Organizacja i technika ruchu

Organizacja i technika ruchu.

Marcin Czerwiński

Podział sieci kolejowej pod względem technicznym. Sieć kolejowa PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. jest to układ połą- czonych ze sobą linii kolejowych zarządzanych przez PKP PLK S.A.

Linia kolejowa jest to droga kolejowa mająca początek i koniec wraz z przyległym pasem gruntu, na którą składają się odcinki linii a także budynki, budowle i urządzenia przeznaczone do prowadzenia ruchu kolejowego wraz z zajętymi pod nie gruntami. Punkty początkowe i końcowe linii kolejowych ustala Zarząd PKP PLK S.A.

Podział linii kolejowej Linie kolejowe dzielą się na: odcinki Ø

Ø

szlaki

Ø

odstępy

Odcinek Poznań główny

Stacja węzłowa

Krzyż

Stacja węzłowa

Odcinek jest to część linii kolejowej zawarta między sąsiednimi stacjami węzłowymi albo między punktem początkowym lub końcowym linii kolejowej i najbliższą stacją węzłową.

Wysoka Kamieńska Stacja węzłowa

Punkt początkowy lub końcowy

Świnoujście

Szlak Posterunek zapowiadawczy

Posterunek zapowiadawczy

Linia kolejowa

Linia kolejowa

Posterunek zapowiadawczy

Odstęp Posterunek odstępowy Posterunek zapowiadawczy

Posterunek bocznicowy

Stacja węzłowa Stacje, na których łączą się szlaki z trzech lub więcej kierunków, nazywamy stacjami węzłowymi.

Zespół stacji i posterunków ruchu sąsiadujących ze sobą nazywa się węzłem kolejowym, którego granice ustala Zarząd PKP PLK S.A.

Posterunki ruchu Posterunek ruchu służy do bezpiecznego i sprawnego prowadzenia ruchu kolejowego. Posterunki ruchu dzielą się na posterunki następcze i osłonne.

Posterunek zapowiadawczy jest to posterunek mający możliwość zmiany kolejności jazdy pociągów wyprawianych na tor szlakowy przyległy do tego posterunku.

Posterunki zapowiadawcze Stacja jest to posterunek zapowiadawczy, w obrębie którego, oprócz toru głównego zasadniczego, znajduje się co najmniej jeden tor główny dodatkowy, a pociągi mogą rozpoczynać i kończyć jazdę, krzyżować się i wyprzedzać, jak również zmieniać skład lub kierunek jazdy. Duże stacje mogą być podzielone na rejony stanowiące osobne posterunki zapowiadawcze. Posterunek odgałęźny urządzony jest poza stacją: 1) w miejscu odgałęzienia linii lub łącznicy, 2) przy przejściu ze szlaku jednotorowego w dwutorowy i odwrotnie, 3) w miejscu połączenia torów szlakowych na liniach wielotorowych. Posterunek odgałęźny bierze udział w prowadzeniu ruchu wszystkich pociągów kursujących na przyległych szlakach (odstępach).

Posterunek odgałęźny

Granica między szlakiem a posterunkiem zapowiadawczym Linia jednotorowa

Linia dwutorowa

W sytuacji gdy tory szlakowe oddalone są od siebie tak, że nie można określić linii prostopadłej do osi torów, w miejscu ustawienia semafora wjazdowego, wówczas granicą między tym torem szlakowym, przy którym nie ma semafora wjazdowego, a posterunkiem zapowiadawczym jest miejsce znajdujące się przy tym torze od strony szlaku w odległości 100 m przed najbliższym rozjazdem lub skrzyżowaniem,

Granica między szlakiem a posterunkiem zapowiadawczym W przypadku gdy w torze najbliższy rozjazd lub skrzyżowanie znajduje się bliżej szlaku niż rozjazd lub skrzyżowanie w sąsiednim torze osłaniany semaforem wjazdowym, wówczas granicą między tym torem szlakowym, przy którym nie ma semafora wjazdowego, a posterunkiem zapowiadawczym jest miejsce znajdujące się przy tym torze od strony szlaku w odległości 100 m przed najbliższym rozjazdem lub skrzyżowaniem,

W przypadku gdy przy torze znajduje się odnoszące się do tego toru urządzenie sygnałowe, za pomocą którego podaje się zezwolenie na wjazd pociągu, wówczas granicą między tym torem szlakowym a torem posterunku zapowiadawczego jest miejsce usytuowania tego urządzenia

Posterunek bocznicowy Posterunek bocznicowy jest to posterunek ruchu urządzony na szlaku przy odgałęzieniu bocznicy, który bierze udział w prowadzeniu ruchu wszystkich pociągów kursujących na przyległych odstępach i pociągów obsługujących bocznicę. Przyjmowanie pociągów na bocznicę i wyprawianie ich z bocznicy odbywa się na zasadach ustalonych dla posterunków zapowiadawczych, a przepuszczanie innych pociągów – na zasadach ustalonych dla posterunków odstępowych. Jeżeli posterunek bocznicowy urządzany jest tylko dla umożliwienia wjazdu i wyjazdu pociągu obsługującego bocznicę i nie wyposaża się go w semafory, jest to posterunek pomocniczy; posterunek ten bierze udział w zapowiadaniu tylko pociągów obsługujących bocznicę.

Posterunek odstępowy

1a,1b,2a i 2b – posterunki następcze

2a i 2b – posterunki odstępowe

Posterunki techniczne Posterunek techniczny przeznaczony jest do wykonywania, bezpo- średniego

organizowania i nadzorowania czynności ruchowych na stacjach i na innych posterunkach ruchu. Posterunki techniczne dzielą się na posterunki nastawcze, dyspozytorskie, dróżnika przejazdowego oraz posterunki stwierdzania końca pociągu .

Do czynności posterunków technicznych należą: Ø Ø Ø Ø

nastawianie zwrotnic i semaforów, zabezpieczenie jazdy pociągów i manewrów, wykonywanie innych czynności ruchowych, bezpośrednie wykonywanie i nadzorowanie powyższych czynności na stacjach

Posterunki techniczne Posterunki te dzielą się na: Ø posterunki nastawcze,

Ø

posterunki dyspozytorskie,

Ø

Ø

posterunki dróżnika przejazdowego

posterunki stwierdzenia końca pociągu

Tory w stacji Na stacjach tory kolejowe dzielą się na tory: główne Ø specjalnego przeznaczenia Ø boczne Ø

Tory główne główne zasadnicze Ø główne dodatkowe Ø

Tory w stacji Tory specjalnego przeznaczenia żeberka ochronne, Ø tory dojazdowe do bocznic, Ø komunikacyjne, Ø wyciągowe, Ø bocznicowe Ø

Określanie torów na szlaku Tory szlakowe określa się liczebnikami głównymi (jeden, dwa itd.). Na szlaku dwutorowym tor prawy, patrząc od początku linii ku jej końcowi, jest torem nr 1 (jeden), a tor lewy – torem nr 2 (dwa). Numerację torów na szlakach wielotorowych ustala Zarząd PKP PLK S.A.,

Określanie torów w stacji Tory stacyjne określa się liczebnikami porządkowymi (pierwszy, drugi itd.),

Ø

Ø

Torem nr 1 (pierwszym) na stacji jest tor główny zasadniczy będący przedłużeniem: na liniach jednotorowych – toru szlakowego, położonego bliżej początku linii zgodnie z jej kilometrażem, na liniach dwutorowych i wielotorowych – toru szlakowego nr 1 (jeden).

Na stacjach węzłowych do określania toru nr 1 (pierwszego) miarodajną jest linia kolejowa wyższej kategorii, a przy równorzędności linii przyjmuje się linię o większym obciążeniu ruchem pociągów, Tory stacyjne znajdujące się po prawej stronie toru głównego zasadniczego nr 1 (pierwszego) patrząc od początku linii ku jej końcowi, określa się kolejnymi liczbami nieparzystymi, a tory stacyjne znajdujące się po lewej stronie toru głównego zasadniczego nr 1 (pierwszego) kolejnymi liczbami parzystymi

Obowiązki rewidenta w czasie wjazdu pociągu Podczas wjazdu pociągu w rejon posterunku rewizji technicznej wagonów rewident taboru powinien znajdować się w miejscu umożliwiającym przyjęcie pociągu na biegu i obserwować stan części biegowych wagonów, a w szczególności: Ø

Ø

Ø

Ø

czy nie ma zakleszczonych zestawów kołowych, czy nie występują płaskie miejsca lub nalepy na powierzchniach tocznych kół, czy nie występują widoczne objawy grzania się łożysk osiowych czy nie nastąpiło przesunięcie ładunku poza skrajnię taboru, czy nie ma otwartych drzwi itp. Jeżeli pociąg przyjmuje dwóch rewidentów taboru lub rewident taboru i inny pracownik posterunku, obserwowanie składu winno odbywać się z obu stron pociągu,

Osygnalizowanie pociągu Osygnalizowanie czoła pociągu

Sygnał Pc 1 „Oznaczenie czoła pociągu (pojazdu trakcyjnego jadącego luzem, ciężkiego pojazdu pomocniczego, maszyny torowej) jadącego na szlaku jednotorowym w kierunku zasadniczym po torze szlaku dwutorowego lub po dowolnym torze szlaku dwui wielotorowego z dwukierunkową samoczynną blokadą liniową”

Sygnał Pc 2 „ Oznaczenie czoła pociągu (pojazdu trakcyjnego jadącego luzem, ciężkiego pojazdu pomocniczego, maszyny torowej) jadącego w kierunku przeciwnym do zasadniczego po torze szlaku dwutorowego bez dwukierunkowej samoczynnej blokady liniowej

Osygnalizowanie końca pociągu Sygnał  Pc 5

"Oznaczenie końca pociągu (pojazdu trakcyjnego jadącego luzem,  ciężkiego pojazdu pomocniczego i maszyny torowej)"

Sygnał Pc 5 podawany za pomocą tarcz odblaskowych można stosować w porze dziennej do osygnalizowania pociągów wszystkich rodzajów, a na wytypowanych liniach – do osygnalizowania końca pociągów towarowych w ciągu całej doby.

Oznaczenie przodu i tyłu lokomotywy manewrowej Sygnał Tb 1

„Oznaczenie przodu i tyłu lokomotywy manewrowej

Dzienny

Nocny

Z przodu i z tyłu po jednej latarni z białym światłem od strony stanowiska maszynisty

Z przodu i z tyłu po jednej latarni z białym światłem od strony stanowiska maszynisty

Ogólne zasady prowadzenia ruchu pociągów na szlaku Na szlaku dwutorowym pociągi powinny kursować po torze prawym, patrząc w kierunku jazdy pociągu (kierunek zasadniczy).

Na szlakach wielotorowych kierunek ruchu po każdym torze, ustala Zarząd PKP PLK S.A.

Pociągi tego samego kierunku jazdy powinny kursować po torze szlakowym w odstępach posterunków następczych, tzn. że na każdym torze danego szlaku względnie odstępie (jeżeli szlak jest podzielony na odstępy) może równocześnie znajdować się tylko jeden pociąg. Wyjątek od tej zasady dopuszczalny jest w przypadkach jazdy na widoczność (§ 31) lub jazdy po torze zamkniętym.

Dziękuję za uwagę