Opty 80 inter

CENA

4.95 ZŁ (0% VAT) KWIECIEŃ 2006 4/80

REKLAMA

2

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

OD REDAKCJI

OPTYMALNE ŻYWIENIE - ZDROWE ŻYCIE W numerze m.in.: Z Życia Stowarzyszenia Zdrowe żywienie według UE . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Europejska szansa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 Żywienie Optymalne Wszystko ma swoją przyczynę i skutek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5-7 Warto Przeczytać Głos rozumu to głos prawdy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..8 Zdrowie ludów... w zależności od diety . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..9-10 Homo Optimus Zmień na lepsze swe nawyki żywieniowe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..13-14 Lekarz Radzi Uwaga palacze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15

Drodzy Czytelnicy, Dane Œwiatowej Organizacji Zdrowia s¹ alarmuj¹ce – ju¿ ponad po³owa populacji ludzi doros³ych ma nadwagê. U osób, które wa¿¹ za du¿o zwiêksza siê wydatnie ryzyko rozwoju cukrzycy, nadciœnienia i nowotworów. Jak walczyæ z oty³oœci¹? Podstawow¹ spraw¹ jest zmiana nawyków ¿ywieniowych. Stosuj¹cy z powodzeniem ¿ywienie optymalne wiedz¹, ¿e choæ czasem mo¿e byæ trudno 'wyleczyæ siê" z typowo wêglowodanowych ci¹got, to warto byæ konsekwentnym! Zapobiegamy bowiem oty³oœci, a ta – jak pisze dr n. med. Mariusz G³owacki – stanowi powa¿ne zagro¿enie dla zdrowia i ¿ycia. Unia Europejska równie¿ dostrzega zagro¿enie nadwag¹ i oty³oœci¹. W za³o¿eniach do specjalnego programu, obok skutków zdrowotnych oty³oœci, wymienia tak¿e powiêkszaj¹ce siê koszty us³ug medycznych (!)... W program ten, pt.: 'Zielona Ksiêga", w³¹czy³o siê równie¿ OSBO.

Młodzi Optymalni Saludos desde Espańa! . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Arkadia 'Kraus" Stwardnienie rozsiane . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17-18

¯ycz¹c pogodnych Œwi¹t, zapraszam do lektury

ABC Medycyny Dbajmy o swój szkielet wewnętrzny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20-21 Arkadia Zdrowia 'Colonia" Uszkodzenia krążków międzykręgowych - dyskopatia . . . . . . . . . . . . .24,27

Gwarancja Optymalności

p.o. Redaktor naczelny: Piotr Kraus [email protected] Publicystyka: Jan Kwaœniewski Wspó³praca: lek. med. Maciej Garbieñ dr n. med. Mariusz G³owacki Urszula Knapik dr n. med. Kazimierz Komarski Adam Jany lek. med. Gra¿yna Milerska Konsultacja medyczna: Komisja Zdrowia ZG OSBO

Nr 4/80 (kwiecień 2006) Nakład nie przekracza 15 000 egz.

Sk³ad i grafika: Eugeniusz Kotalczyk [email protected]

Wydawca: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. ks. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie 43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200 tel. (032) 616 51 82 fax (032) 616 63 74 Konto bankowe Wydawcy: Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. ks. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie: PKO BP O/Tychy Nr 93 1020 2528 0000 0402 0014 3495

Radosnych Œwi¹t Wielkanocnych oraz tradycyjnie smacznego jajka ¿yczy wszystkim Czytelnikom ZG OSBO

Druk: 'Prym" – Drukarnia Mys³owice, ul. Bytomska 31 tel. (032) 222 25 27 Adres do korespondencji: 43-600 Jaworzno ul. Grunwaldzka 200 Redakcja przyjmuje zamówienia na zamieszczanie reklam. Cennik modu³ów reklamowych i regulamin dostêpne s¹ w siedzibie Stowarzyszenia. Tel. (032) 6165182, fax (032) 6166374, [email protected] Redakcja nie zwraca materia³ów niezamówionych, zastrzega sobie prawo redagowania nadsy³anych tekstów i nie odpowiada za treœæ zamieszczonych reklam.

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

3

Z ŻYCIA STOWARZYSZENIA

ZDROWE ŻYWIENIE WEDŁUG UE ZAPROSZENIE We współpracy z Towarzystwem Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej pragnę zaprosić wszystkich Państwa na spotkanie z Dr. Janem Kwaśniewskim w Operze Lwowskiej w dniu 14.05.2006 r. godz.15.00.

W przepięknym, bogatym programie przewidujemy: 1. Występ polskiego chóru mieszanego "Echo" 2. Wystąpienie Pana Doktora Jana Kwaśniewskiego 3. Wystąpienie Pana Prezesa Adama Janego 4. Występ zespołu pieśni i tańca "Lubawa" z Lubomla. 5. Opera "Mojżesz", godz. 18.00 przepiękne dzieło artystów lwowskich na cześć Ojca Świętego Jana Pawła II Bilety wstępu – darmowe do odebrania w biurze OSBO. Patronat medialny obejmie Telewizja Ukraińska Lwów.

4

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

Oty³oœæ sta³a siê plag¹. Rada Unii Europejskiej, zwracaj¹c uwagê na wieloprzyczynowy charakter epidemii oty³oœci, opracowa³a dokument pt.: 'Zielona Ksiêga", w którym wskazuje na koniecznoœæ promowania zdrowego ¿ywienia i aktywnoœci fizycznej. 'Zielona Ksiêga dotyczy 'Promowania zdrowego ¿ywienia i aktywnoœci fizycznej europejskiego wymiaru zapobiegania nadwadze, oty³oœci i chorobom przewlek³ym". Rozwi¹zywanie problemów zwi¹zanych z nadwag¹ oraz oty³oœci¹ stanowi zatem wa¿n¹ kwestiê nie tylko dla zdrowia publicznego, lecz tak¿e ma doprowadziæ do zmniejszenia kosztów us³ug medycznych, umo¿liwiaj¹c obywatelom prowadzenie produktywnego ¿ycia a¿ do póŸnej staroœci. (...) Celem 'Zielonej Ksiêgi" jest rozpoczêcie szeroko zakrojonego procesu konsultacji oraz rozpoczêcie dyskusji, której uczestnikami s¹ instytucje UE, Pañstwa Cz³onkowskie i spo³eczeñstwo obywatelskie, maj¹cej na celu okreœlenie mo¿liwego przyczynienia siê na poziome wspólnotowym do promowania zdrowego sposobu ¿ywienia i aktywnoœci fizycznej." Akcja bêdzie trwa³a od roku 2006 do 2012. Swoistym koordynatorem tych¿e dzia³añ jest I¯¯ oraz Stacje SanitarnoEpidemiologiczne. Program 'Zielona Ksiêga" znajduje siê obecnie w fazie konsultacji spo³ecznych - swoje opinie i propozycje w zakresie jego realizacji przedstawi³o tak¿e OSBO. Tekst oficjalnego pisma 'z centrali" publikujemy na stronie 28. Trzeba zaznaczyæ, ¿e choæ Rada UE oczekuje tak¿e na g³osy organizacji pozarz¹dowych (wynika to z treœci dokumentu), o 'Zielonej Ksiêdze" dowiedzieliœmy siê trochê 'okrê¿n¹" drog¹, dziêki Oddzia³owi OSBO z £az i burmistrzowi £az, panu Tadeuszowi Czopowi. Oni jako pierwsi optymalni zareagowali na propozycje zawarte w programie. 'W 'Zielonej Ksiêdze" poruszono bardzo wiele tematów zwi¹zanych ze zdrowiem ludzi, a szczególnie plag¹ oty³oœci i sposobem zdrowego ¿ywienia. Jednak sama dyskusja nic nie da, nie zmniejszy chorób i oty³oœci,

je¿eli nie zlikwidujemy g³ównej przyczyny powstawania oty³oœci i przewlek³ych chorób (cywilizacyjnych) – to jest nadmiaru spo¿ywanych wêglowodanów oraz w za³o¿eniach ¿ywieniowych nie uwzglêdnimy, ¿e cz³owiek jest metabolicznie dostosowany wy³¹cznie do takich produktów, z jakich z³o¿one s¹ jego komórki i tkanki, a wiêc do t³uszczów i bia³ek. Nasza propozycja oparta na praktycznych dowodach stosowania faktycznie zdrowego sposobu ¿ywienia opartego na wiedzy lek. med. Jana Kwaœniewskiego udostêpnionej w jego ksi¹¿kach i publikacjach jest nastêpuj¹ca: Uwzglêdniæ w pracach Komisji Europejskiej temat 'Kontynuacja badañ naukowych przerwanych w latach 80. XX wieku wp³ywu diety optymalnej na zdrowie ludzi". Ukoñczenie tych badañ oraz wprowadzenie w ¿ycie uznanego przez naukê ¿ywienia optymalnego dr. Kwaœniewskiego przerwie 'dreptanie w miejscu" i pozwoli wyjœæ z 'zaczarowanego" ko³a niemocy. Bêdzie najwiêkszym osi¹gniêciem Komisji Europejskiej. Ludzkoœæ pozbêdzie siê nie tylko plagi oty³oœci, ale i wielu innych zwi¹zanych z ni¹ chorób." – napisali miêdzy innymi w swym piœmie burmistrz £az Tadeusz Czop i doradca ¯O Stanis³aw Muc. Prezes ZG OSBO Adam Jany, po zapoznaniu siê z treœci¹ nades³anych dokumentów, poinformowa³ o istnieniu programu 'Zielona Ksiêga" prezesów Oddzia³ów OSBO. Termin by³ krótki (do 15. 03. br. nale¿a³o z³o¿yæ swoje propozycje) i chyba tylko to usprawiedliwia, ¿e wiêkszoœæ nie wykorzysta³a szansy zaprezentowania dzia³alnoœci Optymalnych na forum UE. Z naszych informacji wynika, ¿e do Luksemburga dotar³y jedynie pisma z £az, Jaworzna, Szczecina i Poznania. (red.)

ŻYWIENIE OPTYMALNE

WSZYSTKO MA SWOJĄ PRZYCZYNĘ I SKUTEK List do przewodnicz¹cego Komitetu Rady Ministrów ds. Przestrzegania Prawa, Porz¹dku Publicznego i Dyscypliny, gen. broni Czes³awa Kiszczaka.

Uzasadniona obawa o nasz¹ przysz³oœæ zmusza mnie do napisania listu do Pana. Wielu ludzi dobrej woli pragnie rozumnego zorganizowania ¿ycia narodu. Ale sama dobra wola nie wystarczy. Potrzebna jest wiedza. A wiedzy nie ma. Jest tylko wiara, b¹dŸ pogl¹dy. Równie¿ planowane obrady Okr¹g³ego Sto³u nie mog¹ przynieœæ radykalnych i korzystnych zmian naszej nieszczególnej rzeczywistoœci. Za³ó¿my, ¿e zgromadzi³em wiedzê, która pozwoli³aby szybko i tanio, rozumnie zorganizowaæ nasze ¿ycie i wyprowadziæ nasz naród na czo³owe miejsce wœród innych narodów. Jest oczywistym, ¿e wiedza ta musia³aby znacznie siê ró¿niæ od obecnych pogl¹dów i z tego tylko wzglêdu by³aby zbyt trudna do zrozumienia przez ludzi wyposa¿onych tylko w wiarê, b¹dŸ pogl¹dy. Jeœli rzeczywiœcie Pan i ludzie z Pañskiego otoczenia pragniecie znalezienia wyjœcia z kryzysu, oœwiadczam, i¿ jest to mo¿liwe i niezbyt trudne. Mogê w tej sprawie pomóc! W ca³ej dyskusji przed wyborami do rad narodowych znalaz³em tylko dwie m¹drzejsze wypowiedzi. Penderecki wyrazi³ siê, ¿e zamiast pokazywaæ w telewizji naszych ekonomistów i s³uchaæ ich szaleñczych rad, lepiej by³oby pokazywaæ wiêcej muzyki powa¿nej. Oczywiœcie muzyka niczego nie uzdrowi, ale szkody spo³eczne ni¹ spowodowane s¹

nieporównywalnie mniejsze. Docent Religa wyrazi³ pogl¹d, ¿e trzeba wybieraæ do rad ludzi m¹drych. Rada rozs¹dna, ale sk¹d wzi¹æ w naszym narodzie ludzi m¹drych? Wychodz¹c z definicji Platona, m¹droœæ jest to znajomoœæ rzeczy dla ludzi najwa¿niejszych. Zatem za m¹drego mo¿na uznaæ takiego cz³owieka, który zna przyczyny chorób, zbrojeñ, wojen, alkoholizmu, narkomanii, wiary, religii, pogl¹dów, tak zwanej kultury i innych licznych nieszczêœæ trapi¹cych od tysi¹cleci ca³¹ ludzkoœæ. Czy zna Pan takich ludzi? W za³¹czonym wywiadzie, opublikowanym w 'Nowatorze", poda³em, ¿e przyczyny rzeczy dla ludzi najwa¿niejszych znali tylko Moj¿esz i Staszic. Poda³em, ¿e ja równie¿ je znam. Bez znajomoœci przyczyn wszelkie dzia³ania ludzkie skazane s¹ z góry na niepowodzenie, a rezultat ich bêdzie zawsze przypadkowy. Od dawna wielu ludzi w naszym kraju powtarza, ¿e nale¿y zmniejszyæ materia³och³onnoœæ i energoch³onnoœæ gospodarki, zwiêkszyæ wydajnoœæ pracy, poprawiæ efektywnoœæ gospodarowania, radykalnie poprawiæ jakoœæ wytwarzanych towarów. To jest wiadome. Tylko nie wiadomo, jak to nale¿y zrobiæ. Nie ma w naszym kraju jednostek czy grup, które wiedzia³yby, jak te cele osi¹gn¹æ. Nieskuteczne musz¹ byæ równie¿ rady przychodz¹ce z zewn¹trz. Równie¿ obrady Okr¹g³ego Sto³u nie spowoduj¹ radykalnych, korzystnych zmian, bo nie mog¹ spowodowaæ. A ju¿ staro¿ytni wiedzieli, od czego 'pogarszaj¹ siê wytwory pracy ludzkiej i pogarszaj¹ siê fachowcy". Wiedzieli te¿, od czego siê poprawiaj¹. Obecnie ludzie tego nie wiedz¹, a maj¹ zbyt ma³o rozumu, by mogli skorzystaæ z wiedzy staro¿ytnych. Od wielu tysiêcy lat ca³y gatunek ludzi jest zdegenerowany,

a nasz naród ma tego pecha, ¿e jest zdegenerowany bardziej od innych. Wszelkie procesy w przyrodzie, w tym i w ¿yciu narodów, zachodz¹ wed³ug prawa powi¹zania przyczyny ze skutkiem. Wiêc i degeneracja ludzi musi mieæ swoj¹ przyczynê. Aby poznaæ tê przyczynê, nale¿y zgodnie ze wskazaniami Arystotelesa koniecznie znaleŸæ jej przyczynê najwy¿sz¹, w ca³ym szeregu przyczyn i skutków. Wspó³czesna wiara czy pogl¹dy uznawane za naukê, z rodzaju socjologii, psychologii, teologii, ekonomii, nauk spo³ecznych, religii, ale tak¿e i marksizmu, s¹ tylko pogl¹dami, s¹ przelewaniem z pustego w pró¿ne. Stosowane w praktyce powoduj¹ ogromne szkody. Narody bardziej zdegenerowane maj¹ równie¿ bardziej patologiczn¹ czynnoœæ umys³ów. Takie narody nie tylko nie wiedz¹, one 'wiedz¹" Ÿle. To co dla nich dobre uwa¿aj¹ za z³e, to co najlepsze – za najgorsze. Wiedzia³ o tym Sokrates, gdy mówi³, ¿e 'ci, co mieli najlepsz¹ opiniê, wydali mi siê bodaj¿e najwiêkszymi nêdzarzami, naprawdê, co do porz¹dku w g³owie". Wiedzia³ o tym i Staszic, gdy pyta³: 'Czemu cz³owiek nieoœwiecony fanatykiem, a oœwiecony musi byæ koniecznie oszustem?". Ca³a historia ludzkoœci dowodzi, ¿e Sokrates i Staszic mieli racjê. Prawie ka¿dy, któremu potomnoœæ przyda³a przydomek 'Wielki" by³ arcyzbrodniarzem, prawie ka¿dy, kto zrobi³ dla ludzi coœ po¿ytecznego, by³ przeœladowany. Od wojny usi³ujemy budowaæ nasze ¿ycie w oparciu o pogl¹dy Marksa, które to pogl¹dy s¹ zgodnie przyjmowane za naukê. Gdyby marksizm by³ nauk¹, kraje socjalistyczne powinny dominowaæ we wszystkich dziedzinach. Wystarczy porównaæ pozycjê RFN i NRD, Korei Po³udniowej i Pó³nocnej, by wnioski by³y OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

5

ŻYWIENIE OPTYMALNE oczywiste. Z drugiej strony tylko kraje socjalistyczne stawiaj¹ sobie za g³ówny cel dobro narodów i sprawiedliwoœæ spo³eczn¹. Nie wystarcza stawiaæ przed sob¹ takie cele. Trzeba wiedzieæ, jak te cele osi¹gn¹æ. Potrzebna jest wiedza. Marks przyj¹³, ¿e przyczyn¹ naczeln¹ okreœlonego poziomu ¿ycia i wszystkich zjawisk w ¿yciu narodów s¹ stosunki produkcji. Ale tak nie jest. Stosunki produkcji te¿ maj¹ sw¹ przyczynê wy¿sz¹. Przyczyn¹ okreœlonych stosunków produkcji s¹ okreœlone si³y wytwórcze. Przyczyn¹ okreœlonych si³ wytwórczych jest okreœlona zdolnoœæ wytwórcza. Przyczyn¹ okreœlonej zdolnoœci wytwórczej jest okreœlona wartoœæ biologiczna jednostek, klas, narodów (stosunkowo wysoka u Szwajcarów, a niska np. u Hindusów czy Pakistañczyków). Przyczyn¹ okreœlonej wartoœci biologicznej jest iloœæ energii s³onecznej, pierwotnej, dostarczanej w po¿ywieniu na jednostkê wagi ludzi w okreœlonym czasie (na tonê, na rok). Iloœæ tej energii jest przyczyn¹ naczeln¹ w ¿yciu wszystkich narodów. Jest to przyczyna najwy¿sza w ca³ym szeregu przyczyn i skutków. Przy czym wartoœæ biologiczna jednostek, grup spo³ecznych, narodów nie jest wprost proporcjonalna do iloœci tej energii. S¹ poziomy energii, stosunkowo doœæ wysokie, przy których wartoœæ biologiczna narodów jest najni¿sza. Nasz naród znajduje siê na tym najbardziej niekorzystnym poziomie od oko³o 12 lat, a narody Zwi¹zku Radzieckiego – od oko³o 6 lat. Skutkiem takiego stanu musi byæ zawsze kryzys. Od wielu lat znam przyczynê naczeln¹, rz¹dz¹c¹ losami narodów. Proszê zwróciæ uwagê na mój list do E. Gierka, którego fragment przedrukowano w 'Polityce". Moje usi³owania zapobiegniêcia wyst¹pieniu ciê¿kiego kryzysu w ZSRR równie¿ nie zosta³y zrozumiane. Straty biologiczne i materialne, które poniós³ nasz naród w wyniku niewykorzystania w swoim czasie mojej wiedzy, o którym piszê w 'Polityce", nie s¹ przesadzone. Aby obrady Okr¹g³ego Sto³u czy inne dzia³ania w³adz mog³y przynieœæ rzeczywiste korzyœci, trzeba postêpowaæ inaczej. Sama wymiana pogl¹dów, nawet zak³adaj¹c szczere intencje wszystkich zainteresowanych stron, pozostanie tylko wymian¹ pogl¹dów. Ko³³¹taj wiedzia³, ¿e 'wszelkie z³o pochodzi z pogl¹dów", a Staszic napisa³, ¿e 'pogl¹dy bêd¹ naj-

6

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

szkodliwsze ludziom i bêd¹ d³u¿ej trapiæ rodzaj ludzki, ani¿eli oddzielnoœæ w³asnoœci". To byli m¹drzy ludzie! Ka¿da wymiana pogl¹dów, czyli przyczyny wszelkiego z³a, najszkodliwszych ludziom – mo¿e w efekcie przynieœæ tylko z³o. Ale tak byæ nie musi. Wystarczy znaæ przyczynê wy¿sz¹ pogl¹dów, usun¹æ tê przyczynê, a usunie siê przyczynê wszelkiego z³a. Znam tê przyczynê! Czynnoœæ umys³u ludzkiego to tylko chemia. Nieprawid³owa chemia organizmu (z³e od¿ywianie) daje zawsze nieprawid³ow¹ czynnoœæ umys³u i – w efekcie – wiarê, b¹dŸ pogl¹dy. Wiara czy pogl¹dy z prawdziwym rozumem zgodziæ siê nie mog¹. Nasza ojczyzna jest potencjalnie bardzo bogata. Mo¿e-

Bez znajomości przyczyn wszelkie działania ludzkie skazane są z góry na niepowodzenie, a rezultat ich będzie zawsze przypadkowy. my byæ, po nied³ugim czasie, zdrowym i bogatym narodem, mo¿emy szybko poprawiæ 'wytwory pracy ludzkiej i fachowców". Proszê pomyœleæ, jak mo¿e wzrosn¹æ presti¿ partii, gdy ona pierwsza potrafi skorzystaæ z mojej wiedzy. Jak wzroœnie znaczenie naszego narodu i ca³ego obozu socjalistycznego. Nie chcê zwracaæ siê do zwi¹zków zawodowych czy korzystaæ z propozycji p³yn¹cych z bogatszych od naszego krajów. Bowiem szkoda mi naszego narodu, szkoda mi strat, jakie bêdziemy musieli ponieœæ, gdy moja wiedza zostanie wykorzystana przez innych. Jeden z cz³onków rz¹du napisa³, ¿e moje propozycje w obecnej sytuacji to sabota¿. Trudno o bardziej jaskrawy przyk³ad ignorancji i niekompetencji. Jeœli jest sabota¿em szybka i tania zmiana ludzi chorych w zdrowych, wyd³u¿anie ich ¿ycia, radykalna i korzystna zmiana w czynnoœci umys³ów ludzkich, przywracanie zdolnoœci do pracy inwalidom, znaczny wzrost wydajnoœci pracy, radykalna poprawa wytworów pracy ludzkiej i fachowców, to jakim s³owem

mo¿na by nazwaæ dzia³ania, które doprowadzi³y do obecnego kryzysu oraz spowodowa³y straty biologiczne i materialne, porównywalne do strat poniesionych przez nas w czasie II wojny œwiatowej? Proszê zrozumieæ. Moja wiedza w niczym nie zagra¿a rz¹dz¹cym. Mo¿e im tylko pomóc. Wykorzystana przez innych musi im zaszkodziæ. Proszê nie szukaæ rozumu u tak zwanych fachowców, bo go tam nie ma. Gdy w 1974 roku zainteresowa³em problemem Premiera Jaroszewicza, swoje poparcie uzale¿ni³ od poparcia bodaj jednego licz¹cego siê cz³owieka nauki. Wiedzia³em, ¿e takich ludzi nie ma i byæ nie mo¿e. Poza jednym wyj¹tkiem. Za³¹czam list i opiniê prof. Aleksandrowicza z tamtego okresu. Za³¹czam wpisy chorych do ksiêgi pami¹tkowej Arkadii. Znajdzie Pan tam wypowiedzi ludzi chorych, wyleczonych w krótkim czasie z astmy, nadciœnienia, choroby Buergera i innych nieuleczalnych chorób. Pewna czêœæ tych ludzi podjê³a pracê zawodow¹. Ka¿dy pracuj¹cy to oko³o 8 milionów z³otych rocznie dochodu (wynika z podzielenia dochodu narodowego przez liczbê pracuj¹cych). Przez lata przywróci³em zdolnoœæ do pracy, lub j¹ utrzyma³em, u setek ludzi, którym medycyna nic nie mog³a pomóc. Wiedza, która pozwala przyczynowo wyleczyæ chorych z wiêkszoœci nieuleczalnych chorób, mo¿e te¿ ³atwo, skutecznie, bo przyczynowo, wyleczyæ nasz kraj z kryzysu i pomóc tym samym wielkiemu s¹siadowi. W naszym kraju umiera corocznie niepotrzebnie ponad 200 tysiêcy ludzi, w tym du¿a czêœæ w wieku produkcyjnym, równie du¿o staje siê niepotrzebnie inwalidami. Mamy prawie najni¿sz¹ w Europie przeciêtn¹ d³ugoœæ ¿ycia. Mo¿na tê przeciêtn¹ wyd³u¿aæ o œrednio 5-7 lat na ka¿de dziesiêciolecie. Oko³o 70 proc. kobiet w Polsce ma nadwagê. Nadwaga to: choroby, krótkie ¿ycie, ma³o wydajna praca, szczególnie patologiczna czynnoœæ umys³u. Ju¿ samo odchudzenie naszego narodu z tych niepotrzebnych 300-400 tysiêcy ton nadwagi przynios³oby znaczne zmniejszenie zapotrzebowania na ¿ywnoœæ. Obecnie oko³o 15-20 proc. ¿ywnoœci jest przeznaczane na zwiêkszone zapotrzebowanie na ¿ywnoœæ ludzi oty³ych. Spo³eczny koszt jednego chorego na cukrzycê wynosi³ w ub. roku oko³o 400 tysiêcy z³ rocznie. Mamy oko³o 1 milio-

ŻYWIENIE OPTYMALNE na chorych na cukrzycê. Proszê policzyæ korzyœci, jakie mo¿emy uzyskaæ tylko z wyleczenia chorych na cukrzycê. Podobnie jest z innymi chorobami. Ludzie w Polsce nie musz¹ chorowaæ. Nie musz¹ tak czêsto gin¹æ w wypadkach czy stawaæ siê tak czêsto inwalidami. Czynniki powoduj¹ce choroby daj¹ krótkie ¿ycie, nisk¹ wydajnoœæ pracy, nisk¹ jakoœæ wytworów pracy ludzkiej i fachowców oraz nisk¹ sprawnoœæ

umys³u. Niska sprawnoœæ umys³ów powoduje dalsze straty i niemo¿noœæ znalezienia skutecznych dróg poprawy. Nie dlatego nasz naród od czasów Zygmunta Augusta jest narodem coraz biedniejszym, bardziej chorym, mniej rozumnym i czêœciej bitym, ¿e chce byæ takim. Jest nim dlatego, ¿e nie wie, jak byæ innym. Nie wie od wielu lat i nie wie obecnie. I nie bêdzie wiedzia³, jeœli bêdzie usi³owa³ znaleŸæ drogi wyjœcia przy pomocy

dotychczas stosowanych metod. Nadal mam jeszcze nadziejê, ¿e i w naszym kraju znajd¹ siê ludzie, którzy potrafi¹ z mej wiedzy skorzystaæ. Pozostajê z szacunkiem lek. med. Jan Kwaœniewski Dyrektor Akademii Zdrowia 'Arkadia" Ciechocinek, 19.09.1988 r.

ODPOWIEDŹ Obywatel Doktor Jan Kwaœniewski W imieniu Przewodnicz¹cego Komitetu Rady Ministrów ds. Przestrzegania Prawa, Porz¹dku Publicznego i Dyscypliny Spo³ecznej, gen. broni Czes³awa Kiszczaka, serdecznie dziêkujê za przekazanie uwag przy piœmie z dnia 19 wrzeœnia 1988 roku. Pragnê wyraziæ nadziejê, ¿e zostanê dobrze zrozumiany, jeœli sformu³ujê pogl¹d, ¿e sprawy przedstawione we wspomnianym liœcie nie mog¹ byæ przedmiotem obrad Okr¹g³ego Sto³u, choæ s¹ interesuj¹ce. Reprezentujê natomiast stanowisko, ¿e wszystko co mo¿e przys³u¿yæ siê dobru ogólnospo³ecznemu, którego jedn¹ z wybitnych kategorii jest zdrowie cz³owieka, powinno byæ doœwiadczane i upowszechniane. Taki jest równie¿ mój stosunek do Pañskiej dzia³alnoœci i do uzyskiwanych przez Pana rezultatów. Niestety, jak Panu wiadomo, Komitet nie posiada mo¿liwoœci wp³ywania na stanowiska i decyzje czynników i organów s³u¿by zdrowia, które w Polsce ustawowo uprawnione s¹ do oceny problemów z zakresu profilaktyki leczniczej oraz metod leczenia. St¹d te¿ nie jesteœmy w stanie podj¹æ bezpoœrednich dzia³añ w opisywanej przez Pana sprawie. Tym niemniej bêdziemy siê starali ni¹ w odpowiednim zakresie interesowaæ, tak¿e w odniesieniu do wp³ywu jej na szersze stosunki spo³eczne i ekonomiczne. Serdecznie ¿yczê dalszego powodzenia oraz satysfakcji w tej humanitarnej dzia³alnoœci. £¹czê wyrazy szacunku

KOMENTARZ DOKTORA W miesiêczniku 'Optymalni" nr 2/78 z lutego br. opublikowano list lekarki, pani Barbary Basty z Virginii w USA, o wp³ywie ¯O na jej organizm. Warto siê z nim zapoznaæ. Pani Barbara przys³a³a mi swoje wyniki badañ poziomu cholesterolu z sierpnia 2005 roku i z grudnia 2005 roku. S¹ to wyniki rzadko spotykane u chorych w Polsce, przekraczaj¹ce wszelkie oficjalne 'normy".

Sierpieñ 2005

Grudzieñ 2005

Cholesterol ogólny

560 mg%

410 mg%

LDL

410 mg%

200 mg%

10 mg%

12 mg%

140 mg%

198 mg%

VLDL HDL

VLDL - lipoproteiny o bardzo ma³ej gêstoœci (po³¹czenie trójglicerydów z estrem cholesterolu - pochodzi z w¹troby, bierze udzia³ w syntezie cia³ ketonowych)

Wszystkie pozosta³e badania - wyniki bardzo dobre, np.:

Badanie okulistyczne Oko prawe Oko lewe

Grudzieñ 2004 +1 + 1,5

Grudzieñ 2005 + 0,25 + 0,25

Chorzy czêsto pisz¹ lub dzwoni¹, ¿e oprócz szeregu korzystnych efektów ¯O na ich organizm, po d³u¿szym czasie poprawia im siê wzrok, nawet do 5 dioptrii – czêsto rezygnuj¹ z okularów do czytania i 'do dali".

Pani Barbara pisze: 'Lekarz ogólny by³ zachwycony ostatnio moim wygl¹dem, zdrowiem i przera¿ony tak wysokim poziomem cholesterolu. Lekarz by³ m³ody i mia³ jeszcze otwarty umys³. Bardzo zainteresowa³ siê metod¹ stosowania ¯O". Najwy¿szy poziom cholesterolu 'dobrego" HDL dotychczas wynosi³ 193 mg%, a obecnie 198 mg%! Przy szybkim ustêpowaniu mia¿d¿ycy, potwierdzonym u pani Barbary popraw¹ wzroku w oku prawym o 0,75 dioptrii i w oku lewym o 1,25 dioptrii, poziom cholesterolu HDL wynosi³ prawie 50% ogólnego poziomu. Nale¿y to uznaæ za wynik bardzo dobry, skoro uwa¿a siê za dobry ka¿dy poziom cholesterolu HDL powy¿ej 20% ogólnego poziomu cholesterolu. Jan Kwaœniewski

gen. dyw. Lucjan Czubiñski Warszawa, 1.11.1988 r.

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

7

WARTO PRZECZYTAĆ

GŁOS ROZUMU TO GŁOS PRAWDY Kontynuuj¹c w¹tek rozpoczêty poprzednio chcia³bym omówiæ kolejn¹ z ksi¹g 'Rodu ludzkiego" Stanis³awa Staszica. Uwagi do 'Ksiêgi drugiej" 'Epoki pierwszej". W 'Ksiêdze Drugiej" Staszic wyrazi³ pogl¹d, ¿e prawa natury s¹ prawami boskimi. Stwierdzi³, ¿e 'kto zapiera prawo natury, ten zaprzecza Opatrznoœci" (s. 36-37). Naruszenie niezmiennych praw natury, mo¿na by rzec – praw ¿ycia i œmierci, przynosi – zdaniem autora – nieuchronn¹ karê. Stanis³aw Staszic opisa³ nastêpnie proces stwarzania Ziemi przez Boga. Rzecz¹ dla mnie zaskakuj¹c¹ by³ fakt, ¿e autor w swoim poetyckim opisie powstania Ziemi, po³¹czy³ koncepcje kreacjonizmu z ewolucjonizmem. Narodziny Ziemi dla S. Staszica by³y nie tylko jednorazowym aktem woli Boga, lecz tak¿e ewolucyjnym procesem. Pisa³ on: 'skorupiaste zwierzêta (...) mno¿¹ siê milionami, ze swych skorup sk³adaj¹ ca³e góry" (s. 40-41). Domyœlam siê, ¿e S. Staszic opiera³ siê na tezach E. Darwina (dziada K. Darwina) i J. B. Lamarcka (twórcy kierunku zwanego 'lamarkizmem"). Z pewnoœci¹ siêgn¹³ do G. L. Buffona, którego ksi¹¿kê 'Epoki natury" prze³o¿y³ na jêzyk polski. Staszic wielokrotnie daje siê poznaæ jako wyraziciel ewolucjonizmu. Twierdzi³ na przyk³ad, ¿e 'zwierzêta mniej doskona³e ustêpuj¹ miejsca doskonalszym". Opisywa³ poetycko, jak ró¿ne organizmy przystosowywa³y siê do ró¿nych siedlisk, np. mórz, gór, dolin, wydm i bagien (s. 4243). Najdoskonalszym gatunkiem jaki powsta³ na Ziemi, by³ dla Staszica rzecz jasna cz³owiek. Cz³owiek sta³ siê jedyn¹ istot¹ wyposa¿on¹ w woln¹ wolê i rozum, a te przymioty by³y nierozerwalnie zwi¹zane z wolnoœci¹. Stanis³aw Staszic wielokrotnie podkreœla³ wagê wolnoœci dla ¿ycia cz³owieka. Zaznacza³ tak¿e rolê przes¹dów i fa³szywych wyobra¿eñ w rozwoju cywilizacji. Na dalszych kartach drugiej ksiêgi 'Rodu ludzkiego" Staszic u³o¿y³ w³asny katalog praw naturalnych. Autor do

8

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

katalogu praw naturalnych zaliczy³: zwi¹zek cz³owieka z otaczaj¹c¹ go przyrod¹; prawo narodzin, wzrastania i umierania; obrony w³asnego ¿ycia; potrzeby snu i jedzenia; zale¿noœci od innych ludzi (spo³eczeñstwa); mi³oœci do ludzi; wspó³cierpienia z innymi ludŸmi; rozmna¿ania siê; czerpania zdrowia, po¿ywienia i ¿ycia z pracy (s. 48-51). Uzna³, ¿e cz³owiek zawsze podlega³ prawom natury, których nie móg³ zmieniæ. Uderza fakt, ¿e prawa naturalne, w ujêciu S. Staszica, by³y bardzo 'przyziemne" i 'fizjologiczne". Co zaskakuj¹ce, w tym katalogu nie znajdziemy prawa w³asnoœci, które doktryna oœwieceniowa uzna³a za jedne z podstawowych. Autor przedstawi³ tak¿e ciekaw¹ definicjê tyranii. Tyrani – wedle Staszica – to osoby, które przyw³aszczaj¹ sobie nadprzyrodzone w³aœciwoœci, 'cierpi¹, bo czuj¹ potrzeby nieskoñczone, które oni sobie sami namno¿yli, a których nie ma w naturze" (s. 51). Autor 'Rodu ludzkiego" z ca³¹ moc¹ zanegowa³ system monarchii absolutnej i system carski (s. 52). Jak mo¿na siê domyœlaæ, w³adca Rosji by³ dla niego zwyk³ym cz³owiekiem, którego inni, równi mu z natury ludzie, spêtani przez swoje zabobony, uczynili carem i pozwolili siê gnêbiæ. S. Staszic okaza³ siê tak¿e zwolennikiem zasady suwerennoœci narodu. Stanis³aw Staszic, przedstawiaj¹c w³asny obraz pierwotnych ludzi, wyró¿ni³ 'cz³owieka natury" i 'cz³owieka towarzystwa" (czyli spo³eczeñstwa). Cz³owieka natury cechowaæ mia³a pe³na nieœwiadomoœæ istnienia. Cz³owiek towarzystwa mia³ posi¹œæ dziêki rozwojowi cywilizacji uczucia, rozum, doœwiadczenie, wyobra¿enia, zwyczaje i wychowanie. Jak opisywa³ autor, cz³owiek natury nie potrzebowa³ srebra, z³ota, a ziemi mia³ wiêcej ni¿ 'wielki Ludwik,

wielki Fryderyk i wielka Katarzyna" (s. 53). Cz³owiek ten by³ niczym nieskrêpowany, w pe³ni wolny i w pe³ni szczêœliwy. Jego przemo¿nym odczuciem, mia³o byæ poczucie wspó³istnienia z innymi ludŸmi. Cierpienie jednej istoty wywo³ywaæ mia³o cierpienie ca³ego spo³eczeñstwa. W 'Ksiêdze drugiej" autor zawar³ tak¿e poetycki opis stworzenia pierwszej kobiety i jej spotkania z mê¿czyzn¹ (s. 54 - 57). Dla Staszica z narodzinami cz³owieka nierozerwalne by³o wykszta³cenie siê wiêzi miêdzyludzkich, wspó³dzia³ania i wspó³pracy, a zarazem powstanie przes¹dów (s. 57). Jego zdaniem, 'g³os przes¹dów, to jest ob³êdu, rozrywa plemiê ludzkie i czyni cz³owieka nieprzyjacielem cz³owieka, on k³adzie przepaœæ miêdzy cz³owiekiem, a cz³owiekiem, on sadzi tam czarn¹ zawiœæ...". Natomiast 'g³os rozumu, to jest prawdy, wzmacnia wszelkie zwi¹zki cz³owieka z cz³owiekiem" (s. 57). Dziêki rozumowi plemiê ludzkie mia³o ³¹czyæ siê w jedno spo³eczeñstwo. Stanis³aw Staszic opisa³ tak¿e przyjœcie na œwiat pierwszych dzieci i ich pierwsze kroki na Ziemi. Zaznacza³ zale¿noœæ dzieci od rodziców i opiekê rodziców nad dzieæmi (s. 58-60). Koñcz¹c 'Ksiêgê drug¹", autor podkreœli³ po raz kolejny wagê potrzeb w rozwoju cz³owieka. Jego zdaniem rozwój iloœciowy i jakoœciowy (jeœli mo¿na tak to uj¹æ) gatunku ludzkiego poci¹ga³ za sob¹ wzrost potrzeb cz³owieka. Zdaniem: 'œledŸmy cz³owieka potrzeby, a pójdziemy drog¹, któr¹ postêpowa³ cz³owieka rodzaj", zakoñczy³ swoje rozwa¿ania w tej ksiêdze. Karol D¹browski Autor jest doktorantem w Katedrze Historii Pañstwa i Prawa Wydzia³u Prawa i Administracji UMCS w Lublinie

WARTO PRZECZYTAĆ

ZDROWIE LUDÓW 'PRYMITYWNYCH I CYWILIZOWANYCH" W ZALEŻNOŚCI OD DIETY Na marginesie dyskusji nad obowi¹zuj¹c¹ w Polsce i w bardzo wielu krajach cywilizacji dobrobytu diet¹ niskot³uszczow¹ i wysoce wêglowodanow¹ a diet¹ optymaln¹, warto siê zdobyæ na refleksjê nad zmianami w sposobie od¿ywiania ró¿nych populacji Homo sapiens.

FOTO: W. KOWALCZYK

Koniecznie trzeba przypomnieæ epokowe badania doktora Westona Price`a wykonane w latach 20 i 30-tych ,a opublikowane po raz pierwszy w 1939 roku, to jest 66 lat temu (Nutrition and Physical Degenerations The Price Pottenger Nutrition Foundation, Inc Wydanie XVI, 2004 s:524). Bada³ on przez wiele lat 14 ró¿nych populacji ¿yj¹cych w warunkach izolacji, jak np. rybaków irlandzkich, szwajcarskich górali, mieszkañców wysp na Oceanie Spokojnym, niektóre szczepy afrykañskich Murzynów, Indian z dalekiej pó³nocy, zachodu i centralnej Kanady, zachodnich Stanów USA i Florydy, potomków peruwiañskich Indian i mieszkañców Puszczy Amazoñskiej, Eskimosów i Maorysów w Nowej Zelandii. ¯ywi¹ siê oni w sposób bardzo ró¿ny – spo¿ywaj¹ owoce morza, miêso zwierz¹t domowych lub dzikich, nabia³ itp. Diety niektórych z nich praktycznie nie zawiera³y pokarmów roœlinnych, a inne sk³ada³y siê g³ównie z pokarmów roœlinnych, jak ró¿ne warzywa i owoce. Niektóre populacje w zale¿noœci od tego, w jakich warunkach klimatycznych ¿y³y, ¿ywi³y siê pokarmami gotowanymi, a inne surowymi. Sposoby przechowywania pokarmów tych populacji to suszenie, solenie i fermentowanie. Populacje tych, jak to siê u nas nies³usznie mówi, 'prymitywnych spo³e-

czeñstw" by³y i s¹ jednak zadziwiaj¹co zdrowe, pe³ne wigoru. Posiadaj¹ zadziwiaj¹co zdrowe zêby i odpornoœæ na choroby. Natomiast te populacje, które naturalnie praktykowane od tysiêcy lat sposoby od¿ywiania zamieni³y na tak zwan¹ cywilizowan¹ dietê z pokarmami prze³adowanymi cukrem, pozbawionymi t³uszczu, przesyconymi setkami konserwantów, szybko rozwinê³y wiele ró¿nych chorób: ogóln¹ fizyczn¹ degeneracjê, zwyrodnienie stawów i koœci, bardzo powa¿ne problemy stomatologiczne itd. Charakterystyczne te¿ by³o zwê-

Niektóre populacje w zależności od tego, w jakich warunkach klimatycznych żyły, żywiły się pokarmami gotowanymi, a inne surowymi.

¿enie struktury twarzy i ³uków zêbowych, czêste deformacje zêbów. Stan zdrowia tych populacji szybko pogarsza siê z ka¿d¹ nastêpn¹ generacj¹. ¯adna jednak z kilkunastu diet badanych populacji nie zawiera³a rafinowanych pokarmów, jak bia³y cukier czy m¹ka, pokarmów konserwowanych w puszkach czy pasteryzowanych. ¯adna z nich nie wyda³a wojny t³uszczom. Price analizowa³ te prymitywne diety i stwierdzi³, ¿e zawiera³y one wielokrotnie wiêcej minera³ów i rozpuszczalnych w wodzie witamin ni¿ minimalna za-

wartoœæ tych substancji ustalona przez specjalistów w zagadnienia ¿ywienia w Ameryce, a wiêc zalecana w czasach Price`a dla populacji cywilizacji dobrobytu. Na przyk³ad pokarm Eskimosów zawiera³ 5,4 razy wiêcej wapnia, 5 razy wiêcej fosforu, 1,5 razy wiêcej ¿elaza, 7,9 razy wiêcej magnezu, 1,8 razy wiêcej miedzi, 49 razy wiêcej jodu. Pokarm Indian pó³nocnokanadyjskich zawiera³ 5.8 razy wiêcej wapnia i fosforu, 2,7 ¿elaza 4,3 magnezu, 1,5 miedzi, 8,8 jodu (Price, 2004). Podobnie wszystkie inne diety kilkunastu badanych populacji. Mo¿e najbardziej szokuj¹ce by³o to, ¿e diety tych ludów zawiera³y co najmniej 10-krotnie wiêcej witamin rozpuszczalnych w t³uszczach A, D, E, F, K oraz Koenzymu Q10 zwanego przez niego Price factor lub Acivator X. Szkoda, ¿e w czasach kiedy dr Price prowadzi³ swoje badania, wiêkszoœæ witamin nie by³a jeszcze znana. Price uzna³ witaminy rozpuszczalne w t³uszczach za wrêcz czynnik kluczowy zdrowej diety. S¹ one zawarte w maœle, pe³nym mleku, ¿ó³tku jaj, rybach, t³ustym miêsie, a wiêc w pokarmach, które nasi dietetycy ka¿¹ nam maksymalnie ograniczaæ. Tak wiêc to straszenie dzisiejszych cywilizowanych spo³eczeñstw t³uszczem jest powa¿nym b³êdem. Warto przypomnieæ, ¿e dopuszczenie do pokarmów wiêkszej ich iloœci jest najwiêksz¹ zalet¹ diety optymalnej, tak zajadle dziœ zwalczanej przez instytucje zajmuj¹ce siê ¿ywieniem i ¿ywnoœci¹, odpowiedzialne za w³aœciwe ¿ywienie populacji ludzkich i ich zdrowie. Do czego to prowadzi, wykazuj¹ liczne informacje z fachowego piœmiennictwa medycznego. Na przyk³ad, wed³ug jednej z prac Miêdzynarodowej Organizacji Zdrowia (WHO), stan zdrowia mieOPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

9

ODPOWIEDZI NA LISTY szkañców Polski jest tylko nieco lepszy od mieszkañców subsaharyjskiej Afryki i to tylko dlatego, ¿e oni bij¹ nas iloœci¹ zgonów na choroby zakaŸne, które u nas s¹ bardzo rzadkie. Gdyby nie ten fakt, mielibyœmy znaczne wy¿sze miejsce na podium. W Polsce oko³o 1 000 000 ludzi choruje na chorobê niedokrwienia serca, 100 000 na rok ma zawa³ miêœnia sercowego, 3 000 000 jest zagro¿onych nadciœnieniem, a 70 000 na rok ma udar mózgu. Ponad 110 000 osób rocznie zapada na choroby nowotworowe, z których oko³o 80% umiera, 5 000 000 jest zagro¿onych osteoporoz¹, podobna iloœæ ma kamicê pêcherzyka ¿ó³ciowego, prawie 3 000 000 ma problemy z prostat¹, 3 200 000 to ludzie otyli, z których wiêkszoœæ ma cukrzycê i zwi¹zane z ni¹ komplikacje zdrowotne. 2 000 000 choruje na OCHP (Obturacyjn¹ Chorobê P³uc). Kilka milionów ludzi w naszym kraju choruje na ró¿ne odmiany reumatyzmu i choroby zwyrodnieniowe. Nowoczesne spo³eczeñstwa ¿yj¹ce w dobrobycie maj¹ nadmiar pokarmów i nie s¹ zmuszane do wielkiego wysi³ku, aby go zdobyæ. Wiêkszoœæ czasu spêdzaj¹ w domu, w biurze, w nowoczesnych œrodkach transportu, przed telewizorem itp. Jest rzecz¹ oczywist¹, ¿e jeœli dopuœci siê do diety wiêksz¹ iloœæ pokarmów wysoce kalorycznych, jak na przyk³ad t³uszcze, to trzeba ograniczyæ iloœæ potraw, g³ównie niskokalorycznych wêglowodanów. Osoby, które tak bêd¹ siê ¿ywi³y nie bêd¹ mia³y problemów z nadwag¹ i bêd¹ z pewnoœci¹ zdrowe. prof. Stanis³aw K. Wi¹ckowski [email protected] tel.041 3315915, 602 622056

Z naszej Księgarni Wysyłkowej polecamy Żywienie, żywność, składniki pokarmowe a zdrowie Stanis³aw K. Wi¹ckowski

10

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

OPTYMALNI LEKARZE ODPOWIADAJĄ Szanowny Panie Doktorze, Od ponad 8 lat od¿ywiam siê optymalnie. Mam 67 lat. Chorowa³em na chorobê wieñcow¹ i bezskutecznie by³em leczony przez medycynê akademick¹. Po roku dosta³em zawa³u serca. Podczas zabiegu koronografii lekarz stwierdzi³, ¿e moje naczynia wieñcowe s¹ czyste, co go bardzo zdziwi³o. Od tego czasu jestem zdrów... Jednak nasilanie siê pewnych dolegliwoœci wskazuje, ¿e stan mojego zdrowia pogarsza siê – czêsto siê mêczê i po zmêczeniu zaczynam odczuwaæ lekkie bóle w obrêbie klatki piersiowej, które jednak szybko ustêpuj¹. Od mniej wiêcej roku zauwa¿y³em pêkanie naczyñ krwionoœnych jêzyka, co uwidoczni³o siê bólem, pieczeniem i krwawieniem. Ostatnio zauwa¿y³em migaj¹ce b³yskawice w k¹cikach oczu, a obecnie nast¹pi³ wylew krwawy prawego oka. Bia³ko oka zaczerwieni³o siê, ale nie spowodowa³o ¿adnego bólu i ten stan rzeczy trwa ju¿ drugi tydzieñ. Powoli stan ten ulega poprawie i mam nadziejê, ¿e za kilka dni oko wróci do stanu poprzedniego. Piszê ten list, bêd¹c zaniepokojony po lekturze na stronie internetowej Dobra Dieta i 'Optymalnika", na których czêsto wspomina siê, ¿e od¿ywianie wg dr. Kwaœniewskiego stanowi zagro¿enie dla osób od kilku lat stosuj¹cych ten model ¿ywienia. Zaleca siê odstêpstwo od stosowania z³otej proporcji BTW. Traktujê tê schizmê, jako pewnego rodzaju walkê o wp³ywy ró¿nych ugrupowañ w rodzinie optymalnych. Uwa¿am równie¿, ¿e ci lekarze, proponuj¹c te modyfikacje, bardzo komplikuj¹

praktykê ¯O ludziom mniej bieg³ym w zawi³oœciach wiedzy o ¿ywieniu optymalnym. Do tej pory by³em i jestem nadal w stanie samodzielnie uk³adaæ sobie jad³ospis. Teraz, gdybym kierowa³ siê now¹ zasad¹, musia³bym poznaæ teoriê z zakresu biotechnologii, wykonywaæ analizê w³osów i jeszcze zwracaæ uwagê na indeksy glikochemiczne, równowa¿niki kwasowoœci, ustaliæ swój typ metaboliczny itp. Taka teoria, komplikuj¹ca to wszystko co mo¿e byæ proste, wydaje mi siê wypaczeniem idei dr. Kwaœniewskiego, która charakteryzuje siê prostot¹. Nieznane mi s¹ motywy tego odstêpstwa. Ale... zaczynam siê zastanawiaæ nad tym, czy nie wraca do mnie jakaœ choroba sprzed lat, albo pojawia siê nowa? Podejrzewam, ¿e pope³niam b³êdy w ¿ywieniu. To mo¿e byæ spowodowane rutyn¹ kilkuletniej praktyki. Od¿ywiam siê bowiem trochê podobnie jak w Dobrej Diecie, zwiêkszaj¹c iloœæ wêglowodanów do 80 g, a nieraz do 100 g. Bia³ko zwykle oko³o 80 g, bo jestem zbyt szczup³y. Codziennie zjadam 4 ¿ó³tka. Wêglowodany to zwykle chleb, ziemniaki, kapusta kiszona, buraki, ale te¿ czekolada gorzka, czasem kawa³ek placka dro¿d¿owego. Mo¿na powiedzieæ, ¿e wszystkiego po trochu, ale pod kontrol¹. Ale czy to mo¿e spowodowaæ gorsze samopoczucie i takie objawy, o których pisa³em wy¿ej? Mam 168 cm wzrostu, wa¿ê 55 kg, ciœnienie krwi 100-110/65-70. Codziennie spacerujê oko³o 1 godziny na œwie¿ym powietrzu. Rok temu badania cholesterolu wykaza³y 20% udzia³

ODPOWIEDZI NA LISTY HDL, trójglicerydy oko³o 30 g, a cholesterol ca³kowity wynosi³ oko³o 300g. Przez ca³y czas przeœladuje mnie myœl, czy cz³owiek zdrowy, stosuj¹cy ¿ywienie optymalne przez wiele lat, mo¿e zrobiæ sobie krzywdê, spo-

¿ywaj¹c 80-100 wêglowodanów? Czy jestem skazany na noszenie w kieszeni wagi...? Pogubi³em siê zupe³nie! Czy móg³by Pan Doktor pomóc mi zrozumieæ moje w¹tpliwoœci? Mo¿e z tej korespondencji skorzysta³by nie-

jeden optymalny z podobnymi w¹tpliwoœciami.

Szanowny Panie Dariuszu,

Prawid³owo stosowana dieta optymalna w przewa¿aj¹cej wiêkszoœci przypadków doprowadza do spalania blaszek mia¿d¿ycowych oraz stabilizacji ciœnienia têtniczego krwi. Z ka¿dym dniem jej stosowania zmniejsza siê ryzyko wyst¹pienia zawa³u. Spo¿ywanie oko³o 0,8-1 g wêglowodanów na kilogram. masy cia³a praktycznie uniemo¿liwia ich przetwarzanie na lipidy i odk³adanie w œcianach têtnic. Z tego, co Pan pisze, wynika jednak, ¿e poda¿ ta wynosi³a powy¿ej 1,5 g/kg. m.c. Je¿eli mia³o to miejsce przez kilka lat, to mo¿liwy jest nawrót choroby wieñcowej. Przy wadze 55 kg. Pana zapotrzebowanie na wêglowodany wynosi oko³o 50 g na dobê. Oczywiœcie nieznaczne przekraczanie tej iloœci nie stanowi ¿adnego zagro¿enia, tak samo jak sporadyczna uczta wêglowodanowa, jednak sta³e dwukrotne przekraczanie zalecanej dawki przy du¿ym spo¿yciu t³uszczów mo¿e byæ szkodliwe. Dosyæ du¿e jest równie¿ w Pana przypadku spo¿ycie bia³ka. Zwiêkszone zapotrzebowanie na bia³ko wystêpuje co prawda u ludzi z niedowag¹, jednak musi ona byæ rzeczywista. To prawda, ¿e jest Pana szczup³y, jednak u ludzi o budowie astenicznej jest to jeszcze dopuszczalne. Je¿eli Pana waga cia³a wynosi³a tyle samo oko³o 20 roku ¿ycia, to mo¿emy przypuszczaæ, ¿e jest ona prawid³owa i zapotrzebowanie na bia³ko wynosi 50-60 g. W zasadzie, je¿eli bêdzie Pan spo¿ywa³ bia³ko i t³uszcz w proporcji 1:3-4, to nie przekroczy zalecanej iloœci. Nadmiar bia³ka nie powinien byæ przyczyn¹ pêkania jêzyka, bardziej prawdopodobna wydaje siê dro¿d¿yca jamy ustnej, zw³aszcza je¿eli u¿ywa Pan protez zêbowych. Najlepiej poradziæ siê dermatologa lub stomatologa. Je¿eli chodzi o pêkanie naczyñ krwionoœnych spojówki, to jest to rzecz zupe³nie normalna i mo¿e przydarzyæ siê ka¿demu. Wylewy krwawe najczêœciej szybko same ulegaj¹ wch³oniêciu i nie

wymagaj¹ ¿adnego leczenia. Podobnie jest z b³yskami w oczach, które zapewne nie œwiadcz¹ o ¿adnej chorobie. Dla pewnoœci proponujê udaæ siê do okulisty w celu przebadania oczu. Proponujê równie¿ ponownie zbilansowaæ ¿ywienie, które najlepiej oprzeæ na sta³ych schematach, tak aby dzienne rozbie¿noœci poszczególnych produktów nie przekracza³y 30%. Co jakiœ czas dobrze jest przeliczyæ ca³odzienny jad³ospis, aby mieæ pewnoœæ, ¿e rutyna dnia powszedniego nie spowodowa³a diametralnych odchyleñ od zalecanej normy. Korekta diety powinna spowodowaæ szybkie ust¹pienie dolegliwoœci. Je¿eli ma Pan mo¿liwoœæ skorzystaæ z porady lekarza optymalnego, to mo¿na równie¿ zastosowaæ pr¹dy selektywne. Ju¿ po kilku dniach nale¿y spodziewaæ siê radykalnej poprawy. Oczywiœcie w bezpoœrednim kontakcie lekarz bêdzie móg³ znacznie lepiej oceniæ Pañskie problemy i z wiêkszym prawdopodobieñstwem wskazaæ w³aœciw¹ przyczynê dolegliwoœci ni¿ za poœrednictwem korespondencji. Proszê nie wprowadzaæ do ¿ywienia optymalnego ¿adnych modyfikacji i stosowaæ je wed³ug zasad przedstawionych przez doktora Kwaœniewskiego. Jak Pan sam zauwa¿y³, s¹ one bardzo przejrzyste i w³aœnie w tej prostocie tkwi genialnoœæ metody. Od czasu gdy dieta sta³a siê bardzo popularna i znalaz³a wielu zwolenników, pojawiaj¹ siê reformatorzy, którzy pragn¹ wprowadziæ do niej jakieœ modyfikacje. Wbrew temu co Pan pisze, tylko wyj¹tkowo zdarzaj¹ siê wœród nich lekarze. W œwiecie medycznym jest coraz wiêcej zwolenników diety optymalnej i nie próbuj¹ oni ulepszaæ czegoœ, co i tak jest bardzo dobre. Wœród 'twórców" zmian dominuj¹ doradcy ¿ywienia oraz osoby maj¹ce z dietetyk¹ ma³o wspólnego. Najczêœciej mamy do czynienia z przenoszeniem na grunt optymalny innych diet i ³¹czenia ich w jedno. Prawdopodobnie dzieje siê tak po

Z listu wynika, ¿e przed przejœciem na dietê optymaln¹ cierpia³ Pan na chorobê wieñcow¹, która spowodowa³a zawa³ po roku ¯O. Jest to oczywiœcie mo¿liwe, poniewa¿ przy stosowaniu diety dra Kwaœniewskiego mia¿d¿yca, która jest przyczyn¹ choroby, cofa siê oko³o 2-4 lat. Sama mia¿d¿yca, czyli choroba zarostowa têtnic, rozwija siê latami u osób spo¿ywaj¹cych zbyt du¿e iloœci wêglowodanów w po³¹czeniu z t³uszczami, co jest obecnie powszechnie spotykane w spo³eczeñstwach rozwiniêtych. Ze zjadanych wêglowodanów wytwarzane s¹ lipidy, które odk³adaj¹ siê w organizmie, natomiast energia dla tkanek pochodzi z t³uszczu, który jest znacznie wydajniejszym i bezpieczniejszym paliwem. W przypadku, gdy wewnêtrzna b³ona têtnicy jest z jakiegoœ powodu uszkodzona, mo¿e dochodziæ do odk³adania w jej œcianie z³ogów mia¿d¿ycowych, zwê¿aj¹cych œwiat³o naczynia. Proces ten trwa wiele lat, zanim zacznie dawaæ jakiekolwiek objawy. Pojawiaj¹ siê one zazwyczaj dopiero, gdy przez naczynie przep³ywa mniej ni¿ 30% krwi. W przypadku serca s¹ to zazwyczaj piek¹ce bóle pojawiaj¹ce siê po wysi³ku oraz dusznoœci. Je¿eli dojdzie do oderwania p³ytki mia¿d¿ycowej, to p³ynie ona z pr¹dem krwi do momentu, a¿ zatrzyma siê w w¹skim naczyniu, powoduj¹c zawa³, co mia³o miejsce w Pana przypadku. Odrywaniu zmian mia¿d¿ycowych sprzyja ich wielkoœæ oraz wzrosty ciœnienia krwi.

Pozdrawiam Dariusz S.

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

11

ODPOWIEDZI NA LISTY przeczytaniu bardzo sugestywnej ksi¹¿ki opisuj¹cej nowe odkrycie dietetyczne przez osoby, które z braku wiedzy nie potrafi¹ siê do tego obiektywnie ustosunkowaæ. Nasuwaj¹ siê im wtedy pomys³y udoskonalenia ¿ywienia optymalnego przez wprowadzenie do niego zasad opisanych w nowej publikacji. Podobnie wygl¹da sytuacja z nowymi, rewelacyjnymi metodami leczenia, które objawiaj¹ siê co jakiœ czas. Zdecydowanie najczêœciej mamy tu do czynienia z niew³aœciw¹ analiz¹. I tak, je¿eli komuœ nie udaje siê wyleczyæ z jakiejœ swojej choroby, podczas gdy ust¹pi³y pozosta³e, to oznacza to dla niego, ¿e dieta jest niedoskona³a i nale¿y j¹ wzbogaciæ o dodatkowy element. Tymczasem okazuje siê z regu³y, ¿e przyczyna tkwi³a gdzieœ w zupe³nie innym miejscu i nie mia³a nic wspólnego z ¿ywieniem, jednak osoba nie w pe³ni

kompetentna nie potrafi³a tego zdiagnozowaæ. Zdarzaj¹ siê osoby, które pragn¹ zarobiæ na optymalnych, widz¹c tu gotowy rynek zbytu dla swoich pomys³ów i produktów. Gdyby np. uznaæ, ¿e w diecie wystêpuje niedobór substancji X, to w tym momencie mamy kilkaset tysiêcy odbiorców nowego preparatu i to przez ca³y czas stosowania diety. Mo¿na sobie wyobraziæ, o jakie iloœci tu chodzi. Na szczêœcie, do tej pory nie uda³o siê nikomu zmieniæ zasad ¿ywienia optymalnego i pozostaje ono nadal w swej pierwotnej postaci. Gdyby chcia³ siê Pan stosowaæ do wszystkich sugestii, które w przeci¹gu ostatnich kilku lat przemyka³y przez nurt optymalnych, to trzeba by nie tylko analizowaæ w³osy, badaæ typ metaboliczny, liczyæ indeksy, równowa¿niki, witaminy i minera³y, które trzeba

suplementowaæ, ale równie¿ nale¿a³oby wzi¹æ pod uwagê grupê krwi, miejsce zamieszkania, a nawet porê roku! Temu, kto by to wszystko zaleca³, ¿yczy³bym, aby sam spróbowa³ siê w ten sposób wy¿ywiæ i nie oszaleæ. Panu natomiast ¿yczê szybkich efektów po korekcie jad³ospisów. Proszê nie popadaæ w rozterkê, je¿eli za kilka tygodni pojawi siê artyku³, w którym autor udowadnia, ¿e optymalni nie mog¹ jadaæ o 15.30 oraz musz¹ spaæ z nogami uniesionymi do góry. Dobrze te¿ by by³o, aby ka¿dy kto bêdzie próbowa³ wprowadzaæ nowy element do ¿ywienia optymalnego pamiêta³, ¿e 'lepsze jest wrogiem dobrego"!

Dzieñ dobry!

wieczorem 14 j. Ciœnienie uregulowa³o siê w ci¹gu 2 miesiêcy. Odczuwam, ¿e kr¹¿enie w koñczynach górnych trochê siê polepszy³o. Insulinê biorê tylko rano – 10 j – nie mogê nie braæ w ogóle, bo cukier mam 12,13 – nie mam nigdy niedocukrzenia. Mia³em wyciek ropy w prawej nodze, rana siê zagoi³a. Mam problem: zatrzymuje mi siê woda w organizmie, w ci¹gu kilku dni waga spada nawet o 5 kg. Po kil-

kudniowej przerwie wraca do poprzedniej. Biorê tabletki na odwodnienie i tak siê to powtarza od 2,5 roku. Jestem sta³ym czytelnikiem miesiêcznika 'Optymalni". By³bym wdziêczny, gdyby pan doktor napisa³ na ten temat w miesiêczniku.

sekwentnie przez ca³e ¿ycie. Proporcje podane przez Pana s¹ prawid³owe. Mo¿na zwiêkszyæ iloœæ wêglowodanów do 60-70 g. Najpowa¿niejszym problemem zdrowotnym jest zaleganie p³ynów w przestrzeniach miêdzykomórkowych, czyli popularnie mówi¹c – zatrzymanie wody w organizmie. Jest to powodem tych gwa³townych skoków i spadków wagi. Niestety nie wiem, jakich obszarów cia³a dotycz¹ obrzêki. Najczêœciej pojawiaj¹ siê one w koñczynach dolnych. 'Zatrzymanie wody" najczêœciej jest wynikiem niewydolnoœci uk³adu ¿ylnego lub limfatycznego. S¹ to dwie

ró¿ne choroby. Postêpowanie i leczenie tak¿e jest inne. Na szczêœcie terapia pr¹dami selektywnymi skutecznie dzia³a w przypadku obu tych chorób. Myœlê, ¿e powinien Pan niezw³ocznie skorzystaæ z tego sposobu leczenia. Pana choroby i dolegliwoœci nie s¹ do koñca zdiagnozowane, a w swoim liœcie za bardzo powierzchownie przedstawi³ Pan swój przypadek. Aby móc Panu pomóc, proszê o podanie wiêkszej iloœci danych.

Przeczyta³em 30 miesiêczników, wszystkie ksi¹¿ki dr. Kwaœniewskiego, a nie mogê znaleŸæ informacji na temat mojej choroby. Mam 70 lat, wzrost 180 cm, waga 115 kg. ¯ywienie optymalne stosujê od 3 lat – bia³ko 80 g, t³uszcz 200 g, wêglowodany 50 g. 25 lat chorujê na cukrzycê, 20 lat bra³em tabletki, ostatnie 5 lat insulinê – rano 20 j,

Szanowny Panie,

To bardzo dobrze, ¿e stosuje Pan ¯O. Jest to jedyna metoda leczenia, która mo¿e byæ skuteczna w przypadku np. cukrzycy oraz nadciœnienia têtniczego. ¯O nale¿y stosowaæ prawid³owo i kon-

12

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

Z pozdrowieniami lek. med. Przemys³aw Pala konsultant medyczny Akademii Zdrowia Arkadia 'Lido"

Ryszard T. z Sierpc

lek. med. Maciej Garbieñ Arkadia Wroc³aw

HOMO OPTIMUS

ZMIEŃ NA LEPSZE SWE NAWYKI ŻYWIENIOWE Œwiatowa Organizacja Zdrowia (WHO) od kilku lat informuje o panuj¹cej na œwiecie epidemii oty³oœci. Ocenia siê, ¿e ponad miliard ludzi na œwiecie cierpi na oty³oœæ, a 300 milionów – na oty³oœæ istotn¹ klinicznie. Szczególn¹ obawê budz¹ statystki wskazuj¹ce na gwa³towny wzrost iloœci dzieci oty³ych - oko³o 22 miliony dzieci do 5 roku ¿ycia. Po³owa z nich ma nieprawid³ow¹ tolerancjê glukozy.

Wœród doros³ych ponad 50% ma nadwagê. Jednoczeœnie eksperci alarmuj¹ – oty³oœæ jest najistotniejszym czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy typu II, nadciœnienia têtniczego, udarów mózgu i nowotworów, nie mo¿na te¿ pomin¹æ zmian zwyrodnieniowych w ca³ym uk³adzie ruchu zwi¹zanych z nadwag¹. Jako przyczyny wymienia siê przede wszystkim niew³aœciwy sposób od¿ywiania i brak wysi³ku fizycznego. Poszukuje siê równie¿ genetycznego pod³o¿a tego schorzenia, jednak jak dot¹d pewne jest jedno, ¿e liczy siê przede wszystkim interakcja czynników œrodowiskowych (sposób ¿ywienia) z pewn¹ predyspozycj¹ genetyczn¹. W ci¹gu ostatnich 50 lat dosz³o do bardzo istotnych zmian w pobieraniu i wydatkowaniu energii. Z oty³oœci¹ nale¿y walczyæ, poniewa¿ stanowi powa¿ne zagro¿enie dla zdrowia i ¿ycia. Stwierdzono, ¿e wraz z rozwojem oty³oœci dochodzi do licznych zaburzeñ hormonalnych. Ze strony hormonów p³ciowych – obni¿enie poziomu testosteronu (mêski hormon p³ciowy) u mê¿czyzn, zwiêkszenie stê¿enia estradiolu i estrolu (¿eñskie hormony p³ciowe) u obu p³ci, zwiêkszenie poziomu testo-

steronu i androstendionu u kobiet, upoœledzenie wydzielania hormonu wzrostu, zwiêkszone wydzielanie glikokortykosteroidów. Te zaburzenia prowadz¹ do powa¿nych zmian w pracy naszego organizmu. Kobiety maj¹ zaburzenia owulacji, a u obu p³ci obserwuje siê obni¿enie popêdu p³ciowego i zaburzenia p³odnoœci. U kobiet oty³ych równie¿ czêœciej obserwuje siê powik³ania w okresie ci¹¿y. Osoby oty³e równie¿ czêœciej zapadaj¹ na choroby dróg ¿ó³ciowych – kamicê ¿ó³ciow¹, choroby w¹troby, trzustki, a tak¿e dnê moczanow¹.

Z otyłością należy walczyć, ponieważ stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia.

Bardzo dokuczliwymi dla zdrowia dolegliwoœciami s¹ te zwi¹zane ze zmianami zwyrodnieniowymi w praktycznie wszystkich stawach i w koœciach, z ¿ylakami podudzi i zmniejszon¹ sprawnoœci¹ ruchow¹. Ponadto czêsto wystêpuj¹ zmiany skórne, takie jak grzybica, czyraki i wypryski. Wa¿nym problemem zdrowotnym jest równie¿ niedotlenienie, bezdechy podczas snu i zadyszka.

Oczywisty jest zwi¹zek z oty³oœci¹ takich chorób, jak cukrzyca typu II, dyslipidemie, choroby uk³adu kr¹¿enia, takie jak: nadciœnienie têtnicze, choroba niedokrwienna serca, choroba zakrzepowo-zatorowa i niewydolnoœæ serca. Nie bez znaczenia s¹ tak¿e zmiany nastroju zwi¹zane z nadmiern¹ wag¹ cia³a – g³ównie wynikaj¹ce z niskiej samooceny. Wœród nowotworów, których wystêpowanie wi¹¿e siê z oty³oœci¹, zwykle wymienia siê raka jelita grubego, trzustki, piersi i raka macicy. Nawet niewielka redukcja masy cia³a mo¿e przynieœæ widoczne korzyœci dla zdrowia. Redukcja masy cia³a o 10 kg powoduje zmniejszenie ogólnej œmiertelnoœci o oko³o 20%, a w przypadku osób chorych na cukrzycê iloœæ zgonów zwi¹zanych z t¹ chorob¹ zmniejsza siê o ponad 30%. Ciœnienie têtnicze obni¿a siê wówczas o 10-20 mmHg. Podstaw¹ leczenia oty³oœci jest zmiana nawyków ¿ywieniowych. Dotychczas propagowano wiele diet o ró¿nej proporcji podstawowych sk³adników energetycznych. Od 1860 r. (W. Banting) wœród diet zwalczaj¹cych nadwagê wymienia siê równie¿ tzw. diety niskowêglowodanowe. Diety niskowêglowodanowe doczeka³y siê prac porównuj¹cych ich skutecznoœæ w porównaniu z niskot³uszczowymi. W pracach dotycz¹cych tego problemu wykazano, ¿e dieta niskowêglowodanowa, stosowana przez 6 miesiêcy u osób z du¿¹ nadwag¹, zespo³em polimetabolicznym i cukrzyc¹ typu II, powoduje wiêkszy ubytek masy cia³a w porównaniu z diet¹ niskot³uszczow¹. Ponadto zauwa¿ono poprawê wra¿liwoœci na insulinê i zmniej-

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

13

HOMO OPTIMUS Uprzejmie informujemy wszystkich naszych klientów - tych stosujących Dietę Optymalną i tych, którzy jej jeszcze nie stosują – że w grudniu otwarliśmy

NOWY SKLEP FIRMOWY w Katowicach, przy ul. Starowiejskiej 11 - boczna Francuskiej (budynek Związku Nauczycielstwa Polskiego)

i przy ul. Mikołowskiej 40.

Do sklepu dostarczane są codziennie świeże:

MIĘSA – wołowe, wieprzowe, cielęce oraz drobiowe pochodzące z małych ekologicznych gospodarstw chłopskich WĘDLINY – produkowane wg dawnych receptur, sprawdzonych w naszej działalności produkcyjno-handlowej, akceptowanych przez naszych klientów

Podstawą leczenia otyłości jest zmiana nawyków żywieniowych. Diety niskowęglowodanowe doczekały się prac porównujących ich skuteczność w porównaniu z niskotłuszczowymi. Wykazano, że dieta niskowęglowodanowa stosowana przez 6 miesięcy u osób z dużą nadwagą powoduje większy ubytek masy ciała w porównaniu z dietą niskotłuszczową.

WYROBY NABIAŁOWE – masło,

JAJKA – pochodzące z prywatnego gospodarstwa rolnego w Bestwinie k. Czechowic-Dziedzic

PIECZYWO – chleb z pełnego przemiału wyrabiany na naturalnym zakwasie z kwaśnego mleka, wypiekany w małej piekarni w Zabrzegu k. Czechowic-Dziedzic W przyszłości będziemy mieć w sprzedaży mięso baranie i mięso z domowego chowu królików.

SERDECZNIE ZAPRASZAMY wszystkich tych, którym miłe jest zdrowie własne i bliskich. Produkty sprzedawane w naszej sieci sklepów (Katowice, Kozy, Bielsko-Biała, Kęty, Cieszyn, Oświęcim, Andrychów, Sosnowiec, Gliwice) zaspokajają w pełni smaki najbardziej wytrawnych klientów. Nasze wyroby produkowane są w 100% z mięsa pochodzącego z naszej ubojni, które skupujemy od okolicznych rolników. Nie mając przed Państwem nic do ukrycia w naszej działalności, zapraszamy do odwiedzenia naszych sklepów i przekonania się, że jesteśmy wiarygodnym partnerem. Życzymy ciągłego zadowolenia ze spotkań z nami! Reklama

W imieniu całej załogi Zakładu Stanisław Kapecki właściciel

14

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

szenie stê¿enia triglicerydów we krwi. Prace te opublikowano w New England Journal of Medicine i w JAMA (Journal of American Medical Association), czasopisma te nale¿¹ do najbardziej powa¿anych w œrodowisku medycznym. Oczywiœcie ¯ywienie Optymalne równie¿ nale¿y do diet niskowêglowodanowych, chocia¿ nie ma opublikowanych badañ na temat jej skutecznoœci, jednak z pewnoœci¹ wprowadzone przez dr. Kwaœniewskiego kontrolowanie, poza wêglowodanami, spo¿ycia bia³ka pozwala na wiêksz¹ skutecznoœæ tej diety w leczeniu oty³oœci i wszystkich powi¹zanych z ni¹ chorób. Od chorób, które powstaj¹ wraz z oty³oœci¹ nale¿y odró¿niæ te, które mog¹ oty³oœæ powodowaæ, jak na przyk³ad: niedoczynnoœæ tarczycy, hiperinsulinizm, niedobór hormonu wzrostu, itd. Jednak u przyczyn tych schorzeñ le¿y czêsto w³aœnie nieprawid³owy sposób ¿ywienia. Œwiadczy o tym fakt powrotu do w³aœciwej gospodarki hormonalnej pod wp³ywem stosowania ¯ywienia Optymalnego. W kolejnych arty-

ku³ach postaram siê przedstawiæ biochemiczne pod³o¿e przemian zachodz¹cych w naszym organizmie pod wp³ywem diety doktora Kwaœniewskiego. dr n. med. Mariusz G³owacki Gabinet 'Homo Optimus"

ul. Cieszkowskiego 1/3 lok. 80C 01- 636 Warszawa tel. 022 839 93 31 e-mail: [email protected] Prowadzimy porady w zakresie: ❑ ¿ywienia optymalnego i pr¹dów selektywnych – dr n.med. Mariusz G³owacki - konsultant Centrum ¯ywienia Optymalnego ❑ neurochirurgii – dr n. med. Mariusz G³owacki, specjalista neurochirurg ❑ psychologii, neuropsychologii i psychoterapii, rehabilitacji – konsultuj¹ pracownicy Polskiej Akademii Nauk

Reklama

śmietana, sery, jogurty firmy 'Klimeko", znane jako produkty najwyższej jakości

LEKARZ RADZI

UWAGA PALACZE: Prawidłowe odżywianie jedynie zmniejsza ryzyko zachorowania na raka Rak p³uca stanowi najwiêksze zagro¿enie ¿ycia spoœród wszystkich nowotworów z³oœliwych. Czêstoœæ zachorowañ co roku dynamicznie wzrasta. Szacuje siê, ¿e w Polsce z powodu raka p³uca umiera ka¿dego roku oko³o 20 tys. osób.

G³ówn¹ metod¹ zapobiegania zachorowañ na raka p³uca jest profilaktyka. Dotyczy ona zaprzestania palenia. Trzeba nadmieniæ, ¿e palenie papierosów typu 'light" wcale nie zmniejsza ryzyka zachorowania. Profilaktyka obejmuje tak¿e czynniki dietetyczne. Spo¿ywanie produktów 'czystych" ekologicznie, bez dodatków substancji chemicznych, ogranicza ryzyko dostarczenia czynników potencjalnie karcynogennych oraz powoduje prawid³owe od¿ywienie organizmu. Trzeba o tym pamiêtaæ w swojej codziennej, optymalnej diecie. ¯ywienie optymalne w du¿ym stopniu zapobiega pojawieniu siê raka p³uca, ale dotyczy to osób stosuj¹cych dietê przez wiele lat. U pacjentów z rozpoznan¹ chorob¹ zaleca siê ograniczenie spo¿ycia wêglowodanów do iloœci 30-40 g na dobê oraz zwiêkszenie spo¿ycia ¿ó³tek jaj do 8-10 sztuk na dobê. lek. med. Maciej Garbieñ Arkadia Wroc³aw

Arkadia Wroc³aw ul. Kwiska 5/7, pok. 47, 54-210 Wroc³aw

● konsultacje lekarskie – lek. med. Maciej Garbieñ

● walkê z bólem krêgos³upa

metod¹ McKenziego – mgr fizjoterapii £ukasz Garbieñ

● pr¹dy selektywne Rejestracja telefoniczna po godz. 1700:

(071) 790 08 54, 603 928 477 OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

15

Reklama

Foto: T. Kwaœniewski

Nie opracowano do tej pory skutecznych metod wykrywania wczesnych stadiów raka p³uca, a zw³aszcza stanów przedrakowych. Nie dysponujemy równie¿ dostatecznie skutecznymi metodami leczenia wiêkszoœci chorych. Naukowcy s¹ przekonani, ¿e wiêkszoœæ przypadków choroby jest wywo³ana przez dym papierosowy. Palacze stanowi¹ 90 procent przypadków raka p³uca. Ryzyko zachorowania wzrasta wraz z liczb¹ wypalanych papierosów i czasem palenia. Zwiêkszone ryzyko zachorowania wystêpuje tak¿e u ludzi nara¿onych na kontakt z azbestem. Azbest jest minera³em, który naturalnie wystêpuje w postaci w³ókien. W³ókna te ³atwo pêkaj¹, a po dostaniu siê do p³uc powoduj¹ uszkodzenie komórek nab³onka. Ryzyko zachorowania na raka p³uca w takich przypadkach wzrasta czterokrotnie. Czynnikiem ryzyka zachorowania jest tak¿e nara¿enie zawodowe na niektóre substancje, np. metale radioaktywne, nikiel, chrom, arsen oraz zwi¹zki wêglowodorowe. Wczesne wykrycie raka p³uca jest praktycznie niemo¿liwe, gdy¿ we wczesnych stadiach nie daje on objawów. Wykrywany jest niestety w stadiach bardziej zaawansowanych. Podejrzenie nowotworu budzi uporczywy kaszel, a zw³aszcza zmiana jego charakteru

u osoby pal¹cej. Kaszel wystêpuje w wyniku dra¿nienia b³ony œluzowej dróg oddechowych przez powiêkszaj¹cy siê guz. Inne objawy powoduj¹ce podejrzenie raka p³uca to: bóle w klatce piersiowej, krótki oddech, œwisty, powtarzaj¹ce siê zapalenia p³uc, krwioplucie oraz chrypka. Podobnie jak w przypadku innych nowotworów, chory mo¿e odczuwaæ brak ³aknienia i traciæ na wadze. Proces diagnostyczny rozpoczyna siê od dok³adnego badania fizykalnego i wykonania zdjêcia rtg klatki piersiowej. Wszystkie miejsca o podejrzanym wygl¹dzie bada siê za pomoc¹ biopsji, czyli pobierania wycinków do badania mikroskopowego. Biopsjê wykonuje siê ró¿nymi metodami w zale¿noœci od umiejscowienia zmiany w mi¹szu p³ucnym. Tkankê guza mo¿na pobraæ przy pomocy bronchoskopii. Inn¹ metod¹ jest aspiracja ig³owa. Stosuje siê j¹ do pobrania komórek, do których trudno jest dotrzeæ bronchoskopem. Po podaniu œrodka znieczulaj¹cego miejscowo, lekarz nak³uwa ig³¹ klatkê piersiow¹ pacjenta i pobiera próbkê materia³u do badania. Czasami raka p³uca mo¿na wykryæ za pomoc¹ badania p³ynu wysiêkowego, który znajduje siê w jamie op³ucnowej. Wyró¿nia siê dwa typy raka p³uca: drobnokomórkowy oraz niedrobnokomórkowy. Poza wêz³ami ch³onnymi, nowotwór najczêœciej daje przerzuty do w¹troby, mózgu i koœci. Rokowanie u pacjentów, u których wykryto raka jest z³e. Zw³aszcza w typie drobnokomórkowym. Niestety nie ma skutecznej terapii. Stosuje siê leczenie chirurgiczne w przypadkach mniej zaawansowanych oraz radio- i chemioterapiê. Czasami ³¹czy siê te metody jednoczeœnie.

MŁODZIEŻ OPTYMALNA

SALUDOS DESDE ESPAŃA! Korzystaj¹c z faktu, ¿e mam okazjê przebywaæ w piêknym kraju, jakim jest Hiszpania, poznawaæ go, zwiedzaæ i obserwowaæ optymalnym okiem, postanowi³am podzieliæ siê z czytelnikami pisma 'Optymalni" wra¿eniami z tego pobytu.

W pó³nocno-zachodniej czêœci Hiszpanii znajduje siê kraina zwana Galicj¹. Jest osobnym okrêgiem autonomicznym w ramach Królestwa Hiszpanii. Dzieli siê na 4 prowincje: La Coruna, Lugo, Ourense i Pontevedra i zajmuje pow. 29,4 tys. km kw.; liczba ludn. 2,8 mln. G³ówne miasto i oœrodek administracyjny to La Coruna. Inne du¿e miasta to: Vigo, Santiago de Compostela, Lugo, Pontevedra. Rejon tradycyjnie jest zwi¹zany z rybo³ówstwem, które jest tu silnie rozwiniête wraz ze zwi¹zanymi z nim ga³êziami przemys³u. W tej w³aœnie krainie przysz³o mi tymczasowo mieszkaæ. Mieszkañcy Galicji s¹ przewa¿nie szczupli, niewysocy, dobrze zbudowani. Kobiety s¹ zadbane, eleganckie. M³ode dziewczyny s¹ zwykle szczup³e, ale nie anorektycznie wychudzone. Sposób by-

FOTO: A. LANGE

16

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

FOTO: A. LANGE

Hiszpania jest to trzecie pod wzglêdem wielkoœci pañstwo w Europie, obejmuj¹ce wiêksz¹ czêœæ Pó³wyspu Iberyjskiego. Graniczy od pó³nocy z Francj¹ i Andor¹, od zachodu z Portugali¹ i od po³udnia z Gibraltarem oraz Marokiem. Jest cz³onkiem Unii Europejskiej. Ustrój Hiszpanii to monarchia konstytucyjna. Król – Juan Carlos z rodu Bourbonów, pe³ni jedynie rolê reprezentacyjn¹. Faktyczn¹ w³adzê sprawuj¹ Kortezy (parlament) z premierem José Luisem Rodríguezem Zapatero na czele. Hiszpania liczy 39 milionów mieszkañców, a ka¿dego roku przybywa tam drugie tyle turystów.

cia Hiszpanów jest mniej wiêcej zgodny z tym, jak siê ich stereotypowo postrzega – s¹ g³oœni, energiczni i bezpoœredni. Ale równie¿ zrównowa¿eni, nie agresywni. Pij¹ alkohol w rozs¹dnych iloœciach, pracuj¹, bawi¹ siê. A co jedz¹ Hiszpanie? Zanim skoñczy³y siê zabrane przeze mnie z Polski zapasy gotowanych jajek oraz boczku, mia³am okazjê ogl¹daæ w hostelu hiszpañsk¹ telewizjê. Chocia¿ mo¿e trudno to sobie wyobraziæ, reklam w tej¿e telewizji jest jeszcze wiêcej ni¿ w polskiej. Reklamowane produkty spo¿ywcze, podobne jak w Polsce – 'zdrowy" jogurt 0% t³uszczu, p³atki kukurydziane, ciastka itp. Nastêpnego dnia wyruszy³am z kole¿ank¹ z hostelu w poszukiwaniu obiadu. Niestety o godzinie, o której poczu³yœmy g³ód, czyli ok. 14.00 w Hiszpanii trwa³a sjesta. Wszystkie sklepy, bary i restauracje by³y pozamykane na trzy spusty. Po godzinie poszukiwañ znalaz³yœmy otwart¹ jad³odajniê, która niestety okaza³a siê byæ fast-foodem. I tu niespodzianka. Prawie ka¿da potrawahamburger, frytki itp. – by³a serwowana z... jajkiem! Zaciekawi³o mnie to bardzo, jednak nie na tyle by skusiæ siê na

jedzenie z fast-foodu. A poniewa¿ g³ód nie dokucza³ jeszcze tak mocno, postanowi³yœmy szukaæ dalej. Natrafi³yœmy na piêkne miejsce widokowe, z którego widaæ by³o port, ¿aglówki, statki oraz otaczaj¹ce zatokê góry. Wszystko to oœwietlone radosnymi promieniami hiszpañskiego s³oñca. W miêdzyczasie sjesta dobieg³a koñca. Znalaz³yœmy bar, który nie wygl¹da³ na bardzo drogi. Obejrza³yœmy menu i znów to samo spostrze¿enie – wiêkszoœæ zestawów obiadowych z jajkiem! Zamówi³am cielêcinê z frytkami, sa³at¹ i oczywiœcie z sadzonym jajkiem. Na obiad trzeba by³o czekaæ doœæ d³ugo, ale warto by³o. Coœ wspania³ego! Cielêcina miêciutka, nie przesolona, frytki smaczne, w³asnej roboty; jajeczko pyszne i œwie¿e. Nawet sa³ata, której w Polsce w zasadzie nie ruszam, smakowa³a mi. By³a kruchutka, soczysta, lekko s³odkawa. Obiad by³ wyœmienity. Po zjedzeniu go zrozumia³am dlaczego Hiszpanie s¹ szczupli, pe³ni energii i uœmiechniêci. Po prostu maj¹ co jeœæ! Agnieszka Lange [email protected]

ARKADIA "KRAUS"

STWARDNIENIE ROZSIANE (SCLEROSIS MULTIPLEX - SM) Stwardnienie rozsiane jest schorzeniem oœrodkowego uk³adu nerwowego, tzn. mózgowia i/albo rdzenia krêgowego. Jest to choroba z autoagresji, której przyczyn¹ jest niekorzystne od¿ywianie, najczêœciej tzw. model ¿ywienia pastwiskowego, a wiêc takiego, w którym zjada siê w przewa¿aj¹cej iloœci produkty pochodzenia roœlinnego.

PRZYCZYNY W ¿ywieniu 'pastwiskowym" cz³owiek otrzymuje za ma³o bia³ka o niskiej wartoœci oraz niewiele t³uszczów, g³ównie pochodzenia roœlinnego. Bezpoœredni¹ przyczyn¹ stwardnienia rozsianego jest rozpad os³onek mielinowych w³ókien nerwowych w wyniku zniszczenia ich przez proces immunologiczny – znaczy to, ¿e komórki uk³adu odpornoœciowego chorego rozpoznaj¹ jego w³asne os³onki mielinowe jako obce i niszcz¹ je. W naszych szerokoœciach geograficznych stwardnienie rozsiane jest jednym z najczêœciej wystêpuj¹cych schorzeñ neurologicznych. Chorobowoœæ, tj. liczba jednoczeœnie wystêpuj¹cych przypadków w okreœlonej populacji jest najwy¿sza w Europie œrodkowej i pó³nocnej i wynosi 30-80 na 100 000 mieszkañców. Co ciekawe, w przypadku imigracji z obszaru niskiego ryzyka zachorowania do obszaru wysokiego ryzyka zachorowania na SM, imigranci 'przejmuj¹" je po ok. 15 latach pobytu na tym terenie. Œwiadczy to poœrednio o tym, ¿e osoby te przejmuj¹ nieodpowiedni model ¿ywienia z regionu, w którym zamieszkali. W przypadku SM charakterystyczny jest skokowy przebieg schorzenia: objawy utrzymuj¹ siê przez jakiœ czas, nastêpnie cofaj¹ siê w mniejszym lub wiêkszym stopniu, po czym wystêpuj¹

nowe rzuty choroby. Ka¿dy rzut mo¿e spowodowaæ objawy odmienne od poprzednich, ka¿dy te¿ mo¿e pozostawiaæ po sobie mniej lub bardziej nasilone zaburzenia. W dalszym przebiegu schorzenia rzuty wystêpuj¹ coraz rzadziej, natomiast objawy, zw³aszcza niedow³ad i napiêcie spastyczne, coraz bardziej narastaj¹. Taki jest klasyczny przebieg choroby, ale czasami wystêpuj¹ postacie, które od pocz¹tku nie przebiegaj¹ z okresami rzutów i remisji, tylko maj¹ obraz powoli narastaj¹cego niedow³adu spastycznego. OBJAWY I PRZEBIEG Choroba rzadko przebiega w sposób bezobjawowy, a typowe zmiany w oœrodkowym uk³adzie nerwowym wykrywa siê przypadkowo podczas badania MRI (rezonans magnetyczny). W 2/3 przypadków pierwsze objawy pojawiaj¹ siê u ludzi m³odych. W oko³o 60% przypadków wystêpuj¹ pojedyncze rzuty choroby trwaj¹ce kilka tygodni, po czym objawy wycofuj¹ siê ca³kowicie lub pozostaj¹ niewielkie ubytki neurologiczne. Proces chorobowy obejmuje zazwyczaj ró¿ne miejsca w oœrodkowym uk³adzie nerwowym, wobec tego obraz choroby jest bardzo zró¿nicowany. Jak wczeœniej napisa³am, w pocz¹tkowym okresie objawy wycofuj¹ siê niemal ca³kowicie, niestety, w miarê trwania choroby w coraz wiêkszym stopniu pozostaj¹ wyraŸne objawy resztkowe. W nastêpnych okresach narasta upoœledzenie czynnoœci uk³adu nerwowego, zw³aszcza spastycznoœæ, nawet bez wystêpowania nowych rzutów choroby. Od tej najczêœciej wystêpuj¹cej postaci SM wyró¿niaj¹ siê przypadki, w których charakterystyczne s¹ rzuty powtarzaj¹ce siê w krótkich odstêpach czasu,

co na skutek kumulowania siê objawów resztkowych doprowadza w ci¹gu miesiêcy lub kilku lat do ciê¿kiego kalectwa. Na przeciwnym biegunie nasilenia s¹ prostacie ³agodne, trwaj¹ce dziesi¹tki lat, z niewielkim uszkodzeniem czynnoœci uk³adu nerwowego. Istnieje kilka szczególnie typowych lokalizacji ognisk demielinizacyjnych, daj¹cych najczêstsze objawy, które przedstawiê poni¿ej: ❑ zapalenie pozaga³kowe nerwu wzrokowego, ❑ pora¿enie miêdzyj¹drowe ❑ oczopl¹s, ❑ niezbornoœæ mó¿d¿kowa, ❑ dr¿enie zamiarowe, ❑ parapareza kurczowa, ❑ kurczowo-ataktyczne upoœledzenie chodu. Objawy oczne Objawem, który pojawia siê czêsto jako pierwszy, rozpoczynaj¹cy chorobê, jest zapalenie pozaga³kowe nerwu wzrokowego. Charakterystyczne jest znaczne pogorszenie wzroku, zazwyczaj jednostronne, które narasta w ci¹gu kilku dni. Czasami objawom towarzyszy ból ga³ki ocznej i zaburzenia widzenia w trakcie poruszania ga³k¹ oczn¹. W niektórych przypadkach, w ci¹gu 3-4 tygodni mo¿e dojœæ do zaniku nerwu wzrokowego. Zazwyczaj jednak po 1-2 tygodniach dochodzi do poprawy widzenia lub do ca³kowitego odzyskania wzroku. Zapalenie pozaga³kowe nerwu wzrokowego jest bardzo wa¿nym objawem, gdy¿ w ci¹gu kolejnych lat od wyst¹pienia u ok. 1/3 pacjentów rozwijaj¹ siê inne objawy stwardnienia rozsianego. 15 lat po przebytym zapaleniu nerwu wzrokowego u 45% chorych rozwija siê SM. Inaczej nale¿y interpretowaæ pozaga³kowe zapalenie nerwu OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

17

ARKADIA "KRAUS"

Zaburzenia ruchów gałek ocznych Jest to bardzo czêsty objaw w przebiegu SM i jest zwi¹zany z upoœledzeniem czynnoœci unerwienia miêœni ga³koruchowych. Typowymi objawami s¹ podwójne widzenie, szczególnie przy ruchach ga³ek ocznych i oczopl¹s. W pocz¹tkowym etapie choroby podwójne widzenie zazwyczaj przemija, oczopl¹s natomiast zwykle pozostaje jako objaw sta³y. Nerwoból nerwu trójdzielnego Objaw ten wystêpuje u ok. 1,5% chorych na stwardnienie rozsiane, czyli 300 razy czêœciej ni¿ w populacji ogólnej. Równie¿ dwukrotnie czêœciej jest to nerwoból obustronny i zazwyczaj jest to ból sta³y (rzadziej napadowy). Objawy móżdżkowe niezborność, drżenie zamiarowe Objawy te wystêpuj¹ u 3% chorych. Niezbornoœæ to upoœledzenie ruchów wynikaj¹ce z po³¹czenia wzmo¿onego napiêcia miêœniowego i zaburzeñ koordynacji. Dr¿enie zamiarowe natomiast jest to nasilenie dr¿enia koñczyny podczas wykonywania ruchów celowych. Zaburzenia czucia To objaw stwierdzany ju¿ we wczesnej fazie choroby u ponad po³owy pacjentów. Szczególnie czêsto jest upoœledzone odczuwanie wibracji w obrêbie koñczyn dolnych, ale mog¹ równie¿ wystêpowaæ parestezje, nieprawid³owe odczuwanie dotyku, bóle (najczêœciej w obrêbie tu³owia i koñczyn). Zaburzenia pęcherzowe i jelitowe Na pocz¹tku choroby wystêpuj¹ u oko³o 20% chorych. W póŸniejszych okresach od 50-75% pacjentów ma zaburzenia w oddawaniu moczu. Zmiany psychiczne Zaburzenia psychiczne s¹ tym czêstsze, im d³u¿ej trwa choroba. Zazwyczaj

18

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

zwraca uwagê euforia niedostosowana do sytuacji, brak krytycyzmu odnoœnie choroby. W przypadkach przewlekle postêpuj¹cych zmiany psychiczne mog¹ prowadziæ do demencji. ROKOWANIE Oko³o 10 lat po pierwszym rzucie choroby prze¿ywa 80% chorych w porównaniu z populacj¹ zdrow¹. W ci¹gu roku u ok. 50% pacjentów wystêpuj¹ nawroty choroby. Stwardnienie rozsiane, pomimo wieloletniego przebiegu, prowadzi u wiêkszoœci pacjentów do ró¿nie nasilonego kalectwa, a tym samym do zmniejszenia w znacznym stopniu samodzielnoœci i komfortu ¿ycia.

SM rzadko przebiega w sposób bezobjawowy, a typowe zmiany w ośrodkowym układzie nerwowym wykrywa się przypadkowo podczas badania MRI.

Przyczynowo patrz¹c, zmiana modelu ¿ywienia, przywracaj¹ca prawid³owe funkcjonowanie uk³adu immunologicznego, prowadzi do zaprzestania niszczenia organizmu przez w³asny uk³ad odpornoœciowy. W miarê up³ywu czasu dochodzi do tzw. wygaszenia procesu autoimmunologicznego. Choroba nie niszczy komórek nerwowych mózgu lecz uszkadza os³onki w³ókien nerwowych, które zbudowane s¹ z cholesterolu i innych z³o¿onych zwi¹zków t³uszczowych. ¯ywienie optymalne jest przyczynowym leczeniem SM, które z jednej strony prowadzi (jak wczeœniej wspomnia³am) do zatrzymania procesu chorobowego, a z drugiej powoduje powolne odbudowanie zniszczonych os³onek nerwowych. Wa¿nym jest, aby chory spo¿ywa³ jak najwiêcej produktów zawieraj¹cych zwi¹zki budulcowe mieliny, czyli: mó¿d¿ek, szpik kostny, roso³y, w¹tróbki. Aby wszystkie potrzebne sk³adniki móc dostarczyæ w odpowiednie miejsca naszego organizmu, dobrze jest powtarzaæ leczenie pr¹dami selektywnymi co 9-12 miesiêcy. Przejœcie pacjenta chorego na SM na ¿ywienie optymalne mo¿e w czêœci przypadków (szczególnie w pocz¹tkowym okresie choroby) doprowadziæ do wyleczenia, a u innych daje znaczn¹ poprawê stanu ogólnego i sprawnoœci ruchowej. lek. med. Gra¿yna Milerska Arkadia 'Kraus"

LECZENIE Dotychczas medycyna nie znalaz³a skutecznych metod prowadz¹cych do wyleczenia. Ró¿nicuje siê leczenie w trakcie rzutów choroby i w trakcie remisji. Warto zaznaczyæ, ¿e badania kliniczne dowodz¹, ¿e stosowane w trakcie rzutu SM wysokie dawki kortykosteroidów skracaj¹ niew¹tpliwie okres rzutu, ale w ¿aden sposób nie wp³ywaj¹ na dalszy przebieg choroby. Zastosowanie interferonu w przypadkach o du¿ej liczbie rzutów tylko w nieznacznym stopniu zmniejsza ich czêstoœæ. ŻYWIENIE OPTYMALNE W SM Taki jest stan wiedzy medycznej dotycz¹cy stwardnienia rozsianego. Dr Kwaœniewski ze swojego doœwiadczenia podaje przypadki d³ugotrwa³ej remisji lub ca³kowitego wyleczenia nawet zaawansowanych postaci choroby.

Reklama

wzrokowego, wystêpuj¹ce jednoczeœnie po obu stronach. Na podstawie 30letnich badañ zaobserwowano, ¿e po obustronnym zapaleniu u doros³ych rzadko, a u dzieci nigdy nie wyst¹pi³y objawy stwardnienia rozsianego.

MIĘDZY NAMI

10 LAT W SŁUŻBIE CHORYCH WARSZAWSKA ARKADIA ZDROWIA W 1996 roku dr Jan Kwaœniewski promowa³ otwarcie pierwszej w Warszawie Akademii Zdrowia ARKADIA. By³em obecny podczas jej otwarcia. Dr Jan Kwaœniewski wypowiedzia³ jak¿e znamienne s³owa: '¯yczê, by ta skromna placówka skutecznie pomaga³a wszystkim chorym, którzy tu przybêd¹ na leczenie, panu Leszkowi Franaszkowi zaœ ¿yczê sukcesów w spe³nianiu s³u¿ebnej i us³ugowej funkcji dla chorych z wykorzystaniem wiedzy o optymalnym ¿ywieniu przy jednoczesnym (w razie takiej potrzeby) stosowaniu pr¹dów selektywnych.

FOTO: A. JANY

dzi chorych wyda³ Instytut Higieny ¯ywienia Cz³owieka £ódzkiej Akademii Medycznej, wskazuj¹c, ¿e 'optymalne ¿ywienie nikomu nie zaszkodzi³o, a wszystkim pomog³o". Wymienione wy¿ej opinie uczonych i Akademii Medycznej nale¿¹ do najbardziej miarodajnych w ocenie wartoœci stosowania optymalnego ¿ywienia. W toku prowadzonych badañ trwaj¹cych wiele lat oraz praktycznej dzia³alnoœci w leczeniu chorych dr Jan Kwaœniewski wspó³pracowa³ z Instytutem Higieny ¯ywienia Cz³owieka £ódzkiej Akademii Medycznej, a jego osi¹gniêcia w naukowej dzia³alnoœci jako lekarza zyska³y pozytywne oceny i opinie. Naukowa i praktyczna dzia³alnoœæ lekarska dr. Jana Kwaœniewskiego zdoby³a naturalne prawo obywatelstwa

FOTO: A. GOLIK

Pan mgr Leszek Franaszek otrzyma³ z r¹k dr. Jana Kwaœniewskiego DYPLOM ukoñczenia szkolenia z zakresu ¿ywienia optymalnego i stosowania pr¹dów selektywnych. Szkolenie, o którym mowa, prowadzone jest przez Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. ks. prof. W³odzimierza Sedlaka, pod bezpoœrednim kierownictwem i przy udziale dr. Jana Kwaœniewskiego oraz wybitnych, optymalnych lekarzy polskich. W oparciu o posiadan¹ wiedzê o stosowaniu optymalnego ¿ywienia i wykorzystaniu w leczeniu chorych pr¹dów selektywnych pan Leszek Franaszek rozpocz¹³ dzia³alnoœæ – leczenie chorych. Wszystkim chorym, którzy siê do niego zwrócili o pomoc i na leczenie – pomóg³, a wielu wyleczy³. W ca³ym 10-letnim okresie swej dzia³alnoœci wyleczy³ setki osób, czêsto bardzo chorych, a w wielu wypadkach wyleczy³ ludzi uznanych za nieuleczalnie chorych, w tym z chorób nowotworowych. Leczenie chorych z wykorzystaniem wiedzy stworzonej przez dr. Jana Kwaœniewskiego o optymalnym ¿ywieniu okaza³o siê skuteczne, ka¿demu pomo-

g³o i nikomu nie zaszkodzi³o. Znalaz³a tu pe³ne potwierdzenie opinia o skutecznoœci leczenia przez stosowanie wiedzy o optymalnym ¿ywieniu wyra¿ona przez wielkich uczonych medycyny polskiej, m.in. prof. Juliana Aleksandrowicza i prof. Henryka Rafalskiego. W opiniach i ocenach o skutecznoœci optymalnego ¿ywienia w leczeniu ludzi ciê¿ko chorych wskazano na korzystne oddzia³ywanie, g³ównie w takich przypadkach jak: choroba Bechterewa, Buergera, zespó³ Raynauda, choroba wieñcowa, nadciœnienie chwiejne i utrwalone, mia¿d¿yca têtnic koñczyn górnych i dolnych, oty³oœæ i w bardzo wielu innych chorobach. Bardzo pozytywne opinie o wiedzy dr. Jana Kwaœniewskiego i o znaczeniu stosowania optymalnego od¿ywiania w leczeniu lu-

Warszawska Arkadia Zdrowia pracuje ju¿ 10 lat w s³u¿bie nieuleczalnie chorych.

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

19

MIĘDZY NAMI W warszawskiej Arkadii Zdrowia mgr Leszek Franszek

R

ul. Obornicka 41, 62-001 Chludowo tel. (061) 66 37 049, 0602-229-557

Przedsiêbiorstwo Produkcyjno-Handlowe Janiccy Regina, Dariusz ul. Obornicka 41 62-001 Chludowo tel. 061-6637049, 0602-221-557 [email protected]

www.janiccy.com.pl

PRODUCENT PIECZYWA OPTYMALNEGO

❑ Sklep ze zdrow¹ ¿ywnoœci¹: pieczywo – Janiccy, wêdliny – Krotoszyn, Bukowiec, nabia³ – Klimeko, jaja gospodarskie, inne ❑ Oddzia³ OSBO Poznañ: spotkania w ka¿d¹ œrodê o godz. 1700 oraz pierwsze niedziele miesi¹ca o godz. 1100.

Reklama

❑ 'Arkadia": konsultacje lekarskie pani doktor Teresa Chudzicka, pr¹dy selektywne atestowan¹ aparatur¹, codzienne porady dietetyków. Uwaga: informujemy, zainteresowanych wyjazdem do Lwowa na spotkanie z doktorem Janem Kwaœniewskim, ¿e s¹ jeszcze wolne miejsca w autokarze wyje¿d¿aj¹cym z Poznania. Prosimy o kontakt pod ww. numerami telefonów.

WILLA OBYWATELSKA ul. Lorentowicza 7, 87-720 Ciechocinek

tel. 0~54 283 20 21 e-mail: [email protected]

Pragniesz zdrowia i wypoczynku?

❖ Pokoje 1 i 2 osobowe ❖ ¯ywienie Optymalne ❖ Konsultacje lekarskie ❖ Pr¹dy selektywne ❖ Szkolenia w praktycznym stosowaniu pr¹dów selektywnych PrzyjedŸ do Arkadii w Ciechocinku!

Serdecznie zapraszamy Hanna Suchowiecka Dodatkowe informacje: Reklama

tel. 0~54 283 20 21 tel. 0~54 416 26 07 (po 2000) www.ciechocinek-arkadia.q4.pl

20

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

FOTO: A. GOLIK

Sprzeda¿ wysy³kowa pieczywa do sklepów na terenie ca³ego kraju oraz dla odbiorców indywidualnych. Zainteresowanych z Poznania i okolic zapraszamy do kompleksu optymalnego przy ul. Wierzbiêcice 15 w Poznaniu, tel. 061-8333788, 0501-405-968

Triumf wiedzy dr. Jana Kwaœniewskiego. Optymalnym ¯ywieniem i stosowaniem pr¹dów selektywnych wyleczy³ dziesi¹tki osób uznanych za nieuleczalnie chorych.

w Polsce i dzisiaj jest znana w bardzo wielu krajach na ca³ym œwiecie, m.in. w USA, Kanadzie, Rosji, Anglii, Szwajcarii, Ukrainie i innych. Dr Jan Kwaœniewski posiada wielki dorobek wydawniczy, opracowa³ wiele ksi¹¿ek, które stanowi¹ dzisiaj bogat¹ literaturê w lecznictwie, a setki artyku³ów, jakie ukaza³y siê w polskiej i zagranicznej prasie i ró¿nych wydawnictwach, s¹ dowodem, ¿e stworzy³ wiedzê o optymalnym ¿ywieniu cz³owieka, która zapewni³a sobie naturalne prawo obywatelstwa w lecznictwie, w kraju i zagranic¹. Do dr. Jana Kwaœniewskiego przyje¿d¿a³o bardzo du¿o ludzi chorych z kraju i z zagranicy. Wszystkim pomóg³. Na szczególn¹ uwagê zas³uguje znamienny fakt wyleczenia nieuleczalnie chorego obywatela Kanady, który przyjecha³ do Warszawy, do ARKADII pana Leszka Franaszka. Chodzi³ wówczas o kulach, poniewa¿ by³ ciê¿ko chory na mia¿d¿ycê têtnic dolnych. Diagnoza lekarzy kanadyjskich wskazywa³a na potrzebê amputacji koñczyny dolnej. Po 10-ciu dniach optymalnego ¿ywienia i pr¹dów selektywnych chory poczu³ siê znacznie lepiej, a po 15 dniach chodzi³ ju¿ o jednej kuli. W toku dalszego leczenia, po 25 dniach, móg³ ju¿ samodzielnie i zupe³nie sprawnie poruszaæ siê, tak jak cz³owiek posiadaj¹cy zdrowe nogi. Pan Utka³a by³ niezwykle szczêœliwy i zaskoczony wynikami lecze-

nia, optymalnym od¿ywianiem i stosowaniem pr¹dów selektywnych, które uratowa³o mu koñczyny dolne i zdrowie, a nawet ¿ycie. W rozmowie opowiedzia³, ¿e w Kanadzie tamtejsi lekarze przewidywali pocz¹tkowo amputacjê jednej, a nastêpnie byæ mo¿e i drugiej koñczyny dolnej. Pan Utka³a zosta³ wyleczony z ciê¿kiej choroby i odzyska³ normalne, sprawne nogi. Kiedy w jesieni 1999 roku dr Jan Kwaœniewski, a wraz z nim pan Adam Jany, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych i ja przebywaliœmy w USA w Chicago – na zaproszenie, wówczas pan Utka³a przyjecha³ z Toronto z Kanady, by osobiœcie podziêkowaæ dr. Janowi Kwaœniewskiemu za leczenie w Arkadii w Warszawie i uratowanie mu zdrowia i – jak sam to okreœli³, bezpoœrednio zwracaj¹c siê do dr. Jana Kwaœniewskiego – ¿ycia. Wszyscy byliœmy œwiadkami tego wzruszaj¹cego wydarzenia. Opisane wy¿ej wydarzenie jest kolejnym faktem œwiadcz¹cym o tym, ¿e optymalne ¿ywienie stworzone przez dr. Jana Kwaœniewskiego w leczeniu ludzi ciê¿ko, a nawet nieuleczalnie chorych jest triumfem wiedzy jego twórcy, oddanej ludziom, których dotknê³y ró¿ne, w tym ciê¿kie choroby. gen. Apoloniusz Golik Warszawa

ABC MEDYCYNY

DBAJMY O SWÓJ SZKIELET WEWNĘTRZNY Uk³ad kostno-stawowy, pozornie nieaktywny metabolicznie, po dok³adniejszym poznaniu staje na równi z innymi aktywnymi systemami cz³owieka.

UKŁAD RUCHU Obejmuj¹cy koœci, stawy i wiêzad³a, pe³ni bardzo du¿¹ rolê w prawid³owym funkcjonowaniu naszego organizmu. Zaburzenia ze strony uk³adu ruchu stanowi¹ olbrzymi procent przypadków, gdzie na skutek du¿ych dolegliwoœci bólowych pacjenci wymagaj¹ interwencji medycznej. Elementy uk³adu ruchu wydaj¹ siê jedynie biernym elementem podporowym aktywnych metabolicznie narz¹dów i tkanek miêkkich naszego organizmu. Jednak ju¿ od urodzenia uk³ad kostnostawowy warunkuje prawid³owy rozwój ca³oœci ustroju, a w wieku dojrza³ym stanowi dok³adne odbicie aktywnoœci fizycznej cz³owieka, bêd¹c oprócz uk³adu sercowo-naczyniowego jednym z najwa¿niejszych wskaŸników naszego zdrowia i ¿ywotnoœci. SZKIELET WEWNĘTRZNY Funkcjonuj¹cy u cz³owieka uk³ad kostny, nazywany jest w naukach biologicznych szkieletem wewnêtrznym. Zbudowany jest on z niezliczonej iloœci komórek kostnych (osteocytów), zapewniaj¹c podporê dla naszego cia³a, a co najwa¿niejsze, przenoszenie si³y miêœniowej, a tym samym umo¿liwianie wszelkiego ruchu. Je¿eli przyjrzymy siê budowie uk³adu kostnego bli¿ej, wyró¿niæ mo¿emy dwa podstawowe typy koœci: 1. Koœci d³ugie – nale¿¹ do nich przede wszystkim d³ugie koœci koñczyn. 2. Koœci p³askie – nale¿¹ do nich koœci stanowi¹ce bardziej ochronê i podporê dla narz¹dów wewnêtrznych (koœci pokrywy czaszki, koœci mostka i obrêczy miednicy). 3. Koœci krêgos³upa (krêgi) – jest to uk³ad wielu kostnych elementów podporowych, których g³ównym za-

daniem jest podpora i amortyzacja ruchów ca³oœci naszego cia³a. KOŚCI DŁUGIE Powstaj¹ na pod³o¿u chrzêstnym, rosn¹ na d³ugoœæ a¿ do momentu osi¹gniêcia dojrza³oœci p³ciowej, kiedy to odpowiedzialne za ich wzrost chrz¹stki przynasadowe ostatecznie kostniej¹. Koœci takie zawieraj¹ w swoim wnêtrzu pod³u¿n¹ jamê szpikow¹, któr¹ jednak w wieku dojrza³ym wype³nia wy³¹cznie nieaktywny, zbudowany g³ównie z komórek t³uszczowych szpik kostny ¿ó³ty. Trzony i nasady koœci d³ugich ³amiemy

zwykle z powodu typowych urazów mechanicznych, istnieje jednak takie miejsce jak szyjka koœci udowej, która ³amie siê na skutek ogólnego odwapnienia uk³adu kostnego, czyli procesu zwanego osteoporoz¹. Z³amania koœci d³ugich (poza z³amaniem szyjki koœci udowej) goj¹ siê zwykle doœæ dobrze, o ile nie wystêpuje du¿e przemieszczenie od³amów. Koœci takie posiadaj¹ bowiem aktywn¹ metabolicznie i dobrze ukrwion¹ b³onê pokrywaj¹c¹ (okostn¹), od której zaczyna siê proces gojenia.

wzrostu i modyfikacji swojej struktury, równie¿ po okresie dojrzewania p³ciowego. Zawieraj¹ w swoim wnêtrzu aktywny szpik kostny czerwony, odpowiedzialny przez ca³e ¿ycie za syntezê komórek krwinkowych. Koœci p³askie chroni¹ najwa¿niejsze organy cz³owieka (mózg, serce, narz¹dy jamy brzusznej). Koœci takie przez ca³e nasze ¿ycie wykazuj¹ du¿¹ aktywnoœæ metaboliczn¹, stanowi¹c olbrzymi rezerwuar wapnia, fosforanów i mikroelementów. KOŚCI KRĘGÓW To specyficznie uformowane koœci p³askie, buduj¹ce nasz krêgos³up. Pomiêdzy poszczególnymi krêgami wystêpuj¹ tak zwane kr¹¿ki miêdzykrêgowe, zbudowane z plastycznego j¹dra oraz mocnej otoczki w³óknistej. Kr¹¿ki miêdzykrêgowe, szczególnie w najbardziej obci¹¿onym odcinku lêdŸwiowym, to

KOŚCI PŁASKIE Rozwijaj¹ siê na bazie tkanki ³¹cznej, zachowuj¹c praktycznie zdolnoœæ do OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

21

ABC MEDYCYNY

Generalnie można stwierdzić, iż odsunięcie procesu osteoporozy w czasie zależy przede wszystkim od utrzymywania ogólnej aktywności fizycznej, właściwego odżywiania oraz pozytywnego nastawienia do rzeczywistości.

Układ ruchu obejmujący kości, stawy i więzadła, pełni bardzo dużą rolę w prawidłowym funkcjonowaniu naszego organizmu. mieszczenia siê j¹dra mia¿dzystego poza szczelinê miêdzykrêgow¹. Nastêpuje to niestety zwykle w kierunku tylnym, gdzie przecie¿ w kanale krêgowym zlokalizowany jest delikatny rdzeñ krêgowy, nerwy rdzeniowe i korzonki nerwowe. Opisywany mechanizm nosi nazwê dyskopatii i jest bardzo czêsto spotykany, wystêpuj¹c w zasadzie niezale¿nie od wieku. Niekiedy uwa¿a siê, ¿e tak du¿a urazowoœæ odcinka lêdŸwiowego krêgos³upa wynika z faktu, i¿ musi on znosiæ du¿e obci¹¿enia w zwi¹zku z pionizacj¹ naszego cia³a. Pierwotni przodkowie cz³owieka, prowadz¹c czterono¿ny tryb ¿ycia, nie obci¹¿ali w ten

22

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

sposób swojego krêgos³upa, w zwi¹zku z tym dyskopatia im na pewno nie grozi³a. Du¿ego podkreœlenia wymaga równie¿ fakt, i¿ oty³oœæ jest dodatkowym elementem podnosz¹cym ryzyko wyst¹pienia dyskopatii. Posiadanie nadmiernej masy cia³a obci¹¿a nie tylko nasz krêgos³up, ale praktycznie ca³y uk³ad ruchu (chrz¹stkê powierzchni stawowych, szyjki koœci biodrowych oraz wiele innych elementów). OSTEOPOROZA Osobnym tematem patologii uk³adu kostno-stawowego jest problem osteoporozy. Dotyczy on odwapniania koœci i zmniejszenia ich wytrzyma³oœci mechanicznej, zdarzaj¹cego siê u ludzi starszych, a zw³aszcza u kobiet po menopauzie. Prawid³owe uwapnienie koœci zale¿y od prawid³owego dowozu wapnia, fosforanów oraz licznych, drobnych mikroelementów. Wch³anianie zaœ wapnia w przewodzie pokarmowym wymaga obecnoœci aktywnej postaci witaminy B. Ta ciekawa substancja, bêd¹ca pochodn¹ cholesterolu, mo¿e byæ dostarczana z po¿ywieniem (jest to jedna z witamin obecna we frakcji t³uszczu). Mo¿e te¿ byæ syntezowana w skórze z 7-dehydro cholesterolu pod wp³ywem œwiat³a. Witamina D wymaga aktywacji odbywaj¹cej siê g³ównie w w¹trobie i w nerkach, po czym staje siê czynnikiem sprzyjaj¹cym wch³anianiu wapnia z przewodu pokarmowego do ustroju. Bardzo znaczn¹ rolê we w³aœciwym odk³adaniu wapnia w koœciach

pe³ni nasza aktywnoœæ fizyczna, ruch, a tak¿e sta³e, równomierne obci¹¿anie uk³adu kostnego (u kosmonautów bêd¹cych w stanie niewa¿koœci obserwowano bardzo szybkie i drastyczne odwapnienie ca³ego uk³adu kostnego). Generalnie mo¿na stwierdziæ i¿ odsuniêcie procesu osteoporozy w czasie zale¿y przede wszystkim od utrzymywania ogólnej aktywnoœci fizycznej, w³aœciwego od¿ywiania oraz pozytywnego nastawienia do rzeczywistoœci. dr n. med. Kazimierz Komarski biochemik 'Polimed" Katowice

¯ywienie Optymalne pod opiek¹ lekarzy specjalistów Lekarze optymalni: Specjalista kardiolog - Ewa Tymczyñska Internista - Ewa GwóŸdŸ, Ilona Wo³ek Psycholog - Ma³gorzata Farnik Zabiegi - Alina Szekiel Badania laboratoryjne: EKG, USG, ECHO, HOLTER, wizyty domowe, transport sanitarny

❑ W centrum Katowic ❑ Lekarze optymalni z certyfikatami ❑ Dietetyka i pr¹dy selektywne

www.polimed.pl

Katowice, ul. 3 Maja 10/1 tel.: (032) 2538876, 2587304 0503 144 481

Reklama

jeden z najs³abszych punktów naszego uk³adu ruchu. Bardzo czêsto pod wp³ywem uszkodzenia typowo mechanicznego, wszak si³y dzia³aj¹ce w tym regionie s¹ bardzo du¿e, dochodzi do pêkniêcia pierœcienia w³óknistego i prze-

Z ŻYCIA STOWARZYSZENIA

EUROPEJSKA SZANSA 10 marca 2006 roku wieczorem odczyta³am informacjê, któr¹ otrzyma³am poczt¹ e-mailow¹, od Prezesa ZG OSBO Pana Adama Jany, o inicjatywie Komisji Europejskiej realizuj¹cej program 'Zielona Ksiêga".

Celem tego programu jest 'Promowanie zdrowego ¿ywienia i aktywnoœci fizycznej; europejski wymiar zapobiegania nadwadze, oty³oœci i chorobom przewlek³ym". Temat tego programu (jak ³atwo zauwa¿yæ) wskazuje na zbie¿noœæ celów i zadañ naszego ruchu. Mimo bardzo krótkiego terminu (do dnia 15.03.2006 r.) przes³ania opinii i ewentualnych propozycji postanowi³am wykorzystaæ tê przeogromn¹ szansê i w³¹czyæ siê czynnie do zaprezentowania Komisji Europejskiej '¯ywienia Optymalnego, jako lekarstwa XXI wieku". Jest to tytu³ opracowanego przeze mnie materia³u, przes³anego w dniu 14.03.2006 r. do Dyrekcji Generalnej ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów w Luksemburgu. Koordynacj¹ zagadnieñ 'Programu" w poszczególnych gminach na terenie naszego kraju zajmuj¹ siê miejscowe stacje sanitarno-epidemiologiczne. Zgodnie z tym wskazaniem uda³am siê do Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Szczecinie, gdzie dowiedzia³am siê, ¿e: '...W dzia³aniach profilaktycznych nakierowanych na doros³ych, proponujemy formê spo³ecznej kampanii informacyjnej, polegaj¹cej na lansowaniu postaw charakteryzuj¹cych siê dokonywaniem korzystnych dla zdrowia wyborów ¿ywieniowych. Treœci kampanii powinny byæ skupione na prawach konsumenckich, dotycz¹cych zarówno prostych do odczytania informacji o sk³adzie od¿ywczym produktów ¿ywieniowych (w zestandaryzowanym, ogólnokrajowym schemacie), jak te¿ obligatoryjny (legislacyjny) obowi¹zek rzetelnego i prostego w zapisie oznakowania produktu. U³atwi³oby to konsumentom dokonywanie jednoznacznych, œwiadomych wyborów ¿ywieniowych, przypominaj¹cych o szkodliwym dzia³aniu produktów o wysokiej zawartoœci, np.: soli, t³uszczy i cukru. Zakup produktu, wyraŸnie opisany jako niezdrowy, na bie¿¹co informuje konsumenta o poten-

cjalnym zagro¿eniu dla zdrowia i u³atwia podjêcie wyboru (podobnie jak przy zakupie papierosów). Tego rodzaju kampania mog³aby stanowiæ przeciwwagê dla szeroko prowadzonych na rynku dzia³añ marketingowych i reklamowych. D³ugofalowoœæ tych dzia³añ w postaci programu mo¿e przyczyniæ siê do zwiêkszenia œwiadomoœci wœród osób podejmuj¹cych decyzje konsumenckie. Jednoczeœnie, poprzez wykorzystanie mediów, treœci zostan¹ skierowane do du¿ej populacji proporcjonalnej iloœciowo do populacji odbiorców reklam. Tego rodzaju dzia³ania musia³yby konsolidowaæ wysi³ki pionu OZiPZ oraz H¯¯iPU PIS oraz Instytutu ¯ywnoœci ¯ywienia w Warszawie. Przy realizacji tego programu du¿ym wsparciem by³oby przekazywanie treœci dotycz¹cych zasad racjonalnego ¿ywienia, jednoczeœnie napiêtnowanie nieracjonalnych metod odchudzania. Jednoczeœnie nale¿a³oby postulowaæ o zaprzestanie dzia³añ reklamowych i marketingowych, kierowanych do najm³odszej grupy odbiorców, lansuj¹cych niezdrowe nawyki ¿ywieniowe (reklama chipsów i coca-coli w czasie antenowym przeznaczonym dla dzieci, wyposa¿enie szkolnych sklepików i kin oraz firm fast-food w gad¿ety dla dzieci itd.). W ramach prowadzenia profilaktyki oty³oœci i nadwagi wœród dzieci i m³odzie¿y nieodzown¹ wydaje siê realizacja prozdrowotnych programów edukacyjnych w szko³ach dotycz¹cych zasad racjonalnego ¿ywienia. Na terenie województwa zachodniopomorskiego realizowane s¹ interwencje programowe i nieprogramowe. Aktywnoœæ ta podejmowana jest w ograniczonym stopniu i nie zaspokaja potrzeb spo³ecznych. Prozdrowotne idee zainicjowane i nakreœlone w 'Zielonej Ksiêdze", w ramach proponowanej tematyki, z powodzeniem mog¹ zostaæ wprowadzone przez pion promocji zdrowia PIS, maj¹-

cy 50-letni¹ tradycjê w realizacji zadañ oœwiatowo zdrowotnych. Jednoczeœnie na uwagê zas³uguje fakt, ¿e Pañstwowa Inspekcja Sanitarna w ramach swoich ustawowych kompetencji mo¿e koordynowaæ i nadzorowaæ dzia³ania podejmowane przez inne podmioty administracyjne i instytucje funkcjonuj¹ce na rzecz zdrowia i bezpieczeñstwa publicznego...". W Regionie Zachodniopomorskim by³am przedstawicielem jedynego stowarzyszenia pozarz¹dowego, zg³aszaj¹cym siê w Pañstwowym Inspektoracie Sanitarnym do wziêcia udzia³u w realizacji programu 'Zielona Ksiêga". W konsekwencji zosta³am zaproszona na konferencjê, na której spotkaj¹ siê powiatowi inspektorzy, gdzie przedstawiê ¿ywienie optymalne, jako alternatywn¹ metodê wspomagania leczenia wielu chorób. Konferencja odbêdzie sie w czerwcu tego roku. Nawi¹za³am równie¿ kontakt z Polskim Towarzystwem Oœwiaty Zdrowotnej, wspó³pracuj¹cym œciœle z Inspekcj¹ Sanitarn¹. Reasumuj¹c stwierdzam, ¿e mamy tu nieograniczone mo¿liwoœci w promowaniu ¿ywienia optymalnego i edukacji w tym zakresie. Nale¿y tylko wyszukaæ odpowiednie œrodowiska, adresy, dotrzeæ do nich i robiæ to, co nale¿y. Ca³e swoje si³y, czas i emocje przeznaczam na takie w³aœnie dzia³ania. Z powa¿aniem Anna Kazuba prezes szczeciñskiego Oddzia³u OSBO [email protected] OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

23

ARKADIA ZDROWIA 'COLONIA"

USZKODZENIA KRĄŻKÓW MIĘDZYKRĘGOWYCH DYSKOPATIE Du¿ym problemem zdrowotnym wspó³czesnego cz³owieka s¹ przewlek³e dolegliwoœci bólowe krêgos³upa, powoduj¹ce obni¿enie komfortu ¿ycia, niekiedy komplikacje zawodowe spowodowane du¿¹ absencj¹ chorobow¹, a w ciê¿szych przypadkach prowadz¹ce do upoœledzenia ruchowego, a nawet inwalidztwa.

Przyczyny bólów krêgos³upa mog¹ byæ wielorakie: zmêczenie lub przeci¹¿enie miêœni grzbietu, stan zapalny przyczepów œciêgien lub wiêzade³, proces zapalny, nowotworowy lub uraz krêgos³upa, choroba kr¹¿ka miêdzykrêgowego i jej nastêpstwa. Najczêstsz¹ z wymienionych przyczyn jest dyskopatia – czyli uszkodzenie kr¹¿ka miêdzykrêgowego i zmiany zwyrodnieniowe krêgos³upa. Na pocz¹tek kilka uwag o budowie i czynnoœciach krêgos³upa. Krêgos³up spe³nia 3 podstawowe zadania: utrzymuje ciê¿ar cia³a, umo¿liwia wykonywanie wielu ruchów, stanowi ochronê rdzenia krêgowego. Krêgos³up zbudowany jest z 24 wolnych krêgów (7 szyjnych, 12 piersiowych, 5 lêdŸwiowych, koœci krzy¿owej i ogonowej). W ka¿dym krêgu rozró¿niamy trzon, ³uk i odchodz¹ce od ³uku wyrostki. Tylna czêœæ trzonu wraz z ³ukiem tworzy otwór krêgowy. Otwory krêgowe poszczególnych krêgów ³¹cz¹ siê za sob¹, tworz¹c kana³ krêgowy, w którym mieœci siê rdzeñ krêgowy. Po bokach krêgos³upa znajduj¹ siê 23 otwory miêdzykrêgowe, przez które wychodz¹ z kana³u krêgowego nerwy rdzeniowe. Krêgi posiadaj¹ siedem wyrostków: 2 wyrost-

24

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

ki poprzeczne, 4 wyrostki stawowe (2 górne i 2 dolne) i nieparzysty wyrostek oœcisty. Pomiêdzy trzonami krêgów znajduj¹ siê elastyczne kr¹¿ki miêdzykrêgowe. Wyrostki stawowe tworz¹ ruchome po³¹czenia (stawy miêdzykrêgowe) s¹siednich krêgów. Pozosta³e wyrostki krêgowe s³u¿¹ do mocowania uk³adu wiêzad³owego krêgos³upa, maj¹cego za zadanie ³¹czenia w stabiln¹, ruchom¹ ca³oœæ poszczególnych segmentów krêgos³upa, z jednoczesnym przeciwdzia³aniem nadmiernym zgiêciom i przerostom krêgos³upa.

Na proces degeneracyjny kręgosłupa duży wpływ mają czynniki zewnętrzne, takie jak: wady postawy, przeciążenia kręgosłupa, brak ruchu, otyłość i najważniejszy czynnik nieprawidłowe odżywianie. Bardzo wa¿n¹ rolê w patogenezie bólu krêgos³upa odgrywa kr¹¿ek miêdzykrêgowy (dysk). Zbudowany jest z koncentrycznych warstw zbitej tkanki ³¹cznej, tworz¹cych pierœcieñ w³óknisty, wewn¹trz którego znajduje siê owalne j¹dro galaretowate. Kr¹¿ki miêdzykrêgowe stanowi¹ ok. 1/3 wysokoœci trzonów. Rola ich polega na ³¹czeniu s¹siaduj¹cych ze sob¹ trzonów krêgów, umo¿liwieniu ruchu we wszystkich kierunkach, amortyzowaniu i wyt³umianiu

wstrz¹sów. U osób m³odych j¹dro galaretowate jest tworem wype³nionym treœci¹ pó³p³ynn¹. W miarê up³ywu lat j¹dro galaretowate wysycha, staje siê kruche, ulega zwyrodnieniu. Proces degeneracji obejmuje równie¿ pierœcieñ w³óknisty, który traci swoj¹ elastycznoœæ, pêka, w wyniku czego powstaj¹ w nim szczeliny. Przez tak¹ szczelinê j¹dro galaretowate uwypukla siê najczêœciej w kierunku wiêzad³a pod³u¿nego tylnego, które jest bogato unerwione. Mo¿e ono ulec rozci¹gniêciu lub nawet przerwaniu. Niekiedy mo¿e dojœæ do ca³kowitego przerwania ci¹g³oœci w³ókien pierœcienia w³óknistego i wypadniêcia j¹dra galaretowatego w kierunku tylno – bocznym, powoduj¹cym ucisk znajduj¹cych siê tam korzeni nerwowych. Masywne wypadniêcie j¹dra mia¿d¿ystego do ty³u uciska rdzeñ krêgowy lub ogon koñski. W zale¿noœci od stopnia uwypuklenia siê j¹dra mia¿d¿ystego wyró¿niamy 3 grupy objawów klinicznych: 1) czêœciowe przerwanie pierœcienia w³óknistego z uwypukleniem siê j¹dra mia¿d¿ystego i uciskiem na wiêzad³o pod³u¿ne krêgos³upa – tzw. dyskopatia prosta – manifestuje siê bólem w okolicy przykrêgos³upowej oraz zwiêkszeniem napiêcia miêœni przykrêgos³upowych. Dolegliwoœci te spowodowane s¹ podra¿nieniem zakoñczeñ nerwowych, znajduj¹cych siê w zewnêtrznej warstwie pierœcienia w³óknistego i w wi¹zadle pod³u¿nym krêgos³upa. Nie dochodzi do ucisku na korzenie nerwowe, dlatego nie stwierdza siê objawów korzeniowych cd. na str. 27

KUCHNIA OPTYMALNA

ZUPA WIELKANOCNA 750 g wywaru z koœci 80 g pieczarek ● 30 g orzechów w³oskich ● 200 œmietany ● 1 ³y¿ka startego chrzanu ● 50 g mas³a ● 60 g cebuli ● 10 g m¹ki (pe³noziarnistej) ● 50 g szynki ● natka pietruszki, sól, pieprz, ga³ka muszkato³owa i przyprawa do zup do smaku ● ●

SOS Z SZYNKI ●

200 g szynki

●

100 g mas³a

●

200 g wywaru

●

100 g bia³ego wina

●

otarta skórka z cytryny

●

pó³ ³y¿eczki ut³uczonego ja³owca

●

10 g m¹ki

●

pieprz i sól

✄

DESER ŚMIETANKOWY ●

250 g gêstej, kwaœnej œmietany

●

250 g t³ustego sera bia³ego

●

50 g rodzynek

●

30 g drobno posiekanych orzechów

●

50 g pokrojonych, suszonych moreli

●

sok z po³owy cytryny

●

otarta skórka z cytryny

●

10 g ¿elatyny

●

10 g miodu

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

25

KUCHNIA OPTYMALNA

Pieczarki oczyœciæ, op³ukaæ, pokrajaæ w paseczki, usma¿yæ i zalaæ wywarem. Ugotowaæ. Orzechy posiekaæ. Cebulê drobno pokrajaæ i usma¿yæ. Wymieszaæ z m¹k¹, lekko zrumieniæ i po³¹czyæ z pieczarkami, chrzanem, œmietan¹ i orzechami oraz szynk¹ pokrojon¹ w paseczki. Wszystko chwilê pogotowaæ i doprawiæ do smaku. Przed podaniem posypaæ posiekan¹ natk¹ pietruszki.

Skład w 100 g potrawy Białko 2,2 Tłuszcz 11,7 Węglowodany 1,6 Stosunek B : T : W

1 : 5,3 : 0,6

Pokrajan¹ w kostkê szynkê udusiæ na maœle razem ze skórk¹ cytrynow¹ i ja³owcem. Podlaæ wywarem i gotowaæ oko³o pó³ godziny. Zmiksowaæ. Zrobiæ bia³¹ zasma¿kê z mas³a i m¹ki, rozprowadziæ winem i mieszaj¹c, gotowaæ a¿ zgêstnieje. Po³¹czyæ zasma¿kê ze zmiksowan¹ szynk¹, doprawiæ do smaku i zagotowaæ.

Skład w 100 g potrawy Białko 4,2 Tłuszcz 21,9 Węglowodany 1,7 Stosunek B : T : W

Œmietanê, ser i miód ubiæ na g³adk¹ masê. Rodzynki i morele zalaæ wrz¹c¹ wod¹ i moczyæ kilka minut. Odcedziæ je i pokroiæ. Orzechy drobno posiekaæ. Wymieszaæ wszystkie bakalie z utart¹ mas¹. Na koñcu wymieszaæ ze starannie rozpuszczon¹ w ciep³ej wodzie ¿elatyn¹. Masê w³o¿yæ do naczynia i do lodówki.

KWIECIEŃ

WIELKOPOLSKA ✦ S³upca, Bogus³aw Renkiel (8 lat na ¯O) ✦ doradztwo ¿ywieniowe ✦ pr¹dy selektywne ✦ lekarz optymalny

1 : 1,6 : 1,3

2006

✄

tel.: (063) 275 36 54, 0600 134 433

Stosunek B : T : W

OPTYMALNI

k e t a d o tów d y tle ny! r b ko yz o D do icz z d z

1 : 5,3 : 0,4

Skład w 100 g potrawy Białko 9,5 Tłuszcz 15,5 Węglowodany 12,4

26

! O EG N Z AC SM

ARKADIA ZDROWIA 'COLONIA"

2) wypadniêcie j¹dra mia¿d¿ystego powoduje ucisk na korzenie krêgowe – charakteryzuje siê wyst¹pieniem nag³ego, silnego bólu promieniuj¹cego do koñczyny górnej lub dolnej, w zale¿noœci od miejsca wyst¹pienia patologii. Powodem s¹ najczêœciej czynniki mechaniczne, jak np. dŸwigniêcie ciê¿aru, nag³y i niewywa¿ony ruch, silne kichniêcie. W wiêkszoœci przypadków stwierdza siê zaburzenia czucia (ucisk na korzenie czuciowe), doœæ czêsto niedow³ady, a nawet pora¿enia (ucisk na korzenie ruchowe). Najczêœciej dochodzi do wypadniêcia j¹dra mia¿d¿ystego w dolnym odcinku lêdŸwiowym i w odcinku szyjnym. 3) ucisk wypadniêtego j¹dra galaretowatego na rdzeñ krêgowy lub ogon koñski – powoduje wystêpowanie odleg³ych, strzelaj¹cych bólów, zaburzenia czucia, pora¿enia lub niedow³ady, niekiedy zaburzenia w oddawaniu stolca i moczu. Ucisk na rdzeñ krêgowy w odcinku szyjnym powodowaæ mo¿e niedow³ady wszystkich czterech koñczyn. W koñczynach dolnych zwykle wystêpuje niedow³ad spastyczny, w koñczynach górnych – zespó³ mieszany – kurczowo-wiotki, a tak¿e zaburzenia czucia powierzchniowego i g³êbokiego. Rdzeñ krêgowy koñczy siê na wysokoœci krêgu L1 - L2. Poni¿ej tego poziomu przebiegaj¹ce w kanale rdzeniowe korzenie nerwowe tworz¹ ogon koñski. Uciœniêcie przez wypadniête j¹dro mia¿d¿yste ogona koñskiego daje wielokorzeniowe zaburzenia czuciowe i ruchowe, zaburzenia w oddawaniu stolca i moczu, os³abienie czucia w okolicy odbytu i krocza oraz impotencjê. Leczenie dyskopatii jest postêpowaniem kompleksowym, na które sk³ada siê zarówno farmakoterapia, jak i terapia fizykalna. W niektórych przypadkach zachodzi koniecznoœæ leczenia operacyjnego. W przypadkach bez ucisku na rdzeñ krêgowy i korzenie nerwowe stosuje siê wy³¹cznie leczenie zachowawcze. Z leków podaje siê niesterydowe leki przeciwzapalne, leki zmniejszaj¹ce napiêcie miêœniowe i leki uspokajaj¹ce, które tonizuj¹ psychikê chorego, zmniejszaj¹ stopieñ odczuwania bólu, a tak¿e dzia³aj¹ rozluŸnia-

j¹co na uk³ad miêœniowy. Leczenie fizykalne polega na stosowaniu zabiegów zmniejszaj¹cych dolegliwoœci, rozluŸniaj¹cych miêœnie. Najczêœciej stosuje siê naœwietlania lamp¹ Sollux, pr¹dy dynamiczne, ultradŸwiêki. Korzystnie dzia³aj¹ masa¿e suche lub podwodne, k¹piele solankowe, siarczkowe lub radonowe. Istotne znaczenie ma kinezyterapia polegaj¹ca na æwiczeniach rozluŸniaj¹cych miêœnie przykrêgos³upowe, a w dalszym etapie æwiczenia wzmacniaj¹ce miêœnie brzucha i grzbietu (tzw. gorset miêœniowy) stabilizuj¹ce krêgos³up. Przypadki przebiegaj¹ce z silnymi bólami, z objawami ucisku na korzenie nerwowe, wymagaj¹ co najmniej kilkudniowego unieruchomienia w ³ó¿ku. Z innych metod nale¿y

Prawidłowe stosowanie żywienia optymalnego daje gwarancję pokrycia zapotrzebowania organizmu na składniki potrzebne do przemian i regeneracji organizmu. wymieniæ: blokady przykrêgos³upowe, odbarczanie uciœniêtych tkanek za pomoc¹ wyci¹gu czy stosowane w niektórych oœrodkach tzw. manipulacje. D³ugo utrzymuj¹ce siê bóle, nie ustêpuj¹ce pod wp³ywem leczenia zachowawczego lub œwie¿e niedow³ady, s¹ wskazaniem do leczenia operacyjnego, polegaj¹cego na odbarczeniu uciœniêtych struktur nerwowych i usuniêciu wypadniêtego j¹dra mia¿d¿ystego. Na proces degeneracyjny kr¹¿ków miêdzykrêgowych i innych elementów krêgos³upa du¿y wp³yw maj¹ czynniki zewnêtrzne, takie jak: wady postawy, przeci¹¿enia krêgos³upa, brak ruchu, siedz¹cy tryb ¿ycia, nieodpowiednie, wadliwie wyposa¿one ³ó¿ko, nieodpowiednie (nie uwzglêdniaj¹ce fizjologicznych krzywizn krêgos³upa) krzes³a i fotele, nieprawid³owe obuwie (wysokoœæ obcasów), oty³oœæ i najwa¿niejszy czynnik – nieprawid³owe od¿ywianie. Nasz uk³ad podporowy, kostno-stawowo-miêœniowy w du¿ej mierze

zbudowany jest z kolagenu. Dlatego ten rodzaj bia³ka jest nieodzowny do regeneracji jego tkanek, jak równie¿ innych narz¹dów zbudowanych z tkanki ³¹cznej. Prawid³owe stosowanie ¿ywienia optymalnego, tj. odpowiednie iloœci, proporcje i rodzaj sk³adników od¿ywczych, daj¹ gwarancjê pokrycia zapotrzebowania organizmu na sk³adniki potrzebne do przemian i regeneracji organizmu. Dodatkowym czynnikiem wspomagaj¹cym s¹ równie¿ pr¹dy selektywne, poprawiaj¹ce ukrwienie, a tym samym od¿ywienie upoœledzonych (niedo¿ywionych), chorych tkanek. Doktor Kwaœniewski w swojej ksi¹¿ce pt. 'Dieta optymalna" pos³u¿y³ siê ciekawym przyk³adem tragarzy choruj¹cych w dziewiêædziesiêciu procentach na choroby zwyrodnieniowe stawów (równie¿ krêgos³upa). Znamienne jest to, ¿e tragarze maj¹cy dostêp do miêsa (pracuj¹cy w ch³odniach z miêsem) nie zapadali na tê chorobê, mimo ch³odu, wilgoci i znacznego przeci¹¿enia dŸwiganiem ciê¿arów. To bia³ko i t³uszcze zwierzêce pozwoli³o na zachowanie prawid³owych funkcji uk³adu kostnego, mimo wielu bardzo niekorzystnych, szkodliwych czynników zewnêtrznych. ¯ywienie optymalne wg zasad dr. Jana Kwaœniewskiego daje wiêc du¿¹ szansê na czêœciowe lub zupe³ne pozbycie siê wielu schorzeñ zwi¹zanych z naszym krêgos³upem oraz ograniczenie leków, które niszcz¹ inne czêœci naszego organizmu. lek. med. Urszula Brych ortopeda Arkadia 'Colonia"

Zapraszamy na optymalny turnus wielkanocny Czyste powietrze, piêkne krajobrazy górskie, wêdrówki piesze oraz liczne trasy spacerowe. Spêdzicie tutaj wraz z rodzinami urocze, niezapomniane chwile, bawi¹c siê w optymalnym towarzystwie. ARKADIA ZDROWIA ul. WCZASOWA 9, 43-450 USTROÑ-JASZOWIEC

Tel./fax: +48 (033) 854-21-11, 854-21-25, 854-24-27

Reklama

zarówno czuciowych, jak i ruchowych. Odruchy œciêgnisto-okostnowe s¹ zachowane. cd. ze str. 24

e-mail: [email protected] Strona int.: http://www.arkadiazdrowia.com

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

27

Z ŻYCIA STOWARZYSZENIA

PISMO DO KOMISJI EUROPEJSKIEJ Komisja Europejska Dyrekcja Generalna ds. Zdrowia i Ochrony Konsumentów Dzia³ C4 - Determinanty Zdrowia adres: L-2920 Luksemburg W odpowiedzi na PROGRAM 'Promowanie zdrowego ¿ywienia i aktywnoœci fizycznej: europejski wymiar zapobiegania nadwadze, oty³oœci i chorobom przewlek³ym", w imieniu Zarz¹du G³ównego Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Bractw Optymalnych im. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie, przedstawiam (w bardzo du¿ym skrócie) propozycjê dzia³añ, które przyczynowo doprowadz¹ do zrealizowania w/w Programu: 1. Rozwin¹æ jako cel g³ówny, strategiczny, hodowlê byd³a mlecznego, produkcjê mas³a, bardzo t³ustej œmietany i serów. 2. Rozwin¹æ produkcjê ¿ywca wieprzowego, wykorzystuj¹c czêœæ bia³ka, wêglowodany i sk³adniki mineralne z mleka. 3. Rozwin¹æ hodowlê kur niosek i produkcjê jaj. 4. Maksymalnie przybli¿yæ przetwórstwo do producenta. 5. Rozwin¹æ te ga³êzie produkcji roœlinnej, które bezpoœrednio daj¹ bia³ko i t³uszcz o wartoœci przydatnej w ¿ywieniu cz³owieka. Praktycznie bêd¹ to orzechy laskowe, orzechy w³oskie i s³onecznik. 6. Rozwin¹æ produkcjê soi – tylko na pasze. 7. Rozwin¹æ hodowlê kóz i produkcjê trwa³ych przetworów z mleka koziego. 8. Rozwin¹æ hodowlê gêsi z ich tuczem. 9. Proponowaæ ludziom od¿ywianie siê wg zasad ¿ywienia optymalnego (zwanych te¿ diet¹ optymaln¹) opracowanego przez dr. Jana Kwaœniewskiego. 10. Zabezpieczenie dla ludzi w³aœciwej iloœci produktów spo¿ywczych, zawieraj¹cych najlepsze (z punktu widzenia biochemii cz³owieka) bia³ko, t³uszcz i wêglowodany, pozwoli na stosowanie ¿ywienia optymalnego ludzi, a tym samym zapobieganie chorobom i przyczynowe leczenie chorych. 11. Ludzie ¿ywi¹cy siê optymalnie maj¹ bardzo du¿o energii, chêtnie zatem æwicz¹, biegaj¹ i uprawiaj¹ sporty, uzyskuj¹c lepsze wyniki. W/w propozycje wynikaj¹ z faktu realizowania ju¿ zadañ Stowarzyszenia, które reprezentujê. W 1998 roku powsta³o Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych im. prof. W³odzimierza Sedlaka z siedzib¹ w Jaworznie /KRS 0000165877/. Celem Stowarzyszenia jest rozwijanie szerokiego zainteresowania i organizowanie cz³onków w dzia³alnoœci na rzecz ochrony zdrowia, upowszechniania kultury fizycznej i sportu, dobroczynnoœci, pomocy oraz rehabilitacji spo³ecznej i zawodowej inwalidów, jak równie¿ stymulowanie rozwoju dzia³alnoœci naukowej, naukowo-technicznej i oœwiatowej, zwi¹zanej z nowoczesnym, optymalnym od¿ywianiem siê ludzi.

28

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez m.in. popularyzowanie nowoczesnego, optymalnego modelu od¿ywiania siê ludzi oraz upowszechnianie osi¹gniêæ i efektów stosowania ¿ywienia optymalnego, opracowanych przez lek. med. Jana Kwaœniewskiego, inicjowanie i koordynowanie badañ naukowych oraz wspó³dzia³anie w tym zakresie z odpowiednimi placówkami produkcji i gospodarki ¿ywnoœciowej, integrowanie œrodowisk zainteresowanych optymalnym modelem od¿ywiania siê i wymian¹ doœwiadczeñ, organizowanie kontaktów miêdzy przedstawicielami klasycznej medycyny a lekarzami propaguj¹cymi optymalny model od¿ywiania, a tak¿e osobami, które stosuj¹c ten model od¿ywiania, uzyska³y poprawê stanu zdrowia, propagowanie prowadzenia zdrowego trybu ¿ycia, w tym: od¿ywiania siê i rehabilitacji, poprzez organizowanie szkoleñ oraz prowadzenie dzia³añ zapobiegawczych przez wykwalifikowanych specjalistów z tych zakresów. Obecnie Stowarzyszenie ubiega siê o uzyskanie statusu organizacji po¿ytku publicznego. Mamy ponad 8000 cz³onków, lecz dzia³alnoœæ statutow¹ kierujemy do szeroko pojêtej spo³ecznoœci zainteresowanej zdrowym ¿yciem, które mo¿na uzyskaæ poprzez najlepsze (optymalne) od¿ywianie i utrzymywanie sprawnoœci fizycznej. Nasi cz³onkowie i sympatycy zorganizowani s¹ w 60 Oddzia³ach na terenie ca³ej Polski. Wœród nich s¹ przedstawiciele wszystkich grup spo³ecznych: lekarze, dietetycy, fizjoterapeuci, rolnicy, producenci ¿ywnoœci, wœród których s¹ ludzie zdrowi, chc¹cy zachowaæ to zdrowie, a tak¿e ludzie, którzy dziêki stosowaniu ¿ywienia optymalnego pozbywaj¹ siê chorób i praktycznie zapobiegaj¹ chorobom. Twórc¹ ¿ywienia optymalnego, jako metody zapobiegania i leczenia przyczynowego wielu chorób, jest Jan Kwaœniewski – lekarz balneolog z Ciechocinka. Zasady ¿ywienia optymalnego cz³owieka oparte s¹ na aktualnym stanie wiedzy biochemicznej i fizjologicznej, pozwalaj¹ na profilaktykê praktycznie bardzo wielu chorób, a przede wszystkim oty³oœci i chorób, które s¹ nastêpstwem oty³oœci. ¯ywienie Optymalne polega na spo¿ywaniu odpowiednich, zgodnych z indywidualnym zapotrzebowaniem, iloœci bia³ek, t³uszczów i wêglowodanów. Okreœleniu zapotrzebowania s³u¿y ustalona przez dr. Jana Kwaœniewskiego proporcja: Bia³ka 1, T³uszcze 3,5, Wêglowodany 0,8 (g/kg nale¿nej masy cia³a/dobê). Widoczna jest du¿a przewaga t³uszczów nad wêglowodanami, odwrotnie do propagowanych w tzw. piramidach ¿ywieniowych. Dzisiaj potwierdzeniem skutecznoœci ¯ywienia Optymalnego s¹ stosuj¹cy je ludzie, wyleczeni z nieuleczalnych chorób, takich jak: oty³oœæ, cukrzyca typ I i II, astma, choroby reumatyczne, zwyrodnienia stawów, nadciœnienie têtnicze, choroby serca i wielu innych. Na ¯ywieniu Optymalnym cukrzyca cofa siê bardzo szybko – odstawienie leków udaje siê osi¹gn¹æ w 90% przypadków – a jest to choroba, której koszty spo³eczne znacznie przekraczaj¹ wydatki

LISTA ODDZIAŁÓW wszystkich pozosta³ych. Pozytywne skutki osi¹gane na ¿ywieniu dr. Kwaœniewskiego spowodowa³y, ¿e jest ono coraz szerzej stosowane w Polsce i na œwiecie, szczególnie wœród Polonii. Obecnie populacjê tzw. Optymalnych szacuje siê na ponad 2 mln ludzi. Dietê optymaln¹ stosuj¹ naukowcy, politycy, lekarze, dziennikarze, aktorzy i wielu ludzi w Polsce, i na ca³ym œwicie, m.in. znany polski polityk Lech Wa³êsa, który wyleczy³ siê z cukrzycy i odstawi³ leki. ¯ywienie Optymalne, dziêki staraniom dr. Jana Kwaœniewskiego, by³o przedmiotem badañ naukowych na pocz¹tku lat 80tych. Badaniami objêto najpierw zwierzêta, a póŸniej ludzi w ró¿nych grupach wiekowych. Badania te przeprowadzi³o 11 profesorów i docentów wraz z zespo³ami pod kierunkiem prof. H. Rafalskiego na polecenie komisji powo³anej przez Premiera Rz¹du Piotra Jaroszewicza. Na badania rz¹d przeznaczy³ œrodki finansowe z Ministerstwa Nauki, pomimo przeszkód ze strony Ministerstwa Zdrowia i Instytutu ¯ywnoœci i ¯ywienia. Niezale¿ne opinie na temat tych badañ na podstawie dostarczonej dokumentacji wyrazili prof. Jan Tatoñ i prof. Jan Hasik. Prof. J. Tatoñ napisa³ w opinii: '…autorzy udowodnili, ¿e dieta niskowêglowodanowa i bogatot³uszczowa w badanym okresie (6 miesiêcy) nie jest szkodliwa", z kolei prof. J. Hasik napisa³: 'Poniewa¿ dotychczasowe badania pozwalaj¹ stwierdziæ, ¿e stosowana dieta nie jest szkodliwa, nale¿y zgodziæ siê z autorami, ¿e winna nast¹piæ kontynuacja badañ u chorych". Planowane, rozleg³e badania na ludziach w latach 1981-85 nie dosz³y do skutku, a przeznaczone na nie fundusze w czasie stanu wojennego zosta³y u¿yte inaczej. S¹ dokumenty potwierdzaj¹ce te fakty. Dr Jan Kwaœniewski jest autorem bardzo du¿ej iloœci artyku³ów i wielu pozycji ksi¹¿kowych, które w ostatnich dziesiêciu latach by³y sprzedawane w prawie najwiêkszych iloœciach w Polsce. Niektóre z nich przet³umaczone zosta³y na jêzyk angielski, niemiecki, czeski, rosyjski, a przygotowywane s¹ do wydania równie¿ w jêzyku francuskim. Wiedza dr. Jana Kwaœniewskiego dostêpna jest w poni¿szych tytu³ach ksi¹¿kowych: 1. Jan Kwaœniewski, Tomasz Kwaœniewski 'T³uste ¯ycie" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 1997 2. Jan Kwaœniewski '¯ywienie Optymalne" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 1999 3. Jan Kwaœniewski Marek Chyliñski 'Dieta Optymalna" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 1999 4. Jan Kwaœniewski 'Odpowiedzi na listy I" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 2001 5. Jan Kwaœniewski 'Odpowiedzi na listy II" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 2001 6. Jan Kwaœniewski 'Odpowiedzi na listy III" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 2002 7. Jan Kwaœniewski 'Ksi¹¿ka Kucharska" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 2002 8. Jan Kwaœniewski Marek Chyliñski 'Dieta Optymalna. Dieta Idealna" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 2004 9. Jan Kwaœniewski 'Jak nie chorowaæ" – Wydawnictwo 'WGP" Warszawa 2005. Prezes Zarz¹du G³ównego OSBO Adam Jany

OPTYMALNI

STYCZEŃ

2006

29

30 30

OPTYMALNI OPTYMALNI

LIPIEC 2005 MARZEC 2006

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych

Adres do korespondencji:

x 39,60 z³ Razem: . . . . . . . . .

x 39,60 z³ Razem: . . . . . . . . .

x 39,60 z³ Razem: . . . . . . . . .

❑ Prenumerata Półroczna 39,60 z³ ..... iloœæ egzemplarzy

❑ Prenumerata Półroczna 39,60 z³ .. .. . iloœæ egzemplarzy

❑ Prenumerata Półroczna 39,60 z³ . . .. . iloœæ egzemplarzy

❑ Prenumerata Roczna 59,40 z³ ..... iloœæ egzemplarzy x 59,40 z³ Razem: . . . . . . . . .

❑ Prenumerata Roczna 59,40 z³ .. .. . iloœæ egzemplarzy x 59,40 z³ Razem: . . . . . . . . .

❑ Prenumerata Roczna 59,40 z³ . . .. . iloœæ egzemplarzy x 59,40 z³ Razem: . . . . . . . . .

43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200

Ogólnopolskie Stowarzyszenie Bractw Optymalnych

Adres do korespondencji:

x 39,60 z³ Razem: . . . . . . . . .

❑ Prenumerata Półroczna 39,60 z³ . . . . . iloœæ egzemplarzy

❑ Prenumerata Roczna 59,40 z³ . . . . . iloœæ egzemplarzy x 59,40 z³ Razem: . . . . . . . . .

REKLAMA LISTA ODDZIAŁÓW

OPTYMALNI

W PRENUMERACIE

Prenumerata Roczna

Wszelkie informacje dotycz¹ce prenumeraty miesiêcznika Stowarzyszenia OPTYMALNI uzyskaj¹ Pañstwo w biurze OSBO: Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616-51-82, fax (032) 616-63-74.

Adres do korespondencji: 43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200 Cena: 59,40 z³

(Przy zamówieniu telefonicznym dodatkowy koszt przesy³ki 8,00 z³).

Prenumerata Półroczna

Wszelkie informacje dotycz¹ce prenumeraty miesiêcznika Stowarzyszenia OPTYMALNI uzyskaj¹ Pañstwo w biurze OSBO: 43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200, tel. (032) 616-51-82, fax (032) 616-63-74.

Adres do korespondencji: 43-600 Jaworzno, ul. Grunwaldzka 200 Cena: 39,90 z³ (w tym 10,20 z³ koszt przesy³ki)

(Przy zamówieniu telefonicznym dodatkowy koszt przesy³ki 8,00 z³).

REKLAMA

'
róde³ko"

zaprasza na wczasy optymalne 43-450 Ustroñ, ul.
ródlana 24

Nasze telefony: tel./fax (~33) 854 11 26; tel. (~33) 858 74 50; kom. 0603 952167

SZAMY ZAPRA

● konsultacje lekarskie – dr. Arkadiusz Kuna, – dr. pediatra Jacek Kuna ● codzienne wyk³ady szkoleniowe ● masa¿e ● sauna

CENY KONKU RENCY JN

E

Organizujemy pobyty na dowoln¹ iloœæ dni. Zapewniamy rodzinn¹ atmosferê – otwart¹ dla goœci kuchniê, tak¿e w trakcie przygotowywania posi³ków i pieczenia chleba. Praktycznych rad udzielaj¹ kucharki, doœwiadczone w przygotowywaniu posi³ków optymalnych. Mamy wy¿ywienie 3-posi³kowe dla pocz¹tkuj¹cych i 2-posi³kowe dla zaawansowanych. Istnieje mo¿liwoœæ ustalenia indywidualnego sposobu ¿ywienia. Od 20-30.03.06 organizujemy turnus dla odchudzaj¹cych siê

Szczecin. Optymalny Janusz ● doradztwo ¿ywieniowe (bogate doœwiadczenie - 9 lat na ¯O) ● pr¹dy selektywne ● ¿ywnoœæ optymalna (wêdliny – Krotoszyn, nabia³ – Klimeko, wypieki – Janiccy, jaja ekologiczne i inne) ● ksi¹¿ki i publikacje ¯O ● lekarz optymalny ● spotkania optymalnych

ARKADIA URSYNÓW Warszawa ul. Hawajska 3 (nowy adres)

tel. 022 648-72-36,

Optymalny kawaler - 29 lat, wysoki, bez

@pensjonat-zrodelko.pl e-mail: rezerwacja@ www.pensjonat-zrodelko.pl Zadzwoñ a wyœlemy pe³n¹ ofertê.

Tel./fax: (091) 487 43 13, 0606 24 04 74

OGŁOSZENIA DROBNE Warszawa, ul. Lêdzka 46 (ko³o bazarku na Kole) tel. 22/8771032, 0605092928 7 dni w tygodniu: ¿ywnoœæ optymalna, wêdliny: Krotoszyn, Rolmiês, Kapecki i inne, nabia³: Klimeko, wypieki: Janiccy, jaja: zielononó¿ki i ekologiczne ksi¹¿ki, czasopisma.

W programie:

● pr¹dy selektywne

Emisja reklamy zleconej, ale nieopłaconej w terminie będzie wstrzymana do czasu uregulowania należności. Wydawca

zobowi¹zañ, bez na³ogów. Pozna optymaln¹ pannê w celu wspólnej przysz³oœci.

Konsultacje lekarzy optymalnych, pr¹dy selektywne, porady ¿ywieniowe, prasa i ksi¹¿ki.

Tel.: 0501 681 535

Cena modułu pojedynczego ogłoszenia drobnego: 30 zł, modułu podwójnego: 50 zł. Ceny netto.

Wagi optymalne - TANIO od 350 z³ Wagi, które wyliczaj¹ zawartoœæ bia³ka, t³uszczu i wêglowodanów, kcalorii, cholesterolu itd. w ponad 400 produktach spo¿ywczych, zaprogramowane wg najaktualniejszych tabel optymalnych. Naprawa wag. Zamówienia: 0509 569 194, (032) 204 65 44

Agata P³owecka certyfikat lekarza optymalnego OSBO nr 11

chirurg, specjalista medycyny rodzinnej przyjmuje:

NpZOZ Przychodnia Medycyny Rodzinnej ul. Szajnowicza-Iwanowa 57 42-200 Czêstochowa

0-604 24 66 97 rejestracja tel. (0-34) 322 51 14 tel.

OPTYMALNI

KWIECIEŃ

2006

31

Reklama

Pensjonat

W Naszej Księgarni Wysyłkowej 39 z³ Dieta Optymalna Dieta Idealna Marek Chyliñski Jan Kwaœniewski

25 z³

30 z³ Jak nie chorować

Pamiętnik III

Jan Kwaœniewski

ks. W³odzimierz Sedlak

85 z³

Odpowiedzi na listy (cz. 1)

Optimale Kost

Jan Kwaœniewski

w jêzyku niemieckim

25 z³

25 z³

Jan Kwaœniewski

30 z³

25 z³ Człowiek i Góry Świętokrzyskie ks. W³odzimierz Sedlak

25 z³

Odpowiedzi na listy (cz. 2)

Życie jest światłem

Pójdź za Mną

Jan Kwaœniewski

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

25 z³

30 z³

18 z³

Odpowiedzi na listy (cz. 3)

W pogoni za nieznanym

Teologia Światła

Jan Kwaœniewski

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

39 z³ Dieta Optymalna J. Kwaœniewski M. Chyliñski

33 z³

30 z³

17 z³

Pamiętnik IV

Boży Kram

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³

17 z³

Tłuste Życie

Mała Monografia Bioelektroniki

Antek z Ćmielowa

Jan Kwaœniewski

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

25 z³ Żywienie Optymalne Jan Kwaœniewski

55 z³

17 z³

30 z³

Listy do Matki

Homo electronicus

ks. W³odzimierz Sedlak

ks. W³odzimierz Sedlak

17 z³

40 z³

Książka Kucharska

Quo Vadis, Homo?

Żywienie, żywność, składniki pokarmowe a zdrowie

Jan Kwaœniewski

ks. W³odzimierz Sedlak

Stanis³aw K. Wi¹ckowski

50 z³

25 z³

Optimalnoje Pitanije Jan Kwaœniewski w jêzyku rosyjskim

Pamiętnik II ks. W³odzimierz Sedlak

21 z³ Żywienie Optymalne Jan Kwaœniewski III WYD ANIE w przygoto waniu

Sprzedaż książek jest prowadzona w biurze OSBO Jaworzno ul. Grunwaldzka 200 Zamówienia można składać pisemnie lub telefonicznie pod numerem (032) 6165182, fax (032) 6166374. Realizacja zamówień: do 14 dni od daty zamówienia.