Przyplywy Nocy Misterny plan VII

Steven Erikson

Przypływy nocy: Misterny plan Midnight Tides Opowieść z Malazańskiej księgi poległych

PrzełoŜył: Michał Jakuszewski

Wydanie polskie: 2004

Dla Christophera Porozny’ego

PODZIĘKOWANIA Wyrazy najwyŜszego uznania dla starej bandy: Ricka, Chrisa i Marka, za wyraŜone z góry komentarze na temat tej powieści. Dla Courtneya, Cam i Davida Kecka za ich przyjaźń. Jak zwykle dziękuję teŜ Clare i Bowenowi, a takŜe Simonowi Taylorowi i jego współpracownikom z Transworld. Steve’owi Donaldsonowi, Rossowi i Perry’emu; Peterowi i Nicky Crowtherom, Patrickowi Walshowi i Howardowi Morhaimowi. A takŜe pracownikom Baru Italia Tony’ego, za tę, juŜ drugą, powieść, dla której paliwem była ich kawa.

Dramatis personae Tiste Edur Tornad Sengar: patriarcha rodu Sengarów Uruth: matriarchini rodu Sengarów Fear Sengar: najstarszy syn, główny instruktor wojowników plemion Trull Sengar: drugi syn Binadas Sengar: trzeci syn Rhulad Sengar: czwarty i najmłodszy syn Mayen: narzeczona Feara Hannan Mosag: król-czarnoksięŜnik Konfederacji Sześciu Plemion Theradas Buhn: najstarszy syn rodu Buhnów Midik Buhn: drugi syn Badar: wojownik, który jeszcze nie przelał krwi Rethal: wojownik Canarth: wojownik Choram Irard: wojownik, który jeszcze nie przelał krwi Kholb Harat: wojownik, który jeszcze nie przelał krwi Matra Brith: wojownik, który jeszcze nie przelał krwi

Letheryjscy niewolnicy Tiste Edur Udinaas Piórkowa Wiedźma Hulad Virrick

W pałacu Ezgara Diskanar: król Letheru Janall: królowa Letheru

Quillas Diskanar: ksiąŜę i dziedzic tronu Unnutal Hebaz: preda (dowódca) letheryjskiej armii Brys Beddict: finadd (kapitan) i królewski obrońca, najmłodszy z braci Beddictów Moroch Nevath: finadd, osobisty straŜnik księcia Quillasa Diskanara Kuru Qan: królewski ceda (czarodziej) Nisall: pierwsza konkubina króla Turudal Brizad: pierwszy konkubent królowej Nifadas: pierwszy eunuch Genui Eberict: finadd w Gwardii Królewskiej Triban Gnol: kanclerz Laerdas: mag ze świty księcia

Na północy Buruk Blady: kupiec z północy Seren Pedac: poręczycielka Buruka Bladego Hull Beddict: obserwator na północy, najstarszy z braci Beddict Nekal Bara: czarodziejka Arahathan: mag Enedictal: mag Yan Tovis (Pomroka): atri-preda w RubieŜy Fentów

W mieście Letheras Tehol Beddict: obywatel mieszkający w stolicy, drugi z braci Beddictów Hejun: pracownica Tehola Rissarh: pracownica Tehola Shand: pracownica Tehola Chalas: straŜnik Biri: kupiec Huldo: właściciel lokalu Bugg: sługa Tehola Ublala Pung: przestępca Harlest: straŜnik domowy Ormly: mistrz szczurołap Rucket: główny śledczy, Cech Szczurołapów Bubyrd: Cech Szczurołapów

Błysk: Cech Szczurołapów Rubin: Cech Szczurołapów Onyks: Cech Szczurołapów Scint: Cech Szczurołapów Imbryk: dziewczynka Shurq Elalle: złodziejka Selush: ubierająca zmarłych Padderunt: pomocnik Selush Urul: główny kelner u Hulda Inchers: obywatel Hulbat: obywatel Turble: obywatel Unn: półkrwi tubylec Delisp: matrona burdelu „Świątynia” Prist: ogrodnik Silny Rall: bandyta Zielona Świnia: osławiony mag z dawnych czasów

Inni Withal: meckroski płatnerz Rind: nacht Mape: nacht Pule: nacht Ukryty Wewnątrz Silchas Ruin: Tiste Andii, jednopochwycony Eleint Scabandari Krwawooki: Tiste Edur, jednopochwycony Eleint Gothos: Jaghut Rud Elalle: dziecko śelazna Krata: Ŝołnierz Corlo: mag Półgarniec: Ŝołnierz Ulshun Pral: Imass

PROLOG

Pierwsze dni Rozbicia Emurlahn Inwazja Edur, Wiek Scabandariego Krwawookiego Czas pradawnych bogów Z potarganych wiatrem, gęstych od dymu chmur padał na ziemię deszcz krwi. Ostatnie latające fortece pospadały z nieba, spowite płomieniami i buchające czarnym dymem. Ich gwałtowny upadek wyrył w ziemi głębokie bruzdy. Rozpadały się na kawałki z głośnym hukiem, sypiąc splamionymi czerwienią kamieniami na stosy trupów, które pokrywały ziemię od horyzontu po horyzont. Wielkie miasta-roje zmieniły się w stosy pokrytych popiołem ruin, a ogromne, niebotyczne chmury, które wyrosły nad kaŜdym z nich w chwili ich zagłady – pełne gruzu, rozerwanych na strzępy ciał i krwi – kłębiły się, gdy odpływało z nich ciepło, przesłaniając powoli niebo. Legiony zwycięzców zebrały się pośród unicestwionych armii na centralnej równinie. Jej większą część pokrywały idealnie do siebie dopasowane płaskie kamienie brukowe. Upadek latających fortec nie zostawił tu zbyt głębokich wyŜłobień, ale niezliczone trupy pokonanych utrudniały triumfatorom ustawienie się w szyku. One i zmęczenie. Legiony naleŜały do dwóch róŜnych armii, połączonych w tej wojnie sojuszem, i nie ulegało wątpliwości, Ŝe jednej z niej powiodło się znacznie lepiej niŜ drugiej. Scabandari opadał poprzez skłębione chmury, mrugając migotkami, by oczyścić lodowato niebieskie smocze oczy. Na jego potęŜnych skrzydłach koloru Ŝelaza osadzała się mgiełka krwi. Smok przechylił się w locie i opuścił głowę, spoglądając na swe zwycięskie dzieci. Szare chorągwie legionów Tiste Edur łopotały chybotliwie nad głowami gromadzących się wojowników. Według oceny Scabandariego ocalało co najmniej osiemnaście tysięcy jego zrodzonych w cieniu kuzynów. Mimo to w namiotach Pierwszej Przystani zapanuje dziś Ŝałoba. O świcie na równinę wymaszerowało z górą dwieście tysięcy Tiste Edur. Niemniej jednak... to wystarczy. Edur starli się ze wschodnią flanką armii K’Chain Che’Malle, uprzedzając ich szarŜę falami niszczycielskich czarów. Szyki nieprzyjaciela ustawiono z myślą o odparciu frontalnego ataku i reakcja na groźbę nadchodzącą ze skrzydła była fatalnie spóźniona. Legiony Edur wbiły się niczym sztylet w serce wrogich zastępów. Gdy Scabandari podleciał bliŜej, ujrzał na dole rozsiane tu i ówdzie czarne jak

noc chorągwie Tiste Andii. Ocalało z tysiąc wojowników, być moŜe mniej. Sojusznicy Edur srodze ucierpieli i ich tytuł do zwycięstwa wydawał się raczej wątpliwy. Starli się z Łowcami K’ell, elitarnymi armiami trzech matron. Czterysta tysięcy Tiste Andii przeciwko sześćdziesięciu tysiącom Łowców. Dodatkowe kompanie Andii i Edur zaatakowały latające fortece. Wiedzieli, Ŝe idą na śmierć, i ich poświęcenie miało kluczowe znaczenie dla dzisiejszego zwycięstwa, albowiem nie pozwolili latającym fortecom przyjść z pomocą armiom walczącym na dole. Ataki na cztery fortece przyniosły tylko niewielkie skutki, gdyŜ krótkoogonowi walczyli z niezrównaną zaciekłością, mimo Ŝe ich liczba była niewielka. Przelana krew Tiste dała jednak Scabandariemu i jego sojusznikowi, który równieŜ był jednopochwyconym smokiem, czas potrzebny, by zbliŜyć się do latających fortec i uderzyć w nie mocą grot Starvald Demelain, Kurald Galain i Kurald Emurlahn. Smok opadł w dół, w rejon, gdzie góra zwłok K’Chain Che’Malle znaczyła miejsce śmierci jednej z matron. Obrońcy zginęli od mocy Kurald Emurlahn i dzikie cienie nadal unosiły się nad stokami niczym widma. Scabandari rozpostarł skrzydła, łopocząc nimi w parnym powietrzu, i wylądował na stercie gadzich ciał. Po chwili przybrał postać Tiste Edur. Miał skórę barwy kutego Ŝelaza, długie, luźno opadające siwe włosy, wychudłą, orlą twarz i blisko osadzone oczy o twardym wyrazie. Wokół szerokich ust z opadającymi w dół kącikami nie było zrodzonych ze śmiechu bruzd. Wysokie, wolne od zmarszczek czoło naznaczyły skrzyŜowane ukośnie, sinobiałe blizny, wyraźnie rysujące się na tle ciemnej skóry. Miał na sobie skórzane szelki, na których wisiał dwuręczny miecz, u pasa nosił dwa długie noŜe, a przez ramie przerzucił sobie łuskowatą pelerynę – skórę matrony, tak świeŜą, Ŝe błyszczała jeszcze od naturalnych olejów. Wysoki Edur zbrukany kropelkami krwi obserwował zbierające się legiony. Oficerowie jego armii spojrzeli na swego wodza, po czym zaczęli wydawać rozkazy Ŝołnierzom. Scabandari zwrócił się na północny zachód, wpatrując się z przymruŜonymi powiekami w skłębione chmury. Po chwili wychynął z nich ogromny, biały jak kość smok, chyba jeszcze większy od Scabandariego w smoczej postaci. Jego równieŜ pokrywały plamy krwi... w znacznej części jego własnej, jako Ŝe Silchas Ruin wspomagał swych kuzynów Andii w walce z Łowcami K’ell. Scabandari z uwagą obserwował zbliŜającego się sojusznika. Odsunął się do tyłu dopiero w chwili, gdy ogromny smok wylądował na szczycie wzgórza i zmienił szybko postać. Przerastał jednopochwyconego Tiste Edur co najmniej o głowę, ale był straszliwie chudy. Pod jego gładką, niemal przezroczystą skórą uwydatniały się węzły mięśni. W długich, gęstych, białych włosach wojownika lśniły szpony jakiegoś drapieŜnego ptaka. Jego oczy błyszczały tak intensywnie, Ŝe ich czerwień miała barwę

gorączki. Silchas Ruin odniósł wiele ran. Jego ciało naznaczyły szramy po ciosach mieczy. Górna część zbroi spadła niemal całkowicie, odsłaniając niebieskozielone tętnice i Ŝyły, rozgałęziające się pod cienką, bezwłosą skórą piersi. Nogi miał lepkie od krwi, podobnie jak ręce. Bliźniacze pochwy, które nosił u pasa, były puste. Oba jego miecze złamały się, mimo Ŝe nasycono je czarami. Stoczył bardzo zacięty bój. Scabandari pozdrowił go, pochylając głowę. – Silchasie Ruin, mój bracie w duchu. Najwierniejszy z sojuszników. Spójrz na równinę. ZwycięŜyliśmy. Blada twarz albinosa Tiste Andii wykrzywiła się w bezgłośnym grymasie. – Moje legiony późno przybyły wam z odsieczą – przyznał Scabandari. – Serce mi krwawi na myśl o poniesionych przez was stratach. Niemniej jednak zdobyliśmy bramę, czyŜ nie tak? Droga prowadząca do tego świata naleŜy do nas, a sam świat stoi przed nami otworem... moŜemy go splądrować, stworzyć dla naszych ludów godne ich imperia. Gdy Ruin spojrzał na ciągnącą się w dole równinę, jego długopalce, zbrukane krwią dłonie zacisnęły się nagle. Legiony Edur otoczyły ostatnich ocalałych Andii nierównym pierścieniem. – W powietrzu cuchnie śmiercią – warknął Silchas Ruin. – Ledwie mogę zaczerpnąć go w płuca, Ŝeby przemówić. – Będziemy jeszcze mieli pod dostatkiem czasu na przygotowanie nowych planów – stwierdził Scabandari. – Mój lud zmasakrowano. Otoczyliście nas kręgiem, ale to spóźniona opieka. – Ale za to symboliczna, bracie. Na tym świecie są inni Tiste Andii. Sam mi to mówiłeś. Wystarczy, Ŝe odnajdziecie tę pierwszą falę osadników, a odzyskacie siłę. Co więcej, przybędą teŜ inni. Moi i twoi kuzyni, uciekający przed poniesionymi klęskami. Silchas Ruin zasępił się jeszcze bardziej. – Dzisiejsze zwycięstwo tworzy gorzką alternatywę. – K’Chain Che’Malle juŜ prawie wyginęli. Wszyscy o tym wiemy. Widzieliśmy wiele innych martwych miast. Zostało tylko Morn, które leŜy na odległym kontynencie, a nawet tam krótkoogonowi zrywają łańcuchy w krwawym buncie. Skłócony wróg jest wrogiem, który szybko upadnie, przyjacielu. Kto jeszcze na tym świecie ma moc potrzebną, by się nam przeciwstawić? Jaghuci? Są nieliczni i rozproszeni. Imassowie? CóŜ moŜe zdziałać kamienna broń przeciwko naszemu Ŝelazu? – Umilkł na chwilę. – Forkrul Assailowie nie wydają się skłonni, by nas osądzić. Zresztą wygląda na to, Ŝe z kaŜdym rokiem jest ich coraz mniej. Nie, przyjacielu, po dzisiejszym zwycięstwie cały ten świat leŜy u naszych stóp. Tu nie będą juŜ was prześladować wojny domowe, od których cierpi Kurald Galain. A ja i ci,

którzy podąŜają za mną, uciekniemy od rozdarcia, które dotknęło Kurald Emurlahn... Silchas Ruin prychnął pogardliwie. – Sam spowodowałeś to rozdarcie, Scabandari. Nadal przyglądał się zebranym na dole oddziałom Tiste, nie zauwaŜył więc błysku gniewu, wywołanego przez jego rzuconą od niechcenia uwagę. Błysk ten zgasł jednak po uderzeniu serca i twarz Scabandariego odzyskała spokojny wyraz. – Zdobyliśmy nowy świat, bracie. – Na szczycie wzgórza na północy stoi Jaghut – stwierdził Silchas Ruin. – Świadek tej wojny. Nie zbliŜałem się do niego, bo wyczułem początek rytuału. Omtose Phellack. – Boisz się tego Jaghuta, Silchasie Ruin? – Boję się tego, czego nie znam, Scabandari... Krwawooki. Musimy się jeszcze wiele nauczyć o tym królestwie i jego mieszkańcach. – Krwawooki? – Nie widzisz sam siebie – wyjaśnił Ruin. – Nadaję ci to imię z uwagi na krew, która splamiła... twą wizję. – To trochę śmieszne usłyszeć coś takiego z twoich ust, Silchasie Ruin. – Scabandari wzruszył ramionami i podszedł do północnego skraju stosu, stąpając ostroŜnie po poruszających się pod jego stopami trupach. – Mówisz: Jaghut... Odwrócił się, ale Silchas Ruin stał zwrócony do niego plecami, spoglądając z góry na garstkę swych ocalałych podkomendnych. – Omtose Phellack, Grota Lodu – mówił Ruin, nie odwracając się. – Co on próbuje wyczarować, Scabandari Krwawooki? Zastanawiam się... Jednopochwycony Edur podszedł do Tiste Andii. Sięgnął do lewego buta i wyciągnął z cholewki wytrawiony cieniem sztylet, na którego Ŝelaznej klindze tańczyły czary. Zrobił jeszcze jeden krok i wbił nóŜ w plecy Ruina. Ciałem Tiste Andii targnęły spazmy. Z jego gardła wyrwał się donośny ryk... W tej samej chwili legiony Edur zwróciły się nagle w stronę Andii, uderzając na nich ze wszystkich stron. Zaczęła się ostatnia dziś rzeź. Magia otoczyła Silchasa Ruina wijącymi się łańcuchami. Albinos padł na ziemię. Scabandari Krwawooki przykucnął nad nim. – Niestety, z braćmi zawsze tak bywa – wyszeptał. – Władca musi być jeden. Nie dwóch. Wiesz, Ŝe to prawda. Choć ten świat jest wielki, prędzej czy później doszłoby do wojny między Edur a Andii. Odezwałby się w nas zew krwi. Dlatego to my obejmiemy panowanie nad bramą. Tylko Edur przejdą na drugą stronę. Wytępimy Andii, którzy juŜ tu są... jakiego wojownika mogliby wystawić przeciwko mnie? W zasadzie są juŜ trupami. I tak właśnie powinno być. Jeden lud. Jeden władca. –

Wyprostował się, słysząc ostatnie krzyki umierających wojowników Andii, dobiegające z równiny na dole. – Niestety, nie mogę cię zabić natychmiast. Jesteś zbyt potęŜny. Dlatego zabiorę cię w odpowiednie miejsce, zostawię korzeniom, ziemi i kamieniom na zrytym gruncie... Przybrał postać smoka. Zacisnął ogromną, szponiastą łapę na nieruchomym ciele Silchasa Ruina i wzleciał ku niebu z głośnym łopotem skrzydeł. WieŜa znajdowała się niespełna trzysta mil na południe od pola bitwy. Tylko niski, poobtłukiwany mur otaczający dziedziniec świadczył, Ŝe tej budowli nie wznieśli Jaghuci, Ŝe pojawiła się samoistnie obok trzech jaghuckich wieŜ, kierowana prawami niezrozumiałymi dla bogów i śmiertelników. Pojawiła się... by czekać na przybycie tych, których miała uwięzić na wieki. Istot obdarzonych śmiercionośną mocą. Takich jak jednopochwycony Tiste Andii Silchas Ruin, trzeci i ostatni z trojga dzieci Matki Ciemności. W ten sposób z drogi Scabandariego Krwawookiego zniknął ostami godny przeciwnik pośród Tiste. Troje dzieci Matki Ciemności. Trzy imiona... Andarist, który dawno temu wyrzekł się swej mocy, by odpowiedzieć na Ŝałobę, której nigdy nie mógł uleczyć, nie wiedząc, Ŝe to moja dłoń jest jej przyczyną... Anomandaris Irake, który zerwał ze swą matką i swym ludem. A potem zniknął, nim miałem szansę go załatwić. Zniknął i zapewne nikt go juŜ nigdy nie ujrzy. I teraz Silchas Ruin, którego niedługo pochłonie wieczne więzienie Azath. Scabandari Krwawooki cieszył się z tego. Ze względu na swój lud i na samego siebie. Podbije ten świat. Jedynie pierwsi osadnicy Andii mogli zagrozić jego pretensjom. Wojownik Tiste Andii w tym królestwie? Nie przychodzi mi do głowy Ŝaden... nie taki, który mógłby się równać ze mną mocą. Scabandari Krwawooki nie wpadł na to, by zadać sobie pytanie, gdzie mógł się podziać ten z trzech synów Matki Ciemności, który zniknął. Ale nawet to nie był jego największy błąd... *** Na polodowcowym wzgórzu wznoszącym się na północy samotny Jaghut zaczął tkać czary Omtose Phellack. Był świadkiem zniszczeń spowodowanych przez dwóch jednopochwyconych Eleintów i towarzyszące im armie. Nie współczuł zbytnio K’Chain Che’Malle. Oni i tak juŜ wymierali, z niezliczonych powodów, z których Ŝaden nie obchodził szczególnie Jaghuta. Nie niepokoili go równieŜ intruzi. Dawno

juŜ utracił zdolność odczuwania niepokoju. A takŜe strachu. I, trzeba to przyznać, zachwytu. Wyczuł zdradę, gdy do niej doszło, odległy kwiat magii i rozlew ascendentnej krwi. Tam, gdzie były dwa smoki, został tylko jeden. Typowe. Po krótkiej chwili, w czasie gdy Gothos odpoczywał w przerwie między fazami swego rytuału, wyczuł, Ŝe ktoś zbliŜa się doń od tyłu. Pradawny bóg, zwabiony tu gwałtownym rozdarciem bariery między królestwami. NaleŜało się tego spodziewać. Ale... który z nich? K’rul? Draconus? Siostra Zimnych Nocy? Osserc? Kilmandaros? Sechul Lath? Choć Jaghut udawał obojętność, ciekawość w końcu zmusiła go do odwrócenia się w stronę przybysza. Ach, to niespodziewane... ale interesujące. Mael, Pradawny Władca Mórz, był przysadzisty i szeroki w ramionach. Jego skóra miała ciemnoniebieską barwę, na gardle i nagim brzuchu przechodzącą w jasnozłotą. Z szerokiej, niemal płaskiej czaszki zwisały w strąkach blond włosy. W bursztynowych oczach Maela kipiał gniew. – Gothosie – wychrypiał pradawny bóg – jaki rytuał przygotowujesz w odpowiedzi na to? Jaghut skrzywił się. – Narobili bałaganu. Mam zamiar tu posprzątać. – Lód. – Pradawny bóg prychnął pogardliwie. – Jaghucka odpowiedź na wszystko. – A jaka byłaby twoja odpowiedź, Maelu? Potop czy... potop? Pradawny bóg spoglądał na południe, zaciskając mocno szczęki. – Będę miał sojuszniczkę. Kilmandaros. Przybędzie z drugiej strony rozdarcia. – Został tylko jeden jednopochwycony Tiste – stwierdził Gothos. – Wygląda na to, Ŝe powalił swego towarzysza i właśnie w tej chwili grzebie go na zatłoczonym podwórku WieŜy Azath. – To przedwczesny krok. Czy wydaje mu się, Ŝe K’Chain Che’Malle są jedynymi przeciwnikami, jakich napotka w tym królestwie? – Zapewne tak – odparł Jaghut, wzruszając ramionami. Mael milczał przez chwilę. – Nie niszcz tego wszystkiego swym lodem, Gothosie – rzekł wreszcie z westchnieniem. – Proszę cię, byś to... zachował. – Dlaczego? – Mam swoje powody. – Cieszę się z tego. A co to za powody? Pradawny bóg obrzucił go złowrogim spojrzeniem.

– Bezczelny z ciebie skurczybyk. – Czemu miałbym się zmieniać? – W morzu z czasu opada zasłona, Jaghucie. W głębinach płyną niezwykle staroŜytne prądy. Na płyciznach słychać szepty przyszłości. Pływy krąŜą między nimi, powodując nieustanną wymianę. Takie jest moje królestwo. Taka jest moja wiedza. Zamknij te szczątki w swym cholernym lodzie, Gothosie. Zamroź w tym miejscu sam czas. Jeśli to uczynisz, uznam się za twego dłuŜnika... a to pewnego dnia moŜe ci się przydać. Gothos zastanawiał się chwilę nad słowami pradawnego boga. Wreszcie skinął głową. – MoŜe i masz rację. Zgoda, Maelu. Idź do Kilmandaros. ZmiaŜdŜ tego Eleinta Tiste i rozprosz jego lud, ale zrób to szybko. Mael przymruŜył powieki. – A to dlaczego? – Dlatego, Ŝe czuję, iŜ ktoś się przebudził. Daleko stąd, ale nie tak daleko, jak byś tego chciał. – Anomander Rake. Gothos skinął głową. – To było do przewidzenia – stwierdził Mael ze wzruszeniem ramion. – Osserc wkrótce przetnie mu drogę. Jaghut uśmiechnął się, odsłaniając potęŜne kły. – Znowu? Pradawny bóg nie mógł nie uśmiechnąć się w odpowiedzi. Choć obaj rozmówcy się uśmiechali, na polodowcowym wzgórzu było bardzo niewiele wesołości.

1159 rok snu PoŜogi Rok Białych śyłek w Hebanie Trzy lata przed letheryjskim Siódmym Zamknięciem Obudził się z brzuchem wypełnionym solą, nagi i zagrzebany do połowy w białym piasku pośród pozostawionych przez sztorm szczątków. Z góry dobiegał krzyk mew. Ich cienie przesuwały się po pomarszczonej powierzchni plaŜy. Jego Ŝołądkiem targnęły nagłe skurcze. Powoli przetoczył się z jękiem na bok. I zobaczył, Ŝe na plaŜy leŜy więcej ciał. I szczątki statków. Płycizny zalegały bryły i płyty szybko topniejącego lodu. Biegały po nich tysiące krabów.

PotęŜnie zbudowany męŜczyzna podźwignął się na ręce i kolana, po czym zwymiotował na piasek gorzkimi płynami. Głowę wypełniały mu fale pulsującego bólu, tak dojmującego, Ŝe niemal go oślepiał. Minęła dłuŜsza chwila, nim zdołał usiąść i ponownie przyjrzeć się otaczającej go scenerii. Brzeg tam gdzie nie powinno być brzegu. Poprzedniej nocy z głębin przed nimi wynurzyły się góry lodowe. Największa z nich pojawiła się na powierzchni tuŜ przed ogromnym pływającym miastem Meckrosów, które rozpadło się na kawałki niczym sklecona z patyków tratwa. Meckroskie kroniki nie odnotowały niczego, co moŜna by porównać z katastrofą, której był świadkiem – nagłą i niemal całkowitą zagładą miasta liczącego sobie dwadzieścia tysięcy mieszkańców. Nadal dręczyło go niedowierzanie, jakby jego pamięć zarejestrowała obrazy tego, co nie mogło się wydarzyć, wizje zrodzone w poraŜonym gorączką mózgu. Wiedział jednak, Ŝe to nie był wytwór wyobraźni. śe widział to na własne oczy. I, jakimś cudem, ocalał. Słońce grzało mocno, ale nie było upału. Niebo nad głową męŜczyzny było raczej mlecznobiałe niŜ błękitne. ZauwaŜył teŜ, Ŝe mewy nie są wcale mewami, lecz jakimiś gadami o jasnych skrzydłach. Podniósł się chwiejnie. Ból głowy ustępował juŜ, ale przez jego ciało przebiegały fale dreszczy, a pragnienie było demonem, który rozszarpywał mu pazurami gardło, próbując się wydostać na zewnątrz. Krzyki latających jaszczurek zmieniły tonację. Odwrócił się w stronę lądu. Pojawiły się tam trzy istoty, lezące powoli przez bezbarwną trawę nad linią zasięgu wód przypływu. Sięgały mu zaledwie do bioder, były czarnoskóre i bezwłose, miały idealnie okrągłe głowy i spiczaste uszy. Bhoka’rale. Pamiętał je z lat młodości, gdy meckroski statek handlowy wrócił z Nemil. Te stworzenia były jednak bardziej muskularne, przynajmniej dwukrotnie masywniejsze od oswojonych zwierzątek przywiezionych przez kupców do pływającego miasta. Zmierzały prosto w jego stronę. Rozejrzał się wokół w poszukiwaniu czegoś, co mógłby wykorzystać jako broń, i znalazł kawał wyrzuconego na brzeg drewna, który nadawał się na maczugę. Uniósł go i czekał, aŜ bhoka’rale podejdą bliŜej. Zatrzymały się, spoglądając nań upstrzonymi Ŝółtymi plamami oczyma. I nagle środkowe stworzenie skinęło dłonią. Chodź. Nie moŜna było wątpić w znaczenie tego aŜ nazbyt ludzkiego gestu. MęŜczyzna ponownie omiótł plaŜę badawczym spojrzeniem. śadne z widocznych ciał się nie poruszało. Kraby Ŝerowały bez przeszkód. Raz jeszcze zerknął na niezwykłe niebo i ruszył ku trzem istotom.

Odwróciły się i poprowadziły go na porośniętą trawą skarpę. Tutejsza trawa nie przypominała niczego, co w Ŝyciu widział: długie, puste w środku źdźbła o trójkątnym przekroju, do tego ostre jak brzytwa – o czym się przekonał, gdy przeszedł przez ich kępę i zobaczył, Ŝe nogi pokryły mu liczne, krzyŜujące się ze sobą skaleczenia. Za skarpą zaczynała się ciągnąca się w głąb lądu równina, z rzadka usiana kępami tej samej trawy. Ziemia między nimi była słona i jałowa. Gdzieniegdzie dało się teŜ dostrzec kamienie. KaŜdy z nich wyglądał inaczej i wszystkie były dziwnie kanciaste, jakby nie dotknęła ich erozja. W oddali wznosił się samotny namiot. Bhoka’rale prowadziły go w tamtą stronę. Gdy się zbliŜyli, zobaczył smugi dymu buchające ze szczytu namiotu oraz ze szpary wejścia. Jego eskorta zatrzymała się. Kolejny gest skierował go do środka. MęŜczyzna wzruszył ramionami, przykucnął i wsunął się do namiotu. W półmroku było widać opatuloną postać. Jej twarz osłaniał kaptur. Przed nieznajomym stał koksowy piecyk, z którego biły uderzające do głowy opary. Przy wejściu postawiono kryształową butelkę, trochę suszonych owoców oraz bochen czarnego chleba. – W butelce jest źródlana woda – wychrypiał nieznajomy po meckrosku. – Proszę, pokrzep się po swych przejściach. MęŜczyzna wymruczał słowa podziękowania i sięgnął szybko po butelkę. Zaspokoiwszy pragnienie, wyciągnął rękę po chleb. – Dziękuję, nieznajomy – rzekł, potrząsając głową. – Od tego dymu wszystko tańczy mi przed oczyma. Odpowiedział mu spazmatyczny kaszel, który mógł być śmiechem, a potem gest przypominający wzruszenie ramion. – Lepsze to niŜ utonąć. Przykro mi, ale ten dym łagodzi mój ból. Nie zatrzymam cię długo. Jesteś płatnerz Withal. MęŜczyzna poderwał się nagle. Zmarszczył czoło. – Tak, jestem Withal z Trzeciego Miasta Meckrosów... które juŜ nie istnieje. – To tragiczny wypadek. Jesteś jedynym ocalonym z katastrofy. To ja cię ocaliłem, choć interwencja znacznie nadweręŜyła moje siły. – Gdzie jesteśmy? – Nigdzie, w sercu nicości. To fragment, skłonny do wędrówki. Daję mu Ŝycie, w stopniu w jakim pozwala na to moja wyobraźnia. Wyczarowałem to miejsce ze wspomnień o domu. Odzyskuję powoli siły, choć zdruzgotane ciało nadal przyprawia mnie o straszliwe katusze. Ale, posłuchaj, mówię i nie kaszlę. To juŜ jest coś. Z postrzępionego rękawa wychynęła zmasakrowana dłoń i sypnęła garść nasion

na węgle piecyka. Gdy zaczęły pękać z głośnym trzaskiem, dym stał się gęstszy. – Kim jesteś? – zapytał Withal. – Upadłym bogiem... który potrzebuje twych talentów. Przygotowałem się na twe przybycie, Withalu. Dostaniesz dach nad głową, kuźnię, wszelkie surowce, jakich moŜesz potrzebować. Ubrania, Ŝywność, wodę. I trzech wiernych słuŜących, których juŜ poznałeś... – Bhoka’rale? – Withal prychnął pogardliwie. – A w czym one mogą... – To nie są bhoka’rale, śmiertelniku. Choć być moŜe kiedyś nimi byli. To są nachty. Nadałem im imiona Rind, Mape i Pule. Stworzyli ich Jaghuci i potrafią się nauczyć wszystkiego, czego moŜesz od nich wymagać. Withal spróbował wstać. – Dziękuję, Ŝe mnie uratowałeś, Upadły, ale muszę cię juŜ opuścić. Chcę wrócić do swego świata... – Nie zrozumiałeś mnie, Withalu – wysyczała postać. – Musisz tu robić to, co ci kaŜę, bo inaczej będziesz błagał o śmierć. Jesteś moją własnością, płatnerzu. Ty jesteś niewolnikiem, a ja twoim panem. Meckrosi trzymają niewolników, tak? Nieszczęśników, których uprowadziliście z wyspiarskich wiosek i innych podobnych miejsc podczas swych napadów. To znaczy, Ŝe znasz to pojęcie. Nie rozpaczaj jednak, bo gdy juŜ zrobisz to, czego od ciebie Ŝądam, odzyskasz wolność. Na kolanach Withala nadal spoczywała cięŜka drewniana pałka. MęŜczyzna rozwaŜył swe opcje. Rozległ się kaszel, potem śmiech, a później znowu kaszel, podczas którego bóg powstrzymał płatnerza uniesieniem dłoni. – Nie radzę ci próbować niczego nierozsądnego, Withalu – rzekł, gdy kaszel juŜ się uspokoił. – Wyłowiłem cię z morskiej toni w tym właśnie celu. Czy utraciłeś wszelki honor? Spełnij to moje Ŝyczenie, bo gorzko poŜałujesz, jeśli sprowokujesz mój gniew. – Czego ode mnie Ŝądasz? – Tak lepiej. Czego od ciebie Ŝądam, Withalu? Tylko tego, w czym jesteś najlepszy. Zrób mi miecz. – I to wszystko? – mruknął męŜczyzna. Postać pochyliła się. – No cóŜ, oręŜ, o którym myślę, jest bardzo szczególny...

KSIĘGA PIERWSZA ZMARZNIĘTA KREW

Lodowa włócznia niedawno wbiła się w serce krainy. Ukrytą w niej duszę przepaja Ŝądza mordu. Ten, kto trzyma włócznię, pozna śmierć. Będzie ją poznawał raz po raz. Wizja Hannana Mosaga

Rozdział pierwszy

Słuchajcie! Morza szepczą i śnią o gruchotaniu prawd między kraszonymi kamieniami Hantallit z Górniczej Śluzy Rok Późnego Mrozu Jeden rok przed letheryjskim Siódmym Zamknięciem Ascendencja Pustej Twierdzy Oto więc jest opowieść. Pomiędzy szmerem pływów, gdy giganci uklękli i stali się górami. Gdy upadli rozproszeni na ziemię niczym balast zrzucony z nieba, ale nie potrafili się oprzeć nadejściu świtu. Pomiędzy szmerem pływów opowiemy o jednym z takich gigantów, poniewaŜ opowieść zawiera się w jego opowieści. I poniewaŜ jest ciekawa. Słuchajcie. Gdy zapadła ciemność, zamknął oczy. Otwierał je tylko za dnia, rozumując w ten sposób: noc opiera się wzrokowi, a jeśli niewiele moŜna zobaczyć, po co wpatrywać się w mrok? Ujrzyjcie teŜ to: dotarł do skraju lądu i odkrył morze. Zafascynowała go ta tajemnicza ciecz. Owego pamiętnego dnia fascynacja przerodziła się w obsesję. Widział fale uderzające o brzeg na całej jego długości. Ich bezustanny ruch zawsze groził pochłonięciem całego lądu, lecz jakoś nigdy do tego nie dochodziło. Przyglądał się im przez całe wietrzne popołudnie, był świadkiem tego, jak tłuką wściekle o pochyłą plaŜę. Niekiedy rzeczywiście udawało im się dotrzeć daleko w głąb lądu, ale potem zawsze następował niechętny odwrót. Gdy nadeszła noc, zacisnął powieki i połoŜył się spać. Postanowił, Ŝe jutro znowu popatrzy na to morze.

Gdy zapadła ciemność, zamknął oczy. Nocą nadszedł przypływ, który zalał giganta. Zatopił go podczas snu. Zawarte w wodzie minerały wniknęły w jego ciało, upodabniając go do skały, sękatej wyniosłości górującej nad plaŜą. A potem, w jedną noc na tysiąclecia, przypływ nadchodził ponownie, by wypłukiwać jego postać. Kraść jego kształt. Ale nie do końca. By zobaczyć go naprawdę, nawet w dzisiejszych czasach, trzeba patrzeć nocą. Albo zmruŜyć mocno oczy w jasnym blasku słońca. Spoglądać z ukosa bądź teŜ skupić wzrok na wszystkim oprócz samego kamienia. Ze wszystkich darów, które Ojciec Cień przekazał swym dzieciom, ten ma największą wartość. Odwróć wzrok, Ŝeby zobaczyć. Zaufaj tej radzie, a zaprowadzi cię ona do Cienia, gdzie kryją się wszystkie prawdy. Odwróć wzrok, Ŝeby zobaczyć. A teraz odwróć wzrok. *** Myszy rozpierzchły się, gdy na śnieg, któremu zmierzch przydał niebieskawej barwy, wpełzł głębszy cień. Uciekały w szalonej panice, ale los jednej z nich był juŜ przesądzony. Pierzasta, zakończona szponami łapa opadła na zwierzątko, przebijając porośnięte futrem ciałko i miaŜdŜąc maleńkie kosteczki. Na skraju polany sowa sfrunęła bezgłośnie z gałęzi, sunąc nad ubitym śniegiem i rozsypanymi na nim nasionami. Łuk jej lotu, przerwany na chwilę atakiem na mysz, wzniósł się ku pobliskiemu drzewu. Tym razem towarzyszył temu cięŜki łopot skrzydeł. Ptak wylądował na jednej nodze i po chwili rozpoczął ucztę. Ten, kto wbiegł truchtem na polanę kilkanaście uderzeń serca później, nic juŜ nie zauwaŜył. Myszy uciekły, nie zostawiając na twardym śniegu Ŝadnych śladów, a sowa zamarła w bezruchu w swej dziupli między gałęziami świerka, śledząc szeroko otwartymi oczyma biegnącego przez polanę intruza. Gdy ten juŜ się oddalił, ptak znowu zaczął jeść. Zmierzch naleŜał do myśliwych, a sowa nie zakończyła jeszcze łowów. Pędzący po krętej, pokrytej szronem ścieŜce Trull Sengar zatopił się w myślach i nie patrzył na otaczający go las, w nietypowy dla siebie sposób ignorując wszystkie wskazówki i szczegóły, jakie moŜna było w nim ujrzeć. Nie zatrzymał się nawet po to, by przebłagać ofiarą Sheltathę Lore, Córkę Zmierzch, najbardziej umiłowaną z Trzech Córek Ojca Cienia, choć zamierzał wynagrodzić jej to jutro o zachodzie słońca. Ponadto wcześniej przebiegł obojętnie przez ostatnie plamy światła zalegające jeszcze na ścieŜce, ryzykując, Ŝe przyciągnie uwagę kapryśnej Sukul Ankhadu, Córki Oszustwa, znanej takŜe jako Cętka.

Na terenach godowych Calach roiło się od fok. Przybyły wcześnie, co zaskoczyło Trulla, który zbierał nefryty nad linią brzegową. Samo pojawienie się fok tylko by podekscytowało młodego Tiste Edur, ale towarzyszyły im statki, które otoczyły zatokę pierścieniem. Łowy juŜ się rozpoczęły. Letheryjczycy, białoskórzy mieszkańcy południa. Potrafił sobie wyobrazić gniew, jakim zapłoną mieszkańcy wioski, do której się zbliŜał, gdy tylko opowie im o swym odkryciu. On równieŜ był wściekły. To było bezczelne wtargnięcie na terytorium Edur. KradzieŜ fok, które były prawowitą własnością jego ludu, stanowiła aroganckie pogwałcenie dawnych umów. Wśród Letheryjczyków nie brakowało głupców, podobnie jak wśród Edur. Trull nie potrafił sobie wyobrazić, by mogło to być coś innego niŜ nieusankcjonowane wtargnięcie. Od Wielkiego Spotkania dzieliły ich tylko dwa cykle księŜyca. Przelew krwi nie słuŜyłby w tej chwili Ŝadnej ze stron. Bez względu na to, Ŝe Edur mieli prawo zaatakować i zniszczyć intruzów, letheryjskich delegatów oburzyłoby wymordowanie ich współobywateli, nawet jeśli łamali oni prawo. Szanse na zawarcie nowego traktatu stały się nagle minimalne. Niepokoiło to Trulla Sengara. Edur dopiero co zakończyli jedną długą, zaciętą wojnę i trudno mu było pogodzić się z myślą o następnej. Podczas podboju pozostałych plemion nie przyniósł wstydu braciom. Na szerokim pasie miał nabity szereg dwudziestu jeden zabarwionych na czerwono nitów. KaŜdy z nich reprezentował honorowy czyn, a siedem, otoczonych białą farbą, znaczyło, Ŝe tym czynom towarzyszyło zabicie wroga. Spośród synów Tornada Sengara tylko starszy brat Trulla mógł się pochwalić większą liczbą trofeów. Było to zrozumiałe, jako Ŝe Fear Sengar naleŜał do największych wojowników Hirothów. Rzecz jasna, wojny z pozostałymi pięcioma plemionami Edur były poddane ścisłym regułom i nawet w wielkich, długotrwałych bitwach ginęła tylko garstka walczących. Mimo to podbój plemion kosztował ich wiele sił. W walce z Letheryjczykami nie było Ŝadnych zasad hamujących wojowników Edur. Nie chodziło o honorowe czyny, a jedynie o zabijanie wrogów. Nie musieli oni przy tym mieć broni w ręku. Nawet bezbronni i niewinni poznają smak miecza. Podobna rzeź brukała zarówno zabójców, jak i ofiary. Trull jednak doskonale wiedział, Ŝe choć moŜe potępić przelew krwi, do którego dojdzie, uczyni to tylko w myślach, i pomaszeruje z mieczem w ręku u boku swych braci, by wymierzyć intruzom sprawiedliwość Edur. Nie mieli wyboru. Jeśli odwrócą się od tej zbrodni, nadejdą następne, niekończące się fale następnych. Miarowy trucht doprowadził go w okolice garbarni, z ich rynnami i wyłoŜonymi kamieniami dołami. To był juŜ skraj lasu. Kilku letheryjskich niewolników spojrzało w jego stronę i pośpiesznie skłoniło głowy na znak szacunku. Wreszcie ujrzał na

polanie przed sobą wyniosłe cedrowe kłody otaczającej wioskę palisady. Nad osadą unosiły się długie smugi drzewnego dymu. Po obu stronach wąskiej, biegnącej nasypem ścieŜki, która wiodła ku odległej jeszcze bramie, ciągnęły się Ŝyzne, czarne pola. Zima dopiero zwalniała ziemię ze swego uścisku i minie dobre kilka tygodni, nim zacznie się pora sadzenia. W środku lata na tych polach wyrośnie trzydzieści róŜnych typów roślin uprawnych, dających mieszkańcom Ŝywność, lekarstwa, włókna i paszę dla zwierząt. Wiele z nich kwitło, przyciągając pszczoły, którym zawdzięczali miód i wosk. śniwami zajmowali się niewolnicy, pod nadzorem kobiet z plemienia. MęŜczyźni wyruszą w małych grupkach do lasu, by ścinać drzewa albo polować. Inni wsiądą na statki zwane knarri, by zbierać plony na morzach i na płyciznach. Tak to przynajmniej wyglądało, gdy plemiona Ŝyły w pokoju. W ostatnich kilkunastu latach osadę najczęściej opuszczały grupy wojowników i mieszkańcy niekiedy cierpieli niedostatek. Przed wojną Edur nigdy nie groził głód i Trull Sengar gorąco pragnął, by złe czasy wreszcie się skończyły. Hannan Mosag, królczarnoksięŜnik Hirothów, był teraz władcą wszystkich plemion Edur. Utworzył ze skłóconych narodów konfederację, choć Trull zdawał sobie sprawę, Ŝe jest ona konfederacją wyłącznie z nazwy. Hannan Mosag wziął jako zakładników pierworodnych synów podbitych wodzów, utworzył z nich swą kadrę k’risnanów i sprawował dyktatorską władzę. Był to pokój zbudowany na ostrzu miecza, niemniej jednak pokój. Przez bramę w palisadzie wyszła łatwa do rozpoznania postać. Młody Edur ruszył ku rozwidleniu ścieŜki, na którym zatrzymał się jego młodszy brat. – Witaj, Binadas – rzekł Trull. Wojownik miał przypasaną do pleców włócznię, a przerzucony przez ramię worek z niewyprawionej skóry wspierał się o jego biodro. Po drugiej stronie miał jednosieczny miecz, skryty w drewnianej, owiniętej skórą pochwie. Binadas był o pół głowy wyŜszy od Trulla, a jego ogorzałe oblicze było ciemne jak noszony przez niego strój z koźlej skóry. Z trzech braci Trulla Sengara był najbardziej zamknięty w sobie i skłonny do wymijających odpowiedzi, a w związku z tym trudno było przewidzieć jego reakcje, nie mówiąc juŜ o ich zrozumieniu. Nieczęsto pojawiał się w wiosce. Wydawało się, Ŝe woli głuszę zachodniej puszczy albo gór na południu. Rzadko towarzyszył innym w atakach na wroga, ale gdy to robił, na ogół przynosił trofea, nikt więc nie wątpił w jego odwagę. – Zdyszałeś się, Trull – zauwaŜył Binadas – i znowu widzę na twojej twarzy niepokój. – U brzegów Calach kotwiczą letheryjskie statki. Binadas zmarszczył brwi. – W takim razie nie zatrzymuje cię.

– Długo cię nie będzie, bracie? Młody wojownik wzruszył ramionami i ominął Trulla, skręcając w zachodnią ścieŜkę. Trull Sengar skierował się do wioski. Nad tym zwróconym ku głębi lądu skrajem osady dominowały cztery kuźnie. KaŜdą z nich otaczał głęboki wykop o pochyłych brzegach, przechodzący w podziemny kanał, prowadzący na zewnątrz, daleko od wioski i ciągnących się wokół niej pól. Kuźnie juŜ od lat pracowały niemal bez ustanku, produkując broń. Powietrze przesycał tu gęsty i ostry odór oparów, a na pobliskich drzewach osadzała się pokryta białą warstewką sadza. Teraz Trull zauwaŜył, Ŝe czynne są tylko dwie kuźnie, a kilkunastu niewolników krząta się w nich bez szczególnego pośpiechu. Za kuźniami ciągnęły się podłuŜne, podmurowane cegłami magazyny, szereg podzielonych na segmenty budynków, w których przechowywano nadwyŜkę zboŜa, wędzonych ryb i mięsa fok, wielorybiego tranu oraz włókien roślinnych. Podobne budowle znajdowały się w lasach wokół kaŜdej z wiosek, ale obecnie większość z nich była pusta z powodu wojen. Gdy tylko Trull minął magazyny, ze wszystkich stron otoczyły go kamienne domostwa tkaczy, garncarzy, snycerzy, niŜszych rangą skrybów, płatnerzy oraz innych utalentowanych obywateli. Przywitały go głosy, na które odpowiadał tak oszczędnie, jak tylko pozwalały na to dobre obyczaje. Tego typu gesty mówiły jego znajomym, Ŝe nie ma w tej chwili czasu na rozmowę. Wojownik Edur wbiegł na ulice dzielnicy mieszkalnej. Letheryjscy niewolnicy zwali wioski takie jak ta miastami, ale Ŝaden z obywateli nie widział powodu, by zmieniać językowe przyzwyczajenia – osada była wioską w chwili powstania i pozostanie nią na zawsze, nawet jeśli obecnie mieszkało w niej prawie dwadzieścia tysięcy Edur i trzykrotnie więcej Letheryjczyków. Nad dzielnicą mieszkalną dominowały świątynie Ojca i Umiłowanej Córki. Ich wysoko uniesione nad ziemię pomosty otaczały Ŝywe święte czarnodrzewa. Powierzchnię kamiennych dysków pokrywały obrazy i znaki. Wewnątrz kręgu drzew nieustannie igrała Kurald Emurlahn, obok piktogramów tańczyły na wpół uformowane kształty, czarodziejskie emanacje obudzone przez ofiary złoŜone z chwilą zapadnięcia zmierzchu. Trull Sengar wbiegł w Aleję CzarnoksięŜnika, świętą drogę prowadzącą do potęŜnej cytadeli, która była zarówno świątynią, jak i pałacem, siedziby królaczarnoksięŜnika, Hannana Mosaga. WzdłuŜ alei posadzono cedry o czarnej korze. Tysiącletnie drzewa górowały nad całą wioską. Były pozbawione gałęzi, pomijając najwyŜsze piętra. KaŜdy słój ich czarnego jak noc drewna nasycono czarami, które wyciekały na zewnątrz, spowijając aleję całunem półmroku.

Na końcu alei wznosiła się mniejsza palisada, otaczająca cytadelę i jej podwórzec. Zbudowano ją z drewna takich samych czarnych drzew, a w kaŜdym z pali wyryto magiczne osłony. Główna brama była tunelem uformowanym z Ŝywych drzew, wypełnionym cieniem korytarzem, wiodącym do kładki dla pieszych przerzuconej nad kanałem, w którym cumowało dwanaście długich łodzi wojennych zwanych k’orthanami. Za kładką zaczynał się rozległy, wyłoŜony płaskimi kamieniami plac, przy którym stały koszary i magazyny. Dalej moŜna było dostrzec wzniesione z kamienia i drewna długie domy szlacheckich rodzin – połączonych więzami krwi z rodem Hannana Mosaga – z ich drewnianymi gontami oraz belkami kalenicowymi z czarnodrewna. Między owymi rezydencjami biegło przedłuŜenie alei, prowadzące przez kolejną kładkę do właściwej cytadeli. Na dziedzińcu ćwiczyli wojownicy. Trull wypatrzył wysoką, barczystą postać swego starszego brata, Feara, który stał w pobliŜu w towarzystwie sześciu pomocników, przyglądając się młodzieńcom. Trull poczuł dla nich nagłe współczucie. Sam równieŜ cierpiał pod krytycznym, nieubłaganym spojrzeniem brata podczas lat szkolenia. Przywitał go czyjś głos. Trull spojrzał na drugą stronę dziedzińca i zobaczył swego najmłodszego brata, Rhulada. Towarzyszył mu Midik Buhn i wyglądało na to, Ŝe oni równieŜ toczą ćwiczebną walkę. Po chwili Trull zauwaŜył przyczynę tej niezwykłej pilności – pojawiła się narzeczona Feara, Mayen. PodąŜały za nią cztery młodsze kobiety. Zapewne wybierały się na targ, jako Ŝe towarzyszyło im kilkanaście niewolnic. Rzecz jasna, poczuły się zmuszone, by się zatrzymać i obejrzeć ten nagły, z pewnością improwizowany pokaz wojennej biegłości. Wymagały tego skomplikowane zasady zalotów. Od Mayen oczekiwano, Ŝe będzie traktować wszystkich braci Feara z naleŜnym szacunkiem. Choć w scenie rozgrywającej się przed oczyma Trulla nie było nic niewłaściwego, przeszył go dreszcz niepokoju. Fakt, Ŝe Rhulad z taką pasją popisywał się przed kobietą, która miała zostać Ŝoną jego starszego brata, niebezpiecznie zbliŜał się do granicy tego, co dopuszczalne. Trull uwaŜał, Ŝe Fear jest stanowczo zbyt pobłaŜliwy dla Rhulada. Tak jak my wszyscy. Rzecz jasna, mieli powody. Sądząc po rumieńcu dumy na jego przystojnej twarzy, Rhulad zdecydowanie pokonał przyjaciela z dzieciństwa w pozorowanej walce. – Trull! – zawołał, machając mieczem. – Przelałem juŜ dziś krew i łaknę jej więcej. Chodź, zdrap rdzę z tego miecza, który masz u boku! – Innym razem, bracie – odkrzyknął Trull. – Muszę bezzwłocznie porozmawiać z ojcem.

Rhulad uśmiechnął się miło, ale nawet z odległości dziesięciu kroków Trull zauwaŜył błysk triumfu w jego oczach. – Niech będzie innym razem. Rhulad machnął lekcewaŜąco mieczem i zwrócił się w stronę kobiet. Mayen jednak skinęła na swe towarzyszki i cała grupka ruszyła w dalszą drogę. Rhulad otworzył usta, chcąc coś powiedzieć do narzeczonej brata, ale ubiegł go Trull. – Bracie, proszę cię, byś mi towarzyszył. Wieści, które muszę przekazać ojcu, są nadzwyczaj waŜne i chcę, byś był przy tym obecny, aby twoje słowa równieŜ wplotły się w rozmowę, która potem nastąpi. Podobne zaproszenie z reguły otrzymywali jedynie wojownicy noszący na swych pasach trofea zdobyte podczas długich lat wojny. Trull zauwaŜył w oczach swego brata nagły błysk dumy. – To dla mnie zaszczyt, Trull – rzekł Rhulad, chowając miecz. Rhulad podszedł do brata i obaj ruszyli do długiego domu, w którym mieszkała ich rodzina. Midik został sam i skupił uwagę na zranionym nadgarstku. Na ścianach budynku wisiały zdobyczne tarcze. Niektóre z nich wyblakły juŜ z upływem stuleci. Pod okapem zawieszono wielorybie kości. Ukradzione konkurencyjnym plemionom totemy tworzyły nad drzwiami bezładny łuk. Pasy futra, ozdobione paciorkami skóry, muszelki, szpony i zęby – wszystko to wyglądało jak wydłuŜone ptasie gniazdo. Weszli do środka. Było tu chłodno, a w powietrzu unosił się lekki, gryzący zapach drzewnego dymu. We wnękach wzdłuŜ ścian, między gobelinami i rozłoŜonymi na podłodze futrami, ustawiono olejowe lampy. W palenisku, ulokowanym tradycyjnie pośrodku pomieszczenia, nadal spoczywały szczapy drewna. W dawnych czasach tam właśnie wszystkie rodziny przygotowywały posiłki, ale obecnie niewolnicy krzątali się w kuchniach na zapleczu, by zmniejszyć ryzyko poŜaru. Meble z czarnodrewna dzieliły wnętrze na oddzielne pomieszczenia, choć nie było tu ścian. Na wbitych w poprzecznice hakach wisiały rozmaite oręŜa. Niektóre z nich wywodziły się jeszcze z czasów mroku, tuŜ po zniknięciu Ojca Cienia, gdy zapomniano sztuki odlewania Ŝelaza. Prosto wykonane klingi z brązu były wypaczone i przeŜarte korozją. TuŜ za kamieniem paleniska było widać pień Ŝywego czarnodrzewa. TuŜ powyŜej wysokości głowy wysuwała się zeń skośnie ku górze górna trzecia część klingi miecza. To był prawdziwy oręŜ Emurlahn. Jego Ŝelazo poddano obróbce w jakiś tajemniczy sposób, którego kowale nie odkryli jeszcze na nowo. To był miecz rodu Sengarów, symbol ich szlachetnego pochodzenia. Ten staroŜytny oręŜ przywiązywano do drzewa niedługo po jego zasadzeniu. Po stuleciach znikał w jego wnętrzu. To

drzewo wyrosło jednak krzywo, odsłaniając czarno-srebrną klingę. Zdarzało się to rzadko, ale nie było czymś niesłychanym. Obaj bracia wyciągnęli ręce, dotykając Ŝelaza. Ich matka, Uruth, trudziła się nad rodowym gobelinem. Po obu jej stronach siedziały niewolnice. Kończyła właśnie ostatnie sceny przedstawiające wkład Sengarów w wojnę zjednoczenia. Skupiła uwagę na pracy i nie podniosła wzroku, gdy obok przechodzili jej synowie. Tornad Sengar siedział w towarzystwie trzech innych szlachetnie urodzonych patriarchów nad planszą do gry wykonaną z ogromnego, palczastego poroŜa. Pionki wyrzeźbiono z kości słoniowej i nefrytu. Trull zatrzymał się na granicy kręgu, kładąc prawą dłoń na gałce miecza, by zasygnalizować, Ŝe wieści, które przynosi, są pilne i potencjalnie niebezpieczne. Usłyszał, Ŝe stojący za jego plecami Rhulad pośpiesznie zaczerpnął tchu. Choć Ŝaden z gości nie podniósł wzroku, wszyscy wstali jak jeden mąŜ, a gospodarz zaczął zdejmować pionki z planszy. Trzej starsi Edur wyszli bez słowa. Po chwili Tornad odstawił planszę na bok i z powrotem usiadł na podłodze. Trull zajął miejsce naprzeciwko niego. – Witaj, ojcze. Letheryjska flota poluje na foki na terenach godowych Calach. Stada przybyły wcześnie i intruzi je masakrują. Widziałem to na własne oczy i nie zatrzymałem się ani na chwilę w drodze powrotnej. Tornad skinął głową. – To znaczy, Ŝe biegłeś przez trzy dni i dwie noce. – Tak. – A czy Letheryjczycy złowili juŜ wiele fok? – Ojcze, o świcie dzisiejszego dnia Córka Menandore ujrzy pękające w szwach ładownie i wypełnione wiatrem Ŝagle, a kilwater kaŜdego ze statków zmieni się w karmazynową rzekę. – A nowe statki przybędą zająć ich miejsce! – wysyczał Rhulad. Tornad zmarszczył brwi na to niestosowne zachowanie. W następnych słowach jasno wyraził swą dezaprobatę: – Rhulad, zanieś te wieści Hannanowi Mosagowi. Trull wyczuł, Ŝe jego brat wzdrygnął się gwałtownie. Rhulad jednak skinął głową. – Wedle rozkazu, ojcze. Odwrócił się i odmaszerował. Tornad zasępił się jeszcze bardziej. – Zaprosiłeś na tę rozmowę wojownika, który jeszcze nie przelał krwi? – Tak, ojcze. – Dlaczego?

Trull nie odpowiedział na to pytanie, do czego miał prawo. Nie miał zamiaru dzielić się z nikim niepokojem, jaki budziło w nim nadmierne zainteresowanie, okazywane przez Rhulada narzeczonej Feara. Po chwili Tornad westchnął. Wydawało się, Ŝe wpatruje się w swe wielkie, naznaczone bliznami dłonie, spoczywające na udach. – Staliśmy się zbyt pewni siebie – mruknął. – Ojcze, czy jest nadmierną pewnością siebie uwierzyć, Ŝe ci, z którymi pertraktujemy, wiedzą, co to honor? – Tak, jeśli wziąć pod uwagę precedensy. – W takim razie, dlaczego król-czarnoksięŜnik zgodził się na Wielkie Spotkanie z Letheryjczykami? Tornad uniósł wzrok, spotykając spojrzenie Trulla. Ze wszystkich jego synów tylko Fear miał takie same oczy, zarówno gdy chodzi o odcień, jak i nieugięty wyraz. Trull mimo woli poczuł, Ŝe osłabł lekko pod tym wzgardliwym spojrzeniem. – Wycofuję to głupie pytanie – mruknął, odwracając wzrok, by ukryć trwogę. Poddaliśmy próbie naszych wrogów. Z tego złamania traktatu, bez względu na to, jakie intencje za nim stały, nieunikniona odpowiedź Edur uczyni obosieczny miecz. Miecz, który pochwycą oba nasze ludy. – Wojownicy, którzy jeszcze nie przelali krwi, będą zadowoleni. – Nadejdzie dzień, gdy tacy wojownicy zasiądą w radzie, Trull. – CzyŜ nie jest to nagroda, jaką daje pokój, ojcze? Tornad nie odpowiedział na to pytanie. – Hannan Mosag zwoła radę. Ty równieŜ będziesz musiał się na nią stawić, by zdać relację z tego, co widziałeś. Ponadto, król-czarnoksięŜnik zaŜądał ode mnie, bym uŜyczył mu swych synów, którym zamierza zlecić pewne szczególne zadanie. Nie sądzę jednak, by przyniesione przez ciebie wieści zmieniły jego decyzję w tej sprawie. Minęła krótka chwila, nim Trull zdołał zapanować nad zdziwieniem. – Po drodze do wioski spotkałem Binadasa... – zaczął. – Poinformowano go o tym. Wróci przed upływem księŜyca. – A czy Rhulad o tym wie? – Nie, choć będzie wam towarzyszył. Nie przelał jeszcze krwi. – Skoro tak mówisz, ojcze. – Idź się przespać. KaŜę cię obudzić, gdy zbierze się rada. *** Biała wrona zeskoczyła z pokrytego warstewką soli korzenia i zaczęła grzebać w gnojowisku. W pierwszej chwili Trull myślał, Ŝe to mewa, która siedzi jeszcze na plaŜy, mimo Ŝe juŜ szybko zapadał zmrok, lecz nagle ptak zakrakał, zeskoczył ze

sterty gnoju i ruszył w stronę brzegu, trzymając w jasnym dziobie muszlę małŜa. Sen okazał się nieosiągalny. Rada miała się zebrać o północy. Niespokojne nerwy nie pozwalały odpocząć jego znuŜonym kończynom, Trull wybrał się więc na kamienistą plaŜę, połoŜoną na północ od wioski, przy ujściu rzeki. A teraz, gdy senne fale spowiła juŜ ciemność, przekonał się, Ŝe dzieli plaŜę z białą wroną. Ptaszysko zaniosło swą zdobycz nad sam brzeg. Gdy nadchodziła szumiąca fala, ptak zanurzał muszlę w wodzie. Powtórzył tę czynność sześć razy. Wybredne stworzenie, pomyślał Trull, przyglądając się wronie, która wskoczyła na pobliski kamień i zaczęła ucztę. Biel rzecz jasna oznaczała zło. Wszyscy o tym wiedzieli. Barwa kości, nienawistny blask brzasku Menandore. śagle Letheryjczyków równieŜ były białe, co nie stanowiło niespodzianki. A przejrzyste wody Zatoki Calach pozwolą ujrzeć na jej dnie białe kości tysięcy zabitych fok. Nadchodzący rok miał przynieść sześciu plemionom zwrot nadwyŜek Ŝywności, początek uzupełniania wyczerpanych zapasów, chroniących ich przed klęską głodu. Te myśli pozwoliły mu spojrzeć na nielegalne łowy w nieco inny sposób. Ów gest uczyniono w bezbłędnie wybranym momencie, by osłabić konfederację, utrudnić zadanie Edur podczas Wielkiego Spotkania. Argument nieuchronności. Ten sam, który rzucili nam w twarz, gdy chodziło o osiedla na RubieŜy. Królestwo Letheru rośnie, potrzebuje nowych terenów. Wy mieliście na RubieŜy tylko tymczasowe obozy, które podczas wojny niemal całkowicie opustoszały. To było nieuniknione, Ŝe coraz więcej niezaleŜnych statków będzie się zapuszczać na Ŝyzne wody północnego wybrzeŜa. Nie sposób było śledzić je wszystkie. Edur powinni po prostu przyjrzeć się innym plemionom, które ongiś mieszkały poza granicami Letheru, rozwaŜyć wielkie zyski, jakie dało im złoŜenie hołdu królowi Ezgarze Diskanarowi. Ale my nie jesteśmy podobni do innych plemion. Wrona zakrakała na swym kamiennym tronie, odrzucając muszlę na bok gwałtownym ruchem głowy. Potem rozpostarła upiorne skrzydła i odleciała w noc. Z mroku dobiegł jeszcze jej poŜegnalny zew. Trull wykonał gest chroniący przed złem. Usłyszał za swymi plecami odgłos chrzęszczących pod stopami kamieni. Odwrócił się i ujrzał starszego brata. – Witaj, Trull – rzekł Fear cichym głosem. – Słowa, które przyniosłeś, podekscytowały wojowników. – A król-czarnoksięŜnik? – Nic nie powiedział. Trull powrócił do obserwacji mrocznych fal, uderzających z szumem o brzeg.

– Oni widzą tylko te statki – stwierdził. – Hannan Mosag potrafi odwrócić wzrok, bracie. – Poprosił o synów Tornada Sengara. Co ci o tym wiadomo? Fear zatrzymał się u jego boku i Trull wyczuł, Ŝe brat wzruszył ramionami. – Królem-czarnoksięŜnikiem juŜ od dzieciństwa kierują wizje – odparł po chwili Fear. – Ma we krwi wspomnienia sięgające czasów mroku. Ojciec Cień kładzie się przed nim przy kaŜdym jego kroku. Myśl o wizjach niepokoiła Trulla. Nie dlatego, Ŝe wątpił w ich moc – w gruncie rzeczy było wprost przeciwnie. Czasy mroku przyniosły rozłam wśród Tiste Edur, wojny z uŜyciem czarów, starcia z niezwykłymi armiami i zniknięcie samego Ojca Cienia. I choć plemiona nadal posługiwały się magią Kurald Emurlahn, utraciły samą grotę. Została roztrzaskana, a jej fragmentami władali fałszywi królowie i bogowie. Trull podejrzewał, Ŝe ambicje Hannana Mosaga sięgają znacznie dalej niŜ zwykłe zjednoczenie sześciu plemion. – Wyczuwam w tobie niechęć, Trull. Dobrze ją ukrywasz, ale ja potrafię sięgnąć wzrokiem głębiej niŜ inni. Jesteś wojownikiem, który wolałby uniknąć walki. – To nie jest zbrodnia – mruknął Trull. – Ze wszystkich Sengarów tylko ty i ojciec nosicie więcej trofeów ode mnie – dodał. – Nie kwestionowałem twojej odwagi, bracie. Ale odwaga jest najmniej waŜnym elementem tego, co łączy nas w jedność. Jesteśmy Edur. Byliśmy ongiś władcami Ogarów. Do nas naleŜał tron Kurald Emurlahn. I naleŜałby nadal, gdyby nie dwie zdrady, najpierw kuzynów Scabandariego Krwawookiego, a potem Tiste Andii, którzy przybyli z nami do tego świata. Jesteśmy oblęŜonym ludem, Trull. Letheryjczycy to tylko jedni wrogowie spośród wielu. Król-czarnoksięŜnik rozumie tę prawdę. Trull zerknął na światło gwiazd odbijające się w spokojnej tafli zatoki. – Nie zawaham się przed walką z tymi, którzy chcą być naszymi wrogami, Fear. – Cieszę się, bracie. To wystarczy, Ŝeby zamknąć usta Rhuladowi. Trull zesztywniał. – OskarŜa mnie? Ten niedoświadczony... szczeniak? – Widzi słabość i... – To, co on widzi, i to, co jest prawdą, to dwie róŜne sprawy – odparł Trull. – Więc udowodnij mu to – poradził Fear cichym, spokojnym głosem. Trull umilkł. Zawsze otwarcie gardził Rhuladem, jego nieustannymi wyzwaniami i popisami. Miał do tego prawo, gdyŜ jego młodszy brat nie przelał jeszcze krwi. Co jednak waŜniejsze, motywy Trulla otaczały ochronnym murem dziewczynę, którą miał poślubić Fear. Rzecz jasna, nie byłoby stosowne powiedzieć coś takiego na głos. Podobne szepty sugerowałyby zawiść i złą wolę. W końcu Mayen była narzeczoną Feara, nie Trulla, i to Fear miał obowiązek ją chronić.

Pomyślał z Ŝalem, Ŝe sytuacja byłaby prostsza, gdyby potrafił przeniknąć samą Mayen. Dziewczyna nie zachęcała Rhulada, ale nie odwracała się teŜ do niego plecami. Kroczyła po wąskiej granicy tego, co dopuszczalne. Była pewna siebie, jak byłaby na jej miejscu kaŜda młoda kobieta – i słusznie – którą miał spotkać zaszczyt zostania Ŝoną głównego instruktora Hirothów. Powtarzał sobie, Ŝe to nie jego interes. – Nie potrafię pokazać Rhuladowi tego, co juŜ powinien zobaczyć – warknął. – Nie uczynił nic, co zasługiwałoby na dar mojej uwagi. – Rhuladowi brak subtelności potrzebnej, by dostrzec w twej powściągliwości coś innego niŜ słabość... – To jego wina, nie moja! – Chcesz, Ŝeby ślepy starzec przeszedł po kamieniach przez strumień bez niczyjej pomocy, Trull? Nie, musisz stać się dla niego przewodnikiem, aŜ wreszcie oczy jego umysłu dojrzą to, co wszyscy inni widzą. – Jeśli wszyscy inni to widzą – skontrował Trull – to jego oskarŜenia nie znajdą posłuchu i mam rację, Ŝe je ignoruję. – Bracie, Rhulad nie jest jedynym, któremu brak subtelności. – Czy więc pragniesz, Fear, by synowie Tornada Sengara stali się sobie wrogami? – Rhulad nie jest wrogiem ani twoim, ani Ŝadnego spośród Edur. Jest młody i Ŝądny krwi. Ty równieŜ kroczyłeś kiedyś tą ścieŜką. Proszę cię, byś przypomniał sobie owe czasy. To nie jest odpowiednia chwila, by zadawać rany, po których z pewnością zostaną blizny. A dla wojownika, który jeszcze nie przelał krwi, wzgarda jest najcięŜszą z ran. Trull skrzywił się. – Dostrzegam prawdę w twych słowach, Fear. Spróbuję pohamować swą obojętność. Jego brat zignorował sarkazm ukryty w tych słowach. – Rada spotyka się w cytadeli, bracie. Czy wejdziesz u mego boku do królewskiej komnaty? – To dla mnie zaszczyt, Fear – odparł udobruchany Trull. Odwrócili się od czarnych wód i nie zauwaŜyli jasnoskrzydłej sylwetki, która przemknęła nad leniwymi falami nieopodal brzegu. *** Przed trzynastu laty Udinaas był młodym marynarzem, juŜ trzeci rok odpracowującym dług swej rodziny u kupca Intarosa z Trate, które leŜało najdalej na północy ze wszystkich miast Letheru. Był na pokładzie wielorybniczego statku Impet, który wracał właśnie z wód Benedów. Zakradli się tam pod osłoną nocy, zabili trzy samice i holowali ich ciała na neutralne Rowy połoŜone na zachód od Zatoki Calach,

gdy nagle dostrzegli pięć ścigających ich k’orthanów Hirothów. Do zguby przywiodła ich chciwość kapitana, który nie chciał porzucić zdobyczy. Udinaas świetnie pamiętał przeraŜenie na twarzach oficerów, w tym równieŜ kapitana, w chwili gdy zostali przywiązani do jednego z wielorybów, by oddać ich rekinom i dhenrabim. Następnie sprowadzono ze statku prostych marynarzy. Zabrano z niego równieŜ wszystko, co było zrobione z Ŝelaza i co przyciągnęło spojrzenie Edur. Na koniec na Impet poszczuto widma cienia, które poŜarły i rozerwały na strzępy martwe drewno letheryjskiego statku. Gdy juŜ było po wszystkim, pięć wykonanych z czarnodrewna k’orthanów oddaliło się, ciągnąc za sobą dwa martwe wieloryby. Trzeciego zostawiły zabójcom z głębin. Nawet wówczas Udinaas z obojętnością przyjął makabryczny los, który spotkał kapitana i oficerów. Urodził się z długiem, podobnie jak jego ojciec, i jego ojciec przed nim. Dług i niewolnictwo były synonimami. śycie niewolnika wśród Hirothów nie było przy tym szczególnie cięŜkie. Nagrodą za posłuszeństwo była ochrona, ubranie i dach nad głową, zapewniający osłonę przed deszczem i śniegiem, a do niedawna takŜe dostatek Ŝywności. Do licznych zadań Udinaasa w domu Sengarów naleŜała między innymi naprawa sieci rybackich z czterech knarri – łodzi będących własnością tego szlachetnego rodu. PoniewaŜ był kiedyś marynarzem, nie pozwalano mu opuszczać lądu. Wiązanie sieci oraz mocowanie balastu na plaŜy na południe od ujścia rzeki były jedynymi czynnościami, które dawały mu szansę zbliŜenia się do otwartego morza. Co prawda i tak nie pragnął uciec od Edur. W wiosce przebywało mnóstwo niewolników i wszyscy oni rzecz jasna byli Letheryjczykami, nie brakowało mu więc towarzystwa ziomków, nawet jeśli nie byli zbyt zadowoleni ze swego Ŝycia. Przyjemności letheryjskiej cywilizacji nie były wabikiem wystarczającym, by skłonić go do podjęcia próby ucieczki – która zresztą i tak była niemal niemoŜliwa – poniewaŜ pamiętał, Ŝe oglądał takie przyjemności, ale nigdy nie miał okazji z nich korzystać. Na koniec, Udinaas nienawidził morza z pasją, która wcale nie osłabła od czasów, gdy był marynarzem. W dogasającym świetle dnia zauwaŜył dwóch najstarszych synów Tornada Sengara, którzy stali na plaŜy po drugiej stronie ujścia rzeki. Nie zdziwiła go treść ich cichej, ledwie słyszalnej rozmowy. Letheryjskie statki uderzyły znowu. Te wieści rozeszły się wśród niewolników, nim jeszcze młody Rhulad zdąŜył dojść do cytadeli. Jak naleŜało się spodziewać, zwołano radę. Udinaas był przekonany, Ŝe niedługo dojdzie do rzezi, przeraŜającego połączenia zbrojnej w Ŝelazo wojowniczości i czarów, którym charakteryzowało się kaŜde starcie z Letheryjczykami na południu. Prawdę mówiąc, Ŝyczył swym panom szczęśliwych łowów. Foki ukradzione przez Letheryjczyków oznaczały dla Edur groźbę głodu, a gdy nadchodził głód, pierwsi zawsze cierpieli niewolnicy.

Udinaas świetnie rozumiał swoich rodaków. Dla Letheryjczyków liczyło się wyłącznie złoto. Złoto i posiadanie go definiowało w ich oczach cały świat. Władza, status, poczucie własnej wartości i szacunek innych – wszystko to moŜna było nabyć za pieniądze. W gruncie rzeczy to więzy długu łączyły królestwo w całość. To na nich opierały się stosunki między obywatelami. Ich cień padał na kaŜdy uczynek, kaŜdą decyzję. Te podstępne łowy na foki były pierwszym ruchem w planie, którego Letheryjczycy uŜywali juŜ kto wie jak wiele razy, przeciwko kaŜdemu plemieniu mieszkającemu za granicami ich państwa. Byli przekonani, Ŝe Edur niczym się nie róŜnią od ich poprzednich ofiar. Ale oni są inni, wy głupcy. Tak czy inaczej, do następnego ruchu dojdzie na Wielkim Spotkaniu. Udinaas podejrzewał, Ŝe król-czarnoksięŜnik i jego doradcy, choć nie brakowało im sprytu, wpadną w tę pułapkę jak ślepi starcy. Niepokoiła go myśl o tym, co wydarzy się później. Jak niesione falą pisklęta, mieszkańcy obu królestw zmierzali prosto na głębokie, niebezpieczne wody. Minęło go truchtem trzech niewolników rodziny Buhnów, niosących na ramionach wiązki wodorostów. – Piórkowa Wiedźma będzie dziś rzucać, Udinaas! – zawołał jeden z nich. – Gdy tylko zbierze się rada. Udinaas zaczął układać sieć na suszarce. – Przyjdę, Hulad. Trzech męŜczyzn opuściło plaŜę i Udinaas znowu został sam. Spojrzał na północ i zobaczył, Ŝe Fear i Trull wchodzą na skarpę, kierując się ku tylnej bramie w palisadzie. Uporał się z siecią, schował narzędzia do koszyka i zamknął pokrywę. Nagle usłyszał za plecami łopot skrzydeł i wyprostował się, zaskoczony tym, Ŝe jakiś ptak lata tak długo po zachodzie słońca. Nad linią brzegu przemknął jasny kształt, który zaraz zniknął w ciemności. Letheryjczyk zamrugał, wytęŜając wzrok. Starał się przekonać samego siebie, Ŝe nie widział tego, co mu się zdawało, Ŝe widzi. To nie było to. Wszystko, tylko nie to. Przeszedł na obszar nagiego piasku po lewej stronie, przykucnął i pośpiesznie nakreślił przywołujący znak małym palcem lewej dłoni. Prawą uniósł do twarzy, zaciskając na krótką chwilę powieki drugim i trzecim palcem, by wyszeptać modlitwę. – Kłykcie zostały rzucone. Zbawco czuwaj nade mną dziś w nocy. Zbłąkany, czuwaj nad nami wszystkimi! Opuścił prawą dłoń i spojrzał na narysowany przez siebie znak.

– Wrono, a kysz! Szum wiatru, szept fal. A potem dobiegające z oddali krakanie. Udinaas wyprostował się z drŜeniem, złapał koszyk i pobiegł ku bramie. *** Królewska Sala Spotkań była wielką, okrągłą komnatą. Pnie czarnodrzew tworzące jej sufit sięgały wysoko w górę, ku połoŜonemu pośrodku szczytowi, przesłanianemu przez kłęby dymu. Szlachetnie urodzeni wojownicy, którzy nie przelali jeszcze krwi, stali pod ścianami, tworząc zewnętrzny krąg tych, którzy zebrali się tu na radę. BliŜej środka, na ławach z oparciami, zasiadały matrony – męŜatki i wdowy. Trzeci krąg tworzyły panny i narzeczone, siedzące ze skrzyŜowanymi nogami na niewyprawionych skórach. Krok przed nimi podłoga opadała na długość ramienia. W centralnym zagłębieniu z klepiskiem z ubitej ziemi zajęli miejsca wojownicy. W samym środku znajdowało się podwyŜszenie o średnicy piętnastu kroków. Stał na nim Hannan Mosag, król-czarnoksięŜnik. Pięciu ksiąŜąt, których wziął jako zakładników, siedziało wokół niego, zwracając twarze na zewnątrz. Trull zszedł w towarzystwie Feara do zagłębienia, by zająć miejsce wśród wojowników. Spojrzał w górę, na swego króla. Hannan Mosag był przeciętnego wzrostu i budowy. Na pierwszy rzut oka nie wyglądał zbyt imponująco. Twarz miał gładką, odrobinę bledszą niŜ większość Edur, a szeroko rozstawione oczy sprawiały, Ŝe wydawał się wiecznie czymś zdziwiony. Moc Hannana nie miała charakteru fizycznego. Tkwiła wyłącznie w jego głosie, który był niski i dźwięczny. KrólczarnoksięŜnik przykuwał uwagę słuchaczy, nawet gdy przemawiał cicho. Kiedy milczał, tak jak teraz, wydawało się, Ŝe jest królem tylko z przypadku, jakby zabłądził mimo woli na środek tej wielkiej komnaty i rozglądał się teraz wokół siebie z lekkim zdziwieniem na twarzy. Ubierał się tak samo jak inni wojownicy, pomijając brak trofeów. W końcu jego trofea – pierworodni synowie pięciu pokonanych wodzów – siedzieli wokół niego na podwyŜszeniu. Dokładniejsza obserwacja pozwalała dostrzec u króla-czarnoksięŜnika równieŜ inną oznakę władzy. Za jego plecami stał cień. Ogromny i groźny. W obu zakutych w stalowe rękawice dłoniach ściskał miecze, długie i niewyraźne, lecz śmiercionośne. Na głowie miał hełm, a płytowa zbroja nadawała jego ramionom kanciasty kształt. Widmo cienia, które było osobistym straŜnikiem Hannana Mosaga, nigdy nie spało. Trull pomyślał, Ŝe w postawie widma nie ma śladu niepewności. Tylko niewielu czarnoksięŜników potrafiło wyczarować podobne istoty, czerpiąc z siły Ŝyciowej własnego cienia. W tym milczącym, zawsze czujnym straŜniku płynęła potęŜna, surowa moc Kurald Emurlahn. Trull zatrzymał spojrzenie na tych zakładnikach, którzy spoglądali w jego stronę.

K’risnani. Nie tylko reprezentowali tu swych ojców, lecz równieŜ byli uczniami Hannana Mosaga, poznającymi sztukę czarów. Odebrano im dawne imiona. Ich mistrz potajemnie nadał im nowe, które następnie związał zaklęciami. Pewnego dnia wrócą do swych plemion jako wodzowie i ich lojalność wobec króla będzie niezachwiana. Na wprost Trulla siedział zakładnik z plemienia Merudów. Było to najliczniejsze z sześciu plemion i skapitulowało jako ostatnie. Merudowie zawsze utrzymywali, Ŝe poniewaŜ jest ich blisko sto tysięcy, z czego prawie czterdzieści to wojownicy, którzy juŜ przelali krew albo wkrótce ją przeleją, im właśnie naleŜy się pierwszeństwo pośród Edur. Mieli najwięcej wojowników i okrętów, a ich wódz nosił u pasa więcej trofeów niŜ ktokolwiek od wielu pokoleń. Dominacja powinna naleŜeć do Merudów. Tak teŜ zapewne by się stało, gdyby Hannan Mosag nie zapanował z nadzwyczajną biegłością nad tymi fragmentami Kurald Emurlahn, z których nadal moŜna było czerpać moc. Wódz Hanradi Khalag znacznie lepiej radził sobie z włócznią niŜ z rzucaniem zaklęć. Nikt oprócz Hannana Mosaga i Hanradiego Khalaga nie znał szczegółów ostatecznej kapitulacji. Do jej chwili Merudowie twardo bronili się przed siłami Hirothów oraz towarzyszącymi im kontyngentami wojowników z plemion Arapayów, Sollantów, Den-Rathów i Benedów. Rytualne ograniczenia w prowadzeniu wojny szybko się kruszyły, ustępując miejsca przeraŜającej brutalności zrodzonej z desperacji. StaroŜytne prawa znalazły się na krawędzi załamania. AŜ wreszcie, pewnej nocy, Hannan Mosag przedostał się, niezauwaŜony przez nikogo, do wioski wodza, a potem do jego długiego domu. I z pierwszym światłem okrutnego brzasku Menandore Hanradi Khalag skapitulował z całym swym ludem. Trull nie wiedział, co sądzić o uporczywie powtarzanych opowieściach, jakoby Hanradi nie rzucał juŜ cienia. Nigdy nie widział na oczy wodza Merudów. A jego pierworodny syn siedział teraz przed nim. Ogolono mu głowę, na znak przecięcia więzów łączących go z rodem, mozaika szerokich, głębokich blizn naznaczyła jego twarz cieniami, a pozbawione emocji oczy były nieustannie czujne, jakby obawiał się zamachu na króla-czarnoksięŜnika tutaj, w jego komnacie. Wszystkie olejowe lampy wiszące u wysokiego sufitu zamigotały jednocześnie. Zebrani znieruchomieli, wbijając wzrok w Hannana Mosaga. Choć król-czarnoksięŜnik nie podnosił głosu, jego głęboki tembr wypełnił całą, ogromną komnatę. Nikt nie musiał wytęŜać słuchu, Ŝeby zrozumieć słowa. – Rhulad, syn Tornada Sengara, wojownik, który jeszcze nie przelał krwi, przyniósł mi wieści od swego brata, Trulla Sengara. Ów wojownik wybrał się na brzegi Zatoki Calach w poszukiwaniu nefrytu i stał się tam świadkiem złowrogiego wydarzenia. Biegł do nas bez chwili odpoczynku przez trzy dni i dwie noce. – Hannan

Mosag zatrzymał spojrzenie na Trullu. – Stań u mego boku, Trullu Sengar, i przekaŜ nam swą opowieść. Wojownicy rozstąpili się przed Trullem, który ruszył utworzoną w ten sposób ścieŜką i wskoczył na podwyŜszenie, starając się ukryć fakt, Ŝe nogi uginają się pod nim ze zmęczenia. Wyprostował się, przeszedł między dwoma k’risnanami i stanął na prawo od króla-czarnoksięŜnika. Potem spojrzał na morze zwróconych ku górze twarzy i zrozumiał, Ŝe większość obecnych wie juŜ o tym, o czym miał ich zawiadomić. Ich twarze pomroczniały z gniewu i Ŝądzy zemsty. Tylko na niektórych było widać niepokój albo trwogę. – Oto słowa, które przynoszę radzie. Długozębe foki przybyły przedwcześnie na tereny godowe. Za płyciznami widziałem nieprzeliczone stada rekinów, a między nimi dziewiętnaście letheryjskich statków... – Dziewiętnaście! – zakrzyknęło chórem pół setki osób. Podobne naruszenie etykiety było czymś niezwykłym, niemniej jednak zrozumiałym. Trull odczekał chwilę, po czym zaczął mówić dalej. – Ich ładownie musiały być prawie pełne, gdyŜ zanurzały się głęboko, a woda wokół nich zrobiła się czerwona od krwi i wnętrzności. Łodzie łowieckie stały u burt wielkich statków. Zatrzymałem się tam tylko na pięćdziesiąt uderzeń serca, a widziałem setki martwych fok unoszonych na hakach ku wyciągającym się po nie rękom. Na płyciznach czekało dwadzieścia dalszych łodzi, a na plaŜy, wśród fok, chodziło siedemdziesięciu ludzi... – Czy cię zauwaŜyli? – zapytał jeden z wojowników. Wyglądało na to, Ŝe Hannan Mosag jest gotowy ignorować zasady – przynajmniej na razie. – ZauwaŜyli i przerwali rzeź... na chwilę. Widziałem, Ŝe poruszali ustami, ale nie słyszałem ich słów, bo zagłuszył je ryk fok, i widziałem teŜ, Ŝe się śmiali... Zebrani eksplodowali gniewem. Wojownicy zerwali się na nogi. Hannan Mosag uniósł rękę. Natychmiast zapanowała cisza. – Trull Sengar jeszcze nie skończył swej opowieści. Trull odchrząknął i skinął głową. – Widzicie mnie przed sobą, wojownicy, a ci z was, którzy mnie znają, wiedzą, Ŝe moją ulubioną bronią jest włócznia. Czy kiedykolwiek widzieliście mnie bez mej Ŝelaznotrzonkowej zabójczyni wrogów? Niestety, zostawiłem ją... w piersi tego, który roześmiał się pierwszy. Zebrani odpowiedzieli rykiem. Hannan Mosag połoŜył dłoń na ramieniu Trulla. Młody wojownik usunął się na bok. Król-czarnoksięŜnik przez chwilę przyglądał się twarzom zebranych, po czym

zaczął mówić: – Trull Sengar postąpił tak, jak na jego miejscu postąpiłby kaŜdy wojownik Edur. Jego czyn pokrzepił mnie na sercu. Ale teraz stoi przed nami bez broni. Trull zesztywniał pod naciskiem dłoni swego władcy. – Dlatego, gdy rozwaŜam tę kwestię, tak jak przystoi królowi – ciągnął Hannan Mosag – dochodzę do wniosku, Ŝe muszę zapomnieć o dumie i spojrzeć głębiej, dostrzec, co to oznacza. Ciśnięta włócznia. Zabity Letheryjczyk. Bezbronny Edur. W twarzach moich umiłowanych wojowników ujrzałem tysiąc ciśniętych włóczni, tysiąc zabitych Letheryjczyków i tysiąc bezbronnych Edur. Nikt się nie odezwał. Nikt nie wygłosił narzucającej się riposty: mamy duŜo włóczni. – Widzę w was głód zemsty. Letheryjscy rabusie muszą zginąć. Będzie to wstępem do Wielkiego Spotkania, gdyŜ Letheryjczycy pragnęli ich śmierci. Przewidzieli naszą reakcję. Tak właśnie wyglądają toczone przez nich gry. Czy uczynimy to, czego od nas chcą? Oczywiście. Na ich zbrodnię moŜe być tylko jedna odpowiedź. I tak właśnie, przez naszą przewidywalność, przysłuŜymy się ich niezgłębionym planom, które z pewnością poznamy na Wielkim Spotkaniu. Wszyscy zasępili się głęboko, nie kryjąc zmieszania. Hannan Mosag poprowadził ich na nieznajome obszary komplikacji. Przywiódł ich do początku nieznanej ścieŜki, a teraz, ostroŜnie, krok po kroku, chciał pójść z nimi dalej. – Rabusie zginą – podjął król-czarnoksięŜnik – ale Ŝaden z was nie przeleje ich krwi. Zrobimy to, czego się spodziewają, ale na sposób, jakiego sobie nie wyobraŜają. Nadejdzie jeszcze czas rzezi Letheryjczyków, tyle Ŝe nie dzisiaj. Obiecuję wam krew, moi wojownicy, ale jeszcze nie w tej chwili. Rabusie nie zasługują na zaszczyt śmierci z waszych rąk. Ich los przypieczętuje się wewnątrz Kurald Emurlahn. Trull Sengar zadrŜał mimo woli. W sali znowu zapadła cisza. – To będzie pełne odsłonięcie – ciągnął basem Hannan Mosag – i dokonają go moi k’risnani. Letheryjczyków nie uratuje Ŝadna broń ani zbroja. Ich magowie oślepną i stracą orientację. Nie będą w stanie przeciwstawić się temu, co po nich przybędzie. Rabusie zginą, a ich śmierć będzie pełna bólu i przeraŜenia. Narobią w portki ze strachu i będą płakali jak dzieci, a los ten wypisze się na ich twarzach, by mogli go stamtąd wyczytać ci, którzy ich odnajdą. Serce Trulla waliło jak szalone, a w ustach miał sucho jak na pustyni. Pełne odsłonięcie. Jaką to dawno zapomnianą moc udało się odkryć Hannanowi Mosagowi? Ostatniego pełnego odsłonięcia Kurald Emurlahn dokonał Scabandari Krwawooki, sam Ojciec Cień, nim jeszcze grota została rozbita. A tego rozbicia do dziś nie uleczono. Trull podejrzewał, Ŝe nigdy się to nie stanie. Niemniej jednak niektóre

fragmenty były większe i potęŜniejsze od innych. CzyŜby król-czarnoksięŜnik znalazł gdzieś nowy? *** Przed Piórkową Wiedźmą leŜały ceramiczne płytki, wyblakłe, spękane i poobtłukiwane. Rzucenie się dokonało, w tej samej chwili, gdy Udinaas wszedł do wypełnionej wirującymi w powietrzu pyłkami stodoły, by przynieść wieści o omenie – ostrzec młodą niewolnicę przed zapuszczaniem wzroku do Twierdz. Było juŜ jednak za późno. Stu Letheryjczyków zgromadziło się tu, by być świadkami tego wydarzenia – mniej niŜ zwykle, ale nie było to zaskakujące, jako Ŝe z pewnością wielu wojowników Edur rozkazało swym niewolnikom zająć się przygotowaniami do przewidywanej potyczki. Głowy odwróciły się, gdy Udinaas wszedł do kręgu, wbijając wzrok w Piórkową Wiedźmę. Jej dusza znajdowała się juŜ daleko na ŚcieŜce Twierdz. Dziewczyna opuściła głowę, dotykając podbródkiem zagłębienia między sterczącymi obojczykami. Jej gęste blond włosy opadały luźno, a przez drobne, dziecięce ciało przebiegały rytmiczne drŜenia. Piórkowa Wiedźma urodziła się w wiosce przed osiemnastu laty. To były niezwykłe, zimowe narodziny – niezwykłe dlatego, Ŝe przeŜyła – a jej talenty ujawniły się, nim skończyła cztery lata, gdy jej sny wróciły i przemówiły głosami przodków. Stare płytki Twierdz wykopano z grobu ostatniego Letheryjczyka w wiosce, który miał talent, i oddano dziecku. Nie było nikogo, kto mógłby nauczyć dziewczynkę tajemnic tych płytek, okazało się jednak, Ŝe nie potrzebowała nauk śmiertelników. Zapewniły je jej duchy przodków. Była słuŜącą Mayen i, gdy jej pani wyjdzie za Feara Sengara, zostanie własnością rodu Sengarów. A Udinaas był w niej zakochany. Rzecz jasna, beznadziejnie. Piórkowa Wiedźma poślubi któregoś z lepiej urodzonych letheryjskich niewolników, męŜczyznę, którego ród miał w Letheras tytuły i władzę. ZadłuŜony, taki jak Udinaas, nie mógł liczyć na podobną partię. Gdy tak stał, gapiąc się na nią, jego przyjaciel Hulad wyciągnął rękę, złapał Udinaasa za nadgarstek i pociągnął delikatnie w dół, aŜ przybysz usiadł ze skrzyŜowanymi nogami pośród innych świadków. Hulad nachylił się mu nad uchem. – Co ci dolega, Udinaas? – Rzuciła płytki... – Zaiste, i teraz czekamy, aŜ wróci z podróŜy. – Widziałem białą wronę. Hulad wzdrygnął się trwoŜnie.

– Na plaŜy. Błagałem Zbłąkanego o pomoc, ale bez skutku. Wrona wyśmiała moje słowa. Ich rozmowę podsłuchano i wśród świadków rozbiegły się fale szeptów. Wszystkich jednak uciszył nagły jęk Piórkowej Wiedźmy. Zebrani wbili w nią wzrok. Dziewczyna uniosła powoli głowę. Jej oczy były puste. Białka stały się czyste niczym lód skuwający górski strumień, a tęczówki i źrenice zniknęły. W przezroczystej głębi pływały dwie bliźniacze spirale bladego światła, pełgające na tle czerni Otchłani. Piękna jeszcze przed chwilą twarz dziewczyny wykrzywiła się w grymasie grozy, grozy Początku, duszy stojącej w obliczu nicości, w miejscu samotności tak dogłębnej, Ŝe jedyną moŜliwą odpowiedzią na nią wydawała się rozpacz. Było to jednak takŜe miejsce, w którym moc była myślą, a myśl migotała w Otchłani, w której nie było Twórców, zrodzona z ciał, które jeszcze nie powstały – albowiem tylko umysł był w stanie sięgnąć w przeszłość, tylko myśli mogły w niej mieszkać. Znalazła się w czasie przed powstaniem światów i teraz musiała ruszyć naprzód. By stać się świadkiem narodzin Twierdz. Udinaas, jak wszyscy Letheryjczycy, znał sekwencje i formy. Najpierw trzy Fundamenty, znane jako Budowniczowie Królestw. Ogień, bezgłośny krzyk światła, wirowy taniec gwiazd. Potem Dolmen, posępny i pozbawiony korzeni, unoszący się bez celu w pustce. A na ścieŜce tych dwóch sił Zbłąkany, twórca własnych, niepoznawalnych praw, który wciągał Ogień i Dolmen w gwałtowne wojny. Ogromne pogorzeliska, powtarzające się raz po raz wzajemne unicestwienie. Niekiedy, rzadko, obaj walczący zawierali jednak pokój. Ogień kąpał, ale nie palił, a Dolmen rezygnował z wędrówki i zapuszczał korzenie. I wtedy Zbłąkany tkał swój tajemniczy wątek, tworząc Twierdze. Lód. Eleint. Azath. Bestia. A między nimi pojawiały się pozostałe Fundamenty. Topór, Kłykcie, Klinga, Sfora, Wielokształtny i Biała Wrona. A potem, gdy królestwa uzyskały postać, spiralne światło przybierało na ostrości, odsłaniając ostatnią Twierdzę. Tę, która istniała, niedostrzegalna, od samego początku. Pusta Twierdza – serce letheryjskiego kultu – znajdowała się w samym centrum ogromnej spirali królestw. Była domem Tronu, który nie znał Króla, domem Wędrownego Rycerza oraz Kochanki, która nadal czekała samotna w swym łoŜu snów. Domem Obserwatora, który był świadkiem wszystkiego, oraz Włóczęgi, który patrolował granice niedostrzegalne nawet dla niego samego. Domem Zbawcy, którego wyciągniętej dłoni nikt nigdy nie ściskał. I wreszcie Zdrajcy, którego miłosny uścisk niszczył wszystko, czego się tknął. – Chodźcie ze mną do Twierdz. Wszyscy świadkowie westchnęli jak jeden mąŜ, nie mogąc się oprzeć temu

wygłoszonemu ospałym, zmysłowym tonem zaproszeniu. – Stoimy na Dolmenie. Pęknięta skała, podziurawiona przez roztrzaskanych kuzynów. Na jej powierzchni roi się od Ŝycia, tak małego, Ŝe umyka naszemu wzrokowi. śycia toczącego wieczne wojny. Klinga i Kłykcie. Jesteśmy pośród Bestii. Widzę Kościaną Grzędę, lepką od krwi, pokrytą warstwami duchowych wspomnień o niezliczonych uzurpatorach. Widzę Pradawnego. Nadal nie ma twarzy, nadal jest ślepy. I Staruchę, która mierzy koszt w gryzmołach będących śladami lewiatanów. Jasnowidza przemawiającego do obojętnych. Widzę Szamana, który szuka prawd pośród umarłych. I Łowcę, Ŝyjącego chwilą i nie dbającego o konsekwencje rzezi. I Tropiciela, który widzi znaki pozostawione przez nieznane i wędruje bezkresnymi ścieŜkami tragedii. Twierdza Bestii, tutaj, w tej dolinie, która jest zaledwie zadrapaniem na twardej skórze Dolmenu. Na Kościanej Grzędzie nikt nie siedzi. Chaos ostrzy kaŜdą broń, a zabijaniu nie ma końca. A z tego wiru wyłaniają się potęŜne istoty i rozlew krwi wykracza poza wszelkie granice. Na takie moce trzeba udzielić odpowiedzi. Zbłąkany powraca i rzuca nasiona w ziemię cięŜką od krwi. Tak oto powstaje Twierdza Azath. Śmiercionośne schronienie dla tyranów. Och, jakŜe łatwo jest ich zwabić. W ten sposób osiąga się równowagę. Ale to upiorna równowaga, nieprawdaŜ? Wojny nie ustają, choć znacznie tracą na intensywności i wreszcie wszystkie okrutne ścieŜki spotykają się w jednym miejscu. Głos dziewczyny brzmiał jak zerwane z uwięzi czary. Jego ostry, melodyjny ton hipnotyzował, poŜerał, otwierał szerokie panoramy w umysłach wszystkich, którzy go słuchali. Piórkowa Wiedźma oddaliła się od grozy Początku i w jej głosie nie było juŜ strachu. – Ale chód czasu sam w sobie jest więzieniem. Jesteśmy przykuci do marszu naprzód. Dlatego Zbłąkany powraca i powstaje Twierdza Lodu, wraz z jej sługami, którzy podróŜują przez królestwa, by toczyć walkę z czasem. Włóczęga, Łowczyni, Kształtujący, Tragarz, Dziecko i Nasienie. A na Tronie Lodu siedzi Śmierć, zakapturzony, oszroniony złodziej troski, który kruszy niespokojne kajdany śmiertelnego Ŝycia. To dar, ale nie ma w nim ciepła. A potem, by znowu osiągnąć równowagę, rodzą się Eleintowie i chaos obleka się w ciało. Ciało smoków. Włada nimi Królowa, która musi umierać raz po raz, zabijana przez kaŜde wydawane przez siebie na świat dziecko. I jej Konkubent, który nie kocha nikogo oprócz siebie. A potem Senior, sługa i straŜnik, skazany na wieczne poraŜki. Rycerz – miecz samego chaosu – strzeŜcie się jego ścieŜki! I Brama, która jest Oddechem. Wyval, smocze nasienie, i Pani, Siostra, Krwiopijca i Kształtujący ŚcieŜki. Srogie smoki. Została jeszcze jedna Twierdza... – Pusta Twierdza – wyszeptał Udinaas, a razem z nim inni słuchacze. Piórkowa Wiedźma uniosła nagle głowę, marszcząc czoło.

– Coś krąŜy nad Pustym Tronem. Nie widzę tego, ale to... krąŜy. Blada dłoń, odcięta i tańcząca... nie, to jest... Dziewczyna zesztywniała. Z ran na jej barkach trysnęły strumienie czerwieni. Uniosła się w powietrze. Świadkowie zerwali się z krzykiem i podbiegli do niej, wyciągając ręce. Było juŜ jednak za późno. Niewidzialne szpony zacisnęły się mocniej, a niewidzialne skrzydła załopotały w pełnym pyłków powietrzu stodoły. Poniosły Piórkową Wiedźmę w mrok pod łukowatym sufitem. Dziewczyna krzyknęła. Udinaas poczuł, Ŝe serce zabiło mu jak młotem. Przepchnął się przez tłum i dopadł drewnianych schodów prowadzących na stryszek. Gdy wdrapywał się po stromych, nieheblowanych stopniach, w ręce wbijały mu się drzazgi. Powietrze wypełniały krzyki Piórkowej Wiedźmy. Dziewczyna szamotała się w uścisku niewidzialnych szponów. PrzecieŜ wrony nie mają szponów... Wpadł na stryszek, potykając się na nierównych deskach. Nie spuszczał spojrzenia z Piórkowej Wiedźmy. Gdy znalazł się krok przed krawędzią, wyskoczył w górę i przemknął nad głowami zebranego na dole tłumu, wyciągając przed siebie ręce. Jego celem był wir powietrza tańczący nad dziewczyną. Tam właśnie znajdowała się niewidzialna istota. Gdy juŜ tam dotarł, zderzył się gwałtownie z masywnym, pokrytym łuską ciałem. Owinął mocno ręce wokół muskularnego, lepkiego tułowia, czując, jak okładają go błoniaste skrzydła. Usłyszał wściekły syk i nagle na jego lewym barku zacisnęła się szczęka. Ostre jak igły zęby przebiły skórę, zagłębiając się w mięśniach. Udinaas stęknął głośno. Wyval, nasienie Eleintów... Lewą ręką sięgnął po hak od sieci wiszący u jego pasa. Bestia rozszarpała mu bark. Trysnęła zeń krew. Wymacał wytarty, drewniany uchwyt narzędzia i wyszarpnął zza pasa hak. Jego wewnętrzna powierzchnia była ostra jak brzytwa, by umoŜliwić przycinanie węzłów. Odwrócił się, zaciskając zęby z bólu wywołanego przez jaszczurcze szczęki rozdzierające na strzępy jego bark, i uderzył z całej siły w dół, w miejsce gdzie powinna być noga Wyvala. Trafił w coś i szarpnął ostro hakiem, przecinając ścięgna. Stworzenie wrzasnęło z bólu. I wypuściło Piórkową Wiedźmę. Dziewczyna runęła w kłębowisko wyciągających się po nią ramion. Szpony uderzyły w pierś Udinaasa, przebijając skórę. Ciął po raz drugi, zadając głęboką ranę. Noga zadrŜała spazmatycznie. Paszcza zamknęła się znowu, tym razem na jego szyi.

Hak wypadł z osłabłej dłoni Udinaasa. Usta i nos rannego wypełniła krew. Przed jego oczyma tańczyła ciemność. Usłyszał, Ŝe Wyval wrzasnął po raz kolejny, tym razem z przeraŜenia i bólu. Dźwięk emanujący z jego nozdrzy owiewał plecy męŜczyzny. Szczęki zwolniły uchwyt. Udinaas spadł na ziemię. I nie wiedział juŜ nic więcej. *** Gdy wszyscy wychodzili kolejno z sali, Hannan Mosag połoŜył dłoń na ramieniu Trulla. – Zostań – wyszeptał. – Twoi bracia niech teŜ zostaną. Trull śledził wzrokiem oddalających się grupkami wojowników. Byli zaniepokojeni. Gdy spoglądali po raz ostami na króla-czarnoksięŜnika i jego k’risnanów, na wielu zawziętych obliczach pojawiała się trwoga. Fear podszedł do podwyŜszenia, a Rhulad podąŜył za nim. Z twarzy najstarszego z braci nie sposób było niczego odczytać, co nie stanowiło niespodzianki, natomiast Rhulad nie mógł ustać w miejscu. Ciągle kręcił głową na wszystkie strony, a jego dłoń tańczyła na gałce miecza, który wisiał mu u pasa. Po kilkunastu uderzeniach serca zostali sami. – Spójrz na mnie, Trullu Sengar – zaczął Hannan Mosag. – Chciałbym, Ŝebyś zrozumiał, Ŝe nie było moim zamiarem krytykować twój gest. Ja równieŜ cisnąłbym włócznią w Letheryjczyka w odpowiedzi na jego drwiny. Wykorzystałem cię szpetnie i teraz cię za to przepraszam. – Nie ma za co, panie – odparł Trull. – Cieszę się, Ŝe mój czyn stał się dla ciebie fundamentem budowli, która pozwoliła ci zmienić opinię rady. Król-czarnoksięŜnik uniósł głowę. – Fundamentem. – Uśmiechnął się, ale był to wymuszony uśmiech. – W takim razie nie będziemy juŜ więcej o tym mówić, Trullu Sengar. – Przeniósł spojrzenie na Rhulada. – Rhuladzie Sengar, wojowniku, który jeszcze nie przelał krwi – podjął nieco twardszym tonem – rozmawiasz teraz ze mną, poniewaŜ jesteś synem Tornada... a ja potrzebuję jego wszystkich synów, w tym równieŜ ciebie. Chcę, Ŝebyś mnie słuchał, a nie wyraŜał swe zdanie. Rhulad skinął głową z nagle pobladłą twarzą. Hannan Mosag przeszedł między dwoma k’risnanami, którzy cały czas pełnili straŜ na podwyŜszeniu, i opuścił je, prowadząc za sobą trzech synów Tornada. – Jak rozumiem, Binadas znowu wyruszył na wędrówkę. On nigdzie nie zapuszcza korzeni, czyŜ nie tak? Ach cóŜ, to go w niczym nie umniejsza. Kiedy wasz brat wróci, będziecie musieli powtórzyć mu to, co wam teraz powiem.

Weszli do prywatnej komnaty króla-czarnoksięŜnika. Nie było w niej Ŝony ani Ŝadnych niewolników. Hannan Mosag Ŝył prosto. Jego jedynym towarzyszem był pełniący przy nim straŜ cień. W surowo urządzonej komnacie znajdowało się niewiele sprzętów. – Przed trzema księŜycami – zaczął król-czarnoksięŜnik, zwracając się ku nim – gdy zasnąłem, moja dusza wyruszyła na wędrówkę i była świadkiem wizji. Znalazłem się na pokrytej śniegiem i lodem równinie, daleko za ziemiami Arapayów, na północny wschód od Głodnego Jeziora. Na ziemi zamarłej w wiecznym bezruchu wyrosło coś nowego. Były to gwałtowne narodziny czegoś surowego i trudnego. Iglicy lodu. A moŜe lodowej włóczni. Nie mogłem się do niej zbliŜyć, ale wyrastała wysoko ponad śnieg, lśniąc oślepiającym blaskiem w promieniach słońca. Mimo to w jej sercu czaiło się coś mrocznego. – Hannan Mosag wpatrzył się w pustkę. Trull uświadomił sobie z dreszczem, Ŝe król znowu znalazł się w tym zimnym, smętnym miejscu. – To dar. Dla Edur. Dla króla-czarnoksięŜnika. Hannan Mosag umilkł. Nikt się nie odzywał. Nagle król-czarnoksięŜnik wyciągnął rękę i złapał Feara za ramię, przeszywając starszego brata Trulla ostrym spojrzeniem. – Czterej synowie Tornada Sengara powędrują w tamto miejsce i przyniosą mi ów dar. MoŜecie zabrać ze sobą dwóch innych. Widziałem w swej wizji ślady sześciu osób wiodące ku tej lodowej iglicy. – Theradas i Midik Buhn – zdecydował Fear. Król-czarnoksięŜnik skinął głową. – Tak, to dobry wybór. Fearze Sengar, mianuję cię dowódcą tej wyprawy. Jesteś wyrazicielem mojej woli i naleŜy ci się posłuch. Ani tobie, ani Ŝadnemu z wojowników nie wolno dotykać daru. Ciało Ŝadnego z was nie moŜe się z nim zetknąć. Zrozumiano? Wydobądźcie go z iglicy, owińcie w skóry, jeśli tylko będzie to moŜliwe, i wróćcie z nim tutaj. Fear skinął głową. – Zrobimy, jak nam rozkazałeś, panie. – Znakomicie. – Hannan Mosag omiótł spojrzeniem trzech braci. – Wielu sądzi, Ŝe zjednoczenie plemion było moim jedynym celem jako wodza Hirothów. Być moŜe wy równieŜ tak uwaŜacie. Synowie Tornada, dowiedzcie się, Ŝe to zaledwie początek. Nagłe w komnacie pojawił się ktoś nowy. Król i bracia jednocześnie wyczuli jego przybycie. Odwrócili się w stronę wejścia. Stał w nim k’risnan. Hannan Mosag skinął głową. – Niewolnicy mieli dziś noc pełną wraŜeń – mruknął. – Chodźcie wszyscy.

*** Widma cienia zgromadziły się wokół jego duszy, albowiem dusza była wszystkim, co z niego zostało, nieruchoma i bezbronna, widząca bez oczu, czująca bez ciała. Niewyraźne, podobne do zwierząt postacie krąŜyły wokół niego, kłapiąc zębami, niczym psy, które otoczyły Ŝółwia. Te duchy cienia były głodne, ale coś je powstrzymywało, jakiś mocno zakorzeniony zakaz. Szturchały go i szarpały, ale nie robiły nic więcej. Rozproszyły się niechętnie, wyczuwając, Ŝe coś, czy raczej ktoś, się zbliŜa. Udinaas poczuł u swego boku ciepłą, osłaniającą go obecność. Piórkowa Wiedźma. Była zdrowa, jej twarz promieniała. Przyjrzała mu się z pytającym wyrazem w szarych oczach. – Synu długu – odezwała się z westchnieniem. – Mówią, Ŝe to ty mnie uwolniłeś. Mimo Ŝe Wyval szarpał twoje ciało. Nie dbałeś o to. – Przyglądała mu się jeszcze przez chwilę. – Twoja miłość wypala mi oczy – stwierdziła wreszcie. – Co mam począć z tą prawdą? Przekonał się, Ŝe jest w stanie mówić. – Nic nie rób, Piórkowa Wiedźmo. Wiem, Ŝe to nie moŜe się stać. Nie wyrzeknę się tego brzemienia. – Tak. Widzę to. – Co się stało? Czy umieram? – Byłeś bliski śmierci. Uruth, Ŝona Tornada Sengara udzieliła odpowiedzi na twe... cierpienia. Zaczerpnęła mocy z Kurald Emurlahn i przepędziła Wyvala. A teraz trudzi się nad uzdrowieniem nas obojga. LeŜymy obok siebie na mokrej od krwi ziemi. Nieprzytomni. Zdumiewa ją nasza niechęć do powrotu. – Niechęć? – Przekonała się, Ŝe trudno jej jest uzdrowić nasze rany. Opieram się jej, za nas oboje. – A dlaczego? – Dlatego Ŝe niepokoję się o nią. Uruth nic nie czuje. Wydaje się jej, Ŝe jej moc jest czysta. Ale w rzeczywistości jest... skaŜona. – Nie rozumiem. Mówiłaś, Ŝe to Kurald Emurlahn... – Bo tak jest. Ale utraciła czystość. Nie wiem, jak to się stało, ale zaszła w niej zmiana. Zmieniła się dla wszystkich Edur. – I co mamy zrobić? Westchnęła. – Na razie wrócić. Posłuchać jej rozkazu. Wyrazić wdzięczność za jej interwencję, za uzdrowienie naszych rozszarpanych ciał. A w odpowiedzi na liczne pytania, które nam zada, moŜemy rzec niewiele. Nie wiedzieliśmy, co się dzieje.

Walczyliśmy z nieznanym demonem. Panował chaos. A o tej rozmowie nie powiesz jej nic, Udinaas. Zrozumiałeś? – Zrozumiałem. Wyciągnęła rękę i poczuł, Ŝe uścisnęła jego dłoń – nagle uleczoną – i do jego ciała napływa jej ciepło. Usłyszał bicie własnego serca, które oŜywiło się w odpowiedzi na ten dotyk. A takŜe drugie serce, odległe, lecz coraz bliŜsze, które biło tym samym rytmem. Nie było to jednak serce dziewczyny i Udinaasem zawładnęła groza. *** Matka odsunęła się od niego. Mars na jej czole znikał powoli. – Wracają – stwierdziła. Trull popatrzył na dwoje leŜących. Udinaas był niewolnikiem z ich domu, a dziewczyna jedną ze słuŜących Mayen, zwaną Piórkową Wiedźmą ze względu na jej talent wróŜbitki. Wokół dziur pozostawionych przez zęby w ich koszulach było jeszcze widać plamy krwi, ale rany zdąŜyły się juŜ zasklepić. Na piersi Udinaasa widać było teŜ inną krew – złotą i wciąŜ jeszcze błyszczącą. – Powinienem zabronić tego rzucania – warknął Hannan Mosag. – Pozwalanie na uŜycie letheryjskich czarów w środku naszej wioski to niebezpieczna pobłaŜliwość. – Ale to ma pewną wartość, wielki królu – zauwaŜyła Uruth. Trull widział, Ŝe jego matka nadal jest niespokojna. – A mianowicie jaką, Ŝono Tornada? – To ostrzeŜenie, wielki królu, i lepiej, Ŝebyśmy go wysłuchali. Hannan Mosag wykrzywił twarz. – Ten męŜczyzna ma na koszuli krew Wyvala. Czy jest zakaŜony? – Niewykluczone – przyznała Uruth. – Znaczna część tego, co u Letheryjczyków uchodzi za duszę, jest ukryta przed moją sztuką, wielki królu. – Ta skaza prześladuje nas wszystkich, Uruth – rzekł król-czarnoksięŜnik, zwracając się do niej prawdziwym imieniem, co było wielkim zaszczytem. – Trzeba go przez cały czas obserwować – ciągnął, spoglądając na Udinaasa. – Jeśli ma w sobie krew Wyvala, prawda prędzej czy później wyjdzie na jaw. Czyją jest własnością? Tornad Sengar odchrząknął. – Moją, królu-czarnoksięŜniku. Hannan Mosag zmarszczył brwi. Trull wiedział, Ŝe król-czarnoksięŜnik myśli o swym śnie i o podjętej przez siebie decyzji wplecenia w wątek swej opowieści rodziny Sengarów. Na świecie zdarzało się niewiele przypadków. – Ta Piórkowa Wiedźma naleŜy do Mayen, tak? – zapytał twardszym głosem – Powiedz mi, Uruth, czy wyczułaś jej moc, kiedy ją uzdrawiałaś?

Matka Trulla pokręciła głową. – Nie była zbyt imponująca. Albo... – Albo co? Uruth wzruszyła ramionami. – Albo dziewczyna dobrze ją ukrywa, mimo Ŝe jest ranna. A jeśli tak jest, to jej moc przerasta moją. To niemoŜliwe. Ona jest Letheryjką. Niewolnicą, która jest jeszcze dziewicą. Chrząknięcie Hannana Mosaga wyraŜało podobną opinię. – Zaatakował ją Wyval i najwyraźniej zapanowanie nad tym stworzeniem dalece przekraczało jej moŜliwości. Nie, dziecko popełniło błąd. Jest źle wyszkolone, nieświadome ogromu wszystkiego, czym próbuje się bawić. Spójrzcie, dopiero odzyskuje przytomność. Piórkowa Wiedźma rozchyliła powieki. W jej oczach widać było niewiele zrozumienia, które w dodatku szybko ustąpiło miejsca zwierzęcemu strachowi. Hannan Mosag westchnął. – Przez pewien czas nie będzie dla nas uŜyteczna. Zostawcie ją pod opieką Uruth i innych Ŝon. – Spojrzał na Tornada Sengara. – Kiedy Binadas wróci... Tornad skinął głową. Trull zerknął na Feara. Za plecami jego brata klęczeli niewolnicy, którzy byli świadkami rzucania. Zamarli w bezruchu, przyciskając czoła do ziemi, juŜ od chwili przybycia Uruth. Wydawało się, Ŝe twarde spojrzenie starszego brata Trulla spoczęło na czymś, czego nikt poza nim nie widział. Kiedy Binadas wróci... synowie Tornada wyruszą w drogę. Na lodowe pustkowia. Udinaas jęknął. Król-czarnoksięŜnik zignorował to i wyszedł ze stodoły. Dwaj k’risnani szli u jego boków, a strzegący go cień posuwał się krok za nim. U wyjścia przeraŜające widmo zatrzymało się z własnej inicjatywy i obejrzało za siebie – choć nie sposób było określić, na kogo skierowało bezkształtne oczy. Udinaas jęknął po raz drugi. Trull zauwaŜył, Ŝe członki niewolnika drŜą. Widmo zniknęło.

Rozdział drugi

Umiłowana tych odcisków stóp, Kochanka śladu, który Przed chwilą zostawił, albowiem ścieŜka, którą wędruje, biegnie między nami wszystkimi. Słodki smak utraty karmi wszystkie górskie strumienie, Lód spływa do mórz ciepłych jak krew, nizając cienką nić naszych snów. Bo tam, gdzie ją prowadzi, zostawił swe kości, A ścieŜka, którą kroczy, jest ciałem bez Ŝycia, morze zaś nic nie pamięta. Ballada o staroŜytnych Twierdzach Rybak kel Tath Spojrzenie za plecy. W mgiełce ciągnącej się daleko w dole, gdzieś na zachodzie, migotał wewnętrzny brzeg Zatoczki RubieŜowej. Blade niebo odbijające się w tafli wody maskowało czerń jej bezdennej czeluści. Ze wszystkich pozostałych stron, pomijając kamienistą ścieŜkę za plecami Seren Pedac, wznosiły się wyszczerbione turnie. Ich ośnieŜone szczyty lśniły złotym blaskiem w promieniach słońca, którego nie widziała z połoŜonego na południe od przełęczy miejsca, gdzie przystanęła. Wiatr niósł ze sobą odór lodu, utrzymujące się jeszcze tchnienie zimy, woń mroźnego rozkładu. Otuliła się szczelniej futrem i odwróciła, by zobaczyć, jak posuwa się naprzód wędrująca za nią karawana. Trzy wozy o pełnych kołach kołysały się z głośnym skrzypieniem. Wokół nich tłoczyły się grupy rozebranych do pasa Nereków. Ci, którzy szli przed wozami,

ciągnęli liny, a podąŜający za nimi podkładali blokady pod koła, Ŝeby ocięŜałe wehikuły nie staczały się po ścieŜce. W tych wozach, poza innym towarami, znajdowało się dziewięćdziesiąt wlewków Ŝelaza, po trzydzieści w kaŜdym pojeździe. Oczywiście, nie była to sławna letheryjska stal, której sprzedaŜ za granicę była zabroniona, niemniej jednak był to drugi pod względem jakości dostępny na rynku produkt: hartowana, węglowa stal niemal całkowicie wolna od zanieczyszczeń. KaŜdy wlewek dorównywał długością górnej kończynie Seren i był od niej dwukrotnie grubszy. Powietrze było tu rzadkie i panował dotkliwy ziąb, a mimo to Nerecy pracowali półnadzy, a z ich śliskich od potu ciał buchała para. Jeśli blokada zawiedzie, pierwszy w szeregu członek plemienia rzuci się pod koło. Buruk Blady płacił im za to dwa doki dziennie. Seren Pedac była jego poręczycielką. Przyznano jej prawo wstępu na terytorium Edur jako jednej z siedmiu osób uhonorowanych w ten sposób w ostatnim traktacie. śaden kupiec nie mógł wjechać na ziemie Edur bez przewodnictwa poręczyciela. Oferty składane Seren i pozostałej szóstce sięgały bardzo wysokich sum. Buruk zaoferował najwięcej i posiadał ją teraz na własność. Czy raczej posiadał jej usługi jako przewodniczki i poszukiwaczki – róŜnica, na którą zwracał z kaŜdą chwilą mniej uwagi. Był to juŜ jednak szósty rok kontraktu. Zostały tylko cztery. Być moŜe. Odwróciła się do przodu, spoglądając na przełęcz. Wspięli się dopiero niespełna sto kroków ponad linię drzew. WzdłuŜ wyboistej ścieŜki rosły sięgające kolan, kilkusetletnie karłowate dęby i świerki. Ogromne głazy, przywleczone tu przez lód w minionych epokach, pokrywała warstewka mchów i porostów. Tu i ówdzie, w ocienionych miejscach, utrzymywały się jeszcze połacie śniegu. Tutaj wiatr nie poruszał niczym – ani niskimi, sękatymi świerkami, ani nawet krzywymi, bezlistnymi gałęziami dębów. W obliczu takiego bezruchu pozostawało mu jedynie smętne zawodzenie. Pierwszy wóz wytoczył się ze stukotem na równą drogę za plecami Seren. Nerecy pociągnęli go szybko naprzód, pokrzykując do siebie w swym języku, minęli poręczycielkę i zabezpieczyli pojazd, Ŝeby się nie zsunął. Następnie pobiegli pomóc swym współplemieńcom, którzy nadal gramolili się pod górę. Zaskrzypiały drzwi i z pierwszego wozu wyszedł Buruk Blady. Kupiec rozstawił szeroko nogi, jakby próbował sobie przypomnieć, jak się utrzymuje równowagę, targany wiatrem odwrócił się od lodowatego podmuchu, uniósł rękę, by przytrzymać na głowie obszytą futrem czapkę, i mrugając, popatrzył na Seren Pedac. – KaŜę wytrawić ten obraz na kościach mojej czaszki, błogosławiona

poręczycielko! Razem z całą masą innych, rzecz jasna. To futro barwy umbry, majestatyczna, pierwotna gracja, z jaką tu stoisz. Ogorzały majestat twego profilu, tak zgrabnie wytrawiony przez te dzikie góry. Hej ty, Nereku! Znajdź waszego brygadzistę. Rozbijemy tu obóz. Trzeba przygotować posiłki. Wyładujcie te wiązki drewna z trzeciego wozu. Chcę, Ŝebyście rozpalili ognisko w tym samym miejscu co zwykle. Bierzcie się do roboty! Seren Pedac postawiła plecak na ziemi i oddaliła się ścieŜką od reszty grupy. Wicher szybko uniósł ze sobą słowa Buruka. Po trzydziestu krokach Seren dotarła do pierwszej ze starych świątyń. ŚcieŜka rozszerzała się tu, po obu jej stronach było widać dwie gładkie płaszczyzny odsłoniętej skały macierzystej, a zbocza gór ociosano tak, by stały się pionowe. Na płaskich miejscach ułoŜono głazy, które tworzyły zarys statków naturalnej wielkości. Uniesione dziób i rufę znaczyły ustawione pionowo menhiry. Kamienie dziobu wyrzeźbiono na podobieństwo boga Edur, Ojca Cienia, lecz z czasem wiatr zatarł szczegóły. Cokolwiek znajdowało się niegdyś w tych statkach, dawno juŜ zniknęło, choć powierzchnię skały wewnątrz nich nadal pokrywały dziwne plamy. W pionowych skalnych ścianach równieŜ zachowały się ślady dawnej mocy. Były gładkie i czarne, a takŜe półprzeźroczyste niczym cienka warstewka przydymionego obsydianu. W środku poruszały się jakieś kształty. To wyglądało tak, jakby góry były puste w środku, jakby kaŜda ze ścian była czymś w rodzaju okna, ukazującego tajemniczy, wieczny świat w ich wnętrzu. Świat niezwaŜający na nic, co go otacza, ukryty za granicami z nieprzeniknionego kamienia, ślepy albo obojętny na te niezwykłe szyby. Półprzeźroczysty obsydian nie pozwalał Seren skupić spojrzenia na poruszających się po drugiej stronie kształtach. Przechodziła tędy juŜ chyba ze czterdzieści razy i zawsze wyglądało to tak samo. Ta tajemnica stanowiła jednak dla niej nieodparty wabik, który przyciągał ją tu raz po raz. Ominęła ostroŜnie rufę zbudowanego z głazów statku i podeszła do wschodniej szyby. Zdjęła z prawej dłoni rękawicę na futrze i dotknęła gładkiej, kamiennej powierzchni. Była ciepła, wypijała sztywność z palców, łagodziła ból w stawach. To była tajemnica Seren. Odkryła te uzdrowicielskie moce, gdy po raz pierwszy dotknęła skały. śycie w tej niegościnnej krainie pozbawiło jej ciało jędrności. Kości stały się kruche, zniekształcone od bólu. Pod stopami ciągle miała skałę i przy kaŜdym kroku jej kręgosłupem targały wstrząsy. Zanim Nerecy uklękli przed letheryjskim królem, ich plemię Ŝyło w najdalej wysuniętej na wschód części gór. Wierzyli, Ŝe są potomstwem kobiety i węŜa, i Ŝe ten wąŜ nadal mieszka w ich ciałach, w wygiętym delikatnie kręgosłupie, a biegnący w górę stos kręgów ukrywa jego głowę w samym

środku mózgu. Góry jednak nienawidziły węŜa i pragnęły ściągnąć go na ziemię, by znowu musiał pełzać na brzuchu, wsuwać się w szczeliny i owijać wokół kamieni. Dlatego z upływem lat wąŜ był zmuszony coraz bardziej uginać karku, pochylać się i wyginać. Nerecy grzebali swych zmarłych pod płaskimi głazami. A przynajmniej robili to, dopóki królewski edykt nie zmusił ich do przyjęcia wiary w Twierdze. Teraz zostawiają ciała swych bliskich tam, gdzie ci padną. Nawet wyprowadzają się z chat. Choć minęło juŜ wiele lat, Seren Pedac nadal pamiętała z bolesną wyrazistością chwilę, gdy weszła na wzniesienie i po raz pierwszy ujrzała na własne oczy rozległy płaskowyŜ, na którym mieszkali Nerecy. Ich wioski utraciły wszelką odrębność, zlały się ze sobą, tworząc bezładny, przygnębiający chaos. Co trzecia czy co czwarta chata obróciła się w ruinę, stała się prowizorycznym grobowcem dla mieszkańców, którzy zmarli z powodu choroby, starości bądź teŜ naduŜycia alkoholu, białego nektaru albo durhangu. Dzieci wałęsały się bez opieki, a za nimi włóczyły się zdziczałe szczury skalne, które mnoŜyły się teraz swobodnie i z uwagi na liczne przenoszone choroby przestały się nadawać do jedzenia. Lud Nereków został zniszczony. Z tej otchłani juŜ się nie wydostaną. Ich ojczyzna stała się jednym wielkim cmentarzem, a letheryjskie miasta obiecywały jedynie dług i upadek. Nie oferowano im jednak współczucia. Letheryjski sposób Ŝycia był trudny, ale jedynie słuszny i cywilizowany. Dowodem na to stał się fakt, Ŝe ich cywilizacja kwitła, podczas gdy wszystkie pozostałe upadały albo pozostawały słabe i zacofane. Przenikliwy wicher nie docierał juŜ do Seren Pedac. Przepływało przez nią ciepło kamienia. Zamknęła oczy i oparła czoło o miłą w dotyku powierzchnię. Kto porusza się w jego wnętrzu? Czy są to duchy przodków Edur, jak utrzymują Hirothowie? Jeśli tak, to dlaczego nie widzą ich wyraźniej niŜ sama Seren? Zamazane postacie, krąŜące w tę i we w tę, zagubione jak nereckie dzieci w ich umierających wioskach. Seren miała własną opinię na ten temat i trzymała się jej, choć nie była przyjemna. To są straŜnicy daremności. Poręczyciele absurdu. Odbicia nas samych, na wieczność uwięzione w tańcu wiecznych powtórzeń. Po wieczność będą tylko niewyraźnymi sylwetkami, poniewaŜ to jest wszystko, co potrafimy ujrzeć, gdy spoglądamy na siebie, na swoje Ŝycie. WraŜenia, wspomnienia i doświadczenia, cuchnąca gleba, w której zakorzeniają się myśli. Blade kwiaty wyrastające pod pustym niebem.

Gdyby tylko mogła, zatopiłaby się w tej skalnej ścianie, by krąŜyć przez wieczność w towarzystwie owych bezkształtnych sylwetek i być moŜe od czasu do czasu wyglądać na zewnątrz, gdzie nie widziałaby karłowatych drzew, mchu, porostów ani przechodzących tędy niekiedy wędrowców. Nie, widziałaby tylko wiatr. Bezustannie zawodzący wiatr. *** Usłyszała jego kroki na długo przed tym, nim wszedł w krąg migotliwego światła. Ich odgłos obudził równieŜ Nereków, którzy przysiedli w półokręgu na granicy światła, skuleni pod wystrzępionymi futrami. Wszyscy wstali szybko i ruszyli w stronę, z której dobiegał miarowy odgłos. Seren Pedac cały czas wpatrywała się w płomienie. Dzięki temu rozrzutnemu marnotrawstwu drewna Buruk Blady mógł się cieszyć ciepłem, gdy upijał się systematycznie mieszaniną wina i białego nektaru. Usilnie starała się powstrzymać opadanie kącika ust, ów niepoŜądany, ironiczny grymas, który wyraŜał gorzką wesołość na myśl o zbliŜającym się spotkaniu dwojga złamanych serc. Burukowi Blademu wydano tajne instrukcje. Ich lista była tak długa, Ŝe mogłaby wypełnić cały zwój. Autorami owych instrukcji byli inni kupcy, spekulanci i urzędnicy. Seren podejrzewała, Ŝe znajdowali się wśród nich ludzie z Królewskiego Domostwa. Nie znała treści owych instrukcji, ale nie ulegało wątpliwości, Ŝe zabijają one jej pracodawcę. Buruk zawsze lubił wino, ale nie z dodatkiem uwodzicielskiego niszczyciela, jakim był biały nektar. Podczas tej podróŜy stał się on nowym paliwem dla dogasających płomieni duszy kupca i utonie on w nim równie niezawodnie, jak utonąłby w głębokich wodach Zatoczki RubieŜowej. Jeszcze cztery lata. Być moŜe. Nerecy otoczyli gościa gęstym tłumem. Ich głosy zlewały się ze sobą, tworząc niesamowicie brzmiący szept, zupełnie jakby byli czcicielami wznoszącymi modły do jakiegoś szczególnie deprymującego boga. Choć panujący poza kręgiem światła mrok ukrywał wydarzenia przed jej oczyma, Seren Pedac potrafiła sobie wyobrazić, co się tam dzieje. Starał się udzielić kaŜdemu z nich jakiejś – jakiejkolwiek – odpowiedzi, której nie moŜna by uznać za błogosławieństwo, i tylko jego oczy zdradzały skrępowanie, jakie budził w nim ten zalew uścisków. Pragnął im powiedzieć, Ŝe nie zasługuje na podobną cześć. śe jego Ŝycie było Ŝałosną serią niepowodzeń – podobnie jak ich Ŝycie. Wszyscy byli zagubieni w tym świecie o zimnym sercu. Pragnął im to powiedzieć, ale Hull Beddict nic nigdy nikomu nie mówił. A przynajmniej nic równie... otwarcie bolesnego. Buruk Blady uniósł głowę, słysząc nagłe poruszenie. Zamrugał sennie powiekami. – Kto idzie?

– Hull Beddict – odpowiedziała Seren Pedac. Kupiec oblizał wargi. – Dawny obserwator? – Tak. ChociaŜ nie radzę ci zwracać się do niego, uŜywając tego tytułu. JuŜ dawno temu zwrócił Królewską Trzcinę. – Ehe, i w ten sposób zdradził Letheryjczyków. – Buruk parsknął śmiechem. – Biedny, honorowy dureń. Honor wymaga hańby, czyŜ to nie zabawne? Widziałaś kiedyś górę lodową na morzu? Taka góra cieli się raz po raz pod nieustannym naciskiem zębów słonej wody. Tak jest. Uniósł butelkę i Seren zobaczyła, jak porusza się jego grdyka. – A hańba budzi w tobie pragnienie, Buruk? Opuścił butelkę i przeszył kobietę pełnym złości spojrzeniem. Potem uśmiechnął się krzywo. – Zasycha mi od niej w gardle, poręczycielko. Jestem jak tonący, który rozpaczliwie połyka powietrze. – Tyle Ŝe to nie powietrze, ale woda. Wzruszył ramionami. – To jedynie chwilowa niespodzianka. – Potem tonący się przyzwyczaja. – Tak jest, a w ostatnich chwilach gwiazdy unoszą się na niewidzialnych prądach. Hull Beddict zrobił dla Nereków, co tylko mógł, po czym wszedł w krąg blasku. Prawie dorównywał wzrostem Edur. Miał na sobie białe futro północnego wilka, a jego długie, splecione w warkocz włosy były niemal tak samo jasne. Słońce i silne wiatry nadały jego obliczu odcień wygarbowanej skóry. Oczy miał jasnoszare. Wydawało się, Ŝe ukryty za nimi człowiek zawsze przebywa myślą gdzieś indziej. Seren Pedac świetnie jednak wiedziała, Ŝe owym miejscem nie jest jego dom. Nie, jest tak samo zagubiony jak jego ciało, jak mięso i kości, które przed sobą widzimy. – Ogrzej się trochę, Hullu Beddict – zaproponowała. Przyjrzał się jej uwaŜnie z charakterystycznym dla siebie roztargnieniem – pozorna sprzeczność, moŜliwa wyłącznie dla niego. Buruk Blady roześmiał się głośno. – Niby po co? Zimno nie dociera do niego przez te futra. Jesteś głodny, Beddict? Spragniony? Nie sądzę. A co powiesz na kobietę? Mógłbym ci odstąpić jedną z moich półkrwi Nerenek. Te ślicznotki czekają w moim wozie. – Pociągnął głośno kolejny łyk i uniósł butelkę. – A moŜe chcesz tego? Och, trudno mu ukryć niesmak. – Przechodziłeś przez przełęcz? – zapytała Seren, spoglądając na byłego obserwatora. – Czy śniegi juŜ stopniały?

Hull Beddict popatrzył na wozy. Kiedy jej odpowiedział, jego słowa brzmiały niepewnie, jakby upłynęło wiele czasu, odkąd ostatnio się odzywał. – Powinniście sobie poradzić. – Dokąd się wybierasz? Znowu na nią spojrzał. – Będę wam towarzyszył. Seren uniosła brwi. Buruk Blady pomachał butelką, nie przestając się śmiać. Zostało juŜ tylko kilka kropli trunku, które wpadły z głośnym sykiem do ogniska. – Och, cieszymy się z twojego towarzystwa! Zaiste! Nerecy będą zachwyceni. Podniósł się chwiejnie, zatoczył niebezpiecznie blisko ognia, machnął jeszcze na poŜegnanie ręką i powlókł się do swego wozu. Seren i Hull śledzili go wzrokiem. Kobieta zauwaŜyła, Ŝe Nerecy wrócili na miejsca, gdzie mieli zamiar ułoŜyć się do snu, ale wszyscy nadal czuwają. Gdy wpatrywali się w dawnego obserwatora, który podszedł bliŜej ogniska i usiadł ostroŜnie na ziemi, w ich oczach odbijał się blask płomieni. Hull Beddict wysunął sękate dłonie przed siebie, przysuwając je do ciepła. Seren przypomniała sobie, Ŝe potrafią one być delikatniejsze, niŜby się zdawało. Owo wspomnienie nie rozŜarzyło jednak dawno wystygłych popiołów. Wrzuciła do głodnego ogniska kolejną szczapę, obserwując, jak skry sypią się w ciemność. – Ma zamiar zatrzymać się u Hirothów jako gość aŜ do czasu Wielkiego Spotkania? Spojrzała na niego, a potem wzruszyła ramionami. – Tak sądzę. Czy dlatego postanowiłeś się do nas przyłączyć? – To spotkanie nie będzie wyglądało jak poprzednie rokowania traktatowe – wyjaśnił. – Edur nie są juŜ podzieleni. Król-czarnoksięŜnik sprawuje niekwestionowaną władzę. – To prawda. Wszystko się zmieniło. – I dlatego Diskanar wysłał Buruka Bladego. Prychnęła pogardliwie, wkopując z powrotem w ognisko szczapę, która się z niego wytoczyła. – To marny wybór. Wątpię, by choć przez chwilę był na tyle trzeźwy, Ŝeby coś wyszpiegować. – Na tereny godowe Calach wyruszyło dwadzieścia osiem statków z siedmiu róŜnych domów kupieckich – stwierdził Hull Beddict, zginając palce. – Wiem o tym. – Delegaci Diskanara będą zapewniali, Ŝe to były nieusankcjonowane łowy. Potępią tę rzeź. A potem wykorzystają ją jako argument świadczący, Ŝe stary traktat

jest niedoskonały i trzeba go zrewidować. Zrekompensują kradzieŜ fok gestem. Rzucą do stóp Hannana Mosaga złoto. Nie odpowiedziała na to ani słowem. Hull Beddict miał rację. Niewielu było takich, którzy równie dobrze jak on wiedzieli, jak pracuje umysł króla Ezgary Diskanara – czy raczej Królewskiego Domostwa, co nie zawsze było tym samym. – Podejrzewam, Ŝe kryje się w tym coś więcej – rzekła po chwili. – To znaczy co? – Pewnie nie słyszałeś, kto będzie przewodził delegacji? Chrząknął z niesmakiem. – Góry nie zwykły mówić o takich sprawach. Skinęła głową. – Interesy króla będzie reprezentował Nifadas. – To dobrze. Pierwszy eunuch nie jest głupcem. – Nifadas będzie dzielił dowództwo z księciem Quillasem Diskanarem. Hull Beddict zwrócił się powoli w jej stronę. – To znaczy, Ŝe wzniosła się wysoko. – Tak. A przez wszystkie te lata, które minęły, odkąd ostatnio twoja droga skrzyŜowała się z drogą jej syna... no cóŜ, Quillas nie zmienił się wiele. Królowa trzyma go na krótkiej smyczy, a kanclerz podsuwa mu pod nos słodkie smakołyki. KrąŜą pogłoski, Ŝe głównym udziałowcem we wszystkich siedmiu firmach, które złamały traktat, jest nie kto inny jak sama królowa Janall. – A kanclerz nie ośmieli się opuścić pałacu – dodał Hull Beddict. Dosłyszała szyderstwo w jego głosie. – Dlatego wysłał Quillasa. To błąd. KsiąŜę jest ślepy na subtelności. Zdaje sobie sprawę z własnej ignorancji i głupoty, i dlatego zawsze odnosi się do innych podejrzliwie, zwłaszcza gdy mówią coś, czego nie rozumie. Człowiek, którego niesie fala emocji, nie moŜe być dobrym negocjatorem. – To nie jest tajemnicą – zauwaŜyła Seren Pedac i czekała na jego odpowiedź. Hull Beddict splunął w ogień. – Ale im to jest obojętne. Królowa pozwoliła mu zerwać się ze smyczy. Pozwoliła powymachiwać rączkami, rzucić Hannanowi Mosagowi w twarz parę nieudolnie skleconych obelg. Czy to zwyczajna arogancja, czy rzeczywiście chcą sprowokować wojnę? – Nie mam pojęcia. – A Buruk Blady? Czyje instrukcje wykonuje? – Nie jestem pewna. Ale nie wygląda na zadowolonego. Oboje umilkli. Przed dwunastu laty król Ezgara Diskanar przyznał swemu ulubionemu predzie gwardii, Hullowi Beddictowi, tytuł obserwatora. Miał wyruszyć na północne granice

państwa, a potem dalej. Jego zadaniem było poznawanie dzikich plemion, które mieszkały w górach i w wysoko połoŜonych lasach. Choć Hull Beddict był utalentowanym wojownikiem, był teŜ naiwny. To, co przyjął z radością jako podróŜ w poszukiwaniu wiedzy, pierwszy krok ku pokojowemu współistnieniu, było w rzeczywistości wstępem do podboju. Jego szczegółowe raporty o plemionach takich jak Nerecy, Faraedzi i Tarthenale studiowali z uwagą sługusi kanclerza Tribana Gnola. Z dostarczanych przez niego opisów wyłowiono słabości, które następnie brutalnie wykorzystano w serii agresywnych kampanii. A sam Hull Beddict, który połączył się więzami krwi z owymi wojowniczymi plemionami, ujrzał na własne oczy skutki swego entuzjazmu. Dary, które wcale nie były darami, prowadziły do powstania długów, a te następnie zamieniano na ziemię. To był śmiercionośny labirynt stworzony przez kupców, handlarzy, kusicieli tworzących fałszywe potrzeby, dostarczycieli niszczycielskich trucizn. Sprzeciw kończył się unicestwieniem. Zagładą dumy, niezaleŜności i samowystarczalności. Była to wojna tak cyniczna, tak zimna i bezlitosna, Ŝe nikt, kto był jej świadkiem, nie mógł ocalić honoru. Zwłaszcza jeśli to on był za nią odpowiedzialny. Odpowiedzialny za wszystko, co się wydarzyło. A Nerecy po dziś dzień otaczali Hulla Beddicta czcią. Podobnie jak kilku zadłuŜonych Ŝebraków, którzy byli wszystkim, co zostało z Faraedów. A rozproszone resztki Tarthenali – ocięŜałe, zapijaczone olbrzymy wegetujące w górniczych osadach otaczających miasta na południu – nadal nosiły trzy kreski wytatuowane na lewych łopatkach, takie same, jakie miał na plecach Hull. I ten właśnie człowiek siedział teraz przed nią, wpatrując się w płomienie dogasającego ogniska. Jeden z jego straŜników wrócił do stolicy z Królewską Trzciną. Obserwator nie był juŜ obserwatorem. Nie zamierzał teŜ wracać na południe. Odszedł w góry. Po raz pierwszy spotkała go przed ośmiu laty, dzień drogi od Górnego Fortu. śył jak zwierzę, wyszukując sobie poŜywienie w głuszy. Pomogła mu wrócić. Przynajmniej częściowo. Och, ale to był znacznie mniej szlachetny uczynek, niŜ się z początku zdawało. Być moŜe byłby naprawdę szlachetny, gdybym nie wykorzystała go tak podle. Uległa własnym samolubnym pragnieniom i naprawdę nie było czym się szczycić. Zadała sobie pytanie, czy Hull kiedykolwiek jej wybaczy. A potem zadała sobie pytanie, czy sama potrafi sobie wybaczyć. – Buruk Blady wie wszystko, czego potrzebuję się dowiedzieć – oznajmił Hull Beddict. – Być moŜe. – I powie mi to.

Z pewnością nie z własnej woli. – Bez względu na wydane mu instrukcje – zaczęła – pozostaje w tej grze tylko drobnym graczem, Hull. Prezesem firmy handlowej mającej siedzibę w dogodnym miejscu, jakim jest Trate, który w dodatku zdobył spore doświadczenie w kontaktach z Hirothami i Arapayami. A dzięki mnie ma prawo wstępu na ziemie Edur. – Hannan Mosag wyśle swych wojowników w pościg za tymi statkami – stwierdził Hull Beddict. – Udziały królowej w tych przedsięwzięciach przyniosą jej straty. – Podejrzewam, Ŝe nie będzie to dla niej niespodzianką. Siedzący obok niej męŜczyzna nie był juŜ naiwnym młodzieńcem, ale zbyt długo Ŝył z dala od zawiłych spisków i śmiercionośnych podstępów, które stanowiły dla Letheryjczyków treść Ŝycia. Widziała, jak usiłuje ogarnąć wielowarstwową złoŜoność planów i zamiarów. – Zaczynam dostrzegać ścieŜkę, którą zmierza – oznajmił po pewnym czasie. Rozpacz w jego głosie była tak dojmująca, Ŝe Seren odwróciła głowę. – Naszym przekleństwem jest fakt, Ŝe patrzymy naprzód, ciągle naprzód – ciągnął Hull Beddict. – Jakby ścieŜka przed nami róŜniła się od tej, którą zostawiliśmy za sobą. Zaiste. Powinnam o tym pamiętać za kaŜdym razem, gdy spoglądam wstecz. Naprawdę muszę juŜ przestać. *** – Za pięć skrzydeł kupisz bicie czołem – mruknął leŜący w łóŜku Tehol Beddict. – Zastanawiałeś się kiedyś, jakie to dziwne? Oczywiście, kaŜdy bóg powinien mieć tron, ale czy nie wynika z tego, Ŝe kaŜdy tron zbudowany dla boga powinien mieć lokatora? A jeśli go nie ma, to czy ktokolwiek zdrowy na umyśle doszedłby do wniosku, Ŝe warto oddawać cześć pustemu tronowi? Siedzący na niskim stołku o trzech nogach u podnóŜa wyrka Bugg zaprzestał robienia na drutach. Wyprostował ręce i przyjrzał się prostej, wełnianej koszuli, którą dziergał, mruŜąc krytycznie jedno oko. Tehol spojrzał na sługę. – Jestem pewien, Ŝe moja lewa ręka ma długość bardzo zbliŜoną do prawej, jeśli nawet nie identyczną. Czemu się upierasz przy tym pomyśle? Nie masz do tego talentu, ani właściwie do niczego, jeśli się nad tym zastanowić. Pewnie dlatego tak bardzo cię kocham, Bugg. – Nawet w połowie nie tak mocno, jak samego siebie – skontrował staruszek i wrócił do robienia na drutach.

– No cóŜ, nie widzę powodu, by się o to spierać. – Tehol westchnął, poruszając palcami nóg pod wytartym prześcieradłem. Wiatr się nasilił, niosąc błogosławiony chłód. Wyczuwało się w nim tylko lekki odór Śmierdzących Błot, które leŜały na południowym brzegu. ŁóŜko i stołek były jedynymi meblami na dachu domu Tehola. Bugg nadal spał na dole, mimo Ŝe skwar był straszliwy, i wchodził na górę jedynie wtedy, gdy potrzebował światła do pracy. Tehol powtarzał sobie, Ŝe w ten sposób oszczędzają na tranie do lamp, który zrobił się straszliwie drogi, odkąd wieloryby stały się rzadkością. Sięgnął ręką po sześć fig leŜących na zaśniedziałym talerzu, który postawił przed nim Bugg. – Ach, znowu figi. To znaczy, Ŝe czeka mnie kolejna upokarzająca wycieczka do publicznych wychodków. – PrzeŜuwał owoce od niechcenia, obserwując robotników, którzy niczym małpy wspinali się na kopułę Wiecznej Siedziby. Czystym przypadkiem miał stąd wspaniały, niczym nieosłonięty widok na odległy pałac, wzniesiony w samym sercu Letheras. Było to szczególnie satysfakcjonujące z uwagi na fakt, Ŝe pobliskie wieŜe i mosty Trzeciego Wzniesienia otaczały owoc fanaberii króla Ezgary Diskanara niemal ze wszystkich stron. – Wieczna Siedziba, teŜ coś. Wiecznie nieukończona. Wzniesienie kopuły okazało się dla królewskich architektów tak trudnym zadaniem, Ŝe czterech z nich popełniło samobójstwo podczas budowy, a jeden zginął tragiczną – a takŜe dość tajemniczą – śmiercią, kiedy, robiąc pomiary, został uwięziony wewnątrz rury ściekowej. – Minęło juŜ siedemnaście lat. Chyba dali sobie w końcu spokój z tym piątym skrzydłem. Co na to powiesz, Bugg? Chciałbym usłyszeć opinię znawcy. Jedynym osiągnięciem Bugga w tej dziedzinie była przebudowa paleniska w kuchni na dole. Sługa ustawił dwadzieścia dwie wypalone cegły w kształt, który był zbliŜony do sześciennego, a nawet byłby idealnym sześcianem, gdyby nie fakt, Ŝe trzy z nich pochodziły z rozwalonego mauzoleum na pobliskim cmentarzu, a cmentarni murarze, jako poboŜne skurczybyki, mieli osobliwe wyobraŜenie na temat właściwych wymiarów cegieł. W odpowiedzi na pytanie Tehola Bugg podniósł wzrok, mruŜąc powieki. Pięć skrzydeł pałacu i wznosząca się pośrodku kopuła. W kaŜdym skrzydle były cztery kondygnacje, pomijając to nadbrzeŜne, w którym zbudowano tylko dwie. Prace wstrzymano, gdy okazało się, Ŝe glina pod fundamentami zapada się jak bryła masła pod zaciśniętą pięścią. Piąte skrzydło osiadało powoli. – świr – stwierdził Bugg, wracając do robienia na drutach. – Słucham? – świr – powtórzył stary sługa. – Trzeba wydrąŜyć w glinie głębokie studnie, co

kilka kroków, wypełnić je Ŝwirem i ubić go kafarem. Potem nakryć je oczepami i wznieść na nich filary fundamentów. Nie będzie nacisku na glinę i w związku z tym nie będzie się zapadała. Tehol gapił się na swego sługę. – Masz rację. Jak do tego doszedłeś, w imię Zbłąkanego? Tylko nie próbuj mi wmówić, Ŝe wpadłeś na to, próbując powstrzymać nasze palenisko od przemieszczania się z miejsca na miejsce. Bugg pokręcił głową. – Nie, ono nie jest aŜ takie cięŜkie. Ale gdyby było, tak właśnie bym postąpił. – WydrąŜyć dziurę? Jak głęboko musiałaby sięgać? – AŜ do skały macierzystej, oczywiście. W przeciwnym razie nic z tego nie wyjdzie. – I wypełnić ją Ŝwirem. – Tak jest, mocno ubitym. Tehol wziął z talerza następną figę i otarł ją z kurzu – Bugg znowu zgarniał resztki z targowiska, przechytrzając szczury i psy. – To byłoby nadzwyczaj imponujące kuchenne palenisko. – Masz racje. – Mógłbyś na nim gotować bezpiecznie, pewien, Ŝe podstawa nigdy się nie poruszy, chyba Ŝeby doszło do trzęsienia ziemi... – Ach nie, to poradzi sobie i z trzęsieniem ziemi. świr, rozumiesz? On się ugina. – Nadzwyczajne. – Tehol wypluł nasionko. – Jak uwaŜasz? Czy powinienem dzisiaj wstawać z łóŜka, Bugg? – Nie ma powodu, Ŝeby... – Sługa przerwał nagle i uniósł głowę, najwyraźniej przypomniawszy sobie o czymś. – A wiesz co, moŜe i powinieneś. – Tak? Lepiej nie marnuj mojego czasu na głupstwa. – Dziś rano odwiedziły nas trzy kobiety. – Trzy kobiety. – Tehol zerknął na najbliŜszy most na Trzecim Wzniesieniu, przyglądając się poruszającym się tam ludziom i wozom. – Nie znam aŜ tylu kobiet, Bugg. A nawet gdybym znał, to gdyby wszystkie pojawiły się tu jednocześnie, byłoby to raczej powodem do przeraŜenia, a nie do bąknięcia „a wiesz co”... – To prawda, ale ty ich nie znasz. śadnej z nich. Tak przynajmniej sądzę. Dla mnie to nowe twarze. – Nowe? Nigdy ich nie widziałeś? Nawet na targu? Albo nad rzeką? – Nigdy. MoŜe są z innego miasta albo nawet z wioski. Mówią z dziwnym akcentem. – I pytały o mnie z nazwiska? – No więc, niezupełnie. Chciały się dowiedzieć, czy to jest dom człowieka, który

śpi na dachu. – Jeśli musiały o to pytać, to chyba rzeczywiście pochodzą z jakiejś zaropuszonej wioski. O co jeszcze pytały? O kolor twoich włosów? O to, co masz na sobie, stojąc przed nimi? A moŜe chciały się dowiedzieć, jak same mają na imię? Powiedz mi, czy są siostrami? Czy miały jednakowe brwi? – Nie zauwaŜyłem nic w tym rodzaju. To przystojne kobiety, o ile dobrze sobie przypominam. Młode i mięsiste. Ale coś widzę, Ŝe nie jesteś zainteresowany. – SłuŜący nie powinni się posuwać zbyt daleko. Przystojne. Młode i mięsiste. Jesteś pewien, Ŝe to były kobiety? – Och tak, zupełnie pewien. Nawet eunuchowie nie mają piersi tak wielkich, pięknie ukształtowanych, a do tego uniesionych tak wysoko, Ŝe dziewczęta mogłyby oprzeć podbródki... Tehol uświadomił sobie nagle, Ŝe stoi obok łóŜka. Nie wiedział, w jaki sposób się tam znalazł, ale odnosił wraŜenie, Ŝe tak właśnie powinno być. – Skończyłeś juŜ tę koszulę, Bugg? SłuŜący ponownie uniósł swe dzieło. – Chyba wystarczy, jak podwiniesz rękawy. – Nareszcie będę mógł się pokazać publicznie. ZawiąŜ końce, czy co tam właściwie z nimi robisz, i dawaj mi ją. – Ale nawet jeszcze nie zacząłem spodni... – Mniejsza z nimi – przerwał mu Tehol, owijając się wokół pasa zdjętym z łóŜka prześcieradłem, raz, drugi i trzeci. Nagle znieruchomiał, a jego twarz nabrała dziwnego wyrazu. – Bugg, w imię Zbłąkanego, nie dawaj mi na razie fig, dobra? To gdzie są te siostry o gigantycznym wyposaŜeniu? – W Alei Czerwonej. U Hulda. – W norze czy na dziedzińcu? – Na dziedzińcu. – Dobre i to. Myślisz, Ŝe Huldo zapomniał? – Nie zapomniał. Ale ostatnio spędzał duŜo czasu na topieniu. Tehol uśmiechnął się i zaczął pocierać zęby palcem. – Wygrywał czy przegrywał? – Przegrywał. – Ha! Przesunął dłonią po włosach i zamarł w niedbałej pozie. – I jak wyglądam? Bugg wręczył mu koszulę. – Nie potrafię pojąć, jak udaje ci się zachować te mięśnie – stwierdził sługa. – PrzecieŜ nic nie robisz.

– To wrodzona cecha wszystkich Beddictów, mój drogi smętny sługo. Powinieneś zobaczyć, jak wygląda Brys pod tą swoją zbroją. Ale w porównaniu z Hullem nawet on wydaje się chudzielcem. Jako drugi syn jestem rzecz jasna przykładem idealnej równowagi. Bystry umysł, fizyczna sprawność i cała masa innych talentów, uzupełniających moją wrodzoną grację. Jeśli połączyć to z nadzwyczajną zdolnością do marnotrawienia tego wszystkiego, musisz przyznać, Ŝe masz przed sobą ukoronowanie całego rodu. – CóŜ za piękna, Ŝałosna przemowa – pochwalił go Bugg kiwając głową. – Faktycznie była piękna, co? Chyba juŜ pójdę. – Podchodząc do drabiny, Tehol skinął dłonią na sługę. – Posprzątaj tu. MoŜemy dziś wieczór mieć gości. – Zajmę się tym, jeśli znajdę czas. Tehol zatrzymał się na nierównej krawędzi w miejscu, gdzie część dachu się zawaliła. – Ach, prawda, musisz jeszcze zrobić mi spodnie. Wystarczy ci na to wełny? – No więc mogę zrobić jedną nogawkę pełnej długości albo dwie krótkie. – Jak bardzo krótkie? – Dość krótkie. – To niech będzie jedna nogawka. – Zgoda, panie. A potem muszę znaleźć coś do jedzenia. I do picia. Tehol odwrócił się, opierając ręce na biodrach. – Czy nie sprzedaliśmy juŜ prawie wszystkiego, pomijając jedno łóŜko i jeden stołek? To ile zostało ci do sprzątania? Bugg przymruŜył powieki. – Niewiele – przyznał. – Co chciałbyś zjeść dziś wieczorem? – Coś, co wymaga gotowania. – Chodzi ci o coś, co smakuje lepiej po ugotowaniu, czy o coś, co trzeba ugotować? – Wszystko mi jedno. – A co z drewnem? – Nie jadam... – Do paleniska. – Ach, masz rację. Dobra, to znajdź go trochę. Przyjrzyj się temu stołkowi, na którym siedzisz. On nie musi mieć aŜ trzech nóg, czyŜ nie tak? Jeśli nie udaje się nic zorganizować, trzeba się uciec do improwizacji. Wyruszam na spotkanie moich trzech przeznaczeń, Bugg. Módl się, Ŝeby Zbłąkany odwrócił ode mnie wzrok, dobra? – Oczywiście. Tehol zszedł po drabinie, przekonując się z nagłą paniką, Ŝe został w niej tylko co trzeci szczebel.

W pokoju na parterze nie było nic poza cienkim materacem zwiniętym pod ścianą. Na kamieniu paleniska, naprzeciwko okna, stał poobtłukiwany garnek, a na podłodze nieopodal dwie drewniane miski z łyŜkami. Tehol pomyślał, Ŝe wygląda to całkiem elegancko w swej surowości. Odsunął wystrzępioną zasłonę, która zastępowała tu drzwi. Przypomniał sobie, Ŝe ma powiedzieć Buggowi, Ŝeby wyciągnął rygiel z popiołów paleniska. Jeśli go dobrze wyczyścić, moŜe majster Cusp da za niego dok albo dwa. Potem wyszedł na zewnątrz. I znalazł się w przejściu między budynkami, tak wąskim, Ŝe musiał wychodzić na ulicę bokiem, przy kaŜdym kroku odtrącając stopą odpadki. Mięsiste kobiety... chciałbym zobaczyć, jak się przeciskają do moich drzwi. Wyglądało na to, Ŝe zaproszenie na kolację będzie miało kluczowe znaczenie. Obowiązki gospodarza pozwolą mu zająć miejsce, z którego będzie miał najlepszy widok, a zadowolenie na jego twarzy zostanie uznane za wyraz radości z wizyty. Na ulicy nie było nikogo poza trójką Nereków – matką i dwojgiem dzieci mieszanej krwi, którzy znaleźli sobie nowy dom we wnęce muru po przeciwnej stronie. Wydawało się, Ŝe nie robią nic poza spaniem. Minął zamaszystym krokiem trzy skulone sylwetki, kopiąc szczura, który zanadto się zbliŜył, a potem przeszedł między wysokimi stosami drewnianych skrzyń, które niemal całkowicie zatykały wylot ulicy. Magazyn Biriego zawsze był przepełniony, a jego właściciel uwaŜał końcowy odcinek ulicy Cul, po tej stronie Kanału Quillasa, za swój prywatny teren. Chalas, dozorca magazynu, leŜał na ławce po drugiej stronie, gdzie Cul otwierała się na plac Burla. O jego udo opierała się owinięta skórą pałka. Skierował na Tehola spojrzenie zaczerwienionych oczu. – Niezła spódniczka – zauwaŜył. – UlŜyłeś mi, Chalas. – Zawsze z chęcią idę ci na rękę, Tehol. Tehol Beddict zatrzymał się i spojrzał na zatłoczony plac. – Miasto kwitnie. – To się nigdy nie zmienia... pomijając ostatni raz. – Och, to było tylko drobne odchylenie kierunku prądu. – Biri patrzy na to inaczej. Nadal chce zasolić twoją głowę i wtoczyć ją w beczce do morza. – Biri zawsze gonił w piętkę. Chalas chrząknął. – Minęły tygodnie, odkąd ostatnio schodziłeś na dół. Jakaś szczególna okazja? – Mam randkę z trzema kobietami. – PoŜyczyć ci pałkę? Tehol przyjrzał się poobtłukiwanej broni.

– Nie chciałbym zostawić cię bez oręŜa. – To moja gęba odstrasza wszystkich. Oprócz tych Nereków. Udało im się mnie podejść. – Sprawiają ci kłopoty? – Nie. Dzięki nim spadło pogłowie szczurów. Ale znasz Biriego. – Lepiej niŜ on zna samego siebie. Przypomnij mu o tym, Chalas, jeśli przyjdzie mu do głowy utrudniać im Ŝycie. – Tak właśnie zrobię. Tehol ruszył w dalszą drogę, przeciskając się przez zatłoczony plac. Z trzech stron graniczyły z nim Dolne Targowiska. Nigdy w Ŝyciu nie widział, by oferowano na sprzedaŜ bardziej bezuŜyteczne, nic niewarte towary. A ludzie kupowali je jak szaleni, dzień po dniu. Nasza cywilizacja karmi się głupotą. Wystarczy tylko odrobina sprytu, by podłączyć się do tej Ŝyły idiotyzmu i sączyć do woli jej bogactwo. Pocieszająca, choć zarazem nieco przygnębiająca myśl. Jak większość twardych prawd. Dotarł do drugiego końca placu i ruszył dalej Aleją Czerwoną. Po trzydziestu krokach znalazł się przed łukiem wejścia do Hulda. Minął mroczny korytarz i wyszedł na słoneczny dziedziniec. Znajdowało się tam sześć stolików, wszystkie zajęte. To był azyl dla Ŝyjących w błogosławionej nieświadomości albo tych, którym brakowało pieniędzy, by zapuścić się do nory, wewnętrznego sanktuarium, gdzie dniem i nocą trwały rozmaite odraŜające czynności, niekiedy osiągające granice artystycznego absurdu. Kolejny przykład tego, za co ludzie są gotowi płacić, jeśli tylko mają okazję, pomyślał Tehol. Trzy kobiety siedzące za stolikiem w kącie rzucały się w oczy nie tylko z oczywistego powodu – były jedynymi tu przedstawicielkami swojej płci – lecz równieŜ ze względu na szereg mniej oczywistych szczegółów. Przystojne to... trafnie dobrane słowo. Jeśli były siostrami, to tylko w sercu i z uwagi na upodobanie do jakichś form wojskowego wigoru, o którym świadczyła ich muskulatura oraz fragmenty zbroi i schowane w pochwach oręŜe leŜące obok stołu. Kobieta siedząca po lewej miała rude włosy. Ich ogniste, wyblakłe od słońca sploty opadały w delikatnych lokach na szerokie bary. Piła z oblepionej gliną butelki, gardząc kubkiem, który do niej dołączono, albo moŜe nie wiedząc, do czego on słuŜy. Jej twarz pasowałaby do posągu bohaterki stojącego w kolumnadzie – silna, gładka i nieskazitelna – a niebieskie oczy spoglądały na świat z pogodną obojętnością kamienia, charakterystyczną dla wszystkich tego typu rzeźb. Obok niej, oparta obydwoma łokciami o mały blat, zajęła miejsce kobieta z domieszką krwi Faraedów,

o czym świadczył miodowy odcień skóry oraz lekko uniesione kąciki ciemnych oczu. Włosy, ciemnobrązowe albo czarne, związała sobie z tyłu, by nie opadały na twarz o kształcie serca. Trzecia z nieznajomych rozparła się niedbale na krześle. Lewą nogę odsunęła nieco w bok, a prawą nieustannie kiwała w górę i w dół. Tehol zauwaŜył, Ŝe są to ładne nogi, odziane w ciasne, skórzane nogawice, wygarbowane niemal do białości. Jej gładko wygoloną głowę pokrywała jasna, lśniąca skóra. Szeroko rozstawione, jasnoszare oczy obserwowały leniwie pozostałych gości, aŜ wreszcie zatrzymały się na Teholu, który stanął w wejściu na dziedziniec. Uśmiechnął się do niej. Odsłoniła zęby w szyderczym grymasie. Z cienia nieopodal wychynął Urul, główny kelner Hulda, który przywołał Tehola skinieniem, ten zaś podszedł tak blisko, na ile się odwaŜył. – Nieźle wyglądasz, Urul. Jest Huldo? Kelner słynął z tego, Ŝe unikał kąpieli jak ognia. Goście starali się składać zamówienia z maksymalną szybkością i rzadko wzywali Urula, by poprosić o więcej wina przed skończeniem posiłku. MęŜczyzna spoglądał na Tehola. Czoło zalewał mu tłusty pot, a w dłoniach miętosił nerwowo szeroką szarfę, która zastępowała mu pas. – Huldo? Nie ma go, dzięki Zbłąkanemu. Poszedł na Dolny Bulwar obejrzeć topienie. Tehol, te kobiety! Siedzą tu cały ranek. Boję się ich. Jak tylko podejdę bliŜej, łypią na mnie spode łba. – Zostaw je mnie, Urul – uspokoił go Tehol i zaryzykował poklepanie kelnera po wilgotnym barku. – Tobie? – A czemu by nie? Poprawił na sobie spódnicę, sprawdził rękawy i ruszył ku trzem kobietom, klucząc między stolikami. Zatrzymał się przed nimi i rozejrzał wokół w poszukiwaniu krzesła. Wypatrzył je, przyciągnął do stolika i usiadł z westchnieniem. – Czego od nas chcesz? – zapytała łysa kobieta. – To ja miałem zadać to pytanie. Mój sługa poinformował mnie, Ŝe odwiedziłyście dziś rano moją rezydencję. Jestem Tehol Beddict... człowiek, który śpi na dachu. Spojrzenie trzech par oczu wlepiło się w niego. Dzielny wódz potęŜnych armii skuliłby się pod ich spojrzeniami... ale ja? Tylko odrobinę. – Ty? Tehol łypnął ze złością na łysą kobietę. – Czemu wszyscy ciągle mnie o to pytają? Tak, ja. A teraz, sądząc po twoim akcencie, zaryzykuję stwierdzenie, Ŝe pochodzisz z wysp. Nie znam nikogo na wyspach, a co za tym idzie, nie znam ciebie. Ale nie mówię, Ŝe bym nie chciał.

Poznać cię. Przynajmniej tak mi się zdaje. Ruda odstawiła butelkę z głośnym stukiem. – Pomyliłyśmy się. – Przykro mi to usłyszeć. – Nie – zaprzeczyła łysa. – To tylko poza. Powinnyśmy były przewidzieć pewną dozę... drwiny. – On nie ma spodni. – I ma krzywe ręce – dodała ciemnooka. – Nieprawda – obruszył się Tehol. – Tylko rękawy są trochę nierówne. – Nie lubię go – skwitowała, załoŜywszy ręce. – Nie musisz go lubić – zauwaŜyła łysa. – Zbłąkany wie, Ŝe nie będziemy z nim spały, czyŜ nie tak? – Jestem zdruzgotany. – Byłbyś – zapewniła ruda, uśmiechając się nieprzyjemnie. – Spać z nim? Na dachu? Chyba oszalałaś, Shand. – Jak moŜe nie być waŜne, czy go lubię? Łysa kobieta o imieniu Shand potarła z westchnieniem powieki. – Wysłuchaj mnie, Hejun. Tu chodzi o interesy. W interesach nie ma miejsca na sentymenty. JuŜ ci to mówiłam. Hejun potrząsnęła głową, nie prostując rąk. – Nie moŜna zaufać komuś, kogo się nie lubi. – Oczywiście, Ŝe moŜna! – zaprzeczyła Shand, mrugając. – To jego reputacja mnie niepokoi – wtrąciła trzecia kobieta o dotąd nieznanym imieniu. – Rissarh – odpowiedziała jej Shand, ponownie wzdychając – to właśnie jego reputacja nas tu przyciągnęła. Tehol klasnął w dłonie. Tylko raz, ale wystarczająco głośno, Ŝeby przyciągnąć ich uwagę. – Znakomicie. Rissarh jest ruda. Hejun ma w Ŝyłach krew Faraedów. A Shand nie ma włosów. No cóŜ – ciągnął, opierając dłonie o blat – to mi wystarczy. Do widzenia... – Siadaj! Warknięcie zabrzmiało tak groźnie, Ŝe Tehol natychmiast wykonał polecenie. Pod wełnianą koszulą spłynęła mu struŜka potu. – Tak lepiej – stwierdziła Shand łagodniejszym tonem, pochylając się. – Teholu Beddict. Wiemy o tobie wszystko. – Hmm? – Wiemy nawet, dlaczego stało się to, co się stało.

– Doprawdy? – I chcemy, Ŝebyś to zrobił jeszcze raz. – Na pewno? – Tak. Ale tym razem nie zabraknie ci odwagi, Ŝeby doprowadzić rzecz do końca. – Nie? – Dlatego Ŝe to my – ja, Hejun i Rissarh – będziemy twoją odwagą. Tym razem. A teraz chodźmy stąd, zanim wróci ten kelner. Nabyłyśmy budynek. MoŜemy w nim porozmawiać. Tam nie śmierdzi. – Słyszę to z ulgą – przyznał Tehol. Wszystkie trzy kobiety wstały. A on nie. – Mówiłam ci – powiedziała Hejun do Shand. – To się nie uda. Nic w nim nie zostało. Spójrz na niego. – Uda się – zapewniła Shand. – Niestety, Hejun ma rację – wtrącił Tehol. – Nie uda się. – Wiemy, gdzie się podziały pieniądze – oznajmiła Shand. – To Ŝadna tajemnica. Straciłem je. Od fortuny do łachmanów. Kobieta pokręciła głową. – Nieprawda. Jak juŜ mówiłam, wiemy wszystko. A jeśli komuś o tym powiemy... – Ciągle powtarzasz, Ŝe coś wiecie – zauwaŜył Tehol, wzmacniając swe słowa wzruszeniem ramion. – Jak sam zauwaŜyłeś – odparła z uśmiechem – jesteśmy z wysp. – Ale nie z tych. – Oczywiście, Ŝe nie. Kto chciałby tam popłynąć? Na to właśnie liczyłeś. Tehol wstał. – Jak powiadają, za pięć skrzydeł kupisz bicie czołem. No dobra, nabyłyście budynek. – Zrobisz to – upierała się Shand. – Bo jeśli wszystko się wyda, Hull cię zabije. – Hull? – Tehol wreszcie mógł się uśmiechnąć. – Mój brat o niczym nie wie. Z radością ujrzał, Ŝe udało mu się wytrącić trzy kobiety z równowagi. Proszę, przekonajcie się, jak to smakuje. *** – Hull moŜe nam sprawić trudności. Brys Beddict nie był w stanie zatrzymać wzroku na stojącym przed nim człowieku. Małe, spokojne oczka wpatrujące się weń spomiędzy fałd róŜowego ciała wydawały się z jakiegoś powodu niezupełnie ludzkie. Były tak nieruchome, Ŝe finadd Gwardii Królewskiej odnosił wraŜenie, iŜ patrzy w oczy węŜa.

Szerokoszyjec zwinięty pośrodku rzecznego traktu na kilka dni przed nadejściem deszczów. Z góry rzeki, długi na trzykrotny wzrost męŜczyzny, z łbem wspierającym się na grubym jak męskie ramię cielsku. Niech się strzeŜe bydło ciągnące wozy tym traktem. Niech się strzeŜe głupi poganiacz, który podejdzie za blisko. – Finaddzie? Brys nakazał sobie spojrzeć na opasłego rozmówcę. – Pierwszy eunuchu, nie wiem, jak na to odpowiedzieć. Nie widziałem mojego brata od lat ani z nim nie rozmawiałem. Nie będę teŜ towarzyszyć delegacji. Pierwszy eunuch Nifadas odwrócił się i podszedł bezszelestnie do drewnianego krzesła o wysokim oparciu, stojącego za masywnym biurkiem, które dominowało w jego gabinecie. Usiadł na nim spokojnym, płynnym ruchem. – Nie denerwuj się, finaddzie Beddict. Mam ogromny szacunek dla twego brata Hulla. Podziwiam radykalizm jego przekonań i w pełni rozumiem motywy... decyzji, którą podjął przed laty. – W takim razie wybacz mi, ale zawędrowałeś na tej ścieŜce dalej ode mnie, pierwszy eunuchu. W ogóle nie rozumiem mojego brata. Obu moich braci. Niestety, tak było zawsze. Nifadas zamrugał sennie, a potem skinął głową. – Rodziny to niezwykła sprawa, czyŜ nie? Rzecz jasna, moje osobiste doświadczenia nie obejmują wielu subtelności dotyczących tego tematu. Ale, jeśli łaska, moja ułomność pozwalała mi teŜ w przeszłości zachować pewien obiektywizm. Mogłem dzięki niemu jasno spoglądać na mechanizmy takich pełnych niebezpieczeństw związków. – Uniósł wzrok i ponownie przeszył Brysa spojrzeniem. – Pozwolisz, bym wygłosił na ten temat parę uwag? – Wybacz, pierwszy eunuchu... Nifadas uciszył go skinieniem pulchnej dłoni. – Mniejsza z tym. To była bezczelność z mojej strony. Nie wytłumaczyłem teŜ, o co mi chodzi. Jak ci wiadomo, przygotowania osiągnęły juŜ zaawansowany etap. ZbliŜa się Wielkie Spotkanie. Poinformowano mnie, Ŝe Hull Beddict dołączył do Buruka Bladego oraz Seren Pedac i zmierza razem z nimi na ziemie Hirothów. Co więcej, jak rozumiem, Burukowi wydano całe mnóstwo instrukcji. Mogę teŜ dodać, Ŝe Ŝadna z nich nie pochodzi ode mnie. Innymi słowy, wydaje się prawdopodobne, Ŝe te instrukcje nie tylko nie odzwierciedlają królewskich interesów, lecz nawet mogą być sprzeczne z Ŝyczeniami naszego suwerena. – Zamrugał po raz kolejny, powoli i miarowo. – Zgadzam się, Ŝe to ryzykowne. I w dodatku niepoŜądane. Niepokoję się tym, Ŝe Hull moŜe... błędnie zinterpretować... – To znaczy uznać, Ŝe Buruk działa w imieniu króla Diskanara. – Tak jest.

– W takim przypadku starałby się przeszkodzić kupcowi. Nifadas westchnął na znak zgody. – A to wcale nie musiałoby być takie złe – kontynuował Brys. – To prawda, samo w sobie nie musiałoby. – Chyba Ŝe, jako oficjalny przedstawiciel króla i nominalna głowa delegacji, masz zamiar uniemoŜliwić mu wykonanie zadania na swój własny sposób. PokrzyŜować plany tych, których interesy Buruk ma reprezentować w rokowaniach z Edur. Małe usta pierwszego eunucha rozciągnęły się lekko w namiastce uśmiechu. Nifadas nie zdradził nic więcej, ale to wystarczyło Brysowi. Jego spojrzenie powędrowało ku oknu za plecami pierwszego eunucha. Za szybami z pełnego pęcherzyków, falistego szkła przesuwały się sennie chmury. – To nie jest silna strona Hulla – stwierdził. – Zgadzam się z tobą. Powiedz mi, finaddzie, co ci wiadomo o tej poręczycielce, Seren Pedac? – Znam ją tylko z otaczającej ją sławy. Słyszałem, Ŝe ma tu, w stolicy, rezydencję. Ale nie wiem, czy ją odwiedza. – Rzadko. Ostatnio sześć lat temu. – Jej reputacja jest nieskazitelna – stwierdził Brys. – W rzeczy samej. Trudno się jednak nie zastanawiać... w końcu nie jest ślepa. Ani, jak rozumiem, głupia. – Przypuszczam, pierwszy eunuchu, Ŝe to samo dotyczy większości poręczycieli. – To prawda. No cóŜ, dziękuję, Ŝe zechciałeś mi poświęcić swój czas, finaddzie. Powiedz mi – dodał, podnosząc się powoli z krzesła, by zasygnalizować, Ŝe audiencja skończona – czy dobrze się czujesz w roli królewskiego obrońcy? – Och, całkiem nieźle, pierwszy eunuchu. – Chcesz powiedzieć, Ŝe ktoś tak młody i sprawny jak ty dźwiga to brzemię z łatwością? – Nie z łatwością. Tego nie ośmieliłbym się rzec. – Nie jest lekkie, ale moŜna sobie z nim poradzić. – To trafnie dobrane słowa. – Jesteś uczciwym człowiekiem, Brys. Jako jeden z doradców króla cieszę się, Ŝe dokonałem takiego wyboru. Ale uwaŜałeś, Ŝe trzeba mi o tym przypomnieć. Dlaczego? – Nadal czuję się zaszczycony zaufaniem króla i rzecz jasna równieŜ twoim, pierwszy eunuchu. – Nie będę cię juŜ dłuŜej zatrzymywał, finaddzie. Brys skinął głową, odwrócił się i wyszedł z gabinetu. Część jego jaźni tęskniła za dawnymi czasami, gdy był tylko oficerem Gwardii

Pałacowej. Nie miał wówczas zbyt wielkich wpływów politycznych, a gdy razem z innymi gwardzistami stał na warcie pod ścianą podczas oficjalnych audiencji i spotkań, król zawsze był daleko. Ale z drugiej strony, pomyślał oddalając się korytarzem, pierwszy eunuch wezwał go z powodu krwi płynącej w jego Ŝyłach, a nie jego nowego tytułu królewskiego obrońcy. Hull Beddict. Cień najstarszego brata prześladował go niczym niespokojny duch, bez względu na to, dokąd się udał. Brys przypomniał sobie, jak widział go we wspaniałym stroju obserwatora, z Królewską Trzciną u boku. Ten ostatni, poŜegnalny obraz zrobił głębokie wraŜenie na młodym, wraŜliwym chłopcu, jakim wówczas był. Ów moment nadal mu towarzyszył, niczym zamroŜona w czasie wizja, na którą natykał się w swoich snach albo w chwilach zadumy, takich jak ta. Namalowany na płótnie obraz: bracia, męŜczyzna i dziecko, obaj popękani i poŜółkli pod warstwą kurzu. Mógł jak ktoś obcy przyglądać się minie wytrzeszczającego oczy z podziwu chłopca, a potem podąŜyć wzrokiem za jego pełnym zachwytu spojrzeniem i dołączyć do niego swe własne, nieufne i pełne podejrzliwości wobec dumy umundurowanego Ŝołnierza. Niewinność była klingą chwały, potrafiła jednak być ślepa po obu stronach. Powiedział Nifadasowi, Ŝe nie rozumie Hulla, ale w rzeczywistości rozumiał go aŜ za dobrze. Rozumiał teŜ Tehola, choć być moŜe odrobinę gorzej. Radości płynące z niezmierzonych bogactw okazały się zimne. Tylko głodne pragnienie bogactwa Ŝarzyło się gorącym ogniem. Ta prawda dotyczyła całego świata Letheryjczyków, była skazą ukrytą w samym sercu klingi złotego miecza. Tehol rzucił się na ten miecz i wydawało się, Ŝe bez Ŝalu wykrwawia się na śmierć, powoli i z pogodną pewnością siebie. Bez względu na to, co chciał przekazać swoją śmiercią, była to strata czasu, gdyŜ kiedy nadejdzie ów dzień, nikt nawet na niego nie spojrzy. Nikt się nie ośmieli. Podejrzewam, Ŝe właśnie dlatego się uśmiecha. Jego bracia juŜ przed laty osiągnęli szczyt swej kariery – jak się okazało, za wcześnie – i rozpoczęli teraz powolny marsz w dół, ku upadkowi i śmierci. A co się stanie ze mną? Nadano mi tytuł królewskiego obrońcy. Uznano za najlepszego szermierza w królestwie. Jestem przekonany, Ŝe osiągnąłem szczyt. Nie musiał kontynuować tej myśli. Dotarł do skrzyŜowania w kształcie litery T i skręcił w prawo. Dziesięć kroków przed nim światło zza uchylonych drzwi padało na korytarz. Kiedy je mijał, ktoś zawołał ze środka: – Finaddzie! Chodź tu szybko! Brys uśmiechnął się w duchu i zawrócił. Po trzech krokach znalazł się w pachnącym przyprawami pomieszczeniu o niskim suficie. Niezliczone źródła światła

sprawiały, Ŝe kolory toczyły tu wojnę na meblach i stołach, tłoczyły się na przyborach, zwojach i zlewkach. – Cedo? – Tu jestem. Chodź zobaczyć, co zrobiłem. Brys przecisnął się obok regału, który odchodził prostopadle od jednej ze ścian, i znalazł za nim królewskiego czarodzieja. Ceda siedział na stołku. U jego boku stał pochyły stół o poziomej dolnej półce, zawalonej dyskami z gładzonego szkła. – Twój krok się zmienił, finaddzie – stwierdził Kuru Qan – odkąd zostałeś królewskim obrońcą. – Nie zdawałem sobie z tego sprawy, cedo. Kuru Qan odwrócił się na stołku, unosząc przed twarzą dziwny przedmiot – dwie bliźniacze, szklane soczewki, połączone drutem w jedną całość. Królewski czarodziej miał szeroką twarz o wydatnych rysach, a powiększające działanie soczewek pogłębiało jeszcze ten efekt. Kuru Qan przysunął sobie przedmiot do twarzy, przywiązując go wstąŜkami w ten sposób, by soczewki znalazły się bezpośrednio przed jego oczyma, które wydawały się wskutek tego ogromne. Uniósł wzrok i, mrugając, spojrzał na Brysa. – Wyglądasz tak, jak sobie ciebie wyobraŜałem. Znakomicie. Niewyraźność traci na znaczeniu. Jasność się wzmacnia, wychodząc na pierwsze miejsce między istotnymi sprawami. To, co obecnie słyszę, jest mniej waŜne od tego, co widzę. Perspektywa się zmienia, a świat razem z nią. To istotne, finaddzie. Bardzo istotne. – Te soczewki przywróciły ci wzrok? To cudownie, cedo! – Kluczem było znalezienie rozwiązania, które stanowiłoby antytezę czarów. W końcu straciłem wzrok dlatego, Ŝe patrzyłem na Pustą Twierdzę. Nie mogłem tego naprawić przy uŜyciu tych samych metod. Ten szczegół nie jest jeszcze istotny. Módl się o to, by nigdy się taki nie stał. Ceda Kuru Qan nigdy nie mówił tylko na jeden temat. Tak przynajmniej wyjaśniał to kiedyś Brysowi. Choć wielu to irytowało, finadd zawsze czuł się oczarowany. – Czy to mnie pierwszemu zademonstrowałeś swe odkrycie, cedo? – Ty dostrzeŜesz jego znaczenie łatwiej niŜ większość innych. Jesteś szermierzem, wiedziesz taniec z miejscem, dystansem i czasem, ze wszystkimi materialnymi prawdami. Muszę wprowadzić pewne poprawki. – Zdjął ustrojstwo z nosa i pochylił się nad nim. W jego zręcznych dłoniach śmigały maleńkie narzędzia. – Byłeś w urzędowej komnacie pierwszego eunucha. To nie była dla ciebie bardzo przyjemna rozmowa. Nieistotne, w tym momencie. – Wezwano mnie do sali tronowej, cedo. – To prawda. Nie do końca pilne. Preda chce, Ŝebyś się zjawił... wkrótce.

Pierwszy eunuch pytał o twojego najstarszego brata? Brys westchnął. – Tak teŜ sądziłem. – Kuru Qan uniósł wzrok z szerokim uśmiechem na twarzy. – Twój pot jest skaŜony niepokojem. Nifadasa dręczy w tej chwili powaŜna obsesja. – Ponownie uniósł soczewki i spojrzał przez nie w oczy finadda. Było to niepokojące, poniewaŜ nic takiego nigdy się dotąd nie wydarzyło. – Kto potrzebuje szpiegów, jeśli jego nos potrafi wykryć wszelkie prawdy? – Mam nadzieję, Ŝe twój nowy wynalazek nie pozbawi cię tego talentu, cedo. – Ach, widzisz! Zaiste jesteś szermierzem. Rozumiesz, jakie znaczenie ma kaŜdy ze zmysłów! CóŜ za wymierna rozkosz! Chodź, pokaŜę ci to. – Zsunął się z taboretu i podszedł do stołu, by napełnić półprzeźroczystą zlewkę przejrzystym płynem. Przykucnął, by sprawdzić jego poziom, a potem skinął głową. – Wymierna, tak jak podejrzewałem. – Zdjął zlewkę ze stojaka i wylał jej zawartość, oblizując wargi. – Ale to myśl o obu braciach cię prześladuje. – Nie jestem odporny na niepewność. – Mam taką nadzieję! To waŜne wyznanie. Kiedy preda juŜ z tobą skończy, a to nie potrwa długo, wróć do mnie. Na nas dwóch czeka pewne zadanie. – Proszę bardzo, cedo. – Czas dokonać pewnych poprawek. – Znowu zdjął soczewki. – W obu naszych przypadkach – dodał. Brys zastanowił się nad jego słowami, a potem skinął głową. – Do zobaczenia, cedo. Wyszedł z komnaty czarodzieja. Nifadas i Kuru Qan stoją po tej samej stronie króla Diskanara. GdybyŜ tylko nie było drugiej strony. Nazwa sali tronowej wprowadzała w błąd, gdyŜ król właśnie przenosił ośrodek swej władzy do Wiecznej Siedziby, jako Ŝe dziury w wysokim dachu wreszcie załatano. Zostało tu jeszcze kilka rekwizytów, w tym równieŜ staroŜytny dywan, po którym szło się ku podwyŜszeniu, oraz stylizowana brama wzniesiona nad miejscem, gdzie ongiś stał tron. Kiedy Brys wszedł do środka, zastał tam tylko predę Unnutal Hebaz, która była kiedyś jego dowódcą. Jak zwykle dominowała ona nad otoczeniem, bez względu na to, jak wspaniałym. Była wyŜsza niŜ większość kobiet, niemal dorównywała wzrostem Brysowi. Miała jasną cerę i blond włosy o połysku polerowanej miedzi, ale za to ciemnoorzechowe oczy. Gdy podszedł bliŜej, zwróciła się w jego stronę. Wkroczyła juŜ w czterdziesty rok Ŝycia, ale zachowała nadzwyczajną urodę. Bruzdy na twarzy tylko ją uwydatniały. – Finaddzie Beddict, spóźniłeś się.

– Zatrzymały mnie improwizowane audiencje u pierwszego eunucha i cedy... – Zostało nam tylko parę chwil – przerwała mu. – Zajmij miejsce pod ścianą, jak straŜnik. Mogą cię poznać albo pomyśleć, Ŝe jesteś po prostu jednym z moim podkomendnych, zwłaszcza Ŝe odkąd usunięto pochodnie, jest tu dość ciemno. Tak czy inaczej, masz stać na baczność i nic nie mówić. Brys zmarszczył brwi, podszedł do starej wnęki dla straŜnika, odwrócił się twarzą do środka komnaty, a potem wsunął w cienie, aŜ wreszcie jego plecy dotknęły twardego kamienia. Preda przyglądała mu się przez chwilę, a potem skinęła głową i odwróciła się ku drzwiom ulokowanym w odległym kącie za podwyŜszeniem. Och, to spotkanie naleŜy do drugiej strony... Drzwi otworzyły się nagle pod naciskiem zakutej w stal dłoni ksiąŜęcego straŜnika. Do komnaty ostroŜnie wszedł męŜczyzna w zbroi z hełmem. Miecz trzymał w pochwie, ale Brys wiedział, Ŝe Moroch Nevath potrafi go wydobyć w jedno uderzenie serca. Wiedział równieŜ, Ŝe Morach jest kandydatem księcia na królewskiego obrońcę. ZasłuŜył na ten zaszczyt. Ma nie tylko umiejętności, lecz równieŜ prezencję... Choć z jakiegoś nieokreślonego powodu jego śmiałe zachowanie irytowało Brysa, musiał przyznać, Ŝe tego równieŜ mu zazdrości. KsiąŜęcy straŜnik rozejrzał się po komnacie, zatrzymując wzrok na cienistych niszach, w tym równieŜ na tej, w której stał Brys. Trwało to jednak zaledwie chwilę. Wydawało się, Ŝe tylko zarejestrował obecność jednego ze straŜników predy. Potem spojrzał na Unnutal Hebaz, pozdrowił ją krótkim skinieniem głowy i odsunął się na bok. Do środka wszedł ksiąŜę Quillas Diskanar. Towarzyszył mu kanclerz Triban Gnol. Za nimi podąŜały dwie dalsze osoby, na widok których Brys poderwał się raptownie. Królowa Janall i jej pierwszy konkubent, Turudal Brizad. Na Zbłąkanego, cała ta nędzna zgraja. Quillas obnaŜył zęby na widok Unnutal Hebaz, jak pies szarpiący się na końcu łańcucha. – Przydzieliłaś finadda Geruna Ebericta do świty Nifadasa. Chcę go dostać z powrotem, predo. Wybierz kogoś innego. – Kompetencja Geruna Ebericta nie budzi najmniejszych zarzutów, ksiąŜę Quillasie – odparła spokojnie Unnutal. – Poinformowano mnie, Ŝe pierwszy eunuch jest zadowolony z mojego wyboru. – Twój ksiąŜę jest innego zdania, predo – skontrował kanclerz Triban Gnol równie rozsądnym tonem. – Winnaś traktować jego opinię z naleŜnym szacunkiem. – Opinie księcia są jego prywatną sprawą. W tej kwestii wykonuję rozkazy jego ojca, króla. Jeśli zaś mowa o tym, co szanuję, a czego nie szanuję, to zdecydowanie

sugeruję ci, byś wycofał swoje wyzwanie kanclerzu. Moroch Nevath ruszył z warknięciem naprzód. Preda wyciągnęła błyskawicznie rękę – nie w stronę ksiąŜęcego straŜnika, lecz ku niszy, w której stał Brys. Królewski obrońca zatrzymał się w półmroku. W ręku ściskał miecz. Wyciągnął go równe szybko, jak bezgłośnie. Morach zerknął na Brysa. Zdumienie na jego twarzy ustąpiło miejsca rozpoznaniu. Jego miecz wysunął się z pochwy tylko do połowy. Królowa zachichotała oschle. – Ach, to... wyjaśnia decyzję predy, która zaŜądała tylko jednego straŜnika. Podejdź bliŜej, obrońco, jeśli łaska. – To nie będzie konieczne – sprzeciwiła się Unnutal. Brys skinął głową i cofnął się powoli, chowając po drodze miecz. Królowa Janall uniosła brwi na obcesową reakcję predy. – Droga Unnutal Hebaz, wznosisz się wysoko ponad swoją pozycję. – To nie ja jestem bezczelna, królowo. Gwardia Królewska odpowiada tylko przed królem i przed nikim więcej. – No cóŜ, wybacz mi, jeśli wprawiają mnie w zachwyt próby podwaŜenia tego przestarzałego rozwiązania. – Janall zatrzepotała chudą dłonią. – Siła w kaŜdej chwili moŜe się przerodzić w słabość. – Podeszła do syna. – Wysłuchaj rady matki, Quillas. Było szaleństwem atakować piedestał predy, gdyŜ nie obrócił się on jeszcze w piasek. Cierpliwości, kochanie. Kanclerz westchnął. – Radzie królowej... – NaleŜny jest szacunek – powtórzył drwiącym tonem Quillas. – Jak sobie Ŝyczysz. Jak wszyscy sobie Ŝyczycie. Morach! KsiąŜę wyszedł dumnym krokiem z komnaty, a jego straŜnik podąŜył za nim. – Błagamy o wybaczenie, predo Unnutal Hebaz – rzekła królowa z czułym uśmiechem. – Nie chcieliśmy tego spotkania, ale mój syn nalegał. Od chwili, gdy wyruszyliśmy w drogę, próbowaliśmy z kanclerzem go powstrzymać. – Ale bez rezultatu – dodał Triban Gnol, wzdychając po raz kolejny. Twarz predy nie zmieniła wyrazu. – Skończyliśmy juŜ? Królowa Janall pokiwała palcem w bezgłośnym ostrzeŜeniu, po czym skinęła na pierwszego konkubenta, wsunęła rękę pod jego ramię i wyszła z nim z komnaty. Triban Gnol zatrzymał się jeszcze na moment. – Gratuluję, predo – rzekł. – Wybór finadda Geruna Ebericta to bardzo trafna decyzja. Unnutal Hebaz nic nie odpowiedziała.

Po pięciu uderzeniach serca została w sali sama z Brysem. Odwróciła się w jego stronę. – Twoja szybkość, obrońco, zawsze zapiera mi dech w piersiach. Nie słyszałam cię, tylko... przewidziałam, co zrobisz. Gdybym tego nie uczyniła, Morach byłby juŜ trupem. – Być moŜe, predo. Choćby tylko dlatego, Ŝe zlekcewaŜył moją obecność. – A Quillas mógłby mieć pretensję wyłącznie do siebie. Brys nic nie odpowiedział. – Niepotrzebnie cię powstrzymałam. Śledził ją wzrokiem, gdy wychodziła z komnaty. Gerunie Eberict, ty biedny sukinsynu. Brys przypomniał sobie, Ŝe czeka na niego ceda, odwrócił się i wyszedł z komnaty. Nie zostawił za sobą krwi. Wiedział, Ŝe Kuru Qan w kaŜdym jego kroku usłyszy ulgę. *** Gdy Brys wrócił, ceda czekał na niego pod drzwiami, zajęty czymś, co wyglądało na ćwiczenie tanecznych kroków. – Kilka niebezpiecznych momentów? – zapytał Kuru Qan, nie podnosząc wzroku. – Nieistotne. Na razie. Chodź. Zeszli po kamiennych schodach i ruszyli pełnymi kurzu korytarzami. Po pięćdziesięciu krokach Brys odgadł, dokąd zmierzają. Ogarnął go lęk. Słyszał o tym miejscu, ale jeszcze nigdy tam nie był. Wyglądało na to, Ŝe królewskiemu obrońcy wolno było chodzić tam, gdzie nie wpuszczano prostego finadda. Tym razem jednak ten przywilej wydawał się podejrzany. Dotarli do pary masywnych, obitych miedzianą blachą drzwi. Pokrywała je warstwa zielonego mchu, nie widziało się na nich Ŝadnych znaków i nie było teŜ Ŝadnego zamykającego mechanizmu. Ceda oparł się o nie i otworzyły się z nieprzyjemnym zgrzytem. Za nimi były wąskie, prowadzące w górę schody, wychodzące na kładkę zawieszoną na wysokości kolan nad podłogą na zwisających z sufitu łańcuchach. Pomieszczenie było okrągłe, a w jego posadzkę wprawiono świecące płytki, które tworzyły spiralę. Kładka kończyła się na pomoście ulokowanym pośrodku komnaty. – Ogarnęła cię trwoga, finaddzie? To zrozumiałe. Kuru Qan skinął na Brysa i wprowadził go na kładkę. Ta zakołysała się niepokojąco. – W ten sposób objawia się dąŜenie do równowagi – wyjaśnił ceda, wyciągając ręce na boki. – Kroki muszą znaleźć odpowiedni rytm. To istotne, a do tego trudne, bo

jest nas teraz dwóch. Nie, nie patrz na płytki. Nie jesteśmy jeszcze gotowi. Najpierw wejdźmy na podest. Dobra, jesteśmy na miejscu. Stań obok mnie, finaddzie, i popatrz razem ze mną na pierwszą płytkę w spirali. Co widzisz? Brys przyjrzał się świecącej płytce. Była wielka i nie do końca kwadratowa. Miała dwie piędzi długości i nieco mniej szerokości. Twierdze. Cedania. WróŜebna komnata Kuru Qana. W Letheras pełno było rzucających płytki, interpretatorów Twierdz. Rzecz jasna, ich rekwizyty były niewielkie, przypominały spłaszczone kości do gry. Tylko królewski czarodziej miał takie płytki, jak te, z ciągle zmieniającymi się powierzchniami. – Widzę kurhan na dziedzińcu. – Ach, więc wzrok cię nie myli. To dobrze. NiezrównowaŜony umysł zdradziłby się w takim momencie. Jego wizję zatrułyby strach i zła wola. Kurhan, trzecia od końca z płytek Twierdzy Azath. Powiedz mi, co w niej wyczuwasz? Brys zmarszczył brwi. – Niepokój. – Tak jest. To brzmi groźnie, zgoda? – Zgoda. – Ale Kurhan jest silny, czyŜ nie tak? Nie odda swej pozycji. RozwaŜ to jednak przez chwilę. Pod ziemią kryje się coś niespokojnego. Od miesiąca podczas kaŜdej mojej wizyty spirala zaczyna się od tej płytki. – Albo na niej kończy. Kuru Qan uniósł głowę. – Być moŜe. Umysł szermierza znajduje nieoczekiwane rozwiązanie. Istotne? Kto wie, przekonamy się. Zaczyna albo kończy. Tak jest. Skoro więc Kurhanowi nie grozi utrata pozycji, to dlaczego ta płytka wciąŜ się pojawia? Niewykluczone, Ŝe widzimy tylko to, co jest, a ta uporczywość jest zapowiedzią tego, co będzie. Niepokojące. – Cedo, czy odwiedziłeś ostatnio Azath? – Tak. Zarówno wieŜa, jak i dziedziniec wyglądają tak samo, jak zawsze. Fizyczna reprezentacja Twierdzy pozostaje nienaruszona i zamknięta w sobie. A teraz spójrz przed siebie, finaddzie. Następna płytka? – Brama, utworzona z otwartej paszczy smoka. – Piąta w Twierdzy Smoka. Brama. Co ją wiąŜe z Kurhanem Azath? Czy go poprzedza, czy raczej podąŜa za nim? Pierwszy raz w Ŝyciu widzę w szeregu płytkę z Twierdzy Smoka. Jesteśmy, albo będziemy, świadkami wiekopomnego wydarzenia. Brys zerknął na cedę. – ZbliŜamy się do Siódmego Zamknięcia. To z pewnością będzie wiekopomne wydarzenie. Pierwsze Imperium narodzi się na nowo. Król Diskanar zostanie

przeobraŜony. Osiągnie ascendencję i przybierze staroŜytny tytuł Pierwszego Cesarza. Kuru Qan oplótł się ramionami. – Tak, to popularna interpretacja. Ale prawdziwe proroctwo, finaddzie, jest nieco bardziej... niejasne. Reakcja cedy zaniepokoiła Brysa. Nie miał pojęcia, Ŝe popularna interpretacja nie jest całkowicie prawidłowa. – Niejasne? Pod jakim względem? – „Król, który będzie władał z chwilą Siódmego Zamknięcia, zostanie przeobraŜony i stanie się Pierwszym Cesarzem narodzonym na nowo”. Tak jest. Nasuwają się jednak pewne pytania. W jaki sposób będzie przeobraŜony? Czy narodzi się na nowo w ciele? Pierwszy Cesarz zginął razem z Pierwszym Imperium, na odległym kontynencie, osierocając tutejsze kolonie. śyliśmy w izolacji bardzo długo, finaddzie. Nie uwierzyłbyś, jak długo. – Prawie siedem tysięcy lat. Ceda uśmiechnął się. – Język zmienia się z czasem. Słowa przybierają nowe znaczenie. Z kaŜdą kolejną transkrypcją pojawiają się błędy. Nawet najwierniejsze straŜniczki doskonałości, liczby, mogą w nagłej chwili nieostroŜności ulec głębokiej zmianie. Czy mam ci wyjawić, co na ten temat sądzę? Co byś powiedział na mój pogląd, Ŝe na początku Siódmego Zamknięcia zgubiono zero albo i dwa? Siedemdziesiąt tysięcy lat? Siedemset tysięcy? – Opisz dla mnie cztery następne płytki. Lekko wytrącony z równowagi Brys ponownie spojrzał na podłogę. – Tę poznaję. Zdrajca z Pustej Twierdzy. I następną teŜ. Biała Wrona z Fundamentów. Trzeciej nie znam. Odpryski lodu. Jeden z nich wyrasta z ziemi i jasno lśni odbitym światłem. Kuru Qan skinął z westchnieniem głową. – Nasienie, ostatnia z płytek Twierdzy Lodu. Kolejne bezprecedensowe objawienie. A czwarta? Brys potrząsnął głową. – Jest czysta. – Tak jest. To koniec wróŜby. Coś ją blokuje, być moŜe wydarzenia, które dopiero nastąpią, decyzje, jakich jeszcze nie podjęto. Albo to jest początek strumienia, obecna chwila. Strumienia prowadzącego do końca, którym jest ostatnia płytka. Kurhan. To niepowtarzalna tajemnica. Nie wiem, co o tym myśleć. – Czy nikt inny tego nie widział, cedo? Rozmawiałeś z kimś o tym impasie? – Poinformowałem pierwszego eunucha, Brysie Beddict. Chciałem się upewnić, Ŝe nie dotrze na Wielkie Spotkanie ślepy na omeny, jakie mogą się tam objawić. A

teraz pokazałem to tobie. Jest nas więc trzech, finaddzie. – Dlaczego mnie? – Dlatego Ŝe jesteś królewskim obrońcą. Twoim zadaniem jest bronić Ŝycia króla. – Ale on ciągle mnie odsyła – poskarŜył się z westchnieniem Brys. – Przypomnę mu o tym raz jeszcze – zapewnił Kuru Qan. – Musi się wyrzec swego upodobania do samotności albo nauczyć się nie widzieć nikogo, kiedy patrzy na ciebie. A teraz powiedz mi, co syn królowej uczynił za jej poduszczeniem w starej sali tronowej. – Za jej poduszczeniem? Twierdziła, Ŝe było wprost przeciwnie. – Nieistotne. Powiedz mi, co widziały twoje oczy i co słyszały twoje uszy. Powiedz mi, Brysie Beddict, co szeptało twoje serce. Brys wbił wzrok w czystą płytkę. – Hull moŜe nam przysporzyć trudności – mruknął pozbawionym wyrazu głosem. – To właśnie szepcze ci serce? – Tak. – Na Wielkim Spotkaniu? Skinął głową. – A w jaki sposób? – Obawiam się, cedo, Ŝe moŜe zabić księcia Quillasa Diskanara. *** Na parterze budynku znajdował się ongiś warsztat cieśli, a na piętrze skromny zestaw pokoików mieszkalnych o niskich powałach, do których docierało się po spuszczanej z góry drabince. Jego front wychodził na Kanał Quillasa, naprzeciwko nabrzeŜa, na którym zapewne wyładowywano towary dla cieśli. Tehol Beddict rozejrzał się po przestronnym warsztacie, zauwaŜając dziury w twardym drewnie podłogi w miejscach, gdzie niegdyś były przytwierdzone mechaniczne urządzenia, oraz wbite w ściany haki na narzędzia, które nadal jeszcze moŜna było zidentyfikować po wyblakłych zarysach na ścianach. Pomieszczenie wciąŜ wypełniał zapach trocin i bejcy. Całą długość ściany po lewej zajmował stół roboczy, a frontowa ściana składała się z wyjmowanych desek. – Kupiłyście to na pniu? – zapytał, spoglądając na trzy kobiety, które przystanęły u podstawy schodów. – Właściciel powiększył swój interes – wyjaśniła Shand. – Jego rodzina równieŜ się powiększyła. – Budynek przy kanale... musiał sporo kosztować... – Dwa tysiące trzecich. Nabyłyśmy teŜ większość mebli stojących na górze. Zamówiłyśmy biurko, które dostarczono wczoraj wieczorem. – Shand zatoczyła krąg

dłonią, wskazując na całe pomieszczenie. – Parter naleŜy do ciebie. Sugeruję, byś wstawił ścianę albo dwie, zostawiając korytarz prowadzący od drzwi do schodów. Ta gliniana rura to kuchenny ściek. Usunęłyśmy fragment prowadzący do kuchni na górze, bo oczekujemy, Ŝe twój sługa będzie przygotowywał posiłki dla nas czworga. Wychodek jest na zapleczu, opróŜnia się do kanału. Jest teŜ chłodnia z wodoszczelną lodówką, tak wielką, Ŝe mogłaby w niej zamieszkać cała nerecka rodzina. – To był bogaty cieśla, który miał mnóstwo wolnego czasu – zauwaŜył Tehol. – Ma talent – wyjaśniła Shand, wzruszając ramionami. – A teraz chodź za mną. Gabinet jest na górze. Musimy omówić sprawy. – Chyba nie musimy – odparł. – Odnoszę wraŜenie, Ŝe juŜ o wszystkim zdecydowałyście. WyobraŜam sobie, z jakim zachwytem Bugg o tym usłyszy. Mam nadzieję, Ŝe lubicie figi. – MoŜesz dostać dach – zaproponowała Rissarh ze słodkim uśmiechem. Tehol skrzyŜował ramiona, kołysząc się na piętach. – Sprawdźmy, czy dobrze was zrozumiałem. Grozicie ujawnieniem moich straszliwych tajemnic, a potem oferujecie mi coś w rodzaju pozycji wspólnika w jakimś przedsięwzięciu, którego nawet nie raczyłyście opisać. JuŜ widzę, jak nasza współpraca zapuszcza głęboko korzenie w tak Ŝyznej glebie. Shand skrzywiła się wściekle. – Najpierw pobijmy go do nieprzytomności – zaproponowała Hejun. – To proste – wyjaśniła Shand, ignorując tę sugestię. – Mamy trzydzieści tysięcy trzecich i chcemy, Ŝebyś z nich zrobił dziesięć. – Dziesięć tysięcy trzecich? – Dziesięć szczytów. Tehol wytrzeszczył oczy. – Dziesięć szczytów. Dziesięć milionów trzecich. Rozumiem. A po co właściwie wam taka kupa forsy? – Chcemy, Ŝebyś kupił za nią resztę wysp. Tehol przebiegł dłonią po włosach i zaczął spacerować po pomieszczeniu. – Jesteście szalone. Zacząłem od stu doków i omal się nie wykończyłem, zanim zarobiłem jeden szczyt... – Tylko dlatego Ŝe byłeś frywolny, Teholu Beddict. Osiągnąłeś ten cel w ciągu roku, ale poświęcałeś na pracę tylko dzień czy dwa w miesiącu. – Ale te dni były morderczo trudne. – Nie kłam. Nie zrobiłeś ani jednego fałszywego kroku. Ani jednego. Otwierałeś i zwijałeś interesy, a inni wlekli się twoim śladem. I ubóstwiali cię za to. – Dopóki nie wbiłeś im wszystkim noŜa w plecy – dodała Rissarh, uśmiechając się szerzej.

– Spódnica ci opada – zauwaŜyła Hejun. Tehol poprawił ją. – Trudno to nazwać wbiciem noŜa. Posługujecie się przeraŜającymi obrazami. Zarobiłem szczyt. Nie byłem pierwszym, któremu się to udało. Po prostu osiągnąłem cel najszybciej. – Mając na początek sto doków. JeŜeli ma się sto poziomów, moŜna powiedzieć, Ŝe to trudne. Ale doków? W dzieciństwie zarabiałam tyle w trzy miesiące przy zbiorze oliwek i winogron. Nikt nie zaczynał od doków. Nikt oprócz ciebie. – A teraz dajemy ci trzydzieści tysięcy trzecich – dodała Rissarh. – Zsumuj to, Beddict. Dziesięć Szczytów? Czemu by nie? – Jeśli to takie łatwe, to czemu nie zrobicie tego same? – Nie jesteśmy aŜ takie bystre – wyjaśniła Shand. – Ale za to niełatwo odwrócić naszą uwagę. Zwęszyłyśmy twój trop i dotarłyśmy po nim aŜ tutaj. – Nie zostawiłem tropu. – Nie taki, który byłby dostrzegalny dla większości, to prawda, ale, jak juŜ mówiłam, niełatwo odwrócić naszą uwagę. Tehol cały czas chodził w kółko. – Według Kupieckich Rejestrów roczny produkt brutto Letheras wynosi od dwunastu do piętnastu szczytów, do czego naleŜy dodać być moŜe z pięć ukrytych... – Czy wśród tych pięciu był teŜ twój? – Mój odpisano jako straty, pamiętasz? – Po długim sikaniu krwią. Na dnie kanału leŜy dziesięć tysięcy doków z przywiązanymi do nich klątwami, a na kaŜdej z nich jest wypisane twoje nazwisko. – Naprawdę, Shand? – zapytała zaskoczona Hejun. – MoŜe powinnyśmy kupić prawa do wybagrowania... – Za późno – przerwał jej Tehol. – Ma je Biri. – Biri to tylko przykrywka – stwierdziła Shand. – To ty jesteś właścicielem tych praw, Tehol. Biri moŜe o tym nie wiedzieć, ale pracuje dla ciebie. – No cóŜ, z tego faktu jeszcze nie zrobiłem uŜytku. – A dlaczego? Wzruszył ramionami. Nagle zatrzymał się i spojrzał na Shand. – NiemoŜliwe, Ŝebyś o tym wiedziała. – Masz rację. Zgadłam. Wybałuszył oczy. – Z takim instynktem sama mogłabyś zarobić dziesięć szczytów, Shand. – Udało ci się oszukać wszystkich dzięki temu, Ŝe nie zrobiłeś ani jednego fałszywego kroku, Teholu Beddict. Nikt juŜ nie wierzy, Ŝe ukryłeś swój szczyt. Zbyt długo Ŝyjesz jak portowy szczur. Nie, naprawdę go straciłeś. Nikt nie wie gdzie.

Gdzieś. Dlatego właśnie odpisali go jako straty, czyŜ nie tak? – Pieniądze to abstrakcja – wyjaśnił Tehol, kiwając głową. – Chyba Ŝe ma się w ręku diamenty. Wtedy to juŜ nie są pozory. Jeśli chcecie poznać sztuczkę kryjącą się za całą tą grą, to macie ją przed oczyma, dziewczyny. Nawet jeśli pieniądze są tylko abstrakcją, to mają moc. Tyle Ŝe to nie jest prawdziwa moc, a jedynie obietnica mocy. Ale ta obietnica wystarcza, dopóki wszyscy udają, Ŝe to rzeczywistość. Jeśli ktoś przestanie udawać, cały interes szlag trafia. – Chyba Ŝe ma się w ręku diamenty – przypomniała Shand. – Tak. Wtedy to jest prawdziwa moc. – Zacząłeś podejrzewać, Ŝe tak właśnie mają się sprawy, prawda? Dlatego postanowiłeś sprawdzić tę hipotezę. I rzeczywiście mało zabrakło, Ŝeby wszystko trafił szlag. – Wyobraź sobie moją trwogę – odparł z uśmiechem Tehol. – Wcale nie byłeś zatrwoŜony – sprzeciwiła się. – Po prostu uświadomiłeś sobie, jak śmiertelnie niebezpieczna moŜe być abstrakcja w niewłaściwych rękach. – Wszystkie ręce są niewłaściwe, Shand. W tym równieŜ moje. – Dlatego to zostawiłeś. – I nie mam zamiaru wracać. Róbcie, co chcecie. Powiedzcie o wszystkim Hullowi. Zniszczcie wszystko. To, co raz odpisano jako straty, moŜna zapisać ponownie. Rejestry świetnie sobie radzą z takimi sytuacjami. W gruncie rzeczy spowodujecie w ten sposób wzrost koniunktury. Wszyscy odetchną z ulgą, widząc, Ŝe to jednak była tylko gra. – Nie to jest naszym celem – odparła Shand. – Nadal nic nie rozumiesz. Kiedy kupimy resztę wysp, Tehol, zrobimy to w ten sam sposób, co ty. Dziesięć szczytów... zniknie. – To doprowadzi do krachu całej gospodarki! Wszystkie trzy kobiety jednocześnie skinęły głowami. – Jesteście fanatyczkami! – Nawet gorzej – odparła Rissarh. – Chcemy zemsty. – Jesteście mieszanej krwi, prawda? – Nie musiał czekać na ich odpowiedź. To było oczywiste. Nie kaŜdy mieszaniec musiał wyglądać na mieszańca. – Hejun pochodzi z Faraedów, a wy dwie. Tarthenalki? – Tak jest. Letheras nas zniszczyło. A teraz my zniszczymy Letheras. – A ty nam pokaŜesz, jak to zrobić – dodała Rissarh, znowu się uśmiechając. – Dlatego Ŝe nienawidzisz własnego ludu – wyjaśniła Shand. – Całej tej chciwej zimnokrwistej bandy. Chcemy dostać te wyspy, Teholu Beddict. Wiemy o resztkach plemion przewiezionych przez ciebie na te, które kupiłeś. Wiemy, Ŝe się tam ukrywają, próbując odbudować wszystko, co utraciły. Ale to za mało. Wystarczy

przespacerować się ulicami tego miasta, by przekonać się o tym na własne oczy. Zrobiłeś to dla Hulla. Nie miałam pojęcia, Ŝe on o niczym nie wie. Zaskoczyłeś mnie. Wiesz co, uwaŜam, Ŝe powinieneś mu o tym powiedzieć. – A dlaczego? – Bo on potrzebuje uzdrowienia. – Nie mogę. Shand podeszła bliŜej i połoŜyła dłoń na ramieniu Tehola. Kolana ugięły się pod nim od tego zetknięcia, tego nieoczekiwanego współczucia. – Masz rację, nie moŜesz. Dlatego Ŝe oboje wiemy, Ŝe to za mało. – Powiedz mu to po naszemu – zaŜądała Hejun. – Teholu Beddict, tym razem zrób to jak trzeba. Odsunął się i popatrzył na nie uwaŜnie. Trzy cholerne kobiety. – Klątwa ciąŜąca nad Zbłąkanym polega na tym, Ŝe on zawsze wędruje ścieŜkami, po których juŜ chodził. Ale ta wasza cecha, fakt, Ŝe niełatwo jest odwrócić waszą uwagę... obawiam się, Ŝe to właśnie przez nią jesteście ślepe. – Co chcesz przez to powiedzieć? – To, Ŝe Lether upadnie, Shand, i to nie z mojej winy. Znajdź Hulla i zapytaj go o to. Jestem pewien, Ŝe jest gdzieś tam, na północy. I wiecie co, to jest dosyć zabawne. Walczył tak cięŜko o wasze plemiona, o wszystkie ludy poŜarte przez Lether. Dlatego Ŝe teraz, gdy juŜ wie, będzie walczył znowu. Ale tym razem nie za plemię. Nie za Tiste Edur. Tym razem będzie walczył za Lether. Bo wie, moje drogie, Ŝe w tych cholernych skurczybykach wreszcie znaleźliśmy godnych siebie przeciwników. Tym razem to Edur poŜrą nas. – Dlaczego tak sądzisz? – zapytała Shand. Na jej twarzy malowało się wyraźne niedowierzanie. – Dlatego Ŝe oni nie grają w naszą grę – odparł. – A co, jeśli się mylisz? – To moŜliwe. Tak czy inaczej, poleje się mnóstwo krwi. – W takim razie ułatwijmy zadanie Tiste Edur. – Shand, to by była zdrada. Zacisnęła usta w wąską linię. Rissarh zaśmiała się ochryple. – Ty idioto, to właśnie robimy od samego początku. Niech mnie Zbłąkany, ona ma rację. – Nie jestem przekonany, czy zgraja barbarzyńskich Edur będzie lepszą władzą. – Nie mówimy o tym, co będzie lepsze – wyjaśniła Shand. – Mówimy o zemście. Pomyśl o Hullu, o tym, co mu uczyniono. Odpłać im tą samą monetą, Tehol. Nie wierzę, by Hull patrzył na to w ten sposób. Nie do końca. Musi jeszcze minąć

wiele czasu. – Zdajecie sobie sprawę, Ŝe bardzo starannie rozwijałem w sobie cnotę apatii? Odnoszę teŜ wraŜenie, Ŝe moje wysiłki przyniosły nadzwyczajne owoce. – To prawda, ta spódnica nie ukrywa zbyt wiele. – Moje instynkty mogą być nieco stępione. – Nie kłam. One tylko czekają w ukryciu i świetnie o tym wiesz. Od czego zaczniemy, Teholu Beddict? – Dobra – zgodził się z westchnieniem. – Po pierwsze, wynajmiemy ten parter. Biri potrzebuje magazynu. – A co z tobą? – Tak się składa, Ŝe lubię swoje mieszkanko i nie zamierzam go opuszczać. Dla całej reszty nadal nie biorę udziału w grze. Wy trzy jesteście inwestorkami. Dlatego przestańcie nosić tę cholerną broń. Uczestniczymy teraz w innej, znacznie okrutniejszej wojnie. Pod moim domem obozuje nerecka rodzina. Matka i dwoje dzieci. Wynajmijcie ich jako kucharkę i gońców. Potem pójdźcie do Kupieckich Rejestrów i wpiszcie się na listę. Zajmujecie się handlem nieruchomościami, budownictwem i transportem. śadnych innych rodzajów działalności. Na razie. Swoją drogą, wokół piątego skrzydła Wiecznego Domostwa wystawiono na sprzedaŜ siedem nieruchomości. Ceny są niskie. – Dlatego Ŝe te budynki zapadają się pod ziemię. – To prawda. Ale my naprawimy ten brak. Gdy juŜ dokonamy tej sztuki, spodziewajcie się wizyty królewskiego rzeczoznawcy oraz barwnej zgrai pełnych nadziei architektów. Panie, przygotujcie się, bo wkrótce będziecie bogate. Szukacie solidnego gruntu? Odpowiedzią są Roboty Budowlane Bugga. Przynajmniej do chwili, gdy cały świat zaleje potop. – Czy moŜemy ci kupić coś do ubrania? Tehol zamrugał zdziwiony. – A po co? *** Seren spojrzała w dół. Ciągnęła się pod nią dolina. Strome stoki porastała nieprzerwana puszcza, nieruchoma połać głębokiej zieleni. W nadirze rozpadliny widać było błysk płynącej wody. Edur zwali tę rzekę Krwią Gór, Tis’forundal. Jej wody były czerwone od potu Ŝelaza. Szlak, którym zmierzali, będzie przecinał tę rzekę wiele razy. Wypatrzyła daleko w dole samotnego Tiste Edur. Wydawało się, Ŝe wyszedł z karmazynowego strumienia. Potem podszedł do początku ścieŜki i ruszył w górę. Jakby wiedział, Ŝe tu jesteśmy.

Buruk Blady nie śpieszył się zbytnio. Zarządził postój wkrótce po południu. Wozy wtoczą się na stromą, kamienistą ścieŜkę schodzącą do doliny dopiero jutro. OstroŜność czy pijacka obojętność, rezultat był ten sam. Hull zatrzymał się u jej boku. Oboje przyglądali się, jak Tiste Edur wspina się ku nim. – Seren. – Słucham? – Płaczesz po nocach. – Myślałam, Ŝe śpisz. – Twój płacz zawsze mnie budzi – odpowiedział po długim milczeniu. I to wszystko, na co się ośmielisz, tak? – GdybyŜ tylko twój płacz budził mnie. – Jestem pewien, Ŝe by budził, Seren, gdybym płakał. I to ma złagodzić moje poczucie winy? Wskazała głową na odległego Tiste Edur. – Poznajesz go? – Poznaję. – Czy sprawi nam kłopoty? – Nie, nie sądzę. Jestem przekonany, Ŝe odprowadzi nas na ziemie Hirothów. – Jest szlachetnie urodzony? Hull skinął głową. – To Binadas Sengar. – Skaleczyłeś się dla niego? – zapytała po chwili wahania. – Tak. I on dla mnie teŜ. Seren Pedac mocniej otuliła ramiona futrem. Wiatr nadal dął gwałtownie, choć w jego silnym podmuchu wyczuwało się teraz nutę wilgotnej zgnilizny pochodzącą z doliny. – Hull, boisz się tego Wielkiego Spotkania? – śeby zobaczyć, co leŜy przed nami, muszę tylko spojrzeć w przeszłość. – Jesteś tego pewien? – Kupimy pokój, ale dla Tiste Edur będzie to śmiertelny pokój. – Zawsze jednak pokój, Hull. – Poręczycielko, równie dobrze moŜesz się tego dowiedzieć. To pozwoli ci lepiej mnie zrozumieć. Zamierzam pomieszać szyki uczestnikom tego spotkania. Sprowokować Edur do wojny z Letherem. Spojrzała na niego zdumiona. Hull Beddict odwrócił się. – MoŜesz zrobić z tą wiedzą, co zechcesz.

Rozdział trzeci

Zwrócony twarzą do Światła zdradzony przez Ciemność Ojciec Cień leŜy krwawiąc niewidziany i niewidzący zagubiony aŜ do chwili gdy jego dzieci wkroczą na ostatnią ścieŜkę i w samotności obcych obudzą się na nowo Modlitwa Tiste Edur Nieubłagana cisza jakby harmonizowała z gęstą, nieprzeniknioną mgłą. Wiosła z czarnodrewna wyciągnięto z gęstej jak krew wody, która ściekała strumykami, a potem kroplami, po ich polerowanych drzewcach, aŜ wreszcie wyschła w chłodnym, nieruchomym powietrzu, pozostawiając patynę soli. Nie mieli juŜ do roboty nic poza czekaniem. Córka Menandore przyniosła im dziś złowrogi omen. Ciało wojownika Benedów. Rozdęte zwłoki spaliła magia, a skórę ściągnął nieustanny głód morza. Rój brzęczących much zerwał się do lotu, gdy przybyli Edur, których niewolnicy znaleźli ciało. Letheryjskie czary. Wojownik nie miał pochwy na miecz ani zbroi. Wybrał się na ryby. Wkrótce po tym odkryciu z ujścia rzeki wypłynęły cztery długie k’orthany. W pierwszej łodzi siedział Hannan Mosag ze swą kadrą k’risnanów, a wraz z nimi siedemdziesięciu pięciu wojowników, którzy przelali juŜ krew. W trzech następnych łodziach znajdowało się po stu wojowników. Przez pewien czas płynęli z odpływem. Wkrótce stało się jasne, Ŝe nie znajdą przy

brzegu wiatru, nie rozwijali więc trójkątnych Ŝagli – kaŜda z łodzi miała po trzy – i po trzydziestu pięciu wojowników u kaŜdej z burt złapało za wiosła. Po chwili król-czarnoksięŜnik nakazał im gestem się zatrzymać. Cztery łodzie spowijała gęsta mgła. Nie sięgali wzrokiem dalej niŜ dwadzieścia uderzeń wiosła w kaŜdym kierunku. Trull Sengar siedział na ławie za plecami Feara. OdłoŜył wiosło i ściskał teraz w dłoniach nową, okutą Ŝelazem włócznię, którą dostał od ojca. Wiedział, Ŝe letheryjskie statki są juŜ blisko, Ŝe dryfują wzdłuŜ brzegu, tak samo jak łodzie Edur. Polegały jednak wyłącznie na Ŝaglach i w związku z tym nie mogły nic zdziałać, dopóki nie nadejdzie wiatr. A Hannan Mosag postarał się o to, Ŝeby wiatru nie było. Na pokładzie kłębiły się niespokojnie widma cienia. Łaziły na czterech kończynach, wyciągając w dół szponiaste dłonie. Nie zatrzymywały się ani na chwilę, jakby gorąco pragnęły wydostać się z ciasnego statku. Trull nigdy nie widział tak wielu naraz. Wiedział, Ŝe przebywają równieŜ na innych łodziach. To jednak nie one miały zabić Letheryjczyków. W tym celu król-czarnoksięŜnik przywołał coś innego. Trull wyczuwał obecność tego czegoś. Czekało pod nimi. Unosiło się w głębinach, ogromne i cierpliwe. Stojący obok dziobu Hannan Mosag uniósł powoli rękę. Trull spojrzał przed siebie i zobaczył letheryjski statek łowców fok, wyłaniający się powoli z mgły. śagle miał zwinięte, a lampy na końcach długich, wysuniętych za burty tyczek paliły się słabym, Ŝółtym blaskiem. Potem pojawił się drugi statek, połączony z pierwszym grubą liną. Przejrzystą taflę wody wokół Ŝaglowców przecinały płetwy rekinów. Które nagle zniknęły. A to, co czekało pod nimi, uniosło się. I wychynęło z drŜeniem z wody, niewidzialne. Chwila niepewności, niewyraźnych obrazów. A potem krzyki. Trull upuścił włócznię i zatkał uszy dłońmi. Nie był w tym odosobniony, gdyŜ wyrywające się z gardeł bezsilnych Letheryjczyków wrzaski stawały się coraz głośniejsze i bardziej przenikliwe. We mgle rozbłysły czary, które jednak po chwili zgasły. Letheryjskie Ŝaglowce otaczały ich juŜ ze wszystkich stron, lecz mimo to nie widzieli nic z tego, co działo się na pokładach. Otaczająca ich mgła stała się czarna i kłębiła się jak dym. Z tego nieprzeniknionego mroku wydostały się jedynie krzyki, niby strzępy grozy, cierpienie dusz. Dźwięki wypełniały czaszkę Trulla, bez względu na to, jak bardzo starał się od

nich odgrodzić. Setki głosów. Setki setek. A potem cisza. PoraŜająca i absolutna. Hannan Mosag skinął dłonią. Biały płaszcz mgły zniknął raptownie. Wiał miarowy wiatr i na morzu pojawiły się niewielkie fale. Słońce gorzało na intensywnie błękitnym niebie. Czarna emanacja, która pochłonęła wcześniej letheryjską flotę, równieŜ zniknęła. Statki kołysały się na falach, wypalone lampy podskakiwały jak szalone na tyczkach. – Wiosłujcie. Wydawało się, Ŝe głos Hannana Mosaga rozbrzmiewa tuŜ obok Trulla. Wojownik poderwał się nagle, a potem sięgnął po wiosło, jednocześnie z resztą towarzyszy. Wstał, by oprzeć biodro o nadburcie, i zanurzył wiosło. Łódź pomknęła naprzód. Po paru chwilach zatrzymali się obok jednego z Ŝaglowców, trzymając wiosła w wodzie. Widma cienia wdrapały się na pokład po okrwawionej burcie. Trull zauwaŜył, Ŝe linia wodna statku przebiega teraz niŜej. Uświadomił sobie, Ŝe ładownia musi być pusta. – Fear? – wysyczał. – Co tu się dzieje? Co się stało? Brat spojrzał na niego. Trullem wstrząsnął widok jego pobladłej twarzy. – To nie dla nas, Trull – rzekł i odwrócił się do niego plecami. Nie dla nas? A co to znaczy? Co nie jest dla nas? Na falach wokół nich unosiły się martwe rekiny. Ciała były rozerwane, jakby ryby eksplodowały od środka. Wodę pokrywała lepka piana. – Wracamy – rozkazał Hannan Mosag. – Do Ŝagli, moi wojownicy. Byliśmy świadkami. A teraz musimy odpłynąć. Byliśmy świadkami. Ale czego, w imię Ojca Cienia? śagle letheryjskich statków łopotały głośno na wietrze. Widma je odprowadzą. Na Zmierzch, to nie jest zwykła demonstracja siły. To... to wyzwanie. Wyzwanie pełne arogancji tak wielkiej, Ŝe znacznie przerastała arogancję tych Letheryjczyków i ich głupią, samobójczą wyprawę na długozębe foki. Gdy obserwujący trudzących się przy Ŝaglach wojowników Trull uświadomił sobie ten fakt, w jego głowie zrodziła się nowa myśl. Kto spośród Letheryjczyków świadomie wysłał załogi dziewiętnastu Ŝaglowców na śmierć? I dlaczego ci marynarze się na to zgodzili? Powiadano, Ŝe dla Letheryjczyków liczy się jedynie złoto. Ale nikt zdrowy na

umyśle nie próbowałby zdobyć bogactwa, gdyby oznaczało to nieuchronną śmierć. Z pewnością zdawali sobie sprawę, Ŝe nie mają szans ucieczki. Ale z drugiej strony, co by się stało, gdybym ich nie zauwaŜył? Gdybym nie wybrał się do Calach w poszukiwaniu nefrytu? Ale nie, teraz to on był arogancki. Gdyby ich nie znalazł, zrobiłby to ktoś inny. Ta zbrodnia z pewnością nie pozostałaby niezauwaŜona. Ta zbrodnia nie miała pozostać niezauwaŜona. Był tak samo zbity z tropu, jak jego towarzysze. Coś tu było nie w porządku. Zarówno po stronie Letheryjczyków, jak i... ...po naszej. Coś jest nie w porządku z Hannanem Mosagiem. Z naszym królemczarnoksięŜnikiem. Nasze cienie tańczą. Cienie Letheryjczyków i Edur pląsają w rytualnym tańcu, ale ja nie znam tych kroków. Ojcze Cieniu, wybacz mi, ale się boję. Dziewiętnaście statków śmierci poŜeglowało na południe, a cztery k’orthany pomknęły na wschód. Czterystu wojowników Edur ponownie pogrąŜyło się w niczym niezmąconej ciszy. *** Przygotowaniami zajęli się niewolnicy. Ciało Benedy zostawiono na łoŜu z piasku na posadzce wielkiej kamiennej przybudówki cytadeli, gdzie miało wyschnąć. Oczodoły, uszy, nozdrza i otwarte usta oczyszczono, a potem zatkano miękkim woskiem. Dziury wygryzione w ciele zamknięto mieszaniną gliny i oleju. Pod nadzorem sześciu wdów Edur nad wypełnionym węglami wykopem, który przygotowano obok zwłok, ustawiono wielką, Ŝelazną tacę. LeŜały na niej miedziane monety, które stukały i podskakiwały, gdy pokrywające je krople rosy parowały z sykiem i znikały. Udinaas przykucnął obok wykopu, trzymając się w pewnej odległości, by jego pot nie skapywał na monety. Podobne bluźnierstwo oznaczałoby natychmiastową śmierć dla nieostroŜnego niewolnika. Patrzył na pieniąŜki, widział, jak ciemnieją, stają się czarne od sadzy. Gdy pośrodku monet zaczęły się pojawiać błyszczące plamki, wziął szczypce i zdjął pierwszy pieniąŜek z tacy, kładąc go na jednym z szeregu talerzy z wypalanej w ogniu gliny – po jednym talerzu dla kaŜdej wdowy. Klęcząca przed talerzem kobieta podniosła monetę delikatniejszymi szczypcami, a potem obróciła się i pochyliła nad zwłokami. Pierwszą monetą zakrywano lewy oczodół. Rozległ się syk, któremu towarzyszyły suche trzaski. W górę buchnęły smuŜki dymu. Wdowa nacisnęła pieniąŜek szczypcami, by umocować go pewnie. Gdy wtopi się w ciało, trudno go będzie oderwać. Potem przyszła kolej na prawy oczodół, nos, czoło i policzki. KaŜda moneta

stykała się z sąsiednimi. Gdy juŜ pokryto przód i boki ciała, w tym równieŜ wszystkie kończyny, na obleczonego w monety trupa wylano płynny wosk. Kiedy wystygł, zwłoki odwrócono i znowu zaczęto układać monety, aŜ wreszcie pokryły one całe ciało oprócz podeszew stóp i wewnętrznych powierzchni dłoni. Potem przyszła kolej na następną warstwę wosku. Powlekanie zajęło większą część dnia. Gdy Udinaas wreszcie wyszedł cięŜkim krokiem z przybudówki i zatrzymał się ze zwieszoną głową, pozwalając, by chłodne powietrze usunęło pot z jego skóry, zbliŜał się juŜ zmierzch. Niewolnik splunął, próbując uwolnić usta od ohydnego odoru. Spalone, gnijące ciało w parnym, gorącym jak piec wnętrzu budynku. Fetor płonących włosów. śadna ilość wonnego olejku połączonego z szorowaniem nie uwolni go od tego, co wniknęło w pory jego skóry. Miną dni, nim Udinaas pozbędzie się ohydnego, mdłego posmaku. Gapił się na ziemię między swymi stopami. Bark nadal go bolał od forsownego uzdrowienia, jakiemu poddała go Uruth. Od tamtej pory nie miał okazji porozmawiać z Piórkową Wiedźmą. Swoim panom nie wyjaśnił niczego. Szczerze mówiąc, nie naciskali na niego zbyt mocno. Zadali niewiele pytań i wydawało się, Ŝe satysfakcjonują ich jego nieudolne, niejasne odpowiedzi. Udinaas zastanawiał się, czy Uruth równie lekcewaŜąco podeszła do przesłuchania Piórkowej Wiedźmy. Tiste Edur rzadko poświęcali wiele uwagi swym niewolnikom, a jeszcze rzadziej starali się ich zrozumieć. Rzecz jasna, takie zachowanie stanowiło przywilej zdobywców, a podobna obojętność była dolą z reguły spotykającą podbitych. ToŜsamość nie znikała jednak tak łatwo. Na poziomie osobowości. Wolność była niewiele więcej niŜ wystrzępioną siecią, zawieszoną na niezliczonej liczbie pomniejszych powiązań, które kaŜdy narzucał sobie sam. Odsunięcie jej nie zmieniało wiele, pomijając być moŜe pocieszającą iluzję ideału. Umysł jest związany z jaźnią, jaźń z ciałem, ciało z kością. Z woli Zbłąkanego jesteśmy piramidą klatek, a to, co się w nich trzepocze, zna tylko jedną wolność. Wolność śmierci. Zdobywcy zawsze zakładali, Ŝe tym, co podbili, jest toŜsamość. Prawda jednak wyglądała tak, Ŝe toŜsamość moŜna zabić jedynie od wewnątrz, a nawet ten gest był jedynie chimerą. Izolacja płodziła wiele dzieci, a upadek obyczajów był tylko jednym z nich – ta droga jednak była niepodobna do innych, albowiem rozpoczynała się w punkcie, w którym porzucano toŜsamość. Z budynku za jego plecami dobiegły tony Ŝałobnej pieśni, kadencja smutku Edur. Hunh, hunh, hunh, hunh... Ten dźwięk zawsze wywoływał u Udinaasa dreszcz. Jest jak uczucie uderzające raz po raz w ten sam mur. Głos uwięzionych,

powstrzymanych. Głos zdruzgotany przez prawdy świata. Edur płakali nie tyle nad swą utratą, co nad tym, Ŝe są zagubieni. Czy tak to jest, kiedy Ŝyje się sto tysięcy lat? Z budynku wyszły wdowy, otaczające trupa, który unosił się na gęstych wirujących cieniach na wysokości ich talii. Postać pokryta miedziakami. Taki uŜytek z pieniędzy robili wyłącznie Edur. Miedź, cyna, brąz, Ŝelazo, srebro i złoto – wszystko to stawało się zbroją umarłych. Przynajmniej są uczciwi. Letheryjczycy kupują za pieniądze coś wprost przeciwnego. No, nie do końca. Raczej iluzję czegoś przeciwnego. Bogactwo jako zbroja Ŝycia. Twierdza, forteca, cytadela, wiecznie czuwająca armia. Ale wroga nic to wszystko nie obchodzi. Wróg wie, Ŝe jesteście bezbronni. – Hunh, hunh, hunh, hunh... To była godzina Córki Sheltathy Lore, gdy wszystko, co materialne, stawało się niepewne. Godzina przyćmiona przez odwrót światła, kiedy powietrze traciło przejrzystość i uwidaczniały się unoszące się w nim pyłki oraz drobiny, niedoskonałości w innych chwilach skutecznie maskowane przez światło bądź ciemność. Godzina, gdy było widać, Ŝe tron jest pusty. Czemu właściwie nie oddawać czci pieniądzom? Przynajmniej nagroda, którą oferują, jest oczywista i nie trzeba na nią czekać. Nie, to było upraszczanie sprawy. Religia Letheryjczyków była bardziej skomplikowana, jej etyka wiązała się z tymi cnotami i zwyczajami, które sprzyjały gromadzeniu bogactwa. Pilność, dyscyplina, cięŜka praca, optymizm, osobisty charakter chwały. I z odpowiadającymi im grzechami: lenistwem, rozpaczą i anonimowością przegranej. Świat był wystarczająco brutalny, by oddzielić pierwsze od drugich, nie zostawiając miejsca na wątpliwości ani blade dwuznaczniki. Tak oto wiara przeradzała się w pragmatyzm, a pragmatyzm był zimnym bogiem. Zbłąkany dał nam zimnego boga, byśmy mogli działać bez Ŝadnych ograniczeń. Te słowa nadawałyby się na letheryjską modlitwę, choć nikt nie odwaŜyłby się wypowiedzieć tego tak otwarcie. Piórkowa Wiedźma zwykła mówić, Ŝe kaŜdy uczynek jest modlitwą i dzięki temu jednego dnia moŜna oddać cześć wielu bogom. Mówiła, Ŝe wino, nektar, rdzawy liść oraz korzystanie z tych uŜywek to modlitwa do śmierci. Miłość była modlitwą do Ŝycia. Zemsta modlitwą do demonów sprawiedliwości. Zawarcie handlowej umowy, mówiła z bladym uśmieszkiem, modlitwą do szepczącego zwodziciela. W końcu osiągnięcie jednego wiązało się z wyrzeczeniem się drugiego. W tę grę grało się dwiema rękami. – Hunh, hunh, hunh, hunh... Otrząsnął się. Bluzę miał wilgotną i zaczynał dokuczać mu chłód. Od strony morza dobiegł krzyk. Wracały k’orthany. Udinaas ruszył powoli ku

domostwu Sengarów. Zobaczył Tornada Sengara i jego Ŝonę Uruth, którzy wyszli na zewnątrz. Padł na kolana, przyciskając głowę do ziemi. Kiedy juŜ przeszli, wstał i popędził do długiego domu. Pokrytego miedziakami trupa umieści się wewnątrz wydrąŜonego pnia czarnodrzewa, którego końce zamknie się następnie cedrowymi kręgami. Po sześciu dniach pień zostanie pochowany w jednym z dwunastu świętych gajów w lesie. Do tej pory tren nie ucichnie. Wdowy na zmianę będą wykonywały tę straszliwą, otępiającą pieśń. Podszedł do małej niszy, w której leŜał jego siennik. Łodzie wpłyną jedna po drugiej do kanału w bladym świetle zmierzchu. Z pewnością osiągnęli swój cel. Zawsze go osiągali. Załogi dziewiętnastu letheryjskich statków nie Ŝyły. Nie brali niewolników, nie tym razem. Szlachetnie urodzone Ŝony i ojcowie stanęli po obu stronach kanału, witając wojowników w milczeniu. W milczeniu. Dlatego Ŝe stało się coś strasznego. PołoŜył się na plecach i wpatrzył w pochyły sufit. Czuł dziwny, niepokojący ucisk w gardle. W szumie krwi słyszał słabe echo dźwięku ukrytego za biciem serca. Podwójnym biciem. Hunh hunh Huh huh. Hunh hunh Huh huh... Kim jesteś? Na co czekasz? Czego ode mnie chcesz? *** Trull wspiął się na pomost, ściskając w prawej dłoni zimną włócznię. Jej okuty Ŝelazem tępy koniec krzesał iskry z kamieni pomostu. Wojownik oddalił się od brzegu kanału i przystanął u boku Feara. Naprzeciwko nich, w odległości pięciu kroków, zatrzymali się Tornad i Uruth. Rhulada nigdzie nie było widać. Mayen równieŜ nie, uświadomił sobie Trull. Zerknął na Feara i ujrzał, Ŝe brat omiata spojrzeniem tłum witających. Jego twarz nie zmieniła wyrazu, ale podszedł bezzwłocznie do Tornada. – Mayen jest w lesie z innymi dziewczętami – wyjaśnił ich ojciec. – Zbiera morok. Pilnują ich Theradas, Midik i Rhulad. – Mój synu. – Uruth podeszła bliŜej, uwaŜnie przypatrując się twarzy Feara. – Co on uczynił? Fear potrząsnął głową. – Zginęli bez honoru – oznajmił Trull. – Nie widzieliśmy ręki, która zadała tę śmierć, ale była ona... potworna. – A ich łupy? – zapytał Tornad. – Zabrała je ta sama ręka, ojcze. W oczach Uruth pojawił się błysk gniewu.

– To nie było pełne odsłonięcie. To było przywołanie demona. Trull zmarszczył brwi. – Nie rozumiem, matko. Tam były cienie... – I ciemność – przerwał mu Fear. – Z głębin wynurzyła się... ciemność. Ich matka skrzyŜowała ramiona i odwróciła wzrok. Trull nigdy dotąd nie widział, by była taka zmartwiona. On równieŜ czuł nasilający się niepokój. AŜ trzy piąte wszystkich Tiste Edur umiało się posługiwać czarami. Niezliczonymi fragmentami roztrzaskanej groty Kurald Emurlahn. Moc Cienia miała niezliczone smaki. Spośród synów Uruth tylko Binadas kroczył ścieŜką magii, lecz mimo to słowa Feara wywołały echo w jaźni Trulla. W końcu kaŜdy Tiste Edur rozumiał swych pobratymców, bez względu na to, czy posługiwał się magią, czy nie. – Matko, czary Hannana Mosaga nie wywodziły się z Kurald Emurlahn. – Nie musiał widzieć ich twarzy, by zrozumieć, Ŝe był ostatnim, który uświadomił sobie tę prawdę. – Wybaczcie mi moje głupie słowa... – Głupie jedynie dlatego, Ŝe wypowiedziałeś je na głos – przerwała mu Uruth. – Fear, weź Trulla i Rhulada i pójdźcie do Kamiennej Miski... – Przestań. Natychmiast. – Głos Tornada brzmiał twardo, a jego mina była mroczna. – Fear. Trull. Wracajcie do domu i zaczekajcie tam na mnie. Uruth, zajmij się wdowami. Poległy wojownik ma dziś po raz pierwszy spotkać zmierzch w towarzystwie kuzynów. Trzeba złoŜyć ofiary błagalne. Przez chwilę Trull myślał, Ŝe jego matka się sprzeciwi. Zacisnęła jednak usta w wąską linię, skinęła głową i oddaliła się. Fear skinął dłonią na Trulla i obaj ruszyli do długiego domu, zostawiając ojca samego nad kanałem. – Nastały trudne czasy – stwierdził Trull. – Czy istnieje potrzeba, byś stawał między Rhuladem a Mayen? – zapytał Fear. Trull zacisnął mocno usta. Był zbyt zaskoczony, by udzielić celnej riposty. Fear uznał jego milczenie za odpowiedź. – A gdy stajesz między nimi, na które z nich spoglądasz? – Wy... wybacz mi, Fear. Nie spodziewałem się tego pytania. Chcesz wiedzieć, czy istnieje potrzeba. Moja odpowiedź brzmi: nie wiem. – Ach, rozumiem. – Irytuje mnie, gdy się przed nią popisuje. Fear nie odpowiedział. Dotarli do drzwi. Trull popatrzył na brata. – Fear, co to jest Kamienna Miska? Nigdy nie słyszałem... – To niewaŜne – odpowiedział brat i wszedł do środka.

Trull został na progu. Przesunął dłonią po włosach, odwrócił się i ponownie spojrzał na dziedziniec. Tych, którzy wyszli ich przywitać, juŜ tam nie było. Inni wojownicy równieŜ odeszli. Nigdzie nie było teŜ widać Hannana Mosaga i jego kadry k’risnanów. Na podwórcu została tylko samotna postać. Tornad. Czy aŜ tak bardzo róŜnimy się od innych? Tak. Król-czarnoksięŜnik poprosił o synów Tornada. Tak powiedziała mu wizja. Uczynił nas swymi sługami. Ale... czy to on jest panem? *** Udinaasowi śniło się, Ŝe klęczy w popiele. Był ranny i krwawił. Z dłoni. Z nóg. Odnosił wraŜenie, Ŝe popiół wŜera się w jego rany z zaciekłą napastliwością. Ucisk w gardle zmuszał go do spazmatycznego oddychania. Podniósł się cięŜko i stanął na chwiejnych nogach. Ze wszystkich stron otoczyło go pędzące, huczące niebo. Ogień. Burza ogniowa. Krzyknął przeraźliwie. I znowu padł na kolana. Nie słyszał nic poza własnym, wysilonym oddechem. Uniósł głowę. Burza ogniowa zniknęła. Postacie na równinie. Szły przed siebie, a kłęby pyłu unosiły się za nimi niczym niesione wiatrem całuny. Przebijała je broń. Kończyny zwisały na strzępach ścięgien i mięśni. Niewidzące oczy i twarze wykrzywione w wyrazie straszliwej świadomości – patrzące na własną śmierć, ale ślepe na jego obecność. W jego jaźni wezbrało potęŜne poczucie utraty. śałoba, a potem gorzki szept o zdradzie. Ktoś za to zapłaci. Ktoś zapłaci. Ktoś. Ktoś. To nie były jego słowa, myśli pochodziły od kogoś innego, ale głos rozbrzmiewający wewnątrz jego czaszki – ten głos był głosem Udinaasa. Martwy wojownik podszedł bliŜej. Był wysoki, czarnoskóry. Większą część twarzy stracił na skutek uderzenia miecza. Kość lśniła biało, poprzeszywana czerwonymi pęknięciami pozostałymi po jakimś gwałtownym ciosie. Nagły ruch. Zakuta w metal dłoń trafiła w skroń Udinaasa. Trysnęła krew. Padł na ziemię, otoczony chmurą szarego popiołu. Błyskał w niej palący ogień. Poczuł palce zaciskające się mu na lewej kostce. Jego nogę szarpnięto gwałtownie w górę i wojownik pociągnął go za sobą. Dokąd idziemy?

– Pani jest twarda. Pani? – Jest twarda. I ta pani czeka na nas na końcu tej drogi? – To nie ona czeka. Obrócił się i zobaczył za sobą bruzdę, którą zostawiał w popiele. Ślad ciągnął się aŜ po horyzont. A z tej nierównej szramy sączyła się czarna krew. Jak długo juŜ tak mnie ciągnie? I kogo właściwie ranię? Tętent kopyt. – To ona. Udinaas odwrócił się na plecy i spróbował unieść głowę. Przeszywający krzyk. Nagle w wojownika, który go wlókł, uderzył miecz, przecinając go wpół. Dłoń spadła z jego kostki. Udinaas przetoczył się na bok, gdy podkute Ŝelazem kopyta przemknęły obok. Kobieta gorzała oślepiającą bielą. W jednej dłoni trzymała migoczący jak błyskawica miecz, a w drugiej obusieczny topór, z którego skapywało coś stopionego. Jej koń... Składał się wyłącznie z kości, połączonych ogniem. Ogromna, szkieletowa bestia zawróciła, podrzucając łbem. Kobieta nosiła gładką, pozbawioną rysów maskę ze złota. Nad jej głową wznosił się niczym zjeŜona sierść stroik z łukowatych, pozłacanych łusek. OręŜ uniósł się. Udinaas spojrzał w jej oczy. Wzdrygnął się, podźwignął cięŜko i zaczął biec. Ścigał go tętent kopyt. Córka Brzask. Menandore... Przed nim leŜeli wojownicy, przedtem towarzyszący temu, który go ciągnął. Płomienie lizały ich rany, z rozszarpanych ciał wzbijały się kłęby dymu. śaden się nie ruszał. Oni ciągle giną, czyŜ nie tak? Raz po raz. Ciągle giną... Uciekał jak szalony. Nagle coś go uderzyło. Ściana grzebieniastej kości trafiła go w prawy bark tak mocno, Ŝe aŜ zawirował w powietrzu. Padł na ziemię i potoczył się po niej, wymachując kończynami. Wpatrywał się w skłębiony pył. Przesłonięte nim niebo wirowało. W tym tumanie pojawiła się postać. Na piersi spoczął mu but o twardej podeszwie. Gdy się odezwała, jej głos brzmiał jak syk tysiąca węŜy.

– Krew Locqui Wyvala... w ciele niewolnika. Na którym sercu chcesz jeździć, śmiertelniku? Nie był w stanie zaczerpnąć tchu. Nacisk buta wciąŜ się nasilał, miaŜdŜąc mu pierś. Spróbował go złapać. – Pozwól swej duszy odpowiedzieć. Zanim umrzesz. Jadę... na tym, na którym zawsze jeździłem. – To odpowiedź tchórza. Tak jest. – Masz jeszcze chwilę. Na zmianę zdania. Wokół niego zamknęła się ciemność. Czuł w wypełniającym mu usta piasku smak krwi. Wyval! Jadę na Wyvalu! But odsunął się na bok. Zakuta w stal dłoń sięgnęła do sznura, którego uŜywał jako pasa. Palce się zacisnęły i ręka uniosła go. Zawisł w powietrzu, wygięty w łuk. Głowa opadła mu w dół. Świat przed jego oczyma odwrócił się do góry nogami. Kobieta uniosła go jeszcze wyŜej, aŜ wreszcie dotknął biodrami wewnętrznej powierzchni jej ud. Poczuł, Ŝe unosi mu bluzę na brzuch. Zdziera z niego przepaskę biodrową. Zacisnęły się wokół niego zimne, Ŝelazne palce. Jęknął. I wepchnęła go w siebie. Ogień w jego krwi. Ból w biodrach i w krzyŜu, gdy poruszała nim jedną ręką. AŜ wreszcie nadszedł spazm. Puściła go i runął z drŜeniem na ziemię. Nie słyszał, jak się oddalała. W ogóle nic nie słyszał. Nic poza dwoma sercami, które w nim biły. Ich rytm zbliŜał się do siebie, ciągle się zbliŜał. Po pewnym czasie ktoś usiadł obok niego. – DłuŜniku. Ktoś zapłaci. Omal się nie roześmiał. Na jego ramieniu spoczęła dłoń. – Udinaas. Gdzie jest to miejsce? – Nie wiem. – Odwrócił głowę, spoglądając w przeraŜone oczy Piórkowej Wiedźmy. – Co mówią ci płytki? – Nie mam ich ze sobą. – To pomyśl o nich. Rzuć je w myślach. – Co ty właściwie wiesz o tych sprawach, Udinaas? Usiadł powoli. Ból zniknął. Pod warstwą popiołu nie miał siniaków ani nawet

draśnięcia. Opuścił bluzę, by zakryć krocze. – Nic – odpowiedział. – Nie potrzebujesz wróŜb, Ŝeby zrozumieć, co się przed chwilą stało. – Potrzebuję – zaprzeczył z gorzkim uśmiechem. – Brzask. Najstraszliwsza z Córek Edur. Menandore. Była tutaj. – Bogowie Tiste Edur nie objawiają się Letheryjczykom... – Mnie się objawiła. – Odwrócił wzrok. – I, hmm, wykorzystała mnie. Piórkowa Wiedźma wstała. – Zawładnęła tobą krew Wyvala. Zatruły cię wizje, dłuŜniku. To obłęd. Śnisz, Ŝe jesteś kimś więcej niŜ człowiek, którego wszyscy widzą. – Spójrz na ciała leŜące wokół nas, Piórkowa Wiedźmo. To ona ich wszystkich powaliła. – Nie Ŝyją juŜ od dawna. – To prawda, ale oni chodzili. Spójrz na ten ślad. To ja go zostawiłem. Jeden z nich mnie tu przyciągnął. A tam, to są ślady końskich kopyt. Dziewczyna jednak nie chciała na to patrzeć. Wbiła wzrok w Udinaasa. – To jest świat, który sam wyczarowałeś – stwierdziła. – Twoim umysłem zawładnęły fałszywe wizje. – Rzuć płytki. – Nie. To jest martwe miejsce. – Krew Wyvala Ŝyje, Piórkowa Wiedźmo. To ona wiąŜe nas z Tiste Edur. – To niemoŜliwe. Wyvale są nasieniem Eleintów. To smocze kundle, choć nawet smoki nad nimi nie panują. NaleŜą do Twierdzy, ale są dzikie. – Widziałem białą wronę. Na plaŜy. To właśnie chciałem ci powiedzieć. Miałem nadzieję, Ŝe dotrę do ciebie, zanim rzucisz płytki. Chciałem ją przegnać, ale odpowiedziała mi śmiechem. Kiedy nas zaatakowano, myślałem, Ŝe to Biała Wrona. Nie rozumiesz? Biel to twarz Menandore, Brzasku. To właśnie próbowały nam pokazać Fundamenty. – Nie pozwolę się poŜreć twemu szaleństwu, dłuŜniku. – Prosiłaś mnie, Ŝebym okłamał Uruth i pozostałych Edur. Spełniłem twoją prośbę, Piórkowa Wiedźmo. – Ale teraz zawładnął tobą Wyval. Wkrótce cię zabije i nawet Edur nic na to nie poradzą. Gdy tylko sobie uświadomią, Ŝe naprawdę jesteś zatruty, wytną ci serce. – Boisz się, Ŝe stanę się Wyvalem? Czy taki los mnie czeka? Pokręciła głową. – To nie jest pocałunek jednopochwyconego, Udinaas. To choroba, która atakuje twój mózg. Zatruwa czystą krew twoich myśli. – Czy naprawdę tu jesteś, Piórkowa Wiedźmo? Tutaj, w moim śnie?

Gdy zadał to pytanie, jej postać stała się nagle przezroczysta, zamigotała, a potem rozproszyła się jak niesiony wiatrem piasek. Znowu został sam. Czy nigdy się nie obudzę? Zobaczył na niebie po prawej jakiś ruch i odwrócił się w tamtą stronę. Smoki. Około dwudziestu, unoszących się na odległych prądach, tuŜ ponad nieokreślonym horyzontem. Nad nimi krąŜyły niczym komary roje Wyvali. Nagle Udinaas coś zrozumiał. Lecą na wojnę. *** Trupa pokryły liście moroku. W ciągu kilku najbliŜszych dni zaczną butwieć i do bursztynowego wosku przeniknie z nich niebieskawy barwnik. Z czasem kontury pokrytych monetami zwłok ulegną rozmyciu, jakby spowił je lód. Cień w wosku, po wsze czasy zamykający w sobie wojownika Benedów. Przystań dla wędrownych widm, ukryta w wydrąŜonej kłodzie. Trull przystanął obok trupa. Pień czarnodrzewa przygotowywano jeszcze w nieoświetlonym budynku stojącym z boku cytadeli. śywe drewno opierało się dłoniom, które próbowały zmieniać jego kształt. Kochało jednak śmierć i dlatego moŜna było je nakłonić do posłuszeństwa. Gdy głosy wzniosły się w modlitwie do Córki Zmierzch, z wioski dobiegły odległe krzyki. Do nadejścia nocy zostało tylko parę chwil. Czekały ich puste godziny, podczas których sama wiara musiała pozostawać uśpiona. Noc naleŜała do Zdrajcy. Tego, który próbował zamordować Ojca Cienia w chwili jego triumfu i omal mu się to nie udało. Istniały zakazy zabraniające powaŜnych rozmów w tym czasie. W ciemności krąŜyło oszustwo. KaŜdy mógł wciągnąć w płuca jego niewidzialne tchnienie i w ten sposób się zarazić. Pod progami domów, w których mieszkały panny, nie grzebano mieczy. Zawrzeć małŜeństwo w takiej chwili znaczyłoby przypieczętować jego los. Urodzone o tej porze dziecko pozbawiano Ŝycia. Kochankowie nie dotykali się nawzajem. Dzień był martwy. Wkrótce jednak wzejdzie księŜyc i powrócą cienie. Świat wyłoni się z ciemności, tak jak uczynił to Scabandari Krwawooki. Zdrajcę czeka poraŜka. Nie mogło być inaczej, bo w przeciwnym razie w królestwach zapanowałby chaos. Popatrzył na stos liści, pod którym leŜało ciało wojownika. Zgłosił się na ochotnika do pełnienia straŜy podczas tej pierwszej nocy. Zmarłych Edur nigdy nie pozostawiano bez opieki, gdy nadchodziła ciemność, albowiem nie dbała ona o to,

czy ciało, do którego napływa jej tchnienie, jest ciepłe czy zimne. Trup mógł spowodować straszliwe wydarzenia równie łatwo jak uczynki kogoś Ŝywego. Nie potrzebował do tego głosu ani własnych gestów. Zawsze znajdą się inni, gotowi przemówić w jego imieniu albo wyciągnąć nóŜ czy sztylet. Hannan Mosag oznajmił, Ŝe to właśnie jest największą słabością Edur. Starcy i umarli byli pierwszymi, którzy szeptali słowo „zemsta”. Starcy i umarli stali na tym samym murze, lecz ci drudzy patrzyli na niego, a ci pierwsi odwracali się doń plecami. Za murem rozciągała się pustka. Jedni i drudzy przemawiali z końca swego czasu, jedni i drudzy pragnęli poprowadzić młodych identyczną drogą, choćby tylko po to, by nadać znaczenie wszystkiemu, co znali i co uczynili. Teraz jednak zapomniano o wendetach. Za zbrodnie popełnione w imię zemsty całe rody czekała hańba i egzekucja. Trull Sengar – stojący w mroku pod drzewem, z ciałem przed sobą – zobaczył, Ŝe jego brat Rhulad poszedł do lasu. W tych ciemnych godzinach wykradł się potajemnie z wioski niczym widmo. Do lasu, na północny trakt. Prowadzący do cmentarza, który wybrano na miejsce pochówku wojownika Benedów. Gdzie samotna kobieta pełniła straŜ pośród nocy. To moŜe być próba... która się nie powiedzie. Albo jest to powtórka ze spotkań, do jakich dochodziło juŜ przedtem, wielokrotnie. Mayen jest nieprzenikniona. Jak wszystkie kobiety. Ale on to co innego. Spóźnił się na wojnę i jego pas jest pusty. Pragnie przelać krew w inny sposób. Dlatego Ŝe Rhulad musi wygrywać. We wszystkim. To jest przepaść jego Ŝycia, wąskie pasmo, które sam dla siebie tworzy, zapamiętując kaŜdą zniewagę – wszystko jedno, rzeczywistą czy wyimaginowaną – kaŜdą chwilę milczenia, która w jego oczach jest krzykiem pogardy wobec bezbrzeŜnej pustki jego osiągnięć. Rhulad. Wszystko, o co warto walczyć, zdobywa się bez walki. Wszelkie zmagania są zmaganiami ze zwątpieniem. Honor nie jest czymś, za czym naleŜy się uganiać, gdyŜ – podobnie jak wszystkie siły Ŝycia – sam zmierza w naszą stronę, i to w chwili zderzenia odsłania się prawda o nas. Próba. Którą ona odrzuci z oburzeniem w oczach. Albo ich ramiona splotły się teraz ze sobą w ciemności pełnej gorąca i potu. I zdrady. A Trull nie mógł się ruszyć z miejsca, nie mógł porzucić anonimowego wojownika Benedów, przy którym czuwał. Jego brat Fear wykuł miecz, jak nakazywał zwyczaj. Stanął przed Mayen z klingą leŜącą na grzbietach dłoni. A ona podeszła do niego, na oczach wszystkich, wzięła od

niego broń i zaniosła do swego domu. Zaręczyny. Rok od owego dnia – za niespełna pięć tygodni – wyjdzie z domu, trzymając ten miecz w dłoniach. Potem wydłubie nim dziurę w ziemi i zakopie go w niej. śelazo i gleba, broń i dom. MęŜczyzna i kobieta. MałŜeństwo. Nim Fear dał Mayen miecz, Rhulad nie spojrzał na nią ani razu. Czy była to tylko obojętność młodości? Nie, Edur nie byli podobni do Letheryjczyków. Letheryjski rok był dla nich jak dzień. Wśród dziewcząt ze szlachetnych rodów znalazłaby się garstka ładniejszych, ale od tej pory Rhulad skupił swe spojrzenie na niej. Tak właśnie wyglądała sytuacja. Mógłby porzucić czuwanie. W końcu to był wojownik Benedów, nie Hirothów. Ogryzione przez morskie stworzenia zwłoki spowijała miedź, nie złoto. Mógłby ruszyć za bratem tą mroczną ścieŜką. Ale co by wtedy znalazł? Pewność, ostre zęby ukryte za wszystkim, co go gryzło. A jaką miałoby to wartość? To przez te ciemne godziny... Trull Sengar otworzył szerzej oczy. Z lasu naprzeciwko niego wynurzyła się jakaś postać. Wpatrzył się w nią, czując, jak wali mu serce. Podeszła bliŜej. Jej usta wypełniała czarna krew, a skóra była bladym, matowym odbiciem blasku księŜyca. Pokrywały ją plamy ziemi oraz czegoś, co przypominało pleśń. U obu bioder męŜczyzna miał puste pochwy z gładzonego drewna. Zwisały z niego fragmenty zbroi. Był wysoki, ale się garbił, jakby wzrost stał się dla niego zawadą. Jego oczy gorzały jak dogasające węgielki. – Ach – wyszeptał, spoglądając na stertę liści. – Co my tu mamy? Mówił w języku nocy, blisko spokrewnionym z mową Edur. Trull drŜał, lecz ruszył naprzód, chwytając włócznię w obie dłonie. Jej Ŝelazny grot zawisł nad trupem. – On nie jest dla ciebie – oznajmił, czując suchość oraz dziwny ucisk w gardle. Oczy zalśniły na chwilę jaśniej, gdy białoskóra zjawa spojrzała na Trulla. – Tiste Edur, czy mnie znasz? Trull skinął głową. – Jesteś duchem ciemności. Zdrajcą. śółto-czarny uśmiech. Tiste Edur wzdrygnął się, gdy intruz zbliŜył się o krok i przykucnął po drugiej stronie sterty liści. – A kysz, duchu – wykrztusił. – Bo co mi zrobisz?

– Podniosę alarm. – W jaki sposób? Twój głos stał się zaledwie szeptem. Gardło masz zaciśnięte. Trudno ci oddychać. Czy to zdrada tak cię dusi, Edur? Mniejsza z tym. Zawędrowałem daleko i nie pragnę nosić zbroi tego męŜczyzny. – Duch się wyprostował. – Odsuń się, wojowniku, jeśli chcesz zaczerpnąć tchu. Trull nie ruszył się z miejsca. Powietrze wydostawało się z sykiem z jego zaciśniętego gardła. Czuł, Ŝe kończyny mu słabną. – No cóŜ, tchórzostwo nigdy nie było przywarą Edur. Jak sobie chcesz. Postać odwróciła się i ruszyła z powrotem w stronę lasu. Błogosławiony haust powietrza, potem następny. Trullowi zakręciło się w głowie. Wbił włócznię w ziemię i oparł się na niej. – Zaczekaj! Zdrajca zatrzymał się i ponownie spojrzał na niego. – To... to nigdy jeszcze się nie zdarzyło. Czuwanie... – Zakłócały tylko głodne duchy ziemi. – Zdrajca skinął głową. – Albo, co jeszcze bardziej Ŝałosne, duchy wyrwanych z korzeniami czarnodrzew, które wnikały w ciało, Ŝeby... co właściwie robić? Nic, tak samo jak za Ŝycia. Na świecie istnieje mnóstwo sił, Tiste Edur, a większość z nich jest słaba. – Ojciec Cień uwięził cię... – To prawda, i nadal pozostaję uwięziony. – Znowu ten makabryczny uśmiech. – Znam wolność tylko w snach. To z niechęcią udzielony dar Matki Ciemności, przypomnienie dla mnie, Ŝe ona nigdy nie zapomina. śe mnie równieŜ nie wolno zapomnieć. – To nie jest sen – stwierdził Trull. – Rozbito ich – mówił Zdrajca. – Dawno temu. Są fragmentami rozproszonymi na polu bitwy. Na cóŜ mogą się zdać? Tych odprysków nigdy juŜ nie da się połączyć w całość. Wszystkie zamknęły się w sobie. Dlatego zastanawiam się, co on im uczynił? Postać weszła do lasu i zniknęła. – To – wyszeptał Trull – nie jest sen. *** Udinaas otworzył oczy. Smród przypalonego trupa nadal utrzymywał się w jego nosie i ustach, a szczególnie gęsty był w gardle. Nad sobą widział niski, pochyły sufit długiego domu, czarną, szorstką korę i poŜółkłe szczeliny. Niewolnik leŜał nieruchomo pod kocami. Czy zbliŜał się juŜ świt? Nic nie słyszał, z pobliskiej komnaty nie dobiegały Ŝadne głosy. To jednak nie mówiło mu wiele. Godziny poprzedzające wschód księŜyca były godzinami ciszy. To

samo rzecz jasna dotyczyło godzin gdy wszyscy spali. Będzie dziś musiał naprawić sieci. I upleść sznury. Być moŜe tak właśnie wygląda prawda o obłędzie. Umysł nie jest wówczas w stanie robić nic poza sporządzaniem niezliczonych list codziennych zadań do wykonania, co ma dowodzić, Ŝe jest zdrowy. Naprawić sieci. Spleść sznury. Widzisz? Nie zapomniałem, o co chodzi w moim Ŝyciu. Krew Wyvala nie była ani gorąca, ani zimna. Nie budziła gniewu. Udinaas nie zauwaŜał w swym ciele Ŝadnej zmiany. Ale czysta krew moich myśli, ach, ona zaiste jest skaŜona. Zrzucił z siebie koce i usiadł. To więc jest moja ścieŜka i muszę nią dalej zmierzać. Dopóki nie nadejdzie chwila. Naprawiaj sieci. Pleć sznury. Wykop grób dla wojownika Benedów, który właśnie w tej chwili otworzyłby oczy, gdyby je miał. I nie zobaczyłby czerni monet, które są jego więzieniem. Nie zobaczyłby niebieskiego wosku ani liści moroku, które po zetknięciu z tym woskiem robią się wilgotne i czarne. Zobaczyłby twarz... czegoś innego. Wyvale krąŜące wokół smoków w locie. Udinaas to widział. Jak psy otaczające pana na chwilę przed rozpoczęciem polowania. Teraz juŜ wiem, dlaczego przybyłem właśnie w to miejsce. I kiedy zabrzmi odpowiedź, którą noc ma dopiero wyszeptać. Nie, nie wyszeptać. Zawyć. Myśliwski zew samej Ciemności. Udinaas uświadomił sobie, Ŝe przebywa wśród wrogów. Nie jako Letheryjczyk skazany na Ŝycie w niewoli. To było niczym w porównaniu z groźbą, jaką jego nowa krew czuła dla siebie tu, w samym sercu Edur i Kurald Emurlahn. Piórkowa Wiedźma pewnie byłaby lepsza, ale Matka Ciemność działa niepostrzeŜenie nawet w takich sprawach. Ruszył do głównej komnaty. I stanął twarzą w twarz z Uruth. – To nie są godziny na wędrówki, niewolniku – powiedziała. ZauwaŜył, Ŝe kobieta drŜy. Osunął się na podłogę i dotknął czołem wytartych desek. – Przygotuj płaszcze Feara, Rhulada i Trulla. Wyruszają dziś w nocy w drogę. Bądź gotowy przed wschodem księŜyca. Nie zapomnij teŜ o jedzeniu i napojach na poranny posiłek. Wstał szybko, by wykonać polecenie, lecz Uruth powstrzymała go wyciągniętą dłonią. – Udinaas – rzekła. – Zrób to sam, nic nie mów nikomu.

Skinął głową. *** Z lasu wypełzły cienie. Wzeszedł księŜyc, świat, będący więzieniem dla prawdziwego ojca Menandore, którego zamknięto w jego wnętrzu. Bitwy toczone w staroŜytnych czasach przez Ojca Cienia nadały kształt owemu światu, pod bardzo wielu względami. Scabandari Krwawooki, niezłomny obrońca przed fanatycznymi sługami niezachwianej pewności, bez względu na to, czy owa pewność lśniła oślepiającą bielą, czy teŜ była wszechpochłaniającą czernią. PoraŜki, które zadał swym wrogom – pogrzebanie Brata Ciemności oraz uwięzienie Brata Światła w odległym świecie na niebie – były darami nie tylko dla Edur, lecz równieŜ dla wszystkich, którzy narodzili się i Ŝyli jedynie po to, by pewnego dnia umrzeć. Tym darem była wolność, uwolnienie woli od wszelkich łańcuchów, chyba Ŝe ktoś postanowił nałoŜyć je sobie dobrowolnie – wybierając jedną z nieprzeliczonego tłumu wiecznie pobrzękujących ofert, z których kaŜda wyszeptywała obietnicę ratunku przed niepewnością – i nosił je następnie niby zbroję. Trull Sengar dostrzegał łańcuchy dźwigane przez Letheryjczyków. Widział nieprzeniknioną sieć, która ich wiązała, ogniwa rozumowania połączone w chaotyczną plątaninę, w której nie sposób było odnaleźć początku ani końca. Rozumiał, dlaczego oddają cześć pustemu tronowi. Wiedział teŜ, w jaki sposób zwykli usprawiedliwiać wszystko, co robią. Postęp był koniecznością, wzrost oznaczał zysk. Zasada wzajemności była dobra dla głupców, a dług stanowił siłę spajającą całą naturę, wszystkie ludy i cywilizacje. Dług sam w sobie był własnym językiem, w ramach którego uŜywano takich słów, jak negocjacje, rekompensata i usprawiedliwienie. Legalność była motkiem oszustwa, który oślepiał spojrzenie sprawiedliwości. Pusty tron. Na szczycie góry złotych monet. Ojciec Cień pragnął świata, w jakim niepewność mogłaby oddziaływać swą zdradziecką trucizną na tych, którzy wybrali na swoją broń nieprzejednanie, pozwalające im odpychać od siebie mądrość. W jakim kaŜda forteca w końcu rozsypywała się od wewnątrz, zmiaŜdŜona cięŜarem tych samych łańcuchów, które trzymały ją w objęciach. Trull toczył w myślach spór z duchem, którego spotkał. Ze Zdrajcą. Tym, który przed tak wielu tysiącami lat próbował zamordować Scabandariego Krwawookiego. Upierał się, Ŝe wszelka pewność jest pustym tronem. śe ci, którzy znają tylko jedną ścieŜkę, prędzej czy później stają się jej czcicielami, nawet jeśli wiedzie ona ku przepaści. Gdy tak argumentował, a obojętny na jego słowa duch odpowiadał mu milczeniem, Trull uświadomił sobie, Ŝe sam przemawia – i to z wielkim Ŝarem – spod

stóp pustego tronu. Scabandari Krwawooki nie zdołał stworzyć swego świata. Zaginął w tym, na którym obecnie mieszkali, zabłądził na ścieŜce, którą nikt nie mógł za nim podąŜyć. Gdy Trull Sengar pełnił straŜ obok trupa i spowijającego go kopca butwiejących liści, jego duszę wypełniało przygnębienie. Otwierały się przed nim nieprzeliczone ścieŜki, a wszystkie były wstrętne, nasiąknięte rozpaczą. Usłyszał odgłos kroków na ścieŜce i odwrócił się. ZbliŜali się spowici w płaszcze Fear i Rhulad. Fear niósł w ramionach płaszcz Trulla, a z tyłu wisiał mu mały plecak. Rhulad miał zaczerwienioną twarz – Trull nie wiedział, czy z lęku, czy z podekscytowania. – Witaj, Trull – rzekł Fear, wręczając mu ubiór. – Dokąd się wybieramy? – Nasz ojciec spędza tę noc w świątyni. Modli się o przewodnictwo. – Do Kamiennej Miski – wyjaśnił Rhulad z błyskiem w oczach. – Matka wysyła nas do Kamiennej Miski. – Po co? Najmłodszy z braci wzruszył ramionami. Trull spojrzał na Feara. – Co to jest ta Kamienna Miska? Nigdy o niej nie słyszałem. – Jest bardzo stara. LeŜy w Rowie Kaschanów. – Słyszałeś o niej, Rhulad? Zapytany pokręcił głową. – Dopiero dziś w nocy, kiedy matka ją nam opisała. Wszyscy chodziliśmy juŜ brzegiem Rowu. Oczywiście ciemność w jego sercu jest nieprzenikniona. Jak mogliśmy się domyślić, Ŝe jest tam ukryte święte miejsce? – Święte miejsce? W całkowitej ciemności? – Znaczenie tego faktu wkrótce stanie się oczywiste, Trull – zapewnił Fear. Ruszyli w drogę, najstarszy brat przodem. Zagłębili się w las i weszli na ścieŜkę wiodącą na północny zachód. – Fear – zaczął Trull – czy matka wspominała ci juŜ kiedyś o tej Kamiennej Misce? – Jestem głównym instruktorem – odpowiedział najstarszy z braci – musiałem odprawić pewne rytuały... Trull wiedział, Ŝe w ich skład wchodzi zapamiętanie listy wszystkich bitew toczonych kiedykolwiek przez Edur. Zadał sobie pytanie, dlaczego ta myśl nasunęła mu się w odpowiedzi na słowa Feara. Jakich ukrytych powiązań poszukiwał jego umysł i dlaczego nie udawało mu się ich odkryć? Szli dalej, unikając plam księŜycowego blasku niezmąconych przez cienie.

– Tornad zabronił nam tam iść – odezwał się po chwili Trull. – W czarodziejskich sprawach Uruth ma pierwszeństwo przed Tornadem – odparł jego starszy brat. – A to jest czarodziejska sprawa? PodąŜający za Trullem Rhulad prychnął pogardliwie. – Byłeś z nami w długiej łodzi króla-czarnoksięŜnika. – Byłem – zgodził się Trull. – Fear, czy Hannan Mosag pochwaliłby to, co teraz robimy? To czego zaŜądała od nas Uruth? Jego starszy brat nie odpowiedział. – Masz w sobie zbyt wiele wątpliwości, bracie – odezwał się Rhulad. – One krępują... – Widziałem, jak szedłeś na wybrany cmentarz, Rhulad. Po odejściu Zmierzchu, a przed wschodem księŜyca. Jeśli nawet Fear zareagował jakoś na te słowa, z jego pleców nie sposób było nic odczytać. RównieŜ rytm jego kroków nie uległ zmianie. – I co z tego? – zapytał Rhulad stanowczo zbyt swobodnym tonem. – Nie będziesz odpowiadał na moje słowa z nonszalancją, bracie. – Wiedziałem, Ŝe Fear jest zajęty. Musiał pilnować przenoszenia broni z powrotem do zbrojowni – wyjaśnił Rhulad. – A wyczułem, Ŝe w mroku czai się jakieś zło. Dlatego strzegłem w ukryciu jego narzeczonej, która była sama na cmentarzu. MoŜe i nie przelałem jeszcze krwi, bracie, ale nie brak mi odwagi. Wiem, Ŝe jesteś przekonany, iŜ brak doświadczenia jest glebą, w której zakorzenia się fałszywe męstwo. Ja jednak nie jestem fałszywy, bez względu na to, co o mnie sądzisz. Dla mnie niedoświadczenie to czysta gleba, niegotowa jeszcze na przyjęcie korzeni. Zastępowałem brata. – Zło w nocy, Rhulad? Jakie zło? – Nie jestem tego pewien. Ale czułem je. – Fear – odezwał się Trull – czy nie masz do naszego brata Ŝadnych pytań w tej kwestii? – Nie mam – odparł z wyraźną ironią Fear. – Nie muszę ich zadawać... kiedy ty jesteś w pobliŜu. Trull zamknął nagle usta, ciesząc się, Ŝe mrok nocy ukrył rumieniec na jego twarzy. Przez pewien czas panowała cisza. ŚcieŜka zaczęła się piąć w górę, wijąc się wokół pokrytych porostami granitowych wyniosłości. Niekiedy musieli przełazić nad zwalonymi pniami albo wdrapywać się po stromym piargu. Światło księŜyca stało się rozproszone i gdy dotarli na najwyŜszy punkt ścieŜki, Trull czuł juŜ, Ŝe zbliŜa się świt.

Dalej ich trasa wiodła w głąb lądu – na wschód – wzdłuŜ grani usianej zwalonymi drzewami i porozłupywanymi głazami. Woda wypełniająca zagłębienia w skale tworzyła nieprzebyte czarne kałuŜe, przecinające szlak. Niebo jaśniało powoli. Fear sprowadził ich ze ścieŜki i ruszył na północ, przez porośnięte powykręcanymi drzewami osypisko. Po chwili ujrzeli przed sobą Rów Kaschanów. PotęŜna rozpadlina wyglądała jak rana zadana przez nóŜ skale macierzystej. Jej zbocza były strome i ociekały wodą. Biegła zygzakowatą linią, zaczynając się pół dnia drogi na zachód od Zatoczki Hasana i znikając w podłoŜu skalnym z górą dzień drogi na wschód od niej. Tu, gdzie się znajdowali, jej szerokość była największa – około dwustu kroków. Po drugiej stronie krajobraz był nieco bardziej górzysty, ale poza tym nie dostrzegało się Ŝadnej róŜnicy. Rozrzucone luźno głazy wyglądały tak, jakby coś wypchnęło je z rozpadliny, a pokaleczone drzewa sprawiały wraŜenie zatrutych jakimś niedostrzegalnym tchnieniem dobywającym się z głębin. Fear rozpiął płaszcz, zrzucił plecak na ziemię i podszedł do bezkształtnej sterty kamieni. Gdy usunął z niej uschłe gałęzie, Trull zauwaŜył, Ŝe wzgórek jest usypanym przez kogoś kopcem. Jego starszy brat zdjął szczytowy kamień, sięgnął do pustego wnętrza i wydobył stamtąd zwój zawęźlonej liny. – Zdejmijcie płaszcze i zostawcie tu broń – polecił, podchodząc z liną do krawędzi. Znalazł jeden z jej końców i przywiązał do niego plecak, płaszcz, miecz i włócznię. Trull i Rhulad przynieśli mu swój ekwipunek, który równieŜ związali liną. Następnie Fear opuścił to wszystko na dół. – Trull, weź ten drugi koniec i zanieś go w cień. W jakieś miejsce, z którego promienie słońca nie przegnają cienia przez cały dzień. Trull wziął koniec liny i podszedł z nim do wielkiego, pochyłego głazu. Gdy wsunął sznur w cienie u jego podstawy, poczuł, jak chwytają ją niezliczone dłonie. Odsunął się i zobaczył, Ŝe lina się napięła. Gdy wrócił do krawędzi, Fear schodził juŜ na dół. Rhulad wpatrywał się w przepaść. – Musimy zaczekać, aŜ zejdzie na dno – stwierdził najmłodszy z braci. – Pociągnie za linę trzy razy. Prosił, Ŝebym to ja zszedł drugi. – Jak sobie Ŝyczysz. – Miała takie słodkie usta – wyszeptał Rhulad. Podniósł wzrok i spojrzał bratu w oczy. – Czy to właśnie chciałbyś ode mnie usłyszeć? śeby potwierdzić swoje podejrzenia? – Mam wiele podejrzeń, bracie – odparł Trull. – Mamy myśli spalone słońcem i myśli połknięte przez ciemność. Ale to myśli z cienia poruszają się ukradkiem, podchodząc do samych granic konkurencyjnych królestw, choćby tylko po to, by

sprawdzić, co tam jest do zobaczenia. – A jeśli nic nie zauwaŜą? – Zawsze coś zauwaŜają, Rhulad. – A jeŜeli to będą iluzje? JeŜeli ujrzą tylko to, co wyczaruje ich wyobraźnia? Fałszywą grę świateł? Kształty w ciemności? CzyŜ nie w ten sposób podejrzenie zmienia się w truciznę? Ale ta trucizna jest jak biały nektar. Po kaŜdym łyku pragnie się następnego. Trull milczał przez długą chwilę. – Fear niedawno ze mną rozmawiał – zaczął wreszcie. – O tym, Ŝe waŜniejsze jest to, jak nas postrzegają, niŜ to, jacy jesteśmy naprawdę. O tym, jak moc tego pierwszego potrafi przyćmić to drugie. A nawet więcej. Jak postrzeganie kształtuje prawdę na podobieństwo fal na kamieniu. – Czego ode mnie Ŝądasz, Trull? Spojrzał bratu prosto w oczy. – Przestań się popisywać przed Mayen. – Proszę bardzo, bracie – odparł Rhulad z dziwnym uśmiechem. Trull otworzył oczy nieco szerzej. Lina napięła się trzy razy. – Moja kolej – oznajmił Rhulad. Złapał za linę i szybko zniknął bratu z oczu. Węzły tych słów bynajmniej nie są luźne. Trull odetchnął głęboko, zastanawiając się nad uśmiechem Rhulada. Nad jego niezwykłością. Mógłby to być uśmiech bólu, zrodzony z cierpienia. Potem skupił uwagę na sobie, przyjrzał się własnym uczuciom. Trudno było je odszukać i zidentyfikować, ale... Ojcze Cieniu, wybacz mi. Czuję się... zbrukany. Trzy szarpnięcia wyrwały go z zamyślenia. Chwycił cięŜką linę, wyczuwając powłokę pszczelego wosku, który wtarto w jej włókna, by zapobiec butwieniu. Bez węzłów, na których będzie mógł opierać dłonie i stopy, zejście byłoby bardzo niebezpieczne. Podszedł do krawędzi, zwrócony do niej plecami, po czym odchylił się do tyłu i zaczął schodzić. Po nagim kamieniu przed jego oczyma spływały błyszczące strumyki. Tu i ówdzie było widać na skale usiane czerwonymi cętkami plamy wapienia. Po powierzchni urwiska skakały podobne do pcheł owady. Rysy pozostawione przez Rhulada i Feara – nierówne bruzdy raniące wszystko, co przylegało do skały – połyskiwały w coraz słabszym świetle. Zsuwał się węzeł po węźle. Otaczająca go ciemność stawała się coraz głębsza. Zrobiło się chłodno i wilgotno, a potem zimno. Wreszcie uderzył stopami o omszałe głazy i dłonie braci wyciągnęły się, by go podtrzymać.

WytęŜał wzrok, próbując wypatrzyć w mroku ich sylwetki. – Trzeba było wziąć ze sobą lampę. – Kamienna Miska świeci własnym blaskiem – odparł Fear. – To pradawna grota. Kaschanów. – Ta grota jest martwa – sprzeciwił się Trull. – Ojciec Cień zniszczył ją własnymi rękami. – Jej dzieci nie Ŝyją, bracie, ale moc jeszcze się utrzymuje. Wzrok juŜ ci się przyzwyczaił? Widzisz ziemię przed sobą? Osypisko głazów i błysk płynącej wody między nimi. – Widzę. – To chodź za mną. Oddalili się od ściany urwiska. Grunt był tu zdradziecki i musieli iść wolno. Martwe gałęzie porastały grzyby oraz mech. Trull zauwaŜył jakiegoś jasnego, bezwłosego gryzonia, który skrył się w szczelinie między głazami, ciągnąc za sobą ogon. – To królestwo Zdrajcy – stwierdził Trull. Fear chrząknął. – W większym stopniu niŜ ci się zdaje, bracie. – Coś jest przed nami – wyszeptał Rhulad. Ogromne, wyniosłe monolity, wolne od mchów i porostów. Ich powierzchnia miała dziwną teksturę. Gdy Trull podszedł bliŜej, uzmysłowił sobie, Ŝe ukształtowano ją na podobieństwo kory czarnodrzew. Spod podstawy kaŜdego monolitu rozchodziły się grube korzenie, splatające się z korzeniami sąsiednich. Dalej grunt opadał, tworząc szeroką nieckę. Światło sączyło się z niej na podobieństwo mgły. Przeszli w ślad za Fearem między monolitami i zatrzymali się na brzegu zapadliska. Wijące się korzenie schodziły w dół, oplatając kości. Tysiące kości. Trull ujrzał Kaschanów, budzących lęk staroŜytnych wrogów Edur. Zobaczył ich gadzie pyski i błyszczące kły. Były tam teŜ inne kości, z pewnością naleŜące do Tiste. Między nimi leŜały łukowate kości skrzydeł Wyvali, a u samej podstawy potęŜna czaszka Eleinta. Jej szeroka, płaska kość czołowa zapadła się do wewnątrz, jakby pod uderzeniem gigantycznej, pancernej pięści. Zbocza pokrywały chaotyczną matą bezlistne krzewy. Ich szare gałązki zaciskały się kurczowo. Nagle Trull wypuścił z głośnym sykiem powietrze przez zęby. Krzaki były z kamienia, lecz rosły nie jak kryształy, ale na sposób Ŝywych drzew. – Czary Kaschanów – zaczął po pewnym czasie Fear – rodzą się z niesłyszalnych dla naszego ucha dźwięków, rozluźniających więzy, które utrzymują materię w całości, i te, które trzymają ją przy ziemi. Dźwięków, które uginają i rozciągają

światło, tak jak pływowa cofka posuwająca się w górę rzeki rozpada się w punkcie zakrętu. Dzięki tym czarom mogli tworzyć potęŜne kamienne fortece, unoszące się pod niebem niczym chmury. Dzięki tym czarom spowodowali, Ŝe Ciemność zwróciła się przeciwko samej sobie z głodem, któremu nie mógł się oprzeć nikt, kto podszedł za blisko, poŜerającym wszystko głodem, który karmi się przede wszystkim sobą samym. – Głos Feara był dziwnie stłumiony. – Czary Kaschanów wysłano do groty Matki Ciemności niczym zarazę. Tak właśnie zamknęła się brama łącząca Kurald Galain ze wszystkimi innymi królestwami. Tak właśnie Matka Ciemność została wygnana do samego ośrodka Otchłani, gdzie widzi wiecznie ją otaczający wir światła, wszystko, co pragnie pewnego dnia poŜreć, aŜ wreszcie ostatni okruch materii zniknie w jej głębi. Niszcząc w ten sposób ją samą. Tak właśnie Kaschani, którzy od dawna nie Ŝyją, skierowali przeciw Matce Ciemności rytuał, który pewnego dnia skończy się jej zamordowaniem. Gdy wszelkie Światło zniknie. A bez Światła Cień równieŜ będzie skazany na śmierć. Gdy Scabandari Krwawooki odkrył, co uczynili, było juŜ za późno. Końca, śmierci Otchłani, nie sposób odwrócić. Wędrówka wszystkiego, co istnieje, powtarza się we wszystkich skalach, bracia. Od tych królestw, które są za małe, byśmy mogli je zobaczyć, aŜ po samą Otchłań. Kaschani uwięzili wszystko w śmiertelności, w nieustannym upadku ku zagładzie. Taka była ich zemsta. Czyn zrodzony być moŜe z rozpaczy. Albo najgwałtowniejszej nienawiści, jaką moŜna sobie wyobrazić. Ujrzawszy nadchodzącą zagładę, zmusili wszystko inne, by podzieliło ich los. Bracia milczeli. Głuche echo ostatnich słów Feara wybrzmiało powoli. Wreszcie Rhulad odchrząknął. – Nie dostrzegam oznak tej ostatecznej konwergencji, Fear. – Tak, to odległa śmierć. Odleglejsza niŜ ktokolwiek mógłby sobie wyobrazić. Niemniej jednak nadejdzie. – A co to oznacza dla nas? – To inwazje Tiste popchnęły Kaschanów do tego ostatecznego czynu. Ojciec Cień zasłuŜył sobie na wrogość kaŜdego pradawnego boga, kaŜdego Ascendentu. Rytuał Kaschanów sprawił, Ŝe wieczna gra między Ciemnością, Światłem a Cieniem pewnego dnia się skończy. A razem z nią całość bytu. – Spojrzał na braci. – Zdradziłem wam tę tajemną wiedzę po to, byście mogli zrozumieć, co się tu wydarzyło, co uczyniono. I dlaczego Hannan Mosag wspomina o wrogach znacznie potęŜniejszych od śmiertelnych Letheryjczyków. Umysł Trulla wypełniły pierwsze szepty zrozumienia. Oderwał wzrok od ciemnych, udręczonych oczu starszego brata i spojrzał w dół. Na samo dno czeluści, ku czaszce martwego smoka. – Zabili go.

– Zniszczyli cielesną powłokę, tak. I uwięzili jego duszę. – Scabandari Krwawooki – rzekł Rhulad, kręcąc głową, jakby chciał zaprzeczyć temu co widzi. – Nie moŜe być martwy. To nie jest czaszka... – Jest – przerwał mu Fear. – Zabili naszego boga. – Kto? – zapytał Trull. – Wszyscy. Pradawni bogowie wraz z Eleintami. Pradawni bogowie uwolnili krew płynącą w ich Ŝyłach, a smoki spłodziły dziecko siejące niewyobraŜalną grozę, by wytropiło i dopadło Scabandariego Krwawookiego. Ojciec Cień został strącony na ziemię. Pradawna bogini imieniem Kilmandaros roztrzaskała mu czaszkę. Potem utworzyli dla ducha Krwawookiego więzienie pełne wiecznego bólu, cierpienia ponad wszelką miarę, które będzie trwało aŜ do chwili, gdy sama Otchłań zostanie poŜarta. Hannan Mosag pragnie pomścić naszego boga. Trull zmarszczył brwi. – Pradawni bogowie odeszli, Fear. I Eleintowie równieŜ, Hannan Mosag ma na swoje rozkazy sześć plemion Tiste Edur oraz roztrzaskaną grotę. – Z górą czterysta dwadzieścia tysięcy Edur – zauwaŜył Rhulad. – Choć poszukiwania trwały bez końca, nie udało się nam znaleźć kuzynów w licznych fragmentach Kurald Emurlahn. Fear, Hannan Mosag patrzy na świat przez szybę wypaczonych myśli. To coś całkiem innego niŜ rzucić wyzwanie letheryjskiej hegemonii za pomocą wezwanych demonów oraz, jeśli okaŜe się to konieczne, Ŝelaznych mieczy. Czy mamy toczyć wojnę ze wszystkimi bogami na tym świecie? Fear skinął powoli głową. – Przyszliście tutaj – oznajmił – i usłyszeliście to, co wiemy. Nie po to, byście padli na jedno kolano i wysławiali imię króla-czarnoksięŜnika. On szuka mocy, bracia. Potrzebuje jej i nie dba o to, skąd ona pochodzi i czy jest skaŜona. – Twoje słowa to zdrada – sprzeciwił się Rhulad. Trull usłyszał w jego głosie dziwną nutę zachwytu. – CzyŜby? – zapytał Fear. – Hannan Mosag rozkazał nam wyruszyć w niebezpieczną podróŜ. Odszukać przeznaczony dla niego dar. I oddać mu go do rąk własnych. A od kogo otrzymał ten dar, bracia? – Nie moŜemy mu się sprzeciwić – stwierdził Trull. – Po prostu wyśle zamiast nas innych. A nas będzie czekało wygnanie albo i coś gorszego. – Z pewnością mu się nie sprzeciwimy, Trull. Ale nie moŜemy wyruszyć w tę podróŜ jak ślepi starcy. – A co z Binadasem? – zapytał Rhulad. – Co on o tym wie? – Wszystko – odparł Fear. – Być moŜe więcej niŜ sama Uruth. Trull ponownie spojrzał w dół, na pokrytą pleśnią smoczą czaszkę spoczywającą na dnie czeluści.

– Skąd wiesz, Ŝe to Scabandari Krwawooki? – Stąd, Ŝe to wdowy go tu przyniosły. Kobiety przekazywały sobie tę wiedzę z pokolenia na pokolenie. – A Hannan Mosag? – Uruth wie, Ŝe był w tym miejscu. Pozostaje tajemnicą, w jaki sposób odkrył prawdę. Uruth nigdy nie powiedziałaby o tym mnie i Binadasowi, gdyby nie była zdesperowana. Król-czarnoksięŜnik czerpie moc ze śmiercionośnych źródeł. Czy jego myśli są wypaczone? Jeśli nawet przedtem nie były, teraz na pewno juŜ są. Trull nie spuszczał wzroku z czaszki. To była brutalna, gwałtowna egzekucja, ta pancerna pięść. – Lepiej liczmy na to – wyszeptał – Ŝe pradawni bogowie naprawdę odeszli.

Rozdział czwarty

Pod kaŜdym pływem ukrywają się następne a powierzchnia wody nie utrzymuje cięŜaru porzekadło Tiste Edur Nerecy wierzyli, Ŝe Tiste Edur są dziećmi demonów. śe mają we krwi popiół, który barwi ich skórę. Spojrzeć w oczy jednego z nich znaczyło zobaczyć siwiznę świata, plamy kalające słońce oraz szorstką skórę samej nocy. Gdy wojownik Hirothów imieniem Binadas podszedł do ich grupy, rozległo się trwoŜne zawodzenie. Nerecy padli na kolana, okładając swe twarze i piersi pięściami. Buruk Blady przeszedł wzdłuŜ ich szeregu, wykrzykując przekleństwa i wywrzaskując Ŝądania, ale oni byli głusi na jego słowa. W końcu kupiec zwrócił się ku Seren Pedac oraz Hullowi Beddictowi i wybuchnął śmiechem. Hull zmarszczył brwi. – To przejdzie, Buruk – zapewnił. – Och, naprawdę? A czy sam świat równieŜ pewnego dnia przejdzie? I nasze Ŝycie, niesione jak pył na porywistym, śmiercionośnym wietrze? Tylko po to, by po jego przejściu opaść na ziemię bez czucia i pozbawić wszelkiego znaczenia wszystkie te szaleńcze pląsy? Ha! Szkoda, Ŝe nie wynająłem Faraedów! Seren Pedac skupiła uwagę na zbliŜającym się Tiste Edur. To był łowca. Zabójca. Ktoś, kto zapewne równieŜ posiadł dar długiego milczenia. Potrafiła sobie wyobrazić, jak ten Binadas i Hull Beddict siedzą razem przy ognisku gdzieś w głuszy. Przez cały wieczór, noc i następnie ranek zamieniliby najwyŜej kilka słów. Podejrzewała teŜ, Ŝe nawiązałaby się między nimi potęŜna, głęboka przyjaźń. To właśnie były męskie tajemnice, tak niepojęte dla kobiet. Milczenie mogło zwiastować połączenie ścieŜek. Garść pozbawionych znaczenia słów potrafiła powiązać dwa duchy niewysłowionym zrozumieniem. Działały tu siły, które była w stanie wyczuć, a nawet ujrzeć, lecz mimo to na zawsze pozostawała poza nimi. Zdumiona, sfrustrowana i skłonna do niedowierzania.

Motek przyjaźni między kobietami wiązały słowa. A takŜe język gestów i min, łączących się z nimi, by utkać gobelin, który – co rozumiała kaŜda kobieta – mógł się rozerwać tylko w jedną stronę, wskutek świadomego, złośliwego działania. Przyjaźń między kobietami miała tylko jednego wroga, a była nim zła wola. Dlatego im więcej słów, tym mocniejsza więź. Seren Pedac większość Ŝycia spędziła w towarzystwie męŜczyzn, i podczas jej rzadkich wizyt w domu, w Letheras, kobiety, które znała, spoglądały na nią podejrzliwie. Jakby wybrana przez nią droga sprawiała, Ŝe jej lojalność stała się teraz podejrzana, zasługująca na nieufność. Przekonała się równieŜ z niemiłym zdziwieniem, Ŝe ona równieŜ czuje się niezręcznie w ich towarzystwie. Haftowały na innych ramkach, uŜywając innych nici. Pozostawały w dysonansie z jej rytmami. Gdy była z nimi, czuła się nietaktowna i grubiańska, uwięziona w swym milczeniu. Odpowiadała na to ucieczką od miasta, od swej przeszłości. Od kobiet. Niemniej jednak, widząc takie krótkie spotkania, takie wymiany niemal obojętnych pozdrowień, czuła się odrzucona o krok w tył – niemalŜe fizycznie. Wykluczona. Dzieliła z nimi ten teren, tę ścieŜkę z jej skałami i drzewami, a mimo to przebywała w innym świecie. Stwierdzenie, Ŝe męŜczyźni są nieskomplikowani, byłoby pójściem na łatwiznę, pomyślała, uśmiechając się do siebie szyderczo. Co prawda, gdyby się nie znali, mogliby teraz kręcić się wokół siebie i obwąchiwać nawzajem pod ogonami. Podobne sytuacje skłaniały do konkluzji, które odrzucały wszelkie myśli o skomplikowaniu, podsuwając na ich miejsce cały zastęp pocieszających uogólnień. Spotkanie dwóch męŜczyzn, którzy byli przyjaciółmi, niweczyło jednak podobne uogólnienia i podwaŜało zrodzoną z nich pogardę, nieuchronnie prowadząc kobietę do gniewu. I dziwnego, złośliwego pragnienia, by stanąć pomiędzy nimi. Na kamienistej plaŜy męŜczyzna patrzy na ziemię i widzi jeden kamień, a potem drugi i trzeci. Kobieta patrzy na ziemię i widzi... kamienie. Być moŜe jednak to równieŜ jest uproszczenie. Liczba pojedyncza dla męŜczyzn i liczba mnoga dla kobiet. Zapewne wszyscy nosimy w sobie fragmenty jednego i drugiego. Tylko nie lubimy się do tego przyznawać. Był wyŜszy od Hulla. Jego ramiona znajdowały się na wysokości oczu Letheryjczyka. Włosy miał brązowe, splecione w krótkie warkoczyki długości palca, a oczy koloru mokrego piasku. Skóra wyglądała jak posmarowana popiołem. Młodzieńcze rysy, pociągła, wąska twarz i szerokie usta. Seren Pedac znała nazwisko Sengar. Niewykluczone, Ŝe spotkała kiedyś kuzynów tego męŜczyzny, Ŝe byli oni członkami delegacji, z którymi pertraktowała podczas swych trzech oficjalnych wizyt u plemienia Hannana Mosaga. – Wojowniku Hirothów! – wrzasnął Buruk Blady, by przekrzyczeć zawodzących

Nereków. – Witam cię jako gościa. Jestem... – Wiem kim jesteś – oznajmił Binadas. Nerecy ucichli na jego słowa. Słychać było tylko świst hulającego na szlaku wiatru oraz nieustanny szum wody ściekającej z ośnieŜonych szczytów. – Wiozę Hirothom – ciągnął kupiec – wlewki Ŝelaza... – I chcesz sprawdzić grubość lodu – przerwał mu Hull Beddict. – Nadeszła nowa pora roku – odpowiedział Hullowi Binadas – i lód przecinają liczne szczeliny. Doszło do nielegalnych łowów na długozębe foki. Hannan Mosag z pewnością udzielił juŜ na to odpowiedzi. Seren Pedac spojrzała na kupca. Przypatrzyła się uwaŜnie jego twarzy. Naczynia krwionośne pod bladą skórą nosa i policzków uwidaczniały się na skutek działania alkoholu, białego nektaru oraz zimnego wichru. Oczy miał zaczerwienione i podpuchnięte. Nie zareagował w Ŝaden dostrzegalny sposób na słowa Edur. – To godny poŜałowania incydent. Niestety, wśród mych braci, kupców, nie brak takich, którzy nie cofają się przed łamaniem umów. Pokusa złota jest pływem, któremu nic się nie oprze. – To samo moŜna powiedzieć o zemście – wskazał Binadas. Buruk skinął głową. – Ehe, wszystkie długi trzeba płacić. Hull Beddict prychnął pogardliwie. – Złoto i krew to nie to samo. – CzyŜby? – sprzeciwił się Buruk. – Wojowniku Hirothów, ci, których interesy reprezentuję, pragną zawsze przestrzegać uzgodnionych porozumień. Niestety, Lether jest wielogłową bestią. Najpewniejszym sposobem na powstrzymanie bardziej Ŝarłocznych sił jest sojusz między Edur a tymi Letheryjczykami, którzy zamierzają dochować wierności słowom łączącym nasze ludy. Binadas odwrócił się od niego. – Zachowaj swe przemowy dla króla-czarnoksięŜnika – odparł. – Ja mam cię odprowadzić do wioski. To wszystko, co musimy o sobie wiedzieć. Buruk Blady wzruszył ramionami i wrócił do wozu. – Wstawać, Nerecy! – zawołał. – ŚcieŜka przed nami prowadzi w dół! Seren śledziła wzrokiem kupca, który zniknął pod plandeką. Nerecy zerwali się z miejsc. Zerknęła na Hulla i Binadasa i przekonała się, Ŝe obaj znów spoglądają na siebie. Wiatr przyniósł do niej ich słowa. – Sprzeciwię się kłamstwom Buruka – zapewnił Hull Beddict. – Spróbuje omotać was gładkimi zapewnieniami i obietnicami, a Ŝadne z nich nie będzie warte ani doku. Binadas wzruszył ramionami. – Widzieliśmy pułapki, które zastawiliście na Nereków i Tarthenali. KaŜde słowo

jest węzłem w niewidzialnej sieci. Wobec takiego zagroŜenia miecze Nereków okazały się za tępe, a Tarthenale zbyt wolno wpadali w gniew. Zbici z tropu Faraedzi mogli się jedynie uśmiechać. My nie jesteśmy tacy, jak te plemiona. – Wiem o tym – zgodził się Hull. – Przyjacielu, mój lud wierzy w gromadzenie pieniędzy. Układanie monet w sterty sięgające niebotycznych wysokości. Ich wzrost symbolizuje postęp, a postęp jest naturalnym dąŜeniem kaŜdej cywilizacji. Wiara w postęp, Binadas, jest przekonaniem, z którego wyrasta myśl o przeznaczeniu. Letheryjczycy wierzą w przeznaczenie. Swe własne. Zasługują na wszystko ze względu na swe deklarowane cnoty. Pusty tron zawsze czeka na tych, którzy pragną go zdobyć. Binadas uśmiechnął się, słysząc słowa Hulla, lecz jego uśmiech był pełen gorzkiej ironii. Nagle zwrócił się ku Seren Pedac. – Chodź do nas, poręczycielko. Czy to dawne rany czernią obraz Letheryjczyków w oczach Hulla Beddicta? – Przeznaczenie rani nas wszystkich – odparła – a Letheryjczycy z dumą obnoszą swe blizny. Przynajmniej większość z nas – dodała, spoglądając przepraszająco na Hulla. – To jedna z waszych cnót? – Tak, jeśli moŜna to nazwać cnotą. Mamy talent do ukrywania chciwości pod maską wolności. A jeśli chodzi o nasze dawne nieprawości, wolimy je ignorować. W końcu postęp polega na tym, Ŝe trzeba ciągle patrzeć do przodu, a o tym, co zdeptało się po drodze, lepiej zapomnieć. – To znaczy, Ŝe postęp nie widzi przed sobą końca – zauwaŜył Binadas, nie przestając się uśmiechać. – Nasze wozy ciągle toczą się w dół. WciąŜ szybciej i szybciej. – Dopóki nie wpadną na mur. – Przez większość murów przebijamy się na wylot. Uśmiech zniknął. Seren miała wraŜenie, Ŝe, nim Edur się odwrócił, ujrzała w jego oczach cień smutku. – śyjemy w innych światach – stwierdził. – Ale ja wolałbym twój – odrzekł Hull Beddict. Binadas obrzucił go pytającym spojrzeniem. – Naprawdę, przyjacielu? Coś w tonie Hirotha sprawiło, Ŝe włoski na karku Seren Pedac zjeŜyły się nagle. Hull zmarszczył brwi, sugerując, Ŝe on równieŜ zauwaŜył w tym pytaniu jakiś dziwny ton. Nie powiedziano juŜ nic więcej. Seren Pedac pozwoliła Hullowi i Binadasowi ruszyć przodem, trzymając się od nich na dystans, by zapewnić im chwilę

prywatności. Sprawiali jednak wraŜenie nieskorych do rozmowy. Obserwowała ich miarowe kroki, pogrąŜona w zamyśleniu. Nie ulegało wątpliwości, Ŝe Hull czuje się zagubiony. Próbował uczynić z Tiste Edur narzędzie swej zemsty. Jeśli zdoła, sprowokuje ich do wojny. Ale zniszczenie prowadziło tylko do dalszych konfliktów i jego marzenie o tym, Ŝe znajdzie pokój dla swej duszy pośród krwi i popiołów rzezi budziło w niej litość dla niego. Nie mogła jednak pozwolić, by zaślepiło ją to na zagroŜenie, jakie stanowił. Seren Pedac nie kochała własnego ludu. DrapieŜny głód Letheryjczyków i ich niezdolność do spoglądania na świat z Ŝadnej perspektywy, która nie przynosiła im korzyści, w zasadzie gwarantowały, Ŝe kaŜde spotkanie z obcym mocarstwem doprowadzi do krwawego starcia. Prędzej czy później znajdziemy silniejszych od siebie. Wozy roztrzaskają się o mur potęŜniejszy od tych, które widzieliśmy dotąd. Czy będą nim Tiste Edur? To nie wydawało się prawdopodobne. Co prawda, władali potęŜnymi czarami i Letheryjczycy nie napotkali dotąd dzielniejszych wojowników, ale wszystkie ich plemiona razem liczyły sobie zaledwie ćwierć miliona członków. Sama stolica króla Diskanara miała z górą sto tysięcy mieszkańców, a w Letherze było kilka miast niewiele ustępujących jej rozmiarami. Wliczając protektoraty leŜące za Morzem Smoków i na wschodzie, hegemonia mogła wystawić sześćset tysięcy Ŝołnierzy, moŜe nawet więcej. Do kaŜdego legionu przydzielano teŜ mistrza sztuki czarodziejskiej, wyszkolonego przez samego cedę Kuru Qana. Edur zostaną zmiaŜdŜeni. Unicestwieni. A Hull Beddict... Z trudem oderwała od niego swe myśli. W końcu decyzja naleŜała do niego. Podejrzewała teŜ, Ŝe nie chciałby słuchać jej ostrzeŜeń. Seren Pedac nie kryła przed sobą, Ŝe jest niepewna i zdezorientowana. Czy będzie się opowiadała za pokojem za wszelką cenę? Jakie byłyby korzyści z kapitulacji? Letheryjczycy uzyskaliby dostęp do zasobów naleŜących obecnie do Edur. Do darów morza. I do czarnodrzew... Oczywiście. To Ŝywych drzew poŜądamy, budulca na statki, których rany same się goją, które przecinają fale szybciej niŜ nasze nąjsmuklejsze galery i opierają się uŜywanej przeciwko nim magii. To właśnie jest sedno tej gry. Król Diskanar nie był jednak głupcem. To nie on występował z podobnymi aspiracjami. Kuru Qan z pewnością tego dopilnował. Nie, to był plan królowej. CóŜ za zarozumiałość, sądzić, Ŝe Letheryjczycy zdołają zapanować nad Ŝywym drewnem. śe Edur bez oporów zdradzą im swe tajemnice, swą sekretną sztukę, która pozwalała im przekonać czarnodrzewa, by podporządkowały się ich woli.

Polowanie na długozębe foki było tylko zmyłką. Poniesione straty stanowiły element znacznie szerszego planu, inwestycję mającą zapewnić polityczne dywidendy, dzięki którym koszty zwróciłyby się po stokroć. Na podobne straty mógł sobie pozwolić tylko ktoś tak bogaty jak królowa albo kanclerz Triban Gnol. Załogi statków niewątpliwie składały się z zadłuŜonych, a kontrakty zapewniały, Ŝe w przypadku ich śmierci długi zostaną umorzone. Poświęcili Ŝycie dla dzieci i wnuków. Ochotników z pewnością nie zabrakło. Krew i złoto. Nie mogła być pewna prawdziwości swych podejrzeń, ale wszystko zdawało się pasować. Ta myśl była dla niej gorzka i trudna do przełknięcia. Dla Buruka Bladego zapewne równieŜ. Tiste Edur nie oddadzą czarnodrzew. Wszystko zostało z góry przesądzone. Będzie wojna. A Hull Beddict uczynił z siebie jej najgorętszego orędownika. Mimowolnego agenta królowej. Nic dziwnego, Ŝe Buruk toleruje jego obecność. A jaką rolę miała odegrać ona? Zapewniam eskortę temu splątanemu motkowi obłędu. Nic więcej. Trzymaj się na dystans, Seren Pedac. Była poręczycielką. Zrobi to, co do niej naleŜy. Odprowadzi na miejsce Buruka Bladego. O niczym nie zdecydujemy. Nie my. Końcem rozgrywki będzie Wielkie Spotkanie. Gdyby tylko znalazła w tej myśli pocieszenie. Dwadzieścia kroków przed nią Hull Beddict i Binadas Sengar zniknęli w lesie. Do niej równieŜ z kaŜdym krokiem zbliŜały się ciemność i cienie. *** KaŜdy przestępca, który zdołał przepłynąć kanał z workiem doków przywiązanym do pleców, odzyskiwał wolność. Liczba monet zaleŜała od natury popełnionego czynu. Za kradzieŜ, porwanie, ociąganie się ze spłaceniem długu, uszkodzenie własności oraz morderstwo kara była najsurowsza – pięćset doków. Defraudacja, napaść bez powodu oraz publiczne przeklinanie z uŜyciem imienia Pustego Tronu, króla albo królowej karano trzystoma dokami. NajlŜejszą karę, sto doków, wymierzano za włóczęgostwo, załatwianie się w miejscu publicznym oraz brak szacunku. To były kary dla męŜczyzn. Kobietom wymierzano o połowę niŜsze. Ten, kogo było stać na zapłacenie grzywny, robił to, uzyskując w ten sposób wymazanie kary z rejestru. Na pozostałych czekał kanał. Topienie było nie tylko publicznym widowiskiem, lecz równieŜ głównym

magnesem dla hazardzistów w Letheras. KaŜdego dnia z rąk do rąk przechodziły tu fortuny. PoniewaŜ tylko niewielu skazańcom udawało się dotrzeć ze swym brzemieniem na drugi brzeg kanału, zakładano się o pokonany przez nich dystans i liczbę uderzeń rąk. A takŜe o wynurzenia, młócenia, brodzenia i zniknięcia. Do przestępców przywiązywano sznury, które pozwalały odzyskać monety, gdy juŜ potwierdzono, Ŝe utonęli. Ciało wrzucano z powrotem do rzeki. Brys Beddict znalazł finadda Geruna Ebericta na Drugim Tarasie nad kanałem, pośród tłumu innych, równie uprzywilejowanych widzów, którzy przybyli dziś na poranne topienie. W ciŜbie kręcili się bukmacherzy, którzy rozdawali płytki z wypłatami i zbierali typy. Ich głosy przebijały się przez szum podekscytowanych rozmów. Gdzieś w pobliŜu jakaś kobieta pisnęła nagle, a potem wybuchła śmiechem. Odpowiedziały jej męskie głosy. – Finaddzie. Płaska, naznaczona bliznami twarz znana niemal wszystkim obywatelom zwróciła się w stronę Brysa. Cienkie brwi uniosły się w geście rozpoznania. – Królewski obrońca. Przyszedłeś akurat na czas. Ublala Pung za chwilę będzie pływał. Postawiłem na sukinsyna osiemset doków. Brys Beddict oparł się o poręcz. Przyjrzał się straŜnikom i przedstawicielom władzy, którzy zgromadzili się na pomoście na dole. – Słyszałem to nazwisko – stwierdził – ale nie przypominam sobie, jaką zbrodnię popełnił. Czy to jest Ublala? Wskazał na spowitą w płaszcz postać, znacznie przewyŜszającą wzrostem pozostałych. – Tak jest. To półkrwi Tarthenal. Dlatego dodali mu do grzywny dwieście doków. – A co on takiego zrobił? – Zapytaj raczej, czego nie zrobił? Trzykrotne morderstwo, zniszczenie własności, napad, dwukrotne porwanie, przeklinanie, oszustwo, ociąganie się ze spłatą długu i załatwianie się w miejscu publicznym. A wszystko to w ciągu jednego popołudnia. – Chodzi o tę rozróbę w Kantorze Uruma? Przestępca zrzucił płaszcz. Nie miał na sobie nic poza przepaską biodrową. Jego opaloną skórę pokrywały liczne ślady po biczu. Ukryte pod nią mięśnie były ogromne. – Tak, to on. – To ile w sumie dźwiga? – Cztery tysiące siedemset. Brys zauwaŜył wielki wór z podwójną podszewką, który załadowano olbrzymowi na plecy. – Zbłąkany błogosław, nie uderzy rękami nawet raz.

– Tak głosi powszechna opinia – zgodził się Gerun. – Wszyscy stawiają na młócenie, brodzenie i zniknięcie. Ani jednego uderzenia, ani jednego wynurzenia. – To na jakie przebicie liczysz? – Siedemdziesiąt do jednego. Brys zmarszczył brwi. Podobne notowania mogły oznaczać tylko jedno. – UwaŜasz, Ŝe mu się uda! Skierowano ku nim spojrzenia. Prowadzone wokół rozmowy stały się nagle głośniejsze. Gerun oparł się o poręcz i wciągnął głęboko powietrze przez zęby, wydając z siebie swój osławiony gwizd. – Większość półkrwi Tarthenali dziedziczy najgorsze cechy po obojgu rodzicach – mruknął pod nosem. Nagle się uśmiechnął. – Ale nie Ublala Pung. Tłumy stojące wzdłuŜ przejścia i siedzące na trybunach ryknęły głośno, podobnie jak ci, którzy czekali na drugim brzegu. StraŜnicy wyprowadzali skazańca na pomost. Ublala garbił się pod cięŜarem wora. Gdy dotarł do końca, odepchnął straŜników i odwrócił się. A potem zerwał przepaskę i oddał mocz wznoszącym się w górę strumieniem. Jakaś kobieta krzyknęła. – Znajdą jego ciało – stwierdził jeden z kupców pełnym bojaźni głosem – przy Wirach. Słyszałem, Ŝe są chirurdzy, którzy potrafią... – CzyŜ nie zapłaciłbyś szczytu za takiego, Inchers?! – przerwał mu jego towarzysz. – Ja się nie uskarŜam, Hulbat. Pilnuj raczej swojego. Chciałem tylko powiedzieć, Ŝe... – Marzy o nim dziesięć tysięcy kobiet! Nagle zapadła cisza. Ublala Pung zwrócił się w stronę kanału. I ruszył naprzód. Biodra. Pierś. Barki. Po chwili jego głowa zniknęła w ciemnej, brudnej wodzie. Nie było miotania się ani brodzenia. Ci, którzy postawili na zniknięcie, zakrzyknęli z radości. Tłumy rozbiły się na grupki. Ludzie skupiali się wokół bukmacherów. – Brysie Beddict, ile szerokości ma ten kanał? – Sto kroków. – Aha. Obaj męŜczyźni nadal opierali się o poręcz. Po chwili Brys przeszył finadda pytającym spojrzeniem. Gerun wskazał głową na pomost. – Spójrz na linę, chłopcze. Wokół liny panowało spore zamieszanie. Brys zauwaŜył – sądząc po

podniesionych głosach, mniej więcej w tej samej chwili, co reszta – Ŝe sznur nadal się rozwija. – On idzie po dnie! Brys złapał się na tym, Ŝe nie moŜe oderwać spojrzenia od rozwijającego się sznura. Dziesięć uderzeń serca. Dwadzieścia. Pięćdziesiąt. Lina nadal zanurzała się w wodzie. Krzyki i wołania nabrały ogłuszającej intensywności. Gołębie na pobliskich dachach zerwały się trwoŜnie do lotu. Zakładający się bili się z bukmacherami o płytki. Ktoś spadł z Trzeciego Tarasu i pechowo runął na kamienną nawierzchnię zaledwie dwa kroki od kanału. Nie ruszał się. Wokół jego ciała zamknął się krąg świadków. – To on – stwierdził z westchnieniem Gerun Eberict. Przy pomoście po drugiej stronie wynurzyła się ociekająca szlamem postać. – Cztery płuca, chłopcze. Osiemset doków. Siedemdziesiąt do jednego. – Jesteś bogatym człowiekiem, który właśnie stał się jeszcze bogatszy, finaddzie. – A Ublala Pung stał się wolnym człowiekiem. Hej, widziałem wcześniej twojego brata. Tehola. Po drugiej stronie kanału. Miał na sobie spódniczkę. *** – Nie stój tak blisko. Nie, bliŜej, Ŝebyś mnie słyszała, Shand, ale nie za blisko. Nie tak jakbyśmy się znali. – Straciłeś rozum – odparła. – Być moŜe. Widzisz tego faceta? – Którego? – Przestępcę, oczywiście. Mieszańca, który zdemolował lokal Uruma. Co prawda, ten szantaŜysta sobie na to zasłuŜył... – Tarthenale mają cztery płuca. – I on równieŜ. Ty się nie zakładałaś, jak rozumiem? – Nienawidzę hazardu. – Bardzo zabawne, dziewczyno. – I co z tym przestępcą? – Przyjmij go do pracy. – Z przyjemnością. – A potem kup mu jakieś ubranie. – A czy muszę? – Nie zatrudniamy go dla jego fizycznych atrybutów. Przynajmniej nie tych. Wam trzem potrzebny jest osobisty straŜnik.

– Mnie moŜe osobiście strzec, kiedy tylko zechce. – To by było wszystko, Shand. Na dziś skończyłem z tobą rozmawiać. – Nie, nie skończyłeś, Tehol. Dzisiejszej nocy. W warsztacie. Przyprowadź Bugga. – Wszystko idzie zgodnie z planem. Nie ma potrzeby... – Przyjdź. *** Przed czterema laty finadd Gerun Eberict w pojedynkę uratował króla Diskanara przed skrytobójczym zamachem. Wracając późną nocą do pałacu, natknął się na ciała dwóch wartowników, leŜące pod drzwiami jednej z prywatnych komnat króla. Czarodziejski atak wypełnił ich płuca piaskiem, co doprowadziło do uduszenia. Zwłoki jeszcze nie ostygły. Drzwi były lekko uchylone. Pałacowy finadd wyciągnął miecz i wpadł do królewskiej sypialni, gdzie zastał trzech intruzów pochylających się nad śpiącą postacią Ezgary Diskanara. Maga i dwóch skrytobójców. Gerun najpierw załatwił czarodzieja, uderzając go mieczem w kark i przecinając rdzeń kręgowy. Potem uchylił się przed atakiem bliŜej stojącego skrytobójcy, zatapiając jednocześnie miecz w jego piersi tuŜ pod lewym obojczykiem. Rana okazała się śmiertelna. Drugi skrytobójca pchnął sztyletem w twarz finadda. Zapewne celował w oko, lecz Gerun odrzucił głowę do tyłu i sztych wniknął mu do ust, przecinając obie wargi, a następnie wbijając się mocno między przednie zęby. Klinga rozsunęła je, a potem ugrzęzła. Miecz w dłoni finadda uderzył w dół, przecinając wyciągniętą rękę. Trzy kolejne gwałtowne ciosy pozbawiły skrytobójcę Ŝycia. Król przyglądał się tej ostatniej walce, wytrzeszczając oczy. Dwa tygodnie później finadd Gerun Eberict, którego oddech świszczał teraz głośno w szczelinie między zębami, uklęknął w sali tronowej przed królem Ezgarą Diskanarem i na oczach zgromadzonych mas otrzymał królewski patent. AŜ po kres Ŝycia nie moŜna go było oskarŜyć o przestępstwa kryminalne. Krótko mówiąc, mógł robić, co tylko zechciał, i nikt nie był przed nim bezpieczny, pomijając jedynie członków rodu królewskiego. Nigdy nie odkryto toŜsamości tego, kto stał za zamachem. Od tego czasu Gerun Eberict rozpoczął prywatną krucjatę. Stał się jednoosobową, nieubłaganą straŜą obywatelską. Powszechnie wiedziano, Ŝe osobiście zamordował trzydziestu jeden obywateli, w tym dwóch bogatych, szanowanych i posiadających polityczne koneksje kupców. Przypisywano mu równieŜ kilkanaście innych niewyjaśnionych morderstw. Krótko mówiąc, stał się budzącym największy postrach człowiekiem w Letheras.

Przy okazji zdobył teŜ wielki majątek. Bez względu na to wszystko pozostawał jednak finaddem Gwardii Królewskiej i musiał wypełniać związane z tym obowiązki. Brys Beddict podejrzewał, Ŝe decyzję, by to jego wysłać z delegacją, podjęto w równym stopniu po to, by uwolnić miasto od jego obecności, jak i po to, by zadowolić królową i księcia. Zastanawiał się teŜ, czy król Ŝałuje teraz przyznanej finaddowi łaski. Obaj gwardziści pałacowi minęli most Soulan, idąc ramię w ramię, i wkroczyli do Dzielnicy Płatników. Dzień był upalny, a niebo przesłaniały białe, rzadkie, wysoko wiszące chmury. Dotarli do lokalu „U Rilda” znanego z rybnych dań, a takŜe alkoholowego napoju przyrządzanego ze skórek pomarańczy, miodu oraz spermy długozębej foki. Usiedli przy prywatnym stoliku Geruna, stojącym na wewnętrznym dziedzińcu. Gdy tylko zamówili obiad i napoje, Gerun Eberict rozsiadł się wygodnie na krześle, przyglądając się z ciekawością Brysowi. – Czy jesteś dziś moim gościem jako królewski obrońca? – Poniekąd – przyznał Brys. – Mój brat Hull towarzyszy Burukowi Blademu. UwaŜa się, Ŝe Buruk pozostanie u Edur aŜ do Wielkiego Spotkania. WyraŜa się pewien niepokój, gdy chodzi o Hulla. – Jakiego rodzaju niepokój? – No cóŜ, znałeś go przed laty. – To prawda. I to całkiem nieźle. Był wtedy moim finaddem. Kiedy dostałem awans, urŜnęliśmy się obaj w trupa „U Porula” i zapewne spłodziliśmy po kilkanaście bękartów z trupą kwietnych tancerek z Trate. Tak czy inaczej, dowiedzieliśmy się, Ŝe jakieś dziesięć miesięcy potem ją rozwiązano. – Tak, tak. Ale, wiesz co, on juŜ nie jest tym samym człowiekiem. – Naprawdę? Przyniesiono kielichy, bursztynowe wino dla Brysa i długozębe mleko dla Geruna. – Naprawdę – odpowiedział Brys na pytanie finadda. – Tak przynajmniej sądzę. – Hull wierzy tylko w jedno, a mianowicie w lojalność. UwaŜa, Ŝe to jedyny dar wart tego, by go ofiarować. Co prawda, straszliwie jej naduŜyto i dziedzictwo tego faktu przerodziło się w głowie twego brata w listę wszystkich osób, które go kiedykolwiek zdradziły. – Gerun osuszył jednym haustem kielich i skinieniem dłoni zamówił następny. – Jedyna róŜnica między nim a mną polega na tym, Ŝe ja jestem w stanie wykreślać imiona ze swojej listy. – A co, jeśli na liście Hulla figuruje imię króla? – zapytał cicho Brys. Oczy Geruna utraciły wszelki wyraz. – Jak juŜ wspomniałem, tylko ja wykreślam imiona z listy.

– W takim razie, dlaczego Hull towarzyszy Burukowi Blademu? – Buruk nie jest człowiekiem króla, Brys. W gruncie rzeczy jest wprost przeciwnie. Z niecierpliwością czekam na chwilę, gdy wreszcie go spotkam. Brysa przeszył zimny dreszcz. – Tak czy inaczej – ciągnął Gerun – to twój drugi brat mnie interesuje. – Tehol? Nie mów mi, Ŝe jest na twojej liście. Gerun uśmiechnął się, odsłaniając krzywe górne i dolne zęby. – A gdyby był, to czy powiedziałbym ci o tym? Uspokój się, nie ma go na niej. Przynajmniej jak dotąd. Ale on coś kombinuje. – Trudno mi w to uwierzyć. Tehol juŜ dawno przestał cokolwiek kombinować. – Tak ci się tylko zdaje. – Nie wiadomo mi o niczym, co by sugerowało, Ŝe jest inaczej. Wygląda jednak na to, Ŝe ty coś wiesz. Przyniesiono drugi kielich zamówiony przez Geruna. – Czy zdawałeś sobie sprawę – zaczął finadd, zanurzając palec w gęstym, lepkim płynie – Ŝe twój brat nadal prowadzi rozliczne interesy? Chodzi o handel nieruchomościami, koncesje, handlowe inwestycje i transport. Znalazł sobie przekonujących figurantów i zapewne nikt oprócz mnie nie wie, Ŝe nadal jest aktywny. – Widać niewystarczająco przekonujących. Gerun wzruszył ramionami. – Pod wieloma względami Tehol przede mną kroczył drogą królewskiego patentu, i to bez oficjalnego zezwolenia. – Tehol nigdy nikogo nie zabił. Uśmiech Geruna był teraz drapieŜny. – Brys, w dzień upadku rejestrów równy tuzin bankierów popełnił samobójstwo. A za ten upadek odpowiedzialny był wyłącznie Tehol. Znakomicie wybrał moment, nawet genialnie. Miał swoją listę, ale nie wbijał im noŜa w gardła, tylko zrobił wszystkich swymi wspólnikami. I doprowadził do upadku... – Ale sam równieŜ upadł. – Ale nie zabił się z tego powodu, prawda? Czy to ci coś mówi? Powinno. – Tylko to, Ŝe mu na tym nie zaleŜało. – Właśnie. Brys, powiedz mi, kto najbardziej podziwia Tehola? – Ty? – Nie. Och, jestem pod wraŜeniem. Wystarczająco mocnym, Ŝebym zrobił się podejrzliwy jak Czeluść Zbłąkanego, odkąd znowu zaczął mieszać w kotle. Nie, chodzi mi o kogoś innego. Brys odwrócił wzrok, próbując zdecydować, czy lubi człowieka, który siedzi

naprzeciwko. Czy lubi go w wystarczającym stopniu, by kontynuować tę rozmowę. Bo jej tematu z pewnością nienawidził. Przyniesiono obiad. Gerun Eberict skupił swą uwagę na filecie z rusztu leŜącym przed nim na srebrnym talerzu. Ale najpierw zamówił trzecie długozębe mleko. Brysowi przyszło do głowy, Ŝe nigdy nie widział, by ten trunek piła kobieta. – Nie rozmawiam z Teholem – oznajmił po pewnym czasie, nie spuszczając wzroku ze swego dania. Rozcinał powoli białe mięso, odsłaniając szereg Ŝeber i kolców grzbietowych. – Gardzisz nim za to, co zrobił? Brys zmarszczył brwi, a potem pokręcił głową. – Nie za to. Za to, co zrobił później. – Czyli co? – Nic. – Wody musiały się oczyścić, chłopcze. śeby mógł rozejrzeć się wokół i sprawdzić, co zostało. – Sugerujesz, Ŝe mamy do czynienia z diabolicznym geniuszem, Gerun. – Tak jest. Tehol ma to, czego brak Hullowi. Wiedza to za mało. Zawsze za mało. WaŜna jest umiejętność zrobienia czegoś z posiadaną wiedzą. Zrobienia tego bezbłędnie. W idealnie wybranym momencie. Z niszczycielskimi konsekwencjami. Tym właśnie dysponuje Tehol. Hull, niech go Zbłąkany chroni, tego nie potrafi. Brys podniósł wzrok i spojrzał w jasne oczy finadda. – Sugerujesz, Ŝe to Hull najbardziej podziwia Tehola. – Tehol stał się dla niego inspiracją. Dlatego właśnie Hull towarzyszy Burukowi Blademu. – Zamierzasz stanąć mu na drodze na Wielkim Spotkaniu? – Wtedy moŜe juŜ być za późno, Brys. Zakładając, Ŝe mam taki zamiar. – A nie masz? – Jeszcze nie zdecydowałem. – Chcesz wojny? Oczy Geruna nie zmieniły wyrazu. – Ów przypływ wzbija kłęby najgłębiej zalegającego iłu. Oślepia wszystkich. Ten, kto ma przed sobą jakiś cel, moŜe w takiej chmurze wiele dokonać. Ale z czasem ił opada. – I wszyscy widzą, Ŝe świat się zmienił – dodał Brys, nie mogąc ukryć goryczy. – Być moŜe. – Wojna jako środek... – Do pokojowego celu...

– Który uznasz za miły dla oka. Gerun odsunął talerz i znowu rozparł się wygodnie. – Czym byłoby Ŝycie bez ambicji, Brys? Brys Beddict wstał. Posiłek na jego talerzu zamienił się w chaotyczną masę. – Tehol potrafiłby odpowiedzieć na to pytanie lepiej ode mnie, finaddzie. Gerun uśmiechnął się do niego. – Poinformuj Nifadasa i Kuru Qana, Ŝe nie jestem nieświadomy komplikacji gromadzących się wokół nadchodzącego Wielkiego Spotkania. Nie jestem teŜ ślepy na fakt, Ŝe powinienem na jakiś czas zniknąć z miasta. Rzecz jasna, zrekompensowałem juŜ sobie okres nieobecności, spodziewając się triumfalnego powrotu. – PrzekaŜę twe słowa, finaddzie. – Szkoda, Ŝe opuścił cię apetyt, Brys. Ryba była znakomita. Następnym razem porozmawiamy o mało istotnych sprawach. Szanuję cię i podziwiam, obrońco. – Ach, to znaczy, Ŝe nie ma mnie na twojej liście. – Jeszcze nie. To był Ŝart, Brys – dodał pośpiesznie, widząc minę obrońcy. – Poza tym pokrajałbyś mnie na plasterki. Jak mógłbym cię za to nie podziwiać? Oto jak na to patrzę: historię ostatniego dziesięciolecia w naszym drogim Letheras najłatwiej moŜna zrozumieć, jeśli pozna się prawdę o poczynaniach trzech braci Beddictów. Jest teŜ jasne, Ŝe ta opowieść jeszcze się nie skończyła. Na to wygląda. – Dziękuję za zaproszenie i towarzystwo, finaddzie. Gerun pochylił się nad blatem, podnosząc z niego talerz obrońcy. – Wyjdź tylnym wejściem, jeśli łaska – rzekł, wręczając talerz Brysowi. – W zaułku mieszka głodujący chłopak. Ale ten srebrny talerz ma oddać. Upewnij się, Ŝe to zrozumiał. Powiedz mu, Ŝe byłeś moim gościem. – Proszę bardzo, finaddzie. *** – Przymierz. Tehol przyjrzał się wełnianym spodniom, a potem sięgnął po nie. – Powiedz mi, Bugg, czy jest jakikolwiek sens, byś ciągnął to dalej? – Masz na myśli spodnie czy moją nędzną egzystencję? – Znalazłeś juŜ tych robotników? Tehol ściągnął koszulę i zaczął wkładać spodnie. – Dwudziestu najbardziej Ŝałosnych malkontentów, jakich udało mi się wygrzebać. – Krzywdy?

– Wszyscy ich doznali i jestem niemal całkowicie pewien, Ŝe są autentyczne. Co prawda, kilku zapewne zasługiwało na wykluczenie z cechu. – Większość przypadków odebrania certyfikatu ma podłoŜe polityczne, Bugg. Upewnij się, Ŝe Ŝaden z nich nie jest niekompetentny. Wymagamy od nich tylko, by dochowali tajemnicy, a do tego najlepszą motywacją jest chęć odegrania się na cechach. – Nie jestem do końca przekonany. Poza tym niektóre cechy juŜ uwaŜały za stosowne nas ostrzec. – Przysłały przedstawicieli? – Tylko pisma doręczone przez posłańców. Jak dotąd. W lewe kolano będzie ci ciepło. – Ciepło? Na dworze jest upalnie, Bugg, bez względu na to, co ci mówią twoje stare, reumatyczne kości. – No cóŜ, to są spodnie na kaŜdą porę. – Naprawdę? Zapewnij cechy, Ŝe nie zamierzamy oferować klientom niŜszych stawek. W gruncie rzeczy wprost przeciwnie. Nie będziemy teŜ płacić robotnikom wyŜszych pensji. Ani wypłacać Ŝadnych dodatków... – Pomijając udziały w naszym przedsięwzięciu. – O tym nie wspominaj ani słowem, Bugg. Popatrz na włoski na moim prawym udzie. Wszystkie się zjeŜyły. – To kontrast im się nie podoba. – Cechom? – Nie, twoim włoskom. Cechy chcą tylko wiedzieć, skąd się wziąłem, na Zbłąkanego. I jak śmiałem zarejestrować firmę. – O to się nie martw, Bugg. Jak tylko się dowiedzą, co, według własnych zapewnień, potrafisz zrobić, dojdą do wniosku, Ŝe ci się nie uda, i zaczną cię ignorować. Dopóki nie odniesiesz sukcesu, rzecz jasna. – Zaczynam mieć wątpliwości. – Odnośnie do czego? – WłóŜ z powrotem spódniczkę. – Jestem skłonny się z tobą zgodzić. Znajdź gdzieś więcej wełny. Najlepiej gdyby była tego samego koloru, chociaŜ to pewnie nie jest konieczne. Tak czy inaczej, mamy dziś wieczór spotkanie z trójką naszych kochanych dziewcząt. – To ryzykowne. – Musimy zachować dyskrecję. – Nie tylko w tej sprawie. Ukradłem tę wełnę. Tehol ponownie owinął się prześcieradłem. – Wrócę po ciebie później. Posprzątaj tu, dobra?

– Jeśli znajdę czas. Tehol wspiął się po drabinie na dach. Opadające ku horyzontowi słońce świeciło coraz intensywniej. Okoliczne budynki były skąpane w jego ciepłym blasku. Dwóch malarzy ustawiło sztalugi na Trzecim Tarasie, rywalizując ze sobą o unieśmiertelnienie Tehola i jego łóŜka. Pomachał do nich ręką, co najwyraźniej sprowokowało głośną kłótnię, po czym połoŜył się na nagrzanym słońcem materacu i wpatrzył w ciemniejące niebo. Widział na topieniu swego brata Brysa. Siedział po drugiej stronie kanału, rozmawiając z Gerunem Eberictem. KrąŜyły pogłoski, Ŝe Gerun ma towarzyszyć delegacji wyruszającej do Tiste Edur. Trudno to było uznać za niespodziankę. Król musiał pozbyć się tego dzikusa z miasta. Problem ze złotem polegał na tym, Ŝe przenikało ono przez bariery, które dla wszystkiego poza nim były nieprzebyte. Wysączało się z tajemnic, zakwitało w szczelinach, które powinny być martwe. Pyszniło się, gdy powinno pozostawać w ukryciu, niezauwaŜone. Było bezwstydne jak chwasty wyrastające między brukowcami. Jeśli ktoś tego pragnął, mógł dociec, gdzie sięgają jego korzenie. Krewni zabitych skrytobójców nagle wydawali wielkie sumy, a potem ginęli równie nagłą i niewytłumaczalną śmiercią. Trop się urywał i królewscy inkwizytorzy nie mieli kogo przesłuchać ani poddać torturom, by dotrzeć do źródeł spisku. W końcu skrytobójcze zamachy nie były błahostką, zwłaszcza gdy ich celem był król. A ten zamach zakończył się nadzwyczajnym, niemal niewiarygodnym sukcesem. Skrytobójcom udało się dotrzeć do sypialni Diskanara i zatrzymać nad śpiącym monarchą. Od śmierci dzieliło go zaledwie kilka uderzeń serca. Zabity czarodziej nigdy dotąd nie wykazał się podobnymi talentami w tej dziedzinie. Wyczarowanie piasku, który wypełniłby piersi dwóch ludzi, było przejawem czarów najwyŜszego poziomu. Motywami kierującymi Teholem były wrodzona ciekawość i szansa na odniesienie korzyści. Okazał się znacznie bystrzejszy od królewskich inkwizytorów. Dowiedział się, Ŝe na ten spisek wydano fortunę, oszczędności całego Ŝycia. Najwyraźniej tylko Gerun Eberict znał cały plan. Wynajęci przezeń ludzie z pewnością się nie spodziewali, Ŝe pracodawca ich zaatakuje i zabije. Stawiali mu opór, a jednemu z nich omal się udało. Finaddowi po dziś dzień zostały pamiątki – blizny na wargach i wykrzywione zęby – świadczące, jak niewiele zabrakło. Zwolnienie od prawnej odpowiedzialności. Dzięki temu Gerun Eberict mógł robić, co tylko zechciał. Stać się sędzią i katem, wymierzającym kary za zbrodnie prawdziwe i wyimaginowane, powaŜne i drobne. Pod pewnym względem Tehol go podziwiał. Za jego determinację, jeśli nawet nie za metody. A takŜe za sam pomysł i za to, Ŝe postawił wszystko na plan, który aŜ

zapierał dech w piersiach swą... zuchwałością. Z pewnością Brys rozmawiał z nim oficjalnie, jako królewski obrońca. Niemniej jednak niepokoiło go to. Nie mógł pozwolić, by jego młodszy brat był tak blisko Geruna Ebericta. Jeśli bowiem Tehol miał prawdziwego wroga, który dorównywał mu sprytem i najwyraźniej przewyŜszał brutalnością, to wrogiem tym był finadd Gerun Eberict, posiadacz królewskiego patentu. W dodatku węszył on wokół i wywierał naciski. Bezpieczniej będzie załoŜyć, Ŝe Gerun wie, iŜ Tehol wcale nie jest takim nędzarzem, za jakiego się go powszechnie uwaŜa. śe bynajmniej się nie wycofał. To była kolejna fałda w tym zmiętym, splątanym gobelinie. Gerun był nietykalny, ale nie brakowało mu wrogów. Niemniej jednak był śmiertelnie groźnym szermierzem i miał dwunastu zaprzysięŜonych, powiązanych z nim więzami krwi straŜników, którzy czuwali nad nim, gdy spał. Jego rezydencja była ponoć niezdobyta. Miała własną zbrojownię, aptekę prowadzoną przez alchemika świetnie się znającego na truciznach i odtrutkach, pełne zapasów magazyny oraz własne źródło wody. Gerun był przygotowany na niemal kaŜdą ewentualność. Pomijając szczególną zdolność koncentracji niejakiego Tehola Beddicta. Czasami jedynym rozwiązaniem okazywało się to, które było najprostsze i najbardziej oczywiste. Widzisz chwast między brukowcami – wyrwij go. – Bugg! – Słucham? – dobiegł go z dołu słaby głos. – Kto trzymał płytki z typami Geruna na dzisiejszym topieniu? Posiwiała głowa sługi wysunęła się z włazu. – PrzecieŜ wiesz. Ten skurczybyk siedzi u ciebie w kieszeni. Turble. Zakładając, Ŝe nie umarł nagle na atak serca... albo nie popełnił samobójstwa. – Turble? Nie ma takiej moŜliwości. Podejrzewam, Ŝe właśnie pakuje manatki. Nagły wyjazd na Wyspy Zewnętrzne. – Nie dotrze nawet do bram miejskich. – To znaczy, Ŝe Gerun juŜ ściga biednego skurczybyka. – A ty byś nie ścigał? Za taką kwotę? Tehol zmarszczył brwi. – Doszedłem do wniosku, Ŝe biorąc pod uwagę jego rozpaczliwą sytuację, Turble moŜe się jednak zdecydować na samobójstwo. Fakt, to będzie nieoczekiwane, ale właśnie dlatego jeszcze bardziej szokujące. O ile dobrze pamiętam, nie ma Ŝadnej rodziny. To znaczy, Ŝe dług umrze wraz z nim. – A Gerun będzie osiemset doków do tyłu.

– MoŜe i się skrzywi z tego powodu, ale tak lekko, Ŝe nawet tego nie zauwaŜysz. Jest wart szczyt, moŜe nawet więcej. – Nie wiesz ile? – No dobra, w przybliŜeniu. Pewnie, Ŝe wiem, co do doku. Nie, co do drzewka. Tak czy inaczej, mówiłem, czy raczej sugerowałem, Ŝe to nie utrata ośmiuset doków zaboli Geruna. Chodzi o fakt ucieczki. Tym tropem nie podąŜy. Przynajmniej nie z własnej woli. Dlatego Turble musi popełnić samobójstwo. – Wątpię, by się na to zgodził. – Zapewne masz rację. Zajmij się tą sprawą, Bugg. Kopnij się do Wirów. Znajdź odpowiednie ciało. ŚwieŜe, jeszcze nie skrwawione. Weź od Turble’a butelkę albo dwie jego krwi w zamian za... – Co to będzie? PoŜar? Kto kończy ze sobą przez podpalenie? – PoŜar będzie niefortunną konsekwencją pozostawienia lampy oliwnej bez opieki. Z uwagi na samobójstwo. Niestety, zwłoki będą spalone w stopniu uniemoŜliwiającym rozpoznanie, ale skrybowie przysięgną, Ŝe krew pochodzi od Turble’a. Tak właśnie pracują, nieprawdaŜ? – Ludzkie Ŝyły nigdy nie kłamią. – No właśnie. Ale przecieŜ mogą kłamać. – Tylko jeśli ktoś jest na tyle szalony, Ŝe wyciągnie krew z trupa i zastąpi ją nową. – To dość makabryczna czynność, Bugg. Cieszę się, Ŝe potrafisz sobie z nią poradzić. Pomarszczona twarz widoczna we włazie skrzywiła się wściekle. – A co z Turble’em? – Wyprowadzimy go z miasta zwykłą drogą. Zawsze marzył o karierze rybaka. KaŜ komuś czekać w tunelu, na wypadek gdyby próbował zwiać wcześniej niŜ się tego spodziewamy. Obserwatorzy Geruna będą dla nas najlepszymi świadkami. Ale finadd się wścieknie. – Czy to rozsądne? – zapytał Bugg. – Nie mamy wyboru. To jedyny człowiek, który moŜe mnie powstrzymać. Dlatego załatwię go wcześniej. – Jeśli zorientuje się, Ŝe to ty... – Będę trupem. – A ja bezrobotnym. – Nonsens. Dziewczyny nie zrezygnują. Poza tym jesteś moim spadkobiercą. Nieoficjalnie, rzecz jasna. – Czy powinieneś mi o tym mówić? – Czemu by nie? PrzecieŜ kłamię. Głowa Bugga zniknęła w otworze.

Tehol połoŜył się z powrotem na łóŜku. A teraz muszę znaleźć złodzieja. I to dobrego. Ach! Znam odpowiednią kandydatkę. Biedna dziewczyna... – Bugg! *** Szczęście odwróciło się ostatnio od Shurq Elalle. Nie miało to nic wspólnego z jej profesją, gdyŜ umiejętności Shurq w złodziejskim fachu były owiane legendą w całej przestępczej klasie. Kłótnia z właścicielem domu, w którym mieszkała, uległa, niestety, tak znacznej eskalacji, Ŝe próbował ją zamordować, na co – w pełnej zgodności z prawem – odpowiedziała, wyrzucając go przez okno. Niestety, jego upadek powstrzymał przechodzący dołem uliczny handlarz. Właściciel złamał sobie kark. Handlarz równieŜ. OskarŜono ją o nieostroŜną obronę własną prowadzącą do śmierci niewinnej osoby. W normalnej sytuacji zapłaciłaby grzywnę i na tym byłby koniec. Niestety, kłótnia z właścicielem dotyczyła pewnej sumy w złocie, która w niewytłumaczony sposób zniknęła ze schowka Shurq. Nie miała przy sobie ani doku, zaprowadzono ją więc nad kanał. Była jednak sprawna fizycznie i zapewne poradziłaby sobie z dwustoma dokami, gdyby jej lina nie zahaczyła o kolce grzbietowe waŜącej czterdzieści kamieni ryby lupe, która wynurzyła się po to, by przyjrzeć się pływakom, a potem wróciła na dno, zabierając ze sobą Shurq. Ryby lupe występowały w kanale rzadko i jadały wyłącznie męŜczyzn. Nigdy kobiety. Nikt nie wiedział, dlaczego tak jest. Shurq Elalle utonęła. Okazało się jednak, Ŝe śmierć nie zawsze znaczy to samo. Choć Shurq o tym nie wiedziała, przeklęła ją jedna z dawnych ofiar. Klątwa została w pełni opłacona i usankcjonowała ją Pusta Świątynia. Dlatego, choć płuca kobiety wypełniła brudna woda, serce przestało bić, a wszelkie dostrzegalne czynności ciała i umysłu ustały, gdy wreszcie wydobyło ją z kanału, pokrytą mułem, wstała natychmiast z wyrazem przygnębienia i smętnego zdumienia w martwych oczach o białkach zbrązowiałych od pękniętych naczyń i martwej krwi. Od tej pory unikali jej nawet bezdomni i wyjęci spod prawa. Ściślej mówiąc, wszyscy Ŝyjący. Omijali ją, jakby rzeczywiście była duchem, martwym wspomnieniem. Ciało Shurq nie podlegało rozkładowi, choć jego blada barwa była zdecydowanie niezdrowa. Shurq nie straciła takŜe zręczności ani szybkości reakcji. Mówiła. Widziała. Słyszała. Myślała. Nic z tego nie poprawiało zbytnio jej nastroju. Bugg znalazł ją tam, gdzie kazał mu jej szukać Tehol. W zaułku za burdelem. Jak

co noc, nasłuchiwała jęków rozkoszy – prawdziwej i udawanej – dobywających się z okien na górze. – Shurq Elalle. Matowe, apatyczne oczy skierowały się na niego. – Ja nie daję przyjemności – oznajmiła. – Niestety, w ostatnich latach ja równieŜ nie. Przynoszę ci od mojego pana propozycję umowy na czas nieokreślony. – A kto nim jest? – Niestety, jeszcze nie mogę ci tego powiedzieć. Chodzi o złodziejską robotę, Shurq. – A na cóŜ mi bogactwa? – No cóŜ, to pewnie zaleŜy od ich rodzaju. Wyszła z mrocznej niszy, w której dotąd stała. – A czego zdaniem twojego pana mogę poŜądać? – To jest do wynegocjowania. – Czy on wie, Ŝe nie Ŝyję? – Oczywiście. I przesyła wyrazy współczucia. – Naprawdę? – Nie. Wymyśliłem to. – Nikt juŜ nie zleca mi pracy. – Dlatego właśnie wiedział, Ŝe będziesz wolna. – Nikt nie lubi mojego towarzystwa. – No cóŜ, kąpiel by ci nie zaszkodziła, ale mój pan jest gotowy okazać tolerancję. – Porozmawiam z nim. – Znakomicie. Przewidział twoje Ŝyczenia. O północy. – Gdzie? – Na dachu. Na którym stoi łóŜko. – To on? – Tak. – W jego łóŜku? – Hmm, nie jestem pewien, czy to miał na myśli. – Słyszę to z radością. MoŜe i nie Ŝyję, ale to jeszcze nie znaczy, Ŝe jestem łatwa. Przyjdę. O północy. Poświęcę mu ćwierć dzwonu. Jeśli zdoła mnie przekonać w tym czasie, to bardzo dobrze. Jeśli nie, to jego pech. – Ćwierć dzwonu powinno wystarczyć z nawiązką, Shurq. – Nadmierna pewność siebie świadczy o głupocie. – CzyŜby? – odparł z uśmiechem Bugg.

*** – Gdzie jest Bugg? – Spotka się z nami tutaj. – Tehol podszedł do leŜanki i osunął się na nią. Uniósł nogi i ułoŜył się wygodnie, a potem popatrzył na trzy kobiety. – A teraz powiedzcie, jaki to pilny problem zmusza mnie do naraŜania się na wykrycie z powodu przyjścia na to nierozwaŜne spotkanie? Shand przesunęła pokrytą stwardnieniami dłonią po ogolonej na łyso głowie. – Chcemy się dowiedzieć, co właściwie kombinujesz, Tehol. – Tak jest – poparła ją Rissarh. Hejun skrzyŜowała ramiona i wykrzywiła twarz. – Nie potrzebujemy straŜnika – dorzuciła. – Och, zapomniałem o nim. Gdzie on się podział? – Powiedział, Ŝe musi pójść po swoje rzeczy – wyjaśniła Shand. – Powinien się niedługo zjawić. I nie, moje koleŜanki jeszcze go nie spotkały. – Ach i dlatego odnoszą się sceptycznie do twego entuzjazmu. – Zdarzało się jej juŜ przesadzać – zauwaŜyła Rissarh. – Poza tym – warknęła Hejun – co to ma wspólnego z zajęciem osobistego straŜnika? Nie obchodzi mnie jego wielki... Drzwi magazynu skrzypnęły głośno. Wszyscy spojrzeli w tamtą stronę. Spod okapu wyjrzała nieśmiało okrągła twarz Ublali Punga. – Wejdź, proszę, szanowny panie! – zawołał Tehol. Mieszaniec zawahał się. Spojrzenie jego jasnych oczu omiotło Shand, Rissarh i Hejun. – Są... trzy – stwierdził. – O czym mówisz? – O kobietach. – W rzeczy samej trzy – potwierdził Tehol. – I co z tego? Ublala zmarszczył brwi, wydymając wargi jak dziecko. – Nie bój się. – Tehol zaprosił go do środka skinieniem dłoni. – Obronię cię przed nimi. Obiecuję. – Naprawdę? – Oczywiście. Wejdź. Bądź pozdrowiony, Ublalo Pung. PotęŜny męŜczyzna otworzył drzwi szerzej i wsunął się do środka. Okazało się, Ŝe w skład rzeczy Ublali nie wchodzą spodnie ani nawet przepaska biodrowa. Był nagi, tak samo jak wtedy, gdy wchodził do kanału. Po chwili zamyślenia Tehol doszedł jednak do wniosku, Ŝe ubranie i tak nie przyczyniłoby się zbytnio do ukrycia jego atrybutów. Dobra, mniejsza z tym. – Jesteś głodny? Spragniony? Spokojnie, przyjacielu. Postaw torbę... tak jest,

moŜe być tam. Usiądź. Nie na krześle, tylko na ławie, bo się pod tobą załamie. Z drugiej strony, to mógłby nie być taki zły... nie, raczej nie sądzę. Ublala, te kobiety potrzebują osobistego straŜnika. Zakładam, Ŝe przyjąłeś propozycję Shand... – Myślałem, Ŝe chodzi tylko o nią. – A to jakaś róŜnica? – Z trzema będzie trudniej. – To prawda. Ale większość czasu spędzisz tutaj... Tehol ucichł, uświadamiając sobie w końcu, Ŝe od chwili przybycia Ublali Shand, Rissarh i Hejun nie odezwały się ani słowem. Och, doprawdy... *** Nisall była pierwszą konkubiną króla juŜ od trzech lat. Z tym tytułem nie wiązała się Ŝadna oficjalna władza. Wszystko opierało się na osobowości konkretnej kobiety. W historii wyglądało to bardzo róŜnie. Sytuacja często zaleŜała od hartu ducha króla, a takŜe królowej i kanclerza. Obecnie król miał sześć konkubin. Pięć było młodszymi córkami moŜnych rodzin. Stanowiły inwestycję na przyszłość. Miały przyciągnąć uwagę nie tylko króla, lecz równieŜ księcia. Podobnie jak czterej konkubenci królowej, mieszkały w prywatnym, izolowanym skrzydle pałacu. Tylko pierwszemu konkubentowi, Turudalowi Brizadowi, oraz pierwszej konkubinie pozwalano na kontakt z kimkolwiek poza samymi królewskimi osobami. Brys Beddict pokłonił się Nisall, a potem zasalutował predzie Unnutal Hebaz. Nie zdziwił się, widząc pierwszą konkubinę w gabinecie predy. Nisall juŜ dawno zdecydowała, po czyjej stronie się opowiada. – Obrońco – przywitała go z uśmiechem młoda kobieta – właśnie rozmawiałyśmy o tobie z Unnutal. – Mówiąc dokładniej – dodała preda – zastanawiałyśmy się, o czym gawędziłeś dziś rano z finaddem Gerunem Eberictem. – Predo, wybacz, Ŝe nie złoŜyłem meldunku wcześniej. – Z pewnością będzie to dobrze przygotowany meldunek – zauwaŜyła Nisall – jako Ŝe zdąŜyłeś go juŜ złoŜyć pierwszemu eunuchowi oraz cedzie Kuru Qanowi. Dlatego nie zdziwimy się, jeśli w twojej opowieści da się odczuć brak oŜywienia. Brys zmarszczył brwi, spoglądając na swego dowódcę. – Predo, nasuwa mi się myśl, Ŝe Gerun Eberict nadal pozostaje twoim oficerem, mimo Ŝe otrzymał królewski patent. Dziwię się, Ŝe nie powtórzył ci jeszcze ze szczegółami naszej rozmowy. – A kto mówi, Ŝe tego nie zrobił? – Unnutal machnęła ręką. – Przyznaję, Ŝe to

było niemiłe. Przepraszam, Brys. Mam za sobą długi dzień. – Nie ma za co, predo. Nie powinienem był tego mówić... – Brys – przerwała mu Nisall. – Jesteś teraz królewskim obrońcą. Wolno ci mówić, co tylko uznasz za stosowne. Nawet samemu Ezgarze. Wybacz predzie pewną opryskliwość. Rozmowy z Gerunem są irytujące. – Cechuje się niejaką wyniosłością – przyznał Brys. – Arogancją – warknęła Unnutal. – Nie dał ci pretekstu, Ŝeby go wyzwać? – Nie. – Szkoda – stwierdziła Nisall, wzdychając. – ChociaŜ sądzę, Ŝe udzielił mi ostrzeŜenia. Obie kobiety wbiły w niego wzrok. Brys wzruszył ramionami. – Przypomniał mi, Ŝe jego lista nie jest zamknięta. – RozwaŜa moŜliwość zabicia Buruka Bladego. – Tak sądzę. Zawiadomiłem pierwszego eunucha o tej moŜliwości. – Gdyby – Nisall zaczęła spacerować po komnacie – poinformowano o tym równieŜ króla, Ezgara mógłby wycofać Geruna z delegacji. Królowa i kanclerz uznaliby to za zwycięstwo. – WraŜenia moŜna uczynić nieodłączną częścią strategii – wskazał Brys. – Mówisz jak pojedynkowicz – zauwaŜyła Nisall. – Ale korzyści, jakie odniosłaby królowa z nieobecności Geruna w delegacji, mogą przewaŜyć nasze zyski. Poza tym wiemy, Ŝe Buruk Blady wykonuje instrukcje jej obozu, więc jego strata nam nie zaszkodzi. Brys zastanowił się nad tymi słowami. Niepokoiło go tak beztroskie lekcewaŜenie ludzkiego Ŝycia. – A jak Buruk dźwiga swe brzemię? – Mamy w jego pobliŜu szpiega, rzecz jasna – odparła preda. – Buruka dręczą wyrzuty sumienia. Szuka ucieczki w białym nektarze i trunku, a takŜe seksualnej rozwiązłości... – Królowa... – Chce wojny – dokończyła Nisall, energicznie skinąwszy głową. – Co za nieodpowiedzialna, chciwa, krótkowzroczna krowa morska. Odpowiednia partnerka dla najgłupszego kanclerza w całej historii Letheras. I tępego, łatwego do kierowania księcia, który czeka na przejęcie tronu. Brys poruszył się z wyraźnym skrępowaniem. – Jeśli Buruk ma wyrzuty sumienia, to moŜe dałoby się go skłonić do zmiany kursu. – W zasięgu sokolego wzroku Morocha Nevatha? Mało prawdopodobne.

Obrońca popatrzył na Nisall. Wszystko to do czegoś prowadziło. Nie był tylko pewien do czego. Preda westchnęła. – Gerun musi dodać do swej listy nowe imię. – Morocha Nevatha? – A to będzie trudne. – To prawda. On jest jedyny w swoim rodzaju, pod kaŜdym wyobraŜalnym względem. Cała jego historia świadczy, Ŝe jest nieprzekupny. – A komu poprzysiągł słuŜbę? – AleŜ księciu, oczywiście. A patent nie obejmuje osób królewskiej krwi. – Ale historia księcia jest znacznie mniej czysta. – Gerun nie będzie mógł podjąć przeciwko niemu bezpośrednich działań – dodała Nisall. – Zostaje mu tylko ukryty atak. – Pierwsza konkubino, niewiele mi wiadomo o motywach Geruna Ebericta. Nie rozumiem natury sprawy, której słuŜy. – Ja rozumiem – zapewniła preda. – Świetnie wiem, do czego on zmierza. Jestem teŜ przekonana, Ŝe moŜemy spowodować, by powiększył swą listę. – Problem w tym – dodała Nisall – jaką rolę odegra w nadchodzących wydarzeniach jego dawny finadd, Hull Beddict. Brys odwrócił wzrok. Zaczynał się czuć oblęŜony. Jeśli nie jeden brat, to drugi. – Zastanowię się nad tym. – Byle nie za długo, finaddzie – odrzekła Unnutal Hebaz. – Dzień, moŜe dwa. – Zgoda. W takim razie do zobaczenia, Brys. – Dobranoc, predo. Dobranoc, pierwsza konkubino. Wyszedł z gabinetu. Zatrzymał się na korytarzu, w odległości pięciu kroków od dwóch wartowników pełniących straŜ przed drzwiami predy. Królewski obrońca zamarł w bezruchu, nie zwaŜając na wlepione w jego plecy spojrzenia. W oczach tych Ŝołnierzy wiązały się z nim trzy tytuły: mistrz miecza, finadd i królewski obrońca. Wszystkie były powodem do zazdrości i podziwu. W tej chwili jednak mogli spoglądać nań ze zwątpieniem. Zatrzymał się w takiej pozycji, jakby znalazł się zupełnie sam w centrum ogromnego, przytłaczającego świata. Przed oczyma z pewnością miał jakiś wewnętrzny krajobraz. Na barkach dźwigał znuŜenie. Mogli weń zwątpić, poczuć przez chwilę współczucie, ale wkrótce powrócą te inne, twardsze uczucia: zazdrość i podziw. A takŜe zrozumienie, Ŝe nadzwyczajne zdolności niosą ze sobą wiele darów, w tym równieŜ samotność. Mógł więc, do cholery, przyzwyczaić się do tego.

*** – Ze smutkiem stwierdzam – zaczął Tehol – Ŝe w tej sprawie nie ma miejsca na sentymenty. Letheras nigdy nie przebacza. Nie moŜemy sobie pozwolić na popełnianie błędów. Na Zbłąkanego, Ublala, uspokój się trochę. Zsiniałeś. Jak juŜ mówiłem, Shand, to lekkomyślne okazywać lekkomyślność. Innymi słowy, nie moŜemy się tak spotykać. – Czy to ćwiczysz? – zainteresowała się Rissarh. – A co? Bugg odchrząknął. – Mam jutro spotkanie z królewskimi architektami. – Nareszcie! – Siedząca za stołem Shand westchnęła, pocierając oczy kostkami dłoni, nim zaczęła mówić dalej: – Miałyśmy wraŜenie, Ŝe nikt z nas nic nie robi. – Takie właśnie wraŜenie chcemy wywołać – odparł Tehol. – Na zewnątrz. To nie ma dotyczyć nas samych, ty idioto. Jeśli my nie jesteśmy wtajemniczone, to nikt nie jest. – Przygotowania, Shand. Czynności wstępne. Tego nie da się przyśpieszyć. Muszę juŜ iść. – Słucham? – Zrobiło się późno. Wzywa mnie łóŜko. Przygotujcie pokój dla Ublali. Znajdźcie dla niego ubranie i moŜe do tego jakąś broń, którą umiałby się posługiwać. – Nie zostawiaj mnie tu! – jęknął Ublala. – To czysto zawodowa sprawa – zapewnił go Tehol. – Nic ci tu nie grozi. Mam rację Shand? – Oczywiście – wyszeptała kobieta. – Skończcie z tym. Bo inaczej wynajmę straŜnika dla naszego straŜnika. – MoŜe Ublala ma brata. Tehol skinął na Bugga, nakazując mu podąŜyć za sobą, i ruszył ku drzwiom. – Muszę przyznać, Ŝe podobne spotkania są jednak uŜyteczne. Od czasu do czasu. – Z pewnością – zgodził się Bugg. Wyszli na ulicę. Choć była noc, krąŜyły po niej tłumy. Latem sklepy zamykano późno z uwagi na typowy dla tej pory roku stan podniecenia. Upał wywoływał niepokój, który z kolei prowadził do nienasycenia. Potem, gdy temperatura stanie się niemoŜliwa do wytrzymania, nadejdą wycieńczenie i dług. Tehol i Bugg opuścili szeroką ulicę biegnącą wzdłuŜ kanału i ruszyli zaułkami, stopniowo zostawiając za sobą ogarnięte gorączką zakupów tłumy i zapuszczając się między nędzarzy. Z mroku wołały do nich głosy. Szły za nimi obdarte cienie. Niektóre z nich wyciągały brudne rączki, by dotknąć spódniczki Tehola, po czym umykały ze śmiechem. Wkrótce one równieŜ zniknęły i droga przed nimi była pusta.

– Ach, błoga cisza naszej dzielnicy – odezwał się Tehol, gdy zbliŜali się do domu. – Zawsze mnie niepokoi ten szalony pęd. Jakby teraźniejszość miała trwać bez końca. – Czy to jedna z twoich chwil kontemplacji? – zapytał Bugg. – Tak. Ale szczęśliwie juŜ minęła. Weszli do środka i Tehol ruszył prosto ku drabinie. – Posprzątaj tu jutro rano. – Pamiętaj, Ŝe masz mieć w nocy gościa. – Nie tylko w snach? Tehol wdrapał się na dach. Zamknął za sobą zapadnię, wyprostował się i wpatrzył w rozgwieŜdŜone niebo. Po chwili z mroku wyłoniła się kobieta. – Spóźniłeś się. – Nie. Do północy zostało jeszcze ćwierć dzwonu. – Naprawdę? Och. – Jak Ŝyjesz, Shurq? Przepraszam, nie mogłem się powstrzymać. – Nigdy jeszcze tego nie słyszałam. To nędzna egzystencja. Dzień po dniu, noc po nocy. Stawiam krok za krokiem, ale donikąd nie zmierzam. – Chcesz powiedzieć, Ŝe śmierć niewiele zmieniła? – Nie rozśmieszaj mnie, Teholu Beddict. Kiedy się śmieję, wykasłuję róŜne paskudztwa. Chcesz dać mi pracę? A co miałabym robić? – Właściwie mam na myśli honorarium za pozostawanie w dyspozycji. – Stałe zatrudnienie. Nigdy nie godziłam się na taki układ za Ŝycia. Czemu teraz miałabym to zmienić? – Chodzi o pewność dotyczącą zatrudnienia. Nie jesteś juŜ taka młoda. – Podszedł do łóŜka i usiadł na nim, spoglądając na Shurq. – No dobra. Pomyśl, jakie wyzwania by cię czekały. Mam na myśli cele, jakich nie odwaŜyłby się tknąć Ŝaden Ŝyjący dzisiaj złodziej. W gruncie rzeczy tylko wielki mag albo ktoś, kto nie Ŝyje, mógłby pokonać osłony i nie zostawić śladu. Wielkim magom nie ufam, więc zostajesz mi tylko ty. – Są jeszcze inne. – Dwie inne, mówiąc dokładnie. I Ŝadna z nich nie jest zawodową złodziejką. – Skąd wiedziałeś, Ŝe są dwie? – Ja duŜo wiem, Shurq. Jedna z nich to kobieta, która zdradzała męŜa, a ten w rewanŜu poświęcił oszczędności całego Ŝycia na to, by rzucić na nią klątwę. Druga jest dzieckiem mieszkającym na dziedzińcu starej wieŜy za pałacem. Pochodzenie jej klątwy jest nieznane. – To prawda. Czasami ją odwiedzam. Nie ma pojęcia, kto ją przeklął. W gruncie rzeczy w ogóle nie pamięta swojego Ŝycia. – Zapewne to był element klątwy – zastanawiał się Tehol. – To bardzo

interesujące. – W rzeczy samej. Aktualna cena wynosi pół szczytu. Ile trzeba dodać, Ŝeby ukraść jej wspomnienia? – Pewnie jeszcze z połowę tego. To bardzo wysoka suma jak na dziesięcioletnie dziecko. Czemu po prosto jej nie zabić i nie pochować w jakimś odludnym miejscu albo nawet nie wrzucić do kanału? – Pochylił się. – Coś ci powiem, Shurq. Uwzględnimy zbadanie tej tajemnicy w naszej umowie. Podejrzewam, Ŝe mimo woli czujesz się nią zainteresowana. – Nie miałabym nic przeciwko wbiciu noŜa w oko tego, kto przeklął to dziecko. Ale nie natrafiłam na Ŝaden trop. – Ach, czyli Ŝe nie do końca poddałaś się apatii. – Nigdy tak nie twierdziłam, Tehol. Ale poniewaŜ nie znalazłam tropu, muszę przyznać, Ŝe moja motywacja osłabła. – Zobaczę, co się da zrobić. Martwa kobieta uniosła głowę i przez chwilę przypatrywała się mu w milczeniu. – Byłeś kiedyś geniuszem. – Czysta prawda. – A potem straciłeś wszystko. – Zgadza się. – W tym zapewne równieŜ pewność siebie. – Och, bynajmniej, Shurq Elalle. – Wszystko to było częścią twojego diabolicznego planu. – KaŜdy dobry plan jest diaboliczny. – Nie rozśmieszaj mnie. – Staram się tego nie robić, Shurq. Umowa stoi? – To nie tajemnica klątwy rzuconej na to dziecko była zapłatą, którą chciałeś mi zaoferować, Tehol. Co masz do zaproponowania? – Jestem otwarty na propozycje. Czy chcesz zdjęcia klątwy? Czy pragniesz wiecznej nocy? Ostatecznego, ukradkowego odejścia twej duszy? Czy poŜądasz prawdziwego zmartwychwstania? Daru drugiego Ŝycia? Zemsty na tym, kto cię przeklął? – JuŜ ją wywarłam. – W porządku. Przyznaję, Ŝe nie jestem tym zaskoczony. A kogo obciąŜono winą? – Geruna Ebericta. – Och, to sprytne. A jeśli juŜ mowa o nim... – Jest jednym z twoich celów? – Jak najbardziej.

– Z zasady nie lubię skrytobójstwa. Poza tym on zabił juŜ wielu łotrzyków. – Nie chcę, Ŝebyś go zabiła, Shurq. Masz tylko ukraść jego fortunę. – To prawda, Ŝe Gerun Eberict robi się ostatnio coraz bardziej bezczelny. – To powaŜna wada. – Zakładając, Ŝe warto zabiegać o utrzymanie status quo. – Nie przyjmuj Ŝadnych załoŜeń, Shurq. Chodzi raczej o to, kto będzie kontrolował upadek wspomnianego status quo. Finadd traci panowanie nad własną chciwością. – A czy ty równieŜ jesteś jednym z jego celów, Tehol? – Nic mi o tym nie wiadomo, przynajmniej na razie. I wolałbym się o tym nie dowiadywać. – Sforsowanie osłon broniących jego posiadłości byłoby nie lada wyzwaniem. – Jestem tego pewien. – Jeśli chodzi o moją zapłatę, nie jestem zainteresowana powrotem do Ŝycia. Ani ostateczną śmiercią. Nie, pragnę pozorów Ŝycia. Tehol uniósł brwi. – Chcę, Ŝeby moja skóra jaśniała zauwaŜalnym wigorem, a oczy błyszczały mrocznym powabem. Moje włosy wymagają uczesania. Do tego nowe ubrania i kwietny zapach unoszący się tam, którędy przejdę. Chcę teŜ znowu odczuwać przyjemność. – Przyjemność? – Seksualną. – MoŜe to przez towarzystwo, w jakim się obracasz? – Nie rozśmieszaj mnie. – Bo wykasłujesz róŜne paskudztwa. – Nie chciałbyś się o tym przekonać, Teholu Beddict. MoŜe na to teŜ dałoby się coś poradzić. Ta woda z rzeki ma juŜ trzy lata. – Zastanawiam się, jak udaje ci się mówić, nie oddychając? – Nie mam pojęcia. Potrafię wciągnąć powietrze w gardło. Ale po chwili zaczyna mi tam wysychać. – ZauwaŜyłem to. W porządku, niektóre z tych rzeczy moŜna załatwić bez trudu, chociaŜ będziemy musieli zachować dyskrecję. Inne, na przykład, obudzenie przyjemności, będą rzecz jasna bardziej problematyczne. Jestem jednak pewien, Ŝe da się coś wymyślić... – To nie będzie tanie. – Jestem pewien, Ŝe Gerun Eberict zapłaci za to z radością. – A jeśli koszty pochłoną cały jego majątek? Tehol wzruszył ramionami.

– Moja droga, w tym przedsięwzięciu nie chodzi o pieniądze. I tak miałem zamiar utopić je w rzece. Przyglądała mu się bez słowa jeszcze przez chwilę. – Mogłabym je zabrać ze sobą – stwierdziła wreszcie. – Nie rozśmieszaj mnie, Shurq. Mówię powaŜnie. – A dlaczego? – Dlatego Ŝe mój śmiech jest bardzo zaraźliwy. – Ach. Rozumiem. – Co z naszą umową? – zapytał Tehol. – Zgadzam się. Zakładam, Ŝe nie chcesz, Ŝebym cały czas była blisko. – Powinny wystarczyć spotkania o północy, takie jak to. Przyjdź jutro o tej samej porze, a zrobimy z ciebie nową kobietę. – Wystarczy, Ŝe będę pachniała jak nowa. – Nie martw się. Znam ludzi odpowiednich do tego zadania. *** Złodziejka zeszła na ziemię po ścianie budynku. Tehol stanął na brzegu dachu, śledząc ją wzrokiem. Kiedy dotarła do zaułka na dole, wywrócił oczyma. Potem ruszył z powrotem do łóŜka. Ale w tej samej chwili usłyszał poniŜej głosy. Bugg sprawiał wraŜenie zaskoczonego, ale nie zaniepokojonego. Mówił teŜ wystarczająco głośno, by ostrzec Tehola, na wypadek gdyby Shurq była jeszcze na górze. Tehol westchnął. Jeszcze kilka tygodni temu Ŝycie było lepsze. Prostsze. Nie musiał się martwić o plany, spiski, zamiary. Krótko mówiąc, nie miał Ŝadnego celu. Wystarczyło drobne poruszenie i nagle wszyscy chcą się z nim widzieć. Usłyszał skrzypienie drabiny, a potem pojawiła się przed nim ciemna sylwetka. Minęła chwila, nim Tehol go poznał. Uniósł brwi, a potem podszedł bliŜej. – No cóŜ, to z pewnością nieoczekiwane. – Twój lokaj był pewien, Ŝe jeszcze nie śpisz. Dlaczego? – Drogi bracie, Bugg posiada doprawdy nadprzyrodzone talenty. Brys podszedł do łóŜka i przyglądał mu się przez chwilę. – A co robisz, kiedy pada? – Niestety, jestem wtedy zmuszony wycofać się do pokoju na dole i znosić nieustanne chrapanie Bugga. – Czy to ono skłoniło cię do spania na dachu? Tehol uśmiechnął się. Nagle jednak uświadomił sobie, Ŝe Brys zapewne nie widzi po ciemku jego twarzy. Potem doszedł do wniosku, Ŝe tak jest lepiej. – Królewski obrońco, nie miałem dotąd okazji ci pogratulować. Dlatego robię to

teraz. Brys zamarł. – Jak często odwiedzasz kryptę? Czy w ogóle tam chodzisz? Tehol skrzyŜował ramiona, spoglądając na kanał na dole. Jego powierzchnia była rozmazaną plamą odbitych w wodzie gwiazd, przecinającą miasto. – Minęło wiele lat, Brys. – Odkąd ostatnio tam byłeś? – Odkąd umarli. Mamy inne sposoby czczenia ich pamięci. Krypta rodzinna? – Wzruszył ramionami. – To tylko zapadły pod ziemię pokój o kamiennych ścianach, w którym nie ma nic istotnego. – Rozumiem. Powiedz mi, Tehol, jak właściwie czcisz teraz ich pamięć? – Nawet nie masz pojęcia. – Faktycznie, nie mam. Tehol potarł powieki. Dopiero teraz uświadomił sobie, jak bardzo jest zmęczony. Myślenie Ŝarłocznie pochłaniało jego energię. Musiał przyznać, Ŝe wyszedł z wprawy. Nie tylko w myśleniu, oczywiście. Mózg wykonywał teŜ inne czynności, jeszcze bardziej wyczerpujące. Odwiedziny braci, z którymi juŜ od lat nie utrzymywał kontaktów, zmuszały go do ponownego przywdziania starej, polerowanej zbroi, sięgnięcia po broń, przyjęcia dawnych postaw, które od lat juŜ uwaŜał za zapomniane, by teraz się przekonać, Ŝe tylko czekały w uśpieniu. – Czy to jakieś święto, Brys? Czy coś umknęło mojej uwagi? Gdybyśmy mieli kuzynów, wujów i ciotki, bratanków i bratanice, moglibyśmy zebrać się, by odprawiać rodzinne rytuały. KrąŜyć wokół pustych krzeseł, na których ongiś siedzieli ojciec i matka. Moglibyśmy cały czas milczeć, by odzwierciedlić inną prawdę: tę, Ŝe umarli przemawiają w języku ciszy i nigdy nie dają nam spokoju... – Potrzebuję twojej pomocy, Tehol. Podniósł wzrok, ale nie widział w ciemności twarzy brata. – Chodzi o Hulla – ciągnął Brys. – Grozi mu śmierć. – Powiedz mi – zapytał Tehol – czy zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego Ŝaden z nas nie znalazł sobie Ŝony? – Mówię o... – Odpowiedź jest prosta. To przez naszą matkę, Brys. Była zbyt inteligentna. Niech nas Zbłąkany, cóŜ za niedopowiedzenie. To nie ojciec kierował interesami. – A ty jesteś jej synem, Tehol. W znacznie większym stopniu niŜ Hull i ja. Pamiętam o tym zawsze, gdy na ciebie patrzę i gdy cię słucham, starając się nadąŜyć za twoimi myślami. Ale nie rozumiem dlaczego... – Nasze oczekiwania kryją się w chmurach, Brys. Och, staramy się. Wszyscy się staraliśmy, czyŜ nie tak?

– Niech cię szlag, Tehol, o czym ty mówisz? – O Hullu, oczywiście. To o nim chciałeś porozmawiać, mam rację? No więc on poznał kobietę. Równie inteligentną jak nasza matka, na swój sposób. Właściwie to ona go znalazła. To był największy dar w Ŝyciu Hulla, ale on nie potrafił sobie tego uświadomić, gdy miał go w rękach. Brys podszedł bliŜej, unosząc ramiona, jakby chciał złapać brata za gardło. – Nic nie rozumiesz – zaczął drŜącym z emocji głosem. Po chwili ręce mu opadły. – KsiąŜę kaŜe go zabić. A jeśli nie on, to pierwszy eunuch, jeśli Hull wystąpi przeciwko królowi. Ale chwileczkę! – Zaśmiał się sztucznie. – Jest jeszcze Gerun Eberict! Który równieŜ tam będzie! Czy kogoś pominąłem? Nie jestem pewien. Czy to ma znaczenie? Hull będzie obecny przy negocjacjach. Jako jedyny ich uczestnik, którego motywy nie są nikomu znane. Nie moŜna spokojnie prowadzić rozgrywki, jeśli w ostatniej chwili włącza się do niej nieznajomy, czyŜ nie tak? – Uspokój się, bracie – odparł Tehol. – Właśnie miałem przejść do rzeczy. – Nie zauwaŜyłem! – Cicho, proszę. Hull ją poznał, a potem stracił. Ale ona o nim pamięta. To nie ulega wątpliwości. Seren Pedac, Brys. Ona go uratuje... Brys odwrócił się z warknięciem. – Tak jak matka uratowała ojca? Tehol skrzywił się boleśnie, a potem westchnął. – Okoliczności łagodzące... – A Hull jest synem naszego ojca! – Przed chwilą pytałeś, w jaki sposób czczę pamięć naszych rodziców. Oto co ci powiem, Brys. Kiedy na ciebie patrzę, widzę w twej postawie śmiercionośną grację. To od ojca nauczyłeś się wszystkiego, co umiesz. Niepotrzebne mi wspomnienia. On stoi teraz przede mną. W twoim przypadku widać to wyraźniej niŜ w przypadku Hulla. Znacznie wyraźniej. Śmiem teŜ twierdzić, Ŝe, tak jak mówisz, ja jestem podobny do matki. Tak oto – rozpostarł bezradnie dłonie – prosisz o pomoc, ale nie chcesz słuchać, co do ciebie mówię. Czy potrzebne nam inne wspomnienie o losie, jaki spotkał naszych rodziców? Czy musimy ich wspominać, Brys? Stoimy tu obaj i raz jeszcze odgrywamy rodzinny dramat. – Mówisz, Ŝe to nasze przeznaczenie – stwierdził ochrypłym głosem Brys. – Mogła go uratować, Brys. Gdyby nie my. Gdyby nie bała się o nas. Cała ta sieć długu, tak sprytnie utkana, by pochwycić ojca... rozerwałaby ją, gdyby nie fakt, Ŝe, podobnie jak ja, nie potrafiła zobaczyć świata, który powstałby z popiołów. A poniewaŜ nic nie widziała, bała się. – To znaczy, Ŝe uratowałaby go, gdyby nie my? Zapobiegłaby tej chwili bezprzykładnego tchórzostwa?

Brys spoglądał teraz na niego z błyskiem w oczach. – Tak sądzę – przyznał Tehol. – A to od nich uczyliśmy się Ŝycia. Ty wybrałeś ochronę, jaką dała ci Gwardia Królewska, a teraz rola królewskiego obrońcy. Tam dług nie zdoła cię dosięgnąć. Hull po prostu porzucił złoto i jego śmiercionośne pułapki, szukając honoru w ratowaniu ludzi. A gdy nawet to zawiodło... Czy rzeczywiście wierzysz, Ŝe Hull kiedykolwiek pomyślałby o samobójstwie? Tchórzostwo naszego ojca było zdradą, Brys. Najgorszego rodzaju. – A co z tobą, Tehol? Jaka lekcja kieruje teraz twoim Ŝyciem? – RóŜnica między mną a matką polega na tym, Ŝe ja nie dźwigam brzemienia. Nie mam dzieci. Dlatego, bracie, jestem przekonany, Ŝe uda mi się osiągnąć to, co jej się nie udało, pomimo Ŝe kochała ojca. – Ubierając się w łachmany i śpiąc na dachu? – Postrzeganie kształtuje oczekiwania, Brys. Tehol miał wraŜenie, Ŝe widzi, iŜ jego brat uśmiechnął się z ironią. – Ale Gerun Eberict nie dał się nabrać tak łatwo, jak pewnie ci się zdaje, bracie. Choć muszę przyznać, Ŝe mnie udało ci się oszukać. – Do tej chwili? – Pewnie tak. – Wracaj do domu, Brys – rzekł Tehol. – Seren Pedac strzeŜe pleców Hulla i nie przestanie tego robić, bez względu na to, jak bardzo nie zgadza się z jego planami. Nie potrafi się powstrzymać. Nawet geniusze mają słabe strony. Brys znowu się uśmiechnął. – Nawet ty, Tehol? – Hmm, to było uogólnienie. Chciałem cię uspokoić. Nigdy nie uwzględniam siebie we własnych uogólnieniach. Jestem wyjątkiem od wszystkich reguł. – A jak ci się to udaje? – To ja określam reguły, oczywiście. To moja osobista gra, bracie. – Czasami cię nienawidzę, Tehol. Posłuchaj mnie. Nie wolno ci nie doceniać Geruna Ebericta... – Zajmę się Gerunem. Jak sądzę, ktoś cię śledził? – Nie przyszło mi to do głowy. Ale zapewne masz rację. Myślisz, Ŝe było nas słychać na dole? – Bugg co noc przed snem zostawia tu osłony. – Bugg? Tehol klepnął brata po ramieniu i poprowadził go w stronę klapy. – On jest tylko w przewaŜającej części bezuŜyteczny. Zawsze warto wyszukiwać ukryte talenty, albowiem jest to nieustającym źródłem rozrywki. Przynajmniej dla mnie.

– Czy to nie on balsamował naszych rodziców? To imię... – Tak, to był on. Wtedy właśnie go poznałem i natychmiast dostrzegłem w nim brak potencjału. Wejście moŜna obserwować z ukrycia tylko z jednego miejsca, Brys. W normalnej sytuacji nie miałbyś szans, by zbliŜyć się do tej kryjówki niepostrzeŜenie. Potem nastąpiłby pościg, który byłby nieprzyjemny i zapewne zakończyłby się niepowodzeniem. Podejrzewam, Ŝe to człowiek Geruna. Będziesz musiał go zabić. I to nie w pojedynku. To musi być zwykła egzekucja, Brys. Jesteś w stanie to zrobić? – Oczywiście. Ale mówiłeś, Ŝe do tej kryjówki nie moŜna się zbliŜyć... – Ach, cóŜ, zapomniałem wspomnieć o naszym tunelu. Brys zatrzymał się przy klapie. – Macie tunel? – Dostarczanie Buggowi zajęć jest zadaniem, o którym nigdy nie moŜna zapominać. *** W odległości pięciu kroków od ukrytego w cieniu fragmentu ściany magazynu, jedynej kryjówki, z której moŜna było obserwować drzwi domu Tehola Brys Beddict zatrzymał się nagle. Oczy przyzwyczaiły mu się juŜ do ciemności i widział, Ŝe nikogo tam nie ma. Czuł jednak zapach krwi. Mocny i metaliczny. Podszedł bliŜej, trzymając w ręku miecz. Nikt nie mógłby przeŜyć utraty tak wielkiej ilości krwi. Czarna kałuŜa zgromadziła się na bruku, z trudem przesączając się przez szczeliny między kamieniami. Komuś poderŜnięto gardło i zaczekano, aŜ trup się wykrwawi, nim go stąd zabrano. Ślad był wyraźnie widoczny. Odciski pięt biegły wzdłuŜ ściany magazynu i znikały za rogiem. Finadd zastanawiał się przez chwilę, czy nie podąŜyć tym tropem. Nagle jednak ujrzał pojedynczy odcisk stopy w wyschniętym piasku i zmienił zdanie. To była stopa dziecka. Bosa. To ono odciągnęło stąd zwłoki. KaŜde miasto miało swe mroczne zakamarki. Ich mieszkańcy wychodzili jedynie nocą, by toczyć swą grę w drapieŜników i ofiary. Brys wiedział, Ŝe to nie jest jego świat, i nie pragnął zgłębiać jego tajników. Te godziny naleŜały do białej wrony i mogła je sobie zatrzymać. Odwrócił się w przeciwną stronę i ruszył do pałacu. Wyglądało na to, Ŝe potęŜny umysł jego brata nie był jednak bezczynny. Demonstrowana przezeń obojętność okazała się jedynie zmyłką. Znaczyło to, Ŝe

Tehol jest bardzo niebezpiecznym człowiekiem. Dzięki Zbłąkanemu, Ŝe jest po mojej stronie... No bo chyba jest, prawda? *** Stary pałac, który wkrótce miał zostać całkowicie porzucony na rzecz Wiecznej Siedziby, wzniesiono na zapadającym się wzgórzu. Gmach dzieliło sto kroków od przesuwających się niekiedy wraz ze zmianą pór roku brzegów rzeki. Ocalałe odcinki wysokiego muru świadczyły, Ŝe ongiś między pałacem a rzeką ciągnął się zamknięty dziedziniec, na którym znajdowało się kilka izolowanych od reszty miasta budynków. Nie chodziło tu właściwie o tytuł własności, gdyŜ rzeczone budynki wywodziły się jeszcze z czasów sprzed powstania kolonii Pierwszego Imperium. Być moŜe dla ich budowniczych teren, na którym stały, miał w sobie coś graniczącego ze świętością, ale dla kolonistów rzecz jasna wyglądało to inaczej. Inna moŜliwość wyglądała tak, Ŝe pierwsi Letheryjczycy posiadali tajemną wiedzę, którą od owych czasów utracono, i to ona właśnie skłoniła ich do uhonorowania jaghuckich budynków oraz samotnej, dziwnie od nich odmiennej wieŜy, która stała pomiędzy nimi. Prawda rozsypała się z upływem czasu, podobnie jak mury dziedzińca, i w pyle powstałym ze skruszonej zaprawy oraz odwarstwionego łupku nie moŜna było wyczytać Ŝadnych odpowiedzi. Choć tego miejsca nie otaczały juŜ mury, powszechnie go unikano. Teren był bezwartościowy z powodu królewskiej proklamacji sprzed sześciu stuleci, która zabraniała wyburzenia staroŜytnych budynków i jego zasiedlenia. Wszelkie próby zaskarŜenia, czy nawet zapytania wysyłane w tej sprawie, z miejsca oddalano, nawet nie odwołując się do sądów. I bardzo dobrze. Biegli uŜytkownicy Płytek Twierdz świetnie znali znaczenie przysadzistej, kwadratowej, pochyłej wieŜy stojącej na pagórkowatym, porośniętym chwastami gruncie. A takŜe jaghuckich budynków, które reprezentowały Twierdzę Lodu. Wielu twierdziło, Ŝe ta wieŜa Azath była pierwszą na tym świecie. Nowa perspektywa uczyniła Shurq Elalle mniej sceptyczną niŜ dotąd. Złodziejka słyszała złowrogi zew terenów otaczających poobtłukiwaną wieŜę z szarego kamienia. Przebywali tu jej kuzyni, choć nie łączyły ich więzy krwi. Nie, to była rodzina martwiaków, tych, którzy nie mogli albo nie chcieli skapitulować przed zagładą. Dla tych, którzy leŜeli w tej grudkowatej, gliniastej glebie, groby były więzieniem. Azath nie zwykła wypuszczać swych dzieci. Shurq wyczuwała, Ŝe są tu pochowane równieŜ Ŝywe istoty. Większość z nich doprowadziły do obłędu niezliczone stulecia spędzone w uścisku prastarych korzeni, które nie pozwalały im wyrwać się na wolność. Inne jednak zapadły w złowieszczą

ciszę i bezruch, jakby czekały na koniec wieczności. Złodziejka podeszła do zakazanych gruntów za pałacem. Widziała juŜ wieŜę Azath. Jej drugie – najwyŜsze – piętro wystawało ponad łukowate mury jaghuckich domostw. śaden z budynków nie stał tu pionowo. Wszystkie pochylały się w mniejszym lub większym stopniu, poniewaŜ ich ogromny cięŜar wycisnął spod spodu glinę albo podziemny strumień wypłukał soczewki piasku. Mury porastała chaotyczna pajęczyna pnączy, choć te z nich, które próbowały sięgnąć samej wieŜy, ginęły, więdnąc na kamieniach jej fundamentów pośród poŜółkłych traw. Shurq nie musiała widzieć śladu krwi, by za nim podąŜyć. Woń była wyraźnie wyczuwalna w parnym, nocnym powietrzu. Jej niewidzialne smuŜki unosiły się na powietrznych prądach. Szła tym śladem, aŜ wreszcie dotarła do niskiego, krzywego murku otaczającego wieŜę Azath. TuŜ za nim, pod powykręcanym drzewem, znalazła małą Imbryk. Była ona dziewięcio-, moŜe dziesięcioletnią dziewczynką... i miała nią pozostać aŜ po kres czasu. Była naga, a jej jasną skórę pokrywały plamy krzepnącej krwi, która równieŜ zlepiała długie włosy. Trup, którego miała przed sobą, skrył się juŜ do połowy pod ziemią, wciągany powoli w ciemność. Karmiła Azath? Czy moŜe jej co bardziej Ŝarłocznych mieszkańców? Shurq nie miała pojęcia i nie obchodziło jej to. Ziemia pochłaniała ciała i to było uŜyteczne. Imbryk uniosła wzrok. W jej czarnych oczach matowo odbijało się światło gwiazd. Istniały odmiany pleśni, które nieleczone powodowały ślepotę, a oczy dziewczynki pokrywała juŜ gruba błona. Imbryk wstała i podeszła bliŜej. – Czemu nie chcesz być moją matką? – JuŜ ci mówiłam, Imbryk. Nie jestem niczyją matką. – Szłam za tobą dziś w nocy. – Zawsze za mną chodzisz – zauwaŜyła Shurq. – Gdy tylko zeszłaś z tego dachu, do domu wszedł męŜczyzna. śołnierz. Ktoś go śledził. – I którego z tych dwóch zabiłaś? – AleŜ tego, który śledził. Jestem grzeczną dziewczynką. Opiekuję się tobą. Tak samo jak ty opiekujesz się mną... – Ja się nikim nie opiekuję, Imbryk. Umarłaś na długo przede mną. Mieszkasz tu, pod wieŜą. Kiedyś przynosiłam ci ciała. – Ale zawsze było ich za mało. – Nie lubię zabijać. Robię to tylko wtedy, gdy nie mam wyboru. A poza tym nie tylko ja korzystałam z twoich usług. – Tak jest, tylko ty. Shurq gapiła się na dziewczynkę przez dłuŜszą chwilę.

– Naprawdę? – Tak. Chciałaś teŜ poznać moją historię. Wszyscy oprócz ciebie uciekali przede mną, tak jak teraz uciekają przed tobą. Poza tym człowiekiem z dachu. Czy on teŜ jest inny niŜ wszyscy? – Nie wiem, Imbryk. Ale teraz dla niego pracuję. – Cieszę się z tego. Dorośli powinni pracować. To pomaga im wypełnić umysły. Puste umysły są niedobre. Niebezpieczne. Same znajdują sobie rzeczy, które je wypełnią. Niedobre rzeczy. I nikt nie jest zadowolony. Shurq uniosła głowę. – Kto nie jest zadowolony? Imbryk wskazała brudną rączką na wyboiste podwórko. – Są niespokojni. Wszyscy. Nie wiem dlaczego. WieŜa cały czas się teraz poci. – Przyniosę ci trochę słonej wody – zaproponowała Shurq. – Do oczu. Powinnaś je przemyć. – Widzę całkiem nieźle. Nie tylko oczyma. Moja skóra teŜ teraz widzi. I czuje smak. I śni o świetle. – O czym mówisz? Imbryk odgarnęła zakrwawione loki z buzi o kształcie serca. – Pięciu z nich próbuje się wydostać. Nie lubię tych pięciu. Nie lubię większości z nich, ale tych pięciu szczególnie. Korzenie umierają. Nie wiem co robić. Oni szepczą o tym, Ŝe rozerwą mnie na strzępy. Wkrótce. Nie chcę, Ŝeby mnie rozerwali na strzępy. Co mam zrobić? Shurq milczała przez dłuŜszą chwilę. – Czy dobrze wyczuwasz pogrzebanych? – zapytała wreszcie. – Większość z nich ze mną nie rozmawia. Stracili rozum. Inni mnie nienawidzą, bo im nie pomagam. Niektórzy mnie błagają. Mówią przez korzenie. – A czy są tacy, którzy nic od ciebie nie chcą? – Niektórzy nigdy się nie odzywają. – Spróbuj do nich przemówić. Znajdź sobie jeszcze kogoś, z kim mogłabyś rozmawiać, Imbryk. Kogoś, kto mógłby ci pomóc. – Kogoś, kto zgodziłby się zostać twoją matką... albo ojcem. – Pytaj ich o zdanie we wszystkich moŜliwych sprawach. Jeśli zostanie ci ktoś, kto nie próbuje ci się przypodobać, kto nie stara się wypaczyć twoich pragnień w taki sposób, Ŝebyś go uwolniła, i kto nie poczuwa się do lojalności wobec pozostałych, opowiesz mi o nim. Wszystko, co będziesz wiedziała. A ja ci doradzę, na miarę moich moŜliwości. Nie jako matka, ale jako przyjaciółka. – Zgoda. – Świetnie. Ale przyszłam tu z innego powodu, Imbryk. Chcę się dowiedzieć, w jaki sposób zabiłaś tego szpiega.

– Przegryzłam mu gardło. Tak jest najszybciej, a poza tym lubię krew. – Dlaczego ją lubisz? – Lubię ją mieć we włosach, Ŝeby mi nie opadały na twarz. A poza tym ona pachnie Ŝyciem, tak? Lubię ten zapach. – Ilu zabijasz? – Mnóstwo. Ziemia ich potrzebuje. – A dlaczego ich potrzebuje? – Dlatego Ŝe umiera. – Umiera? A co się stanie, jak juŜ umrze, Imbryk? – Wszyscy się uwolnią. – Ojej. – Podoba mi się tutaj. – Imbryk, od tej pory będę ci mówiła, kogo masz zabić – zaproponowała Shurq. – Nie martw się, powinno ich być pod dostatkiem. – Zgoda. To bardzo miło z twojej strony. *** Pośród setek istot pochowanych na dziedzińcu Azath tylko jedna była w stanie słuchać rozmowy dwóch nieumarłych kobiet na powierzchni. Azath wypuszczała tego mieszkańca z uścisku nie dlatego, Ŝe była słaba, ale z konieczności. StraŜniczka nie była jeszcze gotowa. Być moŜe nigdy nie będzie. Jej wybór mógł okazać się błędem, kolejną oznaką słabnięcia mocy, starości, której nieubłagane postępy dotarły w końcu do najstarszej kamiennej budowli w królestwie. WieŜa Azath faktycznie umierała i desperacja skłoniła ją do wkroczenia na bezprecedensowe ścieŜki. Wybrano jednego z więźniów. Rozpoczęły się juŜ przygotowania, powolne jak marsz korzeni przebijających się przez kamień, lecz równie niepowstrzymane. Czasu zostało jednak bardzo niewiele. Niecierpliwość była milczącym krzykiem, który wyciskał krew z Ŝył wieŜy Azath. Pięciu kuzynów, pojmanych i uwięzionych jeszcze w czasach K’Chain Che’Malle, znajdowało się juŜ blisko powierzchni. I była to niedobra wiadomość, poniewaŜ byli Toblakai.

Rozdział piąty

Na płaszczyźnie gromu Gdzie jaźń mieszka między oczyma, Kość pękła pod wpływem ciosu I duszę wywleczono na zewnątrz, By wiła się w uścisku. Nieodkupionej zemsty... Ostatnia noc Krwawookiego autor nieznany (skompilowane przez uczonych Tiste Andii z Czarnego Koralu) Śmiech cienia był cichym dźwiękiem, zapowiedzią obłędu dla wszystkich, którzy go słyszeli. Udinaas pozwolił, by sieć wypadła mu z palców, i oparł się o nagrzaną słońcem skałę. PrzymruŜył powieki, spoglądając na jasne niebo. Był sam na plaŜy. Przed nim ciągnęły się wzburzone wody zatoki. Sam oprócz widma, które prześladowało go teraz przez wszystkie godziny czuwania. Wyczarowane, a potem zapomniane, wiecznie uciekało przed słońcem. Zawsze jednak moŜna było znaleźć kryjówkę. – Przestań – zaŜądał Udinaas, zamykając oczy. – Niby dlaczego? Czuję zapach twojej krwi, niewolniku. Robi się coraz zimniejsza. Znałem kiedyś świat skuty lodem. Po tym jak mnie zabito, tak jest, po tym. Nawet ciemność ma skazy. Tak właśnie udało im się mnie ukraść. Ale mam sny. – Zawsze to powtarzasz. W takim razie pójdź za nimi, duchu, i zostaw mnie w spokoju. – Ja mam sny, a ty nic nie rozumiesz, niewolniku. Czy słuŜyłem z radością? Nigdy. Nigdy, przenigdy i jeszcze raz nigdy. A teraz chodzę za tobą. Udinaas otworzył oczy i spojrzał z góry na wąskie pasmo cienia między dwoma głazami. Stamtąd właśnie dobiegał głos. Po pochyłym kamieniu biegały piaskowe pchły, ale samo widmo pozostawało niewidzialne. – A dlaczego?

– Dlaczego zawsze „dlaczego”? To, co rzucasz, wzywa mnie, niewolniku. Obiecujesz mi godną podróŜ. Czy śnią ci się ogrody, niewolniku? Wiem, Ŝe tak. Czuję ich zapach. Na wpół martwe i zachwaszczone, czemu by nie? Nie ma ucieczki. Moje sny słuŜą mi do tego, by słuŜyć. SłuŜą do tego, by słuŜyć. CzyŜ nie byłem ongiś Tiste Andii? Tak mi się zdaje. Zamordowano mnie i ciśnięto w błoto, a potem przyszedł lód. Jeszcze później, po bardzo długim czasie, wyrwano mnie na wolność, bym słuŜył moim zabójcom. Moim zabójcom, których gorliwość w końcu osłabła. Czy mamy szeptać o zdrajcach, niewolniku? – Chcesz się targować? – Od tej pory mów mi Wither. Mam sny. Daj mi to, co rzucasz. Daj mi cień swój, a będę twój. Stanę się twoimi oczami za plecami, których nikt inny nie zobaczy ani nie usłyszy, chyba Ŝe się domyślą i będą mieli moc, ale dlaczego mieliby się domyślić? Jesteś niewolnikiem. Posłusznym. Pamiętaj, Ŝebyś był posłuszny, niewolniku, dopóki moment zdrady nie nadejdzie słuszny. – Myślałem, Ŝe Tiste Andii są ponurzy i wiecznie przygnębieni. I proszę cię, Wither, zaniechaj juŜ tych rymów. – Zgoda, pod warunkiem, Ŝe dasz mi cień. – A czy inne widma cię nie zobaczą? Hannan Mosag... – Ten tępak? Znajdę schronienie w twoim naturalnym cieniu. Ukryję się. Nikt mnie nie znajdzie. Widzisz, nie rymuję. W tamtych czasach byliśmy śmiali, niewolniku. Byliśmy Ŝołnierzami i trwała wojna, inwazja. Nurzaliśmy się w zimnej krwi K’Chain Che’Malle. PodąŜaliśmy za najmłodszym dzieckiem samej Matki Ciemności. I byliśmy świadkami. – Czego? – Tego, jak Krwawooki zdradził naszego wodza. Jak wbił sztylet w plecy naszego władcy. Ja równieŜ padłem pod ciosem miecza Tiste Edur. To był niespodziewany atak. Nagła rzeź. Nie mieliśmy szans. Najmniejszych. Udinaas wykrzywił twarz, spoglądając na wysokie fale, toczące bój z nurtem wpadającej do morza rzeki. – Edur twierdzą, Ŝe było na odwrót, Wither. – W takim razie, dlaczego ja zginąłem, a oni Ŝyją? Jeśli to my urządziliśmy na nich zasadzkę? – Skąd mam wiedzieć? A teraz, Wither, jeśli chcesz się ukrywać w moim cieniu, musisz się nauczyć milczeć. Chyba Ŝe odezwę się do ciebie pierwszy. Masz milczeć i obserwować, to wszystko. – Najpierw, niewolniku, musisz coś dla mnie zrobić. Udinaas westchnął. Większość szlachetnie urodzonych Edur przebywała na pogrzebie zamordowanego rybaka, wraz z kilkoma jego kuzynami z plemienia

Benedów, jako Ŝe w końcu udało się ustalić toŜsamość ofiary. W osadzie za jego plecami zostało tylko moŜe dziesięciu wojowników. W takich chwilach widma cienia stawały się śmielsze, unosiły się nad ziemią, przemykając między długimi domami i wzdłuŜ palisady. Udinaas często się nad tym zastanawiał. Teraz jednak, jeśli wierzyć Witherowi, znalazł odpowiedź. Te widma nie są duchami przodków śmiertelnych Edur. To Tiste Andii, obrócone w niewolników dusze pomordowanych. A ja rozpaczliwie potrzebuję sojuszników... – Zgoda. Czego ode mnie chcesz, Wither? – Nim poziom morza się podniósł, niewolniku, Zatoczka Hasana była jeziorem. Na południe i na zachód stąd ciągnął się ląd, który łączył się z zachodnim krańcem RubieŜy. Na tej ogromnej równinie wymordowano moich rodaków. Pójdź brzegiem na południe, niewolniku. Jest tam coś, co naleŜy do mnie. Musimy to odnaleźć. Udinaas wstał i strzepnął piasek ze spodni z szorstkiej wełny. Rozejrzał się wokół. Nieopodal ujścia było widać trzech niewolników z cytadeli królaczarnoksięŜnika, tłukących bielizną o skały. Po morzu pływała samotna łódź rybacka, ale była daleko. – Czy to długa droga? – Niedługa. – Jeśli uznają, Ŝe zanadto się oddaliłem, natychmiast mnie zabiją. – To nie jest aŜ tak daleko, niewolniku... – Mam na imię Udinaas i tak będziesz się od tej pory do mnie zwracał. – Domagasz się przywileju dumy? – Jestem czymś więcej niŜ niewolnikiem i świetnie o tym wiesz, Wither. – Ale musisz się zachowywać tak, jakby tak nie było. Nazywam cię „niewolnikiem” po to, by ci o tym przypomnieć. Zapomnij o swej roli, a ból, jaki ci zadadzą w poszukiwaniu wszystkiego, co chciałbyś przed nimi ukryć, będzie niezmierzony... – Dość juŜ tego. Udinaas podszedł do brzegu. Cień podąŜał za nim, długi i monstrualny. Bałwany pokryły kamienie czapą piasku, na której leŜały splątane nici wodorostów oraz walające się tu i ówdzie odpadki. Krok w głąb lądu od tego wydłuŜonego wzniesienia znajdowało się zagłębienie wypełnione śliskimi kamieniami. – Gdzie mam tego szukać? – Między kamieniami. Trochę dalej. Trzy, dwa kroki. Tak jest. Tutaj. Udinaas spojrzał w dół, omiatając wzrokiem okolicę. – Nic nie widzę.

– Kop. Nie tutaj, po lewej. Przesuń te kamienie. Ten. A teraz głębiej. Dobra, wyciągnij to. Trzymał w dłoni cięŜką, bezkształtną bryłkę. Długi na palec metalowy przedmiot o zwęŜającym się końcu, pokryty grubą wapienną skorupą. – Co to jest? – Grot strzały, niewolniku. Pełzał wzdłuŜ tego brzegu setki tysiącleci. Miarą upływu wieków jest przypadek. Głęboki rytm pływów, sukcesja zbłąkanych burz. Tak właśnie toczy się świat... – Setki tysiącleci? Nic by z niego nie zostało... – Grot ze zwykłego Ŝelaza, nienasycony czarami, w rzeczy samej zniknąłby bez śladu. Ten grot przetrwał, niewolniku, bo nie chciał się poddać. Musisz odłupać wszystko, co go otacza. Musisz go wskrzesić. – A po co? – Mam swoje powody, niewolniku. W tej odpowiedzi nie było nic, co mogłoby go zadowolić, ale mimo to Udinaas wyprostował się i wetknął sobie grot do mieszka wiszącego u pasa. Potem wrócił do swoich sieci. – Nie będę dłonią twej zemsty – mruknął. Śmiech Withera podąŜał za nim, mieszając się z chrzęstem deptanych kamieni. *** Nad nizinami wisiały kłęby dymu, przypominające długie chmury, przeszywane teraz wierzchołkami mrocznych drzew. – To pogrzeb – zauwaŜył Binadas. Seren Pedac skinęła głową. Nie widzieli Ŝadnych burz, a poza tym las był zbyt wilgotny, by mógł się w nim szerzyć poŜar. W skład zwyczajów pogrzebowych Edur wchodziło wzniesienie tumulusa, który następnie obudowywano, by zrobić z niego stos. Pokryte monetami ciało wypiekało się niczym glina w straszliwym Ŝarze, barwiącym kamienie kurhanu na czerwono. W płomieniach tańczyły widma cienia, sięgające ku niebu razem z dymem. Zostawały na miejscu jeszcze długo po odejściu Ŝałobników. Seren wyciągnęła nóŜ i zaczęła zeskrobywać błoto z butów. Po tej stronie gór wiatr codziennie przynosił znad morza ulewne deszcze oraz fale nieprzyjemnej mgły. Ubranie kobiety doszczętnie przemokło. PrzeciąŜone wozy juŜ trzykrotnie dziś ześlizgiwały się ze szlaku. Jeden z Nereków zginął pod masywnymi kołami o Ŝelaznych obręczach. Wyprostowała się, wytarła nóŜ między dwoma skrytymi w rękawicy palcami i wsunęła go do pochwy u pasa.

Wszyscy byli w podłym nastroju. Buruk Blady od dwóch dni nie wychodził z wozu, podobnie jak jego trzy konkubiny, półkrwi Nerenki. Wreszcie jednak udało się im zjechać na dół i przed nimi otwierał się szeroki, biegnący głównie po równinie trakt, wiodący do wioski Hannana Mosaga. Binadas przyglądał się, jak ostatni wóz zjeŜdŜa ze stoku. Seren wyczuła niecierpliwość Edur. W końcu w jego wiosce ktoś umarł. Zerknęła na Hulla Beddicta, ale nie mogła przeniknąć jego myśli. Wycofał się głęboko w siebie, jakby zbierał siły w oczekiwaniu na to, co miało się wydarzyć. Albo, co równie prawdopodobne, starał się podtrzymać słabnącą determinację. Odnosiła wraŜenie, Ŝe utraciła zdolność odczytywania jego nastrojów. Ból znoszony tak długo bez chwili przerwy mógł równieŜ stać się maską. – Binadas – odezwała się – Nerecy potrzebują odpoczynku. Przed nami otwarta droga. Nie musisz juŜ nas eskortować. Wracaj do swoich. PrzymruŜył powieki, z podejrzliwością traktując jej propozycję. Nie powiedziała juŜ nic więcej. Uwierzy w to, w co zechce uwierzyć, bez względu na to, jak szczere były jej intencje. – Ona ma rację – poparł ją Hull. – Nie chcemy cię zatrzymywać, Binadas. – Proszę bardzo. Poinformuję Hannana Mosaga, Ŝe moŜe się wkrótce spodziewać waszej wizyty. Śledzili wzrokiem Edur, który zszedł ze szlaku i po chwili zniknął między drzewami. – Widziałaś to? – zapytał ją Hull. – Tylko sprzeczne pragnienia i zobowiązania – odparła Seren, odwracając się. – To znaczy, Ŝe zobaczyłaś wyłącznie to, co chciałaś zobaczyć. Kobieta wzruszyła ramionami. – Och, Hull, wszyscy zawsze tak czynimy. Podszedł bliŜej. – Ale nie musi tak być, poręczycielko. Zaskoczona Seren spojrzała mu w oczy, zdumiewając się nagłą powagą, którą w nich ujrzała. – Jak mam na to odpowiedzieć? – zapytała. – Wszyscy jesteśmy jak Ŝołnierze, ukrywający się za fortyfikacjami, które sami wznieśliśmy. Zrobisz to, co uwaŜasz za konieczne, Hull. – A ty, Seren Pedac? Jaka droga otwiera się przed tobą? Zawsze ta sama. – Tiste Edur nie są twoim narzędziem. Mogą cię wysłuchać, ale to nie znaczy, Ŝe zrobią to, czego od nich chcesz. Odwrócił się.

– Nie mam Ŝadnych oczekiwań, Seren. Tylko obawy. Pora ruszać w dalszą drogę. Popatrzyła na Nereków. Siedzieli albo kucali obok wozów, a z ich pleców buchała para. Ich twarze niczego nie wyraŜały. Byli dziwnie obojętni na los zabitego pobratymca, którego zostawili w prowizorycznym grobie, wykopanym w zrytym kołami błocie, pełnym głazów i korzeni. Jak wiele moŜna było zabrać narodowi, nim sam zacznie odrzucać siebie? Strome zbocze upadku kultury rozpoczynało się od jednego fałszywego kroku i wiodło na dno przepaści. Letheryjczycy wierzyli w zimne, twarde prawdy. Ich rozpęd był lawiną i nikomu nie przysługiwał przywilej, jaki stanowiła szansa odsunięcia się na bok. Granicę między Ŝyciem i śmiercią wyznaczały przepychanki o pozycję w nurcie poŜerającego wszystko postępu. Nikt nie mógł sobie pozwolić na współczucie. I w związku z tym nikt teŜ nie oczekiwał go od innych. śyjemy w nieprzyjaznych czasach. Ale z drugiej strony czasy zawsze są nieprzyjazne. Znowu zaczęło padać. Daleko na południu, za górami, które właśnie przebyli, planowano upadek Tiste Edur. Seren podejrzewała teŜ, Ŝe podpisano juŜ wyrok śmierci na Hulla Beddicta. Nie mogli pozwolić mu Ŝyć. Ryzyko było zbyt wielkie. Sam zapowiedział własną zdradę. Ironia polegała na tym, Ŝe obie strony pragnęły tego samego. Zmierzały do wojny. Tylko oblicze przewidywanych zwycięzców wyglądało inaczej. Ale Hull posiadał niewiele bystrości niezbędnej, by ujść z tej gry z Ŝyciem. A ona zaczynała zadawać sobie pytanie, czy w ogóle będzie próbowała go ratować. Z wozu Buruka dobiegł krzyk. Nerecy dźwignęli się cięŜko. Seren otuliła się szczelniej płaszczem, wbijając wzrok w ścieŜkę przed sobą. Wyczuła, Ŝe przystanął u jej boku, ale nie spojrzała na niego. – W jakiej świątyni się uczyłaś? Prychnęła pogardliwie, a potem potrząsnęła głową. – Thurli, Zawoalowanych Sióstr Pustego Tronu. – Naprzeciwko Małego Kanału. Pamiętam ją. Jakim dzieckiem byłaś, Seren? – Najwyraźniej ukształtowałeś sobie w wyobraźni mój obraz. ZauwaŜyła kącikiem oka, Ŝe skinął głową. – Gorliwym. Skłonnym do przesady. PowaŜnym. – Są księgi, w których zapisuje się nazwiska zwracających uwagę uczniów. Moje powtarza się w nich raz po raz. Na przykład, to mnie wymierzono najwięcej kar w ciągu roku. Dwieście siedemdziesiąt jeden. Znałam Nieoświetloną Celę lepiej niŜ własny pokój. OskarŜono mnie teŜ o uwiedzenie kapłana, który przybył z wizytacją. I, zanim zapytasz, tak, byłam winna. Ale kapłan przysiągł, Ŝe było inaczej, Ŝeby mnie

osłaniać. Ekskomunikowano go. Potem słyszałam, Ŝe popełnił samobójstwo. Gdybym zachowała do owej chwili niewinność, straciłabym ją właśnie wtedy. Wyprzedził Seren, odwrócił się i zatrzymał przed nią. W tej samej chwili Nerecy przeciągnęli obok nich pierwszy wóz. Seren była zmuszona podnieść wzrok. Zawahała się, a potem uśmiechnęła ironicznie. – PrzeŜyłeś szok, Hullu Beddict? – Lód załamał się pod moimi stopami. Rozbłysł w niej gniew, ale po chwili uświadomiła sobie, Ŝe w jego wyznaniu kryje się drwina z samego siebie. – Nie rodzimy się wolni, tylko niewymierzeni. – I zapewne niewymierzalni. – Przynajmniej przez kilka pierwszych lat. Potem świat zewnętrzny wdziera się do wewnątrz i zaczyna się brutalna wojna. Nie rodzimy się teŜ do współczucia, bez względu na nasze wielkie, szeroko rozwarte oczy i słodkie wraŜenie, jakie sprawiamy. – A ty wcześnie zdałaś sobie sprawę z istnienia tej wojny. Seren wzruszyła ramionami. – Moim wrogiem nie była władza, choć zapewne mogło się tak wówczas wydawać. Było nim samo dzieciństwo. ZaniŜone wymagania dorosłych, gotowość wybaczania. Robiło mi się od tego niedobrze... – Dlatego Ŝe to było niesprawiedliwe. – U dziecka poczucie sprawiedliwości zawsze jest interesowne, Hull. Nie mogłam oszukać samej siebie tym oburzeniem. Dlaczego o tym rozmawiamy? – To pytania, które zapomniałem ci zadać. Dawno temu. Chyba sam byłem wówczas dzieckiem. Samo wnętrze i nic na zewnątrz. Uniosła brwi, ale się nie odezwała. Hull zrozumiał jej milczenie. – Być moŜe masz rację. W niektórych sprawach. Ale nie, jeśli chodzi o Edur. Obok nich przejechał drugi wóz. Seren przyjrzała się stojącemu przed nią męŜczyźnie. – Jesteś tego aŜ tak bardzo pewien? – zapytała. – Widzę, Ŝe kierują tobą własne pragnienia. Edur mogą być mieczem, ale to ty jesteś ręką, która go trzyma, Hull. Gdzie jest w tym współczucie? – Błędnie to zrozumiałaś, Seren. Sam zamierzam być mieczem. Dreszcz sięgający jej kości nasilił się jeszcze. – W jaki sposób? Pokręcił głową. – Nie mogę ci zaufać, Seren. Będziesz musiała zaczekać, tak samo jak wszyscy. Ale powiem ci jedno. Nie stawaj mi na drodze. Proszę.

„Nie mogę ci zaufać”. Te słowa zraniły jej duszę. Ale z drugiej strony zaufanie musiało być obustronne, czyŜ nie tak? Trzeci wóz zatrzymał się obok nich. Zasłonę w drzwiach odsunięto na bok i na zewnątrz wyjrzała przypominająca śmiertelną maskę twarz Buruka. – To ma być przewodnictwo? Kto idzie przodem? Czy jesteśmy teraz skazani na błądzenie po bezdroŜach? Tylko nie mówcie, Ŝe znowu zostaliście kochankami! Seren, wyglądasz jakbyś była oblęŜona. Na tym polega przekleństwo miłości, ach, moje serce płacze nad tobą! – Dość juŜ tego, Buruk – warknęła Seren. Otarła z twarzy krople deszczu i, ignorując Hulla, ruszyła przed siebie. Nerecy rozstępowali się przed nią na boki. WzdłuŜ leśnej ścieŜki rosły czarnodrzewa, posadzone tu jako znak panowania Edur nad tymi ziemiami. Szorstką, czarną jak noc korę pokryły koszmarnymi obrazami i znakami tajemniczego pisma widma cienia, czepiające się kaŜdego zagłębienia i kaŜdej szczeliny. A teraz widma wzbiły się, by obserwować Seren i tych, którzy podąŜali za nią. Wydawało się, Ŝe jest ich więcej niŜ zwykle. Przepływały niespokojnie między potęŜnymi pniami na podobieństwo czarnej mgły. Dziesiątki, potem setki widm tłoczyły się po obu stronach ścieŜki. Seren zwolniła kroku. Słyszała za sobą ciche jęki Nereków, stukot zwalniających, a potem zatrzymujących się wozów. Dogonił ją Hull. – Zwołali armię – wyszeptał. W jego głosie pobrzmiewała mroczna satysfakcja. – Czy to naprawdę są przodkowie Edur? Skierował na nią rozgorączkowane spojrzenie. – Oczywiście. Kim innym mogliby być? Otrząsnęła się. – Pogoń trochę tych Nereków, Hull. Ciebie posłuchają. Zostały nam tylko dwa dni... Jej głos cichł powoli. Na szlaku przed nimi pojawiła się jakaś postać. Dorównywała wzrostem Edur, skórę miała koloru bielonego płótna, a jej twarz naznaczyły ciemne smugi, jakby po wychudłych policzkach przesunęły się okrwawione palce. W głębokich oczodołach zjawy gorzały martwe oczy barwy matowej czerwieni. Z rozpadającej się zbroi zwisały wystrzępione płachty pleśni. U obu bioder miała pochwy, obie puste. Widma tłoczyły się u stóp postaci, jakby oddawały jej cześć. Drzwi wozu otworzyły się z trzaskiem. Buruk wylazł na zewnątrz, owinięty w koc, który wlókł się za nim po ziemi. Kupiec zatrzymał się u boku Seren.

– Kurhan i Korzeń! – wysyczał. – Płytki nie kłamały! Seren postąpiła krok naprzód. Hull wyciągnął rękę. – Nie... – Chcesz, Ŝebyśmy tu stali wiecznie? – warknęła, wyszarpując się z uchwytu. Choć jej słowa wyraŜały brawurę, była przeraŜona. Duchy pojawiały się w dziecinnych bajkach i w legendach, a takŜe w szalonych pogłoskach krąŜących niekiedy po stolicy. Seren wierzyła w nie, lecz bez większego przekonania. Były ideą obleczoną w ciało. Szeptem historii, który zjawiał się jako zwiastun – milczące ostrzeŜenie. Ogólnie rzecz biorąc, czymś raczej symbolicznym niŜ realnym. W dodatku zawsze wyobraŜała sobie coś znacznie bardziej... efemerycznego. Brak dostrzegalnych szczegółów, złoŜoną ze smętnych cieni twarz o zamazanych rysach, które utraciły juŜ znaczenie. Ledwie dostrzegalną w ciemności sylwetkę, która w jednej chwili była widzialna, a w następnej znikała. Wysoka zjawa stojąca przed nią sprawiała jednak wraŜenie dotykalnej, fizycznie obecnej. Wytrawione szczegóły bladej, pociągłej twarzy, matowe, przesłonięte bielmem oczy, które spoglądały na nią z pełnym zrozumieniem. Jakby dopiero przed chwilą wylazł z któregoś z kurhanów w tym lesie. Ale on nie jest... nie jest Edur. – Ongiś – odezwała się zjawa w języku Tiste – tym szlakiem wędrował smok. Nie było tu wówczas lasu. Wokół rozciągało się pustkowie. Spustoszona ziemia nasiąknęła krwią. To smok, śmiertelniczko, stworzył ten szlak. Czujesz to? Pod twoimi stopami kryje się rozproszone wspomnienie, które odpycha korzenie na bok, sprawia, Ŝe drzewa odchylają się od drogi. Smok. – Postać odwróciła się raptem, spoglądając na ścieŜkę za swymi plecami. – To był Edur. Uciekał nie widziany przez nikogo, nie zwaŜając na nic. Kuzyn tego, który mnie zdradził. Ale... niewinny. – Ponownie spojrzał na nią. – Ale ty, śmiertelniczko, nie jesteś taka niewinna, prawda? Zaskoczona tym Seren nic nie odpowiedziała. – O co ją oskarŜasz, duchu? – zapytał stojący za jej plecami Hull Beddict. – O tysiąc. Tysiąc tysięcy występków. Ją. Ciebie. Wasz rodzaj. Bogowie są niczym. Demony mniej niŜ dziećmi. KaŜdy Ascendent to marny komediant. W porównaniu z wami. Zastanawiam się, czy zawsze musi tak być? Owa nieprawość rozrasta się w fałdach kwiatu, gdy tylko nadejdzie jej czas. Tajemne nasiona rozkładu ukrywają się w rozkwitającym splendorze. My wszyscy, których zostawiliście po drodze, jesteśmy niczym. – Czego chcesz? – zapytał Hull. Widma umknęły z powrotem między drzewa, ale pojawiła się nowa fala, kłębiąca się wokół podartych buciorów ducha. To były myszy. Ich gęsta masa zalała szlak. Gdy

sięgający kostek strumień dotarł do nóg Seren, rozdzielił się, opływając je. Szarobrązowy przypływ, bezmyślny ruch. Krocie maleńkich jaźni we władzy jakiegoś nieznanego, niepoznawalnego imperatywu. Odtąd... dotąd. Było w nich coś straszliwego, przeraŜającego. Tysiące, dziesiątki tysięcy. Całą ścieŜkę przed nimi – tak daleko, jak okiem sięgnąć – pokrywały myszy. – Okolica była spustoszona – mówiła zjawa. – Nie ostało się ani jedno drzewo. Nie było tu nic oprócz trupów. Oraz maleńkich stworzeń karmiących się nimi. Legionu Kaptura. OdraŜającej fali śmierci, wzbierającej i futrzastej. To wydaje się takie... łatwe. – Martwiak się otrząsnął. – Nie chcę od was niczego. Wszystkie podróŜe juŜ się zaczęły. Wydaje wam się, Ŝe wasza droga nie znała dotąd upadków? – Nie jesteśmy aŜ tacy ślepi, Ŝeby tak sądzić – odparła Seren Pedac. Opierała się pokusie odkopywania obłaŜących jej stopy myszy, obawiając się, by nie zawładnęła nią histeria. – Jeśli nie chcesz, albo nie potrafisz, oczyścić przed nami drogi, nie mamy wyboru... Zjawa uniosła głowę. – Chcecie zadać niezliczone małe śmierci? W imię czego? Wygody? – Nie widzę końca tych twoich stworzeń, duchu. – Moich? One nie są moje, śmiertelniczko. Po prostu naleŜą do mojego czasu. Epoki ich Ŝałosnego panowania nad tą ziemią. Krocie tyranów władających popiołem i zgliszczami, które zostawiliśmy za sobą. Widzą w moim duchu obietnicę. – A my mamy zobaczyć to samo? – warknął Hull. Zjawa zaczęła juŜ zanikać. Odpływały z niej kolory. – Jeśli tego właśnie pragniecie – usłyszeli słabą, drwiącą odpowiedź. – Oczywiście, niewykluczone, Ŝe to swojego, nie mojego ducha widzicie. Duch zniknął. Myszy zaczęły odpływać do lasu po obu stronach szlaku, jakby nagle ogarnęła je dezorientacja, jakby znowu stały się ślepe na potęŜną siłę, która na moment nimi zawładnęła. Zgubiły się w mierzwie, cieniach i zbutwiałym drewnie. W jednej chwili jeszcze je widzieli, a w następnej juŜ ich nie było. Seren zwróciła się w stronę Buruka Bladego. – Co miałeś na myśli, mówiąc, Ŝe płytki nie kłamały? Kurhan i Korzeń to płytki z Twierdzy Azath. Mam rację? Przed wyruszeniem w podróŜ byłeś na rzucaniu. W Trate. Czy temu zaprzeczysz? Starał się nie patrzeć w jej oczy. Twarz mu pobladła. – Twierdze się budzą, poręczycielko. Wszystkie. – Kto to był? – zapytał Hull Beddict. – Nie mam pojęcia. – Buruk skrzywił się nagle i odwrócił wzrok. – Czy to

waŜne? Poruszono błoto i róŜne stwory wyłaŜą na zewnątrz, to wszystko. ZbliŜa się Siódme Zamknięcie, obawiam się jednak, Ŝe nie będzie ono przypominało tego, czego nas uczono. Narodzi się imperium, och tak, ale kto będzie nim władał? Proroctwo jest zatrwaŜająco niejasne. Droga jest juŜ wolna. Ruszajmy. Wdrapał się z powrotem do wozu. – Mamy się dopatrzyć w tym sensu? – zapytał Hull. Seren wzruszyła ramionami. – Proroctwa są jak same płytki, Hull. MoŜna w nich wyczytać, co się zechce. W gardle czuła kwaśny posmak, pozostałość po strachu. Jej kończyny wydawały się słabe i bezsilne. Ogarnęło ją nagłe znuŜenie. Odpięła rzemyki hełmu i zdjęła go z głowy. Drobne krople deszczu chłodziły jej czoło niczym lód. Zamknęła oczy. Nie zdołam go ocalić. Nie zdołam uratować nikogo z nas. Hull Beddict poszedł porozmawiać z Nerekami. Seren otworzyła oczy i otrząsnęła się, a potem przytroczyła hełm do plecaka. Ruszyli w dalszą drogę. Było słychać stukot i poskrzypywanie wozów oraz cięŜkie oddechy Nereków. Mgła opadająca powoli w nieruchomym powietrzu przywodziła na myśl oddech wycieńczonego boga. Dwa dni. Potem dojdziemy do celu. Trzydzieści kroków przed nimi, niezauwaŜona przez nikogo, nad ścieŜką przeleciała sowa, unosząca się bezgłośnie na szerokich, ciemnych skrzydłach. Na szponach i wokół dzioba miała krew. Nagłych darów nie naleŜało kwestionować. Rozrzutność nie zasługiwała na uczczenie. Łowca znał tylko polowanie i nie obchodził go strach ofiar. Ani biała wrona, która leciała w ślad za nim. *** Niespodziewana zmiana kierunku wiatru przyniosła do wioski resztki dymu ze stosu, który płonął cały dzień i całą noc. Gdy Trull Sengar wyszedł rankiem z długiego domu ojca, przekonał się, Ŝe mgła na podwórzu jest gorzka od posmaku stosu. Nie przypadł mu do gustu nowy świat, który odnalazł. Objawień nie sposób było odwrócić. Teraz on równieŜ znał tajemnice, a prawda wyglądała tak, Ŝe wolałby ich nie poznać. Ongiś znajome twarze wyglądały teraz inaczej. Ile wiedzieli? Jak szeroko sięgało to kłamstwo i jak bardzo było podstępne? Ilu wojowników wciągnął Hannan Mosag w swoje ambicje? Do jakiego stopnia kobiety zorganizowały się przeciwko królowi-wojownikowi? Bracia nie wspomnieli o tym ani jednym słowem od czasu rozmowy na dnie dołu, gdzie wgnieciona czaszka smoka była jedynym świadkiem tego, co większość

nazwałaby zdradą. Rozpoczęto juŜ przygotowania do planowanej podróŜy. Zdecydowano, Ŝe nie będą im towarzyszyć niewolnicy. Hannan Mosag wysłał widma do wiosek leŜących po drodze na lodowe pola, będą więc czekały na nich zapasy, co ograniczało potrzebę taszczenia ze sobą cięŜkich pakunków, przynajmniej dopóki nie zacznie się ostatni etap podróŜy. Przez most przejechał wóz ciągnięty przez sześciu niewolników, wiozący świeŜo wykutą broń. Włócznie o Ŝelaznych grotach stały pionowo, powiązane w pęczki. Ich drzewca na całej połowie długości chroniły miedziane okucia. Widać było takŜe półtoraręczne miecze o krzyŜowych jelcach, schowane w skórzanych pochwach. Gizarmy, słuŜące do wysadzania jeźdźców z siodeł, pęki długich strzał ze skórzanymi lotkami. Toporki do rzucania, lubiane przez Arapayów. Szerokie kordelasy w stylu Merudów. Kuźnie ponownie rozbrzmiały muzyką wojny. Trull zobaczył Feara i Rhulada, którzy podeszli do wozu, prowadząc grupkę niewolników. Fear zaczął kierować przenoszeniem broni do magazynów. Rhulad zerknął na zbliŜającego się Trulla. – Potrzebujesz więcej włóczni, bracie? – zapytał. – Nie, Rhulad. Widzę tu broń Arapayów i Merudów. A takŜe Benedów i DenRathów. – KaŜdego plemienia, to prawda. Tak samo wygląda to teraz we wszystkich kuźniach kaŜdej wioski. Dzielimy się umiejętnościami. Trull zerknął na Feara. – A co ty o tym mylisz, bracie? Czy będziesz teraz uczył wojowników Hirothów posługiwania się nowymi rodzajami oręŜa? – Uczyłem ich, jak się przed nimi bronić, Trull. Zamiarem króla-czarnoksięŜnika jest stworzenie prawdziwej armii, takiej jaką mają Letheryjczycy. To wymaga powołania wyspecjalizowanych jednostek. – Fear przyglądał się Trullowi przez dłuŜszą chwilę. – Jestem głównym instruktorem Hirothów – dodał wreszcie – a teraz, na rozkaz króla-czarnoksięŜnika, równieŜ wszystkich plemion. – Ty masz dowodzić tą armią? – Jeśli nadejdzie wojna, tak, ja poprowadzę ich do boju. – Sengarów spotkał wielki zaszczyt – oznajmił Rhulad bezbarwnym tonem, z pozbawioną wyrazu twarzą. To raczej nagroda. – Binadas wrócił o świcie – poinformował go Fear. – Poświęci dzisiejszy dzień na odpoczynek, a potem wyruszymy w drogę. Trull skinął głową. – ZbliŜa się letheryjska karawana handlowa – odezwał się Rhulad. – Binadas

spotkał ją na szlaku. Poręczycielką jest Seren Pedac. Towarzyszy im teŜ Hull Beddict. Hull Beddict, obserwator, który zdradził Nereków, Tarthenali i Faraedów. Czego chciał? Trull wiedział, Ŝe nie wszyscy Letheryjczycy są tacy sami. Przeciwstawne poglądy zderzały się ze sobą z siłą szczękających mieczy. Pośród Ŝarłocznych tłumów zamieszkujących ich ogromne miasta zdrada była na porządku dziennym, a jeśli wierzyć pogłoskom, tak samo wyglądała sytuacja w pałacu samego króla. Kupcowi zlecono powtórzyć słowa tego, kto mu zapłacił. Natomiast Seren Pedac, jako poręczycielka, nie mogła wypowiadać własnego zdania ani ingerować w poczynania innych. Nie był w wiosce podczas jej poprzednich wizyt, nie mógł więc powiedzieć na jej temat nic więcej. Natomiast Hull, dawny obserwator, był ponoć niepodatny na korupcję, tak jak było to moŜliwe tylko w przypadku tych, których juŜ raz zdradzono. Trull przyglądał się w milczeniu niewolnikom, którzy przenosili naręcza broni z wozów do zbrojowni. Nawet jego bracia wydawali się... jakoś odmienieni. Jakby napręŜone między nimi cienie, niewidoczne dla innych, mogły sprawić, Ŝe wiatr będzie brzęczał cicho, wprawiając powietrze w drŜenie. W ich krwi pojawiła się ciemność. Nic z tego nie wróŜyło dobrze ich podróŜy. Absolutnie nic. Zawsze się wszystkim martwiłem. Nie widzę zbyt wiele i zawsze zauwaŜam niewłaściwe rzeczy. Dlatego to moja wina, niedoskonałość ukrywa się we mnie. Muszę o tym pamiętać. Dlatego właśnie podejrzewałem Rhulada i Mayen. ZauwaŜam niewłaściwe rzeczy i przychodzą mi do głowy niewłaściwe myśli. To one zawsze wydają się... niestrudzone... – Binadas mówi, Ŝe Buruk wiezie nam letheryjskie Ŝelazo – odezwał się Rhulad, wyrywając Trulla z zamyślenia. – To się nam przyda. Cętka wie, Ŝe ci Letheryjczycy to głupcy... – Nieprawda – zaprzeczył Fear. – Po prostu jest im wszystko jedno. Nie widzą sprzeczności w tym, Ŝe w jednej chwili sprzedają nam Ŝelazo, a w następnej wypowiadają wojnę. – Albo polują na długozębe foki – dodał Trull, kiwając głową. – To naród złoŜony z dziesięciu tysięcy wyciągniętych chciwie dłoni i nie sposób odgadnąć, które z nich są prawdziwe, które naleŜą do sprawujących władzę. – Król Ezgara Diskanar nie jest jak Hannan Mosag – dodał Fear. – Nie ma nad swym ludem absolutnej... Trull spojrzał na swego brata, którego głos ucichł nagle. Fear odwrócił się gwałtownie. – Dziś wieczór odwiedzi nas Mayen – oznajmił. – Matka moŜe poprosić, Ŝebyście pomogli przygotować kolację. – Zrobimy to – zapewnił Rhulad, spoglądając przez chwile Trullowi w oczy,

zanim skierował spojrzenie z powrotem na niewolników. Absolutna władza... nie, juŜ się od niej uwolniliśmy, nieprawdaŜ? Być moŜe zresztą nigdy nie istniała. W końcu kobiety... *** Gdy Udinaas wrócił do długiego domu i ruszył w stronę swego siennika, reszta niewolników była zajęta pracą. Wszyscy biegali tam i z powrotem jak szaleni. Miał dziś wieczorem podawać do stołu, pozwolono mu więc przedtem na krótki odpoczynek. ZauwaŜył stojącą nieopodal centralnego paleniska Uruth, ale udało mu się przemknąć niepostrzeŜenie w panującym zamieszaniu. W mroku był tylko jeszcze jednym niewolnikiem. Nie mógł zapomnieć o słowach Piórkowej Wiedźmy. Ich ucisk zacieśniał się z kaŜdym jego oddechem. Gdyby Edur poznali prawdę krąŜącą w jego Ŝyłach, zabiliby go. Wiedział, Ŝe musi się przed nimi ukryć, ale nie miał pojęcia jak to zrobić. Osunął się na matę. Nad głową przepływały mu dźwięki i zapachy z pobliskich komnat. PołoŜył się na plecach i zamknął oczy. Tej nocy miał pracować razem z Piórkową Wiedźmą. Odwiedziła go tylko ten jeden raz, we śnie. Nie miał innej okazji z nią porozmawiać. Wątpił teŜ, by dziewczyna miała szukać podobnej szansy. Nie tylko byłoby to niestosowne z uwagi na dzielącą ich róŜnicę klas, ale w dodatku ujrzała w nim krew Wyvala. Tak przynajmniej twierdziła we śnie. Chyba Ŝe to wcale nie była ona, a tylko wytwór mojego umysłu utkany z pyłu. Udinaas rzecz jasna zamierzał z nią porozmawiać, bez względu na to, czy będzie tego chciała, czy nie. Na zewnątrz wyciągnięto dywaniki, które następnie ułoŜono na kozłach. Uderzenia pałek, którymi niewolnicy wytrzepywali z nich kurz, brzmiały jak odległy, głuchy łoskot grzmotów. Przez głowę przemknęła mu ulotna myśl, pytanie o to, gdzie podziało się widmo cienia. Potem Udinaas zapadł w sen. Był bezkształtnym, niematerialnym skupiskiem zmysłów. Otoczonym lodem. Świat miał barwę mrocznego błękitu, usianego plamami zieleni, był pełen pyłu i piasku, i pachniał zimnem. Było słychać odległe jęki zestalonych rzek, które ocierały się o siebie. Soczewki słonecznego blasku wypełniały głębie ciepłem, które narastało, aŜ wreszcie światem wstrząsał ogłuszający trzask. Udinaas płynął przez ten zamarznięty krajobraz, który oczom wszystkich zewnętrznych obserwatorów wydawał się nieruchomy i bezczasowy. Wewnętrzne napięcia, potęŜne cięŜary i przeciwstawne siły nie ujawniały się, dopóki nie nadeszła gwałtowna chwila pęknięcia.

W tym lodzie było widać kształty. Ciała uniesione ze znajdującej się daleko w dole ziemi i uwięzione w niewygodnych pozycjach. Brak oznak rozkładu, na wpół otwarte oczy. Kwiaty krwi wiszące nieruchomymi obłokami wokół ran. Wypływająca Ŝółć i odchody. Udinaas miał przed oczyma sceny rzezi. Tiste Edur i ich krewniacy o ciemniejszej karnacji, a takŜe ogromne, gadopodobne bestie. Niektóre z tych ostatnich zamiast rąk miały miecze. Nieprzeliczone rzesze. Dotarł do miejsca, w którym gadzie ciała tworzyły niemal nieprzebytą zaporę. Przepływając między nimi, wzdrygnął się nagle. Przed nim przez lód przebijał się w górę pionowy strumień stopionej wody, biorący swój początek w stosie trupów. Ciecz była róŜowa i błotnista. Wznosiła się, pulsując, jakby napędzało ją jakieś ukryte głęboko pod ziemią serce. Ta woda była trucizną. Udinaas umknął przez lód, zderzając się z twardymi jak kamień trupami. Potem wydostał się na usiany szczelinami przestwór, w którym nie było juŜ ciał. Mknął w dół zestalonymi kanałami, coraz szybciej i szybciej. Pochłaniał go mrok. PotęŜne zwierzęta o brązowych futrach, uwięzione w pozycji stojącej, z pyskami pełnymi zielonych roślin. Całe stada zawieszone nad czarną ziemią. Smukłe, białe ciosy i błyszczące oczka. Kępy wyrwanej z korzeniami trawy. Długie sylwetki – szare wilki o pochyłych grzbietach – pochwycone w chwili skoku, ścigające wielkie rogate zwierzę. To była kolejna scena rzezi. Niezliczonym istotom skradziono Ŝycie w chwili katastrofalnej zmiany, gdy świat przewrócono na bok, morza wystąpiły z brzegów, a poraŜające zimno przeszyło ciała, sięgając do kości. Świat... sam świat zdradza. Niech nas Zbłąkany, jak to moŜliwe? Udinaas znał wielu takich, dla których pewność była bogiem, jedynym bogiem, bez względu na to, jak wyglądała jego twarz. Widział teŜ, w jaki sposób podobne przekonania czynią świat prostym, przecinają wszystko ostrym noŜem zimnego osądu, niedopuszczającym do zrośnięcia się tego, co raz rozdzielono. Widział podobną pewność, ale nigdy jej nie podzielał. Zawsze jednak wierzył, Ŝe sam świat jest... niekwestionowalny. Nie statyczny – z całą pewnością nie statyczny – ale moŜliwy do zrozumienia. Rzecz jasna, bywał niekiedy okrutny i pełen śmiertelnych niebezpieczeństw... ale niemal zawsze moŜna było dojrzeć zbliŜającą się groźbę. Zwierzęta zamroŜone podczas skoku. W chwili, gdy stały, a z pysków zwisała im trawa. To było niepojęte. Czary. To na pewno były czary. Niemniej jednak moc, której tu uŜyto, wydawała się niewyobraŜalnie potęŜna. Było pewnikiem, Ŝe świat i wszystko, co Ŝyje, posiada naturalną odporność na działanie magii. UwaŜano to za oczywiste, gdyŜ w przeciwnym razie czarodzieje i bogowie dawno juŜ przekształciliby równowagę wszechrzeczy i zapewne ją

zniszczyli. Znaczyło to, Ŝe ziemia stawiała opór. Zamieszkujące ją zwierzęta równieŜ się opierały. Prądy powietrzne, strumienie wody, brzęczące owady – wszystko to nie uległo bez walki. Ale ten opór złamano. Wtem ujrzał w głębi jakiś kształt. Na skalnym podłoŜu przycupnęła kamienna wieŜa. Wysoka, wąska szczelina sugerowała drzwi i Udinaas zauwaŜył, Ŝe kieruje się w tamtą stronę przez lity lód. Prosto do czarnego portalu. Coś pękło i nagle odzyskał postać cielesną. Upadł na kolana. Kamień był tak zimny, Ŝe zerwał mu skórę z kolan i dłoni. Udinaas podniósł się cięŜko, uderzając barkiem w coś, co zatrzęsło się pod wpływem ciosu. PoraŜająco zimne powietrze oślepiało go, raniło mu płuca. Przez zamarzające łzy ujrzał w słabej, niebieskiej poświacie wysoką sylwetkę. Jej skóra przypominała wyblakły welin, kończyny były zbyt długie, chude i miały za wiele stawów. Czarne oczy pokrywał szron, a na wąskiej twarzy malował się wyraz lekkiego zaskoczenia. Strój istoty składał się wyłącznie z wykonanej ze skórzanych pasów uprzęŜy. Nie miała broni. To był męŜczyzna, ale z pewnością nie człowiek. I nagle Udinaas zobaczył leŜące na podłodze wokół postaci zwłoki wykrzywione w śmiertelnym skurczu. Ciemnozielona skóra, wystające kły. MęŜczyzna, kobieta i dwoje dzieci. Ich ciała były zmasakrowane, sterczały z nich końce połamanych kości. Pozycja, w jakiej leŜały, sugerowała, Ŝe zabójcą był białoskóry męŜczyzna. Udinaas drŜał. Dłonie i stopy miał zupełnie pozbawione czucia. – Wither? Widmo cienia? Jesteś ze mną? Cisza. Serce załomotało mu mocno. To wszystko nie wyglądało na sen. Było zbyt realne. Nie czuł się rozłączony z ciałem, leŜącym bezpiecznie na sienniku w długim domu Edur. Był tu naprawdę i zamarzał na śmierć. Tu, w lodowej głębinie, w pełnym tajemnic świecie, w którym czas się zatrzymał. Odwrócił się, by przyjrzeć się drzwiom. I dopiero w tej chwili zauwaŜył ślady bosych stóp na pokrytych szronem płaskich kamieniach. Prowadziły na zewnątrz. To były ślady ludzkiego dziecka. Za portalem nie dostrzegł lodu ani nic poza nieprzeniknioną srebrzystą zasłoną. Z kończyn Udinaasa odpływało powoli czucie. Ruszył ku miejscu, w którym zaczynały się ślady. Za stojącą postać. PoraŜony zdumieniem zauwaŜył, Ŝe męŜczyzna ma roztrzaskaną potylicę. Do opadających na szyję kawałków czaszki wciąŜ przylegały włosy i skóra. Coś przypominającego pięść sięgnęło do wnętrza głowy męŜczyzny, przedzierając się przez szarą substancję mózgu.

Dziura wydawała się w niewytłumaczalny sposób świeŜa. Maleńkie ślady wskazywały, Ŝe dziecko stanęło za istotą... nie, pojawiło się za nią, bo innych odcisków nie było. Pojawiło się... Ŝeby co właściwie zrobić? Sięgnąć do wnętrza czaszki umarłego? Postać była wysoka jak Edur. Dziecko musiałoby się wspinać. Udinaas myślał coraz wolniej. W jego rozmyślaniach o tej straszliwej tajemnicy pojawiło się przyjemne rozleniwienie. Ogarnęła go teŜ senność. Rozśmieszyło go to. Sen, od którego zrobił się senny. Sen, który mnie zabije. Czy znajdą na jego sienniku zamarzniętego trupa? Czy uznaliby to za omen? No dobra, pójdź za śladami... do tego srebrzystego świata. CóŜ innego mu pozostało? Raz jeszcze zerknął na nieruchomą scenę staroŜytnego morderstwa i niedawnej profanacji, a potem powlókł się ku drzwiom. Pochłonęło go srebro. Ze wszystkich stron otoczyły go dźwięki. Odgłosy bitwy. Krzyki i szczęk oręŜa. Nie widział jednak nic. Z lewej uderzyła weń fala ciepła, niosąca kakofonię nieludzkich wrzasków. Utracił kontakt z ziemią pod stopami i dźwięki szybko ucichły, pozostając w dole. Było słychać zawodzenie wiatru i Udinaas uświadomił sobie, Ŝe leci, unosi się w powietrzu na błoniastych skrzydłach. Inni podobni do niego równieŜ szybowali na udręczonych prądach powietrznych. Widział, jak wyłaniają się z chmury. Pokryte szarą łuską ciała wielkości wołów, muskularne szyje, szponiaste dłonie i stopy. Długie głowy o pochyłych czołach i paszcze, w których błyszczały szeregi sztyletowatych zębów, wyrastających z jasnych dziąseł. Oczy koloru gliny, pionowe szczeliny źrenic. Locqui Wyvale. Tak się zwiemy. Nasienie Starvald Demelain, Ŝałosne dzieci, do których nikt nie chciał się przyznać. Jesteśmy jak muchy obłaŜące gnijące przysmaki, jedno królestwo po drugim. D’isthal Wyvalla, enkar’ale, trole, jesteśmy plagą demonów w tysiącu panteonów. Dzika ekstaza. Nie tylko miłość pozwala duszy rozkwitać. Nagły podmuch odepchnął go na bok razem z jego pobratymcami. Z ich gardeł wyrwały się zwierzęce krzyki. Pojawiło się coś ogromnego. Eleint! Jednopochwycony, ale, och, ma w sobie tak wiele smoczej krwi. Krwi samej Tiam. Pokryty białą jak kość łuską, monstrualnie olbrzymi smok, któremu postanowiły towarzyszyć Wyvale, unosił się w powietrzu obok nich. Czerwień tryskająca z jego ran przypominała rozpyloną farbę. Udinaas znał jego imię. Silchas Ruin. Tiste Andii, który podąŜał za swym bratem, karmiąc się krwią

Tiam, i napił się jej do syta. Wypił znacznie więcej niŜ Anomander Rake. Ciemność i chaos. On przyjąłby brzemię boskości... gdyby tylko dano mu szansę. Udinaas uświadomił sobie, czego świadkiem za chwilę będzie. Zmiana postaci na wzgórzu w dole. Zdrada. Cień, który złamie przysięgę i zamorduje honor. NóŜ wbity w plecy i krzyki Wyvali niosące się echem na niebie nad polem bitwy. Widmo cienia nie kłamało. Dziedzictwo tego czynu przetrwało po dziś dzień pod postacią brutalnego zniewolenia duchów Tiste Andii przez Edur. Wiara okazała się fałszem, a z nieświadomości rodziła się słabość. Prawość Edur stała na ruchomych piaskach. Silchas Ruin. Broń miała w owych czasach straszliwą moc, ale jego oręŜ strzaskał śmiertelny krzyk matrony K’Chain Che’Malle. Wtem srebrzyste światło zamigotało i coś szarpnęło mocno Udinaasem, który nagle znalazł się na swym sienniku w długim domu Sengarów. Skórę na dłoniach i kolanach miał zerwaną, a ubranie mokre od stopionego szronu. Z cieni dobiegł go szept: – Próbowałem za tobą podąŜyć, ale nie zdołałem. Zawędrowałeś daleko. Wither. Udinaas przetoczył się na bok. – Twoje miejsce rzezi – wyszeptał. – Byłem tam. Czego ode mnie chcesz? – A czego chcą wszyscy, niewolniku? Uciec. Od przeszłości, od ich przeszłości. Wprowadzę cię na ścieŜkę. Krew Wyvala cię ochroni. – Przed Edur? – Groźbę Edur zostaw mnie. A teraz przygotuj się. Tej nocy oczekuje cię wiele zadań. Po śnie czuł się zmęczony i obolały. Podniósł się z grymasem na twarzy. *** Mayen przeszła przez próg w towarzystwie dwóch wybranych niewolnic, po czym zatrzymała się dwa kroki od wejścia do głównej komnaty. Była smukła jak brzoza, a jej skóra miała odcień ciemniejszy niŜ u większości Edur. Mayen miała zielone oczy, a we włosach barwy umbry połyskiwały onyksowe paciorki. Była ubrana w tradycyjną bluzę ze srebrnej foczej skóry oraz szeroki pas z perłowych muszelek. Na rękach i nogach nosiła bransolety z wielorybiej kości. Trull Sengar dostrzegał w jej ukrytych pod opadającymi powiekami oczach pełną świadomość własnej urody. Krył się w nich mrok, świadczący o tym, Ŝe Mayen nie zawaha się wykorzystać jej do zdobycia dominacji, a wraz z nią potencjalnie nieprzyjemnej swobody zaspokajania swych Ŝądz. Istniały najróŜniejsze rodzaje przyjemności i pragnienia, które nie miały nic wspólnego z cnotami, a jedynie z nieprawością. Gdy jednak Trull zobaczył, jak jego

matka podchodzi do Mayen, by przywitać ją w domu, po raz kolejny ogarnęły go wątpliwości. Być moŜe znowu ujrzał cienie, które sam rzucał. Oparł się plecami o ścianę, spoglądając na Feara, i zobaczył w nim niepewną dumę. Twarz jego brata wyraŜała równieŜ niepokój, ale mógł się on zrodzić z czegokolwiek: z myśli o podróŜy, w którą mieli wyruszyć rankiem, albo obaw o przyszłość ich ludu. Stojący tuŜ za nim Rhulad poŜerał Mayen wzrokiem, jakby sama jej obecność zaspokajała jego najokrutniejsze Ŝądze. Mayen natomiast spoglądała w oczy Uruth. Ona pochłania. Wciąga w siebie potęŜne fale uwagi innych i karmi się nimi. Córko Zmierzch, miej mnie w swojej opiece; czy oszalałem, Ŝe podobne myśli wylewają się z mrocznych zakamarków mojej duszy? Ceremonialne powitanie dobiegło końca. Uruth usunęła się na bok i Mayen ruszyła ku stołowi z czarnodrewna. Miała zająć miejsce przy bliŜszym końcu. Tornad usiądzie naprzeciwko niej, na honorowym miejscu. Po jej lewej stronie zasiądzie Fear, a po prawej Uruth. Binadas obok Uruth, a Trull obok Feara. Rhulad zasiądzie u prawego boku Binadasa. – Mayen – odezwał się Tornad, gdy juŜ usiadła – witaj w domostwie Sengarów. Czuję wielki Ŝal na myśl, Ŝe ta noc jest równieŜ na pewien czas ostatnią nocą obecności moich synów w domu. Wyruszają w podróŜ na rozkaz królaczarnoksięŜnika i modlę się o ich szczęśliwy powrót. – Zawsze mi mówiono, Ŝe lodowe pola nie są zbyt niebezpieczne dla wojowników Edur – odparła Mayen – dostrzegam jednak w twoich oczach powagę i troskę, Tornadzie Sengar. – Stary ojciec niepotrzebnie się gryzie – wyjaśnił Tornad z bladym uśmiechem. – Nie ma w tym nic więcej. – Arapaye rzadko zapuszczają się na lodowe pola, w obawie przed duchami – wtrącił Rhulad. – Co więcej, lód potrafi oślepić, a zimno ukraść Ŝycie jak krwotok z niedostrzegalnej rany. Ponoć są tam teŜ bestie... – Mój brat próbuje szukać chwały w nieznanym, Mayen – przerwał mu Fear – byś spojrzała na nas wszystkich z zachwytem i bojaźnią. – Obawiam się, Ŝe wzbudził we mnie tylko strach – stwierdziła. – Muszę się teraz obawiać o wasz los. – Potrafimy sobie poradzić ze wszystkim, co mogłoby nam zagrozić – zapewnił pośpiesznie Rhulad. Poza niepowstrzymanym językiem głupiego nowicjusza. Napełniono puchary winem. Gdy minęło kilka chwil, przemówiła Uruth: – Gdy nie wie się, czego się szuka, ostroŜność jest najlepszą zbroją. – Spojrzała na Binadasa. – Spośród nas ty jeden zapuszczałeś się poza wschodnie granice ziem

Arapayów. Na jakie niebezpieczeństwa moŜna się natknąć na lodowych polach? Binadas zmarszczył brwi. – Są tam stare czary, matko. Ale sprawiają wraŜenie skłonnych do drzemki. – Przerwał, by się zastanowić. – Na lodzie Ŝyje plemię myśliwych. Widziałem tylko ich ślady. Arapaye mówią, Ŝe oni polują nocą. – Na co? – zapytał Trull. Brat wzruszył ramionami. – Będzie nas sześciu – oznajmił Rhulad. – Pójdą z nami Theradas i Midik Buhn. Wszyscy mogą zaświadczyć, jak wiele potrafi Theradas. ChociaŜ Midik nie przelał jeszcze krwi – dodał – włada mieczem prawie tak samo dobrze jak ja. Hannan Mosag mądrze postąpił, wybierając synów Tornada Sengara. Te ostatnie słowa zawisły w powietrzu, jakby niosły ze sobą róŜne znaczenia, z których kaŜde wiodło w innym kierunku. Taka była trucizna podejrzliwości. Trull świetnie wiedział, Ŝe kobiety mają swoje wierzenia i zapewne spoglądają teraz na sześciu wybranych wojowników, zastanawiając się, dlaczego Hannan Mosag wskazał akurat ich. Fear równieŜ zamknie się w swoich myślach, wiedząc to, co wiedzieli juŜ wszyscy Sengarowie. Trull wyczuł panującą wokół niepewność i równieŜ zaczął się zastanawiać. W końcu Fear był głównym instruktorem wszystkich plemion, a nawet zlecono mu przebudowę militarnej organizacji Edur. Awansował z instruktora na naczelnego stratega. NaraŜanie go na niebezpieczeństwo wydawało się nieodpowiedzialnością. Natomiast Binadas był powszechnie uwaŜany za jednego z najgroźniejszych czarodziejów zjednoczonych plemion. Fear i Binadas odegrali kluczową rolę podczas podboju, a Theradas Buhn nie miał sobie równych, jeśli chodzi o dowodzenie atakami z morza. Tylko trzech członków tej ekspedycji moŜna poświęcić: mnie, Rhulada i Midika. Czy więc kwestią o decydującym znaczeniu miało być zaufanie? Jaki właściwie dar mieli tam odnaleźć? – Ostatnio doszło do niepokojących wydarzeń – stwierdziła Mayen, spoglądając na Uruth. Trull zauwaŜył, Ŝe jego ojciec skrzywił się wściekle, lecz Mayen z pewnością wyczytała w twarzy Uruth poparcie, gdyŜ mówiła dalej: – W noc czuwania duchy chodziły na swobodzie. Intruzi o niepoŜądanym aspekcie wtargnęli do naszych świętych miejsc i widma cienia pierzchały przed nimi. – Pierwsze słyszę o takich wydarzeniach – sprzeciwił się Tornad. Uruth wzięła puchar i uniosła go, nakazując niewolnikowi napełnić go winem. – Ale do nich doszło, męŜu. Hannan Mosag i jego k’risnani przebudzili głęboko ukryte cienie. Fala zmiany wznosi się wysoko i obawiam się, Ŝe wkrótce uniesie nas

ze sobą. – Ale my wznosimy się wraz z tą falą – sprzeciwił się Tornad. Twarz mu pociemniała. – MoŜna kwestionować klęskę, ale ty kwestionujesz zwycięstwo, Ŝono. – Mówię tylko o zbliŜającym się Wielkim Spotkaniu. CzyŜ nasi właśni synowie nie wspominali o demonie z głębin, który ukradł dusze letheryjskich łowców fok? Jak twoim zdaniem zareagują Letheryjczycy, gdy te statki dotrą do portu w Trate? Rozpoczęliśmy taniec wojny. – Gdyby tak było – odparł Tornad – rokowania z nimi nie miałyby wielkiego sensu. – Chyba Ŝe – wtrącił Trull, przypominając sobie słowa, które usłyszał od ojca po powrocie z brzegów Calach – chcemy poddać próbie ich intencje. – Uczyniliśmy to juŜ dawno temu – odparł Fear. – Letheryjczycy spróbują postąpić z nami tak, jak postąpili z Nerekami i Tarthenalami. Większość z nich nie widzi w ich poprzednich uczynkach Ŝadnego błędu ani moralnej skazy. Nawet ci, którzy je dostrzegają, nie są w stanie albo nie chcą kwestionować metod, a tylko wykonanie, są więc skazani na powtarzanie tych samych okropności i widzą rezultat, bez względu na jego naturę, jako jeszcze jedną próbę, jakiej poddano ich najszczersze przekonania. Choćby krew wokół nich płynęła strumieniami, będą obsesyjnie skupiać się na szczegółach. Fundamentalnym przekonaniom osób tego rodzaju nie moŜna rzucić wyzwania, bo one po prostu nie zechcą słuchać. – To znaczy, Ŝe będzie wojna – wyszeptał Trull. – Wojna trwa bez przerwy, bracie – odparł Fear. – Wiary, słowa i miecze, całą historię wypełnia echo ich starć. – A takŜe trzask łamanych kości – dodał Rhulad z uśmiechem człowieka, który zna tajemnicę. To był głupi pomysł, gdyŜ podobne słowa nie mogły umknąć uwagi Tornada. Ojciec pochylił się. – Rhuladzie Sengar, przemawiasz jak ślepy starzec z workiem pełnym widm. Korci mnie, by złapać cię za kark, wciągnąć na blat i zetrzeć tę zadowoloną minę z twojej gęby. Trull poczuł, Ŝe pod ubraniem ciekną mu struŜki potu. ZauwaŜył, Ŝe z twarzy brata odpłynęła krew. Och, ojcze, zadałeś ranę głębszą niŜ ci się zdawało. Zerknął na Mayen i dostrzegł w jej oczach błysk chciwości, sugestię złej woli, z trudem skrywanego zachwytu. – Nie jestem juŜ taki młody, ojcze – wychrypiał Rhulad – ani ty nie jesteś taki stary, bym mógł puścić te słowa płazem... Tornad walnął pięścią w stół, aŜ zadźwięczały kielichy i talerze.

– W takim razie mów jak męŜczyzna, Rhulad! Zdradź nam tę tajemną wiedzę, która juŜ od tygodnia stoi za twoimi popisami! A moŜe zamierzasz rozewrzeć gładkie uda kobiecym zachowaniem? Wydaje ci się, Ŝe jesteś pierwszym młodym wojownikiem, który próbuje chodzić krok w krok z kobietami? Współczucie, synu, nie jest dobrą drogą do zaspokojenia Ŝądzy... Rhulad zerwał się na nogi z twarzą wykrzywioną w grymasie wściekłości. – A z którą suką miałbym dzielić łoŜe, ojcze? Której mnie obiecano? I w czyim imieniu? NałoŜyłeś mi tu w wiosce smycz i teraz drwisz ze mnie, kiedy się szarpię. – Omiótł wszystkich wściekłym spojrzeniem, zatrzymując wreszcie wzrok na Trullu. – Kiedy zacznie się wojna, Hannan Mosag zarządzi złoŜenie ofiary. Musi to zrobić. PoderŜnie się komuś gardło, by skropić krwią dziób pierwszego statku. Wybierze mnie. Mam rację? – O niczym takim nie słyszałem – zaprzeczył Trull. – Zrobi to! Mam dzielić łoŜe z trzema Córkami! Sheltathą Lore, Sukul Ankhadu i Menandore! Z rąk jednego z niewolników wysunął się talerz i na blat posypały się małŜe. Letheryjczyk wyciągnął ręce, by zapobiec szkodzie, i Uruth złapała go nagle za nadgarstki. Potem odwróciła gwałtownie jego ręce, odsłaniając wewnętrzną powierzchnię dłoni. Zeszła z nich skóra. Były czerwone, spękane i błyszczały wilgocią. – Co się stało, Udinaas? – zapytała. Wstała i przyciągnęła go szarpnięciem do siebie. – Przewróciłem się... – wydyszał Letheryjczyk. – I chcesz wypłakać swe rany do naszego jedzenia? Oszalałeś? – Pani! – odezwał się któryś z niewolników, podchodząc bliŜej. – Widziałem, jak wcześniej tu przyszedł. Nie miał takich ran, przysięgam! – To on walczył z Wyvalem! – zawołał drugi, odsuwając się w nagłym przeraŜeniu. – Udinaas jest opętany! – wrzasnął trzeci. – Cisza! Uruth połoŜyła dłoń na czole Udinaasa i nacisnęła je mocno. MęŜczyzna stęknął z bólu. Otoczył go wir czarów. Niewolnikiem targnęły spazmy. Potem osunął się bezwładnie u stóp Uruth. – Nic w nim nie ma – oznajmiła kobieta, cofając drŜącą dłoń. – Piórkowa Wiedźmo, zajmij się niewolnikiem Uruth – rozkazała Mayen. Młoda Letheryjka podbiegła bliŜej. Pojawił się teŜ drugi niewolnik, który pomógł jej wynieść nieprzytomnego męŜczyznę.

– Nie dopatruję się w uczynkach tego niewolnika Ŝadnej zniewagi – ciągnęła Mayen. – Rany zaiste są świeŜe, ale zakrył je tkaniną. Uniosła talerz, odsłaniając bielone płótno, którym Udinaas nakrył dłonie. Uruth chrząknęła i usiadła powoli. – Niemniej jednak powinien mnie o tym zawiadomić. Zaniedbał tego i trzeba go za to ukarać. – Przed chwilą zgwałciłaś jego umysł – zauwaŜyła Mayen. – Czy to nie wystarczy? Zapadła cisza. Niech nas Córki, najbliŜszy rok z pewnością okaŜe się interesujący. Rok, zgodnie z wymogami tradycji. Potem Fear i Mayen zamieszkają we własnym domu. Uruth popatrzyła ze złością na młodszą kobietę, po czym, ku zdziwieniu Trulla, skinęła głową. – Proszę bardzo, Mayen. Jesteś dziś u nas gościem, więc postąpię zgodnie z twym Ŝyczeniem. Przez cały ten czas Rhulad stał obok krzesła, ale teraz on równieŜ usiadł. – Rhulad, nic mi nie wiadomo o planach wskrzeszenia staroŜytnego zwyczaju składania krwawych ofiar na rozpoczęcie wojny – odezwał się Tornad. – Hannan Mosag nie szafuje Ŝyciem swych wojowników, nawet tych, którzy nie przelali jeszcze krwi. Nie potrafię zgłębić, skąd przyszło ci do głowy, Ŝe czeka cię taki los. Być moŜe – dodał – podróŜ, w którą masz wyruszyć, da ci okazję przelania krwi, byś mógł stanąć pełen dumy u boku braci. Modlę się, by tak się stało. śycząc synowi chwały, Tornad zrobił pierwszy krok i Rhulad wykazał się nietypową dla siebie mądrością, dziękując za te Ŝyczenia prostym skinieniem głowy. Ani Piórkowa Wiedźma, ani Udinaas juŜ nie wrócili, ale pozostali niewolnicy poradzili sobie z podaniem reszty posiłku. Gdy uczta się skończyła, Trull nadal nie mógł twierdzić, Ŝe choć trochę rozumie Mayen, narzeczoną Feara. *** Ktoś uderzył go boleśnie w policzek. Udinaas otworzył oczy. I zobaczył nad sobą twarz Piórkowej Wiedźmy, wykrzywioną w wyrazie wściekłości. – Ty cholerny durniu! – wysyczała dziewczyna. Udinaas zamrugał i rozejrzał się wokół. Oboje kulili się we wnęce, w której sypiał. Zza zasłony dobiegały ciche dźwięki rozmów oraz odgłosy jedzenia. Uśmiechnął się. Piórkowa Wiedźma skrzywiła się ze złością.

– Ona... – Wiem – przerwał jej. – Nic nie znalazła. Piękne oczy dziewczyny otworzyły się szeroko. – A więc to prawda? – Z pewnością tak. – Kłamiesz, Udinaas. Wyval się ukrył. W jakiś sposób zdołał schować się gdzieś przed Uruth. – Skąd masz taką pewność, Piórkowa Wiedźmo? Usiadła nagle. – To niewaŜne... – Miałaś sny, prawda? Poderwała się, a potem odwróciła wzrok. – Jesteś synem dłuŜnika. Jesteś dla mnie niczym. – A ty jesteś dla mnie wszystkim, Piórkowa Wiedźmo. – Nie bądź idiotą, Udinaas! Równie dobrze mogłabym poślubić szczura z ładowni. A teraz bądź cicho. Muszę się zastanowić. Usiadł powoli i ich twarze znowu zbliŜyły się do siebie. – Nie ma potrzeby – odparł. – Ufam ci, więc wszystko ci wytłumaczę. Uruth zaiste zajrzała głęboko, ale Wyvala juŜ tam nie było. Sprawy wyglądałyby inaczej, gdyby poszukała mojego cienia. Dziewczyna zamrugała w nagłym zrozumieniu. – To niemoŜliwe – upierała się, potrząsając głową. – Jesteś Letheryjczykiem. Widma słuŜą tylko Edur... – Widma uginają kolana, poniewaŜ muszą. Są niewolnikami Edur, tak samo jak my, Piórkowa Wiedźmo. Znalazłem sojusznika... – Ale co jest celem tego sojuszu, Udinaas? Uśmiechnął się znowu, lecz tym razem znacznie mroczniej. – Coś, co dobrze rozumiem. Spłata długów, Piórkowa Wiedźmo. Całkowita.

KSIĘGA DRUGA DZIOBY DNIA

Zawładnął nami wiek naszej młodości, pociągnął po kamieniach tej drogi, wyczerpanych i obciąŜonych waszymi pragnieniami. A tętent niepodkutych kopyt pod warstwą kości przypomina nam o kaŜdej brzemiennej w skutki zmianie na wzgórzach, na których zasialiście zamarznięte nasiona w martwej ziemi. Połykając grunt i gryząc wędzidło, wspinamy się ku niebu tak samotni w swym niepokoju, poruszając kończynami, a spod waszych nóg tryskają Ŝelazne gwiazdy gaszące niecierpliwość, przypominające nam o waszych bolesnych ukąszeniach. Rumaki (Synowie ojców) Rybak kel Tath

Rozdział szósty

Zbłąkany wypacza los, Jak niewidzialną zbroję Unoszącą się, by powstrzymać cios Na polu niespodziewanej Bitwy, tłum Przepycha się, a jego ślepe oczy Wyłupują straszliwe wizje Mrocznych głupców tańczących na płytkach. A przypadek kieruje włócznią O grocie z czerwonego brązu, By rozszczepiać światy niczym czaszki Jeden po drugim, AŜ wreszcie morza spływają w dół, By wzmocnić zakute w metal dłonie. Taki właśnie jest Zbłąkany, Który kieruje losem wszystkich, Bezbłędnie, Na piersiach ludzi. Rzucanie płytek ceda Ankaran Qan (1059 snu PoŜogi) WieŜa Tarancede wznosiła się w południowej części portu Trate. Wykuto ją z litego bazaltu i próŜno byłoby doszukiwać się w niej elegancji czy piękna. Stała na sztucznej wyspie usypanej z wyszczerbionych głazów, z których kaŜdy przypominał sześciopiętrowe sękate ramię. Fale biły o wysepkę ze wszystkich stron. W wieŜy nie było okien ani drzwi, ale na najwyŜszym piętrze mur okalał szereg połyskliwych obsydianowych płyt, dorównujących wysokością męŜczyźnie i niemal równie szerokich.

WzdłuŜ granic zbudowano dziewięć podobnych wieŜ, ale tylko Tarancede spoglądała na burzliwe morza północy. Blask słońca odbijał się w obsydianowych płytach oślepiającą łuną, lśniącą wysoko nad portem, w którym zapadł juŜ zmierzch. Na wzburzonych wodach poza zatoką było widać kilkanaście łodzi, które wypłynęły na połów na szelfowe płycizny na południu. Wszystkie znajdowały się daleko od pasów ruchu i zapewne nikt na ich pokładach nie zwaŜał na trzy statki, które pojawiły się nagle na północy, mknąc w stronę portu z wypełnionymi wiatrem Ŝaglami. Wokół nich krąŜyły stada wrzeszczących mew. Gdy się zbliŜyły, z głównego pirsu wypłynęła im na spotkanie barka pilota. Trzy statki łowców fok odbijały się w obsydianowych płytach, przesuwając się w niezwykłych falach od jednej do drugiej. KrąŜące wokół nich mewy wyglądały jak białe, zamazane kreseczki. Wiosła barki poruszyły się nagle w drugą stronę i stateczek zmienił kurs. Na linach pierwszego Ŝaglowca roiło się od jakichś sylwetek. Miarowy wiatr, który wypełniał Ŝagle, uspokoił się nagle, jak wstrzymany oddech, i płótno na masztach zwisło bezwładnie. Unoszące się nad pokładem postacie, tylko w przybliŜeniu przypominające kształtem ludzi, wydawały się umykać przez mrok niczym czarne chorągwie. Mewy pierzchały im z drogi, wrzeszcząc przenikliwie. Na barce podniesiono alarm. Dźwięk dzwonu nie był miarowy. Rozbrzmiewał dysharmonijną kakofonią paniki. *** śaden marynarz, który kiedykolwiek Ŝył czy miał Ŝyć w przyszłości, nigdy nie lekcewaŜył głodnych głębin morza. Na mrocznych prądach, daleko od słonecznego blasku, unosiły się starodawne duchy, poruszające iłem, który skrywał historię pod niezliczonymi warstwami obojętnego milczenia. Ich moc była ogromna, a apetyt nienasycony. Wszystko, co opadało z oświetlonego świata, kończyło w ich objęciach. Wszyscy Ŝeglarze zdawali sobie sprawę, Ŝe powierzchnia mórz jest ulotna jak niezwykłe rysunki wyskrobane na wiecznie się zmieniającej tabliczce, a Ŝycie kaŜdego z nich to jedynie iskierka, którą z łatwością mogły zgasić demoniczne moce, wynurzające się niekiedy z głębin, by otrzepać swe zwierzęce skóry i przewrócić świat do góry nogami. Składanie ofiar błagalnych było próbą odwrócenia ich uwagi, modlitwą o to, by udało się przemknąć niepostrzeŜenie. Krew przed dziobem, delfiny z prawej burty, grudka plwociny lecąca na błogosławionym wietrze. Lewa ręka szoruje, a prawa wyciera. Wiatr krąŜący pod prąd pośród knag, wyblakłe na słońcu szmaty przywiązane do łańcucha dryfkotwy. Dziesiątki niekwestionowanych, uświęconych

tradycją gestów, wszystkie z nich słuŜące temu, by przemknąć w spokoju przez morze. Nikt nie próbował przywoływać swobodnych duchów z tych przygniecionych cięŜarem wody dolin, które nigdy nie oglądały światła. W końcu nie moŜna ich było spętać ani z nimi paktować. Ich serca biły w rytmie księŜyca, ich głos był głosem sztormu, a skrzydła sięgały od horyzontu po horyzont – wysokie, usiane nitkami bieli tafle wody, zmiatające wszystko, co znalazło się na drodze. Ukryty pod powierzchnią Zatoki Trate spętany duch wlókł się w stronę brzegu. Trzy martwe statki sterczały mu z grzbietu niczym płetwy. Ostatnie włócznie słonecznego blasku przeszywały skośnie jego kłębiące się ciało. Osłabienie potęŜnego ciśnienia sprawiło, Ŝe istota zwiększyła objętość, wciskając się na skaliste brzegi z przodu oraz do ciepłych wód zatoki po obu stronach. Ryby i skorupiaki Ŝyjące na płyciznach sypały się z wody w deszczu zmasakrowanych ciał i pogruchotanych muszelek, zapewniając niespodziewaną ucztę mewom i lądowym krabom. Duch uniósł statki, a te przechyliły się jak szalone na potęŜnej fali, która wznosiła się coraz wyŜej, zbliŜając się do brzegu. Gapie, jeszcze przed chwilą tłoczący się bez słowa w porcie, rzucili się do panicznej ucieczki. Ulice prowadzące w głąb lądu wypełnił uciekający w popłochu tłum, który zwalniał stopniowo, gdy tratujący się nawzajem ludzie zapchali przejścia. Fala podpłynęła bliŜej, a potem nagle opadła. Kadłuby runęły w dół z głośnym łoskotem, drzewca popękały z trzaskiem, a grotmaszt trzeciego Ŝaglowca eksplodował, sypiąc na boki chmurą drzazg. Kołyszące się, zostawiające za sobą ślad szczątków statki płynęły wzdłuŜ pirsów. Ciśnienie znowu wzrosło i duch wycofał się z zatoki, zostawiając za sobą zniszczenie. Pierwszy ze statków uderzył z trzaskiem o pirs i zatrzymał się łagodnie, połyskując w swym obsydianowym świecie. Białe plamki mew opadły na pokład, by wreszcie rozpocząć od dawna odkładaną ucztę. WieŜa Tarancede była świadkiem tego wszystkiego. Gładkie płytki pod jej szczytem wchłonęły kaŜdy migotliwy szczegół, mimo Ŝe zapadał juŜ zmierzch. A w komnacie pod starym pałacem w mieście Letheras, daleko na południowy wschód stąd, ceda Kuru Qan przyglądał się uwaŜnie wydarzeniom. LeŜała przed nim płytka taka sama jak te, które zdobiły odległą wieŜę górującą nad portem Trate. Widząc, Ŝe ogromny, czarny cień, który wypełnił całą zatokę oraz większą część prowadzącego do niej kanału, zaczyna się powoli wycofywać, czarodziej usunął mruganiem pot z oczu i skupił spojrzenie na trzech statkach, które stały teraz obok pirsu. Mewy oraz zapadający zmrok nie pozwalały mu zobaczyć zbyt wiele poza

stertami powykręcanych trupów na pokładzie oraz ostatnimi kilkoma migotliwymi widmami. To jednak wystarczyło Kuru Qanowi. *** Pięć skrzydeł Wiecznej Siedziby, z tego tylko trzy ukończone. KaŜde z tych trzech miało szerokie korytarze o łukowatych sufitach pokrytych listkami złota. Między zdobnymi łukami przyporowymi po obu stronach było widać szeregi drzwi umieszczonych na całej długości korytarza. Prowadziły one do komnat, które słuŜyły jako gabinety oraz pokoje mieszkalne urzędnikom i słuŜbie, wchodzącym w skład Królewskiego Domostwa. W pokojach połoŜonych bliŜej centrum moŜna było znaleźć straŜników, zbrojownie oraz ukryte zapadnie wiodące do prywatnych, biegnących pod ziemią tuneli, które otaczały cały pałac będący sercem Wiecznej Siedziby. W tej chwili jednak te tajne przejścia wypełniała sięgająca piersi mętna woda, w której pływały szczury – bez Ŝadnego widocznego powodu poza być moŜe przyjemnością. Brys Beddict stał na pomoście trzy stopnie powyŜej powierzchni mulistej cieczy, obserwując uniesione łebki pływających w tę i we w tę gryzoni. Obok niego przystanął pałacowy inŜynier, pokryty schnącym błotem. – Z pomp nie ma właściwie Ŝadnego poŜytku – mówił. – Wchodziliśmy tam z wielkimi węŜami, i wchodziliśmy z małymi, ale to nie robiło Ŝadnej róŜnicy. Gdy tylko zaczynało porządnie ssać, do środka właziły szczury i zatykały węŜe. Poza tym przeciek wcale nie zwalnia, mimo Ŝe sondujący nadal przysięgają, Ŝe znajdujemy się powyŜej poziomu rzeki. – Jestem pewien, Ŝe ceda zgodzi się na dołączenie maga do twojej ekipy. – To by mnie bardzo ucieszyło, finaddzie. Musimy tylko zatrzymać napływ wody na pewien czas, byśmy mogli wyczerpać ją wiadrami. Szczurołapy zanurkują pod powierzchnię i wyłapią szczury. Wczoraj straciliśmy Ormly’ego, najlepszego szczurołapa w pałacu. Pewnie się utopił, bo, dureń, nie umiał pływać. Jeśli Zbłąkany odwróci wzrok, moŜe uda się nam nie znaleźć nic oprócz kości. No wiesz, szczury wiedzą, Ŝe znalazły szczurołapa. – Te tunele mają kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa króla... – No cóŜ, jeśli będą zatopione, to wątpliwe, Ŝeby ktoś miał z nich skorzystać... – Nie jako droga wejścia dla skrytobójców – przerwał mu Brys. – Mają umoŜliwiać straŜnikom szybki dostęp do tych części pałacu, do których wtargnął nieprzyjaciel. – Tak, tak. To był Ŝart, finaddzie. Oczywiście, moŜesz wybrać tych spośród swoich ludzi, którzy umieją szybko pływać... no dobra, mniejsza z tym. Znajdź nam

maga, Ŝeby tu powęszył, powiedział nam, co jest grane, a potem powstrzymał napływ wody. Z resztą juŜ sobie poradzimy. – Przypuszczam – zaczął Brys – Ŝe to nie świadczy o osadzaniu się... – Jak w innych skrzydłach? Nie, nic się nie osunęło. Wiedzielibyśmy, gdyby tak się stało. Tak czy inaczej, krąŜą pogłoski, Ŝe tamte skrzydła mają być poddane nowemu przeglądowi. W pobliŜu działa nowa firma budowlana i jakiś dureń kupił okalające pałac tereny. Ludzie szepczą, Ŝe ta firma opracowała skuteczną metodę podpierania budynków. – Naprawdę? Nic o tym nie słyszałem. – Cechy nie są z tego zadowolone, to pewne, bo ci nuworysze przyjmują do pracy niepoŜądanych. To są malkontenci, którzy znaleźli się na Liście. Ale płacą im mniej, niŜ wynosi zwykła stawka. Pewnie to właśnie ich broni. Dopóki tak postępują, cechy nie mogą ich zamknąć. – InŜynier wzruszył ramionami i zaczął ściągać z włosków porastających przedramiona grudki stwardniałej gliny, krzywiąc się przy tym z bólu. – Oczywiście, jeśli królewscy architekci dojdą do wniosku, Ŝe metoda tego Bugga jest skuteczna, wartość firmy wzrośnie gwałtownie. Brys odwrócił powoli wzrok od szczurów i spojrzał na inŜyniera. – Bugga? – Cholera, muszę się wykąpać. Spójrz tylko na moje paznokcie. Tak, „Roboty Budowlane Bugga”. To znaczy, Ŝe musi być jakiś Bugg, zgadza się? W przeciwnym razie, skąd ta nazwa? Stojący na najniŜszym stopniu robotnik krzyknął nagle. Potem wbiegł jak szalony na pomost i odwrócił się, wyciągając rękę. Korytarzem płynął kłąb szczurów, zajmujący niemal całą jego szerokość. Poruszając się jak tratwa, wpłynął powoli na obszar oświetlony przez lampy. W jego środku – ten widok wywołał kolejny krzyk robotnika i przekleństwo inŜyniera – sunęła ludzka głowa. Srebrzyste włosy o Ŝółtawym połysku, blada, naznaczona głębokimi bruzdami twarz, szerokie i wysokie czoło oraz wytrzeszczone, wąsko rozstawione oczy. – Niech nas Zbłąkany, to Ormly! – wydyszał robotnik. Powieki zamrugały, a potem głowa wynurzyła się nad powierzchnię, unosząc ze sobą najbliŜsze szczury. Potem pojawiły się przygarbione barki, ociekające lśniącą w blasku lamp wodą. – A któŜby inny, na Twierdzę? – warknęła zjawa, zatrzymując się na chwilę, by wykaszlnąć do wzburzonej wody garść flegmy. – Jak wam się podobają moje trofea? – zapytał, unosząc ramiona pokryte grubą peleryną szczurów. – To same ścięgna i ogony, ale kiedy są mokre, robią się cholernie cięŜkie. – Myśleliśmy, Ŝe nie Ŝyjesz – mruknął inŜynier tonem sugerującym, Ŝe wolałby,

Ŝeby okazało się to prawdą. – Myśleliście. Wy zawsze tylko myślicie, co, Grum? Być moŜe to, zapewne tamto, niewykluczone, chyba, powinno... ha! Myślałeś, Ŝe przestraszę się tych szczurów? Zdawało ci się, Ŝe po prostu utonę? Na gościnną czeluść Twierdzy, jestem szczurołapem, i to nie takim sobie zwyczajnym. One mnie znają. KaŜdy szczur w tym cholernym mieście zna szczurołapa Ormly’ego. Kto to jest? – Finadd Brys Beddict – przedstawił się królewski obrońca. – To naprawdę imponujący zbiór trofeów, szczurołapie. W oczach męŜczyzny pojawił się błysk radości. – No pewnie! Ale lepiej było, kiedy pływały. Teraz zrobiły się cholernie cięŜkie. Naprawdę cholernie. – Lepiej wyjdź spod tego – zasugerował Brys. – InŜynierze Grum, sądzę, Ŝe szczurołapowi Ormly’emu naleŜy się dobry posiłek, mnóstwo wina i wolna noc. – Tak jest. – Porozmawiam z cedą o twojej prośbie. – Dziękuję. Brys zostawił ich na pomoście. Wydawało się coraz mniej prawdopodobne, by Wieczna Siedziba została ukończona na rozpoczęcie Ósmego Wieku. Mieszkańcy przejawiali wyjątkowo mało entuzjazmu wobec nadchodzących uroczystości. Kroniki mogły cytować liczne proroctwa o chwalebnym imperium, które miało się narodzić za niespełna rok, ale, prawdę mówiąc, w obecnych czasach moŜna było dostrzec niewiele zjawisk, które świadczyłyby, Ŝe zbliŜa się renesans, czy to ekonomiczny, czy militarny. Wyczuwało się raczej lekki niepokój, skupiający się na traktacie, jaki miał zostać wkrótce podpisany z plemionami Tiste Edur. Ryzyko i szansa, dla Letheryjczyków te dwa słowa były synonimami. Niemniej jednak wojna nigdy nie była przyjemna, choć jak dotąd jej zakończenie zawsze okazywało się satysfakcjonujące. Tak oto ryzyko prowadziło do szansy, a pokonanym nie poświęcano zbyt wiele myśli. Co prawda, plemiona Edur były teraz zjednoczone. Ale w przeszłości formowano juŜ podobne sojusze, mające się przeciwstawić letheryjskim ambicjom, i Ŝaden z nich nie okazał się odporny na próby podziału. Złoto raz po raz pozwalało opłacić zdradę. Sojusze się załamywały i nieprzyjaciół czekała klęska. Nie wydawało się prawdopodobne, by tym razem miało być inaczej. Brys zastanawiał się nad niewzruszoną pewnością siebie swych rodaków. Był pewien, Ŝe poprawnie odczytuje opinię publiczną. Ludzie byli podenerwowani, ale tylko odrobinę. Rynek trzymał się mocno. A codzienne, bezmyślne pragnienia ludu, dla którego posiadanie było wszystkim, pozostawały niezmienione. W pałacu emocje były jednak gorętsze. WróŜby cedy zapowiadały, Ŝe w Letherze

wkrótce nastąpi fundamentalna zmiana. Kuru Qan mówił w mętnych, pokrętnych słowach o jakiegoś rodzaju ascendencji. Transformacji... z króla w cesarza, choć nie było jeszcze wiadomo, w jaki sposób miałoby się objawić podobne przejście. Aneksja bogatych ziem zamieszkanych przez Tiste Edur w rzeczy samej oŜywiłaby gospodarkę, prowadząc do eksplozji zyskownych poczynań. Zwycięstwo świadczyłoby teŜ, Ŝe Lether i jego zwyczaje są sprawiedliwe. Brys opuścił Drugie Skrzydło i ruszył w dół, w stronę Wąskiego Kanału. Był późny poranek, prawie południe. Wcześniej ćwiczył trochę z innymi niepełniącymi słuŜby pałacowymi straŜnikami na podwórzu za koszarami, potem zjadł śniadanie w restauracji na dziedzińcu, naprzeciwko Kanału Quillasa, ciesząc się chwilą samotności, choć oddalenie od pałacu – na które mógł sobie pozwolić jedynie dlatego, Ŝe król odwiedzał komnaty pierwszej konkubiny i miał z nich wyjść dopiero po południu – było niewidzialnym postronkiem, który zaciskał się coraz mocniej, aŜ wreszcie Brys poczuł się zmuszony wrócić do swych obowiązków. Zajrzał więc do Wiecznej Siedziby, by sprawdzić postępy prowadzonych tam prac, a potem ruszył z powrotem do starego pałacu. Gdy tylko minął główną bramę i wszedł do Wielkiej Komnaty, przekonał się, Ŝe panuje tam totalny chaos. Podszedł do najbliŜszego straŜnika, czując, Ŝe serce wali mu w piersi jak szalone. – Co się stało, kapralu? śołnierz zasalutował. – Nie jestem pewien, finaddzie. Jak rozumiem, nadeszły jakieś wieści z Trate. Edur wymordowali grupę letheryjskich marynarzy. Za pomocą najohydniejszych czarów. – A co na to król? – Zwołał radę. Ma się zebrać za dwa dzwony. – Dziękuję, kapralu. Brys ruszył przed siebie. Po chwili dotarł do wewnętrznych komnat. Pośród biegających centralnym korytarzem słuŜących i posłańców wypatrzył kanclerza Tribana Gnola, który stał z garstką swych ludzi, prowadząc z nimi szeptem oŜywioną rozmowę. Za plecami kanclerza Brys zauwaŜył konkubenta królowej, Turudala Brizada, który opierał się niefrasobliwie o ścianę. Na jego twarzy o delikatnych, niemal kobiecych rysach zaznaczał się szyderczy uśmieszek. Ten człowiek zawsze niepokoił Brysa z jakiegoś bliŜej nieokreślonego powodu. Nie miało to przy tym nic wspólnego z jego szczególną rolą konkubenta Janall. Często bywał obecny, nie odzywając się ani słowem, na spotkaniach, na których omawiano najwaŜniejsze sprawy państwowe. Choć demonstrował obojętność, zawsze

słuchał uwaŜnie. Powszechnie teŜ wiedziano, Ŝe dzieli łoŜe nie tylko z królową, choć dworzanie mogli jedynie się domyślać, czy sama Janall zdaje sobie z tego sprawę. Jednym z jego kochanków był ponoć kanclerz Triban Gnol. ZwaŜywszy wszystko razem, było to niechlujne gniazdo. Drzwi do gabinetu pierwszego eunucha były zamknięte. Strzegło ich dwóch słuŜących Nifadasowi rulithów – straŜników-eunuchów, wysokich męŜczyzn pozbawionych choć śladu typowego dla rzezańców tłuszczu. Ich oczy okalała gruba warstwa kohlu, a czerwona szminka pogrubiała usta, dzięki czemu opadające kąciki nadawały im kształt wiecznego grymasu. Jedyną ich bronią były pary sztyletów, które trzymali pod pachami skrzyŜowanych rąk, a jeśli nosili zbroje, były one dobrze ukryte pod długimi koszulami z karmazynowego jedwabiu oraz jasnobrązowymi pantalonami. Byli bosi. Obaj skinęli głowami i usunęli się na boki, by przepuścić Brysa. Królewski obrońca pociągnął za spleciony w warkocz chwost i usłyszał słaby dzwonek, który rozległ się po drugiej stronie. Drzwi otworzyły się z cichym trzaskiem. Nifadas był sam. Stał za biurkiem, którego blat pokrywały zwoje i zwinięte mapy. Był zwrócony plecami do wnętrza komnaty i wydawało się, Ŝe wbija wzrok w ścianę. – Spodziewałem się ciebie, królewski obrońco. – Uznałem, Ŝe najpierw powinienem odwiedzić ciebie, pierwszy eunuchu. – W rzeczy samej. – Nifadas milczał przez kilka uderzeń serca. – Istnieją przekonania – podjął – które są oficjalną religią narodu, ale te przekonania i ta religia stanowią w rzeczywistości jedynie cieniutką pozłotę, którą pokryto znacznie starsze kości. śaden naród nie jest jedyną w swoim rodzaju całością, odciętą od wszystkich innych. A przynajmniej nie powinien, dla własnego dobra. To bardzo niebezpieczne rościć sobie pretensje do czystości, czy to krwi, czy pochodzenia. Niewielu to przyzna, ale Lether jest znacznie bogatszy dzięki mniejszościom, które poŜarł. Pod warunkiem, Ŝe nigdy nie strawi ich do końca. Tak czy inaczej, finaddzie, muszę ci się przyznać do niewiedzy. Pałac skazuje na izolację tych, którzy są w nim uwięzieni, a jego korzenie słabo zaopatrują w pokarm. Chciałbym poznać wierzenia róŜnych ludów. Brys zastanawiał się nad tym przez chwilę. – Czy mógłbyś wyraŜać się jaśniej, pierwszy eunuchu? – zapytał wreszcie. Nifadas nadal nie zwracał twarzy w jego stronę. – Chodzi mi o morza. Mieszkańców głębin. Demony i dawnych bogów, Brys. – Tiste Edur zwą ciemne wody królestwem Galain. Ponoć naleŜą one do ich kuzynów, dla których Ciemność jest domem. Tarthenale, jak słyszałem, uwaŜają morze za jedną wielką bestię o niezliczonych członkach, w tym równieŜ takich, które

sięgają w głąb lądu jako rzeki i strumienie. Nerecy boją się go, uwaŜając je za krainę umarłych, miejsce wiecznego utopienia, los pisany zdrajcom i mordercom. – A Letheryjczycy? Brys wzruszył ramionami. – Kuru Qan wie na ten temat więcej ode mnie, pierwszy eunuchu. Marynarze boją się ukrytych w głębinach mocy, ale nie oddają im czci. Składają ofiary w nadziei, Ŝe umkną ich uwagi. Na morzu zuchwalcy cierpią, a przeŜyć mogą tylko cisi, choć powiadają, Ŝe jeśli ktoś przesadzi z ukorzeniem, głód na dole robi się poirytowany i złośliwy. Fale i prądy ujawniają regularności, za którymi trzeba podąŜać, co częściowo tłumaczy niezliczone przesądy oraz rytuały wymagane od tych, którzy podróŜują po morzach. – A ten... głód? Czy nie przyznano mu miejsca pośród Twierdz? – Nic mi o tym nie wiadomo, pierwszy eunuchu. Nifadas odwrócił się wreszcie i spojrzał na Brysa spod opadających powiek. – Czy to nie wydaje ci się dziwne, finaddzie Beddict? Lether zrodził się z kolonistów, którzy przybyli tu z Pierwszego Imperium. Owo Pierwsze Imperium zostało później zniszczone. Raj obrócono w martwą pustynię. Ale to właśnie w Pierwszym Imperium odkryto Twierdze. Co prawda, Pusta Twierdza ujawniła się dopiero później, przynajmniej jeśli chodzi o jej związek z nami. Czy więc mamy uwierzyć, Ŝe jeszcze starsze wierzenia przetrwały i dotarły z nami do tej krainy przed tak wieloma tysiącleciami? A moŜe na odwrót: kaŜdy ląd i otaczające go morza rodzą własne systemy wierzeń? Gdyby tak było, stanowiłoby to bardzo powaŜny argument na rzecz istnienia rzeczywistych, niezaprzeczalnych bogów. – Ale nawet to – wtrącił Brys – nie dowodziłoby jeszcze, Ŝe ci bogowie choć w najmniejszym stopniu interesują się sprawami śmiertelników. Nie sądzę, by marynarze uwaŜali głód, o którym mówiłem, za boga. Chyba raczej za demona. – Znaleźć odpowiedź na pytania bez odpowiedzi. To potrzeba, z powodu której wszyscy cierpimy – stwierdził z westchnieniem Nifadas. – Finaddzie, wszystkich niezaleŜnych łowców fok zabito. Trzy z ich statków przetrwały powrotny rejs do Trate. AŜ do samego portu doprowadziły je widma Edur, ale niosło ich coś więcej niŜ morskie fale. To był demon, taki jak te, które wymieniają w swych przekleństwach marynarze... lecz zarazem coś znacznie więcej. Tak przynajmniej sądzi nasz ceda. Czy znasz wierzenia Faraedów? Oni mają ustny przekaz, który jest naprawdę bardzo staroŜytny, zakładając, Ŝe zawarta w nim lista pokoleń to autentyk, a nie tylko poetycki wymysł. Ich mity o stworzeniu świata koncentrują się na pradawnych bogach. KaŜdy ma imię i aspekt. To swarliwy panteon, złoŜony z bardzo nieprzyjemnych osobistości. Tak czy inaczej, jednym z nich jest Pradawny Pan Mórz, Mieszkający w Głębinie. Nazywa się Mael. Co więcej, Faraedzi poświęcają mu

szczególną uwagę w swych najstarszych opowieściach. On ongiś wędrował po tych ziemiach, finaddzie, w fizycznym ciele. To było po końcu epoki. – Epoki? Jakiej epoki? – Pewnie czasów przed powstaniem Faraedów. W tych opowieściach pełno jest sprzeczności i niejasności. – I ceda Kuru Qan sądzi, Ŝe to ów Mael jest demonem, który przyniósł tu statki? – Gdyby tak było, znaczyłoby to, Ŝe upadł dość nisko. To był niemal bezmyślny, ospały wir zerwanych z uwięzi emocji. Mimo to był potęŜny. – Ale Tiste Edur udało się go spętać? Nifadas uniósł cienkie brwi. – Jeśli utoruje się ścieŜkę przez las, będą nią chodziły wszystkie zwierzęta. Czy moŜna to nazwać panowaniem? Być moŜe w pewnym sensie. – Hannan Mosag chciał nam coś zademonstrować. – W rzeczy samej, finaddzie. I zrobił to. Czy jednak był to pokaz prawdziwej siły, czy tylko wprowadzająca w błąd brawura? Brys pokręcił głową. Nie potrafił odpowiedzieć na to pytanie. Nifadas znowu odwrócił się od niego. – Król uznał to za waŜną wiadomość. Ceda przygotowuje juŜ... niezbędne środki. Niemniej jednak zasługujesz, by to była prośba, nie rozkaz. – A o co chcecie mnie prosić, pierwszy eunuchu? – O to, byś obudził pradawnego boga. *** – Mikstura jest bardzo płynna. Czy to istotne? Nie sądzę. – Ceda Kuru Qan poprawił na nosie oprawione w drut soczewki i popatrzył na Brysa. – To będzie podróŜ umysłu, królewski obrońco, ale ryzyko jest tak znaczne, Ŝe równie dobrze mógłbyś fizycznie powędrować do podmorskiego świata. Jeśli twój umysł zginie, nie będzie powrotu. Niestety, zmusza nas do tego dramatyczna konieczność. Król chce, Ŝebyś to zrobił. – Nie wyobraŜałem sobie, Ŝe to będzie bezpieczne zadanie, cedo. Powiedz, czy przydadzą mi się umiejętności walki? – Nie wiem. Jesteś jednak młody, bystry i odporny. – Odwrócił się i spojrzał na zagracony blat stołu ustawionego za jego plecami. – Niestety, bardzo płynna. Zostaje nam tylko jedna moŜliwość. – Wyciągnął rękę i uniósł z blatu puchar. Znieruchomiał na chwilę, przyglądając się niepewnie jego zawartości, po czym pociągnął ostroŜnie łyczek. – Ach! Tak jak podejrzewałem. Płynność mikstury bierze się wyłącznie ze zsiadłego mleka. Brysie Beddict, czy jesteś gotów?

Królewski obrońca wzruszył ramionami. Kuru Qan skinął głową. – Chciałem, Ŝebyś to wypił. – Zsiadłe mleko mi nie zaszkodzi – stwierdził Brys, biorąc puchar z rąk cedy. Szybko przełknął zawartość srebrnego naczynia i odstawił je na stół. – Jak długo? – Do czego? – AŜ eliksir zadziała. – Jaki eliksir? Chodź ze mną. Do tej podróŜy uŜyjemy Cedanii. Brys opuścił komnatę, podąŜając za starym czarodziejem. Gdy dotarł do drzwi, zerknął jeszcze na puchar. Mikstura smakowała cytrusami i kwaśnym kozim mlekiem. Czuł juŜ w Ŝołądku złowrogie burczenie. – Muszę załoŜyć, Ŝe ten napój nie słuŜył Ŝadnemu celowi. – To był poczęstunek. Jeden z moich eksperymentów. Miałem nadzieję, Ŝe przypadnie ci do smaku, ale sądząc z tego, jak pobladłeś, chyba tak nie było. – Obawiam się, Ŝe masz rację. – No cóŜ, jeśli okaŜe się szkodliwy, z pewnością go zwrócisz. – Pociesza mnie ta świadomość, cedo. Reszta drogi do pałacowych podziemi szczęśliwie obyła się bez incydentów. Ceda Kuru Qan zaprowadził Brysa do ogromnej komnaty, w której czekały na nich płytki Twierdz. – UŜyjemy w tym celu jednej z płytek Fundamentów, królewski obrońco. Dolmenu. Przeszli wąską groblą do centralnego dysku. Ze wszystkich stron otaczały ich wielkie płytki. Burczenie w Ŝołądku Brysa uspokoiło się nieco. Czekał, aŜ ceda coś powie. – Niektóre rzeczy są istotne. Inne nie. Wszystkie jednak próbują przyciągnąć uwagę śmiertelników. Zadaniem kaŜdego z nas jest być uwaŜnym i w ten sposób znajdować mądrość w pajęczynie moŜliwości. Słabością nas wszystkich, Brysie Beddict, jest obojętność na potencjalności. Chwila jest miła, a o przyszłości moŜna będzie pomyśleć później. Dawne zapiski, które przynieśliśmy ze sobą z Pierwszego Imperium, opowiadają o podobnych błędach. Bogate porty połoŜone u ujść rzek porzucano po trzech stuleciach, gdyŜ zatykał je ił, powstały z powodu karczowania lasów i niedoskonałych metod irygacji. Gdybyś odwiedził je w dzisiejszych czasach, przekonałbyś się, Ŝe leŜą trzy mile albo i dalej od obecnego brzegu. Ląd wpełza na morze. Zawsze tak było, ale my, ludzie, bardzo przyśpieszamy ten proces. Czy to istotne? Przyznaję, Ŝe tylko częściowo. Przyznaję, Ŝe jestem zmuszony przyznawać wiele rzeczy. To naturalna progresja, która, gdy się ją ujawni, staje się głębokim przykładem niezmierzonej staroŜytności. Sięgającej nawet czasów sprzed powstania

ludzi. Ten świat jest bardzo, bardzo stary, Brysie Beddict. Kuru Qan wyciągnął rękę. Brys spojrzał w dół, na wskazane miejsce, i zobaczył płytkę Dolmenu. Rzeźbiony i malowany obraz przedstawiał samotny, pochyły monolit, do połowy pochowany w martwej glinie. Niebo za nim było gładkie i bezbarwne. – Nawet morza rodzą się tylko po to, by pewnego dnia umrzeć – mówił Kuru Qan. – Ziemia trzyma się jednak wspomnień o nich i wszystko, co wycierpiała, jest wyryte na jej obliczu. I na odwrót, w głębinach najotchłanniejszego oceanu moŜna odnaleźć ślady czasów, gdy ich dno znajdowało się ponad powierzchnią wody. Tę właśnie wiedzę wykorzystamy, Brys. – Nifadas powiedział mi bardzo niewiele na temat mojego zadania, cedo. Mam obudzić Maela, zapewne po to, by uświadomić pradawnemu bogu, Ŝe padł ofiarą manipulacji. Nie jestem jednak jego czcicielem, zresztą Ŝaden Letheryjczyk nie mógłby tego o sobie powiedzieć. Dlaczego Mael miałby mnie wysłuchać? – Nie mam pojęcia, Brys. Będziesz musiał improwizować. – A co, jeśli ten bóg naprawdę upadł i jest niewiele więcej niŜ bezmyślną bestią? Kuru Qan zamrugał powiekami przesłoniętych soczewkami oczu i nic nie odpowiedział. Brys poruszył się niespokojnie. – Jeśli tylko mój umysł wyruszy w podróŜ, to jak będę wyglądał sam dla siebie? Czy mogę zabrać broń? – Tylko od ciebie zaleŜy, jak postanowisz uwidocznić swe osłony, finaddzie. Z pewnością przewiduję, Ŝe będziesz wyglądał tak jak teraz. Uzbrojony i zakuty w pancerz. Wszystko to oczywiście będzie fikcja, ale to nieistotne. Czy zaczniemy? – Proszę bardzo. Kuru Qan podszedł bliŜej, wyciągając rękę, by złapać Brysa za pas podtrzymujący broń. Szarpnął go z zaskakującą siłą i królewski obrońca poleciał na łeb, na szyję w stronę dysku. Krzyknął przeraŜony, wymachując kończynami, a potem runął ku płytce Dolmenu. *** – Nawet w najszlachetniejszych przedsięwzięciach czasami trafiają się błędy. Oczy Bugga nic nie wyraŜały, podobnie jak jego poorana bruzdami twarz. SłuŜący wpatrywał się spokojnie w Tehola, nie odzywając się ani słowem. – Poza tym, zwaŜywszy wszystko razem, to tylko niewielka przeszkoda. Osobiście jestem zadowolony. Naprawdę. Śmiem twierdzić, Ŝe twoje rozczarowanie jest w pełni zrozumiałe. To był drobny cios dla twej wiary we własne siły, nieunikniony efekt źle zaplanowanych przedsięwzięć. Zapewniam cię, Ŝe twojemu wykonaniu nie moŜna nic zarzucić. – Obrócił się powoli przed lokajem. – Widzisz?

Nogawki mają jednakową długość. Będzie mi ciepło, nawet jeśli noce zrobią się bardzo chłodne. Co prawda, tutaj nie miewamy chłodnych nocy. Przyznaję, Ŝe najlepsze noce, na jakie moŜemy się zdobyć, to parne, cóŜ jednak znaczy odrobina potu między... hmm... nogami? – Ten odcień szarości i ten ton Ŝółci to najgorsze połączenie, jakiego w Ŝyciu próbowałem, panie – przyznał Bugg. – Robi mi się niedobrze od samego patrzenia na ciebie. – Ale co to ma wspólnego ze spodniami? – Muszę przyznać, Ŝe bardzo niewiele. Martwię się o zasady, oczywiście. – Z tym nie sposób dyskutować. A teraz opowiedz mi, co się dziś wydarzyło. Tylko szybko, mam o północy randkę z martwą kobietą. – Głębia twej desperacji nigdy nie przestanie mnie zadziwiać, panie. – Czy nasz ulubiony lichwiarz popełnił samobójstwo, tak jak z Ŝalem przewidywaliśmy? – Bez najmniejszych trudności. – Pomijając trudności z zawiązaniem węzła, na którym ponoć się powiesił? – Skoro tak mówisz, ale to było jeszcze zanim jego dom strawił poŜar. – Czy wiadomo juŜ, jak zareagował na to finadd Gerun Eberict? – Był wyraźnie przygnębiony, panie. – Ale nie zdradzał niepokojących podejrzeń? – KtóŜ moŜe to wiedzieć? Jego agenci wypytywali ludzi, ale interesowało ich raczej odnalezienie skrytki, w której denat przetrzymywał wygrane, Ŝeby powetować sobie straty i tak dalej. Nie odkryli jednak Ŝadnej zakamuflowanej fortuny. – I lepiej, Ŝeby tak zostało. Eberict musi przełknąć tę stratę w całości, choć właściwie niczego nie stracił, a tylko nie udało mu się powiększyć zgromadzonego majątku. W końcu jego zasadniczy kapitał pozostał nienaruszony. A teraz przestań ględzić, Bugg. Muszę się chwilę zastanowić. – Tehol podciągnął spodnie, krzywiąc się na widok zasępionej miny sługi. – Na pewno schudłem – mruknął i zaczął spacerować po dachu. Po czterech krokach dotarł do jego skraju. Odwrócił się i spojrzał na Bugga. – A co ty masz na sobie? – To najnowsza moda wśród murarzy i im podobnych. – Zakurzonej Garstki. – W rzeczy samej. – Szeroki skórzany pas z mnóstwem pętli i mieszków. Bugg skinął głową. – Zapewne – ciągnął Tehol – mają one słuŜyć do noszenia rozmaitych narzędzi i instrumentów uŜywanych przez ludzi parających się tym rzemiosłem.

– No więc, ja kieruję firmą. Nie potrzebuję tych narzędzi. – Ale pasa potrzebujesz. – Jeśli mają mnie brać powaŜnie, to tak, panie. – Ach, więc to jest waŜne, tak? Jak rozumiem, wpisałeś to w koszty? – Oczywiście. Pas i drewniany kapelusz. – Masz na myśli jedno z tych czerwonych paskudztw w kształcie miski? – Tak jest. – To czemu go nie nosisz? – W tej chwili nie jestem w pracy. Przynajmniej nie jako jedyny właściciel „Robót Budowlanych Bugga”. – Ale pas nosisz. – Czuję się z nim pewniej, panie. To chyba tak samo, jakbym nosił miecz. Porządny cięŜar na biodrach działa uspokajająco. – Jakbyś cały czas toczył pojedynek z materiałami budowlanymi. – Tak, panie. Skończyłeś juŜ się zastanawiać? – Skończyłem. – Świetnie. – Bugg odpiął pas i rzucił go na dach. – Biodra mi się od niego przekrzywiają. Ciągle chodzę w kółko. – A co byś powiedział na odrobinę herbaty ziołowej? – To bardzo dobry pomysł. – Znakomicie. Patrzyli na siebie jeszcze przez chwilę, po czym Bugg skinął głową i ruszył w stronę drabiny. Gdy tylko odwrócił się plecami, Tehol znowu podciągnął spodnie. Zerknął na pas, zawahał się i pokręcił głową. To by była bezczelność. Bugg zniknął mu z oczu. Tehol podszedł do łóŜka i usiadł na skrzypiącej ramie. Popatrzył na słabo widoczne gwiazdy. ZbliŜało się kolejne święto, tym razem ku czci Zbłąkanego, otoczonego mgiełką wiecznej tajemnicy władcy przypadku, brzemiennych w skutki sytuacji i nieroztropnych impulsów. Albo czegoś w tym rodzaju. Tehol nigdy nie był tego do końca pewien. Twierdze i krocie ich mieszkańców wymyślono po to, by było kogo obciąŜyć winą za niemal wszystko, co mogło się wydarzyć. Tak przynajmniej podejrzewał. Wszystko wskazywało na to, Ŝe ludzki gatunek ma wrodzoną skłonność do wykręcania się od odpowiedzialności. Tak czy inaczej, czekały ich wielkie, bezsensowne uroczystości poświęcone czemuś, być moŜe niczemu, ale z pewnością wpływające na wszystko. Na specjalnym topieniu, podczas którego najbardziej osławieni przestępcy będą próbowali pływać jak łabędzie, zostaną zawarte szalone zakłady. Ludzie, którzy lubili przyciągać uwagę, będą się starali to robić. Takie widowiska były pokazem wspaniałej bezczynności, a

bezczynność świadczyła o bogactwie. A tymczasem straŜnicy domowi w pustych posiadłościach zaczną szemrać i będą drzemali na posterunkach. W mroku po prawej rozległo się szuranie. Tehol spojrzał w tamtą stronę. – Przyszłaś za wcześnie. Shurq Elalle podeszła bliŜej. – Powiedziałeś: o północy. – Do północy zostały jeszcze co najmniej dwa dzwony. – Naprawdę? Och. Tehol usiadł. – Dobra, jak jesteś, to jesteś. Nie ma sensu cię odsyłać. Ale do Selush moŜemy pójść dopiero kurant po północy. – Moglibyśmy przyjść wcześniej. – To prawda, ale wolałbym jej nie niepokoić. Mówiła mi, Ŝe będzie potrzebowała mnóstwa materiałów. – Dlaczego miałabym być gorsza od innych trupów? – No więc, na przykład, inne trupy się nie bronią. Nieumarła kobieta podeszła bliŜej. – Czemu miałabym stawiać opór? Czy ona nie ma mnie upiększyć? – Oczywiście. Po prostu staram się podtrzymać rozmowę. Co u ciebie słychać, Shurq Elalle? – To co zwykle – To co zwykle. To znaczy co? – Bywało lepiej. Niemniej jednak wielu zwie konsekwencję cnotą. To nadzwyczajne spodnie. – Zgadzam się. Niestety, nie wszystkim przypadają do smaku... – Ja nie mam smaku. – Aha. Czy dlatego Ŝe nie Ŝyjesz, czy to jakieś bardziej ogólne wyznanie? Martwe, pozbawione wyrazu oczy, które do tej pory unikały kontaktu wzrokowego, spojrzały prosto na Tehola. – Myślałam... o nocy Święta Zbłąkanego. Tehol uśmiechnął się. – Ubiegłaś mnie, Shurq. – Cały czas stoi tam na warcie szesnastu straŜników, a ośmiu dodatkowych śpi albo oddaje się hazardowi w koszarach, połączonych z głównym budynkiem krytym przejściem długości dziewiętnastu kroków. Wszystkie drzwi wychodzące na zewnątrz mają podwójne rygle. W budkach ustawionych na rogach dachu stoi czterech dalszych straŜników, a w oknach umieszczono magiczne osłony. Mury posiadłości mają wysokość dwóch męŜczyzn.

– To brzmi powaŜnie. Shurq Elalle wzruszyła ramionami. Towarzyszył temu odgłos przypominający mlaśnięcie wilgotnej skóry, choć nie sposób było określić, czy pochodzi on od jej ubrania, czy teŜ z jakiegoś innego miejsca. Wrócił Bugg. Wspinał się po drabinie, przytrzymując się jej jedną ręką, a w drugiej dzierŜył tacę zrobioną z pokrywy skrzyni. Stały na niej dwa gliniane, buchające parą kubki. SłuŜący wdrapał się ostroŜnie na dach. Potem podniósł wzrok, zobaczył kobietę i zatrzymał się skonsternowany. – Przepraszam. Witaj, Shurq Elalle. Napijesz się herbaty? – Nie gadaj głupstw. – Ach tak. Nie zastanowiłem się. Wybacz, proszę. Bugg podszedł bliŜej. Tehol podniósł kubek z tacy i powąchał jego zawartość, po czym spojrzał z zasępioną miną na swego lokaja. Bugg wzruszył ramionami. – Nie mamy ziół, panie. Musiałem improwizować. – I czego uŜyłeś? Owczej skóry? Sługa uniósł brwi. – Bardzo blisko, panie. Zostało mi trochę wełny. – śółtej czy szarej? – Szarej. – Dobra, w takim razie wszystko w porządku. – Pociągnął łyk. – Łagodny smak. – Tak, to mnie nie dziwi. – Chyba się nie strujemy, co? – Tylko lekko, panie. – Są chwile, gdy Ŝałuję, Ŝe nie Ŝyję – oznajmiła Shurq Elalle. – Ale to nie jest jedna z nich. Obaj męŜczyźni przyjrzeli się jej uwaŜnie, popijając herbatę. – W korzystniejszej sytuacji – ciągnęła – odchrząknęłabym teraz, Ŝeby ukryć skrępowanie. Niestety, nie potrafię się czuć bardziej skrępowana niŜ zwykle, a do tego odchrząkiwanie ma w moim przypadku nieprzyjemne konsekwencje. – Ach, ale Selush skonstruowała pompę – pocieszył ją Tehol. – Operacja będzie, hmm... raczej nie dla delikatnych osób. Ale za to będziesz potem pachniała róŜami. – A jak ona zamierza to osiągnąć? – Pewnie uŜyje róŜ. Shurq uniosła cienkie brwi. – Ma mnie wypchać suszonymi kwiatami? – No, nie wszędzie, oczywiście. – Ta kwestia ma praktyczne znaczenie, Teholu Beddict. Jak mam się

gdziekolwiek zakraść niepostrzeŜenie, jeśli będę chrzęściła przy kaŜdym kroku? – To celne pytanie. Sugeruję, byś pomówiła o tym z Selush. – A takŜe o wszystkim innym, jak widzę. Czy mam wrócić do opisu posiadłości potencjalnej ofiary? Zakładam, Ŝe twój lokaj zasługuje na zaufanie? – W najwyŜszym stopniu – zapewnił Tehol. – Mów, proszę. – Finadd Gerun Eberict zaszczyci swą obecnością specjalne topienie, a potem będzie gościem na przyjęciu wydawanym przez Turudala Brizada... – Konkubenta królowej? – Tak jest. Kiedyś go obrabowałam. – Naprawdę?! I co mu zabrałaś? – Cnotę. Byliśmy bardzo młodzi, a przynajmniej on był. To zdarzyło się na długo przed tym, nim zatańczył w pałacu, przyciągając uwagę Janall. – To interesujący szczegół. Czy byłaś jego prawdziwą miłością, jeśli mogę zadać osobiste pytanie? – Turudal kocha tylko samego siebie. Jak juŜ mówiłam, on był młodszy, a ja starsza. Oczywiście teraz to on jest starszy. To intrygujący fakt. Przynajmniej w pewnym stopniu. Tak czy inaczej, uganiało się za nim wielu męŜczyzn i kobiet. Przypuszczam, Ŝe sądził, Ŝe to on mnie zdobył. Być moŜe nadal tak uwaŜa. Z doskonałą kradzieŜą mamy do czynienia wtedy, gdy ofiara nawet nie zdaje sobie sprawy, Ŝe ją okradziono. – Sądziłbym, Ŝe Turudal Brizad nie Ŝałował swej straty – zauwaŜył Bugg. – Wszystko jedno – odparła Shurq Elalle. – Na tym świecie nie ma nic, czego nie moŜna by ukraść – dodała po chwili milczenia. – I z tą myślą, krąŜącą w naszych głowach, podobnie jak lanolina w naszych Ŝołądkach – odezwał się Tehol, odstawiając kubek – powinniśmy ruszyć w drogę, Shurq. – Jak daleko jest do tej Selush? – MoŜemy przeciągnąć spacer. Dziękuję ci, Bugg, mój drogi, za ten zachwycający, jedyny w swoim rodzaju napój. Posprzątaj tu, dobra? – Jeśli znajdę czas. Shurq zawahała się. – Czy powinnam zejść po murze, a potem podąŜać za tobą niepostrzeŜenie? Tehol zmarszczył brwi. – Tylko jeśli czujesz taką potrzebę. Równie dobrze moŜesz włoŜyć kaptur i w ten sposób zachować anonimowość. – Proszę bardzo. Spotkamy się na ulicy, Ŝeby nikt nie widział, jak wychodzę z domu, do którego nie wchodziłam. – Nadal ktoś mnie szpieguje?

– Zapewne nie, ale ostroŜność popłaca. – Jak sobie Ŝyczysz. W takim razie do zobaczenia za chwilę. Tehol zszedł z dachu po drabinie. W izbie na dole cuchnęło owczym potem, a z paleniska buchał Ŝar. Szybko wyszedł na dwór, skręcił w prawo zamiast w lewo i dotarł na podwórko, które ongiś słuŜyło jako nieoficjalne stajnie. Teraz walało się tu pełno odpadków oraz wyrzuconych materiałów budowlanych. Wychodzące na ten placyk drzwi zamurowano cegłami albo usunięto z nich klamki. Shurq Elalle wychynęła z mroku z kapturem naciągniętym na twarz. – Opowiedz mi coś więcej o tej Selush. Ruszyli jedno za drugim wąskim przejściem prowadzącym na ulicę. – Pracowała kiedyś z Buggiem. Wygląda na to, Ŝe balsamiści i inni ludzie zajmujący się zmarłymi tworzą coś w rodzaju wielkiej rodziny. Ciągle wymieniają między sobą metody i fragmenty ciał. Jak rozumiem, to prawdziwa sztuka. Historię umarłego moŜna wyczytać z niezliczonych szczegółów, tak jak czyta się zwój. – Co za poŜytek z listy uszkodzeń, kiedy delikwent juŜ nie Ŝyje? – To pewnie chorobliwa ciekawość. Albo ciekawa chorobliwość. – Próbujesz być dowcipny? – Nigdy, Shurq Elalle. Wziąłem sobie do serca twoje ostrzeŜenia. – Jesteś dla mnie bardzo niebezpieczny, Teholu Beddict. Przyciągasz mnie jednak, jakbyś był intelektualnym białym nektarem. Łaknę napięcia wywołanego wysiłkiem, by nie dać się rozśmieszyć. – No cóŜ, jeśli plany Selush się powiodą, ryzyko związane ze śmiechem zniknie i będziesz mogła chichotać bez obaw. – Nawet gdy byłam Ŝywa, nigdy nie chichotałam. Nie spodziewam się teŜ robić tego po śmierci. Twoje słowa sugerują... rozczarowanie. Rozładowanie wspomnianego napięcia, wygaśnięcie iskier. Zaczynam się bać, Ŝe wpadnę w depresję. – Zrealizowanie pragnień zawsze wiąŜe się z tym ryzykiem – stwierdził Tehol, kiwając głową, gdy dotarli do Kanału Okopowego i ruszyli cuchnącym brzegiem. – Współczuję ci, Shurq. To nieprzyjemna konsekwencja sukcesu. – Powiedz mi, co wiesz o starej wieŜy na zakazanych gruntach za pałacem. – Niewiele poza tym, Ŝe w jej okolicy mieszka twoja towarzyszka niedoli. Dziewczynka. – Tak, to prawda. Nadałam jej imię Imbryk. – Musimy przejść tędy – powiedział Tehol, wskazując na kładkę. – Czy ona coś dla ciebie znaczy? – Trudno na to odpowiedzieć. Być moŜe. MoŜe się okazać, Ŝe ona coś znaczy dla nas wszystkich, Teholu Beddict.

– Hmm. A czy mogę ci jakoś pomóc w tej sprawie? – Zaskakuje mnie twoja propozycja. – Zawsze staram się zaskakiwać ludzi, Shurq Elalle. – Chcę poznać jej... przeszłość. Sądzę, Ŝe to waŜne. Wygląda na to, Ŝe w starej wieŜy coś straszy, i to coś pozostaje w kontakcie z Imbryk. Mówi jej o swej rozpaczliwej potrzebie. – A czego potrzebuje? – Ludzkich ciał. – Ojej. – Swoją drogą, dlatego właśnie Gerun Eberict traci szpiegów, którym kaŜe cię śledzić. Tehol zatrzymał się nagle. – Słucham? – Imbryk ich zabija. *** Czarna, stroma skalna ściana wznosiła się ku światłu. Prądy omywały z nieustającą gwałtownością jej pasiastą powierzchnię i dlatego wszystko, co się jej czepiało, by czerpać poŜywienie z tego skłębionego strumienia, było przysadziste, opancerzone i uparte. U podstawy ściany rowu ciągnęły się rozległe płaszczyzny, na których prądy zmyły wszystko aŜ do skały macierzystej. Ogromne, splątane wyspy spadających odpadków, zmiaŜdŜone i zbite razem przez straszliwe ciśnienie, pełzały po jej powierzchni niczym wędrowne lewiatany niesione mrocznymi strumieniami. Brys stał na tej równinie, obserwując najbliŜszą splątaną masę, która przesuwała się obok niego. Zdawał sobie sprawę, Ŝe jest świadkiem widoków, jakich nigdy dotąd nie oglądał Ŝaden śmiertelnik. Naturalne oczy zobaczyłyby tu jedynie ciemność, a ciśnienie dawno juŜ uśmierciłoby materialne ciało, które opuściłoby się tu z powierzchni. On jednak tu był i wydawał się własnym zmysłom równie realny i dotykalny jak w pałacu. Miał ubranie i zbroję, a u jego pasa wisiał miecz. Czuł lodowaty chłód wody oraz jej gwałtowny nurt, lecz jedynie w niejasny, odległy sposób. Prąd nie mógł pozbawić go równowagi, zbić z nóg. Nie mógł teŜ pozbawić sił jego kończyn. Zaczerpnął tchu. Powietrze było chłodne i wilgotne. Uświadomił sobie, Ŝe oddycha powietrzem podziemnej komnaty Cedanii. Ta świadomość uspokoiła jego serce, zmniejszyła dezorientację. Gdzieś tu mieszka bóg. Miał wraŜenie, Ŝe to odpowiednie miejsce. Pierwotne, pełne gwałtownych przeciwieństw, królestwo nagiej przemocy i potęŜnych, ścierających się ze sobą sił

natury. Obok przesunęła się kolejna masa odpadków. Brys wypatrzył pośród bladych, bezlistnych gałęzi obraz czegoś, co wyglądało na kłęby zwiniętych lin, spłaszczone kawałki metalu, spod których wysuwały się białe witki. Na Zbłąkanego, ten metal to zbroja, a te witki... Stos oddalił się i Brys ujrzał coś, co kryło się za nim. Nieruchome, pionowe, kanciaste kształty wznosiły się ponad równinę. Ruszył w ich stronę. To dolmeny. Nie mieściło mu się to w głowie. Wydawało się niemoŜliwe, by równina, którą miał przed sobą, znała kiedyś powietrze, blask słońca oraz suche wiatry. A potem zobaczył, Ŝe skała, z której składają się wyniosłe kamienie, jest skałą równiny, i Ŝe są one jej nieodłączną częścią, połączonymi z podstawą wyroślami. Kiedy podszedł bliŜej, przekonał się, Ŝe powierzchnie monolitów pokrywa nieprzerwana sieć wyrytych w nich, połączonych ze sobą znaków. Dolmenów było sześć. Tworzyły szereg oddalający się skośnie od ściany rowu. Zatrzymał się przed najbliŜszym. Znaki pokrywały czarny kamień srebrną kratownicą. Na nierównej powierzchni pod symbolami wypatrzył sugestię jakiejś postaci. Miała wiele kończyn i niewielką, pękatą głowę o pochyłym czole. Masywne wały czołowe sterczały nad pojedynczym oczodołem. Szerokie usta tworzył szereg wydłuŜonych witek. Koniec kaŜdej z nich zdobiły długie, cienkie kły. Zamknięta paszcza wyglądała jak dwa sczepione ze sobą kolczaste grzebienie. Sześć segmentowanych kończyn – w tym dwie, być moŜe cztery, nogi – ledwie się uwidoczniało na czarnym, pofałdowanym kamieniu. Znaki okalały postać ze wszystkich stron. Brys podejrzewał, Ŝe stanowią one swego rodzaju więzienie, barierę niepozwalającą istocie wydostać się na zewnątrz. W wyŜłobieniach w skale płynęło coś, co przypominało srebro. Brys okrąŜył dolmen i ujrzał na innych jego bokach następne postacie. KaŜda z nich wyglądała inaczej: zastęp koszmarnych, demonicznych bestii. Po dłuŜszej obserwacji przeszedł do drugiego monolitu. I znalazł na nim następne. Czwarty dolmen róŜnił się od poprzednich. Znaki na jednej z jego ścian uległy zniszczeniu, srebro z nich wyciekło. Tam, gdzie powinna być postać, zostało tylko sugestywne wgłębienie w kształcie potęŜnej istoty o wijących się mackach zamiast kończyn. Jej niema nieobecność przeszyła go dreszczem. Coś wyrwało się na swobodę i Brys nie sądził, by to był bóg. Gdzie jesteś, Maelu? Czy to twoi słudzy? A moŜe twoje trofea?

Podniósł wzrok i przyjrzał się zagłębieniu. Brakowało tu nie tylko tego, co miał przed sobą. Jego dusza szeptała o... opuszczeniu. Mael odszedł, pozostawiając ten świat mrocznym, gorącym prądom oraz stertom odpadków. – Przyszedłeś po następnego, tak? Brys odwrócił się błyskawicznie. Dziesięć kroków od niego stała ogromna, zakuta w zbroję postać. Czarne, spatynowane Ŝelazo pokrywały zielone od śniedzi nity. Na głowie miała przyłbicę z pełnymi policzkami, opadającymi do linii szczęki, wzmocnioną prętem biegnącym od grzbietu nosa do podbródka. Wąskie szczeliny wizury osłaniała kolcza siatka, sztywna i wystrzępiona, która opadała na ramiona i napierśnik. Stawy rąk i nóg porosły pąklami, a do spoin przyczepiły się pasma jaskrawych, unoszonych prądem roślin. W ukrytych w rękawicach z lśniących srebrnych płyt dłoniach postać dzierŜyła dwuręczny miecz o klindze szerokiej na rozstaw dłoni Brysa. Tępy sztych oręŜa dotykał skały. Królewski obrońca zauwaŜył, Ŝe zakute w metal dłonie ociekają krwią. Letheryjczyk wydobył miecz. Nagle poczuł szarpnięcie prądów, jakby zniknęło to, co zapewniało mu odporność na wpływ podmorskich Ŝywiołów. Broń obracała się w jego dłoni z kaŜdym gwałtownym ruchem prądu. Jeśli miał się oprzeć potęŜnemu oręŜowi przeciwnika, potrzebna mu będzie szybkość, a swą taktykę musi oprzeć na unikach. Letheryjska stal miecza nie złamie się pod wpływem uderzeń, ale jego ramiona to co innego. A teraz targały nim prądy, próbując wyrwać mu miecz z rąk. Nie miał szans w walce z tą istotą. Wojownik przemawiał w języku nieznanym Brysowi, ten jednak rozumiał jego słowa. – Czy przyszedłem po następnego? Nie, nie jestem tu po to, Ŝeby uwalniać demony z czarodziejskich klatek... Zjawa podeszła bliŜej. – Demony? Tu nie ma Ŝadnych demonów. Tylko bogowie. Zapomniani bogowie. Wydaje ci się, Ŝe ten motek słów to więzienie? – Nie wiem co mam myśleć. Nie potrafię ich odczytać. – Moc jest wspomnieniem. Moc jest przywołaniem. Gdy bóg staje się bezimienny, umiera. Dlatego Mael oferował im ten dar, ten azyl. Pozbawieni imion bogowie znikają. Zbrodnia, którą tu popełniono, wykracza poza wszelką miarę. Zatarcie imion, związanie nowym imieniem, obrócenie w niewolnika. Poza wszelką miarę, śmiertelniku. W odpowiedzi na nią stworzono mnie, bym strzegł tych, którzy pozostali. To jest moje zadanie. StraŜnik uniósł miecz i postąpił kolejny krok naprzód. Niektórzy wojownicy zadawali niedostrzegalne rany, nim jeszcze wydobyto broń.

Otaczała ich półcieniem zapowiedź śmiertelności, która przelewała krew, osłabiała wolę, odbierała siły. Brys walczył juŜ z męŜczyznami i kobietami obdarzonymi takim wrodzonym talentem. I odpowiadał na niego... wesołością. Od straŜnika, którego miał przed sobą, podobna zapowiedź śmiertelności emanowała z dostrzegalną siłą. Kolejny cięŜki krok. Siła dorównująca impetowi skłębionych wód. Brys uśmiechnął się z nagłym zrozumieniem. Gwałtowny wir uspokoił się w jednej chwili. Szybkość i zręczność powróciły. Ogromny miecz uderzył poziomo. Brys odskoczył do tyłu. Sztych jego oręŜa wysunął się naprzód i trafił w jedyny cel, jaki miał w zasięgu. Letheryjska stal wniknęła między srebrne płyty lewej rękawicy, wbijając się głęboko. Dolmen za nimi eksplodował nagle. Skalne podłoŜe pod ich stopami przeszył wstrząs. Wojownik zachwiał się, a potem uderzył mieczem w dół. Brys rzucił się do tyłu, przetoczył przez ramię i przykucnął. Miecz wojownika wbił się w bazalt na jedną czwartą długości i ugrzązł w skale. Królewski obrońca podbiegł bliŜej. Podstawił straŜnikowi lewą nogę, złapał go obiema rękami za napierśnik i popchnął. Nie udało mu się jednak go przewrócić, gdyŜ wojownik trzymał się wbitego w skałę miecza. Brys odwrócił się i uderzył prawym łokciem w osłoniętą Ŝelazem twarz. W jego kończynie eksplodował ból, a głowa przeciwnika odskoczyła do tyłu. Letheryjczyk skoczył w bok, przekładając miecz z odrętwiałej prawej ręki do lewej. Wojownik ponownie szarpnął za swój oręŜ, ale nie zdołał go wyciągnąć. Brys raz jeszcze skoczył naprzód, kopiąc lewą stopą w nogę przeciwnika, nisko, szerokość dłoni nad kostką. StaroŜytne Ŝelazo nie wytrzymało. Trzasnęły kości. Wojownik osunął się na bok, ale nie upadł, jako Ŝe nadal trzymał się miecza. Brys odsunął się pośpiesznie. – Dość juŜ tego. Nie chcę zabijać kolejnych bogów. Ukryta pod hełmem twarz skierowała się w jego stronę. – Przegrałem. Jesteśmy pokonani. Letheryjczyk przyglądał się wojownikowi przez długą chwilę. – Ta krew sącząca się z twoich dłoni – zapytał wreszcie. – Czy ona pochodzi od Ŝyjących tu bogów? – Są teraz umniejszeni. – Czy mogą cię uzdrowić? – Nie. Nie zostało nam juŜ nic. – Dlaczego krew wycieka? Co się stanie, gdy jej zabraknie?

– To moc. Ona kradnie odwagę... ale na ciebie nie podziałała. Spodziewaliśmy się, Ŝe krew zabitych wrogów... ale to juŜ nie ma znaczenia. – A co z Maelem? Czy nie moŜe ci pomóc? – Nie odwiedzał tego miejsca od tysiącleci. Brys zmarszczył brwi. Kuru Qan mówił mu, Ŝeby kierował się instynktem. Nie spodobało mu się to, co się tu wydarzyło. – Chciałbym ci pomóc. Dam ci własną krew. Wojownik milczał przez długą chwilę. – Nie zdajesz sobie sprawy, co oferujesz, śmiertelniku – odparł wreszcie. – Hmm, nie mam zamiaru umrzeć. Chciałbym wyjść z Ŝyciem z tej próby. Czy to wystarczy? – Krew konającego albo martwego wroga ma moc. Ale w porównaniu z krwią Ŝywego śmiertelnika owa moc jest bardzo niewielka. Powtarzam, nie zdajesz sobie sprawy co oferujesz. – Mam na myśli coś więcej, straŜniku. Czy mogę podejść bliŜej? – Jesteśmy wobec ciebie bezsilni. – Twojego miecza nie da się wyrwać, nawet z moją pomocą. Oddam ci swój. Nie moŜna go złamać. Tak mi przynajmniej powiedziano. Rzeczywiście, nigdy nie widziałem, Ŝeby letheryjska stal pękła. Twoja oburęczna broń jest skuteczna tylko wtedy, kiedy przeciwnik się boi, staje się powolny i niezgrabny. – Na to wygląda. Brys z zadowoleniem zauwaŜył ironie w głosie wojownika. W jego przyznaniu się do poraŜki nie było nuty litowania się nad sobą, ale i tak nie był zadowolony, Ŝe je usłyszał. Podał miecz wojownikowi, gałką naprzód. – Masz. – Jeśli nie będę się trzymał miecza, przewrócę się. – Wystarczy jedna ręka. StraŜnik oderwał dłoń od swej broni i chwycił miecz Brysa. – Na Otchłań, on prawie nic nie waŜy! – Wykuwanie tej stali to tajemna sztuka, znana jedynie mojemu ludowi. Ten miecz cię nie zawiedzie. – Czy wszystkich pokonanych wrogów traktujesz w ten sposób? – Nie, tylko tych, których nie miałem zamiaru skrzywdzić. – Powiedz mi, śmiertelniku, czy w twoim świecie uchodzisz za dobrego szermierza? – Nie najgorszego. – Brys ściągnął z prawej dłoni skórzaną rękawicę, a potem wyjął sztylet. – Tę rękę nadal mam prawie zupełnie zdrętwiałą... – Słyszę to z radością. ChociaŜ szkoda, Ŝe nie mogę powiedzieć tego samego o

swojej twarzy. Brys naciął wewnętrzną powierzchnię dłoni, przyglądając się, jak krew odpływa, unoszona prądem. Przytknął zranioną dłoń do lewej dłoni wojownika, nadal zaciśniętej na uchwycie wbitego w skałę miecza. Poczuł, jak jego krew przesącza się między srebrnymi płytami. Wojownik odwrócił rękę i zamknął dłoń Brysa w uścisku twardym jak kamień. Mięśnie się zacisnęły i straŜnik wyprostował się powoli. Brys spojrzał w dół i zobaczył, Ŝe noga potęŜnego wojownika goi się w bolesnych spazmach, coraz pewniej dźwigając jego wielki cięŜar. Ogarnęła go fala nagłej słabości. – Puść moją rękę – rzekł wojownik – bo inaczej umrzesz. Brys skinął głową i wyszarpnął dłoń. Potem zatoczył się do tyłu. – Będziesz Ŝył? – Mam nadzieję – wydyszał, dręczony zawrotami głowy. – A teraz, zanim odejdę, zdradź mi ich imiona. – Słucham? – Mam dobrą pamięć, straŜniku. Nikt juŜ ich nie zniewoli, dopóki będę Ŝył. Dopilnuję teŜ, by po mojej śmierci ich imiona nie zostały zapomniane... – Jesteśmy staroŜytnymi bogami, śmiertelniku. Ryzykujesz... – UwaŜam, Ŝe zasłuŜyliście na spokój. Gdyby znowu zjawili się Tiste Edur – ci, którzy przybyli tu przedtem, by zakuć w łańcuchy jednego z was – będziecie gotowi. Moje Ŝycie wzmocni waszą siłę i mam nadzieję, Ŝe to wystarczy, byście zdołali się im oprzeć. StraŜnik wyprostował się juŜ na pełną wysokość. – Wystarczy, śmiertelniku. Nie zapomnimy o twym poświęceniu. – Imiona! Czuję, Ŝe... zanikam. Umysł Brysa wypełniły słowa, potęŜna lawina imion. KaŜde z nich wypalało się piętnem w jego pamięci. Krzyknął, wstrząśnięty gwałtownością ataku, niezliczonymi warstwami Ŝałoby, marzeń, Ŝycia i śmierci, niewyobraŜalnych królestw, cywilizacji, które obróciły się w ruiny, a potem w pył. Opowieści. Tak wiele opowieści. Ach, Zbłąkany... *** – Zbłąkany, miej nas w swej opiece! Co uczyniłeś? Brys uświadomił sobie, Ŝe leŜy na plecach na twardej, emaliowanej podłodze. Otworzył oczy i ujrzał nad sobą pomarszczoną twarz Kuru Qana. – Nie udało mi się odnaleźć Maela – odpowiedział królewski obrońca. Czuł się niewiarygodnie słaby. Ledwie był w stanie unieść dłoń do twarzy.

– Została w tobie tylko kropelka krwi, finaddzie. Powiedz mi, co się stało. Niech mnie Twierdze opuszczą, opowieści bez końca... – Odkryłem, co uczynili Tiste Edur. To staroŜytny bóg, ogołocony ze swych imion i związany nowym imieniem. SłuŜy teraz Edur. Kuru Qan przymruŜył powieki za grubymi soczewkami. – Ogołocony z imion. Istotne? Być moŜe. Czy moŜna by odnaleźć jedno z tych imion? Wyrwać go za jego pomocą z uścisku Hannana Mosaga? Brys zamknął oczy. Miał teraz w sobie tak wiele imion... czy któryś z pozostałych bogów znał toŜsamość swego krewniaka? – Być moŜe je znam, cedo, ale będę potrzebował trochę czasu, by je odnaleźć. – Przynosisz ze sobą tajemnice, finaddzie Brysie Beddict. – I zaledwie garstkę odpowiedzi. Ceda odchylił się. – Potrzebny ci odpoczynek, mój młody przyjacielu. Jedzenie i wino, i to w duŜych ilościach. Dasz radę wstać? – Spróbuję... *** Pokorny sługa Bugg szedł przez mrok Ostatniej Uliczki Sherpa. Nazwano ją tak dlatego, Ŝe biedny Sherp zmarł tu przed kilkoma dziesięcioleciami. Bugg przypominał sobie, Ŝe stanowił on nieodłączny element tej dzielnicy. Półślepy staruszek mamroczący bez końca o tajemniczym pękniętym ołtarzu, dawno pogrzebanym w glinie pod ulicami. A mówiąc ściślej, właśnie pod tą uliczką. Jego ciało znaleziono zwinięte w kłębek wewnątrz wyskrobanego na ziemi kręgu, razem ze stertą śmieci oraz sześcioma szczurami ze skręconymi karkami. Choć wyglądało to osobliwie, niewielu było takich, których obchodziłby jego los, albo których zainteresowałoby to na tyle, Ŝe postanowiliby poszukać odpowiedzi. W końcu ludzie ciągle umierali na ulicach i w zaułkach. Buggowi brak było starego Sherpa, nawet po tylu latach, ale pewnych rzeczy nie sposób było odwrócić. Obudził go szelest trzcinowej maty, która słuŜyła obecnie za drzwi skromnej rezydencji Tehola. Brudne dziecko przyniosło mu pilne wezwanie. Dziewczynka biegła teraz kilka kroków przed nim, oglądając się co chwila, by się upewnić, Ŝe Bugg nadal podąŜa za nią. Na końcu Ostatniej Uliczki Sherpa znajdował się następny zaułek, biegnący prostopadle do niej. Po lewej schodził w dół do leja znanego jako Pięta Zbłąkanego, natomiast po prawej kończył się po piętnastu krokach w ruinach domu, którego dach był w znacznej części zawalony.

Dziewczynka poprowadziła Bugga do tych ruin. Jeden z pokojów był jeszcze wystarczająco wysoki, by moŜna było w nim stanąć. Mieszkała tam nerecka rodzina: sześcioro dzieci oraz babcia, która przybyła tu z północy, gdy rodzice dzieci umarli na gorączkę rozejmową – co było bezsensowną niesprawiedliwością, gdyŜ chorobę tę potrafił wyleczyć kaŜdy letheryjski uzdrowiciel, jeśli tylko zapłacić mu odpowiednią sumę. Bugg nie znał tych Nereków, słyszał jednak o nich, podobnie jak oni najwyraźniej słyszeli o nim i o usługach, które był w pewnych sytuacjach gotów świadczyć za darmo. Maleńka rączka zacisnęła się na dłoni Bugga i dziewczynka wprowadziła go do korytarza, w którym był zmuszony schylać się pod pochyłym, zapadającym się sufitem. Po trzech krokach ujrzał przed sobą dolną połowę następnych drzwi, a za nimi zatłoczoną izbę. Cuchnęło w niej śmiercią. Bugga przywitały szeptane pozdrowienia oraz pochylone w ukłonach głowy. Sługa zatrzymał spojrzenie na nieruchomej postaci leŜącej na zakrwawionym kocu pośrodku pokoju. Przyglądał się jej przez chwilę, po czym podniósł wzrok i zerknął w oczy najstarszego z dzieci. Dziewczynka wyglądała na dziesięć, moŜe jedenaście lat, niewykluczone jednak, Ŝe była starsza, ale niewyrośnięta wskutek niedoŜywienia, albo młodsza i przedwcześnie dojrzała z tego samego powodu. Jej wielkie oczy miały twardy wyraz. – Gdzie ją znalazłaś? – Przyszła do domu – odparła dziewczynka drewnianym tonem. Bugg ponownie spojrzał na jej martwą babcię. – Z jak daleka? – Mówiła, Ŝe z Pogrzebanego Ronda. – A więc powiedziała coś, nim opuściło ją Ŝycie. – Bugg zacisnął szczęki. Pogrzebane Rondo było odległe o dwieście, moŜe trzysta kroków. Staruszka musiała mieć nadzwyczaj silną wolę, by pokonać tak długi dystans z dwiema śmiertelnymi ranami od miecza w piersi. – Z pewnością gnała ją wielka potrzeba. – Tak, chciała nam powiedzieć, kto ją zabił. Nie zniknęła bez śladu jak tak wielu nędzarzy, przywołując widmo opuszczenia – bliznę, której te dzieci z pewnością nie potrzebują. – I kto to był? – Przechodziła przez rondo i znalazła się na drodze orszaku. Siedmiu męŜczyzn i ich pan, wszyscy uzbrojeni. Pan był wściekły, krzyczał, Ŝe wszyscy jego szpiedzy znikają. Babcia poprosiła ich o pieniądze. Pan stracił cierpliwość i rozkazał swym straŜnikom ją zabić. Zrobili to.

– A czy znacie nazwisko tego pana? – Znajdziesz jego twarz na świeŜo wybitych dokach. Ach. Bugg przyklęknął obok staruszki. PołoŜył dłoń na jej zimnym, pomarszczonym czole i odszukał resztki Ŝycia. – Urusan z klanu znanego jako Sowy. Jej siła brała się z miłości. Miłości do wnuków. Urusan odeszła, ale nie jest daleko. – Uniósł głowę i spojrzał kolejno w oczy wszystkich sześciorga dzieci. – Słyszę odgłos przemieszczania się ogromnych głazów, dźwięk od dawna zamkniętego portalu, który otworzył się ze zgrzytem. Jest tu zimna glina, ale ona nie stanie się miejscem jej spoczynku. – Zaczerpnął głęboko tchu. – Przygotuję to ciało do nereckiego pochówku... – Prosimy cię o błogosławieństwo – rzekła dziewczynka. Bugg uniósł brwi. – Mnie? Nie jestem Nerekiem ani nawet kapłanem... – Prosimy cię o błogosławieństwo. SłuŜący zawahał się, a potem westchnął. – Jak sobie Ŝyczycie. Ale powiedzcie mi, jak będziecie teraz Ŝyć? Jakby w odpowiedzi, w drzwiach poruszyło się coś nagle i do maleńkiej izdebki wszedł potęŜny męŜczyzna. Wydawało się, Ŝe wypełnia ją w całości. Był młody, a jego wzrost i rysy twarzy świadczyły o połączeniu krwi tarthenalskiej z nerecką. Zatrzymał spojrzenie maleńkich oczek na trupie Urusan i cała twarz mu pociemniała. – Kto to jest? – zapytał Bugg. Przemieszczanie się ogromnych głazów, a teraz to... odsunięcie na bok całych gór. Co się tu zaczęło? – Nasz kuzyn – wyjaśniła dziewczynka. Gdy spoglądała na młodego męŜczyznę, jej szeroko otwarte oczy wypełniały uwielbienie i błaganie. – Pracuje w porcie. Nazywa się Unn. Unn, to jest człowiek znany jako Bugg. On przygotowuje zmarłych do pochówku. – Kto to zrobił? – zapytał Unn głosem tak niskim, Ŝe ledwie go było słychać. Och, finaddzie Gerunie Eberict, na twej bezsensownej uczcie krwi pojawi się nieproszony gość i coś mi mówi, Ŝe tego poŜałujesz. *** Selush ze Śmierdzącego Domu była wysoka i miała obfite kształty, ale najbardziej rzucały się w oczy jej włosy – gęste i czarne, związane w dwadzieścia siedem krótkich warkoczyków sterczących we wszystkie strony. W kaŜdy z nich była wpleciona łopata poroŜa, wskutek czego wszystkie wyginały się osobliwie. Mogła mieć od trzydziestu pięciu do pięćdziesięciu lat. Trudno to było określić, gdyŜ

potrafiła bardzo biegle maskować niedoskonałości. Fiołkowe oczy były efektem niezwykłego inkaustu produkowanego z segmentowanych robaków Ŝyjących głęboko w piaskach plaŜ wysp południowych, a pełne, czerwone wargi zawdzięczała lekko toksycznemu jadowi węŜa, którym malowała się co rano. Gdy przywitała dwoje gości w progu swego skromnego lokum o niezbyt fortunnie dobranej nazwie, miała na sobie obcisłe jedwabie i Tehol wbrew nakazom dobrego wychowania zaczął się gapić na jej sutki widoczne pod warstewką pozłoty. Dlatego minęła dłuŜsza chwila, nim uniósł wzrok i ujrzał niepokój w oczach kobiety. – Przyszliście za wcześnie! Nie spodziewałam się was. Och! Jestem cała podenerwowana. Doprawdy, Tehol, powinieneś wiedzieć, Ŝe nie moŜna mnie zaskakiwać. Czy to jest ta martwa kobieta? – Jeśli nie, to chyba mam jeszcze większe kłopoty, nie sądzisz? – odparła Shurq Elalle. Selush podeszła bliŜej. – To najgorsze balsamowanie, jakie w Ŝyciu widziałam. – Nie byłam zabalsamowana. – Och! To skandal! A w jaki sposób umarłaś? Shurq uniosła brwi. – Ciekawe, jak wielu twoich klientów odpowiada na to pytanie. Selush zamrugała. – Wejdźcie, jeśli musicie. Tak wcześnie! – Moja droga – wtrącił spokojnie Tehol – do północnego dzwonu zostało niespełna dwieście uderzeń serca. – No właśnie! Widzisz, jak mnie zdenerwowałeś? Wchodźcie szybko, muszę zamknąć drzwi. Dobrze! Och, mroczne ulice są takie przeraŜające. A teraz, słodziutka, pozwól, niech przyjrzę ci się dokładniej. Obawiam się, Ŝe mój sługa był niezwykle małomówny. Nachyliła się nagle nad Shurq, tak Ŝe jej nos niemal dotykał warg złodziejki. Tehol wzdrygnął się, lecz na szczęście Ŝadna z kobiet tego nie zauwaŜyła. – Utopiłaś się. – W rzeczy samej. – W Kanale Quillasa. TuŜ poniŜej Zakładów Mięsnych Windlowa w ostatni dzień letniego miesiąca. Którego? Miesiąca Wędrowca? Obserwatora? – Zdrajcy. – Och! Windlow musiał mieć wyjątkowo duŜe obroty. Powiedz mi, czy ludzie krzyczą na twój widok? – Czasami. – Nie dziwię się.

– A czy komplementują twoje włosy? – zapytała Shurq. – Nigdy. – Dobra, to bardzo miłe pogaduszki – przerwał im Tehol – ale, niestety, nie mamy całej nocy... – AleŜ mamy, ty głupi męŜczyzno – zaprzeczyła Selush. – Och, no tak. Przepraszam. Tak czy inaczej, Shurq padła ofiarą topienia oraz, jak się okazało, trwałej klątwy. – CzyŜ nie zawsze tak jest? – zapytała z westchnieniem Selush, po czym odwróciła się i podeszła do długiego stołu ustawionego pod przeciwległą ścianą. – Tehol mówił coś o róŜach – odezwała się Shurq, podąŜając za nią. – RóŜe? Ojej, nie. Myślę, Ŝe cynamon i olejek z paczuli. Ale najpierw musimy coś zrobić z tą pleśnią i mchem w twoich nozdrzach. I jest jeszcze utuluu... – Co? – zapytali chórem Shurq i Tehol. – Ono Ŝyje w gorących źródłach w Górach Niebieskiej RóŜy. – Selush odwróciła się i popatrzyła na Shurq, unosząc brwi. – To tajemnica kobiet. Dziwię się, Ŝe nigdy o nich nie słyszałaś. – Wygląda na to, Ŝe mam braki w wykształceniu. – Utuluu to małe stworzonko o miękkim ciele, które odŜywia się przez pionową szparę słuŜącą mu jako usta. Jego ciało pokrywają rzęski zdolne w niezwykłym stopniu przenosić wraŜenia. Te rzęski zakorzeniają się w błonach ciała... – Chwileczkę – przerwał przeraŜony Tehol – chyba nie sugerujesz... – Większość męŜczyzn nie potrafi zauwaŜyć róŜnicy, a ono wielokrotnie zwiększa przyjemność... tak mi przynajmniej mówiono. Sama nigdy go nie nosiłam, bo utuluu nie da się usunąć i trzeba je, hmm, ciągle karmić. – Jak często? – zapytała Shurq i Tehol usłyszał w jej głosie naleŜyty niepokój. – Codziennie. – Ale nerwy Shurq są martwe. Jak będzie mogła czuć to, co czuje to całe utuluu? – Wcale nie są martwe, Teholu Beddict, tylko nieprzebudzone. Poza tym po niedługim czasie rzęski utuluu przenikną całe ciało. Im zdrowszy będzie organizm, tym większym wigorem będzie lśniła jej skóra. – Rozumiem. A co z moim mózgiem? Czy te korzenie sięgną równieŜ do niego? – No cóŜ, na to nie moŜemy pozwolić, bo w takim wypadku resztę swej egzystencji spędziłabyś, śliniąc się w gorącej kąpieli. Nie, nasycimy twój mózg trucizną, to znaczy nie prawdziwą trucizną, ale wydzieliną pewnego małego stworzonka, które Ŝyje w tych samych gorących źródłach, co utuluu. Ta wydzielina jest dla utuluu całkowicie niestrawna. CzyŜ natura nie jest cudowna? ***

Bugg doczłapał cięŜkim krokiem do domu swego pana. Powieki opadały mu ze zmęczenia. Do świtu została niespełna godzina. Czuł się doszczętnie wycieńczony, bardziej błogosławieństwem, którego udzielił, niŜ przygotowaniem ciała staruszki do pochówku. Dwa kroki za progiem izby zatrzymał się nagle. Na podłodze siedziała wsparta o przeciwległą ścianę Shand. – Gdzie jest ten skurczybyk, Bugg? – Pracuje, chociaŜ pewnie nie zechcesz w to uwierzyć. Nie spałem całą noc i nie bardzo mam siłę rozmawiać, Shand... – A co mnie to obchodzi? Co to za praca? Co trzeba robić, kiedy reszta świata śpi? – Shand, posłuchaj... – Odpowiadaj! Bugg podszedł do garnka stojącego na wystygłym piecu i nalał sobie kubek letniej, za długo parzonej herbaty. – Dwanaście róŜnych linii inwestycji, jak niewidzialne strumienie, które podmywają fundamenty, ale nie wywołały jeszcze ani drŜenia. Gospodarka ma pewne podstawy, na których wspiera się wszystko inne, Shand. – Nie moŜna załatwiać interesów pośrodku nocy. – Tego rodzaju interesów faktycznie nie moŜna. Ale w tym wszystkim kryją się pewne niebezpieczeństwa, Shand. Groźby. Trzeba im stawić czoło. A swoją drogą, czemu chodzisz nocą bez straŜnika? – Mówisz o tym głąbie Ublali? Śpi z Rissarh. Albo z Hejun. Nie ze mną. Nie dzisiaj. Zmieniamy się. Bugg wbił wzrok w słabo widoczną w mroku kobietę. Dopił herbatę i odstawił kubek. – Czy to prawda? – zapytała po chwili Shand. – Z tymi inwestycjami? – Tak. – To dlaczego nam o tym wszystkim nie mówi? – Dlatego Ŝe wasze inwestycje muszą pozostać odrębne, niepołączone z jego inwestycjami. Nie moŜe być Ŝadnych dostrzegalnych analogii. Z tego powodu musicie precyzyjnie przestrzegać jego instrukcji. Z czasem wszystko stanie się jasne. – Nienawidzę geniuszy. – To zrozumiałe. To prawda, Ŝe jego poczynania są dezorientujące. MoŜna się do tego przyzwyczaić. – A jak sobie radzą „Roboty Budowlane Bugga”? – Całkiem nieźle. – A czemu one właściwie słuŜą? Tylko zarabianiu pieniędzy? – Nie. Ich celem jest zdobycie kontraktu na Wieczną Siedzibę.

Shand wytrzeszczyła oczy. – Ale po co? Bugg uśmiechnął się szeroko. *** OdkaŜanie, wybielanie, szorowanie, czesanie. Wonne olejki wcierane w ubranie i skórę. Konserwujące olejki wcierane we wszystkie inne miejsca. Usunięcie pleśni z oczu, nosa, uszu i ust. Potem przyszła kolej na pompę. Wtedy właśnie Tehol wyszedł chwiejnym krokiem na zewnątrz, by odetchnąć świeŜym powietrzem. Niebo na wschodzie jaśniało. Mniej zdrowi na umyśle mieszkańcy wstali juŜ i wyszli na ulice. Wozy turkotały po bruku, gdzieś zapiał kogut, ale jego radosny krzyk przeszedł umilkł gwałtownie. Pies zaszczekał radośnie. Z prawej Tehol usłyszał zbliŜający się odgłos kroków. – Nadal tu jesteś? – Ach, pomocnik Selush. Jak się czujesz w ten koszmarny poranek, Padderunt? Staruszek miał wiecznie skwaszoną minę, ale wydawało się, Ŝe w reakcji na pytanie Tehola jego pomarszczona twarz zapadła się. – Jak się czuję? Jestem niewyspany! Tak właśnie się czuję, ty cholerny węŜu! Czy ciągle tam siedzą? Mówię ci, to przegrana sprawa. Przegrana. Ty teŜ jesteś przegrany, Teholu Beddict. Znałem twoją matkę. Co by powiedziała, gdyby cię teraz zobaczyła? – Znałeś jej trupa, ty stary durniu. Nigdy przedtem cię nie spotkaliśmy. – Sądzisz, Ŝe i tak nie opowiedziała mi wszystkiego o sobie? Wydaje ci się, Ŝe nie potrafię zobaczyć tego, co jest do zobaczenia? Dusza kształtuje ciało. Och, opowiedziała mi wiele. Tehol uniósł brwi. – Dusza kształtuje ciało? – Przyjrzał się pomarszczonej twarzy staruszka. – Ojej. – Ach, to ci dopiero kąśliwa riposta, co? To prawda, tak właśnie wygląda porządny człowiek, kiedy nie moŜe się wyspać! Na bruku między nimi rozbiło się małe gliniane naczynie. Pociskowi towarzyszył pełen złości krzyk z okna budynku stojącego naprzeciwko. – Widzisz! – zawołał Padderunt, biegając w kółko z ręką uniesioną do głowy. – Zrobiłeś nam z sąsiadów zaciekłych wrogów! Ty tu nie mieszkasz, prawda? – Uspokój się – odparł Tehol. – MoŜe o tym nie pamiętasz, ale ja cię tylko zapytałem, jak się czujesz dziś rano. Liczyłem na jakąś równie pozbawioną znaczenia odpowiedź. Gdybym chciał usłyszeć listę twoich chorób... no cóŜ, nie chciałbym. Kto by chciał? Oczekiwałem od ciebie nieszkodliwych uprzejmości, Padderunt, nie jadowitych inwektyw.

– Naprawdę? A skąd niby miałem o tym wiedzieć? Chodź, niedaleko stąd jest lokal, w którym robią świetne podpłomyki. I herbatę z rdzawego liścia, która obudziłaby umarłego. Obaj męŜczyźni ruszyli przed siebie. – Próbowałeś kiedyś to zrobić? – zapytał Tehol. – Co? – Obudzić umarłego herbatą z rdzawego liścia. – Powinno się udać. – Ale, niestety, się nie udało. – Ale powinno. Serce zabije ci od niej dwa razy szybciej i zwrócisz wszystko, co masz w Ŝołądku. – Nie mogę się doczekać. – Z czasem się przyzwyczaisz. To świetny środek owadobójczy. Wystarczy spryskać nią szpary w podłodze i tak dalej. Polecam ją naprawdę gorąco. – Większość ludzi pali rdzawy liść, nie pije go. – Barbarzyńcy. To tutaj. Stawiasz, tak? – A za co? – W takim razie weźmiemy ją na rachunek Selush. To znaczy, Ŝe będziesz musiał zapłacić później. – Zgoda. *** Shurq Elalle stanęła przed długim, srebrnym zwierciadłem. Instynkt kazał jej ocenić wartość tak wielkiej masy srebra, zanim skupiła wzrok na odbitym obrazie. Jej skóra lśniła zdrową bladością, a policzki błyszczały wigorem. Włosy Shurq wymyto i natarto odrobiną olejku z paczuli. Białka oczu miała czyste, a źrenice lśniły wilgotnym blaskiem. Przegniłe skóry i płótno, w które się dotąd odziewała, zastąpiono czarnymi jedwabiami oraz krótką kurtką z cielęcej skóry takiego samego koloru. Do tego dodano nowy pas do broni, nogawice z garbowanej skóry oraz wysokie buty i skórzane rękawiczki. – Wyglądam jak kurwa. – Ale nie taka sobie zwykła, co? – zapytała Selush. – To prawda. Wezmę od ciebie pieniądze, a potem cię zabiję. Tak właśnie wyglądam. – No wiesz, jest mnóstwo męŜczyzn, którzy to lubią. – Jak ich zabijać? – Absolutnie. Tak czy inaczej, mówiono mi, Ŝe to nie jest twój zawód. ChociaŜ

przypuszczam, Ŝe mogłabyś mieć ochotę spróbować czegoś nowego. Jak tam utuluu, swoją drogą? – Jest głodne. Czy nie mogę go nakarmić, hmm, czymś innym? W oczach Selush pojawił się błysk. – Eksperymenty! To mi się podoba! Nieumarła kobieta pomyślała, Ŝe pewne komentarze nie zasługują na odpowiedź. Shurq Elalle napręŜyła mięśnie umoŜliwiające zaczerpnięcie tchu. Były od dawna nieuŜywane i poczuła się dziwnie, gdy powietrze wtargnęło do jej gardła i wypełniło pierś. Po załoŜeniu pompy zrobiono jej zastrzyki. Powietrze, które wypuściła ustami, pachniało cynamonem i mirrą. To znacznie lepsze niŜ muł rzeczny. – MoŜe być – orzekła. – CóŜ za ulga! ZbliŜa się juŜ świt i umieram z głodu. Wypróbujemy cię, moja droga? Przypuszczam, Ŝe mój pomocnik i Tehol poszli do pobliskiego lokalu na śniadanie. Chodźmy do nich dołączyć. – Myślałam, Ŝe nie powinnam jeść ani pić. – Nie powinnaś, ale moŜesz się popisywać i flirtować, czyŜ nie? Shurq wbiła w nią wzrok. Selush uśmiechnęła się. Potem zatrzepotała powiekami i odwróciła spojrzenie. – Gdzie mój szal? *** Kuru Qan wyszedł i wrócił z dwoma pomocnikami, którzy zanieśli Brysa do komnat cedy. PołoŜyli go tam na ławie i dali mu posiłek oraz rozmaite napoje. Mimo to królewski obrońca odzyskiwał siły powoli. Nadal leŜał na wznak z głową wspartą na poduszce, gdy drzwi się otworzyły i do środka wszedł pierwszy eunuch Nifadas. Spojrzał na Brysa z błyskiem w małych oczkach. – Królewski obrońco, czy czujesz się na siłach na spotkanie z królem? On tu za chwilę przybędzie. Brys spróbował usiąść prościej. – To bardzo niefortunne. W tej chwili nie jestem w stanie podjąć swych obowiązków... – Mniejsza z tym, finaddzie. Król chce się tylko upewnić, Ŝe wrócisz do zdrowia po niedawnych przejściach. W tym przypadku Ezgarą Diskanarem kieruje szczera troska. Zostań, proszę, na miejscu. Nigdy cię nie widziałem tak bladego. – Coś karmiło się jego krwią – stwierdził Kuru Qan – ale nie chce mi powiedzieć, co to było. Nifadas wydął wargi, spoglądając na Brysa. – Nie wyobraŜam sobie, Ŝeby bóg mógł zrobić coś takiego.

– Maela tam nie było, pierwszy eunuchu – oznajmił Brys. – Tiste Edur znaleźli coś innego i zmusili, by im słuŜyło. – A czy moŜesz mi powiedzieć, co to było? – Zapomniany bóg, ale to wszystko, co wiem na ten temat. Nie znam jego natury ani nie wiem, jak wielka jest jego moc. Jest stary, starszy niŜ sam ocean. Ci, którzy oddawali mu cześć, nie byli ludźmi. – Zawsze lekkomyślnie szafuję swymi najlepszymi ludźmi, choć do tej pory Zbłąkany oszczędził mi najokrutniejszych konsekwencji, za co jestem mu wdzięczny – zabrzmiał dobiegający spod drzwi głos. Kuru Qan i Nifadas pokłonili się nisko, gdy Ezgara Diskanar wszedł do komnaty. Król przekroczył juŜ pięćdziesiątkę, ale jego rysy były zaskakująco młodzieńcze. Był przeciętnego wzrostu, raczej szczupły, a jego gesty zdradzały nerwową energię, która wydawała się niewyczerpana. Wydatne kości twarzy były nieco asymetryczne. To pamiątka z dzieciństwa, wspomnienie po wypadku ze złośliwym koniem. Prawa kość policzkowa oraz łuk oczodołu były bardziej płaskie i wyŜej ustawione niŜ po lewej stronie, przez co prawe oko wydawało się większe i bardziej okrągłe. Król nie widział na nie zbyt dobrze i miało ono teŜ tendencję do niezaleŜnych ruchów, gdy Ezgara był poirytowany albo zmęczony. Uzdrowiciele mogliby naprawić to uszkodzenie, ale on na to nie pozwolił. JuŜ jako dziecko był uparty, samowolny i nawet w najmniejszym stopniu nie przejmował się wyglądem zewnętrznym. Kolejny dowód na prawdziwość tego spostrzeŜenia stanowił skromny strój, bardziej odpowiedni dla obywatela wybierającego się na targ niŜ dla króla. Brys nawet w półleŜącej pozycji zdołał się płytko pokłonić. – Przepraszam, Wasza Wysokość... – Nie ma za co, finaddzie – przerwał mu Ezgara Diskanar, machając ręką. – To ja jestem ci winien przeprosiny. Za nieprzyjemne zadania, które odciągają cię od oficjalnych funkcji. PowaŜnie naduŜyłem twej lojalności, mój młody obrońco. I ucierpiałeś z tego powodu. – Wrócę do zdrowia, panie – zapewnił Brys. Ezgara uśmiechnął się, a potem spojrzał na dwóch pozostałych obecnych w komnacie ludzi. – To ci dopiero złowrogie spotkanie, co? Powinniśmy się cieszyć, Ŝe moja droga małŜonka leŜy w tej chwili bez czucia pod wyczerpanym do cna konkubentem i nawet najbardziej zaufani szpiedzy nie ośmielą się przeszkadzać jej w takim momencie, by zameldować o naszej rozmowie. Mam nadzieję, Ŝe gdy wreszcie to uczynią, będzie juŜ zdecydowanie za późno. – Mój królu – odezwał się Nifadas – jeśli pozwolisz, będę pierwszym, który się stąd oddali. Szybko zbliŜa się godzina mojego odjazdu z miasta, a bynajmniej jeszcze

nie zakończyłem przygotowań. Krzywy uśmiech Ezgary poszerzył się jeszcze. – Pierwszy eunuchu, twoja pilność w podobnych sprawach jest legendarna, co zmusza mnie do sceptycznego potraktowania tych słów. Mimo to pozwalam ci odejść, choćby tylko po to, Ŝebyś dopilnował, by twoi szpiedzy wiedzieli, w której dokładnie chwili jej szpiedzy złoŜą swój meldunek, Ŝeby mogli natychmiast zawiadomić o tym ciebie, a ty z kolei mnie. Co prawda, z pewnością nie będę wiedział co począć z tą wiedzą, biorąc pod uwagę fakt, Ŝe wydarzenie, które da początek całemu temu łańcuchowi, odbywa się właśnie teraz w tej komnacie. Nifadas pokłonił się nisko. – W tym tańcu nikt nie moŜe zaznać odpoczynku, panie, i sam świetnie o tym wiesz. Król zacisnął usta w uśmiechu. – W rzeczy samej wiem, pierwszy eunuchu. Ruszaj juŜ. Brys śledził wzrokiem wychodzącego Nifadasa. Gdy tylko drzwi się za nim zamknęły, król spojrzał na Kuru Qana. – Cedo, kanclerz nadal śle petycje sprzeciwiające się włączeniu finadda Geruna Ebericta w skład członków delegacji. Jego argumenty brzmią przekonująco. – Obawia się o Ŝycie twego syna, Wasza Wysokość. Ezgara skinął głową. – A czy hamulce finadda osłabły juŜ tak bardzo, Ŝe mógłby zamordować mojego dziedzica? – Mam nadzieje, Ŝe nie, panie. – Czy sądzisz, Ŝe mój syn zdaje sobie sprawę z ryzyka i w związku z tym będzie się zachowywał ostroŜnie i obyczajnie? – Księcia Quillasa zawiadomiono o groŜących mu niebezpieczeństwach, panie – odparł ostroŜnie Kuru Qan. – Zabrał ze sobą najbardziej zaufanych straŜników osobistych pod dowództwem Morocha Nevatha. – A Moroch zapewne uwaŜa, Ŝe poradzi sobie z zadaniem obrony Ŝycia swego księcia. Ezgara odwrócił się i przeszył Brysa pytającym spojrzeniem. – Moroch jest bardzo kompetentny, panie – zapewnił po chwili Brys Beddict. – Idę o zakład, Ŝe nakazał kosztującym potrawy ustawiać się przed księciem w kolejce, a magom przygotować niezliczone osłony. – Jeśli chodzi o to drugie, mogę zaświadczyć, Ŝe to prawda, Wasza Wysokość – dodał Kuru Qan. – Straciłem na rzecz królowej wielu zdolnych uczniów. – Tak oto próbujemy zrównowaŜyć groźby i polegamy na mądrości graczy – skwitował Ezgara Diskanar. – Ale gdyby jedna ze stron zdecydowała się na

prewencyjne uderzenie, cała ta równowaga szybko się rozsypie. – To prawda, panie. – Finaddzie Brysie Beddict, czy Moroch Nevath potrafi zalecić powściągliwość? – Sądzę, Ŝe tak, panie. – Pozostaje jednak pytanie, czy mój syn będzie w stanie posłuchać tej rady – stwierdził Ezgara. Ani ceda, ani Brys nie skomentowali tego ani słowem. Król przyglądał się im obu przez długi czas. Wreszcie skupił uwagę na Brysie. – Z niecierpliwością oczekuję twego powrotu do obowiązków, obrońco. Z ulgą usłyszałem, Ŝe odzyskujesz juŜ zdrowie po swych przygodach. Ezgara Diskanar wyszedł z komnaty. W progu powiedział jeszcze, nie odwracając się ani nie zatrzymując: – Sądzę, Ŝe Gerun Eberict będzie musiał ograniczyć liczebność swej świty. Jeden ze słuŜących Kuru Qana zamknął drzwi i dwaj męŜczyźni zostali sami w komnacie. Ceda zerknął na Brysa, a potem wzruszył ramionami. – Gdyby bogactwo było cnotą nieśmiertelnych... – odezwał się Brys. – Nasz król byłby bogiem – dokończył Kuru Qan, kiwając głową. – I od tego zaleŜy teraz nasze Ŝycie. – Soczewki osłaniające jego oczy rozbłysły odbitym światłem. – To ciekawe spostrzeŜenie akurat w tym momencie. Sądzę, Ŝe głęboko prorocze. Brysie Beddict, czy zechcesz opowiedzieć mi więcej o swej podróŜy? – Mogę ci zdradzić tylko tyle, Ŝe spróbowałem naprawić krzywdę i dzięki temu Tiste Edur nie spętają juŜ Ŝadnych zapomnianych bogów. – Ach, więc to był szlachetny uczynek. – Mam taką nadzieję. – Jak to zawsze mawiają stare wiedźmy na targu? „Koniec świata zapowie uprzejme słowo”. Brys skrzywił się. – Oczywiście – ciągnął roztargnionym tonem ceda – uŜywają tego jako wymówki, Ŝeby nieuprzejmie traktować dociekliwych staruszków. – Mają teŜ inne powiedzenie, cedo – dodał po chwili Brys. – „Prawda ukrywa się w bezbarwnym stroju”. – Z pewnością to nie te same wiedźmy? Jeśli tak, to są największymi kłamczuchami znanymi śmiertelnikom! Brys uśmiechnął się, ale poczuł w ustach smak popiołu i ogarnął go lęk, gdy usłyszał pierwsze szepty strachu.

Rozdział siódmy

Nie widzisz nic oprócz ciała w starannie przygotowanych planach, które wplatają w kaŜdy taniec regularności wzlotu – rytuał naszych dni, nasze Ŝycie ozdobione bezcennym znaczeniem, jakbyśmy stali bez podpórki przed zastawionymi stołami, a arrasy obciąŜone prostymi uczynkami są wszystkim, co nas wzywa i na co moŜemy się powołać, jak ciało obrzmiałe od krwi, od czegoś innego niŜ potrzeba. Ale mój wzrok nie jest aŜ tak szczęśliwy i dlatego dostrzegam kości w upiornym ruchu, kości, które są niewolnikami i tkają dotykalny świat pod twymi stopami z kaŜdym twoim krokiem. Niewolnicy pod spodem Rybak kel Tath Poręczycielka Seren Pedac przyglądała się dzieciom Edur, które bawiły się między świętymi drzewami. Cienie wijące się na czarnej korze otaczały je chaotyczną plątaniną ruchu, lecz dzieci nie zwracały na to najmniejszej uwagi. Z jakiegoś tajemniczego powodu wydało się jej to przeraŜające.

Przed laty widziała, jak nereckie dzieci bawią się wśród porozrzucanych kości przodków, i wstrząsnęło nią to bardziej niŜ wszystkie pola bitew, po jakich chodziła. Scena, którą miała teraz przed oczyma, działała na nią podobnie. Była w wiosce króla-czarnoksięŜnika, między jej mieszkańcami, widziała ich poruszające się sylwetki i słyszała rozbrzmiewające we mgle głosy, a mimo to czuła się samotna i zagubiona. Wokół świętego gaju biegła szeroka ścieŜka. Zalegające na niej błoto pokrywały szerokie pasy zdartej kory, pośród których spoczywały kłody ociosane z grubsza na kształt ławek. Dziesięć kroków na lewo od Seren siedział Hull Beddict. Wsparł przedramiona na kolanach i objął dłońmi głowę, wpatrując się w ziemię. Od pewnego czasu nie ruszał się ani nie odzywał, a zwyczajne, pozbawione znaczenia pozdrowienia, które wymienili, nie niosły się juŜ echem między nimi, pomijając lekki posmak smutku w ich milczeniu. Tiste Edur ignorowali dwoje letheryjskich przybyszów. Dano im mieszkania, podobnie jak Burukowi Blademu. Dopiero dziś w nocy mieli się po raz pierwszy spotkać z Hannanem Mosagiem, choć przebywali tu juŜ od pięciu dni. W normalnej sytuacji powinni czekać tylko dzień, moŜe dwa. Było jasne, Ŝe tą bezprecedensową zwłoką Hannan Mosag chce im coś przekazać. Jeszcze powaŜniejsze ostrzeŜenie stanowił fakt, Ŝe w wiosce mieszkało teraz wielu Edur z innych plemion. Seren widziała tu oprócz miejscowych Hirothów Arapayów, Merudów, Benedów oraz Sollantów. Den-Rathowie, którzy mieszkali na północnym krańcu terytorium Edur, słynęli z tego, Ŝe bardzo niechętnie opuszczają swe ziemie. Mimo to nie sposób byłoby jaśniej wyrazić faktu, Ŝe plemiona są teraz zjednoczone. Prawda, która była dla niej dotąd jedynie abstrakcją, znalazła mroŜące krew w Ŝyłach potwierdzenie. Osłabiające podziały z przeszłości zniknęły. Wszystko się zmieniło. Nerecy przyciągnęli wozy w pobliŜe domu dla gości i siedzieli teraz skuleni między nimi, bojąc się wychodzić do wioski. Tiste Edur mieli zwyczaj spoglądać na wskroś przez tych, których uwaŜali za stojących niŜej od siebie. Nerecy bali się tego z jakiegoś powodu, jakby obojętność Edur mogła zaszkodzić samemu faktowi ich istnienia. Od chwili przybycia tutaj przygaśli wyraźnie, obojętni na krzyki Buruka. Ledwie im się chciało cokolwiek jeść. Seren poszła poszukać Hulla, w nadziei Ŝe skłoni go do porozmawiania z nimi. Gdy jednak w końcu go znalazła, zadała sobie pytanie, czy na niego równieŜ nie opadł ten sam odbierający siły całun. Hull Beddict wyglądał staro, jakby musiał drogo zapłacić za koniec podróŜy, a oczekiwały go jeszcze cięŜsze brzemiona. Seren Pedac oderwała wzrok od bawiących się dzieci i podeszła do siedzącego na ławie Hulla. MęŜczyźni szybko wznosili wokół siebie bariery i uparcie je

podtrzymywali, ale ona miała juŜ tego dość. – Nerecy umrą z głodu, jeśli czegoś nie zrobisz. Nic nie wskazywało, Ŝeby ją usłyszał. – No tak – warknęła. – CóŜ znaczy kilka dodatkowych nereckich śmierci na twoim sumieniu? Liczyła na gniew. Oburzenie. Chciała go zranić, choćby tylko po to, by potwierdzić, Ŝe w jego Ŝyłach płynie jeszcze krew. On jednak uniósł tylko wzrok na te okrutne słowa i z łagodnym uśmiechem spojrzał jej w oczy. – Seren Pedac, Nerecy czekają, aŜ Tiste Edur ich zaakceptują. Podobnie jak my, tyle Ŝe Letheryjczycy są znacznie mniej wraŜliwi na duchowe cierpienia, jakie pragną nam zadać Edur. W końcu mamy grubą skórę... – To się bierze z naszej obsesji na punkcie tak zwanego niepowstrzymanego przeznaczenia – odparła. – I co z tego? Uśmiech zniknął z jego twarzy. – Kiedyś myślałem – odparł – Ŝe grubość naszej... zbroi jest jedynie iluzją. Samochwalstwem i przekonaną o własnej słuszności arogancją maskującą głęboko ukryte lęki. śe Ŝyjemy w stanie permanentnego kryzysu, poniewaŜ samozwańcze przeznaczenie nosi tysiąc masek i Ŝadna z nich nie pasuje... – Jak mogłyby pasować, Hullu Beddict, jeśli modelem dla nich była doskonałość? Wzruszył ramionami i spuścił wzrok. Wydawało się, Ŝe wpatruje się we własne dłonie. – Ale pod wieloma względami nasza zbroja faktycznie jest gruba. NiewraŜliwa na niuanse, ślepa na subtelności. Dlatego zawsze z taką podejrzliwością odnosimy się do subtelności, zwłaszcza u obcych, cudzoziemców... – Letheryjczycy równieŜ wiedzą, co to intrygi – sprzeciwiła się Seren. – Przedstawiasz nas jako naiwnych głupców... – Bo nimi jesteśmy, na wiele róŜnych sposobów – odparł. – Och, wyobraŜamy sobie nasze cele, całkiem wyraźnie. Ale ignorujemy fakt, Ŝe z kaŜdym krokiem ku nim kogoś rozdeptujemy. – A czasem jest to ktoś spośród nas. – Tak, masz rację. – Wstał i Seren Pedac po raz kolejny zdumiała się jego wzrostem. PotęŜny, złamany męŜczyzna. – Spróbuję ulŜyć doli Nereków. Ale wszystko zaleŜy od Tiste Edur. – Proszę bardzo. Odsunęła się od niego i odwróciła. Dzieci nadal bawiły się pośród zagubionych cieni. Słuchała oddalających się kroków Hulla, cichnącego chrzęstu drewnianych wiórów pod obutymi w mokasyny stopami. Proszę bardzo.

Wróciła do wioski, na główną aleję, a potem przeszła po moście wiodącym przez otwarte bramy na wewnętrzny dziedziniec, przy którym mieli swe rezydencje szlachetnie urodzeni Hirothowie. TuŜ za nimi wznosił się długi dom Hannana Mosaga. Seren zatrzymała się na wolnej przestrzeni tuŜ za palisadą. Nie było tu widać dzieci, a jedynie trudzących się niewolników oraz kilku ćwiczących z róŜnymi rodzajami broni wojowników Edur. Nikt nie zwracał uwagi na poręczycielkę, przynajmniej otwarcie, choć była pewna, Ŝe jej przybycie zauwaŜono i ktoś potajemnie śledzi jej ruchy. Obok przeszło dwóch letheryjskich niewolników, dźwigających pełną małŜy sieć. Seren podeszła do nich. – Chciałabym porozmawiać z matroną Edur. – Właśnie tu idzie – odparł jeden z męŜczyzn, nie podnosząc wzroku. Seren odwróciła się. ZbliŜała się do niej kobieta Edur, której towarzyszyły dwie niewolnice. Wyglądała na młodą, ale Seren nie umiała określić dokładnie jej wieku. Była atrakcyjna, lecz nie było w tym nic niezwykłego. Nosiła długą, wełnianą szatę, barwioną na granatowo, z wyszytymi złotą nicią wzorami na mankietach i brokacie. Brązowe włosy, długie i proste, opadały jej swobodnie na plecy. – Zgubiłaś się, poręczycielko? – zapytała w języku Edur. – Nie, pani. Chciałabym porozmawiać z tobą o Nerekach. Cienkie brwi uniosły się na twarzy o kształcie serca. – Ze mną? – Z kimś z Edur – wyjaśniła Seren. – Ach. I co chcesz mi powiedzieć? – Dopóki Tiste Edur nie przywitają ich oficjalnie, Nerecy będą głodować i cierpieć duchowe męki. Chcę cię prosić o łaskę dla nich. – Jestem pewna, Ŝe to tylko przeoczenie, poręczycielko. CzyŜ nie przyznano wam audiencji u króla-czarnoksięŜnika jeszcze dzisiejszej nocy? – Przyznano. Ale nie ma gwarancji, Ŝe ogłosi nas wtedy gośćmi, prawda? – Domagasz się specjalnego traktowania? – Nie dla nas. Dla Nereków. Kobieta przyglądała się jej przez dłuŜszą chwilę. – A kim właściwie są ci Nerecy? – zapytała wreszcie. Minęło kilka uderzeń serca, nim Seren zdołała przyjąć do wiadomości tę nieoczekiwaną ignorancję. Nieoczekiwaną, powiedziała sobie, ale właściwie nie zaskakującą. Padła ofiarą własnych załoŜeń. Wyglądało na to, Ŝe nie tylko Letheryjczycy są obsesyjnie zaabsorbowani sobą. Ich arogancja równieŜ nie była wyjątkiem.

– Wybacz, pani... – Mam na imię Mayen. – Wybacz, Mayen. Nerecy są sługami Buruka Bladego. Statusem odpowiadają waszym niewolnikom. Pochodzą z plemienia zasymilowanego przez Lether jakiś czas temu, a teraz odpracowują dług. – Przyłączenie się do Letheru równa się zaciągnięciu długu? Seren przymruŜyła powieki. – Nie bezp... nie samo w sobie, Mayen. Zaszły pewne... szczególne okoliczności. – Tak, oczywiście. Zawsze tak się dzieje, nieprawdaŜ? – Kobieta Edur uniosła palec do ust. Potem najwyraźniej podjęła decyzję. – Zaprowadź mnie do tych Nereków, poręczycielko. – Przepraszam, teraz? – Tak. Im prędzej ich dusze doznają ulgi, tym lepiej. A moŜe źle cię zrozumiałam? – Nie, nie. – Jak sądzę, tym nieszczęśnikom wystarczy błogosławieństwo jakiegokolwiek Edur. Nie widzę teŜ, w jaki sposób mogłoby to wpłynąć na przebieg waszych rozmów z królem-czarnoksięŜnikiem. Jestem nawet pewna, Ŝe nie wpłynie. – Spojrzała na jedną ze swych niewolnic. – Piórkowa Wiedźmo, zawiadom proszę Uruth Sengar, Ŝe nieco się spóźnię, ale zapewnij ją, Ŝe to nie potrwa długo. Młoda kobieta zwana Piórkową Wiedźmą pokłoniła się i pobiegła w stronę długiego domu. Seren śledziła ją przez chwilę wzrokiem. – Mayen, jeśli wolno zapytać, kto nadał jej to imię? – Piórkowa Wiedźma? To letheryjskie imię, tak? Tym Letheryjczykom, którzy rodzą się wśród nas jako niewolnicy, imiona nadają ich matki. Albo babcie, jak tam kaŜą wasze zwyczaje. Nigdy się nad tym nie zastanawiałam. Dlaczego pytasz? Seren wzruszyła ramionami. – To stare imię, nic więcej. Nie spotkałam się z nim od dawna, a i wtedy wyłącznie w kronikach. – Chodźmy, poręczycielko. *** Udinaas siedział na niskim stołku nieopodal wejścia, czyszcząc pełen kosz suszonych ryb. Ręce miał mokre, czerwone i spękane od słonej pasty, w której przechowywano ryby. Obserwował przybycie poręczycielki i jej spotkanie z Mayen, a teraz Piórkowa Wiedźma podeszła do niego z zakłopotaną miną. – ZadłuŜony – warknęła – czy Uruth jest w domu? – Jest, ale musisz zaczekać.

– Dlaczego? – Rozmawia ze szlachetnie urodzonymi wdowami. Siedzą tam juŜ od pewnego czasu i nie, nie wiem, o czym mówią. – I sądzisz, Ŝe bym cię o to zapytała? – Jak tam twoje sny, Piórkowa Wiedźmo? Pobladła i rozejrzała się wokół, jakby szukała jakiegoś innego miejsca, w którym mogłaby zaczekać. Zaczął jednak siąpić lekki deszczyk i wystający okap długiego domu zapewniał im osłonę. – Nic nie wiesz o moich snach, zadłuŜony. – Jak mógłbym o nich nie wiedzieć? Co noc przychodzisz do mnie we śnie. Rozmawiamy ze sobą. Spieramy się. Domagasz się ode mnie odpowiedzi. Przeklinasz to, co widzisz w moich oczach. A na koniec uciekasz. Nie chciała patrzeć mu w oczy. – Nie moŜesz być wewnątrz mojego umysłu – upierała się. – Jesteś dla mnie niczym. – Jesteśmy pokonanymi, Piórkowa Wiedźmo. Ty, ja i duchy. My wszyscy. Jesteśmy pyłem tańczącym wokół kostek zdobywców maszerujących ku chwale. Z czasem ich nieustanne szuranie nogami moŜe wzbić nas wyŜej i wtedy zadławią się nami, ale to marna zemsta, nie sądzisz? – Nie mówisz tak jak dawniej, Udinaas. Nie wiem, kto przemawia teraz przez twoje usta. Spojrzał na swe brudne od łusek dłonie. – CóŜ mam ci na to odpowiedzieć? śe się nie zmieniłem? To by była nieprawda. Ale czy to znaczy, Ŝe te zmiany nie naleŜą do mnie? Walczyłem dla ciebie z Białą Wroną, Piórkowa Wiedźmo. Wyrwałem cię z jej uścisku, a teraz ty mnie za to przeklinasz. – Myślisz, Ŝe cieszę się z tego, Ŝe zawdzięczam ci Ŝycie? Skrzywił się, ale potem zdołał się uśmiechnąć, gdy zauwaŜył, Ŝe dziewczyna mu się przygląda. Zaraz jednak odwróciła wzrok. – Ach, rozumiem. Okazało się, Ŝe jesteś... zadłuŜona. U mnie. – Nieprawda – wysyczała. – Uruth by mnie uratowała. Ty tylko zrobiłeś z siebie durnia. – Uruth przybyła za późno, Piórkowa Wiedźmo. Uparcie zwiesz mnie zadłuŜonym, jakbyś mogła w ten sposób zmienić fakt, Ŝe... – Cisza! Nie chcę mieć z tobą nic wspólnego! – Nie masz wyboru, chociaŜ przyznaję, Ŝe jeśli będziesz krzyczeć jeszcze głośniej, głowy nas obojga wylądują na pikach na palisadzie. Czego chciała poręczycielka od Mayen?

Dziewczyna zawahała się, przestępując nerwowo z nogi na nogę. – Przywitania dla Nereków – odpowiedziała po chwili. – Oni umierają. Udinaas pokręcił głową. – Tego daru moŜe udzielić tylko król-czarnoksięŜnik. – Tak ci się zdaje, ale Mayen zaproponowała, Ŝe zrobi to sama. Otworzył szeroko oczy. – Naprawdę? Czy ona oszalała? – Ciszej, ty durniu! – Piórkowa Wiedźma przykucnęła naprzeciwko niego. – Jej umysł zaprzątnęło zbliŜające się małŜeństwo. UwaŜa się za królową i dlatego zrobiła się nieznośna. A teraz ma pobłogosławić Nereków... – Pobłogosławić? – Tak. Tak właśnie powiedziała. Chyba nawet poręczycielka była niemiło zaskoczona. – To była Seren Pedac, tak? Piórkowa Wiedźma skinęła głową. Oboje milczeli przez parę chwil. – Jak myślisz, jakie skutki wywołałoby takie błogosławieństwo? – zapytał wreszcie Udinaas. – Zapewne Ŝadnych. Nerecy są złamanym ludem. Ich bogowie nie Ŝyją, a duchy przodków rozpierzchły się na cztery wiatry. Och, świeŜo poświęcony grunt mógłby przyciągnąć jednego czy dwa z nich... – I błogosławieństwo Edur mogłoby wywołać taki skutek. Poświęcić grunt? – Niewykluczone. Nie wiem. Ale moŜe istnieć jakaś więź. Między przeznaczeniami, zaleŜąca od czystości krwi Mayen, od wszystkiego, co czeka ją w Ŝyciu, od tego, czy... Piórkowa Wiedźma skinęła gniewnie dłonią i zacisnęła usta. Od tego, czy jest dziewicą. Ale jak moŜna w to wątpić? Nie jest jeszcze męŜatką, a Edur nie łamią tych zasad. – Nie rozmawialiśmy o tym – stwierdził Udinaas. – Powiedziałem ci, Ŝe musisz zaczekać, bo tego się ode mnie wymaga. Nie miałaś powodu sądzić, Ŝe wiadomość od Mayen jest pilna. Jesteśmy niewolnikami, Piórkowa Wiedźmo. Nie myślimy samodzielnie, a o Edur i ich zwyczajach nie wiemy prawie nic. Wreszcie spojrzała mu w oczy. – Zgoda. – Nastała chwila ciszy. – Hannan Mosag spotyka się dziś w nocy z Letheryjczykami. – Wiem o tym. – Z Burukiem Bladym, Seren Pedac i Hullem Beddictem. Udinaas uśmiechnął się, ale w tym uśmiechu nie było śladu wesołości.

– U czyich stóp zostaną rzucone płytki, Piórkowa Wiedźmo? – Spośród tych trojga? Zbłąkany wie, Udinaas. – Dziewczyna chyba wyczuła, Ŝe jej ton nagle złagodniał, bo skrzywiła się groźnie i wyprostowała. – Będę stała przy nich. Czekała. – Ale nie zamierzasz sama rzucać dzisiaj płytek, prawda? Potwierdziła to krótkim skinieniem głowy, po czym podeszła do rogu długiego domu, do samej granicy padającego coraz intensywniej deszczu. Udinaas wrócił do czyszczenia ryb. Przypomniał sobie własne słowa. Pokonani. Ciekawe kto zmierza naszym śladem. Jesteśmy zapomniani, zlekcewaŜeni i ignorowani. Gdy ścieŜka jest ścieŜką poraŜki, nikt nie wkracza na nią dobrowolnie. Pokonani. Dlaczego moje serce płacze nad nimi? Nie nad nimi, ale nad nami, bo z całą pewnością ja równieŜ jestem jednym z nich. Niewolnicy, poddani, bezimienni chłopi i wyrobnicy, zamazane twarze w tłumie – tylko plama w pamięci, odgłos stóp szurających w bocznych korytarzach historii. Czy moŜna się zatrzymać, odwrócić i zmusić wzrok do przeniknięcia ciemności? śeby zobaczyć pokonanych? Czy moŜna ich kiedykolwiek zobaczyć? A jeśli tak, to jakie uczucie rodzi się w owej chwili? Po jego policzkach spływały łzy, ściekając na otarte dłonie. Znał odpowiedź na to pytanie, ostrą jak nóŜ i wbijającą się głęboko. Brzmiała ona... rozpoznanie. *** Gdy Mayen się oddaliła, do Seren Pedac podszedł Hull Beddict. Za ich plecami Nerecy rozmawiali ze sobą w swym ojczystym języku. W ochrypłych, szybko wypowiadanych słowach pobrzmiewała nuta niedowierzania. Krople deszczu wpadały z sykiem do ognisk. – Nie powinna była tego robić – stwierdził Hull. – Nie powinna – zgodziła się Seren. – Niemniej jednak nie jestem pewna, co się właściwie przed chwilą stało. W końcu to były tylko słowa. Mam rację? – Ona nie uznała ich za gości, Seren. Pobłogosławiła ich przybycie. Poręczycielka obejrzała się na Nereków, marszcząc brwi na widok ich zaczerwienionych, wyraŜających zdenerwowanie twarzy. – O czym oni rozmawiają? – To stary dialekt. Jest w nim trochę słów języka handlowego, które rozumiem, ale równieŜ wiele innych, których nie znam. – Nie wiedziałam, Ŝe Nerecy mają dwa języki. – Nazwa ich plemienia jest wymieniona w kronikach Pierwszego Przybycia – odparł Hull. – To tubylczy lud, którego terytorium obejmowało ongiś całe południe. Nerecy byli świadkami zawinięcia tu pierwszych statków. To oni przywitali

pierwszych Letheryjczyków, którzy postawili stopę na tym kontynencie. Nerecy handlowali z kolonistami, nauczyli ich Ŝyć w tym kraju, dali im lekarstwa przeciw letnim gorączkom. Mieszkają tu juŜ od bardzo dawna. Dwa języki? Dziwię się, Ŝe nie tysiąc. – No cóŜ – rzekła po chwili Seren Pedac – przynajmniej znowu się oŜywili. Jedzą, wykonują rozkazy Buruka... – To prawda. Wyczuwam w nich jednak jakiś nowy strach. On ich nie paraliŜuje, ale budzi niespokojne myśli. Wygląda na to, Ŝe nawet oni nie rozumieją pełnego znaczenia tego błogosławieństwa. – To nigdy nie była ich ziemia, prawda? – Nie mam pojęcia. Edur z pewnością twierdzą, Ŝe mieszkali tu zawsze, od czasów, gdy ze świata ustąpił lód. – Ach tak, zapomniałam. Ten ich dziwny mit załoŜycielski. Jaszczurki, smoki i lód, zdradzony król-bóg. Po chwili uniosła wzrok i zauwaŜyła, Ŝe Hull Beddict gapi się na nią ze zdumieniem. – Co się stało, Hull? – Skąd o tym wszystkim wiesz? Minęły lata, nim Binadas Sengar zdradził mi te informacje, i to tylko jako uroczysty dar z okazji połączenia więzami. Seren zamrugała. – Pewnie... gdzieś o tym słyszałam. – Wzruszyła ramionami, ścierając krople deszczu z twarzy. – KaŜdy ma jakiś mit załoŜycielski. Z reguły to nonsensy. Albo prawdziwe wspomnienia pomieszane z magią i cudami. – Traktujesz to dziwnie lekcewaŜąco, poręczycielko. – A w co wierzą Nerecy? – UwaŜają, Ŝe wszyscy są dziećmi jednej matki sprzed niezliczonych pokoleń, która ukradła ogień i przemierzyła czas w poszukiwaniu czegoś, co byłoby odpowiedzią na trawiącą ją potrzebę. Nigdy jednak nie udało się jej odkryć natury owej potrzeby. Pewnego razu, podczas tej podróŜy, wzięła w siebie święte nasienie i urodziła dziewczynkę. Z wyglądu – ciągnął Hull – dziecko nie róŜniło się zbytnio od matki, gdyŜ świętość w nim była ukryta i pozostaje ukryta po dziś dzień. W Nerekach, którzy są potomkami tej dziewczynki. – I w ten właśnie sposób usprawiedliwiają swój dziwaczny patriarchalny system. – Być moŜe – przyznał Hull – ale to Ŝeńską linię uwaŜa się za najczystszą. – A czy ta matka matki miała jakieś imię? – Ach, zauwaŜyłaś, Ŝe te dwie postacie zlewają się ze sobą, jakby były raczej rolami niŜ odrębnymi osobami. Dziewica, matka i babcia; to droga przez czas... – Jeśli zapomni się o latach cięŜkiej harówki jako Ŝona. Kwiat mądrości otwiera

się na stercie łajna. Przeszył ją ostrym spojrzeniem. – Tak czy inaczej, ta kobieta jest znana pod wieloma podobnie brzmiącymi imionami, co równieŜ sugeruje róŜne warianty tej samej osoby. Eres, N’eres, Eres’al. – I to ona jest sercem nereckiego kultu przodków? – Była, Seren Pedac. Zapominasz, Ŝe ich kultura została zniszczona. – Kultury umierają, Hull, ale ludy Ŝyją dalej i noszą w sobie ziarno powtórnych narodzin... – To złudzenie, Seren Pedac – zaprotestował. – Cokolwiek mogłoby się z tego zrodzić, byłoby tylko wypaczoną, słabą parodią. – Nawet kamień się zmienia. Nic nie moŜe być nieruchome... – Ale my tego właśnie pragniemy, czyŜ nie tak? Och, mówimy o postępie, ale w rzeczywistości poŜądamy jedynie wiecznego trwania teraźniejszości z jej z pozoru nieograniczonym nieumiarkowaniem i drapieŜnym głodem. AŜ po wieczność te same zasady i ta sama gra. Seren Pedac wzruszyła ramionami. – Mówiliśmy o Nerekach. Pobłogosławiła ich szlachetnie urodzona kobieta Tiste Edur z plemienia Hirothów... – Zanim jeszcze przywitano nas tu oficjalnie. Uniosła brwi. – UwaŜasz, Ŝe to kolejna zawoalowana zniewaga wobec Letheryjczyków? Pomysł samego Hannana Mosaga? Hull, myślę, Ŝe tym razem poniosła cię wyobraźnia. – Myśl sobie, co chcesz. Odwróciła się. – Pójdę się przejść. *** Uruth spotkała Mayen na moście. Rozmowa między nimi była krótka i pozbawiona dramatyzmu – przynajmniej sądząc z tego, co widział siedzący przed długim domem Udinaas. Piórkowa Wiedźma przekazała Uruth wiadomość od swej pani, a potem poszła za nią i zatrzymała się w odległości kilku kroków od obu kobiet Edur, choć zapewne nie tak daleko, Ŝeby nie mogła ich słyszeć. Uruth i Mayen ruszyły w stronę domu, idąc obok siebie. Niewolnice podąŜały za nimi. Nagle rozległ się cichy śmiech. Udinaas zesztywniał i pochylił się na stołku. – Bądź cicho, Wither! – wysyczał. – Są takie królestwa, martwy niewolniku – wyszeptało widmo – w których wspomnienia kształtują to co zapomniane i w ten sposób czynią z dawno minionych wieków świat równie realny jak ten. To swego rodzaju zwycięstwo nad czasem.

Triumf nad śmiercią. Zdarza się, Udinaasie ZadłuŜony, Ŝe takie królestwo zbliŜa się do nas. Na bardzo niewielką odległość. – Błagam, przestań. Nie interesują mnie twoje głupie zagadki... – Chciałbyś zobaczyć to, co ja widzę? W tej chwili? Czy mam sprawić, by zasłona Cienia opadła ci na oczy, odsłaniając przed tobą niewidzialne przeszłości? – Nie teraz... – Za późno. Przed oczyma niewolnika rozstąpiły się liczne, cienkie jak pajęczyna warstwy. Otaczająca go wioska skurczyła się nagle, zamazała i straciła barwy. Udinaas spróbował skupić wzrok. Plac zniknął, zastąpiony przez wyniosłe drzewa oraz leśne podszycie zdominowane przez skołtuniony mech. Deszcz lał strumieniami. Morze po lewej było znacznie bliŜej niŜ obecnie, szare, spienione bałwany tłukły wściekle o czarne, wyszczerbione skały brzegu, tryskając pianą. Udinaas wzdrygnął się trwoŜnie przed gwałtownością tych fal i natychmiast pochłonęła je ciemność, a przed jego oczyma uformowała się następna scena. Morze wycofało się za zachodni horyzont, zostawiając za sobą zrytą skałę, otoczoną pionowymi ścianami lodu. Zimne powietrze przesycał odór rozkładu. Obok Udinaasa przemknęły jakieś postacie, odziane w futra albo moŜe pokryte grubą sierścią w czarno-brązowe łaty. Były zaskakująco wysokie, a ich ciała wydawały się nieproporcjonalnie wielkie w porównaniu z małymi głowami o masywnych szczękach. Jedna z nich miała utkany z trzcin pas, z którego zwisały martwe wydry, a wszystkie niosły zwoje uplecionej z trawy liny. Postacie milczały, lecz Udinaas wyczuwał przeraŜenie, z jakim spoglądały na coś widocznego na niebie na północy. Niewolnik przymruŜył powieki i ujrzał to, co przyciągnęło ich uwagę. W powietrzu, nad niskimi, pokrytymi spękanym lodem stokami wisiała góra z czarnego kamienia. ZbliŜała się powoli i Udinaas wyczuł złą wolę emanującą z tego ogromnego, niewiarygodnego magicznego obiektu. Wysokie, pokryte futrem istoty z pewnością równieŜ to wyczuły. Gapiły się na skałę jeszcze przez chwilę, po czym rzuciły się do ucieczki, mijając Udinaasa... I scena znowu się zmieniła. Poobtłukiwana skała, starty na proch kamień, skłębione mgły. Pojawiły się dwie wysokie sylwetki, wlokące między sobą trzecią. To była kobieta, nieprzytomna albo martwa. Długie, brązowe włosy opadały swobodnie, wlokąc się po ziemi. Udinaas wzdrygnął się, poznając jedną z idących postaci: lśniąca oślepiającym blaskiem zbroja, podkute Ŝelazem buty, srebrzysty płaszcz, ukryta pod hełmem twarz. Menandore. Siostra Brzask.

Spróbował uciekać – niemoŜliwe, by go nie zobaczyła – ale był przykuty do miejsca. Poznał teŜ drugą kobietę. Pamiętał ją z rzeźbionych ze strachem posągów, częściowo zagrzebanych w gliniastej glebie otaczającego wioskę Hirothów lasu. Pstrokata skóra, szaro-czarna, nadająca twarzy o twardych rysach wygląd wojennej maski. Napierśnik z matowego Ŝelaza o niejednolitym ubarwieniu. Naramienniki oraz nagolenniki ze wzmocnionej kolczugą skóry. Peleryna pełnej długości z foczego futra, powiewająca na wietrze za nią. Cętka, kapryśna siostra. Sukul Ankhadu. Uświadomił sobie, kim musi być kobieta, którą wlokły między sobą. Zmierzch, Sheltatha Lore, umiłowana córka Scabandariego, Protektorka Tiste Edur. Obie kobiety zatrzymały się, wypuszczając z uścisku bezwładne ramiona trzeciej, która osunęła się na pokrytą Ŝwirem skałę, jakby nie Ŝyła. Dwie pary wielkich, skośnych oczu Tiste skierowały się w stronę Udinaasa. Pierwsza odezwała się Menandore. – Nie spodziewałam się spotkać cię tutaj. Gdy Udinaas usiłował znaleźć na to jakąś odpowiedź, usłyszał u swego boku męski głos: – Co jej zrobiłyście? Niewolnik odwrócił się i zobaczył kolejnego Tiste, który stał na wyciągnięcie ramienia od siedzącego na stołku Udinaasa. Był wyŜszy od obu kobiet, odziany w białą, emaliowaną zbroję, zbryzganą krwią, pełną plam i naznaczoną cięciami miecza. Do prawego biodra przypiął sobie strzaskany hełm. Skórę miał białą jak kość słoniowa. Zakrzepła krew naznaczyła lewą połowę jego twarzy wzorem przypominającym rozszczepioną błyskawicę. Ogień wypalił mu większość włosów, a z popękanej, zaczerwienionej skóry czaszki sączył się płyn. Na plecach męŜczyzna miał dwa bliźniacze miecze ukryte w pochwach. Ich uchwyty i gałki sterczały nad szerokimi barami. – Nic, na co by nie zasłuŜyła – odpowiedziała Menandore na pytanie męŜczyzny Tiste. Druga z kobiet obnaŜyła zęby. – Nasz drogi wuj miał pewne plany co do tej naszej wspaniałej kuzynki. Ale czy przybył, gdy krzyczała o pomoc? Pokryty bliznami męŜczyzna ominął niewolnika, nie spuszczając spojrzenia z ciała Sheltathy Lore. – To paskudna sprawa. Umywam od niej ręce. Od wszelkich jej aspektów. – Nie moŜesz tego zrobić – stwierdziła Menandore z dziwną radością. – W końcu wszystkich nas zatruła krew matki...

Sukul Ankhadu zwróciła się w stronę siostry. – Jej córki spotkało coś znacznie gorszego niŜ trucizna! W tym zdruzgotaniu naszych jaźni nie ma Ŝadnej równowagi. Spójrz tylko na nas! Złośliwe suki. Swarliwe głowy Tiam podnoszące się raz po raz, pokolenie za pokoleniem! – Wskazała palcem na męŜczyznę Tiste. – A co z tobą, ojcze? Ta koszmarna samica wyłania się na pierzastych skrzydłach z mroku innego królestwa, rozkłada nogi, szeroko i zachęcająco, i czyŜ nie ustawiłeś się pierwszy w kolejce? Czysty Osserc, Pierwszy Syn Ciemności i Światła, taki wspaniały! A mimo to połączyłeś swą krew z krwią tej kurwy. Powiedz nam, czy ogłosiłeś ją swoją siostrą, zanim ją wyruchałeś, czy dopiero potem? Jeśli jad w jej słowach odniósł jakikolwiek skutek, męŜczyzna zwany Osserkiem nie okazał tego po sobie. Uśmiechnął się tylko i odwrócił wzrok. – Nie powinnaś tak mówić o swojej matce, Sukul. W końcu umarła, wydając cię na świat... – Umierała, wydając na świat nas wszystkich! – Sukul Ankhadu zacisnęła uniesioną dłoń w pięść tak mocno, Ŝe wydawało się, iŜ wykręca w niej powietrze. – Umiera i rodzi się na nowo. Tiam i jej dzieci. Tiam i jej kochankowie. Jej tysiąc śmierci, które nic nie zmieniają! – A z kim to wdałeś się w spór, ojcze? – zapytała spokojnym tonem Menandore. Osserc skrzywił się wściekle. – Z Anomanderem. Tym razem on był górą. Po zastanowieniu – podjął po chwili przerwy – to nie jest zaskakujące. Broń gniewu często okazuje się silniejsza niŜ zbroja zimnego rozumu. – Wzruszył ramionami. – Ale zdołałem powstrzymać go wystarczająco długo... – śeby pozwolić Scabandariemu uciec? – zapytała Menandore. – A po co? Twoja krew, czy nie, udowodnił juŜ, kim jest naprawdę. Zdradzieckim mordercą. Osserc uniósł brwi w wyrazie drwiny, spoglądając na nieprzytomną kobietę, leŜącą na ziemi między jego córkami. – Zakładam więc, Ŝe wasza kuzynka, która niewątpliwie ucierpiała z waszych rąk, Ŝyje. Mógłbym wskazać, Ŝe Scabandari równieŜ nie zamordował Silchasa Ruina... – To prawda – warknęła Sukul. – Zrobił coś znacznie gorszego. Chyba Ŝe uwaŜasz, Ŝe Ŝarcie błota przez całą wieczność to lepszy los. – Oszczędź mi tego oburzenia – powiedział Osserc, wzdychając. – Jak często powtarzasz, drogie dziecko, zdrada i podstęp są najbardziej ulubionymi metodami naszej licznej rodziny. A jeśli nawet nie najbardziej ulubionymi, to z pewnością najpopularniejszymi. Tak czy inaczej, skończyłem rozmowę. Co zamierzacie z nią zrobić? – Przyszło nam do głowy, Ŝe Silchas ucieszyłby się z towarzystwa.

Osserc zesztywniał. – Dwa Ascendenty smoczej krwi w tej samej ziemi? Poddajecie ten Dom Azath srogiej próbie, córki. – Czy Scabandari będzie próbował ją uwolnić? – zapytała Menandore. – Scabandari nie jest w stanie uwolnić nikogo – odparł Osserc – w tym równieŜ samego siebie. Obie kobiety były wyraźnie zdumione tymi słowami. – Kto zdołał tego dokonać? MęŜczyzna wzruszył ramionami. – Czy to ma znaczenie? Scabandariemu wydawało się, Ŝe bogom tego świata brak mocy potrzebnej, by mu się oprzeć. – Przerwał, by uwaŜnie przyjrzeć się córkom. – Potraktujcie to jako ostrzeŜenie, moje drogie. Swe pierwsze dzieci Matka Ciemność spłodziła, nie potrzebując ojca. I, wbrew temu co twierdzi Anomander, nie byli nimi Tiste Andii. – Nie wiedziałyśmy o tym – przyznała Menandore. – Ale teraz juŜ wiecie. Bądźcie ostroŜne, dzieci. Wysoka postać oddaliła się, odprowadzana spojrzeniem Udinaasa. Wtem niewolnik zaczerpnął tchu. Sylwetka Osserca zamazała się, zmieniła kształt. Ogromne, złote i srebrne łuski zalśniły, gdy skrzydła rozłoŜyły się szeroko. Nagły przypływ mocy i gigantyczny smok zerwał się do lotu. Sukul Ankhadu i Menandore śledziły go wzrokiem, aŜ do chwili, gdy stał się lśniącym węgielkiem na zachmurzonym niebie, zamrugał i zniknął. Sukul chrząknęła. – Dziwię się, Ŝe Anomander go nie zabił. – Tych dwóch coś wiąŜe ze sobą, siostro, i ani my, ani nikt inny, nie wiemy, co to jest. Jestem tego pewna. – Niewykluczone. Ale to moŜe być coś znacznie prostszego. – Na przykład co? – Chcą, Ŝeby gra trwała dalej – odparła Sukul z nerwowym uśmiechem. – A gdyby jeden z nich zabił drugiego, płynąca z niej przyjemność znacznie by zbladła. Spojrzenie Menandore padło na nieruchomą postać Sheltathy Lore. – Ona wzięła sobie kochanka spośród bogów tego świata, czyŜ nie tak? – Na pewien czas. Urodziła mu dwójkę okropnych bachorów. – Okropnych? To z pewnością dziewczynki. Sukul skinęła głową. – Ich ojciec znał prawdę o nich od samego początku. Dlatego nadał im adekwatne imiona. – Tak? A jak one brzmią, siostro?

– Zawiść i Złośliwość. Menandore uśmiechnęła się. – Ten bóg... chciałabym pewnego dnia go spotkać. – Mogłoby mu nie przypaść do gustu to, co mamy zamiar zrobić z Sheltathą Lore. W gruncie rzeczy niewykluczone, Ŝe juŜ w tej chwili szuka naszego tropu, by nam przeszkodzić w wywarciu zemsty. Dlatego, jak lubi mawiać Osserc, powinnyśmy się śpieszyć. Obie kobiety oddaliły się od siebie, zostawiając nieprzytomną Sheltathę Lore na ziemi. Menandore spojrzała na siostrę. – Kochanek Sheltathy, ten bóg. Jak on się nazywa? Wydawało się, Ŝe odpowiedź Sukul dobiega z bardzo daleka: – Draconus. Obie kobiety zmieniły się w smoki, niemal dorównujące rozmiarami Ossercowi. Jeden był cętkowany, a drugi lśnił oślepiającym blaskiem. Cętkowany wzbił się w górę, poszybował nieco w bok i zawisł nad nieprzytomną kobietą. Szponiasta łapa opuściła się i zamknęła ją w uścisku. Smok wzbił się wyŜej, dołączając do siostry. Potem obie bestie zawróciły na południe. Scena szybko zniknęła z oczu niewolnika. Udinaas znowu siedział przed długim domem Sengarów, ściskając w czerwonych, spękanych dłoniach na wpół oczyszczoną rybę. Jej wyłupiaste oko spoglądało na niego z jak zwykle irytującym wyrazem bezmyślnego zaskoczenia. Przez cały ranek i popołudnie oglądał takie, niemal w ogóle się od siebie nie róŜniące oczy, a teraz, gdy nadciągał zmierzch, ujrzał jeszcze jedno, nieme i pozbawione Ŝycia. Jakby to, co trzymał w ręku, w ogóle nie było rybą. Same oczy. Martwe, pozbawione czucia oczy... Ale nawet umarli nas oskarŜają. – Dość juŜ zrobiłeś, niewolniku. Udinaas uniósł wzrok. Stały przed nim Uruth i Mayen. Dwie kobiety Tiste, które nie były cętkowane ani oślepiająco jasne. Były tylko słabymi, zdawkowymi odmianami cienia. Miedzy nimi, krok z tyłu, stała Piórkowa Wiedźma, która zatrzymała się na czele grupy niewolnic. Wielkie oczy, wyraŜające gorączkowe ostrzeŜenie, spoglądały na niego. Udinaas, siedząc, pokłonił się Uruth. – Tak jest, pani. – Znajdź sobie jakąś maść na te ręce. – Dziękuję, pani. Orszak wszedł do długiego domu.

Udinaas znowu spojrzał na rybę. Przyglądał się oku jeszcze przez pewien czas, a potem wyłupił je kciukiem. *** Seren Pedac siedziała na ławce pośród deszczu, obserwując nieustanny ruch wody. Ulewa przetwarzała taflę rzeki w szorstką skórę, szarą i kosmatą jak u pająka. Fale przelewały się przez brzegi, pokrywając gładkie kamienie cienką, posępną warstewką. Zapadła noc, wypełzając z drogocennych cieni. Nastały ciemne godziny, a na wioskę za jej plecami opadł szal ciszy. Seren myślała o letheryjskich niewolnikach. Jej rodacy wydawali się szczególnie predysponowani do kapitulacji. Wolność była ołtarzem, do którego przez całe Ŝycie dobijali się błagalnicy, drapiący gładką posadzkę, aŜ wreszcie błyszczący, nieskazitelny kamień plamiła krew. Prawda wyglądała jednak tak, Ŝe na zawsze pozostawała poza zasięgiem śmiertelników, mimo Ŝe jej chwalebne imię usprawiedliwiało wszelkie poświęcenia. Seren wiedziała jednak, Ŝe to bluźnierstwo jest pozbawione znaczenia. Wolność nie była bogiem, a jeśli nawet nim była, to jej zwrócona ku wyznawcom twarz wyraŜała drwinę. Łańcuchy ograbiały niewolników z czegoś, czego i tak nigdy nie posiadali. Letheryjscy niewolnicy w tej wiosce nie byli zadłuŜeni. Spełniali łatwe do zdefiniowania zadania i otrzymywali w zamian wyŜywienie i dach nad głową. Mogli zawierać związki małŜeńskie i wydawać na świat dzieci, które nie odziedziczą długów rodziców. Czas, który musieli codziennie poświęcać swym zajęciom, nie rozrastał się, pochłaniając coraz więcej ich Ŝycia. ZwaŜywszy wszystko razem, dla tych jej kuzynów utrata wolności była niemal pozbawiona znaczenia. Dziecko zwane Piórkową Wiedźmą. Zupełnie jakby czarownica z odległej przeszłości, niemodnie ubrana, sztywna i zmanierowana, jak wszystko co przestarzałe, wynurzyła się nagle z kart historii. Wybrana jeszcze w macicy matki rzucająca płytki, która praktykowała sztukę wróŜbiarstwa dla dobra swej społeczności, nie dla pieniędzy w skórzanym mieszku. Być moŜe wśród niewolników zapomniano o znaczeniu tego imienia. Być moŜe nie było tu starych płytek do rzucania, nie było uroczystych nocy, gdy ścieŜki losu łączyły się w błotnisty, spękany szlak i przed wszystkimi rozpościerała się straszliwa mozaika przeznaczenia, a przeraŜającym rytuałem kierowała kobieta-dziecko o opadających powiekach. Usłyszała chrzęst kamieni dobiegający od strony ujścia rzeki. Odwróciła się i zobaczyła niewolnika, który przykucnął na brzegu. MęŜczyzna zanurzył dłonie w zimnej, świeŜej wodzie, jakby pragnął rozgrzeszenia albo liczył na to, Ŝe chłód znieczuli go na ból. Zaciekawiona Seren Pedac podeszła bliŜej.

Zerknął na nią, ostroŜnie i nieśmiało. – Poręczycielko – rzekł – Edur uwaŜają te godziny za niebezpieczne. Lepiej jest teraz nic nie mówić. – Ale my nie jesteśmy Edur. Wyjął dłonie z wody i zauwaŜyła, Ŝe są czerwone i obrzmiałe. – W tych okolicach z ziemi krwawi Emurlahn, poręczycielko. – Niemniej jednak jesteśmy Letheryjczykami. Uśmiechnął się drwiąco. – Poręczycielko, jestem niewolnikiem. – Zastanawiałam się nad tym. Niewolnictwo. I wolność od długu. Jak oceniasz tę zamianę? Znowu przykucnął. Woda ściekała mu z dłoni. Wydawało się, Ŝe wpatruje się w czysty nurt rzeki. Deszcz przestał padać i z lasu wypływała mgła. – Dług nadal nam towarzyszy, poręczycielko. On włada kaŜdym letheryjskim niewolnikiem Edur, mimo Ŝe nigdy nie będzie moŜna go spłacić. Spojrzała na niego, zszokowana. – PrzecieŜ to szaleństwo! Uśmiechnął się po raz kolejny. – Takie rzeczy świadczą o tym, kim jesteśmy. Czemu myślałaś, Ŝe taki prosty fakt, jak niewola, mógłby to zmienić? Seren milczała przez pewien czas, przyglądając się przykucniętemu na brzegu rzeki męŜczyźnie. Nie dało się zaprzeczyć, Ŝe był przystojny, ale teraz, gdy juŜ wiedziała o jego długu, dostrzegała brzemię, które dźwigał, świadomość, Ŝe nigdy nie będzie uwolnienia od tego piętna ani dla niego, ani dla Ŝadnych dzieci, jakie mógłby spłodzić. To było brutalne. To było... letheryjskie. – Jest tu niewolnica zwana Piórkową Wiedźmą – odezwała się. Odniosła wraŜenie, Ŝe skrzywił się boleśnie. – Tak. Jest naszą rzucającą płytki. – Ach. Zastanawiałam się nad tym. Od ilu pokoleń jej przodkowie są niewolnikami Edur? – Być moŜe od dwudziestu. – A mimo to talent przetrwał? W tym świecie Kurald Emurlahn? To zdumiewające. – Naprawdę? – Wstał, wzruszając ramionami. – Kiedy ty i twoi towarzysze będą dziś w nocy gośćmi Hannana Mosaga, Piórkowa Wiedźma rzuci płytki. Seren Pedac przeszył nagły dreszcz. Zaczerpnęła głęboko tchu, po czym wypuściła powoli powietrze z płuc. – WiąŜe się z tym pewne... ryzyko.

– Wiemy o tym, poręczycielko. – Tak, teraz widzę, Ŝe z pewnością wiecie. – Muszę wracać do swoich zadań – oznajmił, nie patrząc jej w oczy. – Oczywiście. Mam nadzieję, Ŝe zatrzymując cię tu, nie naraziłam cię na kłopoty. Uśmiechnął się raz jeszcze, ale juŜ nic nie powiedział. Śledziła go wzrokiem, gdy oddalał się wzdłuŜ plaŜy. *** Buruk Blady stał przed nereckim ogniskiem opatulony w przeciwdeszczową pelerynę. Hull Beddict zatrzymał się tuŜ za kupcem. Uniósł kaptur i zamknął się w sobie. Seren podeszła do Buraka, patrząc na tlące się węgle. Buchający z ogniska dym wisiał nad ich głowami rozciągniętą, nieruchomą chmurą. Nocny ziąb wniknął w kości poręczycielki i mięśnie jej szyi zesztywniały. W czaszce narastał ból. – Seren Pedac – rzekł z westchnieniem Burak. – Niedobrze się czuję. Słyszała to w jego słabym, drŜącym głosie. – Odbyłeś długą podróŜ – zauwaŜyła. – I w efekcie stoję teraz przed ledwie się tlącym ogniskiem. Nie jestem aŜ tak głupi, by nie zdawać sobie sprawy ze swych zbrodni. Zza ich pleców dobiegło chrząknięcie Hulla. – Mówisz o zbrodniach, które juŜ popełniłeś, czy o tych, które dopiero nadejdą, Buraku Blady? – To nieistotne rozróŜnienie – odparł kupiec. – Dziś w nocy – ciągnął, prostując się – będziemy gośćmi Hannana Mosaga. Jesteście gotowi? – Formalne znaczenie tego spotkania jest najmniej istotne, Buraku – stwierdziła Seren. – Król-czarnoksięŜnik zamierza jednoznacznie określić swe stanowisko. Usłyszymy ostrzeŜenie, które mamy przekazać naszej delegacji, gdy juŜ tu przybędzie. – Intencje równieŜ nie mają znaczenia, poręczycielko. Ja niczego nie oczekuję, podczas gdy jedno z nas trojga oczekiwania pochłaniają bez reszty. Starannie przygotowane oświadczenia, złowrogie ostrzeŜenia, wszystko to z pewnością czeka nas na tym pamiętnym spotkaniu. – Odwrócił głowę, spoglądając na Hulla Beddicta. – Nadal myślisz jak dziecko, prawda? Gliniane figurki stoją po kostki w piasku, jedna tu, druga tam. Stoją sobie i juŜ. Jedna mówi to, druga mówi tamto, a potem wyciągasz rękę i przestawiasz je stosownie do wypowiedzianych słów. Sceny, panoramy pełne surowej pewności. Biedny Hull Beddict, który tak dawno temu dostał noŜem w serce i po dziś dzień wykręca się co chwila, by się upewnić, Ŝe ostrze nadal tkwi w jego plecach.

– Jeśli uwaŜasz mnie za dziecko – warknął potęŜnie zbudowany męŜczyzna – to jest twój błąd, nie mój, Buruk. – To tylko łagodne ostrzeŜenie – odparł kupiec – Ŝe nie jesteś wśród dzieci. Buruk nakazał im gestem ruszyć za sobą i skierował się ku cytadeli. – Znasz tego Hannana Mosaga? – zapytała idąca obok Hulla Seren. Kupiec podąŜał kilka kroków przed nimi, ledwie widoczny w mroku. – Byłem juŜ tu kiedyś gościem, Seren. – Gościem króla-czarnoksięŜnika? – Nie, rodziny Sengarów. Oni są blisko spokrewnieni z królewskim rodem. Najstarszy syn, Fear Sengar, jest marszałkiem wojennym Hannana Mosaga. To nie jest jego prawdziwy tytuł, ale to zadowalające tłumaczenie. Seren zastanawiała się nad tym przez chwilę. – To znaczy, Ŝe liczysz, iŜ spotkasz dziś przyjaciół? – zapytała wreszcie, marszcząc brwi. – Liczyłem, ale tak się nie stanie. W wiosce nie ma nikogo z Sengarów poza patriarchą rodu Tornadem i jego Ŝoną. Synowie wyruszyli w podróŜ. – W podróŜ? A dokąd? Hull pokręcił głową. – Nie wiem. To... dziwne. Muszę załoŜyć, Ŝe Fear i jego bracia wrócą na czas podpisania traktatu. – A czy król-czarnoksięŜnik wie o więzach krwi, które łączą cię z Binadasem Sengarem? – Oczywiście. Buruk Blady dotarł do mostu prowadzącego na wewnętrzny dziedziniec. Mgła zgęstniała, zasłaniając świat otaczający troje Letheryjczyków. Nie widzieli nikogo innego i nie słyszeli nic poza chrzęstem kamyków na ścieŜce pod własnymi stopami. Przed sobą widzieli masywną bryłę cytadeli. Szeroka, łukowata brama lśniła jasno w blasku ognia. – Nie ma wartowników – wyszeptała Seren. – Widzialnych – poprawił ją Hull Beddict. Buruk wszedł po dwóch niskich stopniach na podwyŜszenie, zatrzymał się, by rozpiąć pelerynę, a potem wszedł do środka. Po chwili Seren i Hull podąŜyli za nim. W długiej sali było niemal zupełnie pusto. Stół był znacznie mniejszą wersją tego, który zwykle stał wzdłuŜ długiej osi komnaty. Świadczyły o tym wgłębienia na wielkim dywanie pokrywającym parkiet. Seren zauwaŜyła po prawej ten większy stół, który przesunięto pod obwieszoną arrasami ścianę. Mniejszy stół stał przy przeciwległym końcu komnaty, pod kątem prostym do jej długiej osi. Na Letheryjczyków czekały przy nim trzy krzesła o wysokich oparciach.

Naprzeciwko nich siedział król-czarnoksięŜnik, który zdąŜył juŜ spoŜyć znaczną część posiłku. W cieniach za nim stało bez ruchu pięciu wojowników Edur. To na pewno k’risnani. Czarodzieje... wyglądają młodo. Król-czarnoksięŜnik zaczekał, aŜ goście zdejmą wierzchnie ubrania, po czym przywołał ich gestem. – Witajcie – rzekł w niezłym letheryjskim. – Nie lubię zimnego jedzenia. Dlatego wbrew nakazom dobrego wychowania napełniłem juŜ sobie brzuch. Buruk pokłonił mu się nisko. – Nie sądziłem, Ŝe się spóźniliśmy, panie... – Nie spóźniliście się, ale ja nie przywiązuję wielkiej wagi do formalności. W gruncie rzeczy nawet zwykła uprzejmość nieraz przychodzi mi z trudem. Wybaczcie, jeśli łaska, królowi jego niecierpliwość. – Apetyt nie dba o wymogi etykiety, panie – odparł Buruk. – Byłem pewien, Ŝe Letheryjczycy to zrozumieją. A teraz... – zerwał się nagle. Goście, widząc to, znieruchomieli. – Ogłaszam obserwatora Hulla Beddicta, poręczycielkę Seren Pedac i Buruka Bladego swymi gośćmi. Siadajcie, proszę. PoŜeram tylko to, co przygotowują dla mnie moi kucharze. Jego głosu moŜna by słuchać całymi godzinami. Goście zapomnieli o skrępowaniu. Seren Pedac uświadomiła sobie, Ŝe Hannan Mosag jest bardzo niebezpiecznym królem. Środkowe krzesło zajął Buruk Blady. Seren usiadła po jego lewej stronie, a Hull po prawej. Gdy tylko usadowili się na meblach z czarnodrewna, król-czarnoksięŜnik równieŜ usiadł i sięgnął po puchar. – Wino z Trate – oznajmił – na cześć moich gości. – Mam nadzieję, Ŝe zdobyte drogą pokojowego handlu – odezwał się Buruk. – Niestety, obawiam się, Ŝe nie – odparł Hannan Mosag. Niemal nieśmiało spojrzał w oczy kupca, a potem znowu odwrócił wzrok. – Ale jestem pewien, Ŝe wszyscy za tym stołem jesteśmy zahartowani. Buruk wziął puchar i pociągnął łyk. Zastanawiał się przez chwilę, a potem westchnął. – Tylko trochę skwaśniało z powodu pochodzenia, panie. Król-czarnoksięŜnik zmarszczył brwi. – Myślałem, Ŝe tak właśnie powinno smakować. – Nic w tym dziwnego, panie, jeśli juŜ się do tego przyzwyczaić. – Przyzwyczajenie, Buruku Blady, raz jeszcze okazuje się potęŜnym arbitrem. – Niestety, Letheryjczycy często nudzą się tym, co juŜ znają, i w rezultacie uwaŜają to za mniej wartościowe. – To zbyt skomplikowana myśl, Buruk – stwierdził Hannan Mosag. – Nie

jesteśmy jeszcze wystarczająco pijani, by tańczyć ze słowami, chyba Ŝe ugasiłeś wcześniej pragnienie na swej kwaterze, w którym to przypadku masz nade mną przewagę. Buruk sięgnął po kawałek wędzonej ryby. – Obawiam się, Ŝe jestem koszmarnie trzeźwy. Jeśli ktoś ma tutaj przewagę, to z pewnością nie my. – A to dlaczego? – No cóŜ, panie, podejmujesz nas skalanym krwią winem, a to bardzo niepokojący gest. Co więcej, dotarły do nas wieści o wymordowaniu letheryjskich łowców fok. Przelano tyle krwi, Ŝe wszyscy moŜemy w niej utonąć. Wyglądało na to, Ŝe Buruk Blady nie jest zainteresowany dyskrecją. Seren przyszło do głowy, Ŝe to dość osobliwa taktyka, która zapewne w obecnej sytuacji nie zdobyłaby aprobaty króla Ezgary Diskanara. – Jestem pewien, Ŝe nieliczni ocalali kuzyni zaszlachtowanych długozębych fok zgodziliby się z tobą, jako Ŝe ich równieŜ uniosła ta złowroga fala – rzekł królczarnoksięŜnik z zadumą w głosie. – Usłyszeliśmy takŜe – ciągnął Buruk – o powrocie statków do portu Trate. Ładownie, które powinny zawierać cenne łupy, były z jakichś niewytłumaczalnych powodów puste. – Puste? To wielka nieostroŜność. Buruk oparł się wygodnie i zacisnął dłonie na pucharze, wpatrzony w jego ciemną zawartość. – Królu-czarnoksięŜniku – odezwał się nagle Hull Beddict. – Osobiście nie czuję się niezadowolony z powodu takiego zakończenia tego zdradzieckiego incydentu. Ci myśliwi pogwałcili dawno zawarte porozumienia i zasłuŜyli na swój los. – Obserwatorze – odezwał się Hannan Mosag z jeszcze większą powagą w głosie – wątpię, by ich pogrąŜone w Ŝalu rodziny zgodziły się z tobą. Twoje słowa są zimne. Słyszałem, Ŝe na Ŝycie twych rodaków dominujący wpływ wywiera idea długu. Ci pechowi myśliwi byli zapewne zadłuŜeni, nieprawdaŜ? A ich desperację wykorzystali panowie równie bezlitośni jak ty przed chwilą. – Popatrzył na troje Letheryjczyków. – Czy tylko ja jeden ich opłakuję? – Potencjalne konsekwencje tej rzezi mogą się okazać jeszcze bardziej tragiczne, panie – odparł Buruk Blady. – A czy to jest nieuniknione, kupcze? Buruk zamrugał. – Tak – potwierdził Hull Beddict, pochylając się. – Królu-czarnoksięŜniku, czyŜ moŜna wątpić, kogo dotkną te tragiczne konsekwencje? Mówiłeś o zimnych panach. Tak jest, to ich krew powinno się w tym przypadku przelać. Niemniej jednak są oni

panami jedynie dlatego, Ŝe zadłuŜeni godzą się ich za takich uznawać. W taki właśnie sposób złoto staje się trucizną, gdy jest jedynym miernikiem wartości. Ci myśliwi są w tym samym stopniu winni swej desperacji, panie. Wszyscy uczestniczą w tej samej grze. – Hull Beddict przemawia wyłącznie we własnym imieniu – oznajmił Buruk. – CzyŜ to samo nie dotyczy nas wszystkich? – zapytał Hannan Mosag. – Choć byłaby to bardzo poŜądana sytuacja, panie, podobne twierdzenie byłoby kłamstwem zarówno w moim, jak i w twoim przypadku. Król-czarnoksięŜnik odsunął talerz i dotknął plecami oparcia. – A co z poręczycielką? Ona w ogóle nic nie mówi. – Spojrzały na nią spokojne oczy o łagodnym wyrazie. – Przyprowadziłaś tu tych męŜczyzn, poręczycielko Seren Pedac. – To prawda, panie – przyznała. – I na tym moje zadanie się skończyło. – A milcząc, chcesz umyć ręce od wszystkiego, co wydarzy się na tym spotkaniu. – Na tym polega rola poręczycielki, panie. – W przeciwieństwie do roli, na przykład, obserwatora. Hull Beddict wyraźnie się wzdrygnął. – JuŜ dawno przestałem być obserwatorem, panie. – Doprawdy? W takim razie, dlaczego tu jesteś, jeśli moŜna zapytać? – Sam się zaoferował – wyjaśnił Buruk. – Nie miałem prawa go odesłać. – To prawda. Jak rozumiem, to zadanie naleŜy do poręczycielki. Hannan Mosag spojrzał na Seren, czekając na odpowiedź. – Nie czułam potrzeby odmówienia Hullowi Beddictowi prawa do towarzyszenia nam, panie. – Tak? – odparł król-czarnoksięŜnik. – CzyŜ to nie interesujące? Poczuła, Ŝe pod jej wilgotnym ubraniem spływają struŜki potu. – Pozwól, bym się poprawiła, panie. Nie wierzyłam, Ŝe Hull Beddict mnie posłucha, gdybym spróbowała mu odmówić. Dlatego postanowiłam zachować iluzję władzy. Hannan Mosag uśmiechnął się rozbrajająco. – To szczera odpowiedź. Świetnie się spisałaś, poręczycielko. MoŜesz juŜ odejść. Wstała z drŜeniem i pokłoniła się. – Cieszę się, Ŝe miałam okazję cię poznać, królu-czarnoksięŜniku. – Odwzajemniam to uczucie, poręczycielko. Porozmawiamy później w cztery oczy. – Jak sobie Ŝyczysz, panie. Seren okrąŜyła krzesło, nie spoglądając w oczy pozostałym Letheryjczykom, i wyszła z komnaty.

Król-czarnoksięŜnik oszczędził jej brzemienia bycia świadkiem tego, co zajdzie dziś w nocy między nim, Hullem a Burukiem. Osobiście czuła się uraŜona, wiedziała jednak, Ŝe niewykluczone, iŜ uratował jej w ten sposób Ŝycie. Tak czy inaczej, powiedziano juŜ wszystko, co naleŜało powiedzieć. Zastanawiała się, czy Hull Beddict to rozumie. Buruk pojmował to z całą pewnością. To w rzeczy samej powaŜne zachwianie równowagi. Hannan Mosag, królczarnoksięŜnik, pragnie pokoju. Wrócił deszcz. Otuliła się szczelniej płaszczem. Biedny Hull. *** Ktoś podszedł do niego z boku. Udinaas odwrócił głowę i zobaczył Hulada. Jego znajoma, poorana bruzdami twarz była zapadnięta i wyraŜała niepokój. – Nic ci nie jest? Hulad wzruszył ramionami. – Przypomniałem sobie, jak rzucała poprzednim razem, Udinaas. Mam dziś w nocy zszargane nerwy. Udinaas nic na to nie odpowiedział. Czuł się zaskoczony, Ŝe jego równieŜ nie dręczą podobne obawy. Nie ulegało wątpliwości, Ŝe zaszły w nim zmiany. Słyszał, Ŝe Piórkowa Wiedźma odczuła skutki niezadowolenia Mayen. Najwyraźniej Uruth wściekła się na nią za pobłogosławienie Nereków i dała temu wyraz z całą ostrością, choć krótko i po cichu. Chcąc wyładować gniew, Mayen zaczęła okładać rózgą grzbiet swej niewolnicy. Rzecz jasna, gdy chodziło o niewolników, sprawiedliwość była pojęciem pozbawionym znaczenia. Przyglądał się dziewczynie, która wyszła na środek klepiska. W olbrzymiej stodole tłoczyło się więcej niewolników niŜ poprzednim razem. Z pewnością zwabiły ich tu przeraŜające opowieści o ostatnim rzucaniu. To prawie dorównuje atrakcyjnością topieniu. Piórkowa Wiedźma usiadła na ziemi. Wkrótce wszyscy podąŜyli za jej przykładem, poruszając się z szybkością nieosiągalną dla poobijanej, posiniaczonej dziewczyny. Udinaas widział ból w jej ruchach i zastanawiał się, do jakiego stopnia Piórkowa Wiedźma obwinia go za swe cierpienia. Mayen nie była surowszą panią niŜ inni Edur. Bicie niewolników na szczęście było rzadkością. Najgorsze popełnione przez nich zbrodnie karano szybką śmiercią, a jeśli nie miało się zamiaru zabić niewolnika, to jaki był sens czynienia go niezdolnym do pracy? Poprzednim razem Piórkowa Wiedźma nawet nie zdąŜyła rzucić płytek. Nagłe przybycie Wyvala wyrwało ją z królestwa objawionych Twierdz. Udinaas poczuł w

piersi pierwszy dreszcz oczekiwania. Nagle zapadła cisza. Piórkowa Wiedźma zamknęła oczy i opuściła głowę. Blond włosy opadły jej na twarz niczym bliźniacze zasłony. Dziewczyna zadrŜała, z wysiłkiem zaczerpnęła głęboko tchu i skierowała ku górze puste oczy. Powoli narastała w nich czarna plama bezgwiezdnego nocnego nieba, która jakby wyzierała zza rzadkiej mgły. Za nią podąŜyły spirale świetlistego blasku. Początki nałoŜyły na twarz maskę przeraŜenia, wykrzywiając ją w coś pierwotnego i mroŜącego krew w Ŝyłach. Udinaas wiedział, Ŝe dziewczyna patrzy w Otchłań, zawieszona w bezkresnej pustce między gwiazdami. Nie było tam jeszcze Twórców ani światów, które mieli ukształtować. A teraz Fundamenty. Ogień, Dolmen i Zbłąkany. Zbłąkany, który nadaje kształt Twierdzom... – Chodźcie ze mną do Twierdz. Letheryjscy niewolnicy wypuścili z płuc długo przytrzymywane powietrze. – Stoimy na Dolmenie i wszystko jest takie, jakie powinno być. – W jej głosie słyszało się napięcie. – śyć znaczy toczyć wojnę z Otchłanią. Wzrost jest podbojem, gdy nadchodzi stagnacja, jesteśmy oblegani, a kiedy umieramy, wróg wdziera się na nasze ostatnie szańce. Oto są prawdy Twierdzy Bestii. Brzeszczot i Kłykcie, wojna, przed którą nie ma dla nas ucieczki. Wiek naznaczył pazurami twarz Pradawnego i wyłupił mu oczy. Jest pokryty bliznami i znuŜony wojną. Starucha chichocze, pełna gorzkiej złości, i drŜy, śniąc o lataniu. Usta Jasnowidza się poruszają, ale nie ma nikogo, kto by go słuchał. Szaman snuje ze skowytem wątek umarłych na polu kości, lecz nie wierzy w Ŝadną z odpowiedzi, które wyczyta z ich rozproszonych szczątków. Tropiciel kroczy jego śladem, pewny i zdeterminowany, by zadać kłam sugestiom, Ŝe zgubił drogę. Dziewczyna umilkła. W tłumie rozległo się mamrotanie. To nie było zachęcające zaproszenie do Twierdz. Zbłąkany, strzeŜ nas, mamy kłopoty. PowaŜne kłopoty. Hulad złapał go za ramię i wskazał na przeciwległą ścianę, którą spowijały cienie gęste jak błotnista woda. Stała tam samotna postać, zwrócona plecami do brudnej, otynkowanej ściany. Poręczycielka. Seren Pedac. Piórkowa Wiedźma nadal milczała i niepokój narastał. Udinaas wstał i zaczął się przedzierać przez tłum, ignorując poirytowane spojrzenia odpychanych na bok niewolników. Po chwili dotarł do tylnej ściany i, idąc wzdłuŜ niej, podszedł do poręczycielki. – Coś poszło nie tak? – zapytała. – Nie wiem...

Piórkowa Wiedźma znowu zaczęła mówić: – Kościana Grzęda stała się teraz tronem, na którym nikt nie zasiądzie, przybrała bowiem kształt, który nie poddaje się okiełznaniu. Oparcie tronu jest zgarbione, jego Ŝebra opadają w dół, a łopatki są wąskie i strome. Ramiona, na których powinny spoczywać ręce władcy, wzniosły się ku górze. Oba mają teraz wilcze oblicza, a ich oczy płoną straszliwym Ŝyciem. – Przerwała na chwilę, a potem zaintonowała: – Twierdza Bestii znalazła Bliźniaczych Władców. – To niemoŜliwe – wyszeptała Seren Pedac. – Przed nami otwiera się teraz... Twierdza Azath. Jej kamienie krwawią. Ziemia unosi się, parując. Gałęziami prastarych drzew wstrząsa milczący, nieustanny krzyk. Azath jest oblęŜona. Rozległy się głosy sprzeciwu. Niewolnicy poruszyli się nerwowo. – Twierdza Lodu! – zawołała Piórkowa Wiedźma, odrzucając głowę do tyłu i odsłaniając zęby. Znowu zapadła cisza, wszyscy wpatrywali się w dziewczynę. – Rozdarty grobowiec! Przed strzaskanym progiem walają się trupy. Urquall Jaghuthan taezmalas. Nie ma ich tu i nikt nie naprawi szkody. Zapomniano o nich i nawet sam lód nie potrafi sobie przypomnieć cięŜaru ich kroków. – Co to był za język? – zapytała Seren Pedac. – Jaghucki – wyjaśnił Udinaas i zamknął raptownie usta. – A kto to są Jaghuci? Wzruszył ramionami. – Twórcy lodu, poręczycielko. To niewaŜne. JuŜ ich nie ma. Złapała go za ramię i odwróciła ku sobie. – Skąd o tym wiesz? – Twierdza Smoka – podjęła Piórkowa Wiedźma. Jej skóra błyszczała od potu. – Eleint Tiam purake setoram n’brael buras... – To język smoków – wyjaśnił Udinaas, nagle radując się ze swej tajemnej wiedzy. – Dzieci Matki Tiam zagubione we wszystkim, czego się wyrzekły. W przybliŜeniu. W tłumaczeniu nie brzmi to tak poetycznie. – Eleintowie są gotowi zniszczyć wszystko, co stanie im na drodze, by wywrzeć zemstę – oznajmiła Piórkowa Wiedźma ochrypłym głosem. – Wszyscy przekonamy się o tym, gdy nadejdzie długa noc. Królowa leŜy martwa i moŜe juŜ nigdy nie wstanie. Konkubent wije się na drzewie i szepce obłąkane słowa o chwili, gdy odzyska wolność. Senior zaginął, wlecze łańcuchy w świecie, w którym iść znaczy przetrwać, a zatrzymać się zostać poŜartym. Rycerz kroczy własną ścieŜką zguby i wkrótce skrzyŜuje miecze ze swą zemstą. Bramę trawi niepowstrzymany poŜar. Wyval... – Odrzuciła raptownie głowę do tyłu, jak uderzona niewidzialną dłonią. Z jej ust i nosa

trysnęła krew. Dziewczyna zaczerpnęła tchu i rozciągnęła usta w czerwonym uśmiechu. – Locqui Wyval czeka. Pani i Siostra tańczą wokół siebie, kaŜda po swojej stronie świata. Krwiopijca równieŜ czeka, czeka, aŜ go znajdą. Kształtujący ŚcieŜki poznał gorączkę w swej złowrogiej krwi i chwieje się na skraju przepaści. Oto są Twierdze, wszystkie oprócz jednej. – Niech ktoś ją powstrzyma – wysyczała Seren Pedac, puszczając ramię Udinaasa. Tym razem to on złapał ją i przytrzymał. Obrzuciła go pełnym złości spojrzeniem, próbując się wyszarpnąć. Przyciągnął ją do siebie. – To nie jest twój świat, poręczycielko. Nikt cię tu nie zapraszał. Stój spokojnie i nic nie mów... albo wyjdź! – Pusta Twierdza zrobiła się... – Piórkowa Wiedźma uśmiechnęła się szerzej – ...bardzo tłoczna. StrzeŜcie się braci! Słuchajcie! Krew tka pajęczynę oplatającą cały świat. Nikt nie ucieknie, nikt nie znajdzie azylu! Nagle wyciągnęła prawą dłoń, rozsypując na klepisko prastare płytki. Siedzące na krokwiach gołębie poderwały się do lotu, wypadając z mroku z szalonym, chaotycznym łopotem skrzydeł. KrąŜyły w panice pod dachem, sypiąc piórami. – Obserwatorzy zamarli w bezruchu, jak wykuci z kamienia! Ich twarze są maskami grozy! Kochanki wiodą taniec niezaspokojonego poŜądania. – Oczy miała zamknięte, lecz mimo to wskazywała kolejno na płytki, wymieniając ich nazwy ostrym, ochrypłym głosem. – Wędrowcy przedarli się przez lód i nadchodzi śmiertelny uścisk zimnej ciemności. Włóczędzy nie są w stanie powstrzymać nasilającego się prądu, który niesie ich wciąŜ naprzód. Zbawcy... – Co ona wygaduje? – zapytała Seren Pedac. – Wymienia ich wszystkich w liczbie mnogiej. Graczy z Twierdzy Pustego Tronu. To nie ma sensu... – ...spoglądają na siebie nawzajem i obaj są zgubieni. Tak samo stoją naprzeciw siebie zwierciadlane odbicia Zdrajców. Oto co nas czeka, co czeka nas wszystkich... Jej głos ucichł. Dziewczyna ponownie opuściła podbródek, pochylając głowę. Długie włosy opadły jej na twarz. Gołębie nie przestawały krąŜyć pod dachem. Łopot ich skrzydeł był jedynym słyszalnym w stodole dźwiękiem. – Pretendenci do Pustego Tronu – wyszeptała Piórkowa Wiedźma przepojonym smutkiem tonem. – Krew i obłęd... Udinaas wypuścił powoli Seren Pedac z uścisku. Poręczycielka nie ruszyła się z miejsca. Zamarła w bezruchu, tak samo jak wszyscy obecni. Udinaas chrząknął z rozbawieniem. – Rozumiesz, ona ostatnio nie sypiała zbyt dobrze – rzekł do niej.

*** Seren Pedac wyszła chwiejnym krokiem na dwór, w zimne strugi deszczu. Ulewa uderzała o kamyki ścieŜki, po piasku spływały maleńkie rzeczułki, a las wyglądał na opleciony sznurami i linami wody. Od strony rzeki i morza dobiegał gniewny poszum. Mogłoby się zdawać, Ŝe cały świat pochłania potop. Zamrugała, by usunąć z oczu zimne łzy. I przypomniała sobie zabawę dzieci Edur, ich radosne głosy sprzed tysiąca chwil. Skryły się juŜ w jej umyśle tak głęboko, Ŝe miała wraŜenie, iŜ to wspomnienia kogoś innego. Pamięć o czasach, których kształt dawno się zatarł. Wspomnienia pędzące ku morzu. Jak uciekające dzieci.

Rozdział ósmy

Gdzie podziały się dni, które ongiś Swobodnie w pewnych dzierŜyliśmy dłoniach? Kiedy te wartkie strumienie zdąŜyły Wyryć przepaści pod naszymi stopami? I jak to się stało, Ŝe scena się obróciła, Czyniąc kruchymi nasze zręczne kłamstwa, W miejscach gdzie spotyka się młodzieŜ, W krainach naszych wzniosłych marzeń? Gdzie pośród tych, których widzę przed sobą, Są twarze, które ongiś znałem? Słowa wyryte na ścianie dzwonnicy świątyni K’rula w DarudŜystanie Podczas bitwy, w której Theradas Buhn przelał pierwszą krew, kordelas Merudów wbił mu się w prawy policzek, druzgocąc kość poniŜej oka oraz przecinając szczękę i górną połowę Ŝuchwy. Okrutna rana goiła się powoli, a nić, którą zaszyto wielki otwór, odtwarzając usta, spowodowała ropienie, nim towarzysze wojownika zdąŜyli wrócić do pobliskiego obozowiska Hirothów, gdzie uzdrowicielka zrobiła, co tylko w jej mocy: zwalczyła infekcję i połączyła na nowo kość. Została mu po tym paskudna, krzywa blizna biegnąca na dnie wklęsłego zagłębienia po prawej stronie twarzy, a takŜe obojętny wyraz oczu – świadectwo niedostrzegalnych ran, które nigdy nie miały się zagoić. Trull Sengar siedział razem z towarzyszami w odległości pięciu kroków od granicy lodu, obserwując Theradasa, który chodził w tę i we w tę wzdłuŜ ośnieŜonej linii. Jego futro z rudych lisów powiewało na porywistym wietrze. Zostawili juŜ za sobą ziemie Arapayów, a wraz z nimi pełną niechęci gościnność tego podbitego plemienia Edur. Wojownicy Hirothów zostali sami, a przed nimi ciągnęło się białe pustkowie. Wydawało się pozbawione Ŝycia, ale Arapaye opowiadali o nocnych łowcach,

niezwykłych, spowitych w futra zabójcach, którzy wypadali z ciemności, dzierŜąc w dłoniach wyszczerbione miecze z czarnego Ŝelaza. Zbierali oni części ciała jako trofea, niekiedy pozostawiając jedynie pozbawione głów i kończyn tułowie. Nigdy nie udało się pojmać Ŝadnego z nich i zawsze zabierali ze sobą swych poległych. Niemniej jednak z reguły atakowali oni jedynie myśliwych Edur polujących dwójkami, większe grupy zostawiając w spokoju. Arapaye zwali ich Jheckami, co w przybliŜeniu znaczyło „dwunoŜne wilki”. – Ktoś na nas patrzy – oznajmił Theradas swym grubym, niewyraźnym głosem. Fear Sengar wzruszył ramionami. – Lodowe pustkowia nie są tak martwe, jakby się zdawało. Zające, lisy, naziemne sowy, białe wilki, niedźwiedzie, aranagi... – Arapaye opowiadali o wielkich bestiach – wtrącił Rhulad. – Mają ponoć brązowe futra i długie ciosy. Widzieliśmy kość słoniową... – Starą kość słoniową, Rhulad – przerwał mu Fear. – Znalezioną w lodzie. Te bestie zapewne juŜ wymarły. – Arapaye twierdzą, Ŝe jest inaczej. Theradas chrząknął. – Oni Ŝyją w strachu przed lodowymi pustkowiami, Rhulad. Dlatego wypełniają je koszmarnymi bestiami i demonami. Zobaczymy, co tam spotkamy. Posililiście się juŜ? Wkrótce opuści nas dzienne światło. – Tak – potwierdził Fear, wstając. – Pora ruszać w drogę. Rhulad i Midik Buhn zajęli miejsca po bokach. Obaj mieli na sobie czarne niedźwiedzie futra ze srebrzystymi kołnierzami. Dłonie skryte w podszytych futrem rękawicach – które dostali w darze od Arapayów – zaciskali na długich włóczniach, których uŜywali jako lasek, przy kaŜdym kroku sprawdzając nimi ubity śnieg przed sobą. Theradas szedł przodem, piętnaście kroków przed nimi, a zasadniczą grupę tworzyli Trull, Fear i Binadas, ciągnąc dwoje sań, wyładowanych skórzanymi torbami pełnymi zapasów. Opowiadano, Ŝe w głębi pustkowi moŜna było znaleźć pod lodem wodę, słone pozostałości śródlądowego morza, a takŜe ogromne kieszenie ukryte pod cienką warstwą śniegu. Grunt był tu zdradliwy i musieli posuwać się naprzód ostroŜnie. Idąc, byli zmuszeni pochylać się pod gwałtowny, lodowaty wicher, który kąsał ich odsłoniętą skórę. Mimo Ŝe spowijało go futro, Trull poczuł nagły szok wywołany chłodem. Choć był on bezmyślny i obojętny, z radością kradł mu ciepło. Zatykał drogi oddechowe z wywołującą odrętwienie furią. Wojownik wyczuwał w nim słaby odór śmierci. Edur osłonili sobie twarze kawałkami wełny, zostawiając jedynie wąziutkie szparki na oczy. Szybko dali sobie spokój z rozmowami i szli naprzód w milczeniu.

Chrzęst śniegu pod ich obszytymi futrem mokasynami wydawał się stłumiony i odległy. W tym miejscu ciepłe promienie słońca i nadejście lata nie mogły zatriumfować. Śnieg i okruchy lodu unosiły się na wietrze nad ich głowami, drwiąc ze słońca parą bliźniaczych, zwierciadlanych odbić. Trull podejrzewał, Ŝe porywisty wicher dmie tylko tuŜ nad ziemią, podczas gdy wysoko w górze kryształki lodu wiszą nieruchomo w powietrzu, obojętne na upływ czasu i zmianę pór roku. Uniósł głowę, by popatrzeć przez chwilę w niebo. Zastanawiał się, czy w błyszczącej, niemal nieprzejrzystej zasłonie, którą mieli nad sobą, zachowały się zamroŜone wspomnienia przeszłości, maleńkie obrazy zamknięte w kaŜdym z kryształków, świadectwa wszystkiego, co wydarzyło się na dole. Niezliczone krocie losów, być moŜe sięgające wstecz do czasów, gdy zamiast lodu było tu morze. Czy przed tysiącami lat nieznane istoty pływały po jego wodach w tajemniczych czółnach? Czy to one z czasem stały się owymi Jheckami? Letheryjczycy opowiadali o Twierdzach, swym niezwykłym panteonie Ŝywiołów. Jedną z nich była Twierdza Lodu, jakby zima rodziła się z czarów, jakby lód i śnieg były świadomie uŜywanymi instrumentami zniszczenia. Coś z tego wyobraŜenia było obecne równieŜ w legendach Edur. Lód, który ukradł im ziemię nasączoną krwią Tiste, brutalna grabieŜ z trudem zdobytych terytoriów, akt zemsty, być moŜe lodowaty owoc jakiejś klątwy wypowiedzianej w ostatnim tchnieniu. JeŜeli łączyło ich z lodem jakieś uczucie, to była nim zastarzała wrogość. Był on złodziejem Ŝycia, ziemi i zasłuŜonej nagrody. Wiecznym więzieniem, zamkniętym okowami krwi i śmierci. Wszystko to mogło nauczyć lód nienawiści. Szli naprzód przez cały dzień, powolnym, lecz miarowym krokiem, przedzierając się przez pola pokryte sterczącymi odłamkami lodu, które z oddali wydawały się po prostu białe, ale gdy się zbliŜyli, mogli w nich wypatrzyć niezliczone odcienie zieleni, błękitu i brązu. Przemierzali równiny pokryte ubitym, rzeźbionym przez wiatr śniegiem o zoranej zmarszczkami, gładkiej jak piasek powierzchni oraz niezwykłe uskoki, które przecinały lód, sprawiając, Ŝe jedna strona ocierała się o drugą z taką siłą, Ŝe stały grunt pod ich stopami jakby się poruszał w róŜne strony. Późnym popołudniem zatrzymali się, słysząc nagły krzyk Theradasa. Trull, który cały czas wbijał wzrok w ziemię, uniósł spojrzenie na ten stłumiony dźwięk i zobaczył, Ŝe starszy z braci Buhnów stoi przed czymś, wzywając ich do siebie ukrytą w futrzanej rękawicy dłonią. Po kilku chwilach dotarli do niego. Drogę przecinała im szczelina, szeroka na co najmniej piętnaście kroków. Pionowe ściany lodu niknęły w ciemności, a z czeluści dobywała się dziwna woń. – To sól – stwierdził Binadas, odsuwając zasłonę z twarzy. – Basen pływowy. Podeszli do nich Rhulad i Midik.

– To ciągnie się aŜ po horyzont – stwierdził Rhulad. – Szczelina wygląda na świeŜą – zauwaŜył Binadas, kucając nad brzegiem. – Jakby powierzchnia się kurczyła. – Być moŜe lato wywołało jednak jakieś niewielkie zmiany na tych pustkowiach – zastanawiał się Fear. – Mijaliśmy zamknięte szczeliny, które mogły być bliznami po podobnych ranach z przeszłości. – Jak przejdziemy na drugą stronę? – zapytał Midik. – Mógłbym przywołać z dołu cienie – zaproponował Binadas, lecz po chwili pokręcił głową – ale ta myśl budzi we mnie niepokój. Jeśli kryją się tam jakieś duchy, mogą się okazać niesforne. Wyczuwam tu liczne warstwy czarów, wplecione w śnieg i lód, i one nie są przyjazne wobec Emurlahn. – Wyjmujcie sznury – polecił Fear. – ZbliŜa się zmierzch. – Jeśli będzie trzeba, rozbijemy obóz na dole. Trull zerknął na Feara. – A co, jeŜeli szczelina zamknie się, kiedy będziemy w środku? – To raczej nie wydaje się prawdopodobne – uspokoił go Fear. – Poza tym spędzimy noc w głębinie, niewidzialni dla nikogo. Jeśli w tej krainie rzeczywiście Ŝyją jakieś bestie, choć do tej pory nie zauwaŜyliśmy ich śladu, wolałbym unikać spotkania z nimi. *** Gdy Trull zsunął się na dół i odszedł od lin, jego mokasyny ześliznęły się po wilgotnych kamykach. Rozejrzał się wokół, zaskoczony delikatną, zieloną łuną, która oświetlała to miejsce. Faktycznie znajdowali się na morskim dnie. Sól nadgryzła lód po bokach, tworząc wielkie jaskinie, pełne połyskliwych kolumn. Było tu zimno, wilgotno i smrodliwie. Midik i Rhulad wyjęli z bagaŜy szczapy drewna i rozpalali ognisko. Binadas i Fear ładowali z powrotem rzeczy na sanie, by torby z Ŝywnością nie stykały się z wilgotnym gruntem, a Theradas oddalił się, Ŝeby zbadać jaskinie. Trull podszedł do płytkiej sadzawki i przykucnął na jej brzegu. W słonej wodzie roiło się od maleńkich, szarych krewetek. WzdłuŜ brzegu było widać liczne pąkle. – Ten lód umiera. Słysząc słowa Feara, Trull wstał, odwrócił się i spojrzał na brata. – Dlaczego tak uwaŜasz? – Sól wyŜera go od środka. Jestem przekonany, Ŝe znajdujemy się w najniŜej połoŜonej części dawnego dna morskiego. Tu właśnie zbierały się resztki wody, która potem stopniowo wyparowała. Zostały z niej tylko te kolumny soli. Gdyby cała niecka

wyglądała tak jak to miejsce, pokrywa lodu dawno by się zapadła... – Być moŜe tak właśnie się dzieje – zasugerował Binadas, podchodząc do nich. – W cyklach trwających tysiące lat. Lód się zapada, a potem sól od nowa zaczyna swą robotę. Trull wpatrzył się w ponure wnętrze jaskini. – Nie wierzę, by te kolumny utrzymały cały cięŜar lodu. Na pewno trwają tu cykle, o których mówił Binadas. Jego wzrok przyciągnęło nagłe poruszenie. Pojawił się Theradas. Trull zauwaŜył, Ŝe wojownik trzyma obnaŜony miecz. – Jest tu ścieŜka – oznajmił. – I miejsce spotkań. Nie jesteśmy pierwszymi, którzy przybyli w to miejsce. Rhulad i Midik podeszli do nich. Przez chwilę nikt się nie odzywał. Wreszcie Fear skinął głową. – Czy to stare ślady, Theradas? – zapytał. – Sprzed kilku dni. – Binadas, Trull, idźcie z Theradasem obejrzeć to miejsce spotkań. Ja zostanę tutaj, z dwoma nowicjuszami. *** ŚcieŜka zaczynała się w odległości dwudziestu kroków od brzegu rozpadliny. Oczyszczona z kamieni i gleby, wiła się między szorstkimi kolumnami krystalicznej soli. Z topniejącego sklepienia nieustannie skapywała woda. Theradas prowadził ich jeszcze przez trzydzieści kroków, nim ścieŜka zakończyła się, przechodząc w nakryty lodową kopułą obszar, na którym nie było kolumn. W pobliŜu jego środka ustawiono niski, pokraczny kamienny ołtarz. Wokół ułoŜono ofiary – głównie muszelki, lecz tu i ówdzie było widać równieŜ kawały rzeźbionej kości słoniowej. Trull jednak poświęcił temu wszystkiemu tylko przelotne spojrzenie. Jego wzrok przyciągnął przeciwległy koniec komnaty. Pionowa ściana lodu o szerokości co najmniej stu kroków wznosiła się, tworząc pochyły nawis. Widać w niej było niezliczone zwierzęta, zamroŜone w chwili panicznej ucieczki. Z lodu sterczały poroŜa, głowy i barki – zamarznięte i nieruchome – a takŜe uniesione lub wyciągnięte do przodu przednie nogi. W oszronionych oczach odbijało się matowo niebieskozielone światło. Głębiej było widać zamazane sylwetki setek dalszych zwierząt. Oszołomiony tym widokiem Trull podszedł powoli bliŜej, okrąŜając ołtarz. Spodziewał się, Ŝe zwierzęta w kaŜdej chwili mogą się zerwać do biegu, miaŜdŜąc ich pod niezliczonymi kopytami. Gdy był juŜ blisko, zauwaŜył u podstawy stosy zwierzęcych ciał, które wypadły z

topniejącego lodu i tonęły powoli w grząskich sadzawkach. Z rozkładających się ciał i skór wzbiły się roje maleńkich, czarnych muszek, które pomknęły w stronę Trulla, jakby były zdecydowane bronić swej uczty. Zatrzymał się i zaczął machać rękami, aŜ owady rozproszyły się i wróciły do gnijącej padliny. Zwierzęta – karibu – uciekały po ubitym śniegu, który pokrywał dno morza sięgającą im kolan warstwą. Nadal widział panikę w ich oczach, a tam, schowana na głębokość ramienia w lodzie, majaczyła przednia część ciała ogromnego wilka. Srebrnowłose zwierzę o bursztynowych ślepiach biegło bok w bok z karibu. Wilk unosił łeb i otwierał paszczę, sięgając ku szyi ofiary. Podwinięte wargi odsłaniały błyszczące kły, długie jak kciuki Trulla. Dramat natury, Ŝycie niezwaŜające na kataklizm, który spadał na nie z tyłu – albo z góry. Brutalna ręka boga, równie obojętnego jak same zwierzęta. Podszedł do niego Binadas. – To się zrodziło z groty – oznajmił. Trull skinął głową. To były czary. śadne inne wyjaśnienie nie miało sensu. – To był bóg. – Być moŜe, ale to wcale nie jest pewne, bracie. Istnieją siły, które tylko czekają na spuszczenie z łańcucha. Gdy to juŜ się stanie, nabierają naturalnego impetu. – Twierdza Lodu – stwierdził Trull. – Mówi o niej wiara Letheryjczyków. – Ręka Obserwatora – dodał Binadas – który, zanim uwolnił swą moc, czekał, aŜ skończy się wojna. Trull zawsze uwaŜał, Ŝe zna stare legendy swego ludu lepiej niŜ większość wojowników Edur. Słowa Binadasa niosące się echem w jego głowie uświadomiły mu jednak jego rozpaczliwą ignorancję. – Gdzie się podziały te dawne moce? – zapytał. – Dlaczego mieszkamy tu... jakbyśmy byli sami? Jego brat wzruszył ramionami. Nigdy nie lubił wyzbywać się rezerwy, pełnego namysłu milczenia. – Jesteśmy sami – stwierdził wreszcie – po to, by bronić świętości naszej historii. Trull zastanowił się nad tymi słowami, spoglądając na widoczny przed nim obraz, mroczne, zamazane stworzenia, które nie zdołały umknąć przed zagładą. – Drogim nam prawdom zagraŜa niebezpieczeństwo – zauwaŜył. – Masz rację. Niebezpieczeństwo wyzwania. – A sól nieustannie podgryza nam lód pod stopami, aŜ wreszcie podstawa naszego świata staje się niebezpiecznie cienka. – A potem to, co zamarzło, odsłania odwilŜ. Trull zbliŜył się o krok do jednego z biegnących karibu. – A to, co odsłoniła odwilŜ, pada bezwładnie na ziemię. I gnije, Binadas.

Przeszłość oblazły muchy. Jego brat podszedł do ołtarza. – Ci, którzy klękają w tym sanktuarium, byli tu zaledwie przed kilkoma dniami – stwierdził. – Ale nie przyszli tu tą samą drogą, co my. – Z pewnością do tego podziemnego świata wiodą teŜ inne ścieŜki. Trull zerknął na Theradasa. Dopiero w tej chwili przypomniał sobie o jego obecności. Wojownik stał u wejścia, a para jego oddechu unosiła się w powietrzu. – Powinniśmy wracać do obozu – rzekł Binadas. – Jutro czeka nas długa droga. *** Minęła noc, zimna, wilgotna i wypełniona szumem spływającej z lodowych ścian wody. Wszyscy Edur stali kolejno na straŜy. Opatulili się w futra i ściskali w dłoniach broń. Nie wypatrzyli jednak nic w słabym, fluoryzującym blasku. Lód, woda i skała, śmierć, głodny bieg i nieprzepuszczalne kości, to był ślepy triumwirat władający tym mroźnym królestwem. TuŜ przed świtem wędrowcy wstali i zjedli pośpiesznie śniadanie. Potem Rhulad wdrapał się po linach, ufając hakom wbitym w lód wysoko na górze, mniej więcej w dwóch trzecich drogi, w jedynym miejscu, gdzie rozpadlina była na tyle wąska, Ŝe moŜna było przejść na północną ścianę. WyŜej Rhulad zaczął wbijać w lód nowe haki. Przez chwilę na tych, którzy czekali na dole, sypały się odłamki i okruchy lodu. Potem usłyszeli odległy krzyk młodzieńca. Midik podszedł do lin i zaczął się wspinać, a Trull i Fear przytroczyli juki z Ŝywnością do powiązanych ze sobą rzemieni. Sanie wciągną na końcu. – Dzisiaj musimy być ostroŜni – odezwał się Binadas. – Będą wiedzieli, Ŝe tu byliśmy, Ŝe znaleźliśmy ich świątynię. Trull obejrzał się przez ramię. – Ale jej nie sprofanowaliśmy. – Sama nasza obecność mogła być wystarczającą zniewagą, bracie. Gdy wszyscy wojownicy Edur znaleźli się po drugiej stronie szczeliny, załadowali bagaŜe na sanie i przygotowali się do wyruszenia w drogę, słońce wisiało juŜ nad horyzontem. Dzień był bezchmurny i bezwietrzny, lecz mimo to panował dojmujący chłód. Po obu stronach ognistej kuli słońca było widać jej mniejsze wersje – wyraźniejsze i jaskrawsze niŜ poprzednim razem, jakby nocą dobiegła końca transformacja znanego im świata w coś obcego, niegościnnego i wrogiego Ŝyciu. Ponownie podjęli marsz, prowadzeni przez Theradasa. Lód chrzęścił pod ich stopami, wzmocnione poroŜami płozy postukiwały cicho, słychać teŜ było jakiś syk, odległy, a zarazem bliski, jakby sama cisza stała się

słyszalna. Trull w końcu uświadomił sobie, Ŝe to szum jego krwi, połączony z rytmem oddechu i biciem serca. Oczy szczypały go od oślepiającego blasku, a płuca bolały od kaŜdego haustu powietrza. Ta okolica nie była miejscem dla Edur. Twierdza Lodu. Letheryjczycy się jej boją. Ona kradnie Ŝycie. Dlaczego Hannan Mosag nas tu wysłał? Theradas zatrzymał się i obejrzał za siebie. – Tropy wilka – oznajmił – tak cięŜkiego, Ŝe pękała pod nim zlodowaciała pokrywa śniegu. Podeszli do niego i zatrzymali sanie. Trull ściągnął z obolałych ramion uprząŜ. Ślady przecinały ich trasę, biegnąc na zachód. Były ogromne. – To odciski łap stworzenia takiego jak te, które widzieliśmy wczoraj w lodzie – stwierdził Binadas. – Na co one polują? Nic tu nie widzieliśmy. Fear chrząknął. – To niewiele znaczy, bracie – odparł. – Z tymi saniami nie wędrujemy cicho. – Ale stada zostawiają ślady – nie ustępował Binadas. – Powinniśmy juŜ jakieś dostrzec. Ruszyli w dalszą drogę. Niedługo po południu Fear zarządził postój na następny posiłek. Ze wszystkich stron otaczała ich bezkresna lodowa płaszczyzna. – Nie mamy się czego bać – zapewnił Rhulad, siadając na saniach. – Zobaczymy wszystko, co spróbowałoby się do nas zbliŜyć. Powiedz, Fear, jak daleko jeszcze do celu? Gdzie jest ten dar, który kazał nam znaleźć Hannan Mosag? – Jeszcze dzień drogi na północ stąd – odparł Fear. – Jeśli to rzeczywiście dar – zapytał Trull – to kto nam go ofiarował? – Nie mam pojęcia. Przez pewien czas nikt się nie odzywał. Trull wpatrywał się z narastającym niepokojem w ubity śnieg pod swymi stopami. W nieruchomym, lodowato zimnym powietrzu wyczuwało się coś złowrogiego. Ich samotność nagle wydała mu się groźbą, zapowiedzią nieznanego niebezpieczeństwa. Był jednak wśród współbraci, wojowników Hirothów. To prawda. Ale dlaczego ten dar cuchnie śmiercią? *** Kolejna noc. Rozbili namioty, przygotowali kolację, a potem wystawili warty. Trull stał na straŜy pierwszy. Chodził wokół obozu z włócznią w dłoni, Ŝeby nie zasnąć. Pełny Ŝołądek przyprawił go o senność, a otaczająca ich pustka zdawała się emanować siłą, która utrudniała skupienie. Na niebie tańczyły niezwykłe, zmienne

odcienie, wznoszące się i opadające bez Ŝadnego dostrzegalnego rytmu. Widywał juŜ podobne rzeczy, podczas najsurowszych zim w kraju Hirothów, tam jednak nigdy nie były tak ostre i wyraziste. Wydawało mu się, Ŝe śpiewają niezwykłą, świszczącą pieśń, jakby pod jego stopami chrzęściło potłuczone szkło. Gdy nadeszła pora, obudził Theradasa. Wojownik wyszedł z namiotu, wyprostował się, otulając się szczelnie futrem, i wydobył miecz. Zerknął ze złością na pełne Ŝycia nocne niebo, ale nic nie powiedział. Trull wczołgał się do namiotu. W środku panowała wilgoć. Na ścianach osadzał się lód, tworzący na napiętej, nawoskowanej tkaninie mapy nieznanych krain. Z zewnątrz dobiegał miarowy odgłos kroków krąŜącego wokół obozu Theradasa. Ten dźwięk ukołysał Trulla do snu. W jego snach brakowało spójności. Widział Mayen, nagą w lesie. Dosiadła jakiegoś męŜczyzny, a potem zaczęła się wić z głodnej Ŝądzy. Podkradł się bliŜej, chcąc zobaczyć twarz tamtego, przekonać się, kto to jest, ale zabłądził. Nie potrafił znaleźć drogi w nieznanej puszczy. Nigdy dotąd mu się to nie zdarzyło i był przeraŜony. Osunął się z drŜeniem na kolana na wilgotną glinę. Gdzieś z tyłu dobiegały go jej krzyki rozkoszy, zwierzęce i rytmiczne. Wezbrało w nim poŜądanie. Nie pragnął Mayen, lecz tego, co znalazła w swym szalonym akcie, zamknięcia w chwili, w teraźniejszości, zapomnienia o przeszłości i przyszłości. Jego głód przerodził się w ból, zamknięty w piersi niczym ułamany czubek noŜa, raniący go z kaŜdym oddechem. Krzyknął przez sen, jakby w reakcji na głos Mayen, i usłyszał, Ŝe roześmiała się w odpowiedzi, zapraszając go do swego świata. Mayen, narzeczona jego brata. Jakaś część umysłu Trulla, która zachowała chłód i obiektywizm, spoglądała na to z ironią, rozumiejąc naturę tej pajęczyny, tej skierowanej w niewłaściwym kierunku zazdrości, oraz jego narastających pragnień. W męŜczyznach Edur rodziły się one powoli. Dlatego właśnie zaręczyny i małŜeństwo następowały co najmniej dziesięć lat – a często dwadzieścia – po osiągnięciu pełnej dorosłości. Natomiast ich kobiety poznawały Ŝądzę znacznie wcześniej. Wśród męŜczyzn często szeptano, Ŝe wykorzystują one w tym celu letheryjskich niewolników, ale Trull raczej w to wątpił. Wydawało się to... niewyobraŜalne. Trzeźwa część jego jaźni zareagowała na tę myśl wesołością, jakby bawiła ją naiwność Trulla. Obudził się zziębnięty, osłabiony wątpliwościami i dezorientacją. Przez jakiś czas leŜał bez ruchu w bladym świetle poprzedzającym świt, obserwując parę, która buchała mu z ust w małym namiocie. Coś go niepokoiło, ale minęła dłuŜsza chwila, nim sobie uświadomił, co to jest.

Nie słyszał kroków. Wypełzł z namiotu na śnieg i lód, a potem się wyprostował. Wartę miał teraz pełnić Rhulad. Obok wygasłego ogniska dostrzegł skuloną postać brata, który siedział, pochylając zakapturzoną głowę. Trull podszedł bliŜej i zatrzymał się za jego plecami. Gdy uświadomił sobie, Ŝe jego brat zasnął, ogarnął go nagły gniew. Uniósł włócznię w obu dłoniach i mocno uderzył tępym końcem w skroń Rhulada. Rozległ się stłumiony trzask i młody wojownik padł na bok. Gdy runął na ubity śnieg, z ust wyrwał mu się przeszywający krzyk. Potem przetoczył się na plecy, sięgając po miecz. Trull przystawił mu grot włóczni do szyi. – Zasnąłeś na warcie! – wysyczał. – Nieprawda! – Widziałem, Ŝe spałeś! Podszedłem do ciebie! – Nieprawda! Rhulad wstał, trzymając się za skroń. Pozostali wędrowcy wychodzili juŜ z namiotów. Fear popatrzył przez chwilę na Trulla i Rhulada, po czym zwrócił się w stronę bagaŜy. Trull dygotał, wciągając w płuca głębokie hausty lodowatego powietrza. Przemknęło mu przez głowę, Ŝe jego gniew jest znacznie przesadzony, lecz potem znowu zawładnęła nim myśl o wielkim niebezpieczeństwie, jakie im groziło. – Mieliśmy gości – oznajmił Fear, prostując się i spoglądając na zamarznięty grunt. – Nie zostawili śladów... – To skąd o tym wiesz? – zapytał Rhulad. – Stąd, Ŝe zniknął cały nasz prowiant, Rhulad. Wygląda na to, Ŝe przez pewien czas będziemy głodować. Theradas zaklął i zaczął okrąŜać obóz szerokim kręgiem w poszukiwaniu śladów. Byli tu. Jheckowie. Mogli zabić nas wszystkich podczas snu. I to tylko dlatego, Ŝe Rhulad nie potrafi pojąć, co znaczy być wojownikiem. Nie zostało nic więcej do powiedzenia i wszyscy o tym wiedzieli. Wszyscy oprócz Rhulada. – Nie zasnąłem! Przysięgam! Fear, musisz mi uwierzyć! Tylko sobie usiadłem na chwilę, Ŝeby nogi mi odpoczęły. Nikogo nie widziałem! – Nic w tym dziwnego! – warknął Theradas. – Miałeś zamknięte oczy. – Myślisz, Ŝe kłamię. To nieprawda! Mówię prawdę, przysięgam! – Mniejsza z tym – odezwał się Fear. – To się juŜ nie odstanie. Od tej chwili będziemy pełnić straŜ parami. Rhulad podszedł do Midika.

– Ty mi wierzysz, prawda? Midik Buhn odwrócił wzrok. – Ledwie zdołałem cię obudzić na tę wartę, Rhulad – odparł smutnym, znuŜonym głosem. Rhulad stał jak poraŜony. Na jego twarzy wyraźnie rysował się ból wywołany tym, co uwaŜał za zdradę. Zacisnął usta, napinając mięśnie szczęk, i odwrócił się powoli. Te sukinsyny były w naszym obozie. Hannan Mosag w nas wierzył... – Zwijajmy namioty – rzekł Fear – i ruszajmy w drogę. *** Trull złapał się na tym, Ŝe bez przerwy omiata horyzont spojrzeniem. Dręczyło go poczucie zagroŜenia tak wielkie, Ŝe chwilami go obezwładniało. Obserwowano ich, tropiono. Otaczająca ich pustka okazała się iluzją. Być moŜe w grę wchodziły czary, choć to nie tłumaczyło – nie mogło tłumaczyć – postępku Rhulada. Jego brat utracił zaufanie towarzyszy i Trull wiedział, Ŝe przyszłość Rhulada zdominują teraz próby odzyskania go. Wystarczył jeden błąd, by przed młodym męŜczyzną otworzyła się dobrze wydeptana ścieŜka. Czekała go podróŜ pełna walki, przy kaŜdym kroku będą go nękały wątpliwości – prawdziwe i wyimaginowane, ta róŜnica nie miała juŜ znaczenia. Rhulad będzie widział w swych braciach i przyjaciołach jedynie nieprzerwany ciąg wyrzutów. KaŜdy gest, słowo i spojrzenie. Najtragiczniejsze było to, Ŝe nie będzie zbyt daleki od prawdy. Nie da się tego ukryć przed mieszkańcami wioski. Choć był to wstyd dla rodu Sengarów, prawda wyjdzie na jaw, powtarzana z cichą satysfakcją przez rywali i złośliwców – a jeśli nadarzy się okazja, znajdzie się ich mnóstwo. To była plama na honorze wszystkich Sengarów. Cały dzień szli na północ przez pustkę. Późnym popołudniem Theradas wypatrzył coś przed nimi. Po paru chwilach pozostali równieŜ to zauwaŜyli. Coś błyszczało w promieniach słońca, coś wysokiego, wąskiego i kanciastego, co wznosiło się na płaskim pustkowiu. Trudno było ocenić rozmiary tego obiektu, Trull wyczuwał jednak, Ŝe nie naleŜy on do małych i nie jest naturalnego pochodzenia. – Jesteśmy na miejscu – oznajmił Fear. – Sny Hannana Mosaga mówiły prawdę. Tu właśnie znajdziemy dar. – No to chodźmy – rzucił Theradas, ruszając w tamtą stronę. Iglica rosła powoli przed nimi. W śniegu i lodzie pod ich stopami pojawiły się szczeliny. W miarę, jak się zbliŜali, teren wznosił się stopniowo. Jakiś kataklizm wyrwał iglicę z głębin ze wstrząsem tak gwałtownym, Ŝe wielkie jak wozy bryły lodu

wyleciały w powietrze, a potem runęły w dół i sturlały się ze stoków. Kanciaste kawały zamarzniętego błota potoczyły się po śniegu i otaczały teraz ostrogę nierównym kręgiem. Pryzmatyczne powierzchnie iglicy lśniły na wszystkie strony tęczowym blaskiem. Lód, z którego powstała, był przezroczysty i wolny od zanieczyszczeń. Wędrowcy zatrzymali się u podstawy poprzeszywanej szczelinami wyniosłości, nadal dobre trzydzieści kroków od ostrogi. – Theradas, Midik, zostańcie tutaj i pilnujcie sań – rozkazał Fear. – Trull, wyciągaj włócznię. Binadas, Rhulad, na boki. Ruszajmy. Cuchnęło tu obrzydliwie, starą zgnilizną i wodą morską. Binadas syknął ostrzegawczo. – Pod lodem był duch, którego Hannan Mosag przywołał z głębin oceanu – stwierdził. – To jego robota. Czar nadal się utrzymuje. – Czy to Emurlahn? – zapytał Trull. – Nie. Podeszli do podstawy iglicy. Szerokością przewyŜszała tysiącletnie czarnodrzewa, a jej niezliczone płaszczyzny tworzyły chaos ostrych, stromych powierzchni, w których blask zachodzącego słońca odbijał się krwawą czerwienią. Fear wyciągnął rękę. – Tam. To jest dar. Trull równieŜ go zobaczył. Ledwie dostrzegalny zarys dwuręcznego miecza o dzwonowej rękojeści. Jego klingę pokrywały dziwne cętki, choć niewykluczone, Ŝe ten efekt wywoływała gruba warstwa lodu. – Binadas, wpleć Emurlahn we włócznię Trulla. Ile tylko zdołasz. Stracimy bardzo wiele cieni. Jego brat zmarszczył brwi. – Stracimy? A dlaczego? – Zniszczy je roztrzaskanie tego lodu. Ich unicestwienie jest niezbędne do uwolnienia daru. Pamiętaj teŜ, Ŝe gdy juŜ wydobędziemy miecz, nie wolno zaciskać nieosłoniętej dłoni na jego rękojeści. Nie pozwól teŜ na to widmom, a będą próbowały to zrobić z desperacką zaciekłością. – Co to za miecz? – wyszeptał Trull. Fear nie odpowiedział. – Jeśli mamy roztrzaskać tę iglicę – odezwał się po chwili Binadas – powinniście wszyscy odsunąć się ode mnie i od Trulla. – Nic nam nie grozi – uspokoił go Fear. – Wizja Hannana Mosaga mówiła to wyraźnie. – A do którego momentu sięgała ta wizja, bracie? – zainteresował się Trull. – Czy

widział równieŜ naszą podróŜ powrotną? Fear pokręcił głową. – Do chwili, gdy iglica pęka i ostatni kawałek lodu spada na ziemię. Nie dalej. – Ciekawe dlaczego? – To nie czas na wątpliwości, Trull – skarcił go Fear. – CzyŜby? Mam wraŜenie, Ŝe to właśnie jest najodpowiedniejszy czas. Jego bracia spojrzeli na niego. Trull odwrócił wzrok. – Coś tu jest nie w porządku. – Straciłeś odwagę? – warknął Rhulad. – Pokonaliśmy tak długą drogę, a teraz dajesz wyraz zwątpieniu? – Jakiego rodzaju bronią jest ten dar? Kto go wykonał? Nie wiemy nic o tym, co mamy wypuścić na wolność. – Tak rozkazał król-czarnoksięŜnik – oznajmił Fear z nagle spochmurniałą miną. – Co twoim zdaniem powinniśmy zrobić, Trull? – Nie mam pojęcia. – Spojrzał na Binadasa. – Czy nie ma sposobu, by przeniknąć tę tajemnicę? – Sądzę, Ŝe będę wiedział więcej, gdy juŜ uwolnimy miecz. Fear chrząknął. – No to zaczynaj, Binadas. Przerwał im nagły krzyk. – Wilk! – zawołał Theradas, wskazując ręką na południe. Biała bestia, ledwie widoczna na tle śniegu, przyglądała się im z odległości co najmniej tysiąca kroków. – Nie trać czasu – rozkazał Binadasowi Fear. Z miejsca, w którym stał Binadas, popłynęły cienie, niebieskie plamy czołgające się po śniegu ku drzewcu włóczni z czarnodrewna, którą Trull ściskał w dłoniach. Wydawało się, Ŝe znikają w błyszczącym drewnie. Przez grube rękawice wojownik nie wyczuwał, by w jego broni zaszła jakaś zmiana, wydawało mu się jednak, Ŝe słyszy coś w rodzaju zawodzenia, którego wibracja przenikała aŜ do kości. Jej ton przywodził na myśl przeraŜenie. – Wystarczy – wydyszał Binadas. Trull zerknął na brata i zauwaŜył, Ŝe twarz mu pobladła, a czoło lśni od potu. – Stawiają opór? Binadas skinął głową. – Wiedzą, Ŝe czeka je śmierć. – Jak widma mogą umrzeć? – sprzeciwił się Rhulad. – Czy juŜ nie są duchami? Duchami naszych przodków?

– Nie naszych – zaprzeczył Binadas, nie wyjaśnił jednak nic więcej. Skinął dłonią na Trulla. – Uderz w lód, bracie. Trull zawahał się. Obejrzał się przez lewe ramię i odszukał spojrzeniem wilka. Zwierzę pochyliło łeb, przestępując z nogi na nogę. – Córko Zmierzch – wyszeptał. – On zaraz zaatakuje. Theradas i Midik szykowali juŜ włócznie. – Teraz, Trull! Ryk Feara zaskoczył go tak bardzo, Ŝe ten omal nie wypuścił z rąk włóczni. Zacisnął szczęki, znowu zwrócił się ku iglicy i uderzył Ŝelaznym grotem o lód. W tej samej chwili zauwaŜył kącikami oczu poruszające się po obu stronach postacie. Wydawało się, Ŝe wyłaniają się ze śniegu. Iglica eksplodowała, przeradzając się w oślepiająco białą mgiełkę. Rozległy się krzyki. Trull poczuł, Ŝe coś szarpnęło gwałtownie za jego włócznię. Czarnodrewno zadźwięczało niczym Ŝelazo, gdy niezliczone widma wyrwały się na wolność. Ich śmiertelne krzyki wypełniały mu czaszkę. Potknął się, a potem wzmocnił uścisk na włóczni, starając się przebić wzrokiem chmurę. Rozległ się szczęk broni. PoroŜe śmignęło ku twarzy Trulla. Wszystkie jego odnogi były zaostrzone i zwieńczone odpryskami kwarcytu. Trull zatoczył się do tyłu, osłaniając się drzewcem włóczni. PoroŜe zahaczyło o nie. Edur odwrócił włócznię, przekładając na niej dłonie, i udało mu się wyrwać napastnikowi broń, która poleciała w bok. Potem uderzył włócznią w górę i poczuł, Ŝe grot przebija skórę i ciało, odbijając się od Ŝeber. Wyrwał się na chwilę na swobodę i wbił ostrze z impetem pod Ŝuchwę. Widoczność była coraz lepsza. Napadła na nich banda niskich dzikusów o zwierzęcym wyglądzie. Byli odziani w białe, niewyprawione skóry, a ich twarze zasłaniały płaskie maski tego samego koloru. Uzbrojeni w przypominający pazury oręŜ wykonany z poroŜy oraz krótkie włócznie Jheckowie otaczali ich ze wszystkich stron. Fear powstrzymywał ataki trzech nieprzyjaciół. Za jego plecami widniał uwolniony z powłoki lodu miecz, wbity pionowo w zamarzniętą powierzchnię. Wyglądało na to, Ŝe Jheckowie rozpaczliwie pragną go zdobyć. Trull zaatakował najbliŜszego z przeciwników Feara. śelazny grot wbił się głęboko w szyję dzikusa. Trysnęła krew, spływając po drzewcu. Edur wyszarpnął broń, akurat na czas, by zauwaŜyć, Ŝe ostatni z Jhecków walczących z Fearem stacza się na dół, śmiertelnie raŜony mieczem. Odwrócił się i dostrzegł, Ŝe Binadasa zalała masa Jhecków. Potem na szamoczące się postacie opadły cienie.

Nigdzie nie było widać Rhulada. Na dole Theradas i Midik powstrzymali szarŜę wilka. Ogromna bestia leŜała na boku, przeszyta włóczniami, i rozpaczliwie kopała powietrze. Theradas zbliŜał się do niej z kordelasem o szerokim ostrzu. Dwa następne wilki były juŜ blisko, a wraz z nimi garstka Jhecków. Na zbocze wspinała się kolejna dwudziestka dzikusów. Trull przygotował broń. Obok niego Binadas wygrzebywał się spod sterty trupów. Pokrywała go krew i wyraźnie oszczędzał prawą stronę ciała. – Za nas, Binadas – rozkazał Fear. – Trull, po mojej lewej stronie. Szybko. – Gdzie Rhulad? Fear potrząsnął głową. Podchodząc do brata z lewej, Trull omiótł spojrzeniem leŜące na śniegu ciała. Byli to jednak wyłącznie Jheckowie. Mimo to z siłą gwałtownego ciosu uderzyło go przeświadczenie, Ŝe tu zginą. Nie uda im się. Zgromadzona na stoku horda dzikusów rzuciła się do szarŜy. PoroŜa pomknęły w stronę Edur, wirując w powietrzu ostrymi jak sztylety odnogami. Trull krzyknął, osłaniając się włócznią, i pochylił się. Jedno z poroŜy przemknęło obok jego włóczni, raniąc go w lewe kolano. Syknął z bólu, czując, Ŝe pod nogawkami spłynął mu nagle strumień krwi. Noga nie załamała się jednak pod jego cięŜarem i zdołał zachować pozycję stojącą. Jheckowie runęli na nich jak szaleńcy. Wojownicy Edur bronili się przez kilkanaście uderzeń serca, a potem niemal jednocześnie znaleźli szansę kontrataku. Miecz i włócznia wbiły się w ciała i dwóch Jhecków zwaliło się na śnieg. Zza pleców Trulla i Feara dobiegł przenikliwy krzyk. Napastnicy cofnęli się raptownie i jak jeden mąŜ popędzili w prawo... Rhulad skoczył między nich, trzymając w obu rękach miecz z dzwonową rękojeścią. Szaleńcze cięcie i głowa Jhecka spadła z karku i potoczyła się w dół, podskakując na stoku. Drugi atak i trysnął strumień krwi. Fear i Trull pobiegli w stronę walczących... ...ale w tej samej chwili w Rhulada ze wszystkich stron uderzyły włócznie. Wojownik krzyknął. Zbrukany krwią miecz zachwiał się w jego dłoni. Rhulad osunął się w dół. Pchnięcie obaliło go na plecy. Nadal nie wypuszczał miecza z rąk. Otaczający go Jheckowie rzucili się do ucieczki w dół zbocza, upuszczając lub

odrzucając na boki broń pod wpływem nagłej paniki. Trull podbiegł do brata, ślizgając się po śliskim od krwi lodzie. Uklęknął obok Rhulada, zapominając o zranionej nodze. – Wycofują się – zauwaŜył Fear, oddychając z trudem. Zatrzymał się nad Trullem i Rhuladem, by pełnić przy nich straŜ. Znieczulony na wszystko Trull zerwał rękawicę i dotknął szyi Rhulada, szukając tętna. Binadas podszedł do nich chwiejnym krokiem i zajął miejsce naprzeciwko Trulla. – Jak z nim, bracie? Trull wpatrywał się w Binadasa, aŜ wreszcie ten spojrzał mu w oczy. – Rhulad nie Ŝyje – oznajmił, spuszczając wzrok. Dopiero w tej chwili zauwaŜył straszliwe rany w piersi zabitego brata i plamy krzepnącej krwi, a takŜe poczuł ostry odór moczu i smród kału. – Idą tu Theradas i Midik – odezwał się Fear. – Jheckowie uciekli. OkrąŜył ich i ruszył ku podstawie wzgórza. Ale to nie ma sensu. Mają nas w garści. Jest ich zbyt wielu. Nic z tego nie ma sensu. Rhulad nie Ŝyje. Nasz brat nie Ŝyje. Po krótkiej chwili wrócił Fear, który przykucnął u boku Trulla i delikatnie wyciągnął rękę... po miecz. Trull przyglądał się, jak dłonie brata zamykają się wokół dłoni Rhulada, nadal zaciśniętych na oplecionej skórą rękojeści. Patrzył, jak Fear próbuje rozewrzeć martwe palce. Bez powodzenia. Trull skierował spojrzenie na złowrogą broń. Jej klinga rzeczywiście była cętkowana. Wyglądała na wykutą z polerowanego Ŝelaza z domieszką czarnych odprysków jakiegoś twardszego, przypominającego szkło materiału. Powierzchnia miecza była spękana i nierówna. Tu i ówdzie widniały na niej plamy zamarzającej krwi, przypominające szybko się szerzącą zgniliznę. Fear starał się wyrwać miecz z uścisku trupa. Ale Rhulad nie chciał go puścić. – Hannan Mosag nas ostrzegał – odezwał się Binadas – czyŜ nie tak? Nie dotykajcie daru nieosłoniętym ciałem. – Ale on nie Ŝyje – wyszeptał Trull. Wokół szybko zapadał zmierzch. Robiło się coraz chłodniej. Przybyli Theradas i Midik. Obaj byli ranni, ale lekko. Spoglądali w milczeniu na Rhulada. Fear odchylił się do tyłu. Najwyraźniej podjął jakąś decyzję. Milczał jeszcze przez chwilę, wciągając powoli rękawice. Potem się wyprostował. – Zanieście go do sań, razem z mieczem. Owiniemy ciało i oręŜ w jeden całun.

Wyrwanie daru z rąk naszego brata jest teraz zadaniem Hannana Mosaga. Nikt się nie odezwał. Fear przyjrzał się wszystkim kolejno. – Będziemy iść przez całą noc – oznajmił. – Chcę, Ŝebyśmy jak najszybciej opuścili te pustkowia. – Ponownie zerknął na Rhulada. – Nasz brat przelał krew. Zginął jako wojownik Hirothów. Czeka go pogrzeb bohatera, pogrzeb, który zapamiętają wszyscy Hirothowie. *** Po odrętwieniu przyszły... pytania. Czy jednak był sens je zadawać? Jedyne odpowiedzi, jakie mogli otrzymać, były jedynie przypuszczeniami, zrodzonymi z niepewności i naraŜonymi na niezliczone trucizny. Myśli Trulla juŜ w tej chwili oblegał cały zastęp wątpliwości. Gdzie zniknął na chwilę Rhulad? Co chciał osiągnąć swą szarŜą na bandę Jhecków? I co więcej, dobrze rozumiał, Ŝe nie wolno im brać w rękę daru, a jednak to uczynił. Bardzo wiele z tego, co się wydarzyło, wydawało się pozbawione sensu. Nawet swym ostatnim, desperackim czynem Rhulad nie zaradził utracie zaufania, która nad nim zawisła. Ten makabryczny koniec nie był bezinteresownym gestem. Fear nazwał Rhulada bohaterem, ale Trull z podejrzliwością odnosił się do jego motywacji. Syn Tornada Sengara nie spełnił obowiązku podczas nocnej warty. A teraz nie Ŝył, lecz jego poświęcenie skaziły niezrozumiałe intencje. Te pytania zaprowadziły Trulla donikąd. Ustąpiły miejsca nowej fali, która przyprawiła go o mdłości, sprawiła, Ŝe jego trzewia ogarnęły paroksyzmy bólu. Ostatniemu uczynkowi Rhulada nie moŜna było odmówić przynajmniej odwagi. Zaskakującej odwagi, podczas gdy Trull zaczął juŜ podejrzewać swego brata... o jej brak. Wątpiłem w niego. Wątpiłem w niego pod kaŜdym moŜliwym względem. W jego sercu szeptało... poczucie winy, słabiutki cień głosu, który wyrastał do monstrualnych rozmiarów, a jego szpony zaciskały się coraz mocniej, aŜ wreszcie dusza Trulla zaczęła krzyczeć. Jej przeszywający wrzask słyszał tylko sam Trull, ale ten dźwięk doprowadzał go do obłędu. Cały czas narastało w nim przytłaczające wraŜenie pustki. Stracił brata. Nigdy juŜ nie ujrzy jego uśmiechu, nigdy nie usłyszy jego głosu. Wydawało się, Ŝe nie ma końca warstwom Ŝalu, które opadały nań straszliwym cięŜarem. Pomógł Fearowi owinąć Rhulada i miecz w matę z woskowanego płótna. Słyszał płacz Midika, brzmiący tak, jakby dobiegał z wielkiej dali, słuchał słów Binadasa, który opatrywał rany, czerpiąc moc Emurlahn, by przyśpieszyć ich gojenie. Gdy nad twarzą Rhulada zamknęły się sztywne fałdy, Trull wciągnął spazmatycznie powietrze

w płuca. Wzdrygnął się trwoŜnie, gdy Fear zawiązał całun rzemieniami. – Zrobione – wyszeptał najstarszy z braci. – Ze śmiercią nie moŜna walczyć, Trull. Przybywa nieubłaganie i nie uratują nas przed nią Ŝadne kryjówki, Ŝadne desperackie próby ucieczki. Jest cieniem kaŜdego śmiertelnika, jego prawdziwym cieniem, a czas jest jej sługą, który obraca powoli ten cień, aŜ wreszcie to, co leŜało za nami, przesuwa się przed nas. – Nazwałeś go bohaterem. – Nazwałem i nie były to czcze słowa. Nie widzieliśmy go dlatego, Ŝe przeszedł na drugą stronę wzniesienia i zauwaŜył, Ŝe Jheckowie próbują odebrać nam miecz podstępem. Trull uniósł wzrok. – Ja równieŜ potrzebowałem odpowiedzi, bracie. Rhulad zabił na tym stoku dwóch wrogów, ale stracił przy tym broń. Przypuszczam, Ŝe nadciągali następni. Z pewnością doszedł do wniosku, Ŝe nie ma wyboru. Jheckowie chcieli zdobyć miecz, a Ŝeby osiągnąć ten cel, musieliby zabić naszego brata. Stało się, Trull. Rhulad zginął, ale najpierw przelał krew i dowiódł swej odwagi. Widziałem trupy leŜące po drugiej stronie wzniesienia, zanim wróciłem do ciebie i do Binadasa. Wszystkie moje wątpliwości... trucizna podejrzliwości we wszystkich swych ohydnych smakach. Niech mnie Córka Zmierzch, napiłem się jej do syta. – Trull, potrzebujemy twej biegłości we władaniu włócznią. Musisz osłaniać nasze tyły – ciągnął Fear. – Binadasa i Rhulada trzeba będzie ciągnąć na saniach. To zadanie dla Theradasa i dla mnie. Midik pójdzie przodem. Trull zamrugał. – Binadas nie moŜe chodzić? – zapytał zdziwiony. – Ma strzaskane biodro. ZuŜył wszystkie siły i nie jest w stanie sam go uzdrowić. Trull wyprostował się. – Myślisz, Ŝe będą nas ścigać? – Tak – odparł Fear. *** Zaczęła się ucieczka. Zapanowała ciemność i rozszalał się wicher, który unosił drobnoziarnisty śnieg, aŜ wreszcie niebo przesłonił nisko wiszący, szarobiały całun. Temperatura ciągle spadała, jakby chciała zrobić wędrowcom na złość. Nawet futra nie zapewniały im juŜ osłony. Trull truchtał dwadzieścia kroków za saniami, oszczędzając ranną nogę. Chmury niesionego wiatrem śniegu niemal całkowicie zasłaniały mu towarzyszy. Ściskał w rękach pokrytą zamarzniętą krwią włócznię. Co parę chwil upewniał się, czy jej nie zgubił, gdyŜ palce miał zupełnie odrętwiałe. Broń nie dodawała mu jednak odwagi.

Wrogowie mogli go otaczać ze wszystkich stron, czaić się tuŜ poza zasięgiem wzroku, skradać się przez ciemność, w kaŜdej chwili gotowi zaatakować. Nie miałby czasu zareagować, a jeśli nawet zdołałby krzyknąć, jego ostrzeŜenie porwałby wiatr, a ci, którzy szli przed nim, nic by nie usłyszeli. Nie wróciliby teŜ po jego ciało. Musieli dostarczyć dar królowi-czarnoksięŜnikowi. Trull biegł przed siebie, spoglądając na boki, a od czasu do czasu zerkając równieŜ za siebie. Nie widział jednak nic poza słabą bielą. Przez narastającą, śmiercionośną ospałość, znuŜenie, które spowalniało drŜenie jego przemarzniętego ciała i zwiększało cięŜar kończyn, przebijały się rytmiczne ukłucia bólu w kolanie. Przybycie świtu zapowiedziała niechętna, posępna kapitulacja wszechobecnego mroku. ŚnieŜyca nie straciła na intensywności i temperatura równieŜ się nie podniosła. Trull dał sobie w końcu spokój z obserwacją. Biegł po prostu przed siebie, stawiając jedną stopę za drugą. Jego pole widzenia ograniczało się do pokrytych lodową skorupą mokasynów. Skryte w rękawicach dłonie wojownika zrobiły się dziwnie ciepłe, ale było to odległe ciepło, skupione gdzieś za nadgarstkami. Niepokoiło go to z jakiegoś niejasnego powodu. Głód ustąpił, podobnie jak ból w kolanie. Trull uniósł wzrok, czując nagłe mrowienie lęku. Nigdzie nie było widać sań. Wciągnął w płuca haust mroźnego powietrza, zwolnił i zamrugał, próbując przebić wzrokiem kryształki lodu osadzające się mu na rzęsach. Słabe światło dnia juŜ bladło. Biegł przez cały dzień, bezmyślnie jak kamień młyński, i szybko zbliŜała się kolejna noc. A on zgubił drogę. Wypuścił z rąk włócznię i krzyknął głośno z bólu, zataczając kręgi ramionami, by wpompować krew do zimnych, zesztywniałych mięśni. Zacisnął dłonie w pięści i przeraziło go, jak wiele trudu sprawiła mu ta prosta czynność. Ciepło przeszło w gorąco, a potem w gwałtowny Ŝar, jakby jego palce ogarnął ogień. Zwalczył ból, waląc się pięściami w uda, choć zginał się przy tym wpół, zalewany falami palącej agonii. Ze wszystkich stron otaczała go biel, jakby śnieg i wiatr bez reszty pochłonęły fizyczny świat. Jego umysł wypełnił szept grozy, gdyŜ Trull poczuł, Ŝe nie jest sam. Złapał za włócznię, próbując przeniknąć wzrokiem sypiący wokół śnieg. Wydawało się, Ŝe w jednym z kierunków świat jest nieco ciemniejszy. Z pewnością był to wschód, Trull doszedł więc do wniosku, Ŝe biegł prosto na zachód, podąŜając za niewidocznym słońcem. A teraz musiał skierować się na południe. Dopóki ścigający nie znudzą się tą zabawą. Ruszył naprzód. Po stu krokach obejrzał się i zobaczył dwa wilki, które wychynęły z tumanów śniegu. Trull zatrzymał się i odwrócił. Zwierzęta zniknęły.

Wojownik wyciągnął miecz i wbił go w ubity śnieg. Serce waliło mu mocno. Potem cofnął się sześć kroków tą samą drogą, którą przyszedł, i uniósł włócznię. Wilki zerwały się do szarŜy. ZdąŜył jeszcze wesprzeć włócznię o tułów i opaść na jedno kolano, nim pierwsza bestia dobiegła do niego. Trull pochylił drzewce i Ŝelazny grot ugodził w sam środek mostka wilka. Kość i czarnodrewno pękły w tej samej chwili. Tiste Edur poleciał w górę, jakby uderzył w niego głaz. Przetaczając się, zauwaŜył, Ŝe z jego lewego przedramienia sterczą czarne drzazgi i tryska krew. Potem zatrzymał się pod mieczem. Wyszarpnął oręŜ, odwrócił się i przykucnął. Kłąb białego futra, szeroko rozwarta paszcza o czarnych dziąsłach. Trull ryknął głośno i ciął poziomo mieczem, rzucając się na śnieg. Wilk padł na niego. Z uciętych w połowie długości przednich łap lała się krew. Oszalała bestia zacisnęła kły na klindze miecza. Trull kopnięciem strącił wilka z siebie, wyszarpując oręŜ z jego paszczy. Trysnęła krew, kawał jęzora spadł na lód tuŜ przed twarzą Edur, mięśnie zwierzęcia drŜały w agonii. Trull przykucnął, skoczył na miotającą się bestię i wbił sztych miecza w jej kark. Wilk kaszlnął, poruszył gwałtownie nogami, jakby chciał uciec, i osunął się bez ruchu na czerwony śnieg. Trull zatoczył się do tyłu. Zobaczył pierwszą bestię, leŜącą tam, gdzie włócznia skradła jej Ŝycie, nim się złamała. Za nią stało trzech myśliwych Jhecków, którzy po chwili znowu roztopili się w bieli. Po lewym przedramieniu Trulla spływała krew, gromadząca się w rękawicy. Wojownik uniósł rękę i przycisnął do brzucha. Usunięcie drzazg będzie musiało zaczekać. OdłoŜył miecz, dysząc cięŜko, i wsunął lewe przedramię w uprząŜ włóczni. Potem podniósł oręŜ i ruszył w dalszą drogę. Znów ze wszystkich stron otaczała go pustka. Materializowały się w niej koszmary, które ruszały nagle ku niemu, tak szybko, jak tylko jego poraŜony grozą umysł mógł je powoływać do Ŝycia, jeden po drugim w nieprzerwanym korowodzie, dopóki nie nadejdzie śmierć, dopóki biel nie wniknie pod jego powieki. Wlókł się przed siebie, zastanawiając się, czy rzeczywiście stoczył tę walkę. Nie chciał spojrzeć na swe przedramię, by się upewnić, Ŝe ma na nim rany. Bał się, Ŝe nic tam nie zobaczy. NiemoŜliwe, Ŝeby zabił dwa wilki. Wykluczone, by po prostu zdecydował, Ŝe zwróci się w tę stronę, a nie w inną, i stawi czoło szarŜy. Nie ma mowy, Ŝeby wbił miecz w ziemię w określonej odległości za sobą, jakby dokładnie wiedział, jak daleko odrzuci go impet. Nie, cała walka musiała być wytworem jego wyobraźni. śadne inne wyjaśnienie nie miało sensu.

W końcu jednak opuścił wzrok. Z jego lewego przedramienia sterczała masa przypominających zakrzywione kolce drzazg. W prawej dłoni ściskał miecz pokryty czerniejącą, krzepnącą krwią. Blisko rękojeści przylepiły się do niego kłębki białej sierści. Stracił włócznię. Mam gorączkę. Wola myśli wyciekła mi z oczu, wypaczając prawdę wszystkiego, co widzę. Nawet ten ból w barku jest jedynie iluzją. Usłyszał za sobą tupot. Trull ryknął głośno i odwrócił się. Jego miecz przeszył ze świstem powietrze. Ostrze wbiło się w skroń dzikusa, tuŜ powyŜej ucha. Kość pękła, z oka i ucha trysnęła krew. Napastnik runął na śnieg. Z prawej nadbiegł następny, pochylając się nisko. Trull odskoczył do tyłu, wyprowadzając cięcie. Jheck odwrócił krótką włócznię, by sparować cios. Edur miał wraŜenie, Ŝe przeciwnik porusza się przeraŜająco powoli. Miecz prześliznął się pod włócznią i wbił w tułów męŜczyzny tuŜ poniŜej lewego obojczyka. Z lewej pojawił się trzeci wróg, który skierował włócznię ku oczom Trulla. Edur uchylił się, a potem zatoczył pełen krąg, wsparty na prawej stopie, i przeciął dzikusowi gardło gładkim pociągnięciem klingi miecza. Na pierś Jhecka spłynęła czerwona krew. Trull dokończył obrotu i znowu potruchtał przed siebie. Oczy szczypały go od śniegu. Nie było tu nic oprócz koszmarów. LeŜał bez ruchu, a śnieg pokrywał go powoli, podczas gdy jego umysł biegł ciągle naprzód, uciekając przed kłamstwem, przed pustym światem, który wcale nie był pusty, tą gęstą bielą, która raz po raz eksplodowała ruchem i kolorem. Napastnicy wyłaniający się z ciemności i śnieŜycy. Chwile zaciekłej walki, iskry, świst Ŝelaza, uderzenia drewna i kamienia. Seria zasadzek, która zdawała się ciągnąć bez końca, co przekonało Trulla, Ŝe rzeczywiście jest to koszmar, który przeŜywa raz po raz. Jheckowie zawsze atakowali trójkami, nigdy liczniejszą grupą. W wojowniku Hirothów zrodziło się przekonanie, Ŝe jest to zawsze ta sama trójka, która ginie tylko po to, by znowu oŜyć – i Ŝe będzie to trwało aŜ do chwili, gdy wreszcie uda im się go zabić. Nie przestawał jednak walczyć, zostawiając za sobą krew i ciała. Biegł, a śnieg chrzęścił mu pod stopami. Wiatr uspokoił się nagle, jak przerwany oddech. Trull widział przed sobą połacie czarnej gleby. Pękła niewidzialna bariera i ujrzał po prawej krwawy blask zachodzącego słońca, poczuł chłodny, leniwy powiew, niosący ze sobą wilgoć oraz woń błota. I usłyszał krzyki. Po lewej, około pół tysiąca kroków od niego, było widać jakieś

postacie. Bracia z domowego ogniska, umarli witający go w swym gronie. Trull powlókł się w ich stronę z sercem wypełnionym radością. Nie będzie duchem skazanym na wieczną, samotną wędrówkę. Będą mu towarzyszyli bracia. Fear i Binadas. I Rhulad. Biegli ku niemu Midik Buhn i Theradas. Moi bracia, wszystko to moi bracia... Światło słońca zamigotało, zafalowało niczym tafla wody. Potem zalał go wszechogarniający potop mroku. *** Sanie stały z boku. Ich płozy pogrąŜyły się w błocie. Na pierwszych spoczywała owinięta w całun postać, obłoŜona starannie przywiązanymi, wyszczerbionymi bryłami lodu. Na drugich siedział Binadas. Oczy miał zamknięte, a twarz naznaczyły mu głębokie bruzdy bólu. Trull usiadł z wysiłkiem. Kręciło mu się w głowie, a jego ruchy były dziwnie niezgrabne. Futra zsunęły się z niego, gdy dźwignął się chwiejnie i, oszołomiony, rozejrzał wokół. Na zachodzie błyszczała płaszczyzna jeziora, szara pod zachmurzonym niebem. Słaby wietrzyk był ciepły i wilgotny. Jego towarzysze rozpalili ognisko i Midik Buhn piekł nad nim chudego zająca. Fear i Theradas stali nieco z boku i rozmawiali cicho, spoglądając na odległe pola lodowe widoczne na wschodzie. Woń pieczonego mięsa przyciągnęła Trulla do ogniska. Midik Buhn zerknął na niego, a potem odwrócił szybko wzrok, jakby się czegoś wstydził. Trull uniósł dłonie, by obejrzeć swędzące palce. Były czerwone i złaziła z nich skóra, ale przynajmniej zimno mu ich nie zabrało. Wyglądało na to, Ŝe nie stało mu się nic powaŜnego, choć jego skórzana zbroja była pełna dziur na piersi i ramionach. Widział teŜ, Ŝe jej poprzecinana wyściółka nabrała ciemnoczerwonej barwy, i czuł pieczenie w płytkich ranach, które pokrywały całe ciało. A więc te niezliczone ataki wcale nie były koszmarem. Sięgnął po miecz i zauwaŜył, Ŝe nie ma pochwy u pasa. Chwilę później dostrzegł swoją broń, która stała oparta o załadowane na sanie rzeczy. Ledwie zdołał ją poznać. Klinga była wygięta, a ostrze tak stępione, Ŝe miecz stał się niewiele więcej niŜ maczugą. Usłyszał czyjeś kroki i odwrócił się w tamtą stronę. Fear połoŜył mu dłoń na ramieniu. – Trullu Sengar, nie spodziewaliśmy się juŜ cię ujrzeć. Odciągnięcie Jhecków od naszego tropu było śmiałym czynem. Uratowałeś nam Ŝycie. – Wskazał głową na jego miecz. – Twoja broń wszystko nam opowiedziała. Czy wiesz, ilu pokonałeś? Trull pokręcił głową.

– Nie wiem. Fear, nie odciągnąłem ich od was celowo. Zgubiłem drogę w śnieŜycy. Jego brat uśmiechnął się. Trull przeniósł spojrzenie na Theradasa. – Zabłądziłem, Theradasie Buhn. – To nie ma znaczenia – warknął Theradas. – Myślałem, Ŝe nie Ŝyję. – Trull odwrócił wzrok, rozcierając twarz. – Zobaczyłem was i pomyślałem, Ŝe połączyłem się z wami w śmierci. Sądziłem, Ŝe... – Pokręcił głową. – Rhulad... – On był prawdziwym wojownikiem, Trull – odparł Fear. – Co się stało, to się nie odstanie. Musimy ruszać w drogę. Idą tu Arapaye. Binadas zdołał zawiadomić ich szamanów o naszym połoŜeniu. Ułatwią nam szybki powrót do domu. Trull skinął z roztargnieniem głową, wpatrując się w odległe lodowe pole. Pamiętał chrzęst śniegu pod mokasynami, gwałtowny wicher, odzierające z sił zimno. PrzeraŜających Jhecków, bezgłośnych łowców, którzy władali tym zamarzniętym światem. Pragnęli zdobyć ów miecz. Po co? Ilu Jhecków mogły wykarmić lodowe pola? Ilu ich zdołali zabić? Jak wiele Ŝon i dzieci skazali na Ŝałobę? Na głodową śmierć? Trzeba było wyruszyć w pięciuset. Wtedy zostawiliby nas w spokoju. – Tam! Trull odwrócił się, słysząc krzyk Midika, a potem spojrzał we wskazanym przezeń kierunku. Z północy zbliŜało się kilkanaście ogromnych bestii. Były czworonoŜne, miały brązowe futra, długie zakrzywione ciosy oraz grube, ruchliwe trąby. Ogromne, majestatyczne zwierzęta szły ocięŜale w stronę jeziora. To nie jest nasz świat. Miecz spoczywał w nieustępliwym uścisku trupa, spowity w nawoskowaną tkaninę i obłoŜony lodem. Ta broń świetnie znała nieubłagane objęcia chłodu. Nie pasowała do rąk Hannana Mosaga. Chyba Ŝe król-czarnoksięŜnik się zmienił. Niewykluczone, Ŝe tak właśnie się stało. – Chodź coś zjeść, Trullu Sengar – dobiegł go z tyłu głos brata. Siostry, zmiłujcie się nad nami, my nadal robimy swoje. Szkoda, Ŝe wszyscy nie zginęliśmy pośród tych lodów. Szkoda, Ŝe nie przegraliśmy.

Rozdział dziewiąty

Być moŜe tak właśnie cię napisano, Utkano z wątków, uszyto nicią Krew wpleciono w ciało dziecka, Którym ongiś byłeś, Skulonego w objęciach nocy. A demon poza zasięgiem Twego wzroku opada, Wymachując pajęczymi odnóŜami, I oplata cię ciasno nicią, By poŜreć cię później. Być moŜe tak właśnie cię napisano Ukąszono przy drodze, odbierając ci przytomność, Napadnięto na mrocznym szlaku, A wspomnienia poza zasięgiem Twego wzroku ssą błoto Straszliwe płyny sączą się Z nieprawdopodobnych przeszłości I wszystkiego, co mogło było się zdarzyć. Być moŜe tak właśnie cię napisano. Czy potrafisz skruszyć ścierwo I na nowo oswobodzić Dziecko, którym ongiś byłeś? Napadnięty Wrathen Urut Wyrzucony na plaŜę młodzieniec, nagi i szarosiny, leŜał nieruchomo na piasku. Długie, kasztanowe włosy miał skołtunione. Wplątały mu się w nie patyki i cienkie pasma morskich wodorostów. Pokryte łuską ptaki podskakiwały i krąŜyły wokół ciała, rozwierając zębate dzioby w porannym upale.

Na widok zbliŜającego się Withala pierzchły z łopotem skrzydeł. Potem, gdy z krawędzi zeskoczyły trzy czarne nachty, stworzenia odfrunęły z wrzaskiem nad fale. Withal przykucnął u boku nieznajomego, przyglądał mu się przez chwilę, a potem wyciągnął rękę i przewrócił go na plecy. – Obudź się, chłopcze. Młodzieniec otworzył oczy, pełne przeraŜenia i bólu. Rozdziawił usta i wyciągnął szyję, wydając z siebie przeszywający krzyk. Ogarnęły go konwulsje. Kopał nogami piasek i darł paznokciami owłosioną skórę głowy. Withal przykucnął na piasku i czekał cierpliwie. Krzyki stały się ochrypłe, a potem ustąpiły miejsca łkaniu. Konwulsje uspokoiły się nieco, przechodząc w fale drŜenia. Młodzieniec zwinął się powoli w kłębek. – Mam nadzieję, Ŝe to z czasem staje się łatwiejsze – wyszeptał Withal. Głowa się odwróciła, spojrzały na niego wielkie, załzawione oczy. – Co... gdzie... – To są dwa pytania, na które najtrudniej mi będzie odpowiedzieć, chłopcze. Zacznijmy od łatwiejszych. Nazywam się Withal i kiedyś mieszkałem w Trzecim Mieście Meckrosów. Znalazłeś się tutaj, gdziekolwiek leŜy „tutaj”, dlatego Ŝe zaŜyczył sobie tego mój pan. – Withal podniósł się z głośnym stęknięciem. – Dasz radę wstać? On czeka na ciebie w głębi lądu. Niedaleko stąd. Oczy odwróciły się od niego, skupiając się na trzech stojących na krawędzi skarpy nachtach. – Co to za stwory? Co robi jeden z nich? – To bhoka’rale. Nachty. MoŜesz je nazywać jak chcesz. Ja tak właśnie robię. Ten, który wije gniazdo, to Pule, młody samiec. Budowa tego gniazda zajęła mu prawie tydzień. Zobacz, jak obsesyjnie nad nim pracuje, poprawia gałązki, tka wodorosty, wciąŜ chodzi wokół niego, przyglądając mu się krytycznie. Ten starszy samiec, który obserwuje Pule’a, to Rind. Jak sam zobaczysz, za chwilę czeka go świetna zabawa. Samica, która wyskubuje sobie sierść, to Mape. Przybyłeś w szczęśliwym momencie, chłopcze. Patrz. Budowniczy gniazda, Pule, zaczął się odsuwać od skomplikowanej konstrukcji, którą wzniósł na skarpie, poruszając z boku na bok czarnym ogonem i kiwając głową. W odległości piętnastu kroków od gniazda usiadł nagle, skrzyŜował ramiona i wbił wzrok w bezbarwne niebo. Samica, Mape, znieruchomiała na moment, a potem podeszła niespiesznie do gniazda. Pule napiął mięśnie, wyraźnie starając się nie odrywać wzroku od nieba. Mape dotarła do gniazda, przystanęła na chwilę, a potem rzuciła się do ataku. Wyrzucone na brzeg drewno, trawa i gałązki pofrunęły we wszystkie strony. Po paru

chwilach szał minął. Mape usiadła w szczątkach doszczętnie zniszczonego gniazda i oddała mocz. Obserwujący to wszystko z bliska Rind tarzał się z uciechy. Pule oklapł, wyraźnie przygnębiony. – To zdarzyło się juŜ tyle razy, Ŝe nie mam nawet ochoty tego liczyć – oznajmił z westchnieniem Withal. – Skąd znasz mój język? – Nauczyłem się go trochę od kupców, ale wygląda na to, Ŝe mój pan udoskonalił te umiejętności. MoŜna powiedzieć, Ŝe to dar. Jeden z wielu jego darów, chociaŜ o Ŝaden nie prosiłem. Podejrzewam – ciągnął – Ŝe w tobie zrodzą się podobne uczucia, chłopcze. Powinniśmy juŜ ruszać. Młodzieniec podniósł się z trudem. – Jesteś wysoki – zauwaŜył Withal – ale widywałem wyŜszych. Na twarzy nieznajomego ponownie wykwitł grymas bólu. Młodzieniec zgiął się wpół. Withal podszedł, by go podtrzymać. – To tylko widmowy ból, chłopcze. Widmowy ból i widmowy strach. Zwalcz go. – Nie! To rzeczywiste! Ja to czuję naprawdę, ty sukinsynu! Withal napręŜył mięśnie, gdy młodzieniec osunął mu się całym cięŜarem w ramiona. – Dość juŜ tego. Wstawaj! – Nie dam rady! Umieram! – Wstawaj, do cholery! Withal potrząsnął mocno młodzieńcem, a potem odepchnął go od siebie. Nieznajomy zachwiał się, a potem wyprostował powoli, oddychając głęboko i z wysiłkiem. Zaczął drŜeć. – Strasznie tu zimno... – Na oddech Kaptura, chłopcze, jest okropny upał. I z kaŜdym dniem robi się coraz goręcej. Młodzieniec popatrzył na Withala, oplatając się ramionami. – Jak długo juŜ tu mieszkasz? – DłuŜej niŜbym chciał. Nie zawsze mamy prawo wyboru. I ty, i ja. Nasz pan zaczyna tracić cierpliwość. Chodźmy. Młodzieniec powlókł się za nim. – Powiedziałeś „nasz”. – Naprawdę? – Gdzie jest moje ubranie? Gdzie... nie, mniejsza z tym. To bolesne wspomnienie. NiewaŜne. Weszli na skarpę i ruszyli w głąb lądu. Nogi plątały się im w zwiędłej trawie.

Nachty podąŜyły za nimi, podskakując i podpierając się rękami, pohukując przy tym i prychając. Dwieście kroków przed nimi wznosił się wystrzępiony namiot, wyblakły na słońcu i mocno poplamiony. Z szerokiego wejścia wydobywały się smuŜki szarobrązowego dymu. Większą część jednej z pól uniesiono, odsłaniając wnętrze. W środku siedziała zakapturzona postać. – To on? – zapytał młodzieniec. – Twój pan? To znaczy, Ŝe jesteś niewolnikiem? – SłuŜę mu – wyjaśnił Withal – ale nie jestem jego własnością. – A kim on jest? Meckros odwrócił wzrok. – Bogiem. – Dostrzegł niedowierzanie na twarzy chłopaka i uśmiechnął się ironicznie. – Który widział lepsze czasy. Nachty przystanęły, zbijając się w grupkę. Withal zrobił jeszcze kilka kroków, po czym odsunął się na bok. – Znalazłem go na plaŜy – rzekł do siedzącej postaci – na kilka chwil przed jaszczurkomewami. Twarz Okaleczonego Boga skrywał mrok, tak jak zawsze, gdy wzywał do siebie Withala. Namiot był wypełniony buchającym z piecyka dymem, który wydostawał się na zewnątrz, unoszony na lekkim wietrze. Z rękawa wysunęła się chuda, sękata dłoń. Bóg skinął na nieznajomego. – Podejdź bliŜej – wychrypiał. – Siadaj. – Nie jesteś moim bogiem – oznajmił młodzieniec. – Siadaj. Nie jestem małostkowy ani przesadnie draŜliwy, młody wojowniku. Withal zauwaŜył, Ŝe chłopak się zawahał, po czym usiadł powoli na ziemi ze skrzyŜowanymi nogami, drŜąc na ciele i oplatając się rękoma. – Tu jest zimno. – Przynieś naszemu gościowi jakieś futro, Withalu. – Futro? Nie mamy Ŝadnych... – Przerwał, widząc zwiniętą skórę niedźwiedzia, leŜącą obok. Podniósł ją i wepchnął chłopakowi w dłonie. Okaleczony Bóg rzucił garść nasion na węgle piecyka. Rozległy się trzaski, a potem dym zgęstniał. – Pokój. Ogrzej się, wojowniku, a ja opowiem ci o pokoju. Historia nie zna błędów. Nawet najmniej pojętnego śmiertelnika moŜna tego nauczyć dzięki nieustannym powtórzeniom. Czy uwaŜasz, Ŝe pokój to niewiele więcej niŜ nieobecność wojny? Być moŜe z pozoru tak właśnie jest. Pozwól jednak, Ŝe przedstawię ci cechy charakterystyczne pokoju, mój młody przyjacielu. Powszechne stępienie zmysłów, dekadencja kultury, charakteryzująca się narastającą obsesją na punkcie taniej rozrywki. Cnoty zrodzone z twardej konieczności – honor, lojalność,

poświęcenie – stają się tandetnymi symbolami, zapłatą za pozbawione znaczenia zasługi. Im dłuŜej trwa pokój, tym częściej uŜywa się tych słów i tym mniejsza jest ich moc. W codziennym Ŝyciu dominuje sentymentalizm. Wszystko przeradza się w parodię, aŜ wreszcie ducha ogarnia... niepokój. Okaleczony Bóg umilkł na chwilę, oddychając chrapliwie. – Czy jestem wyjątkowym pesymistą? Pozwól, bym opowiedział ci o tym, co następuje po okresie pokoju. Starzy wojownicy przesiadują w gospodach, wspominając swą pełną wigoru młodość, dawne czasy, gdy wszystko było jasne i proste. Nie są ślepi na otaczający ich rozkład, nie są odporni na utratę szacunku dla tego, co dali królowi, ojczyźnie i współobywatelom. Nie moŜna pozwolić, by młodzieŜ zapomniała. Poza granicami zawsze są wrogowie, a jeŜeli ich nie ma, to trzeba ich stworzyć. Wykopać z obojętnej ziemi stare zbrodnie. Zniewagi i otwarte obelgi albo chociaŜ pogłoski o nich. ZagroŜenie, nagle dostrzeŜone tam, gdzie dotąd go nie było. Powody nie mają znaczenia. Liczy się tylko to, by przekuć pokój na wojnę. Gdy juŜ ta podróŜ się zacznie, nabiera impetu. Starzy wojownicy są zadowoleni. Młodzi płoną z gorliwości. Król się boi, ale jest uwolniony od nacisków wewnętrznej polityki. Wojsko oliwi i ostrzy miecze. Z kuźni wypływa stopione Ŝelazo, kowadła dźwięczą niczym świątynne dzwony. Kupcy zboŜowi, płatnerze, handlarze mundurów, koni i niezliczeni inni dostawcy uśmiechają się na myśl o bliskim bogactwie. Królestwo bucha nową energią, a nieliczne głosy sprzeciwu szybko się ucisza. Wątpiących wkrótce przekonują oskarŜenia o zdradę i egzekucje w trybie doraźnym. Okaleczony Bóg rozpostarł dłonie. – Pokój, mój młody wojowniku, rodzi się z ulgi, znosi się go z uwagi na wycieńczenie, a umiera z fałszywym wspomnieniem. Fałszywym? Ach, być moŜe to nadmiar cynizmu. Jestem za stary i zbyt wiele widziałem. Czy honor, lojalność i poświęcenie rzeczywiście istnieją? Czy takie cnoty rodzą się jedynie z twardej konieczności? Co przekształca je w puste słowa, pozbawione znaczenia przez naduŜycie? Jakie są zasady ekonomii ducha, nieustannie wypaczane i wyśmiewane przez cywilizację? Okaleczony Bóg poruszył się i Withal wyczuł na sobie jego spojrzenie. – Withalu z Trzeciego Miasta. Walczyłeś w wojnach. Wykuwałeś broń. Widziałeś lojalność i honor. Widziałeś odwagę i poświęcenie. Co powiesz na to wszystko? – Nic – odparł Withal. Ochrypły śmiech. – Boisz się mnie rozgniewać, tak? Niepotrzebnie. Pozwalam ci mówić otwarcie. – Siedziałem juŜ w niejednej gospodzie – zaczął Withal – w towarzystwie innych weteranów. Być moŜe było to doborowe towarzystwo, nieoślepione jeszcze przez

sentymentalizm do tego stopnia, by czuć nostalgię za czasami grozy i przeraŜenia. Czy opowiadaliśmy historie o dniach młodości? Nie. Czy mówiliśmy o wojnie? Nie, jeśli tylko mogliśmy tego uniknąć, a staraliśmy się tego unikać bardzo mocno. – A dlaczego? – Dlaczego? Dlatego Ŝe twarze wracają. Jedna po drugiej, wszystkie takie młode. Krótki blask Ŝycia, a potem wieczność śmierci, zachowane w naszej pamięci. Dlatego Ŝe o lojalności się nie mówi, a honor naleŜy ścierpieć. Natomiast odwagę trzeba przeŜyć. Tym cnotom naleŜy się milczenie, Przykuty. – Zaiste – wychrypiał bóg, pochylając się. – Ale jak szybko mnoŜą się w czasie pokoju! Te słowa wykrzykuje się raz po raz, jakby do zdobycia owych cech wystarczyło wypowiedzieć z namaszczeniem ich nazwy. CzyŜ nie krzywisz się za kaŜdym razem, gdy to słyszysz? CzyŜ nie czujesz ucisku w brzuchu, czyŜ nie chwyta cię to za gardło, budząc narastający gniew... – Tak jest – warknął Withal – kiedy słyszę, jak uŜywa się ich, by podburzyć ludzi do następnej wojny. Okaleczony Bóg milczał przez chwilę. Potem odchylił się, zbywając słowa Withala niedbałym machnięciem dłonią. Skupił uwagę na młodym wojowniku. – Nazywam pokój przekleństwem. Trucizną, która osłabia ducha. Powiedz mi, wojowniku, czy przelałeś juŜ krew? Młodzieniec wzdrygnął się. Po twarzy przebiegł mu spazm bólu. A po nim grymas strachu. – Czy przelałem krew? Wypłynęło jej ze mnie tak wiele. Była wszędzie. Nie chcę... nie mogę... och, niech mnie Córki porwą... – O nie – wysyczał Okaleczony Bóg. – Nie Córki. Ja cię porwałem. Wybrałem cię. Dlatego Ŝe twój król mnie zdradził! Pragnął mocy, którą mu oferowałem, ale nie chciał podbojów. Nie, jemu chodziło tylko o to, by uczynić siebie i swój lud bezpiecznym przed wszelkimi atakami. – Zniekształcone palce zacisnęły się w pięści. – To nie wystarczy! Wydawało się, Ŝe spowitym w wystrzępione koce ciałem Okaleczonego Boga targnęły spazmy. Potem nastąpił atak kaszlu. Gdy kaszel wreszcie ustał, bóg rzucił na węgle kolejną garść będących źródłem dymu nasion. – Wybrałem cię, Rhuladzie Sengar, na odbiorcę mojego daru. Pamiętasz? Młody wojownik drŜał. Jego wargi były dziwnie sine, a na twarzy uwidoczniła się seria następujących po sobie emocji. Ostatnią z nich był strach. Skinął głową. – Umarłem. – No cóŜ – wyszeptał Okaleczony Bóg – za kaŜdy dar trzeba płacić. W tym mieczu kryją się moce, Rhuladzie Sengar. NiewyobraŜalne moce. Ale niełatwo jest po

nie sięgnąć. Trzeba za nie zapłacić. Walką. Śmiercią. Nie, powinienem się wyraŜać ściślej. Twoją śmiercią, Rhuladzie Sengar. Jeden gest i cętkowany miecz znalazł się w dłoni Okaleczonego Boga, który rzucił go pod stopy młodego wojownika. – Pierwszą śmierć masz juŜ za sobą i w rezultacie twoje umiejętności, twoje moce, znacznie wzrosły. Ale to dopiero początek. Weź swój oręŜ, Rhuladzie Sengar. Czy następną śmierć będzie ci łatwiej znieść? Zapewne nie. Ale moŜe z czasem... Withal przyjrzał się twarzy młodego wojownika i dostrzegł pod malującą się na niej grozą... ambicję. Kapturze, nie odwracaj się. Nastała długa chwila bezruchu, podczas której ambicja rozpalała się niczym poŜar w oczach Tiste Edur. Ach. Okaleczony Bóg dobrze wybrał. I nie wypieraj się, Withalu, umoczyłeś w tym rękę głęboko. Bardzo głęboko. Buchnęły kłęby dymu, oślepiając na moment Meckrosa. Rhulad Sengar sięgnął po miecz. Czy bóg okazał łaskę? Withal nie był o tym przekonany. *** Za cztery dni miała przybyć letheryjska delegacja. Minęły dwie noce, odkąd królczarnoksięŜnik udzielił Seren, Hullowi i Burukowi Blademu audiencji za swym stołem. Buruk był w znakomitym humorze i Seren Pedac nie czuła się tym zaskoczona. Kupcy, których ambicje temperowała mądrość, zawsze woleli długoterminowe zyski od spekulacyjnych przedsięwzięć. W świecie handlu nie brakowało sępów, które pragnęły konfliktów i często na nich korzystały, ale Buruk Blady nie był jednym z nich. W przeciwieństwie do tych, którzy wydali mu rozkazy w Letheras, kupiec nie chciał wojny. Gdy Hannan Mosag zdradził mu, Ŝe Edur będą dąŜyli do zawarcia pokoju, Burakowi ulŜyło na duszy. Sprawy nie zaleŜały juŜ od niego. Jeśli król-czarnoksięŜnik pragnął pokoju, będzie musiał o niego walczyć. Seren Pedac wierzyła jednak weń coraz mocniej. Przywódca Edur był sprytny i odporny. Nie będzie Ŝadnych manipulacji traktatem, Ŝadnej zdrady zaszytej w sukno pełnych łaskawości oświadczeń. Z barków Seren spadł cięŜar i jej ulgę zmniejszał jedynie Hull Beddict, który uświadomił juŜ sobie, Ŝe jego pragnienia się nie spełnią. A przynajmniej nie spełni ich Hannan Mosag. Jeśli chciał mieć swoją wojnę, muszą ją wywołać Letheryjczycy. Dlatego, o ile chciał nadal podąŜać tą ścieŜką, będzie zmuszony udawać, Ŝe przeszedł na drugą stronę. śe nie sprzyja juŜ Tiste Edur, ale związał się z jednym z elementów

letheryjskiej delegacji. Z frakcją, której cechami charakterystycznymi są zdrada i niepohamowana chciwość. Hull opuścił wioskę i przebywał gdzieś w puszczy. Seren wiedziała, Ŝe wróci na czas zawarcia traktatu, ale zapewne nie wcześniej. Nie zazdrościła mu jego dylematu. Buruk Blady zabrał się ze zdwojoną energią za sprzedaŜ swojego Ŝelaza, a do tego potrzebował towarzystwa poręczycielki. Gdy udali się do kuźni, szło za nimi trzech Nereków i kaŜdy z nich dźwigał wlewek. Od czasu uczty w długim domu króla-czarnoksięŜnika bez przerwy padał deszcz. Woda spływała leniwymi strumieniami po brakowanych ulicach. Nad kuźniami unosiły się chmury gryzących oparów, pokrywających drewno i kamień ścian warstwą tłustej sadzy. Po wąskich przejściach między murami okalającymi dziedziniec kręcili się opatuleni w grube płaszcze przeciwdeszczowe niewolnicy. Seren poprowadziła Buraka i jego słuŜących do przysadzistego kamiennego budynku o wysokich szczelinach okien. Do wejścia wiodły trzy stopnie, a po obu jego stronach stały kolumny z czarnodrewna, rzeźbione na podobieństwo kutego brązu, razem z nitami i wgnieceniami. Drzwi równieŜ wykonano z czarnodrewna, inkrustowanego srebrem i czarnym Ŝelazem. Pokrywały je stylizowane znaki archaicznego alfabetu. Seren podejrzewała, Ŝe kryją one w sobie osłony, uformowane z magii cieni. Spojrzała na Buraka. – Będę musiała wejść sama, Ŝeby zacząć... Drzwi otworzyły się gwałtownie, zaskakując kobietę. Wypadli z nich trzej Edur i odepchnęli ją na bok. Śledziła ich wzrokiem, zdumiona napięciem widocznym na ich twarzach. Ogarnął ją strach. – Odeślij Nereków – powiedziała Burakowi. – Coś się stało. Kupiec się nie sprzeciwiał. Skinął dłonią i trzej Nerecy oddalili się pośpiesznie. Zamiast wchodzić do domu cechowego, Seren i Burak poszli na główną ulicę. Coraz więcej Edur wyłaniało się z domów i zaułków, zmierzając ku dzielnicy szlachty. Nikt się nie odzywał. – Co tu się dzieje, poręczycielko? Pokręciła głową. – To jest odpowiednie miejsce. Widzieli stąd dobrze ulicę przed sobą na długości co najmniej dwustu kroków. W oddali pojawił się jakiś orszak. Naliczyła pięciu wojowników Edur. Jeden z nich podpierał się laską. Dwaj inni ciągnęli dwoje sań po gładkich kamieniach ulicy. Czwarty szedł nieco z przodu. – Czy to nie Binadas Sengar? – zapytał Burak. – Ten z laską. Seren skinęła głową. Wydawało się, Ŝe Binadas cierpi ból, Ŝe wyczerpały go

liczne warstwy czarodziejskiego uzdrawiania. Wojownik idący przodem niewątpliwie był spokrewniony z Binadasem. Z pewnością właśnie wróciła grupa wysłana przez Hannana Mosaga. Seren Pedac zauwaŜyła na saniach owiniętą starannie postać – skóry, a po bokach bryły topniejącego lodu. Ten kształt nie tylko wyglądał złowieszczo, ale teŜ nie sposób go było pomylić z niczym innym. – Przywieźli ciało – wyszeptał Buruk. Dokąd się udali? Te sterty futer... byli na północy. Ale tam nic nie ma, nic oprócz lodu. Czego od nich zaŜądał król-czarnoksięŜnik? Z jakichś niewyjaśnionych powodów nagle wróciło do niej wspomnienie wróŜby Piórkowej Wiedźmy. Chłód przenikający kości nasilił się jeszcze. – Chodźmy – rzekła cicho. – Na wewnętrzny dziedziniec. Chcę to zobaczyć. Wynurzyła się z tłumu i ruszyła w tamtą stronę. – Jeśli tylko nam pozwolą – mruknął Buruk, pędząc za nią. – Będziemy milczeć i trzymać się z tyłu – poinstruowała go. – Zapewne będą zbyt zajęci, by zwracać na nas uwagę. – To mi się nie podoba, poręczycielko. Nic z tego mi się nie podoba. Podzielała jego obawy, ale nie odezwała się ani słowem. *** Przeszli przez most na długo przed orszakiem, choć było oczywiste, Ŝe wiadomość dotarła tu przed nimi. Szlacheckie rodziny wyległy na dziedziniec i stały bez ruchu w deszczu. Pierwsze miejsce wśród nich zajmowali Tornad i Uruth. Pozostali trzymali się z szacunkiem na dystans od dwojga Edur i ich niewolników. – To jeden z braci Sengarów – wyszeptała Seren Pedac. Buruk ją usłyszał. – Tornad Sengar był kiedyś rywalem Hannana Mosaga do tronu – mruknął. – Ciekawe, jak na to zareaguje? Spojrzała na niego. – Skąd o tym wiesz? – Udzielono mi instrukcji, poręczycielko. ZwaŜywszy wszystko razem, nie powinno cię to dziwić. Orszak dotarł do mostu – Ach – westchnął Buruk. – Król-czarnoksięŜnik wyszedł z cytadeli ze swymi k’risnanami. *** Udinaas stał krok za Uruth, po jej prawej stronie. Po twarzy spływały mu strugi

deszczu. Rhulad Sengar nie Ŝył. Niewolnikowi było to obojętne. Młody Edur skory do przemocy – było ich mnóstwo i brak jednego nie zrobi większej róŜnicy. Fakt, Ŝe był Sengarem, niemalŜe gwarantował, Ŝe to Udinaas będzie musiał przygotować zwłoki. Nie cieszył się na myśl o tym zadaniu. Trzy dni na rytuały, wliczając w to czuwanie i zabarwienie ciała. Zastanawiał się z głęboką obojętnością nad róŜnymi ewentualnościami. Deszcz wnikał mu za kołnierz i z pewnością zbierał się w kapturze, którego nie chciało mu się włoŜyć. Jeśli Rhulad nie przelał przed śmiercią krwi, monety będą miedziane, a oczy przykryje się kamiennymi dyskami. Jeśli ją przelał i zginął w walce, zapewne uŜyje się złotych monet. Głównie letheryjskich. Tak wielu, Ŝe wystarczyłoby na okup za księcia. Myśl o równie ekstrawaganckim marnotrawstwie wypełniała go dziwnym zachwytem. Niemniej jednak czuł juŜ smród palonego ciała. Skierował wzrok na przechodzącą przez most grupę. Sanie, na których spoczywało owinięte w całun ciało Rhulada, ciągnął Fear. Binadas paskudnie utykał. Musiał doznać naprawdę powaŜnych obraŜeń, jeśli oparły się one czarodziejskiemu uzdrawianiu, jakiemu z pewnością juŜ się poddał. Theradas i Midik Buhn. A przodem szedł Trull Sengar, bez swej nieodłącznej włóczni. A więc rzeczywiście walczyli. – Udinaas, przyniosłeś wszystko, co trzeba? – zapytała bezbarwnym głosem Uruth. – Tak, pani, przyniosłem – odparł, kładąc dłoń na skórzanym worku zwisającym z jego lewego ramienia. – To dobrze. Nie będziemy tracili czasu. Ty musisz przygotować ciało. Nikt inny. – Tak jest, pani. Węgle juŜ płoną. – Jesteś pracowitym niewolnikiem, Udinaas. Cieszę się, Ŝe mamy cię w domu. Ledwie się powstrzymał przed spojrzeniem na nią. Jej słowa zaniepokoiły go i zbiły z tropu. A gdybyś znalazła w moich Ŝyłach krew Wyvala, bez zastanowienia skręciłabyś mi kark. – Dziękuję, pani. – Zginął jako wojownik, który przelał krew – stwierdził Tornad. – Widzę to w dumie Feara. Król-czarnoksięŜnik wraz z pięcioma uczniami ruszył w stronę grupy, by przeciąć jej drogę po przejściu przez most. Udinaas usłyszał, Ŝe Uruth zaczerpnęła tchu z oburzenia. Tornad wyciągnął rękę, by ją uspokoić.

– Na pewno ma jakiś powód – powiedział. – Chodźmy do nich. Niewolnikom nie rozkazano zostać na miejscu, Udinaas i jego towarzysze podąŜyli więc za Tornadem i Uruth, którzy wyszli na spotkanie synom. Hannan Mosag i k’risnani dotarli do orszaku przed nimi. Król-czarnoksięŜnik i Fear Sengar zamienili cicho kilka słów. Pytanie, potem odpowiedź. Wydawało się, Ŝe Hannan Mosag zachwiał się. Pięciu czarodziejów zbliŜyło się do niego jak jeden mąŜ, wszyscy jednak wlepiali spojrzenia w owiniętą w płótno postać Rhulada. Udinaas zauwaŜył na ich młodych twarzach połączenie konsternacji, niepokoju i strachu. Gdy Tornad ze swą grupą podszedł bliŜej, Fear oderwał wzrok od królaczarnoksięŜnika i spojrzał na niego. – Zawiodłem cię, ojcze – rzekł. – Twój najmłodszy syn nie Ŝyje. – Trzyma w rękach dar – warknął Hannan Mosag szokująco oskarŜycielskim tonem. – Potrzebuję tego daru, ale on go trzyma. CzyŜ nie udzieliłem ci jasnych instrukcji, Fearze Sengar? Twarz wojownika pociemniała. – Zaatakowali nas Jheckowie, królu-czarnoksięŜniku. Sądzę, Ŝe wiesz, kim i czym oni są... – Ale ja nie wiem – warknął Tornad. – To jednopochwyceni, ojcze – odezwał się Binadas. – Potrafią przybierać postać wilków. Próbowali zabrać miecz... – Jaki miecz? – zapytała Uruth. – Jaki... – Dość juŜ tego! – krzyknął Hannan Mosag. – Królu-czarnoksięŜniku – rzekł Tornad Sengar, podchodząc bliŜej. – Rhulad nie Ŝyje. MoŜesz mu odebrać ten swój dar... – To nie takie proste – przerwał mu Fear. – Rhulad nadal trzyma miecz. Nie mogłem rozewrzeć jego palców na rękojeści. – Trzeba je uciąć – oznajmił Hannan Mosag. Uruth syknęła, a potem potrząsnęła głową. – Nie, królu-czarnoksięŜniku. Nie wolno ci okaleczyć naszego syna. Fear, czyŜ Rhulad nie zginął jako wojownik, który przelał krew? – Tak było. – To znaczy, Ŝe zakaz zyskał jeszcze większą moc – oznajmiła Hannanowi Mosagowi, krzyŜując ramiona. – Potrzebuję tego miecza! Zapadła nerwowa cisza, którą przerwał Trull Sengar, odzywając się po raz pierwszy. – Królu-czarnoksięŜniku, ciało Rhulada nadal jest zamarznięte. Niewykluczone, Ŝe gdy odmarznie, uchwyt na mieczu się rozluźni. Tak czy inaczej, wydaje się

oczywiste, Ŝe sprawa wymaga spokojnej, wywaŜonej dyskusji. MoŜe się okazać, Ŝe nasze sprzeczne pragnienia zdoła zaspokoić jakiegoś rodzaju kompromis. – Spojrzał na rodziców. – Naszym zadaniem, zleconym przez króla-czarnoksięŜnika, było odnalezienie daru. Owym darem jest miecz, który Rhulad trzyma obecnie w dłoniach. Matko, musimy dopełnić tego zadania. Miecz musi trafić do rąk Hannana Mosaga. – Jesteś gotów odciąć dłonie poległemu bratu? – zapytała Uruth z przeraŜeniem w głosie. – Czy jesteś moim synem? JeŜeli... MąŜ powstrzymał ją gwałtownym gestem. – Trull, zdaję sobie sprawę, Ŝe to trudna sytuacja, i zgadzam się z twoją radą. UwaŜam, Ŝe powinniśmy na razie powstrzymać się z podjęciem decyzji. KróluczarnoksięŜniku, trzeba przygotować ciało Rhulada. MoŜna to zrobić, ominąwszy ręce. Mamy trochę czasu, czyŜ nie tak? Hannan Mosag odpowiedział krótkim skinieniem głowy. Trull podszedł do Udinaasa. Niewolnik widział, Ŝe Edur jest doszczętnie wyczerpany. Na jego postrzępionej skórzanej zbroi było widać starą krew z niezliczonych ran. – Zajmij się ciałem – polecił cicho wojownik. – Zanieś je do domu zmarłych, tak jak postąpiłbyś z kaŜdym innym. Nie licz jednak na to, Ŝe wdowy wezmą udział w rytuale. Musimy to odłoŜyć do chwili, gdy rozstrzygniemy pewne sprawy. – Tak, panie – odparł Udinaas. Odwrócił się i wybrał Hulada oraz jeszcze jednego z niewolników. – PomóŜcie mi z postronkami tych sań. Z całą naleŜną powagą, jak zwykle. Obaj męŜczyźni, do których się zwrócił, byli wyraźnie wystraszeni. Tego rodzaju otwarty konflikt między Hirothami był czymś bezprecedensowym. Wydawało się, Ŝe obaj są na krawędzi paniki, choć słowa Udinaasa nieco ich uspokoiły. Rytuał miał swoje zalety, a najwaŜniejszą z nich była pomoc w zapanowaniu nad sobą. Udinaas ominął Edur i poprowadził wybranych przez siebie niewolników do sań. Nawoskowane płótno osłaniające lód spowolniło jego topnienie, ale bryły znacznie juŜ się zmniejszyły, a ich krawędzie straciły ostrość i zrobiły się mlecznobiałe. Fear podał uprząŜ Udinaasowi, który pociągnął sanie przy pomocy dwóch pozostałych niewolników w stronę wielkiego, drewnianego budynku, gdzie przygotowywano do pochówku ciała Edur. Nikt ich nie zatrzymywał. *** Seren Pedac złapała Buruka za ramię i pociągnęła w stronę mostu. Obrzucił ją rozgorączkowanym spojrzeniem, ale rozsądnie zachował milczenie. Nie mieli szans przejść tamtędy niepostrzeŜenie. Prowadząc kupca w stronę

obozu dla gości, Seren czuła pot spływający jej po karku i krzyŜu. Nikt ich nie zatrzymywał, ale z pewnością zauwaŜono ich obecność. Konsekwencje tego faktu miały pozostać nieokreślone do chwili rozstrzygnięcia konfliktu, którego byli świadkami. Nerecy wyciągnęli płachtę z jednego z wozów, by osłonić nią ognisko, które bez przerwy palili. Gdy przybyli Buruk i Seren, wszyscy pierzchli od dymiących płomieni i szybko zniknęli w namiotach. – To zapowiada – mruknął Buruk, podchodząc do ogniska i wyciągając do niego dłonie – powaŜne kłopoty. Król-czarnoksięŜnik był naprawdę wstrząśnięty. Nie podoba mi się teŜ ta gadanina o darze. Miecz? To jakiegoś rodzaju miecz, tak? Dar od kogo? Z pewnością nie chodzi o sojusz z Jheckami... – Nie chodzi – zgodziła się Seren – biorąc pod uwagę, Ŝe to właśnie z nimi walczyli. Ale poza Jheckami tam nic nie ma, Buruk. Zupełnie nic. Cofnęła się myślą do sceny rozgrywającej się po drugiej stronie mostu. Brat Feara, nie Binadas, ale ten drugi, który zalecał powściągliwość... wydał się jej interesujący. Był rzecz jasna atrakcyjny fizycznie, tak jak większość Edur, ale miał w sobie teŜ coś więcej. Wyczuwała w nim... inteligencję. I ból. Skrzywiła się. Zawsze pociągali ją cierpiący męŜczyźni. – Miecz – mówił Buruk, wpatrując się w płomienie – tak cenny, Ŝe Hannan Mosag rozwaŜa moŜliwość zbezczeszczenia zwłok pełnoprawnego wojownika. – Czy nie wydaje ci się to dziwne? – zapytała Seren Pedac. – Trup ściskający rękojeść miecza tak mocno, Ŝe nawet Fear Sengar nie moŜe jej wyrwać. – MoŜe zamarzł? – JuŜ w chwili śmierci? Buruk chrząknął. – To raczej niemoŜliwe, chyba Ŝe minęło sporo czasu, nim bracia go znaleźli. – Co najmniej doba albo i dłuŜej. Przyznaję, Ŝe nie wiem, co się wydarzyło, ale to chyba nie wydaje się prawdopodobne, mam rację? – Masz. – Buruk wzruszył ramionami. – Cholerny pogrzeb Edur. KrólczarnoksięŜnik nie będzie w dobrym humorze. Delegacja przybędzie w najmniej odpowiednim momencie. – Nie sądzę – sprzeciwiła się Seren. – To wydarzenie wytrąciło Edur z równowagi. Zwłaszcza Hannana Mosaga. Jeśli nie dojdzie do szybkiego rozwiązania, będziemy mieli do czynienia z podzielonym ludem. Przez jego twarz przemknął gorzki uśmieszek. – My? – Letheryjczycy, Buruk. Nie jestem członkiem delegacji. Ściśle mówiąc, ty równieŜ nie.

– Ani Hull Beddict – dodał kupiec. – Coś mi jednak mówi, Ŝe nieodwołalnie wplątaliśmy się w tę sieć, bez względu na to, czy uniesie nas ona w światło dnia, czy teŜ wciągnie w głębiny. Seren nic na to nie powiedziała. Buruk miał rację. *** Sanie ślizgały się gładko po wilgotnej słomie i Udinaas uniósł obutą nogę, by zatrzymać je na kamiennej platformie. Trzej niewolnicy zaczęli bez słowa rozsupływać rzemienie, wyciągając je spod ciała. Potem unieśli brezent. Bryły lodu leŜały na płótnie wyraźnie odzwierciedlającym owinięte w nie zwłoki. Wszyscy trzej jednocześnie zauwaŜyli, Ŝe Rhulad otworzył usta w chwili śmierci, wydając z siebie bezgłośny, niekończący się krzyk. Hulad odsunął się. – Zbłąkany, broń nas – wysyczał. – To dość typowe, Hulad – uspokoił go Udinaas. – MoŜecie juŜ obaj iść, ale najpierw przyciągnijcie tu skrzynię. Tę, która stoi na rolkach. – Złote monety? – Tak sądzę – odparł Udinaas. – Rhulad zginął jako pełnoprawny wojownik. Był szlachetnie urodzony. To musi być złoto. – CóŜ za marnotrawstwo – stwierdził Hulad. Drugi niewolnik, Irim, uśmiechnął się drwiąco. – Gdy Edur zostaną podbici, powinniśmy we trzech załoŜyć firmę, która zajmie się rabowaniem kurhanów – zauwaŜył. Obaj z Huladem przyciągnęli skrzynię na rolkach. Węgle były juŜ gorące, a Ŝelazna płyta czarna od Ŝaru. – W tych kurhanach są osłony, Irim – odparł z uśmiechem Udinaas. – I strzegą ich widma cienia. – To wynajmiemy maga, Ŝeby je zdjął. Widm juŜ nie będzie, podobnie jak wszystkich tych cholernych Edur. Zostaną tylko butwiejące kości. Marzę o tym dniu. Udinaas zerknął na staruszka. – Jak bardzo jesteś zadłuŜony, Irim? Uśmiech zniknął z twarzy męŜczyzny. – O to właśnie chodzi. Będę mógł wszystko spłacić. To dla moich wnuków mieszkających w Trate. Chcę spłacić dług, Udinaas. Czy ty równieŜ o tym nie marzysz? – Niektórych długów nie da się spłacić złotem, Irim. Ja nie marzę o bogactwie. – Nie. – Irim znowu się uśmiechnął. – Tylko o zdobyciu serca dziewczyny, postawionej o tyle wyŜej od ciebie, Ŝe sam Zbłąkany ci w tym nie pomoŜe. Biedny

Udinaas. Wszyscy kręcimy głowami ze smutku na myśl o tym. – Podejrzewam, Ŝe raczej z litości niŜ ze smutku – zauwaŜył Udinaas, wzruszając ramionami. – To niezbyt dalekie od prawdy. MoŜecie juŜ odejść. – Smród czuć juŜ w tej chwili – zauwaŜył Hulad. – Jak moŜesz to znieść, Udinaas? – Zawiadomcie Uruth, Ŝe zacząłem. *** To nie był odpowiedni czas na samotność, lecz mimo to Trull Sengar został sam. Uświadomił to sobie nagle i zamrugał, powoli rozpoznając otoczenie. Był w długim domu, w którym się urodził. Stał przed centralnym słupem, w którym umieszczono miecz. Bijące z kominka ciepło nie było w stanie dotrzeć do kości wojownika. Ubranie miał doszczętnie przemoczone. Zostawił na dworze towarzyszące mu osoby, pogrąŜone w bezgłośnym konflikcie. Król-czarnoksięŜnik i jego pragnienia zderzyły się z determinacją Tornada i Uruth. Oboje upierali się, Ŝe zwłoki pełnoprawnego wojownika, który był ich synem, zasługują na naleŜyte traktowanie. Ten spór mógł się dla Hannana Mosaga skończyć utratą autorytetu pośród Tiste Edur. Król-czarnoksięŜnik powinien okazać umiar. MoŜna to było załatwić po cichu, taŜ Ŝeby nikt się nie dowiedział. Jak bardzo trudne moŜe być wyrwanie miecza z rąk umarłego? Jeśli w grę wchodziły czary – a z pewnością tak było – Hannan Mosag był w swoim Ŝywiole. Miał teŜ k’risnanów. To powinno pomóc. A jeśli nie... wtedy moŜna by uciąć palce. Trup nie był juŜ domem ducha. Śmierć zrywała tę więź. Trull nie dbał o zimne ciało leŜące pod lodem. To juŜ nie był Rhulad. Teraz jednak nie było Ŝadnych szans zachowania tajemnicy. Do sporu doszło na oczach świadków i tradycja wymagała, by to samo dotyczyło jego rozwiązania. Ale... czy to wszystko ma jakiekolwiek znaczenie? Nie ufałem Rhuladowi Sengarowi. JuŜ na długo przed tym, jak zawiódł na nocnej warcie. Tak wygląda prawda. Poznałem... wątpliwości. Jego myśli nie chciały juŜ posunąć się dalej. Wezbrała w nim fala bólu, palącego niczym kwas. To było tak, jakby przywołał własnego demona, ogromnego i głodnego, i mógł jedynie przyglądać się bezradnie, jak poŜera on jego duszę. Nieustępliwy Ŝal i dojmujące poczucie winy, ciągnąca się bez końca uczta wyrzutów sumienia. Jesteśmy skazani na to, by raz po raz udzielać odpowiedzi na jego śmierć. Niezliczonych odpowiedzi na samotne pytanie jego Ŝycia. Czy więc jest nam przeznaczone cierpieć pod naporem wszystkiego, czego nigdy się nie dowiemy? Świadkami tej sceny byli równieŜ obcy. Trull uświadomił to sobie nagle i poraził

go szok. Kupiec i jego poręczycielka. Letheryjscy goście. Szpiedzy mającej tu przybyć delegacji. Hannan Mosag popełnił straszliwy błąd pod wieloma róŜnymi względami. Szacunek, jakim Trull darzył dotąd króla-czarnoksięŜnika, został umniejszony, zbrukany. Tęsknił za czasami sprzed zaledwie miesiąca, gdy jeszcze nie zdawał sobie sprawy z licznych słabości swego ludu. Biegłem przez las, a mój umysł wypełniały pilne wieści. Zostawił włócznię. Jej Ŝelazny grot wbił się głęboko w pierś Letheryjczyka. CięŜkie jak ołów nogi niosły go przez cienie, mokasyny dudniły na cętkowanej ścieŜce. Towarzyszyło mu wraŜenie, Ŝe czegoś nie zauwaŜył, Ŝe umknął mu jakiś omen. Jakby wszedł do komnaty, którą przed chwilą opuścił ktoś inny, choć w tym przypadku komnatą była leśna katedra, poświęcona ziemia Hirothów, i nie zauwaŜył Ŝadnych śladów, które potwierdzałyby jego podejrzenia. To samo poczucie wróciło do niego w tej chwili. Byli świadkami złowróŜbnych wydarzeń, ale nie rozumieli ich znaczenia, nie dostrzegali ukrytych prawd. Wymogi walki o przetrwanie zmusiły ich do nieostroŜności. W jaźni Trulla Sengara wezbrała lodowata fala pewności. Wiedział, z przeświadczeniem niezachwianym jak nóŜ wbity w serce, Ŝe wkrótce wydarzy się coś strasznego. Był sam w długim domu. Spoglądał na centralny słup oraz uwięziony w nim zakrzywiony miecz. I nie mógł się ruszyć z miejsca. *** Ciało Rhulada Sengara zamarzło. Bladoszara postać o sztywnych kończynach leŜała na kamiennym podwyŜszeniu. Zmarły miał głowę odrzuconą do tyłu, powieki zaciśnięte, a usta szeroko otwarte, jakby nadaremnie próbował zaczerpnąć tchu. Dłonie wojownika zaciskały się na rękojeści niezwykłego, cętkowanego miecza o prostej klindze, pokrytego szronem i czarnymi plamkami zakrzepłej krwi. Udinaas zalepił nos i uszy młodzieńca woskiem. Trzymał w dłoni szczypce, czekając, aŜ pierwsza ze złotych monet leŜących na Ŝelaznej płycie zawieszonej nad węglami ogrzeje się do optymalnej temperatury. Kładł je tam co dwadzieścia uderzeń serca. Kolejność rozmieszczania monet na ciałach pełnoprawnych, szlachetnie urodzonych wojowników była ściśle określona, podobnie jak czas poświęcany na cały rytuał. Udinaasa czekała męcząca, otępiająca praca polegająca na nieustannym powtarzaniu tych samych czynności. Niewolnikowi moŜna jednak było zlecić kaŜde zadanie. To była jedna z twardych prawd, które poznawało się jedynie przez poniŜenie własnego ducha, jeśli ktoś

pragnął ich szukać. Na przykład ktoś, kto szuka usprawiedliwienia, zanim popełni morderstwo albo inny straszliwy czyn. Albo te zwłoki. Młodzieniec, którego ciało jest we władaniu śmierci. Letheryjczycy uŜywają płótna, ołowiu i kamienia. Edur – monet. W obu przypadkach chodzi o to, by osłonić, ukryć, zamaskować straszliwą nieobecność widoczną w nieruchomej twarzy. Wszystko zaczynało się od oczu, czy były otwarte, czy zamknięte. Udinaas ujął w szczypce brzeg letheryjskiej monety. Pierwsze dwie musiały być odrobinę chłodniejsze od następnych, by ukryte pod powiekami oczy nie eksplodowały. Widział to kiedyś, gdy był uczniem starszego niewolnika, który tracił juŜ poczucie czasu. Rozległo się skwierczenie, a potem wytrysnął martwy płyn, cuchnący i mętny z powodu rozkładu. Moneta zapadła stanowczo zbyt głęboko w otoczony poczerniałą, nadpaloną skórą oczodół przy akompaniamencie głośnego syku. Obrócił się na stołku, uwaŜając, Ŝeby nie wypuścić pieniąŜka, a potem pochylił się nad twarzą Rhulada Sengara i opuścił na nią gorący, złoty dysk. Rozległo się ciche skwierczenie, gdy skóra powieki się stopiła, a cała wilgoć z niej wyparowała, tak Ŝe zacisnęła się wokół monety. Udinaas przytrzymał mocno pieniąŜek. Potem zrobił to samo z drugą monetą. Trup odmarzał pod wpływem panującego w pomieszczeniu gorąca i gdy Udinaas zaczął układać pieniąŜki na tułowiu, nieustannie zaskakiwały go ruchy zwłok. Wygięte w łuk plecy osunęły się, łokieć spadł z cichym łoskotem na kamień, rzeczułki wody spłynęły po kamieniu i zaczęły skapywać z brzegów podwyŜszenia, jakby ciało nagle zaczęło płakać. W gorącym, wilgotnym powietrzu unosił się smród przypalonej skóry. Ciało Rhulada Sengara przechodziło transformację, otaczała je błyszcząca zbroja, stawało się czymś innym niŜ Tiste Edur. Dla Udinaasa nie było juŜ czymś, co kiedyś Ŝyło, i czekająca go praca nie róŜniła się zbytnio od naprawiania sieci. Pierś, a potem brzuch. KaŜdą ranę od włóczni zatykał gliną i olejem, otaczał monetami, a potem nimi pokrywał. Miednica, uda, kolana, golenie, kostki, podbicie stóp. Barki, ramiona, łokcie, przedramiona. Sto sześćdziesiąt trzy monety. Udinaas otarł pot z oczu, wstał, prostując obolałe członki, i podszedł do kociołka ze stopionym woskiem. Nie miał pojęcia, ile minęło czasu. Smród odebrał mu apetyt, ale niewolnik kilkakrotnie wypełniał pusty Ŝołądek chłodną wodą. Na dworze nadal padało. Krople deszczu bębniły o dach, spadały na ziemię za ścianami. Cała wioska

obchodziła Ŝałobę. Nikt nie będzie mu przeszkadzał, dopóki nie wyjdzie z budynku. Wolałby, Ŝeby monety kładło sześć wdów Edur, a on jak zwykle zajmował się tylko ogniem. Ostatnio robił wszystko sam, gdy ojciec Uruth zginął w walce, zabity przez Arapayów. Był wówczas młodszy i ceremoniał oraz rola, jaką w nim odgrywał, przyprawiały go o dreszcz bojaźni. Udinaas przytwierdził rączkę do kociołka, uniósł go z pieca i przeniósł ostroŜnie do zwłok. Pokrył przód i boki grubą warstwą, odczekał chwilę, aŜ wosk ostygnie – nie za długo, Ŝeby nie popękał, gdy odwróci ciało. Potem znowu przyjdzie kolej na złote monety. Udinaas zatrzymał się na chwilę nad martwym Tiste Edur. – Ach, Rhulad – rzekł z westchnieniem. – Teraz dopiero mógłbyś się popisywać przed kobietami, co? *** – Zaczęła się Ŝałoba. Trull poderwał się nagle. Odwrócił się i zobaczył, Ŝe tuŜ za nim stoi Fear. – Co? Aha. I co postanowiono? – Nic. – Brat odsunął się, podchodząc do kominka. Wykrzywił twarz, widząc ledwie się tlące płomienie. – Król-czarnoksięŜnik ogłosił, Ŝe nasza wyprawa zakończyła się niepowodzeniem. Co gorsza, jest przekonany, Ŝe go zdradziliśmy. Próbuje ukryć swe podejrzenia, ale ja i tak je dostrzegam. Trull milczał przez chwilę. – Zastanawiam się, w którym miejscu zaczęła się zdrada – wyszeptał wreszcie. – I od kogo. – Nie ufałeś temu „darowi” od samego początku. – A teraz ufam mu jeszcze mniej. Miecz, który nie chce opuścić dłoni martwego wojownika. Co to jest za broń, Fear? Jakiego rodzaju czary w niej szaleją? – Spojrzał na brata. – Przyjrzałeś się uwaŜnie tej klindze? Och, jest biegle wykuta, ale w Ŝelazie są... odpryski. Jakiegoś innego metalu, który oparł się przekuciu. KaŜdy uczeń płatnerski ci powie, Ŝe taka klinga pęknie przy pierwszym uderzeniu. – Z pewnością zapobiegłyby temu czary, którymi ją nasycono – odparł Fear. – Zaczęto juŜ przygotowywać ciało Rhulada. – Tak. Król-czarnoksięŜnik zabrał rodziców do swego długiego domu, Ŝeby porozmawiać z nimi na osobności. Nikomu innemu nie wolno tam wchodzić. Mówi się o... negocjacjach. – Odcięcie rąk najmłodszego syna w zamian za co? – Nie wiem. Rzecz jasna, decyzję ogłosi się publicznie. Do tego czasu zostawili nas samym sobie.

– Gdzie jest Binadas? Fear wzruszył ramionami. – Zabrali go uzdrowiciele. Miną dni, nim znowu go zobaczymy. Magów trudno jest uzdrowić, zwłaszcza gdy mają połamane kości. Arapaye, którzy się nim zajęli, mówili, Ŝe w mięśniach biodra tkwi z górą dwadzieścia luźnych odłamków. Wszystkie trzeba przenieść z powrotem na właściwe miejsce i połączyć w całość. Trzeba teŜ scalić mięśnie i ścięgna, zamknąć naczynia krwionośne i usunąć martwą krew. Trull podszedł do ławy stojącej pod ścianą i usiadł na niej, wspierając głowę na dłoniach. Cała wyprawa mogłaby mu się wydać nierzeczywista, gdyby nie blizny na ciele i ślady na zbroi, a takŜe brutalny dowód, jakim było spowite w całun ciało, które właśnie przygotowywano do pochówku. Jheckowie byli jednopochwyconymi. Nie wiedział o tym. Te wilki... Moc jednopochwyconych była darem naleŜącym do Ojca Cienia i jego kuzynów. Do otwartego nieba i istot o niewyobraŜalnej mocy. Nie miało sensu, by prymitywni, ciemni barbarzyńcy otrzymali tak potęŜny i święty dar. Jednopochwyceni. Nagle wydało mu się to... Ŝałosne. Broń barbarzyńska i zwyczajna jak topór o tępym ostrzu. Nie potrafił zrozumieć, jak to moŜliwe. – Czeka nas powaŜna próba, bracie. Trull, mrugając, spojrzał na Feara. – Ty równieŜ to wyczuwasz. Coś się zbliŜa, mam rację? – Nie jestem przyzwyczajony do tego... wraŜenia. Do bezradności. Do... niewiedzy. Fear potarł twarz, jakby chciał przywołać odpowiednie słowa z mięśni, krwi i kości. Jakby wszystko, co w nim czekało, zawsze nadaremnie szukało głosu, który usłyszeliby inni. Trulla zalała nagła fala współczucia. Opuścił wzrok, nie chcąc być świadkiem skrępowania brata. – Ze mną jest tak samo – przyznał, choć nie była to do końca prawda. Nie był nieprzyzwyczajony do bezradności. Z niektórymi uczuciami moŜna było nauczyć się Ŝyć. Brakowało mu wrodzonych fizycznych talentów Feara, jego naturalnej swobody. Wydawało się, Ŝe jedyne, do czego ma uzdolnienia, to czujna obserwacja, połączona więzią z mroczną wyobraźnią. – Powinniśmy trochę się przespać – dodał. – Zmęczenie nie pasuje do takich chwil. Niczego nie ogłoszą bez nas. – To prawda, bracie. – Fear zawahał się, po czym wyciągnął rękę i dotknął ramienia Trulla. – Chciałbym, Ŝebyś zawsze stał u mojego boku, choćby po to, by mnie podtrzymać, gdy się potknę. Fear cofnął rękę i ruszył w stronę sypialni, ulokowanych na końcu długiego

domu. Trull odprowadzał go wzrokiem, zdumiony tym wyznaniem. Ledwie wierzył własnym uszom. Czy przed chwilą dał mi słowa pocieszenia, tak samo jak ja jemu? Theradas mówił mu, Ŝe wielokrotnie dobiegały ich odgłosy walki, przedzierające się przez jęki wiatru i sypiący śnieg. Słyszeli zwierzęce krzyki bólu, głosy wilków wyjących w śmiertelnej rozpaczy. Słyszeli, jak odciągnął Jhecków od ich tropu. Słyszeli wszystko, aŜ wreszcie odległość odebrała im wszelką wiedzę. A potem czekali na przybycie wrogów, którzy się nie zjawili. Trull zdąŜył juŜ zapomnieć o większości tych starć. Wszystkie zlały się w jeden chaotyczny koszmar, niepowiązany z czasem, spowity całunem śniegu, rozciąganym i szarpanym przez krąŜący wokół wicher, zaciskającym się coraz mocniej. Nosił teraz ten koszmar ze sobą, jakby był on czymś odrębnym od reszty świata. Czy w ten właśnie sposób przechowujemy najstraszliwsze wspomnienia z przeszłości? Czy to bolesne oddzielenie przytrafia się kaŜdemu z nas... ocalonych? Pole kurhanów umysłu, ścieŜka wijąca się między ziemnymi kopcami, w których ukrywały się cięŜkie głazy oraz jaskinie ciemności z pomalowanymi krwią ścianami oraz osmalonymi ogniem zwieńczeniami – kilwater Ŝycia, błyszczący smętnie pod szarym niebem. Gdy juŜ raz się przeszło tą ścieŜką, nie sposób na nią wrócić. MoŜna było jedynie oglądać się za siebie i czuć grozę na widok gwałtownego wzrostu liczby kurhanów. Było ich wciąŜ więcej i więcej. Wstał i ruszył w stronę maty, na której sypiał. ZnuŜyła go myśl o tych, którym oddawali cześć Edur, o ich trwającym niezliczone dziesiątki tysięcy lat Ŝyciu, o nieznającej granic grozie wszystkiego, co leŜało za nimi, ciągnącej się bez końca drodze uczynków i Ŝalów, o kościach i ciałach, które obróciły się w pył pokrywający skorodowane resztki metalu. Nie było nic więcej, bo Ŝycie mogło dźwigać jedynie bardzo ograniczony cięŜar i musiało ciągle iść naprzód, choć z tej wędrówki nie wynikało wiele poza obłokami kurzu, które pozostawiało za sobą. Smutek nasiąknął gorzkim smakiem rozpaczy. Trull opadł na cienki materac, połoŜył się na wznak i zamknął oczy. To jednak pobudziło tylko jego wyobraźnię. Kolejne łkające obrazy budziły się do Ŝycia z bezgłośnymi, lecz nieukojonymi krzykami, które wypełniały mu głowę. Zachwiał się pod ich naporem. Niczym wojownik pozbawiony przytomności serią nieubłaganych ciosów, jego umysł osunął się w pustkę. *** Zamazana plama blasku pływała mu przed oczyma niby złoŜe złota na dnie strumienia. Udinaas odchylił się do tyłu. Dopiero teraz poczuł pełen cięŜar swych

znuŜonych mięśni, które wisiały na jego kościach niczym łańcuchy. Smród przypalonego mięsa zabarwił mu płuca, pokrył cienką warstewką wnętrze klatki piersiowej, a jego mdła trucizna przesączała się juŜ do Ŝył. Miał wraŜenie, Ŝe całe ciało zanieczyściły mu odpady. Spoglądał z góry na pokryte złotymi monetami plecy Rhulada Sengara. Pokrywający jego postać wosk ostygł juŜ i z kaŜdą chwilą stawał się mniej przezroczysty. Bogactwo naleŜy do umarłych. Dla takich jak ja zawsze pozostanie nieosiągalne. Zastanowił się nad tymi myślami, nad tym, jak unosiły się we mgle spowijającej jego umysł. ZadłuŜenie i nędza. To one wytyczały granice Ŝycia większości Letheryjczyków. Tylko niewielki odsetek posiadał bogactwa i mógł się nimi napawać. śyli oni w odrębnym świecie, niewidzialnym raju, którym władały zainteresowania i problemy nieznane innym. Udinaas zmarszczył brwi, zdziwiony swymi uczuciami. Nie było wśród nich zazdrości. Jedynie smutek na myśl o wszystkim, co miało na zawsze pozostać poza jego zasięgiem. Z jakiegoś dziwnego powodu bogaci Letheryjczycy stali się dla niego równie odlegli i obcy jak Edur. Stracił z nimi kontakt, a bariera, która między nimi wyrosła, była równie wyraźna i nieprzebyta jak ta, która dzieliła go od pokrytego warstwą złota, leŜącego przed nim trupa. śywy i umarły, mroczna ruchomość jego ciała i doskonała nieruchomość Rhulada Sengara. Przygotował się do ostatniego zadania, które musiał wykonać przed opuszczeniem komnaty. Wosk skrzepł juŜ wystarczająco, by moŜna było odwrócić ciało. Gdy rodzice Rhulada wejdą do środka, będą się spodziewali zobaczyć swego syna leŜącego na wznak, pokrytego warstwą wosku i monetami, pod którymi niemalŜe nie sposób będzie go rozpoznać. Rhulad przerodzi się w odległy juŜ sarkofag, który rozpoczął podróŜ do krainy cienia. Niech mnie Zbłąkany, czy wystarczy mi na to sił? Trupa przetoczono na dwa drewniane wiosła o zakrzywionych uchwytach, przytwierdzone do pojedynczej dźwigni. Pod dźwignią ustawiono wspartą na czterech nogach poprzeczkę, która zapewniała punkt oparcia. Udinaas wyprostował się, stanął przed dźwignią, ujął w obie ręce drąg z czarnodrewna i wsparł się na nim całym cięŜarem górnej połowy ciała. Zawahał się, pochylając głowę, aŜ dotknął czołem przedramion. Widmo cienia milczało. Od wielu dni nie słyszał ani jednego szeptu. Krew Wyvala spała. Został sam. Przez cały czas trwania procedury spodziewał się, Ŝe ktoś mu przerwie. śe do komnaty wpadną z hukiem Hannan Mosag i jego k’risnani, by uciąć Rhuladowi palce albo nawet dłonie. PoniewaŜ nikt mu nie kazał postąpić inaczej, Udinaas pokrył cały

miecz woskiem. Lekko wygięty w dół oręŜ dotykał ud Rhulada. Niewolnik zaczerpnął głęboko tchu, a potem naparł na dźwignię. Ciało uniosło się nieznacznie. Pęknięcia pokryły wosk pajęczyną, ale tego naleŜało się spodziewać. Łatwo teŜ będzie to naprawić. Udinaas nacisnął mocniej i ciało zaczęło się przetaczać na bok. CięŜar miecza pokonał pokrywający go wosk i sztych uderzył ze stukiem o kamienną platformę, pociągając za sobą ramiona. Udinaas zaklął pod nosem, usuwając mruganiem pot z oczu. Od ciała odpadły wielkie jak talerze płaty wosku. Zobaczył jednak z ulgą, Ŝe przynajmniej monety trzymają się mocno. Owinął dźwignię rzemieniem, by ją unieruchomić, po czym podszedł do zwłok. Wsunął miecz z powrotem na miejsce, a następnie zaczął powoli obracać wielki cięŜar, aŜ równowaga się przesunęła i ciało runęło z łoskotem na plecy. Udinaas zaczekał, aŜ odzyska dech w piersiach. Będzie potrzebna kolejna warstwa wosku, Ŝeby naprawić uszkodzenia. Dopiero potem koszmar wreszcie się skończy. Niewolnik nie musiał myśleć. Miał do wykonania pewne zadania, a w jego głowie kłębiło się zbyt wiele myśli, które utrudniały mu koncentrację. Powlókł się z powrotem do pieca po kociołek z woskiem. Za jego plecami rozległ się dziwny trzask. Udinaas odwrócił się i przyjrzał trupowi w poszukiwaniu miejsca, w którym odpadł wosk. Tam, wzdłuŜ linii szczęki. Szeroka szczelina przebiegała powyŜej ust. Przypomniał sobie wykrzywiający twarz grymas, jaki ujrzał, gdy zdjęto płótno. Niewykluczone, Ŝe będzie zmuszony zaszyć usta. Uniósł kociołek i ruszył z powrotem ku zwłokom. Głowa odchyliła się. Trup zaczerpnął z drŜeniem tchu. I wrzasnął przeraźliwie. *** Z nicości ukształtował się powoli obraz. Trull Sengar zobaczył, Ŝe znowu stoi pośród porywistego wichru i gęstego śniegu. Otaczał go pierścień mrocznych, niewyraźnych kształtów. Spoglądały na niego bursztynowe plamy ślepiów. Sięgnął po miecz, ale przekonał się, Ŝe pochwa jest pusta. Jheckowie w końcu go znaleźli. Tym razem nie będzie ucieczki. Odwracał się raz po raz, gdy ogromne wilki podchodziły coraz bliŜej. Uszy wypełniało mu zawodzenie wichru. Szukał sztyletu – czegokolwiek – ale nie mógł nic znaleźć. Dłonie miał odrętwiałe z zimna, a oczy piekły go od niesionego wiatrem śniegu. Były coraz bliŜej, ze wszystkich stron. Serce waliło mu jak szalone. Groza

wypełniała go tak, jak płuca tonącego wypełnia niosąca śmierć woda, szok, bunt, a wreszcie nagła utrata sił i wraz z nimi woli. Wilki rzuciły się do ataku. Szczęki zaciskały się na jego kończynach, kły przebijały skórę. CięŜar bestii zwalił go z nóg. Jeden z napastników zacisnął mu zęby na karku i przegryzł mięśnie w straszliwym, miaŜdŜącym uścisku. Trzasnęły kości. Usta wypełniła mu gorąca krew i Ŝółć. Nie mógł nawet zwinąć się w kłębek, gdy bestie rozszarpywały jego ręce, nogi i brzuch. Nie słyszał nic poza wyciem wiatru, które z kaŜdą chwilą się nasilało. Otworzył oczy. LeŜał na swej macie. W mięśniach pulsował mu ból, widmowe wspomnienie owych straszliwych kłów. Nagle rozległ się krzyk. W wejściu pojawił się Fear. Mrugał ze zdziwienia, a oczy miał dziwnie zaczerwienione. – Trull? – To coś na zewnątrz – odparł, podnosząc się sztywno. Wyszli na dwór i zobaczyli postacie biegnące ku domowi zmarłych. – Co się dzieje? Trull potrząsnął głową. – MoŜe Udinaas... Ruszyli w tamtą stronę. Dwaj niewolnicy wypadli z wejścia do budynku, a potem uciekli w panice. Jeden z nich krzyczał coś od rzeczy. Bracia przyśpieszyli kroku. Trull zobaczył na moście letheryjską poręczycielkę i towarzyszącego jej kupca. Oboje zbliŜali się powoli i niepewnie, wyprzedzani przez biegnących Edur. Krzyki nie cichły. Był w nich ból i przeraŜenie. Ich brzmienie, rozlegające się na nowo z kaŜdym oddechem, mroziło Trullowi krew w Ŝyłach. Poznawał niemal... W uchylonych drzwiach stała Mayen. Za jej plecami zobaczył niewolnicę, Piórkową Wiedźmę. śadna z nich się nie poruszyła. Fear i Trull podeszli do kobiet. Piórkowa Wiedźma odwróciła gwałtownie głowę, spoglądając bliskimi obłędu oczyma najpierw na Trulla, a potem na Feara. Ten ostatni podszedł do swej narzeczonej i zajrzał do środka, przy kaŜdym krzyku wykrzywiając twarz z bólu. – Mayen – powiedział – nie wpuszczaj do środka nikogo więcej poza Tornadem, Uruth i królem-czarnoksięŜnikiem, gdy juŜ tu przyjdą. Trull...

To imię zabrzmiało jak błaganie. Mayen odsunęła się na bok i Trull ruszył naprzód. Obaj bracia weszli razem do domu zmarłych. U podstawy kamiennej platformy przycupnęła bezkształtna, przygarbiona postać pokryta woskiem, który schodził z niej niczym skóra, odsłaniając złote monety. Głowę miała opuszczoną, dotykała czołem kolan, a ramionami mocno oplatała golenie. Mimo to nie wypuściła z dłoni miecza. Bezkształtna, przygarbiona postać wydająca z siebie niekończące się krzyki. Nieopodal stał niewolnik Udinaas. Wypuścił z rąk kociołek z woskiem, który leŜał na boku dwa kroki na lewo od Letheryjczyka. Wosk wylał się na słomę i gałązki. Udinaas coś szeptał. Jego uspokajające słowa przebijały się przez barierę wrzasków. ZbliŜał się do skulonej postaci, ostroŜnie, krok za krokiem. Fear chciał ruszyć w tamtą stronę, ale Trull złapał go za ramię. Usłyszał coś w tych krzykach. Były one odpowiedzią na ciche słowa niewolnika. Z początku przepajała je wściekłość, ale ta juŜ osłabła i w głosie pojawił się błagalny ton. Raz po raz zdławiony głos załamywał się i drŜał. Udinaas cały czas nie przestawał mówić. Siostro błogosław nas, to Rhulad. To mój brat. Który jeszcze niedawno był martwy. Niewolnik przykucnął powoli przy straszliwej postaci. Trull słyszał wypowiadane przezeń słowa. – Masz na oczach monety, Rhuladzie Sengar. Dlatego nic nie widzisz. Spróbuję je zdjąć. Są tu twoi bracia. Fear i Trull. Są tutaj. Krzyki ucichły, przechodząc w bezradne łkanie. Trull gapił się na Udinaasa, który zrobił coś, co wojownik uwaŜał za niemoŜliwe. Niewolnik wyciągnął ręce i ujął głowę Rhulada w dłonie, tak jak matka mogłaby ująć głowę zrozpaczonego dziecka. Czułe, ale stanowcze dłonie uniosły ją z kolan. Z ust Feara wyrwało się łkanie, które zaraz ucichło. Trull czuł jednak, Ŝe jego brat drŜy. Twarz... och, Ojcze Cieniu, twarz. Zastygła w grymasie obłędu maska z wosku, pełna pęknięć i blizn. A pod nią złote monety, wtopione w ciało – ani jedna nie odpadła – odchylające się niczym łuski zbroi wokół rozwartych szeroko ust. Udinaas pochylił się jeszcze niŜej, mówiąc coś cicho do lewego ucha Rhulada. Odpowiedzią na jego słowa było drŜenie, spazm, od którego zadźwięczały monety. Dźwięk był słyszalny, lecz stłumiony przez wosk. Stopa drapnęła kamienie posadzki otaczające podwyŜszenie i znowu się podkuliła. Fear szarpnął się gwałtownie, ale Trull go nie wypuścił. Przytrzymał brata, pozwalając Udinaasowi wyciągnąć zza pasa kuchenny nóŜ.

Niewolnik uniósł nóŜ z rytmicznym, niemal melodyjnym szeptem i ostroŜnie dotknął jego czubkiem, a potem krawędzią, skóry tuŜ obok monety na lewym oku Rhulada. Twarz odsunęła się trwoŜnie, ale Udinaas objął ją prawym ramieniem w czymś w rodzaju uścisku i pochylił się niŜej, nie przestając szeptać. Naciskał krawędzią ostrza, poruszając nią leciutko, aŜ wreszcie moneta oderwała się od podłoŜa, a potem odpadła. Oko było zamknięte. Wyglądało jak czerwona, poszarpana rana. Rhulad z pewnością próbował je otworzyć, gdyŜ Trull zauwaŜył, Ŝe Udinaas dotknął dwoma palcami powieki, pokręcił głową i coś powiedział, a potem to powtórzył. Głowa Rhulada zakołysała się dziwnie. Trull uświadomił sobie, Ŝe jego brat próbował nią skinąć. Udinaas przełoŜył ręce i zajął się prawym okiem. Z zewnątrz dobiegały odgłosy tłumu, ale Trull się nie odwracał. Nie był w stanie oderwać spojrzenia od Letheryjczyka i swego brata. On nie Ŝył. Nie było wątpliwości. Najmniejszych. Niewolnik, który trudził się przy Rhuladzie przez dzień i noc, zatykając śmiertelne rany woskiem i pokrywając zimne ciało rozŜarzonymi monetami, i który potem był świadkiem tego, jak przygotowywany przezeń do pochówku trup wrócił do Ŝycia, klęczał przed nim teraz, a jego głos powstrzymywał obłęd. Jego głos i ręce prowadziły Rhulada z powrotem do świata Ŝywych. Letheryjski niewolnik. Ojcze Cieniu, kim jesteśmy, Ŝe uczyniliśmy coś takiego? Moneta odpadła od skóry. Trull podszedł bliŜej, pociągając za sobą Feara. Nic nie mówił. Na razie. Udinaas wsadził nóŜ z powrotem do pochwy. Odchylił się, kładąc rękę na lewym barku Rhulada. Potem niewolnik odwrócił się, siedząc, i spojrzał na Trulla. – Nie jest jeszcze gotowy do tego, by przemówić. Krzyki go wyczerpały, bo pierś obciąŜają mu monety. Udinaas zaczął się podnosić, chcąc odejść, ale ramie Rhulada zachrzęściło, dłoń cofnęła się z łkającym dźwiękiem od rękojeści miecza, palce poruszyły się ze stukiem monet, a potem odnalazły ramię niewolnika. I przytrzymały je. Udinaas omal się nie uśmiechnął i Trull po raz pierwszy zauwaŜył jego straszliwe wyczerpanie. Niewolnik zajął poprzednią pozycję. – Są tu twoi bracia, Rhulad – rzekł. – Trull i Fear. Oni się teraz tobą zaopiekują. Ja jestem tylko niewolnikiem... Rhulad zacisnął dłoń i od jego skóry odpadły dwie monety. – Zostań tu, Udinaas – rozkazał Trull. – Nasz brat cię potrzebuje. Wszyscy cię

potrzebujemy. Letheryjczyk skinął głową. – Jak sobie Ŝyczysz, panie. Ale... jestem zmęczony. Co... co chwila przysypiam i budzi mnie brzmienie własnego głosu. – Pokręcił bezradnie głową. – Nie wiem nawet, co powiedziałem twemu bratu... – To niewaŜne – przerwał mu Fear. – To co uczyniłeś... Ucichł. Przez chwilę wydawało się, Ŝe zaleje się łzami. Trull zauwaŜył, Ŝe jego brat napina mięśnie szyi. Potem Fear zacisnął powieki, zaczerpnął głęboko tchu i znowu stał się sobą. Potrząsnął głową, nie mogąc wykrztusić ani słowa. Trull przykucnął obok Udinaasa i Rhulada. – Udinaas, rozumiem to. Musisz odpocząć. Ale zostań jeszcze parę chwil, jeśli zdołasz. Niewolnik skinął głową. Trull przeniósł wzrok na straszliwe oblicze Rhulada. Oczy nadal były zamknięte, ale dostrzegał ruch pod powiekami. – Rhulad. Jestem Trull. Wysłuchaj mnie uwaŜnie. Nie otwieraj na razie oczu. Musimy zdjąć z ciebie te mo... tę zbroję... Słysząc te słowa, Rhulad pokręcił głową. – To są pogrzebowe monety, bracie... – T... tak. W... wiem. Powolne, ochrypłe słowa z trudem wydobywały się z przygniecionej cięŜarem monet piersi. – Udinaas był z tobą – odezwał się Trull po chwili wahania. – W pojedynkę przygotowywał cię... – Tak. – Jest doszczętnie wyczerpany, Rhulad. – Tak. Powiedz matce. śe chcę. Chce, Ŝeby był ze mną. – Oczywiście. Ale na razie pozwól mu odejść. Proszę. Dłoń opadła z ramienia niewolnika i spadła z brzękiem na podłogę, jak martwy przedmiot. Druga, która nadal trzymała miecz, zadrŜała nagle. Na twarzy Rhulada pojawił się makabryczny uśmiech. – Tak. WciąŜ go nie wypuściłem. O to właśnie mu chodziło. Trull odsunął się nieco. Udinaas odczołgał się na niewielką odległość i oparł plecy o skrzynię z monetami. Potem wyprostował się lekko, zajmując pozycję będącą odbiciem pozycji Rhulada. Nim zdąŜył odwrócić twarz, Trull zauwaŜył, Ŝe wypełnia ją ból. Choć Udinaas był wykończony, od pokoju i odpoczynku nadal dzieliło go dziesięć tysięcy kroków. Trull dostrzegał to, rozumiał tę brutalną prawdę. Rhulad miał

niewolnika, ale kogo miał Udinaas? To nie była myśl typowa dla Edur. Niemniej jednak nic – absolutnie nic – nie było takie jak przedtem. Trull wstał i podszedł do Feara. Zamyślił się na chwilę, a potem spojrzał w stronę wyjścia. Stała tam Mayen, a u jej boku Letheryjka, Piórkowa Wiedźma. Trull skinął na niewolnicę i wskazał jej skulonego Udinaasa. Dziewczyna wykrzywiła twarz w grymasie grozy. Potrząsnęła głową. A potem wybiegła z budynku. Trull skrzywił się. Przy wejściu coś się poruszyło. Mayen zniknęła mu z oczu. Pojawili się Tornad i Uruth. ZbliŜali się powoli, a za nimi szedł Hannan Mosag. Och. O nie. Miecz. Ten cholerny miecz.

Rozdział dziesiąty

Białe płatki wirują i kurczą się po drodze do otchłannego morza. Kobieta i jej kosz, jej dłoń błyszcząca czerwienią, gdy szybkim, delikatnym ruchem rozsypuje te czyste skrzydła, by pomknęły na moment z wiatrem. Stoi jak smętna bogini rodząca lot, który kończy się poraŜką, upadkiem na szeroką pierś rzeki. Kosz pełen ptaków, którym pisane jest utonąć. Spójrzcie, jak płacze w bladym cieniu miasta, a jej dłoń jest czymś bezcielesnym, trupim szponem powtarzającym bezustannie ruch niosący śmierć, w jej oczach zaś dostrzega się grozę Ŝycia. Pani Elassara z Trate Cormor Fural. Huk gromu, cięŜki stukot kropli deszczu o dach. Burza podąŜała wzdłuŜ rzeki, zmierzając na północ, i jedną krawędzią ławicy deszczowych chmur zawadziła o Letheras. To było nietypowe dla tej pory roku i niepoŜądane zjawisko. W jedynej izbie mieszkania Tehola było parno i duszno. Mieli teraz dwa dodatkowe stołki, znalezione przez Bugga na wysypisku. Na jednym z nich, w najdalszym kącie, siedział zalany łzami Ublala Pung. Płakał bez przerwy juŜ od z górą dzwonu. Jego potęŜnym ciałem wstrząsało drŜenie, od którego taboret trzeszczał niepokojąco. Tehol spacerował pośrodku niewielkiego pomieszczenia. Z zewnątrz dobiegł plusk wody rozpryskiwanej stopami. Zasłona wisząca w drzwiach uchyliła się i do środka wszedł, tupiąc, ociekający wodą Bugg. Sługa kaszlnął.

– Co się pali w palenisku? Tehol wzruszył ramionami. – To co leŜało obok niego, oczywiście. – Ale to był twój kapelusz przeciwdeszczowy. Sam go zrobiłem, własnymi rękami. – Kapelusz przeciwdeszczowy? W te trzciny owinięto gnijące ryby... – Tak, to właśnie ten smród. – Bugg skinął głową, przecierając oczy. – Zresztą gnijące to względne pojęcie, panie. – CzyŜby? – Faraedzi uwaŜają takie ryby za przysmak. – Po prostu chciałeś, Ŝebym śmierdział jak ryba. – Lepiej ty niŜ cały dom – odparł Bugg, zerkając na Ublalę. – Co mu się stało? – Nie mam pojęcia – odparł Tehol. – I co? – Znalazłem ją. – To świetnie. – Ale będziemy musieli po nią pójść. – Na dwór? – Tak. – W deszcz? – Tak. – No cóŜ – odparł Tehol, znowu zaczynając chodzić w kółko. – To mi się nie podoba. Zbyt ryzykowne. – Ryzykowne? – No tak. Ryzykowne. Mogę zmoknąć. Zwłaszcza Ŝe nie mam przeciwdeszczowego kapelusza. – A czyja to wina? – LeŜał tak blisko paleniska, Ŝe i tak juŜ się tlił. Wystarczyło, Ŝe trąciłem go stopą i wpadł do środka. – Chciałem go wysuszyć. Tehol zatrzymał się w pół kroku, przyglądał się przez chwilę Buggowi, a potem znowu zaczął chodzić. – To jest burza – stwierdził po chwili. – Burze z czasem mijają. Muszę znaleźć jakiś pretekst, który pozwoli mi to odłoŜyć. – Tak, panie. Tehol odwrócił się i podszedł do Ublali Punga. – Mój najmilszy straŜniku, co ci się stało? Spojrzały nań zaczerwienione oczy. – To cię nie obchodzi. Nie naprawdę. Nikogo nie obchodzi.

– Pewnie, Ŝe mnie obchodzi. Bugg, mnie wszystko obchodzi, prawda? Taką mam naturę, tak? – Jak najbardziej, panie. Na ogół. – Chodzi o kobiety, czyŜ nie tak, Ublala? Czuję to. PotęŜny męŜczyzna skinął głową. – Czy biją się o ciebie? Pokręcił głową. – A moŜe zakochałeś się w którejś z nich? – O to właśnie chodzi. Nie miałem na to szansy. Tehol zerknął na Bugga, a potem przeniósł wzrok z powrotem na Ublalę. – Nie miałeś szansy. CóŜ za dziwne słowa. Czy mógłbyś mi to wyjaśnić? – To po prostu nieuczciwe. Nieuczciwe. Ty tego nie zrozumiesz, bo nie miewasz takich problemów. Kim w końcu jestem? Czy mam być jedynie zabawką? Tylko dlatego Ŝe mam duŜego... – Chwileczkę – przerwał mu Tehol. – Upewnijmy się, czy dobrze cię zrozumiałem, Ublala. Masz wraŜenie, Ŝe one cię wykorzystują. śe chodzi im tylko o twoje, hmm, atrybuty. śe pragną od ciebie jedynie seksu. Nie chcą się wiązać ani nawet nie oczekują lojalności. Z radością dzielą się tobą, nie zwaŜając na twoje uczucia, twoją wraŜliwą naturę. Pewnie nie chcą się nawet potem przytulić ani chwileczkę porozmawiać, co? Ublala skinął głową. – I dlatego jesteś taki przygnębiony? StraŜnik raz jeszcze skinął głową, pociągając nosem. Dolną wargę wysunął do przodu, kąciki ust mu opadły, a w prawym policzku drŜał mięsień. Tehol przyglądał mu się jeszcze przez chwilę, po czym uniósł ręce nad głowę. – Ublala! Czy tego nie rozumiesz? Jesteś w męskim raju! Reszta z nas moŜe tylko o tym marzyć! – Ale ja chcę czegoś więcej! – Nie! Nie chcesz! Zaufaj mi! Bugg, zgadzasz się ze mną? Powiedz mu! Bugg zmarszczył brwi. – Jest tak, jak mówi Tehol, Ublala – potwierdził po chwili. – Przyznaję, Ŝe to tragiczna prawda, i przyznaję równieŜ, Ŝe w naturze mojego pana leŜy napawać się tragicznymi prawdami, co wielu mogłoby się wydawać niezwykłe, a nawet niezdrowe... – Dziękuję ci za poparcie, Bugg – przerwał mu Tehol, krzywiąc się ze złością. – Idź posprzątać, dobra? – Ponownie spojrzał na Ublalę. – Osiągnąłeś optimum męskich dąŜeń, przyjacielu... chwileczkę! Powiedziałeś, Ŝe ja nie miewam takich problemów. Dlaczego?

Ublala zamrugał. – śe jak? Hmm, czy ty teŜ osiągnąłeś to optimum, czy jak to tam zwał? Bugg prychnął pogardliwie. – To mu się nie zdarzyło juŜ od miesięcy. – Mam tego dość! – Tehol podbiegł do paleniska i wyciągnął z niego resztki splątanych trzcin. Zgasił nogami płomienie, po czym podniósł nadpalony przedmiot i wsadził go sobie na głowę. – No dobra, Bugg, chodźmy po nią. A jeśli idzie o tego bezmózgiego olbrzyma, to moŜe się zamartwiać, jak długo chce. Nic mnie to nie obchodzi. W końcu ile obelg moŜe znieść taki wraŜliwy człowiek jak ja? Z trzcin na głowie Tehola buchały smuŜki dymu. – Ten kapelusz za chwilę znowu zapłonie, panie. – W takim razie dobrze się składa, Ŝe pada deszcz, nieprawdaŜ? Ruszajmy juŜ. Woda spływająca wąskim przejściem ku zatkanej studzience na jego końcu sięgała im kostek. U wylotu tworzyło się małe jeziorko. Sforsowali je, pluskając głośno. Bugg szedł pół kroku przed Teholem. – Powinieneś okazać więcej współczucia Ublali, panie – rzucił przez ramię sługa. – To bardzo nieszczęśliwy człowiek. – Współczucie naleŜy się tym, którzy mają małe członki, Bugg. Nad Ublalą ślinią się trzy kobiety. CzyŜbyś o tym zapomniał? – To dość obrzydliwy obraz. – Zbyt długo juŜ jesteś stary, mój drogi sługo. W ślinie nie ma nic szczególnie obrzydliwego. – Umilkł na chwilę. – No dobra, moŜe i jest – podjął. – Ale czy musimy mówić o seksie? Ten temat budzi we mnie nostalgię. – Zbłąkany, broń. – To gdzie ona jest? – W burdelu. – Och, to doprawdy Ŝałosne. – To raczej przypomina ostry, świeŜo nabyty nałóg, panie. Im bardziej mu ulega, tym więcej pragnie. Minęli aleję Turola i weszli do Dzielnicy Prostytutek. Ulewa juŜ słabła, nad ich głowami przesuwał się koniec ławicy chmur. – Nie podoba mi się, Ŝe jedna z moich najwartościowszych pracownic znalazła się w takiej sytuacji – stwierdził Tehol. – Zwłaszcza biorąc pod uwagę fakt, Ŝe ów nałóg nie uwzględnia jej przystojnego, eleganckiego szefa. Coś mi mówi, Ŝe to ja powinienem płakać w kącie, nie Ublala. – MoŜe chodzi tylko o to, Ŝe Shurq nie chce mieszać przyjemności z interesami. – Bugg, mówiłeś, Ŝe ona jest w burdelu. – Och. Masz rację. Przepraszam.

– Teraz czuję się naprawdę przygnębiony. Rano byłem w raczej optymistycznym nastroju. Jeśli ten trend się utrzyma, o zmierzchu będę pływał w kanale z workami monet przywiązanymi do szyi. – Jesteśmy na miejscu. Zatrzymali się przed wąskim, dwupiętrowym budynkiem. Jego fasada była nieco cofnięta w porównaniu z pozostałymi, a do tego wyglądał o kilka stuleci starzej niŜ wszystkie pozostałe domy na ulicy. Płaskorzeźby tłoczące się na płycinach przedstawiały niewątpliwie Ŝeńskie demony, wijące się w masowej orgii, a na kolumnach przycupnęły kamienne maszkarony o olbrzymich piersiach, które unosiły wysoko w zachęcających gestach. Tehol spojrzał na Bugga. – To jest „Świątynia”. Ona jest w „Świątyni”? – Dziwi cię to? – Nie stać mnie nawet na przejście przez próg. Nawet królowa Janall odwiedza to miejsce tylko kilka razy do roku. Roczna składka wynosi dziesięć tysięcy doków... podobno... tak słyszałem. Kiedyś, od kogoś. – Matrona Delisp jest zapewne bardzo zadowolona ze swego nowego nabytku. – Idę o zakład, Ŝe tak. Jak w takim razie mamy stąd wyciągnąć Shurq Elalle, zwłaszcza Ŝe nie ulega wątpliwości, Ŝe jest tam, gdzie chce być, a matrona ma na swoje usługi przynajmniej trzydziestu zbirów, którzy z pewnością spróbują nas powstrzymać? Czy mamy po prostu uznać się za pokonanych i pójść sobie stąd? Bugg wzruszył ramionami. – Decyzja naleŜy do ciebie, panie. – No cóŜ. – Zastanowił się. – Chciałbym przynajmniej zamienić z nią słówko. – To zapewne wszystko, na co moŜesz sobie pozwolić. – Nie gadaj bzdur, Bugg. Ona nie liczy sobie od słowa... a moŜe liczy? – Równie dobrze mogłaby sobie liczyć od spojrzenia, panie. Nasza martwa złodziejka rozkwitła... – Dzięki mnie! Kto jej załatwił remont generalny? Naprawy w suchym doku, nowa farba na kadłub... – Powiedz to jej, panie, nie mnie. Ja świetnie sobie zdaję sprawę z tego, jak daleko potrafisz się posunąć, by zaspokoić swe szczególne upodobania. – Nawet nie będę pytał, co chciałeś przez to powiedzieć, Bugg. Zabrzmiało to brudno, a moje brudne sprawy nie powinny obchodzić nikogo poza mną. – To prawda, panie, to prawda. Całe szczęście, Ŝe nie jesteś skłonny ulegać nostalgii. Tehol spoglądał przez chwilę ze złością na Bugga, po czym poświęcił swą uwagę z powrotem „Świątyni”. To był najstarszy burdel w kraju. Niektórzy utrzymywali, Ŝe

stał tu na długo przed zbudowaniem miasta, a nawet, Ŝe miasto zbudowano w tym miejscu właśnie z uwagi na niego. To nie miało zbyt wiele sensu, ale z drugiej strony niewiele rzeczy go miało, gdy chodziło o miłość i jej liczne fałszywe, lecz kuszące cienie. Tehol odchylił głowę, by przyjrzeć się maszkaronom. Nadpalona trzcina zsunęła mu się z głowy i spadła na bruk – To rozstrzyga sprawę. Albo będę tu stał i pozwalał, Ŝeby mi mokły włosy, albo wejdę do środka. – O ile potrafię to ocenić, panie, mój przeciwdeszczowy kapelusz i tak był tragicznie nieudany. – To twoja nadmiernie krytyczna natura jest przyczyną twych niepowodzeń, Bugg. Chodźmy! Tehol wszedł na schody z determinacją godną właściciela. Gdy dotarł do frontowych drzwi, te otworzyły się nieoczekiwanie i wejście wypełnił ogromny, zakapturzony męŜczyzna odziany w czarną opończę. W osłoniętych pancernymi rękawicami dłoniach trzymał masywny, obusieczny topór. PrzeraŜony Tehol zatrzymał się nagle. Bugg wpadł na niego, stając o stopień niŜej. – Przepraszam – zdołał wykrztusić Tehol, usuwając się na bok i pociągając Bugga za sobą. – Wybierasz się na egzekucję? Skinął dłonią, przepuszczając męŜczyznę. Małe oczka zalśniły pod kapturem. – Dziękuję, panie – rozległ się ochrypły głos. – Jesteś nadzwyczaj uprzejmy. – Ruszył przed siebie, lecz nagle przystanął. – Pada deszcz. – W rzeczy samej, ale idę o zakład, Ŝe to juŜ prawie koniec. Widzisz błękit na górze? Dźwigający topór olbrzym spojrzał na Tehola. – Gdyby ktoś pytał, nie widziałeś mnie tutaj. – Masz moje słowo. – Serdecznie dziękuję. Ponownie zwrócił się w stronę ulicy i zszedł ostroŜnie na dół. – Och – zawołał – jest mokro! Och! Tehol i Bugg śledzili go wzrokiem, gdy oddalał się pochylony, biegnąc zygzakiem, by ominąć głębsze kałuŜe. Bugg westchnął. – Przyznaję, Ŝe bardzo mnie przestraszył, pojawiając się tak niespodziewanie. Tehol przyjrzał się słudze, unosząc brwi. – Naprawdę? Mój biedny Buggu, musisz coś zaradzić na te swoje nerwy. Chodźmy juŜ. Kiedy jesteś ze mną, nie musisz się niczego bać. Obaj weszli do „Świątyni”.

I Tehol zatrzymał się ponownie, równie raptownie, jak za pierwszym razem. Jego policzka, tuŜ poniŜej prawego oka, dotknął sztych sztyletu. Tehol zamrugał szybko. Bugg zdołał stanąć na czas, by nie wpaść na swego pana, za co ten był mu ogromnie wdzięczny. TuŜ przy jego uchu rozległ się słodki, kobiecy szept. – To nie jest przebranie. A to znaczy, no cóŜ, oboje wiemy, co to znaczy. – Przyszedłem po moją córkę... – To w bardzo złym guście. Nie moŜemy tu tolerować takich chorych, wypaczonych pragnień... – Źle mnie zrozumiałaś. Ale to oczywiście zrozumiałe. Chciałem powiedzieć, Ŝe przyszedłem ją stąd zabrać, nim będzie za późno. – A jak się nazywa? – Shurq Elalle. – W takim razie juŜ jest za późno. – Chcesz powiedzieć, Ŝe ona nie Ŝyje? Zdaję sobie z tego sprawę. Rozumiesz, chodzi o jej przodków. Chcą, Ŝeby wróciła do krypty. Okropnie za nią tęsknią, a kilku z nich zaczęło się gniewać. Duchy potrafią narobić mnóstwo kłopotów. Nie tylko tobie i temu lokalowi, lecz równieŜ mnie. Rozumiesz, na czym polega mój problem? NóŜ odsunął się od jego policzka. Przed Teholem stanęła niewysoka, gibka kobieta, odziana w ciasne jedwabie o rdzawych odcieniach. Jej wąską talię otaczał szeroki, jedwabny pas, a na drobniutkich stopach miała pantofelki z zadartymi noskami. W słodkiej twarzy w kształcie serca były osadzone przesadnie wielkie oczy. Kobieta przymruŜyła powieki. – Skończyłeś juŜ? Tehol uśmiechnął się z zaŜenowaniem. – Na pewno bardzo często słyszysz takie rzeczy. Przepraszam. Czy to ty przypadkiem jesteś matrona Delisp? Kobieta odwróciła się. – Chodźcie za mną. Nie znoszę tego pokoju. Tehol dopiero teraz rozejrzał się wokół. Pomieszczenie było szerokie na dwa kroki, a długie na cztery. Ściany pokrywały bogate gobeliny, przedstawiające akty miłosne najrozmaitszych rodzajów. – Wygląda całkiem zachęcająco – zauwaŜył, wychodząc za kobietą. – To przez ten smród znuŜenia. – ZnuŜenia? Ach, rozumiem. – Cuchnie tu... Ŝalem. Nienawidzę tego zapachu i wszystkiego, co się z nim wiąŜe. Otworzyła drzwi i wymknęła się przez nie.

Tehol i Bugg podąŜyli za nią pośpiesznie. Nad pomieszczeniem, w którym się znaleźli, dominowały strome schody, zaczynające się krok za drzwiami. Kobieta okrąŜyła je i poprowadziła ich do luksusowo urządzonej poczekalni. Pod bocznymi ścianami stały grubo wyściełane sofy, a pod tylną pojedyncze krzesło o wysokim oparciu. Podeszła prosto do krzesła i usiadła na nim. – Siadajcie. Co to za gadanina o duchach? Och, mniejsza z tym. Ile lat miałeś, kiedy spłodziłeś Shurq Elalle, dziesięć? Nic dziwnego, Ŝe nigdy o tobie nie wspominała, nawet gdy jeszcze Ŝyła. Powiedz mi, czy poczułeś się rozczarowany, gdy wybrała karierę złodziejki? – Wnoszę z twego tonu – odparł Tehol – Ŝe wątpisz w prawdziwość moich słów. – A które pytanie mnie zdradziło? – Ale, widzisz, nie jestem aŜ taki nieświadomy, jak ci się zdaje. Dlatego się przebrałem. Zamrugała. – Przebrałeś się za trzydziestoparoletniego męŜczyznę, odziawszy się w mokry, źle uszyty, wełniany strój... Bugg wyprostował się na kanapie. – Źle uszyty? Chwileczkę... Tehol wymierzył słudze mocnego kuksańca w Ŝebra. Bugg stęknął, a potem się uspokoił. – Zgadza się – potwierdził Tehol. – To wymagałoby powaŜnego nasycenia czarami. Ile naprawdę masz lat? – Sześćdziesiąt dziewięć... moja droga. – Jestem pod wraŜeniem. Mówiłeś coś o duchach? – Obawiam się, Ŝe tak, matrono. Są naprawdę straszliwe. Mściwe i nieskłonne do rozmów. Do tej pory udawało mi się trzymać je zamknięte w rodzinnej krypcie, ale prędzej czy później się wydostaną i wylegną na ulice. Obawiam się, Ŝe będzie to noc pełna grozy dla wszystkich mieszkańców Letheras. Potem dotrą tutaj. DrŜę na myśl o tym, co stanie się wtedy. – Ja równieŜ w tej chwili drŜę, choć z zupełnie innych powodów. Nie ulega wątpliwości, Ŝe mamy przed sobą dylemat. Przyznaję jednak, Ŝe ja borykam się z tym dylematem juŜ od pewnego czasu. – Tak? – Na szczęście wygląda na to, Ŝe przynosisz mi rozwiązanie. – Cieszę się z tego. Kobieta pochyliła się. – Na najwyŜszym piętrze. Jest tam tylko jeden pokój. Przekonaj tę przeklętą

demonicę, Ŝeby sobie poszła! Zanim dziewczyny obedrą mnie Ŝywcem ze skóry! *** Schody były strome i pokryte miękkim dywanem, a drewniane poręcze ukształtowano na podobieństwo niekończącej się fali wyrzeźbionych z wielką starannością piersi, wygładzonych i naoliwionych przez dotyk niezliczonych, spoconych dłoni. Nie spotkali po drodze nikogo i dotarli na górę zdyszani. Oczywiście zmęczyli się wejściem na niemal pionowe schody. Tak przynajmniej powiedział sobie Tehol, gdy zatrzymał się przed drzwiami i wytarł dłonie o mokre nogawice. Zdyszany Bugg zatrzymał się obok niego, spuszczając głowę. – Niech mnie Zbłąkany, co oni wtarli w to drewno? – Nie jestem pewien – przyznał Tehol. – Ledwie się trzymam na nogach. – MoŜe powinniśmy chwilkę odpocząć – zasugerował Bugg, ścierając pot z twarzy. – Świetny pomysł. Tak właśnie zrobimy. Po krótkiej chwili Tehol wyprostował się z grymasem na twarzy i skinął głową do Bugga, który odpowiedział podobną miną. Tehol uniósł rękę i załomotał w masywne, drewniane drzwi. – Proszę – rozległ się stłumiony głos. Tehol otworzył drzwi i wszedł do środka. – Niech mnie Zbłąkany, spójrz na te wszystkie piersi! – wysyczał za jego plecami Bugg. Płyciny ścian oraz sufitu pokrywały płaskorzeźby stanowiące kontynuację tematu, który znali juŜ z poręczy, niewiarygodna obfitość róŜnokształtnych piersi. Nawet podłoga pod grubymi dywanami była wyboista. – To bardzo szczególna obsesja... – zaczął Tehol, nie zdąŜył jednak dokończyć. – Och – dobiegł go głos z wielkiego łoŜa stojącego przed nimi – to ty. Tehol odchrząknął. – Shurq Elalle. – Jeśli przyszedłeś skorzystać z moich usług – kontynuowała – to pewnie z ulgą usłyszysz, Ŝe ten wielki katowski topór jest Ŝałosną próbą rekompensaty. – On zmókł na deszczu – wtrącił Bugg. Tehol obejrzał się na niego. – A co to ma do rzeczy? – Nie mam pojęcia, ale pomyślałem sobie, Ŝe ty moŜesz wiedzieć. – Nie odejdę stąd – zapowiedziała Shurq – jeśli po to przyszliście. – Musisz – sprzeciwił się Tehol. – Matrona nalega.

Kobieta usiadła. – To przez te cholerne krowy na dole, tak? Ukradłam im wszystkich klientów i teraz chcą się mnie pozbyć! – Tak przypuszczam. – Tehol wzruszył ramionami. – Ale to raczej nie jest zaskoczeniem, prawda? Posłuchaj, Shurq, zawarliśmy umowę, mam rację? Jej twarz spochmurniała. – I powinnam postąpić honorowo? No dobra, ale jest jeden drobny problem. Mam pewne potrzeby... – Gdybym tylko mógł ci pomóc. Uniosła brwi. – Hmm, to znaczy... chciałem powiedzieć... och, nie wiem, co chciałem powiedzieć. – Przerwał, a potem nagle się rozpromienił. – Przedstawię cię Ublali, nieszczęśliwemu straŜnikowi osobistemu, który marzy o stałym związku. Uniosła brwi jeszcze wyŜej. – Czemu by nie? Nie musisz mu mówić, Ŝe nie Ŝyjesz! Jestem pewien, Ŝe tego nie zauwaŜy! A jeśli chodzi o twoje potrzeby, to nie sądzę, by miały być problemem, choć są trzy kobiety, które mogą być z tego powodu bardzo niezadowolone. Ale z nimi sobie poradzę. Posłuchaj, Shurq, to idealne rozwiązanie. – No dobra, spróbuję, ale nie mogę ci nic obiecać. A teraz wyjdźcie na korytarz, dobra? Chcę się ubrać. Tehol i Bugg wymienili spojrzenia, po czym opuścili pokój, cicho zamykając za sobą drzwi. Bugg przyjrzał się swemu panu. – Jestem naprawdę pod wraŜeniem – odezwał się po chwili. – Sądziłem, Ŝe to sytuacja bez wyjścia. Panie, mój podziw dla ciebie rośnie jak... – Przestań się gapić na tę poręcz, Bugg. – Hmm, tak. Masz rację. *** Matrona Delisp czekała na nich u podstawy schodów. Na widok idącej krok za Buggiem Shurq Elalle wykrzywiła twarz z wyrazem niesmaku. – Niech cię Zbłąkany błogosławi, Teholu Beddict. Jestem twoją dłuŜniczką. – Tak sobie myślałem, Ŝe nie uwierzyłaś w moją opowieść – stwierdził z westchnieniem Tehol. – To przez te wełniane nogawice – wyjaśniła. – Słyszałam, Ŝe prawie wszyscy zamawiają sobie teraz takie. Tehol zerknął na Bugga, ale sługa tylko uniósł brwi. – Nie u mnie, panie – odparł. – To byłaby nielojalność. Bądź spokojny, Ŝe wersje wykonane przez innych będą jedynie Ŝałosnymi imitacjami.

– Być moŜe tylko przebrałem się za Tehola Beddicta, matrono Delisp – odparł Tehol. – To byłoby sprytne, nieprawdaŜ? – Za sprytne dla ciebie. – Masz trochę racji. – No to chcesz, Ŝebym była twoją dłuŜniczką, czy nie? Shurq Elalle podeszła bliŜej, odpychając na bok Bugga. – Nie lubię, jak mnie ignorują – oznajmiła. – Wszyscy mnie ignorujecie, jakbym... – Nie Ŝyła? – podpowiedziała Delisp. – Chciałam tylko wskazać, z jakiego powodu zgodziłam się opuścić ten dom. Zrobiłam to dlatego, Ŝe ja równieŜ zaciągnęłam dług u Tehola Beddicta. MoŜe i nie Ŝyję, ale to jeszcze nie znaczy, Ŝe nie mam honoru. Tak czy inaczej, Delisp, mam wraŜenie, Ŝe jesteś mi winna dość pokaźną sumę. O ile sobie przypominam, to było sześćdziesiąt procent... – A po co ci tyle forsy? – zainteresowała się matrona. – Ile rodzajów stroju dla seksualnych skrytobójczyń oferuje się u nas na sprzedaŜ? Ilu pęczków świeŜych przypraw potrzebujesz, by zachować świeŜość? Nie, zaczekaj, nie chcę znać odpowiedzi na to pytanie. Sześćdziesiąt procent. Znakomicie, ale będę potrzebowała dnia albo dwóch. Nie trzymam takich sum w lokalu. Gdzie mam dostarczyć pieniądze? – MoŜe być rezydencja Tehola Beddicta. – Chwileczkę – sprzeciwił się Tehol. – Nie dam rady zabezpieczyć... – Zamierzam szybko je wydać – przerwała mu Shurq. – Aha. No dobra, ale nadal nie jestem zadowolony. Za duŜo osób tam się kręci. Wzbudzimy podejrzenia... – Przestań się gapić na tę poręcz, panie. – Na sny Zbłąkanego! Chodźmy juŜ stąd. *** Burza się skończyła. Ulicami nadał spływały potoki deszczówki, ale ludzie wychodzili juŜ z domów. Było późne popołudnie. Shurq Elalle zatrzymała się u podstawy schodów prowadzących do „Świątyni”. – Spotkamy się na dachu twojego domu, Teholu Beddict. O północy. – A co z Ublalą Pungiem? – Przyznaję, Ŝe zaczęłam mieć wątpliwości. – Shurq Elalle, Ublala Pung uszedł z Ŝyciem z topienia. Przeszedł kanał po dnie. Jeśli się nad tym zastanowić, macie ze sobą bardzo wiele wspólnego. – Jest teŜ wspaniale wyposaŜony – dodał Bugg.

Tehol skrzywił się. – Nie bądź wulgarny... – Przyprowadź go dziś na dach – zaŜądała Shurq. – To spisek. Celowo staracie się mnie unieszczęśliwić, tak? Zostawcie mnie oboje. Idę się przejść. Bugg, jak juŜ wrócisz do domu, doprowadź go do porządku. Z pewnością niedługo wpadnie tam Shand. Powiedz jej, Ŝe zajrzę do niej jutro, bo mam waŜną sprawę... – Co to za waŜna sprawa? – Nie wiem. Coś wymyślę. Masz na głowie inne zmartwienia. Na przykład, jak posuwają się roboty przy fundamentach? – Pniemy się powoli pod górkę. – To postaraj się je przyśpieszyć. – Źle mnie zrozumiałeś, panie. Wszystko idzie zgodnie z planem. – Dobrze cię zrozumiałem. Po prostu celowo udawałem tępego. A teraz pójdę poszukać kogoś, z kim moŜna porozmawiać rozsądniej. – Odwrócił się, by zamienić jeszcze słowo z Shurq, ale kobieta juŜ zniknęła. – Cholerna złodziejka. Idź juŜ, Bugg. Zaczekaj, co będzie na kolację? – Liście bananowca. – Mam nadzieję, Ŝe nie owijano w nie ryb. – Oczywiście, Ŝe nie, panie. – W takim razie co? – Tego, co nim owinięto, nie dało się zidentyfikować. Jeśli się zastanowić, moŜe to i lepiej. – Jak moŜemy Ŝyć, jedząc takie rzeczy? – Celne pytanie. To rzeczywiście zdumiewające. Tehol przyglądał się słudze przez dłuŜszą chwilę, po czym odprawił go skinieniem dłoni. Bugg skręcił w prawo, więc Tehol skierował się w lewo. Robiło się coraz cieplej, ale powietrze było jeszcze świeŜe po deszczu. Zmokłe psy obwąchiwały odpadki w kałuŜach. Koty ścigały karaluchy, które wyległy z kanałów. Jakiś Ŝebrak znalazł kawałek mydła i stanął nago pod strumieniem wody lejącym się z pękniętej rynny przebiegającej pod okapem. Pokryty brudnymi mydlinami męŜczyzna śpiewał lament popularny przed stu laty. Mieszkańcy postanowili wykorzystać niespodziewaną ulewę, opróŜniając nocniki przez okna, zamiast nosić je do najbliŜszej miejskiej latryny, odległej o kilkadziesiąt kroków. W rezultacie w niektórych kałuŜach pływało plugastwo, a rynsztokami spływały małe wysepki, które gromadziły się tu i ówdzie, tworząc pełne much tratwy, ociekające Ŝółtawobrązowym śluzem. Tehol pomyślał, Ŝe to naprawdę piękny letheraski wieczór. Posmakował przez

chwilę powietrza, zanim zaczerpnął je głęboko w płuca, a potem wypuścił z zadowoleniem. Szedł ulicą aŜ do chwili, gdy dotarł do Kanału Quillasa, po czym ruszył wzdłuŜ niego ku rzece. Po jego prawej stronie wznosił się las masztów rybackich łodzi, które przycumowały tu, by przeczekać burzę. Załogi zdejmowały plandeki i wygarniały gorączkowo wodę, by zdąŜyć przed zmierzchem wypłynąć na otwarte wody. W pobliŜu jednego z mol kilku miejskich straŜników wyławiało z mętnej wody trupa. Tłum gapiów wykrzykiwał rady do szarpiących się z tyczkami męŜczyzn. Nad ich głowami krąŜyły mewy. Tehol dotarł do miejsca, z którego widział stary pałac, a potem skręcił w boczną ulicę i oddalił się od kanału. Szedł krętą trasą przed siebie, aŜ wreszcie dotarł w pobliŜe wieŜ. Zapadał juŜ zmierzch i Tehol widział coraz słabiej. Zatrzymał się przed rozsypującym się murkiem i spojrzał na niewielki, zryty dziedziniec otaczający zniszczoną wieŜę, która wyraźnie róŜniła się konstrukcją od pozostałych, jako Ŝe była kwadratowa, nie okrągła. Dziwne trójkątne okna były ciemne. Przesłaniały je martwe pnącza. Wprawione w mur, pokryte czarnymi plamami drzwi skrywały cienie. Tehol zastanawiał się, jak to moŜliwe, Ŝeby podobne drzwi przetrwały tak długo. Zwykłe drewno juŜ przed wieloma wiekami obróciłoby się w proch. Na dziedzińcu nie dostrzegł nikogo. – Imbryk! Jesteś tu, dziecko? Zza drzewa wyszła mała, obszarpana postać. – To była niezła sztuczka, dziewczynko – rzekł zaskoczony Tehol. Podeszła bliŜej. – Jest taki artysta. Malarz. Przychodzi tu malować wieŜę. Chce namalować i mnie, ale ja chowam się za drzewami. Robi się wtedy bardzo zły. Ty jesteś tym człowiekiem, który śpi na dachu swojego domu. Mnóstwo ludzi próbuje cię szpiegować. – Tak, wiem o tym. Shurq mówiła mi, Ŝe, hmm, zajmujesz się nimi. – Powiedziała, Ŝe moŜe potrafiłbyś mi pomóc dowiedzieć się, kim jestem. Przyjrzał się jej uwaŜnie. – Widziałaś ostatnio Shurq? – Tylko raz. Wszystko ma poprawione. Ledwie ją poznałam. – No więc, dziewczynko, jeśli chcesz, moglibyśmy zrobić to samo dla ciebie. Brudna, pokryta plamami pleśni buzia zmarszczyła się w zamyśleniu. – A po co? – Po co? Choćby po to, Ŝebyś mniej rzucała się w oczy. Czy nie podobałoby ci się, gdybyś wyglądała tak jak Shurq? – Podobało?

– Przynajmniej się nad tym zastanów, dobrze? – Zgoda. Wyglądasz na przyjaciela. Mam wraŜenie, Ŝe mogłabym cię polubić. Nie ma zbyt wielu ludzi, których bym lubiła, ale ciebie mogłabym polubić. Czy mogę cię nazywać ojcem? Shurq jest moją matką. To znaczy, nie naprawdę, ale tak na nią mówię. Chcę teŜ mieć braci i siostry. – Przerwała na chwilę. – Potrafisz mi pomóc? – Spróbuję, Imbryk. Słyszałem od Shurq, Ŝe wieŜa z tobą rozmawia. – Nie słowami. To tylko myśli. Uczucia. Boi się. W ziemi jest ktoś, kto chce nam pomóc. PomoŜe, gdy tylko się uwolni. To mój wujek. Ale boję się tych złych. – Złych? A kim oni są? Czy oni teŜ są w ziemi? Skinęła głową. – A czy jest moŜliwość, Ŝe wydostaną się przed twoim wujkiem? – Jeśli tak się stanie, zabiją mnie i wujka, a potem zniszczą wieŜę. Tak powiedzieli. I uwolnią wszystkich pozostałych. – A czy ci pozostali teŜ są źli? Wzruszyła ramionami. – Nie mówią duŜo. Z wyjątkiem jednej. Obiecuje, Ŝe zrobi mnie cesarzową. Chciałabym być cesarzową. – Na twoim miejscu bym jej nie ufał. To tylko moja opinia, Imbryk, ale takie obietnice zawsze są podejrzane. – Shurq teŜ tak mówi. Ale ona jest dla mnie bardzo miła. Chce mi dać mnóstwo prezentów i tak dalej. – UwaŜaj, dziewczynko. – Czy śnią ci się czasem smoki, ojcze? – Smoki? Znowu wzruszyła ramionami i odwróciła wzrok. – Robi się ciemno – rzuciła przez ramię. – Muszę kogoś zabić... moŜe tego malarza... *** Konkubent królowej Janall, Turudal Brizad, stał oparty o ścianę, przyglądając się, jak Brys Beddict przerabia ze swymi uczniami ostatnie ćwiczenia lekcji kontrataku. Podczas jego zajęć z gwardzistami królewskimi często pojawiali się widzowie, Brys był jednak nieco zaskoczony, widząc Turudala w grupie gapiów, większość których stanowili ludzie pragnący choćby przez obserwację udoskonalić swe umiejętności we władaniu róŜnymi rodzajami broni. Konkubent słynął ze swej gnuśności. Za czasów dziadka Brysa byłoby nie do pomyślenia, by młody, zdrowy Letheryjczyk mógł się cieszyć podobnym przywilejem. Obowiązkowa była czteroletnia słuŜba wojskowa, zaczynająca się w siedemnastym roku Ŝycia. W owych

czasach nie brakowało zewnętrznych zagroŜeń. Na Lether naciskały Niebieska RóŜa na północy, niezaleŜne, niesforne państwa-miasta archipelagu na Morzu Smoków oraz rozmaite plemiona ze wschodnich równin. Ponadto do jego granic przylegały placówki odległej Kolanse, która przechodziła właśnie kolejną fazę ekspansji. Niebieska RóŜa płaciła obecnie daninę królowi Ezgarze Diskanarowi, państwamiasta zmiaŜdŜono, pozostawiając na wyspach niewiele więcej niŜ garstkę rybaków i pasterzy kóz, a Kolanse pogrąŜyła się w izolacjonizmie po jakiegoś rodzaju wojnie domowej, którą stoczono tam przed kilkoma dziesięcioleciami. Brysowi trudno było sobie wyobrazić, jak moŜna Ŝyć bez jakiejkolwiek zdolności samoobrony, przynajmniej po osiągnięciu dorosłości, ale Turudal Brizad był takim właśnie człowiekiem. Co więcej, konkubent lansował opinię, Ŝe jest jedynie zwiastunem, pionierem nowej fazy ludzkiego Ŝycia, gdy Ŝołnierkę zostawi się zadłuŜonym i umysłowo niepełnosprawnym. Choć Brys prychnął pogardliwie, gdy po raz pierwszy powtórzono mu słowa Brizada, jego niewiara ostatnio zaczęła słabnąć. Letheryjska armia nadal była silna, lecz w coraz większym stopniu rządziły nią względy ekonomiczne. KaŜda kolejna kampania była szansą wzbogacenia się, a wśród cywilnej ludności, złoŜonej z kupców, handlarzy i wszystkich, którzy zaspokajali niezliczone potrzeby cywilizacji, coraz mniej było takich, którzy zawracaliby sobie głowę szkoleniem wojskowym. W ich opinii o Ŝołnierzach pojawiała się nuta pogardy. Dopóki znowu nie będziemy potrzebni, rzecz jasna. Albo dopóki nie wymyślą jakiegoś sposobu, Ŝeby zarobić na naszych działaniach. Zakończył zajęcia, a potem czekał jeszcze chwilę, by się przekonać, kto opuści salę, a kto w niej zostanie, by poćwiczyć samodzielnie. Z zadowoleniem zauwaŜył, Ŝe większość została. Wiedział teŜ, Ŝe dwaj męŜczyźni, którzy wyszli, są szpiegami królowej. O ironio, wiedzieli o tym wszyscy. Brys schował miecz i podszedł do Turudala Brizada. – Konkubencie? Brizad pochylił od niechcenia głowę. – Finaddzie. – CzyŜbyś się nudził? Nie przypominam sobie, bym juŜ tu kiedyś cię widział. – Pałac wydaje się dziwnie pusty, nie sądzisz? – Hmm – mruknął Brys – z pewnością nie słyszy się tylu krzyków. – KsiąŜę jest młody, finaddzie – stwierdził z uśmiechem Turudal Brizad. – To zrozumiałe, Ŝe rozsadza go energia. Kanclerz chciałby zamienić z tobą słówko, gdy tylko znajdziesz czas. Jak rozumiem, odzyskałeś juŜ w pełni siły po swych tajemniczych przejściach? – Królewscy uzdrowiciele jak zwykle wykazali się wielką biegłością,

konkubencie. Dziękuję, Ŝe zapytałeś. A dlaczego kanclerz chce ze mną rozmawiać? Konkubent wzruszył ramionami. – Nie mnie o to pytaj. Ja jestem w tej sprawie tylko posłańcem, finaddzie. Brys przyglądał mu się przez chwilę, a potem skinął głową. – Przyjmuję zaproszenie Tribana Gnola. MoŜe być za dzwon? – To powinno wystarczyć. Miejmy nadzieję, Ŝe nie jest to sygnał zwiastujący eskalację obecnej waśni między kanclerzem a cedą. – A jest jakaś waśń? – zapytał zaskoczony Brys. – Nic o tym nie słyszałem. To znaczy, pomijając, hmm, zwyczajową róŜnicę opinii. – Przerwał. – Podzielam twą troskę, konkubencie – dodał po chwili. – Czy przyszło ci kiedyś do głowy, finaddzie, Ŝe pokój prowadzi do szukania przyjemności w konfliktach? – Nie przyszło, bo to stwierdzenie nie ma sensu. Przeciwieństwem pokoju jest wojna, która stanowi ekstremalną postać konfliktu. Z twoich słów wynika zaś, Ŝe Ŝycie charakteryzuje się oscylacją między konfliktem podczas pokoju a konfliktem podczas wojny. – Czyli Ŝe to nie jest tak całkiem bez sensu – zauwaŜył Turudal Brizad. – Istniejemy w stanie permanentnego napięcia. Zarówno w naszych jaźniach, jak i w świecie zewnętrznym. – Wzruszył ramionami. – MoŜe i mówimy, Ŝe chcemy równowagi, ale w naszych duszach płonie pragnienie dysharmonii. – Jeśli twoją duszę coś dręczy, konkubencie – zauwaŜył Brys – to dobrze to ukrywasz. – Wszyscy tu posiedliśmy ową umiejętność, finaddzie. Brys uniósł głowę. – Nie pociąga mnie szukanie przyjemności w konfliktach. Dlatego nadal nie zgadzam się z twoją opinią. Muszę juŜ iść, konkubencie. Po drodze na kwaterę Brys zastanawiał się nad słowami Turudala Brizada. Być moŜe kryło się w nich jakieś ostrzeŜenie, ale pomijając wyraźną sugestię, Ŝe nie wszystko jest takie, jakim się wydaje – co w pałacu było oczywistością – słowa konkubenta były zbyt subtelne, by potrafił je przeniknąć. Zdaniem Brysa napięcie rodziło się z nastawienia umysłu. Z perspektywy, z jakiej człowiek spoglądał na świat, i odcienia, jaki mu nadawał. Podobne sprawy zaleŜały zarówno od natury, jak i wychowania. Być moŜe, na bardziej podstawowym poziomie, napięcie rodziło się z samej walki o przetrwanie, nie było to jednak to samo, co konflikt zrodzony ze świadomego umysłu z jego niezliczonymi burzami poŜądań, emocji, zmartwień i lęków, jego nieustannego dialogu ze śmiercią. Brys juŜ dawno uświadomił sobie, co go pociąga w sztuce walki. Wojskowy świat, poczynając od pojedynków, a kończąc na wojnie, był z natury rzeczy

redukcjonistyczny. Dialog był w nim prosty i bezpośredni. Gróźb, targów i kompromisów zakazywało ostrze letheryjskiej stali. Samodyscyplina pozwalała w pewnym stopniu zapanować nad własnym losem, co z kolei zmniejszało szkodliwe skutki napięcia, zwłaszcza gdy Ŝołnierz uświadomił sobie, Ŝe – gdy zawiodą inne metody – śmierć uŜywa w walce ślepego przypadku i nie ma innego wyboru niŜ zaakceptować konsekwencje, choćby najbardziej brutalne. Jeśli miał ochotę, mógł medytować nad tymi pojęciami w wolnym czasie, ale nie wtedy, gdy stawał twarzą w twarz z wrogiem i rozpoczynał się taniec nagiej stali. Prawa fizyki narzucały ściśle określone ograniczenia i Brys był zadowolony z ich przewidywalności. Wystarczała ona, by stać się fundamentem, na którym budował swe Ŝycie. Natomiast w Ŝyciu Turudala Brizada było znacznie mniej pewności. Jego największymi zaletami były wygląd zewnętrzny i atrakcyjność. Nawet największą pracowitością nie mógł powstrzymać upływu lat, które go ich pozbawią. Co prawda, mógł sobie pomagać czarami lub alchemicznymi medykamentami, ale owa mroczna fala nie była skłonna do kompromisów i przestrzegała jedynie własnych, niezmiennych praw. Co gorsza, jego sukces zaleŜał od kaprysów innych osób. Choć był profesjonalistą, kaŜde z jego partnerów mogło się okazać bezdenną studnią nagich emocji, gotową pochwycić i pochłonąć Brizada. Rzecz jasna, oficjalnie obowiązywały pewne zasady. W końcu był konkubentem. Królowa miała juŜ męŜa, a kanclerza obowiązywało staroŜytne prawo, zabraniające mu formalnego związku z męŜczyzną bądź kobietą. Tak naprawdę Turudal Brizad nie miał Ŝadnych praw. Dzieci, które mógł spłodzić, nie miałyby nazwiska ani Ŝadnych politycznych wpływów. Ponadto królowa była zobowiązana dopilnować, Ŝe nie zajdzie z nim w ciąŜę, i do tej pory przestrzegała tego zakazu. KrąŜyły jednak plotki, Ŝe Janall oddała serce Brizadowi. I Ŝe niewykluczone, iŜ Triban Gnol uczynił to samo, co mogło doprowadzić do zerwania starego sojuszu między królową a kanclerzem. Jeśli było to prawdą, Turudal Brizad stał się przyczyną niefortunnych wydarzeń. Nic dziwnego, Ŝe towarzyszyło mu ciągłe napięcie. Jakie jednak były ambicje konkubenta? Czy on równieŜ oddał serce któremuś ze swych kochanków, a jeśli tak, to któremu? Brys wszedł do swojego pokoju, zrzucił pas i zbroję, a potem zdjął przepoconą bieliznę. Pokrył ciało warstwą wonnego olejku, który następnie zdrapał drewnianą łopatką. WłoŜył czyste ubranie i wyjściową zbroję. Zastąpił cięŜszy miecz ćwiczebny tym, który nosił na co dzień. Omiótł jeszcze spojrzeniem swą skromną rezydencję i zauwaŜył, Ŝe dwa noŜe leŜące na półce nad jego łóŜkiem przesunięto w inne miejsce – znak, Ŝe jego pokój przeszukał kolejny szpieg. Rzecz jasna, nie był on aŜ tak nieostroŜny, by zostawić noŜe w innym miejscu. To zrobił ten, kto śledził szpiega, po

to, by zawiadomić Brysa, Ŝe w jego pokoju po raz kolejny szukano kto wie czego. Ostatnio zdarzało się to co tydzień. PrzełoŜył noŜe na właściwe miejsce i wyszedł. *** – Proszę. Brys wszedł do środka, a potem zatrzymał się, by przeszukać wzrokiem ciasne, zagracone pomieszczenie. – Tutaj, królewski obrońco. Spojrzał tam, skąd dobiegał głos, i wreszcie udało mu się wypatrzyć cedę. Królewski czarodziej wisiał twarzą w dół w skórzanej uprzęŜy zaczepionej u sufitu, prawie na wysokości wzrostu męŜczyzny nad podłogą. Na głowie miał niezwykły metalowy hełm z licznymi soczewkami wprawionymi w ramki umieszczone przed oczyma. Na podłodze leŜała archaiczna, poŜółkła mapa. – Mam mało czasu, cedo – oznajmił Brys. – Kanclerz zaŜądał, Ŝebym się zaraz z nim zobaczył. – Czy to waŜne, chłopcze? – śebym się dowiedział? Pewnie nie. To zwykła ciekawość. – Nie, mówiłem o wezwaniu kanclerza. – Nie jestem pewien. Wygląda na to, Ŝe coraz częściej uwaŜa się mnie za gracza o kluczowym znaczeniu w jakiejś grze, której nie rozumiem. W końcu król rzadko pyta mnie o radę w kwestiach państwowych, za co jestem mu niezmiernie wdzięczny, jako Ŝe staram się trzymać z dala od podobnych spraw. Nie mam więc moŜliwości wpływania na zdanie naszego monarchy i nie chciałbym jej mieć. – W ten sposób udowadniam, Ŝe świat jest okrągły. – Doprawdy? A czy nie dowiedli tego juŜ koloniści z Pierwszego Imperium? W końcu go opłynęli. – Och, ale to był fizyczny dowód, nie teoretyczny. Chcę ustalić ten fakt za pomocą hipotez i teorii. – Po to, by dowieść wiarygodności swych metod? – Bynajmniej. Ta wiarygodność jest aksjomatem. Nie, chłopcze, chciałem dowieść wiarygodności fizycznego świadectwa. W końcu któŜ mógłby ufać temu, co widzi oko? A teraz, jeśli matematyczne dowody potwierdzą prawdziwość fizycznych obserwacji, będziemy mieli szansę do czegoś dojść. Brys rozejrzał się wokół. – Gdzie twoi pomocnicy? – Wysłałem ich do królewskiego szlifierza po więcej soczewek. – A kiedy? – Chyba rano. Tak, zaraz po śniadaniu.

– To znaczy, Ŝe wisisz tu cały dzień. – I kołyszę się bezradnie to w tę, to we w tę. Chłopcze, istnieją niewidzialne siły, które oddziałują na nas w kaŜdej chwili Ŝycia. Jestem obecnie przekonany, Ŝe te siły pozostają ze sobą w konflikcie. – W konflikcie? A na czym on polega? – Ziemia, którą mamy pod stopami, jest źródłem imperatywu, którego istnienia dowodzi krew gromadząca się w mojej twarzy, lekkość, jaką czuję w tyle czaszki, niewidzialne dłonie próbujące ściągnąć mnie w dół. Miałem naprawdę nadzwyczajne halucynacje. Istnieje jednak równieŜ przeciwstawna, słabsza siła, inny świat, który wędruje po niebie wokół naszego... – KsięŜyc? – W rzeczywistości istnieją co najmniej cztery księŜyce, ale pozostałe nie tylko są odległe, ale cały czas pozostają osłonięte przed słońcem i nie odbijają jego światła. Bardzo trudno je zobaczyć, choć najdawniejsze teksty sugerują, Ŝe nie zawsze tak było. Nie znamy dotąd powodów, dla których straciły blask, choć podejrzewam, Ŝe ma z tym coś wspólnego masa naszego świata. Ale z drugiej strony, niewykluczone, Ŝe wcale nie są odległe, tylko bliskie, ale mają bardzo małe rozmiary. Stosunkowo. Brys przyjrzał się leŜącej na podłodze mapie. – To oryginał, prawda? Co nowego udało ci się na nim wypatrzyć dzięki tym soczewkom? – WaŜne pytanie? Zapewne tak, choć tylko w pośredni sposób. Trzymałem mapę w rękach, chłopcze, ale potem mi wypadła. Niemniej jednak w nagrodę doznałem olśnienia. Kontynenty były ongiś połączone w jedną całość. Rodzi się pytanie, jakie siły ją rozerwały? Kto przekazał Ŝyczenie kanclerza? – Słucham? Aha. Turudal Brizad. – Ach tak. CóŜ to za nieszczęsny, zbłąkany chłopak. W jego oczach widać tak wielki smutek. A przynajmniej w jego zachowaniu. – Naprawdę? – I co powiedział? – Wspominał coś o waśni między tobą a kanclerzem. Hmm, nowej. – To jest nowa? Pierwsze słyszę. – Aha. To znaczy, Ŝe jej nie ma. – Nie, nie, chłopcze. Jestem pewien, Ŝe jest. Bądź tak uprzejmy i dowiedz się o niej czegoś, zgoda? Brys skinął głową. – Oczywiście, cedo. Jeśli zdołam. Czy to wszystko, co moŜesz mi doradzić? – Wszystko. – To czy mogę przynajmniej pomóc ci zejść na dół?

– Nie, nie, chłopcze. Kto wie, jakich jeszcze olśnień tu doznam? – MoŜesz teŜ stracić kończyny albo zemdleć. – A mam jeszcze kończyny? Brys zatrzymał się pod cedą, lokując swój lewy bark pod jego biodrami. – JuŜ cię odpinam. – MoŜesz być pewien, Ŝe wierzę ci na słowo, chłopcze. – Jak juŜ pomówię z kanclerzem, zamierzam teŜ zamienić słówko z twoimi pomocnikami. – Proszę, nie bądź dla nich zbyt surowy. Są okropnie zapominalscy. – Po dzisiejszym dniu o mnie na pewno nie zapomną. *** Triban Gnol spacerował po komnacie z dłońmi splecionymi za plecami. – Jak przedstawia się stan gotowości armii, finaddzie? Brys zmarszczył brwi. – Na to pytanie lepiej potrafiłaby ci odpowiedzieć preda Unnutal Hebaz, kanclerzu. – Ale poniewaŜ jest chwilowo niedysponowana, pytam ciebie. Byli sami w gabinecie kanclerza. Dwaj wartownicy czekali na zewnątrz. Wotywne świece wypełniały komnatę wonią rzadkich przypraw z Kolanse, co tworzyło lekko religijną atmosferę. Świątynia złotych monet, a ten człowiek jest jej wielkim kapłanem... – Armia i flota zawsze muszą zachowywać pewien poziom gotowości, kanclerzu. W magazynach leŜą zapasy wystarczające na pełen sezon kampanijny. Jak ci wiadomo, kontrakty z dostawcami przewidują, Ŝe w czasach konfliktu zaopatrzenie dla armii musi mieć pierwszeństwo przed wszystkimi innymi zamówieniami. Te kontrakty zachowują rzecz jasna waŜność i ich przestrzeganie będzie rygorystycznie wymuszane. – Tak, tak, finaddzie. Pytam cię jednak jako Ŝołnierza. Czy królewscy Ŝołnierze są gotowi do wojny i zdolni do jej prowadzenia? – Sądzę, Ŝe tak, kanclerzu. Triban Gnol zatrzymał się i przeszył Brysa spojrzeniem błyszczących oczu. – Będę cię trzymał za słowo, finaddzie. – Nie wygłosiłbym opinii, o której prawdziwości nie byłbym przekonany, kanclerzu. Gnol uśmiechnął się. – Znakomicie. Powiedz mi, czy znalazłeś juŜ sobie Ŝonę? Nie wydaje mi się, choć wątpię, czy wśród szlachty trafiłaby się dziewczyna, która wzgardziłaby taką

zdobyczą. Są róŜne dziedzictwa, z którymi musimy Ŝyć, finaddzie, a to, jak udzielamy na nie odpowiedzi, definiuje Ŝycie męŜczyzny albo kobiety. – Przykro mi, kanclerzu, ale nie rozumiem, do czego zmierzasz. – Historia twojej rodziny jest powszechnie znana, finaddzie. Mam bardzo wiele współczucia dla ciebie, a takŜe dla twoich nieszczęsnych braci. Zwłaszcza dla Hulla, o którego szczerze się niepokoję, z uwagi na jego tendencję do wplątywania się w sprawy o kluczowym znaczeniu, które, ściśle mówiąc, nie powinny go interesować. Przyznaję, Ŝe martwię się o niego, gdyŜ nie Ŝyczę smutku tobie i twoim bliskim. – Nasuwa mi się myśl, Ŝe zbyt szczodrze szafujesz swą troską, kanclerzu. Jeśli zaś chodzi o dziedzictwa, to, cóŜ, z pewnością rozumiesz, Ŝe to wyłącznie moja sprawa. Nie wiem, czy to ci w czymś pomoŜe, ale chciałbym zasugerować, Ŝe przypisujesz Hullowi zbyt wielkie wpływy w tych sprawach... – Wydaje ci się, Ŝe to miało być zawoalowane ostrzeŜenie? – Gnol machnął lekcewaŜąco ręką i znowu zaczął spacerować w kółko. – ZniewaŜasz mnie, uwaŜając mnie za takiego prostaka. Czy łowca fok ostrzega zwierzynę przed zamykającą się wokół niej siecią? Bynajmniej. Nie, finaddzie, skończyłem juŜ rozmowę z tobą. MoŜesz być pewien, Ŝe nie będę marnował współczucia na ciebie ani na twoich braci. – Słyszę to z ulgą – odparł Brys. Kanclerz obrzucił go jadowitym spojrzeniem. – Zamknij, proszę, za sobą drzwi, finaddzie. – Oczywiście, kanclerzu. *** Oddalając się korytarzem, Brys westchnął. Nie udało mu się niczego dowiedzieć o rzekomej waśni między Gnolem a Kuru Qanem. Wydawało się, Ŝe nie zdołał osiągnąć nic poza dodaniem swego nazwiska do listy wrogów kanclerza. Westchnął znowu, tym razem głębiej. Nie było w nim ani śladu spokojnej determinacji Hulla, ani sprytu Tehola. Jedyne, co miał, to zręczność we władaniu mieczem. A jakaŜ była jej wartość, gdy jego wrogowie posługiwali się insynuacjami i groźbami, ukrytymi w jakiegoś rodzaju śmiercionośnej słownej grze? Próbowali zadać rany, których czas nie zagoi? Uświadomił sobie z niechęcią, Ŝe potrzebuje rady. A to oznaczało, Ŝe musi stoczyć kolejny pojedynek, tym razem z bratem. Ale Tehol przynajmniej nie pragnął go zranić. Wydaje się, Ŝe on w ogóle niczego nie pragnie, niech go Zbłąkany błogosławi. *** – Jedyne, czego pragnę – mówił Tehol, krzywiąc się – to posiłek, który zacznie

się od prawdziwego jedzenia. To byłoby czymś w rodzaju obietnicy, Ŝe to, co się je, powinno być naprawdę poŜywne, w najbardziej podstawowym znaczeniu tego słowa. Uniósł jeden z ciemnych, wilgotnych liści, przyglądał mu się przez chwilę, a potem wepchnął go sobie do ust i zaczął Ŝuć, łypiąc spode łba na Bugga. – Są małpy, dla których liście bananowca stanowią podstawowe źródło poŜywienia, panie. – Naprawdę? A czy juŜ wymarły? – Nie wiem. To tylko opowieść, którą słyszałem od pewnego marynarza w tawernie. – To był kłamca i pijak. – Och, widzę, Ŝe go znasz. Tehol rozejrzał się. – Gdzie Ublala? Jest mi potrzebny, Ŝeby Shurq Elalle mogła ocenić jego... – Długość? – Wartość. Gdzie on jest? – Na dachu. Usycha z tęsknoty. – Aha. Dobrze, Ŝe na dachu. Ale niedobrze, Ŝe usycha. Jak myślisz, czy potrzebna mu kolejna rozmowa? – Z tobą, panie? Nie. – Daj jeszcze trochę tych liści. I nie Ŝałuj sosu, czy co to właściwie jest. – Za drugim razem trafiłeś. – Co to właściwie jest? To znaczy, Ŝe nie wiesz? – Nie wiem, panie. To wyciekło. MoŜe z liści, a moŜe z czegoś innego. To mi się kojarzy z... – Garbarniami? – Tak jest. Celny strzał. Tehol pobladł i odstawił powoli miskę. – Nasunęła mi się pewna myśl. Bugg wybałuszył oczy i równieŜ odstawił miskę. – Błagam, panie, nie podąŜaj za nią. – Ale ona ciągle wraca. – Ta myśl? – Nie, kolacja. – Wstał nagle. – Pora wyjść na świeŜe powietrze. – Czy mogę ci towarzyszyć? – Proszę bardzo, Bugg. Najwyraźniej, przygotowując ten posiłek, starałeś się ze wszelkich sił ignorować odnoszone wraŜenia. Zdaję sobie sprawę, Ŝe moŜesz być wyczerpany tymi wysiłkami. A jeśli nie jesteś, to powinieneś. Odwrócili się nagle, słysząc dobiegający z zaułka dźwięk. Potem zasłona w

wejściu odsunęła się na bok. – Ach, Shand, właśnie się zastanawialiśmy, kiedy przyjdziesz! – Jesteś kłamcą i złodziejem, Teholu Beddict. – W jakim ja towarzystwie się obracam – mruknął Bugg. Rissarh i Hejun wpadły do niewielkiej izby w ślad za Shand. Tehol cofnął się pod ścianę, co jednak nie wystarczyło. – Nie muszę mówić, Ŝe jestem pod wraŜeniem – powiedział. Shand zatrzymała się nagle. – A z jakiego powodu? ZauwaŜył, Ŝe kobieta zaciska pięści. – AleŜ waszego wigoru, oczywiście. Zdaję teŜ sobie jednak sprawę, Ŝe zaniedbałem naleŜytego ukierunkowania waszej wspaniałej energii, Shand. Stało się teraz dla mnie oczywiste, Ŝe i tobie, i twoim towarzyszkom przydałoby się bardziej bezpośrednie uczestnictwo w naszym nikczemnym przedsięwzięciu. – On znowu to robi – warknęła Rissarh. – Miałyśmy od razu zacząć go bić – dodała Hejun. – I popatrz, co zrobił. Shand, jeszcze przed niespełna dzwonem mówiłaś... – Ani słowa o tym, co mówiłam – przerwała jej Shand. – Mówisz „bezpośrednie uczestnictwo”, Tehol. Nareszcie. JuŜ najwyŜszy czas. Dość juŜ gierek, ty podstępny skurczybyku. Gadaj, bo inaczej będzie po tobie. – Oczywiście – zapewnił Tehol z uśmiechem. – Siadajcie wygodnie. – Jest nam wystarczająco wygodnie. Gadaj. – Ale chyba nie jest za wygodnie tak stać. – Tehol. – Jak sobie Ŝyczycie. A teraz podam wam listę nazwisk, które będziecie musiały zapamiętać. Horul Esterrict z „Transportu Oliwek”. Mirrik Tępy, najstarszy z Tępych, właściciel „Letheryjskiej Odlewni śelaza Tępego” i „Fabryki OręŜa Tępego”. Stoople Lura, zboŜowy magnat z Fortu Shake. Jego brat Super, producent piwa. Erudinaas, królowa plantacji rdzawego liścia w Sprzeciwie. Finansiści: Bruck Stiffen, Horul Rinnesict, Grate Chizev z Letheras i Hepar Lizus z Trate. Wierzyciele: Druz Thennict, Pralit Peff, Barrakta Ilk, Uster Taran i Lystry Maullict, wszyscy z Letheras. Tharav Ukryty z pokoju jedenastego w Posiadłości Chobora na ulicy Foczej w Trate. Macie na razie wszystkie? Oczy Shand zaszkliły się. – A będzie ich więcej? – Jeszcze kilkanaście. – Mamy ich zabić? – zapytała Hejun. – Zbłąkany, nie! Chcę, Ŝebyście zaczęły kupować udziały w ich firmach. Pod

róŜnymi nazwiskami, oczywiście. Starajcie się zgromadzić czterdzieści dziewięć procent. Gdy juŜ się nam to uda, nadejdzie czas na nagłe uderzenie. Chodzi nam rzecz jasna o przejęcie kontroli, ale ten cel moŜna zrealizować tylko działając z zaskoczenia. Będziemy musieli idealnie wymierzyć czas. Tak czy inaczej, gdy juŜ wypełnicie to zadanie, mówię o kupowaniu akcji, nie róbcie nic więcej, tylko wróćcie do mnie. – A skąd mamy wziąć środki na to wszystko? – zapytała Shand. – Och – Tehol machnął ręką – jesteśmy przy forsie. Pieniądze, które zainwestowałem w waszym imieniu, przyniosły spore zyski. Pora je wykorzystać. – Jak duŜe zyski? – Z nawiązką wystarczające, by... – Jak duŜe? – Hmm, właściwie nie liczyłem... – Około szczytu – wtrącił Bugg. – Zbłąkany, błogosław! – Shand wbiła spojrzenie w Tehola. – Ale ja nie widziałam, Ŝebyś cokolwiek robił! – Gdybyś widziała, to by znaczyło, Ŝe nie zachowałem naleŜytej ostroŜności. Lepiej zacznijmy tylko od nazwisk, które juŜ wymieniłem. Na następną listę czas przyjdzie później. A teraz, mam na dzisiejszą noc umówione spotkania... – Jakie spotkania? – Och, takie i owakie. A teraz proszę, błagam... nie wpadajcie tu więcej przez frontowe drzwi. Prędzej czy później ktoś z pewnością to zauwaŜy, a to moŜe spowodować kłopoty. – Co wy właściwie jedliście? – zapytała nagle Rissarh, marszcząc nos. – To i owo – odparł Bugg. – Wracajmy do domu – powiedziała Shand do towarzyszek. – MoŜe zjawi się Ublala. – Jestem pewien, Ŝe się zjawi – odparł Tehol, odprowadzając z uśmiechem trzy kobiety do drzwi. – A teraz idźcie się trochę przespać, bo czeka was mnóstwo roboty. Hejun zerknęła nań przez ramię. – „Transport Oliwek”, Horul jak? Shand wyciągnęła towarzyszkę na ulicę. Tehol zasunął kotarę, nie przestając się uśmiechać. Gdy się upewnił, Ŝe nic juŜ nie widać, odwrócił się nagle. – Poszło nieźle. – Rissarh miała nóŜ – poinformował go Bugg – schowany w rękawie. – Naprawdę? W rękawie? – Tak, panie.

Tehol podszedł do drabiny. – Mam nadzieję, Ŝe ty teŜ masz jakieś noŜe na podorędziu. – Nie mam noŜy. Tehol zatrzymał się, opierając dłoń na najbliŜszym szczeblu. – Co takiego? Gdzie się podziała cała nasza broń? – Nie mamy Ŝadnej broni, panie. – śadnej? A czy kiedyś ją mieliśmy? – Nigdy. Parę drewnianych łyŜek... – A czy umiesz się nimi posługiwać? – Bardzo biegle. – W takim razie wszystko w porządku. Idziesz? – Za chwilę, panie. – Dobra, i pamiętaj, Ŝe masz posprzątać. Okropny tu bałagan. – Gdybym tylko znalazł czas. *** Ublala Pung leŜał na dachu, twarzą do dołu, tuŜ obok łóŜka. – Coś się stało, Ublala? – zapytał Tehol, podchodząc bliŜej. – Nic – odpowiedział męŜczyzna stłumionym głosem. – A co tu właściwie robisz? – Nic. – Posłuchaj, będziemy mieli gościa, który chciałby się z tobą zobaczyć. – To świetnie. – MoŜe warto, Ŝebyś się postarał wywrzeć na niej dobre wraŜenie. – W porządku. – Ale to moŜe się okazać dość trudne, jeśli będziesz tak leŜał, Ublala. Przyznaję, Ŝe kiedy wszedłem na dach, pomyślałem, Ŝe nie Ŝyjesz. – Przerwał, by się zastanowić. Po chwili się rozpromienił. – To mogłoby nie być takie złe wyjście... Z boku rozległo się szuranie. Z cieni wyszła Shurq Elalle. – To on? – Przyszłaś za wcześnie – zauwaŜył Tehol. – Naprawdę? Och. Czekasz, aŜ nekromanta przyjdzie go oŜywić, czy co? – Gdyby nie Ŝył, tak właśnie bym zrobił. Ublala, wstawaj, jeśli łaska. Chciałbym cię przedstawić Shurq Elalle... – Czy to ta martwa złodziejka? – zapytał Ublala, nie ruszając się z miejsca. – Ta, która się utopiła? – JuŜ coś ci się we mnie nie podoba – skomentowała Shurq z przygnębieniem w głosie.

– Jeszcze do tego nie doszliśmy – odezwał się Tehol. – Ublala, wstawaj. Shurq ma potrzeby. Ty potrafisz je zaspokoić. W zamian za to Shand, Rissarh i Hejun zostawią cię w spokoju... – A czemu miałyby to zrobić? – zapytał Ublala. – Dlatego Ŝe Shurq im kaŜe. – Naprawdę? – zapytała kobieta. – Posłuchajcie – rzucił poirytowany Tehol – Ŝadne z was nie chce okazać dobrej woli. Wstawaj, Ublala. – To nie będzie konieczne – wtrąciła Shurq. – Wystarczy, jak przewrócisz go na plecy. – Och, to świetne. Wulgarne, ale świetne. – Tehol przykucnął obok Ublali, wsunął dłonie pod jego wielkie ciało i spróbował go dźwignąć. Nogi pośliznęły mu się na dachu. Tehol chrząknął, nabrał powietrza, dźwignął po raz drugi, a potem trzeci, lecz nadal bez rezultatu. – Przestań – ostrzegła go Shurq dziwnie brzmiącym głosem. – Bo zaraz mnie rozśmieszysz. A gdybym się w tej chwili roześmiała, to byłoby bardzo kosztowne. LeŜący na plecach Ublali Tehol podniósł wzrok. – Kosztowne? – Mówię o tych wszystkich przyprawach, oczywiście. Powiedz mi, Ublala, co widziałeś, kiedy szedłeś po dnie tego kanału? – Błoto. – I co jeszcze? – Śmieci. – I co jeszcze? Po czym szedłeś? – Ciała. Kości. Krewetki, kraby. Stare sieci. Potłuczone garnki, meble... – Meble? – zainteresował się Tehol. – Nadające się do uŜytku? – Hmm, widziałem krzesło, ale na nim nie siadałem. – Ciała – powtórzyła Shurq. – Tak. Mnóstwo ciał. Jaką głębokość miał pierwotnie kanał? Na dach wyszedł Bugg. Tehol, usłyszawszy to pytanie, spojrzał na niego. – I co ty na to? Na pewno to wiesz. W końcu jesteś inŜynierem i tak dalej. – Ale ja tylko udaję inŜyniera – stwierdził sługa. – To udaj, Ŝe znasz odpowiedź na pytanie Shurq! – Powiadano, Ŝe siedmiu wysokich męŜczyzn mogłoby stanąć, jeden na ramionach drugiego, i gdyby ostatni wyciągnął ręce w górę, dosięgnąłby powierzchni. Wielkie statki handlowe mogły kiedyś dopłynąć aŜ do samego końca. – Nie byłem zbyt daleko od powierzchni – stwierdził Ublala i przetoczył się na plecy, nie zwaŜając na Tehola, który pisnął głośno, spadając z łoskotem na bok. –

Mogłem jej niemal sięgnąć – dodał, wstając, a potem się otrzepał. – To bardzo duŜo śmieci – zauwaŜył Bugg. – Nie kłamię – oburzył się Ublala. – Nie mówiłem, Ŝe kłamiesz. – To kto zabija tych wszystkich ludzi? – zapytała Shurq. – Mniejsza z tym – powiedział Tehol, podnosząc się z pewnym trudem. – Shurq Elalle, pozwól, Ŝe przedstawię ci Ublalę Punga. Kanał to piękne miejsce na nocny spacer, nieprawdaŜ? Nie mówię o dnie. Pójdźcie dla odmiany brzegiem. To wspaniała promenada... – Zamierzam okraść posiadłość Geruna Ebericta – poinformowała Ublalę Shurq. – Ale na zewnątrz stoją straŜnicy, którymi trzeba się zająć. Potrafisz odwrócić ich uwagę, Ublalo Pung? MęŜczyzna podrapał się po Ŝuchwie. – No, nie wiem. Nic przeciwko nim nie mam... – Oni cię nie lubią. – Naprawdę? A dlaczego? – Bez powodu. Nie lubią cię i juŜ. – To ja ich teŜ nie lubię. – Tak mówisz, ale nie widziałam Ŝadnego dowodu. – Chcesz zobaczyć dowód? Świetnie. To chodźmy. Shurq wzięła Ublalę pod rękę i podprowadziła go do brzegu dachu. – Musimy przeskoczyć na drugi dach – wyjaśniła. – Nie wierzę, Ŝebyś to potrafił zrobić, Ublala. Przynajmniej nie cicho. – Potrafię. PokaŜę ci, Ŝe potrafię. – Zobaczymy... Tehol spojrzał jeszcze w ich stronę, a potem skierował wzrok na Bugga. Lokaj wzruszył ramionami. – To są zawiłości męskiego umysłu, panie. *** Tego dnia padał deszcz, dzięki czemu noc była cudownie chłodna. Brys Beddict wyszedł z pałacu boczną furtą i skierował się krętą drogą ku rezydencji brata. Choć zbliŜała się juŜ północ, na ulicach było pełno ludzi. Zawsze czuł się odrobinę nieswojo w nędznym, tłocznym labiryncie, jakim było Letheras. Oblicze bogactwa pozostawało w mieście z reguły ukryte i widać było jedynie rozpaczliwą twarz nędzy. Ów widok bywał niekiedy wręcz przytłaczający. PoniŜej zadłuŜonych stali przegrani, ci którzy poddali się całkowicie. MoŜna było wśród nich znaleźć nie tylko uchodźców z anektowanych plemion, lecz równieŜ

Letheryjczyków. Więcej niŜby przypuszczał. Choć królestwo przeŜywało okres błyskawicznego wzrostu, wyglądało na to, Ŝe coraz większa część ludności zostaje z tyłu. To budziło niepokój. Zastanawiał się, w którym punkcie historii Letheras niepohamowana chciwość stała się cnotą. Tautologiczna złoŜoność usprawiedliwień, których to wymagało, zwalała wręcz z nóg. Wydawało się, Ŝe język sam dla siebie jest najgrubszą zbroją przeciwko zdrowemu rozsądkowi. Nie moŜna pozwolić, by tak wielu ludzi zostało z tyłu. Nie dotyczy ich niekończące się podniecenie i Ŝądza, gorączkowe gromadzenie bogactw. Stoją z boku i mogą jedynie przyglądać się temu z rosnącą desperacją i zawiścią. Co się stanie, gdy bezradność ustąpi miejsca gniewowi? W szeregach armii było coraz więcej ludzi z najniŜszych klas. Wabiło ich szkolenie, znośne zarobki i moŜliwość napełnienia brzucha, ale ci Ŝołnierze nie darzyli miłością cywilizacji, której przysięgli bronić. Co prawda, wielu z nich zaciągało się z myślą o łupach, skradzionych bogactwach i zdobytej chwale. Ale szansę na to dawała jedynie agresja, i to udana. Co się stanie, jeśli armia będzie zmuszona toczyć wojnę obronną? Będą walczyli w obronie swych domów i tych, których kochają. Oczywiście, Ŝe będą. Nie ma powodu do obaw, czyŜ nie tak? Skręcił w zaułek prowadzący do domu Tehola i usłyszał, gdzieś za jednym z nędznych budynków, odgłosy gwałtownej kłótni. Coś posypało się w głośnej kakofonii, którą zakończył krzyk. Brys zawahał się. Z tego zaułka nie mógł dotrzeć do źródła dźwięków, ale z dachu Tehola było widać ulicę po drugiej stronie. Ruszył przed siebie. Zastukał we framugę gałką sztyletu. Nikt mu nie odpowiedział. Odsunął zasłonę i zajrzał do środka. Oliwna lampka tliła się słabo na palenisku, a na górze było słychać głosy. Brys wszedł do izby i wspiął się po rozklekotanej drabinie. Gdy wyszedł na dach, zobaczył, Ŝe Tehol i jego lokaj stoją na brzegu, spoglądając w dół, zapewne na trwającą nadal kłótnię. – Tehol – zawołał, podchodząc bliŜej. – Czy to sprawa dla straŜy miejskiej? Jego brat odwrócił się i pokręcił głową. – Nie sądzę, bracie. Od rozwiązania dzieli nas tylko parę chwil. Zgadzasz się ze mną, Bugg? – Tak sądzę, bo on juŜ się prawie uwolnił, a staruszce zabrakło przedmiotów do rzucania. Brys podszedł do niego i zerknął w dół. PotęŜny męŜczyzna wydostawał się spod sterty zakurzonych rupieci, pochylając się, gdy stojąca w drzwiach kamienicy

staruszka ciskała weń kolejnymi przedmiotami. – Co się stało? – zapytał Brys. – To mój współpracownik – wyjaśnił Tehol. – Przeskoczył na tamten dach z tego. Przypuszczam, Ŝe udało mu się wylądować cicho, ale, niestety, dach nie wytrzymał. Jak widzisz, jest dość masywnie zbudowanym męŜczyzną. Pechowy współpracownik zdołał się wreszcie uwolnić. Wyglądało na to, Ŝe spadając zabrał ze sobą większą część ściany. Było cudem, Ŝe nic mu się nie stało. – A dlaczego on skakał z twojego dachu, Tehol? – Podpuszczono go. – Ty go podpuściłeś? – Nie, nie. Nigdy bym czegoś takiego nie zrobił. – W takim razie kto? Z pewnością nie twój lokaj? – Ja? – zaperzył się Bugg. – To absolutnie wykluczone, finaddzie! – To był inny gość – wyjaśnił Tehol. – Który tymczasem zdąŜył się juŜ oddalić, choć sądzę, Ŝe niezbyt daleko. Na pewno czeka gdzieś w cieniu na swego drogiego Ublalę. – Ublalę? To jest Ublala Pung? Ach tak, teraz go poznaję. Twój współpracownik? Tehol, ten człowiek to przestępca... – Który dowiódł swej niewinności w kanale... – To nie była niewinność – skontrował Brys – tylko zawzięta siła woli. – Woli, którą Zbłąkany z pewnością by osłabił, gdyby Ublala rzeczywiście był winny zbrodni, o które go oskarŜono. – Tehol, doprawdy... Brat spojrzał na Brysa, unosząc brwi. – Czy ty, królewski Ŝołnierz, próbujesz spotwarzać nasz wymiar sprawiedliwości? – Tehol, sam król spotwarza nasz wymiar sprawiedliwości! – To jeszcze nie usprawiedliwienie, Brys. A swoją drogą, co tutaj robisz? – Przyszedłem cię prosić o radę. – Aha. No cóŜ, w takim razie moŜe przejdziemy na bardziej prywatną część dachu? – A czy nie lepiej byłoby porozmawiać na dole? – Byłoby, gdyby Buggowi chciało się tam posprzątać. Obecnie jednak w moim mieszkaniu panuje bałagan nie do zniesienia. Nie jestem w stanie się tam skupić, nawet na chwilę. Przewraca mi się w Ŝołądku na myśl... – Pewnie o kolacji – podpowiedział stojący za ich plecami Bugg. Bracia odwrócili się jednocześnie i spojrzeli na niego. Lokaj uśmiechnął się z zaŜenowaniem. – Zaczekam na dole.

Odprowadzali go wzrokiem. Brys odchrząknął. – W pałacu działają róŜne frakcje. Szaleją intrygi. Wydaje się, Ŝe róŜni ludzie chcieliby mnie zmusić do zaangaŜowania się w nie, mimo Ŝe ja chcę tylko dochować wierności królowi. – Hmm, a niektóre z tych frakcji jej nie dochowują? – Nie w taki sposób, by moŜna im było to udowodnić. Chodzi raczej o kwestie reinterpretacji tego, co najlepiej słuŜy interesom króla i królestwa. – Ach, ale to są dwie zupełnie róŜne sprawy. Interes króla kontra interes królestwa. Przynajmniej zakładam, Ŝe tak na to patrzą. Kto wie, moŜe nawet mają racje? – To niewykluczone, Tehol, ale raczej w to wątpię. Tehol skrzyŜował ramiona i skierował wzrok na miasto. – Tak więc – zaczął – jest frakcja królowej, w skład której wchodzą ksiąŜę Quillas, kanclerz Triban Gnol oraz pierwszy konkubent Turudal Brizad. Czy kogoś pominąłem? Brys nie spuszczał wzroku z brata. Pokręcił głową. – Są jeszcze oficerowie, gwardziści i wszelkiej maści szpiedzy. – A teraz frakcja króla. Ceda Kuru Qan, pierwszy eunuch Nifadas, preda Unnutal Hebaz oraz być moŜe pierwsza konkubina Nisall. No i oczywiście ty. – Ale ja nie chcę naleŜeć do Ŝadnej frakcji... – Jesteś królewskim obrońcą, bracie. UwaŜam, Ŝe nie masz wyboru. – Tehol, ja nie mam pojęcia o intrygach. – To nic nie mów. Nigdy. – A co mi to da? – Przekonasz ich, Ŝe jesteś bystrzejszy od nich. A nawet, co jeszcze groźniejsze, Ŝe wiesz o wszystkim. śe potrafisz przejrzeć ich zasłony... – Ale ja tego nie potrafię, Tehol. A to znaczy, Ŝe wcale nie jestem od nich bystrzejszy. – Pewnie, Ŝe jesteś. Po prostu musisz patrzeć na to jak na pojedynek. W gruncie rzeczy, patrz na wszystko jak na pojedynek. Finta, zasłona, krok w tył i wszystkie te skomplikowane sztuczki. – Łatwo ci mówić – mruknął Brys. Umilkli, spoglądając na pogrąŜone w mroku miasto. Nad brzegami kanałów płonęły latarnie oliwne, ale sama woda była czarna jak inkaust i wiła się między potęŜnymi, przysadzistymi budynkami niczym wstęgi nicości. Na ulicach poruszały się teŜ inne światła, niesione przez zajętych swymi sprawami ludzi. Mimo to nad obrazem dominowała ciemność.

Brys uniósł wzrok, spoglądając na najbliŜszy taras. Kilka lamp krąŜyło po nim na podobieństwo maleńkich księŜyców. – Myślałem o Hullu – odezwał się po pewnym czasie. – Nie mam dla niego zbyt wiele nadziei – stwierdził Tehol. – Pragnienia naszego brata nie mają nic wspólnego z ocaleniem jego Ŝycia. Sądzę, Ŝe jest przeświadczony, iŜ wkrótce czeka go śmierć. Brys skinął głową. – I – ciągnął Tehol – jeśli zdoła, zabierze ze sobą tak wielką część Letheru, jak to tylko moŜliwe. Wyłącznie z tego powodu ktoś z pewnością go powstrzyma. Raz na zawsze. – A ode mnie będzie się oczekiwać zemsty na tych mordercach – dodał Brys. – Niekoniecznie – zaprzeczył Tehol. – Ostatecznie w pierwszej kolejności jesteś winien wierność królowi. – Nawet przed lojalnością wobec rodziny? – No cóŜ, tak. – Jeśli nic nie zrobię, uznają mnie za tchórza. Co gorsza, nie sądzę, bym potrafił spojrzeć w twarz zabójcom Hulla, nie sięgając po miecz. – MoŜesz być do tego zmuszony, Brys. Oczywiście – dodał Tehol – mnie nie krępują podobne zakazy. Brys przyglądał się bratu uwaŜnie. – Pomściłbyś Hulla? – MoŜesz być tego pewien. Po dość długiej chwili Brys się uśmiechnął. Tehol zerknął na niego i skinął głową. – Znakomicie, bracie. Gdy staniesz z nimi twarzą w twarz, pokaŜ im ten uśmiech. To wypełni ich serca grozą. Brys westchnął i ponownie spojrzał na miasto. – Z pozoru wszyscy trzej bardzo róŜnimy się od siebie. – Nie tylko z pozoru – sprzeciwił się Tehol. – Wszystko sprowadza się do metod i kaŜdy z nas kroczy własną, odrębną ścieŜką. Zarazem jednak musimy, niestety, Ŝyć z identycznym dziedzictwem, które jest wyjątkowo nieprzyjemne. – Wzruszył ramionami i podciągnął opadające spodnie. – Trzy kamienie w strumieniu. Na wszystkie z nich oddziałuje ten sam nurt, ale kaŜdemu nadał inny kształt, zaleŜny od ich natury. – A który z nas jest piaskowcem? – Hull. On wytarł się najbardziej, bracie. Zdecydowanie. Ty jesteś bazaltem. – A ty, Tehol? – MoŜe mieszaniną tych dwóch, smętnym, pokracznym zlepkiem. Ale potrafię z

tym Ŝyć. – MoŜe ty potrafisz – zauwaŜył Brys – ale co z nami? – Jest sprawa, w której moŜesz mi pomóc, bracie. – Tak? – Zapewne w pałacu są urzędnicy prowadzący rejestry mało znanych informacji. Zapisujący rozmaite fakty, rejestrujący trendy i tak dalej. – Jest ich cała armia, Tehol. – W rzeczy samej. Czy mógłbyś dyskretnie zbadać dla mnie pewną sprawę? – A jaką? – Chodzi mi o zaginionych ludzi. Ilu ich co roku znika w Letheras i tak dalej. – Jak sobie Ŝyczysz. A po co ci to? – Na razie to czysta ciekawość. – Co ty kombinujesz, Tehol? – To i owo. Brys skrzywił się. – UwaŜaj na siebie. – Będę uwaŜał. Czujesz ten zapach? To Bugg parzy herbatę. – To nie pachnie jak herbata. – Ehe, on jest pełen niespodzianek. Chodźmy na dół. Nie wiem jak ty, ale ja jestem bardzo spragniony. *** Shurq Elalle obserwowała Ublalę Punga, gdy olbrzym podszedł do dwóch straŜników, którzy właśnie wyłonili się zza załomu zewnętrznego muru posiadłości. ZdąŜyli jeszcze unieść zaniepokojone spojrzenia, nim zadał cios. Pierwszemu zdruzgotał szczękę, a drugiego tym samym ruchem zdzielił w skroń. Obaj padli na ziemię. Ublala zatrzymał się, popatrzył na nich, a potem ruszył poszukać następnych. Shurq wynurzyła się z cienia i ruszyła w stronę muru. W kamieniach barwy ochry wytrawiono osłony, wiedziała jednak, Ŝe są one nastawione na wtargnięcie kogoś Ŝywego. Ciepło ciała, wilgoć oddechu, bicie serca. Takie, które reagowały na sam ruch, były znacznie droŜsze w utrzymaniu i z pewnością ulokowano je wyłącznie w samym głównym budynku. Zatrzymała się przed murem, rozejrzała raz jeszcze, a potem wdrapała na szczyt. Był on wysadzany ostrymi jak brzytwa kawałkami Ŝelaza, które wbijały się głęboko w grubą wyściółkę rękawic. Gdy się podciągnęła, przecięły kilka warstw skóry i wbiły się w dłonie, wzmacniając jej uchwyt. Później zaszyje dziury, by nie wpuścić do otworów szarpi, a takŜe owadów i innych stworzeń, które mogłyby spróbować się tam zagnieździć.

Uniosła górną połowę ciała nad murem i przyjrzała się leŜącemu za nim podwórku. Nie zauwaŜywszy tam nikogo, dźwignęła się wyŜej, obróciła na rękach i zsunęła po drugiej stronie. Wyszarpnęła lewą rękę z kolców, złapała za krawędź muru i uwolniła równieŜ prawą dłoń. Potem szybko zeskoczyła na ziemię i przycupnęła w cieniu pod murem. Gdzieś między nią a jej celem były jeszcze dziesiątki straŜników. To byli męŜczyźni... nie, nie mogła o tym myśleć, nie w tej chwili. Później, z Ublalą. Niestety, bezmyślny gość zamieszkujący jej ciało nie potrafił zrozumieć zalet cierpliwości. Znał jedynie głód, który trzeba było zaspokoić. Taka juŜ jest natura Ŝywych istot, w przeciwieństwie do martwych, pomyślała. Niecierpliwość, niezadowolenie, brzemię poŜądań. Zapomniała juŜ o takich sprawach. U wejścia do rezydencji stało czterech straŜników, dwaj po obu stronach dwuskrzydłowych drzwi i dwaj po bokach szerokich schodów. Mieli znudzone miny. Na parterze były okna, ale wszystkie zamknięto okiennicami. Na pierwszym piętrze Shurq zauwaŜyła balkony, ale ich małe drzwiczki z pewnością miały osłony. Na drugim, najwyŜszym piętrze znajdowały się trzy facjatki o oknach od frontu. Ich strome dachy pokryto dachówką. Dalej, za nimi, dach rezydencji był płaski i otoczony niskim murkiem. Pokrywał go istny las doniczkowych roślin i karłowatych drzewek, wśród których kryli się obserwatorzy. Dom sprawiał wraŜenie niezdobytej twierdzy. Takie właśnie lubiła najbardziej. Ruszyła ku najbliŜszej przybudówce, szopie na narzędzia o pochyłym dachu zwróconym w stronę podwórka. Posuwała się naprzód powoli i ostroŜnie, a potem przylgnęła do najbliŜszej ściany przybudówki i czekała. Wtem ktoś załomotał głośno w bramę frontową. Czterej wartownicy stojący u wejścia wyprostowali się i wymienili spojrzenia. Na ulicy i w zaułku za murem słuŜbę pełniło co najmniej ośmiu ich towarzyszy. Było juŜ za późno na gości, a poza tym pana Geruna Ebericta nie było w domu. Mógł, co prawda, przysłać posłańca, ale w takim przypadku zawiadomiłby ich o tym krąŜący na zewnątrz patrol. Shurq zauwaŜyła, Ŝe doszli do wniosku, iŜ to jednak coś niezwykłego. Dwaj męŜczyźni stojący u podstawy schodów ruszyli ku bramie, trzymając dłonie na rękojeściach mieczy. Gdy juŜ pokonali połowę drogi, łoskot ucichł nagle. Zwolnili, wyciągając broń. Dwa kroki od bramy. Oba masywne skrzydła eksplodowały do wewnątrz. Wartownicy padli na ziemię pod cięŜarem strzaskanego drewna i brązu. Rozpędzony Ublala przebiegł po rozbitej bramie i uwięzionych pod nią męŜczyznach.

Na szczycie schodów rozległy się krzyki. Dwaj pozostali wartownicy popędzili ku olbrzymowi. – Nie zrobiłem wam nic złego! – ryknął Ublala, rzucając się na obu męŜczyzn. Tak przynajmniej zrozumiała to Shurq – gwałtowne oburzenie nadało jego głosowi bełkotliwe brzmienie. Shurq zaniepokoiła się na chwilę, gdyŜ jej towarzysz nie miał broni. Błysnęły miecze. Wydawało się, Ŝe Ublala uderzył w nie płazami dłoni. Jeden z oręŜy poszybował w górę, a drugi wbił się w kamienie ścieŜki u stóp olbrzyma. Stojący bliŜej męŜczyzna padł na ziemię, uderzony dłonią na odlew. Drugi krzyczał głośno, zataczając się do tyłu. Ublala złapał go za prawe ramię i przyciągnął do siebie. – Nie szydziłem z nikogo w czas! Albo moŜe: – Nie skrzywdziłem nikogo z was! Olbrzym uniósł wartownika nad ziemię i potrząsnął nim z brzękiem zbroi, który stworzył akompaniament do jego niezrozumiałych słów. Nieszczęśnik zwisł bezwładnie, majtając kończynami. Ublala puścił go i uniósł wzrok. Z całej rezydencji zbiegali się ku niemu kolejni wartownicy. Stęknął zaniepokojony, odwrócił się i popędził ku szeroko otwartej bramie. Shurq zerknęła na dach. Stali tam czterej męŜczyźni, spoglądający z góry na uciekającego olbrzyma. Dwaj z nich unosili juŜ dziryty. Ublala zdąŜył jednak wydostać się przez bramę. Shurq obeszła ukradkiem szopę, przemknęła przez wąskie przejście i przytuliła się do ściany rezydencji. Potem podeszła do schodów, wspięła się na pomost i weszła do środka przez niestrzeŜone drzwi. Na dworze ktoś krzyczał, by tylna straŜ zabezpieczyła podwórze, ale najwyraźniej nikomu nie przyszło do głowy, Ŝeby się odwrócić i mieć oko na główne wejście. Shurq znalazła się w sali gościnnej, której ściany pokrywały freski przedstawiające desperacką walkę, stoczoną przez Geruna w obronie króla Ezgary Diskanara. Zatrzymała się i wyciągnęła nóŜ, by wydrapać wąsy na męskiej, wykrzywionej w grymasie triumfu twarzy Geruna, po czym przeszła pod łukiem do wielkiej sali urządzonej na podobieństwo sali tronowej, choć sam tron – zdobne okropieństwo o wysokim oparciu – stał po prostu na honorowym miejscu za długim stołem, a nie na podwyŜszeniu. We wszystkich kątach komnaty ulokowano wprawione w zdobne framugi drzwi. Piąte, wąskie i umieszczone z tyłu, zapewne prowadziły do korytarza dla słuŜby. SłuŜący z pewnością juŜ się obudzili, jednakŜe wszyscy byli zadłuŜonymi i bez wątpienia schowali się pod łóŜka, czekając, aŜ przeraŜający tumult ucichnie. Shurq ruszyła w stronę ostatnich drzwi. Korytarz za nimi był wąski i słabo

oświetlony. WzdłuŜ ścian ulokowano zasłonięte kotarami nisze – Ŝałosne kwatery dla personelu. W Ŝadnej z nich nie zauwaŜyła światła, ale w jednej, w połowie długości korytarza, usłyszała szuranie stóp, a w drugiej, połoŜonej bliŜej, po jej lewej stronie, stłumione westchnienie. Zacisnęła urękawicznioną dłoń na rękojeści noŜa, który miała przytroczony pod lewą pachą, i wyciągnęła go, przesuwając głośno ostrzem po krawędzi pochwy. Odpowiedziały jej kolejne westchnienia oraz pisk strachu. Szła powoli korytarzem, zatrzymując się od czasu do czasu, lecz nigdy wystarczająco długo, by skłonić kogoś do krzyku. Wreszcie dotarła do skrzyŜowania w kształcie litery T. Po prawej korytarz prowadził prosto do kuchni, a po lewej znajdowały się schody, wiodące zarówno na górę, jak i do piwnic. Shurq odwróciła się, zaglądając do korytarza, który przed chwilą opuściła. – Idźcie spać – wysyczała cicho. – To był tylko obchód. Nikogo tu nie ma, kochaniutcy. Uspokójcie się. – Kto to był? – zapytał ktoś. – A kogo to obchodzi? – odparł inny. – Idź spać, Prist, tak jak powiedział. Prist jednak nie ustępował. – Ale ja go nie poznaję... – Ehe – sprzeciwił się ten drugi – nie jesteś ogrodnikiem tylko prawdziwym, Ŝywym bohaterem, co, Prist? – Chciałem tylko powiedzieć... Shurq wróciła do korytarza i zatrzymała się przed zasłoną Prista. Słyszała w środku jakieś ruchy, ale męŜczyzna nie odezwał się ani słowem. Odsunęła brudne płótno i wśliznęła się do ciasnej izdebki. Śmierdziało tu błotem i gnojem. Dostrzegała w mroku wielką postać przycupniętą pod ścianą. MęŜczyzna zasłaniał się kocem aŜ po podbródek. – Ach, Prist – wyszeptała Shurq, zbliŜając się o krok. – Czy potrafisz zachowywać się cicho? Mam nadzieję, Ŝe tak, bo zamierzam spędzić z tobą trochę czasu. Nie martw się – dodała, rozpinając pas – będzie miło. *** Po dwóch dzwonach Shurq uniosła głowę z muskularnego ramienia ogrodnika, wytęŜając słuch, by usłyszeć cokolwiek poza jego głośnym chrapaniem. Bardzo szybko wymęczyła biednego skurczybyka – miała nadzieję, Ŝe Ublala sprawi się lepiej – i potem juŜ tylko jęczał i piszczał obrzydliwie. Gdy wybrzmiały ciche echa dzwonu, zapadła niczym niezmącona cisza. Wartownicy wrócili wkrótce po tym, jak Shurq wśliznęła się do izdebki Prista. Wysuwali głośno róŜne przypuszczenia i kłócili się ze złością, co świadczyło, Ŝe

Ublali udało się uciec, choć wezwano domowego uzdrowiciela, co z kolei sugerowało, Ŝe doszło do jakichś starć. Od tego czasu wszystko się juŜ uspokoiło. Przeszukano pobieŜnie rezydencję, ale nikt nie zajrzał do kwater dla słuŜby. Najwyraźniej domowym straŜnikom nie wpadła do głowy moŜliwość, Ŝe celowo odwrócono ich uwagę, by dokonać infiltracji. Wykazali się nieostroŜnością i brakiem wyobraźni, tak jak się tego spodziewała. Nie znoszący sprzeciwu pan zawsze tak działał na słuŜbę. Okazywanie inicjatywy było niebezpieczne, gdyŜ groziło starciem z potęŜnym ego Geruna. Shurq uwolniła się z dziecinnego uścisku wyczerpanego Prista i wstała bezszelestnie, Ŝeby się ubrać i zapiąć pas z bronią. Gerun z pewnością miał gabinet przylegający do prywatnych pokojów. Tego rodzaju ludzie zawsze mieli gabinety. To zaspokajało ich potrzebę prawomocności. Osłony bez wątpienia będą potęŜne, a magia kosztowna i skuteczna. Nie mogły być jednak tak skomplikowane, by zbić z tropu samego finadda. RównieŜ mechanizm ich dezaktywacji z pewnością będzie prosty. Musiała rzecz jasna wziąć pod uwagę fakt nieobecności Geruna. Było prawdopodobne, Ŝe finadd pozostawił dodatkowe osłony, których nie da się unieszkodliwić. Podejrzewała jednak, Ŝe ich aspektem będzie Ŝycie, poniewaŜ inne rodzaje zbyt łatwo byłoby uaktywnić przypadkowo. Wymknęła się cicho do korytarza. Słyszała wyłącznie oddechy śpiących. Usatysfakcjonowana Shurq wróciła do skrzyŜowania w kształcie litery T i ruszyła w lewo. Wchodząc po schodach, uwaŜała, by stawiać stopy na przemian na przeciwległych brzegach stopni, gdzie spoiny redukowały niebezpieczeństwo skrzypnięcia. Dotarła na pierwszy pomost, podeszła do drzwi i zatrzymała się. Zamarła w bezruchu. Zobaczyła rozciągnięty wzdłuŜ progu drut, pozostawiony tu przez ostatniego sługę, który korzystał z przejścia. Zdarzało się, Ŝe najprostsze alarmy skutkowały, podczas gdy bardziej skomplikowane zawodziły, tylko dlatego Ŝe złodziej oczekiwał komplikacji. Zwolniła drut i otworzyła drzwi. Znalazła się w następnym korytarzu dla słuŜby, biegnącym równolegle do głównego. Najwyraźniej był to rozkład typowy dla posiadłości Geruna. Pojedyncze drzwi były tam, gdzie spodziewała się na nie natrafić: po prawej stronie przy końcu korytarza. Zwolniła kolejny drut i przeszła przez nie. W korytarzu nie zapalono światła, co było sprytnym posunięciem. Na drugim końcu znajdowało się troje drzwi. Za wszystkimi panowała ciemność. Była niemalŜe pewna, Ŝe trafiła do prywatnych pokoi Geruna Ebericta. Na najbliŜszych drzwiach dostrzegła, ledwie widoczne w półmroku, magiczne symbole. Shurq podeszła bliŜej, by przyjrzeć się im uwaŜniej. I zamarła w bezruchu, słysząc bezbarwny głos dobiegający z korytarza:

– To była niekompetencja. Tak powiedział. Teraz muszę mu to wynagrodzić. Odwróciła się powoli. Siedziała tam jakaś postać. Wyciągała niedbale nogi, a głowa opadała jej na bok. – Nie Ŝyjesz – rzekł męŜczyzna. – To groźba czy stwierdzenie faktu? – Po prostu coś, co nas łączy – wyjaśnił. – To rzadko mi się teraz zdarza. – Wiem, co czujesz. A więc Gerun kazał ci strzec swoich pokoi. – To moja kara. – Za niekompetencję. – Tak. No wiesz, Gerun nie zwalnia ludzi z pracy. Zabija ich i, zaleŜnie od tego, jak bardzo go rozgniewali, chowa ich albo zatrzymuje na pewien czas. Przypuszczam, Ŝe kiedyś w końcu mnie pochowa. – Nie uwolniwszy najpierw duszy? – O tym często zapomina. – Przyszłam tu, Ŝeby ukraść wszystko, co ma. – Gdybyś była Ŝywa, zabiłbym cię oczywiście w jakiś potworny, przeraŜający sposób. Wstałbym z tego krzesła i ruszył w twoją stronę, powłócząc nogami. Ręce wyciągnąłbym przed siebie, przeszywając pazurami powietrze. Wydawałbym z siebie zwierzęce odgłosy, jęki i syki, jakbym gorąco pragnął zatopić kły w twoim gardle. – To z pewnością wystarczyłoby, Ŝeby odstraszyć złodzieja. To znaczy Ŝywego. – Masz rację. Zapewne teŜ miałbym dobrą zabawę. – Ale ja nie Ŝyję, prawda? – Prawda. Muszę ci jednak zadać jedno pytanie. WaŜne. – No dobra. Gadaj. – Skoro nie Ŝyjesz, to dlaczego tak dobrze wyglądasz? Kto ostrzygł ci włosy? Dlaczego nie gnijesz, tak jak ja? Czy jesteś wypchana ziołami? Czy masz makijaŜ? Dlaczego białka twoich oczu są takie białe? A wargi tak błyszczą? Shurq milczała przez dłuŜszą chwilę. – Czy to było to twoje jedno pytanie? – zapytała wreszcie. – Tak. – Jeśli chcesz, mogę cię przedstawić ludziom odpowiedzialnym za mój nowy wygląd. Jestem pewna, Ŝe mogliby zrobić to samo dla ciebie. – Naprawdę? Łącznie z manikiurem? – Jak najbardziej. – A czy potrafiliby spiłować zęby? No wiesz, Ŝeby były ostre i straszne. – Hmm, nie wiem, czy będziesz bardzo strasznie wyglądał z uczesanymi włosami, manikiurem, gładkimi paznokciami i lśniącymi ustami. – Ale ostre zęby? Nie uwaŜasz, Ŝe one wystraszą ludzi?

– Czemu nie zadowolisz się tymi, które masz? Większość ludzi boi się wszystkiego, co gnije, jest pełne robactwa i śmierdzi świeŜo przekopanym grobem. Kłów i paznokci przyciętych w szpony. – To mi się podoba. Lubię twój sposób myślenia. – Bardzo mnie to cieszy. A teraz, czy muszę się obawiać tych osłon? – Nie musisz. W gruncie rzeczy mogę ci pokazać, gdzie są wszystkie mechanizmy uruchamiające alarmy. – A czy to cię nie zdradzi? – Zdradzi mnie? AleŜ odejdę z tobą, oczywiście. Zakładając, Ŝe potrafisz nas stąd wyprowadzić. – Och, rozumiem. Jestem pewna, Ŝe damy sobie radę. Swoją drogą, jak się nazywasz? – Harlest Eberict. Shurq uniosła głowę. – Och. Ale twój brat mówi, Ŝe nie Ŝyjesz juŜ od dziesięciu lat. – Dziesięć lat. Tylko tyle? – Chyba opowiadał, Ŝe spadłeś ze schodów. Albo coś w tym rodzaju. – Ze schodów. A moŜe zrzucił mnie z balkonu? Albo i jedno, i drugie. – A co zrobiłeś, albo czego nie zrobiłeś, by zasłuŜyć na taką karę? – Nie pamiętam. Wiem tylko tyle, Ŝe byłem niekompetentny. – To było jeszcze na długo przed tym, nim Gerun uratował Ŝycie królowi. Skąd wziął pieniądze na czary potrzebne, by związać twoją duszę z ciałem? – Wydaje mi się, Ŝe odwołał się do długu wdzięczności. Shurq zwróciła się w stronę drzwi. – Czy za tymi drzwiami jest jego gabinet? – Nie, to pokój do uprawiania seksu. Potrzebne ci tamte drzwi. – Czy ktoś moŜe podsłuchać naszą rozmowę, Harlest? – Nie, mury są grube. – Jeszcze jedno. – Odwróciła się, spoglądając na Harlesta. – Dlaczego Gerun nie narzucił ci lojalności za pomocą magii? Na bladej, plamistej twarzy pojawił się wyraz zdziwienia. – PrzecieŜ jesteśmy braćmi! *** Wyłączywszy alarmy, dwoje martwiaków weszło do gabinetu finadda Geruna Ebericta. – Nie przechowuje tu zbyt wiele gotówki – wyjaśnił Harlest. – Tylko kwity dzierŜawne. Rozprasza swój majątek, Ŝeby go chronić.

– Bardzo rozsądnie. A gdzie trzyma pieczęć? – Na biurku. – Bardzo nierozsądnie. Bądź tak uprzejmy i zacznij zbierać te kwity. – Podeszła do biurka i podniosła cięŜką, zdobną pieczęć oraz leŜące obok niej grube arkusze wosku. – Czy to wosk zarezerwowanego koloru? – Tak, tak. Zapłacił za niego mnóstwo forsy. Harlest podszedł do ściany i zdjął z niej wielki gobelin, za którym umieszczono wprawioną w ścianę skrytkę. Zdezaktywował kilka pułapek, a potem otworzył drzwiczki. W środku leŜały stosy zwojów oraz mała, wysadzana klejnotami szkatułka. – Co jest w tym puzderku? – zapytała Shurq. Harlest wziął pudełeczko i rzucił je kobiecie. – Gotówka. Mówiłem ci, Ŝe on nigdy nie przechowuje w domu zbyt wiele. Shurq przyjrzała się zamknięciu. Upewniwszy się, Ŝe nie ma w nim pułapki, otworzyła zasuwkę i uniosła wieczko. – Niewiele? Harlest, tu jest pełno diamentów. MęŜczyzna podszedł do niej z naręczem zwojów. – Naprawdę? – Mam wraŜenie, Ŝe zamienił część udziałów na gotówkę. – Na to wygląda. Ciekawe dlaczego? – Chce za nią kupić coś bardzo drogiego – odparła. – No cóŜ, będzie musiał obejść się smakiem. – AleŜ Gerun się wścieknie – zauwaŜył Harlest, kręcąc głową. – Wpadnie w szał. Ruszy za nami w pościg i nie spocznie, dopóki nas nie dopadnie. – I co nam wtedy zrobi? Będzie nas torturował? Nie czujemy bólu. Zabije nas? JuŜ jesteśmy martwi... – Odzyska pieniądze... – Nie będzie mógł tego zrobić, jeśli juŜ nie będą istniały. Harlest zmarszczył brwi. Shurq zatrzasnęła z uśmiechem szkatułkę i zasunęła rygielek. – W końcu nam one i tak się nie przydadzą, prawda? Nie, to tak samo, jakbyśmy zrzucili Geruna z balkonu albo ze schodów, tylko finansowo, nie fizycznie. – Ale on jest moim bratem. – Który cię zamordował i nawet nie chciał na tym poprzestać. – To prawda. – Wyjdziemy stąd przez balkon. Mam towarzysza, który wkrótce znowu odwróci uwagę straŜników. Idziesz ze mną, Harlest? – A czy dostanę te kły? – Obiecuję.

– No to chodźmy. *** ZbliŜał się świt, a z ziemi buchała para. Imbryk siedziała na uniesionym nad ziemię korzeniu, obserwując powoli pogrąŜającą się w błocku nogę. MęŜczyzna stracił but w walce i palce jego stopy drŜały przez chwilę, zanim pogrąŜyły się w ciemnym gruncie. Opierał się zawzięcie, ale urwała mu Ŝuchwę; jego gardło wypełniła krew, więc walka nie trwała długo. Imbryk oblizała paluszki. To dobrze, Ŝe drzewo nadal było głodne. Źli więźniowie zaczęli pod ziemią polowanie. Przedzierali się i prześlizgiwali przez błoto, zabijając wszystko, co słabe. Wkrótce zostanie tam tylko garstka, ale to będą ci najgorsi. A potem wyjdą na powierzchnię. Nie cieszyła się na tę myśl. Dzisiejszej nocy trudno jej było znaleźć na ulicach ofiarę, kogoś o nieprzyjemnych myślach, kto z niewzbudzających sympatii powodów był tam, gdzie nie powinien się znajdować. Uświadomiła sobie, Ŝe juŜ od pewnego czasu ma z tym coraz większe trudności. Odchyliła się i przeczesała brudne włosy okrwawionymi palcami, zastanawiając się, gdzie zniknęli wszyscy przestępcy oraz szpiedzy. To było dziwne i niepokojące. A jej przyjaciel, ten uwięziony pod najstarszym drzewem, powiedział jej, Ŝe ugrzązł. Nie mógł przedrzeć się wyŜej, nawet z jej pomocą. ZbliŜał się jednak ktoś, kto mu pomoŜe, choć nie był pewien, czy ta odsiecz przybędzie na czas. Pomyślała o tym męŜczyźnie, Teholu, który rozmawiał z nią ostatniej nocy. Wydawał się sympatyczny. Miała nadzieję, Ŝe jeszcze ją odwiedzi. MoŜe on będzie wiedział, co powinni zrobić. Odwróciła się, siedząc na korzeniu, i spojrzała na kwadratową wieŜę. Tak, moŜe on będzie wiedział, co zrobić teraz, gdy wieŜa umarła.

Rozdział jedenasty

Wyblakłe Ŝagle mkną na horyzoncie, Tak daleko, Ŝe dystans zmniejsza Straszliwe pismo Pokrywające sprawdzone płótno. Wiem, Ŝe te słowa naleŜą do mnie. NaleŜą do mnie. Te tropy zostawiła bestia Mojej obecności. A przedtem, teraz i potem I we wszystkich chwilach leŜących pomiędzy Te odległe Ŝagle Gnane są przez bezsensowne wiatry, Które krąŜą wokół Mojej jaźni o kamiennym sercu, A gorycz łez, których nie przelałem, Szczypie mnie w oczy. Wyblakłe Ŝagle łopoczą w powietrzu Jak uniesione ponad łuk świata, A ja wciąŜ nie potrafię powiedzieć, Czy się zbliŜają, czy uciekają. Czy się zbliŜają, czy uciekają Po brzuchu wypełnionym Niesłyszalnymi krzykami tak daleko, Tak daleko, daleko stąd.

Ślepa tęsknota Isbarath (z WybrzeŜa) Wabił go brzeg, jakby dusza śmiertelnika mogła w sobie znaleźć zastęp niepisanych prawd dzięki zrozumieniu, co to znaczy stanąć na granicy lądu i wpatrzyć się w otchłanne, nieznane morze. Miękki piasek i kamienie pod stopami szeptały o niepewności, powtarzając zgrzytliwe obietnice rozpadu i zniszczenia wszystkiego, co ongiś było trwałe. Na świecie mogły się zebrać wszystkie widoczne symbole stanowiące odzwierciedlenie ludzkiego ducha, a w dialogu, do którego potem dochodziło, moŜna było odnaleźć wszelkie znaczenia, kaŜdy moŜliwy odcień i smak, które rozpościerały się nieprzebranym legionem przed oczyma świadka, pozwalając mu wybrać rozpoznanie bądź odrzucenie. Udinaas siedział na zagrzebanej do połowy w piasku kłodzie, a jego mokasyny muskały fale przyboju. Nie był ślepy i w związku z tym nie istniała dla niego szansa odrzucenia. Widział morze takim, jakim było naprawdę, dostrzegał w nim rozpuszczone wspomnienia przeszłości, odbijające się w teraźniejszości i stanowiące Ŝyzne paliwo dla przyszłości, prawdziwe oblicze czasu. Widział szumiące bezustannie fale, których bezkresne pluskanie przywodziło na myśl krew księŜyca o zimnym sercu, puls czasu, zmierzony i w związku z tym mierzalny. Przypływ, którego nie sposób było zatrzymać. Rokrocznie któregoś z letheryjskich niewolników prąd porywał na morze, gdy stał zanurzony po pierś w wodzie, zarzucając sieci. Niekiedy fale przynosiły z powrotem rozdęte, ogryzione przez kraby zwłoki. Wyrzucały teŜ czasami na brzeg ciała ludzi i zwierząt, którzy padli ofiarą nieznanych kataklizmów albo rozbicia statków. Od Ŝycia do śmierci – ogrom ciągnących się za brzegiem fal raz po raz powtarzał tę samą wiadomość. Wyczerpany Udinaas siedział skulony, skupiając wzrok na rozbijających się o odległą rafę bałwanach. Ich biała wstęga pojawiała się raz po raz w rytm uderzeń serca i ze wszystkich stron napływały fale znaczenia. Z szarego, zachmurzonego nieba. Z głośnego zewu mew. Z mgiełki deszczu niesionego jękliwym wiatrem. Z niepewnego piasku wypłukiwanego spod jego przemoczonych mokasynów. Końce i początki, brzeg poznawalnego świata. Uciekła od niego w domu zmarłych. Młoda kobieta, której rzucił serce do stóp. W nadziei, Ŝe choć na nie zerknie. śe chociaŜ je podniesie i poŜre jak jakaś uśmiechnięta bestia, niech go Zbłąkany. Wszystko, wszystko, tylko nie... ucieczka. Stracił potem przytomność... (Ach, więc w tym jest jakiś sens?)...a później zapewne wyniesiono go do długiego domu Sengarów. Ocknął się po jakimś czasie –

nie wiedział jak długim – i przekonał się, Ŝe jest sam. W budynku nie było ani jednego niewolnika. Nikt nie przygotował posiłku, nie było teŜ brudnych naczyń ani innych oznak świadczących, Ŝe kolację juŜ spoŜyto. Na kominku leŜała sterta białego popiołu, pokrywająca kilka Ŝarzących się jeszcze węgielków. Na dworze panowała cisza, mącona jedynie słabym głosem wiatru i bliŜszym pluskaniem deszczu. Głowę wypełniała mu mgła, poruszał się powoli i z trudem. Rozniecił ogień, znalazł przeciwdeszczową pelerynę i wyszedł na dwór. Nie zobaczył w pobliŜu nikogo, wybrał się więc na brzeg, by patrzeć na puste, wypełnione morze i puste, wypełnione niebo. Cisza atakowała go tu zawodzeniem wiatru, krzykami mew oraz szumem deszczu. Siedział sam na plaŜy pośród tego rozwrzeszczanego legionu. Martwy wojownik, który Ŝył. Letheryjska kapłanka, która uciekła, gdy poproszono ją, by pomogła rodakowi, słuŜąc mu wsparciem i pociechą. Udinaas podejrzewał, Ŝe Edur zgromadzili się w cytadeli króla-czarnoksięŜnika. Ich pragnienia starły się ze sobą w straszliwej wojnie. Monstrualna postać Rhulada Sengara, który wyszedł Ŝywy z domu zmarłych, była dla nich jak wyspa, wokół której szalały niekończące się sztormy. Obleczony w złotą zbroję i w wosk zapewne nie był w stanie chodzić, dźwigając taki cięŜar. Dopóki nie zdejmie się monet, rzecz jasna. Cała praca Udinaasa pójdzie na marne. Ich usunięciu będzie towarzyszył ból. PrzeraŜający ból, ale trzeba było to zrobić, i to szybko. Zanim ciało i skóra odrosną, zamykając w sobie monety. Rhulad nie był trupem, nie był teŜ martwiakiem, bo martwiak by nie krzyczał. Wrócił do Ŝycia. Jego nerwy czuły, a umysł trawił ogień. Zamknięto go w więzieniu ze złota. Ja równieŜ kiedyś Ŝyłem w takim więzieniu. śyją w nim wszyscy Letheryjczycy. Och, Rhulad Sengar jest Ŝywym poetyckim symbolem, ale jego przekaz jest przeznaczony dla Letheryjczyków, nie dla Edur. To było tylko jedno znaczenie, wybrane z całego złowrogiego legionu, nie chciało jednak dać mu spokoju. Rhulad popadnie w obłęd. Udinaas nie wątpił w to nawet przez chwilę. Wojownik Edur umarł tylko po to, by wrócić do ciała, które nie naleŜało juŜ do niego, lecz do lasu, liści i ziemi kurhanów. CóŜ to była za podróŜ? Kto otworzył przed nim tę ścieŜkę i w jakim celu? To ten miecz. Z pewnością. Miecz, który nie chciał opuścić jego rąk. Dlatego Ŝe miał jeszcze jakąś sprawę do Rhulada Sengara. Śmierć nic dla niego nie znaczy. Ma jeszcze do niego jakąś sprawę. Dar, który był ponoć przeznaczony dla Hannana Mosaga. Dar od kogo? Ale Hannan Mosag nie dostanie tego miecza. On wybrał sobie Rhulada. Ten oręŜ i jego moc zawisły teraz nad głową króla-czarnoksięŜnika.

To mogło rozedrzeć konfederację. Mogło oznaczać upadek Hannana Mosaga i jego k’risnanów. Chyba Ŝe Rhulad Sengar uzna nad sobą jego władzę. Gdyby w grę wchodził Fear albo Trull, być moŜe nawet Binadas, sprawa byłaby mniej wątpliwa. Ale nie, miecz wybrał Rhulada, nowicjusza spragnionego wojny, młodzieńca o sekretnych spojrzeniach i duszy wypełnionej buntem. Niewykluczone, Ŝe Rhulad był złamany, ale Udinaas raczej w to wątpił. Udało mi się przyprowadzić go z powrotem, uciszyć te krzyki. Dać mu chwilę wytchnienia od obłędu, podczas której mógł się wziąć w garść i przypomnieć sobie wszystko, czym ongiś był. Udinaasowi przyszło do głowy, Ŝe to mógł być błąd. Być moŜe okazałby łaskę, nie przerywając tego szybkiego upadku w obłęd. A teraz uczyni mnie swoim niewolnikiem. Wokół jego kostek wirowała piana. Nadciągał przypływ. *** – Równie dobrze moglibyśmy przebywać w wiosce oddanej we władanie duchom – poskarŜył się Buruk Blady, przysuwając czubkiem buta kłodę bliŜej ognia. Skrzywił się, gdy z wilgotnej kory buchnęła para. Seren Pedac gapiła się na niego jeszcze przez chwilę, po czym wzruszyła ramionami i sięgnęła po poobtłukiwany czajnik stojący na płaskim kamieniu obok ogniska. Napełniając sobie kubek, czuła przez skórzane rękawice ciepło uchwytu. Herbata parzyła się zbyt długo, ale Seren nie przeszkadzało to zbytnio. Przełknęła łyk gorzkiego płynu, ciesząc się, Ŝe przynajmniej jest ciepły. – Jak długo to jeszcze potrwa? – Pohamuj swą niecierpliwość, Buruk – poradziła mu. – Rozwiązanie tej sytuacji nie przyniesie ci zadowolenia, zakładając, Ŝe rozwiązanie w ogóle jest moŜliwe. Widzieliśmy go na własne oczy. Umarły wrócił do Ŝycia, ale za późno. – W takim razie Hannan Mosag powinien po prostu ściąć chłopakowi głowę i tyle. Seren nic nie odpowiedziała na te słowa. Pod pewnymi względami Buruk miał rację. Zakazy i tradycje obowiązywały tylko do pewnego punktu, a to, co się wydarzyło, nie miało – nie mogło mieć – precedensu. Widzieli, jak dwóch braci Sengarów wyniosło z długiego domu poruszającą kończynami masę wosku i złota, która była Rhuladem. Zamiast oczu miał szczelnie zamknięte rany. Uniósł na chwilę głowę, by skierować niewidzące oczy na szare niebo, a potem opuścił ją z powrotem. Powiązane w warkoczyki włosy pokrywał mu wosk, zwisający niczym pasy z wystrzępionego Ŝagla. Z rozdziawionych ust wypływała ślina. Zaniesiono go do cytadeli.

Na moście zebrali się Edur. Pozostali czekali w wiosce na drugim brzegu i wychodzili ze szlacheckich długich domów otaczających cytadelę. Setki Edur i jeszcze więcej letheryjskich niewolników gromadziło się, by być świadkami tego wydarzenia. Wszyscy milczeli, otępiali ze zgrozy. Potem większość Edur weszła gęsiego do cytadeli, a niewolnicy po prostu zniknęli. Seren podejrzewała, Ŝe Piórkowa Wiedźma rzuca teraz płytki, w jakimś miejscu mniej publicznym niŜ wielka stodoła, w której dziewczyna poprzednio odprawiała rytuał. Zajrzała tam, ale nie znalazła nikogo. Czas wlókł się przeraŜająco powoli. Obóz Buruka i skuleni w swych namiotach Nerecy stali się wyspą pośród mgły, otoczoną przez nieznane. Zastanawiała się, gdzie się podział Hull. W lesie były ruiny. KrąŜyły pogłoski o niezwykłych obiektach, niekiedy bardzo wielkich, które moŜna było znaleźć wiele dni drogi na północny wschód stąd. Choć puszcza była staroŜytna, wyrosła na glebie uŜyźnionej przez historię. Koniec kaŜdego cyklu znaczyły zniszczenie i rozpad, dające znuŜonemu światu rozliczne elementy, z których moŜna było stworzyć nową całość. Ale zdrowienie naleŜało do ziemi. Nic go nie gwarantowało temu, co na niej Ŝyło. Gatunki wymierały. Ostatnie zwierzę danego rodzaju, ostatni przedstawiciel danej rasy zawsze przez jakiś czas Ŝyli samotnie, nim wreszcie zamknęli jedyne w swoim rodzaju oczy, na zawsze kładąc kres zawartej w nich wizji. Seren poŜądała takiego długofalowego spojrzenia. Rozpaczliwie łaknęła spokojnej mądrości, którą obiecywało, spokoju łączącego się z perspektywą wieków. Jeśli odsunąć się na odpowiedni dystans, nawet góry wydawały się płaskie, a doliny dzielące od siebie szczyty stawały się niedostrzegalne. W ten sam sposób moŜna było spłaszczyć Ŝycie i śmierć pojedynczych osób, góry i doliny losu śmiertelników. Gdy jej myśli wchodziły na ten tor, była mniej skłonna ulegać panice. A to stawało się coraz waŜniejsze. – Gdzie jest ta delegacja, w imię Zbłąkanego? – pytał Buruk. – Z Trate trzeba cały czas halsować – wskazała Seren. – Przypłyną. – Wolałbym, Ŝeby dotarli tu przed tym wszystkim. – Obawiasz się, Ŝe Rhulad moŜe stanowić zagroŜenie dla traktatu? Buruk nadal wpatrywał się w płomienie. – To ten miecz przywołał go z martwych – rzekł cicho. – Albo ten, kto go wykuł i dał Edur. Czy widziałaś jego klingę? Jest pokryta plamami. To przywodzi mi na myśl jedną z Córek, której oddają cześć, tę cętkowaną. Jak ona ma na imię? – Sukul Ankhadu. – MoŜe ona rzeczywiście istnieje. Bogini Edur... – W takim razie to byłby niebezpieczny dar, gdyŜ Edur uwaŜają Sukul Ankhadu

za kapryśną istotę. Boją się jej. Czczą Ojca Cienia i Córkę Zmierzch, Sheltathę Lore. A na co dzień częściej tę drugą niŜ tego pierwszego. – Seren dopiła herbatę i ponownie napełniła blaszany kubek. – Sukul Ankhadu. Przypuszczam, Ŝe to moŜliwe, chociaŜ nie przypominam sobie zbyt wielu historii o bogach i boginiach Edur objawiających się w tak bezpośredni sposób. To przypomina raczej kult przodków. ZałoŜyciele plemion, którzy zamienili się z czasem w święte osobistości i tak dalej. Krzywiąc się, wypiła łyk herbaty. – To świństwo wypali dziury w twoich trzewiach, poręczycielko. – To spóźnione ostrzeŜenie, Buruk. – Jeśli nie Ankhadu, to kto? Ten miecz musiał się skądś wziąć. – Nie mam pojęcia. – Mam wraŜenie, Ŝe nieszczególnie cię to obchodzi. Nie przystoi ci podobna apatia, poręczycielko. – To nie jest apatia, Buruk. To mądrość. Dziwię się, Ŝe nie dostrzegasz róŜnicy. – Czy to mądrość pozbawiła Ŝycia twoje oczy, odebrała ostrość myślom? Czy to mądrość czyni cię obojętną na koszmarny cud, którego świadkami wczoraj byliśmy? – Jak najbardziej. CóŜ innego mogłoby to być? – Rozpacz? – A co takiego mam, nad czym warto by było rozpaczać? – Nie do mnie naleŜy odpowiedź na to pytanie... – To prawda. – Ale spróbuję jej udzielić. – Wyjął manierkę, wyciągnął zatyczkę i pociągnął dwa szybkie łyki, po czym odchylił się z westchnieniem. – Wydajesz mi się wraŜliwą osobą, poręczycielko. W twoim zawodzie to zapewne pozytywna cecha. Ale ty nie potrafisz oddzielić interesów od całej reszty. W końcu wraŜliwość jest najpospolitszą postacią bezbronności. Łatwo cię zranić, a twoje blizny otwierają się i zaczynają krwawić przy najlŜejszym dotknięciu. – Pociągnął kolejny łyk i mięśnie jego twarzy zwiotczały pod wpływem mocnego trunku i nektaru. Gdy mówił dalej, jego słowa stały się mniej wyraźne. – Hull Beddict. Odepchnął cię, ale znasz go za dobrze. On pędzi na oślep przed siebie. Do losu, który sam sobie wybrał. Losu, który go zabije albo zniszczy. Chciałabyś coś w tej sprawie zrobić, być moŜe nawet go powstrzymać, ale nie potrafisz tego dokonać i uwaŜasz, Ŝe to twoja wina. Skutek jakiejś twojej skazy. Jakiejś słabości. Tak oto za los, który go spotka, nie obciąŜasz winą jego, lecz samą siebie. I czemu by nie? To jest łatwiejsze. W którejś chwili podczas monologu Buruka Seren postanowiła wbić wzrok w gorzkie fusy w kubku. Powiodła spojrzeniem wzdłuŜ powyginanego brzegu, a potem po palcach dłoni, obleczonych w zniszczoną i brudną skórzaną rękawicę. Jej spłaszczone palce, ciemne i lśniące, strzępiły się juŜ, a kostki były rozciągnięte i

wytarte. Gdzieś pod spodem kryła się Ŝywa skóra i ciało, mięśnie, ścięgna i odciski. A takŜe kości. Pomyślała, Ŝe dłonie to naprawdę nadzwyczajne narzędzia. Narzędzia i broń, niezgrabne i zręczne, nieczułe i wraŜliwe. W plemionach utrzymujących się z łowiectwa potrafiły teŜ mówić, serie gestów wypełniały ciszę swą elokwencją. Ale nie miały zmysłu smaku. Nie miały słuchu. Nie umiały płakać. I zabijały z wielką łatwością. Natomiast z ust płynęły dźwięki, ukształtowane w moŜliwe do rozpoznania słowa pełne namiętności, piękna bądź oślepiającej jasności. Albo mętne i podstępne, mordercze i złe. A niekiedy łączące wszystkie te cechy. Język był wojną, gwałtowniejszą niŜ starcia mieczy, włóczni i czarów. Jaźń toczyła walkę z całym światem. Ustanawiała granice, broniła ich, urządzała wycieczki i robiła wyłomy, pozostawiając za sobą pola pełne trupów, gnijących niczym leŜące pod drzewami owoce. Słowa wiecznie szukały sojuszników, nieustannie poszukiwały w ciŜbie symbolicznego podobieństwa prawdy. Zdała sobie sprawę, Ŝe czuje się zmęczona. W ciszy panującej wewnątrz i na zewnątrz, w izolacji i wyczerpaniu, królował spokój. – Dlaczego nic nie mówisz, poręczycielko? *** Siedział z dala od wszystkich, nie odzywając się ani słowem. Na przygarbione plecy narzucono mu niedźwiedzie futro, a sztych miecza opadał w dół między jego obleczonymi w złoto stopami. Długą klingę i szeroki dzwon rękojeści trzymał przed sobą. Zdołał jakoś otworzyć oczy i w ciemnych jamach poniŜej jego czoła było widać błyski. Z głowy zwisały mu nawoskowane warkocze. Jego chrapliwy oddech był jedynym dźwiękiem słyszalnym w wielkiej komnacie, gdy juŜ ucichła długa, pełna sztuczności rozmowa między Tornadem Sengarem a Hannanem Mosagiem. Ostatnie słowa wybrzmiały, pozostawiając po sobie poczucie głębokiej bezradności. śaden spośród setek obecnych tu Edur nie poruszał się ani nie odzywał. Nie zostało juŜ nic, co Tornad mógłby powiedzieć w obronie swego syna. Jakaś podstępna moc odarła go z autorytetu. Trull uświadomił sobie z dreszczem, Ŝe pochodzi ona od siedzącej postaci obleczonej w czarne futro i lśniące złoto, od oczu błyszczących w czarnych oczodołach. Od nieruchomego miecza. Stojący na centralnym podwyŜszeniu król-czarnoksięŜnik powoli przeniósł twarde spojrzenie z Tornada na Rhulada i zatrzymał je tam, zimne i pełne wyrachowania. Miecz trzeba będzie oddać. To Hannan Mosag ich po niego wysłał i tego zadania nie będzie moŜna uznać za wykonane, dopóki Rhulad nie włoŜy oręŜa w dłonie królaczarnoksięŜnika. Dopóki to się nie stanie, Fear, Binadas, Trull, Theradas i Midik Buhn będą uwaŜani za okrytych hańbą.

To Rhulad musiał wykonać ten gest, uleczyć otwartą ranę. Ale on nie ruszał się z miejsca. Trull nie był nawet pewien, czy jego brat jest w stanie mówić, jako Ŝe pierś Rhulada przygniatał straszliwy cięŜar monet. Oddychał chrapliwie, z wyraźnym wysiłkiem. Wydawało się niewiarygodne, Ŝe moŜe unosić ręce, by trzymać przed sobą miecz. Zmienił się ze szczupłego, gibkiego młodzieńca w złowrogą, masywną bestię. Powietrze w sali przesycały wilgoć i odór strachu, z trudem powstrzymywanej paniki, który tańczył pośród dymu bijącego z pochodni i kominka. Na dworze wciąŜ padał deszcz, a grube deski ścian poskrzypywały na wietrze. Ochrypły oddech ucichł nagle i usłyszeli słaby, załamujący się głos: – Miecz naleŜy do mnie. W oczach Hannana Mosaga pojawił się błysk strachu. – Tak nie moŜe się stać, Rhuladzie Sengar. – Do mnie. On dał go mnie. Powiedział, Ŝe to mnie wybiera, nie ciebie. Dlatego Ŝe okazałeś się słaby. Król-czarnoksięŜnik cofnął się nagle, jak uderzony w twarz. Kto? Trull zawarł to pytanie w ostrym spojrzeniu, którym przeszył Feara. Ich oczy się spotkały i jego brat potrząsnął głową. Ojciec zwrócił się w stronę Rhulada. Na twarzy Tornada przez chwilę walczyły ze sobą róŜne uczucia. Wydawało się, Ŝe na ich oczach postarzał się o stulecia. – Kto dał ci ten miecz, Rhulad? – zapytał. Odpowiedzią było coś w rodzaju uśmiechu. – Ten, kto teraz nami włada, ojcze. Ten, z kim zawarł pakt Hannan Mosag. Nie, to nie jeden z naszych zaginionych przodków. To nowy... sojusznik. – Nie wolno ci o tym mówić – odezwał się król-czarnoksięŜnik drŜącym z gniewu głosem. – Ten pakt był... – Czymś, co zamierzałeś złamać, Hannanie Mosag – przerwał mu ze złością Rhulad, pochylając się, by spojrzeć nań groźnie zza zaciśniętych na rękojeści dłoni. – Ale to nie leŜy w zwyczajach Edur, mam rację? Chcesz nami władać, ale nie jesteś godny zaufania. Przyszedł czas na zmianę, królu-czarnoksięŜniku. Rhulad zerwał się z krzesła. Plecy miał wyprostowane, a głowę trzymał wysoko. Niedźwiedzie futro zsunęło mu się z pleców, odsłaniając błyszczące monety. Złota maska jego twarzy wykrzywiła się. – Miecz naleŜy do mnie, Hannanie Mosag! Jestem w stanie mu sprostać. W przeciwieństwie do ciebie. Mów więc, jeśli chcesz zdradzić wszystkim obecnym tajemnicę tej broni. Zdemaskuj najstaroŜytniejsze z kłamstw! Mów, króluczarnoksięŜniku!

– Nie zrobię tego. Rhulad postąpił krok naprzód. – W takim razie... klęknij. – Rhulad! – Cisza, ojcze! Klęknij przede mną, Hannanie Mosag, i poprzysięgnij mi braterstwo. Nie sądź, Ŝe chcę cię po prostu odrzucić. Jesteś mi potrzebny. Jesteś potrzebny nam wszystkim. Ty i twoi k’risnani. – Potrzebny? Twarz Hannana Mosaga wykrzywiła się w straszliwym grymasie, jakby królczarnoksięŜnik cierpiał fizyczny ból. Rhulad odwrócił się nagle, przeszywając kolejno wszystkich trzech braci spojrzeniem błyszczących oczu. – Podejdźcie, bracia, i przysięgnijcie mi słuŜbę. Ja jestem przyszłością Edur. Theradasie Buhn. Midiku Buhn. Podejdźcie do mnie i nazwijcie mnie swym bratem. Połączcie się ze mną więzią. Na wszystkich nas czeka moc, tak wielka, Ŝe nie potraficie jej sobie nawet wyobrazić. Chodźcie. Jestem Rhulad, syn Tornada Sengara. Przelałem krew w walce i poznałem śmierć! Odwrócił się raptownie, drapiąc mieczem podłogę. – Śmierć – mruknął. – Wiara jest iluzją. Świat nie jest taki, jakim się wydaje. Wszyscy jesteśmy głupcami. CóŜ za... tępota. Klęknij przede mną, Hannanie Mosag – ciągnął tym samym, cichym głosem. – W końcu nie poświęcisz tak wiele, prawda? Poznamy moc. Staniemy się tym czym kiedyś byliśmy, tym czym mieliśmy być. Klęknij, królu-czarnoksięŜniku, i otrzymaj moje błogosławieństwo. Ponownie uniósł głowę, przeszywając półmrok złotym blaskiem. – Binadas. Wiesz co to ból, rana, która nie chce się zagoić. Podejdź do mnie, a uwolnię cię od tego cierpienia. Uleczę twą ranę. Binadas zmarszczył brwi. – Nic nie wiesz o czarach, Rhulad... – Podejdź! Przenikliwy krzyk poniósł się echem po olbrzymiej komnacie. Binadas wzdrygnął się i pokuśtykał do brata. Rhulad wyszarpnął złotą dłoń i musnął palcami jego pierś. Dotknął jej tylko leciutko, ale Binadas zatoczył się do tyłu. Fear skoczył doń, by go podtrzymać, ale Binadas wyprostował się, wytrzeszczając oczy. Nie odezwał się ani słowem, ale wyraźnie było widać, Ŝe ból w jego biodrze zniknął. Ogarnęło go drŜenie. – Tak jest – wyszeptał Rhulad. – Podejdźcie, bracia. JuŜ czas. Trull odchrząknął. Musiał przemówić. Musiał zadać swoje pytania, powiedzieć to, czego nikt nie chciał powiedzieć.

– Widzieliśmy cię martwego. – A teraz wróciłem. – Dzięki mocy miecza, który trzymasz w dłoniach, Rhulad? Dlaczego ów sojusznik miałby dać Edur coś takiego? Co ma nadzieję w ten sposób zyskać? Bracia, plemiona się zjednoczyły. Osiągnęliśmy pokój... – Jesteś z nas najsłabszy, Trull. Zdradzają cię twoje słowa. Jesteśmy Tiste Edur. Być moŜe zapomniałeś, co to znaczy? Sądzę, Ŝe tak. – Rhulad rozejrzał się. – Sądzę, Ŝe wszyscy o tym zapomnieliście. Sześć Ŝałosnych plemion, sześciu nic niewartych królów. Hannan Mosag miał większe ambicje. Wystarczające, by wkroczyć na drogę podboju. Był niezbędny, ale nie moŜe osiągnąć tego, co musi wydarzyć się teraz. Trull słyszał w słowach Rhulada brata, którego znał, ale pobrzmiewało w nich takŜe coś nowego. Dziwne, trujące korzenie... czyŜby to był głos mocy? Monety zastukały o siebie głucho, gdy Rhulad zwrócił się w stronę milczącego tłumu, który czekał poza wewnętrznym kręgiem. – Edur stracili z oczu swe przeznaczenie. Król-czarnoksięŜnik chciałby odciągnąć was od tego, co musi się zdarzyć. Moi bracia i siostry, bo wszyscy tu jesteście dla mnie braćmi i siostrami, a nawet czymś więcej. Stanę się waszym głosem. Waszą wolą. Tiste Edur zostawili juŜ za sobą królów i królów-czarnoksięŜników. Czeka nas to, co kiedyś posiadaliśmy, coś z dawna juŜ utraconego. O czym mówię, bracia i siostry? Odpowiem wam na to pytanie. O imperium. Trull spojrzał na Rhulada. Imperium. A kaŜde imperium... musi mieć cesarza. Rhulad rozkazał im klęknąć. Hannanowi Mosagowi i wszystkim pozostałym. Tiste Edur nie klękali przed byle królami... – Pragniesz zostać cesarzem, Rhulad? – odezwał się Fear. Zapytany odwrócił się w jego stronę, rozkładając ramiona w lekcewaŜącym geście. – Czy masz ochotę odwrócić się ode mnie z przeraŜeniem, Fear? Ze wstrętem? Och, czyŜ ten niewolnik nie wykonał świetnej roboty? Czy nie jestem czymś pięknym? W jego głosie pobrzmiewała nuta histerii. Fear nie odpowiedział. Rhulad uśmiechnął się i kontynuował. – Powinienem ci powiedzieć, Ŝe cięŜar juŜ mi nie przeszkadza. Czuję, Ŝe mi ulŜyło. Tak, bracie. Sprawia mi to przyjemność. Czy przyprawia cię to o szok? Dlaczego? Czy nie widzisz mojego bogactwa? Mojej zbroi? CzyŜ nie jestem śmiałą wizją wojownika Edur? – Nie jestem pewien, co widzę – odparł Fear. – Czy to naprawdę Rhulad mieszka w tym ciele?

– Umrzyj, Fear, i utoruj sobie drogę z powrotem. A potem zapytaj sam siebie, czy ta podróŜ cię nie zmieniła. – Czy znalazłeś się wśród naszych przodków? – zapytał Fear. Rhulad roześmiał się brutalnie w odpowiedzi. Uniósł miecz w szalonym salucie, poruszając oręŜem z gracją, jakiej Trull nigdy dotąd u niego nie widział. – Nasi przodkowie! Dumne duchy. Stali w szeregach po dziesięć tysięcy! Przywitali mnie głośnym rykiem! Byłem ich kuzynem, który przelał krew, godnym tego, by przyłączyć się do nich w niezłomnej obronie drogocennych wspomnień. Przeciw tłumnemu zastępowi ignorancji. Och tak, Fear. To były czasy wielkiej chwały. – Wnoszę z twojego tonu, Rhulad, Ŝe pragniesz rzucić wyzwanie wszystkiemu, co jest nam drogie. Zaprzeczyć naszym wierzeniom... – A kto z was moŜe zadać kłam moim słowom? – Widma cienia... – Są Tiste Andii, bracie. Niewolnikami naszych pragnień. Powiem ci jedno: ci, którzy nam słuŜą, zginęli z naszej ręki. – W takim razie, gdzie są nasi przodkowie? – Gdzie? – wychrypiał Rhulad. – Gdzie? Nigdzie, bracie. Nie ma ich nigdzie. Nasze dusze uciekają z ciał, uciekają z tego świata, bo to nie jest nasz świat. Nigdy nie był nasz. – Chcesz nas zaprowadzić do domu, Rhulad? Jego oczy rozbłysły. – Mądry bracie, wiedziałem, Ŝe ty pierwszy odnajdziesz ścieŜkę. – Czemu Ŝądasz, Ŝebyśmy uklękli? Przechylił głowę. – Chciałbym, Ŝebyście związali się przysięgą z naszym nowym przeznaczeniem. Przeznaczeniem, ku któremu powiodę Tiste Edur. – Chcesz nas zaprowadzić do domu. – Tak. Fear podszedł bliŜej i opadł na jedno kolano, pochylając głowę. – Zaprowadź nas do domu, cesarzu. Trull usłyszał w myślach dźwięk. Jakby jego bratu złamano kręgosłup. Odwrócił się, tak samo jak wielu innych, w stronę króla-czarnoksięŜnika oraz jego kadry czarodziejów i zobaczył, Ŝe Hannan Mosag schodzi z podwyŜszenia, a potem klęka przed Rhuladem, przed cesarzem Tiste Edur. Jakby złamano mu kręgosłup.

*** Udinaas spróbował wstać. Woda szarpała go za golenie, kipiąc wokół pozbawionego czucia ciała. Fale uderzały weń, aŜ chwiał się na nogach. W zatoce pojawiły się cztery statki sunące przez mgłę. Ich ciemne kadłuby przycupnęły na szarej wodzie niczym wędrowne lewiatany, posuwając się bokiem po martwych falach. Słyszał chór głuchych skrzypnięć oraz plusk drewnianych wioseł. Po odległych pokładach chodziły spowite w płaszcze, zakapturzone postacie. Przybyła delegacja. Czuł się tak, jakby stał na lodowych kołkach, których wyszczerbione końce wbijały się mu aŜ do kolan. Nie sądził, by był w stanie chodzić. W gruncie rzeczy, obawiał się, Ŝe za chwilę upadnie w spienioną wodę. To byłoby takie łatwe: porwałby go prąd, chłód wypełniłby mu płuca, a ciemność zalała umysł. Wszystko by się skończyło, w doskonałej harmonii z akceptacją bądź kapitulacją. Pazury wbiły mu się w bark, unosząc go ponad fale. Szpony przeniknęły przez przeciwdeszczową pelerynę, sięgając ciała. Zbyt oszołomiony, by krzyczeć, poczuł, Ŝe unosi się, majtając nogami w wodnym pyle. A potem ciśnięto go na mokre kamienie, piętnaście kroków od linii wody. To, co go uniosło, zniknęło, choć w piersi i w plecach, tam gdzie dotknęły go szpony, nadal płonął ogień. PoraŜony dziwną bezradnością Udinaas zdołał się po chwili odwrócić. LeŜał na plecach, spoglądając na bezbarwne chmury, a na twarz padał mu deszcz. Locqui Wyval. Pewnie nie chciał, Ŝebym zginął. Uniósł rękę i pomacał przeciwdeszczowy płaszcz. Nie było w nim dziur. To dobrze. Trudno by mu było wytłumaczyć, skąd się wzięły. Odzyskiwał powoli czucie w dolnych częściach nóg. Podniósł się na ręce i kolana. Był mokry i drŜał z zimna. Nie było Ŝadnej odpowiedzi na to, co przydarzyło się Rhuladowi. Nie było i koniec. Król-czarnoksięŜnik będzie musiał go zabić. Zakładając, Ŝe mu się uda. Zabić go albo skapitulować przed nim, a co mogłoby skłonić Hannana Mosaga do kapitulacji? Przed szczeniakiem, który dopiero co przelał krew? Nie, utnie mu ręce, zetnie głowę, zmiaŜdŜy go. Spali ciało, pozostawiając tylko brudne popioły. Zniszczy potwora, albowiem Rhulad Sengar z pewnością stał się teraz potworem. Udinaas usłyszał kroki na kamieniach z tyłu. Przykucnął, usuwając mruganiem wodę z powiek. Uniósł wzrok i zobaczył przed sobą Hulada. – Udinaas, co ty tu robisz? – Rzucała płytki, Hulad? Rzucała? – Próbowała. – Próbowała? – Nie udało jej się, Udinaas. Twierdze były zamknięte. Była na nie ślepa.

Przeraziło ją to. Nigdy nie widziałem, Ŝeby tak się bała. – I co jeszcze się zdarzyło? – Nie wiem. Edur nadal siedzą w cytadeli. – Wszyscy się tam nie zmieszczą. – Nie wszyscy. Tylko szlachta. Inni czekają w domach. Wygnali tymczasowo niewolników. Większość z nich nie ma dokąd pójść. Siedzą skuleni w lesie i mokną. Nie wiadomo kiedy to się skończy. – Wyciągnął rękę i pomógł Udinaasowi wstać. – Chodźmy do długiego domu. Musisz się wysuszyć i ogrzać. Pozwolił, by Hulad zaprowadził go do domostwa Sengarów. – Widziałeś statki? – zapytał go po drodze. – Widziałeś? – Widziałem. Opuszczają szalupy, ale nikt nie wyszedł ich przywitać. – Ciekawe co o tym pomyślą? Hulad nie odpowiedział. Weszli do środka. Nagle otoczyło ich ciepło, było słychać tylko buzowanie płomieni. Hulad pomógł mu zdjąć płaszcz. Zaraz potem wciągnął głośno powietrze, chwytając Udinaasa za koszulę. – Skąd to się wzięło? Udinaas zmarszczył brwi, spoglądając na niemal czarne siniaki pozostawione przez szpony Wyvala. – Nie mam pojęcia. – To przypomina mi rany, które ten demon zadał Piórkowej Wiedźmie. Wyglądają tak samo. Udinaas, co się z tobą dzieje? – Nic. Idę spać. Hulad nic więcej nie powiedział. Udinaas oddalił się, człapiąc przez główną komnatę do swego siennika. *** Trzy walczące z przeciwnym prądem barki zbliŜały się do brzegu na południe od rzeki. Na kaŜdej z nich płynęło kilkunastu Letheryjczyków. Większość z nich stanowili straŜnicy w pełnych zbrojach, z opuszczonymi zasłonami hełmów. Seren poszła na plaŜę z Burukiem Bladym, trzymając się cztery kroki za nim. Wyglądało na to, Ŝe komitet powitalny będzie się składał tylko z nich, przynajmniej na początku. – Co zamierzasz im powiedzieć? – zapytała. Buruk obejrzał się na nią. Z brzegu kaptura spływał mu deszcz. – Miałem nadzieję, Ŝe to ty coś powiesz. Nie uwierzyła w to, ale była mu wdzięczna za te słowa. – Nawet nie wiem, czego ode mnie wymaga protokół. Głową delegacji jest

Nifadas, ale jest obecny równieŜ ksiąŜę. Kogo mam przywitać najpierw? Buruk wzruszył ramionami. – Tego, który łatwiej się obrazi, jeśli najpierw pokłonisz się drugiemu. – Zakładając – odparła – Ŝe nie zamierzam zniewaŜyć któregoś z nich celowo. – To prawda. Przypominam, Ŝe powinnaś być neutralna, poręczycielko. – Być moŜe powinnam skierować swój ukłon do miejsca połoŜonego w równej odległości między nimi. – Wtedy obaj dojdą do wniosku, Ŝe oszalałaś. – Ale przynajmniej potraktuję ich równo. – Ach, humor. Tak jest znacznie lepiej, poręczycielko. Wyszli na plaŜę i stanęli obok siebie, przyglądając się nadpływającym barkom. Deszcz wybrał sobie akurat ten moment, by rozpadać się jeszcze mocniej. Nasilająca się ulewa bębniła o kamienie i wpadała z szumem do wody, w której nurt rzeki walczył z przypływem. Barki niemal całkowicie zniknęły za szarą ścianą, a potem nagle pojawiły się znowu, gdy pierwsza z nich uderzyła z chrzęstem o brzeg. Wiosła uniosły się, a potem opadły, gdy załoga wciągnęła je na łodzie. StraŜnicy opuścili je i ruszyli z pluskiem ku plaŜy. Jeden z nich podszedł do Buruka i Seren. Widoczna pod zasłoną hełmu i nosalem twarz męŜczyzny miała złowrogi wyraz. – Jestem finadd Moroch Nevath z Gwardii KsiąŜęcej. Gdzie są Edur? Wydawało się, Ŝe Moroch patrzy na Seren, więc to ona mu odpowiedziała. – W cytadeli, finaddzie. Doszło do pewnego... wydarzenia. – A co to znaczy, w imię Zbłąkanego? SłuŜący wynosili juŜ na brzeg księcia Quillasa Diskanara. Pierwszy eunuch Nifadas wzgardził podobną pomocą i sam brodził przez fale. – To dość skomplikowane – przyznała Seren. – Gościnny obóz Buruka jest tuŜ obok, po drugiej stronie mostu. MoŜemy tam schronić się przed deszczem... – Mniejsza z deszczem – mruknął Moroch. Odwrócił się i zasalutował Quillasowi Diskanarowi. KsiąŜę, schowany pod parasolem o czterech szczytach, trzymanym przez dwóch słuŜących, zatrzymał się przed Burukiem i Seren. – Mój ksiąŜę – warknął ze złością finadd – wygląda na to, Ŝe Edur wybrali sobie akurat ten moment na to, by zająć się czymś innym. – To niezbyt obiecujący początek – burknął ksiąŜę, uśmiechając się szyderczo do Seren Pedac. – Poręczycielko, czy Hull Beddict zachował się rozsądnie i opuścił wioskę? Zamrugała, starając się ukryć zaniepokojenie wywołane faktem, Ŝe ksiąŜę zapytał o Hulla na samym początku. CzyŜby bali się go aŜ tak bardzo? – Przebywa gdzieś w pobliŜu, mój ksiąŜę.

– Zamierzam zabronić mu obecności podczas rozmów, poręczycielko. – Mam wraŜenie, Ŝe król-czarnoksięŜnik wystosował do niego zaproszenie – odparła powoli. – Tak? Czy więc Hull przemawia teraz w imieniu Edur? – Mój ksiąŜę, wszyscy chcielibyśmy poznać odpowiedź na to pytanie – odezwał się Buruk. Quillas przeniósł na niego spojrzenie. – Jesteś kupcem z Trate. – Buruk Blady. Buruk pozdrowił księcia lekkim ukłonem, po którym trudno mu było odzyskać równowagę. – I to pijanym kupcem. Seren odchrząknęła. – Przybyłeś nagle, mój ksiąŜę. Edur siedzą zamknięci w cytadeli juŜ półtora dnia. Nie mieliśmy nic do roboty poza czekaniem. Pierwszy eunuch zatrzymał się krok z tyłu. Sprawiał wraŜenie niezainteresowanego konwersacją. Małe, błyszczące oczka skierował na cytadelę. Z równą obojętnością traktował deszcz, padający mu na kaptur i skryte pod przeciwdeszczowym płaszczem ramiona. Seren nasunęła się nagle myśl, Ŝe ma przed sobą inny rodzaj władzy. Milczenie eunucha pozbawiło wagi księcia Quillasa Diskanara. Nagle ujrzała na to dowód. KsiąŜę odwrócił się do Nifadasa i zapytał: – I co o tym sądzisz, pierwszy eunuchu? Spojrzenie pozbawionych wyrazu oczu zatrzymało się na Quillasie. – Mój ksiąŜę, przybyliśmy tu w chwili kryzysu. Poręczycielka i kupiec wiedzą coś na ten temat, musimy więc zaczekać na ich wyjaśnienia. – W rzeczy samej – zgodził się Quillas. – Poręczycielko, opowiedz nam o tym kryzysie. Podczas gdy ty będziesz sobie stał pod parasolem, a my będziemy mokli i marzli do szpiku kości. – Oczywiście, mój ksiąŜę. Król-czarnoksięŜnik wysłał grupę wojowników na lodowe pustkowia, gdzie mieli coś odnaleźć. Okazało się, Ŝe to był miecz. Owych wojowników zaatakowali jednak jednopochwyceni Jheckowie. Jeden z Edur, ten który niósł miecz, zginął. Pozostali przynieśli tu jego ciało, by dokonać pochówku, ale trup nie chciał wypuścić miecza z rąk. Król-czarnoksięŜnik bardzo się podekscytował tym faktem. W ostrych słowach zaŜądał, by zwrócono mu broń. Doszło do publicznej scysji między nim a ojcem poległego wojownika. – Dlaczego po prostu nie uciął trupowi palców? – zapytał Quillas Diskanar,

unosząc brwi w pogardliwym niedowierzaniu. – Dlatego – wyjaśnił Nifadas, lakonicznie i z demonstracyjną cierpliwością – Ŝe wśród Edur tradycja nakazuje uwaŜać poległego wojownika za świętość. Mów dalej, poręczycielko. Trudno mi uwierzyć, Ŝe tego impasu do tej pory nie udało się rozstrzygnąć. Skinęła głową. – To był dopiero początek. W gruncie rzeczy ten problem stracił znaczenie, bo trup powrócił do Ŝycia. Quillas prychnął pogardliwie. – Co to za Ŝarty, kobieto? – To nie Ŝart – zapewnił Buruk Blady. – Mój ksiąŜę, widzieliśmy go na własne oczy. śył. Dowodem na to był jego krzyk. Krzyczał przeraźliwie, gdyŜ ciało juŜ przygotowano... – Przygotowano? – zapytał ksiąŜę, rozglądając się wokół. Pierwszy eunuch wybałuszył oczy. – Jak daleko posunęły się te przygotowania, kupcze Buruku? – Monety, pierwszy eunuchu. I wosk. – Zbłąkany, broń – wyszeptał Nifadas. – A ten miecz... nadal nie chce go oddać? Seren pokręciła głową. – Nie wiemy tego, pierwszy eunuchu. – Opisz tę broń, jeśli łaska, poręczycielko. – Ma dwuręczny uchwyt, ale cienką klingę. Wykonano go z jakiegoś stopu, który nie chciał połączyć się w całość. śelazo i jakiś rodzaj czarnego metalu, który skupia się w długich odpryskach. – A jego pochodzenie? Potrafisz coś wywnioskować ze stylu? – Niewiele, pierwszy eunuchu. Dzwonowa rękojeść przypomina nieco metodę wyciągania uŜywaną przez Meckrosów. – Meckrosów? – zapytał Quillas. – To ci kupcy z pływających miast? – Tak, chociaŜ wzory na rękojeści ukształtowano na podobieństwo ogniw łańcucha. Buruk spojrzał na nią z ironicznym uśmiechem. – Masz bystry wzrok, poręczycielko. Ja widziałem tylko miecz. – Sugeruję, byśmy udali się do obozu kupca – odezwał się Nifadas. – Chcesz przełknąć tę zniewagę, pierwszy eunuchu? – wysyczał Quillas. – Nie ma w tym Ŝadnej zniewagi – odparł swobodnie Nifadas. Ominął księcia i ujął pod rękę zaskoczoną Seren Pedac. – Odprowadź mnie tam, proszę, poręczycielko. – Oczywiście, pierwszy eunuchu. Pozostali nie mieli innego wyboru, jak pójść za nimi. Nifadas szedł szybko. Po

kilkunastu krokach zapytał ją cicho, tonem swobodnej rozmowy: – Czy Hull Beddict był świadkiem tego wszystkiego? – Nie. A przynajmniej nie sądzę. Nie było go juŜ od pewnego czasu. – Ale wróci. – Tak. – Zostawiłem większość moich straŜników na pokładzie Wschodzącej Jasności, w tym równieŜ finadda Geruna Ebericta. – Geruna... och... – W rzeczy samej. Czy uwaŜasz, Ŝe dobrze by było, gdybym po niego posłał? – Nie... nie jestem pewna, pierwszy eunuchu. To pewnie zaleŜy od tego, czego byś od niego oczekiwał. – Być moŜe mógłby zamienić parę słów z Hullem po jego powrocie? – A czy finadd ma dar perswazji? – Nie, jeśli chodzi o jego osobowość... Skinęła głową, starając się stłumić dreszcz – jak się okazało, bez powodzenia. – Zimno ci, poręczycielko? – To przez ten deszcz. – Oczywiście. Mam nadzieję, Ŝe słuŜący Buruka palą jakieś ognisko? – AŜ nazbyt ochoczo. – No cóŜ, wątpię, by ktoś miał się na to skarŜyć. Jak rozumiem, czekaliście tu z Burukiem przez dłuŜszy czas. – Tak. Przez dość długi. Król-czarnoksięŜnik przyznał nam audiencję, ale w zgodzie z moją rolą wyszłam, nim zaczęto omawiać waŜne sprawy. A ani Hull, ani Buruk nie zdradzili mi, co powiedziano potem. – A więc Hull był przy tym? – Nifadas uśmiechnął się do niej blado. – Nie zdradzili ci nic waŜnego, poręczycielko? Przyznaję, Ŝe trudno mi w to uwierzyć. Seren Pedac zawahała się. – Poręczycielko – rzekł cicho Nifadas – w tej sprawie nie istnieje juŜ przywilej neutralności. Decyduj. – Nie o to chodzi, pierwszy eunuchu – odparła, wiedząc, Ŝe jej słowa nie są zgodne z prawdą. – Obawiam się, Ŝe stanowisko, jakie mógł wówczas zaprezentować król-czarnoksięŜnik, nie ma juŜ znaczenia. – Zerknęła na niego. – Nie sądzę, by Rhulad miał oddać miecz. – Rhulad. Co moŜesz mi powiedzieć o tym Rhuladzie? – To najmłodszy syn szlacheckiej rodziny Sengarów. – Sengarów? Najstarszy syn nazywa się Fear, tak? Dowodzi wojownikami Edur. A więc to szanowany ród. – Tak. Drugi brat to Binadas, który poprzysiągł braterstwo krwi z Hullem

Beddictem. – To ciekawe. Zaczynam pojmować stopień komplikacji zadania, przed którym stoimy, poręczycielko. Wygląda na to, Ŝe ja równieŜ. Najwyraźniej podjęłam juŜ decyzję. Zresztą Nifadas nie dał mi wyboru. Pierwszy eunuch ujął mnie pod rękę... *** – Zbudź się, Udinaas. Rozchylił powieki swędzących, piekących oczu i ujrzał nad sobą pochyłą ścianę. – Nie. Muszę jeszcze trochę pospać... – Nie tak głośno. Musisz iść do cytadeli, durniu. – A po co? PoderŜną mi gardło, jeśli będę się wtrącał. – Nie, nie poderŜną. Rhulad im na to nie pozwoli. Jesteś teraz jego niewolnikiem, jego wyłączną własnością. Trzeba ich zawiadomić, Ŝe czeka na nich letheryjska delegacja. – Daj mi spokój, Wither. – Cesarz Tiste Edur cię potrzebuje. Teraz. – No dobra. A czy on o tym wie? – Jeszcze nie. – Tak teŜ myślałem. – Udinaas znowu zamknął oczy. – Zostaw mnie, widmo. – Wyval i ja zgadzamy się ze sobą w tej sprawie, Udinaas. Musisz się wysunąć na czoło. Musisz stać się bezcenny dla Rhulada. Powiedz mi, czy chcesz dostać Piórkową Wiedźmę, czy nie? Udinaas zamrugał. – Słucham? – Idź tam, a zobaczysz, co mam na myśli. – Musisz mi najpierw to wytłumaczyć, Wither. – Nie zrobię tego, niewolniku. Idź do cytadeli słuŜyć cesarzowi Edur. Udinaas odrzucił koce i sięgnął po przemoczone mokasyny. – Czemu wszyscy nie zostawicie mnie w spokoju? – Ona cię zgwałciła, Udinaas. Wzięła twoje nasienie. Dlaczego to zrobiła? Znieruchomiał. Jeden mokasyn juŜ włoŜył, a drugi trzymał w dłoniach. – Menandore. – Ta suka coś knuje. Nie kocha Edur ani Andii, nie, z pewnością nie ona. – A co to ma do rzeczy? Widmo nie odpowiedziało. Udinaas potarł twarz, a potem wciągnął drugi mokasyn, zawiązując przemoczone rzemienie.

– Jestem niewolnikiem. Niewolnikom nie daje się niewolników, a to jedyny sposób, bym mógł zdobyć Piórkową Wiedźmę. Chyba Ŝe zamierzasz wtargnąć w jej umysł i nagiąć jej wole. Ale w tym przypadku to juŜ nie będzie Piórkowa Wiedźma, prawda? – Przypisujesz mi moce, jakimi nie władam. – Wyłącznie po to, by podkreślić, jak niedorzeczne są twoje obietnice, Wither. A teraz bądź cicho. Idę. Wstał i wyszedł cięŜko ze swej komórki. Przy kominku przykucnął Hulad, gotujący zupę albo gulasz. – Mówisz do siebie, Udinaas. Nie powinieneś tego robić. – Ciągle to sobie powtarzam – odparł i ruszył ku drzwiom, zabierając po drodze pelerynę. Deszcz przeszedł tymczasem w oberwanie chmury. Udinaas ledwie widział kotwiczące w zatoce statki. Na plaŜy wypatrzył sylwetki Ŝołnierzy. Postawił kaptur i ruszył w stronę cytadeli, która ongiś naleŜała do królaczarnoksięŜnika. SłuŜyć cesarzowi Edur. A dokąd zamierzasz poprowadzić swój lud, Rhuladzie Sengar? Widma cienia pełniące straŜ przy wejściu nie próbowały zatrzymywać letheryjskiego niewolnika, gdy ten wspinał się na schody. Oparł dłonie na skrzydłach drzwi i odepchnął je na boki. Wkroczył do środka, wpuszczając tam niesiony wiatrem deszcz. No, cholerni Edur. PoderŜnijcie mi gardło. Przeszyjcie pierś noŜem. W komnacie audiencyjnej nie było straŜników, a zasłonę za nią szczelnie zasunięto. Strząsnął deszcz z peleryny i ruszył przed siebie. Podszedł do kotar i je rozsunął. I ujrzał klęczących Edur. Wszyscy padli na kolana przed błyszczącą postacią Rhulada Sengara, który stał na podwyŜszeniu, unosząc nad głową trzymany w jednej ręce miecz. Na ramiona zarzucił niedźwiedzie futro, a jego twarz była połyskliwą maską ze złota, w której ziały głębokie dziury oczodołów. A więc nie jest ślepy. Ani kaleki. Jeśli to jest obłęd, to wywołała go trucizna unosząca się w gęstym powietrzu tej sali. Udinaas poczuł na sobie spojrzenie cesarza, namacalne niczym szpony wbijające się w umysł. – Podejdź bliŜej, niewolniku – rozkazał ochrypłym głosem Rhulad. Wszyscy unieśli i odwrócili głowy, gdy Udinaas ruszył przez tłum, schodząc na coraz niŜsze poziomy. Letheryjczyk nie patrzył na ich twarze. Wbił wzrok w Rhulada

Sengara. Kącikiem oka dostrzegał Hannana Mosaga, który klęczał z pochyloną głową, a za nim k’risnanów, równieŜ składających hołd. – Mów, Udinaas. – Przybyła delegacja, cesarzu. – Jesteśmy ze sobą związani, czyŜ nie tak, Udinaas? Niewolnik i pan. Usłyszałeś moje wezwanie. – Tak, panie. Uświadomił sobie, Ŝe kłamstwa przychodzą mu z coraz większą łatwością. – Posłowie czekają w obozie kupca. Przyprowadź ich do nas, Udinaas. – Wedle rozkazu. Pokłonił się i ruszył tyłem ku drzwiom, co nie przychodziło mu z łatwością. – Nie musisz tego robić, Udinaas. Nie zniewaŜą mnie niczyje plecy. Idź i powiedz im, Ŝe władca Edur pragnie ich przywitać. Niewolnik odwrócił się i opuścił komnatę. Wyszedł z powrotem w deszcz i minął most. Samotność mogła skłaniać do myślenia, lecz Udinaas oparł się tej pokusie. Mgła spowijająca świat zewnętrzny znajdowała odbicie w jego umyśle. Był niewolnikiem, a niewolnicy robili to, co im kazano. Spod szerokiego baldachimu ustawionego obok kupieckich wozów buchały kłęby drzewnego dymu. Pod tym dachem stały liczne postacie. Poręczycielka Seren Pedac odwróciła się i zauwaŜyła go pierwsza. Tak. Ma w sobie więcej niŜ sama wie. Duchy ją lubią, krąŜą wokół niej jak ćmy wokół świecy. A ona ich nawet nie widzi. Kobieta coś powiedziała i inni równieŜ zwrócili się w jego stronę. Udinaas zatrzymał się tuŜ za baldachimem, odwracając wzrok. – Władca Edur prosi, byście udali się do cytadeli. Jeden z Ŝołnierzy warknął ze złością. – Stoisz przed swym księciem, Letheryjczyku – oznajmił. – Padnij na kolana albo zetnę ci głowę. – To wyciągaj miecz – odparł Udinaas. – Moim panem jest Tiste Edur. – On jest nikim – odezwał się młody, obleczony w kosztowny strój męŜczyzna, który stał obok Ŝołnierza. Machnął lekcewaŜąco dłonią. – Wreszcie nas zaprosili. Poprowadzisz, pierwszy eunuchu? Wysoki, cięŜko zbudowany męŜczyzna odziany w ciemne ubranie harmonizujące z posępną twarzą wystąpił z grupy i zatrzymał się obok Udinaasa. – Zechciej nam towarzyszyć, poręczycielko. Seren Pedac skinęła głową, postawiła kaptur płaszcza i podeszła do pierwszego eunucha.

Udinaas poprowadził ich przez most. Wiatr siekł wszystko strugami deszczu. Minęli długie domy szlachty i ruszyli ku schodom. Przed drzwiami zatańczyły widma cienia. Udinaas spojrzał na Quillasa Diskanara. – KsiąŜę, twoi straŜnicy nie zostali tu zaproszeni. Młodzieniec skrzywił się. – Zaczekaj tu ze swymi ludźmi, finaddzie. Moroch Nevath chrząknął, po czym rozkazał swym Ŝołnierzom ustawić się w wachlarz po obu stronach wejścia do cytadeli. Widma rozsunęły się, by utworzyć korytarz wiodący do dwuskrzydłowych drzwi. Udinaas otworzył je szeroko, wszedł do środka, a potem się odwrócił. Nifadas i poręczycielka szli krok za nim, a z tyłu podąŜał ksiąŜę z mrocznym grymasem na twarzy. Pierwszy eunuch zmarszczył brwi, spoglądając na zasłonę wiszącą na końcu komnaty. – W sali tronowej jest pełno Edur? W takim razie dlaczego nic nie słyszę? – Czekają na wasze przybycie – wyjaśnił Udinaas. – Władca Tiste Edur stoi na centralnym podwyŜszeniu. Jego wygląd moŜe was przyprawić o zdumienie... – Niewolniku – rzucił z pogardą Quillas – nie spodziewamy się, Ŝe negocjacje rozpoczną się natychmiast. Mamy być tylko uznani za gości... – Nie mogę wam tego zagwarantować – przerwał mu spokojnie Udinaas. – Radzę, byście byli gotowi na wszystko. – AleŜ to absurd... – No to ruszajmy – odezwał się pierwszy eunuch. KsiąŜę, nieprzyzwyczajony do tego, by mu ciągle przerywano, poczerwieniał na twarzy. – Udinaas, z twoich słów wnoszę, Ŝe Hannan Mosag padł ofiarą uzurpacji – odezwała się poręczycielka Seren Pedac. – Tak. – I Rhulad Sengar ogłosił się nowym królem Tiste Edur. – Nie, poręczycielko. Cesarzem. Na kilka uderzeń serca zapadła cisza. Potem ksiąŜę prychnął z niedowierzaniem. – A gdzie jest jego cesarstwo? Sześć plemion łowców fok? Ten głupiec oszalał. – Ogłosić się cesarzem – rzekł z namysłem Nifadas – to jedno, a zmusić szlachtę Edur do uznania podobnych pretensji to coś całkiem innego. Udinaas, czy oni przed nim uklękli? – Tak, pierwszy eunuchu. – To... zdumiewające. – A Hannan Mosag? – zapytała Seren.

– On równieŜ klęknął przed nim i poprzysiągł mu wierność, poręczycielko. I znowu przez chwilę nikt się nie odzywał. Wreszcie pierwszy eunuch skinął głową do Udinaasa. – Dziękuję – powiedział. – Jestem juŜ gotowy na spotkanie z cesarzem. Niewolnik równieŜ skinął głową i podszedł do zasłony. Odsunął ją, a potem wszedł do ukrytej za nią komnaty. Szlachetnie urodzeni Edur rozstąpili się, tworząc aleję prowadzącą do centralnego podwyŜszenia. Wszyscy stali. Rhulad Sengar wspierał się na mieczu. Kilka monet odpadło pod wpływem jego ruchów, odsłaniając plamy spalonej skóry. Wilgoć, gorąco i lampy oliwne sprawiały, Ŝe w parnym powietrzu unosiła się delikatna mgiełka. Udinaas spróbował spojrzeć na tę scenę jak ktoś z zewnątrz i wstrząsnęło nim jej barbarzyństwo. To upadły lud. Który pragnie się podnieść. W progu pojawili się pierwszy eunuch i poręczycielka. Nifadas przesunął się w lewo, by zrobić miejsce dla księcia Quillasa Diskanara. – Cesarzu – odezwał się podniesionym głosem Udinaas. – Oto pierwszy eunuch Nifadas i ksiąŜę Quillas Diskanar z letheryjskiej delegacji. – Podejdźcie bliŜej – odezwał się chrapliwym głosem cesarz. – Jestem Rhulad Sengar i uznaję was za gości Imperium Tiste Edur. Nifadas pochylił głowę. – Dziękujemy Waszej Wysokości za przywitanie. – Pragnieniem letheryjskiego króla jest zawrzeć z nami formalny traktat – rzekł Rhulad, wzruszając ramionami. – Miałem wraŜenie, Ŝe juŜ go mamy. Co więcej, my go honorujemy, a wasz lud nie. CóŜ więc za poŜytek z nowego porozumienia? Pierwszy eunuch chciał odpowiedzieć, ale Quillas wystąpił naprzód, nie dając mu dojść do słowa. – Skonfiskowaliście ładunek długozębych fok. Niech i tak będzie. Takich wydarzeń nie sposób odwrócić, nieprawdaŜ? Pozostaje jednak kwestia długu. Udinaas uśmiechnął się. Nie musiał podnosić wzroku, by zobaczyć szok na twarzach zgromadzonej szlachty. – W tej sprawie w imieniu Edur przemówi Hannan Mosag – odparł po chwili Rhulad. Udinaas zerknął na byłego króla-czarnoksięŜnika, który wystąpił z tłumu i zatrzymał się przed podwyŜszeniem. Jego twarz była pozbawiona wyrazu. – KsiąŜę, musisz nam wyjaśnić, jak w głowach Letheryjczyków zrodziła się myśl o długu. Te łowy były nielegalne, czyŜ nie tak? – Nie... nie, Nifadas, teraz ja mówię. Jak juŜ wspominałem, nie kwestionujemy ich nielegalności. Ta nielegalność nie zmienia jednak faktu, Ŝe się odbyły. I Ŝe

złowione przez Letheryjczyków foki są teraz w rękach Edur. Obecny traktat, jak być moŜe sobie przypominasz, przewiduje uzgodnioną wartość rynkową długozębych fok. Oczekujemy, Ŝe ta cena będzie honorowana. – To nadzwyczaj oryginalna logika, ksiąŜę – stwierdził Hannan Mosag dźwięcznym basem. – Na szczęście – ciągnął Quillas – jesteśmy gotowi zawrzeć kompromis. – Doprawdy? Udinaas zastanawiał się, dlaczego Nifadas nadal milczy. Fakt, Ŝe nie próbował przerwać księciu, moŜna było interpretować jedynie jako milczące poparcie dla niego i reprezentowanego przezeń stanowiska. – Tak jest, kompromis. Umorzymy dług w zamian za ziemię. Mamy na myśli pozostałą część RubieŜy Trate, gdzie, jak wszyscy wiemy, wasz lud rozbija tylko tymczasowe obozy rybackie. Rzecz jasna, nie zabronimy wam tego rodzaju działalności. Te tereny pozostaną dla was otwarte, w zamian za skromny procent połowów. – W takim przypadku zawarlibyśmy traktat jako wasi dłuŜnicy – zauwaŜył Hannan Mosag. – Tak. – Opierając się na załoŜeniu, Ŝe ukradzione foki są w naszym posiadaniu. – Oczywiście. – Ale my ich nie mamy, ksiąŜę Quillasie Diskanar. – Co takiego? Musicie je mieć! – MoŜecie sprawdzić nasze magazyny, jeśli chcecie – ciągnął Hannan Mosag. – Ukaraliśmy myśliwych, do czego mieliśmy prawo, ale nie skonfiskowaliśmy ich łupów. – Statki przybyły do Trate z pustymi ładowniami! – Być moŜe, próbując umknąć przed naszym gniewem, załoga je opróŜniła, by w ten sposób przyśpieszyć ucieczkę. Bez powodzenia, jak się okazało. – KsiąŜę gapił się zdumiony na Hannana Mosaga, który mówił dalej. – Dlatego nie jesteśmy waszymi dłuŜnikami. Wy natomiast jesteście naszymi. Na sumę rynkowej wartości zabitych długozębych fok. Nie zdecydowaliśmy jeszcze, jakiego rodzaju rekompensaty od was zaŜądamy. Ostatecznie, niepotrzebne nam pieniądze. – Przywieźliśmy dary! – zawołał Quillas. – Za które później zaŜądacie zapłaty z odsetkami. Znamy wasz model kulturowego podboju sąsiadujących plemion, ksiąŜę. Fakt, Ŝe sytuacja się odwróciła, budzi w nas współczucie, ale, jak zwykliście mawiać, w interesach nie ma miejsca na sentymenty. – Wygląda na to, Ŝe my dwaj mamy bardzo wiele spraw do omówienia, cesarzu –

odezwał się wreszcie Nifadas. – Niestety, nasza podróŜ była długa i męcząca. Czy moglibyśmy udać się na spoczynek i powrócić do tej rozmowy jutro? – Znakomity pomysł – zgodził się Rhulad i uśmiechnął się, poruszając monetami na twarzy. – Udinaas, odprowadź delegację do długiego domu dla gości. A potem wróć tutaj. Przed nami długa noc. KsiąŜę stał jak marionetka, której przecięto sznurki. Twarze poręczycielki i pierwszego eunucha pozostały nieporuszone. Wygląda na to, Ŝe wszyscy tu jesteśmy marionetkami... *** Trull Sengar śledził wzrokiem niewolnika, który wyprowadził poręczycielkę i letheryjską delegację z komnaty. Świat nie rozsypał się, lecz pękł na jego oczach. Trull widział wyszczerbione fragmenty, poprzeszywaną szczelinami komnatę, tysiąc odłamków, w których odbijały się niezliczone obrazy. Twarze Edur, przeraŜone tłumy, obłoki dymu. Urywane ruchy, gorączkowe szepty, płynny błysk złota oraz miecz, pełen róŜnobarwnych plam, tak jak wszystko inne, co widział. To było jak szalona mozaika, układana powoli dłonią obłąkańca. Trull nie wiedział, do którego miejsca sam pasuje. Jestem bratem cesarza. To Rhulad, a zarazem nie Rhulad. Nie znam go. A takŜe znam go aŜ za dobrze i, niech mnie Córka, tego właśnie boję się najbardziej. Hannan Mosag rozmawiał cicho z Rhuladem, ze spokojem akceptując swą nową rolę. Trull wiedział, Ŝe jest to spektakl mający uspokoić zebranych gapiów. Zastanawiał się, ile to kosztuje króla-czarnoksięŜnika. Rhulad odprawił skinieniem głową i machnięciem ręki Hannana Mosaga, który zatrzymał się obok swych k’risnanów. Na rozkaz cesarza na podwyŜszenie wniesiono wielkie krzesło, na którym teraz usiadł, ujawniając swe zmęczenie przed wzrokiem dobrze go znającego Trulla. Minie sporo czasu, nim zdobędzie siłę potrzebną, by dźwigać ten straszliwy cięŜar. Cesarz dotknął głową oparcia i popatrzył na zgromadzoną szlachtę. Jego spojrzenie szybko uciszyło tłum. – Poznałem śmierć – zaczął Rhulad ochrypłym głosem. – Wróciłem i nie jestem juŜ taki sam. Nie jestem niedoświadczonym wojownikiem, którego znaliście, gdy rozpoczęliśmy podróŜ na lodowe pustkowia. Wróciłem po to, by przywrócić wam pamięć o naszym przeznaczeniu. By was poprowadzić. – Umilkł, jakby musiał odzyskać siły po tej krótkiej przemowie. Minęło kilkanaście uderzeń serca, nim odezwał się znowu. – Fearze Sengar. Podejdź bliŜej, bracie. Fear wykonał rozkaz, zatrzymując się na linii wewnętrznego pierścienia okalającego podwyŜszenie. Rhulad spojrzał na brata z góry i Trull dostrzegł w jego straszliwych oczach nagły

głód. – Byłeś drugi po Hannanie Mosagu, Fear. Bardzo potrzebuję twej lojalności. Fear był wyraźnie wstrząśnięty, jakby czegoś takiego nie godziło się kwestionować. W tej właśnie chwili wrócił Udinaas, który jednak nie zbliŜył się do podwyŜszenia. Skierował zaczerwienione oczy na rozgrywającą się tam scenę. Trull zastanawiał się, dlaczego Letheryjczyk przymruŜył nagle powieki. – Czego ode mnie Ŝądasz, cesarzu? – zapytał Fear. – Daru, bracie. – Wszystko, co mam, naleŜy do ciebie. – Naprawdę, bracie? – zapytał Rhulad, pochylając się. – Nie okłamałbym cię. O nie. Rhulad, nie... – Cesarz musi mieć cesarzową – oznajmił Rhulad, znowu opierając się wygodnie. Zrozumienie rzuciło całun na twarz Feara. – Potrzebuję Ŝony, Fearze Sengar. Czy mi ją sprezentujesz? Ty groteskowy skurwielu... Trull podszedł bliŜej. Rhulad wyciągnął rękę, by go powstrzymać. – UwaŜaj, Trull. To nie twoja sprawa. – Odsłonił pokryte plamami zęby. – To nigdy nie była twoja sprawa. – Czy musisz złamać tych, którzy chcą ci słuŜyć? – zapytał Trull. – Ani słowa więcej! – wrzasnął Rhulad. – Jeszcze słowo, Trull, a kaŜę cię obedrzeć Ŝywcem ze skóry! Trull wzdrygnął się, uciszony tym wybuchem. Rhulad uniósł rękę, by podrapać się po twarzy pod wpływem jakiejś gwałtownej emocji. Na podium spadła z brzękiem kolejna moneta. Potem cesarz odsunął dłoń i uniósł ją przed sobą, patrząc, jak zaciska się w pięść. – Zabij mnie. To wszystko, co musisz zrobić. Jeśli chcesz dowodu. Tak, zabij mnie. Jeszcze raz. – Błyszczące oczy skierowały się na Trulla. – Wiedziałeś, Ŝe zostałem sam i strzegę tylnego zbocza. Wiedziałeś o tym, Trull, i zostawiłeś mnie własnemu losowi. – Co? O niczym nie wiedziałem, Rhulad... – Dość juŜ tych kłamstw, bracie. Fear, podaruj mi swą narzeczoną. Podaruj mi Mayen. Czy chcesz stanąć miedzy nią a tytułem cesarzowej? Powiedz mi, czy jesteś aŜ tak samolubny? To było tak, jakby wbijał w Feara noŜe, jeden po drugim, obracając jego ciało w ruinę. Trull uświadomił sobie nagle, Ŝe taki właśnie jest Rhulad. Dziecko i jego

brutalne Ŝądze, jego okrutne pragnienia. Powiedz nam, czy jesteś aŜ tak samolubny? – Jest twoja, cesarzu. Wykrwawione słowa, słowa pozbawione Ŝycia, same w sobie będące darem dla tego, kto poznał śmierć. Rhuladowi brakowało jednak subtelności umysłu potrzebnej, by to dostrzec. Jego pokryta monetami twarz rozciągnęła się w szerokim uśmiechu, pełnym radości i triumfu. Uniósł spojrzenie ku temu miejscu w tłumie, gdzie stały niezamęŜne dziewczęta. – Mayen! – zawołał. – Dokonało się. Podejdź bliŜej. Dołącz do swego cesarza. Młoda, wysoka kobieta o królewskiej postawie ruszyła w stronę podwyŜszenia, jakby ćwiczyła ten moment juŜ tysiąc razy. Ale to niemoŜliwe. Minęła Feara, nawet nań nie zerknąwszy, i zatrzymała się po lewej stronie krzesła, spoglądając na salę. Rhulad wyciągnął rękę w geście pełnej samozadowolenia zaŜyłości i Mayen ją uścisnęła. Ten ostatni gest był dla Feara jak uderzenie w pierś. Najstarszy z braci Sengarów cofnął się o krok. – Dziękuję ci, Fear – rzekł Rhulad – za twój dar. Upewniłeś mnie o swej wierności i z dumą zwę cię bratem. Tak samo, jak was, Binadasie, Midiku Buhn, Theradasie Buhn, Hannanie Mosag... i – przesunął spojrzenie – oczywiście ciebie, Trull. Jesteście moimi najbliŜszymi braćmi. WiąŜe nas ze sobą krew przodków... Mówił dalej, ale Trull przestał go słuchać. Wpatrywał się w twarz Mayen. Dziewczyna nie była w stanie ukryć wypisanej tam grozy. Spójrz, bracie! – krzyczał w myślach do Feara. – Ona nie chciała tej zdrady! Spójrz! Oderwał z wysiłkiem spojrzenie od Mayen i zobaczył, Ŝe Fear równieŜ to widzi. I nie tylko Fear, ale wszyscy obecni. Wszyscy oprócz Rhulada. Uratowała ich wszystkich. Dała zbawienie zdesperowanym. Pokazała im, Ŝe pewnych prawd nie da się złamać, Ŝe nawet ten obłąkany potwór, który siedzi na tronie, nie potrafi zmiaŜdŜyć głęboko zakorzenionego honoru Tiste Edur. Na jej twarzy malowała się równieŜ inna obietnica. Zapowiedź, Ŝe wytrzyma jego zbrodnie, poniewaŜ nie pozostawiono jej wyboru. Owa obietnica stała się równieŜ lekcją dla kaŜdego z obecnych. Wytrzymajcie. Przetrwajcie. śyjcie tak, jak musicie Ŝyć. Pewnego dnia znajdzie się na to odpowiedź. Trull zastanawiał się jednak, kto jej udzieli? Czy gdzieś w świecie poza granicami ich wiedzy czekało coś wystarczająco potęŜnego, by rzucić wyzwanie temu

okropieństwu? I jak długo będą musieli czekać? Jesteśmy upadłym ludem, a cesarz zapewnia, Ŝe podniesiemy się znowu. Jest szalony, bo wcale się nie podnosimy. Upadamy coraz niŜej i obawiam się, Ŝe temu upadkowi nie będzie końca. Dopóki ktoś nie udzieli odpowiedzi. Rhulad przestał mówić, jakby w końcu sobie uświadomił, Ŝe wśród jego słuchaczy dzieje się coś, co nie ma nic wspólnego z jego świeŜo zdobytą mocą. Wstał nagle z krzesła. – Zebranie skończone. Hannanie Mosag, ty i twoi k’risnani zostaniecie ze mną i z cesarzową. Mamy bardzo wiele spraw do omówienia. Udinaas, przyprowadź niewolnice Mayen, by zadbały o jej potrzeby. Reszta moŜe odejść. Zawiadomcie wszystkich o powstaniu nowego imperium Edur. I, bracia i siostry, przygotujcie broń... Proszę, niech ktoś udzieli na to odpowiedzi. *** Kilkanaście kroków od cytadeli wyłoniła się z deszczu jakaś postać, która zagrodziła Udinaasowi drogę. Poręczycielka. – Co on uczynił? MęŜczyzna przyglądał się jej przez chwilę, po czym wzruszył ramionami. – Ukradł bratu narzeczoną. Ona próbuje robić dobrą minę do złej gry, ale nie bardzo jej to wychodzi. – Edur znaleźli się pod władzą uzurpatora – stwierdziła Seren Pedac. – Na ich tronie zasiadł tyran. Udinaas zawahał się. – Zawiadom pierwszego eunucha – rzekł po chwili. – Musicie się przygotować do wojny. Nie wyglądała na zaskoczoną tymi słowami. W jej oczach malowało się jedynie wielkie znuŜenie, odbierające im blask. Odwróciła się i zniknęła w strugach deszczu. Zaiste przynoszę dziś dobre wieści. Teraz kolej na Piórkową Wiedźmę... Deszcz lał się z nieba, oślepiający i ślepy, obojętny i bezmyślny. Nie niósł ze sobą Ŝadnego innego znaczenia. Jak mógłby je nieść? Był tylko deszczem, spadającym ze zmasowanego legionu Ŝałobnych chmur. A zawodzenie wiatru było oddechem praw natury, zrodzonym gdzieś wysoko w górach albo na morzu. Ten głos niczego nie obiecywał. Nie moŜna było odnaleźć sensu w martwej pogodzie, w rytmie pływów i korowodzie pór roku.

Ani w Ŝyciu i umieraniu. Tyran był spowity w złoto, a przyszłość cuchnęła krwią. I wszystko to nic nie znaczyło.