Ostatni list od kochanka - Jojo Moyes

Moyes Jojo

Ostatni list od kochanka

Charlesowi, którego list wszystko to zaczął

Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin! W załączeniu prezent urodzinowy - mam, nadzieję, że Ci się spodoba,... Myślę dziś o Tobie w szczególny sposób... bo stwierdziłam., że wprawdzie Cię kocham, ale nie jestem w Tobie zakochana. Nie czuję, że jesteś tym jedynym,, którego Bóg mi przeznaczył. Mimo wszystko naprawdę mam nadzieję, że prezent Ci się spodoba i że będziesz miał fantastyczne urodziny. Kobieta do Mężczyzny, list

prolog później x Ellie Haworth wypatruje przyjaciół i przepycha się przez zatłoczony bar. Upuszcza na ziemię torbę i kładzie swój telefon na stole przed nimi. Są już nieźle wstawieni - poznaje to po ich głosach, przesadnych gestach, głośnym śmiechu i pustych butelkach. - Spóźniłaś się. - Nicky wskazuje na zegarek i grozi jej palcem. Tylko nam nie mów, że musiałaś dokończyć artykuł. - Wywiad ze skrzywdzoną żoną członka parlamentu. Przepraszam, ale musiałam przygotować go do jutrzejszego wydania - mówi, wsuwając się na wolne miejsce i nalewając sobie z pustej już niemal butelki. Przesuwa komórkę na środek stołu. - No dobrze. A teraz irytujące słowo do dyskusji: „później". - Później? - Wyraz na końcu esemesa. Czy to znaczy jutro, czy dziś, tylko później? A może po prostu okropna młodzieńcza afektacja, która naprawdę nic nie znaczy? Nicky zerka na błyszczący ekran. - To znaczy „później" plus x. Tak jak dobranoc. Moim zdaniem: do jutra. - Na pewno do jutra - mówi Corinne. - Później to jutro -przerywa. - A może nawet pojutrze. - To bardzo zdawkowe. - Zdawkowe?

- Jak coś, co mówisz do listonosza. - Całusy dla listonosza? Nicky szczerzy zęby. - Czemu nie? Jest fantastyczny. Corinne ogląda esemesa. - Me o to chodzi. To może znaczyć, że się spieszył, bo miał coś ważnego. - Taak... Jak żona. Ellie rzuca Douglasowi ostrzegawcze spojrzenie. - No co? Chciałem powiedzieć, że jest zbyt późno na rozszyfrowywanie esemesów. Ellie przełyka wino i pochyla się nad stołem. - OK. Jeśli mam wysłuchiwać kazań, potrzebuję następnego drinka. - Skoro jesteś z kimś tak blisko, by uprawiać w jego biurze seks, to myślę, że chyba możesz go zapytać, kiedy zaprosi cię na kawę. - A reszta wiadomości? Tylko proszę, powiedz, że nie mają nic wspólnego z seksem w biurze. Ellie zerka na telefon i przewija esemes. „Nie mogę dzwonić z domu. w przyszłym tygodniu Dublin, ale nie mam pewności, jakie są plany. Później x. - Zostawia sobie otwartą furtkę - mówi Douglas. - Chyba że... no wiesz... nie jest pewny swoich planów. - Więc mógłby powiedzieć: „Zadzwonię z Dublina" lub nawet: „Funduję ci podróż do Dublina". - Zabiera żonę? - Nigdy tego nie robi. To podróż służbowa. - Może zabiera kogoś innego - mruczy w swoje piwo Douglas. Nicky kiwa w zamyśleniu głową. - Czy życie nie było łatwiejsze, kiedy ludzie musieli do siebie dzwonić i mówić? Mój Boże, wtedy przynajmniej można było wyczuć w głosie niechęć.

- Tak - prycha Corinne. - A ty mogłaś siedzieć w domu i godzinami czekać na telefon. - O, noce, które spędziłam... - Sprawdzając, czy jest sygnał... - A potem rzucając słuchawkę, po prostu na wypadek gdyby dzwonił w tej właśnie chwili. Ellie słyszy śmiech, rozumie, że w ich żartach jest prawda. Jakaś mała część jej samej wciąż czeka, by ekran zabłysnął i by telefon nagle zadzwonił. To jednak nie nastąpi -biorąc pod uwagę porę i to, że „nie może dzwonić z domu". Douglas odprowadza ją. Jedyny z całej czwórki mieszka z partnerką, ale Lena, jego dziewczyna, jest grubą rybą w komputerowym PR i często siedzi w biurze do dziesiątej albo jedenastej wieczorem. Nie ma nic przeciw temu, żeby spotykał się ze starymi znajomymi towarzyszyła mu kilka razy, jednak trudno jej było przebić się przez mur starych dowcipów i aluzji, efekt piętnastu lat znajomości, więc przeważnie puszcza go samego. - A co u ciebie, stary? - pyta Ellie, omijając porzucony na chodniku wózek sklepowy. - Nic nie mówiłeś o sobie. Chyba że przyszłam za późno. - Nic takiego - odpowiada z wahaniem. Wkłada ręce do kieszeni. Właściwie, to niezupełnie. Hmmm... Lena chce mieć dziecko. Ellie spogląda na niego. - Ooo. - Ja też bym chciał - dodaje pośpiesznie. - Od wieków o tym mówimy, ale uznaliśmy, że żaden moment nie będzie właściwy, więc... równie dobrze może to być teraz. - Oj, stary romantyku. - Jestem... tak myślę... naprawdę z tego powodu szczęśliwy. Lena będzie dalej pracować, a ja zaopiekuję się dzieckiem w domu. No wiesz, jeśli wszystko pójdzie, jak powinno i... Ellie stara się, by jej głos nie wyrażał emocji. - I tego właśnie chcesz?

- Jasne. I tak nie lubię swojej pracy. Nigdy nie lubiłem. A ona zarabia krocie. Myślę, że będzie całkiem miło krzątać się cały dzień przy dzieciaku. - Rodzicielstwo to coś więcej niż krzątanie się - mówi Ellie. - Tak, wiem. Uważaj... na chodnik. - Prowadzi ją ostrożnie, by ominąć śmieci. - Ale jestem na to przygotowany. Nie muszę co wieczór chodzić do pubu. Chcę zacząć następny etap. To nie znaczy, że nie lubię się z wami spotykać, ale czasem poważnie się zastanawiam, czy my wszyscy nie powinniśmy... jak by to powiedzieć... trochę wydorośleć. - O, nie! - Ellie załamuje ręce. - Przeszedłeś na ciemną stronę. - No cóż, ja nie traktuję pracy tak jak ty. Dla ciebie jest wszystkim, prawda? - Prawie wszystkim - przyznaje. Przechodzą w milczeniu kilka następnych ulic, wsłuchując się w odległe syreny, trzask drzwiczek samochodowych i stłumione odgłosy miasta. Ellie uwielbia tę porę nocy, podniesiona na duchu przez przyjaźń, chwilowo wolna od niepewności, która towarzyszy jej przez całe życie. Spędziła w pubie miły wieczór i zmierza do przytulnego mieszkanka. Jest zdrowa. Ma kartę kredytową z dużym, niewykorzystanym limitem, plany na weekend i jako jedyna z grona przyjaciół nie ma jeszcze ani jednego siwego włosa. Zycie jest piękne. - Czy ty w ogóle myślisz o niej? - pyta Douglas. - O kim? - O żonie Johna. Sądzisz, że ona wie? Ta uwaga rozwiewa błogostan Ellie. - Nie wiem. - A gdy Douglas milczy, dodaje: - Jestem pewna, że na jej miejscu wiedziałabym. John jest zdania, że ona bardziej interesuje się dziećmi niż nim. Czasami myślę, że może nawet w głębi ducha jest zadowolona, że nie musi sobie zawracać nim głowy. No wiesz, starać się, żeby on był szczęśliwy. - No, to jest pobożne życzenie!

- Może i tak. Ale jeśli mam być szczera, odpowiedź brzmi: nie. Nie myślę o niej i nie czuję się winna. Uważam, że to by się nie stało, gdyby byli szczęśliwi albo... no wiesz... związani. - Oj, wy, kobiety, nie macie pojęcia o mężczyznach. - Myślisz, że jest z nią szczęśliwy? - Przygląda się jego twarzy. - Skąd mam wiedzieć? Ale nie sądzę, by musiał być nieszczęśliwy, aby z tobą sypiać. Nastrój zmienił się nieco. Może dlatego Ellie puszcza jego ramię i poprawia na szyi szalik. - Uważasz, że jestem złym człowiekiem. Albo że on jest zły. Wreszcie zostało to powiedziane. Ubodło ją, że wyszło to od Douglasa, który jest najmniej krytyczny z jej przyjaciół. - Nikogo tak nie oceniam. Po prostu myślę o Lenie i o tym co by to dla niej znaczyło, gdyby urodziła moje dziecko, a ja bym robił skoki w bok tylko dlatego, że poświęca mojemu dziecku uwagę, którą w moim odczuciu powinna poświęcać mnie... - Więc jednak masz go za złego człowieka. Douglas potrząsa głową. - Ja tylko... - Przerywa, wpatruje się w nocne niebo i formułuje myśl: - Sądzę, że powinnaś być ostrożna, Ellie. Te wszystkie starania, by rozszyfrować, co on myśli i czego chce, to bzdura. Marnujesz czas. Według mnie, to całkiem proste. Ktoś cię lubi, ty lubisz kogoś, schodzicie się i to jest mniej więcej to. Żyjesz w pięknym świecie, Doug. Szkoda, że nie jest rzeczywisty. - Dobrze, zmieńmy temat. Ten nie jest dobry po kilku drinkach. - Nie. - Jej głos staje się ostry. - In vino veritas i tak dalej. Przynajmniej wiem, co czujesz. Stąd już trafię. Pozdrów ode mnie Lenę. - Pokonuje biegiem ostatnie dwie przecznice, nie oglądając się na starego przyjaciela.

„Nation" pakuje się, pudło za pudłem. Przeprowadza się do nowej siedziby na lśniącym, odnowionym nabrzeżu we wschodnim Londynie. Redakcja kurczyła się z tygodnia na tydzień. Tam gdzie kiedyś zalegały stosy prasy, materiały archiwalne i wycinki, teraz w ostrym blasku świetlówek błyszczą nagle opustoszałe, laminowane powierzchnie biurek. Pamiątki po dawnych tekstach ujrzały światło dzienne jak trofea z wykopalisk, chorągiewki z jubileuszu królewskiego, wgniecione hełmy z odległych wojen i dyplomy w ramkach za dawno zapomniane zasługi. Na widoku leżą pęki kabli, wykładzina podłogowa została zerwana, a w suficie zieją wielkie dziury. Prowokuje to teatralnie celebrowane wizyty specjalistów od bhp i niekończący się przemarsz ludzi zaopatrzonych w notatniki z klipsami. Dział reklamy, ogłoszeń i sportowy są już przeniesione na Compass Quay. Magazyn sobotni, dział biznesowy i poradnictwo inwestycyjne szykują się do tego w następnych tygodniach. Za nimi pójdzie publicystyka, dział Ellie, a na końcu wiadomości - w dokładnie zaplanowanym porządku, tak by sobotnia gazeta wyszła jeszcze ze starej redakcji, a poniedziałkowe wydanie, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, ukazało się już pod nowym adresem. Budynek, w którym gazeta ma siedzibę od niemal stu lat, przestał służyć swoim celom - cóż za niemiłe określenie! Według dyrekcji, nie odzwierciedla już dynamiki nowoczesnego dziennikarstwa, które podąża z duchem czasu. Za wiele tu zakamarków - twierdzą złośliwie pismacy, gdy wyrywa, się ich z miejsc, w których tkwią jak mięczaki uporczywie przyczepione do dziurawego kadłuba. - Powinniśmy to uczcić - mówi w niemal pustej redakcji Melissa, szefowa działu publicystyki. Ma na sobie jedwabną sukienkę koloru wina. Na Ellie prezentowałaby się jak babcina koszula nocna, na Melissie wygląda na to, czym jest -na ostatni krzyki mody. - Przeprowadzkę? - Ellie spogląda na swoją komórkę, ustawioną na wibracje. Inni publicyści siedzą cicho, z notatnikami na kolanach.

- Owszem. Kilka dni temu rozmawiałam z jednym z archiwistów. Powiedział, że jest tam strasznie dużo starych materiałów, do których od wieków nikt nie zaglądał. Chcę czegoś o dziale dla kobiet sprzed pięćdziesięciu lat: jak się zmieniły poglądy, moda, zajęcia. Konkretne przypadki, wtedy i teraz. - Melissa otwiera teczkę i wyciąga kilka kartek formatu A3. Mówi ze swobodą kogoś, kto jest przyzwyczajony, że go słuchają. - Na przykład strony z poradami: Co, na Boga, mogę zrobić, żeby moja żona ubierała się bardziej elegancko i zadbała o siebie? Zarabiam rocznie ponad 1500 funtów i zaczynam awansować w naszej firmie handlowej. Często dostaję zaproszenia od klientów, ale w ostatnich tygodniach musiałem się wykręcać, bo wstydzę się żony kocmołucha. Przez redakcję przebiega cichy chichot. - Próbowałem delikatnie zwrócić jej uwagę, lecz odpowiada, że nie zależy jej na modzie, biżuterii czy makijażu. Szczerze mówiąc, nie wygląda na żonę człowieka sukcesu, a ja bym chciał, żeby nią była. John powiedział kiedyś Ellie, że po urodzeniu dzieci jego żona przestała przywiązywać wagę do swojego wyglądu. Szybko zmienił temat i nigdy już do tego nie wrócił, jakby czuł, że to, co powiedział, było większą zdradą niż sypianie z inną kobietą. Ellie miała mu za złe tę dżentelmeńską lojalność, choć równocześnie trochę go za nią podziwiała. Ale utkwiło jej to w pamięci. Wyobraziła sobie jego żonę: flejtuchowatą, w poplamionej koszuli nocnej, przyciskającą do piersi niemowlę i mającą do męża urojone pretensje. Chciała mu powiedzieć, że ona nigdy by taka nie była. - Można by spytać o to jakąś współczesną redaktorkę z kącika porad. Filip, redaktor sobotniego wydania, pochyla się i zerka na następne skopiowane strony. - Chyba nie musisz. Posłuchaj odpowiedzi: Być może do Pańskiej żony nigdy nie dotarło, że powinna być częścią Pańskiego wizerunku. Może, o ile w ogóle myśli na ten temat, mówi sobie, że jest zamężna, bezpieczna i szczęśliwa, czym więc miałaby się przejmować? - Ach - wtrąca Derek. - Głęboki spokój małżeńskiego łoża.

- Zauważyłem, że zdarza się to stosunkowo często zarówno dziewczynom, które się zakochują, jak i kobietom, które umościły się w wygodnym kokonie starego małżeństwa. W pewnym okresie są modne i eleganckie, bohatersko dbają o linię i proste szwy pończoch, starannie skrupiają się perfumami. A gdy jakiś mężczyzna powie: „kocham cię", ta olśniewająca dziewczyna, jakby nie miało to znaczenia, staje się niemal flądrą. Szczęśliwą flądrą. Na krótko redakcję wypełnia uprzejmy, pochwalny śmieszek. - To co wybieracie, dziewczęta? Bohatersko walczyć o linię czy zostać szczęśliwą flądrą? - Chyba niedawno widziałem film pod takim tytułem -mówi Derek. Jego rozbawienie gaśnie, gdy orientuje się, że śmiech ucichł. - Możemy świetnie wykorzystać ten materiał. - Melissa wskazuje teczkę. - Ellie, dasz radę poszperać trochę dziś po południu? Sprawdź, co jeszcze można znaleźć, tak ze czterdzieści, pięćdziesiąt lat temu. Sto może zniechęcać. Naczelny oczekuje, że dokonamy takiej przeprowadzki, w której czytelnicy pójdą za nami. - Chcesz, żebym przekopała się przez archiwum? - To jakiś problem? Nie, jeśli ktoś lubi siedzieć w ciemnych piwnicach z zapleśniałymi papierami pilnowanymi przez zaburzonych facetów o stalinowskiej mentalności, którzy z pewnością przez trzydzieści lat nie widzieli słońca. - Nie, w porządku - mówi radośnie. - Na pewno coś znajdę. - Jeśli chcesz, weź do pomocy parę stażystek. Słyszałam, że czają się w dziale mody. Ellie nie zauważa wyrazu złośliwej satysfakcji, który maluje się na twarzy naczelnej na myśl o wysłaniu najnowszej grupy niedoszłych Ann Wintour w głębokie wnętrzności gazety. Myśli gorączkowo: Chromolę, komórka nie ma w podziemiach zasięgu. - A swoją drogą, Ellie, gdzie byłaś dziś rano?

- Słucham? - Dziś rano. Chciałam, byś przerobiła ten kawałek o dzieciach i żałobie. I co? Nikt nie wiedział, gdzie się podziewasz. - Robiłam wywiad w mieście. - Z kim? Ellie pomyślała, że ekspert mowy ciała słusznie uznałby obojętny uśmiech Melissy za coś więcej niż grymas. - Z adwokatem. Informatorem. Miałam nadzieję zdobyć coś na temat seksizmu w palestrze - mówi bez zastanowienia, prawie nieświadomie. - Seksizm w city. Nie brzmi wstrząsająco. Jutro masz być za biurkiem punktualnie. A wywiady wynikające z przypuszczeń robi się po godzinach. Jasne? - Jasne. - Dobrze więc, chcę mieć artykuł na dwie strony do pierwszego numeru z Compass Quay. Coś w stylu plus ga change. - Bazgrze w oprawionym w skórę notatniku. - Zainteresowania, reklamy, problemy... Przynieś mi później, po południu, parę stron. Zobaczymy, co znalazłaś. - Jasne. - Uśmiech Ellie jest najradośniejszy i najbardziej poprawny, gdy podążając za innymi, opuszcza biuro. Spędziłam dzisiejszy dzień w nowoczesnym odpowiedniku czyśćca pisze i przerywa, by łyknąć wina. - Archiwum gazety. Powinieneś się cieszyć, że sam zajmujesz się tylko wymyślaniem historii. Wysłał jej wiadomość z konta na hot-mailu. Ma nick Gryzipiórek; to ich prywatny żart. Podwija pod siebie nogi i czeka, żeby komputer zasygnalizował jego odpowiedź. Straszny z ciebie barbarzyńca, uwielbiam archiwa -pojawia się na ekranie. - Przypomnij mi, bym na następną szaloną randkę zabrał cię do Brytyjskiej Biblioteki cza-

wiesz, jak zapewnić dziewczynie dobrą zabawę. Staram się, jak mogę. Jedyny ludzki bibliotekarz dał mi wielką pakę luźnych papierów. Niezbyt ekscytująca lektura do poduszki. Obawia się, że brzmi to sarkastycznie, więc dołącza do tego uśmieszek, potem klnie, bo przypomina sobie, że on kiedyś napisał esej do „Literary Review", jak to uśmieszki uosabiają całe zło współczesnego sposobu komunikowania się. To był ironiczny uśmieszek - dodaje i pakuje pięść w usta. - Poczekaj. Telefon. Ekran nieruchomieje. Telefon. Jego żona? Jest w pokoju hotelowym w Dublinie. Powiedział, że z widokiem na wodę. „Bardzo by ci się podobał". Co miała na to powiedzieć? „To weź mnie ze sobą następnym razem?". Zbyt roszczeniowe. „Jestem pewna, że tak?". Brzmiało prawie sarkastycznie. Tak - odpowiedziała wreszcie i bezgłośnie westchnęła. Przyjaciele mówią, że to wszystko jej wina. I wyjątkowo, jak na nią, nie może zaprzeczyć. Spotkała go na święcie książki w Suffolk, dokąd wysłano ją na wywiad z autorem thrillerów, który zbił majątek, kiedy porzucił bardziej ambitną literaturę. Nazywał się John Armour, a jego bohater, Dan Hobson, to niemal komiksowy amalgamat staroświeckich męskich cech. Przeprowadzała z nim wywiad podczas lunchu. Spodziewała się raczej zdawkowej obrony gatunku, może kilku westchnień na temat przemysłu wydawniczego - wywiady z pisarzami zawsze były dla niej męczące. Oczekiwała kogoś brzuchatego, w średnim wieku, wyblakłego po latach spędzonych za biurkiem. Wysoki, opalony mężczyzna, który wstał, by podać jej rękę, okazał się szczupły, piegowaty i przypominał ogorzałego farmera z Afryki Południowej. Był zabawny, czarujący, autoironiczny i uważny. To on zrobił wywiad z nią, pytając

o jej życie, a potem wyłożył swoje teorie na temat początków języka. Twierdził, że według niego system komunikowania przeradza się w coś niebezpiecznie wątłego i brzydkiego. Kiedy podano kawę, zorientowała się, że przez prawie czterdzieści minut nie zanotowała ani słowa. - Ale lubisz brzmienie? - zapytała po wyjściu z restauracji, gdy wracali na święto książki. Był koniec roku i zimowe słońce zachodziło za niskie budynki cichnącej głównej ulicy. Wypiła za dużo i znajdowała się w stanie, w którym zaczynała mówić, nim pomyślała, co powinna powiedzieć. Nie chciała opuszczać restauracji. - Czego? - Hiszpańskiego. I włoskiego. Właśnie dlatego przepadam za włoskimi operami, a nie znoszę niemieckich, tych wszystkich twardych, gardłowych dźwięków. - Zastanawiał się nad tym, a jego milczenie denerwowało ją. Zaczęła się jąkać: - Wiem, że to strasznie niemodne, ale uwielbiam Pucciniego. Przepadam za tymi silnymi emocjami. Lubię to rolowane er, staccato słów... - zamilkła, słysząc, jak pretensjonalnie to brzmi. Zatrzymał się w drzwiach, rzucił szybkie spojrzenie na ulicę za ich plecami, i odwrócił się do niej. - Nie lubię opery. - Mówiąc to, patrzył na nią wprost, jakby rzucał wyzwanie. Głęboko w żołądku poczuła ucisk. O Boże, pomyślała. Stali tak prawie minutę. - Ellie - powiedział. Po raz pierwszy wymówił jej imię. -Ellie, zanim wrócę na festiwal, muszę zabrać coś z hotelu. Poszłabyś ze mną? Zanim zamknął drzwi sypialni, rzucili się na siebie, ciało przy ciele, zachłanne usta. Nie odrywali się od siebie, gdy ich ręce gorączkowo tańczyły w akcie zdejmowania ubrań. Potem przypominała sobie swoje zachowanie i nie mogła się nadziwić - jakby patrzyła z daleka na jakieś umysłowe zaćmienie. Setki razy wracała do tego, odrzucając znaczenia,

oszałamiające odczucia; pozostawały tylko szczegóły. Jej bielizna, codzienna, niestosowna na tę okazję, ciśnięta na prasownicę do spodni; to, jak szaleńczo chichotali potem na podłodze, przykryci pstrokatą syntetyczną narzutą hotelową; jak potem, po południu, oddawał recepcjonistce klucz -radośnie i z niestosownym wdziękiem. Zadzwonił dwa dni później, gdy w euforyczny szok tamtego dnia zaczął się sączyć nastrój rozczarowania. - Wiesz, że jestem żonaty - powiedział. - Czytałaś o mnie notatki. - Wyszukałam w Google wszystkie, co do jednej, informacje o tobie powiedziała cicho. - Nigdy jeszcze nie byłem... niewierny. Wciąż nie mogę pojąć, co się stało. - To wina quiche - zażartowała. - Coś ze mną zrobiłaś, Ellie Haworth. Przez dwie doby nie napisałem ani słowa - zawahał się. - Przy tobie zapominam, co chciałem powiedzieć. Jestem więc skazana - pomyślała. Bo kiedy tylko poczuła jego ciało na swoim, jego wargi na wargach, już wiedziała -wbrew wszystkiemu, co kiedykolwiek mówiła przyjaciołom o żonatych mężczyznach, a w co zawsze wierzyła - że wystarczy choćby najmniejsze potwierdzenie z jego strony, by była zgubiona. To już rok, a ona jeszcze nie zaczęła szukać wyjścia. Po prawie trzech kwadransach on wraca na linię. Przez ten czas odeszła od komputera, przygotowała następnego drinka, pochodziła po mieszkaniu, przyglądając się w lustrze łazienki swojej skórze, potem pozbierała porozrzucane pończochy i wrzuciła je do kosza na pranie. Słyszy ping oznaczający wiadomość i ląduje na krześle. Przepraszam. Nie miało być tak długo. Mam nadzieję, że porozmawiamy jutro. Żadnych rozmów z komórki, powiedział. Na rachunkach są numery telefonów.

jesteś teraz w hotel u? - Pisze szybko. - Mogłabym zadzwoni ć do Twojego pokoju. - Rozmowa na żywo to luksus, rzadka okazja. O Boże, po prostu chciałaby usłyszeć jego głos. Muszę wyjść na kolację, bardzo ważną. Wybacz - już jestem spóźniony. Później. x. I znika. Ellie wpatruje się w pusty ekran. On przechodzi teraz przez hotelowe foyer, czaruje personel recepcji, wsiada do samochodu zamówionego przez organizatorów festiwalu. Dziś wieczorem podczas kolacji wygłosi improwizowane, błyskotliwe przemówienie. Jak zwykle będzie sobą - rozbawiony i z lekkim odcieniem melancholii dla tych, którzy będą mieli szczęście siedzieć z nim przy stole. Będzie tam, żyjąc pełnią życia, podczas gdy ona, jak jej się zdaje, trwa w wiecznym zawieszeniu. Co ja, do diabła, robiłam? - Co ja, do diabła, robię? - mówi głośno, wyłączając komputer. Wykrzykuje swoją frustrację w sufit, opada na wielkie, puste łóżko. Nie może zadzwonić do przyjaciół - zbyt wiele razy prowadzili te rozmowy i łatwo zgadnąć, co usłyszy - jaka może być jedyna odpowiedź. To, co stwierdził Doug, zabolało. Ale ona każdemu z nich powiedziałaby to samo. Siedzi na sofie, pstryka pilotem telewizora. Wreszcie spogląda na stos papierów leżących obok i przeklinając Melissę, kładzie je na kolanach. Bibliotekarz powiedział, że to rozmaitości, wycinki bez dat i określonej kategorii. Nie miał czasu, żeby je wszystkie przejrzeć, tyle ich znajdowano. Był tam jedynym bibliotekarzem poniżej pięćdziesiątki. Zastanowiła się przez moment, czemu nie zauważyła go wcześniej. - Proszę zobaczyć, czy jest tam coś, co się pani przyda. -Pochylił się ku niej konspiracyjnie. - Proszę wyrzucić wszystko, czego pani nie potrzebuje, ale nic nie mówić szefowi. Jesteśmy na etapie, na którym nie możemy sobie pozwolić na przeglądanie każdego papierka. Szybko się orientuje dlaczego: kilka recenzji teatralnych, lista pasażerów statku wycieczkowego, karty dań z uroczy-

stych kolacji wydawanych przez gazetę. Przerzuca je, od czasu do czasu zerkając na telewizor. Nie ma tu nic, co mogłoby zaciekawić Melissę. Teraz patrzy na coś, co wygląda na dokumentację medyczną. Wszystko dotyczy chorób płuc, zauważa mimochodem. Ma to coś wspólnego z górnictwem. Już zamierza wyrzucić cały stosik do kosza, gdy bladoniebieski rożek przyciąga jej wzrok. Bierze go w dwa palce i wyciąga kopertę ręcznie zaadresowaną. Była już otwierana, a znajdujący się wewnątrz list nosi datę 4 października 1960 roku. Moja największa i jedyna mdłości, Naprawdę tak właśnie myślę. 'Dochodzę do wniosku,, że jedno z nas musi podjąć śmiała decyzję, to jest jedyne wyjście. Nie mam takiej siły jak Ty. Teraz zdaję sobie sprawę, że wrażenie, gdy się poznaliśmy - że jesteś czymś kruchym,, kimś, kogo muszę chronić - było błędne. To Ty jesteś silną stroną, kimś, kto znosi życie z możliwością takiej miłości, Z faktem,, że nigdy nic będzie dla nas dozwolona. proszę, nie osądzaj mojej słabości. Jedyny sposób, by to znieść, to być tam, gdzie nigdy Cię nie zobaczę, gdzie nigdy nie zaistnieje możliwość zobaczenia Cię z kimś innym. Chcę być gdzieś, gdzie czysta konieczność usunie Cię z moich myśli - minuta po minucie, godzina, po godzinie. Tutaj to niemożliwe. Mam zamiar wziąć tę pracę, Będę na per cnie czwartym na dworcu Paddington, o 7.15 w piątek wieczorem. Nic na świecie nie dałoby mi więcej szczęścia niż Twoja odważna decyzja, by pojechać ze mną. Jeśli nie przyjdziesz, będę wiedzieć, Że cokolwiek możemy do siebie czuć, nie jest to wystarczające. Nie obwiniam Cię, kochanie. Zdaję sobie sprawę, że ostatnie tygodnie trzymały Cię w ogromnym napięciu,. Myśl, że mogę Cię unieszczęśliwić, jest dla mnie nieznośna. Będę czekać na peronie od za kwadrans siódma. Wiedz, że w swoich rękach trzymasz moje serce i moje nadzieje. B.

Ellie czyta to drugi raz i czuje, że nie wiadomo czemu jej oczy wypełniają się łzami. Nie może oderwać wzroku od dużego, pełnego zakrętasów pisma; bezpośredniość słów uderza ją ponad czterdzieści iat po tym, jak zostały ukryte. Obraca list w dłoniach, sprawdza, czy na kopercie są jakieś wskazówki. Adres to skrytka pocztowa 13, Londyn. Ten list równie dobrze mógł być do mężczyzny, jak i kobiety. Pyta bezgłośnie: co zrobiłaś, skrytko pocztowa 13? Wstaje, ostrożnie chowa list do koperty i wraca do komputera. Otwiera pocztę i naciska „odśwież". Nie przyszło nic od czasu wiadomości, którą dostała o siódmej czterdzieści pięć. Muszę wyjść na kolację, bardzo ważną. Wybacz - już jestem spóźniony. Później. x.

Część pierwsza

Jedyny sposób, by to znieść, to być tam,, gdzie nigdy Cię nie zobaczę, gdzie nigdy nie zaistnieje możliwość zobaczenia Cię z kimś innym. Chcę być gdzieś, gdzie czysta konieczność wsunie Cię z moich myśli minuta po minucie, godzina po godzinie. Tutaj to niemożliwe.. Mam zamiar wziąć tę pracę. Będę na peronie czwartym na dworcu Paddington, o j .15 w piątek wieczorem,. Nic na świecie nie dałoby mi więcej szczęścia niż Twoja odważna decyzja, by pojechać ze mną. Z listu M do K

1 1960 - Ona się budzi. Szelest, przesuwanie krzesła, ostry brzęk stykających się kółek zasłon. Dwa szemrzące głosy. - Pójdę po pana Hargreavesa. Chwila ciszy, w której powoli staje się świadoma innej warstwy dźwięków - głosy stłumione przez odległość, przejeżdżający samochód; to dziwne, lecz wydawało się, jakby były gdzieś pod nią. Leżała, wchłaniając je, pozwalając, by się skrystalizowały i umysł mógł podążyć za nimi, aż rozpozna je wszystkie. W tym momencie zdała sobie sprawę z bólu. Wydostawał się na zewnątrz wyrafinowanymi etapami: najpierw ręka -ostry i piekący od łokcia do barku, potem głowa - tępy, nieustający. Bolało ją całe ciało, tak jak wtedy, kiedy... Kiedy co? - Będzie za chwilkę. Mówi, żeby opuścić żaluzje. Czuła suchość w ustach. Z trudem przełknęła. Chciała poprosić o trochę wody, ale nie mogła wydobyć z siebie ani słowa. Lekko uchyliła powieki. Dookoła niej poruszały się dwa niewyraźne kształty. Za każdym razem, gdy myślała, ze je rozpoznaje, zmieniały położenie. Niebieskie. Były niebieskie. - Wiesz, kto właśnie trafił na parter? - Jeden z głosów zniżył się do szeptu. - Dziewczyna Eddiego Cochrane'a. Ta,

która przeżyła wypadek samochodowy. Pisze dla niego piosenki. Teraz raczej dla uczczenia jego pamięci. - Założą się, że nie będzie taka dobra jak przedtem. - Od rana przychodzili do niej dziennikarze. Siostra przełożona traci już głowę. Nie rozumiała, o czym mówią. Ból głowy przerodził się w szybki łomot, coraz głośniejszy i bardziej intensywny, aż jedyne, co mogła zrobić, to zamknąć znów oczy i czekać, by minął. Potem wezbrała biel, by ją otulić jak fala przypływu. Odetchnęła cicho, z wdzięcznością, i znów osunęła się w jej objęcia. - Już nie śpisz, kochana? Masz gościa. Zobaczyła nad głową błyski, ruchliwe refleksy, jakby ktoś puszczał lusterkiem zajączki. Nagle przypomniała sobie swój pierwszy zegarek i sposób, w jaki przepuszczała przez jego szkło światło na sufit dziecięcego pokoju, do przodu i w tył, skłaniając pieska, aby na nie szczekał. Znów pojawiło się niebieskie. Zauważyła jego ruch i usłyszała szelest. Poczuła na nadgarstku dotyk czyjejś ręki i krótki błysk bólu, aż się zachłysnęła. - Trochę ostrożniej, siostro. - Głos był karcący. - Ona to poczuła. - Strasznie przepraszam, panie Hargreaves. - Ramię wymaga dalszych operacji. Zespoliliśmy je w kilku miejscach, ale to nie koniec. Ciemna sylwetka pojawiła się u jej stóp. Starała się ją zmaterializować, lecz nie dawała się, podobnie jak tamte niebieskie kształty. - Może pan posiedzieć przy niej, jeśli pan chce. Proszę do niej mówić. Ona pana słyszy. - A jej inne... obrażenia? - Obawiam się, że zostaną blizny. Zwłaszcza na ramieniu. Otrzymała silne uderzenie w głowę, dlatego może trochę potrwać, nim dojdzie do siebie. Ale biorąc pod uwagę, jak poważny był ten wypadek, można powiedzieć, że chyba miała szczęście.

Chwila ciszy. -Tak. Ktoś postawił koło niej miskę z owocami. Otworzyła oczy i zatrzymała na niej wzrok. Oczy były w stanie dostrzec kształt, kolor i zidentyfikować te owoce. Winogrona. Jeszcze raz słowa przetoczyły się bezgłośnie w jej głowie: winogrona. Czuła, że są ważne, jakby zakotwiczały ją w nowej rzeczywistości. Zniknęły tak szybko, jak się pojawiły, przesłonięte niebieską masą, która się przy niej usadowiła. Gdy się zbliżyła, doleciał od niej słaby zapach tytoniu. Głos, który zabrzmiał, był niepewny, zakłopotany. - Jennifer, Jennifer, słyszysz mnie? - Słowa wypowiedziano głośno, dziwnie napastliwie. - Jenny, kochanie, to ja. Zastanawiała się, czy pozwolą jej znowu zobaczyć winogrona. Musiała je widzieć - błyszczące, fioletowe i solidne. Znajome. - Jest pan pewien, że ona mnie słyszy? - Tak, całkowicie. Ale porozumiewanie się może być dla niej zbyt wyczerpujące. Słyszała jakieś pomruki, których nie mogła zrozumieć. A może przestała próbować. Nic nie było jasne. - Czy możesz... - wyszeptała. - Ale jej mózg nie został uszkodzony w wypadku? Rozumie pan, czy to może... być trwałe... - Tak jak powiedziałem: otrzymała silne uderzenie w głowę, ale z medycznego punktu widzenia nie ma powodu do paniki. Odgłos przekładanych papierów. -Nie ma pęknięć. Nie ma obrzęku mózgu. Ale nie wszystko można przewidzieć, każdy pacjent reaguje inaczej i w związku z tym musi pan trochę... - Proszę... - Jej głos był mruczeniem, ledwie dosłyszalnym. - Panie Hargreaves! Myślę, że ona próbuje coś powiedzieć... - ...chcę zobaczyć...

Twarz spłynęła ku niej. -Tak? - Chcę zobaczyć... winogrona - błagała. Chciała po prostu znów widzieć winogrona. - Chce zobaczyć męża! - Pielęgniarka skoczyła na równe nogi i triumfalnie oznajmiła: - Jestem pewna, że ona chce zobaczyć męża. Chwila ciszy, potem ktoś stanął koło niej. - Jestem tu, kochanie. Wszystko .jest... wszystko jest w porządku. Ten ktoś cofnął się, a ona usłyszała klepnięcie po plecach. - No widzi pan, już wraca do siebie. Wszystko w swoim czasie, prawda? Znów męski głos. - Siostro, proszę pójść do przełożonej i poprosić, by zorganizowała coś do jedzenia na dziś wieczór. Niezbyt solidnego. Coś lekkiego i łatwego do przełknięcia... A przy okazji może przyniesie nam siostra herbaty. Usłyszała kroki i ciche głosy prowadzące obok niej rozmowę. Jej ostatnia myśl, zanim znów ogarnęła ją ciemność, to: Mąż? Kiedy później powiedziano jej, jak długo była w szpitalu, z trudem uwierzyła. Czas był pokawałkowany, nie do uporządkowania, przychodził i odchodził w godzinach zestawionych chaotycznie. Było śniadanie we wtorek, a zaraz potem pora obiadu w środę. Widocznie przespała osiemnaście godzin - zostało to powiedziane z odcieniem dezaprobaty, jak gdyby tak długa nieobecność oznaczała brak uprzejmości. A potem był piątek. Znowu. Czasem, gdy się budziła, było ciemno. Mogła unieść nieco głowę z wykrochmalonej białej poduszki i obserwować uspokajające poruszanie się nocnej zmiany; szuranie miękkiego obuwia pielęgniarek chodzących tu i tam, czasem ich stłumioną rozmowę z pacjentem. Siostra powiedziała, że jeśli chce, może wieczorami oglądać telewizję. Jej mąż płaci za

prywatną opiekę - może mieć prawie wszystko, czego zapragnie. Zawsze odmawiała. I bez niekończącego się gadania płynącego z pudełka w kącie była wystarczająco zdezorientowana niepokojącym strumieniem informacji. W miarę jak okresy czuwania wydłużały się i stawały częstsze, zapoznała się z twarzami innych kobiet na małym oddziale. Starsza, z pokoju po prawej stronie, miała kruczoczarne włosy upięte w nieskazitelną, sztywną, wylakierowaną rzeźbę. Wydawało się, że na jej twarzy zastygł wyraz łagodnego, zdziwionego rozczarowania. Kiedy była młoda, grała w filmie i raczyła informować o tym każdą nową pielęgniarkę. Miała władczy głos. Odwiedzało ją kilka osób. W pokoju naprzeciwko leżała pulchna młoda kobieta, która w godzinach przed nadejściem świtu cicho płakała. Co wieczór energiczna starsza pani może niania? -przyprowadzała do niej na godzinę małe dzieci. Dwaj chłopcy wspinali się na łóżko i przytulali się aż do chwili, gdy niania kazała im zejść w obawie, że „zrobią mamie krzywdę". Pielęgniarki podały jej nazwiska tych kobiet, a także własne, ale nie była w stanie ich zapamiętać. Przypuszczała, że są nią rozczarowane. Pani mąż, jak wszyscy o nim mówili, przychodził prawie co wieczór. Nosił dobrze skrojony garnitur z ciemnoniebieskiej lub szarej serży, zdawkowo całował ją w policzek i zwykle siadał w nogach łóżka. Z troską pytał, jak jej smakuje jedzenie i czy chciałaby, by kazał przysłać jej coś innego. Czasami po prostu czytał gazetę. Był przystojny, z dziesięć lat od niej starszy, miał wysokie, wyraziste czoło i opadające powieki. W głębi duszy wiedziała, że jest on tym, za kogo się podaje, a ona jest jego żoną. Wprawiało ją jednak w zakłopotanie, że nic nie czuje, skoro wszyscy wyraźnie spodziewają się po niej innej reakcji. Czasem wpatrywała się w niego, gdy tego nie widział, czekając na nagły wstrząs rozpoznania. Czasem, gdy się budziła, widziała, że siedząc z gazetą na kolanach, patrzy na nią tak, jakby czuł coś podobnego.

Pan Hargreaves, konsultant, przychodził codziennie. Sprawdzał kartę jej choroby, pytał, czy wie, jaki jest dzień tygodnia, która godzina, jak się nazywa. Teraz już to wiedziała. Udało się jej nawet powiedzieć, że premierem jest pan Macmillan i że ona ma dwadzieścia siedem lat. Miała jednak trudności z nagłówkami gazet odnoszącymi się do wydarzeń sprzed jej wypadku. - To przejdzie - zwykł mówić, klepiąc ją po ręce. - Proszę się nie zmuszać, dobrze idzie. A potem pojawiła się jej matka. Przyniosła drobne prezenty: mydło, dobry szampon, czasopisma, jak gdyby miało to wepchnąć ją w obraz kogoś, kim widocznie kiedyś była. - Wszyscy tak się martwiliśmy, Jenny, kochanie - powiedziała, kładąc chłodną dłoń na jej głowie. To było miłe. Nieznane, ale miłe. Czasem zaczynała coś mówić, potem mruczała: - Nie wolno mi męczyć cię pytaniami. Wszystko wróci. Tak twierdzą lekarze. Nie masz się czym martwić. Chciała jej powiedzieć, że się nie martwi. W małej bańce jej głowy panował zupełny spokój. Czuła tylko nieokreślony smutek, że może nie być tym kimś, kogo wszyscy chcieli w niej widzieć. W tym momencie jej myśli tak się plątały, że niezmiennie znowu zapadała w sen. Wreszcie pewnego poranka, tak rześkiego, że smugi dymu nad stolicą przecinały jasnoniebieskie zimowe niebo jak las smukłych, kruchych patyków, poinformowano ją, że wraca do domu. Do tej pory potrafiła niekiedy przejść się po oddziale i wymienić czasopisma z pacjentkami, które gawędziły z pielęgniarkami lub czasem słuchały radia. Przeszła drugą operację ręki. Powiedziano jej, że dobrze się goi, choć wzdrygała się z bólu, gdy dotykano dużej, czerwonej blizny w miejscu wstawienia metalowej płytki. Starała się ją ukryć pod długim rękawem. Zbadano jej oczy i sprawdzono słuch; skóra, pokryta wieloma spowodowanymi przez odłamki szkła zadrapaniami, też się zagoiła. Siniaki zbladły, a złamane żebro i obojczyk zrosły się na

tyle, że mogła leżeć w rozmaitych pozycjach, nie odczuwając bólu. Stwierdzono, że praktycznie rzecz biorąc, wygląda „jak dawniej", tak jakby powiedzenie tego wystarczająco wiele razy mogło sprawić, że przypomni sobie, kim jest. W tym czasie matka spędzała całe godziny, grzebiąc w stosach czarno-białych fotografii, by przywrócić Jennifer jej życie. Dowiedziała się, że jest od czterech lat mężatką. Nie ma dzieci - z głosu matki wywnioskowała, że dla wszystkich jest to powodem rozczarowania. Mieszka w eleganckim domu w bardzo dobrej dzielnicy Londynu, z gospodynią i szoferem, a mnóstwo młodych dam z pewnością wiele by dało, by mieć choć połowę tego co ona. Jej mąż to ważna figura w przemyśle górniczym i często nie ma go w domu, choć jest jej oddany tak bardzo, że od chwili wypadku odwołał kilka ważnych podróży. Z szacunku, z jakim odnosił się do niego personel, wnioskowała, że naprawdę jest kimś bardzo ważnym, a ona tkwi w kręgu tego poważania, choć według niej było to bez sensu. Nikt nie rozwodził się nad tym, jak tu trafiła, choć raz ukradkiem zajrzała do notatek lekarza i dowiedziała się, że stało się tak z powodu wypadku samochodowego. Gdy przy jakiejś okazji przycisnęła w związku z tym matkę, ta poczerwieniała jak burak i kładąc pulchną dłoń na jej ręce, powiedziała z naciskiem: „Nie rozpamiętuj tego, kochanie. To wszystko było okropnie... denerwujące". Jej oczy napełniły się łzami, więc Jennifer zmieniła temat, nie chcąc jej bardziej drażnić. Gadatliwa dziewczyna z fryzurą przypominającą jaskrawy pomarańczowy hełm przyszła z innej części szpitala, żeby przyciąć i ułożyć jej włosy. To sprawi, że poczuje się o wiele lepiej, powiedziała. Jennifer straciła trochę włosów z tyłu głowy - zgolono je, by zszyć ranę - a młoda kobieta stwierdziła, że dokona cudu, aby to ukryć. Nieco ponad godzinę później podała jej z dumą lusterko. Jennifer wpatrzyła się w dziewczynę, którą w nim ujrzała.

Ładna, pomyślała z czymś w rodzaju chłodnej satysfakcji. j Posiniaczona, trochę blada, ale całkiem niezła twarz. Moja twarz, poprawiła się w myśli. - Ma pani pod ręką swoje kosmetyki? - spytała fryzjerka. - Mogę nałożyć makijaż, jeśli ręka jeszcze panią boli. Trochę szminki rozjaśni każdą buzię. No, i trochę podkładu. Jennifer wciąż patrzyła w lustro. - Myśli pani, że powinnam? - Och, tak. Taka ładna dziewczyna jak pani. Mogę zrobić to bardzo dyskretnie... Pani policzki zyskają blask. Proszę poczekać, skoczę na dół i przyniosę swój zestaw. Mam świetne cienie z Paryża i szminkę Charles of the Ritz, będzie dla pani idealna. - Świetnie pani wygląda. Miło zobaczyć damę w makijażu. To znaczy, że jest pani w lepszej formie - powiedział trochę później, podczas obchodu, pan Hargreaves - Nie może się pani doczekać powrotu do domu, co? - Tak, dziękuję panu - odparła uprzejmie. Nie miała pojęcia, jak mu przekazać, że nie wie, czym jest ten dom. Przez chwilę przyglądał się uważnie jej twarzy, może odgadł to zagubienie. Potem przysiadł na brzegu łóżka i położył rękę na jej ramieniu. - Rozumiem, to trochę niepokojące, że jeszcze nie całkiem czuje się pani sobą. Proszę się jednak nie przejmować, jeśli nie wszystko będzie dla pani jasne. Po urazach głowy często zdarza się amnezja. Ma pani bardzo oddaną rodzinę i jestem pewien, że kiedy otoczą panią znajome przedmioty, gdy wrócą dawne zajęcia, przyjaciele, wyprawy na zakupy i to, do czego pani przywykła, przekona się pani, że wszystko z powrotem wskakuje na miejsce. Przytaknęła posłusznie. Bardzo szybko się zorientowała, że gdy tak robi, wszyscy czują ulgę. - No, to chciałbym, żeby wróciła tu pani za tydzień, abym sprawdził, jak się goi ręka. Będzie potrzebna fizjoterapia, żeby przywrócić jej pełną sprawność. Ale teraz ma pani

przede wszystkim odpoczywać i o nic się zanadto nie troszczyć. Zrozumiano? Zbierał się już do wyjścia. Cóż jeszcze mogła powiedzieć? Mąż przyjechał po nią tuż przed podwieczorkiem. Pielęgniarki, lśniące w swoich wykrochmalonych fartuchach, ustawiły się rzędem w recepcji na dole, żeby się z nią pożegnać. Wciąż dziwnie słabo i niepewnie czuła się na nogach, z wdzięcznością przyjęła więc jego wyciągniętą rękę. - Dziękuję za troskę okazaną żonie. Proszę przysłać rachunek do mojego biura - powiedział do siostry przełożonej. - To była dla nas przyjemność - odparła, ściskając mu dłoń i uśmiechając się promiennie do Jennifer. - Świetnie widzieć panią znowu w formie. Wspaniale pani wygląda, pani Stirling. - Czuję się... o wiele lepiej. Dziękuję. - Miała na sobie długi kaszmirowy płaszcz i pasujący do niego toczek. Zlecił, by przysłano jej trzy zestawy ubrań. Wybrała najbardziej stonowany - nie chciała przyciągać uwagi. Pan Hargreaves wyjrzał ze swojego gabinetu. - Moja sekretarka mówi, że na zewnątrz jest kilku reporterów. Chcą zobaczyć dziewczynę Cochrane'a. Może woleliby państwo opuścić szpital tylnym wejściem, żeby uniknąć zamieszania? - Tak byłoby lepiej. Czy mógłby pan posłać tam mojego kierowcę? Po tygodniach spędzonych w cieple szpitala powietrze wydawało się jej zadziwiająco zimne. Starała się nadążyć za mężem, z trudem łapiąc oddech, dopóki nie znalazła się w dużym czarnym samochodzie i nie usadowiła na obszernym skórzanym siedzeniu. Drzwi zamknęły się z kliknięciem znamionującym bogactwo. Samochód z cichym pomrukiem włączył się w londyński ruch. Spojrzała przez okno na reporterów ledwie widocznych na frontowych schodach i fotografów zmieniających obiek-

tywy aparatów. W oddali ulice centrum Londynu wypełniały się spieszącymi się ludźmi. Ich kołnierze były podniesione dla osłony przed wiatrem, a meloniki mężczyzn nasunięte na oczy. - Kto to jest dziewczyna Cochrane'a? - spytała, zwracając się w jego stronę. Zamruczał coś do kierowcy. -Kto? - Dziewczyna Cochrane'a. Mówił o niej pan Hargreaves. - Była chyba przyjaciółką popularnego piosenkarza. Mieli wypadek samochodowy tuż przed... - Wszyscy o niej mówili. Pielęgniarki w szpitalu. Wyglądało na to, że stracił zainteresowanie. - Podrzucę panią Stirling do domu i jak tylko się zadomowi, wrócę do biura - powiedział do kierowcy. - Co się z nim stało? - spytała. - Z kim? - Z Cochrane'em. Piosenkarzem. Mąż spojrzał na nią, jakby coś rozważał. - Nie żyje - odparł. Potem znów odwrócił się do szofera. Wolno wchodziła po schodach otynkowanego na biało domu. Gdy dotarła na górę, drzwi otworzyły się jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki. Szofer ostrożnie postawił w holu walizę i wycofał się. Jej mąż, stojąc za nią, skinął głową kobiecie czekającej w progu najwidoczniej po to, aby ich przywitać. Była w zaawansowanym wieku średnim, miała ciemne włosy zebrane z tyłu w kok i nosiła granatowy kostium. - Witamy w domu, madam - powiedziała, wyciągając rękę. Miała szczery uśmiech, a jej angielski miał twardy akcent. - Bardzo się cieszymy, że wraca pani do zdrowia. - Dziękuję - odparła. Chciała dodać imię kobiety, ale było jej niezręcznie o nie zapytać. Kobieta odebrała od nich płaszcze i zniknęła w głębi holu. - Nie czujesz się zmęczona? - Pochylił głowę, by się jej przyjrzeć. - Nie, mam się świetnie.

Rozglądała się po domu i żałowała, że nie potrafi ukryć konsternacji było tak, jakby go nigdy przedtem nie widziała. - Teraz muszę wrócić do biura. Będzie ci dobrze z panią Cordoza? Cordoza. To nie było całkiem nieznane nazwisko. Poczuła lekki przypływ wdzięczności. Pani Cordoza. - Dziękuję. Wszystko będzie w porządku. Nie martw się, proszę, o mnie. - Wrócę o siódmej... Jeśli jesteś pewna, że czujesz się dobrze... Wyraźnie spieszyło mu się do wyjścia. Pochylił się, pocałował ją w policzek i po krótkim wahaniu wyszedł. Stała w holu, słuchając jego kroków cichnących na schodach przed domem. Delikatny pomruk silnika i samochód odjechał. Nagle dom wydał się ogromny. Dotknęła jedwabnej tapety, spojrzała na wypolerowany parkiet i niezwykle wysokie sufity. Powoli, uważnie zdjęła rękawiczki. Później pochyliła się, by dokładniej obejrzeć fotografie znajdujące się na stole w holu. Największa z nich, oprawiona w ozdobną, wypolerowaną srebrną ramę, przedstawiała ślub. Była na niej, w białej dopasowanej sukni, twarz do połowy zakryta białym welonem z koronki, obok niej szeroko uśmiechnięty mąż. Naprawdę za niego wyszłam, pomyślała. A potem: wyglądam na bardzo szczęśliwą. Podskoczyła, gdy za jej plecami pojawiła się pani Cordoza z rękami założonymi na piersi. - Zastanawiałam się, czy nie napiłaby się pani herbaty. Pomyślałam, że może zechce pani wypić ją w bawialni. Rozpaliłam tam w kominku. - Byłoby bardzo... - Jennifer popatrzyła na rozmaite drzwi prowadzące do holu. Znowu spojrzała na fotografię i po chwili rzekła: Pani Cordoza... czy mogłabym się na pani oprzeć? Tylko dopóki nie usiądę. Bo gdy stoję, czuję się trochę niepewnie. Później nie było dla niej jasne, dlaczego nie chciała, by ta kobieta wiedziała, jak słabo pamięta rozkład własnego domu.

Wydawało się jej, że jeśli potrafi tak udawać, że wszyscy jej uwierzą, to może to, co było grą, w końcu stanie się prawdą. Gospodyni przygotowała kolację: zapiekankę z ziemniakami i fasolkę szparagową. Powiedziała Jennifer, że zostawia jedzenie w piekarniku. Jennifer musiała poczekać na powrót męża, nim postawiła cokolwiek na stole - jej prawa ręka była jeszcze słaba i bała się, że upuści ciężki żeliwny garnek. Spędziła samotnie godzinę, chodząc po wielkim domu, zaznajamiając się z nim, otwierając szuflady i przyglądając się fotografiom. Mój dom, powtarzała sobie. Moje rzeczy. Mój mąż. Raz czy dwa pozwoliła umysłowi wyłączyć się, a stopom poprowadzić ją tam, gdzie - jak sądziła - mogła być łazienka albo pracownia; cieszyła się, odkrywając, że jakaś jej część zna jeszcze to miejsce. Obejrzała w bawialni książki. Z pewną satysfakcją zauważyła, że może odtworzyć' w pamięci fabułę wielu z nich. Najdłużej została w sypialni. Pani Cordoza rozpakowała już walizkę i odłożyła wszystko na miejsce. Dwie wbudowane szafy ukazały po otwarciu wielkie ilości nieskazitelnie przechowywanych ubrań. Wszystko doskonale na nią pasowało, nawet najbardziej schodzone buty. Na toaletce stały w szyku szczotka do włosów, perfumy i pudry. Odpowiadały jej kolory kosmetyków - Coty, Chanel, Elizabeth Arden, Dorothy Gray - lustro było otoczone batalionem drogich kremów i balsamów. Otworzyła szufladę, uniosła warstwę szyfonu, pod którą leżały biustonosze i inne części bielizny z jedwabiu i koronek. Jestem kobietą, dla której liczy się wygląd zewnętrzny, zauważyła. Usiadła i wpatrzyła się w swoje odbicie w potrójnym lustrze; potem zaczęła szczotkować włosy długimi, pewnymi pociągnięciami. To właśnie robię, powtórzyła sobie kilkanaście razy. W chwilach, gdy poczucie wyobcowania ogarniało ją całkowicie, zajmowała się drobnymi czynnościami:

przewiesiła ręczniki w toalecie na parterze, ustawiła talerze i szklanki. Wrócił tuż przed siódmą. Czekała na niego w holu, z odświeżonym makijażem i mgiełką perfum na ramionach i Szyi. Zauważyła, że pozory rzeczywistości sprawiły mu przyjemność. Wzięła od niego płaszcz, powiesiła go w szafie i zapytała, czy ma ochotę na drinka. - Dziękuję, bardzo chętnie - odparł. Zawahała się z dłonią na karafce. Odwrócił się i zauważył jej niezdecydowanie. - Tak, właśnie to, kochanie. Whisky. Na dwa palce, z lodem. Dziękuję. Podczas kolacji siedział po jej prawej stronie przy dużym, błyszczącym mahoniowym stole, którego większa część została pusta i bez nakrycia. Nałożyła parujące danie na talerze, a on postawił je na miejscach. Patrząc na ruchy jego rąk, myślała: to moje życie. To właśnie robimy wieczorami. - Moglibyśmy zaprosić na sobotni obiad Moncrieffów. -powiedział. Czy nie będzie to ponad twoje siły? Ugryzła kęs zapiekanki. - Myślę, że nie. - Dobrze. - Skinął głową. - Nasi przyjaciele pytali o ciebie. Chcieliby zobaczyć, że jesteś... znowu sobą. Zmusiła się do uśmiechu. - To będzie... miłe. - Może nie powinniśmy za bardzo się angażować przez tydzień czy dwa. Dopóki nie będziesz w stanie temu podołać. - Tak. - Bardzo smaczne. Ty gotowałaś? - Nie, pani Cordoza. - Aha. Jedli w milczeniu. Piła wodę - pan Hargreaves odradzał mocniejsze napoje - ale zazdrościła mężowi stojącej przed mm szklanki. Chciałaby rozproszyć niepokojące poczucie obcości, złagodzić jego krawędzie. - A jak się mają sprawy w... twoim biurze? Jego głowa była spuszczona.

- W porządku. Za kilka tygodni będę musiał odwiedzić kopalnie, ale chcę być pewny, zanim wyjadę, że już sobie radzisz. Oczywiście pani Cordoza pomoże ci we wszystkim. ; Na myśl, że zostanie sama, poczuła lekką ulgę. - Jestem pewna, że będę już w formie. - I myślę, że potem moglibyśmy pojechać na parę tygodni na Riwierę. Mam tam kilka spraw, a słońce dobrze ci zrobi. Pan Hargreaves powiedział, że to może pomóc na twoje... blizny... - mówił coraz ciszej. - Riwiera - powtórzyła. Nagła wizja nadmorskiego bulwaru w blasku księżyca, Śmiech. Brzęk szklanek. Zamknęła oczy, pragnąc, by przelotny obraz nabrał wyrazistości. - Myślałem, że moglibyśmy pojechać tym razem samochodem, tylko we dwoje. Obraz zniknął. Czuła w uszach pulsujące tętno. Uspokój się, powiedziała sobie, to przejdzie. Pan Hargreaves mówił, że tak będzie. - Zawsze wydawałaś się tam szczęśliwa. Może nawet bardziej tam niż w Londynie. Spojrzał na nią i znów odwrócił wzrok. Znów miała uczucie, że jest poddawana testowi. Zmusiła się, by przeżuć i przełknąć. - Ty wiesz najlepiej - odparła spokojnie. W pokoju zapanowało milczenie przerywane tylko zgrzytaniem sztućców o jego talerz - uciążliwy dźwięk. Nagle poczuła, że nie zdoła już nic zjeść. - Właściwie jestem bardziej zmęczona, niż mi się zdawało. Czy bardzo ci będzie przeszkadzało, jeśli pójdę na górę? Podniósł się, gdy wstała. - Powinienem był powiedzieć pani Cordoza, że wystarczy kolacja w kuchni. Chcesz, bym pomógł ci wejść na górę? - Proszę, nie rób zamieszania. - Odtrąciła jego rękę. - Jestem po prostu trochę zmęczona. Na pewno rano poczuję się lepiej.

Za kwadrans dziesiąta usłyszała, jak wchodzi do pokoju. Leżała w łóżku, dokładnie świadoma otulających ją prześcieradeł, światła księżyca przenikającego przez długie zasłony, odległych odgłosów ulicznego ruchu, taksówek zatrzymujących się, by wypluć pasażerów, uprzejmego powitania kogoś spacerującego z psem. Leżała nieruchomo, czekając na coś, co wskoczy na swoje miejsce, żeby łatwość, z jaką na powrót wpasowała się fizycznie w otoczenie, przesączyła się do umysłu. I wtedy drzwi się otworzyły. Nie zapalił światła. Usłyszała cichy klekot drewnianych wieszaków, gdy na jednym z nich wieszał marynarkę, delikatne stuknięcie zdejmowanych butów. I nagle zesztywniała. Mąż - ten człowiek, ten nieznajomy - zamierzał wejść do jej łóżka. Tak była skupiona na walce z każdą chwilą, że nie wzięła tego pod uwagę. Niejasno oczekiwała, że będzie spał w pokoju gościnnym. Zagryzła wargę, mocno zacisnęła powieki i zmusiła się, by - jak we śnie - głęboko oddychać. Usłyszała, że znika w łazience, odkręca kran, energicznie szoruje zęby i płucze gardło. Jego stopy ponownie przeszły po pokrytej dywanem podłodze i już wślizgiwał się pod przykrycie, powodując ugięcie materaca i skrzypnięcie obudowy łóżka. Przez chwilę leżał spokojnie, a ona usiłowała równo oddychać. Proszę, nie teraz, błagała bezgłośnie. Prawie cię nie znam. - Jenny? - powiedział. Poczuła jego rękę na biodrze, zmusiła się, by nie drgnąć. Poruszył niepewnie ręką. - Jenny? Wydała z siebie długie westchnienie, udając, że jest pogrążona w głębokim śnie. Poczuła, że się zatrzymał, jego ręka znieruchomiała, a potem odetchnął głęboko i ciężko opadł na poduszkę.

Chciałbym być tym kimś, kto Cię uratuje, ale to się po prostu nie zdarzy... Po tym, gdy otrzymasz ten list, nie będę do Ciebie dzwonił,, bo mogłoby Cię to zdenerwować, a, to nic będzie Twój prawdziwy obraz, jeśli usłyszę, że płaczesz, bo nie widziałem Cię płaczącej przez półtora roku, i nigdy nie miałem dziewczyny takiej jak Ty. M do K, list

2 Moira Parker zauważyła zaciśnięte usta i wyraz stanowczości na twarzy szefa, gdy przez jej pokój przeszedł do swojego. Pomyślała, że to chyba dobrze, iż pan Arbuthnot, z którym miał się spotkać o drugiej trzydzieści, się spóźnia. Najwyraźniej ostatnie zebranie nie poszło dobrze. Wstała, wygładziła spódnicę i odebrała od niego płaszcz, który zmókł podczas przejścia z samochodu do biura. Postawiła w stojaku parasol i staranniej niż zwykle powiesiła płaszcz. Pracowała dla niego na tyle długo, by wiedzieć, kiedy potrzebuje chwili samotności. Nalała filiżankę herbaty - zawsze pił herbatę po południu, a dwie kawy rano - pozbierała z wypracowaną przez lata praktyką swoje papiery, zapukała do drzwi i weszła do jego gabinetu. - Przypuszczam, że pan Arbuthnot stoi w solidnym korku na Marylebone Road. Czytał listy, które wcześniej zostawiła mu do podpisania. Wyraźnie zadowolony wyjął z kieszeni marynarki pióro i podpisał je krótkimi, szybkimi pociągnięciami. Postawiła herbatę na biurku i położyła korespondencję na stosie swoich papierów. - Odebrałam pana bilety na lot do Afryki Południowej i ustaliłam, że ktoś przyjedzie po pana na lotnisko. - To piętnastego? - Tak. Jeśli chce pan sprawdzić papiery, mogę je przynieść. Tu są zestawienia sprzedaży za ostatnie tygodnie. Naj-

świeższe dane o wynagrodzeniach umieściłam w tej teczce. A ponieważ nie byłam pewna, czy po zebraniu producentów samochodów będzie pan miał czas na lunch, pozwoliłam sobie zamówić dla pana parę kanapek. Mam nadzieję, że dadzą się zjeść. - To bardzo miłe, Moiro. Dziękuję. - Czy chce pan zjeść je teraz? Do herbaty? Skinął głową i posłał jej przelotny uśmiech. Wiedziała, że inne sekretarki wyśmiewają jej nadopiekuńczość wobec szefa, a także pruderyjne ubrania i nieco sztywny sposób bycia. Ale on lubił, by wszystko było zrobione właściwie, a ona zawsze go rozumiała. Te głupie dziewczęta, wciąż zaczytane w kolorowych pismach, z ich niekończącymi się pogaduszkami w damskiej toalecie, nie rozumiały głębokiej przyjemności z dobrze wykonanej pracy. Nie rozumiały satysfakcji bycia niezastąpioną. Przez chwilę się wahała, po czym wyciągnęła ze swojej teczki ostatni list. - Przyszła popołudniowa poczta. Pomyślałam, że chyba powinien pan to zobaczyć. Kolejny list o ludziach z Rochdale. Jego brwi ściągnęły się, a lekki uśmiech, rozjaśniający jego twarz, zniknął. Przeczytał list dwukrotnie. - Czy ktoś jeszcze go widział? - Nie, proszę pana. - Proszę dołączyć do innych. - Pchnął go w jej stronę. -To wszystko robota wichrzycieli. Stoją za tym związki. Nie chcę mieć z nimi nic wspólnego. Wzięła list bez słowa. Zmierzała do wyjścia, ale się odwróciła. - Czy mogę spytać... jak się czuje pańska żona? Cieszę się, że jest już w domu. - Dziękuję, świetnie. O wiele bardziej przypomina dawną siebie odparł. - Powrót do domu bardzo jej pomógł. Przełknęła ślinę. - Miło mi to słyszeć. Już nie zwracał na nią uwagi - przeglądał przyniesione

przez nią zestawienia sprzedaży. Z przyklejonym do twarzy uśmiechem Moira Parker przycisnęła do piersi papiery i pomaszerowała z powrotem do swojego biurka. Starzy przyjaciele, powiedział. Nic szczególnie trudnego. Znała już dwie osoby z tej grupy, bo odwiedziły ją w szpitalu, a potem raz jeszcze po jej powrocie do domu. Yvonne Moncrieff, smukła, ciemnowłosa kobieta, która wkroczyła w swoje lata trzydzieste, przyjaźniła się z nią od czasu, gdy zostały sąsiadkami na Medway Square. Miała oschły, zgryźliwy sposób bycia, bardzo różny od usposobienia drugiej przyjaciółki, Violet, którą Yvonne znała ze szkoły i która wydawała się przyjmować jej kąśliwe poczucie humoru i upokarzające uwagi jako coś, co się jej należy. Jennifer starała się uchwycić wspólne odniesienia, odnaleźć znaczenia w imionach, które wymieniały między sobą, ale czuła się swobodnie w ich towarzystwie. Uczyła się wierzyć swoim instynktownym reakcjom na ludzi: wspomnienia mogą też być ulokowane poza umysłem. - Żałuję, że nie mogę stracić pamięci - powiedziała Yvonne, kiedy Jennifer zwierzyła się, jak dziwnie się czuła, obudziwszy się w szpitalu. - Odeszłabym w zachodzące słońce. Przede wszystkim zapomniałabym, że wyszłam za Francisa. - Wpadła, żeby zapewnić Jennifer, że wszystko jest w porządku. Miał to być „cichy" proszony obiad, ale w miarę, jak mijało popołudnie, Jennifer coraz bardziej paraliżowały nerwy. - Nie wiem, dlaczego tak panikujesz, kochana. Twoje przyjęcia stały się legendą. - Przysiadła na łóżku, gdy Jennifer wyciągała i chowała kolejne sukienki. - No tak. Ale z jakiego powodu? - Starała się poprawić ułożenie biustu w sukni. Wyglądało na to, że w ostatnich tygodniach straciła na wadze i suknia nieatrakcyjnie marszczyła się z przodu. Yvonne się roześmiała. - Och, wyluzuj. Nie musisz nic robić, Jenny. Wspaniała pani C. sprawi, że będziesz z siebie dumna. Dom wygląda

pięknie. Ty wyglądasz oszałamiająco. A w każdym razie będziesz tak wyglądać, jeśli włożysz na siebie jakieś cholerne ciuchy. - Zrzuciła z nóg buty i ułożyła długie, piękne nogi na łóżku. - Nigdy nie rozumiałam twojego entuzjastycznego podejścia do rozrywek. Nie zrozum mnie źle -uwielbiam chodzić na przyjęcia, ale cała ta organizacja... -Przyjrzała się swoim paznokciom. - Na przyjęcia się chodzi, a nie wydaje. Tak mawiała moja matka i szczerze mówiąc, to ciągle jest aktualne. Kupię sobie jedną czy dwie nowe suknie, ale kanapki albo planowanie, jak rozsadzić gości... Brr! Jennifer nadała właściwy kształt dekoltowi i przejrzała się w lustrze, obracając się w lewo i prawo. Wyprostowała rękę. Blizna była wciąż wypukła i wściekle różowa. - Myślisz, że powinnam włożyć coś z długim rękawem? Yvonne usiadła i zerknęła na nią. - Czy to boli? - Cała ręka mnie boli, a lekarz dał mi jakieś pastylki. Zastanawiałam się tylko, czy blizna nie będzie... - Budzić zażenowania? - Yvonne zmarszczyła nos. -Chyba poczujesz się lepiej z długim rękawem, kochanie. Dopóki blizna trochę nie zblednie. A poza tym jest bardzo zimno. Zdjęła suknię i zaczęła szperać w szafie, aż znalazła inną, dopasowaną, z surowego jedwabiu. Zaledwie parę dni temu odwiesiła ją na wieszak. Była zbyt wyrazista. Od powrotu do domu wolała chować się w tweedzie, w subtelnych odcieniach szarości i brązu, jednak ta ozdobiona klejnotami suknia wciąż rzucała się jej w oczy. - Czy to takie rzeczy? - spytała. - Jakie rzeczy? Jennifer wzięła głęboki oddech. - Takie rzeczy nosiłam? Tak właśnie wyglądałam? - Przyłożyła do siebie suknię. Yvonne wyciągnęła z torebki papierosa i zapaliła go, przyglądając się z uwagą twarzy Jennifer. - Chcesz powiedzieć, że naprawdę nic nie pamiętasz? Jennifer usiadła przed toaletką.

- Coś tam pamiętam - przyznała. - Wiem, że znam ciebie. Tak jak znam jego. Czuję to tu. - Puknęła palcem w pierś. -Ale... mam wielkie luki. Nie pamiętam, co myślałam o swoim życiu. Nie wiem, co inni o mnie sądzą. Nie wiem... - przygryzła wargę. - Nie wiem, kim jestem. Nieoczekiwanie jej oczy wypełniły się łzami. Otworzyła jedną, potem drugą szufladę w poszukiwaniu chusteczki. Yvonne odczekała chwilę. Potem wstała, podeszła i usiadła obok Jennifer na wąskim krzesełku. - Dobrze, kochanie. Wypełnię ci te luki. Jesteś miła, zabawna i pełna joie de vivre. Masz doskonałe życie, bogatego, przystojnego męża, który cię uwielbia, i garderobę, za którą każda kobieta dałaby się pokroić. Twoje włosy zawsze są idealnie ułożone. Masz talię, którą mężczyzna może zamknąć w dłoniach. Nieodmiennie stanowisz ośrodek każdej towarzyskiej imprezy, a wszyscy nasi mężowie skrycie się w tobie kochają. - Och, nie wygłupiaj się. - Nie żartuję. Francis cię uwielbia. Widzę, jak patrząc na twój kokieteryjny uśmiech i blond loki, zastanawia się, dlaczego ożenił się z tą tyczkowatą, zbzikowaną starą Jewess. A co do Billa... - Billa? - Męża Violet. Zanim wyszłaś za mąż, praktycznie chodził za tobą jak piesek. Całe szczęście, że się boi twojego męża, bo inaczej już wiele lat temu ulotniłby się z tobą pod pachą. Jennifer otarła chusteczką oczy. - Jesteś bardzo uprzejma. - Wcale nie. Gdybyś nie była taka miła, musiałabym cię sprzątnąć. Ale masz szczęście, lubię cię. Siedziały tak przez parę chwil. Jennifer potarła stopą plamkę na dywanie. - Dlaczego nie mam dzieci? Yvonne zaciągnęła się głęboko papierosem. Popatrzyła na Jennifer i uniosła brwi. - Kiedy ostatnio rozmawiałyśmy o tym, powiedziałaś, że zazwyczaj doradza się mężowi i żonie, by jeśli chcą mieć

dzieci, przez jakiś czas przebywali na tym samym kontynencie. Twojego męża prawie nie ma w domu. - Uśmiechnęła się krzywo i wypuściła idealne kółko dymu. - To jeden z powodów, dlaczego zawsze cholernie ci zazdrościłam. Jennifer wbrew sobie roześmiała się, a Yvonne mówiła dalej. - Och, dojdziesz do siebie, kochanie. Powinnaś się nie przejmować i robić to, co kazał ten absurdalnie kosztowny lekarz. Prawdopodobnie za kilka tygodni przyjdzie eureka i przypomnisz sobie wszystko: odrażające chrapanie męża, sytuację gospodarki narodowej, okropny stan twojego konta w Harley Nicholas. Ą na razie ciesz się swoją niewinnością, póki trwa. - Myślę, że masz rację. - A skoro zostało to już powiedziane, moim zdaniem powinnaś włożyć tę różową. Masz naszyjnik z kwarcytów, który bajecznie do niej pasuje. W szmaragdowej nie prezentujesz się korzystnie. Twój biust wygląda w niej jak dwa sflaczałe balony. - Ale z ciebie przyjaciółka! - zawołała Jennifer i obie się roześmiały. Trzasnęły drzwi, a on postawił teczkę na podłodze holu. Na swoim płaszczu i skórze przyniósł z zewnątrz chłód. Zdjął szalik, pocałował Yvonne i przeprosił za spóźnienie. - Spotkanie z księgowymi. Wiesz, że ci faceci od pieniędzy nie mogą przestać gadać. - Powinieneś ich, Larry, zobaczyć, jak się zejdą razem. Śmiertelnie mnie nudzą. Jestem żoną Francisa od pięciu lat, a wciąż nie odróżniam debetu od kredytu. - Yvonne spojrzała na zegarek. - Wkrótce chyba nadejdzie. Na pewno musiał pomachać swoją czarodziejską różdżką nad jakąś niezmiernie ważną kolumną cyfr. Zauważył Jennifer. - Świetnie wyglądasz, Jenny. - Nieprawdaż? Twoja żona zawsze jest dokładnie wyszorowana.

- Tak, tak. Racja. Faktycznie. - Przeciągnął dłonią po podbródku. Jeśli mi wybaczycie, pójdę się odświeżyć, nim nadejdą goście. Znów będzie padał śnieg, słyszałem w radiu prognozę pogody. - Wypijemy po drinku, czekając na ciebie! - zawołała Yvonne. Zanim drzwi otwarły się po raz drugi, zdenerwowanie Jennifer zostało stłumione przez mocne koktajle. Będzie dobrze, powtarzała sobie. Jeśli zacznie robić z siebie idiotkę, Yvonne podpowie jej, co trzeba. To są przyjaciele. Nie będą czyhać na jej potknięcia. Stanowią następny krok w przywracaniu jej własnego ja. - Jenny, dzięki za zaproszenie. - Violet Fairclough uścisnęła ją. Jej pulchną twarz przesłaniał turban. Odpięła go od fryzury i oddała razem z płaszczem. Miała na sobie jedwabną suknię z okrągłym dekoltem, nadętą jak wypełniony wiatrem spadochron wokół jej obfitych kształtów. Jak zauważyła później Yvonne, trzeba by rąk małej kompanii piechoty, by objąć ją w talii. - Jennifer, jak zawsze wcielenie piękna. - Wysoki, rudowłosy mężczyzna pochylił się, by ją pocałować. Jennifer poczuła zaskoczenie, jak bardzo ta para była niepodobna do siebie. Zupełnie nie pamiętała tego mężczyzny i uznała za niemal zabawne, że jest mężem małej Violet. - Wchodźcie - zaprosiła ich, odrywając od niego wzrok i odzyskując panowanie nad sobą. - Mój mąż będzie tu za parę minut. Pozwólcie, że tymczasem poczęstuję was drinkiem. - „Mój mąż"? Jesteśmy dzisiaj strasznie formalni - zaśmiał się Bill. - No cóż... - zająknęła się Jennifer. - Już tak dawno was wszystkich nie widziałam... - Ty potworze. Masz być miły dla Jenny. - Yvonne ucałowała go. Ona wciąż jest bardzo słaba. Powinna leżeć na górze, znużona, wsparta na poduszkach, my zaś wybieralibyśmy spośród nas kogoś, kto obrałby jej winogrona. Ale ona upiera się przy martini.

- I to jest Jenny, którą znamy i kochamy. - Pełen zrozumienia uśmiech Billa był tak uporczywy, że Jennifer dwa razy zerknęła na Violet, by się upewnić, czy nie jest obrażona. Ale nie wyglądało na to: grzebała w torebce. - Zostawiłam twój numer telefonu nowej niani - powiedziała, podnosząc głowę. - Mam nadzieję, że nie masz nic przeciwko temu. To naprawdę kompletnie bezużyteczna kobieta. Szczerze mówiąc, spodziewam się, że za chwilę zadzwoni i powie, że nie potrafi włożyć Frederickowi spodni od piżamy albo coś w tym rodzaju. Jennifer zauważyła, jak Bill przewrócił oczami, i z konsternacją zdała sobie sprawę, że zna ten grymas. Przy stole było osiem osób - jej mąż i Francis po przeciwnych końcach. Yvonne, Dominik, który był dość ważną postacią w gwardii konnej, i Jennifer siedzieli od strony okna, a naprzeciwko nich Violet, Bill i Anne, żona Dominika. Anne była radosna, zaśmiewała się z męskich dowcipów z łagodnym błyskiem w oku, świadczącym, że jest kobietą dobrze czującą się w swojej skórze. Jennifer uświadomiła sobie, że obserwuje ich podczas posiłku, analizuje szczegółowo wszystko, co do siebie mówią, i poszukuje klucza do ich poprzedniego życia. Zauważyła, że Bill rzadko patrzy na swoją żonę, a jeszcze rzadziej coś do niej mówi. Wydawało się, że Violet nie zwraca na to uwagi, a Jennifer zastanawiała się, czy jest nieświadoma jego obojętności, czy po prostu pokrywa zakłopotanie stoickim spokojem. Yvonne, ze swoimi kpiarskimi skargami na Francisa, nieustannie go obserwowała. Żartowała z niego, rzucając mu wyzywające uśmiechy. Na takiej zasadzie są razem, pomyślała Jennifer. Ona nie chce mu pokazać, ile dla niej znaczy. - Szkoda, że nie zainwestowałem swoich pieniędzy w lodówki opowiadał Francis. - Czytałem w dzisiejszej gazecie, że w tym roku w Wielkiej Brytanii sprzeda się ich milion. Milion! Pięć lat temu było to... sto siedemdziesiąt tysięcy.

- W Ameryce na pewno jest dziesięć razy więcej. Słyszałam, że ludzie wymieniają je co kilka lat. - Violet nabiła na widelec kawałek ryby. - I są wielkie, dwa razy większe od naszych. Możecie to sobie wyobrazić? - W Ameryce wszystko jest większe. Albo uwielbiają nam to wmawiać. - Dotyczy to również ich ego. A sądząc po tych, na których się natknąłem - głos Dominika wzbił się nad inne - nie będziecie wiedzieli, co to nieznośny mądrala, póki nie spotkacie jankeskiego generała. Anne się zaśmiała. - Biedny stary Dom był nieco zdenerwowany, gdy jeden z nich próbował go pouczać, jak ma prowadzić własny samochód. - „O rany, wasze kwatery są strasznie małe. Te pojazdy są strasznie małe. Wasze porcje są strasznie małe..." - przedrzeźniał Dominik. Powinni zobaczyć, jak było, gdy wszystko racjonowano. Oczywiście, nie mają pojęcia... - Dom postanowił trochę zabawić się jego kosztem i pożyczył od mojej matki mini morrisa, gdy jechał po niego na lotnisko. Szkoda, że nie widzieliście jego miny. - „Tutaj to standardowy model, kolego - powiedziałem mu. - Dla dygnitarzy mamy vauxhall veloxa. Na nogi jest tam o trzy cale miejsca więcej". Prawie musiał złożyć się na pół. - Wyłam ze śmiechu - dodała Anne. - Nie wiem, jakim cudem Dom nie wpadł po uszy w kłopoty. - Jak interesy, Larry? Słyszałem, że za tydzień czy coś koło tego znów lecisz do Afryki. Jennifer przyglądała się, jak mąż sadowi się na krześle. - Dobrze. A nawet bardzo dobrze. Właśnie podpisałem umowę z pewną spółką motoryzacyjną na produkcję okładzin hamulcowych. Odłożył na talerz nóż i widelec. - A co ty właściwie robisz? Nigdy nie jestem całkiem pewna, co to jest ten nowomodny minerał, którego używasz. - Nie udawaj, że cię to ciekawi, Violet - odezwał się z przeciwnego końca stołu Bill. - Violet rzadko interesuje

się czymś, co nie jest różowe albo niebieskie i nie zaczyna zdania od „mama". - Bill, kochanie, a może to po prostu znaczy, że w domu nie ma dla niej dość podniet? - odparowała Yvonne, mężczyźni zaś gwizdnęli żywiołowo. Laurence Stirling zwrócił się ku Violet. - Tak naprawdę to wcale nie jest nowy minerał - powiedział. - Był znany od czasów Rzymian. Uczyłaś się w szkole o Rzymianach? - Z pewnością. Ale oczywiście już nic z tego nie pamiętam. - Jej śmiech brzmiał ostro i nieprzyjemnie. Laurence zniżył głoś i wszyscy przy stole ucichli, by lepiej go słyszeć. - Otóż Pliniusz Starszy napisał, że widział, jak wrzucono do paleniska w sali bankietowej kawałek materiału i wyjęto go po paru minutach bez najmniejszych śladów zniszczenia. Niektórzy ludzie uważali to za czary, ale on wiedział, że to coś nadzwyczajnego. - Wyciągnął z kieszeni pióro, pochylił się i nabazgrał coś na swojej adamaszkowej serwetce. Przesunął ją w jej stronę, żeby lepiej widziała. - Nazwa chryzotyl, najczęściej używana, pochodzi od greckich słów chrysos, czyli złoto, i tilos, włókno. Nawet starożytni wiedzieli, że ma olbrzymią wartość. Zajmuję się właśnie tym, to znaczy moja firma, wydobywaniem go i przetwarzaniem do różnych celów. - Do gaszenia pożarów? - Owszem. - Spojrzał w zamyśleniu na swoje dłonie. -Albo tak zabezpieczamy miejsce, by w ogóle nie mogły wybuchać. Przy stole na chwilę zapanowała cisza, nastrój się zmienił. Laurence zerknął na Jennifer i odwrócił wzrok. - No, ale gdzie tu są wielkie pieniądze, stary? Przecież nie w ogniotrwałych obrusach. - W częściach samochodowych. - Usiadł wygodnie i wydawało się, że cały pokój razem z nim odetchnął. - Powiadają, że za dziesięć lat w prawie każdym gospodarstwie domowym będzie samochód, co oznacza popyt na mnóstwo

okładzin hamulcowych. Prowadzimy teraz rozmowy z kolejami i liniami lotniczymi, ale możliwości zastosowania azbestu są prawie nieograniczone. Rynny, budynki gospodarcze, pokrycia dachowe, izolacja. Wkrótce azbest pojawi się wszędzie. - Naprawdę cudowny minerał. Czuł się swobodnie, kiedy rozmawiał z przyjaciółmi o interesach; nigdy nie był taki, kiedy przebywali tylko we dwoje, pomyślała Jennifer. Z pewnością też czuł się wyobcowany, mając ją przy sobie tak ciężko ranną i nawet teraz jeszcze nie całkiem będącą sobą. Rozmyślała nad opisem, który przedstawiła po południu Yvonne: zachwycająca, pewna siebie, kokieteryjna. Czy brakowało mu tamtej kobiety? Być może poczuł, że go obserwuje, odwrócił głowę i napotkał jej spojrzenie. Uśmiechnęła się, a on po chwili też odpowiedział uśmiechem. - Widziałem to, Larry. Daj spokój. Nie wolno tak wgapiać się we własną żonę. - Bill ponownie napełnił ich kieliszki. - Z pewnością wolno mu gapić się na swoją żonę - zaprotestował Francis. - Po tym wszystkim, co się jej przydarzyło. Jak się teraz czujesz, Jenny? Wyglądasz wspaniale. - Świetnie, dzięki. - Powiedziałbym, że trzyma się wręcz znakomicie, skoro wydaje przyjęcie, i to kiedy? W niecałe dwa tygodnie po wyjściu ze szpitala. - Gdyby Jenny nie zorganizowała go, pomyślałbym, że coś jest strasznie nie w porządku, i to nie z nią, ale z całym tym cholernym światem. - Bill pociągnął długi łyk wina. - To było okropne. Bardzo miło zobaczyć, że wyglądasz jak dawniej. - Ogromnie się martwiliśmy. Mam nadzieję, że dostałaś moje kwiaty wtrąciła Anne. Dominik odłożył serwetkę na stół. - Czy pamiętasz cokolwiek z wypadku, Jennifer? - Prawdopodobnie wolałaby tego nie rozpamiętywać, jeśli nie masz nic przeciwko temu. - Laurence wstał i wziął z kredensu następną butelkę wina.

- Oczywiście. - Dominik uniósł przepraszająco rękę. - To było bezmyślne z mojej strony. Jennifer zaczęła zbierać talerze. - Czuję się świetnie. Naprawdę. Po prostu niezbyt wiele mogę wam powiedzieć. W ogóle niedużo pamiętam. - No, i w porządku - zauważył Dominik. Yvonne zapaliła papierosa. - Dobrze już, Larry, kochanie. Im szybciej zaczniesz odpowiadać za wszystkie okładziny hamulcowe, tym będziemy bezpieczniejsi. - A on bogatszy. - Francis się zaśmiał. - Och, Francis, kochanie, czy każdy temat musimy sprowadzać do pieniędzy? - Tak - odparli chórem Francis i Bill. Jennifer słyszała ich śmiech, kiedy ze stosem brudnych naczyń szła w stronę kuchni. - A więc dobrze poszło, nieprawdaż? Siedziała przy toaletce, zdejmując ostrożnie kolczyki. 7,o-baczyła w lustrze, jak wszedł do pokoju, rozluźniając krawat. Zrzucił buty i zniknął w łazience. Zostawił otwarte drzwi. - Tak - odparła. - Myślę, że tak. - Jedzenie było wyśmienite. - Och, to nie moja zasługa - przypomniała. - Wszystko przygotowała pani Cordoza. - Ale ty zaplanowałaś menu. Łatwiej było się z nim nie spierać. Starannie ułożyła kolczyki w pudełku. Słyszała, jak umywalka napełnia się wodą. - Cieszę się, że ci się spodobało. - Wstała i oswobodziła się z sukni, odwiesiła ją i zaczęła ściągać pończochy. Zdjęła jedną, podniosła wzrok i zobaczyła, że on stoi w drzwiach łazienki. Wpatrywał się w jej nogi. - Pięknie wyglądałaś dziś wieczorem - powiedział cicho. Zamrugała, zdejmując drugą pończochę. Sięgnęła ręką do tyłu, by rozpiąć pas od pończoch, bardzo teraz skrępowana. Jej lewa ręka była wciąż bezużyteczna - zbyt słaba, by tam dotrzeć. Siedziała z pochyloną głową i słyszała, jak

do niej podchodzi. Był teraz nagi od pasa w górę, ale wciąż miał na sobie spodnie od garnituru. Stanął za nią i odsunął jej ręce. Był tak blisko, że czuła jego oddech na plecach, kiedy odpinał kolejną haftkę. - Bardzo pięknie - powtórzył. Zamknęła oczy. To mój mąż, powiedziała do siebie. Uwielbia mnie. Wszyscy to mówią. Jesteśmy szczęśliwi. Czuła palce, które lekko przebiegały po jej prawym ramieniu, i dotyk jego warg na karku. - Jesteś bardzo zmęczona? - szepnął. Wiedziała, że ma szansę. To dżentelmen. Jeśli powie, że jest zmęczona, wycofa się i zostawi ją w spokoju. Ale są małżeństwem. Małżeństwem. Kiedyś będzie musiała się z tym zmierzyć. I kto wie? Jeśli poczuje, że on jest jej mniej obcy, może odzyska trochę więcej samej siebie. Obróciła się w jego ramionach. Nie była w stanie spojrzeć mu w twarz, nie mogła go pocałować. - Nie, jeśli... nie, jeśli ty nie jesteś - wyszeptała w jego pierś. Czuła jego skórę na swojej. Zacisnęła mocno powieki, czekając na nadejście wrażenia bliskości, może nawet pożądania. Byli małżeństwem od czterech lat. Ile razy to robili? A od jej powrotu on był taki cierpliwy. Czuła jego ręce poruszające się teraz śmielej po jej ciele, odpinające biustonosz. Miała wciąż zamknięte oczy, świadoma swojego wyglądu. - Czy możemy zgasić światło? - zapytała. - Nie chcę... myśleć o mojej ręce, o tym, jak wygląda. - Oczywiście. Powinienem sam o tym pomyśleć. Usłyszała pstryknięcie światła. Ale to nie ręką się przejmowała. Nie chciała być tak odkryta, bezbronna pod jego wzrokiem. Potem leżeli w łóżku, a on całował jej szyję, ręce, jego oddech stawał się coraz szybszy. Położył się na niej, przyciskając ją swoim ciężarem, a ona objęła go za szyję, niepewna, co powinna robić, i wbrew oczekiwaniom niczego nie czuła. Co się ze mną stało? - pomyślała. Co robiłam w takich chwilach?

- Dobrze się czujesz? - zamruczał. - Nie sprawiam ci bólu? - Nie - odparła. - Nie, ani trochę. Gdy całował jej piersi, z gardła wyrwał mu się cichy jęk rozkoszy. - Zdejmij - poprosił, ściągając jej majtki. Uniósł się nieco, żeby mogła opuścić je do kolan i odrzucić kopnięciem. Teraz była odkryta. Może gdybyśmy... chciała powiedzieć, ale on już rozsuwał jej nogi i nieporadnie usiłował w nią wejść. Nie jestem gotowa - ale nie była w stanie tego wyartykułować: teraz byłoby to czymś niewłaściwym. A on zagubił się gdzieś indziej, błądził daleko, zdesperowany i nie-pasujący. Skrzywiła się, uniosła do góry kolana, starając się nie napinać mięśni. I już był w niej, a ona przygryzała od środka policzek, próbując zignorować ból i to, że nie czuła nic oprócz rozpaczliwego pragnienia, żeby się to skończyło i żeby z niej wyszedł. Jego ruchy stawały się coraz szybsze i gwałtowniejsze, przygniatał ją swoim ciężarem, z gorącą i wilgotną twarzą wtuloną w jej ramię. Wreszcie cicho załkał oznaka wrażliwości, której nie okazywał w żadnej innej dziedzinie życia - i było po wszystkim, ta rzecz zniknęła, zastąpiona przez lepką wilgoć między jej udami. Tak mocno przygryzła policzek, że czuła smak krwi. Stoczył się z niej, wciąż ciężko dysząc. - Dziękuję - odezwał się w ciemność. Była zadowolona, że nie widzi, jak leży tu, patrząc w pustkę, z kołdrą podciągniętą pod brodę. - Wszystko w porządku - odparła cicho. Odkryła, że wspomnienia rzeczywiście tkwią w miejscach innych niż mózg.

Nie wydaje sic, by miały nadejść szczęśliwe dni... Naprawdę to nie jesteś Ty. To ja. M do K, pocztówka

3 - Rys biograficzny. Przemysłowca. - Brzuch Dona Franklina nad paskiem od spodni groził eksplozją. Guziki koszuli nie wytrzymały i ukazał się trójkąt bladej, owłosionej skóry. Głębiej usadowił się na krześle i przesunął okulary na czoło. - To polecenie naczelnego, O'Hare. Potrzebuje artykułu na cztery strony, by zareklamować ten cudowny minerał. - Co ja, do diabła, wiem o kopalniach i fabrykach? Na litość boską, przecież jestem korespondentem zagranicznym. - Byłeś - skorygował Don. - Nie możemy znowu cię wysłać, Anthony, dobrze o tym wiesz, a ja potrzebuję kogoś, kto wykona przyjemną robótkę. Nie możesz tu po prostu siedzieć i bałaganić. Anthony osunął się na krzesło po drugiej stronie biurka i wyciągnął papierosa. Za plecami redaktora wiadomości, którego ledwie było widać przez szklaną ścianę jego biura, Phipps, młodszy reporter, wyrwał z maszyny do pisania trzy arkusze papieru i z irytacją włożył je z powrotem, przełożone kalką. - Widziałem, jak to robisz. Potrafisz dodać uroku każdemu tematowi. - Więc to nie tylko biografia. Reklama. - Część jego kopalń znajduje się w Kongu. Znasz ten kraj. - Znam ten gatunek ludzi, którzy mają kopalnie w Kongu. Don wyciągnął rękę po papierosa. Anthony poczęstował go i sam zapalił.

- Nie jest tak źle. -Nie? - Masz przeprowadzić wywiad z tym facetem w jego letniej rezydencji na południu Francji. Na Riwierze. Parę dni na słońcu, homar czy dwa na koszt firmy, a może nawet zobaczysz Brigitte Bardot... Powinieneś mi podziękować. - Wyślij Petersona. Uwielbia takie rzeczy. - Peterson zajmuje się dzieciobójcą z Norwich. - To Murfetta. Umie się płaszczyć. - Jest w Ghanie, relacjonuje problemy z Aszanti. - On? - Anthony spojrzał z niedowierzaniem. - On nawet bójki dwóch uczniaków w budce telefonicznej nie potrafi opisać. Jakim cudem obsługuje Ghanę? - zniżył głos. -Odeślij mnie tam, Don. - Nie. - Może i jestem na wpół oszalałym alkoholikiem w sakramenckim zakładzie dla obłąkanych, ale wciąż lepiej niż Murfett potrafię wykonać tę robotę i dobrze o tym wiesz. - Twój problem, O'Hare, polega na tym, że nie zdajesz sobie sprawy, jak dobrze ci się wiedzie. - Don pochylił się do przodu i zaczął mówić ciszej. - Przestań wreszcie biadolić i posłuchaj. Kiedy wróciłeś z Afryki, dużo się mówiło na górze - wskazał ręką gabinet naczelnego - o tym, czy by cię nie zwolnić. Ten cały incydent... Martwili się o ciebie, człowieku. Dobra. Bóg jeden raczy wiedzieć dlaczego, ale masz tu wielu przyjaciół, niektórzy z nich są dosyć ważni. Wzięli pod uwagę wszystko, przez co przeszedłeś, i zostawili cię na liście płac. Nawet wtedy, gdy byłeś w... - wykonał niezgrabny gest - no wiesz. Twarz Anthony'ego pozbawiona była wyrazu. - Tak czy siak, nie chcą, żebyś robił coś zbyt... stresującego. Więc weź się w garść, jedź do Francji i bądź wdzięczny, że dostałeś robotę, w której czasem trafia się obiad u podnóża gór w pieprzonym Monte Carlo. Kto wie? Może nawet poderwiesz tam jakąś gwiazdkę. Zapadła cisza.

Anthony nie wyglądał na odpowiednio zachwyconego. Don zdusił niedopałek. - Naprawdę nie chcesz tego zrobić? - Nie, Don. Wiesz, że nie. Gdybym zaczął, to już tylko parę kroków dzieliłoby mnie od opisywania narodzin, ślubów i śmierci. - O Jezu, ale z ciebie krnąbrny gnojek, O'Hare. - Zdjął ze szpikulca na biurku kawałek zapisanego papieru. - Dobra, w takim razie weź to. Vivien Leigh przeprawia się przez Atlantyk. Ma zamiar koczować pod teatrem, w którym gra Olivier. On wyraźnie nie chce z nią rozmawiać, a ona mówi dziennikarzom z plotkarskich pism, że nie wie dlaczego. Może byś się dowiedział, czy zamierzają się rozwieść. A jak już tam będziesz, mógłbyś ślicznie opisać jej stroje. Znów zapadła cisza. W pomieszczeniu obok Phipps wyszarpnął z maszyny następne trzy kartki, palnął się w czoło i zmełł w ustach przekleństwo. Anthony zgasił papierosa i obrzucił szefa ponurym spojrzeniem. - Pójdę się spakować - powiedział. Jest coś takiego w ludziach prawdziwie bogatych, myślał Anthony, przebierając się do kolacji, co skłania, by im dołożyć. Może to naturalna pewność osób, którym rzadko się sprzeciwiano; pompatyczność tych, których najbardziej prozaiczne poglądy były przez wszystkich traktowane tak cholernie poważnie. Na pierwszy rzut oka uznał Laurence'a Stirlinga za mniej odrażającego, niż się spodziewał. Był uprzejmy, jego odpowiedzi wyważone, a poglądy na pracowników dość oświecone. Ale z upływem dnia Anthony zauważył, że ma do czynienia z człowiekiem, dla którego kontrola jest sprawą najwyższej wagi. Raczej przemawiał do ludzi, niż zwracał się do nich z myślą o wymianie informacji. Mało interesował się czymkolwiek, co wykraczało poza jego krąg. Był dostatecznie nudny, bogaty i osiągnął już dość sukcesów, by nie starać się zostać kimś jeszcze.

Anthony otrzepał marynarkę, zastanawiając się, dlaczego zgodził się pójść na kolację. Stirling zaprosił go pod koniec wywiadu, a on, zaskoczony, musiał przyznać, że nie zna nikogo w Antibes i nie ma żadnych planów poza szybką przekąską w hotelu. Potem zaczął podejrzewać, że Stirling zaprosił go, by zwiększyć prawdopodobieństwo, że artykuł będzie pochlebny. Gdy niechętnie przyjął zaproszenie, Stirling polecił swojemu szoferowi, żeby podjechał po niego do Hotel Cap o siódmej trzydzieści. - Nie znalazłby pan domu - powiedział. - Z drogi jest zupełnie niewidoczny. Mogę się o to założyć, pomyślał Anthony. Stirling nie wyglądał na człowieka, który chętnie wchodzi z ludźmi w przypadkowe kontakty. Na widok limuzyny czekającej przed hotelem portier wyraźnie się ożywił i ruszył do akcji. Rzucił się do otwierania drzwi; na twarzy miał przyklejony uśmiech, którego nie było, gdy witał go po przyjeździe. Anthony go zignorował. Przywitał się z szoferem i siadł z przodu na miejscu pasażera - co, jak sobie później uświadomił, wprawiło go w lekkie zakłopotanie, ale gdyby usiadł z tyłu, miałby wrażenie, że popełnia oszustwo. Opuścił szybę, żeby poczuć, jak łagodny i ciepły śródziemnomorski wiaterek gładzi jego skórę, gdy długi, niski pojazd pokonywał nadmorską drogę pachnącą rozmarynem i tymiankiem. Jego wzrok powędrował ku dalekim fioletowym górom. Przyzwyczaił się do bardziej egzotycznych krajobrazów Afryki i zapomniał, jak piękna jest Europa. Porozmawiał zdawkowo z szoferem - spytał go o okolicę, dla kogo jeszcze jeździ, jak się żyje zwyczajnemu człowiekowi w tej części kraju. Nie mógł się powstrzymać; wiedza jest wszystkim. Parę jego najlepszych tematów pochodziło od szoferów i innych ludzi służących możnym tego świata. - Czy pan Stirling jest dobrym szefem? - zapytał. Szofer rzucił mu przelotne spojrzenie, w jego postawie pojawiła się pewna sztywność.

- Tak - odparł tonem sugerującym zakończenie rozmowy. - Miło mi to słyszeć - powiedział Anthony i kiedy dotarli do wielkiego białego domu, dał mu suty napiwek. Obserwując samochód znikający na tyłach w czymś, co z pewnością było garażem, poczuł nieokreślony smutek. Był małomówny. Wolałby zjeść kanapkę i zagrać w karty z szoferem, niż prowadzić uprzejmą konwersację z nudnymi bogaczami z Riwiery. Osiemnastowieczny dom wykazywał podobieństwo do wszystkich domów bogatych ludzi, ogromny i nieskazitelny; jego fasada sugerowała nieustanną pracę licznego personelu. Żwirowany podjazd był szeroki i wypielęgnowany, po obu stronach biegły podwyższone chodniki z kamiennych płyt, najmniejsza nawet trawka nie ośmieliłaby się wychylić spomiędzy nich. Eleganckie okna lśniły w malowanych okiennicach. Szerokie schody wiodły do olbrzymiego holu, w którym rozbrzmiewały już rozmowy pozostałych gości. Hol udekorowano ustawionymi na postumentach wielkimi kompozycjami kwiatów. Powoli wszedł po schodach, czując, że kamienie są wciąż ciepłe od straszliwego upału dnia. Na kolację przybyło siedmioro innych gości: małżeństwo Moncrieff, przyjaciele Stirlingów z Londynu - wzrok żony był jawnie szacujący; miejscowy burmistrz, pan Lafayette, z żoną i córką, niską brunetką z grubo nałożonym makijażem i figlarnym błyskiem w oku, i starsi państwo Demarcier, najwyraźniej mieszkańcy sąsiedniej willi. Żona Stirlinga była ładną jasną blondynką w typie Grace Kelly; takie kobiety, przez całe życie wielbione z powodu wyglądu, przeważnie nie miały do powiedzenia nic ciekawego. Żywił nadzieję, że posadzą go koło pani Moncrieff. Nie miał nic przeciwko temu, by go oceniała. Byłaby dla niego wyzwaniem. - Pan pracuje w gazecie, panie 0'Hare? - Starsza Francuzka spojrzała na niego. - Tak. W Anglii. - Tuż obok niego pojawił się służący z ta-

cą drinków. - Macie coś bezalkoholowego? Może tonik? -Mężczyzna skinął głową i zniknął. - Jak się nazywa? - spytała. - „Nation". - „Nation" - powtórzyła z wyraźną konsternacją. - Nie słyszałam o niej. Słyszałam o „Timesie". To najlepsza gazeta, nieprawdaż? - Zetknąłem się z taką opinią. - O Boże, pomyślał. Proszę, niech chociaż jedzenie będzie dobre. Przy jego łokciu pojawiła się srebrna taca z wysoką szklanką toniku z lodem. Anthony starał się nie patrzeć na musujący kir, którym raczyli się inni. Zamiast tego wypróbowywał swoją szkolną francuszczyznę na córce burmistrza, która odpowiedziała mu w doskonałym angielskim z uroczym francuskim zaśpiewem. Za młoda, pomyślał, zauważając zmarszczone brwi jej ojca. Gdy wreszcie usiedli, ucieszył się, że znalazł się obok Yvonne Moncrieff. Była uprzejma, zabawna - i zupełnie na niego niewrażliwa. Niech szlag trafi szczęśliwe małżeństwa. Po lewej stronie siedziała Jennifer Stirling i rozmawiała z drugim sąsiadem. - Spędza pan tu dużo czasu, panie O'Hare? - Francis Moncrieff był wysokim, szczupłym mężczyzną, fizycznym odpowiednikiem swojej żony. - Nie. - Jest pan związany z londyńskim City? - Nie. W ogóle się tym nie zajmuję. - Nie jest pan dziennikarzem finansowym? - Jestem korespondentem zagranicznym. Relacjonuję... zagraniczne kłopoty. - Kiedy Larry je powoduje. - Moncrieff się zaśmiał. -O jakich sprawach pan pisze? - Och, o wojnie, głodzie, chorobach. Same przyjemne rzeczy. - Nie wydaje mi się, żeby było w tym coś miłego. - Starsza Francuzka wypiła łyk wina. - Przez ostatni rok relacjonowałem kryzys w Kongu.

- Lumumba to wichrzyciel - wtrąci! się Stirling - a Belgowie są tchórzliwymi głupcami, skoro nie wiedzą, że bez nich ten kraj z pewnością się pogrąży. - Uważa pan, że nie można mieć nadziei, iż Afrykanie sami załatwią własne sprawy? - Nie tak dawno Lumumba był bosym listonoszem w dżungli. W całym Kongu nie ma ani jednego porządnie wykształconego kolorowego. - Zapalił cygaro i wypuścił kłąb dymu. - W jaki sposób zamierzają prowadzić banki czy szpitale, kiedy Belgowie odeszli? Ten kraj stanie się strefą wojny. Moje kopalnie leżą na granicy kongijsko-rodezyjskiej i już musiałem ściągnąć dodatkową ochronę. Rodezyjską ochronę. Kongijczykom nie można już ufać. Zapadła krótka cisza. W szczęce Anthony'ego drgał nerwowo mięsień. Stirling strzepnął cygaro. - A gdzie pan był w Kongu, panie O'Hare? - Głównie w Leopoldville. I w Brazzaville. - No to wie pan, że nie da się kontrolować kongijskiej armii. - Wiem, że niepodległość to czas próby dla każdego kraju. I że gdyby generał Janssens zachował się bardziej dyplomatycznie, życie wielu ludzi zostałoby uratowane. Stirling wpatrywał się w niego przez dym cygara. Anthony czuł, że jest ponownie szacowany. - Więc pan też został wciągnięty w kult Lumumby. Kolejny naiwny liberał? - Jego uśmiech był lodowaty. - Trudno uwierzyć, że warunki życia wielu Afrykanów mogłyby się jeszcze pogorszyć. - No, to z pewnością mamy różne zdania - stwierdził Stirling. Uważam, że są ludzie, dla których wolność może być niebezpiecznym podarunkiem. W pokoju zaległa cisza. W oddali wył wspinający się pod górę motocykl. Madame Lafayette nerwowo przygładziła włosy. - Cóż, ja nic o tym nie wiem - zauważyła Jennifer Stirling, układając na kolanach serwetkę.

- To zbyt przygnębiające - zgodziła się Yvonne Moncrieff. - W niektóre poranki nie mogę po prostu patrzeć na gazety. Francis czyta strony sportowe i finansowe, a ja trzymam się moich magazynów. Czasem wiadomości lądują w koszu nieczytane. - Moja żona uważa, że jeśli coś nie pojawia się na stronach „Vogue'a", to nie jest prawdziwą wiadomością - dodał Moncrieff. Napięcie zelżało. Rozmowa potoczyła się dalej, a kelnerzy dopełnili kieliszki. Panowie dyskutowali o giełdzie i rozwoju Riwiery - o napływie kempingowiczów, co skłoniło starsze małżeństwo do narzekań na „obniżenie poziomu", o niekończących się pracach budowlanych i o tym, jacy okropni członkowie pojawili się w Brytyjskim Klubie Brydżowym. - Nie martwiłbym się zbytnio - powiedział Moncrieff. -W tym roku budki plażowe w Monte Carlo kosztują pięćdziesiąt funtów tygodniowo. Nie sądzę, żeby wielu entuzjastów tanich wakacji zdecydowało się tyle płacić. - Słyszałam, że Elsa Maxwell zaproponowała otoczenie kamieni gumową pianką, żeby plaża była wygodniejsza dla stóp. - Strasznie ciężko los doświadcza tu ludzi - zauważył cicho Anthony. Chciał wyjść, ale na tym etapie posiłku nie było to możliwe. Czuł się bardzo daleki od miejsca, w którym się znajdował - jak gdyby został rzucony do równoległego wszechświata. Jak mogli być do tego stopnia uodpornieni na zamęt i okropności Afryki, skoro ich życie tak wyraźnie było na niej zbudowane? Zawahał się przez chwilę, potem wziął od kelnera kieliszek wina. Wydawało się, że nikt przy stole tego nie zauważył. - Więc... ma pan zamiar napisać, że mój mąż jest wspaniały, tak? Pani Stirling zerknęła na jego rękaw. Pojawiło się przed nim drugie danie, świeże owoce morza, a ona zwróciła się w jego stronę. Poprawił serwetkę. - Nie wiem. A powinienem? Jest wspaniały?

- Według naszego drogiego przyjaciela Moncrieffa, jest światłem przewodnim zdrowej praktyki rynkowej. Jego fabryki są zbudowane zgodnie z najwyższymi standardami. Obroty rosną z roku na rok. - Nie o to panią pytałem. -Nie? - Pytałem panią, czy on jest wspaniały. - Wiedział, że jest szorstki, ale alkohol rozbudził go, sprawił, że czuł mrowienie skóry. - Myślę, że nie powinien pan pytać mnie, panie O'Hare. Żona nie może być w tych sprawach obiektywna. - Och, z mojego doświadczenia wynika, że nikt nie bywa tak brutalnie obiektywny jak żona. - Proszę mówić dalej. - Któż inny pozna w trakcie małżeństwa wszystkie wady męża i potrafi je wymieniać, regularnie i z pamięci, z dokładnością oficera śledczego? - Wydaje się, że pańska żona jest wyjątkowo okrutna. Chyba mi się podoba. - Jest niezwykle mądrą kobietą. - Patrzył, jak Jennifer Stirling wkłada do ust krewetkę. - Naprawdę? - Tak. Na tyle mądrą, żeby wiele lat temu mnie zostawić. Podała mu majonez. Nie wziął go od niej, więc nałożyła łyżeczką porcję na brzeg jego talerza. - Czy to znaczy, że pan nie był wspaniały, panie O'Hare? - W małżeństwie? Nie. Nie sądzę. Pod wszystkimi innymi względami jestem oczywiście niezrównany. I proszę mówić mi Anthony. Wyglądało na to, że przejął ich manieryzmy, ich niedbale arogancki sposób mówienia. - W takim razie, Anthony, jestem pewna, że świetnie będziecie się dogadywać z moim mężem. Myślę, że ma podobne zdanie na swój temat. Jej wzrok spoczął przez chwilę na Stirlingu, potem wrócił do niego i zatrzymał się wystarczająco długo, by doszedł do wniosku, że nie jest tak nużąca, jak mu się wydawało.

W trakcie głównego dania - roladki wołowe z leśnymi grzybami w śmietanie - dowiedział się, że Jennifer Stirling, z domu Yerrinder, jest mężatką od czterech lat. Mieszka przeważnie w Londynie, a jej mąż odbywa liczne podróże do swoich kopalni. Jeżdżą na Riwierę, by spędzać tam zimę, część lata i od czasu do czasu na święta, gdy znudzi im się londyńskie towarzystwo. - Teraz jest strasznie tłoczno - dodała, spoglądając na siedzącą naprzeciwko żonę burmistrza. - Nie da się mieszkać tu na stałe, w tym akwarium. To były rzeczy, o których mu mówiła. Powinno ją to zakwalifikować jako jeszcze jedną rozpieszczoną żonę bogatego człowieka. Jednak zauważył też coś innego: Jennifer Stirling prawdopodobnie jest trochę niedoceniona, mądrzejsza niż wymaga tego od niej pozycja, i nie zdaje sobie sprawy, co może w ciągu roku lub dwóch stać się efektem takiej kombinacji. Na razie tylko lekki cień smutku w oczach sugerował taką samoświadomość. Została pochwycona w niekończący się, lecz bezsensowny wir życia towarzyskiego. Nie mieli dzieci. „Słyszałam powiedzenie, że dwoje ludzi musi być przez chwilę w tym samym kraju, żeby je mieć". Gdy to powiedziała, zastanowił się, czy wysyła do niego jakiś komunikat. Ale wydawała się prostolinijna, bardziej rozbawiona niż rozczarowana swoją sytuacją. - Czy ma pan dzieci, Anthony? - spytała. - Ja... syna. Ale chyba straciłem z nim kontakt. Mieszka z moją byłą żoną, która stara się, jak może, żebym go nie zdemoralizował. Gdy tylko to powiedział, uświadomił sobie, że jest pijany. Na trzeźwo nigdy by nie wspomniał o Philipie. Tym razem dostrzegł za jej uśmiechem coś poważnego, jak gdyby zastanawiała się, czy mu współczuć. Nie rób tego, błagał ją w duchu. Nalał sobie kolejny kieliszek wina, by ukryć zażenowanie. - W porządku. On... - W jakim sensie można uważać pana za kogoś, kto wy-

wiera demoralizujący wpływ, panie O'Hare? - zapytała przez stół Mariette, córka burmistrza. - Podejrzewam, mademoiselle, że jest bardziej prawdopodobne, iż to ja zostanę zdemoralizowany - odparł. - Mogę sobie wyobrazić, że gdybym już wcześniej nie zdecydował się napisać wielce pochlebnego artykułu o panu Stirlingu, zostałbym przekonany dzięki jedzeniu i towarzystwu przy tym stole. - Przerwał. - Czym można by zdemoralizować panią, pani Moncrieff? - zapytał. Wydawało mu się, że najbezpieczniej będzie skierować to pytanie do niej. - Och, byłoby to bardzo łatwe, ale nikt jeszcze nie starał się dostatecznie mocno - odparła. - Jak to nie - powiedział z czułością jej mąż. - Wiele miesięcy upłynęło, zanim cię zdemoralizowałem. - No cóż, musiałeś mnie kupić, kochanie. W przeciwieństwie do obecnego tu pana O'Hare, zupełnie brakowało ci wyglądu i wdzięku. Posłała mu całusa. - A Jenny jest całkowicie nieprzekupna. Nie uważa pan, że roztacza wręcz niesamowitą aurę dobroci? - Na świecie nie ma łudzi nieprzekupnych, to tylko kwestia ceny powiedział Moncrieff. - Nawet słodka Jenny. - Nie, Francis. Pan Lafayette jest dla nas przykładem prawości odparła Jennifer ze złośliwym uśmieszkiem w kącikach ust. Zaczynała wyglądać na lekko podchmieloną. - Przecież we francuskiej polityce nie ma czegoś takiego jak korupcja. - Kochanie, nie sądzę, byś była przygotowana do dyskusji o francuskiej polityce - wtrącił się Laurence Stirling. Anthony zauważył, że lekko się zaczerwieniła. - Mówiłam tylko... - No to nie mów - powiedział lekkim tonem. Zamrugała i spuściła wzrok. Zapanowała krótka cisza. - Myślę, że ma pani rację, madame. - Pan Lafayette zwrócił się z galanterią do Jennifer, odstawiwszy kieliszek. -Mógłbym bowiem opowiedzieć państwu, jak nieuczciwym draniem jest mój rywal w ratuszu... za odpowiednią cenę, oczywiście.

Rozległ się śmiech. Stopa Mariette przyciskała się pod stołem do stopy Anthony'ego. Obok niego Jennifer Stirling cicho polecała służbie, by uprzątnięto talerze. Moncrieffowie byli zajęci rozmową z panem Demarcier. O Jezu, pomyślał. Co ja robię wśród tych ludzi? To nie mój świat. Laurence Stirling przemawiał z emfazą do swojego sąsiada. Głupiec, pomyślał Anthony i natychmiast sobie uświadomił, że on sam, który stracił rodzinę, marnuje karierę i nie ma pieniędzy, bardziej zasługuje na to określenie. Wspomnienie o synu, upokorzenie Jennifer Stirling i alkohol wystarczyły, żeby zepsuć mu humor. Można było zrobić tylko jedno: jeszcze kazał nalać sobie wina. Państwo Demarcier wyszli tuż po jedenastej, państwo Lafayette kilka minut później - sprawy służbowe od rana, wyjaśnił burmistrz. „Zaczynamy wcześniej niż wy, Anglicy". Pożegnał się uściskiem dłoni na wielkiej werandzie, gdzie wyszli na kawę z brandy. - Z wielkim zainteresowaniem przeczytam pański artykuł, panie O'Hare. Miło mi było pana poznać. - Cała przyjemność po mojej stronie, proszę mi wierzyć. - Anthony, mówiąc to, chwiał się na nogach. - Nigdy nie byłem tak zafascynowany polityką samorządową. Był już bardzo pijany. Słowa płynęły mu z ust, zanim zdążył pomyśleć, co chce powiedzieć, i mrugał co chwila, świadomy, że nie ma kontroli nad tym, jak zostaną odebrane. Miał jedynie mgliste pojęcie, o czym rozmawiał przez ostatnią godzinę. Przez chwilę burmistrz patrzył mu w oczy. Potem puścił jego rękę i odwrócił się. - Tato, jeśli nie masz nic przeciwko temu, jeszcze tu zostanę. Jestem pewna, że któryś z tych uprzejmych dżentelmenów odprowadzi mnie wkrótce do domu. - Mariette wpatrzyła się znacząco w Anthony'ego, który przesadnie nisko skłonił głowę. - Chyba będę potrzebował pani pomocy, mademoiselle. Nie mam najmniejszego pojęcia, gdzie jestem - odparł. Jennifer Stirling wymieniała całusy z państwem Lafayette.

- Dopilnuję, żeby bezpiecznie wróciła do domu - powiedziała. Bardzo wam dziękuję za przyjście. - Potem dodała po francusku coś, czego nie zrozumiał. Noc zrobiła się chłodna, ale Anthony prawie tego nie czuł. Docierał do niego szum fal chlupiących daleko w dole o brzeg, brzęk kieliszków, strzępy rozmowy Moncrieffa i Stirlinga, którzy omawiali rynek kapitałowy i możliwości inwestowania za granicą. Nie zwracał na to uwagi, dopijając wyśmienity koniak, który ktoś wetknął mu w rękę. Był przyzwyczajony w obcym kraju do samotności, czuł się dobrze we własnym towarzystwie, ale tego wieczoru odczuwał brak równowagi i rozdrażnienie. Spojrzał na trzy kobiety, dwie brunetki i blondynkę. Jennifer Stirling wyciągnęła rękę, być może po to, by pochwalić się nową biżuterią. Pozostałe dwie coś mruczały, ich śmiech mieszał się z rozmową. Od czasu do czasu Mariette spoglądała na niego i się uśmiechała. Czy była to aluzja? Siedemnaście lat, ostrzegł sam siebie. Za młoda. Słyszał cykanie świerszczy, kobiecy śmiech, dobiegającą z głębi domu muzykę jazzową. Zamknął oczy, potem otworzył je i zerknął na zegarek. Nie wiadomo, kiedy minęła godzina. Miał irytujące wrażenie, że chyba przysnął. Tak czy owak, pora iść. - Myślę - powiedział do mężczyzn, gdy dźwignął się z fotela - że chyba powinienem wrócić do hotelu. Laurence Stirling wstał. Palił ogromne cygaro. - Zaraz zawołam szofera. - Odwrócił się w stronę domu. - Nie, nie - zaprotestował Anthony. - Świeże powietrze dobrze mi zrobi. Bardzo dziękuję za... bardzo interesujący wieczór. - Proszę zadzwonić do mojego biura, jeśli będzie pan potrzebował jakichś dodatkowych informacji. Będę tam do obiadu. Potem wyjeżdżam do Afryki. A może chciałby pan pojechać ze mną i zobaczyć kopalnie na własne oczy? Zawsze przyda się ktoś, kto zna Afrykę... - Może innym razem - odparł Anthony. Stirling podał mu rękę: krótki, mocny uścisk. Moncrieff

poszedł za jego przykładem, a potem w niemym salucie przyłożył palec do czoła. Anthony odwrócił się i skierował w stronę ogrodowej bramy. Ścieżka była oświetlona małymi latarenkami ustawionymi na rabatach. Przed sobą widział światła statków tkwiących na czarnej nicości morza. Z wiatrem dobiegły go z werandy przyciszone głosy. - Interesujący gość - mówił Moncrieff tonem, który sugerował, że ma wręcz przeciwne zdanie. - Lepszy niż zadowolony z siebie zarozumialec - mruknął pod nosem Anthony. - Panie O'Hare, nie ma pan nic przeciwko temu, że pójdę z panem? Odwrócił się niepewnie. Stała za nim Mariette, przyciskając do piersi torebkę, ze swetrem przewieszonym przez ramię. - Znam drogę do miasta, możemy przejść ścieżką po skałach. Podejrzewam, że sam pan zabłądzi. Potknął się na piaszczystej dróżce. Dziewczyna objęła go szczupłą, brązową ręką. - Na szczęście świeci księżyc. Przynajmniej widzimy, co jest pod nogami - powiedziała. Szli przez chwilę w milczeniu; Anthony słyszał, jak szurają jego buty, i wydał stłumiony okrzyk, kiedy nadepnął na kępkę dzikiej lawendy. Mimo że powietrze było balsamiczne, a u boku miał dziewczynę, poczuł tęsknotę za czymś, czego nie potrafił określić. - Jest pan bardzo milczący, panie O'Hare. Czy jest pan pewny, że znów pan nie zasnął? Od strony domu dobiegł ich wybuch śmiechu. - Proszę mi coś powiedzieć - rzekł. - Podoba się pani takie spędzanie wieczoru? Wzruszyła ramionami. - To ładny dom. - Ładny dom. To zasadnicze kryterium przyjemnego wieczoru, czyż nie tak, mademoiselle?

Uniosła brwi, wyraźnie nie przejmując się ostrym tonem jego głosu. - Proszę mówić do Mariette. Czy mam rozumieć, że nie podobało się panu? - Tacy ludzie - oświadczył, czując, że jest pijany i agresywny sprawiają, że chciałbym włożyć do ust lufę rewolweru i pociągnąć za spust. - Zachichotała, a on, zachęcony jej wyraźną aprobatą, kontynuował. - Mężczyźni mówią tylko o tym, co który posiada. Kobiety nie widzą niczego poza swoją cholerną biżuterią. Mają pieniądze i możliwości, żeby coś zrobić, by coś zobaczyć, ale nikt nie ma zdania na żaden temat poza swoim małym światkiem. - Znów się potknął, a Mariette mocniej ścisnęła go za ramię. - Wolałbym raczej spędzić wieczór, gawędząc z nędzarzami przed hotelem Cap. O ile, w co nie wątpię, ludzie pokroju Stirlinga nie sprzątnęli ich i nie umieścili gdzieś, gdzie nie rzucają się w oczy... - Myślałam, że spodobała się panu pani Stirling - skarciła go. Połowa mężczyzn na Riwierze się w niej kocha. Naprawdę. - Zepsuta mała tai-tai* Można je znaleźć w każdym mieście, mademoi... Mariette. Śliczne jak brzoskwinia i ani jednej oryginalnej myśli w głowie. Jeszcze przez chwilę ciągnął swoją tyradę, aż zorientował się, że dziewczyna się zatrzymała. Czując zmianę atmosfery, obejrzał się i kiedy wzrok mu się wyostrzył, dostrzegł, że za nimi stoi na ścieżce Jennifer Stirling. Ściskała jego lnianą marynarkę, jej blond włosy lśniły srebrem w świetle księżyca. - Zostawił pan to - oznajmiła, wyciągając rękę. Mówiła przez zaciśnięte zęby, oczy błyszczały w niebieskim świetle. Zawrócił w jej stronę i wziął marynarkę.

* Tai-tai to chińskie określenie kobiety, która wyszła za bogatego mężczyznę, uwielbia zakupy i chodzi do salonów kosmetycznych. I nigdy nie wstaje przed dziewiątą.

Jej głos przeciął nieruchome powietrze. - Przykro mi, że tak pana rozczarowaliśmy, panie O'Hare, że nasz sposób życia tak pana uraził. Może zyskalibyśmy pańską aprobatę, gdybyśmy mieli ciemną skórę i żyli w biedzie. - Chryste - powiedział, przełykając ślinę. - Przepraszam. Jestem... jestem bardzo pijany. - Najwyraźniej. Proszę tylko, by bez względu na pańskie osobiste poglądy na mnie i moje nieważne życie nie atakował pan w prasie Laurence'a. - Ruszyła pod górę. Stał, krzywiąc się i przeklinając w duchu, kiedy wiatr przyniósł jej pożegnalne słowa: - Może następnym razem, kiedy będzie pan miał perspektywę znoszenia towarzystwa takich nudziarzy, uzna pan, że łatwiej będzie po prostu powiedzieć: „Dziękuję, nie".

Nie chcesz, bym trzymał Cię za rękę, nawet za mały palec, moje ty drzewko brzoskwini. M do K, list

4 - Zamierzam zabrać się do odkurzania, jeśli to pani nie przeszkadza. Słyszała dochodzący z podestu odgłos kroków, siedziała na piętach. Pani Cordoza z odkurzaczem w ręku zatrzymała się w drzwiach. - Och! Wszystkie pani rzeczy... Nie wiedziałam, że porządkuje pani pokój. Czy życzy pani sobie, żebym pomogła? Jennifer otarła czoło i rzuciła okiem na rozrzuconą po podłodze sypialni zawartość szafy. - Nie, dziękuję pani. Proszę robić swoje. Po prostu przekładam rzeczy, żeby się w nich połapać. Gospodyni zatrzymała się w drzwiach. - Jeśli tak, to gdy skończę, pójdę na zakupy. Włożyłam do lodówki trochę wędlin. Mówiła pani, że nie chce na lunch nic ciężkiego. - To zupełnie wystarczy. Dziękuję. Jennifer znów została sama. Monotonne buczenie odkurzacza cichło w głębi korytarza. Wyprostowała się i zdjęła pokrywkę z kolejnego pudełka z butami. Robiła to od wielu dni, te wiosenne porządki w środku zimy. W innych pokojach pomagała jej pani Cordoza. Wyciągała zawartość pułek i szaf, sprawdzała, powtórnie układała, porządkowała z przerażającą skutecznością, odciskając swoje piętno na przedmiotach i domu, który wciąż stanowczo opierał się wysiłkom, by czuła się tu jak u siebie.

Zaczęło się to jako rozrywka, jako sposób, by nie myśleć, jak się czuje: że odgrywa rolę, jaką widocznie wyznaczyli jej wszyscy inni. Teraz stanowiło metodę, by się w tym domu zakotwiczyć, by się dowiedzieć, kim jest i kim była. Odkryła listy, fotografie i albumy z dzieciństwa. Ukazywały ją jako naburmuszone dziecko z warkoczykami, siedzące na tłustym białym kucyku. Odcyfrowywała gryzmoły ze szkolnych lat, nonszalanckie żarty zawarte w listach i z ulgą zdała sobie sprawę, że przypomina sobie spore ich fragmenty. Zaczynała oceniać przepaść między tym, kim była, pogodną, uwielbianą, być może nawet zepsutą istotą, a kobietą, której ciało teraz zamieszkiwała. Dowiedziała się prawie wszystkiego, czego mogła się o sobie dowiedzieć, ale nie złagodziło to nieodstępujące-go ją poczucia przemieszczenia, wrzucenia w niewłaściwe życie. - Och, kochanie, wszyscy tak się czują. - Yvonne poklepała ją współczująco po plecach, kiedy Jennifer poprzedniego wieczoru, po dwóch kieliszkach martini, poruszyła ten temat. - Nie policzę, ile razy budziłam się, gapiłam na czystą rozkosz, jaką jest mój chrapiący, cuchnący, skacowany mąż, i myślałam: jak to się do licha stało, że wylądowałam tutaj? Jennifer zmusiła się do śmiechu. Nikt nie chciał słuchać jej paplaniny. Nie miała innego wyjścia, niż ciągnąć to dalej. Dzień po przyjęciu, przygnębiona i zdenerwowana, sama pojechała do szpitala i poprosiła o rozmowę z panem Hargreavesem. Natychmiast zaprosił ją do swojego gabinetu -podejrzewała, że był to raczej przejaw uprzejmości wobec żony wyjątkowo zamożnego klienta niż zawodowa sumienność. Ale jego konstatacja, choć mniej nonszalancka niż Yvonne, w zasadzie brzmiała tak samo. - Uraz głowy może spowodować rozmaite skutki - powiedział, gasząc papierosa. - Niektórzy ludzie mają trudności z koncentracją, inni w niestosownych momentach wybuchają płaczem albo wpadają w złość. Wśród moich pacjentów byli dżentelmeni, którzy stawali się wyjątkowo

agresywni. Częstą reakcją na to, co pani przeszła, jest depresja. - To jednak coś więcej, panie Hargreaves. Naprawdę myślałam, że w większym stopniu poczuję się sobą. - A nie czuje się pani sobą? - Wszystko wydaje mi się niewłaściwe. Nie na swoim miejscu. - Jej śmiech był krótki, nieśmiały. - Czasem myślę, że zwariowałam. Skinął głową, tak jakby słyszał to już wiele razy. - Czas to naprawdę najlepszy uzdrowiciel, Jennifer. Wiem, że to straszny banał, ale to prawda. Niech pani nie stara się dopasować do jakiegoś uważanego za prawidłowy sposobu odczuwania. Przy urazach głowy naprawdę nie ma dwóch jednakowych przypadków. Może się pani czuć dziwnie - nie na swoim miejscu, jak pani to określa - przez jakiś czas. Tymczasem dam pani tabletki, które powinny pomóc. Proszę nie rozmyślać o tych sprawach. Już pisał. Poczekała chwilę, wzięła receptę i wstała, gotowa do wyjścia. Proszę nie rozmyślać o tych sprawach. Godzinę po powrocie do domu zaczęła go porządkować. Miała garderobę pełną ubrań. Była właścicielką orzechowej szkatułki na biżuterię zawierającej cztery solidne pierścionki z kamieniami szlachetnymi i dodatkowego pudełka z dużą ilością sztucznej biżuterii. Odłożywszy ostatnie pudełko, stwierdziła, że jest posiadaczką dwunastu kapeluszy, dziewięciu par rękawiczek i osiemnastu par butów. Na każdym z pudeł przykleiła notkę - czółenka, bordo albo wieczorowe, zielony jedwab. Potrzymała w ręku każdy but, próbując wyciągnąć z niego wspomnienia jakichś przeszłych wydarzeń. Parę razy przez myśl przebiegły jej ulotne obrazy: jej stopy odziane w zielony jedwab, wysuwające się z taksówki - do teatru? Były jednak frustrująco efemeryczne, znikały, zanim je uchwyciła. Proszę nie rozmyślać o tych sprawach. Odkładała właśnie do pudła ostatnią parę butów, gdy zauważyła książkę w miękkiej oprawie. Był to tani romans historyczny wsunięty między bibułkę i brzeg pudełka. Wpa-

trywała się w okładkę i zastanawiała, dlaczego nie może sobie przypomnieć fabuły, skoro udawało jej się to z wieloma książkami z półek. Może kupiłam ją i nie spodobała mi się, pomyślała, przerzucając kilka pierwszych stron. Treść wyglądała na dość drastyczną. Mogłaby przejrzeć ją wieczorem, a potem, jeśli nie będzie w jej guście, odda ją pani Cordoza. Położyła ją na nocnym stoliku i otrzepała spódnicę. Teraz miała ważniejsze sprawy - uprzątnąć cały ten bałagan i zastanowić się, co, do licha, ma włożyć na siebie dziś wieczór. W popołudniowej poczcie przyszły dwa listy. Prawie identyczne, pomyślała, czytając je, Moira. Opisywały te same objawy chorobowe, te same skargi. Pochodziły z tej samej fabryki, w której wszyscy zaczęli pracę niemal dwadzieścia lat temu. Może miało to coś wspólnego ze związkami zawodowymi, jak powiedział szef, ale było nieco irytujące, że maleńka strużka takiej korespondencji, która zaczęła się kilka lat temu, przerodziła się w regularne: kap, kap, kap. Podniosła wzrok i zobaczyła, że szef wraca z lunchu. Zastanawiała się, co mu powiedzieć. Podawał rękę panu Welfordowi, obydwaj rozpływali się w uśmiechach, co dowodziło, że spotkanie zakończyło się pomyślnie. Po chwili wahania zsunęła obydwa listy z biurka do górnej szuflady. Dołoży je do innych. Nie ma sensu go martwić. Poza tym wiedziała, co powie. Przez moment jej wzrok spoczął na nim, gdy odprowadzał pana Welforda z sali konferencyjnej do windy, i przypomniała sobie rozmowę, którą odbyli tego rana. Byli w biurze sami. Inne sekretarki rzadko pojawiały się przed dziewiątą, ale ona regularnie przychodziła godzinę wcześniej, żeby włączyć ekspres do kawy, przygotować papiery, przejrzeć przychodzące w nocy telegramy i upewnić się, zanim szef tu wkroczy, że jego biuro działa bez zarzutu. To było jej zadanie. Poza tym wolała zjeść śniadanie przy biurku; odkąd odeszła matka, czuła się tu jakoś mniej samotnie niż w domu.

Wstał i unosząc rękę, wezwał ją do swojego gabinetu. Wiedział, że zauważy ten gest - zawsze zerkała na niego, na wypadek gdyby czegoś potrzebował. Wygładziła spódnicę i żwawo weszła do środka, spodziewając się, że coś jej podyktuje lub poprosi o jakieś wyliczenia. Zamiast tego przeszedł przez pokój i cicho zamknął za nią drzwi. Usiłowała opanować dreszcz emocji. Nigdy, przez całe pięć lat, nie zamykał za nią drzwi. Jej ręka bezwiednie powędrowała do włosów. Ściszył głos, podchodząc do niej. - Moiro, ta sprawa, o której rozmawialiśmy parę tygodni temu... Wpatrywała się w niego, sparaliżowana i oszołomiona jego bliskością, niespodziewanym obrotem rzeczy. Potrząsnęła głową potem uznała, że było to trochę głupie. - Sprawa, o której rozmawialiśmy - w jego głosie słychać było nutę zniecierpliwienia - po wypadku mojej żony. Pomyślałem, że powinienem to sprawdzić. Nigdy nie było nic?... Otrząsnęła się, dotknęła ręką kołnierzyka. - Nie, proszę pana. Poszłam tam dwa razy, jak pan prosił. I nic. Niczego nie było. - Odczekała moment, a potem dodała: - W ogóle nic. Jestem pewna. Skinął głową. Wydawało się, że nabrał otuchy. Uśmiechnął się do niej jednym z tych rzadkich, łagodnych uśmiechów. - Dzięki, Moiro. Przecież pani wie, jak bardzo panią cenię, prawda? Poczuła przyjemne ciarki na plecach. Podszedł do drzwi i je otworzył. - Dyskrecja zawsze była jedną z najbardziej godnych podziwu cech pani kwalifikacji. Musiała przełknąć ślinę, zanim odpowiedziała. - Ja... Zawsze może pan na mnie polegać. Wie pan o tym. - Co się z tobą dzieje, Moiro? - zapytała później jedna z maszynistek w damskiej toalecie. Zorientowała się, że nuci coś pod nosem. Poprawiła starannie wargi i lekko skropiła się perfumami. - Wyglądasz jak kot, który dostał śmietanki.

- Może Mario z działu korespondencji wreszcie się do niej dobrał. - Z kabiny dobiegł złośliwy chichot. - Phyllis, gdybyś poświęciła choć połowę tej uwagi, jaką darzysz głupie plotki, na swoją pracę, mogłabyś awansować, a nie wciąż być młodszą maszynistką - odcięła się, wychodząc. Ale nawet śmiech i gwizdy, które towarzyszyły jej w drodze do biura, nie były w stanie zepsuć jej humoru. Na całym placu błyszczały bożonarodzeniowe światła, duże białe żarówki w kształcie tulipanów. Były rozwieszone między wiktoriańskimi latarniami i zwisały okręcone spiralnie wokół drzew okalających park. - Co roku wcześniej - zauważyła pani Cordoza, która na widok wchodzącej Jennifer odwróciła się od wielkiego wy-kuszowego okna bawialni. Zabierała się do zaciągania zasłon. - Jeszcze nawet nie zaczął się grudzień. - Ale jakie ładne. - Jennifer zakładała kolczyk. - Czy mogłaby pani zapiąć mi ten guzik na karku? Nie mogę tam dosięgnąć. - Ręka była w lepszym stanie, ale wciąż brakowało jej giętkości, która pozwoliłaby na samodzielne ubieranie się. Starsza pani ściągnęła brzegi materiału, zapięła pokryty ciemnoniebieskim jedwabiem guzik i odstąpiła na krok, czekając, aż Jennifer się odwróci. - Ta suknia zawsze na pani ślicznie wyglądała - zauważyła. Jennifer przyzwyczaiła się do takich chwil, kiedy musiała wziąć się w garść, żeby nie zapytać: Naprawdę? Kiedy? Doszła do wprawy w skrywaniu niepewności, w przekonywaniu świata wokół siebie, że jest pewna swojego w nim miejsca. - Chyba nie pamiętam, kiedy ostatni raz miałam ją na sobie mruknęła po chwili. - Na kolacji z okazji pani urodzin. Poszli państwo do jakiejś restauracji w Chelsea. Jennifer miała nadzieję, że to poruszy jej pamięć. Ale nic z tego.

- No tak - powiedziała - i to był bardzo miły wieczór. - A czy dziś jest jakaś specjalna okazja, madam? Spojrzała na swoje odbicie w lustrze nad kominkiem. Jej blond włosy były ułożone w delikatne fale, oczy podkreślone umiejętnie nałożonym cieniem. - Och nie, nie sądzę. Moncrieffowie zaprosili nas na kolację i dancing w zwykłym gronie. - Zostanę godzinę dłużej, jeśli nie ma pani nic przeciwko temu. Trzeba wy krochmalić trochę bielizny. - Czy płacimy pani za dodatkową pracę? - spytała bez zastanowienia. - O, tak - odparła pani Cordoza. - Pani i pani mąż zawsze byliście bardzo hojni. Laurence - wciąż nie potrafiła myśleć o nim jako Larrym, bez względu na to, jak inni na niego mówili - powiedział, że nie będzie mógł wyjść z pracy wcześniej. Zaproponowała więc, że podjedzie taksówką do jego biura i będą mogli zabrać się stamtąd razem. Przyjął to trochę niechętnie, ale się uparła. Przez kilka ostatnich tygodni starała się zmusić do częstszego wychodzenia z domu, odzyskać niezależność. Raz była na zakupach z panią Cordoza, raz sama, przespacerowała się powoli tam i z powrotem po Kensington High Street, usiłując nie dać się przytłoczyć tłumom ludzi, nieustannemu hałasowi i przepychankom. Dwa dni temu kupiła w domu towarowym szalik, nie dlatego że szczególnie jej się podobał albo że był potrzebny, ale by mogła wrócić, mając zrealizowany jakiś cel. - Czy mogę pomóc pani to włożyć, madam? Gospodyni trzymała szafirowy kloszowy płaszcz z brokatu. Uniosła go tak, by Jennifer mogła wsunąć pojedynczo ręce w rękawy. Podszewka była z jedwabiu, brokat miło ją otulał. Obróciła się i poprawiła kołnierz. - Co pani robi po wyjściu stąd? Gospodyni wzdrygnęła się, zbita z tropu. - Co robię? - Pytam o to, dokąd pani idzie. - Idę do domu - odparła.

- Do... swojej rodziny? Pomyślała, że spędziła tyle czasu z tą kobietą i nic o niej nie wie. - Moja rodzina mieszka w Afryce Południowej. Córki są dorosłe. I mam dwoje wnucząt. - Oczywiście. Proszę mi wybaczyć, ale wciąż nie mogę sobie przypomnieć pewnych rzeczy tak dobrze, jak bym chciała. Nie pamiętam, żeby mówiła pani o mężu. Kobieta wbiła wzrok w ziemię. - Umarł prawie osiem lat temu, madam. Był kierownikiem kopalni w Transwalu. Pani mąż dał mi tę pracę, żebym mogła utrzymać rodzinę. Jennifer poczuła się jak przyłapana na szpiegowaniu. - Tak mi przykro. Jak już powiedziałam, pamięć jeszcze mnie nieco zawodzi. Proszę nie myśleć, że to przejaw... Pani Cordoza potrząsnęła głową. Jennifer mocno się zarumieniła. - Jestem pewna, że w normalnych warunkach... - Proszę, madam. Widzę... - Gospodyni ostrożnie dobierała słowa - że jeszcze nie całkiem wróciła pani do siebie. Stały twarzą w twarz, starsza kobieta była wyraźnie zażenowana jej nadmierną poufałością. Ale Jennifer patrzyła na to inaczej. - Pani Cordoza - zaczęła - czy sądzi pani, że bardzo się zmieniłam od czasu wypadku? - Zauważyła, że kobieta, zanim odpowiedziała, szybko spojrzała jej w twarz. - Pani Cordoza? - Tak, owszem. - Może mi pani powiedzieć, w jaki sposób? Gospodyni wyglądała na zakłopotaną i Jennifer dostrzegła, że obawia się udzielić prawdziwej odpowiedzi. Ale nie mogła się już powstrzymać. - Proszę. Zapewniam panią, że nie ma tu dobrych ani złych odpowiedzi. Ja po prostu... Wszystko wydaje się trochę dziwne od czasu... Chciałabym mieć lepsze pojęcie o tym, jak było przedtem. Kobieta przycisnęła ręce do piersi.

- Chyba jest pani spokojniejsza... Trochę mniej... towarzyska. - Uważa pani, że przedtem byłam szczęśliwsza? - Madam, proszę... - Starsza pani obracała w palcach naszyjnik. - Ja nie... naprawdę muszę iść. Zostawię bieliznę na jutro, jeśli nie ma pani nic przeciwko temu. Zanim Jennifer odzyskała głos, gospodyni zniknęła. Restauracja Beachcomber w hotelu Mayfair była jednym z najmodniejszych miejsc w okolicy. Kiedy Jennifer weszła do środka, z mężem idącym tuż za nią, zrozumiała, dlaczego tak jest: znalazła się w plażowym raju umieszczonym zaledwie kilka metrów od chłodnej londyńskiej ulicy. Okrągły bar, podobnie jak sufit, został wyłożony bambusem. Podłogę przykryto trawą morską, a z belek sufitu zwisały sieci i boje rybackie. Z głośników osadzonych w sztucznych kamiennych urwiskach sączyła się muzyka hula, ledwie słyszalna w hałasie piątkowego tłumu. Większą część jednej ze ścian zajmowało malowidło przedstawiające błękitne niebo i niekończące się białe piaski, zaś olbrzymie popiersie kobiece, zdjęte z dziobu statku, górowało nad barem. Dostrzegli Billa w momencie, gdy próbował powiesić na nim kapelusz. - Aaa, Jennifer... Yvonne... poznałyście już Ethel Syrenę? - Machał w ich stronę kapeluszem. - Uważajcie - szepnęła Yvonne, wstając, by się z nimi przywitać. Violet jest uziemiona w domu, a Bill ma już nieźle w czubie. Kiedy wskazano im miejsca, Laurence puścił jej ramię. Yvonne usiadła naprzeciw niej i gestem dłoni przywołała Anne i Dominika, którzy właśnie weszli. Bill, siedzący na drugim końcu stołu, chwycił w przejściu rękę Jennifer i ucałował ją. - Och, ależ z ciebie kreatura, Bill. - Francis potrząsnął głową. - Jeśli nie będziesz roztropny, wyślę samochód po Violet. - Gdzie jest Violet? - Jennifer poczekała, aż kelner odsunie dla niej krzesło.

- Jedno z dzieci jest chore, a ona uznała, że niania sama nie da sobie rady. - Yvonne udało się zawrzeć wszystko, co myślała o tej decyzji, w jednym uniesieniu pięknych brwi. - Ponieważ dzieci zawsze są na pierwszym miejscu - zaintonował Bill. Puścił oko do Jennifer. - Najlepiej zostańcie takie, jakie jesteście, drogie panie. My, mężczyźni, potrzebujemy zadziwiająco dużo troski. - Może zamówimy dzbanek czegoś do picia? Co tu mają dobrego? - Wezmę Mai Tai - powiedziała Anne. - Dla mnie Królewski Ananas - zdecydowała Yvonne, patrząc w menu z obrazkiem kobiety w spódniczce hula i napisem „Lista grogów". - Co dla ciebie, Larry? Niech zgadnę. Bali Hai Skorpion. Coś z żądłem w ogonie? - Bil chwycił listę napojów. - Brzmi obrzydliwie. Napiję się whisky. - To pozwólcie, że wybiorę coś dla ślicznej Jenny. Jenny, kochanie, co powiesz na Ukrytą Perłę? A może Upadek Dziewczyny Hula? Jak ci się podoba? Jennifer się roześmiała. - Skoro tak twierdzisz, Bill... - A ja wezmę Cierpiącego Sukinsyna, bo nim jestem -oświadczył radośnie. - W porządku. Kiedy zaczynamy tańce? Po kilku drinkach podano jedzenie: wieprzowina polinezyjska, krewetki w migdałach i stek z pieprzem. Jennifer, lekko podchmielona mocnymi koktajlami, zorientowała się, że prawie nie ma apetytu. Wokół niej w sali narastał hałas: w kącie zagrała orkiestra, pary ruszyły na parkiet, a przy stolikach przekrzykiwano się, by cokolwiek usłyszeć. Światła przygasły, ze szklanych, stojących na stołach lamp sączyło się czerwonozłote, wirujące światło. Powędrowała wzrokiem po postaciach przyjaciół. Bill wciąż rzucał jej spojrzenia, jakby czekał na aprobatę. Yvonne otoczyła ramieniem Francisa i coś mu opowiadała. Anne przestała sączyć przez słomkę swój wielobarwny koktajl i zaśmiała się głośno. Znów nawiedziło ją to uczucie, niepowstrzymane jak przypływ morza, że powinna być gdzie indziej. Czuła się jak

w szklanej bańce, oddalona od znajdujących się wokół niej ludzi, i zaskoczona zdała sobie sprawę, że za czymś tęskni. Za dużo wypiłam, skarciła się w duchu. Głupia dziewczyna. Napotkała wzrok męża i uśmiechnęła się do niego. Miała nadzieję, że nie wygląda tak nieswojo, jak się czuje. Nie odpowiedział jej uśmiechem. Zbyt łatwo można mnie przejrzeć, pomyślała żałośnie. - No dobra, o co chodzi? - spytał Laurence, odwracając się do Francisa. - Co właściwie świętujemy? - Czy potrzebujemy powodu, żeby się dobrze bawić? -wtrącił Bill. Pił teraz przez długą prążkowaną słomkę z ananasa Yvonne. Wydawało się, że tego nie zauważyła. - Mamy nowinę, nieprawdaż, kochanie? - oznajmił Francis. Yvonne odchyliła się do tyłu, sięgnęła do torebki i zapaliła papierosa. - Jasne, że mamy. - Chcieliśmy zebrać was tutaj, naszych najlepszych przyjaciół, dziś wieczorem, żebyście dowiedzieli się jako pierwsi, że... - Francis zerknął na żonę - ...za mniej więcej sześć miesięcy będziemy mieć małego Moncrieffa. Zapadło krótkie milczenie. Oczy Anne się rozszerzyły. - Urodzisz dziecko? - No cóż, z pewnością go nie kupimy. - Grubo uszminkowane wargi Yvonne zadrgały z rozbawieniem. Anne już się zerwała z miejsca, okrążyła stół i uściskała przyjaciółkę. - Och, co za wspaniała nowina! Co za sukces! Francis się roześmiał. - Możesz mi wierzyć, nie było to nic trudnego. - Z pewnością tak ci się zdawało - stwierdziła Yvonne, a mąż dał jej kuksańca. Jennifer uświadomiła sobie, że wstaje, obchodzi stół, jakby napędzana jakimś automatycznym impulsem. Pochyliła się, by ucałować Yvonne. - To naprawdę wspaniała wiadomość - powiedziała, nie wiedząc, dlaczego nagle poczuła się jeszcze bardziej wytrącona z równowagi. Gratuluję.

- Powiedziałabym ci wcześniej - Yvonne położyła rękę na jej dłoni ale pomyślałam, że poczekam, aż poczujesz się trochę bardziej... - Sobą. Tak. - Jennifer się wyprostowała. - Ale to naprawdę wspaniałe. Ogromnie się cieszę ze względu na ciebie. - Teraz wasza kolej. - Bill z przesadnym namaszczeniem wskazał palcem ją i Laurence'a. Miał rozpięty kołnierzyk i rozluźniony krawat. - Zostaliście tylko wy dwoje. No, Larry, ciach, ciach. Nie możecie nas rozczarować. Jennifer, wracając na miejsce, czuła, jak rumieniec występuje na jej policzki. Miała nadzieję, że w słabym oświetleniu nie będzie go widać. - Wszystko we właściwym czasie, Bill - wtrącił łagodnie Francis. Trwało wiele lat, zanim do tego dojrzeliśmy. Lepiej najpierw mieć z tego całą uciechę. - Co takiego? To miała być przyjemność? - spytała Yvonne. Rozległ się wybuch śmiechu. - Właśnie tak. Nie ma się co śpieszyć. Jennifer patrzyła, jak jej mąż wyciąga z wewnętrznej kieszeni cygaro i skrupulatnie obcina końcówkę. - Na pewno nie ma się co śpieszyć - powtórzyła jak echo. Siedzieli w taksówce wiozącej ich do domu. Yvonne machała do nich z oblodzonego chodnika, a Francis opiekuńczo obejmował jej ramiona. Dominik i Anne wyszli parę minut przed nimi, Bill zaś wyśpiewywał do przechodniów serenady. - Ta nowina Yvonne, cudowna, prawda? - odezwała się. - Tak sądzisz? - Ależ tak. A ty nie? Wyglądał przez okno. Ulice miasta były prawie czarne, z wyjątkiem nielicznych miejsc oświetlonych latarniami. - Tak - odparł. - Dziecko to cudowna nowina. - Bill strasznie się upił, prawda? - Wyciągnęła z torebki puderniczkę i przyjrzała się swojej twarzy, która wreszcie przestała ją zaskakiwać.

- Bill - powiedział jej mąż, wciąż patrząc na ulicę - jest głupcem. Gdzieś w oddali rozległ się dźwięk alarmu. Zamknęła torebkę i złożyła ręce na kolanach, usiłując wymyślić, co mogłaby jeszcze powiedzieć. - Czy ty... Co pomyślałeś, kiedy to usłyszałeś? Odwrócił się do niej. Jedna strona jego twarzy była oświetlona lampą sodową, druga pogrążona w mroku. - O Yvonne. Nie mówiłeś dużo. W restauracji. - Pomyślałem - odpowiedział, a ona wyczuła w jego głosie bezbrzeżny smutek - jakim szczęśliwym sukinsynem jest Francis Moncrieff. Nic więcej nie powiedzieli podczas krótkiej drogi do domu. Po przyjeździe zapłacił taksówkarzowi, a ona ostrożnie wspięła się na posypane piaskiem kamienne schody. Światła paliły się, rzucając bladożółtą poświatę na pokryty śniegiem chodnik. Ich dom był jedynym, przy którym jeszcze było jasno. Plac wokół trwał pogrążony w ciszy. Zdała sobie sprawę, obserwując, jak ciężko i niepewnie stawia na stopniach nogi, że jest pijany. Przez chwilę bez powodzenia usiłowała sobie przypomnieć, ile whisky wypił. Zatopiła się we własnych myślach, zastanawiając się, jak wypadła w oczach innych. Miała wrażenie, że jej mózg aż trzeszczał z wysiłku, by mogła sprawiać wrażenie normalnej. - Chcesz, bym przyniosła ci coś do picia? - spytała po wejściu do domu. Hol rozbrzmiewał echem ich kroków. -Jeśli chcesz, zrobię herbatę. - Nie - odparł, rzucając płaszcz na krzesło w holu. -Chcę iść do łóżka. - No cóż, myślę, że ja... - I chciałbym, żebyś poszła ze mną. No tak. Powiesiła porządnie płaszcz w szafie w holu i udała się za nim na górę do sypialni. Nagle pożałowała, że nie wypiła więcej. Chciałaby, żeby byli beztroscy jak Dominik i Anne, którzy zderzali się ze sobą na ulicy z chichotem. Ale jej mąż, wiedziała to już, nie należał do gatunku chichoczących.

Budzik wskazywał za kwadrans drugą. Laurence ściągnął ubranie i zostawił je na podłodze. Pomyślała, że wygląda na śmiertelnie zmęczonego i zaświtała jej nadzieja, że może po prostu zaśnie. Zrzuciła pantofle i zorientowała się, że nie da rady rozpiąć guziczka na karku. - Laurence? -Co? - Mógłbyś mi rozpiąć... - Odwróciła się do niego plecami i starała się nie krzywić, gdy jego palce rozdzierały materiał. Oddech cuchnął whisky i ostrą wonią dymu z cygara. Ciągnął, parę razy zahaczając o włosy na karku. Wzdrygnęła się z bólu. - Cholera - mruknął w końcu. - Urwałem go. Zdjęła suknię z ramion, a on położył jej na dłoni obciągnięty jedwabiem guzik. - To nic - powiedziała, starając się, by nie zabrzmiało to jak wyrzut. Jestem pewna, że pani Cordoza potrafi to naprawić. Zabierała się do odwieszenia sukni, kiedy schwycił ją za ramię. - Zostaw to - zażądał. Wpatrywał się w nią, głowa lekko mu się kiwała, oczy miał na wpół przymknięte. Pochylił się, ujął jej twarz w obie ręce i zaczął całować. Zamknęła oczy. Jego ręce błądziły po jej szyi i ramionach. Oboje zachwiali się, kiedy stracił równowagę. Pociągnął ją na łóżko, jego duże dłonie przykryły jej piersi, przygniótł ją swoim ciężarem. Uprzejmie przyjmowała jego pocałunki, starając się nie okazać odrazy do jego oddechu. - Jenny - mruczał, coraz szybciej oddychając. - Jenny... Miała nadzieję, że przynajmniej nie potrwa to długo. Uświadomiła sobie, że przestał się ruszać. Otworzyła oczy. Wpatrywał się w nią. - Co się dzieje? - spytał niewyraźnie. -Nic. - Masz taką minę, jakbym robił coś obrzydliwego. Tak właśnie się czujesz? Był pijany, ale w jego twarzy było coś jeszcze, jakaś gorycz, której nie potrafiła sobie wyjaśnić.

- Przepraszam, kochanie. Nie chciałam, żebyś odniósł takie wrażenie. - Uniosła się na łokciach. - Myślę, że jestem po prostu zmęczona. - Aha. Zmęczona. Siedzieli obok siebie. Przegarnął ręką włosy; emanowało z niego rozczarowanie. Przytłaczało ją poczucie winy, ale czuła też, z lekkim wstydem, pewną ulgę. Kiedy milczenie stało się nie do zniesienia, ujęła jego rękę. - Laurence... uważasz, że ze mną wszystko jest w porządku? - W porządku? Co to ma znaczyć? Czuła, jak coś rośnie jej w gardle. Jest jej mężem, z pewnością powinna móc mu się zwierzyć. Pomyślała przez chwilę o Yvonne uwieszonej na ramieniu Francisa, o spojrzeniach, które stale wymieniali i które mówiły o setkach innych intymnych rozmów. Pomyślała o Dominiku i Anne, śmiejących się w drodze do taksówki. - Laurence... - Larry! - wybuchnął. - Mów do mnie Larry. Nie wiem, czemu nie możesz tego zapamiętać. Uniosła ręce do twarzy. - Larry, tak mi przykro. Po prostu... czuję się tak dziwnie. - Dziwnie? Wzdrygnęła się. - Jakby mi czegoś brakowało. Czuję się, jakby to była układanka, do której nie mam wszystkich kawałków. Czy to brzmi strasznie głupio? Proszę, dodaj mi otuchy, błagała w myślach. Obejmij mnie. Powiedz, że jestem głupia, że wszystko do mnie powróci. Powiedz, że Hargreaves ma rację i że to okropne uczucie ustąpi. Pokochaj mnie trochę. Przytulaj mnie, aż poczuję, że to, co robisz, jest właściwe. Po prostu mnie zrozum. Jednak kiedy podniosła wzrok, on wpatrywał się w swoje buty, leżące na dywanie parę kroków od niego. Powoli docierało do niej, że jego milczenie nie było wynikiem zamyślenia. Nie mówiło o rzeczach, które chciał zrozumieć. Jego

straszliwy spokój wyrażał coś innego - ledwie powściągany gniew. Jego cichy głos brzmiał rozmyślnie lodowato, kiedy zadał pytanie. - A czego, twoim zdaniem, brakuje ci w życiu, Jennifer? - Niczego - odparła pośpiesznie. - Absolutnie niczego. Jestem całkiem szczęśliwa. Ja... - Wstała i poszła w stronę łazienki. - Jak mówi pan Hargreaves, to wkrótce minie. Niedługo będę znów w pełni sobą. Kiedy się obudziła, jego już nie było, a pani Cordoza pukała delikatnie do drzwi. Otworzyła oczy, a kiedy poruszyła głową, poczuła ból, który nie wróżył nic dobrego. - Madam? Życzy pani sobie, żebym przyniosła kawy? - Dziękuję. To bardzo miłe z pani strony - wychrypiała. Powoli się podniosła, mrużąc oczy w jasnym świetle. Była za kwadrans dziesiąta. Słyszała dochodzący z ulicy odgłos samochodu, stłumione skrobanie - ktoś zgarniał z chodnika śnieg - i świergotanie siedzących na drzewach wróbli. Ktoś sprzątnął porozrzucane poprzedniego wieczoru na podłodze sypialni ubrania. Leżała, pozwalając, by wydarzenia z nocy przebiły się do jej świadomości. Kiedy wróciła do łóżka, odwrócił się od niej; jego szerokie, mocne plecy stanowiły barierę nie do przebycia. Poczuła ulgę, ale też coś w rodzaju zakłopotania. Teraz ogarnęło ją melancholijne znużenie. Powinnam bardziej się starać, pomyślała. Przestanę mówić o moich uczuciach. Będę dla niego milsza. Będę wielkoduszna. Zraniłam go zeszłej nocy, właśnie dlatego. Proszę nie rozmyślać o tych sprawach. Zapukała pani Cordoza. Przyniosła na tacy kawę i dwie cienkie grzanki. - Pomyślałam, że może jest pani głodna. - Och, bardzo dziękuję. Tak mi przykro. Powinnam była wstać parę godzin temu. - Postawię to tu. - Umieściła tacę na narzucie, a filiżankę z kawą na nocnym stoliku. - Na razie zostanę na dole, żeby pani nie przeszkadzać. -

Rzuciła okiem na nagie ramię Jennifer, na jaskrawą bliznę wyraźnie widoczną w dziennym świetle, i odwróciła wzrok. Wyszła z pokoju, a Jennifer zauważyła romans, który zamierzała przeczytać albo oddać. Najpierw wypiję kawę, pomyślała, a potem zabiorę książkę na dół. Trzeba przywrócić dobre stosunki z panią Cordoza po wczorajszej dziwnej wymianie zdań. Łyknęła trochę kawy i wzięła książkę do ręki. Zaczęła ją kartkować. Tego ranka prawie nie widziała liter. Z powieści wypadł arkusik papieru. Odłożyła książkę na stolik i podniosła go. Rozłożyła i powoli zaczęła czytać. Najdroższa1. Nie potrafiłem skłonić Cię do wysłuchania mnie - wyszłaś tak pośpiesznie - ale nie odtrąciłem Cię. Byłaś tak daleko od prawdy, że trudno mi to znieść. Oto ona-, nie jesteś pierwszą mężatką, z którą się kochałem. Znasz moją sytuację osobistą. Mówiąc szczerze, takie właśnie stosunki najbardziej mi odpowiadały. Nie chciałem wchodzić z nikim w bliskie relacje. Kiedy się poznaliśmy, wolałem uznać, że z Tobą też tak będzie. Jednak kiedy przyszłaś w sobotę do mojego pokoju, wyglądałaś w tej sukience cudownie, ń potem poprosiłaś, żebym Ci odpiął guzik na karku. 1 kiedy moje palce dotknęły Twojej skóry, zdałem sobie sprawę, że kochanie się z Tobą będzie dla nas obojga katastrofą. Nie masz pojęcia, najdroższa dziewczyno, jak byś się czuła, będąc w tak dwuznacznej sytuacji. Jesteś rzetelną, wspaniałą istotą. Jeśli nawet teraz tego nie rozumiesz, to jednak można czerpać pewną przyjemność z bycia osobą uczciwą. Nie chcę być odpowiedzialny za to, że przestałabyś nią być. A ja? W chwili gdy na mnie spojrzałaś, wiedziałem, że jeśli to zrobimy, będę zgubiony. Nie potrafię Cię zapomnieć, jak zapomniałem o innych. Nie będę mógł życzliwie skinąć do Laurence'a, mijając się z nim w restauracji. Nigdy nie zadowoli mnie zaledwie część Ciebie. Oszukiwałem się, myśląc inaczej. 1 dlatego właśnie, kochana dziewczyno, ponownie

zapiąłem, ten nieszczęsny guzik na. Twoim kurku. 1 dlatego leżałem bezsennie przez ostatnie dwie noce, nienawidząc sie za, jedyną uczciwą rzecz, jaką kiedykolwiek uczyniłem. Wybacz mi. B. Jennifer siedziała na łóżku i wpatrywała się w jedno słowo, które rzuciło się jej w oczy. Laurence. Laurence. To mogło znaczyć tylko jedno. Ten list był adresowany do niej.

Nie chcę Cię zranić, ale bardzo mi wstyd z powodu tego, co zaszło między nami. To nie powinno się zdarzyć. Myślę, że aby być w porządku wobec wszystkich, których to dotyczy, nie powinniśmy się więcej spotykać. M (żonaty) do K, pocztą elektroniczną

5 Anthony O'Hare obudził się w Brazzaville. Zapatrzył się w wiatrak obracający się leniwie nad jego głową, mgliście świadom słonecznego światła przedzierającego się przez okiennice. Przez moment zastanawiał się, czy tym razem umrze. Głowę ściskało mu imadło, a od jednej do drugiej skroni przeszywały ją strzały. Nerki zachowywały się tak, jakby ktoś z zapałem walił w nie młotem przez większą część poprzedniej nocy. W ustach miał sucho i czuł nieprzyjemny smak; nieco go mdliło. Dręczyło go nieokreślone uczucie lęku. Został postrzelony? Pobity w zamieszkach? Zamknął oczy i czekał na odgłosy ulicy - nawoływania sprzedawców jedzenia, wszechobecny szum radioodbiorników, przy których zbierali się ludzie, by siedząc w kucki, usłyszeć, gdzie nastąpi kolejny wybuch problemów. To nie była kula. To żółta febra. Tym razem na pewno go wykończy. Ale zanim jeszcze sformułował tę myśl, zorientował się, że nie są to dźwięki Konga: żadnych krzyków przez otwarte okno, żadnej muzyki z baru, brak zapachu kwangi pieczonej w liściach bananowca. Żadnych strzałów ani krzyków w lingala albo suahili. Z daleka dobiega skrzeczenie mew. To nie Kongo. Francja. Jest we Francji. Poczuł przelotną ulgę. Trwała, póki ból się nie nasilił. Lekarz ostrzegał go, że poczuje się gorzej, jeśli znów zacznie pić. Przypomniała mu o tym odległa, lecz wciąż analitycznie myśląca część jego mózgu. Pan Robertson ucieszyłby się, widząc, jak dokładne były jego przewidywania.

Upewniwszy się, że nie sprawi mu to bólu, podźwignął się do pozycji siedzącej. Opuścił nogi na podłogę i niepewnie podszedł do okna. Poczuł zastarzałą woń potu, zauważył na stole puste butelki - znak, że ma za sobą ciężką noc. Odsunął nieco zasłonę i zobaczył w dole lśniącą zatokę, skąpaną w bladozłotym świetle. Czerwone dachy na zboczu wzgórza były z ceramicznych dachówek, a nie z pomalowanej rdzy jak kongijskie bungalowy; ich mieszkańcy to szczęśliwi, zdrowi ludzie, którzy na nadmorskim bulwarze gawędzą, spacerują, biegają. Biali ludzie. Bogaci ludzie. Zmrużył oczy. To piękna, idylliczna scena. Puścił zasłonę, powlókł się do łazienki i zwymiotował, trzymając się muszli. Czuł się fatalnie. Kiedy znowu mógł utrzymać się na nogach, chwiejnie wszedł pod prysznic i oparty o ścianę spędził dwadzieścia minut pod ciepłą wodą, żałując, że nie może wypłukać niczego ze swojego wnętrza. Weź się w garść. Ubrał się, zamówił do pokoju kawę i czując się nieco lepiej, usiadł przy biurku. Za kwadrans jedenasta. Powinien wysłać artykuł, rys biograficzny, który napisał poprzedniego popołudnia. Wpatrzył się w nabazgrane notatki, przypomniał sobie zakończenie wieczoru. Niejasne wspomnienia: stoi przed hotelem, a Mariette, z uniesioną ku niemu twarzą, chce, żeby ją pocałował. Zdecydowanie odmawia, choć wciąż mruczy do siebie, że jest głupcem; dziewczyna była godna pożądania i mógł ją mieć. Ale po tym wieczorze pragnął znaleźć przynajmniej jeden, choćby najdrobniejszy powód do zadowolenia. O Chryste! Jennifer Stirling, krucha i zraniona, podająca mu marynarkę. Usłyszała przypadkiem, jak bezmyślnie i nieuprzejmie rozprawiał o nich wszystkich. Co powiedział o niej? Zepsuta mała tai-tai... ani jednej oryginalnej myśli w głowie. Zamknął oczy. Strefa działań wojennych byłaby łatwiejsza. Bardziej bezpieczna. Na wojnie zawsze wiadomo, kto jest wrogiem. Przyniesiono kawę. Odetchnął głęboko, nalał sobie fili-

żankę. Podniósł słuchawkę i znużonym głosem poprosił telefonistkę o połączenie z Londynem. fani Stirling! Jestem niewdzięczną świnią. Chciałbym moc zwalić winę na wyczerpanie, nietypową reakcję na owoce morza, ale obawiam się, że to była kombinacja alkoholu,, którego nie powinienem brać do ust, i cholerycznego usposobienia kogoś pozbawionego towarzyskiej ogłady. Niewiele jest rzeczy, które mogłaby fani o mnie powiedzieć, a których ja sam, w bardziej trzeźwym stanie, sobie nie zarzuciłem. proszę przyjąć moje przeprosiny. Qdybym mógł zaprosić panią i pana Stirlinga na lunch, zanim wrócę do Londynu, byłbym, bardzo rad, że choć tyle mogę dla Państwa zrobić. Szczerze skruszony Anthony 0'tiare, PS. Załączam egzemplarz reportażu, który wysłałem do Londynu, by upewnić panią, że przynajmniej pod tym względem zachowałem się właściwie. Anthony włożył list do koperty, zakleił ją i obrócił w rękach. Możliwe, że był jeszcze trochę pijany: nie przypominał sobie, żeby kiedykolwiek był w liście tak uczciwy. W tej chwili uświadomił sobie, że nie ma adresu, na który mógłby go wysłać. Cicho przeklął swoją głupotę. Poprzedniego wieczoru szofer Stirlinga zawiózł go na miejsce, a z drogi powrotnej, poza rozmaitymi upokorzeniami, nie zapamiętał wiele. Recepcja nie okazała się zbyt pomocna. Stirling? Portier potrząsnął głową. - Zna go pan? Bogaty. Ważny - powiedział. Wciąż miał sucho w ustach. - Monsieur - odparł ze znużeniem portier - tu wszyscy są bogaci i ważni. Popołudniowe powietrze było łagodne, jasne, pod czystym niebem niemal fosforyzowało. Ruszył, odnalazł drogę,

którą poprzedniego wieczoru jechał samochodem. Jazda trwała mniej więcej dziesięć minut - nietrudno chyba będzie znaleźć ten dom. Wrzuci list do skrzynki przy drzwiach i odejdzie. Nie chciał myśleć o tym, co zrobi po powrocie do miasta; od rana jego ciało, któremu przypomniał się długotrwały związek z alkoholem, zaczęło cicho, przekornie mruczeć o pragnieniu. Piwo - nalegało. Wino. Whisky. Bolały go nerki i wciąż trochę się trząsł. Pomyślał, pozdrawiając skinieniem głowy dwie uśmiechnięte kobiety w lekkich kapeluszach, że spacer dobrze mu zrobi. Niebo nad Antibes było niebieskie i rozpalone; plaże roiły się od letników wylegujących się na białym piasku. Przypomniał sobie, że na rondzie skręcili w lewo i spostrzegł, że droga z willami pokrytymi dachówką prowadzi ku wzgórzom. Wracał tą drogą. Słońce paliło go w kark i przenikało przez kapelusz. Zdjął w marszu marynarkę i przewiesił ją przez ramię. Na wzgórzach poza miastem coś zaczęło być nie tak. Skręcił w lewo przy kościele, który wydał mu się znajomy, i ruszył w górę zbocza. Sosny i palmy były tu coraz rzadsze, potem całkiem znikły, a on został bez osłony cienia. Upał bił od jasnych skał i asfaltu. Poczuł, jak napina się jego odsłonięta skóra, i wiedział, że do wieczora będzie spalona i obolała. Od czasu do czasu mijał go jakiś samochód; spod kół pryskały kamienie i spadały z coraz wyższego urwiska. Poprzedniego wieczoru przechadzka w aromacie dzikich ziół i chłodnej bryzie zmierzchu wydawała mu się krótka. Teraz rozciągały się przed nim kolejne słupki milowe, a jego pewność siebie malała aż do punktu, w którym musiał rozważyć możliwość, że zabłądził. Don Franklin byłby zachwycony, pomyślał, przystając, by otrzeć chusteczką czoło. Anthony potrafił przejść z jednego krańca Afryki na drugi, przebić się przez granice, a teraz był tutaj, zabłąkany podczas tego, co miało być dziesięciominutowym spacerkiem przez podwórka milionerów. Zszedł na pobocze, żeby przepuścić kolejny samochód, i za-

mrugał, gdy ten zatrzymał się z cichym piskiem hamulców, a następnie zawrócił w jego stronę. Yvonne Moncrieff, w przeciwsłonecznych okularach zsuniętych na tył głowy, wychyliła się z daimlera SP250. - Zwariował pan? - spytała rozbawiona. - Pan się tu usmaży. Spojrzał za nią i zobaczył za kierownicą Jennifer Stirling. Wpatrywała się w niego zza olbrzymich ciemnych okularów, włosy miała zebrane z tyłu głowy i nieprzenikniony wyraz twarzy. - Dzień dobry - powiedział, zdejmując kapelusz. Nagle zdał sobie sprawę, że ma na sobie pogniecioną, przepoconą koszulę, a twarz błyszczy mu od potu. - Co pan robi tak daleko od miasta, panie O'Hare? - spytała Jennifer. Tropi pan jakiś gorący temat? Zdjął z ramienia lnianą marynarkę, sięgnął do kieszeni i wyciągnął rękę z listem. - Ja... chciałem to pani dać. - Co to jest? - Przeprosiny. - Przeprosiny? - Za moją niewdzięczność ubiegłego wieczoru. Nie ruszyła się, żeby wziąć list. - Jennifer, mam go wziąć? - Yvonne Moncrieff spojrzała na nią wyraźnie zmieszana. - Nie. Czy mógłby pan przeczytać go na głos, panie O'Hare? - spytała. - Jennifer! - Jeśli pan O'Hare go napisał, jestem pewna, że równie dobrze może go przeczytać. - Jej twarz za okularami była niewzruszona. Stał nieruchomo, potem spojrzał za siebie na pustą drogę i w dół, na spaloną słońcem wioskę. - Wolałbym... - W takim razie niewiele w tym przeprosin, nieprawdaż, panie O'Hare? - spytała słodko. - Każdy może nagryzmolić parę słów.

Yvonne Moncrieff patrzyła na swoje ręce i potrząsała głową. Czarne okulary Jennifer były wciąż skierowane na niego, w ich ciemnych szkłach widział odbicie swojej sylwetki. Otworzył kopertę, wyciągnął arkusik papieru i po chwili wahania przeczytał jej list. Jego głos brzmiał nienaturalnie głośno. Skończył i wetknął go z powrotem do kieszeni. Czuł się dziwnie zakłopotany w ciszy zakłóconej jedynie szumem silnika. - Mój mąż - powiedziała wreszcie Jennifer - pojechał do Afryki. Wyjechał dziś rano. - W takim razie będę zachwycony, jeśli pani i pani Moncrieff pozwolą mi zaprosić się na lunch. - Spojrzał na zegarek. - Teraz to oczywiście raczej późny lunch. - Nie mnie, mój drogi. Francis chce, żebym obejrzała dziś po południu jacht. Powiedziałam mu, że człowiek może sobie tylko o nim pomarzyć. - Podwieziemy pana do miasta, panie O'Hare - powiedziała Jennifer, wskazując głową tylne siedzenie. - Nie chcę być odpowiedzialna za udar słoneczny ani za zatrucie alkoholem najbardziej szacownego korespondenta „Nation". Poczekała, aż Yvonne wysiądzie i odchyli siedzenie, żeby mógł wsiąść, i poszperała w schowku na rękawiczki. - Proszę - powiedziała, rzucając mu chusteczkę. - Czy wie pan, że szedł pan w zupełnie przeciwnym kierunku? Mieszkamy tam. Wskazała ręką oddalone, obramowane drzewami wzgórze. Kąciki ust zadrgały jej na tyle, że pomyślał, iż być może mu wybaczyła. Obydwie kobiety się roześmiały. Z uczuciem głębokiej ulgi Anthony wcisnął na głowę kapelusz i ruszyli wąską drogą wiodącą do miasta. Chwilę potem, gdy wysadzili Yvonne przed hotelem St Georges, utknęli w korku. - Bądźcie grzeczni - powiedziała pani Moncrieff, machając im na pożegnanie. Mówiła to, jak zauważył, z radosną niefrasobliwością kogoś, kto wie, że inna możliwość nie wchodzi w grę.

Gdy zostali we dwoje, nastrój bardzo się zmienił. Jennifer Stirling zamilkła, pozornie tak skupiona na drodze przed sobą, jakby nie przebyła jej dwadzieścia minut wcześniej. Spoglądał ukradkiem na lekko opalone ramiona i na profil, gdy wpatrywała się w widoczny przed nimi długi sznur tylnych świateł samochodów. Przez moment zastanawiał się, czy jest na niego bardziej zła, niż zamierza to okazać. - Jak długo pani mąż będzie w Afryce? - spytał, żeby przerwać milczenie. - Prawdopodobnie tydzień. Rzadko zostaje tam dłużej. -Wyjrzała przez okno po swojej stronie, chcąc się chyba zorientować, co jest powodem korka. - Dość długa podróż jak na tak krótki pobyt. - Sam pan powinien wiedzieć, panie O'Hare. -Ja? Uniosła brwi. - Wie pan wszystko o Afryce. Tak pan mówił wczoraj wieczorem. - Wszystko? - To, że większość ludzi, którzy robią tam interesy, to oszuści. - Ja to powiedziałem? - Do pana Lafayette. Anthony osunął się w fotelu. - Pani Stirling... - zaczął. - Och, niech się pan nie martwi. Laurence pana nie słyszał. Słyszał Francis, ale on robi tam niewielkie interesy, więc nie wziął tego za bardzo do siebie. Samochody zaczęły się poruszać. - Proszę przyjąć zaproszenie na lunch - powiedział. -Proszę. Chciałbym mieć szansę, choćby tylko przez pół godziny, by pokazać pani, że nie jestem kompletnym dupkiem. - Myśli pan, że tak szybko zmieni pan mój osąd? - Znów ten uśmiech. - Jeśli pani jest gotowa, ja też. Proszę mi powiedzieć, dokąd mamy pójść.

Kelner przyniósł jej wysoką szklankę z lemoniadą. Pociągnęła łyk, usiadła wygodnie i zlustrowała nadmorski bulwar. - Śliczny widok - stwierdził. - Owszem - zgodziła się. Jej włosy spływały z głowy jak farba z puszki, pasmem blond fal, kończących się na wysokości ramion. Nie w jego typie. Wolał kobiety ładne w mniej konwencjonalny sposób, z nutką czegoś mrocznego, których urok nie był tak widoczny już na pierwszy rzut oka. - Nie pije pan? Spojrzał na swoją szklankę. - Naprawdę nie powinienem. - Polecenie żony? - Byłej żony - sprostował. - Ale nie, lekarza. - Więc rzeczywiście uznał pan, że wczorajszy wieczór był nie do zniesienia. Wzruszył ramionami. - Niewiele czasu spędzam w towarzystwie. - Przypadkowy turysta. - Zgadza się. Uważam, że konflikt zbrojny jest mniej przytłaczającą perspektywą. Tym razem jej uśmiech był szerszy i figlarny. - Więc jest pan Williamem Bootem* - powiedziała - rzuconym do wojennej strefy towarzystwa na Riwierze. - Boot... - Na wspomnienie o nieszczęsnym bohaterze literackim Evelyna Waugh po raz pierwszy tego dnia szczerze się uśmiechnął. Sądzę, że miałaby pani prawo nazwać mnie dużo gorzej. Do restauracji weszła kobieta tuląca do obfitego biustu wyłupiastookiego pieska. Przechodziła między stolikami z jakąś znużoną determinacją, jakby nie mogła się skupić na niczym innym niż miejsce, do którego zmierzała. Usiadła z lekkim westchnieniem ulgi przy pustym stoliku, parę miejsc dalej. Postawiła pieska na podłodze; stał tam, trzęsąc się/ z podkulonym ogonem.

* Bohater powieści Scoop Evelyna Waugh (przyp. red.).

- A więc, pani Stirling... - Jennifer. - Jennifer. Proszę mi opowiedzieć o sobie - poprosił, pochylając się nad stołem. - To pan miał opowiadać. Właściwie pokazać mi. - Co? - Że nie jest pan kompletnym dupkiem. Jak sądzę, dał pan sobie na to pół godziny. - Aha. Ile mi jeszcze zostało? Spojrzała na zegarek. - Około dziewięciu minut. - A jak mi szło dotąd? - Chyba nie spodziewa się pan, że tak szybko to panu ujawnię. Zamilkli. On - ponieważ wyjątkowo nie wiedział, co powiedzieć, ona - być może żałując, że tak dobrała słowa. Anthony O'Hare myślał o ostatniej kobiecie, z którą był związany - żonie swojego dentysty. Miała rude włosy, a skórę tak przezroczystą, że wolał nie przyglądać jej się zbyt uważnie w obawie, że zobaczy, co jest pod spodem. Była przygnębiona z powodu obojętności męża. Anthony podejrzewał czasem, że przyjęcie jego awansów było z jej strony bardziej aktem zemsty niż czymkolwiek innym. - Jak pani spędza czas, Jennifer? - Aż boję się panu przyznać. Uniósł pytająco brwi. - Robię tak mało wartościowych rzeczy, że obawiam się pańskiej głębokiej dezaprobaty. - Ton, jakim to powiedziała, zdradził, że wcale się nie boi. - Prowadzi pani dwa domy. - Nie. Tu jest pracująca na pół etatu służba. A w Londynie, jeśli chodzi o prowadzenie domu, pani Cordoza jest dużo bardziej kompetentna niż ja. - Więc czym się pani zajmuje? - Wydaję koktajle i przyjęcia. Upiększam otoczenie. Wyglądam dekoracyjnie. - Jest pani w tym bardzo dobra.

- Och, zdanie eksperta. Wie pan, to specyficzny talent. Mógłby gapić się na nią przez cały dzień. Było coś intrygującego w sposobie, w jaki jej górna warga nieco się unosiła, dotykając delikatnej skóry pod nosem. Istnieje specjalna nazwa tej części twarzy i był pewny, że ją sobie przypomni, jeśli będzie na nią patrzył wystarczająco długo. - Robię to, do czego mnie przygotowano. Upolowałam bogatego męża i staram się, żeby był szczęśliwy. Jej uśmiech zbladł. Być może mężczyzna mniej doświadczony mógłby tego nie spostrzec; lekkie napięcie wokół oczu, ślad czegoś bardziej skomplikowanego, niż sugerowała zewnętrzna powłoka. - A teraz mam zamiar wypić drinka - oświadczyła. - Czy strasznie będzie to panu przeszkadzać? - Oczywiście, że powinna pani się napić. Będę się nim delektował pośrednio. - Pośrednio - powtórzyła i podniosła rękę, żeby przywołać kelnera. Zamówiła martini z dużą ilością lodu. Rekreacyjny drink, pomyślał; nie miała zamiaru niczego ukrywać, zagubić się w alkoholu. Był nieco rozczarowany. - Jeśli to może poprawić pani samopoczucie - powiedział lekkim tonem - ja potrafię tylko pracować. - Och, też tak myślę - odparła. - Mężczyźni wolą pracować, niż zmagać się z czymkolwiek innym. - Czymkolwiek innym? - Z zamętem codziennego życia. Z ludźmi, którzy zachowują się nie tak, jak by się chciało, i czują coś, czego wolałoby się, żeby nie czuli. W pracy można mieć osiągnięcia, być mistrzem w swojej dziedzinie. Ludzie robią, co się im każe. - Nie w moim świecie - zaśmiał się. - Ale może pan napisać artykuł i następnego dnia zobaczyć go tak, jak go pan napisał, na stoisku z gazetami. Czy nie jest pan z tego dumny? - Kiedyś byłem. Ale po jakimś czasie przestaje to działać.

Nie wydaje mi się, bym z wielu rzeczy mógł być w swoim życiu dumny. Wszystko, co piszę, jest ulotne. Jutro będzie to papier do zawijania ryby z frytkami. - Tak? Po cóż więc pracować tak ciężko? Przełknął ślinę, odsunął od siebie obraz swojego syna. Nagle bardzo mocno zapragnął się napić. Zmusił się do uśmiechu. - Sama pani wie. To o wiele łatwiejsze niż radzenie sobie ze wszystkim innym. Ich oczy spotkały się i w tym momencie nieuwagi jej uśmiech zniknął. Zarumieniła się lekko i powoli zamieszała drinka pałeczką koktajlową. - Pośrednio... - powiedziała powoli. - Musi mi pan powiedzieć, co to znaczy, Anthony. Sposób, w jaki powiedziała jego imię, wprowadził pewien rodzaj bliskości. Coś obiecywał, powtórzenie czegoś w przyszłości. - To znaczy... - Zaschło mu w ustach. - Znaczy przyjemność zyskaną dzięki przyjemności kogoś innego. Podwiozła go do hotelu. Niemal godzinę leżał na łóżku i wpatrywał się w sufit. Potem zszedł do recepcji, poprosił o pocztówkę i napisał kilka słów do syna. Zastanawiał się, czy Clarissa zechce mu ją przekazać. Kiedy wrócił do pokoju, znalazł kartkę wciśniętą pod drzwi: Drogi Boot! ponieważ wciąż nie jestem przekonana, że nie jest pan dupkiem., chcę dać panu następną szansę, by mnie pan przekonał. Moje plany na dzisiejszy wieczór nie doszły do skutku. Zamierzam zjeść kolację w Hôtel des Calypsos przy rue St. Jacques i będę rada z pańskiego towarzystwa o ósmej wieczorem. Przeczytał liścik dwukrotnie, potem zbiegł na dół i wysłał do Dona telegram:

ZIGNORUJ OSTATNI TELEGRAM STOP ZOSTAJĘ ŻEBY POPRACOWAĆ NAD SERIĄ O WYŻSZYCH SFERACH NA RIWIERZE STOP DOŁĄCZĘ WSKAZÓWKI NA TEMAT MODY STOP Wyszczerzył w uśmiechu zęby, złożył telegram i wręczył recepcjonistce, wyobrażając sobie wyraz twarzy naczelnego, gdy będzie to czytał. Potem zastanowił się, jak doprowadzić do porządku ubranie. Tego wieczoru Anthony O'Hare okazał się absolutnie czarujący. Był taki, jaki powinien być poprzedniego wieczoru, taki, jaki prawdopodobnie powinien być w czasach swojego małżeństwa: dowcipny, szarmancki, rycerski. Ona nigdy nie była w Kongu - jej mąż powiedział, że to „nie dla takich jak ona" - i chyba dlatego, że czuł teraz wewnętrzną potrzebę odróżnienia się od Stirlinga, postanowił skłonić ją, by pokochała Kongo. Opowiadał jej o eleganckich, obsadzonych drzewami ulicach Leopoldville. Mówił o osadnikach belgijskich, którzy zamiast jeść produkty rolne jednego z najwspanialszych na świecie rogów obfitości, importowali za straszliwe pieniądze całą żywność - w puszkach i mrożoną. Opowiedział o szoku, jakiego doznali Europejczycy z tego miasta, kiedy po powstaniu w garnizonie Leopoldville musieli uciekać do stosunkowo bezpiecznego Stanleyville. Chciał, żeby zobaczyła go z najlepszej strony, by patrzyła na niego z podziwem, a nie z mieszaniną współczucia i irytacji. I zdarzyło się coś dziwnego: kiedy grał czarującego, optymistycznego cudzoziemca, zorientował się, że na krótko taki się stał. Pomyślał o matce. „Uśmiechaj się" - mawiała do niego, kiedy był chłopcem, przekonana, że to uczyni go szczęśliwszym. Wtedy jej nie wierzył. Jennifer była beztroska. Więcej słuchała, niż mówiła, jak to mają w zwyczaju wyrobione towarzysko kobiety. Gdy zaśmiała się w odpowiedzi na jego słowa, zorientował się, ze się stara, aby to powtórzyła. Ku swojemu zadowoleniu

zauważył, że przyciągają zachwycone spojrzenia znajdujących się wokół ludzi - ta rozbawiona para przy stoliku numer szesnaście. Wcale nie była zażenowana, że widzą ją z mężczyzną, który nie jest jej mężem. Może tak funkcjonują wyższe sfery na Riwierze, pomyślał, może to niekończący się towarzyski duet z cudzymi mężami i żonami. Nie spodobała mu się druga ewentualność - że mężczyzna o jego pozycji i klasie nie jest postrzegany jako zagrożenie. Gdy kończyli główne danie, przy ich stoliku pojawił się wysoki mężczyzna w nieskazitelnie skrojonym garniturze. Ucałował Jennifer w oba policzki i wymieniwszy z nią zwyczajowe grzeczności, czekał, aż zostanie przedstawiony. - Richard, mój drogi, to jest pan Boot - powiedziała z niewzruszoną twarzą. - Pracuje nad artykułem o Larrym dla angielskiej gazety. A ja dorzucam trochę szczegółów i staram się pokazać mu, że przemysłowcy i ich żony nie są strasznie nudni. - Nie sądzę, żeby ktokolwiek mógł cię oskarżyć, że jesteś nudna, Jenny. - Wyciągnął rękę do Anthony'ego. - Richard Case. - Anthony... hmmm... Boot. O ile się zorientowałem, towarzystwo na Riwierze wcale nie jest nudne. Państwo Stirling to wspaniali gospodarze. - Zdecydował się być dyplomatą. - Może pan Boot napisze też coś o tobie. Richard to właściciel hotelu na szczycie wzgórza. Tego z bajecznym widokiem. Znajduje się w epicentrum tutejszego towarzystwa. - Może będziemy mogli gościć pana, gdy znowu pan tu przyjedzie, panie Boot - powiedział mężczyzna. - Z chęcią skorzystam. Ale zanim odpowiem, czy wolno mi będzie tu wrócić, sprawdzę, czy panu Stirlingowi podoba się to, co napisałem odparł. Pomyślał potem, że oboje bardzo się starali, by wciąż wspominać Laurence'a, by ciągle stał, niewidoczny, między nimi. Tego wieczoru błyszczała. Aż wibrowała energią, którą, jak podejrzewał, tylko on potrafił wyczuć. Czy to ja tak na ciebie działam? - zastanawiał się, obserwując, jak je. Czy to

po prostu ulga, że nie znajdujesz się pod złowrogim spojrzeniem twojego męża? Pamiętając, jak Stirling upokorzył ją poprzedniego wieczoru, pytał o jej zdanie w sprawach gospodarki, o premiera Macmillana, o królewski ślub i nalegał, by odpowiadała. Niezbyt wiele wiedziała o świecie leżącym poza jej własnym kręgiem, ale nieźle się znała na ludziach i na tyle interesowała się tym, co miał do powiedzenia, by być miłym towarzystwem. Pomyślał przelotnie o Clarissie, jej kwaśnych uwagach na temat otoczenia, jej skłonności do uznawania za zniewagę najdrobniejszych gestów. Od wielu lat nie bawił się tak dobrze. - Muszę zaraz iść - stwierdziła, patrząc na zegarek. Podano kawę i małą srebrną tackę przemyślnie ułożonych ptifurek. Odłożył serwetkę na stół. Poczuł się rozczarowany. - Nie może pani - zaprotestował i dodał pośpiesznie: -Nie jestem jeszcze pewien, czy zmieniła pani poprzednią opinię o mnie. - Naprawdę? Och, myślę, że tak. - Odwróciła się i spojrzała na Richarda Case, stojącego ze znajomymi przy barze. Szybko odwrócił wzrok, jak gdyby właśnie ich obserwował. Przyglądała się przez chwilę twarzy Anthony'ego. Jeżeli go testowała, wyglądało na to, że zdał. Pochyliła się ku niemu i spytała ściszonym głosem: - Czy umie pan wiosłować? - Czy umiem wiosłować? Zeszli na nabrzeże. Rozglądała się, jakby nie była pewna, czy rozpozna łódź bez dwukrotnego sprawdzenia nazwy i w końcu skierowała go do małej jolki. Wsiadł i podał jej rękę, usadowiła się naprzeciwko. Wiał ciepły wietrzyk, w atramentowej ciemności spokojnie mrugały światła łodzi poławiaczy homarów. - Dokąd się wybieramy? - Zdjął marynarkę, położył na ławeczce obok siebie i podniósł wiosła. - Och, proszę po prostu płynąć w tamtą stronę. Powiem panu, kiedy będziemy na miejscu.

Wiosłował powoli, wsłuchując się w chlupot fal rozbijających się o burty łódki. Siedziała naprzeciw, jej szal luźno zwisał z ramion. Była odwrócona od niego, by lepiej obserwować szlak, którym go prowadziła. Anthony nie potrafił zebrać myśli. W normalnych okolicznościach myślałby strategicznie i zastanawiał się, kiedy ma wykonać kolejny ruch, byłby podekscytowany perspektywą nadchodzącej nocy. Ale mimo że był sam na sam z tą kobietą, mimo że zaprosiła go na łódkę na środku czarnego morza, nie był pewny, jak zakończy się ten wieczór. - Tam - powiedziała, wyciągając rękę. - To ta. - Łódka, powiada pani. - Zagapił się na olbrzymi, smukły biały jacht. - Sporawa łódka - zgodziła się. - Nie jestem szczególną miłośniczką jachtów. Wpadam na pokład parę razy w roku. Przycumowali łódkę i wspięli się na pokład. Kazała mu usiąść na wyściełanej ławeczce i po kilku minutach wynurzyła się z kabiny. Zauważył, że zrzuciła buty, i starał się nie wpatrywać w jej nieprawdopodobnie małe stopy. - Przyrządziłam panu bezalkoholowy koktajl - oznajmiła, wręczając mu szklankę. - Nie byłam pewna, czy zniesie pan więcej toniku. Było ciepło, mimo że daleko od przystani, a woda falowała tak delikatnie, że jacht pod ich stopami ledwie się poruszał. Za jej plecami widoczne były światła portu i od czasu do czasu samochód jadący po nadmorskiej drodze. Pomyślał o Kongu i poczuł się jak ktoś wyniesiony z piekła do takiego raju, jaki tylko mógłby sobie wyobrazić. - Jak się spotkaliście, pani i pani mąż? - spytał. - Mój mąż? Wciąż pan pracuje? - Nie, jestem zaintrygowany. - Czym? - Jak on... - powstrzymał się. - Jestem ciekaw, jak ludzie się schodzą. - Spotkaliśmy się na balu charytatywnym na rzecz inwa-

lidów wojskowych. Posadzono go przy moim stoliku, zaprosił mnie na obiad i to wszystko. - I to wszystko? - Bardzo proste. Po kilku miesiącach poprosił mnie o rękę, a ja się zgodziłam. - Była pani bardzo młoda. - Miałam dwadzieścia dwa lata. Moi rodzice byli zachwyceni. - Bo jest bogaty? - Bo uważali, że to odpowiednia partia. Jest solidny i cieszy się dobrą reputacją. - To jest dla pani ważne? - A nie jest ważne dla wszystkich? - Bawiła się rąbkiem spódnicy, prostując i wygładzając go. - A teraz ja zadaję pytania. Jak długo był pan żonaty, Boot? - Trzy lata. - Niezbyt długo. - Dość szybko zorientowałem się, że popełniliśmy błąd. - A ona nie miała nic przeciwko temu, że się pan z nią rozwiódł? - To ona rozwiodła się ze mną. - Przyglądała mu się, a on czuł, że rozpatruje wszystkie powody, dla których mógł na to zasłużyć. - Nie byłem wiernym mężem - dodał, nie wiedząc, dlaczego to mówi. - Na pewno pan tęskni za synem. - Owszem - odparł. - Czasem zastanawiam się, czy zrobiłbym to, co zrobiłem, gdybym wiedział, że aż tak bardzo. - To dlatego pan pije? Uśmiechnął się krzywo. - Niech pani nie próbuje rozwiązywać moich problemów, pani S. Byłem już rozrywką zbyt wielu kobiet pełnych najlepszych intencji. Spuściła wzrok. - A kto powiedział, że chcę rozwiązać pana problemy? - Miała pani taki... miłosierny wyraz twarzy. Denerwuje mnie to. - Nie można ukryć smutku.

- Skąd pani wie? - Nie jestem głupia. Nie można mieć wszystkiego. Wiem o tym równie dobrze jak pan. - Pani mąż ma. - Miło, że pan to mówi. - Nie powiedziałem, że to miłe. Wpatrzyli się w siebie, potem ona odwróciła wzrok ku brzegowi. Nastrój zmienił się na prawie wojowniczy, jakby milcząc, poczuli na siebie złość. Z dała od ograniczeń prawdziwego życia na lądzie coś się między nimi rozluźniło. Pragnę jej, pomyślał i prawie się uspokoił, że czuje coś tak zwyczajnego. - Z iloma mężatkami się pan przespał? - Jej głos przeciął spokojne powietrze. Zakrztusił się drinkiem. - Prawdopodobnie prościej byłoby powiedzieć, że spałem z kilkoma kobietami, które nie były zamężne. Zastanowiła się nad tym. - Mężatki są bezpieczniejsze? -Tak. - A dlaczego te kobiety idą z panem do łóżka? - Nie wiem. Może są nieszczęśliwe. - A pan je uszczęśliwia? - Myślę, że tak. Na jakiś czas. - Czy nie staje się pan przez to żigolakiem? - Znów ten uśmiech błąkający się w kącikach ust. - Nie, jestem po prostu kimś, kto lubi się kochać z mężatkami. Tym razem czuł, jak milczenie przenika w głąb jego kości. Przerwałby je, gdyby miał najmniejsze pojęcie, co powiedzieć. - Nie zamierzam się z panem kochać, panie O'Hare. Powtórzył sobie dwukrotnie w myśli te słowa, zanim upewnił się, co powiedziała. Pociągnął następny łyk i doszedł do siebie. - Świetnie. - Naprawdę?

- Nie - zmusił się do uśmiechu - ale będzie musiało być. - Nie jestem dość nieszczęśliwa, żeby się z panem przespać. Wielki Boże, patrzyła na niego tak, jakby wszystko widziała. Nie był pewny, czy mu się to podoba. - Od czasu, kiedy wyszłam za mąż, nie pocałowałam innego mężczyzny. Ani jednego. - To godne podziwu. - Nie wierzy mi pan? - Wierzę. To bardzo rzadkie. - Teraz myśli pan z pewnością, że jestem okropnie nudna. - Wstała i przeszła wzdłuż burty jachtu. Odwróciła się ku niemu, kiedy dotarła do mostka. - Czy pańskie mężatki zakochują się w panu? - Trochę. - Są smutne, kiedy je pan opuszcza? - A skąd pani wie, że to nie one mnie opuszczają? Czekała na dalszy ciąg. - A jeśli chodzi o to, czy zakochują się - dodał w końcu - potem na ogół nie rozmawiam z nimi. - Unika ich pan? - Nie. Często bywam za granicą. Staram się nie spędzać zbyt dużo czasu w jednym miejscu. A poza tym one mają mężów, własne życie... Nie sądzę, żeby któraś z nich zamierzała opuścić męża. Bywam po prostu... odmianą. - Czy kochał pan którąś z nich? -Nie. - Kochał pan swoją żonę? - Tak mi się zdawało. Teraz nie jestem pewien. - Kochał pan kiedykolwiek kogoś? - Mojego syna. - Ile ma lat? - Osiem. Byłaby z pani dobra dziennikarka. - Naprawdę nie może pan znieść, że nie robię niczego pożytecznego, prawda? - Roześmiała się. - Myślę, że zmarnuje się pani, prowadząc takie życie. - Tak? A czym radziłby mi pan się zająć? - Zrobiła parę

kroków w jego stronę. Widział, jak światło księżyca odbija się od jej bladej skóry, pozostawiając błękitny cień w zagłębieniu szyi. Podeszła o krok bliżej, mówiła jeszcze ciszej, choć w pobliżu nie było nikogo. Jak to pan powiedział, Anthony? „Nie próbuj rozwiązywać moich problemów". - Ani mi to w głowie. Powiedziała pani, że nie jest pani nieszczęśliwa. - Zabrakło mu tchu. Była tak blisko, utkwiła w nim wzrok. Czuł się jak pijany, zmysły miał wyostrzone, jakby każda jej cząstka uporczywie wciskała się w jego świadomość. Wdychał kwiatowy, nieco orientalny zapach. - Myślę - powiedziała powoli - że wszystko, co mi pan dziś wieczorem powiedział, mówił pan każdej ze swoich mężatek. - Myli się pani - odparł, choć wiedział, że ona ma rację. Ale tyle tylko mógł zrobić, by nie zmiażdżyć jej warg, nie zakryć ich swoimi. Chyba nigdy w życiu nie był tak pobudzony. - Uważam - powiedziała - że strasznie byśmy się nawzajem unieszczęśliwili. Gdy to mówiła, coś głęboko w nim obróciło się, jakby w poczuciu klęski. - Myślę - powiedział z wolna - że bardzo by mi się to podobało.

Zostaje w Grecji, nie wracam do Londynu, bo mnie przerażasz, ale w dobrym tego słowa znaczeniu. M do K, pocztówka

6 Kobiety znowu stukały. Mogła je dostrzec z okna sypialni: jedna ciemna, druga o niewiarygodnie rudych włosach; siedziały przy oknie mieszkania, które znajdowało się na pierwszym piętrze narożnego budynku. Kiedy przechodził jakiś mężczyzna, który był na tyle niemądry, aby spojrzeć w górę, stukały w szybę, machały i uśmiechały się do niego. Doprowadzały Laurence'a do pasji. W tym roku odbyła się już sprawa w Sądzie Najwyższym, w której sędzia przestrzegł kobiety, aby tego nie robiły. Laurence twierdził, że takie nagabywanie, nawet dość dyskretne, psuje wizerunek okolicy. Nie rozumiał, dlaczego nikt, u licha, nie reaguje na łamanie prawa. Kobiety nie przeszkadzały Jennifer. Wydawały się uwięzione za szkłem. Raz nawet pomachała do nich, ale gapiły się na nią obojętnie, więc poszła pośpiesznie dalej. Jej czas zaczął biec nowymi torami. Wstawała razem z Laurence'em, a kiedy golił się i ubierał, przygotowywała mu kawę i grzankę oraz przynosiła z holu gazetę. Często wstawała przed nim, poprawiała włosy i robiła makijaż, by wyglądać miło i porządnie, kiedy znad gazety spojrzy na nią, kręcącą się po kuchni w szlafroku. Trochę łatwiej było zaczynać dzień, jeśli nie wzdychał z irytacją. Wstawał od stołu, pozwalał pomóc sobie przy włożeniu płaszcza. Zazwyczaj tuż po ósmej szofer dyskretnie pukał do drzwi. Machała na pożegnanie, póki samochód nie zniknął za zakrętem.

Mniej więcej dziesięć minut później witała się z panią Cordoza i gdy starsza pani parzyła dla nich herbatę, rzucając uwagi o pogodzie, przeglądała listę rzeczy, które należało tego dnia zrobić. Oprócz zwykłych zadań: sprzątania, odkurzania i prania, czasem trochę szycia - guzik, który odpadł od mankietu koszuli Laurence'a, albo czyszczenie butów. Prosiła panią Cordoza o zrobienie porządku w bieliźniarce, sprawdzenie i przełożenie jej zawartości albo o polerowanie sreber siedziała wtedy przy kuchennym stole, zasłanym leżącymi na nim gazetami, i słuchała radia. W tych godzinach Jennifer mogła się kąpać i ubierać. Mogła wpaść do sąsiedniego domu na kawę u Yvonne, pójść na lekki lunch z matką albo wezwać taksówkę i pojechać do centrum na małe świąteczne zakupy. Zawsze starała się wrócić wczesnym popołudniem. Wtedy zazwyczaj znajdowała dla pani Cordoza inne zadania, na przykład wyprawę autobusem po materiał na zasłony albo poszukiwanie jakiejś ryby, na którą Laurence mógłby mieć ochotę. Kiedyś dała gospodyni wolne popołudnie - był to sposób, by zapewnić sobie w domu godzinę lub dwie samotności, by zyskać czas potrzebny na poszukiwanie następnych listów. W ciągu dwóch tygodni od momentu, kiedy odkryła pierwszy, znalazła jeszcze dwa. Te także zaadresowane były na skrytkę pocztową, ale wyraźnie pisane do niej. Ten sam charakter pisma, ten sam styl - pełen pasji, bezpośredni. Słowa zdawały się odbijać głębokim echem w jej wnętrzu.' Opisywały zdarzenia, których nie pamiętała, ale wywoływały rezonans podobny do wibracji wielkiego dzwonu, trwający długo po tym, jak przestał uderzać. Każdy z nich podpisany był tylko „B". Czytała je tyle razy, aż słowa wryły się w jej duszę. Najdroższa dziewczyno. Jest czwarta rano. Nie mogę zasnąć, wiedząc, że on dziś wraca do Ciebie. To droga do szaleństwa, ale leżę tu, t wyobrażam sobie, jak on leży obok Ciebie, ma prawo obejmować cie i dotykać. Zrobiłbym wszystko, żeby mieć to prawo.

Byłaś na mnie bardzo zła, kiedy zobaczyłaś, że piję u Alberta, Nazwałaś to słabością. Obawiam, się, że moja odpowiedź była niewybaczalna. Ludzie ranią sie, atakując sie nawzajem,. - Bez względu na to, Jak okrutne i głupie mogły być moje słowa, Twoje zraniły mnie bardziej. Kiedy wyszłaś, Felipe powiedział mi, że Jestem głupcem. Miał rację. - Mówię Ci to wszystko, bo chcę, żebyś wiedziała, że mam zamiar być lepszym człowiekiem. Ha! Nie mogę wprost uwierzyć, że piszę taki banał. Ale to prawda. Sprawiasz, że chcę stać się lepszą wersją siebie. Siedziałem tu godzinami, gapiąc się w butelkę whisky, a potem, niecałe pięć minut temu, wstałem i wylałem całe to świństwo do zlewu. Stanę się kimś lepszym dla Ciebie, kochana. Chcę żyć dobrze, chcę, żebyś była ze mnie dumna. Skoro wszystko, co mamy, to godziny czy minuty, chciałbym móc wyryć każdą z nich tak wyraźnie w pamięci, bym mógł Je przywołać w takiej chwili jak ta, gdy sedno mej duszy zapada w ciemność. Możesz go lubić, Jeśli musisz, moja miłości, ale nie kochaj go. proszę - nie kocha) go. Twój egoistyczny B. Gdy czytała ostatnie linijki, jej oczy napełniły się łzami. Nie kochaj go. Proszę - nie kochaj go. Wszystko stawało się jaśniejsze: nie miała pojęcia, skąd brał się dystans między nią a Laurence'em. A wynikał z tego, że zakochała się w innym mężczyźnie. Te listy były płomienne: ich autor otwierał się przed nią tak, jak nigdy nie uczynił tego Laurence. Kiedy je czytała, czuła mrowienie skóry, a serce biło jej szybciej. Poznawała te słowa. Mimo że wiedziała więcej, wciąż w samym jej środku ziała ogromna dziura. Mózg aż wibrował od pytań. Czy ten romans trwał długo? Czy wydarzył się niedawno? Czy spała z tym mężczyzną? Czy dlatego właśnie fizyczne zbliżenia z mężem wydawały jej się tak przykre?

I najbardziej zagadkowe: kim był ten kochanek? Analizowała wszystkie trzy listy z dociekliwością oficera śledczego w poszukiwaniu jakichś wskazówek. Nie mogła przypomnieć sobie nikogo, czyje imię zaczynałoby się na B, jeśli nie brać pod uwagę księgowego jej męża, który miał na imię Bernard. Nie miała cienia wątpliwości, że nigdy się w nim nie zakochała. Czy B. widział się z nią w szpitalu, w owe dni, kiedy jej umysł nie należał do niej, gdy wszyscy wokół byli niewyraźni? Czy obserwuje ją teraz z oddali? Czeka, żeby się z nim skontaktowała? Istniał gdzieś. Trzymał klucz do wszystkiego. Dzień po dniu próbowała wyobrazić sobie powrót do swojego poprzedniego ja: owej tajemniczej kobiety. Gdzie ta dawna Jennifer mogła chować listy? Gdzie znajdowały się wskazówki do jej drugiego, sekretnego życia? Dwa listy znalazła w książkach, trzeci był włożony w zwinięte w kłębek pończochy. Wszystkie znajdowały się w miejscach, do których jej mężowi nawet nie śniłoby się zajrzeć. Byłam sprytna, pomyślała. A potem, i to było już nieco mniej miłe: byłam dwulicowa. - Mamo - spytała znad kanapki podczas lunchu na górnym piętrze magazynu Johna Lewisa - kto prowadził, gdy miałam ten wypadek? Matka poderwała głowę. Restauracja wokół nich była pełna klientów obładowanych torbami na zakupy, salę wypełniały gwar i szczęk naczyń. Zanim znów obróciła się do Jennifer, rozejrzała się dookoła, jak gdyby pytanie miało niemal wywrotowy charakter. - Kochanie, czy naprawdę powinnyśmy do tego wracać? Jennifer upiła łyk herbaty. - Tak niewiele wiem o tym, co się zdarzyło. Gdybym mogła zebrać wszystko razem, pomogłoby mi to. - Omal nie umarłaś. Naprawdę nie chcę o tym myśleć. - Ale co się stało? Czy to ja prowadziłam? Matka wpatrywała się uważnie w swój talerz. - Nie przypominam sobie.

- A jeśli nie ja, to co się stało z kierowcą? Skoro ja byłam ranna, to on na pewno też. - Nie wiem. Skąd miałabym wiedzieć? Nie przypuszczam, by był ciężko ranny. Jeśli potrzebował leczenia, zapewne Laurence za nie zapłacił. Jennifer pomyślała o szoferze, który wiózł ich, kiedy wracała ze szpitala: mężczyzna około sześćdziesiątki, sprawiający wrażenie zmęczonego, z niewielkim wąsikiem, łysiejący. Nie wyglądał na kogoś, kto doznał poważnego urazu - ani na kogoś, kto mógłby być jej kochankiem. Matka odsunęła resztki kanapki. - Czemu go nie zapytasz? - Zapytam. - Wiedziała, że tego nie zrobi. - Ale on nie chce, żebym to rozpamiętywała. - No cóż, kochanie, jestem pewna, że ma całkowitą rację. Chyba powinnaś pójść za jego radą. - Czy wiesz, dokąd jechałam? Starsza pani była teraz wytrącona z równowagi, nieco rozdrażniona tą serią pytań. - Nie mam pojęcia. Prawdopodobnie na zakupy. To się stało gdzieś w pobliżu Marylebone Road. Wydaje mi się, że uderzyłaś w autobus. Albo autobus uderzył w ciebie. To było takie okropne, Jenny, myśleliśmy tylko o tym, żebyś wróciła do zdrowia. - Jej wargi zacisnęły się w wąską kreskę. Jennifer zrozumiała, że rozmowa dobiegła końca. W kącie sali kobieta otulona ciemnozielonym płaszczem wpatrywała się w oczy mężczyzny, który obwodził palcem jej profil. Jennifer widziała, jak kobieta chwyciła czubek palca zębami i lekko go ukąsiła. Swobodna intymność tego gestu spowodowała, że poczuła, jakby przeszył ją prąd. Wydawało się, że nikt inny nie zwrócił na tę parę uwagi. Pani Verrinder otarła usta serwetką. - O co ci tak naprawdę chodzi, moja droga? Wypadki samochodowe się zdarzają. Wydaje się, że im więcej jest samochodów, tym bardziej robi się niebezpiecznie. Myślę, że połowa ludzi na drogach nie potrafi prowadzić. Nie tak jak twój ojciec. On był ostrożnym kierowcą.

Jennifer nie zwracała na nią uwagi. - Tak czy owak, teraz już jest w porządku, prawda? Jest lepiej? nalegała matka. - Czuję się świetnie. - Jennifer posłała matce promienny uśmiech. - Po prostu świetnie. Odtąd, gdy wychodzili wieczorami z Laurence'em na kolację czy drinka, patrzyła na krąg ich przyjaciół i znajomych w nowy sposób. Zorientowała się, że gdy spojrzenie jakiegoś mężczyzny zatrzymuje się na niej dłużej, niż powinno, nie może od niego oderwać wzroku. Czy to on? Czy za jego miłym powitaniem kryło się jeszcze coś? Czy ten uśmiech był znaczący? Jeśli uznać B. za pseudonim, można by brać pod uwagę trzech mężczyzn. Jack Amory, szef firmy produkującej części samochodowe - nie był żonaty i ilekroć się spotykali, całował ją ostentacyjnie w rękę. Ale robił to, niemal puszczając oko do Laurence'a, nie mogła więc rozgryźć, czy nie jest to podwójny blef. Reggie Carpenter, kuzyn Yvonne, czasem dopełniał kompletu zaproszonych na kolację gości. Ciemnowłosy, o zmęczonych, pełnych humoru oczach. Był młodszy od wyobrażonego sobie przez nią autora listów, ale czarujący, zabawny i zawsze starał się siedzieć obok niej, gdy nie było Laurence'a. A w końcu oczywiście Bill. Opowiadał dowcipy tak, jakby zabiegał wyłącznie o jej aprobatę i nawet w obecności Violet oświadczał żartobliwie, że ją uwielbia. Stanowczo żywił dla niej jakieś uczucia. Ale czy ona mogła czuć coś do niego? Zaczęła przywiązywać większą wagę do swojego wyglądu. Regularnie odwiedzała fryzjera, kupiła parę nowych sukienek, chętniej oddawała się pogawędkom, stała się „bardziej jak dawniejsza ty", jak z uznaniem zauważyła Yvonne. Przez parę tygodni po wypadku chowała się przed swoimi przyjaciółkami, ale teraz zaczęła zadawać pytania. Rzucała je uprzejmie, lecz z pewną determinacją, szukając słabego punktu, który mógłby dostarczyć odpowiedzi. Czasem wtrą-

cała do rozmowy jakieś sugestie, pytając, czy ktoś miałby ochotę na whisky, a potem lustrowała twarze mężczyzn, nie znajdując w nich błysku rozpoznania. Jednak Laurence był zawsze w pobliżu, więc podejrzewała, że nawet gdyby któryś z nich zrozumiał aluzję, nie mógłby zareagować właściwie. Jeżeli nawet mąż zauważył szczególną intensywność w jej rozmowach z przyjaciółmi, nie komentował tego. W ogóle niewiele mówił. Od tej nocy, kiedy się pokłócili, nie zbliżył się do niej fizycznie ani razu. Był uprzejmy, ale zdystansowany. Pracował do późna w swoim gabinecie, często wstawał i wychodził, nim się obudziła. Kilka razy, przechodząc koło pokoju gościnnego, zauważyła zmiętą narzutę. Był to znak, że spędził kolejną noc samotnie - niema wymówka. Zdawała sobie sprawę, że powinna czuć się z tego powodu gorzej, niż się czuła, ale coraz bardziej pragnęła swobody i usunięcia się do równoległego, prywatnego świata, gdzie mogła odtwarzać swój mityczny, płomienny romans i patrzeć na siebie oczami mężczyzny, który ją uwielbiał. Mówiła sobie, że B. gdzieś jest. I czeka. - To są pisma do podpisania, a na szafce leży kilka prezentów, które przyszły dziś rano. Skrzynka szampana od Citroena, kosz delikatesowy od ludzi z cementowni w Peterborough i bombonierka od pańskich księgowych. Wiem, że nie lubi pan nadziewanych czekoladek, więc zastanawiałam się, czy nie puścić ich w obieg po biurze. Elsie Machzynski ma szczególną słabość do pralinek. Uniósł lekko głowę. - To świetny pomysł. - Moira zauważyła, że myśli pana Stirlinga błądziły daleko od bożonarodzeniowych prezentów. -1 mam nadzieję, że się pan nie pogniewa, że nie czekając na pańskie polecenia, zorganizowałam coś na świąteczne przyjęcie. Wspominał pan, że teraz, kiedy firma tak się powiększyła, lepiej będzie zorganizować je tu, nie w restauracji, więc zleciłam firmie cateringowej przygotowanie bufetu. - Dobrze. Kiedy to będzie?

- Dwudziestego trzeciego. Po godzinach pracy. To wypada w piątek przed przerwą świąteczną. - Dobrze. Dlaczego sprawiał wrażenie tak zatroskanego? Tak nieszczęśliwego? Interesy nigdy nie szły lepiej. Popyt na ich produkty był ogromny. Mimo ograniczeń kredytowych, co przewidywały gazety, Acme Mineral and Mining miało jeden z najlepszych wyników finansowych w kraju. Nie pojawiły się kolejne wichrzycielskie listy, a te, które otrzymała w zeszłym miesiącu, wciąż nieprzeczytane, tkwiły w jej szufladzie. - Myślałam też, że mógłby pan... Nagle usłyszał coś i uniósł wzrok, a zaskoczona Moira odwróciła się, żeby zobaczyć, na co tak patrzy. Była tam ona, przechodziła przez biuro. Włosy miała ułożone w nieskazitelne fale, na nich mały czerwony toczek w odcieniu doskonale pasującym do butów. Co tutaj robi? Rozejrzała się dookoła, jakby kogoś szukała, a potem pan Stevens z działu księgowości podszedł do niej z wyciągniętą ręką. Uścisnęła ją i wymienili parę zdań, po czym spojrzeli w stronę, gdzie stała Moira i pan Stirling. Pani Stirling uniosła dłoń w geście powitania. Ręka Moiry powędrowała do włosów. Niektóre kobiety zawsze wyglądały tak, jakby zeszły z kart magazynu mód, a Jennifer Stirling była jedną z nich. Moirze to nie przeszkadzało; sama zawsze wolała skupiać energię na pracy, na bardziej konkretnych osiągnięciach. Ale kiedy ta kobieta weszła do biura, z twarzą jeszcze zaróżowioną od zimna, z ognistymi brylantowymi kolczykami, które lśniły w jej uszach, trudno było nie czuć się trochę nieswojo. Wyglądała jak idealnie zapakowany prezent gwiazdkowy, migocząca błyskotka. - Witam, pani Stirling - powiedziała uprzejmie Moira. - Dzień dobry - odpowiedziała Jennifer. - Co za miła niespodzianka. - Pan Stirling wstał, by przywitać żonę. Był zakłopotany, ale może w głębi ducha zadowolony - jak nielubiany uczeń, do którego zbliżyła się szkolna piękność.

- Życzy pan sobie, żebym wyszła? - Moira poczuła się niezręcznie, stojąc między nimi. - Mam trochę papierów do uporządkowania... - Och, nie ze względu na mnie. Wpadłam tylko na chwilę. - Jennifer zwróciła się do męża. - Przechodziłam obok i pomyślałam, że sprawdzę, czy dziś skończysz pracę późno wieczorem. Jeżeli tak, zajrzę do Harrisonów. Zapraszają na grzane wino. - Ja... tak, idź tam. Jeśli skończę wcześniej, spotkam się tam z tobą. - Świetnie. - Pachniała lekko perfumami Niny Ricci. Moira wypróbowała je w zeszłym tygodniu w sklepie D.H. Evansa, ale uznała, że są za drogie. Teraz żałowała, że ich nie kupiła. - Postaram się nie przyjść zbyt późno. Wydawało się, że pani Stirling nie bardzo śpieszy się do wyjścia. Stała przed mężem, ale wyglądało na to, że bardziej interesuje ją biuro i ludzie przy biurkach. Przyglądała się im w skupieniu. Tak jakby nie widziała nigdy tego miejsca. - Minęło trochę czasu, odkąd byłaś tu ostatnio - zauważył. Na chwilę zapadła cisza. - Och - powiedziała nagle. - Jak mają na imię twoi kierowcy? Zmarszczył brwi. - Moi kierowcy? Lekko wzruszyła ramionami. - Myślałam, że chciałbyś, bym przygotowała dla nich świąteczne prezenty. Wyglądał na kompletnie zaskoczonego. - Świąteczne prezenty? No cóż, najdłużej jest u mnie Erie. Zwykle daję mu butelkę brandy. Dostawał je chyba przez ostatnie dwadzieścia lat. Simon zastępuje go od czasu do czasu. Jest abstynentem, więc dołożyłem trochę do jego ostatniej wypłaty. Nie sądzę, żebyś ty musiała się o to martwić. Pani Stirling wyglądała na dziwnie rozczarowaną.

- Chciałabym pomóc. Kupię brandy - powiedziała wreszcie, przyciskając do siebie torebkę. - To bardzo... miłe z twojej strony - odparł. Przez chwilę błądziła wzrokiem po biurze, potem znów spojrzała na nich. - Cóż, myślę, że jesteście strasznie zajęci. Jak mówiłam, po prostu pomyślałam, że wpadnę na chwilę. Miło mi było znów panią zobaczyć, pani... hm... - Jej uśmiech zbladł. Moira poczuła się urażona tym niedbałym lekceważeniem. Ile razy spotkały się przez ostatnie pięć lat? A ona nawet nie zadała sobie trudu, żeby zapamiętać jej imię. - Moira - pośpiesznie powiedział pan Stirling, kiedy cisza stała się nieprzyjemna. - Tak, Moira. Oczywiście. Miło znów panią widzieć. - Zaraz wracam. - Pan Stirling odprowadził żonę do drzwi. Moira obserwowała, jak wymienili jeszcze parę zdań, po czym pani Stirling wyszła, skinąwszy dłonią w rękawiczce. Sekretarka wzięła głęboki oddech, starając się nie zwracać na siebie uwagi. Pan Stirling stał nieruchomo, dopóki żona nie opuściła budynku. Moira, sama jeszcze nie pojmując, co robi, wyszła z gabinetu i cicho podeszła do swojego biurka. Wyciągnęła z kieszeni klucz i otworzyła szufladę. Poszperała wśród rozmaitych listów, aż znalazła ten właściwy. Wróciła do gabinetu pana Stirlinga przed jego powrotem. Zamknął za sobą drzwi, zerkając przez szybę, jakby się spodziewał, że jego żona jeszcze tu wróci. Wydawało się, że złagodniał, nieco się rozluźnił. - Więc - powiedział, siadając za biurkiem - wspomniała pani o przyjęciu w biurze. Coś pani zaplanowała. - Na wargach błąkał mu się lekki uśmiech. Ledwo mogła oddychać. Musiała przełknąć, zanim zdołała odezwać się normalnym głosem. Wyciągnął rękę po list, gotów go podpisać. - No, słucham. Co to takiego? - Przyszedł dwa dni temu - podała mu ręcznie zaadresowaną kopertę do skrytki pocztowej, o której pan wspominał. - A gdy wciąż milczał, dodała: - Tak jak pan prosił, miałam na nią oko.

Wpatrzył się w kopertę, potem podniósł wzrok; zbladł tak raptownie, iż pomyślała, że zemdleje. - Jest pani pewna? To niemożliwe. - Ale... - Z pewnością trafiła pani na niewłaściwy numer. - Zapewniam pana, że to właśnie ta skrytka pocztowa. Numer trzynaście. Posłużyłam się nazwiskiem pani Stirling, tak jak pan... sugerował. Rozdarł kopertę i pochylił się nad biurkiem. Przeczytał te kilka linijek. Stała po drugiej stronie, nie chcąc okazywać ciekawości i wyraźnie czując, że atmosfera w pokoju się zmieniła. Przestraszyła się tego, co zrobiła. Kiedy podniósł głowę, wydawał się postarzały o kilka lat. Odchrząknął, zmiął kartkę w ręce i wyrzucił ją z rozmachem do kosza za biurkiem. Miał zacięty wyraz twarzy. - Z pewnością to jakaś pomyłka. Nikt nie może się o nim dowiedzieć. Rozumie pani? Cofnęła się o krok. - Tak, panie Stirling. Oczywiście. - Proszę zlikwidować skrytkę pocztową. - Teraz? Mam jeszcze raport z kontroli do... - Dziś po południu. Proszę zrobić wszystko, co trzeba, i zlikwidować ją. Zrozumiała pani? - Tak, panie Stirling. Wetknęła teczkę pod pachę i wyszła z jego gabinetu. Wzięła torebkę i płaszcz, przygotowała się do wyprawy na pocztę. Jennifer zamierzała wrócić do domu. Była zmęczona, wycieczka do biura okazała się bezowocna. Zaczęło padać. Przechodnie pośpiesznie szli chodnikiem. Kołnierze mieli podniesione, opuszczone głowy. Jednak stojąc na schodach budynku, w którym pracował jej mąż, wiedziała, że nie powinna wracać do tego cichego miejsca. Zeszła z krawężnika i przywoływała taksówkę, machając tak długo, aż zobaczyła, jak żółte światło skręca w jej stronę. Wsiadła, strzepując krople deszczu z czerwonego płaszcza.

- Czy zna pan lokal o nazwie U Alberta? - spytała, kiedy szofer pochylił się ku szybie dzielącej go od pasażera. - W jakiej części miasta? - zapytał. - Nie mam pojęcia, przykro mi. Myślałam, że pan może wiedzieć. Wzruszył ramionami. - Na Mayfair jest klub Alberto. Mogę panią tam zawieźć, ale nie jestem pewien, czy będzie otwarty. - Świetnie - odparła i usadowiła się wygodniej. Dojechali tam w piętnaście minut. Taksówka zatrzymała się, a kierowca wskazał palcem budynek po drugiej stronie ulicy. - To jedyny Alberto, jakiego znam - oznajmił. - Nie jestem pewny, czy to miejsce dla pani, ma'am. Wytarła rękawem szybę i wyjrzała. Metalowe barierki otaczały wejście do sutereny, schody ginęły gdzieś w dole. Na zniszczonym szyldzie widniało imię, a po obu stronach drzwi w dużych donicach rosły dwa zakurzone cisy. Czy to tu? - Myśli pani, że o to pani chodziło? Zdobyła się na uśmiech. - Zaraz się dowiem. Zapłaciła mu i stała na chodniku w lekko padającym deszczu. Drzwi były półotwarte, przystawione kubłem na śmieci. Od progu uderzyła ją woń alkoholu, zastarzałego dymu tytoniowego, potu i perfum. Poczekała, aż wzrok przystosuje się do słabego oświetlenia. Po lewej szatnia, pusta i bez dozoru, na kontuarze butelka piwa i pęk kluczy. Przeszła przez wąski hol i pchnęła dwuskrzydłowe drzwi. Znalazła się w dużym pustym pomieszczeniu - przed małą sceną stoliki, na nich krzesła. Między nimi przesuwała się stara kobieta z odkurzaczem, mruczała coś czasem z wyraźną dezaprobatą. Wzdłuż jednej ze ścian ciągnął się bar. Kobieta za barem paliła papierosa i rozmawiała z mężczyzną ustawiającym butelki na podświetlonych pólkach. - Poczekaj - powiedziała, zauważywszy ją. - W czym mogę pomóc, kochaniutka?

Jennifer poczuła na sobie taksujący wzrok. Nie był całkiem przyjazny. - Czy lokal jest otwarty? - A wygląda na otwarty? Przycisnęła torebkę do żołądka, czując nagłe skrępowanie. - Przepraszam. Przyjdę kiedy indziej. - A kogo pani potrzebuje, lady? - spytał mężczyzna, prostując się. Miał ciemne, zaczesane do tyłu włosy i bladą, nalaną twarz, która wskazywała na zbyt dużo alkoholu i zbyt mało świeżego powietrza. Patrzyła na niego, próbując się zorientować, czy to, co czuje, jest błyskiem rozpoznania. - Czy pan... czy pan widział mnie kiedyś tutaj? - spytała. Wyglądał na nieco rozbawionego. - Jeśli pani powie, że nie, to nie. Kobieta przekrzywiła głowę. - Mamy tu bardzo złą pamięć do twarzy. Jennifer podeszła do baru. - Czy znacie kogoś nazywanego Felipe? - Kim pani jest? - spytała ostrym głosem kobieta. - Ja... to bez znaczenia. - Czego pani chce od Felipe? - Twarze im stężały. - Mamy wspólnego przyjaciela - wyjaśniła. - W takim razie ten przyjaciel powinien pani powiedzieć, że trochę trudno będzie dotrzeć do Felipe. Przygryzła wargę, zastanawiając się, ile może sensownie wyjaśnić. - To ktoś, z kim od jakiegoś czasu nie mam kontaktu... - Nie żyje, proszę pani. -Co? - Felipe. Umarł. Ten lokal ma nowego kierownika. Było już tutaj mnóstwo takich, co mówili, że był im winny to i tamto, i mogę pani powiedzieć, że nic pani ode mnie nie dostanie. - Nie przyszłam tu po to...

- Nic pani nie dostanie, chyba że pokaże mi pani podpis Felipe na wekslu. - Kobieta przyjrzała się teraz uważniej jej ubraniu i biżuterii. Uśmiechnęła się drwiąco, jakby odgadła, dlaczego Jennifer się tu znalazła. - Rodzina dostanie jego majątek. To, co z niego zostało. W tym jego żona - dodała złośliwie. - Nie mam osobiście nic wspólnego z panem Felipe. Przykro mi z powodu jego śmierci - odparła sztywno Jennifer. Wyszła pośpiesznie z klubu i wspięła się po schodach w szare światło dnia. Moira szperała w pudełkach z ozdobami, aż znalazła to, którego potrzebowała. Wyłożyła i posegregowała jego zawartość. Przypięła lametę wokół wszystkich drzwi. Przez prawie pół godziny siedziała przy biurku i sklejała papierowe łańcuchy, które rozpadły się w ciągu roku, potem przy-kleiła je taśmą, tworząc nad biurkami girlandy. Do ściany przymocowała kilka kawałków sznurka i powiesiła na nich kartki z życzeniami przysłane przez partnerów handlowych. Nad lampami umieściła paski błyszczącej folii, pilnując, żeby nie znalazły się zbyt blisko żarówek, co groziłoby pożarem. Na zewnątrz niebo pociemniało, wzdłuż ulicy zapłonęły latarnie. Stopniowo, mniej więcej w takim jak zwykle porządku, personel londyńskiego biura Acme Mineral and Mining opuszczał budynek. Najpierw maszynistki, Phyllis i Elsie, które zawsze wychodziły punktualnie o piątej, choć nie były tak dokładne, kiedy chodziło o rozpoczęcie pracy. Potem David Moreton z działu księgowości, a wkrótce po nim niejaki Stevens, który zanim ruszył w drogę do domu, wstępował do narożnego baru na parę orzeźwiających porcji whisky. Pozostali wychodzili małymi grupkami, ubierając się w płaszcze i omotując szalami; mężczyźni zdejmowali swoje z wieszaka w kącie, a kilku z nich, przechodząc koło biura pana Stirlinga, pomachało na pożegnanie. Felicity Harewood, szefowa działu kadr, mieszkała w Streatham zaledwie przystanek od Moiry, nigdy jednak

nie zasugerowała, żeby wsiąść do tego samego autobusu. Kiedy Felicity w maju rozpoczęła pracę, Moira myślała, że miło byłoby mieć kogoś, z kim można by pogawędzić w drodze do domu, koleżankę, z którą w dusznym tłoku autobusu 274 wymieniałyby się przepisami czy uwagami o wydarzeniach minionego dnia. Jednak Felicity wychodziła, nigdy nawet się na nią nie oglądając. Gdy kiedyś przypadkowo jechały jednym autobusem, prawie przez całą drogę miała nos wetknięty w tanie wydanie powieści, choć Moira była pewna, że tamta wiedziała, iż siedzi tylko dwa miejsca za nią. Pan Stirling wyszedł za kwadrans siódma. Przez większość popołudnia był niecierpliwy i rozkojarzony; zadzwonił do dyrektora fabryki i zgromił go za wysoki wskaźnik zwolnień chorobowych, odwołał też umówione na czwartą spotkanie. Kiedy wróciła z poczty, zanim znowu zajął się pracą, spojrzał na nią, jakby chciał się upewnić, czy zrobiła, 0 co ją prosił. Moira ustawiła dwa dodatkowe biurka w narożniku obok księgowości. Przykryła je świątecznymi obrusami i ozdobiła przyczepioną do brzegów lametą. Za dziesięć dni będzie to bufet, a tymczasem przyda się do składania napływających od dostawców prezentów i na bożonarodzeniową skrzynkę pocztową, za której pośrednictwem członkowie personelu będą sobie przesyłać świąteczne życzenia. Wszystko było gotowe tuż przed ósmą. Moira zlustrowała puste biuro, wskutek jej wysiłków roziskrzone i wyglądające odświętnie, wygładziła spódnicę i wyobraziła sobie miłe zaskoczenie na twarzach tych, którzy pojawią się tu jutro rano. Nikt jej za to nie zapłaci, ale istniały pewne drobne gesty i dodatki, które to rekompensowały. Inne sekretarki nie miały pojęcia, że praca asystentki to nie tylko kwestia osobistej korespondencji i pilnowania, by w kartotekach panował porządek. Jej rola była znacznie ważniejsza. Chodziło nie tylko o to, by biuro funkcjonowało gładko, ale by ludzie, którzy w nim pracowali, czuli się częścią... cóż, rodziny. Bożonarodzeniowa skrzynka pocztowa i radosne dekoracje

były tym, co w ostatecznym rozrachunku spajało to miejsce i sprawiało, że wracało się tu z przyjemnością. Mała choinka, którą postawiła w kącie, tutaj wyglądała ładniej. Nie było sensu trzymać jej w domu, skoro tam tylko ona mogła na nią patrzeć. Tu sprawi radość wielu ludziom. A jeśli ktoś przypadkiem zwróci uwagę na wieńczącego ją ślicznego anioła czy na urocze bombki pokryte kryształkami, będzie mogła rzucić od niechcenia, jakby właśnie to sobie uświadomiła, że były to ulubione bombki jej matki. Moira włożyła płaszcz. Zebrała swoje rzeczy, zawiązała szalik i ułożyła na przygotowanym na jutro biurku pióro i ołówek. Z kluczami w ręku weszła do gabinetu pana Stirlinga, a potem, zerkając na drzwi, sięgnęła pod biurko do kosza. Szybko znalazła pisany ręcznie list. Wahała się przez chwilę, zanim go wyjęła, i spojrzawszy przez szybę w drzwiach, by się upewnić, że wciąż jest sama, rozłożyła go na biurku, wygładziła załamania i zaczęła czytać. Stała bardzo, bardzo spokojnie. Potem przeczytała go jeszcze raz. Zegar na ulicy wybił ósmą. Spłoszona tym dźwiękiem Moira wyszła z gabinetu pana Stirlinga, wystawiła kosz na zewnątrz, aby obsługa mogła go opróżnić, i zamknęła drzwi na klucz. Włożyła list na dno szuflady swojego biurka, zamknęła ją i wrzuciła klucz do kieszeni. Po raz pierwszy wydawało jej się, że podróż autobusem do Streatham nie trwała ani chwili. Moira Parker miała mnóstwo rzeczy do przemyślenia.

Doceniam to, co powiedziałaś. Mam jednak nadzieję, że czytając ten list, zdasz sobie sprawę zarówno z wielkoduszności mojej skruchy, jak i z żalu, że tak Cię traktowałem ( że zdecydowałem, się pójść tą drogą...) Maj związek z E. jest skazany na niepowodzenie i zawsze taki byk. Żałuję, że potrzebowałem aż trzech lat na zrozumienie, że to, co zaczęto się jako wakacyjny romans, tym wiośnie powinno pozostać. Z listu M do K

7 Spotykali się codziennie, siedzieli przed skąpanymi w słońcu kafejkami albo jechali jej małym daimlerem na wypalone wzgórza i jedli coś w miejscach wybranych na chybił trafił. Opowiadała mu, jak dorastała w Hampshire i Eaton Place, o kucykach, szkole z internatem, o ciasnym, lecz wygodnym świecie, w którym aż do ślubu mieściło się jej życie. Powiedziała, że już w wieku dwunastu lat czuła się stłumiona, bo wiedziała, że jest jej potrzebna szersza przestrzeń i że nigdy nie podejrzewała, iż rozległe obszary Riwiery mogą zawierać krąg towarzyski tak samo ograniczony i kontrolowany jak ten, który opuściła. Opowiedziała mu o wiejskim chłopcu, w którym się zakochała, kiedy miała piętnaście lat, i jak ojciec, odkrywszy ten związek, zabrał ją do szopy i zbił. - Za zakochanie się? - Opowiedziała tę historię lekkim tonem, a on starał się ukryć, jak go to poruszyło. - Za zakochanie się w niewłaściwym chłopcu. Och, podejrzewam, że trudno było mnie wychować. Powiedziano mi, że splamiłam dobre imię rodziny. Uznano, że jestem pozbawiona poczucia moralności i że jeśli nie będę ostrożna, żaden przyzwoity mężczyzna nie zechce się ze mną ożenić. - Zaśmiała się bez wesołości. - Oczywiście fakt, że mój ojciec przez długie lata miał kochankę, to całkiem inna sprawa. - A potem pojawił się Laurence. Uśmiechnęła się do niego z chytrą miną. - Owszem. Miałam szczęście, prawda?

Rozmawiali tak jak ludzie w pociągu, zwierzający sekrety życia przypadkowym towarzyszom podróży; gdy niekłopotliwa bliskość opiera się na milczącym porozumieniu, że pewnie nigdy się już nie spotkają. Opowiedział jej o swoim trzyletnim pobycie w Afryce Środkowej. Wyjazd w charakterze korespondenta „Nation" przyjął najpierw jako szansę ucieczki od rozpadającego się małżeństwa. Zabrakło mu jednak osobistej odporności - koniecznej, by zmierzyć się ze zdarzeniami, których przyszło mu być świadkiem. Droga Konga do niepodległości usłana była tysiącami trupów. Noc po nocy spędzał w klubie korespondentów zagranicznych w Leopoldville, znieczulając się whisky albo, co gorsza, winem palmowym, aż omal go nie zabiła kombinacja okropności, których był świadkiem, i ataku żółtej febry. - Miałem coś w rodzaju załamania nerwowego - powiedział, usiłując naśladować jej lekki ton. - Choć oczywiście nikt nie jest aż tak nieuprzejmy, aby to stwierdzić. Składają winę na żółtą febrę i zalecają, bym tam nie wracał. - Biedny Boot. - O tak, biedny. Zwłaszcza że moja była żona zyskała jeszcze jeden argument, żeby zakazać mi widywania się z synem. - A potem pojawiłam się ja, sądząc, że to kwestia drobnej seryjnej niewierności. - Położyła dłoń na jego dłoni. -Przepraszam. Dokuczam ci. Nie chciałam być banalna. - Nudzę cię? - Wręcz przeciwnie. Nieczęsto spędzam czas z mężczyzną, który naprawdę chce ze mną rozmawiać. W jej towarzystwie nie pił i już mu tego nie brakowało. Wyzwanie, które dla niego stanowiła, było wystarczającą namiastką alkoholu, a poza tym lubił tego kogoś, kim stawał się w jej towarzystwie. Po powrocie z Afryki niewiele mówił, obawiając się tego, co mógłby ujawnić, i nie chcąc odkrywać słabości. Teraz czuł potrzebę mówienia. Podobał mu się sposób, w jaki patrzyła, gdy z nią rozmawiał. Jak gdyby nic z tego, co powie, nie mogło zmienić jej zasadniczej opinii o nim, jakby niczego, co jej wyznał, nie mogła użyć przeciwko niemu.

- Co się dzieje z byłymi korespondentami wojennymi, kiedy wracają wyniszczeni? - spytała. - Są przenoszeni na emeryturę albo odsyłani do ciemnych kątów redakcji informacyjnej. Zanudzają stamtąd wszystkich opowieściami o dniach swojej świetności - odparł. - Albo giną na polu chwały. - A ty do którego gatunku należysz? - Nie wiem - podniósł na nią wzrok. - Jeszcze się nie zużyłem. Z łatwością zanurzył się w łagodny rytm Riwiery: niespieszne lunche, dużo czasu na świeżym powietrzu, niekończące się pogawędki z ludźmi, których się ledwie znało. Przywykł do długich spacerów wcześnie rano, kiedy nie istniał dla świata. Cieszył się morskim powietrzem, przyjaznymi pozdrowieniami ze strony ludzi, którzy nie mieli złego humoru z powodu kaca i braku snu. Po raz pierwszy od wielu lat czuł się rozluźniony. Zbywał telegramy od Dona, który groził strasznymi konsekwencjami, jeśli szybko nie przyśle czegoś użytecznego. - Nie spodobał ci się artykuł? - zapytał Dona. - Był świetny, ale ukazał się w zeszły wtorek. A dział księgowości chciałby wiedzieć, dlaczego cztery dni po jego napisaniu wciąż wpływasz na zwiększenie kosztów. Zawiozła go do Monte Carlo, prowadząc samochód po zapierających dech w piersi górskich zakrętach, a on patrzył na jej silne, szczupłe ręce trzymające kierownicę i wyobrażał sobie, jak z pietyzmem przykłada do ust każdy jej palec. Zaprowadziła go do kasyna. Poczuł się bosko, kiedy postawił parę funtów w ruletce i wygrał pokaźną kwotę. Jadła małże w nadbrzeżnej kafejce. Odebrało mu mowę, gdy obserwował, jak delikatnie, lecz zdecydowanie, wyciąga je z muszli. Tak dogłębnie wsączyła się w jego świadomość, wchłaniając wszystkie jasne rozmyślania, że nie tylko nie potrafił myśleć o niczym innym, ale nie starał się o to. Gdy przebywał sam, jego umysł błądził wśród milionów możliwych scenariuszy; nie mógł sobie przypomnieć, kiedy ostatnio tak zaabsorbowała go kobieta.

To dlatego, że naprawdę była niedostępna. Powinien zrezygnować parę dni temu. Ale tętno mu przyspieszało, kiedy pod drzwiami znajdował kolejną kartkę z pytaniem, czy nie zechciałby spotkać się z nią na Piazza, aby wypić drinka, albo czy nie miałby chęci na szybką wycieczkę do Mentony? Co w tym złego? Miał trzydzieści lat i nie pamiętał, kiedy ostatnio tyle się śmiał. Dlaczego nie miałby na krótko doświadczyć tej wesołości, która dla innych była czymś normalnym? Wszystko to było tak odległe od jego zwykłego życia, że nie wydawało się rzeczywiste. W piątek wieczorem otrzymał z redakcji telegram o treści, której od kilku dni się spodziewał - ma zarezerwowany bilet na powrót, wyjazd jutro rano; od poniedziałku oczekuje się go w „Nation". Czytając, doznał pewnej ulgi - sprawa z Jennifer Stirling dziwnie wytrąciła go z równowagi. Zazwyczaj nigdy nie traciłby tak dużo czasu i energii na kobietę, której namiętności z góry nie był pewien. Myśl, że już jej nie zobaczy, była irytująca, ale jakaś jego część pragnęła powrotu do rutyny codziennych zajęć. Znowu chciał być tym, kim jest. Zdjął z półki walizkę i położył ją na łóżku. Spakuje się, a potem pośle jej liścik z podziękowaniem za poświęcony mu czas i z sugestią, że gdyby kiedyś w Londynie miała ochotę umówić się z nim na lunch, może do niego zadzwonić. Jeśli zechce się z nim spotkać z dala od magii tego miejsca, może stanie się podobna do wszystkich innych: będzie miłą fizyczną odmianą. Właśnie wkładał do walizki buty, kiedy zadzwonił telefon z recepcji: jakaś kobieta czeka na niego. - Blondynka? - Tak, proszę pana. - Mógłby pan poprosić ją do telefonu? Usłyszał krótką wymianę zdań po francusku, a potem jej głos, nieco zdyszany, niepewny. - Tu Jennifer. Zastanawiałam się... czy moglibyśmy wybrać się na szybkiego drinka.

- Z wielką przyjemnością, ale nie jestem całkiem gotowy. Zechce pani wejść na górę i poczekać? W pośpiechu porządkował pokój, wkopując pod łóżko poniewierające się rzeczy. Wkręcił do maszyny arkusz papieru, by stworzyć wrażenie, że pracuje nad tekstem, choć wysłał go już godzinę temu. Włożył czystą koszulę, ale nie miał czasu, żeby ją zapiąć. Usłyszał ciche pukanie i otworzył drzwi. - Co za przemiła niespodzianka - powiedział. - Właśnie kończyłem tekst, ale proszę wejść. Stała nieśmiało w korytarzu. Kiedy dostrzegła jego nagą pierś, odwróciła wzrok. - Może lepiej zaczekam na dole? - Nie, proszę, to potrwa tylko parę minut. Weszła i stanęła na środku pokoju. Miała na sobie blado-złotą suknię ze stójką, bez rękawów. Jej ramiona były zaróżowione w miejscach, w których podczas jazdy muskało ją słońce. Lekko zwichrzone włosy, jakby jechała tu w pośpiechu, luźno opadały na ramiona. Jej wzrok zatrzymał się na zarzuconym notatnikami łóżku i prawie spakowanej walizce. Bliskość sprawiła, że chwilę milczeli. Odezwała się pierwsza. - Nie zaproponujesz mi drinka? - Przepraszam za bezmyślność. - Zadzwonił na dół po dżin z tonikiem, który dostarczono po paru minutach. - Dokąd idziemy? - Idziemy? - Mam dość czasu, żeby się ogolić? - Wszedł do łazienki. - Oczywiście, proszę bardzo. Zachował się tak specjalnie, jak to ocenił później, chciał sprawić, by stała się wspólniczką tej wymuszonej bliskości. Wyglądał lepiej: ustąpiła chorobliwa bladość skóry, wygładziły się będące oznakami napięcia bruzdy pod oczami. Odkręcił gorącą wodę i namydlając podbródek, obserwował ją w łazienkowym lustrze. Była skupiona i zdenerwowana. Patrzył na nią, gdy brzytwa skrobała jego zarost: krążyła jak niespokojne zwierzę.

- Dobrze się czujesz? - zawołał, opłukując ostrze pod bieżącą wodą. - Świetnie. - Wypiła już połowę dżinu z tonikiem i nalała następną porcję. Skończył golenie, wytarł twarz ręcznikiem i spryskał płynem po goleniu, który kupił w pharmacie. Ostro pachniał nutą cytrusów i rozmarynu. Zapiął koszulę i poprawił przed lustrem kołnierzyk. Uwielbiał ten moment, w którym apetyt łączył się z możliwościami. Miał dziwne poczucie triumfu. Opuścił łazienkę i zobaczył, że wyszła na balkon. Niebo ciemniało, światła nabrzeża w miarę zapadania zmroku robiły się coraz jaśniejsze. W jednej ręce trzymała drinka, drugą obronnie przesłaniała talię. Zbliżył się do niej o krok. - Zapomniałem ci powiedzieć, że uroczo wyglądasz -odezwał się. Ten kolor pasuje do ciebie. To... - Larry jutro wraca. Opuściła balkon i stanęła tuż przed nim. - Dostałam telegram dziś po południu. We wtorek lecimy do Londynu. - Rozumiem - odparł. Na ręce miała drobne blond włoski. Morski wietrzyk unosił je i przyginał. Kiedy podniósł głowę, ich oczy się spotkały. - Nie jestem nieszczęśliwa - stwierdziła. - Wiem. Przyglądała mu się ze skupioną powagą. Przygryzła wargę, potem odwróciła się do niego tyłem. Stała nieruchomo. - Górny guzik - powiedziała. - Słucham? - Nie potrafię sama go odpiąć. Coś w nim zapłonęło. Było to dla niego prawie ulgą - że to się zdarzy, że kobieta, o której marzył, którą przywoływał nocą w tym łóżku, wreszcie będzie jego. Jej dystans, jej opór nieomal go obezwładniły. Chciał poczuć ulgę, którą przynosi wyczerpanie, pragnął uśmierzenia nieustannego bólu, nieukojonego pożądania. Odebrał jej drinka, a ona skierowała dłoń ku włosom, unosząc je znad karku. Posłuszny milczącej instrukcji pod-

niósł ku niej ręce. Jego palce, zwykle tak pewne, były niezdarne i sztywne. Patrzył na nie, gdy walczyły z obciągniętym jedwabiem guzikiem, jakby z oddali, a kiedy go odpiął, zauważył, że drżą. Stał nieruchomo, wpatrując się w jej szyję: odsłonięta teraz, była nieco pochylona do przodu, jakby w pozie błagania. Pragnął dotknąć jej wargami, już czuł smak tej bladej, lekko piegowatej skóry. Położył tam kciuk, rozkoszując się perspektywą tego, co miało nastąpić. Zareagowała na nacisk lekkim westchnieniem, tak delikatnym, że raczej je poczuł, niż usłyszał. I wtedy coś w się w nim zacięło. Wpatrywał się w meszek w miejscu, gdzie złociste włosy stykały się ze skórą, na wciąż podtrzymujące je smukłe palce. I zrozumiał, z potworną pewnością, co się stanie. Anthony O'Hare bardzo mocno zacisnął powieki, a potem, z wyjątkowym skupieniem, zapiął z powrotem jej suknię. Potem odsunął się o krok. Zawahała się, jakby próbowała uzmysłowić sobie, co zrobił, może rejestrując, że skóra nie czuje jego dotyku. Odwróciła się, z ręką na karku, sprawdzając, co się stało. Spojrzała na niego i jej twarz, najpierw pytająca, poczerwieniała. - Przepraszam - zaczął - ale... nie mogę. - Och... - wzdrygnęła się. Jej ręka powędrowała do ust, a na twarz wystąpił głęboki rumieniec. - O Boże. - Nie. Nie rozumiesz, Jennifer. To nie tak, że... Przepchnęła się obok niego, chwyciła torebkę. I zanim zdążył powiedzieć coś jeszcze, już mocowała się z klamką i biegła korytarzem. - Jennifer! - zawołał. - Jennifer! Pozwól sobie wyjaśnić! - Ale zanim dotarł do drzwi, jej już nie było. Francuski pociąg do Lionu wlókł się przez wysuszony krajobraz, jakby postanowił zapewnić mu aż nazbyt dużo czasu na rozmyślanie o wszystkim, co zrobił nie tak, i o wszystkim, czego nie mógł zmienić, nawet gdyby chciał. Kilka razy w ciągu godziny zastanawiał się, czy nie zamówić z wagonu restauracyjnego dużej whisky; obserwował kelne-

rów poruszających się sprawnie po pociągu, niosących srebrne tacki z napojami - wyreżyserowany balet kroków i skłonów - ze świadomością, że wystarczy tylko unieść palec, by otrzymać to pocieszenie. Potem nie bardzo wiedział, co go powstrzymało. Nocą ułożył się na kanapce, sprawnie wyciągniętej przez nonszalanckiego stewarda. Gdy pojazd toczył się przez ciemność, włączył nocną lampkę i wziął do ręki książkę, którą znalazł w hotelu, zostawioną przez poprzedniego podróżnika. Czytał kilkakrotnie jedną stronę, nie rozumiejąc ani słowa, wreszcie odłożył ją z niesmakiem. Miał francuską gazetę, ale było za mało miejsca, żeby rozłożyć ją porządnie, a druk był zbyt drobny na to słabe światło. Drzemał i budził się, a w miarę jak Anglia stawała się coraz bliższa, jego przyszłość jawiła mu się w coraz czarniejszych barwach. Wreszcie, gdy zaczęło świtać, znalazł pióro i papier. Nie pisał listów do kobiet. Wyjątkiem były krótkie podziękowania dla matki, gdy przysyłała mu jakiś prezent, pisma do Clarissy w sprawach finansowych i te krótkie przeprosiny Jennifer po pierwszym wieczorze. A teraz, zżerany bolesną melancholią, prześladowany wyrazem zawstydzenia w jej oczach, wyzwolony dzięki perspektywie, że może już nigdy jej nie spotka, pisał bez zahamowań, chcąc po prostu się wytłumaczyć. Najdroższa! Nie potrafiłem, skłonić Cle, byś mnie wysłuchała -wyszłaś tak pośpiesznie - ale chce, żebyś wiedziała, że Cię nie odtrąciłem,. Byłaś tak daleko od prawdy, że trudno mi to znieść. Jest tak-, nie byłabyś pierwszą mężatką, z którą się kochałem. Znasz moją sytuację osobistą - muszę przyznać uczciwie, że takie właśnie stosunki najbardziej mi odpowiadały. Nie chciałem wchodzić z nikim w bliskie relacje. Kiedy się poznaliśmy, wolałem uznać, że z Tobą będzie tak samo.

I dlatego właśnie znów zapiąłem, ten nieszczęsny guzik, na Twoim, karku,. 1 z tego powodu, leżałem, bezsennie przez ostatnie dwie noce, nienawidząc się za jedyna uczciwą rzecz Jaką kiedykolwiek uczyniłem,. Wybacz mi. . B. Złożył go starannie, włożył do kieszeni na piersi i wreszcie zasnął. Don zgasił papierosa i zamyślił się nad kartką maszynopisu, a młody człowiek stojący nieśmiało obok jego biurka przestępował z nogi na nogę. - Nie wiesz, jak się pisze „bigamia"? Ma być a, nie o. -Wojowniczo zakreślił ołówkiem trzy linijki. - Ten wstęp jest okropny. Masz faceta, który ożenił się z trzema kobietami o imieniu Hilda, mieszkającymi o dwie miłe od siebie. To wymarzony materiał na artykuł. A napisałeś to tak, że wolałbym przeczytać stenogram z posiedzenia Izby Gmin na temat miejskiego systemu kanalizacji. - Przepraszam, panie Franklin. - Odchrzań się z przepraszaniem. Napisz to porządnie. To ma pójść do rannego wydania, a jest już za dwadzieścia czwarta. Co się z tobą, do cholery, dzieje? „Bigomia"! Powinieneś wziąć parę lekcji od tego tu O'Hare. Spędza tyle czasu w Afryce, że nie wie, czy ta pieprzona pisownia jest prawidłowa, czy nie. Rzucił kartkę w stronę młodego człowieka; ten złapał ją niezdarnie i szybko wyszedł z gabinetu. - No więc - cmoknął z niezadowoleniem Don - gdzie jest twój cholerny reportaż, co? „Sekrety bogaczy i sławnych ludzi z Riwiery"? - Zaraz będzie - zełgał Anthony. - Lepiej się pośpiesz. Mam zarezerwowane na niego pół strony w sobotnim numerze. Dobrze się bawiłeś? - Miło było. Don przekrzywił głowę.

- Taa... Na to wygląda. No. Niech ci będzie. Mam dobrą wiadomość. Szyby jego gabinetu tak były pokryte nikotyną, że gdyby ktoś niechcący się o nie otarł, upaprałby sobie koszulę na żółto. Anthony patrzył przez nią na dział redakcji informacyjnej. Od dwóch dni chodził z listem w kieszeni i zastanawiał się, jak go doręczyć. Wciąż widział jej twarz z rumieńcem przerażenia, gdy uświadomiła sobie to, co uważała za swój błąd. - Tony? - Słucham. - Mam dla ciebie dobrą wiadomość. - Tak. Dobrze. - Rozmawiałem z działem zagranicznym. Chcą, żeby ktoś pojechał do Bagdadu i rzucił okiem na tego człowieka z polskiej ambasady, który twierdzi, że jest czymś w rodzaju superszpiega. Mocna rzecz. W sam raz dla ciebie. To ci pozwoli na tydzień albo dwa opuścić redakcję. - Nie mogę teraz jechać. - Potrzebujesz paru dni? - Muszę załatwić pewną osobistą sprawę. - Mam więc powiedzieć Algierczykom, by się wstrzymali z ogłoszeniem zawieszenia broni? Na wypadek gdyby kolidowało to z twoimi planami rodzinnymi? Robisz mnie w konia, O'Hare? - To wyślij kogoś innego. Przykro mi, Don. Pstrykanie długopisu Dona straciło rytm. - Nie rozumiem. Siedzisz w redakcji i się wściekasz, że powinieneś być gdzie indziej i zbierać „prawdziwe" wiadomości. Daję ci więc temat, za który Peterson odgryzłby sobie prawą rękę, a ty nagle twierdzisz, że chcesz ślęczeć przy biurku. - Już powiedziałem, że mi przykro. Don siedział z drgającą szczęką. W końcu zacisnął usta, wolno się podniósł, przeszedł przez pokój i zamknął drzwi. Wrócił na miejsce. - Tony, to dobry temat. Powinieneś się na niego rzucić.

Co więcej, potrzebujesz tej historii. Musisz im pokazać, że mogą na tobie polegać. - Zerknął na niego. - Straciłeś apetyt? Chcesz mi wmówić, że wolisz zajmować się głupotami? - Nie. Jestem po prostu... Daj mi tylko dzień, dwa. Don usadowił się wygodnie, zapalił papierosa i głośno wciągnął dym. - O Boże - powiedział. - Chodzi o kobietę. Anthony się nie odzywał. - No tak. Poznałeś kobietę. I o co chodzi? Nie możesz się nigdzie ruszyć, póki jej nie przelecisz? - Jest mężatką. - A od kiedy to cię powstrzymuje? - Ona jest... To żona Stirlinga. -Ico? - Jest za dobra. - Dla niego? Nie gadaj. - Dla mnie. Nie wiem, co robić. Don wzniósł wzrok ku sufitowi. - Wyrzuty sumienia, co? Zastanawiałem się, dlaczego tak okropnie wyglądasz. - Potrząsnął głową i zaczął mówić, jakby w pokoju był ktoś jeszcze. - Nie mogę w to uwierzyć. O'Hare, akurat on. - Przykrył pulchną ręką długopis. - OK. Idź i spotkaj się z nią, zrób, co trzeba, i oczyść z tego swój organizm. Potem wsiądź do samolotu, który odlatuje jutro koło południa. Powiem w redakcji, że poleciałeś dziś wieczorem. To jak, pasuje? I napisz mi parę cholernie przyzwoitych kawałków. - „Oczyść z tego swój organizm"? Ależ z ciebie romantyk. - Znasz lepsze wyrażenie? Anthony czuł włożony do kieszeni list. - Mam wobec ciebie dług wdzięczności. - Masz ich osiemdziesiąt trzy - odburknął Don. Nietrudno było znaleźć adres Stirlinga. Przejrzał redakcyjny egzemplarz Who's Who i znalazł go, na samym dole notki; „żonaty: Jennifer Louisa Verrinder, ur. 1934". We wto-

rek wieczorem po pracy pojechał do dzielnicy Fitzrovia. Zaparkował na placu parę domów przed budynkiem z białą sztukaterią. Willa z epoki regencji w stylu Johna Nasha, z filarami po obu stronach ganku, przypominała siedzibę drogiego renomowanego lekarza z Harley Street. Anthony tkwił w samochodzie i zastanawiał się, co ona robi za tymi firankami. Wyobrażał sobie, że siedzi z czasopismem, może patrzy nie-widzącym wzrokiem na pokój i myśli o straconej chwili w hotelowym pokoju we Francji. Mniej więcej o wpół do siódmej z domu wyszła kobieta w średnim wieku. Otuliła się płaszczem i sprawdziła, czy nie zaczyna padać. Zawiązała na włosach nieprzemakalny kapturek i pośpiesznie odeszła. Niewidoczna ręka zaciągnęła zasłony i łagodny wieczór przeszedł w noc, a on siedział w swoim hillmanie, wpatrując się w numer trzydzieści dwa. Zaczynał przysypiać, gdy wreszcie otworzyły się drzwi. Wygodniej usadowił się w fotelu i wtedy zobaczył, że ona wychodzi z domu. Była prawie dziewiąta. Miała na sobie białą suknię bez rękawów i okrywający ramiona szal. Ostrożnie schodziła po schodach, jak gdyby nie całkiem ufała swoim stopom. Za nią pojawił się Stirling; mówił coś, czego Anthony nie słyszał, a na co ona skinęła głową. Wsiedli do dużego czarnego samochodu. Kiedy ruszyli, Anthony włączył silnik i wjechał na jezdnię jeden samochód za nimi. Zatrzymali się niedaleko. Szofer przystanął, by ich wypuścić przed drzwiami kasyna Mayfair. Wygładziła suknię i weszła do środka, zdejmując po drodze szal. Anthony czekał, dopóki nie upewnił się, że Stirling jest wewnątrz, potem wjechał swoim hillmanem tuż za czarny samochód. - Proszę mi go zaparkować, dobrze?! - zawołał do zdumionego odźwiernego, rzucił mu kluczyki i wcisnął w rękę dziesięcioszylingowy banknot. - Proszę pana, czy mogę zobaczyć pańską kartę członkowską? Szybko szedł przez hol, gdy zatrzymał go męż-

czyzna w uniformie pracownika kasyna. - Pańska karta członkowska! Stirlingowie byli już prawie w windzie. Ledwie widział ją w tłumie. - Muszę z kimś porozmawiać. To potrwa chwilę. - Obawiam się, że nie mogę pana wpuścić... Anthony sięgnął do kieszeni, wyjął całą zawartość: portfel, klucze od domu, paszport - i rzucił wszystko w otwarte dłonie mężczyzny. - Proszę wziąć, proszę wziąć wszystko. Obiecuję, że będę tu tylko chwilę. - Mężczyzna stał osłupiały z otwartymi ustami, on zaś przepchnął się przez tłum i wpadł do windy w momencie, gdy drzwi już się zamykały. Stirling stał po prawej stronie, więc Anthony opuścił rondo kapelusza nisko na twarz, przeszedł obok niego i pewny, że tamten go nie zauważył, przesuwał się do tyłu, dopóki nie dotknął plecami ściany. Wszyscy patrzyli na drzwi. Stirling, stojąc przed nim, rozmawiał ze znajomym. Anthony słyszał, że mruczy coś o rynkach i kryzysie kredytowym, a drugi mężczyzna, pomrukując, zgadza się z nim. Słyszał w uszach dudnienie swojego tętna, po plecach ciekła mu strużka potu. Ona, rękami odzianymi w rękawiczki, trzymała przed sobą torebkę; miała spokojną twarz i tylko jeden blond kosmyk, który wyśliznął się z koka, potwierdzał, że jest istotą ludzką, a nie jakimś niebiańskim zjawiskiem. - Drugie piętro. Drzwi się otworzyły, dwie osoby wysiadły, jedna wsiadła. Pozostali pasażerowie posłusznie się przesunęli, robiąc miejsce dla nowo przybyłego. Stirling wciąż rozmawiał niskim, dźwięcznym głosem. Wieczór był ciepły i w zamkniętej przestrzeni windy Anthony przenikliwie odczuwał zapach ciał wokół siebie, a także perfumy, płyn do układania włosów i brylantynę, które wisiały w parnym powietrzu oraz lekki podmuch, gdy drzwi się zamknęły. Uniósł nieco głowę i wpatrzył się w Jennifer. Oddalona o niecałe trzydzieści centymetrów była tak blisko, że mógł

wyczuć zapach perfum i widział każdy z małych piegów na jej ramionach. Patrzył tak uporczywie, że lekko obróciła głowę - i zobaczyła go. Jej oczy się rozszerzyły, na policzki wystąpił rumieniec. Stirling wciąż był zajęty rozmową. Wbiła wzrok w podłogę, potem znów spojrzała na Anthony'ego. Jej pierś wznosiła się i opadała - była zaszokowana. Ich oczy spotkały się i podczas tych kilku milczących chwil wyznał jej wszystko. Powiedział, że ze wszystkiego, co mu się przytrafiło, jest czymś najbardziej zdumiewającym. Powiedział, że nawiedzała go w godzinach czuwania i że wszystkie zaznane dotąd uczucia i doświadczenia w zestawieniu z tym ogromem były nijakie i nieważne. Powiedział, że ją kocha. - Trzecie piętro. Zamrugała i odsunęli się od siebie, gdy mężczyzna z tyłu przeprosił, by przejść między nimi i wysiąść z windy. Gdy szczelina za nim się zasunęła, Anthony sięgnął do kieszeni i wyjął list. Zrobił krok w prawo i wyciągnął go w jej stronę za plecami mężczyzny w wieczorowej marynarce. Wzdrygnęli się nieco, gdy zakaszlał. Jej mąż potrząsał głową w reakcji na coś, co powiedział rozmówca. Obaj zaśmiali się niewesoło. Przez moment Anthony pomyślał, że Jenny nie weźmie listu, lecz nagle jej ręka w rękawiczce wysunęła się ukradkowo i koperta zniknęła w torebce. - Czwarte piętro - powiedział windziarz. - Restauracja. Wszyscy z wyjątkiem Anthony'ego ruszyli do przodu. Stirling spojrzał w prawo, widocznie przypomniawszy sobie o żonie, i wyciągnął rękę. Nie z uczuciem, jak zauważył Anthony, lecz by popchnąć ją do przodu. Drzwi zamknęły się i Anthony został sam, a winda do wtóru okrzyku windziarza „parter" zaczęła zjeżdżać. Właściwie nie spodziewał się odpowiedzi. Nie pofatygował się nawet, by sprawdzić pocztę. Wychodząc z domu, już spóźniony, znalazł na wycieraczce dwa listy. Na przemian szedł i biegł po rozgrzanej, zatłoczonej ulicy, uskakując

przed pielęgniarkami i pacjentami opuszczającymi olbrzymi szpital Świętego Bartłomieja. Walizka obijała mu się o nogi. Miał być na Heathrow o wpół do trzeciej, nie miał nawet pewności, czy zdąży. Rzut oka na jej pismo wstrząsnął nim; potem wpadł w panikę, uświadamiając sobie, że jest już za dziesięć dwunasta, a on znajduje się na niewłaściwym krańcu Londynu. postman's park. południe. Oczywiście nie było taksówek. Część drogi przejechał metrem, resztę przebiegł. Koszula, porządnie wyprasowana, kleiła mu się teraz do skóry; włosy opadały na spocone czoło. „Przepraszam" - mruknął, gdy kobieta w sandałach na wysokich obcasach cmoknęła ze zniecierpliwieniem, zmuszona ustąpić mu z drogi. „Przepraszam". Autobus zatrzymał się, wyrzucając fioletowy dym, usłyszał, jak konduktor dzwoni na odjazd. Zawahał się, gdy pasażerowie wysypali się na chodnik, próbując złapać oddech, zerknął na zegarek. Kwadrans po dwunastej. Wielce prawdopodobne, że już postawiła na nim kreskę. Co on, u diabła, robi? Jeśli spóźni się na samolot, Don osobiście przypilnuje, żeby przez następne dziesięć łat relacjonował Złote Gody i Inne Rocznice. Uznają to za kolejny przykład jego nieudolności, za powód, by następny dobry temat przekazać Murfettowi czy Phippsowi. Ciężko dysząc, dał nura w King Edward Street i oto znalazł się w maleńkiej oazie spokoju w środku City. Postman's Park był niewielkim ogrodem, stworzonym przez wiktoriańskiego filantropa dla poprawy życia listonoszy - bohaterów codziennego trudu. Resztką tchu dotarł na środek parku. Było niebiesko, łagodnie poruszał się tam niebieski rój. Gdy wzrok mu się wyostrzył, zobaczył mężczyzn w niebieskich mundurach - jedni spacerowali, inni leżeli na trawie, kilku rzędem siedziało na ławce przed szklanymi tablicami Doultona, upamiętniającymi bohaterskie czyny. Listonosze londyńscy, wolni od pracy i toreb, cieszyli się południowym

słońcem. W samych koszulach, z pudełkami na kanapki, gawędzili, wymieniali się jedzeniem, odpoczywali na trawie w cętkowanym cieniu drzew. Przestał dyszeć. Postawił walizkę i wyłowił z kieszeni chustkę do nosa, otarł czoło i obrócił się powoli, rozglądając się po wysokich paprociach, kościelnym murze i cieniach rzucanych przez okoliczne biurowce. Szukał w parku szmaragdowej sukni i błysku bladozłotych włosów, które by ją wskazały. Nie było jej. Spojrzał na zegarek. Dwadzieścia po. Przyszła i poszła. Może się rozmyśliła. Może Stirling znalazł ten sakramencki list. Przypomniał sobie o drugiej kopercie, od Clarissy, którą wetknął do kieszeni, wychodząc z domu. Wyciągnął ją teraz i szybko przeczytał list. Zawsze, patrząc na jej pismo, słyszał ostry, pełen pretensji głos lub widział schludne bluzki, zapinane na jego widok pod szyję, jak gdyby miał zyskać jakąś przewagę, jeśli zobaczy jej skórę. Drogi Anthony! Zgodnie z wymogami grzeczności chciałam Cię zawiadomić, że wychodzę za mąż. Gdy pomyślał, że Clarissa mogłaby znaleźć szczęście z kimś innym, poczuł coś w rodzaju lekkiego, typowego dla posiadaczy, szoku. Uważał, że z nikim nie może być szczęśliwa. poznałam przyzwoitego człowieka, właściciela sieci sklepów z zasłonami, który chce zaopiekować się mną i Philipem. Jest dla niego dobry i mówi, że będzie go traktował jak własne dziecko. Ślub odbędzie się we wrześniu. Trudno mi poruszać ten temat, ale może powinieneś przemyśleć, jak często chcesz kontaktować się z synem. Chciałabym, by żył w normalnej rodzinie, a dalsze nieregularne kontakty z Tobą mogą mu utrudnić adaptację.

przemyśl to, proszę, i daj mi znać, co o tym sądzisz. Nie będziemy potrzebowali od Ciebie dalszego wsparcia finansowego, ponieważ Edgar może zapewnić nam utrzymanie, poniżej załączam nasz nowy adres. Z poważaniem Clarissa Przeczytał list dwukrotnie, ale dopiero za trzecim razem zrozumiał jej propozycję: jego syn Phillip miał być wychowywany przez jakiegoś uczciwego handlarza zasłonami, uwolniony od „dalszych nieregularnych kontaktów". Zrobiło mu się ciemno przed oczami. Poczuł nagłą, palącą potrzebę alkoholu. Przez bramę parku dostrzegł położoną po drugiej stronie ulicy gospodę. - O Chryste! - powiedział głośno; oparł ręce na kolanach i opuścił głowę. Stał tak przez chwilę zgięty wpół, starając się zebrać myśli i uspokoić oddech. Potem wyprostował się z westchnieniem. Stała przed nim. Miała na sobie białą sukienkę w wielkie czerwone róże i olbrzymie przeciwsłoneczne okulary. Przesunęła je na czubek głowy. Na sam jej widok zaparło mu dech. - Nie mogę zostać - zaczął, kiedy odzyskał głos. - Muszę lecieć do Bagdadu. Mój samolot startuje za... Nie mam pojęcia jak... Była tak piękna, że przyćmiewała kwiaty na schludnych rabatkach, olśniewając listonoszy, którzy przerwali rozmowy, by na nią patrzeć. - Ja nie... - Potrząsnął głową. - Mogę wszystko powiedzieć listownie. A potem, kiedy cię zobaczę... - Anthony - wypowiedziała jego imię, jakby upewniała się, że to on. - Wrócę mniej więcej za tydzień - dodał. - Jeśli spotkasz się wtedy ze mną, będę mógł ci wyjaśnić. Jest tyle... Ale ona zrobiła krok naprzód, ujęła jego twarz dłońmi w rękawiczkach i przyciągnęła do swojej. Zawahała się przez sekundę, a potem jej wargi spotkały się z jego warga-

mi, ciepłe, uległe i niespodziewanie pożądliwe. Anthony zapomniał o locie. Zapomniał o parku, utraconym dziecku i byłej żonie. Zapomniał o temacie, który, zdaniem jego szefa, powinien go pochłonąć. Zapomniał, że uczucia, co znał z własnego doświadczenia, są bardziej niebezpieczne niż broń. Zrobił to, czego żądała Jennifer: oddał się jej, z własnej woli. - Anthony - powiedziała i tym jednym słowem dała mu nie tylko siebie, ale nową, poprawioną wersję jego przyszłości.

Bardzo się starałam, byś zrozumiał choć trochę z tego, o czym myślałam podczas tej podroży z Padwy do Mediolanu. Zachowywałeś sie jednak jak. zepsuty dzieciak, a nie mogłam wciąż Cię ranić. Teraz mam odwagę tylko dlatego, że jestem daleko. No więc - i uwierz mi, że dla mnie samej jest to zaskoczeniem - wkrótce wychodzę za mąż. Agnes von Kurowsky do Ernesta Hemingwaya

8 Znów z nią nie rozmawiał. Jak na tak skrytego człowieka, nastroje Laurence'a Stirlinga bywały przewrotnie zmienne. Podczas śniadania Jennifer przyglądała się czytającemu gazetę mężowi. Choć wcześniej niż on była na dole, nakryła do śniadania tak, jak lubił. Od ponad pół godziny, odkąd ją zobaczył, nie odezwał się ani słowem. Spojrzała na swój szlafrok, sprawdziła włosy. Wszystko na swoim miejscu. Blizna - wiedziała, że budzi w nim odrazę - była zakryta rękawem. Co takiego zrobiła? Czy powinna na niego czekać? Poprzedniego wieczoru wrócił do domu tak późno, że obudziła się tylko na moment, słysząc otwieranie drzwi. Czy powiedziała coś przez sen? Zegar tykał melancholijnie. Jego wskazówki zmierzały ku ósmej, a dźwięk tylko chwilami był zakłócany szelestem składanej i rozkładanej gazety Laurence'a. Słyszała kroki na schodach domu, delikatne stuknięcie, kiedy listonosz wrzucił pocztę do skrzynki na listy, potem płaczliwy głos dziecka przechodzącego pod oknem. Próbowała powiedzieć coś na temat śniegu, nagłówka dotyczącego wzrostu cen paliw, ale Laurence tylko westchnął z irytacją - więc nie odzywała się więcej. Mój kochanek tak by mnie nie traktował, powiedziała mu bezgłośnie, smarując masłem grzankę. Uśmiechnąłby się, dotknąłby mojej talii, gdyby mijał mnie w kuchni. A tak naprawdę, pewnie nawet nie jedliby śniadania w kuchni: przyniósłby tacę z pysznym jedzeniem na górę do łóżka,

podałby jej kawę, gdy się obudzi, a potem wymienialiby radośnie pocałunki ustami pełnymi okruszków. W jednym z listów napisał: Kiedy Jesz, w pełni oddajesz się doświadczaniu Jedzenia. Obserwowałem Cię tego pierwszego wieczora przy kolacji i życzyłem sobie, byś i mnie mogła obdarzyć taką samą uwagą. Głos Laurence'a przerwał jej zadumę. - Dzisiaj wieczorem Moncrieffowie organizują drinka przed bożonarodzeniowym przyjęciem w firmie. Pamiętasz o tym? - Tak. - Nie podnosiła wzroku. - Wracam koło wpół do siódmej. Francis oczekuje nas o tej porze. Czuła, że jego oczy błądzą po jej twarzy, jakby czekał na jeszcze jakąś odpowiedź, której już nawet nie próbowała udzielić. Wyszedł, zostawiając pusty dom i marzenia o śniadaniu, które w wyobraźni znacznie bardziej by jej odpowiadało. Czy pamiętasz tę pierwszą kolację? Zrobiłem z siebie durnia i zauważyłaś to. A Ty byłaś tak całkowicie, absolutnie urocza, kochana O., nawet w obliczu mojego niewdzięcznego zachowania. Byłem tego wieczoru strasznie zły. Teraz przypuszczam, że Już wtedy Cię pokochałem, ale my, mężczyźni, Jesteśmy kompletnie pozbawieni zdolności zauważania tego, co mamy przed oczami. Wolałem widzieć zupełnie inną przyczynę tego zakłopotania. Dotąd odnalazła w domu siedem ukrytych listów pokazujących jej miłość i osobę, którą się dzięki niej stała. W tych listach odzwierciedlała się na tysiące sposobów: impulsywna, porywcza, skłonna do gniewu i wybaczania. On wydawał się jej absolutnym przeciwieństwem. Rzucał wyzwania, oświadczenia, obietnice. Bystrym wzrokiem obserwował ją i wszystko wokół. Niczego nie ukrywał. Wy-

dawało się, że była pierwszą kobietą, którą kochał naprawdę. Czytając znowu jego listy, zastanawiała się, czy on też był pierwszym mężczyzną, którego naprawdę kochała. Kiedy patrzyłaś na mnie tym swoim bezkresnym wzrokiem, w którym wszystko sie rozpływa, zwykle zastanawiałem sie, co możesz we mnie zobaczyć. Teraz wiem, że to głupie Spojrzenie na miłość. Ty i ja nie możemy już się nie kochać, tak jak Ziemia nie może przestać krążyć wokół Słońca. Choć nie wszystkie listy miały datę, dało się je ułożyć w pewnym porządku chronologicznym: ten przyszedł niedługo po ich poznaniu, drugi po jakiejś kłótni, trzeci po namiętnym spotkaniu. Chciał, żeby opuściła Laurence'a. Kilka razy o to prosił. Najwyraźniej oparła się jego prośbom. Dlaczego? Pomyślała o zdystansowanym mężczyźnie w kuchni, o przytłaczającej ciszy jej domu. Dlaczego nie odeszła? Obsesyjnie czytała te siedem listów, wyławiając wskazówki, starając się odkryć tożsamość mężczyzny. Ostatni pochodził z września, napisany został kilka tygodni przed wypadkiem. Dlaczego nie skontaktował się z nią? Z pewnością nie dzwonili do siebie, spotykali się w różnych miejscach. Kiedy zauważyła, że niektóre listy adresowane były na skrytkę pocztową, poszła na pocztę, żeby sprawdzić, czy nie przyszły następne. Ale skrytka zmieniła właściciela i nie było dla niej wiadomości. Doszła do wniosku, że on powinien dać się jej poznać. Jak mężczyzna, którego uczucia tak bardzo domagały się spełnienia, mógł po prostu siedzieć i czekać? Już nie uważała, że to Bill; wprawdzie mogła uwierzyć, że coś do niego czuła, ale myśl o oszukiwaniu Violet nie mieściła jej się głowie, jemu chyba też nie. Pozostał zatem Jack Amory i Reggie Carpenter. Ale Jack właśnie oświadczył, że zaręczył się z panną Viktorią Nelson z Cumberley w Surrey. Pani Cordoza weszła do pokoju, kiedy Jennifer kończyła układać włosy.

- Czy może pani wyprasować na wieczór moją ciemnoniebieską jedwabną suknię? - spytała. Przyłożyła do szyi sznurek brylantów. Uwielbiał jej szyję: Nigdy nie mogłem patrzyć na, nią i nie chcieć pocałować Cie w kark. - Położyłam ją na łóżku. Pani Cordoza podeszła i podniosła suknię. - Zaraz to zrobię, pani Stirling - odparła. Reggie Carpenter flirtował. Nie można było nazwać tego inaczej. Opierał się o krzesło Jenny, wpatrzony w jej usta, których kąciki drgały figlarnie, jakby powiedział coś zabawnego, przeznaczonego tylko dla niej. Yvonne przyglądała się im, gdy podawała drinka mężowi, siedzącemu trochę dalej. Pochyliła się i szepnęła mu do ucha: - Nie możesz zabrać Reggiego do mężczyzn? Od czasu kiedy przyszła Jennifer, niemal siedzi jej na kolanach. - Próbowałem, kochanie, ale poza tym, że fizycznie odciągnę go na bok, niewiele da się zrobić. - To zajmij się Maureen. Wygląda, jakby się miała rozpłakać. Od chwili gdy otworzyła Stirlingom drzwi - Jennifer w futrze z norek i wyraźnie już na rauszu, on z ponurym wyrazem twarzy - czuła na skórze ciarki, jakby przewidując coś okropnego. Wyczuwało się między nimi napięcie, a potem Jennifer i Reggie uczepili się siebie w sposób, który po prostu drażnił. - Wolałabym, żeby ludzie zostawiali swoje prywatne sprawy w domu - mruknęła. - Dam Larry'emu dużą whisky. Może się w końcu rozkręci. Miał chyba zły dzień w biurze. - Francis wstał, dotknął jej łokcia i odszedł. Prawie nikt nie spróbował koktajlowych kiełbasek. Yvonne westchnęła, uniosła półmisek i zaczęła częstować gości.

- Proszę, Maureen. Dwudziestojednoletnia dziewczyna Reggiego prawie nie zauważyła, że zwrócono się do niej. Nieskazitelna, w wełnianej sukience o rdzawej barwie siedziała sztywno na krześle, rzucając ponure spojrzenia na dwoje ludzi po swojej prawej stronie, którym wydawała się całkiem obojętna. Jennifer umościła się wygodnie w fotelu, a Reggie przycupnął na jego oparciu. Szepnął coś i oboje głośno się roześmiali. - Reggie? - powiedziała Maureen. - Czy nie mówiłeś, że idziemy do miasta na następne spotkanie? - Och, tamci mogą poczekać - odparł lekceważąco. - Mieli spotkać się z nami o wpół do ósmej w Green Rooms, Baranku. Mówiłeś, że o wpół do ósmej. - Baranek? - Śmiech Jennifer ucichł, spojrzała na Reggiego. - To jego przezwisko - wyjaśniła Yvonne, podsuwając jej półmisek. Był niespotykanie owłosionym niemowlęciem. Moja ciotka mówiła, że w pierwszej chwili myślała, iż urodziła baranka. - Baranek - powtórzyła Jenny. - Jasne. Nie można mi się oprzeć. Jestem mięciutki. A najszczęśliwszy, kiedy leżę w ciepłym łóżeczku... - Uniósł brwi i przysunął się do niej bliżej. - Reggie, pozwól na słówko. - Nie, kiedy masz taką minę, droga kuzynko. Yvonne uważa, że flirtuję z tobą, Jenny. - Nie tylko ona tak uważa - dodała zimno Maureen. - Och, daj spokój, Mo. Nie bądź nudna. - W jego wciąż żartobliwym tonie pojawiła się nuta irytacji. - Od tak dawna nie miałem szansy porozmawiać z Jenny. Po prostu nadrabiamy zaległości. - Naprawdę od tak dawna? - spytała niewinnie Jennifer. - Wieki całe... - odparł z zapałem. Yvonne zauważyła ściągnięte rysy dziewczyny. - Maureen, kochanie, mogłabyś pomóc mi zrobić więcej drinków? Bóg raczy wiedzieć, gdzie się podział mój bezużyteczny mąż.

- Jest tam. On... - Chodź, Maureen. Tędy. Dziewczyna poszła za nią do jadalni i wzięła butelkę creme de menthe, którą wręczyła jej Yvonne. Promieniowała z niej bezsilna furia. - Co ta kobieta sobie wyobraża? Co ona robi? Jest mężatką, prawda? - Jennifer tylko... Och, nie ma nic złego na myśli. - Zagarnia go dla siebie! Spójrz na nią! Co by powiedziała, gdybym ja tak się zalecała do jej męża? Yvonne zerknęła w stronę pokoju dziennego, gdzie siedział Larry z twarzą maskującą dezaprobatę i prawie nie słuchał tego, co mówił Francis. Pomyślała, że prawdopodobnie by nie zauważyła. - Wiem, że to twoja przyjaciółka, Yvonne, ale według mnie to prawdziwa suka. - Maureen, zdaję sobie sprawę z tego, że Reggie zachowuje się źle, ale nie wolno ci tak mówić o mojej przyjaciół- V ce. Nie masz pojęcia, co ostatnio przeszła. Podaj mi tę butelkę, dobrze? - A na co ona naraża mnie? To upokarzające. Wszyscy wiedzą, że jestem z Reggiem, a ona owija go sobie wokół paluszka. - Jennifer miała okropny wypadek samochodowy. Niedawno wyszła ze szpitala. Mówiłam ci już, po prostu dała sobie trochę luzu. - I swoim majtkom też. - Mo... - Jest pijana. I jest stara. Ile może mieć lat? Dwadzieścia siedem? Dwadzieścia osiem? Mój Reggie jest od niej młodszy przynajmniej o trzy lata. Yvonne wzięła głęboki wdech. Zapaliła papierosa, drugiego wręczyła dziewczynie i zamknęła dwuskrzydłowe drzwi. - Mo... - To złodziejka. Próbuje mi go ukraść. Widzę to, choć ty tego nie dostrzegasz.

Yvonne zniżyła głos. - Musisz zrozumieć, kochanie, że jest flirt i flirt. Reggie i Jenny bawią się jak za dawnych czasów, ale żadnemu z nich zdrada nawet nie przyszłaby do głowy. Owszem, flirtują, robią to jednak w pokoju pełnym ludzi i nie próbują tego ukrywać. Myślisz, że gdyby to było choć trochę poważne, zachowywałaby się tak na oczach Larry'ego? Brzmiało to przekonująco, nawet dla niej samej. - Drogie dziecko, gdy będziesz starsza, zrozumiesz, że trochę słownej szermierki to część życia. - Włożyła do ust orzech nerkowca. - To jedna z większych pociech, jakie można mieć, gdy przez wiele lat jest się żoną jednego mężczyzny. Dziewczyna wciąż była nadąsana, ale nieco się uspokoiła. - Myślę, że masz rację - przyznała. - Wciąż jednak uważam, że dama nie powinna się tak zachowywać. - Otworzyła drzwi i wróciła do pokoju dziennego. Yvonne odetchnęła głęboko i poszła za nią. Koktajle znikały, a rozmowa stawała się coraz bardziej ożywiona i głośna. Francis wrócił do jadalni i przygotował kolejne napoje z adwokata i lemoniady, a Yvonne sprawnie ozdabiała je nabijanymi na pałeczki wisienkami. Wiedziała, że poczuje się okropnie, jeśli wypije więcej niż dwa porządne drinki, więc po pierwszym, z niebieskim curaçao, ograniczyła się do soku pomarańczowego. Szampana ubywało w zawrotnym tempie. Francis wyłączył muzykę z nadzieją, że ludzie zrozumieją aluzję i wyjdą, ale Bill i Reggie włączyli ją z powrotem i wszystkich próbowali namówić na tańce. W jakiejś chwili obaj trzymali Jennifer za ręce, tańcząc wokół niej. Ponieważ Francis zajmował się drinkami, Yvonne podeszła do Laurence'a i usadowiła się obok niego. Przyrzekła sobie, że skłoni go do uśmiechu. Nie odezwał się, solidnie pociągnął ze swojego kieliszka, spojrzał na żonę i odwrócił wzrok. Niezadowolenie wprost z niego emanowało. - Robi z siebie pośmiewisko - mruknął, gdy milczenie się przedłużało.

Wystawia na pośmiewisko ciebie, pomyślała Yvonne. - Jest po prostu wesoła. To był dziwny czas dla niej, Larry. Ona... stara się dobrze bawić. Gdy spojrzała na niego, bacznie się w nią wpatrywał. Poczuła się trochę niepewnie. - Mówiłeś mi przecież, że lekarz stwierdził, iż może nie być sobą? dodała. Powiedział jej o tym, kiedy Jennifer była w szpitalu, wtedy, gdy jeszcze rozmawiał z ludźmi. Znów łyknął drinka, nie spuszczając z niej wzroku. - Wiedziałaś, prawda? - O czym wiedziałam? Przeszywał ją wzrokiem, czekając na odpowiedź. - O czym wiedziałam, Larry? Francis włączył płytę z rumbą. Za ich plecami Bill błagał Jennifer, żeby z nim zatańczyła, a ona prosiła go o chwilę wytchnienia. Laurence opróżnił swój kieliszek. - O niczym. Pochyliła się i położyła dłoń na jego ręce. - Ciężko wam obojgu. Jestem pewna, że potrzebujecie trochę czasu na... - Przerwał jej kolejny wybuch śmiechu Jennifer. Reggie wziął w zęby jeden z ciętych kwiatów i zapraszał ją do zaimprowizowanego tanga. Laurence strząsnął delikatnie jej rękę w chwili, gdy zziajany Bill zwalił się na krzesło obok. - Ten Reggie trochę za dużo sobie pozwala, no nie? Yvonne, nie powinnaś mu czegoś szepnąć? Nie śmiała spojrzeć na Laurence'a, ale kiedy się odezwał, jego głos brzmiał spokojnie. - Nie martw się, Yvonne - powiedział ze wzrokiem utkwionym gdzieś w dali. - Załatwię to. Tuż przed wpół do dziewiątej Yvonne znalazła Jennifer w łazience. Oparta o marmurową umywalkę poprawiała makijaż. Prześliznęła się wzrokiem po przyjaciółce, gdy ta weszła, i odwróciła się do lustra. Yvonne zauważyła, że jest zaczerwieniona i prawie się zatacza.

- Chcesz kawy? - spytała. - Kawy? - Zanim pójdziecie na imprezę w firmie Larry'ego. - Myślę - odparła Jennifer, podkreślając kształt ust z niezwykłą starannością - że przed tym wielkim przyjęciem potrzebowałabym raczej następnego mocnego drinka. - Co ty wyprawiasz? - Nakładam szminkę. A wydaje ci się, że ja... - Z moim kuzynem. Zbyt śmiało sobie poczynasz. - Zabrzmiało to ostrzej, niż zamierzała. Ale zdawało się, że Jennifer tego nie zauważyła. - Kiedy ostatnio wychodziłam razem z nim? - Co takiego? - Kiedy ostatnio wychodziliśmy razem? - Nie mam pojęcia. Może wtedy, kiedy przyjechał z nami do Francji zeszłego lata. - Co on pije oprócz koktajli? Yvonne odetchnęła głęboko, żeby się uspokoić. - Jenny, kochanie, nie uważasz, że powinnaś nieco przyhamować? - Co? - Ta sprawa z Reggiem. Denerwujesz Larry'ego. - Och, guzik go obchodzi, co robię - odparła lekceważąco. - Co pije Reggie? Musisz mi powiedzieć. To strasznie ważne. - Nie wiem. Whisky? Jenny, czy wszystko w porządku? Z tobą i z Larrym? - Nie wiem, o co ci chodzi. - Pewnie powiem coś niestosownego, ale Larry naprawdę wygląda na bardzo nieszczęśliwego. - Wygląda? - Tak. Nie igrałabym tak z jego uczuciami, kochanie: Jenny odwróciła się do niej. - Jego uczucia? A czy myślisz, że ktokolwiek cholernie przejmuje się tym, co ja przechodzę? - Jenny. Ja... - Nikogo nie obchodzi to mniej niż jego.. Mam sobie

z tym radzić, trzymać buzię na kłódkę i udawać uwielbiającą go żonę. Żeby tylko Larry nie miał smutnej miny. - Ale jeśli chcesz znać moje zdanie... - Nie. Nie chcę. Pilnuj swoich spraw, Yvonne. Mówię serio. Obie stały nieruchomo. Powietrze wokół nich wibrowało, jak gdyby wymierzano fizyczne ciosy. Yvonne poczuła, jak coś tężeje jej w piersi. - Wiesz, Jennifer, nie musisz mieć każdego mężczyzny w tym domu tylko dlatego, że mogłabyś mieć. - W jej głosie dźwięczała stal. - Co? Yvonne powiesiła ręczniki na wieszaku. - Och, ten numer z bezbronną małą księżniczką z czasem się zużywa. Wiemy, że jesteś piękna, nie? Wiemy, że wszyscy nasi mężowie cię uwielbiają. Ale dla odmiany weź pod uwagę uczucia innych ludzi. Wpatrywały się w siebie. - Tak właśnie o mnie myślisz? Że zachowuję się jak księżniczka? - Nie. Myślę, że zachowujesz się jak dziwka. Oczy Jennifer się rozszerzyły. Otworzyła usta, jakby chciała coś powiedzieć, zamknęła je, dokończyła malowanie warg, wyprostowała się i spojrzała na Yvonne. A potem wyszła. Yvonne usiadła ciężko na klapie sedesu i wytarła nos. Wpatrywała się w drzwi łazienki w nadziei, że znów się otworzą. Nie otworzyły się. Ukryła twarz w dłoniach. Kilka minut później usłyszała głos Francisa. - Dobrze się czujesz, staruszko? Zastanawiałem się, gdzie się podziałaś, kochanie. Kiedy podniosła głowę, zobaczył wyraz jej twarzy. Przyklęknął obok i ujął jej dłonie. - Dobrze się czujesz? To coś z dzieckiem? Mam coś zrobić? Wzdrygnęła się i pozwoliła objąć. Trwali tak przez parę chwil, słysząc muzykę i dobiegające z dołu rozmowy, a po-

tem przenikliwy śmiech Jennifer. Francis sięgnął do kieszeni i zapalił żonie papierosa. - Dziękuję - wzięła go i głęboko się zaciągnęła. - Wreszcie spojrzała na niego. Jej ciemne oczy były pełne powagi. - Franny, kochanie, obiecaj mi, że będziemy szczęśliwi nawet po przyjściu na świat dziecka. - O co... - Po prostu mi obiecaj. - Spokojnie, wiesz, że nie mogę - odparł, gładząc ją po policzku. Zawsze szczyciłem się tym, że poniewieram cię i unieszczęśliwiam. Musiała się uśmiechnąć. - Ty bestio. - Staram się, jak mogę. - Wstał i wygładził kanty na spodniach. Wiesz co? Wyglądasz na wyczerpaną. Pogonię tę zgraję i zmyjemy się do łóżka. Co o tym myślisz? - Czasami - powiedziała czule, wstając, gdy podał jej rękę - wydaje mi się, że nie zmarnowałam na ciebie tej porządnej obrączki. Było zimno i chodnik wokół placu prawie opustoszał. Alkohol rozgrzał ją, czuła zawroty głowy, była odurzona. - Nie sądzę, żebyśmy złapali tu taksówkę - powiedział wesoło Reggie, podnosząc kołnierz płaszcza. - A co wy zamierzacie zrobić, chłopaki? Jego oddech w chłodnym powietrzu zamieniał się w parę. - Larry ma szofera. - Jej mąż stał na krawężniku, obserwując ulicę. Ale wygląda na to, że gdzieś się zapodział. -Nagle wydało jej się to bardzo śmieszne i z trudem powstrzymała chichot. - Dałem mu wolny wieczór - mruknął Larry. - Sam poprowadzę. Poczekaj tu, wezmę kluczyki. - Wszedł po schodach do domu. Jennifer owinęła się szczelnie płaszczem. Nie mogła się powstrzymać od obserwowania Reggiego. To był on. Baranek. Na pewno. Cały wieczór niemal jej nie odstępował. Była pewna, że wiele jego uwag zawierało ukryty sens. Lata

cale nie miałem szansy na rozmowę z Jenny. Było coś w tonie, jakim to mówił. Była pewna, że nie wymyśliła sobie tego. Pije whisky. Baranek. Kręciło jej się w głowie. Za dużo wypiła, ale nie dbała o to. Musiała mieć pewność. - Będziemy potwornie spóźnieni - powiedziała żałośnie dziewczyna Reggiego, a Reggie rzucił Jennifer porozumiewawcze spojrzenie. Spojrzał na zegarek. - Och, chyba minęliśmy się z nimi. Poszli już coś zjeść. - To co zrobimy? - Kto wie? - Wzruszył ramionami. - Byłeś kiedyś w klubie Alberta? - spytała nagle Jennifer. Uśmiech Reggiego pojawiał się wolno, a mimo to był nieco przebiegły. - Wie pani, że byłem, pani Stirling. - Wiem? - Serce biło jak szalone. Dziwiła się, że nikt inny tego nie słyszy. - Myślę, że widziałem cię u Alberta, kiedy ostatnio tam byłem. - Miał rozbawiony, niemal szelmowski wyraz twarzy. - Aha, to pewnie któraś noc, kiedy wziąłeś sobie wolne -powiedziała nadąsana Maureen. Trzymała ręce głęboko w kieszeniach. Popatrzyła na Jennifer, jakby to była jej wina. Och, gdyby cię tu nie było, pomyślała Jennifer. Tętno jej galopowało. - Jedźcie z nami - zaproponowała nagle. - Co? - Na przyjęcie Laurence'a. Prawdopodobnie będzie śmiertelnie nudne, ale jestem pewna, że możecie je nieco ożywić. Będzie mnóstwo picia dodała. Reggie wyglądał na zachwyconego. - Możesz na nas liczyć - oświadczył. - A ja nie mam tu nic do powiedzenia? - Na twarzy Maureen malowało się niezadowolenie. - Daj spokój, Mo. Będzie zabawnie. Inaczej znajdziemy się we dwoje w jakiejś posępnej restauracji. W oczach Maureen widać było rozpacz. Jennifer poczuła ukłucie winy, ale uodporniła się na to. Musiała wiedzieć.

- Laurence! - zawołała. - Laurence, kochanie! Reggie i Maureen zamierzają nam towarzyszyć. Będzie dobra zabawa! Laurence na szczycie schodów, z kluczykami w ręce, zawahał się. Ogarnął ich spojrzeniem. - Wspaniale - odparł. Zszedł pewnie ze schodów i otworzył tylne drzwiczki dużego czarnego samochodu. Okazało się, że Jennifer nie doceniła stopnia hałasu właściwego dla imprezy w Acme Minerał and Mining. Może był to efekt dekoracji, obfitości potraw i napojów, a nawet przedłużającej się nieobecności szefa, ale kiedy dotarli do biura, impreza trwała w najlepsze. Ktoś przyniósł przenośny gramofon, światła były przygaszone, a odsunięcie biurek pod ściany pozwoliło uzyskać przestrzeń, w której tłum piszczał i chybotał się do wtóru Connie Francis. - Larry! Nie mówiłeś, że twoi pracownicy potrafią być na bieżąco! wykrzyknął Reggie. Jennifer zostawiła męża przy drzwiach i dołączyła do tancerzy, a on stał i patrzył na scenę. Uczucia miał wypisane na twarzy: nie mógł poznać swojego miejsca pracy, własnego królestwa, prywatnej przystani. Nie kontrolował już własnego personelu i budziło to w nim nienawiść. Zobaczyła, jak jego sekretarka wstaje z krzesła, na którym pewnie przesiedziała cały wieczór, i coś do niego mówi. Skinął głową, usiłując się uśmiechnąć. - Drinki! - zawołała Jennifer, pragnąc znaleźć się jak najdalej od niego. - Przebij się tu, Reggie! Zalejmy się. Mgliście uświadamiała sobie zdziwione spojrzenia pracowników męża. Wielu z nich rozluźniło krawaty, twarze poczerwieniały im od drinków i tańca. Spoglądali to na nią, to na Laurence'a. - Dobry wieczór, pani Stirling. Poznała księgowego, z którym rozmawiała w biurze parę tygodni wcześniej, i uśmiechnęła się do niego. Twarz błyszczała mu od potu, obejmował ramieniem chichoczącą dziewczynę w papierowym kapelusiku.

- O, dobry wieczór! Może nam pan powiedzieć, gdzie są drinki? - Tam, obok hali maszyn. Mieli wielką wazę ponczu. Ktoś napełnił papierowe kubki i podał im nad głowami ludzi. Reggie wręczył jej naczynie. Wypiła jednym haustem i roześmiała się, gdy nieoczekiwanie mocny trunek sprawił, że się zakrztusiła. Potem tańczyła, zagubiona w morzu ciał, ledwie zauważając uśmiech Reggiego. Od czasu do czasu dotykał jej talii. Widziała, jak Laurence niewzruszenie obserwuje ją spod ściany, a potem z wyraźną niechęcią wdaje się w rozmowę z jednym ze starszych, trochę bardziej trzeźwych mężczyzn. Nie chciała znaleźć się blisko niego. Wolała, żeby poszedł do domu i zostawił ją tutaj, aby mogła tańczyć. Nie widziała już Maureen. Możliwe, że dziewczyna wyszła. Wszystko było zamazane, czas się rozciągnął, stał się elastyczny. Świetnie się bawiła. Było jej gorąco. Uniosła ręce nad głowę, dając się porwać muzyce, ignorując zdumione spojrzenia innych kobiet. Reggie okręcił ją w kółko, a ona zaśmiała się na całe gardło. O Boże, wreszcie żyła! Należała do tego miejsca. Po raz pierwszy nie czuła się jak obca w świecie, który wszyscy uporczywie nazywali jej światem. Ręka Reggiego dotknęła jej ręki - było to jak wstrząs elektryczny. Rzucał jej znaczące spojrzenia i uśmiechy. Baranek. Coś do niej mówił. - Co? - Odsunęła ze spoconej twarzy kosmyk włosów. - Gorąco. Potrzebuję następnego drinka. Czuła jego rękę na swojej talii. Szła tuż za nim, schowana w tłumie. Gdy obróciła się w kierunku Laurence'a, zobaczyła, że zniknął. Pomyślała, że pewnie jest w swoim gabinecie. Paliło się tam światło. Laurence'owi bardzo się to wszystko nie podoba. Nienawidzi każdej zabawy, ten jej mąż. Czasem w ciągu ostatnich kilku tygodni zastanawiała się, czy jej też nienawidzi. Reggie wcisnął jej w rękę następny papierowy kubek. - Powietrza! - zawołał. - Potrzebuję powietrza. I już byli tylko we dwoje w głównym holu, cichym

i chłodnym. Kiedy zamknęły się za nimi drzwi, odgłosy przyjęcia ucichły. - Tędy - powiedział, prowadząc ją obok windy do wyjścia pożarowego. - Wyjdźmy na schodki. - Szamotał się z drzwiami i po chwili znaleźli się na zewnątrz. Była zimna noc. Jennifer oddychała głęboko, jakby chciała ugasić olbrzymie pragnienie. W dole widziała ulicę, światła hamujących samochodów. - Jestem cały mokry! - Oderwał koszulę od ciała. - I nie mam najmniejszego pojęcia, gdzie zostawiłem marynarkę. Zorientowała się, że wpatruje się w jego ciało, teraz wyraźnie widoczne przez wilgotny materiał. Zmusiła się, by odwrócić wzrok. - Niezła zabawa - wymamrotała. - Jasne. Nie widziałem, żeby staruszek Larry tańczył. - On nie tańczy - odparła, zastanawiając się, skąd ma taką pewność. Nigdy. Milczeli przez chwilę, patrząc w ciemność nad miastem. Słyszeli dochodzące z oddali odgłosy ulicznego ruchu i stłumione dźwięki imprezy. Czuła napięcie, oczekiwanie zapierało jej dech. - Proszę. - Reggie wyjął z kieszeni paczkę i podał jej zapalonego papierosa. - Ja nie... - przerwała. Skąd miała wiedzieć? Może wypaliła ich setki. - Dziękuję - powiedziała. Wzięła go ostrożnie w dwa palce, zaciągnęła się i zakaszlała. Reggie się roześmiał. - Przepraszam - uśmiechnęła się do niego. - Wygląda na to, że jestem w tym beznadziejna. - Pal dalej. Zakręci ci się w głowie. - Już mi się kręci. - Poczuła, że nieco się rumieni. - Idę o zakład, że z powodu mojej bliskości - odparł. Roześmiał się i przybliżył o krok. - Zastanawiałem się, kiedy zostanę z tobą sam na sam. Dotknął jej nadgarstka. - Dość trudno mówić szyfrem, gdy dokoła pełno ludzi. Nie była pewna, czy dobrze usłyszała.

- Tak - odrzekła z ulgą, gdy wróciła jej zdolność mówienia. - O Boże, chciałam wcześniej coś powiedzieć. To było takie trudne. Potem to wyjaśnię, ale był taki moment... Och, przytul mnie. Przytul mnie, Baranku. Przytul mnie. - Z przyjemnością. Podszedł bliżej i objął ją, przyciągając do siebie. Milczała, starając się sprawdzić, co czuje, będąc w jego ramionach. Zbliżył do niej twarz. Zamknęła oczy; była gotowa. Wdychała męski zapach potu, czuła nieoczekiwaną szczupłość jego klatki piersiowej, pragnęła, by ją porwał. Och, czekałam na ciebie tak długo, powiedziała do niego w myśli. Uniosła ku niemu twarz. Ich wargi zetknęły się i przez krótką chwilę zadrżała pod jego dotykiem. Ale pocałunek stawał się niezdarny, natarczywy. Jego zęby ją gniotły, język z taką siłą wpychał się do jej ust, aż musiała się cofnąć. Nie przejmował się tym. Jego ręce ześliznęły się na jej pośladki, przyciskał ją do siebie z całej siły. Patrzył na nią oczami zamglonymi pożądaniem. - Chcesz poszukać hotelu? Czy... tutaj? Wpatrywała się w niego. To na pewno on, wmawiała sobie. Wszystko o tym świadczy. Ale jak B. mógł okazać się tak różny od tego, co pisał? - O co chodzi? - spytał, widząc zmianę na jej twarzy. -Za zimno dla ciebie? A może nie chcesz hotelu... Zbyt ryzykowne? - Ja... Nic się nie zgadzało. Wyswobodziła się z jego objęcia. - Przepraszam. Myślę, że... - Podniosła dłoń do czoła. - Nie chcesz robić tego tutaj? Zmarszczyła brwi i spojrzała mu w oczy. - Reggie, wiesz co znaczy „higroskopijny"? - Hi-gro... co? Zamknęła oczy i ponownie je otwarła. - Muszę iść - wymamrotała. Nagłe poczuła się okropnie trzeźwa. - Przecież lubisz grać na wyjeździe. Lubisz trochę akcji.

- Lubię trochę czego? - No cóż, przecież nie jestem pierwszy, prawda? - Nie rozumiem - odparła zdziwiona. - Och, nie udawaj niewiniątka, Jenny. Pamiętasz, że cię widziałem. Z twoim gachem. U Alberta. Nie mogłaś się od niego odkleić. Wiedziałem, o czym mówisz, kiedy puściłaś tę aluzję przy wszystkich. - Moim gachem? Zaciągnął się dymem papierosa i gwałtownie go przydeptał. - Tak chcesz to rozegrać, co? O co chodzi? Nie nadaję się, bo nie rozumiem jakiegoś głupiego słowa? - Z jakim mężczyzną? - Złapała go za rękaw, nie mogąc się powstrzymać. - O kim ty mówisz? Potrząsnął nią z gniewem. - Pogrywasz sobie ze mną? - Nie - zaprzeczyła. - Chcę tylko wiedzieć, z kim mnie widziałeś. - O Jezu! Wiedziałem, że powinienem pójść z Mo, kiedy miałem okazję. Ona przynajmniej potrafi docenić mężczyznę. Nie jest... podpuszczalska - rzucił. Nagle jego twarz, czerwona ze złości, została oblana światłem. Jennifer obróciła się i zobaczyła Laurence'a trzymającego otwarte drzwi przeciwpożarowe. Ogarniał wzrokiem oświetloną scenę: swoją żonę i odsuwającego się od niej mężczyznę. Reggie ze spuszczoną głową przecisnął się obok Laurence'a i ocierając wargi, zniknął w budynku. Stała bez ruchu. - Laurence, to nie to, co... - Wejdź do środka - powiedział. - Ja tylko... - Do środka. Już. - Mówił cicho, z pozornym spokojem. Po krótkim wahaniu weszła na klatkę schodową. Skierowała się ku drzwiom, chcąc wrócić na przyjęcie. Wciąż drżała, zakłopotana, ale gdy mijali windę, schwycił ją za przegub i odwrócił ku sobie. Spojrzała na jego rękę, potem na twarz.

- Niech ci się nie zdaje, że możesz mnie upokorzyć, Jennifer powiedział cicho. - Puść mnie! - Mówię poważnie. Nie jestem głupcem, którego możesz... - Puść mnie! To boli! - Cofnęła się. - Posłuchaj mnie. - Mięsień policzka mu drgał. - Nie pozwolę na to. Rozumiesz mnie? Nie pozwolę na to. - Mówił przez zaciśnięte zęby. W jego głosie czaił się gniew. - Laurence! - Larry! Masz do mnie mówić Larry! - krzyknął, unosząc pięść. Otworzyły się drzwi i wyszedł mężczyzna z księgowości. Śmiał się, obejmując tę samą dziewczynę. Zauważył, co się dzieje, i jego śmiech ucichł. - Ach... Wyszliśmy właśnie zaczerpnąć powietrza, proszę pana tłumaczył nieśmiało. Laurence puścił jej przegub i Jennifer, korzystając z okazji, przepchnęła się obok pary i zbiegła po schodach.

Jest wiele rzeczy, które w Tobie kocham,, są jednak i takie, których nie znoszę. Sądzę, że powinnaś wiedzieć, iż coraz częściej myślę o tym,, co teraz mnie w związku z Tobą martwi -jak to, gdy zmasakrowałaś tego homara. To, jak krzyczałaś i klaskałaś na te krowy, żeby przepędzić je z drogi... Nie mogliśmy zwyczajnie zaczekać, aż przejdą? T)o kina mogliśmy się spóźnić... To, jak na chybił trafił siekasz warzywa. Twoja uporczywa negacja. Musiałem położyć trzy warstwy jarby, żeby zamalować miejsce na ścianie, gdzie czerwonym długopisem zapisałaś mi swój numer telefonu. Wiem, robiłem remont, ale to była kompletna strata czasu i jarby. Z listu M do K

9 Anthony siedział na barowym stołku z ręką na pustej filiżance po kawie. Obserwował schody prowadzące do poziomu ulicy i czekał na pojawienie się pary szczupłych nóg. Od czasu do czasu jacyś ludzie schodzili do Alberta i mijając Sherrie, znudzoną szatniarkę siedzącą z książką na taborecie, informowali o nietypowym o tej porze roku upale i swoim ogromnym pragnieniu. Lustrował ich twarze i znów odwracał się w stronę baru. Kwadrans po siódmej. Napisała w liście - wpół do siódmej. Wyciągnął go z kieszeni, kciukiem wyprostował zagięcia i badał wzrokiem duże zapętlone litery, które potwierdzały, że tu przyjdzie. Uściski, ]. Przez pięć tygodni prowadzili korespondencję - jego listy trafiały do sortowni pocztowej przy Langley Street, gdzie wynajęła skrytkę pocztową numer 13; pracownica poczty wyznała, że nikt jej nie chciał. Widzieli się zaledwie pięć lub sześć razy, a ich spotkania zazwyczaj były krótkie -zbyt krótkie. Ograniczały się do tych niewielu okazji, na które pozwalał jego lub Laurence'a rozkład zajęć. Pisał to, do czego nie zawsze przyznałby się osobiście. Pisał prawie codziennie i mówił jej o wszystkim, bez wstydu i zażenowania. Było tak, jakby pękła jakaś tama. Opowiadał jej, jak za nią tęsknił, o swoim życiu za granicą, o tym, że wciąż czuł niepokój, jakby nieustannie słyszał toczącą się gdzieś indziej rozmowę.

Przedstawił jej swoje wady: egoizm, upór, beztroskę, i wyjaśnił, jak to się stało, że dzięki niej zaczął z nimi walczyć. Powtarzał, że ją kocha, i cieszył się, widząc te słowa na papierze. Jej listy były dla kontrastu krótkie i konkretne. Spotkaj się ze mną tuta), głosiły. Albo: Nie o tej porze, niech będzie pół godziny później. Albo po prostu: Tak. ]a też. Najpierw obawiał się, że taka zwięzłość oznacza, że niewiele do niego czuje. W pisanych przez nią słowach z trudem odnajdywał osobę, którą znał - serdeczną, czułą, przekorną, dbającą o jego dobro. Pewnego wieczoru, gdy przyszła bardzo późno - okazało się, że Laurence wrócił do domu wcześnie i musiała wymyślić bajeczkę o chorej przyjaciółce, żeby w ogóle się wyrwać - siedział przy barze pijany i gburowaty. - Miło, że wpadłaś - powiedział sarkastycznie, salutując jej szklanką. Przez dwie godziny oczekiwania wypił cztery podwójne whisky. Ściągnęła z głowy chustkę, zamówiła martini, a po sekundzie odwołała zamówienie. - Nie zostaniesz? - Nie chcę oglądać cię w takim stanie. Wyrzucał jej wszystko, czego mu w związku z nią brakowało - brak czasu, brak czegokolwiek napisanego, co mógłby zatrzymać dla siebie. - Ignorował rękę, którą barman Felipe kładł mu na ramieniu, by go powstrzymać. Przerażało go to, co czuł, i chciał ją za to zranić. - O co chodzi? Boisz się napisać coś, co mogłoby zostać użyte jako dowód przeciwko tobie? Znienawidził się za te słowa. Wiedział, że zachowuje się podle i staje się żałosny, a tak rozpaczliwie starał się to przed nią ukryć. Jennifer obróciła się na pięcie i szybko wbiegła po schodach, ignorując jego wykrzykiwane przeprosiny i prośby, żeby wróciła. Następnego ranka zostawił w skrytce pocztowej wiadomość zawartą w jednym słowie, a po dwóch długich, pełnych poczucia winy dniach dostał długi list.

Boot, nie jest mi łatwo przelewać wczucia na papier. W ogóle niełatwo mi je okazywać. To Ty pracujesz w kramie ze słowami, a ja hołubię każde z tych, które do mnie piszesz. Ale nie osadzaj moich uczuć dlatego, że nie odpowiadam Ci w ten sam sposób. Obawiam się, że gdybym spróbowała pisać tak jak Ty, poczułbyś się bardzo rozczarowany. Kiedyś Ci mówiłam, że rzadko jestem pytana o zdanie na jakikolwiek temat -a co dopiero tak ważny jak ten - i trudno mi wyrazić je z własnej woli. Zaufaj, że tu jestem. Ufaj przez to, co robię, zaufaj mym uczuciom. Tb moje aktywa. Twoja J. Płakał ze wstydu i ulgi, gdy go otrzymał. Potem podejrzewał, że było coś jeszcze, o czym nie powiedziała; że wciąż miała poczucie upokorzenia wyniesione z tamtego pokoju hotelowego, chociaż tak bardzo starał się ją przekonać, że były powody, dla których wtedy się z nią nie kochał. Na przekór temu, co mówił, przypuszczał, że wciąż jej nie przekonał, iż jest kimś więcej niż kolejną z jego mężatek. - Twoja dziewczyna nie przyjdzie? - Felipe wśliznął się na miejsce obok. Klub już się zapełnił. Słychać było gwar rozmów, w kącie grał pianista, a za pól godziny Felipe weźmie trąbkę. Nad głową leniwie wirował wentylator, z trudem poruszając gęste powietrze. - Hej, nie masz zamiaru znowu się urżnąć, co? - To kawa. - Musisz uważać, Tony. - Powiedziałem ci, że to kawa. - Nie chodzi o picie. Pewnego dnia zaczniesz kręcić z niewłaściwą kobietą. I kiedyś mąż cię z tego rozliczy. Anthony podniósł rękę, zamawiając następną kawę. - Pochlebia mi, Felipe, że tak się o mnie troszczysz, ale po pierwsze, zawsze byłem ostrożny w doborze partnerek. -Uśmiechnął się krzywo. - Wierz mi, musisz być bardzo pewny siebie, jeśli pozwalasz dentyście, żeby wpakował ci

wiertło do ust w niespełna godzinę po tym, jak... hmmm... zabawiałeś jego żonę. Felipe nie mógł się powstrzymać od śmiechu. - Jesteś bezwstydny, człowieku. - Wcale nie. Poza tym nie będzie więcej mężatek. - Tylko samotne, co? - Nie. Żadnych kobiet. To jest ta jedyna. - Znaczy, ta sto pierwsza. - Felipe zaśmiał się krótko. -Jeszcze mi powiedz, że potem zabierzesz się do studiowania Biblii. Na tym polegał paradoks: im więcej pisał i im bardziej starał się przekonać ją o swoich uczuciach, tym bardziej się zdawało, że dla niej te słowa mogą być bez znaczenia, że zbyt łatwo spływają mu z pióra. Parę razy dokuczała mu z tego powodu - wyczuwał w tym ziarno prawdy. I ona, i Felipe widzieli w nim to samo: kogoś niezdolnego do prawdziwej miłości. Kogoś, kto będzie pragnął tego co nieosiągalne tak długo, dopóki tego nie dostanie. - Pewnego dnia, Felipe, mój przyjacielu, jeszcze cię zadziwię. - Tony, jestem tu na tyle długo, by nie oczekiwać już niespodzianek. Ale spójrz, o wilku mowa. Idzie twój prezent urodzinowy. Ślicznie opakowany. Anthony spojrzał w górę i zobaczył parę pokonujących schody szmaragdowych pantofli z jedwabiu. Szła powoli, trzymając się poręczy, jak za pierwszym razem, kiedy obserwował jej wyjście z domu. Odsłaniała się cal po calu, aż jej twarz, zarumieniona i lekko wilgotna, znalazła się tuż przed nim. Jej widok na krótko zaparł mu dech w piersi. - Strasznie mi przykro - powiedziała, całując go. Poczuł woń perfum i wilgoć policzków, która przeniosła się na jego twarz. Lekko uścisnęła jego palce. - Z trudem tu dotarłam. Mamy gdzie usiąść? Felipe zaprowadził ich do boksu. Próbowała przygładzić włosy. - Myślałem, że nie przyjdziesz - powiedział, kiedy Felipe przyniósł jej martini.

- Matka Laurence'a złożyła jedną ze swoich niezapowiedzianych wizyt. Gada i gada bez końca. Siedziałam tam, dolewałam herbaty i myślałam, że zaraz zacznę wrzeszczeć. - Gdzie on jest? - Wyciągnął pod stołem rękę i uścisnął jej dłoń. O Boże, kochał jej dotyk. - Pojechał do Paryża. Ma spotkanie z kimś z Citroena w sprawie okładzin hamulcowych czy czegoś w tym rodzaju. - Gdybyś była moja - powiedział Anthony - nie zostawiłbym cię samej ani na chwilę. - Założę się, że powtarzasz to wszystkim dziewczynom. - Proszę, nie mów tak. Nie cierpię tego. - Możesz udawać, że nie próbowałeś już swoich najlepszych odzywek na innych kobietach. Znam cię, Boot. Sam mi mówiłeś, pamiętasz? Westchnął. - Oto do czego prowadzi uczciwość. Nie ma się co dziwić, że nigdy wcześniej nie miałem ochoty jej wypróbować. - Poczuł, jak przesuwa się na siedzeniu, by być blisko niego, jej nogi skuliły się przy jego nogach i coś w nim się rozluźniło. Wypiła martini, potem drugie, i on tam, w tym przytulnym boksie, mając ją u boku, cieszył się ulotnym poczuciem posiadania. Orkiestra zaczęła grać, Felipe zadął w trąbkę. Patrzył ukradkiem na jej twarz rozświetloną blaskiem świec i radością. Miał niewytłumaczalną pewność, że jest jedyną kobietą, która sprawia, że czuje się tak wspaniałe. - Zatańczymy? Na pogrążonym w ciemności parkiecie kołysało się już w rytm muzyki kilka par. Przytulił ją, wdychając zapach jej włosów, czując nacisk ciała; pozwolił sobie uwierzyć, że są tylko oni dwoje, muzyka i miękkość jej skóry. - Jenny... -Tak? - Pocałuj mnie. Każdy pocałunek, od tego pierwszego w Postman's Park, był ukradkowy: w jego samochodzie, na spokojnej przedmiejskiej uliczce, na zapleczu restauracji. Widział, jak na jej

wargach pojawia się protest: Tutaj? Przy tych wszystkich ludziach? Czekał, aż powie, że to za duże ryzyko. Ale może jego grymas poruszył w niej jakąś strunę. Jej twarz złagodniała jak zawsze, kiedy była zaledwie o milimetry od niego, uniosła dłoń do jego policzka i pocałowała delikatnie i namiętnie. - Dajesz mi szczęście, wiesz? - powiedziała, potwierdzając tym samym, że wcześniej nie była szczęśliwa. Jej palce splotły się z jego palcami, pewne, zaborcze. - Nie mogę udawać, że tak nie jest. - Więc zostaw go. - Słowa wyrwały mu się z ust, zanim się zorientował, co mówi. - Co? - Zostaw go. Zamieszkaj ze mną. Zaproponowano mi wyjazd. Moglibyśmy po prostu zniknąć. - Nie. - Co nie? - Nie mów tak. Wiesz, że to niemożliwe. - Dlaczego? - spytał. Słyszał w swoim głosie ton żądania. - Czemu to jest niemożliwe? - My... tak naprawdę my się wcale nie znamy. - Owszem, znamy się. Wiesz o tym. Pochylił głowę i znów ją pocałował. Pokonując tym razem lekki opór, przyciągnął ją do siebie, objął w pasie i poczuł, jak się z nim łączy. Muzyka się oddaliła. Uniósł włosy nad jej karkiem i poczuł wilgoć skóry. Miała zamknięte oczy, lekko przechyloną głowę i rozchylone wargi. Wpatrywała się w niego niebieskimi oczami. Potem uśmiechnęła się w sposób, który uderzał do głowy i mówił o jej pożądaniu. Jak często mężczyzna widuje uśmiech, który nie jest wyrazem tolerancji, uczucia czy zobowiązania?/ Tak, w porządku, kochanie, jeśli naprawdę tego chcesz. Jennifer Stirling pragnęła go. Tak jak on jej pragnął. - Strasznie mi gorąco - powiedziała, nie spuszczając z niego oczu. - Musimy zaczerpnąć trochę powietrza. - Wziął ją za rękę i poprowadził pomiędzy tańczącymi parami. Czuł, że się

śmieje, łapiąc go za koszulę na plecach. Dotarli do względnie pustego korytarza, gdzie stłumił jej śmiech pocałunkami; jego ręce zaplątane w jej włosy, ciepłe wargi pod jego ustami. Oddawała mu pocałunki z rosnącym zapałem, nie przestając nawet wtedy, gdy usłyszeli kroki przechodzących obok ludzi. Poczuł, że wsuwa mu ręce pod koszulę, a dotyk jej palców sprawił mu tak wielką przyjemność, że na chwilę stracił zdolność myślenia. Co robić? Co robić? Pocałunki stały się głębsze, naglące. Czuł, że jeśli nie będzie jej miał, eksploduje. Oderwał wargi od jej ust, ujął w dłonie jej twarz i spojrzał w pełne pragnienia oczy. Rumieniec wystarczył za odpowiedź. Popatrzył w prawo. Sherrie wciąż siedziała, trzymając nos w książce, w szatni zupełnie zbędnej w parny sierpniowy upał. Nie dostrzegała ich po latach rozgrywających się wokół niej miłosnych podchodów. - Sherrie - powiedział, wyciągając z kieszeni dziesięcioszylingowy banknot - może zrobiłabyś sobie przerwę na herbatę? Uniosła brwi, wzięła pieniądze i ześliznęła się ze stołka. - Dziesięć minut - powiedziała bez ogródek. Jennifer z chichotem weszła za nim do szatni. Zabrakło jej tchu, kiedy zaciągnął - na tyle, na ile się dało - ciemną zasłonę małej wnęki. Otoczyła ich miękka, całkowita ciemność, w powietrzu utrzymywał się zapach tysięcy zdjętych płaszczy. Przytuleni do siebie dotarli, potykając się, do końca pomieszczenia -druciane wieszaki zderzały się nad ich głowami jak cichutkie cymbałki. Nie widział jej, ale stała z nim twarzą w twarz, oparta plecami o ścianę, jej wargi na jego ustach, bardziej niecierpliwe, szepczące jego imię. Podświadomie wiedział, już wtedy, że będzie jego zgubą. - Powiedz, żebym przestał - szepnął z ręką na jej piersi, oddech uwiązł mu w gardle. Wiedział, że tylko to może go zatrzymać. - Powiedz, żebym przestał. - Potrząsnęła głową w niemej odmowie. - O Boże mruknął. - I już pozbyli się wszelkich hamulców; oddychała krótko, urywanie,

jej noga znalazła się za jego udem. Zawędrował dłońmi pod sukienkę, ślizgały się tam po jedwabiu i koronkach bielizny. Czuł jej palce w swoich włosach, drugą ręką sięgnęła do jego spodni. Doznał łagodnego wstrząsu; uważał chyba, że jej naturalne poczucie przyzwoitości wyklucza taką żądzę. Czas zwolnił, powietrze wokół nich zamieniło się w próżnię, ich oddechy się połączyły. Zrywali z siebie ubrania. Nogi zwilgotniały, napięte, by utrzymać jej ciężar. I nagle -o Boże - był w niej i na moment wszystko się zatrzymało: jej oddech, poruszenia, jego serce. Zapewne - cały świat. A potem zaczęli się poruszać, a on stał się tylko tym, czuł tylko to, głuchy na brzęk wieszaków, na stłumione dźwięki muzyki za ścianą, na czyjś cichy okrzyk witający w korytarzu przyjaciół. Byli tylko on i Jennifer, poruszający się powoli, potem szybciej. Przytulała się do niego coraz mocniej, już się nie śmiała, jego wargi na jej skórze, jej oddech w jego uszach. Czuł, jak jej ruchy stają się coraz gwałtowniejsze, czuł, że znika w jakiejś odległej części samej siebie. Racjonalna część jego umysłu wiedziała, że nie powinna wydawać dźwięków. Usłyszał, jak w jej gardle rodzi się krzyk, gdy odrzuciła głowę do tyłu, zatrzymał go ustami. Chłonął ten krzyk, jej rozkosz, aż stała się jego własną rozkoszą. Pośrednio. Chwiali się, czuł skurcze nóg, gdy ją opuścił na ziemię. Stali blisko, tuląc się do siebie. Czuł łzy na jej policzkach, drżała, słaba, w jego ramionach. Później nie pamiętał, co jej wtedy mówił. Kocham Cię. Kocham Cię. Nie opuszczaj mnie. jesteś taka piękna. Przypominał sobie, jak delikatnie ocierał jej łzy, jej szeptane zapewnienia, półuśmiechy, jej pocałunki, jej pocałunki, jej pocałunki. A potem usłyszeli, jakby na końcu długiego tunelu, znaczące pokasływanie Sherrie. Jennifer poprawiła ubranie, pozwoliła, żeby wygładził jej spódnicę. Czuł nacisk jej ręki, gdy poprowadziła go parę metrów dalej, do światła rzeczywistego świata. W nogach miał jeszcze słabość, od-

dychał nierówno i już żałował, że opuszczają ten mroczny raj. - Piętnaście minut - powiedziała Sherrie do swojej książki, kiedy Jennifer wyszła na korytarz. Jej sukienka wyglądała schludnie, jedynie spłaszczone włosy z tyłu głowy mogły wskazywać, co się wydarzyło. - Skoro tak mówisz. - Wsunął dziewczynie kolejny banknot. Jennifer obróciła się ku niemu, wciąż zarumieniona. - Mój but! - zawołała, unosząc stopę w pończosze. Wy-buchnęła śmiechem i zakryła usta. Uradowała go jej figlarna mina - obawiał się, że będzie zamyślona albo pełna żalu. - Przyniosę go - odparł, nurkując z powrotem do szatni. - I kto powiedział, że nie ma już prawdziwych dżentelmenów? mruknęła Sherrie. Szukał po omacku szmaragdowego pantofla, wolną ręką przegarniając włosy, by nie były tak zdradliwe jak jej. Wydawało mu się, że czuje piżmowy zapach seksu zmieszany z wonią perfum. Och, nigdy czegoś takiego nie przeżył. Zamknął na chwilę oczy, przywołując jej dotyk, uczucie... - Niech mnie, dzień dobry, pani Stirling! Znalazł but pod przewróconym krzesłem i usłyszał głos Jennifer, strzęp cichej rozmowy. Gdy wyłonił się zza kotary, przy szatni stał młody człowiek. Z kącika ust zwisał mu papieros; obejmował ramieniem ciemnowłosą dziewczynę, która rwała się z entuzjazmem w stronę muzyki. - Jak się masz, Reggie? - Jennifer wyciągnęła rękę. Szybko ją pochwycił. Anthony dostrzegł, jak wzrok młodzieńca przesuwa się na niego. - Świetnie. A ten pan jest z tobą? Nie mrugnęła nawet okiem. - Laurence wyjechał w interesach. To jest Anthony, nasz przyjaciel. Był tak miły, że zaprosił mnie na wieczór. - Jak się pan miewa? - Wyciągnął rękę.

Anthony czuł, że jego uśmiech przypomina grymas. Reggie stał, lustrując włosy Jennifer i lekki rumieniec jej policzków; w jego wzroku było coś nieprzyjemnego, znaczącego. Kiwnął głową w stronę jej stóp. - Wygląda na to, że... zgubiła pani but. > - To moje pantofle do tańca. Zostawiłam je tu i wzięłam buty nie do pary. Głupio wyszło - mówiła spokojnie, beznamiętnie. Anthony podniósł pantofel w górę. - Znalazłem - powiedział. - Postawiłem pani spacerowe buty pod płaszczem. Sherrie siedziała obok niego nieruchomo, z nosem w książce. Reggie uśmiechnął się znacząco. Wyraźnie bawiła go niezręczność sytuacji. Anthony zastanawiał się przez chwilę, czy czeka, żeby postawić mu drinka albo na zaproszenie do wspólnej zabawy, ale za nic w świecie nie zrobiłby ani jednego, ani drugiego. Na szczęście towarzyszka Reggiego pociągnęła go za ramię. - Rusz się, Reggie. Tam jest Mel. - Obowiązek wzywa. - Reggie machnął ręką i odszedł, lawirując między stolikami. - Niech wam się miło... tańczy. - Niech to licho - powiedziała pod nosem. - Cholera. Cholera. Cholera. Zaprowadził ją do głównej sali. - Napijmy się. Wsunęli się do swojego boksu, zachwyt sprzed dziesięciu minut był już tylko odległym wspomnieniem. Anthony od pierwszego spojrzenia poczuł niechęć do młodego człowieka - chętnie by mu zdrowo przyłożył. / Przełknęła jednym haustem martini. W innych okolicznościach uznałby, że to zabawne. Teraz znaczyło to jednak, że się niepokoi. - Przestań się denerwować - powiedział. - Nic nie możesz na to poradzić. - A co, jeśli powie...

- Więc odejdź od Laurence'a. To proste. - Anthony... - Nie możesz wrócić do niego, Jenny. Nie po tym. Wiesz dobrze. Wyjęła puderniczkę i wytarła rozmazany pod oczami tusz. Wyraźnie niezadowolona zamknęła ją z trzaskiem. - Jenny? - Pomyśl, o co mnie prosisz. Straciłabym wszystko. Rodzinę... wszystko, czym jest moje życie. Byłabym skompromitowana. - Ale miałabyś mnie. Sprawiłbym, że byłabyś szczęśliwa. Tak mi mówiłaś. - Z kobietami jest inaczej. Byłabym... - Pobierzemy się. - Naprawdę myślisz, że Laurence da mi kiedykolwiek rozwód? Myślisz, że pozwoli mi odejść? - Wiem, że on nie jest dla ciebie. Ja jestem. - Nie odpowiadała. Zapytał więc: - Jesteś z nim szczęśliwa? Czy takiego życia pragniesz? Chcesz być więźniem w złoconej klatce? - Nie jestem więźniem. Nie bądź śmieszny. - Po prostu tego nie widzisz. - Nie. To ty patrzysz na to w ten sposób. Larry nie jest złym człowiekiem. - Jeszcze tego nie dostrzegasz, Jenny, ale będziesz z nim coraz bardziej nieszczęśliwa. - Teraz jesteś nie tylko pismakiem, ale i wróżbitką? Czuł się do żywego dotknięty, a to sprawiło, że na nic już nie zważał. - On cię stłamsi, stłumi w tobie to wszystko, co sprawia, że jesteś sobą. Jennifer, ten człowiek to głupiec, niebezpieczny głupiec, a ty jesteś ślepa, skoro tego nie widzisz. Odwróciła się do niego gwałtownie. - Jak śmiesz? Jak śmiesz? Ujrzał łzy w jej oczach i jego wewnętrzny ogień przygasł. Sięgnął do kieszeni po chusteczkę, by otrzeć jej oczy, ale zatrzymała jego rękę. - Nie - mruknęła. - Reggie może nas obserwować.

- Przepraszam. Nie chciałem doprowadzić cię do łez. Nie płacz, proszę. Siedzieli w milczeniu, nieszczęśliwi, wpatrując się w parkiet. - To takie trudne - powiedziała cicho. - Myślałam, że jestem szczęśliwa, myślałam, że moje życie jest piękne. A potem przyszedłeś ty i nic... nic już nie ma sensu. Wszystko, co planowałam - domy, dzieci, wakacje... już ich nie chcę. Nie śpię. Nie jem. Myślę o tobie przez cały czas. Wiem, że nie będę potrafiła przestać myśleć o tym. Wskazała ręką szatnię. - Ale myśl o odejściu na serio - pociągnęła nosem - to jak patrzenie w otchłań. - W otchłań? Wytarła nos. - Miłość do ciebie drogo by mnie kosztowała. Rodzice by się mnie wyrzekli, zostałabym z pustymi rękami. A nie umiem nic robić, Anthony. Nie nadaję się do niczego oprócz takiego właśnie życia. A co, jeśli nawet nie potrafiłabym prowadzić ci gospodarstwa? - Myślisz, że mi na tym zależy? - W końcu zaczęłoby ci zależeć. Zepsuta mała tai-tai. Tak o mnie najpierw myślałeś i miałeś rację. Mogę sprawić, by mężczyźni mnie kochali, ale nie potrafię nic innego. Drżała jej dolna warga. Żałował, wściekły na siebie, że w ogóle użył przeciwko niej tego słowa. Siedzieli w milczeniu, pozornie przysłuchując się grze Felipe, pogrążeni w rozmyślaniach. - Zaproponowano mi pracę - powiedział w końcu. -W Nowym Jorku, w charakterze korespondenta przy ONZ. Obróciła się ku niemu. - Wyjeżdżasz? - Posłuchaj. Przez wiele lat nic mi się nie udawało. Kiedy byłem w Afryce, załamałem się. Gdy przebywałem w domu, nie mogłem się doczekać powrotu do Afryki. Nigdzie nie potrafiłem się zadomowić, uciec od poczucia, że powinienem być gdzie indziej, robić coś innego ujął jej dłoń. - A potem spotkałem ciebie. Nagle spostrzegłem przed sobą

przyszłość. Wiem, że mógłbym się uspokoić, zbudować życie w jednym miejscu. Praca w ONZ mogłaby być świetna. Po prostu chcę być z tobą. - Nie mogę. Nie rozumiesz tego? - Czego? - Boję się. - Tego, co on zrobi? - Wzbierała w nim wściekłość. - Myślisz, że się go boję? Myślisz, że nie potrafiłbym cię ochronić? - Nie. Nie jego. Proszę, mów ciszej. - Tych śmiesznych ludzi, z którymi się pętasz? Naprawdę obchodzi cię ich zdanie? To próżni, głupi ludzie z... - Przestań! To nie o nich chodzi! - No to o co? Czego się boisz? - Boję się ciebie. Usiłował zrozumieć. - Ależ ja nigdy... - Boję się tego, co do ciebie czuję. Boję się tak bardzo kochać. - Głos jej się łamał. Złożyła serwetkę i zaczęła kręcić ją w smukłych palcach. - Kocham go, ale nie tak. Czasem go lubię, czasem nim gardzę, ale przez większość czasu dosyć dobrze się rozumiemy; przystosowałam się i wiem, że mogę żyć w ten sposób. Rozumiesz? Wiem, że mogę istnieć w ten sposób do końca życia i nie będzie tak źle. Wiele kobiet ma gorzej. - A ze mną? Nie odpowiadała tak długo, że chciał już powtórzyć pytanie. - Jeśli pozwoliłabym sobie cię pokochać, to by mnie zniszczyło. Byłbyś tylko ty. Stale bym się bała, że możesz się rozmyślić. A gdyby tak się stało, umarłabym. Ujął jej dłonie i uniósł do warg, nie zważając na szeptane protesty. Całował czubki jej palców. Pragnął wchłonąć w siebie ją całą. Pragnął owinąć się wokół niej i nigdy nie puścić. - Kocham cię, Jennifer - powiedział. - Nigdy nie przestanę cię kochać. Nie kochałem nikogo przed tobą i nie będzie nikogo po tobie.

- Teraz tak mówisz - odparła. - Bo to prawda. - Potrząsnął głową. - Nie wiem, co jeszcze mam powiedzieć. - Nic. Powiedziałeś wszystko. Mam to na piśmie, twoje piękne słowa. - Wysunęła rękę z jego dłoni i sięgnęła po martini. Kiedy znów się odezwała, mówiła jakby do siebie. - Ale to niczego nie ułatwia. Odsunęła nogę od jego nóg. Poczuł, że jej nieobecność sprawia mu ból. - Co ty mówisz? - starał się panować nad głosem. - Kochasz mnie, ale nie ma dla nas nadziei? Skrzywiła się lekko. - Anthony, myślę, że oboje wiemy... - Nie dokończyła. Nie musiała.

Arthur James nie figuruje już na „liście znajomych'' M do K, aktualizacja na Facebooku - zmiana imienia

10 Moira Parker obserwowała, jak pani Stirling ulatnia się ze spotkania w biurze, a pan Stirling wydaje się coraz bardziej wzburzony, aż wreszcie trzaska szklanką o stół i wychodzi za nimi do holu. Niemal drżąc z podniecenia, chciała wyjść za nim, żeby zobaczyć, co się dzieje, wystarczyło jej jednak opanowania, by zostać na miejscu. Wyglądało na to, że nikt inny nie zauważył jego wyjścia. Wreszcie wrócił na przyjęcie. Przyglądała mu się nad wznoszącymi się i opadającymi głowami ludzi - był kompletnie rozbity. Jego twarz nie zdradzała wielu emocji, jednak dostrzegła na niej napięcie, jakiego nawet ona nigdy wcześniej nie widziała. Co się tam stało? Co Jennifer Stirling robiła z tym młodym człowiekiem? Zabłysła w niej prawie nieprzyzwoita iskierka satysfakcji i do białości rozpaliła jej wyobraźnię. Może ujrzał wreszcie w swojej żonie tę egoistyczną kreaturę, którą naprawdę była? Moira wiedziała, że po otwarciu biura wystarczy kilka słów, by zachowanie tej kobiety było na ustach wszystkich. Ale, pomyślała z nagłym smutkiem, to by znaczyło, że będą też obgadywać pana Stirlinga, a perspektywa zobaczenia tego dzielnego, pełnego godności i stoicyzmu mężczyzny jako obiektu niewybrednych plotek ścisnęła jej serce. Jakżeby mogła upokorzyć go w jedynym miejscu, gdzie powinien być uważany za lepszego od wszystkich?

Moira stała bezradna w drugiej części pokoju. Bała się podjąć próbę pocieszenia szefa, ale czuła się tak odległa od hulaszczego nastroju współpracowników, że równie dobrze mogłaby przebywać w innym pomieszczeniu. Patrzyła, jak podchodzi do zaimprowizowanego baru i z grymasem bierze kubek czegoś, co wyglądało na whisky. Opróżnił go jednym haustem i zażądał następnego. Po trzecim skinął głową otaczającym go ludziom i poszedł do swojego gabinetu. Moira torowała sobie drogę przez tłum. Była za kwadrans jedenasta. Muzyka ucichła i ludzie zaczęli się zbierać do domu. Ci, którzy zostawali, z pewnością wybierali się jeszcze gdzieś, z dala od oczu kolegów. Za wieszakiem na płaszcze Stevens całował się z rudą z hali maszyn, jakby nikt ich nie widział. Spódniczka podjechała dziewczynie do połowy uda, a jego pulchne palce szarpały wystawione na widok cieliste podwiązki. Zauważyła, że goniec nie wrócił po odprowadzeniu Elsie Machzynski do taksówki, i zastanowiła się, jak ma jej później dać do zrozumienia, że wie o tym, choć nikt inny tego nie spostrzegł. Czy wszyscy oprócz niej mieli obsesję na punkcie spraw cielesnych? Czy codzienne formalne pozdrowienia i uprzejme rozmówki były zwykłym kamuflażem dla bachicznej natury, której jej brakowało? - Wybieramy się do klubu Kocie Oko. Pójdziesz z nami, Moira? Chcesz się trochę wyluzować? - Och, ona nie pójdzie - powiedziała Felicity Harewood tak lekceważąco, że Moira pomyślała, iż mogłaby zaskoczyć ich wszystkich, mówiąc: „Czemu nie? Chętnie się do was przyłączę". Ale w gabinecie pana Stirlinga paliło się światło. Moira zrobiła to, co uczyniłaby każda inna odpowiedzialna osobista asystentka naczelnego dyrektora. Została, żeby posprzątać. Była prawie pierwsza w nocy, kiedy Moira skończyła pracę. Nie robiła wszystkiego sama: nowa dziewczyna z księgowości trzymała jej worek, gdy wrzucała do niego

puste butelki, a kierownik działu sprzedaży, wysoki mężczyzna z Afryki Południowej, pomógł pozbierać papierowe kubki i głośno śpiewał w kącie damskiej toalety. W końcu została sama, szorując te plamy na linoleum, które dały się jeszcze usunąć, i zmiatając chrupki i orzeszki rozdeptane na kafelkach. Mężczyźni, gdy przyjdą do pracy, mogą poprze-suwać z powrotem biurka. Nie licząc kilku trzepoczących serpentyn, pomieszczenie znów wyglądało jak miejsce pracy. Spojrzała na zdewastowaną choinkę - kilku ozdób brakowało, część była potłuczona - i na małą skrzynkę pocztową. Była nieco spłaszczona, bo ktoś na niej usiadł, a z boków smętnie zwisała podarta krepina. Dobrze, że jej matka nie dożyła widoku swoich cennych bombek porozrzucanych niedbale dookoła. Pakując ostatnią z nich, rzuciła okiem na pana Stirlinga. Siedział w skórzanym fotelu z twarzą ukrytą w dłoniach. Na stoliku obok drzwi stały resztki napojów. Niemal odruchowo nalała trochę whisky, przeszła przez biuro i zapukała. Wciąż był w krawacie. Elegancki nawet o tej porze. - Właśnie posprzątałam - powiedziała, kiedy utkwił w niej wzrok. Poczuła nagłe zakłopotanie. Gdy wyjrzał przez okno, zorientowała się, że nie był świadomy, iż ona jeszcze tu jest. - To bardzo miło z pani strony, Moiro - powiedział cicho. - Dziękuję. Wziął od niej whisky i wypił, tym razem powoli. Moira zauważyła, że twarz szefa jest znękana, a jego ręce drżą. Stała tuż przy jego biurku, chociaż raz pewna, że ma pełne prawo po prostu być tutaj. Na biurku leżały ułożone w schludnych stosikach listy, które zostawiła wcześniej do podpisu. Wydawało się, jakby było to wieki temu. - Ma pan ochotę na jeszcze jeden? - spytała, gdy skończył pić. Zostało jeszcze trochę w butelce. - Podejrzewam, że mam już całkiem dość. - Na dłuższą chwilę zapanowało milczenie. - Co ja mam zrobić, Moiro? -Potrząsnął głową, jakby prowadził jakąś wewnętrzną dysku-

sję, której nie słyszała. - Daję jej wszystko. Wszystko. Nigdy jej niczego nie brakowało. - Głos mu się łamał. - Mówią, że wszystko się zmienia. Kobiety chcą czegoś nowego... Bóg wie czego. Dlaczego wszystko musi się zmieniać? - Nie wszystkie kobiety - odparła spokojnie. - Mnóstwo kobiet uważa, że posiadanie męża, który się o nie troszczy, o którego będą mogły dbać i stworzyć mu dom, jest czymś wspaniałym. - Tak pani uważa? - Jego oczy miały czerwone obwódki ze zmęczenia. - Och, wiem o tym. Mężczyzna, któremu można podać drinka, gdy wraca do domu, dla którego się gotuje, którego się trochę rozpieszcza. Ja... to byłoby absolutnie rozkoszne. - Zaczerwieniła się. - To dlaczego... - Westchnął. - Panie Stirling - powiedziała nagle. - Jest pan wspaniałym szefem. Wspaniałym mężczyzną. Naprawdę - brnęła dalej. - Ona ma niezwykłe szczęście, że pana ma. Z pewnością o tym wie. A pan nie zasługuje... nie zasłużył pan... -Umilkła, wiedząc już w chwili, gdy to mówiła, że naruszyła niepisane reguły. - Bardzo mi przykro - dodała, gdy po jej słowach zapadło niezręczne milczenie. - Panie Stirling, nie chciałam nadużyć... - Czy to coś złego - spytał tak cicho, że w pierwszej chwili nie była pewna, co on mówi - że mężczyzna chce być trzymany w ramionach? Czy to czyni go mniej męskim? Poczuła, że łzy napływają jej do oczu... i poczuła coś jeszcze, bardziej przenikliwego i ostrzejszego. Poruszyła się nieco i lekko położyła rękę na jego ramieniu. Och, czuła go! Był wysoki i barczysty, marynarka pięknie na nim leżała. Wiedziała, że będzie przypominać sobie tę chwilę i do końca życia nieustannie do niej wracać. Czuła go, mogła dotykać... Prawie omdlewała z rozkoszy. Nie uczynił nic, by ją zatrzymać, więc pochyliła się nieco i wstrzymując oddech, położyła mu głowę na ramieniu. Gest pocieszenia, solidarności. Więc może tak być, pomyślała z błogością. Przez moment żałowała, że nikt nie zrobi im

zdjęcia w tak zmysłowej bliskości. Podniósł głowę, a ona poczuła nagłe ukłucie trwogi - i wstydu. - Bardzo przepraszam, wezmę... - Wyprostowała się, dławiąc się słowami. Ale jego dłoń spoczęła na jej dłoni. Ciepła. Bliska. - Moiro - powiedział; miał wpółprzymknięte oczy, głos chrapliwy od rozpaczy i pożądania. Ujął w dłonie jej twarz, przechylając ją i pociągając w dół ku swojej twarzy. Jego usta były zdesperowane, poszukujące, pewne. Wymknął jej się stłumiony okrzyk zdumienia i rozkoszy, oddała mu pocałunek. Był dopiero drugim mężczyzną, którego całowała, a to, co działo się teraz, przekraczało wszystko, co wydarzyło się wcześniej, nabrało barwy tęsknoty przez lata niespełnionej. Krew krążyła jej w żyłach z zawrotną prędkością, serce omal nie wyskoczyło z piersi. Poczuła, że przechyla ją na biurko, mruczał coś chrapliwie i nagląco; jego ręce na jej kołnierzyku, na piersi, ciepły oddech na obojczyku. Była niedoświadczona, nie wiedziała, co zrobić z rękami i nogami, ale kurczowo go trzymała, chcąc sprawić mu przyjemność, zagubiona w nowych odczuciach. Uwielbiam cię, powiedziała bezgłośnie. Możesz dostać wszystko, czego ode mnie chcesz. Jednak nawet poddając się przyjemności, Moira wiedziała, że musi pozostać na tyle świadoma, aby zapisać to w pamięci. Nawet gdy ją obejmował, wchodził w nią - spódnicę miała zadartą powyżej bioder, kałamarz wpijał się jej w ramię - wiedziała, że nie stanowi żadnego zagrożenia dla Jennifer Stirling. Takie jak Jennifer zawsze będą najcenniejszą zdobyczą tego świata, czymś, czym nigdy nie będą kobiety takie jak ona. Ale Moira Parker miała jedną przewagę: doceniała to, czego ani Jennifer Stirling, ani te kobiety, które zawsze miały wszystko podane na tacy, nie potrafiły docenić. Wiedziała, że ta jedna krótka noc może być najcenniejsza ze wszystkiego, co ma. A jeśli to ma być wydarzenie określające jej życie uczuciowe, to jakaś jej cząstka musi być wystarczająco trzeźwa, by gdzieś je bezpiecznie zachować. A potem, gdy się skończy, będzie je mogła

ponownie przeżywać podczas niekończących się samotnych wieczorów. Kiedy wrócił do domu, siedziała w dużym frontowym salonie. Miała na sobie malinowy kloszowy płaszczyk z flau-szu i kapelusz w tym samym kolorze, na kolanach trzymała torebkę z czarnej lakierowanej skóry i pasujące do niej rękawiczki. Usłyszała, jak podjeżdża jego samochód, zobaczyła wyłaniające się z mroku światła i wstała. Odsunęła na parę cali zasłonę i obserwowała - siedział na miejscu kierowcy i podczas gdy silnik gasł, pozwalał błądzić myślom. Spojrzała za siebie, na swoje walizki i odeszła od okna. Wszedł do domu, zostawił płaszcz na krześle w holu. Usłyszała brzęk kluczy wkładanych do misy, którą w tym celu postawiono na stoliku, i stukot - coś się przewróciło. Zdjęcie ślubne? Zatrzymał się na chwilę pod drzwiami salonu, otworzył je, zobaczył ją. - Uważam, że powinnam odejść. - Widziała, że jego wzrok powędrował ku walizce u jej stóp, tej, z którą parę tygodni wcześniej wychodziła ze szpitala. - Myślisz, że powinnaś odejść? Głęboko zaczerpnęła tchu. Wypowiedziała słowa, które powtarzała sobie przez ostatnie dwie godziny. - Żadne z nas nie jest szczęśliwe. Oboje o tym wiemy. Przeszedł obok niej do barku i nalał sobie porcję whisky. Sposób, w jaki trzymał karafkę, skłonił ją do zastanowienia, ile wypił, zanim wróciła do domu. Wziął kryształową szklaneczkę i ciężko usiadł na krześle. Przez kilka chwil uporczywie się w nią wpatrywał. Starała się zachować spokój. - Więc... - powiedział - myślisz o czymś innym? O czymś, co może uczynić cię szczęśliwszą? - Mówił sarkastycznym, niemiłym tonem; alkohol coś w nim wyzwolił. Jednak nie bała się. Była wolna, wiedząc, że on nie jest już jej przyszłością. Patrzyli na siebie jak walczący przeciwnicy, niepewni wyniku starcia. - Wiesz o tym, prawda? - spytała.

Wypił łyk whisky, nie spuszczając z niej wzroku. - Co wiem, Jennifer? Wzięła głęboki oddech. - Że kocham kogoś innego. I że to nie jest Reggie Carpenter. Nigdy nim nie był. - Mówiąc, bawiła się torebką. -Zrozumiałam to dziś wieczorem. Reggie to był błąd, zaprzeczenie prawdy. Ale ty jesteś na mnie przez cały czas zły. Byłeś zly od mojego powrotu ze szpitala. Ponieważ wiesz, równie dobrze jak ja, że ktoś inny mnie kocha i nie boi się tego powiedzieć. Dlatego nie chciałeś, żebym zadawała zbyt wiele pytań. Dlatego moja matka, i wszyscy inni, tak bardzo nalegali, żebym po prostu żyła dalej. Nie chciałeś, bym sobie przypomniała. Nigdy tego nie chciałeś. Niemal oczekiwała, że wybuchnie gniewem. Ale on tylko skinął głową. Potem, gdy wstrzymała oddech, uniósł w jej stronę szklankę. - No więc... ten twój kochanek, o której tu będzie? -Spojrzał na zegarek, potem na jej walizki. - Przypuszczam, że po ciebie przyjedzie. - On... - Przełknęła ślinę. - Ja... To nie tak. - A więc zamierzasz gdzieś się z nim spotkać? - Był tak spokojny, jakby wręcz bawił się tą sytuacją. - W końcu go spotkam. - W końcu... - powtórzył. - A skąd ta zwłoka? - Ja... ja nie wiem, gdzie on jest. - Nie wiesz, gdzie on jest. - Laurence dopił whisky. Wstał z trudem i nalał sobie następną porcję. - Nie pamiętam, wiesz, że nie. Pewne rzeczy wracają, ale jeszcze nie układają mi się jasno w głowie. Teraz jednak wiem, że to - wskazała ręką pokój - nie bez powodu wydaje mi się niewłaściwe. Wydaje się takie, bo kocham kogoś innego. Więc bardzo mi przykro, ale muszę odejść. To jest słuszne. Dla nas obojga. Skinął głową. - Mógłbym spytać, co ten dżentelmen, twój kochanek, ma, czego ja nie mam? Światła na ulicy przygasły.

- Nie wiem - przyznała się. - Wiem tylko, że go-kocham. I że on mnie kocha. - Ach, wiesz o tym, prawda? A co jeszcze wiesz? Gdzie mieszka? Czym się zajmuje? Jak ma zamiar cię utrzymać, z twoimi ekstrawaganckimi gustami? Czy kupi ci nowe sukienki? Stać go będzie na gospodynię dla ciebie? Na biżuterię? - Nie zależy mi na tym wszystkim. - Z pewnością wcześniej ci zależało. - Zmieniłam się. Po prostu wiem, że on mnie kocha, i tylko to naprawdę się liczy. Możesz drwić ze mnie do woli, Laurence, ale nie wiesz... Poderwał się z krzesła, a ona skuliła się na swoim. - Och, wiem wszystko o twoim kochanku, Jenny! -krzyknął. Wyciągnął z wewnętrznej kieszeni zmiętą kopertę i wymachiwał nią przed jej nosem. - Naprawdę chcesz wiedzieć, co się stało? Naprawdę chcesz wiedzieć, gdzie jest twój kochanek? - Zapluwał się, w oczach miał chęć mordu. Zastygła, nie mogła złapać tchu. - Nie pierwszy raz mnie opuszczasz. O nie. Wiem, tak jak wiem o nim, bo po wypadku znalazłem w twojej torebce jego list. Ujrzała na kopercie znajome pismo i nie mogła oderwać od niego oczu. - To list od niego. Prosi cię, żebyś się z nim spotkała. Chce z tobą uciec. Tylko wy dwoje. Daleko ode mnie. Żeby zacząć wspólnie nowe życie. - Twarz wykrzywił mu grymas, na wpół gniewu, na wpół cierpienia. - Czy wraca to do ciebie, kochanie? - Wetknął jej list w rękę; ujęła go drżącymi palcami. Otworzyła kopertę i zaczęła czytać. Moja największa, i jedyna, miłości! Naprawdę tak właśnie myślę. Dochodzę do wniosku,, że jedno z nas musi podjąć śmiałą decyzję, to jest jedyne wyjście. Mam zamiar wziąć tę pracę. Będę na peronie czwartym na dworcu Paddington, o 7.15 w piątek wieczorem...

- Coś ci to mówi, prawda, Jenny? - Tak - szepnęła. Przed jej oczami przesuwały się obrazy. Ciemne włosy. Wymięta lniana marynarka. Mały park pełen mężczyzn w niebieskich mundurach. Boot. - Znasz go? I wszystko do ciebie wraca? - Tak, wraca do mnie... - Prawie go widziała. Był tak blisko. - Oczywiście nie wszystko. - Co masz na... - On nie żyje, Jennifer. Zginął w samochodzie. Ty przeżyłaś wypadek, a twój przyjaciel nie. Zginął na miejscu, jak stwierdziła policja. Więc nie ma nikogo, kto by na ciebie czekał. Nie ma go na dworcu Paddington. Nie ma już, do cholery, tego, kogo mogłabyś sobie przypomnieć. Pokój wokół niej zaczął wirować. Słyszała, że mąż coś mówi, ale w słowach nie było sensu, nie wynikały z niczego, co miało znaczenie. - Nie - powiedziała roztrzęsiona. - Och, obawiam się, że tak. Chyba mógłbym wygrzebać artykuły prasowe, jeśli rzeczywiście chcesz dowodu. My, twoi rodzice i ja, z oczywistych względów staraliśmy się, by twoje nazwisko nie przedostało się do wiadomości publicznej. Ale o jego śmierci była wzmianka. - Nie! - napierała na niego i biła go w pierś. Nie, nie, nie. Nie słyszała, co mówi. - Zginął na miejscu. - Przestań! Nie mów tak! - Rzuciła się na niego z dzikim, niekontrolowanym krzykiem. Słyszała swój głos jakby z oddali, miała niejasną świadomość, że jej pięści stykają się z jego twarzą, jego piersią, a potem jego ręce, silniejsze, chwyciły ją za nadgarstki i unieruchomiły. Był nieporuszony. Nie można było podważyć tego, co powiedział. Nie żyje. Opadła na krzesło i wreszcie ją puścił. Czuła się, jakby się skurczyła, jak gdyby pokój powiększył się i ją połknął.

Moja największa i jedyna miłości. Opuściła głowę tak, że widziała tylko podłogę, a łzy spływały po jej nosie na kosztowny dywan. Po długiej chwili spojrzała na niego. Oczy miał zamknięte, jakby ta scena była zbyt niemiła, by mógł ją kontemplować. - Skoro wiedziałeś - zaczęła - skoro widziałeś, że zaczynam sobie przypominać, dlaczego... dlaczego nie powiedziałeś mi prawdy? Już nie był rozgniewany. Siedział naprzeciw niej, nagle pokonany. - Ponieważ miałem nadzieję... Kiedy zorientowałem się, że niczego nie pamiętasz, myślałem, że możemy zostawić to wszystko za sobą. Miałem nadzieję, że będziemy mogli żyć dalej, jakby tamto się nie zdarzyło. Moja największa i jedyna miłości. Nie miała dokąd pójść. Boot nie żył. Cały czas nie żył. Czuła się głupia, osamotniona, jakby wyobraziła sobie to wszystko w napadzie dziewczęcej egzaltacji. - Poza tym - głos Laurence'a przerwał ciszę - nie chciałem, żebyś musiała znosić ciężar winy, wiedząc, że gdyby nie ty, ten człowiek mógłby żyć. To było to. Ból tak ostry, jakby ktoś wbił ją na pal. - Cokolwiek o mnie myślisz, Jennifer, uważałem, że w ten sposób będziesz szczęśliwsza. Czas płynął. Potem nie była w stanie określić, czy były to godziny, czy minuty. Wreszcie Laurence wstał. Nalał sobie i wypił kolejną whisky tak gładko, jakby to była woda. Potem odstawił delikatnie szklaneczkę na srebrną tacę. - Więc co teraz będzie? - zapytała tępo. - Ja idę spać. Jestem naprawdę bardzo zmęczony. - Odwrócił się i skierował ku drzwiom. - Tobie radzę to samo. Kiedy wyszedł, siedziała przez jakiś czas bez ruchu. Słyszała, jak ciężko wchodzi, zataczając się na schodach, usłyszała skrzypienie łóżka, gdy się na nie gramolił. Był w głównej sypialni. W jej sypialni. Ponownie przeczytała list. Czytała o przyszłości, która nie będzie do niej należeć. O miłości, bez której nie była

w stanie żyć. Czytała słowa mężczyzny, który kochał ją bardziej, niż potrafił wyrazić, mężczyzny, za którego śmierć bezwiednie stała się odpowiedzialna. Wreszcie zobaczyła jego twarz: ożywioną, pełną nadziei, pełną miłości. Jennifer Stirling osunęła się na podłogę, zwinęła w kłębek z listem przyciśniętym do piersi i zaczęła bezgłośnie płakać.

Drogi J... wiem, że zachowałam, się jak krowa, przepraszam. Wiem, że jutro wracasz do domu, ale nie będzie mnie tam, by się z Tobą zobaczyć. Dawid i ja bierzemy ślub o*** i już nigdy więcej Cię nie zobaczę. Jakąś głęboką częścią duszy kocham Cię, ale inną jej stroną mocniej kocham Dawida. Żegnaj, Q. XXX Z listu K do M

11 Zobaczył ich przez okno kawiarni, które nawet tego wieczoru późnego lata było przesłonięte parą. Jego syn siedział przy stoliku stojącym najbliżej okna, machał nogami i czytał menu. Anthony przystanął na chodniku, patrzył na jego dłuższe już ręce i nogi, zauważył brak tej miękkości, która cechowała go, gdy był młodszy. Mógł już wyobrazić sobie mężczyznę, jakim chłopak się stanie. Czuł, że serce mu się ściska. Poprawił trzymany pod pachą pakunek i wszedł do środka. Kawiarnię wybrała Clarissa. Było to obszerne, pełne gwaru miejsce, w którym kelnerki nosiły staroświeckie mundurki i białe fartuszki. Nazywała je herbaciarnią, jakby słowo „kawiarnia" budziło w niej zażenowanie. - Phillip? - Tatuś? Zatrzymał się obok stolika i z przyjemnością zauważył, że chłopiec uśmiechnął się na jego widok. - Clarisso... - dodał. Natychmiast spostrzegł, że była mniej gniewna. Przez kilka ostatnich łat jej twarz miała wyraz drwiny, który przy każdym spotkaniu sprawiał, że czuł się winny. Teraz spojrzała na niego z pewnym zaciekawieniem, tak, jak ktoś mógłby przyglądać się czemuś nieznanemu, co nagle pojawiło się w okolicy: uważnie i z dystansu. - Bardzo dobrze wyglądasz - powiedział. - Dziękuję - odparła.

- Aleś ty wyrósł - zwrócił się do syna. - Wielkie nieba, chyba przez dwa miesiące wystrzeliłeś w górę o sześć cali. - Trzy miesiące. W tym wieku to normalne. - Usta Cłaris-sy ułożyły się w grymas łagodnej dezaprobaty, który tak dobrze znał. Pomyślał przelotnie o wargach Jennifer. Nie wydawało mu się, by kiedykolwiek widział coś takiego na jej ustach; być może ich kształt na to nie pozwalał. - A ty... dobrze się masz? - zapytała, nalewając herbatę i przesuwając w jego kierunku. - Bardzo dobrze, dziękuję. Ciężko pracuję. - Jak zwykle. - Tak. A u ciebie, Phillip? W szkole w porządku? Jego syn schował twarz w menu. - Odpowiedz ojcu. - Fajnie. - Wciąż masz dobre oceny? - Mam tu jego świadectwo. Myślałam, że będziesz chciał je zobaczyć. - Pogrzebała w torebce i podała mu papier. Anthony z niespodziewaną dumą zauważył powtarzające się zwroty o „miłym charakterze" i „poważnych staraniach" Phillipa. - Jest kapitanem drużyny piłkarskiej. - Nie mogła ukryć zadowolenia. - Świetnie sobie radzisz. - Poklepał syna po ramieniu. - Odrabia lekcje co wieczór. Pilnuję tego. Phillip nie patrzył na niego. Czy Edgar zapełnił już lukę, którą, jak się obawiał, powodował brak ojca w życiu jego syna? Czy grał z nim w krykieta? Czytał mu opowiastki? Anthony poczuł, jak zbierają się w nim chmury, i łyknął herbaty, by się opanować. Przywołał kelnerkę i zamówił półmisek ciastek. - Największy, jaki macie. To przyspieszone urodziny -wyjaśnił. - Nie będzie jadł kolacji - powiedziała Clarissa. - Tylko tym razem. Odwróciła się, jakby chciała się ugryźć w język. Wokół nich narastał kawiarniany gwar. Ciastka przynie-

siono na piętrowej srebrnej paterze. Dostrzegł, jak syn na nie spogląda, i gestem dał mu znać, by sam sobie nałożył. - Zaproponowano mi nową pracę - powiedział, gdy milczenie stało się zbyt ciężkie. - Dla „Nation"? - Tak, ale w Nowym Jorku. Ich korespondent przy ONZ przechodzi na emeryturę, zapytali więc, czy chciałbym na rok zająć jego miejsce. To się wiąże z mieszkaniem w samym centrum miasta. Z trudem uwierzył Donowi, gdy ten mu o tym powiedział. Don stwierdził, że to wyraz zaufania, jakie do niego mają. Jeśli dobrze się z tego wywiąże, kto wie? Za rok o tej samej porze znów może być w trasie. - To miło. - Wzięła małe ciastko z kremem i położyła na swoim talerzyku. - Trochę niespodziewane, ale to dobra okazja. - Tak. No cóż, zawsze lubiłeś podróżować. - Teraz nie będzie podróży. Będę pracował w samym mieście. Kiedy Don o tym wspomniał, niemal poczuł ulgę. To rozstrzygało sprawę. Dawało nowe zajęcie i oznaczało, że Jennifer też będzie mogła pojechać, zacząć z nim nowe życie... Choć starał się o tym nie myśleć, wiedział, że gdyby odmówiła, będzie to jego droga ewakuacyjna. Londyn był już nierozerwalnie z nią związany: wszędzie odcisnęły się znaki ich wspólnej obecności. - W każdym razie będę tu parę razy w roku. Pamiętam, co powiedziałaś, ale chciałbym móc przysyłać listy. - No, nie wiem... - Chciałbym opowiedzieć Phillipowi, jak tam żyję. Może mógłby nawet przyjechać z wizytą, gdy będzie trochę starszy. - Edgar uważa, że lepiej dla nas wszystkich, jeśli sprawy ułożą się prościej. On nie lubi... zamętu. - Edgar nie jest ojcem Phillipa. - Jest lepszym ojcem, niż ty kiedykolwiek byłeś. Patrzyli na siebie gniewnie.

Ciastko Phillipa leżało na środku talerzyka, a on siedział z rękami wciśniętymi pod uda. - Tak czy siak, nie dyskutujmy teraz o tym. To urodziny Phillipa. Starał się, by jego głos zabrzmiał radośnie. - Myślę, że chciałbyś obejrzeć swój prezent, co? Syn nie odpowiadał. Chryste, pomyślał Anthony. Co my z nim robimy? Sięgnął pod stół i wyciągnął dużą, prostokątną paczkę. - Jeśli chcesz, możesz jej nie otwierać aż do właściwej daty, ale twoja matka mi powiedziała, że wszyscy jutro wyjeżdżacie, więc pomyślałem, że może wolałbyś zobaczyć teraz. Podał mu paczkę. Phillip wziął ją i nieufnie spojrzał na matkę. - Myślę, że możesz ją otworzyć, bo jutro nie będziesz miał dużo czasu - powiedziała, usiłując się uśmiechnąć. -Wybaczcie mi, ale muszę przypudrować nos. - Wstała, a on patrzył, jak przechodzi między stolikami, i zastanawiał się, czy była równie jak on zniechęcona tą wymianą zdań. Możliwe, że poszła poszukać automatu telefonicznego, z którego mogłaby zadzwonić do Edgara i ponarzekać na brak rozsądku byłego męża. - No, jazda - powiedział do chłopca. - Otwórz to. Phillip, uwolniony spod oka matki, nieco się ożywił. Zdarł brązowy papier i zastygł z podziwu, kiedy zobaczył, co się pod nim kryło. - To kolejka Hornby'ego - wyjaśnił Anthony. - Najlepsza, jaką można mieć. A to jest Latający Szkot. Słyszałeś o nim? Chłopiec skinął głową. - Masz tu spory kawałek torów. Kazałem też sprzedawcy dorzucić mały dworzec i kilka ludzików. Są w tej torbie. Myślę, że potrafisz to poskładać? - Poproszę Edgara, żeby mi pomógł. Było to jak ostry kopniak w żebra. Anthony zmusił się, by zignorować ból. Ostatecznie nie była to wina chłopca. - Jasne - odparł przez zaciśnięte zęby. - Na pewno potrafi.

Przez chwilę siedzieli w milczeniu. Potem Phillip wysunął ukradkiem rękę, chwycił ciastko i wpakował je do buzi, na której odmalowała się przyjemność. Po nim wybrał następne, z czekoladową polewą i konspiracyjnie mrugnął do ojca, po czym ciastko poszło w ślady pierwszego. _ To co, wciąż się cieszysz, że widzisz starego ojca? Chłopiec pochylił się i położył głowę na jego piersi. Anthony otoczył go ramionami; trzymał mocno, wdychając zapach jego włosów i czując instynktowną bliskość, do której tak bardzo starał się nie przyznawać. - Czy teraz czujesz się lepiej? - spytał chłopiec, odrywając się od niego. Brakowało mu przedniego zęba. - Proszę? Phillip zaczął wyciągać lokomotywę z pudełka. - Mama mówiła, że nie jesteś sobą, i dlatego nie piszesz. - Tak. Czuję się lepiej. - A co się stało? - Kiedy byłem w Afryce, działo się dużo nieprzyjemnych rzeczy. To mnie rozstroiło. Zachorowałem. A potem zachowywałem się niemądrze i za dużo piłem. - To było dosyć głupie. - Tak. Oczywiście. Więcej się nie powtórzy. Clarissa wróciła do stolika. Wstrząsnął nim jej widok: miała zaczerwieniony nos i czerwone obwódki wokół oczu. Z trudem się do niej uśmiechnął i w zamian otrzymał blady uśmiech. - Podoba mu się prezent - powiedział Anthony. - O Boże! No, to naprawdę wspaniały prezent. - Zerknęła na błyszczącą lokomotywę, na oczywisty zachwyt dziecka, i dodała: Mam nadzieję, że podziękowałeś, Phillipie. -Anthony położył na talerzyku ciastko, podał jej, potem wziął jedno dla siebie. Siedzieli w pełnej napięcia namiastce życia rodzinnego. - Pozwól mi pisać - powiedział po chwili Anthony. - Staram się zacząć nowe życie, Anthony - wyszeptała. -Próbuję zacząć od nowa. - Niemal go błagała. - To tylko listy.

Patrzyli na siebie ponad błyszczącym blatem. Obok ich syn kręcił kółkami swojej nowej kolejki, mrucząc z uciechy. - List. Jak destrukcyjny może stać się list? Jennifer rozłożyła gazetę, którą zostawił Laurence, wygładziła ją na kuchennym stole i przewróciła kartkę. Widziała go przez otwarte drzwi - stał w holu przed lustrem i poprawiał krawat. - Nie zapomnij o kolacji w Henley dziś wieczorem. Zaproszono żony, więc możesz zacząć się zastanawiać, w co się ubierzesz. - Nie odpowiadała, a on dodał cierpko: - Jennifer? To dziś wieczorem. Pod namiotem. - Jestem pewna, że cały dzień to dosyć czasu, by wybrać sukienkę odparła. Stał teraz w drzwiach. Żachnął się, gdy zobaczył, co robi. - Po co zawracasz sobie tym głowę? - Czytam gazetę. - To chyba nie bardzo do ciebie pasuje. Nie przyszły twoje magazyny? - Ja tylko... pomyślałam, że mogę trochę poczytać. Dowiedzieć się, co się dzieje w świecie. - Nie sądzę, by było tam coś, co mogłoby ciebie dotyczyć. Rzuciła okiem na panią Cordoza, która myła przy zlewie naczynia i udawała, że nie słucha. - Czytałam - powiedziała rozmyślnie powoli - o procesie o Kochanka lady Chatterley. To naprawdę interesujące. Poczuła, bardziej niż zobaczyła, jego zakłopotanie -wzrok miała wciąż utkwiony w gazecie. - Doprawdy nie wiem, o co wszyscy robią taki hałas. To tylko książka. Rozumiem, że to po prostu historia miłości dwojga ludzi. - No cóż, nie bardzo pojmujesz, tak? To nieprzyzwoite. Moncrieff czytał i powiedział, że to wywrotowe. Pani Cordoza z wielką energią szorowała patelnię. Zaczęła nucić pod nosem. Na dworze zerwał się wiatr, za kuchennym oknem przefrunęło kilka zrudziałych liści. - Powinniśmy mieć prawo do wyrażania własnych opi-

ni. Wszyscy jesteśmy dorośli. Ci, którzy uważają, że ich to obraża, nie muszą jej czytać. - Owszem. No cóż. Nie wyrywaj się podczas kolacji ze swoimi niedowarzonymi opiniami na te tematy, dobrze? To nie są ludzie, którzy mają ochotę słuchać kobiety rozprawiającej o sprawach, o których nie ma najmniejszego pojęcia. Jennifer zaczerpnęła powietrza, zanim odpowiedziała. - No dobrze, spytam Francisa, czy zechce pożyczyć mi swój egzemplarz. Wtedy może będę wiedziała, o czym mówię. Czy to ci odpowiada? - Zacisnęła szczęki, mały mięsień drgał jej na policzku. Laurence sięgnął po teczkę. Odezwał się lekceważącym tonem: - Ostatnio rankami bywasz nieznośna. Mam nadzieję, że dziś wieczorem będziesz nieco milsza. Jeśli to lektura gazety tak na ciebie wpływa, mogę kazać dostarczać ją do biura. Nie wstała z krzesła, by pocałować go w policzek, co zrobiłaby niegdyś. Przygryzła wargę i wpatrywała się w gazetę do chwili, gdy odgłos zamykanych drzwi powiedział jej, że mąż wyszedł do biura. Przez trzy dni prawie nie jadła i nie spała. Większą część nocy aż do porannych godzin leżała bezsennie, czekając, aż coś o biblijnym wymiarze spadnie z ciemności na jej głowę. Wciąż była wściekła na Laurence'a; teraz nagle widziała go oczami Anthony'ego i zrozumiała, że podziela jego potępienie. Potem nienawidziła Anthony'ego za to, że odczuwa coś takiego wobec męża, i czuła się jeszcze bardziej wściekła, że nie może mu tego powiedzieć. Nocą wspominała ręce i usta Anthony'ego na swoim ciele. Wyobrażała sobie, że robi z nim takie rzeczy, które w świetle poranka przyprawiały ją o rumieniec. Pewnego razu, zdecydowana, by skończyć z tym zamętem i znowu zjednoczyć się z mężem, obudziła go pocałunkami i wsunęła mu nogę między uda. Lecz on zareagował przerażeniem. Spytał, co ją, u diabła, napadło, i ją odepchnął. Odwrócił się tyłem, a ona, upokorzona, płakała w poduszkę.

Miotała się z powodu tych bezsennych godzin i toksycznej mieszaniny pożądania i poczucia winy, w nieskończoność rozpatrując rozmaite możliwości: mogłaby odejść, przetrawić jakoś poczucie winy, utratę pieniędzy i cierpienie rodziny. Mogłaby mieć romans i znaleźć płaszczyznę, na której ona i Anthony mogliby egzystować równolegle do ich zwykłego życia. Z pewnością nie tylko lady Chatterley to robiła. Ich środowisko huczało od opowieści, kto z kim sypiał. Mogłaby to zerwać i być dobrą żoną. Skoro w małżeństwie nie układa się dobrze, jest w tym jej wina, że niewystarczająco się starała. Ale można coś z tym zrobić - mówią o tym we wszystkich kobiecych pismach. Mogłaby być milsza, bardziej kochająca, piękniej wyglądać. Mogłaby przestać, jak powiadała jej matka, żyć myślą, że gdzie indziej są piękniejsze kraje. Dotarła do okienka. - Czy ten list pójdzie popołudniową pocztą? I czy może pani sprawdzić moją skrytkę pocztową? Skrytka numer 13 na nazwisko Stirling. Nie była tu od nocy u Alberta; przekonała samą siebie, że tak będzie najlepiej. To coś - nie śmiała myśleć o tym jako o romansie - stało się zbyt gorące. Powinni pozwolić temu nieco ostygnąć, żeby móc jaśniej myśleć. Ale po nieprzyjemnej porannej wymianie zdań jej postanowienie gdzieś się rozwiało. Napisała pośpiesznie list, przycupnąwszy przy swoim biureczku w salonie, kiedy pani Cordoza zajęta była odkurzaniem. Błagała go, by zrozumiał. Nie wie, co robić; nie chce go zranić... ale nie może znieść życia bez niego: Jestem, mężatką,. Dla mężczyzny rezygnacja z małżeństwa to rzecz prosta, ale dla kobiety? Teraz, według Ciebie, nie mogę zrobić nic niewłaściwego. Wiem jednak, że nadejdzie dzień, kiedy to się zmieni. Nie chcę, byś zobaczył we mnie to, czym gardzisz u innych ludzi. List był chaotyczny i mętny, pismo nierówne i nieczytelne.

Urzędniczka odebrała go od niej i po chwili wróciła, przynosząc inny. Serce wciąż mocniej jej biło na widok jego pisma. Tak pięknie składał słowa, że potrafiła w ciemności wyrecytować sobie całe fragmenty, jakby były to wiersze. Otworzyła list niecierpliwie, wciąż stojąc przy okienku, przesunęła się tylko, by zrobić miejsce do obsłużenia następnej osoby. Jednak tym razem słowa były inne. Gdyby ktokolwiek zauważył nagły bezruch blondynki w niebieskim płaszczu i sposób, w jaki wyciągnęła rękę, by po przeczytaniu listu przytrzymać się obudowy okienka, pewnie byłby zbyt zajęty własnymi przesyłkami i formularzami, by zwrócić na to baczniejszą uwagę. Ale zaszła uderzająca zmiana w jej wyglądzie. Stała tam jeszcze dłuższą chwilę, drżącymi rękami wcisnęła list do torebki i wyszła powoli, trochę niepewnie, na zalaną słońcem ulicę. Wędrowała po centrum Londynu przez całe popołudnie, z nikłym zainteresowaniem przyglądając się wystawom. Nie była w stanie wrócić do domu, czekała, aż na zatłoczonych chodnikach jej myśli trochę się rozjaśnią. Kilka godzin później, wchodząc do domu, zastała w holu panią Cordoza z dwiema sukniami przerzuconymi przez ramię. - Nie powiedziała mi pani, którą suknię włoży na dzisiejszą kolację. Wyprasowałam te dwie, na wypadek gdyby któraś pani odpowiadała. Gdy Jennifer stanęła w progu, słońce napełniło hol brzoskwiniowym światłem późnego lata. Po chwili, gdy zamknęła za sobą drzwi, powrócił szary półmrok. - Dziękuję - powiedziała do gospodyni i weszła do kuchni. Na zegarze była prawie piąta. Czy on się teraz pakuje? Wzięła do ręki włożony do kieszeni list. Przeczytała go trzy razy. Sprawdziła datę; faktycznie chodziło o dzisiejszy wieczór. Jak mógł decydować, w takich jak ta sprawach, tak szybko? Jak w ogóle mógł to zrobić? Przeklinała się, że nie odebrała listu wcześniej, że nie dała sobie czasu na ubłaganie go, by wszystko przemyślał.

Nie mam takiej sity jak Ty. Teraz ziaję sobie sprawę, że wrażenie, gdy się poznaliśmy - iż jesteś czymś kruchym, kimś, kogo muszę chronić- było mylne. To ty jesteś silną stroną, kimś, kto znosi życie z możliwością takiej miłości, Z faktem, że nigdy nie będzie dla nas dozwolona. Proszę, nie osądzaj mojej słabości. Jedyny sposób, by to znieść, to być tam, gdzie nigdy Cię nie zobaczę, gdzie nigdy nie zawładnie mną możliwość zobaczenia Cię z nim. Chcę być gdzieś, gdzie czysta konieczność usunie Clę z moich myśli - minuta po minucie, godzina po godzinie. Tutaj to niemożliwe. W pierwszej chwili była na niego wściekła, że próbuje ją do czegoś zmusić. W następnej poczuła okropny strach, że on odejdzie. Jak się będzie czuła, wiedząc, że nigdy już go nie zobaczy? Jak może dalej tkwić w tym życiu, gdy ujrzała alternatywę, którą jej pokazał? Mam zamiar podjąć tę pracę. Będę na peronie czwartym na dworcu Paddington, o 7.15 w piątek wieczorem. Nic na świecie nie dałoby mi więcej szczęścia niż Twoja odważna decyzja, by pojechać ze mną. Jeśli nie przyjdziesz, będę wiedział, że cokolwiek do siebie czujemy, nie jest to wystarczające. Nic obwiniam Cię, kochanie. Zdaję sobie sprawę, że ostatnie tygodnie trzymały Cię w ogromnym napięciu. Myśl, że mogę Cię unieszczęśliwić, jest dla mnie nieznośna. Była z nim zbyt szczera. Nie powinna zwierzać mu się z niepokojów, z pełnych udręki nocy. Gdyby sądził, że jest mniej znękana, nie czułby, że trzeba działać w ten sposób. Wiedz, że w swoich rękach trzymasz moje serce i moje nadzieje. I jeszcze ta jego niezwykła czułość. Anthony, który nie mógł znieść myśli, że ona uważa się za gorszą, niż jest, któ-

ry chciał ochronić ją przed wyrzutami sumienia, dał jej dwa najłatwiejsze sposoby wyjścia z tej sytuacji: albo pojechać z nim, albo zostać tu, gdzie jest, bez poczucia winy, ze świadomością, że jest kochana. Cóż więcej mógł zrobić? Jak mogła podjąć decyzję tak nagle, w tak krótkim czasie? Pomyślała, by pojechać do jego domu, ale nie była pewna, czy go tam zastanie. Zastanawiała się nad pójściem do redakcji, ale obawiała się, że zobaczy ją redaktor rubryki towarzyskiej, a ona stanie się przedmiotem zainteresowania albo, co gorsza, wprawi Anthony'ego w zakłopotanie. A poza tym cóż mogła powiedzieć, by zmienić jego decyzję? We wszystkim, co mówił, miał rację. Nie istniała inna możliwość zakończenia. Nie było sposobu, by zrobić to właściwie. - Pan Stirling dzwonił, by powiedzieć, że podjedzie po panią mniej więcej za kwadrans siódma. Ma trochę opóźnienia w biurze. Przysłał szofera po swoje wieczorowe ubranie. - Tak - powiedziała, nieobecna myślami. Nagle poczuła uderzenie gorąca, uchwyciła się balustrady. - Dobrze się pani czuje, pani Stirling? - Bardzo dobrze. - Wygląda pani na trochę zmęczoną. - Pani Cordoza starannie ułożyła suknie na krześle w holu i odebrała od Jennifer płaszcz. - Mam przygotować dla pani wodę na kąpiel? Jeśli ma pani ochotę, przygotuję filiżankę herbaty, zanim wanna się napełni. Odwróciła się do gospodyni. - Tak, myślę, że tak. Za kwadrans siódma, mówi pani? -Zaczęła wchodzić po schodach. - Pani Stirling! Sukienki! Która? - Och, nie wiem. Proszę wybrać. Leżała w kąpieli, prawie nieświadoma gorąca wody, odrętwiała na myśl o tym, co ma się zdarzyć. Jestem dobrą żoną, powtarzała sobie. Pójdę dziś wieczorem na kolację, będę zabawna i radosna, nie będę rozprawiać na tematy, o których nie mam pojęcia.

Jak to kiedyś napisał Anthony? Że czerpie się przyjemność z bycia uczciwą osobą. Nawet jeśli teraz się nią nie czujesz. Wyszła z wanny. Nie potrafiła się odprężyć. Potrzebowała czegoś, co oderwie ją od tych myśli. Nagłe pożałowała, że nie może wziąć proszków i przespać następnych dwóch godzin. A nawet następnych dwóch miesięcy, pomyślała żałośnie, sięgając po ręcznik. Otworzyła drzwi łazienki i zobaczyła, że pani Cordoza wyłożyła na łóżko dwie suknie: po lewej stronie leżała ciemnoniebieska, w którą się ubrała na urodziny Laurence'a. To była wesoła noc w kasynie. Bill wygrał w ruletkę sporą kwotę i uparł się, by postawić wszystkim szampana. Wypiła za dużo, kręciło jej się w głowie, nie mogła jeść. Teraz, w ciszy pokoju, przypomniała sobie inne momenty tego wieczoru, które zostały posłusznie wycięte ze wspomnień. Przypomniała sobie, jak Laurence skrytykował ją za to, że wydała zbyt dużo pieniędzy na żetony. Pamiętała już, jak mruczał, że robi mu wstyd, aż Yvonne poprosiła go z wdziękiem, by przestał marudzić. On cię zgniecie, zniszczy to, co sprawia, że jesteś sobą. Przypomniała sobie, jak stał dziś rano w drzwiach do kuchni. Po co zawracasz sobie tym głowę? Mam nadzieję, że dziś wieczorem będziesz nieco milsza. Spojrzała na drugą sukienkę: bladozłoty brokat, ze stójką, bez rękawów. Suknia, którą miała na sobie tego wieczoru, kiedy Anthony O'Hare nie chciał się z nią kochać. Jakby uniosła się gęsta mgła. Upuściła ręcznik i narzuciła coś na siebie. Potem zaczęła gromadzić na łóżku rzeczy. Bielizna. Buty. Pończochy. Co, u diabła, trzeba spakować, kiedy odchodzi się na zawsze? Trzęsły jej się ręce. Niemal nie zdając sobie sprawy z tego, co robi, ściągnęła z górnej półki walizkę i otworzyła ją. Z pasją wrzucała do niej rzeczy, bojąc się, że jeśli przerwie, by pomyśleć, co zamierza, wcale tego nie zrobi. - Wychodzi pani gdzieś, madam? - W drzwiach za jej plecami pojawiła się pani Cordoza z filiżanką herbaty.

Ręka Jennifer powędrowała do gardła. Odwróciła się, częściowo zasłaniając walizkę. - Nie, nie. Zabieram tylko trochę rzeczy do pani Moncrieff. Dla jej siostrzenicy. Te, które mi się znudziły. - W pralni są jakieś ubrania, o których pani mówiła, że już na panią nie pasują. Mam je przynieść? - Nie. Mogę to sama zrobić. Pani Cordoza zerknęła na łóżko. - Ale tu jest pani złota suknia. Przecież przepada pani za nią. - Pani Cordoza, proszę pozwolić, bym sama zrobiła porządki w mojej szafie - odburknęła. Gospodyni się żachnęła. - Bardzo przepraszam, pani Stirling - powiedziała i wycofała się w urażonym milczeniu. Jennifer zaczęła płakać, szlochała urywanie. Wpełzła na łóżko, nakryła rękami głowę i zawodziła, nie wiedząc, co robić. Wiedziała jedynie, że w każdej z tych sekund niezdecydowania waży się na szali kierunek jej życia. Słyszała głos matki, widziała jej twarz przerażoną na wieść o tym, że córka zhańbiła rodzinę, dochodziły do niej szepty w kościele, pełne świętego zgorszenia. Widziała życie, które planowała wcześniej, dzieci, które z pewnością złagodziłyby chłód Laurence'a, zmusiłyby go, by się trochę odprężył. Zobaczyła szereg ciasnych, wynajętych pokoi, Anthony'ego, pracującego cały dzień poza domem, ją samą pełną obaw w obcym kraju bez niego. Zobaczyła, jak nudzi się nią, ubraną w bure szmaty, i jak ogląda się już za innymi mężatkami. Nigdy nie przestanę Cię kochać. Nie kochałem nikogo przed Tobą i nie będzie nikogo po Tobie. Kiedy się podniosła, w nogach łóżka stała pani Cordoza. Jennifer wytarła oczy i nos. Zamierzała przeprosić za swoją nieuprzejmość, kiedy zobaczyła, że starsza pani pakuje jej torbę. - Włożyłam tu pani buty na płaskim obcasie i brązowe spodnie. Nie trzeba ich tak często prać.

Jennifer gapiła się na nią, czując męczącą czkawkę. - Ma tu pani bieliznę i nocną koszulę. - Ja... ja nie... Pani Cordoza nie przestawała pakować. Wyjęła rzeczy z walizki, przełożyła je bibułką i ułożyła z powrotem z taką samą nabożną uwagą, jaką obdarzyłaby noworodka. Jennifer była jak zahipnotyzowana widokiem tych układających i wygładzających ubrania rąk. - Pani Stirling - powiedziała pani Cordoza, nie patrząc w górę - nigdy tego pani nie mówiłam. Tam, gdzie mieszkałam w Afryce Południowej, był zwyczaj, żeby po śmierci męża zasypać okna popiołem. Kiedy mąż umarł, moje okna zostały czyste. A nawet umyłam je, żeby lśniły. Pewna, że Jennifer słucha jej uważnie, dalej układała rzeczy. Teraz buty, podeszwami do siebie, w cienkim bawełnianym woreczku, porządnie ułożone na dnie, para białych tenisówek, szczotka do włosów. - Naprawdę kochałam męża, kiedy byliśmy młodzi, ale to nie był miły człowiek. Im byliśmy starsi, tym mniej dbał o to, jak się wobec mnie zachowuje. Kiedy nagle umarł, niech Bóg mi przebaczy, poczułam się, jakby ktoś mnie uwolnił. - Zawahała się, patrząc na wpół spakowaną walizkę. - Gdyby ktoś dał mi szansę wiele lat temu, odeszłabym. Myślę, że miałabym szansę na inne życie. Położyła ostatnią złożoną sztukę na wierzchu, zamknęła wieko i zapięła sprzączki po obu stronach uchwytu. - Jest wpół do siódmej. Na wypadek gdyby pani zapomniała, pan Stirling powiedział, że będzie w domu mniej więcej za kwadrans siódma. - Wyprostowała się i nie mówiąc nic więcej, wyszła z pokoju. Jennifer zerknęła na zegarek i zostawiła resztę ubrań. Przebiegła przez pokój, wsuwając stopy w najbliżej stojące buty. Podeszła do toaletki i sięgnęła do tyłu szufladki, gdzie trzymała w zwiniętej pończosze zapasowe pieniądze na niespodziewane zakupy. Schowała do kieszeni banknoty, kilka pierścionków i naszyjników. Chwyciła walizkę i staszczyła ją ze schodów.

Pani Cordoza trzymała jej prochowiec. - Największą szansę na złapanie taksówki będzie pani mieć na New Cavendish Street. Proponowałabym Portland Place, ale tamtędy jeździ chyba szofer pana Stirlinga. - New Cavendish Street. Żadna z nich się nie ruszyła, być może były oszołomione tym, co zrobiły. Wreszcie Jennifer podeszła do pani Cordoza i impulsywnie ją uścisnęła. - Dziękuję. Ja... - Poinformuję pana Stirlinga, że o ile mi wiadomo, poszła pani na zakupy. - Tak. Tak, dziękuję pani. Wyszła w noc, która nagle w jej odczuciu aż kipiała od możliwości. Zeszła ostrożnie ze schodów, szukając wzrokiem znajomego żółtego światła taksówki. Kiedy znalazła się na chodniku, zaczęła biec w mrok miasta. Czuła niesłychaną ulgę - już nie musiała być panią Stirling, ubierać się, zachowywać ani kochać w określony sposób. Aż zakręciło jej się w głowie, kiedy zdała sobie sprawę, że nie ma pojęcia, kim ani też gdzie może być za rok, i niemal roześmiała się na myśl o tym. Ulice były pełne pieszych, w zapadającym zmierzchu zapalały się latarnie. Jennifer biegła, walizka obijała się jej o nogi, serce waliło jak młotem. Wyobraziła sobie Laurence'a, jak wraca do domu i woła ją zniecierpliwionym głosem, oraz panią Cordozę, która zawiązuje na głowie chustkę i zauważa, że chyba madam zasiedziała się na zakupach. Minie następne pół godziny, zanim on zacznie naprawdę się zastanawiać, a do tej pory ona będzie już na peronie. Idę, Anthony, powiedziała do niego w duchu, a bańka rosnąca w jej piersi mogła być podnieceniem, strachem albo uderzającą do głowy kombinacją obu tych rzeczy. Nieustanny ruch na peronie uniemożliwiał obserwację. Ludzie przepływali obok niego, przeplatając się między sobą tak, że już nie bardzo wiedział, po co patrzy. Anthony stał koło żeliwnej ławki z walizkami u stóp i tysięczny już raz

patrzył na zegarek. Dochodziła siódma. Jeśli zamierzała przyjść, to z pewnością powinna już tu dotrzeć. Spojrzał na tablicę informacyjną, a potem na pociąg, który miał go zawieźć na Heathrow. Weź się w garść, chłopie, powiedział sobie. Ona przyjdzie. - Pan na pociąg o siódmej piętnaście? - Tuż obok pojawił się strażnik. - Odjeżdża za parę minut, proszę pana. Jeśli to pański, radziłbym wsiadać. - Czekam na kogoś. Zerknął na barierkę biletową na końcu peronu. Stała tam stara kobieta i szukała zagubionego biletu. Potrząsała głową w sposób, który wskazywał, że nie po raz pierwszy jej torebka połknęła jakiś ważny dokument. Dwaj bagażowi gawędzili obok. Nie było widać nikogo innego. - Pociąg nie będzie czekał, proszę pana. Następny jest o dziewiątej czterdzieści pięć, jeśli to pana interesuje. Zaczął krążyć między żeliwnymi ławkami, starając się nie spoglądać wciąż na zegarek. Myślał o jej twarzy tej nocy u Alberta, kiedy powiedziała, że go kocha. Nie było w tym podstępu, tylko uczciwość. Nie była zdolna do kłamstwa. Nie ośmielał się myśleć, jak by się czuł, budząc się obok niej następnego ranka, o czystej radości bycia przez nią kochanym i o możliwości kochania jej. List, który do niej wysłał z zawartym w nim ultimatum, był dość ryzykowny; ale tamtej nocy zrozumiał, że ona ma rację: to nie mogło dalej trwać w ten sposób. Czysta siła ich uczuć przeobrazi się w coś toksycznego. Zaczną mieć sobie za złe niezdolność do zrobienia tego, czego tak bardzo pragną. W najgorszym wypadku, wciąż sobie powtarzał, przynajmniej jego zachowanie jest honorowe. Ale w głębi duszy nie wierzył, że zdarzy się najgorsze. Ona przyjdzie. Wszystko, co wiedział na jej temat, mówiło, że przyjdzie. Znów spojrzał na zegarek, przeczesał ręką włosy, rzucił okiem na kilka wyłaniających się zza barierki osób. - To dobre posunięcie dla ciebie - powiedział mu Don. -Będziesz z dala od kłopotów.

Zastanawiał się, czy naczelnemu nie sprawiła ulgi myśl, ze on znajdzie się na drugim końcu świata. Może i tak, odpowiedział mu, usuwając się z drogi tłumowi zaaferowanych, wsiadających do pociągu biznesmenów. Mam piętnaście minut, by się dowiedzieć, czy to prawda. Trudno było w to uwierzyć. Tuż po tym, jak dotarła na New Cavendish Street, zaczęło padać; niebo najpierw przybrało kolor brudnej pomarańczy, a potem zrobiło się czarne. Wszystkie taksówki byfy zajęte, jakby posłuszne jakiejś milczącej instrukcji. Każda czarna sylwetka, jaką zauważała, miała przyćmione żółte światła; jacyś zagadkowi pasażerowie byli już w drodze tam, dokąd chcieli się dostać. Mimo to wciąż machała ręką. Czy nie rozumiecie, jakie to pilne?! -chciała do nich krzyczeć. - Od tej podróży zależy moje życie. Deszcz przeszedł w ulewę, spływał falami jak tropikalna burza. Dookoła niej otwierały się parasole, dźgając ją, gdy na krawężniku przestępowała z nogi na nogę. Ubranie zrobiło się wilgotne, potem całkowicie przemokło. Gdy minutowa wskazówka jej zegarka zbliżyła się do siódmej, nieokreślony dreszcz emocji przerodził się w twardy węzeł lęku. Nie zdąży. Za chwilę Laurence zacznie jej szukać. Nie zdąży dojść na piechotę, nawet gdyby zostawiła walizkę. Niepokój rósł w niej jak fala przypływu, samochody przejeżdżały, ochlapując nogi nieostrożnych przechodniów wielkimi pióropuszami wody. Pomyślała o tym w chwili, gdy zobaczyła mężczyznę w czerwonej koszuli. Zerwała się do biegu, potrącając ludzi zagradzających jej drogę, po raz pierwszy nie dbając o to, jak ją widzą. Biegła po znajomych ulicach, aż znalazła tę, której szukała. Zostawiła walizkę na szczycie schodów i z rozwianymi włosami zbiegła do pogrążonego w ciemności klubu. Felipe stał przy barze, wycierając szklanki. Nie było nikogo poza nim i szatniarką Sherrie. Mimo cichej muzyki w tle w przytłaczającym bezruchu bar wyglądał jak skamieniały.

- Nie ma go tu, proszę pani. - Felipe nawet nie podniósł wzroku. - Wiem - była tak zdyszana, że ledwo mogła mówić - ale to bardzo ważne. Czy ma pan samochód? Spojrzenie, które jej rzucił, nie należało do przyjaznych. - Może mam. - Czy mógłby pan podrzucić mnie na dworzec? Na Paddington? - Chce pani, żebym panią podwiózł? - Obrzucił wzrokiem jej mokre ubranie, włosy przyklejone do głowy. - Tak. Tak! Mam tylko piętnaście minut. Proszę. Przyglądał się jej uważnie. Zauważyła, że stoi przed nim duża, na wpół pusta szklanka whisky. - Proszę! Nie prosiłabym, gdyby nie było to tak strasznie ważne. Pochyliła się ku niemu. - Żeby się spotkać z Tonym. Mam pieniądze, proszę. - Pogrzebała w kieszeni i wyciągnęła wilgotne banknoty. Sięgnął ręką za siebie i wyciągnął kluczyki. - Nie potrzebuję pani pieniędzy. - Dziękuję panu, naprawdę dziękuję - powiedziała bez tchu. - Proszę się pośpieszyć. Mamy niecałe piętnaście minut. Jego samochód stał trochę dalej i gdy do niego dotarli, Felipe też był mokry. Nie otworzył przed nią drzwi, więc szarpnęła je i z wysiłkiem wrzuciła ociekającą wodą walizkę na tylne siedzenie. - Proszę! Jedźmy! - wysapała, odgarniając z twarzy mokre włosy, on jednak, wyraźnie zamyślony, nieruchomo tkwił przy kierownicy. O Boże, proszę, nie bądź pijany, błagała go w myślach. Nie mów mi, że nie możesz jechać, że skończyła się benzyna, że zmieniłeś zdanie. Proszę. To tak mało czasu. - Starała się, by w jej głosie nie było słychać cierpienia. - Pani Stirling. Zanim panią zawiozę... - Tak? - Muszę wiedzieć... Tony to dobry człowiek, ale... - Wiem, że był żonaty. Wiem o jego synu. Wiem o tym wszystkim odparła niecierpliwie.

- Nie ujawnia, że naprawdę jest wrażliwy. -Co? - Niech mu pani nie łamie serca. Nigdy nie widziałem go w takim stanie przy jakiejkolwiek innej kobiecie. Jeśli nie jest pani pewna, jeśli pani uważa, że jest choć cień szansy, że może pani wrócić do męża, proszę tego nie robić. Deszcz walił o dach małego samochodu. Wyciągnęła rękę i położyła mu na ramieniu. - Nie jestem... nie jestem taka, za jaką pan mnie ma. Naprawdę. Spojrzał na nią z ukosa. - Ja... po prostu chcę z nim być. Zostawiam dla niego wszystko. Jest tylko on. Anthony - powiedziała i zachciało się jej śmiać ze strachu i zdenerwowania. - Jedźmy już! Proszę! - Dobra - powiedział i ruszył z piskiem opon. - Dokąd? - Skierował samochód w stronę Euston Road i walnął w przycisk, usiłując zmusić wycieraczki do działania. Pomyślała przelotnie o mytych do połysku oknach pani Cordoza i wyciągnęła z koperty list. Moja, największa, i jedyna miłości! Naprawcie tak właśnie myślę. Dochodzę do wniosku,, że jedno z nas musi podjąć śmiałą decyzję, to jest jedyne wyjście... Mam, zamiar wziąć tę pracę. Będę na peronie czwartym na dworcuPaddington, o 7.15 w piątek wieczorem... - Peron czwarty! - krzyknęła. - Mamy jedenaście minut. Myśli pan, że zdąż...

Część druga

NIEPOTRZEBNA NIE PRZYJEŻDŻAJ M do K, wojennej narzeczonej, telegram

12 Lato 1964 Pielęgniarka powoli przechodziła przez oddział, pchając wózek, na którym w równych rzędach ustawiono papierowe kubki z kolorowymi tabletkami. Kobieta z łóżka nr 16 c mruknęła: - O Boże, znowu... - Nie będziemy robić zamieszania, prawda? - Siostra postawiła kubek z wodą na nocnym stoliku. - Jeśli zjem jeszcze trochę tego, zacznę grzechotać. - Tak, ale przecież musimy obniżyć ciśnienie, prawda? - My musimy? Nie wiedziałam, że to zaraźliwe... Jennifer, przycupnięta na krześle obok łóżka, uniosła kubek i podała go Yvonne Moncrieff, której powiększony brzuch, dziwnie oderwany od reszty ciała, wznosił się pod kocem jak kopuła. Yvonne westchnęła. Wrzuciła tabletki do ust, posłusznie je połknęła i uśmiechnęła się sarkastycznie do młodej pielęgniarki, która pchała swój wózek do następnej pacjentki oddziału położniczego. - Jenny, kochanie, zorganizuj mi przerwę. Myślę, że nie zniosę następnej nocy w tym miejscu. Te jęki i narzekania, nie uwierzyłabyś. - Myślałam, że Francis zamierzał umieścić cię w separatce. - Nie teraz, kiedy muszę tu spędzić całe tygodnie. Wiesz,

jaki jest skrupulatny, jeśli chodzi o pieniądze. „Jaki to ma sens, kochanie, skoro możemy mieć doskonałą opiekę za darmo? Poza tym masz tu towarzystwo innych pań, z którymi możesz pogawędzić". Prychnęła i wskazała głową potężną, piegowatą kobietę z sąsiedniego łóżka. - Tak, mam m n ó s t w o wspólnego z tą Lily Lo. Trzynaścioro dzieci! Myślałam, że dokonaliśmy wyczynu z naszą trójką w ciągu czterech lat, ale doprawdy jestem amatorką. - Przyniosłam ci kilka nowych czasopism. - Jennifer wyjęła je z torby. - Och, „Vogue". Kochana jesteś, ale proszę, zabierz je. Miną całe miesiące, zanim będę się mogła zmieścić w cokolwiek, co pokazują, a to jedynie sprawia, że chce mi się płakać. Następnego dnia po tym, jak to małe nareszcie się urodzi, zamówię sobie nowy pas wyszczuplający... Opowiedz mi o czymś ciekawym. - Ciekawym? - Co masz zamiar robić przez resztę tygodnia? Nie wiesz, jak to jest, gdy jesteś tu uziemiona bez końca, wielka jak wieloryb, karmiona na siłę kaszką na mleku i zastanawiasz się, co, u licha, naprawdę dzieje się na świecie. - Och... same nudy. Dziś wieczorem drink w jakiejś ambasadzie. Naprawdę wolałabym zostać w domu, ale Larry nalega, bym z nim poszła. W Nowym Jorku trwa konferencja dotycząca ludzi, którzy chorują z powodu azbestu. Larry chce tam pojechać i powiedzieć im, że w jego przekonaniu ten człowiek, Selikoff, który ma z tym jakiś związek, to wichrzyciel. - Ale koktajle, piękne suknie... - Naprawdę wolałabym zwinąć się w kłębek i obejrzeć Rewolwer i melonik. Jest za gorąco, żeby się stroić. - Uch. Nawet mi nie mów. Czuję się, jakby zamknięto mnie tu z własnym małym piecykiem. - Poklepała się po brzuchu. - O! Wiedziałam, że chcę ci o czymś powiedzieć. Mary Odin wpadła tu wczoraj. Powiedziała, że Katherine i Tommy Houghton postanowili się rozwieść. Zgadniesz, co mają zamiar zrobić?

Jennifer potrząsnęła głową. - Rozwód hotelowy. Wygląda na to, że on zgodził się zostać „złapany" w hotelu z jakąś kobietą, by mogli się rozwieść bez odwlekania. Ale to nawet nie połowa nowiny. - Nie? - Mary mówi, że kobieta, która zgodziła się, by zrobili jej z nim zdjęcie, to faktycznie jego kochanka. Ta, która wysyłała listy. Biedna Katherine jest przekonana, że on płaci komuś za tę usługę. Użyła już jednego z tych miłosnych listów jako dowodu w sprawie. On jej podobno powiedział, że ma znajomego, który to tak napisze, że będzie wyglądał na autentyczny. Czy to nie najokropniejsza rzecz, jaką słyszałaś? - Okropna. - Modlę się, żeby Katherine nie przyszła mnie odwiedzić. Wiem, że w końcu zdradziłabym jej całą tę grę. Biedna kobieta. Wszyscy oprócz niej o tym wiedzą. Jennifer zaczęła kartkować pismo, komentując na głos przepisy i wzory sukien. Zorientowała się, że przyjaciółka jej nie słucha. - Dobrze się czujesz? - Położyła rękę na kołdrze. - Może coś ci przynieść? - Miej na niego oko, dobrze? - Yvonne mówiła spokojnie, ale jej obrzęknięte palce wybijały na prześcieradle niespokojny rytm. - Kogo masz na myśli? - Francisa. Miej oko na niespodziewanych gości. Rodzaju żeńskiego. - Odwróciła twarz w stronę okna. - Och, jestem pewna, że Francis... - Jenny! Po prostu zrób to dla mnie, dobrze? Zapadła cisza. Jennifer przyglądała się wyciągniętej ze spódnicy nitce. - Oczywiście. - A poza tym - Yvonne zmieniła temat - powiedz mi, w co się dzisiaj wieczorem ubierzesz. Już mówiłam, że nie mogę się doczekać, kiedy włożę normalne stroje. Czy wiesz, że moje stopy powiększyły się o dwa numery? Jeśli tak dalej będzie, wyjdę stąd w kaloszach.

Jennifer wstała i sięgnęła po torebkę, którą zostawiła pod krzesłem. - Omal zapomniałam. Violet mówiła, że zajrzy tu po podwieczorku. - O, Boże! Kolejne aktualności o koszmarnych problemach z kupką małego Fredericka. - Jeśli się da, przyjdę tu jutro. - Baw się dobrze, kochanie. Oddałabym przedni ząb za to, by pójść na koktajl, zamiast wysłuchiwać tu ględzenia Violet. - Yvonne westchnęła. - A zanim pójdziesz, podaj mi „Queen", dobrze? Jak ci się podoba fryzura Jean Shrimpton? Jest trochę podobna do tej, jaką miałaś na tej katastrofalnej kolacji u Maisie Barton-Hulme. Jennifer weszła do łazienki, zamknęła drzwi i pozwoliła, by szlafrok zsunął się z niej na posadzkę. Wybrała strój na wieczór: powiewną suknię z surowego jedwabiu w kolorze wina z okrągłym kołnierzem i jedwabny szal. Upnie wysoko włosy i włoży rubinowe kolczyki, które Laurence kupił jej na trzydzieste urodziny. Narzekał, że rzadko je nosi. Wydawał na nią pieniądze, był więc przekonany, że przynajmniej powinna to zaprezentować. Ponieważ ustaliła już szczegóły toalety, poleży sobie w wannie aż do chwili, kiedy będzie musiała polakierować paznokcie. Potem się ubierze, a kiedy Laurence wróci do domu, dokończy makijaż. Zakręciła kurki i spoglądała w lustrze apteczki na swoje odbicie, przecierając zaparowane szkło. Wpatrywała się w nie, dopóki znów nie pokryło się parą. Otworzyła szafkę i przeglądała brązowe buteleczki na górnej półce, aż znalazła to, czego potrzebowała. Łyknęła dwie tabletki valium i popiła wodą z kubka do zębów. Zerknęła na pentobarbital, ale uznała, że byłby za silny, gdyby chciała się napić. A zdecydowanie miała na to ochotę. Kiedy usłyszała trzask drzwi wejściowych, co znaczyło, że pani Cordoza wraca z parku, weszła do wanny i zanurzyła się w poprawiającej samopoczucie kąpieli.

Laurence dzwonił, że znów będzie spóźniony. Usiadła na tylnym siedzeniu, a szofer Erie pokonywał gorące, suche ulice, aż wreszcie zatrzymał się przed biurem męża. - Czy poczeka pani w samochodzie, pani Stirling? - Tak, dziękuję panu. Obserwowała, jak młody człowiek żwawo wbiega po schodach i znika, w przedsionku. Nie miała ochoty wchodzić do biura. Kiedy nalegał, pełniła swoją dziwną rolę, pojawiając się na przyjęciach i składając personelowi życzenia na Boże Narodzenie, ale czuła się w tym miejscu nieswojo. Jego sekretarka patrzyła na nią z wyrazem dziwnej wzgardy, jakby miała do niej o coś pretensję. Może faktycznie zachowała się wobec niej niewłaściwie? W ostatnich czasach miała problemy z rozeznaniem, co jest właściwe. Otworzyły się drzwi i wyszedł Laurence w swoim ciemnoszarym tweedowym garniturze, szofer podążał za nim. Nieważne, że było gorąco, Laurence Stirling nosił to, co było według niego stosowne. Nowe trendy mody męskiej uważał za niezrozumiałe. 0 - A, jesteś. - Usiadł obok niej na tylnym siedzeniu, wnosząc podmuch ciepłego powietrza. - Tak. - W domu wszystko w porządku? - W porządku. - Czy przyszedł chłopak, żeby umyć schody? - Tuż po twoim wyjściu. - Chciałem skończyć przed szóstą, te cholerne rozmowy transatlantyckie. Zawsze łączą później, niż obiecywali. Skinęła głową. Wiedziała, że nie wymaga od niej odpowiedzi. Włączyli się w wieczorny ruch. Po drugiej stronie Marylebone Road widziała niezwykłą zieleń Regent's Park i obserwowała dziewczęta idące w jego stronę w drgającym od upału powietrzu. Szły w grupkach, powoli. Śmiały się i co chwila zatrzymywały, coś do siebie wołając. Ostatnio, gdy Patrzyła na te wyluzowane podfruwajki w krótkich spódniczkach i z krzykliwym makijażem, zaczynała się czuć jak

matrona. Wyraźnie nie przejmowały się tym, co inni o nich myślą. Prawdopodobnie były zaledwie dziesięć lat młodsze, pomyślała Jennifer, ale równie dobrze mogłaby należeć do pokolenia swojej matki. - Och. Włożyłaś tę suknię. - W jego głosie brzmiała głęboka dezaprobata. - Nie wiedziałam, że jej nie lubisz. - Nie chodzi mi o to, czy ją lubię, czy nie. Po prostu uważam, że może powinnaś włożyć coś, w czym wyglądałabyś na mniej... kościstą. To nie miało końca. Choć wydawało jej się, że pokryła serce trwałą porcelanową skorupą, wciąż znajdował sposób, żeby ją wyszczerbić. Przełknęła ślinę. - Koścista. Dziękuję. Nie sądzę, żebym mogła teraz temu zaradzić. - Nie marudź. Ale mogłabyś trochę bardziej zatroszczyć się o swój wygląd- - Obrzucił ją krótkim spojrzeniem. -I mogłabyś używać więcej tego, co nakładasz na twarz. -Wskazał palcem miejsce pod oczami. Wyglądasz na dość zmęczoną. - Rozsiadł się wygodniej i zapalił cygaro. - Dobra, Erie. Pośpiesz się, chcę tam być na siódmą. Samochód z posłusznym mruczeniem gwałtownie przyspieszył. Jennifer zapatrzyła się na ruchliwe ulice i więcej się nie odezwała. Uprzejma. Zrównoważona. Spokojna. Takimi słowami określali ją jej przyjaciele, przyjaciele i biznesowi partnerzy Laurence'a. Pani Stirling, wzór kobiecych cnót, zawsze doskonale opanowana, nieskłonna do podniecenia i histerycznych okrzyków jak inne, gorsze żony. Czasami, kiedy mówiono o tym w obecności Laurence'a, odpowiadał: „Idealna żona? Nie wiedzą wszystkiego, prawda, kochanie?". Mężczyźni w jego otoczeniu uprzejmie się śmiali; ona też się uśmiechała. Często takie wieczory źle się kończyły. Czasem, kiedy zauważała przelotne spojrzenia, jakie wymieniali Yvonne i Francis, słysząc któryś z ostrzejszych komentarzy Laurence'a, albo gdy spostrzegała rumieniec na twarzy Billa,

podejrzewała, że ich związek może być rzeczywiście przedmiotem różnych spekulacji. Jednak nikt o nic nie wypytywał. W końcu to, co się dzieje w domu, to prywatna sprawa mężczyzny. Byli przyjaciółmi, zbyt dobrymi, żeby się wtrącać. - Witamy śliczną panią Stirling. Wspaniale pani wygląda! Południowoafrykański attache ujął jej dłonie i ucałował w policzki. - Nie jestem zbyt koścista? - spytała niewinnie. - Proszę? - Nieważne. - Uśmiechnęła się. - Znakomicie się pan prezentuje, Sebastianie. Małżeństwo wyraźnie panu służy. Laurence poklepał młodszego mężczyznę po ramieniu. - Mimo wszystkich moich ostrzeżeń, nie? Obaj się roześmiali, a Sebastian Thorne, który wciąż lśnił blaskiem naprawdę udanego małżeństwa, rozpromienił się z dumy. - Pauline jest tam, jeśliby pani chciała się z nią przywitać, Jennifer. Wiem, że bardzo pragnie panią zobaczyć. - Pójdę więc do niej - odparła, przepełniona wdzięcznością za możliwość szybkiej rejterady. - Panowie mi wybaczą? Od wypadku minęły cztery lata. Cztery lata, podczas których Jennifer zmagała się z bólem, z poczuciem winy i utratą romansu, który tylko częściowo pamiętała. Podejmowała gorączkowe wysiłki, by ratować związek, w którym tkwiła. Przy jednej z rzadkich okazji, kiedy pozwoliła swoim myślom na błądzenie, uznała, że gdy po raz pierwszy znalazła te listy, z pewnością ogarnęło ją jakieś szaleństwo. Wspomniała swoje maniakalne wysiłki, by odkryć tożsamość Boota, pomyłkę i lekkomyślne uganianie się za Reggiem, i niemal odnosiła wrażenie, że to wszystko przydarzyło się komuś innemu. Teraz nie potrafiła sobie wyobrazić, że mogłaby przeżyć taką namiętność. Nie wyobrażała sobie tak intensywnego pożądania. Przez dłuższy czas była pełna skruchy. Zdradziła Laurence'a i miała nadzieję jedynie na to, że potrafi mu to zrekompensować. Przynajmniej tyle

mógł od niej oczekiwać. Wychodziła ze skóry, by sprostać temu zadaniu, i odpędzała myśli o kimkolwiek innym. Pozostałe listy umieściła w pudełku na buty i schowała na dnie szafy. Żałowała, że nie wiedziała wtedy, iż gniew Laurence'a będzie tak zjadliwy i długotrwały. Prosiła o zrozumienie, o drugą szansę, a on znajdował niemal perwersyjną przyjemność w przypominaniu jej, na ile różnych sposobów go uraziła. Nigdy wprost nie wspominał o zdradzie - w końcu sugerowałoby to utratę kontroli, a ona już zrozumiała, że Laurence lubił być postrzegany jako człowiek panujący nad wszystkimi aspektami życia - ale dzień po dniu na tysiąc sposobów uświadamiał jej, jak jest marna. Styl ubioru. Sposób, w jaki prowadziła dom. Niezdolność do uszczęśliwienia go. Bywały dni, w których podejrzewała, że będzie tak pokutować przez resztę życia. Mniej więcej od roku stał się mniej wybuchowy. Przypuszczała, że ma kochankę. Nie zmartwiła się tym, tak naprawdę sprawiło jej to ulgę. Zmniejszyły się jego wymagania, stał się mniej krytyczny. Jego słowne przytyki wydawały się wręcz zdawkowe, jak przyzwyczajenie, z którego nie chciało mu się zrezygnować. Tak jak powiedział doktor Hargreaves, tabletki pomagały. Wprawdzie czuła się po nich dziwnie na wszystko zobojętniała, ale jej zdaniem warto było płacić tę cenę. Owszem, może i była nudna, jak często twierdził Laurence. Może nie błyszczała już na przyjęciach, ale tabletki oznaczały, że już nie płakała w nieodpowiednich momentach ani nie zrywała się z łóżka. Nie obawiała się już jego nastrojów i mniej ją obchodziło, kiedy zbliżał się do niej w nocy. I co najważniejsze: już nie czuła rozrywającego wnętrzności bólu z powodu wszystkiego, co utraciła, czy za co była odpowiedzialna. Nie. Jennifer Stirling szła przez życie godnie, z perfekcyjną fryzurą i makijażem, z miłym uśmiechem na twarzy. Uprzejma, zrównoważona Jennifer, która wydawała najlepsze przyjęcia, prowadziła piękny dom, znała wszyst-

kich ważnych ludzi. Idealna żona dla mężczyzny o jego pozycji. Ale miało to swoje dobre strony. Mogła sobie na to pozwolić. - Jestem po prostu zachwycona, że mamy własny dom. Czuła się pani tak samo po ślubie z panem Stirlingiem? - Nie pamiętam, to było tak dawno. - Zerknęła na Laurence'a, który rozmawiał z Sebastianem. Jedną rękę miał uniesioną do ust i palił nieodłączne cygaro. Nad głowami ludzi leniwie obracały się wentylatory, pod nimi stały grupki obwieszonych biżuterią kobiet, od czasu do czasu osuszających karki cienkimi batystowymi chusteczkami. Pauline Thorne wyjęła mały album ze zdjęciami ich nowego domu. - Zdecydowaliśmy się na nowoczesne umeblowanie. Sebastian powiedział, że mogę zrobić wszystko według własnego gustu. Jennifer pomyślała o swoim domu, ciężkich mahoniowych meblach, poważnym wystroju. Zachwyciła się białymi krzesłami, tak gładkimi, że wyglądały jak skorupki jajek, jaskrawymi dywanami, nowoczesnymi obrazami na ścianach. Laurence uważał, że dom powinien stanowić jego odbicie. Uważał, że jest wspaniały, wypełniony świadomością historii. Patrząc na te zdjęcia, Jennifer zdała sobie sprawę, że dla niej jest pompatyczny i nie wzbudza żadnych uczuć. Duszny. Przypomniała sobie, że nie powinna być niemiła. Wielu ludzi zachwycałaby możliwość mieszkania w takim domu. - W przyszłym miesiącu będzie o nim artykuł w „Your House". Matka Seba wręcz go nie znosi. Mówi, że za każdym razem, kiedy wchodzi do bawialni, ma wrażenie, że zaraz uprowadzą ją kosmici. - Dziewczyna roześmiała się, Jennifer się uśmiechnęła. - Kiedy oznajmiłam, że może przerobię którąś sypialnię na pokój dziecinny, powiedziała, że sądząc po reszcie wystroju, pewnie zniosę dziecko w plastikowym jajku.

- Spodziewacie się dziecka? - Jeszcze nie. Jeszcze długo nie... - Położyła rękę na ramieniu Jennifer. - Mam nadzieję, że nie ma mi pani za złe, że to mówię, ale właśnie wróciliśmy z podróży poślubnej. Zanim wyjechałam, moja matka wygłosiła do mnie przemowę. Wie pani: że powinnam ulec Sebowi i że to może być „nieco nieprzyjemne". Jennifer zmrużyła oczy. - Ona naprawdę myślała, że to będzie dla mnie szok. Ale przecież to nie jest tak, prawda? Jennifer pociągnęła łyk ze swojego kieliszka. - Och, jestem strasznie niedyskretna! - Wcale nie - odparła Jennifer uprzejmie. Przypuszczała, że jej twarz jest pozbawiona jakiegokolwiek wyrazu. - Ma pani ochotę na następnego drinka, Pauline? - spytała, gdy odzyskała głos. - Mój kieliszek jest całkiem pusty. Usiadła w toalecie i otworzyła torebkę. Odkręciła brązową buteleczkę i połknęła następną tabletkę valium. Tylko jedną i chyba już nie więcej niż jeden drink. Siedziała na sedesie, czekając, aż ustabilizuje się rytm serca. Otworzyła puderniczkę, by zmatowić nos, który wcale nie potrzebował pudru. Pauline wyglądała na niemal urażoną, kiedy odeszła, jakby odtrąciła jej zwierzenia. Była taka dziecinna, podniecona, zachwycona faktem, że dopuszczono ją do nowego dla niej świata dorosłych. Zastanowiła się przelotnie, czy kiedykolwiek czuła coś podobnego w związku z Laurence'em. Czasem mijała w holu ich ślubną fotografię i zdawało jej się, że patrzy na obcych ludzi. Przeważnie starała się jej nie dostrzegać. Gdyby była w niewłaściwym nastroju, a Laurence twierdził, że często jest, miałaby ochotę krzyczeć na tę ufną dziewczynę o szeroko otwartych oczach, powiedzieć jej, żeby w ogóle nie wychodziła za mąż. W dzisiejszych czasach postępowało tak wiele kobiet. Robiły kariery, miały własne pieniądze i nie uważały, że mają obowiązek się starać, by nic z tego, co mó-

wią albo robią, nie uraziło jedynego mężczyzny, którego zdanie miało znaczenie. Próbowała nie wyobrażać sobie Pauline Thorne za dziesięć lat, kiedy już dawno zapomni o wszystkich wyrazach uwielbienia, które składa jej Sebastian, kiedy praca, wymagania, dzieci, kłopoty pieniężne czy zwykła monotonia codziennej rutyny sprawią, że przygaśnie. Nie powinna być taka zgorzkniała. Niech dziewczyna cieszy się teraźniejszością. Jej historia może potoczyć się inaczej. Odetchnęła głęboko i ponownie nałożyła szminkę. Kiedy wróciła na przyjęcie, Laurence przeszedł do innej grupy. Stanęła w drzwiach, obserwując, jak pochyla się ku młodej kobiecie, której nie znała. Słuchał jej uważnie, kiwając głową. Znów się odezwała i mężczyźni się roześmiali. Laurence wyszeptał jej coś do ucha, a kobieta z uśmiechem skinęła głową. Jennifer pomyślała, że uważa go za absolutnie czarującego. Była za kwadrans dziesiąta. Najchętniej wróciłaby do domu, ale wiedziała, że lepiej nie nakłaniać do niczego męża. Pójdą, kiedy on będzie gotów. Podszedł do niej kelner. Wyciągnął w jej stronę srebrną tacę pełną kieliszków z szampanem. - Madam? Wizja domu stała się nagle niesłychanie odległa. - Dziękuję - powiedziała i wzięła kieliszek. I wtedy go zobaczyła, nieco przesłoniętego palmami w donicach. Początkowo patrzyła prawie nieobecnym wzrokiem, a jakaś odległa część jej umysłu stwierdzała, że kiedyś znała kogoś, czyje włosy stykały się z kołnierzykiem jak u tego mężczyzny. Był taki czas - może rok temu, może dawniej - kiedy widziała go wszędzie, zjawę, jego tors, jego włosy, jego śmiech udzielający się innym mężczyznom. Jego towarzysz rechotał, potrząsał głową, jakby błagał go, by przestał. Stuknęli się kieliszkami. A potem on się odwrócił. Serce Jennifer zamarło. Pokój znieruchomiał, a potem się zakołysał. Nie czuła, że kieliszek wysuwa się spomiędzy jej

palców, niejasno zdała sobie sprawę z trzasku, który odbił się echem w ogromnym atrium, z krótkiej przerwy w rozmowach, ze żwawych kroków kelnera spieszącego w jej stronę, by uprzątnąć szkło. Usłyszała, jak Laurence, stojąc niedaleko, powiedział coś z lekceważeniem. Stała, jakby wrosła w ziemię, aż kelner położył jej rękę na ramieniu. - Proszę się odsunąć, madam, proszę się odsunąć. Sala ponownie wypełniła się rozmowami. Muzyka grała dalej. I kiedy tak stała, wpatrzona, ciemnowłosy mężczyzna spojrzał na nią.

Drobna, rada - kiedy następnym, razem, zaangażujesz się w związek z samotną matką, nie czekaj miesiącami, aż pozna Cię ze swoim dzieckiem. Nie zabieraj rzeczonego dzieciaka na mecz. Nie odgrywaj „szczęśliwej rodziny" w pizzeriach. Nie wciskaj kita, jak to fajnie, kiedy wszyscy są razem - żeby potem się ewakuować, ponieważ, jak powiedziałeś ****, NIGDY NIE BYŁEŚ PEWNY, ŻE NAPRAWDĘ GO LUBISZ. K do M, pocztówka

13 - No, nie wiem. Myślałem, że ten kraj cię wykończył. Dlaczego chcesz tam wrócić? - To wielki temat, a ja jestem najlepszy do tej roboty. - Robisz dobrą robotę przy ONZ. „Góra" jest szczęśliwa. - Ale prawdziwy temat został w Kongu. Wiesz o tym, Don. Mimo ogromnych zmian, które tu zaszły, mimo że Don Franklin awansował z redaktora wiadomości na naczelnego, jego gabinet i on sam niewiele się zmienili od czasu, kiedy Anthony O'Hare wyjechał z Anglii. Co roku Anthony wracał, by odwiedzić syna i pokazać się w redakcji informacyjnej, i z roku na rok szyby były coraz bardziej pokryte osadem nikotynowym, a ogromne stosy wycinków prasowych chwiały się niebezpiecznie. „Podoba mi się tak, jak jest" -mawiał Don, gdy go o to pytano. - Poza tym po co, u diabła, miałbym widzieć wyraźnie tę żałosną zgraję?". Jednak obskurny, zarzucony papierami gabinet Dona był anomalią. „Nation" się zmieniało. Strony stawały się bardziej odważne i jaskrawe, przemawiające do młodszych czytelników. Pojawiły się teksty z poradami na temat makijażu, omówienia najnowszych trendów w muzyce, listy o antykoncepcji i plotkarskie felietony szczegółowo opisujące romanse pozamałżeńskie znanych ludzi. W redakcji, wśród mężczyzn w koszulach z podwiniętymi rękawami, dziewczyny noszące krótkie spódniczki obsługiwały kopiarki i wystawały grupkami na korytarzach. Kiedy je mijał,

przerywały rozmowy, by otaksować go wzrokiem. Londyńskie dziewczyny stały się śmielsze. Rzadko bywał sam podczas wizyt w tym mieście. - Wiesz to równie dobrze. Nikt nie ma tu takiego jak ja doświadczenia z Afryki. Nie tylko personel konsulatu amerykańskiego został wzięty w charakterze zakładników, lecz biali w całym kraju. Dochodzą stamtąd potworne wieści - przywódców Simbów nie obchodzi, co robią rebelianci. No dalej, Don. Chcesz mi powiedzieć, że Phipps lepiej się do tego nadaje? Albo MacDonald? - Nie wiem, Tony. - Uwierz mi, Amerykanom nie podoba się, że ich wysłannik, Carlson, jest traktowany jako karta przetargowa. -Pochylił się do przodu. Chodzą słuchy o operacji ratunkowej... wymienia się nazwę Czerwony Smok. - Tony, nie wiem, czy naczelny chce, żeby ktokolwiek jechał tam teraz. Ci rebelianci to szaleńcy. - Kto ma lepsze kontakty ode mnie? Kto wie więcej o Kongu i ONZ? Spędziłem cztery lata w tej króliczej kolonii, cztery cholerne lata. Potrzebujesz mnie tam. Ja chcę tam być. Widział, że Don waha się w swoim postanowieniu. Lata spędzone przez Anthony'ego za granicą i jego świetny wygląd przydawały wagi jego twierdzeniom. Przez cztery lata wiernie opisywał całą tę bieganinę po labiryntach ONZ. Przez pierwszy rok poświęcał niewiele uwagi czemukolwiek poza wstawaniem rano i upewnianiem się, że potrafi wykonywać tę pracę. Ale nawet wtedy musiał się zmagać z przekonaniem, że prawdziwy temat, a nawet jego życie toczy się daleko od miejsca, w którym się znalazł. A teraz Kongo, stojące na krawędzi od czasu zamachu na Lumumbę, groziło wybuchem, a jego syreni śpiew, dawniej słyszany jako oddalony pomruk, stawał się coraz bardziej natarczywy. - Teraz toczy się tam inna gra - powiedział Don. - Nie podoba mi się to. Nie jestem pewny, czy powinniśmy wy-

syłać tam kogokolwiek, dopóki sytuacja trochę się nie uspokoi. Jednak Don wiedział równie dobrze jak Anthony, że takie jest przekleństwo korespondencji na obszarze konfliktów: widziało się wyraźnie, co jest dobre, a co złe; wzrastał poziom adrenaliny, a także zdecydowania, poczucia humoru, koleżeństwa. To mogło spowodować wypalenie, ale każdy, kto tam był, po powrocie z trudem przystosowywał się do przyziemnych trudów „normalnego" życia. Każdego ranka Anthony przeprowadzał rozmowy telefoniczne, przeglądał gazety w poszukiwaniu kilku linijek, które by mówiły coś istotnego, interpretował wydarzenia. Chciał tam być, posmakować tego, przelać to na papier. Przez cztery lata był na wpół martwy. Potrzebował tamtego otoczenia, by znów poczuć się żywym. Pochylił się nad biurkiem. - Słuchaj, Philmore powiedział mi, że wydawca prosił konkretnie o mnie. Chcesz go rozczarować? Don zapalił kolejnego papierosa. - Jasne, że nie. Ale nie było go tu, kiedy byłeś... - Postu-kał papierosem o krawędź przepełnionej popielniczki. - O to chodzi? Boisz się, że znowu sfiksuję? Wstydliwy chichot Dona wyjaśnił mu wszystko, co chciał wiedzieć. - Od lat nie tknąłem kieliszka. Trzymałem się z daleka od kłopotów. Zaszczepię się przeciwko żółtej febrze, jeśli o to się martwisz. - Po prostu myślałem o tobie, Tony. To duże ryzyko. Posłuchaj, a co z twoim synem? - To nie jest istotny czynnik. - Dwa listy rocznie, jeśli miał szczęście. Clarissa oczywiście miała na względzie tylko dobro Phillipa: lepiej było, jeśli zbyt częste osobiste kontakty nie mąciły mu w głowie. Pozwól mi jechać na trzy miesiące. To się skończy do końca roku. Wszyscy tak mówią. - No, nie wiem... - Czy kiedykolwiek nie zdążyłem z materiałem? Nie Przyniosłem paru dobrych tematów? Na litość boską, Don,

potrzebujesz mnie tam. Gazeta mnie tam potrzebuje. To musi być ktoś, kto wie, jak się tam poruszać. Ktoś, kto ma kontakty. Wyobraź sobie coś takiego. - Przeciągnął ręką p0 urojonym nagłówku. - „Nasz człowiek w Kongu podczas ratowania białych zakładników". Zrób to dla mnie, Don, a potem pogadamy. - Wciąż nie możesz usiedzieć na miejscu, co? - Wiem, gdzie powinienem być. Don wydął policzki jak chomik i głośno wypuścił powietrze. - Dobra. Pogadam z tym z góry. Nie mogę nic obiecać, ale porozmawiam z nim. - Dzięki. - Anthony wstał i skierował się do wyjścia. - Tony. - Co? - Dobrze wyglądasz. - Dzięki. - Naprawdę tak uważam. Wpadniemy na drinka dziś wieczorem? Ty, ja i paru ludzi ze starej ekipy? Miller jest w mieście. Strzelimy parę piw, wody z lodem czy coca-coli, wszystko jedno. - Obiecałem Douglasowi Gardinerowi, że pójdę z nim na jakieś przyjęcie. - Gdzie? - W ambasadzie południowoafrykańskiej. Muszę podtrzymywać kontakty. Don z rezygnacją potrząsnął głową. - Z Gardinerem? Powiedz mu, że ja twierdzę, że taki z niego dziennikarz jak z koziej dupy trąbka. Cheryl, sekretarka redakcyjna, stała przy szafce z materiałami biurowymi i puściła do niego oko, kiedy ją mijał w drodze do wyjścia. Naprawdę puściła do niego oko. Anthony O'Hare zaczął przypuszczać, że przez okres, kiedy go nie było, zmieniło się więcej, niż mu się zdawało. - Puściła do ciebie oko? Tony, staruszku, miałeś szczęście, że nie wciągnęła cię do tej cholernej szafy.

- Nie było mnie tu zaledwie parę lat, Dougie. To wciąż ten sam kraj? - Nie. - Dougie błądził wzrokiem po pomieszczeniu. -Nie, kolego. Londyn jest teraz centrum wszechświata. Dzieje się tu wszystko. Równość kobiet i mężczyzn to tylko część. Musiał przyznać, że w tym, co mówił Douglas, było sporo prawdy. Zmienił się nawet wygląd miasta: zniknęło wiele spokojnych ulic, eleganckich, zniszczonych fasad i śladów powojennego ubóstwa. Zastąpiły je rzęsiście oświetlone szyldy, butiki dla kobiet o nazwach typu Party Girl czy Jet Set, cudzoziemskie restauracje i wysokościowce. Za każdym razem, kiedy wracał do Londynu, czuł się coraz bardziej obco. Znikały znajome punkty orientacyjne, a te, które ocalały, chowały się w cieniu Wieży Pocztowej lub innych okazów futurystycznego rzemiosła architektonicznego. Jego stara kamienica została zburzona, a na jej miejscu stanęło coś brutalnie nowoczesnego. Klub jazzowy Alberta stał się lokalem, w którym grano rocka. Nawet ubrania były bardziej jaskrawe. Starsze pokolenie, przywiązane do brązów i granatów, wyglądało na jeszcze starsze i bardziej wypłowiałe, niż było w rzeczywistości. - Więc tęsknisz za byciem na polu walki? - Nie. Wszyscy pewnego dnia musimy odłożyć nasze blaszane hełmy, prawda? Z pewnością spotyka się tu ładniejsze kobiety, A jak jest w Nowym Jorku? Co sądzisz o Johnsonie? - Na pewno nie jest Kennedym... Więc co teraz robisz? Obracasz się w lepszym towarzystwie? - Nie jest już tak jak wtedy, kiedy wyjeżdżałeś, Tony. Nikt już nie chce plotek i niedyskrecji na temat żon ambasadorów. Teraz ważni są Beatlesi i Cilla Black. Nikt dobrze wychowany. Kolumna towarzyska jest całkiem egalitarna. Dźwięk tłukącego się szkła odbił się echem w olbrzymiej sali balowej. Mężczyźni przerwali rozmowę. - Ups. Ktoś wypił o jednego za dużo - zauważył Douglas. - Pewne rzeczy się nie zmieniają. Panie wciąż nie potrafią dobrze znosić drinków.

- No cóż, ja mam wrażenie, że niektóre z dziewcząt w redakcji mogłyby mnie upić do nieprzytomności - wzdrygnął się Anthony. - Nadal nie pijesz? - Już ponad trzy lata. - Nie wytrzymałbyś długo w tej pracy. Tęsknisz za tym? - Każdego cholernego dnia. Douglas przestał się śmiać i wpatrzył się w coś za jego plecami. Anthony zerknął przez ramię. - Chcesz z kimś porozmawiać? - Uprzejmie odsunął się z drogi. - Nie. - Douglas spojrzał z ukosa. - Myślałem, że ktoś się na mnie gapi. Ale to chyba na ciebie. Znasz ją? Anthony odwrócił się - i poczuł pustkę w głowie. Potem nieunikniona prawda uderzyła w niego brutalnie jak stalowa kula służąca do rozbiórki domów. Oczywiście musiała tu być. Jedyna osoba, o której starał się nie myśleć. Jedyna osoba, której miał nadzieję nigdy więcej nie zobaczyć. Przyjechał do Anglii na niecały tydzień, i oto była. W jego pierwszy wieczór poza domem. Zauważył ciemnoczerwoną suknię, prawie idealną sylwetkę, która wyróżniała ją spośród wszystkich kobiet w sali. Gdy spotkały się ich spojrzenia, wyglądała, jakby chwiała się na nogach. - Nie. To chyba nie na ciebie - stwierdził Douglas. -Spójrz, idzie w stronę balkonu. Wiem, kto to jest. To... -pstryknął palcami - pani Stirling. Zona jak mu tam Stirlinga, magnata azbestowego. - Przechylił głowę. - A może pójdziemy za nią? Może z tego wyjść notka. Parę lat temu ta dama była bardzo popularna w towarzystwie z powodu swoich przyjęć. Prawdopodobnie puszczą zamiast tego kawałek o Elvisie Presleyu, ale nigdy nie wiadomo... Anthony przełknął ślinę. - Jasne. - Poprawił kołnierzyk, odetchnął głęboko i podążył za przyjacielem w kierunku balkonu.

- Pani Stirling... Patrzyła w dół, na ruchliwą londyńską ulicę, plecami do niego. Włosy miała upięte w kunsztowną fryzurę z lśniących loków, z uszu zwisały jej rubinowe kolczyki. Odwróciła się powoli i uniosła rękę do ust. To musiało się zdarzyć, powiedział sobie. Być może takie spotkanie, przymus widzenia jej znaczy, że będzie mógł wreszcie złożyć tę sprawę do grobu. Jednak mimo takich myśli nie wiedział, co powiedzieć. Czy wdadzą się w uprzejmą towarzyską wymianę zdań? Może ona znajdzie jakąś wymówkę i przejdzie obok niego? Czy była zakłopotana tym, co się wydarzyło? Czuła się winna? Czy zakochała się w kimś innym? Myśli przebiegały mu błyskawicznie przez głowę. Douglas wyciągnął do niej rękę. Ujęła ją, ale jej wzrok był wbity w Anthony'ego. Straszliwie pobladła. - Pani Stirling? Jestem Douglas Gardiner, z „Expressu". Chyba poznaliśmy się latem w Ascot. - Ach, tak - odparła. Drżał jej głos. - Przepraszam - szepnęła - Ja... ja... - Dobrze się pani czuje? Jest pani strasznie blada. - Ja... rzeczywiście jest mi trochę słabo. - Chce pani, żebym poszedł po pani męża? - Douglas ujął ją pod ramię. - Nie! - odparła. - Nie. - Nabrała tchu. - Proszę mi przynieść szklankę wody, jeśli pan tak miły. Douglas rzucił mu przelotne spojrzenie. O co tu chodzi? - Tony... zostań na chwilę z panią Stirling, dobrze? Zaraz wracam. Douglas wrócił na przyjęcie, a kiedy zamknęły się za nim drzwi, tłumiąc dźwięki muzyki, zostali tylko we dwoje. Miała szeroko otwarte oczy pełne grozy. Wydawało się, że nie może wykrztusić ani słowa. - Czy to aż takie straszne? Znaczy, zobaczyć mnie? -W jego głosie brzmiała ostra nuta, nie mógł się powstrzymać. Zamrugała, odwróciła głowę, znów na niego spojrzała, jakby sprawdzała, czy rzeczywiście tu jest.

- Jennifer! Chcesz, żebym odszedł? Przepraszam. Nie powinienem cię niepokoić. To tylko dlatego, że Dougie... - Powiedzieli... powiedzieli, że ty... że zginąłeś. - Dostała ataku kaszlu. - Zginąłem? - W wypadku. - Pociła się, jej skóra była woskowo blada. Przez chwilę obawiał się, że naprawdę zemdleje. Podszedł o krok i podprowadził ją do ławeczki balkonowej, położył na niej marynarkę, żeby mogła usiąść. Ukryła twarz w dłoniach i cicho jęknęła. - Nie możesz być tutaj. - Brzmiało to, jakby mówiła do siebie. - Co? Nie rozumiem. - Przemknęło mu przez głowę, że może zwariowała. Podniosła wzrok. - Byliśmy w samochodzie. Był wypadek... To nie możesz być ty! To niemożliwe. - Jej oczy powędrowały w dół, na jego ręce, prawie jakby się spodziewała, że rozpłyną się w powietrzu. - Wypadek? - Ukląkł obok niej. - Jennifer, ostatni raz widzieliśmy się w klubie, nie w samochodzie. Potrząsała głową, wyraźnie nie rozumiejąc, co mówi. - Napisałem do ciebie list... - Tak. - Prosiłem, żebyś odeszła ze mną. Skinęła głową. - I czekałem na dworcu. Nie pojawiłaś się. Pomyślałem, że zdecydowałaś, że nie odejdziesz. Potem przekazano mi list od ciebie, w którym powtarzałaś, że jesteś mężatką. Powiedział to tak spokojnie, jakby nie przywiązywał do tego większej wagi niż do oczekiwania na starego znajomego. Jakby jej nieobecność nie zniszczyła jego życia, jego szczęścia, na całe cztery lata. - Ale ja jechałam do ciebie. Wpatrzyli się w siebie. Znów ukryła twarz w dłoniach, drżały jej ramiona. Wstał, spojrzał na oświetloną salę balową i położył jej rękę na ramieniu. Drgnęła, jakby jego dotyk parzył. Czuł przez suknię

kształt jej pleców i zabrakło mu tchu. Nie mógł jasno myśleć. Prawie wcale nie mógł myśleć.. - Przez cały czas... - Spojrzała na niego, w oczach miała łzy. - Cały ten czas., a ty żyjesz. - Myślałem... że po prostu nie chciałaś ze mną pojechać. - Popatrz! - Podciągnęła rękaw, odsłaniając poszarpaną, wypukłą srebrną linię przecinającą ramię. - Straciłam pamięć. Na kilka miesięcy. Wciąż niewiele pamiętam z tego okresu. Powiedział mi, że nie żyjesz. Powiedział mi... - Ale nie widziałaś mojego nazwiska w gazecie? Prawie codziennie jest mój artykuł. - Nie czytam gazet. Już nie. Po co miałabym to robić? Wszystkie konsekwencje tego, co powiedziała, zaczynały do niego docierać. Anthony zachwiał się na nogach. Odwróciła się do drzwi balkonowych, na wpół zaparowanych, i otarła ręką oczy. Podał jej chusteczkę - przyjęła ją z wahaniem, jakby wciąż obawiała się kontaktu z jego skórą. - Nie mogę tu tkwić - powiedziała, kiedy nieco doszła do siebie. Miała pod oczami rozmazany tusz i Anthony z trudem powstrzymał się, by go nie wytrzeć. - Będzie się zastanawiał, gdzie jestem. - Wokół oczu miała bruzdy znamionujące napięcie, wyraz niewinności zniknął, zastąpiony przez jakąś twardość. Ulotniła się dziewczęcość, pojawiła się subtelna nowa świadomość. Nie mógł oderwać od niej wzroku. - Jak mogę się z tobą skontaktować? - spytał. - Nie możesz. - Potrząsnęła głową, jakby próbowała odzyskać jasność myśli. - Mieszkam w hotelu Regent - powiedział. - Zadzwoń do mnie jutro. Sięgnął do kieszeni, nagryzmolił na wizytówce numer. Wzięła ją i wpatrzyła się w cyfry, jakby chciała wbić w pamięć najdrobniejsze szczegóły. - Proszę bardzo. - Między nimi pojawił się Douglas. Podał jej szklankę z wodą. - Pani mąż rozmawia z kimś tuż przy drzwiach. Mogę po niego pójść, jeśli pani sobie życzy.

- Nie, nie, zaraz poczuję się lepiej. - Wypiła łyk wody. -Bardzo panu dziękuję. Muszę iść, Anthony. Sposób, w jaki wymówiła jego imię. Anthony. Uświadomił sobie, że się uśmiecha. Była tu, kilka cali od niego. Kochała go, rozpaczała po nim. Próbowała dotrzeć do niego tamtego wieczoru. Czuł się, jakby zniknęła cała udręka czterech lat. - To wy się znacie? Anthony słyszał jak z oddali, że Douglas coś mówi i że zmierza ku drzwiom. Jennifer sączyła wodę, nie spuszczając wzroku z jego twarzy. Wiedział, że w nadchodzących godzinach będzie przeklinał bogów, którzy uznali za zabawne sprawić, by los rzucił ich daleko od siebie, i opłakiwał czas, który utracili. Ale w tej chwili czuł tylko wzbierającą radość, że coś, co wydawało się utracone na zawsze, powróciło do niego. Musiała iść. Wstała, przygładziła włosy. - Czy wyglądam... dobrze? - Wyglądasz... - Cudownie pani wygląda, pani Stirling. Jak zawsze. -Douglas otworzył drzwi. Jej wątły uśmiech powiedział Anthony'emu tyle, że prawie pękło mu serce. Kiedy przechodziła obok niego, wyciągnęła szczupłą rękę i dotknęła jego ramienia tuż nad łokciem. A potem weszła do sali pełnej ludzi. Kiedy drzwi zamknęły się za nią, Douglas uniósł brwi. - No, nie mów - powiedział. - Jeszcze jedna zdobycz? Ty stary łobuzie. Zawsze dostawałeś to, czego chciałeś. Anthony wciąż wpatrywał się w drzwi. - Nie - odparł cicho. - Nie zawsze. Jennifer milczała podczas krótkiej jazdy do domu. Laurence zaproponował podwiezienie znajomemu biznesmenowi, którego nie znała, co oznaczało, że może siedzieć cicho, kiedy mężczyźni rozmawiali. - Oczywiście Pip Merchant sięgnął do swoich starych sztuczek, wpakował cały kapitał w jedno przedsięwzięcie.

- Jest zakładnikiem fortuny. Jego ojciec był taki sam. - Myślę, że jakby się cofnąć dość daleko po jego drzewie genealogicznym, znalazłoby się bańkę spekulacyjną Kompanii Mórz Południowych. - Myślę, że znalazłoby się parę innych. Wszystkie nadmuchane gorącym powietrzem. Wnętrze wielkiego czarnego samochodu wypełniał dym z cygar. Laurence był gadatliwy, pewny siebie, jak mu się to często zdarzało, kiedy miał wokół biznesmenów albo był przesiąknięty whisky. Prawie go nie słyszała, pogrążona w swojej nowo nabytej wiedzy. Wpatrywała się w spokojne ulice, przez które prześlizgiwał się samochód, nie widząc piękna otoczenia, nielicznych przechodniów wlokących się do domu, tylko twarz Anthony'ego. Jego brązowe oczy, wpatrzone w nią, jego twarz nieco bardziej pobrużdżona, ale chyba przystojniejsza, spokojniejsza. Wciąż czuła na plecach ciepło jego dłoni. Jak mogę się z Tobą skontaktować! Żyje, od czterech lat. Żyje, oddycha, pije kawę i pisze na maszynie. Żyje. Mogła do niego pisać, rozmawiać z nim. Pojechać do niego. Przełknęła ślinę, starając się opanować wzbierające w niej gwałtownie emocje. Przyjdzie pora na uporanie się ze wszystkim, co doprowadziło do tego, że była teraz tu, w tym samochodzie, z mężczyzną, który już nawet nie uważał za konieczne zauważać jej obecności. Jeszcze nie teraz. Krew się w niej burzyła. Żyje, śpiewała. Samochód zatrzymał się przy Upper Wimpole Street. Erie wysiadł i otworzył drzwi pasażera. Biznesmen opuścił auto, wypuszczając kłęby cygarowego dymu. - Jestem wielce zobowiązany, Larry. Będziesz w klubie w tym tygodniu? Zapraszam cię na obiad. - Będzie mi bardzo miło. - Mężczyzna podszedł ciężkim krokiem do drzwi wejściowych, które otworzyły się, jakby ktoś czekał na jego przybycie. Laurence spojrzał za znikającym kolegą i odwrócił się do przodu. - Do domu proszę, Erie. - Poruszył się na siedzeniu.

Poczuła na sobie jego wzrok. - Jesteś bardzo milcząca. - Zawsze sprawiał, że brzmiało to jak wymówka. - Naprawdę? Nie wydawało mi się, że mogę coś dodać do waszej rozmowy. - Owszem. No cóż. W sumie niezły wieczór. - Usadowił się wygodnie, przytakując sam sobie. - Tak - powiedziała cicho. - Zupełnie niezły wieczór.

Przykro mi, ale muszę się z Tobą rozstać. Pogódź się z tym, to nie Twoja wina. Dave powiedział, że chciałby spróbować, jeśli chcesz. Proszę, nie rób scen, bo wciąż będziemy musieli się widywać. M do K, esemes

14 W Twoim hotelu, w południe. J. Anthony wpatrywał się w list, pojedynczą linijkę tekstu. - Dostarczony osobiście dziś rano. - Cheryl, sekretarka redakcyjna, stała przed nim z ołówkiem między palcem wskazującym i środkowym. Jej krótkie, niezwykle jasne włosy były tak gęste, że przez chwilę zastanawiał się, czy to nie peruka. - Nie byłam pewna, czy do pana nie zadzwonić, ale Don powiedział, że pan przyjdzie. - Tak. Dziękuję. - Złożył starannie kartkę i schował do kieszeni. - Jest w porządku. - Kto? Ja? - Pańska nowa dziewczyna. - Bardzo śmieszne. - Mówię poważnie. Nawet pomyślałam, że jest za szykowna dla pana. - Przysiadła na krawędzi biurka i patrzyła na niego spod nadmiernie poczernionych rzęs. - Jest o wiele za szykowna dla mnie. I nie jest moją dziewczyną. - O tak, zapomniałam. Ma pan jakąś dziewczynę w Nowym Jorku. A ta jest mężatką, nie? - To stara znajoma. - Ha! Znam się na takich starych znajomych. Śmignie pan z nią do Afryki? - Nie wiem, czy pojadę do Afryki. - Rozsiadł się na

krześle, zakładając ręce za głowę. - A ty jesteś wyjątkowo wścibska. - To jest gazeta, jeśli pan nie zauważył. Wścibstwo to nasze zajęcie. Prawie nie spał tej nocy. O trzeciej zrezygnował z wysiłków i zszedł do baru, gdzie siedział nad kolejnymi filiżankami kawy, przywołując ich rozmowę, starając się znaleźć sens w tym, co zostało powiedziane. Nad ranem zwalczył pokusę zamówienia taksówki, żeby posiedzieć przed jej domem dla samej przyjemności płynącej z poczucia, że ona tam jest, kilka metrów od niego. Jechałam do Ciebie. Cheryl wciąż go obserwowała. Zabębnił palcami w biurko. - No tak - powiedział. - Moim zdaniem wszyscy są zbyt zainteresowani sprawami innych. - A więc jest jakaś sprawa. W dziale prenumeraty przyjmują na ten temat zakłady. - Cheryl... - No cóż, o tej porze rano nie ma dużo do roboty. A co jest w liście? Gdzie się pan z nią spotka? W jakimś miłym miejscu? Czy ona zapłaci za wszystko? Wyraźnie jest nieźle nadziana. - Dobry Boże! - No, i nie ma wprawy w romansach. Niech pan jej powie, żeby następnym razem, jak będzie zostawiała list miłosny, zdjęła najpierw obrączkę. Anthony westchnął. - Młoda damo, marnuje się pani jako sekretarka. Zniżyła głos do szeptu. - Jeśli powie mi pan, jak się nazywa, podzielę się z panem wygraną w zakładach. To ładna sumka. - Na miłość boską, wyślij mnie do Afryki. Wywiad armii kongijskiej to pestka w porównaniu z tobą. Zaśmiała się gardłowo i wróciła do swojej maszyny do pisania. Rozłożył kartkę. Samo spojrzenie na to ozdobne pismo przeniosło go z powrotem do Francji, do liścików wsuwanych

pod jego drzwi podczas idyllicznego tygodnia milion lat temu. Jakaś jego część wiedziała, że ona się z nim skontaktuje. Aż podskoczył, kiedy zorientował się, że wszedł Don. - Tony, naczelny chce zamienić z tobą parę słów. Na górze. - Teraz? - Nie, w grudniu po południu. Jasne, że teraz. Chce porozmawiać o twojej przyszłości. I nie, niestety nie jesteś do odstrzału. Myślę, że próbuje się połapać, czy wysłać cię z powrotem do Afryki, czy nie. Don szturchnął go w ramię. -Hej! Ogłuchłeś? Musisz wyglądać, jakbyś wiedział, co robisz. Anthony prawie go nie słyszał. Było już kwadrans po jedenastej. Naczelny nie należał do ludzi lubiących pośpiech i całkiem możliwe, że spędzi z nim dobrą godzinę. Wstał i zwrócił się do Cheryl. - Jasnowłosa, bądź tak dobra i zadzwoń do mojego hotelu. Powiedz, że niejaka Jennifer Stirling ma się ze mną spotkać o dwunastej, i poproś, żeby ktoś jej przekazał, że się spóźnię, ale żeby zaczekała. Pojawię się na pewno. Niech nie wychodzi. Uśmiech Cheryl ociekał satysfakcją. - Pani Jennifer Stirling? - Już mówiłem, to stara znajoma. Don ma na sobie wczorajszą koszulę, zauważył Anthony. Zawsze miał wczorajszą koszulę. I potrząsał głową. - O Jezu! Znów ta Stirling? Nie masz jeszcze dość kłopotów? - To tylko znajoma. - A ja jestem Twiggy. No, ruszaj się. Idź i wytłumacz Wielkiemu Białemu Szefowi, dlaczego powinno ci się pozwolić, żebyś został ofiarą rebeliantów Simba. Z ulgą zobaczył, że jeszcze tu jest. Było ponad pół godziny po planowanym spotkaniu. Siedziała przy małym stoliku w ekstrawagancko urządzonym salonie, gdzie sztukaterie przypominały lukier na nadmiernie ozdobionym torcie bożonarodzeniowym. Większość pozostałych stolików zajmo-

wały podstarzałe wdowy ubolewające zniżonymi głosami nad zepsuciem współczesnego świata. - Zamówiłam herbatę - powiedziała, kiedy usiadł naprzeciw niej i po raz piąty ją przeprosił. - Mam nadzieję, że nie masz nic przeciwko temu. Miała rozpuszczone włosy, czarny sweter i jasne, dopasowane spodnie. Była szczuplejsza niż kiedyś. Przypuszczał, że z powodu panującej mody. Spróbował uregulować oddech. Tyle razy wyobrażał sobie ten moment, jak porywa ją w ramiona, ich namiętne spotkanie. A teraz czuł się nieco zbity z tropu opanowaniem i otoczeniem. Podeszła kelnerka z wózkiem. Zdjęła z niego imbryk, dzbanuszek z mlekiem, precyzyjnie pokrojone kanapki z białego pieczywa, filiżanki, spodki i talerzyki. Uświadomił sobie, że prawdopodobnie mógłby zmieścić w ustach cztery takie kanapki naraz. - Dziękuję. - Nie... słodzisz? - Zmarszczyła brwi, jakby starała się sobie przypomnieć. - Nie. Sączyli herbatę. Kilka razy otwierał usta, żeby coś powiedzieć, ale nie mógł wydobyć głosu. Rzucał jej ukradkowe spojrzenia, notując drobne szczegóły. Znajomy kształt paznokci. Jej nadgarstki. Sposób, w jaki od czasu do czasu usztywniała kręgosłup, jakby jakiś daleki głos napominał ją, że ma siedzieć prosto. - Wczoraj to był taki wstrząs - powiedziała wreszcie, odstawiając filiżankę na spodek. - Muszę... przeprosić cię za moje zachowanie. Z pewnością pomyślałeś, że jestem straszną dziwaczką. - To całkiem zrozumiałe. Nie co dzień widzi się kogoś, kto powstał z martwych. Nikły uśmiech. - No właśnie. Ich oczy się spotkały i zaraz uciekły w bok. Pochyliła się do przodu i dolała herbaty.

- Gdzie teraz mieszkasz? - W Nowym Jorku. - Przez cały czas? - Nie było powodu, żebym wracał. Znów zapadło ciężkie milczenie. Przerwała je. - Dobrze wyglądasz. Bardzo dobrze. Miała rację. Nie można było żyć w sercu Manhattanu i wyglądać niechlujnie. Wrócił w tym roku do Anglii z walizą dobrych ubrań i z nowymi nawykami: zawsze ogolony, w błyszczących butach, abstynent. - Ślicznie wyglądasz, Jennifer. - Dziękuję. Na długo przyjechałeś do Anglii? - Chyba nie. Może znowu pojadę za granicę. - Obserwował jej twarz, chciał zobaczyć, jakie wrażenie zrobi na niej ta wiadomość. Ale ona po prostu sięgnęła po mleko. - Nie -powiedział, unosząc rękę. - Dziękuję. Jej ręka znieruchomiała, jakby była zawiedziona, że zapomniała o tym. - Co gazeta planuje dla ciebie? - Położyła kanapkę na talerzu i postawiła przed nim. - Chcieliby, żebym tu został, ale ja wolę wrócić do Afryki. W Kongu sytuacja bardzo się skomplikowała. - Jest tam bardzo niebezpiecznie? - Nie o to chodzi. - Chcesz być w samym środku wydarzeń. - Tak. To ważny temat. A poza tym panicznie boję się uwiązania do biurka. Te ostatnie lata były... - Próbował wymyślić wyrażenie, którego mógłby bezpiecznie użyć: Te lata w Nowym Jorku utrzymały mnie przy zdrowych zmysłach? Pozwoliły mi istnieć z dala od ciebie? Powstrzymały mnie przed rzuceniem się na granat na dalekim polu bitwy?... -pożyteczne - powiedział wreszcie - pod tym względem, że naczelny prawdopodobnie chciał mnie zobaczyć w innej roli- Ale teraz bardzo chcę się stamtąd ruszyć. Wrócić do tego, w czym jestem najlepszy. - Nie ma bezpieczniejszych miejsc, gdzie mógłbyś zaspokoić tę potrzebę?

- Czy wyglądam na kogoś, kto chciałby sortować spinacze albo układać papierki? Uśmiechnęła się lekko. - A co z twoim synem? - Prawie go nie widuję. Jego matka woli, żebym się trzymał od niego z daleka. - Wypił łyk herbaty. - Oddelegowanie do Konga nie zrobi większej różnicy, skoro i tak komunikujemy się wyłącznie listownie. - To z pewnością bardzo trudne. - Owszem. W kącie zaczął grać kwartet smyczkowy. Obejrzała się za siebie, co dało mu okazję, by spojrzeć na nią bez skrępowania, na jej profil, lekkie uniesienie górnej wargi. Poczuł ściśnięcie serca i z nagłym ukłuciem bólu uświadomił sobie, że nigdy nie pokocha nikogo tak, jak kocha Jennifer Stirling. Te cztery lata nie uczyniły go wolnym i mało prawdopodobne, żeby sprawiło to następne dziesięć. Kiedy odwróciła się ku niemu, wiedział, że nie może nic mówić, bo odkryłby się całkiem, wyrzucił z siebie wszystko, jak ktoś śmiertelnie ranny. - Podobało ci się w Nowym Jorku? - spytała. - Prawdopodobnie było to lepsze niż pozostanie tutaj. - Gdzie mieszkałeś? - Na Manhattanie. Znasz Nowy Jork? - Nie na tyle, żeby mieć pojęcie, o czym mówisz - przyznała. - A czy... ożeniłeś się ponownie? - Nie. - Masz dziewczynę? - Spotykałem się z kimś. - Amerykanka? - Tak. - Mężatka? - Dość zabawne, ale nie. Nawet nie mrugnęła. - To coś poważnego? - Jeszcze się nie zdecydowałem. Pozwoliła sobie na uśmiech. - Nie zmieniłeś się.

- Ty też nie. - Ja tak - powiedziała cicho. Chciał jej dotknąć. Chciał zrzucić całą zastawę z cholernego stołu, przechylić się nad nim i wziąć ją w ramiona. Poczuł nagle wściekłość na to idiotyczne miejsce z jego oficjal-nością, która go powstrzymywała. Poprzedniego wieczoru była dziwna, ale przynajmniej kłębiące się w niej emocje były autentyczne. - A co u ciebie? Dobrze ci się żyje? - spytał, widząc, że ona nie ma zamiaru się odezwać. Sączyła herbatę. Wyglądała prawie jak pogrążona w letargu. - Czy dobrze mi się żyje? - zastanawiała się nad pytaniem. - Dobrze i źle. Jestem pewna, że nie różnię się od innych. - I wciąż spędzasz czas na Riwierze? - Nie, o ile to ode mnie zależy. Chciał spytać: „Ze względu na mnie?". Wydawało mu się, że nie powie nic z własnej woli. Gdzie się podział humor? Namiętność? To utrzymujące się w niej napięcie, które mogło wybuchnąć niespodziewanym śmiechem czy gradem pocałunków? Wyglądała na przybitą, pogrzebaną pod lodowato poprawnymi manierami. W kącie kwartet smyczkowy przestał grać. Anthony dał upust wezbranej frustracji. - Jennifer, dlaczego mnie tu zaprosiłaś? Wyglądała na zmęczoną, ale i rozgorączkowaną, miała wypieki na policzkach. - Przykro mi - mówił dalej - ale nie mam ochoty na kanapkę. Nie mam ochoty siedzieć w tym miejscu i słuchać sakramenckiej muzyki smyczkowej. Jeśli zasługuję na coś po tych czterech latach, kiedy byłem martwy, to na pewno jest to prawo, żebym nie musiał siedzieć przy herbacie i prowadzić uprzejmej rozmowy. - Ja... po prostu chciałam cię zobaczyć. - Wiesz, kiedy dostrzegłem cię wczoraj na drugim końcu sali, byłem wciąż taki wściekły na ciebie. Przez cały ten

czas sądziłem, że przedłożyłaś jego i ten tryb życia nade mnie. Przymierzałem w myślach argumenty, gromiłem cię za to, że nie odpisałaś na moje ostatnie listy... - Proszę, nie. - Uniosła dłoń przerywając mu w pół słowa. - A potem spotykam cię, a ty mówisz, że chciałaś pojechać ze mną. I muszę przemyśleć od nowa wszystko, w co wierzyłem przez ostatnie cztery lata, wszystko, co jak sądziłem, było prawdą. - Anthony, nie mówmy o tym, co mogło być... - Położyła przed sobą na stole ręce, jak ktoś układający karty. - Ja... po prostu nie mogę. Siedzieli naprzeciw siebie, nieskazitelnie ubrana kobieta i pełen napięcia mężczyzna. Przyszło mu na chwilę do głowy - ot, czarny humor - że przypadkowemu obserwatorowi mogli się wydawać wystarczająco nieszczęśliwi, żeby uznał ich za małżeństwo. - Powiedz mi jedno - poprosił. - Czemu jesteś tak lojalna wobec niego? Dlaczego zostałaś z kimś, kto wyraźnie nie potrafi uczynić cię szczęśliwą? Spojrzała na niego. - Myślę, że dlatego, że byłam tak nielojalna. - Uważasz, że on byłby lojalny wobec ciebie? Wytrzymywała przez chwilę jego wzrok, potem zerknęła na zegarek. - Muszę iść. Wzdrygnął się. - Przepraszam. Już nic więcej nie powiem. Chcę tylko wiedzieć... - Nie chodzi o ciebie. Naprawdę. Muszę być gdzie indziej. Wziął się w karby. - Oczywiście. Przepraszam. To ja się spóźniłem. - W jego głosie brzmiał gniew, nie mógł nic na to poradzić. Przeklinał naczelnego za to, że pozbawił go tej cennej połowy godziny, przeklinał siebie za to, co, jak już wiedział, było zmarnowaną okazją i za to, że pozwolił sobie zbliżyć się do czegoś, co wciąż miało dość mocy, by go spalić.

Wstała, zmierzając ku wyjściu. Pojawił się kelner, by pomóc jej włożyć płaszcz. Pomyślał z roztargnieniem, że zawsze będzie ktoś, kto jej pomoże. Była taką właśnie kobietą. Nie mógł się poruszyć, zastygł przy stoliku. Czy źle odczytał jej intencje? Czy niewłaściwie zapamiętał intensywność krótkich chwil spędzonych razem? Zasmuciła go myśl, że tak było. Czy to było gorsze - by pamięć o czymś doskonałym została skalana, zastąpiona czymś nie-dającym się wyjaśnić i przykrym? Kelner przytrzymał jej płaszcz. Kolejno włożyła ręce w rękawy. Miała opuszczoną głowę. - I to wszystko? - Przykro mi, Anthony. Naprawdę muszę iść. Wstał. - Nie porozmawiamy o niczym? Po tym wszystkim? Czy przynajmniej myślałaś o mnie? Zanim zdążył powiedzieć coś więcej, odwróciła się na pięcie i wyszła. Jennifer po raz piętnasty spryskała zimną wodą zapłakane, zaczerwienione oczy. Lustro łazienkowe pokazało odbicie kobiety pokonanej przez życie. Kobietę tak odległą od tax-tax sprzed pięciu lat, że mogłaby należeć do innego gatunku, a nie po prostu być inną osobą. Powiodła palcami po cieniach pod oczami, nowych bruzdach na czole i zastanowiła się, co widział, patrząc na nią. On cię zgniecie - zniszczy to, co czyni, że jesteś sobą. Otworzyła apteczkę i wpatrzyła się w równy rząd brązowych butelek. Nie mogła mu powiedzieć, że tak się bała spotkania z nim, że wzięła dwa razy większą od zalecanej dawkę valium. Nie mogła mu powiedzieć, że słyszy go jakby przez mgłę, że jest tak rozkojarzona, że z trudem utrzymuje w ręku imbryk. Nie mogła mu powiedzieć, że paraliżuje ją jego bliskość, to, że może dostrzec każdą linię na jego rękach i wdychać zapach jego wody kolońskiej. Odkręciła kran z gorącą wodą. Spłynęła, rozpryskując się na porcelanie i pozostawiając ciemne plamy na jej jas-

nych spodniach. Zdjęła z górnej półki Valium i odkręciła zakrętkę. To Ty jesteś silną stroną, kimś, kto znosi życie z możliwością takiej miłości, z faktem, że nigdy nie będzie dla nas dozwolona. Nie tak silna, jak ci się zdawało, Boot. Usłyszała głos pani Cordoza na dole i zamknęła drzwi łazienki na klucz. Położyła obie ręce na krawędzi umywalki. Czy potrafię to zrobić? Wzięła buteleczkę i wysypała jej zawartość do odpływu. Patrzyła, jak woda spłukuje małe białe tabletki. Otworzyła następną, zatrzymując się zaledwie na tyle, żeby sprawdzić, co zawiera. Jej „mali pomocnicy". Wszyscy to robią, powiedziała niefrasobliwie Yvonne, kiedy Jennifer po raz pierwszy siedziała w jej kuchni i nie mogła przestać płakać. Lekarze są wręcz szczęśliwi, mogąc ich dostarczać. Trochę wyrównają nastrój. Jestem tak wyrównana, że nic już nie zostało, pomyślała i sięgnęła po następną buteleczkę. Potem wszystkie spłynęły, półka była pusta. Patrzyła na siebie w lustrze, kiedy ostatnia tabletka znikała z bulgotem w odpływie. W Stanleyville były problemy. Z działu zagranicznego „Nation" przysłano wiadomość informującą Anthony'ego, że kongijscy rebelianci - samozwańcza Armia Simba - zaczęli spędzać coraz więcej białych zakładników do hotelu Victoria w odwecie za działania rządowych sił kongijskich i ich białych najemników. „Pakuj torby. Poruszający temat - brzmiała wiadomość. - Naczelny wydal specjalną zgodę na twój wyjazd. Prosi tylko, żebyś się nie dał zabić/złapać". Po raz pierwszy Anthony nie popędził do redakcji, by sprawdzić najświeższe depesze. Nie zadzwonił do swoich kontaktów w ONZ ani w wojsku. Leżał na hotelowym łóżku, rozmyślając o kobiecie, która kochała go dość mocno, by porzucić męża, a potem, po czterech latach, zniknęła. Zaskoczyło go pukanie do drzwi. Pokojówka zdawała się mieć potrzebę sprzątania co pół godziny. Miała irytujący

zwyczaj pogwizdywania przy pracy, tak że nie mógł całkiem zignorować jej obecności. - Proszę przyjść później! - zawołał i przewrócił się na bok. Czy to wstrząs wywołany widokiem jego żywego spowodował, że dosłownie drżała przy nim? Czy dziś zdała sobie sprawę, że zniknęły uczucia, które żywiła kiedyś do niego? Czy tylko stwarzała pozory, zabawiając go, jakby był jedynie starym znajomym? Zawsze miała nienaganne maniery. Znów pukanie, niepewne. Chyba mniej by go zirytowało, gdyby dziewczyna po prostu otworzyła sobie drzwi i weszła. Przynajmniej mógłby na nią nakrzyczeć. Wstał i podszedł do drzwi. - Naprawdę wolałbym... Jennifer stała przed nim, pasek mocno zaciśnięty w talii, błyszczące oczy. - Codziennie - powiedziała. - Co? - Co miesiąc. Co dzień. Co godzina. Co najmniej co godzina. Przez cztery lata. Na korytarzu panowała cisza. - Myślałam, że nie żyjesz, Anthony. Opłakiwałam cię. Opłakiwałam życie, które miałam nadzieję z tobą spędzić. Czytałam bez końca twoje listy, aż się rozpadły. Kiedy uwierzyłam, że może jestem odpowiedzialna za twoją śmierć, znienawidziłam się tak bardzo, że z trudem udawało mi się przeżyć każdy kolejny dzień. Gdyby nie... urwała. - I wtedy, na przyjęciu, na które nawet nie chciałam pójść, zobaczyłam cię. Ciebie. A ty mnie pytasz, czemu chciałam się z tobą spotkać? - Głęboko odetchnęła, jakby dla uspokojenia. W końcu korytarza zabrzmiały czyjeś kroki. Wyciągnął rękę. - Wejdź - powiedział. - Nie mogłam usiedzieć w domu. Musiałam coś powiedzieć, zanim znów odejdziesz. Musiałam ci to powiedzieć.

Zrobił krok w tył, a ona przeszła obok niego do dużej sypialni z podwójnym łóżkiem - jego rozmiary i dobre położenie pokoju świadczyły o tym, że ma teraz lepszą pozycję w gazecie. Ucieszyło go, że akurat tym razem panuje w nim porządek; świeżo wyprana koszula wisiała na krześle, porządne buty stały pod ścianą. Okno było otwarte, z zewnątrz dobiegały odgłosy ulicy. Zamknął je. Położyła na krześle torebkę i płaszcz. - To awans - powiedział z zakłopotaniem. - Kiedy wróciłem pierwszy raz, dostałem miejsce w hostelu na Bayswater Road. Masz ochotę na drinka? - Czuł się dziwnie zażenowany, kiedy usiadła przy małym stoliku. - Mam coś zamówić? Może kawę? - spytał. Wielki Boże, jak bardzo pragnął jej dotknąć! - Nie mogłam spać - powiedziała żałośnie, przecierając oczy. - Kiedy cię zobaczyłam, nie byłam w stanie rozsądnie myśleć. Próbowałam pojąć to wszystko. Nic nie ma sensu. - Tamtego popołudnia, cztery lata temu, byłaś w samochodzie z Felipe? - Z Felipe? - Miała skonsternowaną minę. - Moim przyjacielem z klubu Alberta. Zginął w wypadku samochodowym mniej więcej wtedy, kiedy wyjeżdżałem. Była wzmianka o niewymienionej z nazwiska kobiecie na miejscu pasażera. Tylko tak mogę to sobie wytłumaczyć. - Nie wiem. Jak mówiłam wczoraj, są wciąż takie fragmenty, których nie pamiętam. Gdybym nie znalazła twoich listów, może nigdy bym sobie nie przypomniała o tobie. Mogłabym nigdy się nie dowiedzieć... - Ale kto ci powiedział, że nie żyję? - Laurence. Nie patrz tak na mnie. On nie jest okrutny. Myślę, że naprawdę był przekonany, że nie żyjesz. - Milczała przez chwilę. Wiedział, że jest... ktoś, no wiesz. Przeczytał twój ostatni list. Po wypadku z pewnością dodał dwa do dwóch... - Mój ostatni list? - Ten, w którym prosiłeś mnie, żebym spotkała się z tobą na dworcu. Miałam go przy sobie, kiedy samochód się rozbił.

- Nie rozumiem. To nie był mój ostatni list... - Och, nie mówmy - przerwała. - Proszę... Jest zbyt... - Więc co? Patrzyła na niego z uwagą. - Jennifer, ja... Podeszła do niego tak blisko, że nawet w słabym świetle widział na jej twarzy każdy najmniejszy pieg, każdą rzęsę zwężającą się aż do czarnego czubka tak ostrego, że mógł przebić serce mężczyzny. Była z nim, a jednak tak odległa, jakby właśnie podejmowała jakąś decyzję. - Boot - spytała łagodnie - jesteś na mnie zły? Ciągle? Boot. Przełknął ślinę. - Jakżebym mógł? Powiodła rękami po jego twarzy, tak lekko, że prawie nie czuł jej dotyku. - Czy robiliśmy to? Patrzył na nią osłupiały. - Przedtem? - Przymknęła oczy. - Nie pamiętam. Znam tylko twoje słowa. - Tak. - Głos mu się łamał. - Tak, zrobiliśmy to. - Czuł jej chłodne palce na skórze i przypominał sobie jej zapach. - Anthony - mruknęła, a w sposobie, w jaki wymówiła jego imię, kryła się słodycz, trudna do zniesienia czułość mówiąca o całej miłości i poczuciu straty, które on też odczuwał. Oparła się o niego całym ciałem i usłyszał westchnienie, które jej się wyrwało. Poczuł na wargach jej oddech. Powietrze wokół nich stężało. Jej wargi na jego ustach - i coś eksplodowało mu w piersi. Usłyszał swój gwałtowny wdech i z przerażeniem uświadomił sobie, że ma oczy pełne łez. - Przepraszam - szepnął zawstydzony. - Przepraszam. Nie wiem... czemu... - Wiem - odparła. - Wiem. - Otoczyła ramionami jego szyję, całowała łzy płynące mu po policzkach, szepcząc coś do niego. Przywarli do siebie w upojeniu, w rozpaczy, nie całkiem zdolni do uwierzenia w taki obrót rzeczy. Czas przestał istnieć, pocałunki stały się bardziej naglące, łzy wysy-

chały. Ściągnął jej sweter przez głowę i stał bezbronnie, kiedy rozpinała guziki jego koszuli. Z radosnym szarpnięciem uwolniła go od niej, jego skóra przy jej skórze, i już byli na łóżku, wtuleni w siebie, ich ciała gwałtowne, wręcz niezdarne w pośpiechu. Całował ją i wiedział, że usiłuje przekazać jej głębię swoich uczuć. Gdy zagubił się w niej, czuł jej włosy omiatające jego twarz i pierś, jej wargi dotykające jego skóry, jej palce, zrozumiał, że są ludzie, dla których to drugie jest ich dopełnieniem. Czuł ją żywą pod sobą; rozpaliła w nim ogień. Całował bliznę biegnącą po jej ramieniu, ignorując opory, aż przyjęła to, co mówił: że ta posrebrzana szrama jest dla niego czymś pięknym; mówi mu, że go kochała. Powiedziała mu, że chciała do niego przyjść. Całował ją, ponieważ nie istniała taka część jej ciała, którą by chciał ulepszyć, której by nie uwielbiał. Patrzył, jak rośnie w niej pożądanie, jakby to był dar, który dzielili między siebie, na nieskończoną różnorodność emocji ukazujących się na jej twarzy, widział ją bez ochronnego pancerza, zamkniętą w jakiejś wewnętrznej walce, a kiedy otworzyła oczy, poczuł się błogosławiony. Kiedy w nią wszedł, znów zapłakał, ponieważ jakaś jego część zawsze wiedziała, mimo że wolał w to nie wierzyć, że z pewnością istnieje coś, co sprawia, że się tak czuje. I że nie miał już nadziei, że to do niego powróci. - Znam cię - szepnęła, jej spocona skóra przy jego skórze, jej łzy na jego szyi. - Naprawdę cię znam. Przez chwilę nie mógł wykrztusić słowa; patrzył w sufit i czuł chłód powietrza wokół nich, jej wilgotne ciało wtulone w jego ciało. - Och, Jenny - szepnął. - Dzięki Bogu. Kiedy jej oddech wrócił do normy, uniosła się na łokciu i spojrzała na niego. Zaszła w niej jakaś zmiana: rysy nabrały miękkości, zniknęło napięcie wokół oczu. Zamknął ją w ramionach, przyciągnął do siebie tak ciasno, że ich ciała stały się jednością. Poczuł, że znów twardnieje, a ona odpowiedziała uśmiechem.

- Chciałbym coś powiedzieć - szepnął - ale nic nie brzmi dość doniośle. Jej uśmiech był cudowny: zaspokojony, kochający, pełen radosnego zdziwienia. - Nigdy w życiu tak się nie czułam - wyznała. Spojrzeli sobie w oczy. - Wiesz o tym? - spytała. Skinął głową. Zapatrzyła się w dal. - W takim razie... dziękuję. Roześmiał się, a ona opadła z chichotem na jego ramię. Cztery lata rozpłynęły się, odeszły w niebyt. Jasno zobaczył nową ścieżkę życia. Zostanie w Londynie. Zerwie z Ewą, dziewczyną z Nowego Jorku. To słodka dziewczyna, radosna i żywiołowa, ale już zdawał sobie sprawę, że wszystkie kobiety, z którymi się spotykał przez ostatnie cztery lata, były nędzną namiastką tej, która leżała obok niego. Jennifer odejdzie od męża. Zaopiekuje się nią. Nie stracą po raz drugi swojej szansy. Nagle pojawiła mu się wizja: ona i jego syn, cała trójka na rodzinnej wycieczce, i przyszłość zabłysnęła nieprzewidzianymi obietnicami. Przerwała ten bieg myśli, całując w intensywnym skupieniu jego pierś, ramię, szyję. - Zdajesz sobie sprawę - powiedział, przewracając ją na plecy; jej nogi oplotły się wokół niego, jej usta tuż przy jego ustach - że zrobimy to znowu. Żeby się upewnić, że pamiętasz. Nie odpowiedziała, zamknęła tylko oczy. Tym razem kochał się z nią powoli. Przemawiał do niej swoim ciałem. Czuł, jak opadają z niej zahamowania, jak serce bije przy jego sercu, w tym samym rytmie. Powtarzał milion razy jej imię, ciesząc się po prostu, że może to zrobić. Szeptem opowiedział jej o wszystkim, co zawsze do niej czuł. Powiedziała mu, że go kocha, z takim przejęciem, że zaparło mu dech. Reszta świata zwolniła i odpłynęła, i byli tylko oni dwoje, plątanina prześcieradeł, ciał, włosów i czułych łkań.

- Jesteś najcudowniejsza... - Patrzył, jak otwiera oczy i z trudem rozpoznaje otoczenie. - Mógłbym robić to z tobą setki razy dla czystej rozkoszy patrzenia na twoją twarz. -Nie odpowiedziała, a on znów poczuł pragnienie. - Pośrednio - powiedział nagle. - Pamiętasz? Nie był potem pewny, jak długo leżeli tam razem, jakby każde z nich chciało wchłonąć to drugie przez skórę. Słyszał odgłosy ulicy, czasem kroki na korytarzu, głos z oddali. Czuł na piersi rytm jej oddechu. Całował czubek jej głowy, jego palce spoczywały w jej splątanych włosach. Zstąpiło na niego uczucie doskonałego spokoju, rozlewające się po całym ciele. Jestem w domu, pomyślał. To jest to. Poruszyła się w jego ramionach. - Zamówmy coś do picia - zaproponował, całując jej obojczyk, podbródek, miejsce, gdzie szczęka styka się z uchem. - Takie święto. Herbata dla mnie, szampan dla ciebie. Co ty na to? Dostrzegł to, niespodziewany cień, jej myśli przeniosły się gdzieś poza pokój. - Och - powiedziała, siadając. - Która godzina? Spojrzał na zegarek. - Dwadzieścia po czwartej. Bo co? - Och, nie! Muszę być na dole o wpół do... - Wyskoczyła z łóżka, schyliła się po ubranie. - Hola! Czemu musisz być na dole? - Pani Cordoza. - Kto? - Moja gospodyni ma się ze mną spotkać. Miałam być na zakupach. - To się spóźnij. Czy zakupy są naprawdę takie ważne? Jennifer, musimy porozmawiać, ustalić, co dalej zrobimy. Muszę powiedzieć mojemu naczelnemu, że nie pojadę do Konga. Mało wytwornie wciągała na siebie ubranie, jakby nie liczyło się nic oprócz szybkości - biustonosz, spodnie, pulower. Ciało, które posiadł, uczynił swoim, zniknęło. - Jennifer? - Ześliznął się z łóżka, sięgnął po spodnie, zapiął pasek. Nie możesz tak po prostu odejść.

- Nie ma nic do ustalania. - Otworzyła torebkę, wyjęła szczotkę i zaatakowała włosy krótkimi, gwałtownymi pociągnięciami. - Nie rozumiem. Kiedy odwróciła się ku niemu, jej twarz była pozbawiona wyrazu, jakby przesłoniła ją siatka. - Anthony, przykro mi, ale nie możemy się więcej spotkać. - Jak to? Wyjęła puderniczkę i zaczęła wycierać rozmazany tusz pod oczami. - Nie możesz tak mówić po tym, co właśnie zrobiliśmy. Nie możesz tak po prostu odrzucić tego wszystkiego. O co chodzi, do diabła? Zesztywniała. - Poradzisz sobie. Zawsze sobie radziłeś. Słuchaj, ja... muszę iść. Bardzo mi przykro. Zgarnęła torebkę i płaszcz. Drzwi zamknęły się za nią ze stanowczym trzaskiem. Anthony skoczył za nią, szarpnięciem otworzył drzwi. - Nie rób tego, Jennifer! Nie rób mi tego znowu! - Jego głos odbijał się echem po pustym już korytarzu, od zamkniętych drzwi innych pokojów. - To nie jest jakaś cholerna gra! Nie będę czekał na ciebie przez następne cztery lata! Na chwilę znieruchomiał pod wpływem szoku, potem, klnąc, pozbierał się, pędem wrócił do pokoju i pośpiesznie włożył koszulę i buty. Złapał marynarkę i wybiegł na korytarz. Serce mu waliło. Zbiegł po schodach, po dwa stopnie naraz, do holu. Zobaczył, jak otwierają się drzwi windy, i oto była - jej obcasy żwawo stukały po marmurowej posadzce - opanowana, pewna siebie, oddalona o milion mil od miejsca, gdzie była zaledwie kilka minut temu. Już miał ją zawołać, kiedy usłyszał okrzyk: - Mamusiu! Jennifer pochyliła się, wyciągnęła ramiona. Szła ku niej kobieta w średnim wieku, dziecko wyrywało się z jej

uścisku. Dziewczynka rzuciła się w ramiona Jennifer, a ta podniosła ją. Tryskający entuzjazmem głos małej wypełnił całe pomieszczenie. - Idziemy do Hamleys? Pani Cordoza mówiła, że idziemy. - Tak, kochanie. Już idziemy. Muszę tylko załatwić coś w recepcji. Postawiła dziecko na ziemi i wzięła je za rękę. Może sprawiła to intensywność jego wzroku, ale coś spowodowało, że idąc w stronę kontuaru, obejrzała się. Zobaczyła go. Ich oczy się spotkały i zauważył błysk skruchy - i poczucia winy. Odwróciła wzrok, nagryzmoliła coś, położyła torebkę na kontuarze i zwróciła się znów do recepcjonisty. Zamieniła z nim kilka słów i wyszła przez szklane drzwi w popołudniowe słońce, z paplającą dziewczynką u boku. Konsekwencje tego, co zobaczył, zapadły w Anthony'ego jak stopy w ruchome piaski. Czekał, aż ona zniknie, a potem, niczym człowiek budzący się ze snu, zarzucił na ramiona marynarkę. Zmierzał ku wyjściu, kiedy podbiegł do niego portier. - Pan Boot? Pani prosiła, żebym to panu dał. - Wcisnął mu w rękę kartkę. Rozłożył kawałek hotelowego papieru listowego. Wybacz mi. Po prostu musiałam wiedzieć.

Nie obmyślamy w głębi duszy wzięcia, sobie małżonka, ale gorąco zalecamy życie w pojedynkę. Królowa Elżbieta I do Eryka, księcia Szwecji

15 Moira Parker weszła do pokoju maszynistek i wyłączyła radio tranzystorowe, niepewnie stojące na stosie książek telefonicznych. - Hej! - zaprotestowała Annie Jesso. - Ja tego słucham! - To niestosowne, by w biurze na cały regulator włączano muzykę popularną - powiedziała stanowczo Moira. - Pan Stirling nie chce, by przeszkadzano mu takim hałasem. To już czwarty raz w tym tygodniu. To jest miejsce pracy! - Bardziej przypomina dom pogrzebowy. Och, daj spokój, Moiro. Trochę je ściszymy. Dzięki temu dzień szybciej mija. - To praca sprawia, że dzień mija szybko. Usłyszała drwiący śmieszek i uniosła nieco podbródek. - Dobrze by było, żebyś zrozumiała, że awans w Acme Minerał and Mining można osiągnąć wyłącznie dzięki profesjonalizmowi. - I luźnej gumce od majtek - mruknął ktoś za jej plecami. - Co, proszę? - Nic, nic, panno Parker. Mamy przełączyć na ulubione przeboje z czasów wojny? To panią uszczęśliwi? „Zawiesimy pranie na Zygfryda Linii"... - Wywołało to kolejny wybuch śmiechu. - Zaniosę radio do gabinetu pana Stirlinga. Może zapytacie go, co on woli. Słyszała pomruki niezadowolenia, kiedy wychodziła z pokoju, ale udała, że ich nie słyszy. Wraz z powiększaniem

się firmy poziom personelu drastycznie się obniżył. Nikt w dzisiejszych czasach nie szanował zwierzchników, etyki pracy ani osiągnięć pana Stirlinga. Dość często była w tak złym humorze, gdy wracała do domu, że zanim uspokoiło ją szydełkowanie, dojeżdżała już do przystanku Elephant and Castle. Czasem zdawało się, że tylko ona i pan Stirling -no, może jeszcze pani Kingston z działu księgowości wiedzą, jak się zachować. A te ubrania! Same mówiły o sobie „seksowne kobietki" i było to niesłychanie trafne określenie. Wystrojone i mizdrzące się, próżne i dziecinne dziewczęta z hali maszyn poświęcały więcej czasu swojemu wyglądowi - te krótkie spódniczki i dziwaczny makijaż - niż listom, które powinny przepisywać. Wczoraj po południu musiała im odesłać trzy. Błędy ortograficzne, brak daty, a nawet „Z poważaniem" zamiast „Z wyrazami szacunku". Kiedy zwróciła na to uwagę, Sandra uniosła oczy ku sufitowi, lekceważąc fakt, że Moira to widzi. Moira westchnęła, wetknęła tranzystor pod pachę i wiedząc, że drzwi gabinetu pana Stirlinga w porze lunchu rzadko bywają zamknięte, nacisnęła klamkę i weszła do środka. Marie Driscoll siedziała naprzeciwko niego - i to nie na krześle, z którego korzystała Moira, kiedy pisała pod jego dyktando, ale na jego biurku. Był to widok tak niecodzienny, że dopiero po chwili uświadomiła sobie, że kiedy weszła, szef nagle się cofnął o krok. - Ach, Moira. - Przepraszam, panie Stirling, nie wiedziałam, że jeszcze ktoś tu jest. Rzuciła dziewczynie ostre spojrzenie. Co u licha tu robiła? Czy wszyscy zwariowali? - Ja... przyniosłam to radio. Dziewczęta strasznie głośno je włączają. Pomyślałam, że jeśli będą musiały się panu wytłumaczyć, może przez chwilę się zastanowią. - Rozumiem. - Usiadł na swoim krześle. - Obawiałam się, że może to panu przeszkadzać. Przez dłuższą chwilę panowało milczenie. Marie nie uczyniła żadnego wysiłku, by się ruszyć, skubała coś na

spódniczce - która kończyła się w połowie uda. Moira czekała, aż dziewczyna sobie pójdzie. Odezwał się jednak pan Stirling. - Dobrze, że pani przyszła. Chciałem zamienić z panią słówko na osobności. Panno Driscoll, może pani dać nam chwilę... Z wyraźną niechęcią dziewczyna opuściła nogi na podłogę i przemaszerowała obok Moiry, rzucając jej nieprzyjazne spojrzenie. Nadużywa perfum, pomyślała Moira. Drzwi zamknęły się za nią i zostali tylko we dwoje. Tak jak lubiła. Od tego pierwszego wieczoru pan Stirling kochał się z nią jeszcze dwa razy. Być może „kochał się" to lekka przesada, w obydwu sytuacjach był bardzo pijany, za drugim razem trwało to krócej i było bardziej mechaniczne, a następnego dnia nie czynił żadnych aluzji na ten temat. Mimo wysiłków, które podejmowała, by dać mu do zrozumienia, że nie zostałby odrzucony - domowe kanapki zostawiane na jego biurku, wyjątkowo ładna fryzura - już się to nie powtórzyło. Wiedziała jednak, że jest dla niego kimś wyjątkowym, delektowała się swoją prywatną wiedzą, kiedy współpracownicy rozmawiali w stołówce o szefie. Rozumiała, że ciąży mu taka obłuda, i mimo że wolałaby, aby sprawy ułożyły się inaczej, szanowała jego godną podziwu wstrzemięźliwość. Podczas tych rzadkich okazji, kiedy Jennifer Stirling wpadała do biura, nie czuła się już przytłoczona jej atrakcyjnością. Gdybyś była wystarczająco dobrą żoną, nigdy nie musiałby zwrócić się do mnie. Pani Stirling nigdy nie potrafiła dostrzec tego, co miała przed oczami. - Usiądź, Moiro. Przysiadła na brzeżku krzesła, o wiele bardziej przyzwoicie niż ta dziewucha Driscoll, starannie ułożywszy nogi. Nagle pożałowała, że nie włożyła czerwonej sukienki. Powiedział jej parę razy, że mu się w niej podoba. Zza drzwi dobiegał śmiech - z roztargnieniem pomyślała, że wzięły skądś następne radio.

- Powiem tym dziewczynom, żeby zaczęły się przyzwoicie zachowywać - powiedziała cicho. - Jestem pewna, że przeszkadza panu ten okropny harmider. Zdawał się nie słyszeć. Przekładał papiery na biurku. Kiedy podniósł wzrok, nie patrzył jej w oczy. - Przenoszę Marie ze skutkiem natychmiastowym... - Och, myślę, że to bardzo dobry... - Na stanowisko mojej osobistej asystentki. Przez chwilę panowało milczenie. Moira starała się nie okazać, jak bardzo się tym przejęła. Pracy wciąż przybywa, wytłumaczyła sobie. To zrozumiałe, że uznał, iż przyda się druga para rąk. - Ale gdzie będzie siedzieć? - spytała. - W sekretariacie nie ma miejsca na drugie biurko. - Zdaję sobie z tego sprawę. - Myślę, że mógłby pan przenieść Maisie... - To nie będzie konieczne. Postanowiłem trochę ulżyć pani w pracy. Przeniesie się pani... do hali maszynistek. Chyba się przesłyszała. - Do hali maszynistek? - Powiedziałem w dziale zatrudnienia, że będzie pani otrzymywać tę samą pensję, więc jest to dosyć korzystne, Moiro. Zapewni to pani trochę więcej czasu na życie poza biurem. Trochę więcej czasu dla siebie. - Ale ja nie potrzebuję czasu dla siebie. - Nie róbmy z tego wielkiej sprawy. Jak mówiłem, dostanie pani tę samą pensję i będzie pani najważniejszą osobą w hali. Dokładnie to innym wyjaśnię. Sama pani mówiła, że potrzeba kogoś, kto by nad nimi zapanował. - Ale nie rozumiem... - Wstała, ściskając tranzystor, aż zbielały jej kostki. Narastała w niej panika. - Co zrobiłam źle? Dlaczego odbiera mi pan moją pracę? Wyglądał na zirytowanego. - Nie zrobiła pani niczego złego. Każda organizacja wciąż przemieszcza ludzi ze stanowiska na stanowisko. Czasy się zmieniają i chcę trochę odświeżyć firmę. - Odświeżyć?

- Marie jest wybitnie zdolna. - Marie Driscoll będzie wykonywać moją pracę? Ależ ona nie ma pojęcia, jak działa biuro! Nie zna rodezyjskiego systemu płac, numerów telefonów ani nie wie, jak się rezerwuje bilety lotnicze. Nie orientuje się w systemie kartotek. Połowę czasu spędza w toalecie na poprawianiu makijażu. I spóźnia się! Stale się spóźnia! Musiałam udzielać jej nagany co najmniej dwa razy w tygodniu. Widział pan godziny na jej karcie zegarowej? - Słowa wylewały się z niej niepowstrzymanym potokiem. - Jestem pewien, że się nauczy. To tylko praca sekretarki, Moiro. - Ale... - Naprawdę nie mam już czasu, by dyskutować na ten temat. Proszę dziś po południu opróżnić szuflady ze swoich rzeczy, a od jutra zaczniemy pracę w nowym składzie. Sięgnął do pudełka z cygarami, dając do zrozumienia, że rozmowa jest zakończona. Moira wstała, dla utrzymania równowagi chwytając krawędź biurka. Do gardła podchodziła jej żółć, w uszach tętniła krew. Czuła, jakby gabinet spadał jej, cegła po cegle, na głowę. Podeszła powoli do drzwi i otworzyła je. Usłyszała, że w sekretariacie zapadła nagła cisza. Zrozumiała, że wszyscy wiedzieli, co nastąpi, zanim jej o tym powiedziano. Zobaczyła nogi Marie Driscoll wyciągnięte na jej biurku. Długie, patykowate nogi w rajstopach w dziwacznym kolorze. Kto, na Boga, mógłby wkładać do biura szafirowe rajstopy i spodziewać się, że będzie traktowany poważnie? Chwyciła z biurka torebkę i niepewnym krokiem skierowała się do toalety. Czuła na sobie ciekawskie spojrzenia i niezupełnie współczujące uśmieszki, które niemal paliły jej plecy w niebieskim swetrze. - Moira! Grają twoją piosenkę! Me mogę znieść tego, że Cię straciłam... - Och, nie bądź złośliwa, Sandro. - Jeszcze jeden głośny wybuch śmiechu i zamknęły się za nią drzwi toalety.

Jennifer stała na środku małego, ponurego placu zabaw. Obserwowała nieruchome niańki, które gawędziły nad dziecięcymi wózkami, słyszała okrzyki dzieci, zderzających się i padających na ziemię jak kręgle. Pani Cordoza zaproponowała, że weźmie Esme, ale Jennifer stwierdziła, że potrzebuje powietrza. Przez czterdzieści osiem godzin nie miała pojęcia, co ze sobą zrobić, jej ciało wciąż było uwrażliwione przez jego dotyk, umysł nie mógł się pozbierać po tym, co zrobiła. Ogrom tego, co straciła, niemal zwalił ją z nóg. Nie mogła znieczulić się valium; musi to przetrwać. Jej córka będzie przypomnieniem, że postąpiła słusznie. Tak wiele chciała mu powiedzieć. Chociaż przekonywała się, że nie poszła tam, by go uwieść, wiedziała, że to kłamstwo. Pragnęła jednej jego maleńkiej cząstki, jednego drogocennego wspomnienia, by zachować je na zawsze. Skąd mogła wiedzieć, że otworzy puszkę Pandory? I, co gorsza, jak mogła przypuszczać, że jego tak to zdruzgocze? Tamtego wieczoru w ambasadzie wyglądał na bardzo opanowanego. Nie mógł cierpieć tak jak ona; nie mógł czuć tego, co ona czuła. Wierzyła, że jest silniejszy. Jednak teraz nie mogła przestać o nim myśleć, o jego wrażliwości, o radosnych planach, jakie dla nich snuł. I o tym, jak patrzył na nią, kiedy szła przez hotelowy hol ku swojemu dziecku. Słyszała jego głos, pełen bólu i zmieszania, odbijający się echem w korytarzu za jej plecami: Nie rób tego, Jennifer! Nie będę czekał na ciebie przez następne cztery lata! Wybacz mi, tysiąc razy dziennie mówiła do niego w myślach. Ale Laurence nigdy nie pozwoli mi jej zabrać. I właśnie ty jeden spośród wszystkich ludzi na świecie, nie możesz mnie prosić, bym ją zostawiła. Powinieneś to zrozumieć lepiej niż ktokolwiek inny. Od czasu do czasu ocierała oczy, zrzucając winę na ostry wiatr albo kolejne ziarnko piasku, które dziwnym trafem wpadło jej pod powiekę. Czuła się wyprana z emocji, świadoma najmniejszej zmiany temperatury, miotana sprzecznymi uczuciami.

Laurence nie jest taki zły - powtarzała sobie. Na swój sposób jest dobrym ojcem. Któż mógłby go winić, że trudno mu być miłym dla niej? Ilu mężczyzn potrafiłoby wybaczyć żonie, że zakochała się w kimś innym? Czasem zastanawiała się, czy gdyby nie zaszła tak prędko w ciążę, nie zmęczyłby się nią i nie uwolnił jej. Ale sama w to nie wierzyła: Laurence mógł już jej nie kochać, ale nigdy nawet nie rozważał perspektywy, że mogłaby egzystować gdzieś bez niego. A córka jest moją pociechą. Popchnęła ławeczkę huśtawki, na której siedziała dziewczynka, i patrzyła na jej frunące do góry nogi i rozwiane wiatrem loki. To o wiele więcej, niż mają inne kobiety. Jak powiedział jej kiedyś Anthony, pociechą jest świadomość, że postąpiło się słusznie. - Mamo! Dorothy Moncrieff zgubiła kapelusz i Jennifer musiała się zająć poszukiwaniami. Dwie dziewczynki chodziły z nią wokół huśtawek, karuzeli, zaglądały pod ławki, aż znalazły go na głowie jakiegoś innego dziecka. - Nie należy kraść - stwierdziła uroczyście Dorothy, kiedy wracały przez plac zabaw. - Owszem - odparła Jennifer - ale nie sądzę, żeby chłopczyk ukradł kapelusz. Prawdopodobnie nie wiedział, że jest twój. - Jeśli ktoś nie wie, co jest dobre, a co złe, to chyba jest głupi oświadczyła Dorothy. - Głupi - powtórzyła z zachwytem Esme. - No cóż, to możliwe - przyznała Jennifer. Poprawiła córce szalik i wysłała obie dziewczynki do piaskownicy, udzieliwszy instrukcji, że absolutnie nie wolno rzucać w siebie piaskiem. Boot, Najdroższy, napisała w kolejnym z tysiąca wymyślonych listów, które układała przez ostatnie dwa dni: Proszę, nie bądź na mnie zły. Musisz wiedzieć, że jeśli na ziemi istniałby jakikolwiek sposób, bym mogła z Tobą pojechać, zrobiłabym to... Nie wyśle żadnego listu. Co mogła powiedzieć prócz tego, co już powiedziała? Kiedyś mi wybaczy, pocieszała sama siebie. Będzie miał dobre życie.

Starała się bronić przed zasadniczym pytaniem: jak ona sama będzie mogła żyć? Jak sobie poradzi, wiedząc to, co wie teraz? Znów miała zaczerwienione oczy. Wyjęła z kieszeni chusteczkę i ponownie je otarła, odwracając się, żeby nie ściągać na siebie uwagi. Może jednak powinna pójść do lekarza. Drobna pomoc w przetrwaniu następnych kilku dni. Jej uwagę skupiła odziana w tweedy postać, idąca przez trawnik w stronę placu zabaw. Kobieta zdecydowanie parła naprzód w jakimś mechanicznym rytmie, mimo że trawnik był pełen błota. Ze zdziwieniem zorientowała się, że to sekretarka jej męża. Moira Parker podeszła wprost do niej i stanęła tak blisko, że Jennifer musiała cofnąć się o krok. - Panna Parker? Kobieta miała mocno zaciśnięte wargi, z oczu biło zdecydowanie. - Państwa gospodyni powiedziała mi, gdzie pani jest. Mogę zamienić z panią parę słów? - Hmmm... tak. Oczywiście. - Odwróciła się na moment. Dziewczynki! Dottie! Esme! Zaraz wracam. Dziewczynki spojrzały na nią i kopały dalej. Przeszły kilka kroków, Jennifer ustawiła się tak, by widzieć dzieci. Obiecała niani Moncrieffów, że na czwartą odprowadzi Dorothy do domu, pozostał więc tylko kwadrans. Zmusiła się do uśmiechu. - O co chodzi, panno Parker? Moira sięgnęła do sfatygowanej torebki i wyszarpnęła grubą teczkę. - To dla pani - powiedziała szorstko. Jennifer wzięła teczkę. Otworzyła ją i natychmiast przycisnęła ręką papiery, bo groziło im zdmuchnięcie przez wiatr. - Niech pani nie zgubi żadnego z nich. - Brzmiało to jak polecenie. - Przepraszam... nie rozumiem. Co tu jest? - Ludzie, których milczenie kupił.

Jennifer patrzyła na nią pustym wzrokiem. Moira mówiła dalej. - Mesothelioma. Nowotwór płuc. To są pracownicy, którym zapłacił za milczenie, ponieważ chciał ukryć fakt, że pracując dla niego, nabawili się śmiertelnej choroby. Jennifer uniosła rękę do twarzy. - Kto? - Pani mąż. Ci, którzy już umarli, są na spodzie. Ich rodziny musiały podpisać formalne zrzeczenie się roszczeń. Dostali pieniądze za to, że zgodzili się milczeć. Zabroniono im o tym mówić. Jennifer z trudem nadążała za tym, co mówiła ta kobieta. - Zmarli? Zrzeczenie się roszczeń? - Kazał im stwierdzić, że on nie ponosi za to odpowiedzialności. Przepłacił wszystkich. Ci z Afryki Południowej dostali grosze. Miejscowi pracownicy fabryki byli drożsi. - Ale azbest nikomu nie szkodzi. To tylko wichrzyciele w Nowym Jorku starają się go oczernić. Tak mi mówił Laurence. Wydawało się, że Moira nie słucha. Przesunęła dłonią po zestawieniu na wierzchniej kartce. - Wszystko jest w porządku alfabetycznym. Jeśli pani chce, może pani porozmawiać z rodzinami. Większość adresów jest w nagłówkach. On panicznie się boi, że gazety dobiorą się do tego wszystkiego. - Ale to tylko związki zawodowe... Mówił mi... - Inne firmy mają ten sam problem. Słyszałam parę rozmów telefonicznych, które przeprowadził z Goodasbestos w Ameryce. Finansują badania, według których azbest uzna się za nieszkodliwy. Kobieta mówiła tak szybko, że Jennifer zakręciło się w głowie. Rzuciła okiem na dzieci, które właśnie zaczęły rzucać w siebie garściami piasku. Moira Parker powiedziała znacząco: - Zdaje sobie pani doskonale sprawę, że jeśli ktokolwiek dowie się, co zrobił, będzie zrujnowany. Wie pani, to w końcu wyjdzie na jaw. Będzie musiało. Wszystko wychodzi.

Jennifer trzymała teczkę ostrożnie, jakby ona też była skażona. - Dlaczego daje ją pani mnie? Czemu, u licha, uważa pani, że mogłabym zrobić coś, co skrzywdziłoby mojego męża? Wyraz twarzy Moiry Parker zmienił się - wyglądała, jakby miała poczucie winy. Jej wargi zacisnęły się w wąską czerwoną kreskę. - Dlatego. - Wyciągnęła zmięty kawałek papieru i wcisnęła go w rękę Jennifer. - To przyszło parę tygodni po pani wypadku. Parę lat temu. On nie wie, że to przechowałam. Jennifer rozłożyła kartkę, którą wiatr owijał jej wokół palców. Znała to pismo. przysięgałem, że nie będę się już z Joba, kontaktował. Ale minęło sześć tygodni, a ja nie czuję się lepiej. Jestem bez Ciebie - o tysiące mil- od Ciebie - ale nie czuję ulgi. Fakt, że nie dręczy mnie Twoja bliskość i że nie doświadczam co dzień możności posiadania jedynej rzeczy, której chcę naprawdę, nie uleczył mnie. To tylko pogorszyło sprawę. Moja przyszłość jawi mi się jak ponura, pusta droga. Nie wiem, co usiłuję Ci powiedzieć, kochana Jenny. Chyba tylko to, że gdybyś kiedyś poczuła, że podjęłaś niesłuszną decyzję, drzwi wciąż są szeroko otwarte. Jeśli zaś czujesz, że Twoja decyzja była słuszna, wiedz przynajmniej tyle-, gdzieś na tym świecie jest mężczyzna, który Cię kocha, który wie, jak jesteś cenna, mądra i dobra. Mężczyzna, który zawsze Cię kochał - i podejrzewa, że na swoje nieszczęście zawsze będzie Cię kochał. Twój B. Jennifer wpatrywała się w list. Krew odpłynęła jej z twarzy. Spojrzała na datę. Prawie cztery lata temu. Tuż po wypadku. - Powiedziała pani, że Laurence widział ten list? Moira Parker wbiła wzrok w ziemię.

- Kazał mi zamknąć skrytkę pocztową. - Wiedział, że Anthony żyje? - Drżała. - Tego nie wiem. - Moira Parker postawiła kołnierz. Udało się jej przybrać pełen dezaprobaty wygląd. Jennifer poczuła, że ma we wnętrzu zimny kamień. Reszta ciała zaczęła wokół niego tężeć. Moira Parker z trzaskiem zamknęła torebkę. - Tak czy owak, proszę z tym wszystkim zrobić, co pani chce. Niech go diabli wezmą, nie dbam o to. Coś jeszcze mruczała do siebie, idąc przez park. Jennifer opadła na ławkę, nie zwracała uwagi na dzieci, które teraz radośnie wcierały sobie nawzajem piasek we włosy. Przeczytała list ponownie. Odprowadziła Dorothy Moncrieff do niani i poprosiła panią Cordoza, żeby poszła z Esme do sklepu ze słodyczami. - Proszę jej kupić lizaka i może z dziesięć deka karmelków. Stała w oknie, patrząc, jak idą ulicą: córka podskakiwała przy każdym kroku, pełna oczekiwania. Kiedy zniknęły za rogiem, otworzyła drzwi gabinetu Laurence'a, pokoju, do którego rzadko wchodziła, a Esme miała tam zakaz wstępu, by nie przesunęła swoimi ciekawskimi paluszkami któregoś z cennych przedmiotów. Później nie była nawet pewna, dlaczego właściwie tam weszła. Nie cierpiała tego pokoju: ponurych mahoniowych półek pełnych książek, których nigdy nie czytał, zastarzałego zapachu dymu z cygar, trofeów i dyplomów za osiągnięcia, o których nic nie wiedziała - Okrągły Stół Biznesmena Roku, Najlepszy strzał, Łowy na jelenia w Cambridge 1959, Puchar golfa 1962. Rzadko korzystał z gabinetu; to było na pokaz: miejsce, które obiecywało jego męskim gościom „ucieczkę od kobiet", schronienie, w którym, jak utrzymywał, znajduje spokój. Po obu stronach kominka stały wygodne fotele, ich siedzenia niemal nie były używane. Przez osiem lat nigdy nie

palono tu ognia. Na kredensie szklaneczki z rżniętego szkła - nigdy nie napełniono ich wyśmienitą whisky ze stojącej obok karafki. Na ścianach wisiały rzędy fotografii Laurence'a z kolegami biznesmenami, dygnitarzami, ministrem handlu Afryki Południowej, z księciem Edynburga. To też było na pokaz, jeszcze jeden powód, by ludzie go podziwiali. Laurence Stirling, szczęśliwy gnojek. Jennifer zatrzymała się w drzwiach obok wózka z kosztownymi kijami golfowymi, w kącie stał stołek myśliwski. W piersi uformował się jej twardy węzeł, dokładnie w tym punkcie tchawicy, skąd powietrze dociera do płuc. Chwyciła kij golfowy i stanęła na środku pokoju. Łapała oddech jak biegacz kończący długi wyścig. Uniosła kij nad głowę, jakby naśladując idealny strzał, i opuściła z całą siłą na karafkę. Szkło rozprysło się po całym pokoju. Wzięła następny zamach. Fotografie sypały się z połamanych ramek, wyszczerbione puchary spadały z podstawek. Przejechała kijem po oprawnych w skórę książkach i ciężkich szklanych popielniczkach. Uderzała zaciekle, metodycznie, napędzana gniewem, który wciąż w niej buzował. Zrzuciła książki z regałów, zmiotła ramki znad kominka. Posługując się kijem jak siekierą, rozłupała ciężkie georgiańskie biurko, a potem uderzyła ze świstem w bok mebla. Uderzała, aż rozbolały ją ramiona, a całe ciało perliło się od potu. Nabierała powietrza krótkimi, urywanymi wdechami. Wreszcie, kiedy nie zostało już nic do rozbicia, ponownie stanęła na środku pokoju. Pod nogami chrupało rozbite szkło. Odgarnęła z czoła mokry kosmyk włosów i przyjrzała się swojemu dziełu. Urocza pani Stirling, łagodna pani Stirling. Zrównoważona, spokojna, przystosowana. Jej ogień wygasł. Jennifer Stirling upuściła kij. Wytarła ręce o spódnicę, usunęła odłamek szkła, położyła go na podłodze i wyszła z pokoju, zamykając za sobą drzwi. Pani Cordoza siedziała z Esme w kuchni, kiedy Jennifer oznajmiła, że znów wychodzą.

- Czy mała nie powinna zjeść podwieczorku? Będzie głodna. - Nie chcę wychodzić - przytaknęła Esme. - To nie potrwa długo, kochanie - powiedziała spokojnie. - Pani Cordoza, może pani wziąć wolne na resztę dnia. - Ale ja... - Naprawdę. Tak będzie najlepiej. Podniosła córkę, chwyciła walizkę, którą właśnie spakowała, i słodycze w brązowej papierowej torebce, nie zwracając uwagi na skonsternowaną gospodynię. I już schodziła po schodach, przywołując taksówkę. Zobaczyła go, gdy otworzyła dwuskrzydłowe drzwi. Stał przed swoim gabinetem i rozmawiał z młodą kobietą. Usłyszała, że ją wita, odpowiedziała spokojnie, nieco zaskoczona, że potrafi się zdobyć na taką normalną wymianę słów. - Ależ ona urosła! Jennifer opuściła wzrok na córkę gładzącą sznureczek pereł, a potem spojrzała na kobietę, która to powiedziała. - Sandra, nieprawdaż? - spytała. - Tak, pani Stirling. - Czy bardzo by pani przeszkadzało, gdyby Esme pobawiła się pani maszyną do pisania, gdy ja zajrzę na chwilkę do męża? Esme była zachwycona, że pozwolono jej dopaść klawiatury. Otoczyły ją zaraz kobiety i cmokały nad nią z zachwytu, rade z usprawiedliwionej przerwy w pracy. Jennifer odgarnęła włosy z twarzy i skierowała się do gabinetu męża. Weszła do sekretariatu. Stał tam. - Jennifer? - Uniósł brwi. - Nie spodziewałem się ciebie. - Można na słówko? - spytała. - Muszę wyjść o piątej. - To nie potrwa długo. Przeprowadził ją do swojego gabinetu, zamknął za sobą drzwi i wskazał jej krzesło. Nieco zirytowany, że zdecydowała się usiąść, opadł na pokryty skórą fotel. - No więc?

- Co takiego zrobiłam, że aż tak mnie nienawidzisz? - Co? - Wiem o liście. - Jakim liście? - Tym, który przechwyciłeś na poczcie cztery lata temu. - Och, ten - powiedział z lekceważeniem. Miał minę, jakby mu wypomniano, że zapomniał coś kupić w sklepie spożywczym. - Wiedziałeś i pozwoliłeś mi myśleć, że on nie żyje. Pozwoliłeś, bym myślała, że jestem za to odpowiedzialna. - Myślałem, że pewnie nie żyje. Ale to wszystko historia. Nie widzę sensu, by znów to wyciągać. - Pochylił się nad biurkiem i wyjął cygaro ze srebrnego pudełka. Pomyślała przelotnie o wyszczerbionym pudełku w jego gabinecie, błyszczącym od odłamków szkła. - Chodzi o to, Laurence, że karałeś mnie dzień po dniu, pozwalałeś, bym sama się karała. Co ja takiego zrobiłam, żeby na to zasłużyć? Wrzucił zapałkę do popielniczki. - Doskonale wiesz, co zrobiłaś. - Pozwoliłeś mi myśleć, że go zabiłam. - To, co myślałaś, nie ma ze mną nic wspólnego. Poza tym, jak już mówiłem, to historia. Naprawdę nie rozumiem, dlaczego... - To nie historia. On wrócił. To przykuło jego uwagę. Podejrzewała, że sekretarka może podsłuchiwać, więc zniżyła głos. - I odchodzę do niego, oczywiście z Esme. - Nie bądź śmieszna. - Mówię poważnie. - Jennifer, żaden sąd w tym kraju nie pozwoli, żeby dziecko zostało z cudzołożną matką, która nie potrafi przeżyć dnia bez apteczki pełnej pigułek. Doktor Hargreaves poświadczy, jak wiele ich bierzesz. - Już ich nie ma. Wyrzuciłam wszystkie. - Naprawdę? - Spojrzał na zegarek. - Gratulacje. Więc udało ci się przeżyć całe... dwadzieścia cztery godziny bez

farmaceutycznego wspomagania? Jestem pewny, że sąd uzna, iż to godne podziwu. - Zaśmiał się, zadowolony ze swojej odpowiedzi. - Myślisz, że uzna też za godną podziwu dokumentację dotyczącą raka płuc? Zauważyła nagłe stężenie mięśni jego twarzy, cień niepewności. - Co? - Twoja była sekretarka mi ją dała. Mam nazwiska wszystkich pracowników, którzy zachorowali i umarli przez ostatnie dziesięć lat. Co to było? - Wymówiła nazwę powoli, podkreślając jej obcość. Me-so-the-lio-ma. Pobladł tak gwałtownie, że pomyślała, iż zemdleje. Wstał, przeszedł obok niej do drzwi. Otworzył je, wyjrzał i starannie je zamknął. - O czym ty mówisz? - Mam wszystkie informacje, Laurence. Mam nawet wyciągi bankowe z kwotami, które im zapłaciłeś. Szarpnięciem otworzył szufladę i zaczął w niej grzebać. Kiedy się wyprostował, wyglądał na wstrząśniętego. Postąpił krok w jej stronę, tak że musiała spojrzeć mu w oczy. - Jeśli mnie zrujnujesz, Jennifer, zrujnujesz i siebie. - Naprawdę uważasz, że mi na tym zależy? - Nigdy nie dam ci rozwodu. - Trudno - odparła, jego niepokój tylko wzmocnił jej stanowczość. Będzie tak: ja i Esme zamieszkamy w pobliżu i będziesz mógł ją odwiedzać. Ty i ja będziemy małżeństwem tylko formalnie. Będziesz mi dawał rozsądną pensję na jej utrzymanie, a ja dopilnuję, by te papiery nigdy nie ujrzały światła dziennego. - Próbujesz mnie szantażować? - Och, jestem zbyt ograniczona, by zrobić coś takiego. Sam mi o tym przypominałeś niezliczoną ilość razy, Laurence. Po prostu mówię, jak będzie wyglądało moje życie. Możesz zatrzymać swoją kochankę, dom, majątek i... reputację. Żaden z twoich kolegów biznesmenów nie musi o tym

wiedzieć. Ale nigdy już nie postawię nogi w tym samym domu co ty. Faktycznie nie zdawał sobie sprawy, że ona wie o kochance. Dostrzegła na jego twarzy bezsilną wściekłość i dziki strach. Pokrył je wymuszonym pojednawczym uśmiechem. - Jennifer, jesteś zdenerwowana. Z pewnością pojawienie się tego faceta było dla ciebie szokiem. Może wrócisz do domu i tam porozmawiamy? - Zdeponowałam papiery u kogoś. Dostał instrukcje, na wypadek gdyby coś mi się stało. Nigdy w jego spojrzeniu nie było tyle jadu. Mocniej ścisnęła torebkę. - Jesteś dziwką - powiedział. - Byłam. Przy tobie - odparła cicho. - Z pewnością byłam, bo na pewno nie robiłam tego z miłości. Rozległo się pukanie do drzwi. Weszła jego nowa sekretarka. To, jak wzrok dziewczyny prześlizgnął się po ich twarzach, było wystarczająco wymowne. Jennifer poczuła nowy przypływ odwagi. - To wszystko, co chciałam ci powiedzieć. Pójdę już, kochanie powiedziała. Podeszła do niego i pocałowała go w policzek. Będziemy w kontakcie. Do widzenia, panno... -zawiesiła głos. - Driscoll - powiedziała dziewczyna. - Driscoll. - Obdarzyła ją uśmiechem. - Oczywiście. Przeszła obok dziewczyny, zabrała córkę i z łomotem serca otworzyła podwójne drzwi, przypuszczając, że może usłyszy za sobą jego głos i kroki. Zbiegła po schodach do czekającej wciąż taksówki. - Dokąd jedziemy? - spytała Esme, kiedy Jennifer posadziła ją obok siebie na siedzeniu. Wyjadała z garści cukierki, łup zdobyty na oddziale sekretarek. Jennifer pochyliła się do przodu i otworzyła okienko, przekrzykując hałas uliczny w godzinie szczytu. Nagle poczuła się lekka, pełna triumfu. - Do hotelu Regent, proszę. Tak szybko, jak się da.

Później, spoglądając wstecz na tę dwudziestominutową podróż, zdała sobie sprawę, że patrzyła na zatłoczone ulice i krzykliwe witryny sklepowe okiem turysty, korespondenta zagranicznego, kogoś, kto nigdy ich jeszcze nie widział. Zauważyła tylko parę szczegółów, chłonęła ogólne wrażenie. Wiedziała, że być może już nigdy ich nie zobaczy. Skończyło się życie, jakie znała. Miała ochotę śpiewać. Tak Jennifer Stirling pożegnała się ze swoim dawnym życiem, z dniami, podczas których wędrowała po tych ulicach obładowana torbami pełnymi rzeczy tracących dla niej znaczenie, gdy tylko wracała do domu. W tym miejscu, w pobliżu Marylebone Road, codziennie zaciskała się w niej jakaś wewnętrzna klamra, gdy zbliżała się do budynku, który nie był już domem, ale miejscem pokuty. Mignął w przelocie plac z jej milczącym domem, ze światem, wewnątrz którego żyła. Wiedziała, że nie istnieje myśl, którą mogłaby tam wyrazić, ani działanie, które mogłaby ukończyć, nie wywołując krytyki ze strony męża. Był mężczyzną, którego tak unieszczęśliwiła, że jedynym jego zajęciem stało się jej milczące karanie, nieustające znieważanie i tworzenie tak zimnej atmosfery, że marzła w niej nawet w pełni lata. Do tej chwili dziecko potrafiło ją przed tym chronić. A skoro to, co zrobiła, mogło oznaczać, że okryje się hańbą w oczach otoczenia, musi pokazać córce, że istnieje sposób życia niewymagający znieczulania ani ciągłego przepraszania za to, kim się jest. Zobaczyła okno, w którym prostytutki demonstrowały swoje wdzięki: stukające w szybę dziewczyny wyniosły się gdzie indziej. Mam nadzieję, że żyje wam się lepiej - powiedziała do nich w myślach. Mam nadzieję, że uwolniłyście się od tego, co was tu trzymało. Każdy zasługuje na taką szansę. Esme wciąż jadła słodycze i przez drugą szybę oglądała ruchliwe ulice. Jennifer otoczyła dziewczynkę ramieniem i przyciągnęła do siebie. Mała rozwinęła następny cukierek i włożyła go do buzi.

- Mamusiu, dokąd jedziemy? - Spotkać się z przyjacielem, a potem przeżyjemy przygodę, kochanie - odparła, nagle pełna emocji. Nie miała nic, pomyślała. Nic. - Przygodę? - Tak. Przygodę, która powinna się zdarzyć dawno, dawno temu. Artykuł z czwartej strony o negocjacjach rozbrojeniowych nie będzie tematem dnia, myślał Don Franklin, gdy jego zastępca przedstawiał kolejne propozycje. Żałował, że żona dodała surowej cebuli do kanapek z wątrobianką. Zawsze bolał go po niej brzuch. - Gdybyśmy przesunęli reklamę pasty do zębów na tę stronę, pozostałą część moglibyśmy wypełnić tańczącym księdzem zasugerował zastępca. - Nie znoszę tej historyjki. - To może recenzja teatralna? - Już jest na stronie osiemnastej. - Szefie, spójrz na południowy zachód. Masując brzuch, Franklin podniósł wzrok i zobaczył, że przez redakcję pośpiesznie idzie kobieta. Miała na sobie czarny trencz, trzymała za rękę jasnowłose dziecko. Widok dziecka w redakcji sprawił, że Don poczuł się nieswojo, jakby zobaczył żołnierza w halce. Dziecko tu nie pasowało. Kobieta zatrzymała się i zapytała o coś Cheryl, a ta skinęła głową w jego stronę. Gdy do niego podeszła, trzymał w zębach ołówek. - Przepraszam, że zawracam panu głowę, ale muszę porozmawiać z Anthonym O'Hare - powiedziała. - A kim pani jest? - Jennifer Stirling. Jestem jego przyjaciółką. Jadę prosto z hotelu, gdzie mi powiedziano, że się wymeldował. - Zostawiła pani wiadomość parę dni temu - przypomniała Cheryl. - Owszem - odparła kobieta. - Zostawiłam. Don obserwował, jak Cheryl mierzy ją wzrokiem. Dziec-

ko trzymało na wpół zjedzonego lizaka, który zostawił lepką smugę na rękawie matki. - Pojechał do Afryki - powiedział. - Słucham? - Pojechał do Afryki. Znieruchomiały, ona i dziecko. - Nie. - Głos się jej łamał. - To niemożliwe. Przecież nie był pewny, czy pojedzie. Don wyjął z ust ołówek i wzruszył ramionami. - Wiadomości szybko się rozchodzą. Wyjechał wczoraj, pierwszym samolotem. Przez kilka następnych dni będzie w podróży. - Ale ja muszę z nim porozmawiać. - Nie można się z nim skontaktować. - Widział, że Cheryl go obserwuje. Dwie inne sekretarki coś do siebie szeptały. Kobieta zbladła. - Z pewnością jest jakiś sposób, żeby do niego dotrzeć. Chyba nie pojechał na długo. - Może być wszędzie. To jest Kongo. Nie ma tam telefonów. Jak mu się uda, przyśle telegram. - Kongo? Ale czemu, na Boga, wyjechał tak szybko? - Jej głos osłabł do szeptu. - Któż to wie? - Spojrzał na nią znacząco. - Może chciał uciec. Wiedział, że Cheryl kręci się w pobliżu, udając, że sortuje stos papierów. Zdawało mu się, że kobieta straciła zdolność myślenia. Uniosła rękę do twarzy. Przez jedną okropną chwilę obawiał się, że zaraz się rozpłacze. Jedyną rzeczą gorszą od dziecka w redakcji byłaby płacząca kobieta z dzieckiem w redakcji. Głęboko odetchnęła i odzyskała równowagę. - Jeśli będzie pan z nim rozmawiał, czy mógłby pan poprosić, żeby do mnie zadzwonił? - Sięgnęła do torebki, wyciągnęła z niej papierową teczkę i kilka sfatygowanych kopert. Przez chwilę się wahała, potem wcisnęła je głęboko do środka. - I proszę mu to dać. Będzie wiedział, co to znaczy.

Nagryzmoliła krótki liścik, wyrwała kartkę z notatnika i wsunęła pod skrzydełko teczki. Położyła ją przed nim na biurku. - Oczywiście. Chwyciła go za ramię. Na palcu miała pierścionek z brylantem wielkości cholernego Koh-i-noora. - Dopilnuje pan, żeby to dostał? To naprawdę ważne. Niezwykle ważne. - Rozumiem. A teraz, proszę mi wybaczyć, muszę wracać do pracy. To najpracowitsza pora dnia. Właśnie zamykamy numer. - Przepraszam - powiedziała, powstrzymując się od łez. -Proszę tylko dopilnować, żeby to dostał. Proszę. Don skinął głową. Czekała, nie spuszczając z niego wzroku, być może próbując się upewnić, że zrobił to szczerze. Raz jeszcze rozejrzała się po redakcji, jakby chcąc sprawdzić, że nie ma tu Anthony'ego 0'Hare, i wzięła dziecko za rękę. - Bardzo przepraszam za kłopot. Wydawała się mniejsza niż wtedy, gdy tu weszła. Powoli skierowała się ku drzwiom, jakby nie miała pojęcia, dokąd idzie. Kilka osób zgromadzonych przy biurku adiustatora patrzyło, jak wychodzi. - Kongo - powiedziała po chwili Cheryl. - Muszę mieć stronę czwartą. - Don wpatrywał się w blat biurka. Dawajcie tego tańczącego księdza. Minęły niemal trzy tygodnie, gdy komuś przyszło do głowy, by zrobić porządki na biurku adiustatora. Wśród starych odbitek korektorskich i arkuszy niebieskiej kalki leżała sfatygowana teczka. - Kto to jest B? - Dora, zatrudniona tymczasowo sekretarka, otworzyła ją. - Czy to coś dla Bentincka? Nie zwolnił się dwa miesiące temu? Cheryl, dyskutująca przez telefon o kosztach podróży, nie odwróciła się. Wzruszyła ramionami, przesłoniła jednak ręką słuchawkę.

- Jeśli nie wiesz czyje, wyślij to do biblioteki. Ja odkładam tam wszystko, co wygląda na niczyje. Wtedy Don na ciebie nie krzyczy. Zamyśliła się na chwilę. - No cóż, krzyczy. Ale nie za bałagan. Teczka, razem ze starymi wydaniami Who's Who i sprawozdaniami z obrad parlamentu, wylądowała na wózku z materiałami przeznaczonymi do archiwum w podziemiach budynku. Przez prawie czterdzieści lat nie ujrzy światła dziennego.

Część trzecia

Ty i ja - koniec M do K, esemes

16 Wtorek. Pod Czerwonym Lwem? Pasuje? John x Zanim przyszedł, czekała dwadzieścia minut. Teraz jest tylko zimnem i przepraszaniem. Wywiad w radiu trwał dłużej, niż się spodziewał. Natknął się na dźwiękowca, znajomego z uniwersytetu, który miał ochotę pogadać. Byłoby nieuprzejmością tak zaraz się ulotnić. Ale nie jest nieuprzejme kazać mi czekać w barze - odpowiada... milcząc. Uśmiecha się, nie chce psuć nastroju. - Ślicznie wyglądasz - mówi, dotykając jej policzka. -Byłaś u fryzjera? -Nie. - Ach. Czyli piękna jak zwykle. - I to jedno zdanie sprawia, że zapomina o jego spóźnieniu. Ma na sobie ciemnoniebieską koszulę i marynarkę w kolorze khaki; kiedyś mu dokuczała, że to umundurowanie pisarza. Dyskretne, stonowane, kosztowne. Gdy go nie widzi, wyobraża go sobie w takim stroju. - Jak było w Dublinie? - Pośpiech. Pośpiech. - Zdejmuje szalik. - Mam nową specjalistkę od reklamy, Ros. Zdaje się, że za swój obowiązek uważa zapełnienie mi każdego kwadransa. Wyznaczała mi nawet przerwy na siusiu. Ellie się śmieje. - Co pijesz? - Przywołuje kelnera, zauważywszy jej pusty kieliszek.

- Białe wino. - Nie zamierzała więcej pić. Próbuje ograniczyć picie, ale teraz on jest tutaj, a tylko alkohol rozluźnia węzeł, który ściska jej żołądek. On opowiada o swojej podróży, o sprzedaży książek, o zmianach na nabrzeżu Dublina. Ona, słuchając, przygląda się mu. Wyczytała gdzieś, że naprawdę widzi się, jak ktoś wygląda, wyłącznie w czasie pierwszych minut spotkania; potem to tylko wrażenie ubarwione tym, co się o tej osobie myśli. Było to pewną pociechą w poranki, kiedy budziła się z twarzą opuchniętą po zbyt wielu drinkach czy z oczami przekrwionymi z braku snu. Dla mnie zawsze będziesz piękny, mówi mu w myślach. - To dzisiaj nie pracujesz? Znów daje się wciągnąć w rozmowę. - Mam wolny dzień. Pamiętasz, że pracowałam w zeszłą niedzielę? Ale i tak muszę wpaść do redakcji. - Nad czym pracujesz? - Och, to nie bardzo ekscytujące. Znalazłam interesujący list i chciałam pogrzebać w archiwum. Może jest ich tam więcej. - List? - Tak. John unosi brwi. - Nic do opowiadania, naprawdę. - Ellie wzrusza ramionami. - To staroć. Z 1960 roku. - Nie wie, dlaczego jest taka powściągliwa, ale czułaby się nieswojo, pokazując mu ujawnione na kartkach listu emocje. Obawia się, że mógłby pomyśleć, iż robi to z jakąś ukrytą intencją. - Aha. Ograniczenia były wtedy dużo większe. Uwielbiam pisać o tym okresie. Dużo łatwiej buduje się napięcie. - Napięcie? - Między tym, czego chcemy, a tym, co nam wolno. Ellie opuszcza wzrok na swoje dłonie. - Aha. O tym wiem wszystko. - Walka z ograniczeniami... te wszystkie kodeksy zachowania.

- Powiedz to raz jeszcze. - Jej wzrok spotyka się z jego wzrokiem. - Nie rób tego - mruczy, szczerząc w uśmiechu zęby. -Nie w restauracji. Niegrzeczna dziewczynka. Moc słów. Za każdym razem daje się na to złapać. Czuje nacisk jego nogi. Potem wrócą do jej mieszkania i będzie go miała dla siebie przynajmniej przez godzinę. To nigdy nie wystarcza, ale już sama myśl o tym, o jego ciele przy niej, przyprawia ją o zawrót głowy. - Masz... jeszcze ochotę na jedzenie? - powoli zadaje pytanie. - To zależy... Błądzą po sobie oczami. Nic prócz niego nie istnieje dla niej w tym barze. On przesuwa się na krześle. - Och, póki pamiętam, od siedemnastego mnie nie będzie. - Następny objazd? - Jego nogi naciskają pod stołem na jej łydki. Ellie stara się skupić na jego słowach. - Ci wydawcy naprawdę starają się, żebyś się nie nudził. - Nie - odpowiada obojętnym tonem. - Wakacje. Króciutka przerwa. I już jest. Prawdziwy ból, jak od ciosu pięścią tuż pod żebrami. Zawsze trafia w najczulszy punkt. - Jak to miło. - Cofa nogi. - Dokąd jedziecie? - Na Barbados. - Barbados. - Nie może ukryć zaskoczenia. Barbados. Nie kemping w Bretanii. Nie chałupa dalekiego kuzyna w przesiąkniętym deszczem hrabstwie Devon. Barbados nie kojarzy się z nudą rodzinnych wakacji. Przywołuje na myśl luksus, biały piasek, żonę w bikini. Barbados sugeruje przyjemność, kierunek świadczący, że ich małżeństwo wciąż ma swoją wartość. Ze być może będą uprawiali seks. - Pewnie internet nie będzie tam dostępny, a telefonowanie trudne. Więc rozumiesz.... - Cisza w eterze.

- Coś w tym rodzaju. Nie wie, co powiedzieć. Czuje wściekłość, choć jednocześnie wie, że nie ma do niej prawa. Bo czy kiedykolwiek coś jej obiecywał? - Nie istnieje nic, co można by nazwać wakacjami, jeśli się jedzie z małymi dziećmi - mówi John, pociągając łyk z kieliszka. - To tylko zmiana miejsca. - Naprawdę? - Nie uwierzysz, ile różnych rzeczy trzeba targać. Cholerne wózki, wysokie krzesełka, pieluszki... - Skoro tak mówisz... Siedzą w milczeniu. Kelner przynosi wino. Nalewa kieliszek i jej podaje. Milczenie się przeciąga, staje się przytłaczające, katastroficzne. - Ellie, nic nie poradzę na to, że jestem żonaty - odzywa się w końcu. Przykro mi, jeśli to cię rani, ale nie mogę nie jechać na wakacje dlatego, że... - ...że czuję zazdrość - dokończyła. Nienawidzi brzmienia swoich słów. Nienawidzi siebie za to, że siedzi tu jak nadąsana nastolatka. Ale wciąż absorbuje ją znaczenie Barbados i świadomość, że przez dwa tygodnie będzie się starała nie wyobrażać sobie, jak on kocha się z żoną. Teraz powinnam wyjść, mówi sobie w myślach, biorąc do ręki kieliszek. W takiej sytuacji każda rozsądna osoba zbiera wszystko, co zostało jej z szacunku dla siebie, oświadcza, że zasługuje na więcej, i odchodzi, by znaleźć kogoś, kto może oddać się jej w całości, a nie darować jedynie chwile wyrwane w porze lunchu i dręczące, puste wieczory. - Czy wciąż chcesz, bym do ciebie wrócił? Obserwuje ją uważnie, na twarzy ma wypisane wielkie przeprosiny i zrozumienie tego, co jej robi. Ten mężczyzna. To pole minowe. - Tak - odpowiada. W redakcjach istnieje hierarchia, a bibliotekarze plasują się na szarym końcu. Nie tak daleko jak personel stołówki czy ochroniarze, ale też nie w pobliżu felietonistów, wydaw-

ców i reporterów, którzy są aktywną sekcją, obliczem publikacji. To personel pomocniczy, niewidzialny, niedoceniany, istniejący po to, by spełniać polecenia ważniejszych od siebie. Zdaje się jednak, że nikt nie wytłumaczył tego mężczyźnie w bawełnianej koszulce z długimi rękawami. - Dziś nie przyjmujemy zamówień. - Wskazuje palcem kartkę przyklejoną taśmą do czegoś, co niedawno było kontuarem. Przepraszamy - do poniedziałku archiwum niedostępne. Na większość pytań można dostać odpowiedź on-line - proszę korzystać z tego sposobu, w przypadkach nagłych dzwonić pod x3223. Kiedy Ellie podnosi wzrok, już go nie ma. Mogłaby poczuć się obrażona, ale wciąż myśli o Johnie, o tym, jak przed godziną potrząsał głową, wkładając koszulę. - No, no! - powiedział, wtykając ją pod pasek spodni. -Nigdy dotąd nie uprawiałem gniewnego seksu. - Nie waż się krytykować - odparła nonszalancko, chwilowo rozluźniona. Leżała na kołdrze i patrzyła przez świetlik na szare listopadowe chmury. - To lepsze niż gniewny brak seksu. - Podobało mi się - pochylił się i pocałował ją. - Aprobuję koncepcję, że mnie wykorzystujesz. Jako narzędzie twojej przyjemności. Rzuciła w niego poduszką. Miał wciąż ten łagodny wyraz twarzy, trwał jeszcze w tym, co się właśnie między nimi zdarzyło. - Myślisz, że byłoby łatwiej, gdyby seks nie był tak dobry? - spytała, odgarniając włosy z oczu. - Tak. I nie. Ponieważ nie byłoby cię tu, gdyby nie chodziło o seks? Poderwała się z łóżka, nagle onieśmielona. - No dobrze - powiedziała dziarsko. Pocałowała go w policzek, a potem na dokładkę w ucho. - Muszę iść do redakcji. Wychodząc, zatrzaśnij drzwi. - Weszła do łazienki.

Świadoma jego zaskoczenia zamknęła się i odkręciła kran. Zimna woda głośno wlewała się do wanny. Przysiadła na krawędzi i słuchała, jak on przechodzi przez pokój, chyba po buty, a potem podchodzi do drzwi. - Ellie! Ellie? Nie odpowiedziała. - Ellie, już wychodzę. Czekała. - Wkrótce się do ciebie odezwę, moja cudowna. - Zabębnił palcami w drzwi i wyszedł. Usłyszała trzaśnięcie. Siedziała jeszcze przez dziesięć minut w łazience. Mężczyzna pojawia się ponownie, kiedy już zbiera się do wyjścia. Dźwiga dwa chwiejne pudła teczek i już-już zamierza odepchnąć plecami drzwi i znów zniknąć. - Wciąż tutaj? - Napisał pan „przypadki" z błędem. - Wskazuje kartkę. Patrzy na nią. - Co za personel w dzisiejszych czasach, nie? - Odwraca się ku wyjściu. - Niech pan nie idzie! Proszę! - Przechyla się nad kontuarem, wymachuje teczką, którą jej dał. - Muszę przejrzeć trochę gazet z lat sześćdziesiątych. I chciałam pana o coś zapytać. Pamięta pan, gdzie pan znalazł te materiały, które mi pan dał? - Mniej więcej. A o co chodzi? - Ja... Coś tam było. List. Myślałam, że jeśli go czymś uzupełnię, będzie z tego dobry artykuł. On potrząsa głową. - Teraz nie mogę. Przykro mi. Przy przeprowadzce dwoimy się i troimy. - Proszę, bardzo proszę! Muszę coś złożyć do końca tygodnia. Wiem, że jesteście naprawdę zajęci, ale chcę, żeby mi pan tylko pokazał, resztę zrobię sama. Ma potargane włosy, a na jego koszulce widać smugi kurzu. Dziwny bibliotekarz - wygląda, jakby surfował po książkach, a nie ustawiał je w rządkach.

On wydyma policzki, stawia pudło na końcu lady. _ No dobrze. Co to za list? - To ten. - Wyciąga z kieszeni kopertę. - Nie za dużo na początek - mówi, rzucając na niego okiem. - Skrytka pocztowa i pierwsza litera imienia. Zachowuje się szorstko. Ellie żałuje, że wygłupiła się z tą ortografią. - Wiem. Myślałam tylko, że jeśli ma pan więcej takich materiałów, to mogłabym... - Nie mam czasu na... - Proszę go przeczytać - nalega. - Niech go pan przeczyta... - Cichnie, przypominając sobie, że nie zna jego imienia. Pracuje tu od dwóch lat i nie zna imion żadnego z bibliotekarzy. - Rory. - Ja jestem Ellie. - Wiem, kim pani jest. Ona unosi brwi. - Tu, na dole, lubimy dopasować twarz do nazwiska autora. Pewnie mi pani nie wierzy, ale czasem ze sobą rozmawiamy. - Patrzy na list. Jestem bardzo zapracowany i nie zajmujemy się tu prywatną korespondencją. Nie wiem nawet, skąd się wzięła. Patrzy jej w oczy, oddając list. - „P-sz-y-p-a-d-k-i-e-m". - Dwie minuty. - Wpycha mu list do ręki. - Rory, proszę. Bierze od niej kopertę, wyjmuje list i czyta go z namysłem. Kończy i podnosi na nią wzrok. - Niech pan powie, że nie zainteresował pana. On wzrusza ramionami. - Jest pan zaciekawiony. - Ellie uśmiecha się szeroko. -Jest pan. On podnosi klapę kontuaru i z rezygnacją wpuszcza ją do środka. - Za dziesięć minut przyniosę gazety, których pani potrzebuje. Wszystkie luźne kawałki wkładałem do worków na śmieci, by je wyrzucić. Ale niech będzie, proszę je sobie

przejrzeć. Może uda się pani znaleźć coś jeszcze. Tylko ani słowa o tym mojemu szefowi. I proszę nie oczekiwać, że pani pomogę. Jest tu od trzech godzin. Siedzi w kącie zakurzonej piwnicy. Nie zwraca uwagi na zszywkę gazety z 1960 roku, prawie nie zauważa mężczyzn, którzy przechodzą, niosąc pudła tekstów opisanych jako Wybory 67, Katastrofy kolejowe czy Czerwiec-lipiec 1982. Przekopuje się przez worki ze śmieciami, kartkuje ryzy zakurzonego papieru. Jej uwagę rozpraszają chwilami reklamy środków na przeziębienie, toników i dawno zapomnianych marek papierosów. Ręce ma czarne od kurzu i starej farby drukarskiej. Usiadła na odwróconej do góry dnem skrzynce, ułożyła wokół siebie papiery w chaotyczne stosy i szuka czegoś mniejszego niż format A3, jakiegoś rękopisu. Jest tym tak pochłonięta, że zapomina sprawdzić, czy nie przyszedł jakiś esemes. Przez krótki czas nie pamięta nawet godziny, którą spędziła w domu z Johnem. W normalnych warunkach tkwiłoby to w jej pamięci przez kilka kolejnych dni. To, co zostało z redakcji informacyjnej, dudni nad jej głową, przeżuwając i wypluwając wiadomości dnia; lista newsów zmienia się z godziny na godzinę, całe artykuły są pisane i odrzucane, dostosowują się do najświeższych cyfrowych zmian w depeszach. Dla pracujących w mrokach piwnicznych korytarzy mogłoby się to równie dobrze dziać na innym kontynencie. Tuż przed wpół do szóstej pojawia się Rory z dwoma plastikowymi kubkami herbaty. Wręcza jej jeden i opierając się o pustą szafę na dokumenty, dmucha na swoją herbatę. - Jak pani idzie? - Nic. Mnóstwo nowatorskich toników zdrowotnych, wyniki meczów w krykieta mało znanych towarzystw z Oksfordu, ale żadnych bulwersujących listów miłosnych. - Od początku to było strzelanie w ciemno. - Wiem. To po prostu jeden z tych... - Unosi kubek do ust. - Sama nie wiem. Przeczytałam go i został we mnie.

Chciałabym wiedzieć, co się wydarzyło. A jak idzie pakowanie? On siada obok niej na skrzynce. Ręce ma czarne od kurzu i smugę brudu na czole. - Prawie skończone. Nie mogę pojąć, dlaczego szef nie zlecił tego fachowcom. Główny bibliotekarz pracuje w gazecie dłużej, niż sięga ludzka pamięć. Stał się legendą, bo na podstawie najbardziej mglistego opisu dokładnie określi datę i numer dowolnej gazety. - Dlaczego więc? Rory wzdycha. - Obawiał się, że położą coś w niewłaściwym miejscu albo zagubią jakieś pudło. Wciąż mu powtarzam, że i tak wszystko będzie zdigitalizowane, ale wiesz, jaki on ma stosunek do wydruków. - Ile to roczników gazet? - Sądzę, że zszywki obejmują z osiemdziesiąt lat, a wycinki i dokumentacja z sześćdziesiąt. Ale to, że on wie, czego dotyczy najmniejszy świstek, jest przerażające. Ellie zaczyna zgarniać papiery do worka na śmieci. - Może powinnam mu powiedzieć o tym liście. Prawdopodobnie byłby w stanie powiedzieć, kto go napisał. Rory gwiżdże. - Owszem, ale tylko jeśli nie masz nic przeciw temu, żeby go oddać. On nie uznaje wypuszczenia z rąk nawet najmniejszego drobiazgu. Koledzy po kryjomu wynosili rozmaite śmieci, kiedy wychodził do domu, inaczej musielibyśmy zapełnić nimi jeszcze kilka pomieszczeń. Gdyby wiedział, że dałem ci ten plik staroci, pewnie by mnie wylał. Ellie się krzywi. - W takim razie nigdy się nie dowiem - mówi z teatralnym gestem. - Czego? - Co się stało z moimi kochankami spod nieszczęśliwej gwiazdy. Rory przez chwilę to rozważa.

- Powiedziała „nie". - Ależ z ciebie romantyk. - Za dużo miała do stracenia. Ellie odwraca się do niego. - Skąd wiesz, że list adresowany był do niej? - W tamtych czasach kobiety nie pracowały, prawda? - List jest z roku tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego. To nie była epoka cholernych sufrażystek. - Niech będzie. Daj mi go. - Wyciąga rękę po list. - No dobrze, może miała pracę. Ale jestem pewien, że mówi się tam o podróży pociągiem. Myślę, że to mało prawdopodobne, by kobieta informowała, że wyjeżdża, by podjąć nową pracę. - Czyta list jeszcze raz, wskazując palcem linijki. - On ją prosi, żeby z nim pojechała. Kobieta nie prosiłaby mężczyzny, żeby z nią jechał. Nie wtedy. - Masz bardzo stereotypowe poglądy na temat kobiet i mężczyzn. - Nie. Po prostu spędzam mnóstwo czasu zanurzony w przeszłości. Zatacza ręką łuk. - A to jest inny kraj. - A może w ogóle nie był adresowany do kobiety? - droczy się z nim. - Może jest do innego mężczyzny. - Nie. Homoseksualizm był przecież wtedy nielegalny. Byłyby jakieś wzmianki o zachowaniu tajemnicy czy coś w tym rodzaju. - Ale tu wspomina się o tajemnicy. - To zwykły romans - mówi. - To oczywiste. - Cóż to? Przemawia przez ciebie doświadczenie? - Ha! Nie moje. - Oddaje jej list i pije herbatę. Ma długie palce z kwadratowymi paznokciami. To ręce robotnika, nie bibliotekarza, myśli w roztargnieniu. Ale jak mają wyglądać ręce bibliotekarza? - Więc nigdy nie byłeś w związku z mężatką? - Patrzy na jego palce. A może jesteś żonaty i nigdy nie miałeś romansu? - Nie. I nie. Nigdy nie miałem romansu. To znaczy nigdy z kimś zaangażowanym w inny związek. Nie lubię życiowych komplikacji. Kiwa głową w stronę listu, który Ellie

wtyka z powrotem do torby. - Takie rzeczy nigdy nie kończą się dobrze. - Co? Czy każda miłość, która nie jest zwyczajna i prosta, musi się skończyć tragicznie? - Słyszy w swoim głosie obronną nutę. - Tego nie powiedziałem. - Owszem, powiedziałeś. Wcześniej stwierdziłeś, że twoim zdaniem ona powiedziała „nie". Rory dopija herbatę, zgniata kubek i wrzuca go do worka na śmieci. - Kończymy za dziesięć minut. Lepiej chwytaj, co ci potrzebne. Pokaż mi, czego nie zdążyłaś przejrzeć, a ja postaram się odsunąć to na bok. Kiedy Ellie zbiera swoje rzeczy, Rory dodaje: - Tak czy inaczej, myślę, że ona powiedziała „nie". - Jego twarz jest pozbawiona wyrazu. - Ale dlaczego to miałoby być najgorsze?

1 tak Cię kocham - nawet jeśli mnie w ogóle nie ma, ani żady miłości, ani nawet żadnego życia - kocham Cię. Z listu Zeldy do Scotta Fitzgeralda

17 Ellie Haworth ma życie jak marzenie. Często to sobie powtarza, budząc się rano z kacem po wypiciu zbyt dużej ilości białego wina, czując przypływ melancholii, w swoim idealnym mieszkanku, w którym nikt nie nabałagani pod jej nieobecność. (Czasem w skrytości ducha chciałaby mieć kota, ale obawia się, że stanie się banalna). Pracuje jako publicystka w ogólnokrajowej gazecie, ma dobrze układające się włosy, jej ciało jest tam, gdzie trzeba, pulchne, a tam, gdzie należy, szczupłe. Jest wystarczająco ładna, żeby przyciągać uwagę - i wciąż udaje, że ją to obraża. Ma ostry język - według jej matki, zbyt ostry - nie traci rezonu. Posiada kilka kart kredytowych i mały samochód, z którym radzi sobie bez męskiej pomocy. Znajomi ze szkolnych czasów zazdroszczą jej, gdy opisuje swoje życie: jeszcze nie osiągnęła wieku, w którym brak męża lub dzieci mógłby zostać uznany za porażkę. Kiedy spotyka mężczyzn, widzi, że odhaczają jej cechy świetna praca, dobre ciuchy, umie się bawić -jak gdyby była nagrodą do wygrania. Chociaż ostatnio uświadomiła sobie, że marzenie się nieco rozmyło, że wyrazistość, z której niegdyś znana była w redakcji, opuściła ją wraz z pojawieniem się Johna, że związek, który wcześniej uważała za inspirujący, zaczął pochłaniać ją w sposób niezupełnie godny pozazdroszczenia, woli nie zastanawiać się nad tym zbyt wnikliwie. Jest to przecież łatwe w otoczeniu podobnych ludzi, dziennikarzy 1 pisarzy, którzy ostro piją, hucznie imprezują, mają luźne,

tragiczne romanse, a w domu nieszczęśliwych partnerów, którzy, zmęczeni ich zaniedbywaniem, też wdadzą się w końcu w romanse. Jest jedną z nich, jedną z tego stada, żyje życiem jak z luksusowych czasopism, życiem, do którego dążyła od chwili, kiedy po raz pierwszy zdała sobie sprawę, że chce pisać. Odnosi sukcesy, jest samolubną singielką. Ellie Haworth jest tak szczęśliwa, jak to tylko możliwe, jak może być każdy, prawdę mówiąc. A nikt nie ma wszystkiego, tak mówi sobie Ellie, kiedy czasem budzi się i próbuje sobie przypomnieć, czyim marzeniem ma żyć. - Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin, staruszko! -Corinne i Nicky czekają w kafejce, machają rękami i klepią miejsce obok siebie, gdy wpada do środka, wymachując torebką. - Pośpiesz się, strrrasznie się spóźniłaś. Już powinnyśmy być w pracy. - Przepraszam. Miałam drobne kłopoty z wyjściem. Patrzą na siebie, a ona wie, iż podejrzewają, że była z Johnem. Postanawia nie mówić, że tak naprawdę czekała na pocztę. Chciała sprawdzić, czy czegoś jej nie przysłał. A teraz jest jej głupio, że spóźniła się dwadzieścia minut na spotkanie z przyjaciółkami. - Jak się człowiek czuje, kiedy jest starcem? - Nicky obcięła włosy. Wciąż są blond, ale krótkie i rozczochrane. Wygląda jak aniołek. Wzięłam dla ciebie latte z chudym mlekiem. Przypuszczam, że od tej pory będziesz musiała zacząć pilnować wagi. - Trzydzieści dwa lata to daleko do starości. W każdym razie tak sobie wmawiam. - A ja się tego boję - mówi Corinne. - Trzydzieści jeden brzmi, jakby było się tuż po trzydziestce, właściwie jeszcze w dwudziestkach. Trzydzieści dwa to niebezpiecznie blisko trzydziestu pięciu. - A od trzydziestu pięciu już tylko mały kroczek do czterdziestu. Nicky poprawia włosy w znajdującym się z tyłu lustrze.

_ I wszystkiego najlepszego z okazji urodzin dla was -mówi Ellie. - Au! Będziemy cię kochać nawet wtedy, gdy staniesz się pomarszczona i samotna i będziesz nosić wielkie cieliste majtasy. Kładą na stoliku dwie torby. - A to twoje prezenty. Ale nie, żadnego nie możesz wymienić. Wybrały idealnie, jak tylko potrafią długoletnie przyjaciółki. Corinne kupiła jej kaszmirowe, gołębioszare skarpetki, tak miękkie, że Ellie z wielkim trudem powstrzymuje się, by ich natychmiast nie włożyć. Nicky dała jej talon do niesłychanie drogiego salonu kosmetycznego. - To na zabieg przeciw starzeniu - mówi złośliwie. - Do wyboru było to albo botoks. - A wiemy, jak się boisz zastrzyków. Wypełnia ją miłość i wdzięczność. Przez tyle wieczorów mówiły sobie, że są swoją nową rodziną, tak bardzo się boją, że pozostałe wcześniej znajdą partnera i zostawią je same. Nicky ma nowego faceta, który, co dziwne, nieźle się zapowiada. Jest wypłacalny, miły i trzyma ją wystarczająco krótko, żeby jej zainteresowanie nie wygasło. Nicky spędziła dziesięć lat na uciekaniu od mężczyzn, którzy w stosunku do niej zachowywali się dobrze. Corinne właśnie zakończyła związek roku. Był miły, powiada, ale stali się dla siebie jak brat i siostra, „a ja spodziewałam się, że zanim to nastąpi, będziemy małżeństwem z parką dzieci". Nie rozmawiają poważnie o lęku, że być może spóźniły się na pociąg, z którego ich matki i ciotki są tak dumne, że wciąż o tym mówią. Nie wspominają o tym, że większość ich przyjaciół jest teraz w związkach z kobietami młodszymi od nich o dobre pięć do dziesięciu lat. Opowiadają dowcipy o skandalicznym starzeniu się. Mają przyjaciół gejów, którzy obiecują, ze będą mieli z nimi dzieci „za dziesięć lat", jeśli wciąż będą same, choć żadna ze stron nie wierzy, że do tego dojdzie. - Co dostałaś od niego? - Od kogo? - pyta Ellie z miną niewiniątka. - Od Pana Popularnego Autora. A może to, co od niego dostałaś, było powodem twojego spóźnienia?

- Już dostała swój zastrzyk - chichocze Corinne. - Obie jesteście obrzydliwe. - Sączy swoją letnią kawę. -Ja... jeszcze go nie widziałam. - Ale gdzieś cię zabiera? - pyta Nicky. - Tak mi się zdaje - odpowiada. Nagle czuje złość na nie, za to, że tak na nią patrzą, że już wszystko wiedzą. Jest wściekła na siebie, że nie wymyśliła dla niego jakiejś wymówki. Jest wściekła na niego, że jest to potrzebne. - A w ogóle się odzywał, Ellie? - Nie. Ale jest dopiero wpół do dziewiątej. O Chryste, mam być na zebraniu w redakcji o dziesiątej, a nie mam żadnego pomysłu. - No, to puść go kantem. - Nicky pochyla się nad stolikiem i obejmuje ją. - Postawimy ci mały tort urodzinowy, prawda, Corinne? Poczekaj chwilę, a ja przyniosę jakąś mufinkę z lukrem. Będziemy mieć wczesny podwieczorek urodzinowy. Wtedy właśnie słyszy stłumiony dźwięk telefonu. Otwiera klapkę. wszystkiego najlepszego z okazji urodzin. Prezent pojawi się później. X - To on? - pyta Corinne. - Tak. - Uśmiecha się szeroko. - Wygląda na to, że mój prezent nadejdzie później. - Tak jak on - prycha Nicky, powracająca do stolika z lukrowaną mufinką. - Dokąd cię zabiera? - Hmmm... nie mówi. - Pokaż no! - Nicky łapie telefon. - Co to ma znaczyć, do cholery? - Nicky... - W głosie Corinne pobrzmiewa ostrzeżenie. - No. Prezent będzie później. Buzi. To cholernie mętne, no nie? - To jej urodziny. - Zgadza się. I właśnie dlatego nie powinna odszyfrowywać gównianych kompromisowych tekstów od niedopieczonego kochasia. Ellie, kochanie, co ty wyprawiasz?

Ellie skamieniała. Nicky złamała niepisaną zasadę, że nie będą nic mówić bez względu na to, jak głupi jest związek; że będą się wspierać; że wyrażą troskę przez to, czego nie powiedzą; że nie usłyszy niczego w rodzaju: „Co ty wyprawiasz. - Jest dobrze - mówi. - Naprawdę. Nicky spogląda na nią. - Masz trzydzieści dwa lata. Jesteś w związku, kochasz tego faceta od prawie roku i naprawdę jedyne, na co zasługujesz na urodziny, to nędzny esemes, który może znaczy, a może nie, że w nieokreślonej przyszłości czeka cię spotkanie? Czy kochanki nie powinny dostawać przynajmniej kosztownej bielizny? Albo od czasu do czasu weekendu w Paryżu? Corinne puszcza oko. - Przepraszam, Corinne, ja po prostu dla odmiany mówię, jak jest. Ellie, najdroższa, kocham cię nad życie. Ale, poważnie, co ty z tego masz? Ellie spuszcza wzrok na filiżankę z kawą. Cała radość z urodzin gdzieś się ulotniła. - Kocham go - mówi krótko. - A czy on cię kocha? Czuje nagle, że nienawidzi Nicky. - Czy on wie, że go kochasz? Czy możesz mu to powiedzieć? Ellie podnosi wzrok. - Nie mam nic więcej do dodania - mówi Nicky. Kafejka wokół nich cichnie, a może tylko tak im się zdaje. Ellie kręci się na krześle... Corinne wciąż patrzy na Nicky, która wzrusza ramionami i podnosi muf inkę. - Tak czy owak, wszystkiego najlepszego z okazji urodzin, co? Któraś chce jeszcze jedną kawę? Ellie wślizguje się na miejsce przy swoim komputerze. Na biurku nic nie leży. Nie ma wiadomości, że w recepcji czekają kwiaty. Nie ma czekoladek ani szampana. W skrzyn-

ce jest osiemnaście e-maili, nie licząc spamu. Jej matka - która w zeszłym roku kupiła komputer i wciąż każde zdanie kończy wykrzyknikiem - przysłała jej list z życzeniami wszystkiego najlepszego! I pisze, że pies dobrze się czuje po wymianie biodra! I że operacja kosztowała więcej niż operacja babci Haworth!!! Sekretarka działu przysłała jej przypomnienie o dzisiejszym porannym zebraniu. A Rory, bibliotekarz, napisał, żeby wpadła na dół później, nie wcześniej niż o czwartej, bo do tej godziny będą w nowym budynku. Od Johna nie ma nic. Nawet lekko zawoalowanych życzeń. Trochę ją to przygnębia i wzdraga się, widząc Melissę zmierzającą do swojego pokoju, a za nią Ruperta. Jest świadoma kłopotów, przerzuca papiery na biurku. Pozwoliła sobie do tego stopnia zagłębić się w liście, że nie ma prawie nic do pokazania z lat sześćdziesiątych, żadnego z tych przykładów ukazujących różnice, o które prosiła Melissa. Przeklina samą siebie, że tyle czasu zmarnowała w kafejce, przygładza włosy, łapie leżącą najbliżej teczkę z papierami - by przynajmniej wyglądać, że jest na bieżąco - i biegnie na zebranie. - No więc, strony na temat zdrowia są całkiem gotowe, prawda? I mamy artykuł na temat artretyzmu. Potrzebuję czegoś na boczną szpaltę o alternatywnych metodach leczenia. A może są jakieś znakomitości chorujące na artretyzm? To by trochę ożywiło całość, bo jest nieco nudna. Ellie bawi się swoimi papierami. Dochodzi jedenasta. Co by go kosztowało wysianie paru kwiatków? Jeśli się boi, że wydatek pokaże się na rozliczeniu karty kredytowej, mógłby zapłacić w kwiaciarni gotówką; wcześniej już to robił. Może przestaje mu zależeć. Może wycieczką na Barbados próbuje naprawić związek z żoną. Może to, że jej o tym powiedział, było tchórzliwym sposobem na zasygnalizowanie, że nie jest już dla niego tak ważna jak kiedyś. Przegląda szybko zapisane w telefonie esemesy, stara się dostrzec możliwe oznaki ochłodzenia w jego tekstach.

Niezły kawałek o weteranach wojennych. x wolna na lunch? Będę w Twojej okolicy ok. 1 2 .30 . Ty to co innego, wieczorem nie mogę rozmawiać. Jak będę mógł, napiszę. x Znalezienie jakiejś zmiany tonu jest prawie niemożliwe - tak mało materiału porównawczego. Ellie wzdycha, przygnębiona kierunkiem, w którym biegną jej myśli, i zbyt szczerymi komentarzami przyjaciółki. Co, do diabła, wyrabia? Prosi o tak niewiele. Dlaczego? Ponieważ boi się, że jeśli poprosi o więcej, on poczuje się zapędzony do narożnika i wszystko się rozsypie. Zawsze wiedziała, jakie są warunki. Nie może się skarżyć, że została wprowadzona w błąd. Lecz jak niewiele w zgodzie z rozsądkiem zdecyduje się przyjąć? Co innego, kiedy jesteś namiętnie kochana i tylko okoliczności trzymają cię w oddaleniu. Ale gdy nic na to nie wskazuje, utrzymywanie tego wszystkiego... - Ellie? - Tak? - Podnosi wzrok i widzi wlepione w siebie dziesięć par oczu. - Miałaś opowiedzieć nam o pomysłach na wydanie poniedziałkowe. - Wzrok Melissy jest równie pusty, jak przenikliwy. - Strony „wtedy i teraz"? - Tak - mówi Ellie i wertuje teczkę leżącą na kolanach, by ukryć rumieniec. - Tak... Pomyślałam, że zabawne by było zwykłe skopiowanie starych stron. Był tam kącik porad, więc sądzę, że można by je porównać i pokazać, czym się różnią od dzisiejszych. - No tak - mówi Melissa - o to właśnie prosiłam cię w zeszłym tygodniu. Miałaś mi pokazać, co znalazłaś. - Och. Tak mi przykro. Są jeszcze w archiwum. Bibliotekarze mają lekką paranoję, upewniając się, gdzie co jest w związku z przeprowadzką - jąka się. - To dlaczego nie zrobiłaś kopii? - Ja...

- Ellie, zostawisz to na ostatnią chwilę. Myślałam, że poradziłaś sobie z tym parę dni temu. - Głos Melissy brzmi lodowato. Pozostali zgromadzeni w pokoju opuszczają głowy, nie chcąc być świadkami nieuchronnej dekapitacji. -Chcesz, żebym zleciła to zadanie komuś innemu? Może którejś ze stażystek? Ona wie, myśli Ellie, że od wielu miesięcy ta praca jest tylko cieniem na moim radarze. Wie, że myślami jestem gdzie indziej - w skotłowanym łóżku hotelowym albo w nieznanym domu, że wciąż równocześnie prowadzę rozmowę z mężczyzną, którego tu nie ma. Istnieje tylko on, a ona potrafi mnie przejrzeć. Melissa wznosi oczy do sufitu. Elie z nagłą jasnością zdaje sobie sprawę, jak niepewna jest jej pozycja. - Ja, hmm, mam coś lepszego - mówi niespodziewanie. - Myślałam, że to ci się bardziej spodoba. - Koperta spoczywa wśród innych papierów i Ellie wręcza ją szefowej. - Próbowałam coś z tego zrobić. Melissa czyta krótki list i marszczy brwi. - Czy wiesz, kto to jest? - Jeszcze nie, ale pracuję nad tym. Myślałam, że to będzie wspaniały artykuł, jeśli dowiem się, co się z nimi stało. Czy się zeszli. Melissa kiwa głową. - Tak. To wygląda na pozamałżeński romans. Skandal w latach sześćdziesiątych, co? Możemy to wykorzystać jako przykład zmiany moralności. Jesteś już na ich tropie? - Badam grunt. - Dowiedz się, co się stało, czy spotkali się z ostracyzmem. - Jeśli pozostali w małżeństwie, to możliwe, że nie będą chcieli wyciągać tego na widok publiczny - zauważa Rupert. - W tamtych czasach takie rzeczy miały dużo większe znaczenie. - Jeśli będziesz musiała, zaproponuj im anonimowość -mówi Melissa - ale świetnie byłoby mieć ich zdjęcia. Przy-

najmniej z okresu, z którego pochodzi list. To utrudni ich identyfikację. - Jeszcze ich nie znalazłam. - Napięcie skóry Melissy uświadamia Ellie, że powiedzenie tego nie było dobrym pomysłem. - Ale znajdziesz. Jeśli potrzebujesz pomocy, weź sobie któregoś z młodych dziennikarzy. Są dobrzy w poszukiwaniach. Ale najpierw uporządkuj te strony z poradami. Do końca dnia potrzebuję przykładów na dwustronicową rozkładówkę. Pasuje? Spotykamy się znowu jutro o tej samej porze. - Już zmierza ku drzwiom, a jej idealnie przycięte włosy powiewają jak w reklamie szamponu. - A oto Mistrzyni Ortografii. Znajduje go w stołówce. Kiedy siada naprzeciwko, Rory zdejmuje słuchawki. Czyta przewodnik po Afryce Południowej. Pusty talerz świadczy o tym, że już zjadł lunch. - Rory, mam straszne kłopoty. - Napisałaś antydezestabliszmentarianizm przez cztery zet? - Wygadałam się przed Melissą Buckingham i teraz muszę napisać Historię Miłosną, która zakasuje wszystkie inne historie do działu publicystyki. - Powiedziałaś o liście? - Dałam się zaskoczyć. Musiałam jej coś dać. Tak na mnie patrzyła, że myślałam, że za chwilę wyląduję w dziale nekrologów. - No, to będzie interesujące. - Wiem. A przedtem muszę przejrzeć wszystkie strony z dotyczącymi moralności poradami z lat sześćdziesiątych i znaleźć ich odpowiedniki w dzisiejszych czasach. - To proste, nie? - Ale pochłania czas, a ja mam mnóstwo innych rzeczy do zrobienia, nie licząc wykrycia, co się stało z naszymi tajemniczymi kochankami. Uśmiechnęła się z nadzieją. -A może mógłbyś mi jakoś pomóc? - Przykro mi, mam mnóstwo własnej roboty. Kiedy

wrócę na dół, wykopię dla ciebie gazety z lat sześćdziesiątych. - Ale to twoja praca - protestuje Ellie. Rory uśmiecha się szeroko. - Fakt. A pisanie i zbieranie materiału to twoja działka. - Mam dziś urodziny. - No to wszystkiego najlepszego. - Och, jesteś strasznie serdeczny. - A ty za bardzo przywykłaś, że wszystko idzie tak, jak chcesz. - Rory uśmiecha się do niej, bierze książkę i MP3 player. Salutuje jej, zmierzając ku drzwiom. Nie masz pojęcia, myśli Ellie, kiedy drzwi zamykają się za nim, jak bardzo się mylisz. Mam 25 lat i całkiem dobrą pracę, ale nie jest dość dobra, żebym mógł sobie pozwolić na to wszystko, na czym mi zależy - by mieć dom, samochód i żonę. - Z pewnością będziesz ją miał, jak tylko dorobisz się domu i samochodu - mruczy Ellie do wyblakłej gazety. - No, może po pralce, bo okaże się ważniejsza. zauważyłem, że wielu moich przyjaciół ożeniło się i wyraźnie spadł poziom ich życia. Od trzech lat spotykam się dość regularnie z pewną dziewczyną i bardzo bym chciał się z nią ożenić. Poprosiłem ją, żebyśmy poczekali na ślub trzy lata - moglibyśmy wtedy żyć w lepszych warunkach - ale ona mówi, że nie ma zamiaru na mnie czekać. Trzy lata, duma Ellie. Nie mam jej tego za złe. Nawet nie usiłujesz sprawiać wrażenia, że czujesz do niej wielką namiętność, nie? Albo weźmiemy ślub w tym roku, albo w ogóle za mnie nie wyjdzie. Sądzę, że to nierozsądna postawa, bo zwróciłem jej uwagę, że będzie miała sporo niższy

standard życiowy, czy uważacie, że istnieją jeszcze jakieś inne argumenty, których mógłbym użyć, oprócz tych wspomnianych wyżej? - Nie, kolego - mówi głośno, wkładając do kopiarki następną płachtę starej gazety. - Myślę, że całkiem jasno pokazałeś, kim jesteś. Wraca do biurka, siada i wyciąga z teczki pomięty, ręcznie pisany list. Moja największa i jedyna miłości... Jeśli nie przyjdziesz, będę wiedzieć, że cokolwiek możemy do siebie czuć., nie jest to wystarczające. Nie obwiniam Cię, kochanie. Zdaję sobie sprawę, że ostatnie tygodnie trzymały Cię w ogromnym napięciu.. Myśl, że mogę Cię unieszczęśliwić, jest dla mnie nieznośna. Wczytuje się znów w te słowa. Nawet po tylu latach tkwi w nich namiętność, siła. Czemu miałabyś męczyć się ze: „zwróciłem jej uwagę, że będzie miała sporo niższy standard życiowy", jeśli mogłabyś mieć: „Wiedz, że w swoich rękach trzymasz moje serce i moje nadzieje"? Życzy nieznanej dziewczynie autora pierwszego listu szczęśliwej ucieczki. Ellie bez entuzjazmu sprawdza, czy nie przyszedł nowy e-mail albo esemes. Ma trzydzieści dwa lata. Kocha człowieka, który jest żonaty. Jej przyjaciele zaczęli sugerować, że to... że ona... jest śmieszna, a ona nienawidzi ich, bo wie, że mają rację. Przygryza koniec ołówka. Bierze do ręki skopiowane strony i znów je odkłada. Klika na komputerze „nowa wiadomość" i pisze, zanim się dobrze zastanowi: Jedyny prezent, jakiego naprawdę chcę na urodziny, to wiedzieć, co dla Ciebie znaczę. Dla nas chciałabym uczciwej rozmowy, a dla siebie - żebym

mogła powiedzieć, co czuję. Chcę wiedzieć, czy mamy jakąś wspólną przyszłość. Dopisuje: Kocham cię, John. Kocham cię bardziej niż kogokolwiek w życiu i zaczyna mnie to doprowadzać do szału. Ma oczy pełne łez. Ręka przesuwa się do przycisku „wyślij". Redakcja wokół niej się kurczy. Ma mglistą świadomość, że przy sąsiednim biurku Caroline, redaktorka działu zdrowia, gawędzi przez telefon, że za oknem siedzi na chybotliwym pomoście czyściciel szyb, że na drugim końcu biura redaktor wiadomości kłóci się z którymś ze swoich reporterów, że na podłodze u jej stóp brakuje kawałka wykładziny. Widzi tylko migający kursor, swoje słowa, swoją przyszłość wyłożoną bez osłonek na monitorze. Kocham cię bardziej niż kogokolwiek w życiu. Jeśli to zrobię, myśli, to zdecyduje o moim losie. To będzie mój sposób na wyjaśnienie sytuacji. Jeśli nawet nie dostanę takiej odpowiedzi, jaką bym chciała, to przynajmniej dostanę jakąś odpowiedź. Palec wskazujący dotyka lekko klawisza „wyślij". I już nigdy nie dotknę tej twarzy, nie pocałuję tych warg, nie poczuję na sobie tych rąk. Już nie usłyszę, jak mówi: Elfie Haworth, tak jakby same te słowa były czymś cennym. Dzwoni telefon na jej biurku. Podskakuje, patrzy na aparat, jakby zapomniała, gdzie się znajduje, ociera ręką oczy. Prostuje się, podnosi słuchawkę. - Halo. - Hej, solenizantko - mówi Rory. - Wpadnij na dół do lochów, zanim wywalimy śmieci. Może będę miał coś dla ciebie. I przy okazji przynieś mi kawę jako honorarium za moje trudy.

Ellie odkłada słuchawkę, odwraca się do komputera i naciska „usuń". - No, to co znalazłeś? - Podaje mu przez ladę kubek z kawą. Rory ma na włosach cienką warstewkę kurzu. Ellie zwalcza pokusę, by go strzepnąć jak dziecku. Już raz odczuł, że odnosi się do niego z wyższością, nie chce ryzykować urażenia go po raz drugi. - Przyniosłaś cukier? - Nie - odpowiada. - Myślałam, że nie słodzisz. - Owszem. - Rory pochyla się nad ladą. - Słuchaj, szef gdzieś tu się czai. Muszę być dyskretny. O której kończysz? - O której zechcę. Już prawie skończyłam. Rory przesuwa rękę po włosach. Kurz wznosi się jak chmurka wokół jego głowy. - Czuję się jak postać z Fistaszków. Który to był? Ellie potrząsa głową. - Pig Pen. To ten, wokół którego unosił się kurz... Przestawiamy skrzynie nieruszane od kilkudziesięciu lat. Naprawdę nie sądzę, żebyśmy kiedykolwiek potrzebowali protokołów parlamentarnych z 1932 roku, nieważne, co szef o tym mówi. Trudno. Pod Czarnym Koniem? Za pół godziny? - To bar? -Tak. - W zasadzie mam chyba inne plany... - Chciałaby spytać: „A nie możesz po prostu dać mi tego, co znalazłeś?". Ale sama rozumie, że byłaby to z jej strony czarna niewdzięczność. -To zajmie zaledwie dziesięć minut. Zresztą potem mam spotkanie z przyjaciółmi. Ale nie ma sprawy. Jeśli wolisz, możemy z tym poczekać do jutra. Ellie myśli o swojej komórce, milczącej oskarżycielko w tylnej kieszeni. Jaką ma alternatywę? Biec do domu i czekać na telefon Johna? Kolejny wieczór przed telewizorem ze świadomością, że gdzieś tam, bez niej, świat się kręci? Co tam, do diabła! Szybki drink dobrze mi zrobi. - Małe piwo z lemoniadą. Idę na ryzyko.

- Małe piwo? Phi! Do zobaczenia w barze. - Rory uśmiecha się szeroko. - To ja będę tym gościem ściskającym teczkę z napisem „Ściśle tajne". - Ach tak? Więc ja będę krzyczeć: „Postaw mi porządnego drinka, szmaciarzu. To moje urodziny". - Nie będziesz miała czerwonego goździka w butonierce? To jak cię poznam? - Żadnych znaków szczególnych. W ten sposób będzie mi łatwiej zwiać, jeśli nie spodoba mi się twój wygląd. Rory kiwa z uznaniem głową. - To rozsądne. - I nie zamierzasz choćby zająknąć się o tym, co znalazłeś? - To będzie taka urodzinowa niespodzianka! - Z tymi słowami znika za podwójnymi drzwiami w gazetowych otchłaniach. Damska toaleta jest pusta. Ellie myje ręce i zauważa, że teraz, gdy dni budynku są policzone, firma nie zadaje sobie trudu, by napełnić podajnik mydła czy automat z tamponami. Podejrzewa, że w przyszłym tygodniu pracownicy będą musieli przynosić ze sobą awaryjną rolkę papieru toaletowego. Przygląda się swojej twarzy, nakłada na rzęsy trochę tuszu i maskuje worki pod oczami. Wygląda na zmęczoną; wmawia sobie, że to kwestia jaskrawego światła, a nie nieuchronne następstwo tego, że jest o rok starsza. Potem siada obok umywalki, wyciąga komórkę i pisze esemes. Dla pewności - czy „później" znaczy dziś wieczorem? Próbuję ustalić swoje plany. E. To nie brzmi nachalnie, zaborczo ani nawet rozpaczliwie. Sugeruje, że jest kobietą o wielu możliwościach, ma sporo do zrobienia, ale daje też do zrozumienia, że jeśli trzeba, on może zająć pierwsze miejsce. Przygląda się tekstowi przez parę minut, upewnia się, że jego ton jest absolutnie właściwy, i wysyła.

Odpowiedź przychodzi prawie natychmiast. Serce bije jej mocniej, jak zawsze, gdy wie, że to od niego. W tej chwili trudno powiedzieć, zadzwonię później, jeśli dam radę. 3. Nagle ogarnia ją wściekłość. To tak? Chce na niego wrzasnąć. To moje urodziny, a najlepsze, na co się możesz zdobyć, to: „Zadzwonię później, jeśli dam radę"? Nie rób sobie kłopotu - odpisuje, tłukąc palcami w małe klawisze, zrealizuję swoje plany. I po raz pierwszy od wielu miesięcy Ellie Haworth wyłącza telefon przed włożeniem go z powrotem do torebki. Ellie spędza więcej czasu, niż zamierzała, pracując nad artykułem na stronę o problemach zdrowotnych - redaguje wywiad z kobietą, której dziecko cierpi na młodzieńczy artretyzm. Kiedy pojawia się Pod Czarnym Koniem, Rory już tam jest. Widzi go na końcu sali, na włosach nie ma teraz kurzu. Toruje sobie drogę przez tłum, przepraszając za szturchnięcia łokciem, źle postawioną stopę, gotowa powiedzieć: „Przepraszam za spóźnienie", kiedy orientuje się, że Rory nie jest sam. Grupa ludzi wokół niego to nieznajomi; nie pracują w gazecie. Rory siedzi w samym środku, śmieje się. Czuje się zakłopotana, widząc go tak, bez zwykłego kontekstu. Odwraca się, żeby zebrać myśli. - Hej! Ellie! Zmusza się do uśmiechu i odwraca w jego stronę. Rory unosi rękę. - Już myślałem, że nie przyjdziesz. - Musiałam zostać dłużej. Przepraszam. - Dołącza do grupy i Wita się. - Pozwól, że postawię ci drinka. Ellie ma dziś urodziny. Na co masz ochotę? - Na Ellie spada lawina życzeń od ludzi, których nie zna, czeka, aż przerodzą się w kilka zakłopotanych uśmiechów, i żałuje, że tu przyszła. Nie uma-

wiała się na pogaduszki. Przez moment zastanawia się, czy nie wyjść, ale Rory już jest przy barze i zamawia dla niej drinka. - Białe wino - mówi i podaje jej kieliszek. - Wziąłbym szampana, ale... - Już i tak za bardzo postawiłam na swoim. Rory się śmieje. - Jasne. Trafiony-zatopiony. - Mimo wszystko dziękuję. Przedstawia jej swoich przyjaciół, recytuje imiona, które Ellie zapomina, zanim jeszcze skończył je wymieniać. - No więc... - zaczyna. - Przejdźmy do interesów. Przepraszamy na chwilę -mówi i przechodzą do kąta, w którym jest luźniej i ciszej. Stoi tu tylko jedno krzesło. Rory zaprasza, żeby usiadła, a sam przykuca obok. Otwiera plecak i wyciąga teczkę z napisem Azbest/Studium przypadków, objawy. - Co to ma wspólnego z...? - Cierpliwości - odpowiada, podając jej teczkę. - Myślałem o liście, który znaleźliśmy wcześniej. Był w stosie papierów na temat azbestu, prawda? Pod nim są stosy papierów, dotyczą głównie pozwów grupowych z ostatnich kilku lat. Ale postanowiłem poszperać głębiej i znalazłem trochę znacznie starszych materiałów. Pochodzą mniej więcej z tego samego okresu co te, które ci dałem ostatnio. Moim zdaniem są z tej samej pierwszej teczki. - Przerzuca wprawnie kartki. - No i - dodaje, wyciągając przezroczystą plastikową osłonkę - znalazłem to. Serce w niej zamarło. Dwie koperty. Ten sam charakter pisma. Ten sam adres, skrytka na poczcie przy Langley Street. - Czytałeś je? Rory się uśmiecha. - A wyglądam na takiego, co mógłby się powstrzymać? Jasne, że je przeczytałem. - Mogę? - Proszę bardzo.

pierwszy nosi nagłówek „Środa". Rozumiem Twój lęk, że zostaniesz źle zrozumiana., ale mówię Ci, że jest on bezpodstawny. To prawda, że tego wieczoru u Alberta zachowałem się jak głupiec. Zawsze, gdy pomyślę o tym swoim wybuchu, będę się go wstydził. Ale to nie Twoje słowa go wywołały, to ich brak. Czy nie widzisz, Jenny, że mam skłonność, by dostrzegać wszystko co najlepsze w tym, co mówisz i robisz? Ale tak jak natura nie znosi próżni, tak samo nie znosi jej ludzkie serce. Jestem głupim, pozbawionym pewności człowiekiem. Wydaje się, że oboje nie jesteśmy pewni, co na to wszystko się składa, i nie potrafimy rozmawiać o tym, dokąd nas to zaprowadzi. Wszystkim, co mi pozostaje, jest upewnienie się, co to może oznaczać, po prostu chcę usłyszeć, że jest to tym samym dla Ciebie, czym dla mnie-, krótko mówiąc, wszystkim. Jeśli te słowa wciąż napawają Cię lękiem, mam dla Ciebie łatwiejszą możliwość. Odpowiedz mi zwyczajnie, jednym słowem-, tak. Drugi list ma datę, ale nie ma nagłówka. Pismo, choć czytelne, jest nieporządne, tak jakby autor skreślił go pośpiesznie, zanim go dobrze przemyślał. przysięgałem sobie, że nie będę się już z Tobą kontaktował. Ale minęło sześć tygodni i nie czuję się lepiej. "Bycie bez Ciebie nie jest żadną ulgą. Fakt, że nie dręczy mnie Twoja obecność, ani że nie pojawia się codziennie przede mną dowód na niemożność posiadania jedynej rzeczy, której naprawdę pragnę, nie uleczył mnie. "Tb tylko pogorszyło sprawę, przyszłość leży przede mną jak ponura, pusta droga. Me wiem, co usiłuję powiedzieć, kochana Jenny. Chyba tyle -jeśli masz choć cień poczucia, że podjęłaś niewłaściwą decyzję, te drzwi są wciąż otwarte. d jeśli czujesz, że Twoja decyzja była słuszna, wiedz przynajmniej to -, gdzieś na świecie jest mężczyzna, który Cię

kocha, który wie, jaka jesteś cenna, mądra i dobra. Mężczyzna, który zawsze Cię kocha i podejrzewa, że na swoje nieszczęście zawsze będzie Cię kochał. B. - Jenny - mówi Rory. Ellie milczy. - Nie pojechała - dodaje Rory. - No tak. Miałeś rację. Rory otwiera usta, jakby chciał coś powiedzieć, ale na widok wyrazu jej twarzy zmienia zdanie. Ellie wzdycha. - Nie wiem, czemu - mówi - ale trochę mnie to zmartwiło. - Masz jednak odpowiedź. I - jeśli naprawdę chcesz napisać ten artykuł, znalazłaś wskazówkę - imię. - Jenny... - mówi Ellie w zadumie. - To niewiele na początek. - Jest to drugi list znaleziony razem z aktami dotyczącymi azbestu, więc może mieć z tym jakiś związek. Dokładne przejrzenie tych dwóch teczek mogłoby być warte zachodu. Przynajmniej po to, by sprawdzić, czy nie ma w nich czegoś więcej. - Masz rację. - Ellie bierze od niego teczkę, ostrożnie wsuwa list do plastikowej osłonki i wkłada wszystko do torby. - Dzięki - mówi. Naprawdę. Wiem, że jesteś teraz bardzo zajęty, i doceniam to. Rory przygląda się jej uważnie, jak ktoś wertujący akta w poszukiwaniu informacji. Kiedy John na mnie patrzy, myśli Ellie, jego spojrzenie zawsze czule przeprasza za to, kim są, za to, kim się stali. - Naprawdę wyglądasz na smutną. - Och... po prostu przepadam za szczęśliwymi zakończeniami. -Zmusza się do uśmiechu. - Chyba myślałam, że skoro coś znalazłeś, to okaże się, że wszystko dobrze się skończyło. - Nie traktuj tego osobiście - mówi Rory, dotykając jej ręki.

- Naprawdę nie obchodzi mnie to - odpowiada szorstko - ale dużo lepiej pasowałoby, gdyby tekst kończył się optymistycznie. Możliwe, że Melissa nawet nie zechce, bym go napisała, skoro nie kończy się dobrze. - Odgarnia kosmyk włosów z twarzy. - Wiesz, jaka ona jest: „Podtrzymujmy czytelników na duchu... mają dość nieszczęść na stronach z wiadomościami". - Mam wrażenie, że zepsułem ci urodziny - mówi Rory, kiedy przechodzą przez bar. Musi pochylić się i wykrzyczeć jej to prosto w ucho. - Nie martw się tym! - odkrzykuje Ellie. - To bardzo stosowne zakończenie całego mojego dnia. - No, to chodź z nami - proponuje Rory, chwytając ją za łokieć. Idziemy na łyżwy. Ktoś się wycofał i mamy wolny bilet. - Na łyżwy? - To świetna zabawa. - Mam trzydzieści dwa lata! Nie mogę chodzić na łyżwy! Teraz on patrzy na nią z niedowierzaniem. - No cóż. - Kiwa głową ze zrozumieniem. - Nie można dopuścić, żebyś spadła z wózka inwalidzkiego. - Myślałam, że jazda na łyżwach to rozrywka dla dzieci, najwyżej nastolatków. - W takim razie, panno Haworth, jest pani osobą pozbawioną wyobraźni. Skończ drinka i chodź z nami. Miej trochę uciechy. Chyba że naprawdę nie możesz zrezygnować ze swoich planów. Ellie dotyka telefonu, który wetknęła do torebki, i walczy z pokusą, żeby go włączyć. Nie ma jednak ochoty, aby czytać przewidywane przeprosiny Johna. Nie chce, by resztę tego wieczoru zabarwiła jego nieobecność, jego słowa, tęsknota za nim. - Umawiamy się, że jeśli złamię nogę - mówi - będziesz musiał wozić mnie do pracy i z pracy przez sześć tygodni. - To może być interesujące, bo nie mam samochodu. Zadowolisz się jazdą na barana? Nie jest w jej typie. Sarkastyczny, trochę drażliwy, chyba

młodszy od niej o parę lat. Ellie przypuszcza, że zarabia znacznie mniej niż ona i prawdopodobnie wciąż mieszka we wspólnym mieszkaniu. Pewnie nawet nie ma prawa jazdy. Ale to najlepsza oferta, jaką ma za kwadrans siódma w dniu swoich trzydziestych drugich urodzin, uznaje więc, że pragmatyzm to niedoceniana cnota. - A jeśli ktoś przypadkiem obetnie mi łyżwą palce, będziesz musiał siedzieć przy moim biurku i za mnie pisać. - Do tego potrzebny tylko jeden palec. Albo nos. Mój Boże, wy, pismacy, to same primadonny - mówi Rory. - Dobra, ludzie. Kończcie drinki. Bilety są na wpół do. Gdy jakiś czas później Ellie wychodzi z metra, orientuje się, że ból w bokach nie pochodzi od jazdy na łyżwach -chociaż nie przewracała się tak często od czasu, kiedy uczyła się chodzić - ale dlatego, że przez dwie godziny niemal bez przerwy się śmiała. Jazda na łyżwach okazała się zabawna i działała ożywczo, a gdy udało jej się zrobić kilka pierwszych niepewnych kroków na lodzie, zdała sobie sprawę, jak rzadko doświadcza przyjemności, jaką daje prosta aktywność fizyczna. Rory był w tym dobry; większość jego przyjaciół też. - Przychodzimy tu każdej zimy - powiedział, wskazując sezonowe lodowisko, jasno oświetlone i otoczone biurowcami. - Zakładają je w listopadzie, bywamy tu chyba co dwa tygodnie. Parę drinków przed wejściem ułatwia sprawę. Człowiek jest rozluźniony. No, rozprostuj się. Pochyl się lekko do przodu. - Jechał tyłem przed nią z wyciągniętymi rękami, żeby mogła się ich uchwycić. Kiedy się przewracała, śmiał się bezlitośnie. Fakt, że robiła to z kimś, na czyjej opinii jej nie zależało, dawał poczucie swobody; gdyby była tu z Johnem, przejmowałaby się, że ma nos czerwony od bijącego z lodu zimna. Przez cały czas myślałaby, kiedy on będzie musiał iść. Doszli do drzwi jej domu. - Dzięki - mówi do Rory'ego. - Wieczór zapowiadał mi się paskudnie, a skończył świetną zabawą.

- Przynajmniej tyle mogłem zrobić, skoro zepsułem ci urodziny tym listem. - Jakoś to przeżyję. - Kto by pomyślał? Ellie Haworth ma serce. - To wyłącznie paskudna plotka. - Wiesz co, jesteś całkiem niezła - mówi Rory, a oczy mu się śmieją jak na taką staruszkę. Chce go zapytać, czy ma na myśli jazdę na łyżwach, ale nagle czuje się zdenerwowana na myśl, co mógłby powiedzieć. - A ty jesteś wręcz uroczy. - Czy... - Rory ogląda się na ulicę prowadzącą do stacji metra. Ellie przez moment zastanawia się, czy zaprosić go do domu. Lecz już w tym momencie wie, że nie jest to dobry pomysł. Jej głowa, mieszkanie, życie są wypełnione przez Johna. Nie ma tu miejsca dla tego mężczyzny. Żywi dla niego siostrzane uczucia, nieco zakłócone konstatacją, że nie jest całkiem brzydki. Rory znów uważnie przypatruje się jej twarzy, a ona podejrzewa, że swoje rozważania miała na niej wypisane. Wprawia ją to w zakłopotanie. - Chyba już sobie pójdę - mówi Rory, dając znak przyjaciołom. - Tak - odpowiada. - Jeszcze raz dziękuję. - Nie ma za co. Do zobaczenia w pracy... - Rory całuje ją w policzek, odwraca się i truchtem zmierza w stronę stacji. Ellie patrzy, jak znika, i - co dziwne - czuje się osamotniona. Wchodzi po kamiennych schodach i sięga po klucz. Przeczyta nowe listy i przejrzy papiery w poszukiwaniu dalszych wskazówek. Będzie produktywna. Uruchomi swoją energię. Czuje na ramieniu czyjąś rękę i wzdraga się, tłukąc okrzyk. Stopień niżej stoi John. Pod pachą ma śmiesznie wielki bukiet kwiatów, w ręku butelkę szampana. - Nie ma mnie tu - mówi. - Jestem w hrabstwie Somer-

set, na odczycie dla grupy pozbawionych talentu pisarzy, w której znajduje się co najmniej jeden przeraźliwy nudziarz. - Stoi i czeka, aż Ellie złapie oddech. - Powiedz coś, pod warunkiem że nie będzie to: „Wynoś się". Ellie zaniemówiła. John odkłada kwiaty i szampana na schody, przyciąga ją do siebie. Jego pocałunek niesie ciepło samochodu. - Siedziałem tu przez prawie pół godziny. Zaczynałem się już bać, że wcale nie wrócisz do domu. Wszystko w niej topnieje. Upuszcza torebkę, czuje jego skórę, jego ciężar, przytula się do niego. On ujmuje w ciepłe dłonie jej zimną twarz. - Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin - mówi, kiedy wreszcie odrywają się od siebie. - Somerset? - pyta nieco oszołomiona. - Czy to znaczy...? - Na całą noc. To jej trzydzieste drugie urodziny, a mężczyzna, którego kocha, jest tutaj z szampanem, z kwiatami i ma zamiar spędzić całą noc w jej łóżku. - No, to mogę wejść? - pyta. Ellie robi w jego stronę grymas, który mówi: „Naprawdę musisz pytać?". Podnosi kwiaty, szampana i wchodzi na górę.

we wtorek jestem zajęty. Prawdę mówiąc, nie wariuję na punkcie naszego dalszego angażowania się w to. Sądzę, że zwykła szczerość jest nieco mniej obraźliwa niż spotkanie i późniejsze stwierdzenie, że kontynuacja nie ma sensu. M do K, e-mail

18 - Ellie! Pozwól na słówko! Wsuwa torbę pod biurko, skórę ma wciąż wilgotną po prysznicu, który brała niecałe pół godziny temu, myślami wciąż jest jeszcze gdzie indziej. Głos Melissy dochodzący z jej oszklonego gabinetu to twardy, brutalny powrót do rzeczywistości. - Oczywiście. - Kiwa głową i uśmiecha się uprzejmie. Ktoś zostawił dla niej kawę; jest letnia, widocznie stoi tu od jakiegoś czasu. Pod kubkiem leży liścik zaadresowany do Jayne Torvill: „Lunch?". Nie ma czasu na przetrawienie tego. Ściąga płaszcz, wchodzi do gabinetu Melissy i z niepokojem zauważa, że szefowa działu publicystyki wciąż stoi. Przysiada na krześle i czeka, aż Melissa powoli obejdzie biurko i usiądzie. Ma na sobie czarne spodnie z aksamitu i czarną koszulkę polo, jej jędrne ramiona i brzuch świadczą o tym, że przez parę godzin dziennie ćwiczy pilates. Paraduje w czymś, co na poświęconych modzie stronach nazywa się „wyrazistą biżuterią Ellie uważa, że to po prostu modny sposób powiedzenia „wielka". Melissa leciutko wzdycha i wpatruje się w nią. Jej oczy mają intensywną barwę fiołków i Ellie przez chwilę zastanawia się, czy to efekt barwnych szkieł kontaktowych. Mają dokładnie taki odcień jak jej naszyjnik. - To nie jest rozmowa, która sprawiałaby mi przyjemność, Ellie, ale nie da się jej uniknąć.

- Och! - Jest prawie za kwadrans jedenasta. - Ach. Tak, ja... - Zdaję sobie sprawę, że dział publicystyki ma opinię bardziej luzackiej części „Nation", ale o ile pamiętam, ustaliliśmy, że za kwadrans dziesiąta to najpóźniejsza godzina, 0 której chcę widzieć mój personel przy biurkach. - Wiem, ja... - Daję moim dziennikarzom szansę przygotowania się do konferencji. Mają czas na przeczytanie gazet, sprawdzenie stron internetowych, rozmowę, wymianę pomysłów. -Obraca się razem z krzesłem, sprawdza pocztę. - Uczestnictwo w konferencji to przywilej, Ellie. Szansa, którą pragnęłoby mieć bardzo wielu piszących. Trudno mi sobie wyobrazić, jak możesz być profesjonalnie przygotowana, skoro wpadasz tu parę minut przed spotkaniem - Ellie czuje, jak ciarki przebiegają jej po skórze - z mokrymi włosami. - Strasznie mi przykro, Melisso. Musiałam poczekać na hydraulika i... - Przestań, Ellie - mówi spokojnie. - Wolałabym, żebyś nie obrażała mojej inteligencji. A ponieważ nie jesteś w stanie przekonać mnie, że prawie co drugi dzień odwiedza cię hydraulik, obawiam się, że nasuwa się wniosek, że niezbyt poważnie traktujesz swoją pracę. Ellie przełyka ślinę. - Nasza obecność w sieci oznacza, że w tej gazecie nie ma już gdzie się schować. Osiągnięcia każdego z nas są oceniane nie tylko według jakości jego pracy na stronach papierowych, ale na podstawie liczby odsłon ich artykułów on-line. Twoje wyniki, Ellie - sprawdza na leżącej przed nią kartce -spadły w ciągu roku o prawie czterdzieści procent. Ellie nie jest w stanie wykrztusić ani słowa. Zasycha jej w gardle. Reszta redaktorów i dziennikarzy zbiera się przed gabinetem Melissy. Ściskają w rękach ogromne notatniki i kubki z polistyrenu. Widzi, jak zerkają na nią zza szyby, jedni ciekawi, inni lekko zakłopotani, jakby wiedzieli, co się

dzieje - Przez chwilę zastanawia się, czy jej praca była tematem rozmów w szerszym gronie, i czuje się upokorzona. Melissa pochyla się nad biurkiem. - Kiedy przyjmowałam cię do pracy, byłaś głodna sukcesu. Byłaś na czele stawki. Dlatego wybrałam ciebie spośród wielu regionalnych reporterów, którzy, szczerze mówiąc, przehandlowaliby rodzoną babcię, by znaleźć się na twoim miejscu. - Melisso, ja... - Nie chcę wiedzieć, co się dzieje w twoim życiu, Ellie. Nie chcę wiedzieć, czy masz problemy osobiste, czy umarł ci ktoś bliski, czy masz górę długów. Nawet nie chcę wiedzieć, czy nie jesteś poważnie chora. Chcę tylko, żebyś wykonywała pracę, za którą ci płacą. Już z pewnością wiesz, że gazety są bezlitosne. Jeśli nie dostarczasz dobrych kawałków, nie dostajemy reklam i nakład spada, jeśli nie mamy odpowiedniego nakładu, wszyscy wylatujemy z pracy, niektórzy szybciej niż reszta. Czy wyrażam się jasno? - Bardzo jasno, Melisso. - To dobrze. Myślę, że nie ma sensu, żebyś szła dziś na konferencję. Weź się w garść i do zobaczenia na jutrzejszym spotkaniu. Jak idzie ten artykuł o listach miłosnych? - Dobrze. Owszem. - Wstaje, stara się sprawiać wrażenie, że wie, co robi. - W porządku. Pokażesz mi jutro. Wychodząc, powiedz innym, żeby weszli. Tuż po wpół do pierwszej Ellie zbiega cztery piętra w dół, do biblioteki. Wciąż jest w ponurym nastroju, cała radość z poprzedniego wieczoru ulotniła się bezpowrotnie. Biblioteka wygląda jak pusty skład. Półki wokół lady są ogołocone, kartka z błędnym napisem zerwana, zostały tylko dwa paski taśmy klejącej. Słyszy, że za podwójnymi drzwiami ktoś przestawia meble. Główny bibliotekarz przesuwa palec wzdłuż kolumny liczb, okulary opadły mu na czubek nosa. - Czy jest tu gdzieś Rory? - Jest zajęty.

- Może mu pan powiedzieć, że nie mogę się z nim spotkać na lunchu? - Nie wiem, gdzie on jest. Ellie czuje ukłucie lęku, że Melissa zorientuje się, iż nie ma jej przy biurku. - A jest szansa, że się pan z nim zobaczy? Chcę mu powiedzieć, że muszę wyjść w sprawie tego artykułu. Mógłby mu pan przekazać, że wpadnę tu pod koniec dnia? - Może mu pani zostawić kartkę. - Ale mówił pan, że nie wie, gdzie on jest. Mężczyzna podnosi wzrok. Marszczy brwi. - Przykro mi, ale kończymy przeprowadzkę. Nie mam czasu na przekazywanie wiadomości. - W jego głosie brzmi zniecierpliwienie. - Świetnie. To pójdę po prostu do działu kadr i zmarnuję ich czas, prosząc o numer jego komórki. Tak będzie dobrze? Żeby zapewnić, że nie wystawię go do wiatru i nie zmarnuję jego czasu. Bibliotekarz unosi rękę. - Powiem mu, jeśli go spotkam. - Och, proszę nie robić sobie kłopotu. Bardzo przepraszam, że pana trudziłam. Odwraca się powoli w jej stronę i zatrzymuje ją spojrzeniem, który jej matka określiłaby jako staroświeckie. - Panno Haworth, może pani i pani podobni uważacie nas za kogoś niemal bez znaczenia, ale w moim wieku nie mam zamiaru być chłopcem na posyłki. Proszę mi wybaczyć, jeśli utrudnia to pani życie towarzyskie. Ellie nagle przypomina sobie stwierdzenie Rory'ego, że wszyscy bibliotekarze potrafią przyporządkować twarze do nazwisk. A ona nie wie, jak nazywa się ten mężczyzna. Czerwieni się, a on znika za wahadłowymi drzwiami. Jest zła na siebie za zachowanie godne kłótliwej nastolatki, zła na starszego mężczyznę za jego niechęć do współpracy. Zła dlatego, że lodowata ocena Melissy oznacza, że nie pójdzie na miły lunch w dniu, który tak dobrze się zaczął. John został prawie do dziewiątej. Pociąg z Somerset przyjeżdża do-

piero za kwadrans jedenasta, wyjaśnił, więc nie ma powodu, by się spieszyć. Przyrządziła mu jajecznicę na grzance -niemal jedyna potrawa, którą potrafiła dobrze zrobić - i siedząc na łóżku, z rozkoszą podjadała kąski z jego talerza. Wcześniej tylko raz spędzili razem całą noc, na samym początku ich związku, kiedy twierdził, że ma obsesję na jej punkcie. Zeszłej nocy było jak wtedy: był czuły, serdeczny, jakby jego nieuchronnie zbliżające się wakacje sprawiły, że stał się wyjątkowo wrażliwy na jej uczucia. Nie wspomniała o tym: jeżeli miniony rok czegoś ją nauczył, to tego jednego - życia teraźniejszością. Zanurzała się w każdej chwili, nie pozwalając, by rozważanie kosztów rzucało na nią cień. Upadek nastąpi - zawsze tak było -ale zwykle zbierała dość wspomnień, by nieco go zamortyzować. Stoi na schodach, myśli o jego nagich, pokrytych piegami ramionach, które ją obejmują, o jego uśpionej twarzy na jej poduszce. To było idealne. Idealne. Cichutki głosik zastanawia się, czy któregoś dnia, jeśli tylko wystarczająco poważnie o tym pomyśli, John nie dojdzie do wniosku, że całe ich życie mogłoby tak wyglądać. Taksówką na pocztę przy Langley Street jedzie się szybko. Pamięta, żeby przed wyjściem z redakcji powiedzieć do sekretarki Melissy tonem ociekającym zawodową uprzejmością: „To numer mojej komórki, gdyby mnie potrzebowała. Wracam za mniej więcej godzinę". Choć to pora lunchu, na poczcie nie ma tłoku. Staje na początku nieistniejącej kolejki i posłusznie czeka, aż elektroniczny głos wywoła numer cztery. - Czy mogę porozmawiać z kimś na temat skrytek pocztowych? - Proszę poczekać. - Kobieta znika, pojawia się znowu i gestem pokazuje jej, żeby podeszła do drzwi na końcu sali. - Margie wyjdzie do pani. Młoda kobieta wystawia głowę zza drzwi. Ma plakietkę z Bieniem, gruby złoty łańcuch z krzyżykiem i buty na tak

wysokich obcasach, że Ellie zastanawia się, jak jej się udaje w nich stać, a co dopiero przepracować cały dzień. Uśmiecha się, a Ellie myśli przelotnie, jak rzadko się teraz zdarza, że ktoś w tym mieście uśmiecha się do innych. - To zabrzmi trochę dziwnie - zaczyna - ale czy jest jakiś sposób, żeby dowiedzieć się, kto wynajmował skrytkę pocztową wiele lat temu? - Najemcy zmieniają się dość często. O jakim czasie mowa? Ellie zastanawia się, ile może jej zdradzić, ale Margie ma miłą twarz, więc podejmuje jej poufny ton. Sięga do torebki i wyciąga listy zapakowane w przezroczystą plastikową osłonkę. - To dość dziwna historia. Znalazłam parę listów miłosnych. Są zaadresowane na tutejszą skrytkę pocztową i chciałabym je zwrócić. Margie wygląda na zaciekawioną. To prawdopodobnie miła odmiana od wypłaty zasiłków i zwrotów paczek. - Skrytka pocztowa numer trzynaście. - Ellie wskazuje kopertę. Na twarzy Margie widać błysk rozpoznania. - Trzynaście? - Zna ją pani? - O, tak. - Margie zaciska wargi, jakby zastanawiała się, jak dużo jej wolno powiedzieć. - Ta skrytka jest wynajmowana przez tę samą osobę przez, och, prawie czterdzieści lat. Samo w sobie nie jest to szczególnie niezwykłe. - A co jest? - To, że nigdy nie przyszedł żaden list. Ani jeden. Wiele razy kontaktowaliśmy się z posiadaczką skrytki, proponując, żeby ją zlikwidowała. Ale ona mówi, że chce, by nadal była otwarta. Mówimy, że to jej sprawa, jeśli chce marnować własne pieniądze. - Zerka na kopertę. - To list miłosny? Jakie to smutne. - Może pani podać mi jej nazwisko? - Żołądek Ellie kurczy się. Ta historia może być jeszcze lepsza, niż się spodziewała.

Kobieta potrząsa głową. - przykro mi, ale nie mogę. Ochrona danych i te rzeczy. - Och, proszę! - Myśli, jaką minę miałaby Melissa, gdyby mogła wrócić z Historią o Zakazanej Miłości, Która Trwała Czterdzieści Lat. - Proszę. Nie ma pani pojęcia, jakie to dla mnie ważne. - Naprawdę mi przykro, ale ryzykowałabym posadę. Ellie klnie pod nosem i ogląda się przez ramię na kolejkę, która pojawiła się ni stąd, ni zowąd. Margie odwraca się do drzwi. _ Mimo wszystko dziękuję - mówi Ellie, przypominając sobie, że powinna być uprzejma. - Nie ma za co. - Za ich plecami krzyczy dziecko usiłujące wydostać się z wózka. - Proszę poczekać. - Ellie zaczyna grzebać w torebce. - Proszę? Ellie uśmiecha się od ucha do ucha. - Czy mogłabym, no wie pani, zostawić w niej list? Droga Pani Jennifer! przepraszam, za. najście., ale natrafiłam na pewną osobistą korespondencję, która moim, zdaniem, może należeć do pani. Chętnie skorzystałabym, z okazji, aby ją pani zwrócić. Można się ze mną skontaktować pod numerami podanymi poniżej. Z poważaniem Ellie Haworth Rory patrzy na list. Siedzą w barze naprzeciwko „Na-hon". Jest ciemno, nawet tak wczesnym wieczorem, a w świetle lamp sodowych wciąż widać przed frontowym wejściem zielone ciężarówki do przeprowadzek; mężczyźni w kombinezonach chodzą tam i z powrotem po szerokich schodach. Już od tygodni stanowią wręcz stały element wyposażenia. - No i co? Myślisz, że użyłam niewłaściwego tonu?

- Nie. - Siedzi na kanapce obok niej, jedną stopę opiera o nogę stolika. - To o co chodzi? Masz taką dziwną minę. Rory uśmiecha się szeroko. - Mnie nie pytaj. Nie jestem dziennikarzem. - No, jazda. Co znaczy ta mina? - Hmmm, nie czujesz się nieco... -Jak? - Sam nie wiem... To takie osobiste. A ty masz zamiar prosić ją, żeby wyciągnęła swoje brudy na widok publiczny. - Ona może być zadowolona z takiej szansy. Może go odnajdzie. - W głosie Ellie brzmi nuta wyzywającego optymizmu. - A może jest mężatką i spędzili z mężem czterdzieści lat, starając się przeboleć jej romans. - Wątpię. A poza tym skąd wiesz, że są w tym jakieś brudy? Może są teraz razem? Może to zakończyło się szczęśliwie? - A ona przez czterdzieści lat utrzymywała skrytkę pocztową? Oddaje jej list. - To nie miało szczęśliwego zakończenia. Może nawet jest chora umysłowo. - Och, więc trzymanie dla kogoś zapalonego światła oznacza, że jest się szalonym. Jasne. - Utrzymywanie przez czterdzieści lat skrytki pocztowej jest dalekie od normalnego zachowania. Musi przyznać, że Rory trafił w sedno. Ale myśl o Jennifer i pustej skrytce pocztowej zawładnęła jej wyobraźnią. Tak czy owak, to najlepsze, co ma, żeby napisać porządny artykuł. - Przemyślę to - mówi. Nie informuje go, że dziś po południu wysłała ten list. - I co, dobrze się bawiłaś wczoraj wieczorem? Nie jesteś dziś za bardzo obolała? - Słucham? - Po łyżwach. - A, tak. Trochę. - Prostuje nogi, czuje napięcie ud i lekko się czerwieni, kiedy jej kolano muska jego nogę. Mają już

swój prywatny dowcip. Ona jest Jayne Torvill*, a on to skromny bibliotekarz, wypełniający jej polecenia. Pisze do niej, specjalnie robiąc błędy: Pszepraszam, czy aligancka dama padnie później na drinka ze skromnym bibliotekażem? _ Słyszałem, że poszłaś na dół, aby mnie poszukać. Patrzy na niego, a on znów się uśmiecha. Ellie się krzywi. - Twój szef to straszny zrzęda. Naprawdę. Zachowywał się, jakbym go prosiła, żeby złożył w ofierze swojego pierworodnego, a ja tylko chciałam przekazać ci wiadomość. - Jest w porządku - mówi Rory, marszcząc nos. - Po prostu zestresowany. Naprawdę zestresowany. To jego ostatnie zadanie przed odejściem na emeryturę, a ma do przeniesienia we właściwym porządku czterdzieści tysięcy dokumentów plus te, które się skanuje do przechowania w formie cyfrowej. - Wszyscy mamy moc pracy, Rory. - On chce to wszystko zostawić w idealnym porządku. Jest ze starej szkoły, no wiesz, wszystko dla dobra gazety. Lubię go. Należy do wymierającego gatunku. Przychodzi jej na myśl Melissa, jej zimny wzrok i wysokie obcasy, więc musi się z nim zgodzić. - On wie wszystko, co można wiedzieć o tym miejscu. Powinnaś kiedyś z nim porozmawiać. - Jasne. Wyraźnie przypadłam mu do serca. - Jestem pewny, że byłoby tak, gdybyś poprosiła go uprzejmie. - Czyli tak jak rozmawiam z tobą? - Nie. Powiedziałem, że uprzejmie. - Chcesz zająć jego miejsce? - Ja? - Rory unosi kieliszek. - Nie. Chcę ruszyć w podróż, do Ameryki Południowej. To miała być tylko praca na wakacje- Ale jakoś tak wyszło, że zostałem tu półtora roku.

Brytyjska łyżwiarka figurowa (przyp. red.).

- Jesteś tu od półtora roku? - Chcesz powiedzieć, że mnie nie zauważyłaś? - Udaje, że jest urażony, a ona znów się rumieni. - Właśnie... myślę, że mogłam cię wcześniej widzieć. - O, wy, pismacy, dostrzegacie tylko to, co chcecie. My jesteśmy niewidocznymi mrówkami, istniejącymi wyłącznie po to, by spełniać wasze polecenia. Uśmiecha się, mówi bez złości, ale Ellie wie, że w jego słowach jest nieprzyjemne ziarno prawdy. - Więc jestem samolubnym, nieczułym pismakiem, ślepym na potrzeby prawdziwych pracowników, niemiłym dla porządnych starych ludzi z ich etosem pracy - mówi w zamyśleniu. - Mniej więcej. - Patrzy jej prosto w oczy. Wyraz jego twarzy się zmienia. - Co masz zamiar zrobić, żeby się zrehabilitować? Spojrzenie mu w oczy jest zdumiewająco trudne. Próbuje znaleźć odpowiedź. Wtedy dzwoni jej komórka. - Przepraszam - mruczy i szuka po omacku w torebce. Klika na maleńki symbol koperty. Chciałem tylko powiedzieć cześć. Jutro lecę na wakacje, skontaktuję się po powrocie, dbaj o siebie J X Jest rozczarowana. „Powiedzieć cześć" po tych czułościach szeptanych poprzedniego wieczoru? Po tym nieskrępowanym byciu razem? Chce „powiedzieć cześć"? Jeszcze raz czyta wiadomość. Jego esemesy zawsze są oszczędne, wie o tym. Na samym początku powiedział jej, że to zbyt ryzykowne, bo mogłoby się zdarzyć, że jego żona weźmie telefon, zanim on zdąży skasować obciążającą wiadomość. Ale w tym „dbaj o siebie" jest coś słodkiego,, prawda? Chce, by ona dobrze się czuła. Już się uspokaja, ale jeszcze rozważa, jak daleko posuwa się w interpretacji tych wiadomości, wynajdując wszelkie podteksty zawarte w nielicznych posyłanych jej słowach. Wierzy, że są tak ze sobą związani, że rozumie, co on naprawdę chce powiedzieć. Ale

czasami, tak jak dziś, nabiera wątpliwości, czy za tymi skrótami rzeczywiście coś się kryje. Jak mu odpowiedzieć? Nie potrafi napisać „miłych wakacji" skoro pragnie, by były okropne, żeby jego żona nabawiła się zatrucia pokarmowego, żeby dzieci bezustannie wyły i żeby pogoda załamała się spektakularnie, skazując ich na siedzenie w domu. Chce, żeby tam siedział, tęskniąc za nią, tęskniąc za nią, tęskniąc za nią... sam dbaj o siebie x Kiedy podnosi głowę, Rory wpatruje się w ciężarówkę naprzeciwko, jakby udawał, że nie interesuje go to, co się dzieje tuż przy nim. - Przepraszam - mówi, wtykając telefon do torebki. -Sprawy służbowe. - Nie wie, dlaczego nie mówi mu prawdy. Mógłby być przyjacielem, a właściwie już nim jest: czemu nie miałaby mu powiedzieć o Johnie? - Dlaczego, twoim zdaniem, nikt już nie pisze takich listów miłosnych? - pyta, wyciągając z torebki jeden z nich. - To znaczy, wiem, są esemesy, e-maile i inne komunikatory, ale nikt nie używa w nich takiego języka, prawda? Już nikt nie wypowiada się tak jak nasz nieznany kochanek. Ciężarówka od przeprowadzek odjechała. Fasada budynku gazety jest ślepa i pusta, wejście w świetle lamp sodowych wygląda jak ciemna paszcza, gdzieś w głębi resztki personelu dokonują ostatnich pośpiesznych poprawek na stronie tytułowej. - Może i piszą - mówi Rory, a jego twarz traci przelotną miękkość. - A może, jeśli chodzi o mężczyzn, nie wiedzą, jakich słów się od nich oczekuje. Siłownia przy Swiss Cottage nie leży już w pobliżu domu którejś z nich, wyposażenie regularnie się psuje, a recepcjonistka jest tak kłótliwa, że zastanawiają się, czy nie podesłała jej tu konkurencja jednak ani ona, ani Nicky nie są w stanie przejść przez niekończący się proces rezygnacji

z członkostwa i poszukać czegoś nowego. To miejsce ich cotygodniowych spotkań. Już od kilku lat sapią ramię w ramię na rowerkach treningowych i słuchają pogardliwych komend dwudziestoletnich instruktorów. Teraz, po przepłynięciu kilku długości małego basenu, zasiadają na czterdzieści minut w łaźni albo w saunie, żeby pogadać, przekonując się nawzajem, że to „dobre dla skóry". Nicky się spóźnia: jest w trakcie przygotowań do konferencji w Afryce Południowej i coś ją zatrzymało. Żadna z przyjaciółek nie komentuje spóźnienia innej; przyjmują, że to się zdarza, że wszelkie związane z karierą niedogodności są poza dyskusją. Poza tym Ellie nigdy nie zrozumiała do końca, czym zajmuje się Nicky. - Będzie tam gorąco? - Kiedy Nicky zmywa makijaż, Ellie układa ręcznik na ławeczce sauny. - Tak mi się zdaje. Ale nie jestem pewna, ile będę miała czasu, żeby się tym nacieszyć. Nowa szefowa to pracoholiczka. Miałam nadzieję, że potem będę mogła wziąć tydzień urlopu, ale ona twierdzi, że nie może się beze mnie obejść. - Jaka ona jest? - Och, w porządku, nie udaje, że jest facetem czy kimś w tym guście. Ale naprawdę haruje i nie rozumie, dlaczego inni nie mogliby robić tego samego. Szkoda, że stary Richard nie wróci. Przepadałam za naszymi piątkami z długą przerwą na lunch. - Nie znam nikogo, kto w dzisiejszych czasach ma przyzwoitą przerwę na lunch. - Z wyjątkiem was, pismaków. Myślałam, że ta praca to tylko zakrapiane obiadki z kontaktami. - Ha! Nie z moją szefową, która śledzi każdy mój krok. -Opowiada o porannym spotkaniu. Nicky mruży ze współczuciem oczy. - Musisz uważać - radzi. - To brzmi, jakby upatrzyła sobie ciebie na ofiarę. A ten artykuł dobrze ci idzie? Może dzięki niemu przestanie się czepiać? - Nie mam pojęcia, czy w ogóle coś z tego będzie. Ale ten materiał jest niesamowity. - Rozciera stopę. - Listy są piękne

i pełne uczucia. Gdyby ktoś napisał do mnie taki list, nie chciałabym, żeby stał się własnością publiczną. Mówiąc to, słyszy głos Rory'ego i dochodzi do wniosku że nie jest pewna swojego zdania. Nie wiedziała, jak bardzo nie będzie się jej podobał pomysł publikowania tych listów. Przywykła do myśli, że wszyscy w „Nation" mają takie samo nastawienie. Gazeta ma pierwszeństwo. Stara szkoła. _ A ja bym to powiększyła i powiesiła na billboardzie. Nie znam nikogo, kto jeszcze dostaje listy miłosne - mówi Nicky. - Moja siostra otrzymywała takie pod koniec lat dziewięćdziesiątych, kiedy jej narzeczony pojechał do Hongkongu; przynajmniej dwa na tydzień. Kiedyś mi je pokazała. - Parska śmiechem. - Wyobraź sobie, większość z nich mówiła o tym, jak bardzo brakuje mu jej pupy. Przestają się śmiać, kiedy do sauny wchodzi następna kobieta. Uśmiechają się do siebie uprzejmie, a nowo przybyła sadowi się na najwyższej ławeczce, starannie rozkładając ręcznik. - Aha, w czasie ostatniego weekendu spotkałam Douga. - I jak się ma? Lena dała mu już wycisk? - Właściwie to pytał o ciebie. Martwi się, że cię zdenerwował. Powiedział, że się posprzeczaliście. Pot spływa Ellie do oczu, sprawiając, że resztki tuszu zaczynają szczypać. - Och, nic się nie stało. On po prostu... - Zerka na kobietę na górnej ławce. - On żyje w innym świecie. - W którym nikt nigdy nie miał romansu. - Zrobił się trochę... oskarżycielski. Spieraliśmy się o żonę. Johna. - A co z nią? Ellie kręci się niespokojnie na ręczniku. - Nie przejmujcie się mną - dobiega z góry głos kobiety. - Cokolwiek zostanie podsłuchane w tym miejscu, nie dostanie się na zewnątrz. Śmieje się, a one uprzejmie uśmiechają się do niej. Ellie mówi ciszej.

- O to, do jakiego stopnia powinnam brać pod uwagę jej uczucia. - Myślałam, że to sprawa Johna. - Owszem. Ale znasz Douga. To najmilszy facet świata. - Ellie odgarnia z twarzy włosy. - On ma rację, Nicky, byłoby inaczej, gdybym ją znała. Ona nie jest dla mnie kimś rzeczywistym, więc czemu miałabym się przejmować, co się z nią dzieje? Ma jedyną rzecz, której ja naprawdę, naprawdę pragnę, która by mnie uszczęśliwiła. Ona nie może kochać go aż tak mocno, skoro tak niewiele uwagi zwraca na to, czego on chce i pragnie. Chyba gdyby byli szczęśliwi, to on nie byłby ze mną, prawda? Nicky potrząsa głową. - Nie wiem. Kiedy moja siostra urodziła dziecko, przez sześć miesięcy nie widziała nic oprócz niego. - Jego najmłodsze dziecko ma prawie dwa lata. - Raczej czuje, niż widzi, że Nicky lekceważąco wzrusza ramionami. To wieczny problem z przyjaciółmi. Nigdy nie pozwolą, żeby coś uszło ci na sucho. - Wiesz - mówi Nicky, leżąc na ławeczce z rękami pod głową - z moralnego punktu widzenia jest mi wszystko jedno, ale nie wydaje mi się, żebyś była szczęśliwa. Ellie przyjmuje postawę obronną. - Jestem szczęśliwa. - Nicky unosi brwi. - Więc dobrze. Jeśli to ma sens, to jestem bardziej szczęśliwa i bardziej nieszczęśliwa, niż byłam z kimkolwiek innym. W odróżnieniu od dwóch najbliższych przyjaciółek Ellie nigdy nie mieszkała z mężczyzną. Do trzydziestki wkładała małżeństwo i dzieci to zawsze było jedno wyrażenie - do teczki ze sprawami do załatwienia później, długo po zrobieniu kariery, razem z rozsądnym piciem i odkładaniem na emeryturę. Nie chciała skończyć jak niektóre dziewczyny z jej szkoły, wyczerpane w dwudziestym piątym roku życia pchaniem dziecięcych wózków, finansowo uzależnione od mężów, którymi wydawały się gardzić. Jej ostatni chłopak narzekał, że gdy był z nią w związku, spędzał większość czasu, chodząc za nią, gdy ona biegała

miejsca na miejsce i „ujadała przez komórkę". Był tak wkurzony, że ją to bawiło. Ale po przekroczeniu trzydziestego roku życia przestało to być zabawne. Kiedy odwiedzała rodziców w Derbyshire, tak ostentacyjnie starali się nie wspominać o jej chłopakach, że stało się to inną formą presji. Rodzicom i innym ludziom mówi, że odpowiada jej samodzielne życie. I to była prawda do chwili, kiedy poznała Johna. - Czy on jest żonaty, kochanie? - Poprzez parę dobiega głos kobiety. Ellie i Nicky zerkają na siebie ukradkiem. - Tak - mówi Ellie. - Jeśli to sprawi, że lepiej się poczujesz, powiem ci, że zakochałam się w żonatym mężczyźnie, a w następny wtorek będziemy obchodzić czwartą rocznicę ślubu. - Gratulacje - odpowiadają chórem. Ellie czuje, że w tych okolicznościach to słowo brzmi nieco dziwnie. - Jesteśmy szczęśliwi jak nie wiem co. Oczywiście, jego córka nie chce z nim rozmawiać, ale nie mam nic przeciwko temu. Jesteśmy bardzo szczęśliwi. - A jak długo trwało, zanim zostawił żonę? - pyta Ellie, siadając. Kobieta zbiera włosy w koński ogon. Nie ma cycków, myśli Ellie, a jednak zostawił dla niej żonę. - Dwanaście lat - odpowiada. - To oznacza, że nie będziemy mogli mieć dzieci, ale, jak już mówiłam, było warto. Jesteśmy naprawdę szczęśliwi. - Bardzo się cieszę - mówi Ellie, a kobieta schodzi. Otwierają się szklane drzwi, wpuszczając powiew zimnego powietrza. Kobieta wychodzi i znów są tylko we dwie, siedzą w gorącej ciemnej kabinie. Na chwilę zapada cisza. - Dwanaście lat - mówi Nicky, wycierając ręcznikiem twarz. Dwanaście lat, brak kontaktu z córką i żadnych dzieci. Założę się, że czujesz się dużo, dużo lepiej. Dwa dni później dzwoni telefon. Jest kwadrans po dziewiątej, Ellie siedzi przy biurku; wstaje, żeby go odebrać

i żeby szefowa widziała, że jest na miejscu i pracuje. O której Melissa przychodzi do pracy? Wygląda na to, że pierwsza przychodzi i ostatnia wychodzi z działu publicystyki, a zawsze ma nienaganną fryzurę, makijaż i starannie dobrany strój. Ellie podejrzewa, że o szóstej rano spotyka się z osobistym trenerem, a godzinę później układa włosy w ekskluzywnym salonie. Czy Melissa ma jakieś życie rodzinne? Ktoś kiedyś wspomniał o małej córeczce, ale Ellie nie bardzo w to wierzy. - Dział publicystyki - mówi, patrząc nieobecnym wzrokiem na oszklony gabinet. Melissa rozmawia przez telefon, przechadza się po pokoju, gładzi ręką włosy. - Czy to numer Ellie Haworth? - wytworny głos, pozostałość poprzedniej epoki. - Tak. Przy telefonie. - Aha. Sądzę, że to od pani dostałam list. Nazywam się Jennifer Stirling.

Co ja, takiego zrobiłam? W tamten czwartek powiedziałeś, że nie chcesz pozwolić mi odejść. To Twoje słowa, nie moje. A potem nic. Naprawdę myślałam, że miałeś jakiś wypadek: S**** powiedziała, że robiłeś tak wcześniej, a ja nie chciałam jej wierzyć, ale teraz czaję się jak idiotka. K do M, list

19 Idzie szybko, chroni się przed zacinającym deszczem, pochylając głowę. Jest zła, że nie była na tyle przewidująca, by wziąć parasol. Taksówki jadą w tunelu powietrza tworzonego przez poprzedzające je autobusy o zaparowanych szybach, pryskają wdzięcznymi łukami wody na chodnik. W St Johns Wood jest deszczowe sobotnie popołudnie, a ona stara się nie myśleć o białych plażach Barbados, o szerokiej, pokrytej piegami dłoni, która wciera krem do opalania w kobiece plecy. Ten obraz od sześciu dni, od wyjazdu Johna, pojawia się w jej głowie z morderczą częstotliwością. Ma wrażenie, że ta paskudna pogoda to kosmiczny żart na jej koszt. Blok mieszkalny wznosi się szarą płytą z szerokiego, obsadzonego drzewami chodnika. Potyka się na kamiennych schodach, naciska guzik domofonu mieszkania numer osiem i czeka, niecierpliwie tupiąc przemoczonymi nogami. - Halo? - Głos jest wyraźny, nie tak stary, jak sobie wyobrażała. Dziękuje Bogu, że Jennifer Stirling zaproponowała spotkanie dzisiaj; przerażała ją myśl o tym, jak poradziłaby sobie z sobotą bez pracy i bez przyjaciół, którzy jak jeden mąż wydają się zajęci. Znów ta pokryta piegami dłoń. - Tu Ellie Haworth. W sprawie pani listów. - Aha. Proszę wejść. Mieszkam na czwartym piętrze. Pewnie będzie pani musiała poczekać chwilę na windę, jest okropnie powolna. Budynek należy do takich, które rzadko odwiedza, jest w dzielnicy, której prawie nie zna; jej znajomi mieszkają

w nowych mieszkaniach z malutkimi pokoikami i podziemnymi parkingami albo w dwupoziomowych mieszkaniach wciśniętych jak torty pomiędzy wiktoriańskie szeregówki. Ten apartamentowiec mówi o starych pieniądzach, obojętności na modę. Przychodzi jej na myśl słowo „matrona" -John mógłby go użyć - i się uśmiecha. Hol jest pokryty ciemno-turkusową wykładziną, kolorem z innej epoki. Mosiężna poręcz wzdłuż czterech marmurowych stopni nosi ślady częstego polerowania. Przypomina sobie wspólną przestrzeń w jej własnym bloku, zarzuconą niechcianymi ulotkami reklamowymi i niedbale zostawionymi rowerami. Winda, skrzypiąc i hurkocząc, pokonuje dostojnie cztery piętra. Ellie wysiada na wyłożonym płytkami korytarzu. - Halo! - Dostrzega otwarte drzwi. Później nie jest pewna, jak to sobie wyobrażała: przygarbioną starą damę o błyszczących oczach, może w ładnym szalu, w mieszkaniu pełnym małych porcelanowych zwierzątek. Jennifer Stirling nie przypomina takiej kobiety. Mogłaby tak wyglądać, skoro ma ponad sześćdziesiątkę, ale jest szczupła i wciąż trzyma się prosto; jedynie krótko przycięte, sczesane na bok srebrne włosy są wskazówką dotyczącą jej wieku. Ma na sobie ciemnoniebieski kaszmirowy sweterek i wełniany żakiet z paskiem narzucony na dobrze skrojone spodnie, pochodzące raczej z kolekcji Dries van Noten niż od Marksa i Spencera. Na szyi szmaragdowy szalik. - Panna Haworth? Wyczuwa, że kobieta obserwowała ją, może oceniała, zanim wymówiła jej nazwisko. - Tak. - Ellie wyciąga rękę. - Proszę mi mówić Ellie. Twarz kobiety lekko się odpręża. Jeśli był to jakiś test, ma wrażenie, że go zdała - przynajmniej na razie. - Proszę wejść. Z daleka pani przyszła? Ellie wchodzi za nią do mieszkania. I znowu przeczy ono jej oczekiwaniom. Nie ma tu żadnych bibelotów. Pokój jest bardzo duży, jasny i skąpo umeblowany. Jasną drewnianą podłogę pokrywa parę dużych perskich dywanów, a przy

szklanym stoliku do kawy stoją naprzeciw siebie dwie po. adamaszkiem sofy. Pozostałe meble są eklektyczne i wyrafinowane: krzesło - Ellie podejrzewa, że jest kosztowne nowoczesne i pochodzi z Danii, oraz mały zabytkowy stolik z intarsją z orzecha włoskiego. Rodzinne fotografie, małe dzieci. - Cóż za piękne mieszkanie - mówi Ellie, która nie przywiązywała specjalnie wagi do dekoracji wnętrz, ale nagle wie, jak chciałaby mieszkać. - Ładne, prawda? Wprowadziłam się tutaj... w sześćdziesiątym ósmym, tak mi się wydaje. To był wtedy dość obskurny stary blok, ale pomyślałam, że skoro moja córka musi mieszkać w mieście, to będzie dobre miejsce. Z tamtego okna widać Regent's Park. Mogę wziąć pani płaszcz? Ma pani ochotę na kawę? Strasznie pani zmokła. Ellie siada, a Jennifer Stirling znika w kuchni. Słychać, jak napełnia ekspres do kawy. Na jasnokremowych ścianach wisi parę dużych okazów nowoczesnej sztuki. Ellie wpatruje się we wracającą do pokoju Jennifer Stirling i uświadamia sobie, że wcale jej nie dziwi, iż mogła ona wzbudzić taką namiętność w nieznanym autorze listów. Jedna ze stojących na stoliku fotografii przedstawia nierealnie piękną młodą kobietę, upozowaną jak do portretu pędzla Cecila Beatona; obok, może w kilka lat później, patrzy na noworodka, wygląda jednocześnie na wyczerpaną, pełną podziwu i euforii - co podobno cechuje wszystkie pierworódki - ale, choć właśnie urodziła dziecko, włosy ma idealnie ułożone. - To bardzo miłe, że zadała sobie pani tyle trudu. Muszę przyznać, że pani list mnie zaintrygował. Pojawia się filiżanka z kawą. Jennifer Stirling siada naprzeciwko, mieszając swoją kawę srebrną łyżeczką zakończoną ziarnkiem kawy z czerwonej emalii. O Jezu, myśli Elli - Jej talia jest węższa niż moja. - Ciekawa jestem, co to za korespondencja. Wydaje mi się, że od lat niczego nie wyrzuciłam przez przypadek. Na ogół wszystko niszczę. Mój księgowy podarował mi jedno

z tych piekielnych urządzeń na poprzednie Boże Narodzenie. - No cóż, tak naprawdę to nie ja je znalazłam. Mój przyjaciel porządkował archiwum w gazecie „Nation" i natknął się na teczkę. Jennifer Stirling lekko sztywnieje. - Były w niej te listy. Ellie sięga do torby i ostrożnie wyciąga plastikowe etui z trzema miłosnymi listami. Obserwuje twarz pani Stirling, kiedy ta bierze je do ręki. - Mogłam je pani wysłać - kontynuuje - ale... Jennifer Stirling, skupiona, trzyma je w dłoniach. - Nie byłam pewna... co... no więc, czy w ogóle będzie je pani chciała zobaczyć. Jennifer milczy. Ellie, nagle skrępowana, sączy kawę. Nie ma pojęcia, jak długo tu siedzi, popijając napój, ale, sama nie wiedząc czemu, odwraca wzrok. - Och, naprawdę chcę je mieć. Kiedy Jennifer unosi głowę, jej twarz ma inny wyraz. Nie płacze, ale w oczach ma napięcie osoby, którą owładnęły intensywne emocje. - Zakładam, że czytała je pani. Ellie czuje, że się rumieni. - Przepraszam. Były w teczce, której zawartość nie miała z nimi żadnego związku. Nie wiedziałam, że w końcu znajdę ich właścicielkę. Uważam, że są piękne - dodaje niezręcznie. - Owszem. No cóż, Ellie, w moim wieku niewiele rzeczy jest w stanie mnie zaskoczyć, ale pani się to dzisiaj udało. - Nie przeczyta ich pani? - Nie muszę. Znam ich treść. Ellie nauczyła się dawno temu, że najważniejszą umiejętnością dziennikarza jest wiedza, kiedy trzeba milczeć. Ale teraz, obserwując starą kobietę, która jak gdyby zniknęła z pokoju, czuje skrępowanie. - Przykro mi - mówi powoli, gdy milczenie staje się uciążliwe - jeśli panią zdenerwowałam. Nie byłam pewna/ co robić, bo nie wiedziałam, jaka jest pani...

sytuacja - dopowiada Jennifer. Uśmiecha się, a Elli nów myśli, że ma ona piękną twarz. - To niezmiernie dyplomatyczne z pani strony. Nie będzie jednak żadnego zamieszania. Mój mąż zmarł wiele lat temu. To jedna z tych dottyczących starości spraw, o których się nie mówi uśmiecha się cierpko - że mężczyźni umierają dużo wcześniej. Przez chwilę wsłuchują się w deszcz i zgrzyt hamulców za oknem. - No tak - odzywa się pani Stirling. - Niech mi pani coś powie, Ellie. Co sprawiło, że zadała sobie pani tyle trudu, by zwrócić mi te listy? Ellie zastanawia się, czy wspomnieć o artykule. Instynkt podpowiada jej, że nie powinna tego robić. - Może dlatego, że nigdy czegoś takiego nie czytałam. Jennifer Stirling przygląda jej się uważnie. - No i... ja też mam kochanka - dodaje, nie bardzo wiedząc, czemu to mówi. - Kochanka? - On jest... żonaty. - Aha. Więc te listy do pani przemawiają. - Tak. Cała ta historia zrobiła na mnie wrażenie. Bo mówi o pragnieniu czegoś, czego nie można mieć. I o tym, że nie można powiedzieć, co się naprawdę czuje - ciągnie ze spuszczoną głową. - Mężczyzna, z którym jestem związana, John... Naprawdę nie wiem, co myśli. Nie rozmawiamy o tym, co się między nami dzieje. - Nie wydaje mi się, żeby stanowił pod tym względem wyjątek zauważa pani Stirling. - Ale pani ukochany mówił. - Tak. - Znowu zagubiła się w innym czasie. - Mówił mi wszystko. To niesłychane, dostać taki list. Wiedzieć, że jest się bezgranicznie kochaną. On zawsze miał niezwykły dar słowa. Deszcz zamienia się w ulewę i grzmoci o szyby, na ulicy krzyczą jacyś ludzie. - Wiem, że to może zabrzmieć dziwnie, ale dostałam prawie obsesji na temat pani romansu. Desperacko pragnęłam,

żebyście się znów połączyli. Muszę o to zapytać, czy... czy wróciliście do siebie? Współczesny żargon brzmi niewłaściwie, niestosownie i Ellie nagle czuje się zażenowana. Pytanie było nietaktowne. Posunęła się za daleko. Pani Stirling odzywa się, kiedy Ellie zbiera się do wygłoszenia przeprosin i do wyjścia. - Ma pani ochotę na jeszcze jedną filiżankę kawy? -1 dodaje: - Myślę, że to bez sensu, by wychodziła pani w taki deszcz. Jennifer Stirling siedzi na obitej jedwabiem sofie, kawa stygnie na jej kolanach, a ona opowiada historię młodej żony przebywającej w południowej Francji z mężem, który według niej nie był gorszy niż inni w tamtej epoce. Typowy mężczyzna w owych czasach nie okazywał uczuć, bo uważał je za oznakę słabości, za coś niestosownego. Opowiada historię o kimś, kto był jego przeciwieństwem, o opryskliwym, zadufanym w sobie, namiętnym, pokaleczonym psychicznie mężczyźnie, który zakłócił jej spokój od pierwszego spotkania podczas kolacji przy świetle księżyca. Ellie słucha jak urzeczona, w jej głowie tworzą się obrazy. Stara się nie myśleć o magnetofonie, który ma włączony w torbie. Jednak nie czuje się już nietaktowna. Pani Stirling mówi z ożywieniem, jakby to była historia, którą od lat chciała opowiedzieć. Mówi, że składała ją przez wiele lat z kawałków, a Ellie, choć niezupełnie rozumie, o czym mowa, nie chce przerywać i prosić o wyjaśnienia. Jennifer Stirling opowiada o nagłym zamąceniu jej życia w luksusie, bezsennych nocach, poczuciu winy, o niesamowitym, niedającym się wstrzymać pociągu do czegoś zakazanego, o okropnej świadomości, że życie, jakie prowadzi, może być omyłką. Kiedy tak mówi, Ellie gryzie paznokcie i zastanawia się, czy John właśnie teraz myśli o tym na dalekiej, skąpanej w słońcu plaży. Jak może kochać żonę i robić z nią to, co robi? Jak może nie czuć tego zewu? Historia staje się bardziej mroczna, głos cichszy. Opowia-

da o kraksie samochodowej na mokrej ulicy, o śmierci człowieka i o czterech latach małżeństwa, przez które przeszła jak lunatyczka, trzymając się wyłącznie dzięki pigułkom i narodzinom córki. przerywa, sięga za siebie i podaje Ellie oprawioną w ramki fotografię. Wysoka blondynka w szortach, mężczyzna obejmujący ją ramieniem. Dwójka dzieci i pies u jej bosych stóp. Kobieta wygląda jak reklama Cabana Kleina. - Esme nie jest pewnie dużo starsza od pani - mówi. -Mieszka w San Francisco, jej mąż jest lekarzem. Są bardzo szczęśliwi. - Dodaje z cierpkim uśmiechem: - O ile mi wiadomo. - Czy wie o listach? - Ellie ostrożnie stawia zdjęcie na stoliku do kawy, starając się nie zazdrościć nieznanej Esme jej spektakularnego genetycznego dziedzictwa ani godnego pozazdroszczenia życia. Tym razem pani Stirling przez chwilę się waha. - Żadnej żywej duszy nigdy nie opowiedziałam tej historii. Która córka chciałaby wiedzieć, że matka kochała kogoś innego niż jej ojciec? A potem opowiada o przypadkowym spotkaniu w kilka lat później, o cudownym szoku, gdy odkryła, że jest tam, gdzie być powinna. - Rozumie pani? Przez tak długi czas czułam, że tkwię w niewłaściwym miejscu... a wtedy pojawił się Anthony. I doznałam tego uczucia - dotyka palcami mostka - że jestem na miejscu. Że to on. -Tak - mówi Ellie. Siedzi na brzeżku sofy. Twarz Jennifer Stirling jest rozświetlona. Nagle Ellie widzi młodą dziewczynę, którą kiedyś była. Znam to uczucie. - To oczywiście było straszne, że odnalazłszy go, nie mogę, z nim odejść. Rozwód był w tamtych czasach czymś zupełnie innym niż dziś, Ellie. Czymś okropnym. Był szarganiem mojego imienia. Wiedziałam, że gdybym spróbowała odejść, mój mąż zniszczyłby mnie. Nie mogłam też opuścić Esme. On, Anthony, zostawił swoje dziecko i nie sądzę, by kiedykolwiek się z tego otrząsnął.

- Więc rzeczywiście nie opuściła pani męża? - Ellie ogarnia poczucie zawodu. - Ależ tak, dzięki tej teczce, którą znaleźliście. Miał śmieszną starą sekretarkę, pannę Jakjejtam - krzywi się. -Nigdy nie mogłam zapamiętać jej nazwiska. Przypuszczam, że się w nim kochała. A wtedy, z jakiegoś powodu, wręczyła mi materiały, które mogły go zniszczyć. On wiedział, że nie może mnie tknąć, skoro mam te dokumenty. Opisuje spotkanie z anonimową sekretarką, szok męża, kiedy ujawniła swoją wiedzę, odwiedziwszy go w biurze. - Dokumenty na temat azbestu. - W mieszkaniu EHie wydawały się tak niewinne, upływ czasu przyćmił ich moc. - Oczywiście wtedy nikt nie miał wiedzy na temat azbestu. Myśleliśmy, że to cudowny materiał. Okropnie mną wstrząsnęło, że firma Laurence'a zniszczyła tyle ludzkich istnień. Dlatego właśnie, żeby pomóc ofiarom, po jego śmierci założyłam fundację. Proszę. Sięga do komody i wyciąga ulotkę. Ze szczegółami opisuje system prawnej pomocy dla osób cierpiących na mezotheliomę jako chorobę zawodową. - W funduszu jest już niewiele pieniędzy, ale wciąż proponujemy pomoc prawną. Mam wśród prawników i lekarzy przyjaciół, którzy świadczą usługi za darmo, tu i za granicą. - Wciąż ma pani pieniądze męża? - Owszem. Taką zawarliśmy umowę. Zachowałam jego nazwisko i zostałam jedną z tych trzymających się na uboczu żon, które nigdzie nie towarzyszą swoim mężom. Wszyscy uważali, że porzuciłam towarzystwo, by zająć się wychowaniem Esme. Wie pani, wtedy nie było to niczym niezwykłym. A on po prostu na wszystkie wydarzenia towarzyskie zabierał swoją kochankę. - Śmieje się, potrząsając głową. W tamtych czasach obowiązywały zadziwiające podwójne standardy. Ellie wyobraża sobie, że siedzi u boku Johna na jakiejś promocji książki. Zawsze uważał, by nie dotykać jej w miejscach publicznych, żeby nic nie wskazywało na ich związek Miała w głębi duszy nadzieję, że ktoś ich przyłapie, gdy będą

się całować, albo że ich namiętność jest tak widoczna, że staną tematem niszczących plotek. Unosi głowę i widzi, że Jennifer Stirling uważnie jej się przygląda. _ Napije się pani jeszcze kawy, Ellie? Mam nadzieję, że nigdzie się pani nie śpieszy. - Nie. Z przyjemnością. Chcę wiedzieć, co było dalej. Wyraz jej twarzy się zmienia. Uśmiech znika. Przez chwilę milczy. - Wrócił do Konga - mówi. - Podróżował do najbardziej niebezpiecznych miejsc. Białym ludziom przytrafiały się tam straszne rzeczy, a on nie był w najlepszym stanie... -Wydaje się, że nie kieruje słów do Ellie. - Mężczyźni są często o wiele bardziej delikatni, niż się wydaje, nieprawdaż? Ellie przetrawia tę informację, starając się nie poddawać fali zniechęcenia. To nie twoje życie, mówi do siebie stanowczo. To nie musi być twoja tragedia. - Jak on się nazywał? Chyba nie Boot? - Nie. To był nasz mały dowcip. Czytała pani powieść Evelyna Waugh? Naprawdę nazywał się Anthony O'Hare. To dziwne, że po tylu latach opowiadam pani o wszystkim. Był miłością mojego życia, a nie mam żadnych jego zdjęć, tylko kilka wspomnień. Gdyby nie listy, mogłabym pomyśleć, że wyobraziłam sobie całą historię. Dlatego to, że mi je pani przyniosła, jest wielkim darem. Ellie ma ściśnięte gardło. Dzwoni telefon, wytrącając je z zamyślenia. - Bardzo przepraszam - mówi Jennifer. Wychodzi do ho-lU/ podnosi słuchawkę. Ellie słyszy, jak jej głos staje się natychmiast spokojny, Przepełniony zawodowym dystansem. - Tak - mówi. - Tak, wciąż działamy. Kiedy rozpoznano u niego?... Tak mi przykro... Ellie gryzmoli nazwisko w notesie i wsuwa go z powrotem do torby. Sprawdza, czy magnetofon działa i czy mikrofon jest na miejscu. Zadowolona siedzi jeszcze przez kilka minut, przypatruje się rodzinnym fotografiom. Pojmuje, że

Jennifer będzie rozmawiać przez dłuższy czas - nie wydaje się właściwe poganianie kogoś, kto prawdopodobnie zapadł na nowotwór płuc. Wyrywa kartkę z notesu, pisze krótki liścik i sięga po płaszcz. Podchodzi do okna. Deszcz ustał, przejaśniło się i kałuże na chodniku odbijają błękit nieba. Podchodzi do drzwi, trzymając w ręku kartkę. - Przepraszam na moment. - Jennifer zasłania ręką słuchawkę. Przykro mi bardzo, ale to chyba trochę potrwa. -Ton jej głosu zdradza, że dziś nie będzie dalszego ciągu rozmowy. - Ktoś chce starać się o odszkodowanie. - Możemy znowu porozmawiać? - Ellie podaje jej kawałek papieru. Tu są moje dokładne namiary. Naprawdę chciałabym wiedzieć... Jennifer kiwa głową, skupiona na rozmówcy. - Tak. Oczywiście. Przynajmniej tyle mogę zrobić. I jeszcze raz dziękuję, Ellie. Ellie, z płaszczem przewieszonym przez ramię, odwraca się do wyjścia. Nagle, kiedy Jennifer przytyka słuchawkę do ucha, zwraca się znów ku niej. - Proszę mi tylko powiedzieć jedno. Kiedy Boot znów wyjechał, co pani zrobiła? Jennifer Stirling opuszcza słuchawkę, wzrok ma jasny i spokojny. - Pojechałam za nim.

Nie mieliśmy romansu. Jeśli próbujesz sugerować, że było inaczej, muszę wyraźnie powiedzieć, że to tylko wytwór Twojej wyobraźni. M do K, list, 1960 r.

20 - Proszę pani! Czy życzy sobie pani drinka? Jennifer otworzyła oczy. Przez prawie godzinę, kiedy samolot linii BOAC z trudem przedzierał się w kierunku Kenii, trzymała się oparcia fotela. Nigdy nie czuła się w samolocie dobrze, ale nieustanne turbulencje tak zwiększyły napięcie na pokładzie Comet, że nawet starzy afrykańscy wyjadacze zaciskali zęby przy każdym podskoku. Wzdrygnęła się, unosząc siedzenie nad fotelem; z tyłu samolotu dobiegały jęki przerażenia. Zapach pośpiesznie zapalanych papierosów sprawił, że w kabinie zrobiło się duszno. - Tak - odparła. - Proszę. - Dam pani podwójny - mrugnęła do niej stewardesa. -Zapowiada się niezłe trzęsienie. Jednym haustem wypiła połowę. Po podróży, której czas rozciągnął się do czterdziestu ośmiu godzin, pod powiekami czuła piasek. Przed wyjazdem spędziła w Londynie kilka bezsennych nocy. Leżała, gorączkowo rozmyślając i dyskutując ze sobą, czy to, co zamierza zrobić, jest - jak sądzili wszyscy inni - szaleństwem. - Chce pani jedną? - Biznesmen z sąsiedniego siedzenia podsunął jej otwarte metalowe pudełko. Miał wielkie dłonie z palcami jak wędzone kiełbaski. - Dziękuję. To miętówki? - spytała. Uśmiechnął się pod białym, sumiastym wąsem. - O, nie. - Mówił z ciężkim, afrykańskim akcentem. - To na uspokojenie nerwów. Przydadzą się na później.

Cofnęła rękę. - Dziękuję, nie skorzystam. Ktoś mi kiedyś mówił, że nie ma powodu obawiać się turbulencji. - I miał rację. Trzeba raczej uważać na turbulencje na ziemi. Nie roześmiała się, więc spojrzał na nią uważniej. - Dokąd się pani wybiera? Na safari? - Nie. Chcę złapać połączenie do Stanleyville. Powiedziano mi, że nie ma bezpośrednich lotów z Londynu. - Kongo? Po co pani chce tam jechać? - Próbuję znaleźć przyjaciela. W jego głosie brzmiało niedowierzanie. - W Kongu? -Tak. Patrzył na nią, jakby była szalona. Wyprostowała się nieco w fotelu, chwilowo zwalniając uchwyt na oparciu. - Nie czyta pani gazet? - Trochę czytam, ale nie przez ostatnie parę dni. Byłam... bardzo zajęta. - Bardzo zajęta, co? Paniusiu, będzie pani chciała natychmiast wracać prosto do Anglii. - Zachichotał cicho. - Jestem pewien, że nie dotrze pani do Konga. Odwróciła się i patrzyła na chmury za oknem, na dalekie szczyty ośnieżonych gór i przez chwilę zastanowiła się, czy istnieje jakakolwiek szansa na to, że w tym właśnie momencie on znajduje się trzy tysiące metrów pod nią. Nie masz pojęcia, jak daleko już dotarłam, oznajmiła bezgłośnie. Dwa tygodnie wcześniej Jennifer Stirling wyszła niepewnie z redakcji „Nation", przystanęła na schodach, trzymając pulchną rączkę córeczki, i zdała sobie sprawę, że nie ma pojęcia, co dalej robić. Zerwał się rześki wiatr, przeganiając po rynsztokach korowody liści; ich bezcelowe trajektorie żywo przypominały jej własną. W jaki sposób zniknął Anthony? Dlaczego nie zostawił żadnej wiadomości? Przypomniała sobie wyraz bólu na jego twarzy w hotelowym holu i poczuła obawę, że zna odpowiedź. Przez głowę przepływały jej

słowa grubego dziennikarza. Świat zdawał się kołysać; przez chwilę wydawało jej się, że zaraz zemdleje. Esme zaczęła marudzić, że musi iść do łazienki. Pilna potrzeba dziecka wytrąciła ją z zamyślenia i zmusiła do zajęcia się praktycznymi sprawami. Zatrzymała się w hotelu Regent, w którym mieszkał, jakby jakaś jej część wierzyła, że łatwiej ją znajdzie, jeśli zdecyduje się wrócić. Musiała wierzyć, że zechce ją znaleźć, że zechce się upewnić, że wreszcie jest wolna. Jedynym dostępnym pokojem był apartament na czwartym piętrze, wzięła go bez wahania. Laurence nie będzie miał zastrzeżeń dotyczących pieniędzy. Gdy uszczęśliwiona Esme zasiadła przed wielkim telewizorem, przerywając chwilami to zajęcie, by poskakać na wielkim łożu, Jennifer spędziła resztę wieczoru, chodząc po pokoju i gorączkowo rozmyślając, w jaki sposób wysłać wiadomość do człowieka znajdującego się gdzieś tam, na ogromnych obszarach Afryki Środkowej. Wreszcie Esme zasnęła, zwinięta w kłębek pod hotelową kołdrą, z kciukiem w buzi. Jennifer leżała i patrzyła na nią, wsłuchując się w odgłosy miasta. Walczyła ze łzami bezsilności i zastanawiała się, czy gdyby myślała wystarczająco intensywnie, mogłaby wysłać mu wiadomość telepatycznie. Boot. Usłysz mnie, proszę. Chcę, żebyś do mnie wrócił. Sama sobie nie poradzę. W drugim i trzecim dniu większość czasu poświęciła Esme. Zaprowadziła ją do Muzeum Historii Naturalnej, a na podwieczorek do Fortnum & Mason. Na Regent Street kupiły ubrania - nie zorganizowała wszystkiego na tyle, by wysłać zabrane ze sobą rzeczy do hotelowej pralni. Na kolację jadły kanapki z pieczonym kurczakiem, dostarczone do pokoju na srebrnej tacy. Od czasu do czasu Esme pytała, gdzie jest tatuś i pani Cordoza, a Jennifer zapewniała ją, że wkrótce się z nimi zobaczy. Była wdzięczna za to, że córka wciąż miała drobne, przeważnie możliwe do zrealizowania życzenia, że obraca się w rutynie narzuconej przez herbatki, kąpiele i spanie. Ale gdy dziewczynka zapadała w sen, zamy-

kała drzwi sypialni i czuła straszliwy lęk. Co czyni? Z upływem godzin coraz bardziej zdawała sobie sprawę z powagi i bezsensu swojej sytuacji. Odrzuciła dotychczasowe życie, przeniosła córkę do pokoju w hotelu - po co? Dzwoniła jeszcze dwa razy do „Nation". Rozmawiała z opryskliwym mężczyzną o wielkim brzuchu; poznawała go już po głosie i obcesowym sposobie mówienia. Powiedział jej, że owszem, przekaże wiadomość, gdy tylko O'Hare zadzwoni. Za drugim razem miała nieodparte wrażenie, że nie jest to prawda. - Do tej pory z pewnością już dotarł do celu. Czy wszyscy dziennikarze nie mieszkają w jednym miejscu? Czy ktoś nie mógłby przekazać mu wiadomości? - Nie jestem jego osobistą sekretarką. Powiedziałem, że przekażę wiadomość, i zrobię to, ale tam jest wojna. Wyobrażam sobie, że ma co innego do roboty niż rozmyślanie o życiu towarzyskim. - 1 połączenie zostało przerwane. Apartament stał się samotną wyspą, odwiedzaną tylko przez pokojówkę i boya hotelowego. Nie ośmielała się dzwonić do nikogo do rodziców czy przyjaciół, nie wiedziała jeszcze, jak wyjaśnić im, co się dzieje. Zmuszała się, by jeść, nie mogła spać. Jej pewność siebie zanikała, wzrastał łęk. Nabierała pewności, że nie może zostać sama. Jak zdoła przetrwać? Nigdy nie robiła niczego samodzielnie. Laurence postara się, by ją odizolować. Rodzice się jej wyrzekną. Zwalczała pokusy zamówienia jakiegoś alkoholu, który by zagłuszył narastające poczucie katastrofy. Z każdym mijającym dniem cichy głos, który rozbrzmiewał jej w głowie, stawał się wyraźniejszy: Zawsze możesz wrócić do Laurence'a. Jaka inna możliwość istniała dla kobiety, która potrafi jedynie być ozdobą? Dni mijały na takich zrywach, surrealistycznej imitacji zwykłego życia. Szóstego dnia zadzwoniła do domu, przypuszczając, że Laurence będzie w pracy. Pani Cordoza podniosła słuchawkę po drugim sygnale, a ona, słysząc cierpienie w jej głosie, poczuła skruchę.

- Gdzie pani jest, pani Stirling? Czy mogę przynieść wasze rzeczy? Czy mogę zobaczyć Esme? Tak się martwiłam... Jennifer odetchnęła z ulgą. Po godzinie gospodyni pojawiła się w hotelu. Niosła walizkę z jej rzeczami. Pan Stirling - powiedziała pani Cordoza - oświadczył tylko, że nie powinna się spodziewać nikogo przez kilka dni. - Poprosił, żebym sprzątnęła gabinet. A kiedy tam zajrzałam.. - Jej ręka powędrowała do twarzy... nie wiedziałam, co o tym myśleć. - Wszystko w porządku. Naprawdę. - Jennifer nie mogła się zmusić do wyjaśnienia, co się stało. - Z wielką przyjemnością pomogę pani, jak tylko będę mogła ciągnęła pani Cordoza - ale nie sądzę, że on... Jennifer położyła jej rękę na ramieniu. - Pani Cordoza, wszystko będzie dobrze. Proszę mi wierzyć, bardzo bym chciała, by została pani z nami, ale myślę, że byłoby to trudne. Wkrótce, gdy wszystko trochę przycichnie, Esme będzie musiała pójść do domu, by odwiedzić ojca. Może więc dla wszystkich będzie lepiej, jeśli pani tam zostanie i się o nią zatroszczy. Esme pokazała wszystkie swoje nowe rzeczy i wdrapała się na kolana pani Cordoza, żeby się przytulić. Jennifer zamówiła herbatę. Gdy odwracając dotychczasowe role, nalewała ją swojej gospodyni, obie uśmiechały się z zażenowaniem. - Bardzo dziękuję, że pani przyszła - powiedziała Jennifer, kiedy pani Cordoza zaczęła się żegnać. Uświadamiało jej to poczucie straty. - Proszę dać mi znać, co pani postanowiła. - Pani Cordoza wkładała płaszcz. Miała zaciśnięte wargi, widać było, ze się martwi. Pod wpływem impulsu Jennifer podeszła i ją uścisnęła. Pani Cordoza objęła Jennifer i mocno przytuliła, czując, że bardzo tego potrzebuje. Pragnęła tchnąć w nią silę. Stały tak na środku pokoju przez kilka minut. Potem nieco zakłopotana gospodyni uwolniła się z uścisku. Poczerwieniał jej nos.

- Nie wrócę - powiedziała Jennifer, słysząc, jak jej słowa rozległy się z niespodziewaną mocą w spokojnym powietrzu. - Znajdę miejsce, gdzie będziemy mogły mieszkać. Ale nie wrócę. Starsza kobieta skinęła głową. - Zadzwonię do pani jutro. - Nabazgrała liścik na hotelowym papierze listowym. - Może mu pani powiedzieć, gdzie jesteśmy. Chyba lepiej, żeby wiedział. Tego wieczoru, kiedy już położyła Esme do łóżka, obdzwoniła wszystkie gazety przy Fleet Street, pytając, czy nie mogłaby wysłać wiadomości do ich korespondentów na wypadek, gdyby gdzieś w Afryce Środkowej natknęli się na Anthony'ego. Zadzwoniła do wujka, który, jak pamiętała, pracował tam kiedyś, i poprosiła, żeby przypomniał sobie nazwy jakichś hoteli. Zadzwoniła do dwóch z nich, jednego w Brazzaville, drugiego w Stanleyville i zostawiła u recepcjonistów wiadomość. Któryś z nich powiedział żałośnie: - Madam, nie ma tu białych. W mieście trwają zamieszki. - Proszę - powiedziała. - Niech pan tylko zapamięta jego nazwisko. Anthony O'Hare. Proszę mu powiedzieć „Boot". Będzie wiedział, co to znaczy. Wysiała kolejny list do gazety, prosiła, by mu go przekazać. przepraszam Cię.. Wróć do mnie, proszę. Jestem wolna, czekam, na Ciebie. Zostawiła go w recepcji, myśląc przy tym, że co się stało, to się nie odstanie. Nie wolno jej teraz myśleć o tym, dokąd trafi, nie może przez następne dni czy tygodnie wyobrażać sobie, gdzie on jest. Zrobiła, co mogła, a teraz pora skupić się na budowaniu nowego życia. Musi być gotowa na moment, kiedy któraś z wielu wiadomości do niego dotrze. Pan Grosvenor znów się uśmiechał. Był to raczej zastygły grymas, starała się go ignorować. Minęło jedenaście dni.

- proszę złożyć podpis tutaj. - Wskazał pięknie wymaniciurowanym palcem. -1 tutaj. Potem, oczywiście, będziemy potrzebowali podpisu pani męża tutaj. Znów się uśmiechnął/ wargi lekko mu drżały. - Och, będzie pan musiał wysłać te papiery bezpośrednio do niego odparła. Herbaciarnia hotelu Regent pełna była kobiet, emerytowanych dżentelmenów i ludzi, których mokre środowe popołudnie zniechęciło do wyjścia na zakupy. - Co takiego? - Już nie mieszkam z mężem. Porozumiewamy się listownie. To zbiło go z tropu, przestał się uśmiechać. Chwycił leżące na kolanach papiery, jakby chciał uporządkować myśli. - Wydaje mi się, że dałam panu jego domowy adres. O, tutaj. Wskazała w teczce jeden z listów. - I będziemy mogły wprowadzić się w przyszły poniedziałek, czyż nie? Moja córka i ja jesteśmy już zmęczone mieszkaniem w hotelu. Gdzieś tam w mieście pani Cordoza szla z Esme na huśtawkę. Przychodziła teraz codziennie, w godzinach, kiedy Laurence był w biurze. Jest tak mato do zrobienia, od kiedy nie ma was w domu, mówiła. Jennifer widziała, jak twarz starszej pani rozjaśnia się, kiedy trzyma Esme. Czuła, że dużo chętniej przebywa z nimi w hotelu niż w pustym domu. Pan Grosvenor zmarszczył brwi. - Pani Stirling, chciałbym coś ustalić... Chce pani powiedzieć, że nie będzie pani mieszkać w tej nieruchomości razem z panem Stirlingiem? Pytam, bo właściciel to szanowany dżentelmen. Miał wrażenie, że wynajmuje mieszkanie rodzinie. - Wynajmuje je rodzinie. - Ale właśnie pani powiedziała... - Panie Grosvenor, będziemy płacić dwadzieścia cztery funty tygodniowo za ten krótkoterminowy wynajem. Jestem kobietą zamężną. W moim przekonaniu człowiek pańskiego pokroju wie, że to sprawa wyłącznie między nami,

jak często, a nawet czy w ogóle, mój mąż będzie tam ze mną mieszkał. Uniósł dłoń w pojednawczym geście, skóra nad kołnierzykiem mu poczerwieniała. Zaczął jąkać coś w rodzaju przeprosin. - To tylko... Przerwał mu kobiecy głos natarczywie wołający ją po imieniu. Jennifer odwróciła się na krześle i dostrzegła przedzierającą się przez zatłoczoną herbaciarnię Yvonne Moncrieff, która już wcisnęła swoją mokrą parasolkę zaskoczonemu kelnerowi. - To tu jesteś! - Yvonne, ja... - Gdzieś ty się podziewała? Nie miałam zielonego pojęcia, co się dzieje. Wyszłam ze szpitala w zeszłym tygodniu, a twoja sakramencka gospodyni nie chciała mi powiedzieć cholernego słowa. A potem Francis mówi... - Przerwała, orientując się, jak daleko dociera jej głos. W herbaciarni zapanowała cisza, na twarzach znajdujących się wokół nich łudzi malowało się zaciekawienie. - Wybaczy nam pan, panie Grosvenor? Myślę, że już skończyliśmy powiedziała Jennifer. Podniósł się z miejsca, zgarnął papiery do teczki i zamknął ją zdecydowanym ruchem. - Dostarczę te papiery do pana Stirlinga dziś po południu. I skontaktuję się z panią. - Skierował się ku wyjściu. Kiedy zniknął, Jennifer położyła rękę na ramieniu przyjaciółki. - Przepraszam cię - powiedziała. - Jest tyle do wyjaśnienia. Masz czas, żeby pójść na górę? Yvonne Moncrieff spędziła cztery tygodnie w szpitalu: dwa przed i dwa po urodzeniu małej Alice. Gdy wróciła do domu, była tak ogłuszona i wyczerpana, że dopiero po kolejnym tygodniu zorientowała się, od jak dawna nie widziała Jennifer. Dwa razy wpadła ją po sąsiedzku odwiedzić, jednak dowiedziała się tylko, że pani Stirling nie ma w domu. Tydzień później postanowiła wyjaśnić, co się dzieje.

- Twoja gospodyni tylko potrząsała głową i powtarzała, ze powinnam porozmawiać z Larrym. - Przypuszczam, że zakazał cokolwiek mówić. - O czym? - Yvonne rzuciła płaszcz na łóżko i usiadła na wyściełanym krześle. - Pokłóciliście się z Larrym? Miała fioletowe cienie pod oczami, ale jej fryzura była nieskazitelna. Jennifer pomyślała, że wygląda dziwnie chłodno, jak pozostałość innego życia. - Odeszłam od niego - powiedziała. Yvonne otworzyła szeroko oczy i powędrowała wzrokiem po jej twarzy. - Larry upił się u nas przedwczoraj wieczorem. Był bardzo pijany. Przypuszczałam, że załatwiają jakieś interesy, i poszłam spać do pokoju dziecka, zostawiając mężczyzn na dole. Podsypiałam, gdy Francis przyszedł na górę, ale usłyszałam, jak mówi, że Larry mu powiedział, że masz kochanka i postradałaś zmysły. Myślałam, że mi się to przyśniło. - No cóż - odparła powoli - to częściowo prawda. Yvonne podniosła rękę do ust. - O Jezu, tylko nie Reggie. Jennifer potrząsnęła głową, zdobyła się na uśmiech. - Nie - westchnęła. - Yvonne, strasznie mi ciebie brakowało. Tak bardzo chciałam z tobą porozmawiać... - Opowiedziała przyjaciółce swoją historię, pomijając niektóre szczegóły, ale odkrywając niemal całą prawdę. To przecież była Yvonne. Wydawało się, że proste słowa, odbijające się echem w cichym pokoju, dawały mylne wyobrażenie o potwornościach, które przeżyła w ostatnich tygodniach. Wszystko się zmieniło; wszystko. Skończyła, mówiąc z emfazą: - Odnajdę go. Wiem, że tak będzie. Muszę mu tylko wszystko wytłumaczyć. Yvonne słuchała uważnie, a Jennifer zdumiało, jak bardzo tęskniła za jej zgryźliwą szczerością. Wreszcie Yvonne uśmiechnęła się niepewnie. - Jestem pewna, że ci wybaczy - powiedziała. - Proszę? - Larry. Jestem pewna, że ci wybaczy.

- Larry? - Jennifer usiadła. - Owszem. - Ale ja nie chcę, by mi wybaczano. - Nie możesz tego zrobić, Jenny. - On ma kochankę. - Och, można się jej pozbyć! Na miłość boską, to tylko jego sekretarka. Powiedz mu, że chcesz zacząć od nowa. Powiedz mu, że musi to zrobić. Jennifer z trudem dobierała słowa. - Ale ja go nie chcę, Yvonne. Nie chcę być jego żoną. - Wolisz czekać na jakiegoś playboya, reportera bez grosza przy duszy, który może w ogóle nie wrócić? - Tak, wolę. Yvonne sięgnęła do torebki, zapaliła papierosa i wypuściła na środek pokoju długą smugę dymu. - A co z Esme? - Co ma być z Esme? - Jak ona da sobie radę, dorastając bez ojca? - Będzie miała ojca. Będzie się z nim stale widywała. Spędzi u niego ten weekend. Napisałam do niego, a on to potwierdził. - Wiesz przecież, że dzieciom rozwiedzionych rodziców strasznie dokuczają w szkole. Córka Allsopów jest w okropnym stanie. - My się nie rozwodzimy. Jej koledzy ze szkoły nie muszą o niczym wiedzieć. Yvonne wciąż nerwowo zaciągała się papierosem. Głos Jennifer brzmiał teraz łagodniej. - Proszę, spróbuj zrozumieć. Nie ma powodu, żebyśmy nie mogli żyć oddzielnie. Społeczeństwo się zmienia. Nie musimy być uwięzieni w czymś... Jestem pewna, że Laurence będzie dużo szczęśliwszy beze mnie. I nie musi mieć to wpływu na cokolwiek. Naprawdę. Między nami też nic się nie zmieni. Właściwie myślałam nawet, czy nie mogłybyśmy w tym tygodniu wyjść gdzieś razem z dziećmi. Możemy wziąć je do zoo. Wiem, że Esme strasznie chce zobaczyć Dottie...

- Do Madame Tussaud? - Albo do Kew Gardens. To zależy tylko od pogody... - Przestań! - Yvonne uniosła elegancką dłoń. - Po prostu przestań. Nie mogę tego słuchać. Mój Boże. Naprawdę jesteś najbardziej samolubną kobietą, jaką znam. - Zgasiła papierosa, wstała i sięgnęła po płaszcz. Czym według ciebie jest życie, Jennifer? Jakąś bajką? Myślisz, że my wszystkie nie mamy dość naszych mężów? Dlaczego, postępując w ten sposób, oczekujesz, że będziemy udawać, iż nic się nie stało, ty zaś będziesz się włóczyć, jakbyś... jakbyś wcale nie była mężatką? Jeśli chcesz żyć w stanie moralnej degeneracji, to twoja sprawa. Ale masz dziecko. Męża i dziecko. I nie możesz oczekiwać, że reszta towarzystwa daruje ci takie zachowanie. Jennifer stała z otwartymi ustami. Yvonne odwróciła się, jakby nawet nie chciała na nią patrzeć. - A ja nie będę jedyna, która to tak odczuwa. Proponuję, żebyś poważnie się zastanowiła, co będziesz dalej robić. -Zarzuciła płaszcz na ramiona i wyszła. Trzy godziny później Jennifer podjęła decyzję. W południe lotnisko Embakasi było kłębowiskiem aktywności. Jennifer zdjęła walizkę z zacinającego się bagażowego taśmociągu, przedarła się do toalety, spryskała twarz zimną wodą i przebrała się w czystą bluzkę. Upięła z powrotem włosy; od upału jej kark stał się mokry. Po paru sekundach od wyjścia na zewnątrz bluzka przykleiła się do pleców. Port lotniczy roił się od ludzi stojących w nieporządnych kolejkach lub w grupach i przekrzykujących się. Przez chwile, stała jak sparaliżowana, obserwując jaskrawo odziane afrykańskie kobiety, które przepychały się przez tłum, taszcząc walizy i niosąc na głowach wielkie toboły związane sznurkiem. Nigeryjscy biznesmeni o lśniącej skórze palili po katach, a dzieci biegały wśród siedzących na podłodze ludzi. Kobieta sprzedająca napoje, pchając mały wózek, przedzierała się przez tłum. Na tablicy odlotów widniały informacje

o kilku opóźnionych rejsach. Nie wiadomo było, kiedy sytuacja się poprawi. W odróżnieniu od hałasu w budynku lotniska na zewnątrz było cicho. Pogoda znacznie się poprawiła, upał wypalił resztki wilgoci i widniejące w oddali fioletowe góry stały się wyraźniejsze. Pas startowy był pusty, stał tam tylko samolot, którym przyleciała; samotny mężczyzna w zamyśleniu szurał miotłą. Po drugiej stronie lśniącego, modernistycznego budynku ktoś założył mały skalny ogródek, pełen kaktusów i sukulentów. Zachwyciła się starannie ułożonymi głazami, dziwiło ją, że ktoś zadał sobie tyle trudu w miejscu tak pełnym chaosu. Stanowiska BOAC i EAA były nieczynne. Przedarła się więc przez tłum, zamówiła w barze kawę, zdołała nawet znaleźć stolik i usiąść w otoczeniu cudzych walizek, plecionych koszy i złowrogo łypiącego koguta ze skrzydłami związanymi szkolnym krawatem. Co mu powie? Wyobrażała go sobie w jakimś klubie dziennikarzy, oddalonym od prawdziwych działań, gdzie korespondenci zbierają się na drinka i omawiają wydarzenia dnia. Czy będzie pił? Mówił jej, że to mały, zamknięty światek. W Stanleyville na pewno ktoś będzie go znał. Gdy tam dotrze, ktoś powie, gdzie go szukać. Wyobrażała sobie, jak wchodzi wyczerpana do klubu - powracający obraz, który skłaniał ją do działania przez kilka ostatnich dni. Wyraźnie widziała go, jak stoi pod szumiącym wentylatorem, może rozmawia z jakimś kolegą, a potem wyobrażała sobie jego zdumienie na jej widok. Rozumiała je: przez ostatnie czterdzieści osiem godzin sama z trudem się rozpoznawała. Nie była przygotowana na to, co zrobiła; nic nie zapowiadało, by była do tego zdolna. A jednak od chwili gdy weszła na pokład samolotu, mimo całego lęku czuła się zadziwiająco szczęśliwa, jakby to właśnie było najważniejszą sprawą w życiu. I czuła w tym momencie przedziwną więź z Anthonym O'Hare. Znajdzie go. Zamiast pozwolić się unosić wydarzeniom, przejęła nad nimi kontrolę. Sama zdecyduje o swojej przy-

szłości. Oddaliła od siebie myśli o Esme, przekonując się, że gdy już będzie mogła przedstawić jej Anthony'ego, okaże się, że było to warte zachodu. Wreszcie młody człowiek w eleganckim bordowym mundurze zasiadł przy okienku BOAC. Zostawiła kawę i prawie biegiem ruszyła przez halę. - Proszę bilet do Stanleyville - powiedziała, grzebiąc w torebce w poszukiwaniu pieniędzy. - Na najbliższy lot. Potrzebny jest do tego mój paszport? Młodzieniec spojrzał na nią ze zdziwieniem. - Nie, proszę pani - powiedział, energicznie kręcąc głową. - Nie ma lotów do Stanleyville. - Ale mówiono mi, że macie bezpośrednie połączenie. - Bardzo mi przykro. Wszystkie loty do Stanleyville są zawieszone. Patrzyła na niego w niemym rozczarowaniu, aż powtórzył jeszcze raz to samo, a potem pociągnęła walizkę do stanowiska EAA. Siedząca tam dziewczyna udzieliła jej takiej samej odpowiedzi. - Nie, proszę pani. Nie ma wylotów do Stanleyville z powodu zamieszek. Są tylko przyloty stamtąd. - A kiedy zostaną wznowione? Muszę szybko dostać się do Konga. Dwoje członków personelu w milczeniu wymieniło spojrzenia. - Nie ma lotów do Konga - powtórzyli. Nie po to dotarła tak daleko, by natknąć się na skonsternowane spojrzenia i odmowę. Nie może teraz zrezygnować. Człowiek na zewnątrz zamiatał wystrzępioną miotłą pas startowy. W tym momencie zauważyła białego mężczyznę ze skórzaną teczką, szedł szybko przez halę. Jego wyprostowana postawa wskazywała, że jest urzędnikiem państwowym. Na Piecach kremowej płóciennej marynarki ciemniał mu trójkąt Potu. Zobaczył ją w tej samej chwili. Zmienił kierunek i podszedł do niej

- Pani Ramsey? Nazywam się Alexander Frobisher, jestem z konsulatu. Gdzie są pani dzieci? - Nie. Nazywam się Jennifer Stirling. Zamknął usta i wyglądał, jakby chciał ustalić, czy to nie ona się myli. Miał podpuchniętą twarz, przez co prawdopodobnie wyglądał na starszego, niż był naprawdę. - Potrzebuję pańskiej pomocy, panie Frobisher - ciągnęła. - Muszę się dostać do Konga. Orientuje się pan, czy mogę złapać jakiś pociąg? Powiedziano mi, że nie ma lotów. W ogóle nikt mi nie chce nic powiedzieć. - Uświadomiła sobie, że ma twarz błyszczącą od potu i że opadają jej włosy. Odezwał się tonem, jakiego używa się, by wyjaśnić coś komuś stukniętemu. - Pani... - Stirling. - Pani Stirling, nikt nie jeździ do Konga. Nie wie pani, że tam... - Owszem, wiem, są tam jakieś zamieszki. Ale ja muszę kogoś znaleźć, dziennikarza, który tam pojechał mniej więcej dwa tygodnie temu. To niesłychanie ważne. Nazywa się... - Proszę pani, w Kongu nie ma już żadnych dziennikarzy. - Zdjął okulary i poprowadził ją w stronę okna. - Ma pani jakieś pojęcie o sytuacji? - Nie bardzo. To znaczy, nie. Podróżuję z Anglii. Dość okrężną drogą. - Aktualnie w wojnę jest zaangażowany rząd Stanów Zjednoczonych, a także nasz i parę innych. Jeszcze trzy dni temu mieliśmy kryzysową sytuację: trzystu pięćdziesięciu białych zakładników, w tym kobiety i dzieci, którym groziła egzekucja z rąk buntowników Simby. Belgijskie oddziały walczą z nimi na ulicach Stanleyville. Mamy już wiadomości o śmierci około setki cywilów. Prawie go nie słyszała. - Ale ja mogę zapłacić, cena nie gra roli. Muszę się tam dostać. Wziął ją za rękę.

- Pani Stirling, mówię wyraźnie, że nie dotrze pani do Konga- Nie ma pociągów, samolotów ani dróg. Wojsko jest przerzucane mostem powietrznym. A gdyby nawet transport byl możliwy, nie mógłbym zgodzić się na to, by obywatelka brytyjska - brytyjska kobieta znalazła się w strefie działań wojennych. - Nagryzmolił coś w notesie. Znajdę pani miejsce, w którym pani poczeka, i pomogę zarezerwować bilet na powrót do domu. To nie jest kraj dla samotnej kobiety. Westchnął ze znużeniem, jakby właśnie podwoiła jego brzemię. Jennifer zbierała myśli. - Ilu ludzi zginęło? - Nie wiemy. - Zna pan ich nazwiska? - Na razie mamy tylko bardzo prowizoryczną listę. Z pewnością nie jest kompletna. - Proszę... - Jej serce niemal zamierało. - Proszę mi ją pokazać. Muszę wiedzieć, czy on jest... Wyciągnął z teczki wystrzępiony kawałek maszynopisu. Przejrzała go, jej wzrok był tak zmęczony, że nazwiska, spisane w porządku alfabetycznym, rozmazywały się jej przed oczami. Harper. Hambro. O'Keefe. Lewis. Nie było jego nazwiska. Nie było tam jego nazwiska. Uniosła głowę i spojrzała na Frobishera. - Zna pan nazwiska zakładników? - Pani Stirling, nie mamy nawet pojęcia, ilu obywateli brytyjskich było w mieście. Proszę spojrzeć. - Wyciągnął z teczki kolejną kartkę papieru. Podał ją, wolną ręką zabijając moskita, który wylądował mu na karku. - To najnowszy komunikat wysłany do lorda Walstona. Zaczęła czytać, do oczu przybliżały się frazy: pieć tysięcy zabitych w samym Stanleyville... Sądzimy, że dwudziestu siedmiu obywateli jednoczonego Królestwa pozostaje jeszcze na terytorium opanowanym przez rebeliantów...

Nie możemy nawet w przybliżeniu wskazać, kiedy oddziały dotrą do obszarów, gdzie znajdują się obywatele brytyjscy. - W mieście są oddziały belgijskie i amerykańskie. Przejmują kontrolę w Stanleyville. W pogotowiu stoi nasz transportowiec, którym ewakuujemy tych, którzy się na to zdecydują. - Jak można się upewnić, że on jest na pokładzie? Frobisher podrapał się po głowie. - Nie można. Wydaje się, że niektórzy ludzie nie chcą się ewakuować. Wolą zostać w Kongu. Może mają swoje powody. Nagle przypomniała sobie grubego redaktora wiadomości. Kto wie? Może chciał uciec. - Jeśli pani przyjaciel będzie chciał się stamtąd wydostać, wydostanie się - powiedział. Wytarł twarz chusteczką. - Jeśli będzie chciał zostać, to bardzo możliwe, że zniknie, w Kongu jest to łatwe. Chciała coś powiedzieć, ale zamilkła, kiedy przez halę przetoczył się cichy pomruk, a z bramki przylotów wyłoniła się jakaś rodzina. Na przedzie szła dwójka milczących małych dzieci z zabandażowanymi rękami i głowami, o przedwcześnie postarzałych twarzach. Blondynka tuląca do siebie niemowlę miała oszalałe spojrzenie, brudne włosy i wyraz napięcia na twarzy. Na jej widok dużo starsza kobieta uwolniła się z ramion powstrzymującego ją męża, szlochając, przedarła się przez barierkę i zaczęła przyciągać ich do siebie. Rodzina prawie nie drgnęła. Po chwili młoda matka osunęła się na kolana i zaczęła płakać z głową na pulchnym ramieniu starszej kobiety. Frobisher wepchnął papiery do teczki. - To Ramseyowie. Przepraszam, muszę się nimi zająć. - Byli tam - spytała, obserwując, jak dziadek bierze na ręce małą dziewczynkę - podczas masakry? - Widok twarzy dzieci, znieruchomiałych z powodu jakiegoś nieznanego szoku, zmienił jej krew w lodowatą wodę.

Probisher rzucił jej twarde spojrzenie. - Pani Stirling, musi pani natychmiast wyjechać. Dziś wieczorem odlatuje samolot Wschodnioafrykańskich Linii Lotniczych. O ile nie ma pani w tym mieście ustosunkowanych przyjaciół, z całą mocą nalegam, żeby się pani w nim znalazła. Podróż powrotna zajęła jej dwa dni. I od tej chwili zaczęło się nowe życie. Yvonne dotrzymała słowa. Nie skontaktowała się z nią, a gdy Jennifer przy jakiejś okazji spotkała Violet, ta była tak wyraźnie zmieszana, że podążanie za nią zdawało się czymś krzywdzącym. Przejęła się tym mniej, niż się spodziewała: należały do dawnego życia, które teraz z trudem uznawała za swoje. Pani Cordoza przychodziła do nowego mieszkania prawie codziennie, znajdując różne powody, by spędzać czas z Esme albo pomagać w gospodarskich zajęciach, a Jennifer zorientowała się, że bardziej jej zależy na towarzystwie byłej gospodyni niż dawnych przyjaciółek. Pewnego deszczowego popołudnia, kiedy Esme spała, opowiedziała pani Cordoza o Anthonym, a ta odwzajemniła się zwierzeniami o swoim mężu. Potem, rumieniąc się, wspomniała o miłym mężczyźnie z restauracji o dwie ulice dalej, który przysłał jej kwiaty. - Nie miałam zamiaru go zachęcać - dodała ostrożnie, wracając do prasowania - ale skoro tak... Laurence kontaktował się z nią listownie, za pośrednictwem pani Cordoza. Chciałbym, w najbliższą sobotę zabrać Esme na ślub Mojego kuzyna w Winchester. Dopilnuję, żeby wróciła o siódmej wieczorem,. Listy były chłodne, formalne, wyważone. Czasem Jennifer czytając je, zastanawiała się, jak mogła poślubić tego człowieka. Co tydzień chodziła do urzędu pocztowego przy Langley Street, żeby sprawdzić, czy nie ma czegoś w skrytce

pocztowej. Co tydzień wracała do domu, starając się nie czuć przygnębienia z powodu usłyszanego od poczmistrzyni: „nie". Przeprowadziła się do wynajętego mieszkania, a kiedy Esme poszła do szkoły, podjęła nieodpłatnie pracę w miejscowym Biurze Porad Obywatelskich, jedynej organizacji, której nie przeszkadzał jej brak doświadczenia. „Nauczy się pani podczas pracy - powiedział kierownik. - I proszę mi wierzyć, szybko się pani nauczy". Po niecałym roku zaproponowano jej płatną posadę w tym samym biurze. Doradzała ludziom w sprawach praktycznych, na przykład, jak wiązać koniec z końcem, jak prowadzić rozmowy na temat czynszu - było wielu złych właścicieli - jak sobie radzić z rozbitą rodziną. Z początku bywała wyczerpana niekończącą się litanią problemów, lamentami przewijających się przez biuro nieszczęśników, ale stopniowo stawała coraz bardziej pewna siebie i doszła do wniosku, że nie ona jedna zabałaganiła sobie życie. Ponownie oszacowała to, co przeżyła, i doszła do wniosku, że jest wdzięczna losowi za to, co osiągnęła. Czuła dumę, gdy ktoś wracał, by jej powiedzieć, że mu pomogła. Dwa lata później ona i Esme przeprowadziły się do mieszkania z dwiema sypialniami w St Johns Wood, kupionego za pieniądze Laurence'a i spadek, który dostała po ciotce. Tygodnie zmieniały się w miesiące, a potem w lata, i Jennifer pogodziła się z myślą, że Anthony O'Hare nie wróci. Nie odpowiedział na jej listy. Raz tylko wstrząsnęła nią szczegółowa relacja prasowa z masakry w hotelu Victoria w Stanleyville. Od tej pory przestała czytać jakiekolwiek gazety. Jeszcze jeden raz zadzwoniła do „Nation". Telefon odebrała sekretarka. Gdy się przedstawiła, mając przelotną nadzieję, że może przypadkiem tym razem Anthony tam będzie, usłyszała: „Czy to ta Stirling?". I odpowiedź: „Czy to ta, z którą nie chce rozmawiać?". Odłożyła słuchawkę.

Swojego męża zobaczyła po siedmiu latach. Esme zaczynała naukę w szkole z internatem, dużym budynkiem z czerwonej cegły w Hampshire, z bałaganiarską atmosferą uwielbianego domu na wsi. Jennifer wzięła wolne popołudnie, żeby ją zawieźć. Pojechały jej nowym mini. Miała na sobie kostium w kolorze wina. Obawiała się, że Laurence zrobi na ten temat nieprzyjemną uwagę - nigdy nie podobała mu się w tym kolorze. Proszę, nie mów tego przy Esme, podpowiadała mu w myślach. Liczmy się ze słowami. Mężczyzna siedzący w holu w niczym jednak nie przypominał Laurence'a, jakiego pamiętała. W pierwszej chwili wręcz go nie poznała. Miał szarą skórę, zapadnięte policzki; wyglądał na starszego o dwadzieścia lat. - Cześć, tatusiu. - Esme go uściskała. - Jennifer - powiedział. Skinął głową, ale nie wyciągnął do niej ręki. - Laurence... - Starała się ukryć szok. Spotkanie było krótkie. Dyrektorka, młoda kobieta obdarzona spokojnym, przenikliwym wzrokiem, nie skomentowała faktu, że mają różne adresy. Może więcej ludzi tak teraz żyje - pomyślała Jennifer. W tym tygodniu spotkała w biurze cztery kobiety, które chciały opuścić mężów. - Cóż, zrobimy wszystko, co w naszej mocy, by Esme była tu szczęśliwa - powiedziała pani Browning. Jennifer pomyślała, że jej oczy są pełne życzliwości. - Łatwiej jest, gdy dziewczynki same chcą iść do szkoły z internatem. Rozumiem, że ma tu już przyjaciółki, więc myślę, że szybko się zadomowi. - Czytała sporo książek Enid Blyton* - wtrąciła Jennifer. Podejrzewam, że uważa, iż szkoła zasadniczo polega na ucztowaniu o północy. - Och, to się zdarza. Szkolny sklepik jest otwarty w piątkowe popołudnie prawie wyłącznie w tym celu. Na ogół Przymykamy na to oko, pod warunkiem że dziewczęta nie

* Enid Blyton (1897-1968) - znana angielska pisarka, tworząca rnie dla dzieci i młodzieży (przyp. tłum.).

zachowują się zbyt głośno. Chcemy, żeby czuły, że szkoła z internatem ma swoje zalety. Jennifer się rozluźniła. To Laurence wybrał tę placówkę, a jej obawy okazały się nieuzasadnione. Następne parę tygodni będzie trudne, ale przyzwyczaiła się już do okresowych nieobecności Esme, kiedy córka była u Laurence'a. Zajmowała ją też praca. Dyrektorka wstała i podała jej rękę. - Dziękuję państwu. Oczywiście zadzwonimy, jeśli będą jakieś problemy. Kiedy zamknęły się za nimi drzwi, Laurence zaczął kaszleć ostrym, suchym kaszlem, który sprawił, że Jennifer zacisnęła zęby. Chciała coś powiedzieć, ale uniósł dłoń, jakby chciał ją powstrzymać. Powoli zeszli ze schodów ramię w ramię, jakby nie byli w separacji. Mogła iść dwa razy szybciej, ale uznała to za okrutne, słysząc jego ciężki oddech i dostrzegając jego wyraźne cierpienie. Wreszcie nie mogła tego znieść, zatrzymała więc przechodzącą dziewczynkę i poprosiła o przyniesienie szklanki wody. Po chwili Laurence ciężko usiadł na mahoniowym krześle w wyłożonym boazerią korytarzu, aby się napić. Jennifer odważyła się spojrzeć na niego. - Czy to?... - zapytała. - Nie. - Odetchnął głęboko, z bólem. - To z pewnością cygara. Świetnie zdaję sobie sprawę, co to za ironia losu. Usiadła obok niego. - Powinnaś wiedzieć, że zadbałem o to, byście obydwie były zabezpieczone. Spojrzała na niego z ukosa, ale wydawał się pogrążony w myślach. - Wychowaliśmy dobre dziecko - powiedział w końcu. Przez okno widzieli Esme gawędzącą z dwiema dziewczynkami. Jakby na niesłyszalny sygnał wszystkie trzy przebiegły przez trawnik w powiewających spódniczkach. - Przepraszam - powiedziała, odwracając się znów ku niemu. - Za wszystko. Odstawił szklankę i z trudem uniósł się z krzesła. Przez

chwilę stał tyłem do niej, kierując spojrzenie na widoczne przez okno dziewczynki. Potem odwrócił się w jej stronę i nie patrząc w oczy, lekko skinął głową. Patrzyła, jak od głównych drzwi idzie sztywno przez trawnik do samochodu, w którym czekała jego przyjaciółka. Córka podskakiwała obok niego. Machała mu z entuzjazmem, gdy prowadzony przez szofera daimler znikał na podjeździe. Laurence umarł dwa miesiące później.

Nienawidzę cię i wiem że ty ciągle mnie lubisz ale ja nie lubię ciebie nie obchodzi mnie co mówią twoi głupi przyjaciele kazałeś mi dotknąć swoich rąk pod głupim pretekstem i mówisz że mnie objąłeś przypadkiem już nigdy nigdy cię nie będę lubić NIENAWIDZĘ CIĘ NIENAWIDZĘ CIĘ NAJBARDZIEJ NA TYM CHOLERNYM ŚWIECIEEEEE wolałabym się umówić z pająkiem albo szczurem nisz z tobom jesteś taaaki paskudny i tłusty!!! K do M, e-mail

21 Przez cały wieczór nie przestawało padać, ciemnoszare chmury mknęły nad linią dachów, dopóki nie pochłonęła ich noc. Ulice toną w nieustającej ulewie, która zatrzymuje ludzi w domach. Jedyne, co słychać, to sporadyczny świst opon na mokrym asfalcie, bulgotanie przepełnionych studzienek kanalizacyjnych lub szybkie kroki kogoś, kto stara się dotrzeć do domu. Nie ma wiadomości na sekretarce ani migających kopert na komórce, sygnalizujących esemesa. E-maile dotyczą wyłącznie pracy lub reklamują generyczną viagrę. Jeden jest od matki, zawiera szczegółowy opis rekonwalescencji psa po wymianie stawu biodrowego. Ellie siedzi po turecku na sofie, sączy trzeci kieliszek czerwonego wina i znów czyta listy, które skopiowała przed oddaniem. Cztery godziny temu wyszła z mieszkania Jennifer Stirling, ale jej mózg wciąż pracuje na wysokich obrotach. Widzi nieznanego Boota, lekkomyślnego i zrozpaczonego, przebywającego w Kongu w czasie, gdy mordowano Europejczyków. „Czytałam relację na temat mordów, całego hotelu w Stanleyville - powiedziała Jennifer - i głośno płakałam ze strachu". Wyobraża sobie, jak chodzi co tydzień na pocztę w daremnym oczekiwaniu na list, który nigdy nie nadejdzie. Łzy kapią jej na rękaw, pociąga nosem, ociera oczy. Ich romans coś znaczył, myśli. On był mężczyzną, który otworzył się przed kobietą, którą kochał; starał się ją zrozumieć i próbował ją chronić nawet przed nią samą. Skoro nie

mógł jej mieć, usunął się na drugi koniec świata i bardzo możliwe, że zdecydował się poświęcić siebie. A ona opłakiwała go przez czterdzieści lat. A co ma Ellie? Świetny seks, mniej więcej raz na dziesięć dni, i mnóstwo niezobowiązujących e-maili. Trzydzieści dwa lata, jej kariera utknęła w martwym punkcie, przyjaciele wiedzą, że emocjonalnie znalazła się na straconej pozycji, i z dnia na dzień trudniej jej przekonać samą siebie, że to jest życie, które sobie wybrała. Kwadrans po dziewiątej. Wie, że nie powinna więcej pić, ale jest zła, pełna smutku, w nihilistycznym nastroju. Nalewa kolejny kieliszek, płacze i jeszcze raz czyta ostatni list. Czuje, że tak jak Jennifer zna go już na pamięć. Odbija się w niej echem. Być bez Ciebie - tysiące mil od Ciebie - nie przynosi żadnej ulgi. Fakt, że nie dręczy mnie Twoja bliskość, że nie widzę codziennie swojej niemożności posiadania jedynej rzeczy, której naprawdę pragnę, nie uleczył mnie. To tylko pogorszyło sprawę. Moja przyszłość jawi mi się jak ponura. pusta droga. Sama jest niemal w tym mężczyźnie zakochana. Wyobraża sobie Johna, słyszy, jak mówi te słowa, a alkohol sprawia, że obaj się przenikają. Czy można wznieść swoje przyziemne życie do epickiego wymiaru? Z pewnością miłość wymaga odwagi. Wyciąga z torebki komórkę, płonie w niej coś ponurego i zuchwałego. Otwiera klapkę i pisze niezdarnymi palcami: Zadzwoń proszę. Ten jedyny raz. Muszę cię usłyszeć. X Naciska „wyślij", wiedząc, że popełniła kolosalny błąd. - On będzie wściekły. Albo nie odpowie. Nie jest pewna, co gorsze. Ellie ukrywa twarz w dłoniach i opłakuje nieznanego Boota, Jennifer, stracone szanse i zmarnowane życie. Uża-

la się nad sobą, bo nikt nigdy nie pokocha jej tak, jak on kochał Jennifer. Podejrzewa, że psuje coś, co mogłoby być doskonałym, choć zwykłym życiem. Płacze, ponieważ jest pijana i siedzi w swoim mieszkaniu, a samotne mieszkanie ma niewiele zalet poza tą, że można swobodnie płakać, kiedy ma się na to ochotę. Podrywa się, słysząc brzęczyk domofonu. Podnosi głowę, nieruchomieje, a brzęczyk znowu się odzywa. Przez krótką, szaloną chwilę zastanawia się, czy to nie John - w odpowiedzi na jej wiadomość. Z nagłym ożywieniem pędzi do przedpokoju, staje przed lustrem, gorączkowo rozciera wypieki na twarzy i podnosi słuchawkę. - Kto tam? - Cześć, mądralo. Jak się pisze „nieproszony przypadkowy gość"? Ellie mruga. - Rory. - Nie, nie tak. Ellie przygryza wargę. Przez chwilę panuje cisza. - Jesteś zajęta? Przechodziłem obok. - Głos ma pełen entuzjazmu. No dobrze, byłem na właściwej linii metra. - Wejdź na górę. - Odwiesza słuchawkę i spryskuje twarz zimną wodą, starając się nie czuć rozczarowania, bo oczywiście nie mógł to być John. Słyszy, jak Rory biegnie, przeskakując co drugi stopień, i pcha drzwi, które zostawiła otwarte. - Przyszedłem, żeby wyciągnąć cię na drinka. Och! -Zerka na pustą butelkę po winie, a potem, odrobinę dłużej, na jej twarz. - Aha. Spóźniłem się. Posyła mu mało przekonujący uśmiech. - To nie był cudowny wieczór. - Rozumiem. - Jeśli chcesz iść, nie ma sprawy. - Rory nosi szary szalik, chyba kaszmirowy. Nigdy nie miała kaszmirowego pulowera. Jakim cudem dożyła trzydziestego drugiego roku życia, nie będąc posiadaczką pulowera z kaszmiru? - Właściwie nie jestem dzisiaj najlepszym towarzystwem.

Rory znów spogląda na butelkę po winie. - No dobra - mówi, odwijając z szyi szalik. - Nigdy dotąd nie było to dla mnie przeszkodą. Co myślisz o nastawieniu czajnika? Robi herbatę, rozglądając się po jej małej kuchni w poszukiwaniu kubków, mleka i łyżeczek. Ellie myśli o Johnie, który zaledwie tydzień wcześniej robił to samo, i znów ma oczy pełne łez. Rory siada, stawia przed nią kubek, a gdy ona pije, rozgaduje się - wyjątkowo jak na niego - o tym, jak spędził dzień, o przyjacielu, z którym spotkał się na drinka, a tamten zaproponował wyprawę przez Patagonię. Ten przyjaciel znają się od dziecka - stał się kimś w rodzaju podróżnika-wyczynowca. - Znasz ten typ. Mówisz, że wybierasz się do Peru. A on na to: „Och, daj sobie spokój ze szlakiem na Machu Piechu, spędziłem trzy dni z Pigmejami w dżungli Atacanta. Kiedy skończyło się nam mięso pawianów, nakarmili mnie jednym ze swoich krewniaków". - To miłe. - Zwinęła się na sofie, obejmując dłońmi kubek. - Przepadam za tym facetem, ale nie jestem pewien, czy wytrzymam z nim przez sześć miesięcy. - To na tak długo wyjeżdżasz? - Mam nadzieję. Czuje, jak zwala się na nią kolejne niepowodzenie. Jasne, Rory to nie John, ale fakt, że istnieje mężczyzna, z którym od czasu do czasu można gdzieś wieczorem wyskoczyć, stanowi pewną pociechę. - No to co się dzieje? - pyta Rory. - Och... miałam niesamowity dzień. - Jest sobota. Myślałem, że takie dziewczyny jak ty chodzą kupować buty i plotkują przy późnym śniadaniu. - No to nie jestem typowa. Spotkałam się z Jennifer Stirling. - Z kim? - Z panią od listów.

Rory pochyla się do przodu. Widzi jego zaskoczenie. - No, no! Naprawdę odezwała się do ciebie? Jak to było? Ellie nagle znów zaczyna płakać, płyną jej łzy. - Przepraszam - mruczy, sięgając po chusteczki. - Przepraszam. Nie mam pojęcia, czemu się tak głupio zachowuję. Czuje, jak Rory kładzie jej rękę na ramieniu, obejmuje ją. Pachnie barem, dezodorantem, szamponem do włosów i świeżym powietrzem. - Hej - mówi cicho. - Hej... to nie w twoim stylu. Ellie myśli, że on nie może tego wiedzieć. Nikt nie wie, jaka jest. Nie ma pewności, czy sama to wie. - Opowiedziała mi o wszystkim. O całym romansie. Och, Rory, to takie smutne. Tak bardzo się kochali i tęsknili za sobą, aż on zginął w Afryce i nigdy już go nie zobaczyła. - Płacze tak, że jej słowa są prawie niezrozumiałe. Rory obejmuje ją, pochyla głowę, żeby słyszeć, co mówi. - I rozmowa ze starszą panią sprawiła, że jesteś taka smutna? Nieudany romans sprzed czterdziestu lat? - Musiałbyś tam być i słyszeć, co mówiła. - Opowiada mu część historii i ociera oczy. - Ona jest taka piękna, pełna wdzięku i smutna... - Ty jesteś piękna, pełna wdzięku i smutna. No dobrze, może niezbyt pełna wdzięku. Ellie opiera głowę na jego ramieniu. - Nigdy bym nie przypuszczał, że jesteś... Nie zrozum tego niewłaściwie, ale zaskoczyłaś mnie, Ellie. Nie sądziłem, że te listy tak cię poruszą. - Chodzi nie tylko o listy. - Ellie pociąga nosem. Rory czeka. Odsunął się teraz w głąb sofy, ale jego ręka wciąż lekko dotyka jej karku. Ellie zdaje sobie sprawę, że nie chce, aby ją zabrał. - Więc...? - pyta cicho. - Boję się... - Czego? Ellie zniża głos do szeptu. - Boję się, że mnie nikt nigdy tak nie pokocha. Alkohol sprawił, że jest lekkomyślna. Jego oczy łagodnie-

ją, patrzy na nią ze współczuciem. Przygląda się, jak Ellie ociera oczy. Przez chwilę zdaje jej się, że zamierza ją pocałować, ale on podnosi list i czyta na głos: Dziś wieczorem,, wracając do domu, natknąłem się na awanturę, która zaczęta się w barze. Biło się dwóch mężczyzn, podjudzanych przez pijanych kumpli. Nagle porwał mnie ten wrzask i chaos, przekleństwa i latające butelki. W oddali wyła policyjna syrena. Mężczyźni pierzchali w różne strony, samochody skręcały z piskiem, by uniknąć walczących, A ja potrafiłem myśleć tylko o tym, jak w uśmiechu wyginają Ci się kąciki ust. 1 wyraźnie czułem, że w tej właśnie chwili Ty też myślisz o mnie. Możliwe, że to tylko fantazja, możliwe, że myślałaś o teatrze, kryzysie ekonomicznym albo o tym, czy kupić nowe zasłony. Lecz nagle w samym centrum tego obrazu szaleństwa zdałem sobie sprawę, że posiadanie kogoś, kto mnie rozumie, kto mnie pragnie, kto postrzega mnie jako lepszą wersję samego siebie, jest nadzwyczajnym darem. Nawet gdy nie jesteśmy razem, świadomość, że dla Ciebie jestem tym człowiekiem, stanowi dla mnie źródło pokrzepienia. Zamknęła oczy i słuchała głosu Rory'ego, który cicho recytował te słowa. Wyobraża sobie, jak musiała się czuć Jennifer - kochana, uwielbiana, upragniona. Nie jestem pewny, czym na to zasłużyłem. Nawet teraz nie jestem tego pewny. Lecz już samo to, że mogę myśleć o Twojej pięknej twarzy, o Twoim uśmiechu i wiedzieć, że jakaś ich część może należeć do mnie, jest chyba najwspanialszą rzeczą, jaka się zdarzyła w całym moim życiu. Słowa umilkły. Ellie otwiera oczy i widzi tuż przed sobą oczy Rory'ego. - Jak na inteligentną kobietę - mówi - jesteś niezwykle tępa.

- Nie wiesz... - zaczyna. - Nie rozumiesz... - Sądzę, że wiem wystarczająco dużo. - Zanim Ellie jest stanie odpowiedzieć, Rory całuje ją. Ona zastyga na moment, a dręcząca ją pokryta piegami dłoń pojawia się znowu. Dlaczego mam poczuwać się do lojalności wobec kogoś, kto pewnie właśnie w tej chwili uprawia szalony wakacyjny seks? I już wargi Rory'ego dotykają jej warg, jego dłonie obejmują jej twarz. Oddaje mu pocałunki, w głowie ma pustkę, jej ciało jest po prostu wdzięczne za ramiona, które ją obejmują, za jego wargi na swoich. Wymaż to wszystko, błaga go w myślach. Napisz tę stronę na nowo. Przesuwa się, czując niejasne zdziwienie, że mimo swojej rozpaczliwej tęsknoty tak bardzo pragnie tego mężczyzny. A później nie jest już w stanie myśleć o czymkolwiek. Budzi się i patrzy na ciemne rzęsy. Strasznie ciemne, myśli przez parę sekund, zanim do jej świadomości przesączy się fakt, że rzęsy Johna są koloru toffi. Ma jedną białą rzęsę na zewnętrznej krawędzi lewego oka, a Ellie jest całkiem pewna, że tylko ona to zauważyła. Śpiewają ptaki. Silnik jakiegoś samochodu za oknem uporczywie ryczy na wysokich obrotach. Czuje rękę przerzuconą przez jej nagie biodro. Jest zaskakująco ciężka, a kiedy Ellie się porusza, dłoń przez chwilę zaciska się na jej pośladku, jakby odruchowo nie chciała jej puścić. Patrzy na rzęsy, przypomina sobie wydarzenia poprzedniego wieczora. Ona i Rory na podłodze przed sofą. On, po jej uwadze, ze zmarznie, ściąga z łóżka kołdrę. Jego włosy, gęste i miękkie, w jej dłoniach, jego ciało, niespodziewanie barczyste, nad nią, jej łóżko, jego głowa znikająca pod kołdrą. Z lekkim dreszczem uświadamia sobie to wszystko i nie potrafi jeszcze określić, co w związku z tym czuje. John. Esemes. Kawa, myśli, szukając czegoś bezpiecznego. Kawa i rogaliki. Oswobadza się z jego uścisku, ze wzrokiem wciąż utkwionym w uśpionej twarzy. Unosi jego rękę i kładzie ją

delikatnie na prześcieradle. On budzi się, a ona nieruchomieje. Przez chwilę widzi swoje zmieszanie natychmiast odbite w jego oczach. - Hej - mówi Rory, glos ma zachrypnięty z niewyspania. O której w końcu zasnęli? Przypomina sobie, jak chichotali, ponieważ za oknem robiło się jasno. On pociera twarz, ciężko unosi się na łokciu. Włosy sterczą mu z jednej strony, podbródek ma ciemniejszy, szorstki. - Która godzina? - Prawie dziewiąta. Wyskoczę po porządną kawę. Cofa się ku drzwiom, świadoma swojej nagości w zbyt jasnym świetle poranka. - Jesteś pewna? - woła Rory, kiedy ona znika za drzwiami. - Nie chcesz, żebym ja poszedł? - Nie, nie... - Wskakuje w dżinsy znalezione przy drzwiach pokoju. W porządku. - Dla mnie proszę czarną. - Ellie słyszy, jak opada z powrotem na poduszkę i mruczy coś o swojej głowie. Jej majtki wystają spod odtwarzacza dvd. Chwyta je szybko i wpycha do kieszeni. Wciąga przez głowę koszulkę, otula się kurtką i nie zatrzymując się, by sprawdzić, jak wygląda, zbiega po schodach. Idzie szybko w stronę miejscowej kafejki, po drodze wybierając na komórce numer. Obudź się. Odbierz telefon. Już stoi w kolejce, kiedy po trzecim sygnale Nicky odbiera. - Ellie? - O Boże, Nicky, zrobiłam coś okropnego. - Zniża głos, odwracając się od rodziny, która weszła za nią do kafejki. Ojciec milczy, matka usiłuje zagonić dwójkę małych dzieci do stolika. Ich blade twarze z podkrążonymi oczami mówią o bezsennej nocy. - Poczekaj. Jestem w siłowni. Zaraz wychodzę. W siłowni? O dziewiątej w niedzielny poranek? Słyszy głos Nicky na tle ulicznego hałasu. - Co znaczy „okropnego"? Morderstwo? Gwałt na nieletnim? A może zadzwoniłaś do żony faceta i powiedziałaś mu, że jesteś jego kochanką?

- Przespałam się z tym gościem z pracy. Krótka przerwa. Podnosi głowę i widzi, że barmanka patrzy na nią, unosząc brwi. Zasłania ręką mikrofon. - Och. Proszę dwie duże americanos, jedną z mlekiem, i dwa, nie, trzy rogaliki. - Facet z biblioteki? _ Tak. Pojawił się wczoraj wieczorem, ja byłam pijana i czułam się naprawdę parszywie, a on przeczytał jeden z tych listów miłosnych i sama nie wiem... -No i? - No i przespałam się z kimś innym! - Było okropnie? Oczy Rory'ego, zmrużone i rozbawione. Jego głowa pochylona nad jej piersiami. Pocałunki. Niekończące się pocałunki. - Nie, było... całkiem dobrze. Naprawdę dobrze. - To jaki masz problem? - Powinnam sypiać z Johnem. Barmanka i wyczerpany ojciec wymieniają spojrzenia. Ellie uświadamia sobie, że oboje słuchają z zaciekawieniem. - Sześć funtów sześćdziesiąt trzy - mówi z uśmieszkiem dziewczyna. Ellie sięga do kieszeni po drobne i wyciąga majtki. Wyczerpany ojciec chrząka - a może to stłumiony śmiech. Ellie przeprasza, twarz jej płonie, podaje pieniądze i ze spuszczoną głową przesuwa się do końca lady, by poczekać na swoją kawę. - Nicky... - Och, Ellie, na miłość boską. Sypiasz z żonatym mężczyzną, który zapewne wciąż sypia ze swoją żoną. On nic ci nie obiecuje, prawie nigdzie z tobą nie chodzi, nie planuje zostawienia jej... - Tego nie wiadomo. - Wiadomo. Przykro mi, skarbie, ale mogłabym postawić na to mój zbyt mały i potwornie zadłużony dom. A jeśli mówisz, że właśnie uprawiałaś wspaniały seks z miłym facetem, który jest wolny i wygląda na to, że ma ochotę spędzać

z tobą więcej czasu, to chyba nie zamierzasz błagać o prozac. W porządku? - W porządku - odpowiada cicho. - A teraz wracaj do domu, obudź go i kochajcie się jak wariaci, a jutro rano spotkaj się w kafejce ze mną i z Corinne i opowiedz nam o wszystkim. Ellie się uśmiecha. Jak miła jest radość przebywania z kimś, a nie ciągłe usprawiedliwianie go. Myśli o Rorym leżącym w jej łóżku. O Rorym z długimi rzęsami i o jego słodkich pocałunkach. Czy to bardzo złe -spędzić z nim całe rano? Odbiera kawę i wraca do domu, dziwiąc się, jak szybko poruszają się jej nogi. - Nie wstawaj! - woła, wchodząc po schodach i zrzucając buty. Przyniosę ci śniadanie do łóżka. Odstawia kawę na podłogę przy drzwiach łazienki, ściera z powiek tusz, ochlapuje twarz zimną wodą i skrapia się perfumami. Po namyśle bierze do ust trochę pasty do zębów, rozsmarowuje ją i płucze usta. - To po to, żebyś już nie myślał o mnie jako pozbawionej serca, samolubnej kobiecie wykorzystującej mężczyzn. I będziesz mi winien kawę w pracy. Oczywiście jutro wrócę do swojego bezdusznego, egocentrycznego ja. Wychodzi z łazienki, schyla się po kawę i z uśmiechem wchodzi do sypialni. Łóżko jest puste, kołdra odrzucona. Na pewno nie ma go w łazience - właśnie stamtąd wyszła. - Rory? - mówi po chwili. - Tu jestem. Jego głos dobiega z pokoju dziennego. Cicho przechodzi przez hol. - Miałeś zostać w łóżku - upomina go. - Co to za śniadanie w łóżku, skoro ty... Rory stoi na środku pokoju, wkłada kurtkę. Jest ubrany, w butach, włosy już mu nie sterczą. Ellie zatrzymuje się w drzwiach. On nie patrzy na nią. - Co ty robisz? - wyciąga rękę z kawą. - Myślałam, że zjemy śniadanie.

- Sądzę, że powinienem iść. Ellie czuje, że robi jej się zimno. Coś tu jest nie tak. - Dlaczego? - pyta i usiłuje się uśmiechnąć. - Nie było mnie niespełna kwadrans. Naprawdę jesteś umówiony na dwadzieścia po dziewiątej w niedzielę rano? On wpatruje się w swoje stopy i szuka w kieszeni kluczy. Znajduje je, obraca w ręce. Kiedy wreszcie podnosi wzrok, jego twarz jest pozbawiona wyrazu. - Kiedy cię nie było, ktoś dzwonił. Zostawił wiadomość. Nie miałem zamiaru podsłuchiwać, ale w takim małym mieszkaniu trudno tego uniknąć. Ellie czuje, że jej w żołądku formuje się twarda, zimna kuła. - Rory, ja... Rory unosi rękę. - Kiedyś ci mówiłem, że nie lubię komplikacji. Dotyczy to też... hmmm... sypiania z kimś, kto sypia z kimś jeszcze. -Przechodzi obok niej, ignorując kawę, którą trzyma. - Do zobaczenia, Ellie. Słyszy, jak jego kroki cichną na schodach. Nie trzasnął drzwiami, ale w sposobie, w jaki je zamknął, czuje niemiły powiew nieodwracalności. Czuje odrętwienie. Ostrożnie stawia kawę na stole, po chwili podchodzi do automatycznej sekretarki i naciska „odtwórz". Niski i melodyjny głos Johna wypełnia pokój. - Ellie, nie mogę mówić długo. Chciałem tylko sprawdzić, czy masz się dobrze. Nie jestem pewny, o co ci chodziło wczoraj wieczorem. Też za tobą tęsknię. Tęsknię za nami. Ale... nie pisz, proszę. - Krótkie westchnienie. - Słuchaj, napiszę do ciebie, jak tylko wrócimy... wrócę do domu. - Odgłos odkładanej słuchawki. Ellie słucha, jak słowa rozchodzą się w cichym mieszkaniu. - Osuwa się na sofę i siedzi w kompletnym bezruchu, obok niej stygnie kawa.

Drogi Panie B. Dot. lokalu przy 4-8 T- Avenue ...powtórzyć, że juk rozumiem, dom będzie zakupiony wyłącznie na pana i by nic wysyłać dalszej korespondencji do podpisu na dotychczasowy adres, aż do pańskiego powrotu czternastego bieżącego miesiąca. List, przez pomyłkę otwarty przez K

22 DO:

Phillip O'Hare, [email protected] Od: Ellie Haworth, [email protected] proszę mi wybaczyć, że zwracam się do Pana w ten sposób, ale mam nadzieję, że jako kolega dziennikarz zrozumie Pan to. Próbuję znaleźć niejakiego Anthony'ego O'Hare, który, jak sądzę, mógłby być w tym samym wieku co Pański ojciec, zaś w maju ubiegłego roku na stronie „Timesa" wspomniał Pan, że Pański ojciec tak właśnie miał na imię. Ten Anthony O'Hare we wczesnych latach sześćdziesiątych przebywał jakiś czas w Londynie, a dużo czasu spędził za granicą, zwłaszcza w Afryce Środkowej, gdzie być może zmarł. Poza tym, że miał syna o takim imieniu jak Pan, wiem o nim niewiele więcej. Jeśli jest Pan jego synem lub wie Pan, co się z nim stało, czy mógłby Pan do mnie napisać? Moja i jego znajoma, która znała go wiele lat temu, bardzo by się chciała czegoś dowiedzieć o jego losach. Zdaję sobie sprawę, że strzelam w ciemno, ponieważ nazwisko jest dość popularne, ale potrzebuję wszelkiej możliwej pomocy. Pozdrawiam Ellie Haworth

Nowy budynek mieści się w części miasta, której Ellie nie widziała od czasu, gdy było to przypadkowe zbiorowisko obskurnych magazynów i porozrzucanych wśród nich knajpek z takim jedzeniem na wynos, którego nie jadłaby, nawet gdyby miała umrzeć z głodu. Wszystko, co znajdowało się na tej mili kwadratowej, zostało starte z powierzchni ziemi i uprzątnięte. Zatłoczone uliczki zastąpiono szerokimi, nieskazitelnie zaaranżowanymi płacami, metalowymi pachołkami i błyszczącymi biurowcami. Wiele z nich otaczają jeszcze rusztowania. Są tutaj na wycieczce zorganizowanej, by przed ostateczną poniedziałkową przeprowadzką zapoznać się z nowymi biurkami, nowymi komputerami i systemem telefonicznym. Ellie przechodzi z grupą z redakcji publicystyki przez rozmaite działy, a młody człowiek z plakietką „Koordynator transferu" opowiada im o części produkcyjnej, centrach informacyjnych i toaletach. Ellie obserwuje rozmaite reakcje członków zespołu, gdy oglądają kolejne pomieszczenia, podniecenie młodszych, którym podoba się elegancki, nowoczesny kształt redakcji. Melissa była już tu kilka razy i od czasu do czasu wtrąca informacje, które, jej zdaniem, młody człowiek pominął. - Nie ma się gdzie schować! - żartuje Rupert, przyglądając się obszernemu, prawie pustemu pomieszczeniu. Jest w tym cień prawdy. W całości przeszklony gabinet Melissy, położony w południowo-wschodnim rogu, pozwala widzieć całe „centrum" publicystyki. Nikt poza tym nie ma własnego pomieszczenia. Ta decyzja z pewnością zabolała kilku jej kolegów. - A tutaj będziecie siedzieć. - Wszyscy dziennikarze mają jedno biurko, wielkie i owalne; ze środka wychodzą kable ciągnące się jak pępowina do komputerów z płaskimi monitorami. - Kto gdzie siedzi? - pyta jeden z felietonistów. Melissa sprawdza listę. - Opracowałam to. Niektóre ustalenia nie są jeszcze ostateczne. Rupert, ty tutaj. Arianna tam. Tim tam na środku-

Edwina... - Wskazuje palcem miejsce. Przypomina to Ellie szkolną grę w netball; ulga, kiedy się zostało wybranym i tłumu i przydzielonym do którejś z drużyn. Jednak prawie wszystkie miejsca są już zajęte, a ona wciąż stoi. - Hm... Melisso? - zbiera się na odwagę. - Gdzie mam siedzieć? Melissa patrzy na drugie biurko. - Kilka osób będzie miało „gorące" biurka. Me ma sensu, żeby każdy miał przydzielone stanowisko robocze na cały czas. - Mówiąc to, nie patrzy na Ellie. Ellie czuje, jak kurczą się jej palce stóp. - Chcesz powiedzieć, że nie będę mieć własnego miejsca pracy? - Nie, mówię, że niektórzy będą mieli wspólne stanowiska. - Ale ja jestem w redakcji codziennie. Nie rozumiem, o co chodzi. Powinna wziąć Melissę na bok i spytać ją dyskretnie, czemu Arianna, która jest tu zaledwie miesiąc, ma dostać własne biurko. Powinna usunąć z głosu płaczliwą nutę. Powinna się zamknąć. - Nie rozumiem, dlaczego jestem jedyną stałą publicystką, która nie... - Jak już powiedziałam, Ellie, wszystko jest jeszcze płynne. Zawsze znajdzie się jakieś miejsce, gdzie będziesz mogła pracować. No dobrze. Przejdźmy do redakcji informacyjnej. Oni oczywiście przeprowadzają się tego samego dnia co my... -1 koniec rozmowy. Ellie orientuje się, że jej akcje spadły o wiele niżej, niż jej się zdawało. Zauważa, że Arianna patrzy na nią, i szybko odwraca wzrok. Udaje, że sprawdza w telefonie nieistniejące esemesy. Biblioteka nie mieści się już w podziemiach. Nowe „centrum zasobów informacyjnych" umieszczono na drugim pietrze, w atrium otoczonym kolekcją ogromnych, podejrzanie egzotycznych roślin doniczkowych. Na środku stoi kontuar, Ellie dostrzega za nim zrzędliwego głównego bibliotekarza, który cicho rozmawia ze znacznie młodszym Mężczyzną. Przygląda się półkom schludnie podzielonym

na sekcje zbiorów w wersji papierowej i cyfrowej. Wszystkie oznaczenia w nowych redakcjach są pisane małymi literami podejrzewa, że głównego bibliotekarza przyprawiło to o wrzód żołądka. Różnica między tym a zakurzonym, pełnym zakamarków, ciasnym starym archiwum, przenikniętym wonią stęchlizny, jest diametralna. Nagle odczuwa nostalgię. Nie jest całkiem pewna, po co tu przyszła, poza tym że czuje magiczny pociąg do Rory'ego. Może chce wiedzieć, czy przynajmniej częściowo jej wybaczył, albo powiedzieć mu o dotyczącej biurka decyzji Melissy. Zdaje sobie sprawę, że on jest jedną z niewielu osób, z którymi może o tym porozmawiać. Bibliotekarz zauważa ją. - Przepraszam - mówi Ellie, unosząc rękę. - Tak się tylko rozglądam. - Jeśli szuka pani Rory'ego - mówi - jest w starym budynku. - Jego głos nie brzmi nieprzyjaźnie. - Dziękuję - stara się, by zabrzmiało to przepraszająco. Uważa, aby nikogo więcej nie zrazić. - Wspaniale to wygląda. Wykonaliście niewiarygodną pracę. - Prawie skończyliśmy - odpowiada z uśmiechem. Wygląda młodziej, kiedy się uśmiecha, mniej znużony. Dostrzega w jego twarzy coś, czego nie zauważała przedtem: ulgę, ale i życzliwość. Jak można się pomylić w ocenie ludzi, myśli Ellie. - Mogę pani w czymś pomóc? - Nie, ja... Bibliotekarz znów się uśmiecha. - Już powiedziałem, jest w starym budynku. - Dziękuję panu. Ja... już sobie pójdę. Widzę, że pan jest zajęty. Podchodzi do stołu, bierze fotokopię instrukcji korzystania z biblioteki, składa ją starannie, wkłada do torebki i wychodzi. Całe popołudnie spędza przy swoim wkrótce-już-do-likwidacji biurku i wielokrotnie wpisuje w wyszukiwarkę Anthony'ego O'Hare. Zrobiła to już wiele razy i za każdym razem jest zdziwiona, jak wielu Anthonych O'Hare istnieje

lub istniało na świecie. Na stronach internetowych są nastoletni Anthony O'Hare i dawno zmarli, pochowani na cmentarzach w Pensylwanii, Anthony O'Hare, których życie studiował jakiś amator genealogii. Jeden jest fizykiem pracującym w Afryce Południowej, drugi publikuje na własny koszt powieści fantasy, trzeci to ofiara ataku w barze w Swansea. Ellie ślęczy nad każdym, sprawdza na wszelki wypadek wiek i tożsamość. Dzwoni telefon, zawiadamiając o esemesie. Widzi imię Johna i ku swemu zdziwieniu czuje przelotne rozczarowanie, że to nie Rory. - Zebranie. Obok jej biurka stoi sekretarka Melissy. Przepraszam wczoraj nie mogłem powiedzieć za dużo. Chciałem tylko, żebyś wiedziała, że za Tobą tęsknię. Nie mogę się doczekać spotkania z Tobą J.x - Tak. Przepraszam - mówi. Sekretarka wciąż przy niej stoi. Przepraszam. Już idę. Czyta jeszcze raz, analizując każde zdanie z osobna, żeby po prostu upewnić się, że tym razem nie robi z igły wideł. Ale tak to wygląda: Chciałem tylko, żebyś wiedziała, że za Tobą tęsknię. Zbiera papiery i z płonącymi policzkami wchodzi do gabinetu tuż przed Rupertem. To ważne, aby nie wchodzić na końcu. Nie chce być jedyną dziennikarką bez własnego krzesła - ani w gabinecie Melissy, ani poza nim. Siedzi, milcząc, kiedy dokładnie omawia się artykuły na następne dni i postępy w ich tworzeniu. Zacierają się poranne upokorzenia. Nie peszy jej nawet, że Arianna dostaje zlecenie na wywiad z aktorką mającą opinię samotniczki. W głowie brzęczą słowa, które niespodziewanie spadły jej na kolana. Chciałem tylko, żebyś wiedziała, że za Tobą tęsknię. Co to oznacza? Nie ośmiela się żywić wyraźnej nadziei, ze może urzeczywistni się to, o czym marzyła. Opalona żona w bikini znikła. Widmowa, pokryta piegami ręka i masu-

jące palce zostały zastąpione przez pobielałe z frustracji kostki u rąk. Wyobraża sobie teraz, jak John i jego żona kłócą się przez całe wakacje, które w zamyśle miały być ostatnią, rozpaczliwą próbą ratowania ich małżeństwa. Widzi, jak jest wyczerpany, wściekły, w skrytości ducha zadowolony, gdy dostał od niej esemesa, mimo że musiał ją ostrzec, by nie wysyłała następnego. Nie miej zbyt wielkich nadziei, mityguje samą siebie. To mógł być jednorazowy wyskok. Pod koniec wakacji każdy ma dość partnera. Może on tylko chce się upewnić, że wciąż jestem wobec niego lojalna. Ale nawet dając sobie te dobre rady, wie, w którą wersję chce uwierzyć. - A Ellie? Historia z listami miłosnymi? O Jezu. Przerzuca leżące na kolanach papiery i przybiera pewny siebie ton. - Cóż, mam dużo więcej informacji. Spotkałam się z tą kobietą. Z pewnością wystarczy na artykuł. - Dobrze. - Melissa elegancko unosi brwi, jakby była nieco zaskoczona. - Ale... - Ellie przełyka ślinę - ...nie jestem pewna, ile z tego możemy wykorzystać. Wydaje się... zbyt poufne. - Oboje jeszcze żyją? - Nie. On nie żyje. W każdym razie ona tak uważa. - To zmień jej personalia. Nie widzę problemu. Wykorzystujesz listy, o których zapewne zapomniała. - Och, nie sądzę, żeby zapomniała. - Ellie starannie dobiera słowa. W gruncie rzeczy wydaje się, że świetnie je pamięta. Zastanawiałam się, czy nie byłoby lepiej, gdybym wykorzystała je jako pretekst do przyjrzenia się językowi miłości. No wiecie, jak listy miłosne zmieniały się z upływem lat. - Nie zamieszczając samych listów? - Tak. - Mówiąc to, czuje wielką ulgę. Nie chce, żeby listy Jennifer zostały opublikowane. Widzi ją teraz, przycupniętą na sofie, z ożywioną twarzą, jak opowiada historię, którą trzymała w sekrecie przez dziesiątki lat. Nie chce

zwiększać jej poczucia straty... - Myślę, że może znajdę inne przykłady. - Do wtorku. - Muszą być książki, kompilacje... - Chcesz, żebyśmy publikowali już opublikowany materiał? W pokoju wokół nich zapada cisza. Jakby ona i Melissa Buckingham znajdowały się w toksycznej bańce. Ma świadomość, że nic z tego, co zrobi, nie zadowoli już tej kobiety. - Pracujesz nad tym tyle czasu, ile większości dziennikarzy zajmuje napisanie trzech artykułów po dwa tysiące słów. - Melissa stuka piórem w biurko. - Po prostu napisz ten artykuł, Ellie. - Jej głos jest lodowaty i pełen znużenia. - Napisz go, zachowaj anonimowość, a twój kontakt prawdopodobnie nigdy się nie dowie, czyje listy omawiasz. Zakładam, biorąc pod uwagę czas, jaki ci to zajęło, że artykuł będzie nadzwyczajny. Obdarza resztę zgromadzonych w pokoju olśniewającym uśmiechem. - W porządku. Idźmy dalej. Nie dostałam listy z działu zdrowia. Ktoś ją ma? Spostrzega go, wychodząc z budynku. Wymienia żarcik z ochroniarzem Ronaldem i lekko zbiega po schodach. Pada deszcz. On, z małym plecakiem na ramieniu, idzie z głową pochyloną pod wiatr. - Hej! - Ellie biegnie za nim truchtem i dopędza go. Zerka na nią. - Hej - odpowiada obojętnie. Zmierza w kierunku stacji metra i nie zwalnia kroku, dochodząc do schodów prowadzących w dół. - Zastanawiałam się... czy nie masz ochoty na szybkiego drinka. - Jestem zajęty. - Dokąd się wybierasz? - Musi podnieść głos, by przekrzyczeć grzmiący hałas kroków w wiktoriańskiej akustyce metra.

- Do nowego budynku. Otaczają ich ludzie wracający z pracy. Jej stopy prawie odrywają się od ziemi, kiedy zjeżdża w dół wśród morza ludzi. - No, no. Masz nadgodziny? - Nie. Pomagam po prostu szefowi przy paru rzeczach, by się całkiem nie wykończył. - Spotkałam go dzisiaj. - Rory nie odpowiada. Ellie dodaje: - Był dla mnie miły. - Tak. Cóż, to miły człowiek. Udaje jej się iść obok niego aż do bramki biletowej. Rory odsuwa się na bok, by przepuścić innych. - To naprawdę zabawne - mówi Ellie - codziennie mija się ludzi i nie ma... - Słuchaj, Ellie, o co ci chodzi? Ellie przygryza wargę. Dookoła nich pasażerowie rozdzielają się jak woda, słuchawki na uszach, niektórzy wyraźnie zniecierpliwieni tą ludzką przeszkodą na ich drodze. Dotyka ręką wilgotnych włosów. - Chciałam tylko powiedzieć, że mi przykro. Z powodu wczorajszego ranka. - To super. - Nie, nie jest super. Ale... Słuchaj, to, co się stało, nie ma nic wspólnego z tobą, a ja naprawdę cię lubię. To jest po prostu coś, co... - Wiesz co? Nie obchodzi mnie to. W porządku, Ellie, dajmy temu spokój. - Przechodzi przez bramkę. Ona idzie za nim. Zauważyła wyraz jego twarzy, zanim się odwrócił. To było okropne. Czuje się okropnie. Staje za nim na ruchomych schodach. Na jego szarym szaliku błyszczą kropelki wody, zwalcza chęć strzepnięcia ich. - Rory, naprawdę mi przykro. On wpatruje się w swoje buty. Potem spogląda na nią zimno. - Żonaty, co? - Proszę? - Twój... przyjaciel. Z tego, co mówił, wyraźnie to wynika-

- Nie patrz na mnie w ten sposób. - Czyli jak? - Nie zamierzałam się zakochać. - On śmieje się krótko, nieprzyjemnie. Dotarli na dół. Rory rusza naprzód, a ona musi podbiec, by za nim nadążyć. W tunelu czuć stęchlizną i paloną gumą. - Nie chciałam. - Bzdura. Dokonałaś wyboru. Wszyscy dokonujemy wyboru. - A ty nigdy nie dałeś się czemuś porwać, nie czułeś tego przyciągania? Odwraca się do niej. - Oczywiście że tak. Ale jeśli zaangażowanie się oznaczało, że kogoś zranię, wycofywałem się. Twarz jej płonie. - No, to jesteś wspaniały. - Nie. A ty nie jesteś ofiarą okoliczności. Prawdopodobnie wiedziałaś, że on jest żonaty, i mimo to ciągnęłaś to dalej. Miałaś wybór: mogłaś powiedzieć „nie". - To nie tak wyglądało. Jego głos jest pełen sarkazmu. - „To przerosło nas oboje". Wydaje mi się, że te listy miłosne poruszyły cię bardziej, niż myślisz. - Świetnie, panie Praktyczny. Rozumiem, że potrafisz włączać i wyłączać swoje emocje jak kran z wodą. Tak, pozwoliłam sobie w to wpaść. Zadowolony? Niemoralne? Tak. Nierozważne? Sądząc po twojej odpowiedzi, z pewnością. Po prostu czułam odrobinę magii i nie martw się, wciąż za to płacę. - Ale nie tylko ty, prawda? Każde działanie ma swoje konsekwencje. Według mnie świat dzieli się na tych, którzy to dostrzegają i podejmują świadome decyzje, i na tych, którzy po prostu rzucają się na to, co im się w tej chwili podoba. - O Jezu, masz pojęcie, jaki jesteś cholernie pompatyczny?!- krzyczy teraz, prawie nie zauważając zaciekawienia pasażerów, którzy przechodzą obok w drodze do linii District i Circle.

- Tak. - I nikomu w twoim świecie nie wolno popełnić błędu? - Raz - odpowiada. - Raz można popełnić błąd. Odwraca wzrok, zaciska szczęki, jakby zastanawiał się, jak dużo może powiedzieć. Potem patrzy na nią. - No dobrze, byłem po drugiej stronie. Kochałem kogoś, kto znalazł kogoś innego, komu się nie mógł oprzeć. To coś „przerosło ich oboje". Oczywiście aż do chwili, kiedy on ją rzucił. A ja przyjąłem ją z powrotem do swojego życia, ona zaś wykiwała mnie po raz drugi. Więc, owszem, mam na ten temat własne zdanie. Ellie wrosła w ziemię. Słychać hałas, czuć podmuch gorącego powietrza. Zbliża się pociąg. Pasażerowie gwałtownie ruszają do przodu. - Wiesz co? - dodaje, przekrzykując harmider. - Nie osądzam cię za to, że zakochałaś się w tym człowieku. Kto wie? Może to miłość twojego życia. Może jego żonie naprawdę będzie lepiej bez niego. Może naprawdę wam dwojgu było sądzone być razem. Ale mnie mogłaś powiedzieć „nie". - Ellie nagle dostrzega w jego twarzy coś nieoczekiwanego, coś szczerego. - I dlatego trudno mi to zrozumieć. Mogłaś powiedzieć mi „nie". To by było właściwe. Wskakuje lekko do zatłoczonego wagonu w momencie, gdy zamykają się drzwi. Pociąg rusza z ogłuszającym wyciem. Ellie patrzy na jego oddalające się plecy widoczne w oświetlonej szybie aż do chwili, kiedy znikają. Właściwe dla kogo? Hej, ślicznotko! Myślałem, o Tobie przez cały weekend. Jak jest na uniwersytecie? Harry mówi, że wszystkie dzierlatki, które idą na studia, w końcu znajdują sobie kogoś innego, ale powiedziałem, mu, że gada zadkiem. Jest po prostu zazdrosny. We wtorek umówił się z tą dziewczyną z agencji nieruchomości, a ona mu zwiała po głównym daniu, powiedziała, że idzie do toalety i wyszła. Mówi,

ze siedział tam przez dwadzieścia minut, zanim się zorientował. Wszyscy konaliśmy ze śmiechu w barze... Szkoda, że Cię tu nie ma, dziecinko. Noce bez Ciebie są takie długie. Napisz do mnie szybko. Clive. XX Ellie siedzi pośrodku łóżka, na kolanach trzyma zakurzone tekturowe pudełko, dookoła rozłożyła korespondencję z czasów, gdy była nastolatką. Jest w łóżku o wpół do dziesiątej i rozpaczliwie próbuje znaleźć sposób, by napisać dla Melissy artykuł o listach miłosnych, nie wystawiając Jennifer na widok publiczny. Przypomina jej się Clive, pierwsza miłość, syn dendrologa, z którym chodziła do szkoły średniej. Zadręczali się, czy powinna iść na uniwersytet, przysięgali, że to nie będzie miało wpływu na ich związek. Przetrwał trzy miesiące od jej wyjazdu do Bristolu. Wspomina, jak widok jego starego mini na parkingu przed jej akademikiem najpierw sprawiał, że czuła się cudownie; był sygnałem, by skropić się perfumami i przebiec korytarz. Potem zachwyt zatrważająco szybko zmienił się w ssanie w żołądku i konsternację, gdy zrozumiała, że nic do niego nie czuje, z wyjątkiem wrażenia, że znów jest wciągana w życie, którego już nie chce. 'Drogi Clive! Spędziłam większą część nocy, starając się obmyślić, jak to zrobić, żeby sprawić nam obojgu jak najmniej bólu. Ale nie ma łatwego sposobu na to Drogi Clive! Naprawdę trudno mi się pisze ten list. Ale muszę to powiedzieć Drogi Clive! Bardzo mi przykro, ale nie chcę, żebyś już więcej przyjeżdżał. Dziękuję Ci za dobrą zabawę. Mam nadzieję, że wciąż możemy być kumplami. Ellie

Dotyka palcami pokreślonych wersji, złożonych na schludną kupkę wśród innej korespondencji. Kiedy Clive dostał ten ostatni list, przejechał 212 mil tylko po to, by w oczy nazwać ją suką. Wspomina, jak dziwnie mało ją to obeszło, może dlatego, że już się bardzo zmieniła. Na uniwersytecie zaznała nowego życia, bardzo dalekiego od życia w małym miasteczku swojej młodości, daleko od Clive'ôw, Barrych, sobotnich wieczorów w barze i miejsca, gdzie wszyscy nie tylko cię znają, ale i wiedzą, co robiłaś w szkole, czym się zajmują twoi rodzice, gdzie pamiętają, jak śpiewałaś w chórze i że podczas koncertu opadła ci spódniczka. Tylko z dala od domu można wymyślić siebie od nowa. Kiedy czasem wybiera się w odwiedziny do rodziców, wciąż czuje się przytłoczona tą wspólną historią. Kończy herbatę i zastanawia się, co teraz porabia Clive. Pewnie już jest żonaty, prawdopodobnie szczęśliwie, zawsze był z tych mało wymagających. Może ma kilkoro dzieci, a szczytowy punkt weekendu to pewnie wciąż sobotni wieczór spędzany w barze z chłopakami, których zna od szkolnych czasów. Teraz, oczywiście, Clive'owie tego świata nie pisaliby listów. Wysłaliby esemesa: „W porzo mała?". Zastanawia się, czy mogłaby zakończyć związek przez komórkę. Siedzi w kompletnej ciszy. Spogląda wokół siebie: na puste łóżko, stare listy rozsypane na kołdrze. Od nocy z Rorym nie czytała żadnego z listów Jennifer; nieprzyjemnie kojarzą jej się z jego głosem. Myśli o jego twarzy, kiedy stał w tunelu metra. Mogłaś mi powiedzieć „nie". Przypomina sobie twarz Melissy i stara się nie myśleć, że być może będzie musiała wrócić do dawnego życia. Może ponieść porażkę. To naprawdę możliwe. Czuje się, jakby balansowała na krawędzi przepaści. Nadchodzi zmiana. W tej chwili słyszy dźwięk telefonu. Z niejaką ulgą sięga po niego przez łóżko, z kolanem zapadającym się w stos pastelowego papieru. Nie odpowiesz?

Czyta ponownie i pisze: przepraszam. Myślałam, że nie chcesz, żebym pisała. Sytuacja się zmieniła. Możesz mówić wszystko, co chcesz. Głośno wypowiada te słowa w ciszę małego pokoju, prawie nie mogąc uwierzyć w to, co widzi. Czy takie rzeczy zdarzają się poza komediami romantycznymi? Czy takie związki, przez wszystkich odradzane, naprawdę mogą się ułożyć? Wyobraża sobie, jak w nieokreślonej przyszłości siedzi w kafejce i mówi do Nicky i Corinne: „Tak, oczywiście, on się wprowadza. Tylko do czasu, kiedy znajdziemy coś większego. Dzieci będą z nami co drugi weekend". Wyobraża sobie, jak on wraca wieczorem, rzuca torbę w przedpokoju i długo ją całuje. To tak nieprawdopodobny scenariusz, że aż kręci jej się w głowie. Czy tego chce? Łaje się za tę chwilę zwątpienia. Oczywiście, że chce. Gdyby nie chciała, nie czułaby się tak przez tyle czasu. Możesz mówić wszystko, co chcesz. Uspokój się, mówi sobie. To jeszcze nic pewnego. Już tyle razy cię zawiódł. Jej dłoń opada na małą klawiaturę, wisi nad nią, niezdecydowana. Zgoda, ale nie tak. cieszę się, że będziemy mogli porozmawiać. Przerywa, potem pisze: Trochę trudno mi to zrozumieć. Ale też za Tobą tęskniłam, zadzwoń, jak tylko wrócisz. E XX Już ma odłożyć telefon na nocny stolik, gdy brzęczy znowu.

Kochasz mnie jeszcze? Oddech na chwilę zatrzymuje się w krtani. Tak. Ellie wysyła esemes, prawie nie myśląc. Czeka parę minut, ale nie ma odpowiedzi. Niepewna, czy jest zadowolona, czy smutna, opada na poduszkę i długo spogląda przez okno na puste, czarne niebo. Patrzy na samoloty, które, mrugając w ciemności, lecą cicho w nieznanych kierunkach.

W dniu, kiedy odkryłam Twoją martwotę - dawno temu, -zmarły moje dotyczące Ciebie złudzenia i zrozumiałam, że nigdy nie będziesz mógł wejść do mojego świata, czego tak pragnąłeś. Bo mój świat oparty jest na namiętności i wiesz, że to właśnie mój świat, który teraz wyszydzasz, uczynił z Henry'ego [Millera] wielkiego pisarza. Lecz wśród tych płomiennych i wspaniałych ustępstw wychodzenie z Tobą było jak randki z księdzem. Różnica temperatur była zbyt wielka. Anais Nin do CL. Baldwina

23 Rory czuje rękę na ramieniu i wyciąga jedną słuchawkę. - Herbata. Kiwa głową, wyłącza odtwarzacz MP3 i wkłada go do kieszeni. Ciężarówki skończyły już pracę, pozostały tylko samochody dostawcze, własność wydawnictwa, kursujące tam i z powrotem z zapomnianymi pudełkami i ładunkami rzeczy niezbędnych, by gazeta przetrwała. Jest wtorek. W niedzielę zostaną odłożone na miejsce ostatnie pudełka, przeniesie się ostatnie kubki do herbaty. W poniedziałek „Nation" zacznie nowe życie w nowych pomieszczeniach, a ten budynek będzie rozebrany. W przyszłym roku o tej porze stanie w tym miejscu jakaś lśniąca konstrukcja ze szkła i metalu. Rory siada z tyłu furgonetki obok szefa, który kontempluje stary fronton budynku z czarnego marmuru. Na szczycie schodów ludzie zdejmują z postumentu gołębia pocztowego, metalowy emblemat gazety. - Dziwny widok, nie? Rory dmucha na swoją herbatę. - Trochę upiorne dla pana? Po tych wszystkich latach? - Niezupełnie. Wszystko kiedyś się kończy. A ja w głębi duszy się cieszę, że zajmę się czymś innym. Rory sączy herbatę. - To dziwna rzecz spędzać życie wśród opowieści o innych ludziach. Mam wrażenie, jakby moje własne życie trwało w zawieszeniu.

Było tak, jakby przemówił obraz. Nieprawdopodobne. Przykuwa uwagę. Rory odstawia herbatę i słucha. - Nie kusiło pana, żeby samemu coś napisać? - Nie. - W głosie szefa brzmi lekceważenie. - Nie jestem pisarzem. - A co pan będzie robił? - Nie wiem. Podróże, być może tak jak ty, z plecakiem. Obaj uśmiechają się na myśl o tym. Pracowali razem, prawie nie odzywając się przez wiele miesięcy, rzadko wspominając o sprawach niezwiązanych z praktycznymi potrzebami. Teraz zbliżający się koniec pracy sprawił, że się rozgadali. - Mój syn uważa, że powinienem. Rory nie potrafi ukryć zdziwienia. - Nie wiedziałem, że ma pan syna. - I synową. I trójkę bardzo źle wychowanych wnucząt. Rory dochodzi do wniosku, że musi ponownie ocenić swojego szefa. Należał do ludzi, którzy sprawiają wrażenie samotnych, z trudem więc wyobraża go sobie jako męża i ojca. - A pańska żona? - Zmarła wiele lat temu. Mówi to bez zakłopotania, ale Rory wciąż czuje się niezręcznie, jakby posunął się za daleko. Myśli, że gdyby Ellie tu była, zapytałaby wprost, co się z nią stało. Gdyby Ellie tu była, Rory schowałby się w najdalszym kącie biblioteki, byle z nią nie rozmawiać. Odrzuca ją. Nie będzie o niej myślał. Nie będzie myślał o jej włosach, jej śmiechu, o tym, jak marszczy brwi, kiedy się skupia. O tym, jak czuł ją pod swoimi dłońmi: wyjątkowo uległą. Wyjątkowo bezbronną. - No, to kiedy ruszasz w swoją podróż? Rory otrząsa się z zamyślenia i odbiera książkę, potem następną. Ta biblioteka jest podobna do Tardisa: przedmioty wciąż pojawiają się znikąd. - Złożyłem wczoraj wymówienie. Teraz zacznę szukać lotów. - Będziesz tęsknił za swoją dziewczyną?

- Ona nie jest moją dziewczyną. - Tylko sprawia takie wrażenie, co? Myślałem, że ci się podoba. - Podobała mi się. - Sądziłem, że jest coś między wami. - Ja też. - To w czym problem? - Ona jest... bardziej skomplikowana, niż na to wygląda. Starszy mężczyzna uśmiecha się cierpko. - Nie spotkałem jeszcze kobiety, która by nie była. - Taak... Cóż, nie lubię komplikacji. - Nie ma czegoś takiego jak życie bez komplikacji, Rory. Wszyscy kończymy, zawierając kompromis. - Nie ja. Bibliotekarz unosi brwi. Lekko się uśmiecha. - I co? - pyta Rory. - No co? Nie wygłosi pan żadnej prelekcji w stylu Werther's Original o straconych okazjach i jak pan żałuje, że nie zrobił pan czegoś inaczej? - Podnosi głos, mówi bardziej agresywnie, niż zamierzał, ale nie może się powstrzymać. Zaczyna przestawiać pudelka z jednej strony furgonetki na drugą. - To i tak nie miałoby sensu. Wyjeżdżam. Nie potrzebuję komplikacji. -Nie. Rory rzuca mu z ukosa spojrzenie, zauważa lekki uśmieszek. - Niech mnie pan nie bierze teraz na sentymentalne kawałki. Chcę pana zapamiętać jako ponurego starego drania. Ponury stary drań chichocze. - Jakże bym śmiał. Jazda. Sprawdźmy jeszcze raz dział mikrofilmów i załadujmy sprzęt do herbaty. A potem postawię ci lunch. I wtedy będziesz mógł opowiedzieć mi o tym wszystkim, co zaszło między tobą a tą dziewczyną, która najwyraźniej nic cię nie obchodzi. Chodnik przed domem Jennifer Stirling jest jasnoszary w blasku zimowego słońca. Uliczna zamiatarka przesuwa się Wzdłuż krawężnika, zgrabnie podnosząc szczypcami śmie-

ci. Ellie zastanawia się, kiedy ostatnio widziała zamiatarkę w swojej dzielnicy. Może to syzyfowa praca: główna ulica jej dzielnicy to mnóstwo restauracji z jedzeniem na wynos i tanich piekarni, papierowe torby w biało-czerwone paski beztrosko walają się w sąsiedztwie, dając świadectwo kolejnych orgii tłuszczów nasyconych i cukru. - Tu Ellie, Ellie Haworth - woła do domofonu, kiedy Jennifer podnosi słuchawkę. - Zostawiłam pani wiadomość. Mam nadzieję, że będzie dobrze, jeśli... - Ellie. - Głos jest serdeczny. - Zaraz schodzę. Gdy winda zjeżdża bez pośpiechu, Ellie rozmyśla o Melissie. Me mogąc spać, przyjechała do redakcji „Nation" przed wpół do ósmej. Chciała obmyślić, jak ocalić artykuł o listach miłosnych; ponowna lektura korespondencji z Clive'em uświadomiła jej, że nie ma mowy, by wróciła do dawnego życia. Da sobie radę z tym artykułem. Wydobędzie resztę informacji od Jennifer Stirling i jakoś je pozmienia. Jest znowu sobą: skoncentrowana, zdecydowana. Lepiej nie myśleć, jak potwornie zagmatwane stało się jej życie osobiste. Wstrząsnęło nią odkrycie, że Melissa jest już w redakcji. Dział publicystyki był poza tym pusty, tylko milcząca sprzątaczka apatycznie przesuwała odkurzacz między pozostałymi biurkami. Drzwi od gabinetu Melissy były uchylone. - Wiem, maleńka, ale Nina cię zabierze. - Uniosła rękę do włosów, zaczęła nerwowo kręcić lśniący kosmyk. Włosy oświetlone niskim zimowym słońcem przesypywały się przez jej smukłe palce, pociągane, kręcone, wypuszczane. -Nie, mówiłam ci w niedzielę wieczorem. Pamiętasz? Nina cię tam zawiezie, a potem odbierze... Wiem... wiem... ale mamusia musi iść do pracy. Przecież wiesz, skarbie, że muszę pracować... - Usiadła, oparłszy głowę na ręku, tak że Ellie z trudem słyszała, co mówi. - Wiem, wiem. I pójdę na następne. Ale nie pamiętasz, jak ci mówiłam, że przenosimy naszą redakcję? I że to bardzo ważne? A mamusia nie może... Zapadło dłuższe milczenie.

- Daisy, kochanie, możesz dać słuchawkę Ninie?... Wiem. po prostu daj na chwilę Ninę... Tak, potem z tobą porozmawiam. Po prostu daj. Podniosła wzrok i zobaczyła Ellie. Ellie odwróciła się szybko, zażenowana, że dała się złapać na podsłuchiwaniu. Podniosła słuchawkę swojego telefonu, udając, że też jest zajęta równie ważną rozmową. Kiedy znów spojrzała w górę, drzwi gabinetu Melissy były zamknięte. Z tej odległości trudno było mieć pewność, ale chyba płakała. _ No, no, co za miła niespodzianka. - Jennifer Stirling ma na sobie świeżo wyprasowaną lnianą bluzkę i dżinsy w kolorze indy go. Chciałabym nosić dżinsy, jak będę po sześćdziesiątce -myśli Ellie. - Mówiła pani, że mogę wrócić. - Oczywiście. Muszę przyznać, że to, że ulżyłam sobie w zeszłym tygodniu, sprawiło mi pewną przyjemność. Poza tym przypominasz trochę moją córkę i to też jest miłe. Naprawdę brak mi jej tutaj. Ellie czuje dziwny dreszcz przyjemności, że porównano ją z kobietą z fotografii, podobną do modelek Calvina Kleina. Stara się nie myśleć, po co tu przyszła. - Skoro pani nie przeszkadzam... - Dopóki okropnie cię nie znudzą dywagacje staruszki, zupełnie nie. Wybierałam się na spacer na Primrose Hill. Masz ochotę pójść ze mną? - Idąc, rozmawiają trochę o dzielnicy, o miejscach, w których mieszkały, o butach Ellie, które pani Stirling podziwia. - Moje stopy są okropne - mówi. - Kiedy byłam w twoim wieku, wciskałyśmy je codziennie w buty na wysokich obcasach. Wasze pokolenie cieszy się dużo większą wygodą. - Tak, ale moje pokolenie nigdy nie wyglądało tak jak pani. - Myśli o zdjęciu Jennifer jako młodej matki, z makijażem i idealną fryzurą. - Och, naprawdę nie miałyśmy wyboru. To była straszna tyrania. Laurence, mój mąż, nie pozwoliłby zrobić mi zdjęcia,

gdybym nie była idealnie przygotowana. - Wydaje się dziś weselsza, mniej przytłoczona wspomnieniami. Idzie żwawo, jak ktoś dużo młodszy. Ellie od czasu do czasu musi podbiegać, żeby dotrzymać jej kroku. - Coś ci powiem. Parę tygodni temu poszłam na stację, żeby kupić gazetę, a tam stała dziewczyna ubrana w coś, co najwyraźniej było dołem od piżamy, i nosiła te olbrzymie buty na kożuszku. Jak je nazywacie? - Eskimoski. Głos Jennifer brzmi wesoło. - No, właśnie. Wyglądają okropnie. Patrzyłam, jak kupuje pół litra mleka, z tyłu głowy sterczały jej włosy, a ja strasznie zazdrościłam jej wolności. Stałam tam i gapiłam się na nią jak wariatka. - Zaśmiała się na to wspomnienie. - Danushka, która prowadzi ten kiosk, spytała, co, do licha, ta biedna dziewczyna mi zrobiła... Gdy patrzę wstecz, myślę, że moje życie było pełne ograniczeń. - Mogę o coś panią zapytać? Kąciki ust Jennifer lekko się unoszą. - Podejrzewałam, że masz taki zamiar. - Czy miała pani kiedykolwiek wyrzuty sumienia z powodu tego, co się stało? Chodzi mi o romans. - Pytasz, czy żałuję, że zraniłam męża? - Tak. - Chodzi o... ciekawość? Czy o rozgrzeszenie? - Nie wiem. Prawdopodobnie o jedno i drugie. - Ellie obgryza paznokieć. - Myślę, że mój... John... ma chyba zamiar opuścić żonę. Milczą przez chwilę. Dochodzą do bramy Primrose Hill, Jennifer się zatrzymuje. - Dzieci? Ellie nie podnosi głowy. - Tak. - To wielka odpowiedzialność. - Wiem. - A ty się trochę boisz. Ellie znajduje słowa, których nie byłaby w stanie powiedzieć nikomu innemu.

_ Chciałabym mieć pewność, że postępuję właściwie. Że to będzie warte całego cierpienia, które spowoduję. Co takiego jest w tej kobiecie, że nie można przed nią ukryć prawdy? Czuje na sobie wzrok Jennifer i naprawdę chce rozgrzeszenia. Przypomina sobie słowa Boota: Sprawiasz, że chcę być lepszym człowiekiem. Ona chce być lepsza. Nie chce spacerować tu, zastanawiając się połową umysłu, które fragmenty tej rozmowy może zagarnąć i opublikować w gazecie. Wydaje się, że lata wysłuchiwania problemów innych łudzi wyposażyły Jennifer w mądrą neutralność. Kiedy wreszcie się odzywa, Ellie czuje, że starannie dobiera słowa. - Jestem pewna, że wyjaśnicie to sobie. Trzeba tylko rozmawiać uczciwie. Szczerze do bólu. Nie zawsze można usłyszeć odpowiedzi, jakich się pragnie. Przypomniałam sobie o tym w zeszłym tygodniu, po twoim wyjściu, gdy znów czytałam listy Anthony'ego. Tam nie było żadnej gry. Nigdy, wcześniej ani później, nie spotkałam nikogo, z kim mogłam być tak szczera. Wzdycha, gestem przywołując Ellie. Ruszają ścieżką prowadzącą na szczyt wzgórza. - Ale dla takich jak my, Ellie, nie ma rozgrzeszenia. Możliwe, że zrozumiesz, iż poczucie winy będzie w twoim przyszłym życiu mieć o wiele większe znaczenie, niżbyś tego chciała. Powiadają, że namiętność zawsze wybucha z ważnego powodu, jeśli zaś chodzi o romanse, cierpią nie tylko ich bohaterowie. Co do mnie, wciąż czuję się winna z powodu bólu, jaki sprawiłam Laurence'owi... Wtedy się usprawiedliwiałam, ale wiem, że to, co się zdarzyło... poraniło nas wszystkich. Największe wyrzuty sumienia zawsze jednak miałam wobec Anthony'ego. - Miała pani opowiedzieć mi dalszą część historii. Uśmiech Jennifer blednie. -No cóż, Ellie, tu nie ma szczęśliwego zakończenia. Opowiada o daremnej podróży do Afryki, o długich poszukiwaniach, ostentacyjnym milczeniu ze strony mężczyzny, który przedtem wciąż mówił jej o swoich uczuciach,

a wreszcie o tym, jak stworzyła sobie nowe, samotne życie w Londynie. - I to wszystko? - W skrócie tak. - I przez cały ten czas nigdy... nigdy nie było kogoś innego? Jennifer Stirling znów się uśmiecha. - Niezupełnie. Jestem istotą ludzką. Ale muszę powiedzieć, że nigdy nie zaangażowałam się emocjonalnie. Po Boocie - naprawdę nie chciałam się zbliżyć do nikogo innego. Dla mnie istniał tylko on. A poza tym miałam Esme. -Uśmiecha się szerzej. - Dziecko naprawdę jest cudowną pociechą. Dotarły na szczyt. Pod nimi rozciąga się cały północny Londyn. Oddychają głęboko, wodząc wzrokiem po odległej linii dachów, słysząc odgłosy ruchu ulicznego, okrzyki właścicieli psów i mijających je rozbrykanych dzieci. - Mogłaby mi pani powiedzieć, czemu tak długo utrzymywała pani tę skrytkę pocztową? Jennifer opiera się o żeliwną ławkę i zastanawia się nad odpowiedzią. - Przypuszczam, że wyda ci się to dość głupie, ale dwa razy rozminęliśmy się z Anthonym, za każdym razem to była kwestia godzin. Czułam, że powinnam wykorzystać każdą szansę. Myślę, że rezygnacja ze skrytki byłaby przyznaniem, że wszystko się skończyło. - Ze smutkiem wzrusza ramionami. - Co roku mówiłam sobie, że pora z tym skończyć. Nawet nie zauważyłam, że tyle lat niepostrzeżenie minęło. Ale w pewnym sensie nigdy o tym nie myślałam. Pewnie sobie wmawiałam, że to tylko nieszkodliwa słabość. - Więc tak to było? Z tym jego ostatnim listem? - Ellie patrzy gdzieś w stronę St Johns Wood. - I naprawdę już pani o nim nie słyszała? Jak mogła pani żyć, nie wiedząc, co się z nim stało? - Według mnie były dwie możliwości. Albo zmarł w Kongu, ale w tamtym czasie nie dopuszczałam nawet myśli o tym. Albo - ponieważ bardzo go wtedy zraniłam -

wydawało mu się, że nigdy nie odejdę od męża, a może nawet, że nie dbam o jego uczucia. Myślę, że zbyt dużo kosztowało go zbliżenie się do mnie po raz drugi. Niestety, nie zdawałam sobie sprawy, jak dużo aż było za późno. - I nigdy nie próbowała go pani odnaleźć? Przez prywatnego detektywa albo ogłoszenia w prasie? - Och, nie mogłabym zrobić czegoś takiego. Mógł się dowiedzieć, gdzie mnie szukać. Nie ukrywałam swoich uczuć. I musiałam szanować jego. - Patrzy poważnie na Ellie. - Nikogo nie można zmusić, by znowu cię pokochał. Nieważne, jak bardzo byś tego chciała. Czasami, niestety, właściwy moment po prostu... przemija. Silny wiatr tu, na wzgórzu, wdziera się w szparę między kołnierzem i szyją, wykorzystuje każde odsłonięte miejsce. Ellie wsuwa ręce w kieszenie. - Jak pani myśli, co by się stało, gdyby on znów panią znalazł? Po raz pierwszy w oczach Jennifer Stirling pojawiają się łzy. Wpatruje się w horyzont, lekko potrząsa głową. - Wiesz, młodzi nie mają monopolu na złamane serca. -Powoli schodzi ścieżką, już nie widać jej twarzy. Jej milczenie sprawia, że Ellie czuje ból. - Dawno temu nauczyłam się, że gdybanie to naprawdę bardzo niebezpieczna gra - mówi po chwili. Spotkaj się ze mną - 3 . X Używamy komórek? X Mam ci mnóstwo do powiedzenia. Muszę się z Tobą zobaczyć. Les Percivals przy Derry Street. Jutro o 13 X Percivals?!? Nie w Twoim stylu. Ach. Ostatnio jestem pełen niespodzianek J. X

Siedzi przy nakrytym obrusem stoliku i przegląda nagryzmolone w metrze notatki. W głębi duszy wie, że nie wykorzysta tej historii, a skoro tak, skończy się jej kariera w „Nation". Dwa razy zamierzała pobiec z powrotem do St Johns Wood i zdać się na łaskę starszej kobiety, wytłumaczyć się, błagać ją, by pozwoliła wykorzystać w druku jej nieszczęśliwie zakończony romans. Za każdym razem widziała twarz Jennifer Stirling i słyszała jej głos: Wiesz, młodzi nie mają monopolu na złamane serca. Wpatruje się w błyszczące oliwki podane na stół w białej ceramicznej miseczce. Nie ma apetytu. Jeśli nie napisze tego artykułu, Melissa ją wyrzuci. Jeśli go napisze, nie jest pewna, czy kiedykolwiek pogodzi się z tym, co zrobiła i kim jest. Znów żałuje, że nie może porozmawiać z Rorym. On wiedziałby, co powinna zrobić. Ma niemiłe wrażenie, że doradziłby nie to, co chciałaby zrobić, ale wie, że miałby rację. Rozważa w kółko te same argumenty i kontrargumenty. Jennifer Stirling pewnie nawet nie czyta „Nation". Może się nigdy nie dowiedzieć, co zrobiłaś. Melissa szuka pretekstu, żeby cię wykopać. Naprawdę nie masz wyboru. A potem sardoniczny głos Rory'ego: Masz mnie za głupka? Czuje ściskanie w żołądku. Już nie pamięta, kiedy ostatnio nie był zawiązany na supły. Pojawia się myśl: jeśli dowie się, co się stało z Anthonym 0'Hare, to Jennifer na pewno jej wybaczy. Może przez chwilę będzie zdenerwowana, ale chyba ostatecznie zrozumie, że Ellie sprawiła jej prezent. Odpowiedź spadła jak z nieba. Znajdzie go. Choćby miało to zająć dziesięć lat, dowie się, co się z nim stało. To tylko cień nadziei, ale sprawia, że Ellie czuje się nieco lepiej. Będę za pięć minut, jesteś tam? J. x Tak. stolik na parterze. Schłodzony kieliszek czeka. E. x Bezwiednie unosi rękę do włosów. Wciąż nie może zrozumieć, czemu John nie chciał pójść prosto do jej mieszka-

nia Dawniej zawsze wolał od razu spotkać się tam. Jakby nie był w stanie normalnie z nią rozmawiać, póki nie rozładował całego nagromadzonego napięcia. W pierwszych miesiącach ich związku pochlebiało jej to, potem stało się nieco irytujące. Teraz mimo woli zastanawia się, czy to spotkanie w restauracji może mieć coś wspólnego z ujawnieniem ich związku. Wydaje się, że wszystko tak dramatycznie się odmieniło, że być może nowy John chciałby dokonać jakiejś publicznej deklaracji. Zauważa kosztownie ubranych ludzi przy sąsiednich stolikach i cała sztywnieje. - Coś taka niespokojna? - spytała rano Nicky. - Przecież to znaczy, że masz, czego chciałaś, nie? - Wiem. - Zadzwoniła do niej o siódmej, dziękując Bogu, że wciąż ma przyjaciół, którzy rozumieją, że romansowy kryzys uzasadnia telefon o takiej porze. - Tylko że... - Nie jesteś już pewna, czy go chcesz. - Nie! - Spojrzała gniewnie na telefon. - Oczywiście, że go chcę! Ale wszystko potoczyło się tak szybko, że nie miałam okazji, by się nad tym zastanowić. - Lepiej się pośpiesz z zastanowieniem. To całkiem możliwe, że pojawi się na lunchu z dwiema walizkami i parką wrzeszczących dzieciaków. - Z jakiegoś powodu ten pomysł ogromnie rozbawił Nicky, która chichotała tak długo, aż stało się to trochę irytujące. Ellie miała wrażenie, że Nicky jeszcze nie wybaczyła jej, jak to ujęła, „spaprania sprawy" z Rorym. Upierała się, że Rory wyglądał na miłego faceta. „Na kogoś, z kim z wielką przyjemnością poszłabym do baru". Był w tym podtekst, że Nicky nigdy nie miałaby chęci, by pójść do baru z Johnem. Nie wybaczyła mu, że zdradza żonę. Ellie zerka na zegarek i gestem zamawia następny kieliszek wina. Jest już spóźniony dwadzieścia minut. Przy każdej innej okazji byłaby wściekła, ale teraz czuje się tak zdenerwowana, że zastanawia się, czy nie zwymiotuje na sam jego widok. No tak, miłe powitanie. A potem podnosi wzrok i widzi, że przy jej stoliku stoi jakaś kobieta. W pierwszej chwili myśli, że to kelnerka, i dziwi się, dla-

czego nie trzyma kieliszka z winem. Potem uświadamia sobie, że kobieta nie tylko jest ubrana w granatowy płaszcz, a nie w mundurek kelnerki, ale że wpatruje się w nią nieco zbyt uważnie, jak ktoś, kto zaraz zacznie śpiewać do siebie w autobusie. - Dzień dobry, Ellie. Ellie mruga. - Przepraszam - mówi, kiedy przejrzała w myśli wizytownik z najnowszymi kontaktami i nic właściwego nie znalazła. - Czy my się znamy? - Och, sądzę, że tak. Jestem Jessica. Jessica. W głowie ma pustkę. Ładna fryzura. Zgrabne nogi. Chyba trochę zmęczona. Opalenizna. I wtedy w jednym błysku dociera do jej świadomości. Jessica. Jess. Kobieta zauważa jej zmieszanie. - Myślałam, że zna pani moje imię. Chyba nie bardzo chciała pani przyjąć je do wiadomości. Nie za bardzo chciała pani o mnie myśleć. Przypuszczam, że fakt, iż John ma żonę, był dla pani trochę kłopotliwy. Ellie zaniemówiła. Mgliście zdaje sobie sprawę z obecności innych gości, którzy patrzą w jej stronę, wyczuwając silne wibracje płynące od stolika numer piętnaście. Jessica przegląda esemesy na znajomej komórce. Odczytuje je lekko podniesionym głosem: - „Parszywie się dziś czuję. Wyrwij się z domu. Nie obchodzi mnie, jak to zrobisz, ale zwiej. Nie pożałujesz". Hmm, ten jest dobry. „Powinnam spisywać wywiad z żoną członka parlamentu, ale myślę o zeszłym wtorku. Ty niedobry chłopcze!". O, a tu mój ulubiony. „Byłam w sklepie Agent Provocateur1, załączam zdjęcie..." - Kiedy znów zwraca się do Ellie, jej głos drży od ledwie skrywanej furii. Bardzo trudno konkurować z czymś takim, pielęgnując dwójkę chorych dzieci i użerając się z ekipą budowlaną. Ale tak, pamiętam wtorek, dwunastego. Przyniósł mi bukiet kwiatów z przeprosinami za to, że wrócił tak późno.

1Sklep z seksowną bielizną (przyp. red.). 442

Ellie otwiera usta, ale nie jest w stanie nic powiedzieć. Po skórze przebiegają jej ciarki. - Przejrzałam jego telefon na wakacjach. Zastanawiałam się, do kogo dzwonił z baru, a potem znalazłam twoją wiadomość: „Zadzwoń proszę. Ten jedyny raz. Muszę Cię usłyszeć. X". - Zmusza się do śmiechu. - Jakież to wzruszające. On myśli, że mu ukradli komórkę. Ellie ma ochotę wczołgać się pod stolik. Chciałaby skurczyć się do zera, wyparować. - Mam nadzieję, że skończy pani jako nieszczęśliwa samotna kobieta. Chociaż właściwie to mam nadzieję, że kiedyś będzie pani miała dzieci. I wtedy dowie się pani, jak to jest, gdy jest się bezbronnym. I kiedy musi się walczyć, stale czuwać, by dzieci nie zostały bez ojca. Niech pani pomyśli o tym, kiedy następnym razem będzie pani kupowała przezroczystą bieliznę, aby zabawić mojego męża, dobrze? Jessica Armour idzie pomiędzy stolikami i wychodzi na słońce. Możliwe, że w restauracji panuje cisza, ale Ellie tak dzwoni w uszach, że nie jest w stanie tego stwierdzić. Płoną jej policzki i drżą ręce. Wreszcie przywołuje kelnera, żeby zapłacić rachunek. Mamrocze nieskładnie, że musi niespodziewanie wyjść. Nie jest pewna, co mówi, wydaje jej się, że głos już do niej nie należy. - Rachunek - mówi. Kelner wskazuje ręką drzwi. Uśmiecha się życzliwie. - Nie ma potrzeby, madam. Tamta pani zapłaciła za panią. Ellie wraca do biura, nie zwracając uwagi na ruch uliczny/ rozpychających się na chodnikach ludzi, oskarżycielski wzrok sprzedawców „Big Issue"*. Chciałaby znaleźć się w swoim mieszkanku i zamknąć za sobą drzwi, ale z powodu niepewnej pozycji w pracy nie jest to możliwe. Świado-

* Brytyjskie czasopismo sprzedawane na ulicach przez ludzi bezdomnych lub mających kłopoty mieszkaniowe (przyp. tłum.).

ma spojrzeń, przechodzi przez redakcję. W głębi ducha jest przekonana, że wszyscy z pewnością widzą jej wstyd, widzą to, co zobaczyła Jessica Armour, jakby miała to wypisane na twarzy. - Dobrze się czujesz, Ellie? Jesteś strasznie blada. - Rupert wychyla się zza swojego monitora. Ktoś przykleił na jego tyle nalepkę „spalić". - Głowa mnie boli. - Głos więźnie jej w gardle. - Terri ma tabletki, ta dziewczyna ma pigułki na wszystko - mówi i znów znika za monitorem. Ellie siada przy biurku i włącza komputer. Sprawdza pocztę. Jest. Zgubiłem telefon, odbieram nowy w porze lunchu. Podam ci numer e-mailem. 1 X Sprawdza godzinę. Trafił do jej skrzynki, kiedy rozmawiała z Jennifer Stirling. Zamyka oczy i widzi obraz, który przepływał przed jej oczami przez ostatnią godzinę: zaciśnięte szczęki Jessiki Armour, to, jak falowały jej włosy, kiedy mówiła - jakby były naelektryzowane cierpieniem i gniewem. Chwilami ma wrażenie, że w innych okolicznościach spodobałaby jej się ta kobieta, może miałaby ochotę pójść z nią na drinka. Kiedy znów otwiera oczy, nie chce widzieć słów Johna, nie chce widzieć tej wersji siebie, która z nich wygląda. Jakby obudziła się ze szczególnie sugestywnego snu, który trwał rok. Zdaje sobie sprawę z rozmiarów swojego błędu. Kasuje wiadomość. - Proszę - Rupert stawia na jej biurku filiżankę herbaty. - Może ci dobrze zrobi. Rupert nigdy nie podaje nikomu herbaty. Gdy inni dziennikarze z działu publicystyki zakładali się kiedyś, kto pierwszy dotrze do stołówki, on zawsze był pewniakiem w tym wyścigu. Ellie nie wie, czy wzruszyć się tym niespotykanym aktem współczucia, czy zaniepokoić, dlaczego sądzi, że ona tego potrzebuje. - Dzięki - mówi i sięga po filiżankę.

Siedząc tak, zauważa na innym e-mailu znajome nazwisko: Phillip O'Hare. Serce przestaje jej bić, na chwilę zapomina o upokorzeniu poprzedniej godziny. Klika na wiadomość i widzi, że pochodzi od Phillipa O'Hare, który pracuje w „Timesie". Hej! Nie bardzo rozumiem Pani wiadomość. Może Pani do mnie zadzwonić? Ellie ociera oczy. Praca, mówi do siebie, to odpowiedź na wszystko. Praca to teraz jedyne, co się liczy. Dowie się, co się stało z ukochanym Jennifer, a Jennifer wybaczy jej to, co zamierza zrobić. Musi to zrobić. Wybiera bezpośredni numer podany na końcu wiadomości. Jakiś mężczyzna odzywa się po drugim sygnale. Słyszy w tle znajomy szum redakcji informacyjnej. - Dzień dobry - mówi nieco niepewnie. - Nazywam się Ellie Haworth. Czy to pan przysłał mi e-maila? - Aha. Tak. Ellie Haworth. Chwileczkę. - Ma głos czterdziestolatka, trochę podobny do głosu Johna. Odsuwa od siebie tę myśl. Słyszy, jak tamten zakrywa dłonią mikrofon, jego głos jest stłumiony, i już wraca. - Przepraszam. Zamykamy numer. Dziękuję za telefon... Chciałem tylko coś sprawdzić. Mówiła pani, że gdzie pani pracuje? W „Nation"? - Tak - zaschło jej w ustach. Zaczyna bełkotać. - Ale zapewniam, że to nazwisko nie zostanie użyte w tekście, który piszę. Po prostu chcę się dowiedzieć, co się z nim stało, w imieniu jego znajomej, która... - W „Nation"? -Tak. Chwila ciszy. - I mówi pani, że chce się pani czegoś dowiedzieć o moim ojcu? - Tak - powtarza coraz ciszej. - Pani jest dziennikarką? - Przepraszam - mówi. - Nie rozumiem, do czego pan zmierza. Tak. Jestem dziennikarką. Tak jak pan. Chce pan po-

wiedzieć, że sprawiłoby panu przykrość przekazanie informacji konkurencyjnej gazecie? Powiedziałam panu, że... - Anthony O'Hare to mój ojciec. - Wiem. I dlatego ja... Mężczyzna po drugiej stronie wybucha śmiechem. - Nie jest pani przypadkiem z działu śledczego? - Nie. Po chwili mężczyzna się opanowuje. - Panno Haworth, mój ojciec pracuje w „Nation". W pani gazecie. Od ponad czterdziestu lat. Ellie milknie. Potem prosi, żeby powtórzył, co przed chwilą powiedział. - Nie rozumiem - mówi, wstając od biurka. - Sprawdzałam nazwiska autorów. Przeszukałam mnóstwo miejsc. Znalazłam tylko pańskie nazwisko w „Timesie". - To dlatego, że on nie pisze. - No to co... - Mój ojciec pracuje w bibliotece. Od... no... od sześćdziesiątego czwartego roku.

„pozostaje faktem., że uprawianie z Tobą seksu, i zdobycie stypendium, imienia Somerseta Maughama po prostu nie idą w parze. Z listu M do K

24 - I proszę mu to dać. Będzie wiedział, co to znaczy - Jennifer Stirling nagryzmoliła krótki liścik, wyrwała kartkę z notatnika i wsunęła pod skrzydełko teczki. Położyła ją na biurku adiustatora. - Oczywiście - odparł Don. Chwyciła go za ramię. - Dopilnuje pan, żeby to dostał? To naprawdę ważne. Strasznie ważne. - Rozumiem. A teraz, proszę mi wybaczyć, muszę wracać do pracy. To najbardziej pracowita pora dnia. Zamykamy właśnie numer. - Don chciał, by ta kobieta opuściła redakcję. Chciał, żeby to dziecko wyszło. - Przepraszam - powiedziała, starając się powstrzymać łzy. - Proszę tylko dopilnować, żeby to dostał. Proszę. O Boże, niech już sobie idzie. Nie mógł na nią patrzeć. - Bardzo przepraszam za kłopot. - Nagle wydała się świadoma, jakie widowisko z siebie zrobiła. Wzięła córkę za rękę i jakby niechętnie skierowała się do wyjścia. Kilka osób zebranych przy biurku adiustatora patrzyło, jak wychodzi. - Kongo - powiedziała po chwili Cheryl. - Muszę mieć złożoną stronę czwartą. - Don wpatrywał się w blat biurka. - Dawajcie tego tańczącego księdza. Cheryl wciąż się w niego wpatrywała. - Czemu powiedział jej pan, że on pojechał do Konga? - Chciałabyś, bym powiedział prawdę? Że się zapił aż do cholernej śpiączki?

Cheryl obracała w ustach ołówek, jej spojrzenie dryfowało ku wahadłowym drzwiom redakcji. - Ale była taka smutna. - Powinna być cholernie smutna. To ona ściągnęła na niego te wszystkie kłopoty. - jednak pan nie może... Don rozwrzeszczał się na cały pokój. - Ostatnie, czego ten chłopak potrzebuje, to to, żeby ona znowu namąciła mu w życiu! Rozumiesz? Wyświadczam mu przysługę. Wyrwał kartkę z teczki i wrzucił ją do kosza. Cheryl zatknęła ołówek za ucho, rzuciła szefowi surowe spojrzenie i kołysząc biodrami, wróciła do swojego biurka. Don odetchnął głęboko. - No dobra, możemy odłożyć na bok cholerne życie miłosne O'Hare i zająć się tą pieprzoną historią tańczącego księdza? Szybko dawajcie ten materiał albo jutro roześlemy gazeciarzy z masą pustych stron. Na sąsiednim łóżku kaszlał jakiś mężczyzna. Kaszel trwał i trwał, ciągły grzechot, jakby coś utkwiło mu w głębi gardła. Kaszlał nawet przez sen. Anthony O'Hare pozwolił, by ten dźwięk, jak wszystko inne, odpłynął w jakieś dalekie zakamarki jego świadomości. Nauczył się już, jak sprawiać, żeby wszystko znikało. - Panie O'Hare, ma pan gościa. Odgłos odsuwanych zasłon, światło wpadające do środka. Śliczna szkocka pielęgniarka. Chłodne ręce. Każde wypowiadane przez nią słowo brzmiało, jakby chciała ofiarować mu prezent. Zaraz dam panu zastrzyk, panie O'Hare. Mam poprosić kogoś, żeby pomógł panu dojść do toalety, panie O'Hare? Ma pan gościa, panie O'Hare. Gościa? Na chwilę pojawiła się nadzieja, a potem usłyszał przez zasłony głos Dona i przypomniał sobie, gdzie się znajduje. - Nie przejmuj się mną, skarbie. - Na pewno nie będę - odparła skromnie.

- Wylegujemy się, co? - Rumiana twarz wielkości księżyca w pełni przy jego stopach. - Zabawne - powiedział w poduszkę, podciągając się w górę. Bolało go całe ciało. Zamrugał. - Chcę stąd wyjść. Zaczął trochę lepiej widzieć. W nogach łóżka stał Don z rękami splecionymi na brzuchu. - Nigdzie nie pójdziesz, synku. - Nie mogę tu zostać. - Jego głos zdawał się wydobywać bezpośrednio z piersi. Chrypiał i skrzypiał jak drewniane koło w koleinie. - Nie jesteś jeszcze zdrowy. Zanim cię wypuszczą, chcą sprawdzić, jak działa twoja wątroba. Napędziłeś nam wszystkim strachu. - Co się stało? - Nic nie pamiętał. Don zawahał się, może się zastanawiał, jak dużo powiedzieć. - Nie pojawiłeś się na ważnym spotkaniu w gabinecie Marjorie Spackman. O szóstej wieczorem nabrałem złych przeczuć, bo nikt nie miał od ciebie znaku życia. Zostawiłem na straży Michaelsa i pognałem do twojego hotelu. Znalazłem cię na podłodze, to nie był miły widok. Wyglądałeś gorzej niż teraz, a to o czymś świadczy. Retrospekcja. Bar w hotelu. Nieufny wzrok barmana. Ból. Podniesione głosy. Niekończąca się droga powrotna do pokoju, czepianie się ścian, chwiejna wędrówka po schodach. Dźwięk rozbijanych przedmiotów. A potem nicość. - Boli mnie całe ciało. - Nie ma się co dziwić. Bóg wie, co tu z tobą wyrabiali. Kiedy zobaczyłem cię wczoraj wieczorem, wyglądałeś jak poduszeczka na szpilki. Igły. Ponaglające głosy. Ból. Jezu, co za ból. - Co się do diabła dzieje, O'Hare? Mężczyzna na sąsiednim łóżku znowu zaczął kaszleć. - To ta kobieta? Odrzuciła cię? - Rozmowa o uczuciach sprawiała Donowi fizyczną przykrość. Objawiało się to drganiem nogi i tym, jak przesuwał ręką po łysiejącej głowie.

Nie wspominaj o niej. Nie zmuszaj mnie do myślenia o jej twarzy. - To nie takie proste. - No to o co, u licha, w tym wszystkim chodzi? Żadna kobieta nie jest warta... czegoś takiego. - Don zatoczy! ręką łuk. - Ja... chciałem po prostu zapomnieć. - To idź i znajdź sobie kogoś innego do łóżka. Kogoś, kogo możesz mieć. Dojdziesz do siebie. - Może mówienie zmieni to w prawdę. Anthony milczał wystarczająco długo, by temu zaprzeczyć. - Niektóre kobiety przynoszą same kłopoty - dodał Don. Wybacz mi. Po prostu musiałam wiedzieć. - Ćmy do ognia. Wszyscy przez to przeszliśmy. Wybacz mi. Anthony potrząsnął głową. - Nie, Don. To nie tak. - Zawsze jest „nie tak", kiedy chodzi o twoje własne... - Ona nie może od niego odejść, ponieważ on nie pozwoli jej zabrać dziecka. - Głos Anthony'ego, nagle wyraźny, przedarł się przez osłoniętą przestrzeń. Mężczyzna na sąsiednim łóżku przestał kaszleć. Anthony obserwował, jak jego szef zaczyna pojmować konsekwencje tego zdania i na jego twarzy pojawia się grymas współczucia. - Aha. Ciężka sprawa. - Tak. Donowi znów zaczęła drgać noga. - Ale to nie znaczy, że masz próbować zapić się na śmierć. Wiesz, co powiedzieli? Że żółta febra spieprzyła ci wątrobę. Spieprzyła ją, O'Hare. Jeszcze jedna taka sesja alkoholowa i... Anthony poczuł bezgraniczne zmęczenie. Odwrócił na poduszce głowę. - Nie martw się. To już się więcej nie zdarzy. Po powrocie ze szpitala Don przez pół godziny siedział zamyślony przy biurku. Wokół niego jak co dzień powoli

budziła się redakcja informacyjna, śpiący olbrzym pobudzany do życia: dziennikarze gawędzili przez telefon, wiadomości szły w górę lub spadały na dół listy, planowano i składano strony, pierwszą już składano na stole montażowym. Potarł ręką szczękę, zawołał przez ramię w stronę stanowiska sekretarek. - Jasnowłosa, znajdź mi numer tego, jak mu tam, Stirlinga. Faceta od azbestu. Cheryl nie skomentowała tego. Po paru minutach wręczyła mu numer wypisany z redakcyjnego Who's Who. - Jak on się miewa? - A jak myślisz? - Wciąż pogrążony w myślach postukiwał ołówkiem w biurko. Kiedy Cheryl wróciła na swoje miejsce, podniósł słuchawkę i poprosił centralę o połączenie z Fitzroy 2286. Odchrząknął parę razy, zanim zaczął mówić, jak ktoś, komu sprawia przykrość rozmowa przez telefon. - Chciałbym mówić z Jennifer Stirling. Czuł, że Cheryl go obserwuje. - Mogę zostawić wiadomość?... Proszę? Nie odbiera? Aha, rozumiem. - Przerwa. - Nie, to nic ważnego. Przepraszam za kłopot. Odłożył słuchawkę. - Co się stało? - Cheryl stała nad nim. W swoich nowych pantoflach na wysokich obcasach była od niego wyższa. -Don? - Nic - wyprostował się. - Zapomnij, że cokolwiek mówiłem. Idź i przynieś mi kanapkę z bekonem, dobrze? I nie zapomnij o brązowym sosie. Bez niego nie da się zjeść. Zmiął nabazgrany numer w kulkę i wyrzucił do kosza pod biurkiem. Żal był gorszy niż po czyjejś śmierci; nocą nadchodził falami, nieustępliwy i zaskakująco silny, przeszywał go na wylot. Widział ją za każdym razem, kiedy zamykał oczy, jej rozkosz widoczna w półprzymkniętych oczach, wyraz jej twarzy - poczucie winy i bezsilność - kiedy zauważyła go

w holu hotelowym. Jej twarz powiedziała mu, że przegrali i że ona wiedziała, co zrobiła, mówiąc mu to. I miała rację. Najpierw czuł gniew, że wzbudziła w nim nadzieję, nie wyznając mu prawdy o swojej sytuacji. Ze tak bezlitośnie, skoro nie mieli żadnej szansy, znów wtargnęła do jego serca. Jak brzmiało to powiedzenie? Tym, co Cię zabije, jest nadzieja. Targały nim zmienne uczucia. Wybaczał jej. Nie było nic do wybaczenia. Zrobiła to, bo, tak jak on, nie mogła tego nie zrobić. I dlatego, że jedynie to, jak słusznie sądziła, mogła mieć. Mam nadzieję, Jennifer, że wspomnienie o tym podtrzymuje cię na duchu, ale mnie zniszczyło. Walczył ze świadomością, że tym razem naprawdę nic mu nie zostało. Czuł się słaby fizycznie, osłabiony przez własne fatalne postępowanie. Został obrabowany ze swojego bystrego umysłu, jego przebłyski były poszarpane, biło w nim tylko stałe tętno straty, te same nieustanne uderzenia, jakie słyszał tamtego dnia w Leopoldville. Ona nigdy nie będzie należała do niego. Byli tak blisko, a ona nigdy nie będzie jego. Jak ma żyć z tą świadomością? Do rana przemyślał tysiące rozwiązań. Zażąda, żeby Jennifer się rozwiodła. Zrobi wszystko, co w jego mocy, by była szczęśliwa bez dziecka. Wynajmie najlepszego adwokata. Da jej więcej dzieci. Stanie twarzą w twarz z Laurence'em -w bardziej szalonych marzeniach rzucał mu się do gardła. Jednak Anthony przez wiele lat przyjmował męski punkt widzenia i nawet teraz jakaś odległa, męska część jego duszy nie mogła powstrzymać się od myśli, czym dla Laurence'a była świadomość, że jego żona kocha kogoś innego. A poza tym - oddać dziecko mężczyźnie, który ukradł mu żonę? Anthony'ego to okaleczyło, a przecież nigdy nie kochał Clarissy tak, jak kocha Jennifer. Myślał o swoim smutnym, milczącym synu, o swoim stałym poczuciu winy i zrozumiał, że gdyby zrobił to innej rodzinie, pod zdobytym szczęściem płynąłby ciemny nurt żalu. Zniszczył już jedną rodzinę; nie może być odpowiedzialny za zniszczenie następnej. Zadzwonił do swojej dziewczyny w Nowym Jorku

i powiedział, że nie wraca. Słysząc zaskoczenie w jej głosie i niemal nieskrywane łzy, miał niewielkie tylko poczucie winy- Nie mógł tam wrócić. Nie mógł znowu pogrążyć się w regularnym rytmie życia Nowego Jorku, w dniach odmierzanych podróżami do i z budynku ONZ, ponieważ teraz byłyby naznaczone piętnem Jennifer. Wszystko byłoby naznaczone przez Jennifer, przez jej zapach, smak, przez to, że jest gdzie indziej, że żyje i oddycha bez niego. To było na swój sposób gorsze - wiedzieć, że ona tak samo pragnie jego jak on jej. Nie potrafił wzbudzić w sobie złości, która była konieczna, by odepchnąć od siebie myśli o niej. Wybacz mi. Po prostu musiałam wiedzieć. Musiał znaleźć się w miejscu, gdzie nie będzie mógł myśleć. Aby przetrwać, musiał znaleźć się gdzieś, gdzie przetrwanie to jedyna rzecz, o której będzie mógł myśleć. Don przyjechał po niego dwa dni później, po południu. Wypisano go ze szpitala z prawidłowymi wynikami pracy wątroby i z ponurymi groźbami, co się stanie, jeśli odważy się znowu pić. - Dokąd jedziemy? - Patrzył, jak Don ładuje jego walizeczkę do bagażnika, i czuł się jak uchodźca. - Jedziesz do mnie. - Co takiego? - Viv tak kazała. - Nie patrzył Anthony'emu w oczy. -Uważam, że potrzebujesz domowych wygód. Myślisz, że nie można zostawić mnie samego. - Nie sądzę, żeby... - Nie ma co dyskutować. - Don usiadł za kierownicą. -Ale nie miej do mnie pretensji o jedzenie. Moja żona zna sto jeden sposobów na przypalenie wołowiny i o ile się orientuję/ wciąż eksperymentuje. Oglądanie kolegi z pracy w domowej scenerii zawsze jest kłopotliwe. Anthony patrzył na Dona jak na stałego mieszkańca „Nation". Dotyczyło go to bardziej niż jakiegokolwiek innego pracownika gazety, mimo że znał rudowłosą Viv - tak pełną życia, jak Don był ponury. Był

tam zawsze. Redakcja, z piętrzącymi się stosami papieru, nabazgranymi notkami i mapami przyczepionymi na chybił trafił do ścian, była jego naturalnym siedliskiem. Don w swoim domu, w miękkich kapciach, z nogami na sofie, Don ustawiający bibeloty czy przynoszący mleko, był sprzeczny z prawami przyrody. Mimo wszystko pobyt w jego domu okazał się na swój sposób kojący. W podmiejskim bliźniaku, naśladującym styl epoki Tudorów, było tyle miejsca, że nie czuł, iż plącze się komuś pod nogami. Dzieci dorosły i wyprowadziły się, a oprócz fotografii w ramkach nic mu nie przypominało, że sam jako ojciec poniósł porażkę. Viv ucałowała go na przywitanie w obydwa policzki i nie czyniła aluzji na temat tego, gdzie był. - Pomyślałam, że wy, chłopcy, moglibyście zagrać po południu w golfa - stwierdziła. Zagrali. Don grał tak beznadziejnie, że Anthony doszedł do wniosku, iż według gospodarzy była to jedyna niezwiązana z piciem aktywność, której obydwaj mogli się oddać. Don nie wspominał o Jennifer. Anthony widział, że wciąż się martwi. Często napomykał o tym, że Anthony dobrze się czuje, że powraca do normalnego stanu cokolwiek to miało znaczyć. Nie podawano wina do lunchu ani do kolacji. - Więc jakie są plany? - Siedział na jednej z sof. Z daleka było słychać, że Viv zmywa naczynia i śpiewa do wtóru kuchennemu radiu. - Wracasz jutro do pracy - odparł Don. Masował sobie brzuch. Praca. Chciał zapytać, co to za praca, ale nie miał odwagi. Raz już zawiódł „Nation" i bał się potwierdzenia, że tym razem zrobił to ponad wszelką wątpliwość. - Rozmawiałem ze Spackman. O Chryste. Zaczyna się. Tony, ona nie wie. Nikt na górze nie wie. Anthony zamrugał. - Wiemy tylko my w redakcji. Ja, Jasnowłosa i paru adiustatorów. Musiałem do nich zadzwonić i powiedzieć, że

nie wrócę do pracy, kiedy zabieraliśmy cię do szpitala. Będą trzymać gęby na kłódkę. - Nie wiem, co powiedzieć. - To będzie cholerna odmiana. No, dobra. - Don zapalił papierosa i wypuścił długą smugę dymu. Spojrzał na Anthony'ego z miną winowajcy. - Ona zgadza się ze mną, że powinniśmy cię z powrotem tam wysłać. Anthony zrozumiał to dopiero po chwili. - Do Konga? - Jesteś najlepszy do tej roboty. Kongo. - Ale muszę wiedzieć... - Don strzepnął popiół z papierosa. - To świetnie. - Daj mi skończyć. Muszę być pewny, że będziesz dbał o siebie. Nie chcę się zamartwiać. - Żadnego picia. Żadnej brawury. Ja tylko... potrzebuję pracy. - Tak też myślałem. - Ale Don mu nie wierzył. Anthony poznał to po spojrzeniu z ukosa, jakie mu rzucił. Po chwili dodał: - Będę się czuł odpowiedzialny. - Rozumiem. Mądry człowiek z tego Dona. Ale Anthony nie potrafił go uspokoić. Nie był pewny, jak przetrwa przez następne pół godziny, więc co tu mówić, jak się będzie czuł w sercu Afryki. Don odezwał się, zanim cisza stała się przytłaczająca. Zgasił papierosa. - Za chwilę zaczyna się mecz. Chelsea przeciwko Arsenałowi. Masz ochotę obejrzeć? - Podniósł się ciężko z fotela i włączył stojącą w kącie skrzynkę obudowaną mahoniowym drewnem. - Mam dla ciebie jedną dobrą wiadomość. Nie zachorujesz już na tę cholerną żółtą febrę. Ponieważ tak ciężko ją przechodziłeś, jesteś na nią uodporniony. Anthony wpatrywał się niewidzącym wzrokiem w biało-czarny ekran. Jak uodpornię się na całą resztę?

Znajdowali się w gabinecie redaktora działu zagranicznego. Paul de Saint, wysoki mężczyzna o wyglądzie arystokraty, z włosami zaczesanymi do tyłu, przypominający romantycznego poetę, studiował rozłożoną na biurku mapę. - Najważniejszy temat to Stanleyville. Trzymają tam jako zakładników co najmniej ośmiuset ludzi spoza Konga, większość w hotelu Victoria, i prawdopodobnie następny tysiąc w okolicy. Jak dotąd nie powiodły się starania dyplomatyczne o ich uratowanie. Pojawia się tak wiele wewnętrznych konfliktów między rebeliantami, że sytuacja zmienia się z godziny na godzinę, a uzyskanie dokładnego obrazu jest prawie niemożliwe. Wszystko jest tam strasznie mętne, O'Hare. Pół roku temu powiedziałbym, że bez względu na to, co się będzie działo z krajowcami, biali mają zagwarantowane bezpieczeństwo. Teraz, obawiam się, wygląda na to, że wzięli na cel les colons. Dochodzą stamtąd tak przerażające relacje, że nie możemy ich publikować. - Zawahał się. -Gwałty to zaledwie połowa. - Jak się tam dostanę? - Od tego zaczynamy. Rozmawiałem z Nichollsem. Najlepsza droga prowadzi przez Rodezję, czyli Zambię, jak teraz nazywają jej północną część. Nasz człowiek stara się tam opracować dla ciebie trasę lądową, ale zniszczono sporo dróg i może to trwać wiele dni. Kiedy de Saint omawiał z Donem kwestie logistyki, Anthony pozwolił sobie wyłączyć się z konwersacji. Z pewną wdzięcznością zauważył, że nie tylko minęło pół godziny, gdy o niej nie myślał, ale że wciąga go ta sprawa. Czuł, jak w brzuchu kiełkuje mu nerwowe oczekiwanie. Przedostanie się przez wrogi teren stanowiło wyzwanie. Nie czuł strachu. Jak mógł się bać? Co gorszego może się zdarzyć? Przekartkował dokumentację, którą wręczył mu zastępca de Sainta. Tło polityczne: komunistyczna pomoc dla rebeliantów, która rozwścieczyła Amerykanów; egzekucja amerykańskiego misjonarza, Paula Carlsona. Czytał relacje o działaniach rebeliantów i zaciskał szczęki. Przeniosły go wstecz, do 1960 roku i zamieszek związanych z krótkimi rzą-

dami Lumumby. Czytał je jakby z pewnego dystansu. Jakby nie rozpoznawał już człowieka, który był tam wcześniej i którym tak wstrząsnęło to, co zobaczył. - Rezerwujemy więc na jutro lot do Kenii, tak? Mamy swojego człowieka w Sabenie. Zawiadomi nas, jeśli będą jakieś miejscowe loty do Konga, jeśli ich nie będzie, wysiądziesz w Salisbury i postarasz się przedostać przez granicę z Rodezją. Tak? - Czy wiemy, którzy korespondenci tam dotarli? - Niewiele stamtąd dochodzi. Przypuszczam, że są utrudnienia w łączności. Ale w dzisiejszym „Mailu" jest tekst Olivera, a słyszałem, że „Telegraph" przygotowuje spory materiał na jutro. Otworzyły się drzwi. Pojawiła się zatroskana twarz Cheryl. - Jesteśmy bardzo zajęci, Cheryl. - W głosie Dona brzmiała irytacja. - Przepraszam - powiedziała - ale jest tu pański syn. Dopiero po kilku sekundach Anthony zdał sobie sprawę, że patrzy na niego. - Mój syn? - Zaprowadziłam go do gabinetu Dona. Anthony wstał, nie bardzo rozumiejąc to, co usłyszał. - Przepraszam na chwilę - powiedział i poszedł za Cheryl do redakcji informacyjnej. I znowu: szok, którego doznawał przy nielicznych okazjach, kiedy widział Phillipa, głębokie zaskoczenie, jak bardzo syn się zmienił od ostatniej wizyty, jego wzrost był jak gdyby naganą za nieobecność ojca. W ciągu sześciu miesięcy ciało syna wydłużyło się o kilka cali, wkroczyło w wiek dojrzewania, ale jeszcze się nie wypełniło. Skulony, przypominał znak zapytania. Podniósł głowę, kiedy Anthony wszedł do pokoju. Był blady, wokół oczu miał czerwone obwódki. Anthony przystanął, starając się odgadnąć przyczynę boki, który widział na bladej twarzy syna. Przez chwilę zastanawiał się - czy to znowu moja wina? Czy dowiedział się,

co zrobiłem? Czy jestem według niego aż takim nieudacznikiem? - To mama - odezwał się Phillip. Mrugał jak szalony i wytarł nos w rękaw. Anthony podszedł o krok bliżej. Chłopiec wyprostował się i z niespodziewaną siłą rzucił się w ramiona ojca. Anthony poczuł, jak ręce Phillipa wczepiają się w jego koszulę, jakby miał go już nigdy nie puścić. Pozwolił sobie delikatnie położyć mu dłoń na głowie, podczas gdy szczupłym ciałem wstrząsały łkania. Deszcz tak mocno bębnił o dach samochodu Dona, że niemal go zatopił. Niemal, ale nie całkiem. Przez dwadzieścia minut, które stracili na przedarcie się przez korek na Kensington High Street, obaj mężczyźni siedzieli w milczeniu. Jedynym dźwiękiem był odgłos, z jakim Don łapczywie zaciągał się papierosem. - Wypadek - zauważył Don, wpatrując się w wąż czerwonych tylnych świateł przed nimi. - Pewnie poważny. Powinniśmy zadzwonić do redakcji. - Nie zadał sobie trudu zatrzymania się przy budce telefonicznej. Anthony milczał. Don pochylił się i zaczął majstrować przy radiu, ale zakłócenia okazały się silniejsze. Zaciągnął się, aż czubek papierosa się rozżarzył. - De Saint mówi, że mamy czas do jutra. Inaczej trzeba będzie czekać cztery dni na następny lot. - Stwierdził to tak, jakby decyzja nie została jeszcze podjęta. - Mógłbyś jechać, a my ściągnęlibyśmy cię, gdyby się jej pogorszyło. - Już się pogorszyło. - Rak Clarissy postępował niesłychanie szybko. Obawiają się, że nie przeżyje dwóch tygodni. - Cholerny autobus. Spójrz, zajmuje dwa pasy. - Don opuścił szybę i wyrzucił papierosa na mokrą ulicę. Strzepnął krople deszczu z rękawa i zamknął okno. - A tak w ogóle, jaki jest ten mąż? Niedobry? - Widziałem go tylko raz. Nie mogę z nim zostać. Proszę, tato, nie każ mi z nim zostawać mówiła teraz twarz Phillipa.

Syn trzymał się jego paska, jakby to była tratwa ratunkowa. Jeszcze długo po tym, jak odprowadził go w końcu do domu przy Parsons Green, Anthony czuł ciężar tych palców. - Bardzo mi przykro - odezwał się do Edgara. Handlarz zasłonami, starszy, niż się spodziewał, przyglądał mu się podejrzliwie, jakby w tym, co powiedział, kryła się jakaś zniewaga. - Nie mogę jechać. - Słowa zostały wypowiedziane. Niemal czuł ulgę, kiedy to mówił. Jakby po latach czekania na możliwe ułaskawienie usłyszał wreszcie wyrok śmierci. Don westchnął. Mogło to równie dobrze oznaczać zawód jak odprężenie. - To twój syn. - To mój syn. Obiecał: Tak, oczywiście będziesz mógł zamieszkać ze mną. Wszystko będzie dobrze. Mówiąc to, nie w pełni zdawał sobie sprawę z tego, co traci. Korek zaczął się posuwać, najpierw w żółwim tempie, potem spacerkiem. Byli już przy Chiswick, kiedy Don znów się odezwał. - Wiesz, 0'Hare, to może i lepiej. Może to nawet uśmiech losu. Bóg raczy wiedzieć, co by ci się tam przytrafiło. - Spojrzał na niego z ukosa. - Kto wie? Niech chłopak się trochę uspokoi... a ty będziesz jeszcze mógł wyruszyć w teren. Mógłby zostać z nami. Viv się nim zaopiekuje. Spodoba mu się u nas. Jej naprawdę brakuje w domu dzieci. O Boże. Przyszła mu do głowy kolejna myśl. - Będziesz musiał znaleźć sobie cholerne mieszkanie. Koniec z tułaniem się po hotelach. Pozwalał Donowi gadać, układać to mityczne nowe życie jak artykuły na stronie, obiecywać, uspokajać. Zaprzyjaźniony dobry mąż i ojciec pojawił się, by poprawić mu samopoczucie, by ukryć to, co stracił, by stłumić werbel, który wciąż bił gdzieś w ciemniejszych regionach jego duszy. Dostał dwutygodniowy urlop okolicznościowy, by zaopiekować się synem po śmierci matki, załatwić ponure formalności związane z pogrzebem i znaleźć mieszkanie. Phil-

lip już więcej przy nim nie płakał. Uprzejmie zaakceptował mały szeregowy domek w południowo-zachodnim Londynie - blisko jego szkoły oraz domu Dona i Viv, która z wyraźną przyjemnością wcieliła się w rolę ciotki. Siedział teraz ze swoją żałosną walizką, jakby czekał na dalsze polecenia. Edgar nie zadzwonił, by się dowiedzieć, jak się czuje. Miał wrażenie, że mieszka z nieznajomym. Phillip bardzo się starał go zadowolić, jakby się bał, że zostanie odesłany. Anthony usiłował mu powiedzieć, jak się cieszy, że mieszkają razem, choć w głębi duszy czuł, jakby kogoś oszukiwał, dostając coś, na co nie zasłużył. Czuł, że nie jest w stanie poradzić sobie z żalem, który przytłaczał chłopca, z trudem stawiał czoło własnemu bólowi. Podjął intensywny kurs umiejętności praktycznych. Zaniósł ubrania do pralni samoobsługowej, towarzyszył Phillipowi u fryzjera. Umiał jedynie ugotować jajka, więc co wieczór chodzili do kafejki na końcu ulicy na obfite, solidne posiłki - zapiekankę z mięsa i cynaderek z gotowanymi jarzynami czy pudding na parze z obfitością słodkiego sosu. Apatycznie grzebali w talerzach i co wieczór Phillip oznajmiał: „Pyszne, dziękuję", jakby chodzenie tam było wielką przyjemnością. Po powrocie do domu Anthony stawał pod drzwiami pokoju syna i zastanawiał się, czy wejść do środka, czy też okazanie własnego smutku tylko by wszystko pogorszyło. Na niedzielę zostali zaproszeni do Dona. Viv podała pieczeń ze wszystkimi dodatkami, a potem, kiedy posprzątała, nalegała, żeby pobawili się w gry planszowe. Anthony obserwował, jak chłopiec śmieje się z jej żartów, jak Viv stara się, by się do nich przyłączył, jak włącza go do tej wielopokoleniowej rodziny, i bolało go serce. Kiedy wsiadali do samochodu, zauważył, że wprawdzie Phillip machał do Viv, która posyłała im przez okno pocałunki, lecz po policzku spłynęła mu pojedyncza łza. Zacisnął ręce na kierownicy, sparaliżowany taką odpowiedzialnością. Nie wiedział, co powiedzieć. Co mógł zaoferować Phillipowi, skoro nieustannie się zastanawiał, czy nie byłoby lepiej, gdyby to Clarissa przeżyła jego?

Tej nocy siedział przed kominkiem i oglądał w telewizji pierwsze zdjęcia zszokowanych zakładników uwolnionych w Stanleyville. Ich niewyraźne sylwetki wyłaniały się z wojskowego samolotu i zbijały się na asfalcie w grupki. „Elitarne jednostki belgijskie w ciągu kilku godzin zabezpieczyły miasto. Jest jeszcze zbyt wcześnie, by podać dokładną liczbę ofiar, ale wstępne raporty mówią, że podczas kryzysu zginęło co najmniej stu Europejczyków. Nadal nieznany jest los wielu osób". Wyłączył telewizor i siedział zahipnotyzowany programem jeszcze długo po jego zakończeniu. W końcu poszedł na górę i zatrzymał się pod drzwiami pokoju syna. Wsłuchiwał się w niepozostawiający żadnych wątpliwości odgłos stłumionego łkania. Był kwadrans po dziesiątej. Anthony zamknął na moment oczy, otworzył je i wszedł do pokoju. Chłopiec drgnął i schował coś pod narzutę. Anthony zapalił światło. - Synku... Cisza. - Co ci jest? - Nic. - Chłopiec opanował się, wytarł twarz. - Wszystko w porządku. - Co się stało? - spytał łagodnie, przysiadając na brzegu łóżka. Phillip był rozgorączkowany i spocony. Chyba płakał przez parę godzin. Anthony był zdruzgotany swoją rodzicielską nieudolnością. -Nic. - No, już. Pokaż. - Delikatnie odsunął przykrycie. Było to małe, oprawione w srebrną ramkę zdjęcie Clarissy. Jej ręce dumnie spoczywały na ramionach syna. Uśmiechała się szeroko. Chłopiec zadrżał. Anthony dotknął fotografii i kciukiem starł ze szkła łzy. Mam nadzieję, że Edgar sprawiał, że się tak uśmiechałaś, powiedział do niej bezgłośnie. - To śliczna fotografia. Chciałbyś, żebyśmy postawili ją na dole? Może nad kominkiem? Gdzieś, gdzie będziesz mógł na nią patrzeć, gdy tylko będziesz chciał?

Czuł, że Phillip bacznie przypatruje się jego twarzy. Może przygotowywał się na jakąś kąśliwą uwagę, wybuch niechęci, ale Anthony utkwił wzrok w kobiecie na zdjęciu, w jej promiennym uśmiechu. Nie widział jej. Widział Jennifer. Wszędzie ją widział. Zawsze będzie ją widział wszędzie. Weź się w garść, O'Hare. Oddal fotografię synowi. - Nie ma nic złego w smutku. Naprawdę. Wolno być smutnym, kiedy straciło się kogoś, kogo się kochało. - To bardzo ważne, by właściwie to ujął. Głos mu się łamał, coś w nim wzbierało, a wysiłek, by nie dać się temu owładnąć, powodował ból w piersiach. - Właściwie mnie też jest smutno - powiedział. - Strasznie smutno. Stracić kogoś, kogo się kocha... to naprawdę nie do zniesienia. Świetnie to rozumiem. Przyciągnął syna do siebie, zniżył głos do szeptu. -Ale bardzo się cieszę, że jesteś tutaj, bo myślę... myślę, że ty i ja razem damy sobie radę i potrafimy przez to przejść. Jak myślisz? Phillip oparł głowę na jego piersi i chudą ręką objął go w pasie. Poczuł, jak oddech syna się uspokaja, i siedzieli tak, przytuleni, pogrążeni w milczeniu, zatopieni w swoich myślach. Nie zorientował się, że w tygodniu, kiedy miał wrócić do pracy, zaczynały się ferie. Viv od razu zaproponowała, że zajmie się Phillipem w drugiej połowie ferii, ale do środy będzie u siostry, więc Anthony musi znaleźć jakieś alternatywne rozwiązanie na pierwsze dwa dni. - Może iść z nami do redakcji - zaproponował Don. -Przyda się do obsługi czajnika. - Anthony poczuł wdzięczność, bo wiedział, co Don myśli o mieszaniu życia rodzinnego z „Nation". Rozpaczliwie pragnął powrotu do pracy, przywrócenia pozorów normalnego życia. Gorliwość Phillipa, aby mu towarzyszyć, była wzruszająca. Anthony usiadł przy swoim nowym biurku i zaczął przeglądać poranne gazety. W dziale krajowym nie było wolnych stanowisk, więc został reporterem do zadań specjal-

nych - zaszczytny tytuł, wymyślony, jak podejrzewał, by podnieść go na duchu. Łyknął redakcyjnej kawy i skrzywił się; była paskudna jak zawsze. Phillip kursował od biurka do biurka, proponując wszystkim herbatę. Koszula, wyprasowana tego ranka przez Anthony'ego, szeleściła na jego chudych plecach. Anthony z wdzięcznością poczuł nagle, że jest w domu. Tu zaczęło się jego nowe życie. Będzie dobrze. Dadzą sobie radę. Nie patrzył na dział zagraniczny. Nie chciał wiedzieć, kto zamiast niego został posłany do Stanleyville. _ Masz! - Don rzucił w niego egzemplarzem „Timesa" z zakreślonym na czerwono artykułem. - Zrób dla nas krótką przeróbkę na temat amerykańskiego statku kosmicznego. O tej porze nie dostaniesz ze Stanów żadnych świeżych wiadomości, ale to wystarczy na krótki felieton na ósemkę. - Ile słów? - Dwieście pięćdziesiąt. - Głos Dona brzmiał przepraszająco. - Potem będę miał dla ciebie coś lepszego. - W porządku. - I było w porządku. Jego syn uśmiechał się, z nieco przesadną ostrożnością niosąc pełną tacę. Zerknął w stronę ojca, a Anthony skinął z uznaniem głową. Był dumny z syna, z jego męstwa. To doprawdy dar losu - mieć kogoś do kochania. Przysunął do siebie maszynę do pisania, włożył kalkę między kartki. Jedna kopia dla redaktora, jedna dla korekty, jedna do jego archiwum. Rutyna sprawiała mu niemal fizyczną przyjemność. Napisał na górze kartki swoje nazwisko, słysząc miły dla ucha stukot, gdy metalowe czcionki uderzały w papier. Przeczytał dwukrotnie artykuł z „Timesa" i zrobił kilka zapisków. Skoczył na dół do biblioteki, wyciągnął materiały na temat misji kosmicznych i przejrzał najnowsze wycinki. Przygotował jeszcze trochę notatek. Potem położył palce na klawiszach maszyny. Nic. Tak jakby ręce odmówiły posłuszeństwa. Napisał zdanie. Nie miało sensu. Wyrwał papier z maszyny/ włożył w drugą stronę.

Napisał następne zdanie. Było bezbarwne, bez znaczenia. Napisał kolejne. Poprawił je. Ale słowa stanowczo odmawiały trafienia tam, gdzie je kierował. Owszem, było to zdanie, ale na pewno nie na poziomie gazety ogólnokrajowej. Przypomniał sobie dziennikarską zasadę piramidy: najważniejsza informacja w pierwszym zdaniu, a następne, mniej ważne, w dalszej części tekstu. Niewielu ludzi czyta artykuł do końca. Nie dał rady. Kwadrans po dwunastej pojawił się przy nim Don. - Przewaliłeś już ten kawałek? Anthony siedział na krześle, opierając głowę na rękach, na podłodze leżała górka zmiętego papieru. - O'Hare? Skończyłeś? - Nie potrafię. Nie umiem pisać. Zapomniałem, jak to się robi. - Nie bądź śmieszny. O co chodzi? Twórcza niemoc? Myślisz, że kim jesteś, F.S. Fitzgeraldem? - Podniósł zmiętą kartkę i rozprostował ją na biurku. Podniósł następną, przeczytał ją, przeczytał jeszcze raz. Dostałeś nieźle w kość -powiedział w końcu. - Prawdopodobnie potrzebujesz urlopu... - Mówił bez przekonania. Anthony właśnie wrócił z urlopu. - To minie - dodał. - Nic nie mów. Spokojnie. Dam to do przerobienia Smithowi. Wyluzuj się dzisiaj. To minie. Anthony patrzył na syna, który ostrzył ołówki dla działu nekrologów. Po raz pierwszy w życiu miał obowiązki. Po raz pierwszy w życiu musiał zapewnić komuś utrzymanie. Ręka Dona ciężko spoczywała na jego ramieniu. - A co, do diabła, zrobię, jeżeli nie minie?

irlandzki chłopiec ścigający dziewczynę z San Diego jest jak ktoś próbujący schwytać jedną ręką falę... niemożliwe... czasem trzeba po prostu odpłynąć i się zachwycić. M do K, esemes

25 Ellie nie śpi do czwartej rano. Nie jest to skutek stresu: po raz pierwszy od wielu miesięcy widzi wszystko jasno. Przez cały wieczór twardo siedzi przy telefonie, przytrzymując brodą słuchawkę i wpatrując się w ekran komputera. Wysyła maile, prosi o przysługi. Namawia, pochlebia, nie przyjmuje do wiadomości odmowy. Kiedy ma to, czego potrzebuje, siada w piżamie przy biurku, podpina włosy i zaczyna. Pisze szybko, słowa łatwo spływają z palców. Tym razem dokładnie wie, co ma do powiedzenia. Przekształca każde zdanie, dopóki nie jest z niego zadowolona, informacje zestawia w taki sposób, by robiły jak największe wrażenie. Kiedy czyta tekst ponownie, raz płacze, a kilka razy głośno się śmieje. Dostrzega w sobie coś, a może kogoś, kogo na krótko zgubiła. Po skończeniu drukuje dwa egzemplarze. Zasypia. Śpi jak zabita. Przez dwie godziny. Wstaje, żeby zdążyć do redakcji przed wpół do ósmej. Chce zastać Melissę, zanim przyjdą inni. Pod prysznicem spłukuje z siebie zmęczenie, wypija dwa podwójne espresso, upewnia się, że ma ułożone włosy. Jest pełna energii: krew buzuje jej w żyłach. Siedzi przy biurku, kiedy Melissa, z przerzuconą przez ramię kosztowną torbą, otwiera drzwi swojego gabinetu. Szefowa siada, a Ellie widzi, że z trudem skrywa zaskoczenie, orientując się, że ma towarzystwo. Ellie dopija kawę. Wpada do toalety, żeby sprawdzić, czy nie zostało jej coś na zębach. Jest ubrana w świeżo wypra-

sowaną białą bluzkę, najlepsze spodnie i buty na wysokich obcasach. Wygląda, jak żartobliwie mawiają jej przyjaciółki, jak dorosła. - Dzień dobry, Melisso. - Ellie? - Udaje jej się pokryć zaskoczenie tonem lekkiej nagany. Ellie nie zwraca na to uwagi. - Możemy chwilę porozmawiać? Melissa spogląda na zegarek. - Ale szybko. Za pięć minut muszę rozmawiać z agencją w Chinach. Ellie siada naprzeciw szefowej. Gabinet Melissy został już opróżniony ze wszystkiego poza nowymi materiałami, których potrzebuje, by przygotować dzisiejsze wydanie. Została tylko fotografia jej córki. - Chodzi o ten artykuł. - Nie chcesz chyba powiedzieć, że nie możesz go napisać. - Owszem. Wygląda, jakby była na to przygotowana. Już balansuje na krawędzi, za którą straci panowanie nad sobą. - No cóż, Ellie, naprawdę nie to chciałam usłyszeć. Przed nami najbardziej pracowity weekend w życiu tej gazety, a ty miałaś całe tygodnie na doprowadzenie sprawy do końca. Naprawdę nie pomagasz sobie, przychodząc do mnie na tym etapie i... - Daj spokój, Melisso. Odkryłam tożsamość tego mężczyzny. - No i? - Brwi Melissy wyginają się w łuk, jaki mogą osiągnąć tylko te profesjonalnie wydepilowane. - No i on pracuje tutaj. Nie możemy wykorzystać tego materiału, bo on pracuje dla nas. Sprzątaczka przejeżdża odkurzaczem obok drzwi gabinetu Melissy, jego monotonne buczenie na chwilę zagłusza rozmowę. - Nie rozumiem - mówi Melissa, kiedy szum cichnie. - Mężczyzna, który napisał te listy, to Anthony O'Hare. Melissa ma skonsternowaną minę. Ellie ze wstydem zda-

je sobie sprawę, że szefowa działu publicystyki nie ma pojęcia, kto to jest. - Główny bibliotekarz. Pracuje na dole. Pracował. - Ten siwy? -Tak. - Och! - Czuje takie zaskoczenie, że na krótko zapomina, jak Ellie ją zirytowała. - No, no! - mówi po chwili. - Kto by pomyślał? - Właśnie. Rozmyślają o tym w niemal życzliwej ciszy. Wreszcie Melissa, chyba przypominając sobie, kim jest, zaczyna przekładać papiery na biurku. - Wprawdzie to fascynujące, ałe nie rozwiązuje naszego poważnego problemu. Tego mianowicie, że mamy wydanie wspomnieniowe, które dziś wieczorem będzie musiało iść do druku z wielką dziurą na dwa tysiące słów w miejscu, gdzie powinien być najważniejszy artykuł. - Nie - mówi Ellie. - Nie będzie musiało. - Twój artykuł o języku miłości? Nie życzę sobie tekstu z książkowych przeróbek w naszej... - Nie - powtarza Ellie. - Napisałam to. Dwa tysiące w pełni oryginalnych słów. Oto one. Daj mi znać, jeśli uznasz, że potrzebne będą przeredagowania. Masz coś przeciw temu, żebym wyskoczyła na godzinę? Zbiła ją z tropu. Wręcza jej kartki, obserwuje, jak Melissa przebiega wzrokiem pierwszą stronę. Oczy jej błyszczą jak wtedy, kiedy czyta coś, co ją interesuje. - Co? Tak. W porządku. Rzecz jasna. Tylko wróć na konferencję. Wyszedłszy z redakcji, Ellie walczy z chęcią wyrzucenia w górę rąk. Nie jest to zbyt trudne: zdaje sobie sprawę, że prawie niemożliwa jest wyrazista gestykulacja, gdy się balansuje na wysokich obcasach. Wczoraj wieczorem wysłała do niego e-maila, a on zgodził się bez zastrzeżeń. To nie jest miejsce w jego stylu; preferuje eleganckie bary i dyskretne restauracje. Giorgio,

naprzeciwko „Nation", serwuje jajka, frytki i bekon nieznanego pochodzenia za 2,99 funta. Kiedy Ellie wchodzi, on już siedzi przy stoliku - w swojej marynarce od Paula Smitha i miękkiej jasnej koszuli, dziwnie nie na miejscu wśród robotników budowlanych. - Przepraszam - zaczyna, zanim Ellie zdążyła usiąść. -Tak mi przykro. Zabrała mój telefon. Myślałem, że go zgubiłem. Dotarła do paru esemesów, których nie skasowałem, i znalazła twoje imię... i resztę... - Byłaby z niej niezła dziennikarka. Wygląda na zdenerwowanego, kiwa na kelnerkę i zamawia następną kawę. Myślami jest gdzie indziej. - Tak, tak. Chyba tak. Ellie przygląda się uważnie mężczyźnie siedzącemu naprzeciwko niej, mężczyźnie, który nawiedzał jej sny. Opalenizna nie jest w stanie ukryć fioletowych cieni pod oczami. Z roztargnieniem zastanawia się, co zdarzyło się wczoraj wieczorem. - Ellie, myślę, że dobrze by było, abyśmy się przyczaili. Tylko na parę miesięcy. - Nie. - Co takiego? - No właśnie, John. Myślała, że będzie bardziej zaskoczony. Rozważył jej słowa, zanim odpowiedział. - Więc, ty chcesz... mówisz mi, że to koniec? - No cóż, spójrzmy prawdzie w oczy. Nie jest to wspaniała historia miłosna, prawda? Wbrew sobie jest rozczarowana, że nie zaprotestował. - Zależy mi na tobie, Ellie. - Ale nie dosyć. Nie interesujesz się mną, moim życiem. Naszym życiem. Nie sądzę, byś cokolwiek o mnie wiedział. - Wiem wszystko, co chcę... - Jak miał na imię mój pierwszy zwierzak? - Co? - Alf. To był chomik. Gdzie dorastałam? - Nie wiem, dlaczego mnie o to pytasz.

- Czy kiedykolwiek chciałeś ode mnie czegoś poza seksem? Rozejrzał się dokoła. Budowlańcy przy stoliku za nimi siedzą podejrzanie cicho. - Kto był moim pierwszym chłopakiem? Jakie jest moje ulubione danie? - To śmieszne. - Ściąga wargi w grymasie, którego nigdy wcześniej nie widziała. - Nie. Nie interesujesz się mną, tylko tym, jak szybko potrafię zdjąć ubranie. - Naprawdę tak myślisz? - Czy kiedykolwiek obchodziło cię, co ja czuję? Co przeżywam? Z irytacją unosi ręce. - Jezu Chryste, Ellie, nie przedstawiaj siebie jako ofiary. Nie zachowuj się, jakbym był jakimś nikczemnym uwodzicielem. Czy kiedykolwiek rozmawiałaś ze mną o uczuciach? Czy kiedykolwiek powiedziałaś mi, że to nie to, czego pragniesz? Udawałaś, że jesteś nowoczesną kobietą. Seks na żądanie. Kariera na pierwszym miejscu. Byłaś... - szuka właściwego słowa... - nieprzenikniona. To słowo jest dziwnie bolesne. - Broniłam się. - A ja miałem się tego dowiedzieć przez osmozę? Co to ma wspólnego ze szczerością? - Wydaje się naprawdę zaszokowany. - Chciałam po prostu z tobą być. - Chciałaś więcej: związku. -Tak. Przygląda jej się uważnie, jakby widział ją po raz pierwszy. - Miałaś nadzieję, że zostawię żonę. - Oczywiście, że tak. W ostatecznym rozrachunku. Sądziłam, że jeśli powiem ci, co naprawdę czuję... odejdziesz ode mnie. Budowlańcy za nimi wznawiają rozmowę. Z ich ukradkowych spojrzeń wnioskuje, że mówią o nich.

John przegarnia dłonią swoje rudawozłote włosy. - Ellie - mówi - przykro mi. Gdybym pomyślał, że sobie z tym nie poradzisz, w życiu bym się w to nie wpakował. I to jest cała prawda na ten temat. Coś, co ukrywała przed sobą przez cały rok. - A więc to tyle, tak? - Ellie wstaje i zbiera się do wyjścia. Świat się zawalił, a ona, o dziwo, wychodzi spod gruzów. Wciąż wyprostowana. Niewykrwawiona. - Ty i ja - mówi. -Co za ironia, oboje zarabiamy na życie pisaniem, ale tak naprawdę nigdy niczego sobie nie powiedzieliśmy. Stoi przed kafejką, czuje, jak zimne powietrze napina jej skórę, w nozdrzach ma zapachy miasta. Wyciąga z torby komórkę. Wystukuje pytanie, wysyła je i nie czekając na odpowiedź, przechodzi przez jezdnię. Nie ogląda się za siebie. Melissa mija się z nią w holu, jej obcasy stukają głośno na wypolerowanym marmurze. Rozmawia z redaktorem naczelnym, ale przerywa, przechodząc koło Ellie. Kiwa głową, włosy falują jej wokół ramion. - Podoba mi się. Ellie wypuszcza powietrze; nie wiedziała nawet, że wstrzymuje oddech. - Tak. Bardzo mi się podoba. Pierwsza strona, z niedzieli na poniedziałek. Proszę o więcej. - I już jest w windzie, wraca do rozmowy, drzwi zamykają się za nią. Biblioteka jest pusta. Ellie popycha wahadłowe drzwi i widzi, że zostało tylko parę zakurzonych półek. Żadnych periodyków, czasopism, sfatygowanych tomów sprawozdań z obrad parlamentu. Wsłuchuje się w odgłosy dochodzące z biegnących pod sufitem rur z ciepłą wodą, potem przechodzi na drugą stronę kontuaru, zostawiając na podłodze torebkę. Pierwsza sala, w której trzymano oprawione egzemplarze „Nation" z prawie stu lat, jest zupełnie pusta z wyjątkiem dwóch stojących w kącie tekturowych pudeł. Zdaje się

ogromna. Gdy Ellie idzie, jej kroki odbijają się echem na pokrytej kaflami podłodze. W pomieszczeniu z wycinkami od A do M zostały tylko półki. Z okien, umieszczonych dwa metry nad podłogą, pada światło na wirujące wokół niej drobinki kurzu. Choć zabrano już stąd gazety, powietrze jest przesycone biszkoptowym zapachem starego papieru. Ellie wyobraża sobie, że może usłyszeć wiszące w powietrzu echa dawnych opowieści setki tysięcy głosów, które już do nikogo nie dotrą. Życia przemieszane, zagubione, pokręcone przez los. Skryte w teczkach, których przez następne sto lat może nikt nie zobaczyć. Zastanawia się, jacy inni Anthony i Jennifer pogrzebani są na tych kartkach, a ich życie czeka na pomyślny finał dzięki jakiemuś przypadkowi czy zbiegowi okoliczności. W kącie stoi wyściełane krzesło obrotowe z naklejką „Archiwum cyfrowe". Podchodzi do niego i kręci nim w jedną i drugą stronę. Czuje nagle straszliwe zmęczenie, jakby wyczerpała się napędzająca ją przez ostatnie kilka godzin adrenalina. Siada ciężko w cieple i ciszy i po raz pierwszy, odkąd pamięta, uspokaja się. Wszystko w niej się ucisza. Oddycha z ulgą. Nie wie, jak długo spała. Budzi ją odgłos otwieranych drzwi. Anthony O'Hare podnosi jej torbę. - To pani? Ellie podrywa się, zdezorientowana. Trochę kręci jej się w głowie. Przez chwilę nie ma pojęcia, gdzie jest. - O Boże! Przepraszam. - Przeciera rękami twarz. - Nic tu pani nie znajdzie - mówi, podając jej torebkę. Zauważa jej rozczochrane włosy, zaspane oczy. - Wszystko jest już w nowym budynku. Wróciłem tylko po resztę naczyń. I po to krzesło. - Tak... wygodne. Za dobre, żeby je zostawić... O Boże, która godzina? - Za kwadrans jedenasta. - Konferencja jest o jedenastej. Wszystko dobrze. Konferencja o jedenastej - paple bez sensu, rozglądając się za

swoimi rzeczami, których tu nie ma. Wreszcie przypomina sobie, po co tu przyszła. Stara się zebrać myśli, ale nie wie, jak powiedzieć temu mężczyźnie to, co musi mu powiedzieć. Zerka na niego ukradkiem. Za siwymi włosami i oczami pełnymi melancholii widzi kogoś innego. Spostrzega go teraz przez pryzmat jego słów. Przyciska do piersi torbę. - Urn... Jest tu gdzieś Rory? Rory będzie wiedział. Rory będzie wiedział, co zrobić. W jego uśmiechu widać milczące przeprosiny, potwierdzenie tego, co oboje wiedzą. - Niestety, dziś go nie ma. Prawdopodobnie siedzi w domu i przygotowuje się. - Przygotowuje się? - Do swojej wielkiej podróży. Wie pani przecież, że wyjeżdża? - Chyba miałam nadzieję, że nie pojedzie. Przynajmniej nie teraz. Sięga do torebki i bazgrze liścik. - Nie ma pan... przypadkiem... jego adresu? - Jeśli zechce pani wejść do tego, co zostało z mojego gabinetu, wygrzebię go. Nie sądzę, żeby wyjechał wcześniej niż za jakiś tydzień. Odwraca się, a ona nabiera tchu. - Panie O'Hare, właściwie nie tylko z Rorym chciałam się zobaczyć. - Tak? - Widzi jego zdziwienie, że zwróciła się do niego po nazwisku. Wyciąga z torby teczkę i podaje mu. - Znalazłam coś. Parę tygodni temu. Powinnam oddać to wcześniej, ale po prostu... do wczorajszego wieczora nie wiedziałam, że to należy do pana. - Obserwuje go, gdy otwiera kopie listów. Twarz mu się zmienia, kiedy rozpoznaje własne pismo. - Skąd pani je wzięła? - pyta. - Były tutaj - odpowiada ostrożnie, z obawą, jak ta informacja na niego wpłynie. - Tutaj?

- Zagrzebane. W pana bibliotece. On rozgląda się dookoła, jakby puste półki mogły mu podpowiedzieć, o czym ona mówi. - Przepraszam. Wiem, że są... osobiste. - Jak się pani dowiedziała, że są moje? - To długa historia. - Serce bije jej szybko. - Ale powinien pan o czymś wiedzieć. Jennifer Stirling odeszła od męża następnego dnia po waszym spotkaniu w sześćdziesiątym czwartym roku. Przyszła tu, do redakcji. Powiedziano jej, że pan pojechał do Afryki. Znieruchomiał. Cały koncentruje się na jej słowach. Słucha tak intensywnie, że niemal drży. - Próbowała odnaleźć pana. Chciała powiedzieć panu, że jest... że jest wolna. - Trochę ją przestraszyło, jakie wrażenie wywarła na Anthonym ta informacja. Krew odpłynęła mu z twarzy. Siada ciężko na krześle, ciężko oddycha. Ale ona nie może już się powstrzymać. - To wszystko... - zaczyna Anthony. Wydaje się zmartwiony, co jest tak odmienne od z trudem skrywanej radości Jennifer - ...to było tak dawno. - Jeszcze nie skończyłam - mówi Ellie. - Proszę. Anthony patrzy na nią pytająco. - To są kopie. Dlatego kopie, bo musiałam oddać oryginały. Musiałam je zwrócić. - Podaje mu kartkę z numerem skrytki pocztowej. Ręka jej drży, ze zdenerwowania albo z podniecenia. Dwie minuty przed zejściem do biblioteki dostała esemes: Nie, nie jest żonaty, co to za pytanie? - Nie znam pana sytuacji. Nie wiem, czy nie jestem strasznie natrętna. Możliwe, że popełniam najgorszy ze wszystkich błąd. Ale to jest ten adres, panie O'Hare - mówi. On bierze od niej kartkę. - Na ten adres powinien pan napisać.

Ktoś mądry powiedział mi kiedyś, że pisanie to pewne ryzyko, ponieważ nie zawsze istnieje gwarancja, że Twoje stówa będą czytane w takim duchu, w jakim byty pisane. A więc powiem to wprost, przepraszam. Bardzo mi przykro. Wybacz mi. Jeśli jest jakiś sposób, bym mogła zmienić Twoje zdanie o mnie, chciałabym go znać. K do M, list

26 Droga, Jennifer! Czy to naprawdę Ty? Wybacz mi. Próbowałem, to napisać kilkanaście razy, a nie wiem,, co powiedzieć. Anthony O'Hare Ellie porządkuje notatki na biurku, wyłącza monitor, zamyka torbę i wychodzi z redakcji publicystyki, bezgłośnie żegnając się z Rupertem. Ten siedzi zgarbiony nad wywiadem z pisarzem, który, jak narzekał przez całe popołudnie, jest nudny jak flaki z olejem. Ellie specjalnie poprosiła, by nie przydzielano jej teraz tematów do kolumny literackiej. Skończyła artykuł o matkach zastępczych, a jutro leci do Paryża, by przeprowadzić wywiad z chińską wolontariuszką, która nie może wrócić do ojczyzny z powodu kontrowersyjnych komentarzy wygłoszonych w brytyjskim programie dokumentalnym. Sprawdza adres i biegnie do autobusu. Wciskając się na zatłoczone siedzenie, myśli o informacjach ogólnych zebranych do tego artykułu, już układa je w akapity. Później ma się spotkać z Corinne i Nicky w restauracji, na którą żadna z nich nie może sobie pozwolić. Przyjdzie też Douglas. Był niezmiernie miły, kiedy zadzwoniła do niego poprzedniego dnia - to śmieszne, że od tak dawna ze sobą nie rozmawiali. Od początku rozmowy było wiadomo, że to, co się stało z Johnem. Mówi, że gdyby Corinne i Nicky

kiedykolwiek chciały zrezygnować z dotychczasowej pracy, czeka na nie kariera w „Nation". - I nie martw się, nie mam zamiaru serwować ci gadki o zranionych uczuciach - dodaje, kiedy zgodził się na spotkanie. - Bogu dzięki - odpowiada Douglas. - Ale zamierzam postawić wam obiad. Na przeprosiny. - Żadnego przypadkowego seksu? - Tylko z udziałem twojej dziewczyny. Ona jest ładniejsza od ciebie. - Wiedziałem, że to powiesz. Odkładając słuchawkę, Ellie uśmiecha się szeroko. Drogi Anthony! Tak, to ja. Kimkolwiek jestem w porównaniu z dziewczyna, którą znałeś. Sądzę, że wiesz, że nasza przyjaciółka dziennikarka już ze runą rozmawiała. Wciąż staram się zrozumieć to, co mi powiedziała. Dziś rano w skrytce pocztowej był Twój Ust. Na widok Twojego pisma czterdzieści lat ze mnie opadło. Czy to ma sens? Czas, który minął, skurczył się i zniknął. Nie mogę wprost uwierzyć, że trzymam w ręku coś, co napisałeś dwa dni temu, i co to oznacza. Opowiedziała mi trochę o Tobie. Siedziałam, słuchałam i bałam się nawet pomyśleć, że może mogłabym tak siedzieć i rozmawiać z Tobą. Modlę się, żebyś był szczęśliwy. Jennifer To jest dobra strona gazet: twoje notowania mogą się wznieść niebotycznie, dwa razy szybciej, niż spadały. Dwa dobre artykuły i może o tobie mówić cała redakcja, stajesz się przedmiotem pogawędek i podziwu. Twój artykuł trafi do internetu, zostanie sprzedany innym pismom, w Nowym Jorku, Australii, Afryce Południowej. Ludzie z agencji powiedzieli jej, że artykuł się spodobał. To dokładnie to, na co można znaleźć rynek. W ciągu czterdziestu ośmiu godzin

dostawała e-maile od czytelników, którzy zwierzali jej się ze swoich własnych historii. Zadzwonił agent z pytaniem, czy ma dość materiału na książkę. Jeśli chodzi o Melissę, nie może zrobić Ellie nic złego. Jeśli jest jakiś ciekawy temat na tysiąc słów, do niej pierwszej zwraca się podczas konferencji. W tym tygodniu jej krótkie artykuły dwukrotnie trafiły na pierwszą stronę. Dla personelu redakcyjnego to odpowiednik wygranej na loterii. To, że częściej ją widać, zwiększa na nią popyt. Wszędzie widzi tematy. Przyciąga do siebie kontakty, fabuły. Od dziewiątej rano siedzi przy biurku i pracuje do wczesnego wieczora. Tym razem wie, że nie powinna tego zmarnować. Jej wielkie owalne biurko jest białe i lśniące, stoi na nim siedemnastocalowy matowy monitor o wysokiej rozdzielczości i telefon z jej nazwiskiem wyraźnie wypisanym nad wewnętrznym numerem. Rupert już nie proponuje, że zrobi jej herbatę. Droga Jennifer przepraszam za spóźnioną odpowiedź. Wybacz, proszę, coś, co może wydawać Ci się powściągliwością, przez wiele lat nie dotknąłem piórem kartki papieru poza podpisywaniem rachunków czy rejestrowaniem zażaleń. Chyba nie wiem, co powiedzieć, przez dziesiątki lat żytem tylko poprzez stówa innych ludzi-, porządkuję je, archiwizuję, kopiuję i szereguję. Zabezpieczam, podejrzewam, że dawno zapomniałem własnych. Autor tych listów wydaje mi się kimś, kogo nie znam. Sprawiasz wrażenie tak różnej od dziewczyny, którą zobaczyłem w hotelu Legent. A jednak, w najlepszym znaczeniu tego słowa, jesteś najwyraźniej taka sama. Cieszę się, że masz się dobrze. Cieszę się, że miałem okazję, by Ci to powiedzieć, prosiłbym Cię o spotkanie, lecz obawiam się, że uznasz, że daleko mi do człowieka, którego pamiętasz. Sam nie wiem. Wybacz mi. Anthony

Dwa dni wcześniej Ellie po raz ostatni schodziła ze schodów w starym budynku, kiedy usłyszała, jak ktoś trochę zdyszanym głosem woła jej nazwisko. Odwróciła się i zobaczyła na szczycie schodów Anthony'ego O'Hare. Trzymał w ręku kawałek papieru z nabazgranym adresem. Wbiegła z powrotem na górę, by zaoszczędzić mu wysiłku. - Tak sobie pomyślałem, Ellie Haworth - odezwał się, a w jego głosie brzmiały radość, niepokój i żal - niech pani nie wysyła listu. Chyba będzie lepiej, jeśli pani, no wie pani, po prostu pójdzie się z nim zobaczyć. Osobiście. Najdroższy, kochany "Boot! Aż chce mi sic krzyczeć! Czuję, że żyłam przez pot wieku, nie mogąc mówić. Wszystko byto ograniczaniem strat, usiłowaniem znalezienia czegoś dobrego w ruinach i zgliszczach. Moją milczącą skruchą za to, co zrobiłam. A teraz... teraz? Zagadałam biedną Ellie Haworth prawie na śmierć; patrzy teraz na mnie jak ogłuszona i widzę, że myśli-, gdzie się podziała godność tej staruszki? Jak śmie zachowywać się jak czternastolatka? pragnę z Tobą rozmawiać, Anthony, pragnę z Tobą rozmawiać, aż zachrypniemy i nie będziemy w stanie mówić. Mamy do odrobienia czterdzieści lat rozmowy. Jak możesz mówić, że nie wiesz? Nie ma się czego bać. Jak mogłabym być Tobą rozczarowana? po tym wszystkim, co się wydarzyło, jak mogłabym czuć cokolwiek innego niż przejmującą radość, że po prostu mogę Cię znów zobaczyć? Moje włosy są siwe, nie blond. Zmarszczki na mojej twarzy są wyraźne. Mam bóle, klekoczę od suplementów, a moje wnuki nie wierzą, że kiedyś wcale nie byłam stara jak świat. Tak, Anthony. Jesteśmy starzy. 1 z pewnością nie mamy przed sobą następnych czterdziestu lat. Jeśli wciąż jesteś wewnątrz tym samym człowiekiem, jeśli jesteś gotów pozwolić, żebym zastąpiła obraz dziewczyny, którą kiedyś znałeś i do dziś przechowujesz w pamięci, z radością uczynię to samo dla Ciebie. Jennifer X

Jennifer Stirling w szlafroku, z potarganymi włosami, stoi na środku pokoju. - Spójrz na mnie - mówi z rozpaczą. - Co za straszydło. Co za absolutna maszkara. Nie mogłam spać tej nocy, wreszcie trochę po piątej przysnęłam, przespałam budzik i spóźniłam się do fryzjera. Ellie gapi się na nią. Nigdy nie widziała jej w takim stanie. Bije od niej niepokój. Jej skóra bez makijażu wygląda dziecinnie, a twarz jest bezbronna. - Wygląda pani... świetnie. - Wiesz, zadzwoniłam wczoraj wieczorem do mojej córki i coś niecoś jej powiedziałam. Nie wszystko. Poinformowałam, że mam się spotkać z mężczyzną, którego kiedyś kochałam i nie widziałam od czasu, gdy byłam bardzo młoda. Czy to straszne kłamstwo? - Nie - mówi Ellie. - I wiesz, co mi przysłała e-mailem dziś rano? To. - Pokazuje wydruk artykułu z amerykańskiej gazety o parze, która pobrała się po pięćdziesięcioletniej przerwie w związku. -I co ja mam z tym zrobić? Widziałaś kiedyś coś tak śmiesznego? - Ze zdenerwowania łamie jej się głos. - O której ma się pani z nim spotkać? - W południe. W życiu nie zdążę. Powinnam to odwołać. Ellie wstaje i włącza czajnik. - Proszę iść się ubrać. Mamy czterdzieści minut. Zawiozę panią. - Myślisz, że jestem śmieszna, co? - Po raz pierwszy widzi Jennifer Stirling, która nie wygląda na najbardziej opanowaną kobietę we wszechświecie. - Śmieszna stara kobieta. Jak nastolatka na pierwszej randce. - Nie - odpowiada Ellie. - Wszystko było w porządku, gdy były to tylko listy - ciągnie Jennifer, prawie jej nie słysząc. - Mogłam być sobą. Byłam całkiem spokojna, dodawałam otuchy. A teraz... Jedyną pociechą, jaką miałam w tym wszystkim, była świadomość, że gdzieś tam jest mężczyzna, który mnie kochał, który widział mnie z najlepszej strony. Nawet mimo okropności na-

szego ostatniego spotkania byłam pewna, że widział we mnie coś, czego pragnął najbardziej na świecie. A co, jeśli spojrzy na mnie i. się rozczaruje? To będzie gorsze, niż gdybyśmy się więcej nie spotkali. Gorsze. - Proszę pokazać mi ten list - mówi Ellie. - Nie mogę tego zrobić. Nie uważasz, że czasami lepiej czegoś nie zrobić? - List, Jennifer. Jennifer bierze list z kredensu, trzyma przez chwilę, wreszcie jej podaje. Najdroższa Jennifer! Czy starzy ludzie powinni płakać? Siedzę tu,, w kotko czytam. List od Ciebie i staram, się uwierzyć, że moje życie przybrało tak niespodziewanie radosny obrót. Jakie rzeczy nie są nam pisane. Nauczyłem się odczuwać wdzięczność za najbardziej prozaiczne dary-, mojego syna, jego dzieci, dobre, spokojne życie, przetrwanie. 0 tak, zawsze przetrwanie. A teraz Ty. Twoje słowa, Twoje emocje pobudziły we mnie zachłanność. Czy możemy prosić o tak wiele? Czy odważę się znów Cię zobaczyć? Siostry parki były tak bezlitosne-, chwilami jestem przekonany, że nie możemy się spotkać. Zwali mnie z nóg choroba, rozjedzie autobus albo połknie w całości pierwszy potwór morski z Tamizy. Owszem, wciąż widzę życie w formie nagłówkówj. przez ostatnie dwie noce słyszałem we śnie Twoje słowa. Słyszę Twój glos i mam ochotę śpiewać, przypominam sobie rzeczy, o których, jak mi się zdawało, zapomniałem. Uśmiecham się w nieodpowiednich momentach, strasząc rodzinę, która podejrzewa, że zwariowałem. Dziewczyna, którą widziałem ostatnim razem, była załamana-, świadomość, że tak świetnie sama sobie poradziłaś, zmieniła mój pogląd na świat. To z pewnością życzliwe miejsce. Zatroszczyło się o Ciebie i Twoją córkę. Nie masz pojęcia, jaką radość mi to sprawiło, pośrednio.

Nie potrafię napisać nic więcej. Więc zaryzykuję, z trwogą-, postman's park. Czwartek. W pokutnie? Twój Boot X Ellie ma oczy pełne łez. - Wie pani co? - mówi. - Naprawdę nie wydaje mi się, żeby miała pani powody do niepokoju. Anthony O'Hare siedzi na ławce w parku, którego nie odwiedzał od czterdziestu czterech lat. Trzyma gazetę, której nie czyta, i z pewnym zdziwieniem zdaje sobie sprawę, że pamięta dokładnie wszystkie pamiątkowe tabliczki. MARY ROGERS, STEWARDESA NA STATKU „STELLA", POŚWIĘCIŁA ŻYCIE ODDAJĄC SWOJĄ KAMIZELKĘ RATUNKOWĄ I DOBROWOLNIE POSZŁA NA DNO WRAZ Z TONĄCYM STATKIEM. WILLIAM DRAKE STRACIŁ ŻYCIE, ZAPOBIEGAJĄC POWAŻNEMU WYPADKOWI DAMY W HYDE PARKU, KTÓREJ KONIE PONIOSŁY, ŁAMIĄC DYSZEL POWOZU. JOSEPH ANREW FORD URATOWAŁ SZEŚĆ OSÓB Z POŻARU PRZY GRAYS INN ROAD, LECZ PODCZAS TEGO BOHATERSKIEGO CZYNU DOZNAŁ ŚMIERTELNYCH POPARZEŃ. Siedzi tu od jedenastej czterdzieści. Jest już siedem po dwunastej. Podnosi do ucha zegarek i potrząsa nim. W głębi ducha nie wierzył, że to może się zdarzyć. Jakim cudem? Jeśli spędziło się dość czasu w archiwum gazety, widzi się, że te same historie wciąż się powtarzają: wojny, klęski głodu, kryzysy finansowe, stracone miłości, rozdzielone rodziny. Śmierć. Zawód miłosny. Niewiele jest szczęśliwych zakończeń. Wszystko, co dostałem, było premią, mówi sobie stanowczo, gdy mijają kolejne minuty. To zwrot, który jest mu boleśnie znajomy.

Deszcz gęstnieje i mały park robi się pusty. Tylko on siedzi pod wiatą. Widzi w oddali główną ulicę, woda tryskająca spod kół samochodów ochlapuje nieostrożnych przechodniów. Jest kwadrans po dwunastej. Anthony O'Hare przypomina sobie wszystko, za co powinien być wdzięczny. Jego lekarz jest zdumiony, że w ogóle jeszcze żyje. Anthony podejrzewa, że od dawna czeka, by móc użyć go jako bohatera umoralniającej powiastki dla innych pacjentów z uszkodzoną wątrobą. Jego dobre samopoczucie to obraza dla autorytetu lekarza i wiedzy medycznej. Przez chwilę zastanawia się, czy rzeczywiście nie wybrać się w podróż. Nie chce ponownie odwiedzać Konga, ale Afryka Południowa mogłaby być interesująca. Może Kenia? Pójdzie do domu i zabierze się do planowania. Będzie miał o czym myśleć. Słyszy pisk hamulców autobusu, krzyk wściekłego kuriera rowerowego. Wystarczy mu świadomość, że ona go kochała. Ze jest szczęśliwa. To musi wystarczyć, no nie? Z pewnością jedną z zalet starości jest umiejętność nabierania dystansu. Kochał kiedyś kobietę. Okazało się, że ona kochała go bardziej, niż mu się zdawało. No, proszę. To powinno mu wystarczyć. Jest dwadzieścia jeden minut po dwunastej. I właśnie wtedy, kiedy zamierza wstać, włożyć pod pachę gazetę i ruszyć do domu, widzi, że przed bramą parku zatrzymał się mały samochód. Czeka, ukryty w mroku małej wiaty. Przez chwilę nic się nie dzieje. Potem drzwi się otwierają i wyłania się z nich otwierająca się ze świstem parasolka. Jest podniesiona. Pod nią widać parę nóg i ciemny płaszcz przeciwdeszczowy. Czeka; postać pochyla się i mówi coś do kierowcy, potem nogi wchodzą do parku i po wąskiej ścieżce zmierzają prosto ku wiacie. Anthony O'Hare orientuje się, że stoi, poprawiając marynarkę i przygładzając włosy. Nie może oderwać oczu od tych butów, od charakterystycznego chodu, który można

widzieć mimo parasolki. Postępuje krok do przodu, niepewny, co ma powiedzieć, zrobić. Serce utkwiło mu w gardle. W uszach mu dzwoni. Stopy w ciemnych pończochach zatrzymują się przed nim. Parasolka wolno się unosi. I oto ona, wciąż taka sama, zadziwiająco, absurdalnie taka sama; kiedy ich oczy się spotykają, w kącikach jej ust pojawia się uśmiech. Nie jest w stanie wykrztusić ani słowa. Tylko patrzy, a jej imię dźwięczy mu w uszach. Jennifer. - Cześć, Boot - mówi ona. Ellie siedzi w samochodzie na miejscu pasażera i rękawem wyciera zaparowaną szybę. Zaparkowała w niedozwolonym miejscu, niewątpliwie ściągając na siebie gniew parkingowych bogów, ale nie obchodzi jej to. Nie może się ruszyć. Obserwuje, jak Jennifer powoli idzie ścieżką, zauważa w jej krokach lekkie wahanie świadczące o lęku. Starsza pani dwukrotnie nalegała, by zawrócić do domu, twierdziła, że zbyt się spóźniły, że wszystko przepadło, że to nie ma sensu. Ellie udawała, że jest głucha. Śpiewała lalalalalalala, aż Jennifer Stirling powiedziała, z nietypowym dla niej rozdrażnieniem, że jest „nieopisanie śmieszną" dziewczyną. Obserwuje, jak Jennifer kroczy pod osłoną parasolki. Obawia się, że odwróci się i ucieknie. Ta sprawa stała się dla niej dowodem, że wiek nie chroni przed niebezpieczeństwami miłości. Słuchała słów Jennifer, miotającej się między poczuciem triumfu a klęski, i równocześnie słyszała swoje niekończące się analizy słów Johna, czuła swoją rozpaczliwą potrzebę znalezienia wyraźnej wskazówki moralnej. Słyszała własne próby wyczarowania uczuć ze słów, których znaczenia mogła się tylko domyślać. Ale Anthony O'Hare jest inny. Znów wyciera szybę i widzi, jak Jennifer zwalnia i zatrzymuje się. A on wynurza się z cienia, wyższy, niż się jej przedtem wydawał. Pochyla się lekko, wychodząc spod daszka, i zatrzymuje tuż przed nią. Stoją naprzeciw siebie, szczu-

pła kobieta w płaszczu przeciwdeszczowym i bibliotekarz. Nawet z tej odległości Ellie widzi, że nie zważają na deszcz, na zadbany mały park, na ciekawy wzrok obserwatorów. Patrzą na siebie i stoją w taki sposób, że mogliby tak stać przez tysiąc lat. Jennifer upuszcza parasolkę, przechyla lekko głowę i delikatnie unosi rękę do jego twarzy. Ellie widzi, jak on dotyka jej dłoni i przytula ją do swego policzka. Ellie Haworth patrzy jeszcze przez chwilę. Potem odwraca się od okna i pozwala, by para zasłoniła widok. Przesuwa się na miejsce kierowcy, wyciera nos i włącza silnik. Rasowi dziennikarze wiedzą, kiedy skończyć temat. Dom leży przy ulicy zabudowanej wiktoriańskimi szere-gówkami, okna i drzwi obramowane są białym kamieniem; niepasujące do siebie żaluzje i zasłony świadczą, że ma wielu właścicieli. Ellie wyłącza silnik i wysiada z samochodu. Podchodzi do głównych drzwi i sprawdza nazwiska przy dwóch dzwonkach. Przy parterowym widnieje tylko jego nazwisko. Jest trochę zdziwiona; nie przypuszczała, że ma własne mieszkanie. Ale z drugiej strony, co ona wie o jego życiu sprzed gazety? Zupełnie nic. Artykuł tkwi w dużej brązowej kopercie, na której napisała jego imię. Wsuwa ją do otworu na listy, pozwalając klapce opaść z głośnym stukiem. Wraca do frontowej furtki, podciąga się i siada na podtrzymującym ją ceglanym słupku. Twarz ma owiniętą szalikiem. Nabrała wprawy w siedzeniu. Odkryła radość płynącą z obserwowania, jak świat porusza się wokół niej, i że czyni to na wiele niespodziewanych sposobów. Po drugiej stronie ulicy wysoka kobieta macha nastolatkowi na pożegnanie. Chłopak naciąga kaptur, wkłada do uszu słuchawki i nie ogląda się na nią. Na końcu ulicy dwaj mężczyźni opierają się o otwartą maskę dużego samochodu. Rozmawiają, prawie nie zwracając uwagi na silnik. - Napisałaś „Ruaridh" z błędem. Ogląda się za siebie. On stoi oparty o framugę, w dłoni ma gazetę.

- Zrobiłam mnóstwo błędów. Ma na sobie tę samą koszulkę z długimi rękawami, zmiękczoną latami używania, którą nosił przy ich pierwszym spotkaniu. Przypomina sobie, jak jej się spodobało, że nie zwraca uwagi na strój. Jej palce pamiętają miękkość materiału. - Niezły kawałek - mówi, unosząc gazetę. - „Drogi Johnnie pięćdziesiąt lat ostatnich listów miłosnych". Widzę, że zostałaś gwiazdą działu publicystyki. - Na razie. Tak naprawdę - dodaje - jest tam jeden list, który wymyśliłam. To coś, co bym powiedziała. Gdybym miała okazję. Sprawia wrażenie, jakby jej nie słyszał. - A Jennifer pozwoliła ci wykorzystać ten pierwszy list. - Anonimowo. Tak. Była wspaniała. Opowiedziałam jej o wszystkim, świetnie się zachowała. Na jego twarzy maluje się niezmącony spokój. Pyta go w duchu, czy słyszał, co powiedziała. - Myślę, że co prawda była nieco zaszokowana, ale pewnie po tym wszystkim, co się stało, nie obchodziło jej, co zrobię. - Anthony wczoraj tu był. To zupełnie inny człowiek. Nie wiem, dlaczego przyszedł. Myślę, że po prostu chciał z kimś pogadać. - Kiwa głową, coś sobie przypominając. - Miał nową koszulę. I krawat. I był u fryzjera. Na myśl o tym Ellie uśmiecha się wbrew woli. Chwila milczenia. Ruaridh przeciąga się ze złączonymi nad głową rękami. - Zrobiłaś coś naprawdę dobrego. - Mam nadzieję - odpowiada. - Miło by było pomyśleć, że komuś zdarzyło się szczęśliwe zakończenie. Obok furtki przechodzi staruszek z psem. Wszyscy troje wymieniają pozdrowienia. Kiedy Ellie podnosi wzrok, Ruaridh wpatruje się w swoje stopy. Obserwuje go, zastanawiając się, czy widzi go po raz ostatni. Przeprasza go w myślach.

- Zaprosiłbym cię do środka - mówi - ale się pakuję. Mam mnóstwo roboty. Ellie unosi rękę, starając się nie okazać rozczarowania. Zsuwa się ze słupka. Materiał spodni zaczepia się lekko o szorstką powierzchnię. Zarzuca torbę na ramię. Nie czuje nóg. - No więc... chciałaś czegoś? Poza, no wiesz, zabawą w dostawcę gazet? - Robi się chłodno. - Ellie wsuwa ręce do kieszeni. On patrzy na nią wyczekująco. Ona boi się odezwać. Zastanawia się, jak mocno ją zaboli, jeśli on powie nie. Dlatego właśnie zbierała się tak długo, żeby tu przyjść. Ale co ma do stracenia? I tak już go więcej nie zobaczy. Bierze głęboki wdech. - Chciałabym wiedzieć... czy mógłbyś do mnie napisać. - Napisać do ciebie? - Kiedy wyjedziesz. Ruaridh, schrzaniłam wszystko. Nie mogę cię o nic prosić, ale brakuje mi ciebie. Naprawdę mi ciebie brak. Ja... chciałabym tylko myśleć, że może niezupełnie schrzaniłam. Ze moglibyśmy... - Przestępuje z nogi na nogę, pociera nos - pisać. - Pisać? - No... takie tam różności. Co robisz. Jak ci się wiedzie. Gdzie jesteś. Czuje, że nie brzmi to przekonująco. Ruaridh włożył ręce do kieszeni i patrzy na ulicę. Nie odpowiada. Milczenie jest długie jak ulica. - Strasznie zimno - mówi w końcu. Coś wielkiego i ciężkiego usadowiło się w jej żołądku. Ich historia się skończyła. On nie ma jej już nic do powiedzenia. Ruaridh ogląda się za siebie z przepraszającą miną. - Wypuszczam z domu całe ciepło. Ellie nie jest w stanie wydobyć z siebie głosu. Wzrusza ramionami, jakby się z nim zgadzała, zdobywa się na uśmiech, który, jak podejrzewa, bardziej przypomina grymas. Odwracając się, znów słyszy jego głos. - Myślę, że mogłabyś wejść i zrobić mi kawę. Kiedy bę-

dę sortował skarpetki. O ile sobie przypominam, i tak jesteś mi winna kawę. Odwraca się w jego stronę i widzi, że twarz mu odtajała. Do prawdziwego ciepła brakuje jeszcze paru stopni, ale jest zdecydowanie lepiej. - A skoro już tu jesteś, może mogłabyś rzucić okiem na moją peruwiańską wizę. Sprawdzić, czy napisałem wszystko poprawnie. Teraz patrzy na niego bez skrępowania, na jego stopy w skarpetkach, brązowe włosy, zbyt długie, żeby wyglądały schludnie. - Nie chciałbyś pomylić Patallacta z Phuyupatmarca - stwierdza. On wznosi wzrok ku niebu i powoli potrząsa głową. A Ellie, starając się ukryć promienny uśmiech, wchodzi za nim do domu.

Podziękowania Każdy rozdział tej książki poprzedzony jest wziętym z życia ostatnim listem, e-mailem lub fragmentem korespondencji w innej formie. Wyjątkiem jest list zaczerpnięty z fabuły tej powieści. Otrzymałam je przeważnie jako wspaniałomyślny odzew na moje rozmaite prośby. We wszystkich przypadkach nieopublikowanej wcześniej korespondencji ukryłam tożsamość zarówno nadawcy, jak i adresata, by chronić niewinnych (i nie takich znowu niewinnych). Są jednak ludzie, którzy pomogli mi zebrać te listy, i z przyjemnością przyjmą moje podziękowania. Dziękuję Brigid Coady, Suzanne Parry, Kate Lord Brown, Danucie Kean, Louise McKee, Suzanne Hirsh, Fionie Veacock i tym wielkodusznym i zdecydowanym osobom, które przekazały swoje listy miłosne, ale wolały pozostać anonimowe. Chciałabym też podziękować Jeanette Winterson, spadkobiercom F. Scotta Fitzgeralda i University Press of New England za zezwolenie na zacytowanie w tej książce fragmentu korespondencji. Jak zawsze dziękuję wspaniałemu zespołowi wydawnictwa Hachette: mojej redaktorce Carolyn Mays, a także Francesce Best, Eleni Fosiropoulos, Lucy Hale, działowi sprzedaży oraz niesłychanie sprawnej adiustatorce Hazel Orme.

Składam również wyrazy wdzięczności zespołowi agencji Curtis Brown, a zwłaszcza mojej agentce, Sheili Crowley. Wypada podziękować Brytyjskiemu Archiwum Gazet przy alei Colindale, wspaniałemu miejscu, gdzie pisarze mogą zanurzyć się w innym świecie. Osobne podziękowania należą się moim rodzicom, Jimowi Moyesowi i Lizzie Sanders, oraz Brianowi Sandersowi. I zarządowi Writersblock, niewysychającej krynicy wsparcia, zachęty i... marnowania czasu. Najbardziej dziękuję mojej rodzinie: Charlesowi, Saskii, Harry'emu i Lockie.