Ostatni list

Copyright © Maria Ulatowska, 2016

Projekt serii Olga Reszelska

Projekt okładki Ewa Wójcik

Zdjęcie na okładce © Artur Bogacki/Shutterstock.com

Redaktor prowadzący Anna Derengowska

Redakcja Ewa Witan

Korekta Małgorzata Denys

ISBN 978-83-8097-601-6

Warszawa 2016

Wydawca Prószyński Media Sp. z o.o. 02-697 Warszawa, ul. Rzymowskiego 28 www.proszynski.pl

Mój piękny panie, ja go nie kocham, taka jest prawda Pan główną rolę gra w każdym śnie. Ale dziewczyna przez świat nie może iść całkiem sama, Życie jest życiem, pan przecież wie. Fragment piosenki Windą do nieba zespołu Dwa Plus Jeden, tekst Marka Dutkiewicza

Od autorki Opowiadam tę historię, jakby była moja. I trochę jest, ale nie do końca. Kilka osób by się tu rozpoznało, kilka osób rozpoznałoby mnie. Ale nie zrobią tego, bo po prostu już tego zrobić nie mogą. Dwie osoby na świecie, dwie kobiety, uczestniczki mojego życia, znające urywki prawdy, czytając niektóre fragmenty, pomyślą zapewne: „Oho, to właśnie tak było?”. Córeczki nigdy nie miałam, choć zawsze chciałam. „Największe twoje marzenie?” – pytano, a ja, od dziecka, odpowiadałam: „Domek nad morzem i córeczka”. Domek nad morzem mam, w pewnym sensie. Córeczki – nie. Mężczyźni mojego życia... Tak naprawdę byli całkiem inni. A ja? Jaka byłam, jaka jestem? Przecież nie odpowiem.

Wymyśliłam to wszystko, jak to pisarka. To ja i nie ja… I dlatego stosuję w tej książce dwie narracje, choć tak naprawdę o niczym to nie świadczy. *** styczeń 1984 Nie chcę tego dziecka. Nigdy nie chciałam. Jak to się stało, że… Po prostu oszaleję. Co ja mam teraz zrobić? Może to jednak nieprawda.

Majka siedziała w pracy i mogła tylko gapić się przed siebie. Myśli tłukły jej się po głowie jak oszalałe ćmy. Głupia, głupia, głupia,

wymyślała sobie pod nosem. Koleżanka z pokoju, niespecjalnie przez nią lubiana, święta Małgorzata, jak o niej mówiła, patrzyła i, tak, Majka była tego pewna, podsłuchiwała jej myśli. A może powiedziała coś na głos? Czasami jej się to zdarzało. Jak była wzburzona. A teraz była, jak diabli.

Zeszła z fotela ginekologicznego oszołomiona, mimo swoich wcześniejszych podejrzeń. Mniej więcej siódmy tydzień? No, jakoś przegapiła, pomyliła daty, nie doliczyła się. Żyła tak szybko, na nic nie miała czasu. Praca… i to, co po pracy. Przeskakiwała z jednej chwili do drugiej. Dzień, noc, następny dzień. Godziny, minuty, czas tu i czas tam. Miotała się, warczała na to, co się stało z jej życiem – i nie wiedziała, jak to wszystko uporządkować, poukładać, ustabilizować. Nie wiedziała? A może po prostu nie chciała? Zawsze łapała każdą chwilę, którą jej przynosił los, ale – teraz dopiero trzeba to przyznać – zawsze sama ten los prowokowała. Nie wycofywała się, choć często czuła, że powinna. Że niepotrzebnie brnie w coś, co może wcale nie jest dobre, słuszne, właściwe. Działo się? Och, nie samo przecież. No i jest, co jest. Nie chce mieć dzieci? No nie chce, ale tych… jakichś. Swoje dziecko? Kurczę, chce! Chce, chce. Zresztą – chce czy nie chce, już je ma. Okruszek nie okruszek, ale jej. I kocha go jak głupia. Tylko co ona ma teraz zrobić… I na pewno będzie dziewczynka! Och, tak, tak, tak! A może, cholera, jednak nie?

Dziesięć lat wcześniej Rozdział 1 Tylko ja Wiedziałam, że się zakochuję. Tylko że u mnie to był stan prawie permanentny. Bez zakochania nie istniałam. Często byłam zakochana w dwóch facetach. Nie, nie tak. Mogłam kochać dwóch, ale zakochana byłam zawsze w jednym. Bo „kochać” a „być zakochaną” – to dla mnie wielka różnica. Kto nie doświadczył stanu zakochania, ten nie zrozumie. Choć chyba nie ma nikogo takiego. Najpiękniejsze jest samo zakochiwanie się. Czujesz się tak, jakbyś się wspinała, wciąż wyżej i wyżej, i wyżej. Do gwiazd. Problem tylko w tym, że teraz nie chciałam być zakochana. Zakochiwać się też nie chciałam, jeszcze długo nie. Po Michale… I co? A czy życie pyta o zgodę na to, co ci zaplanuje? Raptem coś się dzieje – i myślisz: stało się. No więc teraz stało się tak, że spotkaliśmy się – ja i on – po prostu przypadkiem. Pewnego dnia szłam Marszałkowską i natknęłam się na koleżankę z pracy. Wyszłam z księgarni przy Hożej i już prawie byłam na pasach. Mieszkałam wtedy na Żoliborzu, a dokładniej mówiąc, na Bielanach. Więc choć lubiłam chodzić, z pracy do domu na piechotę miałabym za daleko. Pokonywałam zazwyczaj jakiś kawałek drogi, a potem wsiadałam w tramwaj. I właśnie teraz miałam zamiar iść na przystanek tramwajowy. Aż tu raptem… – Majka! Co tu robisz? Chodź na kawę, samej mi się nie chce. W domu też nie chce mi się pić kawy, Paweł jest nudny. Paweł jest nudny? Paweł był – jest – jej mężem i chyba nigdy nie spotkałam inteligentniejszego faceta. Ale Helena, ta moja koleżanka, nie doceniała go i tyle. A może nawet najinteligentniejszy facet potrafi być

nudny? To znaczy – znudzić się po iluś tam latach? – Jak długo go znasz? – Kogo? – nieprzytomnie spytała Helena, machając jednocześnie ręką w stronę jakiegoś mężczyzny, dość przystojnego, jak mi się wydało na pierwszy rzut oka. Dobrze, przyznam się, choć zawsze twierdzę, że dla mnie u mężczyzny najważniejsza jest ilość jego szarych komórek, to tak naprawdę jednak wygląd ma bardzo duże znaczenie. Oczywiście na pierwszy rzut oka, bo kiedyś, zauroczona, i to bardzo, pewnym Januszem, po drugim rzucie oka natychmiast przestałam być zauroczona. Może nawet to zauroczenie nie przeszłoby mi tak nagle, gdyby się nie odezwał. Poziom rozmowy, ach, te dowcipy i szalenie inteligentne formułowanie zdań… Oczywiście żartuję, gdyby ktoś się nie domyślił… wszystko to sprawiło, że opadła mi szczęka. I piękny wizerunek przestał się liczyć. Ale chwileczkę, zbaczam z tematu. Otóż Helena machała ręką, krzycząc: „Zbyszek!”, a ów Zbyszek rozjaśnił się na jej widok i podszedł do nas. Potem, po kilku dniach, powiedział mi, że rozświetlił się, jak mnie ujrzał, wtedy jednak tego nie wiedziałam i nawet poczułam dziwną irytację na myśl, że taaaaki facet tak się cieszy na widok mojej koleżanki. – Poznajcie się – przedstawiła nas sobie Helena. – Pójdziesz z nami na kawę? – spytała Zbyszka. Popatrzył na mnie. Przez chwilę nie odpowiadał, tylko patrzył. A ja lekko skinęłam głową… Zrozumiał. – Chętnie, ale to ja was zapraszam. Do mojej prywatnej kawiarni. Helena wzięła go pod rękę, a mnie coś zakłuło w sercu. Bo ona pewnym krokiem ruszyła przed siebie, jakby od razu wiedziała, dokąd iść, jakby od dawna wiedziała, gdzie on mieszka. Jakby była u niego już wiele razy. Bo tak było. Nie wiedziałam jednak wtedy, że on, Zbyszek Wolski, i Paweł, mąż Heleny, są przyjaciółmi jeszcze ze studiów. I że istotnie bywają u siebie nawzajem bardzo często, jak to przyjaciele. – Julka jest w domu? – spytała Helena, a ja natychmiast znienawidziłam tę Julkę, nie mając jeszcze pojęcia, kim jest. Może to siostra? – łudziłam się. Może… no kto? Sprzątaczka? Ciocia? Jakaś,

cholera, narzeczona? Zapewne… – Julka? – Zbyszek roześmiał się lekko. – Nie jesteś w kursie. Julka nie istnieje w moim życiu już od dawna. Odetchnęłam z ulgą. – A nawet kiedy jakoś tam istniała, nigdy nie miała swoich kluczy. Nie mogłaby więc „być w domu”, gdyby mnie tam nie było. – Odetchnęłam głębiej. Patrzyłam na Niego (od razu stał się Nim, imię Zbigniew lubiłam, owszem, ale kiedyś wcześniej już znałam pewnego Zbyszka. Nie chciałam więc na razie o TYM Zbyszku myśleć Zbyszek). – W takim razie wsiadamy w tramwaj, właśnie jedzie. – Zbyszek wyswobodził lekko ramię i machnął ręką w stronę przystanku. Podjechała piętnastka. – Mój tramwaj – powiedziałam, a on spojrzał na mnie i zmarszczył brwi. – Ale nie jedzie pani jeszcze do domu, prawda? Zaprosiłem panie na kawę, a do mnie można podjechać stąd każdym tramwajem, to tylko dwa przystanki. Wysiedliśmy na rogu Świętokrzyskiej. Przez chwilę myślałam, że idziemy do Horteksu. Prywatna kawiarnia? – pomyślałam. Ale nie, obeszliśmy tę słynną cukiernio-kawiarnię i Zbyszek podprowadził nas na tył wysokiego, naprawdę wysokiego budynku. Weszliśmy do środka – trochę mnie zatkało, jak zobaczyłam portiernię i portiera – a po chwili zjechała winda. Zbyszek nacisnął guzik z liczbą piętnaście, a ja sprawdziłam, że na tym u góry są dwie dwójki – czyli dwudzieste drugie piętro. – Jest jeszcze ostatnie, dwudzieste trzecie – wyjaśnił, widząc, że patrzę na przyciski. – Ale wchodzi się już na nie po schodach, z dwudziestego drugiego. Początkowo miały tam być jakieś pomieszczenia techniczne, a nieoczekiwanie powstały mieszkania. Dość ekskluzywne jak na standardy tego bloku. Tych trzech bloków. Wieżowce Ściany Wschodniej, wiecie. Wyszliśmy z windy. Na prawo i jeszcze raz na prawo. Otworzył przedostatnie drzwi po lewej stronie. Przedpokój, dwie szafy w ścianach, na prawo kuchnia. A raczej kuchenka, bez okna, ze świetlikiem na górze. Na lewo łazienka, dalej

pokój. Chyba mniejszy, bo Zbyszek wprowadził nas do tego na wprost, tak na oko szesnaście metrów kwadratowych. Istotnie, standard z lat sześćdziesiątych. Okna na całą szerokość ściany, w lewym rogu drzwi na balkon. Na loggię, jak się okazało. Wyposażenie pokoju mnie zaskoczyło. Nie było tam prawie żadnych mebli. Z lewej strony stał wiekowy kufer, obity skórą, na nim dwa srebrne świeczniki i jakieś stare drobiazgi, taca, srebrne pucharki, dwa moździerze. Na prawo od wejścia duża, dość szeroka kanapa czy też wersalka, chyba robiona na zamówienie, nietypowa w każdym razie. Przed nią stół-ława, a z boku stołu, przy ścianie, dwa obszerne fotele, między nimi zaś niesamowita żeliwna stojąca lampa z wielkim skórzanym abażurem. Pod oknem telewizor na nóżkach i obok jeszcze jeden fotel. Na podłodze przy tym fotelu znajdował się obiekt pożądania, mojego na pewno. Telefon. Na ścianach wisiały obrazy i stara piękna makatka: zima, wiejska chata, kobieca postać w czerwonej chuście. Kilka iglastych drzew, pokrytych śniegiem. Zachwyciła mnie; nie mog­łam oderwać od niej oczu. – To jeszcze z rodzinnego domu, wielka dla mnie pamiątka. Edmund Cieczkiewicz, znany malarz Beskidów, Pienin, Tatr. Gór w ogóle. Taka makatka to unikat, bo on głównie malował obrazy. Znany był też z pocztówek. Charakterystyczny dla Cieczkiewicza jest akcent w postaci czerwonej plamki, obecnej na każdym z obrazów. Tu – jak widzicie – czerwona chusta na głowie góralki. Popatrzyłam na Zbyszka, przechwytując jego spojrzenie. Miał w oczach… zainteresowanie. Nawet coś w rodzaju zachwytu. Nie pochlebiałam sobie? Raczej nie, trochę już męskich spojrzeń widziałam, rozpoznawałam te, na które warto zwrócić uwagę. Bardzo mnie to ucieszyło, bo ja… też byłam zainteresowana. Może na razie bez zachwytu, ale… bałam się, że to nastąpi. Znam siebie przecież, jestem beznadziejnie kochliwa i romantyczna. Choć staram się udawać twardą, niezależną, trudną do zdobycia, taką zimną i obojętną. Akurat… Wystarczy, że facet ma jakieś małe coś. Głęboką zmarszczkę na policzku. Dołek w brodzie. Duże, kształtne dłonie z długimi palcami. Długie nogi. Zwichrzone włosy. Kolor oczu, kształt nosa, ładne uszy czy

też wykrój ust – rany, cokolwiek, coś, co zwróci moją uwagę od pierwszego spojrzenia. Zbyszek jednak nic takiego w sobie nie miał. Może z wyjątkiem koloru oczu, lecz to dostrzegłam dopiero później. Teraz widziałam przed sobą zwykłego faceta, a któryś z moich organów, odpowiedzialnych za uczucia – serce? mózg? oczy? – pikał i świecił na czerwono. Raptem stwierdziłam, że wiem, o co chodzi. Patrzył na mnie tak, jakby to jego narządy odpowiedzialne za uczucia – wszystkie razem – włączyły czerwony alert.

Rozdział 2 Początek? Majka wiedziała, że nie jest dobrze. Jeszcze przed dwiema godzinami czuła się wspaniale. Była wolna i jakieś kilka tygodni temu nareszcie opuściło ją przygnębienie. Smutek, żal i ból towarzyszyły jej przez ostatnie pół roku, no może przez cztery miesiące. W każdym razie bardzo długo. Michał, ten, któremu oddała serce – i chyba cały rozum – po dwóch latach zwodzenia, obietnic, odchodzenia, powrotów oświadczył w końcu, że jednak nie da rady. Kocha ją, nawet bardzo ją kocha, ale od żony odejść nie zdoła. Próbował (tak, akurat, pomyślała Majka, łykając łzy). Próbował – i niestety, ostatecznie stwierdził, że nie da rady. Nie ma siły. No bo przecież jest jeszcze Maciek, syn. Który jakoś nie przeszkadzał mu przez całe poprzednie dwa lata. Majce też nie, prawdę mówiąc – choć gdyby powiedzieć prawdę, to jednak tak, przeszkadzał jej jak cholera. Michał przychodził, kochali się, Majka płakała – albo nie, bo czasami umiała być zawzięta – a potem on wracał do domu, obiecując, że już dzisiaj, najpóźniej jutro porozmawia z żoną o rozwodzie. Następowało owo jutro – i nagle ktoś był chory, on sam był chory, nie było sprzyjającej sytuacji, zaczynał rozmowę, ale coś przeszkodziło. I tak dalej, i tak dalej. Aż w końcu zdobył się na zdecydowane postawienie sprawy – nie da rady, niestety. Majka otworzyła drzwi, poczekała, aż Michał wyjdzie, i wyrzuciła za nim jego szczoteczkę do zębów. I skórzane kapcie. Nic więcej u niej nie miał, nawet maszynki do golenia, bo przecież nigdy na noc nie zostawał. A te kapcie kupiła mu sama, chciała, żeby choć w ten sposób został „udomowiony”. Następnego dnia rano znalazła i szczoteczkę, i te kapcie, wszystko porzucone na korytarzu, i dopiero wtedy dopadła ją rozpacz. Nie zabrał swoich rzeczy, zostawił je, zlekceważył – ów fakt uświadomił jej ostatecznie, że to naprawdę koniec.

Poszła do pracy, bo musiała, ale przepłakała prawie cały dzień, nie zwracając w ogóle uwagi na pytania kolegów. Co się stało? A ot, płacze sobie i tyle. Nikomu nic do tego. Drwiących uśmieszków nie zauważała, rzeczywistych wyrazów współczucia nie doceniała, przecież to wszystko było mało ważne. Potem Michał dzwonił jeszcze kilka razy, czekał pod gmachem urzędu, przychodził nawet pod drzwi Majki, ale ona – widząc przez judasza, kto tam stoi – nie otwierała. Tkwiła tak, zalewając się łzami, po tej drugiej stronie metalowej bariery, przytulając policzek do zimnej powierzchni, a judasza zasłoniła plastikowym korkiem od małego pojemnika po tabletkach. W pracy poruszała się jak automat, potem wracała do domu i płakała, płakała, płakała. Nie chciała nigdzie wychodzić, nie chciała się spotykać z koleżankami. Prawie nic nie jadła, zaczęła pić wino. Codziennie, przed snem, żeby zasnąć. Sen przychodził albo nie. A któregoś dnia, zapamiętała, że była to niedziela, obudziła się, by odprawiać kolejne „gorzkie żale” – i raptem stwierdziła, że zupełnie nie ma ochoty płakać. Że jakiś tam Michał w ogóle jej nie obchodzi. Był? No dobrze. Nie ma go? Też dobrze. I po co ta cała rozpacz? Zapowiada się piękny dzień, świeci słońce, na niebie tylko małe pierzaste obłoczki. A ona jest głodna. Głodna? Nie pamiętała już tego uczucia, przez kilka ostatnich miesięcy tylko łykała jedzenie z rozsądku, zaraz podchodziło jej do gardła, ale zmuszała się, żeby przełykać, choć robiła to z obrzydzeniem. Wstała, weszła pod prysznic – mogłaby nawet śpiewać, gdyby umiała. Zjadła jajecznicę, bułkę z masłem, wypiła kawę. Wyszła z domu – i wszystko było dobrze. Chciało jej się spacerować, podziwiać kwitnące bzy, chciało jej się żyć. Bardzo się bała, że to jakaś pomyłka jej organizmu. Że złamane serce tylko przysnęło i zaraz zacznie łkać i szlochać. Że za chwilę jej poprzedni nastrój powróci i zostanie na zawsze. Ale tak się nie stało! Nowa, a właściwie odnowiona Majka, żyła w swej ponownej szczęśliwości – sama, owszem, ale szczęśliwa – już kilka tygodni, no dobrze, cztery tygodnie, bo liczyła dokładnie każdy dzień. Chciała, żeby

tak zostało. Pragnęła być wolna i szczęśliwa. Nie życzyła już sobie żadnego kochania, zakochania, zakochiwania się. Na facetów miała alergię. A teraz co? Teraz nagle się zakochuje? I to nie w jakimś facecie, lecz w mężczyźnie. Na dodatek tak naprawdę Zbyszek chyba (chyba?) wcale nie był w jej typie. Choć na pierwszy rzut oka wydawał się przystojny, to kiedy tak przyglądała mu się z bliska, dostrzegła, że miał jednak sporo mankamentów. Takich wizualnych. Wyższy od niej tylko trochę – a przecież podobali jej się wysocy; włosów tak naprawdę niezbyt wiele – a ona lubiła, gdy mężczyzna miał włosy dłuższe niż poprawność nakazuje. I gęste, rozwichrzone. Najlepiej – czarne. Nie siwe i przerzedzone, jak u tego Zbigniewa, pełnym imieniem. Piękne miał tylko oczy – duże, niespotykanego koloru, takie szarozielone, z niebieskimi plamkami. Jak orchidee. Usta też nie takie, jakie Majka lubiła. Wolała usta doskonale wykrojone, szczególnie dolna warga musiała być wyrazista, z pełną kreską i podniesionymi ku górze kącikami. Zbyszek miał usta dość wąskie, niestety. Dlaczego więc wpatrywała się w nie bezustannie, myśląc o tym, jak poruszają się przy pocałunku? Przecież miłość od pierwszego wejrzenia nie istnieje, Majka oczywiście dobrze to wiedziała. Co więc się dzieje?

Siedziała na kanapie w mieszkaniu Zbyszka, zastygła w zdumieniu. Patrzyła przed siebie; okna nie były zasłonięte firankami, po bokach wisiały tylko dwa pasy jakiegoś niezwykłego materiału, z frędzlami na dole. Taki sam pasek materiału, tylko z czymś w rodzaju koronki, też z frędzlami, wisiał na górze, zasłaniając karnisz. – Cóż za niezwykły lambrekin – zdobyła się na tę superinteligentną uwagę, nienawidząc się natychmiast za taką błahą wypowiedź. Ale Zbyszek widocznie nie uznał tych słów za banalne, gdyż – cały rozjaśniony – zaczął opowiadać o mamie i jej upodobaniach do wszelkiego rodzaju ręcznych robótek. Helena mrugnęła do Majki i umiejętnie zmieniła temat rozmowy. – Zrobisz nam teraz herbatę? – Podniosła się, zebrała filiżanki po kawie i ruszyła do kuchni.

– Chętnie, ale przy okazji mam prośbę. – Zbyszek podążył za nią, tłumacząc, że gotuje właśnie gulasz-zupę i nie bardzo mu idzie krojenie mięsa w drobną kostkę. – Pokroisz? Helena została w kuchni, a Zbyszek wrócił do pokoju i usiadł przy Majce, blisko, bliziutko. – Nie odchodź – poprosił. – Ona zaraz sobie pójdzie, ale ty… zostań. – Dobrze, przecież muszę spróbować tej zupy. – Majka usłyszała swoje słowa, w ogóle nie wierząc, że je wypowiedziała. Ma zostać? Tak od razu, od pierwszego spotkania? Ależ on jej się wcale nie podoba. Nie podobał się, lecz coś ją do niego ciągnęło. Takiego przyciągania jeszcze nigdy nie doznała. Nie wierzyła w żadne tam uderzenia pioruna, gwałtowne i nagłe zakochania od pierwszego wejrzenia, chemię i takie tam. Facet albo jej się podobał – i powoli szło dalej – albo się nie podobał i nic się nie działo. A tu co? Gulasz-zupa. – No i co tak siedzicie po ciemku, gołąbki? – Helena wróciła z kuchni. Powiedziała że mięso pokrojone, wrzucone do gara i wszystko razem tam się teraz gotuje. – Tyle papryki dodałeś, że to mocne jak diabli. Tylko pamiętaj, że polędwicy wołowej długo gotować nie można, bo ci się rozpadnie. Usiadła na fotelu, stojącym po prawej stronie. Do tego z lewej mogłaby się dostać tylko wtedy, gdyby Majka i Zbyszek wstali z kanapy. Ale oni siedzieli jak przyklejeni do siebie ramionami, jak gdyby nigdy nic, jakby nie przebiegały między nimi żadne prądy, nie tylko wstrząsające obojgiem, ale i przenikające do głębi i jego, i ją. Zbyszek odkleił się w końcu od ramienia Majki, sięgnął po butelkę i napełnił kieliszki. Pili calvados, oryginalny, przywieziony przez niego z Francji. Dużo jeździł za granicę, miał taką pracę. Ten szlachetny, mocny trunek uderzył Majce do głowy. Nie była jednak pewna, czy to alkohol, czy raczej siedzący obok mężczyzna. Helena wreszcie się pożegnała, a oni natychmiast zaczęli zrywać z siebie ubrania. O zupie całkiem zapomnieli. *

Majka poszła do pracy w tych samych ciuchach, w których była poprzedniego dnia. Po prostu nie miała siły – ani ochoty – żeby wieczorem jechać do domu. Rano… no cóż, rano też miała co innego do roboty. Ledwo w ogóle zdążyła do pracy. Helena patrzyła na nią podejrzliwie, bo nie zdarzyło się do tej pory, żeby taka elegantka jak Majka nosiła tę samą bluzkę dwa dni z rzędu. – Nie miałaś czasu na zmianę ubrania czy też w ogóle nie byłaś w domu? – spytała zgryźliwie. Nie mogła przepuścić takiej okazji, Majka bowiem była ulubienicą dyrektora, a dyrektor bardzo podobał się Helenie. To, że on miał żonę, a ona męża, było nieistotne. Zresztą dyrektor podobał się wszystkim pracownicom, bez względu na ich wiek i stan cywilny. Mniej więcej czterdziestoletni, szczupły i wysoki, z bujną czupryną, posiwiałą na skroniach. Dystyngowany, a jednocześnie bardzo seksowny. Miał taki głos, że wystarczyło zamknąć oczy i można było sobie wyobrazić… wszystko. Majce też się podobał, nie była oryginalna. I umiała wykorzystać swoje atuty – a należała do nich szczupła sylwetka, pięknie wykrojone niebieskie oczy z bardzo długimi rzęsami, zgrabne nogi i niesamowita burza splątanych, kręconych włosów. Te ostatnie z trudem dawały się ujarzmić, przez co Majka wyglądała, jakby dopiero przed chwilą wstała z łóżka. Faceci takie rzeczy zauważali, a dyrektor bez wątpienia był facetem. Choć – także dyrektorem, co trochę utrudniało im bliższe kontakty, na które niewątpliwie miałby ochotę. Majka nie była klasyczną pięknością. W ogóle nie była pięknością. Miała jednak w sobie owo „coś”, co bardzo denerwowało jej koleżanki, a przyciągało kolegów. Nie tylko kolegów. Obcy mężczyźni bardzo szybko chcieli zostać jej znajomymi, a Majka dość łatwo nawiązywała kontakty. Które – żeby było jasne – nie oznaczały zbliżeń. Od zbliżeń zresztą – żeby też było jasne – nie stroniła, lecz to do niej musiał należeć wybór. W każdym przypadku. Pana dyrektora wybrałaby bez wahania, ale on tylko na nią patrzył oczami, wyglądającymi na głodne. Jednak głód głodem, a dyrektor chyba był na diecie. Jakim wzrokiem na nią spoglądał, widziały wszystkie zainteresowane panie, które nienawidziły Majki, co oczywiste.

Ona zaś nic sobie z tego nie robiła. Do takich spojrzeń była przyzwyczajona od dawna. Na dodatek wiedziała, że gdyby tylko jej się chciało… ale się nie chciało, bo przecież najpierw był ten cholerny Michał, potem błogosławiona przerwa, a teraz, no tak, teraz Zbyszek. Owym Zbyszkiem była naprawdę zdumiona. Skołowana, zaskoczona i niepewna tego, co się dzieje. Nie umawiali się na spotkania. Ona czekała, a on dzwonił. Do pracy oczywiście, bo w domu telefonu nie miała. Uwielbiała więc teraz siedzieć w pracy, nawet do toalety leciała pędem i jeszcze szybciej wracała. – Nie było do mnie telefonu? – pytała Wiesława, złośliwego krasnala, z którym miała nieszczęście dzielić pokój. – Nie było – odpowiadał ze specyficznym grymasem satysfakcji, lecz Majka nie wierzyła. Zbyszek pewnie dzwonił, a ten tu… bałwan… cieszył się, że jej nie było i niczego jej nie przekaże. Teraz więc już musi tkwić murem przy biurku, bo może Zbyszek zadzwoni ponownie. Ona do niego? O, nie, tak się nie umawiali. Więc uschnie tutaj, z niecierpliwości skręci się w supełek, wepchnie to głupie, skaczące serce z powrotem na swoje miejsce – ale nie zadzwoni. Nie zadzwoni. Nie… telefon… – Wydział Handlu, słucham? No, wreszcie się doczekała. Spotkanie, dzisiaj, po pracy. Nie pytał, czy ona może, czy ma czas, ochotę. Oznajmiał, że zaprasza, robi kolację (no proszę!) – i tyle. Ach, nie, przepraszam, raz zapytał: – Oglądamy mecz u mnie? – Jasne. Chodziło o mecz „Orłów” Górskiego z Brazylią, na mistrzostwach świata w RFN-ie. Majka piłką nożną interesowała się ogromnie, bardziej niż Zbyszek – i to ona właśnie zaraziła go entuzjazmem do futbolu, szczególnie że polskiej drużynie szło rewelacyjnie. Kupowała więc polski calvados – czyli coś, co się nazywało Złota Jesień – jako że ambitnie nie chciała pozwolić, żeby to Zbyszek był fundatorem wszystkich kolacji i różnych dodatków. On zaś rzeczywiście robił kolację samodzielnie. Kolację? Kroił kromki chleba na połówki,

a potem obkładał je szynką albo pasztetem (Majka nie znosiła pasztetu), albo serem. Do tego rzodkiewki, ewentualnie pomidory. No i tyle tego. Najlepsza była herbata. Parzona tradycyjnie, w małym porcelanowym czajniczku, czarna, mocna i aromatyczna. Tylko że Majka nie doceniała walorów takiego naparu. Ona piła tak zwaną słomkę, po mocniejszej robiło jej się niedobrze. Ale w sumie liczyło się dla niej tylko to, że jest u Zbyszka, oczywiście zostanie u niego na noc i, niestety, znowu pójdzie do pracy w tych samych ciuchach. Helena już przestała się dopytywać o przyczynę takiej niedbałości u koleżanki. Dobrze wiedziała, co się dzieje, i właściwie nic jej to nie obchodziło. Majka czuła złość, gdy wieczorem w mieszkaniu Zbyszka zaczynał dzwonić telefon. On nie komentował żadnej rozmowy, lecz przecież siedziała obok i słyszała. Dzwoniły kobiety – nie jedna, lecz kilka. Trzy? Cztery? Więcej? A co za różnica! Nie był szczególnie miły dla żadnej z nich, ale też nie mówił: „Nie dzwoń więcej” – wprost przeciwnie, zapewniał: „Niedługo zadzwonię”, a ją aż skręcało. Ale prędzej by umarła, niż pozwoliła sobie na okazanie zazdrości, która ją ogarniała w takich sytuacjach. Nigdy nie zapytała, kto telefonował, i nigdy nie rzuciła się na niego z pazurami, słysząc to: „Niedługo zadzwonię”. Choć jej pazury same się wyciągały w stronę owej twarzy, która stawała jej się coraz bliższa.

Rozdział 3 Tylko ja. Może istnieć ktoś inny? Nasz dyrektor zapowiedział, że jutro jedziemy w teren. On, Helena, ja i Ewka. Czasami organizował takie wypady. Pracowaliśmy przecież w wojewódzkiej radzie narodowej, więc do naszych obowiązków należał między innymi nadzór nad powiatami. Mieliśmy odwiedzić Ciechanów, co w sumie mało mnie obchodziło. Równie dobrze moglibyśmy pojechać do Timbuktu, bylebyśmy tylko wrócili tego samego dnia, bo przecież może właśnie za chwilę zadzwoni mój Zbyś (nie lubił, jak go tak nazywałam, więc oczywiście robiłam to od czasu do czasu) i zapowie spotkanie. – Mogę dzisiaj, jutro nie, bo wyjeżdżamy w teren – powiem mu wtedy, a on będzie zły, zna mojego dyrektora (Warszawa to przecież totalna wioska) i jest o niego zazdrosny! Ha!!! Bo kiedyś Helena naopowiadała mu mnóstwo takich różnych. A ja się tylko śmieję i myślę sobie, że to nie do mnie przecież rozdzwania się telefon po kilka razy każdego wieczoru. Każdego, gdy u niego jestem. A co się dzieje, jak mnie tam nie ma?

Pojechaliśmy do tego Ciechanowa. Odwiedziliśmy powiatową radę narodową i pewną spółdzielnię pracy. O rany! Ludzie! Jaki prezes! Po prostu mój typ od A do Z, na dodatek ja chyba też jestem w jego typie, bo oczu ode mnie nie odrywał. Prawdę mówię. Tak, wyglądałam świetnie. Jechałam przecież z naszym dyrektorem, więc chciałam wyglądać świetnie, choćby na złość Helenie i Ewce. Włożyłam błękitną bluzkę bouclé i doskonale skrojone granatowe spodnie, w których moje nogi wyglądają na jeszcze dłuższe, niż są. A nogi mam naprawdę niezłe. Początkowo chciałam wziąć spódniczkę – mam nową, zamszową, zapinaną z przodu na zatrzaski, oczywiście mini, jak się patrzy. Ale pomyślałam, że raczej nie dziś. Jazda samochodem

w mini wymaga szczególnej uwagi, nawet jeśli siedzisz z tyłu (kierowca ma przecież lusterko). Więc nie, spodnie. I w sumie dobrze zrobiłam, bo nasz dyrektor w drodze powrotnej zarządził postój przy lesie. Wyciągnął z samochodu koc (jaki praktyczny, no popatrzcie!) i urządziliśmy sobie biwak na skraju lasu. Oczywiście pan dyrektor siedział przy mnie, baby patrzyły na nas spode łba, a ja i tak widziałam tylko pana Jana – owego prezesa. Czy to mądre? Zakochuję się w Zbyszku (w zasadzie już się zakochałam), a tu i teraz podoba mi się jakiś inny. Do obłędu mi się podoba. – Ten prezesik nie spuszczał oka z naszej Majki, zauważyły panie? – odezwał się nagle pan dyrektor. O matko, po co ten człowiek to mówi? A poza tym jaka ja dla niego „nasza Majka”? Koleżanka Czerska i tyle. Po chwili wstaliśmy z koca – dyrektor i ja – i odeszliśmy w stronę szosy, na papierosa. Ani Helena, ani Ewka nie paliły i teraz pewnie tego żałowały. – To przez tę błękitną bluzkę – usłyszałam zdumiona. – Ja też uwielbiam ten kolor. Jeszcze wczoraj bym się cieszyła, bo każda kobieta zbiera komplementy jak błyskotki i chowa gdzieś tam w zakątku serca. Albo w którejś z szarych komórek, która robi się wtedy różowa. Ale ja wolę kolor szary od różowego i dzisiaj komplementy pana dyrektora nie były mi wcale potrzebne. * Następnego dnia na moim biurku rozdzwonił się telefon, którego używaliśmy wspólnie z Wiesławem, ale przestawiłam aparat tak, żebym mogła pierwsza sięgnąć po słuchawkę. Bałam się, że ten złośliwy gnom odbierze i powie: „Pani Czerskiej nie ma, nie wiem, o której wróci”. Potrafił tak zrobić i śmiał mi się prosto w twarz. Raz tak zrobił, a właśnie wchodziłam do pokoju, widział przecież. – W pracy się pracuje, nie romansuje – oświadczył, a ja wtedy pierwszy raz złamałam swoją obietnicę, że nigdy pierwsza nie zadzwonię do Zbyszka. Zadzwoniłam. Na szczęście okazało się, że nie dzwonię pierwsza, bo to on telefonował.

Wstałam wtedy zza biurka i wtargnęłam do sekretariatu. Alicji, sekretarce, oznajmiłam, że muszę natychmiast wejść do dyrektora, i było mi wszystko jedno, co pomyślała. Widząc moją determinację, wstała, otworzyła dyrektorskie drzwi i zaanonsowała: – Pani Czerska, panie dyrektorze. Mówi, że musi wejść do pana natychmiast. Nie wiem, w jakiej sprawie. – Jeśli nie zostanę przeniesiona do innego pokoju, natychmiast składam wypowiedzenie – oznajmiłam i rozryczałam się jak idiotka, którą rzeczywiście z siebie zrobiłam. Tak naprawdę nie mogłam wyjaśnić, o co chodzi. I właśnie to powiedziałam oszołomionemu dyrektorowi. Że nie mogę wyjawić powodu, ale nie chcę nadal siedzieć z tym typem. – Ale czy on się do ciebie dobierał? – Zdenerwowany dyrektor zwrócił się do mnie per ty, czego na początku nie zauważyłam, choć gdy to do mnie dotarło, natychmiast przestałam płakać. – Ach, nie, nie ośmieliłby się. Po prostu jest dla mnie tak antypatyczny, że nie zniosę dłużej jego towarzystwa. A zresztą, dobrze, powiem. – Podniosłam brodę. – Odebrał telefon, na który czekałam, i patrząc mi bezczelnie w oczy, oznajmił, że mnie nie ma i nie wie, kiedy będę. A potem oświadczył, że w pracy się pracuje, a nie romansuje. – Podniosłam brodę jeszcze wyżej. – Ten telefon był od lekarza, diabetologa poleconego przez znajomych. Bardzo trudno do niego się dostać, jest oblegany. A ja mam cukrzycę drugiego stopnia – skłamałam bezczelnie, przecież w końcu nie muszę zaraz mówić prawdy. Rzadko mówię prawdę, szczerze mówiąc. – Zresztą już wcześniej zdarzały się takie przypadki – dodałam, nie chcąc, żeby szef pomyślał, że robię jakiś problem z byle powodu. – Nie mogę robić przetasowania w pokojach, ale jakoś pogadam z Wiesławem, proszę już się nie denerwować. Zapewniam, że nic takiego się nie powtórzy. Pewnie pogadał, jednak na wszelki wypadek przestawiłam telefon. No i gdy dziś zadzwonił, podniosłam słuchawkę, pewna, że to Zbyszek. Tymczasem… – Czy to pani Czerska?

Od razu wiedziałam, kto mówi. – Owszem, a skąd ma pan mój numer telefonu? – Wie pani, żeby zostać prezesem, trzeba mieć choć trochę sprytu. A ja mam więcej niż trochę. Czy mógłbym panią zaprosić na kawę? Właśnie jestem w Warszawie. Aha, „właśnie” jest w Warszawie. No cóż, nawet dobrze się składa. Wstałam, oznajmiłam kurduplowi, że wychodzę i już mnie nie będzie. Wpisałam się do książki wyjść w sekretariacie, konsekwentnie ciągnąc legendę o diabetologu: „Terminowa wizyta lekarska, nieobecność od trzynastej do piętnastej trzydzieści”. Do tej godziny pracowaliśmy. I pobiegłam na spotkanie. Nie wiem, co mną kierowało. Jan był niesamowicie przystojny, ale na moje bezpośrednie pytanie o stan cywilny uczciwie przyznał, że jest żonaty. A ja, po Michale, żonatych miałam dość. – To po co chciałeś się ze mną spotkać? – Zwracanie się per ty do prawie obcych osób zawsze przychodziło mi bez trudu. Zadałam mu to pytanie po obiedzie, na który mnie zaprosił do jakiejś knajpki na Żoliborzu, już w trakcie spaceru po Lasku Bielańskim, gdzie mnie zawiózł. Na pewnej ławce, na której od kilkunastu minut się całowaliśmy. Przestaliśmy jednak natychmiast, gdy oznajmiłam swoje najnowsze credo – żadnych żonatych. Podziękowałam za obiad i miłe chwile i kazałam się odwieźć na Żoliborz, gdyż jeszcze tam mieszkam. Na razie, bo zamierzam wprowadzić się do Zbyszka, tylko on chyba jeszcze o tym nie wie. Nie wie też, że jeśli ja mam plan, to… konsekwentnie go realizuję. I na ogół mi się udaje.

Rozdział 4 Zbyszek Zastanawiał się, co począć. Do tej chwili, a niedługo będzie obchodził czterdzieste piąte urodziny, panował nad swoim życiem. Tym dorosłym, bo o okresie dorastania chciałby zapomnieć. Jeszcze do dziś czasami budził się z krzykiem, nie mogąc sobie poradzić – we śnie – z ogromną, dwa razy odeń większą tuszą wołową, która napierała na niego, zwisając z haka. Parowała jeszcze i wydzielała zapach świeżej krwi. A on musiał ją przesunąć, razem z tym hakiem, na prawo, robiąc miejsce dla następnej sztuki, która lada moment miała tu zawisnąć. Było mu zimno w ręce, od tych wszystkich wyziewów robiło mu się niedobrze, ale oczy już miał suche, płakał przez pierwsze dwa tygodnie. We śnie do pomieszczenia, w którym on walczył z tymi zwierzęcymi ciałami, wkraczał Herr Hanke i świszczał: „Schneller, schneller, schneller!”. Świszczał, bo cierpiał na chroniczne zapalenie gardła. Tusze, popychane przez Zbyszka, wsuwały się do chłodni, do której na szczęście nie musiał wchodzić. Ale w tym jego powtarzającym się śnie noga którejś z krowich połówek zahaczała o jego koszulę i wciągała go w tę otchłań wypełnioną białą, lodowatą mgłą. Teraz – choć sen powracał od czasu do czasu, zawsze taki sam – jakoś już sobie z tymi wspomnieniami radził. Wtedy miał jedenaście lat i na mocy przydziału pracy, który obejmował wszystkich mieszkańców Zduńskiej Woli, od lat jedenastu do siedemdziesięciu, musiał pracować w rzeźni, prowadzonej przez volksdeutscha Hankego (który jeszcze do niedawna nazywał się Hańczak). Stawiał się przed wejściem o szóstej rano, nierzadko dość głodny, bo choć mama zawsze miała dla niego jakąś kromkę chleba, czasami jednak taka jedna mała kromka nie wystarczała. Zbyszek nie lubił tych wspomnień, spychał je w głąb świadomości i nigdy z nikim o nich nie rozmawiał. A teraz Majka… Majka zaczynała go wypytywać o przeszłość. W ogóle wtargnęła w jego życie tak nagle i niespodziewanie, oszołomiła

go swoją młodością, żywotnością, energią, radością życia. Otoczyła swoimi zainteresowaniami, książkami, muzyką, miłością do przyrody i zwierząt. Widział ją wszędzie, gdziekolwiek spojrzał. I wcale nie wtedy, gdy była z nim. Bardziej wtedy, gdy jej przy nim nie było. Widział ją tam, gdzie zwrócił oczy. Bo coś zalśniło na niebiesko, a to był jej ulubiony kolor. Oczy. Oczy miała tak niebieskie, jak niebo w pogodny dzień. Duże, okolone niewiarygodnie długimi rzęsami. Malowała je, to jasne, była typową dziewczyną – przynajmniej on, Zbyszek, tak sądził. A skądże – w sumie nic o niej nie wiedział. Rejestrował tylko to, co zobaczył. Co pozwoliła mu dostrzec. Co chciała, żeby widział. Bo gdzieś zabrzmiał Grieg, o którego istnieniu – tak szczerze mówiąc – do niedawna nie miał zielonego pojęcia, a teraz rozpoznawał przynajmniej koncert a-moll, jej ukochany. Bo gdzieś śmignął mu przed oczami wróbelek i już był gotów krzyczeć za uwielbianym przez Majkę Gałczyńskim: „Kochajcie wróbelka, dziewczęta, kochajcie, do jasnej cholery”. Wystarczyło, że ktoś prowadził na smyczy owczarka niemieckiego. Wystarczyło, że gdzieś, na czyimś parapecie dostrzegł wygrzewającego się burego kota. Wystarczyło, że… Widział, czuł, słyszał. Bo i Griega, i Gałczyńskiego, psy i koty, wszystkie drzewa, szczególnie iglaste, zapachy kwiatów, ziół, skoszonej trawy, smak pieczonych w ognisku ziemniaków i woń grzybobrania – te doznania podarowała mu Majka. Niby każda z tych rzeczy zawsze była gdzieś obok niego, ale właśnie obok. A dzięki Majce chłonął to wszystko. I nie poznawał się w ogóle. Nie miał pojęcia, czy ma się tym cieszyć. Nie był przygotowany na taki żywioł, rewolucję, nowe otwarcie. A nawet – odważyłby się powiedzieć, że na nowe życie. Nie chciał tego. Bał się. Był wygodny, miał już ustabilizowane życie, ułożony porządek dnia. Swoje zwyczaje, starokawalerskie przyzwyczajenia i własne dziwnostki. – Co byś powiedziała, gdybym teraz wyfrunął z łóżka i usiadł tam, na czubku gwoździa, na którym wisi ten obraz? – testował Majkę. Większość kobiet, którym zadawał takie pytanie, a przyznać trzeba,

że słyszało je… no, co najmniej kilkanaście bliskich znajomych, nie zdawała egzaminu. – Zrobię ci kawę, dobrze? – To była reakcja najczęstsza, najbardziej możliwa do przyjęcia. – Nie będziesz już pił, zabieram butelkę. – Na mózg ci się rzuciło, już kilka razy mówiłam, że powinieneś przestać pić. – Chyba zwariowałeś, co ty gadasz? – Gdzie? Na jakim gwoździu? Takie reakcje powodowały, że – w zależności od zaistniałej sytuacji – wypowiadającej te słowa kobiecie Zbyszek podawał ubranie i trzymał w rękach płaszcz albo korzystał po raz ostatni z jej wdzięków, a potem podawał jej ubranie i trzymał w rękach płaszcz, jakieś czterdzieści minut po usłyszeniu odpowiedzi. Czasami, gdy owa pani była na tyle warta grzechu, że chciał się z nią spotkać jeszcze kilka razy, pytania takiego nie zadawał. Aż do momentu, w którym dama mu się, powiedzmy, opatrzyła. Zadając to pytanie Majce, był absolutnie przekonany, że nie usłyszy banalnej odpowiedzi. Był przekonany, że nie poda jej płaszcza. Zresztą, bez względu na to, jaką usłyszałby odpowiedź, płaszcza do rąk by nie wziął. Chciał, żeby została w jego łóżku. Teraz. I jeszcze długo dzisiaj, i jutro, i pojutrze. Czemu więc spytał? Bo aż się skręcał z ciekawości. – Co bym powiedziała? Nic. Po prostu pofrunęłabym za tobą. Zmieścilibyśmy się obydwoje na tym gwoździu, z pewnością. No właśnie. Taka była. I dlatego po kolei likwidował kontakty z innymi kobietami. Nie odbierał telefonów lub odbierał i po prostu był niegrzeczny. – Nie, nie przyjdziesz teraz do mnie. Ani teraz, ani wcale. I, proszę, nie dzwoń więcej do mnie, bo będę bardziej nieuprzejmy. Majka Udawała, że nie słyszy, jednak aż puchła. Z dumy – bo udało jej się przetrzymać to wszystko i nigdy nie wrzasnęła: „Skończ te rozmowy, przynajmniej wtedy, gdy ja tu jestem!”. A miała na to wielką ochotę.

Tak mocno zaciskała pięści, że w końcu musiała obciąć paznokcie na krótko, gdyż raniła sobie wnętrza dłoni. I puchła z radości, bo przecież chyba pokochała tego uwodziciela, amanta, adonisa, czarusia, donżuana i bałamuta. Mogłaby znaleźć jeszcze kilka określeń, ale uznała, że te wystarczą. Postanowiła teraz wprowadzić w życie swój plan. A jaki – o tym Zbyszek miał się dopiero przekonać. Najpierw była przed nią wyprawa do Bułgarii. Przez Węgry i Rumunię. Razem z koleżanką z pracy planowały ten wyjazd od kilku miesięcy. Zbyszek oznajmił, że jedzie do sanatorium w Połczynie. Nie jako kuracjusz, po prostu znał dyrektora uzdrowiska, nawet się przyjaźnili. Te jego przydatne znajomości… Więc miał tam jechać na specjalne zaproszenie pana dyrektora, było to zaplanowane już od kilku miesięcy. Majka czekała, aż zaproponuje, żeby z nim pojechała, a on nic. Więc umocniła się w postanowieniu, że pojedzie do Bułgarii, i zapewniła Mirkę, tę koleżankę, że niczego nie odwołuje. Tamta już panikowała, wiedząc o jej zauroczeniu Zbyszkiem, i była przekonana, że wspólny urlop diabli wzięli, bo Majka na pewno wybierze wakacje z ukochanym. Pewnie, że wybrałaby, był tylko taki szkopuł, że ów ukochany tego nie zaproponował. – No co ty? – powiedziała więc Mirce. – Przecież jesteśmy umówione. Ja danego słowa nie łamię – skłamała bezczelnie. Zbyszkowi naopowiadała, że jedzie samochodem z trzema kolegami – z trzema, żeby był zazdrosny, ale tylko trochę – no bo trzech? A tak naprawdę to miały jechać pociągiem, Mirka dowiedziała się gdzieś wszystkiego. Otóż kupowało się bilet kolejowy z Warszawy do Burgas, ważny w okresie od–do. I można sobie było na trasie wysiadać, gdzie i kiedy się chce. I tylko uważać potem przy wsiadaniu, żeby nie wybrać jakiegoś pociągu lepszej kategorii, na przykład takiego z miejscówkami. Oczywiście można było wsiąść nawet do wagonu sypialnego, ale za dopłatą. Już w walucie kraju, z którego chciało się jechać dalej. Kupiły – na książeczki walutowe – wyliczone kwoty forintów, lei i lewów. Pierwszy przystanek zamierzały zrobić w Budapeszcie, Mirka miała tam kolegę, który ożenił się z Węgierką.

Skąd Mirka go znała, Majka nie wiedziała i prawdę mówiąc, niewiele ją to obchodziło. Waldek – ten znajomy Mirki – zaprosił je do siebie, oferując nocleg, postanowiły więc spędzić w Budapeszcie dwa dni. Majka bardzo się cieszyła, bo właściwie tylko raz w życiu była za granicą, w Berlinie Wschodnim, na wycieczce z pracy. Teraz więc taka wyprawa – podróż przez trzy obce kraje – jawiła jej się jako przygoda życia. – Musisz jechać do tej Bułgarii? – Zbyszek się obudził, gdy one już miały kupione bilety i opracowany plan podróży. – Może pojechałabyś ze mną do Połczyna? W rezultacie umówili się, że Majka dojedzie do Poł­czyna po powrocie ze swojej zagranicznej wyprawy, na ostatni tydzień pobytu Zbyszka w uzdrowisku. Stoczyła w pracy bój o przedłużenie urlopu i wszystko wyglądało znakomicie. Na dodatek zanim wyjechała, Zbyszek dał jej klucze od swojego mieszkania. Nie było to zaproszenie do wspólnego życia, po prostu chciał, żeby wyjęła pocztę ze skrzynki i podlała kwiatek – miał jedną jedyną paprotkę, za to dość okazałą. Przesadzał ją skrupulatnie, co roku wymieniał ziemię, systematycznie nawoził i przerzedzał, gdy za bardzo się rozrastała. – Mama lubiła tę roślinę, więc dbam o nią przez pamięć – wyjaśnił Majce. Wyjeżdżała kilka dni po nim, potem wracała do Warszawy i po dwóch dniach wyruszała do Połczyna. Te dwa dni były jej potrzebne na załatwienie pewnej sprawy rodzinnej. Miała ciotkę, która po wycięciu guza móz­gu mieszkała teraz w Warszawie, u Majki. Pochodziła z Poznania i po tej operacji nie mogła zostać sama, gdyż miała sparaliżowaną jedną stronę ciała. Żadnej rodziny nie było, poza wspólną kuzynką, która miała przejąć opiekę nad chorą na czas urlopu Majki. Kuzynka załatwiała jakiś dom pomocy społecznej, bo okazało się, że innego wyjścia nie ma. Ciocia sama nie dałaby sobie rady, a i Majka, i jej kuzynka pracowały przecież i nie mogły zapewnić odpowiedniej, całodobowej opieki chorej, niepełnosprawnej osobie. Podjęły się tego tylko do czasu uzyskania miejsca w domu starców. Okazało się, że miejsce będzie po powrocie Majki z Bułgarii. Umówiła się więc z kuzynką, że wspólnie przeprowadzą tam ciotkę, i potem mogła już

jechać do Połczyna. – W sumie dobrze się stało, że to wszystko tak mi się ułożyło w czasie urlopu. Tyle że zostaną mi tylko dwa dni, czyli już nigdzie nie wyjadę do końca roku – opowiadała Zbyszkowi. – Oj, to szkoda, bo wiesz, myślałem o jakimś wypadzie na święta. Mam przyjaciół w Szklarskiej Porębie, prowadzą tam pensjonat. Od trzech lat, czyli od śmierci mamy, spędzam u nich wszystkie święta. Majka ucieszyła się z tego perspektywicznego planowania. Dopiero zaczął się lipiec, a Zbyszek już myślał o świętach. O wspólnych świętach, co bardzo, bardzo ją ucieszyło. Czyli zakładał, że będą razem przynajmniej do końca roku. – Słuchaj, pojadę chociaż na parę dni. Święta plus ten okrawek urlopu, jakoś się uzbiera kawałek wypoczynku. Powiedziała to, choć tak naprawdę nie miała pewności, czy ona wytrzyma do końca roku. Nie była typem monogamicznym. Zakochiwała się, lecz nie przeszkadzało jej to związać się z innym mężczyzną, wystarczyło, że tamten jej się spodobał. Zdawała sobie sprawę, że to całkiem irracjonalne; wiedziała, że ryzykuje, utrzymując jakieś przelotne kontakty, chciała być wierna temu jednemu, ale… no cóż, po prostu nie mogła. Zresztą w pokrętny sposób tłumaczyła sobie, że gdyby ten jeden – czyli na przykład teraz Zbyszek – zadeklarował jakoś swoje uczucie, ona umiałaby to docenić. Ale skoro wydzwaniały do niego inne kobiety, musiała się odwzajemniać. No, musiała, rozumiecie? Tak pojmowała relacje partnerskie. Po pewnym czasie tamte jakby przestały dzwonić – lecz Majka w to nie wierzyła. Był z nią? Owszem, ale nie mówił, że kocha. Nie mówił only you. W ogóle nic nie mówił. Nawet po tym calvadosie, który uparcie przynosiła na spotkania, mając nadzieję, że po alkoholu będzie wylewniejszy. Nie był. No więc ona też nie była. Choć raz nawet spróbowała… – No, dobra, wstajemy – ogłosił Zbyszek w którąś niedzielę około dziesiątej rano. Spojrzała na niego złym wzrokiem. Dlaczego mają wstawać? Ona uwielbiała leżeć w łóżku. Obudzić się, zjeść śniadanie – no dobrze, nawet sama mogła je zrobić.

– Nie powiedziałem ci, ale nie jadam jajek na twardo – oznajmił kiedyś, gdy postanowiła podać urozmaicone śniadanie i do plasterków wędliny dołożyła pokrojone jajka.

Nie jadał ich od przeszło trzydziestu lat. Od dnia, gdy on i jego starszy kolega mieli przyprowadzić kilka krów na ubój. Szli po te krowy kilka kilometrów, do wsi pod Zduńską Wolą, do pewnego chłopa, od którego Herr Hanke skupował bydło do rzeźni. Wyruszyli wczesnym rankiem, dopiero świtało, a blade słońce nie zdołało jeszcze ogrzać zimnego powietrza. Obaj byli nie tylko zziębnięci, ale też głodni, głód przecież towarzyszył im wówczas bez przerwy. Stali przed oborą, skuleni i drżący, przytupując dla rozgrzewki. Raptem otworzyły się drzwi domu i wyszła gospodyni. Niosła w rękach sporą misę, pełną jaj. Rzucali na nie łakome spojrzenia, nie wiedząc jeszcze, że to posiłek dla nich. – Kawalerowie zjedzą, proszę, świeżutkie. – Podała misę Zbyszkowi, bo to on stał bliżej. Rozrywali jajka na kawałki, łykając je nawet ze skorupką. Nie pamiętał, ile ich wtedy zjadł. Przestał liczyć po jedenastym jajku, bo zostało już tylko kilka i śpieszył się, żeby zgarnąć jeszcze ze dwa. Następnego dnia obydwaj byli chorzy z przejedzenia. Na samą myśl o jajkach robiło im się niedobrze. Zbyszkowi zostało tak do dziś, choć, o dziwo, nie mógł patrzeć tylko na jajka na twardo. Jajecznicę i jajka na miękko jadł, oczywiście w rozsądnych ilościach.

Ale teraz Majka już doskonale wiedziała, co Zbyszek jada. Lubiła robić śniadania. Lubiła zjeść, a potem znowu wejść do łóżka. Nie musieli bez przerwy uprawiać seksu. Chciała tylko leżeć przytulona do niego i gadać, gadać, o wszystkim. Pewnie, najchętniej słuchałaby, że on ją kocha. Ale skoro, głupek jeden, nie potrafił tego z siebie wydusić, mogła słuchać opowieści o jego dzieciństwie. Studiach. Wyjazdach. O czymkolwiek, tylko nie opowieści o byłych związkach. Choć sama go o nie wypytywała. Masochistycznie, naprawdę nie chcąc słuchać.

I trzeba przyznać, Zbyszek nie lubił o tym opowiadać. Powiedział jej tylko kiedyś, że nie pamięta, ile miał kobiet, może i liczył, ale się pogubił. Wiele. Bardzo wiele. Wystarczyło, żeby miała zwarzony nastrój do końca dnia. A w tę niedzielę… – Kocham cię, wiesz? – wyrwało jej się ni z tego, ni z owego. – Nie rozmawiamy o tym, ale… – Zatkało ją, bo… – Wstajemy. – Zbyszek odrzucił kołdrę, a Majka wyskoczyła z łóżka szybciej niż on. Wstajemy? Dobra, przecież to nie on będzie ją wyrzucał z mieszkania. Sama pójdzie, na dodatek udając, że właśnie taki miała zamiar. – Tak, muszę już lecieć. Wiesz… ciotka. – O, szkoda. – Zbyszek wyglądał na zdumionego. – Myślałem, że… Majka jednak nie dała mu dokończyć, co myślał. Ubrała się błyskawicznie i trzasnęła za sobą drzwiami. – Zadzwonię wieczorem, może uda mi się wpaść na kolację – ogłosiła jeszcze przed wyjściem. Pojechała do domu, gdzie nikt jej nie oczekiwał, ciocią przez całe dwa dni miała się opiekować opłacona sąsiadka. Majka wyjaśniła, że wpadła na krótko, chciała zabrać z domu książkę, którąś komuś obiecała pożyczyć i ten ktoś właśnie teraz na nią czeka. Sąsiadka odebrała to jako sprawdzanie, czy dobrze opiekuje się chorą, i prawie się obraziła. Na szczęście nie całkowicie, bo posterunku nie opuściła, dodatkowe parę złotych jednak się przyda. Majka złapała z półki pierwszą z brzegu książkę i wyszła z domu. Nie mogła tak od razu zadzwonić do Zbyszka, pojechała więc do Śródmieścia i weszła do kawiarni w jednym z Domów Centrum. Siedziała tam dwie godziny, przeniosła się w inne miejsce, a potem znowu w inne. Głodna, wściekła i zmęczona, wyczekała do siódmej (dziewiętnasta to już chyba wieczór, prawda? – pomyślała) i znalazła czynny automat telefoniczny. Wykręciła numer Zbyszka i… nic. Sygnał, sygnał, sygnał. Nikt nie odbiera. No, jak to? Przecież powiedziała, że będzie dzwonić wieczorem. Wyszedł gdzieś? Telefon mu się zepsuł?

Ruszyła przesmykiem za Domami Centrum, wpatrując się w blok u zbiegu Marszałkowskiej i Świętokrzyskiej. Liczyła okna od góry – dwudzieste trzecie piętro, dwudzieste drugie, dwudzieste pierwsze… Piętnaste! W mieszkaniu było ciemno. Dostała od niego wprawdzie klucze, ale miała ich użyć w trakcie pobytu Zbyszka w Połczynie. Teraz więc za nic nie poszłaby tam z tymi kluczami. A gdyby tak przypadkiem wrócił? Albo – cholera – gdyby był w domu? Nie, musi się dodzwonić. Chodziła więc tam i z powrotem, co pewien czas zerkając na te okna na piętnastym piętrze. Ciemno. Ciemno. Ciemno. Aż tu raptem zabłysło światło. Po chwili jednak zgasło znowu. Co jest, u licha? Weszła do budki telefonicznej. Sygnał, sygnał… nikt nie odbiera. Widziała przecież doskonale, światło paliło się przez kilka minut. Zadzwoniła znowu. I po pięciu minutach znowu. Nic. Po chwili światło zapłonęło ponownie. Pełna nadziei wróciła do budki, szczęśliwie wolnej – i… nic, nikt nie odbierał. A światło znowu zgasło. Tak, wiedziała już, co się dzieje. Zbyszek gości jakąś panią. Baraszkują w łóżku, a ona przeszkadza im tymi telefonami. Zbyszek wstał więc i rzucił na telefon poduszkę, żeby nie słyszeć sygnałów. Widziała to oczami duszy, wyobraźnię miała rozwiniętą doskonale. Jasne, przestraszyła go tą swoją deklaracją uczuciową. „Kocham cię” – głupiej wyrwać się nie mogła. On teraz ucieka. A, dobrze, pomyślała rozzłoszczona, bawcie się, ja wysiadam. Pojechała do domu, zwolniła zdziwioną sąsiadkę, mówiąc coś o bólu zęba, uniemożliwiającym jej całonocną grę w brydża, na którego rzekomo miała się wybrać. Przepłakała kawałek nocy. I wymyśliła, co zrobi. – Przepraszam, że nie zadzwoniłam wczoraj. – Wyczekała, aż kurdupel wyjdzie z pokoju i zatelefonowała do Zbyszka do pracy. Szczęśliwie siedział przy swoim biurku i odebrał zaraz. – Rozbolał mnie ząb i pół wieczoru poświęciłam na szukanie dentysty. Później już nic mi się nie chciało. Nie gniewasz się? Zbyszek zapewnił, że oczywiście się nie gniewa i rozumie. Na jego zaproszenie – to może dziś wpadniesz? – odpowiedziała, że niestety nie, bo umówiła się z koleżanką. Bardzo był zdziwiony, gdyż do tej pory nie

zdarzyło jej się odrzucać jego zaproszeń. – W takim razie zadzwonię niedługo – odparł i pożegnał się oschle.

Rozdział 5 Tylko ja Siedziałam nad kartką papieru i myślałam. Podjęłam decyzję, a mam taki charakter, że jak coś sobie postanowię, to nawet sama siebie nie przekonam do zmiany zdania. Niektórzy mówią na to „ośli upór”, no cóż, prawda, upór to moja największa wada, nic na to nie poradzę. Chociaż na ogół (i wiem o tym) potem żałuję. Postanowiłam, że skończę związek ze Zbyszkiem, zanim on zechce oficjalnie zakończyć naszą znajomość. Wczoraj moja ambicja – właśnie, ambicja to moja druga wada, choć niektórzy uważają ją za zaletę – doznała szwanku. Był w domu, wskazywało na to włączające się światło. Nie odbierał telefonu – czyli nie był sam, a pewnie wiedział, że to ja dzwonię. No, cholera, serce mnie boli, ale muszę to zrobić. Nie mogę dać się sponiewierać. Tak się właśnie czułam – sponiewierana. Zraniona. I wściekła na siebie za to „kocham cię”. Musiałam mu powiedzieć? Przez to czułam się zraniona podwójnie. Miło było, ale musimy się rozstać. Nie nadaję się do życia we dwójkę, Ty z pewnością też nie. Lepiej więc będzie, jeśli zakończymy naszą znajomość teraz, gdy jeszcze żadnemu z nas nie sprawi to przykrości. Nie dzwoń do mnie. Klucze zostawię w kopercie u portiera.

Kłamstwo na kłamstwie. Nie MUSIELIŚMY się rozstawać. Ja nadawałabym się (chyba) do życia we dwójkę. Zakończenie naszej znajomości MNIE sprawi przykrość. Już mi sprawia. Nie chcę, żebyś do mnie nie dzwonił, właśnie DZWOŃ do mnie. Chcę mieć twoje klucze. Nie chcę przekazywać ci tej kartki. Boli mnie. Wszystko mnie boli. A, właśnie. Jak ja mu przekażę tę wiadomość? Nie wyślę pocztą, bo zerwanie musi być natychmiastowe, od jutra. Listy idą kilka dni,

chociaż poczta jest na Świętokrzyskiej, dwa kroki od jego domu. Nie mogę ot tak wetknąć kartki do jego skrzynki pocztowej, bo przecież w holu siedzi portier, od razu zapytałby, co robię, i przegoniłby mnie stamtąd. Może więc włożyć do koperty i klucze, i kartkę – i zostawić portierowi? Nie, nie chcę w ogóle tam wchodzić, bo jak znam swój pech, akurat weszłabym prosto na Zbyszka, jak wysiada z windy. Lub – jeszcze gorzej – jak wysiada z windy z jakąś babą uwieszoną u ramienia. Więc co? A, wiem. Następnego dnia wstałam o szóstej rano i już o wpół do siódmej byłam na Świętokrzyskiej. Wiedziałam, gdzie Zbyszek parkuje swojego wartburga. Kartkę udało mi się wcisnąć w drzwi od strony kierowcy. Miałam nadzieję, że nikt jej stamtąd nie wyrwie. W pracy byłam o siódmej, kupiłam jakąś bułkę w sklepie obok, zrobiłam sobie herbatę i siedziałam bez ruchu, prawie nie oddychając. Wpatrywałam się w telefon. Zadzwonił o ósmej dwadzieścia pięć. – Jesteś pewna? – Głos w słuchawce brzmiał dziwnie. Nie, nie dziwnie – był zdziwiony, a to nie to samo. – Dlaczego tak nagle? – Jestem pewna. Nie chcę się angażować, a sam słyszałeś, że chyba zaczęłam. Więc muszę od tego uciec, nie jestem jeszcze gotowa na coś takiego. I nie wiem, czy kiedykolwiek będę. W każdym razie teraz nie chcę. Przestraszyłam się. Uszanuj moją decyzję i nie dzwoń do mnie. Sądzę, że nie będzie to dla ciebie trudne. Musiało być coś takiego w moim głosie, w tym kolejnym zestawie kłamstw, że zamilkł. Chrząknął, żeby dać znać, że jest tam, po drugiej stronie, że się nie rozłączył. – Widzę, że już podjęłaś ostateczną decyzję. Więc czy to będzie dla mnie trudne, czy nie, niech już zostanie moją tajemnicą. Życzę ci wszystkiego najlepszego. – Odłożył słuchawkę. Kurdupel aż poczerwieniał z wysiłku, próbując usłyszeć całą rozmowę, jednak słyszał tylko to, co ja mówiłam. Nie byłam z tego zadowolona, ale nie miałam możliwości odbycia tej rozmowy w innym czasie i w innym miejscu. Chciałam już mieć to za sobą. Powiedziałam do głuchej słuchawki „do widzenia”, żeby wyglądało, że to ja kończę pierwsza – i wyszłam z pokoju. Oczywiście poszłam do toalety

i popłakałam sobie solidnie. Miałam w nosie, że spuchły mi oczy. Miałam w nosie głupio zadowoloną minę mojego współtowarzysza z pokoju. Wszystko miałam w nosie. Chciałam umrzeć. Zbyszek Wolski odłożył słuchawkę. Dobrze wiedział, co się stało. Bardzo sprytnie wymyśliła te przeprosiny za brak telefonu. Nie miał wątpliwości, że to ona dzwoniła przez pół wieczoru. Owszem, zrobił jej świństwo, ale nie przypuszczał, że Majka aż tak się tym przejmie. Julka przyszła niespodziewanie, otworzył drzwi bez wahania, bo był przekonany, że to Majka. Choć gdyby tak przez parę sekund pomyś­lał, wiedziałby przecież, że to nie ona. Ona nigdy nie przychodziła bez uzgodnienia. No tak, ale rano wyszła tak niespodziewanie. Najpierw ni z tego, ni z owego oznajmiła, że go kocha, aż poczuł się ogłuszony tym wyznaniem, a po kilku minutach stwierdziła, że musi wracać do domu, bo ciotka… Nagle wpadło mu do głowy, że może zdenerwowało ją to wezwanie do wyjścia z łóżka? Przecież po prostu chciał, żeby wstali, ubrali się i poszli na obiad. Do Trojki, gdzie bardzo lubił jadać. Poza tym nie lubił bezproduktywnego wylegiwania się w łóżku, takie leżenie i gadanie – nie, to nie dla niego. A Majka? Ona chyba to lubiła, teraz zaczęło do niego docierać. Poza tym niezręcznie tak jakoś wyszło – ona do niego „kocham cię”, a on na to „wstajemy z łóżka”. I potem ta Julka. Podobno była przekonana, że kiedyś zostawiła u niego jakąś swoją książkę, bez której teraz żyć nie mogła. Naiwna wymówka, a on kupił to jak głupi. I w zasadzie dlaczego? Mogła poszukać tej książki – oczywiście nigdy jej nie zostawiła – i niechby sobie poszła. Ale ona poprosiła o herbatę, bo rzekomo bolał ją żołądek. Potem wypatrzyła, że miał białe wino, które ponoć uwielbiała. A on, zamiast wyjaśnić, że jest umówiony, że musi wyjść, że ona też musi wyjść, siedział jak ubezwłas­nowolniony kretyn i w końcu poszedł z nią do łóżka. Może ze złości, że Majka nie dzwoni. Bo wydawało mu się, że powinna zadzwonić tak najpóźniej około siedemnastej, a ona nie dzwoniła. No tak, dobrze wiedział, że wymyśla sobie głupie usprawiedliwienia, a prawda była taka, że coś mu padło na

umysł. I teraz dostał za swoje. Trochę poznał Majkę. Wiedział, że jest ambitna, uparta i niezależna. Miał pewność – choć w tym przypadku bardzo chciałby się mylić – że jeśli decyzja, którą podjęła, jest dokładnie przemyślana, dziewczyna zdania nie zmieni. Miał tylko nadzieję, że może z tym przemyśleniem to jeszcze nie do końca takie pewne. Nie wiedział, co robić. Był wściekły na siebie, na Julkę, na Majkę. A nawet na Helenę, bo gdyby nie poznała go z Majką, nie przeżywałby teraz takich rozterek. Ona z nim zerwała? Zaczął się nakręcać. Ona go rzuciła? Jego? Przecież do tej pory wszystkie z ręki mu jadły. Rzecz tylko w tym, że Majka to nie „wszystkie”. Dobra, da sobie radę. Chyba… Chyba? Musi i tyle. Zadzwonił telefon, Zbyszek rzucił się na słuchawkę. Dzwoni! Telefon zadzwonił – ale to była Julka. – Nie dzwoń do mnie, nie przychodź już więcej, nie życzę sobie tego! – prawie wykrzyczał. – Ale… – W jej głosie usłyszał autentyczne zdzi­wienie. No tak, miała prawo się dziwić, przecież wczoraj była w jego łóżku. Nie rozumiała, co się stało, przecież nawet miło się pożegnali. Julka zawsze do niego dzwoniła, to tylko Majka była taka zawzięta, on miał do niej telefonować, ona do niego wyłącznie wtedy, gdy tak się umówili. Gdy ją o to poprosił. Gdy nie miał możliwości zadzwonienia do niej. Na przykład w niedzielę. – Julka, posłuchaj – zmitygował się – wczorajszy epizod był pomyłką, przepraszam. Ja jestem z kimś związany i chcę, żeby tak zostało. Ułóż sobie życie beze mnie. Już na ten temat rozmawialiśmy, nie zamierzam kontynuować naszej znajomości, myślałem, że to rozumiesz. – Ale… – powtórzyła Julka, nie przyswajając widocznie tego, co słyszała. – Żegnaj – powiedział i odłożył słuchawkę. Szlag by to, ale się porobiło.

Następnego dnia, wychodząc z windy, popatrzył pytająco na portiera. Napisała, że zostawi klucze w kopercie. Ale skoro portier nie mówi, że ma coś dla niego, znaczy, że tego nie zrobiła. Zaświeciło mu się światełko. Może przemyślała wszystko? Może zmieni zdanie? Może zadzwoni. Jechał do pracy przekonany, że kiedy tym razem usłyszy telefon, będzie to Majka. Oczywiście nic takiego nie nastąpiło. Telefon dzwonił, owszem, lecz były to same nudne służbowe sprawy. Kroił się mu nawet jakiś wyjazd zagraniczny. Bardzo atrakcyjny, do Hiszpanii, ale Zbyszek teraz akurat najchętniej siedziałby w Warszawie. Bo przecież do Hiszpanii Majka na pewno nie zadzwoni. Wyszedł wcześniej z pracy i pojechał na Filtrową. Jak głupek, bo przecież nie miał pojęcia, którymi drzwiami ona wyjdzie. I o której. I czy w ogóle będzie chciała z nim gadać, nawet gdyby wpadła prosto na niego. Podświadomie wiedział, że jeśli Majka zmieni decyzję, to nie zrobi tego teraz, dzisiaj. Pewnie nawet nie jutro. Oby stało się to pojutrze. – Zbyszek! – usłyszał głos Heleny. – Co tu robisz? Rozejrzał się; Majki nie było w pobliżu, a wydawało mu się, że jeśli jest Helena… Przecież tak się poznali – Majka szła gdzieś z Heleną. – Załatwiałem coś tu w pobliżu. Pomyślałem, że wpadnę cię odwiedzić, dawno się nie widzieliśmy – improwizował na poczekaniu. – Nie wiedziałem, że już tak późno. Szczęśliwie wyszłaś akurat z tej strony. – Wysiadł z samochodu, na powitanie cmoknął Helenę w policzek i otworzył przed nią drzwi od strony pasażera. – Wsiadaj, podwiozę cię do Śródmieścia. Może wpadniemy Pod Gwiazdy na lody? Pojechali, choć wolałby zostać na Filtrowej. Może jednak Majka wyszłaby z tej samej strony? Trudno. – Wiesz co? Zorganizujmy jakieś spotkanie – wpadło mu do głowy. – Dawno nie widziałem Pawła. Przy­szlibyście – o, i przyprowadziłabyś Majkę. – Ja? Musiałabym ją przyprowadzać? – Helena uśmiechnęła się kpiąco. – Wydawało mi się, że jesteście dostatecznie zaprzyjaźnieni. – No tak. – Zbyszek zgłupiał i nie wiedział, co powiedzieć. – Ale to byłaby taka niespodzianka. – Coś jakieś bzdury gadasz. Jaka niespodzianka? Dla kogo? –

Helena nie była w ciemię bita. – Pokłóciliście się, tak? I wymyślasz sposób… – Dobra, wycofuję się, to nie najlepszy pomysł. To znaczy, ciebie i Pawła chętnie ugoszczę, naprawdę zapraszam. A z Majką sam sobie poradzę. Nic się przed tobą nie ukryje, pokłóciliśmy się trochę, tak. – Znam cię… ile to już lat? Przeszło dwadzieścia, prawda? Tyle razy widziałam cię z dziewczynami, słuchałam twoich opowieści, po wódce, po wielu wódkach. Często nie podobał mi się twój stosunek do kobiet. Byłeś… czy ja wiem, zdobywcą, zwycięzcą, panem i władcą. O żadnej ze swoich przyjaciółek nie wyraziłeś się czule. Wszystkie lekceważyłeś. Nie wiem, jak traktowałeś Majkę, nie wiem, co zaszło między wami, ale skoro to, że się „trochę pokłóciliście”, zrobiło na tobie aż takie wrażenie, że szukasz sposobu, żeby się pogodzić… Że musisz szukać sposobu… – Helena przerwała, zdając sobie sprawę z tego, że mówi nieskładnie. – No, jestem pod wrażeniem, przyznaję. Zbyszek sam był pod wrażeniem. Minęły już dwa dni, a Majka się nie odzywała. No więc on też się nie odezwie. Zaczynał być wściekły. Oczywiście na nią, choć powinien wściekać się na siebie. Nie chce go? Świetnie. Znajdzie sobie inną. Pożegnał Helenę, pojechał do domu i wyjął notes ze spisem telefonów. Pokaźny był, owszem, numerów tam się znajdowało co niemiara, ale co na któryś spojrzał, odwracał kartkę i szukał dalej. Ta ma inne oczy, ta inne włosy, ta w ogóle nic nie ma… Wreszcie zamknął notes, a następnie otworzył go na chybił trafił i wskazał palcem jakiś numer. Barbara. Barbara? Zastanowił się chwilę. Nie pamiętał żadnej Barbary. Numer chyba praski. Kogo on zna na Pradze? A, co tam, zadzwoni. – Basia? Tu Zbyszek, pamiętasz mnie? Oczywiście, że go pamiętała. Wybuchnęła entuzjazmem, ćwierkała w słuchawkę, wdzięczyła się. A on się zżymał. Po co w ogóle zatelefonował? No, ale skoro już to zrobił… – Tak sobie pomyślałem, że może zgodziłabyś się wpaść na kawę po starej znajomości? Zgodziła się, a jakże. Oczywiście dzisiaj, będzie za godzinę. No dobrze. Zbyszek wyciągnął jakieś pierniczki, postawił na stole.

Otworzył czerwone wino, niech sobie pooddycha. Przetarł dwie szklanki, zaparzył esencję w czajniczku, może Barbara będzie wolała herbatę. On wolał, na kawę już było za późno. Majka oduczyła go wieczornego picia kawy. Oj, Majka. Majka, Majka… Musi przestać o niej myśleć. Barbara przyszła, przypomniał ją sobie dopiero, gdy ją ujrzał. Ale gdyby miał powiedzieć, gdzie się poznali i kiedy to było, o, z tym już gorzej. Tyle że nikt takiego pytania nie zadawał, a jemu zupełnie nie zależało, żeby sobie przypomnieć. Jakoś ją zniósł. Po kilku kieliszkach wina nawet nie musiał za bardzo się zmuszać. Ale nie pozwolił jej zostać na noc. Nie umówił się na następne spotkanie. Zbył ją stereotypowym „zadzwonię”.

Rozdział 6 Ci inni na świecie… Barbara wracała do domu jak na skrzydłach. Wprawdzie jej radość trochę umniejszał fakt, że nie została u Zbyszka na noc, ale była u niego! Zadzwonił! Powiedział, że znowu zadzwoni. Pamiętała dzień, w którym się poznali. Wysłano ją na reportaż do centrali handlu zagranicznego, a tam właśnie pracował Zbigniew Wolski, to on udzielał jej wszelkich wyjaśnień. Potem poszli na lody do Horteksu, a następnie Zbyszek zawiózł ją windą… do nieba. Tak jej się wtedy wydawało. Zakochała się w nim od pierwszego wejrzenia, choć właściwie wcale nie był przystojny. Miał w sobie jednak tę łotrzykowatość, która sprawiała, że każdej kobiecie uginały się nogi. No, może nie każdej, jej tak. Spotykali się dwa miesiące. Nie wiedziała, że jak na niego to naprawdę długo. Ostatni raz widzieli się chyba rok temu. Po prostu przestał dzwonić, a jej telefony zbywał jakimś: „Jutro, pojutrze, zadzwonię, wyjeżdżam”. W końcu przestała się do niego dobijać, bo przecież trzeba mieć trochę ambicji, prawda? Ale zapomnieć – nie zapomniała. Dlatego poleciała do niego na pierwsze – po tym roku z kawałkiem – skinienie palcem. I chyba po to tylko, żeby znowu warować przy telefonie. „Zadzwonię” – powiedział, co, jak już wiedziała, mogło nigdy nie nastąpić. Zbyszek trzymał w ręku słuchawkę telefonu, palec zawisł nad tarczą. Nie chciał dzwonić do Majki. Nie będzie dzwonił do Majki. Nie zadzwoni… Jasne. – Pani Czerska jest w tej chwili u dyrektora – usłyszał, gdy tarcza aparatu, uruchomiona tym samowolnym palcem, przestała się już obracać. – Czy coś przekazać? Można spytać, kto dzwoni? – Nie można, kurduplu – warknął Zbyszek, ale już po odłożeniu słuchawki. „U dyrektora” – zacisnął zęby. Znał tego dyrektora. Studiowali

prawie razem, Zbyszek był w innej grupie. Ów dyrektor, Waldemar Groński, był, zdaje się, amatorem kobiecych wdzięków. No, Majki na pewno, Helena sporo Zbyszkowi opowiedziała. Już dawno, zaraz po tym, jak poznała go z Majką, spotkał ją, niby przypadkiem – a tak naprawdę sam to spotkanie zaplanował – pod jej domem i poszli na kawę. Była wtedy bardzo ciekawa, co też wyszło z tej znajomości, do której niechcący się przyczyniła. Niby podejrzewała, ale pewności nie miała. Zbyszek opowiedział jej, jakoś dziwnie dumny z tego, że on i Majka… A poza tym Helena zawsze umiała z niego wszystko wyciągnąć. Znowu podniósł słuchawkę i zadzwonił do Barbary. Klin klinem, pomyślał. Musi sobie dać radę z tym brakiem Majki w jego życiu. Musi i już. Zaraz po entuzjastycznym przyjęciu przez Baśkę zaproszenia na wieczór żałował, że to zrobił. No, ale nie będzie już odwoływał, najwyżej wypiją herbatę i wyłga się jakoś. Na przykład bólem głowy, choć to przecież damska wymówka, zaśmiał się w duchu.

Majka weszła do pokoju i, jak zwykle, spytała, czy były do niej jakieś telefony. Owszem, skończyła ze Zbyszkiem, powiedziała, żeby nie dzwonił. Ale miała nadzieję, że on nie posłucha. Przecież tak naprawdę chciała dalej istnieć w jego życiu. Mimo że okazał się podłym zdrajcą. Podobno prawdziwa kobieta potrafi przebaczyć. Tylko czy ona jest prawdziwą kobietą? Cały czas szczyciła się tym, że nie jest. – Tak, dzwonił jakiś tajemniczy nieznajomy, pytał o ciebie, ale się nie przedstawił. Wiesław z pełną premedytacją nie powiedział, że rozpoznał tamtego po głosie. To ten jej Zbyszek, który telefonował prawie codziennie. Często sama odbierała, czasami jednak nie było jej w pokoju i wtedy pan Zbyszek przedstawiał się: „Wolski, uprzejmie proszę o przekazanie, że dzwoniłem”. Wiesław raz przekazywał, raz nie, w zależności od humoru. Lubił patrzeć, jak Majka wyłamuje sobie palce i zerka w napięciu na telefon. A czekaj sobie, myślał wtedy. To z pewnością Zbyszek, pomyślała. Ale zaraz, a może Jan?

Czasami dzwonił, kiedy przyjeżdżał do Warszawy. Szli na kawę albo nie, w zależności od nastroju Majki w danym dniu. Dzisiaj chętnie by poszła. Wszystko, byle uporczywie nie myśleć o Zbyszku. A przecież miała się do niego wprowadzić, znaczy planowała taki krok i uczyniła krok, niestety, w tył. Kilka kroków, cholera. To teraz będzie krok w przód, zdecydowała i sięgnęła po swój notesik z telefonami. Kiedyś znała ten numer na pamięć, teraz już go zapomniała. Odświeży sobie, a co! – Marek? – zawahała się przez chwilę, bo jego głosu też już nie pamiętała. – Majka, cześć. Miałbyś ochotę na kawę i jakieś pogaduchy? Miał, ucieszył się. Spotykali się jeszcze za czasów Michała, Majka koniecznie chciała sobie tego Miśka wybić z głowy i próbowała to zrobić różnymi metodami. Na przykład chodząc na randki z innym facetem. Z innymi facetami tak naprawdę. Ale chociaż niektórzy z nich byli wcale, wcale, żaden nie był Michałem, niestety. I po dwóch czy trzech spotkaniach usuwała każdego ze swojego życia. Potem Michał sam się od niej usunął, a po okresie rozpaczy, który szczęśliwie minął, nastał Zbyszek. I co? Nie trwało to długo, prawda? Ech, głupia, głupia… westchnęła i wyszła z pracy.

Marek sam nie wiedział, po co umówił się z Majką. Przecież zostawiła go bez słowa, a potem dowiedział się od wspólnego znajomego, że w tym samym czasie, gdy spotykała się z nim, umawiała się także z innym mężczyzną. Uwierzył, bo to pomogło mu zrozumieć, dlaczego go zostawiła. Nie zrozumiałby, gdyby odeszła bez powodu, ot, taka dziwna logika. Teraz umówił się z nią, choć przecież obecnie w jego życiu istniała Danusia. I to istniała na tyle realnie, że zaczęli rozmowy o ślubie. Ona zaczęła, fakt, ale nie uciął tych rojeń weselnych, włączył się nawet. Cóż, kiedyś trzeba się ustatkować, jakoś zachciało mu się rodziny, domku pod miastem, dzieci, psa i kota. Danka spełniała jego wyobrażenia o pani domu, gospodyni, matce. Żonie? No, w sumie chyba tak. A tu jeden telefon i… Majka mieszkała w pięknym miejscu, przy placu Inwalidów. Miała

mieszkanie po rodzicach, którzy już nie żyli. Wtedy gdy się spotykali, Marek mieszkał z matką, więc ich randki odbywały się u Majki. Przypuszczał, że teraz też tak będzie, jako że nie miał pojęcia o istnieniu ciotki. Majka zaś umówiła się z nim z premedytacją; wiedziała, że do niego nie pójdą, a na razie jakoś czuła dziwną niechęć do łóżkowych igraszek z kimś, kto nie był Zbyszkiem. Aż sama się temu dziwiła, bo jakoś dotychczas owa bigamia jej nie przeszkadzała. Może jednak powinnam umówić się z kimś innym, myślała. Na przykład z Piotrkiem – to też facet z jej życia przed Michałem. I pójść z nim do łóżka? – układała w myślach plan. Nie wiedziała jednak, czy Piotrek by chciał; był dość niezależny, a odrzucenie (to ona zerwała, bo właśnie poznała Michała) przyjął dość kiepsko. Bo tym, że, powiedzmy, mógłby mieć żonę, narzeczoną czy dziewczynę, nie przejmowała się w ogóle. Dobrze, Piotrek zostanie w rezerwie, teraz już umówiła się z Markiem. Aż się zaśmiała na myśl, jaki będzie zdziwiony, gdy się przekona, że z łóżka nici. I Barbara, i Marek nie wiedzieli, że są „erzacami”. I Barbara, i Marek byli szczęśliwi, tak, szczęście to oszustwo, nic takiego w rzeczywistości nie istnieje. Mówi się, że „głupi ma zawsze szczęście” – to nie jest właściwe stwierdzenie, powinno ono brzmieć: „Głupi zawsze myśli, że jest szczęśliwy”. Majce ktoś to kiedyś tłumaczył, ale wtedy tylko się śmiała. A teraz już sama wiedziała, że to prawda. Kilka razy w życiu chciała wierzyć, że jest szczęśliwa. I, niestety, za każdym razem okazywało się, że to tylko złudzenie. Teraz więc już o czymś takim jak szczęście nie myślała. I nie wierzyła w coś takiego jak szczęście. Ale ponieważ była kobietą (aczkolwiek zawsze uważała, że postępuje raczej jak mężczyzna), jej podświadomość na to szczęście czekała. Tak po cichutku. I co? No i figa z makiem. Znowu. Więc po co jej jakiś Marek czy Piotrek? Ktoś tam? Ona teraz chce Zbyszka. Tylko że przecież sama go odrzuciła. Mało ważne, że miała rację. Miała rację? A jeśli nie? A co tam jedna zdrada! Takie pójście z kimś do łóżka. Bo to jasne jak słońce, że Zbyszek był

wtedy z kimś w łóżku. Ale i jej się czasami zdarzała jakaś mała niewierność. Tak, ale nie teraz, dyskutowała sama ze sobą, teraz istniał tylko Zbyszek. A Jan? – drążył przekornie wewnętrzny głos. No co, Jan? – zżymała się w myślach. Przecież z Jaśkiem do niczego nie doszło. Wolała nie pamiętać o przyczynie, dla której nie doszło (ten mały drobiazg, był żonaty; gdyby nie to, z pewnością wylądowaliby w łóżku). Majka była pełna sprzecznych uczuć. Zbyszek był pełen rozterek.

Rozdział 7 Marek – klin klinem? Marek golił się drugi raz dzisiejszego dnia – i nucił pod nosem. Danuta, z którą już od kilku miesięcy mieszkał, w jej mieszkaniu, chyba usłyszała to nucenie, bo weszła do łazienki i patrzyła zdziwiona na tę jego popołudniową toaletę. – To musi być jakiś bardzo ważny klient – powiedziała z przekąsem. – Golisz się? Przecież tego nie znosisz. Tak jak ja nie znoszę twojego trzydniowego zarostu – dodała. Marek nawet się nie odezwał. Przestał tylko nucić, bo w głowie skończyła mu się piosenka. Spojrzał spod oka na Dankę i pomyślał, że chyba ostatnio trochę przytyła. A te jej półdługie włosy były jakieś cienkie i takie zwykłe. Przed oczami miał gęstą grzywę sprężystych loków, niesfornie podskakujących na wietrze… Szli po molo w Sopocie, Majka – bo przecież oczywiście o niej myślał – podnosiła głowę ku słońcu, trzymając go za rękę, chyba tylko po to, żeby się nie przewrócić. Oczy miała zamknięte, słońce grzało mocno. A wiatr, taki wiatr od morza, choć Sopot leży przecież nad zatoką, rozwiewał te jej włosy i wichrzył, jakby mógł jeszcze bardziej je potargać. Marek zamrugał; wizja była ogromnie sugestywna. – Tak, to ważny klient – odezwał się jednak. – Klientka. Był prawnikiem, specjalizował się w prawie rodzinnym. Najczęściej trafiały mu się sprawy rozwodowe. Jednak jego klientami na ogół byli mężczyźni, chcący wyplątać się ze starego małżeństwa, kiedy chcieli – lub musieli – zawrzeć nowy związek. O rozwód nie było wcale tak łatwo, szczególnie gdy małżonkowie mieli dziecko. Lub – co gorzej – dzieci. Marek wszakże potrafił jakoś to załatwiać, stąd jego szeptana popularność. Danuta nie komentowała więc owego popołudniowego spotkania, choć oczywiście wolałaby, żeby został w domu. Widziała spojrzenie, jakim obrzucił jej włosy, i ucieszyła się, że choć raz zauważył, że

wróciła od fryzjera. Byłaby zapewne wściekła, wiedząc, co naprawdę pomyślał. A Marek niemal pofrunął na spotkanie, trochę zdziwiony, że Majka umówiła się z nim w Trojce. Zazwyczaj spotykali się po prostu u niej w domu. Ale pomyślał, że widać dzisiaj nic nie ugotowała i chce zjeść obiad. Nie miał pojęcia, że Majce Trojka kojarzyła się z kimś innym i że dziewczyna miała nieśmiałą nadzieję… Nie mogła przestać myśleć o Zbyszku. Wynajdywała sobie preteksty, żeby przechodzić blisko miejsc, w których bywali razem, wyobrażając sobie jakieś przypadkowe spotkanie. Scenariusz takiego spotkania na ogół był taki sam – on oczywiście zblednie i zadrży, gdy ujrzy ją z innym mężczyzną, a ona uda, że go w ogóle nie dostrzega i że dla niej istnieje tylko ten drugi. Nic takiego jednak do tej pory się nie zdarzyło. Od tamtej kartki minął tydzień. Siedem potwornie długich, trudnych, bolesnych dni. Bolesnych – bo poza tym jednym telefonem Zbyszek nie odezwał się więcej. Mimo to każdego dnia, gdy wychodziła z pracy, przeszukiwała oczami okolice Filtrowej, pewna, że gdzieś tam stoi jego wartburg. Mimo to każdego dnia wykręcała kilka cyfr numeru Zbyszka, jednak przed tą ostatnią cofała rękę od tarczy telefonicznej, bo tak naprawdę bała się, że on odłoży słuchawkę. A poza tym… jej ambicja… ale jej ambicja jak gdyby zaczynała się jakoś dziwnie kurczyć. Majka jeszcze nie dawała za wygraną, miała nadzieję, że spotkanie z Markiem – a potem może z Piotrkiem – pomoże jej przetrwać ten pierwszy, najgorszy, okres. Przypomniała sobie, jak cierpiała po rozstaniu z Michałem, choć wtedy sytuacja była nieco inna. Dla niej chyba o wiele trudniejsza. A jednak dała radę, wytrzymała, otrząsnęła się, odżyła. Teraz też tak musi być. Musi być. Musi. – Trochę się spóźniłaś. Marek wstał, odsunął dla niej krzesło, pocałował ją w policzek. Wyartykułował swoje zdziwienie, bo przecież Majka nigdy się nie spóźniała. Mówiła, że nie umie. – Oj, cholera, tramwaj wypadł z szyn, a nic innego nie jechało. – Majka rzeczywiście nie lubiła się spóźniać. Opadła na krzesło

i wyciągnęła rękę po menu. – Jest kaczka? – spytała. – To poproszę – zwróciła się do Marka, odkładając kartę bez zaglądania do środka. – Zamów, ja za chwilę wracam. Po obiedzie, z winem i deserem (szarlotka z lodami), Marek zapytał, czy jadą na Żoliborz. – Tak, odwieź mnie, proszę, muszę zwolnić sąsiadkę. – Opowiedziała mu o opiece nad ciotką, przekazując tym samym komunikat o braku dalszego ciągu wieczoru. Odwiózł ją, nie przestając się zastanawiać, po co i dlaczego się z nim umówiła. Tym bardziej że zapytana, kiedy się zobaczą, odpowiedziała enigmatycznym: „zadzwonię”. Ale nie zamierzał się poddać. Skoro zadzwoniła, to znaczy, że pamięta i myśli. No więc to on musi zorganizować jakieś lokum, w którym mogliby się spotkać. – Stary, potrzebuję twojej pomocy – zaczął tłumaczyć koledze z pracy. Tamten mieszkał sam, na Jelonkach, w niewielkiej kawalerce. Szczęśliwiec. I dobry kumpel, przyjaciel wręcz. Sprawę zrozumiał. Miał dziewczynę, u której mógł spędzić wieczór, noc także. – Masz moje klucze, jak w banku. Uprzedź tylko dzień wcześniej, żebym sobie załatwił metę. Marek odczekał trzy dni, lecz Majka, niestety, nie zadzwoniła. Więc zadzwonił on. Opowiedział o umowie z przyjacielem i spytał, kiedy mogliby skorzystać z jego uprzejmości. A, cholera, niech tam, pomyślała Majka, która zaczynała już dojrzewać do złamania swojej zasady niezłomności i nawet napisała następną kartkę, zamierzając wcisnąć ją w drzwiczki pewnego wartburga. „Zadzwonię dzisiaj, około dwudziestej. MC”. Ale jeszcze się trzymała. Nie zostawiła wiadomości Zbyszkowi. Na razie wystarczy, że ma ją przy sobie. Może zrobi to jutro. A może jednak Zbyszek sam jutro zadzwoni, poczeka więc jeszcze do pojutrza. Zamiast Zbyszka zadzwonił z tą swoją propozycją Marek. W pierwszej chwili trochę się zezłościła – z jakiej racji on robi takie plany? Rozśmieszył ją swoją zapobiegliwością – ale pomyślała, że dobrze, zobaczy. Może jednak? Przecież spotykała się z nim i w zasadzie odpowiadała jej ich znajomość. Marek oczywiście miał jedną wielką

wadę – nie był Michałem. Tak, wówczas jeszcze Michał wygrywał wszystkie konkurencje i Majka nie mogła sobie z tym poradzić, chociaż, Bóg świadkiem, bardzo się starała. Teraz Marek miał jeszcze większą wadę – nie był Zbyszkiem. Który też wygrywał wszystkie konkurencje, choć Majka jeszcze bardziej starała się tego nie uznawać. Marek znowu nucił w łazience – tym razem rano. Teraz jednak Danka go nie słyszała, bo wychodziła do pracy wcześniej. Nawet nie wiedziała, że jej facet, a w zasadzie narzeczony, choć oficjalnych zaręczyn nie było (kto je teraz urządza?), wróci do domu bardzo późno. A może wcale? Marek miał taką nadzieję, zasugerował to nawet Majce, proponując: „opłać sąsiadkę na całą dobę” – ale tylko coś odburknęła, nie zrozumiał co, a pytać nie chciał. Miał nadzieję, że będzie tak cudownie, że sama zechce zostać na całą noc. Starannie wybierał ubranie na dziś. Kiedyś powiedziała, że lubi go w czarnym golfie. Ten, który lubiła, już nie istniał. Więc po prostu kupił nowy – chwała za Domy Centrum, można tam dostać wszystko. No, może nie całkiem wszystko, czarne golfy jednak były. Do tego marynarka w szarą jodełkę – sam się sobie podobał w lustrze. Po chwili krytycznym wzrokiem obrzucił swoją sylwetkę z profilu; ech, zdaje się czy naprawdę zaczyna mu rosnąć brzuch? Rosnąć to może za dużo powiedziane, ale kiedyś chyba wyglądał lepiej. Niech diabli wezmą Danutę i te jej wypieki. Do tej pory nawet nie pomyślał o ograniczeniu słodyczy – no, lubił je i już. Teraz nagle uznał, że musi uważać.

Majka zwlekała z wyjściem z pracy. Kurdupla dzisiaj nie było, pojechał na trzy dni w delegację. Gdy wracała z sekretariatu, po zaniesieniu teczki do podpisu miała wrażenie, że słyszy w swoim pokoju sygnał telefonu. Niestety, gdy otworzyła drzwi i rzuciła się w stronę biurka, aparat nie dzwonił. Nie dzwonił czy też już przestał? Do licha. Wyjść? Czekać? Gdyby to Zbyszek telefonował, przecież nie zniechęciłby się po jednym nieodebranym połączeniu i spróbowałby ponownie. Dobra, wychodzę, pomyślała Majka i w tej chwili telefon

rozdzwonił się tak głośno, że aż podskoczyła. – Wychodzisz już z pracy? – usłyszała głos Marka i aż wszystko się w niej skręciło z rozczarowania. – Stoję przed głównym wejściem, pomyślałem, że zdążę. I zdążyłem! – ucieszył się, a wtedy pomyślała, że dobrze byłoby wyjść bocznymi drzwiami i zniknąć wśród przechodniów. Wiedziała jednak, że to żadne rozwiązanie. – Już idę – powiedziała głosem tak pozbawionym entuzjazmu, że aż się wzdrygnęła. Otworzyła torebkę i sprawdziła, czy kartka z wiadomością dla Zbyszka tkwi w środku. – Jeszcze poczekaj – obwieściła jej. – Sprawdzę coś dzisiaj i jutro. Albo zostaniesz zniszczona, albo… Kartka, głupia, nie odpowiedziała. Nawet nie zaszeleściła. Tkwiła spokojnie w jednej z przegródek, jakby w stu procentach wiedziała, co stanie się jutro. Majka też była przekonana, że wie, co stanie się jutro. Czemu więc zdecydowała się spotkać z Markiem? Bo taka była jej strategia walki. Walki z tą ogromną, bezsensowną, niepotrzebną (niepotrzebną? No, to nie jest takie pewne) miłością, która spadła na nią tak znienacka, choć jak się przekonała, nie potrafiła się zdecydować, czy tego chce. Chciałaby, gdyby… Nie chciałaby, bo… W kawalerce kolegi Marka czekał przygotowany obiad – pieczony kurczak i ugotowane ziemniaki z kminkiem, gotowe do podsmażenia na patelni. Marek natychmiast rzucił się do kuchni, wstawił kurczaka do piekarnika, wyjął z lodówki kiszoną kapustę, rozgrzał patelnię, by obsmażyć kartofle. Postawił na stole w pokoju dwa kefiry, przelawszy je uprzednio do szklanek (po co? – pomyślała Majka, z pojemniczków smakują lepiej). Starał się. A ona siedziała na wersalce, przeglądała wczorajszą gazetę, z niesmakiem odnotowując brak książek w mieszkaniu. Co z tego, że to mała kawalerka? Chociaż jedna półka, na przykład z kryminałami Agathy Christie, dodałaby mieszkaniu charakteru. Obowiązkowy regał stał pod ścianą, na jednej z półek leżały tylko jakieś pisma. Majce nawet nie chciało się wstawać, żeby na nie

spojrzeć. Podeszła do okna, uchyliła lufcik. Nie było żadnego balkonu, nawet malusieńkiego. Ach, co tam, to przecież nie jej mieszkanie, nie musi jej się podobać. Marek grzebał się w tej kuchni, a w Majce narastało wszystko razem: sprzeciw, niechęć, nuda. I tęsknota. Cholera! Nie chciała tęsknić. Pragnęła przestać obsesyjnie myśleć o innym mieszkaniu. Marzyła, by cofnąć czas. Instynktownie włożyła rękę do torebki, dotknęła kartki do Zbyszka. Raczej już wiedziała, co będzie jutro. Raczej – bo jeszcze się upierała, że da radę.

Westchnienia były, ale bez okrzyków. Ciało reagowało, pamięć odrzucała. Ciało współpracowało, umysł nie chciał. Marek przeciągnął się, przytulił do pleców Majki, zamknął ją w ramionach i szepnął w ucho: „Dobranoc, kochana”. Dobranoc? Majka wyzwoliła się z jego objęć. – Wiesz, odzwyczaiłam się od spania z kimkolwiek. Muszę sama, inaczej nie zasnę. Oczywiście było to podłe łgarstwo. Ze Zbyszkiem umiała zasnąć, wtulała się w niego, nie na łyżeczkę, lecz przodem, z głową na jego piersi, z nosem w zarośniętym torsie – uwielbiała jego zarost. Michał nie mógł się pochwalić bujnym włosem, nawet fryzurę miał przerzedzoną. Zbyszek… gdyby Zbyszek wyglądał inaczej, też byłby doskonały, to oczywiste. No dobra, wszystko jasne. Figlować w łóżku z innym, owszem, mogła. Ale już spać z innym mężczyzną nie. Swoiste zasady Majki Czerskiej, pomyślała, sama (chyba) zniesmaczona, i wstała z łóżka. – Wyłaź, odwieziesz mnie na Żoliborz – zakomenderowała. – Ale… – Marek spróbował zaprotestować, jednak rzut oka na twarz Majki wystarczył mu, żeby nie kończyć zdania. Wstał z ponurą miną, mamrocząc coś pod nosem. Spojrzał z niesmakiem na brudne talerze, pozostawione na stole. Majce nawet do głowy nie przyszło, żeby przynajmniej odnieść je do kuchni. A on miał co innego w głowie, już nawet w trakcie jedzenia. W zasadzie jeszcze przed jedzeniem. Od rana. Od wczoraj. Od trzech dni. Teraz jednak

postanowił posprzątać, umył talerze, zdjął pościel z łóżka, posłał je. Majka siedziała na fotelu, z nieodgadnioną miną obserwując jego krzątaninę. Nie spoglądała na zegarek, widział jednak, że tylko czekała, aż on nareszcie przestanie się miotać po tym obcym mieszkaniu i będzie gotów do wyjścia. – Jutro… – zaczął. – Nie ma jutra, Marku. – Położyła mu rękę na łokciu. – Bardzo cię przepraszam, takie powroty do przeszłości nie zdają egzaminu. Przynajmniej z mojego punktu widzenia. Właśnie się o tym przekonałam. – Ale… – spróbował, Majka jednak stała już w otwartych drzwiach, marszcząc brwi, i prawie tupała nogą. Wyszedł, zamknął te drzwi, klucze wrzucił do skrzynki pocztowej. Zagryzał wargi, żeby nie błagać, nie jęczeć, nie skomleć. Faceci tak się nie zachowują. Nie? No, on prawie, prawie, ale na szczęście udało mu się powstrzymać. Odwiózł ją, pocałował zdawkowo w policzek i odjechał z wizgiem opon. Majka otworzyła torebkę, zamknęła i spojrzała w stronę przystanku tramwajowego. W stronę Śródmieścia jechała piętnastka. Wskoczyła do środka, zerknęła na zegarek i wysiadła na następnym przystanku. Nie zdążyłaby wrócić, a na nocne tramwaje czekało się godzinami. Jutro to zrobi. Chociaż, cholera, jutro niedziela, przecież on może w ogóle nie wyjść z domu. Zacznie padać deszcz, zniszczy kartkę. Ktoś będzie przechodził obok, wyciągnie i wyrzuci. Wszystko może się stać, a kartka bezsprzecznie musi dotrzeć do adresata. Wróciła na piechotę, nie chciało jej się czekać na tramwaj, jeden przystanek to przecież tylko parę kroków. Choć najchętniej pomaszerowałaby w odwrotną stronę. Dobrze, poczeka do poniedziałku. A gdyby tak teraz zadzwonić? Właśnie przechodziła obok budki telefonicznej. Zerknęła do środka, wyglądało na to, że aparat jest w porządku. Słuchawka nie była oderwana, skrzynka nie była rozbita. Weszła, sprawdziła, usłyszała sygnał. Czyli co? Czyli dwa – siedem – siedem – pięć… Nie, odwiesiła słuchawkę i szybko wyszła z budki. A jeśli nie odbierze? Albo odbierze, a w tle będzie słychać damski głos?

Albo jakąś płytę? Zazwyczaj przed miłymi chwilami lubił słuchać Bułata Okudżawy. Nie zniosłaby tego. Co innego w poniedziałek. Jak już znajdzie tę kartkę, będzie jasne, że o dwudziestej (dwudziesta zero zero, Majka była punktualna do przesady, Zbyszek o tym wiedział) ona zatelefonuje. Nie odbierze – znaczy: nie chce. Przekaz będzie czytelny i wyraźny. Doszła do budynku, w którym mieszkała. Na klatce migotała kiepska żarówka, ale przecież Majce światło nie było potrzebne. Wszystko, co było jej potrzebne, znajdowało się na Świętokrzyskiej. Terapii Piotrkiem postanowiła na razie nie stosować. Wiedziała już, że nie zadziała.

Rozdział 8 Druga kartka Dobrze, że już poniedziałek. Zbyszek ostatnio nie lubił ani sobót, ani niedziel. Mijał już drugi tydzień nieobecności Majki w jego życiu, a on co rano w pracy wpadał do swojego pokoju, siadał przy biurku i wpatrywał się w telefon. Ta jej cholerna ambicja, myślał. Ta jego cholerna niefrasobliwość, wyrzucał sobie. Ta głupota, głupota, głupota. Zawziętość. A czy on nie mógłby pierwszy zadzwonić? Jeszcze raz, no co tam. Przecież jest mężczyzną, do niego należy pierwszy krok. Gdyby tak Majka usłyszała moje myśli, zaśmiał się w duchu. Dobrze wiedział, że ona nie znosi konwenansów i lekceważy wszelkie zasady. Oprócz swoich. A widocznie jedną z jej zasad było trwać w oślim uporze i nie uginać karku. Ale póki u portiera nie znalazła się koperta z jego kluczami, póty miał nadzieję. Podobno nadzieja umiera ostatnia. A więc jego żyła i miała się dobrze… Poczeka. Jeszcze kilka dni. Jeśli nic się nie stanie, to on trochę ugnie kark. Bo życie bez Majki zdecydowanie mu się nie podobało. Wyszedł z domu, ruszył na drugą stronę ulicy, okrążył samochód i wyciągnął kluczyki w stronę zamka przy drzwiach. Zamarł. W szczelinie tkwiła kartka. Déja vù? W pewnym sensie, bo kartka z pewnością nie była ta sama. I nie była to żadna ulotka, gdyż te na ogół wciskano pod wycieraczkę na przedniej szybie. Rozejrzał się dookoła. Oczywiście tej, o której myś­lał, nie dostrzegł. Nie wiedział, że ona tkwi w pobliskim budynku na Świętokrzyskiej, przy oknie na klatce schodowej, skąd doskonale było widać samochód Zbyszka. Majka już kilka dni temu wpadła na pomysł, żeby obserwować wartburga. Teraz zagryzła wargi, patrząc, jak Zbyszek wyjmuje kartkę, a potem ją czyta. Po chwili starannie złożył karteluszek, lecz zaraz go rozwinął i przeczytał ponownie. W końcu schował kartkę do kieszeni, otworzył

samochód i odjechał. W tej swojej centrali wbiegł po schodach na trzecie piętro, usiadł za biurkiem i wyjął z kieszeni bezcenną wiadomość. „Zadzwonię dzisiaj, około dwudziestej. MC”. Zadzwoni. Ot, tak go informuje i już. Żadne: „Czy mogę zadzwonić?”. Żadne: „Spróbuję zadzwonić”. Żadne: „Miło byłoby, gdybyś był w domu około dwudziestej, zatelefonuję do Ciebie”. No skąd, ona zadzwoni i tyle. A on ma być w domu i odebrać telefon. Nie, nie zrobi tego. Nie będzie mu dyktowała, kiedy i co ma się wydarzyć. To on zawsze do niej dzwonił i to on ustalał plany. Dzisiaj wieczorem będzie zajęty. Wyciągnął z teczki swój wysłużony notes, otworzył pod literą B. – Wpadnij dzisiaj na kawę, tak około siódmej. – Odłożył słuchawkę bez przedstawiania się i bez czekania na odpowiedź. I tak wiedział, co by usłyszał, gdyby chciał posłuchać. Miał rację – Barbara podskoczyła na krześle i powiedziała do słuchawki jedno słowo: „dobrze”, nie wiedząc, że już nikogo nie ma na linii. Potem natychmiast zadzwoniła do swojej fryzjerki. – Pani Reniu, nie wiem, jak pani to zrobi, ale ja muszę być uczesana dzisiaj przed osiemnastą.

Majka spóźniła się do pracy, lecz nikt nie zwrócił na to uwagi. Jej sąsiada z pokoju nie było, choć powinien już wrócić z delegacji. Ale Majki nie obchodził powód nieobecności Wiesława, cieszyła się, że jest sama. Dzień bardzo jej się dłużył. Zazwyczaj z wielką nadzieją sięgała po słuchawkę, gdy dzwonił telefon. Dzisiaj z obawą patrzyła na aparat. Niech nie zadzwoni i powie, że nie ma czasu – zaklinała słuchawkę. Nie zadzwonił. W domu była parę minut po czwartej. Wyrzuciła z szafy sterty rzeczy. Spodnie? Te sztruksowe, dobrze w nich wygląda. Ale nie, nie ma do nich odpowiedniej bluzki. W takim razie ukochane dżinsy, do dżinsów ma ze sto bluzek. Ale on już wszystkie widział. Na zakupy nie było czasu. Musiała wymyślić coś natychmiast. Czarna zamszowa spódnica, zapinana z przodu na zatrzaski. Ten ostatni bardzo łatwo sam się odpina, ona przecież może tego nie zauważyć. A Zbyszek zawsze lubił patrzeć na jej nogi – cóż, nogi to jeden z jej atutów. Bluzka?

Koniecznie niebieska, w kolorze oczu. Niebieskich miała kilka, problem w tym, że żadna nie była nowa. A co tam, facet i tak nie pamięta, w jakiej bluzce już widział dziewczynę. Najważniejsze, żeby mu się podobała. Bluzka. I dziewczyna. A właściwie przede wszystkim dziewczyna. Bluzka rzecz drugorzędna, i tak ją zdejmie. To znaczy, hmm, miała taką nadzieję, bo wcale nie była pewna, że scenariusz, który sobie ułożyła, sprawdzi się już dzisiaj. O, jest, koszulowa, ze sztywnym kołnierzykiem. Trzeba ją tylko dobrze wyprasować, a prasowanie nie było ulubionym zajęciem Majki. Poświęciła się jednak i gdy obejrzała się w lustrze w tym stroju, uznała, że wybór był dobry. Oczy połyskiwały błękitem, bluzka ładnie się układała na piersiach, dół spódniczki rozchylał się zachęcająco. Jeszcze taka granatowa kropeczka w srebrze, wisiorek na szyję. Ale najpierw szybka kąpiel, pachnący krem do ciała, perfumy za uszy. Jedzenie? O, nie. Papieros wystarczy. Teraz tylko do sklepu na dole, szybciutko, żeby zdążyć. Calvados, jak zwykle. Znaczy Złota Jesień, oczywiście. Oryginalny calvados nie na jej możliwości – nie miała bonów na zakupy w Peweksie. Ale ten nasz też można pić. Poza tym to taki rodzaj tradycji – Majka, jeśli przynosiła alkohol, to właśnie Złotą Jesień. Przed wyjściem z domu uderzyła kolanem w otwarte drzwiczki szafki kuchennej. W ogóle nie pamiętała, żeby je otwierała, chyba otworzyły się same, na złość. Oczywiście w rajstopach zrobiła się dziura. Majka wywaliła pół szafy na podłogę, ale zapasowych rajstop nie miała. To znaczy miała, na pewno, tylko gdzieś się schowały, też na złość. Znalazła w końcu, jednak musiała się rozebrać i umyć, bo się spociła z emocji. W rezultacie zrobiło się późno. Była przesądna, choć się do tego za nic nie przyznawała. Wszystko się sprzysięgło przeciw niej, więc na pewno dalej też pójdzie nie tak. Zbyszka nie będzie w domu, nie odbierze telefonu albo coś tam, jakieś „złe” zdarzy się z pewnością. I owszem, zdarzyło się. Zadzwoniła – za dwie minuty ósma, z automatu na Poczcie Głównej. Kiedy odebrał, nie dała mu powiedzieć ani słowa. – Będę u ciebie za pięć minut – ogłosiła jednym tchem i odwiesiła słuchawkę, choć wydawało jej się, że on coś mówi. A co tam, powie jej

za chwilę. Zadzwoniła do drzwi. Otworzył, minę miał dziwną. A zza jego pleców… wychylała się jakaś dziewczyna. – Mówiłem ci, że ona jest punktualna. Już wychodzisz – wysyczał Zbyszek do tamtej. Majka podała mu torbę ze Złotą Jesienią i weszła do pokoju, nie wiedząc, co powinna zrobić. Postanowiła jednak zostać i być ponad to. Powiedział tamtej, że ma wyjść. Ona, Majka, to przetrzyma, wszystko przetrzyma, przecież obiecała sobie. Przeżyła jednak chwilę załamania, gdy zobaczyła, jak dziewczyna bierze ze stołu zegarek i wkłada go na rękę. No tak, ledwo zdążyli wstać z łóżka. Zacisnęła zęby, bardzo mocno, bo zaczęły szczękać. Usiadła w fotelu i ze wszystkich sił zamknęła palce prawej ręki na poręczy. – Wytrzymam, wytrzymam – szeptała do siebie – kazał jej wyjść, odebrał telefon, wpuścił mnie. Czyli mnie wybrał, tak? – pocieszała się, opanowując siłą woli to szczękanie zębami. Miała nieprzebrane pokłady silnej woli. Tak, wytrzyma to, Jezu, musi. Trzasnęły drzwi, to chyba wyszła ta dziewczyna. Majka siedziała z palcami wbitymi w poręcz fotela. Zbyszek wszedł do pokoju, w dalszym ciągu z dziwną miną, jakby się spodziewał jakiejś awantury albo co najmniej wyrzutów. O, nie, nie dam mu takiej satysfakcji, myślała, decydując się na przetrzymanie tej zniewagi. Skoro to ona w końcu złamała się pierwsza, teraz zobaczy, jak sytuacja się rozwinie. Zbyszek postawił na stole otwartą butelkę, dwa kieliszki i jakieś słone paluszki. Nalał i wzniósł toast. – Za nas – powiedział z tym samym wyrazem twarzy. Majka chciała wziąć kieliszek do ręki, lecz nie mog­ła rozprostować palców, zdrętwiałych, przyspawanych chyba do poręczy fotela. Jednak miała przecież drugą rękę, kieliszek z pewnością utrzyma i w lewej. Wyciąg­nęła ją, ale na szczęście nie ujęła jeszcze kieliszka, bo z pewnością by go upuściła. W tej chwili bowiem mocno trzasnęły drzwi, najwidoczniej niedomknięte przez Zbyszka, i do pokoju wpadła dziewczyna, która przed chwilą tu była. – Jak ty mnie traktujesz! – wykrzyczała.

Objęła spojrzeniem scenę w pokoju, butelkę, kieliszki, Majkę, siedzącą z podwiniętymi nogami w fotelu, z tą sztywną ręką – i zaczęła głośno płakać. Majka jeszcze mocniej – o ile to w ogóle było możliwe – zacisnęła palce na poręczy fotela. Bała się, że wstanie i wyjdzie. Jeszcze niedawno, w poprzednim życiu, tak by zrobiła, ale właśnie rozpoczęło się jej nowe życie – w chwili gdy wetknęła tę drugą kartkę w szczelinę przy drzwiach wartburga – i w tym nowym życiu już w ogóle nie była tamtą sobą. Przynajmniej na razie. Chciała zostać; chciała, żeby Zbyszek zrobił coś z tą ryczącą histeryczką; chciała, żeby to, co się działo, nie działo się w ogóle. Zbyszek odstawił kieliszek, wstał, wziął ową nieszczęsną istotę pod rękę i wyprowadził do przedpokoju. Zgrzytnęły drzwi i dało się słyszeć szczęk zamka. Majka siedziała jak wmurowana w fotelu z tą jego biedną, ściśniętą poręczą – i nie powiedziała ani słowa. Wypiła tylko jednym haustem to, co przed nią stało, i zapaliła drugiego papierosa. Drugiego w ciągu dziesięciu minut, bo chyba tyle czasu minęło od chwili, gdy tu weszła. Zbyszek bez słowa napełnił ponownie kieliszki, on też opróżnił swój jednym łykiem. Kolejny zresztą także. I jeszcze jeden. Majka skończyła papierosa i wzięła następnego; przypaliła go sobie sama, mimo że Zbyszek podsunął jej płomyk swojej zapalniczki. Nowe życie nowym życiem, ale resztki ambicji jeszcze się w niej tliły. Obiecała sama sobie, że w ogóle nie będzie komentować tego, co tu zastała, i o nic nie będzie pytać. Swoje problemy – jeśli istniały – Zbyszek musi rozwiązać sam. Ona i tak zrobiła ogromny krok, pisząc tę kartkę i sprzeniewierzając się swojemu postanowieniu o zakończeniu ich związku. Teraz – albo będą razem, albo ta butelka Złotej Jesieni jest ostatnia, jaką wspólnie wypiją. Zresztą i tak chyba ją zaraz opróżnią, bo Zbyszek wlewał w siebie kieliszek za kieliszkiem i alkohol się kończył. Majka wypiła trzy kieliszki; nie chciała stracić nad sobą kontroli. Ta butelka nie była ostatnia. Zbyszek zniknął w kuchni, Majka konsekwentnie nie wstawała z fotela. A nie, raz wstała. Opróżniła zawartość popielniczki, wsypując pety i popiół do sedesu. Otworzyła szeroko drzwi na balkon i z powrotem usiadła w fotelu. Poręczy już nie

ściskała. Nie podwijała też nóg pod siebie, przeciwnie, wyciągnęła je na całą długość, układając się w pozycji półleżącej. Rozpięty guzik przy zamszowej minispódniczce spełnił swoje zadanie, bo Zbyszek, który wrócił z nową butelką – tym razem oryginalnego calvadosu – aż się potknął, tak się zapatrzył. Po chwili znowu zniknął w kuchni i po chwili przyniósł stamtąd półmisek kanapek. Z żółtym serem, szynką i pomidorem. Pasztetu nie było, widocznie zapamiętał, że Majka go nie lubi. Zjadła, łaskawie, dwie kanapki. – Zrób herbatę – poprosiła, patrząc z przyjemnością, jak się wykrzywił. Nie lubił działać w kuchni, oj, nie lubił. Ale Majka dzisiaj uznała, że ma szczególne prawa. Zbyszek widocznie też to pojął, bo wrócił do kuchni. Majka tymczasem napełniła kieliszki, oryginalny calvados zasługiwał przynajmniej na spróbowanie. Poza tym zjadła dwa kawałki chleba z szynką, więc doszła do wniosku, że ma podkład i może wypić jeszcze trochę. – Za nas! – Zbyszek postawił na stole szklanki z herbatą i podniósł kieliszek w górę. Majka spojrzała na swoją herbatę, złapała szklankę i poszła do kuchni. Wylała zawartość do zlewozmywaka i odwróciła się, czując, że Zbyszek stanął za nią. – Zdążyłeś już zapomnieć, jaką piję, tak? – spytała ze złą miną. Zbyszek objął ją jedną ręką, drugą sięgnął po szklankę i postawił na blacie. – Przepraszam, pamiętam, jaką pijesz, za dużo mi się wlało esencji. Piła taką słabiutką, że śmiał się, że właściwie wystarczyłby jej sam wrzątek z cukrem. Teraz więc nalał jej właśnie taką słomkę, jakimś cudem tylko jedną ręką, bo drugą wciąż trzymał Majkę kurczowo w pasie. Jakby się bał, że sobie pójdzie. Tak szczerze mówiąc, bał się tego po wcześniejszym występie Baśki. Zaprosił ją Majce na złość. Żeby pokazać, że może bez niej żyć, bo są inne. Myślał, że Majka tylko zadzwoni i umówią się na następny dzień. Nie, przecież przypuszczał, że przyjdzie, zobaczy Baśkę i wtedy to on, Zbyszek, będzie triumfował. Nie, właściwie to spodziewał się, że jak zobaczy Baśkę, to sobie pójdzie, pójdzie, żeby już więcej nie wracać, nie kusić go, żeby… Ach, już nawet

nie wiedział, żeby co. Zaprosił Baśkę i dalej potoczyło się samo.

Barbara przyszła, rozsiadła się na wersalce, spojrzała na niego znacząco i zdjęła zegarek. Właśnie tak się zaczynała rozbierać. I wtedy Zbyszek zrozumiał, że zaproszenie jej było głupim pomysłem. Nie miał ochoty na łóżko, nie mógł myśleć rozsądnie, czekał tylko na ten telefon. I raptem zaczął opowiadać o wszystkim Baśce. – Wiem, że to zrozumiesz, dlatego ci to mówię – rozpoczął, siadając obok i zatrzymując jej rękę, rozpinającą guziki sukienki. – Majka to dziewczyna mojego życia – wyjaśnił, nie dostrzegając wyrazu osłupienia na twarzy swojej towarzyszki. – Zniknęła, a teraz ma się pojawić znowu. Właśnie czekam na jej telefon. Rozumiesz moje zdenerwowanie, prawda? Barbara otworzyła usta, chcąc coś powiedzieć, ale Zbyszek ciągnął swoją opowieść. – I, widzisz, ona jest najpunktualniejszą osobą, jaką znam. Skoro mnie uprzedziła, że zadzwoni o dwudziestej, to telefon odezwie się za minutę ósma – zakończył. Baśka siedziała oszołomiona, nic nie rozumiejąc. – To po co mnie tu zaprosiłeś? – wydukała wreszcie. Właśnie nie wiem, odrzekł w myślach Zbyszek. – Może chciałem komuś to opowiedzieć. O Majce – dodał, nie patrząc na nią. Sam słyszał, jak głupio to brzmi. – Przepraszam, jeśli spodziewałaś się innego wieczoru. Raptem rozdzwonił się telefon. Obydwoje spojrzeli na zegarki. Była dziewiętnasta pięćdziesiąt osiem. – Pomyliłeś się o minutę – prychnęła Baśka. Siedziała, czekając, aż Zbyszek odbierze telefon i wróci na wersalkę. Może jednak wieczór zakończy się inaczej. Może owa „dziewczyna jego życia” zaraz mu oznajmi, że nie chce go więcej widzieć. Dziewczyna życia, też coś! – Ona tu zaraz będzie, Basiu. Powiedziała „za pięć minut” – co oznacza dokładnie pięć minut. Przepraszam, ale muszę cię pożegnać. – Podał jej torebkę, którą niefrasobliwie rzuciła na fotel przy stole.

– Miło było cię odwiedzić, ale… – zaczęła sarkastycznie, nie dokończyła jednak, bo rozległ się dzwonek przy drzwiach. Zajrzała do przedpokoju – jakaś szczupła, niewysoka dziewczyna wieszała kurtkę na haczyku. Włosów miała całą szopę, cholera – Baśka patrzyła na nią z zazdrością, bo sama miała tylko cienkie, nędzne kosmyki wokół twarzy. – Mówiłem ci, że ona jest punktualna. Już wychodzisz – wysyczał Zbyszek, otwierając przed nią drzwi. Oszołomiona Barbara dała się za nie wypchnąć, chwilę postała na korytarzu i nagle eksplodowała w niej furia. Dotknęła klamki – drzwi nie były zamknięte. Co było dalej, wiadomo. Nie pomogła sobie, fakt. Ale i tak wiedziała, że pewnie to jej ostatnia wizyta na Świętokrzyskiej. Płakała, bo nie była za mądra. Powinna być wściekła. Powinna, gdy już wtargnęła do środka, wyciągnąć tę jakąś Majkę za kudły z mieszkania Zbyszka. Przygrzmocić jej torebką. Nakopać w ten kształtny tyłeczek. Zedrzeć z niej tę zamszową spódnicę (której jej zazdrościła, gdzie taką można kupić, u licha?) i porwać na strzępy. Takie tam. A nie tylko ryczeć. Dać się wyprowadzić i ryczeć? A teraz co? Wytarła nos i wsiadła do windy. Jeszcze zobaczymy, pomyślała. Na razie planu żadnego nie miała, ale coś wymyśli, w końcu jest dziennikarką. Zawsze miała piętnaście tysięcy pomysłów. Na artykuł, reportaż, wywiad. Więc zaraz wpadnie na jakiś pomysł na swoje dalsze życie. Wyszła z wieżowca i przed Horteksem wpadła na pewnego mężczyznę…

Rozdział 9 Tylko ja Tym razem chyba już sobie poszła. Ta jakaś dziewczyna, którą Zbyszek zaprosił, ewidentnie, by mi zrobić na złość. A może myślał, że ja tylko zadzwonię? Prawdę mówiąc, nie dałam mu dojść do słowa. Oznajmiłam: „Będę u ciebie za pięć minut”, gdy tylko podniósł słuchawkę. Ale dałam radę przetrzymać wszystko, co się działo – i to, że tamta wkładała zegarek (no, chyba wiadomo, dlaczego go zdjęła), i to, że w ogóle tam była. Najważniejsze, że w zasadzie to on sam ją wyrzucił. Powinnam też wyjść, w ramach kobiecej solidarności. Tylko że… nigdy nie miałam w sobie kobiecej solidarności. Baby mnie nie znoszą, więc im odpłacam. Hurtem nie lubię całego rodzaju żeńskiego. Może z wyjątkiem… Nie, nie ma żadnego wyjątku. Siedziałam i pozwalałam się obsługiwać. Jak nigdy. Do tej pory to ja zawsze skakałam wokół niego. „Chcesz herbaty?” „Może kawy?” „Słuchaj, wiesz, zrobię kanapki. Tak, tak, z pasztetem, wiem”. Zbyszek łaskawie tylko nalewał alkohol. A dzisiaj siedziałam prawie nieruchomo, to on przygotował kanapki i herbatę. Ja nalewałam alkohol, głównie jemu, bo sama bardzo uważałam. Wiedziałam, że jeśli wypiję za dużo, to albo wywalę mu na głowę wszystkie pretensje (a tego zrobić nie chciałam, przecież udawałam obojętność), albo przyznam się do ogromu uczucia, które mnie zalewało wbrew mojej woli. Wbrew? No pewnie, przecież nie chciałam być zakochana. Nie chciałam być nieszczęśliwa ani zazdrosna. Chciałam mieszkać z nim, spędzać wspólnie każdą chwilę, planować przyszłość. Mieć dzieci. Zaraz, zaraz, przecież ja nie chcę żadnych dzieci. Prawda. – Lubisz dzieci? – spytałam ni z tego, ni z owego. – Nie – prawie warknął i opróżnił kolejny kieliszek. Zdaje się, że calvados zaczął już działać, bo Zbyś zrobił się przylepny. Do tej pory siedział na fotelu, a ja na drugim. Teraz przeniósł się na kanapę.

– Chodź tu do mnie. – Poklepał narzutę. O nie, kochany, nie w ten sposób. Spojrzałam na niego spod oka i nie zareagowałam. Przesunął się na kanapie i zaczął gładzić ręką moją nogę. Prawda, dolny guzik spódnicy był odpięty i wystawał spory kawałek tej nogi. W gładkich rajstopach dobrej jakości. Odsunęłam jego rękę. Takie głaskanie wydało mi się jakieś niesmaczne. Poza tym cały czas miałam przed oczami dłoń Baśki, sięgającej po zegarek. Nagładziłeś się już chyba dzisiaj, Zbyszku. Mnie nie musisz. Wstał i włączył Bułata Okudżawę. Szybko usiadł przy mnie, bardzo blisko, prawie na moich kolanach. Przytulał mnie mocno i kołysał w ramionach, mrucząc przy tym jak kot. Oho, uwaga, znam to, znam wszystkie nastroje Zbyszka. Wiem, jaki ma teraz. Odsunęłam go, wstałam i poszłam w stronę łazienki. Z przedpokoju zerknęłam na Zbyszka; stał teraz przy drzwiach i poruszał ustami, jakby wtórując Okudżawie. Znał jego teksty na pamięć, miał świetny akcent rosyjski i dobry słuch, w odróżnieniu ode mnie. Ja mogłam śpiewać tylko w myślach. To, co czasem wydobywało się z mojego gardła, nie przypominało melodii, którą chciałam zaśpiewać. W ogóle nie przypominało żadnej melodii. Bardzo tego żałowałam. Potrafiłam tylko zanucić „Hej, sokoły”, ale to chyba nie było trudne. Gdy wyszłam z łazienki, Zbyszek nadal stał przy drzwiach. Nie dał mi przejść, objął mnie i wyszeptał: „Potrzebuję cię, już nigdy mnie nie odtrącaj”. To było najczulsze i najbardziej osobiste wyznanie, jakie kiedykolwiek od niego usłyszałam. Nigdy nie powiedział mi niczego o swoich wrażeniach, a już o uczuciach… Niestety. A teraz to jego „potrzebuję cię…” odebrałam jako najgorętsze wyznanie miłości. I osłabłam. Wszystkie moje przyrzeczenia „nie, nie dotknę go; nie dzisiaj, nie jutro, może kiedyś” wzięły w łeb. Objęłam go z całej siły i wtuliłam się w niego całą sobą. Nie miałam z tym trudności, był ode mnie niewiele wyższy. Niestety, bo ja lubiłam wysokich. Tak, kiedyś. Teraz lubiłam tego niskiego. Lubiłam gęste rozwichrzone włosy. Kiedyś. Teraz lubiłam tego przerzedzonego jeżyka. No właśnie. – Nie lubię dzieci – powiedział, jakbym przed chwilą o to pytała. Spojrzałam na niego zdziwiona. – Ale z tobą chciałbym mieć dziecko –

dodał i z wrażenia osłabłam jeszcze bardziej. Zbyszek chce mieć ze mną dziecko? To chyba największy komplement, nie? Problem tylko w tym, że ja nie chciałam mieć z nim dziecka. Z nikim nie chciałam mieć dziecka. Nigdy. – Jesteś pijany – odrzekłam bardzo dyplomatycznie. To znaczy najgłupiej, jak tylko można. – Owszem – zgodził się. – I dlatego mówię to, czego nie powiedziałbym na trzeźwo. Oho, pomyślałam, taki bardzo pijany to on jednak nie jest, skoro mówi to, co mówi. – I jeszcze coś ci powiem. Na ucho – pochylił się i szepnął: – nigdy nie będziesz miała ze mną dziecka. To skutek pewnej choroby w dzieciństwie… Nie mogę mieć dzieci. Po prostu, kurwa, nie mogę. Bardzo mi przykro. Pominęłam to przekleństwo, chociaż nigdy przy mnie tak się nie wyrażał. Ale teraz… to wyznanie, rozumiem. Tylko, kurwa, dlaczego on się martwi? Ja bardzo się ucieszyłam. Uff, ulżyło mi, naprawdę. Co miesiąc ze strachu dostawałam dreszczy, jeśli okres mi się opóźniał. Teraz… zaraz, co teraz? On nie może mieć dzieci, a ja? Ja chyba mogę, nie sprawdzałam. Przecież nie tylko on wchodzi w grę, do diabła. Muszę jednak przejść na monogamię. Może mi się uda, jeśli będę ze Zbyszkiem. Zobaczymy. Zbyszek Podniósł ciężkie powieki. Oj, za dużo było wczoraj tego calvadosu. Calvadosu i innych atrakcji. Czuł się koszmarnie. W ustach miał jakiś suchy, drapiący, spuchnięty organ – na pewno nie był to język. Język powinien być wilgotny, miękki i ruchliwy. To coś, co wyczuwał w ustach, bardziej przypominało kawał chropowatego drewna i na dodatek miało obrzydliwy posmak. Zwlókł się z łóżka i poczłapał do łazienki. Majka tylko coś mruknęła i przesunęła się na środek wersalki. Widok, jaki ujrzał w lustrze, był mało sympatyczny. Siwiejący zarost, potargane resztki włosów, opuchnięte czerwone oczy i – wysunął go – ten żółty jęzor. Ohyda. Wszedł do wanny, nastawił na siebie

prysznic. Ochlapał się, a przy okazji zalał pół łazienki. Nie miał siły sprzątać, rzucił tylko ręcznik na posadzkę i podeptał go trochę, żeby woda wsiąkła. Umył zęby, nawet dwa razy, lecz niesmak w ustach nie mijał. Ogolił się maszynką elektryczną, czyli niezbyt dokładnie, ale siwa szczecina zniknęła. Na szczęście w kuchni znalazł dużą butelkę niegazowanej wody mineralnej. Wypił duszkiem dwie szklanki. Zdjął z suszarki ulubiony kubek Majki, napełnił go wodą, zaniósł do pokoju. Majka spała, rozciągnięta w poprzek wersalki. Postawił więc kubek na stole, usiadł w fotelu i zastanawiał się chwilę – ubrać się czy wracać pod kołdrę. Na myśl o jedzeniu zrobiło mu się niedobrze, ale pomyślał, że może Majka miałaby ochotę na bułkę z czymś tam. Zajrzał do lodówki, lecz poza żółtym serem i masłem nie było tam nic więcej. Ubrał się więc szybko, napisał na kartce: „Zaraz wracam, poszedłem do sklepu”, kartkę przycis­nął kubkiem z wodą i wyszedł z mieszkania. Gdy wrócił, Majki nie było. Woda z kubka zniknęła, kubek został na stole, kartka leżała obok, ale nic na niej nie dopisano. Co jest? Zrobił coś? Nie zrobił? Powiedział? Nie powiedział? Nic, cholera, nie pamiętał, po prostu czarna dziura. Przecież ona nie powinna tak znikać bez słowa. Co teraz? Szlag by to wszystko… Zrobił sobie mocną kawę, włączył telewizor, a po chwili go wyłączył. Patrzył i patrzył wyczekująco na telefon, który, oczywiście, nie dzwonił. Wiedział, gdzie mieszka Majka, ale przecież tam nie pojedzie. Bo jeśli jej nie ma w domu… Ośmieszy się. Ośmieszy się też, jeśli ona będzie w domu. Był taki wściekły, że przez chwilę myślał, żeby zadzwonić do Baśki. Nie, zorientował się w porę, że to zły pomysł. Zresztą i tak nie miałby siły na czyjąkolwiek wizytę. Mógł tylko leżeć i wściekać się. Niech no tylko ona zadzwoni! A jeśli nie zadzwoni? Jeśli to taka jej zemsta? Do cholery z babami, do cholery z Majką, do cholery z alkoholem, kacem, słabością i wszystkimi uczuciami. Zaraz, czy to on mówił jej coś o dziecku? A może to ona mówiła? Jakaś rozmowa o dziecku chyba była. Zapalił papierosa, pierwszego dzisiaj, i natychmiast go zgasił z obrzydzeniem. Mógł tylko pić wodę, nawet herbata wywoływała odruch wymiotny. Jedną kawę jakoś w siebie wmusił, na następną nie miał już ochoty. Położył się na wersalce,

rozesłanej, bo nikt nie schował pościeli, naciągnął kołdrę na głowę i zapadł w niebyt. Obudził się, słysząc jakieś odgłosy w kuchni. Spojrzał w okno – na zewnątrz był mrok. Gdzie ten zegarek? Nie miał pojęcia. W kuchni wyraźnie coś się działo. Nie zamknął drzwi? O rany, Baśka? Bo o ewentualnym duchu nie pomyślał. Duchy chyba nie hałasują, a poza tym jeszcze na nie za wcześnie. Chciał wstać, ale głowę miał cięższą niż rano. Chyba powinienem coś zjeść, pomyślał i w tym momencie do pokoju wszedł nie duch, lecz anioł. Majka. Niosła tacę, na której parowała herbata, obok stał talerz z kilkoma kanapkami. – Wstawaj, opoju. Kończymy z tym calvadosem. Albo zdecydowanie ograniczamy ilość. Nie pytał, skąd się wzięła, czemu sobie poszła, a teraz wróciła. Po prostu był szczęśliwy, że jest. Obydwoje – Dziwnie na mnie patrzysz – usłyszał. – Zapomniałeś, że pozwoliłeś mi korzystać z kluczy, kiedy zechcę? Nie pamiętasz, że proponowałeś mi wspólne zamieszkanie? – Majka zmarszczyła czoło. Znał ją już na tyle, że wiedział, że oznacza to pogorszenie humoru. – Wiesz, przyznaję, niewiele pamiętam z wczorajszego wieczoru. Ale swoją propozycję pamiętam, bo podjąłem taką decyzję, jak tylko znalazłem twoją kartkę w samochodzie. Pojąłem wtedy, że robisz pierwszy krok, i postanowiłem zrobić ten następny. – Aha, jasne. I dlatego… – Majka ugryzła się w język. Miała przecież słowem nie wspomnieć o kobiecie, która tu była. A także nie okazać zazdrości, w żadnej chwili i żadnym sposobem. Więc umilkła. – Posłuchaj. – Zbyszek nie był w ciemię bity. – Baśka to przeszłość, pomyłka, głupota. Wczoraj do niczego między nami nie doszło, a… – O nic nie pytam i niczego nie chcę wiedzieć – przerwała mu Majka. – Twoja przeszłość to twoja przeszłość. Ale jeśli zacznie się nasza teraźniejszość – to już inna sprawa. Masz być lojalny, a ja postaram się ci ufać.

O swojej lojalności przezornie nie wspomniała. Zresztą ona to ona i to całkiem inna sprawa. Chyba to jasne. Nie będzie nic obiecywać. Zobaczy, jak się ułoży.

I jakoś się ułożyło. Majka powoli przenosiła do Zbyszka swoje rzeczy. Jeszcze nie mogła przeprowadzić się całkowicie, jeszcze miała pod opieką ciotkę. Zbliżał się termin, w którym ciocia zamieszka w domu opieki, załatwionym przez kuzynkę. Ta wykorzystała swoje znajomości (była pielęgniarką) i udało się znaleźć takie miejsce, w którym – wydawałoby się – osobie niepełnosprawnej, na wpół sparaliżowanej, będzie w miarę najlepiej. Dom prowadziły siostry zakonne, co i Majkę, i kuzynkę, i ciocię napełniało otuchą oraz nadzieją, że będzie dobrze. Majka musiała powoli przyzwyczaić się do stylu życia Zbyszka. W domu – w mieszkaniu, które teraz stało się ich wspólnym domem – wszystko działo się tak, jak było, zanim się tam wprowadziła. Zbyszek udostępnił jej tylko pół szafy w przedpokoju i dwie półki w dużej, brzuchatej szafie, stojącej w małym pokoju. Właściwie „udostępnił” – to za dużo powiedziane, musiała się tam wdzierać metodą pojedynczych kroków. Najpierw bluzeczka. Rajstopy, dwie pary majtek, koszulka, skarpetki. Zdobyta jedna półka. Kurtka, dwa żakiety, cztery pary spodni, dwie spódnice, trzy koszulowe bluzki. Zajęte pół szafy. Niepostrzeżenie, trochę pomagając sobie łokciami, Majka zagarniała coraz więcej miejsca w przestrzeni życiowej zatwardziałego starego kawalera. Nie cieszyło jej to, że musi tam wkraczać na siłę. Wolałaby, żeby Zbyszek bardziej akceptował ją przy sobie, choćby przez udostępnianie tych głupich półek i wieszaków. Ale cieszyła się, że – na siłę czy nie – w końcu tam wtargnęła. Ona jedna. Musiała tolerować (musiała czy nie, chciała i tyle) wszystkie „zasiedziałe” przyzwyczajenia swojego mężczyzny. Lubił, gdy cicho brzęczał telewizor; oglądał program albo nie, aparat musiał być włączony. Początkowo Majkę to złościło, ona mogła nie oglądać

telewizji w ogóle, właściwie interesowała ją jedynie prognoza pogody, która zresztą i tak rzadko się sprawdzała. Próbowała walczyć z tym Zbyszkowym przyzwyczajeniem, gasiła odbiornik, nastawiała jakąś płytę, włączała radio. Niestety, nawet jeśli muzyce dane było przez chwilę rozbrzmiewać, natychmiast po zakończeniu utworu Zbyszek wyłączał płytę i do pracy przystępował stary ametyst, nowocześnie ustawiony na czterech wkręconych w specjalne otwory nóżkach. – Przecież ty tego w ogóle nie oglądasz – zżymała się, mając rację, bo Zbyszek akurat czytał gazetę. Spoglądał na nią, jakby dziwiąc się, któż to zacz i skąd się wziął, a potem wracał do swojej gazety i w ogóle nie odpowiadał. Lekturze książek – a czytał sporo – też towarzyszył program telewizyjny. Po pewnym czasie Majka, chcąc nie chcąc, przyzwyczaiła się do tego i przestała słyszeć gadający odbiornik. Kiedy chcieli coś obejrzeć obydwoje, kładli się na rozłożonej kanapie, ale niepościelonej, każde opierało się o swoją poduszkę z jaśkiem i tylko dotykali się nogą, ręką, bokiem czy ramieniem. Czasami leżeli wtuleni w siebie „na łyżeczkę”, Majka w ramionach Zbyszka. Choć było jej wtedy niezbyt wygodnie, tę pozycję najbardziej lubiła. Czuła się wtedy naprawdę „jego”. – Napijemy się kawy? Było to ich zwyczajowe pytanie. W dni powszednie łykali coś w pośpiechu, każde robiło sobie swoją kanapkę i biegli do pracy. Kawę pili, siedząc już przy biurkach. Wieczorami jej nie pili, nawet w soboty, gdyż obydwoje nie mogli potem zasnąć. Ale w niedzielę przychodził czas na celebrowanie wspólnego picia kawy. Pytanie na ogół zadawał Zbyszek. Majka wiedziała, że zaraz je usłyszy, jak tylko poodnosili talerzyki i szklanki po herbacie. – A zrobisz? – odpowiadała niekiedy, choć z góry znała następną kwestię. – Ty robisz najlepszą. Tak, taka celebra. – Poza tym tak się już utarło między nami, nie będziemy przecież zmieniać ustalonych zwyczajów – przekomarzał się Zbyszek. Przecież wszystko by dla niego zrobiła. Nie tylko głupią kawę.

Z wyjątkiem gotowania, o czym wiedział. Majka organicznie nie znosiła kuchni i jeśli już musiała, a czasami tak było, starała się ugotować (upiec czy usmażyć) coś, co mogliby jeść przez jakieś trzy dni. Zupę. Tak, zupy gotowała i wychodziły jej naprawdę nieźle. – Zupełnie taką samą ogórkową robiła moja mama – oznajmił kiedyś Zbyszek i nawet nie wiedział, że tą uwagą (uwagą, bo nie był to komplement, nie miał być), zdobył na zawsze swoją kucharkę od zup. Na szczęście obydwoje mieli niezłe obiady w zakładowych stołówkach. W niedziele zaś jedli zupy Majki albo szli gdzieś do restauracji. Mieli kilka takich ulubionych miejsc. Czasami zaś wybierali bar mleczny, bo obydwoje lubili pyzy, kopytka i kluski śląskie. Nie byli wybredni.

Pewna sprawa niepomiernie złościła Majkę. Otóż Zbyszek nie przywiązywał żadnej wagi do wszelkich rocznic, uroczystych dni, imienin i urodzin. Uznawał tylko Boże Narodzenie i Wielkanoc. I to nie dlatego, że był religijny. – To tradycja – mówił. – Obchodzę święta z uwagi na pamięć o mamie i dlatego że bardzo lubię tra­dycję. – A imieniny czy urodziny to nie tradycja? – irytowała się Majka. – Nawet Dzień Dziecka to tradycja, a ja mam duszę dziecka, jeśli chcesz wiedzieć. Chyba nie chciał. O imieninach i urodzinach zwyczajnie nie pamiętał, a coś takiego jak Dzień Kobiet po prostu lekceważył. Na wzmiankę o obchodzeniu Dnia Dziecka dostał ataku śmiechu. Głupek i tyle! Ona zaś uparcie celebrowała wszystkie te uroczystości i „uroczystostki”, jak mawiała. Kupowała Zbyszkowi upominki, które przyjmował chyba tylko z uprzejmości, choć zawsze dziękował jej grzecznie. Majka wszakże wierzyła, że kiedyś, w przyszłości, doczeka się wreszcie na przykład misia w Dniu Dziecka.

Rozdział 10 Tymczasowi – Bardzo przepraszam… – Baśka, pociągając nosem, złapała za ramię jakiegoś mężczyznę, którego niemal staranowała, wybiegając z wieżowca przy Świętokrzyskiej. Zachwiała się na niebotycznych obcasach, elegantka, kurczę, w czerwonych szpilkach. Gdyby facet jej nie podtrzymał, z pewnością by się przewróciła. – Spokojnie – powiedział nieznajomy. – Stało się coś? Pani płacze. – Nic się nie stało. Płaczę, bo jestem kretynką. W każdym razie byłam, od tej chwili chcę z tym skończyć. – To może chodźmy na lody? – zaproponował niespodziewanie. Ujął ją lekko pod ramię i obrócił w drugą stronę. – Ambrozja pomoże na wszystko. – Mówiąc to, cały czas patrzył na wejście do wieżowca, z którego ona właśnie wybiegła. – Ale pan chyba na kogoś czeka – odrzekła z wahaniem, ze wszystkich sił pragnąc, żeby nie potwierdził. Bo raptem uwierzyła w terapeutyczną moc Ambrozji, przepysznych lodów, podawanych w Horteksie. W dużym pucharku, z owocami, bezami, waflami i oczywiście z górą bitej śmietany. – Nie, nie czekam. – Smętnie pokręcił głową. – Jeśli można, sparafrazowałbym pani powiedzenie – stoję tu, bo jestem kretynem. – Chce pan o tym porozmawiać? – W Baśce obudziła się dziennikarka. Facet był przystojny, jego historia mogła się okazać interesująca. Jakiś reportaż? Coś może dałoby się sklecić. Dawno nie miała ciekawego tematu. – O tym nie. – Roześmiał się. – Ale o czymkolwiek, z panią, chętnie. – Marek Kasperski – przedstawił się i ukłonił. – Barbara Drwęcka. I tak się poznali ci „odrzuceni”, o czym oczywiście wtedy nie wiedzieli; kiedyś, dużo, dużo później, mieli poznać prawdę. A co tam

robił Marek? No cóż, rzeczywiście starał się zasłużyć na miano kretyna. Chodził za Majką, bo nie wierzył, że to już koniec. Chodził za nią, bo podejrzewał, że dziewczyna ma kogoś, i koniecznie chciał się o tym przekonać. Chciał ją z tym kimś zobaczyć, sprać faceta po pysku, a ją triumfalnie zawlec za włosy do swojej jaskini. Właśnie tak. A teraz patrzył na swoją przypadkową towarzyszkę, pałaszującą lody z taką przyjemnością i takim blaskiem w oczach, jakby to nie ona jeszcze przed chwilą wycierała chusteczką zalaną łzami twarz. Nie była pięknością, mogłaby być szczuplejsza, mieć więcej włosów i niebieskie oczy… Jasne, powinna być Majką. Ale nie była. Za to siedziała tu z nim, uśmiechała się i z uwagą słuchała tego, co mówił. Marek opowiadał o ludzkich kłopotach, był przecież specjalistą od problemów. – Żyję z ludzkich nieszczęść i niepowodzeń. Sam zresztą też nie jestem od nich wolny. Najchętniej wyjechałbym gdzieś na Karaiby, żeby tam sobie leżeć na plaży, słuchać szumu morza i popijać drinka z palemką. – Znudziłoby ci się szybko. Ja wolałabym chodzić po górskich szczytach. Może nie tych najwyższych, ale takich widokowych. Tatry mi wystarczą. Mogą być też Karkonosze, Bieszczady, nawet Góry Stołowe. Umówili się na następny dzień, zdumieni tym, jak dobrze im razem. Chyba nie ma tego złego… pomyślała Barbara. A Marek zaczął się zastanawiać, jak zakończyć znajomość z Danką. Nie chciał już myśleć o ich wspólnej przyszłości. W każdej dziewczynie widział coś, czego nie umiał dostrzec w tej, która jeszcze niedawno wydawała się właściwą kandydatką na jego żonę. Chyba te wszystkie rozwody, które przeprowadził, spowodowały, że nie wierzył w instytucję małżeństwa. Choć naprawdę się starał. Ale teraz? Już raczej nie chciał się żenić. Więc co zrobić? Wracać do mamy? Nie, musi wymyślić coś innego. O mieszkanie nie było tak łatwo, przecież nawet nie należał do żadnej spółdzielni. Wynajmować? Poszuka, choć był sceptycznie nastawiony. Najlepiej byłoby zamienić mieszkanie mamy, ładne, trzypokojowe, choć nie w najlepszej dzielnicy, na dwie kawalerki. Nie będzie to proste, ale możliwe. Trzeba spróbować.

Barbara mieszkała na Grochowie, do Śródmieścia dojeżdżała dwoma tramwajami, z przesiadką. Albo bezpośrednim autobusem, ale ten wlókł się niesamowicie długo. Baśka była wielbicielką tramwajów. Jeszcze nie tak dawno temu zupełnie serio myślała, żeby zrobić jakiś kurs, po którym mogłaby zostać motorniczym. Czy też motorniczą? Ach, ubogi ten język polski. Kimś, kto może prowadzić tramwaj. Siedzi sobie taki na krzesełku, tramwaj sam jedzie po szynach, zadaniem prowadzącego jest tylko otwieranie i zamykanie drzwi. I ten przyjemny dla ucha terkot kół. Zmienny czas pracy, raz rano, raz wieczorem. Codziennie można poznać kogoś nowego, wspaniałego, fascynującego. Ciekawe życie. Dobra, to sobie pomarzyła, teraz czas wracać do rzeczywistości. Zaczęła od tego, że wyciągnęła notatnik z telefonami i wykreśliła numer Zbyszka. Bardzo starannie, czarnym długopisem. Na razie jeszcze miała ten numer wyryty w pamięci, ale zapomni go, z pewnością. Starannie wpisała tam nowe nazwisko i numer – Marek Kasperski… Spojrzała na kartkę, sprawdziła każdą cyferkę, w porządku. Otworzyła szafę. W co się jutro ubrać? Nogi ma kiepskie, spódnica mini odpada. Spodnie biodrówki, czarne, podobno wyszczuplają i szarozielona koszula w drobne kwiatki. Na to czarny żakiet. Może być. Teraz musi skończyć artykuł na jutro, żeby od rana mieć świeży umysł. Och, jak lubiła takie oczekiwanie na coś miłego. W chwili gdy to pomyślała, zadzwonił telefon. – Halo? Zwykle mówiła to „halo” tonem pytającym. Od razu było wiadomo, że cieszy się z połączenia i spodziewa się najprzyjemniejszej rozmowy. Tym razem tak właśnie było – natychmiast poznała głos dzwoniącego, zanim mężczyzna się przedstawił, gdy tylko powiedział „dobry wieczór”. – Chciałem sprawdzić, czy dobrze zapisałem numer – wyjaśnił Marek. – Bo ta cyfra na końcu, nie byłem pewien, czy to zero, czy szóstka. Mój charakter pisma pozostawia wiele do życzenia, niestety. Często sam siebie nie mogę odczytać.

– To może nie pisz do mnie listów – zaśmiała się Baśka. – W porządku, będę mówił. Pod warunkiem że ty będziesz tak pięknie słuchała, jak dzisiaj. – A z kim ty rozmawiasz? Danuta wniosła do pokoju dwa talerze, z wędliną i serami, po chwili przyniosła pokrojone pomidory, ogórki i rzodkiewki oraz kromki chleba, masło, sól, pieprz. Nigdy nie robiła kanapek, tylko wyjmowała wszystko, co było w lodówce, i stawiała na stole jak na przyjęciu. Marek wiele razy prosił o zmianę tego obyczaju, lecz bezskutecznie. – Przecież tak lepiej smakuje, każdy najpierw je oczami, więc wybierzesz sobie, na co masz ochotę – tłumaczyła zdziwiona, że Marek sam tego nie rozumie. Pytanie, z kim rozmawiał, pozostało bez odpowiedzi. Zresztą Danka była przyzwyczajona do tego, że ciągle porozumiewał się z klientami. I z klientkami. I że czarował te klientki po prostu tak z przyzwyczajenia. Marka irytowały jej pytania, zadawane bez sensu, przecież nigdy nie odpowiadał. Dziś, wyjątkowo, chciał odpowiedzieć. Że rozmawia z kimś, kto może stać się ważny w jego życiu. Kto zastąpi ją, Danuśkę. I że stanie się to, jak tylko zdoła wszystko pozałatwiać. Po pierwsze znaleźć mieszkanie. Zamierzał się wyprowadzić, i to zaraz. Nie miał jednak pomysłu dokąd. I mocno się zastanawiał, czy gdyby nie dzisiejsze „uderzenie pioruna”, bo tak określił spotkanie Barbary, chciałby się wyprowadzić równie szybko. W ogóle to tak, bo od niedawna przeszła mu ochota nie tylko na małżeństwo, ale i na Danusię. Oczywiście główną rolę odegrała tu Majka, teraz jednak umocnił się w swoim postanowieniu. Zauroczenie Majką – tak, miał ją we krwi, ale skoro natychmiast zainteresował się kimś innym, zamiast lizać rany w ramionach kandydatki na żonę, to znak, że ta kandydatka… no, nie jest właściwa. I, jak w bajce, Markowi pomógł przypadek. Raczej cud, z gatunku tych, co to się nie zdarzają. Klient, którego rozwodził, dość zamożny prywatny producent linijek, cyrkli i tym podobnych pomocy szkolnych, rok temu wyprowadził się z domu. Kupił sobie pokój z kuchnią na Woli

i poświęcił się całkowicie nowej miłości, która zakwitła właśnie tam, w owej kawalerce przy ulicy Kasprzaka. Uprawianie miłości teraz zaowocowało – stąd konieczność szybkiego rozwodu. Marek był niezawodny w takich sprawach, przedstawiał właśnie klientowi ostateczne papiery do podpisu, umowę o podziale majątku i inne niezbędne dokumenty. – Ale wie pan, panie mecenasie, teraz rozwód to najmniejszy z moich kłopotów. – Klient zmarszczył czoło. – Przecież w tej mojej kawalerce nie pomieścimy się z dzieciakiem. Moja pani też ma kawalerkę, bardzo blisko mnie, na Jana Kazimierza. Dwa metry większa od tej, w której mieszkam, ale i tak oczywiście za mała dla rodziny z dzieckiem. Ileż to problemów, mówię panu. Sprzedać jedno mieszkanie, sprzedać drugie. Znaleźć większe, najlepiej trzypokojowe, kupić, no, oszaleję. Wszystko muszę sam, bo kobita w ciąży… rozumie pan. Wygodna i tyle. Ale co tam, niech będzie. I tak by nic nie załatwiła, baby, sam pan wie, nie mają głowy do interesów. Marek prawie podskoczył na krześle. Oto rozwiązanie jego kłopotów. Albo początek, bo jak teraz przekonać mamę do zamiany mieszkań. Tyle dobrego, że te kawalerki też na Woli. Mama mieszka przy Ciołka, bardzo blisko. Nie musiałaby sprzątać trzech pokoi. I syna miałaby o rzut beretem. I wyświadczyłaby Markowi przysługę. Choć z tą przysługą… Już słyszał argumenty, że przecież te trzy pokoje to dla niego. Jak się ożeni, będzie jak znalazł. I takie tam. Dobra, najpierw trzeba sprawdzić, czy producent przyborów szkolnych byłby zainteresowany. Okazało się, że byłby. – Taka propozycja to dla mnie świetne rozwiązanie. Nawet nie muszę oglądać mieszkania pana mamy. Tylko czy ona się zgodzi? – Zafrasowany klient podrapał się po głowie. Obydwaj byli pełni niepokoju. I mocno zainteresowani.

Rozdział 11 Tylko ja Wróciłam z mojej bałkańskiej wyprawy. Przez Węgry, Rumunię do Burgas. Co zapamiętałam? Budapeszt wspaniały, Bukareszt ładny, Sofia straszna. Morze Czarne ciepłe. Burgas brzydkie. Krajmorie i Nesebyr urocze. Pogoda piękna, moja opalenizna najwspanialsza na świecie. Ale przede wszystkim zapamiętałam tęsknotę, która nie pozwalała mi się cieszyć tym urlopem. Dla mnie egzotycznym, bo nigdy nie byłam tak daleko. W Sofii, gdzie zatrzymałyśmy się z Mirką na dwa dni, w wynajętym pokoju u jakiejś prywatnej osoby, stałam wieczorem w otwartym oknie i mówiłam sama do siebie: „Jestem w Sofii. W Sofii. W Sofii”. Ach, jak to brzmiało. Tajemniczo, interesująco, atrakcyjnie. Ja. W Sofii. Aja Sofia, majaczyło mi w głowie, o tak, tam chciałabym się znaleźć. Tylko chyba nie wpuszczano tam kobiet. Albo coś mi się poplątało. W każdym razie, chociaż to nie ta Sofia, jednak samo brzmienie tej nazwy wywoływało we mnie dreszcze. W końcu wróciłam i cieszę się z tego. Teraz przede mną trudne dni – razem z kuzynką odwozimy ciocię do domu opieki. Potem Połczyn-Zdrój. Zajrzałam na Świętokrzyską, wyjęłam ze skrzynki pocztowej rachunek za telefon, ze wzruszeniem odczytałam wiadomość, wypisaną na leżącej na stole kartce w kratkę. „Czekam na Ciebie, przyjeżdżaj zgodnie z planem”. Może niezbyt czule, ale było „czekam” – czyli, jak na Zbyszka, prawie wyznanie miłości. Pozałatwiałam, co niezbędne, przepakowałam plecak i ruszyłam na spotkanie swojej miłości. Tak, miłości. Kochałam go jak głupia, choć jego uczuć nie byłam pewna. Powiedział, że chciałby mieć ze mną dziecko? Łatwo mówić coś takiego, jeśli się wie, że dziecka być nie może. Że jestem mu potrzebna? A cóż to za wyznanie? Potrzebna? Potrzebna to może być sprzątaczka, kucharka, maszynistka. Nie nadawałam się do żadnej z tych ról. Ale dał mi klucze. To wielka sprawa. Podobno (podobno!) nigdy żadna kobieta nie miała kluczy od

jego mieszkania. No tak, ale przecież wcześniej mieszkał z mamą, więc chyba nic dziwnego, że nikomu tych kluczy nie dał. Zobaczymy, co będzie dalej. Na razie – witaj, Połczynie, przyjeżdżam! Jechałam i jechałam tym pociągiem. Coś się stało na torach, pociąg telepał się jakąś trasą objazdową chyba z dziesięć godzin. Wszyscy byli głodni i spragnieni. Wszyscy szalenie się zintegrowali i raptem miałam z piętnastu znajomych, którzy obdarzyli mnie swoimi telefonami, raczej służbowymi niż prywatnymi, bo niestety, jeszcze ciągle prywatny telefon pozostawał w sferze marzeń. W końcu dojechaliśmy. Oczywiście na dworcu nie było żadnych oczekujących, bo przecież nikt – a najmniej informacja kolejowa – nie wiedział, kiedy wreszcie się pojawi opóźniony pociąg z Warszawy. Zostawiłam więc plecak w przechowalni bagażu i postanowiłam jakoś się dostać do sanatorium, w którym przebywał Zbyszek. Na szczęście przed jego wyjazdem przytomnie dopytałam się, gdzie będzie. Połczyn nie był duży, ktoś wskazał mi drogę, świeciło słońce, a ja dreptałam sobie po deptaku, rozglądając się dookoła. I nagle dostrzegłam Zbyszka. Szedł w moją stronę, machając ręką. Oczywiście wiedział o spóźnieniu pociągu, więc co jakiś czas chodził na dworzec, żeby sprawdzić, kiedy przyjadę. Wieczorem poszliśmy do najlepszej (i chyba jedynej) restauracji w Połczynie. – To ona – powiedział Zbyszek do kelnerki, a ja o mało nie pękłam z dumy, gdy kobieta szepnęła mi, że ten pan od tygodnia opowiadał o kimś, kto ma do niego przyjechać. Musiał być wtedy po alkoholu, to pewne, ale w końcu miał urlop, więc… Chciałam wierzyć, że pił ów alkohol w męskim towarzystwie. Postanowiłam jednak nie pytać, choć trochę mnie skręcało. Nigdy nie byłam taka zazdrosna. To o mnie zazwyczaj byli zazdrośni moi partnerzy. Ja zaś dzisiaj byłam z tym, jutro z tamtym, a pojutrze znowu z tym. Popojutrze – z żadnym. I tak było najlepiej. Mirka, moja koleżanka z pracy i chyba przyjaciółka (prawie, bo takiej prawdziwej przyjaciółki nigdy nie miałam), powiedziała kiedyś, że mam męski charakter.

– Chyba miałaś być facetem, ale coś się poprzestawiało i urodziłaś się bez ogonka. Istotnie, zawsze łaziłam z kolegami po drzewach i byłam Winnetou. Nigdy nie bawiłam się lalkami, miałam tylko ukochanego misia. Czytałam „chłopackie” książki, choć Anię z Zielonego Wzgórza też. W każdym razie teraz mi się raptem odmieniło. To ja ustępowałam, ja się ugięłam, ja tęskniłam i kochałam. A on? A cholera wie. Na pewno pociągałam go fizycznie. W tym sanatoryjnym pokoju nie było łazienki (takie fanaberie? no skąd!), tylko umywalka. Musiałam się odświeżyć po tej koszmarnej podróży pociągiem, bez skrępowania zdjęłam więc wszystko z siebie i stanęłam, tyłem do niego, przy tej umywalce. Usłyszałam, jak Zbyszek głośno wciągnął powietrze, więc uśmiechnęłam się pod nosem i z premedytacją odwróciłam się przodem. – Popatrz, jak się pięknie opaliłam. Rzeczywiście, wyglądałam jak w białym bikini. Miałam białe piersi i biały trójkąt od pępka w dół. Reszta ciała była apetycznie brązowa. – Ubieraj się, bo jeszcze chwila i nigdzie nie pójdziemy – sapnął i odwrócił się tyłem, co bardzo mnie ubawiło. I ucieszyło, jeśli mam być szczera. Tydzień w Połczynie zleciał za szybko. Naprawdę już nie pamiętam, co tam robiliśmy, gdzie byliśmy, jak się bawiliśmy. Pamiętam tylko wąskie łóżko i to, że Zbyszek „musiał” spać w nim ze mną. Choć przecież w pokoju było też drugie łóżko. Kładł się przy ścianie, zamykał mnie w ramionach, wtulał twarz w moje włosy. I już po chwili spał. Trzeba przyznać, że nie chrapał. Jednak ja byłam nieustannie niewyspana. Nie umiałam spać z kimś. Na dodatek z kimś, kto mi leży na plecach. Uwielbiam spać na brzuchu, w poprzek łóżka, z jedną nogą wyprostowaną, drugą podwiniętą. I mieć wolną przestrzeń po obu stronach. Owszem, w Warszawie sypialiśmy razem na wersalce, ale tam było dużo miejsca, każde z nas miało swoją poduszkę i kołdrę. Choć czasami okrywaliśmy się jedną, w zależności od temperatury w pokoju. A tu było mi po prostu niewygodnie. Jednak nie miałam sumienia (a, prawdę mówiąc, ochoty) zostawić Zbyszka

i przenieść się do drugiego łóżka. Byłam niewyspana, ale szczęśliwa. Podsypiałam trochę w dzień, bo kiedy on chodził na jakieś okłady borowinowe na kolana, ja miałam czas wolny. Popołudniami spacerowaliśmy po parku, po mieście, siedzieliśmy w kawiarniach, jeździliśmy po okolicy. I wreszcie wróciliśmy do Warszawy przez pół Polski. Lubiłam jeździć ze Zbyszkiem, był doskonałym kierowcą. Jeździł spokojnie, bez niepotrzebnej brawury, wolał ustąpić, niż się ścigać. Czułam się z nim absolutnie bezpiecznie.

Rozdział 12 My – Zbychu, to co, może być dzisiaj po pracy u ciebie? Telefonował Jurek, najstarszy i najlepszy przyjaciel Wolskiego. Znali się jeszcze ze studiów, wtedy stanowili nierozłączną trójkę, trzeci był Paweł, który trochę odpadł po ślubie z Heleną. Urodził im się syn, a Helena nie należała do tych matek, co to chcą i potrafią same zajmować się dzieckiem. Paweł został włączony w cały proces wychowawczy, przeciw czemu zresztą nie protestował. Zrezygnował ze spotkań z przyjaciółmi, czasami tylko gdy opiekę nad malcem przejmowała teściowa, Pawłowi razem z Heleną udawało się wpaść do któregoś z kumpli na kawę czy kieliszek wina. Kieliszek, więcej nie, bo jednak trzeba było wrócić do domu w dobrym stanie. Przestał więc być dobrym kompanem i Zbyszek wraz z Jurkiem już nawet nie próbowali namawiać go na żadne eskapady. Jerzy też miał żonę i dziecko, zawsze jednak był do dyspozycji i stawiał się na każde zawołanie. Często sam inicjował te spotkania. Nie ma co ukrywać, były one ostro zakrapiane alkoholem, najchętniej więc panowie umawiali się na sobotę, bez obawy, że następnego dnia spóźnią się do pracy. Poza tym – w sobotę pracowało się krócej, toteż Jurek mógł pojechać do domu, zrzucić oficjalny garnitur, zjeść domowy obiad – i już miał wolne. Magda, jego żona, ze stoickim spokojem znosiła te kawalerskie wyskoki męża. Nie miała wyjścia, rozwodzić się nie zamierzała, z wielu powodów, więc musiała akceptować Jurka takiego, jaki był. Tak naprawdę to nawet wolała, gdy męża nie było w domu, gdyż po odwaleniu wszystkich domowych prac, przy których i tak nigdy nie pomagał, zasiadała sobie spokojnie w fotelu i oddawała się ukochanemu zajęciu – czytaniu. Czytała książki od dziecka. Gdy Jerzego nie było w domu, nikt jej nie przeszkadzał, nie brzęczał żaden telewizor (mieli dwa, jeden w dużym pokoju, drugi w sypialni, Jurek nałogowo oglądał telewizję, jak leci), nie grało radio,

nikt się nie odzywał, niczego nie chciał, miała święty spokój. Córka była prawie dorosła, więc jej nie absorbowała. – Halo? – Jerzy z niepokojem odnotował fakt, że przyjaciel nie odniósł się z natychmiastowym entuzjazmem do jego propozycji, bo w słuchawce rozległo się tylko dziwne chrząknięcie. – Jestem, słyszę – zabrzmiał niepewny głos Zbyszka. – Tylko, widzisz, raczej nie mogę, mam… – Umilkł. – Nie możesz? Co masz? Grypę czy coś tam? – Jerzy nie wierzył własnym uszom. Nie może? Zbyszek nie może? Nigdy to się nie zdarzało. – Nie, nie jestem chory. Po prostu mam już inne plany. Nie gniewaj się, wpadnę do ciebie w poniedziałek do pracy i wszystko ci opowiem. Trochę się zmieniło w moim życiu. – Tylko nie mów, że się ożeniłeś. – Jurek był zły, co dało się słyszeć. – O tym wiedziałbyś przed zdarzeniem – roześmiał się Zbyszek. – Przepraszam, stary, tak wyszło, wszystko ci wyjaśnię w poniedziałek. Odłożył słuchawkę. Kolega, z którym siedział w pokoju, nie wytrzymał. – Coś się zmieniło w twoim życiu? Żenisz się? – I ty też? Co wy wszyscy z tym żenieniem? Ja się nigdy nie ożenię. – Jasne, każdy tak mówi! – Tamten się zaśmiał. – Ja też tak twierdziłem. Do czasu, Zbysiu, do czasu. „Zbysio”, nienawidzący tego zdrobnienia, nawet go nie usłyszał. Myślał bowiem o tym, co się dzieje w jego życiu. Żenić się – nie! Ale dał komuś klucze. I był zadowolony, że musiał opróżnić jedną szafę w przedpokoju, która teraz zapełniała się damskimi fatałaszkami. Wyciągnął poduszkę z tapczanu, stojącego w małym pokoju, i trzymał ją już stale w swojej wersalce. Cieszył się też z dzielenia tej wersalki z kimś… to też coś, co mu się do tej pory nie przydarzyło. Wprawdzie różne panie często zostawały u niego na noc, przynosił wtedy tę zapasową poduszkę, ale następnego dnia zmieniał poszewkę i poduszka wędrowała z powrotem do tapczanu. Jego życie rzeczywiście się zmieniło. Ustabilizowało. Wracał

z pracy, a Majka już była albo przychodziła zaraz po nim. Jedli obiad, oglądali telewizję, szli na spacer, rozmawiali albo nie, albo każde czytało swoją książkę. Majka gospodarowała w mieszkaniu, sprzątała, nie za często, bo odkurzacz był najbardziej znienawidzonym przez nią sprzętem domowym, na równi z żelazkiem. Przygotowywała obiad na dzień następny, czyli robiła coś, czego – według niej samej – nie znosiła. Owszem, jeśli już coś ugotowała, było to jadalne, a nawet smaczne. Kuchnia jednak nie była jej pasją, Majka robiła tylko to, co musiała. Najchętniej gotowała zupy; były treściwe, zawsze z jakąś wkładką, z dużą ilością ziemniaków, makaronu lub ryżu – i nie musieli już jeść nic więcej. Wyspecjalizowała się w tych zupach i nie było takiej, której nie umiałaby ugotować.

Po kilku miesiącach Zbyszka jednak zaczęło nosić. No fakt, miał w domu wszystko, co do życia potrzebne. Teoretycznie. Czyste mieszkanie, jedzenie, towarzystwo w dzień i w nocy. Tylko że… cholera, tak było codziennie. To samo każdego dnia. A przecież dookoła istniał jeszcze inny świat. Znajome, które uprzednio telefonowały do domu prawie bez przerwy, po pewnym czasie przestały, bo je skutecznie zniechęcił. Ale poznał inne kobiety, nie mniej interesujące. Często bywał służbowo na różnych rautach, bankietach, przyjęciach, więc nie musiał tłumaczyć Majce, dlaczego idzie gdzieś bez niej, choć czasami odnosił wrażenie, że była bardzo niezadowolona z takiej sytuacji. Nic sobie jednak z tego nie robił. Po wstępnym okresie zauroczenia chyba zaczynały powracać poprzednie nawyki. Wznowił spotkania z kolegami z pracy, widywał się także z Jerzym. Tylko nie zapraszał ich do swojego mieszkania. Spotykali się teraz u Edwarda, kawalera z odzysku. Żona znalazła sobie innego, zostawiła eksmałżonkowi mieszkanie, zabrała samochód i wszystkie oszczędności, nawet te „ze skarpety”, w obcej walucie. Owe męskie nasiadówki na razie istotnie były wyłącznie męskie, obficie zakrapiane alkoholem. Zbyszek nie informował Majki, że wróci później i gdy stało to się pierwszy raz, o mało nie oszalała. Obdzwoniła

kilka szpitali, była bliska udania się do najbliższego komisariatu. Na szczęście udało jej się tego nie zrobić. Krążyła po mieszkaniu, od drzwi do okna, wychodziła z domu i latała wokół kwartału ulic, wypatrując samochodu, wartburga jednak nie było. Im bardziej go wypatrywała, tym bardziej go nie było, przypomniało jej się z Kubusia Puchatka, oczytana była, no cóż. W końcu, zrezygnowana, wróciła do mieszkania. Teraz wmówiła sobie, że Zbyszek na pewno telefonował w tym czasie, gdy ona bezsensownie biegała po ulicy. Co chwilę podnosiła słuchawkę, sprawdzając, czy telefon działa. Działał. Tylko nie dzwonił. Posłała łóżko, ale się nie kładła. Przecież i tak nie mogłaby zasnąć. Gdy zazgrzytał klucz w zamku, grubo po północy, zerwała się z fotela i wpadła do przedpokoju. Zbyszek zamknął drzwi i z głupawym uśmiechem wieszał prochowiec. Nie na haczyku, a skąd, na haczyku kurtkę mogła sobie wieszać Majka. Jego płaszcz wisiał na wieszaku, strzepnięty i starannie wygładzony. – Gdzieś ty był, do licha? Czy wiesz, jak się martwiłam? – Chciała jeszcze coś dodać, ale Zbyszek przeszedł obok niej i poczuła mocny zapach alkoholu. – U Edka, a co? – odparł ze śmiechem i poprosił o herbatę. – Sam sobie zrób… – zaczęła, ale nie skończyła zdania. Poszła do kuchni, włączyła dużą płytkę, gazu w tym wieżowcu nie było, tylko kuchnie elektryczne, postawiła czajnik. Zajrzała do pokoju, Zbyszek leżał w ubraniu na posłanej wersalce i spał. Wyłączyła płytkę, odstawiła czajnik i poszła do małego pokoju. Zapasowa kołdra wciąż tam była, ale brakowało dodatkowej poduszki. Majka podłożyła więc sobie pod głowę ozdobny jasiek z tapczanu. I tak nie mogła spać, trochę popłakała, z bezsilnej wściekłości. Rano zwlokła się z tapczanu, długo stała pod prysznicem, a potem z premedytacją zostawiła zalaną posadzkę w łazience. Miała tego nie robić, ale nie mogła się powstrzymać – zajrzała do Zbyszka. Jeszcze spał; w pokoju cuchnęło przetrawionym alkoholem, więc otworzyła drzwi od loggii, na całą szerokość. Nie było za ciepło, ale co tam. A niech zmarznie, niech się przeziębi, niech się trzęsie z zimna pod kołdrą.

Poszła do kuchni, usmażyła sobie jajecznicę, zjadła śniadanie w małym pokoju, niewygodnie, na skraju biurka. Starannie umyła naczynia i jednak zamknęła loggię. Zbyszek zdawał się niczego nie odczuwać, leżał zakutany w kołdrę. To jej zrobiło się zimno, zawsze była zmarzluchem. – Dobra, dosyć tego spania. – Bezceremonialnie ściągnęła kołdrę i szarpnęła śpiącego za ramię. Otworzył oczy i spojrzał na nią zdziwiony, jakby zastanawiając się, kto to w ogóle jest i co robi w jego mieszkaniu. – Co robisz? – stęknął. – Chciałeś spytać, co robię w ogóle czy co robię tutaj? – Majka usiadła w fotelu obok wersalki i zapaliła papierosa. – Tu, jak może sobie przypominasz, chwilowo mieszkam. Razem tu mieszkamy. I póki tak jest, życzę sobie unormowanych stosunków. Jeśli masz wrócić później do domu, chcę o tym wiedzieć. Nie będę wówczas robić z siebie idiotki, obdzwaniając wszystkie szpitale i komisariaty. – Komisariaty? Telefonowałaś na milicję? – Tylko to cię obchodzi? Dlaczego do mnie nie zadzwoniłeś? – Przecież ty tu nie odbierasz telefonów. Racja, nie odbierała. Miała wrażenie, że Zbyszek sobie tego nie życzył. Czuła, że nie chciałby, aby ktokolwiek wiedział, że z nim zamieszkała. U niego znaczy. A ona ciągle jeszcze robiła, co chciał. Lub chciałby. Lub wyobrażała sobie, że chciałby. – Od dzisiaj odbieram. I jeśli jeszcze raz zrobisz mi coś takiego, wyprowadzam się. Na szczęście mam gdzie. Miała, bo zachowała swoje mieszkanie. Wprawdzie Zbyszek sugerował, żeby je wynająć, nawet trafił się jakiś chętny, kuzyn jego kolegi z pracy. Chłopak dostał się na studia w Warszawie i nie miał gdzie mieszkać. Miejsca w akademiku mu nie przyznali, szukał więc jakiegoś lokum. Ale Majka nie chciała, wymyślała różne powody odmowy, w głębi serca chyba czuła, że jej sielanka na Świętokrzyskiej może się skończyć prędzej, niż ona sama przypuszczała. Na groźbę o wyprowadzce Zbyszek w ogóle nie zareagował, co dodatkowo ją ubodło. Złapała więc kurtkę i wyszła z mieszkania. Połazi sobie dookoła, przewietrzy się, pomyśli. A on niech sobie robi, co chce.

Ruszyła w stronę Nowego Światu, skręciła w lewo i po dziesięciu minutach znalazła się na Starym Mieście. Wyszło słońce i zrobiło się ciepło; po Starówce, jak zwykle, kręciły się tłumy ludzi. Majka szła wolno przed siebie, z zazdrością zerkając na trzymające się za ręce pary. Raptem aż się zatrzymała. Po drugiej stronie ulicy szedł Marek. Nie sam – trzymał za rękę tę dziewczynę, która była u Zbyszka tamtego wieczoru. Nie tylko trzymał ją za rękę. Patrzyli na siebie tak, jakby cały pozostały świat nie istniał. Marek? Przecież to nie jest tamta dziewczyna, z którą mieszkał i planował ślub? Zaraz, jak ona miała na imię? Chyba Dorota. A może Danka? Z pewnością na D. Tak, Danuta, przypomniała sobie Majka. Ale przecież ta tutaj to Baśka. Pamiętała, jak Zbyszek powiedział: „Baśka to pomyłka”, jakoś tak. Więc skąd Marek i ta Baśka? Bardzo to dziwne. Stanęła za kioskiem i patrzyła, upewniając się, że to na pewno oni. No, Marka nie mogła z nikim pomylić, jeszcze dobrze go pamiętała. A ta dziewczyna? Ją też zapamiętała bardzo dobrze. Aż im pozazdrościła. Tacy, wydawałoby się, porzuceni obydwoje, a tu, patrzcie, są szczęśliwi. Z pewnością. Tak nie trzymają się za ręce osoby dla siebie obojętne. Zbyszek nigdy nie wziął jej za rękę, a gdy Majka kiedyś to zrobiła, po chwili uwolnił dłoń. Nie próbowała więc już nigdy więcej. Była ambitna. Tak jej się wydawało. Kiedyś. Kiedyś była ambitna. Teraz stała się inną osobą. Musi to zmienić. Z tym postanowieniem zawróciła i pomaszerowała na Świętokrzyską. – Gdzie byłaś? – Zbyszek wstał, nawet się ogolił i pościelił wersalkę. – Mamy jakiś obiad czy pójdziemy do Trojki? W lodówce stał garnek krupniku, trudno go było nie zauważyć, ale Majka postanowiła nic na ten temat nie mówić. Chce iść do Trojki, proszę bardzo. To widocznie taki jego rodzaj ekspiacji, niech mu będzie. – Wiesz – odezwała się już przy deserze – tak się zastanawiam nad tym twoim pomysłem wyjazdu na święta. O ile to jeszcze aktualne? – Zawiesiła głos. – Oczywiście, że aktualne. Tylko ty przecież nie masz już urlopu. – Mam dwa dni. A Mirka właśnie zaczęła chodzić z lekarzem. Wyobraź sobie, że podpytała go, czy nie mógłby mi skombinować zwolnienia. Powiedział, że nie ma sprawy. Mogłabym dać mu jakiś

koniak z twojej kolekcji i po kłopocie. Zbyszek istotnie miał całą kolekcję koniaków. Leżały w ozdobnych pudełkach na szafie w małym pokoju. Jakoś się ostały, bo i on, i jego koledzy preferowali czystą wódkę. Żadnych koniaków ani innych podobnych perfumowanych świństw nie brali do ust. Poza czystą Zbyszek pił tylko calvados, i to chyba wyłącznie z Majką. Koniaki były podarunkami otrzymywanymi przy różnych okazjach w trakcie jego wyjazdów służbowych za granicę. – Zabieraj, który chcesz. Nawet dwa albo trzy – zgodził się chętnie. Sprawa została załatwiona. Majka nie miała pojęcia, że mogło się stać inaczej, pan doktor bowiem okazał się bratem Baśki. Na szczęście Barbara już teraz była szczęśliwa, co Majka podejrzewała, bo przecież widziała ją z Markiem. Nawet chciała o tym opowiedzieć Zbyszkowi, ale się rozmyśliła. A jeśli zdenerwowałaby go wiadomość, że tamta tak szybko się pocieszyła? Może chciałby ją odzyskać? Cóż, Majka nie miała już do Zbyszka zaufania i to było bardzo bolesne. Ale o tym, że pan doktor jest bratem Baśki, dowiedziała się nieco później.

Rozdział 13 Bogdan i Mirka Bogdan przeciągnął się i z westchnieniem wstał z krzesła. Spojrzał na telefon, milczący cały dzień. Co z tą Mirką? Nie był pewien, czy już są umówieni, czy też ona miała jeszcze to potwierdzić. Nie lubił takich ustaleń pół na pół. Lubił mieć wszystko poukładane. Zapisane. Rozplanowane. Nie mógł sobie pozwolić na improwizację. Szpital, przychodnia, praktyka prywatna. A życie osobiste? Właśnie ostatnio znowu zaczął je mieć. Właściwie wbrew zasadzie – żadnych kontaktów z pacjentką. Ale przecież nie był ginekologiem. Choć może wolałby tamto, bo specjalność, którą wybrał – psychiatria – była trudna. Ciągle przeżywał wszystkie napięcia wraz ze swoimi pacjentami, wczuwał się w ich położenie, wchodził głęboko w ich życie, współczuł i rozumiał. A przecież uczono go, że tego nie należy robić. Dobry psychiatra musi stać z boku. Empatia owszem, ale nie całkowite utożsamianie się z pacjentem. Pacjentka, pani Mirosława Kujawska, lat czterdzieści sześć, trafiła do niego z polecenia kolegi, neurologa. Kobieta cierpiała na przewlekłą bezsenność, wymagającą pomocy psychiatry. Przy kolejnym spotkaniu Bogdan zaczął się denerwować, gdyż przestał w niej widzieć pacjentkę. Dostrzegł kobietę. Kilka razy sprawdził potem jej dokumentację medyczną. Rozwódka, bezdzietna, samotna. Introwertyczka. Nieśmiała, wycofana. Żadnych przyjaciół, jedna bliska koleżanka. Spojrzał na datę urodzenia i nie uwierzył. Dwanaście lat od niego starsza? To musi być jakaś pomyłka. Chociaż nie, daty urodzenia chyba nikt nie pomylił. Ale drobna, szczupła sylwetka odejmowała lat. Zresztą co to za wiek, czterdzieści kilka lat. No dobrze, czterdzieści sześć. I co z tego? Dzieci jeszcze może mieć. O matko, chyba to ja muszę iść do psychiatry, zaśmiał się w duchu. I wyznaczył jej kolejną wizytę, za tydzień. Całkowicie zbędną, gdyż porcja leków, jaką jej przepisał, wystarczała na miesiąc. Chyba to do niej dotarło, bo usiłowała coś powiedzieć, ale

zerknęła na niego i zamknęła usta. Otworzyła je po chwili, po to tylko, by zapewnić, że przyjdzie. Spotykali się już – tak prywatnie – drugi miesiąc. Mirka miała coraz mniejsze kłopoty ze snem, przynajmniej tak mówiła. Bogdan jeszcze tego osobiście nie stwierdził, bo chociaż już nie raz wylądowali w łóżku, jednak nigdy nie została u niego na noc. Sądził, że powodem jest właśnie owa bezsenność, Mirka wolała się przewracać we własnej pościeli niż u niego. Ale powód był inny. Ona boleśnie odczuwała te dwanaście lat różnicy. Gdyby to Bogdan był starszy, problem w ogóle by nie istniał. Ale tu chodziło o jej wiek. Stawała przed lustrem i liczyła zmarszczki. Tak naprawdę było ich bardzo mało i chyba tylko ona je widziała. Bogdan (psychiatra!) w ogóle nie miał pojęcia o jej rozterkach. Zarejestrował w pamięci wiek Mirki, przyjął go do wiadomości i przestał o tym myśleć. Zastanawiał się raczej, jak by tu wygospodarować więcej czasu na spotkania, bo przy niej odżył, nabrał wigoru, zaczął dostrzegać barwy, czuć zapachy i przypominać sobie różne smaki. Wspólne spacery sprawiały mu teraz przyjemność, polubił wystawy, na nowo odkrywał muzea, zauważał piękno ulic miasta, a nade wszystko lubił patrzeć na twarz Mirki, rozświetlającą się, gdy mówił jej różne miłe błahostki. – Wiesz, odmłodniałem przy tobie – powiedział kiedyś, ale tym razem nie uśmiechnęła się, spojrzała tylko spod oka i zwróciła jego uwagę na jakiegoś rozkosznego szczeniaka, ciągnącego za sobą zdyszanego właściciela. Wieczorem Bogdan zrozumiał, że ona pewnie ciągle myśli o tym, że jest starsza. Od tej chwili zawsze bardzo uważał na to, co mówił. – Mamo, Bogdan chyba jest zakochany – śmiała się Baśka, jego młodsza siostra, gdy spotkali się na cotygodniowym niedzielnym obiedzie w domu rodzinnym w Piastowie. – W ogóle nie słyszał, co mówiłaś. A mama właśnie powiedziała, że schudł i wygląda na bardziej zmęczonego niż zwykle. – I nie dzwonisz do mnie codziennie, synku. Martwię się o ciebie.

Za dużo pracujesz. Bogdan nie odpowiadał. Patrzył w okno, uśmiechając się niemądrze. Właśnie przypominał sobie słowa Mirki: „Muszę zacząć gotować ci obiady, bo schudłeś, wiesz?”. Ogromnie go wtedy ucieszyła ta deklaracja, wiedział jednak, że to tylko taka gadka-szmatka, bo Mirka i kuchnia… O nie, nie wyobrażał jej sobie przy garach. Teraz, gdy mama zapytała o to „zakochanie”, wykręcił się żartobliwie i mrugnął do Baśki, żeby przestała. Obydwie bowiem już od dawna suszyły mu głowę. Mówiły, że zegar tyka, że rodzina jest najważniejsza, że praca zawodowa to jedno, ale życia nie można marnować, bo ono ucieka i nie wróci. Opędzał się od tych much uprzykrzonych, a one ciągle brzęczały w kółko to samo. Przez chwilę pomyślał nawet, że w następną niedzielę przyjedzie z Mirką. I zapowiedziałby to, gdyby nie stuprocentowa pewność, że jego ukochana się nie zgodzi. – Ja ci to, mamo, załatwię. Bodziak, we wtorek jesteś na Malczewskiego? – Barbara popatrzyła na niego pytająco, więc odruchowo potwierdził na wszelki wypadek. Tak, we wtorek jest na Malczewskiego, obojętne, o co jej chodzi.

Baśka weszła do przychodni, w której przyjmował Bogdan. Podeszła do rejestracji. – Dzień dobry, Barbara Drwęcka. Brat miał tu dla mnie zostawić receptę. – Kobieta z okienka popatrzyła na nią znużonym wzrokiem. – Nic nie wiem. Pan doktor niczego nie przekazał. – Przyjmuje w dwójce, jak zwykle? – Zirytowana Baśka spojrzała w lewo. Przed gabinetem numer dwa zobaczyła kilka osób. Znowu będą protestować, a ona nie ma czasu czekać. Nagle drgnęła. Przecież tam siedzi ta… ta… Majka chyba. Ta miłość Zbyszka, dla której rzucił ją, Barbarę. Zaraz, rzucił, ale w sumie dobrze się stało, bo to właśnie wtedy poznała Marka. Ale i tak tej Majki nie znosiła. Co ona tu robi? Jaki ten świat jest mały… Stała niepewna, nie wiedząc, co robić. Mamie skończyły się

lekarstwa, Bogdan w niedzielę nie przyniósł recepty, chociaż obiecał. Umówili się na dzisiaj; a teraz okazało się, że zapomniał albo w ogóle nie słyszał, co do niego mówiła. Jakiś taki był mało przytomny w tę niedzielę. A może rzeczywiście jest zakochany? Chryste, chyba nie w tej suce, pomyślała ze złością. Drzwi od dwójki otworzyły się – Baśka zrobiła krok do przodu, ale do gabinetu błyskawicznie weszły dwie osoby – ta cała Majka i szczupła, dość pospolicie wyglądająca blondynka. Baśka stanęła tuż przy drzwiach, ignorując posykiwania osób czekających przed gabinetem. Siedzą tam i siedzą, zżymała się na tamte dwie. W końcu drzwi znowu się otworzyły – a właściwie to Bogdan je otworzył, żegnając się z pacjentkami. Baśka zaczęła gwałtownie machać ręką, chcąc wejść do gabinetu, ale z krzesła zerwał się gruby mężczyzna. Bogdan ją zauważył i przeprosił pacjenta. – Jedną chwileczkę, bardzo proszę, muszę tylko dać coś siostrze. – Skinął na Barbarę i obydwoje uśmiechnęli się, słysząc komentarz zirytowanego grubasa. – Siostra, akurat! – Kto to był? – zaatakowała brata Baśka. – Nie mam pojęcia. – Brwi zdziwionego Bogdana powędrowały w górę. – Pewnie jakiś pacjent. – Nie pytam o tego faceta, tylko o tamte dwie, które przed chwilą od ciebie wyszły. – Dostrzegła, że jej brat chyba się zarumienił, toteż tak długo zasypywała go pytaniami, aż w końcu wyznał, że to znajoma i jej koleżanka, której obiecał zwolnienie. – Lewe zwolnienie? – Słowa Baśki słychać było chyba w całej przychodni. – Cicho, jak rany! Jakie lewe? Ta kobieta jest w ogromnej depresji, dlatego przyjąłem ją poza kolejnością. Zresztą co to ciebie w ogóle obchodzi? – odparł zły, że w ogóle wdał się w jakieś wyjaśnienia. – Masz tu receptę dla mamy i uciekaj, widzisz przecież, ile osób czeka. Barbara nagle zdała sobie sprawę, że w ogóle nie jest tym wszystkim zainteresowana. Zareagowała chyba odruchowo, bo ta Majka… Zadra w sercu tkwiła, pomimo w sumie pomyślnego obrotu

wydarzeń. – Jeszcze tylko ci powiem – zdecydował się raptem Bogdan – że jedną z nich chyba niedługo poznasz. – Jedną już znam. – Baśka zaczęła się denerwować. O co chodzi? – O której mówisz? I dlaczego mam ją poznać? – O tej blondynce, to moja dziewczyna. Obie były blondynkami. Baśka jednak wiedziała instynktownie, że brat nie mówi o Majce. Jego dziewczyna? No, nareszcie.

Rozdział 14 W Szklarskiej Porębie Gdy tylko Majka przekroczyła próg uroczego kamienno-drewnianego domu, rozległ się pisk i skoczyła na nią mała postać. Majka odruchowo złapała dziecko w ramiona i uściskała, bo właściwie co miała zrobić? – Magdusiu, przestań. Chodź tu do mamy. – Podeszła do nich ładna, sympatycznie wyglądająca kobieta. – Złapała córkę za rękę i odciągnęła od gościa. – Jestem Lucyna – przedstawiła się. – A to Henryk, mój mąż. Dziewczynka wyrwała się matce i wbiegła za jakieś drzwi. Po chwili wróciła, ciągnąc za sobą wielkiego, czerwonego, nadmuchanego byka. Majka z wyrzutem spojrzała na Zbyszka. Byk był prezentem gwiazdkowym dla córeczki gospodarzy. Zbyszek go zabrał, bo przecież jechał samochodem, ale prezent miał zostać pięknie zapakowany i wręczony dopiero w Wigilię. Wolski zrobił skruszoną minę. – Chciałem go nadmuchać i zobaczyć, jak będzie wyglądał, ale Magda weszła do pokoju… Więc co miałem zrobić? Dałem go jej, ale wytłumaczyłem, że to od cioci Majki. Widocznie zapamiętała, sądząc po przywitaniu, jakie cię spotkało. – Tak – włączyła się do rozmowy mama Magdy. – Aż jestem zdumiona. Ona nigdy nie podchodzi do obcych. A tu taka reakcja… – Żona jest zazdrosna, jak widzę. Mogę i ja się przywitać? – Tylko nie rzucaj mi się na szyję. – Majka nigdy nie miała problemu z przechodzeniem na ty z nieznajomymi. – Ciebie nie utrzymam w ramionach. – Mrugnęła do Henryka. – Kokietka – mruknęła Lucyna, znowu niezadowolona. Szept był skierowany do Zbyszka, ale Majka usłyszała. Zawsze bacznie obserwowała każdą kobietę, zbliżającą się do jej ukochanego. – Pomożesz mi w kuchni? – Lucyna odciągnęła ją od męża i córki.

Majka ruchem głowy wskazała Zbyszkowi swoją torbę i poszła za panią domu. – Wiesz? – powiedziała Lucyna. – Wolałabym, żebyś nie uwodziła mojego męża. Jestem zazdrosna. Uwodziła? O co chodzi? Przecież ledwo na niego spojrzała. Głupia jakaś ta Lucyna czy co? Od tej chwili Majce już się tu nie podobało. I jeszcze ta kuchnia. Lucyna wyraźnie oczekiwała, że dziewczyna Zbyszka włączy się do pomocy przy kanapkach. Smarowała kromki chleba masłem, układała na półmisku i patrząc wymownie na Majkę, wskazała jej talerze z wędliną i serami. Majka odruchowo zaczęła kłaść na tych skibkach, co było pod ręką. Dodawała plasterek pomidora, ogórka, rzodkiewkę czy kawałek sałaty. Okruszek jajka, łodyżkę szczypiorku, gałązkę pietruszki. Kanapki zaczęły wyglądać bardzo apetycznie. Lucyna spojrzała z uznaniem na dwa półmiski i zdecydowała, że wystarczy. Otworzyła drzwiczki w czymś, co Majka początkowo uważała za komin. Był to szyb windy, a winda już stała na dole. Taka mała, kuchenna winda z dwiema półkami. Zmieściły tam się i półmiski, i szklanki z herbatą, śledzie, korniszony i grzybki. I wszystko, co tam jeszcze Lucyna uznała za stosowne podać na śniadanie. Pociągnęła za linę, a winda pojechała na górę. – Dzięki za pomoc – zwróciła się z uśmiechem do gościa. – Obiad zrobię sama, nie martw się. Uf, z ulgą sapnęła w duchu Majka. Święta w Szklarskiej Porębie minęły szybko. Majka cieszyła się, że wraca do Warszawy. Nudziło jej się bardzo u przyjaciół Zbyszka. Panowie co wieczór siedzieli przed telewizorem i pili alkohol. Lucyna okazała się mało interesująca, a nie wypadało iść na górę, do pokoju, w którym ich zainstalowano, a zresztą tam nawet nie dało się czytać, bo było kiepskie oświetlenie. Zbyszek starał się i był na tyle czarujący, że Lucyna orzekła, że z pewnością zamierzał ożenić się z Majką. – Powiem ci coś. – Spojrzała na nią konfidencjonalnie. – Był tu już kilka razy, bo znają się z Heńkiem jeszcze z czasów przed naszym

małżeństwem. Parę razy przyjeżdżał z dziewczyną, zawsze z inną. I zawsze wiedziałam, że następnym razem przywiezie nową. Lekceważył je wszystkie i prawie nimi poniewierał, a każda i tak była w niego wpatrzona jak w bóstwo. Do ciebie ma zupełnie inny stosunek. Mówisz, że skończyły ci się papierosy, więc Zbyszek bez słowa leci na górę i przynosi nową paczkę. Dzisiaj chciałaś coś z torebki, to sam z własnej woli przyniósł ci tę torebkę z pokoju. Heniek nigdy by tego nie zrobił. A Zbyszek też zachowuje się tak tylko w stosunku do ciebie. Zobaczysz, niedługo będziesz jego żoną. – Założysz się, że nie? Nigdy się ze mną nie ożeni. – O co? Założyły się o butelkę szampana. Obydwie bardzo go lubiły. Majka bardzo chciałaby przegrać, podświadomie jednak czuła, że niestety wygra. – Wiesz, tak naprawdę to ja nie chcę wychodzić za mąż – skłamała. – Nie nadaję się ani na żonę, ani na matkę. – Zobaczymy. – Lucyna była pewna swego.

Rozdział 15 Wiktor – no i po co? Majka zawsze lubiła Wiktora, jednak był dla niej tylko kolegą. Bardzo więc się zdziwiła, gdy w windzie objął ją nagle i zaczął całować. Była to winda w pewnym wieżowcu na Jelonkach, mieszkała w nim koleżanka, która zaprosiła na imieniny Majkę, Wiktora i jeszcze parę osób z pracy. Często organizowali takie spontaniczne spotkania, bo byli bardzo zżyci. Zbyt szybko skończył się alkohol, więc Wiktor zgłosił się na ochotnika, że pójdzie do sklepu. – Pójdziesz ze mną? – Zerknął na Majkę. W tym spojrzeniu było coś takiego, że zgodziła się z ochotą. No i teraz całowali się w windzie jak szaleni. Alkohol, owszem, miał na to wpływ, ale stało się coś takiego, że raptem zaczęły między nimi przeskakiwać iskry i o mało ich nie poparzyły. Kupili alkohol, wrócili do mieszkania Krystyny, znowu klejąc się do siebie w windzie – i po krótkiej rozmowie z gospodynią zamknęli się w drugim pokoju. Nic ich nie obchodziło, co sobie pomyśli reszta gości. Nic ich nie obchodziło, że przecież wszyscy wiedzieli, że Wiktor jest żonaty, niektórzy nawet znali Agnieszkę, jego żonę, bo był z nią kiedyś na jakimś służbowym jublu. Majka chyba też ją wtedy poznała, no i co z tego? Jej zasada „żadnych żonatych” poszła na spacer. Albo w ogóle przestała istnieć. Zbyszek? No co, Zbyszek? A czy dzieje mu się jakaś krzywda? Albo żonie Wiktora? Kto nie wie, tego nie boli – oto jej najnowsza zasada. Nie mogli się od siebie oderwać. W końcu Krystyna zapukała i weszła. Widziała już niejedno, baraszkującą parę w łóżku także. Poza tym była pijana, i to mocno. Ale trzymała pion. Krystyna była alkoholiczką i mogła dużo wypić. Nie przewracała się, nie chorowała, po prostu wpadała w trans, który trwał kilka dni, a potem było trochę spokoju. Tydzień, miesiąc, różnie. Majka dobrze o tym wiedziała, często

wyciągała koleżankę z różnych tarapatów i teraz zmartwiła się, że nie dopilnowała, aby tamta nie piła. Wszystko przez Wiktora, a właściwie przez to, co na nich spadło. – No, króliczki – powiedziała Krystyna i dostała ataku chichotu. – Króliczki, dobrze mi wyszło. Wyłaźcie z tego łóżka, wszyscy już poszli. Chcę spać, a drugiego łóżka nie mam. Majka spojrzała na zegarek. O kurczę, prawie dwunasta! Jak oni teraz wrócą do domu? Wprawdzie niedaleko był postój taksówek, ale czy jeszcze jakaś tam znajdą? Dobra, pomartwią się na dole. Na szczęście nie musiała się kłopotać o to, co powie Zbyszkowi; był w delegacji, w Barcelonie, miał wrócić dopiero za trzy dni. Wiktor złapał swoje ciuchy i zniknął w łazience, nie przejmując się gołym siedzeniem. – Wiesz? – Kryśka spojrzała na Majkę. – Myślałam, że wy nie bardzo się lubicie. Istotnie, do tej pory jakoś nie zwracali na siebie szczególnej uwagi. Nawet dość często mieli odmienne zdanie na różne tematy. Ale przecież w łóżku nie wymieniali poglądów. Walnął w nich piorun, kulisty. Powiedziała to Krystynie. – Nie zdarzyło ci się nigdy nic takiego? Stoisz obok kogoś i nagle, trzask – zaiskrzyło. I to jak. Może to tylko po alkoholu, ale przecież bywałam u ciebie już wiele razy, w towarzystwie tego czy owego. I nigdy nic takiego się nie stało. A dzisiaj, patrz, wsiedliśmy do tej windy i coś nam się porobiło. – Zobaczymy jutro – mruknęła Krystyna, sceptycznie nastawiona do mężczyzn, bo ostatnio miała jakieś kłopoty uczuciowe. Mężczyzna, z którym była związana od wielu lat, niestety żonaty, co przyjmowała z całym dobrodziejstwem inwentarza (inwentarz – niepełnosprawny syn, rzekomy – lub istotny – powód, dla którego ów facet tkwił w małżeństwie), obecnie robił jakieś uniki, co ją dołowało. Na tyle że usiłowała z nim zerwać, w co on z kolei nie chciał uwierzyć. A więc znowu musiała pić. No i piła.

Następnego dnia Majka, zmęczona, bo do domu dotarła późno,

a położyła się jeszcze później, wpisała się do książki wyjść w sekretariacie i zakończyła dzień pracy. Czekała na przystanku tramwajowym, gdy ktoś nagle objął ją od tyłu. – Mogę iść z tobą? – Za nią stał Wiktor. – Do ciebie? Wiedział, że Zbyszka nie ma, wczoraj wieczorem wspomniała, że przynajmniej nie musi się martwić późną godziną, i spytała z przekąsem, co on, Wiktor, powie w domu. W pracy w ogóle o wczorajszym epizodzie nie myślała, nie widziała Wiktora od rana, gdyż pracowali w innych pokojach. Szła do domu, bo chciało jej się spać i tyle. A teraz, na tym przystanku, iskry znowu zaczęły latać w powietrzu. Co jest? Nie czekali na tramwaj, złapali taksówkę. Na Świętokrzyskiej nie zdzierali z siebie ubrań, rzucili się na kanapę i jakoś ubrania nie przeszkadzały im w tym, co się stało. Szybko. Za szybko. Ale mieli czas. Majka poszła do kuchni, przyniosła dwie szklanki herbaty. Nie kawę, bo ciśnienie obydwoje i tak mieli wysokie w tej chwili. Rozebrali się powoli, Majka wyciągnęła pościel i zapomnieli o tej herbacie. – Zbyszek wraca jutro – szepnęła po pewnym czasie. Po którejś powtórce. – Coś wymyślimy. – Wiktor objął ją mocno, bardzo mocno. – Wiesz, wydawało mi się wczoraj, że to tylko alkohol. Chwila. Zdarzenie. A dzisiaj od rana nie mog­łem myśleć o niczym innym… I bez przerwy wychodziłem z pokoju, żeby patrzeć na twoje drzwi. Na szczęście dostrzegłem, że wychodzisz. Nawet nie zdążyłem się wpisać w sekretariacie. – Nie wiem, czy mnie to cieszy. Nie chcę komplikacji. Spojrzał na nią spod oka, z nieodgadnioną miną. Nie mówił o komplikacjach, tylko o pożądaniu. O tych ulatujących wokoło iskrach. O sile przyciągania. A ona, jak to kobieta, wybiegła myślą w przyszłość. Majka znała się na tyle, że wiedziała, kiedy zaczyna się zakochiwać. I bez znaczenia było to, że przecież kochała Zbyszka. Zbyszka kochała, w Wiktorze zaczynała się zakochiwać. Dla niej były to komplikacje, ale to już się działo. Wczoraj może jeszcze nie – lecz dzisiaj tak. Szczególnie po tym, jak usłyszała, że od rana nie myś­lał o niczym innym. Łatwo było ją oszołomić słowami. A przy tym Wiktor

tak cudownie całował. Lubiła takie całowanie, oj, lubiła. Najbardziej. Zbyszek… A, nie będzie teraz myśleć o Zbyszku. – Opowiedz mi coś o sobie. – Przytuliła się do Wiktora. – Tak mało o tobie wiem. Co lubisz, co ci smakuje, jak odpoczywasz, czego pragniesz. Wszystko mi opowiedz. Wszystko? Wiktor nie miał zamiaru mówić wszystkiego. Najchętniej w ogóle niczego by jej nie mówił. Co lubi? Golonkę, placki ziemniaczane, wędkowanie, chodzenie na grzyby. – Ciebie pragnę – wymruczał, lecz na razie nie miał siły na udowodnienie tego. – A lubię mnóstwo rzeczy, sama się przekonasz, po kolei. Majka nie była pewna, o czym on tak naprawdę mówi, cieszyła się jednak z deklaracji, że „się przekona”, co oznaczało, że Wiktor chce kontynuować ich spotkania. Dobrze, na razie jej to wystarczy. A jak będzie, zobaczą obydwoje. Bo nie była pewna swojej wytrwałości. Zakochać się mogła. Nagle, do utraty tchu. Ale odkochać się mogła jeszcze szybciej, już to przerabiała. Okazało się jednak, że jakoś się nie odkochiwała. Zbyszek wrócił, przywitała go czule, on ją też i wszystko było po staremu. Mieszkali sobie wspólnie jak stare dobre małżeństwo. Majka widywała Wiktora codziennie w pracy, pili we dwoje kawę w biurowym barku, czasami zaraz po pracy szli z kilkoma osobami na piwo do pobliskiej knajpki. Siedzieli wtedy obok siebie, dotykali się ramionami lub kolanami, ona kładła dłoń na jego dłoni, patrzyli na siebie głodnymi oczami. – Wymyśl coś – szeptał jej do ucha. Ona? A dlaczego ona? Złościła się, ale te iskry… nie chciały przestać płonąć między nimi. Głupie serce Majki trzepotało, gdy Wiktor patrzył na nią swoimi dużymi brązowymi oczami. Widziała w nich nie tylko pożądanie, ale i czułość, tęsknotę, miłość… Miłość? Och, nie, miłości tam nie było, choć może trochę… – Boję się, Krysiu – powiedział niedawno do Krystyny, która namówiona przez Majkę, niby z własnej inicjatywy zaproponowała mu klucze od swojego mieszkania. – Wyjeżdżam na dwa dni do rodziny. Chcecie klucze? – spytała Wiktora w tramwaju, kawałek jechali razem.

– A dlaczego mnie to proponujesz, a nie Majce? – Był wyraźnie zdziwiony. – Bo widzisz, uważam, i Majka pewnie też tak myśli, choć za nic się do tego nie przyzna, że w takich sprawach inicjatywa należy do mężczyzny. Lubię Majkę i sądzę, że ten cały Zbyszek to facet nie dla niej, ale nie będę teraz z tobą o tym rozmawiać. Ona, wiesz, bardzo dużo dla mnie zrobiła, i też nie będę z tobą o tym rozmawiać. Chciałabym, żeby się czymś ucieszyła. I wiem, że najbardziej ucieszyłoby ją spotkanie z tobą. A gdybyś potrafił coś wymyślić, żeby zostać z nią przez całe dwa dni… – Boję się, Krysiu – powiedział jej wtedy. – Boję się Majki, boję się tej historii. Boję się, bo… Piotrka kocham bardziej niż ją. Na upartego zapewne zdołałbym coś wykombinować i spędzić z Majką te dwa dni. Ale potem mógłbym już sobie nie poradzić. Tak, boję się. Syna nie mogę stracić, za nic. Jest dla mnie najważniejszy. – Nie jestem pewna, czy to rozumiem. – Krysia wysiadała już z tramwaju. – Przemyśl moją propozycję, jeszcze jutro jestem w pracy. – Bardziej niż mnie – szepnęła Majka, gdy koleżanka powtórzyła jej tę rozmowę. – Czyli mnie też. Kocha mnie, ale syna bardziej. Cholera jasna. Boi się. No jasne. Ale ja go chcę… – On też cię chce. Rzecz w tym, że jest odpowiedzialny. Myśli. Rozważa. Nie interesuje go wyłącznie seks. – Widocznie wszystko ma w domu. Seks też. Cholera, cholera jasna! – Majka także miała seks w domu. I na nic nie narzekała. Ale chciała Wiktora. Bez syna, kurczę. Nagle przypomniał jej się Michał. On też miał syna, ale nigdy się nim nie zasłaniał. To znaczy nigdy przez te dwa lata. Dopiero gdy zdecydował, że zostaje z żoną, wspomniał coś o synu. Czy ona zawsze musi się wplątać w taką sytuację? Przecież już postanowiła – żadnych żonatych. Skąd więc teraz ta szarpanina z Wiktorem? I dlaczego szarpanina? Czy to nie może być przyjemny, niezobowiązujący seks? Widocznie nie. Nie wykorzystali wtedy sytuacji, mieszkanie Krystyny stało przez dwa dni puste. Majka udawała, że o niczym nie wie, a przy każdej sytuacji uprzykrzała Wiktorowi życie. Opierała się o niego, niby

przypadkiem, na zebraniu partyjnym – bo obydwoje byli członkami partii. Uznali to za działalność społeczną: partia, związek zawodowy, Liga Ochrony Przyrody; cokolwiek gdzieś się działo, Majka tam była. Okazywało się, że Wiktor też. Pochylała się za bardzo, gdy ktoś – szczególnie jeśli to był pan dyrektor – przypalał jej papierosa. Coś jej upadało, właśnie przed Wiktorem – i zanim on zdążył się schylić, by podnieść, robiła to sama, prowokacyjnie wypinając siedzenie. Mruczała jakieś głupstwa Krystynie do ucha, kiedy szli całym towarzystwem na kawę lub piwo, i śmiały się obydwie w sposób, który przyprawiał mężczyzn (nie tylko Wiktora) o ciarki. W końcu Wiktor się załamał. Czatował na Majkę na korytarzu i podszedł do niej, jak tylko wyszła z pokoju. – Bardzo tęsknię. Weź, proszę, klucze od Krysi. Nie odpowiedziała. Zniknęła w toalecie i została tam z dziesięć minut. Gdy wyszła, nikogo na korytarzu nie było. – Stańska coś od ciebie chce – zakomunikował jej kurdupel, kiedy wróciła do pokoju. Podniosła słuchawkę. – Krysiu, Wiesław mówi, że zaglądałaś. Coś ważnego? – Słuchała przez chwilę. – Dobrze, to za pół godziny w bufecie. – Idę do bufetu – zakomunikowała kurduplowi po dwudziestu minutach. – Pismo do Ciechanowa zaniosłam do sekretariatu, jak coś trzeba będzie poprawić, zrobię to jeszcze dzisiaj. A gdyby było coś bardzo pilnego, po prostu przyjdź po mnie, dobrze? – Uśmiechnęła się, bo było warto. Okazało się – jak podejrzewała – że Wiktor prosił Krystynę o klucze. – Powiedziałam, że muszę zorganizować sobie czas i odpowiem mu pod koniec dnia. Wolałam to z tobą uzgodnić. Jakie masz zamiary? Będziesz się z nim spotykać czy chcesz to zakończyć? – Chcę zakończyć. Ale nie mogę. Chcę zakończyć, ale chcę się z nim spotykać, nic na to nie poradzę. – Majka wyłamywała palce. – Sama tego nie rozumiem. Tak bardzo mnie do niego ciągnie, nie umiem się z tego wyzwolić.

– Dobra, masz te klucze. Pościel odłóż na górną półkę w szafie, ten komplet będzie wasz, nie muszę go przecież prać za każdym razem. Chyba że coś nabroicie, wtedy rzuć wszystko w łazience na podłogę. Dzisiaj w ogóle nie wrócę do domu, możecie zostać na całą noc. – Ale gdzie ty się podziejesz? – zaniepokoiła się Majka, pomna choroby alkoholowej koleżanki. – Nie pijesz już dwa miesiące, szkoda byłoby to stracić. – Spokojnie, będę u Teresy, bez żadnego alkoholu. Ona chce się wypłakać, bo Lena postanowiła zostać w Bułgarii. Zaplanowałyśmy sobie babski wieczór. Majka wzięła od niej klucze i zajrzała do pokoju, w którym pracował Wiktor. – Szukam Krystyny. Ale widzę, że tu też jej nie ma. Poczekała chwilę na korytarzu; po kilku minutach pojawił się Wiktor i razem poszli do bufetu. – Kryśka nie wróci dzisiaj na noc, będzie u siostry. Siostra chce się wypłakać, bo jej córka, zresztą… nieważne. Jeśli chcesz się ze mną spotkać, a przecież to ty ją prosiłeś o klucze, załatw sobie całonocną przepustkę. Nie chcę patrzenia na zegarek i denerwowania się, czy zdążymy na ostatni autobus. Chciał coś powiedzieć, otworzył usta, ale Majka machnęła ręką. Udało jej się to zrobić tak, że nie wylała kawy, którą właśnie niosła do stolika. – Jeszcze nie skończyłam. Ja też mam jakieś tam domowe zobowiązania, mniejsze niż ty, jasne, bo nie mam dziecka. Ale może nawet trudniej mi coś wykombinować niż tobie. Zresztą nie zamierzam się licytować. Chcesz, to załatwiaj, nie załatwisz, rozstajemy się na dobre, bo ja nie mam nerwów na taką szarpaninę. – Przecież ja mogę wszystko. Tylko rzecz w tym, że starałem się… ale wytłumaczę ci to wszystko wieczorem. Spotkamy się w mieszkaniu Krysi, będę tam najpóźniej o siódmej, dobrze? Muszę pojechać do domu, bo o tej porze nie złapię już Agnieszki w pracy, a nie zrobię jej tego – jej i synowi – żeby bez uprzedzenia nie wrócić na noc do domu. – Patrzył na nią z nieprzeniknioną miną. – Możemy zostać do poniedziałku i rano przyjechać razem do pracy.

– Uzgodnię z Kryśką, kiedy mamy zwrócić klucze. Umawiamy się wstępnie na twój wariant, do poniedziałku rano. Ze Zbyszkiem nie miała żadnych kłopotów. Powiedziała mu, że musi zostać u Krystyny, pilnować, żeby nie poszła w tango, bo znowu się jej na to zbierało. Zbyszek znał Krysię i wiedział o jej problemie, więc przyjął tłumaczenie Majki za dobrą monetę. – Dobrze, to ja sobie chłopaków zaproszę. Dawno się nie widzieliśmy, ucieszą się. – Dawno się nie upiliście – mruknęła z przekąsem Majka, zła o ten wieczór z „chłopakami”. Nie lubiła Jerzego. I nie ufała mu. Co to za przyjaciel, który próbował poderwać dziewczynę kumpla, czyli ją, Majkę. Kiedyś, gdy jeszcze te męskie wieczory odbywały się u Zbyszka, a ona na stałe tam nie mieszkała, była tylko częstym gościem, Jureczek wszedł do drugiego pokoju, w którym coś tam właśnie robiła, i zaczął ją całować. Tak zaskoczył Majkę, że przez chwilę nie reagowała. Oczywiście potem odepchnęła go i zrugała, ale potem, jak Zbyszek był w delegacji – a ona już mieszkała na Świętokrzyskiej – ów niby to przyjaciel zatelefonował, proponując wspólną kawę. Oczywiście na Świętokrzyskiej. Na jej odpowiedź, że przecież Zbyszka nie ma, odparł, że właśnie dlatego dzwoni. Może i coś by z tego wyszło, ale Jurek po prostu jej się nie podobał. W ogóle. Ale dobrze, niech sobie Zbysio ma ten swój męski wieczór. Wyrzuty sumienia? A co to takiego? Przecież Zbyszkowi nic się nie stanie, z pewnością o niczym się nie dowie, więc wszystko w porządku. Czyż nie?

Rozdział 16 Inni wokół Barbara czekała i czekała, ale Marek się nie pojawiał. Do pracy nie zadzwonił, do domu też nie, lecz byli przecież umówieni, więc wcześniej nie przejmowała się jego milczeniem. Teraz najpierw się zdenerwowała, potem jednak zaczęła się martwić. Nigdy dotąd tak się nie zachowywał; obydwoje byli dość punktualni, Marek bardziej, Barbara mniej. Ale teraz to ona na niego czekała całe pół godziny. W Telimenie zawsze prawie wszystkie stoliki były zajęte i przechodząca obok kelnerka już dwa razy pytała, czy ma jeszcze coś podać, wyraźnie okazując, że siedząca przy stoliku samotna kobieta blokuje miejsce. Na dodatek zamówiła tylko herbatę… W chwili gdy Barbara zrezygnowała już z dalszego czekania i dała znak ręką, że prosi o rachunek, do kawiarni wpadł zziajany Marek. Z ulgą opadł na krzesło obok Baśki, a gdy kelnerka podeszła z rachunkiem, zamówił kawę i jakiekolwiek ciastko. – Może być szarlotka? – Może być. Dwie szarlotki – rzucił bez pytania, wiedział bowiem, że Barbara lubi ciasto z jabłkami.– Przepraszam cię najmocniej, myślałem, że załatwię wszystko wcześniej. Do tej pory nic nie mówiłem, bo chciałem, żeby to była niespodzianka. Zjedzmy te ciastka i porywam cię w pewne miejsce.

Markowi udało się zakończyć skomplikowaną sprawę zamiany mieszkań. Od tygodnia mama mieszkała już w pokoju z kuchnią na Kasprzaka, a on trzy dni temu przeprowadził się na Jana Kazimierza. Rozstanie z Danką okazało się dość trudne, dziewczyna w ogóle nie zdawała sobie sprawy z tego, że jej – bądź co bądź – prawie narzeczony, już od dwóch miesięcy ma nową miłość i planuje przeprowadzkę do nowego mieszkania. Swojego mieszkania. Bez niej, Danuty. I żadnego

ślubu nie będzie. Wspólnej przyszłości też już nie. A teraźniejszość właśnie się skończyła. Bez apelacji. Marek spakował w dwie walizki swoje ubrania, inne rzeczy pozostawił bez żalu. A co tam, płyty i książki będzie miał nowe. Do nowego mieszkania na razie kupił tylko czajnik, kilka szklanek, garnuszek (uwielbiał jajka na miękko), patelnię i komplet sztućców. Lodówka została w kuchni, były też szafki, w łazience także. Odkupił od poprzedniej właścicielki umeblowanie: dwa regały, stół, szafę, krzesła, dwa fotele i wersalkę. Zamierzał kiedyś je wymienić, ale na razie musi być tak, jak jest. Nabył dwie zmiany pościeli, kilka ręczników, dwie ściereczki kuchenne, dwa obrusy i uznał mieszkanie za zagospodarowane. Dla Baśki była to wielka niespodzianka. Mieszkanie było małe i niezbyt ładne. Ale samodzielne. Barbara mieszkała przy Międzyborskiej, w dwóch pokojach, sama. Dawno temu rodzice założyli jej książeczkę mieszkaniową i dzięki drobnemu oszustwu udało się otrzymać spółdzielczy przydział na M-3. Uważała to mieszkanie za najpiękniejsze na świecie. Urządzone było jak większość M-3: meblościanka w większym pokoju, tapczan, szafa i biurko w sypialni. Na biurku maszyna do pisania i tysiące różnych kartek, notesów, ołówków, ryza papieru maszynowego i telefon. W kilku miejscach leżały kolorowe poduszki, na półkach stały wazoniki z suszonymi kwiatami, leżały pluszowe misie (tylko misie, żadnych piesków ani kotków), na drzwiach balkonowych wisiała słomiana mata, na której zwykłymi szpilkami poprzypinano kolorowe pocztówki. Dla jednej osoby było to gniazdko idealne. Dwie osoby też mogłyby tam mieszkać, uznała Baśka. I raptem przyszło jej do głowy, że gdyby tak Marek zechciał… Gdyby tylko zapytał, porozmawiał, zastanowił się, może mogliby doprowadzić do zamiany jej dwóch pokoi i jego kawalerki na jakieś większe, wspólne mieszkanie. Spojrzała na niego. O coś pytał. Nie usłyszała, zajęta obmyślaniem nowego życia. Przy Zbyszku nigdy nie robiła takich planów. Ale Zbyszek był zupełnie inny. Przy nim czuła się ubezwłasnowolniona. Widziała, że nie ma mowy o jakiejś wspólnej przyszłości, więc żyła z dnia na dzień. Zostawił ją, potem „odgrzał” sobie na chwilę, a później

zostawił ponownie. Marek był inny, przy nim czuła się jakoś tak „przyszłościowo” właśnie. Ale wiedziała, że jeszcze za wcześnie na takie myśli. Tym, że Marek zaczął budować swoje własne życie, była bardzo zaskoczona i wielce ją to ucieszyło. Co będzie dalej, czas pokaże. Na razie na wszystko jeszcze za wcześnie. Ale może… chwileczkę, a gdyby tak zaprosić go na rodzinny obiad? Do Piastowa? Tylko jak to zrobić, musi znaleźć jakiś pretekst. Pomyśli. Może umówi się jakoś z Bogdanem. On, zdaje się, ma jakąś dziewczynę. Oj, dawno braciszka nie widziała i trochę straciła z nim kontakt. Trzeba to naprawić. * Bogdan patrzył na Mirkę, zastanawiając się, jak w ogóle mógł bez niej istnieć do tej pory. Zakochał się chyba pierwszy raz w dorosłym życiu, szkolnych miłości nie brał pod uwagę. To uczucie spadło nań tak nagle, pewnie dlatego, że dotąd w ogóle nie miał czasu ani na kobiety, ani na przygody, ani nawet na żadne bliższe znajomości. Tylko praca i praca. Kursy, konferencje, pacjenci. W niedziele zaś mama i siostra. I na tym koniec. A tu raptem pojawiła się Mirka. – Słuchaj, nie poszłabyś ze mną w niedzielę na obiad do mojej mamy? – Ale… Jak to? – Mirka nie zdołała wykrztusić z siebie nic więcej. – No, po prostu. Wiesz, Baśka widziała cię kiedyś w przychodni, a ja jakoś się wygadałem, że nie jesteś zwykłą pacjentką. – Baśka? – Mirka słyszała już kiedyś to imię, jednak nie zanotowała w pamięci, któż to taki. – Moja młodsza siostrzyczka, bardzo dla mnie ważna. Zawsze wszystko umiała ze mnie wyciągnąć, a od momentu kiedy o tobie usłyszała, prawie już nas swata. Na dodatek wciągnęła do spisku mamę i teraz obydwie chcą cię poznać. – Swata? Mirka zaczęła być zła. A co, pan doktor psychiatra jest ubezwłasnowolniony? Sam nie potrafi wybrać sobie kandydatki na żonę? A skoro wybrał ją, Mirkę, to sposób, w jaki jej to oznajmia, jest

najgorszy z możliwych. I, do cholery, jakie „swata”? Przecież ona jest od niego o tyle starsza! W ogóle ta znajomość nie powinna wykroczyć poza kontakty lekarz–pacjent. Musi się z tego wyplątać, po prostu musi. Tylko jak to zrobić? Kochała go. Była beznadziejnie głupia i już.

Rozdział 17 Wiktor c.d. Majka zdjęła folię ze schabu, który upiekła wczoraj. Zapakowała połowę, drugą część zostawiła Zbyszkowi. – To na obiad, na jutro. Ale dla ciebie, nie dla twoich „chłopaków”. Spojrzał na nią i nic nie powiedział. Już wiedziała, kto zje schab. No cóż, dobrze, jego sprawa. Ona swoją połowę też zje z kimś. U Krystyny była za dziesięć siódma. Zamierzała się spóźnić, chciała, żeby Wiktor stał pod drzwiami i czekał. Ale nie potrafiła się spóźniać. Przez chwilę zastanawiała się, czy nie wejść piętro wyżej, by tam poczekać na niego. Potem zjechałaby windą i udawała, że dopiero przyszła. Odrzuciła ten pomysł, bo Wiktor, zobaczywszy, że jej nie ma, mógłby sobie pójść. Takie niemądre myśli przelatywały jej przez głowę, że sama się z siebie śmiała. Rozpakowała schab, pokroiła go na plasterki, ułożyła na półmisku. Będzie na kolację – albo jutro na obiad. Ponownie owinęła go folią i wstawiła do lodówki. Spojrzała na zegarek – dziesięć po siódmej. Wiktora nie było. Wyjrzała przez okno, niestety nie widziała stąd przystanku ani drogi od przystanku, bo okno wychodziło na drugą stronę budynku. Dwadzieścia po siódmej; Wiktora nadal ani śladu. Majka zaczęła być zła. Ma tu siedzieć i czekać? No, cholera. Ale wrócić nie mogła, bo co powie Zbyszkowi? Poza tym on tam już pewnie pije z tymi swoimi „chłopakami”. Złapała z regału Kryśki jakąś książkę. O, wiersze Gałczyńskiego. Świetnie, lubiła go. Zaczęła czytać, ale litery skakały jej przed oczami, słowa rozmywały się w niewyraźne smugi. Nie chwytała rymów. Odłożyła tomik i wyciągnęła z lodówki butelkę wina. Wino, niestety, zawsze u Kryśki było. Majka jakoś uporała się z korkiem i nalała sobie pół szklanki. Za piętnaście ósma, chyba zaraz szlag ją trafi. Nalała sobie drugą porcję wina. Było raczej słabe, bo w ogóle nie czuła, że pije alkohol. Wtedy rozległ się dzwonek. Był taki głośny, że aż podskoczyła.

Spojrzała przez wizjer. Wiktor, któż by inny. Przez chwilę miała ochotę nie otworzyć, ale oczywiście tylko przez chwilę. Szarpnęła drzwiami. Wiktor od progu wyszeptał: „przepraszam, przepraszam”; wszedł, a ona powróciła do picia wina. Nalała sobie trzecią szklaneczkę i wychyliła dwoma łykami. Widziała, że spodziewał się wymówek, więc przewrotnie nic nie mówiła. Zaczęła rozpinać sweterek, specjalnie włożyła właśnie ten błękitny z tysiącem guziczków. W niebieskim było jej do twarzy, a guziczki… mężczyźni lubili je rozpinać. Teraz jednak robiła to sama. Powoli – dwa guziczki i łyk wina. Łyk wina i kolejne dwa guziczki. Wiktor postawił przy wersalce jakąś torbę, poszedł do kuchni, przyniósł sobie kieliszek. – O, jaki pan wytworny! – Majka podniosła szklankę. – Ze szklanki pić nie uchodzi. – Łyk wina, kolejne dwa guziczki. – Dolej mi, bo nie mam paliwa do rozpinania tych guzików. Wiktor wyjął jej szklankę z ręki, odstawił na stół i sam się zajął guzikami. Majka usiłowała wysunąć się z jego objęć, ale jakoś kiepsko jej to szło. Wino robiło swoje. Machnęła ręką i pozwoliła mu dokończyć to, co sama rozpoczęła. Ale chwileczkę, nie tak szybko. Gdy już była bez sweterka i bez stanika, wstała i przyniosła z kuchni nową butelkę wina. Ta pierwsza raptem się skończyła, bo Wiktor trochę pomógł w jej opróżnianiu. – Dziękuję, że na mnie nie krzyczysz za to spóźnienie – powiedział, obejmując ją, taką nagą do połowy i wyluzowaną. Majka nie zwracała uwagi na nic poza szklanką z winem, chociaż tego wina prawie już tam nie było. Wiktor zdjął sweter i koszulę, przywarł nagim torsem do jej piersi, wtulając nos w okolicę ucha. – Nie pij już – poprosił. – Chodź do sypialni. Próbował podnieść ją z wersalki, ale Majka ani drgnęła. – Chyba to nasze ostatnie spotkanie – ogłosiła nieco drżącym głosem. Oczywiście głos ją zawiódł po alkoholu, nie z powodu tego, co chciała powiedzieć. – Nie pytam, dlaczego się spóźniłeś, bo albo powiedziałbyś prawdę, albo byś skłamał. Jedno i drugie jest dla mnie nie do przyjęcia. Kiedyś już zmarnowałam dwa lata, spotykając się z kimś żonatym. Wtedy wierzyłam, że on się rozwiedzie. Albo nie rozwiedzie, ale wybierze życie ze mną. Wybierał, na przykład, od piętnastej do

dwudziestej. Nigdy w soboty. Nigdy w niedziele. Nigdy w święta ani w sylwestra. Odchodził i wracał, a ja go przyjmowałam. – Sięgnęła po szklankę, upiła łyk i zapaliła papierosa. Zarzuciła sobie na ramiona sweter Wiktora. – Potem to odchorowałam, ale skończyło się, przeżyłam i powiedziałam sobie: nigdy więcej. Udawało mi się do tej pory. Dopiero teraz… Nie wiem, co takiego jest między nami, że trudno mi cię odrzucić. A czuję, że muszę. – Wstała i zaczęła się ubierać. Wiktor na to nie pozwolił. Podniósł ją, jakby była piórkiem, i zaniósł do sypialni. Przegrała tę walkę, bo chyba nie chciała jej wygrać. Wtuliła się rozpaczliwie w jego ramiona, a po chwili łzy spłynęły jej po twarzy. – Nie chcę cię kochać, nie chcę. Zniknij z mojego życia – łkała. Ale chyba nie miała na myśli: „zniknij natychmiast”. Odwróciła się plecami do Wiktora, wcisnęła w niego i po chwili już spała. A on miał jej coś ważnego do powiedzenia i nie wiedział, czy znajdzie w sobie tyle siły. Chodziło o to, że niebawem jej życzenie się spełni. Zniknie z jej życia. Tylko może jeszcze nie dziś. Nie jutro. Więc kiedy, do jasnej cholery? Ona nie chciała go kochać? Przecież to on nie chciał jej kochać. Ale on zaczął i nie mógł się z tego otrząsnąć. Początkowo to było tylko pożądanie. Alkohol, zbliżenie. I raptem stało się to potrzebą, nic już w domu nie smakowało, wszystko było nie takie, każda chwila bez niej wydawała się stracona. Cały czas chodził rozkojarzony, podenerwowany, nieprzytomny. Agnieszka zauważyła, że coś się z nim dzieje, nie rozumiała, o co chodzi, zaczęła się złościć, kłócić, zrzędzić. Syn podświadomie wyczuwał, że między rodzicami coś się psuje, zrobił się marudny, płaczliwy, niegrzeczny. Bartek był najważniejszy, Wiktor za nic nie chciał go stracić. Rozstanie nie wchodziło w grę, nie zostawiłby dziecka, a zresztą wiedział przecież, że Majka nie nadaje się na żonę. Ani na matkę, nawet gdyby jakimś cudem udało mu się zatrzymać Bartka. Próbował się odciąć, nie myśleć o niej, zapomnieć. Nie było to łatwe, bo przecież widywali się codziennie, mimo że pracowali w innych pokojach. Złościł się, że ciągle jej pragnie, i wkurzało go, że nie może tego pragnienia zaspokajać tak często, jak chciałby. Czyli chyba

codziennie. Krystyna nigdy nie odmówiła im kluczy, ale Majka nie zawsze chciała albo nie zawsze mogła przyjść – on zresztą też nie zawsze mógł się wyrwać. Agnieszka pracowała na zmiany i czasami Wiktor musiał zostać w domu z synem. A gdy Majka chciała, nie bardzo przyjmowała do wiadomości jego „nie mogę”. Marszczyła brwi i potem nie odzywała się przez cały tydzień. Później miękła, spotykali się, była czarująca i cudowna. A jego postanowienia o zakończeniu tego… wszystkiego – nawet nie wiedział, jak nazwać ich relację – bladły i znikały. Zdecydował się więc na radykalny krok i załatwił sobie przeniesienie do dzielnicowej rady narodowej na Pradze-Północ. Już od pierwszego kwietnia, czyli za dwa tygodnie. Nie mógł się zmusić do przekazania tego Majce. Może po prostu nie powie i już. Dowie się przecież sama. A jeśli się na niego wścieknie, tym lepiej. Przytulił się do jej pleców i zdołał zasnąć. Rano obudził go zapach smażonego boczku. – Wstawaj. – Majka zajrzała do sypialni. – Jajecznica gotowa. Nieumalowana, rozczochrana, z opuchniętymi oczami, wyglądała… cudownie. Jak ucieleśnienie bogini seksu. Uznał, że nie da rady. Przynajmniej jeszcze te dwa tygodnie. Cały dzień spędzili w łóżku, seksu nie było wcale tak dużo. Przytuleni do siebie jak dwie przyspawane połówki, rozmawiali, rozmawiali… O ulubionych potrawach, piłce nożnej, dawnych wakacjach i ulubionych miejscach. O książkach, filmach, teatrze. Okazało się, że obydwoje lubią prawie to samo. Prawie – bo gust muzyczny mieli całkiem inny. Wiktor nie przepadał za muzyką klasyczną, co Majkę bardzo zdenerwowało. Zaczęła mu tłumaczyć, że chyba nigdy nie słyszał Czajkowskiego, Rachmaninowa, Chopina. Lecz on tylko kręcił głową. – Dobrze, odpuszczę ci, ale pójdziesz ze mną przynajmniej na Jezioro łabędzie – targowała się Majka. Obiecał jej, choć wiedział, że już nie pójdzie z nią nawet do kina… W poniedziałek rano, w autobusie, gdy jechali do pracy, spytał o następne spotkanie. Z osłupieniem usłyszał, że od czwartku nie będzie jej w pracy przez kilkanaście dni. Wyjeżdża na Wielkanoc do Szklarskiej Poręby, oczywiście ze Zbyszkiem. Mówiła mu o Zbyszku, jakby

chodziło o koleżankę z pracy. Nie wiedziała, że na sam dźwięk tego imienia on, Wiktor, dostaje wysypki? Że jest zazdrosny? Że tylko myśli o tym, jak ona ze Zbyszkiem..? Że denerwował się, gdy słyszał, jak w gronie znajomych opowiadała o czymś, co robiła razem z tamtym? Ale wciąż tam był. Myślał. O sobie, o niej, o swoim synu. – Czyli nie spotkamy się już przed świętami? – upewnił się jeszcze. – No, tak wyszło. Wiktor otworzył usta, by powiedzieć, że nie spotkają się też po świętach. Nie zamierzał podawać jej telefonu do nowej pracy. Majka znała wprawdzie jego domowy numer, ale nie przypuszczał, żeby zatelefonowała do domu. Nigdy tego nie zrobiła. Miał nadzieję, że wytrzyma i do niej nie zadzwoni. Że nie zrobi tego natychmiast po świętach.

Rozdział 18 Tylko ja Wielkanoc w Szklarskiej okazała się tak samo nudna jak Gwiazdka. Tym nudniejsza, że w grudniu przyjechaliśmy na kilka dni, a teraz siedzieliśmy tu prawie dwa tygodnie. Na szczęście pogodę mieliśmy bardzo dobrą, więc jeździliśmy po okolicy, a w grudniu nie było to możliwe. Wybraliśmy się nawet do NRD, do Görlitz. Miasto jak miasto, ale kupiłam tam sobie najwygodniejsze buty na świecie. Buty Baty. W życiu się tak nie denerwowałam, jak wtedy gdy z powrotem przekraczaliśmy granicę. Byłam święcie przekonana, że celnicy przeszukają mój bagaż i zabiorą te buty. Podobno byłam żółta i szczękałam zębami, może dlatego celnicy machnęli ręką na nasz samochód. Żeby nie mieć kłopotów z wzywaniem karetki pogotowia… Henryk twierdził, że wszyscy go tam znają, więc mog­libyśmy przewieźć, co tylko by się nam zamarzyło, i żaden celnik nie zajrzałby do bagażnika. Mógł tak sobie gadać, ale ja szczękałam zębami jeszcze następnego dnia. Po powrocie do Warszawy z osłupieniem dowiedziałam się, że Wiktor już z nami nie pracuje. Podobno przeniósł się, na własną prośbę, do dzielnicowej rady narodowej na Pradze. Krystyna, odpytywana przeze mnie na tę okoliczność, twierdziła, że nie zna żadnych szczegółów, ale dziwnie odwracała oczy. – Ej, Pinokio – powiedziałam jej. – Nos ci się wydłuża. Nie chcesz, nie mów, właściwie niewiele mnie to obchodzi. Tym razem nie odwróciła oczu. Zmrużyła je tylko kpiąco i podniosła w górę ten swój wydłużony nos. – Wiem, nie wiem, i tak nic nie powiem. Zresztą przecież w ogóle cię to nie interesuje. Interesowało mnie, i to bardzo. Ale się zawzięłam. Odszedł, nic nie powiedział, trudno. Przeżyję. Przecież sama chciałam, żeby zniknął z mojego życia. I dobrze. Nacierpiałam się przez Michała, teraz nie

zamierzam już cierpieć. Mam Zbyszka, którego przecież kocham jak szalona. Szalona. Szalona. Otóż to. Poszłam popłakać do toalety. Czasami naprawdę nie lubiłam siebie. I sama tej głupiej Majki nie mogłam zrozumieć. Nie wiedziała, czego chce, była chwiejna, niestała, bardzo niemądra. Ona? Czyżby tkwiły we mnie dwie Majki – jedna taka, jaka naprawdę chciałabym być – miła, ciepła, serdeczna, żona-matka-przyjaciółka; druga taka, jaka chyba naprawdę jestem – wiarołomna, niezdecydowana, uparta, bardzo często niemiła, przewrotna… Stop! Za dużo tych negatywnych cech. Będę nad sobą pracować.

Wiktor zadzwonił do mnie po tygodniu. Nie widzieliśmy się prawie miesiąc i tęskniłam jak potępieniec. Pobrzmiewał mi w głowie pewien fragment wiersza. Lubiłam poezję, dużo czytałam i wiele utworów umiałam na pamięć, wcale się ich nie ucząc.

Nie widziałam cię już od miesiąca

I nic. Jestem może bledsza, Trochę śpiąca, trochę bardziej milcząca, Lecz widać można żyć bez powietrza!1

O mało nie wyrecytowałam tego do słuchawki. Ale przecież nie może wiedzieć, że jednak tęsknię, że tak bardzo chciałabym go zobaczyć, że zabolało mnie jego zniknięcie, choć właściwie powinnam być wdzięczna, bo to najrozsądniejsza rzecz, jaką zrobił. Więc oczywiście powiedziałam coś zupełnie innego. – Nie, nie chcę się z tobą spotkać. Po co? Już w ogóle zapomniałam o twoim istnieniu. Nie dzwoń do mnie. – Odłożyłam słuchawkę. Kurdupla szczęśliwie nie było w pokoju. Wszystko we mnie dygotało. Łzy leciały mi po twarzy, choć wcale nie płakałam. Czułam na sobie ręce Wiktora, długie smukłe palce, które tak lubiłam. Mocne ramiona, w których mnie trzymał jak nigdy nikt. I usta, z pięknie wykrojoną dolną wargą, które uwielbiałam całować. Plecy, w które wtulałam twarz, gdy zmienialiśmy pozycję w łóżku. A niech to szlag! Do pokoju zajrzała Kryśka. – Nie ma Wiesława? Na długo wyszedł? Nie zdążyłam odpowiedzieć, a zresztą nie musiałam, drzwi się otworzyły i stanął w nich mój sąsiad. Trzymał w ręku książkę do podpisu, dwie moje sprawy też tam były, ale teraz mnie to nie obchodziło. – Idziemy do bufetu – obwieściłam i wyszłam, ciąg­nąc Krystynę za rękę. Nie słuchałam, co tam mówi kurdupel, a gadał coś. – Słuchaj, on powiedział, że to ma być na wczoraj. – Krysia była wyraźnie przejęta. Widziałam, że trzyma coś w ręku. I to coś wyglądało jak klucze od jej mieszkania, zawinięte w dużą szarą kopertę. Widziałam taki pakunek już wiele razy, rozpoznawałam go. – Dzwonił do ciebie, tak? – zaatakowałam ją natychmiast po zamknięciu drzwi od pokoju. – Chodźmy do tego bufetu, pogadamy – znęcała się nade mną Krystyna. Dobra koleżanka, lepsza od Mirki, której do tej pory nie powiedziałam ani słowa o Wiktorze, choć to właśnie ona była mi chyba najbliższa. W ogóle nic nie wiedziała, nie miała pojęcia o tym, że się spotykamy. Ach nie, już się nie spotykamy. Spotykaliśmy się. Jak to

boli… Nie mówiłam Mirce, bo w tych kwestiach była bardzo staroświecka. Romans z żonatym mężczyzną nie mieściłby się jej w głowie. Ledwo tolerowała mój związek ze Zbyszkiem – że niby tak bez ślubu (dwudziesty wiek, cholera!). Jeszcze nie wiedziałam wtedy, że i ona… bez ślubu, cha, cha, cha, ale śmieszne! Lubiłam ją o tyle, o ile mogłam lubić inną kobietę, bo generalnie rodzaj żeński był dla mnie mało interesujący. Zbliżyłyśmy się podczas tej wyprawy do Burgas, ale już po powrocie z urlopu spotykałyśmy się rzadko. Właściwie tak we dwie to chyba wcale, w większym gronie od czasu do czasu. Bardziej byłam zżyta z Kryśką, którą starałam się wyciągać za uszy z tego jej picia, co zresztą mi się nie udawało. Ale te klucze, jej mieszkanie, sprawa z Wiktorem, którą tylko ona znała – tak, można powiedzieć, że byłyśmy zaprzyjaźnione. I teraz ta moja biurowa przyjaciółka czerpała wielką przyjemność z mojej udręki. – Tak, dzwonił do mnie. – Otworzyła usta dopiero, gdy usiadłyśmy przy stoliku, a przed nami parowały dwie szklanki czarnej kawy plujki. Mieszałam swoją, udając obojętność, a tymczasem moje oczy wpatrywały się uparcie w szarą kopertę, którą położyła na stoliku. Czy mi się zdawało, czy coś brzęknęło, jak ją kładła? – Skarżył się, że nie chcę go widzieć? – Prosił mnie o klucze. To znaczy prosił, żebym dała je tobie, on będzie na Jelonkach zaraz po pracy. Powiedział, że będzie stał pod moimi drzwiami, dopóki nie przyjdziesz. – To możesz oddzwonić, niech nie stoi. Bo ja nie chcę tych kluczy. I naprawdę nie chcę go widzieć. Jasne, że to nieprawda. Niczego bardziej nie pragnęłam. Chciałam złapać te klucze i już, teraz, jechać do mieszkania Krysi. Pal licho Zbyszka, z którym właśnie dzisiaj miałam iść na urodziny Heleny. Pal licho Helenę, która ze trzy razy się upewniała, czy przyjdziemy. Pal licho moją jako taką już wypracowaną postawę na nie wobec wszystkich facetów świata (znowu mi się zrobiło tak jak po Michale; Zbyszek był wyjątkiem, ponieważ uczucie do niego… ale nie chciałam się teraz zastanawiać nad uczuciem do Zbyszka). Podobno jestem uparta. Zbyszek mawia, że tym uporem sama sobie

szkodzę. Bo jak się uprę, trwam w tym, co zdecydowałam, nawet jeśli zaraz wewnętrznie zmieniam zdanie. Teraz więc też postanowiłam się uprzeć. Pragnę Wiktora, usycham bez niego, tęsknię i cierpię. Ale wytrwałam już tak długo, wytrwam dłużej. Muszę, bo przecież nic się nie zmieniło. W dalszym ciągu jest z Agnieszką i w dalszym ciągu istnieje Bartek. A ja – mam Zbyszka. No więc niech tak zostanie. Wstałam, nie dopiwszy tej kawy, i szybko wyszłam z bufetu. Bałam się, że jak tam zostanę, to nawet jeśli Kryśka już nic więcej nie powie, w pewnej chwili rzucę się na tę kopertę z kluczami i pojadę na Jelonki. Już teraz, natychmiast, nie czekając do końca pracy. Krycha chyba jeszcze chciała coś dodać, ale w myślach zatkałam uszy. Wbiegłam na siódme piętro, nie czekając na windę, i zajrzałam do pokoju Heleny. – O szóstej, prawda? Pokiwała głową, a ja machnęłam ręką i poszłam do siebie. Wiesław podetknął mi pod nos jakieś pismo z uwagami naszego dyrektora. – Bierz się do roboty, natychmiast, już dwa razy dzwonił – sapał z oburzeniem. Wzięłam się więc, zadowolona, że mam czym zająć myśli. Wiedziałam, że niedługo się spotkamy, bo Krystyna wkrótce miała urodziny i zawsze zapraszała to samo grono znajomych. Nie widziałam powodu, dla którego miałabym nie pójść na to przyjęcie. I poszłam oczywiście. Wiktor zjawił się także. Bardzo uważałam, żeby nie znaleźć się z nim sam na sam, nawet w przedpokoju. Cały czas bolało mnie serce. Miałam dreszcze. Nie wiem, jak mi się udało nie rzucić na niego. Siedzieliśmy po dwóch stronach stołu, tańców nie było, piliśmy bardzo mało. Krystyna znowu miała okres trzeźwości, więc chcieliśmy, by tak zostało. Poprosiłam Zbyszka, żeby po mnie przyjechał, i zrobił to. Wszedł nawet na górę, przecież znał Krysię. Mina Wiktora w chwili gdy ujrzał Zbyszka, wiele mi wynagrodziła. Postanowiłam uznać ten epizod za zakończony. Epizod? A cóż by innego? I myślcie sobie, co chcecie.

11 Maria Jasnorzewska-Pawlikowska, Miłość.

Rozdział 19 Pojawia się Andrzej Wszyscy zebrali się w sekretariacie, było tłoczno i gwarno, zgromadzeni czekali na sygnał Alicji, sekretarki. Helena trzymała wielki bukiet kwiatów, Majka dzierżyła w dłoniach dwutomowy album o starej Warszawie. Dotychczasowy dyrektor, Waldemar Groński, odchodził z pracy. Dostał awans, choć nie wszyscy tak oceniali jego przejście do Komitetu Wojewódzkiego PZPR, gdzie otrzymał dość ważne stanowisko. Był żegnany z żalem, gdyż powszechnie go lubiono. Każdy się zastanawiał, jaki będzie następny szef. Dyrektor Groński, wyraźnie wzruszony, powiedział kilka słów na pożegnanie: – A teraz, moi drodzy, chciałbym wam przedstawić swojego następcę. Oto pan Andrzej Tulawski, jestem przekonany, że będzie dobrym zwierzchnikiem. Życzę owocnej współpracy – zakończył i zniknął. Sekretarka podawała najbliżej stojącym tacę z kruchymi ciasteczkami, prosząc o przekazywanie jej dalej, ale nikt nie wykazywał szczególnego apetytu. Majka szturchnęła w bok Helenę i szepnęła: – Chodźmy na kawę, strasznie tu nudno. – Przystojny ten nowy, co? – Helena zerknęła na nią, ciekawa jej zdania. Dyrektor Tulawski był wysokim, proporcjonalnie zbudowanym mężczyzną, o gęstych szpakowatych włosach i pociągłej twarzy. Miał krzaczaste nastroszone brwi i brązowe oczy. Może i był przystojny, w potocznym znaczeniu tego słowa, ale Majki jakoś nie zauroczył. Dla niej jeszcze ciągle ideałem urody był pewien niebieskooki szatyn średniego wzrostu. I nie były to oczy Zbyszka. A zresztą przecież Zbyszek w ogóle nie był w jej typie.

Nowy szef nie napracował się długo na swoim stanowisku; w czerwcu, w wyniku reformy administracyjnej kraju, rozpoczęła się likwidacja warszawskiej wojewódzkiej rady narodowej. Pracownicy otrzymywali służbowe przeniesienia do rad dzielnicowych lub przedsiębiorstw państwowych. Majkę przekorny los skierował do rady narodowej na Pradze, a gdy odmówiła – przecież tam pracował Wiktor – przedstawiono jej propozycję pracy w Centrali Zakładu Usług Radiotechnicznych i Telewizyjnych (ZURiT), na stanowisku kierowniczym. Nową pracę rozpoczęła we wrześniu. Przez lipiec i sierpień w likwidowanej radzie narodowej właściwie nie było nic do roboty, choć oficjalnie „likwidowano wydział”. Polegało to na podpisywaniu listy obecności, potem pracownicy grali w brydża albo jeździli nad Wisłę, do jachtklubu, gdzie też grali w brydża. Rzeczywista likwidacja wydziału nastąpiła w ciągu kilku dni i polegała na wpakowaniu segregatorów do wielkich koszy, które następnie przekazano do archiwum, gdzie ktoś te dokumenty opisywał (chyba?) i przenosił do innego archiwum (chyba?). Jednak los tych akt już nikogo w wydziale nie obchodził. Majka wspominała czasami, z jaką pieczołowitością sporządzała tysiące tabelek i innych zestawień – teraz to wszystko gdzieś zniknęło, pewnie na zawsze. W następnym roku Majka znowu zaczęła pracę w nowym miejscu, do którego trafiła w wyniku kolejnej reformy. Polikwidowano bowiem jednostki branżowe, takie jak ZURiT, ELDOM, ARGED, Foto-Optyka, a zamiast nich powołano wojewódzkie przedsiębiorstwa handlu wewnętrznego. W Warszawie było to SPHW z siecią oddziałów dzielnicowych; Majka trafiła do oddziału śródmiejskiego. Ze zdziwieniem spostrzegła, że w gronie dyrektorów znalazł się Andrzej Tulawski, dawny szef z Filtrowej. Tu był jednym z trzech zastępców. Oczywiście przypomniał sobie Majkę i nawet jakby się ucieszył na jej widok. – Jaki ten świat jest mały – wygłosił odkrywcze stwierdzenie. – Witam w gronie współpracowników. Coś tam uprzejmie odpowiedziała i wróciła do swoich

obowiązków. Kierowała komórką kontroli wewnętrznej, podlegała bezpośrednio dyrektorowi naczelnemu, nie musiała się więc bratać z zastępcami. Aczkolwiek przyjazne stosunki nigdy nikomu nie zaszkodziły. Krystyna Krystynę skierowano do pracy w radzie narodowej na Ochocie. Nie była zadowolona, znowu miała problem z alkoholem, a wśród kolegów nie znalazła wsparcia. Na dodatek pensję miała dość mizerną, a wydatki… No tak. Majka spytała dyrektora o możliwość zatrudnienia koleżanki. Akurat w oddziale tworzyła się nowa komórka, dział łączności z klientem, taka moda na otwartość i kontakty – były więc wolne etaty. – Posłuchaj – zaprosiła Krysię do Horteksu i przedstawiła jej ofertę. – Jest wolny etat, rozmawiałam z dyrektorem, zgodził się, mogłabyś u nas pracować. Tylko wiesz, waham się. Mówię szczerze, jak jest. Poręczę za ciebie, ale jeśli wytniesz mi jakiś numer… Czy nie mogłabyś się leczyć, esperal czy co tam? – Załatwię to, przysięgam. – Krystyna zrobiłaby wszystko, byle tylko wyrwać się z tej Ochoty. Z początku było dobrze, bardzo się starała i choć esperalu nie wszyła, udawało jej się nie pić. Może dlatego, że jej wieloletni ukochany, Roman, nareszcie stał się wolnym człowiekiem. Jego niepełnosprawny syn, dla którego – jak twierdził – tkwił w nieudanym małżeństwie, niedawno zmarł i teraz Roman wystąpił o rozwód. Krystyna unosiła się nad ziemią ze szczęścia. Szczęście jednak, wiadomo, rzecz ulotna. Po dwóch miesiącach Roman poinformował ją, że wyjeżdża służbowo na pół roku do Libii, musi teraz, bo taka okazja już mu się nie trafi. Jak wróci, będzie już po rozwodzie, bo zostawia wszelkie wymagane pełnomocnictwa adwokatowi – i wtedy się pobiorą. I cóż miała zrobić biedna Krystyna? Po wyjeździe Romana znowu poszła w tango. Majkę szlag trafiał. Odwoziła koleżankę do domu i zamykała na klucz, klucze zabierała, a rano jechały taksówką do pracy. Tak dzień po dniu, aż wreszcie wydawało się, że tamta wyszła z ciągu alkoholowego i zapewniała, że da

sobie radę. Majka nie bardzo w to wierzyła, ale zaczęło jej już brakować pieniędzy na taksówki. Zbyszek pukał się w głowę i złościł. – Oszalałaś, wiesz? Dopóki ona sama nie zechce przestać pić, tak naprawdę przestać, żadne metody nie pomogą – perswadował. Miał rację, nie pomogło nawet zamykanie koleżanki na klucz w mieszkaniu, bo Kryśka wpadła na iście diabelski pomysł – spuściła przez okno, na sznurze od bielizny, koszyk z pieniędzmi, uprzednio uzgodniwszy z sąsiadem z parteru, palącym papierosa na ławce przed klatką, że ten kupi jej alkohol. Jakich argumentów użyła, aby go do tego namówić, jak wyjaśniła, dlaczego sama nie może wyjść z domu i dokonać zakupu – tylko ona wiedziała. I sąsiad, oczywiście. W każdym razie gdy Majka przyjechała następnego dnia rano, żeby zabrać koleżankę do pracy, ta nie była w stanie podnieść się z łóżka. Z dumą opowiedziała, jak zdobyła alkohol, i odwróciła się twarzą do ściany. Majka była wściekła, ale podjęła jeszcze jedną desperacką próbę. Przypomniała sobie psychiatrę, do którego poszła kiedyś z Mirką. Załatwił jej wtedy kilka dni zwolnienia, bo musiała (chciała tak mocno, że aż musiała) jechać ze Zbyszkiem na święta do Szklarskiej Poręby, a nie miała już urlopu. Ten psychiatra spotykał się wtedy z Mirką. Trzeba sprawdzić, gdzie on teraz pracuje, i zaciągnąć do niego Kryśkę, choćby za włosy. Majka umówiła się więc z Mirką, z którą już dość długo nie utrzymywała kontaktu, ale ponieważ koleżanka miała w domu telefon, nie było kłopotu z odnowieniem znajomości. – Nie jestem już z Bogdanem – wyjaśniła z nutką żalu Mirka. – U niego zawsze na pierwszym miejscu była, jest i będzie praca. Na mnie miał czas tylko w przerwach. A tych przerw było mało, coraz mniej. Nie chciałam tak. Poza tym znasz moje poglądy. Ja, cholera, chciałabym tak jak należy, ślub, dzieci, ale, co tam, sama rozumiesz… Majka nie rozumiała, ale uznała, że to nie jej sprawa. Teraz miała na głowie Krystynę. – Przyjmuje w tej samej przychodni, w której wtedy byłyśmy, trafisz przecież – powiedziała Mirka, pociągając nosem. Oczy miała bardzo smutne, mimo dziarskiej miny. Prawda była taka, że Bogdan rzeczywiście dużo pracował, ale

zawsze jakoś znajdował czas na spotkania z Mirką. Niekiedy zdarzało się jednak, że musiał odwołać randkę, bo któryś z pacjentów potrzebował pilnej konsultacji. Mirka początkowo to akceptowała, z czasem jednak przestała. Ciągle miała kompleks różnicy wieku i wmawiała sobie, że jest dla Bogdana nieatrakcyjna i jeśli on się z nią spotyka, to tylko dlatego, że akurat nic lepszego mu się nie trafiło. A jak nadarzy się cokolwiek innego, chociażby niespodziewana prośba któregoś z pacjentów, to pan doktor skwapliwie korzysta z pretekstu i odwołuje sam na sam z Mirką. Bogdan nie potrafił jej przekonać, że te zarzuty są bez sensu. W końcu zmęczyli się tym wszystkim obydwoje i zerwali ze sobą. Mirka nie rozwodziła się nad całą tą sprawą, Majka jednak wyczuła, że koleżanka przeżyła rozstanie bardziej, niż chciała to okazać. Postanowiła, że jednak spróbuje jakoś pomóc biedaczce. Taka już była, wtrącalska. Chciała coś zrobić, mimo że teraz miała na głowie swoje kłopoty. Po pierwsze, Kryśkę. Po drugie, chyba znowu zaczęła się zakochiwać w… Ale to potem, teraz najważniejsza była Krystyna. – Umówiłam cię na piątek ze znajomym psychiatrą. – Majka zajrzała do pokoju Kryśki i wywołała ją na korytarz. Tu, gdzie teraz pracowały, nie było żadnego bufetu ani barku, tylko mała ciasna kuchenka, w której pracownicy mogli zaparzyć sobie kawę, lecz brakowało tam miejsca, żeby z tą kawą usiąść, wypić ją i pogadać. Była to duża niedogodność, ale na razie nic się nie dało zrobić. – Gdzie? Do kogo? Nie znam, nie pójdę, wstydzę się. – Krystyna wiła się jak piskorz. – To ja się wstydzę. Za ciebie. Ten pierwszy raz pójdę z tobą. Co zrobisz później, to już twoja sprawa. Chcę ci tylko powiedzieć, że nic więcej dla ciebie nie zrobię. Zapijesz, nie przyjdziesz do pracy, wylatujesz. Sama o to poproszę dyrektora. Czy ty mnie rozumiesz? Umawiałyśmy się przecież. Poszły, Majka wprowadziła koleżankę do gabinetu, przedstawiła ją i wyszła. Czekała pod drzwiami pół godziny. Z irytacją stukała paznokciami w stolik, kręciła nogą piruety, wstawała i siadała, nosiło ją.

Inni pacjenci, jeśli także się niecierpliwili, nie okazywali tego. Przecież psychiatra to lekarz duszy, a tę trudno uzdrowić natychmiast. Wymagało to wiele czasu i cierpliwości.

Krystyna panowała nad sobą przez dwa tygodnie, potem jednak zniknęła. Nie przychodziła do pracy, nie zatelefonowała do Majki. Ta zaś po kilku dniach złamała swoje przyrzeczenie, że już nigdy nic więcej nie zrobi, i któregoś pojechała wieczorem na Jelonki. Dzwoniła i stukała do drzwi, nikt jednak jej nie otworzył, choć przez chwilę zaciemniło się oczko judasza. Dobra, nie to nie. Majka odpuściła, ileż można… Potem ktoś z działu kadr powiedział jej, że Krystyna przysłała pocztą prośbę o rozwiązanie umowy o pracę. Majce było bardzo przykro, z wielu powodów. Chyba też podświadomie dlatego, że traktowała Krystynę jako ostatnie ogniwo łączące ją z Wiktorem, o którym ciągle pamiętała, choć te wspomnienia nie były już takie bolesne. Najbardziej utkwiła jej w pamięci ich ostatnia rozmowa, a właściwie przedostatnia, ostatnia była przez telefon. Podczas tej przedostatniej, właśnie w mieszkaniu Krystyny, przed wielkanocnym wyjazdem Majki, Wiktor wyznał jej, że nikogo nie kochał tak mocno. Z wyjątkiem syna oczywiście. Majka nie chciała ciągnąć tej rozmowy; oświadczyła mu wtedy, że nie obchodzą jej takie porównania. Kocha czy też nie, razem i tak nie będą, więc koniec bajki. Oczywiście wtedy nie wierzyła w ów koniec, a co było po powrocie z urlopu, pamiętała do dziś. Zrejterował czy też okazał hart ducha? Teraz było jej wszystko jedno. Może dlatego, że…

Rozdział 20 Giżycko – Wyjechałabym raz gdzie indziej, Szklarskiej już po prostu nienawidzę. Wiesz, że mi się tam nudzi. Nudzi. Nudzi. – Majka chodziła za Zbyszkiem po całym mieszkaniu i powtarzała te słowa jak mantrę. – Nudzi. – Dobrze, zrozumiałem już za pierwszym razem. Słyszę. Pomyślę. Zbyszek był trochę zły, bo już się wstępnie umówił z Henrykiem. Planowali wypad do Drezna, nawet na kilka dni, Henryk miał tam jakiegoś znajomego. Ale prawdą było, że Lucyna musiałaby zostać w domu, a oni dwaj i Majka… Zanudziłaby się, fakt. A ich zadręczyłaby na śmierć – „A nie pijcie tyle”; „Chodźcie do muzeum”; „Ja chcę zobaczyć Zwinger i całą galerię obrazów”; „Chcę zwiedzić skarbiec…” – podczas gdy obydwu interesowałoby pewnie tylko muzeum armii NRD. I jakieś knajpki, w których podają schwarzer steiger. Majka piwa nie lubiła, a już ciemnego za nic nie wzięłaby do ust. Więc wyjazd do Drezna nie był najlepszym pomysłem. Zbyszek zrobił rozeznanie w pracy, ale już było trochę późno, najlepsze miejsca wczasowe zostały rozdzielone. Od czego jednak znajomości, jeździł przecież po całej Polsce, spotykał różnych ludzi. Zdecydował się w końcu na Giżycko. Kolega, radny z tamtejszej gminnej rady narodowej, bez problemu załatwił domek w jednym z ośrodków wczasowych. Nad Niegocinem, w pięknym miejscu. W wartburgu zmieściło się wszystko – i wędki, i torby, i mnóstwo książek, bez których Majka nigdzie się nie ruszała. – Po co bierzesz te leżaki? – śmiał się Zbyszek. – Myślisz, że tam, na miejscu, nie mają czegoś takiego? Majka tylko wzruszyła ramionami. Oczywiście, że mają. Ale ona, to chyba jasne, nie będzie siedziała na brudnych leżakach. Prawie goła przecież, bo marnych dwóch skrawków materiału, z których składał się kostium kąpielowy, nie można uznać za ubranie.

Jechali do tego Giżycka i jechali. Legionowo, Pułtusk, Wielbark, Szczytno – wreszcie dotarli na miejsce. Domek jak domek, na szczęście z toaletą. Cienkie ściany, nieszczelne okna, niezbyt wygodne tapczaniki, stolik i dwa fotele. Do tego duży radioodbiornik, mało potrzebny, bo Majka i tak zabrała ich radio tranzystorowe. Obydwoje uwielbiali „Lato z radiem” i słuchali go codziennie. Pierwsze trzy dni były wspaniałe. Zbyszek dostał na cały pobyt rower wodny, pływali więc sobie po jeziorze, pogodę mieli piękną, Majka natychmiast opaliła się na czekoladowo, Zbyszek, niestety, miał dość jasną cerę i najpierw robił się czerwonawy. Majka śmiała się z niego, ale po trzech dniach już trochę zbrązowiał. Łowili ryby – o dziwo, Majka złapała bakcyla, moczyła haczyk w wodzie bardzo chętnie, wszakże pod warunkiem że Zbyszek założył na ten haczyk robaka, a następnie zdjął rybę, która na taką przynętę się połakomiła. Złowione ryby wypuszczali z powrotem do wody. Zbyszek początkowo oponował, bo bardzo lubił ryby i mógłby je jeść codziennie. – Chyba oszalałeś, jeśli myślisz, że ja będę je smażyć. Nawet gdybyś je wypatroszył, oskrobał i zrobił wszystko, co tam trzeba przy nich zrobić. Reakcja Majki na nieśmiałą sugestię Wolskiego co do spożycia połowu była absolutnie jednoznaczna – Zbyszek istotnie musiałby być szalony, aby pomyśleć, że Majka zajmie się czymś tak prozaicznym, jak przyrządzenie kilku ryb. Teoretycznie mógłby to zrobić sam, ale, no cóż, on też mógł bez nich wytrzymać. Zresztą kilka razy były w stołówkowym menu. Czwartego dnia zaczęło padać. Na dodatek wyroiły się komary. Całe chmary, miliony komarów. Były w każdym miejscu, oczywiście w domku także, pomimo że dokładnie zamykali drzwi i okna. Ktoś powiedział Majce, że komary nie lubią witaminy B, kupiła więc w aptece kilka opakowań, rozpuszczała pigułki na białą gipsową masę i na noc smarowała nią sobie twarz oraz dłonie. Resztę ciała chroniła kołdrą. Ale te giżyckie komary absolutnie lekceważyły wszelkie zabezpieczenia i cięły biedaczkę mimo tej witaminowej maski. Zbyszka jakoś mniej atakowały, widocznie jego krew nie była dla nich taka

smaczna. Brzydka pogoda trwała i trwała, ataki komarów nie ustawały i wreszcie Majka nie wytrzymała. – Najmocniej cię przepraszam, już nigdy nie będę narzekała na wyprawy do Szklarskiej. Proszę, uciekajmy stąd, naprawdę wolę resztę urlopu spędzić na Świętokrzyskiej. Zostali jeszcze dwa dni, zwiedzili kwaterę Hitlera w Wilczym Szańcu w lesie gierłoskim. Pojechali też do Świętej Lipki. Resztę atrakcji pozostawili sobie na kiedy indziej. Teraz wystarczyło im tych Mazur na długo. Gdy tylko wrócili do Warszawy, pogoda natychmiast się poprawiła. Ale Majka nie miała już ochoty na żadne wyjazdy. Ten urlop nie był udany.

Rozdział 21 Majka i inni Barbara szturchnęła brata łokciem w bok. Denerwował ją tym swoim wystudiowanym spokojem, nienaganną fryzurą, zaprasowanymi w kant spodniami. – Jeszcze nie tak dawno obiecywałeś, że poznamy jakąś dziewczynę. Twoją dziewczynę. I gdzie ona jest? – Bodziak ma dziewczynę? Mama niosła pełną tacę, Bogdan zerwał się z krzesła, chcąc wyjąć jej tę tacę z rąk, ale już stawiała ją na stole. Cotygodniowy niedzielny obiad miał się ku końcowi, teraz jeszcze obowiązkowy sernik i czarna kawa. – Mamo, Basiu, przestańcie. – Wił się jak piskorz. – Dobrze wiecie, że nie mam czasu na dziewczyny. – Właśnie, synu, właśnie. I bardzo mnie to martwi. Chciałabym mieć wnuka. Albo wnuczkę. – To może twoja córeczka się postara? – Bogdan zaczynał się irytować, jak zawsze, kiedy zaczynały tę swoją starą śpiewkę o upływie czasu i tak dalej. Baśka się spłoszyła. Sama zaczęła tę rozmowę, ale nie przypuszczała, że brat odbije piłeczkę w jej stronę. Dzieci… Na ten temat nie rozmawiała jeszcze z Markiem. Zresztą nie rozmawiali jeszcze o ewentualnym małżeństwie. Ani nawet o wspólnym zamieszkaniu. Po co, skoro każdemu było wygodnie w swoich czterech ścianach? No, według Marka każdemu. Bo gdyby to zależało od niej, Barbary, mieszkaliby już razem. W ogóle ostatnio jakoś chyba się między nimi nie układało. Nie spotykali się już codziennie. Czasami Marek nawet do niej nie telefonował. Denerwowało ją to, bo zaczynała sobie przypominać Zbyszka. „Zadzwonię do ciebie” – zapewniał. Nie mówił jednak kiedy, a ona siedziała wieczorami, wpatrując się w aparat i zaklinając

słuchawkę. Teraz zaczynało się to samo. Nie mogła do tego dopuścić. Ale co miała zrobić? Trzymała się dzielnie i do tej pory nie zniżyła się jeszcze do błagania: „Zadzwoń”, „Przyjdź”, „Podaruj mi swój czas”. Chciała porozmawiać o tym z bratem, przecież w końcu był psychiatrą… Ale nie, brat odpada. Nie byli ze sobą aż tak blisko. A zresztą Basia nie wierzyła w psychiatrów. * Majka weszła do gabinetu doktora Drwęckiego i wyciągnęła do niego rękę. – Pamiętasz mnie, prawda? Spojrzał na nią dziwnie, uścisnął jej dłoń i skinął głową. – Pamiętam, oczywiście. Zazwyczaj przyprowadza mi pani nowe pacjentki. – Przyprowadziłam jedną. Ja jestem druga. Właściwie to ja byłam pierwsza, a przyprowadziła mnie do ciebie Mirka. Brwi Bogdana powędrowały w górę. – Tak, oczywiście. A co panią do mnie sprowadza? – Z uporem ignorował jej próbę mówienia sobie per ty. – Dwie sprawy. Zawodowa i prywatna. Od której mam zacząć? – Nie czekając na odpowiedź, dodała: – Bo jeśli od prywatnej, to będę ci mówiła po imieniu, doktorze Bogdanie. A jeśli od zawodowej, mogę mówić „panie doktorze”, jeśli tak wolisz. – Może być „Bogdanie” – poddał się. – A najpierw poproszę sprawę zawodową. – Dobrze – zgodziła się i opowiedziała mu o swoich problemach z bezsennością. Nie mogła zasnąć. Albo zasypiała i budziła się w środku nocy. Często też przewracała się po łóżku przez całą noc. Nawet z tego powodu przeniosła się ze spaniem do małego pokoju. I była bardzo niezadowolona, że Zbyszek nie protestował. Bogdan pomyślał chwilę, zanotował coś w karcie pacjenta – Majka miała już u niego taką kartę – i wypisał receptę. – Preferuję środki naturalne, gimnastykę przed snem, wietrzenie pokoju, mleko z miodem. Zapisałem też łagodne tabletki wyciszające,

proszę tylko nie brać ich codziennie. To raczej lek uspokajający, barbiturany proponuję niechętnie. Mam nadzieję, że to wystarczy. Jeśli nie, spróbujemy innego leczenia. – Dziękuję. – Majka schowała receptę. – Czy teraz ja mogę wcielić się w rolę pana doktora? Brwi Bogdana znowu powędrowały w górę. Nie odezwał się, ale Majka nie czekała na odpowiedź. – Powiem bez owijania w bawełnę. Nie lubię krążyć wokół tematu, a przecież z psychiatrą nie muszę, prawda? – I opowiedziała mu, jakie wnioski wyciągnęła ze swojego ostatniego spotkania z Mirką. – Nie wnikam w to, co się między wami wydarzyło, i nie wiem, kto tak naprawdę chciał tego rozstania. Być może zainicjowała je Mirka, ale ty, jako psychiatra, powinieneś w sposób właściwy odczytać jej zachowanie. Powinieneś wiedzieć, że u kobiety „nie” nie zawsze oznacza „nie”. Czasami oznacza: „tak, tak, tak, tylko mnie zrozum i poproś”. Znam Mirkę i wiem, że wciąż cierpi. Bardzo mnie to martwi, chciałabym jej pomóc. – Zdaje się, że w ogóle lubisz pomagać? – Pan doktor wreszcie przemógł swoją niechęć mówienia pacjentkom per ty. – Ach, jednak coś rozumiesz! – prychnęła Majka. – To może wiesz, dlaczego Mirka odsunęła się od ciebie? Bo to ona zerwała, prawda? – Prawda. Nie mogła zrozumieć, że dla mnie praca jest na tyle ważna, że czasami wybieram spotkanie z pacjentem, a nie z nią. – No więc jednak nie rozumiesz. Mirka uważa, że nie jest już dla ciebie atrakcyjna. Albo że nigdy nie była. Początkowo spotykałeś się z nią, bo tak jakoś wyszło, a potem uznałeś, że już cię nie interesuje. Wytłumaczyła Bogdanowi stanowisko Mirki, tak jak sama pojmowała całą tę sytuację, choć przyjaciółka naprawdę w ogóle nic takiego jej nie mówiła. Majka jednak znała ją dość dobrze, w Bułgarii przegadały całe dnie, leżąc na plaży, pijąc wino i włócząc się po okolicy. Poprzedni facet Mirki był od niej o piętnaście lat starszy, jeszcze poprzedni o dziesięć. – Wiesz, nigdy nie zainteresowałabym się młodszym mężczyzną – powiedziała jej kiedyś, gdy leżały na plaży.

Obok nich ulokowała się niekonwencjonalna para; widać było, że mężczyzna jest sporo młodszy od swojej towarzyszki. Nie aż tak, żeby wyglądał jak jej syn, na tyle jednak, aby dało się zauważyć sporą różnicę wieku, którą podkreślały liczne zmarszczki na twarzy kobiety. – A co ci to przeszkadza? – zdziwiła się Majka. – Przecież Bernard jest dużo starszy od ciebie. – Był. Zapomniałaś, że Ben już nie istnieje w moim życiu? – Nie zapomniałam, ale pamiętam, ile ma lat. – Ale to on był starszy. Nie ja. Zmarszczki u mężczyzny… A co ja ci będę tłumaczyć, sama powinnaś to rozumieć. Majka wtedy nie rozumiała. Ona nigdy nie pytała mężczyzny o wiek, bo po prostu nie obchodziło jej to. Wystarczyło, że facet jej się podobał. No, ale ona nigdy nie była z jednym mężczyzną tak długo, żeby ten spostrzegł, że to jej przybywa zmarszczek. – Posłuchaj – powiedziała teraz Bogdanowi. – Mirka nie wie, że do ciebie przyszłam. Tym bardziej nie wie, że chciałam z tobą o niej porozmawiać. I liczę, że się nie dowie. Mam też nadzieję, że dobro pacjentów nie było tylko wymówką z twojej strony i że tak naprawdę nie chodziło ci o zmarszczki na twarzy mojej przyjaciółki. Jeśli tak jest, to wiedz, że Mirka z pewnością chętnie zgodzi się na spotkanie z tobą. I na kolejne, o ile dobrze się do tego przyłożysz. Wstała i skierowała się ku drzwiom. – Za fachową poradę nic sobie nie policzę. Potraktuj to jako barter, bo ja tobie też nie zapłacę za tę receptę. Zresztą pewnie niedługo spotkamy się znowu, bo naprawdę mam kłopoty z bezsennością. * Mirka wyszła z pracy. Bolała ją głowa i gardło, kaszlała jak dychawiczny pinczerek. Oczy łzawiły tak, że nawet już ich nie wycierała. Ledwo co widziała, nic więc dziwnego, że nie dostrzegła małego białego fiacika, stojącego po przeciwnej stronie ulicy. Nie usłyszała też klaksonu. To znaczy klakson słyszała, pomyślała nawet: Co za kretyn, czemu trąbi, przecież nic nie jedzie. Nie spojrzała w tamtą stronę, chciała jak najprędzej znaleźć się na przystanku, dojechać do domu i wejść pod kołdrę. Jutro niedziela, może wystarczy półtora dnia

w łóżku. Aspiryna, gorąca herbata z cytryną, płukanie gardła. – Widzę, że rzeczywiście nie chcesz mnie znać. – Obok niej rozległ się głos, który przywoływała przed snem każdego wieczoru. Zasmarkana, załzawiona, zakaszlana, ale była szczęśliwa. Nie wiedziała nic o roli, jaką w jej szczęściu odegrała wizyta dawnej przyjaciółki u doktora Drwęckiego. I nigdy nie miała się o tym dowiedzieć, bo Bogdan jej nie powiedział, a Majkę spotkała dopiero po kilku latach, w okolicznościach niesprzyjających koleżeńskim pogawędkom. * Marek wysiadł z samochodu i zobaczył pod swoim blokiem Danutę. Patrzyła na zegarek i spacerowała tam i z powrotem. Chyba wyszczuplała, pomyślał i ruszył w jej stronę. – Przechodziłaś tędy? – zapytał z ironicznym uśmieszkiem. – Nie. – Hardo uniosła głowę. – Przyjechałam tu specjalnie. – Bardzo za tobą tęsknię, miałam nadzieję, że cię zobaczę. Zaprosisz mnie na kawę? Zaprosił. O Baśce nawet nie pomyślał. Właściwie to myślał o niej już coraz rzadziej. A Danka… spodobała mu się ponownie. Na razie jednak wstrzymał się z propozycją następnego spotkania. Wiedział przecież, gdzie ona mieszka, i miał zapisane wszystkie jej numery telefonów. Ale można powiedzieć, że historia tych dwojga zatoczyła koło. Po paru dniach Marek ze zdziwieniem stwierdził, że to właśnie Danusia była – jest? – dziewczyną jego życia. Mimo zauroczenia Baśką, na tyle silnego, że odszedł od Danuśki, teraz wystarczyło kilka chwil, aby sobie przypomniał, kiedy mu było najlepiej. A Majka? Zdziwił się, bo pierwszy raz jej wspomnienie nie wzbudziło w nim żadnych emocji. Czyżbym w końcu się wyleczył? – spytał sam siebie. I odpowiedział sobie twierdząco. Pomyślał, że w ogóle by się nie zmartwił, gdyby już nigdy w życiu miał jej nie spotkać. I w zasadzie prawie tak się stało, bo choć po kilku latach się spotkali, ale było to spotkanie całkiem przypadkowe. Przypadkowe było zresztą również spotkanie z Baśką, również po

latach, gdyż niestety (niestety dla Baśki), ich historia jeszcze się nie zakończyła…

Rozdział 22 Szpital i znowu Andrzej Koleżanka, która pracowała w tym samym pokoju co Majka, przyniosła z sekretariatu dokumenty. Majka nie miała osobnego pokoju, choć była kierownikiem działu. Warunki lokalowe w nowej pracy okazały się dość kiepskie. Małgorzata, siedząca przy sąsiednim biurku, była średnio sympatyczna. Ale i tak dobrze, że Majka miała tylko jedną współtowarzyszkę, w innych działach było gorzej. A dział kontroli wewnętrznej zajmował dwa pomieszczenia, więc prawie luksus. Czasami Majka musiała przeprowadzić jakąś dyscyplinującą rozmowę, wtedy Małgorzata przechodziła do drugiego pokoju, tam zawsze było wolne biurko, bo pracownicy wyjeżdżali gdzieś na kontrolę. – Nowa poczta, tu kładę wszystko – zameldowała Małgosia. – Idę zrobić sobie herbatę, chcesz też? Majka nie chciała, przejrzała pocztę, w której nie było nic szczególnego, wróciła więc do sprawozdania kwartalnego, gdyż musiała je skończyć na jutro. Nagle zrobiło jej się duszno, a serce zatrzepotało gwałtownie. Urwało się, wpadło do żołądka, następnie podskoczyło i znalazło się w gardle, a po chwili wróciło na swoje miejsce. Małgorzata weszła ze szklanką herbaty w ręku akurat w chwili, gdy Majce wypadł z ręki długopis i nie mogła się po niego schylić, bo pociemniało jej w oczach. – Coś się dzieje? – Koleżanka postawiła herbatę i podniosła długopis. – Jesteś bardzo blada. – Tak. – Majka oparła się łokciami o biurko. – Kręci mi się w głowie i serce mi podskakuje. Małgorzata wcześniej pracowała w Szpitalu Klinicznym Dzieciątka Jezus przy Lindleya. Obsługiwała aparat do EKG i trochę się napatrzyła na ludzi chorych na serce. Przyjrzała się uważnie Majce. Spocona, blada, oddychała ciężko i nie wyglądała dobrze. Małgorzata złapała za słuchawkę telefonu i rozmawiała kilka minut.

– Ubieraj się, jedziemy zrobić elektrokardiogram, koleżanka ma teraz dyżur, przyjmie nas bez czekania. Pojechały – i Majka już została w szpitalu. Pielęgniarka robiąca badanie w pewnym momencie poleciła jej zostać na leżance i nie wstawać. Sama wpadła do pokoju obok, zostawiając otwarte drzwi. – Zawał! Panie ordynatorze, mam pacjentkę z zawałem! Zaczęła się bieganina. Majka początkowo nie pojęła, że te okrzyki pielęgniarki dotyczą właśnie jej, i leżała spokojnie. Dopiero, jak przenieśli ją na ruchome łóżko i powieźli gdzieś szpitalnym korytarzem, taką na wpół rozebraną, jedynie przykrytą narzuconą bezładnie bluzką, zrozumiała, że ta cała krzątanina jest spowodowana jej stanem. Zawał? Zawsze jej się wydawało, że przy zawale występują silne bóle w klatce piersiowej, a ona nie odczuwała niczego, jedynie miała duszności i dziwne kołatanie serca. Które zresztą nasilało się i przechodziło. Wjechała do pokoju, w którym leżały trzy osoby, podłączone do dziwnych aparatów. Ją przysunięto, wraz z łóżkiem, do identycznej aparatury, stojącej pod oknem. Małgorzata, towarzysząca jej cały czas, trzymała ją za rękę i szeptała: „Nie denerwuj się, nie denerwuj się”. Tak, łatwo powiedzieć, ale trudno się nie denerwować, gdy ma się zawał, pomyślała Majka. Poprosiła lekarza o wyjaśnienie, co się z nią dzieje. Usłyszała, że jednak na zawał to nie wygląda, ale coś jest nie tak z sercem, więc musi zostać kilka dni na obserwacji. Przestraszony Zbyszek przywiózł do szpitala piżamę, kapcie i przybory do mycia. Potem poszedł do ordynatora i dowiedział się, że u Majki podejrzewają syndrom WPW2. – Ten rodzaj dolegliwości, choć to właściwie nie choroba, a raczej wrodzona wada serca, jeszcze nie jest dobrze rozpoznawalny – powiedział mu lekarz, po uzyskaniu zgody Majki na informowanie Zbyszka o stanie jej zdrowia. Musiała podpisać specjalne oświadczenie, w którym wskazała Wolskiego jako osobę najbliższą. – Na dodatek szacuje się, że zaburzenie to występuje u jednej do trzech osób na tysiąc. Przy czym częściej dotyka mężczyzn – dodał. – Rozumie pan więc, że… żonę… musimy dokładnie przebadać. Dla jej dobra. A, tak, i dla dobra medycyny, pomyślał Zbyszek, ubawiony tą „żoną” ze znakiem zapytania i wahaniem w głosie ordynatora.

– Oczywiście – zgodził się z lekarzem. Majka poprosiła Małgosię, żeby przyniosła jej coś do czytania. Czuła się całkiem dobrze, przewieziono ją już do ogólnej sali, a właściwie można powiedzieć, że była to sala dla VIP-ów, bo dwuosobowa. Znalazła się tu dzięki Małgosi, która na kardiologii znała chyba wszystkich, łącznie z ordynatorem. Książkę przyniósł jej osobiście… dyrektor Tulawski. – Proponuję swoją ulubioną powieść – rzekł, podając Majce Szarą Wilczycę Jamesa Olivera Curwooda. – Na pewno będzie dobra na takie szpitalne leżenie. Bardzo się wzruszyła. I wyborem lektury – skąd wiedział, że kochała takie książki? – i tym, że właśnie on przyszedł. Bowiem zaczynała być nim zafascynowana. Tak już z nią było, że zawsze musiała mieć jakiś obiekt uwielbienia. Nieważne, że istniał Zbyszek. Nieważne, że to on był miłością jej życia. W tym momencie jeszcze o tym nie wiedziała. Wiedziała tylko, że nie wszystko wygląda tak, jak chciałaby, żeby było. Bo – mimo że udawała silną i mocną – w istocie była słaba i krucha. Chociaż udawała niezależną, wyzwoloną kobietę, w istocie chciała być małą kobietką, spętaną węzłem małżeńskim, niańczącą jakieś maleństwo (przecież nie lubi dzieci!). A Zbyszek nie dosyć, że nie mógł mieć dzieci, to jeszcze nie kwapił się z proszeniem jej o rękę. Wprawdzie ostatnie fascynacje Majki i tak dotyczyły – mimo przyrzeczeń, że już nigdy więcej – osobników żonatych, ale co tam. Dzisiaj jest żonaty, jutro może nie być. O pokrętności tego rozumowania nie chciała teraz myśleć. W tej chwili istotna była sama fascynacja. Zainteresowanie. Nowy obiekt do uwodzenia. Rzeczywiście miała męski charakter, uwodzenie było jej żywiołem. * Andrzej Tulawski nie mógł zrozumieć sam siebie. Miał już pięćdziesiątkę na karku – co nie oznaczało, że uważał, że to tak dużo – przeszedł w życiu niejedno, sądził, że teraz przed nim już tylko ślub córki, pewnie niedługo; potem jakiś wnuk od syna, kilka lat pracy i emerytura. Swoje w życiu już wypił, swoje w życiu już przejadł, tak mawiał. Uczucia? Ach, nie bardzo je znał, za szybko się ożenił, za

szybko miał dzieci, za szybko okazało się, że to jego życie rodzinne… Nie o czymś takim marzył w młodości, szczególnie gdy trafił do jednostki wojskowej w Bydgoszczy, do lotnictwa, jako mechanik pokładowy. Teraz dziwił się więc, że zwraca uwagę na zalotne miny i zaczepne półsłówka pewnej kędzierzawej młodej kobiety. Była nieduża, szczupła, zgrabna. A także wygadana, obrotna, przebojowa. Przymilna, śmiała, zadziorna. Miała piękne oczy i miły uśmiech. Rany, tyle określeń na opisanie jednej osoby? No właśnie, sam nie wiedział, że ma tak bogate słownictwo. A pewnie znalazłby jeszcze więcej słów, gdyby pomyślał. Chwileczkę – jak to, gdyby pomyślał? Przecież ciągle o niej myślał. Kiedy nie przyszła do pracy i dowiedział się, że jest w szpitalu – na dodatek, że to jakieś kłopoty z sercem – poczuł się, jakby nad jego głową ktoś zgasił słońce. Wchodził do pokoju, w którym siedziała – zawsze wpadał tam na kawę – ale teraz to już nie była ta sama kawa. – Słuchajcie – powiedziała Małgorzata. – Majka chce, żeby przynieść jej coś do czytania. Ja jutro nie mogę, mam dentystę zaraz po pracy, potem muszę wracać do domu. Kto mógłby zajrzeć do niej do szpitala? – Rozejrzała się po kolegach; w tym dziale, oprócz niej, pracowało czterech mężczyzn (kontrola wewnętrzna to nie jest zajęcie dla kobiet), ale żaden jakoś się nie zgłosił na ochotnika. – Ja chętnie pójdę – oznajmił dyrektor. – Lubię panią Czerską i wiem, co to pobyt w szpitalu. Dysponuję jutro czasem, nie ma problemu. Tylko co ona lubi czytać? Nikt tego nie wiedział. Małgosia odparła więc, że wszystko. – Coś tam znajdę w domu, mam dość obszerną bibliotekę – powiedział Tulawski. No i cóż, wyciągnął z półki Szarą Wilczycę. Siedział teraz z Majką Czerską na szpitalnym korytarzu i dziwił się w dalszym ciągu. Bo chociaż potargana i bez makijażu, w powyciąganym szlafroku i rozdeptanych kapciach, wyglądała seksownie jak diabli. „W twoich oczach”, dodałaby Majka, gdyby tylko mogła odczytać jego myśli. A ponieważ nie mogła, martwiła się, że jest potargana, bez makijażu i właściwie nieubrana. Koszmar po prostu. Tę Szarą Wilczycę czytała w kółko. Nie miała nic innego, pan

dyrektor więcej nie przyszedł, a ona szybko czytała. Trzymali ją w szpitalu przez trzy tygodnie. Trzy tygodnie! Nauczyła się tej książki na pamięć. Jak dobrze, że przyniósł właśnie to, a nie jakieś ambitne dzieło nie do czytania.

Andrzej jeszcze dwa razy wyciągał z domowej półki powieści Curwooda. Naturalnym wyborem był Bari, syn Szarej Wilczycy, a następnie Włóczęgi północy. Zaniósł te książki do pracy, ale nie poszedł z nimi do szpitala. – Jak tam nasza chora? – spytał po trzech dniach od swojej wizyty u Majki. Małgorzata, stawiając przed nim szklankę z kawą (tylko Majka wiedziała, że lubił pić kawę w kubku), powiedziała, że świetnie. – Ma już zapas lektur – zełgała na poczekaniu, żeby nie pomyślał, że nikt nie zajrzał do Majki. – Niedługo wraca do domu. Prawda zaś była taka, że ona sama odwiedziła koleżankę z pokoju dwa razy, a zastępca Majki, Czesław, raz. Żadnej książki jej nie zanieśli, bo po prostu nie wpadło im to do głowy. A Majka uczyła się tej Szarej Wilczycy na pamięć i nawet nie pomyślała, żeby poprosić któreś z nich o coś innego do czytania. Pan dyrektor nie mógł się więc doczekać powrotu Majki do pracy. Czekał na nią, a wraz z nim czekał Curwood. A Majka z tego pobytu w szpitalu wyniosła jedną wielką korzyść – przestała palić. Najpierw postraszyli ją tym zawałem, potem przez trzy tygodnie leżała na kardiologii, prawie cały czas pod stałym nadzorem, nie miała więc możliwości palenia. Jak wróciła do domu, pomyślała sobie, że skoro wytrzymała już tyle czasu, to spróbuje dalej. I – udało się. Co więcej, Zbyszek też postanowił rzucić palenie. – Przecież muszę ci ułatwić wytrwanie w tej nikotynowej abstynencji – powiedział i zawziął się. Ona może, to on też. Rzucili papierosy oboje. Czyli można. 22 Zespół Wolffa-Parkinsona-White’a (zespół WPW, ang. Wolff-Parkinson-White Syndrome) – wrodzone zaburzenie przewodzenia impulsu elektrycznego w sercu, należące do tzw. zespołów

preekscytacji. Polega na obecności dodatkowej drogi przewodzenia impulsów elektrycznych z przedsionków do komór przez pęczek Kenta, z pominięciem węzła przedsionkowo-komorowego i pęczka Hisa.

Rozdział 23 Tylko ja Nad wodami i lądem, jak żagiel skrzydlaty, Bezszelestnym i cichym ścigałam go lotem,

Wreszcie tu go dopadłam, skrytego mordercę.

I roześmiały się do mnie opary krwi ludzkiej3.

Zaczytywałam się w książkach Joe Alexa. Ponownie się zaczytywałam. Bo znałam te książki, czytałam je dawno, z dziesięć lat temu. Niemal od dziecka namiętnie pochłaniałam kryminały, niestety niezbyt wiele było ich w Polsce. Korzystałam ze zbiorów okolicznych wypożyczalni, panie bibliotekarki machnęły ręką na dobór lektur dziesięciolatki, bo chyba w tym wieku zapisano mnie do którejś z bibliotek. Czytałam wszystko: klasykę, powieści historyczne, młodzieżowe, biografie – i kryminały właśnie. Joe Alex też był wśród tych lektur, może trochę później, niż gdy miałam dziesięć lat, bo pierwszy swój kryminał wydał chyba w tysiąc dziewięćset sześćdziesiątym roku. A może w tysiąc dziewięćset pięćdziesiątym dziewiątym, nie wcześniej. Ćma, prawie główna bohaterka ulubionej powieści, trzepotała w mojej głowie, gdy oddawałam książkę dyrektorowi Tulawskiemu i musnęliśmy się rękami. Rany boskie! Dotknęłam go i cała

zadygotałam, no pięknie. – Jeszcze chyba zostało Gdzie przykazań brak dziesięciu – powiedziałam, a on zmarszczył brwi. – Niestety, tej powieści nie mam, choć znam ją oczywiście. Jola czasami pożycza koleżankom moje książki i zawsze są o to awantury. Jola to jego córka, ukochana pieszczoszka. Awantury? Już to widzę! – Nigdy nikomu nie pożyczam swoich książek. Zbyt wiele ich w ten sposób dawniej straciłam. Teraz już zmądrzałam. – I właśnie teraz spostrzegłem, że nie mam tych Alexowych Przykazań. Gdy zacząłem pożyczać książki tobie. Tulawski mówił do mnie po imieniu, był starszy, był dyrektorem, miał taki zwyczaj, że do większości pracowników mówił po imieniu. Chyba że kogoś nie lubił. Mnie lubił, to jasne. Ja oczywiście zwracałam się do niego „panie dyrektorze”. – Tobie książki pożyczam chętnie, jestem pewien zwrotu, i to w nienaruszonym stanie – dodał. Tak, pożyczał mi książki, potem mogliśmy sobie o nich rozmawiać, przemycając, jak sztubaki, różne podteksty. Byłam zakochana niczym nastolatka i beznadziejnie pewna, że moja głupota jest większa od głupoty zwykłych nastolatek. Osiemnaście lat różnicy. Całe pokolenie na dobrą sprawę. Mnie to nie przeszkadzało, nie liczyłam nikomu lat, ważny był wygląd, liczba i poziom szarych komórek, no i jeszcze trochę chemii. Tu chemia była, bez dwóch zdań. Mój zwierzchnik chyba jednak te lata liczył, tak wynikało z pewnych stwierdzeń, padających z jego ust. Tych ust, w które lubiłam się wpatrywać. I wyobrażać sobie ich ciepło na mojej skórze. Stop! Jeśli cała dygoczę od przypadkowego muśnięcia jego ręki, to nie mogę myśleć o dotyku jego ust. Przynajmniej teraz. Pomyślę o tym jutro! A naprawdę pomyślę o tym w przyszłym roku. Jak wrócę z Wysp Kanaryjskich. Tak, niedługo tam będę. To naprawdę niesamowite. * – Popatrz, tu są dwie trasy, do wyboru. – Zbyszek położył przede

mną kartkę z planem rejsów „Stefana Batorego”. – Jezu, co to? – Niespodzianka świąteczna. – Śmiał się z mojej miny. Owszem, mogłam mieć dziwną minę, skoro miałam do wyboru rejs na Wyspy Kanaryjskie albo na Maderę. Trasy podobne, z tym że w pierwszym przypadku jednym z przystanków miała być Casablanca. Jak więc mogłabym wybrać coś innego? „Zagraj to jeszcze raz, Sam”. „Zawsze będziemy mieli Paryż”. – Któż nie zna tych cytatów? Musiałam być w Casablance, skoro mogłam, to jasne. Rejs „Batorym” był czymś, co się często nie zdarza. Dolary na podróż też. A jednak mnie się przydarzyło i to, i to. Miejsca zdobył Zbyszek, dzięki koneksjom w Sejmie. Dolary dostałam z przydziału, po złożeniu zwykłego podania. Nikt mi nie wierzył, a jednak tak się właśnie stało i już. Sama byłam niebotycznie zdziwiona. Całe sto dolarów, przecież to majątek! Musieliśmy się zaszczepić przeciwko jakimś przedziwnym chorobom (wszak Maroko leży w Afryce), ale jakoś to przeżyłam, choć kontaktów z igłą zbytnio nie lubię. Rejs miał być w okresie świąteczno-noworocznym, co stawiało mnie przed nie lada wyzwaniem. Jakie ciuchy zabrać? Przewidzieć należało także zmianę klimatu – z grudniowej polskiej zimy mieliśmy wpłynąć w świąteczne lato na Wyspach Kanaryjskich. Wziąwszy pod uwagę jeszcze fakt, że do Gdyni, skąd wyruszał „Stefan Batory”, jechaliśmy pociągiem, należało ograniczyć bagaże do minimum. Naprawdę niezbędnego minimum. Ale wytłumacz tu facetowi, że jego i moje minimum nie zawsze znaczy to samo… Jak się zdołałam spakować i jakim cudem udało mi się dobrać rzeczy tak, aby codziennie wyglądać inaczej, sama nie wiem. I oto stoję na pokładzie naszego transatlantyku, orkiestra gra jakieś marsze i odpływamy… Teraz, po dwóch latach, zacierają się wspomnienia z tej podróży. Pamiętam fragmenty, sztorm na Morzu Północnym, taki z jedenastką w skali Beauforta; fale uszkodziły bulaj i wdarły się do głównej jadalni, fortepian urwał się z łańcuchów i jeździł po sali, rozbijając stoliki.

Na szczęście nie stało się to w czasie posiłku i nikt nie ucierpiał. Pamiętam też sylwestrowy bal kapitański u wybrzeży Madery i fantastyczny pokaz fajerwerków. Pamiętam pewnego brydża podczas przeprawy przez kanał La Manche, gdy statek skakał na falach jak zabawka, większość pasażerów leżała pokotem w swoich kajutach, a my z poznanym podczas rejsu małżeństwem (on – konsul generalny gdzieś tam, ona – elegancka dama i światowa żona) graliśmy w brydża, przytrzymując po kolei rozłożone na stole karty. Misia, żona pana konsula, raptem zniknęła gdzieś i nie pojawiała się dość długo. Wysłano mnie na poszukiwania, więc najpierw zajrzałam do ich kajuty. Misia klęczała przed jakąś szafką, usiłując złapać jedną z szuflad, która wysuwała się i wsuwała w rytm ruchów statku. Pani konsulowa kiwała się zgodnie z ruchami szuflady, w przód i w tył. – Czego tam szukasz, Misiu? – spytałam rozbawiona. Usiłowałam podnieść ją z klęczek, w efekcie czego po chwili klęczałyśmy obydwie, kołysząc się wraz z szufladą. W szufladzie turlała się butelka koniaku, który Misia próbowała upolować, tłumacząc, że nie ma lepszego lekarstwa na chorobę morską. Upolowałyśmy w końcu wspólnie tę butelkę i dzięki niej przetrwałyśmy największy sztorm świata. Pamiętam też włóczęgę po Casablance i targowanie się o torebkę z przepięknej, mięciutkiej marokańskiej skórki. Pamiętam, jak sprzedawca krzyczał za nami: „Stasiu, wróć, Stasiu!”, rozpoznając język polski. I pamiętam jeszcze zakupy w Londynie, gdzie wysiedliśmy w drodze powrotnej i zostaliśmy na dwa dni. Max & Spencer, kupiłam tam skórzaną kurtkę. Tak ją oszczędzałam, że w końcu z niej „wyrosłam”, gdy po kilku latach przybrałam trochę na wadze. Wracaliśmy z Londynu „Pomeranią”, a zima była taka sroga, że woda, zebrana w szalupach ratunkowych, zamarzła, a zgromadzony w ten sposób lód spowodował groźny przechył promu. I pamiętam, jak w każdej chwili tego rejsu myślałam o Andrzeju Tulawskim, który wówczas jeszcze ciągle był dla mnie tylko dyrektorem, choć już bardzo mnie interesował. Wysłałam mu wtedy kartkę z Maroka, do pracy oczywiście. A żeby nie gadano, że jego jednego wyróżniłam, wysłałam także kartki do dwóch pozostałych

dyrektorów, uszczuplając swój cenny zasób obcej waluty. 33 Ajschylos Eumenidy – motto powieści Cichym ścigałam go lotem Joe Alexa.

Rozdział 24 Andrzej c.d. Zaczęło się od wspólnych wyjść do opery. Rada zakładowa dysponowała karnetem do Teatru Wielkiego i kilka razy w miesiącu jacyś szczęśliwcy mogli otrzymać dwa miejsca na spektakl. A nie, najpierw Majka i pan dyrektor spotkali się przypadkowo w Filharmonii. Podczas przerwy, na Mesjaszu Haendla. No i odkryli, że obydwoje uwielbiają muzykę klasyczną. Zbyszek z ulgą przyjął deklarację Majki, że od tej pory będzie chodziła do Filharmonii sama. Daleko nie miała, więc uznał, że sobie poradzi. A ona zdobyła karnety abonamentowe na każdy piątek i spotykała się z Tulawskim na cotygodniowych koncertach. Potem nastąpiły te wyprawy do opery. Zbyszek uwierzył, że chodziła z koleżanką, nigdy by nie pomyślał, że może istnieć coś takiego, jak randka muzyczna. Dalej były polskie filmy. I radzieckie, naprawdę. Im gorszy film, tym lepiej, bo w sali było mniej widzów, a oni i tak nie bardzo patrzyli na ekran. Trzymali się za ręce i całowali jak nastolatki. Majka zaczęła mówić Andrzejowi po imieniu – oczywiście nie w pracy. W pracy adorowała pana dyrektora jak do tej pory i każdy myślał, że to tylko takie wygłupy. W końcu same obściskiwania przestały im wystarczać. Ale nie było już mieszkania Krystyny, to znaczy mieszkanie pewnie było, tylko kontakt z nią się urwał. Ten pierwszy raz wydarzył się na Świętokrzyskiej. Była Wielkanoc, Zbyszek pojechał do Szklarskiej Poręby. Majce jakoś udało się wykpić. – Wiesz, że ja się tam nudzę, lepiej sobie odpocznę w domu. Nie obchodzą mnie święta, ważne, że są dwa dni wolne, zakopię się pod kocem, poczytam spokojnie. Mam gar rosołu, więc z głodu nie zginę. Zbyszek pojechał, a ona? Zadzwoniła – ze służbowego telefonu –

na służbowy telefon pana dyrektora i spytała, czy może ją poprosić do gabinetu, pod byle pretekstem. Po chwili zatelefonowała sekretarka. – Dyrektor prosi cię do siebie, z aktami tej ostatniej kontroli. Złapała jakieś papiery i po kilku minutach weszła do niego. – Zbyszek jutro wyjeżdża. Zostaję sama. Był przedświąteczny czwartek. I Majka, i Andrzej byli zdeklarowanymi ateistami. Jego żona, Jadwiga, osoba mocno wierząca, dbała o religijne wychowanie dzieci i ciągle w ich domu toczyły się o to spory. W końcu Andrzej ustąpił, rozumiejąc, że syn i córka, gdy dorosną, i tak wybiorą własną drogę. Jeśli będą chcieli pozostać katolikami, jemu nic do tego. Wszystkie święta w domu Tulawskich obchodzono więc zgodnie z tradycją, tylko Andrzej nie uczestniczył w mszach i innych obrzędach kościelnych. Syn już teraz też nie, córka jeszcze tak. Wielkanoc? Oczywiście urządzano tradycyjne niedzielne śniadanie, będzie syn z żoną i córeczką, córka z chłopakiem, siostra Jadwigi z mężem. Nieobecność pana domu byłaby niedopuszczalna. Ale jutro jest piątek, a potem jeszcze sobota. – O której mogę przyjść? – spytał tylko. Wiedział, gdzie Majka mieszka. Wiedział też, że żadna siła nie powstrzyma go od tej wizyty. Choć wiedział, jak cholera wiedział, że nie powinien. Z wielu względów. – O której zechcesz. Ja tylko po drodze kupię pieczywo, a potem już czekam na ciebie. – Kup więcej tego pieczywa – poprosił Andrzej. Miał zamiar zostać aż do sobotniego wieczoru. Co potem, to się zobaczy. Tylko ja Otworzyłam drzwi. Stał tam, taki wysoki, szpakowaty, wyprostowany. Nie uśmiechał się, był bardzo poważny, skupiony. Jak gdyby zdeterminowany. I przystojny, o Jezu, jaki przystojny. Wszedł, zgodził się na kawę. Ja nie piłam, ciśnienie już i tak miałam niebotyczne. Patrzyłam na te jego usta, które już całowałam, które mnie całowały, i wiedziałam, że za chwilę przekroczę granicę, chociaż ona powinna jednak między nami pozostać. Coś mi mówiło, że tym razem należy się wycofać. Nie dlatego że żonaty. Nie dlatego że są dzieci – a co tam,

dorosłe już przecież. Nie dlatego że miałam jakieś skrupuły, och, nie pierwszy raz przecież. Dlatego że on wyglądał jak moje przeznaczenie. Już wtedy to widziałam. I już wtedy powinnam zacząć się bać. Ale przecież to ja, Majka. Halo! To ja. Niemoralna, bezpruderyjna, dekadencka. Kochałam Zbyszka, a jednak… Dlaczego ciągle pchałam się w jakieś głupie, niedobre, niemądre związki? Czego właściwie chciałam od życia? Tak, wiedziałam, czego chcę. Stabilności, małżeństwa, domku z ogrodem, psa i kota. Dobrze, można to zrozumieć. Ale przecież nie dostanę tego od żonatego partnera, prawda? Prawda? I co z tego, że prawda. Jak mnie coś pchało, to nie mogłam się powstrzymać. Pił i pił tę kawę. W pewnym momencie wstałam, poszłam do małego pokoju. Wyciągnęłam pościel z tapczanu, rozebrałam się. I stanęłam. Myślałam, że się domyśli i sam przyjdzie. A on siedział w drugim pokoju, przymurowany do fotela, kawa już pewnie wystygła. Albo wypił. Byłam dziwnie onieśmielona, jak nigdy. Może dlatego że tak bardzo mi na nim zależało. Może dlatego że był taki… bo ja wiem? Poważny? Stateczny? Dużo starszy? Konkretny? Włożyłam górę od piżamy i wróciłam do Andrzeja. Nie ruszył się z miejsca, nie rzucił się na mnie, patrzył tylko. A, cholera tam. – Odepnij mi to. – Odwróciłam się tyłem, podnosząc włosy z karku. Na szyi miałam wisiorek z bursztynem, na łańcuszku. Strasznie długo to robił. A potem, powoli, sięgnął po brzeg bluzy od piżamy i podsunął ją w górę. Szliśmy tyłem do małego pokoju. Nie mam pojęcia, jak to się stało, że tam nie upadłam, bo nogi się pode mną uginały. Nie mam też pojęcia, kiedy zrzucił z siebie ubranie, pamiętam tylko, że głośno westchnął, gdy przytulił się do mnie po raz pierwszy w łóżku. Nie wstaliśmy aż do rana, nie obchodziło nas jedzenie, nie chciało nam się pić, chcieliśmy tylko siebie. I siebie. Wyszedł w sobotę wieczorem. Musiał być na świątecznym śniadaniu, bo dzieci, jakaś dalsza rodzina i pewnie bo żona. Nie miałam pojęcia, jak tam jest w jego małżeństwie, do tej pory niespecjalnie mnie to obchodziło i nigdy nie pytałam. A on nie mówił. Po jego wyjściu zadzwoniłam do Szklarskiej Poręby.

– Wesołych świąt, Lucynko. Ściskam was wszystkich, najmocniej Magdusię. Jak się bawicie? – Wysłuchałam jej relacji, porozmawiałam ze Zbyszkiem. Potwierdził, że wraca w następną niedzielę rano, nocnym pociągiem. Obiecałam, że wyjdę na dworzec. Mieliśmy jeszcze kilka dni dla siebie. Wykorzystaliśmy każdą godzinę. Nie wiem, co Andrzej powiedział w domu, i w ogóle o to nie pytałam. Choć tak naprawdę to chciałabym wiedzieć. Chciałabym wiedzieć, jakie ma stosunki z żoną. Czy jeszcze ich coś łączy? Czy ze sobą śpią? Najprawdopodobniej tak. Choć kiedyś opowiadał, że kupił dla siebie taki tapczan-półkę, więc chyba nie śpią razem. Nie o sen jako taki jednak mi chodziło. I raptem stwierdziłam, że nie byłabym zazdrosna. Naprawdę. Przecież ja też spałam ze Zbyszkiem. Uznałam więc, że nasi partnerzy to coś dopuszczalnego. Pokrętne? Owszem, ale przecież cała jestem pokręcona.

Rozdział 25 Tylko ja Zwolniło się moje mieszkanie na placu Inwalidów, które do tej pory było wynajęte. Po podliczeniu strat, zniszczeń i kosztów remontu postanowiłam, że koniec z lokatorami. Niech sobie stoi puste, może je sprzedam? Zwlekałam jednak z podjęciem decyzji, bo chciałam mieć swój kąt, gdyby coś niespodziewanie popsuło się w moim związku ze Zbyszkiem. – Może się pobierzemy? Sprzedam mieszkanie, ty sprzedasz swoje, kupimy sobie coś większego – powiedziałam któregoś dnia żartobliwym tonem. Zbyszek nie podjął tego „żartu”. – Mnie tutaj wygodnie – oświadczył, czym zmroził mnie i moje zapędy matrymonialne. Dobra, nie to nie. Teraz nawet się z tego cieszyłam, mieszkanie służyło mi jako garsoniera, miałam gdzie spotykać się z Andrzejem. A jeśli chodzi o plany matrymonialne, to nieoczekiwanie dostałam

propozycję małżeństwa. – Wyjdziesz za mnie? – spytał Andrzej pewnego dnia, czym naprawdę mnie rozzłościł. – O ile wiem, jesteś już żonaty. Czy coś się zmieniło? – Głupek jeden, dowcipniś. – Miśku, ja pytam śmiertelnie poważnie. Czasami mówił do mnie „Miśku”, co nie miało być zdrobnieniem od misia, tylko swobodnym zdrobnieniem Marysia – Maryśka, czyli Maiśka, czyli Miśka. Formy „Majka”, której używałam ja i wszyscy moi znajomi, nie lubił. Przyzwyczaiłam się do tej Miśki, zresztą zwracał się tak do mnie tylko wtedy, gdy byliśmy sami. – Już trzy tygodnie temu złożyłem pozew o rozwód. – To spytaj śmiertelnie poważnie, jak już będziesz rozwiedziony. Z orzeczeniem o rozwodzie w ręku. Spojrzał na mnie wtedy dziwnie – smutny? obrażony? rozżalony? – a licho go wie – i odszedł bez pożegnania, zostawiając mnie na przystanku. Przez kilka dni byłam zła, w pracy obchodziłam go z daleka, sprawy służbowe załatwiałam przez swojego zastępcę. Dyrektor Tulawski trwał w swoim smutku, obrażeniu, rozżaleniu czy co mu tam było. Aż wreszcie zatelefonowała do mnie Ola, jego siostra. Poznałyśmy się kiedyś przypadkiem w Teatrze Wielkim. Jakimś cudem się zaprzyjaźniłyśmy. Może dlatego, że Ola, tak jak i ja, nałogowo czytała książki. Te same. – Ambrozja w Horteksie – zadysponowała. – I przynieś mi Whiteoaków, cholernie ci zazdroszczę tej zdobyczy. Rodzinę Whiteoaków upolowałam w antykwariacie w Alejach Jerozolimskich. Dzięki koledze z pracy, który powiedział mi, że tam na wystawie stoją dwa duże grube tomy sagi Mazo de la Roche. Jak to, dwa tomy? Przecież powinno ich być więcej. Ale że w ogóle są – to cud. Wypadłam z pracy, nic nikomu nie mówiąc, i popędziłam w Aleje. Były, stały na wystawie, o rany, rany, rany. Poczułam zimny dreszcz. – Mógłby mi pan podać tę Rodzinę Whiteoaków z wystawy? Chcę obejrzeć – poprosiłam sprzedawcę. Spojrzał na mnie – i przyniósł cztery tomy. Cztery? Nie dwa? Wzięłam jeden do ręki. Wydawnictwo Dobra Książka, rok tysiąc

dziewięćset czterdziesty ósmy – Chryste, moja rówieśniczka. W jednym woluminie dwa tomy. Wszystkie pięknie oprawione, w granatowe płótno. Kartki pożółkłe, ale nie zniszczone. Przejrzałam następne, drugi i trzeci z tego samego roku, ostatni z tysiąc dziewięćset pięćdziesiątego. Jak musieli się denerwować ówcześni czytelnicy, czekając na następne części… A może nie wiedzieli, że opowieść nie kończy się na Drodze Wakefielda i że będzie jeszcze Powrót do Jalny oraz trzy następne tomy. – Wszystkie pan przyniósł? – No przecież wiem, że pani je kupi. Znawca. Książek nie pożyczałam nikomu, od momentu, w którym zniknął gdzieś w niebycie mój ukochany Lesio Chmielewskiej. Ale Olce tak. Ona jedna ze wszystkich znajomych rozumiała mój nabożny stosunek do słowa pisanego, sama zresztą wyznawała identyczną filozofię. Więc ja jej, a ona mnie – pożyczałyśmy sobie książki. Umówiłam się z nią w tym Horteksie, nie podejrzewając, że Whiteoakowie są jedynie pretekstem. – O, wszystkie od razu mi przyniosłaś – ucieszyła się. – Ciężkie, ale nie będę musiała się denerwować, że tom mi się kończy, a nie mam dalszego ciągu. Siedziałyśmy i gadałyśmy, jak zwykle, o książkach. Mogłyśmy tak godzinami, miałyśmy taki sam gust czytelniczy. Ukochane powieści czytałyśmy po kilka razy. Może dlatego, że o nową dobrą książkę było trudno. Jakoś mało ich wychodziło. – A wiesz? – Olka w tym momencie zawiesiła głos i spojrzała gdzieś w dal. Niby w dal, bo w rzeczywistości czułam, że przewierca mnie wzrokiem, a jednocześnie spogląda na coś tam, co w tej chwili jest widoczne tylko dla niej. – Andrzej miał wczoraj pierwszą sprawę rozwodową. Nic nie odpowiedziałam. Tak naprawdę to właściwie nie wierzyłam w ten rozwód, a jeszcze dziwniejsze było, że mało się tym interesowałam. Nie miałam zamiaru wychodzić za Andrzeja. Przecież kochałam tylko Zbyszka. Andrzej był… Właśnie, kim on dla mnie był? Naprawdę nie rozumiałam sama siebie. Nie musiałam przecież szukać

gdzieś tam satysfakcji seksualnej, bo w domu – czyli ze Zbyszkiem – miałam seks w wystarczającej ilości. Może chciałam bezwzględnego uczucia? Ja kochałam Zbyszka, jakkolwiek by patrzeć na nasz związek, moje fizyczne zdrady nie były istotne. Wiem, że trudno to wytłumaczyć. Dla mnie te zdrady były jakby nieprawdziwe. Nie odchodziłam od Zbyszka duchowo, ciągle był dla mnie tym najważniejszym. A inni? Pojawiali się, odchodzili, ja ich odrzucałam, mało ważne. Liczył się Zbyszek, jego obecność, moja miłość do niego, moje pragnienie, żebyśmy rzeczywiście byli razem. Nie obok siebie, tylko razem. Chyba to nam się nie udawało. Zbyszek najprawdopodobniej mnie nie kochał, a przynajmniej nie na tyle mocno, żeby wypowiedzieć te trzy słowa: „Wyjdziesz za mnie?”. O ironio, usłyszałam je z ust innego mężczyzny, żonatego – ale rozwodzącego się. Dla mnie się rozwodzi? – Olka, czy on się rozwodzi dla mnie? – spytałam. Siostra Andrzeja, sporo od niego młodsza, ale życiowo chyba mądrzejsza, spojrzała na mnie dziwnie. – Nie pytałam. Raz tylko powiedział, jakby sam do siebie, że nie przypuszczał, że trafi mu się taka miłość. To było po moim rozstaniu z Wojtkiem, gdy wypłakiwałam się w ramionach starszego brata, wyszlochując mu swoją rozpacz. Mówiłam wtedy, że już nigdy, nikt, że to koniec świata i takie tam. Powiedział wtedy, że zawsze może się trafić coś nowego, wielkiego, niespodziewanego. W każdym momencie życia. – Odstawiła pusty już pucharek po lodach i wzięła do ręki szklankę z sokiem z czarnej porzeczki. – Mówię ci o jego rozwodzie, bo pomyślałam, że chciałabyś wiedzieć. Co jej miałam powiedzieć? Że właściwie to wolałabym, żeby się nie rozwodził? Albo niech się rozwodzi, jak chce, ale ja nie jestem tym zainteresowana. Że dobrze mi tak, jak jest. I że na pewno nie będę sobie komplikowała życia, nie odejdę od Zbyszka, niech trwa to, co jest. Nie będę sobie komplikowała życia? Nie miałam pojęcia, że komplikacje już się zaczęły. Przypomniało mi się to wszystko teraz właśnie, nie wiem dlaczego. *

Tę noc przespałam na tapczanie w małym pokoju. Coraz częściej spaliśmy osobno, byliśmy ze sobą tak długo – zaraz, ile to już? prawie siedem lat – że wielka fascynacja nam przeszła. Poza tym teraz byłam zafascynowana Andrzejem, trwało to jak na mnie bardzo długo, Zbyszka nie liczę. Zresztą zawsze wolałam rozłożyć się wygodnie na łóżku niż dopasowywać do innej osoby. Zza ściany dało się słyszeć monotonne gadanie, oj, sąsiedzi włączyli telewizor, pomyślałam. Ale tak rano? I dlaczego tak głośno? Na ogół ich telewizora u nas nie słychać, stoi przy przeciwległej ścianie, wiem przecież, bo często bywamy u siebie, a nasza sąsiadka, Joanna, to najbardziej towarzyska i komunikatywna osoba, jaką znam. Wie dosłownie wszystko o wszystkich w wieżowcu. O mnie zapewne też, mam tylko nadzieję, że nie opowie Zbyszkowi o Andrzeju. Ale Andrzej już teraz nie bywał na Świętokrzyskiej, bo Zbyszek nigdzie nie wyjeżdżał. Najczęściej spotykaliśmy się u Oli, której „dawał na kino”. A od momentu gdy przestałam wynajmować mieszkanie, spotykaliśmy się na placu Inwalidów. Pan dyrektor miał swój komplet kluczy. Czasami przychodził tam i zostawiał mi karteczki: „Byłem, wiedziałem, że Cię nie zastanę, ale całe mieszkanie pachnie Tobą. Może kiedyś wpadnę niezapowiedziany, a Ty tu będziesz” – takie i podobne. Nawet je lubię. U sąsiadów było coraz głośniej. Wydawało mi się, że słyszę czyjeś przemówienie, wygłaszane monotonnym tonem. O tej porze przemówienie? Coś dziwnego się działo. Zwlokłam się z łóżka i poczłapałam do dużego pokoju. Zbyszek spał. Włączyłam telewizor, nie było odbioru, latały tylko jakieś białe plamki. Zepsuł się, gruchot jeden. – Co robisz? – obudził się Zbyszek. – Coś się dzieje, u Zawadzkich za ścianą ktoś wygłasza przemówienie, a nasz telewizor właśnie się zepsuł. Włączyłam radio. Przemawiał generał Jaruzelski, szef rządu. Wlazłam Zbyszkowi pod kołdrę i słuchaliśmy w osłupieniu. …Ojczyzna nasza znalazła się nad przepaścią… Struktury państwa przestają działać. Trzeba powiedzieć: dość! Obowiązkiem moim jest wziąć tę odpowiedzialność… Ogłaszam, że w dniu dzisiejszym

ukonstytuowała się Wojskowa Rada Ocalenia Narodowego. Rada Państwa, w zgodzie z postanowieniami Konstytucji, wprowadziła dziś o północy stan wojenny na obszarze całego kraju… Słuchaliśmy, nie wierząc w to, co słyszymy. Nie wiedzieliśmy, co myśleć. Nie mieliśmy pojęcia, że dzieją się takie rzeczy. Ja w ogóle nie interesowałam się polityką. Owszem, byłam członkiem partii, jak chyba wszyscy u nas w pracy, ale bardzo, bardzo biernym. Nawet na zebrania chodziłam w kratkę. W bardzo dużą kratkę. Kiedyś wypomniał mi to nasz sekretarz, prywatnie miły i sympatyczny kolega. Chyba nie tak mocno zaangażowany. Obiecałam, że się uaktywnię, tak, tak, oczywiście. Zostałam na kilka zebrań, a potem znowu nie poszłam. Składki płaciłam systematycznie, podpisałam zgodę na potrącanie ich z pensji. Dopóki byłam na etapie uwodzenia Tulawskiego, chętniej uczestniczyłam w zebraniach, bo mogłam go widywać, siedzieć obok niego, rozmawiać z nim. Czasami wracaliśmy razem, prawie odprowadzał mnie do domu. Później, jak już nasza znajomość stała się bardziej intymna, nie musiałam szukać pretekstów, by częściej widywać pana dyrektora. On sam szukał. I nie były to zebrania partyjne. Zbyszek oczywiście też należał do partii, bez tego nie mógłby tak często wyjeżdżać za granicę. Pewnie był bardziej zdyscyplinowany ode mnie, ale w domu nigdy nie rozmawialiśmy o polityce, bo to przecież bardzo nudne. – I co teraz? – spytałam. Spojrzał na mnie i nie odpowiedział. Skąd mógł wiedzieć. Zjedliśmy śniadanie i postanowiłam zajrzeć na plac Inwalidów. Chciałam się upewnić, że w mieszkaniu wszystko w porządku. Nie działały telefony, nie mog­łam się porozumieć z Andrzejem. A może on tam jest i czeka na mnie? – Gdyby coś się działo, spotykamy się tutaj, dobrze? – powiedział kiedyś, ale zlekceważyłam jego słowa. Co mogłoby się stać? Teraz przypomniało mi się to zdanie. Czyżby coś wiedział? Przyjaźnił się z naszym sekretarzem, na pewno był bardziej zorientowany niż ja. Pojechałam do siebie. Andrzeja nie było. Żadnej kartki, żadnego

znaku jego bytności. Sama więc zostawiłam kartkę – że sprawił mi zawód swoją nieobecnością, że denerwuję się tym wszystkim.

Rozdział 26 Śmierć Małych? „Pani krewna zostanie przywieziona 6 stycznia na adres plac Inwalidów, zgodnie z jej życzeniem. Około osiemnastej”. Majka z osłupieniem wpatrywała się w blankiet z wiadomością. Kiedy w niedzielę zajrzała do domu, w skrzynce pocztowej znalazła powiadomienie o telegramie. W poniedziałek, zaraz po pracy, pojechała na pocztę i teraz stała przy okienku, trzymając w ręku telegram. Nic nie rozumiała. Krewna? Czyli ciocia, bo chyba o niej mowa? Skąd przywieziona? Dlaczego ją przywiozą? O co chodzi, do licha, i co ona ma teraz zrobić? Telefony nie działały. Nawet nie wiedziała, skąd ten telegram. Został nadany w Poznaniu, tyle odczytała, więcej informacji nie było. Na poczcie też nikt niczego nie wiedział. Przyszedł telegram, więc go przekazali i to wszystko. Przywożą, zgodnie z życzeniem. No a gdyby mieszkanie jeszcze było wynajęte? Przecież do Zbyszka nie mogłaby cioci zabrać. Tak, Zbyszek nie był chyba wymarzonym partnerem życiowym, wiedziała, że właściwie nie mogłaby na niego liczyć prawie w żadnej sytuacji. Na czwartek wzięła sobie dzień urlopu, a teraz, w środę, czekała w mieszkaniu. Było już po szóstej i nic się nie działo. Co chwilę wyglądała przez okno i wreszcie, przed siódmą, zobaczyła karetkę, z której wyniesiono nosze. A więc przywieźli ciocię. Okazało się, że miała operację w Poznaniu, bo tam ją skierował lekarz z domu opieki, gdzie do tej pory przebywała. Amputowano jej pierś, w której rozrósł się guz nowotworowy. Dom opieki stwierdził, że nie może zapewnić opieki pooperacyjnej, pacjentka oznajmiła w szpitalu, że chce do Warszawy, wskazała adres Majki i oto jest. Po prostu cudownie. Majka ugadała sąsiadkę, która poprzednio opiekowała się staruszką; owszem, tamta zgodziła się nawet dość chętnie, może zaglądać do cioci, gdy Majka będzie w pracy. Ale nie jest to stałe

rozwiązanie, trzeba coś wymyślić. – Ratuj, przecież nie mogę porzucić pracy. – Majka prawie płakała, siedząc na Świętokrzyskiej. – Na razie muszę pomieszkiwać na placu Inwalidów, sam rozumiesz. Zbyszek zrozumiał. Obiecał, że spróbuje coś pokombinować. Kolega z pracy miał znajomą pielęgniarkę, załatwił prywatne wizyty. Trzeba było zmieniać pooperacyjne opatrunki, pomagać w higienie, podawać posiłki. Ciocia Majki nie była przecież sprawna ruchowo, owszem, mogła usiąść, ale nie chodziła. Opieka nad nią wymagała sporo wysiłku. Było to zajęcie męczące fizycznie, ale rozbijało też Majkę psychicznie. Padała na nos. Miotała się między Śródmieściem a Żoliborzem, złościła się, że Zbyszek jej nie pomaga. – A co miałbym robić? – pytał. Choćby z nią być, na przykład w nocy, na placu Inwalidów. Ale nigdy tego nie zaproponowała. A jemu taki pomysł zapewne nawet nie wpadł do głowy. Kluczy do jej mieszkania nie miał, nigdy o nie nie poprosił. Bo i po co? I nigdy nie przeszło mu przez myśl, żeby ot tak sobie, po prostu, wpaść wieczorem na Żoliborz. Zresztą Majce do tej pory to odpowiadało. Klucze miał przecież Andrzej. I to Andrzej spędzał z nią noce w żoliborskim mieszkaniu. Nie wszystkie. Te, które mu zaproponowała. Te, których nie spędzała na Świętokrzyskiej, po ustaleniach z sąsiadką. Od tych kombinacji bolała ją głowa. I serce. Rozdwojone, rozszczepione, ogłupiałe coraz bardziej. Czy można kochać dwóch mężczyzn jednocześnie? Okazuje się, że można. Czy można kochać obydwóch tak samo? Okazuje się, że nie. Bardziej kochała Zbyszka. Ale więcej czasu spędzała z Andrzejem. Uznała, że samo się tak porobiło. No cóż, rzeczywiście. Porobiło się jeszcze gorzej, Majka uznała, że to przez stan wojenny. W pewną niedzielę wydarzyło się coś, co mocno zaważyło na losach Majki, Zbyszka i Andrzeja. Tulawski nie spędził nocy na Żoliborzu, bo w sobotę wypadały urodziny jego córki i po prostu musiał

być w domu na urodzinowej kolacji – rozwód rozwodem, ale córka córką. Zresztą Andrzej nie wyprowadził się z domu, Majka nie zaproponowała mu wspólnego zamieszkania, więc miał świadomość, że jak tylko będzie mogła, wróci na Świętokrzyską. Wiedział, że ona wciąż kocha Zbyszka; bolał nad tym, ale godził się na to, co otrzymywał. Kiedyś, już po rozwodzie, ponowił propozycję małżeństwa, jednak Majka powiedziała wówczas, że nie ma jeszcze siły, by stawić czoło nowemu życiu, i na razie nie odejdzie od Zbyszka, bo nie umiałaby tego zrobić. Andrzej nie dał po sobie poznać, jak bardzo zabolała go jej decyzja, powiedział tylko, że poczeka. I ma nadzieję, że się doczeka. – Nikt nie będzie cię tak kochał jak ja – oświadczył już w drzwiach, wstał bowiem wtedy i wyszedł, choć mieli spędzić razem noc. Majka nie zareagowała, w zasadzie ucieszona jego reakcją, bo naprawdę nie miała siły na taką szarpaninę. Czy go kochała? No chyba tak, skoro zdradzała z nim Zbyszka, ale przecież nie na tyle, żeby tego Zbyszka zostawić. Wychodzić za mąż? Owszem, wyszłaby natychmiast, ale za Wolskiego. Tak, tak, zdaje sobie sprawę, że to pokręcone. Jednak wie też, że bez względu na wszystko mężczyzną jej życia jest Zbyszek. Jest? Na pewno? Otóż w tę pamiętną dla niej niedzielę wstała rano, podała cioci jedzenie i szybko wyszła z domu. Postanowiła zrobić Zbyszkowi niespodziankę, jechała na Świętokrzyską, żeby przygotować mu śniadanie. Wiedziała, że w niedzielę lubił pospać dłużej, na pewno więc jeszcze nie wstał, ucieszy się z takiej niespodziewanej dostawy bułeczek do łóżka. Z kawą oczywiście. Szybko przekręciła klucz w zamku. Zgrzytnęło, ale może się nie obudził, pomyślała i wślizgnęła się cichutko do środka. Widok, jaki ukazał się jej oczom, ściął ją z nóg. Najpierw zobaczyła kilka jakichś kurtek na wieszaku w przedpokoju. Drzwi od małego pokoju były zamknięte, co bardzo ją zdziwiło, bowiem nigdy to się nie zdarzało. Zajrzała do dużego pokoju; na wersalce spał Jurek, ten szatan, który zawsze wodził Zbyszka na pokuszenie i wyciągał go na alkoholowe – rzekomo męskie – spotkania. Słowo „rzekomo” samo

nasunęło jej się na myśl, obok Jurka bowiem spała jakaś blondyna. W ogóle się nie obudzili. Majka z drżeniem serca otworzyła drzwi od małego pokoju. Na tapczanie – który dotychczas uznawała za swój – zobaczyła drugą parę uczestników tego, no cóż, nie całkiem męskiego posiedzenia. Leżał tam Zbyszek, a obok niego drobna, krótkowłosa szatynka. W odróżnieniu od tamtych z dużego pokoju – obydwoje natychmiast się obudzili. Dziewczyna pisnęła i zakryła głowę kołdrą, jakby spodziewając się ataku ze strony tej, która właśnie się zjawiła. Skoro ta kobieta otworzyła drzwi swoimi kluczami, widać ma tu jakieś prawa. Majka jednak nie zamierzała nikogo atakować. Spojrzała na Zbyszka, który umknął gdzieś wzrokiem. – Ta pani oraz tamta dwójka ubiorą się i wyjdą, a ja tu wrócę za dziesięć minut – oświadczyła i wymaszerowała z mieszkania. Poszła piętro wyżej, stanęła przy oknie. Najbardziej na świecie żałowała, że nie ma papierosów. Rzucenie palenia jednak nie było najlepszym pomysłem. Wyjęła z torebki kalendarz, wyrwała kartkę z tyłu, z napisem „notatki”. „Nie przychodź do mnie. Swoje rzeczy zabiorę, jak będziesz w pracy, nie chcę Cię widzieć. Szkoda mi tylko Małych, wszystkie umarły”. Pomyślała ironicznie, że to już jakaś tradycja. Ważne informacje na kartkach. A to była najważniejsza wiadomość w jej dotychczasowym życiu. Niżej trzasnęły drzwi, rozległy się jakieś głosy, zgrzytnęła winda. Majka odczekała chwilę, zeszła. Nacisnęła klamkę; drzwi nie były zamknięte na zamek. Wrzuciła kartkę z „notatką” do środka i szybko uciekła. Nie chciała, żeby Zbyszek wybiegł i zastał ją na klatce schodowej, nie czekała na windę. Te nędzne piętnaście pięter pokonała w kilka minut. Zostawiła za sobą całe swoje szczęś­liwe życie. Nie myślała w tej chwili o żadnych zasadach, nie przychodziło jej do głowy, że jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie, nie chciała się nad niczym zastanawiać. Poza tym, co miała przed oczami. I poza śmiercią Małych. Małe, czyli takie wirtualne dzieciaczki, były to dziwne postacie –

stworki, wymyślane podczas rozmów w łóżku. W zasadzie w chwilach trochę poalkoholowych, ale także trochę na trzeźwo – aby przenieść się w krainę fantazji i stworzyć sobie prywatny świat, odgradzający ich od rzeczywistości. Nie, źle powiedziane, nie odgradzali się od rzeczywistości, oni stworzyli własną rzeczywistość, w którą uciekali, żeby mieć swoje podwórko i swój trzepak, jak mawiali. Dzieci nie mieli i nie chcieli. Mieli Małe. Byty wirtualne, ale dla nich niemal prawdziwe. Spersonifikowane i prawie uczłowieczone. Były z nimi codziennie, uczestnicząc w rozmowach i zwyczajach domowych. – Nienormalni jesteśmy? – pytała Majka w rzadkich chwilach zwątpienia. Zbyszek tylko patrzył wtedy na nią, nie mówiąc nic. A Małe za chwilę powracały z niebytu. Małych było kilku – Robert od gotowania, Marcin od sprzątania, Pawełek od spraw wywiadowczych i Ben, powiernik. Sporadycznie pojawiał się niekiedy jeszcze jakiś, w zależności od potrzeby, nigdy jednak żaden z nich nie został nazwany imieniem kogoś, kogo naprawdę znali. Wyżej wymienione Małe stanowiły żelazny zestaw, istniejący w ich wspólnym życiu niemal od pierwszego spotkania. A oni obydwoje to Fot i Fotka. Ot, takie śmieszne, miłe dziwadełko. No dobra, nie będzie już Małych, trudno.

Zbyszek podniósł kartkę i przeczytał ją z bólem serca, wymyślając sobie od największych idiotów. I złorzecząc Jerzemu, przez którego stało się to wszystko. Otworzył wczoraj drzwi, a tam stał Jurek z dwiema paniami. – Stary, przechodziliśmy obok ciebie, jedna z pań musi skorzystać z łazienki. Wpuścisz nas? No co, miał nie wpuścić? Potem zaczęła się balanga. A w końcu Jerzy, ten wąż kusiciel, oznajmił, że jest już godzina milicyjna i teraz wszyscy muszą spędzić noc na Świętokrzyskiej. Pili i balowali jeszcze ze trzy godziny, w końcu podzielili się pokojami. Zbyszek nawet nie pamiętał, czy zajął się seksualnie dziewczyną, z którą spał, czy tylko po

prostu spał obok. Podejrzewał jednak, że do konsumpcji doszło, znał siebie, cholera. Że też Majka musiała wpaść na ten dziwny pomysł, że też przyszła tak wcześnie, o siódmej… No tak, za chwilę uznam, że to w ogóle Majki wina, pomyślał samokrytycznie, grzebiąc w szufladzie z lekarstwami. Znalazł proszki od bólu głowy, połknął dwa. Zrobił sobie mocną kawę, usiadł z nią w fotelu i zaczął się zastanawiać. Co teraz zrobić? Raz już Majka zostawiła mu kartkę, że koniec związku. Potem wróciła, ale wtedy nie miała twardego dowodu, chociaż… Widział w jej oczach autentyczny ból, gdy tak stała obok tego tapczanu. I to, co powiedziała o śmierci Małych. Bolało. Nie, niemożliwe, to nie może się stać. Wstał, zaczął chodzić od okna do drzwi. Wahał się. Jechać do niej? Nie jechać? Pojechał. Nacisnął klawisz domofonu. Gdy usłyszał ciche „halo”, poczuł taką ulgę, że omal się nie przewrócił. Niby wiedział, że powinna być w domu, ciotka przecież wymagała opieki. Ale Majka mogła poprosić sąsiadkę i wyjść gdzieś albo po prostu nie podnieść słuchawki domofonu, nie odezwać się. – To ja – powiedział i dodał szybko: – Proszę, nie odkładaj słuchawki, wyjdź na chwilę. W domofonie zapadła cisza. Zbyszek stał przed klatką schodową i czekał. Wierzył, że Majka wyjdzie. I kochał ją w tej chwili, jak nigdy dotąd. Wyszła. – Dziś jest najgorszy dzień mojego życia – powiedział. Ruszyła przed siebie, przecięła skwerek, szła w stronę placu Komuny Paryskiej. – Nie chcę się tłumaczyć, chcę tylko, żebyś wiedziała, że Małe nie mogą umrzeć. One się liczą i ty się liczysz w moim życiu. Raczej w odwrotnej kolejności. – Zabiorę rzeczy, pomieszkam trochę u siebie. Przemyślę to. Na razie boli, bardzo. Nie zrobię nic pochopnie. I ty też nie rób. Ale w tej chwili nie mogę podjąć innej decyzji. Mówiła to, mając przed oczami twarz Andrzeja, i nie rozumiała sama siebie. Filozofia Kalego, tak? Jej wolno – bo to przecież nic nie

znaczy. Jemu nie wolno – bo co? Bo to więcej znaczy? – Nie mogę cię zmusić do zmiany zdania. Trudno, zabierz rzeczy, jeśli musisz. Ale kontaktuj się ze mną, choćby przez domofon, dopóki nie włączą z powrotem tych cholernych telefonów. I potwierdź mi tylko, teraz, że w dalszym ciągu mamy Małe. – Mamy – odpowiedziała, odwróciła się na pięcie i szybkim krokiem pomaszerowała do domu. Nie poszedł za nią. * Sprawę cioci załatwił w końcu Andrzej. Miał znajomości w Komitecie Warszawskim PZPR, a właściwie miał je sekretarz partii z SPHW, zaprzyjaźniony z Tulawskim. Udało się znaleźć miejsce w domu opieki w Radości, co było świetnym rozwiązaniem, bo Radość niedaleko i dojazd dobry. Poprzednio, gdy ciocia mieszkała pod Poznaniem, trudniej było tam dojechać, więc Majka rzadko ją odwiedzała. Teraz będzie mogła jeździć do staruszki przynajmniej raz w tygodniu. No i dom prowadziły siostry zakonne, co Majce dawało jakąś nadzieję, że opieka będzie dobra i serdeczna. Niezupełnie tak było, ale o tym przekonała się dużo później. Gdy już zainstalowała ciocię w Radości, przeniosła się z powrotem do Zbyszka. Andrzej podejrzewał, że tak się stanie, ale nie miał siły, żeby od niej odejść. Nigdy przedtem nie uwierzyłby, że coś takiego może się wydarzyć w jego życiu. Próbował zerwać, nie widywał się z nią przez tydzień, dziesięć dni, lecz dłużej nie mógł. Za każdym razem – a było tych prób kilka – wracał do niej, prosił o spotkanie i cieszył się z tych okruchów czasu, jakie raczyła mu poświęcić. – Co ty w ogóle do mnie czujesz? – pytał z udręką w oczach. – Kocham cię – mówiła. I w tych momentach tak właśnie myślała. A potem wracała do Zbyszka. Bo wybaczyła mu tę zdradę, która w sumie była mało ważna. Takie coś mimochodem… Przecież ona miała bardziej obciążone konto. Tyle że on o tym nie wiedział, a ona niestety jego zdradę zobaczyła. Ale uwierzyła, że to nieistotne, umiała zrozumieć. Może inaczej podeszłaby

do tej sprawy, gdyby sama była w porządku. Takie to wszystko było pokręcone, a nie umiała nic odkręcić. Zbyszek ją kochał? Na swój sposób tak. Nie było to jednak uczucie, które prowadziłoby do małżeństwa. Taka ewentualność chyba w ogóle nie przyszła mu do głowy, bo nigdy na ten temat nie wspomniał, nawet w żartach. Majka początkowo myślała, że on wciąż się zastanawia, że ją „obwąchuje”, że może ma w planach, że kiedyś… Czas jednak mijał i nic się nie zmieniało. Więc te jej wszystkie wyskoki to taki rodzaj zemsty za brak ostatecznej deklaracji – ot, pokrętne tłumaczenie, niepotrzebne nikomu. Sprawa z Andrzejem zaszła trochę za daleko, Majka sama nie wiedziała jak, kiedy i dlaczego. Nie przypuszczała, że ten mężczyzna, przecież dużo od niej starszy, doświadczony, obarczony rodziną, która już wprawdzie nie potrzebowała go za bardzo – jednak była – tak się zaangażuje. Że potraktuje ich związek tak bardzo poważnie. Że wplącze się po uszy, że tak bardzo ją pokocha. Wydawało się to wręcz niewiarygodne, z jaką pokorą znosił fakt, że jest tym trzecim, i cierpliwie wierzył, że Majka w końcu dokona właściwego wyboru, zostawi Zbyszka (który przecież nie jest jej wart) i zwiąże się z nim, Andrzejem. A Majka kochała ich obydwóch i naprawdę nie umiała wybrać. Najbardziej chciałaby, żeby obecna sytuacja trwała niezmiennie. Andrzej to akceptował, bo wolał dzielić się Majką, niż nie mieć nic. Zbyszek nic nie wiedział – lecz gdyby się dowiedział, z pewnością takie pół Majki byłoby dla niego nie do przyjęcia. W końcu jednak musiał się dowiedzieć, a gdy to już nastąpiło, okazało się, że nie on ma w tej sprawie głos decydujący…

Rozdział 27 Tylko ja Nie chcę tego dziecka. Nigdy nie chciałam. Jak to się stało, że… Po prostu oszaleję. Co ja mam teraz zrobić? Może to jednak nieprawda. Zeszłam z fotela ginekologicznego oszołomiona, mimo swoich wcześniejszych podejrzeń. Mniej więcej siódmy tydzień? No, jakoś przegapiłam, pomyliłam daty, nie doliczyłam się. Żyłam tak szybko, na nic nie miałam czasu. Praca… i to, co po pracy. Przeskakiwałam z jednej chwili do drugiej. Dzień, noc, następny dzień. Godziny, minuty, czas tu, czas tam. Miotałam się, warczałam na to, co się stało z moim życiem – i nie wiedziałam, jak to wszystko uporządkować, poukładać, ustabilizować. Nie wiedziałam? A może po prostu nie chciałam? Zawsze łapałam każdą chwilę, którą przynosił mi los, ale – teraz muszę to przyznać – zawsze sama ten los prowokowałam. Nie wycofywałam się, choć często miałam wewnętrzne przekonanie, że powinnam. Że niepotrzebnie brnę w coś, co może wcale nie jest dobre, słuszne, konieczne. Działo się? Nie, nic samo się przecież nie działo. No i jest, co jest. Nie chcę mieć dzieci? No nie chcę, ale tych… jakichś. Swoje dziecko? Kurczę, chcę! Chcę, chcę. Zresztą, chcę czy nie chcę, już je mam. Okruszek, nie okruszek, ale mój. I kocham go jak głupia. Tylko co ja mam teraz zrobić… To na pewno będzie dziewczynka! Och, tak, tak, tak! A może jednak nie? Przepędziłam to „nie” natychmiast. Jakie „nie”? Niestety „nie” nie wchodziło w grę. Bo dziecko już było rzeczywiste. I moje. Jasne, do głosu doszła pierwsza Majka, ta „rodzinna”, chociaż podobno nie chciałabym nią być.

Siedziałam w pracy i mogłam tylko gapić się przed siebie. Myśli tłukły mi się po głowie jak oszalałe ćmy. Głupia, głupia, głupia, urągałam sobie pod nosem. Małgośka patrzyła na mnie dziwnie i, byłam tego pewna, podsłuchiwała moje myśli. A może coś powiedziałam na głos? Czasami mi się to zdarzało, jak byłam naprawdę wzburzona. A teraz byłam. Byłam, jak diabli. Dziecko jest Andrzeja, wiedziałam o tym z pewnością. Po pierwsze, przecież Zbyszek nie może mieć dzieci (podobno). Po drugie – i najważniejsze – ze Zbyszkiem nie spałam od dwóch miesięcy, tak się jakoś składało lub nie składało. Chyba po prostu obydwoje nie mieliśmy na to ochoty, on był wiecznie zmęczony, ostatnio w pracy miał istne urwanie głowy, przychodził i padał na nos, a ja miałam Andrzeja, więc nie zwracałam uwagi na brak aktywności Zbyszka. W grudniu Zbyszek pojechał sam do Szklarskiej Poręby, ja się jakoś wyłgałam. Trochę się zżymał, ale nie bardzo, wiedział już, że niezbyt lubię tam jeździć. Więc święta, sylwester, Nowy Rok – z Andrzejem na placu Inwalidów. Tym razem żadnej chwili nie spędził z rodziną, choć wciąż jeszcze mieszkał z żoną, w zasadzie z byłą żoną, i z córką. Nie obchodziło mnie, co im mówił, a że był ze mną? Dla mnie to niewiele znaczyło, równie dobrze mogłabym ten czas spędzić sama, święta zawsze były dla mnie tylko kolejnymi datami w kalendarzu, niczym więcej. O tyle istotnymi, że nie musiałam wtedy iść do pracy. I nielubianymi, bo sklepy zamknięte, co oznaczało brak świeżego pieczywa. Pieczywo było dla mnie ważniejsze niż… nieważne… Siódmy tydzień? Z obliczeń wynika więc, że zaszłam w ciążę właśnie w tym świątecznym okresie. No więc jeśli będzie córka, to Ewa, a jak syn – Adam. Bo wiedziałam, że to dziecko urodzę. Tylko jak to wszystko rozwiązać? Przecież nie mogę zostać ze Zbyszkiem. Czy chcę być z Andrzejem? Na stałe? Na zawsze? Tak, wiem, „zawsze” to straszny termin, przynajmniej dla mnie. Przynajmniej teraz. Najchętniej zostałabym sama; nie, przecież to nieprawda. I wcale nie dlatego, że samotnej matce jest ciężko. Wiedziałam jednak, co zrobię. Skoro mam już dziecko, muszę zapewnić mu (jej?) kompletną rodzinę. Innego wyjścia nie ma.

Chyba. Cholera.

Rozdział 28 Pogrzeb Krystyny – To ja – powiedział głos w słuchawce. Wiktor? Skąd miał jej numer? Po co dzwoni? Na to drugie pytanie zaraz otrzymała odpowiedź. Dzwonił, żeby ją powiadomić o śmierci Krystyny. I dacie pogrzebu. – Wyobraź sobie, że w torebce miała kartkę z trzema numerami telefonów. Dwa z nich okazały się już nieaktualne. Trzeci był do mnie. Nie kontaktowała się ze mną chyba od roku, nie mam pojęcia, dlaczego zostawiła sobie mój telefon. – Przecież ma starszą siostrę. I dorosłą siostrzenicę. Pamiętasz chyba? Wiktor pamiętał, oczywiście. Mówił nawet o nich milicji, bo to jego, Wiktora, poproszono o identyfikację zwłok. Okazało się, że siostra nie żyje, a siostrzenica wyszła za mąż za Bułgara i mieszka na stałe w Sofii. – Znaleziono ją na działkach, w czyjejś altance. Właściciel przyszedł do swojego ogródka po zimie i przeżył szok. W ogóle Krystyny nie znał, twierdzi, że w życiu jej nie widział na oczy. – Ale co się stało? – Majka też była w szoku. – Przedawkowanie alkoholu. Atak serca, niewydolność krążenia. Jakoś tak. Pogrzeb pojutrze, na Wólce. Załatwiłem nekrolog w „Życiu Warszawy”.

Poszła na pogrzeb wraz z gronem kolegów z SPHW. Pan dyrektor Tulawski był także. W końcu Krystyna przez pewien czas pracowała z nimi. Wśród żegnających zmarłą Majka ze zdziwieniem dostrzegła swojego psychiatrę z Mirką. Zbyszek nie przyszedł, choć znał Krystynę. Ale on na pogrzeby nie chodził, z zasady. – Ci, którzy nie żyją, i tak nie wiedzą, kto był, a kto nie. I jest to

dla nich bez znaczenia – mówił. – A chodzenie na pogrzeby tylko po to, żeby zobaczyli cię jacyś znajomi czy krewni nieboszczyka, jest bez sensu. Majka miała zupełnie inne zdanie na ten temat, ale już dawno się przekonała, że dyskusja ze Zbyszkiem nic nie daje. Jeśli wypracował sobie jakiś pogląd, trzymał się go i koniec. Zresztą i tak miała teraz coś innego na głowie. O ciąży nie wiedział jeszcze nikt, choć zaczął się trzeci miesiąc. Nie mogła się zdobyć na rozmowę – na dwie rozmowy – chociaż dobrze wiedziała, co i komu powie.

Szła zaraz za trumną, a obok kroczył Wiktor. Jego widok nie zrobił na Majce żadnego wrażenia. Wyglądało na to, że ona na nim też nie. Przywitali się zdawkowym całusem w policzek i wymienili kilka zdań. – Myślałam jednak, że Lenka przyjedzie na pogrzeb. – Majka zmarszczyła brwi i pokręciła głową. – Chyba milicja powiadomiła ją o pogrzebie? – Nie mam pojęcia, wiem tylko, że jakoś ją znaleźli i przekazali informację o śmierci ciotki. Gdyby chciała znać termin pogrzebu, z pewnością sama by się dowiedziała. – Zbyszek jednak ma rację – mruknęła Majka pod nosem, nie wyjaśniając swojej uwagi Wiktorowi, który nie dociekał, o co chodzi. Jak na początek marca było niezwykle ciepło. Majka rozpięła kurtkę, bo zrobiło jej się gorąco. W pewnym momencie poczuła nawet, że zaczyna się pocić, i nagle stało się coś dziwnego. Zakręciło jej się w głowie, miała wrażenie, że ziemia ucieka spod nóg. Przytomnie złapała Wiktora za ramię, lecz po kilku sekundach osunęła się na kolana. Pociemniało jej w oczach i chyba na chwilę straciła przytomność, bo raptem spostrzegła, że leży na czymś twardym, a nad nią pochyla się Bogdan. – Widzisz mnie? Słyszysz? – pytał. – Zemdlałam, tak? – spytała, usiłując podnieść się z ławki, na której ktoś ją ułożył. Ławka stała przed czyimś grobem, kondukt z trumną Krystyny odszedł już spory kawałek. Przy Majce zostali Wiktor

z Bogdanem i Mirką. – Masz cukrzycę? – Bogdan wziął ją za przegub. – Puls już wraca do normy. Jak się czujesz? Poleż jeszcze chwilę. – Nie wiem, chyba już dobrze się czuję. – Majka opuściła nogi. – Nie będę leżeć, chcę pożegnać Krysię, muszę tam podejść. – Wstała, podtrzymywana przez Wiktora. – Wszystko w porządku, naprawdę – zapewniła Bogdana. Do ławki dobiegł Andrzej. – Co się stało? Dopiero się zorientowałem, że gdzieś zostałaś. – Zasłabła na chwilę, ale już chyba wszystko dobrze. – Bogdan spojrzał na nią dziwnie. – A swoją drogą idź do lekarza, zrób podstawowe badania. Na poziom cukru też. – Nic mi nie jest. – Majka zignorowała pomoc Andrzeja i konsekwentnie trzymała pod rękę Wiktora. Uważała, że na pogrzebie Krystyny właśnie on powinien być jej towarzyszem. Andrzej nie miał o niczym pojęcia i niech tak zostanie. Ale o przyczynie jej zasłabnięcia musiał się dowiedzieć. – Wieczorem będę na placu Inwalidów – powiedziała ojcu swojego dziecka, nie zwracając uwagi na pozostałych. Jej kontakty z dyrektorem Tulawskim nikogo nie powinny obchodzić. Pociągnęła Wiktora i doszli do grobu, w którym już złożono trumnę z ich byłą przyjaciółką. Do Majki dopiero teraz dotarło, co się stało. Zaczęła wyrzucać sobie, że machnęła ręką, nie szukała staranniej, nie próbowała się skontaktować z Krystyną po pierwszych niepowodzeniach. – Pójdziemy na kawę? – zaproponowała Wiktorowi. Skinął głową i zaprowadził Majkę na parking przed cmentarzem. Wsiedli do jego samochodu i pojechali do Horteksu. Nawet nie wiedziała, jak to się stało, ale opowiedziała dawnemu ukochanemu całą swoją najnowszą historię. – Wiesz co? – usłyszała od niego. – Właściwie dobrze ci tak. Czego ode mnie oczekujesz? Wsparcia? Rozgrzeszenia? Zrozumienia? Niczego takiego nie otrzymasz. Wstał i wyszedł. Majka siedziała z lekka oszołomiona. Nie jego reakcją, lecz swoją otwartością. Nigdy nikomu o sobie nie opowiadała.

To znaczy, owszem, o dzieciństwie, młodości, wakacjach i takie tam. O życiu uczuciowym, o partnerach, o rozterkach miłosnych nigdy. Nawet Zbyszkowi nie. A może zwłaszcza jemu nie. Teraz jednak będzie musiała coś powiedzieć.

Rozdział 29 Tylko ja Zadzwoniłam do Andrzeja do domu. Było mi wszystko jedno, kto odbierze. Usłyszałam jego głos. – To ja – oznajmiłam bez żadnego: „Cześć, dzień dobry, witam” czy czegoś w tym stylu. – Co się stało? – Niepokój w jego głosie był tak wielki, że aż mnie to rozbawiło. – Jestem na placu Inwalidów, przyjdź jak naj­prędzej. – Ale co się stało? – usiłował się dowiedzieć, a ja odłożyłam słuchawkę. Powiem mu, tylko nie przez telefon, słyszał przecież, że ma przyjść. – Dzień dobry, tatusiu! – Powitałam go od progu, nie przytulając się, nie całując go, nie rzucając mu się na szyję, jak to zawsze robiłam. W oczach miał tysiąc znaków zapytania. Ale dostrzegłam tam jeszcze coś. Nadzieję? Radość? – Co chcesz mi powiedzieć? – Właśnie to, co mówię. Stanął jak wmurowany i wbił we mnie wzrok. Jeśli spyta, czy jestem pewna, że to jego, po prostu będę samotną matką, pomyślałam. I przez chwilę chyba chciałam, żeby tak się stało… Ale nie spytał. Nie wiem, czy miał wątpliwości, jeśli miał, to dobrze je ukrył. Wiedział, że lepiej mnie nie drażnić. I chyba się ucieszył, bez względu na to, co myś­lał. – Cieszę się. – Właśnie tak powiedział i zabrzmiało to szczerze. – Bardzo się cieszę. – Przytulił mnie, a potem puścił, odsunął na długość ramienia, obserwując wyraz mojej twarzy. – A ty? – Znasz moje poglądy. Nie lubię dzieci. Nigdy ich nie chciałam. Nie cieszę się. Ale urodzę to dziecko. Mam nadzieję, że to będzie córka. Moja córka.

– Chciałaś powiedzieć: „nasza córka”. – Nie, chciałam powiedzieć, co powiedziałam. Ale to będzie rzeczywiście nasza córka. Albo syn, no cóż. Nie szła nam ta rozmowa. Właściwie nie wiedziałam, co dalej mówić. Najchętniej nie rozmawiałabym już w ogóle na ten temat. Niestety, musiałam. Dziecko miało być nasze, choć przez chwilę chciałam właśnie, żeby było tylko moje. Ale dobrze sobie wszystko przemyślałam. Stało się, więc będzie. Tylko co ze Zbyszkiem? Co ze Zbyszkiem? Nie byłam gotowa, żeby od niego odejść. Dużo już w tym związku przetrzymałam, mieliśmy pewne wspólne zwyczaje, tradycje nawet. Zniosłam to, co najgorsze. Dałam sobie radę. Może dlatego, że… A tam, wszystko jedno dlaczego. Byliśmy razem – choć nie zanosiło się na to, że stworzymy rodzinę. Tylko czy ja chciałam mieć rodzinę? Okazało się, że los zadecydował za mnie. Wybrał. Będę miała rodzinę. Choć nie taką, jaką chciałam mieć. – Tak, masz rację – zaczęłam jeszcze raz. – To będzie nasza córka. Dowiesz się w urzędzie o wolne terminy? I w ten oto sposób zgodziłam się wyjść za Andrzeja. Choć w tej chwili mnie o to nie poprosił. Poprosił mnie tamtego dnia, jeszcze przed rozwodem. Rozbawił mnie wtedy. Nie miałam pojęcia, że mówił śmiertelnie poważnie. Teraz nie pytał, teraz to ja powiedziałam „tak”, właściwie oświadczyłam się sama. Wieczór zakończył się niczym. Chyba obydwoje byliśmy zbyt spięci. On – tym, czego się dowiedział. Ja – tym, o czym już dawno wiedziałam – że muszę porozmawiać ze Zbyszkiem. Byłam przerażona. – Wiesz? – powiedziałam jeszcze. – Jest jeszcze jedna sprawa, która mnie gnębi. I tak sobie dumam… Skoro mamy stworzyć rodzinę, może trzeba pomyśleć o większym mieszkaniu? Najbardziej chciałabym mieć jakiś niewielki domek, gdziekolwiek. Dom, w którym znalazłoby się też miejsce dla… – Dla cioci? – wpadł mi w słowo. No tak, za to go kochałam. Zawsze wiedział, o czym myślę, odgadywał, co mnie gnębi. Kochałam go? No więc chyba jednak tak. W każdym razie w tej chwili chciałam, żeby tak było. Bez względu na

moje uczucie do Zbyszka. – Zawsze wiesz, o co chodzi. To aż przerażające. W tej chwili byłam pewna, że mój wybór, w zasadzie nie tyle mój, ile losu, jest jedyny słuszny. Chciałam uczynić ten krok, mając nadzieję, że nie będzie pierwszym krokiem w głąb przepaści. Andrzej Był zaskoczony. Szczęśliwy. Pełen obaw. Nie dowierzał. Nie wiedział, co jest prawdą, co autentyczne, a co tylko wymuszone. I przerażało go, że leci w ogień jak ćma, mimo że jest od ćmy mądrzejszy. Taką miał przynajmniej nadzieję, aczkolwiek… – Olka – zadzwonił do siostry. – Mogę do ciebie wpaść? Teraz? Była od niego dużo młodsza, ale z rodziny miał tylko ją. Poza dziećmi oczywiście, jednak z dziećmi na ten temat nie pogada. Przynajmniej na razie. – Na pewno ją kochasz? – chciała wiedzieć siostra. Postawiła na stole kawę i jakieś ciasteczka. – Najbardziej na świecie. Najmocniej. Niestety za bardzo. – Andrzej odstawił szklankę po pierwszym łyku. Zapomniał, że jego siostra nie umie zrobić kawy, bo po prostu jej nie pije. To, że trzymała ją w domu, o niczym nie świadczyło. Albo świadczyło… o tym, że nie miała pojęcia, że kawa powinna być zmielona krótko przed zaparzeniem. Wziął pierniczek, nawet nie wiedząc, co je. – Ale przecież ona jest o osiemnaście lat młodsza. I… – Ugryzł się w język. Nie, o Zbyszku nie opowie. Zbyszka sam musi przełknąć, jak robił to do tej pory. – I co? – Olka nie odpuszczała. – Ech… – Andrzej tylko machnął ręką. Jeszcze nie powiedział siostrze o dziecku, na razie chciał tylko wiedzieć, co ona w ogóle myśli o jego związku z Majką. Nie, nie tak, chciał, żeby ona go zapewniła, że nie jest żałosnym starym durniem. Że wciąż jest wspaniałym mężczyzną, a różnica wieku nic nie znaczy. – …nic nie znaczy – właśnie to mówiła. – Kochasz ją? Kochasz. Więc bądź szczęśliwy tak długo, jak możesz. Rok, pięć lat, do końca życia. Ciesz się chwilą i nie marnuj czasu na jakieś durne rozważania. Bierz, co ci daje życie, a jak to długo potrwa… Teraz o tym nie myśl.

Wyszedł, bynajmniej nie uspokojony. Ale i tak wiedział, co zrobi. Uczyni wszystko, żeby być z tą ostatnią miłością swojego życia. Ostatnią, czyli największą. Bo to nieprawda, że najważniejsza jest pierwsza miłość. Najważniejsza i największa jest właśnie ta ostatnia. Do niedawna jeszcze myślał, że wszystkie uniesienia już ma za sobą. Że najbardziej cieszy go wygrana polskiej drużyny piłkarskiej. Szczęście jego dzieci. Spokój w domu. Ukochana suczka. I wcale nie był zadowolony, że raptem los, czy tam ktokolwiek, postanowił uszczęśliwić go raz jeszcze. Różnicy lat nie czuł, Majka na wzmiankę o jego wieku tylko wzruszała ramionami i prychała, więc w tej chwili postanowił tym się nie martwić. Jego dziecko – to najmłodsze – skończy osiemnaście lat, gdy on będzie miał siedemdziesiątkę na karku. I co? Miał nadzieję, że utrzyma dobrą kondycję. A zresztą nad czym się zastanawiać? Niech się dzieje. Olka ma rację – spróbuje cieszyć się chwilą. I musi wierzyć, że ta chwila potrwa długo. Zawrócił. Siostra otworzyła mu ze zdziwioną miną. – Nie powiedziałem ci jeszcze czegoś. – O dziecku? Wiem. – Cofnęła się od drzwi i skinęła ręką. – I wiedziałam, że zaraz tu wrócisz. Wyciągnęłam twój ulubiony koniak. Siadaj, ja też się napiję. Usiadł oszołomiony, a po chwili jego zdumienie jeszcze się pogłębiło. – Moja koleżanka z pracy mieszka w Międzyborowie – oznajmiła Olka, podnosząc kieliszek z koniakiem. – Jej mama jest już starsza, schorowana i mieszka sama gdzieś na Żoliborzu. Jola, ta koleżanka, musi się nią zaopiekować. Problem tylko w tym, że mama za nic nie chce się ruszyć ze swojego mieszkania. Jolka wystawiła swój dom w Międzyborowie na sprzedaż, jednak jakoś nie znalazł się chętny. Może zamienilibyście mieszkanie Majki na ten dom? – Majka coś wie na ten temat? – W uszach Andrzeja zabrzmiało: „Skoro mamy stworzyć rodzinę, może trzeba pomyśleć o większym mieszkaniu? Najbardziej chciałabym mieć jakiś niewielki domek, gdziekolwiek”. – Może mi nie uwierzysz, ale dopiero teraz o tym pomyślałam. – Siostra wychyliła koniak jak wódkę, jednym haustem.

Nie uwierzył jej. I miał rację.

Rozdział 30 Ta najważniejsza rozmowa Wybrała sobotni wieczór. Zrobiła talerz kanapek, na stole położyła ozdobną serwetkę, używaną przy specjalnych okazjach. – O, co to za święto? – Zbyszek, zdziwiony, podniósł brwi. Majkę już od rana bolało serce. Teraz rozbolało ją jeszcze bardziej. A kiedy brwi Zbyszka podjechały jeszcze wyżej, po tym, jak postawiła na stole butelkę Złotej Jesieni, myślała, że stchórzy. Nie mogła jednak, musiała zrobić to, co… musiała. – Chyba tak. Sama napełniła kieliszki, zrobiła to pierwszy raz w życiu, nalewaniem alkoholu zawsze zajmował się Zbyszek. Sobie wlała tylko odrobinkę, tak na dno. Zbyszek zauważył to, ale nic nie powiedział. Sięgnął po swoją porcję i wychylił kieliszek do dna. Majka szybko mu dolała. Odsunął trochę kieliszek i przesiadł się z fotela na wersalkę. Obok Majki. – Czemu mam takie wrażenie, że zamierzasz mi powiedzieć coś, co mi się nie spodoba? – Chciał ją objąć ramieniem, ale się odsunęła. – Mam trzydzieści sześć lat – rozpoczęła. – Dla kobiety… – Wiem, ile masz lat – przerwał jej. – Czemu ogłaszasz mi to w tej chwili? Urodziny masz w sierpniu, jest marzec. Nie… – …to prawie ostatni moment na rozpoczęcie nowego życia. – Majka wpadła mu w słowo, kontynuując to, co miała mu powiedzieć. – Nie przerywaj mi, bo jest to chyba najtrudniejsza rozmowa, jaką kiedykolwiek musiałam przeprowadzić. Umilkła na chwilę; wstała, podeszła do okna, wyjrzała na ulicę. Widok sunących Marszałkowską aut, małych jak zabawki, z pięknie błyskającymi światłami, rozmytymi przez padający śnieg, bardzo ją wzruszył. – Będzie mi tego brakowało. – Poczuła, że ma łzy w oczach. Zbyszek jeszcze nic nie rozumiał, ale patrzył na nią jakoś tak… dziwnie.

– Co ty mi chcesz powiedzieć? Teraz on napełnił kieliszki i podsunął jeden Majce. Ujęła go w palce, umoczyła usta. Zauważył, że nie wypiła. – Nie pijesz? To czemu wyciągnęłaś alkohol? – Postanowiłam założyć rodzinę. – Majka wypiła odrobinkę. – Będę miała dziecko. Odstawiła kieliszek i odsunęła się w sam róg kanapy. Najchętniej wtopiłaby się w ścianę albo zapadła pod podłogę, żeby tylko nie widzieć tych rozszerzonych oczu Zbyszka. I zaciśniętych przez chwilę pięści. Warg, które tak kochała, wykrzywionych teraz w ironicznym grymasie. – Dziękuję, że mnie o tym powiadamiasz. – Nie podniósł głosu. Mówił prawie szeptem. – I dobrze, że wiesz o mojej bezpłodności, bo może inaczej nie byłabyś pewna, czyje to dziecko. A może i tak nie jesteś pewna? – Zasłużyłam na każdą reakcję z twojej strony. Nawet najbardziej krzywdzącą. – Postanowiła, że nie wspomni o jego zdradzie. Tamta sprawa w ogóle nie miała teraz znaczenia. Zresztą nigdy nie była istotna. – Stało się, co się stało. Podjęłam decyzję, której już żałuję. Ale nie mogę jej zmienić. Bo to dziecko, niestety, już jest. – Przecież ty nie lubisz dzieci. – Zbyszek pomachał ręką przed swoimi ustami. – Przepraszam, wycofuję te słowa. Wszystko wycofuję. Jedź do siebie, na Żoliborz. Albo gdzie tam chcesz… Nie mogę teraz na ciebie patrzeć. – Nalał sobie pełny kieliszek. A potem następny. I jeszcze następny. Majka przysunęła się blisko, jak mogła najbliżej. Objęła go mocno, opierając głowę na jego piersi. Nie odepchnął jej. Udało mu się wypić kolejny kieliszek i nalać sobie znowu. Wstała, zabrała ze stołu butelkę i odniosła do kuchni. Ujęła Zbyszka za rękę i pociągnęła, żeby wstał z kanapy. Szybko wyciągnęła pościel, a potem zdjęła mu koszulę. Resztę ubrania zdjął już sam. Położył się na łóżku, ale po chwili wstał i otworzył drzwi. – Nie martw się o mnie, nic sobie nie zrobię. Tobie też nie. Ale idź już. Posłuchała go. Wiedziała jednak, że to nie koniec rozmowy, sprawy i ich

znajomości. To nie może być koniec, za nic. To jakaś faza przejściowa. Coś, z czym obydwoje będą sobie musieli poradzić. Zeszła piętro niżej, stanęła przy oknie na klatce schodowej. Nie wcisnęła guzika windy. Nie mogła; była jak ślepa. Z oczu płynęły jej łzy i nie nadążała ich wycierać. Nigdy tak nie płakała. A właściwie – ona nie płakała. Płacz to co innego, pociąga się nosem, łka, gwałtownie łapie powietrze. A ona tylko stała przy oknie, wyrzucając z siebie strumienie łez. Płynęły same. Bez jej woli i chęci. * Kiedy za Majką zamknęły się drzwi, Zbyszek zabrał z kuchni tę trochę tylko opróżnioną butelkę Złotej Jesieni. I szklankę, nie kieliszek. Chciał wypić wszystko, ale nie zdołał. Zrobiło mu się niedobrze, ledwo zdążył do łazienki. Wymiotował, kaszlał, prychał i czuł się tragicznie. Ale rozjaśniło mu się w głowie i mógł myśleć. Mógł. Rzecz tylko w tym, że nie chciał. Jednak mózg nie zamierzał brać pod uwagę jego woli – i natłok myśli zaczął rozsadzać czaszkę. Kiedy to się stało? I dlaczego? Kiedy – to mniej istotne, ważne – dlaczego. I czy może nie stałoby się to, gdyby… Gdyby co? Gdyby się z nią ożenił? Ach, nie, z pewnością nie. Gdyby mógł dać jej dziecko… tak, wtedy może tak. Ale nie mógł, a poza tym ona nie chciała. Wierzył w to. Wierzył też, że nie lubi dzieci, choć gdy przypomniał sobie Magdusię… No tak, ale tamta dziewczynka to wyjątek. Wyjątki są zawsze i wszędzie. Majka lgnęła do każdego psa, nie przeszła obojętnie obok żadnego kota. A dzieci? Nie widział, żeby kiedyś jakieś przytuliła. Gdy ktoś z dzieckiem siadał obok niej w autobusie, wykrzywiała się i odsuwała jak najdalej. Albo w ogóle zmieniała miejsce. Nie miała dzieciatych koleżanek. Tak naprawdę to prawie w ogóle nie miała koleżanek. Poza tą, która umarła, Krystyną. A i w pracy była jeszcze jakaś, chyba Mirka. Przyszło mu do głowy, że prawie wcale nie mieli wspólnych znajomych. Tak naprawdę to mało rzeczy robili wspólnie. Tak, czasem jeździli na jakiś urlop albo na święta do Szklarskiej Poręby. Choć ostatnio Majka odmawiała, więc jeździł tam sam. Nie chodzili razem do kina ani na spacery. Czasami, coraz rzadziej, szli do jakiejś restauracji na

obiad. Właściwie to nie mieszkali razem, tylko obok siebie. Łóżko? Tak, seks istniał. Choć wspólne łóżko już nie; od dwóch, może trzech lat spali w innych pokojach. Teraz poczuł, że te dwa czy trzy lata uciekły mu z życia. Zapomniał, jak miło było trzymać Majkę w ramionach przez całą noc, nawet jeśli czasami nie było mu zbyt wygodnie. Kto podjął decyzję o osobnych łóżkach? Zbyszek nie mógł sobie przypomnieć. Nie wierzył w to, co się stało. Odeszła od niego. Dobrze. Kiedyś już tak się stało, ale wróciła. A teraz? Teraz nie wróci, bo jak? Z dzieckiem? Przecież istnieje jakiś ojciec tego dziecka. Mają stworzyć rodzinę, tak powiedziała. Ale to się nie może stać. W niedzielę rano, tak około ósmej, zadzwonił telefon. – Wiem, że to ty – powiedział Zbyszek, podnosząc słuchawkę. – Tak, to ja – usłyszał. – Chcę ci tylko powiedzieć, że to, co się dzieje, dzieje się naprawdę, choć najbardziej chciałabym, żeby tak nie było. Gdybyś jednak kiedykolwiek i gdziekolwiek potrzebował mojej pomocy, będę do twojej dyspozycji bez względu na wszystko. – Zamilkła. – Halo, jesteś tam? – spytała po chwili. – Jestem, słucham, słyszę. Nie odpowiadam, bo co mogę powiedzieć? – I od czasu do czasu chciałabym się z tobą spotkać. Gdybyś mógł znieść to, co się stało. – Dzwoń do mnie – powiedział Zbyszek głosem, jakiego Majka chyba nigdy nie słyszała. Następnego dnia, w pracy, dowiedział się, że ma jechać do Chin. Na dwa miesiące. A niewykluczone, że na dłużej, jeśli wszystko dobrze pójdzie. Wzniósł oczy ku niebu, bo miał za co dziękować. Bez względu na to, czy wierzył w niebo, czy nie. – Ja bym skakała do góry – powiedziała Grażyna, koleżanka z pokoju. – A ty masz minę, jakby ktoś zrobił ci krzywdę. Oj, zrobili mi krzywdę, owszem. Jednak nie wiedziałem, że to aż tak widać, pomyślał Zbyszek.

– Po prostu jestem oszołomiony. – Uśmiechnął się do Grażyny. – Ale skakać? Za stary jestem. – Mrugnął, aby nie myślała, że naprawdę tak sądzi. Bo nie czuł się stary. Mógłbym jeszcze wychować to dziecko, pomyślał. A może już nie? Zaczął obliczenia. Wyszło mu, że chyba tak. Dla dziecka jednak lepiej, żeby miało młodego ojca. Który na każdą górę wejdzie i każde jezioro przepłynie. Nie miał pojęcia, że ojciec tego dziecka jest dokładnie w jego wieku. – Nie lubię smarkaczy – oświadczyła mu kiedyś Majka, w odpowiedzi na jedną z jego licznych uwag dotyczących różnicy wieku między nimi. Złościła się, gdy liczył te lata. – Dla mnie mężczyzna musi być dojrzały. Nie zainteresowałabym się kimś, kto nie jest ode mnie starszy minimum o dziesięć lat. Poza tym, jak wiesz, nie lubię dzieci i nie chcę ich mieć. Więc mój mężczyzna musi widzieć we mnie swoje wymarzone dziecko, jeśli chciałby je mieć. Przypomniał sobie tę rozmowę i zaśmiał się ironicznie. – Z czego się śmiejesz? – zapytała Grażyna, uważając zapewne, że to dalszy ciąg ich rozmowy. – Bo widzisz – wymyślił na poczekaniu – nie zaprotestowałaś, jak powiedziałem, że jestem stary. Lubił Grażynę. Znał też i lubił Jerzego, jej męża. Nie wiedział, że jego koleżanka z pokoju ma problemy, które raczej przerastają jego kłopoty. Mąż Grażyny był alkoholikiem i ona już nie wytrzymywała jego picia. Początkowo, pełna wiary, którą miały wszystkie młode żony, uważała, że da sobie radę i mąż zmieni się pod jej wpływem. Oczywiście tak się nie stało. Grażyna nie obarczała nikogo swoimi kłopotami, a już na pewno nie mówiła o tym kolegom z pracy. Po prostu się wstydziła. Nie za Jerzego, lecz za siebie. Było jej wstyd, że ta sytuacja tak długo trwa. Ze Zbyszkiem pracowała już pięć lat. Przez cały ten czas nie zbliżyli się do siebie prywatnie, ot, kilka razy spotkali się w większym towarzystwie – z przyległościami – na czyimś urodzinowym piwie, gdzieś w pobliskiej knajpce, i to wszystko. Teraz spojrzała na niego uważnie. Stary? Sama miała trzydzieści dwa lata. A Zbyszek? Dokładnie nie wiedziała, to znaczy kiedyś podawał jej swoją datę urodzenia do jakiejś ankiety czy po coś tam, ale

zupełnie już tej daty nie pamiętała. Chyba musi być tak około pięćdziesiątki. Czy to starość? – zastanawiała się. Dla niej chyba tak. – Sam wiesz, czy jesteś stary, czy nie – wybrnęła dyplomatycznie. – Wiek nie ma tu nic do rzeczy. Ale wiek był w tej chwili najmniejszym zmartwieniem Zbyszka.

Rozdział 31 Tylko ja Andrzej przeprowadził się do mnie, na plac Inwalidów. Nie miał dużo rzeczy, rozśmieszył mnie, bo przywiózł trzy garnki i dwie patelnie. Fakt, dla mnie takie rzeczy w zasadzie nie istniały, nie były mi potrzebne. Nawet jak mieszkała u mnie ciocia, przynosiłam obiady ze stołówki lub baru mlecznego. Owszem, miałam ze dwa garnki, do odgrzewania potraw. Patelnię też. Jednak to, co przywiózł Andrzej, było jakieś specjalne. Z wyprofilowanym dnem czy coś w tym stylu. Mało mnie to jednak interesowało. Natomiast zachwyciło mnie, że przywiózł sporo książek. Dzieła zebrane Jacka Londona, w żółtych płóciennych oprawach. Młode lwy i Pogodę dla bogaczy Irwina Shawa. Kilka innych powieści, też dobrych. – To najlepszy posag, jaki mógłbyś wnieść. – Roześmiałam się, ale wcale nie mówiłam tego żartem. Książki to moja ucieczka od wszelkich podłości i problemów życiowych. Andrzej załatwił termin ślubu, piętnastego kwietnia. Musieliśmy stawić się obydwoje przed obliczem urzędniczki – kim ona była? – do której nas skierowano. Pani popatrzyła na nas i uznała, że chyba da sobie spokój z przemową przedwstępną. Poprosiła nas o dowody osobiste, spojrzała – w dowodzie Andrzeja, w rubryce: „stan cywilny” wpisane było: „żonaty”. – Czy rozwód już się uprawomocnił? – zapytała podejrzliwie. Wściekłam się. Widocznie wyglądałam na łowczynię starszych panów, rozwodzących się dla mnie. – Proszę? – Andrzej wysyczał to pytanie, zanim zdążyłam ukryć swoje emocje. Pani zajrzała na następne strony dowodu. Z wbitego tam stempla jasno wynikało, że obywatel Tulawski otrzymał rozwód trzy lata temu. – Przepraszam, wszystko w porządku. – Urzędniczka zwróciła nam dowody i podała kartkę z zapisanym terminem ślubu. – Świadków

wpiszą państwo przed ceremonią, proszę tylko, żeby wszyscy przyszli trochę wcześniej, bo trzeba będzie złożyć kilka podpisów. Świadków? W ogóle nie przyszło mi to do głowy. Ten cały ślub był dla mnie jedynie formalnością – ot, podpiszę co trzeba i po krzyku. Dziecko ma mieć ojca i nazwisko. – Świadków każą mieć – powiedziałam do Andrzeja. – Olka to jeden. A kto drugi? Naprawdę nie wiedzieliśmy. Okazało się, że w ogóle nie mamy wspólnych znajomych. A ja myślałam, że nie mam wspólnych znajomych tylko ze Zbyszkiem. Widocznie jestem jakaś wybitnie nietowarzyska. Może Mirka? Ach, same kłopoty. – Żadnych przyjęć – oznajmiłam Andrzejowi, a on spojrzał na mnie z ukosa. Widziałam, że coś jest nie tak, od momentu gdy na pytanie, czy chcemy fotografa na nasz ślub, bez wahania odpowiedziałam przecząco. Nawet do głowy mi nie przyszło, że może on chciałby. Stanęło wreszcie na Filipie, starym przyjacielu Andrzeja, mieszkającym niedaleko ode mnie, na Żoliborzu – z tą jednak różnicą, że ja miałam dwupokojowe mieszkanie, a on – dwupoziomowy dom. Z mieszkalną piwnicą, a właściwie – jak sam na to mówił – z mieszkalnym przyziemiem. Byłam tam kiedyś; dom przepiękny, wspaniale umeblowany, stał na sporej, dobrze utrzymanej działce. Filip miał miłą żonę i cudownego pudla. Pudle są podobno bardzo mądre, wbrew powszechnie panującej opinii o ich niedużej inteligencji. Zeto, pudel Filipa, był bystry, sama widziałam. Poza pudlem dorosłe dzieci, lekarka i architekt. Filip był jedynym przyjacielem Andrzeja z przeszłości, którego poznałam. Rzadko się widywaliśmy, bo ani my nie zapraszaliśmy do domu jego znajomych, ani nie chodziliśmy razem do nikogo. Wspólne życie towarzyskie w ogóle nie było nam potrzebne. Nie drukowaliśmy żadnych zaproszeń, nie rozsyłaliśmy wiadomości. Jedynie powiadomiliśmy przyszłych świadków i kilka osób z pracy. Chcą, niech przyjdą do USC, żadnego przyjęcia, sorry, nie urządzimy. Zaplanowaliśmy tylko obiad dla nas, Olki i Filipa z żoną. Będzie pieczony schab i kapusta z grzybami. Do tego czerwony barszcz,

z własnoręcznie ukiszonych buraków. To akurat umiem robić i dobrze mi wychodzi. Mam nawet odpowiedni kamienny garnek. Zbyszek… Długo się wahałam. Zdecydowałam, że jednak powiem mu o ślubie. Byłam pewna, że nie przyjdzie, ale byłam też pewna, że gdybym mu nie powiedziała, czułby się źle. Zatelefonowałam z pracy. – Mogę wpaść? – spytałam. Wpaść, bo już się od niego wyprowadziłam. Andrzej przysłał kierowcę, moje ciuchy dużo miejsca nie zabierały. Książek też tam miałam mało, nie było na nie miejsca. Więc kilka kartonów, jeden kurs i nic po mnie nie zostało. Nie wzięłam tylko misia, specjalnie. – Oczywiście, zawsze. Zawsze? Cóż, nawet swój komplet kluczy mu oddałam. Chciałam się odciąć, wiedząc jednocześnie, że zostawiam tam duży kawałek swojego serca. – Wiesz, dużo się zmieniło – usłyszałam, kiedy na stole stała już kawa. Żadnych ciasteczek na ogół nie jadaliśmy. Teraz też ich nie było. – Napijesz się odrobinkę? – Zbyszek trzymał w ręku butelkę calvadosu. Oryginalnego. – Panie doktorze, a kieliszek wina? Łyk koniaku? – przypomniało mi się pytanie, które zadałam lekarzowi przy ostatniej wizycie kontrolnej. Usłyszałam zdecydowane zaprzeczenie i argumenty, które zrozumiałam. – Nie powinnam nawet pić kawy. – Skinęłam ręką. – Ale dwa łyki neski wypiję, ciśnienie nadal mam niskie. Jednak alkohol nie wchodzi w grę, choć to oryginalny calvados… Nie kuś mnie. Zbyszek natychmiast odniósł butelkę, zabrał też mój kubek z kawą. Wrócił z nim po chwili, mówiąc, że dolał wody, żeby osłabić działanie kofeiny. – Opowiadaj – poprosiłam. – Co się zmieniło? Myślałam, że usłyszę, że kogoś poznał czy też do kogoś wrócił. Serce we mnie zamierało na tę myśl. Z drugiej strony nawet chciałabym, żeby tak było, osłabiłoby to moje wyrzuty sumienia. Bo ciągle je miałam.

– Jadę do Pekinu. Wpatrywałam się w niego zaskoczona; takiej nowiny nigdy bym się nie spodziewała. – Jak to? Kiedy? Na jak długo? Z pracy? Z kim? – zarzuciłam go pytaniami. – Po co? – dodałam, bo to istotne. Chiny były… innym światem. Odpowiadał, słuchałam, choć w sumie te informacje nie obchodziły mnie tak bardzo. Chciałam tylko wiedzieć, kiedy będzie z powrotem. I chciałam wiedzieć, jak mogę się z nim porozumieć, tak w razie czego. Jakiego „czego” – nie wiedziałam. Wiedziałam tylko, że nie zniosę, jeśli całkiem zniknie z mojego życia. Musiałam mieć z nim kontakt. Powiedziałam mu to. Skinął głową. – Będę do ciebie dzwonił tak często, jak mi się uda. Napiszę, przyślę adres. – Szybko daj mi ten adres, bo chyba się przeprowadzimy. – Mówiąc „przeprowadzimy”, wskazałam ręką na brzuch. Ciąży jeszcze za bardzo nie było widać, bez ubrania owszem, trochę, ale bez ubrania Zbyszek nie widział mnie już od pewnego czasu. I chyba długo nie zo­baczy. – Myślimy nawet o wyjeździe z Warszawy – dodałam. Opowiedziałam mu o pomyśle zamiany mieszkania na większe, o tym, że chcę zabrać do siebie ciocię, i o tym, że Andrzej najprawdopodobniej przejdzie na rentę. Tak, był taki plan, wymyślił to Andrzej. Mógłby przejść na rentę, miał kłopoty z płucami i sercem. Niezbyt wielkie, ale miał też znajomego lekarza, który mógł to załatwić. Z obliczeń finansowych wyszło nam, że dalibyśmy sobie radę, a dla mnie jego stała obecność w domu przy dziecku i niepełnosprawnej cioci byłaby wręcz bezcenna. – Przyszłam, bo chciałam osobiście zawiadomić cię o ślubie. Wiem, że nie przyszedłbyś, nawet gdybyś mógł, ale teraz jestem bardzo zadowolona, że wyjeżdżasz. Bo gdyby nie to, co chwilę spoglądałabym na drzwi, czekając na ciebie. Wstałam, by wyjść. Odwróciłam się jednak, bo miałam jeszcze jedno pytanie. – Czy ktoś zaopiekuje się twoim mieszkaniem, jak będziesz

w Chinach? Dasz komuś klucze? – Chciałem ciebie o to prosić, ale nie wiem. Skoro chcesz zamieszkać poza Warszawą… – W grę wchodzą tylko miejscowości podwarszawskie, żebym bez większego kłopotu mogła dojechać do pracy. Spojrzałam na niego; chciałam powiedzieć: „Dojechać do domu”, bo dla mnie domem ciągle była Świętokrzyska, bez względu na wszystko. Sądzę, że to wiedział, bo uśmiechnął się lekko. – Weźmiesz więc moje klucze? – Przyniósł je z drugiego pokoju, chyba leżały naszykowane na biurku, bo obrócił w trzy sekundy. – Jesteś pewien? – Musiałam zapytać. Nawet nie odpowiedział, wcisnął mi te klucze do ręki i objął mnie mocno. „Przytul mnie, przytul” – tak szeptałam do niego zaraz na początku naszej znajomości. Choć nie był dużo wyższy ode mnie, jakoś zawsze udawało mi się wpasować mu pod brodę. Uwielbiałam, jak mnie obejmował, może dlatego, że nie robił tego często. – Kiedy wyjeżdżasz? – Dziesiątego kwietnia. – Codziennie do ciebie zadzwonię, mogę? Nie pocałował mnie. I dobrze, bo chybabym tego nie zniosła. Przytulił mnie raz jeszcze, mnie i to dziecko, które nigdy nie mogłoby być jego. Andrzej Właściwie był szczęśliwy. Majka zostanie jego żoną. Na dodatek urodzi się dziecko. Wprawdzie miał już dwoje, ale to dorośli ludzie. Dziecko? W jego wieku? Owszem, trochę się obawiał, ale bardziej się cieszył. Czasem nie wierzył, że to wszystko dzieje się naprawdę. Ale działo się. Załatwiał sobie rentę i dzięki różnym znajomościom udało mu się. Wprawdzie uzyskał najniższą grupę, ale co tam, zawsze coś. Poza wszystkim nie był zupełnie bez pieniędzy, miał kilka lokat nieźle oprocentowanych i miał ustawione zlecenia na ekspertyzy sądowe, był rzeczoznawcą od spraw dotyczących elektrotechniki. Opublikował nawet dwie książki o tej tematyce i to wszystko teraz

procentowało. I jeszcze pracował na ćwierć etatu w redakcji „Przeglądu Technicznego”. Poza tym Majka naprawdę nie przywiązywała wagi do kwestii finansowych, sama nieźle zarabiała, przez pewien czas wynajmowała swoje mieszkanie i odłożyła sobie jakąś tam sumkę. Jej ciocia. No tak, to był pewien problem. Ale dadzą sobie radę. Zbyszek? To też problem, jednak Andrzej uważał, że wygra ten pojedynek. Właściwie już wygrał, przecież biorą ślub. No i dziecko. Był pewien, że dziecko jest jego, bo wiedział, że gdyby ono było Zbyszka, Majki nic by od tamtego nie odciągnęło. Oczywiście, czasami dopadały go wątpliwości – przecież nie wiedział, że Zbyszek nie mógł mieć dzieci, nie miał pojęcia o jego bezpłodności. Nie wiedział też, że Wolski wyjeżdża, i jednak trochę się martwił, że Majka gotowa w ostatniej chwili odwołać ślub, że coś się wydarzy, że… Ciągle myślał też o tym domu w Międzyborowie, o którym wspomniała mu Olka. Jeszcze nie rozmawiał na ten temat z Majką, bo znał ją na tyle, że wiedział, iż gdyby zaczął naciskać, ona natychmiast odrzuciłaby ten pomysł. Pomyślał, że poprosi siostrę, żeby przy jakiejś okazji wspomniała coś na ten temat. Nie wiedział, że to już nastąpiło. – Widziałam się dzisiaj z Olką. Majka wpadła do domu wieczorem, a Andrzej dopiero teraz zauważył, że trudno mu oddychać. Od miesiąca już nie pracował, nie wracali więc razem do domu. Majka przychodziła o różnych porach, nigdy nie tłumacząc się, gdzie była. Nie pytał, choć wszystko w nim się skręcało. Za każdym razem był pewien, że w ten czy inny sposób widziała się ze Zbyszkiem. Płuca podejmowały rytmiczną pracę dopiero wtedy, gdy usłyszał, jak otwierają się drzwi wejściowe. A jeszcze lepiej mu się oddychało, kiedy mu powiedziała, gdzie była. Choć nie zawsze jej wierzył… Tłumił jednak w sobie emocje, bo wiedział, że nic nie zyska, okazując zazdrość. – I co tam u mojej siostrzyczki? – spytał lekkim tonem. – Zjesz coś? – Objął ją i pocałował lekko w usta. Majka przedłużyła pocałunek i przez chwilę stali przytuleni. – Opowiedziała mi o tych swoich znajomych z Międzyborowa. Podobno tobie też wspomniała. Dlaczego nic nie mówiłeś?

Nie wiedział, co odpowiedzieć, zaskoczyła go. – Bo najpierw pozałatwiajmy wszystkie formalności. O zamianie mieszkania pomyślimy potem. Spojrzała na niego złym wzrokiem. – Myślisz, że mamy tak dużo czasu? Jeszcze dwa–trzy miesiące i najprawdopodobniej nie będę zdatna do żadnych wysiłków. A przeprowadzka wymaga jednak trochę pracy. Załatwiaj to. Ucieszył się. Nie widział tego domu i w ogóle nic o nim nie wiedział, ale już chciał w nim zamieszkać. Załatwienie całej sprawy nie zajęło dużo czasu. Majka tylko raz pojechała obejrzeć ich nowy dom; wprawdzie nie do końca spełniał jej oczekiwania, ale zaakceptowała zamianę. Naprawdę nie mieli zbyt dużo czasu na szukanie innych rozwiązań.

Rozdział 32 Reszta świata – Pójdziemy na kawę? – Bogdan spojrzał na Mirkę z nadzieją. – Martwię się o Majkę. – Martwisz się o Majkę? – Mirka wyjęła z torebki okulary, ale nie patrząc w menu i tak wiedziała, co chce. – Ambrozję poproszę. Bogdan skinął głową. Właściwie nie musiała tego mówić, ilekroć byli w Horteksie, zawsze zamawiała to samo. Co nie znaczy, że tak często tu bywali. – Przecież prawie wcale jej nie znasz – wróciła do rozmowy. – Dlaczego się martwisz? „Potraktuj to jako barter, bo ja tobie też nie zapłacę za receptę” – Bogdanowi przypomniały się słowa Majki, która uprzytomniła mu, jak wiele traci, gdy w jego życiu nie ma Mirki. Chyba właśnie dzięki tamtej rozmowie spróbował odnowić ich kontakty, a zatem dzięki Majce jego życie odzyskało sens. – Kiedy się z nią widziałaś? Nie pamiętała. Była zbyt zajęta odbudowywaniem swojego życia. – Ale o co chodzi? – drążyła. Właściwie trochę sobie wyrzucała tę obojętność, może powinna była zostać z Majką tam, na cmentarzu. Zabrać ją do domu albo może zawieźć do lekarza, jakoś pomóc… A ona wtedy zerknęła tylko na Wiktora i widząc, że Majka wzięła go pod ramię, sama zajęła się Bogdanem, bo jedynie on ją obchodził. – Zakręciło jej się w głowie, na pogrzebach takie rzeczy się zdarzają. Ale mówiąc to, pomyślała natychmiast, że „takie rzeczy” Majce raczej się nie zdarzały. Była najsilniejszą psychicznie osobą, jaką Mirka znała. Ale czemu Bogdan aż tak się martwił? Popatrzyła na swojego ukochanego i dostrzegła zmarszczkę między jego brwiami. Oczywiście miał ją, odkąd się poznali, jednak dzisiaj wydała się Mirce głębsza. – Może będziesz się śmiała. To nie moja specjalność, wiem, ale Majka chyba jest w ciąży – oznajmił Bogdan, a zmarszczka między jego

brwiami zrobiła się jeszcze wyraźniejsza. – Jeśli nawet, to czemu ty się tym martwisz? – Teraz to Mirka zmarszczyła brwi. – A bo, widzisz, chciałbym, żeby była świadkiem na naszym ślubie I w ten oto sposób Mirka dowiedziała się, że Bogdan chce się z nią ożenić. Po kilkuletnim rozstaniu i dziesięcioletniej chyba znajomości. – Dlaczego właśnie ona? Wtedy jej powiedział. Ślub zaplanowali na czerwiec. Bogdan powiadomił matkę i siostrę na jednym z niedzielnych obiadów, niespełna miesiąc przed uroczystością. Żadna z pań Drwęckich jeszcze Mirki nie znała. Ze zdumienia nawet nie bardzo wiedziały, o co pytać. – Synku – w końcu mama spróbowała dowiedzieć się czegoś konkretnego – a kiedy nam ją przedstawisz? Co ona robi? Ile ma lat? Gdzie mieszka? Bogdan skrzywił się na tę dociekliwość, jednak postanowił dzielnie stawić czoło swoim paniom. – Pracuje w jednym z urzędów dzielnicowych, nic specjalnego nie robi. Ma swoje mieszkanie na Muranowie. – Wiek Mirki pominął, lecz mama nie odpuszczała. – A ile ma lat? – Jest ode mnie trochę starsza – wywinął się mamusi. – Jej wiek nie ma dla mnie znaczenia – dodał niepotrzebnie, a wtedy od razu stała się podejrzliwa. – Chciałabym doczekać się wnuka – westchnęła. Bogdan puścił to mimo uszu. – Będziesz naszym świadkiem? – spytał siostrę. – Nie sądzisz, że razem powinniście o to poprosić? – usłyszał w odpowiedzi. Zjeżył się i wstał. – Myślałem, siostrzyczko, że znasz moje zdanie na temat głupich konwenansów. Ledwo go udobruchała. Ślub był cichy i spokojny. Oni, mama, „świadkowe”, Andrzej,

koleżanka Mirki z pracy, dwóch kolegów Bogdana, lekarzy. Potem wszyscy razem poszli na obiad do restauracji Budapeszt-Cristal. Wypili po kilka kieliszków wódki. Majka oczywiście nie piła, więc nudziła się jak mops. – Ciebie skądś znam – powiedziała do siedzącej obok Baśki. Zapomniała już, skąd ją zna, bo widziała ją zaledwie przez chwilę i było to dawno. Ale Baśka nie zapomniała. – Widziałyśmy się kiedyś, sto lat temu. Jak zrobiłam z siebie kompletną idiotkę u Zbyszka. Majka przypomniała sobie. – Ach, to ty? – Nie wiedziała, co powiedzieć. – Ja już nie jestem ze Zbyszkiem. – Wskazała na swój brzuch, dość widoczny mimo luźnej sukienki. – Tam siedzi mój mąż. – Machnęła ręką w stronę Andrzeja. – Tyle lat minęło… A Zbyszka nie ma w Polsce, może wiesz. Jest w Chinach, już kilka miesięcy. – Nie, nie miałam pojęcia. Nie widziałam go chyba od tamtej chwili. – Barbara się zamyśliła. – A wiesz – dodała, chyba pod wpływem wypitego alkoholu – wtedy, jak wybiegłam od Zbyszka, dosłownie staranowałam pewnego faceta, który stał się kolejnym mężczyzną mojego życia. – Wychyliła duszkiem następny kieliszek. – Niestety, kolejnym, który w rezultacie mnie nie chciał. – Taki jeden Marek… – Umilkła, obracając w palcach pusty kieliszek. Popatrzyła na siedzącego obok Bogdana, ale on w ogóle nie zauważał ani jej, ani jej pustego kieliszka. Sięgnęła więc sama po stojącą obok butelkę. Po co komu mężczyzna, choćby brat? Dziewczyna da sobie radę ze wszystkim. Napełniła kieliszek. – Marek? – spytała Majka. – Znałam kiedyś pewnego Marka. Dawno temu, jeszcze przed Zbyszkiem. Był potwornie zazdrosny, choć w zasadzie miał powód. Ale ja nie lubię zazdrośników. I to ja kończę romans, zawsze. Nawet ten ze Zbyszkiem. – Dotknęła dłonią brzucha. I wtedy przypomniała sobie. Była na Starym Mieście. Po drugiej stronie ulicy – chyba Świętojańskiej – szedł Marek. Trzymał za rękę dziewczynę, która była u Zbyszka tamtego wieczoru. Nie tylko trzymał ją za rękę – patrzyli na siebie tak, jakby cały świat dookoła nie istniał. Majka zdziwiła się wtedy, bo wiedziała, że Marek mieszkał z jakąś

dziewczyną i planował ślub. Jak ona miała na imię? Chyba Dorota. A może Danka? Na D z pewnością. Tak, Danuta. A teraz szedł z tą Baśką. Pamiętała, jak Zbyszek powiedział: „Baśka to pomyłka”, jakoś tak. Więc skąd Marek i ta Baśka? Bardzo dziwne. Majka schowała się wtedy za kioskiem i patrzyła na nich, upewniając się, że to na pewno oni. No, Marka nie pomyliłaby z nikim, jeszcze dobrze go pamiętała. A ta dziewczyna? Ją też zapamiętała bardzo dobrze. Jak im wówczas zazdrościła! Tacy, wydawałoby się, porzuceni, a tu, patrzcie, szczęśliwi obydwoje, trzymają się za ręce, wyglądają na zakochanych. Wtedy poznała Baśkę natychmiast. No tak, ale to było sto lat temu. – Marek Kacperski? – Zagryzła wargę, bo naprawdę nie chciała o nim mówić. Ale Baśka była czujna. – Tak. – Stuknęła kieliszkiem o stół. Tym razem Bogdan spojrzał na nią i sądząc, że siostra chce jeszcze wódki, napełnił jej kieliszek. Ale Baśka już chyba miała dosyć alkoholu. – To właśnie ten Marek, którego znałaś? – Zaczęła się śmiać. – W tej chwili nie mam żadnego faceta, ale kiedy jakiegoś znajdę, najpierw się upewnię, czy nie był twoim kochankiem. – Swoją drogą dziwnie splatają się ludzkie losy. Losy… Losy. – Spostrzegła, że ma pełny kieliszek, i upiła troszkę. – Niedobra ta wódka – stwierdziła. Majka przezornie wstała, przeprosiła i poszła w stronę toalety, choć nie musiała. Gdy wróciła, Baśka siedziała już po drugiej stronie stołu i opowiadała coś z przejęciem swojej świeżo upieczonej bratowej.

Rozdział 33 Międzyborów. Ewisia Dom był niewielki, jakieś osiemdziesiąt metrów kwadratowych. Trzy pokoje, spora kuchnia, duża łazienka, małe pomieszczenie gospodarcze z hydroforem i schodami na poddasze. Poddasze z dwoma dużymi oknami nadawało się do zagospodarowania i urządzenia tam dodatkowych dwóch pokoi. Teraz jednak nie były Tulawskim potrzebne. Na razie doskonale wystarczał im parter. Do jednego pokoju wchodziło się przez kuchnię, był odseparowany od reszty pomieszczeń. Idealny dla cioci, którą zdecydowali się zabrać z Radości. Ta opieka sióstr zakonnych, no, niestety, to był koszmar. Majka z Andrzejem ulokowali się w dwóch pozostałych pokojach, ten mniejszy miał być dla dziecka, większy pełnił funkcję gabinetu, salonu i sypialni. Dużych wymagań nie mieli. Andrzej, teraz już rencista, nie musiał codziennie być w Warszawie, udawał się tam tylko wówczas, gdy miał jakieś zlecenie albo dyżur w redakcji. Majka codziennie dojeżdżała pociągiem. Nawet to lubiła; wsiadała sobie na małej stacyjce, siadała gdziekolwiek, wyciągała książkę i miała czterdzieści minut, żeby spokojnie poczytać. Zbyszek był cały czas w Chinach, wyglądało na to, że zostanie tam jeszcze rok. Czyli gdzieś do marca. Majka miała klucze od jego mieszkania i czasami nocowała w Warszawie. Andrzej wiedział, że jeśli żona nie wróci do dziewiętnastej, jest na Świętokrzyskiej. Jechał wtedy na dworzec, gdzie zaprzyjaźnił się ze wszystkimi paniami kasjerkami, a one pozwalały mu korzystać z telefonu. Dzwonił do Majki z pytaniem, czy wszystko w porządku. – Przecież gdyby coś się działo, nie odebrałabym telefonu. Więc po co dzwonisz? – zżymała się. – A jeśli już coś się stanie, znajdę sposób, żeby cię powiadomić. Nie reagował na te wymówki, ale w duchu był na siebie wściekły,

że w ogóle zgodził się na przeprowadzkę. Tym bardziej że kiedy zjechała do nich ciocia, spadł na niego obowiązek opieki nad staruszką. Majka zatrudniła opiekunkę, która przychodziła raz dziennie, żeby umyć i przebrać chorą, ale reszta dnia, posiłki i jakaś chwila rozmowy – to było zadanie Andrzeja. Po pewnym czasie Majka przestała nocować na Świętokrzyskiej i wracała codziennie do domu, ale ciągle była zmęczona i podenerwowana, ciąża dawała jej się we znaki. – Nie wiem, kto wymyślił te bajki o urokach oczekiwania na dziecko – mówiła zrezygnowanym tonem. – Nie potrafię się cieszyć. Chcę tylko, żeby to już było poza mną. Dziecko miało się urodzić we wrześniu. Majka już na początku sierpnia dostała zwolnienie i w ogóle nie jeździła do Warszawy. Snuła się po domu, nie chciało jej się czymkolwiek zajmować, Andrzej sam kupił łóżeczko, wózek, jakieś niemowlęce ciuszki, urządził cały kącik dla niemowlęcia. Gotował, sprzątał, zajmował się ciocią i… martwił się. Udało mu się jakimś cudem załatwić w tym ich domku telefon, a wtedy poczuł się trochę spokojniejszy. Zawsze to już jakiś kontakt ze światem. Gdyby na przykład nagle rozpoczął się poród…

Dwa tygodnie przed terminem Majka urodziła córeczkę w szpitalu żyrardowskim. Wszystko poszło bardzo dobrze. Cztery dni po przyjściu na świat Ewuni obie były już w domu. Tam wszystko lśniło i błyszczało. Pielęgniarka, zatrudniona do opieki nad ciocią, bardzo sprawnie radziła sobie także z dzieckiem. Oraz ze świeżo upieczoną mamą. Majka nawet nie przypuszczała, że ma w sobie takie pokłady miłości. Te trzy kilogramy szczęścia, które przywiozła z żyrardowskiego szpitala, dla niej znaczyły więcej niż całe tony złota. Ewiśka była ósmym cudem świata. Miała tłuściutkie łapki, najpiękniejsze paluszki z doskonale uformowanymi paznokietkami, uroczy dołeczek w bródce i zakręcony loczek czarnych włosków na czubku głowy. – Zawsze marzyłam, żeby być czarnowłosym i czarnookim wampem – mówiła Majka i nie chciała słuchać, że te czarne włoski wcale nie muszą takie pozostać. – Po kim ona taka czarna? – Patrzyła kpiąco na Andrzeja, teraz mocno już szpakowatego. Nie wiedziała, że

w młodości był śniady i czarny jak Cygan. – Po tobie – śmiał się szczęśliwy tata, a ona, niebieskooka blondynka, śmiała się także. Andrzej nie wiedział, bo i skąd, że mama Majki była ciemna jak Hiszpanka. Ewisia miała więc po kim odziedziczyć swoje geny. Była pogodnym, wesołym, zdrowym dzieckiem i prawie w ogóle nie mieli z nią kłopotów. Więcej kłopotów sprawiała ciocia Zosia. Niedowład lewej strony ciała uniemożliwiał jej jakiekolwiek samodzielne poruszanie się, mogła usiąść, ale to wszystko. W sumie opiekował się nią Andrzej. Majka zajmowała się dzieckiem, a gdy córeczka spała, jej mama po prostu siedziała, czytała albo coś tam robiła w ogródku. Odkryła w sobie pasję ogrodniczą i w każdą sobotę jeździła do Żyrardowa na targ. Zaczął się październik, ogrodnicze książki, które teraz namiętnie kupowała i studiowała, twierdziły, że to czas sadzenia drzew i krzewów owocowych. – Czy to śliwy? – zapytała wąsatego sprzedawcę w pilśniowym kapeluszu. Wyglądał na ogrodnika, ustawił przed sobą mnóstwo przeróżnych sadzonek, większych, mniejszych, rozgałęzionych bardziej lub mniej. Majka chciała mieć wszystkie. – Tak, szanowna pani, to najsłodsze węgierki. Kupiła dwa drzewka. Obok inny sprzedawca zachwalał poprzycinane krzaki róż. Majka chciała jeszcze posadzić kilka krzewów bzu, kupiła też osiem dereni (będzie pędzić dereniówkę), jaśminowiec i cztery azalie, podobno każda była w innym kolorze. – Czy ma pan grusze? – usłyszała nagle i zainteresowała się, bo gruszę chciała też mieć w ogrodzie. Spojrzała w stronę, z której dobiegło pytanie, i okazało się, że jakaś kobieta pyta o te drzewka wąsatego sprzedawcę w pilśniowym kapeluszu. Tego, który Majce sprzedał węgierki. – Mam, szanowna pani, to klapsy, najlepsze grusze na świecie. Mężczyzna chwycił dwie sadzonki z tej samej grupy drzewek, z której wyjął rzekome śliwy, i podał klientce. Początkowo Majka

chciała iść i zrobić awanturę, ale uśmiechnęła się i pomyślała, że przecież bardzo lubi niespodzianki. A może z tych sadzonek wyrosną brzoskwinie? Albo uwielbiane przez nią papierówki? Cóż, poczeka kilka lat i wtedy się dowie. Raptem stanęła, uderzona poprzednią myślą, jak obuchem w głowę. Kilka lat? Kilka lat? O Jezu, nie. Tak bardzo tęskniła do Zbyszka. Tej tęsknoty nie mogła stłumić nawet miłość do córeczki. Z Andrzejem układało się nieźle, Majka zresztą była mu bardzo wdzięczna za wszystko, co robił. Opiekował się ciocią, sprzątał, gotował, często wstawał w nocy do małej. Jednak nie był Zbyszkiem. Seks, owszem, dawał jej satysfakcję. Ale bez uniesień. Bez tego jakiegoś… czegoś, Majka sama nie wiedziała, czego. Zaczynało ją nosić. Dom, ogród, ta wieś dookoła. Żadnych sąsiadów, z którymi można by posiedzieć przy winie, pograć w brydża czy choćby pogadać i pośmiać się razem. Kino? Teatr? Nie, tego jej nie brakowało, była przecież telewizja. Która zresztą i tak ją nudziła. Brakowało jej filharmonii, choć mieli przecież naprawdę imponujący zbiór płyt z ich ulubioną muzyką klasyczną. Obydwoje regularnie chodzili do filharmonii, gdy Majka jeszcze mieszkała ze Zbyszkiem. Zbyszek… Jej myśli znowu zaczęły krążyć po Świętokrzyskiej. Jechała z Żyrardowa Andrzejowym maluchem, wyładowanym sadzonkami do ogrodu, i raptem zapragnęła porzucić wszystko, wsiąść do pociągu i jechać do Warszawy. Natychmiast. Oczywiście nie zrobiła tego. Zbliżały się święta, czas, którego Majka nigdy nie lubiła. Napadało mnóstwo śniegu, nawet wyprawa do sklepu była kłopotem. Andrzej uparł się i postanowił, że te pierwsze święta w życiu ich córeczki będą wyjątkowe. – Przestań, ona ma dopiero trzy miesiące. W ogóle nie ma o niczym pojęcia, chce tylko jeść i spać. Nie miała racji. Malutka żywo reagowała na światełka błyskające na choince. Trzymana na rękach przez ojca wyciągała łapki do kolorowych bombek i śliniła się w bezzębnych uśmiechach.

Boże Narodzenie przyszło i się skończyło, potem minął nudny Nowy Rok. Majka wróciła do pracy. Trudniej jej teraz było jeździć tam i z powrotem pociągiem. Teoretycznie mogłaby brać samochód, Andrzejowi nie był codziennie potrzebny, ale jakoś nie bardzo lubiła siebie za kierownicą. Do Żyrardowa czy Grodziska, gdzieś tam obok, proszę bardzo. Ale jazda po Warszawie nie była przyjemna, Majka wolała pociąg. Czasami, gdy zrobiło się bardzo zimno, nocowała na Świętokrzyskiej. Zbyszek już wrócił z Chin. Został w Warszawie przez miesiąc, w październiku, a potem znowu wyjechał, tym razem do Chicago. Majka nie widziała się z nim, była świeżo po porodzie i nie chciała wtedy zostawiać córeczki nawet na pół dnia. Teraz już mogła wytrzymać bez Ewuni dzień, dwa, kilka. Wydawało jej się, że mogłaby nawet polecieć do USA na tydzień, dwa tygodnie, miesiąc… Ale tak tylko sobie marzyła, gdyby to mogło się spełnić, raczej by się nie zdecydowała. Dziecko ciągle jeszcze (dlaczego pomyślała: „jeszcze”?) było w jej życiu najważniejsze. * – Och, jak dobrze, że cię złapałam. Majce wydawało się, że poznaje głos Lucyny. Ale jak to, skąd? Przecież kontakty między nimi urwały się jeszcze przed ślubem z Andrzejem. – Lucyna? – upewniła się. – A, widzisz, z tej radości, że cię słyszę, nawet się nie przedstawiłam. – Co się stało? – Przestraszona Majka nie dała jej dojść do słowa, przekonana, że usłyszy złą wiadomość. – Jak to dobrze, że znalazłam stary notes, w którym miałam twój telefon do pracy. I jak to dobrze, że trafiłam na bardzo sympatyczną panią, która poinformowała mnie, że pracujesz już w innym miejscu, ale uprzejmie podała mi twój aktualny numer. – Lucyna mówiła jednym tchem. – Bo wiesz, mam taką ogromną prośbę… – Umilkła. Majka czekała cierpliwie na ciąg dalszy, ale w słuchawce było

cicho. – Halo? Jesteś tam? Co się stało? Lucynko? – Bo widzisz, muszę jutro być w Warszawie, a w żadnym hotelu nie ma miejsc. I Henryk pomyślał, że… – Znowu umilkła. – No co, jak rany? Mów wreszcie. Przecież możecie zanocować u nas – zaproponowała od razu. – Albo, wiesz, mam lepszy pomysł. Przenocujecie u Zbyszka, mam klucze, on na pewno nie miałby nic przeciw temu. – Ja sama przyjeżdżam, na dwa dni, muszę załatwić coś pilnego i terminowego, opowiem ci, jak się spotkamy. Dziękuję, dziękuję – ucieszyła się tamta. Majka spytała już tylko, którym pociągiem Lucyna przyjeżdża, i obiecała odebrać ją z dworca. Załatwiła sobie dwa dni urlopu i była gotowa na przyjęcie gościa. Trochę się bała rozmów z Lucyną, wiedziała, że będzie musiała zdać trudny egzamin. Zawsze twierdziła, że nie obchodzi jej, co ludzie o niej myś­lą, ale tym razem owszem, obchodziło ją. Bo Leleńscy byli nierozerwalnie powiązani z tym, którego w żaden, po prostu w żaden sposób nie mogła usunąć ze swojego życia. Po powrocie z pracy uprzedziła Andrzeja, że następnego dnia zabiera samochód, i opowiedziała o gościu. Andrzej nie znał Leleńskich, ale oczywiście słyszał o nich dużo. O nich i pobytach Majki w Szklarskiej Porębie. – Wiedzą, że ty już jesteś Tulawska? – nie wytrzymał, a Majka tylko popukała się palcem w czoło. – Posłuchaj, nie wiem, w jakim celu ona przyjeżdża, ile będzie miała czasu i co zamierza, ale na wszelki wypadek zrób pieczeń na jutrzejszy obiad. Jak już będę cokolwiek wiedziała, zatelefonuję. Okazało się, że Lucyna miała jakąś zadawnioną sprawę spadkową po babci. Ciągnęło się to jak flaki z olejem, co rusz znajdował się nowy spadkobierca, wyznaczano następne posiedzenia, a potem je odraczano i właśnie jutro miała być kolejna rozprawa. Majka rano wyjechała z Międzyborowa, zawiozła Lucynę z dworca na Świętokrzyską, potem ledwo zdążyły do gmachu sądów. Rozprawa zakończyła się późno. Majka myślała, że już nie wytrzyma na tym

korytarzu, miała wprawdzie ze sobą książkę, ale drewniane ławki były wyjątkowo twarde. – Jedziemy do Międzyborowa na obiad czy już dzisiaj tylko odpoczniemy? Na jak długo w sumie przyjechałaś? – Teoretycznie na tę sprawę. – Lucyna się roześmiała. – Niby jutro powinnam wracać. Wiesz, jaki jest Henryk. Ale skoro się wyrwałam… Majka już złapała za telefon. Dodzwoniła się do Szklarskiej i oznajmiła Leleńskiemu, że Lucyna „została zaaresztowana”. – Dzisiaj dopiero wróciłyśmy z sądu. Jutro porywam Lucynę do Międzyborowa. Musi zobaczyć moją córeczkę. Ja waszą przecież znam. Oddam ci żonę za dwa dni. – Mrugnęła uspokajająco do Lucyny i pokręciła przecząco głową, bo tamta już sięgała po słuchawkę. – Sama ci wszystko opowie, jak wróci. Teraz idziemy sobie na obiadokolację. Zatelefonujemy z Międzyborowa albo ty do nas zadzwoń po południu. – Podyktowała mu numer i rozłączyła się. Potem jeszcze zawiadomiła Andrzeja, że na noc zostają w Warszawie, a na pieczeń przyjadą jutro. Poszły na obiad, a potem, zamiast zwiedzać Warszawę, wróciły na Świętokrzyską, kupiwszy po drodze dwie butelki radzieckiego szampana, który obydwie przedkładały nad wszelkie alkohole. I gadały, gadały, gadały. Początkowo Majka w ogóle nie chciała opowiadać swojej historii. – No, stało się i tyle. Wiesz, najpierw niby niewinny flirt, potem coś więcej. No i dziecko. – Dziecka nie musiałabyś mieć. – Lucyna zakręciła pustym kieliszkiem. – Chyba upiłaś się tym szampanem. – Majka chciała odnieść drugą butelkę do kuchni. – Dziecko było, więc już musiało być. Po namyśle otworzyła jednak drugiego szampana. Nalała sobie dwa kieliszki z rzędu i raptem zaczęła mówić. Słowo po słowie, zdanie po zdaniu, wylała z siebie wszystkie swoje uczucia, żale, frustracje. – Nie wiedziałam, co robię. Nie, to nieprawda, przecież wiedziałam. Nie zdawałam sobie sprawy, co może z tej mojej głupoty wyniknąć. Byłam rozdwojona, nie potrafiłam się zdecydować. Kochałam nade wszystko Zbyszka, ale… jakoś musiałam robić mu na złość. Nie wierzyłam w jego miłość, cały czas byłam podskórnie przygotowana na

to, że on mnie usunie ze swojego życia. Że mnie nie kocha, że zaraz mu się znudzę. Takie tam, nie rozumiesz tego, widzę. Sama siebie nie rozumiem, do teraz. Ale teraz jest, jak jest, i tak musi być. Opowiadając, nie mogła przewidzieć, że to, co jest, i tak się zmieni. * Ewunia miała już osiem miesięcy, gdy pewnego dnia w domku Tulawskich zadzwonił telefon. Andrzeja nie było, pojechał do Grodziska, bo musiał sobie kupić buty. Majka zaniosła córeczkę do pokoju cioci i postawiła wózek obok łóżka. Dziecko spało, a ciocia w pozycji półsiedzącej w razie czego mogła pobujać malutką. Albo zadzwonić na Majkę mosiężnym dzwonkiem z długą rączką, kupionym kiedyś na żyrardowskim targu. Przywiezione rano z targu kwiaty czekały na posadzenie. W kąciku warzywnym trzeba było powyrywać chwasty. Poza tym Majka jeszcze nie rozmawiała dzisiaj ze swoimi drzewami i krzewami, a lubiła im mówić, że są piękne i że je kocha. To był taki jej rytuał. Absolutnie wierzyła, że rośliny wszystko słyszą, rozumieją i jak wiedzą, że są uwielbiane, to lepiej rosną. Andrzej kiedyś zapytał, dlaczego rozmawia sama ze sobą, zobaczył przez kuchenne okno, jak poruszała ustami, stojąc przy krzaku bzu. Nic nie odpowiedziała, przypomniała sobie jednak pewną rozmowę ze Zbyszkiem, taką cudownie bezsensowną, o siedzeniu na czubku małego gwoździa… Skrzynka z sadzonkami stała w przedpokoju, Majka zajrzała raz jeszcze do cioci, wszystko było w porządku, szepnęła więc tylko, że będzie w ogródku i zajrzy tu co parę minut. Już prawie wychodziła z domu, gdy usłyszała brzęczenie telefonu. Mało brakowało, a nie odebrałaby, nie oczekiwała żadnych wiadomości i była prawie przekonana, że dzwoni Olka, żeby potwierdzić jutrzejszy przyjazd. Nie chciało jej się gadać, jednak chyba nigdy nie zdarzyło jej się zlekceważyć dzwoniącego telefonu, teraz więc także podniosła słuchawkę.

– Och, jak dobrze cię słyszeć. Usiadła z wrażenia. Nie musiał się przedstawiać, ten głos brzmiał w jej uszach, a właściwie gdzieś w głębi jej głowy, codziennie. Tak, codziennie, chociaż upłynęło już sporo czasu… Nie tyle jednak, żeby zapomnieć. – Co u ciebie? – rzuciła zdawkowo, lecz ten, do którego skierowała pytanie, bezbłędnie odnalazł właściwą odpowiedź. – Też tęsknię. Na pewno bardziej… – Zamilkł na chwilę. Słychać było tylko, jak głośno wciągnął powietrze. – Może chciałabyś osobiście się o tym przekonać? Jutro wieczorem przylatuję do Warszawy. Odłożyła słuchawkę. Wiedziała, że nie musi niczego mówić. Wsadzała kwiatki jak leci, w ogóle nie myśląc, co robi. Wyrywała chwasty wokół rzodkiewek, pietruszek i pomidorów. Ogórki same dawały sobie radę, cukinie też, rozrastały się tak, że na chwasty nie było miejsca. Zapomniała o dziecku, zapomniała o cioci, zapomniała o obraniu ziemniaków na obiad, choć sama obiecała Andrzejowi, że to zrobi. Gdy spostrzegła, że trzyma w garści cały pęk porów, powyrywanych zamiast chwastów, dała sobie spokój z tą ogródkową robotą. W domu na szczęście wszystko było w porządku, mała się obudziła, więc Majka zabrała wózek z pokoju cioci, posadziła córeczkę w kojcu w kuchni i złapała się za kartofle. – Trochę chyba przesadziłaś. – Andrzej z rozbawieniem wskazał na jedną z komór zlewozmywaka, gdzie jego żona wrzucała obrane ziemniaki. – Ach, jutro możecie zjeść odgrzewane. – Majka wstała, wzięła Ewunię na ręce i zaniosła ją do pokoju. Przewinęła dziecko i położyła do wózka, dziewczynka jednak marudziła, nie chciała leżeć. Chciała do taty albo do kojca, albo była głodna. – Jak to: „możecie”? – Andrzej stanął w pokoju, wziął córeczkę na ręce, a ta natychmiast zaczęła coś mu po swojemu opowiadać. – Jadę jutro do Warszawy, na kilka dni. Nawet może na tydzień. Andrzej od razu wiedział dlaczego. – Wrócił, tak? – spytał, choć wiedział, że nie powinien. Majka natomiast wiedziała, że nie musi odpowiadać. Poszła

porozmawiać z ciocią, coś tam wymyśliła na usprawiedliwienie swojego wyjazdu. Potem zatelefonowała do Oli. – Jeśli chcesz, oczywiście przyjedź jutro. Ale mnie nie będzie. Mam coś do załatwienia, muszę być w Warszawie. – Słuchała przez chwilę. – Nie, cały czas będę bardzo zajęta. Zadzwonię niebawem, pa. – Co ja mam jej niby powiedzieć, jak tu przyjedzie? – Andrzej stał w drzwiach. W ręku trzymał butelkę, już opróżnioną. – Nie muszę się tłumaczyć, ale… Wrócę, chyba wiesz. Nie był tak do końca tego pewny.

Mało brakowało, a nie dotrzymałaby słowa. Gdy wbiegła do mieszkania na Świętokrzyskiej, po tych długich miesiącach bez tego wieżowca, windy, bez widoku na Pałac Kultury, pierwsze, co rzuciło jej się w oczy, był to średniej wielkości pluszowy miś. Siedział w fotelu – tym, który zwyczajowo okupowała ona właśnie – i trzymał w łapce czerwone serduszko. Na ten widok Majka stanęła jak wmurowana i po chwili wybuchnęła głośnym płaczem. Chciała wyjść na balkon i wyrzucić klucze od domku w Międzyborowie. Przez chwilę pomyślała nawet, że nie zniesie tego wszystkiego i będzie najlepiej, jak sama wyskoczy. Z piętnastego piętra. Bo w tej jednej chwili nic już nie było ważne – nie liczył się Andrzej, dom, rodzina. Nawet Ewisia. Ważny był ten pluszowy miś i serce, które jej oferował. – Ty głupi, głupi, głupi… – Łkając, zaczęła okładać Zbyszka pięściami. A on tylko zamknął ją w ramionach i przytulił do siebie najmocniej, jak umiał. Dobrze wiedział, że jest głupi. I dlaczego. Bo za późno dał jej takiego misia.

Rozdział 34 Marek, Baśka i coś, co nie powinno się stać Marek szedł Marszałkowską, noga za nogą. Samochód stał w warsztacie, brakowało jakiejś części, trwało to już kilka dni. Mecenas Kasperski powoli zaczął się przyzwyczajać do podróżowania po Warszawie środkami komunikacji miejskiej, dziś jednak było gorąco, duszno i parno, burza wisiała w powietrzu. Niechby już popadało, pomyślał, przystając na rogu Królewskiej. Początkowo chciał przejść jeszcze kawałek spacerkiem, jednak upał skutecznie wybił mu z głowy ten pomysł. Spojrzał w stronę przystanku autobusowego i już chciał tam skręcić, gdy raptem ktoś złapał go za rękaw. – O, jakie nieoczekiwane spotkanie. Pięknie wyglądasz! – Stała przed nim Baśka. Prawie jej nie poznał, bo przecież nie widzieli się kilka lat. Patrzył na nią z zachwytem. Wyszczuplała, rozjaśniła – teraz krótkie – włosy. Opalona, smukła, zgrabna, naprawdę prezentowała się świetnie. – Komplemenciarz, jak zwykle. – Niby to się skrzywiła, ale zaraz jej twarz rozjaśnił uśmiech. – Masz może trochę czasu? – spytała. – To przedziwne, ale właśnie kombinowałam, skąd tu wziąć prawdziwego mężczyznę. – Bo? – spytał, unosząc brwi. – Bo mam do skręcenia regał na książki i sama chyba nie dam rady. A w lodówce czeka na pożarcie garnek gulaszu z grzybami. Podniósł brwi jeszcze wyżej i lekko przechylił głowę w lewo. Baśka znała ten ruch. Zastanawiał się. Wzruszyła się, że pamięta taki szczegół, ale… No cóż, bardzo dobrze go pamiętała. Mimo wszystko. – Nie myśl, że przekonałaś mnie tym gulaszem – powiedział po chwili. – Ale idę z tobą. Chyba chcę udowodnić, że zasługuję na miano prawdziwego mężczyzny. Co zabrzmiało, jak zabrzmiało. Samochód Baśki stał na Królewskiej. Marek od tłumaczenia,

dlaczego dziś nie jest zmotoryzowany, poczuł się nieco mniej prawdziwym mężczyzną. Ten prawdziwy miałby jakiegoś mercedesa albo cokolwiek, co by się nie zepsuło. Ten jego polonez był diabła wart. Choć Baśka miała malucha, ale przynajmniej jeździł.

Regał skręcili razem. Gulasz zjedli we dwoje. A potem poszli do łóżka. Którą to decyzję też podjęli wspólnie. Nie powiedział: „zadzwonię”, a ona nie poprosiła: „zostań”. On po prostu nie miał ochoty, ona miała wielką, ale nauczyła się już nie artykułować swoich żądań. Nie tylko wobec Marka – w ogóle wobec życia. Życia, które układało się beznadziejnie. Przybywało jej nie tylko bibelotów w mieszkaniu, przybywało też lat. I nieciekawych doświadczeń. Oraz, niestety, zmarszczek, choć jeszcze wyglądała całkiem nieźle. Zadzwonił. Po dwóch dniach. – Gdybyś jeszcze miała taki gulasz, wpadłbym jutro. Żadne: „Czy mogę przyjść?”, „Zaprosisz mnie?” ani: „Przyjdę, dobrze?”. Gulaszu nie miała, zrobiła duszone żeberka, wiedziała, co lubił. Potem przychodził jeszcze kilka razy. Zawsze zapowiadając się dzień wcześniej. Ostatnia wizyta była trzy tygodnie temu. A dwa tygodnie temu Baśka powinna mieć okres. – To mniej więcej szósty tydzień – oznajmił jej lekarz. Wracała do domu w szoku. Niby dlaczego myślała, że coś takiego nie może jej się przydarzyć? Podświadomie chciała? Co teraz zrobić? Miała trzydzieści osiem lat, gdyby chciała urodzić dziecko, byłby to najwyższy czas. A niby dlaczego miałaby nie chcieć? Odrzuciła ewentualność, że Marek nie będzie chciał. Przecież każdy chce mieć dziecko. Ucieszy się, na pewno. Tylko niech się odezwie, bo przecież trzeba wszystko przygotować. Może zamienią swoje mieszkania na jedno większe, może sprzedadzą obydwa i kupią jakiś niewielki domek pod Warszawą. Może… Oddała się marzeniom. Tymczasem potencjalny tatuś o niczym nie wiedział. Spotykał się nadal z Danutą i coraz bardziej utwierdzał się w przekonaniu, że to

właśnie ona jest kobietą jego życia. Baśka… Cóż, Baśka była tylko ponownym epizodem. Znowu przypadkowym i właściwie niepotrzebnym, niestety, on, Marek, nie potrafi oprzeć się pokusom. Nagle uświadomił sobie jednak, że przekroczył magiczną czterdziestkę i w zasadzie należałoby się ustatkować. Stałego związku z Baśką w ogóle nie brał pod uwagę, gdyby chciał, mógłby przecież już dawno to zrobić. Danka, tak, sprawa z Danką też trwała od dawna, ale jakoś jeszcze nie mógł się zdecydować, choć właściwie prawie byli już „po słowie”. Niespodziewanie jednak wówczas w jego życiu pojawiła się Baśka. Ironią losu było, że zostawił wtedy Dankę dla Barbary, a potem ją dla Danusi. Teraz znowu „poplątały mu się” obie te kobiety. Jednak ostateczną decyzję już podjął. Praktycznie prawie przeprowadził się już znowu do mieszkania Danki. Jeszcze nie rozmawiali o przyszłości, ale kolega z pracy poszukiwał kawalerki do wynajęcia, jego bratanek, mieszkający z rodzicami w Radomiu, zaczynał studia w Warszawie. Marek miał miesiąc na decyzję. Teoretycznie miesiąc. Ciągle jeszcze się wahał. – Muszę się z tobą zobaczyć. – Barbara zadzwoniła do niego z samego rana, do pracy. – Basiu, posłuchaj, chyba nie znajdę czasu, jestem dość mocno zajęty. – Wymiguję się, pomyślał, powinienem jej powiedzieć wprost. – I raczej do mnie nie dzwoń, nasze spotkania były niepotrzebne, ja mam… – Nie mów mi, co masz, a czego nie masz. Sprawa jest poważna i musimy porozmawiać – odparła i serce mu zamarło. Już chyba wiedział, co mu zamierzała powiedzieć, usłyszał to w jej głosie. Do jasnej cholery z tymi babami. Jeśli to to, co podejrzewa, będzie musiał wygrzebać parę groszy i niech już dalej sama załatwia swój problem. A on musi się wreszcie ustatkować, tylko niech mu na to pozwolą! Barbara zamknęła drzwi. Z niedowierzaniem wpatrywała się w kopertę, którą Marek położył na stole.

– Podejrzewałem, o co chodzi. Ja się na ojca nie nadaję. Przynajmniej teraz. Przykro mi, nie sądziłem, że się nie zabezpieczyłaś. Inna sprawa, że mogłem przynajmniej zapytać. Dlatego poczuwam się do odpowiedzialności. Załatw to jakoś. Załatw to? Jakoś? Usiadła w fotelu i zapadła się w sobie. Nie płakała, chociaż chciało jej się płakać. Nie wściekała się, choć powinna. Nie mogła się poruszyć, choć wiedziała, że musi. Zaczęło się w środku nocy. Obudził ją silny ból w podbrzuszu. Po chwili poczuła wilgoć między nogami. Leżała nieruchomo i bezsensownie wciągała brzuch. Ból odchodził i powracał. Bała się oddychać. Nie wiedziała, co robić, więc zadzwoniła po Martę, najbliższą przyjaciółkę. Przyjechała po czterdziestu minutach. – Baśka, dzwonimy po pogotowie. Od razu powinnaś to zrobić, nie czekając na mnie. Nie zdążyły jednak zadzwonić, ponieważ Barbara, jeszcze zanim przebrzmiały słowa przyjaciółki, poczuła coś w rodzaju parcia na pęcherz i tak szybko, jak tylko mogła, pobiegła do łazienki. A tam było tylko… chlust i nic więcej. Z niedowierzaniem wpatrywała się w krwawe strzępki pływające w muszli. Nie wiedziała, co ma robić. Przez chwilę pomyślała nawet, że jeśli wyłowi wszystko i zawiezie do szpitala, to tam jakoś to naprawią i będzie dobrze. Po chwili jednak spuściła wodę i tak skończyła się ta ciąża. – Co się dzieje? Baśka, otwórz! – Zdenerwowana Marta dobijała się do łazienki. – Powinnam je pochować. – Barbara z płaczem otworzyła drzwi i wpadła do pokoju. Złapała telefon, wykręciła dobrze znany numer. – Już możesz spać spokojnie, nie ma dziecka! – wykrzyczała do słuchawki, a potem się wyłączyła. – Marta, to pewnie był syn, nie mogłam tego dostrzec, ale takie mam wewnętrzne przekonanie. I ja go spuściłam z wodą w sedesie, rozumiesz? – łkała. Postanowiły, że nie będą wzywały pogotowia, bo co się miało stać, już się stało. Raptem rozdzwonił się telefon, Barbara nie reagowała, cały czas płakała, tak rozpaczliwie, że chyba nawet nie słyszała sygnału. Marta podbiegła do aparatu.

– Nie dzwoń teraz! – wrzasnęła, z góry wiedząc, kto dzwoni. – Baśka chyba poroniła, jedziemy do szpitala. Chyba wiesz, dlaczego tak się stało. Zniknij z jej życia, już się w nim nabyłeś, podlecu. Cisnęła słuchawką, nie chcąc już ani chwili rozmawiać. – Jest jeszcze noc, połóż się na dwie–trzy godziny. Zostanę z tobą, a rano zadzwonisz do swojego lekarza i powiesz, co się stało – zwróciła się do przyjaciółki, która już przestała płakać i z kamienną twarzą siedziała na krześle. Postanowiły jednak nie czekać i zatelefonowały po godzinie, gdy Baśka mogła jako tako oddychać. W zasadzie zrobiło się już rano. Lekarz polecił, by natychmiast przyjechały na oddział ginekologiczny, gdzie dokończono to, co rozpoczęło się w nocy. Ponieważ Barbara podpisała oświadczenie, że chce się wypisać ze szpitala na własne żądanie, wyszła stamtąd po dwóch godzinach, a Marta odwiozła ją do domu. – Ugotuję ci obiad, zadzwoniłam do pracy, załatwiłam sobie wolny dzień. Co chciałabyś zjeść? Barbara nie chciała nic jeść. W ogóle nie miała na nic ochoty. Poza jednym. Chciała umrzeć. Ogłosiła to Marcie. I w zasadzie tym komunikatem uratowała sobie życie. Marta bowiem, wiedziona jakimś siódmym czy też ósmym zmysłem, ukradkiem zabrała klucze od mieszkania przyjaciółki. I następnego dnia rano, gdy – nadal prowadzona tym którymś tam zmysłem – wpadła przed pójściem do pracy na Międzyborską, znalazła tam nieprzytomną Barbarę. Obok łóżka leżało puste opakowanie po silnych środkach nasennych. Na szczęście lekarzom w szpitalu udało się wyciąg­nąć Baśkę z opresji. Ale nie z depresji. Z tym musiała walczyć sama. Ze specjalistyczną pomocą oczywiście. Miała przecież brata psychiatrę. Bogdan, gdy o wszystkim się dowiedział, chciał zamordować tego, za którego przyczyną stało się to wszystko. Ciąża, poronienie, próba samobójcza. Miał też wielki żal do siostry, że o niczym mu nie powiedziała. Nie chciała z nim rozmawiać nawet już po wyjściu ze szpitala. – Nie chcę twojej pomocy. Nie chcę niczyjej pomocy. To, co się

stało – zaczęła płakać, teraz ciągle płakała – jest wyłącznie moją winą. Skutkiem mojej głupoty. A na to, że nikt mnie w życiu nie chce, też nic nie poradzisz. Widocznie tak zostałam skonstruowana. Do niczego się nie nadaję i nic nie potrafię zrobić dobrze. Nawet zabić się nie potrafiłam. – Szlochała już na całego. Przytulił ją mocno. Wiedział, że teraz żadne słowa nie pomogą. – Mama trochę z tobą pomieszka, chcesz czy nie. Nie odwiedziesz jej od tego, sama wiesz przecież. A może umówię cię z Januszem, dobrze? Janusz był prawie przyjacielem. Prawie, bo na prawdziwych przyjaciół Bogdan nie miał czasu. Ale nie o przyjaźń teraz chodziło, lecz o zawód Janusza – był psychologiem. Baśka go znała i bardzo lubiła. Teraz jednak zjeżyła się natychmiast. – Mama, Janusz, ty! Kto jeszcze? A gdzie Mirka? Dziwię się, że jeszcze jej tu nie ma. Tak naprawdę to Barbara była mocno zawiedziona nieobecnością Mirki. Bardzo polubiła swoją bratową i znały nawzajem swoje sekrety. Prawie wszystkie, bo jednak o ciąży i tym, co się stało potem, Baśka jej nie opowiedziała. Po prostu nie zdążyła. Mirka dowiedziała się o wszystkim od męża. Ale to on dowiedział się od niej o całej reszcie. – A wiesz, że ten Marek był kiedyś związany z Majką? Bogdan w pierwszej chwili nie skojarzył. Marek? Majka? To znaczy Majkę kojarzył, jak najbardziej, przecież pokierowała życiem i jego, i Mirki. Ale jaki Marek? – Nie znam żadnego Marka – oznajmił. – Jesteś pewny? Nie był. Tak naprawdę mało wiedział o siostrze. A ona w sumie mało wiedziała o nim. Wprawdzie spotykali się u mamy, ale poza tym każde miało swoje własne życie. Teraz głupio mu było przyznać się żonie, że właściwie nic nie wie. Postanowił wyciągnąć coś od Majki. Miał jej telefon do pracy, zadzwonił więc pod pozorem troski o samopoczucie swojej „najlepszej pacjentki”, jak ją żartobliwie nazywał. – Chyba ściągnęłam cię telepatycznie – usłyszał. – Skąd

wiedziałeś, że cię potrzebuję? O Boże, jeszcze jedna, pomyślał, ale oczywiście nie powiedział tego głośno. – Wiesz przecież, że jestem dobrym lekarzem. Kłopoty moich pacjentów wyczuwam na odległość. Tak naprawdę jednak to sam mam pewien kłopot i chciałbym z tobą pogadać. – Mam być psychologiem własnego psychiatry? – zaśmiała się Majka, ale zaraz odrzekła poważnym tonem: – Chętnie się z tobą spotkam. Tylko może nie w przychodni? Chciałabym mieć więcej czasu. Weź jednak ze sobą recepty.

Rozdział 35 Bogdan, Marek. Powrót Zbyszka – Nie minęłaś się z powołaniem? Przecież tylko na mnie patrzysz, a ja ci wypaplałem wszystko i jeszcze więcej. Na dodatek nie o mnie. Majka ze zdumieniem wysłuchała opowieści Bogdana. Było jej ogromnie żal Baśki. Rzeczywiście, dziewczyna nie miała szczęścia do facetów. Zbyszek, teraz Marek. A kto między nimi? Też pewnie nie najlepiej było, skoro do tej pory nie wyszła za mąż. A Mareczek milutki, prawda? – Ech, mężczyźni – mruknęła pod nosem. – Niewarci tego całego zainteresowania. – Powiesz mi kilka słów o tym Marku? W pierwszej chwili chciałem go znaleźć i chociaż sprać po pysku. Tylko nie warto chyba. – Wiesz, kiedyś z nim byłam. Chociaż raczej traktowałam go jak odtrutkę. Potem przez pewien czas plątał mi się pod nogami. Przystojny, czaruś, laluś. Mógł zauroczyć każdą dziewczynę, szkoda tylko, że trafiło na Baśkę. Ale daj sobie spokój. Co zyskasz, robiąc awanturę? Zło już się stało i teraz najlepiej byłoby znaleźć skuteczny lek dla twojej siostry. Nie masz jakiegoś wolnego kolegi? Tak, łatwo jej było mówić. Może i miałby. Pomyślał przez chwilę o Januszu, niedawno się rozwiódł. Baśka go lubiła, ale… Machnął ręką. Nie, nie będzie bawił się w swata. A tego całego Marka sobie odpuści. Natomiast musi częściej się widywać z siostrą. – Zaraz, przecież ty miałaś jakiś problem – przypomniał sobie. – Nawet kazałaś mi zabrać recepty. Zawsze mam je przy sobie. Opowiesz mi, o co chodzi? Majka nie chciała mu opowiedzieć. A chodziło o to, że Zbyszek wrócił i okazało się, że jej miłość do niego nigdy nie wygasła. – Powiedz mi tylko, czy można jednocześnie kochać dwóch facetów? I nie umieć zrezygnować z żadnego? – Majka, dziewczyno, na to nie ma lekarstwa. Na nic moje recepty.

I nie umiem odpowiedzieć na twoje pytanie. – Tak, wiem, a recepta potrzebna mi na tabletki nasenne. Jak zwykle. Bogdan poczuł zimny dreszcz, bo przecież Baśka… Ale Majka była bardzo silna psychicznie. – Wypiszę ci, choć przecież rozumiesz, że bezsenności nie leczy się pigułkami. Już rozmawialiśmy o tym kilka razy i wiesz wszystko, więc nie będę powtarzać. Majka wzięła receptę i pomyślała, że właściwie to nie wie nic. A proszków nasennych nie brała przecież przez całą ciążę i całe osiem miesięcy po narodzinach córeczki. Teraz jednak znowu musi. I po co ten Zbyszek wrócił? Co ona ma teraz robić? Na pierwszy jego telefon popędziła do Warszawy, pewna, że dziecku nic się nie stanie, cioci nic się nie stanie, Andrzejowi zaś już nic gorszego stać się nie może. Nie zamierzała przecież porzucić rodziny. Nie mogła jednak nie pojechać na tę najpiękniejszą ulicę w Warszawie. Tam, gdzie była szczęśliwa; do miejsca, w którym to szczęście, niestety, gdzieś się zapodziało. Gdy spotkali się po przeszło rocznym niewidzeniu, było tak, jakby w ogóle się nie rozstawali. Obydwoje zapomnieli o długich miesiącach bez siebie, w ogóle o tym nie rozmawiali. Nie mogli od siebie oderwać rąk i wcale nie o seks chodziło. Choć oczywiście, był także seks. Majka miała jakieś nierzeczywiste wrażenie, że to, co jest między nią a Zbyszkiem, jest jakimś innym życiem, równoległym, istniejącym obok tego, co się dzieje między nią i Andrzejem. Wiedziała, że krzywdzi Andrzeja, lecz właściwie to krzywdziła samą siebie. Nie mogła jeść, nie mogła spać, miotała się, w domu trzymała ją tylko Ewisia. Choć czas przeznaczony dla córki też ograniczała. Zbyszek był jej narkotykiem i roczny odwyk nic nie pomógł. Myślała, że oszaleje. – Dziecko, opamiętaj się, co ty wyprawiasz? – Któregoś dnia ciocia zdecydowała się zareagować. – Twoje miejsce jest w domu, przy rodzinie. – A co, chłopiec się poskarżył? – warknęła Majka i natychmiast chciała wymazać, cofnąć te słowa. Wiedziała, że Andrzej nie powiedziałby nikomu ani słowa. – Mam mnóstwo pracy i czasami

zostaję w Warszawie, u przyjaciółki, bo jestem tak zmęczona, że nie mam siły nawet dojść do dworca. Ciocia tylko na nią popatrzyła i nie powiedziała ani słowa. A nie, w zasadzie powiedziała: – Andrzej to najlepsze, co ci się w życiu przydarzyło. Nie popsuj tego, bo nie odżałujesz do końca życia. – Niczego nie popsuję, bo nic popsuć nie można. A jutro znowu mnie nie będzie, ale nie martw się, wszystko w porządku. Niestety tak nie było. Andrzej istotnie nie mówił ani słowa. Patrzył na nią tylko i coraz rzadziej wchodził w nocy do jej pokoju. Bo pokoje mieli oddzielne, choć drzwi między nimi były do tej pory zawsze otwarte. Zbyszek ze stoickim spokojem przyjmował podwójne życie Majki. Wiedział, już teraz wiedział na pewno, że gdyby tylko zechciał mocniej nacisnąć, wróciłaby do niego natychmiast. Ale chyba ciągle – i mimo wszystko – nie był gotów na stały związek. Zresztą byli już w czymś w rodzaju stałego związku, dość długo, ale niestety, to się nie sprawdziło. Nie analizował przyczyn, z powodu których tak się stało, stało się i już. Wyjazdy za granicę pomogły mu pogodzić się z sytuacją. Był pewien, że po przyjeździe do Polski nie powróci do swojego dawnego życia. Nie zdawał sobie sprawy, że i on ma Majkę tak mocno we krwi, jak ona jego. Dobrze, miała rodzinę. Męża, dziecko. Ale była jego. Jego. Jego. Pragnął, żeby zniknęło to wszystko, co ich dzieliło. Żeby wszystko było jak dawniej. Nie chciał zrozumieć, że to niemożliwe. I jednocześnie nie potrafił sobie wyjaśnić, dlaczego ani on, ani ona nie mogą istnieć osobno. Teraz raptem nie mogą. A przedtem jakoś mogli? Najwyraźniej. A właściwie sam nie wiedział, czego chce. * Majka wyszła z wieżowca przy Świętokrzyskiej. Było sobotnie przedpołudnie, na weekend postanowiła wrócić do domu. Brakowało jej

córeczki, choć chyba nie aż tak bardzo jak powinno. Zastanawiała się nad zjawiskiem miłości macierzyńskiej. Ona naprawdę miała jej w sobie niewiele. – Ja chyba jestem niedorobiona przez Boga – powiedziała kiedyś Zbyszkowi, a on tylko pokręcił głową. – Prawie nie ma we mnie kobiety. – Poza atrybutami fizycznymi – zaśmiał się. – Jakimi atrybutami? – Majka nigdy nie była zadowolona ze swojego wyglądu. – Ja mam tylko ładne oczy i niezłe nogi. No i dużo włosów – dodała. A potem umilkła. Nie będzie przecież sama mówiła o niedoskonałościach swojej figury, ale co wiedziała, to wiedziała. – No więc jeszcze… – Zbyszek objął ją i przytulił – te niesamowite usta. Leciutko ssał jej dolną wargę, a Majka czuła, że się roztapia. Nikt tak nie całował, skalę porównawczą naprawdę miała. – I te dwa dołeczki w policzkach, które widać przy każdym uśmiechu. Za rzadko się uśmiechasz… – Spoważniał. – Chyba mam coraz mniej powodów – zjeżyła się nagle. – Ale nie mówię teraz o wyglądzie. Mówię o cechach rzekomo kobiecych, których mi brakuje. Nie znoszę kuchni, sprzątania, prasowania, szycia, dziergania i całego tego kramu. No i nie lubię dzieci. Nawet własnej córki nie kocham w odpowiedni sposób. Mam tylko poczucie obowiązku. Sam przyznasz, że to mało. Szła w kierunku dworca. Na rogu ulicy zamyśliła się i prawie przegapiła zielone światło. Dotarła tylko do połowy Marszałkowskiej i musiała się zatrzymać na wysepce tramwajowej. Nagle z piętnastki wyskoczył mężczyzna, o którym kilka dni temu rozmawiała z Bogdanem. – Marek! – Gdyby go nie zawołała, nie zauważyłby jej na przystanku. – Chyba ściągnęłam cię telepatycznie, chodź na kawę, musimy pogadać. Pogadać? Marek trochę się zdziwił. Nie, wcale nie trochę. Bardzo się zdziwił. Nie widział Majki od…? Na pewno od wielu lat. Może: dziesięciu. Dziwne, że go poznała; dotknął ręką swojej nieco przerzedzonej czupryny. – Świat jest przecież nierzeczywiście mały – stwierdziła

odkrywczo Majka, gdy już usiedli w kawiarni. – A Warszawa to już w ogóle tylko kilka chałup. Wszyscy się znają, wiesz? I prędzej czy później dowiesz się wszystkiego o każdym ze swoich znajomych. – Czy chcesz mi powiedzieć coś szczególnego? Czy tylko tak sobie filozofujesz? – Marek chciał się dowiedzieć, o co chodzi. No więc się dowiedział. O poronieniu Baśki. O jej próbie samobójczej. O jej, Majki, rozmowie z Bogdanem. Musiał mieć dziwną minę, bo Majka aż prychnęła. – Nie mów mi tylko, że nic nie wiedziałeś. To przecież niemożliwe. – A jednak. – Kiwnął ręką w stronę kelnera. – Dwa kieliszki białego wina poprosimy. – Spojrzał na nią. Nie protestowała; pamiętał, że lubiła białe wino. – Posłuchaj… – Wyciągnął rękę przez stół i ujął dłoń Majki. Pamiętał, tak, dużo pamiętał. Ale czas robi swoje. Marek nie chciał już Baśki i, co ważniejsze, nie chciał też Majki. Na dobre wrócił do Danuty. Przetrzymała wszystkie jego wyskoki, odskoki i podskoki. I wygrała; postanowił, że koniec nerwowego życia i chce tego domu z pieskiem. I z Danką. Opowiadał o tym Majce, a ona pomyślała, że właściwie zazdrości tej Dance. Nie Marka oczywiście, ale tego, że przed nią, Danką, już sama stabilizacja. A ona, Majka widziała przed sobą otchłań. Sama do tego doprowadziła, racja, choć jednak chyba nie do końca. Gdyby tak naprawdę mogła decydować, dawno byłaby szczęśliwa. Czuła jednak, że w jej życiu wszystkie decyzje podejmują się tak jakoś same. Co, rzecz jasna, nie było prawdą. Ale zaraz – właśnie wpadło jej do głowy, że może to właściwy moment na zmianę. Czas na kolejną życiową decyzję. W zasadzie ona przecież ma taki domek z pieskiem, tyle że na razie bez psa, zresztą może i lepiej. Bo ona takiego domku z pieskiem (czy bez pieska) ma absolutnie dosyć. Chce wrócić do Warszawy, najlepiej do samego centrum. Co, rzecz jasna, jest niemożliwe. A może? Może…

– Chcecie domek? – spytała Marka, który już chyba od półgodziny mówił o czym innym. Opowiadał o zmianie pracy i swoich zawodowych kłopotach. Teraz więc spojrzał na Majkę, nie rozumiejąc, o co chodzi. – Domek? Jaki domek? – No, ten z pieskiem. Trwało ze dwadzieścia minut, zanim się porozumieli. Jemu bowiem najpierw przyszedł na myśl Sęk, skecz z kabaretu Dudek. „Pies? Jaki pies?...” I nie mógł się pozbyć tego wspomnienia. Majka natomiast chciała rozmawiać poważnie i głupawka Marka tylko ją denerwowała. W końcu jednak zaczęli rozważać pomysł, który raptem wykiełkował w jej głowie. Wymyśliła, że się zamienią. Niech sobie Marek z Danusią biorą jej domek, a ona wraca do Warszawy. To znaczy, no cóż, wraca z całą rodziną. Bo musi. Ale nie będzie już tracić tyle czasu na dojazdy. – Mieszkanie Danki jest trzypokojowe, tak? A ty masz jeszcze tę swoją kawalerkę? – upewniała się rozentuzjazmowana. – Machniom? – Wyciągnęła w jego stronę dłoń, wewnętrzną stroną do góry, po kupiecku. Marek siedział jak ogłuszony, wciąż biegały mu po głowie wszystkie te psy, które wymieniał Kuba Goldberg w rozmowie z Rapaportem. – W takim domku to chyba najlepiej łyżew – zadecydował. Majka zrozumiała natychmiast. Ustalili, że obgadają sprawę z pozostałymi, jeszcze niezainteresowanymi uczestnikami takiej zamiany, i skontaktują się jak najprędzej. Baśka popadła w totalne zapomnienie. A z ich planów, jak to często w życiu bywa, nic nie wyszło.

Rozdział 36 Powrót do Warszawy – Nie wytrzymam tego dłużej! – Majka wpadła do domu, zmieniła spodnie, złapała torebkę i po chwili ją odłożyła. – Ciociu, jak się czujesz? – Zajrzała do pokoju za kuchnią. Staruszka chyba spała, bo otworzyła oczy i spojrzała mało przytomnym wzrokiem. Od kilku dni ciocia była apatyczna, mało jadła, nie oglądała telewizji. Książka – ta, o którą poprosiła, jedna z powieści Joanny Chmielewskiej, leżała na stoliku obok łóżka, chyba w ogóle nieruszona, bo zakładka była obok, nie w środku. – Czy przywieźć ci coś z Warszawy? Majka prawie zgrzytała zębami. Ryk pseudomuzyki wdzierał się do każdego kącika w domu, nie było przed nim ucieczki. Syn sąsiadów, chłopak około dwudziestoletni, miał upodobanie do ogłupiająco-łomoczących dźwięków. Wystawiał kolumny na ganek i z zadowoloną miną siedział obok, paląc papierosy. Zdaje się, że poza eksploatacją swojego sprzętu muzycznego i paleniem nie robił w ogóle nic. Matka, kobiecina sterana życiem, pracowała jako ekspedientka w sklepie spożywczym, ojciec zajmował się chyba wyłącznie piciem alkoholu, synek nie zajmował się niczym poza wyżej opisanymi czynnościami. Apele o ściszenie tej muzyki nie skutkowały, nie trafiały do niego żadne prośby (u sąsiadów z przeciwka jest małe dziecko, które budzi się od tego łomotu i płacze) ani groźby (Andrzej w desperacji, głównie z uwagi na Majkę, która generalnie nienawidziła hałasu, a takich łomotów po prostu nie mogła znieść, zagroził miłośnikowi mocnych utworów, że zgłosi sprawę do kolegium do spraw wykroczeń w urzędzie gminnym). Nic nie skutkowało, koncerty trwały w różnych porach dnia. Teraz właśnie (w miłe sobotnie popołudnie) dudnienie rozpoczęło się jak zwykle. – Gdzie ty znowu lecisz? – Ciocia od czasu do czasu zaczynała

taką rozmowę, bardzo niezadowolona z tego, że Majki często nie ma w domu. Coraz częściej. – Ciociu, zaraz oszaleję, przecież wiesz, jak reaguję na takie łomotanie. Czekam na deszczową jesień i zimno, może wtedy on będzie puszczał tę swoją muzykę w domu. Teraz mogę tylko uciec. – A Ewunia? – Ciocia nie ustępowała. – Co Ewunia? Przecież ma Andrzeja, ja już nie jestem jej tak bardzo potrzebna. Nie karmię piersią, nie porozmawiam, nie poczytam jej nawet. Tatuś załatwia wszystko, mój czas nadejdzie. Za trochę. Jak mi przejdzie to opętanie, dodała w myślach, ponownie złapała torebkę i zajrzała na chwilę do dużego pokoju. Było tak, jak miało być. Dziecko gaworzyło sobie w kojcu, Andrzej siedział obok, czytał książkę, na stoliku parowała kawa w filiżance. – Uciekam od miłego sąsiedztwa, wrócę najprawdopodobniej w poniedziałek po pracy. Andrzej tylko spojrzał znad okularów, a Majka, zamykając za sobą drzwi, zaczęła się zastanawiać, dlaczego nigdy jej nie smakowała kawa w filiżance.

Kiedy w poniedziałek, już prawie wieczorem, przyjechała do domu, sąsiad znowu siedział na ganku, a muzyka grzmiała, aż trzęsły się liście na drzewach. Przy kolacji, w kuchni, gdy Ewunia już spała, Majka spróbowała przedstawić swój plan zamiany mieszkań. Opowiedziała o marzeniach Marka, bez wchodzenia w szczegóły, przedstawiając Kasperskiego jako dawnego kolegę z pracy, spotkanego przypadkiem po latach. – Miał różne etapy w życiu, raz już był bliski ślubu, potem wszystko mu się rozsypało, teraz wrócił do dawnej miłości i zdecydował, że najwyższa pora na stabilizację. Chce mieć domek z ogródkiem, żonę, psa i kota. Jednak ani opowieść o życiu Marka, ani propozycja zamieszkania w trzypokojowym mieszkaniu przy Filtrowej, plus kawalerka na Woli, nie zyskała aprobaty domowników. Andrzej powiedział tylko krótko „nie” i wyszedł z kuchni, ciocia zaczęła krytykować ów pomysł,

przedstawiając trudności związane z przeprowadzką, pakowaniem, organizacją wszystkiego i, a może przede wszystkim, z brakiem w Warszawie pani Gołąbowej, czyli mieszkającej obok sąsiadki, która opiekowała się chorą i wpadała do niej nie tylko w porze mycia lub jedzenia, ale również co kilka godzin, na pogawędki, którymi Majka staruszce służyć nie mogła. – Ależ, ciociu, tam też znajdziemy taką Gołąbową. – Takiej nie znajdziemy nigdzie. Majka musiała zagryźć wargi, żeby nie wybuchnąć. Andrzejowe „nie” w ogóle tu nie miało znaczenia. Oczywiście mogłaby się uprzeć i przeprowadzić swoją wolę zgodnie z własnym życzeniem. Rzecz w tym jednak, że chyba tak do końca nie była pewna, czy naprawdę tego wszystkiego chce. Zamiany, przeprowadzki, szukania nowej pani Gołąbowej, organizowania wszystkiego od początku i na nowo. Tu miała pewność, że Andrzej zawsze jest na miejscu i ma pod kontrolą cały dom. W Warszawie mogłoby być inaczej. Tam byli jego dawni przyjaciele, siostra, a także wszystkie miejskie atrakcje. Jej też trudniej byłoby wynajdywać stale nowe powody nocowania poza domem, coraz późniejszych powrotów z pracy, usuwania oznak zmęczenia i przywoływania pogodnego uśmiechu, gdy oczy zamykały się same, bo pod powiekami tkwił obraz czerwonej chustki na makatce. A usta zaciskały się w niechętny grymas, bo trzeba było zamknąć za sobą stalowe drzwi i zjechać windą na dół. Gdy trzeba było odstawić kubek – kubek, nie filiżankę – po wypitej kawie, pożegnać się i włożyć kurtkę. Mnóstwo takich drobiazgów, z których utkane było teraz życie Majki. Trudnych, ale istotnych na tyle, że wyrzeczenie się ich było po prostu niewyobrażalne. Znowu niewyobrażalne. Na razie więc wszystko pozostało po staremu. Nadchodziły słotne dni, niosące nadzieję, że werandowe koncerty ustaną, przynajmniej do wiosny. A wiosną pomyśli, zadecydowała Majka. Stało się jednak tak, że do wiosny nie dotrwała jedna z mieszkanek domku w Międzyborowie. Ciocia zaczęła cierpieć na bóle głowy, coraz

silniejsze, wreszcie trafiła do szpitala w Żyrardowie, skąd przewieziono ją do Centrum Onkologii w Warszawie. Przerzuty zaatakowały już nie tylko mózg, ale w zasadzie prawie cały organizm. Majka przeniosła się do Zbyszka i codziennie przesiadywała na Ursynowie. Z domem kontaktowała się sporadycznie, Andrzej co dwa dni telefonował do niej do pracy. Nie trwało to długo. Pewnego listopadowego dnia odbył się pogrzeb. Domek poza Warszawą przestał być koniecznością. Jednak oferta Marka była już nieaktualna; on i Danka sprzedali swoje mieszkania, by kupić jakiś segment na dolnym Mokotowie. Z ogródkiem, dwustumetrowym, z którego Majka obśmiała się serdecznie. – Będziecie tam mogli mieć po jednym przedstawicielu rodziny warzywno-owocowej. Po dwa krzaczki poziomek, jeden truskawek, pienny agrest i wysoką porzeczkę. Może jedną rachityczną jabłonkę – i to wszystko. Nawet bez się nie zmieści. A bez bzu… to nie ogród. – Dla Danusi to ogród. A mnie wystarczy kawałek trawy i leżak. Cóż, trzeba było znaleźć inne wyjście. Majka zamieściła ogłoszenie w gazecie: „Domek w Międzyborowie zamienię na mieszkanie w Warszawie” i podała telefon Zbyszka. W ogóle nie wierzyła w jakiś rezultat, ale – ku jej niebotycznemu zdziwieniu – telefon rozdzwonił się jak szalony. Biegała więc po Warszawie, z dzielnicy do dzielnicy, oglądając mieszkania, których właściciele chcieli wynieść się z miasta. Wybrała trzy pokoje na Woli, przy Wolskiej, między Skierniewicką a Działdowską. Dobry punkt, blisko tramwaje, obok dwa sklepy spożywcze, pod oknami trawnik i krzewy. Dosłownie naprzeciwko był żłobek, choć tak naprawdę Majka nie chciała oddawać córeczki do żłobka. Miała nadzieję, że Andrzej da sobie radę, gdy ona wyjdzie do pracy lub nie będzie jej w domu z innych powodów. – Ten żłobek? – Spojrzała na panią Jolę, właścicielkę mieszkania. – Dobry? – Podobno dobry, ale po co pani żłobek? – Majka już otwierała usta, żeby powiedzieć o Ewuni, gdy pani Jola, na jednym wydechu, udzieliła jej bezcennej informacji: – Piętro wyżej mieszka pani Smolarska. Wprawdzie ma siedemdziesiąt lat, ale i panią, i mnie

przeskoczyłaby bez rozbiegu. Opiekuje się dziećmi, tak sobie dorabia. Na pewno państwo się z nią dogadają. Jedynym minusem było to, że mieszkanie znajdowało się na parterze. – Nigdy nie chciałam mieszkać na parterze. Ale przynajmniej pod nami będzie cicho i spokojnie, żadnych sąsiadów – opowiadała po powrocie z Woli. – Nie bierzesz pod uwagę sąsiadów nad nami? – kąś­liwie spytał Andrzej, chociaż już z góry znał odpowiedź. Jego żona niczego nie brała pod uwagę. Chciała wrócić do Warszawy. Chciała i już. Na dodatek to Wolska – lepszej ulicy znaleźć nie mogła. Poza Świętokrzyską, oczywiście, ale ze Śródmieścia nikt się nie zgłosił. W grę mogło wchodzić jeszcze mieszkanie na Grochowie, ale Majka jakoś nie mogła się przekonać do tamtej strony Wisły. Było też mieszkanie na Żoliborzu, lecz jego właściciele w końcu się rozmyślili, czego nie mogła odżałować, bo do Żoliborza miała szczególny sentyment. Została więc ta Wola i w sumie był to niezły wybór (również z uwagi na panią Smolarską). Mieszkanie miało wszakże pewien minus. Otóż nie było tu telefonu. Tulawscy na razie musieli się z tym pogodzić. Przeprowadzka okazała się koszmarem. Mieszkanie, chociaż trzypokojowe, było jednak stosunkowo małe, a Majce zależało, żeby zmieściły się w nim wszystkie meble z Międzyborowa, przede wszystkim stara, autentyczna gdańska szafa biblioteczna, jeszcze baaardzo przedwojenna, oraz pięknie rzeźbiony brzuchaty kredens z oszkloną nadstawką. Pieczołowicie obmierzyła każdy pokój, potem wymierzyła meble, wyrysowała plan mieszkania w odpowiedniej skali, naszkicowała rzuty mebli. I te powycinane z papieru prostokąciki układała na planie, przesuwając je z miejsca na miejsce. Andrzej tylko się przyglądał. Nic nie mówił, bo o żadną konsultację nie został poproszony. Dawno już przyzwyczaił się do tego, że w każdej sprawie decyduje żona. A Majka dała sobie doskonale radę, udało jej się ulokować wszystkie meble i zostało jeszcze sporo miejsca na jakieś półki na książki. Książek mieli więcej niż dużo. I Majka wiedziała, że będzie ich przybywać.

W życiu Majki nastąpiły jednocześnie dwie rewolucje: przeprowadzka – i kolejna zmiana pracy. Przypadkiem spotkała na ulicy znajomego. Dawnego znajomego, kolegę ze szkoły, z którym widywała się średnio raz na kilka lat i w zasadzie prawie zawsze przypadkowo. Tak jak teraz. Zawsze się lubili, ale nie byli zaprzyjaźnieni. Jednak kiedy tylko gdzieś na siebie wpadli, zazwyczaj szli na lody czy kawę, by porozmawiać o wszystkich starych znajomych. Teraz też się tak stało. – A wiesz – powiedział w pewnej chwili Karol. – Jureczek został dyrektorem Mody Polskiej. – Nasz Koński Łeb? – zadziwiła się Majka. – A któż by? Jureczek był tylko jeden. Z tej rozmowy Majka wyłowiła cenną informację – otóż świeżo upieczony dyrektor tworzył sobie nową ekipę i szukał kilku zaufanych osób. W ten oto sposób, po dwóch zaledwie rozmowach telefonicznych i jednej wizycie w siedzibie dyrekcji firmy, Majka do tej ekipy weszła. Z bardzo dobrą pensją.

Stosunki w nowym miejscu pracy ułożyły się bardzo dobrze. Pani kierownik Tulawska umiała doskonale się porozumieć ze swoimi pracownikami. Zaczęła od rozmów indywidualnych z każdym, następnie odbyło się zebranie robocze. Każdy wiedział, co ma robić, Majka mniej więcej zorientowała się, co kto umie, i miała nadzieję, że da sobie radę w nowym środowisku. Przedstawiając się, opowiedziała o sobie – mąż, córka, nowe mieszkanie – i brat cioteczny (tak określiła Zbyszka). – Jeśli ktoś z was będzie musiał po coś wyjść z pracy, wystarczy właśnie tak mi powiedzieć: „Muszę wyjść”. Nie chcę słuchać żadnych dramatycznych opowieści o chorobie babci, pogrzebie cioci, o konieczności wstawienia sztucznej szczęki i tym podobnych bzdurach. Słowo „muszę” rozumiem i zaakceptuję, dopóki nie będzie nadużywane. Ja też pewnie czasami będę coś musiała i wtedy poproszę was o krycie mnie przed dyrektorem, jeżeli nie będzie klimatu do tego, żebym mog­ła normalnie się zwolnić.

Układ stanął, bo wszystkim odpowiadał. Aby uczcić współpracę, poszli razem na wspólny obiad do Szang­haju. Nowa praca, przeprowadzka, towarzyszące temu papierkowe przepychanki – wszystko to spowodowało, że na odwiedziny u Zbyszka zaczynało brakować czasu. Na szczęście były telefony i na szczęście on mógł czasami tak zorganizować sobie czas, że czekał na Majkę, gdy wychodziła z pracy. Nie jechali wówczas do niego – choć było bardzo blisko – tylko szli do kawiarenki obok, na sernik, który obydwoje lubili, i na kawę, którą obydwoje mogli pić o każdej porze dnia. Lepszy taki kontakt niż żaden, choć Majka czasami marzyła, żeby… już nie musiała marzyć. Ani czekać na telefon, tylko by mogła spokojnie wracać do domu, do rodziny. I by wreszcie zaczęła tego chcieć – a nie żeby to był wyłącznie układ czy obowiązek. Nic takiego jednak nie następowało. Zbyszek po prostu był częścią jej życia. Drugą, nie mniej ważną, była rodzina.

Rozdział 37 Zawał Zbyszka Mieszkali na Woli już trzy miesiące. Dojazd do pracy Majka miała niezły, tramwajem do placu Dzierżyńskiego, a tam szybka przesiadka w następny tramwaj, cała trasa może dwadzieścia minut. A z Mody najbliżej było pod najwspanialszy adres w Warszawie. Tyle że w Andrzeja wstąpiło „złe”. ­Jeśli nie było jej w domu pół godziny po zakończeniu pracy, wściekał się. Tolerował pół godziny spóźnienia, bowiem brał pod uwagę różne korki, awarie tramwajowe tudzież inne nieprzewidziane sytuacje. Oraz to, że czasami wstępowała do jakiegoś sklepu. Gdy wracała do domu później, był już w stadium szału. – Rozumiem, że nie śpieszno ci do mnie, ale jest jeszcze Ewa, prawda? Majka tylko wzruszała ramionami. Przecież dziecko nie było głodne ani zaniedbane. Andrzej wspaniale dawał sobie radę, a poza tym mieli panią Smolarską, jeszcze lepszą opiekunkę od międzyborowskiej Gołąbowej. Majka kochała córkę, ale sama zdawała sobie sprawę, że jej miłość do małej jest jakaś taka wybrakowana. Chociaż wracała do domu wyłącznie ze względu na Ewisię. Gdyby nie dziecko… ale ono było, a matczyne uczucie, wybrakowane – mniej lub bardziej – wszakże istniało. Zbyszek miał tego świadomość. Wiedział, że teraz coraz rzadziej będzie miał Majkę dla siebie. Choć mówiła mu, że nie mogłaby istnieć bez niego, znał życie… Szarpał się z tym wszystkim, nie potrafił sobie poradzić, choć jeszcze nie tak dawno wydawało mu się, że jednak można funkcjonować bez miłości. Teraz jednak ta miłość stała się najważniejsza, była dlań czymś nadrzędnym lub zgoła wszystkim, co posiadał. Inne uczucia przestały się liczyć. Zresztą, jakie inne uczucia? On, twardy cynik, pragmatyk, egoista i egocentryk, raptem stwierdził, że byłby zdolny do dramatycznych

czynów. Choć tak naprawdę nie mógł żadnego wymyślić. Przed snem fantazjował na przykład o tym, że przenoszą go służbowo na stałe do Nowego Jorku. Albo, jeszcze lepiej, do Australii. Jak najdalej od tej kobiety, która opętała jego myśli i duszę. Tak, duszę, bo raptem zdał sobie sprawę z tego, że przekracza wszelkie przykazania kościelne, a – mimo że do kościoła nie chodził – religia stała się dla niego ważna i zaczął mieć skrupuły. Teraz? Po tylu przeróżnych niezbyt chwalebnych uczynkach, jakich się w życiu dopuścił? No właśnie, sam sobie się dziwił, ale nie mógł się opędzić od myśli, że to, co teraz się dzieje, jest po prostu karą za grzechy. Jego karą. Za jego grzechy. I wobec tego jakby godził się z góry z utratą Majki, bo chociaż nie chciał dopuścić do siebie tej możliwości, miał dziwną pewność, że niedługo tak się stanie. Całkiem niedługo. Ból był tak silny, że Zbyszek nie mógł oddychać. Nie wiedział, co się dzieje. Właściwie to dziwnie czuł się już od rana. Na tyle dziwnie, że poszedł do zakładowego lekarza. – Ale właściwie co cię boli? – Lekarz był dobrym kolegą, wypili razem morze wódki i przegadali wszystkie problemy tego świata. Znali się całe wieki. – Teraz w zasadzie nic mnie nie boli. Rano mocno mnie bolało w klatce piersiowej, ale wiesz, ogólnie czuję się kiepsko. Trochę mi duszno, kręci mi się w głowie. I, uprzedzając twoje pytanie, nie mam kaca, spałem dobrze, nic tragicznego ani wczoraj, ani dzisiaj się nie działo. Po prostu coś mi jest, nie wiem co. Pan doktor go zbadał, zmierzył ciśnienie, pokręcił głową i kazał iść do gabinetu zabiegowego, żeby zrobić EKG. Obejrzał wynik i znowu pokręcił głową. – Może masz początki grypy, a może to po prostu zmęczenie. Nic konkretnego na razie nie widzę. Dam ci trzy dni zwolnienia, odpocznij trochę. Gdybyś jutro poczuł się gorzej, zadzwoń, wpadnę do ciebie i będziemy myśleć, co dalej. Zbyszek wsiadł więc w samochód i przyjechał do domu. Po godzinie ponownie zaczęły się bóle w klatce piersiowej. Początkowo

usiłował je zlekceważyć, poszedł do kuchni z zamiarem połknięcia jakiejś pyralginy, ale dosłownie zgięło go wpół. – Może to jakieś zapalenie płuc? – powiedział na głos i, rezygnując z tabletki, wrócił do pokoju i wykręcił trzy dziewiątki. O dziwo dodzwonił się prawie natychmiast. I prawie natychmiast przyjechała karetka. Młoda lekarka po osłuchaniu Zbyszka bez pytania podbiegła do telefonu i rzuciła do słuchawki kilka zdań. Następnie poinformowała pacjenta, że najprawdopodobniej to zawał i właśnie wezwała ambulans. – Ma pan kogoś bliskiego, kogo chciałby pan zawiadomić? Natychmiast zabieramy pana do szpitala. Zbyszek zdążył jedynie poprosić o zawiadomienie mieszkającej obok sąsiadki, z którą był zaprzyjaźniony. Pamiętał jeszcze tylko, że dał jej klucze, prosząc, by zadzwoniła do Majki. Ocknął się na szpitalnym łóżku. Wokół niego coś szumiało i pikało, z kroplówki kapał do żyły jakiś płyn, klatkę piersiową miał oklejoną przylepcami, spod których wystawało mnóstwo przewodów. Gdy się poruszył, natychmiast pojawiła się pielęgniarka w niebieskim uniformie i białym czepku z czarnym paskiem. – Coś pana boli? Jak pan się czuje? – zapytała, wcis­kając guzik przy łóżku. Do sali przyszedł doktor. Wyjaśnił Zbyszkowi, że miał zawał, rozległy, dość poważny. Dwa dni leżał nieprzytomny, lekarze walczyli o jego życie. Teraz, ponieważ odzyskał przytomność, wygląda na to, że sytuacja została opanowana. Jednak na razie będzie leżał na oddziale intensywnej terapii, pod całodobową obserwacją. Oszołomiony tymi informacjami z trudnością próbował je sobie przyswoić. Po chwili zwrócił się do pielęgniarki: – Chciałbym wstać, czy pani może na chwilę odłączyć mnie od tych urządzeń? – Ależ za nic. Dlaczego chce pan wstać? Może podać basen? – zaproponowała. – Basen? – Zbyszek nie zrozumiał. – A, nie, basen nie. Po prostu muszę zadzwonić. Po dyskusji trwającej kilka minut pielęgniarka w końcu przyniosła

Zbyszkowi do łóżka aparat telefoniczny, chyba specjalnie zaopatrzony w długi przewód. Pewnie takich pacjentów, którzy „musieli zadzwonić”, było wielu. Ten na dodatek miał kilku „polecających”, między innymi samego ordynatora, którego znajomy znajomego…

Był czwartek, Majka wróciła do pracy po kilku dniach zwolnienia lekarskiego na opiekę nad dzieckiem. Ewunia mocno się przeziębiła, Andrzej również. Przeziębiona była też pani Smolarska. Majka zajmowała się wszystkimi chorymi. Z domu wychodziła dosłownie tylko na pięć minut, do sklepu po pieczywo, mleko, masło i tym podobne niezbędne wiktuały. Nie kontaktowała się z nikim poza lekarzem, przychodzącym do domu prywatnie. Ach, tak, chodziła jeszcze do apteki. O Zbyszku przez te kilka dni nie myślała, no, może tylko wieczorem, przed zaśnięciem. Gdy już sytuacja wróciła do normy i chorym polepszyło się na tyle, że Majka mogła pójść do pracy, rano zadzwoniła na służbowy telefon Zbyszka. – Nie ma pana Wolskiego – usłyszała. – Jest w szpitalu. – Aha, dziękuję. – Była tak oszołomiona, że bąknęła pierwsze słowa, jakie przyszły jej do głowy, i odłożyła słuchawkę. Po chwili oprzytomniała i zatelefonowała ponownie. – Przepraszam, nie przedstawiłam się, Tulawska, siostra pana Wolskiego. Nie wychodziłam przez kilka dni z domu, praktycznie byłam odcięta od świata. Wiadomość, którą od pani usłyszałam, zaskoczyła mnie na tyle, że się rozłączyłam i nie poprosiłam o informacje. W szpitalu? Coś z nerkami, tak? W którym szpitalu? Spytała o nerki, bo Zbyszek miał kiedyś kamień, a potem jeszcze jakieś kłopoty. – Nie, nie nerki, pan Wolski miał zawał. Leży na Lindleya. Zawał? Przez chwilę Majka obawiała się, że sama zaraz dostanie zawału. Dosłownie pędem wpadła do sekretariatu, nawet nie pytała o możliwość wejścia do dyrektora, oznajmiła tylko sekretarce, że wychodzi, bo brat został zabrany do szpitala. Gdy wróciła do pokoju, aby zabrać płaszcz i torebkę, koleżanka

zawiadomiła ją, że dzwonił brat, z informacją, że jest w szpitalu. – Powiedziałam mu, że pani już wie i zaraz u niego będzie.

Nie chcieli jej wpuścić do Zbyszka, bo ciągle leżał na intensywnej terapii. Ale Majka wiedziała, na kogo się powołać. – A poza tym on do mnie przed godziną dzwonił i muszę się z nim zobaczyć. Argumenty podziałały na tyle, że po chwili była już przy jego łóżku. – Pan doktor pozwolił na pięć minut. Chorego nie można męczyć. – Gorzej bym się czuł, gdybyście jej nie wpuścili – powiedział Zbyszek i uśmiechnął się do Majki. – Klucze są u Joanny. To i tak twój komplet. Chcę, żebyś je miała. – A co ci przynieść? – Wszystko mam. Chcę, żebyś mogła wejść do mieszkania. W każdej chwili. Testament jest w biurku, wiesz gdzie. – Nic mi nie mów o żadnym testamencie! – zdenerwowała się. – Nie mam zamiaru tego słuchać. Klucze wezmę, bo może coś ci będzie potrzebne z domu, jakiś ręcznik, bielizna, cokolwiek. Siedząca przy wejściu do sali pielęgniarka chrząknęła głośno, a gdy oboje na nią spojrzeli, znacząco popukała w zegarek. Majka skinęła głową. – Muszę już uciekać, przyjdę jutro. Naprawdę niczego nie potrzebujesz? Może jakieś owoce? Zbyszek pokręcił głową i lekko ścisnął palce Majki. – Gdzie byłaś? Myślałem, że coś się stało. – Andrzej stał w przedpokoju i patrzył na żonę. Spojrzała na elektryczny zegar kuchenki gazowej. Pokazywał siedemnastą trzydzieści. Normalnie Majka powinna być w domu już co najmniej od godziny. – Stało się. Zbyszek miał zawał. Byłam w szpitalu. I będę tam chodzić codziennie, więc musisz się przyzwyczaić od moich późniejszych powrotów.

Andrzej chciał coś powiedzieć, nawet otworzył usta, ale szybko zamknął je z powrotem. Wiedział, że żadne jego słowa niczego nie zmienią. Mógł tylko się modlić – gdyby w ogóle to robił – żeby Zbyszek jak najprędzej wyzdrowiał. Przemknęła mu przez głowę także inna możliwość, lecz zaraz ją odrzucił.

Zbyszek leżał na Lindleya przeszło miesiąc. Po dwóch tygodniach przeniesiono go z intensywnej terapii do sali ogólnej, skąd po tygodniu trafił do izolatki. Majka o mało nie zemdlała, gdy któregoś dnia zobaczyła puste łóżko. Wpadała do szpitala codziennie, mimo że odwiedziny chorych były tylko w środy, soboty i niedziele. Znalazła drogę przez przyszpitalną przychodnię, suterenę i podwórko, do pawilonu, w którym leżał Zbyszek, i każdego dnia zaglądała do niego chociaż na pół godziny. Personel już nie reagował, wszyscy wiedzieli, że to siostra pacjenta, jego najbliższa i w zasadzie jedyna rodzina – i że te wizyty dobrze wpływają na chorego. – Wczoraj wieczorem zabrali brata na intensywną terapię. Wstał z łóżka i chyba zemdlał – gorliwie poinformował bladą Majkę jeden z pacjentów. Lekarz, do którego wpadła roztrzęsiona, wyjaśnił, że pan Wolski za szybko wstał, doznał zawrotu głowy i na chwilę stracił przytomność. – Już jest dobrze, ale na wszelki wypadek zatrzymaliśmy pani brata w izolatce. Majka, wymusiwszy zgodę, zajrzała na chwilę do „brata”. Czuł się już dobrze, tylko był zirytowany tym całym zamieszaniem. – Chcą mi jeszcze robić jakieś badania – powiedział. – A potem mam jechać do Anina, na rehabilitację. Po analizie wszystkich wyników badań okazało się, że zawał nie minął bez śladu. Serce goiło się powoli, objawiło się jednak poważne zagrożenie życia – tętniak aorty. – Brat może z nim żyć bardzo długo. Lub krótko. Nikt tego teraz nie może przewidzieć. – Lekarz nie owijał niczego w bawełnę. – Wysyłamy go do Anina. W zasadzie powinien przestać pracować, ale na pierwszą wzmiankę o ewentualnej rencie o mało nas tu nie pobił.

Na razie i tak nie ma mowy o powrocie do pracy, zobaczymy, na ile pomoże rehabilitacja.

Rozdział 38 Baśka – Poczekaj, gonię cię i gonię. Ależ zasuwasz! Majka obejrzała się. To do niej? Ktoś ją wołał? Chyba tak; jakaś kobieta w ciemnobrązowym kożuchu, licowym, ach, przepięknym. I w dużej czapce z lisa. Machała energicznie ręką. – Majka, poczekaj, to ty, prawda? Ach, to Baśka. Majka stanęła i popatrzyła na nią zdumiona. – Dziewczyno, ale wypiękniałaś. Zupełnie cię nie poznałam. Będziesz bogata. – Chodź na jakąś kawę, masz trochę czasu? Usiadły, chwilę kokosiły się przy stoliku, a Majka nie mogła się oprzeć przed pogłaskaniem tego kożucha. Sama była w mało atrakcyjnej ortalionowej kurtce, a czapka! Ech… – Posłuchaj, chcę ci podziękować – oświadczyła Baśka, zaraz po tym, jak na stoliku wylądowały dwa oszronione pucharki z lodami. – Ale wiesz? Jak to jest, że od lodów gardło nie boli, nawet jak się je zajada zimą? Są pyszne bez względu na porę roku. Obok lodów stały szklanki z kawą, czarną, parzoną tradycyjnie. Majka mieszała te fusy i patrzyła na Baśkę. Za co tamta chce jej podziękować? Szybko przebiegła w myślach swoje dobre uczynki. Nie było ich za dużo. A już dla Baśki to chyba nic specjalnego nie zrobiła. – Wiem od Bogdana, że powstrzymałaś go przed pobiciem Marka. On, ten mój brat, nie jest za mądry, chociaż to psychiatra. Wiesz, naprawdę poleciałby do niego i natłukł go po pysku, urządził awanturę, narobił wstydu sobie i mnie. Zupełnie bez sensu, bo ja chciałam już tylko zapomnieć, odlecieć, zająć się czymś innym. Najchętniej pojechałabym gdzieś do Afryki, jako wolontariuszka, zajmować się dziećmi czy coś tam. – Baśka sapnęła z rozkoszy, nabierając pełną łyżeczkę lodów. – Ach, jakie dobre… Wiesz, że przez pewien czas nie przychodziłam do Horteksu, bo się bałam, że gdzieś tu spotkam Zbyszka. – Zaśmiała się. –

Ale, czekaj. – Przełknęła drugą porcję ulubionego przysmaku. – Mój brat zawlókł mnie do swojego kolegi, psychologa. Rozwiedzionego, żebyś wiedziała. – Machnęła łyżeczką w stronę Majki. – Czemu nie jesz? Roztopi ci się. Majka odruchowo wzięła do ręki łyżeczkę i zajęła się lodami. Czekała, aż Baśka się wygada, chciała już stąd wyjść, wjechać na piętnaste piętro i skończyć porządki w mieszkaniu. Za chwilę święta, które musi spędzić z rodziną, a potem Zbyszek miał wrócić na dwa dni do domu, przed wyjazdem do Anina. Spojrzała z roztargnieniem na Baśkę. – …i właśnie za dwa dni będą nasze pierwsze wspólne święta. – Tamta kończyła swoją opowieść. – A to wszystko dzięki tobie. Majka zrozumiała tylko, że Baśka jakoś się pozbierała i chyba ma kogoś. Cieszyła się, bo bardzo jej współczuła, choć raczej nie były przyjaciółkami. Teoretycznie powinny się znienawidzić, a wyszło jakoś odwrotnie. Baśka podskoczyła, złapała puste pucharki, odniosła gdzieś w okolice kasy, włożyła swój piękny kożuch i już była gotowa do wyjścia. – Pozdrów Zbyszka. Wszystkich pozdrów, wesołych świąt wam życzę, mam nadzieję, że jeszcze kiedyś się spotkamy. Ale się nie spotkały, czego chyba żadna z nich nie żałowała. Ich drogi już się rozeszły.

Rozdział 39 Tylko ja Nadchodziły święta. Nigdy ich nie lubiłam. W ubieg­łym roku, mimo że Ewisia miała dopiero trzy miesiące – a może właśnie dlatego – łatwiej mi było zniknąć z domu na dzień, a nawet na kilka dni. Nie zrobiłam tego jednak, bo nie miałam powodu do znikania. Teraz, o ironio losu, też nie miałam, gdyż mój powód leżał w szpitalu. Córeczka, już piętnastomiesięczna, absorbowała mnie coraz bardziej. Zaczynała chodzić i psocić, otwierała wszystko, co wpadło w jej łapki, a nie było zbyt mocno zamknięte. Wyrzuciła na siebie całą zawartość pudełka z nićmi, guzikami, szpilkami i agrafkami. Stało sobie spokojnie na dolnej półce, w ogóle nie pamiętałam, że tam stoi, bo oczywiście nie zaglądałam do niego za często. Andrzej prawie zrobił mi awanturę o to, że tam było – jakby sam nie mógł go sprzątnąć. Przecież to on zawsze przyszywał wszystkie oderwane guziki, ja i igła to nie był udany mariaż. W ogóle kiepska była ze mnie pani domu. Zresztą matka też nieszczególna. A żona… nie ma o czym mówić. W Wigilię tradycyjnie zwolnili nas wcześniej z pracy i oczywiście poszłam do szpitala. Zbyszek znowu leżał w sali ogólnej. On i jeszcze jeden pacjent. Choć Szpital Dzieciątka Jezus jest stary i sale są wieloosobowe, wyjątki wszakże zdarzają się zawsze i wszędzie. A pan Wolski miał odpowiednich znajomych, więc dostał łóżko w najmniejszej sali, jaka tam się znajdowała. Jego współtowarzysz był wesołym człowiekiem, bardziej jeszcze uprzywilejowanym niż Zbyszek. Widziałam, jak odwiedzały go osoby, które znałam nawet ja, chociaż w ogóle nie interesowałam się polityką ani światem zewnętrznym. Znajomości i koneksje pana Pawła zupełnie mnie nie obchodziły, tylko kiedyś zapytałam Zbyszka, czy jego sąsiad nie jest kłopotliwy, niemiły, nudny lub męczący. – Ach, nie, jest świetny. Zna mnóstwo anegdot, doskonale opowiada dowcipy, dobrze się dogadujemy.

Taka informacja mi wystarczyła. A gdy przynosiłam Zbyszkowi kupione na Polnej pomarańcze, zawsze miałam też kilka dla pana Pawła. Chociaż jemu niczego nie brakowało, raczej mógł narzekać na nadmiar wszystkiego. Liczył się jednak odruch i pan Paweł bardzo mnie polubił. W dniu wigilijnym zaniosłam do szpitala własnoręcznie zrobione śledzie w oleju (oliwy nie dostałam). I garść suszonych śliwek, mających zastąpić tradycyjny kompot. Na nocnych szafkach obu panów stały jodłowe gałązki, bez żadnych dodatkowych ozdóbek. – Jak tu u was świątecznie. Szkoda, że nie pomyślałam o przyniesieniu opłatka. – Mrugnęłam do nich. – Wolelibyśmy pół litra. – Pan Paweł westchnął, tak autentycznie i z głębi serca, że wszyscy troje śmialiśmy się dość długo. Naturalnie dla mnie Boże Narodzenie nie miało żadnego znaczenia; Zbyszek wprawdzie przywiązywał większą wagę do tradycji świątecznej, ale oczywiście nie oczekiwał, abym te dni spędziła z nim w szpitalu. Andrzej zarządził Wigilię u nas, na Woli; właściwie ciągle było to nasze nowe mieszkanie i do tej pory jeszcze nie zaprezentowaliśmy go nikomu poza moją szwagierką. Poszłam do lekarza opiekującego się Zbyszkiem, właśnie z kilogramem okazyjnie zdobytych pomarańczy. Certował się, ale wziął. Złożyliśmy sobie życzenia i dowiedziałam się, że zaraz po Nowym Roku Zbyszek jedzie do Anina. – Na dwa dni musimy pana Wolskiego wypisać ze szpitala. Anin jest aktualny od drugiego stycznia, a my robimy remanent, więc wypisujemy każdego, kogo możemy – usłyszałam. Przeraziłam się. Zbyszek ma spędzić dwa dni w domu? Na dodatek sylwester i Nowy Rok? Czyli dni, kiedy nic nie działa, wszystko jest zamknięte? A jeśli, odpukać, coś się stanie? Jakieś zemdlenie, zasłabnięcie, dygotanie, sama nie wiem co. Co ja zrobię, o matko! To, że całe te dwa dni spędzę razem z nim, na Świętokrzyskiej, było oczywiste, nawet nie przyszło mi do głowy, żeby się zastanawiać, co powiem Andrzejowi. W panikę wpędzała mnie tylko myśl, że coś się stanie. Powiedziałam o tym lekarzowi. – Ależ proszę niczego takiego nie zakładać. Gdyby istniał jakiś cień prawdopodobieństwa, że pacjentowi się pogorszy, na pewno nie

wypuścilibyśmy go ze szpitala. A w najgorszym przypadku jest przecież pogotowie lub można go przywieźć bezpośrednio do nas na oddział. No jasne, czyli proszę nie być histeryczką, miła pani. Ale ja już taka byłam, zawsze denerwowałam się wszystkim i na zapas, a moja wyobraźnia w okamgnieniu potrafiła wymyślić największy horror wszech czasów. Wigilia i święta okazały się koszmarne. Ola przyprowadziła jakiegoś nowego adoratora i okazywali sobie wzajemnie tak wielkie zainteresowanie, że aż było to nużące. Zjawiła się jeszcze jakaś starsza krewna Andrzeja i Olki, „ciocia” Terenia, pierwszy raz na oczy ją widziałam. – Nie było mnie na waszym ślubie, moja kochana (och, jak mi przykro, wymruczałam obłudnie), nie poznałam do tej pory waszego aniołka (aniołek był marudny, chyba wokoło kręciło się zbyt wiele osób, aniołki tego nie lubią, przynajmniej nasz aniołek), no i nie widziałam waszego nowego gniazdka (żadnego, ciociu, nie widziałaś, co ani mnie ziębi, ani grzeje) – i tak ćwir, ćwir, ćwir… Znieść tego nie mogłam. Owa ciocia, na szczęście (na szczęście, bo gdyby tak zechciałaby nas zaszczycać swoją obecnością częściej, pewnie byłabym, hmmm, mniej sympatyczna), mieszkała na stałe w Szwajcarii, u syna. Teraz przyjechała do Polski, załatwiała jakieś sprawy związane ze swoją emeryturą czy czymś równie emocjonującym. Na chwilę, ale taką dużo dłuższą, wpadła też pani Smolarska, u której wigilia zaczynała się około ósmej wieczorem, bo jej dzieci najpierw poszły do tej drugiej mamusi. – Wynudziłam się, jak rzadko – ogłosiłam, ziewając. Zaczęłam sprzątać ze stołu po wyjściu gości. Andrzej kładł spać rozmazanego aniołka, ja wolałam mniej absorbujące zajęcia. Natomiast później, gdy Ewunia już leżała w łóżeczku, usiadłam przy niej z książką Brzechwy w rękach. Jego wierszyki uwielbiałam, moja córcia chyba także. A może i nie, bo zasypiała przy nich natychmiast. – Trudno, mam nadzieję, że jutrzejszy dzień też jakoś zniesiesz. – Andrzej przypomniał mi, że pierwsze święto spędzamy na Grochowie.

Tak, pamiętałam i miałam zamiar wytrzymać te dni. Z małą przerwą – jak zwykle – na odwiedziny w szpitalu. Andrzej znosił te wizyty u Zbyszka z nadspodziewaną cierpliwością, wiedział zresztą, że nie zdoła mnie powstrzymać. Nie miał pojęcia, jak zamierzam spędzić sylwestra i Nowy Rok. Planów żadnych na te dni nie robił, właściwie nigdy nie byliśmy zainteresowani jakimiś nocnymi imprezami. Do tej pory witaliśmy nowy rok przy telewizorze, przy czym ja na ogół nie wytrzymywałam do północy. Kiedy zachciało mi się spać, szłam do łóżka i tyle. Ale spędzaliśmy te dni razem. Dwudziestego ósmego grudnia zdecydowałam się przygotować mojego męża na tegoroczną samotność noworoczną. Miałam kilka dni urlopu, do pracy szłam dopiero czwartego stycznia, więc jeszcze trzy dni postanowiłam spokojnie spędzić w domu. O planach sylwestrowych, było nie było, wymuszonych, wszakże dla mnie ważnych bez względu na okoliczności, chciałam jednak powiedzieć Andrzejowi już teraz, żebym nie musiała szarpać się nerwowo przed samą, jak początkowo myś­lałam, chwilową przeprowadzką na Świętokrzyską. Najpierw jednak zrobiłam to, o czym myślałam jeszcze przed zawałem Zbyszka. Postanowiłam mianowicie trochę przemeblować mieszkanie. Do tej pory było tak, że w dużym pokoju spał i urzędował Andrzej. Z tego pokoju wchodziło się do drugiego, najmniejszego, przeznaczonego dla Ewisi. Wyjęliśmy drzwi z zawiasów, a kanapa Andrzeja stała tuż obok przejścia między pokojami. On spał bardzo czujnie, gdy tylko mała mruknęła, budził się natychmiast i do niej zaglądał. Mnie obudziłby dopiero ryk trąb jerychońskich, które zresztą nasza córeczka doskonale czasami potrafiła naśladować. Dla mnie pozostał średni pokój, wchodziło się do niego z korytarzyka na lewo. Miałam tam kanapę, duży fotel, stojącą lampę i stolik w rogu, zazwyczaj zarzucony powieściami, które albo właśnie czytałam, albo miałam zamiar czytać. Na ścianach wisiały półki z książkami – i nic więcej nie było mi potrzebne. Ewisia miała u siebie łóżeczko i półeczki z pluszakami. Kojec stał w rogu dużego pokoju, bo oczywiście musiała być obok tatusia. Andrzeja uznała za tego ważniejszego rodzica, ja byłam taka

„dochodząca”. Teraz zdecydowałam, że zamykamy okres dzidziusiowaty w życiu naszej córki i likwidujemy kojec. Mała potrafiła już wstawać na nóżki i przetuptać przez pół pokoju. W kojcu szybko się niecierpliwiła i marudziła. Chodząc, była spokojniejsza i grzeczniejsza. Naprawdę doceniałam Andrzeja, opiekował się dzieckiem lepiej niż wszystkie Gołąbowe i Smolarskie razem wzięte i Ewisia z pewnością rozwijała się lepiej, niż gdyby była w żłobku. Kiedy tatuś też musiał wyjść z domu, zanosił ją piętro wyżej, do sąsiadki. Dziewczynka wyjątkowo dobrze ją tolerowała i chętnie u niej zostawała, tym bardziej że zawsze było tam przynajmniej jeszcze jedno dziecko. Pani Smolarska prowadziła taki prywatny miniżłobek, w zasadzie nielegalny, bo bez żadnych zaświadczeń, zezwoleń i kontroli. Mamy polecały ją sobie pocztą pantoflową i na razie wszystko funkcjonowało bardzo dobrze. Likwidacja kojca miała być w zasadzie czymś w rodzaju prezentu gwiazdkowego dla Ewuni, z czego mała oczywiście nie mogła sobie zdawać sprawy. Choinka stała na kredensie, z zasięgu małych łapek usunęliśmy wszystko, co mogłyby na siebie ściągnąć, i teraz trzeba już było tylko wymościć dziecięcy kącik specjalnymi kocykami. Postanowiliśmy jednak poczekać z tym do momentu, aż zakończą się te wszystkie świąteczne korowody, i właśnie nadszedł ten dzień. Przed południem chciałam wpaść na Lindleya, a wracając, zamierzałam jeszcze zrobić zakupy. Nigdy nie szykowaliśmy przesadnych ilości jedzenia na święta, zawsze wolałam kawałek świeżego sera niż przesuszoną, kilkudniową szynkę. Andrzej musiał zawieźć do redakcji jakąś robotę, Ewisia powędrowała więc do sąsiadki. – Jeszcze trzy dni – powiedziałam z uśmiechem, wchodząc do salki w szpitalu. Pan Paweł stał przy oknie i po tej mojej powitalnej uwadze zrobił płaczliwą minę. – Jak ja tu bez was wytrzymam? Było to sympatyczne, gdyż bez naszego towarzystwa miał pozostać zaledwie kilka dni, wiedział już, że wypisują go piątego stycznia. Został

uznany za wyleczonego i tak się właśnie czuł. – Ty się jeszcze pobyczysz w Aninie – żalił się Zbyszkowi – a ja… Znasz moją żonę, nie? Zamęczy mnie. Zaprotestowałam, nie tylko z kobiecej solidarności. Żona pana Pawła była sympatyczną, wyjątkowo cichą i spokojną kobietą, zawsze miło uśmiechniętą i uprzejmą. Poznałam ją w szpitalu, widywałyśmy się prawie codziennie. Pan Paweł zrobił mi wspaniałą niespodziankę. W dniu, w którym po raz ostatni przyszłam na Lindleya, wręczył mi jakąś kartkę w kopercie. – Tu jest telefon i nazwisko mojego znajomego, który wiele może. Także w telekomunikacji. Proszę do niego zadzwonić, on już czeka na ustalenie terminu i podanie dokładnego adresu. – Jak to? – nie zrozumiałam. – Zbyszek nie może się denerwować brakiem kontaktu z siostrą. Musi pani mieć telefon. Więc teraz jedynie od pani zależy, kiedy wam go założą. Z radości rzuciłam mu się na szyję. Telefon zainstalowano nam w następny wtorek. Ustaliłam ze Zbyszkiem, że po prostu będę na niego czekała na Świętokrzyskiej. Karetką, która miała przywieźć go ze szpitala, i tak bym się nie zabrała. Wszystkie rzeczy z jego szpitalnej szafki wynosiłam po trochu każdego dnia, tak, żeby w dniu wypisu miał tylko ubranie i aktówkę na papiery. Wieczorem, dwudziestego ósmego, już po kolacji, wierszyku na dobranoc i całej wieczornej krzątaninie, siedzieliśmy spokojnie z herbatą przed szemrzącym cicho telewizorem. – Pojutrze przenoszę się na Świętokrzyską na kilka dni – oznajmiłam Andrzejowi to, co wreszcie musiałam mu powiedzieć. – Zbyszka wypisują ze szpitala, a właściwie przenoszą go do Anina na rehabilitację. Ma tam miejsce od drugiego stycznia, przez dwa dni będzie w domu. Muszę tam z nim zostać. – Musisz? – Mój mąż sceptycznie podniósł w górę brwi, zadając to pytanie zupełnie bez sensu, bo przecież wiedział, co mu odpowiem. – Muszę, chcę, to chyba wszystko jedno, prawda?

– Niezupełnie, ale nie zamierzam o tym rozmawiać. – I masz rację – nie wytrzymałam. – Wrócę do domu trzeciego stycznia, odwiozę go do tego Anina. Od czwartego idę do pracy. Przez kilka dni będzie mi potrzebny samochód. Muszę się zorientować, co i jak, i zawiozę mu do tej kliniki wszystko, czego będzie potrzebował. – Ewiśka pobiła dzisiaj Iwonkę – usłyszałam znienacka coś, czego zupełnie się nie spodziewałam. Raczej czekałam, że Andrzej się sprzeciwi, nie da mi samochodu, jakoś skomentuje moje przyszłe jazdy do Anina. – Co zrobiła? – Oniemiałam. – Jaką Iwonkę? – Nic nie rozumiałam. Okazało się, że Iwonka to jedno z dzieci, którymi opiekowała się sąsiadka. Nasza córeczka była dzisiaj wyjątkowo nieznośna, nie chciała zostać u pani Smolarskiej, Andrzej miał spory kłopot. Musiał jednak wyjść. Jego obecność nie trwała długo, a to, co usłyszał, odbierając dziecko, zszokowało go całkowicie. Ewa właściwie nie pobiła Iwonki, ale ugryzła ją w rączkę, na tyle mocno, że tamtej pozostał dość duży czerwony znak. – Ale przecież później, wieczorem, była bardzo grzeczna – zirytowałam się potwornie. – Dlaczego dopiero teraz mi o tym mówisz? – A co by to zmieniło, gdybym powiedział ci wcześniej? Andrzej wstał, zabrał puste szklanki, zaniósł do kuchni i umył. Wiedział, że jeśli tego nie zrobi, szklanki będą stały na stole do jutra, bo ja nigdy nie zajmowałam się takimi drobnostkami. W jednym miał rację – gdyby powiedział mi o tym zajściu wcześniej, nic by to nie zmieniło. I tak w tej chwili najważniejszą dla mnie sprawą była przeprowadzka Zbyszka z jednego szpitala do drugiego. Moja córka miała najlepszą na świecie opiekę, a jej bunt, czy jak tam nazwać ów atak na koleżankę, i tak zdarzyłby się jak nie dzisiaj, to jutro. W kwestii wychowania i rozwoju dziecka byłam wyedukowana doskonale. Zawsze przecież połykałam książki, więc do podręczników o dzieciach także dotarłam bez trudu. Zdawałam sobie sprawę, że moja stała nieobecność, krótsza lub dłuższa, w jakiś sposób odbija się na psychice naszej córeczki. Zdawałam także sobie sprawę z tego, że Andrzej od pierwszych dni życia Ewy, poza okresem, gdy karmiłam ją

piersią (krótkim zresztą), był dla małej nie tylko ojcem, ale i matką. Tak było i tak musiało pozostać. Ja miałam teraz inne dziecko, bardzo dla mnie ważne. Zbyszek Zawał bardzo przeraził Wolskiego. Gdy się okazało, że lekarze jakoś go wyciągnęli, Zbyszek zwrócił się ku sferze metafizycznej. Uwierzył, że uratował go… ojciec. Tata zginął w Katyniu, ale jakoś tam, z góry, opiekował się nim przez cały czas. Wolski nie lubił mówić o ojcu. Nie lubił swoich wspomnień z lat czterdziestych. Ciężko im było, jemu i jego mamie, ale jakoś przetrwali. O losie ojca nie wiedzieli nic dość długo. W tysiąc dziewięćset trzydziestym dziewiątym roku poszedł na wojnę i ostatnim znakiem życia była kartka, która jakimś cudem dotarła do rodzinnej Zduńskiej Woli. „Zbyszeczku, opiekuj się mamą” – napisał ojciec do dziesięcioletniego wówczas chłopca. Na znaczku pocztowym był stempel, który dało się odczytać. Katyń. Nikt jeszcze wtedy nie miał pojęcia, co to za miejsce. O tym, co tam naprawdę się stało, mama Zbyszka dowiedziała się później. Nieoficjalnie, bardzo nieoficjalnie. A Zbyszek dużo, dużo później. I dopiero bardzo niedawno oficjalnie zaczął się do tego przyznawać. – Jesteśmy zainteresowani kandydaturą obywatela Wolskiego – powiedziała pewna bardzo ważna osoba, gdy studenci wydziału prawa otrzymywali przydziały pracy po studiach. Zbyszek był wtedy zupełnie pewny, że „kupi go” Ministerstwo Rolnictwa, miał tam dobrze ustawionych znajomych i wydawało się, że to już pewne. Aż tu raptem zainteresowanie jego skromną osobą zgłosiła szefowa kadr w kancelarii Rady Państwa, Felicja Fornalska, siostra „tej” Fornalskiej, Małgorzaty. I wszyscy położyli uszy po sobie, Zbyszek pracę miał już załatwioną. Zatrudniono go w miesięczniku „Rada Narodowa”, organie KRN. Początkowo był wściekły, ale niebawem zrozumiał, że właściwie mu się udało. Lubił pisać i polubił jeżdżenie po całej Polsce. Odwiedzał powiatowe rady narodowe, powstawały ciekawe reportaże, a przede wszystkim zawierał interesujące i bardzo przydatne znajomości.

Do dziś nie wiedział z całą pewnością, czy akcja towarzyszki Fornalskiej miała związek z miejscem śmierci jego ojca, choć przypuszczał, że tak. I sądził, że trzymając go pod pewną kuratelą, oferując niezłe warunki pracy i płacy, kupowano jego milczenie. Choć w zasadzie nie było to potrzebne, bo sam wiedział wtedy, że o Katyniu głośno mówić nie należy. Z nikim nie rozmawiał też o swoich przekonaniach i światopoglądzie. Mama Zbyszka przez całe życie była osobą religijną, ojciec, przedwojenny oficer, zapewne też. Ich syn, jeszcze na studiach zapisał się do ZMP, a następnie z marszu wstąpił w pracy do PZPR i do kościoła nie chodził. Kiedyś, raz tylko – i to chyba po sporej ilości calvadosu – powiedział Majce: „Wiesz, jakaś siła, tam, w górze, istnieje”. Wzruszyła wtedy ramionami, w ogóle niezainteresowana taką dyskusją. Dla niej w górze były tylko obłoczki lub czyste, błękitne niebo. W żadne „siły” nie wierzyła. Teraz jednak Zbyszek znowu uwierzył w tę „górę”, a szczególnie w opiekę ojca. Nie miał zamiaru z nikim o tym rozmawiać, gdy jednak w Aninie do jego pokoju przyszedł ksiądz, Wolski przyjął komunię, po swojego rodzaju spowiedzi, może nie do końca szczerej i otwartej. Był to jednak jakiś krok. Modlić się nie modlił, choć może robił to po swojemu, rozmawiając w myślach z ojcem i powierzając się jego opiece. Był przekonany, że jeśli owa „góra” istnieje, z całą pewnością nie zależy jej na klepaniu pacierzy i uczestniczeniu w powtarzających się obrzędach. Co do obrzędów – ewentualnie mogłyby być, pacierze jednak nie, przynajmniej jeszcze nie teraz. Wystarczy mu – i tej „górze”, jak mniemał – tymczasowe porozumienie duchowe. Pobyt w Aninie trwał półtora miesiąca. Czas mijał dość szybko, Majka przyjeżdżała co drugi dzień. Lekarze powiedzieli, że na rychły powrót do pracy nie powinien liczyć, zwolnienie potrwa jeszcze przynajmniej dwa–trzy miesiące. Rehabilitacja polegała głównie na ćwiczeniach oddechowych i lekkiej gimnastyce. Nie męczyć się, nie denerwować, unikać kłopotów, odsuwać na bok stresy – jasne, wszystko proste. Nie miał wielkiej nadziei na to, że Majka zupełnie zerwie

z dotychczasowym życiem i cały swój czas poświęci jemu. Sądził, że wszystkie te błędy, które popełnili obydwoje, mają nieodwracalne następstwa. Nie chciał teraz tego rozważać, miał przecież odsuwać na bok stresy. Uznał, że musi dać sobie radę. Sam, bo postanowił nie szukać przypadkowego damskiego towarzystwa, zgodnie z zaleceniem unikania kłopotów – a na towarzystwo Majki będzie mógł liczyć wówczas, gdy ona tego zechce. Lub gdy będzie mogła mu je zaoferować. Nie wiedział lub nie wierzył, że uczucia Majki ugruntowały się w czasie, który był na to najgorszy. Choroba Zbyszka i świadomość, że w każdej chwili mógł umrzeć, spowodowały, że rodzina przestała być dla niej teraz najważniejsza. Najważniejszy stał się teraz on, miłość jej życia. Bezsensowne, nieuzasadnione i beznadziejne uczucie, jednak najmocniejsze i najtrwalsze. Choć całkowicie bzdurne i absolutnie niewiarygodne. – Wypisują mnie w czwartek – oznajmił Zbyszek, gdy przyszła do niego w poniedziałek.

Rozdział 40 Tylko ja Znowu musiałam wysprzątać mieszkanie na Świętokrzyskiej. Przez te dwa miesiące nagromadziło się tam sporo kurzu, a okna były szarobure. – Nie będzie mnie do końca tygodnia – oznajmiłam Andrzejowi. – Zabieram też samochód, Zbyszka wypisują z Anina, muszę przewieźć jego rzeczy, ogarnąć mieszkanie, zrobić zakupy, ugotować jakieś obiady. – Ugotować obiady… Rozumiałam tę zgryźliwość mojego męża. Gotowałam bardzo rzadko, nie znosiłam tego robić, na szczęście on nie tylko umiał, ale – wydawało się – nawet to lubił. Na jakieś mamrotanie o samochodzie w ogóle nie zwróciłam uwagi. Zabrałam kluczyki i od wtorku zaczęłam kursować między Aninem a Świętokrzyską. Spakowałam rzeczy Zbyszka, przywiozłam kilka koniaków z jego szafy dla anińskich lekarzy, kupiłam parę bombonierek dla pielęgniarek. Wreszcie, w czwartek, zjechaliśmy do domu. Jego domu. Który kiedyś, dawno temu miał być naszym wspólnym. Zbyszek czuł się dobrze, przynajmniej tak mnie zapewniał. Z rozmowy z lekarzem prowadzącym wynikało, że na razie sytuacja jest opanowana, doktor jednak uczciwie mnie uprzedził, że oczywiście może nastąpić kolejny zawał. – Ale nie musi? – dociekałam. – Oczywiście. I proszę mnie nie pytać, czy na pewno i kiedy. Może nigdy. A może za tydzień… Medycyna jeszcze nie doszła do takiej perfekcji, żeby móc to przewidywać. Teraz jest o tyle dobrze, o ile może być w sytuacji pani brata. Mojego brata. No cóż…

– Jakiego brata? – dociekała Olka, z lekka osłupiała. Opowiadałam jej właśnie o chorobie Zbyszka, w wersji złagodzonej naszymi rzekomymi powiązaniami rodzinnymi. Tłumaczyłam, że przenoszę się chwilowo do Śródmieścia i będę miała mniej czasu na nasze pogaduszki. Jeszcze przed moim ślubem z Andrzejem dość często się spotykałyśmy. Potem, z uwagi na przeprowadzkę do Międzyborowa, a głównie z powodu narodzin Ewy, rzadziej. Olka nie lubiła dzieci i nigdy się tego nie wypierała, swoich oczywiście nie miała, chociaż kiedyś była przecież mężatką. Na moje dociekania o brak dzieci i przyczynę takiego stanu, odpowiadała: – A ty chcesz mieć dzieci? Dlaczego ich nie masz? Coś tam bąkałam i na tym zazwyczaj nasza rozmowa się kończyła. Wiadomość o mojej ciąży Olka przyjęła z takim zdumieniem, że nawet wyskoczyła z pytaniem o ewentualną możliwość usunięcia. – Nie. – Moja odpowiedź była krótka, kategorycznie i jasno dawała do zrozumienia, że nie życzę sobie dalszej dyskusji na ten temat. – Ale… dziecko? Dlaczego? Po co ci ono? – Olka była zdesperowana i żądała wyjaśnień. Nie paliłam już wtedy, ale te jej pytania wzbudziły we mnie taką chęć zapalenia, że złapałam leżącą na stole paczkę marlboro. Były to jej papierosy, siedziałyśmy wtedy w Horteksie, popielniczki stały na każdym stole. – Przepraszam – zreflektowała się Olka. – Bo to moje dziecko – odrzekłam w tym samym momencie. – Rozumiesz? Moje. Widziałam, że nie rozumie, ale już nie kontynuowałyśmy tego tematu. Dziecko się urodziło, teraz miało prawie półtora roku, nie mieszkaliśmy już w Międzyborowie, gdzie było trudniej dotrzeć, lecz w Warszawie – a Olka widziała swoją bratanicę raptem może kilka razy. Ze mną też nie spotykała się zbyt często, jednak nasze kontakty trwały. O Zbyszku nic nie wiedziała; nawet gdy umawiałyśmy się w Horteksie, a ja potem skręcałam i wchodziłam po schodkach, kierując się w stronę wejścia do części mieszkalnej tego wieżowca, nie obchodziło jej, dokąd idę. A, nie, kiedyś chyba o to spytała. Odpowiedziałam, że do

znajomych. – Nie znasz ich. Spojrzała wtedy trochę z ukosa, bo wydawało jej się, że zna wszystkich naszych znajomych. Ale bardzo się myliła. I nie chodzi mi teraz tylko o Zbyszka. W ogóle nie znała mojej mroczniejszej strony, której chyba sama przed sobą trochę się wstydziłam. No więc teraz, gdy usłyszała o jakimś bracie… – Cioteczny, a właściwie nawet dalej niż cioteczny, bo moja babcia i jego babcia... – wynajdywałam skomplikowane powiązania rodzinne. – No, ale przecież to nie taka bliska rodzina, żeby dla niego zostawiać męża i dziecko – zauważyła. – A co ty się nagle tak martwisz o to dziecko? – wściekłam się. – To dziewczynka, wiesz? Ewa jej na imię. – Machnęłam na kelnerkę. – I nic jej nie będzie. Ma dobrego tatusia. Tatusiowi zresztą też nic nie będzie. Nie porzucam ich przecież. Czasami tylko nie będzie mnie w domu. A Zbyszkiem nie ma się kto opiekować, on nie ma żadnej rodziny ani nikogo bliskiego. Zapłaciłam rachunek i wyszłam z kawiarni, nie patrząc, czy Olka idzie za mną. – Ma tylko mnie. – Zerknęłam na nią przez ramię. Stała jak wmurowana. – No, chodź – zaprosiłam ją. – Obejrzysz sobie to moje gniazdko rozpusty.

Poszła chętnie. Rozdziawiła usta, bo mieszkanie było mało typowe i bardzo interesujące. – O, jak tu czyściutko. Nie odezwałam się, nie wiedziałam, czy to przypadkiem nie przytyk do naszego wolskiego mieszkania, w którym zazwyczaj panował bałagan. Andrzej był wspaniały, ale, przepraszam, cudów od niego oczekiwać nie mogłam. I nie oczekiwałam. Zresztą przyznam szczerze, że sterylny porządek bardzo mi przeszkadza. Tu jednak, na Świętokrzyskiej, w tym najcudowniejszym miejscu na świecie, teraz był porządek. Idealny. Zbyszek był pedantem, lubił czystość i schludność. Toteż gdy mieszkaliśmy razem, dbałam o tę czystość i schludność, bo

przecież mi na nim zależało. Na Zbyszku. Czemu więc go zostawiłam? A właściwie to kto kogo zostawił? Teraz to już zupełnie nieważne. Teraz i tak będę z nim. Choć oczywiście będę też z Andrzejem i Ewą. Powinnam powiedzieć – będę ze swoją rodziną. Dlaczego więc czułam tak, jakby moją rodziną był tylko Zbyszek?

Olka otworzyła lodówkę. Była zapakowana po brzegi. Gar rosołu; w przezroczystym żaroodpornym naczyniu pieczony schab, obsypany majerankiem. Na wyższej półce niebieski garnek, a w nim – oczywiście zajrzała do środka – sześć czerwonych faszerowanych papryk, równiutko ustawionych na sztorc, w zastygłym tłuszczu, spod którego przebijała brązowawa galareta. Biały ser. Szynka. Mielonka w puszce. W dolnym pojemniku sałata, pomidory, ogórki i koperek. – O matko, jaka jestem głodna – westchnęła Olka, ale zamknęłam jej lodówkę przed nosem i zaproponowałam herbatę. – Mam sernik wiedeński, kawałkiem mogę cię poczęstować. – Kto ci to wszystko ugotował? – zaciekawiła się bardzo serio moja szwagierka. Wiedziała, że kuchnia i ja… – Andrzej? Zachichotałam rozbawiona. Andrzej naprawdę dużo wytrzymywał, ale gotować dla Zbyszka… Sama wiedziałam, że to byłaby przesada. Mój grymas zastanowił wszakże Olę, bo odstawiła talerzyk z sernikiem i pokręciła głową. – Duża jesteś i dorosła. Andrzej też jest dorosły. Nie wierzę w żadnego twojego brata. Prawdziwego czy tam przyszywanego. I jestem pewna, że mój prawdziwy brat też nie wierzy. A skoro toleruje to, co zamierzasz zrobić, co właściwie już robisz, to widocznie kocha cię bardziej, niż sobie wyobrażałam. Przysunęła talerzyk z ciastkiem i łapczywie zjadła sernik. Trzeba przyznać, że pachniał oszałamiająco. W końcu kupiłam go w Horteksie. A Olka zawsze była łakoma. – Nie wiem, co powiedzieć. Przecież w ogóle nie znam sytuacji, bo mam wrażenie, że bardzo wielu rzeczy nigdy mi nie powiedziałaś. Cały czas zastanawiam się jednak, po co ci było to dziecko. Wybacz, ale jakoś

nigdy nie zauważyłam w tobie nadmiaru uczuć macierzyńskich. – Wstała, zaniosła talerzyk do kuchni i opłukała pod kranem. – Jestem zdezorientowana i muszę sobie to wszystko przemyśleć. Na razie chyba cię nie lubię. Poszła, a ja siedziałam przed swoim sernikiem, którego nie tknęłam. Nie lubi mnie. No i dobrze, po co mi jej lubienie? Po co mi czyjekolwiek lubienie? Podjęłam decyzję, muszę teraz być przy Zbyszku. Andrzej, Ewunia, Olka i wszyscy inni jakoś sobie beze mnie poradzą.

Rozdział 41 Olka i jej wątpliwości. Wielkanoc. Magdusia – Majka jest u brata. Podać ci jego telefon? – Czy mogę wpaść do ciebie na kawę? Jestem w pobliżu – powiedziała przez telefon Ola. Andrzej nie zdążył nawet odpowiedzieć, że zawsze może wpaść, bez żadnej zapowiedzi. U nich stale ktoś jest w domu, głównie on, no dobrze. Ale przecież to jego siostra, nie Majki. Czemu więc o nią najpierw zapytała? Postawił czajnik na gazie, potem wyparzył wrzątkiem imbryczek, przygotował herbatę. Czarną, mocną, taką właśnie najbardziej lubiła. W przeciwieństwie do Majki, która preferowała kawę. Na herbacie nie znała się w ogóle; miała być słaba, słodka i z cytryną, gatunek obojętny. Szczęśliwie Ewunia grzecznie spała, odebrał ją właśnie od pani Smolarskiej, u której wyszalała się z Dareczkiem, ulubionym kolegą. – On się chyba z nią ożeni – prorokowała opiekunka. – Wpatrzony jest w nią jak w tęczę, oddaje jej wszystkie zabawki, a jak dostanie cukierka, niesie go Ewci. – Żeby tylko tyle było potrzeba do małżeństwa – westchnął Andrzej. On też wszystkie swoje cukierki zawsze przynosił Majce… Olka energicznie wytarła buty, padał deszcz. Postawiła w kącie mokrą parasolkę i z nadzieją spojrzała w kierunku kuchni. – Jest, jest herbata, siadaj, już nalewam. Wysypał na talerz kilka precelków, postawił szklanki na stole. – Co cię sprowadza? Masz jakąś sprawę czy tylko byłaś w pobliżu? Rzadko się zdarzało, żeby jego siostra wpadała ot tak sobie, w odwiedziny. Z całą pewnością wiedział też, że nie powodowała nią chęć zobaczenia bratanicy. Ola nigdy się nie kryła z tym, że za dziećmi nie przepada. – Może potrzebujesz pomocy? Nie jesteś chyba chora? – zaniepokoił się.

– Chora nie bywam nigdy. Gdybym potrzebowała pomocy, oczywiście zwróciłabym się do ciebie, ale nie martw się, u mnie wszystko w porządku. Natomiast martwię się o ciebie – wypaliła bez ogródek. – A właściwie o Majkę. To znaczy o twoje relacje z Majką. O wasze wspólne relacje – zaplątała się. – No dobrze, spytam wprost. Gdzie ona tak naprawdę jest? W żadnego brata nie wierzę. Ni stąd, ni zowąd się objawił? Nigdy nie wspomniała o żadnym bracie czy tam kuzynie lub kimkolwiek takim z rodziny. Wiem, że ma, to znaczy miała ciotkę. I nikogo więcej. I raptem – jakiś brat! U którego musi być? Zostawiając dziecko? – Przecież nie zostawiła dziecka. Ewa ma mnie. I doskonale sobie radzimy razem. Brata nie znałaś, bo kilka lat był za granicą. Niedawno wrócił. Miał ciężki zawał, jest całkiem samotny, nie ma nikogo poza Majką. Więc ona uważa, że opieka nad Zbyszkiem to jej obowiązek. Andrzej nie uznał za stosowne wyjaśniać siostrze, jakiego typu więzi łączą jego żonę z owym „bratem”. – Jakoś opieka nad ciocią gorzej jej wychodziła – zauważyła z przekąsem Ola. – Ale jeśli to akceptujesz, to w porządku. Pomyślał, że jego akceptacja czy też jej brak niczego nie zmieni. Majka i tak zrobi, co będzie chciała. A on mógł się jedynie z tym godzić. Bo na inne rozwiązanie po prostu nie był gotów. O czym jego siostra wiedzieć nie miała. * Na Wielkanoc Zbyszek został zaproszony przez Lucynę i Henryka. Kiedyś prawie wszystkie święta spędzali razem w Szklarskiej Porębie. Majka z żalem wspominała ten pierwszy raz, gdy wymówiła się od pobytu u Leleńskich. Wtedy właśnie rozpoczął się jej związek z Andrzejem. Potem jeszcze była u nich kilka razy, aż do stanu wojennego, a następnie, no cóż, ostatecznie przestała tam jeździć. Ze zdziwieniem stwierdziła, że właściwie tęskni do Szklarskiej Poręby, do atmosfery, tamtych dni, śniegu i wielkiej choinki czy też pisanek i kolorowych zajączków, w zależności od rodzaju świąt. Brakowało jej wspólnych wypraw do okolicznych miejscowości i „zakazanych” zakupów za granicą. Tęskniła do Lucyny, przypomniała sobie jej wizytę

w Warszawie i tamtą szczerą rozmowę. Brakowało jej teraz takich babskich pogaduszek, właściwie miała tylko Olkę, ale kontakt między nimi coraz bardziej się rozluźniał. Wpadła na pomysł, że zaprosi Magdusię do Warszawy, gdyż bardzo lubiła córeczkę Leleńskich. Dziewczynka nigdy nie widziała stolicy i teraz „ciocia Majka” postanowiła temu zaradzić. Przed wyjazdem z Warszawy Zbyszek zatelefonował do Leleńskich. – Posłuchaj, Lucku – czasami mówił tak do Lucyny, co niezmiennie drażniło jej męża – Majka chciałaby zaprosić Magdę na kilka dni do Warszawy. Co powiedzielibyście na to, gdybym zabrał ją ze sobą, wracając? Mimo wszystko zdecydował się pojechać do Szklarskiej samochodem, nie lubił pociągów, a już wyprawa wagonem sypialnym była dla niego nie do przyjęcia. Podróżował tak czasem, ale wyłącznie z Majką, sam nigdy. – Zobaczyłaby Ewunię. Da się zrobić? Lucyna przez chwilę nie odpowiadała. Mimo całej Majczynej spowiedzi, której wysłuchała wtedy w Warszawie, miała do tamtej żal, że zostawiła Zbyszka. Obwiniała ją o jego zawał i ogólną depresję. Wiedziała wszakże, że teraz Majka trwa przy nim, opiekuje się i właściwie jest prawie tak, jak przedtem. Jednak „prawie” to nie całkiem. Poza tym… ale dobrze, w końcu to nie jej sprawa. Ma jednak swoje zdanie na ten temat i myśli to, co myśli. A co do pobytu córki w Warszawie – będzie, jak Magda zechce. Magda chciała, bardzo się ucieszyła, nawet tym, że zarwie kilka dni szkoły. Uczyła się zresztą dobrze, więc nie było problemu. – Omówiliśmy sprawę. – Henryk, jako prawdziwa głowa domu, oddzwonił zaraz do Zbyszka. – Tylko stary, nie obraź się, że tak walnę prosto z mostu, powiedz, możesz prowadzić samochód? Córka była jego oczkiem w głowie, urodziła się, gdy zbliżał się już do pięćdziesiątki, i niespodziewanie przywróciła mu młodość. – Lekarze twierdzą, że tak. Podobno wszystko mi wolno, byle z umiarem. Trochę whisky więc przyszykuj na święta, tak choćby na jedną nóżkę. – Ale nie więcej, jak z umiarem, to z umiarem. Magda już się

pakuje na wyjazd i co chwila jęczy, że nie ma w co się ubrać, że powinna mieć nowe buty, spodnie, torebkę. Wszystko nowe tak naprawdę. Nie poznaję jej, ubrania zawsze miała w głębokim poważaniu, w ogóle nie obchodziła jej moda, nosiła sportowe ciuchy i najlepiej byłoby, gdyby były codziennie takie same. – Robi się z niej kobieta – zaśmiał się Zbyszek. – Jeszcze się nieraz zadziwisz. Na śniadanie wielkanocne Majka zaprosiła Olę. Poza nią i szwajcarską ciocią Tulawscy nie mieli żadnej bliskiej rodziny. Majka tych wszelkich celebracji świątecznych nie znosiła, ale trudno, zwyczaje to zwyczaje. Zresztą robiła to dla Ewy, pełna poczucia winy za całokształt. Córeczka reagowała już żywo na świat, domagała się uwagi, przemieszczała się po pokoju z szybkością światła, jadła samodzielnie, no, prawie – i po prostu rosła jak na drożdżach. Boże Narodzenie jeszcze było dla niej nieco abstrakcyjne, lecz teraz już zwracała uwagę na świąteczne dekoracje w sklepach, zafascynowana zajączkami i kolorowymi jajkami na wystawach. Majka się naprawdę postarała, ugotowała przepyszny żurek. Zupy zawsze jej się udawały, a żurek był jedną z jej popisowych. Upiekła też schab, zrobiła faszerowane jajka i galaretkę z kurczaka, była jeszcze pieczona biała kiełbasa, a także mnóstwo różnych wędlin, które Andrzej cierpliwie wystał w kilku sklepach. Obowiązkowa baba wielkanocna i mazurki także ozdobiły stół u Tulawskich, jednak rzeczywiście służyły prawie wyłącznie za ozdobę, bo ciastem nie interesowała się nawet Ewunia. Ale było. Śniadanie minęło przyjemnie i prawie bezproblemowo. Prawie, bowiem Ewa, która skończyła już półtora roku, chodziła, biegała, podskakiwała, tańczyła i wszędzie jej było pełno. Obijała się jak piłeczka o ściany i różne meble, bez większej szkody dla swojego pulchnego ciałka. W pewnej chwili jednak, na sekundę spuszczona z rodzicielskiego oka, złapała obydwiema łapkami za brzeg serwety i ściągnęła na siebie cały półmisek wędlin. Na szczęście nie było tam nic

gorącego, więc mała tylko się przestraszyła. Ryk, jaki podniosła, mógł oznaczać wszystko i w pierwszej chwili każdemu wydawało się, że dziecko szalenie ucierpiało. – Co się stało, córeczko? – Majka była pierwsza przy małej i chwyciła ją na ręce. Ewa jednak wyrywała się ze wszystkich sił i wyciągała rączki do Andrzeja. – Tata, tataaa! – ryczała jak syrena. – No już cicho, cicho. Wszystko dobrze, prawda? Posadził sobie dziewczynkę na kolanach i uważnie obejrzał jej buzię i łapki. Nic jej nie było, nawet się nie ubrudziła. Wystraszyła się tylko. Wtulona w ramiona ojca ucichła szybko i tylko posapywała z emocji. A Majce ścisnęło się serce. Odtrąciła ją… jej córka. Opanowała jednak łzy, które zebrały się w kącikach oczu i zerknęła ukradkiem na Olkę, która z dziwną miną przyglądała się tej scenie. Z miną prawie triumfującą, co nagle Majkę zezłościło. – Komu kawy? – Podniosła się szybko, nie zwracając uwagi na rozsypane wędliny. Niech sobie leżą, tatuś posprząta, ona ma to gdzieś. * Zbyszek wrócił i przywiózł Magdę. Majka uzgodniła z Andrzejem – a właściwie narzuciła mu swoją wolę, którą on zaakceptował, jak wszystkie jej pomysły – że Magda przez ten tydzień zamieszka na Wolskiej. Majka oddała jej swój pokój, a sama przeniosła się na Świętokrzyską. Zresztą tak naprawdę to przecież nie musiała specjalnie nic zabierać, bo i tak u Zbyszka miała już większość swoich ubrań. Magda była bardzo samodzielna i postanowiła, że sama obejrzy Warszawę. Majka mogła jej poświęcić jedynie późne popołudnia i wieczory, musiała przecież chodzić do pracy. Jednak obydwaj panowie, wyjątkowo zgodni w tej materii, nie chcieli, żeby dziewczynka sama poruszała się po Warszawie, i uzgodnili między sobą, który kiedy zajmuje się gościem. Andrzej oprowadzał ją po warszawskiej starówce, Zbyszek zawiózł do Żelazowej Woli i Wilanowa. Majka zaprosiła

Magdę do kilku warszawskich teatrów, do Opery i Muzeum Narodowego. Dziewczynka wszędzie chodziła chętnie, odmówiła jedynie zwiedzania warszawskich kościołów, nawet nie chciała zobaczyć, gdzie spoczywa serce Fryderyka Szopena. Ten jej upór był wynikiem gwałtownej niechęci do szkoły z internatem, w której uczyła się we Wrocławiu. Prowadziły ją siostry zakonne i Magda znienawidziła całą religię i wszystko, co się z nią wiązało. – Ciociu – powiedziała na pożegnanie. – Bardzo lubię wujka Andrzeja, ale wiesz, wujka Zbyszka kocham. Ja też, kochana, ja też, odpowiedziała jej w myś­lach Majka, nie decydując się jednak na bezpośrednią rozmowę na ten temat. Po pierwsze, Magda była jeszcze dzieckiem, choć wyjątkowo dojrzałym; po drugie – Majka z nikim nie omawiała swojego przedziwnego rozszczepienia emocjonalnego, poza jedną jedyną rozmową z Lucynką. W zasadzie teraz nie miałaby nawet z kim rozmawiać na ten temat. Mało było w jej życiu przyjaciółek, a teraz wszystkie gdzieś się pogubiły. Najmocniej związana była z Olą, lecz całą historię miłości i skomplikowanych relacji Majki ze Zbyszkiem siostra Andrzeja miała poznać o wiele później. Choć już wtedy w ogóle nie było to istotne.

Rozdział 42 Czarnobyl – Słyszałeś, co się stało? – W głosie Majki zabrzmiała histeria. – Nie wiem, o co ci chodzi. Jest siódma rano, jeszcze nie włączyłem telewizora, właśnie szykuję Ewisię do pani Smolarskiej. Jadę dzisiaj na dyżur do redakcji, zapomniałaś? – Zbyszek ma przyjaciela w Mikołajkach, tamten pracuje w stacji monitoringu Służby Pomiaru Skażeń Promieniotwórczych. Przed chwilą dzwonił do niego, wydarzyła się jakaś katastrofa nuklearna. Szczegółów na razie nie znam, ten przyjaciel powiedział tylko, żeby kupić w aptece płyn Lugola. Idź i kup, natychmiast, bo zaraz pewnie nie będzie. – Majka rozłączyła się, a Andrzej nastawił telewizor, a po chwili także radio. Nikt nigdzie o tym nie mówił. Zadzwonił do redakcji, ale tam też nic nie wiedziano. Telefon Zbyszka był zajęty. Andrzej nie wiedział, co robić. Jaka katastrofa? Gdzie? O co chodzi? Płyn Lugola? Nawet nie bardzo kojarzył, cóż to takiego. Coś z jodem chyba. Płyn Lugola kupił, lecz nie miał pojęcia, jak go stosować. W aptece dziwnie na niego patrzyli. Zalecili płukanie gardła, kilka kropli płynu na pół szklanki wody. Majka, pytana o szczegóły, nie umiała nic powiedzieć. Dwudziestego ósmego kwietnia „Trybuna Ludu” powiadomiła o próbie atomowej przeprowadzonej przez Francję na poligonie zlokalizowanym na atolu Mururoa. Następnego dnia media poinformowały o „pewnym przecieku substancji radioaktywnych” na terenie ZSRR, na obszarze Ukrainy, niedaleko granicy z Polską. Komisja rządowa, powołana przez Biuro Polityczne KC PZPR, podjęła decyzję o stosowaniu płynu Lugola jako swoistej formy zabezpieczenia przed ewentualnym skażeniem. Akcją podawania tej substancji dzieciom do siedemnastego roku życia objęto początkowo jedenaście województw północno-wschodnich, a potem rozszerzono ją szybko na cały kraj. W ciągu kilkudziesięciu godzin stabilny jod podano ponad

osiemnastu milionom osób. Władze polskie, pomimo oficjalnych zaprzeczeń strony radzieckiej, właściwie wszczęły panikę. Wstrzymano wypas bydła na łąkach i ogłaszano, by podawać dzieciom mleko w proszku lub skondensowane. Przestrzegano przed spożywaniem świeżych owoców, jarzyn, grzybów i piciem wody deszczowej. Szybko jednak odstąpiono od działań prewencyjnych i odwołano poprzednie ustalenia. Centralne Laboratorium Ochrony Radiologicznej otrzymało nakaz zakończenia monitorowania ilości jodu w tarczycy u dzieci, a władze zaczęły sugerować, że skala skażenia była niewielka. Rzeczywiście, już w maju opad promieniotwórczy docierający do Polski nie był groźny, a późniejsze badania potwierdziły, że podanie płynu Lugola było tak naprawdę zbędne. Jednak wśród ludności panowało powszechne przekonanie, że działania zapobiegawcze były całkowicie uzasadnione; wierzono także, że pewne skutki promieniowania pozostały. Przekonanie to dotyczyło szczególnie wszelkich form nieprawidłowości działania przewodu pokarmowego oraz tarczycy. Nic więc dziwnego, że gdy Ewunia dostała biegunki, Andrzej wpadł w panikę. Rozgrzebywał kupki, doszukując się śladów krwi, dowiedział się bowiem, że to właśnie świadczyłoby o nadmiernym napromieniowaniu. Nie wierzył w zapewnienia władz o znikomej szkodliwości awarii w Czarnobylu, zbyt długo był członkiem partii, żeby nie wiedzieć, że wszystko, co w kraju widać i słychać, przechodzi przez filtry ZSRR, a następnie PZPR. W ostateczną rozpacz wpędził go niezbyt mądry pediatra, zastępujący tego, który od powrotu Tulawskich do Warszawy opiekował się dzieckiem. Nadgorliwy lekarz wypisał skierowanie do szpitala i nakazał natychmiast zawieźć tam małą. Andrzej, totalnie ogłupiały i półprzytomny z niepokoju, zawiózł córeczkę na Kopernika, nie powiadamiając o niczym Majki. Dowiedziała się o wszystkim dopiero późnym wieczorem, gdy Andrzej, wróciwszy ze szpitala, przypomniał sobie wreszcie o matce Ewisi. – Gdzie ona jest?! Chcę do niej pójść, czemu mi nic nie powiedziałeś?! – krzyczała Majka. – Właśnie teraz ci mówię. Dzisiaj już i tak tam cię nie wpuszczą,

spotkajmy się jutro przed szpitalem o drugiej. Ewa leżała bledziutka i wydawała się taka mała w szpitalnym łóżku. Na widok rodziców rozpromieniła się, ale rączki wyciągnęła do ojca. Andrzej ostrożnie wyjął ją z łóżeczka, bardzo uważając na podłączoną kroplówkę. Posadził sobie córeczkę na kolanach i kołysał ją leciutko. Majka chciała wziąć dziecko, ale mała wtuliła się w niego jak przyspawana. – Tata, Ewisia do domku. Do domku – płakała. – Już niedługo, Ewuniu – odezwała się Majka. – Tata? To ojciec był ostatecznym autorytetem. Andrzej rzucił żonie kose spojrzenie i zrobił dziwny grymas. Majka odsunęła się gwałtownie od łóżeczka i podeszła do okna. W jej sercu, a może w głowie, działo się coś zaskakującego. To ponowne odtrącenie przez córkę wywołało kłębowisko uczuć, jakich, jak jej się wydawało, do tej pory nie znała. Tu, w szpitalu, nagle poczuła, że przecież ogromnie kocha swoje dziecko. Bardzo je kocha i nie może pozwolić na to, żeby tę miłość utracić. Wiedziała już, bo rozmawiali z ordynatorem, że córeczce nie grozi żadne niebezpieczeństwo, biegunka często występuje u małych dzieci i dość łatwo udaje się ją opanować. Z pewnością nie było to następstwo napromieniowania, Ewisia właściwie wcale nie musiała znaleźć się w szpitalu, a skoro już tu jednak trafiła, zrobią serię badań i trochę wzmocnią małą po odwodnieniu, jakie przeszła. Za dzień lub dwa może wracać do rodziców. Majka postanowiła, że zacznie poświęcać córeczce więcej czasu i że częściej będzie w domu. Zbyszek już nieźle radził sobie sam, więc powoli należało przyzwyczajać go do myśli, że jej domem jest Wolska, nie Świętokrzyska.

Rozdział 43 Tylko ja Wróciłam ze szpitala na Świętokrzyską. Zbyszek ugotował obiad, czego nigdy nie robił. Tylko czasami, bardzo rzadko, gdy naszła go ochota na słynną zupę gulaszową – właściwie przy niej się poznaliśmy – przyrządzał gar tego specjału. Jedliśmy ją wówczas przez trzy dni. Teraz jednak upiekł kurczaka i przysmażył ziemniaki. Do tego sałatka. – Jak mała? – spytał i natychmiast zaczął nakrywać do stołu, jakby w ogóle nie chciał usłyszeć odpowiedzi. – Dobrze, na szczęście to fałszywy alarm. Tylko biegunka, to dość częste u dzieci. Zostałam w domu – tak, na razie jeszcze domem była dla mnie Świętokrzyska, na Wolską miałam wrócić następnego dnia. Ale długo siedziałam w pracy, potem zaś musiałam zająć się umawianiem Zbyszka na serię badań u różnych lekarzy, bo sam tego nie zrobił, zwalił wszystko na mnie, a właściwie ja sama przyjęłam na siebie ten obowiązek. Trzęsłam się nad nim, zamartwiałam, obserwowałam uważnie każdy jego grymas i skrzywienie ust. Tak bardzo go kochałam. Kochałam? Zaraz, dlaczego użyłam czasu przeszłego? Przecież tak bardzo go kocham. Cały czas. Ciągle mocniej i mocniej. Przecież dla niego w zasadzie zniszczyłam własną rodzinę, zostawiłam dziecko, opuściłam dom. Co mam w zamian? No, jego mam, na wyłączność, na stałe, dopóki zechcę. Dopóki ja zechcę. I chcę, chcę, cały czas, nawet w takich momentach, gdy trochę mnie rusza macierzyńskie sumienie. Którego tak naprawdę nie mam.

A jednak zaczęłam częściej po pracy jeździć do mojej córeczki. Nie do domu, czy też nie na Wolską, lecz właśnie do niej. Ewunia po wyjściu ze szpitala zrobiła się jakoś mniej dziecinna, wydawała się starsza, poważniejsza, silniejsza.

– Ja siama, mamo – odpychała mnie, gdy chciałam jej pomóc włożyć buciki. – Siama – upierała się, biorąc czapeczkę. – Z tatusiem na śpacier, ty nie. Było mi przykro i wściekałam się. Jak nie, to nie, idź sobie z tym swoim tatusiem; wzruszałam ramionami i wychodziłam z mieszkania. – Ona tak się broni. Otacza zbroją. Nakłada pancerz – obrazowo tłumaczył mi Andrzej. – Nie wie, czy ty ją chcesz; nie wie, czy ty tu mieszkasz. Jest zdezorientowana i niepewna. W końcu doszło do tego, że Ewisia na mój widok zaczynała płakać. Odwracała się do mnie plecami, wchodziła za fotel Andrzeja albo pod stół z długą serwetą. – Ić siobie! – Pociągała noskiem. – Ewunia cie nie kce. Spoglądałam na Andrzeja, a on wznosił oczy ku górze. Mówił mi potem przez telefon, że po moim wyjściu Ewa stawała pod drzwiami i patrzyła na klamkę. – Mama poszła do pracy, córeczko – tłumaczył jej. – Wróci wieczorem. A ja nie wracałam. Znowu nie przychodziłam na Wolską przez kilka dni, nie wiedziałam, co mam robić. Ale raptem moje postrzeganie naszych relacji zaczęło się zmieniać. Już nie uważałam, że dziecku wystarczy tylko ojciec. Wiedziałam, że Andrzej doskonale sobie radzi i że tak naprawdę wystarczyłby małej za całą rodzinę. Czemu więc córka płakała na mój widok i czemu zaczęła teraz – właśnie teraz – do mnie tęsknić? Czy nie niszczę jej psychiki? Czy mam prawo tak postępować? Zaczęłam rozmawiać na ten temat ze Zbyszkiem. Zawsze się rozumieliśmy, potrafił zrozumieć nawet moją decyzję o urodzeniu dziecka i wyjściu za Andrzeja. Myślałam więc, że teraz wytłumaczy mi, co się dzieje, i pomoże przezwyciężyć rozterki. Myliłam się jednak. – To tylko dziecko, Fotko. – Wzruszył ramionami. – Ma humory. Przecież jej nie porzucasz, jesteś blisko i jeśli zajdzie potrzeba, zaraz przy niej będziesz. Nie rozumiał, widziałam to. A może nie chciał rozumieć. Właściwie zawsze był egoistą, a na dodatek ja go takiego akceptowałam. Zaczęłam się męczyć. W pracy zrobiłam się burkliwa i nieprzyjemna. W domu, tym na Świętokrzyskiej, byłam nieswoja i wyobcowana.

Na Wolskiej, gdy tam wpadałam, na przemian złościłam się i płakałam lub miałam o wszystko pretensje. – Czy ty czasem nie jesteś w ciąży? – spytał kiedyś Andrzej, niby żartem, ale widziałam, że zupełnie serio rozważa taką możliwość. – Niby jakim cudem? – najeżyłam się. – Czy pamiętasz, kiedy ostatni raz spaliśmy razem? Specjalnie użyłam formy „spaliśmy razem”, a nie „kochaliśmy się”, bowiem on doskonale wiedział, że go nie kocham, a jeśli kiedyś czułam doń coś takiego jak miłość, to było to o wiele dawniej niż nasze wspólne „spanie”. Popatrzył na mnie spod oka, nawet przez chwilę myślałam, że powie coś o Zbyszku, ale się nie odezwał. Jeśli natomiast chodzi o spanie ze Zbyszkiem, to owszem, spałam razem z nim prawie każdej nocy. Ale nie kochaliśmy się, panicznie bałam się o tego tętniaka aorty i nie mogłam się odważyć na takie ryzyko. Poznałam urok miłości platonicznej i uznałam, że można tak żyć. Jeśli się kocha naprawdę. Doszłam do wniosku, że po prostu jestem nienormalna.

Wracałam na Wolską codziennie, zaraz po pracy, przez kilka dni. Wychodziłam stamtąd, gdy Ewa zasnęła. Usiłowałam jej czytać, kiedy już leżała. – Mama nie. Tata – odrzucała mnie za każdym ­razem. Czytał więc Andrzej, a ja siedziałam obok. Potem pomyślałam, że skoro moje dziecko mnie nie chce, to trudno. Przestałam przychodzić. – Ona płacze – opowiadał mi Andrzej przez telefon. – Nie chce, żebym jej czytał wieczorem. – „Ewunia siama”, mówi i muszę jej podawać książkę do łóżka. A ona ją drze. Musiałam coś postanowić. Każdy pomysł powodował ucisk i ból w sercu. Poszłam nawet do Bogdana, z którym kontakty urwały się chyba jeszcze przed naszą

przeprowadzką do Międzyborowa. Nie pomógł mi jednak. – Jestem psychiatrą, nie psychologiem – powiedział, wysłuchawszy mojej chaotycznej relacji. – Mogę ci przepisać leki na uspokojenie, wyciszenie, na poprawę nastroju. Ale nie doradzę ci, jaką decyzję masz podjąć. Sama musisz to wiedzieć. I musisz tego chcieć, bo inaczej nic z tego nie wyjdzie. * Następnego dnia w pracy nie mieli ze mnie pożytku. Nie zrobiłam nic z tego, co zamierzałam. Pisałam. Kreś­liłam, darłam kartki, pisałam od początku. Wreszcie powstało coś, czego tak naprawdę powiedzieć nie chciałam. Ale musiałam podjąć jakąś decyzję.

Tym razem nie powinnam pisać do Ciebie. Powinnam usiąść naprzeciwko i dokładnie wytłumaczyć Ci, że robię to, co zrobić powinnam. Ale – wiesz przecież – najważniejsze decyzje oznajmiałam Ci właśnie w ten sposób, na kartce. Tyle że tym razem tej kartki nie wetknę w drzwi samochodu. Muszę wrócić do córki. Nie wiedziałam, że mam w sobie miłość macierzyńską, zrozumiałam jednak, że mam. I że nie wolno mi, nie mogę, nie chcę zabić dziecka w moim dziecku. Zawsze będę Cię kochać, chyba nie muszę Cię o tym przekonywać. Nie oddaję Ci mojego kompletu kluczy, chyba że tego zażądasz. Bo chcę, żebyś wiedział, że zawsze możesz na mnie liczyć i zawsze zrobię dla Ciebie wszystko, jeśli kiedykolwiek będziesz potrzebował mojej pomocy. Ściskam Cię mocno, najmocniej jak tylko można. Nigdy nie przypuszczałam, że uściski mogą być takie bolesne. Nigdy nie przypuszczałam, że potrafię tak płakać. Chciałabym, Kochany, żebyś ułożył sobie życie. Zapomnij o mnie. Och, nie, tylko nie to! Pamiętaj wszystkie dobre chwile. Żegnaj.

Ostatnie zdania chciałam wykreślić, lecz po chwili zdecydowałam, że je zostawię. Wyszły wprost z mojego udręczonego serca, choć sama widzę, że kiepsko to wszystko brzmi. Zawsze jednak miałam skłonności do przesady i melodramatu, choć w każdej sytuacji starałam się udawać twardzielkę. Wiedziałam, że Zbyszek o szesnastej ma umówioną wizytę u endokrynologa. Przecież ja sama ustawiałam mu te terminy. Teraz będzie musiał sam to robić. Da sobie radę, to jasne. Rzeczy miałam spakowane już od dwóch dni, dwie duże torby ciuchów. Położyłam kartkę na stole, przycisnęłam cukiernicą. Rozejrzałam się i… * Zatrzasnęłam drzwi. Moja decyzja była ostateczna. Ewiśka jest najważniejsza. Czy nie dotarło to do mnie za późno? Czy zdołam odzyskać zaufanie mojej córki? Czy sama będę mogła zaufać sobie? W tej chwili – jeśli mam być szczera – tego nie wiem. Miłość do Zbyszka tkwi we mnie bardzo mocno i chyba tak już zostanie do końca życia. Ale…

Mój piękny panie,

z tego wszystkiego nie mogłam zasnąć,

Więc nie mógł mi się pan przyśnić dziś.

I tak odchodzę bez pożegnania,

jakby znienacka

Ktoś między nami zatrzasnął drzwi4.

Zatrzasnęłam te drzwi. Zbyszek zrozumie, wiem. Andrzej? Przyjmie mnie z powrotem, też to wiem. A Ewisia? Zobaczymy. W każdym razie – ja będę przy niej. Dopóki nie dorośnie. Bo nareszcie ja dorosłam… 44 Fragment piosenki Windą do nieba.

Zakończenie To ja i nie ja… No więc – to moja historia czy nie całkiem? Bardzo jestem ciekawa, co naprawdę myślą czytelnicy. Szczególnie ci, którzy znają moje poprzednie książki. Albo ci, którzy znają mnie osobiście. Lub ci, którzy widzieli mnie i słyszeli na spotkaniach autorskich. Choć tym ostatnim będzie pewnie najtrudniej odgadnąć prawdę. Obydwoje bowiem, czyli ja i uczestniczący w tych spotkaniach mój literacki wspólnik, twierdzimy, że pisarze zawsze kłamią. To znaczy – on tak twierdzi, ja zaprzeczam. A ponieważ czasami przedstawiamy dwie wersje różnych zdarzeń, zazwyczaj się upieram, że prawdziwa jest ta, którą właśnie ja przekazuję. Ale gdy spotkanie się kończy, czytelnicy uznają, że dopiero teraz nie wiedzą, kto rzeczywiście mówił prawdę. Mogę zdradzić, że historia, którą tu opisałam, składa się z autentycznych elementów. Zaczerpniętych z prawdziwego życia. Mojego, owszem, choć nie tylko. Głównie z życia znanych mi osób. Oraz tych, o których czytałam w książkach. A także ludzi, których tylko spotkałam w autobusach czy też tramwajach i chcąc nie chcąc, słyszałam i podsłuchiwałam ich rozmowy.

Czyli, kochani moi, wszystko to, po kawałku, przydarzyło się wam wszystkim. Prawda?

Napiszcie do mnie: [email protected]

Spis treści Od autorki Rozdział 1 Rozdział 2 Rozdział 3 Rozdział 4 Rozdział 5 Rozdział 6 Rozdział 7 Rozdział 8 Rozdział 9 Rozdział 10 Rozdział 11 Rozdział 12 Rozdział 13 Rozdział 14 Rozdział 15 Rozdział 16 Rozdział 17 Rozdział 18 Rozdział 19 Rozdział 20 Rozdział 21 Rozdział 22 Rozdział 23 Rozdział 24 Rozdział 25 Rozdział 26 Rozdział 27 Rozdział 28 Rozdział 29 Rozdział 30 Rozdział 31 Rozdział 32 Rozdział 33 Rozdział 34 Rozdział 35 Rozdział 36 Rozdział 37 Rozdział 38 Rozdział 39 Rozdział 40 Rozdział 41 Rozdział 42 Rozdział 43 Zakończenie