S-z-a-m-a-n-k-a o-d u-m-a-r-l-a-k-o-w

MARTYNA RADUCHOWSKA
SZAMANKA OD UMARLAKÓW
Rozdział 1 NIEZBĘDNE MINIMUM
Była jedna rzecz, której nikt o Idzie nie wiedział. Za cholerę nie chciała być wiedźmą. Była
też jedna rzecz, której nie wiedziała sama Ida – zasadniczo nie miała w tej kwestii nic do
powiedzenia. I nie chodzi tu o żadne zrządzenie losu, siłę wyższą, klątwę, życiorys zapisany w
gwiazdach w najdrobniejszym szczególe czy przeznaczenie, którego nie da się zmienić ani
oszukać. Ida zwyczajnie miała Pecha. Chociaż nie, to nawet nie było tak: to Pech miał Idę.
Trzymał mocno, nie puszczał, śledził jak cień, czepił się jak rzep psiego ogona, wierny niczym
najlepszy przyjaciel, zawsze gotów, by pokrzyżować jej plany i zwalić pod nogi nie kłodę, a cały
ich stos.
W dniu swoich dziewiętnastych urodzin Ida oświadczyła rodzicom, że nie zamierza mieć
absolutnie nic do czynienia z magią.
Nie byli zachwyceni.
Jako jedyna dziedziczka wielopokoleniowego dorobku rodziny Brzezińskich, jedyna, która
mogła kontynuować tradycje równie starego, co poważanego rodu czarodziejów, wróżbitów i
telepatów, stawiała właśnie tenże ród w nieopisanie trudnej, niezręcznej sytuacji. Zgodnie z
tradycją Idę czekała śmiertelnie nudna, pozbawiona choćby odrobiny spontaniczności
przyszłość. Dziewczyna miała udać się na studia do elitarnej szkoły magii, zdobyć najlepsze
wykształcenie, dyplom z wyróżnieniem, rekomendacje od najbardziej poważanych profesorów,
ba, nawet od dziekana, a najlepiej i samego rektora, a wszystko to po to, by zająć miejsce ojca w
loży czarodziejów i do dnia swojego ślubu zajmować się polityką. Oczywiście nie na własną
rękę, o nie, to dałoby jej zbyt dużą swobodę – zamiast tego Ida miała potulnie wprowadzać w
życie decyzje podjęte przez jej rodziców. Po ślubie natomiast bez szemrania usunąć się w cień
swego małżonka i również bez szemrania zacząć rodzić dzieci, które, ma się rozumieć, czekał
podobny nieszczęsny los.
Tak, poglądy Idowych rodziców zaliczały się do tych nader staroświeckich, ale tak to już jest,
jak się człowiek uprze, żeby być tradycyjnym. Na nieszczęście państwa Brzezińskich, córkę
mieli niebezpiecznie wręcz nowoczesną. Na jeszcze większe nieszczęście – jedyną. Irmina,
matka Idy, miała na karku już prawie dwa stulecia i choć wciąż promieniała urodą podlotka,
mogła pożegnać się z nadzieją na wydanie na świat alternatywnego dziedzica. Nigdy nie
planowała posiadania wielodzietnej rodziny, a ponieważ do tej pory nie zdarzyło się, by
którykolwiek dziedzic był na tyle bezczelny, by pokazać tradycji środkowy palec i podążyć
własną drogą, Irmina w kwestii potomstwa z radością ograniczyła się do niezbędnego minimum.
Nikt nie przewidział, że niezbędne minimum może mieć własne zdanie i co gorsza, własne
plany na własną przyszłość, że któregoś dnia oświadczy, iż uważa całą tę magię za godną
pożałowania bzdurę, której to ono – niezbędne minimum – nie zamierza się poświęcać. Co
gorsza, Ida zmroziła rodzicielom krew w żyłach stwierdzeniem, że nie ma też zamiaru
wychodzić za mąż. Posiadania dzieci jeszcze nawet nie rozważała i wcale nie jest pewna, czy
cokolwiek kiedykolwiek zdecyduje się urodzić. I w ogóle niech jej dadzą wszyscy święty spokój.
W miarę jak słuchali krótkiego i rzeczowego oświadczenia córki, ojciec coraz mocniej
zaciskał szczęki, a stan matki coraz lepiej pasował do określenia „przedzawałowy”. Z każdym
słowem Idy cała ich starannie zaplanowana przyszłość obracała się w ruinę. Wszelkie nadzieje,
że dziewczyna może jednak da się przekonać do zmiany zdania, okazały się płonne, gdy ta
oznajmiła dobitnie, iż nie posiada najmniejszych nawet czarodziejskich zdolności, o czym łatwo
można się przekonać za pomocą prostych testów. Z Idy taka czarownica jak, nie przymierzając, z
koziego zadka waltornia i szkoła magii zupełnie mija się z celem. A zatem nawet jeśli rodzice
zmuszą ją do wypełnienia obowiązku wobec rodu i poświęcenia się karierze czarownicy-
polityka, jej brak zdolności prędzej czy później wyjdzie na jaw. A ponieważ prawo do zasiadania
w loży czarodziejów mają, jak sama nazwa wskazuje, wyłącznie czarodzieje, dziewczyna
pozbawiona daru przyniosłaby rodzinie jedynie wstyd i hańbę. Niemagiczne dziecko nie było
bowiem dla magów szczególnym powodem do dumy. Małżeństwo Idy z czarodziejem mogłoby
co prawda zmazać nieco plamę na honorze rodziny i uratować choć część rodzicielskich planów,
ale, jak już wspomniano, dziewczyna nie życzyła sobie małżeństwa i nawet bardzo pociągająca
aparycja głównego kandydata na narzeczonego nie zdołała zmienić jej decyzji.
Po dłuższym zastanowieniu rodzice zmuszeni byli przyznać, że córka faktycznie nigdy nie
przejawiała nadprzyrodzonych zdolności, a mając już lat niemało, powinna tymi zdolnościami
wręcz emanować. I szukać okazji, by się nimi chwalić. W tej rodzinie zawsze tak było i tak
zgodnie z tradycją być powinno. Niestety, wyglądało na to, że tak już nie będzie.
Ponieważ jednak tonący brzytwy się chwyta, postanowili przetestować Idę, nie tracąc nadziei
na to, że może tli się w niej choćby malutka iskierka mocy, która przy odpowiedniej pielęgnacji
wybuchnie silnym, jasnym płomieniem. Na tyle silnym i jasnym, by rodzinie hańby ani wstydu
nie przynieść.
Ida nie doceniła rodziców. Ich determinacja, by odnaleźć w niej choć odrobinę magicznego
potencjału, była tak wielka, że zastawiali na nią czarodziejskie sidła na każdym wręcz kroku.
Założenie było takie, że dziewczyna, korzystając z mocy, będzie się umiała oswobodzić lub
wykryć podstęp i zwyczajnie w sidła nie wpaść. Ale Ida nie miała mocy, niczego nie była w
stanie wykryć. Za to wpadanie wychodziło jej pierwszorzędnie. Było też przy tym niezwykle
frustrujące i zaczynało doprowadzać dziewczynę do szewskiej pasji.
Zaczęło się od pułapek podłogowych, które ojciec pozakładał w całym domu. Ida wyszła z
biblioteki pogrążona w jakiejś lekturze, na pamięć zmierzając do swojego pokoju, gdy nagle coś
zacisnęło się na jej kostce, szarpnęło tak, że straciła równowagę i grzmotnęła na podłogowe
deski, po czym silnie pociągnęło w górę. Tym sposobem dziewczyna zawisła w powietrzu do
góry nogami i dyndała wesoło pod samym sufitem. Piętnaście minut zdzierała sobie gardło,
zanim rodzice i służba przybyli na ratunek. Dom był ogromny, mogli jej nie słyszeć, ale Ida
podejrzewała ich o najgorsze. O to na przykład, że zwlekali tak długo specjalnie i czekali, aż
dziewczyna znudzi się tym dyndaniem i posłuży czarami, by się uwolnić. Nie ma głupich. Nawet
gdyby Ida miała w sobie moc, wolałaby i z tydzień nawet podziwiać warstwy kurzu i pajęcze
sieci nagromadzone na żyrandolu, niż dać się przyłapać na używaniu czarów. Miała plany, swoje
własne, osobiste plany i za nic nie zamierzała z nich rezygnować. Dla takich planów warto się
poświęcić i powisieć trochę głową w dół.
Zanim wreszcie ściągnięto ją spod sufitu, musiała wysłuchać długiej, pełnej lamentów tyrady
matki oraz śmiertelnie poważnego kazania ojca. Oboje bardzo starali się przemówić Idzie do
rozumu, by wykrzesała z siebie trochę zaangażowania i chociaż spróbowała odkryć w sobie
źródło czarodziejskiej energii. Nie, nic z tego. Ich córka nie była może zbyt zdolna, umiała
jednak postawić na swoim.
Tak przynajmniej jej się wydawało.
Kiedy powpadała jeszcze w kilka pułapek podłogowych, kilkakrotnie zaplątała się w
czarodziejskie pajęcze sieci, poparzyła o zaklęte w klamkach i poręczach diabelskie ogniki,
utknęła po kolana w schodach, których deski zmiękły ni stąd, ni zowąd, przyjmując konsystencję
gęstego błota, po czym stwardniały z powrotem i boleśnie zacisnęły się wokół Idowych nóg, a na
koniec wsunęła cały talerz krokietów nafaszerowanych „esencją wieszczów”, wyjątkowo
złośliwym halucynogenem, po którym świat stał się niebieski w czerwone kropki, a zamiast
ludzi otaczały ją zgniłozielone trolle, w Idzie zaczęła kiełkować nieodparta potrzeba
pozbawienia kogoś życia. Rodziców, służby czy siebie samej – wszystko jedno. Krwiożercze
żądze niechybnie zostałyby zaspokojone, gdyby na pomoc nie przyszedł atak wyrostka
robaczkowego. Perspektywa spędzenia w szpitalu kilku dni z dala od rodziców i ich magicznych
testów, w ciszy i samotności, nieco Idę uspokoiła, napełniła nadzieją i optymizmem. Pech chciał,
że nadzieję i optymizm szlag trafił, gdy w noc przed operacją dziewczynę odwiedził
nieoczekiwany gość...
***
– Widzę nieżywych ludzi – wyszeptała Ida, ocierając twarz rękawem. Krew nie chciała zejść.
Z dłoni, z policzków, z piżamy... Była wszędzie. Lepka i gęsta jak miód, ciemnoczerwona
niczym dojrzałe wiśnie.
– Jakich „ludzi”? Ja jestem pojedynczy – odparł pogodnie nieżywy człowiek i uśmiechnął się
do niej przyjacielsko. A zarazem makabrycznie. Nie miał oka, a krew z pustego oczodołu
zalewała mu policzek i kapała na białą koszulę. Zabarwiła usta i zęby, ściekała po brodzie,
nadając mu wygląd ucztującego kanibala.
– Kim jesteś, czego chcesz i co mam zrobić, żebyś sobie poszedł? – wykrztusiła Ida. Była
dziwnie spokojna. Tylko głos jej drżał. Oddech jakoś tak trudno było złapać. I serce tłukło się
niesamowicie, pompowało krew z taką szybkością, że szumiała w skroniach jak wodospad i
niemal całkowicie zagłuszała słowa trupa:
– Miałem nadzieję, że ty mi to powiesz.
Odsunęła się od niego na sam skraj łóżka, podkurczyła nogi, oplotła ramionami kolana. Nie
mogła na niego patrzeć, a jednocześnie nie umiała odwrócić wzroku. Widok był przerażający, a
przy tym hipnotyzował, przykuwał spojrzenie niczym magnes.
Ida o mało nie spadła z łóżka, gdy trącona wiatrem gałąź głośno zapukała w okno.
Dziewczyna odwróciła głowę i popatrzyła w tamtym kierunku, by choć na moment oderwać
oczy od nieboszczyka w zakrwawionym garniturze, od straszliwej pustki, jaka ziała z pustego
oczodołu...
Na dworze było ciemno. Padało. Deszcz dudnił o blaszany parapet, ogromne krople
bombardowały szybę z takim zacięciem, jakby chciały wedrzeć się do pokoju. Wichura targała
koronami drzew, z furią wyszarpywała z nich liście, wyła potępieńczo, wciskała się przez szpary
w oknach i złośliwie poruszała sięgającymi podłogi firanami. Ida była gotowa przysiąc, że za
tymi firanami coś się czai.
– Odejdź – powiedziała cicho, czując, że dostaje gęsiej skórki. – Nie chcę z tobą rozmawiać.
– Sama mnie zaprosiłaś – odparł grzecznie nieboszczyk.
Popatrzyła na niego zszokowana.
– Ja?!
– Dlatego tu jestem.
– Nikogo nie zapraszałam – zaprotestowała Ida, zdecydowanym ruchem przykrywając się
kołdrą. I zamarła. Dopiero teraz zdała sobie sprawę, że siedzi w czymś mokrym. Chwilę
walczyła sama ze sobą, po czym zerknęła w dół. Zrobiło jej się słabo. Pościel była zbryzgana
krwią.
Ida przymknęła oczy, odetchnęła głęboko. Gdy uniosła powieki i bez specjalnego
zaskoczenia stwierdziła, że krwawy gość nie raczył zniknąć, utkwiła w nim pełne pretensji
spojrzenie.
– Będę miała koszmary – burknęła z wyrzutem. – Dopadnie mnie bezsenność. I pewnie
jeszcze zacznę się jąkać. Nabawię się nerwicy albo paranoi. A w końcu wyląduję na oddziale
zamkniętym. Przez ciebie. Przez takich jak ty.
– Przepraszam – odparł rozbrajająco szczerze i uklęknął przed nią. – Nie wiedziałem, że nie
życzysz sobie, bym przychodził.
– W porządku. Jesteś chyba pierwszym, który przeprosił. – Ida skrzyżowała nogi, oparła
łokieć na kolanie, a podbródek na dłoni. Wcale nie miała ochoty z nim rozmawiać, wysłuchiwać
jego smutnej historii ani w ogóle nic o nim wiedzieć. Życzyła sobie natomiast, żeby zniknął.
Jednak odkąd zaczęła widywać zmarłych, nauczyła się, że rozmowa była niezbędnym minimum.
Minimum koniecznym do tego, by nieżywy zostawił ją w spokoju. Wiedziała, że Jednooki
Kanibal nie odejdzie, dopóki go nie wysłucha.
Zebrała się w sobie, zdecydowana jak najszybciej pozbyć się intruza, po czym zapytała:
– Kim jesteś?
Wyraźnie zmarkotniał. Bezradnie pokręcił głową.
– Nie pamiętam.
– Długo tu się błąkasz?
– Nie wiem.
– Jest coś, co mogę dla ciebie zrobić?
– Nic nie przychodzi mi do głowy.
– Więc czemu przyszedłeś?
– Bo mnie wezwałaś.
Ida westchnęła ciężko. Przejechała dłonią po twarzy.
– Ustalmy coś raz na zawsze: nikogo nie wzywałam. Nigdy nie chciałam rozmawiać z
którymkolwiek z was. Zdajesz sobie w ogóle sprawę, że nie żyjesz?
– Nie żyję? – ożywił się. – Naprawdę? To ty mówiłaś serio?
– A co mówiłam?
– „Widzę nieżywych ludzi”. Myślałem, że to tylko tekst z horroru.
– Bo to jest tekst z horroru. Z mojego prywatnego horroru. Tam jest łazienka, popatrz w
lustro, to zaraz się przekonasz, kto w nim gra.
Nieżywy człowiek wstał posłusznie i poczłapał do łazienki, obficie brocząc krwią.
– O rany! – krzyknął wyraźnie zachwycony. – Ale numer! Nie widzę swojego odbicia!
– Co ty powiesz – mruknęła Ida. Nieboszczyk wychylił głowę zza drzwi łazienki i przyjrzał
się dziewczynie.
– Ale ty swoje widzisz?
– Tak. Ja swoje widzę. Jestem żywa. Jeszcze.
– Co to znaczy jeszcze? Umierasz? Dlatego siedzisz w szpitalu?
– Nie umieram. Jutro będą mi wycinać wyrostek robaczkowy, nic wielkiego. Ale
podejrzewam, że niedługo padnę na zawał, jeśli nie przestaniecie mnie tak niespodziewanie
nawiedzać.
Nieżywy człowiek zamyślił się, marszcząc upaprane czerwienią czoło.
– Hmm... Skoro jestem martwy, to znaczy, że kiedyś byłem żywy – wydedukował równie
logicznie, co odkrywczo. – Dlaczego więc nic nie pamiętam? – Utkwił w dziewczynie spłoszone
spojrzenie jedynego oka. – Dlaczego nie pamiętam swojego życia... jak ci tam...?
– Ida – przedstawiła się i lekko skinęła głową. – Ida Brzezińska.
– Znasz odpowiedź na to pytanie, Ido?
– Nie. Mogę jedynie przypuszczać, że prawdopodobnie umarłeś... czy raczej zginąłeś
niedawno. Nagle. Tak nagle, że twoja dusza jeszcze tego nie zauważyła.
– Zatem przypomnę sobie? – zapytał z nadzieją.
– Większość sobie przypomina. – Ida ziewnęła, przeciągnęła się. – Słuchaj, bardzo
chciałabym się przespać. Czy mogę cię prosić, żebyś już sobie poszedł?
– Tylko dokąd? Jak?
– Nie wiem. Nie znam się. Weź się skup, zamknij oczy, może zobaczysz tunel i światło na
końcu?
– Tak trafiłem do ciebie – powiedział po chwili grobowego milczenia. – Było ciemno. A
potem gdzieś w oddali zobaczyłem światełko. Podążyłem za nim i oto jestem.
– No. To teraz zrobisz dokładnie to samo, tyle że udasz się w przeciwnym kierunku.
Bezimienny, cierpiący na pośmiertną amnezję nieboszczyk westchnął ponuro.
– Mogę wrócić, kiedy sobie przypomnę?
Ida bardzo nie chciała odpowiadać na to pytanie. Było jednak coś takiego w oku nieżywego
człowieka, że nie miała serca odmówić.
– Możesz. Chociaż prawdę mówiąc, nie wiem, jak mogłabym ci pomóc.
Odwrócił się. Zrobił parę chwiejnych kroków, znacząc podłogę kolejnymi plamami krwi, po
czym wtopił się w drzwi. Ida jeszcze długo słyszała jego ciężkie stąpanie roznoszące się echem
po pustym szpitalnym korytarzu.
Niepewnie spojrzała w dół. Pościel była czysta, nieskazitelnie biała. Dziewczyna przyjrzała
się swoim dłoniom, obmacała twarz, dokładnie zlustrowała piżamę. Lepka czerwień zniknęła.
Tylko w powietrzu wciąż unosiła się słodkawa, metaliczna woń.
***
Początkowo Ida łudziła się, że to leki podane jej przed zabiegiem wywołały tak niespotykaną
reakcję. Jednak w głębi duszy wiedziała, że nie śniła na jawie, nie miała zwidów ani halucynacji.
Widziała już zbyt wielu umarłych, by wątpić, że i ten był prawdziwy.
Pierwszy raz zobaczyła nieżywego w wieku pięciu lat na pogrzebie jakiejś starej czarownicy.
Jak gdyby nigdy nic, wlazł przez ścianę do mrocznej kaplicy i stanął sobie grzecznie w tłumie
żałobników. Parę minut ciekawie przyglądał się ceremonii, a po chwili podszedł do kapłana i bez
ceregieli zajrzał mu przez ramię w modlitewnik. Szybko znudził się lekturą i rozejrzał na boki w
poszukiwaniu ciekawszych atrakcji. Przez jakiś czas dmuchał w ustawione dookoła trumny
świece, i to dmuchał bardzo efektownie, bo równo co sekundę gasła co druga. Jak w zegarku.
Żałobnicy zaszemrali między sobą, zaniepokojeni niecodziennym zjawiskiem, a tamten aż
rechotał z uciechy. I zaraz przestał rechotać, gdy w tłumie zobaczył uśmiechniętą twarzyczkę
czarnowłosej dziewczynki. Dziewczynki, która patrzyła prosto na niego. Martwe oczy przybysza
błysnęły nadzieją. Jeszcze dla pewności zrobił zeza i wystawił język, a mała zachichotała
cichutko, tuląc do siebie różowego pluszowego królika.
Pięcioletnia Ida nie bała się wcale i przez parę następnych dni chętnie gawędziła sobie z
nieżywym człowiekiem. Ponieważ jednak najwięcej entuzjazmu wkładała w opowieści o swoich
przeżyciach w przedszkolu, zmarły doszedł do wniosku, że z takiego medium nie ma większego
pożytku. Przynajmniej na razie. Pożegnał się grzecznie z uroczą pięciolatką i zapowiedział, że
może kiedyś, gdy dziewczynka trochę podrośnie, wróci do niej. Ida obiecała, że będzie czekać.
***
Od tamtego czasu widywała ich co parę lat, zwykle w szpitalach, na cmentarzach lub w
kościołach. Nie zawsze zdawali sobie sprawę, że są obserwowani, czasami przechodzili tuż
obok, w ogóle Idy nie zauważając. Ale niektórzy, ci bystrzejsi i bardziej spostrzegawczy, witali
się uprzejmie, inni zaczepiali mniej lub bardziej napastliwie, wszyscy jak jeden trup spragnieni
byli kontaktu z żywym człowiekiem. I ani jeden nie odszedł, dopóki Ida nie zamieniła z nim
choćby paru słów.
Nie przyznała się rodzicom, że rozmawia z przybyszami z drugiej strony, choć owszem,
rozważała, czy nie podzielić się tą mroczną tajemnicą. Wtedy niewątpliwie zaprzestaliby
szukania w niej czarodziejskiego potencjału i wysłali ją na szkolenie do ciotki, wiekowego i
doświadczonego medium. Tyle że Ida szkolić się też nie miała zamiaru – nie w tej dziedzinie.
Chciała iść na studia, zobaczyć świat, żyć jak normalny niemagiczny człowiek. Była uparta i
konsekwentna. Skoro postanowiła nie poświęcać życia magii, to przecież nie będzie go
poświęcać na rozmowy ze zmarłymi. A rodzice... I tak w końcu musieli dać za wygraną i
pogodzić się z faktem, że z córki ani wiedźmy, ani medium nie zrobią.
Tak przynajmniej jej się wydawało.
Po powrocie ze szpitala na Idę czekała upragniona wiadomość. List z Uniwersytetu
Wrocławskiego. Dostała się na wymarzone studia psychologiczne, przyjęli jej podanie o miejsce
w akademiku. W mig zapomniała o Jednookim Kanibalu. Oto cały świat, cudowny świat, świat
zwykłych ludzi stanął przed dziewczyną otworem.
W środę trzydziestego września o szóstej czterdzieści pięć rano Ida spakowała
najpotrzebniejsze rzeczy i sprawdziła, czy bilet na pociąg do Wrocławia bezpiecznie spoczywa w
tylnej kieszeni dżinsów. Po raz ostatni wyjrzała przez okno swojego pokoju na rozłożysty ogród,
odetchnęła głęboko, całą sobą chłonąc cudowny zapach wolności, po czym chwyciła walizki i
rozpoczęła niełatwą wyprawę w dół kręconych schodów.
Hałas, jakiego narobiły bagaże obijające się o stopnie, postawił na nogi cały dom.
– Ida, dziecko, co ty wyprawiasz? – zagderała Irmina Brzezińska, pojawiając się w drzwiach
jadalni.
– Za dziesięć minut mam autobus na dworzec – wysapała dziewczyna. Z całej siły szarpnęła
za stawiające opór walizki, które wreszcie skapitulowały i zwaliły się ciężko z ostatnich kilku
stopni.
– Ale przecież nie pojedziesz bez śniadania – zaprotestowała matka.
– Kupię sobie coś na dworcu, obiecuję, ale teraz naprawdę muszę już...
– Żaden tam dworzec, żaden autobus – wtrącił się ojciec, wychyliwszy głowę z gabinetu. –
Idź do kuchni, Marianna poda ci śniadanie.
– Ale tato...
– Żadne ale. Zjedz spokojnie, zapomnij o pociągu. Jan cię zawiezie.
Ida przyjrzała się podejrzliwie najpierw ojcu, potem matce. Co oni, powariowali czy jak?
Wypuszczają ją w świat tak bez żadnych protestów? Marianna poda śniadanie, Jan zawiezie... Że
co proszę?
– Zostaw bagaże, dziecko, od tego jest służba – powiedziała Irmina zaskakująco łagodnie. – I
zjedz coś wreszcie, strasznie blada jesteś.
Coś się kroi, przemknęło dziewczynie przez głowę. Jakaś grubsza afera kryła się pod tymi
przyjaznymi uśmiechami i spojrzeniami. Coś kombinują, widać to gołym okiem. Tylko co...
– No idźże, bo Marianna znowu będzie marudzić, że jedzenie stygnie. – Ojciec chwycił córkę
za ramiona, obrócił tyłem do siebie i delikatnie popchnął w stronę kuchni. – Idź, idź.
Ida posłusznie, acz niechętnie poczłapała korytarzem. Przywitał ją zapach ziół i świeżo
parzonej kawy. Marianna jak zwykle rześka i radosna nuciła pod nosem jakąś skoczną melod...