uszcze, stanowi¹c jeden z podstawowych sk³adników od¿ywczych, spe³niaj¹ w organizmie cz³owieka nastêpuj¹ce funkcje: ● s¹ skoncentrowanym Ÿród³em energii dla wszystkich tkanek i narz¹dów, z wyj¹tkiem czerwonych cia³ek krwi, mózgu i nerek, ● umo¿liwiaj¹ gromadzenie energii, a bêd¹c g³ówn¹ form¹ jej zapasu, u³atwiaj¹ odczuwanie smaku i prze³ykanie pokarmu, ● hamuj¹ skurcze ¿o³¹dka i wydzielanie kwaœnego soku ¿o³¹dkowego, stanowi¹ budulec b³on komórkowych i bia³ej masy mózgu, ● jako t³uszcz podskórny chroni¹ nas przed nadmiern¹ utrat¹ ciep³a, jako t³uszcz oko³onarz¹dowy stabilizuj¹ nerki i inne narz¹dy wewnêtrzne naszego cia³a, ● dostarczaj¹ niezbêdnych nienasyconych kwasów t³uszczowych, z których powstaj¹ hormony tkankowe reguluj¹ce procesy w komórkach ró¿nych czêœci cia³a, ● decyduj¹ o sprawnoœci uk³adu kr¹¿enia, wp³ywaj¹ na stan skóry i w³osów, ● u³atwiaj¹ przyswajanie i s¹ Ÿród³em witamin. Kwasy t³uszczowe nienasycone pe³ni¹ w ustroju funkcjê zarówno energetyczn¹, jak i budulcow¹, natomiast kwasy nasycone s³u¿¹ niemal wy³¹cznie jako doraŸne lub zapasowe Ÿród³o energii. O korzyœciach, jakie organizm cz³owieka odniesie ze spo¿ywania t³uszczu, decyduj¹: strawnoœæ, wartoœæ energetyczna, zawartoœæ niezbêdnych nienasyconych kwasów t³uszczowych, zawartoœæ witamin. Warunkiem wykorzystania przez nasz

14

OPTYMALNI

organizm spo¿ytych t³uszczów jest ich strawienie i wch³oniêcie z przewodu pokarmowego do limfy lub do krwi. Jeœli chodzi o wartoœæ energetyczn¹, to nie ulega w¹tpliwoœci, ¿e t³uszcze s¹ najbogatszym i najbardziej skoncentrowanym Ÿród³em energii. Ka¿dy 1 gram spalonego w organizmie t³uszczu dostarcza przeciêtnie 9 kcal (37,7 kJ), czyli przesz³o dwa razy wiêcej ni¿ jakikolwiek inny sk³adnik po¿ywienia. Nasycone kwasy t³uszczowe maj¹ w cz¹steczce wiêcej wysokoenergetycznego wodoru ni¿ kwasy nienasycone, tote¿ z ich spalenia powstaje wiêcej kalorii. T³uszcze zwierzêce zawieraj¹ o wiele wiêcej kwasów nasyconych od olejów roœlinnych, s¹ wiec bardziej kaloryczne. Chc¹c wyjaœniæ rolê t³uszczu jako Ÿród³a niezbêdnych, nienasyconych kwasów t³uszczowych przyjmuje siê, ¿e s¹ to substancje, bez których organizm nie jest w stanie normalnie funkcjonowaæ, a sam nie potrafi ich syntetyzowaæ. Brak lub niedobór tej substancji w po¿ywieniu poci¹ga za sob¹ œmieræ lub powa¿n¹ chorobê. Najlepiej znan¹ grup¹ takich niezbêdnych substancji stanowi¹ witaminy rozpuszczalne w t³uszczach (ADEK). Szczególnie istotny wp³yw na udzia³ t³uszczów du¿ych zwierz¹t rzeŸnych w po¿ywieniu cz³owieka ma iloœæ spo¿ywanego miêsa i przetworów miêsnych. Mo¿na przyj¹æ, ¿e spo¿ycie nie wydzielonych t³uszczów du¿ych zwierz¹t rzeŸnych w postaci miêsa i przetworów miêsnych jest ponad dwukrotnie wiêksze ni¿ spo¿ycie wydzielonych t³uszczów (np. smalec). T³uszcze du¿ych zwierz¹t rzeŸnych mo¿na podzieliæ na t³uszcze zapasowe wystêpuj¹ce w postaci tkanki t³uszczowej oraz t³uszcze strukturalne (komórkowe), bêd¹ce sk³adnikiem b³on komórkowych i organelli komórkowych. W zale¿noœci od lokalizacji wyró¿niamy t³uszcz podskórny (s³onina grzbietowa i brzuszna, boczki, podgardle), podotrzewnowy (sad³o, t³uszcze wyœcielaj¹ce jamê brzuszn¹), oko³onarz¹dowy (oko³onerkowy), miêdzymiêœniowy (bêd¹cy czêœci¹ sk³adow¹ miêsa poprzerastanego t³uszczem). Decyduj¹c¹ rolê w iloœci i sk³adzie odk³adanego t³uszczu odgrywa genotyp, a tak¿e wiek, p³eæ i ¿ywienie. Dla przyk³adu, udzia³ s³oniny w tuszy wieprzowej, w zale¿noœci od rasy, waha siê od 15 do 25%, a t³uszczów wewnêtrznych od 3 do 9%. S³onina, boczek, podgardle i pachwina stanowi¹ od 25 do 35% masy tuszy wieprzowej. Jadalne czêœci tuszy œwiñ zawieraj¹ – oko³o 23% t³uszczu, opasów –

GRUDZIEÑ 2002

oko³o 20%, owiec – oko³o 12%, ciel¹t – oko³o 10% t³uszczu. Iloœæ t³uszczu w zapasowych tkankach t³uszczowych jest bardzo zró¿nicowana i stanowi od 50 do 85% ich masy, pozosta³e sk³adniki to woda i bia³ko. W przypadku œwiñ, w du¿ym stopniu mo¿na wp³ywaæ na sk³ad kwasów t³uszczowych, stosuj¹c odpowiednie ¿ywienie. Wynika to ze specyfiki trawienia t³uszczu przez zwierzêta monogastryczne. U œwiñ zmiennoœæ iloœciowego i jakoœciowego sk³adu kwasów t³uszczowych uzale¿niona jest od lokalizacji tkanki t³uszczowej w tuszy. Tak wiêc, przez odpowiedni dobór proporcji iloœciowych t³uszczu podskórnego i wewnêtrznego mo¿na zmieniæ stosunek kwasów t³uszczowych nasyconych do nienasyconych, np. w samym smalcu. W chudej wieprzowinie zawartoœæ t³uszczu waha siê od 3 do 5%, natomiast w t³ustej wieprzowinie mo¿e dochodziæ i do 9%. Sk³ad tego t³uszczu ró¿ni siê od t³uszczu zapasowego g³ównie udzia³em fosfolipidów, a co za tym idzie – udzia³em kwasów polienowych w szczególnoœci linolowego i arachidonowego. W œródmiêœniowym t³uszczu wieprzowym kwasy nasycone stanowi¹ oko³o 34%, monoenowe – oko³o 45%, polienowe – oko³o 10,5%. W s³oninie sk³ad kwasów t³uszczowych jest nastêpuj¹cy: kwasy t³uszczowe nasycone stanowi¹ oko³o 33,8%, monoenowe – oko³o 56,8%, polienowe – oko³o 7%. Zawartoœæ t³uszczu w tuszy wieprzowej uzale¿niona jest w g³ównej mierze od uwarunkowañ genetycznych, oczywiœcie nie mo¿na pomijaæ w tym przypadku wp³ywu np. ¿ywienia. Z dostêpnych danych wynika jednoznacznie, ¿e zwierzêta nie nastawione na bardzo intensywne u¿ytkowanie dostarczaj¹ bardziej kalorycznej tuszy. Jeœli do tego dodamy tradycyjne ¿ywienie, to nie tylko dla Optymalnych, ale i dla smakoszy wieprzowiny otrzymamy po¿¹dany produkt. Niestety nic za darmo. Zwierzêta, aby dostarczy³y nam tuszê o odpowiednim sk³adzie, musz¹ nieco d³u¿ej rosn¹æ. Zatem produkt z takich zwierz¹t musi byæ nieco dro¿szy ni¿ ten uzyskany dziêki stosowaniu wszelkiego rodzaju stymulatorów wzrostu. Referat ten zota³ wyg³oszony na II Œwiatowym ZjeŸdzie Optymalnych w Poznaniu. Uzupe³nieniem tekstu s¹ tabele, które zamieœcimy na stronie internetowej OSBO – www.optymalni.pl. Dziêkujemy panu profesorowi Januszowi Buczyñskiemu za zgodê na publikacjê.

ARKADIA Jastrzêbia Góra

CENTRUM ¯YWIENIA OPTYMALNEGO® Centrum ¯ywienia Optymalnego rozpoczê³o dzia³alnoœæ w lutym 2000 r. W pierwszych miesi¹cach przewa¿ali pacjenci z nadwag¹ i towarzysz¹cymi jej problemami. Efektem pobytu by³a utrata wagi do 6 kg (pobyt dwutygodniowy) i znacz¹ca poprawa ogólnego stanu zdrowia. Z czasem do Oœrodka zaczêli przyje¿d¿aæ pacjenci cierpi¹cy na schorzenia uwa¿ane przez medycynê za nieuleczalne, takie jak cukrzyca typ I i II, astma, stwardnienie rozsiane, zaawansowana mia¿d¿yca, choroby zwyrodnieniowe stawów i krêgos³upa, nietrzymanie moczu i inne. Pod fachowym okiem lekarzy i dietetyczek efekty leczenia przechodz¹ wszelkie oczekiwania. Prawie zawsze nastêpuje poprawa stanu zdrowia, a w wiêkszoœci przypadków ca³kowite wyleczenie. Pacjenci wyje¿d¿aj¹ bez leków, pe³ni entuzjazmu i wiedzy, któr¹ nabyli s³uchaj¹c codziennych wyk³adów dotycz¹cych ¿ywienia optymalnego. Oœrodek goœci³ ju¿ ok. 3500 pacjentów z kraju i z ca³ego œwiata. ¯adna z tych osób nie skar¿y³a siê na pogorszenie stanu zdrowia. Opiekunami i konsultantami medycznymi Oœrodka s¹ lekarze optymalni, wychowankowie dr. Jana Kwaœniewskiego, lek. med. Przemys³aw Pala, lek. med. Mariusz G³owacki i lek. med. Maciej Garbieñ. Wyk³ady z zakresu dietetyki i zasad stosowania ¿ywienia optymalnego prowadz¹ Starszy Doradca ¯ywienia Optymalnego Monika K³osiñska i mgr in¿. Karolina Gorzkiewicz. Zabiegi fizjoterapii wykonuj¹: Joanna Klebba i Jadwiga Sasowska, maj¹ce kilkuletni sta¿ w pracy pielêgniarskiej. W ka¿d¹ sobotê i niedzielê o godz. 9.15 osoby zainteresowane ¿ywieniem optymalnym z Trójmiasta i okolic masowo uczestnicz¹ w wyk³adach lekarzy (wstêp wolny – zapraszamy). Ka¿dy uczestnik otrzymuje bezp³atnie materia³y u³atwiaj¹ce naukê w pocz¹tkowym okresie. Oœrodek w Jastrzêbiej Górze jest równie¿, centrum szkolenia kadry lekarzy optymalnych i fizjoterapii. Wyszkoli³ ju¿ kilkunastu lekarzy, którzy lecz¹ ¿ywieniem optymalnym. Lekarze ci, w przypadku w¹tpliwoœci zawsze mog¹ skorzystaæ z doœwiadczenia konsultantów medycznych Centrum. Oœrodek promuje ¿ywienie optymalne na ³amach prasy. Lekarze Centrum ¯ywienia Optymalnego konsultuj¹ w Arkadii w Toronto (Kanada) nr tel. (001) 905 855 0993.

W zwi¹zku z licznymi zapytaniami z rejonu Warszawy i okolic w sprawie konsultacji medycznych z dr. Mariuszem G³owackim, dr. Przemys³awem Pal¹ i dr. Maciejem Garbieniem, Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze uruchamia punkt konsultacyjny w Warszawie. Siedzib¹ nowej Arkadii bêdzie 'Pa³acyk Lazurowy” przy ul. Batalionów Ch³opskich 78 (róg ulicy Lazurowej). Arkadia bêdzie czynna 6 dni w tygodniu w godzinach 900 - 2000. Oprócz konsultacji medycznych bêdzie mo¿na na miejscu skorzystaæ z zabiegów pr¹dami selektywnymi (4 aparaty). W miarê zapo-trzebowania organizowane bêd¹ szkolenia prowadzone przez dietetyków Oœrodka i wyk³ady lekarzy. Proponujemy te¿ Pañstwu sprzeda¿ ksi¹¿ek dr. Kwaœniewskiego i miesiêczników 'Optymalni” (materia³y szkoleniowe – Tabele wartoœci od¿ywczych - nieodp³atnie).

®

84-104 JASTRZÊBIA GÓRA ul. Ba³tycka 15 tel. (0 58) 674 80 47 fax (0 58) 674 80 48

◆ 01-308 WARSZAWA - BEMOWO ul. Bat. Ch³opskich 78 - róg Lazurowej tel. (0 22) 666 30 91 fax (0 22) 666 30 92 ◆ www.optymalni-centrum.com e-mail: [email protected]

Zapraszamy na turnusy z nauk¹ prawid³owego ¿ywienia optymalnego dr. Jana KWAŒNIEWSKIEGO

❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑ ❑

Wspomaganie organizmu pr¹dami selektywnymi w leczeniu: astmy oskrzelowej cukrzycy mia¿d¿ycy nadciœnienia choroby zwyrodnieniowej stawów i krêgos³upa neurastenii nietrzymania moczu impotencji u mê¿czyzn nadwagi i innych schorzeñ.

W programie pobytu: ❑ ❑ ❑ ❑

konsultacje lekarzy optymalnych, zabiegi pr¹dami selektywnymi, magnetostymulacja, codzienne, dwugodzinne szkolenie w zakresie prawid³owego stosowania ¿ywienia optymalnego. (Organizator zapewnia komplet materia³ów szkoleniowych ksi¹¿ki, tabele, jad³ospisy itp.)

Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze jest jedynym oœrodkiem maj¹cym prawo u¿ywania znaku towarowego Pañstwa Kwaœniewskich. Jest to gwarancja stosowania prawid³owych receptur ¿ywieniowych. Oœrodek cyklicznie wizytowany jest przez dr. Kwaœniewskiego.

'Cicha noc, œwiêta noc..." S³owa tej piêknej kolêdy niech bêd¹ z Pañstwem w ten œwi¹teczny czas pe³en radosnych prze¿yæ. Spokojnych Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia i dobrego Nowego 2003 Roku ¿yczy Centrum ¯ywienia Optymalnego

I GRUDZIEÑ 2002

PR¥DY SELEKTYWNE Wiek XX by³ w historii ludzkoœci wiekiem najszybszego rozwoju nauki i postêpu technicznego. Galopuj¹cy postêp nastêpowa³ we wszystkich ga³êziach wiedzy. Minê³o 60 lat od czasu zbudowania pierwszego samolotu, a ju¿ ludzie zaczêli penetrowaæ kosmos. Ogromne odkrycia dokona³y siê w dziedzinie biologii, biochemii i fizjologii, a co za tym idzie – nast¹pi³y rewolucyjne zmiany w metodach leczenia. Najwiêkszy postêp w medycynie przypada na okres po II wojnie œwiatowej, kiedy do leczenia wesz³y antybiotyki i leki, które pozwalaj¹ wp³ywaæ na czynnoœæ narz¹dów wewnêtrznych. Dziêki tym lekom mo¿na obni¿aæ ciœnienie krwi, poprawiaæ ukrwienie mózgu czy rozszerzaæ oskrzela. Znacznie poprawi³a siê diagnostyka, dziêki czemu mo¿na wczeœniej wykrywaæ gro¿¹ce cz³owiekowi niebezpieczeñstwo i podj¹æ dzia³ania profilaktyczne. Chorzy mog¹ w miarê normalnie funkcjonowaæ systematycznie przyjmuj¹c leki. Niestety w tym samym czasie liczba ludzi chorych stale wzrasta, a przyczyny wiêkszoœci chorób nadal pozostaj¹ nieznane, przez co nie ma ich skutecznego przyczynowego leczenia. Œrodki farmakologiczne tylko czasowo normalizuj¹ funkcje ¿yciowe i gdy spada ich stê¿enie we krwi, trzeba podaæ nastêpn¹ dawkê. Po d³u¿szym stosowaniu ich dzia³anie s³abnie i dok³ada siê nowe specyfiki. Przyjmowanie du¿ych iloœci tabletek po pewnym czasie samo w sobie staje siê szkodliwe. Niebagateln¹ bol¹czk¹ jest te¿ to, ¿e w ostatnich latach ceny leków stale wzrastaj¹ i czasem pacjentów nie staæ na leczenie. Wobec zaawansowanych chorób czêsto lekarze staj¹ siê bezradni. Wielu z nich nie wie, bo nie mo¿e wiedzieæ, jakie s¹ rzeczywiste przyczyny chorób i dlatego nie mog¹ ich skutecznie leczyæ. Tymczasem g³ównym czynnikiem powoduj¹cym choroby jest nieprawid³owe od¿ywianie, a zw³aszcza stale wzrastaj¹ce spo¿ycie wêglowodanów, czyli cukrów. W Polsce istnieje ju¿ spora grupa osób, która wyleczy³a siê z jednostek uznawanych za nieuleczalne, dziêki stosowaniu diety ubogiej w wêglowodany a bogatej w bia³ko i t³uszcze zwierzêce, opracowanej przed 35 laty przez dr. Jana Kwaœniewskiego. Zauwa¿y³ on, ¿e przyczyna chorób tkwi w diecie, która powoduje zaburzenia w funkcjonowaniu autonomicznego uk³adu nerwowego. Uk³ad ten steruje prac¹ narz¹dów wewnêtrznych bez udzia³u woli cz³owieka, przystosowuj¹c ich aktywnoœæ do zmieniaj¹cych siê warunków œrodowiska zewnêtrznego. Jego funkcja oparta jest na dynamicznej równowadze dwóch czêœci o dzia³aniu przeciwstawnym, tzw. czêœci parasympatycznej i sympatycznej. U zdrowego cz³owieka w stanie relaksacji dominuje impulsacja parasympatyczna, co objawia siê wolniejsz¹ akcj¹ serca, lepiej ukrwiona jest skóra, jelita, zwê¿aj¹ siê oskrzela i Ÿrenice, s³absze natomiast jest ukrwienie mózgu, miêœni i serca. W stanie nag³ego pobudzenia, np. silnego stresu przed walk¹, dominacjê przejmuje czêœæ sympatyczna. Powoduje to przyspieszenie akcji serca, gorsze ukrwienie i bladoœæ skóry, rozszerzenie oskrzeli (wzrasta zapotrzebowanie na tlen), podnosi siê ciœnienie krwi, zahamowana jest praca jelit. W tym czasie lepiej zaopatrzone s¹ narz¹dy wa¿ne dla ¿ycia i przetrwania, czyli miêœnie, mózg i serce, rozszerzaj¹ siê równie¿ Ÿrenice. Po ust¹pieniu zagro¿enia znów przewagê osi¹ga uk³ad parasympatyczny. Fizjologicz-

II

nie w dzieñ wystêpuje dominacja uk³adu sympatycznego, a w nocy parasympatycznego. Tak przedstawia siê sprawa u zdrowego cz³owieka. Ju¿ staro¿ytni Chiñczycy zauwa¿yli, ¿e we wszystkich chorobach dochodzi do zachwiania tej równowagi i patologicznej przewagi jednej z czêœci uk³adu autonomicznego. Wie o tym równie¿ i wspó³czesna medycyna, ale nie bardzo potrafi to wykorzystaæ. Przewaga jednego z uk³adów mo¿e wyst¹piæ miejscowo lub dotyczyæ ca³ego organizmu, a zale¿y to g³ównie od sposobu od¿ywiania. Obecnie spotyka siê zdecydowanie czêœciej choroby z przewag¹ uk³adu sympatycznego. Je¿eli cz³owiek stale chodzi pobudzony, zdenerwowany, nie mo¿e spaæ, zasycha mu w ustach, jest nerwowy i ma przyspieszon¹ akcjê serca, to mamy w³aœnie do czynienia z utrwalon¹ uogólnion¹ przewag¹ uk³adu sympatycznego – taki stan okreœla siê mianem nerwicy. Oczywiœcie taka przewaga mo¿e wyst¹piæ w okreœlonym obszarze cia³a lub narz¹dzie. Je¿eli mamy do czynienia z nadmiernie obkurczonymi naczyniami krwionoœnymi koñczyn dolnych, w przypadku mia¿d¿ycy lub choroby Buergera, to znaczy ¿e przewagê osi¹ga uk³ad sympatyczny. Wiele osób cierpi na tachykardiê, czyli stale przyspieszon¹ akcjê serca – to równie¿ przewaga tego uk³adu. Zaawansowana, uogólniona mia¿d¿yca powoduje wzrost ciœnienia krwi. Czymœ normalnym i powszechnym jest obecnie choroba zwyrodnieniowa stawów i krêgos³upa. Na skutek gorszego od¿ywienia i przeci¹¿enia, chrz¹stki stawowe degeneruj¹ siê i przerastaj¹, powoduj¹c bóle – tak¿e przewaga sympatyczna. Mo¿na tu wymieniæ jeszcze wiele chorób: ³uszczycê, jaskrê niedokwaœnoœæ soku ¿o³¹dkowego, impotencjê, stwardnienie rozsiane i inne – w ka¿dej dominuje uk³ad sympatyczny. Tradycyjne leczenie tych chorób jest ma³o skuteczne, jednak mo¿na siê ich pozbyæ stosunkowo szybko, stosuj¹c ¿ywienie optymalne i pr¹dy selektywne. Pocz¹tki metody leczenia pr¹dami siêgaj¹ pocz¹tku lat 50-tych. W tym czasie austriacki fizjolog E. Henssage przebada³ i opisa³ parametry pr¹dów p³yn¹cych we w³óknach uk³adu autonomicznego oraz sugerowa³ ich u¿ycie w medycynie. Na praktyczne ich zastosowanie trafi³ pod koniec lat 60 - tych polski lekarz – w³aœnie dr Jan Kwaœniewski. Okaza³o siê, ¿e generuj¹c pr¹d elektryczny o okreœlonych parametrach, mo¿na wp³ywaæ na przewodnictwo we w³óknach uk³adu autonomicznego, pobudzaj¹c w zale¿noœci od potrzeby jedn¹ z jego sk³adowych. I tak, je¿eli stwierdzi siê przewagê uk³adu sympatycznego, nale¿y pobudziæ miejscowo lub ogólnie uk³ad parasympatyczny. W po³¹czeniu z ¿ywieniem optymalnym okaza³o siê to niewiarygodnie skuteczn¹ metod¹ leczenia. Mimo, ¿e aparaty do ich generacji uzyska³y pozytywn¹ opiniê Ministra Zdrowia, to ¿aden do tej pory nie znalaz³ jeszcze zastosowania w konwencjonalnym lecznictwie. Dziœ stosowane s¹ jedynie w placówkach typu Arkadii. Efekty leczenia pr¹dami nie mog¹ siê równaæ z ¿adn¹ konwencjonaln¹ metod¹ leczenia, poniewa¿ na trwa³e usuwaj¹ zaburzenia funkcji uk³adu autonomicznego. Rezultaty zabiegów widaæ czêsto ju¿ po kilku - kilkunastu dniach. Jedne z najbardziej spektakularnych spotykamy w leczeniu chromania przestankowego i choroby Buergera, gdzie po dwóch

ARKADIA Jastrzêbia Góra tygodniach poprawa wynosi œrednio 300%. Z punktu widzenia medycyny konwencjonalnej jest to oczywiœcie niemo¿liwe. Nadciœnienie têtnicze ustêpuje zazwyczaj po 10-20 dniach i nie trzeba przyjmowaæ leków. Stosunkowo szybko cofa siê nerwica, choæ efekty s¹ trudne do zmierzenia, poniewa¿ nie istniej¹ ¿adne mo¿liwoœci jej dok³adnego pomiaru. Bóle krêgos³upa nale¿¹ do dolegliwoœci stosunkowo ³atwo ustêpuj¹cych. Nawet jeœli trwaj¹ one wiele lat, to zastosowanie powy¿szej metody przynosi ulgê lub ca³kowite ich ust¹pienie po 715 dniach leczenia. Stosowanie ¿ywienia optymalnego w póŸniejszym okresie prawie gwarantuje, ¿e bóle nie powróc¹, poniewa¿ dokonuje siê przebudowa chrz¹stek i wiêzade³. Ciekawym zastosowaniem pr¹dów jest leczenie impotencji u mê¿czyzn - ta reaguje na leczenie wyj¹tkowo szybko. Z doœwiadczenia wiemy, ¿e mo¿e siê ono przerodziæ w nadmierny poci¹g p³ciowy, ale mo¿na to wyrównaæ stosu-

LEKARZE ARKADII

W

j¹c zabiegi przeciwne. W³aœnie dziêki mo¿liwoœci 'odwrócenia" zabiegów metoda ta jest bardzo bezpieczna i praktycznie prawid³owo stosowana, nie niesie ryzyka powik³añ. Kolosaln¹ zalet¹ leczenia pr¹dami jest te¿ to, ¿e mo¿na je stosowaæ wybiórczo na okreœlon¹ okolicê cia³a, np. centralny uk³ad nerwowy lub koñczyny dolne. Nie posiadaj¹ tego ¿adne leki, które po osi¹gniêciu wysycenia we krwi docieraj¹ do ka¿dego narz¹du i mog¹ wywieraæ dzia³ania niepo¿¹dane. Leczenie pr¹dami selektywnymi znajduje zastosowanie w prawie ka¿dej chorobie i zazwyczaj wystarczaj¹ 1-2 serie zabiegów, aby osi¹gn¹æ ca³kowite ust¹pienie dolegliwoœci. Stany bardzo zaawansowane wymagaj¹ czasem powtarzania terapii co kilka miesiêcy, ale zdarza siê to stosunkowo rzadko. lek. med. Przemys³aw Pala

JASTRZÊBIEJ GÓRZE

ODPOWIADAJ¥ NA LISTY PACJENTÓW Szanowny Panie Doktorze, Witam, Jestem na diecie optymalnej od 3 miesiêcy, czyli nied³ugo, ale nie zamierzam z niej zrezygnowaæ. Moje pytanie dotyczy iloœci kolagenu, który powinnam spo¿ywaæ. Mam mocno zaawansowan¹ dysplazjê stawów biodrowych i niestety od 10 lat towarzysz¹ mi silne bóle. Po ostatniej operacji mój stan pogorszy³ siê i w tym momencie mówi siê ju¿ tylko o endoprotezie. Ze wzglêdu na wiek (30 l.) nie chce siê jeszcze na to decydowaæ, wiêc szukam innych sposobów rozwi¹zania problemu. Mam 159 cm wzrostu, jestem drobnokoœcista, spo¿ywam 43

g bia³ka (w tym oko³o 10 g kolagenu), 130 g t³uszczu, 43 g wêglowodanów. W tym momencie wa¿ê oko³o 50 kg i jest to dla mnie waga optymalna, ze wzglêdu na obci¹¿enie nóg. Czy powinnam to zmieniæ? Jeœli tak, to ile i czego do³¹czyæ? I drugie pytanie. Czy pr¹dy selektywne w moim przypadku mia³yby sens? Dziêkujê z góry za odpowiedŸ. Pozdrawiam, Dagmara M. z Krakowa

Szanowna Pani, ¯ywienie Optymalne stosuje Pani bardzo krótko. Choroba, na któr¹ Pani cierpi dysplazja stawów biodrowych, powoduje stopniow¹ degeneracjê elementów strukturalnych stawu i upoœledzenie jego funkcjonowania. Jest to choroba, która pomimo stosowania ¯ywienia Optymalnego cofa siê bardzo wolno. Szybkoœæ odbudowy elementów buduj¹cych stawy jest ograniczona brakiem naczyñ krwionoœnych, które mog³yby dostarczyæ materia³y zapasowe. Mo¿na powiedzieæ, ¿e zaawansowane choroby degeneracyjne stawu cofaj¹ siê do 3 lat, a nawet czasami d³u¿ej.

¯ywienie Optymalne stosuje Pani poprawnie. Iloœæ bia³ka mo¿e wahaæ siê w granicach od 30g do 50g. na dobê. Powinna Pani co dzieñ dostarczaæ materia³u do odbudowy struktur stawowych, czyli kolagenu. Mo¿e go byæ nawet od 10g do 20g na dobê. Pr¹dy selektywne jak najbardziej by³yby u Pani zalecane. Je¿eli po pierwszej serii odczuje Pani poprawê, mo¿na je bêdzie powtórzyæ po 3-4 miesi¹cach, dalej stosuj¹c ¿ywienie. Je¿eli dolegliwoœci nie bêd¹ ustêpowaæ, pojawiaæ siê bêd¹ bóle albo patologiczne zwichniêcia stawów biodrowych, a badanie USG wyka¿e brak chrz¹stki stawowej, to niestety jedynym rozwi¹zaniem bêdzie chirurgiczne zast¹pienie chorego stawu sztucznym. lek.med. Maciej Garbieñ

Uwaga Czytelnicy Optymalni lekarze - konsultanci medyczni Centrum ¯ywienia Optymalnego w Jastrzêbiej Górze - lek. med. Przemys³aw Pala, lek. med. Mariusz G³owacki i lek. med. Maciej Garbieñ bêd¹ na ³amach miesiêcznika 'Optymalni" odpowiadaæ* na listy czytelników borykaj¹cych siê z problemami zdrowotnymi. Listy z pytaniami prosimy kierowaæ na adres: Arkadia, 84-104 Jastrzêbia Góra, ul. Ba³tycka 15, z dopiskiem na kopercie: 'Pytanie do lekarza". Prosimy, by nie przysy³aæ do nas kopert ze znaczkiem zwrotnym, gdy¿ lekarze ze wzglêdu na brak czasu nie maj¹ mo¿liwoœci odpowiedzieæ pisemnie ka¿demu z osobna. * z uwagi na bardzo du¿¹ liczbê zg³oszeñ, w pierwszej kolejnoœci bêdziemy wybieraæ listy reprezentatywne dla danej jednostki chorobowej.

GRUDZIEÑ 2002

III

Szanowny Panie Doktorze Wiosn¹ 2001 roku rozpocz¹³em stosowanie diety optymalnej. Zalecenia z poznañskiej ARKADII by³y nastêpuj¹ce: Pierwszy miesi¹c: a – 40-50 g bia³ka b – ok. 60 g wêglowodanów c – t³uszcz do woli (ok. 200 g) PóŸniej: obni¿yæ bia³ko do poziomu 30-40 g Mia³em wtedy 15 lat, przy wzroœcie 174 cm, wa¿y³em 52 kg. Diet¹ chcia³em wyleczyæ tr¹dzik i alergie (stwierdzone uczulenie na py³ki roœlin i niektóre pokarmy).Muszê przyznaæ, ¿e srodze siê zawiod³em. Tr¹dzik bez zmian (mimo przyjêcia zabiegów pr¹dami selektywnymi), samopoczucie kiepskie. Wiosn¹ 2002 roku dietê rzuci³em. Zmusi³y mnie do tego jej efekty uboczne, tzn. nieustanne zaparcia, czêste kolki w podbrzuszu (dawniej sporadyczne).Zaznaczam przy tym, ¿e mój jad³ospis zosta³ pozytywnie oceniony przez dietetyczkê, a ka¿dy produkt, zanim trafi³ na talerz, pieczo³owicie odwa¿a³em (na wadze elektronicznej).Tak¿e ta aptekarska precyzja wymagana w stosowaniu diety optymalnej sta³a siê

trudna do zniesienia. Zw³aszcza, ¿e przy najmniejszym odchyleniu od normy pojawia³y siê kolejne efekty uboczne. Spo¿ywanie przez kilka dni 40-45 g bia³ka (zamiast 30-40), mia³o ju¿ swoje odbicie w silnym swêdzeniu i pêkaniu skóry, w pojawianiu siê czerwonych plam na twarzy. Wydaje siê to tym bardziej dziwne, i¿ w ¿adnej ksi¹¿ce dr. Kwaœniewskiego nie ma s³owa o 'przebia³kowaniu", wrêcz przeciwnie. Doktor Kwaœniewski wielokrotnie podkreœla, ¿e nale¿y zawsze zjadaæ tyle, na ile ma siê ochotê, ja zaœ musia³em siê ograniczaæ dos³ownie do skrawków miêsa na obiad (reszta bia³ka uzbiera³a siê w ¿ó³tkach, œmietanie, chlebie, warzywach). 'Co siê stanie, je¿eli cz³owiek zje 100 g bia³ka? Nic z³ego siê nie stanie, ale gospodarka energetyczna ustroju bêdzie nieco mniej sprawna ni¿ przy 30-50 gramach" (cytat z 'T³ustego ¯ycia"). Czy¿by wiêc taka reakcja na minimalny nadmiar bia³ka wynika³a z jakichœ zaburzeñ w moim organizmie? Czy mo¿na temu zapobiec? Wiem, ¿e ¿ywienie optymalne pomaga ludziom w beznadziejnych czasem przypadkach, ale musze mieæ wczeœniej pewnoœæ, ¿e nie zaszkodzi. £.P.

Witam, Cieszê siê, ¿e mimo braku efektów przez rok stosowania diety zamierzasz ponownie przejœæ na ¿ywienie optymalne. Prawid³owo stosowane, prawie zawsze szybko przynosi korzystne efekty i to niekoniecznie trzeba je stosowaæ z dok³adnoœci¹ co do grama. Po kilku miesi¹cach stosowania cz³owiek zna na pamiêæ sk³ad najczêœciej spo¿ywanych produktów i jada siê podobne ich iloœci, co znacznie u³atwia bilansowanie posi³ków. Osoby m³ode, rozpoczynaj¹ce ¿ywienie zazwyczaj najszybciej odczuwaj¹ pozytywne rezultaty, poniewa¿ maj¹ wiêksze mo¿liwoœci regeneracyjne. U cz³owieka do 20-25 roku ¿ycia przewa¿aj¹ tzw. procesy anaboliczne, czyli budulcowe i dlatego je¿eli stworzy siê odpowiednie warunki, to ³atwo dochodzi do regeneracji tkanek i cofaj¹ siê choroby autoimmunologiczne . Do takich nale¿y np. alergia, która ustêpuje zazwyczaj po kilku tygodniach (u doros³ych mo¿e to byæ kilka lat). Nadmierne przet³uszczanie skóry, czyli ³ojotok czêsto powik³any tr¹dzikiem fizjologicznie nasila siê miedzy 15-tym a 18-tym rokiem ¿ycia. W tym czasie podnosi siê poziom androgenów (s¹ to hormony p³ciowe), które pobudzaj¹ procesy dojrzewania, ale jednoczeœnie stymuluj¹ wydzielanie ³oju. Trwa to kilka lat i póŸniej samoistnie ustêpuje. U m³odzie¿y stosuj¹cej ¿ywienie optymalne proces ten jest znacznie mniej nasilony i skóra jest o wiele ³adniejsza, jednak nie da siê tego ca³kowicie unikn¹æ. ¯ywienie m³odzie¿y nie odbiega znacznie od tego dla doros³ych, jednak w Twoim przypadku nale¿y uwzglêdniæ niedowagê. Dodatkowo dzieci i m³odzie¿, jak wspomnia³em, ca³y czas intensywnie buduj¹ w³asne tkanki, a to wymaga zwiêkszenia iloœci

bia³ka i dostarczenia energii. Dla Ciebie potrzeba ok. 1-1,5 g bia³ka na kilogram masy cia³a, czyli 60-90 g na dobê. Nie jest mo¿liwe, aby taka iloœæ mog³a Ci zaszkodziæ. Ograniczaæ spo¿ycie bia³ka powinieneœ zacz¹æ dopiero w wieku doros³ym, czyli po 20-tym roku ¿ycia, choæ zale¿y to te¿ od aktywnoœci fizycznej. Wtedy powinno wystarczyæ owe 50 g z 'T³ustego ¯ycia". Wêglowodanów potrzebujesz ok. 60 g i przy tym wzroœcie nie powinno to ulegaæ zmianom, natomiast t³uszczu mo¿esz rzeczywiœcie jadaæ do woli – bêdzie to powy¿ej 200 g. Problemy, które mia³eœ stosuj¹c dietê, z pewnoœci¹ nie by³y ni¹ spowodowane, choæ przy tej iloœci bia³ka musia³eœ chodziæ g³odny. Rozpoczynaj¹c ponownie ¿ywienie, trzeba by zastanowiæ siê nad Twoimi zaburzeniami jelitowymi. Mog¹ one byæ spowodowane obecnoœci¹ paso¿ytów w przewodzie pokarmowym. Z podanych informacji mo¿na przypuszczaæ, ¿e chodzi o glistnicê lub tasiemczycê. Aby to potwierdziæ, nale¿y zrobiæ 3-krotne badanie ka³u na obecnoœæ jaj paso¿ytów, choæ lepsza jest metoda immunoenzymatyczna. Leczenie tych chorób jest stosunkowo proste i krótkotrwa³e. Przy ka¿dej zmianie sposobu od¿ywiania dochodzi do ujawnienia lub nasilenia objawów chorób paso¿ytniczych, które wczeœniej by³y utajone. Np. w Egipcie glist¹ ludzk¹ zara¿onych jest 100% populacji, ale odczuwaj¹ to dopiero po zmianie miejsca pobytu. Paso¿yty, oprócz dolegliwoœci dysgastrycznych, mog¹ byæ równie¿ przyczyn¹ niedowagi, rozdra¿nienia, os³abienia, a ich toksyny czêsto daj¹ objawy skórne. Mam nadziejê, ¿e powy¿sze wyjaœnienie pomo¿e Ci rozpocz¹æ powtórnie ¿ywienie optymalne, tym razem bez wiêkszych problemów. ¯yczê powodzenia. lek.med. Przemys³aw Pala

Informacja Osobom, które chc¹ otrzymaæ od nas tabele wartoœci od¿ywczych wybranych produktów, bêdziemy udostêpniaæ je BEZP£ATNIE. Prosimy tylko o wys³anie na nasz adres zaadresowanej, zwrotnej koperty formatu A5 (format zeszytowy), ze znaczkiem za 2 z³. Kierownictwo Centrum ¯ywienia Optymalnego

IV

ARKADIA Jastrzêbia Góra

LEKARZE O... CHOROBIE BUERGERA Poni¿ej publikujemy dwie opinie na temat choroby Buergera, wyra¿one przez przedstawiciela medycyny konwencjonalnej i lekarza optymalnego.

Tym mianem okreœla siê zakrzepowozarostow¹ chorobê naczyñ têtniczych ma³ego i œredniego przekroju oraz naczyñ ¿ylnych. Choroba ta wystêpuje przewa¿nie u mê¿czyzn w wieku 20-40 lat, pal¹cych papierosy.

staje znaczne upoœledzenie przep³ywu krwi.

Przyczyna tej choroby jest nieznana, natomiast wiadomo z pewnoœci¹, ¿e wp³yw na jej powstanie i rozwój ma palenie tytoniu. U osób niepal¹cych z regu³y nie wystêpuje. Czêœæ autorów podkreœla zwi¹zek palenia tytoniu i pewnych sk³onnoœci genetycznych w powstawaniu tej choroby.

Podstawowym objawem zg³aszanym przez pacjentów jest uczucie zimna, nadmierne pocenie, drêtwienia, mrowienia i sinica zajêtej przez chorobê koñczyny. Pacjent nie mo¿e przejœæ d³u¿szego dystansu bez zatrzymania siê i odpoczynku. Mog¹ wyst¹piæ sta³e bóle wraz z rozwijaj¹cymi siê zmianami martwiczymi pod postaci¹ owrzodzeñ obwodowych czêœci koñczyn. Innym objawem jest os³abione têtno w têtnicach obwodowych. Czêsto pierwszym objawem mo¿e byæ zapalenie ¿y³ powierzchniowych stopy lub podudzia. Po owrzodzeniach mog¹ nast¹piæ zmiany zgorzelinowe palców. Badaniem mo¿na wykryæ

W przebiegu choroby Buergera, w têtnicach ma³ego i œredniego kalibru oraz ¿y³ach koñczyn wystêpuj¹ zmiany zapalne z zachowaniem elastycznej b³ony wewnêtrznej naczynia. Wewn¹trz naczynia dochodzi do powstawania skrzepliny, która nastêpnie udra¿nia siê, ale nie ca³kowicie. Pozo-

U osób od¿ywiaj¹cych siê wyj¹tkowo Ÿle, których dieta uboga jest w bia³ko i t³uszcze zwierzêce, g³ównym Ÿród³em energii staj¹ siê wêglowodany. Jest to paliwo ma³o wartoœciowe i do pozyskania z niego energii potrzebne s¹ du¿e iloœci witamin i mikroelementów, dodatkowo organizm, zmuszony jest do produkcji w³asnych bia³ek i t³uszczów, co jest procesem energoch³onnym. Czêsto zdarza siê, ¿e niedostateczne pokrycie energetyczne i brak substratów uniemo¿liwia ich produkcje. Osoby takie s¹ zazwyczaj szczup³e i nie wystêpuje u nich mia¿d¿yca, ale struktura tkanek i narz¹dów nie jest prawid³owa, poniewa¿ brak jest budulca. Dodatkowo spalanie wêglowodanów odbywa siê w ten sposób, ¿e pobudzeniu ulega czêœæ sympatyczna autonomicznego uk³adu nerwowego. Mo¿e dojœæ do jego przewagi uogólnionej lub miejscowej, np. w koñczynach dolnych- wtedy w³aœnie rozwija siê choroba Buergera.

Choroba ta przebiega stopniowo, od drobnych naczyñ obwodowych koñczyn do naczyñ przyœrodkowych o wiêkszym przekroju. Nastêpuj¹ce zaburzenia dop³ywu krwi doprowadzaj¹ do zmian martwicznych na obwodowych czêœciach koñczyn.

Pocz¹tkowo dochodzi do obkurczania drobnych naczyñ krwionoœnych skóry, których œciany maj¹ patologiczn¹ budowê, póŸniej dotkniête s¹ wiêksze naczynia krwionoœne, co poci¹ga za sob¹ niedokrwienie tkanek. Samo palenie papierosów nie jest g³ówna przyczyn¹ choroby, ale znacznie j¹ nasila i mo¿e prowokowaæ wyst¹pienie pierwszych objawów. Papierosy palone w iloœci ok. 20 dziennie, pobudzaj¹ napiêcie uk³adu sympatycznego, a nikotyna uszkadza œródb³onek naczyñ krwionoœnych. Chorzy pal¹ zazwyczaj du¿o papierosów i rzadko udaje siê namówiæ ich do zaprzestania, mimo groŸby utraty koñczyny. Dzieje siê tak, dlatego, ¿e ich dieta powoduje silny poci¹g do tytoniu i nasila uzale¿nienie. Podobnie dzieje siê u ludzi g³odzonych, np. migawki z wojny w Afganistanie – wyg³odzeni afgañscy bojownicy maj¹ ca³y czas papierosa w ustach. Z regu³y dotkniêci chorob¹ pal¹ coraz wiêcej, w zaawansowanych stanach – ponad 2 paczki. Wtedy papierosy zaczynaj¹ dzia³aæ przeciwbólowo.

GRUDZIEÑ MARZEC 2002

znaczny spadek przep³ywu krwi w obwodowych czêœciach koñczyn (palce). Arteriografia wykazuje odcinkowe zamkniêcie têtnic obwodowych (zw³aszcza r¹k i stóp). Nie objête procesem chorobowym têtnice maj¹ prawid³owy wygl¹d. Leczenie polega na próbie poprawienia kr¹¿enia. Chory musi rzuciæ palenie. Jest to podstawowy warunek podjêcia leczenia. Koñczyny musz¹ byæ zabezpieczone przed dzia³aniem szkodliwych czynników, takich jak: zimno, gor¹co, grzybice. Podkreœla siê znaczenie treningu, spacerów. Podawanie antybiotyków, œrodków przeciwkrzepliwych oraz kortykosterydów nie przynosi efektu. Leki stosowane w niedokrwieniu mia¿d¿ycowym mog¹ byæ pomocne (np. pentoksyfilina). Niektórzy proponuj¹ sympatektomiê lêdŸwiow¹ lub piersiow¹. dr n. med. Aleksander Grigorjew Ordynator w Szpitalu im. Marii Sk³odowskiej- Curie w Lidzbarku Warmiñskim

Konwencjonalne leczenie tej choroby praktycznie nie istnieje - podaje siê œrodki przeciwbólowe, a póŸniej stopniowo amputuje koñczynê lub odcina unerwienie sympatyczne. Sympatektomia powoduje na pewien czas poprawê stanu zdrowia, jednak póŸniej i tak dochodzi do utraty koñczyny. Fizykoterapia praktycznie nie przynosi ¿adnych efektów, a treningi czêsto nasilaj¹ objawy choroby. Choroba koñczy siê zazwyczaj ciê¿kim kalectwem. Tak jak wiele innych chorób i ta mo¿e doœæ szybko ust¹piæ po przejœciu na ¿ywienie optymalne. Poprawê uzyskuje siê ju¿ w pierwszych dniach stosowania diety, nawet u osób pal¹cych (oczywiœcie lepiej nie paliæ). Dzieje siê tak dlatego, ¿e przy pozyskaniu energii z t³uszczów spada zapotrzebowanie na tlen i nawet przez zwê¿one naczynia tkanki otrzymuj¹ lepsze zaopatrzenie. Mniejsze jest zapotrzebowanie na mikroelementy, g³ównie magnez – poniewa¿ wêglowodany przestaj¹ byæ licz¹cym siê Ÿród³em energii. Dobrze od¿ywione tkanki zaczynaj¹ siê przebu- cd. na str. VI

V

Szanowni Lekarze, Mam 53 lata, jestem na diecie od 28 grudnia 2001 roku. Dietê podjê³am ze wzglêdu na takie choroby jak: ● dyskopatia krêgos³upa L 3 i L 5 ● zwyrodnienia stawów kolanowych ● od 1992 roku liszaj zanikowy, umiejscowiony na wargach sromowych (rozszerza siê dalej) ● depresja na tle prze¿yæ Odnoœnie wymienionych chorób minê³a mi depresja, ale wynikiem tej choroby jest to, ¿e jestem bardzo nerwowa, p³aczliwa, nie mogê spaæ w nocy. Nie wiem, jak mam dalej postêpowaæ? Jem codziennie 50-60 g wêglowodanów, 30-40 g bia³ka, do 120 g t³uszczu. Zapomnia³am nadmieniæ, ¿e wa¿y³am w grudniu 93,5 kg, obecnie wa¿ê 70 kg. Cieszê siê z tego bardzo. wzrostu mam 163 cm. Przyty³am w krótkim czasie na tle prze¿yæ, ucieka³am do jedzenia, by³o mi wtedy dobrze.

Drodzy Doktorzy!!! Ja wiem, ¿e macie du¿o pracy, ale odpowiedzcie mi w czasopiœmie 'Optymalni" na moje pytania (jestem wiern¹ czytelniczk¹ tego czasopisma od samego pocz¹tku): ● czy wyleczê siê z liszaja (jest bardzo dokuczliwy) ● ze zwyrodnienia stawów kolanowych ● z dyskopatii krêgos³upa ● z nerwowoœci (chcia³abym bardzo spaæ w nocy) A propo liszaja zanikowego, to mi w klinice powiedzieli, ¿e jest to choroba nieuleczalna, bo nie znaj¹ jej przyczyny. Muszê z tym ¿yæ. Na tym koñczê mój list, przepraszam za chaotycznoœæ i tak bardzo proszê o odpowiedŸ. Z powa¿aniem Zofia S.

Szanowna Pani Od rozpoczêcia ¿ywienia optymalnego up³yn¹³ Pani ju¿ prawie rok i pewne dolegliwoœci ust¹pi³y. Utrata ponad 20 kg wagi jest z pewnoœci¹ bardzo korzystnym efektem diety, lecz pewne dolegliwoœci nadal sprawiaj¹ k³opoty. Z listu nie wynika dok³adnie, czy dolegliwoœci stawowe ju¿ ustêpuj¹ czy nie. Po roku prawid³owego ¿ywienia dochodzi do cofania siê zmian zwyrodnieniowych i bóle powinny byæ ju¿ nieco mniejsze - podobnie z dyskopati¹. Na ca³kowite wyleczenie z tych chorób trzeba czekaæ zazwyczaj oko³o 2 lat. Bywa jednak, ¿e stopieñ zaawansowania chorób uniemo¿liwia ich wyleczenie. W rokowaniach pomocne jest obejrzenie i analiza zdjêæ RTG chorych stawów i krêgos³upa. Drug¹ chorob¹ jest u Pani neurastenia, któr¹ mog¹ nasilaæ czynniki œrodowiskowe i prze¿ycia zwi¹zane z chorobami o pod³o¿u organicznym. U kobiet nerwica jest bardzo czêst¹ dolegliwoœci¹. Jednak ¿ywienie optymalne powodujê usuniêcie objawów. Pisze Pani równie¿ o liszaju zanikowym. Polska nazwa tej choroby to toczeñ ogniskowy (czêsto u¿ywa siê skrótu DLE) i nale¿y ona do grupy tzw. kolagenoz, czyli chorób tkanki ³¹cznej. Opisana postaæ dotyczy wy³¹cznie skóry i nie jest groŸna.

CD.

lek. med. Przemys³aw Pala

LEKARZE O...

dowywaæ, dotyczy to równie¿ œcian naczyñ krwionoœnych, pocz¹tkowo tych wiêkszych. Regeneracja naczyñ skórnych jest widoczna zwykle po kilku tygodniach, a objawia siê tym, ¿e zaczynaj¹ rosn¹æ paznokcie, dochodzi te¿ do stosunkowo szybkiego gojenia owrzodzeñ. Oczywiœcie martwe lub odciête palce ju¿ nie odrosn¹. Pe³ne wyleczenie nastêpuje w przeci¹gu kilku miesiêcy. Dobrze jest wprowadziæ do leczenia ju¿ na samym pocz¹tku pr¹dy se-

VI

Wbrew temu co dowiedzia³a siê Pani w szpitalu, DLE mo¿e ust¹piæ samoistnie po latach trwania – pisze siê o tym w podrêcznikach do dermatologii. Istot¹ choroby jest patologiczna budowa w³ókien kolagenowych, co powoduje zanik tkanki ³¹cznej. Na diecie optymalnej toczeñ ogniskowy ustêpuje najczêœciej po kilku - kilkunastu miesi¹cach. Ze wzglêdu na powy¿sz¹ dolegliwoœæ i choroby stawów powinna Pani zwiêkszyæ spo¿ycie kolagenu wystêpuj¹cego w chrz¹stkach, zimnych nogach i salcesonie. Ogólna iloœæ bia³ka powinna byæ nieco wiêksza ni¿ 40 g na dobê, poniewa¿ jest ono potrzebne do przebudowy tkanek. 30 g bia³ka pokrywa zapotrzebowanie zdrowego cz³owieka tylko pod warunkiem, ¿e w ca³oœci pochodzi z ¿ó³tek jaj. Bia³ka kolagenowe, które Pani zjada, wch³aniaj¹ siê w iloœci ok. 80% a 20% wydala siê z przewodu pokarmowego. Bardzo dobre efekty w powy¿szych chorobach daje zastosowanie pr¹dów selektywnych. Znajduje siê Pani w tej korzystnej sytuacji, ¿e mo¿e z nich skorzystaæ we Wroc³awiu. Powinno siê zastosowaæ serie pr¹dów PS na g³owê (najlepiej 15 po 10 minut) oraz PS na koñczyny dolne. Efekty odczuwa siê zazwyczaj po po³owie serii.

lektywne PS na koñczyny dolne. Powinno to byæ oko³o 15 zabiegów 15-20 minutowych- zbyt d³ugie mog¹ powodowaæ odparzenia, co prawda niegroŸne, ale wymagaj¹ce przerwania serii. Najczêœciej w chorobie Buergera wystarcza jedna seria by osi¹gn¹æ znaczn¹ poprawê – wynosi ona od 100% do 1000%, co oczywiœcie dla lekarzy jest niemo¿liwe. Stosowanie zabiegów u osób nie ¿ywi¹cych siê optymalnie nie ma sensu, poniewa¿ nie usuwa przyczyny choroby. Poprawa

jest znacznie mniejsza i krótkotrwa³a. Pacjenci rozpoczynaj¹cy leczenie diet¹ powinni od razu odstawiæ leki rozszerzaj¹ce naczynia, poniewa¿ dzia³aj¹ one na zdrowe naczynia i przez to pogarszaj¹ jeszcze ukrwienie chorych tkanek. Œrodki przeciwbólowe przestaj¹ byæ potrzebne najczêœciej po oko³o 5 -10 dniach leczenia.

lek. med. Przemys³aw Pala

ARKADIA Jastrzêbia Góra

CENTRUM ¯YWIENIA OPTYMALNEGO® INFORMUJE Szanowni Pañstwo, Kierownictwo Oœrodka informuje, i¿ od listopada nazwa Centrum ¯ywienia Optymalnego® jest nazw¹ zastrze¿on¹, zarejestrowan¹ w Urzêdzie Patentowym, chronion¹ prawem autorskim. Prosimy osoby, które u¿ywaj¹c tej nazwy, ³ami¹ prawo, aby zaprzesta³y tej dzia³alnoœci. Wiadomo nam o takich przypadkach zarówno w Kanadzie, jak i w Polsce. Centrum ¯ywienia Optymalnego® nie ma ¿adnej filii za granic¹, œciœle wspó³pracuje jedynie z Arkadi¹ Missisauga (Kanada) p. Andrzeja Nowackiego. W kraju, poza Jastrzêbi¹ Gór¹, prowadzi jedynie Arkadiê w Warszawie. O wszelkich zmianach bêdziemy Pañstwa informowaæ na bie¿¹co.

STOLICZKU

NAKRYJ SIÊ... DLA OPTYMALNYCH

Pionierski okres dla osób rozpoczynaj¹cych ¿ywienie optymalne niestety jest najtrudniejszy. Tak te¿ by³o w OSBO, gdy rozpoczynaliœmy dzia³alnoœæ. Osób, które mog³yby udzielaæ porad i pomóc w obliczeniach nie by³o. Jako pierwszy podj¹³em ten trudny ¿ywieniowy temat. Przygotowa³em i uzupe³ni³em tabele ¿ywieniowe. ¯ywienie Optymalne nazwa³em matematycznym. Wprowadzi³em do obiegu i u¿ywa³em z powodzeniem do dziœ stosowany termin 'Doradca ¯ywieniowy". Z moich porad najwiêcej osób (wiele setek) skorzysta³o w Arkadiach na Œl¹sku (ale równie¿ w Chicago, Toronto i w Po³udniowej Afryce). Dziêki mojej propozycji, jak¹ przedstawi³em, by doradców w ca³ej Polsce by³o wiêcej, dosz³o do zorganizowania bezp³atnego szkolenia w Jastrzêbiej Górze, z którego skorzysta³o oko³o 100 osób. Wspominam o tym przy okazji, poniewa¿ czasami od pomys³u do realizacji jest niestety daleka droga. Osoby rozpoczynaj¹ce ¿ywienie optymalne s¹ w wielu przypadkach zagubione, niezdecydowane i lêkliwe, co do zmiany i przejœcia na nowy model ¿ywienia, i jego praktycznego stosowania. Tym w³aœnie osobom doradcy ¿ywieniowi powinni nieœæ pomoc na swoim terenie. Minê³o 9 miesiêcy od poprzedniej edycji moich przepisów i porad, których udziela³em pocz¹tkuj¹cym. Mam nadziejê, ¿e optymalny, proponowany przeze mnie cykl propozycji ¿ywieniowych pomo¿e zrozumieæ i rozszerzyæ ideê optymaln¹ i przyczyni siê do opracowywania w³asnych pomys³ów w dziedzinie kulinarnej. Okres Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia jest znakomit¹ okazj¹ do zaprezentowania i przypomnienia, co ewentualnie mo¿na sobie optymalnego zaserwowaæ i jak to przyrz¹dziæ.

C

Moja propozycja to: – PSTR¥G PANIEROWANY SMA¯ONY – ZUPA GRZYBOWA Z MAKARONEM – KAPUSTA GOTOWANA Z GRZYBAMI – ŒLED
W ŒMIETANIE Wybieraj¹c siê na zakupy nie zapomnijmy zabraæ ni¿ej wymienionej LISTY ZAKUPÓW. To produkty, które bêd¹ nam potrzebne! ● Pieczarki 1000 g ● Grzyby suszone podgrzybki 50 g. ● Roso³ki-kostki bulionowe 40 g (4 szt.) ● Mas³o ekstra 82,5% 200 g (1 kostka) ● Makaron czterojajeczny 60 g ● Kapusta kiszona 800 g (1 s³oik) ● Œledzie w oleju Firmy 'LISNER" 500 g (2 opakowania). ● Cebula 200 g. ● Ogórki korniszony konserwowe 200 g ● Œmietana s³odka 30% 500 g (1 kartonik) ● Papryka œwie¿a 100 g (czerwona i ¿ó³ta) ● Szczypiorek 50 g (1 pêczek). ● Majonez Winiary 50 g. ● Pstr¹gi 900 g (3 szt.) ● Jajka ca³e 100 g (2 szt.) ● M¹ka 60 g ● Bu³ka tarta 60 g ● Oliwa z oliwek 50 g ● Cytryna 50 g ● Dodatkowo: 3 zwyk³e bu³ki, cukier w kostkach, spirytus spo¿ywczy Opisanie, jak przyrz¹dziæ poszczególne potrawy jest niejednokrotnie bardziej pracoch³onne ni¿ samo ich wykonanie. Niech siê wiêc nie dziwi¹ te osoby, które na bie¿¹co, codziennie przygotowuj¹ posi³ki. Dla Was po prostu jest przeznaczona tabela z zawartoœciami B-T-W.

Z okazji Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia wszystkim mi³oœnikom optymalnej kuchni sk³adam najserdeczniejsze ¿yczenia pogodnych i mi³ych Œwi¹t oraz Szczêœliwego Nowego Roku 2003, posi³kuj¹c siê cytatem: 'Nie wystarczy zdobywaæ m¹droœci, trzeba z niej jeszcze korzystaæ". Najstarszy Doradca ¯ywieniowy Morgano Errata: W poprzednim numerze do tekstu 'O occie..." wkrad³ siê literowy b³¹d, jest: "sta³¹ dysocjacjê", a powinno byæ: 'sta³¹ dysocjacji". Autora i czytelników przepraszamy. (red.) GRUDZIEÑ 2002

VII

ZUPA GRZYBOWA Z MAKARONEM NAZWA B. T. Jest to wywar grzybowy, wigilijny. 1000 gram pie- Z. WAGA  
  -   

czarek zalewamy jednym litrem wody.        Pieczarki gotujemy oko³o 50 minut. Wywar przece-   -       "  dzamy (gotowane pieczarki wykorzystamy do naszej   -     ! " $ œwi¹tecznej kapusty). Do przecedzonego wywaru do-    -  # $%

 dajemy drobno pokrojone, uprzednio namoczone suszone   grzybki, wk³adamy dwie kostki roso³owe i gotujemy dalsze &- '# (( ( ) * ** 40 minut. Na koniec w celu rozpuszczenia w wywarze doda-  + ) "  jemy 100 gram mas³a. Ugotowany makaron wk³adamy po  - +   )  $& jednej ³y¿ce do kokilek lub talerza. Ca³oœæ zalewamy naszym ( )  $ grzybowym wywarem – oko³o 300 gram.

W.

   " "

$  & &

ŒLEDZIE W ŒMIETANIE Bierzemy œledzie w oleju (firmy "LISNER") dwa opakowania 500 gram. Olej wylewamy, Z. WAGA NAZWA B. T. W.  /
  $  * poniewa¿ p³aty œledziowe s¹ wystarczaj¹co miêkkie. Kroimy je na 2 lub 3 cz¹stki i uk³ada-     &    my w szklanym naczyniu. Dodajemy krojone

  '     $  / # &%     w cienkie plasterki ogórki korniszony. Cebulê po-          $% krojon¹ w kr¹¿ki przez oko³o 2 minuty blanszuje   $      

0'# my w gor¹cej wodzie i po odcedzeniu dodajemy
    *   do œledzi. Dla celów dekoracyjnych kroimy cien - '# (( ( ) ** &$  kie paseczki (100 gram) czerwonej i ¿ó³tej papryki  + )  *  (mo¿e byæ ostra), jak równie¿ drobno krojony szczy-  - +   )  &"  piorek(50 gram), i dodajemy do œledzi. Je¿eli akurat ( )   " mamy pod rêk¹ mo¿emy równie¿ dodaæ kilka zielonych oliwek (ale nie koniecznie). Tak przygotowane œledzie zalewamy s³odk¹ 30% œmietan¹ (500 gram), do której dodajemy 2 ³y¿ki sto³owe (50 gram) majonezu Winiary. Œledzie proponujê przygotowaæ 1-2 dni wczeœniej.

PSTR¥G PANIEROWANY SMA¯ONY NAZWA B. T. W. 3 pstr¹gi po oko³o 300 gram oczyœciæ, umyæ OZ. WAGA. " &  i skropiæ sokiem cytrynowym. Roztrzepaæ 2 jajka do  * -  1 & !
  -    #  !  "  panierowania. Oczyszczone pstr¹gi maczamy w jaj-   -  1    $   ku, nastêpnie obtaczamy w m¹ce, ponownie w jajku    -   #    -     *$  i nastêpnie w tartej bu³ce.

  -    & &$ Na bardzo silnie rozgrzany olej k³adziemy nasze OGÓ£EM pstr¹gi i opiekamy krótko na z³oty kolor, nastêpnie przek³a- - '# (( ( ) 

   damy je do nagrzanego piekarnika, by 'dosz³y" w ciep³ym  + )   

miejscu lub przykrywamy pokrywk¹, trzymaj¹c w ciep³ym & - +   )    
 miejscu. ( )    Bardzo efektownie wygl¹da, gdy podamy nasze pstr¹gi w odpowiedniej oprawie. Do tego potrzebne s¹ 3 bu³ki normalnej wielkoœci. Ka¿d¹ bu³kê przekrawamy na pó³, a miejsce przekrojenia traktujemy jako spód. Nastêpnie na stronie owalnej w bu³ce wycinamy trójk¹tny klin, przez co powstaje wg³êbienie (takie podpórki – kozio³ki). Na owalnym talerzu dwa 'kozio³ki" pos³u¿¹ nam do ustawienia w pozycji pionowej naszego smakowitego pstr¹ga. Do pyszczka mo¿emy mu w³o¿yæ nas¹czon¹ spirytusem kostkê cukru, któr¹ tu¿ przed podaniem na stó³ podpalamy. Rewelacja!

KAPUSTA Z GRZYBAMI/ WIGILIJNA Z. Kiszon¹ kapustê umyæ dwukrotnie, wyp³ukaæ i ugotowaæ do miêkko-


 œci. Pod koniec gotowania dodaæ  grzyby – pieczarki, które pozosta³y  
 nam z przygotowania wywaru do zupy grzybowej, dodajemy równie¿ do smaku 2 kostki bulionowe - roso³ki, pieprz i na koniec 150 gram mas³a. Ca³oœæ mieszamy. Mo¿na z powodzeniem odgrzewaæ. Nie zapominajmy przy odgrzewaniu o ka¿dorazowym dodaniu odrobiny wody.

VIII

WAGA

B.

T.

$    -

       # $%    

NAZWA

   "

  &$ 

*" -

'# (( ( )

 &&  $

 -

+ )

 -

+   )

(

)

&





&

CIEKAWOSTKI DLA OPTYMALNYCH

CZEGO NIE OPUBLIKOWANO W ¿ADNYCH TABELACH ¿YWIENIOWYCH? Wœród optymalnych panuje powszechne przekonanie, ¿e ¿ywimy siê bia³kiem, t³uszczem oraz wêglowodanami i kalorie nie s¹ do niczego potrzebne. Otó¿ niezupe³nie. Bia³ka, t³uszcze i wêglowodany s¹ trzema g³ównymi grupami sk³adników od¿ywczych, ale nie jedynymi. Istnieje wiele substancji, które nie nale¿¹ do ¿adnej z tych grup, a maj¹ swoj¹ wartoœæ energetyczn¹ i mog¹ byæ spalane lub magazynowane w naszych organizmach. Jedn¹ z nich jest alkohol etylowy. Oczywiœcie optymalni nie pij¹. Tym niemniej, ¿eby skutecznie doradzaæ innym, powinniœmy wiedzieæ, jakie s¹ skutki picia alkoholu poza powodowaniem marskoœci w¹troby. A tych danych, jak dot¹d nie opublikowano w ¿adnych tabelach ¿ywieniowych. W najlepszym wypadku podawane jest, ¿e wódka czysta 40% zawiera zero bia³ek, t³uszczy i wêglowodanów. Czyli pozornie nie tuczy. Nic bardziej fa³szywego. Wystarczy otworzyæ szkolne tablice matematyczno -fizyczne ¿eby obliczyæ, ¿e 1ml (mililitr czyli 1/1000 litra) spirytusu ma wartoœæ energetyczn¹ 5 kcal. Dlaczego przeliczamy na 1 mililitr a nie na jeden gram? Poniewa¿ stê¿enie procentowe alkoholu w sprzedawanych napojach jest liczone w stosunku do objêtoœci, a nie do masy. Typowa pó³litrowa butelka wódki zawiera 200 ml czystego spirytusu a w nim 1000 kcal energii! Podobnie jest z piwem i winem. Do niedawna wszystkie tabele uwzglêdnia³y wy³¹cznie wartoœci kaloryczne bia³ek, t³uszczy i wêglowoda-

nów, kilkakrotnie zani¿aj¹c ca³kowit¹ wartoœæ energetyczn¹ tych napojów. Tymczasem, typowe pó³litrowe piwo 5,6% zawiera nie tylko 20 gram wêglowodanów (80 kcal), ale przede wszystkim 28 ml spirytusu – 140 kcal. Razem 220 kcal a nie 80. Spo¿yty w napojach spirytus wch³ania siê b³yskawicznie i organizm musi natychmiast zagospodarowaæ ten nadmiar energii. Spaliæ go nie mo¿e, bowiem na godzinê potrzeba mniej ni¿ 100 kcal, a dwa piwa wypite duszkiem w upalny dzieñ to piêæ razy wiêcej energii. Zmagazynowaæ spirytusu na póŸniej te¿ nie ma mo¿liwoœci. Organizm musi wiêc przetworzyæ alkohol na wolne kwasy t³uszczowe, a te mog¹ ju¿ byæ magazynowane w tkankach. Jak oszacowaæ, ile to mo¿e byæ t³uszczu? Pó³ litra wódki zawiera 1000 kcal, zaœ w ka¿dym gramie naszej tkanki t³uszczowej mo¿e byæ zmagazynowane, co najmniej 9 kcal. Podzieliwszy jedno przez drugie otrzymamy 111 gram. Jest to wartoœæ graniczna, w przyrodzie ¿adne procesy nie zachodz¹ ze 100% sprawnoœci¹. Szacuj¹c dosyæ dowolnie, ¿e sprawnoœæ wynosi 60% otrzymujemy przybli¿ony wynik: 65 gramów. Ale to nie wszystko. Wch³oniêty alkohol powoduje spadek poziomu glukozy we krwi – tzw. hipoglikemiê. To zaœ jest, jak zawsze pierwsz¹ i podstawow¹ przyczyn¹ uczucia g³odu.

Nie przypadkiem zak¹ska s³u¿y do zak¹szania mocniejszych napitków ni¿ herbata czy barszczyk. Nie wdaj¹c siê w szczegó³y metaboliczne mo¿na oszacowaæ, ¿e cztery butelki piwa, dwie butelki s³abego wina lub butelka wódki razem z zak¹sk¹ mog¹ spowodowaæ przyrost naszej masy o 100 gramów. Oczywiœcie piwo piwu nierówne i powy¿sze obliczenia przybli¿aj¹ jedynie rz¹d wielkoœci. Jest to jednak wystarczaj¹ce, ¿eby zrozumieæ, dlaczego ktoœ, kto pojecha³ na wczasy i tam rozpocz¹³ ¿ywienie optymalne, wróci³ zniechêcony przyrostem swojej wagi. Zachêcam wszystkich do przeprowadzenia podobnego rozumowania dla innych produktów, np. jednego litra soku pomarañczowego, który tak uwielbiaj¹ dzieci. Zasada zachowania energii Hessa jest bowiem uniwersalnym prawem chemicznym, które pozwala porównywaæ 'metabolizm" maszynki spirytusowej i naszego organizmu. Dla przypomnienia: 1 kcal = 1000 kalorii jest iloœci¹ energii potrzebn¹ do ogrzania 1 kg wody o jeden stopieñ Celsjusza. Per analogiami – 1000 kcal zawarte w butelce wódki jest iloœci¹ energii podnosz¹c¹ o jeden stopieñ temperaturê tony wody lub do 42o C temperaturê trzech szczup³ych osób. Prezes Oddz. OSBO w Czêstochowie Witold Jarmo³owicz

REKLAMA

Arkadia Kraków

ARKADIA WARSZAWA-URSYNÓW zaprasza:

❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖ ❖

Oœrodek opiekuñczo-rehabilitacyjny poleca:

konsultacje lekarskie pr¹dy selektywne badania laboratoryjne na miejscu doradztwo ¿ywieniowe muzyko-masa¿o-magnetoterapia (3 w jednym) masa¿e literatura dot. ¿ywienia optymalnego

Informacje i zapisy: Centrum Medyczne 'Sztuka Zdrowia" 02-792 Warszawa, ul. Lasek Brzozowy 5 tel. (0~22) 6487236, 4481733

● Turnusy lecznicze 14-dniowe pod sta³¹ opiek¹ lekarsk¹ w oparciu o dietê optymaln¹ wspomagan¹ pr¹dami selektywnymi, lecz¹c skutecznie: cukrzycê, nadwagê, nadciœnienie, mia¿d¿ycê, nerwicê ● Turnusy z nauk¹ ¿ywienia optymalnego (7-dniowe) pod opiek¹ Doradców ¯ywienia Optymalnego

Zadzwoñ, przeœlemy pe³n¹ ofertê! Informacje i zg³oszenia: 30-650 Kraków, ul. Makowa 1 e-mail: [email protected]

www.arkadia.impakt.pl

tel. (012) 655 35 51, fax (012) 655 21 34 GRUDZIEÑ 2002

OPTYMALNI

15

ARKADIA 'COLONIA"

ARKADIA ZDROWIA 'COLONIA" 43−450 USTROŃ, WCZASOWA 9, tel. (33) 854−21−11 http://www.arkadiazdrowia.com

e−mail: colonia@cm−i.de

Przypominam Państwu, że do 24 grudnia proponuję emerytom oraz rencistom wczasy optymalne ze zniżką 10%. Ponadto do 15 grudnia udzielamy wszystkim przyjeżdżającym zniżki w wysokości 100 zł! Zapraszam również chętnych na tur− nus świąteczno−sylwestrowy. Pobyt minimum 10−dniowy z wigilią i zabawą sylwe− strową. Wspomniane zniżki nie obowiązują przy pobycie świąteczno−sylwestrowym. Koszt wczasów œwi¹teczno-sylwestrowych, 10-dniowych w pokoju dwuosobowym wynosi razem z wigili¹ 790 z³. Koszt zabawy sylwestrowej - 150 z³ od osoby. Bliższych informacji udzieli Państwu recepcja Arkadii Zdrowia 'Colonia".

Weso³ych Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia oraz Szczêœliwego Nowego Roku 2003 sk³ada Dyrekcja, Zarz¹d Bractwa Optymalnych w Ustroniu oraz personel Arkadii Zdrowia 'Colonia"

Dyr. Arkadii Zdrowia 'Colonia" w Ustroniu

WP£YW ¯YWIENIA OPTYMALNEGO I PR¥DÓW SELEKTYWNYCH NA CHORYCH LECZONYCH STACJONARNIE Minęło 3 lata i 2 miesiące, kiedy w Hotelu 'Colonia" w Ustroniu Jaszowcu otwarto drugą po Pensjonacie 'Źródełko" Arkadię Zdro− wia w Polsce. Od tamtej pory z leczenia stacjonarnego skorzystało u nas 3651 osób z kraju i zza granicy – Czech, Niemiec, Ukrainy, Austrii, Australii, Szwecji, Holandii, USA, Kanady, Izraela: 700 osób z dolegliwościami stawów i kręgosłupa, 82 przypadki gośćca po− stępującego, 13 przypadków Bechterowa z dużymi zmianami w kręgosłupie, 184 osoby po zawale mięśnia sercowego, 203 osoby z ob− jawami niedotlenienia mięśnia sercowego i chorobą wieńcową, 93 osoby z zaburzeniami rytmu serca, 328 osób z chorobą nadciśnie− niową typu chwiejnego i miażdżycowego, 27 osób po by−passach. Następną wielką grupę chorych stanowią pacjenci z cukrzycą I i II stopnia. Do tej pory mieliśmy 334 takie przypadki,w tym 15 z mło− dzieńczą, 11 ze stopą cukrzycową, a 21 z owrzodzeniami podudzi. Ponad 500 osób chciało pozbyć się dużej nadwagi, a co najmniej co druga osoba średniej nadwagi. 115 osób korzystało z leczenia astmy oskrzelowej, 96 miało objawy choroby wrzodowej i nadkwasoty, oko− ło 100 osób neurastenię i nerwicę, 36 − to SM, 26 − jaskra, 48−zaćma, 13−łuszczyca, 21−migrena, 16−depresja, 12−choroba Parkinsona. Wie− le osób zdrowych kontynuowało lub rozpoczynało u nas żywienie optymalne po to aby zawsze być zdrowym. Zdecydowanie większa ilość ww. pacjentów opuszczała naszą Arkadię ze znaczną poprawą zdrowia. Wielu z nich przyjeżdża do nas ponownie, gdyż błędy żywienio− we w domu, powodują powrót do chorób i nadwagi. Wielkie znaczenie odgrywa też dla pacjenta możliwość korzystania z zabiegów prą− dami selektywnymi oraz innych, tj.: masaż, gimnastyka na siłowni, wypady w góry. Każdy pacjent wymaga indywidualnej troski, a cza− sami indywidualnego jadłospisu żywieniowego. Konsultacje medyczne, codzienne wykłady szkoleniowe, porady, indywidualne rozmowy – to szansa na szybsze pozbycie się chorób. Człowiek jest niepodzielną całością. Mimo rozwoju wielu specjalizacji medycznych nie da się go podzielić na organy, narządy, układy, komórki, nie da się też oddzielić zdrowia fizycznego od psychicznego. Grupę szczególnej troski stanowią zawsze dla nas pacjenci cierpiący z powodu SM. Ci przebywający u nas to osoby w wieku 21− 45 lat z różnym czasokresem trwania choroby. Uważamy, że należy im się pomoc materialna i ogromne wsparcie duchowe. Ta stra− szna choroba to nieszczęście dla całej rodziny chorego. Pacjenci Ci pomimo żywienia optymalnego i prądów selektywnych nie do koń− ca uzyskują poprawę zdrowia. Owszem rzuty są rzadsze i łagodniejsze, albo nie wracają w ogóle, ale wiemy, że takiego pacjenta nie możemy pozostawić samemu sobie. Kontakt telefoniczny z doradcą żywienia optymalnego lub lekarzem optymalnym co jakiś czas jest ważny. Powtórka prądów selektywnych również. Pewna nasza pacjentka z Ukrainy cierpiąca z powodu SM odzyskała prawie całko− witą poprawę zdrowia. Stanowi tam przykład dla innych, podobnie cierpiących i co jakiś czas przysyła do nas właśnie takich pacjen− tów. Obecnie przebywa u nas lekarka z Ukrainy, która od dwóch lat miewa objawy SM. Już po 10−ciu dniach żywienia optymalnego i prądów selektywnych znacznie zwiększyła się u niej sprawność ruchowa. Chcemy aby stworzyła Arkadię Zdrowia, by pomagać lu− dziom tam na Ukrainie, gdzie warunki życia są bardzo trudne. W przyszłości chcemy położyć wielki nacisk na dokształcanie rodziców w kierunku żywienia optymalnego dzieci. Wejście naszego kraju w niedalekiej przyszłości do Unii Europejskiej nie polepszy wyży− wienia naszych rodzin. Musimy przygotować program optymalnego odżywiania w przedszkolach i świetlicach szkolnych. Musimy organizować obozy i kolonie letnie z żywieniem optymalnym. Przyszłość naszego narodu zależy przecież od sprawności umysłowej przyszłych pokoleń, a sprawność umysłowa od jakości żywienia organizmu ludzkiego. Leczenie stacjonarne w Arkadiach Zdrowia, po− rady i konsultacje lekarskie w innych podobnych placówkach, to szansa na uzyskanie naszego wspólnego celu, jakim jest dobro czło− wieka i świata. Teresa Szczepanek

16

OPTYMALNI

GRUDZIEÑ 2002

ARKADIA 'COLONIA"

ARKADIA ZDROWIA 'COLONIA" SZKOLENIA I WYMIANA DOŒWIADCZEÑ – TO BARDZO WA¯NY ELEMENT WCZASÓW OPTYMALNYCH Swoje spostrzeżenia na temat zbawiennej mocy przywracania zdrowia żywieniem optymalnym prezentują tym razem Państwo Bogumiła i Kazimierz Orzechowscy z Gniezna – członkowie Bractwa Optymalnych w Poznaniu. Czternaście lat temu – mówi pani Bogumiła – zachorowałam na chorobę serca. Przeszłam wiele zapaści. Sama bałam się wychodzić z domu. Do tego miałam jeszcze cukrzycę, skaczące ciśnienie, miażdżycę i otyłość. Mąż też przeszedł dwa zawały i miał dużą nadwagę oraz nadciśnienie tętnicze. Od czasu do czasu korzystaliśmy z leczenia w różnych sanatoriach. Ja zdecydowałam się na 24−dniową kurację odchudzającą z 1000 kalorii. Niestety nic tam nie schudłam ku wielkiemu zaniepokojeniu organizatorów. W 1995 roku założono mi rozrusznik serca. Było trochę lepiej, jednak nie do końca. Musiałam przerwać pracę – zostałam rencistką. W 1999 r. dowiedziałam się o panu dr. Kwaśniewskim. Zadzwoniłam do Ciechocinka i za to dziękuję dzisiaj Panu Bogu codziennie. Od tamtego czasu stosujemy wraz z mężem żywienie optymalne. Już po dwóch miesiącach tej metody ja schudłam 11 kg, a mój mąż 9 kg. Poziomy LDL i trójglicerydów zaczęły wracać do normy więc powoli zaczęliśmy odstawiać leki, których przed dietą u mnie było: 24 tabletki dziennie. Trwało to rok. Od dwóch lat nie bierzemy już żadnych leków, gdyż nie ma już takiej potrzeby. Cukrzyca, nadwaga i miażdżyca poszły w zapomnienie. Boże! Jakie to cudowne! Obecnie przebywamy na wczasach optymalnych w Arkadii Zdrowia 'Colonia". Są to wczasy na miarę naszej 'kieszeni". W czasie pobytu zrozumieliśmy, że popełnialiśmy jednak jeszcze trochę błędów. Jedliśmy za dużo białka. Przebywając na szkoleniu u pani Teresy Szczepanek można otrzymać przejrzystą wiedzę i wyjaśnić wszelkie nieprawidłowości. Jest to bardzo ważne na wczasach optymalnych, szczególnie dla początkujących. Doświadczeni zbawiennym wpływem żywienia optymalnego na nasze zdrowie, przekazaliśmy tę wiedzę naszej rodzinie z Kamienia Pomorskiego, którzy przyjechali tu razem z nami po zdrowie. W imieniu własnym i całej naszej rodziny wyrażamy ogromną wdzięczność panu dr. Kwaśniewskiemu oraz personelowi Arkadii Zdrowia 'Colonia" za uczciwe dbanie o nasze samopoczucie. Bogumi³a i Kazimierz Orzechowscy – Gniezno Kazimiera i Marian Koz³owscy – Kamień Pomorski W³adys³awa i Jan Siestrzykowscy – Kamień Pomorski PS. Pani Bogumiła to dzisiaj okaz zdrowia. Tryska energią, humorem i radością życia, którą zaraża wszystkich dookoła. A figura? Ta zgrabna, powabna kobieta to pożądanie wielu panów – sama widziałam. Teresa Szczepanek

GRUDZIEÑ 2002

OPTYMALNI

17

REKLAMA

WCZASY leczniczo-wypoczynkowe w KURORCIE OPTYMALNYM Tu nauczysz siê prawid³owo stosowaæ ¿ywienie optymalne. Z dniem 04.10.2002 rozpocz¹³ sw¹ dzia³alnoœæ pierwszy z 30 planowanych KURORTÓW OPTYMALNYCH. Zapraszamy na turnusy 7, 14, 21-dniowe w luksusowych warunkach. Zapewniamy fachow¹ opiekê lekarsk¹: dra Andrzeja Garbienia, dr Zofii Szukalskiej, dra Krzysztofa Michalaka, szkolenia - mgr Gra¿yna Humska, a wszystko pod nadzorem konsultantów poznañskiej 'ARKADII" mgr Zuzanny Rzepeckiej (4 lata na diecie) i Józefa Turostowskiego (13 lat na diecie). Hotel 'Konradówka" (601 m n.p.m.) jest po³o¿ony w centrum Karpacza, nad rzek¹ £omnic¹ w miejscu cichym, z dala od zgie³ku ulicznego. Hotel dysponuje pokojami jedno i dwu osobowymi, pokojem dla osób niepe³nosprawnych - winda. Wszystkie pokoje wyposa¿one w ³azienki, TV-sat, telefon, radio. Przy hotelu znajduj¹ siê miejsca do parkowania oraz gara¿e. Hotel s³ynie z doskona³ej domowej kuchni - jad³o optymalne oraz mi³ej atmosfery. Do dyspozycji goœci s¹ dwie sale konsumpcyjne, coctail bar, sala konferencyjna, sala do gry w tenisa sto³owego, stó³ bilardowy, sauna oraz sala z kominkiem i ma³a biblioteka. Po³o¿enie Karpacza w sercu Karkonoszy, u podnó¿a najwy¿szego szczytu Œnie¿ki (1602 m n.p.m.) sprawia, ¿e jest on uwa¿any za jedn¹ z najpiêkniejszych miejscowoœci, gdzie sezon turystyczny trwa ca³y rok. W cenie oferty zapewniamy: konsultacjê lekarsk¹ oraz zabiegi pr¹dami selektywnymi, ¿ywienie optymalne i szkolenia z zakresu ¿ywienia optymalnego. Zakwaterowanie w pokojach 1 i 2 osobowych z pe³nym wêz³em sanitarnym i balkonem. Dzieci do lat 4 nie korzystaj¹ce ze œwiadczeñ zwolnione s¹ z op³at. Dzieci do lat13 (dostawka) 70% kosztów.

ZG£OSZENIA: 'ARKADIA" Poznañ 60−689 Poznań, ul. Obornicka 338 tel. +48 61/ 822−61−55 tel. kom. 0 606 61 23 73, 0 600 81 81 75 e−mail: [email protected] http://kurort.optymalni.org

INFORMACJE: Hotel 'KONRADÓWKA" 58−540 Karpacz, ul.Nad Łomnicą tel. +48 75/ 76−18−173, 76−19−872 fax +48 75/ 76 18 597 e−mail: [email protected]

Rezerwacje najpóźniej na 14 dni przed rozpoczęciem turnusu.

18

OPTYMALNI

GRUDZIEÑ 2002

MIÊDZY NAMI

POKOCHA£EM TWÓRCZ¥ CISZÊ Lektura ksi¹¿ek ks. prof. W³odzimierza Sedlaka jest niebywa³ym prze¿yciem. Odkrywaj¹c prawdê o ci¹g³ym stawaniu siê, uœwiadamiamy sobie w³asne s³aboœci i potrzebê poszukiwania m¹droœci. Polecamy lekturê ksi¹¿ki 'Cz³owiek i Góry Œwiêtokrzyskie". Fragment rozdzia³u pt. 'Sytuacja niewykluczona" wybra³ pan Stanis³aw Œmiech.

kultur¹ szelsk¹ i aszelsk¹. Cz³owiek zaœ z póŸnego paleolitu zas³uguje w naszym rozumieniu na Homo sapiens sapiens. Ujednolica siê wówczas taksonomia cz³owieka. Wyznacznikiem przynale¿noœci do Homo sapiens by³oby u¿ywanie narzêdzi z naturalnych t³uków, pasuj¹cych do d³oni. Wszelkie rozwa¿ania nad natur¹ epoki daj¹ wzglêdn¹ jedynie wysokoœæ bran¹, jak wzniesienie w geografii 'od poziomu morza". Wartoœciujemy cz³owieka nie w skali absolutnej, lecz wzglêdem ostatniego pokolenia rozwoju ludzkoœci – co ono zostawi³o w spadku. Tymczasem posiadamy podbudowanie epok i bynajmniej wszystko nie ma tej wysokoœci, co pomiar od podnó¿a naszej kultury. Spuœcizna XIX wieku by³a kolosalna w nauce. Nie wszystko jest nasz¹ zdobycz¹. Twórcy kultury nie sumuj¹ siê wed³ug 'nobloszacunku". Ogólny rozwój ludzkoœci w zdobyczach intelektualnych by³ bardziej ilustratywny w populacjach czlowiekowatych. Wykres prawdopodobnoœci wed³ug krzywej Gaussa. Liczba arcym¹drych oraz liczba arcyg³upich. Dwie krañcowe oceny. Masa cz³owiekowatych jest przeciêtna. Mo¿na by wzi¹æ inn¹ podstawê kwalifikacji – oddzia³ywanie na otoczenie swoj¹ osobowoœci¹. S¹ to niewymierne wielkoœci. Trzeba by jednoczeœnie sprecyzowaæ oddzia³ywanie. Bior¹c lata dwudziestego stulecia, dostrzegamy niebywale powodzenie przeciêtniaków. Stajemy siê standardowymi ludŸmi - wytwórcami i konsumentami kultury. Szwankuj¹ osobowoœci. Wiedza bez wielkich idei. Mieszamy wiêc w rondlu nauki, bo coœ trzeba zrobiæ, ¿eby uzasadniæ wielkie sumy na naukê, zw³aszcza na naukê strategicznej u¿ytecznoœci. Prócz zoologii, pitekantrop nie prezentowa³ niczego górniejszego. Musia³ zdejmowaæ z biegiem czasu maskê z siebie, czyli po naszemu 'odzwierzyæ siê". Zamiast Homo sapiens sapiens proœciej by³oby powiedzieæ 'sapiens do kwadratu". Poniewa¿ dopatrzono siê cech ludzkich potencjalnie u pitekantropów, proponowano nazwê Homo sapiens dla kopalnych szcz¹tków z towarzysz¹c¹ im

Kopalne kaloty, czyli górne czêœci czaszek, miewaj¹ zwykle poszerzony otwór potyliczny. Wskazywa³oby to, ¿e pierwsze 'puszkowanie" przyrody by³o naturalnego pochodzenia. Pitekantrop po powiêkszeniu otworu wy¿era³ mózg innego antropa s¹dz¹c, ¿e zyskuje najlepszy przekaz m¹droœci. Przyroda sama wskaza³a drogê w stronê cz³owieczeñstwa. Dalszym rozwojem by³o sk³adanie ofiar z ludzi dla u³askawienia bóstwa. Ofiary z ludzi by³y szeroko stosowane, czêsto z pierworodnego syna. Stary Testament czêsto mówi o przywileju zwyciêskiej strony. Haracz za przed³u¿anie obrony umocnienia p³aci³y nie narodzone dzieci – rozpruwano brzuchy ciê¿arnych kobiet. Równie¿ dzieci palono ¿ywcem dla oddania czci bo¿kom. Kultura wy³ania³a siê w naturze cz³owieka niebywale d³ugo i nie zosta³a ukoñczona do dzisiaj. Cz³owiek nie istnieje. Cz³owiek staje siê ustawicznie. I to stanowi jego urok, ¿e jest oczekiwaniem, o którym mo¿na odczytaæ w historii ka¿dej epoki, jakie by³o. Cz³owiek ma wiêcej pragnieñ górnych, ni¿. jest w stanie zrealizowaæ. Cz³owieczeñstwo to zmaganie siê ze sob¹ samym. Likwidujemy szcz¹tki pierwszej i drugiej wojny œwiatowej. Stawiam niedyskretne pytanie: czy by³a to jedynie uwertura do nowego tysi¹clecia? Przykre pytanie, ale realne. Przecie¿ przerwa miêdzy obiema wojnami trwa³a jedynie 25 lat. A nam trzeba tylu m¹drych ludzi. Piêknej i pilnej pracy jest bezmiar. Na humanitaryzm nie wolno nam czekaæ w medycynie, bo tam chodzi o ¿ycie cz³owieka. Choroby opanowane zaczynaj¹ znowu figlowaæ, bo przyby³y czynniki dawniej nie istniej¹ce. Zapalenie p³uc by³o ³atwo uleczalne, dzisiaj to siê

GRUDZIEÑ 2002

zmienia, gdy¿ antybiotyki nie skutkuj¹ ju¿. Do niedawna starzy ludzie byli najczêœciej zagro¿eni nowotworem. Obecnie choruj¹ dzieci, m³odzie¿. Zawa³y serca by³y cech¹ zbli¿ania siê mê¿czyzn do niebezpiecznego wieku. Tymczasem zawa³y serca s¹ z regu³y œmiertelne u m³odych mê¿czyzn. Nigdy tylu pacjentów nie czeka³o u okulistów co obecnie, i to m³odych. Choroby cywilizacyjne, w tym choroby serca, kr¹¿enia, nie¿yty, nerwice mikrofalowe. Progresja szkodliwych czynników jest du¿o wiêksza od postêpów medycyny. To nie upartoœæ, jak jakiœ mêdrzec sto³eczny g³osi³, ¿e przyda³by siê upór do wiêkszej sprawy, ni¿ ja to robiê. Mo¿e po mnie zacznie siê syntetycznie myœleæ, odwalaj¹c potê¿n¹ skibê wiedzy o œwiecie, w normie i chorobie. Nie d³ubaæ po okruszku nauki. Umieæ j¹ stosowaæ jako trampolinê do rzucenia siê w dó³, bez lêku, ¿e tam ni¿ej jest pró¿nia. Przy tym – byæ zdolnym do s³uchania przynoszonych obelg i pos¹dzeñ o nieuctwo, megalomaniê, odszczepieñstwo od uczonoœci. Moja pewnoœæ bazuje na dok³adnym przeanalizowaniu i odkrywaniu rzeczy potrzebnych, jak znalezienie logiki przyrody ze swoj¹ dziwn¹ konsekwencj¹ si³ i energii oraz twórczych 'pomys³ów" ¿ycia. Kaganowicz w swej ksi¹¿ce 'Rok 2000" analizuje, czy w przysz³oœci bêd¹ samotnicy nauki, wielcy myœliciele w ciszy œródmieœæ potê¿nych miast. Samotnicy, jak Kopernik, Kant, muszê niestety dodaæ – i Sedlak. Pokocha³em twórcz¹ ciszê rozbijaj¹c¹ ca³e bloki niewiadomych. Bóg mi œwiadkiem, ¿e w najg³êbszej ciszy s³ysza³em, jak siê œwiat uplastycznia. Rzeczy nie wykonywane przez innych i z ró¿nych kierunków tematycznych by³y moje. Murem z opoki by³ On. To moja racja kwalifikacyjna tylko dla mnie, dla nikogo wiêcej. To mój czynnik, który trzeba uwzglêdniæ, jeœli siê cz³owiek rzuca z ufnoœci¹ – nie jest Ÿle, albo nawet i bardzo dobrze. Kula ziemska na przekroju jest jeszcze ciekawsza ni¿. tajemnice Kosmosu. Istnieje œwiat podmorski. Z dna oceanów stercz¹ prawdziwe góry, jeszcze

OPTYMALNI

19

MIÊDZY NAMI

wy¿sze ni¿ spotykane na powierzchni Ziemi. Przez trzy oceany – Atlantyk, Indyjski i Spokojny – ci¹gnie siê g³êboka bruzda, tektonicznie niespokojna, bardzo ¿ywa. Podwodny wulkanizm jest imponuj¹cy, ale groŸny i nieobliczalny w skutkach. Miêdzy Kosmosem podziemnym i Kosmosem przestrzeni z pró¿ni¹ istnieje Kosmos ¿ycia ze swoj¹ krz¹tanin¹. Udajemy m¹drych na podstawie trzech niewiadomych: Kosmos wnêtrza Ziemi, Kosmos ¯ycia, Kosmos Wszechœwiata. Czym jest nasza wiedza? Nasze metody badawcze? Nasze wiadomoœci? Czym jest istota Kosmosu ¿ycia miêdzy dwoma Kosmosami? Pomyœleæ, jak ograniczone jest nasze rozumowanie. Jaki promil prawdziwoœci zawiera? Nie trzeba byæ jasnowidzem, ¿eby oceniæ nasz¹ sytuacjê. Czym jest wojna? Jest wyrazem zbydlêcenia materii biotycznej, czyli natury ¿ycia. I ten jednorazowy pokaz swej statuy przechodz¹cej przez scenê z demonstracj¹ zdech³ego ¿ycia, po którym zostaje tysi¹clecie wdziêcznej pamiêci lub tysi¹clecia wspomnieñ o zdech³ym bydlêciu ze wszystkimi danymi negatywnymi. Mo¿na byæ wszystkim: albo œcierwem ludzkim w podskokach, albo anio³em. To nie liryzm. To brutalna prawda o ¿yciu i jego mo¿liwoœciach. Nie chodzi o istnienie kilku osób rozumiej¹cych dzieje ludzkie. Trzy skowronki jeszcze nie oznaczaj¹ wiosny. Równie¿ piêciu noworodków nie wp³ywa na charakter nowej epoki. Ludzkoœæ fermentuje jak wino w beczce. Kwitujemy tylko niedobory cech, których nie ma w minionej epoce, a rysuj¹ siê jako epoko-twórcze. ¯ycie epok nie ma jednostajnego biegu progresywnego jak planety – zakreœla pêtle. Wszystko zale¿y, w jakim etapie chwyta sprawê nasza obserwacja. Ocena epoki przez wspó³czesnych jest przedwczesna. Obecna bowiem ocena nale¿y do historyków, zwykle, którzy zak³adaj¹ sobie schemat minionej epoki wed³ug dzisiejszych skutków. Historycy staraj¹ siê byæ obiektyw-

ni. Badaj¹c z zewn¹trz, nie ujmuj¹ tajemnych pr¹dów nurtuj¹cych spo³ecznoœæ ludzk¹. W³aœciwie to w arcynocniku œwiata dwóch zaawansowanych psychopatów na podszewce ideologicznej wykoñczy³o 80 milionów istnieñ ludzkich: Hitler w rozpêtanej wojnie, Stalin w czasie pokojowego nachylania sk³onnoœci ludzkich ku dobru. Ilu¿ ju¿ tych zbawców œwiata by³o w historii? A wszystkie sprawy pêczniej¹ od czasu, tak i idee. Kiedy osi¹gaj¹ swe apogeum, zaczyna siê nagl¹ œmieræ. Serenada ludzkoœci jest w sumie smutna, choæ m³odzie¿ podskakuje w takt osza³amiaj¹cej piosenki. Ta frakcja ludzkoœci te¿ dojrzewa w swoim epokowym sosie. M³odoœæ jest stanem przechodnim, jak ca³e pokolenia zreszt¹. Epokê siê tworzy, nie rozwala. Epoka to nie jedna dyskoteka wiêcej czy mniej. To codzienne ¿ycie. Pierwsza wojna œwiatowa to jedynie uwertura do sprawiedliwoœci dziejowej. Z trzaskiem z³otych koron runê³y arcytrony. Zosta³o przesz³o 120 lat niebytu narodu, który kiedyœ przewodniczy³ Europie. Jeœli z tej lekcji niczego ¿eœmy siê nie nauczyli – to biada. Nieskoñczenie biada. Pierwsza wojna by³a wstêpem do sztuki zabijania. Jak widaæ, psychopaci rzucaj¹ siê nie tylko do okaleczenia Piety Micha³a Anio³a czy pociêcia Stra¿y nocnej Rembrandta. Re¿yserzy œwiata œwietnie odegrali pierwsze dwie sztuki o zakresie mondiaInym w imiê poprawienia swego narodu i ludzkoœci. Nie rozwój nauki jest najwiêkszym skrzyd³em trzeciego tysi¹clecia, ani wzrost techniki czy zwiêkszanie zysku z hektara uprawianej ziemi, eksploatowanych kopalñ, ani przelewaj¹ce siê koryto dobrobytu. Najwiêkszym skarbem planety Ziemi jest cz³owiek. Jego ciê¿ar w³aœciwy wyniesiony z poprzednich epok i zwielokrotniony nowymi czasami. Za poziom cz³owieczeñstwa u ka¿dego osobnika odpowiedzialny jest drugi cz³owiek. Dobro i z³o jest sumarycznie wch³aniane w typ ludzki. To nie plucie drugiemu cz³owiekowi w twarz.

To krzyk duszy – jest Ÿle. Cz³owiek to doskona³a szelmutka. Wszystko planuje, czego dokona w przysz³oœci, prócz tego, czym ma on sam osobiœcie byæ. W prognozach roku 2000 widzi siê wszystko, tylko nie twórcê i wykonawcê – cz³owieka. Prognozy na lata trzeciego tysi¹clecia wydaj¹ siê tej samej wartoœci co wszystkie plany gospodarcze, w antroposferze, w ambicjach czarodziejów czy jasnowidzów. Wreszcie w ³eb wszystko dostaje. Zapcha siê jedn¹ dziurê, otwiera siê sto innych braków, trawi¹cych zbiorowy organizm ludzkoœci. Wszystko przypomina naradê krasnali na temat najwiêkszego wzrostu, zak³ada siê nawet mo¿liwoœci przedwczesnego wzrostu i osi¹gniêcia normy. Zabawa w du¿e dzieci, w dodatku g³upie, jak zwykle dzieci. Nie polepsza nikt czasów, nie precyzuje nikt jakoœci dobra. Nikt nie planuje zmiany cz³owieka na lepsze. Epoka daje wszystko, prócz lepszego cz³owieka. Nie ma czasów bez cz³owieka. Nale¿y rozkopaæ to, co boli, z okazji zmiany tysi¹clecia kultury duchowej i materialnej, by nie chodziæ w glorii pawia. To wydobycie ukrytych wartoœci cz³owieka. Potrzeba nam na to nie darów zagranicznych. Nie tworzy siê epoki 'darówek". Naród odradza siê w³asn¹ prac¹, likwidacj¹ lenistwa, sumiennoœci¹ bycia, szlachetnoœci¹ dostojeñstwa, ambicj¹ cz³owieczeñstwa. Garœæ zagranicznych smako³yków nie ugruntuje wiary u dzieci i m³odzie¿y. Dzia³a to tylko jak wszelkie przes³adzanie domowe. Aby dobrze by³o z cz³owiekiem, trzeba zastêpu wielkich nauczycieli narodu. W dobie upadku wszelkiego autorytetu trzeba ludzi z krêgos³upem moralnym i intelektualnym. Trzeba, jak ongiœ w Polsce, Stanis³awa Konarskiego, który mia³ odwagê myœleæ. Przeciêtnoœæ i bezautorytetowoœæ nie wykrzesz¹ siê z dzisiejszego cz³owieka pozbawionego zap³onu.

OG£OSZENIA DROBNE

Poszukujê lekarza optymalnego do wspó³pracy w Arkadii. Beata Grzesikowska, tel. 0502147113 Poszukujemy doradcy ¿ywieniowego do wspó³pracy. Tel. 075 618 098 Sprzedam aparat do pr¹dów selektywnych. Tel. 0503 114941

Œwiêta i Sylwester na wsi w Gospodarstwie Agroturystycznym w Brzezinach, pow. Wieruszów. Tu dobrze wypoczniesz – las, woda, cisza, rodzina atmosfera. Cena za 1 dobê – 38 z³. Tel./fax 062 7838305, www.nadprosna.prv.pl Doœwiadczony optymalny, m³ody emeryt poszukuje pracy w Sosnowcu lub okolicy Daniel Chodos, tel. (032) 2932835

Sprzedam tanio aparaty do pr¹dów selektywnych. Tel. 0601 94 06 03

20

OPTYMALNI

GRUDZIEÑ 2002

REKLAMA

Arkadia

Porady ¿ywienia optymalnego

03-637 Warszawa, ul. Gniazdowska 2, tel.: (022)6790600, 0608251569

Oferujemy: ● Zabiegi pr¹dami selektywnymi dr. Jana Kwaœniewskiego ● Porady ¿ywienia optymalnego ● Literaturê dotycz¹c¹ ¿ywienia optymalnego Jedyna szansa na powrót do zdrowia i rezygnacjê z leków. Skutecznie leczymy, wykorzystuj¹c ¿ywienie optymalne, wspomagane pr¹dami selektywnymi, m.in. nastêpuj¹ce schorzenia: ● ● ● ●

Nadwagê ● Choroby reumatyczne ● Choroby zwyrodnieniowe Chorobê wrzodow¹ ● Choroby w¹troby i trzustki ● Cukrzycê Choroby serca ● Zaburzenia kr¹¿enia w koñczynach dolnych Mia¿d¿ycê ● Choroby serca ● Nadciœnienie têtnicze ● Astmê oskrzelow¹ ● Nietrzymanie moczu ● Impotencjê i wiele innych. Spotkania Oddzia³u – 'Zacisze", Warszawa Praga, trzecia niedziela miesi¹ca, godz. 1500

ARKADIA 67-300 Szprotawa u. Koszarowa 3a/1 tel. (068) 37-64-860, kom. 0601 854-008

Oferujemy: ❍ Zabiegi pr¹dami selektywnymi dr. Jana Kwaœniewskiego ❍ Porady ¿ywienia optymalnego

Oœrodek MIÊDZYCECHOWY w Miêdzywodziu, ul. Spokojna 1 zaprasza na wczasy leczniczo-rehabilitacyjne wg diety optymalnej

Promocja ! Pr¹dy selektywne: 0,40 z³/1min

Grupa Optymalnych oraz wszyscy zainteresowani ¿ywieniem optymalnym, spotykaj¹ siê w ka¿d¹ 1-sz¹ œrodê miesi¹ca, godz. 1800 w Sali Rycerskiej - Ratusz Szprotawa

U nas nauczysz siê ¿yæ bez leków i odzyskasz zdrowie. Zgubisz nadwagê, bêd¹c najedzonym. Oferujemy 14-dniowe turnusy w cenie 1199 z³, a tak¿e 7-dniowe w cenie 699 z³. Zapewniamy: zakwaterowanie, ¿ywienie optymalne, opiekê medyczn¹, szkolenie w zakresie ¯O. Dodatkowo proponujemy pr¹dy selektywne oraz solarium, si³owniê, rowery i basen (w odleg³oœci 100 m). Informacje dodatkowe:

Rezerwacje miejsc i informacje: tel. 0602 106391 - Anna Oœrodek Miêdzycechowy Kazuba - Prezes Szczeciñskiego tel./fax (0~91) 3813811, Oddzia³u OSBO 3813911 oraz tel. (0~91) 4874313 e-mail: [email protected]

www.miedzycechowy.prv.pl

GRUDZIEÑ 2002

w godz. 1030-1200 www.miedzycechowy.ta.pl

OPTYMALNI

21

MIÊDZY NAMI

OPTYM@LNI W INTERNECIE Ostatnia czêœæ opowiadania o pocz¹tkach dzia³alnoœci australijskiej Arkadii.

Ludziom trudno uwierzyæ, ¿e to Pañska dieta, doktorze Kwaœniewski, tak zmienia ludzi, ¿e robi to tak szybko i tak bezkompromisowo. Oczywiœcie - nie wszystko tak szybko. Wielokrotnie trzeba poczekaæ dwa lata i wiêcej, ale cierpliwoœæ siê op³aca. Panie Doktorze! Pragnê podziêkowaæ Panu za pomoc, której udzieli³ mi Pan, gdy pyta³em o przypadek S³awka. Pomyœla³em wtedy, ¿e Pan musi byæ chyba jedynym wœród Optymalnych Lekarzy, który ma czas i cierpliwoœæ ci¹gle odpowiadaæ œwiatu na te same pytania. Wraz z ¿on¹ zdobywa³em wiedzê, kwalifikacje i doœwiadczenie, przekazywa³em informacje o ¯ywieniu Optymalnym wœród Polaków i innych narodowoœci Australii, pomaga³em innym, uczy³em jak 'byæ" na Diecie Optymalnej. W Brisbane zostawiliœmy grupê ludzi, którzy 'zarazili siê" od nas ¯ywieniem Optymalnym i tak¿e maj¹ ogromne osi¹gniêcia. Brisbanska Ksiêga Cudów pisze siê. Nie chcemy tylko 'zapeszaæ". Wydaje siê jednak pewne, ¿e Bronek, który mia³ zapchan¹ aortê w 90 procentach i Waldek, który mia³ cztery by-passy têtnic serca, zapisz¹ nastêpne rozdzia³y. Bazuj¹c na moich wskazówkach o ¯ywieniu Optymalnym pewna kobieta pozby³a siê cukrzycy typu II w ci¹gu zaledwie dwóch tygodni. Potem, gdy byliœmy ju¿ w Cairns, doda³a, ¿e straci³a te¿ oko³o 7 kilogramów. Kiedyœ w naszej odkrywczej podró¿y z Melbourne na pó³noc Australii zostawiliœmy nasze serca w Cairns (3600 km od Melbourne). Po szeœciu latach opuœciliœmy Melbourne. Zamieszkaliœmy w Brisbane (1800 km na pó³noc). Sam klimat zrobi³ wiele dobrego w naszym zdrowiu (szczególnie w stawach). Jednak serce nie s³uga, ci¹gle ci¹gnê³o nas do Cairns. Po oœmiu latach wyprowadziliœmy siê do Cairns, lecz po 15 miesi¹cach musieliœmy wróciæ. Wróciliœmy do Brisbane, aby tam przejœæ moje zawa³y. Mam przekonanie, ¿e taka by³a moja misja ¿yciowa – tam w Brisbane mog³em poznaæ dr. Kwaœniewskiego, tam musia³em wyci¹gn¹æ

na œwiat³o dzienne jego 'Dietê Optymaln¹", daæ praktyczne podstawy i przyk³ad swoim ¿yciem Teraz przyszed³ czas na kontynuowanie misji w miejscu, w którym dawno zostawiliœmy nasze serca – w Cairns. Wracaliœmy z ju¿ doœæ dobr¹, jak na pocz¹tek, wiedz¹, doœwiadczeniem, swoim aparatem do pr¹dów selektywnych i dyplomem stwierdzaj¹cym ukoñczenie Kursu ¯ywienia Optymalnego i Zastosowania Pr¹dów Selektywnych. I tu, w Cairns wydarzenia zaczê³y siê toczyæ szybciej. Cairns to ma³e miasto miêdzy Górami Wododzia³owymi a Pacyfikiem. Ka¿dy w Cairns ¿yje albo u stóp gór, albo nad Oceanem, albo miedzy górami, albo miedzy górami a Oceanem. To cud natury, jedyne miejsce które wed³ug mojego odczucia ma duszê, miejsce na najpiêkniejszy w ¿yciu urlop, bo przyroda tu tropikalna, rafa koralowa, pla¿e, góry i... lato, lato przez ca³y rok. I ludzie tu lepsi i pogodniejsi. Woda i powietrze czyste, a ¿ywnoœæ... OPTYMALNA i Polaków wcale nie tak ma³o. Tu zaraz, poprzez Internet znaleŸli nas ludzie i nie mogli uwierzyæ, ¿e maj¹ prawdziwych Optymalnych i do tego Pr¹dy Selektywne. Tego jeszcze nie maj¹ ludzie nawet w takich metropoliach jak Melbourne. Tego nie ma w Adelajdzie. Tu, w tym ma³ym zak¹tku znaleŸliœmy wiêcej Polaków zainteresowanych ¯ywieniem Optymalnym, tu przyje¿d¿aj¹ do nas po naukê o ¯ywieniu Optymalnym Polacy z Melbourne, Canberry, Hobart na Tasmanii, Adelajdy. St¹d ³¹czymy siê z Lekarzami Optymalnymi, u których zasiêgamy konsultacji, gdy taka zachodzi potrzeba. Mamy dalsze osi¹gniêcia w dziedzinie szkolenia. Ludzie, którzy byli w naszej Szkole ¯ywienia Optymalnego, w Cairns, poznali moc ¯ywienia Optymalnego. Poznali, co i ile jeœæ, aby unormowaæ ciœnienie krwi i puls, aby du¿e chore serce zaczê³o zdrowiej pracowaæ i zd¹¿aæ do normalnych rozmiarów, aby pozbyæ siê mia¿d¿ycy, zesztywniaj¹cego zapalenia

stawów krêgos³upa, chronicznego zmêczenia, chronicznego zapalenia pêcherza, wyprysków, aby po prostu nie chorowaæ. Mamy wiele pracy z ludŸmi, którzy potrzebuj¹ pomocy. Ich iloœæ roœnie. To, ¿e potrafiê sobie radziæ, zawdziêczam wiedzy, któr¹ Pan, doktorze Kwaœniewski, przekazuje w swoich ksi¹¿kach. Przyjdzie jednak czas, ¿e bêdê potrzebowa³ pomocy. Bêdê wtedy jej szuka³ tam, gdzie s¹ ludzie bardziej doœwiadczeni – w Polsce. Zbyszek Bastowski P.S. Jeszcze o S³awku... Dana, siostra S³awka, powiedzia³a mu kiedyœ, ¿e gdy schudnie, kupi mu garnitur. Ja doda³em do tego krawat, ale pod warunkiem, ¿e bêdzie mia³ nie wiêcej ni¿ 70 kg. S³awek ju¿ dawno schud³ 22 kg, garnitur ma nowy, a jego waga ustali³a siê na 75 kg. Gdyby nie zaniedbywa³ kontroli zjadanego bia³ka, ju¿ dawno mia³by obiecany krawat... S³awek goœci³ te¿ w Polsce. Tak szczup³ego jeszcze go tam nie ogl¹dali. I na czym tak schud³ biedaczysko? Na najt³ustszym jaki mo¿na dostaæ w Brisbane boczku, wêdzonej s³oninie, smalcu domowym, maœle, œmietanie, szpiku kostnym... 'Czy to mo¿e byæ prawda?! - pow¹tpiewaj¹co przypatrywali mu siê znajomi. – O, nie...! Nie mo¿e. - powtarzali. – On na pewno jad³ warzywa i owoce, i popija³ soczkami, a ludziom tylko mówi, ¿e jad³ s³oninê. Bujaæ – to nie nas!" A S³awkowi spad³ tak¿e ca³kowity cholesterol i trójglicerydy. Zwiêkszy³ siê zaœ HDL do tego stopnia, ¿e jego HDL/(HDL+LDL) x 100% = 34,6%. Co to znaczy, wiedz¹ wszyscy Optymalni. Centrum Informacyjne ¯ywienia Optymalnego Szko³a ¯ywienia Optymalnego - Arkadia Cairns Informacje - tel.: 0061 740361617

REKLAMA

KARPACZ Willa 'Stefania" Zapraszamy na wczasy optymalne Informacje i rezerwacje, tel. 075 7619849, ul. Nad £omnic¹ 21a, 58-540 Karpacz. Posiadamy certyfikaty OSBO.

22

OPTYMALNI

ARKADIA ZDROWIA - OLKUSZ Gabinet pr¹dów selektywnych - umawiamy z lekarzem Olkusz, ul. Kr. K. Wielkiego 29 info tel. 032 6424705, 0604218267 gab. tel. 754 46 48 od 1200 do 1800

GRUDZIEÑ 2002

KUCHNIA OPTYMALNA

OPTYMALNE PRZEPISY Na œwi¹teczny stó³ proponujemy Pañstwu wykwintny tort makowy, który mo¿e staæ siê prawdziw¹ jego ozdob¹ (przep. 130 - '¯ywienie optymalne" wyd. II) oraz ciasteczka francuskie wg oryginalnego przepisu Pañstwa Janickich.

Ciasto:

TORT MAKOWY

Mak zalaæ wrz¹c¹ wod¹, zebraæ wyp³ywaj¹ce na powierzchniê zanieczyszczenia, gotowaæ ok. 30 minut, ods¹czyæ na sicie. Mak przekrêciæ przez maszynkê przez drobne sitko, a nastêpnie zmieliæ orzechy. Mas³o utrzeæ z cukrem do bia³oœci i dalej ucieraj¹c wetrzeæ, dodaj¹c po jednym, 13 ¿ó³tek. Do masy dodaæ zmielony mak z orzechami, rodzynki i bu³kê tart¹. Wymieszaæ. Na koniec dodaæ sztywn¹ pianê ubit¹ z 10 bia³ek. Ciasto lekko wymieszaæ z pian¹ i wy³o¿yæ do wysmarowanej mas³em tortownicy. Piec w dobrze nagrzanym piekarniku 40-60 minut. Wyj¹æ, ostudziæ, przekroiæ dwukrotnie na 3 placki. Przygotowaæ krem. Do rondelka wybiæ ¿ó³tka, wsypaæ do nich cukier puder, wstawiæ rondelek do naczynia z gor¹c¹ wod¹ i stale podgrzewaj¹c wodê, ubijaæ trzepaczk¹ a¿ zaczn¹ Krem: gêstnieæ. Zaparzone, gêstniej¹ce ¿ó³tka zdj¹æ z ognia i przestudziæ. Mas³o wraz ● 50 dag mas³a z zapachem pomarañczowym i otart¹ skórk¹ z pomarañczy utrzeæ, a¿ siê spieni. ● 10 ¿ó³tek, Dodawaæ po trochu ostudzone ¿ó³tka, stale ucieraj¹c. Na koniec dodaæ drobniut● 1 pomarañcza ● ³y¿ka czystej wódki ko usiekan¹ skórkê pomarañczow¹ usma¿on¹ w cukrze oraz wódkê. W zwi¹zku ● zapach pomarañczowy z tym, do kremu nie dodaje siê ju¿ cukru. Po do● ³y¿ka usiekanej skórki pomarañSk³ad produktu: daniu skórki kremu ju¿ nie ucieraæ, a tylko wyczowej sma¿onej w cukrze mieszaæ go ze skórk¹. Makowe placki posmaroBia³ko - 185 g waæ kremem, równo z³o¿yæ, posmarowaæ te¿ T³uszcz - 860 g kremem powierzchniê tortu i boki. Na wierzchu Wêglowodany - 130 g u³o¿yæ na kremie cienkie plasterki pokrojonej w poprzek pomarañczy. Wstawiæ do lodówki. Podobnie Kalorie - 9500 jak w przypadku kremu kakaowego u¿ytego w przepisie poprzednim, tak i tu, tym razem sam krem Stosunek B:T:W pomarañczowy mo¿na podaæ jako osobny deser. Do dekoracji porcji mo¿na u¿yæ cienki plasterek po1 : 5 : 0,7 marañczy (lub jedn¹ cz¹stkê), albo posypaæ go po wierzchu szczypt¹ kakao lub mia³kiej kawy. ● ● ● ● ●

25 dag maku 15 dag mas³a 10 jajek i 3 ¿ó³tka 3 ³y¿ki cukru (ok. 4 dag) 10 dag ³uskanych orzechów laskowych lub w³oskich ● 10 dag rodzynek ● 2 dag bu³ki tartej (2 ³y¿ki)

CIASTECZKA 'FRANCUSKIE" Ciasto podstawowe: ● 20 dkg mas³a (co najmniej 82% t³uszczu) ● 20 dkg m¹ki krupczatki ● 10 dkg œmietanki 30% ● 3 g dro¿d¿y instant

Wierzch: ● 10 dkg posypki: maku, wiórków kokosowych, ziarna sezamu, mielonych orzechów w³oskich itp. ● 1 ¿ó³tko do posmarowania ● 3 dkg cukru

Sk³ad w 100 g produktu: Bia³ko - 6,8 g T³uszcz - 52,3 g Wêglowodany - 37,3 g Kalorie - 647 Stosunek B:T:W 1 : 7,7 : 5,5

Do zimnej œmietanki dodaæ dro¿d¿e instant, wymieszaæ dok³adnie i odstawiæ. M¹kê krupczatkê przesiaæ na stolnicê. Dodaæ kawa³ki mocno sch³odzonego mas³a i posiekaæ razem. Nastêpnie dodawaæ stopniowo œmietankê z dro¿d¿ami, ca³y czas siekaj¹c ciasto no¿em. Potem wyrobiæ ciasto rêkami, ale niezbyt dok³adnie, tak aby widoczne by³y spore kawa³ki mas³a i sch³odziæ. W tym czasie wy³o¿yæ blachê do pieczenia pergaminem. Zó³tko roztrzepaæ w miseczce z odrobin¹ wody. Stolnicê równomiernie posypaæ cieniutk¹ warstw¹ m¹ki, wyj¹æ ciasto z lodówki i rozwa³kowaæ na placek o gruboœci ok. 0,5-1 cm (wg. uznania). No¿ykiem do ciasta wykrawaæ dowolne wzory. Ciasteczka uk³adaæ na blasze niezbyt blisko siebie, nastêpnie za pomoc¹ pêdzelka posmarowaæ je roztrzepanym ¿ó³tkiem i posypaæ równomiernie cukrem. Nastêpnie poszczególne partie ciasteczek posypaæ ró¿nymi rodzajami posypki, aby otrzymaæ kilka smaków. Wstawiæ do zimnego piekarnika, nastawiæ temperaturê na 150oC i piec, a¿ ciasteczka siê lekko zrumieni¹. Ostudziæ.

GRUDZIEÑ 2002

OPTYMALNI

23

MIÊDZY NAMI

LISTA ODDZIA£ÓW OSBO BÊDZIN: najbli¿sze spotkanie 17.01.2003 r. - ZSZ ul. Krasickiego 17, godz. 1700. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Mariusz Kostarz (032) 7619270.

dzia³u Krzysztof Lisik, tel. (068) 3877771, 0604 607359, sekretarz Roman ¯eliwko (068) 3876048, wiceprezes Jadwiga Kotowicz (068) 3874224

BIELSKO-BIA£A: ostatnia œroda miesi¹ca, ul. Tuwima 2. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Józef Kraus (033) 4975244

OPOLE: spotkania w Klubie Spó³dzielczym Opolskiej Spó³dzielni Mieszkaniowej na Chabrach. Tel. kont.: ARKADIA (077) 4410510, tam proszê telefonowaæ o bli¿sze informacje.

BYDGOSZCZ: po informacje proszê telefonowaæ do Jerzego Duma³y tel. (052) 3426531, Jerzego Bleja tel. (052) 3792380 BYTOM: w pierwszy poniedzia³ek ka¿dego miesi¹ca o 1700, w budynku szkolenia wewn¹trzzak³adowego ul. Strzelców Bytomskich 127. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Józef Jerzyk (032) 7878017 (wieczorem) CHORZÓW: trzeci czwartek miesi¹ca godz. 1700, Szko³a Podstawowa nr 13, ul. Styczyñskiego. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Krzysztof Stanek (032) 2494785, po 1930 CIECHOCINEK: po informacje proszê telefonowaæ do prezesa Oddzia³u Tadeusza Suchowieckiego. Tel. kont.: (054) 4162607 CIESZYN: w ka¿dy pierwszy czwartek miesi¹ca godz. 1600, Hotel 'Gambit", ul. Bucewicza 8. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Czes³aw Banot (033) 8522064 w godz. 800-1400 CZECHOWICE-DZIEDZICE: trzeci czwartek miesi¹ca, godz. 1700 Zespó³ Szkó³ nr 2, ul. Targowa 6. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Ró¿a Bieroñska (032) 2159589 po 1500. CZÊSTOCHOWA: spotkania Biblioteka Miejska, Al. NMP 22, w 3 poniedzia³ek ka¿dego miesi¹ca o godz. 1700 (sala odczytowa, II p.). Tel. kont.: Witold Jarmo³owicz, tel. (034) 3623499, Jerzy Gryglewski, tel. (034) 3243188 E£K: po informacje proszê telefonowaæ do prezesa Oddzia³u Mariana Jandziñskiego, tel. (087) 6109697 po 2000 GDAÑSK: spotkanie w ostatni poniedzia³ek ka¿dego miesi¹ca o godz 1700, ul. Œl¹ska 66b (przy koœciele okr¹g³ym), Prezes Franciszek Wysocki, tel. (058) 3464219 GLIWICE: ka¿dy ostatni czwartek miesi¹ca godz. 1730, Sala Polskiego Zwi¹zku Emerytów i Rencistów, ul. Zwyciêstwa 1. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Leszek Lisewski (032) 2342436 GORZÓW WIELKOPOLSKI: po informacje proszê telefonowaæ do prezesa Oddzia³u, Marii Klaida, tel. (095) 7352988 oraz 7369588 GRUDZI¥DZ: po informacje proszê telefonowaæ do prezesa Oddzia³u Jaros³awa Sulskiego (056) 6430417 oraz Daniela Figlarza 0502 779995 JASTRZÊBIE-ZDRÓJ: trzecia œrody miesi¹ca o 1730. Tel. kont.: Kazimierz Wiœniewski (032) 4719044 po 2000, 0691 714537 JELENIA GÓRA: pierwszy poniedzia³ek miesi¹ca, godz. 1700, ul. Bartka Zwyciêzcy 1. Tel. kont.: Ewa Chwio³ka (075) 7541017 KALETY: W drugi czwartek miesi¹ca godz. 1800, w Œwietlicy Œrodowiskowej Kalety-Drutarnia. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Wojciech Kuder (034) 3577383. KALISZ: spotkania w pierwszy wtorek miesi¹ca o 1700, w restauracji 'Zgodna" w Szczytnikach. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Bonifacy Czerniak (062) 7625880 KATOWICE: najbli¿sze spotkanie 15.12. o godz. 1100 w Spó³dzielczym Domu Kultury Katowice-Ochojec, ul. Szenwalda 42. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Kazimierz Pipia (032) 2024383. KAZIMIERZ DOLNY: w ostatni czwartek ka¿dego miesi¹ca o 1700, ul. Krakowska 25. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Krystyna Pielak (081) 8810712, 0608 513402 KIELCE: sta³e spotkania odbywaj¹ siê w drugi pi¹tek miesi¹ca, w Domu Kultury SABAT, ul. M. Lipcowego 73, o godz. 1800. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Krystyna Strzelczyk (041) 3319866 KONIN: po informacje proszê telefonowaæ do Zenona Rogackiego. Tel. kont.: (063) 2443937 KRAKÓW: codziennie 1000-1700, w siedzibie biura, ul. Makowa 1, tel. (012) 6553551. LUBLIN: w ka¿d¹ ostatni¹ œrodê miesi¹ca godz. 1700 spó³ka 'Bensip" ul. Budowlana 19. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Teresa Kêpa (081) 7402765 £ÓD
: spotkania w trzeci¹ œrodê ka¿dego m-ca o 1800, ul. Szeregowa 9. W czasie spotkañ odbywa siê sprzeda¿ miesiêczników. Tel. kont.: Zdzis³aw Kujawiak (042) 6348034 £UKÓW: ostatni czwartek miesi¹ca w klubie 'Apis" £SM, os. Chêciñskiego 1. Tel. kont.: prezes Waldemar Beran (025) 7983684 MIELEC: w pierwszy czwartek po piêtnastym ka¿dego miesi¹ca o 1700, w Zespole Szkó³ Technicznych ul. Jagielloñczyka 3. Tel. kont.: Dorota Kaczocha, tel. 0503 687057. MYS£OWICE: w poniedzia³ek po piêtnastym ka¿dego miesi¹ca o 1700, ul. Armii Krajowej 22. Tel. kont.: prezes Oddzia³u – Jan £ukaszewicz (032) 2225611. NOWA SÓL: w trzeci poniedzia³ek ka¿dego miesi¹ca, godz. 1800 sto³ówka, pl. Floriana. Tel. kont.: prezes Od-

24

OPTYMALNI

OPOLE LUBELSKIE: po informacje proszê telefonowaæ do dr Barbary D¹browskiej, tel. (081) 8271234, 8273390, ul. Popijarska 10/13 OSTROWIEC ŒWIÊTOKRZYSKI: po informacje proszê telefonowaæ do Dariusza Krala. Tel. kont.: (041) 2666414 OŒWIÊCIM: w drugi pi¹tek ka¿dego miesi¹ca o 1700, w Oœwiêcimskim Centrum Kultury. Tel. kont.: Spó³dzielnia Lekarska 'Eskulap", Teresa Paszek (033) 8424342. POZNAÑ: pierwsza i trzecia niedziela miesi¹ca o 1100, Zespó³ Szkó³ Muzycznych w Poznaniu, ul. G³ogowska 90. Pierwsza niedziela przeznaczona jest dla rozpoczynaj¹cych ¯.O. Trzecia niedziela dla cz³onków Bractwa Optymalnych. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Zuzanna Rzepecka (061) 8473371, v-ce prezes Józef Turostowski (061) 8422019

Ka³u¿nego (068) 4520381, Jerzego Trznadla (068) 3260884, Barbary Tramœ (068) 4534743, Leopolda Dunajewskiego (068) 3263831 ¯YWIEC: pierwszy poniedzia³ek miesi¹ca, adres tymczasowy, Hotel 'Milena", Milówka ul Dworcowa 22. Tel. kont.: prezes Oddzia³u mgr Piotr Kraus (033) 4975244, 0603 310818 CHICAGO – USA: spotkania w pierwsz¹ niedziele miesi¹ca godz. 1500 w Chicago Exotic Flora. Tel. kont.: Tomasz Zieliñski (773) 304-5400, e-mail: [email protected] TORONTO-KANADA: Arkadia Tel. kont.: Andrzej Nowacki (905) 8550993, fax (905) 8558074, e-mail: [email protected] U ni¿ej wymienionych osób mo¿na uzyskaæ informacjê o zawi¹zywaniu siê grup – Bractw Optymalnych: Kamienna Góra: Krystyna £atka-Winiarska (075) 7447325 Kêty: Barbara Zatek (033) 8455763 Koronowo: El¿bieta Hoppe (052) 3822950 Krosno Odrzañskie: Wojciech Dêbowski, tel. (068) 3838478, 606 899234 Leszno: Irena Okamfer, tel. (065) 5205503

PRUDNIK: po informacje proszê telefonowaæ do prezesa Oddzia³u, Czes³awy Wasilewskiej, tel. (077) 4361840 od 700 do 1500, kom. 0602 125912, e-mail: [email protected]

Lubomia: Barbara Ko³ek, tel. (041) 4516518

RUDA ŒL¥SKA: w trzeci¹ œrodê ka¿dego miesi¹ca o 1600, w restauracji 'Goœciniec", Ruda Œl¹ska – Wirek ul. Niedurnego.Tel. kont.: prezes Oddzia³u Zdzis³aw Drabek (032) 3400253 w godz. 800-1200.

Mi³kowice: Bogumi³a Kurcaba, tel. (076) 8570291

RYBNIK: w ka¿d¹ drug¹ œrodê miesi¹ca, godz. 1700, restauracja 'Energil", przy Zak³adzie Energetycznym 'Rybnik" - ul. S³awików 8 (wejœcie od strony parkingu). Tel. kont.: Eugeniusz Tomasz Ruciñski (032) 4228336, 0605 583614

Olsztyn: Dorota ¯ejmo-£atyszajæ, tel. (089) 5235595, 0602 686642

RZESZÓW: pierwszy czwartek miesi¹ca dla pocz¹tkuj¹cych, w trzeci czwartek miesi¹ca dla cz³onków OSBO, godz. 1730, Centrum Kszta³cenia Ustawicznego, ul. Sucharskiego 4 (sala 301) Tel. kont.: Prezes Oddzia³u Gra¿yna Skiba (017) 8561916 SIERADZ: spotkania w drugi wtorek ka¿dego miesi¹ca, godz. 1800, restauracja 'MAXIM", ul. Krótka – po informacje proszê telefonowaæ do Andrzeja Kwiatkowskiego. Tel. kont.: 0605 787017 S£UPCA: po informacje proszê telefonowaæ do Gra¿yny Borkowicz. Tel. kont.: (063) 2753293 po 1900 SOSNOWIEC: druga œroda ka¿dego miesi¹ca o 1700 w sali Szko³y Podstawowej Nr 22, ul. Anieli Urbanowicz 14. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Maria Bloch (032) 2664130 SZCZECIN: informacji udziela prezes Odzia³u Anna Kazuba, tel. kont.: (091) 4841802 SZPROTAWA: w pierwsz¹ œrodê miesi¹ca o 1800, w Sali Rycerskiej - Ratusz. Informacje: Prezes Oddzia³u Teresa Masiarz lub sekretarz Mieczys³awa Grugor (068) 3764298 ŒWIDNIK: po informacje proszê telefonowaæ do Zygmunta Pochwatki, tel. (081) 7512747 TARNOWSKIE GÓRY: trzeci poniedzia³ek miesi¹ca godz. 1700, Dom Kultury 'Jubilat", ul. £otewska 22. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Janusz Wojtala, tel. (032) 2851649 TYCHY: w czwart¹ œrodê ka¿dego miesi¹ca o 1700. Tel. kont.: W³adys³aw Trzepa³a (032) 2275631, 0601 184317 USTROÑ: w ostatni¹ œrodê ka¿dego miesi¹ca o 1730, w Hotelu 'Colonia" Ustroñ-Jaszowiec, ul. Wczasowa 9. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Teresa Szczepanek (033) 8545149 po 1700 WARSZAWA: w pierwszy wtorek dla pocz¹tkuj¹cych, 2 i 4 wtorek - klub, 3 wtorek - forum optymalne. Informacje: biuro, klub – Al. J. Paw³a II 35/104. Tel. kont.: (022) 6521181, fax (022) 8534297 lub 0606 449064 WARSZAWA-PRAGA: OSBO 'Zacisze". Tel. kont.: Zdzis³aw M¹czka (022) 6790600 WODZIS£AW ŒL¥SKI: spotkania w ka¿d¹ pierwsz¹ œrodê miesi¹ca, ul. Czy¿owicka 20, Dom Przyjêæ 'Raj". Tel. kont.: Franciszek Kopacz (032) 4551587, Jan Kozielski (032) 4554004 WROC£AW: w pierwsz¹ lub drug¹ sobotê ka¿dego miesi¹ca o 1600, ul. Pietrzykowicka 5. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Hanna Lipiec 0501 460903. WROC£AW-KRZYKI: dwa razy w miesi¹cu. Tel. kont.: Ryszard Unold (071) 3285233 ZABRZE: w ka¿d¹ trzeci¹ sobotê miesi¹ca o godz. 1600. Tel. kont.: prezes Oddzia³u Andrzej ¯y³ka, tel. (032) 2713677

£ugi Rentki k. Siedlec: Karolina Radzikowska, tel. (025) 6326760

Olkusz: Robert Tracz, tel. (032) 6427229, 0608 272931

Ostro³êka: Dariusz Bernard-Odrowski, tel. 0600 293325, 0600 297725 Piekary Œl¹skie: Krzysztof Duda (032) 7600780 Piotrków Trybunalski: Halina Sitek, tel. (044) 6470100 (po 2000), Ryszard Ma³achowski (044) 6497285 P³ock: Antoni Jan Po¿erski, tel. (024) 3659821 [email protected] Józef Parczewski (024) 366 33 94 Przemyœl: Barbara Pekaniec, tel. (016) 6714201 Radom: Jolanta Fortuna, tel. (048) 3603314 Skierniewice: Piotr Wilczyñski, tel. 0606 246788 Siedlce: Maria Sawicz, tel. (025) 6445572 S³upsk: El¿bieta Wa³aszewska-Majkowska, tel. (059) 8424139 Sopot: Gra¿yna Stasiak, tel. 0600 592263 Stalowa Wola: Stanis³aw Dec tel. (015) 8446336 Tarnów: Dorota Kaczocha, tel. 0503 687057 Wa³brzych: Danuta Skwar³o, tel. (074) 8472822, Marian Krajewski (074) 6665455 Zamoœæ: Zdzis³aw Paszkowski, tel. (084) 6270116, tel. kom. 0604 960742 Zgierz: Dariusz Spanielski, tel. (042) 7166327 Z³otów: Teresa Rzechtalska, tel. (067) 2634392 Cairns - Arkadia (Australia): Zbigniew Bastowski, tel. (0061) 740361617 e-mail: [email protected] Francja: dr Andrzej Strzalkowski, tel. (0033) 389782691 Limerick (Irlandia): Anna Czajka tel. (00353) 877782722 Gevelsberg (Niemcy): Gra¿yna Borgard tel. (0049) 023 3210330 Hamburg (Niemcy): Zenona Wach, tel. (0049) 040 65389882 e-mail: [email protected] Herford (Niemcy): Honorata i Andrzej Prokop, tel. (0049) 522 126961 Iserlohn (Niemcy): Ryszarda Dobek, tel. (0049) 23743396

ZDUÑSKA WOLA: pierwszy poniedzia³ek ka¿dego miesi¹ca godz. 1800, Os. Œw. Maksymiliana, ul. Koœcielna 20. Tel. kont.: Jolanta Skura (043) 8243860

Schwabach (Niemcy): Zbigniew WoŸniak, tel. (0049) 911 6383993

ZIELONA GÓRA: ka¿dy drugi czwartek miesi¹ca, godz. 1800, Uniwersytet Zielonogórski, budynek g³ówny (dawna WSP), ul. Wojska Polskiego 69 (bufet studencki). Po informacje proszê telefonowaæ do Jerzego

Ko³o Optymalne Monachium (Niemcy): Józef Palion, tel. (0049) 8999317700, 0172 8501333

GRUDZIEÑ 2002

Stuttgart (Niemcy): Heinrich A. Güttner, tel. (0049) 711 5490628

......................... MIEJSCOWOή

4. Bocków 'Piast" – ul. Świerczewskiego 21

5. Bydgoszcz ARKADIA – ul. Kołłątaja 9, tel. 3222888

10.Gorzów Wielkopolski AGAP – ul. Kosynierów Gdańskich 44

11. Gorzów Wielkopolski ARKADIA-GO – ul. Piłsudskiego 1 b, gab. 212

pieczywo optymalne) (tu można też nabyć

13. Jastrzêbia Góra ARKADIA – ul. Bałtycka 15

14. Katowice Os. 1000-lecia, sklep M. Górecka – ul. Chrobrego 29

15. Katowice Sprzeda¿ ksi¹¿ek, Dworzec PKP – pawilon 19

18. £ódŸ ARKADIA – ul. Brzoskwiniowa 3, tel. (042) 6588434 19. £uków Ksiêgarnia 'Aza" – ul. Browarna 515

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

podpis przyj.

...................................

z³

. . . . . . . . . . . . . . .

Op³ata

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

PKO BP O/Jaworzno Nr 10202414 595463 270 1

Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616 51 82

Na rachunek Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

Na rachunek

Na rachunek

Na rachunek

Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

datownik

Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka

miasto

– telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

kod pocztowy miasto

–

telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

kod pocztowy

miasto

–

telefon domowy lub do pracy (z kierunkowym)

kod pocztowy

miasto

–

ulica, nr domu, nr mieszkania

ulica, nr domu, nr mieszkania

ulica, nr domu, nr mieszkania

ulica, nr domu, nr mieszkania

kod pocztowy

Wp³acaj¹cy

Wp³acaj¹cy

Wp³acaj¹cy

Wp³acaj¹cy

............................................................................................................... ............................................................................................................................... .....

........................................................... ....................................................

.............................................................................. ................................................. .....

..... ... ..... ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .........................................................................

. ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ...................................................................... .....

.... ..... ..... ...... ..... ..... ..... ..... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ..... ..

... ..... ...... ..... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ....

s³ownie

17. Lublin Sklep Zdrowa ¯ywnoœæ, Marianna Szalast – ul. Zamojska 14 s³ownie

16. Kraków firma 'PLUS" – ul. Mały Rynek 4, tel. (012) 4291728

s³ownie

(także żywność optymalna)

s³ownie

9. Gliwice sklep wielobran¿owy – ul. Malinowskiego 11 z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

7. Cieszyn recepcja hotelu 'Gambit" – ul. Bucewicza 18

z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

6. Cieszyn kiosk Ruchu nr 426 – ul. Kolejowa (na wprost PKO − BP)

z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Odcinek dla wp³acaj¹cego

3. Bielsko-Bia³a Sklep wielobran¿owy – ul. Reja 7, tel. (033) 8123475

Odcinek dla posiadacza rachunku

2. Bielsko-Bia³a ARKADIA – ul. Rychlińskiego 19, tel. (033) 4975244

z³ . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Odcinek dla poczty

1. Bêdzin ksiêgarnia 'Cogito" – ul. Modrzejowska 50 (pod arkadami), tel. 2678288

Odcinek dla banku

......................... PODPIS

12. Gorzów Wielkopolski Sklep JAWIR – ul. Kosynierów Gdyńskich 44

43-600 Jaworzno

ul. Grunwaldzka 200

Biuro OSBO

8. Czêstochowa Sklep spo¿ywczy 'Egeria" – ul. Wolności 13

............... DATA

Wyra¿am zgodê na przetworzenie moich danych osobowych, dla potrzeb OSBO zgodnie z Ustaw¹ z dn. 29.08.97r. O Ochronie Danych Osobowych. Dz. Ust. Nr 133 Poz. 883.

................................................ TELEFON

............... KOD POCZTOWY

................................................ ADRES

................................................ IMIE I NAZWISKO

Lista miejsc sprzeda¿y miesiêcznika 'Optymalni":

datownik

datownik

datownik

28.Rzeszów ARKADIA – ul. Batorego 26, tel. (017) 8733346, 0505 099446 29. Sieradz kiosk nr 14 – róg Al. Pokoju i Jana Pawła II

32. Sosnowiec ksiêgarnia 'Wiktoria" – ul. Warszawska 1, tel. 2660420

34. Warszawa Bemowo ARKADIA – ul. Bat. Chłopskich 78, tel. (022) 6663091

36. Warszawa FH 'Veta" – ul. Gniazdowska 2

37. Wroc³aw ARKADIA – ul. Bończyka 20, tel. (071) 3253096 38. Zielona Góra FH 'Auto Max" – ul. Konstytucji 3 Maja 4 39. Zduñska Wola Plac Wolności - Rynek Targowy,

liczba kompletów ............. x 54 z³ =

♣ Prenumerata roczna (od nr ........... )

liczba kompletów ........ x 27 z³ = (+1,30 z³ koszty przesy³ki)

........................

................

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ........... )

liczba egzemp. ................ x 2 z³ = ...............

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze archiwalne (2, 4-10) (nr ............................... )

..................

z³

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ............................... ) liczba egzemp. ............. x 4 z³ =

.......................

(+1,30 z³ koszty

RAZEM:

.............

♣ Egzemplarze (od 17) (nr ............................... ) przesy³ki)

liczba egzemp. .............. x 4,50 z³ =

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy.

liczba kompletów ............. x 54 z³ =

♣ Prenumerata roczna (od nr ........... )

liczba kompletów ........ x 27 z³ =

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

........................

................

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ........... )

liczba egzemp. ................ x 2 z³ =

...............

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze archiwalne (2, 4-10) (nr ............................... )

..................

z³

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ............................... ) liczba egzemp. ............. x 4 z³ =

.......................

(+1,30 z³ koszty RAZEM:

.............

♣ Egzemplarze (od 17) (nr ............................... ) liczba egzemp. .............. x 4,50 z³ = przesy³ki)

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy. Mój NIP

..................................................................................

Mój NIP

Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych.

Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych.

..................................................................................

I

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni"

27.Rzeszów FHU 'Medi Mar" – ul. Fredry 4

I

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni"

35. Warszawa Bielany sklep 'A+A" – ul. Reymonta 23

LN

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

♣ Prenumerata roczna (od nr ........... )

AUTOR I TYTU£

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni"

Osoby zainteresowane rozprowadzaniem 'Optymalnych" lub mogące zna− leźć punkt odpowiedni do sprzedaży naszego miesięcznika prosimy o kontakt z biurem OSBO w Jaworznie, tel. (032) 616−51−82, tel./fax (032) 616−63−74. Przy przyjęciu do sprzedaży ponad 20 sztuk z danego numeru – rabat 20%.

liczba kompletów ............. x 54 z³ =

liczba kompletów ........ x 27 z³ =

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

.. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ..

...... .. .. .. .. ..

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ........... )

♣ Egzemplarze archiwalne (2, 4-10) (nr .................. ..... ... ..... ) liczba egzemp. ................ x 2 z³ =

...... .. .. .. .. .

..................

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

z³

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ............................. .. ) liczba egzemp. ............. x 4 z³ =

. ... ..... ... ..... ... ...

(+1,30 z³ koszty RAZEM:

... .. .. .. .. ..

♣ Egzemplarze (od 17) (nr .................... .. .. .. .. .. . ) przesy³ki)

liczba egzemp. .............. x 4,50 z³ =

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy.

CENA

(Z£)

ILOή WARTOή

RAZEM

Zamówienie na prenumeratê miesiêcznika 'Optymalni"

♣ Prenumerata roczna (od nr ..... ... ... )

I

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

.. .... .... .... .... ..... .

.. .... .... .... ..

♣ Egzemplarze archiwalne (2, 4-10) (nr .... ... ..... .... ...... ..... .... )

liczba kompletów .. ... ... x 27 z³ =

♣ Prenumerata pó³roczna (od nr ... ... ..... )

liczba kompletów .. ... ..... ... x 54 z³ =

LN

.. .... .... .... .

..... ... ..... ... ..

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

z³

(+1,30 z³ koszty przesy³ki)

... ..... ..... ...... ....

(+1,30 z³ koszty

RAZEM:

.... ... ..... .

Proszê o fakturê VAT i jednoczeœnie oœwiadczam, ¿e jestem p³atnikiem VAT. Upowa¿niam Wydawcê 'Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W. Sedlaka" do wystawienia faktury VAT bez podpisu nabywcy.

przesy³ki)

liczba egzemp. ... ..... ... ... x 4,50 z³ =

♣ Egzemplarze (od 17) (nr .. ... ..... ... ..... ... ..... ... .. )

liczba egzemp. ... ..... ... .. x 4 z³ =

♣ Egzemplarze (od 11 do 16) (nr ... ... ..... ... ..... ... ..... .... )

liczba egzemp. ... ..... ... ..... x 2 z³ =

MA

TY

Mój NIP

Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

. ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... ... ..... .... ..... ...... ..... ..... ...

Mój NIP

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych.

Data i podpis zamawiaj¹cego

...................................

..................................... .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. .. ... ..... ... ..... ... ....

Wyra¿am zgodê na wprowadzenie danych zawartych na niniejszym blankiecie do bazy danych 'Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych", przetworzenie ich i wysy³anie pod moim adresem materia³ów promocyjnych.

OP

26. Radzionków hala targowa – Jadwiga Jarocka

LN

I

33. Szprotawa Ksiêgarnia F. Maciarz – ul. Andersa 1

MA

LN

31. S³upsk kiosk ruchu nr 9025 – ul. Szarych Szeregów

TY

MA

25. Radom ksiêgarnia – ul. Moniuszki 4

30. Sieradz Sklep myœliwski 'Hubertus" – ul. Kościuszki 6, tel. (043) 8225607

OP

TY

24. Poznañ ARKADIA – ul. Kolejowa 29 a, tel. (061) 6613350

MA

TY

OP

40. Z³otoryja sklep 'B¹bel" - ul. Mickiewicza 15, tel. (076) 8785467

OP

23. Piekary Œl¹skie sklep 'Bolarg" – ul. Konstytucji 3 Maja 19

20. Opole ARKADIA – ul. Osmańczyka 22 21. Oœwiêcim sklep spo¿ywczy 'Viki" – ul. Górnickiego 3, tel. (033) 8426040 22. Oœwiêcim ARKADIA – ul. Skłodowskiej 7, tel. (033) 8424342

REKLAMA

NOWE ATRAK CYJNE CENY

43 - 450 Ustroñ Jaszowiec; ul. Turystyczna 8,

tel. (0 ~ 33) 854-49-65

zaprasza na wczasy optymalne. W programie:

Dr Danuta Sztwiertnia zaprasza na wczasy optymalne do DW 'Sasanka" w Ustroniu Jaszowcu.

● ● ● ●

Zapraszamy na turnus œwi¹teczny i zabawê sylwestrow¹! Ciepłych, rodzinnych Świąt i samych optymalnych dni w Nowym Roku dla wszystkich Optymalnych i przyszłych Optymalnych życzy dr Danuta Sztwiertnia wraz z całym personelem D.W. 'Sasanka" w Ustroniu−Jaszowcu. Pod choinkę polecamy do czytania 'Dzieje Herodota" wydane po 43 latach. Herodot przekazuje m.in. sposób żywienia 2500 lat temu w czasie swojego życia: 'Etiopczycy żyją 120 lat, a nawet dłużej, bowiem jedzą gotowane mięso i piją mleko".

konsultacje lekarskie pr¹dy selektywne wyk³ady szkoleniowe masa¿e

Organizujemy pobyty na dowoln¹ iloœæ dni. Zapewniamy mi³¹ i rodzinn¹ atmosferê, otwart¹ dla wczasowiczów kuchniê, tak¿e w trakcie przygotowywania posi³ków i pieczenia chleba optymalnego. W ofercie naszej mamy równie¿ - jeden tydzieñ w miesi¹cu - pobyty wczasowe z gimnastyk¹ qi-gong, tai-czi, masa¿em chiñskim. Organizujemy pobyty na dowoln¹ iloœæ dni. W dniach 29.11-01.12 organizyjemy weekend z zabaw¹ andrzejkow¹ i œwiniobiciem. Dla dzieci z rodzicami w dniach 06-08.12 - pobyt z miko³ajem i mo¿liwoœci¹ konsultacji z pediatr¹ dr. Jackiem Kun¹. Zadzwoñ a wyœlemy pe³n¹ ofertê. Nasze telefony: tel./fax (~33) 854 11 26; tel. (~33) 858 74 50; kom. 0603 952167

43-450 Ustroñ, ul.
ródlana 24

Książkę w cenie 65 zł + koszty przesyłki można zamawiać pod nr. tel./fax: (033) 853 34 69 i (033) 854 49 65.

D.W. 'Sasanka" jest jedynym w Polsce oœrodkiem prowadz¹cym turnusy rehabilitacyjne z ¿ywieniem optymalnym. Turnusy rehabilitacyjne to nowa aktywna forma rehabilitacji po³¹czona z elementami czynnego wypoczynku maj¹ca na celu poprawê sprawnoœci psychofizycznej osób niepe³nosprawnych

Jak wyjechaæ na turnus rehabilitacyjny Osoba niepe³nosprawna na wniosek lekarza mo¿e pojechaæ na turnus rehabilitacyjny sama lub z opiekunem. Pierwsze kroki nalezy skierowaæ do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie lub Miejskiego Oœrodka Pomocy Spo³ecznej w swojej gminie. Tam otrzymuje siê druki z którymi nale¿y zwróciæ siê do lekarza i po wype³nieniu, ponownie zg³osiæ siê do PCPR lub MOPSu, sk¹d otrzymuje siê dofinansownie. Wysokoœæ dofinansowania zale¿na jest od stopnia niepe³nosprawnósci oraz dochodu netto na cz³onka rodziny. Uprawnionymi do skorzystania z dofinansowania s¹ osoby: ● niepe³nosprawne powy¿ej 16-go roku ¿ycia posiadaj¹ce grupy inwalidzkie b¹dŸ orzeczenie o niezdolnoœcido pracy ● dzieci powy¿ej 3 lat i m³odzie¿ poni¿ej 16-go roku ¿ycia, na których przys³uguje zasi³ek pielêgnacyjny ● uprawnieni opiekunowie osób niepe³nosprawnych. Celem naszych turnusów jest stworzenie osobom niep³nosprawnym warunków czynnego fizycznego i psychicznego wypoczynku, stworzenie atmosfery bezpieczeñstwa, zrozumienia i przyjaŸni. Strona internetowa: www. sasanka.pl

REKLAMA

e-mail: [email protected]

W Naszej Ksiêgar ni Wysy³kowej

39 z³ Dieta Optymalna J. Kwaœniewski M. Chyliñski

33 z³ T³uste ¯ycie Jan Kwaœniewski

17 z³ Bo¿y Kram ks. W³odzimierz Sedlak

30 z³ W pogoni za nieznanym

25 z³

25 z³

25 z³

18 z³

Odpowiedzi na listy (cz. 1)

Odpowiedzi na listy (cz. 2)

Odpowiedzi na listy (cz. 3)

¯ywienie Optymalne (wyd. II)

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

25 z³

60 z³

18 z³

¯ywienie Optymalne

Ksi¹¿ka Kucharska

Teologia Œwiat³a

Jan Kwaœniewski

Jan Kwaœniewski

ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³

25 z³

Ma³a Monografia Bioelektroniki

Cz³owiek i Góry Œwiêtokrzyskie

Quo Vadis, Homo?

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³

17 z³

Listy do Matki

Antek z Æmielowa

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

CENA

4,50

Z£

(0% VAT)

miesiêcznik

25 z³ PójdŸ za Mn¹ ks. W³odzimierz Sedlak

25 z³

17 z³

Pamiêtniki cz.2 ks. W³odzimierz Sedlak

Mo¿na u nas równie¿ zamawiaæ koszulki z logo OSBO (rozm.: L, XL) bia³e, w cenie 10,40 z³ oraz kubki w cenie 11,50 z³.

ks. W³odzimierz Sedlak Sprzeda¿ ksi¹¿ek jest prowadzona w biurze OSBO Jaworzno ul. Grunwaldzka 200 Zamówienia mo¿na sk³adaæ pisemnie (na blankiecie ze str. 21) lub telefonicznie pod numerem (032) 6165182 i 6166374. Realizacja zamówieñ: do 14 dni od daty zamówienia.

Radosnych, ciep³ych Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia oraz pomyœlnoœci w Nowym Roku ¿yczy wszystkim Czytelnikom Redakcja

grudzieñ 2002

12(40)