Simmons Dan-Hyperion 3-Endymion

Dan Simmons Endymion

Przekład Wojciech Szypuła (Endymion) Data wydania oryginalnego 1995 Data wydania polskiego 1998

\

Nie wolno nam zapominać, że dusza ludzka, 1

Bez względu na to, jak niezależną Czyni ją nasza filozofia, W swoich narodzinach i rozwoju Pozostaje nierozerwalnie związana Ze wszechświatem, w którym istnieje Teilhard de Chardin Dajcie nam bogów. O, bogów nam dajcie! Mamy już dość ludzi I koni mechanicznych. D.H. Lawrence

1 Czytasz te słowa z niewłaściwych przyczyn. Jeżeli chcesz się dowiedzieć, jakie to uczucie kochać się z mesjaszem - naszym mesjaszem - lepiej odłóż tę książkę, gdyż jesteś po prostu zwykłym podglądaczem. Jeśli jesteś zagorzałym wielbicielem „Pieśni” starego poety i kieruje tobą niepohamowana ciekawość dalszych losów pielgrzymów, którzy wraz z nim przybyli na Hyperiona, muszę cię rozczarować: nie mam pojęcia, co się stało z większością z nich. Zmarli niemal trzysta lat przed moim narodzeniem. Jeżeli liczysz na to, że lepiej zrozumiesz przesłanie przekazane nam przez Tę, Która Naucza, prawdopodobnie również sprawię ci zawód. Muszę bowiem przyznać, iż o wiele bardziej interesowała mnie jako kobieta, niż jako nauczycielka czy mesjasz. Wreszcie, jeśli interesują cię jej lub moje losy - cóż, masz w rękach niewłaściwy dokument. Wprawdzie nie ma w nich żadnych tajemnic, ale nie towarzyszyłem jej w ostatnich chwilach, sam zaś pisząc te słowa, dopiero czekam na śmierć. Jeżeli w ogóle czytasz to, co napisałem, jestem zdumiony, choć nie pierwszy to wypadek, gdy rozwój wydarzeń mnie zdumiewa. Ostatnich kilka lat mojego życia stanowił nieprzerwany ciąg nieprawdopodobnych sytuacji, z których każda kolejna okazywała się cudowniejsza i bardziej nieunikniona od poprzedniej. Spisuję wspomnienia, żeby się nimi podzielić; może nawet nie tyle podzielić - skoro dokument, który wyjdzie spod mojej ręki, zapewne nigdy nie zostanie znaleziony - co raczej je uporządkować, tak na piśmie, jak i w głowie. „Skąd mam wiedzieć co myślę, dopóki nie zobaczę, co powiedziałem?”, jak mawiał jeden z pisarzy żyjących w świecie przed hegirą. Właśnie: muszę zobaczyć te wszystkie wydarzenia ułożone po kolei, żeby przekonać się, co o nich myślę. Kiedy ujrzę fakty i uczucia opisane czarno na białym, uwierzę, iż rzeczywiście w nich uczestniczyłem i ich doświadczyłem. Jeżeli czytasz z tych samych powodów, dla których ja piszę - chciałbyś wprowadzić jakiś porządek w chaos ubiegłych lat, ująć w karby rozsądku przypadkowe zdarzenia, które wpływały na nasze życie na przestrzeni kilku standardowych dziesięcioleci - kto wie, czy jednak nie kierują tobą właściwe motywy. Od czego mam zacząć? Może od wyroku śmierci? Tylko czyjego - mojego czyjej? A jeżeli mojego, to którego? Jest w czym wybierać... Niech więc będzie ostatni z nich: zacznę od końca. Piszę te słowa zamknięty, niczym kot Schrödingera, w pudełku, krążącym wysoko na orbicie wokół objętego kwarantanną Armaghastu. Moje więzienie niezbyt przypomina pudełko: jest raczej gładką elipsoidą o wymiarach trzy na sześć metrów. Do końca życia pozostanie całym moim światem. Jego wnętrze stanowi spartańska cela, w której umieszczono czarną skrzynkę, odpowiedzialną za przetwarzanie zużytego powietrza i odpadków, koję, syntezator żywności, wąską ladę pełniącą jednocześnie funkcję stołu jadalnego i biurka do pisania oraz umywalkę, prysznic i muszlę klozetową, oddzielone od reszty pomieszczenia plastowłókninowym przepierzeniem. Jego twórcy najwyraźniej starali się zadbać o moją prywatność, choć nie do końca rozumiem, co nimi powodowało: nikt mnie tu nigdy nie odwiedzi; w takich warunkach mówienie o „prywatności” to kiepski żart. Mam tu jeszcze tabliczkę i pisak. Po skończeniu strony kopiuję ją na mikropergamin produkowany przez przetwornik odpadków. Jedyną widoczną zmianą w moim otoczeniu jest rosnący z dnia na dzień stosik cienkich jak folia kartek. 2

Nigdzie nie widać fiolki z gazem trującym, zainstalowanej w statycznodynamicznej skorupie pudełka dla kota i podłączonej do filtrów powietrza w taki sposób, że wszelkie próby rozbrojenia mechanizmu doprowadziłyby do opróżnienia jej z cyjanku. Podobnie zresztą stałoby się, gdyby ktoś próbował uszkodzić samą skorupę. Detektor promieniowania, podłączony do niego zegar i próbkę pierwiastka promieniotwórczego również wtopiono w zamrożone pole energetyczne skorupy. Nie będę wiedział, kiedy losowo działający zegar uruchomi detektor; nie zorientuję się, gdy ten sam zegar usunie ołowiany płaszcz, przesłaniający drobinkę izotopu, podobnie jak nie będę miał pojęcia, kiedy z próbki wystrzeli jakaś cząstka. Z pewnością jednak zauważę, jeżeli w chwili pojawienia się cząstki detektor będzie włączony. Przez tę sekundę czy dwie, zanim gaz mnie zabije, powinienem poczuć w powietrzu zapach gorzkich migdałów. Mam nadzieję, że będzie to dosłownie sekunda czy dwie, nie więcej. Technicznie rzecz biorąc, zgodnie z prastarym paradoksem fizyki kwantowej, w tej chwili nie jestem ani żywy, ani martwy. Istnieję w stanie niestabilnym, pod postacią nakładających się fal prawdopodobieństwa, zarezerwowanych niegdyś dla kota w eksperymencie myślowym Schrödingera. Ponieważ skorupa pudełka jest niczym innym jak czystą, zamrożoną energią, gotową uwolnić się przy najlżejszej choćby próbie dostania się do środka, nikt tu nie zajrzy, żeby sprawdzić, czy żyję. Teoretycznie nikt nie jest bezpośrednio odpowiedzialny za moją egzekucję; to niezmienne prawa kwantowe decydują o tym, czy przeżyję następną mikrosekundę. Nie ma obserwatorów. Jednakże to ja jestem obserwatorem i to ja na ten konkretny kolaps funkcji falowej czekam z całkiem sporym zainteresowaniem. Będzie taka krótka chwila, gdy usłyszę syk ulatującego gazu, a cyjanek nie dotrze jeszcze do moich płuc, serca i mózgu. Dowiem się wtedy, jak wszechświat postanowił dalej ewoluować. To tyle jeśli chodzi o mnie ale - jeśli się nad tym głębiej zastanowić - jest to jedyny aspekt ewolucji wszechświata, który interesuje większość ludzi. Tymczasem jem, śpię, wydalam, oddycham i przechodzę przez codzienny rytuał zdarzeń godnych co najwyżej zapomnienia. Cóż za ironia losu, skoro żyję teraz (o ile „żyję” jest tu dobrym słowem) tylko po to, by pamiętać i pisać o tym, co pamiętam! Niemal na pewno czytasz te słowa z niewłaściwych przyczyn, ale w naszym życiu nie brakuje sytuacji, gdy przyczyny nie są najważniejsze. Liczy się tylko to, że coś robimy. W końcowym rozrachunku warte zapamiętania będą dwa niepodważalne fakty: ja spisałem moje wspomnienia, a ty je czytasz. Od czego zacząć? Od niej? Jest osobą, o której ty chcesz czytać, a ja chcę zapamiętać ponad wszystko inne. Może jednak powinienem zacząć od opisu wydarzeń, które zaprowadziły mnie najpierw do niej, a później tutaj - choć po drodze odwiedziłem wiele miejsc w naszej galaktyce i poza jej granicami. Zacznę od początku, od mojego pierwszego wyroku śmierci. 2 Nazywam się Raul Endymion (moje imię wymawia się tak samo, jak Paul). Urodziłem się na planecie zwanej Hyperionem, w roku 693 według naszego miejscowego kalendarza, czyli w 3099 wedle rachuby obowiązującej przed hegirą bądź też w 247 roku po Upadku, jak przyjęliśmy odmierzać czas w epoce Paxu. Kiedy podróżowałem z Tą, Która Naucza, mówiono o mnie, że byłem pasterzem. To prawda. Prawie. Pochodzę z rodziny wędrownych pasterzy, zamieszkujących odległe łąki i torfowiska na kontynencie zwanym Aquilą. Tam się wychowałem i czasem nawet, jeszcze będąc dzieckiem, pasałem owce. Do dziś mile wspominam owe spokojne noce pod rozgwieżdżonym hyperiońskim niebem. W wieku lat szesnastu (według naszego kalendarza) uciekłem z domu i zaciągnąłem się do podporządkowanej Paxowi Straży Planetarnej. Służyłem w niej trzy, wypełnione nudną rutyną lata - z jednym niemiłym wyjątkiem, kiedy to na cztery miesiące wysłano mnie na Ursusa do walki z powstańcami. Opuściwszy szeregi Straży pracowałem jako wykidajło i krupier black jacka w jednym z obskurnych kasyn na Dziewięciu Ogonach, potem dwie pory deszczowe spędziłem dowodząc barką w górnym biegu Kansu, a jeszcze później, pod okiem artysty Avrola Hume’a, uczyłem się na ogrodnika, poznając tajniki tego zawodu w majątkach ziemskich na Dziobie. Kiedy jednak kronikarze Tej, Która Naucza stanęli przed zadaniem nazwania jej najbliższego ucznia, „pasterz” brzmiało zapewne najlepiej; budzi takie sympatyczne, biblijne skojarzenia. Nie mam nic przeciwko tytułowaniu mnie „pasterzem”, w mojej opowieści jednak cała trzódka będzie się składać z jednej, nieskończenie ważnej owieczki, którą w dodatku bardziej zgubiłem, niż znalazłem. 3

W momencie, gdy moje życie naprawdę się zmieniło i gdy zaczęła się ta historia, miałem dwadzieścia siedem lat. Byłem wysoki jak na mieszkańca Hyperiona, ale poza tym wyróżniałem się chyba tylko nieprzeciętnymi odciskami na dłoniach i zamiłowaniem do grzebania w różnych ciekawostkach. Pracowałem jako przewodnik myśliwych zapuszczających się na mokradła powyżej zatoki Toschahi, sto kilometrów na pomoc od Port Romance. Wiedziałem już co nieco o seksie i całkiem sporo o różnych rodzajach broni, na własnej skórze poznałem przemożny wpływ chciwości na poczynania ludzi, nauczyłem się, jak przeżyć w naszym świecie ufając sile własnych pięści popartej dość przeciętną dawką sprytu; mnóstwo rzeczy ciekawiło mnie i byłem pewien, że dokonam żywota spokojnie, bez żadnych niespodzianek. Byłem idiotą. Najłatwiej dałoby się mnie wówczas opisać, stosując niemal same zaprzeczenia. Nigdy nie opuszczałem Hyperiona; nigdy nawet nie rozważałem takiej możliwości. Oczywiście, odwiedzałem należące do Kościoła katedry - cywilizacyjny wpływ Paxu sięgał nawet odludnych terenów, na które uciekła moja rodzina sto lat wcześniej, po złupieniu Endymiona - ale nie przyjąłem ani katechizmu, ani krzyża. Sypiałem z kobietami, ale nigdy nie byłem zakochany. Jeśli nie liczyć początkowych nauk pobieranych u babki, sam kierowałem swoją edukacją, czerpiąc wiedzę z książek, które wręcz pożerałem. Miałem dwadzieścia siedem lat i zdawało mi się, że wiem wszystko. Nic nie wiedziałem. Wtedy to, wczesną jesienią dwudziestego ósmego roku mojego życia, usatysfakcjonowany stanem własnej ignorancji i przekonany, że nic istotnego nigdy się nie zmieni, dokonałem czynu, którym zasłużyłem na wyrok śmierci i który stał się dla mnie początkiem prawdziwego życia. Mokradła w pobliżu zatoki Toschahi są niebezpieczne i niezdrowe. Od niepamiętnych czasów (jeszcze przed Upadkiem) człowiek nie ingerował w ich losy, co nie zmienia faktu, że co roku przybywają tu setki bogatych myśliwych, często z innych planet, żeby zapolować na kaczki. Większość protokrzyżówek wyginęła wkrótce po regeneracji i uwolnieniu ze statku kolonizacyjnego przed siedmioma wiekami: albo nie potrafiły się dostosować do klimatu Hyperiona, albo zostały wytępione przez miejscowe drapieżniki. Nieliczne okazy przeżyły jednak na bagnach pomocnej i środkowej Aquili. Przybyli więc myśliwi, a ja zostałem ich przewodnikiem. Pracowaliśmy we czwórkę, urządziwszy sobie bazę wypadową na starej plantacji plastowłókników, położonej na wąskim skrawku błotnistego lądu, wciśniętym między mokradła i dopływ Kansu. Moi towarzysze specjalizowali się w prowadzeniu wypraw wędkarskich i ekspedycji na grubego zwierza, dzięki czemu podczas sezonu na kaczki całą plantację miałem dla siebie. Półtropikalne bagniska gęsto porastała chalma i lasy dziwodrzewów; na wyrastających ponad powierzchnię mokradeł suchszych, skalistych wyspach pieniły się olbrzymie prometeusze. Wczesną jesienią, kiedy pierwszy trzaskający przymrozek ścinał ziemię, krzyżówki zatrzymywały się tu na krótko w drodze z południowych wysp nad jeziora, znajdujące się w najdalszych regionach Płaskowyżu Pinion. Półtorej godziny przed świtem zbudziłem moich „myśliwych”. Przygotowałem śniadanie, które składało się z grzanek z szynką i kawy. Czwórka otyłych biznesmenów pożarła je łapczywie, mamrocząc i przeklinając pod nosem. Musiałem im przypomnieć, żeby wyczyścili i sprawdzili broń: trzech miało strzelby, ale czwarty okazał się na tyle głupi, by zabrać ze sobą antyczny karabin energetyczny. Zostawiłem ich samych, pomrukujących przy jedzeniu, i poszedłem za barak, do Izzy, czarnej suki labradora, którą wychowywałem od szczenięcia. Wiedziała, że wybieramy się na polowanie, toteż musiałem pogłaskać ją po łbie i karku, żeby się uspokoiła. Kiedy na płaskodennej łodzi opuszczaliśmy zarośniętą plantację, towarzyszyło nam pierwsze, słabe jeszcze światło dnia. Lśniące nitki babiego lata pobłyskiwały ponad drzewami i w sklepionych tunelach z gałęzi. Myśliwi - M. Rolman, M. Herrig, M. Rushomin i M. Poneascu - siedzieli na ławeczkach z przodu, a ja, stojąc na rufie, drągiem popychałem łódkę naprzód. Obok mnie przycupnęła Izzy, oddzielona od myśliwych zrzuconymi na kupę pływosłonami; na zakrzywionej dolnej powierzchni dysków widniała szorstka skorupa z plastowłókniny. Rolman i Herrig mieli na sobie drogie poncha z tkaniny maskującej, choć polimery uaktywnili dopiero wtedy, gdy zapuściliśmy się już daleko na bagna. Zwróciłem im uwagę, żeby się uciszyli, bo zbliżamy się do zamieszkiwanych przez kaczki obszarów słodkowodnych. Wszyscy czterej zgromili mnie wzrokiem, ale rozmowy przycichły, a wkrótce potem umilkły całkowicie. Zrobiło się już na tyle jasno, że dałoby się czytać, gdy wreszcie zatrzymałem łódź na granicy terenów myśliwskich. Zwodowałem pływosłony, podciągnąłem połatany, nieprzemakalny kombinezon i zsunąłem się 4

do wody, która w tym miejscu sięgała mi do piersi. Izzy wychyliła się przez burtę z błyskiem w oku, ale gestem dałem jej znak, że nie pora jeszcze skakać. Zadygotała i niespokojnie przysiadła na ogonie. - Proszę mi dać strzelbę - powiedziałem do M. Poneascu, który pierwszy miał zająć stanowisko. Takim niedzielnym myśliwym wystarczająco wiele kłopotu sprawiało zachowanie równowagi przy schodzeniu do chybotliwych pływosłon, wolałem więc, żeby nie musieli zawracać sobie głowy bronią. Prosiłem, żeby opróżnili komory nabojowe i włączyli bezpieczniki, ale kiedy Poneascu oddał mi broń, wskaźnik przy komorze świecił czerwienią, a bezpiecznik był zwolniony. Wyjąłem nabój, przesunąłem bezpiecznik i włożyłem strzelbę do nieprzemakalnego pokrowca. Przerzuć i wszy ją następnie przez ramię przytrzymałem osłonę, pozwalając masywnemu mężczyźnie zejść z łodzi. - Zaraz wracam - rzuciłem szeptem pozostałej trójce i zacząłem brodzić wśród rozłożystych liści chalmy, holując za sobą pływające stanowisko strzeleckie. Mogłem pozwolić myśliwym dopłynąć na wybrane przez nich stanowiska, ale na terenie mokradeł pełno było bagnistych oczek, które w mgnieniu oka pochłonęłyby drąg z odpychającym się nim właścicielem. W dodatku roiło się tu od wampirzych kleszczy wielkości sporych balonów, które specjalizowały się w spadaniu z drzew na poruszające się pod spodem obiekty, z konarów co krok zwieszały się jadowite węże, dla laika niczym nie różniące się od chalmowych pnączy, a w wodzie buszowały łuskosty, które bez trudu potrafiłyby odgryźć palec. Zresztą, na przypadkowych gości czekały i inne niespodzianki. Nauczony doświadczeniem wiedziałem też, że pozostawieni samym sobie rozstawiliby się z pewnością tak, że przy pierwszym pojawieniu się kaczek zaczęliby ostrzeliwać siebie nawzajem. A moja praca polegała na tym, żeby do takich wypadków nie dopuszczać. Zaparkowałem pływosłonę Poneascu wśród splątanych liści, skąd doskonale widział cały główny akwen; objaśniłem mu, gdzie znajdą się stanowiska pozostałych, przykazałem, żeby wyglądał tylko przez szparę w płótnie i nie strzelał dopóki wszystkich nie rozstawię, po czym wróciłem po resztę. Rushomina ustawiłem jakieś dwadzieścia metrów z prawej, dla Rolmana znalazłem dobre miejsce bliżej wąskiego kanału i ruszyłem po idiotę z bronią energetyczną, M. Herriga. Do wschodu słońca zostało jeszcze jakieś dziesięć minut. - Wreszcie, psiakrew, sobie o mnie przypomniałeś! - warknął, widząc jak brodzę w jego kierunku. Zdążył już wskoczyć do pływosłony i zamoczyć maskujące spodnie. U wylotu kanału wypływające na powierzchnię bąbelki metanu sygnalizowały mi spore bagienko, które musiałem obchodzić przy samym brzegu za każdym razem, gdy zbliżałem się do łodzi. - Nie płacimy ci za takie cholerne marnowanie czasu - dodał, nie wypuszczając z ust grubego cygara. Skinąłem głową i wyciągnąłem w górę rękę. Wyrwałem mu zapalone cygaro spomiędzy zębów i cisnąłem w przeciwną stronę, niż znajdowało się bagno. Mieliśmy szczęście, że metan się nie zapalił. - Kaczki mogłyby poczuć dym - wyjaśniłem, nie zwracając uwagi na rozdziawione usta i czerwieniejącą twarz M. Herriga. Wpiąłem się w uprząż osłony i pociągnąłem go na otwarty teren. Czerwone i pomarańczowe glony, które po moim przejściu zdążyły już ponownie pokryć powierzchnię wody, z obu stron opływały mi pierś. M. Herrig pogłaskał swój drogi i bezużyteczny karabin i spojrzał na mnie. - Lepiej chłopcze uważaj, co mówisz, psiakrew, bo inaczej będę musiał ostrzej zwrócić ci uwagę - rzekł. Przez niedopięte poncho i bluzę maskującą dojrzałem złoty błysk zawieszonego na jego szyi podwójnego krzyża Paxu i, nieco wyżej, czerwoną wypukłość prawdziwego krzyżokształtu. M. Herrig był ponownie narodzonym chrześcijaninem. Nie odezwałem się ani słowem, dopóki nie umieściłem jego „blindu” na lewo od kanału. Teraz wszyscy czterej specjaliści mogli śmiało walić w przestrzeń nad stawem bez ryzyka, że powystrzelają się nawzajem. - Niech pan zaciągnie zasłonę i obserwuje przez szczelinę - poleciłem, odczepiając pływosłonę od uprzęży i wiążąc ją do korzenia chalmy. M. Herrig mruknął coś pod nosem, ale nie spuścił zwiniętych zasłon maskujących. - Proszę wstrzymać się ze strzelaniem do czasu, aż wypuszczę wabiki - dodałem i wskazałem pozostałe stanowiska. - I niech pan nie strzela w kierunku kanału. Tam będzie moja łódka. M. Herrig nie odpowiedział. Wzruszyłem ramionami i wróciłem do łodzi. Izzy posłusznie czekała na mnie siedząc na dnie, ale po wyrazie jej oczu i napiętych mięśniach poznałem, że w duszy obskakuje mnie i merda ogonem radośnie jak szczeniak. Nie wchodząc do łódki pogłaskałem ją po karku. 5

- Jeszcze tylko parę chwil, maleńka! - szepnąłem. Izzy, czując, że nie musi już warować bez ruchu, stanęła na dziobie, gdy zacząłem holować łódź w stronę kanałku. Świetliste pasemka babiego lata zniknęły bez śladu; słabły błyski meteorów, całymi rojami przecinających nieboskłon. Światło przedświtu zmieniło się w stałą, mleczną poświatę. Symfonia owadzich dźwięków i rechotu żab na błotnistych łachach ustępowała miejsca porannym ptasim trelom, którym z rzadka towarzyszył chrobot łuskosta nadymającego swój rezonator. Na wschodzie niebo błękitniało coraz wyraźniej. Wciągnąłem łódkę pod niskie sklepienie z liści, gestem nakazałem Izzy pozostać na dziobie i spod ławek wydobyłem cztery wabiki. Wzdłuż brzegu wodę delikatnie ściął cieniutki lód, ale środek stawu był od niego wolny. Zacząłem rozstawiać wabiki, włączając je po kolei. W żadnym miejscu woda nie sięgała mi wyżej niż do piersi. Ledwie wróciłem do łódki i ułożyłem się obok Izzy, skryty w cieniu zielska, gdy zjawiły się kaczki. Izzy usłyszała je wcześniej niż ja: zesztywniała i zadarła nos, jak gdyby chwytała ich unoszoną wiatrem woń. Sekundę później i do moich uszu doleciał szept skrzydeł, wychyliłem się więc i zerknąłem spomiędzy kruchych liści. Pośrodku stawu kręciły się wabiki, poprawiając piórka. Jeden z nich odgiął szyję w tył, zakwakał donośnie i w tym samym momencie prawdziwe krzyżówki wyłoniły się znad linii drzew na południu. Złożony z trzech kaczek klucz rozpadł się, gdy ptaki szerzej rozpostarły skrzydła i zaczęły hamować, niczym po niewidzialnych sznurkach zniżając się ku mokradłom. Poczułem znajomy dreszcz emocji, który zawsze towarzyszy mi w takich chwilach: coś ściska mnie w gardle, serce najpierw wali jak młotem, by po chwili prawie się zatrzymać i zaboleć. Większość życia spędziłem na odludziu, blisko natury, ale stając oko w oko w jej pięknem zawsze czułem się do głębi poruszony i odbierało mi mowę. Izzy ani drgnęła, upodabniając się do hebanowego posągu. Wtedy zaczęła się kanonada; wszystkie trzy strzelby wypaliły jednocześnie, a myśliwi strzelali tak szybko, jak tylko się dało, błyskawicznie wyrzucając łuski z komór. W porannej mgle doskonale widziałem wąską smugę fioletowego światła, znaczącą pole ostrzału karabinu energetycznego. Pierwsza kaczka musiała się dostać w krzyżowy ogień dwóch czy trzech broni, który rozerwał ją na strzępy. Zniknęła w eksplozji piór i wnętrzności. Druga złożyła skrzydła i spadła do wody, nagle pozbawiona całego wdzięku i urody. Trzecia skręciła, wyrównała lot nisko nad powierzchnią stawu i machając skrzydłami zyskała nieco wysokości. Ścigający ją promień energii ciął liście i gałęzie niczym cicha kosa; ponownie zagrały strzelby, ale kaczka zdawała się przewidywać ruchy myśliwych: zanurkowała nad samą wodę, odbiła ostro w prawo i pofrunęła wprost ku kanałowi. Prosto na mnie i Izzy. Leciała jakieś dwa metry nad mokradłem, mocno pracując skrzydłami; całe jej ciało wyrażało pragnienie ucieczki. Nagle zdałem sobie sprawę, że zamierza przelecieć pod drzewami, sklepionym tunelem z gałęzi, wprost nad ujściem kanałku. Tymczasem mimo iż niezwykły tor lotu zaprowadził ją pomiędzy stanowiska myśliwych, ogień nie ustawał. Prawą nogą wypchnąłem łódź spomiędzy gałęzi. - Wstrzymać ogień! - krzyknąłem nawykłym do rozkazywania głosem, jakiego dorobiłem się podczas krótkiej kariery sierżanta Straży Planetarnej. Dwóch mężczyzn rzeczywiście przestało strzelać, ale właściciel jednej ze strzelb i M. Herrig z karabinem wciąż usiłowali sięgnąć celu. Krzyżówka nawet na moment nie zawahała się, mijając nas dosłownie o metr czy dwa. Izzy zadygotała i miałem wrażenie, że z zaskoczenia jeszcze szerzej rozdziawiła pysk. Ostatnia strzelba zamilkła na dobre, tymczasem fioletowy promień zbliżał się do nas nieubłaganie. Krzyknąłem i pociągnąłem Izzy w dół, pomiędzy ławki. Za moimi plecami kaczka wyłoniła się z tunelu chalmowych konarów i wzbiła wyżej. Nagle poczułem woń ozonu i idealnie prosta linia ognia przecięła łódkę przy samej rufie. Rzuciłem się płasko na dno, złapałem Izzy za obrożę i szarpnąłem za sobą. Fioletowa smuga o milimetr chybiła moich zaciśniętych palców, W zaciekawionych oczach labradora dostrzegłem nikły błysk zdumienia, gdy usiłował zniżyć łeb i przytulić się do mojej piersi, jakby znów był szczeniakiem i chciał mnie przeprosić za kolejny psikus. W tejże chwili głowa psa wraz z częścią szyi powyżej obroży została oddzielona od reszty ciała i miękko plasnęła do wody. Nie wypuściłem obroży z ręki; ciało Izzy wciąż opierało się na mnie całym ciężarem, a jej przednie łapy zadrżały mi na piersi, gdy z gładko przeciętych 6

tętnic bluznęła krew. Przetoczyłem się na bok i zepchnąłem z siebie miotające się w spazmach, bezgłowe ciało Izzy. Jej ciepła krew miała posmak miedzi. Wiązka energii rozbłysła jeszcze raz, obcięła gruby konar chalmy przy samym pniu o metr ode mnie, po czym zniknęła, jakby nigdy nie istniała. Usiadłem wyprostowany i spojrzałem w stronę M. Herriga. Grubas właśnie położył karabin na kolanach i zapalał cygaro, którego dym mieszał się z pasemkami mgły wciąż unoszącej się znad bagien. Zsunąłem się do płytkiej wody, jeszcze czerwonej od krwi mojego psa i ruszyłem w stronę M. Herriga. Na mój widok przycisnął karabin do piersi. - Co jest? Idziesz po moje kaczki czy będą się tak moczyć, aż zgni... - zaczął nie wypuszczając cygara z ust, ale, gdy tylko znalazł się w zasięgu moich rąk, lewą dłonią złapałem go za poncho i szarpnąłem w przód. Próbował jeszcze wycelować karabin, więc drugą ręką wyrwałem mu go z objęć i cisnąłem daleko w bagnisko. Mężczyzna krzyknął coś i wypluł cygaro, które spadło na dno płaskodennej osłonki, a ja ściągnąłem go do wody. Kiedy wynurzył się parskając i plując glonami, z całej siły uderzyłem go prosto w usta. Czułem, jak skóra na moich knykciach pęka w zetknięciu z jego trzaskającymi zębami. M. Herrig zatoczył się w tył, z głuchym odgłosem uderzył głową w ramę pływosłony i znów wpadł pod wodę. Odczekałem, aż jego nalana gęba zacznie wypływać na powierzchnię, biała niczym brzuch śniętej ryby, po czym złapałem go i przytrzymałem pod wodą, patrząc na pękające banieczki powietrza i czując na nadgarstkach nieszkodliwe uderzenia pulchnych dłoni. Pozostała trójka zaczęła coś wykrzykiwać ze swoich pozycji, ale nie zwracałem na nich uwagi. Wreszcie chwyt M. Herriga na moich rękach osłabł, a strumień bąbelków zmienił się w cienką strużkę. Puściłem mężczyznę i odstąpiłem o krok; przez moment wydawało mi się, że już nie wypłynie, ale wtedy właśnie wystrzelił na powierzchnię jak balon i chwycił się krawędzi pływosłony. Zwymiotował wodę i glony. Odwróciłem się plecami do niego i poszedłem po innych. - Na dzisiaj to wszystko - powiedziałem. - Proszę oddać mi broń. Wracamy! Myśliwi otworzyli usta, jakby zamierzali zaprotestować, ale coś w wyrazie moich oczu i zakrwawionej twarzy kazało im posłuchać. - Zabierzcie swojego kumpla - dodałem, zwracając się do ostatniego z nich, M. Poneascu, po czym zaniosłem strzelby do łodzi. Rozładowałem je i schowałem do wodoszczelnego pojemnika na dziobie. Pudełka z nabojami przeniosłem na rufę. Pozbawione głowy ciało Izzy zaczynało już sztywnieć, gdy zepchnąłem je do wody. Wszędzie w łódce było pełno jej krwi. Wróciłem na rufę, schowałem naboje i oparłem się na drągu. Wreszcie doczekałem się powrotu trójki myśliwych, z trudem wiosłujących w pływosłonach i wlokących za sobą M. Herriga. Grubas wciąż leżał przewieszony przez burtę, z bladą twarzą. Wdrapali się na łódkę i zaczęli wciągać osłony na pokład. - Zostawcie je - powiedziałem. - Przywiążcie tylko do tego korzenia. Potem po nie wrócę. Tak też zrobili, a później wciągnęli na pokład M. Herriga, niczym ogromną, przerośniętą rybę. Wciąż rzygał. Towarzyszyły nam jedynie odgłosy wydawane przez budzących się mieszkańców bagna - owady i ptaki. Kiedy trójka panów zasiadła już na ławkach, mrucząc coś do siebie, powiozłem nas na plantację. Słońce wznosiło się właśnie ponad ciemnymi wodami i wypalało resztki porannych oparów. I na tym wszystko powinno było się zakończyć. Oczywiście, wcale tak się nie stało. Przygotowywałem właśnie lunch w naszej prymitywnej kuchni, gdy z baraków mieszkalnych wynurzył się M. Herrig z pękatą, wojskową kartaczownicą w rękach. Posiadanie takiej broni było na Hyperionie nielegalne; zgodnie z prawem Paxu mogli jej używać tylko funkcjonariusze Straży Planetarnej. Zza uchylonych drzwi pozostałych budynków wychylały się blade twarze wstrząśniętych myśliwych. M. Herrig, spowity chmurą alkoholowych oparów, niepewnym krokiem wszedł do kuchni. - Ty przeklęty, pogański sukinsynu!... - grubas najwyraźniej nie mógł się oprzeć pokusie wygłoszenia melodramatycznej mowy, zanim mnie zabije, ale nie czekałem na resztę. Rzuciłem się szczupakiem naprzód w tym samym momencie, gdy on strzelił z biodra. Sześć tysięcy stalowych siekańców rozerwało na strzępy kuchenkę, rondel gulaszu, nad którym pracowałem, zlew, okno nad zlewem, półki i stojące na nich naczynia. Grad resztek jedzenia oraz plastikowych, porcelanowych i szklanych odłamków posypał mi się na nogi, gdy przepełzłem pod ladą i chwyciłem M. Herriga za kostki nóg, zanim zdążył się przechylić przez blat i dosięgnąć mnie drugim strzałem. 7

Szarpnąłem do siebie i mężczyzna runął na grzbiet, wzbijając z podłogi dziesięcioletnie tumany kurzu. Nie wstając rzuciłem się na niego, kolanem oparłem mu się na kroczu i złapałem go za nadgarstek, chcąc wyrwać strzelbę. M. Herrig mocno trzymał kolbę, a palec wciąż miał zaciśnięty na spuście. Usłyszałem wizg magazynka, wprowadzającego kolejny nabój do komory; poczułem na twarzy zionący whisky i cygarami oddech M. Herriga, gdy ten z triumfalnym uśmiechem usiłował skierować lufę broni w moją stronę. Jednym uderzeniem przedramienia w jego dłoń i strzelbę wepchnąłem mu ją w mięsisty, podwójny podbródek. Przez ułamek sekundy patrzyłem mu prosto w oczy, zanim, szarpiąc się, nacisnął spust do końca. Wyjaśniłem jednemu z pozostałych, jak się obsługuje radio w świetlicy i przed upływem godziny śmigacz służb bezpieczeństwa Paxu wylądował na trawniku przed barakami. Na całym kontynencie zostało ledwie kilka sprawnych śmigaczy, nic więc dziwnego, że widok czarnego pojazdu wróżył, mówiąc delikatnie, kłopoty. Związali mi ręce, umocowali do skroni kontroler korowy i posadzili w przegrodzie dla zatrzymanych w tyle pojazdu. Przez jakiś czas siedziałem tam, spływając potem w nieruchomym powietrzu, a paxowscy specjaliści od medycyny sądowej cieniutkimi pesetami zbierali z podziurawionych ścian i podłogi najdrobniejsze drzazgi kości i resztki mózgu M. Herriga. Wreszcie kiedy przesłuchali już resztę myśliwych i zebrali tyle M. Herriga, ile tylko się dało, ujrzałem przez porysowane, perspexowe okno, jak ładują na pokład śmigacza jego ciało w plastikowym worku. Rozległ się świst wirników i wentylatory wtłoczyły do wnętrza falę świeżego powietrza - w samą porę, bo miałem już wrażenie, że lada moment się uduszę. Śmigacz wzbił się w powietrze, zatoczył koło nad plantacją i skierował się na południe, do Port Romance. Sześć dni później odbył się mój proces. M. Rolman, M. Rushomin i M. Poneascu zeznali, że podczas polowania na bagnach znieważyłem M. Herriga i że mój pies myśliwski zginął w bójce, którą wszcząłem. Według ich słów, po powrocie na plantację wydobyłem skądś nielegalną kartaczownicę i zacząłem im wszystkim grozić śmiercią. M. Herrig chciał zabrać mi strzelbę, więc strzeliłem do niego z odległości kilku kroków. Pocisk dosłownie oderwał mu głowę. M. Herrig zeznawał ostatni, wciąż jeszcze roztrzęsiony i blady po trwającym trzy dni zmartwychwstaniu. Miał na sobie ciemny garnitur i pelerynę. Drżącym głosem potwierdził zeznania pozostałych i ze szczegółami opisał moją brutalną napaść. Wyznaczony mi z urzędu obrońca nie zadał sobie trudu, by wziąć go w krzyżowy ogień pytań. Żadnego z czterech mężczyzn, będących ponownie narodzonymi chrześcijanami i wiernymi sługami Paxu, nie można było zmusić, by zeznawali pod wpływem serum prawdy bądź poddali się jakiejkolwiek innej formie chemicznej czy elektronicznej weryfikacji prawdziwości ich słów. Na ochotnika zgłosiłem się, że mogą mi podać serum lub zrobić pełny skan, ale oskarżyciel złożył protest, twierdząc, że w tym wypadku nie ma sensu stosować żadnych wyrafinowanych technik; wyznaczony przez Pax sędzia zgodził się z nim, a mój obrońca nie protestował. Nie było ławy przysięgłych. Sędzia potrzebował niespełna dwudziestu minut, by wydać wyrok: zostałem uznany za winnego zarzucanych mi czynów i skazany na śmierć. Miałem zginąć od strzału z paralizatora. Wstałem z miejsca i poprosiłem o odroczenie wyroku do czasu, gdy dam znać mojej ciotce i kuzynom na północy Aquili, żeby mogli mnie ostatni raz zobaczyć. Sąd nie przychylił się do mojej prośby. Zaplanowano, że egzekucja odbędzie się o świcie następnego dnia. 3 Wieczorem odwiedził mnie ksiądz ze znajdującego się w Port Romance klasztoru Paxu - niski, nerwowy, lekko jąkający się człowieczek z rzednącymi blond włosami. Wszedłszy do pozbawionej okien sali odwiedzin, przedstawił się jako ojciec Tse i dał znak strażnikom, żeby zostawili nas samych. - Synu... - zaczął, a ja z trudem powstrzymałem się od uśmiechu. Był mniej więcej w moim wieku. - Synu mój, czy jesteś przygotowany na jutro? Już nie miałem chęci się uśmiechać. Wzruszyłem ramionami. Ojciec Tse przygryzł dolną wargę. - Nie przyjąłeś naszego Pana... - głos drżał mu z emocji. Miałem ochotę znów wzruszyć ramionami, ale darowałem sobie. - Nie przyjąłem krzyżokształtu, ojcze - odparłem. - To może nie być to samo. - To jest to samo, synu - spojrzał na mnie natarczywie, niemal błagalnie. - Nasz Pan nam to objawił. Nic nie powiedziałem. Ojciec Tse odłożył mszał i dotknął moich związanych nadgarstków. 8

- Wiesz przecież, że jeśli dzisiejszej nocy okażesz skruchę i uznasz Jezusa Chrystusa za swojego zbawiciela, trzy dni po... jutrzejszym dniu... wstaniesz z martwych, dzięki łasce naszego Pana, który ci przebaczy. Wiesz to wszystko, synu, prawda? - nawet nie zmrużył brązowych oczu. Nie spuściłem wzroku. Któryś z więźniów z sąsiedniego bloku krzyczał przez ostatnie trzy noce z rzędu. Byłem bardzo zmęczony. - Tak, ojcze. Wiem, jak działa krzyżokształt. - Nie krzyżokształt, synu - ojciec Tse gwałtownie pokręcił głową. - To łaska pańska. Skinąłem głową. - Czy ojciec ma już za sobą zmartwychwstanie? Ksiądz spuścił oczy. - Jeszcze nie, mój synu. Ale nie boję się tego dnia - znów spojrzał na mnie. - Ty też nie musisz się go obawiać. Na moment zamknąłem oczy. Przez ubiegłe sześć dni i nocy niemal każdą minutę zaprzątały mi podobne rozważania. - Niech ojciec posłucha. Nie chcę ojca zranić, ale przed laty podjąłem już decyzję, że nie przyjmę krzyżokształtu. Nie wydaje mi się, żeby był to najlepszy moment na zmianę tego postanowienia. - Każdy moment jest odpowiedni, by przyjąć łaskę Pana naszego, synu - kapłan pochylił się ku mnie. Jutro, po wschodzie słońca, będzie już za późno. Twoje ciało zostanie stąd zabrane i wrzucone do morza, gdzie stanie się pokarmem dla padlinożernych ryb... - Zgadza się - przerwałem mu. O tym także nieraz myślałem. - Wiem, jaką karę przewidziano dla morderców, którzy nie nawrócą się przed śmiercią. Wystarczy, że mam już to - postukałem w kontroler korowy, teraz już na stałe umocowany do mojej skroni. - Niepotrzebny mi krzyżokształt, który tylko pogłębi moje zniewolenie. Ojciec Tse szarpnął głową, jakbym go spoliczkował. - Jedno życie w służbie naszego Pana to nie niewola - nie stracił zimnej krwi, ale ze złości przestał się jąkać. - Miliony złożyły taką ofiarę, zanim Pan obdarzył nas cudowną łaską natychmiastowego zmartwychwstania. Dziś zgadzają się na nią miliardy ludzi - wstał. - Wybór należy do ciebie, mój synu: albo wieczna światłość i dar nieskończonego życia w tym świecie na chwałę Chrystusa, albo ciemność, również na wieki. Wzruszyłem ramionami i spuściłem wzrok. Ojciec Tse pobłogosławił mnie, powiedział „do widzenia” tonem, w którym smutek mieszał się z pogardą, wezwał strażników i wyszedł. Po chwili poczułem pod czaszką dźgnięcie bólu - to któryś ze strażników użył kontrolera, by zaprowadzić mnie do celi. Nie zamierzam nikogo zanudzać długą litanią myśli, które przemykały mi przez głowę owej nie kończącej się, jesiennej nocy. Miałem dwadzieścia siedem lat; kochałem życie z namiętnością, która nieraz przysparzała mi kłopotów, choć nigdy dotąd aż tak poważnych. Przez pierwsze godziny rozważałem możliwość ucieczki. Czułem się jak zwierzę w klatce, usiłujące połamać stalowe pręty dzielące je od wolności. Więzienie znajdowało się wysoko na skalistym brzegu zatoki Toschahi, wychodzącym na rafę zwaną Żuchwą. Zbudowano je w całości z nietłukącego się perspexu, najtwardszej stali i plastiku, łączonego bez śladu spawów. Strażnicy byli uzbrojeni w paralizatory i miałem wrażenie, że nie zawahają się ani przez moment, gdyby przyszło im ich użyć. Gdyby nawet udało mi się uciec, wystarczyłoby, że ktoś naciśnie przycisk na pilocie mojego kontrolera korowego, a nie pozostanie mi nic innego, niż zwijając się w bólach najstraszniejszej w całym kosmosie migreny czekać, aż prześladowca podąży śladem wiązki do mojej kryjówki. Resztę czasu zajęły mi rozmyślania nad głupotą krótkiego, bezużytecznego życia, jakie prowadziłem. Raul Endymion niczego nie żałował, ale też nie bardzo miał się czym wykazać po dwudziestu siedmiu latach pobytu na Hyperionie. Dominującą nutę w moim życiorysie stanowił ten sam perwersyjny upór, który kazał mi odrzucić ofertę zmartwychwstania. Byłbyś więc winien Kościołowi jeden żywot, szeptał rozwścieczony głos w głębi mojej głowy. Ale przynajmniej miałbyś ten jeden żywot! A po nim następne! Jak możesz odrzucać taką ofertę? Wszystko jest lepsze niż prawdziwa śmierć... Twoimi gnijącymi szczątkami posilą się inogi, zębacze i robole. Zastanów się! Zamknąłem oczy i udałem, że zasypiam, byle tylko uciec od rozbrzmiewających mi pod czaszką krzyków. 9

Noc trwała całą wieczność, ale i tak miałem wrażenie, że świt się pospieszył. Czterech strażników zaprowadziło mnie do komory śmierci, przypięło pasami do drewnianego krzesła i starannie zamknęło stalowe wrota. Oglądając się przez prawe ramię widziałem ludzkie twarze, ciekawie zerkające do środka przez perspexową szybę. Spodziewałem się chyba ujrzeć księdza, może nie znowu ojca Tse, ale jakiegoś kapłana, przedstawiciela Paxu, który ostatni raz zaproponowałby mi nieśmiertelność. Nikogo takiego nie dostrzegłem i przyznam, że tylko jakaś cząstka mnie cieszyła się z tego faktu. Nie potrafię powiedzieć, czy mając taką możliwość w ostatniej chwili zmieniłbym zdanie. Metoda egzekucji była prosta, mechaniczna, nie tak może sprytna, jak schrödingerowskie pudełko dla kota, ale i tak ciekawa. Na ścianie umieszczono krótkozasięgowy paralizator, wycelowany w krzesło, na którym siedziałem. Do broni podłączono niewielki komlog z migającym czerwono światełkiem. Zanim jeszcze zapadł wyrok w mojej sprawie, więźniowie z sąsiednich cel radosnym szeptem objaśnili mi funkcjonowanie jego mechanizmu. Komputer komlogu wyposażono w generator liczb losowych. W chwili, gdy pokaże się na nim liczba pierwsza mniejsza od siedemnastu, włączy się paralizator, a wówczas wszystkie synapsy w szarej masie, która była kiedyś osobowością i pamięcią Raula Endymiona, zostaną stopione. Zniszczone. Zamienią się w neurologiczny odpowiednik szlamu radioaktywnego. W kilka milisekund później ustaną wszystkie funkcje autonomiczne; moje serce i płuca zamilkną niemal w tej samej chwili, w której mój mózg przestanie istnieć. Zdaniem ekspertów, śmierć wskutek działania paralizatora była najmniej bolesnym sposobem umierania, jaki kiedykolwiek wynaleziono. Osoby wskrzeszone po egzekucji zwykle nie miały ochoty o niej rozmawiać, ale wśród więźniów panowała zgoda co do tego, że ból jest piekielny - jakby jednocześnie eksplodowały wszystkie obwody w mózgu. Spojrzałem na czerwoną lampkę i wylot paralizatora. Jakiś cwaniak zamontował na komlogu świecący ekranik, na którym mogłem śledzić generowane liczby. Migały niczym numery pięter w windzie wiozącej mnie wprost do piekła: 26-74-109-19-37... Komputer zaprogramowano tak, by nie generował liczb większych od 150. 77-42-12-60-84-12910814... Przestałem śledzić wskazania komlogu. Zacisnąłem pięści, szarpnąłem się w plastikowych pasach, które oczywiście nie ustąpiły i zacząłem wykrzykiwać przekleństwa pod adresem otaczających mnie ścian, zniekształconych przez perspexowe okna białych twarzy, całego kurewskiego Kościoła z tym jego pierdolonym Paxem, tchórzliwego skurwysyna, który zabił mi psa, wszystkich tych jebanych tchórzy, co to... Nie zauważyłem, kiedy na ekranie pojawiła się mała liczba pierwsza; nie usłyszałem buczenia uruchamianego paralizatora; coś jednak poczułem: rodzaj jadowitego zimna, biorącego początek z tyłu czaszki i rozlewającego się do wszystkich części ciała z szybkością, jaką dopuszczają połączenia nerwowe. Byłem zaskoczony, że w ogóle coś czuję. Eksperci się mylą, przemknęło mi dziko przez głowę. A przeciwnicy paralizatorów mają rację: człowiek czuje, kiedy umiera od ich promieniowania. Zachichotałbym, gdyby odrętwienie nie zalało mnie niczym fala. Czarna fala, która uniosła mnie ze sobą. 4 Obudziłem się żywy, co specjalnie mnie nie zdziwiło - myślę, że człowiek dziwi się dopiero wtedy, gdy budzi się i stwierdza, że nie żyje. W każdym razie czułem zaledwie leciutkie mrowienie w palcach i leżąc, przez dobrą minutę patrzyłem, jak plama słońca przesuwa się po szorstko otynkowanym suficie, zanim na dobre otrząsnąłem się pod wpływem nagłego wspomnienia. Zaraz, przecież mnie... Ja...??? Usiadłem i rozejrzałem się dookoła. Jeżeli jeszcze gdzieś w głębi duszy zastanawiałem się, czy przypadkiem egzekucja mi się nie przyśniła, to prostota otoczenia pozbawiła mnie tych złudzeń. Pokój był okrągły, miał kamienne, bielone ściany i pokryty grubą warstwą tynku sufit. Moje łóżko stanowiło jedyny element wyposażenia, a poszarzała pościel doskonale pasowała do faktury kamienia i farby. W ścianie znajdowały się masywne drewniane drzwi (zamknięte) i łukowato zwieńczone, otwarte na oścież okno. Rzut oka na lazurowe niebo upewnił mnie, że wciąż jestem na Hyperionie, choć bez wątpienia nie w więzieniu w Port Romance: kamienny mur był zbyt stary, zdobienia drzwi nazbyt wykwintne, a pościel zanadto delikatna. Wstałem i nago podszedłem do okna. Jesienna bryza była chłodna, lecz słońce przyjemnie grzało mi skórę. Znajdowałem się w kamiennej wieży. Aż po horyzont ciągnęły się wzgórza, porośnięte plątaniną żółtej 10

chalmy i karłowatych dziwodrzewów. Błękitki pieniły się na granitowych murach ciągnących się wzdłuż grzbietu, na którym stała moja wieża, aż do stojącej w znacznym oddaleniu kolejnej baszty. Te ściany były naprawdę stare. Ich precyzyjna, staranna konstrukcja przywodziła na myśl zupełnie odmienny poziom umiejętności i gust, właściwy czasom przed Upadkiem. Domyśliłem się, gdzie jestem: chalma i dziwodrzew sugerowały, że nie opuściłem Aquili, więc wspaniałe ruiny musiały być wyludnionym Endymionem. Nigdy nie widziałem miasta, od którego nazwy pochodził przydomek mojego rodu, ale Starowina, nasza klanowa gawędziarka, nieraz nam o nim opowiadała. Endymion był jednym z pierwszych miast na Hyperionie, założonych po katastrofie statku kosmicznego przed blisko siedmiuset laty. Przed Upadkiem słynął ze wspaniałego uniwersytetu, który na podobieństwo zamczyska piętrzył się nad starym miastem. Dziadek pradziadka Starowiny wykładał na uniwersytecie, zanim Pax objął władzę nad środkową Aquilą i wysiedlił stąd tysiące ludzi. A teraz ja tu wróciłem. W drzwiach pojawił się łysy mężczyzna o niebieskiej skórze i kobaltowobłękitnych oczach. Położył na łóżku bieliznę i prosty strój wierzchni; wyglądało na to, że wykonano go z ręcznie tkanej bawełny. - Proszę, niech się pan ubierze - rzekł. Przyznam, że gapiłem się na niego w milczeniu, gdy odwrócił się na pięcie i wyszedł. Niebieska skóra, niebieskie oczy, bez włosów... To był... To coś było pierwszym androidem, jakiego widziałem w życiu. Gdyby ktoś mnie zapytał, stwierdziłbym, że na Hyperionie nie ma androidów. Jeszcze przed Upadkiem zakazano ich produkcji i choć dawno temu legendarny Smutny Król Billy sprowadził sporo androidów do pracy przy budowie miast na północy, nie słyszałem, żeby któryś z nich ostał się do naszych czasów. Pokręciłem głową i ubrałem się. Strój leżał na mnie całkiem nieźle, mimo że mam stosunkowo szerokie bary i długie nogi. Wróciłem pod okno, kiedy znów pojawił się android. Zatrzymał się przy otwartych drzwiach i dał mi znak dłonią. - Proszę za mną, M. Endymion. Powstrzymałem się od zadawania pytań i poszedłem za nim schodami prowadzącymi na wyższe piętra wieży. Najwyżej położony pokój zajmował cały szczytowy poziom. Przez czerwono-żółte, witrażowe szyby sączył się do wnętrza blask popołudniowego słońca. Przynajmniej jedno z okien było otwarte i słyszałem dobiegający z dołu szelest liści, poruszanych dmącym w dolinie wiatrem. Środek pokoju, podobnie białego i pustego jak moja cela, zajmowała złożona aparatura medyczna i telekomunikacyjna. Android wyszedł i zamknął za sobą ciężkie drzwi, a ja dopiero po chwili zorientowałem się, że pośród plątaniny rurek i sprzętu znajduje się żywa osoba. Przynajmniej tak mi się zdawało. Mężczyzna spoczywał na piankowym, rozkładanym fotelu poduszkowym, ustawionym w pozycji umożliwiającej siedzenie. Liczne przewody, pępowiny, plastikowe rurki kroplówek i włókna kontrolne monitorów łączyły zasuszoną postać w fotelu z aparaturą. Napisałem „zasuszoną”, gdyż ciało faktycznie wyglądało jak zmumifikowane: skóra pokryła się niezliczonymi zmarszczkami niczym poły starego, skórzanego płaszcza, z poznaczonej plamami czaszki zniknęły niemal wszystkie włosy, a ręce i nogi stały się tak chude, że sprawiały wrażenie zanikających wypustek. Mężczyzna przywodził mi na myśl pomarszczone, pozbawione piór pisklę, które wypadło z gniazda. Niebieskawy odcień przypominającej pergamin skóry sprawił, że przez moment i jego wziąłem za androida, zaraz jednak zwróciłem uwagę, że to zupełnie inny odcień błękitu: blady cień na dłoniach, żebrach, na czole... Dotarło do mnie, że oto stoję przed człowiekiem, który ma za sobą całe stulecia dobroczynnej (a może przeklętej) kuracji Poulsena. Nikt już dziś nie poddaje się tej kuracji. Jej technologia zaginęła podczas Upadku, podobnie jak ustał dopływ surowców z zaginionych w czasie i przestrzeni światów. Tylko że teraz na własne oczy oglądałem istotę, która liczyła sobie co najmniej kilka stuleci i która przeszła kurację najdalej przed kilkudziesięciu laty. Starzec otworzył oczy. Od tamtej pory zdarzało mi się już napotykać równie władcze spojrzenie, ale wówczas nic nie przygotowało mnie na jego intensywność. Wydaje mi się, że instynktownie cofnąłem się o krok. - Podejdź bliżej, Raulu Endymionie - głos przypominał skrobanie tępym ostrzem po wyprawionej skórze. Poruszające się usta mężczyzny nasuwały porównanie z pyskiem żółwia. 11

Podszedłem na tyle blisko, że oddzielała nas tylko konsola komunikacyjna. Starzec mrugnął oczami i uniósł kościstą dłoń, która wyglądała na zbyt ciężką dla wiotkiej gałązki nadgarstka. - Wiesz, kim jestem? - skrobanie brzmiało delikatnie niczym szept. Pokręciłem przecząco głową. - A wiesz, gdzie się znalazłeś? Odetchnąłem głęboko. - W Endymionie, chyba na terenie starego uniwersytetu. Zmarszczki wokół ust mężczyzny ułożyły się w bezzębny uśmiech. - Bardzo dobrze. Dziedzic nazwiska rozpoznaje kupę gruzów, która nadało miano jego rodzinie. Nie wiesz jednak, kim ja jestem, prawda? - Nie. - I nie ciekawi cię, jak to się stało, że przeżyłeś egzekucję? Stanąłem w pozycji „spocznij”, założywszy ręce za plecami i czekałem. Starzec znów się uśmiechnął. - To dobrze, bardzo dobrze, powiedziałbym. Wystarczy cierpliwie poczekać... A szczegóły nie są specjalnie odkrywcze: odpowiednio wysoko mierzone łapówki, ogłuszacz zamiast paralizatora, następne łapówki dla ludzi wydających świadectwa zgonu i odpowiedzialnych za pozbycie się ciała. Nie interesuje nas „jak”... Mam rację, Raulu Endymionie? - Tak - odparłem wreszcie. - Dlaczego. Żółwia pysk drgnął, kiedy masywna głowa skinęła potwierdzająco. Uderzyło mnie, że mimo upływu stuleci twarz zachowała ostre, kanciaste rysy - rysy urodzonego satyra. - Właśnie - powiedział. - Dlaczego? Po co zadawać sobie tyle trudu? Sfingować egzekucję i przetransportować twoje cholerne ciało przez dobre, kurwa, pół kontynentu? Doprawdy: dlaczego? Przekleństwa nie brzmiały specjalnie ostro w ustach starego człowieka. Można było odnieść wrażenie, że na przestrzeni wieków stały się tak nieodłącznym elementem jego języka, że nie zasługują na szczególną uwagę. Czekałem. - Chcę, żebyś coś dla mnie zrobił, Raulu Endymionie - oddech dobywał się z płuc mężczyzny z donośnym świstem. Jasny płyn popłynął przewodami kroplówki. - Mam jakiś wybór? Stary człowiek znów się uśmiechnął, ale jego oczy nie zmieniały wyrazu, niewzruszone niczym kamienne ściany. - Zawsze mamy wybór, chłopcze. W tym wypadku możesz zapomnieć o tym, że możesz mi być cokolwiek winien za uratowanie ci życia i odejść... Opuścić to miejsce. Moi służący nie będą cię zatrzymywać. Przy odrobinie szczęścia wydostaniesz się ze strefy zakazanej, wrócisz w bardziej cywilizowane okolice Hyperiona i będziesz unikał patroli Paxu za każdym razem, gdy twoja tożsamość i brak dokumentów mogłyby się okazać... hmmm... kłopotliwe. Kiwnąłem głową. Moje ubranie, chronometr, dokumenty zatrudnienia i identyfikator Paxu znajdowały się już pewnie na dnie zatoki Toschahi. Będąc przewodnikiem na bagnach łatwo zapomnieć, jak często sprawdzane są identyfikatory, ale szybko odświeżyłbym sobie pamięć, trafiwszy do jednego z przybrzeżnych miast czy nawet osad w głębi lądu. Nawet najmując się do pracy jako pastuch czy przewodnik potrzebowałem ID Paxu do formularzy podatkowych. W takim razie przez resztę życia musiałbym ukrywać się z dala od cywilizacji, żyć z tego, co znajdę i upoluję oraz unikać ludzi. - Możesz jednak wykonać zleconą przeze mnie misję i stać się bogatym człowiekiem - ciągnął mój gospodarz. Jego ciemne oczy świdrowały mnie badawczo. Podobne spojrzenie widywałem u zawodowych myśliwych, oceniających, czy szczeniak nadaje się na psa myśliwskiego. - Słucham więc - rzekłem. Starzec zamknął oczy i chrapliwie nabrał powietrza w płuca. - Umiesz czytać, Raulu Endymionie? - nie zadał sobie trudu, by unieść powieki. - Tak. - Czy czytałeś poemat znany jako „Pieśni”? - Nie.

12

- Ale słyszałeś jakieś fragmenty, prawda? Gawędziarz jednego z wędrownych klanów pasterskich na dalekiej północy z pewnością nie omieszkał ich przedstawić? - w głosie mężczyzny zabrzmiała dziwna nuta. Zapewne skromność. - Kilka razy słyszałem - wzruszyłem ramionami. - Woleliśmy „Epopeję o Ogrodzie” i „Sagę o GlennonieHeighcie”. Usta satyra znów rozciągnęły się w uśmiechu. - „Epopeja o Ogrodzie”, taaak. Występuje tam centaur imieniem Raul, prawda? Nic nie odrzekłem, ale Starowina uwielbiała tego bohatera. Moja matka wyrosła na opowieściach o nim, podobnie jak później ja. - Wierzysz w te historie? - rzucił znienacka starzec. - Chodzi mi o „Pieśni”. - Czy w nie wierzę! Czy wierzę, że opisane w nich wydarzenia naprawdę miały miejsce? Masz na myśli pielgrzymów, Chyżwara i całą resztę? - urwałem i zamilkłem na dłuższą chwilę. Owszem, byli tacy, którzy wierzyli w każde słowo „Pieśni”, ale nie brakowało i przeciwników, którzy uznawali poemat za bełkotliwą mieszaninę legend i mitów, mających dodać tajemniczości paskudnej wojnie i Upadkowi. - Nigdy się nad tym nie zastanawiałem - przyznałem szczerze. - Jakie to ma za znaczenie? Nagle wydało mi się, że wiekowy mężczyzna dusi się, ale po chwili stwierdziłem, że suchy, grzechoczący dźwięk to nic innego, jak tylko chichot. - Raczej niewielkie - wykrztusił wreszcie. - Posłuchaj mnie teraz, opiszę ci pokrótce, czego od ciebie oczekuję. Mówienie wymaga ode mnie sporego wysiłku, więc zachowaj swoje pytania na koniec - mrugnął i cętkowaną, podobną do szponu dłonią wskazał mi przysłonięte białym płótnem krzesło. - Zechcesz usiąść? Pokręciłem głową. - Dobrze więc. Historia, którą ci przedstawię, zaczyna się jakieś dwieście siedemdziesiąt lat temu, podczas Upadku. Jedna z osób, które udały się na opisaną w „Pieśniach” pielgrzymkę, była moją przyjaciółką. Nazywała się Brawne Lamia i istniała naprawdę. Po Upadku... po zagładzie Hegemonii i otwarciu Grobowców Czasu... Brawne Lamia powiła córkę. Dała jej na imię Diana, ale dziewuszka okazała się uparta i gdy tylko nauczyła się mówić, zażyczyła sobie zmiany imienia. Przez pewien czas była Cynthią, później Kate - to skrócona forma Hekate - a jeszcze później, skończywszy dwanaście lat, zażądała by rodzina i przyjaciele nazywali ją Themidą. Kiedy ostatni raz ją widziałem, miała na imię Enea... - starzec urwał i spojrzał na mnie mrużąc oczy. - Wydaje ci się to mało ważne, ale imiona są istotne. Gdyby twoje nazwisko nie pochodziło od nazwy tego miasta, które z kolei ochrzczono tak na cześć pewnego starożytnego poematu, nie zwróciłbym na ciebie uwagi i dziś by cię tu nie było. Leżałbyś martwy na dnie Wielkiego Morza Południowego, a twoje ciało zjadałyby padlinożerne robale. Rozumiesz to, Raulu Endymionie? - Nie - stwierdziłem. - Nieważne - pokręcił głową. - Na czym to ja stanąłem? - Kiedy widziałeś ją po raz ostatni, przybrała imię Enea. - Tak - mężczyzna ponownie zamknął oczy. - Nie była szczególnie ładnym dzieckiem, ale miała w sobie coś... szczególnego. Każdy, kto ją poznał, wiedział, że jest inna, niezwykła. Wcale nie zepsuta, o czym zdawałaby się świadczyć ta zabawa w zmianę imion. Po prostu... inna - obnażył różowe dziąsła w uśmiechu. Czy zdarzyło ci się spotkać kogoś, kto byłby w znaczący sposób inny, Raulu Endymionie? Wahałem się tylko przez moment. - Nie - odrzekłem, choć nie była to do końca prawda. Ten starzec był inny. Ale wiedziałem, że nie o to pyta. - Kate... Enea... była inna - powtórzył. - Jej matka to wiedziała. Brawne oczywiście zdawała sobie z tego sprawę, jeszcze zanim dziecko przyszło na świat... - urwał i zerknął na mnie spod na wpółprzymkniętych powiek. - Znasz tę część „Pieśni”? - Owszem. Cybryd przepowiedział, że kobieta o nazwisku Lamia urodzi dziecko, które będzie znane jako Ta, Która Naucza. Wydawało mi się, że starzec splunie z pogardą. - Co za głupi tytuł! W czasie, kiedy znałem Eneę, nikt jej tak nie nazywał. Była tylko dzieciakiem, bystrym i upartym, ale dzieciakiem. Wszystko, co w niej niezwykłe, było dopiero potencjalnie niezwykłe. A potem... - jego głos ścichł, a oczy zasnuła mgiełka, jakby zapomniał o naszej rozmowie. Czekałem. 13

- A potem Brawne Lamia zmarła - powiedział po kilkuminutowej przerwie, wyraźnie silniejszym głosem, jak gdyby w jego monologu nie nastąpiła nawet najkrótsza przerwa. - Enea zniknęła. Miała dwanaście lat. Formalnie rzecz biorąc byłem jej opiekunem, ale nie pytała mnie o zgodę: po prostu pewnego dnia zniknęła i nigdy więcej nie dała znaku życia - znów urwał, jak gdyby wyczerpała się w nim energia jakiejś wewnętrznej sprężyny, którą trzeba ponownie nakręcić. - Na czym skończyłem? - zapytał po chwili. - Nie dała znaku życia. - Zgadza się. Nie dała znaku życia, mimo to wiem, gdzie zniknęła i gdzie się pojawi. Dolina Grobowców Czasu jest obecnie niedostępna dla turystów. Stacjonują w niej żołnierze Paxu. Pamiętasz nazwy i funkcje Grobowców, Raulu Endymionie? Chrząknąłem na wspomnienie Starowiny, która w bardzo podobny sposób szkoliła mnie w opowiadaniu historii. Kiedyś myślałem, że jest stara, ale przy tej starożytnej, zakonserwowanej istocie wyglądałaby jak dziecko. - Wydaje mi się, że tak - odrzekłem. - Sfinks, Nefrytowy Grobowiec, Obelisk, Kryształowy Monolit, w którym pochowano tego żołnierza... - Pułkownika Fedmahna Kassada - mruknął mój gospodarz i spojrzał na mnie. - Mów dalej. - Trzy Grobowce Jaskiniowe... - Z których tylko trzeci dokądś prowadził - przerwał mi ponownie. - Do labiryntów na innych planetach. Pax go zamknął. Mów dalej! - To wszystko, co pamiętam... Ach, jeszcze Pałac Chyżwara. Na twarz starca wypłynął znany mi już, żółwiowy uśmiech. - Nie można zapominać o naszym starym druhu Chyżwarze ani jego Pałacu, co? Czy to wszystko? - Tak mi się wydaje... Tak. Mumia kiwnęła głową. - Córka Brawne Lamii zniknęła we wnętrzu jednego z nich. Zgadnij, w którym. - Nie wiem - powiedziałem, choć miałem pewne podejrzenia. - Siedem dni po śmierci Brawne dziewczynka zostawiła list, w środku nocy poszła do Sfinksa i zniknęła. Pamiętasz, dokąd można dostać się ze Sfinksa, chłopcze? - Jeśli wierzyć „Pieśniom”, Sol Weintraub z córką przenieśli się w odległą przyszłość. - Zgadza się - szepnął starożytny stwór. - Sol, Rachela i kilka innych, nielicznych osób weszło do Sfinksa i nie wróciło. W tamtych dniach wielu próbowało znaleźć drogę na skróty do przyszłości, ale sam Sfinks wybierał, kto podąży jego tunelami. Później Pax zamknął grobowiec i odciął dostęp do niego i całej Doliny. - A Sfinks przyjął dziecko. Starzec chrząknięciem skwitował moje oczywiste stwierdzenie. - Raulu Endymionie - wyskrzeczał po chwili. - Czy wiesz, o co chcę cię prosić? - Nie - odpowiedziałem, choć znów dręczyło mnie silne przeczucie. - Chcę, żebyś odnalazł moją Eneę. Chcę, żebyś chronił ją przed Paxem, towarzyszył jej podczas ucieczki, a później, kiedy dorośnie i stanie się tym, kim stać się musi, przekazał jej wiadomość ode mnie. Masz jej powiedzieć, że wujek Martin umiera i że jeżeli chce z nim porozmawiać, musi wrócić do domu. Wstrzymałem dech. Odgadłem już, że ta prastara istota była niegdyś poetą, Martinem Silenusem. Któż by nie znał „Pieśni”, nie słyszał o ich autorze... Nie miałem pojęcia, jak uniknął paxowskich pogromów i dlaczego pozwolono mu mieszkać w tym odległym zakątku strefy zakazanej, ale wolałem w to nie wnikać. - Chcesz, żebym udał się na północ, na Equusa, przebił się przez kilkutysięczne oddziały Paxu, jakimś cudem dostał się do Doliny Grobowców Czasu, wszedł do Sfinksa z nadzieją, że mnie... przyjmie, później pospieszył za dziewczynką w przyszłość, popilnował jej przez kilkadziesiąt lat, a potem namówił ją, żeby wróciła tu, by cię odwiedzić? Zapadła cisza, którą mąciło tylko posapywanie aparatury utrzymującej Martina Silenusa przy życiu. Maszyny oddychały. - Niezupełnie - rzekł w końcu. Znów czekałem. - Enea nie trafiła bardzo daleko w przyszłość - ciągnął. - Przynajmniej dziś przyszłość ta nie jest odległa. Kiedy przed dwustu czterdziestu siedmioma laty weszła do Sfinksa, udała się w krótką podróż... Dokładnie o dwieście sześćdziesiąt dwa hyperiońskie lata w przód. 14

- Skąd to wiadomo? - spytałem. Z tego, co czytałem, nikomu, nawet naukowcom Paxu, którzy mieli dwieście lat na zbadanie Grobowców, nie udało się ustalić, jak daleko w przyszłość Sfinks przenosi wybrańców.. - Po prostu wiem - odparł poeta. - Nie wierzysz mi? - Czyli dziewczynka... Enea... wyjdzie ze Sfinksa w tym roku? - upewniłem się, zamiast odpowiadać. - Za czterdzieści dwie godziny i szesnaście minut - uściślił stary satyr. Muszę przyznać, że zamrugałem oczami ze zdziwienia. - Pax również będzie na nią czekał. Wiedzą, kiedy ma się pojawić nie zapytałem, skąd mają tę informację. - Schwytanie Enei jest teraz najważniejszym punktem programu w grafiku Paxu. Wiedzą, że od tego zależy przyszłość całego wszechświata. Tu akurat staruszek się mylił. Żadne zdarzenie nie miało takiej wagi, by samodzielnie determinować przyszłość wszechświata... To wiedziałem na pewno. Ale się nie odzywałem. - W tej chwili w Dolinie Grobowców Czasu i jej bezpośrednim sąsiedztwie stacjonuje ponad trzydzieści tysięcy żołnierzy Paxu, z czego co najmniej pięć tysięcy to Szwajcarzy z Gwardii Watykańskiej. Gwizdnąłem przez zęby z podziwu. Gwardia Szwajcarska to elita elit, najlepiej wyszkolone i wyposażone oddziały w potężnych siłach Paxu. Kilkunastu Szwajcarów w pełnym rynsztunku bojowym poradziłoby sobie z dziesięcioma tysiącami funkcjonariuszy hyperiońskiej Straży Planetarnej. - W takim razie mam czterdzieści dwie godziny, żeby dotrzeć na Equusa, przemierzyć Trawiaste Morze, przebyć góry, prześliznąć się pomiędzy dwudziestoma czy trzydziestoma tysiącami najlepszych żołnierzy Paxu i uratować dziewczynkę? - zapytałem. - Tak - odparła prastara postać w łóżku. Udało mi się nie posłać błagalnego spojrzenia ku niebu. - Co potem? Nie mamy się gdzie ukryć. Pax kontroluje całego Hyperiona, wszystkie statki kosmiczne, trasy przelotów i wszystkie światy, które niegdyś składały się na Hegemonię. Jeżeli ta mała jest tak cenna, jak twierdzisz, przewrócą planetę do góry nogami, byle tylko ją odszukać. Nawet gdybyśmy mogli uciec z Hyperiona, co jest niemożliwe, nie mielibyśmy dokąd się udać. - Można uciec z Hyperiona - przerwał mi zmęczonym głosem poeta. - Jest statek. Przełknąłem ślinę. Statek. Idea trwających długie miesiące podróży, podczas których w rodzimym świecie mijały całe dziesięciolecia, zapierała mi dech w piersiach. Wstąpiłem do Straży Planetarnej wiedziony dziecinną nadzieją, że pewnego dnia stanę się żołnierzem Paxu i, będę przemierzał gwiezdne przestrzenie; głupią nadzieją, jeśli weźmie się pod uwagę, że postanowiłem nie przyjmować krzyżokształtu. - Nawet jeśli trafimy na inną planetę, dopadną nas - na dobrą sprawę nawet nie do końca wierzyłem w istnienie owego statku. Żaden członek Pax Mercantilus nie zgodziłby się przewieźć uciekinierów. - Chyba że chcesz nas wpędzić w kilkusetletni dług czasowy. - Nie - zaprzeczył Silenus. - Nie kilkusetletni, nawet nie kilkudziesięcioletni. Statkiem dolecicie na jeden z najbliższych Hyperionowi światów Hegemonii, a dalej ruszycie tajemnym przejściem, zobaczycie stare światy... Popłyniecie Tetydą. Teraz już wiedziałem na pewno, że starzec popadł w obłęd. Wraz ze zniszczeniem sieci transmiterów i TechnoCentrum, Sieć i Hegemonia przestały istnieć. Ludzkość na nowo poczuła brzemię odległości między gwiazdami i dziś tylko siły Paxu, marionetkowy Mercantilus i znienawidzeni Intruzi odważali się tam zapuszczać. - Podejdź bliżej... - chrapliwie polecił poeta, dając mi znak ręką z podkurczonymi palcami. Pochyliłem się ku niemu ponad niską konsolą komunikacyjną. Poczułem jego zapach... delikatną mieszankę leków, starości i woni przypominającej skórę. Nie musiałem przypominać sobie gawęd Starowiny przy ognisku, żeby wiedzieć, co to jest Tetydą i mieć pewność, że starzec mówi od rzeczy. Wszyscy to wiedzieli: Tetydą i tak zwany Wielki Trakt były dwiema stałymi drogami, łączącymi światy Hegemonii za pośrednictwem transmiterów. Szeroki, tłoczny Wielki Trakt przebiegał przez z górą sto planet pod ponad stu różnymi słońcami; Tetydą cieszyła się nieco mniejszą popularnością, ale stanowiła ważny szlak handlowy, niezliczone zaś łodzie rekreacyjne bez wysiłku przepływały z planety na planetę, korzystając z jej wartkiego nurtu. Zniszczenie transmiterów i upadek Sieci doprowadziły do rozpadnięcia się Traktu na tysiące osobnych kawałeczków, Tetydą natomiast zwyczajnie przestała istnieć; jej portale stały się bezużyteczne, a tworzące ją 15

mniejsze, lokalne rzeki wróciły w swe dawne koryta, by już nigdy się nie spotkać. Sam wiekowy poeta, którego miałem przed sobą, opisywał śmierć rzeki. Pamiętałem, jak Starowina recytowała „Pieśni”: Koryto rzeki, co płynęła Przez dwa stulecia albo więcej Spięta w czasie i przestrzeni Portalami TechnoCentrum Puste jest Na Fuji i planecie Barnarda Na Akteonie i Denebie Drei Na Nadziei i Nigdy Więcej. Wszędzie wiła się Tetyda, Niczym wstążka łącząc światy Zamieszkane przez człowieka. Dzisiaj bramy nie działają, Wyschły nurty, zgasły prądy, Znikły sztuczki TechnoCentrum, Zaginęli podróżnicy, Portal zamknął swoje wrota, I Tetydą już nie płynie. - Podejdź bliżej - powtórzył starzec, skinąwszy pożółkłą dłonią. Jego oddech przywodził na myśl powiew suchego powietrza z otwartego grobowca: pozbawiony zapachu, a zarazem pradawny, niosący w sobie wspomnienie minionych wieków. Kiedy się zbliżyłem, poeta wyszeptał: Co piękne, cieszyć nigdy nie przestanie: Zamiast w nicości zginąć oceanie Będzie piękniało jeszcze bardziej. Cofnąłem się i skinąłem głową, zupełnie jakby powiedział coś sensownego. Nie ulegało wątpliwości: był obłąkany. - Ludzie, którzy nie doceniają potęgi poezji, nieraz już nazywali mnie szalonym - zachichotał, jak gdyby czytając w moich myślach. - Nie musisz podejmować decyzji w tej chwili, Raulu Endymionie. Kiedy spotkamy się na kolacji, opowiem ci do końca, co cię czeka. Wtedy powiesz mi, co zamierzasz. Na razie jednak odpocznij! Śmierć i zmartwychwstanie musiały cię wyczerpać - zgarbił się i wydał z siebie grzechoczący dźwięk, w którym znów dopiero po chwili rozpoznałem śmiech. Android zaprowadził mnie do mojego pokoju. Po drodze w oknach wieży mignęły mi podwórka i inne budynki, a raz dostrzegłem innego androida, również płci męskiej, który przechodził przez podwórzec. Mój niebieskoskóry przewodnik otworzył przede mną drzwi i cofnął się. Zrozumiałem, że nie zamierza mnie zamykać; nie jestem więc więźniem. - Przygotowano dla pana strój wieczorowy - rzekł. - Może pan oczywiście swobodnie poruszać się po terenie starego uniwersytetu, uprzedzam jednak, M. Endymion, że w okolicznych lasach i wśród wzgórz żyją bardzo drapieżne zwierzęta. Skinąłem głową, uśmiechając się pod nosem. Drapieżniki nie stanowiłyby dla mnie przeszkody, gdybym chciał odejść, ale na razie nie miałem takiego zamiaru. Android zamierzał mnie zostawić, gdy pod wpływem nagłego impulsu postąpiłem krok naprzód i zrobiłem coś, co na zawsze odmieniło moje życie. - Chwileczkę - powiedziałem i wyciągnąłem do niego rękę. - Nie przedstawiono nas sobie. Jestem Raul Endymion. Przez dłuższą chwilę android w milczeniu patrzył na moją dłoń i zacząłem już podejrzewać, że naruszyłem jakieś zasady protokołu. W końcu już przed wiekami, podczas hegiry, gdy produkowano androidy, od razu uznano je za coś gorszego od zwykłych ludzi. Wreszcie jednak sztuczny człowiek chwycił moją rękę i potrząsnął nią. - A. Bettik - powiedział cicho. - Miło mi pana poznać. A. Bettik. To imię obudziło we mnie jakieś niejasne wspomnienia, których na razie nie mogłem sprecyzować. 16

- Chciałbym z panem porozmawiać, A. Bettik - rzekłem. - Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o... o tym miejscu i o starym poecie. Android podniósł wzrok, a mnie wydało się, że w błękitnych oczach dostrzegam coś na kształt rozbawienia. - Dobrze, proszę pana - zgodził się. - Chętnie odpowiem na pana pytania, obawiam się jednak, że nasza rozmowa musi poczekać, w tej chwili bowiem mam mnóstwo obowiązków. - Niech będzie - odparłem i cofnąłem się. - Będę czekał z niecierpliwością. A. Bettik kiwnął głową i ruszył w dół schodów. Wróciłem do pokoju. Jeśli nie liczyć zaścielonego łóżka i złożonego na nim eleganckiego stroju wieczorowego, nic się tu nie zmieniło. Podszedłszy do okna, wyjrzałem na ruiny Uniwersytetu Endymiońskiego; błękitki szeleściły lekko w podmuchach słabej bryzy, liliowe liście rosnących pod wieżą dziwodrzewów opadały na brukowany dziedziniec dwadzieścia metrów niżej i chrobotały po kamieniach poruszane wiatrem, chalmy nadawały powietrzu charakterystyczną, korzenną woń. Dorastałem kilkaset kilometrów na północ od tego miejsca, wśród moczarów Aquili, między górami i Dziobem, ale rześki chłód górskiego powietrza był dla mnie czymś nowym. Niebo sprawiało wrażenie bardziej błękitnego, niż kiedykolwiek widziałem je ze swoich bagien. Nabrałem jesiennego powietrza głęboko w płuca i wyszczerzyłem zęby w uśmiechu: nieważne, co mnie czeka; na razie byłem cholernie zadowolony, że żyję. Odszedłem od okna, kierując się ku schodom z zamiarem rozejrzenia się po uniwersytecie i mieście, od którego wywodziło się moje nazwisko. Nieważne, jak bardzo zwariowanego miałem gospodarza - pogawędka przy kolacji i tak zapowiadała się interesująco. Zszedłem już prawie na sam dół, gdy nagle stanąłem w pół kroku. A. Bettik. Znałem to imię z „Pieśni” opowiadanych przez Starowinę. Tak się nazywał android, pilot barki lewitacyjnej „Benares”, którą pielgrzymi płynęli na północny wschód z Keats na Equusie, w górę Hoolie, do portu Najada, dalej przez śluzę w Karli w okolice lasu Doukhobor. W Porcie na Krawędzi kończył się spławny odcinek rzeki, tam też pielgrzymi przesiedli się na wiatrowóz i ruszyli przez Trawiaste Morze. Słuchając w dzieciństwie „Pieśni” zastanawiałem się, dlaczego A. Bettik był jedynym androidem wymienionym z nazwiska i co się działo z nim po tym, gdy pielgrzymi zostawili go w Porcie na Krawędzi. Od ponad dwudziestu lat nie słyszałem tego imienia. Pokręciłem głową. Rozważając, czy przypadkiem sam nie zaczynam wariować, wyszedłem na zalane popołudniowym światłem ulice Endymiona. 5 W tej samej chwili, gdy ja rozstają się z A. Bettikiem, sześć tysięcy lat świetlnych od Hyperiona, w systemie gwiezdnym znanym tylko z numeru NGC i koordynatów nawigacyjnych, oddział trzech liniowców Paxu pod dowództwem ojca kapitana Federico de Soyi niszczy orbitalny las. Drzewa Intruzów nie mają żadnej osłony, która mogłaby je chronić przed napaścią okrętów bojowych Paxu, toteż trudno tę rzeź nazwać bitwą. Muszę w tym miejscu wyjaśnić jedną rzecz: relacji z tych wydarzeń nie opieram tylko na domysłach czy przypuszczeniach; wszystko wydarzyło się dokładnie tak, jak to opisuję. Podobnie zresztą nie bawię się w zgadywanki czy ekstrapolację twierdząc, że ojciec kapitan de Soya i jego przełożeni zrobili to czy tamto, podczas gdy nie było przy tym żadnych świadków; wiem, co myśleli, wiem, co czuli. Każde moje słowo to najszczersza prawda. Wyjaśnię później, skąd wiem to wszystko, skąd pewność, że nie ma w mych słowach ani krzty przekłamania... Na razie jednak proszę, żebyś je, czytelniku, przyjął takimi, jakie są. A są prawdziwe. Liniowce zmniejszają prędkość z przeciążeniem równym sześciuset g. Wśród gwiezdnych podróżnych przyjęło się nazywać tak szybkie hamowanie „prędkością dżemu malinowego” - gdyby wewnętrzne pola siłowe zawiodły choć na ułamek milisekundy, z pasażerów statku pozostałaby ledwie cieniutka warstwa substancji podobnej do dżemu z malin, rozsmarowana na pulpitach. Pola siłowe nie zawodzą. Znalazłszy się w odległości jednej jednostki astronomicznej, ojciec kapitan de Soya włącza holosferę. Wszyscy w sali dowodzenia odrywają się na moment od swoich zajęć, by rzucić okiem na ekran. Na nim zaś kilka tysięcy starannie uformowanych przez Intruzów drzew (z których najkrótsze ma pięćset metrów długości) wiruje w złożonym tańcu w płaszczyźnie ekliptyki: połączone siłami grawitacji zagajniki, splecione konary, powoli zmieniający się układ drzew w ciągłym ruchu. Ich liście zwracają się w kierunku pobliskiego słońca typu G, gałęzie bezustannie przemieszczają się, szukając najdogodniejszej pozycji, 17

a korzenie czerpią wilgoć i składniki odżywcze z obłoku mgły tworzonej przez przemykające wśród nich komety pasterskie, podobne do przybrudzonych, śnieżnych kuł. Wśród gałęzi i pomiędzy samymi drzewami można dostrzec także rozmaite odmiany Intruzów humanoidalne sylwetki o srebrzystej skórze i cieniuteńkich, motylich skrzydłach, rozpostartych na setki metrów. Co chwila któreś z nich migocze odblaskiem światła, upodabniając się do bożonarodzeniowych lampek w gęstym listowiu orbitalnego lasu. - Ognia! - wydaje rozkaz ojciec kapitan de Soya. Gdy od lasu dzielą je już tylko dwie trzecie jednostki astronomicznej, liniowce, wchodzące w skład grupy uderzeniowej „Królowie”, otwierają ogień z broni dalekiego zasięgu. Z tej odległości strumienie energetyczne zaledwie pełzłyby w kierunku celu, niczym świecące pluskwy na czarnym prześcieradle, ale okręty Paxu wyposażone są w broń hiperprzestrzenną i hiperkinetyczną - ściślej mówiąc: w małe stateczki z własnym napędem Hawkinga. Niektóre z nich, zaopatrzone w głowice plazmowe, rozpędzają się i w kilka mikrosekund osiągają prędkości relatywistyczne, by natychmiast eksplodować w głębi lasu; inne, bez głowic, mają tylko powrócić do przestrzeni rzeczywistej, zwiększając swą masę i, niczym gigantyczne kule armatnie przeszywające namokniętą tekturę, przebić mur drzew. Po kilku minutach liniowce wchodzą w zasięg broni energetycznej i świetliste, laserowe lance rozbłyskują w tysiącu kierunkach równocześnie. Ich promienie są doskonale widoczne na ciemnym tle, bowiem rozpraszają się na miriadach koloidalnych cząsteczek, unoszących się w próżni niczym drobinki kurzu na zapuszczonym strychu. Las płonie. Dekompresja rozsadza specjalnie spreparowaną korę, strąki i hermetyczne liście, których nie dosięgły profilowane fale uderzeniowe z ładunków plazmowych. Umykające w przestrzeń bąble powietrza zasilają szalejący w próżni pożar do czasu, aż tlen wypali się bądź skrzepnie. Las płonie. Dziesiątki milionów liści, pojedynczo i w kępach, odrywają się od eksplodujących drzew; każdy z nich zmienia się w osobny, ognisty stos, podczas gdy na czarnym, pustym tle spalają się potężne konary i mniejsze gałęzie. Trafione komety w mgnieniu oka sublimują, rozdzierając splecione sklepienie lasu potężną falą pary wodnej i gradem skalnych odłamków. Intruzi, przystosowani do życia w otwartej przestrzeni kosmicznej, przez ludzi Paxu pogardliwie zwani „aniołami Lucyfera”, wpadają w sam środek piekła niczym przezroczyste ćmy w ognisko. Niektórzy giną rozerwani wybuchem plazmy lub zmiażdżeni falą uderzeniową po zniszczeniu komet; inni trafiają w tor wiązki lanc i sami stają się obiektami hiperkinetycznymi, zanim ich delikatne, słoneczne skrzydła i organy wewnętrzne nie rozedrą się na strzępy; jeszcze inni próbują się ratować rozpościerając maksymalnie skrzydła, nie mają jednak szans prześcignąć szerzącego się chaosu. Nikomu nie udaje się ujść z życiem. Spotkanie trwa niecałe pięć minut. Kiedy już jest po wszystkim, grupa uderzeniowa „Królowie” zwalnia do trzydziestu g i przelatuje wśród resztek orbitalnego lasu. Płomienie, bijące z dysz napędu jądrowego, palą fragmenty drzew ocalałe po pierwszej fali ataku. Tam, gdzie jeszcze przed pięciu minutami w próżni unosił się las - zielone liście wystawiały się ku słońcu, korzenie piły wodę z komet, a Intruzi unosili się wśród gałęzi niczym muślinowe anioły - teraz znajduje się tylko kolisty obłok dymu i chmury odłamków, krążące w płaszczyźnie ekliptyki wokół wspólnego środka ciężkości. - Ktoś przeżył? - pyta ojciec kapitan de Soya. Stoi na palcach przy samym brzegu głównego wyświetlacza w sali dowodzenia, z łatwością utrzymując równowagę. Ręce ma założone za plecami. Mimo że liniowiec wciąż zwalnia z przyspieszeniem trzydziestu g, w sali dowodzenia utrzymywana jest stała grawitacja, równa jednej pięćdziesiątej standardowego ciążenia. Kilkunastu znajdujących się tu oficerów stoi lub siedzi z twarzami zwróconymi ku środkowi sfery. De Soya jest niskim mężczyzną po trzydziestce (według rachuby standardowej). Ma okrągłą, śniadą twarz, a przyjaciele zwracają uwagę, że w miarę upływu lat w jego oczach coraz częściej kapłańskie współczucie bierze górę nad godnym wojskowego brakiem skrupułów. - Nie, nikt - odpowiada matka komandor Stone, pierwszy oficer i, tak jak de Soya, członkini zakonu jezuitów. Odwraca się od wyświetlacza taktycznego i zwraca ku migającemu komunikatorowi. De Soya wie, że żadnemu ze znajdujących się w pokoju oficerów spotkanie nie sprawiło satysfakcji. Niszczenie lasów orbitalnych Intruzów wchodzi w zakres ich misji - niewinne z pozoru zagajniki pełnią funkcję centrów zaopatrzeniowych dla rojów bojowych - ale niewielu jest żołnierzy Paxu, których cieszyłby widok niepotrzebnego zniszczenia. Wyszkolono ich na rycerzy Kościoła i obrońców Paxu, nie na niszczycieli piękna i morderców bezbronnych form życia, nawet jeśli byliby to pozbawieni duszy Intruzi. - Przyjąć normalny szyk do przeszukiwania! - rozkazuje de Soya. - Opuścić stanowiska bojowe! 18

Na nowoczesnych liniowcach załoga składa się z tych właśnie kilkunastu ludzi w sali dowodzenia i dosłownie paru innych, rozproszonych po całym statku. - Kapitanie! - przerywa mu nagle matka komandor Stone. - Zakłócenia wskazujące na obecność napędu Hawkinga. Kąt siedemdziesiąt dwa, współrzędne dwa dwadzieścia dziewięć, czterdzieści trzy, jeden zero pięć. Wyjście z nadświetlnej w odległości siedem zero zero przecinek pięć tysięcy kilometrów. Prawdopodobieństwo, że jest to tylko jeden statek, wynosi dziewięćdziesiąt sześć procent. Prędkość względna: nieznana. - Na stanowiska bojowe - mówi de Soya i bezwiednie uśmiecha się pod wąsem. Może to Intruzi pędzą na ratunek lasowi, a może znalazł się jednak jakiś obrońca, który właśnie odpalił broń gdzieś spoza obłoku Oorta; kto wie, może to nawet straż przednia całego roju, która przyniesie zagładę jego oddziałowi specjalnemu. Nieważne; wszystko będzie lepsze od takich aktów... wandalizmu. - Statek wychodzi z nadświetlnej - raportuje oficer łącznościowy ze stanowiska nad głową de Soyi. - Dobrze - odpowiada de Soya. Patrzy na migoczący przed nim ekran, zeruje swój bocznik i otwiera kilka wirtualnych kanałów optycznych. Sala dowodzenia rozmywa się przed nim i nagle de Soya znajduje się w przestrzeni kosmicznej. Jest mierzącym pięć milionów kilometrów olbrzymem; okręty grupy uderzeniowej „Królowie” kurczą się do rozmiarów świecących punkcików, nierówna kolumna dymu, unosząca się nad pogorzeliskiem, zakrzywia się mniej więcej na wysokości jego pasa, tajemniczy przybysz zaś znajduje się siedemset kilometrów stąd - czyli na wyciągnięcie ręki. Okręty de Soyi spowija czerwona, sferyczna poświata, oznaczająca włączone na pełną moc zewnętrzne pola siłowe. W pustce nie brak też innych sygnałów: w różnych barwach wyświetlają się odczyty czujników, impulsy oznajmiające zbliżanie się statku i informacje o namierzeniu celu. De Soya działa teraz na poziomie taktycznym, gdzie czas mierzy się w milisekundach; skinieniem dłoni i pstryknięciem palca może odpalać broń i spuszczać z uwięzi niewyobrażalne moce. - Przekaz z transpondera - zgłasza oficer łącznościowy. - Kod aktualny: kurier Paxu, klasa „archanioł”. De Soya marszczy brwi. Jakież to niezwykłej wagi wydarzenia mogły zmusić dowództwo Paxu do wysłania najszybszego okrętu, jakim dysponuje Watykan? Okrętu, który może rozwinąć taką szybkość, że sam w sobie stanowi najgroźniejszą tajną broń Paxu? De Soya widzi kody Paxu, unoszące się w przestrzeni taktycznej wokół maleńkiego stateczku. Płomień z dysz ciągnie się wiele kilometrów z tyłu; statek praktycznie w ogóle nie zużywa energii na utrzymywanie wewnętrznych pól siłowych, a tempo hamowania z pewnością przekracza poziom dżemu malinowego. - Bezzałogowy? - z nadzieją w głosie pyta de Soya. Okręty klasy „archanioł” są w stanie w kilka dni czasu rzeczywistego! - osiągnąć dowolny punkt w znanym wszechświecie, podczas gdy inne statki potrzebują na to tygodni czasu pokładowego i całych lat rzeczywistego. Nikt jednak nie przeżywa podróży archaniołem. Matka komandor Stone staje obok niego w przestrzeni taktycznej. Na ciemnym tle jej czarna tunika jest prawie niewidoczna, przez co blada twarz Stone zdaje się unosić w próżni ponad płaszczyzną ekliptyki. Światło wirtualnej gwiazdy rozjaśnia jej ostre kości policzkowe. - Nie, kapitanie - mówi cicho Stone. W tym trybie działania tylko de Soya słyszy jej głos. - Przekaz wskazuje na obecność dwóch członków załogi, pogrążonych w kriogenicznym śnie. - Dobry Jezu! - w ustach de Soyi słowa te brzmią bardziej jak modlitwa, niż wzywanie boskiego imienia nadaremno. Ta dwójka zginęła już podczas podróży z prędkością nadświetlną, a teraz, nawet w przystosowanych do wysokiej grawitacji zbiornikach kriogenicznych, ich ciała przyjmą postać już nie tyle dżemu malinowego, co mikronowej grubości warstewki pasty proteinowej. - Przygotować komorę zmartwychwstańczą! - rozkazuje ojciec kapitan na głównym kanale. Matka komandor Stone dotyka wszczepionego za uchem bocznika. Marszczy czoło. - Zakodowana wiadomość. Kurierów należy bezwarunkowo wskrzesić! Priorytet: alfa. Poziom rozkazu: omega. Ojciec kapitan de Soya odwraca raptownie głowę i przez chwilę w milczeniu wpatruje się w pierwszego oficera. Dym ze spalonego lasu snuje się na poziomie ich talii. Wskrzeszenie z tak wysokim priorytetem przeczy doktrynie Kościoła i przepisom dowództwa Paxu, a w dodatku jest niebezpieczne: szansę na niewłaściwe odrodzenie zmarłego są bliskie zeru przy zachowaniu standardowego, trzydniowego okresu zmartwychwstania, po czym rosną raptownie, by w wypadku trzech godzin osiągnąć pięćdziesiąt procent. Poziom rozkazu omega oznacza zaś Jego Świątobliwość, rezydującego na Pacem. 19

De Soya znajduje w oczach pierwszego oficera zrozumienie. Statek kurierski przybywa z Watykanu. Albo ktoś stamtąd, albo z dowództwa Paxu (może jedno i drugie) uznał wiadomość za tak pilną, by wysłać z nią bezcenny statek, zabić dwóch wysokich oficerów Paxu - bo nikomu innemu nie powierzono by archanioła oraz zaryzykować niewłaściwe odtworzenie owej dwójki. W odpowiedzi na pytające spojrzenie pierwszego oficera de Soya unosi brwi. - W porządku, komandorze - mówi na głównym kanale. - Niech wszystkie trzy okręty zrównają prędkość. Przygotować oddział do wejścia na pokład statku kurierskiego. Zbiorniki kriogeniczne przenieść tutaj. Zmartwychwstanie ma się zakończyć przed godziną szóstą trzydzieści. Proszę przekazać moje wyrazy uznania kapitanowi Hearnowi z „Melchiora” i matce kapitan Boulez z „Kacpra”. Niech stawią się u mnie, na „Baltazarze”, na spotkaniu z kurierami o siódmej zero zero. Ojciec de Soya wraca z przestrzeni taktycznej do rzeczywistości w sali dowodzenia. Stone i reszta oficerów nie spuszczają z niego wzroku. - Tylko szybko - mówi. Odpycha się od krawędzi wyświetlacza i przelatuje wprost do swojej prywatnej kabiny. Przez okrągły otwór wślizguje się do środka. - Proszę mnie obudzić po wskrzeszeniu kurierów - dodaje na chwilę przed zamknięciem drzwi, patrząc na blade twarze zebranych. 6 Spacerowałem ulicami Endymiona, usiłując uporządkować panujący w mojej głowie chaos życia, śmierci i nowego życia. Powinienem chyba zaznaczyć tutaj, że wcale nie traktowałem wydarzeń ostatnich godzin - procesu, „egzekucji”, spotkania z mitycznym poetą - tak lekko, jak mogłyby na to wskazywać moje słowa. Byłem naprawdę wstrząśnięty: oni usiłowali mnie zabić! Chciałem całą winą obarczyć Pax, ale sądy nie podlegały Paxowi, przynajmniej nie bezpośrednio. Hyperion miał własną Radę Planety, a sędziowie w Port Romance kierowali się naszym miejscowym prawem i interesami. Kara śmierci nie była nieuniknioną karą wymierzaną przez Pax, zwłaszcza tam, gdzie Kościół sprawował teokratyczne rządy, lecz pozostałością z czasów kolonizacji planety. Mój błyskawiczny proces, oczywisty wyrok i kończąca wszystko egzekucja wyrażały co najwyżej przerażenie urzędujących na Hyperionie i w Port Romance biznesmenów, że goście z innych światów Paxu mogliby przestać do nas przyjeżdżać. Byłem zwykłym wieśniakiem, przewodnikiem, który zabił powierzonego jego opiece bogatego turystę, więc miałem stać się przykładem dla innych. To wszystko. Nie powinienem traktować tego zanadto osobiście. A jednak potraktowałem to bardzo osobiście. Przystanąłem pod wieżą, czując emanujące z masywnych brukowców ciepło słońca i powoli podniosłem ręce. Trzęsły się; zbyt wiele się wydarzyło w zbyt krótkim czasie, a wymuszony spokój podczas procesu i w okresie przed egzekucją sporo mnie kosztował. Pokręciłem głową i zagłębiłem się w ruiny uniwersytetu. Endymion zbudowano na zboczu wzgórza, uniwersytet zaś usadowił się jeszcze wyżej, na samym grzbiecie, toteż rozciągał się stąd wspaniały widok na południe i wschód. Dolinę zdobiły jasnożółte lasy chalmowe, lazuru nieba nie mąciła ani jedna smuga spalin, żadne statki powietrzne nie krążyły ponad okolicą. Wiedziałem, że Pax nie przejmuje się specjalnie Endymionem; główne ich siły koncentrowały się w rejonie płaskowyżu Pinion, gdzie rzesze robotów wydobywały spod ziemi niezwykłe symbionty zwane krzyżokształtami, ale cała ta część kontynentu stanowiła strefę zakazaną od tak dawna, że czuło się tu prawdziwą bliskość natury. Po dziesięciu minutach włóczenia się bez celu uświadomiłem sobie, że tylko wieża, w której się obudziłem, i sąsiadujące z nią budynki sprawiały wrażenie zamieszkanych. Reszta uczelni leżała w ruinie: przestronne aule zostawiono na pastwę żywiołów, laboratorium fizyczne splądrowano setki lat temu, boiska zarosły, kopuła obserwatorium rozsypała się... Rozciągające się w dole miasto wyglądało na jeszcze bardziej opustoszałe - gęstwina dziwodrzewów i kudzu wchłonęła całe kwartały budynków. W czasach swej świetności uniwersytet musiał być uroczym miejscem: do konstrukcji neogotyckich budynków w stylu obowiązującym po hegirze użyto bloków piaskowca z pobliskich kamieniołomów u stóp płaskowyżu Pinion. Kiedy przed trzema laty pracowałem dla słynnego artysty krajobrazu Avrola Hume’a, odwalając czarną robotę związaną z modyfikacją majątków Pierwszej Rodziny na modnym wybrzeżu Dzioba, wiele żądań klientów dotyczyło „kaprysów” - fałszywych ruin nad brzegami stawów, w lasach i na wzgórzach. Stałem się swoistym ekspertem od układania starych kamieni w artystyczne kupy gruzu udające ruiny, w większości znacznie starsze, niż historia ludzkiej obecności na odległej planecie Protektoratu, co zakrawało na 20

absurd. Żaden jednak z kaprysów Hume’a nie dorównywał prawdziwym pozostałościom Endymiona. Błąkałem się pośród kości szkieletu wielkiej niegdyś uczelni, podziwiałem jej architekturę i rozmyślałem o rodzinie. Tradycja dodawania nazwy lokalnego miasta do nazwiska cechowała prawdziwych tubylców, a mogłem się za takiego uważać, gdyż moja rodzina wywodziła się w prostej linii od pionierów, którzy przed blisko siedmiuset laty dotarli tu na statku kolonizacyjnym. Teraz, po przybyciu cudzoziemców z planet Paxu i hegirańskich osadników, staliśmy się we własnej ojczyźnie obywatelami trzeciej kategorii. Przez stulecia moi przodkowie zamieszkiwali te góry i doliny. Z pewnością zatrudniali się przede wszystkim do prostych, wymagających wysiłku fizycznego prac; tak czynił mój ojciec, zanim umarł przedwczesną śmiercią (miałem wtedy osiem lat), matka, która zmarła pięć lat później, i ja, aż do ubiegłego tygodnia. Moja babka urodziła się w dziesięć lat po tym, jak Pax wysiedlił wszystkich mieszkańców tych okolic, ale Starowina pamiętała jeszcze dni, kiedy nasze klany docierały do płaskowyżu Pinion i pracowały na plantacjach plastowłókników na południe od Endymiona. Nie miałem wcale wrażenia, że wracam do domu. Mój dom leżał wśród zimnych mokradeł na północny wschód stąd. Bagna okalające od północy Port Romance stały się dla mnie miejscem zamieszkania i pracy. To miasto z uniwersytetem miało ze mną tyleż wspólnego, co dziwy opisywane w „Pieśniach”. U podnóża kolejnej wieży przystanąłem dla nabrania tchu i zacząłem się zastanawiać nad tą ostatnią kwestią. Jeżeli poeta poważnie złożył mi swoją propozycję, „dziwy” z „Pieśni” będą dla mnie bardzo istotne. Przypomniałem sobie, jak Starowina recytowała fragmenty poematu. Rozkładaliśmy się na noc, żeby doglądać owiec; zasilane akumulatorami wozy dla bezpieczeństwa ustawialiśmy w krąg, a gotowaliśmy na niepozornych ogniskach, które nie stanowiły najmniejszej konkurencji dla zdobiących niebo gwiezdnych konstelacji i deszczów meteorów. Starowina mówiła wolno, miarowo, a po każdej strofie czekała, aż powtórzę jej słowa. Przypomniałem sobie, jak się niecierpliwiłem - wolałbym poczytać jakąś książkę przy świetle latarni - i uśmiechnąłem się w duchu na myśl, że oto dzisiejszego wieczora zasiądę do kolacji z autorem owych strof. Więcej, nie tylko autorem „Pieśni”, ale także jednym z siedmiorga pielgrzymów, których dzieje opiewał poemat. Znów pokręciłem głową. Za dużo. Za szybko. Wieża sprawiała dziwne wrażenie. Była wyższa i szersza od tej, w której odzyskałem zmysły i miała tylko jedno hakowate okno, umieszczone trzydzieści metrów nad ziemią. Co jeszcze ciekawsze, zamurowano oryginalne wejście. Okiem fachowca, z wprawą murarza i kamieniarza nabytą pod kierunkiem Avrola Hume’a, oceniłem, że drzwi zabudowano, zanim jeszcze uniwersytet opustoszał, choć niewiele wcześniej. Do dziś nie wiem, co kazało mi zwrócić uwagę na ten budynek, skoro tamtego popołudnia mogłem zwiedzić tyle innych, ciekawych zakątków ruin. Pamiętam, jak spojrzawszy na wznoszący się z tyłu wieży stromy stok wzgórza, zauważyłem gęste zarośla chalmy, wyrastające ze zbocza i oplatające budowlę niczym bluszcz o masywnym korzeniu. Gdyby wdrapać się na grzbiet wzniesienia i przecisnąć się przez chalmowy gąszcz... o, tutaj... można by wspiąć się po tamtej gałęzi i, z trudem, bo z trudem, ale dosięgnąć parapetu tego jedynego okna... Jeszcze raz pokręciłem głową. Nonsens. Dziecinna eskapada groziła w najlepszym razie poszarpaniem ubrania i otarciami skóry na dłoniach; w najgorszym zaś wypadku mogła zakończyć się upadkiem z wysokości trzydziestu metrów na bruk. I po co tak ryzykować? Co takiego mogłoby się kryć w zamurowanej wieży, jeśli nie liczyć pająków i ich sieci? Dziesięć minut później znajdowałem się wysoko, na powykręcanym, chalmowym konarze, i cal po calu pełzłem w górę, wykorzystując szczeliny między kamieniami i CQ grubsze gałęzie zwieszające się nad moją głową. Nie mogłem opleść konaru nogami, gdyż piął się po murze, więc posuwałem się na kolanach (liście rosły zbyt blisko, żeby, korzystając z konaru jak z liny, wspinać się na stojąco); wrażenie, że coś odpycha mnie od ściany i że za chwilę runę w dół, było obezwładniające. Każdy podmuch jesiennego wiatru, poruszający gałęziami i liśćmi, sprawiał, że kuliłem się w sobie i ze wszystkich sił przywierałem do zbawczej gałęzi. Wreszcie dotarłem pod okno i zacząłem po cichu przeklinać. Moje obliczenia, tak oczywiste, dopóki znajdowałem się na chodniku trzydzieści metrów niżej, okazały się nieco chybione: konar chalmy kończył się jakieś trzy metry poniżej parapetu. Na dzielącym mnie od niego kawałku ściany nie dostrzegałem żadnych użytecznych chwytów ani stopni, więc gdybym chciał wejść przez okno, musiałbym skoczyć i mieć nadzieję, że uda mi się o coś zahaczyć palce. Byłoby to istne szaleństwo; w wieży nie mogło znajdować się nic, co usprawiedliwiałoby taką brawurę. 21

Odczekałem, aż wiatr nieco przycichnie, przykucnąłem i skoczyłem przed siebie. Przez jedną przerażającą sekundę moje dłonie zjeżdżały bezradnie po murze; przebierałem palcami, wykruszając kawałki kamienia i zdzierając sobie paznokcie, aż wreszcie zdołałem wbić je w pokruszone resztki starego parapetu. Podciągnąłem się i rozdarłem koszulę na łokciach. Dyszałem ciężko z wysiłku, gdy miękkie buty, dostarczone mi przez A. Bettika, rozpaczliwie starały się zapewnić wystarczające oparcie moim stopom. Wreszcie wciągnąłem się na parapet. Przez moment zastanawiałem się jeszcze nad tym, jak, u licha, zamierzam wrócić na chalmowy konar, a rzut oka w głąb mrocznego wnętrza wieży wcale nie zmniejszył moich wątpliwości. - Jasny gwint! - wyszeptałem, nie kierując tych słów do nikogo konkretnego. Poniżej okna znajdował się stary, drewniany podest, ale poza tym wieża była pusta. Wlewające się do środka światło słońca wydobywało z mroku fragmenty przegniłych schodów powyżej i poniżej podestu, wijących się w górę i w dół po ścianach wieży, lecz pośrodku rozwierała mroczna czeluść. Spojrzawszy w górę, trzydzieści metrów wyżej, ujrzałem punkciki światła przedzierające się przez coś, co mogło być prowizorycznym, drewnianym dachem. Siedziałem we wnętrzu wspaniałego w swej formie silosu na zboże; ogromnego, sześćdziesięciometrowego kamiennego cylindra. Nic dziwnego, że wystarczało mu jedno okno i że wejście zamurowano przed ewakuacją Endymiona. Balansując na parapecie (jakoś nie potrafiłem zaufać spróchniałemu podestowi), ostatni raz pokręciłem głową. Ta ciekawość kiedyś mnie zabije! Nagle jednak, wciąż wpatrzony w ciemność, jakże odmienną od słonecznego popołudnia na zewnątrz, zdałem sobie sprawę, że w środku jest chyba zbyt ciemno. Pod przeciwległą ścianą nie rysował się żaden ślad schodów; ba, nie widziałem nawet samej ściany. Dotarło do mnie, że rozproszony blask słoneczny rozświetla mrok wokół mnie, że nieco dalej widnieją resztki schodów i że kilkanaście metrów ponad moją głową cały czarny cylinder jest dobrze widoczny. Za to na moim poziomie większość wnętrza jak gdyby... przestała istnieć. - Chryste! - szepnąłem. Coś wypełniało ponad pół wieży. Powoli, zwieszając się niemal całym ciężarem na uczepionych parapetu rękach, opuściłem się na podest pod oknem. Drewno skrzypnęło, ale uznałem, że jest wystarczająco solidne, by przenieść część obciążenia na nogi. Odwróciłem się. Jeszcze chyba z minutę trwało, zanim zrozumiałem, co mam przed sobą. We wnętrzu budowli, niczym pocisk w lufie starożytnego rewolweru, tkwił statek kosmiczny. Puściłem parapet, zapominając o wątpliwościach co do solidności podestu, i postąpiłem krok w przód, żeby lepiej się przyjrzeć. Jak na standardy „kosmiczne” statek nie prezentował się zbyt okazale - liczył sobie może z pięćdziesiąt metrów wysokości. Metal smukłego kadłuba (o ile był to metal) miał matowo czarną barwę i zdawał się pochłaniać światło. Nigdzie, gdzie sięgał mój wzrok, nie dostrzegłem nawet najsłabszego błysku. Najlepiej śledziło się kształt statku patrząc na ścianę z tyłu i szukając miejsca, gdzie odbite od kamieni światło przestawało do mnie docierać. Ani przez moment nie wątpiłem, że mam przed sobą pojazd kosmiczny; odnosiłem wręcz wrażenie, że aż za bardzo pasuje do standardowego wyobrażenia takiego statku. Czytałem kiedyś, że dzieci na setkach zamieszkanych planet zawsze rysują takie same domy: pudełko z trójkątnym dachem i unoszącą się z prostokątnego komina smugą dymu. Nawet jeśli dziecko żyje w organicznym strąku mieszkalnym jednego z drzew ze sztucznie hodowanym RNA! Góry wciąż są dla maluchów piramidami w stylu Matterhornu, choćby wzniesienia w ich ojczystym świecie przypominały raczej łagodne wzgórza płaskowyżu Pinion. Nie pamiętam, jak artykuł tłumaczył ten fenomen - czy chodziło o pamięć rasową, czy też o pewne wkodowane na stałe w nasz mózg symbole. Obiekt, na który patrzyłem, któremu się przyglądałem, który postrzegałem głównie jako negatyw przestrzeni, był nie tyle statkiem kosmicznym, co raczej STATKIEM KOSMICZNYM. Widziałem zdjęcia najstarszych ziemskich rakiet - sprzed ery Paxu, sprzed Upadku, sprzed Hegemonii, sprzed hegiry... psiakrew, właściwie to sprzed wszystkiego - i wszystkie wyglądały tak, jak owa kształtna plama mroku: wysokie, smukłe, ostro zakończone, u dołu zaopatrzone w stery. Przede mną stał wkodowany w mózg, znajomy mi dzięki pamięci rasowej, symbolicznie idealny przykład STATKU KOSMICZNEGO. Na Hyperionie nie istniały żadne prywatne ani zaginione pojazdy kosmiczne. Co do tego miałem pewność. Statki takie, nawet te najtańsze, międzyplanetarne, były najzwyczajniej w świecie zbyt drogie i zbyt rzadkie, żeby chować je tu i tam po starych, kamiennych wieżach. Dawno temu, kilkaset lat przed Upadkiem, kiedy to zasoby Sieci zdawały się nie mieć granic, w naszym świecie zapewne nie brakowało statków 22

kosmicznych: wojskowych, dyplomatycznych, rządowych, handlowych, kolonizacyjnych, badawczych, a nawet prywatnych, stanowiących własność hipermiliarderów. Jednak i wówczas zbudowanie statku stanowiło znaczne obciążenie dla gospodarki całej planety. Jak daleko sięgam pamięcią... Co tam, jak daleko sięgała pamięcią moja matka, babka, a także ich matki i babki, tylko Pax - konsorcjum Kościoła i prymitywnych władz międzyplanetarnych - mogło sobie pozwolić na posiadanie jakichkolwiek statków. A już zupełnie nikt z osób prywatnych, nawet rezydujący na Pacem Jego Świątobliwość nie miał co marzyć o prywatnym pojeździe międzygwiezdnym. Bo to był statek międzygwiezdny. Nie wiem, skąd to wiedziałem; po prostu wiedziałem i już. Nie bacząc na fatalny stan spiralnych schodów, zacząłem po nich schodzić, oglądając znajdujący się cztery metry ode mnie pojazd. Jego nieprawdopodobna czerń przyprawiała mnie o zawroty głowy. W połowie obwodu wieży, piętnaście metrów poniżej miejsca, w którym stałem, ledwie widziany spoza krzywizny statku drewniany podest podchodził do samego kadłuba. Ruszyłem biegiem. Jeden spróchniały stopień trzasnął mi pod nogą, ale pędziłem tak szybko, że nie zwróciłem na to uwagi. Pomost nie miał barierek, co upodabniało go do trampoliny. Upadek z pewnością oznaczałby połamanie kości i śmierć w mroku zamurowanej wieży, lecz nie namyślając się wcale skoczyłem przed siebie i dotknąłem czarnej burty. Statek był ciepły i w dotyku wcale nie przypominał metalu - już prędzej gładką skórę żywej, śpiącej istoty. Złudzenie było tym silniejsze, że kadłub leciutko drżał; zdawało mi się, że statek oddycha, że niemal wyczuwam pod dłonią bicie jego serca. Nagle poczułem rzeczywiste poruszenie. Część kadłuba ustąpiła i podwinęła się - nie podniosła, jak mechaniczne portale, które widywałem, i z pewnością nie przesunęła się na zawiasach, ale właśnie podwinęła, niczym rozchylające się w uśmiechu wargi. Rozbłysły światła i moim oczom ukazał się korytarz o ścianach i suficie sprawiających wrażenie na wpół organicznych. Przystanąłem na jakieś trzy nanosekundy. Przez całe lata moje życie toczyło się spokojnym, przewidywalnym torem, jak życie większości ludzi. W tym tygodniu niechcący zabiłem człowieka, zostałem skazany i zgładzony, a później obudziłem się w ulubionej bajce Starowiny. Dlaczego miałbym na tym poprzestać? Wszedłem na pokład statku. Drzwi zamknęły się za mną niczym wygłodniałe usta połykające kęs pożywienia. Korytarz prowadzący w głąb statku nie odpowiadał moim wyobrażeniom. Zawsze sądziłem, że wnętrza takich pojazdów przypominają raczej ładownie morskich okrętów desantowych, którymi przerzucano na Ursusa regimenty Straży Planetarnej: szary metal, nity, zacinające się włazy, syczące parą przewody. Nic z tego: zakręcający lekko korytarz miał gładkie ściany i właściwie niczym się nie wyróżniał. Dzielące go grodzie wyłożono drewnem, w dotyku ciepłym jak żywe ciało. Jeżeli gdzieś po drodze minąłem śluzę powietrzną, to jej nie zauważyłem. Ukryte lampy zapalały się przede mną i gasły za moimi plecami, tak że szedłem skąpany w plamie światła, z przodu i z tyłu mając nieprzeniknioną ciemność. Zdawałem sobie sprawę, że pojazd nie może mieć więcej niż dziesięć metrów średnicy, ale krzywizna korytarza sprawiała, że wnętrze zdawało się większe niż w rzeczywistości. Przejście kończyło się w miejscu, które musiało być sercem statku: pośrodku otwartej studni biegły spiralne schody, prowadzące zarówno w górę, jak i w dół. Postawiłem nogę na pierwszym stopniu i gdzieś nade mną rozbłysły światła. Doszedłszy do wniosku, że na górze będzie ciekawiej, ruszyłem przed siebie. Następny pokład zajmował całe wnętrze statku. Pośrodku stała zabytkowa holorama, taka sama, jakie widywałem na ilustracjach w starych książkach, otoczona, niedbale rozrzuconymi krzesłami i stolikami, których stylu nie potrafiłem rozpoznać. Honorowe miejsce zajmował wspaniały fortepian. Wypada w tym miejscu nadmienić, że zapewne mniej niż jeden na dziesięć tysięcy mieszkańców Hyperiona umiałby rozpoznać ten instrument, ale moja matka dzieliła ze Starowiną pasje muzyczne i w jednym z naszych elektrycznych wozów znakomitą część wnętrza zajmowało pianino. Ileż to razy słyszałem skargi wujów i dziadka, narzekających na rozmiary i ciężar instrumentu, ilość energii, jakiej wymagało ciąganie ze sobą tego antycznego, prehegirańskiego przyrządu wśród aquilańskich mokradeł i brak zdrowego rozsądku, który nakazywałby kupienie kieszonkowego syntezatora, zdolnego naśladować dźwięk pianina... czy dowolnego, innego instrumentu. Cóż, matka i Starowina upierały się przy swoim; nic nie mogło się równać z dźwiękiem 23

prawdziwego fortepianu i to bez względu na to, ile czasu trzeba go było stroić po przewiezieniu z miejsca na miejsce. A poza tym ani dziadek, ani żaden z wujów nie narzekał, kiedy Starowina grała przy ognisku Rachmaninowa, Bacha czy Mozarta. Od tej wspaniałej kobiety nauczyłem się wiele o najlepszych historycznych instrumentach, także tych sprzed hegiry. Właśnie miałem przed sobą jeden z nich. Darowałem sobie holoramę i meble, zignorowałem zakrzywione okno wychodzące w tej chwili na ciemną, kamienną ścianę i podszedłem wprost do fortepianu. Nad klawiaturą złotymi literami wypisano słowo STEINWAY. Gwizdnąłem cicho i łagodnie musnąłem klawisze, nie ważąc się żadnego nacisnąć. Według słów Starowiny, Steinway przestał wytwarzać fortepiany jeszcze przed Wielką Pomyłką ‘08, a i po hegirze nie wznowiono produkcji pod tą marką. Dotykałem instrumentu liczącego sobie przynajmniej tysiąc lat. Dla miłośników muzyki steinwaye i stradivariusy były prawdziwą legendą. Jak to możliwe? Muskałem klawisze, wykonane zapewne z na wpół mitycznej kości słoniowej, uzyskiwanej z kłów wymarłego zwierzęcia, słonia właśnie. Istoty ludzkie, takie jak stary poeta w wieży, mogły przeżyć do dziś i pamiętać czasy przed Hegirą dałoby się to teoretycznie wytłumaczyć kuracjami Poulsena i kriogeniką - jednakże przedmioty wykonane z drewna, metalu i kości słoniowej nie miały szans przetrwać takiej podróży w czasie i przestrzeni. Zagrałem akord C-E-G-B. Później jeszcze jeden, C-dur. Dźwięk był czysty, doskonały, a akustyka statku idealna. Nasze stare pianino po każdych paru milach przebytych w wozie wymagało strojenia, tymczasem ten instrument, po niezliczonych latach (świetlnych i zwyczajnych), był wciąż w znakomitym stanie. Wyciągnąłem spod niego taboret, usiadłem i zacząłem grać „Dla Elizy”. Stary, prosty kawałek, ale zdawał się dobrze pasować do ciszy i samotności tego mrocznego miejsca. Kiedy dźwięki wypełniły okrągłe pomieszczenie, budząc echo w studni ze schodami, światła lekko przygasły. Przypomniałem sobie matkę i Starowinę, którym nigdy przez myśl by nie przeszło, że lekcje gry, które pobierałem za młodu, zaowocują tym solo na pokładzie ukrytego statku kosmicznego. Smutek tej myśli przesączał się do muzyki, którą grałem. Skończywszy szybko oderwałem palce od klawiatury z poczuciem winy - jak śmiałem tak słabo zagrać tak prościutki utwór na tym wspaniałym instrumencie, darze sprzed stuleci? Przez chwilę siedziałem w zupełnej ciszy, rozmyślając o statku, o starym poecie i o moim miejscu w tej zwariowanej układance. - Bardzo ładnie - rozległ się cichy głos za moimi plecami. Podskoczyłem. Nie słyszałem żadnych kroków na schodach; nie czułem, żeby ktoś wszedł do pokoju. Odwróciłem się gwałtownie. Byłem sam. - Już dość dawno nie słyszałem tego utworu - głos rozległ się ponownie. Wydawało mi się, że dobiega ze środka pomieszczenia. - Mój poprzedni pasażer wolał Rachmaninowa. Zacisnąłem dłonie na krawędzi taboretu, żeby się uspokoić. W myślach przeglądałem wszystkie głupie pytania, których zadawania mogłem uniknąć. - Czy jesteś statkiem? - zapytałem. Nie wiedziałem, czy pytanie jest głupie, ale koniecznie chciałem poznać odpowiedź. - Oczywiście - usłyszałem. Głos sprawiał wrażenie, jakby należał do mężczyzny. Słyszałem już nieraz mówiące maszyny, gdyż tego typu urządzenia były od wieków w powszechnym użyciu, nigdy jednak nie natrafiłem na maszynę zdradzającą pozory inteligencji. Już ponad dwieście lat temu Kościół pospołu z Paxem zakazał konstruowania prawdziwych SI, a pamiętając, jak TechnoCentrum dopomogło Intruzom zniszczyć Hegemonię, większość mieszkańców tysięcy spustoszonych światów ochoczo na to przystało. Uświadomiłem sobie, że i mnie nader skutecznie zaprogramowano w tym duchu: na myśl o tym, że rozmawiam z inteligentnym urządzeniem, ręce zaczęły mi się pocić i coś ścisnęło mnie w gardle. - Kto był twoim... mmm... poprzednim pasażerem? - zagadnąłem. - Dżentelmen zwany najczęściej po prostu konsulem - odparł statek po ułamku sekundy milczenia. Większość życia poświęcił pracy w służbie dyplomatycznej Hegemonii. Teraz ja się zawahałem. Przyszło mi bowiem na myśl, że „egzekucja” w Port Romance doprowadziła do takiego zamieszania w moich neuronach, iż miałem wrażenie, że żyję w świecie jednego z poematów Starowiny. - Co się stało z konsulem? - Zmarł - w głosie statku jakby zabrzmiała leciutka nuta smutku.

24

- W jaki sposób? - Pod koniec „Pieśni”, już po Upadku, konsul zabrał swój statek z powrotem do Sieci. Ten statek? - Gdzie umarł? - dodałem, pamiętając, że według „Pieśni” pojazd, na pokładzie którego konsul Hegemonii opuścił Hyperiona, przejął osobowość drugiego cybryda Johna Keatsa. - Nie pamiętam, gdzie zmarł konsul - odrzekł statek. - Wiem tylko, że po jego śmierci wróciłem tutaj. Sądzę, że w moich bankach pamięci zaprogramowano wówczas taką dyrektywę. - Czy masz imię? - spytałem zaciekawiony. Może właśnie rozmawiam z wytworzoną przez SI personą Johna Keatsa? - Nie, jestem po prostu „statkiem” - znów cisza przedłużyła się nieco bardziej niż zwykła pauza w rozmowie. - Chociaż wydaje mi się, że kiedyś miałem imię. - John? A może Johnny? - Możliwe. Szczegóły są dla mnie niejasne. - Dlaczego? Czy twoja pamięć nie działa poprawnie? - Ależ skąd! O ile dobrze rozumuję, mniej więcej przed dwustu laty standardowymi przydarzył mi się wypadek, który spowodował usunięcie części wspomnień, ale od tego czasu zarówno pamięć, jak i wszystkie pozostałe obwody funkcjonują bez zarzutu. - Nie pamiętasz jednak samego zdarzenia? Urazu? - Nie - odrzekł statek weselszym głosem. - Wydaje mi się, że nastąpił on mniej więcej w tym samym okresie, kiedy konsul zmarł, a ja wróciłem na Hyperiona, nie mam jednak całkowitej pewności. - A co było potem? - dopytywałem się dalej. - Po powrocie zostałeś ukryty w tej wieży? - Zgadza się. Spędziłem trochę czasu w Mieście Poetów, ale poza tym przez większość z ostatnich dwustu lat znajdowałem się tutaj. - Kto cię tu sprowadził? - Martin Silenus, poeta. Spotkałeś się z nim dzisiaj. - Wiesz o tym? - Ależ oczywiście! To ja podałem M. Silenusowi szczegóły dotyczące twojego procesu i egzekucji, pomogłem przekupić urzędników i zorganizować tran sport t woj ego śpiącego ciała. - Jak to możliwe? - w mojej głowie pojawił się na krótko obraz potężnego, archaicznego statku rozmawiającego przez telefon, szybko jednak wymazałem go z pamięci jako zbyt absurdalny. - Hyperion nie ma datasfery z prawdziwego zdarzenia - odpowiedział statek. - Ja jednak monitoruję wszystkie transmisje mikrofalowe i satelitarne, podobnie zresztą jak niektóre „bezpieczne” pasma optyczne i maserowe, do których udało mi się podpiąć. - Jesteś zatem szpiegiem na usługach starego poety? - Tak. - Jakie są jego zamiary w stosunku do mnie? - odwróciłem się przodem do pianina i zacząłem grać „Arię na strunie G” Bacha. - M. Endymion - dobiegł mnie inny głos. Oderwałem palce od klawiatury, odwróciłem się i ujrzałem A. Bettika stojącego u szczytu schodów. - Mój pan zaczął się martwić pańskim zniknięciem; obawiał się, że mógł pan zabłądzić - ciągnął android. - Mam pana odprowadzić do wieży. Powinien się pan jeszcze przebrać przed kolacją. Wzruszyłem ramionami i podszedłem do schodów. Zanim jednak ruszyłem za niebieskoskórym mężczyzną w dół, odwróciłem się ku ciemniejącemu wnętrzu pokoju. - Miło mi się z tobą rozmawiało, statku - powiedziałem. - Miło mi było pana poznać, M. Endymion - odparł statek. - Niebawem znów się spotkamy. 7 liniowce „Baltazar”, „Melchior” i „Kacper” znajdują się w odległości jednej jednostki astronomicznej od zniszczonego lasu orbitalnego. Wciąż zmniejszają prędkość, wchodząc na orbitę nienazwanego słońca, kiedy matka komandor Stone uruchamia brzęczyk przy drzwiach kajuty ojca kapitana de Soyi, by poinformować go o wskrzeszeniu kurierów. - Właściwie tylko jednego zdołaliśmy wskrzesić - dodaje, kiedy drzwi się otwierają. - Czy tego... któremu się nie udało... umieszczono z powrotem w komorze? - krzywi się de Soya. - Jeszcze nie - odpowiada Stone. - Ojciec Sapieha opiekuje się tym żywym. De Soya kiwa potakująco głową. 25

- Pax? - pyta z nadzieją, że się nie myli. Kurierzy Watykanu oznaczają zwykle większe problemy niż ci przysłani z dowództwa. - Obaj z Watykanu - matka komandor Stone kręci przecząco głową. - Ojciec Gawronski i ojciec Vandrisse. Z Legionu Chrystusowego. De Soya najwyższym wysiłkiem woli powstrzymuje ciężkie westchnienie. Legioniści Chrystusowi na przestrzeni dziejów niemal całkowicie wyparli bardziej liberalnych jezuitów. Ich wpływy w Kościele zaczęły się zaznaczać na dobre sto lat przez Wielką Pomyłką. Dla nikogo nie było tajemnicą, że służyli papieżowi jako oddziały uderzeniowe, działające w obrębie kościelnej hierarchii. - Który z nich przeżył? - Ojciec Vandrisse - Stone zerka na swój komlog. - Powinien już normalnie funkcjonować. - W porządku - mówi de Soya. O szóstej czterdzieści pięć proszę przywrócić ciążenie równe jeden g. Dopilnujcie też, żeby kapitan Hearn i kapitan Boulez dotarli na pokład i zaprowadźcie ich do sali odpraw na dziobie. Będę tam na nich czekał z Vandrissem. - Tak jest, kapitanie! - potwierdza matka komandor Stone i zaczyna wykonywać rozkazy. Sala dla wskrzeszonych umieszczona obok komory zmartwychwstańczej bardziej przypomina kaplicę niż szpitalną izolatkę. Ojciec kapitan de Soya przyklęka na jedno kolano przed ołtarzem i podchodzi do ojca Sapiehy, stojącego przy zaopatrzonej w kółka leżance. Kurier właśnie próbuje usiąść. Sapieha jest starszy od większości członków załogi - ma przynajmniej siedemdziesiąt lat standardowych; miękkie światło halogenowych lamp odbija się od jego lśniącej, łysej czaszki. De Soya uważa okrętowego kapelana za niezbyt inteligentnego choleryka, podobnego do niektórych proboszczów, jakich znał w dzieciństwie. - Kapitanie - zauważa go ojciec Sapieha. De Soya kiwa głową i staje przy leżance. Ojciec Vandrisse jest młody, dobiega pewnie trzydziestki; długie, ciemne włosy wiją się w lokach, zgodnie z obowiązującą w Watykanie modą. To znaczy modą, która przyszła, gdy de Soya był ostatnio na Pacem i w Watykanie: trwająca dwa miesiące misja kosztowała go już trzy lata długu czasowego. - Ojcze Vandrisse, słyszysz mnie? - pyta. Młodzieniec kiwa głową i chrząka coś niezrozumiale. Przez pierwsze minuty po zmartwychwstaniu mówienie przychodzi z trudem, przynajmniej tak słyszał de Soya. - No, dobrze - odzywa się kapelan. - Chyba umieszczę drugie ciało z powrotem w komorze - zmarszczone brwi sprawiają wrażenie, jakby to de Soyę obarczał winą za nieudane wskrzeszenie. - To wielka szkoda, ojcze kapitanie. Miną tygodnie, może nawet miesiące, zanim uda się wskrzesić ojca Gawronskiego. Będzie bardzo cierpiał. De Soya kiwa głową. - Czy nie zechciałbyś go zobaczyć, ojcze kapitanie? - nalega Sapieha. - Jego ciało... ledwie przypomina ludzkie. Widać wszystkie organy wewnętrzne, które... - Możesz wrócić do swoich obowiązków, ojcze - wchodzi mu w słowo de Soya. - Jesteś wolny. Ojciec Sapieha znów się krzywi, jak gdyby szykował zdecydowaną odpowiedź, ale w tym samym momencie rozlega się buczenie syreny zwiastującej przywrócenie grawitacji i obu mężczyznom pozostaje niewiele czasu, by dotknąć stopami podłogi, zanim wewnętrzne pole siłowe zmieni orientację. Ciążenie powoli narasta do poziomu jednego g; ojciec Vandrisse pada na poduszki, a kapelan szurając nogami, wychodzi z pokoju. Nawet po jednym tylko dniu przebywania w stanie nieważkości grawitacja sprawia wrażenie obezwładniającej siły. - Ojcze Vandrisse! - powtarza de Soya cicho. - Słyszysz mnie? Młody mężczyzna znów potakuje skinieniem głowy. Wyraz jego oczu najlepiej świadczy o bólu, jaki cierpi. Jego skóra błyszczy, jakby została świeżo przeszczepiona albo jakby Vandrisse dopiero co przyszedł na świat. Jest różowo-czerwona, niczym surowe mięso; krzyżokształt na piersi wskrzeszonego, niemal dwukrotnie większy niż zazwyczaj, także pulsuje czerwienią. - Czy wiesz, gdzie jesteś? - szepcze de Soya. A kim jesteś? - dodaje w myśli. Powrót do rzeczywistości po zmartwychwstaniu trwa od kilku godzin do kilku dni. De Soya wie, że kurierzy przechodzą specjalne szkolenie, które ma pomóc im skrócić ten okres do minimum, ale jak można kogokolwiek wyszkolić w umieraniu i wstawaniu z martwych? Jeden z wykładowców de Soyi w seminarium ujął to tak: „Komórki pamiętają śmierć, nawet jeżeli umysł o niej zapomniał”. 26

- Przypominam sobie - szepcze ojciec Vandrisse. Jego głos brzmi równie nieprzyjemnie, jak jego skóra wygląda. - Kapitan de Soya, prawda? - Zgadza się, jestem ojciec kapitan de Soya. Vandrisse usiłuje się podźwignąć na łokciach, ale nie ma siły. - Zbliż się! - szepcze. Nie może nawet unieść głowy z poduszki. De Soya nachyla się do niego i czuje słabą woń formaldehydu. Niewielu kapłanów poznaje wszystkie tajniki zmartwychwstania; de Soya uznał, że nie chce zgłębiać tej wiedzy. Może uczestniczyć w ceremonii chrztu, a także udzielać komunii i ostatniego namaszczenia (zwłaszcza ku temu ostatniemu często ma okazję jako kapitan okrętu bojowego), ale nigdy nie był obecny podczas sakramentu zmartwychwstania. Nie ma pojęcia, jakie procesy przebiegają w ciele zmarłego; wie tylko o cudownym krzyżokształcie, który potrafi przywrócić zniszczone, zmiażdżone ciało, rozdarte neurony i rozbryźnięty mózg do postaci istoty ludzkiej, jaką ma teraz przed sobą. Kiedy Vandrisse zaczyna szeptać, de Soya nachyla się jeszcze bardziej, tak że usta wskrzeszonego niemal muskają jego ucho. - Musimy... porozmawiać... - słowa kosztują Vandrisse’a wiele wysiłku. - Za piętnaście minut w sali odpraw odbędzie się zebranie - odpowiada de Soya. - Przybędą na nie kapitanowie moich pozostałych dwóch statków. Mamy tu fotel poduszkowy... Vandrisse kręci przecząco głową. - Spotkanie... zbędne. Wiadomość mam... przekazać... tylko... tobie. Wyraz twarzy de Soyi nie zmienia się ani na jotę. - Dobrze. Czy chcesz poczekać, aż będziesz... Kolejny bolesny ruch głowy. Skóra twarzy młodego kapłana jest błyszcząca i poznaczona podłużnymi pręgami, jak gdyby wyzierały spod niej włókna mięśni. - Teraz... - szepcze. De Soya czeka. - Masz... natychmiast... wsiąść na... archanioła... - rzęzi Vandrisse. Cel lotu jest... zaprogramowany. Oblicze de Soyi nie zdradza żadnych uczuć, ale przez głowę kapitana przelatują gorączkowe myśli: Czyli bolesna śmierć wskutek działania przyspieszenia. Jezu Święty, nie mogłeś oszczędzić mi tego kielicha goryczy?! - Co mam powiedzieć innym? - pyta. Ojciec Vandrisse kręci głową. - Nic. Przekaż dowództwo „Baltazara” swojemu... pierwszemu oficerowi, a dowództwo oddziału matce... kapitan Boulez. Grupa uderzeniowa „Królowie”... otrzyma inne... rozkazy. - Czy zostanę powiadomiony o treści tych rozkazów? - pyta de Soya. Czuje ból napiętych mięśni szczęki, kiedy za wszelką cenę stara się, by jego głos brzmiał spokojnie: jeszcze trzydzieści sekund wcześniej istnienie i powodzenie tego okrętu i całego powierzonego mu oddziału stanowiło nadrzędny cel jego istnienia. - Nie. Te rozkazy... cię... nie dotyczą - niedawno wskrzeszony kapłan blednie pod wpływem wysiłku i bólu. De Soya zdaje sobie sprawę, że czerpie z tego faktu satysfakcję i natychmiast odmawia krótką modlitwę z prośbą o wybaczenie. - Mam wyruszyć natychmiast - powtarza. - Czy mogę zabrać kilka osobistych drobiazgów? - ma na myśli porcelanową figurkę, którą na Renesansie dała mu siostra, na krótko przed śmiercią. Delikatna ozdoba, otulona statycznym polem siłowym podczas manewrów z dużymi przeciążeniami, towarzyszyła mu we wszystkich kosmicznych podróżach. - Nie - odpowiada Vandrisse. - Natychmiast! Nic nie bierz! - Na czyj rozkaz? Młody kapłan krzywi się z bólu, ale marszczy czoło. - To bezpośredni rozkaz Jego Świątobliwości papieża Juliusza XIV. Priorytet omega... unieważnia wszystkie inne rozkazy... Paxu i Dowództwa Floty Kosmicznej. Zrozumiałeś, ojcze... kapitanie... de... Soya? - Zrozumiałem - odpowiada jezuita i chyli głowę w ukłonie. Statek kurierski klasy „archanioł” nie ma nazwy. De Soya nigdy nie uważał liniowców za piękne kształtem przypominają trochę tykwy: moduł dowodzenia i moduł bojowy nikną wobec potężnego zwierciadła napędu Hawkinga i kuli silników jądrowych do poruszania się w obrębie systemów planetarnych. Jednakże w porównaniu z nimi archanioł jest zwyczajnie brzydki: bryła sklejonych asymetrycznie sfer, dwunastościanów, 27

sterczących iglic, przewodów konstrukcyjnych i zaczepów do mocowania napędu Hawkinga - a gdzieś w środku wciśnięta, jakby dodana w ostatniej chwili, niemal zapomniana kabina pasażerska. De Soya spotkał się na krótko z Hearneam, Boulez i Stone, wyjaśnił, że został odwołany i przekazał dowództwo (okrętu i całego oddziału) nowym, zdumionym kapitanom. Następnie jednoosobowym promem udał się na archanioła, starając się nie patrzeć w tył, na ukochanego „Baltazara”, w ostatniej jednak chwili, tuż przed cumowaniem, obrzucił liniowiec tęsknym spojrzeniem. Słońce wychynęło zza zakrzywionego kadłuba statku, jak gdyby wschodząc nad horyzontem prześlicznej planety. De Soya odwrócił wzrok. Wchodząc na pokład archanioła widzi na mostku tylko najprostsze wirtualne przyrządy taktyczne i kontrolki do sterowania ręcznego. Wnętrze kabiny dowodzenia jest niewiele większe od ciasnej kajuty de Soyi na „Baltazarze”, tyle że tu wszędzie wiją się przewody i światłowodowe kable, migoczą ekrany, a pod ścianami stoją dwie leżanki akceleracyjne. Pozostałą część przestrzeni pasażerskiej stanowi mikroskopijna kabina nawigacyjna. Na pierwszy rzut oka widać, że leżanki wcale nie są standardowe: twarde, metalowe płyty o kształcie człowieka bardziej przypominają stoły w kostnicy niż miękko wyłożone koje na statkach. Mają podwyższoną krawędź - z pewnością po to, by ciecz się nie rozchlapywała przy dużych przeciążeniach. De Soya zdaje sobie sprawę, że kompensacyjne pole siłowe obejmuje na statku tylko te dwie leżanki; ma za zadanie powstrzymać rozpraszanie się rozdrobnionego ciała, kości i mózgu w tych krótkich okresach nieważkości, jakie następują po ostatecznym hamowaniu. De Soya dostrzega wylot przewodów, którymi doprowadza się pod wysokim ciśnieniem wodę lub inny środek dezynfekujący, żeby oczyścić stalowe płyty; widzi również, że tym razem środek ten nie był do końca skuteczny. - Przyspieszenie rozpocznie się za dwie minuty - rozlega się metaliczny głos. - Zapiąć pasy! Bez zbędnych grzeczności, myśli de Soya. Nawet żadnego „proszę”. Statku...? - zawiesza głos. Wie, że zakazane jest instalowanie prawdziwych SI na statkach Paxu - więcej, korzystanie z SI jest zabronione w całym kontrolowanym przez Pax kosmosie - ale liczy na to, że Watykan uczynił wyjątek dla jednego ze swych kurierskich archaniołów. - Do rozpoczęcia akceleracji pozostała jedna minuta i trzydzieści sekund - odpowiada mu metaliczny głos. De Soya zdaje sobie sprawę, że rozmawia z bezrozumną maszyną i natychmiast zaczyna przypinać się do koi. Pasy są szerokie, grube i z pewnością tylko na pokaz: to pole siłowe utrzyma go - a raczej jego szczątki na miejscu. - Trzydzieści sekund - dobiega go bezduszny komunikat. - Informuję, że przejście w szybkość nadświetlną będzie miało skutek śmiertelny. - Dzięki! - rzuca ojciec kapitan de Soya. Serce wali mu jak młotem; słyszy jego bicie. W kabinie zapalają się rozmaite lampki, ale ponieważ żadnego z przyrządów nie zaprojektowano z myślą o wyłączeniu komputera i oddaniu kontroli człowiekowi, de Soya nie zwraca na nie uwagi. - Piętnaście sekund. Czas na modlitwę. - Pierdol się! - de Soya modli się bez przerwy od chwili, gdy skończył rozmawiać z kurierem. Dorzuca jeszcze szybki pacierz, by wybaczono mu przekleństwo. - Pięć sekund. To ostatni komunikat. Niech Bóg cię błogosławi j w imię Chrystusa przyspieszy twoje zmartwychwstanie! - Amen! - dopowiada de Soya i zamyka oczy. Statek zaczyna przyspieszać. 8 W ruinach Endymiona zmierzch zapadł szybko. Przez okno l wieży, w której obudziłem się rankiem tego nieskończenie długiego dnia, patrzyłem, jak resztki jesiennego światła bledną i ustępują przed ciemnością. A. Bettik odprowadził mnie aż do pokoju. Na łóżku wciąż czekał na mnie stylowy, choć prosty strój wieczorowy: jasnobrązowe bawełniane spodnie, zwężające się tuż pod kolanami, biała lniana koszula z leciutko bufiastymi rękawami, czarna skórzana kamizelka, czarne pończochy, takież buty z miękkiej skóry i złota bransoleta. Android wskazał mi również drogę do znajdujących się piętro niżej toalety i łazienki i dodał, że gruby, bawełniany szlafrok wiszący na drzwiach należy do mnie. Podziękowałem mu, wykąpałem się, wysuszyłem włosy i włożyłem na siebie wszystko oprócz bransolety. Wróciłem do okna, gdzie złote promienie słońca padały coraz bardziej poziomo, budząc cienie spełzające ze wzgórz w stronę uniwersytetu. Światło zgasło na dobre, cienie zniknęły, a ponad górami na wschodzie rozbłysły najjaśniejsze gwiazdy w konstelacji Łabędzia, kiedy wrócił A. Bettik. 28

- Czy już czas? - zapytałem. - Niezupełnie, proszę pana - odparł android. - Życzył pan sobie jednak, żebym zjawił się wcześniej, abyśmy mogli porozmawiać. - Rzeczywiście - gestem wskazałem mu łóżko, jedyny mebel w pokoju. - Usiądź, proszę. Niebieskoskóry mężczyzna nie ruszył się ze swojego miejsca przy drzwiach. - Postoję, proszę pana. Skrzyżowałem ramiona na piersi i oparłem się o okienny parapet. Chłodny wiatr niósł ze sobą woń chalmy. - Nie musisz mówić do mnie „proszę pana”, wystarczy „Raul” - zawahałem się. - O ile twój program nie każe ci w ten sposób zwracać się do... eee... - już miałem powiedzieć „ludzi”, ale nie chciałem, by A. Bettik odniósł wrażenie, że nie uważam go za człowieka. - ...do innych - dokończyłem niezgrabnie. Android się uśmiechnął. - Nie, proszę pana. Ja nie mam programu... przynajmniej nie w takim rozumieniu, jak maszyny. Jeśli nie liczyć kilku syntetycznych protez, które na przykład zwiększają moją siłę bądź zapewniają odporność na działanie promieniowania, nie ma we mnie żadnych nieorganicznych części. Nauczono mnie okazywania szacunku, bym lepiej wypełniał swoją rolę. Mogę do pana mówić M. Endymion, jeżeli to panu bardziej odpowiada. - To bez znaczenia - wzruszyłem ramionami. - Przepraszam, że tak niewiele wiem o androidach. - Nie musi pan za nic przepraszać, M. Endymion - A. Bettik jeszcze raz rozciągnął wąskie wargi w uśmiechu. - Niewielu ludzi żyjących w dzisiejszych czasach widziało przedstawiciela naszej rasy. Naszej rasy. Ciekawe. - Opowiedz mi o waszej rasie - poprosiłem. - Czy bioprodukcja androidów w Hegemonii nie była przypadkiem zakazana? - Była - przyznał A. Bettik. Zauważyłem że stoi w pozycji „spocznij” i przemknęło mi przez myśl, że kiedyś mógł służyć w wojsku. - Już przed hegirą prawo zakazywało bioprodukcji androidów na Starej Ziemi i wielu planetach Hegemonii, ale WszechJedność pozwoliła je w ograniczonej liczbie wytwarzać w Protektoracie, którego część stanowił wtedy Hyperion. - Nadal stanowi. - To prawda, proszę pana. - Kiedy zostałeś wyprodukowany? Jakie planety odwiedziłeś? Co należało do twoich obowiązków? Jeśli oczywiście mogę zapytać - dorzuciłem. - Ależ oczywiście, M. Endymion - odparł. W jego głosie dźwięczała słaba, obca dla mnie nuta; nuta z innego świata, nuta pradawna. - Stworzono mnie w roku 26 ADC według waszego kalendarza. - W dwudziestym piątym wieku AD - przeliczyłem szybko. - Sześćset dziewięćdziesiąt cztery lata temu A. Bettik tylko skinął głową. - Czyli urodziłeś się... powstałeś... po zniszczeniu Starej Ziemi - powiedziałem bardziej do siebie, niż do niego. - Tak, proszę pana. - Czy Hyperion był twoim pierwszym... mmm... miejscem zatrudnienia? - Nie, proszę pana - odrzekł A. Bettik. - Pierwsze pięćdziesiąt lat spędziłem na Asquith, w służbie Jego Królewskiej Wysokości Artura VIII, władcy Królestwa Windsoru na wygnaniu, jak również w służbie jego kuzyna, księcia Ruperta, władcy Księstwa Monako na wygnaniu. W testamencie król Artur zapisał mnie swojemu synowi, Jego Królewskiej Wysokości Wilhelmowi XXIII. - To Smutny Król Billy - wtrąciłem. - Owszem, proszę pana. - Czy zatem przybyłeś na Hyperiona gdy Smutny Król Billy uciekał przed rebelią Horace’a GlennonaHeighta? - Tak. Dokładniej rzecz biorąc, wraz z moimi braćmi androidami zostałem tu przysłany trzydzieści dwa lata przed przybyciem Jego Wysokości i reszty kolonistów, po zwycięstwie generała Glennona-Heighta w bitwie o Fomalhaut. Jego Wysokość uznał, że mądrze będzie przygotować zapasową siedzibę dla królestw na wygnaniu. - Wtedy też spotkałeś M. Silenusa - dopowiedziałem, wskazując na sufit. Przypomniałem sobie starego poetę, siedzącego tam w pajęczynie odpowiedzialnych za utrzymanie go przy życiu przewodów. 29

- Nie - zaprzeczył android. - Wykonując swoje obowiązki nie zetknąłem się z M. Silenusem w czasach, gdy Miasto Poetów było jeszcze zamieszkane. Miałem przyjemność poznać go dopiero podczas jego pielgrzymki do Doliny Grobowców Czasu, dwieście pięćdziesiąt lat po śmierci Jego Wysokości. - Od tamtej pory nie opuszczałeś Hyperiona. Spędziłeś tu ponad pięćset lat, tak? - Tak, M. Endymion. - Jesteś nieśmiertelny? - zdawałem sobie sprawę, że pytanie brzmi niegrzecznie, strasznie jednak chciałem poznać odpowiedź. - Skądże znowu, proszę pana! - słowom tym towarzyszył charakterystyczny uśmiech A. Bettika. - Mogę zginąć w wypadku lub wskutek obrażeń, które okażą się zbyt poważne, by dało się mnie naprawić. Rzecz w tym, że w procesie bioprodukcji we wszystkie komórki i układy w moim ciele wbudowano mechanizm nieustającej kuracji Poulsena, dzięki czemu nie podlegam procesowi starzenia i nie choruję. - Czy to dlatego androidy są niebieskie? - Nie, proszę pana. Nadano nam taki kolor, gdyż w okresie, gdy rozpoczynano bioprodukcję, nie istniała żadna znana rasa humanoidalna o niebieskiej skórze, nasi projektanci zaś uznali za absolutnie konieczne, żebyśmy wyraźnie odróżniali się od ludzi. - Nie uważasz się za człowieka? - pytałem dalej. - Nie, proszę pana. Uważam się za androida. Uśmiechnąłem się na myśl o własnej naiwności. - W dalszym ciągu pełnisz funkcję służącego, tymczasem całe wieki temu w Hegemonii wydano zakaz wykorzystywania androidów w charakterze niewolników. A. Bettik milczał. - Nie chciałbyś być wolny? - nie wytrzymałem. - Niezależny od innych? Android podszedł do łóżka. Z początku wydawało mi się, że zamierza usiąść, ale on tylko poskładał moje stare ubranie. - M. Endymion - przemówił wreszcie. - Czuję się w obowiązku przypomnieć panu, że choć obowiązujące w Hegemonii prawa umarły razem z nią, już od kilkuset lat uważam się za osobę wolną i niezależną. - A jednak wraz z innymi pracujesz dla M. Silenusa, ukrywając się cały czas. - To prawda, proszę pana, jednakże decyzję tę podjąłem z własnej i nieprzymuszonej woli. Zaprojektowano mnie tak, bym służył ludziom. Robię to dobrze i jestem z tego zadowolony. - Twierdzisz więc, że z własnej woli przebywasz w tym miejscu? - chciałem się upewnić. A. Bettik skinął głową i przelotnie się uśmiechnął. - Na tyle, na ile można mówić o wolnej woli u każdego z nas, proszę pana. Westchnąłem i odsunąłem się od okna. Na zewnątrz zrobiło się zupełnie ciemno, toteż podejrzewałem, że już niebawem zostanę wezwany na kolację ze starym poetą. - I zostaniesz tu, opiekując się tym starcem do końca jego dni - stwierdziłem. - Nie, proszę pana - odpowiedział A. Bettik. - Nie, jeżeli będę miał coś do powiedzenia w tej kwestii. Uniosłem w zdumieniu brwi. - Tak? A dokąd chciałbyś się udać, gdybyś miał coś do powiedzenia w tej kwestii? - Jeżeli zgodzi się pan przyjąć misję, którą chce panu zlecić M. Silenus, chciałbym panu towarzyszyć. Znalazłszy się na górze odkryłem, że salę szpitalną zmieniono w jadalnię. Piankowy fotel zniknął, nie było również aparatury monitorującej i konsoli komunikacyjnych, zaś przez otwarty sufit mogłem podziwiać nocne niebo; wprawnym okiem byłego pasterza odszukałem konstelacje Łabędzia i Bliźniaczek. Pod każdym z witrażowych okien, na wysokich trójnogach, ustawiono misy pełne żarzących się węgli, które zarówno oświetlały, jak i ogrzewały pomieszczenie. Pośrodku pokoju miejsce urządzeń komunikacyjnych zajął trzymetrowej długości stół, na którym, w blasku świec dwóch ozdobnych kandelabrów, migotały porcelanowe, srebrne i kryształowe naczynia. U szczytu stołu, zająwszy miejsce w fotelu, czekał Martin Silenus. Miejsce dla mnie przygotowano naprzeciwko. Ledwie rozpoznałem starego poetę, który sprawiał wrażenie, jakby przez ostatnich parę godzin zrzucił z siebie brzemię stuleci. Nie przypominał już zasuszonej mumii z przepastnymi oczodołami - ot, po prostu zwyczajny, stary człowiek przy stole, głodny stary człowiek, sądząc po wyrazie oczu. Zbliżywszy się do stołu dostrzegłem cienkie przewody kroplówek i przewodów sprzętu diagnostycznego, dyskretnie znikające pod blatem, poza tym jednak złudzenie osoby przywróconej do życia z martwych było całkowite. 30

- Dziś po południu widziałeś mnie w najgorszym z możliwych stanie, Raulu Endymionie - zachichotał Silenus, widząc wyraz mojej twarzy. Jego głos wciąż brzmiał chropawo i zdradzał wiek, był jednak o wiele silniejszy. - Po prostu dochodziłem do siebie po lodowej śpiączce. Wskazał mi dłonią miejsce po drugiej stronie stołu. - Sen kriogeniczny? - zapytałem głupawo. Rozwinąłem lnianą serwetkę i położyłem ją sobie na kolanach. Od lat nie zasiadałem przy tak wyrafinowanym stole - od dnia, kiedy odszedłem ze Straży i udałem się prosto do najlepszej knajpy w porcie Grań Chaco, na Południowym Szponie. Zamówiłem wówczas najlepsze dania i pozbyłem się miesięcznej wypłaty. Warto było. - Jasne, cholerny sen kriogeniczny! - odparł starzec. - A myślałeś, że jak spędzam te kolejne dziesięciolecia, co? - znów się zaśmiał. - Trzeba mi tylko dać parę dni, żebym zaczął normalnie działać po wyjściu z zamrażarki. Nie jestem już taki młody. Wziąłem głęboki wdech. - Czy mogę wiedzieć, ile masz lat, panie? - spytałem. Zignorował mnie i gestem dał znak stojącemu obok androidowi - nie był nim A. Bettik - który z kolei skinął głową ku schodom. Inne androidy bez słowa zaczęły wnosić potrawy i napoje. Któryś: nich nalał wody do stojącej przy mnie szklanki; patrzyłem, jak A. Bettik pokazuje Silenusowi butelkę wina, czeka na potakujące skinienie i odprawia ciąg dalszy rytuału, podając mu korek i odrobinę napoju do spróbowania. Poeta przepłukał usta, przełknął i odchrząknął, A. Bettik zaś, uznawszy to za zgodę, napełnił nasze kielichy. Przed każdym z nas pojawiły się teraz dwa talerze z przystawkami. Rozpoznałem yakitori z kurczęcia i delikatne carpaccio w occie z rokiettą, z hodowanego na Grzywie bydła. Silenus poczęstował się dodatkowo podanym mu foie gras, owiniętym w liście mandragory. Podniosłem ozdobny szpikulec i ugryzłem kęs yakitori. Było wyborne. Martin Silenus mógł sobie liczyć jakieś osiemset czy dziewięćset lat; był zapewne najstarszą żyjącą istotą ludzką, ale miał nieprzeciętny apetyt. Wgryzając się w carpaccio odsłonił równe, białe zęby, ja zaś zastanawiałem się, czy to sztuczna szczęka, czy raczej hodowane wszczepy - zapewne to drugie. Nagle zdałem sobie sprawę, że i ja czuję potworny głód; najwyraźniej albo moje nibywskrzeszenie, albo wysiłek związany z dostaniem się do wnętrza wieży pobudziły mój apetyt. Przez kilka minut nie rozmawialiśmy, toteż towarzyszył nam tylko miękki tupot stóp usługujących androidów, trzask płomieni na trójnogach, z rzadka powiew nocnej bryzy nad głowami i odgłosy żucia. - Z tego, co wiem, znalazłeś dziś nasz statek - stwierdził poeta, kiedy androidy zabrały talerze z przystawkami i podały na stół misy pełne parującej zupy z małż. - Owszem - przyznałem. - Czy to prywatny statek konsula? - Oczywiście - Silenus dał znak androidowi i przed nami zjawiły się kosze z jeszcze ciepłym chlebem. Jego woń zmieszała się z aromatem zupy i słabym zapachem jesiennych liści, niesionym przez wiatr. - I to właśnie tym statkiem mam polecieć na ratunek dziewczynce, tak? - spodziewałem się, że poeta zechce poznać moją decyzję, ale nie zapytał o to. - Co pan sądzi na temat Paxu, M. Endymion? Łyżka zupy zatrzymała się w pół drogi do moich ust. - Paxu? Silenus nie zareagował. Odłożyłem łyżkę i wzruszyłem ramionami. - Chyba w ogóle niewiele o nim myślę. - Nawet po tym, jak jeden z ich sądów skazał pana na śmierć? Zamiast jednak wypowiedzieć głośno to, o czym wcześniej rozmyślałem - że skazano mnie nie wskutek nacisków Paxu, lecz w imię hyperiońskiej odmiany sprawiedliwości obowiązującej w koloniach powiedziałem coś zupełnie innego. - Nawet teraz. Pax odgrywa w moim życiu niewielką rolę. Poeta skinął głową. - A Kościół? - siorbnął nieco zupy. - Co z Kościołem, proszę pana? - Czy również odgrywa niewielką rolę w pańskim życiu?

31

- Tak sądzę - odparłem i zdałem sobie sprawę, że czuję się jak skrępowany młokos. Jednakże pytania, które mi zadawał, miały mniejsze znaczenie, niż to, którego oczekiwałem i odpowiedź, jakiej miałem mu udzielić. - Pamiętam, jak pierwszy raz usłyszeliśmy o Paxie - rzekł poeta. - Miało to miejsce zaledwie kilka miesięcy po zniknięciu Enei. Na orbicie zjawiły się statki Kościoła, a jego żołnierze zajęli Keats, Port Romance, Endymion, uniwersytet, wszystkie porty kosmiczne i ważniejsze miasta. Następnie przybyły śmigacze bojowe i zrozumieliśmy, że chodzi im o krzyżokształty z płaskowyżu Pinion. Kiwnąłem głową; na razie nie słyszałem nic nowego. Zajęcie płaskowyżu i próba odszukania krzyżokształtów stanowiły ostatnią, iście hazardową zagrywkę dogorywającego Kościoła i doprowadziły do powstania Paxu. Minęło jeszcze prawie półtora stulecia, zanim prawdziwe oddziały Paxu rozpoczęły okupację całej planety i nakazały ewakuować Endymion oraz inne miasta w okolicy płaskowyżu. - A jakież opowieści słyszało się od pasażerów statków, cumujących tu w czasach ekspansji Paxu! ciągnął Silenus. - O rozprzestrzenianiu się wpływów Kościoła z Pacem początkowo na dawne planety Sieci, później także na kolonie należące do Protektoratu... Androidy zabrały zupę, a w zamian podały nam plasterki drobiu w sosie musztardowym i panierowane płaszczki z Kansu w musie z kawiorem. - To kaczka? - zagadnąłem. Poeta odsłonił w uśmiechu idealne zęby. - Wydała mi się jak najbardziej na miejscu po twoich... hmmm... przejściach z ubiegłego tygodnia. Westchnąłem i widelcem przesunąłem plasterek mięsa. Wilgotny, aromatyczny opar uniósł się z półmiska, a ja przypomniałem sobie, z jakim zapałem Izzy wyczekiwała pojawienia się kaczek nad stawem. Miałem wrażenie, że byłem tego świadkiem w innym życiu, wieki temu. Spojrzałem na Martina Silenusa, usiłując sobie wyobrazić, jak to jest, gdy człowiek walczy ze stuleciami wspomnień. Jak można pozostać przy zdrowych zmysłach, kiedy w umyśle zapisują się stulecia? Poeta wciąż się do mnie uśmiechał, a ja wcale nie byłem taki przekonany, że pozostał przy zdrowych zmysłach. - Usłyszeliśmy więc o Paxie i zastanawialiśmy się, co to będzie, gdy naprawdę się pojawią kontynuował, nie przerywając jedzenia. - Teokracja... Rzecz nie do pomyślenia w czasach Hegemonii. Religia była wtedy przedmiotem wolnego wyboru każdego człowieka; sam należałem do kilkunastu sekt, a w czasach, gdy uważano mnie za literacką osobistość, zapoczątkowałem istnienie jeszcze paru - obrzucił mnie bystrym spojrzeniem. - Ale przecież to wszystko już wiesz, Raulu Endymionie. Znasz „Pieśni”. Spróbowałem płaszczki. Nie odezwałem się ani słowem. - Większość moich znajomych stanowili chrześcijanie zeń... Rzecz jasna, bardziej zeń, niż chrześcijanie, choć ani jednego, ani drugiego nie nadużywali. Najciekawsze były osobiste pielgrzymki do miejsc obdarzonych mocą, szukanie swojego punktu Bedeckera, cały ten bełkot... - zachichotał. - Hegemonia nigdy nawet nie myślała o tym, żeby oficjalnie zainteresować się religią. Sama myśl o połączeniu opinii rządowych i religijnych zdawała się barbarzyńska... choć można było natknąć się na takie światy, jak choćby QomRiyadh czy inne pustynne planety Protektoratu. Wtedy właśnie nastał Pax, w aksamitnych rękawiczkach i z krzyżokształtem niosącym nadzieję... - Pax nie rządzi - wtrąciłem. - Pełni funkcję doradczą. - W rzeczy samej - przyznał starzec, kierując w moją stronę widelec. A. Bettik dolał mu wina. - Pax pełni funkcję doradczą. Nie rządzi. Na setkach planet Kościół zarządza losami rzesz wiernych, Pax zaś doradza. Ale przecież jeżeli jesteś chrześcijaninem i chcesz się ponownie narodzić, nie zignorujesz zaleceń Paxu ani podszeptów Kościoła, prawda? Znów wzruszyłem ramionami. Odkąd pamiętam, wpływ Kościoła na nasze życie był czymś niezmiennym. Nic mnie w tym nie dziwiło. - Pan jednak nie jest chrześcijaninem dążącym do powtórnych narodzin. Mam rację, M. Endymion? Podniosłem na niego wzrok; gdzieś w głębi mojego umysłu zaczęło się formować straszliwe podejrzenie. Cała moja fałszywa egzekucja została sfingowana, a on przewidzi mnie tutaj, choć powinienem był spocząć na dnie morza. Ma układy z władzami Port Romance. Czy to możliwe, żeby kierował moim procesem i doprowadził do wyroku skazującego? Czy to wszystko ma być jakimś testem?

32

- Pytanie brzmi: dlaczego nie jest pan chrześcijaninem - ciągnął Silenus, nie zwracając uwagi na moje bazyliszkowe spojrzenie. - Czemu nie chcesz drugich narodzin? Nie lubisz się cieszyć życiem, Raulu Endymionie? - Lubię - odrzekłem krótko. - A jednak nie przyjąłeś krzyża. Nie przyjąłeś daru wydłużenia życia. Odłożyłem widelec, co usługujący mi android zinterpretował jako sygnał zakończenia posiłku i zabrał mi nietknięty talerz z kaczką. - Nie przyjąłem krzyżokształtu! - warknąłem. Jak miałem mu wyjaśnić podejrzliwość, jaka wykształciła się w naszym klanie podczas dziesięcioleci tułaczki, koczowniczego życia tubylców? Jak mówić o umiłowaniu niezależności ponad wszystko, którego nauczyłem się od Starowiny i od własnej matki? Jak wytłumaczyć spuściznę filozoficznej dyscypliny i wrodzonego sceptycyzmu, przekazaną mi, gdy dorastałem w domu rodzinnym? Nawet nie próbowałem. Martin Silenus skinął głową tak, jakbym wszystko mu wyjaśnił. - Uważasz zatem krzyżokształt za coś innego, niż cudowny dar dla wiernych, przekazany im za pośrednictwem Kościoła katolickiego? - Uważam krzyżokształt za pasożyta - odparłem z dziwną dla mnie samego gwałtownością. - Może obawiasz się utraty... męskości? - chrapliwie dopytywał się poeta. Androidy postawiły przed nami dwa łabędzie uformowane z kawowej czekolady, nadziewane górskimi truflami drzewnymi. Nie zwróciłem na swojego uwagi. W „Pieśniach” pierwszy z pielgrzymów, ojciec Paul Dure, relacjonuje swoją wyprawę w poszukiwaniu zaginionego plemienia Bikurów i opisuje, w jaki sposób przeżyli kilkaset lat dzięki symbiotycznemu krzyżokształtowi, podarowanemu im przez legendarnego Chyżwara. Krzyżokształt umożliwiał im zmartwychwstanie tak samo, jak odbywa się to współcześnie, w erze Paxu, tyle, że według słów księdza, efektem ubocznym były nieodwracalne uszkodzenia mózgu i zanik zarówno popędu, jak i organów płciowych. Wszyscy Bikurowie stali się ograniczonymi umysłowo eunuchami. - Nie - odpowiedziałem. - Wiem, że Kościół rozwiązał ten problem. Silenus się uśmiechnął, co upodobniło go do zasuszonego satyra. - Pod warunkiem że przyjmuje się komunię świętą i że zmartwychwstanie odbywa się pod patronatem Kościoła - uzupełnił. - W przeciwnym wypadku, gdyby ktoś na przykład ukradł krzyżokształt, czeka go los Bikurów. Miał rację. Od pokoleń usiłowano wykraść sekret nieśmiertelności. Zanim Pax odciął płaskowyż Pinion kordonem wojska, rozmaici awanturnicy przemycali krzyżokształty poza jego obszar; czasem zresztą symbionty ginęły wprost z Kościoła. Skutek jednak pozostawał niezmienny: kretynizm i bezpłciowość. Tylko Kościół posiadł tajemnicę udanego wskrzeszenia. - No więc? - podpowiedziałem. - No więc dlaczego wierność Kościołowi i przepracowanie w jego służbie co dziesiątego roku życia uznałeś za zbyt wysoką cenę, chłopcze? Miliardy ludzi wybrały życie. - Miliardy mogą robić, co im się żywnie podoba - odezwałem się po chwili milczenia. - Moje życie jest dla mnie ważne i chcę, żeby pozostało... po prostu moje - nawet dla mnie słowa te nie miały sensu, ale poeta znów kiwnął głową, jak gdyby uzyskał zadowalające go wyjaśnienie. Przyglądałem się, jak zjada czekoladowego łabędzia. Androidy uprzątnęły talerze i nalały nam kawy. - W porządku - przemówił po chwili. - Czy rozważyłeś moją propozycję? Pytanie było tak absurdalne, że z najwyższym trudem powstrzymałem się od parsknięcia śmiechem. - Tak - odrzekłem uspokoiwszy się. - Rozważyłem. - I? - I mam kilka pytań. Martin Silenus nie przerywał mi. - Co ja z tego będę miał? Mówisz o kłopotach z powrotem do życia na Hyperionie, braku dokumentów, takich tam... Wiesz przecież, że doskonale czuję się z dala od cywilizacji. O wiele łatwiej byłoby mi ukryć się wśród bagien i unikać spotkania z przedstawicielami Paxu, niż uciekać przed nimi statkiem kosmicznym z twoją małą przyjaciółką. Poza tym Pax sądzi, że nie żyję. Mógłbym spokojnie wrócić do domu i zamieszkać z moim klanem. - Silenus skinął głową. - Dlaczego więc miałbym w ogóle zastanawiać się nad taką nonsensowną propozycją? - dorzuciłem po kolejnej kilkunastosekundowej pauzie. 33

Starzec się uśmiechnął. - Chcesz być bohaterem, Raulu Endymionie - stwierdził. Parsknąłem szyderczo i położyłem dłonie płasko na obrusie. Moje palce wydały mi się sztywne i niezgrabne, zupełnie nie na miejscu na delikatnym płótnie. - Chcesz być bohaterem - powtórzył. - Chcesz być jedną z tych rzadko spotykanych ludzkich istot, które tworzą historię, zamiast po prostu patrzeć, jak jej fale opływają cię niczym rzeka sterczącą w jej nurcie skałę. - Nie wiem, o czym mówisz - doskonale wiedziałem, ale nie mógł mnie na tyle znać. - Właśnie, że znam cię na tyle - rzekł Martin Silenus, bardziej odpowiadając na moje myśli, niż ostatnie wypowiedziane przeze mnie zdanie. Muszę tu zaznaczyć, że ani przez chwilę nie podejrzewałem go o zdolności telepatyczne. Przede wszystkim nie wierzę w telepatię - to znaczy wtedy nie wierzyłem - a poza tym bardziej intrygował mnie potencjał człowieka, który przeżył bez mała tysiąc lat standardowych. Ale przecież nawet jeśli zwariował, mógł się nauczyć odczytywać z twarzy i z ciała rozmówcy takie niuanse, że zdolność ta niemal nie dawałaby się odróżnić od telepatii! A może po prostu udało mu się zgadnąć, co myślę. - Nie chcę być bohaterem - odparłem stanowczo. - Widziałem, jak kończą bohaterowie, kiedy moją brygadę skierowano do walki z rebeliantami na południowym kontynencie. - Ach, Ursus - mruknął mój rozmówca. - Niedźwiedź polarny; najbardziej bezużyteczna masa błocka i lodu na całym Hyperionie. Rzeczywiście, przypominam sobie jakieś plotki o zamieszkach w tym rejonie. Podczas trwającej osiem hyperiońskich lat wojny zginęły tam tysiące miejscowych chłopaków, którzy okazali się na tyle głupi, żeby zaciągnąć się do Straży Planetarnej. Może poeta wcale nie był tak bystry, za jakiego go uważałem. - Mówiąc o bohaterze nie mam na myśli głupca, który rzuca się z gołymi rękami na granaty plazmowe Silenus oblizał wargi szybkim, jaszczurczym ruchem języka. - Chodzi mi o osobę, o której męstwie i dobroci krążą legendy, która dzięki nim zyskuje status bóstwa; myślę o bohaterze w sensie literackim, o głównej postaci dramatu, obdarzonej zdolnością skutecznego działania; o bohaterze, którego słabości okażą się tragiczne i doprowadzą go do zguby - urwał i spojrzał na mnie wyczekująco. Nie odpowiedziałem. - Nie masz tragicznych słabości? A może nie wychodzi ci skuteczne działanie? - Nie chcę być bohaterem - powtórzyłem. Stary mężczyzna pochylił się nad filiżanką kawy, a kiedy znów na mnie spojrzał, w oczach mignął mu przekorny błysk. - Gdzie się strzyżesz, chłopcze? - Słucham? Znów zwilżył wargi językiem. - Słyszałeś, co powiedziałem. Masz długie włosy, ale zadbane. Gdzie się strzyżesz? - Czasem, kiedy przez dłuższy czas nie opuszczam mokradeł, przycinam je sam - odparłem z westchnieniem. - Ale kiedy jestem w Port Romance, chodzę do małego zakładu przy ulicy Datoo. - Ach... - Silenus rozparł się wygodnie w fotelu. - Znam Datoo. To w Nocnej Dzielnicy... Właściwie zaułek raczej, niż ulica. Kiedyś na straganach sprzedawano tam fretki w pozłacanych klatkach. Fryzjerzy oferowali swe usługi na ulicach, ale najlepszy zakład należał do starego człowieka imieniem Palani Woo. Woo miał sześciu synów, a kiedy któryś z nich osiągał wiek męski, w zakładzie pojawiał się kolejny fotel - stare oczy podniosły się, a mnie kolejny raz uderzyła siła czającej się za nimi osobowości. - Tak było sto lat temu. - Strzygę się u Woo. Teraz właścicielem salonu jest Kalakaua, prawnuk starego Palani. Dalej mają tam sześć foteli. - Tak - poeta pokiwał głową sam do siebie. - Niewiele się zmienia na naszej kochanej planetce, co, Raulu Endymionie? - Czy do tego właśnie pan zmierza? - Czy do tego? - rozłożył ręce, jakby chciał mi pokazać, że nic nie ukrywa. - Donikąd nie zmierzam, chłopcze. Po prostu rozmawiamy. Bawi mnie, kiedy wyobrażam sobie, jak wielkie postaci z historii ludzkości płacą za obcięcie włosów. Nawiasem mówiąc, zastanawiałem się już nad tym przed kilkuset laty... Nad owym dziwnym nieprzystawaniem świata mitów do świata rzeczywistego. Wiesz co znaczy „datoo”? Zmarszczyłem brwi, zaskoczony nagłą zmianą tematu. 34

- Nie - odparłem. - Wiatr wiejący z Gibraltaru. Niósł cudowną woń. Pewnie niektórzy poeci i artyści, którzy zakładali Port Romance, doszli do wniosku, że chalmowe i dziwodrzewowe lasy, porastające wzgórza za bagnami, pachną równie pięknie. Wiesz, co to jest Gibraltar, chłopcze? - Nie. - Ogromna skała na Ziemi - odpowiedział sam sobie, czemu towarzyszył kolejny błysk zębów. - Zauważ, że nie powiedziałem „na Starej Ziemi”. Zauważyłem. - Ziemia to Ziemia, chłopcze. Mieszkałem tam, zanim zniknęła, więc wiem, co mówię. Na samą tę myśl wciąż kręciło mi się w głowie. - Chcę, żebyś ją odszukał - powiedział poeta z błyskiem w oku. - Odszukał... ją? - powtórzyłem. - Starą Ziemię? Myślałem, że mam udać się w podróż z tą dziewczynką... z Eneą. Przerwał mi machnięciem kościstych dłoni. - Polecisz z nią i znajdziecie Starą Ziemię, Raulu Endymionie. Kiwnąłem głową, rozważając w duchu, czy jest sens próbować mu wyjaśniać, że Stara Ziemia została pochłonięta przez czarną dziurę, uwolnioną podczas Wielkiej Pomyłki w 08. Tylko że ten starzec uciekł z owego zniszczonego świata. Nie było sensu burzyć jego złudzeń. W „Pieśniach” wspominał coś o intrydze, uknutej przez targane wewnętrznymi starciami TechnoCentrum, mającej na celu wykradzenie Starej Ziemi i przeniesienie jej - albo do Mgławicy Herkulesa, albo do Obłoku Magellana, tu fragmenty „Pieśni” nie były zgodne - ale to czysta fantazja. Obłok Magellana to przecież odrębna galaktyka... leżąca, o ile dobrze pamiętam, sto sześćdziesiąt tysięcy lat świetlnych od Mlecznej Drogi... Żaden statek zaś, ani należący do Paxu, ani do Hegemonii, nie został wysłany poza granicę niewielkiej sfery wpływów, mieszczącej się w spiralnym ramieniu naszej galaktyki. Nawet uwzględniając fakt, iż napęd Hawkinga pozwalał obejść ograniczenia einsteinowskiej rzeczywistości, podróż do Wielkiego Obłoku Magellana zajęłaby całe wieki czasu pokładowego i wiązałaby się z dziesiątkami tysięcy lat długu czasowego. Nawet Intruzi, czujący się w mrocznej, międzygwiezdnej otchłani jak w domu, nie zapuszczaliby się tak daleko. Poza tym planet się tak po prostu nie porywa. - Chcę, żebyś odnalazł Ziemię i sprowadził ją z powrotem - mówił dalej Silenus. - Chcę ją jeszcze raz ujrzeć przed śmiercią. Czy zrobisz to dla mnie, Raulu Endymionie? Spojrzałem mu prosto w oczy. - Oczywiście. Mam uratować dzieciaka przed Gwardią Szwajcarską i Paxem, opiekować się nim do czasu, aż zostanie Tą, Która Naucza, znaleźć Starą Ziemię i sprowadzić ją z powrotem tutaj, żebyś mógł ją zobaczyć. Coś jeszcze? - Tak - odrzekł Martin Silenus tonem niezwykle poważnym, jaki charakteryzuje ofiary demencji starczej. - Chcę, żebyś dowiedział się, co takiego, do kurwy nędzy, planuje TechnoCentrum i je powstrzymał. - Odszukać zaginione TechnoCentrum i zapobiec realizacji planów tysięcy równych bogom sztucznych inteligencji - moje słowa wręcz ociekały sarkazmem, ale skinąłem głową. - Przyjąłem. Da się zrobić. Coś jeszcze? - Tak. Masz się porozumieć z Intruzami i dowiedzieć się, czy nie mogliby zaoferować mi nieśmiertelności... Prawdziwej nieśmiertelności; nie interesuje mnie to gówniane, chrześcijańskie ponowne narodzenie. - Intruzi... nieśmiertelność... - udałem, że zapisuję wszystko w niewidzialnym notesie. - Nie gówniane ponowne narodzenie. Zrobi się. Coś jeszcze? - Tak, Raulu Endymionie. Chcę, żebyś doprowadził do zniszczenia Paxu i upadku Kościoła. Znów kiwnąłem głową. Jakieś dwieście czy trzysta znanych światów z własnej woli przystąpiło do Paxu; biliony ludzi dało się ochrzcić w Kościele; wojsko Paxu przewyższało swą potęgą wszystko, o czym Hegemonia u szczytu potęgi mogła choćby pomarzyć. - W porządku - powiedziałem tylko. - Zajmę się tym. Coś jeszcze? - Tak. Masz dopilnować, żeby Chyżwar nie zrobił krzywdy Enei ani nie dokonał zagłady ludzkości.

35

Zawahałem się. Zgodnie z tym, co sam poeta napisał w swoim poemacie, Chyżwar został w przyszłości zniszczony przez żołnierza, Fedmahna Kassada. Zdając sobie sprawę z próżnego wysiłku, jakim byłaby próba wprowadzenia logiki w naszą obłąkaną rozmowę, odważyłem się jednak o tym napomknąć. - Tak! - warknął Martin Silenus. - Ale to się stało wtedy, tysiące lat od dziś. Ja zaś chcę, żebyś powstrzymał Chyżwara teraz. - Dobrze - zgodziłem się. Po co się kłócić? Poeta oklapł w fotelu, jakby uszła z niego cała energia. Pomarszczona skóra, zapadnięte oczy i kościste palce znów należały do mumii; właśnie, oczy: wciąż płonął w nich ogień. Przez chwilę starałem się wyobrazić sobie siłę osobowości Silenusa, kiedy był młodym człowiekiem, ale nie udało mi się. Na jego znak A. Bettik przyniósł dwa kielichy, do których nalał szampana. - Zgadzasz się więc, Raulu Endymionie? - zapytał poeta oficjalnie. - Zgadzasz się uratować Eneę, udać się z nią w podróż i podejmujesz się pozostałych zadań? - Pod jednym warunkiem - odrzekłem. Silenus zmarszczył brwi. - Chcę zabrać ze sobą A. Bettika android wciąż stał przy stole z butelką szampana w dłoni. Patrzył wprost przed siebie, a jego twarz nie zdradzała żadnych emocji. - Mojego androida? - poeta nie krył zaskoczenia. - Mówisz poważnie? - Mówię poważnie. - A. Bettik służył mi, zanim jeszcze twojej pra-prababace wyrosły cycki - wyrzucił z siebie Silenus. Uderzył przy tym w stół z taką siłą, że zacząłem obawiać się o kruche kości jego ręki. - A. Bertiku, czy chcesz z nim lecieć? Niebieskoskóry mężczyzna nie odwrócił głowy, lecz skinął nią potakująco. - Chrzanię to! – rzekł poeta. - Weź go. Masz jakieś inne życzenia, Raulu Endymionie? Może zabierzesz mi fotel? Respirator? A może zęby? - Nic więcej nie chcę. - W takim razie, Raulu Endymionie, czy zgadzasz się wykonać tę misję? - głos Martina Silenusa znów nabrał siły. - Czy zgadzasz się uratować Eneę, służyć jej i chronić ją, aż jej przeznaczenie się wypełni... lub umrzeć, próbując tego dokonać? - Zgadzam się - potwierdziłem. Silenus podniósł kielich, a ja poszedłem w jego ślady. Zbyt późno przyszło mi na myśl, że android powinien wraz z nami opróżnić puchar, ale poeta zaczął już wygłaszać toast. - Za głupotę! - powiedział. – Za boskie szaleństwo! Za obłąkane misje i mesjaszy, krzyczących na pustyni! Za śmierć tyranów! Za pomieszanie szyków naszym wrogom! - zacząłem unosić kielich do ust, ale starzec jeszcze nie skończył. - Za bohaterów! - dodał. - Za bohaterów, którzy płacą za strzyżenie! - i spełnił toast jednym haustem. Ja również. 9 Zmartwychwstały ojciec kapitan Federico de Soya rozgląda się ciekawie, patrząc na świat oczyma - jak najbardziej dosłownie - nowo narodzonego dziecka. Przechodzi przez Piazza San Piętro, pomiędzy eleganckimi łukami kolumnady Berniniego i kieruje się ku bazylice świętego Piotra. Dzień jest prześliczny: zimny, ostry blask słońca, bladobłękitne niebo, lekki chłód... Jedyny zamieszkany kontynent Pacem leży na wysokości tysiąca pięciuset metrów nad standardowym poziomem morza, przez co powietrze jest tu przerzedzone, choć wciąż niezwykle bogate w tlen. Cały obraz skąpany jest w popołudniowym blasku, tworzącym świetliste otoczki wokół dostojnych kolumn i głów śpieszących przed siebie ludzi; blasku, który bieli marmurowe posągi, wydobywa cały splendor z czerwonych szat biskupów i niebiesko-czerwono-pomarańczowych, pasiastych mundurów żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej, stojących w pozycji „spocznij” przed bazyliką; blasku, który ożywia wysoki obelisk, usytuowany na środku placu, rozświetla żłobkowane kolumny fasady budowli i rozpala ognie na jej potężnej kopule, wznoszącej się ponad sto metrów ponad poziomem ulic. Kiedy gołębie zataczają koła nad placem, ciepłe, poziomo padające światło odbija się w ich skrzydłach, już to bielejących na niebie, już to ściemniałych na tle rozświetlonej kopuły. Wokół de Soyi przez plac ciągną tłumy ludzi: prości klerycy w czarnych sutannach z różowymi guzikami; biskupi w białych szatach z czerwoną lamówką; kardynałowie, odziani w krwiste szkarłaty i głęboką purpurę; mieszkańcy Watykanu w smoliście czarnych pończochach i takich samych kubrakach z białymi krezami; siostry zakonne w szeleszczących habitach i wysokich, 36

śnieżnobiałych kometach; kapłani i kapłanki, noszący zwykłe, czarne szaty; przedstawiciele Paxu w galowych, szkarłatnoczarnych mundurach, takich samych, jaki przywdział dziś ojciec de Soya; gromady turystów, którym dopisało szczęście i cywilnych gości, zaproszonych do uczestnictwa w papieskiej mszy - wszyscy w swoich najlepszych strojach, najczęściej czarnych, choć z najlepszych materiałów, które sprawiają, że nawet najczarniejsze włókna lśnią i migocą w świetle słońca. Cała ta rzesza ludzi posuwa się w kierunku strzelającej w niebo bazyliki świętego Piotra; wszyscy są podekscytowani, ale zachowują powagę i nie rozmawiają ze sobą. Msza papieska to poważne wydarzenie. Dzisiaj, w cztery dni od opuszczenia grupy uderzeniowej „Królowie” i dzień po wskrzeszeniu, ojcu kapitanowi de Soyi towarzyszą: ojciec Baggio, kapitan Marget Wu i monsignor Lucas Oddi. Pulchny, sympatyczny Baggio jest kapłanem, który przeprowadził de Soyę przez sakrament zmartwychwstania; Wu, szczupła i milcząca kobieta, zajmuje stanowisko adiutantki admirała Marusyna, dowódcy floty Paxu; Oddi, który w wieku osiemdziesięciu siedmiu lat standardowych wciąż zachowuje młodzieńczy wigor i czujność, jest zausznikiem i podsekretarzem w biurze watykańskiego Sekretarza Stanu, Simona Augustino kardynała Lourdusamy. Mówi się, że kardynał Lourdusamy jest po papieżu najbardziej wpływowym człowiekiem w Paxie, jedynym członkiem rzymskiej kurii, którego Jego Świątobliwość raczy słuchać, a przy tym osobą o wręcz przerażającej przenikliwości. O władzy kardynała najlepiej świadczy fakt, że zajmuje także stanowisko prefekta Sacra Congregatio pro Gentium Evangelizatione se de Propaganda Fide, czyli legendarnej Kongregacji Ewangelizacji Ludów, De Propaganda Fide. Cztery postaci wchodzą po szerokich schodach bazyliki. Ojciec kapitan de Soya czuje się równie poruszony i zadziwiony dostojnym towarzystwem, jak słońcem, malującym na biało fasadę bazyliki. Tłum, który już uprzednio nie zachowywał się zbyt głośno, cichnie do reszty, gdy, przeciskając się pomiędzy ludźmi, mijają kolejnych gwardzistów, zarówno w mundurach galowych, jak i polowych, i wchodzą do nawy. Tutaj nawet cisza odbija się doniosłym echem; na widok pięknego wnętrza i nie poddających się upływowi czasu dzieł sztuki łzy wzruszenia napływają de Soyi do oczu: w pierwszej kaplicy po lewej mijają „Piętę” Michała Anioła; dalej wiekowy posąg z brązu, wykonany przez Arnolfo di Cambrio, a przedstawiający świętego Piotra, którego prawa stopa została tak wypolerowana pocałunkami milionów wiernych, że metal zaczął się ścierać; jeszcze dalej - pięknie podświetloną od dołu figurę Giuliana Falconeri Santa Yergine z szesnastego wieku, czyli sprzed ponad piętnastu stuleci, autorstwa Piętro Campiego. Kiedy ojciec kapitan de Soya zanurza palce w naczyniu z wodą święconą i żegnając się idzie za ojcem Baggio do zarezerwowanej dla nich ławy, łzy strumieniami płyną mu po twarzy. Trzech kapłanów i oficer Paxu przyklękają do modlitwy; w przestronnej świątyni cichną ostatnie szelesty i pokasływania. W bazylice panuje mrok, rozświetlany jedynie punktowymi halogenami, wyławiającymi najwspanialsze dzieła sztuki i architektury. De Soya spogląda przez łzy na rowkowane filary, na ciemnobrązowe, barokowe kolumienki baldachimu Berniniego - pozłacanego, ozdobnego sklepienia nad głównym ołtarzem, gdzie tylko papież może odprawiać msze - i rozmyśla nad cudownościami, jakich doświadczył przez te dwadzieścia cztery godziny, jakie upłynęły od jego wskrzeszenia. Przypomina sobie ból... Tak, ból i uczucie oszołomienia, jak gdyby dochodził do siebie po wyjątkowo paskudnym ciosie w głowę. Ból był wszechogarniający, straszliwszy od wszystkich bólów głowy, jakby każda komórka ciała de Soyi pamiętała zniewagę uśmiercenia i do tej pory burzyła się przeciwko niej. Ale oprócz bólu przypomina sobie również zachwyt; zachwyt i nabożną cześć dla najmniejszych drobiazgów: smaku rosołu, którym karmił go ojciec Baggio, pierwszego widoku błękitnego nieba Pacem, widzianego przez okna rektoratu; pamięta obezwładniające człowieczeństwo twarzy, które widział tego dnia; głosów, które docierały do jego uszu... Ojciec kapitan de Soya uważa się wprawdzie za wrażliwego człowieka, nie płakał jednak od czasu, gdy miał jakieś pięć, sześć standardowych lat, tymczasem dziś płacze, nie wstydząc się i nie kryjąc się z tym. Jezus Chrystus po raz drugi obdarzył go życiem, Bóg Wszechmogący podzielił się z nim sakramentem zmartwychwstania; z nim, wiernym, honorowym człowiekiem z biednej rodziny żyjącej na zapomnianej przez wszystkich planecie. Komórki ciała pamiętają sakrament odrodzenia równie dokładnie, jak ból śmierci. Ojciec kapitan de Soya czuje zalewającą go falę radości. Msza zaczyna się od istnej eksplozji cudów: dźwięki trąb przeszywają pełną wyczekiwania ciszę niczym złote ostrza, głos chóru rozbrzmiewa triumfalną pieśnią, a głębokie basy organów wibrują w ogromnej przestrzeni. W tym samym momencie włączają się reflektory i oświetlają papieża, który wraz ze świtą zbliża się do ołtarza. 37

De Soya zwraca uwagę przede wszystkim na młody wiek ojca świętego: papież Juliusz XIV wygląda bez wątpienia na mężczyznę po sześćdziesiątce, choć od z górą 250 lat jest głową Kościoła, a jego panowanie przerywane było tylko ośmioma krótkimi okresami, niezbędnymi na wskrzeszenie i ponowną koronację. Kiedy pierwszy raz, jeszcze jako Juliusz VI, zajął miejsce na Piotrowym tronie, zastąpił antypapieża Teilharda I, zasiadającego na nim przez osiem lat. De Soya obserwuje ojca świętego celebrującego mszę i rozmyśla o jego dziejach, zarówno tych znanych z oficjalnej historii kościelnej, jak i z zakazanych „Pieśni”, poematu, z którym każdy wykształcony człowiek zapoznaje się w wieku kilkunastu lat, choć ryzykuje własną duszę. Obie wersje utrzymują, że przed pierwszym wskrzeszeniem papież Juliusz był młodym człowiekiem, znanym jako Lenar Hoyt. Został wyświęcony na księdza w cieniu ojca Paula Dure, charyzmatycznego jezuickiego archeologa i teologa, zwolennika nauk świętego Teilharda o tkwiących w ludziach możliwościach ewolucji ku bóstwu. Kiedy po Upadku Dure zasiadł w Stolicy Apostolskiej, twierdził wręcz, że ludzkość może ten stan osiągnąć. Tej właśnie herezji wydał walkę Lenar Hoyt, już jako Juliusz VI. Z obu źródeł - historii Kościoła oraz „Pieśni” - wynika, że to właśnie ojciec Dure, karnie zesłany na jedną z planet Protektoratu, Hyperiona, odkrył tam symbionta zwanego krzyżokształtem. Dalej wersje dziejów znacznie się różnią: w „Pieśniach” ojciec Dure otrzymał krzyżokształt od obcej istoty, zwanej Chyżwarem; według Kościoła Chyżwar jest uosobieniem Szatana (o ile ten w ogóle istniał) i nie ma nic wspólnego z krzyżokształtem, później natomiast próbował skusić i ojca Dure, i ojca Hoyta. Według Kościoła, Dure nie oparł się jego pokusom. Autor „Pieśni”, będących swoistą mieszanką prymitywnej mitologii i zafałszowanej historii, utrzymuje, że Dure wolał się ukrzyżować w ognistych lasach Płaskowyżu Pinion na Hyperionie, niż powrócić z krzyżokształtem na łono Kościoła. Pogański poeta, Martin Silenus, twierdzi również, że jezuita chciał w ten sposób ochronić Kościół przed uzależnieniem od pasożyta, które zastąpiłoby prawdziwą wiarę. Według wersji kościelnej, w którą wierzył de Soya, Dure krzyżując się chciał skrócić swoje cierpienia i oszczędzić sobie bólu powodowanego przez symbionta, jak również, sprzymierzywszy się z Chyżwarem, uniemożliwić Kościołowi (który uznał za swojego wroga po tym, jak ekskomunikowano go za fałszowanie zapisków z prac archeologicznych) odkrycie Sakramentu Zmartwychwstania i odzyskanie dawnych wpływów. Dalej oba źródła twierdzą, że ojciec Lenar Hoyt udał się na Hyperiona w poszukiwaniu swego przyjaciela i byłego nauczyciela. W bluźnierczych „Pieśniach” przyjął nie tylko własny krzyżokształt, ale także krzyżokształt ojca Dure, po czym wrócił na Hyperiona na krótko przed Upadkiem, by błagać Chyżwara o zdjęcie tego brzemienia. Kościół zaś nauczał, że dzielny ojciec Hoyt powrócił na planetę demona, by stawić mu czoło w jego kryjówce. Bez względu jednak na interpretację, fakty pozostawały niezmienne: Hoyt zmarł podczas ostatniej pielgrzymki na Hyperiona, a Dure zmartwychwstał z dwoma krzyżokształtami, po czym, wykorzystawszy chaos, jaki nastąpił po Upadku, wrócił na Pacem i został pierwszym antypapieżem w nowoczesnych dziejach. Dziewięć standardowych lat rządów heretyka Dure/Teilharda I stanowiło nieprzyjemny zgrzyt w historii Kościoła, ale kiedy fałszywy papież przypadkiem poniósł śmierć, wskrzeszenie Lenara Hoyta ze wspólnego ciała doprowadziło do zajęcia przez niego, w blasku i chwale, tronu Piotrowego i odkrycia sakramentalnej natury krzyżokształtu zwanego przez Dure pasożytem. Później papież Juliusz VI przeżył objawienie: Bóg objaśnił mu - i po dziś dzień wiedzą tą dysponowała jedynie garstka jego najbliższych popleczników - jak z powodzeniem przeprowadzać dalsze wskrzeszenia. Doprowadziło to do odrodzenia Kościoła katolickiego, który w krótkim czasie z mało znaczącej sekty przeobraził się w oficjalną religię ludzkości. Ojciec kapitan de Soya patrzy jak papież - szczupły, blady mężczyzna - unosi hostię wysoko nad ołtarzem; czuje przebiegający go cudowny dreszcz. Ojciec Baggio mówił mu, że wszechogarniające uczucie nowości i zachwytu jest efektem ubocznym procesu zmartwychwstania, który to efekt będzie stopniowo zanikał na przestrzeni najbliższych dni i tygodni, choć swego rodzaju dobre samopoczucie pozostanie mu już na zawsze i z każdym wskrzeszeniem będzie się nasilało. De Soya zrozumiał, dlaczego Kościół uznał samobójstwo za jeden z najpoważniejszych grzechów, za który karano natychmiastową ekskomuniką - po tym, jak człowiek posmakował popiołów śmierci, uczucie zbliżenia do Boga stawało się znacznie silniejsze. Z pewnością można by się uzależnić od wskrzeszenia, gdyby kara za samobójstwo nie była tak surowa. Ojciec kapitan de Soya śledzi przebieg odprawianej przez papieża ofiary, kiedy ta zbliża się do szczytu komunii; wciąż czuje ból śmierci i zmartwychwstania i dręczą go zawroty głowy. Wnętrze bazyliki świętego Piotra wypełnia taka sama powódź dźwięków i wspaniałości, jaka towarzyszyła rozpoczęciu mszy. Wiedząc, że 38

za chwilę posmakuje ciała i krwi Chrystusa, przeobrażonych w rękach samego ojca świętego, wojownik płacze jak dziecko. Po mszy ojciec kapitan de Soya wychodzi ze swymi nowymi przyjaciółmi na przechadzkę po watykańskich ogrodach. Wieczór jest chłodny, a niebo nad kopułą bazyliki ma kolor jasnej porcelany. - Federico - mówi ojciec Baggio. - Spotkanie, w którym mamy wkrótce uczestniczyć, ma niezwykłą wagę. Naprawdę niezwykłą. Czy twój umysł jest wystarczająco spokojny i klarowny, by zrozumieć wszystko, co zostanie tam powiedziane? - Tak - odpowiada de Soya. - Mój umysł jest czysty. - Federico, mój synu, czy jesteś tego pewny? - tym razem to monsignor Lucas Oddi dotyka ramienia młodego oficera Paxu. - Jeśli to konieczne, możemy zaczekać jeszcze jeden dzień. De Soya kręci głową. W głowie jeszcze mu się kręci od uroku i dostojeństwa mszy, której był świadkiem, na języku wciąż czuje doskonały smak eucharystii i wina; ma wrażenie, jakby Chrystus szeptał mu do ucha, ale nic nie mąci jego umysłu. - Jestem gotów - stwierdza. Kapitan Wu, niczym milczący cień, podąża krok w krok za Oddim. - To dobrze - monsignor skinieniem głowy daje znak ojcu Baggio. - Twoje usługi nie będą nam już potrzebne, ojcze. Dziękuję. Baggio kłania się lekko i bez słowa odchodzi. De Soya nagle z absolutną pewnością zdaje sobie sprawę, że nigdy już nie spotka tego przemiłego kapelana, zajmującego się wskrzeszeniami. Nagły przypływ miłości sprawia, że jego oczy wypełniają się łzami. Cieszy się, że mrok kryje je przed wzrokiem innych, tym bardziej że wie, iż powinien w pełni kontrolować się przed spotkaniem. Zastanawia się, gdzie odbędzie się owa konferencja: w słynnym apartamencie Borgiów? W Kaplicy Sykstyńskiej? W papieskim gabinecie? A może w biurach łącznościowych Paxu, w dawnej wieży Borgiów? Monsignor Lucas Oddi zatrzymuje się na skraju ogrodu i wskazuje pozostałym kamienną ławkę, na której już ktoś czeka. Ojciec de Soya rozpoznaje w mężczyźnie kardynała Lourdusamy i nagle rozumie, że konferencja odbędzie się właśnie tutaj, w przesyconych wspaniałymi aromatami ogrodach. Kapłan klęka na jedno kolano na żwirowej alejce i całuje pierścień na wyciągniętej dłoni. - Wstań! - mówi kardynał Lourdusamy. Jest potężnie zbudowanym mężczyzną o okrągłej twarzy i masywnych szczękach. Jego głęboki głos brzmi w uszach de Soyi jak głos samego Boga. - Usiądź! De Soya siada na ławeczce, jego towarzysze zaś stoją obok. Z lewej strony kardynała, skryty w cieniu, siedzi jeszcze jeden człowiek. W słabym świetle zmierzchu de Soya dostrzega mundur Paxu, nie potrafi jednak rozpoznać stopnia. Na wpół świadomie zdaje sobie sprawę z obecności jeszcze kilku osób w stojącej tuż obok altanie - przynajmniej jedna z nich siedzi, pozostałe stoją. - Ojcze de Soya - odzywa się ponownie Simon Augustino kardynał Lourdusamy i ruchem głowy wskazuje mężczyznę po lewej. - Pozwól, że przedstawię ci admirała floty, Williama Lee Marusyna. De Soya w mgnieniu oka podrywa się na nogi, staje na baczność i salutuje. - Proszę o wybaczenie, admirale - mówi, z trudem wypowiadając słowa przez zaciśnięte szczęki. - Nie poznałem pana. - Spocznij! - odpowiada Marusyn. - Niech pan siada, kapitanie. De Soya siada ponownie, tym razem jednak zachowuje wzmożoną czujność. Świadomość towarzystwa, w jakim się znalazł, przedziera się przez radosną mgiełkę zmartwychwstania niczym palący promień słońca. - Jesteśmy z pana bardzo zadowoleni, kapitanie - mówi admirał Marusyn. - Dziękuję, admirale - mamrocze kapłan, zerkając za siebie, w cień. Nie ulega wątpliwości, że ktoś ich obserwuje. - My również - odzywa się kardynał Lourdusamy. - Dlatego też wybraliśmy cię do tej misji. - Misji, Wasza Ekscelencjo? - pyta de Soya. Tym razem kręci mu się w głowie ze zmieszania i zdenerwowania. - Jak zwykle będzie pan służył zarówno Paxowi, jak i Kościołowi - rzuca admirał. Przysuwa się bliżej do de Soyi. Pacem nie ma księżyca, ale kiedy oczy przyzwyczają się do mroku, światło gwiazd okazuje się zaskakująco silne. Gdzieś w oddali rozlega się dźwięk dzwonu wzywającego mnichów na nieszpory. Światła z budynków Watykanu rzucają łagodną poświatę na kopułę bazyliki. - I jak zwykle będziesz składał raporty i Kościołowi, i dowództwu Paxu - mówi kardynał i spogląda na admirała. 39

- Na czym ma polegać moja misja, Ekscelencjo? Admirale? - pyta de Soya, nie bardzo wiedząc, do kogo skierować to pytanie. Marusyn jest jego przełożonym, ale oficerowie Paxu zwykle podlegają wysokim urzędnikom Kościoła. Nikt nie odpowiada. Admirał daje znak kapitan Marget Wu, stojącej kilka metrów z boku, przy żywopłocie. Wu robi kilka kroków i wręcza de Soyi kostkę holograficzną. - Proszę ją włączyć, kapitanie - rozkazuje Marusyn. De Soya dotyka dolnej powierzchni ceramicznego sześcianiku, nad którym pojawia się mgiełka, szybko krystalizująca w obraz małej dziewczynki. Kapłan obraca powoli kostkę. Jego uwagę zwracają ciemne włosy dziecka i duże oczy o przenikliwym spojrzeniu. Hologram pozbawionej ciała głowy jest w tej chwili najjaśniejszym obiektem w spowitych mrokiem ogrodach. Ojciec de Soya podnosi wzrok i widzi odblask światła hologramu w oczach kardynała i admirała. - Ma na imię... Hmm, tego akurat nie jesteśmy pewni - mówi kardynał Lourdusamy. - Jak cię się wydaje, kapitanie, ile może mieć lat? De Soya znów spogląda na portret dziewczynki, zastanawia się nad jej wiekiem i przelicza go na standardowe lata. - Dwanaście? - zgaduje. Odkąd skończył rok, niewiele czasu spędzał z dziećmi. - Może jedenaście? Standardowych, oczywiście. - Mieszkała na Hyperionie i miała jedenaście lat standardowych - kiwa głową kardynał Lourdusamy. Ponad dwieście sześćdziesiąt standardowych lat temu zniknęła, ojcze. De Soya nie spuszcza wzroku z hologramu. W takim razie dziecko albo nie żyje - ojciec nie pamięta, czy Pax sprowadził sakrament zmartwychwstania na Hyperiona przed dwustu siedemdziesięciu siedmiu laty - albo dorosło, zmarło i ponownie się narodziło. Zastanawia się, czemu pokazano mu ten portret sprzed wieków i czeka. - To córka Brawne Lamii - wyjaśnia admirał Marusyn. - Czy to imię i nazwisko coś ci mówi, ojcze? De Soya stwierdza, że brzmi ono znajomo, ale przez chwilę nie wie, dlaczego. Wreszcie przypomina sobie strofy „Pieśni” i występującą w nich kobietę - pielgrzyma. - Tak - odpowiada. - Pamiętam je. Brawne Lamia uczestniczyła wraz z Jego Świątobliwością w ostatniej pielgrzymce przed Upadkiem. Kardynał Lourdusamy nachyla się bliżej i splata pulchne palce dłoni, opierając je na kolanie. Jego szata lśni jaskrawą czerwienią w tych miejscach, gdzie pada na nią światło hologramu. - Brawne Lamia odbyła stosunek płciowy z prawdziwym plugastwem - dudni jego głos. - Z cybrydem, sklonowanym ludzkim tworem, w którego umyśle rezydowała sztuczna inteligencja z TechnoCentrum. Pamiętasz historię i zakazany poemat? Ojciec de Soya mruży oczy. Czy to możliwe, że wezwano go do Watykanu, by ukarać za przeczytanie „Pieśni” za młodu? Przed dwudziestu laty wyznał już ten grzech, odprawił pokutę i nigdy nie wrócił do zakazanej księgi. Na jego policzki wypływa rumieniec. - Nic się nie stało, synu - chichocze kardynał Lourdusamy. - Tego akurat grzechu winni są wszyscy członkowie Kościoła... Ciekawość jest ogromna, a zew owocu zakazanego zbyt silny...Wszyscy czytaliśmy ten poemat. Czy pamiętasz, że Brawne Lamia utrzymywała stosunki cielesne z cybrydem Johna Keatsa? - Słabo to pamiętam - przyznaje de Soya. - Wasza Ekscelencjo - dodaje pośpiesznie. - Czy wiesz, kim był John Keats, mój synu? - Nie, Ekscelencjo. - Poetą żyjącym w czasach przed hegirą - wyjaśnia kardynał swoim tubalnym głosem. Niebo nad głowami rozmawiających przecinają trzy niebieskie smugi z plazmowych silników hamujących statków Paxu. Ojciec kapitan de Soya nie musi nawet podnosić wzroku, żeby wiedzieć, jakiego typu są to okręty i jak uzbrojone. Nie dziwi go, że zapomniał nazwiska poety z „Pieśni”; będąc chłopcem o wiele chętniej studiował opisy skomplikowanych maszyn i relacje z wielkich bitew w kosmosie, niż jakieś prehegirańskie pisma, w szczególności poezję. - Bohaterka tego bluźnierczego poematu, Brawne Lamia, nie tylko odbywała stosunki z owym plugawym cybrydem - ciągnie kardynał. - Urodziła też jego dziecko. De Soya unosi w zdumieniu brwi. - Nie wiedziałem, że cybrydy... To znaczy... Myślałem, że są... no... Kardynał Lourdusamy znów parska śmiechem. 40

- Że są bezpłodne? Jak androidy? Nie... Te ohydne SI sklonowały człowieka, a on zapłodnił córkę Ewy. De Soya kiwa potakująco głową, choć jeśli chodzi o niego rozmowa, zamiast cybrydów i androidów mogłaby równie dobrze dotyczyć gryfów i jednorożców. Wszystkie te stwory kiedyś tam istniały, ale, o ile mu wiadomo, nie przetrwały do dnia dzisiejszego. Ojciec kapitan de Soya usiłuj e powstrzymać gorączkową gonitwę myśli i wyobrazić sobie, co takiego, na Boga, całe to gadanie o nieżyjących poetach i ciężarnych kobietach może mieć wspólnego z jego osobą. - Ma pan przed sobą zdjęcie tego właśnie dziecka, kapitanie - mówi admirał Marusyn, jakby odpowiadał na formujące się w umyśle de Soyi pytanie. - Po tym, jak to plugastwo, cybryd, zostało zniszczone, Brawne Lamia powiła dziecko na Hyperionie. - Dziecko, które nie było do końca... człowiekiem - szepcze kardynał Lourdusamy. - Mimo że ciało jej... ojca... Mimo że cybryd Keatsa uległ zniszczeniu, jego osobowość SI została zapisana na dysku Schröna. Admirał Marusyn również przysuwa się bliżej, gdyż to, co zamierza powiedzieć, jest przeznaczone tylko dla nich trzech. - Sądzimy, że jeszcze przed przyjściem na świat dziecko porozumiewało się z przechowywaną na dysku personą Keatsa - mówi cicho. - Jesteśmy niemal pewni, że... płód kontaktował się za jej pośrednictwem z TechnoCentrum. De Soya czuje nagłą chęć, żeby się przeżegnać, ale powstrzymuje ten odruch. Nauki, jakie pobierał, przeczytane lektury i wiara, którą wyznawał, zgadzały się co do tego, że TechnoCentrum było wcieleniem zła, najaktywniejszą manifestacją Złego w nowoczesnej historii ludzkości. Zniszczenie TechnoCentrum oznaczało zbawienie nie tylko dla znajdującego się w tarapatach Kościoła, ale także dla samej ludzkości. Próbuje sobie wyobrazić, czego nienarodzona ludzka dusza mogłaby nauczyć się od tych bezcielesnych, bezdusznych inteligencji. - To dziecko jest niebezpieczne - szepcze kardynał Lourdusamy. - TechnoCentrum przestało istnieć, kiedy zniszczono portale transmiterów, a Kościół zakazał wbudowywania prawdziwej inteligencji w martwe maszyny, ale dziewczynka została zaprogramowana tak, by stać się agentem upadłych SI... agentem Złego. De Soya pociera ręką policzek. Nagle czuje się bardzo zmęczony. - Mówicie panowie o niej tak, jakby wciąż żyła. I wciąż była dzieckiem - mówi ściszonym głosem. Jedwabne szaty kardynała szeleszczą lekko, kiedy mężczyzna przesuwa się na ławce. - Żyje - rozlega się jego złowrogi baryton. - I wciąż jest dzieckiem. De Soya znów spogląda na unoszące się pomiędzy nimi holo jedenastoletniej dziewczynki. Dotknięciem wyłącza obraz. - Kriogenika? - pyta. - Na Hyperionie znajdują się Grobowce Czasu - dudni Lourdusamy. - Jeden z nich, nazywany Sfinksem, co możesz pamiętać z „Pieśni” lub z historii Kościoła, był wykorzystywany jako portal do podróży w czasie. Nikt nie wie, jak działa; w przypadku większości ludzi nie działa w ogóle - kardynał zerka przez chwilę na admirała, po czym wraca wzrokiem do młodego kapitana. - Dziewczynka weszła do Sfinksa mniej więcej dwieście sześćdziesiąt cztery standardowe lata temu. Już wtedy wiedzieliśmy, że stanowi zagrożenie dla Paxu, ale spóźniliśmy się o kilka dni. Teraz uzyskaliśmy z wiarygodnego źródła informację, że wynurzy się z tego samego grobowca za niecały standardowy miesiąc. Nadal będzie dzieckiem; nadal jest śmiertelnie niebezpieczna dla Paxu. - Niebezpieczna dla Paxu... - powtarza de Soya, ale nie rozumie. - Jego Świątobliwość przewidział to zagrożenie - wyjaśnia kardynał. - Przed blisko trzystu laty Pan Nasz uznał za stosowne objawić Jego Świątobliwości, jaką groźbę niesie ze sobą pojawienie się tego dziecka. Ojciec Święty postanowił więc zażegnać niebezpieczeństwo. - Nie rozumiem - przyznaje ojciec kapitan de Soya. Hologram zgasł, ale on wciąż widzi w wyobraźni niewinną twarzyczkę dziecka. - Jak to możliwe, żeby to dziecko zagrażało Paxowi... wtedy czy teraz? Lourdusamy ściska de Soyę za ramię. - Dziewczynka jest agentem TechnoCentrum; mogłaby stać się wirusem w Ciele Chrystusowym. Jego Świątobliwości objawiono, że będzie dysponować mocą, która... nie jest mocą ludzką. Będzie na przykład potrafiła przekonać wiernych, by porzucili światło nauk boskich i zrezygnowali ze zbawienia, oddając się w służbę Złemu. De Soya kiwa głową, choć nadal niewiele do niego dociera. Ręka boli go od uścisku palców kardynała. 41

- Co mam zrobić, Ekscelencjo? - Na razie pański przydział do floty zostaje unieważniony, kapitanie - odpowiada admirał Marusyn. Jego słowa brzmią dla de Soyi niespodziewanie głośno po szeptach kardynała. - Ma pan odszukać dziecko i przywieźć je do Watykanu. Kardynał dostrzega błysk zaniepokojenia w oczach kapłana. - Czyżbyś się bał, mój synu, że stanie mu się krzywda? - niski głos zdaje się teraz kojący, łagodny. - Tak, Ekscelencjo - de Soya zastanawia się, czy te słowa nie spowodują przypadkiem jego wykluczenia ze służby. Uścisk Lourdusamy na jego ramieniu słabnie, przechodzi niemal w przyjacielskie potrząśnięcie. - Zapewniam cię, mój synu, że nikt w Stolicy Apostolskiej... nikt w całym Paxie nie ma najmniejszego zamiaru uczynić nic złego tej dziewczynce. Ojciec święty wydał nam nawet rozkaz... właściwie tobie, nie nam, w którym żąda, by twoim drugim co do wysokości priorytetem stała się troska o jej bezpieczeństwo. - Sprowadzenie jej tutaj, do dowództwa Paxu na Pacem, ma priorytet najwyższy - dodaje admirał Marusyn. De Soya kiwa głową i z trudem przełyka ślinę. Po głowie kołacze mu się uparcie jedno jedyne pytanie: Dlaczego właśnie ja? Na głos wypowiada jednak zupełnie inne słowa. - Tak jest, admirale. Zrozumiałem. - Otrzyma pan dysk papieski, kapitanie - mówi dalej admirał. - Ma pan prawo żądać wszelkich materiałów, pomocy, łączności i personelu, jakich Pax jest w stanie dostarczyć. Czy ma pan jakieś pytania? - Nie, admirale - głos de Soyi nie drży, choć w głowie mu się kręci; dysk papieski oznacza większą władzę, niż ta, jaką dysponują wyznaczani przez Pax gubernatorzy planet. - Jeszcze dziś poleci pan do układu Hyperiona - ciągnie admirał konkretnym, nawykłym do wydawania rozkazów głosem. - Kapitanie Wu? Adiutantka Paxu wręcza de Soyi czerwony dysk z rozkazami. Ojciec kapitan kiwa tylko głową, choć coś w głębi jego duszy aż wyje: Jeszcze dziś do układu Hyperiona... Archaniołem! Znów umrę. Ból. Słodki Jezu, Panie mój, nie! Oszczędź mi tego! - Będzie pan dowodził naszym najnowszym i najdoskonalszym statkiem kurierskim, kapitanie - dodaje Marusyn. - Przypomina okręt, na którym przybył pan do nas, ale może pomieścić do sześciu pasażerów, jest uzbrojony tak samo, jak liniowiec, którym pan dowodził i wyposażono go w układ nadzorujący automatyczne wskrzeszenie. - Tak jest, admirale - odpowiada de Soya. Automatyczne wskrzeszenie? Czy to maszyna ma udzielić mi sakramentu zmartwychwstania? - Przykro nam, że musimy stosować ten system - to kardynał Lourdusamy znów poklepuje go po ramieniu. - Może się jednak zdarzyć, że na pokładzie tego statku dotrzesz do miejsc, w których nie istnieje Kościół ani Pax, a nie możemy odmówić ci prawa do zmartwychwstania tylko dlatego, że znajdziesz się poza zasięgiem sług bożych. Zapewniam cię, synu, że sam ojciec święty pobłogosławił tę maszynerię i opatrzył ją takimi samymi mocami sakramentalnymi, jakby odprawiona została prawdziwa msza święta. - Dziękuję, Wasza Ekscelencjo - mruczy de Soya. - Nie rozumiem jednak... Co to za miejsca bez Kościoła? Przecież mam lecieć na Hyperiona? Nigdy tam nie byłem, ale zdawało mi się, że planeta ta należy do... - Należy do Paxu - wchodzi mu w słowo admirał. - Gdyby jednak nie udało się panu pojmać... uratować dziecka, kapitanie... Gdyby wskutek nieprzewidzianych okoliczności musiał się pan udać za nim w pościg po różnych światach, automatyczna komora zmartwychwstańcza może okazać się niezwykle przydatna. Zmieszany kapłan posłusznie schyla głowę w ukłonie. - Powinien ją pan jednak znaleźć na Hyperionie, kapitanie - kontynuuje Marusyn. - Kiedy się pan tam zjawi, proszę się przedstawić i okazać dysk papieski komandor BamesAvne, dowódcy brygady Gwardii Szwajcarskiej stacjonującej od jakiegoś czasu na Hyperionie. Z chwilą przybycia na planetę pan przejmie dowództwo tych oddziałów. De Soyi zapiera dech w piersi. Dowództwo brygady Gwardii Szwajcarskiej? Jestem kapitanem liniowca floty! Nie odróżniłbym manewru piechoty od szarży kawalerii! Towarzyszy mu chichot admirała. - Zdajemy sobie sprawę, że wykracza to poza obszar pańskich normalnych obowiązków, kapitanie, jednakże musi pan zająć taką właśnie pozycję. Komandor Barnes42

Avne będzie na bieżąco dowodzić brygadą, ale Gwardia musi się całkowicie skoncentrować na uratowaniu dziecka. De Soya odchrząkuje przed wypowiedzeniem następnych słów. - Co się stanie z... - pyta. - Mówiliście panowie, że nie znamy jej imienia. Mam na myśli dziewczynkę. - Zanim zniknęła, sama siebie nazywała Eneą - dudni w odpowiedzi Lourdusamy. - Jeśli zaś chodzi o jej dalsze losy... Jeszcze raz pragnę cię zapewnić, mój synu, że chcemy tylko ochronić Ciało Chrystusowe przed zarazą, jaką niesie z sobą to dziecko. Nie mamy zamiaru jej krzywdzić. Tak naprawdę stawką naszej misji... a właściwie twojej misji, jest jej nieśmiertelna dusza. Ojciec Święty osobiście tego dopilnuje. Coś w głosie kardynała mówi de Soyi, że spotkanie dobiegło końca. Ojciec kapitan wstaje, a fala wywołanej wskrzeszeniem dezorientacji ponownie przypomina mu zawroty głowy. Znów umrę, i to zanim minie kolejny dzień! De Soya jest radosny, ale i tak ma ochotę płakać. Admirał Marusyn także wstaje. - Ojcze kapitanie de Soya, pańska misja dobiegnie końca z chwilą dostarczenia dziecka do mnie, tutaj do Watykanu, do biura łączności wojskowej. - W ciągu kijku tygodni, jak sądzę - dodaje kardynał Lourdusamy, nie wstając. - To wielka i straszna odpowiedzialność - mówi admirał. - Musi pan użyć wszelkich swoich zdolności i sił, płynących z wiary, by zadośćuczynić życzeniu Jego Świątobliwości i bezpiecznie sprowadzić tę dziewczynkę do Watykanu, zanim zaprogramowany w niej zdradziecki, niszczycielski wirus rozprzestrzeni się wśród naszych braci i sióstr w Chrystusie. Wiemy, że nas pan nie zawiedzie, ojcze kapitanie de Soya. - Dziękuję, admirale - odpowiada kapłan. Dlaczego ja? Znów się zastanawia. Klęka i całuje pierścień kardynała, a kiedy wstaje, stwierdza, że admirał Marusyn cofnął się głębiej w cień, do altany, gdzie inne ciemne sylwetki siedzą i stoją bez ruchu. Monsignor Lucas Oddi i kapitan Paxu Marget Wu zajmują miejsca po bokach de Soyi i przyjąwszy rolę jego eskorty prowadzą go do wyjścia z ogrodów. W tym właśnie momencie, z chaosem w głowie, z sercem bijącym jak oszalałe wskutek pragnienia i lęku przed czekającym go niezwykłej wagi zadaniem, ojciec kapitan de Soya odwraca się do tym. Plazmowy ogon jednego ze statków rozświetla pulsującym, błękitnym blaskiem nieboskłon, odbija się w kopule bazyliki i dachach Watykanu i rozjaśnia lekko mroki ogrodu. Przez ułamek sekundy osoby zajmujące miejsca w łukowato sklepionej altanie są doskonale widoczne: jest tam admirał Marusyn, teraz już stojący plecami do de Soyi; jest dwóch oficerów Gwardii Szwajcarskiej w rynsztunku bojowym, którzy przyciskają do piersi ręczne kartaczownice; ale to jedna jedyna siedząca postać będzie przez najbliższe lata nawiedzać sny i myśli de Soyi. Na ogrodowej ławeczce, ze smutnymi oczami utkwionymi w oddalającej się sylwetce kapłana, z wysokim czołem i śmiertelnie poważnym obliczem, którego nie sposób zapomnieć, przez moment widocznym w błękitnej poświacie, siedzi Jego Świątobliwość papież Juliusz XIV, Ojciec Święty dla ponad sześciuset miliardów wiernych katolików, faktyczny władca dalszych czterystu miliardów dusz, rozproszonych po całym Paxie; człowiek, który właśnie wysłał Federico de Soyę w najważniejszą w jego życiu podróż. 10 Rankiem następnego dnia po bankiecie wróciliśmy na statek. Ja i A. Bettik, android, dotarliśmy tam osobiście, wygodnym tunelem łączącym wieże, natomiast Martin Silenus towarzyszył nam w postaci swojej holograficznej projekcji. Był to o tyle dziwny pomysł, że stary poeta kazał transmiterowi (lub komputerowi statku) wyświetlić obraz młodszej wersji autora „Pieśni” - starego satyra, jakiego znałem, ale stojącego na własnych nogach i mogącego poszczycić się bujną czupryną na ostrouchej głowie. Patrzyłem na jego brązową pelerynę, koszulę z długimi rękawami, bufiaste spodnie, założony na bakier beret i zdałem sobie sprawę, że musiał być doprawdy niezłym elegantem w czasach, gdy obowiązywała taka moda. Widziałem Martina Silenusa takiego, jakim zapewne wrócił na Hyperiona przed trzystu laty, by odbyć pielgrzymkę. - Co jest, psiakrew? - odezwał się hologram. - Zamierzasz się tak na mnie gapić jak jakiś wioskowy przygłup? Może byś tak do cholery wreszcie zakończył zwiedzanie, żebyśmy mogli przejść do rzeczy! staruszek albo miał kaca po wypitym poprzedniego wieczoru winie, albo czuł się na tyle dobrze, żeby stać się jeszcze większym złośliwcem niż zwykle. - Prowadź dalej - odrzekłem. Z tunelu zjechaliśmy windą do najniższej śluzy. A. Bettik i holo poety pokazywali mi kolejne pokłady: maszynownię z mnóstwem niemożliwych do rozszyfrowania przyrządów oraz siecią rur i kabli; pokład fugowy 43

z czterema leżankami kriogenicznymi, umieszczonymi w chłodzonych obudowach (zauważyłem, że jednej brakuje; Martin Silenus kazał ją wymontować i wykorzystał do własnych celów); główny korytarz, którym poprzedniego dnia dostałem się do środka statku, a którego „drewniane” ściany kryły schowki z kombinezonami próżniowymi, pojazdami terenowymi, skuterami powietrznymi, prastarą bronią i innym sprzętem; dalej trafiliśmy na poziom mieszkalny ze steinwayem i holoramą, a potem jeszcze wyżej do miejsca, które A. Bettik nazwał „kabiną nawigacyjną”. Rzeczywiście, znajdowało się tu wydzielone pomieszczenie, w którym dostrzegłem jakieś elektroniczne przyrządy do nawigacji, ale ja przede wszystkim widziałem w nim bibliotekę z rzędami regałów pełnych książek - prawdziwych, drukowanych książek - oraz kilkoma leżankami i sofami, ustawionymi pod oknami. Na koniec schody zaprowadziły nas pod samą iglicę statku, do okrągłej sypialni ze stojącym na środku łożem. - Konsul lubił siedzieć tu i słuchając muzyki obserwować jak zmienia się pogoda - powiedział Martin Silenus. - Statku? Łukowato sklepiona kopuła stała się przezroczysta, podobnie jak ściany sypialni. Otaczały nas ciemne kamienie wnętrza wieży i tylko z wysoka sączyły się smugi światła, przenikające do wnętrza przez zniszczony dach silosu. Ni stąd, ni zowąd pokój wypełniły delikatne dźwięki muzyki. Ktoś grał na fortepianie, bez akompaniamentu, starą, znaną melodię. - Czerczewik? - zapytałem. Stary poeta prychnął w odpowiedzi. - Rachmaninow - rysy satyra zmiękły nagle w przyćmionym świetle. - Zgadnij, kto to gra. Wsłuchałem się w muzykę. Pianista był znakomity; nie znałem go - Konsul - odparł A. Bettik z łagodnym uśmiechem. Martin Silenus chrząknął. - Statku... zasłoń ściany! - polecił. Otoczyły nas zwykłe, solidne burty statku. Hologram starego poety zniknął ze swojego miejsca przy grodzi i pojawił się ponownie u szczytu schodów. Cały czas tak robił, co wprawiało mnie w zakłopotanie. - Skoro skończyliśmy tę cholerną wycieczkę, zejdźmy może do salonu i zastanówmy się, jak przechytrzyć Pax. Mapy - starego typu, wykreślone na papierze - leżały rozłożone na wieku fortepianu. Kontynent zwany Aquilą rozpościerał skrzydła nad klawiaturą, powyżej zaś, na osobnym arkuszu, znajdowała się końska głowa Equusa. Hologram Martina Silenusa podszedł do fortepianu na swych mocnych, zdrowych nogach i stuknął palcem w miejsce, gdzie mogłoby się znajdować oko konia. - Tutaj - stwierdził - I tu też - muskany pozbawionym ciała palcem papier nie wydawał najmniejszego szelestu. - Te jebane oddziały papieskie zostały rozmieszczone na całym tym obszarze, poczynając od Baszty Chronosa... - palec wskazał najbardziej na wschód wysunięty punkt Gór Cugielnych - ...aż do końca pyska. Samoloty stacjonują tu, w przeklętym mieście Smutnego Króla Billy’ego - palec skierował się ku Dolinie Grobowców Czasu, zatrzymując się niedaleko na północny zachód od jej brzegu. - W samej dolinie natomiast aż roi się od Szwajcarów. Przyjrzałem się mapie. Jeśli nie liczyć Miasta Poetów i Doliny, wschodnia ćwiartka Equusa była przez ostatnie dwieście lat zupełnie pusta i dostępna tylko dla wojsk Paxu. - Skąd wiemy, że w Dolinie są posterunki Gwardii Szwajcarskiej? - zapytałem. Satyr uniósł brwi. - Mam swoje źródła informacji. - Czy powiedziały ci coś o liczbie oddziałów i ich uzbrojeniu? Od strony hologramu dobiegł dźwięk sugerujący, że stary poeta zaraz splunie na dywan. - Nie musisz znać liczby oddziałów - uciął krótko. - Niech wystarczy ci świadomość, że od Sfinksa, z którego jutro wyjdzie Enea, dzieli cię trzydzieści tysięcy żołnierzy, z czego trzy tysiące stanowi Gwardia Szwajcarska. Jak zamierzasz przedostać się pomiędzy nimi? Miałem ochotę roześmiać mu się w nos; szczerze mówiąc wątpiłem, by cała hyperiońska Straż Planetarna, z pełnym wsparciem lotniczym i kosmicznym, zdołała przedrzeć się przez kordon złożony z choćby dziesięciu Szwajcarów - dysponowali najlepszą bronią, najlepszymi systemami obronnymi i przeszli najlepsze szkolenie. Zamiast jednak się śmiać, znów spojrzałem na mapę. - Miasto Poetów jest bazą lotniczą, tak? Co to za samoloty? - Myśliwce - poeta wzruszył ramionami. - EMV za cholerę nie będą tu latać, więc musieli ściągnąć odrzutowce. 44

- Jakie odrzutowce? Z silnikami strumieniowymi, przelotowymi czy pulsacyjnymi? Naddźwiękowe czy poddźwiękowe? - miałem nadzieję, że moje pytania brzmią tak, jakbym się na tym znał. Tymczasem cała wiedza wojskowa, jaką przyswoiłem sobie służąc w Straży, sprowadzała się do umiejętności rozkładania i składania broni, czyszczenia broni, strzelania z broni, chronienia broni przed zamoknięciem podczas forsownych marszów, łapania paru godzin snu w chwilach, gdy akurat nie maszerowałem, nie czyściłem i nie rozkładałem, niezamarzania podczas snu oraz, od czasu do czasu, krycia się przed ostrzałem snajperów z Ursusa. - A jakie to ma, kurwa, znaczenie? - burknął Martin Silenus. Odmłodzenie o trzy stulecia z pewnością nie wpłynęło dodatnio na jego maniery. - Myśliwce. Rozwijają szybkość... Psia mać, statku, z jaką szybkością przemieszczały się te ostatnie kropki na radarze? - Trzy Macha - odparł statek. - Trzy Macha - powtórzył poeta. - Są wystarczająco szybkie, żeby przylecieć tu, zbombardować nas, zamienić okolicę w zgliszcza i wrócić na pomocny kontynent zanim im się piwo zagrzeje. Podniosłem głowę znad map. - O to mi właśnie chodziło - wyjaśniłem. - Dlaczego tego nie robią? - Czego nie robią? - poeta odwrócił się do mnie twarzą. - Dlaczego tu nie przylecą, żeby nas zbombardować, zamienić to miejsce w zgliszcza i wrócić do bazy, zanim piwo zrobi się ciepłe? Stanowisz dla nich zagrożenie. Dlaczego więc cię tolerują? - Ja nie żyję - chrząknął Martin Silenus. - Myślą, że nie żyję. Jakim zagrożeniem może być martwy człowiek? Z westchnieniem wróciłem do oględzin mapy. - Na orbicie musi znajdować się jakiś okręt desantowy - stwierdziłem. - Nie sądzę jednak, byś wiedział, z jaką eskortą? Ku mojemu zdumieniu odpowiedzi udzielił mi statek. - To desantowiec klasy „akira”, trzysta tysięcy ton. Przybył w towarzystwie dwóch standardowych liniowców Paxu, „Św. Antoniego” i „Św. Bonawentury”. Na wysokiej orbicie cumuje również okręt klasy K3. - A cóż to takiego, do kurwy nędzy? - wtrącił hologram. Spojrzałem na niego zdumiony. Jak można przeżyć tysiąc lat i nie wiedzieć tak podstawowych rzeczy? Poeci są dziwni. - Kierownictwo, komunikacja, kontrola - odparłem. - Czyli gdzieś tam na górze siedzi jakiś skurwiel z Paxu, który tym wszystkim kręci? - Niekoniecznie - podrapałem się po policzku. - Z pewnością znajduje się tam dowódca kosmicznej grupy uderzeniowej, ale głównodowodzący całej akcji może stacjonować na ziemi. Pax tak szkoli dowódców, żeby mogli prowadzić operacje kombinowane. A skoro mamy tu takie mnóstwo Szwajcarów, z pewnością ktoś ważny dowodzi siłami na planecie. - No dobrze - rzekł poeta. - Jak zamierzasz przedrzeć się pomiędzy nimi i wydostać moją małą przyjaciółkę? - Przepraszam - wtrącił się statek. - Na orbicie jest jeszcze jeden statek. Pojawił się jakieś trzy standardowe tygodnie temu i wysłał lądownik do Doliny Grobowców Czasu. - Co to za jednostka? - zapytałem. Przez moment statek się zawahał. - Nie wiem - przyznał. - Konfiguracja wygląda cokolwiek dziwnie. Mały, w sam raz nadaje się na kuriera... Tylko że profil napędu jest jakiś... niezwykły. - Pewnie kurier - rzuciłem do Silenusa. - Zamrozili biedaka na całe miesiące, które w dodatku przypłaci latami długu czasowego, a wszystko po to, żeby przesłać dowódcy rozkaz, o którym dowództwo Paxu przypomniało sobie już po odprawie. - Wróćmy do tematu - holograficzna dłoń wskazała mapę. - Jak chcesz uciec z Eneą przed tymi sukinsynami? Odsunąłem się od fortepianu. - A skąd u licha mam wiedzieć, jak to zrobić? - w moim głosie pojawiła się gniewna nuta. - To ty miałeś dwieście pięćdziesiąt lat, żeby zaplanować tę idiotyczną ucieczkę. Jak mniemam, ten statek ma nas wywieźć 45

stąd tak, żeby liniowce nas nie dogoniły. Statku? Czy potrafisz prześcignąć okręt liniowy Paxu, zanim wejdziesz w nadświetlną? Rzecz jasna, wszystkie napędy Hawkinga umożliwiają rozwinięcie dokładnie takiej samej pseudoszybkości po przekroczeniu prędkości światła, więc to, czy przeżyjemy i umkniemy, czy raczej nie zdążymy i zostaniemy schwytani, miało zależeć od wyniku wyścigu do tego właśnie punktu kwantowego. - Ależ oczywiście - odpowiedział statek bez chwili namysłu. - Mam pewne luki w pamięci, ale zdaję sobie sprawę, że zostałem poddany pewnym modyfikacjom podczas wizyty konsula w kolonii Intruzów. - W kolonii Intruzów? - powtórzyłem niezbyt mądrze. Przebiegły mnie ciarki; dorastałem w ciągłym lęku przed kolejną inwazją Intruzów, najgorszych dziecinnych strachów. - Owszem - przytaknął statek z czymś na kształt dumy w głosie. - Osiągniemy prędkość nadświetlną w czasie o prawie dwadzieścia trzy procent krótszym niż liniowiec. - Zestrzelą nas z odległości pół j. a. - stwierdziłem, bynajmniej nie przekonany. - To prawda. Ale nie będzie się czym martwić, jeśli uda się nam wystartować z piętnastominutowym wyprzedzeniem. - Wspaniale! - odwróciłem się z powrotem do nachmurzonego hologramu i milczącego androida. - O ile to wszystko prawda. Nie przybliża mnie jednak ani o krok do rozstrzygnięcia kwestii jak sprowadzić dziewczynkę na statek, ani nie ułatwia zdobycia owego kwadransa przewagi. Liniowce działają w szyku BPO bojowy patrol orbitalny; w każdej chwili co najmniej jeden z nich znajduje się ponad Equusem i kryje zasięgiem broni okoliczną przestrzeń, od kilkuset minut świetlnych od Hyperiona do górnych warstw atmosfery. Do wysokości trzydziestu kilometrów atmosferę patrolują myśliwce pulsacyjne klasy „skorpion”, które w razie potrzeby mogą nawet wejść na niską orbitę wokół planety. Ani patrol powietrzny, ani tym bardziej kosmiczny nie dadzą nam nawet piętnastu sekund luzu, nie mówiąc o piętnastu minutach - spojrzałem na odmłodzoną twarz starca. - Chyba że macie jeszcze coś w zanadrzu. Statku, czy Intruzi wyposażyli cię w coś w rodzaju magicznej technologii szpiegowskiej? Jakieś ekrany zapewniające niewidzialność, coś w tym guście? - Nic mi o tym nie wiadomo - przyznał statek. - To chyba niemożliwe, prawda? - dodał po chwili milczenia. Zignorowałem go i zwróciłem się do Silenusa. - Słuchaj, naprawdę chciałbym pomóc ci wydostać stąd to dziecko... - Eneę. - Chciałbym wyrwać Eneę z łap tych facetów, jeśli jednak nie mylisz się co do tego, jakie ma znaczenie dla Paxu... No wiesz, trzy tysiące Szwajcarów, Jezu Chryste... Nie mamy szans zbliżyć się na choćby pięćset kilometrów do Doliny, nawet korzystając z tego cwanego pojazdu - w oczach Silenusa odbiło się zwątpienie, dobrze widoczne pomimo zakłóceń transmisji hologramu. - Mówię poważnie. Nawet bez wsparcia lotniczego i kosmicznego, bez liniowców, myśliwców i napowietrznych radarów, zostaje nam jeszcze Gwardia Szwajcarska. Ci goście... - zauważyłem, że zaciskam kurczowo pięści. - ... są śmiertelnie niebezpieczni. Szkoli się ich do walki w pięcioosobowych oddziałach, z których każdy poradziłby sobie z takim statkiem. Uniesione brwi satyra wyrażały rosnące zdumienie albo wątpliwości. - Statku? - Tak, M. Endymion? - Czy jesteś wyposażony w tarcze obronne? - Nie, M. Endymion. Zainstalowano na moim pokładzie zmodyfikowane przez Intruzów pola siłowe, które jednak nie mają zastosowań bojowych. Nie miałem pojęcia, czym są „zmodyfikowane przez Intruzów pola siłowe”, ale mówiłem dalej. - Czy wytrzymają standardową lancę albo strzał z lasera liniowca? - Nie - odparł statek. - Czy poradzą sobie z torpedami kinetycznymi? Nadświetlnymi i standardowymi? - Nie. - Czy byłbyś w stanie je prześcignąć? - Nie. - Czy możesz zapobiec próbie abordażu? - Nie. 46

- Czy masz jakieś środki obrony lub ataku, które mogłyby okazać się przydatne w spotkaniu z okrętami bojowymi Paxu? - Jeśli nie liczyć zdolności ucieczki z niezwykłą szybkością, odpowiedź na pańskie pytanie brzmi „nie”, M. Endymion. Znów spojrzałem na Martina Silenusa. - No to jesteśmy udupieni - rzekłem cicho. - Jeżeli nawet przedarłbym się do dziewczynki, złapią nas oboje. - Może nie - poeta się uśmiechnął. Na jego znak A. Bettik wszedł po schodach na wyższy pokład. Wrócił po niespełna minucie, niosąc pod pachą rulon. - Jeżeli to jest nasza tajna broń, to lepiej, żeby okazała się naprawdę niezła - stwierdziłem. - Jest niezła - zgodził się ze mną uśmiechnięty hologram. Znów skinął głową i A. Bettik rozwinął rulon. Leżał przed nami niewielki dywanik, o długości niecałych dwóch metrów i szerokości nieco ponad metra. Materiał wyblakł i powycierał się, ale bez trudu dostrzegłem wymyślny wzór. Skomplikowany splot złotych nici lśnił jak nowy, jakby... - O Boże! - wyszeptałem, gdy nagłe olśnienie uderzyło mnie niczym pięść wymierzona w splot słoneczny. - Mata grawitacyjna. Holo Martina Silenusa odchrząknęło, jakby zamierzało splunąć. - To nie jest po prostu mata grawitacyjna - mruknął. - To ta sama mata. Cofnąłem się o krok; oto miałem przed sobą przedmiot, o którym krążyły legendy - a ja mało na niego na nadepnąłem. W dziejach ludzkości wyprodukowano zaledwie kilkaset mat grawitacyjnych, a leżąca u moich stóp była pierwszą z nich. Skonstruował ją Władimir Szołochow, znakomity lepidopterolog i wynalazca systemów EM ze Starej Ziemi. Mając już dobrze ponad siedemdziesiąt lat standardowych, Szołochow zakochał się bez pamięci w swej nastoletniej siostrzenicy imieniem Alotila. Dla niej to przygotował ten latający dywan, w nadziei, że dziewczyna odwzajemni jego uczucie. Po krótkim, namiętnym epizodzie dziewczyna rzuciła naukowca, a on popełnił samobójstwo na Nowej Ziemi, zaledwie w kilka tygodni po udoskonaleniu napędu Hawkinga. Na kilkaset lat wszelki słuch o latającym dywanie zaginął, do czasu gdy Mikę Osho kupił go na targu na Ogrodzie i zabrał ze sobą na MauiPrzymierze, gdzie dotarł wraz ze swym przyjacielem, Merinem Aspikiem. Takie były początki kolejnego romansu, który przeszedł do legendy - miłości Merina i Siri. Ich losy są, oczywiście, jedną z opowieści przytoczonych przez Martina Silenusa w „Pieśniach”; jeśli wierzyć temu dziełu, Siri była babką konsula, który dzięki tej macie sam zapisał się w historii: przeleciał na niej przez pół Hyperiona, z Doliny Grobowców Czasu do Miasta Poetów, by uwolnić swój statek i wrócić do Doliny. Przyklęknąłem na jedno kolano i z czcią dotknąłem antycznego artefaktu. - Jezu Chryste, przecież to tylko zwykły dywanik, psiakrew! - powiedział Silenus. - I to brzydki. W życiu bym go nie kupił do domu; ze wszystkim się gryzie. Podniosłem wzrok. - Tak - pokiwał głową A. Bettik. - To jest ta sama mata. - Nadal działa? Android przykucnął obok mnie i wyciągnąwszy rękę pogłaskał węźlasty, złożony wzór. Mata zesztywniała niczym deska i uniosła się dziesięć centymetrów nad podłogę. - Nigdy tego nie rozumiałem... - pokręciłem głową. - Systemy EM nie funkcjonują na Hyperionie, bo planeta ma nietypowe pole magnetyczne... - To się odnosi do dużych maszyn - poprawił mnie Silenus. - EMV, barki lewitacyjne, duże bydlęta. Dywan może latać. Poza tym został zmodyfikowany. - Zmodyfikowany? - zdziwiłem się. - U Intruzów - rozległ się głos statku. - Nie pamiętam za dobrze naszej wizyty, ale majstrowali wtedy przy mnóstwie sprzętu. - Najwyraźniej - zgodziłem się i wstałem z kolan. Szturchnąłem legendarny dywanik stopą, a on zachybotał się jak dobrze resorowany wóz, choć nie drgnął z miejsca. - W porządku, mamy matę grawitacyjną Siri i Merina, która, jeśli mnie pamięć nie myli, rozwija szybkość... koło dwudziestu kilometrów na godzinę. 47

- Jej maksymalna szybkość wynosiła dwadzieścia sześć kilometrów na godzinę - uzupełnił mój wywód A. Bettik. - Dwadzieścia sześć kilometrów na godzinę, przy sprzyjającym wietrze w plecy - znów szturchnąłem ją nogą. - Jak daleko stąd jest Dolina Grobowców Czasu? - Tysiąc sześćset osiemdziesiąt dziewięć kilometrów - odpowiedział statek. - Ile zostało czasu do chwili, gdy Enea wynurzy się ze Sfinksa? - Dwadzieścia godzin - odparł Martin Silenus. Znudził mu się już chyba jego odmłodzony wizerunek, bo projektor wyświetlał teraz obraz starca w fotelu, jakiego spotkałem ubiegłej nocy. Zerknąłem na chronometr. - Jestem spóźniony - stwierdziłem. - Powinienem był wystartować parę dni temu - wróciłem do fortepianu. - A gdybym nawet tak zrobił? To ma być nasza tajna broń? Może mata ma jakieś niesamowite pole obronne, które ochroni mnie... i dziewczynkę... przed ostrzałem Gwardii Szwajcarskiej? - Nie - odrzekł A. Bettik. - Mata nie ma żadnych mechanizmów obronnych. Jest wyposażona tylko w słabe pole siłowe, utrzymujące pasażerów i powstrzymujące pęd powietrza. - No to co mam zrobić? - wzruszyłem ramionami. - Zanieść ten dywanik do Doliny i zaproponować Paxowi wymianą: jedna stara mata grawitacyjna za dziecko? - Po zmianach, jakie wprowadzili Intruzi, ładunek maty wystarcza na dłuższy okres - odezwał się A. Bettik, wciąż klęcząc przy dywanie. - Na tysiąc godzin. Skinąłem głową; doprawdy, imponujące zastosowanie nadprzewodników, tylko nic nie zmieniało w naszej obecnej sytuacji. - Poza tym rozwija teraz szybkość powyżej trzystu kilometrów na godzinę. Przygryzłem wargę: więc jednak mógłbym dotrzeć tam na czas, jeśli tylko wysiedzę na fruwającej macie przez pięć i pół godziny. Co dalej? - Wydawało mi się, że musimy ją zabrać na statek i odlecieć z Hyperiona... - zacząłem. - To prawda - zgodził się ze mną Martin Silenus, którego nagle zmęczony głos doskonale pasował do postarzałego wizerunku. - Najpierw jednak musi trafić na statek. Odszedłem od fortepianu i zatrzymałem się przy schodach. Okręciłem się na pięcie, by stanąć twarzą w twarz z androidem, hologramem i kołyszącą się nad ziemią matą. - Nic nie rozumiecie, prawda? - zapytałem znacznie ostrzej i głośniej, niż zamierzałem. - To Gwardia Szwajcarska! Jeśli sądzicie, że ten cholerny dywanik pozwoli mi uniknąć ich radarów, czujników ruchu i innych sensorów, to znaczy, że macie świra. Przy trzystu kilometrach na godzinę będą do mnie strzelać jak do kaczki! Zapewniam was, że piechota Szwajcarów, nie mówiąc już o odrzutowcach patrolujących okolicę czy statkach na orbicie, w ciągu nanosekundy rozwali tę matę - przerwałem i zmrużyłem oczy. - Chyba, że macie w zanadrzu coś jeszcze... - Ależ oczywiście - powiedział Silenus, zmuszając się do zmęczonego uśmiechu. - Oczywiście. - Przenieśmy matę do okna - rzekł A. Bettik. - Powinien pan nauczyć się z nią obchodzić. - Teraz? - zapytałem cicho. Serce podeszło mi do gardła. - Teraz - potwierdził poeta. - Musisz nauczyć się dobrze nią sterować, zanim jutro o trzeciej rano wyruszysz w drogę. - Muszę? - wpatrywałem się w szybujący dywanik rodem z legend, czując coraz wyraźniej, że TO SIĘ DZIEJE NAPRAWDĘ. JUTRO MOGĘ ZGINĄĆ! - Musisz. A. Bettik wyłączył matę i zwinął ją w rulonik. Zszedłem za nim po schodach do korytarza, który doprowadził nas do schodów biegnących przy wewnętrznej ścianie wieży. Przez otwarte okno do środka wpadały jaskrawe promienie słońca. O Boże! pomyślałem gdy android rozłożył matę na parapecie i ponownie ją uruchomił. Do kamieni w dole wciąż było tak samo daleko. O Boże! Serce waliło mi jak młotem, słyszałem dudnienie krwi w uszach. Hologram poety zniknął bez śladu. A. Bettik gestem dał mi do zrozumienia, żebym zajął miejsce na macie. - Za pierwszym razem polecę z panem - uspokoił mnie. Wietrzyk poruszał liśćmi pobliskiej chalmy. O Boże! pomyślałem po raz ostatni, po czym wdrapałem się na parapet i usiadłem na macie. 11 48

Dokładnie na dwie godziny przed tym, gdy dziewczynka ma wyjść ze Sfinksa, w śmigaczu, z którego ojciec kapitan de Soya dowodzi akcją, rozlega się brzęczyk alarmowy. Kontakt powietrzny, kierunek północny jeden siedem dwa, szybkość dwieście siedemdziesiąt cztery kilometry na godzinę, wysokość cztery metry rozlega się głos kontrolera pierścienia obronnego ze statku klasy K3, stacjonującego sześćset kilometrów powyżej, na orbicie. - Odległość do obiektu: pięćset siedemdziesiąt kilometrów. - Cztery metry? - de Soya spogląda na siedzącą naprzeciwko komandor Barnes-Avne. Dzieli ich konsola CIC. - Leci nisko i wolno, żebyśmy go nie wykryli - wyjaśnia komandor, drobna kobieta o bladej skórze i rudych włosach, choć ani skóry, ani włosów nie widać specjalnie spod bojowego hełmu. De Soya zna ją już trzy tygodnie i ani razu nie widział, żeby się uśmiechnęła. - Proszę założyć wizjer taktyczny - sama dawno opuściła zasłonę hełmu. De Soya idzie w jej ślady. Świecący punkcik znajduje się w pobliżu południowego skraju Equusa, na wybrzeżu, i posuwa się na pomoc. - Dlaczego wcześniej go nie widzieliśmy? - Mógł dopiero przed chwilą wystartować - odpowiada Barnes-Avne. Na taktycznym ekranie sprawdza rozstawienie oddziałów. Najtrudniejsza była pierwsza godzina ich spotkania, kiedy de Soya musiał okazać jej papieski dysk, żeby dała się przekonać, iż dowództwo najbardziej elitarnych oddziałów Paxu ma przejść w ręce zwykłego kapitana floty. Od tego jednak momentu komandor w pełni z nim współpracuje; oczywiście de Soya pozostawia jej decyzje dotyczące bieżących działań. Większość dowódców Gwardii Szwajcarskiej uważa go za zwykłego łącznika papieskiego, ale on nie dba o to. Chodzi mu tylko o dziewczynkę, więc dopóki siły naziemne są sprawnie dowodzone, nie zamierza wnikać w szczegóły. - Brak kontaktu wzrokowego - mówi komandor. - Szaleje burza piaskowa. Obiekt znajdzie się tutaj przed godziną S. Od miesięcy wśród stacjonujących w Dolinie żołnierzy „godzina S” oznacza moment otwarcia się Sfinksa. Zaledwie kilku najwyższych rangą oficerów zdaje sobie sprawę, że celem ich działań ma być przechwycenie jednej małej dziewczynki. Gwardia Szwajcarska się nie skarży, ale mało kto cieszyłby się z przydziału na taką prowincjonalną placówkę, w dodatku w nieprzyjemnym, piaszczystym środowisku. - Obiekt wciąż leci na północ, jeden siedem dwa, prędkość dwieście pięćdziesiąt dziewięć kilometrów na godzinę, wysokość trzy metry - zgłasza się kontroler z K3. - Odległość pięćset siedemdziesiąt kilometrów. - Trzeba go zdjąć - mówi komandor Barnes-Avne na kanale dowodzenia, zarezerwowanym dla niej i de Soyi. - Jakieś pomysły? De Soya podnosi wzrok. Śmigacz odbija na południe; horyzont przechyla się, a dziwaczne formy Grobowców Czasu przemykają tysiąc metrów w dole. Niebo na południu jest żółto-brunatne. - Zestrzelić go z orbity? - sugeruje kapitan. Barnes-Avne kiwa głową. - Zna się pan na działaniu z liniowców - mówi. - Wyślijmy zwykły oddział - dłonią w rękawicy dotyka czerwonych plamek przy południowej krawędzi pierścienia obronnego. - Sierżancie Gregorius? - przełącza się na komunikacyjną wiązkę taktyczną. - Słucham, komandorze? - odpowiada jej głęboki, zaskoczony głos. - Monitorujecie lecącego intruza? - Tak jest, komandorze! - Macie go przechwycić, zidentyfikować i zniszczyć, sierżancie. - Tak jest, komandorze! De Soya patrzy na obraz przekazywany z kamer K3 na maksymalnym zbliżeniu. Nagle ponad wydmami pojawia się pięć ludzkich sylwetek, które szybko unoszą się ponad chmurę pyłu. Polimery maskujące przyjmują jaśniejszy kolor. W normalnych warunkach do poruszania się wykorzystywaliby repulsory EM, na Hyperionie jednak muszą im wystarczyć ciężkie, niezgrabne plecaki odrzutowe. Oddział rozwija szyk w tyralierę i zachowując kilkusetmetrowe odstępy wlatuje w obłok piasku. - Przejść na podczerwień - mówi Barnes-Avne. Widmo przekazu wizualnego przesuwa się w stronę podczerwieni, dzięki czemu sylwetki żołnierzy są wciąż widoczne na ekranach. - Podświetlić cel - obraz przeskakuje bardziej na południe, ale obiekt jawi się zaledwie jako mała, ciepła plamka. - Mały - stwierdza komandor. 49

- Samolot? - de Soya przywykł do kosmicznych ekranów taktycznych. - Za mały, chyba że to jakaś paralotnia z silnikiem - w głosie Barnes-Avne próżno by szukać choć śladu napięcia. De Soya spogląda w dół. Śmigacz przelatuje nad południowym obrzeżem Doliny Grobowców Czasu i przyspiesza. Złotobrązowa smuga burzy piaskowej wypełnia cały horyzont przed nimi. - Dystans do przechwycenia: sto osiemdziesiąt kilometrów - melduje lakonicznie sierżant Gregorius. Wizjer de Soyi jest sprzężony z ekranem komandor Barnes-Avne i teraz oboje widzą to samo, co sierżant - czyli nie widzą absolutnie nic. Pięcioosobowy oddział leci wśród szalejących tumanów piasku, kierując się wyłącznie wskazaniami przyrządów. W powietrzu unosi się tyle pyłu, że otacza ich ciemność niczym po zapadnięciu nocy. - Silniki odrzutowe w plecakach się przegrzewają - odzywa się inny, spokojny głos. De Soya sprawdza źródło komunikatu: kapral Kee. - Piasek zatyka wloty powietrza. De Soya spogląda na Barnes-Avne. Wie, że komandor musi podjąć trudną decyzję: każda kolejna minuta w chmurze piachu zwiększa ryzyko śmierci jej żołnierzy; jeśli natomiast nie zidentyfikują intruza, mogą mieć kłopoty później. - Sierżancie Gregorius - mówi komandor twardym jak skała głosem. - Natychmiast zlikwidować intruza! Następuje krótka chwila ciszy. - Komandorze, wytrzymamy tu jeszcze parę... - zaczyna sierżant. Do uszu de Soyi dobiega zawodzenie wichru. - Powtarzam: natychmiast! - Tak jest! De Soya przełącza ekran taktyczny na szerszy zasięg. Podniósłszy wzrok widzi, że komandor mu się przygląda. - Sądzi pan, że to przynęta? Że ma tylko odwrócić naszą uwagę, a intruz tymczasem przebije się w innym miejscu? - To możliwe - de Soya widzi na ekranie, że na całym pierścieniu ogłoszono piąty poziom alarmu. Poziom szósty oznacza walkę. - Zobaczymy - mówi Barnes-Avne. Żołnierze Gregoriusa otwierają ogień. Burza piaskowa to istny kocioł szalejącego piasku i statycznej elektryczności, toteż broń energetyczna okazuje się nieskuteczna na dystansie stu siedemdziesięciu pięciu kilometrów. Gregorius sięga więc po szrapnel i osobiście go odpala. Pocisk przyspiesza do sześciu Macha. Intruz nie zmienia kierunku lotu. - Chyba nie ma żadnych czujników - rzuca Barnes-Avne. - Leci na ślepo, jak zaprogramowany. Pocisk nadlatuje górą i eksploduje w odległości trzydziestu metrów od celu. Profilowany ładunek wyrzuca dwadzieścia tysięcy stalowych igieł w dół, wprost w intruza. - Obiekt zestrzelony - melduje kontrola ze statku K3. - Mam go! - wtóruje jej głos Gregoriusa. - Odszukać i zidentyfikować! - rozkazuje komandor i kieruje Śmigacz z powrotem do Doliny. De Soya zerka na dowódcę. Zniszczyła cel z dużej odległości, ale nie wycofuje ludzi z chmury szalejących żywiołów. - Tak jest! - potwierdza sierżant. Burza powoduje zakłócenia nawet w skupionej wiązce komunikacyjnej. Śmigacz przelatuje nisko nad dnem doliny i de Soya po raz tysięczny rozpoznaje kształty grobowców: najpierw, jako że poruszają się w przeciwnym kierunku niż przybywający do Doliny pielgrzymi (pomijając fakt, że od dobrych trzystu lat nikt ich tu nie widział), napotykają Pałac Chyżwara, wysunięty na południe, rojący się od kolczastych, zębatych podpór, które przypominają o potworze nie widzianym od czasów pielgrzymek; dalej trzy bardziej wyrafinowane Grobowce Jaskiniowe, których bramy wyrzeźbiono w różowej skale kanionu; później stojący na samym środku Kryształowy Monolit, Obelisk, Nefrytowy Grobowiec; na końcu czeka na nich niesamowicie uformowany Sfinks z rozpostartymi skrzydłami i zamkniętymi wrotami. Ojciec kapitan spogląda na chronometr. - Godzina pięćdziesiąt sześć minut - odzywa się Barnes-Avne. De Soya przygryza wargę. Kordon Gwardii Szwajcarskiej otacza Sfinksa - już od miesięcy zajmują te same pozycje. Dalej, w nieco większej odległości, znajduje się następny pierścień. Wokół każdego z grobowców rozstawiono dodatkowe oddziały na wypadek, gdyby proroctwo okazało się niedokładne. 50

Następnych żołnierzy rozmieszczono na zewnątrz Doliny; na orbicie straż pełnią dwa liniowce i jednostka dowodzenia. U wylotu Doliny, grzejąc silniki, stoi prywatny lądownik de Soyi, gotów do natychmiastowego startu, gdy tylko oszołomione dziecko znajdzie się na pokładzie. Dwa tysiące kilometrów wyżej czeka na nich statek kurierski „Rafael”, wyposażony w dziecinną leżankę akceleracyjną. De Soya wie jednak, że najpierw dziewczynka, która może mieć na imię Enea, musi przyjąć sakrament krzyżokształtu. Stanie się to w kaplicy na pokładzie „Św. Bonawentury”, jednego z liniowców krążących wokół Hyperiona, na krótko przed przeniesieniem śpiącego dziecka na okręt kurierski. W trzy dni później Enea zostanie wskrzeszona na Pacem i dostarczona władzom Paxu. Ojciec kapitan de Soya zwilża językiem wargi. Martwi się zarówno o to, że niewinnemu dziecku może się stać krzywda, jak i o to, że może mu się nie udać go złapać. Nie pojmuje, dlaczego mała dziewczynka nawet pamiętająca odległą przeszłość i kontakty z TechnoCentrum - miałaby zagrażać wielkiemu Paxowi czy Kościołowi Świętemu. Na razie jednak porzuca takie myśli; nie jest tu od pojmowania, ma tylko wykonywać rozkazy i służyć przełożonym, a poprzez nich Kościołowi i samemu Jezusowi Chrystusowi. - Oto i nasz strach na wróble - dobiega go chrapliwy głos sierżanta Gregoriusa. Obraz z kamer jest niewyraźny, ale widać, że cała piątka dotarła na miejsce, gdzie spadł obiekt. Zwiększywszy rozdzielczość ekranu de Soya dostrzega kawałki drewna, poszarpanego papieru i strzępy powykręcanego, podziurawionego metalu, które zapewne były silnikiem pulsacyjnym, zasilanym z baterii słonecznej. - Automat - mówi kapral Kee. De Soya podnosi wizjer i uśmiecha się do komandor Bames-Avne. - Urządziła im pani kolejne ćwiczenia - stwierdza. - To już dziś piąty raz. - Następnym razem to może być coś rzeczywistego - komandor nie odwzajemnia uśmiechu. - Utrzymać poziom piąty alarmu - mówi do mikrofonu taktycznego. - W chwili S minus sześćdziesiąt minut przechodzimy na poziom szósty. Na wszystkich kanałach rozlegają się potwierdzenia. - Nadal nie rozumiem, kto mógłby chcieć nam przeszkodzić - dziwi się ojciec kapitan de Soya. - Nie rozumiem też, jak mógłby to zrobić. - Nigdy nic nie wiadomo - Barnes-Avne wzrusza ramionami. - Nawet w tej chwili Intruzi mogą wychodzić z nadświetlnej. - To niech lepiej przylecą całym rojem. Inaczej poradzimy sobie z nimi bez trudu. - Nic w życiu nie przychodzi bez trudu. Śmigacz ląduje; śluza zaczyna się otwierać i rampa zniża się ku powierzchni gruntu. Pilot odwraca się w fotelu. - Pani komandor, kapitanie - mówi. - Mieliśmy lądować przy Sfinksie w czasie S minus jedna godzina pięćdziesiąt minut. Jesteśmy minutę przed czasem. De Soya odłącza się od konsoli śmigacza. - Rozprostuję nogi, zanim burza do nas dotrze. Przyłączy się pani do mnie? - Nie - Barnes-Avne spuszcza wizjer i zaczyna szeptem wydawać kolejne rozkazy. Powietrze na zewnątrz śmigacza jest rozrzedzone i naładowane. Niebo wciąż ma głęboki, charakterystyczny dla Hyperiona, lazurowy odcień, ale na południowym skraju kanionu przesłania je mgiełka zwiastująca zbliżanie się burzy. De Soya spogląda na chronometr. Godzina pięćdziesiąt. Bierze głęboki wdech i obiecuje sobie w duchu, że nie zerknie ponownie na zegarek przez przynajmniej dziesięć minut. Rusza przed siebie i kryje się w ogromnym cieniu Sfinksa. 12 Rozmawialiśmy jeszcze przez kilka godzin, po czym poszedłem się zdrzemnąć, żeby wstać o trzeciej rano. Oczywiście, ze snu niewiele mi wyszło; zawsze miałem kłopoty ze spaniem przed czekającą mnie podróżą, tej zaś nocy nawet oka nie zmrużyłem. W mieście, od którego pochodzi moje nazwisko, po północy zrobiło się zupełnie cicho. Jesienna bryza zamarła, na niebie lśniły gwiazdy. Przez jakąś godzinę czy dwie leżałem na łóżku w piżamie, ale około pierwszej wstałem, włożyłem solidne ubranie, które dostałem poprzedniego wieczora i piąty czy szósty raz przejrzałem zawartość plecaka. 51

Niewiele tego było, jak na tak poważną wyprawę: zapasowe ubranie, zmiana bielizny, para skarpet, kieszonkowy laser, dwie butelki z wodą, nóż - wybranego przeze mnie rodzaju - w przypinanej do paska pochwie, gruba, płócienna, ocieplana kurtka, superlekki koc, który miał mi zastąpić śpiwór, kompas żyroskopowy, stary sweter, nocne gogle i skórzane rękawiczki. - Czegóż mi więcej trzeba, by podbić kosmos? - mruknąłem pod nosem. Określiłem również wyraźnie, jakie ubranie chcę mieć na sobie: wygodna koszula z płótna, kamizelka z mnóstwem kieszeni, spodnie z gęsto tkanej wełny (często zakładałem takie na polowania), miękkie, wysokie buty, które mogłyby być butami „korsarzy” z opowieści Starowiny (za ciasne, ale tylko odrobinę) i trój graniasty kapelusz, który po złożeniu z powodzeniem mieścił się w jednej z kieszeni kamizelki. Przypasałem nóż, nastawiłem kompas i stanąłem przy oknie, patrząc w gwiazdy nad górami. O drugiej czterdzieści pięć A. Bettik przyszedł mnie obudzić. Stary poeta czekał na mnie w swoim piankowym fotelu powietrznym na najwyższym piętrze wieży. Po odsłonięciu płóciennego dachu gwiazdy nad naszymi głowami lśniły lodowatym ogniem. Z mis pod ścianami buchały płomienie, a wyżej, ponad nimi, zamocowano prawdziwe pochodnie. Stół nakryto do śniadania: smażone mięsa, owoce, placki z syropem, świeży chleb... Ja jednak zadowoliłem się filiżanką kawy. - Lepiej zjedz coś - mruknął starzec. - Nie wiadomo, kiedy znów będziesz miał okazję. Spojrzałem na niego przez aromatyczny opar kawy. Powietrze wokół nas było chłodne. - Jeśli wszystko pójdzie zgodnie z planem, za niecałe sześć godzin znajdę się na pokładzie statku. Wtedy coś zjem. Martin Silenus chrząknął. - Kiedy ostatnio zdarzyło ci się, żeby wszystko poszło zgodnie z planem, Raulu Endymionie? Łyknąłem kawy. - Skoro o planach mowa... Mieliście mi powiedzieć, w jakiż to cudowny sposób zamierzacie odwrócić uwagę Gwardii Szwajcarskiej, kiedy ja będę zajęty porywaniem twojej małej przyjaciółki. Na moment zapadła cisza; poeta nie spuszczał ze mnie wzroku. - Po prostu zaufaj mi w tej materii, dobrze? Westchnąłem; obawiałem się, że tak właśnie powie. - To wymaga ogromnego zaufania. Bez słowa skinął głową. - Dobrze - przerwałem po chwili przeciągające się milczenie. - Zobaczymy, co się wydarzy. - Odwróciłem się do stojącego przy schodach A. Bettika. - Nie zapomnij pojawić się tam ze statkiem, kiedy będziemy cię potrzebować. - Nie zapomnę, proszę pana - odparł android. Podszedłem do leżącej na podłodze maty grawitacyjnej. A. Bettik złożył już na niej mój plecak. - Jakieś instrukcje na do widzenia? - zapytałem, nie bardzo wiedząc, do kogo kieruję to pytanie. Stary mężczyzna w fotelu podpłynął bliżej. W blasku pochodni jego twarz sprawiała wrażenie niezwykle starej, bardziej niż zwykle pomarszczonej i zasuszonej. Palce przypominały pożółkłe kości. - Tylko kilka słów - wyrzęził. - Posłuchaj... W morzu rozległym żyje nieszczęśnik zapomniany, O słabym ciele, skazany na stuleci Dziesięć marnego istnienia i śmierć samotną. Któż losy jego Mógłby zmienić? Nikt. Po tysiąckroć musi ocean wznieść się i opadać, On zaś mu się poddać. Nie umrze jednak, gdy przypływy się dopełnią. Choćby do cna Przejrzał magii sekrety, odkrył Znaczenie wszelkich ruchów, kształtów i dźwięków, Choćby dotarł do wszystkich form i substancji Symbolicznej istoty, Nie umrze. Musi ponadto Zadanie swe, radosne i ponure, wypełniać szczerze i dokładnie - wszystkich kochanków, miotanych burzą, straconych w dzikim żywiole 52

Złoży przy sobie, aż Czas leniwy wypełni straszną przestrzeń: Wtedy to, gdy owoce jego dzieł dojrzeją, Zjawi się przed nim młodzieniec, mocą niebios Prowadzony i ukochany, któremu on wskaże drogę Do dzieła ukończenia. Młody wybraniec Spełni jego wolę lub obaj zginą. - Co takiego? - zdziwiłem się. - Nie ro... - Chrzanić to! - uciął chrapliwie poeta. - Złap Eneę, zabierz ją do Intruzów i przywieź tu z powrotem. Żywą. To niezbyt skomplikowane zadanie. Nawet pastuch powinien sobie z nim poradzić. - Nie zapominaj o pomocniku ogrodnika, barmanie i myśliwym - odstawiłem filiżankę. - Dochodzi trzecia. Pora ruszać. Odetchnąłem głęboko. - Jeszcze minutkę. Zszedłem po schodach do łazienki, wypróżniłem się i na chwilę oparłem o kamienną ścianę. Czyś ty zwariował, Raulu Endymionie? Tak brzmiała moja myśl, lecz słyszałem te słowa wypowiadane cichym głosem Starowiny. Tak, odpowiedziałem. Wróciłem na górę, ze zdumieniem odnotowując drżenie nóg i gwałtowne bicie serca. - Wszystko w porządku - powiedziałem. - Mama zawsze kazała mi pamiętać o takich rzeczach, zanim wyjdę z domu. Tysiącletni poeta chrząknął tylko i podpłynął do maty. Usiadłem na niej, uaktywniłem sploty kierujące lotem i uniosłem się półtora metra nad podłogę. - Pamiętaj, od chwili gdy trafisz do Rozpadliny i znajdziesz wejście, trasa lotu jest zaprogramowana pouczył mnie Silenus. - Wiem, wiem, słyszałem już to... - Stul dziób i słuchaj! - obleczone w pergamin palce wskazały odpowiednie włókna splotów. - Wiesz, jak tym latać. Kiedy dostaniesz się do środka, naciśnij tutaj, tu... i tutaj. Od tego momentu program przejmie kontrolę. Jeśli dotkniesz wzoru w tym miejscu, przerwiesz wykonywanie programu i przejdziesz na sterowanie ręczne - palce przeniosły się nad inny fragment maty. - Ale na dole nie próbuj sam kierować; w życiu byś się stamtąd nie wydostał. - Nie powiedziałeś mi, kto zaprogramował matę - oblizałem spierzchnięte wargi. - Kto przeleciał tą trasą? - Ja, chłopcze - satyr odsłonił w uśmiechu nowe zęby. - Zajęło mi to kilka miesięcy, ale przeleciałem. Prawie dwieście lat temu. - Dwieście lat temu?! - z wrażenia prawie spadłem z latającego dywanu. - A jeśli jakiś fragment się zapadł? Nastąpiły przemieszczenia na skutek trzęsień ziemi? Co będzie, jeśli od tego czasu na drodze pojawiły się jakieś przeszkody? Martin Silenus wzruszył ramionami. - Będziesz pędził ponad dwieście na godzinę, chłopcze. Podejrzewam, że zginiesz - poklepał mnie po plecach. - Ruszaj. Pozdrów ode mnie Eneę i powiedz jej, że nie mogę się doczekać, kiedy zobaczę Starą Ziemię. Powiedz też, że stary pryk chętnie posłucha, jak Enea wyjaśnia znaczenie wszystkich ruchów, kształtów i dźwięków. Podniosłem matę o kolejne pół metra. A. Bettik podszedł bliżej i podał mi błękitną dłoń. Uścisnąłem ją. - Powodzenia, M. Endymion. Kiwnąłem głową, nie wiedząc, co mógłbym odpowiedzieć i po spirali wzniosłem się ponad wieżę. Jeżeli zamierzałem dostać się z Endymiona, leżącego pośrodku Aquili, do Doliny Grobowców Czasu na Equusie, powinienem był lecieć niemal dokładnie na północ. Skierowałem się na wschód. Lot próbny, jaki odbyłem poprzedniego dnia (dla mojego zmęczonego mózgu wciąż był to ten sam dzień), udowodnił mi, że matą steruje się łatwo, ale nie przekraczałem kilkunastu kilometrów na godzinę. Wzniósłszy się sto metrów ponad wieżę, ustawiłem kurs; przytrzymując w zębach laserową latarkę, oświetliłem kompas i skierowałem matę na wyznaczoną przezeń niewidzialną linię. Zerknąłem przy okazji na otrzymaną od Silenusa mapę topograficzną i dotknąłem splotu odpowiedzialnego za przyspieszenie maty. Dywanik zaczął się 53

rozpędzać, aż w pewnym momencie włączyło się pole siłowe, osłaniając mnie przed podmuchem powietrza. Obejrzałem się jeszcze przez ramię, żeby ostatni raz popatrzyć na wieżę, kto wie, może nawet dostrzec starego poetę w oknie, ale spóźniłem się: uniwersytet i całe miasto zniknęło w mroku. Mata nie miała prędkościomierza, więc musiałem po prostu założyć, że mknie z maksymalną szybkością, kiedy zbliżała się do potężnych szczytów na wschodzie. Światło gwiazd odbijało się od pól śnieżnych, leżących powyżej poziomu, na jakim leciałem. Na wszelki wypadek schowałem latarkę do plecaka i założyłem gogle. Cały czas porównywałem okolicę z mapą. W miarę, jak teren pode mną wznosił się coraz wyżej, podrywałem matę, żeby zachować stałą odległość około stu metrów od powierzchni gruntu, głazów, wodospadów, lodospadów i lawiniastych żlebów; widziany przez wzmacniające gogle krajobraz lśnił słabo różnymi odcieniami zieleni. Wokoło panowała całkowita cisza, nie docierał do mnie nawet świst wiatru, tłumiony polem siłowym; kilkakrotnie widziałem spore zwierzęta, w popłochu umykające przed moim bezskrzydłym ptakiem. Wpół godziny po opuszczeniu wieży przeleciałem nad łańcuchem górskim dzielącym Aquilę od Equusa, trzymając się środka przełęczy położonej na wysokości ponad pięciu tysięcy metrów. Było tu dość zimno, więc mimo że pole siłowe zatrzymywało większość ciepła w bańce nieruchomego powietrza, już jakiś czas temu założyłem ciepłą kurtkę i rękawice. Zaraz za górami zniżyłem lot, żeby trzymać się nisko nad nierównym terenem i patrzyłem, jak tundra ustępuje pola mokradłom, a mokradła zagajnikom karłowatych błękitek i tripól. Jeszcze później górskie drzewa zaczęły stopniowo zanikać i cofać się przed blaskiem lasów ognistych, niczym fałszywa jutrzenka rozświetlających wschodni horyzont. Zdjąłem gogle, by podziwiać piękny, choć zarazem straszliwy widok. Wzdłuż całego widnokręgu rozlegały się trzaski i grzmoty, towarzyszące błyskawicom i piorunom kulistym, które przeskakiwały między mierzącymi dobre sto metrów drzewami teslowymi, strzelały z drzew ku eksplodującym prometeuszom i zaroślom feniksów i wzniecały ognie w setkach przypadkowo wybranych miejsc. I Martin Silenus, i A. Bettik ostrzegali mnie przed ognistymi lasami, wolałem więc wznieść się wyżej i zaryzykować wykrycie, niż dać się pochwycić w piekło wyładowań elektrycznych. Po następnej godzinie pierwszy, nieśmiały blask świtu dołączył do poświaty rzucanej przez lasy ogniste, ale ledwie niebo zdążyło zblednąć i lekko się rozjaśnić, zostawiłem lasy za sobą i ujrzałem Rozpadlinę. Z pomiętej mapy wynikało, że przez ostatnie czterdzieści minut wznosiłem się nieustannie, lecąc nad Płaskowyżem Pinion, w tym momencie jednak odczuwałem wysokość głównie w kontekście głębokości olbrzymiej szczeliny. Na swój sposób Rozpadlina była równie przerażająca, co lasy ogniste: wąska, o pionowych zboczach opadających trzy tysiące metrów w dół z równiny. Przeleciałem nad jej południową krawędzią i zanurkowałem w stronę płynącej trzy kilometry niżej rzeki. Zacząłem zwalniać. Rozpadlina ciągnęła się ku wschodowi, a rwąca jej dnem rzeka pędziła przed siebie chyba niewiele wolniej od mojej maty. Wystarczyło kilka sekund, żeby poranne niebo nade mną pociemniało i okryło się gwiazdami; czułem się, jakbym wpadł do przepastnej studni. Woda pieniła się w dzikim szale, niosąc bryły lodu i przeskakując nad głazami wielkości statku kosmicznego, który niedawno oglądałem. Na wysokości pięciu metrów nad wodnymi bryzgami wyrównałem lot i jeszcze bardziej zwolniłem. Musiałem być blisko. Zerknąłem na chronometr, później na mapę. Jeszcze ze dwa kilometry... Jest! Większe, niż się spodziewałem: idealny kwadrat o boku przynajmniej trzydziestu metrów. Wejście do labiryntu wyrzeźbiono na podobieństwo olbrzymich wrót świątynnych. Jeszcze trochę zwolniłem i odbiłem w lewo, by przyhamować u wlotu. Zgodnie ze wskazaniami mojego zegarka dotarcie do Rozpadliny zajęło mi prawie dziewięćdziesiąt minut. Dolina Grobowców Czasu leżała o dobry tysiąc kilometrów stąd; cztery godziny lotu ze sporą szybkością. Znów spojrzałem na chronometr: za cztery godziny i dwadzieścia minut dziewczynka miała wynurzyć się ze Sfinksa. Skierowałem matę w przód, do pieczary. Jak przez mgłę pamiętałem sceny z opowieści kapłana z „Pieśni” starego poety: to tutaj, w pobliżu wejścia do labiryntu, ojciec Dure i Bikurowie spotkali Chyżwara i znaleźli krzyżokształty. Chyżwara nie było nigdzie w pobliżu. Nic dziwnego - nie pojawił się ani razu od Upadku Sieci przed dwustu siedemdziesięciu czterema laty. Nie widziałem też krzyżokształtów, ale i to mnie nie zdziwiło - dawno już Pax zadbał o wyrwanie ich z tych ścian. Wiedziałem, że istnienie labiryntu nie jest dla nikogo tajemnicą. Do starej Hegemonii należało dziewięć planet, na których odkryto labirynty. Wszystkie przypominały Ziemię - wynik 7,9 w prastarej skali Solmewa - z 54

tą różnicą, że tektonicznie były martwe, co w tym aspekcie bardziej upodabniało je do Marsa. Tunele dziurawiły wnętrza tych dziewięciu światów niczym korytarze w mrowisku. Wykopano je na dziesiątki tysięcy lat przed tym, gdy rodzaj ludzki opuścił Starą Ziemię; nigdy nie znaleziono ani śladu ich twórców. Labirynty stanowiły pożywkę dla niezliczonych mitów i legend - w tym także „Pieśni” - lecz ich tajemnicy nie udało się rozwikłać. Labirynt na Hyperionie nie doczekał się nawet porządnej mapy, jeśli nie liczyć tej jego części, którą zamierzałem przebyć z prędkością dwustu siedemdziesięciu kilometrów na godzinę. Tę mapę zaś opracował obłąkany poeta... Przynajmniej taką miałem nadzieję. Odetchnąłem głęboko i stuknąłem w matę, uruchamiając zaprogramowaną sekwencję. Dywanik skoczył do przodu i zaczął się rozpędzać do zadanej szybkości. Nagły zryw sprawił, że szarpnęło mną mocno do tyłu pomimo włączonego pola kompensującego. Pole nie ocaliłoby mnie, gdyby przy tej prędkości mata nie zmieściła się w zakręt i wyrżnęła w skały. Kamienne ściany migały obok mnie w pędzie; mata przechyliła się gwałtownie i weszła w zakręt w prawo, po czym wyprostowała lot pośrodku podłużnej komory, by za chwilę opaść niżej i pomknąć jedną z prowadzących w dół odnóg. Widok był przerażający. Zdjąłem nocne gogle, schowałem je do kieszeni, chwyciłem mocniej za krawędź podskakującej maty i zamknąłem oczy. Miałem się niczym nie martwić. Otoczyła mnie absolutna ciemność. 13 Do otwarcia Sfinksa pozostaje piętnaście minut. Ojciec kapitan de Soya przechadza się po dnie doliny. Burza dawno już rozpętała się na dobre i piasek wiruje w powietrzu, żądląc boleśnie. W pobliżu rozstawiono setki żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej, ale w tumanach piasku nie widać ich transporterów opancerzonych, baterii pocisków, stanowisk ogniowych i obserwacyjnych. Chociaż de Soya wie, że i tak byliby niewidoczni pod maskującymi polami siłowymi i polimerowymi powłokami. Ojciec kapitan musi polegać na wizjerze podczerwieni, jeśli chce cokolwiek zobaczyć; nawet po opuszczeniu i szczelnym zamknięciu wizjera drobinki pyłu przedzierają się pod kołnierzem do kombinezonu i dostają mu się do ust. Ten dzień ma smak zgrzytającego w zębach kurzu. Spływający po twarzy kapłana pot zostawia po sobie cienkie smużki czerwonawego błocka, niczym zakrzepłą krew, sączącą się ze stygmatów. - Uwaga! - ogłasza na wszystkich kanałach. - Mówi ojciec kapitan de Soya, papieskim rozkazem mianowany na dowódcę tej misji. Komandor Barnes-Avne za chwilę powtórzy te rozkazy, tymczasem jednak chcę podkreślić, że obowiązuje zakaz podejmowania wszelkich działań, ofensywnych i defensywnych, które mogłyby w jakikolwiek sposób narazić na szwank życie dziecka, które wynurzy się z jednego z tych grobowców za... trzynaście i pół minuty. Rozkaz obowiązuje wszystkich oficerów i żołnierzy Paxu, kapitanów liniowców i ich załogi, pilotów i oficerów lotnictwa: dziecko należy pojmać, nie czyniąc mu najmniejszej krzywdy. Niewypełnienie rozkazu grozi sądem wojennym i natychmiastową egzekucją. Wszyscy jesteśmy sługami naszego Pana i Kościoła... W imię Jezusa, Marii i Józefa, niech nasze wysiłki zostaną uwieńczone sukcesem! Ojciec kapitan de Soya, dowódca ekspedycji na Hyperiona. Bez odbioru. Rusza znów przed siebie, słuchając chóru głosów powtarzających „amen” na znak potwierdzenia. Nagle przystaje. - Komandorze? - Tak, ojcze kapitanie? - odzywa się w słuchawkach opanowany głos Barnes-Avne. - Czy bardzo naruszę linie obrony, jeśli poproszę o przeniesienie oddziału sierżanta Gregoriusa tutaj, pod Sfinksa? Króciutka pauza pozwala de Soyi domyślić się, że komandor nie potrzebuje wiele czasu na zmianę planów, nawet w ostatniej chwili. U stóp Sfinksa czeka już „komitet powitalny”: doborowy oddział Gwardii Szwajcarskiej, lekarka, gotowa w każdej chwili podać dziecku środek usypiający i medyk z żywym krzyżokształtem w pojemniku z substancjami odżywczymi. - Gregorius i jego żołnierze dotrą na miejsce w ciągu trzech minut - melduje komandor. De Soya słyszy następnie przesyłane wiązką rozkazy i potwierdzenia. Kolejny raz zmusza tych ludzi do latania w bardzo trudnych warunkach. Po dwóch minutach i czterdziestu pięciu sekundach oddział ląduje obok niego. Kapłan widzi ich tylko w podczerwieni; silniki plecaków odznaczają się oślepiającą bielą. - Zrzucić plecaki! - rozkazuje de Soya. - Trzymajcie się blisko mnie, bez względu na to, co się będzie działo. Macie mnie pilnować. 55

- Tak jest! - głos Gregoriusa z trudem wybija się ponad zawodzenie wichru, kiedy potężnie zbudowany podoficer podchodzi bliżej, wypełniając niemal całe pole widzenia na podczerwonym ekranie de Soyi. Najwyraźniej sprawdza, kogo ma strzec. - S minus dziesięć minut - komunikuje Barnes-Avne. - Czujniki sygnalizują niezwykłą aktywność pól antyentropicznych wokół grobowców. - Czuję to - odpowiada kapłan zgodnie z prawdą. Zmiany prądów czasu w Dolinie wywołują u niego zawroty głowy i nudności. W połączeniu z ryczącą burzą efekt jest taki, jakby de Soya nie odczuwał ciążenia albo był zwyczajnie pijany. Ostrożnie stawiając stopy na ziemi, wraca do Sfinksa. Ludzie Gregoriusa ciasnym klinem podążają za nim. „Komitet powitalny” stoi na schodach grobowca. De Soya podchodzi bliżej, błyska podczerwonym identyfikatorem, nadaje rozpoznawczy sygnał radiowy i zamienia kilka słów z lekarką, która ma wstrzyknąć dziewczynce środek usypiający - przypomina jej, że dziecku nie może się stać krzywda. Czeka. Po tym, jak dołączył do niego zespół Gregoriusa, na schodach widzi trzynaście postaci. Nagle uderza go to, że żołnierze nie wyglądają specjalnie gościnnie z ciężką bronią w pogotowiu. - Cofnąć się! - rozkazuje sierżantom. - Trzymać oddziały w gotowości, ale poza zasięgiem wzroku. - Tak jest! - dziesięciu Szwajcarów schodzi kilkanaście kroków w dół i znika z pola widzenia. Kryje ich zasłona niesionego wichrem piasku. De Soya wie, że żadna żywa istota nie przedrze się przez ich kordon. - Podejdźmy do wrót - mówi do lekarki i jej asystenta z krzyżokształtem. Odpowiadają mu skinieniem głowy i we troje zbliżają się do wejścia. Zmiany pól antyentropicznych są już bardzo wyraźne. De Soya pamięta, że jako chłopiec na swojej rodzinnej planecie, stał zanurzony po pierś w złośliwym morzu, którego fale usiłowały pociągnąć go ze sobą. Teraz czuje się trochę podobnie. - S minus siedem minut - melduje Barnes-Avne na wspólnym paśmie. - Ojcze kapitanie, czy życzy pan sobie, żeby zabrał pana śmigacz? Stąd, z góry, wszystko lepiej widać - dodaje na kanale zastrzeżonym. - Dziękuję, ale nie. Wolę zostać tutaj, z ekipą kontaktową - de Soya śledzi na ekranie wzbijający się coraz wyżej śmigacz. Pojazd zatrzymuje się na dziesięciu tysiącach metrów, z dala od szalejących żywiołów. Jak na dobrego dowódcę przystało, Barnes-Avne chce kontrolować sytuację nie mieszając się w nią bezpośrednio. - Hiroshe? - de Soya uruchamia prywatny kanał łączności z lądownikiem. - Tak, kapitanie? - Bądź gotów do startu w ciągu dziesięciu minut. - Jestem gotowy, kapitanie. - Burza nie będzie ci przeszkadzać? - de Soya, doświadczony kapitan sił kosmicznych, nie ufa atmosferze jak mało któremu przeciwnikowi. - W żadnym razie, kapitanie. - To dobrze. - S minus pięć minut - sygnalizuje spokojnym głosem komandor. - Czujniki orbitalne nie wykazują żadnej aktywności w kosmosie w promieniu trzydziestu jednostek astronomicznych. Patrol powietrzny na półkuli północnej nie melduje o żadnych obiektach latających. Naziemne systemy ostrzegania nie rejestrują żadnego nieautoryzowanego obiektu od Gór Cugielnych do wybrzeża. - Ekrany ruchu orbitalnego puste - odzywa się kontroler K3. - Brak ruchu powietrznego - melduje pilot dowodzącego patrolem „skorpiona”. - Tu, na górze, mamy piękny dzień. - Od tej chwili aż do odwołania szóstego poziomu alarmu obowiązuje całkowita cisza radiowa - mówi Bames-Avne. - S minus cztery minuty. Czujniki wskazują najwyższy poziom aktywności antyentropicznej w całej dolinie. Ekipa kontaktowa, zgłoś się! - Stoję przy drzwiach - odpowiada doktor Chatkra. - Gotowy - potwierdza drżącym głosem medyk, młodziutki żołnierz nazwiskiem Caf. De Soya zdaje sobie sprawę, że nie wie, czy Caf jest mężczyzną, czy kobietą. - Wszystko przygotowane - melduje. Odwraca się i spogląda za siebie. W tumanach piachu ginie już podnóże schodów. W powietrzu rozlegają się trzaski wyładowań elektrycznych. Przełącza wizjer na podczerwień, co pozwala mu dostrzec dziesięciu gwardzistów; ich broń jest gorąca. Mimo ryku burzy daje się odczuć nagłą ciszę, jaka zalega dookoła. De Soya słyszy własny oddech, dźwięczący głośno w głębi hełmu. Z pustych kanałów komunikacyjnych dobiegają syki i trzaski wyładowań. 56

Jeszcze gorsze są smugi zakłóceń migające na ekranach podczerwieni i taktycznych, więc poirytowany kapitan podnosi wyświetlacze w górę. Zamknięte wrota Sfinksa znajdują się o niecałe trzy metry od niego, ale i tak to znikają w chmurze piasku, to znów na moment się pojawiają, niczym za ruchomą kurtyną. De Soya robi dwa kroki w przód; Chatkra i medyk idą za nim. - Dwie minuty - oznajmia Barnes-Avne. - Trzymać broń w pogotowiu. Przełączyć rejestratory na sterowanie automatyczne. Zespoły medyczne: pełna gotowość. De Soya zamyka oczy, chcąc zwalczyć nudności wywołane falami czasu. Wszechświat jest doprawdy cudowny, myśli. Trochę żałuje, że musi uśpić dziecko w kilka sekund po zobaczeniu go, ale takie ma rozkazy: dziewczynka prześpi wstawienie krzyżokształtu i śmiertelny lot na Pacem. Najprawdopodobniej on sam nigdy nie usłyszy jej głosu. Szkoda, tak bardzo chciałby z nią porozmawiać, zapytać o przeszłość, o nią samą... - Jedna minuta. Stanowiska ogniowe w pierścieniu ochronnym przechodzą na sterowanie automatyczne. - Komandorze! - de Soya musi opuścić wizjer taktyczny, żeby zidentyfikować głos: to jeden z poruczników z wewnętrznego pierścienia. - Pola nasilają się wokół wszystkich grobowców! Otwierają się wrota do jaskiń, Monolitu, Pałacu Chyżwara, Nefrytowego Grobowca... - Cisza na wszystkich kanałach! - przypomina mu Barnes-Avne. - Monitorujemy to. Trzydzieści sekund. Nagle de Soya uświadamia sobie, że dziecko, które wyjdzie na spotkanie nowej ery ludzkości, ujrzy przed sobą trzy postaci w bojowych pancerzach i hennach z opuszczonymi wizjerami. Podnosi swój wizjer; może nie uda mu się z nią porozmawiać, ale przynajmniej pozwoli jej ujrzeć ludzką twarz przed snem. - Piętnaście sekund - pierwszy raz kapitan wyczuwa napięcie w głosie BarnesAvne. Miotany opętańczymi podmuchami piasek tnie de Soyę po twarzy. Ojciec kapitan podnosi dłoń w rękawicy i przeciera łzawiące oczy. Wraz z doktor Chatkra podchodzą jeszcze o krok. Drzwi Sfinksa otwierają się do środka. Wewnątrz panuje mrok i De Soya żałuje, że nie ma podglądu w podczerwieni, ale nie spuszcza wizjera na twarz. Chce, żeby dziewczynka zobaczyła jego oczy. Jakiś cień porusza się w ciemności. Doktor Chatkra rusza w jego kierunku, ale do Soya łapie ją za ramię. - Proszę zaczekać! Cień gęstnieje, nabiera kształtów - kształtów dziecka. Dziewczynka jest niższa, niż de Soya się spodziewał. Wiatr tarmosi jej długie, sięgające ramion włosy. - Eneo! - mówi kapłan. Nie zamierzał się do niej odzywać ani tym bardziej używać jej imienia. Dziewczynka podnosi wzrok. De Soya widzi jej ciemne oczy, ale nie dostrzega w nich strachu. Prędzej... troskę? Smutek? - Eneo! - powtarza. - Nie bój się... - w tym momencie doktor rusza do przodu z iniektorem w wyciągniętej ręce. Dziecko cofa się o krok. Właśnie wtedy ojciec kapitan de Soya dostrzega w półmroku drugą postać. I właśnie wtedy rozlegają się krzyki. 14 Dopóki nie wyruszyłem w tę podróż, nie podejrzewałem nawet, że mam klaustrofobię. Lot z prędkością ponad dwustu pięćdziesięciu kilometrów na godzinę przez skryte w całkowitych ciemnościach katakumby, kiedy ochronne pole siłowe blokuje nawet podmuch powietrza, świadomość otaczających mnie mas kamienia i wszechobecnego mroku... Po dwudziestu minutach dzikiej przejażdżki wyłączyłem autopilota, posadziłem matę na dnie tunelu, wyłączyłem pole, zszedłem na ziemię i zawyłem. Oświetliłem laserem ściany korytarza - idealny, kamienny kwadrat. Po wyłączeniu pola siłowego uderzyła mnie fala ciepła; musiałem dotrzeć bardzo głęboko. Nie widziałem żadnych stalaktytów, stalagmitów, nietoperzy, żadnych żywych istot. Pusty tunel ciągnął się w obie strony bez końca. Poświeciłem na matę: ani drgnęła. Leżała na podłodze jak martwa. Możliwe, że w pośpiechu źle wyłączyłem program i skasowałem jakąś jego część... Jeśli tak się stało, już byłem martwy. Po drodze minąłem taką liczbę rozgałęzień, że nie mogło być mowy o samodzielnym odszukaniu drogi powrotnej. Znów krzyknąłem, choć tym razem bardziej przypominało to świadomą próbę osłabienia napięcia. Wysiłkiem woli odepchnąłem wizję zaciskających się wokół mnie ścian i powstrzymałem nudności. Zostało mi trzy i pół godziny, trzy i pół godziny klaustrofobicznego koszmaru, szalonej podróży na latającym dywanie, lotu przez mrok na podobieństwo pocisku, który próbuje opuścić lufę karabinu. A potem? 57

Zacząłem żałować, że nie zabrałem broni, choć przed wyruszeniem pomysł ten wydawał mi się absurdalny. Żaden pistolet nie pomógłby mi w starciu nawet z jednym, samotnym Szwajcarem - nie przydałby się nawet przy spotkaniu z ochotnikiem ze Straży Planetarnej - ale chciałem coś mieć. Z pochwy przy pasie wyjąłem niepozorny myśliwski nóż i wybuchnąłem śmiechem, kiedy zabłysło na nim światło latarki. To dopiero był absurd. Schowałem nóż, wskoczyłem na matę i klepnąłem sploty z kodem odpowiedzialnym za wznowienie wykonywania programu. Dywan zesztywniał, uniósł się w górę i gwałtownie ruszył naprzód. Pędziłem w nieznane. I to naprawdę szybko. Ojciec kapitan de Soya widzi ogromny kształt, który jednak zaraz znika. Słychać krzyki. Doktor Chatkra robi krok w stronę cofającego się przed nią dziecka i zasłania de Soyi pole widzenia. Gwałtowny podmuch powietrza jest wyczuwamy nawet w szalejącej wokół burzy; obok butów kapłana spada na ziemię głowa doktor Chatkry. - Matko Boska! - mimowolnie szepcze de Soya do włączonego mikrofonu. Ciało lekarki wciąż stoi. W tym momencie rozlega się krzyk Enei, z najwyższym trudem wybijający się ponad ryk wiatru; zwłoki doktor Chatkry, jak gdyby powalone siłą głosu dziecka, padają na kamienne schody. Caf, medyk, wykrzykuje coś niezrozumiale i rzuca się w przód, chcąc pochwycić dziewczynkę. Znów pojawia się ciemny, rozmazany kształt, bardziej wyczuwalny niż widoczny, i odcięte ramię medyka upada na ziemię. Enea rusza biegiem ku schodom. De Soya próbuje ją zatrzymać, zderza się jednak z jakąś wielką, metalową figurą, składającą się głównie z kolców i drutu kolczastego. Ciernie przebijają jego bojowy pancerz - to niemożliwe! - i de Soya czuje krew, wypływającą z kilku drobnych ran. - Nie! - krzyczy dziewczynka. - Przestań! Rozkazuję ci! Trzymetrowej wysokości posąg zaczyna poruszać się jak w zwolnionym tempie. Przez ułamek sekundy de Soya ma wrażenie, że widzi płonące czerwienią oczy, wpatrzone w dziecko, po czym metalowa postać znika. Ojciec kapitan podchodzi do dziecka, chcąc je zarazem złapać i przekonać, że nic mu nie grozi, ale lewa noga odmawia mu posłuszeństwa. Klęka na prawym kolanie. Dziewczynka podchodzi do niego, dotyka jego ramienia i szepcze - w niewytłumaczalny sposób udaje się jej przebić przez zawodzenie wiatru i, znacznie gorsze, okrzyki bólu rannych, dochodzące ze słuchawek kapłana. - Wszystko będzie dobrze. Federico de Soya czuje ogarniającą go falę szczęścia i radości. Płacze. Enea znika, a nad de Soya pochyla się ogromna postać. Ojciec kapitan zaciska pięści i próbuje wstać, choć wie, że próżny to wysiłek: potwór wrócił, by go zabić. - Spokojnie! - krzyczy sierżant Gregorius i pomaga mu podnieść się z ziemi. Kapłan nie może ustać o własnych siłach; jego lewa noga jest kompletnie bezużyteczna i silnie krwawi. Gregorius przytrzymuje go wpół jedną potężną dłonią, omiatając okolicę promieniem laserowej lancy, trzymanej w drugiej ręce. - Nie strzelać! - krzyczy de Soya. - Dziecko... - Nie ma go tu - odpowiada sierżant Gregorius i naciska spust. Ostrze czystej energii uderza w huczący, piaskowy wir. - Niech to szlag! - Gregorius przerzuca sobie ojca kapitana przez ramię. Rozlegające się w słuchawkach wrzaski stają się coraz przeraźliwsze. Według chronometru i kompasu jestem prawie na miejscu, choć nic innego na to nie wskazuje. Wciąż lecę na ślepo, wczepiony kurczowo w podrygującą matę grawitacyjną, która za mnie podejmuje decyzję, gdzie skręcić w nie kończącym się labiryncie. Nie czuję wcale, żeby tunele pięły się w górę, ku powierzchni; prawdę mówiąc, w ogóle niewiele czuję, jeśli nie liczyć zawrotów głowy i klaustrofobii. Przez ostatnie dwie godziny nie zdejmowałem nocnych gogli i przyświecałem sobie nastawioną na najszerszy promień laserową latarką. Przy trzystu kilometrach na godzinę skalne ściany śmigają obok mnie z przerażającą gwałtownością, ale i tak wolę to, niż całkowitą ciemność. Wciąż mam na twarzy gogle, gdy oślepia mnie blask dnia. Zrywam je więc i upycham w kieszeni kamizelki, po czym, mrugając oczami, usiłuję wymazać spod powiek powidoki. Mata niesie mnie w kierunku prostokąta czystego światła. Przypominam sobie, jak stary poeta mówił, że trzeci Grobowiec Jaskiniowy został zamknięty przed ponad dwustu pięćdziesięciu laty. Wszystkie grobowce na Hyperionie zamknięto po Upadku, ale w trzecim jaskiniowym, za wrotami, w głębi, znajdowała się dodatkowa kamienna ściana, oddzielająca go od labiryntu. 58

Od kilku godzin podświadomie oczekiwałem, że wyrżnę w tenże mur z prędkością prawie trzystu kilometrów na godzinę. Prostokąt jasności rośnie w oczach. Wreszcie dociera do mnie, że już od pewnego czasu tunel wiedzie pod górę i oto mam przed sobą wylot na powierzchnię. Leżę płasko na macie i czuję, jak zwalnia. Tu jej program się kończy. - Dobra robota, staruszku - mówię. Pierwszy raz od krzykliwego interludium trzy i pół godziny temu słyszę własny głos. Kładę dłoń na splotach przyspieszenia maty; boję się lecieć zbyt wolno w okolicy, gdzie będę dla wszystkich łatwym celem. Uznałem, że trzeba by cudu, żeby Gwardia Szwajcarska mnie nie zestrzeliła; stary poeta obiecał mi, że cud się zdarzy - najwyższy czas się o tym przekonać. U wejścia do grobowca wirują tumany miotanego wiatrem piachu. Mam wrażenie, jakbym znalazł się po wewnętrznej stronie suchego, pyłowego wodospadu. Czy to jest ten cud? Mam nadzieję, że nie. Żołnierze bez trudu dostrzegą mnie w tej zamieci. Zatrzymuję matę w drzwiach, wyciągam z plecaka chustę i okulary przeciwsłoneczne. Chustkę wiążę sobie na twarzy, tak żeby zasłaniała mi usta i nos, po czym znów kładę się płasko na brzuchu. Przyspieszam. Mata grawitacyjna wylatuje z grobowca na zewnątrz. Skręcam ostro w prawo, podrywam matę w górę, pikuję w dół - wszystko w dzikiej próbie uniknięcia trafienia, choć wiem, że nie przechytrzę automatycznych systemów celowania; ale to nieważne: chęć przeżycia bierze górę nad logiką. Nic nie widzę. Burza piaskowa kryje przed moim wzrokiem wszystko, co znajduje się dalej niż o dwa metry przed krawędzią maty. To szaleństwo... Nigdy nie rozważaliśmy możliwości nadejścia burzy. Nie wiem nawet, na jakiej wysokości lecę! Nagle ostra jak brzytwa podpora śmiga niecały metr pode mną, a w ułamek sekundy później przelatuję poniżej kolczastej wieżyczki. Wiem już teraz, że omal nie zderzyłem się z Pałacem Chyżwara, czyli lecę dokładnie w przeciwnym kierunku, niż powinienem - na południe. Moim celem jest pomocny skraj doliny. Spoglądam na kompas, który potwierdza moje przypuszczenia, i zawracam. Sądząc po tym, gdzie widziałem Pałac, znajduję się jakieś dwadzieścia metrów nad ziemią. Zatrzymuję latający dywan; czując, jak kołysze się i drży pod naporem wiatru, zniżam się pionowo do poziomu chłostanego wiatrem, kamiennego dna doliny. Następnie wznoszę się na trzy metry, blokuję wysokość i ruszam na północ niewiele szybciej od maszerującego człowieka. Gdzie się podziali żołnierze? Jak gdyby w odpowiedzi na moje nie wypowiedziane głośno pytanie, przemy kaja obok mnie ciemne postaci w bojowych pancerzach. Kulę się i krzywię widząc, jak strzelają z ozdobnej broni energetycznej i pękatych kartaczownic, ale nie celują we mnie. Pędzą przed siebie i w biegu strzelają przez ramię. Gwardia Szwajcarska ucieka. Nigdy o czymś takim nie słyszałem. Nagle poprzez zawodzenie wichru docierają do mnie krzyki ludzi, wypełniające całą dolinę. Nie rozumiem tego: przecież w takiej burzy żołnierze z pewnością mają pospuszczane wizjery hełmów. Tym niemniej słyszę krzyki. Ryczący samolot albo śmigacz znienacka przelatuje jakieś dziesięć metrów nade mną. Zainstalowana w obu burtach automatyczna broń strzela bez przerwy - udaje mi się przeżyć tylko dlatego, że znajduję się dokładnie pod torem lotu maszyny. Gwałtownie hamuję, żeby uniknąć rozbłyskującej w tumanie przede mną oślepiającej kuli ognia: śmigacz, odrzutowiec czy co to było uderzył właśnie w jedną z budowli przede mną, najprawdopodobniej w Kryształowy Monolit albo Nefrytowy Grobowiec. Następne strzały, tym razem z lewej. Skręcam w prawo, a potem odbijam znów na północny zachód, żeby ominąć grobowce. Z przodu i z prawej strony rozlegają się krzyki; promienie lanc rozcinają chmury piasku. Tym razem ktoś strzela do mnie. Strzela i nie trafia? Jak to możliwe? Nie czekam na odpowiedź, tylko zniżam lot, jakbym znajdował się w ekspresowej windzie. Walę w ziemię i przetaczam się na bok. Strumienie energii przeszywają! jonizują powietrze niecałe dwadzieścia centymetrów od mojej głowy. Turlam się po piasku, a żyroskopowy kompas, który wciąż mam na szyi, uderza mnie w twarz. Nie mam się gdzie ukryć: żadnych głazów, żadnych skał - tylko czysty, gładki piach. Usiłuję własnymi rękoma wygrzebać sobie schronienie, gdy błękitne smugi krzyżują mi się nad głową; z 59

charakterystycznym odgłosem, jakby rozdzierając powietrze, śmigają chmury kartaczy. Gdybym wciąż latał, wraz z matą rozsiekłyby mnie na drobniutkie kawałeczki. W kłębach piasku i pyłu, niecałe trzy metry ode mnie, stoi jakaś ogromna postać. Na szeroko rozstawionych nogach wygląda jak olbrzym w kolczastej zbroi - olbrzym, który ma o jedną parę ramion za dużo. Ładunek plazmowy trafia go i na moment rysuje kontur giganta na ciemniejszym tle, ale stwór nie topi się ani nie rozpada. To niemożliwe. To jest, kurwa, niemożliwe. Jakąś częścią świadomości rejestruję fakt, że zaczynam myśleć przekleństwami, jak zawsze w walce. Masywny kształt znika. Z lewej dobiegają mnie kolejne wrzaski, z przodu coś wybucha. Jak mam wśród tej rzezi odnaleźć dzieciaka, psiakrew? A nawet jeśli go znajdę, to jak wrócę do Trzeciego Grobowca Jaskiniowego? Cały pomysł - cały Plan - opierał się na złożeniu, że porwę Eneę ze sobą, korzystając z cudownego zamieszania, jakie obiecywał poeta i razem pomkniemy na macie do Grobowca, gdzie uruchomię drugą zaprogramowaną sekwencję: trzydziestokilometrowy kurs do Baszty Chronosa, stojącej u podnóża Gór Cugielnych. Tam już będzie na mnie czekał A. Bettik na statku. Ma dotrzeć na miejsce za... trzy minuty. Nawet w całym tym zamieszaniu, bez względu na to, jakie są jego przyczyny, niemożliwością jest, by stacjonujące na orbicie liniowce czy naziemne baterie obrony przeciwlotniczej chybiły tak pokaźnego celu, jak statek kosmiczny, jeżeli ten przysiadzie na ziemi na dłużej niż przewidywane przez nas trzydzieści sekund. Całą misję ratunkową diabli wzięli. Ziemia drży, a przez dolinę przewala się grzmot. Albo eksplodował jakiś duży obiekt - brzmi to co najmniej jak skład amunicji - albo gdzieś w pobliżu rozbił się pojazd o wiele większy od śmigacza. Dzika, czerwona poświata rozjaśnia całą północną część Doliny Grobowców Czasu; wykwitające z miejsca wypadku płomienie są doskonale widoczne pomimo szalejącej burzy. W tej poświacie dostrzegam dziesiątki ludzkich sylwetek, które biegają, strzelają, lecą, padają... Jedna z nich jest mniejsza od pozostałych i nieuzbrojona Obok niej stoi kolczasty olbrzym. Mniejsza figurka, widoczna jako ciemna sylwetka na tle ognistego piekła, atakuje giganta, bijąc drobnymi piąstkami w kolce i zadziory. - Jasny gwint! - pełznę w kierunku maty, ale nie mogę jej znaleźć. Przecieram zasypane piaskiem oczy, czołgam się w kółko, aż przypadkiem czuję pod prawą dłonią dotyk materiału. Wystarczyło kilkanaście sekund, żeby dywanik został niemal całkowicie zasypany. Kopię jak oszalały, wydobywam spod piasku sploty materii kierujące lotem, aktywuję matę i ruszam w stronę słabnącego blasku. Postaci zniknęły mi już z oczu, ale przytomnie zdążyłem je namierzyć kompasem. Dwa promienie lanc tną palącymi smugami powietrze - jeden błyska kilka centymetrów powyżej mojego bezbronnego ciała, drugi o milimetry chybia maty. - Cholera jasna! Niech to diabli! - krzyczę sam do siebie. Półprzytomny ojciec kapitan de Soya kołysze się na ramieniu niosącego go sierżanta Gregoriusa. Jest na wpół świadomy istnienia innych, ciemnych postaci, biegnących obok nich w tumanach piasku, czasem odpalających plazmowe pociski wymierzone w niewidzialnych przeciwników. Zastanawia się, czy ludzie ci należą do oddziału Gregoriusa. Na przemian to traci, to odzyskuje przytomność; strasznie chciałby jeszcze raz ujrzeć dziewczynkę, porozmawiać z nią. Gregorius prawie wpada na jakąś przeszkodę, staje w miejscu i zarządza przegrupowanie oddziału. Skarabeusz, opancerzony wóz bojowy, stoi przekrzywiony na olbrzymim głazie. Ma wyłączoną tarczę maskującą, brakuje mu lewej gąsienicy, a lufy tylnych działek stopiły się niczym wosk wystawiony na działanie ognia. Prawa kopuła celownicza jest strzaskana i pusta. - Tu będzie dobrze - Gregorius z trudem łapie oddech, kiedy ostrożnie spuszcza ojca kapitana przez rozbitą kopułkę. W sekundę później sam wślizguje się do środka i oświetla wnętrze pojazdu latarką zainstalowaną na lancy. Fotel kierowcy wygląda jakby ktoś spryskał go czerwonym sprayem. Tylna grodź jest zbryzgana różnymi, przypadkowymi kolorami i przywodzi de Soyi na myśl pochodzące sprzed hegiry dzieła „sztuki abstrakcyjnej”, jakie zdarzyło mu się kiedyś oglądać w muzeum. Tyle że tutaj na stalowym płótnie ktoś malował kawałkami ludzkiego ciała. Sierżant Gregorius przeciąga kapłana głębiej do przechylonego skarabeusza i opiera go o niższy właz. Przez rozbitą kopułkę pakują się do środka jeszcze dwie osoby w kombinezonach. De Soya przeciera oczy z kurzu i krwi. - Nic mi nie będzie - mówi. Chce, żeby te słowa zabrzmiały władczo, ale głos ma niepewny i dziecinny. 60

- Tak jest, kapitanie! - burczy w odpowiedzi Gregorius i z pojemnika przy pasie wyciąga zestaw medyczny. - Po co mi to? - protestuje słabo de Soya. - Kombinezon... - wszystkie skafandry bojowe wyposażone są w systemy uszczelniające i pseudointeligentną wyściółkę. Z pewnością kombinezon poradził sobie już z tymi drobnymi cięciami i ukłuciami. Tym razem jednak wzrok ojca kapitana wędruje w dół. Jego lewa noga na wysokości połowy uda została niemal oderwana od ciała. Odporny na wstrząsy i działanie wysokich energii polimerowy pancerz zwisa poszarpany na kawałki, podobny do postrzępionej gumy na kiepskiej oponie. De Soya widzi białą kość. Skafander zacisnął się powyżej rany, tworząc prymitywną opaskę uciskową, co uratowało kapłanowi życie, ale de Soya ma też kilka poważnych ran kłutych piersi. Kontrolki medyczne na umieszczonym z przodu panelu migają czerwienią. - Jezu Święty! - szepcze de Soya. To pacierz. - Nic panu nie będzie, kapitanie - mówi Gregorius, zakładając na udo rannego własną opaskę. Przetransportujemy pana do lekarza, skąd natychmiast trafi pan do szpitala na statku - zerka na dwie przykucnięte za fotelami sylwetki, dyszące ciężko po biegu. - Kee? Rettig? - Tak, sierżancie? - podnoszą głowy. - Co z Mellickiem i Ottem? - Nie żyją, sierżancie. To coś dorwało ich przy Sfinksie. - Pilnujcie łączności - sierżant Gregorius odwraca się z powrotem do de Soyi. Zdejmuje rękawicę i dotyka palcem jednej z ran na piersi kapłana. - Czy to pana boli, kapitanie? De Soya kręci głową; nie czuje jego dotyku. - To dobrze - mówi sierżant, choć nie wygląda na zadowolonego. Zaczyna przez radio wywoływać dowództwo. - Dziewczynka... - odzywa się ojciec kapitan. - Musimy ją odszukać. - Tak jest, kapitanie! - odpowiada Gregorius, ale nadal próbuje różnych kanałów. De Soya przysłuchuje się płynącemu z głośników bełkotowi. - Uwaga! Chryste Panie! On wraca... - „Św. Bonawentura”! „Św. Bonawentura”! Macie przebity kadłub, ucieka wam powietrze! Powtarzam, przebity kadłub... - Skorpion jeden dziewięć do jakiegoś kontrolera... Jezu... Skorpion jeden dziewięć, lewy silnik wysiadł, kontrola lotów, zgłoś się... Nie widzę doliny... Skręcam... - Jamie! Jamie! Boże mój... - Zejdź z linii! Do jasnej cholery, pilnować dyscypliny łączności! Natychmiast się wyłącz, kurwa twoja mać! - Ojcze nasz, któryś jest w niebie, święć się imię Twoje... - Uważaj na... Psia mać... Trafiłem skurwysyna, ale... Cholera... - Pojawia się wiele celów... Powtarzam: wiele celów... Wyłączyć automatyczne sterowanie ogniem... wiele... - meldunek urywa się krzykiem. - Centrala, zgłoś się! Centrala, zgłoś się! Czując, jak przytomność opuszcza go w miarę, jak rośnie plama krwi z rozszarpanej nogi, de Soya opuszcza wizjer na twarz. Na ekranie taktycznym panuje chaos. Ojciec kapitan przełącza się na wąską wiązkę komunikacyjną, łączącą go ze śmigaczem komandor BarnesAvne. - Komandorze, mówi ojciec kapitan de Soya. Komandorze? Nikt nie odpowiada. - Komandor nie żyje, kapitanie - Gregorius przyciska ampułkę z adrenaliną do nagiego ramienia kapłana. De Soya nie pamięta, żeby ktoś zdejmował mu rękawicę i pancerz. - Widziałem na taktycznym, jak jej śmigacz rozbił się, jeszcze zanim wszystko szlag trafił - sierżant podwiązuje luźno zwisającą kończynę do kości kikuta, jak gdyby mocował zerwany z uwięzi ładunek na statku. - Nie żyje, kapitanie. Pułkownik Brideson się nie zgłasza. Kapitan Ranier, z liniowca, nie odpowiada. K3 milczy. De Soya walczy o zachowanie przytomności. - Co się dzieje, sierżancie? Gregorius pochyla się nad nim. Ma podniesiony wizjer i dopiero teraz de Soya widzi, że potężny mężczyzna jest Murzynem. 61

- W marines, jeszcze zanim wstąpiłem do Gwardii Szwajcarskiej, mieliśmy na to swoje określenie. - Pe Zet - ojciec kapitan de Soya usiłuje się uśmiechnąć. - Wy, grzeczni chłopcy z marynarki, tak to właśnie nazywacie - zgadza się Gregorius. Daje znak podwładnym, by wyszli przez rozbitą kopułkę. Wykonują jego rozkaz, a on dźwiga de Soyę z podłogi i wynosi go w ramionach niczym dziecko. Nie ma nawet przyspieszonego oddechu. - W marines, kapitanie, używaliśmy terminu „pojebanie zbiorowe”. De Soya czuje, że odpływa w mroczną otchłań. Sierżant kładzie go na piasku. - Kapitanie, proszę zostać ze mną! Jezus Maria, słyszy mnie pan? Kapitanie! - Niech pan uważa, co pan mówi, sierżancie - mówi de Soya. Wie, że traci przytomność, ale nie może i nie chce nic na to poradzić. - Przypominam, że jestem księdzem... Wzywanie imienia Pana Boga swego to grzech śmiertelny - ciemność napływa ze wszystkich stron. Ojciec de Soya nie wie już, czy ostatnie zdanie wypowiedział na głos. 15 Od czasów spędzonego wśród bagien dzieciństwa, kiedy przyglądając się, jak dym snuje się z podsycanych torfem ognisk, rozpalonych w ochronnym kręgu wozów, czekałem na wzejście gwiazd, a później patrząc w nie, zimne i obojętne na ciemniejącym, lazurowym niebie, rozmyślałem o swojej przyszłości i czekałem, aż matka zawoła mnie na obiad, towarzyszyła mi świadomość ironii losu. Tyle ważnych rzeczy przemija bez śladu, nie zrozumianych w swoim czasie; tyle wiekopomnych momentów ginie bezpowrotnie pogrzebanych pod zwałami absurdu. Dostrzegałem to będąc małym chłopcem i przyglądałem się temu przez całe moje późniejsze życie. Zbliżając się do blednącej, pomarańczowej plamy ognia po wybuchu, ni stąd, ni zowąd napatoczyłem się na Eneę. Najpierw zamajaczyły mi dwie postaci - mniejsza rzucała się na większą - ale kiedy w chwilę później, na wyczyniającej dzikie harce macie, w tumanach piachu, znalazłem się na miejscu, zastałem tam samotne dziecko. A oto jak widzieliśmy siebie nawzajem w tym momencie: twarz dziewczynki skrzywiona w grymasie wstrząsu i gniewu; zaczerwienione oczy, zmrużone tak, że pozostały tylko wąziutkie szparki, co chroni je przed piaskiem bądź wyraża wściekłość, której przyczyn nie znam; drobne dłonie zaciśnięte są w piąstki, koszula i luźny sweter, szarpane wiatrem, powiewają niczym chorągwie, sięgające ramion włosy - brązowe, bo dopiero później dostrzegłem w nich jaśniejsze pasemka - są potargane i splątane, w kurzu pokrywającym policzki łzy wyżłobiły jaśniejsze ścieżki; szmaciane buty na gumowej podeszwie, kompletnie nie nadające się do podróży, w jaką dziewczynka się udaje, i tani plecak, przewieszony przez ramię. Ja z pewnością przedstawiałem sobą widok bardziej obłąkany i dziki: zwalisty, muskularny, na pierwszy rzut oka niezbyt bystry dwudziestosiedmiolatek, leżący płasko na brzuchu na latającym dywanie; twarz prawie w całości skryta pod chustką i ciemnymi okularami, krótkie włosy nieświeże i nastroszone, podobnie przerzucony przez jedno ramię plecak, kamizelka i spodnie brudne i pokryte piaskiem. Oczy dziecka rozszerzyły się w sposób świadczący o rozpoznaniu, ale wystarczyła mi sekunda, by zorientować się, że mała poznaje matę grawitacyjną, a nie moją osobę. - Wskakuj! - krzyknąłem. Obok nas przemknęło kilka uzbrojonych sylwetek, strzelając w biegu. W obłokach kurzu majaczyły, dalsze postaci. Dziewczynka zignorowała moje polecenie i odwróciła się, jak gdyby w nadziei na znalezienie istoty, którą atakowała. Wtedy właśnie zauważyłem, że ma pokaleczone dłonie. - Niech go diabli! - krzyknęła bliska płaczu. - Niech go wszyscy diabli! Tak brzmiały pierwsze słowa, jakie usłyszałem z ust naszego mesjasza. - Wskakuj! - powtórzyłem i zacząłem zsuwać się z maty, żeby złapać dziecko. Enea odwróciła się i pierwszy raz na mnie spojrzała. - Zdejmij maskę - powiedziała, a ja, o dziwo!, usłyszałem ją bez trudu, mimo burzących się wokół żywiołów. Przypomniałem sobie, że mam na twarzy chustkę, więc zsunąłem ją niżej i splunąłem. Ślina zmieszana z piaskiem przypominała czerwonawe błocko. Enea musiała poczuć się usatysfakcjonowana, bo zbliżyła się i weszła na matę. Razem zajęliśmy miejsca na chybotliwym, latającym dywanie: ja z przodu, ona z tyłu, oddzieleni wciśniętymi pomiędzy nas plecakami. Podciągnąłem chustę i krzyknąłem: 62

- Trzymaj się mnie! Zamiast posłuchać, złapała tylko mocniej brzegi maty. Podwinąłem rękaw i zerknąłem na chronometr. Za niecałe dwie minuty statek miał wylądować pod Basztą Chronosa. W tak krótkim czasie nie zdołałbym nawet znaleźć wejścia do Grobowca; zresztą, w całym tym chaosie mogłem w ogóle do niego nie trafić. Jakby dla potwierdzenia moich obaw, na szczyt jednej z pobliskich wydm wdrapał się skarabeusz, niemal miażdżąc nas gąsienicami, zanim ostro skręcił w lewo. Wszystkie działka prowadziły ostrzał jakiegoś niewidocznego dla nas obiektu na wschodzie. - Trzymaj się! - powtórzyłem i zacząłem przyspieszać. Wznosiliśmy się lekko; nie spuszczałem oka z kompasu, pilnując kierunku północnego, gdzie znajdował się wylot doliny. Nie byłby to najlepszy moment, żeby roztrzaskać się o ścianę urwiska. Pod nami śmignęło olbrzymie, kamienne skrzydło. - To Sfinks! - krzyknąłem do skulonej za moimi plecami dziewczynki i w tej samej chwili zrozumiałem idiotyzm tej uwagi: przecież sama przed chwilą stamtąd wyszła. Kiedy wydało mi się, że znaleźliśmy się kilkaset metrów nad powierzchnią gruntu, wyrównałem lot i jeszcze bardziej przyspieszyłem. Włączyło się ochronne pole siłowe, ale uwięziony wewnątrz powietrznego bąbla piasek wciąż wirował chmurą wokół nas. - Na tej wysokości nie powinniśmy w nic ude... - wrzasnąłem przez ramię, ale urwałem na widok wynurzającego się z chmury pyłu śmigacza, który leciał wprost na nas. Nie miałem czasu, żeby jakoś zareagować, a jednak udało mi się zrobić unik. Zanurkowaliśmy tak gwałtownie, że tylko pole siłowe utrzymało nas na macie; śmigacz minął nas górą w odległości niespełna metra. Podmuch z jego potężnych silników zachybotał matą. - Niech to szlag! - dobiegł mnie głos Enei. - Cholera jasna! Oto druga przemowa naszego przyszłego mesjasza. Ponownie wyrównałem lot i zerknąłem w dół, za skraj maty, usiłując rozpoznać jakiś kształt na ziemi. Głupio zrobiłem, wzbijając się tak wysoko: namierzały nas już pewnie wszystkie czujniki taktyczne, detektory, radary i automatyczne celowniki. Tylko zamieszaniem panującym w dolinie dało się wytłumaczyć fakt, że nikt do nas nie strzelał. Chyba że... Obejrzałem się przez ramię. Dziewczynka skuliła się blisko mnie, kryjąc twarz przez bolesnymi ukłuciami piasku. - Nic ci nie jest? - krzyknąłem. Pokręciła głową, muskając czołem moje plecy. Zdawało mi się, że płacze, ale nie byłem pewien. - Nazywam się Raul Endymion - przedstawiłem się głośno. - Endymion - powtórzyła cofnąwszy głowę. Oczy wciąż miała zaczerwienione, ale suche. - Tak. - A ty jesteś Enea... - urwałem. Nic inteligentnego nie przychodziło mi do głowy. Spojrzałem na kompas i skorygowałem kurs, mając nadzieję, że wydmy u wylotu doliny nie sięgają zbyt wysoko. Bez specjalnych oczekiwań zerknąłem w górę, licząc, że może gdzieś w chmurze niesionego burzą piasku dostrzegę blask plazmowych silników statku. - Przysłał cię wujek Martin - powiedziała dziewczynka. Nie brzmiało to jak pytanie. - Tak - odkrzyknąłem. - Mamy... to znaczy statek... Mieliśmy wsiąść na pokład pod Basztą Chronosa, ale spóźniliśmy się... Mniej więcej trzydzieści metrów na lewo od nas błyskawica z trzaskiem rozdarła chmury. Do dziś nie wiem, czy było to naturalne wyładowanie, czy też ktoś do nas strzelał. Oboje skuliliśmy się na macie i chyba po raz setny podczas tego nie kończącego się dnia przekląłem prostotę kontrakcji tej antycznej machiny latającej ani wysokościomierza, ani prędkościomierza, nic... Ryk wiatru, dobiegający do naszych uszu spoza osłony pola, sugerował, że mata rozwija maksymalną szybkość, ale trudno było mi potwierdzić te przypuszczenia, jeśli za jedyny wskaźnik mogły mi służyć kłębiące się chmury. Już chyba lepiej czułem się w labiryncie, gdzie przynajmniej mogłem polegać na programie; tymczasem tutaj, chociaż miałem na ogonie całą Gwardię Szwajcarską, niedługo będę musiał zwolnić: gdzieś przed nami strzelały w górę stoki Gór Cugielnych. Robiąc prawie trzysta kilometrów na godzinę powinniśmy dotrzeć do gór i Baszty w niecałe sześć minut. Patrzyłem na chronometr, kiedy zaczęliśmy się wznosić, więc kiedy teraz znów nań zerknąłem, mogłem stwierdzić, że lecimy już cztery i pół minuty. Pamiętałem z map, że pustynia kończy się nagle Urwiskiem Cugielnym. Powiedzmy, że jeszcze minutę... 63

I wtedy kilka rzeczy wydarzyło się równocześnie. Nagle wylecieliśmy z burzy piaskowej. Nie znaczy to, że wiatr stopniowo słabł, a w powietrzu unosiło się coraz mniej piasku: po prostu wylecieliśmy z obszaru, na którym rozpętała się burza, jakbyśmy wyleźli spod koca. Stwierdziłem, że lekko opadamy - może zresztą to grunt trochę się w tym miejscu wznosił - i że za chwilę wyrżniemy w skupisko ogromnych głazów. Enea krzyknęła coś, ale nie zwracałem na nią uwagi. Obie dłonie zacisnąłem na splotach sterujących i kiedy prześlizgiwaliśmy się nad kamieniami przeciążenie wcisnęło nas w matę. W tym samym momencie w odległości dwudziestu metrów oboje ujrzeliśmy ścianę urwiska. Lecieliśmy prosto na nią. Wiedziałem, że - teoretycznie rzecz biorąc - Szołochow tak zaprojektował matę, żeby mogła wznosić się pionowo; pole siłowe miało utrzymać pasażera - w założeniu jego ukochaną siostrzenicę - i zapobiec jego stoczeniu się w przepaść. Tak wyglądała teoria. Nadszedł czas, żeby przekonać się, czy jest prawdziwa. Enea złapała mnie wpół, kiedy wchodziliśmy w pionowy zakręt pod kątem prostym. Mata potrzebowała całych dwudziestu metrów, żeby ustawić się pionowo, toteż ostatecznie granitowa ściana znalazła się dosłownie kilka centymetrów „pod” nami. Instynktownie wyciągnąłem się w przód i chwyciłem przednią krawędź maty, starając się nie dotykać żadnych splotów sterujących. Równie instynktownie zareagowała Enea, pochylając się i zaciskając swój niedźwiedzi uchwyt w okolicach mojego pasa. Efekt był taki, że przez minutę z hakiem, bo tyle potrzebował nasz latający dywan na pokonanie urwiska, nie mogłem oddychać. Starałem się nie oglądać do tyłu w obawie, że moje przemęczone nerwy nie zniosą widoku tysiącmetrowej przepaści, otwierającej się pod moimi stopami. Wlecieliśmy na górę - znienacka wszędzie pojawiły się kamienne schody, tarasy, gargulce... Wyrównałem lot. Na tarasach i balkonach po wschodniej stronie Baszty Chronosa rozłożyła się Gwardia Szwajcarska ze sprzętem obserwacyjnym, detektorami i bateriami przeciwlotniczymi. Wieżyczki, wyższe balkony i sylweta samej Baszty, wykutej wprost w skale tworzącej górę, majaczyły złowrogo dalszych sto metrów nad naszymi głowami. Wszędzie roiło się od Szwajcarów. Wszyscy byli martwi; ciała, wciąż odziane w niemożliwe do przebicia pancerze bojowe, leżały w pozach nie pozostawiających najmniejszych złudzeń co do ich losu. Niektóre spoczywały w grupach, tak zmasakrowane, jakby pomiędzy nimi eksplodowała bomba plazmowa. Tyle że zbroja żołnierzy Paxu wytrzymuje wybuch granatu plazmowego w takiej odległości. - Nie patrz! - krzyknąłem przez ramię i zwolniłem. Przelatywaliśmy nad południowym skrajem Baszty. Spóźniłem się - Enea chłonęła widok pod nami szeroko otwartymi oczyma. - Niech go diabli! - wykrzyknęła znowu. - Kogo? - zapytałem, ale przeleciawszy nad ogrodami Baszty ujrzeliśmy powywracane skarabeusze, rozbity śmigacz i kolejne ciała, porozrzucane niczym zabawki złośliwego dzieciaka. Pod ozdobnym żywopłotem leżała i płonęła roztrzaskana stacjonarna lanca, której siła ognia pozwala dosięgnąć celu na niskiej orbicie wokół planety. Statek konsula unosił się w kłębach pary na kuli błękitnego płomienia plazmowego, jakieś sześćdziesiąt metrów nad fontanną pośrodku dziedzińca. W otwartych drzwiach śluzy stał A. Bettik i machał do nas. Podleciałem prosto do włazu z taką szybkością, że android musiał uskoczyć na bok. Wpadliśmy wprost w korytarz. - Ruszajmy! - krzyknąłem, ale albo A. Bettik już wydał rozkaz komputerowi pokładowemu, albo statek takiego rozkazu nie potrzebował. Kompensatory bezwładnościowe przytrzymały nas w miejscu, nie pozwalając przeciążeniu rozmazać nas na papkę, kiedy statek przyspieszał; Usłyszeliśmy ryk napędu jądrowego i huk rozdzieranej kadłubem atmosfery. Statek konsula poderwał się z powierzchni Hyperiona i po raz pierwszy od dwustu lat wyleciał w kosmos. 16 Jak długo byłem nieprzytomny? - ojciec kapitan de Soya łapie medyka za fartuch. - Eeee... jakieś pół godziny, może czterdzieści minut, panie kapitanie - lekarz stara się wyrwać z uchwytu, ale nic z tego. - Gdzie jestem? - teraz de Soya czuje ból, bardzo silny, promieniujący z nogi na całe ciało, ale do zniesienia. Nie zwraca nań uwagi. - Na pokładzie „Św. Tomasza Akiry”, ojcze kapitanie. 64

- Okręt desantowy... - de Soya czuje się jak pijany, który nie może nawiązać prawdziwego kontaktu z rzeczywistością. Patrzy w dół, na nogę, pozbawioną już opaski. Dolna jej część trzyma się resztek uda tylko dzięki strzępom mięśni i skóry. Dochodzi do wniosku, że Gregorius musiał mu podać środek znieczulający - za słaby, żeby przytępić potworny ból, ale wystarczający, żeby kapitan czuł się teraz jak na haju. - Cholera! - Obawiam się, że konieczna będzie amputacja - mówi lekarz. - Sale operacyjne są przepełnione, chirurdzy pracują na okrągło, ale jest pan następny w kolejce, kapitanie. Prowadzimy selekcję ofiar i... De Soya zdaje sobie sprawę, że wciąż ściska w dłoni fartuch mężczyzny. - Nie! - mówi i zwalnia chwyt. - Słucham, ojcze kapitanie? - Słyszałeś, co powiedziałem. Nie poddam się operacji, dopóki nie spotkam się z kapitanem „Św. Tomasza Akiry”. - Ależ kapitanie... ojcze kapitanie, umrze pan, jeżeli... - Umierałem już wcześniej, synu - de Soya zmusza się do odegnania fali zawrotów głowy. - Czy to sierżant sprowadził mnie na ten statek? - Tak jest, kapitanie! - Czy jest tu jeszcze? - Tak, ojcze kapitanie, założyliśmy mu szwy na ranę, którą... - Proszę natychmiast go tu wezwać! - Ojcze kapitanie, pańskie obrażenia wymagają... De Soya spogląda na oznaczenie rangi młodego medyka. - Chorąży? - Tak, kapitanie? - Czy widzieliście papieski dysk? - de Soya sprawdził już, że wciąż ma na szyi platynową płytkę, zawieszoną na niezniszczalnym łańcuszku. - Tak, ojcze kapitanie, to właśnie pozwoliło nam nadać odpowiednio wysoki priorytet pańskiej... - Chorąży, pod groźbą egzekucji... więcej, pod groźbą ekskomuniki nakazuję panu zamknąć się i natychmiast sprowadzić tu tego sierżanta. Gregorius nawet bez pancerza jest potężnym mężczyzną. Ojciec kapitan spogląda na bandaże i pakiety diagnostyczne umocowane do jego ciała. Sierżant musiał odnieść poważne rany i to jeszcze zanim wyniósł de Soyę z obszaru zagrożenia. Kapitan odnotowuje to w pamięci, by później należycie docenić wyczyn Gregoriusa. Ale wszystko w swoim czasie. - Sierżancie! Gregorius wypręża się na baczność. - Proszę natychmiast przyprowadzić do mnie kapitana statku. Tylko szybko, zanim znów stracę przytomność. Kapitan „Św. Tomasza Akiry” jest Luzyjczkiem w średnim wieku, niskim i potężnie zbudowanym, jak wszyscy Luzyjczycy, całkowicie łysym, za to ze starannie przystrzyżoną, siwiejącą brodą. - Ojcze kapitanie de Soya, jestem kapitan Lempriere. Działamy tu w strasznym pośpiechu, kapitanie. Chirurdzy twierdzą, że wymaga pan natychmiastowej pomocy. Co mógłbym dla pana zrobić? - Proszę mi opisać sytuację - de Soya widzi go po raz pierwszy w życiu, ale rozmawiali już wcześniej. Słyszy w głosie Luzyjczyka szacunek. Kątem oka dostrzega, jak Gregorius wymyka się z pokoju. - Niech pan zostanie, sierżancie. Kapitanie? Jak przedstawia się sytuacja? Lempriere odchrząkuje i zaczyna mówić. - Komandor Barnes-Avne nie żyje. O ile wiemy, zginęła mniej więcej połowa żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej, stacjonujących w Dolinie Grobowców Czasu. Wciąż napływają do nas tysiące ofiar. Medycy na powierzchni planety uruchamiają ruchome centra chirurgiczne, a osoby najpoważniej ranne transportowane są do nas, na górę. Poległych zbieramy; zostaną wskrzeszeni po powrocie na Renesans. - Renesans? - de Soya czuje się, jakby unosił się w powietrzu w ciasnej salce przedoperacyjnej. Nie, faktycznie unosi się, przytrzymywany tylko pasami noszy. - Co się, u diabła, stało z grawitacją?! - Podczas walki uszkodzeniu uległo nasze pole siłowe, kapitanie - uśmiecha się słabo Lempriere. Wracając zaś do Renesansu... Tam stacjonowaliśmy przed przeniesieniem na Hyperiona, kapitanie. Nasze rozkazy każą nam wrócić tam po zakończeniu misji. 65

De Soya zaczyna chichotać, ale cichnie, słysząc własny śmiech: nie brzmi on jak śmiech osoby zdrowej na umyśle. - A kto powiedział, że wasza misja dobiegła końca? O jakiej bitwie pan mówi? Kapitan Lempriere zerka na sierżanta Gregoriusa, ale Szwajcar nie przestaje patrzeć wprost przed siebie, na grodź. - Jednostki osłony i wsparcia, rozmieszczone na orbicie, również zostały zdziesiątkowane, kapitanie. - Zdziesiątkowane? - ból coraz bardziej rozwściecza de Soyę. - Czy na liście ofiar znalazło się dziesięć procent załogi? - Nie, kapitanie, liczba ta jest bliższa sześćdziesięciu procentom. Kapitan Ramirez, dowódca „Św. Bonawentury”, nie żyje; nie żyje również jego pierwszy oficer, podobnie jak i pierwszy z mojego statku. Nie zgłasza się połowa załogi „Św. Antoniego”. - Czy okręty są sprawne? - pyta ojciec kapitan de Soya. Wie, że pozostała mu jeszcze minuta, góra dwie, zanim straci przytomność... a może i życie. - Na pokładzie „Św. Bonawentury” nastąpił wybuch. Co najmniej połowa pomieszczeń w pobliżu rufy uległa dekompresji. Napęd nie został uszkodzony... De Soya zamyka oczy. Sam jest kapitanem liniowca i wie, że rozhermetyzowanie okrętu to jeden z najgorszych koszmarów, jaki może się przydarzyć na pokładzie - tragiczniejsza od niego jest tylko implozja rdzenia napędu Hawkinga, ale wtedy przynajmniej wszystko kończy się szybko. Natomiast tak poważne zniszczenie statku, to jak jego oderwana noga - powolna, bolesna droga ku śmierci. - Co ze „Św. Antonim”? - Uszkodzony, ale sprawny, kapitanie. Kapitan Sati żyje i... - Co z dziewczynką? - przerywa mu de Soya. - Gdzie jest dziecko? - na krawędzi pola widzenia tańczą mu czarne plamy, których w dodatku z każdą chwilą przybywa. - Dziecko? - powtarza Lempriere. Sierżant Gregorius wyjaśnia mu coś, ale de Soya nie słyszy jego słów. Uszy wypełnia mu jednostajne, głośne brzęczenie. - Ależ tak! - mówi Lempriere. - Obiekt, który miał być przechwycony. Wszystko wskazuje na to, że z powierzchni planety podjął ją statek, który teraz przyspiesza, żeby wejść w nadświetlną... - Statek! - de Soya siłą woli odpycha zalewającą go falę ciemności. - A skąd, psiakrew, wziął się tam statek?! - Z planety, kapitanie - odzywa się Gregorius, nie odrywając wzroku od grodzi. - Z Hyperiona. Podczas... podczas incydentu Pe Zet statek przemknął przez atmosferę, wylądował przy zamku... to znaczy przy baszcie Chronosa i zabrał dziecko wraz z pilotem... - Pilotem czego? - przerywa mu de Soya. Coraz gorzej słyszy; szum się nasila. - Jakiegoś jednoosobowego EMV - odpowiada sierżant. - Jak to działa, nie wiedzą nawet nasi spece od takiej techniki. W każdym razie statek zabrał ich, korzystając z zamieszania podczas masakry prześliznął się przez szyki BOP i właśnie rozpędza się, szykując do translacji. - Masakra - powtarza de Soya bezmyślnie. Czuje, jak ślina kapie mu z ust, więc wierzchem dłoni wyciera brodę, starając się przy tym nie patrzeć na resztki nogi. - Masakra. Co ją spowodowało? Z kim walczyliśmy? - Nie wiemy, kapitanie - odpowiada Lempriere. - To było jak za dawnych czasów... Czasów armii Hegemonii, kiedy żołnierzy przerzucano transmiterami. Nagle, w jednej sekundzie, wszędzie pojawiły się tysiące opancerzonych... stworów. To znaczy... Cała bitwa trwała pięć minut. Były ich tysiące, a potem wszystkie zniknęły. De Soya wkłada sporo wysiłku w to, żeby słyszeć kapitana poprzez gęstniejący mrok i nasilające się dudnienie w uszach. - Tysiące? Tysiące czego? I gdzie zniknęły? Gregorius robi krok w przód i spogląda w dół, na ojca kapitana. - Nie tysiące, kapitanie. Tylko jeden. Chyżwar. - To legenda... - zaczyna Lempriere. - Tylko Chyżwar - ciągnie potężny Murzyn, nie zwracając uwagi na słowa dowódcy desantowca. - Zabił większość Gwardzistów i połowę zwykłych żołnierzy Paxu na Equusie, zdjął wszystkie skorpiony, wyłączył z akcji dwa liniowce, zabił wszystkich członków załogi okrętu K3, zostawił swoją wizytówkę i po trzydziestu 66

sekundach już go nie było. To wszystko. Cała reszta to nasi chłopcy, w panice ostrzeliwujący siebie nawzajem. Chyżwar. - Bzdura! - wykrzykuje Lempriere. Jego łysa czaszka czerwienieje ze zdenerwowania. - To wszystko bajki, wymysły, a poza tym herezje! Cokolwiek nas dziś zaatakowało, z pewnością nie... - Niech się pan zamknie! - wchodzi mu w słowo de Soya. Wydaje mu się, że patrzy i mówi w głąb długiego, mrocznego tunelu. Jeśli chce coś powiedzieć, musi się streszczać. - Proszę posłuchać, kapitanie Lempriere. Korzystając z moich uprawnień, papieskich uprawnień, proszę polecić kapitan Sati zabrać tych, którzy przeżyli na „Św. Bonawenturze”, na pokład „Św. Antoniego”, żeby zebrać komplet załogi. Niech Sati uda się w ślad za dziewczynką... za statkiem, na którym leci, aż do punktu translacji, niech określi koordynaty przejścia i uda się w pościg... - Ależ... ojcze kapitanie... - próbuje mu przerwać Lempriere. - Niech pan słucha - de Soya przekrzykuje dudniący mu w uszach huk wodospadu. Czarne, podrygujące plamy zasłaniają mu do reszty widok. - Proszę rozkazać kapitan Sati lecieć za tym statkiem wszędzie, nawet jeśli śledzenie go miałoby jej zająć całe życie. Ma schwytać dziecko! To jej główna i jedyna dyrektywa: pojmać dziewczynkę i dostarczyć ją na Pacem. Gregorius? - Tak, kapitanie? - Niech pan nie pozwoli im mnie operować, sierżancie. Czy mój statek kurierski nie został uszkodzony? - Chodzi panu o „Rafaela”? Nic mu się nie stało. Był pusty, więc Chyżwar się nim nie zainteresował. - Czy Hiroshe, pilot mojego lądownika, jest gdzieś w pobliżu? - Nie, kapitanie. Zginął. De Soya z najwyższym trudem odróżnia tubalny głos sierżanta od innego, równie tubalnego grzmotu. - Niech panu dadzą prom z pilotem, sierżancie. Proszę zabrać mnie i resztę swojego oddziału... - To już tylko dwóch ludzi, kapitanie. - Niech mnie pan słucha! We czwórkę musimy dostać się na „Rafaela”. Statek będzie wiedział, co dalej. Proszę go poinformować, że lecimy za dziewczynką... za jej statkiem i za „Św. Antonim”. Gdzie oni, tam i my. Sierżancie? - Tak, ojcze kapitanie? - Pan i pańscy ludzie należycie do ponownie narodzonych, prawda? - Tak jest, ojcze kapitanie. - W takim razie przygotujcie się na prawdziwe ponowne narodziny, sierżancie. - Ale pańska noga... - z wielkiej odległości dobiega de Soyę głos Lempriere’a, zniekształcony efektem Dopplera. - Połączę się z nią, kiedy zostanę wskrzeszony - mruczy kapłan. Chciałby zamknąć oczy i pomodlić się, ale nie musi zamykać oczu, żeby otuliła go ciemność: mroku nie rozjaśnia nawet najmniejsze światełko. Szybko, sierżancie! Naprzód! - dodaje wśród huku i buczenia, nie wiedząc, czy ktoś go słyszy i czy w ogóle przemawia na głos. 17 Kiedy zasiadałem do pisania, wydawało mi się, że po tylu latach trudno mi będzie przypomnieć sobie Eneę jako dziecko. Nic podobnego. Mam takie mnóstwo wspomnień z późniejszych lat - ciepłe światło słońca na jej kobiecym ciele, kiedy płyniemy wśród konarów orbitalnego lasu, pierwsze kochanie się w stanie nieważkości, wspólne spacery po powietrznych traktach Hsuan-k’ung Su z różowymi klifami Hua Shan za plecami - że bałem się, iż wcześniejsze obrazy zatarły się w moim umyśle. Nic takiego się nie stało. Nie poddałem się również impulsowi, który nakazywał mi od razu przeskoczyć do późniejszego okresu naszej znajomości, choć żyję w ciągłym lęku, że potok moich słów zostanie nagle przerwany kwantowomechanicznym sykiem gazu w schrödingerowskim pudełku. Napiszę tyle, ile zdołam; niech ślepy los sam określi, w którym miejscu skończy się moja opowieść. A. Bettik zaprowadził nas spiralnymi schodami na górę, do pokoju z fortepianem. Wewnętrzne pola siłowe utrzymywały grawitację na stałym poziomie, mimo dzikiego padu statku, sprzężonego z grzmotem silników. Towarzyszyło mi uczucie niezwykłego uniesienia, choć podejrzewałem, że należy przypisać je niedawnej burzy adrenaliny w moich żyłach. Dziewczynka była brudna, potargana i wciąż zasmucona. - Chciałabym zobaczyć, gdzie jesteśmy - powiedziała. - Proszę! 67

W odpowiedzi na jej słowa statek zmienił ścianę za zbiornikiem holograficznym w przezroczyste okno. Equus malał w oddali; koński pysk przesłaniała czerwonawa chmura pyłu. Na północy, gdzie skryty wśród obłoków znajdował się biegun, powierzchnia Hyperiona zaczynała się zakrzywiać. Po minucie cała planeta pokazała się nam jako idealna kula: spod rzadkich chmur wyzierały dwa z trzech kontynentów, a Wielkie Morze Południowe którego błękit zapierał dech w piersi, tylko u wybrzeży archipelagu Dziewięciu Ogonów, na płyciźnie, przechodziło w zieleń. Po chwili glob skurczył się i zmienił w małą, niebiesko-czerwono-białą kulkę. Spieszyliśmy się. - Gdzie liniowce? - zapytałem androida. - Już powinny nas ścigać, jeśli nie zestrzelić... - Statek i ja prowadziliśmy nasłuch na ogólnodostępnych pasmach komunikacyjnych - odrzekł A. Bettik. - Żołnierze byli... bardzo zajęci. - Nie rozumiem - zacząłem przechadzać się wzdłuż krawędzi zbiornika. Nerwy nie pozwalały mi spokojnie usiedzieć na miejscu. - Bitwa... Z kim...? - Z Chyżwarem - odezwała się Enea i po raz pierwszy naprawdę na mnie spojrzała. - Miałyśmy z matką nadzieję, że nie dojdzie do tego, ale stało się. Przykro mi. Naprawdę, strasznie mi przykro! Zdałem sobie sprawę, że w ryku burzy najprawdopodobniej nie słyszała, jak się przedstawiłem, więc przystanąłem i oparłem się o poduszki kanapy. - Nie mieliśmy okazji się poznać - powiedziałem. - Jestem Raul Endymion. Błysnęły jasne oczy; mimo kurzu pokrywającego policzki zwróciłem uwagę na jej niezwykle jasną skórę. - Pamiętam. Endymion, tak jak ten poemat. - Poemat? - zdziwiłem się. - Nic nie wiem o żadnym poemacie. Endymion to nazwa starego miasta. - Znam ten wiersz, bo napisał go mój ojciec - uśmiechnęła się Enea. - To pasuje do wujka Martina: wybrać bohatera o takim właśnie nazwisku. Skrzywiłem się, słysząc o „bohaterze”. Całe to przedsięwzięcie i bez tego było wystarczająco szalone. - Enea - podała mi drobną dłoń. - Ale to już wiesz. Miała chłodne palce. - Stary poeta mówił, że już parę razy zmieniałaś imię. Uśmiech nie zniknął. - I pewnie jeszcze kiedyś to zrobię - cofnęła dłoń i wyciągnęła ją w kierunku androida. - Enea. Sierota czasu. A. Bettik uścisnął jej rękę o wiele zgrabniej, niż mnie się to udało, skłonił się nisko i przedstawił. - Do usług, M. Lamia. - To moja matka jest... była... M. Lamia - pokręciła głową. - Ja jestem po prostu Enea - zwróciła się do mnie, widząc zmieszanie na mojej twarzy. - Słyszałeś o mojej matce? - Jest sławna - odparłem, czerwieniąc się bez specjalnego powodu. - Tak jak i wszyscy pielgrzymi. Właściwie to wręcz legendarne postaci. To przez ten wiersz, a właściwie epopeję, która w ustnym przekazie... Enea parsknęła śmiechem. - Rany! Więc wujek Martin dokończył te swoje cholerne „Pieśni”. Nie ukrywam, że jej słowa mną wstrząśnięty, co zresztą chyba znów dało się poznać po mojej twarzy. Cieszę się, że tamtego ranka nie musiałem rozgrywać partii pokera. - Przepraszam! - rzuciła Enea. - Z pewnością zapiski starego satyra urosły do rangi elementu bezcennego dziedzictwa kulturowego. Żyje jeszcze? Mam na myśli wujka Martina. - Owszem, M... M. Enea - odpowiedział jej A. Bettik. - Spotkał mnie zaszczyt usługiwania mu przez ponad sto lat. Dziewczynka się skrzywiła. - Musisz być świętym, M. Bettik. - A. Bettik, M. Enea - poprawił ją. - I nie jestem bynajmniej świętym, lecz dawnym znajomym twego wuja, którego zresztą szczerze podziwiam. - Widywałam czasem androidy, kiedy latałyśmy z Jacktown do Miasta Poetów w odwiedziny do wujka Martina - kiwnęła głową Enea. - Ciebie jednak nie spotkałam. Od ponad stu lat, powiadasz... Który mamy rok? Powiedziałem jej. - No, to przynajmniej tu się wszystko zgadza - po tych słowach Enea umilkła, wpatrując się w holograficzny obraz oddalającego się świata. Hyperion był już nie większy od iskierki w mroku kosmosu. 68

- Naprawdę przybywasz z przeszłości? - to było głupie pytanie, ale tamtego ranka nie czułem się jak intelektualista. Pokiwała głową. - Wujek Martin ci powiedział. - Tak. Mówił też, że uciekasz przed Paxem. Podniosła na mnie wzrok. Oczy lśniły jej od powstrzymywanych łez. - Przed Paxem? Więc tak to się nazywa? Zdziwiłem się. Jak ktoś mógł nie wiedzieć, co to jest Pax? Ale to wszystko działo się naprawdę. - Tak - odpowiedziałem. - Więc to Kościół wszystkim teraz rządzi? - W pewnym sensie tak... - nieco obszerniej wyjaśniłem rolę Kościoła w złożonej strukturze, jaką stanowił Pax. - Czyli rządzą wszystkim - stwierdziła Enea. - Przeczuwaliśmy, że do tego dojdzie; moje sny mówiły prawdę. - Sny? - Nieważne - wstała, rozejrzała się po pokoju i podeszła do steinwaya. Zagrała kilka nut. - A to jest statek konsula. - Tak - odpowiedział jej statek. - Chociaż bardzo słabo pamiętam tego dżentelmena. Znałaś go? Enea uśmiechnęła się, wciąż wodząc palcami po klawiaturze. - Nie. Moja matka go znała. Dała mu ją w prezencie - wskazała leżącą przy schodach, pokrytą warstwą piasku matę grawitacyjną. - Kiedy po Upadku odlatywał z planety. Chciał wrócić do Sieci; za moich czasów nie trafił z powrotem na Hyperiona. - W ogóle nie trafił - uzupełnił statek. - Mówiłem już, że moja pamięć uległa uszkodzeniu, ale jestem pewny, że zmarł gdzieś tam, w Sieci - łagodny głos statku zmienił się, stał bardziej konkretny. - Kiedy wychodziliśmy z atmosfery, ktoś próbował nas wywołać, ale od tego czasu nikt się z nami nie kontaktuje ani nas nie goni. Opuściliśmy już przestrzeń cislunarną, a za dziesięć minut wydostaniemy się ze studni potencjału grawitacyjnego Hyperiona. Muszę wyznaczyć kurs przeskoku. Proszę o instrukcje. - Intruzi? zwróciłem się do dziewczynki. - Stary poeta mówił, że tam właśnie chcesz lecieć. - Zmieniłam zdanie. Statku, jaka jest najbliższa zamieszkana planeta? - Parvati. Leży w odległości jeden koma dwa osiem parseka. Podróż zajmie nam sześć i pół dnia czasu pokładowego. Dług czasowy wyniesie trzy miesiące. - Czy Parvati wchodziła w skład Sieci? - zapytała Enea. - Nie - odparł A. Bettik. - Nie w chwili Upadku. - A jaki jest najbliższy Parvati świat, który przed Upadkiem należał do Sieci? - Renesans - bez wahania odpowiedział statek. - Kolejne dziesięć dni czasu pokładowego i pięciomiesięczny dług czasowy. - No, nie wiem - zmarszczyłem brwi. - Myśliwi... To znaczy cudzoziemcy, dla których pracowałem, zwykle przybywali do nas z Renesansu. To duża planeta, w całości pod kontrolą Paxu. Ruchliwa. Będzie tam mnóstwo statków i wojska. - Ale to najbliższy świat Sieci? - upewniła się Enea. - Kiedyś wszystkie te planety łączyła sieć transmiterów. - Tak - odparli równocześnie statek i A. Bettik. - Kurs na Renesans przez układ Parvati - poleciła Enea. - Jeżeli Renesans jest naszym punktem docelowym, oszczędzilibyśmy dzień czasu pokładowego i dwa tygodnie długu czasowego, przeskakując tam bezpośrednio - podpowiedział statek. - Wiem - stwierdziła Enea. - Chcę jednak po drodze zahaczyć o Parvati - musiała dostrzec moje pytające spojrzenie, bo wyjaśniła: - Polecą za nami, a nie chcę, żeby w chwili wyjścia z tego układu znali prawdziwy cel naszej podróży. - Na razie nikt nas nie goni - zauważył A. Bettik. - Wiem, ale to kwestia paru godzin. Do końca życia będą mnie ścigać - dziewczynka spojrzała na holoramę, jakby tam właśnie kryła się osobowość statku. - Proszę wykonać polecenie. Wyświetlane na hologramie gwiazdy zmieniły położenie; statek rozpoczął przygotowania do translacji. 69

- Dwadzieścia siedem minut do przeskoku do układu Parvati - oznajmił. - Nikt nas nie zaczepia ani nie śledzi, choć „Św. Antoni” zmienia pozycję, podobnie zresztą jak okręt desantowy. - Co z drugim liniowcem? - zapytałem. - Jakżeż on się nazywał? Co ze „Św. Bonawenturą”? - Z komunikatów przesyłanych na wspólnym paśmie i odczytów z czujników wynika, że został rozhermetyzowany i wysyła sygnały ratunkowe - odrzekł statek. - „Św. Antoni” odpowiada normalnie. Boże Święty! - wyszeptałem. - Co to było? Atak Intruzów? Dziewczynka pokręciła głową i odeszła od fortepianu. - To tylko Chyżwar. Ojciec mnie ostrzegał... - urwała. - Chyżwar? - tym razem odezwał się android. - O ile mi wiadomo, a wiedza moja opiera się na legendach i starych zapiskach, istota zwana Chyżwarem nigdy nie opuszczała powierzchni Hyperiona. Więcej, rzadko oddalała się bardziej niż na kilkaset kilometrów od Grobowców Czasu. Enea opadła na poduszki kanapy. Zaczerwienione oczy podkreślały zmęczenie na jej twarzy. - Cóż, w takim razie obawiam się, że teraz zapuszcza się trochę dalej. Jeśli ojciec miał rację, to wszystko dopiero się zaczyna. - Od prawie trzystu lat nikt nie widział Chyżwara ani o nim nie słyszał - wtrąciłem. - Wiem - kiwnęła głową, nie bardzo zwracając na mnie uwagę. - Nie pojawił się od otwarcia Grobowców, tuż przed Upadkiem - podniosła wzrok na androida. - Rany, ależ jestem głodna. I brudna. - Pomogę statkowi przygotować lunch - zaofiarował się A. Bettik. - Prysznice znajdują się na górze, w głównej sypialni i pod nami, na pokładzie kriogenicznym. W sypialni jest też wanna. - Tam właśnie się wybieram - poinformowała nas dziewczynka. - Zejdę zanim przeskoczymy, tak że do zobaczenia za dwadzieścia minut - po drodze do schodów zatrzymała się jeszcze, żeby ponownie uścisnąć mi dłoń. - Raulu Endymionie, wybacz mi, jeśli nie okazuję należytej wdzięczności. Dziękuję, że ryzykowałeś dla mnie życie; dziękuję, że razem ze mną udajesz się w tę podróż; dziękuję, że wpakowałeś się w coś tak ogromnego i złożonego, że nawet nie podejrzewamy, jak to się skończy. - Nie ma za co - rzuciłem głupawo. Dzieciak wyszczerzył w uśmiechu zęby. - Tobie też prysznic dobrze zrobi, przyjacielu. Kiedyś będziemy się kąpać razem, ale na razie chyba lepiej byłoby, gdybyś udał się na pokład kriogeniczny. Zdębiałem i tylko bezmyślnie patrzyłem, jak przeskakując po dwa stopnie wchodzi po schodach na górę. 18 Ojciec kapitan de Soya budzi się w komorze zmartwychwstańczej na pokładzie „Rafaela”. Pozwolono mu ochrzcić statek klasy „archanioł”, którym teraz lata, wybrał więc imię archanioła, który pomaga odnaleźć ukochane osoby. Dopiero dwukrotnie de Soya przeżył odrodzenie, ale za każdym razem czekał na niego kapłan, który witał go, podawał kielich z winem mszalnym i tradycyjną szklankę soku pomarańczowego; można było na miejscu porozmawiać ze specjalistami od sakramentu zmartwychwstania, którzy wszystko mu wyjaśniali, kiedy umysł spokojnie wchodził na wyższe obroty i zaczynał normalnie funkcjonować. Tym razem witają go jedynie klaustrofobiczne, zakrzywione ściany komory. Migają światełka i ekrany, wyświetlając na przemian linie liter i tajemniczych symboli. Na razie de Soya nie jest w stanie czytać; cieszy się, że w ogóle może myśleć. Siada i przerzuca nogi przez krawędź leżanki. Nogi. Mam obie nogi. Jest oczywiście nagi; różowa skóra błyszczy dziwną, miękką wilgocią zbiornika zmartwychwstańczego. De Soya obmacuje żebra, podbrzusze, lewą nogę - wszystkie miejsca, w które ranił go demon. Ciało wygląda idealnie. Nie ma ani śladu straszliwego cięcia, które oddzieliło jego lewą nogę od ciała. - Rafaelu? - Tak, ojcze kapitanie? - głos jest iście anielski, czyli pozbawiony wszelkich oznak przynależności płciowej. Na de Soyi robi kojące wrażenie. - Gdzie jesteśmy? - W układzie Parvati, ojcze kapitanie. - Co z resztą? - kapłan jak przez mgłę pamięta sierżanta Gregoriusa i dwóch członków jego oddziału. Nie przypomina sobie, żeby w ich towarzystwie wchodził na pokład statku. - Właśnie się budzą, ojcze kapitanie. - Ile czasu upłynęło? 70

- Niecałe cztery dni, odkąd sierżant wniósł pana na pokład, ojcze kapitanie. Translacja dokonała się w ciągu godziny od umieszczenia pana w komorze zmartwychwstańczej. Trzy dni potrzebne na wskrzeszenie spędziliśmy, zgodnie z instrukcjami, jakie przekazał mi pan przez sierżanta Gregoriusa, w odległości dziesięciu j. a. od Parvati. De Soya kiwa głową ze zrozumieniem, ale nawet tak niepozorny ruch sprawia mu ból. Ból zmartwychwstania czuje zresztą każdą komórką ciała, jednakże jest to zdrowe uczucie, w niczym nie przypominające cierpienia wywołanego odniesionymi ranami. - Czy skontaktowałeś się z władzami Paxu na Parvati? - Nie, ojcze kapitanie. - To dobrze. Kiedyś Parvati była odległą, na wpół zapomnianą kolonią Hegemonii; dziś jest odległą kolonią Paxu. Nie stacjonują na niej żadne statki międzygwiezdne - ani wojska Paxu, ani handlowe jednostki Mercantilusa; stanowi bazę dla kilku zaledwie prymitywnych statków międzyplanetarnych i niewielkiego garnizonu. Jeśli to tu ma nastąpić przechwycenie Enei, musi się tym zająć „Rafael”. - Jakie informacje o statku dziewczynki? - Nie zidentyfikowany statek kosmiczny osiągnął punkt przejścia dwie godziny i osiemnaście minut przed nami - odpowiada „Rafael”. - Współrzędne przejścia z pewnością odpowiadały Parvati. Nie zidentyfikowany statek przybędzie tutaj za około dwa miesiące, trzy tygodnie, dwa dni i siedemnaście godzin. - Dziękuję. Kiedy Gregorius i jego ludzie zostaną wskrzeszeni i ubiorą się, mają się ze mną spotkać w sali operacyjnej. - Tak jest, ojcze kapitanie! - Dziękuję - powtarza de Soya. Dwa miesiące, trzy tygodnie, dwa dni... myśli. Matko Miłosierna, co ja mam robić przez prawie trzy miesiące w takiej dziurze zabitej dechami? Może nie przemyślał wszystkiego z należytą starannością? Z pewnością rany, ból i środki uśmierzające nie ułatwiały mu zadania. Najbliższy system Paxu, Renesans, leżał o dziesięć dni drogi i pięć miesięcy długu czasowego od Parvati; „Rafael” dotarłby tam na trzy i pół dnia i dwa miesiące po tym, jak statek z dzieckiem pojawi się w układzie Parvati. Nie, nie, może nie myślał zbyt jasno - zdaje sobie sprawę, że i teraz jego umysł nie odzyskał normalnej sprawności - ale podjął właściwą decyzję. Lepiej było przeskoczyć tutaj i spokojnie się zastanowić. Mógłbym udać się na Pacem i poprosić o dalsze instrukcje bezpośrednio z dowództwa Paxu... a może nawet od samego papieża. Odpocząć dwa i pół miesiąca, a potem wrócić tutaj i wciąż mieć rezerwę czasową. Kręci głową i aż krzywi się z bólu. Otrzymał rozkazy: schwytać dziewczynkę i wrócić z nią na Pacem. Wcześniejszy powrót do Watykanu oznaczałby przyznanie się do porażki. Kto wie, czy wtedy nie wyznaczyliby do tej misji kogoś innego? Na ostatniej odprawie kapitan Marget Wu oznajmiła mu wprost, że „Rafael” jest statkiem niezwykłym: jedynym sześcioosobowym, uzbrojonym kurierem klasy „archanioł”, jaki zbudowano; być może podczas tych kilku miesięcy długu czasowego, jakie de Soya zebrał od opuszczenia Pacem, wyprodukowano następny taki okręt, ale powrót nie miał sensu. Jeżeli „Rafael” wciąż zajmował tak wyjątkową pozycję we flocie, wizyta sprowadziłaby się do zaokrętowania dwóch dodatkowych członków załogi. Ze śmiercią i zmartwychwstaniem nie ma żartów. Taki aksjomat bez końca wtłaczano de Soyi do głowy. Sam fakt, że sakrament istnieje i jest dostępny dla wszystkich wiernych, nie znaczy jeszcze, że należy z jego dobrodziejstwa korzystać bez ograniczeń i należytego szacunku. Nie, porozmawiam z Gregoriusem i resztą, i tu się nad wszystkim zastanowimy. Możemy wszystko zaplanować, a potem w zbiornikach kriogenicznych zaczekać na przybycie tamtego statku. A kiedy się tu zjawi, „Św. Antoni” będzie mu deptał po piętach. Razem powinno się nam udać osaczyć statek, wejść na jego pokład i bez kłopotu pojmać dziecko. Wszystko to brzmi sensownie, przynajmniej dla obolałego mózgu ojca kapitana i tylko jakaś cząstka jego jaźni uparcie szepcze co innego: - Bez kłopotu... Równie gładko miała przebiegać operacja na Hyperionie. Ojciec kapitan de Soya z jękiem wstaje z leżanki i powłócząc nogami udaje się na poszukiwanie prysznica, gorącej kawy i jakiegoś odzienia. 19 71

Kiedy przed laty pierwszy raz wsiadłem na statek z napędem Hawkinga, nie wiedziałem zbyt dużo o zasadach jego działania; dziś wiem niewiele więcej. Fakt, że twórcą j ego podstaw teoretycznych (choć może mimowolnym) był naukowiec żyjący w dwudziestym wieku, w Erze Chrześcijańskiej, do dziś nie przestaje mnie zadziwiać, choć to uczucie i tak nie może się równać z tym, co człowiek czuje lecąc takim statkiem. Na kilka minut przed przejściem w nadświetlną spotkaliśmy się w bibliotece, oficjalnie, jak poinformował nas statek, zwanej pokładem nawigacyjnym. Ja i Enea mieliśmy jeszcze mokre włosy. Założyłem zapasowe ubranie, ona zaś miała na sobie gruby szlafrok, najwyraźniej wygrzebany z garderoby konsula, gdyż był na nią o wiele za duży. Tonąc w fałdach frotte, wyglądała na mniej niż swoje dwanaście lat. - Nie powinniśmy się czasem przenieść na leżanki kriogeniczne? - zapytałem. - A po co? - odpowiedziała pytaniem. - Nie chcesz się dowiedzieć, co to za frajda? Zmarszczyłem czoło. Wszyscy myśliwi i instruktorzy wojskowi, z którymi rozmawiałem, czas podróży z prędkością nadświetlną spędzali śpiąc. Ludzie od wieków tak właśnie wędrowali między gwiazdami; wiązało się to jakoś z działaniem napędu Hawkinga na ciało i zmysły. Pomyślałem o halucynacjach, ożywionych koszmarach sennych i niewysłowionym bólu - i mniej więcej takie myśli wypowiedziałem na głos, starając się, by mój głos brzmiał spokojnie. - Matka i wujek Martin mówili mi, że podróż z prędkością nadświetlną da się znieść. Ba, że to nawet może być przyjemne, trzeba się tylko przyzwyczaić. - Poza tym Intruzi wprowadzili na tym statku zmiany, które mają to ułatwiać - dodał A. Bettik. Enea i ja siedzieliśmy pośrodku biblioteki, przy niskim stoliku o szklanym blacie; Android stał z boku. Dokładałem wszelkich starań, żeby traktować go jak równego sobie, ale A. Bettik upierał się przy swojej roli służącego. Uznałem więc, że nie ma sensu zgrywać upierdliwego egalitarysty i pozwalałem mu robić, co chce. - To prawda - wtrącił statek. - Wyposażono mnie w ulepszone pola siłowe, dzięki którym efekty uboczne translacji są znacznie mniej nieprzyjemne. - Na czym dokładnie polegają te efekty uboczne! - zapytałem. Nie chciałem do końca obnażać pokładów swej niewiedzy, ale nie zamierzałem też cierpieć, jeśli dałoby się tego uniknąć. We troje popatrzyliśmy po sobie. - W minionych stuleciach podróżowałem trochę między gwiazdami - rzekł wreszcie A. Bettik. - Zawsze jednak spałem. I to w ładowni. Mówiono mi, że androidy przewozi się w ładowniach towarowych, poukładane w stosy jak tusze wołowe. Teraz Enea i ja spojrzeliśmy na siebie nawzajem, jakby zakłopotanie nie pozwalało nam patrzeć w oczy niebieskoskóremu mężczyźnie. Statek przerwał ciszę odgłosem, który do złudzenia przypominał chrząknięcie. - Z moich obserwacji... - zaczął. - Które, muszę przyznać, nie są do końca wiarygodne, ponieważ... - Ponieważ masz pewne luki w pamięci - dokończyliśmy za niego równocześnie. Popatrzyłem na Eneę, ona na mnie i wybuchnęliśmy śmiechem. - Przepraszam, statku - odezwała się Enea. - Mów dalej. - Chciałem tylko powiedzieć, że z moich obserwacji wynika, iż główne skutki działania środowiska lotów z prędkością nadświetlną na ludzi sprowadzają się do pewnych zakłóceń w odbiorze wrażeń wzrokowych, przygnębienia wywołanego działaniem pola siłowego oraz zwyczajnej nudy. Sądzę, że technologię snu kriogenicznego opracowano na potrzeby dalekich podróży, na krótszych zaś dystansach uważa się go po prostu za udogodnienie. - A twoje... hmmm... modyfikacje, wprowadzone przez Intruzów, mają na celu osłabienie owych efektów ubocznych, tak? - dociekałem. - Takie jest ich zadanie - zgodził się statek. - Oczywiście, nie dotyczy to nudy. To typowo ludzkie zjawisko, na które chyba po dziś dzień nie znaleziono lekarstwa - na moment zapadła cisza. - Do punktu translacji pozostały nam dwie minuty i dziesięć sekund - oznajmił statek po przerwie. - Wszystkie systemy funkcjonują prawidłowo. Nadal nikt nie wyruszył w pościg za nami, chociaż „Św. Antoni” namierza nas detektorami dalekiego zasięgu. - Zejdźmy na dół - zaproponowała Enea wstając. - Będziemy się przyglądać, jak statek wchodzi w nadświetlną. - Na dół? - zdumiałem się. - Dokąd? Do holoramy? - Nie - odkrzyknęła już ze schodów. - Na zewnątrz. 72

Nie miałem pojęcia, że nasz statek ma taras. Można było wyjść nań i stanąć praktycznie na zewnątrz, nawet gdy statek pędził przez przestrzeń, szykując się do przeskoku w nadświetlną. Nikt mi o tym nie mówił, zresztą i tak bym nie uwierzył. - Statku, wysuń taras - poleciła Enea. Statek wykonał jej polecenie i część sali wraz ze steinwayem została wypchnięta poza obręb kadłuba. Wyszliśmy wprost w czarną pustkę... No, może nie dosłownie: nawet ja, pastuch z prowincji, wiedziałem, że popękałyby nam bębenki w uszach, oczy zostałyby rozsadzone od wewnątrz, a krew zagotowałaby się, gdybyśmy znaleźli się w próżni. Tym niemniej wyglądało to tak, jakbyśmy znaleźli się w próżni. - Czy to bezpieczne? - zapytałem. Oparłem się o barierkę. Za rufą Hyperion zmniejszył się do rozmiarów gwiazdki na nocnym niebie, a z lewej burty lśniło oślepiająco słońce, wokół którego krążył, ale płomień plazmowy z silników, ciągnący się dziesiątki kilometrów za nami sprawiał wrażenie, jakby umieszczono nas na wysokiej, błękitnej kolumnie. Efekt ten budził we mnie odczucia zbliżone do akrofobii, podczas gdy iluzja znalezienia się bez oparcia w tak rozległej przestrzeni groziła napadem agorafobii. Nie sądziłem, że mam jakieś fobie. - Jeżeli pola siłowe choć na ułamek sekundy przestałyby funkcjonować, to przy tej prędkości i przyspieszeniu zginęlibyśmy natychmiast - rzekł A. Bettik. - Nie miałoby specjalnego znaczenia, czy znajdujemy się wewnątrz, czy na zewnątrz statku. - A promieniowanie? - Oczywiście, pole odcina szkodliwe promieniowanie kosmiczne i słoneczne - kontynuował wyjaśnienia android. - Przyciemnia również obraz słońca Hyperiona, żebyśmy nie oślepli, choć poza tym przepuszcza całe widzialne spektrum. - Aha - nie byłem do końca przekonany. Odsunąłem się od balustrady. - Trzydzieści sekund do translacji - oznajmił statek. Nawet w tym miejscu jego głos zdawał się dobiegać znikąd, jakby pomiędzy nami zawieszono niewidzialny głośnik. Enea siadła na taborecie przy fortepianie i zaczęła grać. Nie rozpoznałem melodii, ale brzmiała klasycznie... Pewnie jakaś kompozycja z dwudziestego szóstego stulecia. Chyba spodziewałem się, że statek odezwie się jeszcze przed przeskokiem - końcowe odliczanie czy coś w tym rodzaju. Obyło się jednak bez komunikatów. Nagle silniki jądrowe umilkły i włączył się napęd Hawkinga: przez chwilę poczułem bardziej niż usłyszałem głębokie buczenie, przenikające mnie do szpiku kości. Z nieznaną do tej pory siłą zakręciło mi się w głowie; miałem wrażenie, jakby wywracano mnie na drugą stronę, bezboleśnie wprawdzie, ale i bezlitośnie. I nagle dziwne odczucia ustąpiły, na dobrą sprawę zanim zdążyłem je dobrze zrozumieć. Zniknęła też przestrzeń wokół nas - mam tu na myśli obraz, jaki roztaczał się przed naszymi oczyma jeszcze sekundę czy dwie wcześniej: oślepiające słońce Hyperiona, znikająca plamka samej planety, odblask światła na kadłubie statku, kilka gwiazd, słup niebieskiego ognia - wszystko zniknęło. Miejsce znanej mi rzeczywistości zajęło... Trudno to opisać. Statek wypełniał znaczną część pola widzenia, znajdując się „pod” i „nad” nami; taras nie stał się ani trochę mniej materialny, nie dostrzegałem jednak nawet najsłabszego promienia światła, który padałby na kadłub. Brzmi to absurdalnie, bo przecież żeby cokolwiek było widoczne, musi odbijać światło, ale miałem wrażenie, że moje oczy częściowo przestały funkcjonować: rejestrowały kształt i masę statku, ale nie zauważały światła. Poza kadłubem wszechświat skurczył się do rozmiaru dwóch kuł: błękitnej przed dziobem i czerwonej w pobliżu sterów na rufie. Liznąwszy nieco fizyki wiedziałem na czym polega efekt Dopplera, niemniej to, co widzieliśmy, musiało być złudzeniem: przed przejściem w nadświetlną poruszaliśmy się o wiele wolniej niż światło, teraz zaś, znalazłszy się w hawkingowskiej, zakrzywionej przestrzeni - o wiele szybciej. Świetlne kręgi - wytężywszy wzrok w obydwu dostrzegłem stłoczone gwiazdy - odsunęły się dalej i skurczyły do rozmiarów maleńkich punkcików. Pomiędzy nimi całe pole widzenia wypełniała... nicość. Nie chodzi mi tu o absolutną czerń czy ciemność; mam na myśli pustkę, przyprawiające o mdłości wrażenie ślepoty, jakbym próbował spojrzeć na własną ślepą plamkę, nicość tak natrętną, że wywołane nią zawroty głowy natychmiast przerodziły się w nudności i wstrząsnęły mym organizmem równie gwałtownie, jak przed chwilą wrażenie wywracania na nice. 73

- Boże! - wykrztusiłem, zaciskając dłonie na poręczy. Zamknąłem oczy, ale bez skutku: pod powiekami również miałem pustkę. Zrozumiałem wtedy, dlaczego podróżni wybierają sen kriogeniczny. Nie mogłem w to uwierzyć, ale jakimś cudem Enea wciąż grała. Dźwięki fortepianu rozbrzmiewały głośno i krystalicznie czysto, jak gdyby nie zniekształcane żadnym łączącym nas ośrodkiem. Z zamkniętymi oczami widziałem niebieskiego A. Bettika, stojącego przy drzwiach i zapatrzonego w nicość. Nie, chwileczkę... Android stracił błękitny odcień skóry... W tym miejscu nie istniały żadne kolory, traciły sens takie pojęcia, jak biel, czerń czy szarość. Przemknęło mi przez myśl, że ludzie, którzy od urodzenia są niewidomi, mogą w taki właśnie sposób śnić o świetle i barwach. - Kompensacja - rozległ się głos statku, równie czysty, jak dźwięk fortepianu. Nagle pustka zapadła się w sobie i wrócił mi wzrok; wróciły również kręgi czerwieni i błękitu za i przed statkiem. Niebieska kula zmieniła się w obręcz i w kilka sekund przemknęła wzdłuż osi statku, by połączyć się z czerwoną i bez uprzedzenia z miejsca ich styku wyprysnęły kolorowe kształty, niczym geometryczne stworzenia wykluwające się z jaja. Napisałem „kolorowe kształty”, choć to dość mizerne określenie zjawiska, którego byliśmy świadkami: pustkę wypełniały pulsujące i skręcające się fraktale, spirale, najeżone dziwacznymi figurami, zwijały się w nieskończoność, plując na boki mniejszymi kształtami w tych samych kobaltowych i krwistoczerwonych odcieniach, żółte elipsoidy z regularnością godną pulsarów wybuchały oślepiającym światłem, podwójne, purpurowo-niebieskie helisy, przywodzące na myśl kosmiczne DNA, z ogromną szybkością przemykały obok nas. Słyszałem wszystkie te barwy na podobieństwo odległego grzmotu, jakby fale przyboju rozbijały się o brzeg tuż poza zasiągiem wzroku. Uświadomiłem sobie, że śledzę widowisko z rozdziawionymi ustami, odwróciłem się więc plecami do pustki i spróbowałem skupić wzrok na dziewczynce i androidzie, przez których ciała przepływały wszystkie kolory geometrycznego wszechświata. Enea nie przerywała gry. Podniosła głowę i spojrzała na mnie i fraktalne niebiosa za moimi plecami. - Może wrócimy do środka - zaproponowałem. Moje słowa zawisły w powietrzu osobno, niczym sople na gałęzi. - Fascynujące - stwierdził A. Bettik. Stał z założonymi na piersi rękoma, nie odrywając wzroku od tunelu oszałamiających kształtów, przez który lecieliśmy. Znów miał niebieską skórę. Enea przestała grać i, być może pierwszy raz wyczuwając moje przerażenie, wstała, wzięła mnie za rękę i poprowadziła do wnętrza. Taras się cofnął, kadłub statku przybrał normalny kształt, a ja znów mogłem oddychać. - Mamy sześć dni - oznajmiła dziewczynka. Siedzieliśmy w kabinie z holoramą, gdyż tu właśnie ustawiono najwygodniejsze kanapy. Skończyliśmy właśnie posiłek i A. Bettik podał nam schłodzone w zamrażarce napoje owocowe. Ręce prawie mi się nie trzęsły. - Sześć dni, dziewięć godzin i dwadzieścia siedem minut - poprawił Eneę statek. Dziewczynka spojrzała na dzielącą pokłady grodź. - Statku, czy nie mógłbyś przez chwilę siedzieć cicho? Przynajmniej dopóki nie będziesz miał czegoś ważnego do powiedzenia albo my o coś nie zapytamy. - Oczywiście, M... Enea. - Sześć dni - powtórzyła. - Musimy się przygotować. - Na co? - pociągnąłem łyk soku. - Myślę, że będą na nas czekać. Musimy coś wymyślić, żeby dostać się przez Parvati na Renesans i nie dać się zatrzymać po drodze. Spojrzałem na nią uważnie. Wyglądała na zmęczoną, włosy miała jeszcze rozczochrane po kąpieli. Po tym wszystkim, co w „Pieśniach” napisano o Tej, Która Naucza, spodziewałem się doprawdy niezwykłej osoby: młodego mesjasza w todze, geniusza recytującego niejasne przepowiednie... Tymczasem jedyną niezwykłą cechą Enei była siła drzemiąca w ciemnych oczach. - Jak to możliwe, żeby ktoś na nas czekał? Komunikatory od wieków nie działają, a statki Paxu, które zgubiliśmy nad Hyperionem, nie mogą przecież nikogo o nas uprzedzić. Pokręciła głową. - Zgadza się, komunikatory przestały działać zanim się urodziłam; pamiętasz, że matka była ze mną w ciąży w czasach Upadku - spojrzała na A. Bettika, który też pił sok, ale nie usiadł obok nas. - Przykro mi, że cię nie pamiętam. Odwiedzałam czasem Miasto Poetów i wydawało mi się, że znam wszystkie androidy. 74

- Nie może mnie pani pamiętać, M. Enea - A. Bettik skłonił się lekko. - Opuściłem Miasto Poetów jeszcze zanim pani matka rozpoczęła pielgrzymkę i wraz z braćmi pracowałem nad Hoolie, a później na Trawiastym Morzu. Po Upadku... porzuciliśmy służbę... i tułaliśmy się w pojedynkę po różnych miejscach. - Rozumiem - powiedziała Enea. - Pamiętam, że po Upadku zapanowało istne szaleństwo i androidy, które trafiłyby na zachodnią stronę Gór Cugielnych, znalazłyby się w poważnych tarapatach. Spojrzałem jej w oczy. - Ale tak poważnie, to jak mogą na nas czekać w układzie Parvati? Przecież nas nie wyprzedzą, bo pierwsi osiągnęliśmy kwantowy punkt przejścia. Wszystko, co mogą zrobić, to dotrzeć tam godzinę czy dwie po nas. - Wiem, ale i tak wydaje mi się, że jakimś cudem będą tam przed nami. Musimy wykombinować jakiś sposób, żeby nasz nieuzbrojony statek prześcignął bądź wymanewrował okręt wojenny. Rozmawialiśmy jeszcze przez kilkanaście minut, ale nikt - nawet statek, kiedy zapytaliśmy go o zdanie nie wymyślił nic ciekawego. Nie spuszczałem wzroku z dziewczynki: patrzyłem, jak uśmiech wypływa jej na wargi, kiedy pogrąża się w myślach, jak marszczy brwi, kiedy zapala się do tego, co mówi; słuchałem jej łagodnego głosu. Wiedziałem już, czemu Silenusowi zależało, żeby nie stała się jej krzywda. - Ciekawe, dlaczego stary poeta nie odezwał się do nas, zanim opuściliśmy układ Hyperiona powiedziałem na głos. - Na pewno miał ochotę zamienić z tobą kilka słów. Enea przeczesała palcami włosy. - Wujek Martin nie chciał mnie witać za pośrednictwem wiązki komunikacyjnej czy hologramu. Ustaliliśmy, że porozmawiamy sobie po zakończeniu naszej wycieczki. - Zaplanowaliście to wszystko? - spojrzałem na nią z niedowierzaniem. - To znaczy... twoją ucieczkę, matę grawitacyjną... i w ogóle? - Szczegóły dopracowałyśmy razem z matką - uśmiechnęła się do swoich wspomnień. - Po jej śmierci omówiłam wszystko z wujkiem Martinem, który dziś rano odprowadził mnie do Sfinksa... - Dziś rano? - przerwałem jej skołowany, ale nagle zrozumiałem. - To był dla mnie długi dzień - powiedziała smutno. - W kilku krokach pokonałam połowę czasu, jaki istnieją ludzkie osiedla na Hyperionie. Wszyscy, których znałam, z pewnością nie żyją - oprócz wujka Martina, oczywiście. - Niekoniecznie - stwierdziłem. - Wkrótce po twoim zniknięciu na planecie pojawił się Pax, więc część twojej rodziny i przyjaciół mogła przyjąć krzyż. Jeśli tak, to wciąż żyją. - Przyjąć krzyż! - wzdrygnęła się dziewczynka. - Nie mam rodziny; miałam tylko matkę i raczej wątpię, żeby moi przyjaciele czy matka... przyjęli krzyż. Przez chwilę patrzyliśmy na siebie w milczeniu i nagle uderzyło mnie, jak niesamowitą istotą jest Enea: kiedy „dziś rano” weszła do Sfinksa, większość wydarzeń z historii Hyperiona, o których czytałem, miała dopiero nastąpić. - Tak czy inaczej nie planowałyśmy wszystkiego tak precyzyjnie, żeby uwzględnić udział maty grawitacyjnej. Przede wszystkim nie wiedziałyśmy, czy będzie wciąż na pokładzie statku konsula, kiedy ten wróci na Hyperiona. Doszłyśmy jednak do wniosku, że gdyby Dolina Grobowców Czasu została zamknięta, pozostanie nam wykorzystać labirynt, co okazało się dobrym pomysłem. Miałyśmy też nadzieję, że statek powróci i że będę mogła, korzystając z niego, uciec z planety. - Opowiedz mi o swoich czasach - poprosiłem. Pokręciła głową. - Opowiem ci, ale nie teraz. Wiesz już co nieco na ten temat; dla ciebie to wszystko historia i legendy. Ja zaś nie wiem prawie nic o dniu dzisiejszym - tylko to, co wynika z moich snów. Opowiedz mi o teraźniejszości. Jak jest rozległa? Jak głęboka? Ile z niej mam sobie zatrzymać? Nie zrozumiałem aluzji zawartej w ostatnich pytaniach, ale zacząłem opowiadać o Paxie, o wielkiej katedrze w St. Joseph i o... - St. Joseph? - przerwała mi. - Gdzie to jest? - Wy nazywaliście to miasto Keats. Stolica, kiedyś zwana też Jacktown. - Ach, więc zmienili tę pogańską nazwę - usiadła wygodniej wśród miękkich poduszek na kanapie, bawiąc się szklanką z sokiem. - Cóż, mój ojciec nie miałby nic przeciwko temu. 75

Drugi raz wspomniała o ojcu - zakładałem, że ma na myśli cybryda Keatsa - ale nie wypytywałem jej o niego. - Owszem, kiedy dwieście lat temu Hyperion przyłączył się do Paxu, zmieniono wiele nazw. Był nawet taki pomysł, żeby inaczej nazwać samą planetę, ale upadł. W każdym razie Pax nie rządzi tu bezpośrednio, za to jego wojska zaprowadziły porządek w... - przez jakiś czas opowiadałem o historii, technice, kulturze, języku i władzy na Hyperionie, relacjonowałem wszystko, co zasłyszałem, przeczytałem i czego dowiedziałem się o życiu na innych światach Paxu - także o wspaniałości Pacem. - Rety, niewiele się zmieniło - stwierdziła Enea, gdy skończyłem. - Technika chyba utknęła w martwym punkcie... Daleko nam do świetności Hegemonii. - Po części to wina Paxu. Kościół zakazał tworzenia i wykorzystywania myślących maszyn - mam na myśli prawdziwe SI - i podkreśla potrzebę duchowego rozwoju ludzkości, zamiast koncentrowania się na technice. - Rozumiem - kiwnęła głową Enea. - Sądziłam jednak, że przez dwieście pięćdziesiąt lat nadgonią zaległości i dorównają dawnej Sieci. Wiesz, to trochę tak, jakbyśmy mieli teraz średniowiecze. Uśmiechnąłem się, kiedy dotarło do mnie, że poczułem się urażony: poruszyła mnie krytyka rządzonego przez Pax społeczeństwa, do którego postanowiłem się nie przyłączać. - Nie całkiem - powiedziałem. - Pamiętaj, że najważniejsza nowina to obdarzenie ludzi prawdziwą nieśmiertelnością. Z tego względu bardzo starannie reguluje się przyrost naturalny i brakuje bodźców, które prowadziłyby do zmian w systemie. Większość powtórnie narodzonych chrześcijan przygotowuje się na długie, spokojne życie, które ma potrwać przynajmniej kilkaset, a przy odrobinie szczęścia - kto wie, może nawet kilka tysięcy lat. Nie spieszy im się do zmian. Enea spojrzała na mnie badawczo. - Czyli z tym wskrzeszaniem przez krzyżokształt to prawda? - Jak najbardziej. - Dlaczego więc nie... nie przyjąłeś krzyża? Trzeci raz w ciągu kilku ostatnich dni nie wiedziałem, co powiedzieć. Wzruszyłem ramionami. - To chyba wrodzony upór. Poza tym wielu ludzi w moim wieku nie myśli o tym; przecież i tak wydaje się nam, że będziemy żyć wiecznie, prawda? Nawracają się, kiedy zaczyna im doskwierać brzemię lat. - Zamierzasz się nawrócić? Powstrzymałem się, od kolejnego wzruszenia ramionami, ale wykonałem odpowiadający mu gest dłonią. - Nie wiem - nie opowiadałem jeszcze o niedawnej „egzekucji” i „wskrzeszeniu” w wieży Martina Silenusa. - Po prostu nie wiem. A. Bettik stanął pośrodku holoramy. - Wydaje mi się, że nie od rzeczy będzie zauważyć, iż zaopatrzyliśmy statek w spore zapasy lodów i to w różnych smakach. Może się państwo skusicie? Już miałem zwrócić mu uwagę, żeby podczas tej podróży przestał się zachowywać jak służący, ale Enea mnie uprzedziła. - Jasne! - wykrzyknęła. - Czekoladowe poproszę! A. Bettik skinął głową, uśmiechnął się i popatrzył na mnie. - M. Endymion? Sporo się ostatnio działo: podróże na macie przez Labirynt, burza piaskowa, masakra żołnierzy (Enea twierdziła, że to Chyżwar!), pierwszy lot poza planetę... Nieźle, jak na jeden dzień. - Czekoladowe - powiedziałem. - Zdecydowanie czekoladowe. 20 Z oddziału sierżanta Gregoriusa przeżyli kapral Bassin Kee i lansjer Ahranwhal Gaspa K. T. Rettig. Pierwszy z nich jest niewysokim, mocno zbudowanym mężczyzną, obdarzonym szybkim refleksem i bystrym osądem sytuacji; drugi natomiast jest wysoki, bo wzrostem niemal dorównuje Gregoriusowi, za to nieprzeciętnie szczupły, zwłaszcza przy potężnym sierżancie. Rettig pochodzi z Pierścienia Lamberta; ma charakterystyczne blizny po oparzeniach radiacyjnych, chude ciało i garbi się w sposób typowy dla mieszkańców asteroid. De Soya dowiedział się, że dopiero w wieku dwudziestu trzech lat standardowych Rettig miał okazję znaleźć się na planecie, gdzie panuje normalne ciążenie. Dopiero inżynieria RNA i ciężki trening wojskowy zahartował go jako mężczyznę i przygotowały do walki w dowolnych warunkach. Z natury skryty A. 76

G. K. T. Rettig prawie w ogóle się nie odzywa, za to świetnie radzi sobie ze słuchaniem, wykonywaniem rozkazów i, jak wykazała bitwa na Hyperionie, uchodzeniem cało z opałów. Kapral Kee jest równie gadatliwy, jak jego kolega małomówny. Podczas pierwszego dnia dyskusji uwagi i pytania kaprala znamionują przenikliwość i zdolność logicznego rozumowania, których nie przytłumiły ogłupiające efekty zmartwychwstania. Wszyscy czterej pasażerowie archanioła są tak samo wstrząśnięci faktem własnej śmierci. De Soya stara się przekonać żołnierzy, że z czasem nabywa się doświadczenia i każdy kolejny raz jest łatwiejszy od poprzedniego, ale jego roztrzęsione ciało i plączące się myśli zadają kłam temu twierdzeniu. Osamotnieni, pozbawieni opieki i pocieszenia ze strony przyjaznych kapelanów, zmartwychwstańcy muszą na własną rękę poradzić sobie z szokiem, jakiego doświadczyli. Pierwszy dzień w układzie Parvati upływa im na rozmowach, często przerywanych nagłymi falami zmęczenia i silnych wzruszeń. Tylko sierżant Gregorius nie wygląda na specjalnie poruszonego nowym doświadczeniem. Trzeciego dnia spotykają się w maleńkiej mesie oficerskiej „Rafaela”, żeby omówić ostateczny plan. - Za dwa miesiące i trzy tygodnie statek, którym leci dziecko, wejdzie w układ Parvati w odległości mniej niż tysiąca kilometrów od miejsca, gdzie się znajdujemy - mówi ojciec kapitan de Soya. - Musimy go przechwycić i zaaresztować dziewczynkę. Żaden z żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej nie pyta, dlaczego mają aresztować dziecko; żaden też nie zamierza wszczynać na ten temat dyskusji, dopóki dowódca - w tym wypadku de Soya - pierwszy nie poruszy tej kwestii. Każdy z nich jest gotów w razie potrzeby zginąć, by wykonać tajemniczy rozkaz. - Nie wiemy, kto oprócz niej znajduje się na pokładzie, prawda? - upewnia się kapral Kee. Rozmawiali już na ten temat, ale przez pierwszych kilka dni nowego życia człowiek nie może za bardzo polegać na własnej pamięci. - Zgadza się - kiwa głową de Soya. - Nie znamy uzbrojenia statku - ciągnie Kee, jakby odznaczał kolejne pozycje na ułożonej w głowie liście. - Zgadza się. - Nie wiemy, czy Parvati jest jego docelowym punktem przeznaczenia. - Zgadza się. - Może w takim razie statek ma się tutaj spotkać z inną jednostką - rozmyśla głośno Kee. - A może dziewczynka chce się spotkać z kimś z planety. De Soya znów kiwa głową. - „Rafaela” nie wyposażono wprawdzie w takie mnóstwo czujników, jakie mieliśmy na liniowcu, ale monitorujemy całą przestrzeń od obłoku Oorta do samej Parvati. Jeżeli jakiś statek zjawi się tu wcześniej, natychmiast się o tym dowiemy. - Intruzi? - pyta sierżant Gregorius. - To tylko domysły - de Soya rozkłada ręce. - Wszystko, co mogę wam powiedzieć, to to, że dziewczynka stanowi zagrożenie dla Paxu, więc rozsądnym będzie założenie, iż Intruzi zechcą ją przechwycić, jeśli, rzecz jasna, wiedzą o jej istnieniu. Jesteśmy na to przygotowani. - Wciąż nie mogę uwierzyć, że gdybyśmy chcieli, możemy w jeden dzień wrócić do domu - Kee pociera gładko ogolony policzek. - Albo polecieć po pomoc. Domem kaprala Kee jest republika Jamnu na Denebie Drei. Dyskutowali już o bezsensowności wzywania pomocy - najbliższym okrętem wojennym Paxu i tak jest „Św. Antoni”, który, zgodnie z rozkazami de Soyi, powinien mknąć w ślad za statkiem dziewczynki. - Dałem znać dowódcy garnizonu Paxu na Parvati - mówi de Soya. - Z naszego rejestru komputerowego wynika, że mają tu tylko orbitalny statek patrolowy i parę skoczków skalnych. Kazałem rozstawić wszystkie jednostki na pozycjach obronnych w przestrzeni cislunarnej, postawić w stan gotowości wszystkie posterunki na powierzchni i oczekiwać na rozkazy. Jeżeli to dziecko ominie nas i zdoła wylądować, Pax je znajdzie. - Jaka jest Parvati? - pyta Gregorius. Jego głęboki, grzmiący bas nieodmiennie zwraca uwagę de Soyi. - Wkrótce po hegirze osiedlili się tu zreformowani hinduiści - de Soya cytuje informacje zaczerpnięte z pokładowego komputera. - To pustynia. Nawet nie ma dość tlenu, żeby ludzie mogli tu żyć; w atmosferze dominuje dwutlenek węgla. Terraformowanie Parvati nie do końca się powiodło, więc teraz albo środowisko przystosowuje się do ludzi, albo ludzi do środowiska. Planeta nigdy nie mogła się pochwalić dużą populacją: 77

przed Upadkiem mieszkało tu kilkadziesiąt milionów, teraz jest niecałe pół miliona, z czego większość mieszka w jednym wielkim mieście, w Gandhiji. - Chrześcijanie? - de Soya wie, że pytanie Kee nie jest tylko wyrazem czczej ciekawości. Kapral nie zadaje zbyt wielu przypadkowych pytań. - W Gandhiji kilka tysięcy ludzi nawróciło się na chrześcijaństwo. Mają tam nową katedrę pod wezwaniem świętego Malachiasza. Większość ponownie narodzonych to wpływowi ludzie interesu, którzy chętnie przyłączyliby się do Paxu. Przed około pięćdziesięciu laty przekonali lokalny rząd - rodzaj obieralnej oligarchii - do wprowadzenia na Parvati garnizonu Paxu. Mają wystarczająco blisko do granic Protektoratu, żeby się bać Intruzów. - Zastanawiałem się po prostu, czy garnizon mógłby liczyć na to, że miejscowi doniosą mu o wylądowaniu statku - wyjaśnia Kee. - Raczej nie. Dziewięćdziesiąt dziewięć procent powierzchni planety to bezludne pustkowia, albo nigdy nie zasiedlone, albo oddane wydmom i zielsku we władanie. Większość ludzi skupia się wokół kopalń boksytów pod Gandhiji. Znajdą go jednak patrole orbitalne. - Jeśli w ogóle dotrze tak daleko - zauważa Gregorius. - A nie dotrze - uzupełnia ojciec kapitan i dotknięciem uruchamia wbudowany w blat stołu ekran. Wyświetla na nim przygotowany wcześniej obraz. - Oto plan przechwycenia jednostki. Na razie idziemy spać, po czym budzimy się dopiero na trzy dni przed przybyciem statku. Nie macie się czego obawiać, po śnie kriogenicznym nie utrzymuje się taki kac, jak po zmartwychwstaniu; wystarczy pół godziny, żeby dojść do siebie. Dobrze... T minus trzy dni. Włącza się alarm. „Rafael” przez ten czas dotrze... o, tutaj - de Soya stuka w ekran, wskazując punkt w dwóch trzecich eliptycznej trajektorii. - Znamy szybkość, z jaką weszli w nadświetlną, zatem znamy również ich prędkość wyjściową; mniej więcej trzy setne prędkości światła. Jeśli więc będą lecieć w kierunku Parvati i zwalniać w takim samym tempie, w jakim przyspieszali na Hyperionie... - na ekranie pojawiają się wykresy trajektorii. - To wszystko hipotezy, z wyjątkiem punktu, w którym się zjawią w układzie... dokładnie tutaj - wskaźnikiem dotyka czerwonej kropki, znajdującej się około dziesięciu j. a. od planety. Linia oznaczająca tor lotu archanioła migając zbliża się do wskazanego miejsca. - A tutaj ich przechwycimy, w niecałą minutę od wyjścia z nadświetlnej. Gregorius pochyla się nad monitorem. - Wyskoczymy na nich jak jakiś cholerny diabełek z pudełka, jeśli ojciec wybaczy mi to sformułowanie. - Udzielam ci rozgrzeszenia, synu - uśmiecha się de Soya. - Rzeczywiście, wszystko odbędzie się przy dużej prędkości i sporych przeciążeniach, jeśli zaczną zwalniać przed Parvati, ale szybkość statków względem siebie będzie bliska zeru. - Jak blisko podlecimy, kapitanie? - pyta Kee. Jego włosy lśnią w świetle zainstalowanych pod sufitem reflektorów. - Kiedy wyjdą z nadświetlnej, będzie nas dzieliło sześćset kilometrów. Po trzech minutach zbliżymy się na tyle, że moglibyśmy rzucać w nich kamieniami. Kee marszczy brwi. - Ciekawe, czym oni będą w nas rzucać. - Tego nie wiemy, ale „Rafael” sporo zniesie. Założę się, że jego ekrany ochronne poradzą sobie ze wszystkim, czym chcieliby nas zaskoczyć. - Mam nadzieję, że wygra pan ten zakład, kapitanie - mruczy Rettig. De Soya okręca się w krześle, żeby spojrzeć na lansjera, o którym niemal zdążył zapomnieć. - Ja również - mówi. - Mamy jednak przewagę, bo jesteśmy bardzo blisko. Będą mieli mało czasu. - A czym my zamierzamy w nich rzucić? - dudni Gregorius. Na chwilę zapada cisza. - Zapoznałem was z uzbrojeniem „Rafaela” - odzywa się wreszcie de Soya. - Gdyby to był okręt bojowy Intruzów, moglibyśmy ich usmażyć, upiec, staranować, spalić bądź zadać im cichą, szybką śmierć - żołnierze wiedzą, że na pokładzie statku znajdują się paralizatory, które z odległości pięciuset kilometrów musiałyby okazać się zabójczo skuteczne. - Nie zamierzamy jednak tego zrobić, o ile nie okaże się to absolutnie konieczne dla... uszkodzenia statku. - Czy można tego dokonać, nie wystawiając na szwank życia dziecka? - to znowu Kee.

78

- Nie mamy stuprocentowej pewności, że dziewczynce oraz ewentualnym innym pasażerom nic się w takim wypadku nie stanie - odpowiada de Soya i bierze głęboki wdech. - Dlatego właśnie musicie wejść na pokład statku. Gregorius wyszczerza w uśmiechu ogromne, białe zębiska. - Przed opuszczeniem „Św. Tomasza Akiry” zabraliśmy pancerne kombinezony próżniowe - huczy jego zadowolony bas. - Chociaż lepiej byłoby poćwiczyć ten manewr, zanim zrobimy to naprawdę. De Soya kiwa głową. - Trzy dni wam wystarczą? - Wolałbym tydzień uśmiech nie znika z twarzy sierżanta. - W porządku. Obudzimy się na tydzień przed przechwyceniem. Oto plany nie zidentyfikowanej jednostki. - Wydawało mi się, że jest... no właśnie, nie zidentyfikowana - mówi Kee, przyglądając się widocznym na monitorze planom. Statek przypomina igłę z płetwami na jednym końcu: dziecinna karykatura pojazdu kosmicznego. - Nie wiemy, jak się nazywa ani gdzie jest zarejestrowany - wyjaśnia de Soya. - „Św. Antoni” przesłał nam jednak wiązką obrazy, jakie wraz ze „Św. Bonawenturą” zarejestrowali przed naszą translacją. To nie Intruz. - Ani Intruz, ani okręt Paxu, ani statek Mercantilusa... - zauważa Kee. - Nie jest to również typowy liniowiec. Więc co, do diabła?! De Soya wyświetla teraz na ekranie przekroje pojazdu. - Prywatny statek kosmiczny z czasów Hegemonii - mówi spokojnie. - Zbudowano takich około trzydziestu. Ma co najmniej czterysta lat. Kapral Kee gwiżdże cichutko, Gregorius drapie się po masywnej żuchwie, nawet Rettig wydaje się poruszony, choć jego twarz wciąż jest nieprzeniknioną maską. - Nie wiedziałem, że kiedyś istniały prywatne statki - przyznaje kapral. - To znaczy nadświetlne. - Największe szychy Hegemonii miały przywilej korzystania z nich - mówi de Soya. - Przewodnicząca Gladstone, generał Horace Glennon-Height... - W jego wypadku to chyba nie był przywilej - chichocze Kee. Glennon-Height to największy, wprost legendarny wróg wczesnej Hegemonii: gdyby Sieć porównać do starożytnego Rzymu, generał byłby Hannibalem z Protektoratu. - To prawda - zgadza się ojciec kapitan. - Generał wykradł go gubernatorowi Sol Draconi Septem. W każdym razie komputer twierdzi, że losy wszystkich takich statków rozstrzygnęły się jeszcze przed Upadkiem: większość z nich zniszczono bądź przekonfigurowano na potrzeby Armii, a następnie wycofano. Najwyraźniej jednak komputer się myli. - Nie pierwszy raz - mruczy Gregorius. - Czy na tych zdjęciach widać jakieś uzbrojenie albo systemy obronne? - Nie. Prywatne statki Hegemonii były jednostkami cywilnymi, więc i ten nie ma broni. Czujniki „Św. Bonawentury” nie wykazywały działania żadnych radarów ani sensorów, przynajmniej do momentu, gdy Chyżwar zabił cały zespół zajmujący się namierzaniem. Biorąc jednak pod uwagę, że statek ma już swoje lata, musimy przyjąć założenie, że został poddany modyfikacjom. Nawet jednak jeżeli wyposażono go w najnowocześniejsze systemy defensywne Intruzów, „Rafael” powinien wytrzymać ogień lanc i w krótkim czasie zbliżyć się na tyle, żeby nie mogli korzystać z broni kinetycznej. - Twarzą w twarz - mruczy Gregorius pod nosem i bacznie studiuje schemat. - Będą na nas czekać przy śluzie, więc zrobimy im nowe drzwi tutaj... i tutaj... De Soya czuje ukłucie strachu. - Nie możemy wypuścić powietrza... Dziewczynka... - Niech się pan nie martwi, kapitanie - tym razem uśmiech Gregoriusa przywodzi na myśl rekina. - W niecałą minutę można na kadłubie zainstalować duży, szczelny worek. Kilka takich przyniosłem razem z pancerzami. Wtedy wysadzamy kawałek zewnętrznej powłoki, wpadamy do środka... - wywołuje zbliżenie na ekranie. - Przerzucę to na stymsym, żebyśmy mogli przez parę dni poćwiczyć w 3D. Na symulacje przydałby się nam kolejny tydzień - czarna twarz sierżanta podnosi się znad monitora i zwraca ku de Soyi. - Jeszcze trochę i w ogóle nie pójdziemy spać, kapitanie. 79

Kee stuka palcem w wargę. - Jedna sprawa, kapitanie. De Soya spogląda na niego. - Jak rozumiem, dziewczynce pod żadnym pozorem nie może się nic stać. A jeśli ktoś inny stanie nam na drodze? De Soya wzdycha; czekał na takie pytanie. - Wolałbym, żeby nie było więcej ofiar w tej misji, kapralu. - Tak jest, kapitanie. Co jednak zrobić, gdyby próbowano nas powstrzymać? Ojciec kapitan wyłącza monitor; w ciasnym pomieszczeniu cuchnie olejem, potem i ozonem. - Moje rozkazy dotyczą tylko dziecka, któremu nie może się stać krzywda - mówi powoli i z rozwagą. Nic mi nie mówiono o innych osobach. Jeśli więc ktoś... lub coś... spróbuje wam przeszkodzić, pozbądźcie się go. Brońcie się, nawet gdyby oznaczało to, że musicie strzelać, zanim zyskacie pewność co do realności zagrożenia. - Zabij wszystkich... Z wyjątkiem dziecka - mruczy Gregorius. - Niech Bóg ich sobie porozdziela. De Soya nie cierpi tego starego powiedzonka najemników. - Róbcie, co uznacie za stosowane, nie narażając zdrowia i życia dziewczynki - mówi. - A co będzie, jeśli między nami a nią na pokładzie stanie tylko jeden przeciwnik? - pyta Rettig. Trzej pozostali zwracają się w jego stronę. - f będzie to Chyżwar? Zapada cisza, mącona tylko wszechobecnymi hałasami, jakie wypełniają statek: jękiem rozszerzających się i kurczących blach kadłuba, szeptem wentylatorów, buczeniem aparatury, od czasu do czasu hukiem silnika korygującego. - Jeśli to będzie Chyżwar... - ojciec kapitan de Soya urywa w pół zdania. - Jeśli pojawi się nasz mały Chyżwarek, to chyba sprawimy mu niespodziankę - mówi Gregorius. - Ta runda będzie dla kolczastego skurwysyna znacznie trudniejsza. Ojcze, wybacz mi dobór słów. - Jako twój kapłan upominam cię, żebyś nie bluźnił, synu - odzywa się de Soya. - Natomiast jako przełożony rozkazuję wam przygotować tyle niespodzianek, ile tylko zdołacie, by zabić tego kolczastego skurwysyna. Narada dobiega końca i wszyscy czterej udają się na kolację, by później pomyśleć o własnej roli w nadchodzących wydarzeniach. 21 Czy zwróciliście kiedyś uwagę, że z podróży najlepiej zapamiętuje się początek: pierwszy tydzień, może dziesięć dni? Nawet jeżeli podróż trwa bardzo długo? Być może wiąże się to z poszerzeniem zdolności postrzegania, jakie niesie ze sobą wyjazd; a może sekret tkwi w reakcji zmysłów na zmianę orientacji? Albo jest to kwestia szybko przemijającego zauroczenia nowością... Mniejsza z tym; faktem jest jednak, że kilka pierwszych dni spędzonych w nowym miejscu czy z nowymi ludźmi często decyduje o przebiegu całej wyprawy - w tym wypadku zdecydowało o reszcie mojego życia. Pierwszy dzień wspaniałej przygody przespaliśmy. Mała była zmęczona, a szesnaście godzin nieprzerwanego snu wskazywało, że i ja musiałem czuć się podobnie. Nie mam pojęcia, co w tym czasie porabiał A. Bettik; wtedy nie wiedziałem jeszcze, że androidy też śpią, choć potrzebują kilkakrotnie mniej snu niż ludzie. Rozłożył się ze skromnym bagażem w maszynowni, rozwiesił tam sobie hamak i większość dnia przesiedział na dole. Zamierzałem oddać dziewczynce „główną sypialnię” u szczytu statku, gdzie w przylegającej łazience pierwszy raz brała prysznic, ale wybrała jedną z rozkładanych koi na pokładzie kriogenicznym i rozgościła się tam na dobre. Mogłem się więc do woli cieszyć wielkością i miękkością łoża w okrągłej kabinie na górze, a po pewnym czasie, przezwyciężywszy agorafobię, poleciłem nawet statkowi odsłonić widok na zewnątrz, gdzie w przestrzeni Hawkinga wciąż wirowały kolorowe fraktale. Nigdy jednak nie przyzwyczaiłem się do pulsujących kształtów na tyle, by przebywać wśród nich przez dłuższy czas. Pokład z biblioteką i salon z holoramą na mocy niepisanej umowy stanowiły terytorium wspólne. Kuchnia, przez A. Bettika nazywana „kambuzem”, znajdowała się we wnęce w salonie, posiłki spożywaliśmy zaś zwykle przy niskim stole na tym samym pokładzie, z rzadka tylko przenosząc się wyżej, na okrągły stolik w kabinie nawigacyjnej. Muszę przyznać, że zaraz po tym, jak otrząsnąłem się ze snu i zjadłem „śniadanie” (zegar pokładowy wskazywał hyperiońskie południe, dlaczego jednak miałbym się tym przejmować, jeśli mogę nigdy więcej nie ujrzeć tej planety?), udałem się do biblioteki. Wszystkie książki liczyły sobie kilkaset lat; większość z nich opublikowano w erze Hegemonii, niektóre nawet wcześniej. Ze 80

zdumieniem odkryłem na regale egzemplarz epopei „Umierająca Ziemia” Martina Silenusa, w towarzystwie dzieł klasyków, w których zaczytywałem się będąc jeszcze chłopcem i do których chętnie wracałem w długie, samotne dni w chatce myśliwskiej na bagnach czy podczas pracy na rzece. Kiedy tak przeglądałem zawartość biblioteki, przyłączył się do mnie A. Bettik i podał mi nieduży tomik w zielonej oprawie. - To może pana zainteresować - stwierdził. Miałem w ręku „Przewodnik po Sieci”, ze specjalnymi rozdziałami poświęconymi Wielkiemu Traktowi i Tetydzie. - Nawet bardzo - przyznałem i drżącymi dłońmi otworzyłem książkę. Drżenie wynikało zapewne z faktu, że właśnie tam lecieliśmy; naprawdę mieliśmy odwiedzić światy wchodzące niegdyś w skład Sieci! - Te książki są podwójnie ciekawe - zauważył android. - Pochodzą z czasów, gdy dostęp do informacji nie był niczym ograniczony. Skinąłem głową; słuchając w dzieciństwie opowieści Starowiny o minionych czasach, nieraz próbowałem sobie wyobrazić świat, w którym wszyscy wszczepiają sobie implanty i w każdej chwili mają dostęp do datasfery. Oczywiście, Hyperion nawet wówczas nie miał datasfery - nigdy nie wchodził też w skład Sieci - ale życie miliardów obywateli Hegemonii na innych planetach przypominało zapewne nie kończący się seans stymsymowy, ze stałym dopływem informacji wizualnej, dźwiękowej i pisanej. Nic dziwnego, że większość ludzi nie umiała czytać. Zlikwidowanie analfabetyzmu stanowiło jedno z pierwszych zadań, jakie wyznaczyli sobie administratorzy Paxu i Kościoła w wiele lat po Upadku, kiedy udało się odtworzyć międzygwiezdną społeczność. Pamiętam, jak owego dnia, w wyściełanej miękkim dywanem bibliotece o ścianach wykładanych polerowanym drewnem tekowym i wiśniowym, wybrałem parę książek i przeniosłem się z nimi na stół. Po południu również Enea odwiedziła bibliotekę - i od razu złapała „Umierającą Ziemię”. - W Jacktown nie mieli ani jednego egzemplarza, a wujek Martin nie pozwalał mi tego czytać, kiedy go odwiedzałyśmy - wyjaśniła. - Twierdził jednak, że nie licząc nie ukończonych „Pieśni”, to jedyna warta przeczytania rzecz, jaka wyszła spod jego pióra. - O czym jest ta książka? - spytałem, nie podnosząc głowy znad powieści Delmore’a Delanda, którą właśnie kartkowałem. Oboje pogryzaliśmy jabłka. A. Bettik zszedł na dół. - Opisuje ostatnie dni Starej Ziemi - wyjaśniła Enea. - A dokładniej: dzieciństwo rozpieszczonego Martina w rodzinnym majątku w Rezerwacie Ameryki Pomocnej. - Jak ci się wydaje, co się stało ze Starą Ziemią? - zagadnąłem i odłożyłem książką. Dziewczynka przestała żuć. - Za moich czasów wszyscy uważali, że pochłonęła ją czarna dziura, uwolniona podczas Wielkiej Pomyłki w zero ósmym. Ziemia przestała istnieć. Kaput. Odgryzłem kawałek swojego jabłka i pokiwałem głową. - Większość ludzi nadal w to wierzy, tymczasem staruszek poeta twierdzi w „Pieśniach”, że to TechnoCentrum ukradło Ziemię i wysłało ją... - Do Mgławicy Herkulesa albo do Obłoku Magellana - dopowiedziała Enea i ugryzła następny kęs. Moja matka odkryła to, gdy razem z ojcem badali sprawę jego morderstwa. Pochyliłem się w jej stronę. - Nie przeszkadza ci, że rozmawiamy o twoim ojcu? - Nie, dlaczego? - uśmiechnęła się lekko. - Przypuszczam, że jestem jakimś dziwacznym mieszańcem, dzieckiem luzyjskiej kobiety i sklonowanego cybryda, ale nigdy mi to nie przeszkadzało. - Nie wyglądasz na Luzyjkę - mieszkańców planet o wysokim ciążeniu cechował niski wzrost, krępa budowa ciała i nieprzeciętna siła; zwykle mieli poza tym bladą skórę i ciemne włosy. Tymczasem Enea nie była może wysoka, ale nie odbiegała wzrostem od typowej mieszkanki świata z jednym g, miała drobne, smukłe ciało, a w brązowawych włosach migały jaśniejsze pasemka. Tylko lśniące, brązowe oczy przypominały mi Brawne Łamię taką, jak opisywały ją „Pieśni”. Dziewczynka się roześmiała; jej śmiech brzmiał bardzo sympatycznie. - Jestem podobna do taty. John Keats był niskim, chuderlawym blondynem. - Mówiłaś, że rozmawiałaś z ojcem... - zacząłem po chwili wahania. Spojrzała na mnie z ukosa. 81

- Owszem, ty zaś wiesz, że Centrum zabiło jego ciało, zanim się urodziłam. A czy wiesz, że moja matka przez kilka miesięcy nosiła jego osobowość na wszczepionym w czaszkę dysku Schröna? Skinąłem głową; to też było w „Pieśniach”. Enea wzruszyła ramionami. - Pamiętam, że z nim rozmawiałam. - Przecież jeszcze się nie... -...urodziłam. To prawda. Jak osobowość poety mogła porozumiewać się z ludzkim płodem? Nie wiem, ale rozmawialiśmy. Persona ojca wciąż miała połączenie z TechnoCentrum. Pokazał mi... To skomplikowane, Raul. Uwierz mi! - Wierzę - rozejrzałem się po bibliotece. - Wiesz, że według „Pieśni” persona twojego ojca po opuszczeniu dysku przez pewien czas rezydowała w pokładowej SI tego statku? - Tak - wyszczerzyła zęby. - Wczoraj, zanim poszłam spać, przez jakąś godzinę rozmawiałam ze statkiem. Wszystko się zgadza: tata tu był i współistniał z SI statku w jego umyśle, kiedy konsul wrócił, żeby sprawdzić, co stało się z Siecią po Upadku. Teraz jednak nie ma go tutaj, statek nie pamięta zbyt wiele z jego bytności, a już w ogóle nie może sobie przypomnieć, jak to się stało, że osobowość mojego ojca zniknęła. Może odeszła po śmierci konsula... Nie wiem więc, czy wciąż istnieje. - Zaraz - starałem się, by moje słowa brzmiały jak najbardziej dyplomatycznie. - Skoro Centrum nie istnieje, to jak mogłaby przetrwać taka cybrydalna osobowość? - A kto powiedział, że Centrum nie istnieje? - Przecież ostatnim dziełem Meiny Gladstone i Hegemonii było zniszczenie wszystkich łączy transmiterowych, datasfer, komunikatorów... - zacząłem protestować, wstrząśnięty jej pytaniem. - Całego wymiaru, w którym egzystowało Centrum! Nawet „Pieśni” się z tym zgadzają. Uśmiech nie znikał z twarzy dziecka. - No dobrze, wysadzili w diabły sfery osobliwości łączące transmitery. Portale przestały działać. Faktem też jest, że za moich czasów nie istniały już żadne datasfery. Ale kto mówi o śmierci Centrum? To trochę tak, jakbyś po uprzątnięciu paru pajęczyn uznał, że pozbyłeś się pająka. Aż się obejrzałem przez ramię. - Więc uważasz, że TechnoCentrum wciąż gdzieś tam jest? Że SI nadal knują przeciw ludzkości? - Nic nie wiem o żadnych knowaniach, jestem jednak pewna, że Centrum istnieje. - Jak to? Enea podniosła mały palec. - Przede wszystkim persona mojego ojca istniała jeszcze długo po Upadku, zgadza się? Jej działanie opierało się na stworzonej przez Centrum SI. Wobec tego Centrum musiało gdzieś... być. Zastanowiłem się chwilę; wspomniałem już wcześniej, że cybrydy, podobnie jak androidy, traktowałem dotąd jako gatunek cokolwiek mityczny. Równie dobrze moglibyśmy dyskutować o wyglądzie krasnoludków. - Po drugie... - dziewczynka wyprostowała drugi palec. - Komunikowałam się z Centrum. - Przed urodzeniem? - nie ukrywałem zaskoczenia. - Tak - przyznała. - I potem, kiedy już z matką mieszkałam w Jacktown, i jeszcze później, po jej śmierci zebrała książki i wstała od stołu. - No i dziś rano. Pozostało mi tylko gapić się na nią. - Zgłodniałam, Raul - rzuciła ze szczytu schodów. - Nie miałbyś ochoty zejść na dół i przekonać się, jaki lunch da się upichcić w naszym przestarzałym kambuzie? Dość szybko przyjął się na statku stały rozkład dnia, z grubsza oparty na cyklu dobowym Hyperiona. Zaczynałem rozumieć, dlaczego utrzymanie dwudziestoczterogodzinnej doby ze Starej Ziemi jako standardu, obowiązującego w całej Hegemonii, miało tak duże znaczenie: czytałem gdzieś, że na blisko dziewięćdziesięciu procentach terraformowanych bądź podobnych do Ziemi planet odchylenie długości dnia od tak przyjętego wzorca nie przekraczało trzech godzin. Enea chętnie przesiadywała na wysuniętym tarasie, grając na steinwayu pod hawkingowskim niebem; czasem wychodziłem tam do niej i przez kilka czy kilkanaście minut przysłuchiwałem się dźwiękom fortepianu, większość czasu spędzałem jednak wewnątrz statku, co dawało mi kojące poczucie bezpieczeństwa. Nikt nie skarżył się na efekty związane z przebywaniem w środowisku nadświetlnym, choć odczuwaliśmy je wszyscy: od czasu do czasu zachwianie równowagi, nagłe zmiany nastroju, wrażenie bycia śledzonym i niezwykłe sny. Budziłem się z walącym dziko sercem i wyschniętym gardłem, w przemoczonej od potu 82

pościeli, jak kojarzy mi się z najgorszymi koszmarami. Chciałem zapytać moich towarzyszy, co im się śni, ale A. Bettik nigdy o tym nie wspominał (nie wiedziałem, czy androidy w ogóle śnią), Enea zaś wprawdzie przyznała, że dobrze pamięta swoje sny i że rzeczywiście są dziwne, ale nie miała ochoty o nich rozmawiać. Drugiego dnia siedzieliśmy w bibliotece, gdy Enea zaproponowała, żebyśmy „na własnej skórze” poczuli, na czym polegają podróże międzygwiezdne. Kiedy stwierdziłem, że bardziej poczuć już się chyba nie da miałem na myśli fraktale w przestrzeni Hawkinga - dziewczynka roześmiała się i kazała statkowi wyłączyć wewnętrzne pole siłowe. W mgnieniu oka znaleźliśmy się w stanie nieważkości. Będąc dzieckiem marzyłem o życiu w ciążeniu zerowym; później, już w Straży, pływałem w słonym Morzu Południowym, bez wysiłku unosząc się na falach. Zamykałem wtedy oczy i zastanawiałem się, czy dawniej tak właśnie wyglądały loty w kosmos. Teraz mogę wam powiedzieć, że nie. Brak ciążenia, zwłaszcza tak nagły, jaki zawdzięczaliśmy życzeniu Enei, jest przerażający: nagle zaczyna, się spadać w dół. Przynajmniej tak to wygląda. Złapałem się oparcia krzesła, ale ono również spadało. Czułem się tak, jakbyśmy ostatnie dwa dni spędzili w ogromnym wagoniku kolei linowej w Górach Cugielnych, a teraz pękła lina. Moje ucho środkowe zaprotestowało, usiłując znaleźć przyzwoitą linię horyzontu. Bez skutku. A. Bettik wypłynął gdzieś z dołu. - Jakieś kłopoty? - zapytał spokojnym głosem. - Ależ skąd - parsknęła śmiechem Enea. - Chcieliśmy tylko przez chwilę poczuć się jak w kosmosie. Android skinął głową i wciągnął się, głową w dół, z powrotem na swój pokład, wracając do przerwanych zajęć. Enea odepchnęła się kopniakiem i podpłynęła za A. Bettikiem do schodów. - Widzisz? Nasza klatka schodowa staje się w nieważkości głównym tunelem komunikacyjnym. Tak jak w tych starych statkach kosmicznych. - Czy to bezpieczne? - zapytałem, przenosząc uchwyt z krzesła na regał. Pierwszy raz zwróciłem uwagę na elastyczne taśmy, przytrzymujące książki na półkach. Poza nimi jednak żadne sprzęty nie zostały zabezpieczone: książka, którą położyłem na stole, krzesła, mój sweter, przerzucony przez oparcie jednego z nich, kawałki mojej niedojedzonej pomarańczy - wszystko unosiło się w powietrzu. - Bezpieczne - odpowiedziała mi dziewczynka. - Tylko robi się bałagan. Następnym razem poukładamy i umocujemy wszystko przed wyłączeniem pola. - No właśnie, czy pole nie jest dla nas... niezbędne? Enea płynęła przez kabinę do góry nogami; mojemu uchu środkowemu widok ten podobał się chyba najmniej ze wszystkiego. - Pole chroni nas przed zmiażdżeniem i sponiewieraniem, kiedy poruszamy się w normalnej przestrzeni złapała poręcz i wciągnęła się do środka dwudziestometrowej studni ze schodami. – W nadświetlnej nie możemy przyśpieszać ani zwalniać, więc... naprzód! - chwyciwszy mocno pionowy pręt, biegnący centralnie przez całą długość statku, wypchnęła się z całej siły i zniknęła mi z oczu. - Jezu! - wyszeptałem, odepchnąłem się od regału, odbiłem od przeciwległej grodzi i poleciałem za Enea głównym szybem. Następną godzinę spędziliśmy na zabawach w nieważkości: graliśmy w bezgrawitacyjnego berka, chowanego (okazało się, że można ukryć się w najdziwniejszych miejscach, jeśli ciążenie przestaje nas ograniczać) i piłkę nożną (plastikowym hełmem próżniowym, wyciągniętym ze schowka na pokładzie magazynowym); próbowaliśmy też uprawiać zapasy, co okazało się znacznie trudniejsze niż przypuszczałem: przy pierwszej próbie złapania dziewczynki wspólnie przekoziołkowaliśmy wzdłuż, wszerz i wzwyż pokładu kriogenicznego. Wreszcie, kiedy oboje nieźle się już zmachaliśmy - zauważyłem, że kropelki potu unosiły się w powietrzu, aż poruszył je podmuch wentylatora - Enea poleciła statkowi wysunąć taras. Krzyknąłem ze strachu, ale statek dyskretnie przypomniał mi, że pole zewnętrzne było nienaruszone i po chwili przepłynęliśmy nad przymocowanym do podłogi steinwayem, nad barierką, aż znaleźliśmy się na ziemi niczyjej, na zewnątrz statku, chociaż wciąż w granicach pola siłowego. Oddaliwszy się na dziesięć metrów od kadłuba odwróciliśmy się twarzą do niego i patrzyliśmy, jak czerni się na tle wybuchających fraktali. Lodowate fajerwerki oblewały 83

go swym wielobarwnym blaskiem, a przestrzeń Hawkinga zakrzywiała się i kurczyła wokół nas miliardy razy na sekundę. W końcu, wymachując rękoma i nogami niczym pływacy, wróciliśmy na pokład statku (nie było to łatwe, bo niezręcznie jest poruszać się, kiedy człowiek nie ma się od czego odpychać), przez intercom daliśmy A. Bettikowi znać, żeby znalazł grunt pod nogami i przywróciliśmy normalne ciążenie. Chichotaliśmy wesoło, kiedy swetry, kanapki, krzesła i kilka wodnych kuł ze szklanki, którą zostawiliśmy na wierzchu, spadły na dywan. Tego samego dnia, wieczorem, gdyż statek przygasił światła na czas naszego snu, zszedłem do salonu z zamiarem przyrządzenia sobie nocnej przekąski, gdy z dołu, z pokładu kriogenicznego, dobiegły mnie ciche dźwięki. - Enea? - zapytałem cicho, ale nie uzyskałem żadnej odpowiedzi. Podszedłem do schodów i spojrzałem w dół pogrążonego w mroku tunelu; uśmiechnąłem się na wspomnienie naszych igraszek w nieważkości. - Eneo, to ty? Kiedy i tym razem nie doczekałem się odpowiedzi, odgłosy zaś nie ustawały, zszedłem na niższy pokład. Żałowałem tylko, że nie mam latarki. Umieszczone nad kojami monitory kontrolne lśniły słabą poświatą. Dźwięki, które mnie zwabiły, dobiegały z kącika, w którym sypiała Enea. Leżała plecami do mnie, z narzuconym na ramiona kocem, spod którego wystawał kołnierzyk starej koszuli konsula pełniącej obecnie rolę koszuli nocnej. Bezszelestnie, w samych skarpetkach, podszedłem bliżej i klęknąłem przy jej koi. - Eneo? Pochlipywała, usilnie starając się stłumić szloch. Odwróciła się, kiedy dotknąłem jej ramienia. Nawet słabe światło aparatury wystarczyło, by stwierdzić, że płakała już od dłuższego czasu: miała zaczerwienione, opuchnięte oczy i mokre od łez policzki. - Co się dzieje, maleńka? - szepnąłem. A. Bettik spał dwa pokłady pod nami, w maszynowni, ale łączył nas otwarty tunel. Przez chwilę nie reagowała, po czym stopniowo zaczęła się uspokajać, aż wreszcie łkanie ustało. - Przepraszam - powiedziała. - Nie masz za co przepraszać. Co się stało? - Daj mi chusteczkę, to ci powiem. Pogrzebałem w kieszeniach szlafroka konsula; nie znalazłem w nich chusteczki, wpadła mi za to w ręce serwetka, którą wziąłem przed chwilą do ciastka. Podałem ją Enei. - Dzięki - wysiąkała nos. - Cieszę się, że mamy już normalne ciążenie. Inaczej wszędzie byłoby pełno smarków. Uśmiechnąłem się i uścisnąłem jej rękę. - Co się stało, Eneo? Wydała z siebie słaby odgłos, który miał być wesołym prychnięciem. - Źle się stało - zaczęła. - Boję się. Wszystko, co wiem na temat przyszłości, przeraża mnie. Nie mam pojęcia, jak wymknąć się facetom z Paxu, którzy na pewno będą na nas czekać już za kilka dni. Tęsknię za domem, do którego nigdy nie będę mogła wrócić. Wszyscy, których znałam, odeszli; został tylko Martin. Wydaje mi się jednak, że najbardziej tęsknię za matką. Znów mocniej zacisnąłem palce na jej ramieniu. Brawne Lamia, postać z legend, żyła i zmarła przed dwustu pięćdziesięciu laty. Kawał czasu; jej kości, gdziekolwiek złożono je do grobu, zdążyły się pewnie obrócić w pył, tymczasem w świadomości tego dziecka kobieta nie żyła zaledwie od kilku tygodni. - Przykro mi - wyszeptałem. Pod palcami wyraźnie czułem fakturę koszuli konsula. - Wszystko będzie dobrze. Enea pokiwała głową i złapała moją dłoń w swoją, wciąż wilgotną. Jej rączka wyglądała niezwykle drobno w moim potężnym łapsku. - Może zajrzysz do kambuza? Zjemy ciastko chalmowe i napijemy się mleka. Co ty na to? Te ciacha są naprawdę smaczne. - Chyba położę się spać. Dzięki, Raul - jeszcze raz ścisnęła moją dłoń, a mój umysł nagle ogarnął wielką prawdę: Ta, Która Nauczą, nowy mesjasz czy czym tam okaże się w końcu córka Brawne Lamii, jest zarazem dzieckiem, które cieszy się z zabaw w zero-g i które nocami płacze w poduszkę. 84

Cichutko wróciłem na górę. Odwróciłem się jeszcze raz, zanim moja głowa znalazła się nad poziomem podłogi następnego pokładu. Dziewczynka znów odwróciła się twarzą do ściany i skuliła pod kocem; słabiutki blask ekranu konsoli migotał delikatnie na jej włosach. - Dobranoc, Eneo! - szepnąłem, wiedząc, że i tak mnie nie słyszy. - Wszystko będzie dobrze. 22 Sierżant Gregorius z dwójką podwładnych czekają w otwartym włazie w burcie „Rafaela”. Okręt kurierski klasy „archanioł” pędzi w kierunku nie zidentyfikowanego statku, który właśnie wynurzył się z przestrzeni nadświetlnej. Pancerne skafandry są obszerne i niezgrabne, nic więc dziwnego, że dźwigając na ramionach bezodrzutowe karabiny plazmowe i broń energetyczną, trzej mężczyźni całkowicie wypełniają śluzę. Słońce Parvati odbija się w złocistych wizjerach ich hełmów, kiedy wychylają się w przód. - Obiekt namierzony - w słuchawkach odzywa się głos ojca kapitana de Soyi. - Odległość: sto metrów. Zbliżamy się. Podobny do igły ze sterami przy jednym końcu statek wypełnia całkowicie pole widzenia żołnierzy. Obronne pola siłowe zamazują obraz i rozbłyskują płomieniami, odbijając promienie wysokoenergetycznych laserów i lanc; ludzkie oko nie nadąża za ostrzałem. Wizjer Gregoriusa staje się na przemian przezroczysty i matowy. - W porządku, weszliśmy w minimalny zasięg działania lancy - informuje de Soya, siedzący wygodnie na kanapie w sali dowodzenia. - Naprzód! Gregorius daje pozostałym znak ręką i wszyscy trzej w dokładnie tym samym momencie odbijają się nogami od kadłuba. Zainstalowane w plecakach silniczki pomocnicze rozbłyskują maleńkimi płomykami przy każdej korekcie lotu. - Wygaszenie pól... Już! - krzyczy de Soya. Pola siłowe obu jednostek zderzają się i nawzajem eliminują zaledwie na kilka sekund, ale to wystarcza: Gregorius, Kee i Rettig znajdują się już wewnątrz ochronnej powłoki jednostki przeciwnika. - Kee - sierżant korzysta z wiązki komunikacyjnej. Mniejsza z postaci przekrzywia dysze silników i pędzi na dziób lecącego coraz wolniej statku. - Rettig - na to hasło drugi opancerzony skafander mknie ku rufie. Sam Gregorius do ostatniej chwili czeka z wyhamowaniem, koziołkuje, odpala silniki na pełną moc i czuje, jak podeszwy ciężkich buciorów leciutko, prawie bezgłośnie stykają się z kadłubem. Włącza magnetyczne zaczepy, wyczuwa kontakt, staje szerzej na nogach, po czym kuca; w tej chwili trzyma się tylko na jednym bucie. - Jestem - zgłasza się kapral Kee. - Jestem - to Rettig, w sekundę później. Gregorius odpina od pasa kołnierz abordażowy, przytyka go do kadłuba i nie wstając z kolan uaktywnia przyssawkę. Otacza go teraz czarna obręcz o średnicy niewiele ponad półtora metra. - Na mój znak, odliczam od trzech - mówi sierżant do mikrofonu. - Trzy... Dwa... Jeden... Odpalamy! dotyka umocowanego na nadgarstku sterownika i z czarnej pętli wystrzeliwuje w górę cieniutka, polimerowa powłoka, która natychmiast zamyka się nad jego głową i utrzymuje się w tej pozycji, otaczając Gregoriusa niczym balon. Po dziesięciu sekundach przezroczysty balon ma już dwadzieścia metrów średnicy. Odziana w pancerny skafander przykucnięta sylwetka wygląda, jakby umieszczono ją we wnętrzu gigantycznej prezerwatywy. - Gotowy - oznajmia Kee; głos Rettiga brzmi niczym echo. - Już! - Gregorius mocuje ładunek i opancerzoną w rękawicę dłonią ponownie pstryka w sterownik. - Od pięciu... - pod ich nogami statek kręci się we wszystkie strony, odpala silniki główne i pomocnicze w dość przypadkowy sposób, ale „Rafael” nie wypuszcza go ze śmiertelnego uścisku pola siłowego. Żołnierzom udaje się nie spaść z kadłuba. - Pięć... Cztery... Trzy... Dwa... Jeden... Teraz! Detonacji oczywiście nie słychać, nie towarzyszy jej również żaden błysk czy podmuch. Okrągły fragment poszycia, o średnicy stu dwudziestu centymetrów, wpada do wnętrza statku. Gregorius widzi, jak polimerowa membrana wokół Kee nadyma się i padają na nią promienie słońca; w pięć sekund jego własny balon również napełnia się uciekającym ze statku powietrzem, przy wtórze ogłuszającego, huraganowego świstu, który wychwytują zewnętrzne mikrofony. Potem zapada cisza. W przestrzeni wokół sierżanta, według czujników na hełmie wypełnionej mieszaniną tlenu i azotu, pojawiają się śmieci i kurz, wywiane ze statku za sprawą krótkotrwałej różnicy ciśnień. 85

- Wchodzimy... Już! - krzyczy Gregorius i zdejmuje z ramienia karabin. Kopnięciem odpycha się od blachy i wpada do środka. Na statku panuje zerowe ciążenie, co zaskakuje sierżanta, gotowego przeturlać się i uderzyć o podłogę. Wystarcza mu jednak kilka sekund, by oswoić się z nieważkością i rozejrzeć dookoła. To musi być jakiś pokój dzienny - kanapy, antyczny ekran wideo, regały z prawdziwymi książkami... Z biegnącej środkiem statku studni wyłania się sylwetka obcego mężczyzny. - Stać! - ryczy Gregorius na wspólnym paśmie radiowym. Jego głos jest również przenoszony na zewnętrzne głośniki. Postać, widoczna właściwie tylko jako ciemny kształt, nie zatrzymuje się; co więcej, trzyma coś w dłoni. Sierżant strzela z biodra; ładunek plazmowy pozostawia w ciele mężczyzny dziesięciocentymetrowy otwór, krew i wnętrzności tryskają na wszystkie strony, część z nich rozbryzguje się na wizjerze hełmu Gregoriusa. Ciało obraca się w powietrzu i wypuszcza trzymany w ręce przedmiot. Sierżant obrzuca go szybkim spojrzeniem, lecąc już w kierunku schodów: to książka. - Psiakrew! Zabił bezbronnego człowieka! Dostanie punkty karne. - Jestem w środku, na górnym pokładzie - zgłasza się przez radio Kee. - Pusto. Schodzę na dół. - Tu maszynownia - odzywa się Rettig. - Jeden człowiek, próbował uciekać, więc musiałem go przypalić. Ani śladu dziecka. Idę na górę. - Musi być na środkowym pokładzie albo w pobliżu śluzy - rzuca sierżant. - Zachować ostrożność. Gasną światła. Latarka na hełmie i punktowy reflektorek na lufie karabinu włączają się automatycznie. Promienie światła rozpraszają się na wirujących w powietrzu kuleczkach krwi, drobinach kurzu i koziołkujących bezwładnie drobiazgach. Gregorius zatrzymuje się u szczytu schodów. Ktoś lub coś leci wolno w jego stronę. Przekręca głowę, ale i tak reflektor na karabinie pierwszy oświetla mroczny kształt. Nie jest to dziewczynka. Sierżantowi miga potężna sylwetka o zbyt dużej liczbie ramion, najeżona cierniami i drutem kolczastym. Gregorius ma niecałą sekundę na podjęcie decyzji: jeśli wystrzeli ładunek plazmowy w dół schodów, może trafić dziecko; jeżeli w ogóle nie zareaguje, zginie - już w tej chwili wyciągają się ku niemu stalowe szpony. Przed desantem na nie zidentyfikowany statek sierżant podczepił do karabinu paralizator. Teraz odskakuje na bok, ustawia się pod odpowiednim kątem i aktywuje broń. Kolczasty kształt przepływa obok niego - czworo ramion zwisa bezwładnie, lśniące czerwienią oczy gasną. Ten skurczybyk nie jest przecież odporny na paralizator, myśli Gregorius. Ma jakieś synapsy. Kątem oka dostrzega inną postać, tym razem powyżej. Natychmiast unosi karabin, ale rozpoznaje Kee i razem nurkują w dół tunelu. Kiepsko by było, gdyby teraz ktoś włączył grawitację. Trzeba to zapamiętać. - Mam ją! - oznajmia Rettig. - Schowała się w jednej z komór kriogenicznych. Gregorius i Kee mijają salon i odpychając się od ścian trafiają na pokład kriogeniczny, gdzie ogromna postać w pancernym skafandrze trzyma dziecko. Sierżant zwraca uwagę na brązowe włosy z jasnymi pasemkami, ciemne oczy i drobne piąstki, bez sensu bijące w pancerz Rettiga. - To ona - potwierdza i łączy się ze statkiem. - Statek czysty, mamy dziewczynkę. Tym razem tylko dwóch obrońców i potwór. - Przyjąłem - odzywa się de Soya. - Dwie minuty piętnaście. Jestem pod wrażeniem. Wychodźcie. Gregorius kiwa głową, obrzuca schwytane dziecko ostatnim spojrzeniem, po czym przyciska kontrolki skafandra. Mruga i widzi Kee i Rettiga na sąsiednich leżankach, podłączonych do taktycznego symulatora VR. De Soya rzeczywiście wyłączył pole siłowe na „Rafaelu”, żeby dopełnić złudzenia. Gregorius zdejmuje henn, spogląda na dwie spocone twarze wynurzające się spod takich samych hełmów i pomaga Kee zdjąć niezgrabny pancerz. Spotykają się z de Soya w mesie oficerskiej. Równie dobrze odprawa mogłaby się odbyć w stymsymie, w przestrzeni taktycznej, ale wolą omawiać misje w fizycznym świecie. - Gładko poszło - mówi de Soya, kiedy żołnierze zajmują miejsca wokół niewielkiego stołu. - Zbyt gładko - krzywi się sierżant. - Nie wierzę, żeby paralizator mógł zabić Chyżwara. Poza tym dałem dupy z tym gościem na pokładzie nawigacyjnym... Miał tylko książkę. De Soya kiwa potakująco głową. 86

- Ale miałeś rację. Lepiej było go zdjąć, niż ryzykować. - Dwóch bezbronnych facetów? - odzywa się kapral Kee. - Nie sądzę. To równie mało prawdopodobne, jak tamtych dwunastu uzbrojonych kolesiów z trzeciej próby. Powinniśmy rozegrać więcej spotkań z Intruzami... I to przynajmniej z takim poziomem zagrożenia, przy jakim ćwiczą marines. - Nie jestem pewien - mruczy Rettig. Wszystkie oczy kierują się na niego, ale nie pada ani jedno słowo. - Udaje nam się złapać dziewczynkę, nie czyniąc jej krzywdy - dopowiada wreszcie lansjer. - Przecież w piątej symulacji... - zaczyna Kee. - Tak, tak - przerywa mu Rettig. - Wtedy przypadkiem ją zabiliśmy, ale na statku założono ładunki. Nie wydaje mi się to prawdopodobne... Kto to słyszał, żeby w wartym setki milionów marek pojeździe kosmicznym instalować system samozniszczenia? Pozostali patrzą po sobie i wzruszają ramionami. - Rzeczywiście, to głupi pomysł - przyznaje ojciec kapitan de Soya. - Zaprogramowałem jednak szeroki dobór parametrów i... - Jasne - wchodzi mu w słowo Rettig. Jego twarz jest ściągnięta, ostra i groźna niby ostrze noża. - Chodzi mi o to, że jak dojdzie do strzelaniny, to szansę zranienia dzieciaka są znacznie większe, niż wynika to z symulacji. I tyle. Przez kilka tygodni wspólnego życia i prób Rettig nie wygłosił jeszcze tak długiej przemowy. - Masz rację - zgadza się de Soya. - Następnym razem podwyższę poziom zagrożenia dziecka. - Kapitanie - Gregorius kręci głową. - Proponuję, żebyśmy darowali sobie symulacje i wrócili do ćwiczeń na żywo. To znaczy... - zerka na ręczny chronometr. Wspomnienie ciężkiego kombinezonu spowalnia jego ruchy. - Za osiem godzin wszystko rozegra się naprawdę. - To fakt - przyznaje Kee. - Zgadzam się z sierżantem. Wolałbym wyjść na zewnątrz, nawet jeśli nie będziemy mogli symulować abordażu. Rettig chrząknięciem wyraża zgodę. - W porządku - mówi de Soya. - Ale najpierw coś zjedzmy. Proponuję podwójne racje. Niby robicie tylko symulacje, a przez ostatni tydzień straciliście po dziesięć kilo. - Jakie mamy plany, kapitanie? - Gregorius pochyla się nad stołem. De Soya włącza monitor, na którym wydłużona, eliptyczna trajektoria „Rafaela” niemal dochodzi już do punktu wyjścia obcego statku z przestrzeni Hawkinga. Punkt spotkania miga na czerwono. - Jeszcze jedna próba na żywo, a potem chciałbym, żebyśmy przespali się przynajmniej ze dwie godziny. Później przegląd sprzętu. Wszystko na spokojnie - de Soya spogląda na swój chronometr, choć na monitorze widoczny jest zegar pokładowy i czas do przechwycenia. - Jeśli wykluczymy wypadki losowe i nieprzewidziane okoliczności, za siedem godzin i czterdzieści minut dziewczynka powinna znaleźć się pod naszą opieką. Wtedy zaczniemy się szykować do przeskoku na Pacem. - Kapitanie? - odzywa się sierżant Gregorius. - Tak, sierżancie? - Bez urazy, kapitanie, ale nikt w całym tym jebanym wszechświecie, dziele Pana Naszego, nie może wykluczyć wypadków losowych i nieprzewidzianych okoliczności. 23 No, to jaki masz plan? - zapytałem. Enea podniosła wzrok znad książki. - A kto ci mówił, że mam plan? Odwróciłem krzesło i siadłem na nim okrakiem. - Za niecałą godzinę wyskoczymy z nadświetlnej w układzie Parvati. Tydzień temu mówiłaś, że musimy coś wymyślić, na wypadek gdyby wiedzieli, że się zbliżamy. Masz jakiś pomysł? Z westchnieniem zamknęła książkę. A. Bettik przyszedł do biblioteki i przysiadł się do nas - właśnie tak, siedział z nami przy jednym stole, co nie zdarzało się często. - Nie jestem pewna... Tego się obawiałem. Tydzień upłynął nam bardzo przyjemnie: dużo czytaliśmy, rozmawialiśmy, bawiliśmy się - Enea znakomicie grała w szachy, całkiem nieźle w go i wprost zabójczo w pokera. Poza tym nic się nie wydarzyło. Kilkakrotnie próbowałem ją przycisnąć, żeby zdradziła swoje zamiary: dokąd chce się udać? 87

Dlaczego na początek wybrała Renesans? Czy odszukanie Intruzów należało do jej misji? Jej odpowiedzi, choć zawsze grzeczne, były jednak cokolwiek mętne. Wykazywała za to ogromny talent do pobudzania mnie do rozmowy. W swoim życiu znałem niewiele dzieci; kiedy byłem mały, w naszych wozach podróżowało zaledwie paru moich rówieśników, a i za ich towarzystwem nie przepadałem, o wiele chętniej przesiadując ze Starowiną. Owszem, później zdarzało mi się spotykać dzieci, młodsze i starsze, ale żadne z nich nie wykazywało takiej ciekawości i nie potrafiło tak słuchać. Enea wyciągała ze mnie opowieści o latach spędzonych na wypasaniu bydła, interesowało ją moje terminowanie u architekta krajobrazu, zadawała mi setki pytań o czasy spędzone na barce, wypytywała o polowania... Właściwie najmniej ciekawiła ją moja służba w wojsku. Uwielbiała za to słuchać o psie, choć rozmowy na temat Izzy jej wychowania ją od szczeniaka, szkolenia na psa myśliwskiego, a wreszcie śmierci - wprawiały mnie w ponury nastrój. Zauważyłem, że nawet A. Bettik rozkręca się przy niej i opowiada o stuleciach spędzonych w roli służącego; wtedy zresztą i we mnie miał wiernego słuchacza. Android był świadkiem zadziwiających wydarzeń: widział inne planety, uczestniczył w zasiedleniu Hyperiona przez poddanych Smutnego Króla Billy’ego, słyszał pierwsze relacje o Chyżwarze grasującym na Equusie, brał udział w ostatniej pielgrzymce, którą rozsławił stary poeta. Nawet dziesięciolecia spędzone z Martinem Silenusem okazały się wprost fascynujące. Sama Enea rzadko coś o sobie opowiadała. Czwartego wieczora po opuszczeniu Hyperiona przyznała, że kiedy schroniła się w Sfinksie, nie zamierzała tylko ukryć się przed żołnierzami Paxu, ale chciała także odnaleźć własne przeznaczenie. - Jako mesjasz? - spytałem zaintrygowany. - Nie - roześmiała się. - Jako architekt. Zdumiałem się. Ani „Pieśni”, ani stary poeta słowem nie wspominali, żeby Ta, Która Naucza miała w ten sposób zarabiać na życie. - Chciałabym się tym zajmować - wzruszyła ramionami. - Z moich snów wynika, że ktoś, kto mógłby mnie szkolić, żyje w tej epoce. Oto więc jestem. - Szkolić cię? Myślałem, że to ty jesteś Tą, Która Naucza. Enea opadła ciężko na kanapę i przerzuciła jedną nogę przez oparcie. - Raul, zastanów się, jak ja mogłabym kogokolwiek czegoś uczyć? Mam dwanaście standardowych lat i nie opuszczałam Hyperiona... Kurczę, do zeszłego tygodnia nie wychyliłam nosa nawet poza Equusa. Czego mam nauczać? Nie umiałem udzielić jej odpowiedzi. - Chcę zostać architektem. Śniło mi się, że człowiek, który mógłby mnie tego nauczyć, żyje gdzieś tam... - machnęła ręką w stronę ściany, ale wiedziałem, że ma na myśli starą Sieć i Hegemonię, dokąd w gruncie rzeczy właśnie zmierzaliśmy. - Kim on jest? - zapytałem. - A może to kobieta? - Mężczyzna, chociaż nie mam pojęcia, jak się nazywa. - Gdzie mieszka? - Nie wiem. - A jesteś przynajmniej pewna, że żyje w naszych czasach? - starałem się, by z mojego głosu nie przebijała narastająca irytacja. - Pewnie. Może. Tak mi się wydaje. - Podczas naszego pierwszego wspólnie spędzonego tygodnia Enea rzadko się denerwowała, tym razem jednak jej głos sygnalizował, że niewiele do tego brakuje. - Po prostu ci się przyśnił, tak? - Żadne po prostu. Moje sny są bardzo ważne, to coś więcej niż zwykłe marzenia senne... - urwała. - Sam zobaczysz. Powstrzymałem głośne westchnienie. - A jak już zostaniesz architektem? Co potem? Zaczęła obgryzać paznokcie; zamierzałem wykorzenić u niej ten fatalny nawyk. - To znaczy? - No wiesz, staruszek poeta spodziewa się po tobie niezłych wyczynów... Zostanie mesjaszem to dopiero początek. Kiedy zamierzasz się za to zabrać? Wstała i podeszła do schodów prowadzących na dół, na pokład kriogeniczny. 88

- Bez urazy, Raul, ale odpierdol się ode mnie i daj mi spokój, dobrze? Później przeprosiła mnie za te wulgarne słowa, jednakże kiedy na godzinę przed wejściem w obcy system słoneczny siedzieliśmy przy stole, nie miałem pewności, czy pytanie o plany nie wywoła identycznej reakcji. Nie stało się tak. Znów zaczęła gryźć paznokcie, ale szybko się zmitygowała. - Dobra, masz rację - przyznała i spojrzała na A. Bettika. - Potrzebny nam będzie plan. Udało ci się coś wymyślić? Android pokręcił głową. - Sporo dyskutowaliśmy o tym z panem Silenusem, M. Enea, ale zawsze dochodziliśmy do wniosku, że jeżeli Pax zdoła nas wyprzedzić w wyścigu do pierwszego punktu przeznaczenia, wszystko będzie stracone. Wydaje się to jednak mało prawdopodobne, gdyż lecący naszym tropem liniowiec nie może poruszać się w przestrzeni Hawkinga szybciej niż my. - Nie byłbym taki pewien - wtrąciłem. - Od paru lat myśliwi, których prowadziłem na bagnach, przebąkiwali coś o tym, jakoby Pax... czy może Kościół dysponował jakimiś superszybkimi statkami. - Do nas również docierały podobne plotki, M. Endymion - zgodził się A. Bettik. - Dlaczego jednak wynalazłszy taki napęd - nawiasem mówiąc stanowiłoby to przełom technologiczny, jakiego nie udało się osiągnąć przez kilkaset lat istnienia Hegemonii - Pax nie miałby go zainstalować we wszystkich okrętach bojowych i jednostkach Mercantilusa... - Nie jest naprawdę ważne, jak to się stanie, że nas uprzedzą - Enea zabębniła palcami w stół. - Śniłam, że tak się stanie. Rozważałam różne możliwości, ale... - Może Chyżwar? - podsunąłem. - Co Chyżwar? - dziewczynka zerknęła na mnie z ukosa. - No, wiesz, na Hyperionie okazał się całkiem wygodnym deus ex machina, więc dlaczego by nie... - Cholera jasna, Raul! - krzyknęła Enea. - Nie prosiłam go, żeby zabił tych wszystkich ludzi na Hyperionie. Bóg mi świadkiem, żałuję, że do tego doszło. - Wiem, wiem - położyłem jej rękę na ramieniu. Mimo że A. Bettik przerobił dla niej kilka koszul konsula, garderoba małej nadal prezentowała się raczej skromnie. Zdawałem sobie sprawę, że dziewczynka wciąż jest przygnębiona rzezią, jaka dokonała się podczas naszej ucieczki. Przyznała zresztą potem, że między innymi dlatego tak płakała drugiej nocy na statku. - Przepraszam - powiedziałem całkiem szczerze. - Nie chciałem sobie żartować z tego... stwora. Przyszło mi tylko do głowy, że jeśli znów ktoś spróbuje nam przeszkodzić, to może... - Nie - ucięła krótko Enea. - Przyśniło mi się, że będą próbowali nie dopuścić nas na Renesans, ale w tym śnie nie było Chyżwara. Sami musimy coś wykombinować. - Może Centrum? - zaproponowałem nieśmiało. Po raz pierwszy od naszej rozmowy na początku podróży wspomniałem o TechnoCentrum. Enea jednak albo zupełnie pogrążyła się we własnych myślach, albo zwyczajnie zignorowała moją kwestię. - Jeśli w ogóle mamy znaleźć wyjście z czekających nas tarapatów, musimy liczyć tylko na siebie. Chyba że... Statku? - podniosła wzrok. - Tak, M. Enea? - Przysłuchiwałeś się naszej rozmowie? - Oczywiście, M. Enea. - Czy masz jakieś pomysły, które mogłyby okazać się użyteczne? - Użyteczne dla uniknięcia pojmania, jeśli statki Paxu czekają na nas w układzie Parvati? - Tak - potwierdziła poirytowana Enea; łatwo traciła cierpliwość, kiedy przychodziło jej rozmawiać ze statkiem. - Nie mam żadnych specjalnie oryginalnych sugestii. Próbowałem sobie przypomnieć, w jaki sposób konsul próbował uniknąć spotkania z przedstawicielami lokalnych władz, kiedy przelatywaliśmy przez jakiś układ... - No i? - ponagliła statek Enea. - Jak już wspomniałem, mam pewne luki w pamięci... - To wszyscy wiemy. Czy pamiętasz jednak jakiś sprytny manewr, który pomógł wam uniknąć kontaktu z lokalnymi władzami? 89

- Przede wszystkim mogliśmy wyprzedzić ich jednostki. Rozmawialiśmy już wcześniej o modyfikacjach, które w mojej konstrukcji wprowadzili Intruzi, a które dotyczyły głównie pól siłowych i napędu jądrowego. Zmiany w napędzie pozwalają mi osiągnąć prędkość translacji w znacznie krótszym czasie, niż potrafi to zwykły statek. Tak przynajmniej to wyglądało podczas mojej ostatniej podróży. A. Bettik skrzyżował ramiona na piersi i w ślad za Enea zwrócił spojrzenie ku grodzi oddzielającej pokłady. - Twierdzisz zatem, że jeżeli nasi przeciwnicy, w tym wypadku jednostki Paxu, wystartują z powierzchni Parvati bądź z niskiej orbity, zdołasz dokonać translacji na Renesans zanim nas przechwycą, tak? - Z całą pewnością. - Ile czasu zajmie cały cykl? - wtrąciłem. - Cykl? - Ile czasu spędzimy w systemie, zanim rozpędzisz się do prędkości umożliwiającej skok kwantowy? - Trzydzieści siedem minut. Tyle potrzebuję na reorientację, sprawdzenie danych nawigacyjnych i testy systemowe. - Załóżmy, że okręt Paxu czai się już w układzie Parvati i czeka, aż wypadniemy z nadświetlnej odezwała się Enea. - Czy któreś z przeróbek, jakich dokonali w tobie Intruzi, mogą okazać się pomocne? - Nie wydaje mi się - stwierdził statek. - Wiecie, że mam wzmocnione pola siłowe, ale i one na nic się zdadzą, jeżeli zostaniemy ostrzelani przez okręt wojenny. Dziewczynka oparła łokcie na stole. - Tyle razy już o tym myślałam - westchnęła. - I wciąż nie widzę wyjścia. A. Bettik wyglądał na głęboko zamyślonego, choć trzeba przyznać, że na dobrą sprawę zawsze sprawiał takie wrażenie. - Kiedy statek przebywał w ukryciu, pod naszą opieką, odkryliśmy jeszcze jedną ciekawostkę - zaczął. - To znaczy? - spytałem. Android wskazał ręką w dół; pod nami znajdował się salon z fortepianem. - Intruzi zwiększyli jego zdolność do zmiany kształtu. Pamiętacie, jak wysuwa taras albo rozkłada skrzydła podczas lotu w atmosferze, prawda? Istnieje możliwość otwarcia każdego pokładu z osobna, co w razie potrzeby pozwala obejść starą śluzę. - Niezłe - przyznała Enea. - Chociaż nadal nie rozumiem, co z tego wynika. Chyba że potrafi tak się zmienić, żeby udawać okręt liniowy Paxu czy coś w tym guście. Statku, czy to możliwe? - Nie, M. Enea - odpowiedział jej cichy, męski głos. - Dokonania Intruzów to prawdziwe arcydzieło inżynierii piezodynamicznej, ale i tak obowiązuje mnie prawo zachowania masy. Przykro mi - dodał po chwili milczenia. - To głupie... - Enea nagle przestała się opierać na stole. Nie ulegało wątpliwości, że coś chodzi jej po głowie, więc przez dobre dwie minuty ani ja, ani A. Bettik nie odważyliśmy się przerywać jej zamyślenia. Statku? - odezwała się wreszcie. - Słucham, M. Enea? - Potrafisz zatem otworzyć śluzę... a właściwie zrobić zwykłą dziurę, w dowolnym punkcie kadłuba? - Prawie dowolnym, M. Enea. Nie mogę modyfikować modułów komunikacyjnych i pewnych zespołów związanych z napędem, ale... - Ale ograniczenia te nie dotyczą pokładów mieszkalnych? - dokończyła za niego dziewczynka. Mógłbyś je otworzyć równie łatwo, jak sprawiasz, że ściany sypialni stają się przezroczyste? - Owszem, M. Enea. - Czy przez tak powstałe otwory uciekłoby powietrze ze środka? - Nie dopuściłbym do tego, M. Enea - w głosie statku brzmiała nuta lekkiego zaskoczenia. - Spójność zewnętrznych pól siłowych zostałaby zachowana, tak samo jak przy wysuniętym tarasie... - Mógłbyś jednak otworzyć osobno każdy pokład, nie tylko śluzę, i go rozhermetyzować, prawda? wtedy upór dziewczynki był dla mnie czymś zupełnie nowym. Później jeszcze nieraz go doświadczyłem. - Tak, M. Enea. Android i ja słuchaliśmy tej wymiany zdań w milczeniu. Nie wiem, jak on, aleja nie miałem pojęcia, do czego zmierza Enea. - Czy to jakiś element planu? - zapytałem, przysuwając się bliżej. 90

Uśmiechnęła się tajemniczo; później doszedłem do wniosku, że był to psotny uśmiech dziecka. - To zbyt prymitywny pomysł, by zasługiwał na miano planu. Poza tym jeśli mylę się co do powodów, dla których Pax mnie ściga... Cóż, wówczas nie zadziała - teraz jej uśmiech wyglądał bardziej ponuro. - I tak pewnie nie zadziała. Zerknąłem na zegarek. - Za czterdzieści pięć minut wyjdziemy z nadświetlnej i przekonamy się, czy ktoś na nas czeka powiedziałem. - Czy chcesz się z nami podzielić tajnikami planu, który się nie sprawdzi? Zaczęła mówić. Nie zajęło jej to wiele czasu, a kiedy skończyła, ja i A. Bettik popatrzyliśmy po sobie. - Masz rację - zgodziłem się z nią. - To raczej nie jest plan i nie sądzę, żeby okazał się skuteczny. Enea nie przestawała się uśmiechać. Wzięła mnie za rękę i przekręciła ją tak, żeby spojrzeć na mój chronometr. - Zostało nam czterdzieści jeden minut - powiedziała. - Wymyśl coś lepszego. 22 Rafael pędzi po elipsie w kierunku słońca Parvati z prędkością równą trzem setnym prędkości światła. Kurier wojsko wy klasy „archanioł” nie przedstawia sobą najpiękniejsze go widoku: ogromne jednostki napędowe, pozlepiane na chybił trafił moduły komunikacyjne, wysięgniki, platformy z uzbrojeniem, sterczące na wszystkie strony macierze anten; w sam środek tego bałaganu, jakby w ostatniej chwili przypomniawszy sobie o jej istnieniu, wetknięto maleńką kapsułę mieszkalną z podczepionym lądownikiem. Kiedy jednak obraca się o sto osiemdziesiąt stopni i - niknie rufą naprzód wprost do przewidywanego punktu spotkania, staje się groźnym okrętem wojennym. - Czas do wyjścia: jedna minuta - ogłasza de Soya na kanale taktycznym. Stojący w otwartej śluzie żołnierze nie bawią się w potwierdzanie odbioru. Wiedzą również, że kiedy obcy statek zjawi się na powrót w normalnej przestrzeni, jeszcze przez dwie minuty pozostanie dla nich niewidoczny, mimo zainstalowanych w wizjerach układów przybliżających obraz. Ojciec kapitan leży przypięty do leżanki akceleracyjnej i trzyma jedną dłoń na omnikontrolerze. Po włączeniu bocznika stapia się w jedno ze statkiem. Ze wszystkich stron otaczają go panele sterujące, a w słuchawkach słyszy oddechy trójki żołnierzy, kiedy obserwuje i czuje zbliżanie się obcej jednostki. - Odbieram zakłócenia wywołane napędem Hawkinga. Kąt trzydzieści dziewięć, współrzędne zero, zero, zero, trzydzieści dziewięć, jeden dziewięć dziewięć - mówi do mikrofonu. - Punkt wyjścia: zero, zero, zero. Dziewięćset kilometrów. Prawdopodobieństwo, że jest to tylko jeden statek, wynosi dziewięćdziesiąt dziewięć procent. Prędkość względna: dziewiętnaście kps - nagle statek pojawia się na ekranie radaru, t-diracu i w odczytach z pasywnych czujników. - Mam go! O czasie, zgodnie z rozkładem... Niech to szlag! - Co się dzieje? - pyta sierżant Gregorius. Sprawdzili już broń, ładunki i kołnierze abordażowe, są gotowi do skoku w ciągu najbliższych trzech minut. - Statek przyspiesza, a nie zwalnia, jak w naszych symulacjach - odpowiada de Soya. Na kanale taktycznym uruchamia automatyczne wykonywanie zaprogramowanych wcześniej wariantów alternatywnych. Uwaga! - rzuca do mikrofonu, ale silniki już zostały uruchomione i „Rafael” zaczyna się obracać. - W porządku! Przy skoku trzymajcie się w obrębie pola - dodaje, kiedy włącza się główny napęd i nadaje archaniołowi przyspieszenie równe stu czterdziestu siedmiu g. - Potrzebujemy tylko o minutę więcej, żeby się z nimi zrównać. Gregorius, Kee i Rettig nie odpowiadają; de Soya słyszy tylko ich oddechy. - Kontakt wzrokowy - melduje dwie minuty później. Sierżant z dwójką podwładnych wychylają się ze śluzy. Drugi statek jest widoczny jako kula plazmowego ognia. Gregorius uruchamia obiektywy w wizjerze, ustawia filtry i wreszcie widzi sam statek. - Jak w symulacjach - zauważa Kee. - Nie myśl o tym w ten sposób - strofuje go sierżant. - Rzeczywistość nigdy nie przypomina symulacji zdaje sobie sprawę, że obaj żołnierze doskonale o tym wiedzą; przecież uczestniczyli już w normalnej walce. Gregorius spędził jednak trzy latajako instruktor w kwaterze głównej Paxu na Armaghaście i niełatwo mu wyzbyć się starych nawyków. - Jest naprawdę szybki - mówi de Soya. - Gdybyśmy się nie rozpędzili, chyba nie zdołalibyśmy go dogonić. Nie uda nam się zgrać prędkości na więcej niż pięć, sześć minut. - Nam wystarczą trzy - odpowiada Gregorius. - Niech się pan tylko z nim zrówna, kapitanie. 91

- Zbliżamy się - odzywa się de Soya. - Teraz to dopiero nas malują - „Rafael” nie został wyposażony w aparaturę umożliwiającą dyskretne zbliżenie się do celu. Wszystkie przyrządy rejestrują działanie czujników obcego statku. - Jeden kilometr. Nadal żadnej broni. Pola włączone na pełną moc. Różnica prędkości spada. Osiemset metrów. Gregorius, Kee i Rettig zdejmują z ramion karabiny plazmowe i przykucają na podłodze śluzy. - Trzysta metrów... Dwieście... - po drugim statku nie widać żadnej reakcji. Pędzi przed siebie z dużym, choć niezmiennym przyspieszeniem. W większości symulacji de Soya uwzględnił szalony pościg i walkę o zrównanie prędkości obu jednostek, zanim następowało wygaszenie pól siłowych. Coś za łatwo to idzie; ojciec kapitan czuje pierwsze ukłucie niepewności. - Wchodzimy w minimalny zasięg lancy... Już! Trójka żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej wypryskuje z włazu; ich plecaki odrzutowe strzelają niebieskimi płomieniami. - Wygaszenie pól... - krzyczy de Soya. Pole siłowe przeciwnika nie poddaje się przez całą wieczność, prawie trzy sekundy - nigdy nie uwzględniali tak długiego czasu w symulacjach - ale wreszcie ustępuje. - Już! - krzyczy znów ojciec kapitan, jednakże nawet bez jego okrzyku żołnierze wiedzą co się dzieje: koziołkują, zwalniają lot i przywierają do kadłuba w przewidzianych miejscach: Kee na dziobie, Gregorius w okolicy, gdzie powinien znajdować się pokład nawigacyjny, Rettig nieco powyżej maszynowni. - Jestem - Gregorius zgłasza się pierwszy, pozostała dwójka w sekundę później. - Ustawić kołnierze abordażowe - rozkazuje sierżant. - Jest - melduje Kee. - Jest - potwierdza Rettig. - Od trzech: trzy... dwa... jeden... Odpalamy. Polimerowa powłoka rozbłyskuje w promieniach słońca. W sali dowodzenia de Soya obserwuje zmiany prędkości obu jednostek. Przyspieszenie wynosi teraz już dwieście trzydzieści g. Gdyby pola zawiodły... Odsuwa od siebie tę myśl. „Rafael” daje z siebie wszystko, żeby nie pozwolić się wyprzedzić. Za jakieś cztery do pięciu minut de Soya będzie musiał zwolnić, żeby nie ryzykować przeciążenia silników. Szybciej, pogania w myślach opancerzone sylwetki, widoczne w przestrzeni taktycznej i na ekranach wideo. - Gotowy - melduje Kee. - Gotowy - zgłasza się Rettig z okolic sterów absurdalnie wyglądającego statku. - Założyć ładunki - Gregorius mocuje swoją bombę do kadłuba. - Od pięciu: pięć... cztery... trzy... - Ojcze kapitanie de Soya! - odzywa się dziewczynka. - Czekajcie! - rozkazuje de Soya. Na wszystkich pasmach przesyłany jest obraz dziecka, które siedzi przy fortepianie. Tego samego dziecka, które przed trzema miesiącami widział w Sfinksie na Hyperionie. - Stop! - powtarza rozkaz kapitana Gregorius. Zastyga z palcem nad przyciskiem detonatora. Pozostali również wstrzymują akcję i śledzą transmisję wideo, przekazywaną do wnętrza ich hełmów. - Skąd wiesz, jak się nazywam? - pyta ojciec kapitan de Soya i natychmiast zdaje sobie sprawę z idiotyzmu tego pytania: odpowiedz nie ma żadnego znaczenia, natomiast jeśli jego ludzie w ciągu trzech minut nie wejdą na pokład obcego statku, „Rafael” zostanie w tyle, a oni - na kadłubie. Ćwiczyli ten wariant w symulatorze: żołnierze mieli schwytać dziewczynkę i przejąwszy kontrolę nad statkiem pozwolić de Soyi się dogonić. Nie jest to jednak najlepszy pomysł. Dotknięciem ekranu uruchamia transmisję wideo w drugą stronę i na statek dziewczynki zostaje wysłany obraz jego twarzy. - Witam, ojcze kapitanie de Soya! - mówi dziewczynka bez pośpiechu, najwyraźniej nie podenerwowana. - Jeżeli pańscy ludzie spróbują wejść na pokład, rozhermetyzuję statek i zginę. - Samobójstwo to grzech śmiertelny - odpowiada zaskoczony de Soya. - Zgadza się - dziewczynka z poważną miną kiwa głową. - Tylko że ja nie jestem chrześcijanką. Poza tym wolałabym trafić do piekła, niż towarzyszyć panu w dalszej podróży. De Soya przygląda się jej uważnie: w pobliżu dziecka nie dostrzega żadnych przyrządów sterowniczych. - Kapitanie! zgłasza się Gregorius na zastrzeżonym kanale. - Jeżeli otworzy właz, zdążę ją dopaść i założyć na nią balon transferowy, zanim nastąpi całkowita dekompresja. Dziewczynka nie spuszcza wzroku z kapitana, kiedy ten, nie poruszając ustami, subwokalizuje na kanale zastrzeżonym. - Nie należy do krzyża. Jeśli zginie, nie mamy gwarancji, że uda się ją wskrzesić. 92

- Mamy całkiem spore szansę, że w sali operacyjnej statku poradzimy sobie ze skutkami zwyczajnej dekompresji - nalega Gregorius. - Potrzeba co najmniej trzydziestu sekund, żeby z jej pokładu ulotniło się całe powietrze. Zdążę. Daję słowo! - Ja mówię poważnie - odzywa się dziecko z ekranu. W tym samym momencie w kadłubie pod nogami Kee otwiera się okrągły otwór i polimerowa bańka zaczyna się wypełniać uciekającym ze statku powietrzem. Kapral zostaje odepchnięty gwałtownie w tył, uderza w membranę, napinają i odbija się od bariery pola siłowego, po czym zaczyna się ześlizgiwać w stronę rufy. Odpala silniczki plecaka i stabilizuje lot, żeby nie wpaść w ognisty ogon napędu atomowego. Gregorius przykłada palec do detonatora. - Kapitanie! - krzyczy. - Czekać! - subwokalizuje de Soya. Widok spokojnie siedzącej dziewczynki, w samej koszuli, budzi w nim coraz silniejszy niepokój. Przestrzeń pomiędzy statkami wypełnia się kryształkami lodu i cząsteczkami koloidów. - Jestem odcięta od najwyższego poziomu, ale jeśli nie odwoła pan swoich ludzi, otworzę wszystkie pokłady - ostrzega dziecko. W niespełna sekundę po tym, jak wypowiada te słowa, rozlega się świst i w miejscu, gdzie przed momentem stał Gregorius, otwiera się dwumetrowej średnicy dziura w poszyciu. Ułamek sekundy wcześniej sierżant zdążył wypalić otwór w polimerowej powłoce i odpalić silniki w plecaku, teraz więc koziołkuje, wyrównuje lot i przyczepia buty do powierzchni kadłuba o pięć metrów dalej. Oczyma wyobraźni widzi plany statku; wie, że dziecko znajduje się dokładnie pod nim, dzieli ich ledwie parę metrów. Gdyby chciała otworzyć i tę część, zdąży ją złapać, zamknąć w balonie i w dwie minuty dostarczyć do sali operacyjnej na „Rafaelu”. Zerka na wyświetlacz taktyczny: Rettig właśnie odskoczył od kadłuba, zanim i pod nim kadłub się otworzył i w tej chwili utrzymuje się w odległości trzech metrów od statku. - Kapitanie! – powtarza Gregorius. - Czekać! - ucina dyskusję de Soya, po czym zwraca się do dziewczynki. - Nie chcemy ci zrobić krzywdy... - Więc niech pan odwoła swoich ludzi przerywa mu dziecko. - Natychmiast! W przeciwnym wypadku otworzę ostatni pokład. Federico de Soya czuje, jak czas zwalnia bieg, kiedy on rozważa różne opcje. Wie, że za niecałą minutę będzie musiał zwolnić: wszędzie na panelach i na taktycznych kanałach łączących go ze statkiem migają ostrzegawcze światełka. Nie chce zostawić swoich żołnierzy, ale najważniejsze jest dziecko. Jego rozkazy nie pozostawiały żadnych wątpliwości: sprowadzić dziewczynkę na Pacem. Żywą. Całe środowisko taktyczne zaczyna pulsować czerwienią; jeśli w ciągu minuty archanioł nie zacznie zwalniać, włączą się automatyczne procedury zabezpieczające. To samo mówią de Soyi kontrolki na panelach. Ojciec kapitan przełącza nadawanie na wszystkie pasma, włącznie z kanałem zastrzeżonym. - Gregorius, Rettig, Kee... Zarządzam natychmiastowy powrót na „Rafaela”. Sierżant Gregorius czuje zalewającą go falę wściekłości i rozczarowania, ale nie przestaje być żołnierzem Gwardii Szwajcarskiej. - Wracamy, kapitanie! - melduje. Odczepia od kadłuba profilowany ładunek i kopniakiem odpycha się w stronę archanioła. Jego dwaj towarzysze odpalają silniczki pomocnicze i także odrywają się od statku. Połączone pola siłowe obu pojazdów utrzymują się akurat na tyle długo, by umożliwić całej trójce przejście. Gregorius pierwszy dociera na „Rafaela”, łapie za uchwyt i dosłownie wrzuca podwładnych do śluzy, wyłapując ich, gdy podlatują bliżej. Później sam wciąga się do środka, sprawdza, czy Kee i Rettig wpięli się w siatki zabezpieczające, i uruchamia mikrofon. - Jesteśmy, kapitanie. - Odłączenie! - komunikuj e de Soya na wszystkich kanałach, żeby dziewczynka także go usłyszała. Przełącza się na widok w czasie rzeczywistym i przestawia omnikontroler. Silniki „Rafaela” przestają pracować ze 110 procentami nominalnego obciążenia, pola siłowe rozdzielają się i archanioł zaczyna zostawać w tyle. De Soya stara się utrzymać swój okręt z dala od smugi ognia plazmowego: wszystkie czujniki zdają się wskazywać, że druga jednostka nie jest uzbrojona, ale „bezbronność” staje się pojęciem względnym, gdy z dysz bucha kilkusetkilometrowy błękitny płomień. Pole siłowe „Rafaela” ustawione jest na pełną moc, a sterowane automatycznie systemy obronne są gotowe zareagować w milionową część sekundy. 93

Statek, na którym leci dziewczynka, przyspiesza coraz bardziej i oddala się od płaszczyzny ekliptyki. Parvati nie jest celem jego lotu. Czyżby planowała spotkanie z Intruzami?, zastanawia się de Soya. Czujniki archanioła nie wykazują żadnej aktywności poza patrolami orbitalnymi, ale za granicą heliosfery może czaić się cały rój. Dwadzieścia minut później, kiedy statki dzielą już setki tysięcy kilometrów, de Soya poznaje odpowiedź na swoje pytanie. - Odbieramy zakłócenia z napędu Hawkinga - informuje żołnierzy, którzy wciąż czekają w śluzie. - Statek szykuje się do przeskoku. - Dokąd? - pyta Gregorius. W jego głosie próżno by szukać choć śladu złości po niedawnym niepowodzeniu. De Soya dla pewności jeszcze raz sprawdza wszystkie wskazania przyrządów. - Do układu Renesansu, bardzo blisko samej planety. Mimo iż żołnierze Gwardii Szwajcarskiej milczą, de Soya domyśla się, jakie pytania kłębią się im w głowach: Dlaczego na Renesans? Przecież to twierdza Paxu: dwa miliardy chrześcijan, dziesiątki tysięcy żołnierzy, mnóstwo okrętów... Dlaczego właśnie tam? - Może nie wie, co ją tam czeka - rozważa na głos. Przełącza się na przestrzeń taktyczną i zawisa nad płaszczyzną ekliptyki. Patrzy, jak czerwony punkcik przeskakuje w nadświetlną i znika z ich systemu słonecznego. „Rafael” wciąż leci jego śladem; do punktu skoku brakuje mu pięćdziesięciu minut. De Soya wraca i sprawdza wszystkie systemy statku. - Możecie wyjść ze śluzy. Zabezpieczyć wyposażenie abordażowe. Nie pyta ich o zdanie. Nie ma dyskusji o tym, czy zamierza przenieść archanioła na Renesans - kurs został już wprowadzony i statek rozpędza się, zmierzając do punktu translacji. Nie pyta ich też, czy są gotowi na powtórną śmierć. Wiadomo przecież, że ten skok zabije ich tak samo, jak poprzedni, jednakże dzięki niemu znajdą się w przestrzeni kontrolowanej przez Pax na pięć miesięcy przed statkiem dziewczynki. Jedyna kwestia, nad którą de Soya jeszcze się waha, to czy poczekać na „Św. Antoniego” i wyjaśnić całą sytuację kapitanowi. Postanawia nie czekać. Nie ma to może specjalnego sensu, bo kilka godzin spóźnienia nie zrobiłoby mu różnicy, skoro ma pięć miesięcy przewagi, ale ojciec kapitan za bardzo się niecierpliwi. Rozkazuje „Rafaelowi” przygotować boję transponderową i rejestruje rozkazy dla kapitan Sati z okrętu liniowego: natychmiastowa translacja na Renesans - co zajmie dziesięć dni czasu pokładowego i wytworzy pięciomiesięczny dług czasowy, taki sam, jaki stanie się udziałem dziewczynki - i pełna gotowość bojowa w chwili wyjścia z nadświetlnej. Odpala boję i odwołuje alarm dla garnizonu na Parvati, po czym odwraca leżankę i staje twarzą w twarz z trójką gwardzistów. - Wiem, że jesteście rozczarowani - zaczyna. Sierżant Gregorius milczy, a jego twarz nie wyraża żadnych uczuć, ale ojciec kapitan wie, co oznacza ta cisza: trzydzieści sekund i byłaby nasza. De Soyi jest to obojętne. Od z górą dziesięciu lat dowodzi mężczyznami i kobietami, zdarzało mu się już wysyłać na śmierć żołnierzy odważniej szych i bardziej lojalnych niż ta trójka. Nigdy przy tym nie pozwalał sobie czuć wyrzutów sumienia ani potrzeby tłumaczenia się ze swych decyzji, więc i teraz patrzy bez zmrużenia oka wprost w twarz olbrzyma. - Sądzę, że dziewczynka spełniłaby swą groźbę - mówi tonem nie znoszącym sprzeciwu i sugerującym, że nie zamierza na ten temat dyskutować. - Ale to teraz bez znaczenia. Wiemy, dokąd leci. Kto wie, czy w tym sektorze kontrolowanego przez Pax kosmosu nie jest to przypadkiem jedyny układ, do którego nikt i nic, nawet rój Intruzów, nie może się niepostrzeżenie i bezkarnie dostać. Mamy pięć miesięcy, żeby przygotować się na jej przybycie i tym razem nie będziemy działać w pojedynkę - bierze głęboki wdech. - Ciężko się napracowaliście i nikt nie obwinia was za tę porażkę. Dopilnuję, żebyście natychmiast po powrocie na Renesans wrócili do swojej jednostki. Gregorius nie musi nawet spoglądać na pozostałą dwójkę, by wiedzieć, że przemawia także w ich imieniu. - Proszę o wybaczenie, ojcze kapitanie, ale jeżeli można coś powiedzieć, to wolelibyśmy zostać z ojcem na „Rafaelu” do czasu, gdy ta mała bezpiecznie dotrze na Pacem. De Soya stara się ukryć zaskoczenie. 94

- Cóż... Zobaczymy, sierżancie. Na Renesansie znajduje się dowództwo floty, więc spotkamy tam różnych naszych zwierzchników. Zobaczymy, co się stanie. Zróbcie porządek na pokładzie. Za dwadzieścia pięć minut wchodzimy w nadświetlną. - Kapitanie? - Słucham, kapralu Kee? - Czy przed śmiercią wysłucha pan naszej spowiedzi? Kolejny raz utrzymanie obojętnego wyrazu twarzy kosztuje de Soyę sporo wysiłku. - Tak, kapralu. Skończę, co mam do zrobienia tutaj, i za dziesięć minut zejdę do mesy oficerskiej, gdzie was wyspowiadam. - Dziękuję, kapitanie! - Kee się uśmiecha. - Dziękuję! - wtóruje mu Rettig. - Dzięki, ojcze! - dudni bas Gregoriusa. De Soya odprowadza ich wzrokiem, gdy wracają do swoich obowiązków, zrzucając po drodze pancerze. W tejże chwili doznaje intuicyjnego olśnienia, jakby udało mu się na moment zajrzeć za zasłonę przyszłości i na własnych barkach odczuć jej ciężar. Panie mój, daj mi siłę, bym mógł wypełnić wolę Twoją... Proszę w imię Jezusa... Amen. Znów okręca się na leżance i wraca do pulpitów. Ostatni raz przed translacją i śmiercią sprawdza wskazania przyrządów. 25 Zapytałem kiedyś jednego z moich polujących na kaczki klientów - pochodzącego z Hyperiona pilota sterowca, kursującego co tydzień z Equusa na Aquilę z przystankami na Dziewięciu Ogonach - jak mu się podoba jego praca. - Latanie? - powiedział. - Jest takie stare powiedzenie: długie godziny nudy, przerywane chwilami czystej paniki. Nasza podróż trochę odpowiadała temu opisowi. Nie zrozumcie mnie źle: nie nudziłem się - samo wnętrze statku, z tymi wszystkimi książkami, starymi holofilmami i fortepianem wystarczyło, bym nie miał czasu zaznać nudy przez dziesięć najbliższych dni, a miałem jeszcze przecież okazję coraz lepiej poznawać moich towarzyszy. Chodzi mi tylko o to, że doświadczaliśmy podobnego cyklu: drugie, leniwe, miłe okresy spokoju i króciutkie interludia, podczas których adrenalina kipiała nam w żyłach. Źle się czułem w układzie Parvati, siedząc tuż poza polem widzenia kamer wideo i patrząc, jak dziewczynka grozi, że popełni samobójstwo - a przy okazji zabije i nas! - jeżeli okręt Paxu się nie wycofa. Spędziłem swego czasu dziesięć miesięcy na Felixie, jednej z wysp archipelagu Dziewięciu Ogonów pracowałem w kasynie jako krupier black jacka. Miałem okazję widzieć wielu hazardzistów i muszę przyznać, że ta jedenastolatka jak mało kto nadawałaby się na dobrego pokerzystę. Kiedy później zapytałem ją, czy faktycznie gotowa była spełnić swą groźbę i rozhermetyzować ostatni pokład, uśmiechnęła się tylko tym swoim szelmowskim uśmiechem i machnęła ręką, jak gdyby zbywając mnie czy odsuwając od siebie tę myśl. W późniejszych latach przyzwyczaiłem się do tego gestu. - No dobrze, ale skąd wiedziałaś, jak nazywa się kapitan statku? - nie ustępowałem. Spodziewałem się usłyszeć jakieś rewelacje o mocach, jakimi dysponuje nasz protomesjasz, ale odpowiedź była prostsza. - Czekał na mnie przy wejściu do Sfinksa. Chyba słyszałam, jak ktoś zwrócił się do niego w ten sposób. Nie podobało mi się to wyjaśnienie. Nawet jeśli ojciec kapitan rzeczywiście znalazł się w pobliżu Sfinksa, kiedy grobowiec się otwieraj standardowe procedury armii wymagały, by stawił się tam w pełnym pancerzu i ograniczył komunikację do zastrzeżonych pasm. Tylko dlaczego mała miałaby kłamać? A dlaczego ja doszukuję się tu logiki czy sensu? zapytałem sam siebie. Przedtem też nie zauważyłem ani jednego, ani drugiego. Gdy po naszej dramatycznej ucieczce z Parvati Enea zeszła na niższy pokład, żeby wziąć prysznic, statek zaczął pocieszać mnie i A. Bettika. - Panowie, nie martwcie się! Nie pozwoliłbym przecież, żebyście zginęli wskutek dekompresji. Popatrzyliśmy po sobie i sądzę, że obaj zastanawialiśmy się w tej chwili, czy statek mówił, co sam by zrobił, czy też dziewczynka w jakiś szczególny sposób kontrolowała całą sytuację. Mijały kolejne dni drugiego etapu naszej podróży, a ja wciąż łamałem sobie głowę nad tamtą sytuacją i moją reakcją. Zdałem sobie sprawę, że przede wszystkim dokucza mi własna bierność, żeby nie powiedzieć: obojętność. Miałem dwadzieścia siedem lat, odsłużyłem swoje w wojsku, poznałem kawał świata - nawet jeśli 95

leżał on trochę na uboczu, jak Hyperion - a kiedy zrobiło się naprawdę gorąco, zostawiłem dziecko, żeby samo sobie poradziło z zagrożeniem. Rozumiałem, dlaczego A. Bettik nic nie robił: bioprogramowanie i długie stulecia służby wpoiły mu nawyk polegania na decyzjach podejmowanych przez ludzi. Aleja? Czemu zachowałem się jak ostatni kołek? Martin Silenus uratował mi życie i powierzył obłąkańczą misję, w której miałem pilnować dziewczynki i pomóc jej bezpiecznie dotrzeć tam, gdzie los ją rzuci. Tymczasem na razie wykazałem się pilotowaniem latającego dywanu i chowaniem się za fortepianem, kiedy mała próbowała spławić okręt Paxu. Przez kilka dni całą czwórką - wliczając w to statek - dyskutowaliśmy o tym właśnie okręcie. Jeżeli Enea nie myliła się, a ojciec kapitan de Soya rzeczywiście był przy otwarciu grobowca, znaczyło to, że Pax znalazł sposób, by w przestrzeni Hawkinga poruszać się na skróty. Gdybym powiedział, że implikacje tego faktu brzmiały zatrważająco, byłoby to niedopowiedzenie: śmiertelnie się wystraszyłem. Tymczasem Enea nie wyglądała na specjalnie przejętą. Wkrótce wróciliśmy do wygodnej, choć nieco klaustrofobicznej rutyny obowiązującej na pokładzie: dziewczynka po obiedzie grywała na fortepianie, od czasu do czasu buszowaliśmy po bibliotece w poszukiwaniu zapisów holograficznych i logów nawigacyjnych, które mogłyby naprowadzić nas na ślad ostatniej podróży konsula (znaleźliśmy sporo wskazówek, żadna jednak nie wyjaśniała tej kwestii ostatecznie), wieczorami zasiadaliśmy do pokera (Enea faktycznie okazała się piekielnie dobrym graczem), a ja urządzałem sobie jeszcze ćwiczenia gimnastyczne, czyli prosiłem statek o ustawienie zwiększonego do jednego i trzech dziesiątych g ciążenia na schodach, po czym przez czterdzieści pięć minut biegałem spiralnym torem w dół i w górę. Nie wiem, jak zareagowała na to reszta mojego ciała, ale łydki, uda i kostki szybko zaczęły przypominać kończyny jakiegoś słonia z planety podobnej do Jowisza. Kiedy Enea przekonała się, że zmiany grawitacji mogą dotyczyć niewielkich obszarów wnętrza, zabawom nie było końca. Zaczęła sypiać w bańce zerowej grawitacji na pokładzie kriogenicznym; potem, odkrywszy że statek potrafi przekształcić biblioteczny stolik w stół bilardowy, zmuszała mnie do rozgrywania co najmniej dwóch partii dziennie - każdej przy innym ciążeniu. Któregoś wieczora siedziałem pogrążony w lekturze na pokładzie nawigacyjnym, gdy z dołu dobiegły mnie jakieś hałasy. Zszedłszy do salonu ujrzałem otwarty kadłub, wysunięty taras (bez fortepianu) i zawieszoną nad nim olbrzymią, wodną kulę. Miała dobre osiem czy nawet dziesięć metrów średnicy i unosiła się w przestrzeni pomiędzy tarasem i zewnętrznym polem siłowym. - Co tu się dzieje? - Świetnie się bawię! - dobiegł mnie głos z pulsującej kuli. Ponad srebrzystą powierzchnią pojawiła się nagle głowa z mokrymi włosami, zwisając dwa metry nad tarasem. - Wskakuj! - krzyknęła dziewczynka. Woda jest ciepła. Odruchowo cofnąłem się na ten widok i oparłem o barierkę, starając się nie myśleć, co by się stało, gdyby sferyczne pole zniknęło choć na ułamek sekundy. - A. Bettik to widział? - zapytałem. Enea wzruszyła bladymi ramionami. W tle fajerwerki fraktali pulsowały i skręcały się jak szalone, wywołując niewiarygodne, barwne refleksy świetlne na powierzchni kuli, która sama miała niebieskawy odcień, jaśniejszy w miejscach, gdzie przemieszczały się bąbelki powietrza. Przypominała Starą Ziemię ze zdjęć, które kiedyś widziałem. Enea zanurkowała i przez chwilę mignęła mi jako jasny kształt, po czym wynurzyła się pięć metrów wyżej na zakrzywionej powierzchni. Drobne, kuliste krople oderwały się z pluskiem od kuli, po czym łagodnym łukiem wróciły - utrzymywane w miejscu, jak sądzę, różnicą natężeń pól - i wzbudziły skomplikowane, rozchodzące się koncentrycznie fale na sferycznej powierzchni. - Wskakuj! - powtórzyła. - Na co czekasz? - Nie mam kostiumu. Enea przez chwilę unosiła się bez ruchu na powierzchni, potem przewróciła się na brzuch i znów zanurkowała. Tym razem wynurzyła się zupełnie do góry nogami, przynajmniej z mojej perspektywy. - Ja też nie. A po co ci kostium? Wiedziałem, że nie żartuje, bo kiedy nurkowała, mignęła mi biała skóra jej pleców, opięta na kręgosłupie i żebrach, a potem drobny, dziecięcy jeszcze tyłeczek, na którym malowały się kolorowym odblaskiem fraktale. W gruncie rzeczy widok naszego przyszłego mesjasza w wieku lat dwunastu był równie pobudzający seksualnie, jak podglądanie małych wnucząt ciotki Merty w kąpieli. 96

- Dalej, Raul! - zawołała jeszcze raz i przepłynęła na drugą stronę kuli. Wahałem się zaledwie przez moment, a potem zrzuciłem ubranie, zostawiając sobie jednak nie tylko szorty, ale i długaśną koszulę, której często używałem w charakterze piżamy. Stałem tak na tarasie i nie miałem zielonego pojęcia, jak dostać się do wnętrza zawieszonej parę metrów nade mną kuli, kiedy gdzieś z górnej jej powierzchni doleciał mnie kolejny okrzyk. - Skacz, matołku! Skoczyłem. Przejście do zerowej grawitacji zaczęło się na wysokości mniej więcej półtora metra. A woda okazała się diabelnie zimna. Okręciłem się w miejscu, krzyknąłem z zimna i poczułem, jak kurczą mi się wszystkie części ciała, które tylko mogą się skurczyć. Zacząłem machać chaotycznie rękami, żeby utrzymać głowę nad zakrzywioną powierzchnią wody. Nie zdziwiłem się więc, kiedy na tarasie pojawił się A. Bettik, ciekaw, co jest powodem tych wszystkich wrzasków. Założył ramiona na piersi i oparł się o balustradę, krzyżując nogi w kostkach. - Woda jest ciepła! - zełgałem, szczekając zębami. - Wskakuj! Android uśmiechnął się i pokręcił głową niczym cierpliwy rodzic. Wzruszyłem ramionami, obróciłem się i dałem nurka. Sekundę czy dwie trwało, zanim uświadomiłem sobie, że pływanie samo w sobie bardzo przypomina poruszanie się w zerowej grawitacji, więc pływanie przy braku ciążenia nie może być trudne. Jak by na to nie patrzeć, opór, jaki stawiała woda, sprawiał, że bardziej czułem się jak pływak, niż jak astronauta w zero-g. Muszę jednak przyznać, że sporą frajdę sprawiało mi napotykanie unoszących się w wodzie baniek powietrza, w których można było zaczerpnąć oddechu przed kolejnym zanurkowaniem. Przez chwilę byłem zdezorientowany jak po zakręceniu solidnego młynka, ale natknąwszy się na metrowej średnicy bąbel, zatrzymałem się przed nim i podniosłem wzrok ku górze, gdzie z wody właśnie wynurzyła się głowa i ramiona Enei. Skórę na klatce piersiowej miała całą w gęsiej skórce, nie wiedziałem tylko, czy od zimnej wody, czy od jeszcze chłodniejszego powietrza. - Fajnie jest, nie? - otrząsnęła wodę z twarzy i oburącz odgarnęła włosy, które po zmoczeniu wydawały się znacznie ciemniejsze niż zwykle. Patrząc tak na nią usiłowałem dostrzec w niej jej matkę, ciemnowłosą kobietę-detektywa z Lususa. Nic z tego jednak - nigdy nie widziałem zdjęcia Brawne Lamii, znałem tylko jej opis z „Pieśni”. - Cała trudność polega na tym, żeby nie wypaść z wody, kiedy zbliżysz się do skraju - powiedziała, kiedy nasza bańka przesunęła się i zaczęła kurczyć. Zakrzywiona ściana wody zbliżała się do naszych głów. - Kto pierwszy na zewnątrz! Obróciła się w miejscu i machnęła nogami, a ja spróbowałem ruszyć za nią, ale popełniłem błąd, pakując się wprost w bąbel powietrza - Boże, miałem tylko nadzieję, że ani A. Bettik, ani dziewczynka nie zwrócili uwagi na moje dramatyczne młócenie rękoma i nogami - i w efekcie wynurzyłem się z wody dobre pół minuty po Enei. To było jak chodzenie po wodzie: statek i taras zniknęły nam z oczu pod spodem, powierzchnia kuli zakrzywiała się ostro w dół, a nad nami karmazynowe fraktale zwijały się, skręcały i kurczyły tylko po to, by za chwilę eksplodować kolorami. - Szkoda, że nie widać gwiazd - zdziwiłem się, że wypowiedziałem te słowa na głos. - Szkoda - zgodziła się ze mną Enea, zapatrzona w dziwaczny spektakl świetlny rozgrywający się na naszych oczach. Ujrzałem przemykający przez jej twarz grymas smutku. - Zmarzłam - powiedziała wreszcie, a ja zwróciłem uwagę, że zaciska szczęki, żeby nie dzwonić zębami. - Kiedy następnym razem poproszę statek o przygotowanie basenu, zwrócę mu uwagę, żeby użył ciepłej wody. - Może już lepiej wyjdź - powiedziałem i razem popłynęliśmy w dół po powierzchni kuli. Taras wyglądał jak wybiegająca nam na spotkanie ściana; złudzenie zakłócała tylko stojąca ukosem postać androida z dużym ręcznikiem Enei. - Zamknij oczy - powiedziała, a kiedy zrobiłem, o co prosiła, poczułem na twarzy uderzenia kulek nieważkiej wody. Wymachem rąk dziewczynka przebiła się przez utrzymywaną napięciem powierzchniowym sferę, wypłynęła w przestrzeń nad tarasem i w chwilę potem usłyszałem klaśnięcie jej bosych stóp o podłogę. Odczekałem jeszcze kilka sekund i otworzyłem oczy. A. Bettik zdążył już otulić ją ogromnym ręcznikiem, a ona nie potrafiła już zapanować nad klekoczącymi jak kastaniety zębami. - U-w-w-w-a-ż-żaj - powiedziała. - Ob-b-b-r-róć się z-z-zar-r-raz po wys-s-s-k97

k-o-czcz-czeniu z w-w-wody, b-b-b-o s-s-s-p-padniesz n-n-a g-głow-w-wę i s-s-s-kr-kręcisz k-k-kark. - Dzięki - odpowiedziałem, nie mając zamiaru wynurzać się z wody, dopóki we dwójkę z A. Bettikiem nie zejdą z tarasu. Uczynili to w chwilę później, więc wypłynąłem na zewnątrz, zamachałem rękoma i nogami w dzikim tańcu, żeby obrócić się o sto osiemdziesiąt stopni zanim grawitacja wróci do normy, przekręciłem się za daleko, przesadziłem z kompensacją i gruchnąłem odwłokiem o ziemię. Ściągnąłem z barierki ręcznik, który przezorny A. Bettik zostawił dla mnie i wytarłem twarz. - Statku, możesz już wyłączyć mikropole zerowej grawitacji. W ułamku sekundy zrozumiałem, że popełniłem błąd, ale zanim zdążyłem odwołać polecenie, kilkaset galonów wody zwaliło się na taras - gigantyczny, lodowaty wodospad, zdolny pogruchotać człowiekowi kości. Niechybnie zginąłbym, gdybym znalazł się dokładnie pod tą masą wody - cóż za ironiczne zakończenie wspaniałej przygody! - siedziałem jednak kilka metrów od epicentrum powodzi, która tylko rzuciła mną o balustradę, porwała w swój potężny wir i omal nie wypchnęła poza taras, ku oddalonej o piętnaście metrów rufie, gdzie skończyłbym uwięziony w eliptycznie uformowanym zewnętrznym polu siłowym niczym owad utopiony w szklance. Chwyciłem się balustrady i przeczekałem potop. - Przepraszam - powiedział statek zauważywszy własny błąd i przeformował pole, by powstrzymać rozlewanie się wody. Zauważyłem, że mimo otwartej ściany ani kropla nie przedostała się do wnętrza salonu. Kiedy już uwięziona w mikropolu woda w postaci ruchliwych kropel została zebrana, wziąłem do ręki przemoczony ręcznik i wróciłem do wnętrza statku. Kadłub zamknął się za moimi plecami, a woda zapewne wróciła do zbiorników, gdzie miała zostać oczyszczona lub wykorzystana jako balast. Nagle stanąłem w miejscu, tknięty nagłym podejrzeniem. - Statku! - Tak, M. Endymion? - Mam nadzieję, że to nie był twój pomysł na dowcip? - Ma pan na myśli wykonanie polecenia dotyczącego wyłączenia pola zero-g, M. Endymion? - Tak. - Konsekwencje, jakich pan doświadczył, były wynikiem drobnego niedopatrzenia, M. Endymion. Nie robię dowcipów. Niech się pan nie obawia, nie cierpię na przypadłość zwaną poczuciem humoru. - Hmmm - nie przekonał mnie. Zabrałem mokre buty i ubranie i poczłapałem na górę, żeby się wysuszyć i przebrać. Następnego dnia odwiedziłem A. Bettika na pokładzie zwanym przez niego „maszynownią”. Rzeczywiście, miejsce to kojarzyło się z maszynownią liniowca oceanicznego: wszędzie biegły gorące rury, metalowe pomosty i platformy, a tu i ówdzie dostrzegłem potężne, podobne do gigantycznych prądnic bryły. Android pokazał mi jednak, że pomieszczenie to istniało głównie po to, by człowiek mógł za pośrednictwem różnych stymsymowych łączników wpiąć się w system sterowania napędem i generatorami pola. Przyznam szczerze, że wykreowane przez komputer światy nigdy mnie nie pociągały, toteż po kilku wirtualnych wycieczkach po statku odłączyłem się od aparatury i przysiadłem obok hamaka A. Bettika. Opowiedział mi, jak przez kilkadziesiąt długich lat opiekował się statkiem i utrzymywał go w dobrej kondycji, aż wreszcie stracił wiarę, że maszyna jeszcze poderwie się do lotu. Miałem wrażenie, że ulżyło mu, gdy wyruszyliśmy z Hyperiona. - Czy zawsze zamierzałeś udać się w podróż z osobą, którą stary poeta wybierze na towarzysza dziewczynki? - zapytałem. Popatrzył na mnie spokojnie. - Myśl ta zrodziła się w moim umyśle dobre sto lat temu, M. Endymion, rzadko jednak rozważałem ją w kategoriach życzeń, które mogą się ziścić. Tym bardziej dziękuję za urzeczywistnienie mojego marzenia. Przez moment poczułem się zakłopotany, tak szczera była jego wdzięczność. - Lepiej nie dziękuj mi, dopóki nie wymkniemy się Paxowi - postanowiłem zmienić temat. Przypuszczam, że będą na nas czekać w okolicy Renesansu. - To prawdopodobne - niebieskoskóry mężczyzna nie wyglądał na specjalnie zmartwionego. 98

- Czy sądzisz, że groźba Enei o rozhermetyzowaniu statku podziałałaby podobnie? Pokręcił głową. - Chcą ją pojmać żywcem, ale nie, drugi raz się nie nabiorą. - Myślisz, że to był blef? - podniosłem w zdumieniu brwi. - Wydawało mi się, że gotowa była otworzyć także nasz pokład. - Raczej nie - rzekł krótko A. Bettik. - Oczywiście, nie znam tej młodej osoby zbyt dobrze, ale miałem przyjemność spędzić kilka dni z jej matką i pozostałymi pielgrzymami podczas ich podróży na Hyperionie. M. Lamia kochała i szanowała życie, także życie innych ludzi; sądzę, że M. Enea mogłaby spełnić swą groźbę, gdyby znajdowała się na pokładzie sama, lecz raczej nie skrzywdziłaby pana ani mnie. Nie wiedziałem, co odpowiedzieć, więc znów zmieniliśmy temat - rozmawialiśmy o statku, o miejscach, do których zmierzamy, o zmianach, jakie musiały zajść na planetach Sieci od czasów Upadku. - Czy jeżeli wylądujemy na Renesansie, opuścisz nas? - spytałem. - Opuszczę? - pierwszy raz widziałem zdumionego A. Bettika. - Dlaczego miałbym was zostawić? Wykonałem nieokreślony, niezręczny gest. - No... Chyba... To znaczy, zawsze chciałeś być wolny, a na pierwszej cywilizowanej planecie znalazłbyś wolność... - urwałem w pół zdania, żeby nie robić z siebie kompletnego idioty. - Moja wolność polega na tym, że pozwolono mi uczestniczyć w tej wyprawie - android się uśmiechnął. Poza tym, M. Endymion, zapewne nie udałoby mi się wtopić w tłum, gdybym postanowił osiąść na Renesansie. Poruszył w ten sposób kwestię, nad którą wcześniej się już zastanawiałem. - Mógłbyś zmienić kolor skóry - powiedziałem. - Autochirurg na statku przeprowadziłby taką operację... znów przerwałem, dostrzegając na jego twarzy subtelną zmianę, której nie umiałem zinterpretować. - Jak panu wiadomo, M. Endymion, my, androidy, nie jesteśmy programowani jak maszyny - zaczął. Nie mamy nawet zestawu podstawowych parametrów i motywatorów, w jakie wyposażano pierwsze sztuczne inteligencje oparte na DNA, z których później wyewoluowały SI tworzące Centrum. Podczas projektowania naszych instynktów wpojono nam jednak silnie pewne... hmmm... ograniczenia. Jedno z nich dotyczy, rzecz jasna, posłuszeństwa wobec ludzi - w granicach zdrowego rozsądku - oraz pilnowania, żeby nie stała im się krzywda. Słyszałem, że te dwa asimotywatory są starsze niż cała robotyka i bioinżynieria. Jednakże inny... instynkt podpowiada mi, że nie powinienem zmieniać barwy skóry. - Czy jesteś do tego niezdolny? Nie mógłbyś tego dokonać, nawet gdyby nasze życie zależało od tego, czy się w ten sposób zamaskujesz? - To nie tak. Jestem istotą obdarzoną wolną wolą i mógłbym to zrobić, zwłaszcza gdyby działanie takie zgadzało się z motywatorami wyższego rzędu, czyli na przykład zaleceniem opieki nad panem i M. Eneą. Decyzja taka sprawiłaby mi jednak pewien... dyskomfort. I to poważny. Kiwnąłem głową, nie za bardzo rozumiejąc, o co chodzi; mówiliśmy o dwóch różnych rzeczach. Tego samego dnia zapoznałem się jeszcze z zawartością schowków z bronią i sprzętem próżniowym, znajdujących się na tym samym pokładzie, co śluza. Znalazłem tam znacznie więcej ciekawych rzeczy, niż mogłem się spodziewać po pierwszej, pobieżnej inspekcji; niektóre obiekty były tak stare, że musiałem pytać statek o ich przeznaczenie. W szafce z ekwipunkiem cywilnym znalazłem dość oczywiste wyposażenie: skafandry kosmiczne, kombinezony do pracy w szkodliwej atmosferze, cztery skutery powietrzne, sprytnie złożone i wciśnięte pod skafandry, latarki o zwiększonej wydajności, sprzęt turystyczny, maski osmotyczne, aparaturę do nurkowania - z płetwami i kuszami pneumatycznymi, pas grawitacyjny umożliwiający latanie, trzy pudła narzędzi, dwa dobrze zaopatrzone medpaki, sześć par gogli noktowizyjnych, taką samą liczbę lekkich zestawów słuchawkowych sprzężonych z mikrofonami i kamerami wideo oraz kilka komlogów. Zobaczywszy je, musiałem porozumieć się ze statkiem: dorastałem na planecie pozbawionej datasfery, więc nie przywykłem do takich urządzeń. A komlogi były różne - od przestarzałych, przypominających cienką bransoletę i modnych przed kilkudziesięciu laty, po prawdziwe antyki, wielkości niedużej książki. Wszystkie mogły pełnić funkcję komunikatorów, magazynować w pamięci ogromną ilość danych, łączyć się z lokalną datasferą, a niektóre, zwłaszcza starsze modele, umiały komunikować się zdalnie z megasferą. Położyłem sobie jedną z bransolet na dłoni; ważyła mniej niż gram. I była bezużyteczna. Nasłuchałem się myśliwych, przybywających z innych światów, więc wiedziałem, że na kilku planetach - między innymi chyba na Renesansie - udało się odtworzyć prymitywne datasfery, choć przekaźniki komunikacyjne nie działały od blisko trzystu lat. Pasmo FTL, 99

hiperstrunowe medium transmisyjne, od którego zależało istnienie Hegemonii, zamilkło w dniach Upadku. Zacząłem chować komlog do wyłożonego miękkim materiałem pokrowca, gdy rozległ się głos statku. - Komlog może się panu przydać, gdyby zdarzyło się wam na pewien czas opuścić pokład. Obejrzałem się przez ramię. - Jak to? - Informacja - wyjaśnił statek. - Z przyjemnością przeleję obszerną zawartość moich datalogów do jednego bądź kilku z tych urządzeń. Będziecie mieli swobodny dostęp do wszystkich danych. Przygryzłem dolną wargę, rozważając, jakież to korzyści przyniosłoby mi noszenie na nadgarstku masy pomieszanych danych z banków pamięci statku, gdy wtem przypomniałem sobie słowa Starowiny: Informacja jest bezcenna, Raul, bez względu na okoliczności. Jeśli chodzi o zrozumienie wszechświata, tylko dwie rzeczy mają większą od niej wartość: miłość i uczciwość. - Świetny pomysł - powiedziałem na głos i zapiąłem srebrną tasiemkę na ręce. - Kiedy będziesz mógł przenieść do komlogu zawartość banków danych? - Już to zrobiłem. Schowek na broń przejrzałem niezwykle starannie jeszcze przed dotarciem na Parvati, ale nie znalazłem tam nic, co choćby na sekundę pomogłoby mi powstrzymać żołnierza Gwardii Szwajcarskiej. Tym razem jednak szukałem czego innego. To ciekawe, jak po starych rzeczach widać ich wiek: skafandry, latarki, skutery - jak zresztą prawie całe wyposażenie statku - sprawiały wrażenie przestarzałych i niemodnych. Brakowało na przykład próżnioskór, a rozmiary, wygląd i kolory sprzętu przywodziły na myśl hologramy z podręczników historii. Z bronią rzecz miała się inaczej: była stara, nie przeczę, natomiast wyglądała znajomo i dobrze leżała w ręku. Konsul bez wątpienia lubił polować, gdyż na stojaku znalazłem kilka różnych strzelb, naoliwionych i właściwie konserwowanych. Z każdą z nich mógłbym bez chwili wahania wyruszyć na kaczki - od małej trzysta dziesiątki, po masywną dwururkę kaliber dwadzieścia osiem. Wybrałem starożytny, ale znakomicie zachowany półautomat śrutowy kaliber szesnaście i wystawiłem go na korytarz. Karabiny i broń energetyczna prezentowały się pięknie. Konsul musiał być kolekcjonerem, bo każda sztuka stanowiła prawdziwe dzieło sztuki: rzeźbiona kolba, błękitna stal, ręcznie dopasowywane elementy, idealne wyważenie. W ciągu z górą tysiąca lat, jakie upłynęły od końca dwudziestego wieku, kiedy to broń osobista, produkowana na masową skalę, stała się niewiarygodnie śmiercionośna, tania i brzydka, nieliczni - a wśród nich konsul i ja - nauczyli się cenić piękny, wyrabiany ręcznie lub w krótkich seriach oręż. Na stojaku miałem przed sobą grubolufowe karabinki myśliwskie, karabiny plazmowe (co ciekawe, miały gwintowaną lufę, czego dowiedziałem się podczas szkolenia w Straży Planetarnej: ładunek, opuszczając lufę, stawał się oczywiście pociskiem czystej energii, ale przed przemianą w plazmę gwint nadawał mu pożądany ruch wirowy), dwa wymyślnie grawerowane, laserowe karabiny energetyczne (te już, oczywiście, bez gwintu), niewiele różniące się od tego, z którego całkiem niedawno M. Herrig zastrzelił Izzy, matowoczarny automatyczny karabin Armii (podobny zapewne z kolei do broni pułkownika Fedmahna Kassada sprzed trzech stuleci), potężną rusznicę plazmową, z której konsul musiał chyba strzelać do dinozaurów na jakiejś zapomnianej planecie i trzy pistolety. Nie znalazłem ani jednego paralizatora. Ucieszyłem się, bo ich nie cierpię. Wziąłem jeden z karabinów plazmowych, karabin Armii i wszystkie pistolety, zamierzając później przyjrzeć się im dokładniej. Broń z wyposażenia żołnierzy Armii była wprost paskudna i stanowiła wyjątek w starannie kompletowanej kolekcji konsula, ale wiedziałem, dlaczego uznał ją za wartą uwagi. Wielozadaniowy automat połączenie osiemnastomilimetrowego karabinu plazmowego, promiennika energetycznego o zmiennym przekroju wiązki, granatnika, ewy (emitera wysokoenergetycznych elektronów), kartaczownicy, szerokopasmowego oślepiacza i wyrzutni naprowadzanych cieplnie metalowych strzał - nie potrafiłby chyba tylko ugotować żołnierzowi obiadu (choć w warunkach polowych zwykle i ten efekt udawało się osiągnąć, nastawiwszy broń energetyczną na niskie natężenie promieniowania). Zanim weszliśmy w układ Parvati, bawiłem się myślą, że mógłbym przywitać Szwajcarów z bronią Armii w garści. Nowoczesne pancerze bojowe z łatwością poradziłyby sobie jednak ze wszystkim, na co było ją stać, a poza tym, szczerze mówiąc, bałem się, że żołnierze by się wkurzyli. 100

Teraz dokładnie ją sobie obejrzałem; była na tyle wszechstronna, że gdybyśmy zanadto oddalili się od statku, miałbym spore szansę w walce z jakimś bardziej prymitywnym przeciwnikiem - na przykład jaskiniowcem, myśliwcem odrzutowym czy biednym, kiepsko uzbrojonym dupkiem z lokalnego odpowiednika Hyperiońskiej Straży Planetarnej. Jednakże po namyśle zrezygnowałem z niej ze względu na spory ciężar, który wymagałby założenia starego skafandra bojowego Armii z zewnętrznym zasilaniem; poza tym brakowało kartaczy, granatów i amunicji do ewy, plazmowe osiemnastki dawno przestano produkować, a żeby skorzystać z broni energetycznej, musiałbym znaleźć się w pobliżu statku bądź innego dużego źródła energii. Odłożyłem karabin na miejsce, zdając sobie nagle sprawę, że być może jest to nawet ta sama broń, którą posługi wał się legendarny pułkownik Kassad - nie pasowała do kolekcji konsula, który z kolei znał pułkownika; kto wie, może zachował ją z powodów czysto sentymentalnych. Zapytałem o to statek, ale nie potrafił udzielić mi odpowiedzi. - Niespodzianka - mruknąłem pod nosem. Pistolety były jeszcze bardziej wiekowe, niż wojskowy automat, za to zapowiadały się bardziej obiecująco. Każdy z osobna stanowiłby ozdobę niejednej kolekcji, za to magazynki do nich wciąż można było bez kłopotu nabyć, przynajmniej na Hyperionie. Nie miałem zielonego pojęcia, jak wygląda sprawa amunicji na planetach, które przyjdzie nam odwiedzić. Najgroźniej wyglądał Penetrator kaliber sześćdziesiąt firmy Steiner-Ginn, był natomiast piekielnie ciężki; wzorniki nabojów ważyły tyle, co sama broń, a w dodatku pożerał amunicję w przerażającym tempie. Odłożyłem go i wziąłem się za oględziny pozostałych. Pierwszy z nich, mały, lekki pistolet na kartacze, mógłby uchodzić za pradziadka karabinu, z jakiego M. Herrig próbował mnie zastrzelić. Znalazłem przy nim kilkaset małych, błyszczących, owalnych pocisków (w magazynku mieściło się ich pięć), z których każdy zawierał kilka tysięcy stalowych igiełek. Znakomicie nadawał się na broń dla kogoś, kto ma niespecjalne oko do strzelania. Ostami pistolet wprawił mnie w zdumienie. Drżącą dłonią wyjąłem go ze specjalnej, natłuszczonej, skórzanej pochwy; znałem go tylko ze starych książek: półautomatyczny pistolet kaliber czterdzieści pięć, wykonany ze lśniącej błękitem siali, z ozdobną rękojeścią, metalową szczerbinką i prawdziwymi nabojami w mosiężnych łuskach zamiast wzornika, który tworzy pociski w momencie naciśnięcia spustu. Długo obracałem broń w rękach - mogła mieć nawet ponad tysiąc lat. Zajrzałem do pudełka, w którym leżał pistolet i znalazłem tam pięć pudełek nabojów - kilkaset sztuk. Zastanawiałem się właśnie, czy są równie starożytne, gdy znalazłem metkę producenta: Lusus, mniej więcej trzysta lat wcześniej. Czy przypadkiem w „Pieśniach” Brawne Lamia nie miała starej czterdziestkipiątki? Później spytałem o to Eneę, ale odparła, że nigdy nie widziała matki z bronią w ręku. Cóż, czterdziestkapiątka i mała kartaczownica wydawały się dla nas najodpowiedniejsze. Nie miałem pojęcia, czy tak stare naboje do czegoś się jeszcze nadają, więc wyszedłem z pistoletem na balkon, uprzedziłem statek, żeby pocisk nie rykoszetował od pola siłowego i pociągnąłem za spust. Kiedy nic się nie stało, przypomniałem sobie, że te starocie wyposażano w bezpiecznik. Znalazłem go, odciągnąłem i strzeliłem. Boże, ależ narobiłem huku; przynajmniej przekonałem się, że naboje są w porządku. Schowałem broń do pochwy i przypiąłem ją sobie do pasa. Dobrze się z tym czułem. Oczywiście, kiedy skończy mi się amunicja, miną wieki, zanim trafię na klub miłośników starej broni, który jeszcze ją produkuje. Tylko że przecież nie zamierzam wystrzelać setek pocisków, pomyślałem sobie gorzko. Nie wiedziałem, co mnie czeka. Spotkawszy się później z androidem i dziewczynką, pokazałem im wybraną fuzję, karabin myśliwski, pistolet na kartacze i czterdziestkępiątkę. - Jeżeli trafimy w jakieś dziwne miejsca - mam na myśli bezludne dziwne miejsca - powinniśmy mieć broń - powiedziałem. Zaproponowałem im malutką kartaczownicę, oboje jednak odmówili: Enea w ogóle nie chciała się zbroić, A. Bettik zaś zwrócił mi uwagę, że i tak nie będzie mógł strzelać do ludzi, a poza tym ma nadzieję, że gdyby groziła mu napaść dzikiego zwierza, to będę w pobliżu. Mruknąłem coś pod nosem, ale odłożyłem broń. - Ja biorę ten - klepnąłem się po olstrze z czterdziestkąpiątką. - Pasuje ci do kostiumu - uśmiechnęła się lekko Enea. Tym razem obyło się bez gorączkowych debat i obmyślania planu działania w ostatniej chwili. Nikt nie wierzył, żeby groźba Enei poskutkowała ponownie, gdyby czekały na nas okręty Paxu. Najpoważniejsza dyskusja wywiązała się na dwa dni przed wejściem w układ Renesansu. Podjedliśmy sobie całkiem nieźle (A. 101

Bettik przyrządził na obiad filet z płaszczki rzecznej w białym sosie, a my wygrzebaliśmy z pokładowej piwniczki przednie wino produkowane na Dziobie) i po godzinie muzykowania - Enea przygrywała na pianinie, a android towarzyszył jej na zabranym z Hyperiona flecie - rozmowa zeszła na temat naszej przyszłości. - Statku, co wiesz o Renesansie? - zapytała dziewczynka. Nastąpiła króciutka chwila ciszy, którą nauczyłem się interpretować jako zakłopotanie statku. - Przykro mi M. Enea, ale jedyne informacje na temat tego świata, jakimi dysponuję, pochodzą z przewodników nawigacyjnych i orbitalnych map, a te dawno się zdezaktualizowały. - Byłem tam kiedyś - odezwał się A. Bettik. - Również bardzo dawno, bo kilkaset lat temu, ale odbieraliśmy transmisje radiowe i telewizyjne, które dotyczyły Renesansu. - Słyszałem to i owo od moich myśliwych - wtrąciłem. - Sporo tych najbogatszych mieszka właśnie na Renesansie. Ale może ty zacznij - gestem wskazałem na androida, który odpowiedział mi skinieniem głowy i skrzyżował ramiona na piersi. - Renesans był jedną z najważniejszych planet w Hegemonii. Według skali Solmewa, jest bardzo podobny do Ziemi, toteż wcześnie go zasiedlono i na długo przed Upadkiem został całkowicie zurbanizowany. Słynął z uniwersytetów, centrów medycznych, świadczących usługi - obejmujące między innymi kuracje Poulsena - dla najbogatszych, barokowej architektury, której najpiękniejszym przykładem jest położone wysoko w górach zamczysko, oraz wysoko rozwiniętego przemysłu. Na przykład ten statek właśnie stamtąd pochodzi; został wyprodukowany przez konsorcjum Mitsubishi-Havcek. - Naprawdę? - zdziwił się statek. - Jeśli kiedyś to wiedziałem, dane gdzieś przepadły. Interesujące. Po raz nie wiem który wymieniliśmy z Enea zmartwione spojrzenia; statek, który nie pamiętał własnej przeszłości ani pochodzenia, nie sprawiał wrażenia, że poradzi sobie ze złożonymi problemami lotów międzygwiezdnych. Nieważne, pomyślałem. Dotarliśmy bez kłopotów na Parvati, a potem wydostaliśmy się stamtąd. Wszystko jest w porządku. - Stolicą Renesansu jest Da Vinci - mówił dalej A. Bettik. - Chociaż w sytuacji, gdy cały obszar lądowy i znaczna, część jedynego morza została całkowicie zurbanizowana, trudno mówić o istnieniu odrębnych ośrodków centrów miejskich. - Układ Renesansu jest jednym z centrów Paxu - uzupełniłem. - Przyłączył się do niego wkrótce po Upadku i dziś roi się tam od żołnierzy... Zarówno na Renesansie, jak i na Renesansie M stacjonują garnizony orbitalne i księżycowe, poza tym na obu planetach znajduje się mnóstwo baz wojskowych. - Co to jest Renesans M? - zaciekawiła się Enea. - Renesans Mniejszy - wyjaśnił A. Bettik. - Druga planeta od słońca. Sam Renesans jest trzeci. Mniejszy również jest zamieszkany, choć znacznie rzadziej zaludniony - to przede wszystkim świat rolniczy, gdzie na ogromnych, zautomatyzowanych farmach, zajmujących większość powierzchni, uprawia się rośliny i hoduje zwierzęta na potrzeby Renesansu. Po Upadku, kiedy transmitery przestały działać, obie planety skorzystały na tym układzie: zanim Pax wznowił regularny handel międzygwiezdny, Renesanse były na dobrą sprawę samowystarczalne: duży wytwarzał towary, a Mniejszy zapewniał żywność dla jego pięciu miliardów mieszkańców. - Ile ludności liczy dzisiaj? - zapytałem. - Sądzą, że mniej więcej tyle samo, czyli pięć miliardów, plus minus kilkaset milionów - odparł A. Bettik. - Jak już wspomniałem, Pax dotarł tu wcześnie, więc szybko zaoferowano mieszkańcom krzyżokształt i związany z nim reżim kontroli urodzeń. - Mówisz, że tam byłeś - zwróciłem się do androida. - Jak wygląda planeta? A. Bettik uśmiechnął się smutno. - Na Renesansie spędziłem niecałe trzydzieści sześć godzin, w porcie kosmicznym, kiedy lecieliśmy z Asquitha na Hyperiona, do nowej kolonii króla Williama. Zostaliśmy wprawdzie obudzeni z kriogenicznego snu, ale nie pozwolono nam opuścić statku, moje osobiste wspomnienia nie są więc zbyt bogate. - Czy wśród mieszkańców przeważają ponownie narodzeni chrześcijanie? - zagadnęła Enea, sprawiająca wrażenie zamyślonej i trochę nieobecnej duchem. Zauważyłem, że wróciła do obgryzania paznokci. - Tak, M. Enea, obawiam się, że stanowią zdecydowaną większość. - A ja wcale nie żartowałem, mówiąc o koncentracji wojsk - dorzuciłem. - Żołnierze Paxu, którzy prowadzili nasze szkolenia w Straży Planetarnej, stacjonowali właśnie na Renesansie. Planeta pełni funkcję jednego z głównych garnizonów i ważnej stacji tranzytowej w wojnie z Intruzami. 102

Skinęła głową, ale chyba nie bardzo zwracała uwagę na moje słowa. Uznałem, że dość już tego owijania w bawełnę. - Dlaczego tam lecimy? - zapytałem. Podniosła na mnie wzrok; jej śliczne oczy miały dziwny, nieobecny wyraz. - Chcę zobaczyć Tetydę - odparła. - Wiesz przecież, że jej konstrukcja opierała się na transmiterach - pokręciłem głową. - Tetyda nie mogła istnieć niezależnie od Sieci. To znaczy istniała, ale jako setki odcinków mniejszych rzek. - Wiem, ale chcę zobaczyć rzekę, która w czasach, gdy Sieć jeszcze istniała, stanowiła część Tetydy. Matka mi o niej opowiadała; mówiła, że przypominała Wielki Trakt, tylko spokojniejszy i bardziej rozleniwiony, i że można było całymi miesiącami płynąć barką z jednej planety na drugą. Powstrzymałem kipiącą we mnie złość. - Zdajesz sobie sprawę, że praktycznie nie mamy szans przedostać się przez ich szyki obronne na Renesansie - zacząłem. - I że nawet jeżeli tam trafimy, nie znajdziemy prawdziwej Tetydy, tylko jakiś jej fragment. Dlaczego tak ci na tym zależy? Już, już zamierzała wzruszyć ramionami, ale powstrzymała się. - Pamiętasz, jak ci mówiłam o architekcie, którego muszę... którego chcę... u którego chcę się uczyć? - Tak, pamiętam również, że nie wiesz ani jak się nazywa, ani gdzie mieszka. Dlaczego w takim razie zaczynasz poszukiwania od Renesansu? Nie moglibyśmy, przynajmniej na początek, zabrać się za Renesans Mniejszy? Albo jeszcze lepiej darować sobie ten układ i polecieć w spokojniejsze miejsce, na przykład na Armaghast? Enea pokręciła głową, a ja zauważyłem, że wyjątkowo starannie rozczesała włosy: jasne pasma stały się wyraźnie widoczne. - Ze snów wiem, że jeden z budynków jego autorstwa znajduje się w pobliżu Tetydy. - Tetyda płynęła przez setki innych światów - nachyliłem się bliżej, żeby widziała, że traktuję sprawę śmiertelnie poważnie. - Nie wszędzie Pax będzie miał okazję złapać nas albo zabić. Czy musimy zacząć od Renesansu? - Tak sądzę - odparła łagodnie. Ręce mi opadły. Martin Silenus nie obiecywał mi, że podróż będzie łatwa ani że będę widział w niej jakiś sens; powiedział tylko, że zostanę bohaterem. - Dobra - poddałem się, nie kryjąc zmęczenia w głosie. - Co tym razem planujesz, mała? - Nic. Jeżeli będą na nas czekać, powiem im prawdę: że zamierzam wylądować na Renesansie. Myślę, że nam pozwolą. - I co wtedy? - oczyma wyobraźni już widziałem nasz statek otoczony przez liczący tysiąc żołnierzy kordon. - Uwierzymy im - uśmiechnęła się dominie. - Chcecie zagrać w bilard przy jednej szóstej g? Na pieniądze? Na usta cisnęła mi się ostra odpowiedź, ale powstrzymałem się. - Przecież nie masz pieniędzy - powiedziałem tylko. Enea wyszczerzyła się jeszcze szerzej. - Więc nie mogę przegrać, nie? 26 Każdej ze stu czterdziestu dwu nocy oczekiwania w układzie Renesansu ojciec kapitan de Soya śni o dziewczynce. Pamięta ją ze Sfinksa na Hyperionie: wiotką, z czujnym spojrzeniem, którym próżno by szukać lęku, choć wokół szaleje burza piaskowa i tłoczą się opancerzone sylwetki. Ma lekko uniesione ręce, jak gdyby zamierzała albo zasłonić twarz, albo zaraz rzucić się de Soyi na szyję. W jego snach zazwyczaj jest jego córką i razem spacerują zatłoczonymi uliczkami Renesansu. Rozmawiając Marii, starszej siostrze de Soyi, która trafiła do Centrum Medycznego Świętego Judy w Da Vinci. Trzymając się za ręce przemierzają wąskie uliczki w pobliżu ogromnego kompleksu, a on wyjaśnia dziewczynce, że tym razem ocali życie siostrze, że nie pozwoli, by umarła tak, jak poprzednio. W rzeczywistości miał sześć lat standardowych, gdy wraz z rodziną przybył na Renesans z odludnego Liano Estacado na prowincjonalnej planecie MadredeDios. Niemal wszyscy mieszkańcy tego słabo zaludnionego, pustynnego, kamienistego świata byli katolikami, ale nie ponownie narodzonymi chrześcijanami 103

Paxu. Rodzice de Soyi należeli do odłamu mariawitów, którzy przed ponad stu laty opuścili Nowy Madryt, gdy ten przyłączył się do Paxu i oddał wszystkie świątynie pod jurysdykcję Watykanu. Mariawici oddawali Przenajświętszej Pannie cześć nadmierną, niedopuszczalną wedle ortodoksyjnych nauk Stolicy Apostolskiej, toteż mały Federico dorastał na zapomnianej przez wszystkich planetce, wśród sześćdziesięciu tysięcy bogobojnych, katolickich odszczepieńców, którzy w formie protestu odmówili przyjęcia krzyżokształtu. Dwunastoletnia Maria zaraziła się przywleczonym z innego świata retrowirusem, który niczym kosa kostuchy przeorał całe tereny hodowlane kolonii. Większość zarażonych Czerwonym Morem albo umierała w ciągu trzydziestu dwóch godzin, albo wychodziła z choroby; Maria jednak nie mogła dojść do siebie, a jej niegdyś jakże urodziwą twarzyczkę szkarłatne znamiona zmieniły niemal nie do poznania. Rodzice zabrali ją do szpitala w Ciudad del Madre na smaganych wiatrem, południowych rubieżach Liano Estacado, jednakże mariawiccy lekarze mogli się tylko pomodlić za dziecko. W mieście znajdowała się nowo otwarta placówka Paxowskiej misji ponownie narodzonych chrześcijan, dyskryminowanych, choć tolerowanych przez resztę mieszkańców, której kapłan, uprzejmy ojciec Maher, wprost błagał de Soyę, by ten zgodził się na wszczepienie umierającej córce krzyżokształtu. Federico był zbyt młody, by pamiętać szczegóły bolesnych dyskusji rozgorączkowanych rodziców, ale zapamiętał, jak całą rodziną - matka, ojciec, dwie pozostałe siostry i młodszy brat - w mariawickim kościele na kolanach prosili Matkę Przenajświętszą o wskazanie drogi i wstawiennictwo. To dzięki pozostałym hodowcom ze Spółdzielni Mariawickiej Liano Estacado, którzy urządzili zbiórkę funduszy, udało się całą rodzinę de Soyów wysłać do jednej ze słynnych klinik na Renesansie. Brat i siostry zostały na MadredeDios pod opieką sąsiadów, ale sześcioletni Federico, z nieznanych przyczyn, wybrany został na towarzysza rodziców i umierającej siostrzyczki. Dla wszystkich był to pierwszy kontakt z prawdziwą hibernacją, bardziej niebezpieczną, lecz tańszą od snu kriogenicznego i de Soya długo jeszcze pamiętał przenikające do szpiku kości zimno, które zdawało się towarzyszyć im podczas tygodni spędzonych na Renesansie. Z początku wszystko wskazywało na to, że lekarzom z Da Vinci udało się powstrzymać rozwój choroby, zniknęła nawet część krwistych plam, ale po trzech tygodniach czasu miejscowego retrowirus znowu wziął nad nimi górę i ponownie kapłan Paxu - a właściwie kilku księży, zatrudnionych w szpitalu - zaczął namawiać rodziców, by porzucili mariawickie zasady i pozwolili dziecku przyjąć krzyżokształt, zanim będzie za późno. Dopiero jako dorosły mężczyzna de Soya potrafił wyobrazić sobie, jak musieli cierpieć rodzice, wybierając między śmiercią własnej wiary i śmiercią dziecka. We śnie, w którym Enea jest jego córką i przechadzają się uliczkami nieopodal szpitala, opowiada dziewczynce, jak Maria podarowała mu najcenniejszą rzecz, jaką posiadała: maleńkiego, porcelanowego jednorożca - i to dosłownie na kilka godzin przed zapadnięciem w śpiączkę. Idąc tak, de Soya trzyma drobną dłoń dwunastoletniej dziewczynki i opowiada j ej, jak j ego ojciec, mężczyzna silnego ciała i silnej wiary, ostatecznie poddał się i poprosił kapłanów, by udzielili córce sakramentu krzyża. Księża wyrazili zgodę, postawili jednak warunek: rodzice de Soyi i mały Federico mieli uprzednio formalnie przejść na wszechświatowy katolicyzm. De Soya opisuje córce, Enei, krótką ceremonię powtórnego chrztu w miejscowej katedrze świętego Jana Bożego, gdzie cała rodzina wyrzekła się wiary we wniebowstąpienie Matki Boskiej i uznała całkowitą władzę Jezusa Chrystusa i Watykanu. Jeszcze tego samego wieczora udzielono im pierwszej komunii i wszczepiono krzyżokształty. Sakrament krzyża dla małej Marii zaplanowano na godzinę dziesiątą wieczór; niestety, mała zmarła nagle o ósmej czterdzieści pięć. Przepisy kościelne i prawo Paxu zabraniały przywrócenia do życia osoby, u której stwierdzono śmierć mózgową, w celu późniejszego udzielenia jej sakramentu. Zamiast rozzłościć się lub zarzucić zdradę swemu nowemu Kościołowi, ojciec Federico potraktował śmierć córki jako znak od Boga - nie tego, którego nauczył się wielbić, łagodnego Syna, ucieleśnienia kobiecych zasad i ideałów Matki Przenajświętszej, ale groźnego Boga Kościoła Wszechświatowego, znanego ze Starego i Nowego Testamentu. Ten właśnie Bóg postanowił ukarać jego, jego rodzinę i całą mariawicką wspólnotę z Liano Estacado. Wróciwszy na ojczystą planetą z odzianymi w biały, pogrzebowy strój zwłokami córki, starszy de Soya stał się niestrudzonym orędownikiem propagowanej przez Pax odmiany katolicyzmu. Jego słowa trafiały na podatny grunt, gdyż na MadredeDios wciąż srożył się Czerwony Mór. Siedmioletniego Federico wysłano do szkoły Paxu w Ciudad del Madre, jego siostry zaś trafiły do klasztoru na północy Liano. Jeszcze przed śmiercią starego de Soyi, a nawet zanim sam Federico trafił na Nowy Madryt, do ojca Mahera, 104

który uczył go w seminarium świętego Tomasza, wszyscy pozostali przy życiu mariawici z MadredeDios nawrócili się na katolicyzm Paxu. Okropna śmierć Marii doprowadziła do ponownego narodzenia całego świata. We śnie ojciec kapitan nie tłumaczy wszystkiego małej dziewczynce, kiedy tak włóczą się po znajomych niby z najgorszego koszmaru zaułkach Da Vinci na Renesansie. Dziecko, którym jest Enea, o tym wszystkim dobrze wie. Podczas stu czterdziestu dwu nocy czekania De Soya wyjaśnia prawie za każdym razem, jak odkrył szansę pokonania Czerwonego Moru i ocalenia siostry. Kiedy pierwszego ranka budzi się z bijącym sercem, w przesiąkniętej potem pościeli, wydaje mu się, że kluczem do uratowania Marii jest krzyżokształt, ale następnej nocy sen udowadnia mu, że się mylił. Sekret tkwi w porcelanowej figurce. De Soya mówi córeczce, że wystarczy znaleźć szpital i oddać Marii jednorożca, a to ocali jej życie. Nie może jednak tam trafić, gubi się w labiryncie uliczek. Prawie pięć miesięcy później, w przeddzień przybycia statku z układu Parvati, de Soya znajduje wreszcie Centrum Świętego Judy, gdzie śpi jego siostrzyczka, tym razem jednak ze zgrozą zdaje sobie sprawę, że zgubił figurkę. Po raz pierwszy w jego snach Enea się odzywa. Wyjmuje przy tym posążek z kieszeni bluzki. - Widzisz, cały czas mamy ją przy sobie. Całe lata świetlne (dosłownie i przenośni) dzielą miesiące spędzone w układzie Renesansu od wydarzeń w pobliżu Parvati. De Soya, Gregorius, Kee i Rettig, z których ciał zostały zaledwie żałosne resztki, utrzymywane polem siłowym w komorach zmartwychwstańczych „Rafaela”, nie zdają sobie sprawy, że na godzinę przed wejściem w przestrzeń wokół Renesansu ich statek zostaje przechwycony przez jednostki Paxu. Dwa okręty zwiadu i jeden liniowiec nawiązują kontakt z archaniołem, wymieniają kody i informacje z jego komputerem pokładowym, po czym zapada decyzja o przeniesieniu pasażerów „Rafaela” do paxowskiego centrum wskrzeszeniowego na Renesansie. Tym razem, zamiast samotnego przebudzenia, ożywionych de Soyę i żołnierzy czeka odpowiednio uroczyste i troskliwe przyjęcie. Zmartwychwstanie okazuje się szczególnie trudne dla ojca kapitana i kaprala Kee, toteż obaj wracają do komór na dodatkowe trzy dni. Później de Soya może tylko teoretycznie rozważać, czy automaty na statku poradziłyby sobie z podobnymi kłopotami. Tymczasem po tygodniu spędzonym na planecie wszyscy dochodzą do siebie, każdy w asyście kapelana, którą tylko Gregorius uznaje za zbędną; sierżant wprost rwie się do działania, pozostali zaś wysoko sobie cenią tych kilka dodatkowych dni odpoczynku po śmierci. „Św. Antoni” zjawia się w układzie Renesansu zaledwie kilka godzin po „Rafaelu”. De Soya spotyka się znów z kapitan Sati i kapitanem Lemprierem z desantowca „Św. Tomasz Akira”, który wrócił do bazy z ponad tysiącem ośmiuset poległych w hibernacji i dwoma tysiącami trzystu rannymi - wszystko to ofiary masakry na Hyperionie i na orbicie wokół niego. Szpitale i katedry na Renesansie i w bazach orbitalnych natychmiast przystępują do operacji i wskrzeszeń. Kiedy komandor Barnes-Avne odzyskuje życie i przytomność, de Soya jest już u jej łoża. Drobna, rudowłosa kobieta zupełnie nie przypomina siebie: wydaje się jeszcze mniejsza, ma ogoloną głowę, czerwoną, oślizłą po zmartwychwstaniu skórę i szpitalny szlafrok zamiast munduru. Wcale jednak nie wpływa to na jej sposób bycia i nie zmniejsza wrodzonej natarczywości. - Co się, do diabła, stało?! - brzmi jej pierwsze pytanie. De Soya opowiada jej o rzezi, jakiej dokonał Chyżwar i o siedmiu miesiącach pościgu za dziewczynką, podczas gdy ona spędziła cztery miesiące w chłodni. - Przerżnął pan sprawę, prawda? De Soya się uśmiecha. Jak dotąd pani komandor, dowódca sił lądowych na Hyperionie, jest jedyną osobą, która mówi mu prawdę w oczy. Sam aż za dobrze zdaje sobie sprawę z tych metaforycznie ujętych stosunków cielesnych: dwukrotnie już dowodził poważną operacją sił Paxu, za każdym razem mającą ten sam cel aresztowanie dziewczynki - i dwukrotnie się nie popisał. Spodziewa się w najlepszym razie wydalenia ze służby, choć o wiele bardziej prawdopodobny wydaje mu się sąd polowy. Dlatego też gdy kurier klasy „archanioł” przybywa na Renesans dwa miesiące przed spodziewanym pojawieniem się dziewczynki, de Soya rozkazuje mu natychmiast udać się na Pacem, zameldować o poniesionej porażce i wrócić z nowymi 105

rozkazami. Na zakończenie meldunku ojciec kapitan dodaje, że do chwili odwołania ze służby zajmie się przygotowaniem operacji przechwycenia dziecka w układzie Renesansu. Tym razem ma do dyspozycji naprawdę niebagatelne siły. Nie licząc ponad dwustu tysięcy żołnierzy na powierzchni planety, w tym kilkutysięcznych elitarnych oddziałów marines i ocalałych z Hyperiona członków Gwardii Szwajcarskiej, papieski dysk daje mu władzę nad potężnymi siłami morskimi i kosmicznymi. W układzie Renesansu znajduje się dwadzieścia siedem liniowców, w tym osiem jednostek klasy „omega”, sto osiem stacjonujących na ich pokładach okrętów zwiadowczych, sześć okrętów klasy K3 pod opieką trzydziestu sześciu szybkich ALRów, lotniskowiec „Św. Malo” z liczącą kilka tysięcy ludzi załogą i ponad dwoma setkami myśliwców typu „skorpion”, zdolnymi do operacji zarówno w atmosferze, jak i na orbicie, stary krążownik „Duma Bressii”, przemianowany na „Jakuba”, dwa dodatkowe (poza „Św. Tomaszem Akirą”) okręty desantowe oraz pokaźna liczba niszczycieli klasy „błogosławiony”, pięćdziesiąt osiem pikiet obronnych, z których trzy wystarczyłyby do ochrony całej planety (bądź specjalnej grupy uderzeniowej) i sto z górą mniejszych jednostek - fregaty, zabójcze w walce w obrębie układu słonecznego, trałowce, krótkozasięgowe statki kurierskie, maszyny bezzałogowe oraz „Rafael”. Trzy dni po wysłaniu kuriera na Pacem, a siedem tygodni przed zjawieniem się Enei, przybywają okręty grupy uderzeniowej „Królowie”: „Kacper”, „Melchior” i „Baltazar”, niegdyś macierzysty liniowiec de Soyi. Z początku ojciec kapitan z niecierpliwością wyczekuje spotkania z dawnymi podwładnymi, wkrótce jednak zdaje sobie sprawę, że będą świadkami jego upokorzenia. Tym niemniej czeka na nich na pokładzie „Rafaela”, w odległości sześciu j. a. od Renesansu, a gdy tylko wchodzi na pokład „Baltazara”, matka komandor Stone wręcza mu zawiniątko z rzeczami osobistymi, którego ostatnio nie mógł zabrać. Na szczycie sterty starannie złożonych ubrań, owinięty w gąbkę, spoczywa porcelanowy jednorożec od Marii. De Soya nie ukrywa niczego przed kapitanem Hearnem, matką kapitan Boulez i matką komandor Stone; opisuje im pokrótce poczynione przygotowania, informując przy tym, że najprawdopodobniej przed przylotem dziewczynki zostanie wyznaczony nowy dowódca całej operacji. Jednakże dwa dni później przekonuje się, iż nie miał racji: do układu Renesansu przybywa archanioł z dwójką kurierów - kapitan Marget Wu, adiutantką admirała Marusyna i ojcem Brownem, specjalnym doradcą monsignora Lucasa Oddiego, watykańskiego podsekretarza stanu i zausznika sekretarza stanu, Simona Augustino kardynała Lourdusamy. De Soya ma natychmiast, nie czekając na wskrzeszenie kapitan Wu, zapoznać się z przywiezionymi przez nią poufnymi rozkazami. Instrukcje są proste: ojciec kapitan nadal kieruje operacją schwytania dziecka; nie zostanie zwolniony z tego obowiązku, a kapitan Wu, ojciec Brown i inni wysocy funkcjonariusze Paxu przybyli do układu Renesansu mają tylko obserwować i - w razie konieczności - potwierdzać swym autorytetem upoważnienia de Soyi do dowodzenia wszystkimi siłami i ludźmi Paxu. W ostatnich miesiącach jego władzy podporządkowywano się bez dyskusji, choć i bez entuzjazmu: na Renesansie stacjonuje trzech admirałów floty i jedenastu dowódców sił lądowych, a żaden z nich nie przywykł przyjmować rozkazów od zwykłego ojca kapitana. Wszyscy jednak widzieli jego papieski dysk i okazywali posłuszeństwo. Teraz, kiedy zostało już tylko kilka tygodni, de Soya jeszcze raz omawia plany działania z dowódcami wojsk i dygnitarzami cywilnymi na wszystkich szczeblach - także z burmistrzami Da Vinci, Benedetto, Toscanelli, Fioravante, Botticelli i Massacio. Po dokonaniu ostatecznych ustaleń i wyznaczeniu roli wszystkim oddziałom, de Soya ma wreszcie trochę czasu dla siebie. W samotności, z dala od kontrolowanego chaosu spotkań sztabu i symulacji taktycznych, bez kontaktu także z Gregoriusem, Kee i Rettigiem, którzy zgodzili się zostać jego osobistymi ochroniarzami, de Soya spaceruje po Da Vinci, odwiedza Centrum Medyczne Świętego Judy i wspomina Marię. Odkrywa, że sny robią na nim większe wrażenie, niż odwiedzanie tych miejsc na jawie. Dowiaduje się, że jego dawny mistrz, ojciec Maher, od lat zajmuje stanowisko rektora benedyktyńskiego klasztoru w regionie miejskim Florencji, na przeciwległej półkuli Renesansu. De Soya udaje się tam samolotem i spędza długie popołudnie na rozmowie ze starym kapłanem, który dobiega już dziewięćdziesiątki i, jak mówi, „z utęsknieniem oczekuje nowego życia w Chrystusie”; tymczasem tryska optymizmem, jest cierpliwy i miły taki sam, jakim przed niemal trzydziestu laty zapamiętał go młody de Soya - a całkiem niedawno nawet odwiedził MadredeDios. - Liano Estacado się wyludniło - mówi. - Rancza są puste. W Ciudad del Madre mieszka garstka ludzi, i to w dodatku naukowców Paxu, którzy sprawdzają, czy warto zająć się terraformowaniem planety. 106

- Wiem - odpowiada de Soya. - Moja rodzina wróciła na Nowy Madryt już ponad dwadzieścia standardowych lat temu. Siostry poświęciły się służbie Kościołowi: Loretta jest zakonnicą na Nigdy Więcej, a Melinda kapłanką na Nowym Madrycie. - A Esteban, twój brat? - uśmiecha się ciepło ojciec Maher. De Soya bierze głęboki wdech. - W zeszłym roku poległ w bitwie z Intruzami. Jego statek zamienił się w obłok pary. Nie odnaleziono żadnych ciał. Ojciec Maher jest zszokowany, jakby wymierzono mu policzek. - Nic o tym nie słyszałem. - Nic dziwnego - wyjaśnia de Soya. - Stało się to bardzo daleko stąd, poza granicami starego Protektoratu. Nawet moja rodzina nie dostała jeszcze oficjalnego zawiadomienia. Mnie obowiązki służbowe zaprowadziły w tamte okolice i o wszystkim dowiedziałem się przypadkiem, od kapitana jednego z okrętów. - Esteban znalazł prawdziwe zmartwychwstanie, obiecane nam przez Pana Naszego - mówi ojciec Maher ze łzami w oczach. Ręce mu się trzęsą. - Życie wieczne w naszym Zbawicielu, Jezusie Chrystusie. - Tak - przytakuje de Soya. - Czy pijasz jeszcze szkocką, ojcze? Stary mężczyzna podnosi załzawione oczy. - Owszem, ale tylko w celach zdrowotnych, ojcze kapitanie de Soya. Ciemne brwi de Soyi unoszą się lekko. - Wciąż jeszcze nie wróciłem do sił po ostatnim zmartwychwstaniu, ojcze Maher. - A ja przygotowuję się do pierwszego, ojcze kapitanie de Soya - ksiądz kiwa głową z poważną miną. Zaraz wygrzebię jakąś zakurzoną butelczynę. Następnym dniem jest niedziela. De Soya odprawia mszę w katedrze świętego Jana Bożego, gdzie dawno, dawno temu przyjął krzyż. W ofierze uczestniczy ponad ośmiuset wiernych, między innymi ojciec Maher i ojciec Brown, inteligentny, przenikliwy asystent monsignora Oddiego. Obecni są również sierżant Gregorius, kapral Kee i lansjer Rettig - wszyscy trzej przyjmują hostię z rąk de Soyi. Ojcu kapitanowi znów śni się Enea. - Jak to możliwe, żebyś była moją córką? - pyta tej nocy de Soya. - Zawsze przestrzegałem ślubów czystości. Dziecko tylko się uśmiecha i bierze go za rękę. Sto godzin przed translacją statku Enei de Soya ogłasza gotowość bojową dla wszystkich jednostek. Punkt wyjścia statku z nadświetlnej znajduje się niebezpiecznie blisko studni grawitacyjnej Renesansu, toteż wielu ekspertów obawia się zniszczenia starego pojazdu, czy to pod wpływem siły ciążenia, czy też wskutek ogromnych przeciążeń, jakich wymagałoby lądowanie na planecie. W większości zachowują jednak swoje uwagi dla siebie, tak jak i z nikim nie dzielą się frustracją, jaką budzi w nich konieczność pozostawania w układzie. Znaczna część jednostek ma własne zadania przy granicy Paxu lub głęboko w przestrzeni kontrolowanej przez Intruzów. Takie marnotrawstwo czasu działa ludziom na nerwy. To właśnie wyczuwalne przez skórę napięcie zmusza ojca kapitana de Soyę do zwołania spotkania wszystkich oficerów liniowych dziesięć godzin przed terminem akcji. Zwykle podobne konferencje organizowane są zdalnie, a ich uczestnicy porozumiewają się przez radio, tym razem jednak de Soya prosi wszystkich mężczyzn i kobiety o osobiste przybycie na lotniskowiec „Św. Malo”, gdzie olbrzymia sala odpraw bez problemu pomieści całe zgromadzenie. Zaczyna od przypomnienia przewidywanych scenariuszy rozwoju wydarzeń, których realizację ćwiczyli wspólnie całymi miesiącami. Jeżeli dziecko ponownie zagrozi samobójstwem, trzy liniowce wchodzące w skład oddziału specjalnego „Królowie” mają dokonać podejścia, omotać statek siecią pola siłowego dziesiątej klasy, ogłuszyć wszystkich pasażerów i przetrzymać statek nienaruszony do chwili, gdy wyposażony w potężne generatory pól „Jakub” weźmie go na hol. Gdyby statek usiłował umknąć z układu Renesansu tak, jak miało to miejsce na Parvati, okręty zwiadu i myśliwce mają mu w tym przeszkodzić, podczas gdy zadaniem liniowców będzie przejęcie go. De Soya robi krótką przerwę. - Czy są pytania? Wśród kilku rzędów znajomych twarzy dostrzega kapitanów Lempriere’a, Sati, Wu i Hearna, ojca Browna, matkę kapitan Boulez, matkę komandor Stone i komandor BarnesAvne. Gregorius, Kee i Rettig stoją przy ścianie sali, miejsce w tym doborowym towarzystwie zawdzięczając pozycji osobistych gwardzistów ojca kapitana. 107

- A jeśli statek postanowi wylądować na Renesansie? - odzywa się kapitan Marget Wu. - Albo Renesansie Mniejszym czy którymś z księżyców? De Soya schodzi z niskiego podium. - Dyskutowaliśmy o tym ostatnim razem: gdyby próbowali lądować, będziemy na bieżąco analizować sytuację. - Jakie czynniki zamierza brać pan pod uwagę w tej analizie, ojcze kapitanie? - pyta admirał Serra z okrętu klasy K3, „Św. Tomasz z Akwinu”. De Soya waha się, choć tylko przez chwilę. - Różne, admirale: cel lotu, bezpieczeństwo dziewczynki - czy lepiej dać jej wylądować, czy po drodze wyłączyć statek z akcji, prawdopodobieństwo ucieczki statku... - A istnieje taka możliwość? - tym razem odzywa się komandor Bames-Avne, ożywiona i groźna w swym czarnym mundurze floty kosmicznej. - Nie mogę powiedzieć, że nie ma żadnej szansy. Po Hyperionie wszystko może się zdarzyć, chociaż postaramy się zminimalizować ryzyko. - A jeżeli pojawi się ten potwór, Chyżwar... - zaczyna kapitan Lempriere. - Ten wariant również już ćwiczyliśmy - przerywa mu de Soya. - Nie widzę powodu, by zmieniać plany. Zamierzamy w znacznie większym stopniu polegać na komputerowych systemach kierowania ogniem. Na Hyperionie stwór co dwie sekundy, maksymalnie, zmieniał miejsce pobytu - dla ludzi to zbyt krótki okres, by zareagować, a i automatyka była tak zaprogramowana, że nie radziła sobie w tych okolicznościach. Zmieniliśmy programy, także te sterujące ostrzałem automatycznym, prowadzonym przez poszczególnych żołnierzy. - Czyli marines mają wejść na pokład, tak? - pyta siedzący w ostatnim rzędzie kapitan okrętu zwiadowczego. - Dopiero gdy zawiodą inne środki - wyjaśnia de Soya. - Bądź też po ogłuszeniu dziewczynki i reszty pasażerów, a następnie zamknięciu ich w polach stabilizacyjnych. - Czy przeciw Chyżwarowi zostaną użyte paralizatory? - pyta kapitan niszczyciela. - Tak, pod warunkiem, że nie zagrozi to dziecku. Czy są jeszcze jakieś pytania? W sali panuje cisza. - Na zakończenie ojciec Maher z klasztoru Wniebowstąpienia Pańskiego udzieli wszystkim błogosławieństwa. Niech Bóg będzie z wami! 27 Nie wiem właściwie, dlaczego tak się stało, ale wszyscy zebraliśmy się w sypialni konsula, by obserwować powrót do normalnej przestrzeni. Na środku pokoju stało ogromne łóżko, w którym sypiałem od paru tygodni i które w razie potrzeby dawało się złożyć i przekształcić w kanapę - co też uczyniłem. Z tyłu znajdowały się dwa matowe sześciany, pełniące funkcje garderoby i łazienki; na tle przezroczystego kadłuba, przez który mieliśmy ujrzeć otaczające nas ze wszystkich stron gwiazdy, stawały się czarnymi, nieprzeniknionymi kostkami. W chwili, gdy statek zwolnił do prędkości translacji, poprosiliśmy o odsłonięcie ścian. Pierwszą rzeczą, jaka ukazała się naszym oczom, jeszcze zanim statek rozpoczął obrót, by ustawić się w odpowiedniej pozycji do hamowania, był Renesans, znajdujący się na tyle blisko, że zamiast świetlnego punktu widzieliśmy niebiesko-białą tarczę i dwa z trzech księżyców. Po lewej stronie świeciło oślepiające słońce, a na niebie widniało mrowie gwiazd, co o tyle nas zdziwiło, że blask głównej gwiazdy układu powinien przyćmić ich światło. Enea zwróciła na to uwagę. - To nie są gwiazdy - wyjaśnił statek, zakończywszy powolny obrót. Z rykiem włączył się napęd jądrowy, kiedy zaczęliśmy zwalniać lot, kierując się wprost na planetę. W normalnych warunkach nigdy nie wyszlibyśmy z nadświetlnej tak blisko planety i jej satelitów, gdyż ich grawitacja czyniła wyhamowanie zadaniem niezwykle ryzykownym, statek jednak zapewnił nas, że jego wzmocnione pola siłowe bez trudu poradzą sobie z wszelkimi kłopotami. Poza jednym. - To nie gwiazdy - powtórzył. - W promieniu stu tysięcy kilometrów od nas znajduje się ponad pięćdziesiąt statków z włączonym napędem. Na orbitalnych pozycjach obronnych rozmieszczono dalsze kilkadziesiąt jednostek. Trzy okręty, liniowce, sądząc po plazmowych ogonach z silników atomowych, zbliżają się do nas. Dzieli nas w tej chwili dwieście kilometrów. 108

Nikt się nie odezwał. Statek nie musiał nam wszystkiego objaśniać: trzy ogniste ślady widzieliśmy dokładnie nad głową, niczym wycelowane w nasze twarze lampy lutownicze. - Wywołują nas - oznajmił statek. - Na wizji? - spytała Enea. - Nie, tylko audio - głos statku brzmiał bardziej konkretnie i szorstko niż zwykle. Czy SI mogły odczuwać napięcie? - Posłuchajmy więc. -... statku, który przed chwilą dokonał translacji do układu Renesansu - rozległ się inny głos, również znajomy. Słyszeliśmy go już przy Parvati: ojciec kapitan de Soya. - Do statku, który przed chwilą dokonał translacji do układu Renesansu. - Z którego okrętu nadawany jest komunikat? - zapytał A. Bettik, nie spuszczając z oka liniowców. Na jego błękitnej twarzy migotały niebieskie odblaski płomieni plazmowych. - Nie potrafię odpowiedzieć - odparł statek. - To wiązka komunikacyjna, której źródła nie udało mi się ustalić. Może pochodzić z dowolnej z siedemdziesięciu dziewięciu jednostek, które w tej chwili mam na przyrządach. Poczułem, że powinienem się odezwać, powiedzieć coś inteligentnego. - Ojej! - rzuciłem. Enea spojrzała na mnie i zaraz wróciła wzrokiem do zbliżających się liniowców. - Czas przybycia na Renesans? - zapytała cicho. - Za czternaście minut, przy obecnym tempie hamowania, którego nie będziemy mogli utrzymywać, znalazłszy się w odległości czterech jednostek planetarnych. - Utrzymuj dotychczasowe tempo - poleciła Enea. - Do statku, który przed chwilą dokonał translacji do układu Renesansu - trzeci raz powtórzył de Soya. Przygotować się do abordażu. Próby stawiania oporu zakończą się pozbawieniem pasażerów przytomności. Powtarzam: do statku, który przed chwilą dokonał translacji... Enea popatrzyła na mnie z uśmiechem. - Chyba nie ma co próbować numeru z rozhermetyzowaniem, nie, Raul? Nie przychodziło mi na myśl nic mądrzejszego, niż ostatnie „ojej”. Podniosłem ręce do góry. - Do statku, który przed chwilą dokonał translacji do układu Renesansu. Podchodzimy. Nie próbujcie stawiać oporu podczas łączenia pól siłowych. Z niewiadomych przyczyn w tym właśnie momencie, gdy Enea i A. Bettik podnieśli głowy i śledzili ruch widocznych już gołym okiem liniowców, ustawiających się w trójkąt równoboczny w odległości niecałego kilometra, nie spuszczałem wzroku z j ej twarzy. Malowało się na niej lekkie napięcie, widoczne zwłaszcza w nieznacznym grymasie ust, ale dziewczynka sprawiała wrażenie przede wszystkim całkowicie opanowanej i bardzo zainteresowanej rozwojem wydarzeń. W jej rozszerzonych oczach odbijała się błękitna poświata. - Uwaga, statku! - rozległ się ponownie głos ojca kapitana. - Do połączenia pól pozostało trzydzieści sekund. Enea podeszła do ściany i dotknęła przezroczystego kadłuba. Wyglądało to tak, jakby stanęła na kopulastym szczycie wysokiej góry, ze wszystkich stron otoczona gwiazdami i kometami - na skraju przepaści. - Statku, przełącz mnie na szerokie pasmo. Chcę, żeby słyszano mnie na wszystkich jednostkach Paxu. Ojciec kapitan de Soya śledzi przebieg wydarzeń podłączony do wirtualnej sieci taktycznej: stoi ponad płaszczyzną ekliptyki i patrzy na swoje okręty, skupione wokół hamującego statku niczym punkciki światła na szprychach i obręczy olbrzymiego koła. Przy samej osi, niemal nie do odróżnienia od statku dziewczynki, znajdują się „Melchior”, „Kacper” i „Baltazar”. Nieco dalej z identyczną prędkością porusza się kilkanaście liniowców, dowodzonych na miejscu przez kapitan Sati ze „Św. Antoniego”. Dziesięć tysięcy kilometrów za nimi hamują, wpadając w przestrzeń cislunarną, niszczyciele, trzy okręty klasy K3 i krążownik „Św. Malo”, z pokładu którego de Soya obserwuje całą operację. Wolałby, oczywiście, znaleźć się na pierwszej linii, razem z „Królami”, ale zdaje sobie sprawę, że byłoby to nie na miejscu, zwłaszcza wobec matki kapitan Stone awansowanej zaledwie przed tygodniem przez admirała Serrę i po raz pierwszy samodzielnie dowodzącej grupą uderzeniową. Siedzi więc teraz na „Św. Malo”, a „Rafael” czeka na niego na orbicie parkingowej Renesansu wraz z pikietami i osłoną złożoną z ALRów. Włączywszy się w sieć opuszcza zatłoczone, rozjaśniane czerwoną poświatą wnętrze sali dowodzenia i widzi w przestrzeni taktycznej dziesiątki okrętów, tworzących gigantyczną 109

sferę mającą uniemożliwić ucieczkę przechwytywanemu statkowi. Wraca do rzeczywistości; patrzy wprost w skąpane w czerwieni twarze obserwujących wszystko Wu, Browna i Barnes-Avne, która jest w stałym kontakcie z pięćdziesiątką marines na pokładach „Królów”; w kącie pomieszczenia dostrzega Gregoriusa z dwójką podwładnych - nie kryli rozczarowania, że nie znaleźli się w grupie abordażowej, ale de Soya zatrzymał ich przy sobie: mają stanowić jego i dziecka ochronę podczas podróży na Pacem. Ponownie przełącza się na wiązkę komunikacyjną. - Uwaga statku! - krew pulsuje mu w skroniach niczym dodatkowe zakłócenia, słyszalne w słuchawkach. - Do połączenia pól pozostało trzydzieści sekund. Boi się o bezpieczeństwo dziewczynki - jeżeli coś ma nie wyjść, nastąpi to w najbliższych minutach. Dzięki symulacjom udało się zmniejszyć ryzyko wyrządzenia jej krzywdy do sześciu procent, ale to wciąż zbyt wiele dla de Soyi, który śnił o Enei przez sto czterdzieści dwie noce z rzędu. Nagle rozlega się trzask zakłóceń na wspólnym paśmie i z głośników na sali dowodzenia rozlega się jej głos. - Ojcze kapitanie de Soya! - mówi dziewczynka. Nie ma transmisji obrazu. - Proszę nie próbować podchodzenia ani abordażu. Każda próba takiego działania może mieć katastrofalne następstwa. De Soya zerka na odczyty przyrządów: do połączenia pól zostało już tylko piętnaście sekund. Już to przerabiali i tym razem groźba samobójstwa nie powstrzyma żołnierzy od wejścia na pokład. W niespełna jedną setną sekundy po tym, jak pola siłowe się zetkną, wszystkie trzy liniowce z grupy specjalnej „Królowie” skierują na statek swoje ogłuszacze. - Proszę się zastanowić, ojcze kapitanie - ciągnie dziewczynka. - Nasz statek jest kontrolowany przez SI pochodzącą z ery Hegemonii. Jeżeli nas pan ogłuszy... - Przerwać połączenie pól! - rozkazuje de Soya na dwie sekundy przed uruchomieniem automatycznej procedury. Z „Melchiora”, „Kacpra” i „Baltazara” odpowiadają mu lampki sygnalizujące odbiór. - Wy macie maszyny krzemowe, ale SI na naszym statku to twór całkowicie organiczny, wyposażony w stare procesory oparte na DNA. Jeżeli użyjecie ogłuszaczy, ona również ucierpi. - Niech to diabli! - słyszy de Soya. - Niech to wszyscy diabli! - przez chwilę wydaje mu się, że sam tak przeklina, ale zaraz orientuje się, że stłumiony głos należy do kapitan Wu. - W tej chwili hamujemy z przeciążeniem... osiemdziesięciu siedmiu g - mówi dalej Enea. - Jeżeli wyłączycie naszą SI... Wie pan, kapitanie, że to ona steruje wewnętrznym polem siłowym, jednostkami napędowymi... De Soya przełącza się na kanał łączności technicznej z inżynierami na „Św. Malo” i na „Królach”. - Czy to prawda? Czy w ten sposób zaszkodzimy ich SI? Trudna do zniesienia cisza trwa co najmniej dziesięć sekund, gdy wreszcie na kanale zastrzeżonym odzywa się kapitan Heam, który w Akademii uzyskał dyplom inżyniera. - Nie wiemy, Federico. Większość szczegółów odnoszących się do konstrukcji biotechnologicznych, prawdziwych SI zaginęła bądź też Kościół uniemożliwił dostęp do nich. To grzech śmiertelny... - Wiem, wiem - ucina de Soya. - Ale czy ona ma rację? Ktoś to musi wiedzieć! Czy jeżeli potraktujemy statek ogłuszaczem, możemy uszkodzić SI na bazie DNA? Włącza się Bramly, główny technik na „Św. Malo”. - Kapitanie, wydaje mi się, że twórcy statku zadbali o zabezpieczenie go przed taką możliwością... - Czy jest pan tego pewien? - pyta ostro de Soya. Chwila ciszy. - Nie, kapitanie. - Czy ta SI jest tworem całkowicie organicznym? - nalega ojciec kapitan. - Tak - odpowiada mu Hearn. - Poza interfejsami do elektroniki i pamięci bąbelkowej, SI zainstalowana na statku z tamtej epoki z pewnością opiera się na skrzyżowanej helisie DNA, utrzymywanej przez... - W porządku - przerywa mu de Soya, łącząc się wiązką komunikacyjną ze wszystkimi statkami. - Zostać na pozycjach. Nie pozwolić, powtarzam, nie pozwolić na zmianę kursu ani próbę przyspieszenia do prędkości translacji. Gdyby statek próbował takiej operacji, podejść bliżej i użyć ogłuszaczy. -... więc proszę nie doprowadzać do tak dramatycznego końca - kończy się przekaz Enei. - Chcemy tylko wylądować na Renesansie. Ojciec de Soya przełącza wiązkę na jej statek. - Eneo, pozwól nam wejść na pokład i sprowadzić pojazd na powierzchnię - mówi łagodnie. 110

- Chyba lepiej będzie, jeśli sama wyląduję - de Soyi zdaje się, że słyszy w głosie dziewczynki nutę rozbawienia. - Renesans to duża planeta - de Soya nie spuszcza oka z odczytów na ekranie taktycznym. Za dziesięć minut statek wejdzie w atmosferę. - Gdzie chcesz wylądować? Cisza trwa całą minutę. - Port kosmiczny Leonardo w Da Vinci będzie w sam raz - odzywa się wreszcie Enea. - Port jest nieczynny od ponad dwustu lat - informuje jadę Soya. - Czy w bankach pamięci statku nie ma świeższych informacji? Odpowiada mu cisza. - W zachodnim sektorze Da Vinci znajduje się port kosmiczny Mercantilusa - mówi dalej kapłan. - Czy to ci wystarczy? - Tak. - Musisz zmienić kierunek lotu, wejść na orbitę i wylądować zgodnie ze wskazaniami kontroli lotów. Zaraz podam wam program zmian prędkości. - Nie! - protestuje dziewczynka. - Mój statek sam wyląduje. De Soya z westchnieniem spogląda na kapitan Wu i ojca Browna. - Moi marines mogą w dwie minuty wejść na pokład - przypomina mu Barnes-Avne. - Statek wejdzie w atmosferę za... siedem minut - sprawdza de Soya. - Przy tej prędkości nawet najdrobniejsza omyłka może mieć tragiczne skutki - włącza wiązkę. - Eneo, natężenie ruchu kosmicznego i powietrznego nad Da Vinci jest zbyt duże, żebyś mogła lądować w ten sposób. Proszę, rozkaż statkowi przyjąć parametry wejścia na orbitę, które przed chwilą przetransmitowałem i... - Przykro mi, ojcze kapitanie, ale od razu będziemy lądować. Jeżeli chce pan, by kontrola lotów podała nam namiary do podejścia, chętnie z nich skorzystamy. Porozmawiamy ponownie, gdy znajdę się na powierzchni planety. Tu... ja, wyłączam się. - Szlag by to trafił! - przeklina de Soya i łączy się z kontrolą ruchu Mercantilusa. - Słyszeliście? - Natychmiast przesyłamy namiary podejścia - zgłasza się kontroler. - Hearn, Stone, Boulez, słyszycie mnie? - pyta de Soya. - Przyjęłam - odpowiada mu matka kapitan Stone. - Odpadamy za... trzy minuty i dziesięć sekund. De Soya wpina się w sieć taktyczną, gdzie śledzi rozproszenie szyku okrętów i hamowanie liniowców, wchodzących na orbity parkingowe; nie zaprojektowano ich z myślą o lataniu w powietrzu. „Sw. Malo” od dawna znajduje się na orbicie, niemal na drodze statku dziewczynki, który hamuje wściekle przed wejściem w atmosferę. - Przygotować mój lądownik - rozkazuje de Soya. - Patrol powietrzny? - Słucham, kapitanie! - .odzywa się komandor Klaus, dowodząca czterdziestoma siedmioma skorpionami, które w szyku bojowym krążą wysoko ponad Da Vinci. - Namierzacie ich? - Bez problemu, kapitanie! - Przypominam, że obowiązuje całkowity zakaz otwierania ognia bez mojego osobistego rozkazu. - Tak jest, kapitanie! - Ze „Św. Malo” wystartuje... zaraz... siedemnaście myśliwców, które będą eskortować statek. Mój lądownik będzie osiemnasty. Transpondery na zero pięć dziewięć. - Przyjęłam - potwierdza Klaus. - Kierunek zero pięć dziewięć; jeden obiekt i osiemnastu naszych. - De Soya bez odbioru - ojciec kapitan odpina przewody łączące go z panelami sterowania w sali dowodzenia. Przestrzeń taktyczna znika bez śladu. Kapitan Wu, ojciec Brown, komandor Barnes-Avne, sierżant Gregorius, Kee i Rettig udają się wraz z nim do lądownika. Pilot maszyny, porucznik Karyn Norris Cook, czeka w pełnej gotowości. Po niespełna minucie wszyscy mają zapięte pasy i pojazd zostaje wystrzelony z dyszy startowej krążownika. Ćwiczyli to wielokrotnie. Wchodzą w atmosferę. De Soya kontroluje sytuację wpięty w sieć lądownika. - Rozłożył skrzydła - odzywa się pilot, używając prastarego określenia: od wieków „suchą nogą” mówiło się o samolocie lecącym nad stałym lądem, „po wodzie” odnosiło się do maszyny nad akwenem wodnym, a „rozłożenie skrzydeł” oznaczało przejście z przestrzeni kosmicznej do atmosfery. 111

Obraz, przekazywany z kamer zainstalowanych na pikietach obronnych, przeczy temu sformułowaniu. Z informacji na temat starego statku wynika, iż dysponuje on możliwością zmiany kształtu, ale teraz, zamiast wysuwać skrzydła, wchodzi w atmosferę rufą naprzód, balansując na płomieniu napędu jądrowego. Kapitan Wu nachyla się do ucha de Soyi. - Kardynał Lourdusamy mówił, że ona jest zagrożeniem dla Paxu - szepcze, żeby nikt poza kapitanem nie słyszał jej słów. De Soya kiwa krótko głową. - Może chodziło mu o zagrożenie wobec milionów ludzi na Renesansie? Napęd atomowy sam w sobie potrafi być przerażającą bronią. Termonuklearna eksplozja tak nisko nad miastem... De Soya czuje, jak na dźwięk jej słów na żołądku zaciska mu się lodowata pięść, ale przemyślał już i tę ewentualność. - Jeżeli skieruje dysze na jakiś obiekt na powierzchni, ogłuszymy statek, ostrzelamy go, żeby uszkodzić silniki i pozwolimy mu się rozbić. - Ale dziecko... - Możemy mieć tylko nadzieję, że przeżyje upadek - mówi de Soya. - Nie pozwolimy, żeby zginęły tysiące czy nawet miliony obywateli Paxu - opiera się wygodniej o leżankę i łączy z portem kosmicznym. Wie, że wiązka komunikacyjna musi się przebić przez warstwę zjonizowanego powietrza wokół lądownika. Zerknąwszy na ekran widzi, jak mijają linię terminatora; w porcie będzie ciemno. - Tu port kosmiczny, kontrola ruchu - zgłasza się paxowski kontroler. - Statek hamuje, utrzymuje się na wyznaczonym przez nas kursie podejścia. Przeciążenia są wysokie... niedopuszczalne według przepisów... ale do przyjęcia. W promieniu tysiąca kilometrów wstrzymano wszelki ruch powietrzny. Lądowanie za... cztery minuty i czterdzieści pięć sekund. - Port kosmiczny zabezpieczony - wtrąca Barnes-Avne na tym samym kanale. De Soya wie, że w samym porcie i wokół niego rozstawiono kilka tysięcy żołnierzy Paxu; kiedy statek dziewczynki wyląduje, nie pozwolą mu już wystartować. Znów patrzy na ekran wideo: światła Da Vinci wypełniają pole widzenia. Statek Enei leci z włączonymi światłami nawigacyjnymi - migają czerwone i zielone lampki. Potężne reflektory pomocnicze włączają się i przebijają powłokę chmur. - Kurs zachowany - odzywa się spokojny głos kontrolera. - Tempo hamowania nominalne. - Kontakt wzrokowy! - krzyczy komandor Klaus na głównym kanale. - Trzymajcie się z daleka - ostrzega de Soya, wiedząc, że skorpiony mogą prowadzić ostrzał z odległości kilkuset kilometrów. Nie chce, żeby tłoczyły się teraz wokół obniżającego lot statku. - Przyjęłam. - Kurs zachowany, hamowanie prawidłowe, trzy minuty do lądowania - komunikuje kontrola lotów. Uwaga, nie zidentyfikowany statek, macie zezwolenie na lądowanie. Enea milczy. De Soya obserwuje wszystko w sieci taktycznej. Statek ma barwę żarzących się węgli; unosi się spokojnie dziesięć tysięcy metrów nad portem. Lądownik ojca kapitana, w asyście kołujących niczym rozzłoszczone osy (albo sępy, przychodzi na myśl de Soyi) myśliwców, znajduje się o kilometr wyżej. Na Liano Estacado żyły sępy, choć nikt nie wiedział, dlaczego sprowadzono je na statkach kolonizacyjnych. Na poznaczonej palikami (generatorami atmosfery, ustawionymi w kratkę co trzydzieści kilometrów) równinie wiały silne wiatry i panował tak suchy klimat, że w kilka godzin następowała mumifikacja ciała. De Soya potrząsa głową, żeby odpędzić niepotrzebne myśli. - Jedna minuta do lądowania - znów odzywa się kontroler. - Nie zidentyfikowany statku, osiągnęliście zerową prędkość. Proszę zmodyfikować przyspieszenie i kontynuować lądowanie po podanym kursie. Nie zidentyfikowany statku, proszę o potwierdzenie... - Szlag by to! - szepcze kapitan Wu. - Proszę państwa, statek przestał obniżać lot - oznajmia Karyn Cook, pilot. - Zawisł na wysokości około dwóch tysięcy metrów nad portem. - Wszyscy to widzimy, poruczniku - mówi de Soya, nie spuszczając wzroku z migających lamp pozycyjnych. Umieszczone przy rufie reflektory pomocnicze oświetlają nawierzchnię oddalonego o ponad dwa kilometry lądowiska. Żadna ze znajdujących się w porcie jednostek nie zdradza, znaku życia, zresztą zawczasu pochowano je po hangarach bądź przeniesiono na zapasowe lądowiska i pasy dojazdowe. Krążące myśliwce, 112

podobnie jak i lądownik ojca kapitana, nie włączyły żadnych świateł. - Do wszystkich okrętów bojowych i samolotów: nie zbliżać się, nie strzelać! - Nie zidentyfikowany statku! - powtarza kontrola lotów. - Zdryfowaliście z kursu. Proszę natychmiast wznowić procedurę lądowania! Nie zidentyfikowany statku, opuszczacie kontrolowaną przestrzeń powietrzną. Proszę natychmiast wznowić procedurę lądowania...! - Cholera jasna! - to szept Barnes-Avne. Jej żołnierze czekają na dole, rozstawieni w koncentrycznych kołach wokół portu, ale statek dziewczynki nie znajduje się już nad lądowiskiem, lecz dryfuje ponad centrum Da Vinci. Reflektory pomocnicze, mające się przydać podczas lądowania, gasną. - Ani śladu aktywności napędu jądrowego - zauważa de Soya. - Lecą na samych repulsorach. Wu kiwa głową, ale wcale nie jest zadowolona; statek z silnikami atomowymi wiszący nad ludnym miastem, przywodzi jej na myśl ostrze gilotyny, wzniesione nad odsłoniętą szyją skazańca. - Patrol powietrzny, podchodzę na odległość pięciuset metrów - ostrzega de Soya. - Dołączcie! Skinieniem głowy daje znak pilotowi i lądownik obniża ostro lot, niczym drapieżny ptak uderzający na zdobycz. Na tylnych fotelach Gregorius, Kee i Rettig siedzą sztywno w pełnych pancerzach bojowych. - Co ona kombinuje, do diabła?! - zastanawia się komandor Barnes-Avne. Na podglądzie taktycznym widać, że poleciła około stu żołnierzom uruchomić plecaki odrzutowe i podążać za dryfującą maszyną. Dla zwykłych kamer wideo żołnierze są zupełnie niewidoczni. De Soya przypomina sobie niewielki samolot czy inny przyrząd, który umożliwił dziewczynce ucieczkę z Doliny Grobowców Czasu. Łączy się z naziemną kontrolą lotów i dowódcą pikiet. - Uważajcie na małe obiekty, które mogą się odłączyć od statku. - Tak jest, kapitanie! - potwierdzenie przychodzi z pikiety. - Proszę się nie martwić, nic większego od bakterii nie wymknie się stamtąd niezauważone. - W porządku! O czym zapomniałem? Popychany wiatrem statek Enei leci na północny zachód z prędkością dwudziestu pięciu kilometrów na godzinę, niczym leniwy, ogromny sterowiec. Nad nim kręcą się niespokojnie myśliwce kosmiczne, eskorta lądownika, a wokół niego, niczym cyklon, wirują skorpiony patrolu powietrznego. Poniżej, tuż nad budynkami i mostami miasta, towarzyszą im żołnierze i komandosi komandor Bames-Avne, śledząc przebieg wydarzeń na własnych czujnikach podczerwieni. Statek szybuje bezgłośnie nad wieżowcami i obszarami przemysłowymi Da Vinci, stolicy Renesansu, unoszony na repulsorach EM. Miasto rozjaśnione jest blaskiem latarń ulicznych, świateł w budynkach, reflektorów nad stadionami i lamp przy parkingach. Dziesiątki tysięcy samochodów pełzną po wstążkach poprowadzonych estakadami autostrad, a ich reflektory uzupełniają świetlny spektakl. - Statek się obraca, kapitanie - zgłasza pilot. - Nadal jest tylko na repulsorach. Na kanale wideo i w sieci taktycznej de Soya widzi, jak statek Enei powoli przyjmuje poziomą pozycję. Nie wysuwa skrzydeł. Pasażerowie zapewne dziwnie reagują na tę zmianę, ale to bez znaczenia, bo „góra” i „dół” na pokładzie i tak regulowana jest wewnętrznym polem siłowym. Pojazd jeszcze bardziej upodabnia się do unoszonego wiatrem sterowca. Przelatuje teraz nad rzeką na pomocnym zachodzie Da Vinci. Kontrola ruchu próbuje nawiązać z nim kontakt, ale bez skutku. O czym zapomniałem? zastanawia się znów de Soya. Kiedy Enea poprosiła statek o przybranie pozycji poziomej, na moment się pogubiłem. Z najwyższym trudem opanowałem poczucie, że tracę równowagę. Wszyscy troje staliśmy przy przezroczystej ścianie okrągłej kabiny, patrząc w dół jak ponad krawędzią przepaści, po czym nagle zaczęliśmy się przewracać, wprost ku migoczącym w dole światłom. Obaj z A. Bettikiem odruchowo cofnęliśmy się o kilka kroków (ja nawet zamachałem rozpaczliwie rękoma, żeby się nie przewrócić); tylko Enea nie ruszyła się z miejsca i nie spuszczała wzroku z rozciągającego się pod nami miasta. Prawie przysiadłem na kanapie, ale udało mi się ustać; zwalczyłem zawroty głowy, tłumacząc sobie, że powierzchnia planety stała się po prostu ogromnym murem, wzdłuż którego lecimy. Pod nami przesuwały się budowle, podzielone regularną siatką ulic. Obróciłem się dookoła; ponad nami, na niebie, błyszczało kilka najjaśniejszych gwiazd, rywalizujących z blaskiem miejskich świateł, rozpraszanym dodatkowo przez chmury. - Czego teraz szukamy? - zapytałem. Statek od czasu do czasu meldował o obecności kołujących wokół nas samolotów, które bez przerwy namierzały nas swoją aparaturą. Kazaliśmy mu wyłączyć natarczywe napomnienia naziemnej kontroli lotów. 113

Enea chciała zobaczyć rzekę - właśnie się nad nią znaleźliśmy: ciemna, kręta smuga wiła się pośród miejskich świateł. Dryfowaliśmy nad nią w kierunku północnozachodnim. Czasem przemykała pod nami barka towarowa, innym znów razem jacht rekreacyjny; z naszej perspektywy wyglądało to tak, jakby światła pozycyjne jednostki przesuwały się w górę lub w dół po „ścianie”, wzdłuż której podążaliśmy. Zamiast mi odpowiedzieć, Enea zwróciła się do statku. - Czy jesteś pewien, że to była kiedyś część Tetydy? - Tak wynika z moich map. Oczywiście moja pamięć... - Patrzcie! - krzyknął nagle A. Bettik. Wyciągniętą ręką wskazywał jakiś punkt przed dziobem statku. - Zniż się! - poleciła Enea. Ja nic nie widziałem, ale ona najwyraźniej tak. - Szybko! - Margines bezpieczeństwa został już przekroczony - poinformował ją statek. - Jeżeli jeszcze bardziej obniżymy lot, możemy... - Zniż się! - krzyknęła dziewczynka. - Unieważniam margines. Preludium C-mol, priorytet sześć. Natychmiast! Statek zanurkował w dół. - Kieruj się na ten hak - poleciła Enea, pokazując coś przed nami. - Łuk? - zdziwiłem się. I wtedy go zobaczyłem: czarna krzywa wyraźnie odcinała się na tle świateł. - Chyba nie spodziewałem się go tu znaleźć - powiedział A. Bettik do Enei. - Myślałem, że go zburzyli... Enea odsłoniła zęby w uśmiechu. - Nie daliby rady. Potrzebne byłyby ładunki jądrowe... A zresztą i one mogłyby nie wystarczyć. To TechnoCentrum zaplanowało całą konstrukcję, więc sporo może wytrzymać. Statek mknął przed siebie, napędzany samymi repulsorami. Teraz doskonale widziałem już portal transmitera, niczym gigantyczny łuk triumfalny rozpięty nad rzeką. W jego pobliżu powstał kompleks przemysłowy; rozległe place były puste, jeśli nie liczyć potrzaskanych bloków betonu, chwastów, kłębów rdzewiejącego drutu i korpusów porzuconych maszyn. Do portalu brakowało nam jeszcze kilometra. Zdawało mi się, że i po jego drugiej stronie widzę światła Da Vinci, ale zaraz zdałem sobie sprawę, że to jego powierzchnia migotała, jak gdyby przesłonięta srebrzystą kurtyną. - Uda nam się! Ledwie wykrzyknąłem te słowa, statkiem wstrząsnęła gwałtowna eksplozja i zaczęliśmy spadać w kierunku rzeki. - Stary transmiter! - krzyczy de Soya. Dostrzegł łuk już dobrą chwilę temu, ale z początku wziął go za kolejny most. Teraz jednak zaczyna rozumieć. - Lecą do portalu transmitera. Ta rzeka stanowiła kiedyś część Tetydy! - uruchamia sieć taktyczną, gdzie znajduje potwierdzenie swych obaw: statek Enei przyspiesza, kierując się prosto na portal. - Spokojnie! - uspokaja go Barnes-Avne. - Portale nie działają od czasów Upadku. Nie może... - Podleć bliżej! - rozkazuje de Soya pilotowi. Lądownik przyspiesza, wciskając wszystkich głęboko w miękkie fotele. - Bliżej! - krzyczy ojciec kapitan i przełącza się na szerokie pasmo. - Do wszystkich jednostek: podejść bliżej do obiektu! - Nie dogonimy ich - stwierdza pilot Cook, z trudem pokonując przygniatające ją do oparcia trzy g. - Dowódca patrolu powietrznego! - woła de Soya z wysiłkiem. - Ostrzelać cel! Celować w silniki i repulsory! Natychmiast. Mrok nocy przeszywają promienie z broni energetycznych. Uciekający statek wygląda, jakby się potknął, niczym postrzelone zwierzę, po czym spada do rzeki kilkaset metrów przed portalem. W powietrze wzbija się obłok pary. Lądownik omija buchający słup pary na wysokości tysiąca metrów; wszędzie roi się od samolotów i żołnierzy z plecakami odrzutowymi. Wspólny kanał komunikacyjny wybucha nagle mieszaniną podekscytowanych głosów. - Zamknąć się! - rozkazuje de Soya na wszystkich pasmach. - Dowódca patrolu powietrznego, czy widzicie statek? - Nie, kapitanie - odpowiada Klaus. - Za dużo pary i odłamków po wybuchu... - Czy nastąpił wybuch? - pyta de Soya i przeskakuje na wąską wiązkę, łączącą go z pikietami. - Co widać na radarach i czujnikach? 114

- Statek został zestrzelony. - To wiem i bez was, idioto. Czy widzicie go pod wodą? - Nie - brzmi odpowiedź. - Za dużo zakłóceń, w powietrzu i w wodzie. Radar głębokościowy nie rozróżnia... - Cholera jasna!... Matka kapitan Stone? - Słucham, kapitanie? - zgłasza się z liniowca jego była pierwszy oficer. - Wypalcie go - rozkazuje de Soya. - Wypalić portal i rzekę pod nim. Przez pełną minutę. Niech się stopi. Zaraz... zacznijcie za trzydzieści sekund - przełącza się na pasmo łączności z pilotami. - Do wszystkich samolotów i żołnierzy: macie trzydzieści sekund, żeby się odsunąć. Za trzydzieści sekund obszar zostanie ostrzelany z lanc laserowych. Rozproszyć się! Cook bierze sobie do serca zalecenie ojca kapitana i kładzie lądownik w ostry skręt, zawracając w stronę portu z prędkością l,5 Macha. - Ej, ej! - krzyczy de Soya, przezwyciężając przeciążenie. - Kilometr wystarczy. Chcę popatrzeć. Na ekranie wideo i w sieci taktycznej można obserwować znakomitą ilustrację teorii chaosu, gdy setki pojazdów i żołnierzy wystrzeliwują we wszystkich kierunkach od portalu, jak gdyby odrzucone podmuchem eksplozji. Obserwowana na ekranie radaru okolica ledwie zdąża opustoszeć, gdy chmury przeszywa fioletowy promień z kosmosu. Ma dziesięć metrów średnicy i jest zbyt jasny, by dało się go oglądać. Trafia dokładnie w cel: po obu stronach rzeki beton, stal i plastożel topią się, zmieniają w kałuże i strumienie lawy. Woda w okamgnieniu zaczyna parować; we wszystkich kierunkach rozchodzi się fala uderzeniowa i obłok pary. Podobna do grzyba chmura sięga stratosfery. Kapitan Wu, ojciec Brown i pozostali pasażerowie lądownika bez słowa patrzą na de Soyę. Ojciec kapitan niemal słyszy ich myśli: miał ją pojmać żywcem. Nie zwraca jednak na nich uwagi. - Nie znam tego modelu lądownika - mówi do pilota. - Czy potrafi zawisnąć w miejscu w powietrzu? - Tak, na kilka minut - twarz siedzącej za sterami kobiety jest mokra od potu. - Zleć niżej i zatrzymaj się nad portalem. Jakieś pięćdziesiąt metrów. - Kapitanie - protestuje porucznik Cook. - Turbulencje termiczne i fala pary wodnej... - Wykonać rozkaz, poruczniku! - głos ojca kapitana brzmi spokojnie, ale nie pozostawia miejsca na dyskusję. Zawisają nisko ponad hakiem transmitera. Powietrze jest pełne pary i fioletowych kropli. Włączają się szperacze i radar lądownika. Portal jest rozpalony do białości, ale wciąż stoi. - Nie do wiary! - szepcze komandor Barnes-Avne. - Ojcze kapitanie! - zgłasza się w sieci taktycznej matka kapitan Stone. - Trafiliśmy w cel, ale nie udało się go zniszczyć. Czy mam powtórzyć ostrzał? - Nie - odpowiada de Soya. Woda pod łukiem wyparowała i jej miejsce zajęła kolejna fala. Nowy obłok pary wzbija się w powietrze, gdy stopiony metal i beton z brzegów wpada w nurt rzeki, mętnej już od poderwanych z dna śmieci i mułu. Zewnętrzne mikrofony przekazują ogłuszający syk. Powierzchnię wody znaczą wiry i niespokojne fale. De Soya znów podnosi głowę i przekonuje się, że nikt nie spuścił z niego wzroku. Miał schwytać dziecko żywcem i dostarczyć je na Pacem. - Komandor Barnes-Avne - mówi sztywno. - Proszę rozkazać żołnierzom, by wylądowali i rozpoczęli przeszukiwanie rzeki i przyległych obszarów. - Oczywiście, kapitanie - Barnes-Avne włącza się w sieć dowodzenia i zaczyna wydawać rozkazy. Nadal patrzy prosto w oczy de Soyi. 28 W dniach, które następują po przeszukaniu dna rzeki, kiedy to nie znaleziono ani samego statku, ani żadnych ciał, a tylko śladowe ilości czegoś, co mogło być resztkami pojazdu, ojciec kapitan de Soya oczekuje wezwania przed sad wojskowy i, wielce prawdopodobnej, ekskomuniki. Wysłany na Pacem statek kurierski wraca przed upływem dwudziestu godzin, już z inną parą kurierów na pokładzie i werdyktem: odbędzie się posiedzenie Rady Rewizyjnej. Wieść o tej decyzji de Soya kwituje skinieniem głowy, uważając Radę za zwiastuna jego powrotu na Pacem, gdzie zostanie osadzony. O dziwo, obradom Rady przewodniczy sympatyczny ojciec Brown, będący osobistym przedstawicielem sekretarza stanu, Simona Augusto kardynała Lourdusamy. Kapitan Wu reprezentuje w niej admirała Marusyna, zwierzchnika floty Paxu. Poza tą dwójką w 115

skład Rady wchodzą dwaj admirałowie obecni podczas zakończonej klęską operacji i komandor Barnes-Avne. De Soya rezygnuje z proponowanego mu adwokata. Przesłuchania przed Radą trwają pięć dni, podczas których ojciec kapitan de Soya nie zostaje wprawdzie aresztowany - nie obowiązuje go nawet areszt domowy - ale oczywistym jest, że ma pozostać w bazie wojskowej Paxu pod Da Vinci do czasu zakończenia obrad. Podczas tych pięciu dni de Soya dużo spaceruje brzegiem rzeki (w granicach bazy), ogląda wiadomości w lokalnej telewizji i na kanałach bezpośrednich, a czasem pozwala sobie zerknąć w niebo, gdzie oczyma wyobraźni widzi czekającego na orbicie parkingowej „Rafaela”, pustego i cichego, ożywianego tylko szumem automatyki. Ojciec kapitan ma nadzieję, że następny dowódca przyniesie większy zaszczyt archaniołowi. Odwiedzają go przyjaciele; Gregorius, Kee i Rettig oficjalnie wciąż są jego ochroną osobistą, choć nie wolno im już nosić broni i muszą przebywać z de Soya w bazie. Matka kapitan Boulez, kapitan Hearn i matka kapitan Stone zaglądają do niego po złożeniu zeznań, a przed udaniem się z nową misją na Pogranicze. Wieczorem de Soya ogląda niebieskie płomienie z dysz lądowników, którymi wracają na swoje okręty. Zazdrości im. Kapitan Sati ze „Św. Antoniego” wpada do de Soyi na lampkę wina przed powrotem na liniowiec i startem do innego układu gwiezdnego. Nawet kapitan Lempriere, złożywszy zeznania, odwiedza ojca kapitana; jego fałszywe współczucie wreszcie denerwuje de Soyę. Piątego dnia on sam zostaje wezwany przed oblicze Rady. Jest to dość dziwna sytuacja, de Soyi bowiem nikt nie odebrał dysku papieskiego, teoretycznie znajduje się więc poza zasięgiem oskarżenia. Nie ulega jednak wątpliwości, że Rada zwołana została na polecenie papieża Juliusza, działającego poprzez kardynała Lourdusamy. Ojciec kapitan de Soya, którego szkolenie u jezuitów i lata służby w wojsku przyzwyczaiły do posłuszeństwa, z pokorą podporządkowuje się tej decyzji. Nie oczekuje oczyszczenia z zarzutów. Zdaje sobie sprawę, że zgodnie z tradycją, sięgającą średniowiecza na Starej Ziemi, uprawnienia kapitana statku mają dwa aspekty: z jednej strony sprawuje on absolutną, niemal boską władzę nad każdym człowiekiem i przedmiotem na pokładzie, z drugiej jednak przyjmuje na siebie całkowitą odpowiedzialność za zniszczenie jednostki i ewentualne niepowodzenie misji. Statki nie zostały uszkodzone - ani żaden z „Królów”, ani nowy okręt de Soyi, „Rafael”. Ojciec kapitan zdaje sobie jednak doskonale sprawę z tego, że poniósł całkowitą klęskę. Dysponując znacznymi siłami Paxu, tak na Hyperionie, jak i w układzie Renesansu, nie zdołał doprowadzić do schwytania dwunastoletniego dziecka. Nie widzi dla siebie wytłumaczenia - i tak właśnie brzmią jego zeznania, kiedy przychodzi pora przesłuchań. - Dlaczego rozkazał pan ostrzelać portal transmitera na Renesansie? - pyta ojciec admirał Coombs, gdy de Soya kończy swoje oświadczenie. Ojciec kapitan podnosi rękę, ale zaraz opuszcza ją bezwładnie. - Zrozumiałem w tym momencie, że dziewczynka przybyła na planetę w poszukiwaniu portalu odpowiada. - Jedyną naszą nadzieją na jej pojmanie było zniszczenie transmitera. - Transmiter jednak nie uległ zniszczeniu, prawda? - pyta ojciec Brown. - Zgadza się. - Kapitanie - zwraca się do niego kapitan Wu. - Czy ze swojego doświadczenia może pan przytoczyć przykład obiektu, który nie zostałby zniszczony po ostrzelaniu lancą laserową, przy maksymalnej mocy, przez pełną minutę? De Soya zastanawia się przez chwilę nad odpowiedzią. - Orbitalne lasy i asteroidy rojów Intruzów nie zostałyby w ten sposób całkowicie zniszczone. Uległyby jednak poważnym uszkodzeniom. - Tymczasem portalowi nic się nie stało? - nalega ojciec Brown. - Nic mi o tym nie wiadomo - przyznaje de Soya. Kapitan Wu zwraca się do reszty Rady. - Mamy tu złożone pod przysięgą oświadczenie Głównego Inżyniera Renesansu, Rextona Hamna, w którym stwierdza on, że metalowy portal, mimo iż promieniował ciepłem przez ponad czterdzieści osiem godzin, nie uległ uszkodzeniu. Przez kilka minut członkowie szacownego gremium naradzają się między sobą. - Ojcze kapitanie de Soya - admirał Serra wraca do przesłuchania. - Czy zdawał pan sobie sprawę, że próba zniszczenia transmitera grozi uszkodzeniem statku, na którego pokładzie znajduje się dziewczynka? 116

- Tak, admirale. - A co za tym idzie, zabiciem dziecka? - Tak, admirale. - Pańskie rozkazy zaś były jasno sprecyzowane: dopilnować, by dziecku nie stała się krzywda i sprowadzić je na Pacem. Czy mam rację? - Tak, admirale. Tak brzmiały moje rozkazy. - A jednak był pan gotów im się sprzeciwić? De Soya bierze głęboki wdech. - W tym wypadku, admirale, doszedłem do wniosku, że to nieuniknione, ale przewidziane ryzyko. Według moich instrukcji, zadaniem niezwykłej wagi było dostarczenie dziewczynki na Pacem w jak najkrótszym czasie. W tych kilku sekundach, kiedy zorientowałem się, że może udać się jej przelecieć przez portal i uniknąć zatrzymania, uznałem, że zniszczenie transmitera - nie statku, którym leciała - jest naszą jedyną nadzieją. Szczerze mówiąc, sądziłem, że statek albo już się nam wymknął, albo jeszcze nie dotarł do portalu. Wszystko wskazywało na to, że po trafieniu spadł do rzeki. Nie wiedziałem, czy zdoła przedostać się przez transmiter pod wodą... Nie wiedziałem, czy w ogóle portal działa na obiekty podwodne. Kapitan Wu krzyżuje ramiona na piersi. - Czy zgodnie z pańską wiedzą portal transmitera wykazywał do tego czasu jakiekolwiek oznaki aktywności? - pyta. - Nic mi o tym nie wiadomo, kapitanie. - Czy zgodnie z pańską wiedzą którykolwiek z dawnych portali, umieszczony na dowolnym ze światów Sieci bądź też w przestrzeni kosmicznej, wykazywał jakiekolwiek oznaki aktywności od czasu Upadku, czyli od ponad dwustu siedemdziesięciu lat standardowych? - O ile wiem, nic takiego nie miało miejsca. Ojciec Brown pochyla się do przodu. - W takim razie może zechce pan poinformować tę Radę, ojcze kapitanie, dlaczego uznał pan, że dziewczynka może potrafić uruchomić transmiter i że postanowi wykorzystać do ucieczki portal na Renesansie? Tym razem de Soya rozkłada bezradnie ręce. - Nie... Nie wiem. Miałem chyba przeczucie, że ona nie chce dać się złapać, a kiedy zaczęła lecieć nad rzeką... Nie wiem, ojcze. Skorzystanie z portalu wydawało mi się tamtej nocy jedynym sensownym wyjściem. - Czy macie państwo jeszcze jakieś pytania? - kapitan Wu spogląda na pozostałych członków Rady, ale odpowiada jej cisza. - To wszystko, ojcze kapitanie de Soya. Jutro rano zostanie pan poinformowany o decyzji Rady. De Soya kiwa potakująco głową i wychodzi. W nocy, spacerując po nabrzeżu, próbuje sobie wyobrazić, co zrobi, jeżeli zostanie postawiony przed sądem i pozbawiony kapłaństwa, a nie trafi do więzienia. Myśl o pozostaniu na wolności po takiej klęsce boli znacznie bardziej, niż groźba uwięzienia. Członkowie Rady ani słowem nie wspomnieli o ekskomunice podobnie zresztą, jak i o innych formach kary - ale de Soya nie ma wątpliwości co do wyroku i konieczności powrotu na Pacem, gdzie stanie przed sądem wyższej instancji i zostanie ostatecznie wykluczony z Kościoła. Tylko ci, którzy zawiodą w najdonioślejszych misjach lub głoszą najgorsze herezje, ryzykują podobną karę; de Soya w pełni rozumie ogrom własnej klęski. Rankiem zostaje wezwany do niskiego budynku, w którym całą noc trwały obrady. Staje na baczność przed stołem, za którym zasiada kilkanaścioro mężczyzn i kobiet. - Ojcze kapitanie de Soya! - zaczyna kapitan Wu w imieniu wszystkich zebranych. - Rada Rewizyjna zebrała się w celu udzielenia odpowiedzi na pytania Paxu i Watykanu co do przebiegu i wyniku ostatnich wypadków, ze szczególnym uwzględnieniem klęski, jaką poniósł dowódca i cały sztab operacji przy próbie aresztowania dziecka znanego jako Enea. Po pięciu dniach śledztwa i kilkuset godzinach zeznań i oświadczeń Rada uznała, że w przeprowadzenie akcji włożono należyty wysiłek i zaangażowano wszelkie dostępne środki. Ani pan, kapitanie, ani żaden z podległych panu lub współpracujących z panem oficerów nie mógł przewidzieć, że dziecko imieniem Enea - bądź ktoś lub coś na jej statku - zdoła umknąć przez nieczynny od prawie trzech standardowych stuleci transmiter. Sam fakt, że transmitery mogą ponownie zacząć działać, jest oczywiście bardzo niepokojący dla dowództwa Paxu i dla Kościoła. Jego implikacje rozważą najwyżsi funkcjonariusze Dowództwa i hierarchii Watykanu. 117

Wracając do roli, jaką pan, kapitanie, odegrał w tych wydarzeniach, to jeśli nie liczyć naszej troski, spowodowanej ryzykiem, na jakie naraził pan dziecko, którego pojmanie jest pańskim głównym zadaniem, Rada uznała pańskie działania za właściwe, odpowiedzialne, zgodne z zaleceniami dotyczącymi pańskiej misji i z obowiązującym prawem. Rada ma wprawdzie wyłącznie uprawnienia rewizyjne, zaleca jednak kontynuowanie misji na okręcie klasy „archanioł” o nazwie „Rafael” i utrzymanie w mocy uprawnień, jakie daje panu dysk papieski. Może pan zażądać wszelkich niezbędnych materiałów i personelu, jakie uzna pan za konieczne dla dalszego wykonywania zadania. De Soya, wciąż na baczność, przez dłuższą chwilę nie może wydobyć z siebie głosu. - Kapitanie? - zwraca się do Wu. - Tak, ojcze kapitanie? - Czy to znaczy, że mogę zatrzymać sierżanta Gregoriusa i jego żołnierzy jako ochronę osobistą? Kapitan Wu, której autorytet wśród zgromadzonych admirałów i dowódców lądowych, o dziwo!, nie ulega najmniejszej wątpliwości, uśmiecha się. - Ojcze kapitanie, gdyby taka była pańska wola, mógłby pan rozkazać członkom tej Rady, by stanowili pańską straż przyboczną. Dysk papieski nadal daje panu absolutną władzę. - Dziękuję, kapitanie! - de Soya się nie uśmiecha. - Sierżant Gregorius i jego dwaj ludzie w zupełności mi wystarczą. Jeszcze dziś wyruszę w drogę. - Dokąd zamierzasz się udać, Federico? - pyta ojciec Brown. - Jak ci zapewne wiadomo, szczegółowe poszukiwania i badania nie pozwoliły na odkrycie choćby najmniejszej wskazówki, dokąd mógł trafić statek. Tetyda miała zmienny bieg, a nie dysponujemy informacją o tym, jaka planeta była następna na szlaku. - Wiem, ojcze, ale płynąca przez transmitery rzeka łączyła zaledwie nieco ponad dwieście światów. Statek dziewczynki musiał trafić na jeden z nich. Na archaniele mogę odwiedzić je wszystkie w niecałe dwa lata i to z uwzględnieniem czasu niezbędnego na zmartwychwstanie. Zacznę dzisiaj. Zgromadzeni za stołem mężczyźni i kobiety mogą tylko przyglądać mu się bez słowa. Oto człowiek, którego czeka kilkaset śmierci i wskrzeszeń. Nigdy, odkąd istnieje sakrament zmartwychwstania, nikt nie poddał się tak długiemu, bolesnemu cyklowi umierania i ponownych narodzin. Ojciec Brown wstaje i unosi ręce do błogosławieństwa. - In Nomine Patris, et Filii, et Spiritus Sancti - intonuje. - Idź z Bogiem, ojcze kapitanie de Soya! Nasze modlitwy będą ci towarzyszyć. 29 Kiedy zestrzelili nas kilkaset metrów od transmitera, byłem przekonany, że koniec z nami. Pola siłowe przestały działać w chwili, gdy trafili w generatory, ściana, będąca powierzchnią planety, którą widzieliśmy u góry, nagle i nieodwracalnie znalazła się pod nami, a statek zaczął spadać jak winda, której przecięto liny. Towarzyszące temu wrażenia trudno opisać. Teraz już wiem, że wewnętrzne pola przełączyły się w „zderzeniowy” tryb pracy (bardzo słuszna nazwa), dzięki czemu przez kilka minut czuliśmy się jak uwięzieni w beczce żelatyny - w pewnym sensie tak właśnie było. W ciągu nanosekundy pole zderzeniowe wypełniło każdy milimetr kwadratowy powierzchni wnętrza, unieruchamiając nas w miękkiej otulinie. Statek wpadł do wody, odbił się od mulistego dna i uruchomił napęd jądrowy. Za rufą wystrzelił gigantyczny pióropusz pary, a my parliśmy niestrudzenie naprzód przez mieszaninę błota, pary, wody i resztek topiących się nabrzeży; wreszcie statek wypełnił ostatni otrzymany rozkaz i prześliznął się pod portalem. Fakt, że nastąpiło to na głębokości trzech metrów pod wodą, nie robił transmiterowi różnicy. Później statek powiedział nam, że gdy jego rufa jeszcze nie znalazła się pod portalem, woda wokół nas znienacka zmieniła się w przegrzaną parę, tak jakby jeden z okrętów Paxu ostrzelał jaz ciężkiej lancy. Jak na ironię losu, to właśnie buchające kłęby pary odchyliły wiązkę lasera na te kilka milisekund, jakich potrzebowaliśmy by przemknąć przez transmiter. Na razie jednak nie miałem pojęcia o tym wszystkim i tylko patrzyłem. Szeroko otwartymi oczami - pole siłowe nie pozwalało mi ich zamknąć - gapiłem się na umieszczone przy łóżku monitory, przekazujące obraz z zewnętrznych kamer. Kątem oka dostrzegałem również zmiany otoczenia za przezroczystą kopułą kadłuba. Portal zamigotał, powierzchnię rzeki rozjaśnił blask słońca i nagle wynurzyliśmy się z obłoku pary, jeszcze raz uderzyliśmy o dno, a później znaleźliśmy się przy samej plaży. Nad nami rozpościerało się błękitne niebo. I wtedy monitory zgasły, a kadłub znów zmatowiał. Przez parę minut w kabinie panował mrok niczym w głębokiej jaskini. Unosiłem się w powietrzu - a właściwie unosiłbym się, gdyby nie podtrzymujące mnie pole siłowe - z szeroko rozłożonymi rękami, prawą nogą ugiętą jak do biegu i otwartymi do krzyku ustami. Nie 118

mogłem nawet zamrugać. W pierwszej chwili opanowało mnie przemożne uczucie, że zaraz się uduszę, gdyż pole wypełniało także moje otwarte usta, szybko jednak zdałem sobie sprawę, że do płuc dociera wystarczająca mi ilość tlenu. Pod tym względem pole przypominało kosztowne maski osmotyczne, wykorzystywane przez nurków w czasach Hegemonii, przez które powietrze sączyło się do ust i nosa. Nie było to szczególnie miłe doświadczenie perspektywa uduszenia się nigdy mnie nie pociągała, ale zdołałem zapanować nad nerwami. Bardziej przeszkadzała mi ciemność i klaustrofobiczne wrażenie schwytania w ogromną, lepką pajęczynę. Długich kilka minut w mroku upłynęło mi na rozważaniu wizji awarii statku, który nie może wyłączyć pola, a nasza trójka kona powoli z głodu, rozpięta w powietrzu w dziwacznych pozach; pewnego dnia energia statku wyczerpuje się, pole zanika, a nasze białe szkielety spadają i rozsypują się po całym wnętrzu, niczym kości rzucone przez niewidzialnego wróżbitę. Tymczasem po niecałych pięciu minutach pole z wolna zaczęło słabnąć. Światła włączyły się, mrugnęły parę razy i zostały zastąpione czerwonym oświetleniem awaryjnym. Powolutku opuszczaliśmy się na ścianę kadłuba, który ponownie stał się przezroczysty. Przez pokrywający go muł i kamienne odłamki niewiele było widać. Schwytany w sieć pola zderzeniowego nie widziałem ani A. Bettika, ani Enei, gdyż nie mogłem obrócić głowy i ujrzałem ich dopiero teraz, gdy wraz ze mną opadali w dół. Zdziwiłem się, słysząc własny krzyk, ale zdałem sobie sprawę, że zacząłem krzyczeć jeszcze w chwili, kiedy spadaliśmy do rzeki. Przez chwilę wszyscy troje siedzieliśmy bez ruchu na zakrzywionej ścianie statku, obmacując ręce, nogi i głowy w poszukiwaniu obrażeń. Wreszcie odezwała się Enea. - Niech to diabli! Stanęła wyprostowana, choć na drżących nogach. - Statku! - zawołał android. - Słucham, A. Bettik? - głos brzmiał równie spokojnie, jak zawsze. - Czy jesteś uszkodzony? - Tak. Właśnie zakończyłem przegląd zniszczeń. Generatory pola, repulsory i jednostki Hawkinga zostały poważnie uszkodzone, podobnie jak tylna część kadłuba i dwa z czterech stateczników. - Statku - zacząłem gramolić się na nogi i wyjrzałem na zewnątrz. Przez zakrzywioną ścianę nad naszymi głowami sączyło się do środka światło słońca, ale znaczną część kadłuba przesłaniała skorupa mułu. Woda sięgała dwóch trzecich wysokości pojazdu, fale chlupotały o burty. Wyglądało na to, że osiedliśmy na piaszczystej mieliźnie, przeorawszy wcześniej ładnych kilkaset metrów dna rzeki. - Statku, czy twoje czujniki funkcjonują normalnie? - Tylko radar i wizja. - Czy ktoś nas ściga? Czy jakieś statki Paxu przedostały się za nami przez portal? - Nie. W zasięgu radaru nie ma żadnych nieorganicznych obiektów, ani w wodzie, ani w powietrzu. Enea podeszła do pionowej ściany, która kiedyś była wyłożoną dywanem podłogą. - A żołnierze? - zapytała. - Żadnych żołnierzy - odparł statek. - Czy transmiter wciąż działa? - tym razem odezwał się A. Bettik. - Nie. Wyłączył się osiemnaście nanosekund po naszym przejściu. Odprężyłem się nieco i spojrzałem na dziewczynkę. Rzutem oka chciałem się upewnić, że nic jej się nie stało, ale wyglądała całkiem zwyczajnie, jeśli nie liczyć potarganych włosów i błysku podniecenia w oczach. Wyszczerzyła zęby w uśmiechu. - Jak się stąd wydostaniemy, Raul? Zrozumiałem, o co pyta, kiedy zerknąłem w górę: klatka schodowa znalazła się teraz dobre trzy metry nad naszymi głowami. - Statku, czy mógłbyś na chwilę włączyć wewnętrzne pole, żebyśmy mogli się stąd wydostać? - spytałem. - Niestety, nie. Generatory pól nie działają, a naprawa trochę potrwa. - A czy dałbyś radę otworzyć kadłub tu, gdzie stoimy? - czułem powracającą falę klaustrofobii. - Obawiam się, że to niemożliwe. W tej chwili pracuję na zasilaniu awaryjnym, podobne przeformowanie kadłuba wymagałoby zaś zbyt dużo energii. Jednakże główna śluza w dalszym ciągu jest sprawna. Otworzę ją, jeśli uda się wam do niej dotrzeć. 119

Popatrzyliśmy po sobie. - Fantastycznie! - stwierdziłem w końcu. - Wystarczy przepełznąć jakieś trzydzieści metrów po pokładach. Enea nie odrywała wzroku od schodów. - Zauważyliście różnicę w ciążeniu? Miała rację; czułem się niezwykle lekko. Musiałem już wcześniej zwrócić na to uwagę, ale uznałem, że powodem jest zmiana pola grawitacyjnego na statku. Statek jednak stwierdził, że pole zostało wyłączone, znaleźliśmy się zatem na innej planecie! Wpatrywałem się bezmyślnie w dziewczynkę. - Sugerujesz, że mamy tam podfrunąć? - wskazałem zawieszone na ścianie łóżko, z którego byłoby już blisko do schodów. - Niezupełnie. Przyciąganie jest tu jednak słabsze niż na Hyperionie. We dwójkę możecie mnie podsadzić, ja wam coś zrzucę, żebyście wdrapali się na górę i razem przeczołgamy się do śluzy. Tak właśnie zrobiliśmy. Spletliśmy z A. Bettikiem dłonie i podsadziliśmy dziewczynkę do krawędzi otworu w grodzi, a ona sięgnęła po zwieszający się z łóżka koc, przywiązała go do poręczy i spuściła nam drugi koniec. Wleźliśmy z A. Bettikiem na górę i zaczęliśmy ostrożnie iść po słupie, dla zachowania równowagi łapiąc się wijących się wokół niego schodów. Metr po metrze pokonywaliśmy kolejne kabiny, wszędzie zastając jednakowy bałagan: w bibliotece książki pospadały z półek mimo przytrzymujących je elastycznych taśm; w salonie przymocowany do podłogi steinway ani drgnął, za to wszystkie nasze osobiste drobiazgi posypały się na dno kabiny. Przystanęliśmy na chwilę, a ja zeskoczyłem, by ze sterty gratów wygrzebać przygotowany wcześniej na kanapie plecak i broń. Kiedy przypiąłem pistolet do pasa i rzuciłem na górę linę, poczułem się znacznie lepiej przygotowany na wszelkie niespodzianki niż chwilę wcześniej. Wyszliśmy na korytarz. Cokolwiek spowodowało uszkodzenie jednostki napędowej, dało się też we znaki schowkom na sprzęt. Ściany poczerniały, wybrzuszyły się i popękały, a wyposażenie ze skrytek walało się wszędzie dookoła. Otwarta śluza znajdowała się kilka metrów ponad naszymi głowami. Musiałem wspiąć się pionowym kominem korytarza i z góry rzucić linę Enei i A. Bettikowi. Gdy wyskoczyłem na zewnątrz, zalała mnie powódź słonecznego blasku. Sięgnąłem do środka rozświetlonej na czerwono śluzy, namacałem nadgarstek dziewczynki i wyciągnąłem ją; po chwili w ten sam sposób pomogłem androidowi i wreszcie mogliśmy się spokojnie rozejrzeć. Nowa, nieznana planeta! Nigdy nie zdołam opisać dreszczu, który przeszył mnie w tamtej chwili, mimo świadomości rozbicia statku i trudnej sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy - liczyło się tylko to, że na własne oczy oglądałem inny świat! Fakt ten wywarł na mnie wrażenie, jakiego nawet sobie nie wyobrażałem, planując międzygwiezdne wojaże. Planeta przypominała Hyperiona: powietrze nadawało się do oddychania, po błękitnym (choć o wiele jaśniejszym) niebie snuły się smugi chmur, brzegi rzeki - szerszej niż na Renesansie porastała dżungla, która po prawej ciągnęła się jak okiem sięgnąć, po lewej zaś wyłaniał się z niej portal transmitera. Z przodu sterczała rufa statku, rzeczywiście wbita w piaszczystą łachę, a za nią znów zaczynał się las, zwieszający się nad plażą niby postrzępiona kurtyna ponad sceną. Opis ten brzmi może znajomo, ale wszystko było tu obce: nie znałem zapachów dominujących w powietrzu, ciążenie było słabsze, słońce trochę zbyt jasne, „drzewa” nie przypominały żadnych roślin, które w swoim życiu widziałem - nagozalążkowe, zielone pióropusze. Na dźwięk naszego gramolenia się ze statku stado drobnych, białych ptaków, których również nie znałem, poderwało się do lotu. Przeszliśmy po kadłubie w stronę brzegu. Łagodna bryza rozwiewała włosy Enei i szarpała moją koszulą. Niesiony wiatrem aromat przywodził na myśl przyprawy korzenne, jak gdyby połączenie cynamonu i tymianku, choć był zarazem subtelniejszy i bogatszy od takiej kombinacji. Dziób statku od zewnątrz był nieprzezroczysty, chociaż nie miałem pojęcia, czy zawsze tak wygląda, czy też statek po prostu zaciemnił wnętrze. Nawet z leżącego na boku kadłuba nie dalibyśmy rady zsunąć się na plażę, gdybyśmy nie wryli się tak głęboko w piasek. Przytrzymałem linę, po której zszedł A. Bettik, później razem opuściliśmy Eneę, a na koniec założyłem plecak z przypiętym na górze karabinem plazmowym i ześliznąłem się na zbity piasek. Przeturlałem się, żeby zamortyzować upadek. Mój pierwszy krok na nowej planecie nie przypominał raczej kroku, bo usta miałem pełne piachu. Pomogli mi wstać. - Jak wrócimy na górę? - Enea zmrużonymi oczami spojrzała na kadłub, z którego właśnie zeszliśmy. 120

- Możemy zbudować drabinę, przyciągnąć zwalone drzewo albo... - tu postukałem w plecak. - Mam ze sobą matę grawitacyjną. Odwróciliśmy się w stronę mrocznej dżungli. Czerwonawa w jaskrawym świetle dnia plaża miała tu zaledwie kilka metrów szerokości. Dopóki staliśmy nad wodą, wiatr chłodził nasze ciała, ale nawet z tej odległości czuliśmy buchające z gęstwiny ciepło. Dwadzieścia metrów wyżej pierzaste liście szeleściły i skrzypiały niczym czułki olbrzymich owadów. - Zaczekajcie chwilę - rzuciłem i zanurzyłem się w cień drzew. Gęste poszycie składało się w przeważającej mierze z jakiejś pnącej odmiany paproci, a rosło na takiej warstwie próchnicy, że grunt przypominał gąbkę. Czułem wszechobecną woń wilgoci i rozkładu, zupełnie jednak odmienną od zapachu hyperiońskich mokradeł. Na myśl o bagnach od razu przypomniałem sobie wampirze kleszcze i łuskosty i zacząłem baczniej patrzeć pod nogi. Z pni drzew zwieszały się poskręcane pnącza, tworzące grubą sieć, na której widok pomyślałem o maczecie. Niestety, nie zabrałem jej ze sobą. Zagłębiłem się w las może na jakieś piętnaście kroków, gdy nagle, metr przede mną, wysoki krzew z grubymi, czerwonymi liśćmi dosłownie eksplodował życiem. Jego „liście” odfrunęły w górę, pod splątane, leśne sklepienie, a ich błoniaste skrzydła przywodziły na myśl wielkie, owocożerne nietoperze, które nasi przodkowie sprowadzili na Hyperiona na statkach kolonizacyjnych. - Cholera! - mruknąłem pod nosem, po czym rozgarnąłem gąszcz i zacząłem wycofywać się na plażę. Zanim stanąłem na piasku, w paru miejscach rozdarłem koszulę. Enea i A. Bettik patrzyli na mnie wyczekująco. - To dżungla - powiedziałem. Zeszliśmy nad wodę. Przysiedliśmy na zatopionym do połowy pniaku i patrzyliśmy na statek, który wyglądał jak wielki, bezradny wieloryb wyrzucony na brzeg; widziałem takie stwory na starych holofilmach. - Ciekawe, czy kiedyś będzie znowu latał - rzuciłem. Połamałem czekoladę i podałem dwa kawałki Enei i androidowi. - Sądzę, że jeszcze nie raz - odezwał się głos z mojego nadgarstka. Ze zdumienia chyba uniosłem się w górę na jakieś dziesięć centymetrów. Kompletnie zapomniałem o komlogu. - Statku? - podniosłem dłoń i przemówiłem wprost do bransolety, tak jakbym używał przenośnego radia. - Nie musisz tego robić, i tak słyszę wszystko całkiem dobrze. Ale dziękuję. Pytałeś, czy zdołam się jeszcze wzbić w powietrze, prawda? Odpowiedź brzmi: z pewnością. Kiedy po powrocie na Hyperiona znalazłem się w Endymionie, czekały mnie poważniejsze naprawy. - To dobrze. Cieszę się, że umiesz... hmmm... sam się naprawić. Czy potrzebne ci będą jakieś surowce? Albo części zamienne? - Nie, dziękuję, M. Endymion - odpowiedział statek. - Wszystko polega na przemieszczeniu istniejących zasobów materiałowych i przekonstruowaniu uszkodzonych modułów. Nie powinno mi to zająć wiele czasu. - Niewiele? - zapytała Enea. Skończyła już czekoladę i zajęła się oblizywaniem palców. - To znaczy ile? - Sześć miesięcy standardowych, o ile nie napotkam nieprzewidzianych trudności. Wymieniliśmy znaczące spojrzenia, po czym znów zerknąłem na dżunglę. Słońce nieco się obniżyło i jego promienie padały już tylko na czubki drzew, kryjąc niższe partie lasu w jeszcze głębszym niż dotąd cieniu. - Sześć miesięcy? - upewniłem się. - O ile nie napotkam nieprzewidzianych trudności - powtórzył statek. - Macie jakieś pomysły? - zagadnąłem. Enea opłukała palce w przybrzeżnej wodzie, ochlapała sobie twarz i odgarnęła zwilżone włosy. - To jest Tetyda - powiedziała. - Popłyniemy w dół rzeki do następnego transmitera. - Znów zrobisz tę sztuczkę? - zapytałem. Otarła twarz. - Jaką sztuczkę? Machnąłem ręką. - Nic takiego... Uruchomisz mechanizm, który od trzystu lat nie działał. O tej sztuczce mówiłem. Spoważniała. - Nie wiedziałam, czy mi się uda, Raul - spojrzała na A. Bettika, który przyglądał się nam z obojętnym wyrazem twarzy. - Naprawdę! 121

- A gdyby ci się nie udało? - dopytywałem się delikatnie. - Złapaliby nas. Myślę, że was puściliby wolno, a mnie zabrali na Pacem i wszelki słuch by po mnie zaginął. Beznamiętny ton jej wypowiedzi przyprawił mnie o dreszcze. - No dobra, portal zadziałał - przyznałem. - Ale jak tego dokonałaś? Wykonała ten niepozorny, charakterystyczny gest, do którego zaczynałem się przyzwyczajać. - Nie... Nie jestem pewna. Sny podpowiedziały mi, że transmiter może mnie przepuścić... - Przepuścić cię? - Tak. Wydawało mi się, że... mnie rozpozna. I tak się stało. Oparłem ręce na kolanach i wyprostowałem nogi, wkopując obcasy w czerwony piasek. - Mówisz o transmiterze tak, jakby był żywym, rozumnym organizmem - zauważyłem. - W pewnym sensie tak właśnie jest - obejrzała się na oddalony o pół kilometra portal. - Trudno mi to wyjaśnić. - Ale wiesz, że Pax nie może podążyć za nami? - Tak. Portal nie włączy się dla nikogo innego. - W takim razie jak udało się przeskoczyć mnie i A. Bettikowi? - nie kryłem zdumienia. Enea się uśmiechnęła. - Byliście ze mną. - Niech będzie! - wstałem. - Później wrócimy do tej zagadki. Teraz mam wrażenie, że przydałby się nam jakiś plan. Zaczynamy od rekonesansu, czy wolicie najpierw wyciągnąć sprzęt ze statku? Enea spojrzała na toczącą ciemne wody rzekę. - Robinson rozebrał się, popłynął na statek, napełnił kieszenie ciastkami i wrócił na brzeg... - Że co? - zmarszczyłem brwi. - Nic - dziewczynka też wstała. - To cytat ze starej, prehegirańskiej książki, którą czytał mi wujek Martin. Mówił, że korektorzy zawsze byli niedouczonymi durniami, nawet czternaście stuleci temu. - Rozumiesz coś z tego, A. Bettik? - spojrzałem na androida. Wykrzywił usta w tym swoim grymasie, który uczyłem się interpretować jako uśmiech. - Moja rola nie polega na rozumieniu M. Enei, M. Endymion. - Dobra, wróćmy do tematu - westchnąłem. - Robimy rekonesans, zanim się ściemni czy wynosimy ekwipunek? - Jestem za tym, żeby się rozejrzeć - powiedziała dziewczynka i spojrzała na pogrążającą się w mroku dżunglę. - Ale nie tam. - Mhm - zgodziłem się i zacząłem rozwijać wyjętą z plecaka matę. - Zobaczymy, czy działa na tej planecie - podniosłem komlog do twarzy. - A właściwie co to za planeta? Statku? Odpowiedziała mi sekunda ciszy, jak gdyby statek zajęty był własnymi problemami. - Przykro mi, ale nie potrafię rozpoznać tego miejsca w oparciu o dane zawarte w bankach pamięci. Moje systemy nawigacyjne będą bardziej użyteczne, ale muszę zobaczyć gwiazdy. Na razie jednak mogę was zapewnić, że nie wykrywam w tym rejonie żadnych nienaturalnych transmisji elektromagnetycznych ani mikrofalowych. Na orbicie stacjonarnej nie ma żadnych satelitów ani innych wytworów ręki ludzkiej. - Wszystko pięknie, tylko gdzie my jesteśmy? - spojrzałem na Eneę. - A skąd mam wiedzieć? - To ty nas tu przywiozłaś - zauważyłem, że tracę do niej cierpliwość, ale wtedy naprawdę nie miałem ochoty czekać na wyjaśnienia. - Ja tylko uruchomiłam transmiter, Raul - pokręciła głową. - Cały mój plan polegał na wymknięciu się ojcu kapitanowi Jakmutam i jego okrętom. I tyle. - Chciałaś jeszcze odszukać tego swojego architekta. - Tak. Rozejrzałem się dookoła. - Nie będzie łatwo znaleźć architekta w takim miejscu. Cóż, wygląda na to, że masz rację: musimy spłynąć w dół rzeki i trafić na następną planetę - znów zwróciłem uwagę na opleciony pnączami łuk portalu, przez który przybyliśmy. Zrozumiałem, dlaczego rzuciło nas na brzeg: mniej więcej pół kilometra od 122

transmitera rzeka zakręcała w prawo, a gnany siłą rozpędu statek pomknął prosto na płyciznę. - Zaraz, nie moglibyśmy przeprogramować portalu i przedostać się gdzie indziej? Po co nam inny transmiter? A. Bettik przesunął się bardziej w bok, żeby lepiej widzieć masywny łuk. - Portale tworzące Tetydę nie działały tak, jak miliony transmiterów, z których korzystali pojedynczy ludzie; nie przypominały również tych z Wielkiego Traktu czy olbrzymich urządzeń zawieszonych w przestrzeni kosmicznej - android wyjął z kieszeni niedużą książkę. Był to „Przewodnik po Sieci”. - Wygląda na to, że Tetydę zaprojektowano jako miejsce odpoczynku i rekreacji. Odległość między portalami wahała się od kilku do kilkuset kilometrów. - Kilkuset kilometrów! - powtórzyłem. Dotąd spodziewałem się ujrzeć kolejny transmiter za następnym zakolem rzeki. - Owszem - ciągnął A. Bettik. - Cała idea, tak jak ja ją rozumiem, polegała na udostępnieniu podróżnym wielu różnych światów, niepowtarzalnych widoków i niezapomnianych wrażeń. Dlatego też ruch przez transmitery odbywał się zawsze zgodnie z biegiem rzeki, a programowanie było losowe: fragmenty rzek na różnych światach tasowały się niczym karty w talii. Pokręciłem głową. - Z „Pieśni” wynika, że Tetyda wskutek Upadku została poszatkowana na kawałki... Kawałki, które wyschły jak bajorka na pustyni. - Wujek Martin chrzani czasem głupoty - prychnęła Enea. - Nie mógł wiedzieć, co się stało z Tetyda, bo cały czas siedział na Hyperionie, prawda? Nie wrócił do sieci, więc wszystko zmyślił. Nie przywykłem, by ktoś wyrażał się w ten sposób o największym dziele literackim, jakie stworzyła ludzkość na przestrzeni ubiegłych trzech wieków, lub o jego legendarnym autorze. Zacząłem się śmiać i nie potrafiłem nad tym zapanować. - Nic ci nie jest, Raul? - Enea spojrzała na mnie z ukosa. - Nie, po prostu jestem szczęśliwy - odwróciłem się i ruchem ręki ogarnąłem dżunglę, rzekę, transmiter i leżącego na piasku wieloryba. - Z jakiegoś powodu jestem szczęśliwy! Dziewczynka skinęła głowa, jakby znakomicie rozumiała, co czuję. - Czy z przewodnika można się dowiedzieć, co to za miejsce? - zwróciłem się do androida. - Mamy tu dżunglę, błękitne niebo... Będzie jakieś dziewięć i pół w skali Solmewa, a to chyba rzadkość. Nie piszą o tej planecie? A. Bettik przekartkował książkę. - Nie pamiętam, żebym czytał o świecie porośniętym dżunglą, ale jeszcze nie skończyłem. Zwrócę na to uwagę, M. Endymion. - Chyba musimy się rozejrzeć - Enea wyraźnie się niecierpliwiła. - Tylko najpierw zabierzmy parę istotnych rzeczy ze statku - powstrzymałem ją. - Zrobiłem listę... - To potrwa całe godziny. Słońce zajdzie zanim skończymy. - Nadal jednak uważam, że powinniśmy się tu rozłożyć obozem... - Jeśli wolno mi coś sugerować, M. Endymion - przerwał mi android - może pan z M. Eneą udalibyście się na... rekonesans, a ja zacznę wynosić sprzęt ze statku. Chyba że uważacie, iż lepiej byłoby spędzić dzisiejszą noc na jego pokładzie. Wszyscy spojrzeliśmy na bezbronny statek. Znad opływającej go wirami wody wystawały powyginane i poczerniałe tylne stateczniki. Pomyślałem, że miałbym spać w tym bałaganie przy czerwonych lampach awaryjnych lub w absolutnym mroku środkowych pokładów. - To byłoby bezpieczniejsze, ale wydobądźmy ze środka sprzęt, który przyda nam się podczas spływu rzeką. Wtedy zdecydujemy co dalej - powiedziałem. Rozmawialiśmy jeszcze przez chwilę z A. Bettikiem. Miałem przy sobie karabin plazmowy i czterdziestkę piątkę przy pasie, ale chciałem dostać jeszcze półautomat, który wcześniej wybrałem i sprzęt biwakowy z szafek. Nie wiedziałem, w jaki sposób udamy się w dół rzeki, bo choć mata prawdopodobnie uniosłaby naszą trójkę, nie wyobrażałem sobie, żebyśmy zmieścili się na niej razem z ekwipunkiem. Postanowiliśmy wziąć trzy z czterech skuterów powietrznych, pas grawitacyjny i trochę dodatkowego wyposażenia turystycznego: grzałkę, śpiwory, materace piankowe, latarki laserowe i zestawy komunikacyjne. - Weź też maczetę jeśli uda ci się jakąś znaleźć - poprosiłem. - W szafce stoi kilka skrzynek z nożami, zwykłymi i uniwersalnymi. Nie pamiętam, żeby była tam maczeta, ale jeśli jest... przynieś ją. 123

Razem przeszliśmy się brzegiem plaży, znaleźliśmy zwalone drzewo i przyciągnęliśmy je do statku; spociłem się przy tym i nakląłem za wszystkie czasy. Oparliśmy je o burtę, żeby dało się po nim na czworakach wdrapać na kadłub. - Jeszcze jedno - przypomniałem sobie. - Zobacz, czy gdzieś w tym bałaganie nie ma drabinki sznurowej i jakiejś nadmuchiwanej tratwy ratunkowej. - Coś jeszcze? - zapytał A. Bettik z uśmiechem. - Nie... No, chyba że znajdziesz saunę i dobrze zaopatrzony barek. A poza tym zespół muzyczny, który będzie nam przygrywał przy rozpakowywaniu się. - Zrobię, co w mojej mocy, proszę pana - z tymi słowy android zaczął się wspinać na górę. Nie podobało mi się, że zostawiam mu całą czarną robotę, ale musieliśmy się dowiedzieć, jak daleko mamy do następnego portalu, a nie zamierzałem puścić dziewczynki samej na zwiady. Usiadła za mną na macie, a ja musnąłem dłonią odpowiednie nici. Dywanik usztywnił się i wzniósł kilka centymetrów ponad wilgotny piasek. - Przecwane! - powiedziała Enea. - Co? - „Przecwane” znaczy tyle, co „sprytne” - wyjaśniła. - Wujek Martin opowiadał mi, że tak mówiły dzieciaki ze Starej Ziemi, kiedy był mały. Westchnąłem i uruchomiłem sploty sterujące lotem. Po spirali wzbiliśmy się ponad drzewa. Słońce wisiało już nisko nad horyzontem, zachodnim horyzontem, jak zakładałem. - Statku? - powiedziałem do komlogu. - Słucham? - zawsze na dźwięk tego głosu miałem wrażenie, że odrywam jego właściciela od ważnych zajęć. - Czy rozmawiam z tobą, czy tylko z bankami danych, które załadowałeś do komlogu? - Dopóki znajduje się pan w zasięgu komunikatora, porozumiewa się pan bezpośrednio ze mną - odparł statek. - Jaki jest zasięg łączności przez komlog? - wyrównałem lot trzydzieści metrów nad wodą. A. Bettik stał przy otwartej śluzie i machał do nas ręką. - Dwadzieścia tysięcy kilometrów, jeżeli krzywizna planety nie oddzieli nas wcześniej. Jak już wspomniałem, na orbicie nie ma żadnych satelitów. Przesunąłem ręką po splotach odpowiedzialnych za ruch do przodu i ruszyliśmy w górę rzeki, w stronę porośniętego zielskiem transmitera. - Czy mógłbyś się ze mną skontaktować, gdybym znalazł się po drugiej stronie portalu? - Aktywnego portalu? - upewnił się statek. - To niemożliwe, M. Endymion. Dzieliłyby nas wówczas całe lata świetlne. Potrafił sprawić, że czułem się jak prostak z prowincji; zwykle dobrze się bawiłem w jego towarzystwie, czasem jednak nie miałbym nic przeciwko temu, żebyśmy się go pozbyli. Enea oparła się o moje plecy. - Stare portale były połączone kablami światłowodowymi - powiedziała mi prosto do ucha, żeby świst powietrza nie zagłuszył jej słów. - Nie są to może komunikatory, ale zawsze... - Czyli gdybyśmy popłynęli z prądem i chcieli zachować łączność ze statkiem, moglibyśmy przeciągnąć sobie kabel telefoniczny? - rzuciłem przez ramię. Kątem oka zobaczyłem, że dziewczynka się uśmiecha. Pomysł brzmiał głupio, ale dał mi do myślenia. - Skoro nie możemy pokonać transmitera płynąc pod prąd, to jak wrócimy na statek? Enea dotknęła mojego ramienia. Pędziliśmy coraz szybciej w stronę portalu. - Będziemy poruszać się z prądem aż zatoczymy pełne koło. Tetyda tworzyła ogromną pętlę. Odwróciłem się, żeby lepiej widzieć dziewczynkę. - Nie żartuj sobie ze mnie, mała. Ta rzeka łączyła chyba kilkaset światów, nie? - Przynajmniej kilkaset - zgodziła się. - O tylu wiadomo. Nie zrozumiałem, o co jej chodzi, więc ograniczyłem się do kolejnego westchnienia. - Jeżeli każdy odcinek rzeki ma sto kilometrów, to czeka nas... dwadzieścia tysięcy kilometrów pływania, żeby tu wrócić. Enea nie odpowiedziała. 124

Obniżyłem lot i teraz dopiero dotarły do mnie rozmiary portalu. Wykonano go chyba z metalu i ozdobiono rozmaitymi wzorami i tłoczeniami - może były tam także znaki jakiegoś tajemnego pisma - ale pnącza gęsto porosły bramę. Czerwone plamy, które z początku wziąłem za rdzę, okazały się kolejnymi „nietoperzowymi liśćmi”, zwieszającymi się z poplątanych gałęzi. Trzymałem się od nich w bezpiecznej odległości. - A jeśli się włączy? - zapytałem, gdy zawiśliśmy jakieś półtora metra poniżej dolnej powierzchni sklepienia łuku. - Spróbuj - powiedziała dziewczynka. Pchnąłem matę. wolno w przód; niemal zatrzymaliśmy się, osiągnąwszy niewidzialną linię dokładnie pośrodku portalu. Nic się nie stało. Przelecieliśmy przez transmiter, zawróciliśmy i przelecieliśmy w drugą stronę. Portal stał się tylko ozdobnym metalowym mostem z wysoko nad wodą wzniesionym przęsłem. - Nie działa - powiedziałem. - Jest martwy jak jaja Kelseya - zacytowałem jedno z ulubionych powiedzonek Starowiny, zdecydowanie nie przeznaczonych dla dzieci, gdy nagle zdałem sobie sprawę, że jest tu dziecko, które mnie słyszy. - Przepraszam! - rzuciłem przez ramię. Zaczerwieniłem się. Chyba za dużo czasu spędziłem w wojsku, na barkach i jako wykidajło w knajpie i do reszty zgłupiałem. Enea zaniosła się śmiechem. - Raul, przecież ja dorastałam przy wujku Martinie, nie pamiętasz? Przelecieliśmy nad statkiem i pomachaliśmy A. Bettikowi, który ściągał na plażę całe palety ze sprzętem. - Lecimy w dół rzeki, żeby znaleźć drugi portal? - zapytałem. - Pewnie. Lecąc nad wodą, tylko z rzadka widzieliśmy plaże czy leśne polany przy brzegu; drzewa i pnącza schodziły zwykle nad samą rzekę. Trochę niepokoiła mnie myśl, że nie wiem, w jakim kierunku zmierzamy, uruchomiłem więc wyciągnięty z plecaka żyrokompas. Służył mi dobrze na Hyperionie, gdzie nie mogłem zaufać polu magnetycznemu, ale tu niewiele mi pomógł. Tak jak i system naprowadzania na statku, kompas wymagał określenia punktu startowego, tego zaś nie znaliśmy, odkąd transmiter przeniósł nas w nowe miejsce. - Statku, czy możesz podać mi nasz kierunek według wskazań kompasu magnetycznego? - powiedziałem do bransolety. - Oczywiście - odpowiedź nadeszła natychmiast. - Ponieważ jednak nie wiemy dokładnie, gdzie na tej planecie znajduje się magnetyczna pomoc, określę to jedynie w przybliżeniu. - W takim razie określ nasz kierunek w przybliżeniu - zgodziłem się i przechyliłem matę, wchodząc w łagodny zakręt. Rzeka znów rozlała się szerzej i w tym miejscu mierzyła dobry kilometr w poprzek. Prąd miała wartki, choć niezbyt zdradliwy. Na Kansie, podczas pracy na barkach, nauczyłem się czytać z wirów, mielizn i karp jak z książki; ten spływ nie zapowiadał się na trudny. - Kierunek w przybliżeniu wschód-południowy wschód - podpowiedział mi komlog. - Prędkość lotu sześćdziesiąt osiem kilometrów na godzinę. Ze wskazań czujników wynika, że pole ochronne maty włączone jest na osiem procent maksymalnej mocy. Wysokość... - Już, już, wystarczy - przerwałem mu. - Wschód-południowy wschód. Za naszymi plecami słońce opadało coraz niżej, a zatem planeta obracała się wokół własnej osi jak Stara Ziemia czy Hyperion. Rzeka pod nami płynęła teraz prosto, więc przyspieszyłem, choć nieznacznie. Po hyperiońskim labiryncie rozbijałem się z prędkością bez mała trzystu kilometrów na godzinę, ale bez potrzeby nie zamierzałem powtarzać tego doświadczenia. Ładunek maty rzeczywiście wystarczał na dość długo, jednakże nie mieliśmy dokąd się spieszyć. Odnotowałem w pamięci, żeby naładować matę przed opuszczeniem statku, nawet jeśli weźmiemy ze sobą skutery. - Popatrz! - odezwała się nagle Enea i wyciągnęła rękę. Po lewej, na północ od nas, ponad listowie dżungli strzelał wysoki, oświetlony zachodzącym słońcem kształt: ni to zbudowana ludzką ręką wieża, ni to skała o płaskim szczycie. - Podlecimy bliżej? Wiedziałem, że nie powinniśmy. Mieliśmy zadanie do wykonania, limit czasu - na przykład do zachodu słońca - i tysiąc innych powodów, żeby nie ryzykować niepotrzebnie, oglądając jakieś dziwaczne artefakty. Kto mógł wiedzieć, czy nie trafiliśmy właśnie na zabudowania planetarnego dowództwa sił Paxu? - Jasne! - odpowiedziałem, kopiąc się w duchu w tyłek za to, że taki ze mnie idiota. Odbiłem na pomoc. 125

Było dalej, niż sądziliśmy. Przyspieszyłem do dwustu kilometrów na godzinę, a i tak lecieliśmy tam przynajmniej dziesięć minut. - Przepraszam, M. Endymion - odezwał się statek. - Zboczyliście z kursu i lecicie na pomocny wschód, sto trzy stopnie od poprzedniego kierunku. - Zamierzamy przyjrzeć się z bliska jakiejś wieży czy ostańcowi skalnemu, niemal dokładnie na pomoc od nas. Masz go na radarze? - Nie - odparł, a ja odniosłem wrażenie, że jego głos znów stał się oschły. - Do połowy zagrzebany w błocie nie znajduję się w najlepszym punkcie obserwacyjnym. Wszystkie obiekty poniżej dwudziestu ośmiu stopni ponad horyzontem giną w zakłóceniach. Znajdujecie się na skraju mojego pola pomiarowego. Za dwadzieścia kilometrów znikniecie z radaru. - Nie szkodzi! Obejrzymy sobie to coś i zaraz wracamy nad wodę. - Ale po co? - zapytał statek. - Po co zajmujecie się czymś, co nie ma nic wspólnego z waszymi planami spłynięcia rzeką? Enea pochyliła się i złapała mnie za nadgarstek. - Jesteśmy ludźmi - stwierdziła. Statek nie odpowiedział. Kiedy dotarliśmy do dziwnego obiektu, okazało się, że wystaje dobre sto metrów ponad drzewa. U jego podstawy olbrzymie paprocie tworzyły taką gęstwinę, że przypominał samotną skałę wyrastającą z zielonego morza. Wieża sprawiała wrażenie zarazem naturalnej i wykonanej przez człowieka - a przynajmniej przerobionej przez inteligentne istoty. Materiał, z którego powstała, wyglądał mi na czerwony piaskowiec. „Dach” miał około siedemdziesięciu metrów szerokości. Chylące się ku zachodowi słońce, teraz już zaledwie jakieś dziesięć stopni ponad lasem, nadawało skale jeszcze intensywniej, czerwony odcień. Na wschodniej i zachodniej ścianie wieży tu i ówdzie widniały otwory, które z początku oboje wzięliśmy za naturalne, wyrzeźbione przez wiatr lub wodę pieczary. Wkrótce jednak stwierdziliśmy, że zostały wykute w skale, podobnie jak znajdujące się od wschodu zagłębienia, w sam raz nadające się na chwyty i stopnie dla człowieka, który chciałby się wdrapać na górę. Na samą myśl o wspinaczce nad stumetrową przepaścią, kiedy można się oprzeć jedynie na płytkich nibystopniach, coś mnie ścisnęło w żołądku. - Możemy podlecieć jeszcze trochę? - poprosiła Enea. Do tej pory okrążaliśmy kamienną wieżę w odległości około pięćdziesięciu metrów. - To chyba nie najlepszy pomysł. Już w tej chwili jesteśmy w zasięgu broni palnej, a nie chciałbym, żeby ktoś czy coś mógł dodatkowo ostrzelać nas z łuków czy rzucić włócznią. - Łuk też by tu doniósł - zauważyła Enea, ale nie nalegała dalej. Przez moment zdawało mi się, że w jednym z owalnych otworów dostrzegam jakiś ruch, lecz szybko doszedłem do wniosku, że to tylko refleks wieczornego światła. - Napatrzyłaś się? - Właściwie to nie - Enea zacisnęła drobne dłonie na moich ramionach, gdy zataczaliśmy kółka. Bryza mierzwiła mi włosy, a obejrzawszy się do tyłu widziałem falujące włosy dziewczynki. - Mamy coś do zrobienia - skierowałem matę na południe i przyspieszyłem. Przemykający czterdzieści metrów pod nami baldachim z liści wyglądał na miękki, ale solidny i dawał złudne poczucie, że moglibyśmy na nim w razie potrzeby wylądować. Ale przecież A. Bettik ma pas grawitacyjny i skutery, pomyślałem. Jakby co, przyleciałby po nas. Wróciliśmy nad rzekę kilkaset metrów na południowy wschód od miejsca, gdzie skręciliśmy w kierunku dżungli. Wzrok nasz sięgał aż po odległy o trzydzieści kilometrów widnokrąg, nigdzie jednak nie dostrzegliśmy ani śladu transmitera. - Dokąd teraz? - zapytałem. - Polećmy jeszcze kawałek. Kiwnąłem głową i skręciłem nad wodą w lewo. Do tej pory nie widzieliśmy żadnych zwierząt, oprócz rzadko pokazujących się białych ptaków i czerwonych nietoperzoliści. Przypomniałem sobie właśnie stopnie wykute w kamiennym monolicie, gdy Enea pociągnęła mnie za rękaw.

126

Tuż pod powierzchnią wody coś się poruszało. Odblaski słońca uniemożliwiały nam dostrzeżenie szczegółów, ale zauważyłem błoniastą skórę, rodzaj zakończonego zadziorem ogona i płetwy albo macki po bokach. Stwór musiał mieć jakieś osiem czy dziesięć metrów długości. Zanurkował i zniknął nam z oczu. - Jakaś płaszczka rzeczna - krzyknęła z tyłu Enea. Znów pędziliśmy z dużą szybkością, toteż podmuch powietrza stał się hałaśliwy. - Tylko większa - pracowałem z płaszczkami zaprzęganymi do barek na Kansie, nigdy jednak nie widziałem tak wielkiego okazu. Nagle nasza mata grawitacyjna wydała mi się niezwykle delikatna. Obniżyłem lot o trzydzieści metrów, czyli prawie zrównałem się z czubkami drzew, żeby upadek do wody nie okazał się śmiertelny, gdyby stareńki latający dywan bez uprzedzenia odmówił posłuszeństwa. Jeszcze raz skręciliśmy na południe, gdzie rzeka gwałtownie się zwężała, a po chwili powitał nas ryk wodospadu i chmura drobnych kropelek. Wodospad nie należał do szczególnie wysokich, mierzył bowiem niespełna piętnaście metrów, natomiast przelewająca się przez niego woda wciśnięta dotąd w stumetrowe, skalne koryto rzeki, a teraz rozlewająca się na tysiąc i więcej metrów, robiła niezapomniane wrażenie. Dalej znajdowała się kolejna katarakta, szerokie rozlewisko i wreszcie rzeka znów się uspokajała. Przez moment przyszła mi do głowy niezbyt mądra myśl, że żyjący w rzece stwór, którego widzieliśmy, mógł nie wiedzieć o wodospadzie. - Wydaje mi się, że nie zdążymy już znaleźć portalu i wrócić przed zmrokiem - zauważyłem. - Jeśli w ogóle jest tam jakiś portal. - Jest, jest. - Przelecieliśmy ponad sto kilometrów. - Przecież A. Bettik mówił, że na Tetydzie odległość między transmiterami się uśrednia. Może tutaj było to dwieście albo trzysta kilometrów. Poza tym na różnych rzekach znajdowała się różna liczba transmiterów, tak że nawet na jednej planecie odcinki Tetydy mogły się różnić długością. - Kto ci tak powiedział? - obejrzałem się przez ramię. - Matka. Wiesz, że była detektywem, nie? Prowadziła kiedyś sprawę rozwodową i przez trzy tygodnie płynęła Tetydą za żonatym facetem z dziewczyną. - Co to jest sprawa rozwodowa? - Nieważne - Enea odwróciła się gwałtownie i spojrzała do tyłu. Włosy zasłaniały jej twarz. - Ale masz rację, wracajmy na statek. Jutro tu wrócimy. Zawróciłem na zachód i przyspieszyłem. Przelatując nad wodospadem wybuchami radosnego śmiechu powitaliśmy wodną mgiełkę na twarzach i rękach. - M. Endymion? - odezwał się głos z komlogu. - Już wracamy. Mamy do was jakieś dwadzieścia pięć, może trzydzieści minut. - Wiem - odpowiedział mi spokojny głos androida. - Widziałem wieżę, wodospad i całą resztę w holoramie. Spojrzeliśmy z Enea po sobie; wyobraziłem sobie, że musieliśmy wyglądać komicznie. - Czy to znaczy, że komlog przesyła wam obrazy? - Ależ oczywiście - tym razem odpowiedział mi statek. - Hologram albo zwykłe wideo. Wybraliśmy holo. - Chociaż dziwnie się to ogląda, kiedy holorama jest teraz zagłębieniem w ścianie - przyznał A. Bettik. Nie po to jednak was wywołałem. - Co się stało? - Chyba mamy gościa. - Duże rzeczne zwierzę? - zapytała Enea. - Taka płaszczka, tylko większa? - Niezupełnie - odparł spokojnie A. Bettik. - To Chyżwar. 30 Nasza mata musiała wyglądać jak rozmazana, kolorowa smuga, gdy z maksymalną prędkością pędziliśmy z powrotem. Poprosiłem, by w czasie rzeczywistym transmitowano nam holograficzny obraz Chyżwara, ale statek stwierdził, że wskutek zabrudzenia czujników i obiektywów nie może śledzić wydarzeń na plaży. - To on jest na plaży? - Był tam jeszcze przed chwilą, kiedy wynosiłem sprzęt - odpowiedział mi A. Bettik. - Później znalazł się w pierścieniu akumulatorów napędu Hawkinga - dopowiedział statek. 127

- Jak to? - zdziwiłem się. - Przecież tam nie ma wejścia... - urwałem w pół zdania, żeby nie robić z siebie jeszcze większego durnia. - A gdzie jest teraz? - Nie jesteśmy pewni - powiedział A. Bettik. - Na razie wracam po radio. Zachowamy łączność za pośrednictwem statku. - Zaczekaj... - próbowałem mu przerwać, ale nie dał mi skończyć. - M. Endymion, kiedy was wywoływałem, me było moim zamiarem jak najszybsze sprowadzenie was tutaj. Zamierzałem raczej zasugerować, żebyście wraz z M. Eneą... mmm... przedłużyli nieco wycieczkę krajoznawczą, podczas gdy my tutaj postaralibyśmy się... zorientować w zamiarach gościa. Jego wyjaśnienia brzmiały sensownie: miałem chronić dziewczynkę, a tu co? Nagle w pobliżu pojawia się najbardziej niebezpieczna maszyna do zabijania w całej galaktyce, a ja zawożę jej dziecko? Kolejny raz w tym długim dniu wyszedłem na osła. Sięgnąłem ręką do splotów sterujących, żeby zawrócić na wschód, gdy drobna dłoń Enei zacisnęła się na mojej. - Nie! - powiedziała dziewczynka. - Wracajmy! Pokręciłem głową. - Ten stwór... - Ten stwór może się znaleźć w dowolnym miejscu, jakie sobie wymyśli - poważny ton głosu odpowiadał powadze spojrzenia dziecka. - Gdyby chodziło mu o mnie... czy o ciebie, to po prostu pojawiłby się tutaj koło nas, na macie. Aż rozejrzałem się dookoła. - Wracajmy! - powtórzyła Enea. Z westchnieniem skierowałem matę w górę rzeki i lekko zwolniłem lot. Wyciągnąłem z plecaka karabin plazmowy, rozłożyłem kolbę i zablokowałem ją w takiej pozycji. - Nie rozumiem - stwierdziłem. - Czy ktoś kiedyś słyszał, żeby to monstrum opuściło Hyperiona? - Chyba nie - przyznała dziewczynka, oparta policzkiem o moje plecy, żeby schować się przed podmuchami powietrza w miarę, jak słabło pole siłowe. - Więc co się dzieje? Śledzi cię? - To logiczne - odparła. Moja koszula tłumiła jej głos. - Niby dlaczego? Odepchnęła się ode mnie z taką siłą, że instynktownie sięgnąłem po nią, chcąc ochronić ją przed upadkiem z tylnej krawędzi maty. Uniknęła moich wyciągniętych rąk. - Raul, na razie nie znam odpowiedzi na te pytania, jasne? - powiedziała. - Nie wiedziałam, czy opuści Hyperiona, a już na pewno tego nie chciałam. Uwierz mi! - Wierzę - oparłem się o matę. Moja dłoń była ogromna w porównaniu z drobnymi rękami, kolanami, stopami dziewczynki. Enea położyła swoją rękę na mojej. - Wracajmy - powtórzyła drugi raz. - Dobrze. Załadowałem karabin. Pociski plazmowe nie były upakowane w magazynku osobno, jak w zwykłej broni, lecz de facto tworzyły go, stopione razem do chwili wystrzelenia. Mieściło się w nim pięćdziesiąt nabojów kiedy wystrzeliło się ostatni z nich, magazynek przestawał istnieć. Wyuczonym podczas służby w Straży uderzeniem dłoni wpiąłem go w uchwyt, przestawiłem broń na ogień pojedynczy i upewniłem się, że bezpiecznik jest włączony. Położyłem karabin na kolanach, gdy Enea oparła mi się na ramionach i zapytała: - Myślisz, że przyda ci się do czegoś, gdy spotkamy Chyżwara? Odwróciłem się do niej. - Nie. Lecieliśmy wprost w kierunku zachodzącego słońca. A. Bettik czekał na nas na plaży. Sam. Pomachał ręką na znak, że wszystko w porządku, choć i tak wolałem zatoczyć jeszcze kółko nad drzewami. Kiedy lądowaliśmy, słońce stało się już olbrzymią, czerwoną kulą, zawieszoną tuż ponad lasem na zachodzie. Posadziłem matę obok stosu skrzyń ze sprzętem, w cieniu kadłuba statku. Zeskoczyłem z niej i odbezpieczyłem karabin. - Nie wrócił - poinformował mnie android. Zakomunikował nam to już wychodząc ze statku, ale ja wciąż czekałem w napięciu. Zaprowadził nas kawałek dalej, gdzie na nietkniętym piasku widniały dwa odciski stóp 128

o ile oczywiście w tym wypadku można mówić p „stopach”: wyglądały jak ślady pozostawione przez dwa ciężkie i ostre narzędzia rolnicze. Przykucnąłem przy nich, jak na doświadczonego tropiciela przystało, szybko jednak zdałem sobie sprawę z bezsensowności tego, co robię. - Najpierw zjawił się tutaj, później przeniósł na statek, a potem zniknął, tak? - zapytałem. - Tak - odparł A. Bettik. - Statku, czy namierzyłeś tę istotę na radarze? A może twoje kamery coś zarejestrowały? - Nie - dobiegło z bransolety. - W jednostkach napędowych nie mam zainstalowanych kamer... - To skąd wiesz, że on tam był? - Na każdym pokładzie znajduje się detektor masy. Ze względu na równowagę lotu muszę dokładnie znać rozkład obciążenia w moim wnętrzu. - Jakie to było obciążenie? - Jeden przecinek zero sześćdziesiąt trzy tony. Zacząłem się już prostować, ale zamarłem przygięty do ziemi. - Ile?! Ponad tysiąc kilogramów?! To niemożliwe! - wróciłem wzrokiem do śladów. - Niemożliwe! - Możliwe! - sprzeciwił się statek. - Podczas pobytu stwora w pierścieniu akumulatorów Hawkinga moje czujniki wskazały przemieszczenie masy równej dokładnie jeden przecinek zero sześćdziesiąt trzy tysiąca kilogramów i... - Jezu Przenajświętszy! - odwróciłem się do A. Bettika. - Ciekawe, czy ktoś już próbował zważyć tego drania. - Ma prawie trzy metry wzrostu - zauważył android. - Materiał, z którego się składa, może mieć bardzo dużą gęstość. Poza tym kto wie, czy Chyżwar nie umie w razie potrzeby zmieniać swojej masy. - W razie jakiej potrzeby? - mruknąłem podnosząc wzrok na dżunglę. Pod drzewami zrobiło się bardzo ciemno; światło słońca oświetlało już tylko szczyty olbrzymich paproci. W ostatnich minutach naszego lotu na niebie pojawiło się sporo chmur, które najpierw płonęły czerwienią, by teraz szybko blednąc i szarzeć. - Czy jesteś gotowy do odczytania naszej pozycji z gwiazd? - zapytałem komlogu. - Właściwie tak, chociaż będę musiał poczekać, aż chmury znikną. Tymczasem jednak poczyniłem kilka ciekawych wyliczeń. - To znaczył - zdziwiła się Enea. - Opierając się na obserwacjach ruchu słońca przez ostatnich kilka godzin, wyznaczyłem długość tutejszego dnia: osiemnaście godzin, sześć minut i pięćdziesiąt jeden sekund, wszystko oczywiście w standardzie Hegemonii. - Oczywiście! - przytaknąłem. - Czy na którejś z tych rekreacyjnych planet, przez które płynęła Tetyda, dzień trwał osiemnaście godzin? - zapytałem A. Bettika. - Na żadnej z tych, o których czytałem, M. Endymion. - Nieważne. Na razie zastanówmy się, co robimy dzisiejszej nocy. Rozbijamy obóz, nocujemy na statku czy po prostu ładujemy wszystko na skutery i staramy się jak najszybciej dotrzeć do następnego portalu? zapytałem. - Możemy holować tratwę, uważam zresztą, że to dobry pomysł. Nie chciałbym tu za długo siedzieć, skoro Chyżwar gdzieś tu się kręci. A. Bettik podniósł palec w górę, niczym dziecko zgłaszające się do odpowiedzi. - Powinienem był dać wam znać wcześniej... - sprawiał wrażenie zakłopotanego. - Jak zapewne wiecie, skrytka ze sprzętem została uszkodzona, kiedy nas ostrzelano. Nie znalazłem żadnej tratwy, choć znajduje się na liście sprzętu, którą dysponuje statek. Poza tym trzy skutery są niesprawne. Zmarszczyłem brwi. - Nic się nie da z nimi zrobić? - Nic. Zdaniem statku czwarty można naprawić, tyle że potrwa to kilka dni. - Cholera! - Na jak długo wystarcza ładunek w skuterze? - zaciekawiła się Enea. - Sto godzin normalnego lotu - zapiszczał komlog. Machnęła ręką. - I tak niespecjalnie by się nam przydały - Jeden właściwie nic nam nie daje, a poza tym nie wiadomo, czy uda się ponownie naładować baterie. 129

Podrapałem się po policzku; pod palcami zachrzęścił mi jednodniowy zarost. Tyle się działo, że zapomniałem się ogolić. - Myślałem już o tym, ale jeśli w ogóle chcemy coś zabrać, nie zmieścimy się na macie razem z bronią i niezbędnym sprzętem. Czekałem, aż mała zacznie protestować przeciwko taszczeniu ze sobą nadmiaru wyposażenia, ona jednak powiedziała co innego. - Zabierzmy wszystko, tylko darujmy sobie latanie. - Darować sobie? - na myśl o wycinaniu sobie drogi w dżungli poczułem się nieswojo. - Bez tratwy możemy albo polecieć, albo iść piechotą... - A kto mówi, że bez tratwy? Możemy sobie zbudować tratwę z drewna i spłynąć na niej w dół rzeki... i to nie tylko na tej planecie, ale wszędzie. - A wodospad? - znów potarłem policzek. - Rano przewieziemy wszystko na macie do miejsca poniżej wodospadu i tam zbudujemy tratwę. Chyba że uważasz, iż nie uda nam się sklecić nic takiego... Popatrzyłem na drzewa: wysokie, nie za grube, chyba twarde... - Zbudujemy tratwę - uznałem. - Robiłem to już na Kansie, kiedy musieliśmy holować za barką dodatkowe towary. - W porządku - stwierdziła Enea. - Zanocujmy tutaj. Niewiele pozostało nam nocy, skoro dzień trwa tu osiemnaście godzin standardowych. O świcie weźmiemy się do pracy. Zawahałem się. Nie chciałem, by zrzucanie wszystkich decyzji na dwunastoletnie dziecko weszło mi w krew, chociaż pomysł wydał mi się sensowny. - Szkoda, że statek padł - powiedziałem. - Moglibyśmy popłynąć na repulsorach... Enea parsknęła śmiechem. - Nigdy by mi do głowy nie przyszło, żeby popłynąć Tetydą na tym statku - podrapała się po nosie. - Tego nam tylko trzeba: jest dyskretny niczym olbrzymi jamnik przeciskający się przez krokietową bramkę. - Co to jest jamnik? - zapytałem. - Co to jest bramka krokietowa? - zawtórował mi A. Bettik. - Nieważne. Czy zgadzacie się, żebyśmy zanocowali tutaj, a jutro z samego rana zabrali się do budowy tratwy? Popatrzyłem na androida. - Propozycja brzmi wybitnie sensownie - przyznał. - Aczkolwiek stanowi część wybitnie bezsensownej wyprawy. - Uznaję to za zgodę. A ty, Raul? - Niech będzie. Tylko gdzie chcecie spać? Na plaży czy na statku, bo tam bezpieczniej? - Dołożę wszelkich starań, by dzisiejszej nocy uczynić moje wnętrze jak najbezpieczniejszym i najbardziej wygodnym - zaoferował statek. - Dwie leżanki na pokładzie kriogenicznym wciąż mogą służyć jako łóżka, poza tym zostają jeszcze hamaki do rozwieszenia w... - Jestem za tym, żebyśmy nocowali na plaży - przerwała mu Enea. - Na pokładzie wcale nie będziemy lepiej zabezpieczeni przed Chyżwarem. Popatrzyłem na mroczniejącą dżunglę. - Ale tu mogą czaić się inne istoty, których lepiej nie spotykać po ciemku. Statek byłby lepszy. A. Bettik wskazał jedną ze skrzynek. - Znalazłem zestaw czujników do rozstawienia wokół obozu - wyjaśnił. - Zresztą z przyjemnością będę pełnił straż do rana. Muszę przyznać, że po tylu dniach na pokładzie chętnie spędziłbym noc na dworze. Westchnąłem i ostatecznie się poddałem. - Będziemy się zmieniać - zaproponowałem. - Rozstawmy ten śmietnik, zanim na dobre się ściemni. Mówiąc o „śmietniku” miałem na myśli ekwipunek, który android na moją prośbę wydobył ze statku: polimerowy namiot, cienki niczym cień pajęczyny, a przy tym mocny, nieprzemakalny, lekki i tak mały, że mieścił się w kieszeni; sześcienną grzałkę nadprzewodnikową, o pięciu ścianach zimnych i jednej gorącej, na której można było swobodnie gotować; komplet czujników alarmowych, znalezionych przez A. Bettika, które okazały się być myśliwską odmianą trzycentymetrowych wojskowych detektorów ruchu, do rozstawienia na 130

obwodzie koła o średnicy do dwóch kilometrów; śpiwory, materace piankowe, po spakowaniu przybierające niewiarygodnie małe rozmiary, gogle noktowizyjne, moduły komunikacyjne, naczynia i sztućce. Zaczęliśmy od zainstalowania alarmu, wbijając detektory w piasek półkolem, którego podstawę stanowił brzeg rzeki. - A jeśli tamten wodny potwór wypełznie na plażę, żeby nas pożreć? - zaniepokoiła się Enea. Zrobiło się już zupełnie ciemno, nadal jednak gwiazdy kryły się za niską warstwą chmur. Wiatr szeleścił liśćmi drzew, co brzmiało teraz o wiele bardziej złowieszczo niż za dnia. - Jeżeli cokolwiek wylezie z wody i nas zje, to będziesz żałowała, że nie zostaliśmy na statku - odparłem instalując ostatni czujnik. Pośrodku plaży, blisko rufy okaleczonego statku, rozbiliśmy namiot. Mikronowej grubości powłoka nie potrzebowała masztów ani szpilek, żeby stać prosto: wystarczyło podwójnie zagiąć krawędzie tkaniny, które miały być sztywne. Tak rozstawiony namiot mógł wytrzymać napór huraganu, a ponieważ rozłożenie go wymagało sporej wprawy, dwójka moich towarzyszy przyglądała się tylko, jak formuję trójkątny domek, na tyle wysoki, żeby w środku dało się swobodnie stanąć. Usztywnione krawędzie wbiłem w piasek, mocując tym samym całą konstrukcję do ziemi. Część materiału miała tworzyć podłogę, a z reszty po naciągnięciu udało się zrobić moskitierę zasłaniającą wejście. A. Bettik na widok moich wyczynów z uznaniem pokiwał głową. Postawiłem patelnię na grzałce i otworzyłem puszkę gulaszu, a Enea tymczasem rozłożyła śpiwory. W ostatniej chwili przypomniałem sobie, że mała jest wegetarianką: podczas dwóch tygodni, jakie spędziliśmy na statku, jadła głównie rozmaite sałatki. - Nic nie szkodzi - uspokoiła mnie. - Zjem kawałek chleba z serem. A. Bettik zajął się zbieraniem drewna i układaniem kamieni w krąg otaczający przyszłe ognisko. - Nie potrzebujemy ognia - zdziwiłem się i wskazałem grzałkę z bulgoczącym gulaszem. - Nie jest nam niezbędny, ale pomyślałem, że będzie miło - wyjaśnił android. - Poza tym przyda się trochę światła. Przydało się, i to bardzo. Siedzieliśmy pod sprytnie poskładanym namiotem i patrzyliśmy, jak ogień strzela iskrami wprost w nocne niebo. Nadciągała burza, trochę dziwna, gdyż pioruny zostały w niej zastąpione smugami ruchomego światła. Blade, migotliwe pasma spływały z dolnej powierzchni pędzących w górze chmur i kończyły się dosłownie parę metrów nad wierzchołkami rozkołysanych wiatrem paproci. Nie słyszeliśmy grzmotów, za to głębokie, poddźwiękowe wibracje sprawiały, że siedziałem jak na szpilkach. W głębi dżungli poruszały się blade błędne ogniki, fosforyzujące kule żółci i czerwieni - brakowało im jednak wdzięku świecących stworzonek z Hyperiona, gdyż podskakiwały nerwowo i bezładnie. Za naszymi plecami rzeka coraz wyższą falą uderzała o brzeg. Siedząc tak przy ognisku musiałem przedstawiać komiczny widok: z nastawionymi na częstotliwość czujników alarmowych słuchawkami na głowie, karabinem plazmowym na kolanach i goglami noktowizyjnymi odsuniętymi na czoło. Wtedy jednak wcale nie było mi do śmiechu, zwłaszcza, że co chwila wracałem w myślach do śladów Chyżwara na piasku. - Czy zachowywał się agresywnie? - zapytałem A. Bettika przed kilkoma minutami. Próbowałem namówić go, żeby zaopiekował się półautomatyczną szesnastką - nie ma chyba lepszej broni dla nowicjusza ale ograniczył się do położenia jej obok siebie na ziemi. - W ogóle się nie zachowywał, po prostu stał na plaży, taki jak zwykle: wysoki, najeżony kolcami, ciemny, lśniący... Miał intensywnie czerwone oczy. - Patrzył na ciebie? - Nie, na wschód, w dół rzeki. Zupełnie jakby czekał na nasz powrót, pomyślałem. Siedziałem tak przy ogniu, patrzyłem na podobne do zorzy polarnej widowisko nad targaną wichrem dżunglą, śledziłem ruch błędnych ogników między drzewami, nasłuchiwałem infradźwiękowego dudnienia, które przywodziło na myśl ryk gniewnego, głodnego zwierza i zastanawiałem się, jakim cudem wpakowałem się w to cholerne bagno. Kto wie, czy kiedy my wygrzewamy się w cieple płomieni, nie skradają się ku nam dinozaury i stada padlinożernych kalidergów? Albo czy właśnie fala powodziowa nie posuwa się w dół rzeki, by w kilka minut dotrzeć tu i zabrać nas ze sobą? Obozowanie na skrawku piaszczystej plaży coraz mniej mi się podobało; powinniśmy byli wrócić na statek i szczelnie zatrzasnąć właz. - Znacie jakieś opowieści? - zapytała Enea. Leżała na brzuchu, ze wzrokiem utkwionym w płomienie. 131

- Opowieści?! Jakie znowu opowieści?! - wykrzyknąłem tak głośno, że aż android podniósł na mnie wzrok. Siedział po przeciwnej stronie ogniska, obejmując rękoma kolana. - Na przykład o duchach - podpowiedziała dziewczynka. Prychnąłem tylko, a Enea podparła brodę dłońmi. Ogień rzucał na jej twarz ciepłe odblaski. - Moglibyśmy się zabawić. Bardzo lubię historie o duchach. Przez głowę przeleciały mi trzy czy cztery różne odpowiedzi, ale wszystkie porzuciłem. - Prześpij się lepiej - zaproponowałem w końcu. - Jeśli statek nie mylił się, mówiąc o krótkiej dobie, to niewiele nocy nam zostało - Boże, proszę, niech to się okaże prawdą! modliłem się w duchu, na głos jednak powiedziałem co innego: - Śpij, póki możesz. - No, dobrze - ostatni raz spojrzała ponad płomieniami na kołysane podmuchami drzewa, zorzę i ognie świętego Elma, po czym owinęła się śpiworem i poszła spać. Przez dłuższą chwilę A. Bettik i ja nie rozmawialiśmy ze sobą; ograniczałem się do konwersacji z komlogiem, prosząc statek o ostrzeżenie, gdyby poziom wody zaczął się podnosić, gdyby odnotował zmiany rozkładu masy na pokładzie, gdyby... - Chętnie postoję na pierwszej warcie - powiedział android. - Nie trzeba, też się zdrzemnij - odparłem, zapominając, że niebieskoskórzy nie potrzebują wiele snu. - W takim razie będziemy strażować razem, ale proszę się nie krępować, gdyby miał pan ochotę się przespać, M. Endymion. Rzeczywiście, przysnąłem chyba jakieś sześć godzin później, tuż przed świtem. Przez całą noc niebo zasnuwały chmury i statek nie mógł określić, gdzie się znajdujemy. Nie zjadły nas dinozaury ani kalidergi, poziom wody w rzece się nie zmienił, „zorza polarna” nie wyrządziła nam krzywdy, a błędne ogniki nie wychyliły się z lasu, żeby nas spalić. Oprócz galopującej paranoi i okropnego zmęczenia najlepiej zapamiętałem widok Enei, śpiącej w naciągniętym pod szyję śpiworze, z piąstką podniesioną do twarzy, jakby zamierzała possać kciuk. Tamtej nocy dotarła do mnie w pełni powaga mojego zadania: miałem chronić ją przed przeciwnościami losu w obcym, obojętnym wszechświecie. To było trudne. Wydaje mi się, że to właśnie tam, na tej nieznanej planecie, owej burzliwej nocy, zacząłem rozumieć, co to znaczy zostać ojcem. Zerwaliśmy się o brzasku; doskonale pamiętani towarzyszącą mi niezwykłą mieszankę zmęczenia w kościach, piasku pod powiekami, szczeciny na policzkach, bólu w plecach i najczystszej radości, jaką zwykle czułem pierwszego dnia wycieczki pod namiot. Enea poszła ochlapać się w rzece i muszę przyznać, że uzyskała efekt przekraczający moje najśmielsze oczekiwania. A. Bettik zagrzał tymczasem kawy i popijając gorący, aromatyczny napój patrzyliśmy, jak mgły podnoszą się znad rzeki. Dziewczynka zadowoliła się wodą z zabranej ze statku butelki, po czym wszyscy troje pochrupaliśmy suszonych płatków z żelaznych racji. Zanim słońce wychynęło ponad las, żeby wypalić resztki porannych oparów, zabraliśmy się do przewożenia sprzętu matą w dół rzeki. Ponieważ poprzedniego dnia Enea i ja zagarnęliśmy całą zabawę dla siebie, pozwoliłem A. Bettikowi pofrunąć z ekwipunkiem, a sam wygrzebałem ze statku resztę niezbędnych nam rzeczy. Mieliśmy kłopot z ubraniami. Spakowałem wszystko, czego sam mógłbym potrzebować, ale mała miała wciąż tylko strój, który zabrała z Hyperiona i parę przyciętych na nią koszul z garderoby konsula. Wydawałoby się, że mając dwieście pięćdziesiąt lat na obmyślenie planu ratunkowego, stary poeta wpadnie na pomysł, żeby przygotować trochę ciuchów dla dziecka. Na razie Enea się nie skarżyła, ja jednak obawiałem się, że może być ciężko, jeśli trafimy na porę deszczową czy zimę. Z jednej z szafek ze sprzętem próżniowym wyjąłem zapasowe wewnętrzne kombinezony kosmiczne, zakładane pod skafandry. Najmniejszy z nich prawie idealnie pasował na dziewczynkę. Mieliśmy szczęście: mikroporowaty materiał zapewniał doskonałą ochronę przed wiatrem i zimnem i dopiero prawdziwie sroga zima mogłaby się z nim zmierzyć. Wybrałem również „podpinki” dla siebie i androida. Czułem się jak idiota, pakując zimowe ubrania, gdy wokół wstawał iście tropikalny dzień, ale uznałem, że nigdy nic nie wiadomo. Oprócz tego znalazłem starą kamizelkę myśliwską konsula, nieco przydługą, za to zaopatrzoną w kilkanaście kieszeni, rozmaite metalowe uchwyty i zapinki, a także parę wewnętrznych, zapinanych na zamek, kieszonek. Na jej widok Enea wydała z siebie głośny, radosny pisk, po czym natychmiast narzuciła ją na siebie; od tamtej pory prawie się z nią nie rozstawała. 132

Odkryłem również dwie torby na ramię, przeznaczone do zbierania próbek geologicznych, które znakomicie nadawały się na bagaż. Dziewczynka zgarnęła jedną z nich i natychmiast zaczęła w niej upychać zapasowe ubrania i różne dodatkowe drobiazgi. Nadal liczyłem na to, że znajdziemy tratwę ratunkową, ale choć przekopałem się przez wszystkie szafki i skrytki, nie natrafiliśmy na jej ślad. - M. Endymion - odezwał się statek, gdy wyjaśniałem Enei, czego tak uparcie poszukuję. - Pamiętam; słabo, bo słabo, ale pamiętam... Zastygliśmy w bezruchu. W głosie statku brzmiała dziwna, jakby bolesna nuta. - Pamiętam, że to konsul zabrał tratwę... Pamiętam, jak machał mi na pożegnanie. - Gdzie to było? - zapytałem. - Na jakiej planecie? - Nie wiem - dobiegła nas odpowiedź, wygłaszana wciąż tym samym, zamyślonym głosem. - Może to wcale nie była planeta... Pamiętam gwiazdy, świecące pod powierzchnią rzeki. - Pod powierzchnią? - zaczynałem wątpić w spójność procesów umysłowych naszej maszyny po wypadku. - Moje wspomnienia są niepełne - ożywił się nieco statek. - Jednakże pewien jestem, że konsul opuścił mnie na tratwie, dużej tratwie, w sam raz dla ośmiorga, może nawet dziesięciorga ludzi. - Wspaniale! - trzasnąłem metalowymi drzwiczkami i razem z Eneą wynieśliśmy na dwór ostatni ładunek. Od czasu, gdy umocowaliśmy przy włazie składaną, metalową drabinkę, wchodzenie na statek i wychodzenie z niego nie sprawiało nam najmniejszych trudności. A. Bettik zawrócił już w naszym kierunku, zostawiwszy sprzęt biwakowy i kartony z żywnością poniżej wodospadu. Ogarnąłem wzrokiem wszystko, co zostało do zabrania: mój plecak z osobistymi drobiazgami, plecak i torba Enei, zapasowe słuchawki i gogle, jeszcze trochę jedzenia oraz, przypięte na zewnątrz mojego bagażu, karabin plazmowy i maczeta, którą wczoraj znalazł A. Bettik. Długie ostrze czyniło ją niewygodną w transporcie, nawet po umieszczeniu w skórzanej pochwie, jednakże po tych kilkunastu minutach, jakie spędziłem poprzedniego dnia w lesie, nie wątpiłem, że może nam się bardzo przydać. Ja z kolei wyszukałem w skrytce siekierę i jeszcze jedno poręczne narzędzie - saperkę, którą od tysięcy lat szeregowcy znali jako „przyrząd do okopywania się”. Takie to właśnie duże „sztućce” zajmowały coraz więcej miejsca. Wolałbym zamiast siekiery wziąć ze sobą laser, którym mógłbym ściąć drzewa do budowy tratwy prawdę mówiąc wystarczyłaby mi nawet zabytkowa piła łańcuchowa. Laserowe latarki zupełnie się do tego celu nie nadawały, a w szafce z bronią nie znalazłem żadnych narzędzi tnących, co trochę mnie zdziwiło. Przez dłuższą chwilę rozważałem zabranie starego karabinu Armii, który pozwoliłby mi nie tylko ściąć drzewa, ale też opalić je i posiekać na kawałki ładunkami plazmowymi, jednakże darowałem go sobie: robił za dużo hałasu i bałaganu, a w dodatku nie był narzędziem nazbyt precyzyjnym. Musiała mi wystarczyć siekiera, chociaż zanosiło się na to, że trochę się z nią namęczę. Pamiętałem o zabraniu młotka, gwoździ, śrubokręta, wkrętów i kołków do drewna, czyli wszystkiego, co mogło mi się przydać przy budowie tratwy, jak również kilku rolek wodoodpornej tkaniny plastalowej na podłogę. Na skrzynce z narzędziami leżały trzy zwoje liny wspinaczkowej w nylonowym oplocie, razem jakieś kilkaset metrów. W czerwonej, nieprzemakalnej torbie znalazłem race świetlne i trochę zwyczajnego neoplastiku, którego używano do wysadzania pniaków i kamieni na przygotowywanych pod uprawę karczowiskach. Poza tym wrzuciłem tam kilkanaście zapalników, choć wątpiłem, bym zrobił z nich użytek podczas budowy. Poza tym na stertę przydatnych drobiazgów trafiły dwa medpaki i zapas środka do uzdatniania wody. Wyniosłem też ze statku elektromagnetyczny pas latający z uprzężą i przytroczyłem go sobie do plecaka, bo zajmowałby za dużo miejsca w środku. Także na zewnątrz plecaka umocowałem półautomatyczną strzelbę kaliber szesnaście, której android nie zabrał w samotny lot na macie. Tuż pod nią zwieszały się trzy pudełka nabojów. Nalegałem również, by zabrać pistolet na kartacze, choć ani Enea, ani A. Bettik nie chcieli mieć go przy sobie. Do pasa przypiąłem naładowaną czterdziestkępiątkę, kieszonkę ze staromodnym kompasem magnetycznym, który też znalazł się w jednej z szafek, złożone gogle noktowizyjne, okulary przeciwsłoneczne, butelkę z wodą i dwa magazynki do karabinu plazmowego. - No, dawajcie te dinozaury! - mruknąłem pod nosem, robiąc ostatni przegląd sprzętu. - Co takiego? - Enea podniosła głowę znad plecaka. - Nic. 133

Spakowała się zgrabnie do nowej torby, jeszcze zanim A. Bettik wylądował na plaży. Zadbała również o to, żeby i jego osobiste rzeczy znalazły się w drugiej z nowo zdobytych toreb. Uwielbiam zwijać obozowisko, może nawet bardziej, niż je rozstawiać, najbardziej zaś podoba mi się chyba ten porządek po spakowaniu sprzętu. - O czym zapomnieliśmy? - zapytałem, kiedy cała nasza trójka stanęła przed stertą ekwipunku. - O mnie - odezwał się z mojego komlogu statek. Tym razem wydało mi się, że jego głos brzmi smutno. Enea pogładziła czarny kadłub. - Jak ci idzie? - Rozpocząłem już naprawy, M. Enea. Dziękuję, że pani pyta. - Czy nadal przewidujesz, że zajmą ci sześć miesięcy? - zapytałem. Nad naszymi głowami słońce rozpędzało ostatnie chmury, spod których wyzierał znany nam już blady błękit. Na jego tle poruszały się lekko liście paproci. - W przybliżeniu sześć miesięcy standardowych - potwierdził statek. - Tyle potrzebuję na przywrócenie samego siebie do normalnego stanu. Nie mam bowiem mikromanipulatorów, niezbędnych na przykład do naprawy waszych skuterów. - Nic nie szkodzi - zapewniła go Enea. - Na razie je zostawiamy. Zajmiemy się nimi po powrocie. - Czyli kiedy? - zapytał statek jakby cichszym niż zwykle głosem. Dziewczynka popatrzyła na mnie i na androida. Żaden z nas się nie odezwał, więc sama musiała udzielić odpowiedzi. - Naprawdę będziesz nam jeszcze potrzebny, statku. Czy możesz ukryć się na te kilka miesięcy... czy lat... które spędzisz na naprawach i oczekiwaniu? - Oczywiście. Czy dno rzeki będzie odpowiednim miejscem? Obrzuciłem wzrokiem olbrzymi, czarny kształt. Rzeka rozlewała się w tym miejscu szeroko i była zapewne głęboka, tym niemniej myśl o zranionym statku, który szuka schronienia na jej dnie, napawała mnie niepokojem. - A nie będziesz... przeciekał? - spytałem. - M. Endymion - odparł statek tonem, który przyzwyczaiłem się interpretować jako pobłażliwy. - Jestem statkiem międzygwiezdnym - Potrafię podróżować pomiędzy mgławicami i czułbym się całkiem swobodnie w zewnętrznej powłoce czerwonego giganta. Nie grozi mi zatem, jak pan to ujął, „przeciekanie” wskutek zanurzenia w H2O na marnych kilka lat. - Przepraszam - powiedziałem, po czym, nie chcąc, żeby statek miał w tej rozmowie ostatnie słowo, dorzuciłem: - Nie zapomnij zamknąć włazu przed zanurzeniem. Nie zareagował. - Jak mamy się z tobą skontaktować, kiedy wrócimy? - Enea przejęła pałeczkę. - Za pośrednictwem komlogu albo na kanale radiowym dziewięćdziesiąt koma jeden. Zostawię na powierzchni jakąś pluskwę z anteną. - Pluskwę z anteną - powtórzył A. Bettik. - Ładnie powiedziane. - Przykro mi, ale nie pamiętam, skąd wzięło się to określenie - odrzekł statek. - Moja pamięć nie funkcjonuje już tak jak niegdyś. - Nic nie szkodzi! - Enea jeszcze raz poklepała metal kadłuba. - Dobrze się spisałeś, czas teraz, żebyś wrócił do zdrowia... Będziesz nam potrzebny w szczytowej formie, kiedy wrócimy. - Oczywiście, M. Enea. Będę z wami w kontakcie do czasu, aż przepłyniecie przez następny portal. A. Bettik i Enea zajęli miejsca na macie. Resztę miejsca zapełniały skrzynki i pudełka, więc założyłem latający pas. Znaczyło to, że muszę przewiesić plecak przez jedno ramię, trzymając go przed sobą, a wolną rękę wziąć karabin, nie przeszkadzało mi to jednak. Pasy elektromagnetyczne znałem dotąd jedynie z książek, gdyż na Hyperionie były bezużyteczne. Na szczęście okazało się, że przyrządy do sterowania lotem są nieskomplikowane i mogę polegać na własnej intuicji. Wskaźnik energii pokazywał maksimum, toteż nie musiałem się obawiać, że spadnę do wody podczas tak krótkiego lotu. Mata uniosła się już na jakieś dziesięć metrów ponad rzekę, gdy wdusiłem przycisk na ręcznym sterowniku i wzbiłem się w powietrze. Niewiele brakowało, żebym zderzył się z drzewem, ale odzyskałem równowagę i podleciałem bliżej maty. Zawieszenie w miękko wyściełanej uprzęży nie było może tak wygodne, jak siedzenie na macie, za to o wiele silniej odczuwałem radość z możliwości latania. Zaciskając sterownik w 134

dłoni, dałem Enei i A. Bettikowi znak, że wszystko gra i pofrunęliśmy z biegiem rzeki, na spotkanie wschodzącego słońca. Pomiędzy naszą plażą i wodospadem nie widzieliśmy zbyt wielu piaszczystych łach, natomiast tuż poniżej wodnej kipieli, na południowym brzegu, znaleźliśmy doskonałe miejsce. Rzeka tworzyła tu szerokie, leniwe rozlewisko, a za naszymi plecami grzmiał wodospad. To właśnie tutaj A. Bettik wyładował pierwszy transport wyposażenia. Odpiąłem siekierę i spojrzałem na najbliższe drzewa. - Myślałem trochę o tym wszystkim - powiedział A. Bettik cicho, tak że ledwie go usłyszałem ponad rykiem wody. Zatrzymałem się w pół kroku, z siekierą na ramieniu. Robiło się gorąco i koszula już lepiła mi się do ciała. - Spływ Tetydą miał być czystą rozrywką. Zastanawia mnie, jak statki wycieczkowe radziły sobie z czymś takim - wyciągniętą dłonią wskazał wodospad. - Też mi to przyszło do głowy - zgodziła się z nim Enea. - W użyciu były wtedy barki lewitacyjne, ale przecież nie wszyscy, którzy pływali po Tetydzie, mogli sobie na nie pozwolić. Głupio by było, gdyby podczas romantycznej przejażdżki łodzią młody człowiek razem ze swą ukochaną utonął w kipieli. Patrzyłem na chmurę wodnego pyłu, na której rysowała się tęcza i zastanawiałem się, czy faktycznie jestem tak inteligentny, jak mi się czasem zdawało. Nie wpadłem na to. - Od prawie trzech stuleci standardowych nikt tu nie pływał - zauważyłem. - Może ten wodospad powstał niedawno. - To możliwe, choć wątpię, żeby tak było - odparł A. Bettik. - Mam raczej wrażenie, że woda przelewa się tu przez krawędź uskoku tektonicznego, który całymi kilometrami ciągnie się na pomoc i południe stąd przez dżunglę. Zwróciliście uwagę na różnicę wysokości? A poza tym skały są silnie zerodowane, na co z kolei wskazuje wielkość głazów w nurcie rzeki. Wydaje mi się, że wodospad jest równie stary, co całe koryto. - Przewodnik milczy na temat tej rzeki, tak? - spytałem. - Tak - android podał Enei książkę. - Może więc to nie jest Tetydą - rozmyślałem na głos. Oboje spojrzeli na mnie bez słowa. - Statek wprawdzie nie namierzył naszej pozycji, ale przecież mogło się zdarzyć, że trafiliśmy na planetę spoza oryginalnej trasy wycieczkowej. - Też mi to przyszło go głowy - przytaknęła mi dziewczynka. - Mimo że portale są takie same, jak na prawdziwej Tetydzie, to przecież nie wiadomo, czy TechnoCentrum nie miało własnych transmiterów... A nawet połączonych nimi rzek. Oparłem siekierę o ziemię. - No to wpadliśmy. Nie znajdziesz już architekta i nie uda się nam wrócić na statek i do domu. Enea uśmiechnęła się w odpowiedzi. - Jeszcze za wcześnie, żeby się tym martwić. To prawda, że minęło trzysta lat. Może rzeka wyżłobiła w tym miejscu nowe koryto, albo przegapiliśmy jakiś zarośnięty kanał i śluzę... To teraz nieważne. Musimy popłynąć dalej i poszukać portalu. - Jeszcze jedno - podniosłem rękę z wyprostowanym palcem. Miałem wrażenie, że odzyskuję formę intelektualną. - Zbudujemy tu tratwę. Dobrze. Co się jednak stanie, jeżeli od portalu dzieli nas kolejny wodospad? Albo na przykład dziesięć wodospadów? Wczoraj wieczór nie udało się nam zobaczyć transmitera, czyli nie mamy pojęcia, jak daleko się znajduje. - Też mi to przyszło do głowy - stwierdziła dziewczynki, a ja zabębniłem palcami w trzonek siekiery; jeszcze raz usłyszę takie zdanie z ust małej, a poważnie rozważę możliwość potraktowania jej tym narzędziem. - M. Enea poprosiła mnie, żebym dokonał rekonesansu w okolicy - wyjaśnił android. - Zrobiłem to podczas poprzedniej wizyty w tym miejscu. - Zrobiłeś rekonesans? - zmarszczyłem czołc. - Nie miałeś przecież czasu, żeby polecieć sto czy więcej kilometrów w dół rzeki. - To prawda, wzbiłem się więc wysoko nad powierzchnię gruntu i, korzystając z zapasowej lornetki, obejrzałem drogę, którą mamy podążać. Przez jakieś dwieście kilometrów rzeka jest spokojna. Z trudem, bo z trudem, ale wydaje mi się, że w odległości stu trzydziestu kilometrów dostrzegłem coś, co wygląda jak transmiter. Pomiędzy nim a nami nie powinno być żadnych większych przeszkód. Chyba jeszcze bardziej się zmarszczyłem. - Widziałeś to wszystko? Jak wysoko poleciałeś? 135

- Mata nie ma wysokościomierza, ale sądząc po tym, że widziałem krzywiznę globu i ciemne niebo w tle, musiałem znaleźć się na wysokości około stu kilometrów. - Miałeś na sobie skafander? - wiedziałem, że sto kilometrów od powierzchni planety krew powinna zagotować mu się w żyłach, a płuca rozsadzić klatkę piersiową. - I aparaturę do oddychania? - rozejrzawszy się dookoła, nie zauważyłem niczego takiego wśród zabranego sprzętu. - Nie - odpowiedział android i złapał za jedną ze skrzyń. - Po prostu wstrzymałem oddech. Pokręciłem głową i, dochodząc do wniosku, że wysiłek fizyczny i chwila samotności dobrze mi zrobią, poszedłem ściąć jakieś drzewo. Dopiero wieczorem skończyliśmy prace przy tratwie. Jej konstrukcja zajęłaby mi zapewne jeszcze całą noc, gdyby nie to, że A. Bettik od czasu do czasu wyręczał mnie przy ścinaniu drzew. Nasza jednostka pływająca nie grzeszyła specjalnie urodą, ale unosiła się na wodzie; miała sześć metrów długości i cztery szerokości, długi drąg sterowy w rozwidlonym wsporniku na rufie, platformę, gdzie Enea rozstawiła namiot z wejściami z przodu i z tyłu, oraz prymitywne dulki i pasujące do nich toporne wiosła, które normalnie miały spoczywać na pokładzie, dopóki nie użyjemy ich czy to do napędzania tratwy, czy to do sterowania przy próbach przebycia dalszych bystrzy. Martwiłem się, żeby drewno paproci nie okazało się zbyt ciężkie lub gąbczaste, gdyż wówczas zanurzyłoby się za głęboko, okazało się jednak że wystarczą dwie warstwy bali, solidnie związanych nylonową liną i połączonych kołkami w strategicznych punktach, by górna powierzchnia tratwy unosiła się jakieś piętnaście centymetrów nad wodą. Enea nie kryła fascynacji mikropolimerowym namiotem; trzeba przyznać, że kształty, w jakie go układała, dalece przerastały wszystko, co osiągnąłem przez kilkanaście lat posługiwania się takim sprzętem. W altanie na rufie mógł spokojnie siedzieć sternik, daszek z przodu zabezpieczał nas przed słońcem i deszczem, nie zasłaniając przy tym pola widzenia, a dodatkowe komory po bokach pozwalały uchronić sprzęt od zamoczenia. W rogach namiotu dziewczynka porozkładała nasze maty i śpiwory, pośrodku platformy zaś, skąd rozciągał się najlepszy widok, umieściła metrowej szerokości kamienną płytę, pełniącą funkcję kuchni turystycznej: zmieściły się na niej wszystkie naczynia i grzałka. Z sufitu zwieszała się jedna z naszych latarń. Całość sprawiała wrażenie przytulnego schronienia. Przygotowywanie przytulnego namiotu nie zajęło jednak Enei całego dnia. Spodziewałem się chyba, że będzie się bezczynnie przyglądać, jak dwójka mężczyzn haruje w pocie czoła - ja już po godzinie rozebrałem się do pasa - tymczasem mała bez zastanowienia włączyła się do pracy: ściągała ścięte bale na plażę, wiązała je, wbijała gwoździe, łączyła belki kołkami i pomagała w pracy projektowej. Zauważyła, że standardowe umocowanie steru na rufie nie było najlepszym pomysłem, gdyż odsunięcie i obniżenie wspornika pozwoliłoby skuteczniej posługiwać się długim drągiem. Dwa razy pokazała mi, jak przywiązać od spodu poprzeczne bale, żeby wzmocnić całą konstrukcję. Kiedy potrzebowaliśmy ociosanego w konkretny sposób kawałka drewna, to ona łapała za maczetę, my zaś z A. Bettikiem mieliśmy do wyboru odsunąć się albo narazić na trafienie wiórami. Mimo wytężonej pracy wszystkich nas trojga zmierzchało już na dobre, gdy załadowaliśmy całe wyposażenie. - Dziś prześpimy się tutaj, a wcześnie rano zwodujemy tratwę - zaproponowałem i natychmiast zdałem sobie sprawę, że nie mam na to ochoty. Enea i A. Bettik w pełni podzielali moje odczucia, więc wskoczyliśmy na pokład i odepchnąłem nas od brzegu długim drągiem, typowanym przeze mnie na nasz główny środek napędowy, gdy prąd stanie się nazbyt leniwy. Android sterował, a dziewczynka stała na dziobie, wypatrując mielizn i kamieni. Przez pierwszą godzinę podróż miała na nas niemal magiczny wpływ. Po upalnym, dusznym i wypełnionym ciężką pracą dniu czułem się jak w raju, kiedy tak stałem na dryfującej wolno tratwie, od czasu do czasu odpychając się od mulistego dna i patrząc, jak obok nas przepływają mroczniejące ściany lasu. Słonce zachodziło prawie dokładnie za naszymi plecami i na kilka minut rzeka upodobniła się do strumienia rozpalonej lawy, która rzucała czerwonawą poświatę na pnie i spodnią stronę liści olbrzymich paproci. Później szarość przeszła w czerń i ledwie na moment zdążyliśmy ujrzeć gwiaździste niebo, zanim ze wschodu, tak jak ubiegłej nocy, nadciągnęły chmury. - Ciekawe, czy statek zdążył się namierzyć - rzuciła Enea. - Możemy go zapytać. Statkowi nie udało się ustalić naszego położenia. 136

- Na pewno nie jesteśmy ani na Hyperionie, ani na Renesansie - zapewnił nas cichy głos z komlogu. - To spora ulga - przyznałem. - Coś jeszcze? - Przeniosłem się na dno rzeki. Całkiem tu wygodnie, więc teraz szykuję się do... Nagle na północy i zachodzie kolorowe błyskawice przecięły horyzont. W mgnieniu oka zerwał się wiatr, który wzburzył powierzchnie rzeki, pchnął tratwę na południe i zmusił nas do rzucenia się w pogoń za nie umocowanymi drobiazgami. Z komlogu dobiegał biały szum, wyłączyłem go więc i skoncentrowałem się na wiosłowaniu; A. Bettik wrócił do steru. Z początku bałem się przede wszystkim tego, że podrzucana wysoką falą i miotana wiatrem tratwa rozpadnie się lada moment. Rufa podskakiwała dziko do wtóru błysków naszego jedynego oświetlenia, czyli szkarłatnych piorunów. Tym razem słyszeliśmy grzmoty, głuche, dudniące fale dźwięku, jak gdyby ktoś zrzucał na nas po schodach gigantyczne, stalowe beczki. Świetlne smugi rozdzierały niebo, zamiast tańczyć po nim jak ubiegłej nocy. Zamarliśmy w bezruchu, gdy jedna z karmazynowych błyskawic strzeliła w olbrzymią paproć na pomocnym brzegu rzeki i drzewo wybuchło ogniem kolorowych iskier. Jako były marynarz przeklinałem w duchu własną głupotę, która kazała mi wypłynąć na to rozlewisko Tetyda miała w tym miejscu dobrze ponad pół kilometra szerokości - bez odgromników czy choćby gumowych mat na pokładzie. Za każdym razem, gdy barwne pioruny biły w brzegi lub przecinały niebo przed nami, kuliliśmy się jeszcze bardziej. Zaczęło padać. Widowisko z błyskawicami straciło na atrakcyjności i sile, więc bezzwłocznie schroniliśmy się do namiotu. Enea i A. Bettik przykucnęli w pobliżu przedniego wejścia, wciąż wypatrując piaszczystych łach i pływających kłód drewna, ja zaś sterowałem, schowany przed deszczem dzięki sprytnej konstrukcji namiotu. Kiedy pływałem po Kansie, często zdarzały się ulewy i to całkiem porządne. Pamiętam, jak gromadziliśmy się w cieknącym forpiku na starej barce i zastanawialiśmy, czy tym razem krypa zatonie pod wpływem ilości wody, jaką musiała na siebie przyjąć, nigdy jednak nie widziałem takiego deszczu, jak ten. Przez chwilę zdawało mi się, że po omacku zaprowadziliśmy tratwę pod kolejny wodospad, tym razem strzelający przed nami w górę i o wiele większy od poprzedniego. Ale nie, wciąż posuwaliśmy się z prądem, a „wodospad” okazał się po prostu najstraszliwszą ulewą, jaką zdarzyło mi się przeżyć. Najmądrzej byłoby przybić do brzegu i tam przeczekać potop, ale nie miałem pojęcia ani jak daleko jest do brzegu, ani czy będzie tam do czego przycumować. Widziałem tylko ścianę wody i błyskające za nią wielobarwne pioruny. Wyciągnąłem więc wiosło sterowe na maksymalną wysokość, umocowałem je w takiej pozycji, żeby utrzymywało stały kierunek dryfu i zszedłem ze stanowiska. Objęliśmy się we troje ramionami, a z nieba spadły na nas całe rzeki, jeziora, ba, oceany wody. Enea musiała doprawdy znakomicie uformować namiot albo po prostu miała wiele szczęścia, faktem jest jednak, że przez cały czas trwania burzy ani przez moment nie groził zawaleniem się czy odczepieniem od tratwy. Napisałem, że siedzieliśmy pod nim objęci, ale w rzeczywistości pochłaniało nas głównie przytrzymywanie w miejscu wcześniej umocowanych pakunków, kiedy tratwa podskakiwała, rzucała się na wszystkie strony i okręcała wokół własnej osi. Nie mieliśmy zielonego pojęcia dokąd płyniemy, nie wiedzieliśmy, czy znajdujemy się pośrodku spokojnego nurtu, czy wpadamy w kolejny rwący fragment, czy może właśnie za chwilę rozbijemy się na skałach. Mało nas to wtedy obchodziło, gdyż każde z nas przede wszystkim usiłowało nie pogubić ekwipunku, nie dać się zmyć z pokładu i pilnować pozostałej dwójki pasażerów. W pewnym momencie, kiedy właśnie jedną ręką przytrzymywałem stertę bagażu, a drugą łapałem za kołnierz Eneę, która starała się pochwycić umykające z namiotu garnki, zorientowałem się, że tylko platforma, na której stoi namiot, wystaje ponad poziom wody. Po wzburzonej powierzchni rzeki mknęły spienione fale, a ich grzywy lśniły raz żółto, raz znów czerwono, zależnie od koloru oświetlających je błyskawic. Uświadomiłem sobie, czego zapomniałem poszukać na statku: kamizelek ratunkowych. Wciągnąłem Enea z powrotem pod szarpane wichrem poły namiotu. - Umiesz pływać przy normalnym ciążeniu? - krzyknąłem. - Co? - wyczytałem z ruchu jej warg, bo oczywiście nie udało mi się nic usłyszeć. - Czy... umiesz... pływać? A. Bettik spojrzał na mnie ze swego miejsca w samym środku sterty rozrzuconych skrzyń. Z jego łysej czaszki i długiego nosa ściekały potoki wody, a oświetlane piorunami oczy przybierały fioletowy odcień. 137

Enea pokręciła głową, ale nie wiedziałem, czy odpowiada przecząco na moje pytanie, czy też w ogóle go nie słyszała. Przyciągnąłem ją bliżej; przemoczona kamizelka trzepotała na niej jak namoknięte prześcieradło na sznurze. - UMIESZ... PŁYWAĆ? - wykrzyczałem najgłośniej, jak mogłem. Z wysiłku zaparło mi dech w piersi, na wszelki wypadek wykonałem jednak jeszcze kilka dramatycznych wymachów ramionami. Szarpnięcie tratwy rozdzieliło nas na moment, po czym natychmiast znów rzuciło sobie w objęcia. W ciemnych oczach dziewczynki dostrzegłem błysk zrozumienia; woda pozlepiała jej długie włosy. Enea uśmiechnęła się i pochyliła bliżej, żeby wrzasnąć mi wprost do ucha. - DZIĘKI! CHĘTNIE POPŁYWAM... ALE... MOŻE... PÓŹNIEJ. Chyba trafiliśmy wtedy w jakiś wir bądź też wiatr wykorzystał nasz namiot w charakterze żagla i okręcił tratwę dookoła, w każdym razie obróciła się ona jeden raz, zawahała na moment, po czym zawirowała jak opętana. Darowaliśmy sobie ratowanie ekwipunku i, skupiwszy się pośrodku platformy, zajęliśmy się ratowaniem własnego życia. Dotarło do mnie, że Enea cały czas pokrzykuje radośnie, ale zanim pomyślałem, żeby ją uciszyć, zawtórowałem jej wesołym „Juhuuu!”. To było miłe uczucie, wydzierać się tak na przekór szalejącym żywiołom, kiedy nikt cię nie słyszy, a krzyki odbijają się echem w głębi twojej czaszki i grają w kościach do wtóru przetaczających się grzmotów. Spojrzałem w prawo, gdzie szkarłatna smuga rozświetliła na moment całą rzekę i wydobyła z mroku sterczący na pięć metrów w górę kamień. Tratwa przemknęła obok niego łukiem, ale tym, co naprawdę mnie zdumiało, był widok A. Bettika, klęczącego z odrzuconą w tył głową i ryczącego „Juhuuu!” całą mocą androidzich płuc. Burza trwała całą noc, aż wreszcie na krótko przed świtem potop zelżał i przeszedł w zwyczajną ulewę. Mniej więcej w tym samym czasie musiały ustać pioruny i grzmoty, ale nie jestem tego pewien, bo wszyscy troje chrapaliśmy już donośnie. Kiedy się obudziliśmy, słońce stało już wysoko na bezchmurnym, błękitnym niebie. Płynęliśmy szeroką, leniwą rzeką, której brzegi równo porastała dżungla, niczym rozwijająca się przed nami ozdobna materia na ścianach. Dłuższą chwilę siedzieliśmy tak w milczeniu, z łokciami wspartymi na kolanach. Z naszych ubrań nadal ciekły strumyki wody; chyba wciąż przeżywaliśmy nocne szaleństwo natury, jak gdyby barwne powidoki jeszcze nie ustąpiły sprzed naszych oczu. W końcu Enea stanęła chwiejnie na nogi na mokrym, chociaż wyniesionym ponad wodę pokładzie tratwy. Z prawej strony urwało nam jeden bal, a w wielu miejscach solidne węzły uległy przemianie w poszarpane sploty liny, jednakże nasza jednostka pływająca nadal nadawała się do użytku. Trochę czasu zajęło nam sprawdzenie wiązań i przegląd sprzętu: straciliśmy latarnię i jeden z mniejszych kartonów z żywnością, poza tym chyba niczego nie brakowało. - No dobrze, jeśli wam to odpowiada, to się jeszcze poobijajcie - stwierdziła Enea. - Ja tam zabieram się do śniadania. Podkręciła grzałkę do maksimum i już po minucie zalała wrzątkiem herbatę (dla siebie) i kawę (dla mnie i A. Bettika), po czym wstawiła na sześcian patelnię, na której smażyły się paski jambonu z cieniutkimi plastrami ziemniaków. - Wydawało mi się, że jesteś wegetarianką - zauważyłem na widok skwierczącej szynki. - Bo jestem. Zadowolę się pszennymi chrupkami i odrobiną tego koszmarnego mleka w proszku, które zabraliśmy ze statku. Tym razem jednak czynię wyjątek i jestem szefem kuchni, a wy, panowie, macie się najeść. Najedliśmy się. Siedzieliśmy na przednim skraju platformy, wystawiając skórę i mokre ubrania na działanie słońca. Z kieszeni mokrej kamizelki wyjąłem wymięty trójgraniasty kapelusz, wyżąłem go i założyłem na głowę, żeby zapewnić jej choć trochę cienia. Enea zareagowała wybuchem śmiechu. Popatrzyłem na androida, ale był równie spokojny i nieprzenikniony jak zwykle, zupełnie jak by nigdy nie przydarzyła mu się godzina szaleństwa na tratwie. Ustawił długi drąg pionowo na dziobie - nocą mieliśmy korzystać z niego do zawieszania latarni - i wywiesił na nim swoją koszulę, żeby przeschła. Idealnie niebieska skóra A. Bettika lśniła w promieniach słońca. - Mamy flagę! - krzyknęła dziewczynka. - Tego właśnie potrzebowaliśmy: flagi dla naszej ekspedycji. - Byle nie białej - roześmiałem się. - Bo to... 138

Urwałem w pół słowa, jako że właśnie wypłynęliśmy zza łagodnego zakrętu i oczom naszym ukazał się olbrzymi transmiter, wypiętrzony kilkaset metrów nad naszymi głowami i ciągnący się daleko na boki. Na szerokiej górnej powierzchni portalu zdążyły wyrosnąć najprawdziwsze drzewa, a liany zwieszały się daleko w dół z ozdobnych ścian. Wróciliśmy na stanowiska; ja zająłem tym razem miejsce przy sterze, A. Bettik chwycił drąg z dziobu, jakby szykując się do odparcia abordażu, Enea zaś przykucnęła z przodu. Przez jedną, długą minutę spodziewałem się, że portal okaże się atrapą i nie zadziała. Po drugiej stronie widziałem znajomy błękit nieba i zieleń dżungli, parę metrów przed nami z wody wyskakiwały ryby; wiatr, który mierzwił włosy Enei, marszczył delikatnie powierzchnię rzeki. Wpłynęliśmy w cień gigantycznego łuku; tony metalu zawisły ponad nami. - Nic się nie dzieje... - zacząłem, gdy wtem powietrze wypełniło się elektrycznością, znacznie szybciej i groźniej, niż ubiegłej nocy, podczas burzy. Miałem wrażenie, jakby olbrzymia zasłona opadła z portalu wprost na nasze głowy. Pod jej ciężarem i brakiem ciężaru jednocześnie przyklęknąłem na jedno kolano i przez mgnienie oka poczułem się jak złapany w pole zderzeniowe na spadającym statku, jak płód unieruchomiony w obciskającej go owodni. Przepłynęliśmy na drugą stronę. Słońce zaszło, dzień się skończył, rzeka i dżungla zniknęły. Ze wszystkich stron otaczał nas wodny bezmiar. Na olbrzymim niebie migotało takie mnóstwo gwiazd, że nigdy nawet nie wyobrażałem sobie podobnego widoku, nie mówiąc już o ujrzeniu go na własne oczy. Na wprost nas wschodziły właśnie trzy księżyce, ogromne niczym mieszkalne planety. Na ich tle rysowała się sylwetka Enei. 31 Fascynujące! - powiedział A. Bettik. Ja pewnie wyraziłbym to inaczej, ale w tamtym momencie jego słowa w zupełności mi wystarczały. Moja pierwsza reakcja polegała na skatalogowaniu nowej rzeczywistości za pomocą zaprzeczeń: nie byliśmy już na planecie porośniętej dżunglą; nie poruszaliśmy się po rzece, gdyż pod nocnym niebem we wszystkich kierunkach rozpościerał się ocean; nie płynęliśmy już za dnia i nie tonęliśmy. Tratwa zupełnie inaczej reagowała na łagodne ruchy morza. Wprawne oko pilota barek pozwoliło mi zauważyć, że choć fale nieco częściej przelewały się po pokładzie, drewno paproci zdawało się o wiele lżejsze. Przyklęknąłem na rufie i nabrawszy wody w dłoń pociągnąłem niewielki łyk. Natychmiast wyplułem wszystko i przepłukałem usta płynem z manierki: morze przewyższało zasoleniem oceany na Hyperionie, których woda i tak nie nadawała się do picia. - Ojej! - wyszeptała Enea, a ja domyśliłem się, że ma na myśli wschodzące olbrzymie, pomarańczowe księżyce. Największy, środkowy, dopiero w połowie wychynął ponad horyzont, lecz i tak miałem wrażenie, że całkowicie wypełnia tę część nieba, którą w myśli nazwałem wschodem. Dziewczynka wstała, ale jej postać nie sięgała nawet połowy gigantycznego półkola. Uwiązałem rumpel i dołączyłem do niej i A. Bettika na dziobie. Ponieważ długie fale łagodnie kołysały tratwą, dla zachowania równowagi wszyscy trzymaliśmy się pionowego drąga z flagą. Trzepocząca koszula androida odbijała blade światło księżyców i gwiazd. Na moment wyłączyłem w sobie instynkty marynarskie i spojrzałem na niebo oczami pasterza. Moje ulubione konstelacje z dzieciństwa - Łabędź, Dziwak, Bliźniaczki, Statki Kolonizacyjne i Baza Domowa zniknęły bądź uległy takiemu zniekształceniu, iż nie potrafiłem ich odszukać. Rozpoznałem jednak Mleczną Drogę, wijącą się gęstą smugę gwiazd, która zaczynała się nad falującym horyzontem z tyłu, a kończyła rozmywając w blasku księżyców. Nawet na Starej Ziemi gwiazdy nie przedstawiały się tak oszałamiająco, a tam przecież na niebie świecił tylko jeden standardowy księżyc. Doszedłem do wniosku, że wspaniały widok zawdzięczamy czystej i cienkiej warstwie atmosfery oraz brakowi naziemnych źródeł światła w zasięgu wzroku. Nie wyobrażałem sobie tutejszego nieba w bezksiężycową noc. Tutejszego? Miałem pewne podejrzenia, ale wolałem się upewnić. - Statku? - powiedziałem do komlogu. - Jesteś tam? Zdziwiłem się, kiedy bransoleta mi odpowiedziała. - Załadowane banki pamięci wciąż znajdują się w komlogu, M. Endymion. Mogę w czymś pomóc? Enea i A. Bettik oderwali wzrok od wschodzącego olbrzyma i spojrzeli na komlog. - Nie jesteś statkiem? - zapytałem. - To znaczy...

139

- Jeśli ma pan na myśli bezpośrednią łączność ze statkiem, to nie, nie jestem nim. Połączenie zostało zerwane w chwili, gdy przepłynęliście pod transmiterem. Zubożona wersja statku, którą ma pan w komlogu, potrafi jednak odbierać obraz wideo. Zapomniałem, że bransoletę wyposażono w światłoczułe sensory. - Czy możesz określić, gdzie się znajdujemy? - Jedną chwileczkę. Gdyby zechciał pan nieco podnieść komlog... Dziękuję. Dopasuję obraz nieba do danych nawigacyjnych. - Chyba wiem, gdzie jesteśmy, M. Endymion - powiedział A. Bettik, kiedy komlog jeszcze pracował nad odpowiedzią. Wydawało mi się, że i ja to wiem, ale pozwoliłem mu mówić dalej. - Wygląd otoczenia pasuje do opisu Mare Infinitus, jednej z planet Sieci, dziś wchodzącej w skład Paxu. Enea milczała, pochłonięta obserwacją wschodzącego księżyca. Nad jego pomarańczową po wierzchnią przepływały rdzawo-czerwone chmury, a niżej widziałem brunatne plamy, prawdopodobnie jęzory zakrzepłej lawy, długą bliznę doliny rzecznej z dopływami, ślady pół lodowych na północnym biegunie i powykrzywiane linie czegoś, co mogło być górskimi grzbietami. Przyszły mi na myśl hologramy Marsa w Układzie Słonecznym Starej Ziemi, jeszcze przed terraformowaniem. - Patrząc z powierzchni Mare Infinitus, można odnieść wrażenie, że planeta ma trzy księżyce - mówił dalej A. Bettik. - W rzeczywistości zaś to właśnie Mare Infinitus krąży wokół skalistego globu wielkości Jowisza. - Takiego jak ten? - wyciągnąłem rękę. - W rzeczy samej - zgodził się android. - Widziałem j ego zdjęcia... Nikt tam nie mieszka, ale w czasach Hegemonii działało na nim wiele zautomatyzowanych kopalń. - Też mi się wydaje, że to Mare Infinitus - potwierdziłem. - Nieraz słyszałem, jak moi myśliwi o nim rozmawiali. Doskonałe miejsce na morskie łowy na grubego zwierza. Podobno żyje tu jakiś gatunek głowonogów, które wraz z mackami osiągają długość ponad stu metrów. Połykają w całości łodzie rybackie... Umilkłem. Wszyscy troje spoglądaliśmy w głąb ciemnej jak wino toni, gdy nagle w całkowitej ciszy zaćwierkał komlog. - Mam! Widok gwiazd idealnie pasuje do zapisów w moich nawigacyjnych bankach pamięci. Znajdujecie się na satelicie subjowiszowej planety, krążącej wokół siedemdziesiątej Ophiuchi A, dwadzieścia siedem koma dziewięć lat świetlnych od Hyperiona, szesnaście koma cztery zero osiem dwa lat świetlnych od Starej Ziemi. Mamy tu do czynienia z układem podwójnym: główna gwiazda, Ophiuchi A, znajduje się w odległości zero koma sześćdziesiąt cztery jednostki astronomicznej od was, druga, Ophiuchi B, w odległości osiemdziesięciu dziewięciu jednostek. Wszystko wskazuje na to, że na planecie, na której się znaleźliście, występuje zarówno woda, jak i atmosfera, rozsądne zatem wydaje się założenie, iż jest to drugi księżyc subjowiszowego satelity głównej gwiazdy Ophiuchi, w erze Hegemonii znany jako Mare Infinitus. - Dzięki. - Z dodatkowych danych nawigacyjnych... - kontynuowała bransoleta. - Później - wyłączyłem komlog. A. Bettik ściągnął koszulę z prowizorycznego masztu i ubrał się z powrotem; wiał silny, chłodny wiatr, więc wyciągnąłem z plecaka ocieplaną kurtkę, a Enea i android poszli w moje ślady. Niesamowity księżyc powoli wspinał się na niewiarygodnie rozgwieżdżone niebo. - Fragment Tetydy znajdujący się na Mare Infinitus jest miłym, aczkolwiek krótkim przerywnikiem, oddzielającym bardziej rekreacyjne odcinki rzeki - czytałem na głos z przewodnika. Skupiliśmy się wokół kamiennego „stołu”, przy ostatniej latarni, jaka nam została, choć do czytania bynajmniej jej nie potrzebowałem: rozjaśniona światłem księżyca noc przypominała pochmurny dzień na Hyperionie. - Fioletowy odcień wód planeta zawdzięcza pewnym szczególnym gatunkom fitoplanktonu, nie zaś rozproszeniu światła w atmosferze, które z kolei odpowiada za przecudowne zachody słońca na Mare Infinitus. Wędrówka po tym morskim świecie doprawdy nie trwa zbyt długo - portale dzieli pięć kilometrów, co dla większości podróżnych jest odległością w zupełności wystarczającą - tym niemniej nie należy zapominać, iż po drodze możemy odwiedzić słynne w całej Sieci Akwarium Oceaniczne z grillem „U Gusa”. Warto spróbować pieczonego olbrzyma morskiego, zupy z szesnaściornicy i doskonałego wina z żółtoglonów, przy czym kolację koniecznie trzeba zamówić na jednej z oceanicznych platform, skąd będziemy mogli podziwiać niepowtarzalny zachód słońca i chyba jeszcze bardziej niesamowity wschód księżyców. Mare Infinitus słynie wprawdzie z pustych, 140

rozległych mórz (na planecie nie ma ani skrawka stałego lądu) i agresywnej zwierzyny (jak na przykład »lewiatan o świecącym pysku«), ale możecie być państwo pewni, że statek wycieczkowy w drodze pomiędzy portalami nie wypływa poza bezpieczne prądy przybrzeżne, a przez cały czas towarzyszy mu kilka łodzi patrolowych. Wszystko po to, by z krótkiego, oceanicznego interludium z uroczą kolacją „U Gusa” pozostały państwu wyłącznie mile wspomnienia (UWAGA: odcinek Tetydy, poprowadzony na Mare Infinitus, zostanie wyłączony z trasy wycieczki w razie niesprzyjających warunków atmosferycznych bądź nadmiernej aktywności niebezpiecznych odmian miejscowej fauny. Nie zapomnijcie wpaść tu w późniejszym terminie!). Tyle przewodnik. Oddałem go A. Bettikowi, wyłączyłem lampę i przeszedłem na dziób. Uważnie obejrzałem cały horyzont; przy blasku księżyców nie potrzebowałem nawet gogli. - Książka łże - stwierdziłem. - Do horyzontu mamy przynajmniej dwadzieścia pięć kilometrów i ani śladu drugiego transmitera. - Może się przemieścił - zasugerował A. Bettik. - Albo zatonął - zawtórowała mu Enea. - Akurat - wrzuciłem gogle do plecaka i z powrotem przysiadłem się do nich. Grzałka roztaczała przyjemne ciepło, a nocny chłodek naprawdę dawał się we znaki. - Możliwe też, że tak, jak ma to miejsce w przypadku innych odcinków, również tutaj istnieje krótsza i dłuższa wersja wycieczki - zauważył android. - Tylko czemu nam zawsze trafia się ta dłuższa? Wciąż wygłodniali po nocnej burzy gotowaliśmy właśnie śniadanie, choć na środku pogrążonego w mroku morza nasze tosty, płatki i kawa zasługiwały raczej na miano nocnej przekąski. Szybko oswoiliśmy się z kołysaniem tratwy i żadne z nas nie wykazywało oznak choroby morskiej. Dopiero po drugiej filiżance kawy poczułem się lepiej - coś w tekście z przewodnika musiało mnie nieźle poruszyć. Chyba nie podobała mi się ta wzmianka o „lewiatanie ze świecącym pyskiem”. - Nie bawisz się chyba najlepiej? - Enea przysiadła obok mnie przed namiotem. A. Bettik stał z tyłu, przy rumplu. - Eee tam, bawię się świetnie! Tak mi się wydaje. - Dlaczego? - To kawał przygody - podniosłem ręce. - I nikomu nic się nie stało... - Tej nocy niewiele brakowało. - No tak, ale... - Co jeszcze ci się w tym podoba? - w głosie dziewczynki pobrzmiewała szczera ciekawość. - Zawsze lubiłem wycieczki - odparłem szczerze. - Biwaki pod namiotami, oderwanie od codzienności. W kontakcie z naturą czuję się... Nie wiem... jakbym stawał się częścią większej całości... - przerwałem, żeby nie zabrnąć w teksty ortodoksyjnych gnostyków zeń. - Mój ojciec napisał o tym wiersz - dziewczynka pochyliła się w moją stronę. - To znaczy mam na myśli tego prehegirańskiego poetę, z którego osobowością sklonowano cybryda mojego ojca. Obaj czuli to tak samo chciałem ją o coś zapytać, ale mówiła dalej. - Nie był filozofem. Był młody, młodszy od ciebie i dysponował dość prymitywnym słownikiem terminów filozoficznych. W tamtym wierszu starał siq natomiast zdefiniować etapy, jakie przechodzimy stapiając się w jedno ze wszechświatem. W jednym z listów nazwał owe etapy „termometrem przyjemności”. Trochę zaskoczyła mnie ta krótka przemowa. Nigdy przedtem nie słyszałem, żeby Enea mówiła o czymś równie poważnie i w takich wzniosłych słowach, a wzmianka o „termometrze przyjemności” brzmiała dla mnie dziwnie nieprzyzwoicie. Słuchałem jednak dalej. - Ojciec uważał, że pierwszym krokiem na drodze do szczęścia jest „zjednoczenie z esencją” - mówiła cicho dziewczynka. A. Bettik też słuchał. - Chodziło mu o zmysłową i umysłową odpowiedź na zew natury, coś takiego, o czym mówiłeś przed chwilą. Podrapałem się po policzku. Pod palcami zachrzęścił mi dłuższy zarost; jeszcze parę dni i dochowam się brody. Pociągnąłem łyk kawy. - Poezja, muzyka i sztuka miały być elementami owej odpowiedzi. To trochę ułomna, ale bardzo ludzka reakcja na oddziaływanie wszechświata, który daje nam moc tworzenia. Dla ojca wyobraźnia i rzeczywistość były jednym i tym samym. Napisał kiedyś, że „wyobraźnię można przyrównać do snu Adama, który obudził się i stwierdził, że wszystko stało się naprawdę”. 141

- Chyba nie rozumiem - przyznałem. - Czy to znaczy, że fikcja jest prawdziwsza od... prawdy? Enea pokręciła głową. - Nie, nie, chodziło mu raczej o to, że... W tym samym poemacie znalazł się hymn do Pana: Ty, co otwierasz bramy Tajnych przybytków, skąd my posiadamy Zasoby wiedzy... Podmuchała na filiżankę. - Dla ojca Pan stał się czymś na kształt symbolu wyobraźni, zwłaszcza jej bardziej romantycznego aspektu - wypiła łyk herbaty. - Wiesz, że Pan był alegorycznym poprzednikiem Chrystusa? Popatrzyłem na nią zdumiony: czy to możliwe, żebym rozmawiał z tym samym dzieciakiem, który przedwczoraj dopominał się historii o duchach? - Chrystusa? - powtórzyłem. Jako nieodrodny syn swoich czasów mimo woli krzywiłem się na najmniejszą choćby bluźnierczą wzmiankę. Enea znów siorbnęła herbaty. Wolną ręką objęła podkurczone kolana. - Ojciec był zdania, że niektórzy ludzie, nie wszyscy, tylko część, reagują na bliskość natury pobudzeniem owej żywiołowej, bliskiej Panowi wyobraźni. Zechciej być zawsze niezgłębionym zdrojem Dla samotników; wiedź ich ze spokojem, Niech w źródle niebios kąpią się jedynem, Potem ich zostaw bezradnych; rozczynem Bądź dla tej twardej i nieczułej ziemi, Odrodź ją swemi tchy eterycznemi; Symbol ogromów, bądź tym firmamentem, Co się odbija w morzu nieobjętem; Żywiołem, który otacza nas wkoło, Czymś nieznajomym... Zapadła cisza. Wyrosłem na poezji: niezgrabnych opowieściach pasterskich, „Pieśniach” starego Silenusa, „Epopei o Ogrodzie”, o młodym Tycho, Glee i centaurze imieniem Raul; słuchanie wierszy pod gwiaździstym niebem nie było dla mnie niczym nowym. Faktem jest jednak, że większość utworów, które poznałem, których się nauczyłem i które pokochałem, rozumiałem znacznie lepiej, niż recytacje Enei. - Więc tak, zdaniem twojego ojca, wygląda szczęście? - zapytałem po chwili, w której towarzyszyło nam tylko chlupotanie fal o bale i trzepotanie namiotu. - Ależ nie! - Enea odrzuciła głowę do tyłu; wiatr rozwiewał jej włosy. - To tylko pierwszy stopień podziałki na termometrze przyjemności. Najniższy. Dalej były jeszcze dwa. - Jakie? - zaciekawił się A. Bettik, a ja niemal podskoczyłem na dźwięk jego głosu - zapomniałem, że android jest z nami na tratwie. Enea zamknęła oczy i wyrecytowała kolejny fragment, spokojnym, melodyjnym głosem, wolnym od śpiewnej nuty charakterystycznej dla tych, którzy deklamując, mordują poezję. Są jednak Związki bogatsze, o wiele bardziej niszczycielskie, które Stopniowo prowadzą do wielkiego uczuć nasilenia. A ich koroną, co wysoko na czole ludzkości spoczywa, Są miłość i przyjaźń... Podniosłem wzrok na pomarańczowego olbrzyma. Na jego powierzchni szalały burze piaskowe, przesłaniając ciemne placki zakrzepłej lawy. Chmury w kolorze sepii unosiły się nad jego powierzchnią. - To są te wyższe poziomy? - zapytałem rozczarowany. - Natura, przyjaźń i miłość? - Niezupełnie. Zdaniem ojca, prawdziwa przyjaźń stoi wyżej niż nasza reakcja na naturę, natomiast najwyższym stopniem wtajemniczenia, jaki można osiągnąć, jest miłość. - Tak naucza Kościół - skinąłem głową. - Miłość Chrystusa, miłość bliźniego... Enea wysączyła resztkę herbaty. - Prawie. Ojciec miał na myśli miłość cielesną. Seks - znów zamknęła oczy. W pełni posmakowałem słodyczy jej duszy I wszystkie inne głębie zbladły: nieuchwytne esencje Stały się niczym płytkie, mętne bajora, 142

Które mogą ożywić ziemskie me korzenie, Zrodzić złoty owoc I unieść go ku niebu. Nie wiedziałem, co powiedzieć. Wytrząsnąłem ostatnie krople kawy, odchrząknąłem i na chwilę zagapiłem się na księżyce i Mleczną Drogę. - No i? - spytałem w końcu. - Myślisz, że miał coś na oku? Miałem ochotę sam kopnąć się w tyłek. Przecież rozmawiałem z dzieckiem! Mała może sobie recytować stare wiersze, a właściwie starą pornografię, ale nie ma mowy, żeby coś z tego rozumiała. Spojrzała na mnie błyszczącymi w świetle księżyca oczyma. - Więcej jest poziomów na niebie i ziemi, Horacy, niż mój ojciec wyśnił w swojej filozofii. - Rozumiem - odrzekłem. Co za Horacy, do diabla?! - Ojciec był bardzo młody, kiedy pisał te słowa - to z jego pierwszego poematu, który okazał się klęską. Chciał, żeby jego bohater, pasterz, nauczył się, jak wzniosłe mogą być poezja, natura, mądrość, głos przyjaciela, odważne czyny, cudowność obcych miejsc, urok płci przeciwnej. Zatrzymał się jednak, zanim dotarł do sedna, do istoty bytu. - Jakiej istoty? - tratwa unosiła się i opadała, unoszona oddechem oceanu. - Znaczenie wszelkich ruchów, kształtów i dźwięków - wyszeptała. - ... wszystkich form i substancji symboliczna istota... Chwilę trwało, zanim skojarzyłem, czemu jej słowa brzmią dla mnie znajomo. Płynęliśmy w mroku przez morza Mare Infinitus. Przed wschodem słońc zdrzemnęliśmy się trochę, a po śniadaniu wziąłem się za przegląd naszego uzbrojenia. Nie miałem nic przeciwko filozofii i poezji przy świetle księżyca, ale nie mogliśmy obejść się bez kilku celnie strzelających spluw. Nie miałem czasu, żeby je przetestować ani na statku, ani później, na porośniętej dżunglą planecie. Wożenie ze sobą nie przestrzelanej broni nie miało sensu i działało mi na nerwy. Krótka służba w Straży Planetarnej i nieco dłuższy staż jako przewodnika nauczyły mnie, że dobra znajomość własnego karabinu była równie ważna - jeśli nie ważniejsza - jak posiadanie najnowszego, najlepszego jego modelu. Największy księżyc nie zdążył jeszcze zajść, kiedy zaczęły wschodzić słońca: najpierw bardziej oddalone – błyszcząca plamka, która przyćmiła Mleczną Drogę i zatarła szczegóły na powierzchni pomarańczowego olbrzyma, a później główna gwiazda, mniejsza, a zarazem jaśniejsza od hyperiońskiego słońca. Niebo przybrało odcień ultramaryny, potem kobaltowego błękitu. Przesłonięty atmosferą księżyc zmienił się w dysk o nieostrych krawędziach, dzień zaś, z początku ciepły, z upływem czasu stał się piekielnie gorący. Morze nieco się wzburzyło: łagodne fale zostały zastąpione przez regularne, dwumetrowej wysokości wodne wzniesienia, na szczęście na tyle odległe od siebie, że nie uprzykrzały nam życia. Zgodnie z rym, co podawał przewodnik, ocean miał barwę intensywnego fioletu, a wieńczące go pieniste bałwany - granatowy, wpadający w czerń odcień, tu i ówdzie znaczony plamami żółtomorszczynów. Tratwa dryfowała powoli w kierunku, gdzie obserwowaliśmy wzbijające się nad widnokrąg słońca i księżyce - umownie nazwaliśmy go wschodem - i nie pozostało nam nic innego, jak mieć nadzieję, że silny prąd dokądś nas zaniesie. Od czasu do czasu, wątpiąc w siłę nurtu, wrzucaliśmy do wody jakieś drobiazgi, by z ich zachowania wnioskować o kierunku ruchu; fale przemieszczały się z naszego południa na pomoc, my zaś wolno podążaliśmy na wschód. Zacząłem od czterdziestkipiątki, upewniwszy się, że kule znajdują się na swoim miejscu. Archaiczna koncepcja oddzielenia nabojów od struktury samego magazynka budziła we mnie obawy, że w kluczowym momencie zapomnę przeładować broń. Nie bardzo mieliśmy co wyrzucić za burtę, by stanowiło odpowiednio odległy cel, zwodowałem więc jeden z pustych kartonów żywnościowych, poczekałem, aż podryfuje jakieś piętnaście metrów od nas, i strzeliłem. Huk niemal nas ogłuszył. Wiedziałem, że stara broń palna jest głośna, odkąd przeszedłem szkolenie przed wysłaniem na Pazur, ale i tak omal nie wypuściłem pistoletu z rąk. Enea, dotychczas zadumana i zapatrzona w południowy horyzont, zerwała się na równe nogi; nawet opanowany zazwyczaj android podskoczył. - Przepraszam! - rzuciłem krótko, chwyciłem broń oburącz i znów wystrzeliłem. Zużyłem dwa bezcenne magazynki, zanim mogłem uznać, że trafię w cel z odległości piętnastu metrów. Dalej... Cóż, miałem nadzieję, że mój ruchomy cel będzie miał uszy i przestraszy się hałasu. 143

Rozkładając pistolet po użyciu zauważyłem ponownie, że mógłby należeć do Brawne Lamii. Enea obrzuciła go uważnym spojrzeniem. - Mówiłam ci już, że nigdy nie widziałam broni u matki. - Mogła dać pistolet konsulowi, kiedy wracał do Sieci - zająłem się czyszczeniem poszczególnych elementów. - To nie ten - powiedział A. Bettik, opierając się o wiosło sterowe. Popatrzyłem na niego. - Nie? - Widziałem broń M. Lamii na pokładzie „Benares”. To był rzeczywiście stary pistolet - należał do jej ojca, jeśli mnie pamięć nie myli - ale miał perłową okładzinę na rękojeści, laserowy celownik i mógł strzelać kartaczami. - Ach, tak... - stwierdziłem rozczarowany. Cóż, szkoda, bo pomysł mi się podobał. - Trzeba przyznać, że ta sztuka znakomicie się zachowała. Broń musiała długi czas spoczywać w jakimś hermetycznym pojemniku, gdzie nie działały nań żadne warunki zewnętrzne; w przeciwnym razie po tysiącu lat nie miałaby prawa funkcjonować. Chyba że miałem przed sobą udaną reprodukcję, którą konsul przywiózł z jednej ze swych podróży. Nie miało to oczywiście znaczenia, choć poczułem tę... rzec by można bliskość historii... jaka często emanuje ze starej broni. Przyszła kolej na małą kartaczownicę, w której wypadku wystarczył mi jeden strzał, by stwierdzić, że działa całkiem nieźle. Z odległości trzydziestu metrów unoszący się na falach karton został rozerwany na tysiąc piankowych odłamków, a cały grzebień fali aż się zagotował, gdy przeniknęły go stalowe pociski. Kartaczownice sieją potworne spustoszenie i trudno z nich spudłować, co zresztą zadecydowało o moim wyborze. Włączyłem bezpiecznik i odłożyłem broń. Nieco gorzej poszło mi z karabinem plazmowym. Celownik optyczny pozwalał namierzyć dowolny obiekt: od podskakującego trzydzieści metrów za burtą kartonu po odległe o dwadzieścia pięć kilometrów fale na horyzoncie, o ile jednak pudełko zatopiłem jednym strzałem, o tyle na widnokręgu nie dostrzegłem żadnego celu. Teoretycznie z broni plazmowej można trafić w każdy punkt znajdujący się dokładnie na linii strzału znika bowiem potrzeba uwzględniania bocznego wiatru i balistyki - widziałem więc przez lunetę, jak pocisk wybija dziurę w wodzie dwadzieścia kilometrów ode mnie, ale brakowało mi tego poczucia pewności, jakie daje strzał do konkretnego celu. Wycelowałem w zachodzący za naszymi plecami olbrzymi księżyc. Dzięki lunecie dostrzegłem na nim górę z pobielonym szczytem (śnieżną czapę tworzył zapewne zamarznięty dwutlenek węgla, a nie woda) i dla zabawy nacisnąłem spust. Powiększenie lunety nie wystarczyło, bym mógł stwierdzić, gdzie trafiłem, a przy takiej odległości wzajemny ruch planet z pewnością miał wpływ na wynik strzału, zdziwiłbym się jednak, gdybym chybił samej góry. W porównaniu z półautomatycznym pistoletem broń plazmowa prawie wcale nie hałasuje, moim wyczynom towarzyszyły więc tylko ciche kaszlnięcia karabinu. W barakach Straży Planetarnej nasłuchałem się niezliczonych opowieści o snajperach Gwardii Szwajcarskiej, którzy strzałem z tysiąca kilometrów unicestwiali żołnierzy Intruzów stacjonujących na pobliskich asteroidach. Od tysięcy lat w walce chodziło o to samo: żeby zobaczyć przeciwnika zanim on zobaczy ciebie. Rozmyślałem o tym jeszcze przez chwilę, czyszcząc karabin. Odłożyłem go na miejsce. - Trzeba by się trochę rozejrzeć - zaproponowałem. - Myślisz, że nie ma drugiego portalu? - spytała Enea. Wzruszyłem ramionami. - Przewodnik mówi o pięciu kilometrach. Od wczoraj przepłynęliśmy już ze sto albo więcej. - Zamierzasz użyć maty? - zauważyłem, że słońce mocno przypieka jasną skórę dziewczynki. - Myślałem raczej o pasie - odparłem. Mniej się rzuca w oczy na radarze, gdyby ktoś miał obserwować okolicę, dodałem w myślach. - Ty nie lecisz, mała. Sam się tym zajmę. Wyjąłem pas spod namiotu, dopasowałem i zapiąłem uprząż, wziąłem w garść karabin i uruchomiłem sterownik. - Cholera jasna! - zakląłem, gdy pas nawet nie próbował wzbić się w powietrze. Przez chwilę zdawało mi się, że trafiliśmy na podobny do Hyperiona świat z beznadziejnym polem elektromagnetycznym, ale wtedy spojrzałem na wskaźnik baterii: czerwony. Wyczerpany. - Cholera! - powtórzyłem. Wyplątałem się z uprzęży i we trójkę usiedliśmy nad bezużytecznym pasem. Sprawdziłem połączenia, akumulator i moduł kierowania lotem. 144

- Naładowałem go tuż przed opuszczeniem statku. Razem z matą. A. Bettik usiłował uruchomić program diagnostyczny, ale wskutek braku zasilania i on nic nie wskórał. - Komlog powinien mieć ten sam program - powiedział. - Komlog? - zdziwiłem się głupkowato. - Mogę? - android wskazał na bransoletę. Zdjąłem ją i podałem mu. Otworzył klapkę, której dotąd nawet nie zauważyłem, wyciągnął ze środka kawałek mikrowłókna z maleńką wtyczką i podłączył komlog do pasa. Zamrugały lampki. - Latający pas jest niesprawny - przemówił komlog głosem statku. - Akumulator wyczerpał się około dwudziestu siedmiu godzin przed nominalnym czasem. Sądzę, że przyczyną jest uszkodzenie komór akumulatora. - Wspaniale! - powiedziałem. - Da się go naprawić? Będzie trzymał moc, jeśli uda się nam go naładować? - Ten akumulator już nie. W szafce na statku znajdują się jednak trzy zapasowe. - To fantastycznie! - podniosłem pas wraz z ciężkim akumulatorem i uprzężą i zrzuciłem go z tratwy. Zatonął bez śladu w fioletowej toni. - Jestem gotowa - poinformowała mnie Enea. Siedziała już po turecku na sztywnej macie grawitacyjnej, dwadzieścia centymetrów nad pokładem. - Lecisz ze mną? Bez słowa usiadłem za nią na dywanie, podkurczyłem nogi i patrzyłem, jak włącza włókna sterujące. Z wysokości mniej więcej pięciu tysięcy metrów, kiedy wychyliwszy się za krawędź małej maty z trudem łapałem oddech, ocean przedstawiał sobą widok znacznie bardziej przerażający, niż z dołu: wydawał się niezmiernie rozległy i pusty, a nasza tratwa stanowiła zaledwie mikroskopijną, ciemną plamkę na jego fioletowoczamej powierzchni. Wydających się groźnymi z tratwy fal nie widzieliśmy stąd w ogóle. - Mam wrażenie, że odkryłem właśnie kolejny poziom „zjednoczenia z esencją”, tej reakcji na naturę, o której pisał twój ojciec - odezwałem się. - Tak? Jaki? - Enea dygotała z zimna w podmuchach lodowatego powietrza. Miała na sobie tylko koszulą i kamizelkę konsula, które nosiła na tratwie. - Śmiertelnie przerażony. Roześmiała się. Już wtedy uwielbiałem, kiedy się śmiała: nie głośno, ale pełną piersią, szczerze i niezwykle melodyjnie. Także teraz, na samo wspomnienie, robi mi się miło i ciepło. Tęsknię za jej śmiechem. - Powinniśmy byli wysłać na górę A. Bettika - stwierdziłem. - Dlaczego? - Sadząc po tym, co mówił o swoim poprzednim zwiadzie lotniczym, nie musi oddychać i jest całkowicie odporny na obniżone ciśnienie. - Na nic nie jest całkowicie odporny - Enea oparła się o mnie plecami. - Po prostu jego twórcy dali mu trochę grubszą skórę, która przez krótki okres może pełnić funkcję skafandra próżniowego. Poza tym on umie na dłużej wstrzymać oddech. To wszystko. - Znasz się na androidach, prawda? - Wcale nie. Po prostu go zapytałam - dziewczynka pochyliła się i pogłaskała nici sterujące: skierowaliśmy się na „wschód”. Bałem się, że stracimy tratwą z oczu i będziemy latać w kółko nad tym bezkresnym oceanem, aż wyczerpie się energia zasilająca matę, kiedy to spadniemy do morza i pożre nas lewiatan o świecącym pysku. Wprowadziłem pozycję tratwy jako punkt odniesienia dla kompasu żyroskopowego, wiedziałem więc, że dopóki go nie zgubię - co było mało prawdopodobne, odkąd zawiesiłem go sobie na szyi - znajdziemy drogę powrotną. Nie przeszkadzało mi to martwić się. - Nie oddalajmy się za bardzo. - Dobrze - zgodziła się Enea. Obniżyła lot, żebyśmy przestali marznąć i mogli swobodnie oddychać; nie lecieliśmy zbyt szybko, jakieś sześćdziesiąt, może siedemdziesiąt kilometrów na godzinę. Wszędzie wokół nas fioletowe morze świeciło pustką aż po widnokrąg. - Te twoje transmitery bawią się z nami w kotka i myszkę - zauważyłem. - Dlaczego nazywasz je „moimi transmiterami”, Raul? - No, przecież to ty jesteś osobą, którą... rozpoznają. Nie odpowiedziała. 145

- A tak poważnie, widzisz jakiś porządek czy sens w kolejności, w jakiej odwiedzamy planety wzdłuż Tetydy? - Tak - spojrzała na mnie przez ramię. - Widzę. Czekałem. Pole ochronne przy tej szybkości działało z najmniejszą możliwą mocą i podmuch powietrza uderzał mnie po twarzy włosami dziewczynki. - Co wiesz o Sieci? - zapytała. - O transmiterach? Wzruszyłem ramionami, po czym zdałem sobie sprawę, że mała i tak mnie nie widzi. - Sterowały nimi Sztuczne Inteligencje z TechnoCentrum. Według Kościoła, który zgadza się w tej mierze z „Pieśniami” twojego wuja, wybudowanie ich uknuły po to, by wykorzystywać ludzkie mózgi, zawarte w nich neurony, w charakterze gigantycznego, biologicznego komputera. Pasożytowały na ludziach w każdej chwili, gdy ktoś korzystał z transmitera. Mam rację? - Masz. - Czyli za każdym razem, kiedy my używamy portalu, SI, gdziekolwiek by się znajdowały... podłączają się do naszych mózgów niczym ogromne, opite krwią pijawki, tak? - Nie - Enea znów odwróciła się twarzą do mnie. - Nie wszystkie transmitery wybudowały te same elementy TechnoCentrum; nie wszystkimi sterowały te same SI. Czy w ukończonych „Pieśniach” wujek Martin wspomina coś o wojnie domowej w Centrum, którą odkrył mój ojciec? - Tak - zamknąłem oczy starając się przypomnieć sobie odpowiednie strofy poematu. Teraz ja mogłem coś wyrecytować. - W megasferze Centrum cybryd Keatsa rozmawiał z jakąś SI. - Z Ummonem, tak miała na imię. Matka udała się tam kiedyś razem z ojcem, ale to mój... wuj... drugi cybryd Keatsa rozmawiał z Ummonem. Mów dalej. - Po co? Znasz tę historię chyba lepiej ode mnie. - Nie. Kiedy widywałam się z wujkiem Martinem, nie pracował nad „Pieśniami”... Mówił, że nie chce ich kończyć. Opowiedz mi, jak według niego Ummon opisywał wojnę w Centrum. Znów zamknąłem oczy. Rozmyślałyśmy nad tym dwa wieki a później grupy poszły swoimi drogami Stabilne chciały zachować symbiozę Gwałtowne położyć kres istnieniu ludzkości Ostateczne odkładały wybór do czasu powstania następnego stopnia świadomości Wtedy narodził się konflikt teraz szaleje prawdziwa wojna - Dla ciebie zdarzyło się to przed dwustu siedemdziesięciu kilkoma laty standardowymi, na krótko przed Upadkiem - powiedziała Enea. - Owszem - otworzyłem oczy i rozejrzałem się w poszukiwaniu czegokolwiek innego niż ciemne fale. - Czy dzieło wuja Martina wyjaśnia motywy, jakimi kierowały się Stabilne, Gwałtowne i Ostateczne? - Mniej więcej. Trochę trudno to zrozumieć, bo w „Pieśniach” Ummon i inne SI z Centrum mówią koanami zeń. - Całkiem słusznie. - Według poematu, grupa SI, znanych jako Stabilne, chciała utrzymać swój status pasożytów i korzystać z naszych mózgów, gdy my używaliśmy transmiterów Sieci. Gwałtowne chciały nas unicestwić, wydaje mi się natomiast, że Ostateczne miały wszystko gdzieś, dopóki mogły sobie swobodnie eksperymentować z ewolucją swojego sztucznego boga... Jak one go nazywały? - NI - podpowiedziała mi dziewczynka. - Najwyższy Intelekt. - No, tak. Strasznie to ezoteryczne. Co to ma wspólnego z naszym podróżowaniem przez portale? O ile znajdziemy następny - w tamtej chwili mocno w to wątpiłem; planeta i ocean wydawały mi się zbyt wielkie. Nawet gdybyśmy, spychani prądem, podążali we właściwym kierunku, przypadkowe natrafienie na portal graniczyłoby z cudem. - Nie wszystkie transmitery były dziełem Stabilnych, stworzonym po to, by... jak to powiedziałeś?...żeby mogły się podłączyć do naszych mózgów jak pijawki. - No, dobrze, kto w takim razie zbudował resztę? 146

- SI zwane Ostatecznymi postawiły portale na Tetydzie. Przeprowadziły w ten sposób... można by to chyba nazwać „eksperymentem” z Pustką, Która Łączy. To nazwa ukuta w Centrum... Martin używa jej w „Pieśniach”? - Tak - lecieliśmy teraz całkiem nisko, mniej więcej tysiąc metrów ponad wodą i nie widziałem tratwy. Wracajmy! - Dobra. Rzut oka na kompas pozwolił nam ustawić kurs powrotny do domu... pod warunkiem że cieknącą drewnianą platformę nazwiemy domem. - Za cholerę nie mogłem zrozumieć, co to jest ta „Pustka, Która Łączy”. Ma jakiś związek z hiperprzestrzenią, z której korzystają transmitery i w której ukrywały się żerujące na nas SI, tyle wiem. Wydawało mi się jednak, że kiedy Meina Gladstone kazała zbombardować portale, Pustka została zniszczona. - Pustki, Która Łączy nie można zniszczyć - odparła Enea roztargnionym tonem, jak gdyby myśląc o czym innym. - Jak Martin ją opisuje? - Coś o czasie i długości Plancka. Dokładnie tego nie pamiętam, ale chodzi o połączenie trzech podstawowych parametrów fizycznych: stałej grawitacji, stałej Plancka i prędkości światła. Wiem, że wychodzą z tego jakieś mikroskopijne jednostki czasu i odległości. - Jakieś l0-35 metra - Enea lekko przyspieszyła. - I 10-43 sekundy. - Niewiele mi to mówi, to po prostu kurewsko mało czasu i cholernie mała odległość... Przepraszam za dobór słów. - Wybaczam ci - z wolna się wznosiliśmy. - Czas i długość nie były jednak najważniejsze. Liczy się to, jak zostały splecione, by utworzyć Pustkę, Która Łączy. Ojciec próbował mi to wyjaśnić, zanim się jeszcze urodziłam... - drgnąłem lekko, słysząc te słowa, ale nie przerywałem. - Wiesz o istnieniu datasfer planetarnych, prawda? - Tak - postukałem w komlog. - Ta błyskotka twierdzi, że na Mare Infinitus nic takiego nie istnieje. - To prawda. Większość światów Sieci miała jednak własne datasfery, które wspólnie tworzyły megasferę. - Połączone tym medium, na którym opierało się działanie transmiterów? Tą... Pustką, tak? Armia, rząd Hegemonii, WszechJedność miały zapewnioną łączność za pośrednictwem megasfery i komunikatorów. - Zgadza się - przytaknęła dziewczynka. - Megasfera istniała na jednej z podpłaszczyzn czasoprzestrzeni kwantowej, w której działały komunikatory. - Nie wiedziałem o tym. W moich czasach medium to, zwane w skrócie FTL, nie istniało. - Pamiętasz może ostatnią wiadomość przesłaną przez komunikatory tuż przed tym, jak FTL zamilkło? - Pamiętam - zamknąłem oczy, ale nie przypomniałem sobie strof poematu. Zakończenie „Pieśni” zawsze było dla mnie zbyt niejasne i nieciekawe, by je zapamiętać, nawet mimo drylu Starowiny. - Jakiś mętny przekaz z Centrum, coś jakby: „spadajcie z tej linii i przestańcie ją blokować”. - Wiadomość brzmiała następująco: KONIEC Z NADUŻYWANIEM TEGO KANAŁU. PRZESZKADZACIE INNYM, KTÓRZY WYKORZYSTUJĄ GO DO POWAŻNYCH CELÓW. DOSTĘP ZOSTANIE PRZYWRÓCONY, KIEDY ZROZUMIECIE, DO CZEGO SŁUŻY. - Właśnie. To jest w „Pieśniach”, tak mi się przynajmniej wydaje. Od tego momentu hiperprzestrzenne medium transmisyjne przestało działać. Centrum wysłało nam ten komunikat i zamknęło dostęp do pasma. - Centrum go nie wysłało. Dobrze pamiętam lodowaty dreszcz, który mnie wtedy przebiegł, nic sobie nie robiąc z palących promieni dwóch słońc. - Nie Centrum? To kto? - Dobre pytanie. Kiedy ojciec mówił mi o metasferze, szerszej infopłaszczyźnie w jakiś sposób połączonej z Pustką, Która Łączy - a może połączonej za jej pośrednictwem - zawsze twierdził, że zamieszkują ją lwy, tygrysy i niedźwiedzie. - Lwy, tygrysy i niedźwiedzie - powtórzyłem; zwierzęta ze Starej Ziemi, z których chyba żadne nie przeżyło hegiry. Nie miały raczej okazji, bo wydaje mi się, że wyginęły - nie zachowało się nawet ich DNA jeszcze zanim Stara Ziemia zapadła się w czarną dziurę z eksperymentu w 08. - Mhmm. Chciałabym je kiedyś spotkać. No, jesteśmy! 147

Zerknąłem jej przez ramię. Wciąż lecieliśmy około tysiąca metrów nad oceanem, ale tym razem bez trudu dostrzegłem maleńką z tej wysokości tratwę. A. Bettik stał przy sterze, znów bez koszuli, bo dzień zrobił się upalny. Odmachaliśmy, gdy pokiwał nam ręką. - Mam nadzieję, że na obiad będzie coś dobrego - powiedziała Enea. - Bo jak nie, to będziemy musieli wpaść do Oceanicznego Akwarium i Grilla „U Gusa”. Dziewczynka roześmiała się i skierowała matę ku tratwie. Tuż po zmroku, zanim jeszcze wzeszły księżyce, na wschodnim widnokręgu zamajaczyły światełka. Rzuciliśmy się na dziób i wytężając oczy usiłowaliśmy rozeznać jakiś kształt; Enea wzięła lornetkę, A. Bettik nocne gogle nastawione na maksymalne wzmocnienie, ja zaś skorzystałem z celownika na karabinie. - To nie portal - powiedziała dziewczynka. - Raczej platforma i to duża, na słupach. - Ja widzę portal - stwierdził android, który przeszukiwał horyzont kilka stopni na pomoc od światełek. Spojrzeliśmy we wskazanym przez niego kierunku, by z najwyższym trudem rozpoznać transmiter, wcinający się w Mleczną Drogę niczym czarny łuk z antymaterii. Platforma z migającymi światłami naprowadzającymi dla samolotów i rozjaśnionymi od wewnątrz oknami znajdowała się o kilka kilometrów bliżej. I oddzielała nas od portalu. - Szlag by to trafił! - mruknąłem. - Ciekawe, co to jest. - Knajpa Gusa? - podsunęła dziewczynka. Westchnąłem. - Nawet jeśli tak, to myślę, że zmieniła właściciela. Na przestrzeni ostatnich kilku stuleci odnotowano spadek liczby turystów podróżujących Tetydą - spojrzałem przez lunetkę na karabinie. - Ma kilka poziomów. Cumują przy niej jakieś statki, czy raczej łodzie rybackie, jest też lądowisko dla śmigaczy i innych maszyn. Widzę chyba nawet parę topterów. - Co to są toptery? - zaciekawiła się Enea. - To rodzaj maszyny latającej z ruchomymi skrzydłami, podobnej do owada, M. Enea - odpowiedział jej A. Bettik. - W czasach Hegemonii cieszyły się sporą popularnością, choć na Hyperionie rzadko je widywano. Niektórzy nazywali je ważkami. - Nadal je tak nazywają - potwierdziłem. - Pax miał kilka takich na Hyperionie; widziałem zestrzeloną ważkę u wybrzeży Ursusa. W blasku światła padającego z okien rozpoznałem przypominające oczy wypukłości na dziobie maszyny. - Zgadza się, to toptery. - Chyba możemy mieć kłopoty z ominięciem platformy i dyskretnym dotarciem do transmitera zauważył A. Bettik. - Złóżmy maszt i namiot - poleciłem, odrywając się od śledzenia światełek. - Tylko szybko! Zdążyliśmy trochę przerobić namiot, który zasłaniał teraz część prawej burty przy rufie, by w razie potrzeby, nad czym nie będę się tu rozwodził, zapewniał odrobinę prywatności. Teraz złożyliśmy mikropolimerową tkaninę do postaci paczuszki, która mieściła mi się w dłoni. A. Bettik zdjął drąg z dziobu. - Ster też? - zapytał. - Zostaw. Nie będzie się rzucał w oczy na radarze, a poza tym nie jest wyższy od nas samych. Enea znów podniosła lornetkę do oczu. - Wydaje mi się, że na razie nas nie widzą. Fale nas zasłaniają, ale kiedy się zbliżymy... - I kiedy wzejdą księżyce... - dodałem. - A gdyby tak opłynąć platformę dużym łukiem i przedostać się wprost do portalu? - zaproponował siedzący obok mnie przy grzałce A. Bettik. Potarłem ręką policzek. Szczecina wydawała wyraźnie słyszalny chrobot. - Myślałem o tym, żeby założyć latający pas i poholować tratwę, ale... - Mamy jeszcze matę - przypomniała dziewczynka podchodząc do nas; bez namiotu podest zdawał się dziwnie pusty. - Tylko jak umocować linę? - zasępiłem się. - Wypalić otwór w macie? - Gdybyśmy mieli uprząż... - zaczął android. - Mieliśmy całkiem zgrabną uprząż przy pasie, ale nakarmiłem nią lewiatana o świecącym pysku. - Możemy zmajstrować drugą, założyć ją osobie na macie i przywiązać do niej linę - dokończył A. Bettik. 148

- Możemy - przytaknąłem. - Tylko że mata natychmiast zwróci na siebie uwagę na radarze. Skoro mają tam śmigacze i toptery, z pewnością działa też jakaś kontrola ruchu, choćby nie wiem jak prymitywna. - Można by lecieć nisko - zauważyła Enea. - Tuż ponad falami... Nie wyżej niż nasze głowy. - To prawda - podrapałem się po brodzie. - Jeśli jednak zatoczymy na tyle szeroki łuk, żeby nie zauważono nas z platformy, do transmitera dotrzemy dobrze po wschodzie księżyców. Do diabła, tak samo będzie, jeśli ograniczymy się do dryfowania z prądem. Przy takiej iluminacji z pewnością nas zauważą, zwłaszcza że do portalu jest stamtąd może z kilometr, a platforma stoi wysoko. - Nie wiadomo, czy nas szukają - stwierdziła Enea. Kiwnąłem głową; oczyma wyobraźni wciąż widziałem twarz księdza-kapitana, który oczekiwał nas w układzie Parvati i na Renesansie oraz jego koloratkę na tle czarnego munduru Paxu. Gdzieś w głębi duszy spodziewałem się, że i tu się na nas zaczaił z żołnierzami. - To nie ma znaczenia. Nawet jeśli wypłyną tylko po to, żeby nas uratować, nie mamy żadnej sensownej bajeczki, która tłumaczyłaby naszą obecność w tym miejscu. - Wypłynęliśmy na romantyczną przejażdżkę przy świetle księżyca i zgubiliśmy się? - uśmiechnęła się dziewczynka. - Ale masz rację, Raul. Oni by nas „uratowali”, a potem przez najbliższy rok tłumaczylibyśmy władzom Paxu, cośmy za jedni. Może i nas nie szukają, sam jednak mówiłeś, że tu są... - Bo są - przerwał jej A. Bettik. - Planeta ma ogromne znaczenie dla Paxu. Z tego, co udało mi się dowiedzieć, kiedy ukrywaliśmy się w ośrodku uniwersyteckim na Hyperionie, wynikało jasno, że Pax dawno tu wkroczył, by przywrócić porządek, założyć morskie farmy i nawrócić ocalałych po Upadku mieszkańców na chrześcijaństwo ponownie narodzonych. W Hegemonii Mare Infinitus miało status planety Protektoratu, teraz to prywatne włości Kościoła. - Kiepsko - Enea przeniosła wzrok z androida na mnie. - Macie jakieś pomysły? - Chyba tak - wstałem. Cały czas porozumiewaliśmy się szeptem, mimo że od platformy dzieliło nas jeszcze dobre piętnaście kilometrów. - Zamiast zgadywać, kto tam siedzi i co kombinuje, możemy podskoczyć na platformę i osobiście rozejrzeć się w sytuacji. Może spotkamy tylko potomków Gusa i paru sennych rybaków? - Wiecie, o czym pomyślałam, kiedy zobaczyliśmy te światła? - spytała smutno Enea. - O czym? - Miałam nadzieję, że to łazienka wujka Martina. - Słucham? - zdziwił się android. Enea klepnęła się rękoma po kolanach. - Mówię poważnie. Matka opowiadała mi, że kiedy Martin Silenus był jeszcze cenionym w całej Sieci pisarzem, miał dom na wielu planetach. - Starowina mi o nim mówiła - zmarszczyłem brwi. - Transmitery zamiast drzwi oddzielających pokoje. Dom z komnatami na kilku planetach. - Kilkudziesięciu, jeśli wierzyć słowom matki. A na Mare Infinitus znajdowała się łazienka: platforma bez ścian i sufitu, tylko z muszlą klozetową. Podniosłem wzrok na łagodne fale. - To tyle, jeśli chodzi o zjednoczenie z naturą - uderzyłem ręką o udo. - Dobra, będę się zbierał, zanim stracę zapał. Nikt się ze mną nie spierał ani nie proponował, że zajmie moje miejsce. A chyba nie dałbym się długo prosić. Przebrałem się w ciemne spodnie i sweter, a na wierzch narzuciłem kamizelkę myśliwską. Czułem się jak bohater melodramatu. Mały żołnierzyk idzie na wojnę, podśmiewała się jakaś cyniczna cząstka mojego umysłu, więc kazałem jej stulić dziób. Zostawiłem sobie pas z pistoletem, przypiąłem doń dodatkowo trzy zapalniki i kawałek neoplastiku, po czym zawiesiłem gogle noktowizyjne na szyi, żeby nie przeszkadzały mi, kiedy nie będą potrzebne. Do ucha wetknąłem sobie słuchawkę modułu komunikacyjnego, którego mikrofon przylegał do mojej krtani, umożliwiając przesyłanie subwokalizowanych wiadomości. Sprawdziliśmy z Enea łączność, po czym zdjąłem z ręki komlog i oddałem go A. Bettikowi. - Za bardzo odbija światło gwiazd - stwierdziłem. - Poza tym nie chciałbym, żeby w niewłaściwym momencie zaczaj świergolić jakieś głupoty na temat nawigacji. Android skinął głową i włożył komlog do kieszeni. - Ma pan jakiś plan, M. Endymion? 149

- Wymyślę coś, kiedy już dotrę na miejsce - poderwałem matę tuż ponad pokład tratwy. Dotknąłem ramienia Enei i zetknięcie naszych ciał odczułem niczym lekki wstrząs elektryczny, bez żadnych seksualnych podtekstów, rzecz jasna. Nie pierwszy raz miałem takie wrażenie. - Uważaj na siebie, mała - wyszeptałem. - Gdybym potrzebował pomocy, to was zawołam. - To na nic, Raul - odparła mi śmiertelnie poważnie. - Nie będziemy mogli ci tam pomóc. - Wiem, żartowałem tylko. - Nie żartuj! Pamiętaj, że jeśli nie znajdziesz się tu, obok mnie, kiedy przepłyniemy przez portal, zostaniesz uwięziony w tym świecie. Skinąłem głową; muszę przyznać, że ta groźba zmartwiła mnie znacznie bardziej, niż ryzyko, że dostanę kulkę. - Wrócę - odparłem szeptem. - Wydaje mi się, że ten prąd zaniesie tratwę do transmitera w jakieś... Jak sądzisz, A. Bettik? - Za godzinę, M. Endymion. - Tak też myślałem. Akurat pora wschodu tego cholernego księżyca. Zrobię... Wymyślę coś, żeby odwrócić ich uwagę. Jeszcze raz poklepałem Eneę po ręce, kiwnąłem głową A. Bettikowi i ruszyłem w drogę. Mimo gogli i niewiarygodnie intensywnego światła gwiazd miałem spore trudności z pilotowaniem maty na kilkukilometrowym odcinku dzielącym mnie od platformy. W miarę możliwości musiałem się trzymać w dolinach fal, czyli praktycznie lecieć poniżej ich grzbietów. Delikatna sprawa. Nie bardzo wiedziałem, co by się stało, gdybym ściął jeden z długich, powolnych wałów wodnych: może nic, a może nastąpiłoby krótkie spięcie - nie miałem jednak najmniejszej ochoty tego sprawdzać. Platforma była ogromna, zwłaszcza dla kogoś, kto przez dwa dni oglądał tylko maleńką tratwę pośrodku bezkresnego oceanu. Zbudowano ją w przeważającej mierze z ciemnego drewna, od czasu do czasu wzmocnionego stalowymi konstrukcjami. Wspierała się na piętnastometrowych pylonach, co dawało pewne pojęcie o tutejszych sztormach. Ucieszyłem się, że na razie mieliśmy szczęście. Budowla miała kilka poziomów: na dole znajdowały się doki i platformy cumownicze, przy których na wodzie kołysało się co najmniej pięć długich łodzi. Stąd schody prowadziły wyżej, do oświetlonych kwater mieszkalnych, umieszczonych tuż pod głównym pokładem, z którego strzelały w górę dwie wieże. Na jednej z nich dostrzegłem niedużą antenę radaru, zaś na pokładzie głównym - trzy lądowiska, z których tylko jedno było widoczne z tratwy. W pobliżu wieży z radarem, na okrągłym placyku, stały dwa śmigacze, pozostałe zaś lądowiska zajmowało kilka topterów ze złożonymi skrzydłami. W mojej głowie zaczął się klarować doskonały plan: zrobić zamieszanie (po to przecież zabrałem zapalniki i odrobinę neoplastiku, która szkód może nie narobi, ale z pewnością wywoła pożar), wykraść jedną z ważek i albo przelecieć nią przez portal, gdyby nas ścigano, albo wykorzystać do holowania tratwy z dużą szybkością. Plan miał jedną wadę: nie umiałem pilotować toptera. Faceci z holofilmów, które oglądałem w kinach w Port Romance czy w świetlicy Straży, nigdy nie mieli takich problemów; świetnie sobie radzili ze wszystkim, co tylko wpadło im w ręce: śmigaczem, EMV, topterem, śmigłowcem, samolotem, statkiem kosmicznym... Chyba przegapiłem jakieś Szkolenie Na Bohatera. Gdybym nawet dostał się do wnętrza którejś z tych maszyn, strażnicy Paxu dopadliby mnie gapiącego się bezradnie na przyrządy. W czasach Hegemonii na pewno łatwiej było zostać Bohaterem: mądrzejsze maszyny równoważyły głupotę herosów. Ja zaś, choć nie przyznałem się do tego moim towarzyszom podróży, potrafiłbym pokierować tylko barką i zwykłą lądową ciężarówką, a i to pod warunkiem, że byłby to jeden z modeli używanych w hyperiońskiej Straży Planetarnej. Jeśli zaś chodzi o samodzielne latanie... Cóż, bardzo się ucieszyłem, gdy okazało się, że nasz statek kosmiczny nie ma sterówki. Otrząsnąłem się z rozmyślań o mojej niedoskonałości jako bohatera i skupiłem na pokonaniu ostatnich kilkuset metrów. Rozróżniałem już poszczególne źródła światła: na wieżach zainstalowano reflektory naprowadzające dla statków powietrznych, zielone, migające lampki wskazywały doki, a iluminacji dopełniały oświetlone okna. Całe mnóstwo okien. Postanowiłem wylądować na pogrążonej w mroku części platformy, dokładnie pod stojącą od wschodu wieżą radaru. Położyłem matę w długi skręt i zerknąłem przez ramię. Spodziewałem się, że ujrzę w oddali tratwę, ta jednak wciąż jeszcze nie wynurzyła się zza horyzontu. Miałem nadzieję, że z platformy też jej nie widać. Słyszałem już szmer rozmów i wybuchy śmiechu: męskie, basowe głosy, które przywodziły mi na myśl zagranicznych myśliwych, moich klientów, lekko 150

podpitych i w dobrych humorach. Dźwięki te budziły jednak i inne skojarzenia: przypominały mi półgłówków, z jakimi służyłem w Straży. Nisko, starając się nie zamoczyć maty, podleciałem pod samą platformę. - Jestem prawie na miejscu - zameldowałem. - Dobra - wyszeptała mi do ucha Enea. Ustaliliśmy, że dopóki nie będzie im nic zagrażać ograniczą się do odpowiadania na moje zgłoszenia. Poniżej głównego pokładu przed moimi oczyma piętrzyła się plątanina belek, dźwigarów, platform i pomostów. W przeciwieństwie do dobrze oświetlonych schodów od strony północnej i zachodniej, tutaj drabinki skrywał mrok; być może miałem przed sobą podesty i pomosty serwisowe. Posadziłem matę na najniższym i najciemniejszym z nich. Wyłączyłem włókna sterowania lotem, zwinąłem dywanik i kawałkiem linki umocowałem go w pobliżu łączenia dwóch belek. Kiedy chowałem do pochwy nóż (był mi potrzebny do przycięcia sznurka), doświadczyłem nagłej wizji, że będę musiał kogoś nim pchnąć. Wzdrygnąłem się. Oprócz M. Herriga, który rzucił się na mnie z bronią, nigdy nie zabiłem człowieka w walce wręcz i miałem nadzieję, że taki wypadek się już nie powtórzy. Schody skrzypiały lekko pod moim ciężarem, ale liczyłem na to, że ciche odgłosy zginą w szumie fal uderzających o podpory i wybuchach śmiechu. Pokonawszy dwa półpiętra znalazłem drabinkę, która zaprowadziła mnie pod klapę w pomoście. Otwartą. Podniosłem ją wolniutko, jakby oczekując, że właśnie przewracam stojącego na niej strażnika, po czym wychyliłem się na górę. Znajdowałem się przy lądowisku od strony oceanu. Dziesięć metrów w górze dostrzegłem obracający się radar, który za każdym obrotem wycinał czarną dziurę w Mlecznej Drodze. Wciągnąłem się na pokład, przezwyciężyłem chęć biegania na palcach i podszedłem do narożnika wieży. Na wyższym lądowisku stały dwa potężne śmigacze, na pierwszy rzut oka puste i zapomniane, a poniżej światło gwiazd odbijało się od owadzich skrzydeł i czarnych kabin topterów. Na początek wybrałem śmigacze. Ciarki przebiegały mi po plecach, gdy zakładałem ładunek na brzuchu bliższego z nich i instalowałem zapalnik, który mogłem zdetonować z komunikatora. Nie mogłem oprzeć się wrażeniu, że jestem obserwowany z jednego z okien wychodzących na pokład, ale zszedłem na niższy poziom i podczepiłem bryłkę neoplastiku do pierwszego z brzegu toptera. Nie doczekawszy się ogłoszenia alarmu wróciłem na górę i znów wyjrzałem zza rogu wieży. Kolejne schody prowadziły stąd w dół, na główny pokład, oświetlony blaskiem okien, z których zdjęto burzowe osłony. Dobiegał stamtąd brzęk naczyń, głośne śmiechy i śpiewy. Wziąłem głęboki wdech, zszedłem na dół i przeciąłem pokład, kierując się ku kolejnemu pomostowi, który biegł z dala od drzwi. Pochylony przemknąłem pod oknami, przypomniałem sobie o oddychaniu i spróbowałem uspokoić dudniące serce. Gdyby w tym momencie ktoś wyszedł na zewnątrz, odciąłby mnie od maty. Pomacałem kolbę czterdziestkipiątki pod kamizelką i spróbowałem wyobrazić sobie siebie w roli bohatera, ale myślałem przede wszystkim o tym, żeby jak najszybciej wrócić na tratwę. Ładunki założyłem... Więc na co czekam? Ciekawość nie pozwalała mi jeszcze opuszczać tego miejsca: jeśli nie stacjonowały tu oddziały Paxu, nie chciałem detonować bomb. Buntownicy, z którymi walczyłem u wybrzeży Pazura, najbardziej lubili właśnie bomby - podkładali je w wioskach, w barakach wojska, pojazdach śnieżnych i małych łodziach, skierowanych przeciw cywilom bądź żołnierzom Straży. Zawsze pogardzałem nimi za tchórzostwo, które kazało im zdecydować się na taką metodę walki. Bomby nie wybierają, równie łatwo zabijają wrogów, jak i niewinne osoby. Wiem, że takie moralizatorstwo brzmi głupio, ale nawet mając świadomość, że moje ładunki mogą co najwyżej zniszczyć i zapalić pusty pojazd, nie zamierzałem ich odpalać, dopóki nie będzie to absolutnie konieczne. Ci ludzie nic nam nie zrobili. Powoli, absurdalnie boleśnie powoli wysunąłem głowę ponad parapet najbliższego okna, po czym natychmiast z powrotem zanurkowałem w cień. Szczęk naczyń dolatywał z jasnej kuchni, a właściwie kambuza, skoro znajdowałem się na czymś w rodzaju statku. W pomieszczeniu znajdowało się kilku mężczyzn w wieku kwalifikującym ich w sam raz do wojska, za to bez mundurów, w samych fartuchach i podkoszulkach. Wszyscy byli zajęci myciem, wycieraniem i układaniem talerzy i sztućców; najwyraźniej spóźniłem się na kolację. Skulony przemknąłem pod ścianą przez całą długość pomostu, zszedłem po następnych schodach i przystanąłem przy dłuższym rzędzie wychodzących na zachód okien. Ukryty w cieniu styku dwóch modułów konstrukcyjnych mogłem z daleka zajrzeć do środka - do mesy, jak się okazało. Około trzydziestu ludzi - wciąż sami mężczyźni! - siedziało przy stołach i popijało kawę, niektórzy palili papierosy z rekombinowanego 151

tytoniu. Przynajmniej jeden z nich pociągał z butelki whisky - bądź inny, bursztynowy napój. Trochę mu zazdrościłem. Większość mężczyzn nosiła ubrania w kolorze khaki, choć nie umiałbym stwierdzić, czy jest to rodzaj lokalnie obowiązującego munduru, czy tylko tradycyjny strój myśliwski. Nie zauważyłem ani jednego żołnierza Paxu, co mnie zdecydowanie ucieszyło. Może urządzono tu zwyczajny ośrodek wędkarski, z hotelem dla bogatych dupków spoza planety, którzy z chęcią popadali w kilkuletni dług czasowy, kosztem przyjaciół i rodziny naturalnie, żeby tylko zabić jakieś wielkie, egzotyczne zwierzę. Do licha, przecież mógłbym nawet spotkać znajomych: dzisiejszych wędkarzy, wczorajszych myśliwych z Hyperiona. Wolałem tego nie sprawdzać. Poczułem się nieco pewniej i, nie kryjąc się już tak starannie, przebiegłem po pomoście. Żadnych strażników; może nie będę musiał wywoływać zamieszania i odwracać niczyjej uwagi? Po prostu przepłynęlibyśmy sobie na tratwie pod samym nosem wędkarzy, nie bacząc na obecność lub brak księżyca. Będą pić, śmiać się albo spać, a my spokojnie popłyniemy z prądem do transmitera, rysującego się ciemnym łukiem na rozgwieżdżonym niebie o niecałe dwa kilometry stąd. A kiedy znajdziemy się pod portalem, wyślę zakodowany sygnał, który zamiast zdetonować - rozbroi ładunki. Zagapiłem się na portal i wyszedłszy zza rogu wpadłem na stojącego pod ścianą mężczyznę. O barierkę opierało się jeszcze dwóch, z których jeden, zaopatrzony w nocną lornetkę, przeczesywał pomocny horyzont. Obaj mieli broń. - Hej, co jest? - krzyknął ten, od którego się odbiłem. - Przepraszam! - rzuciłem. Takie wpadki z całą pewnością nie przytrafiały się bohaterom holofilmów. Faceci przy balustradzie mieli przerzucone przez ramię małe kartaczownice. Przytrzymywali je jedną ręką tym niedbałym, ostrożnym gestem, który od stuleci stanowi znak firmowy wszystkich żołnierzy. Jeden z nich skierował lufę broni w moją stronę. Potrącony przeze mnie mężczyzna zapalał właśnie papierosa. Machnięciem ręki zgasił zapałkę, wyjął papierosa z ust i popatrzył na mnie. - A ty co tu robisz? - był młodszy ode mnie, miał niewiele ponad dwudziestkę standardową i nosił mundur porucznika armii lądowej Paxu. Na Hyperionie nauczono mnie salutować takim, jak on. Miał silny akcent, którego jednak nie udało mi się rozpoznać. - Wyszedłem się przewietrzyć - odparłem niepewnie. Jakaś cząstka mojej jaźni podpowiadała, że prawdziwy Bohater dobyłby pistoletu i rozwalił całą trójkę, ale druga, mądrzejsza cząstka nawet nie próbowała o tym myśleć. Drugi żołnierz także wycelował we mnie kartaczownicę. Pstryknął odwodzony bezpiecznik. - Jesteś z grupy Klingmana? - zapytał mężczyzna z takim samym twardym akcentem. - Czy z Attorów? Zza torów? Z aktorów? A może chodziło mu o autorów? Czyżbym trafił do morskiego obozu koncentracyjnego dla grafomanów? Czy też po prostu zbyt usilnie starałem się lekceważyć okoliczności, chociaż serce waliło mi jak młotem? Bałem się, że lada moment dostanę zawału. - Od Klingmana - odrzekłem lakonicznie; wiedziałem, że z pewnością nie mówię z akcentem, jakiego oczekują. Porucznik wskazał kciukiem znajdujące się za jego plecami drzwi. - Znasz przepisy. Po zmroku nie wolno się tu kręcić - brzmiało to jak „Znaasz przpisy. P zmroku ń wooln śtu kręćć”. Skinąłem głową, usiłując sprawiać wrażenie skarconego. Miałem nadzieję, że nie zauważyli przysłoniętej połą kamizelki pochwy z pistoletem. - Chodź no tu! - „Chodź ntu”. Porucznik jeszcze raz uczynił gest kciukiem, ale tym razem odwrócił się, by wskazać mi drogę. Dwaj szeregowi nie wypuszczali z rąk pistoletów. Gdyby trafili mnie z tej odległości, pozostałe po mnie resztki dałoby się pogrzebać w jednym bucie. Przeszedłem za nim po pomoście i weszliśmy do najbardziej zatłoczonego i najjaśniej oświetlonego pokoju, w jakim kiedykolwiek się znalazłem. 32 Śmierć zaczyna ich męczyć. Po odwiedzeniu ośmiu układów gwiezdnych w ciągu sześćdziesięciu trzech dni, po ośmiu straszliwych zgonach i ośmiu bolesnych wskrzeszeniach, ojciec kapitan de Soya, sierżant Gregorius, kapral Kee i lansjer Rettig są zmęczeni. 152

Za każdym razem po zmartwychwstaniu de Soya staje nagi przed lustrem i patrzy na swoje nowe ciało, różowe i błyszczące od śluzu, niczym u ofiary żywcem obdartej ze skóry. Ostrożnie dotyka szkarłatnego krzyżokształtu na piersi. Przez kilka następnych dni nie umie zebrać myśli, ręce trzęsą mu się coraz bardziej, słyszy wołające go z oddali głosy i nie może się skoncentrować, obojętne, czyjego rozmówcą jest akurat admirał Paxu, gubernator planety, czy wiejski proboszcz. Sam zaczyna się ubierać jak prowincjonalny ksiądz: chowa do szafy elegancki mundur kapitana i zakłada sutannę z koloratką. Ze sznura w pasie zwiesza mu się różaniec, który de Soya niemal bez przerwy przesuwa w palcach, niczym Arabowie swoje koraliki. Modlitwa go uspokaja, porządkuje chaos w umyśle. Ojciec kapitan nie śni już o Enei jako swej córce; nie śni też o Renesansie i Marii, która zmarła w tamtejszym szpitalu. W snach prześladuje go Armageddon, lasy orbitalne w ogniu, płonące planety, śmiercionośne promienie, które przeczesują żyzne i rojne doliny i po których przejściu zostają tylko trupy. Już po pierwszym świecie na szlaku Tetydy wie, że się przeliczył. Na Renesansie mówił o dwóch latach standardowych, potrzebnych na odwiedzenie dwustu planet: trzy dni na zmartwychwstanie, przekazanie wiadomości miejscowym służbom bezpieczeństwa i przeskok do następnego układu. Ale to nie jest takie proste. Zaczynają od Pierwszej Tau Ceti, niegdysiejszego centrum administracyjnego całej, rozległej Hegemonii. Na stanowiącej ośrodek Sieci planecie i w jej bezpośrednim sąsiedztwie mieszkały dziesiątki miliardów ludzi; pierścień miast na orbicie, windy kosmiczne, transmitery, Tetyda, Wielki Trakt, komunikatory - wszystko to składało się na centrum megasfery i siedzibę rządu Hegemonii, gdzie Meina Gladstone poniosła śmierć z rąk rozwścieczonych tłumów po tym, jak okręty Armii na jej osobisty rozkaz zniszczyły portale. Pierwsza Tau Ceti bardzo ucierpiała wskutek Upadku. Unoszące się w powietrzu budynki spadły na powierzchnię planety, gdy tylko zabrakło zasilania; niebotyczne iglice mieszkalne, wysokości nawet kilkuset pięter, obchodziły się bez wind i schodów, toteż życie ich mieszkańców zależało od działania transmiterów dziesiątki tysięcy ludzi zmarło z głodu bądź rzuciło się w przepaść, zanim zdołano ich zabrać na pokład śmigacza. Sama planeta nie miała żadnego zaplecza rolniczego: żywność dostarczano za pośrednictwem portali z dziesiątków innych światów. Tak zwane Zamieszki Głodowe trwały pięćdziesiąt miejscowych lat, czyli ponad trzydzieści standardowych; miliardy ludzi poniosły śmierć z rąk swych pobratymców, dołączając do miliardów zagłodzonych. W Sieci Pierwsza Tau Ceti stanowiła pokazowy ośrodek wyrafinowanej, przerośniętej techniki. Tylko nieliczni kapłani zdołali zaszczepić tu swoją wiarę; najlepiej przyjmowały się religie gwałtowne i zapewniające swobodę jednostki, nic więc dziwnego, że wśród znudzonych klas wyższych sporą popularnością cieszył się Kościół Ostatecznego Odkupienia, kult Chyżwara. Najszczerszą czcią mieszkańcy Pierwszej Tau Ceti darzyli jednak władzę: pogoń za nią, jej bliskość, walkę o jej zachowanie... Dla miliardów władza stała się bogiem, kiedy zaś bóg ten upadł, pociągając za sobą w otchłań rzesze wiernych, pozostałym przy życiu mieszkańcom planety nie pozostało nic innego, jak przeklinać każde jego wspomnienie. W ruinach miast, w cieniu rozpadających się wieżowców, pędzili żywot biedaków, orali skrawki ziemi oddzielające pasma pustych autostrad i zdobiące szkielet Wielkiego Traktu, łowili ryby w dawnej Tetydzie, po której nie pływały już ozdobne jachty i barki wycieczkowe. Planeta stała się idealną zdobyczą dla ponownie narodzonego chrześcijaństwa, nowego katolicyzmu. Kiedy misjonarze Kościoła i przysłana przez Pax policja zjawiły się tu w sześćdziesiąt lat standardowych po Upadku, nawrócenie kilku miliardów ocalałych z pogromu mieszkańców nastąpiło szybko i bez wyjątków. Zburzono wreszcie wysokie, zrujnowane, choć wciąż lśniące wieże budowli rządowych i handlowych, a ich budulec - kamień, elastyczne szkło i plastal - posłużył do konstrukcji ogromnych katedr, wzniesionych rękoma nowych wiernych. Każdego dnia wypełniały je tłumy wdzięcznych wyznawców. Kobieta będąca arcybiskupem Pierwszej Tau Ceti stała się jedną z najważniejszych i - o, tak! - najbardziej wpływowych osobistości w nowym królestwie ludzi określanym mianem Kosmosu Paxu; jej pozycję dało się porównać jedynie z władzą rezydującego na Pacem Jego Świątobliwości. Systematycznie umacniała swoje wpływy w granicach, których przekroczenie ściągnęłoby na nią gniew papieski, a które pomogła określić ekskomunika Jego Ekscelencji Klausa kardynała Kronenberga w roku pańskim 2978, czyli 126 po Upadku. Tego wszystkiego ojciec kapitan de Soya dowiaduje się po pierwszym skoku z Renesansu. Przewidywał dwa lata, czyli około sześciuset dni i dwustu dobrowolnych śmierci, na oblecenie wszystkich planet, które niegdyś łączyła Tetyda. 153

Na Pierwszej Tau Ceti spędzają osiem dni. Kiedy „Rafael” wchodzi w układ gwiezdny, jego automatyczne nadajniki wysyłają kod identyfikacyjny, na który odpowiadają okręty Paxu. Spotkanie następuje po czternastu godzinach, po dalszych ośmiu archanioł wyhamowuje na tyle, żeby wejść na orbitę parkingową, a po kolejnych czterech ciała pasażerów zostają przeniesione do komory zmartwychwstańczej w St. Paul, stolicy planety. W ten sposób pasażerowie „Rafaela” tracą pierwszy dzień. Po trzech dniach niezbędnych na wskrzeszenie i jednym dniu wymuszonego odpoczynku de Soya spotyka się z arcybiskupem Pierwszej Tau Ceti, Jej Ekscelencją Achillą Silvaski; kolejny dzień zajmuje załatwienie wszystkich formalności. De Soya ma ze sobą dysk papieski, oznakę niemal legendarnych prerogatyw, więc dworzanie arcybiskupa, niczym ogary łowiące w nozdrza zapach zwierzyny, usiłują wyniuchać przyczyny i możliwe skutki wizyty. Ojcu kapitanowi wystarcza kilka godzin, by zorientować się w subtelnościach intryg i walki o władzę na prowincji: Silvaski nie próbuje ubiegać się o fotel kardynała, gdyż od czasu ekskomuniki Kronenberga żaden duchowy przywódca z Tau Ceti nie może osiągnąć stanowiska wyższego od arcybiskupa bez przeniesienia na Pacem, do Watykanu. Jednakże władza, jaką sprawuje w swoim skrawku kosmosu, znacznie przewyższa uprawnienia większości kardynałów, natomiast jej czysto ziemski aspekt pozwala jej podporządkować sobie admirałów Paxu. Arcybiskup Silvaski chce za wszelką cenę zrozumieć znaczenie misji zaopatrzonego w papieski dysk de Soyi i upewnić się, że nie będzie miała nieprzyjemności z jego powodu. Ojciec kapitan de Soya ma w nosie jej paranoję i zawiłości polityki Kościoła wobec Pierwszej Tau Ceti. Chodzi mu wyłącznie o zablokowanie drogi pomiędzy transmiterami. Piątego dnia po przeskoku pokonuje pięćset metrów dzielących katedrę świętego Pawła i pałac arcybiskupa od rzeki, jednego z mniejszych dopływów głównego miejskiego kanału, ale przed laty stanowiącego część Tetydy. Olbrzymie portale są przesłonięte kościelnymi chorągwiami; wciąż stoją, gdyż każda próba ich zniszczenia grozi, zdaniem inżynierów, eksplozją termonuklearną. Dzieli je odległość zaledwie dwóch kilometrów, a po drodze przepływało się ongi obok siedziby rządu i otaczającego ją Jeleniego Parku. Ojciec kapitan de Soya, jego trzech żołnierzy i dwudziestka wiernych arcybiskup Silvaskiej Szwajcarów zatrzymują się przy pierwszym transmiterze i podziwiają zwieszające się z drugiego malowidło, przedstawiające męczeńską śmierć świętego Pawła, doskonale widoczne ponad szczytami drzewek brzoskwiniowych, kwitnących właśnie w biskupich ogrodach. Niegdysiejsza Tetyda wije się teraz przez prywatne ogrody Jej Ekscelencji, toteż wzdłuż brzegów i na wszystkich mostach czuwają strażnicy. Pilnowanie zabytkowych budowli, które kiedyś były transmiterami materii, nie jest może ich głównym zadaniem, niemniej dowódca straży zapewnia de Soyę, że ani w okolicy portali, ani wzdłuż brzegów rzeki nie odnotowano pojawienia się żadnych pojazdów lub jednostek pływających. De Soya żąda wystawienia regularnych wart przy samych transmiterach, instalacji kamer, które bezustannie, przez dwadzieścia dziewięć godzin na dobę, śledziłyby wydarzenia na rzece, oraz ustawienia sieci czujników alarmowych. Miejscowe oddziały Paxu, po naradzie z arcybiskup Silyaską, niechętnie zgadzają się na to, jak rozumieją, ograniczenie suwerenności. Te bezużyteczne zabiegi polityczne doprowadzają de Soyę do szału. Dzień później kapral Kee zapada na tajemniczą chorobę i z wysoką gorączką trafia do szpitala. Oj ciec kapitan podejrzewa, że przyczyną kłopotów może być zmartwychwstanie; każdy z pasażerów „Rafaela” cierpi z powodu drobnych przypadłości i zmian nastroju. Siódmego dnia Kee wstaje z łóżka i prosi de Soyę, by ten zabrał go z izolatki i w ogóle z tej przeklętej planety, tymczasem arcybiskup nalega, by de Soya wspólnie z nią odprawił mszę ku czci Jego Świątobliwości papieża Juliusza. Ojciec kapitan nie bardzo może jej odmówić, toteż wieczorem skromny ksiądz-wojownik z MadredeDios i odziana w odświętne szaty arcybiskup Pierwszej Tau Ceti wspólnie sprawują Najświętszą Ofiarę, tajemnicę męki i zmartwychwstania Chrystusa. Towarzyszą im liczni monsignori w sutannach z różowymi guzikami, z berłami w dłoniach i w białych mitrach; nad ich głowami zwieszają się olbrzymie insygnia Jego Świątobliwości: tiara i skrzyżowane klucze (zdobiące również papieski dysk de Soyi); w powietrzu unosi się dym kadzideł, dźwięczą dzwonki, śpiewa liczący sześćset głosów chór dziecięcy. Sierżant Gregorius przyjmuje hostię z rąk de Soyi, tak jak czyni to każdego dnia ich wspólnej pielgrzymki. Tym razem towarzyszy mu kilkudziesięciu wybrańców. Komunia święta ma kluczowe znaczenie dla udanych wskrzeszeń i krzyżokształtowej nieśmiertelności. W pogrążonej w półmroku katedrze modlą się trzy tysiące wiernych. 154

Ósmego dnia opuszczają układ Tau Ceti; pierwszy raz ojciec kapitan de Soya cieszy się z bliskiej śmierci, postrzegając ją jako drogę ucieczki. Budzą się w komorze na Bramie Niebios, niepozornej planecie, która dopiero po intensywnym terraformowaniu zmieniła się w wygodny azyl dla zmęczonych mieszkańców Sieci. Później popadła w zapomnienie i stała się na powrót masą błota i miazmatycznych bagien, otoczoną niezdatną do oddychania atmosferą i zagrożoną przez intensywne promieniowanie oślepiającej Wegi. Bezmyślny komputer pokładowy „Rafaela” określił taką kolejność planet, przez które płynęła Tetyda, żeby w możliwie najkrótszym czasie odwiedzić je wszystkie. Na Renesansie nie dysponował żadnymi przesłankami, które pozwoliłyby mu dokonać bardziej świadomego wyboru, tym niemniej de Soya z zainteresowaniem odnotowuje fakt, że coraz bardziej zbliżają się do Układu Słonecznego Starej Ziemi: leży on w odległości niecałych dwunastu lat świetlnych od Tau Ceti i tylko niewiele ponad ośmiu od Bramy Niebios. Ojciec kapitan chętnie zobaczyłby go na własne oczy, nawet bez samej Ziemi, i to nie zważając na fakt, że Mars wraz z pozostałymi, zamieszkanymi planetami, księżycami i asteroidami spadł do rangi głębokiej prowincji, nie bardziej dla Paxu interesującej, niż MadredeDios. Niestety, żaden z tych światów nie leżał na wycieczkowym szlaku Tetydy, toteż de Soyi nie pozostaje nic innego, jak zdławić własną ciekawość i zadowolić się tym, że następnych kilka skoków zawiedzie go jeszcze bliżej byłej kolebki ludzkości. Na Bramie Niebios spędzają także osiem dni, choć zwłoka nie jest spowodowana gierkami politycznymi urzędników Kościoła. Na orbicie wokół planety krąży nieduży garnizon Paxu, którego żołnierze rzadko odwiedzają wyniszczoną planetę. Niegdyś mieszkało tu czterysta milionów ludzi, tymczasem od Upadku jej powierzchnię zaszczyciło swą obecnością zaledwie kilku zwariowanych poszukiwaczy. Intruzi napadli na Bramę Niebios, jeszcze zanim Meina Gladstone wydała rozkaz wysadzenia transmiterów: zniszczyli orbitalną powłokę ochronną, ostrzelali z kosmosu słynące z pięknych ogrodów Błotne Miasto, zrzucili bomby plazmowe na budowane kilkaset lat stacje uzdatniania atmosfery. Od tamtej pory gleba zmasakrowanego globu nie jest w stanie wyżywić najmarniejszego źdźbła trawy. Jedyną funkcją garnizonu jest pilnowanie planety, której skorupa zawiera ponoć cenne surowce. Nikomu natomiast nie pali się do zejścia na dół. De Soya musi przekonać dowódcę posterunku, majora Leema, że należy koniecznie zorganizować wyprawę na Bramę Niebios. Pięć dni po znalezieniu się w układzie Wegi de Soya, Gregorius, Kee i Rettig, w towarzystwie garstki żołnierzy pod dowództwem niejakiego porucznika Bristola, wsiadają do lądownika, by rozejrzeć się po bagniskach, którymi przed laty płynęła Tetyda. Wszyscy mają na sobie kombinezony ochronne. Nie znajdują portali. - Myślałem, że nie można ich zniszczyć - dziwi się de Soya. - TechnoCentrum zbudowało je tak, by przetrwały wszystko. - Tu ich nie ma - stwierdza porucznik i wydaje rozkaz powrotu na orbitę. De Soya go powstrzymuje i, powołując się na autorytet dysku papieskiego, zarządza dokładne przeczesanie terenu, z wykorzystaniem wszystkich dostępnych czujników. W ten sposób udaje im się odszukać transmitery: znajdują się w odległości szesnastu kilometrów, pogrzebane pod blisko stumetrową warstwą mułu. - Oto i pańska tajemnica - odzywa się z bazy major Leem. - Albo atak Intruzów, albo późniejsze błotne powodzie zatopiły portale i całe koryto rzeki. Ta planeta dosłownie poszła do diabła. - To możliwe - zgadza się de Soya. - Chciałbym jednak, aby zostały odkopane i zaopatrzone w bąble ochronne, gwarantujące przeżycie komuś, kto by się przez nie przedostał. Przy każdym z nich ma pan wystawić stałą straż. - Pan chyba zwariował, psiakrew! - wybucha major Leem, po czym na wspomnienie papieskiego dysku dodaje: - ...kapitanie. - Jeszcze nie - de Soya nie spuszcza oka z monitorów. - Ma pan na to siedemdziesiąt dwie godziny, majorze. W przeciwnym wypadku czekają pana trzy lata służby na dole. Po siedemdziesięciu godzinach transmitery są odkopane, kopuły zabezpieczające zainstalowane, a każdego portalu pilnują wartownicy. Ewentualni podróżni nie znajdą tu ani śladu Tetydy, tylko wrzące błota, trującą atmosferę i uzbrojonych po zęby żołnierzy. Ostatniej nocy na orbicie Bramy Niebios de Soya pada na kolana i modli się, żeby nie okazało się, że Enea trafiła tu przed nim. W przesyconym siarką mule nie znaleziono wprawdzie żadnych szczątków, ale kierujący pracami inżynier powiedział ojcu kapitanowi, że gleba 155

jest tu tak toksyczna, iż kwas zdążyłby całkowicie strawić kości dziecka. De Soyi nie wydaje się prawdopodobne, by tak się stało, i dziewiątego dnia opuszcza okolice Bramy Niebios, udzielając ostatniego ostrzeżenia majorowi: straże mają zachować czujność, kopuły - zapewnić warunki zdatne do życia, a sam Leem powinien grzeczniej odnosić się do gości. W trzecim układzie gwiezdnym, do którego zawozi ich „Rafael”, nikt na nich nie czeka. Archanioł wychodzi z nadświetlnej ze swym ładunkiem martwych ciał i włączonymi nadajnikami kodu identyfikacyjnego. Nikt mu nie odpowiada. W układzie NGCes 2629 znajduje się osiem planet, jednakże tylko na jednej z nich, znanej pod prozaiczną nazwą NGCra 2629-4BIY, mogłoby rozwijać się życie. Z danych komputera pokładowego „Rafaela” wynika, że Hegemonia i TechnoCentrum postanowiły poprowadzić tędy Tetydę wyłącznie ze względu na walory estetyczne tego świata. Nigdy nie podjęto zakrojonych na szerszą skalę prób terraformowania czy kolonizacji planety, jedynie we wczesnym etapie hegiry dokonano dość przypadkowego posiewu RNA. Dzięki Tetydzie turyści mieli okazję podziwiać tu dziką przyrodę nieożywioną i niezwykłe zwierzęta. Nie znaczy to bynajmniej, że na powierzchni planety nikt dziś nie mieszka. Czujniki statku de Soyi wykrywają obecność ludzi, gdy proces automatycznego zmartwychwstania jego pasażerów dobiega końca. Na ile komputery pokładowe archanioła są w stanie ocenić sytuację, mikroskopijna populacja NGCes 2629-4BIV, złożona z przyjezdnych biologów, zoologów, turystów i zespołów serwisowych, pozostawiona po Upadku samej sobie, przerodziła się w garstkę tubylców. Trzy stulecia intensywnego rozwoju i rozmnażania zwiększyły liczebność mieszkańców planety do zaledwie kilku tysięcy, zamieszkujących obecnie dżungle i wyżyny prymitywnego świata. Wyrosłe na bazie RNA stworzenia potrafiły polować na ludzi - i czyniły to nader chętnie. „Rafael” dokłada wszelkich starań, by wykonać proste zadanie, polegające na zlokalizowaniu portali. Z dostępnych mu informacji o Sieci wynika tylko tyle, że transmitery są rozstawione w różnych odstępach na mierzącej sześć tysięcy kilometrów długości rzece na półkuli pomocnej. Statek przenosi się więc na orbitę stacjonarną ponad olbrzymim kontynentem na północy i zaczyna fotografować i tworzyć radarowe mapy rzeki. Niestety, na kontynencie znajdują się aż trzy duże rzeki: dwie z nich płyną na wschód, jedna na zachód. „Rafael” nie ma zaś możliwości samodzielnego przydzielania różnych priorytetów wykonywanym zadaniom i postanawia opracować mapy wszystkich trzech, czyli przeanalizować dane z ponad dwudziestu tysięcy kilometrów. Kiedy pod koniec trzeciego dnia cyklu wskrzeszeniowego serca czwórki mężczyzn zaczynają wreszcie bić, krzemowy umysł „Rafaela” odczuwa coś na kształt ulgi. Ojciec kapitan de Soya znajduje się w swojej maleńkiej kajucie. Stoi nagi przed lustrem, słucha raportu z realizacji zadania, jakie wyznaczył sobie statek, i wcale nie czuje ulgi. Prawdę mówiąc, chce mu się płakać. Myśli o matce kapitan Stone, matce kapitan Boulez i kapitanie Hearnie, którzy pełnią teraz straż przy Wielkim Murze i najprawdopodobniej toczą ciężkie walki z Intruzami. De Soya zazdrości im prostych i jednoznacznych obowiązków. Po naradzie z sierżantem Gregoriusem i dwójką jego podwładnych ojciec kapitan przegląda zgromadzone dane. Natychmiast wyłącza z podejrzeń rzeką płynącą na zachód: jest zbyt mało widowiskowa, jak na część Tetydy, gdyż wyrzeźbiła sobie głęboki kanion, z dala od kipiących życiem lasów. Kolejna rzeka odpada ze względu na znaczną liczbę występujących na całej długości katarakt i wodospadów, które znacznie utrudniałyby ruch turystyczny na Tetydzie. W ten sposób może przejść do szybkiego wykreślenia radarowej mapy trzeciej rzeki, wijącej się łagodnie i spokojnie, po płaskim terenie. Na mapie znajdą się zapewne setki, jeśli nie tysiące, naturalnych obiektów przypominających transmitery - skalistych progów, naturalnych mostów, dużych głazów - wystarczy jednak kilka godzin, by człowiek mógł je przejrzeć i dokonać selekcji. Po pięciu dniach udaje się zlokalizować portale. Leżą niezwykle daleko od siebie, za to bez wątpienia nie są tworami natury. De Soya osobiście pilotuje lądownik; tylko kapral Kee na wszelki wypadek zostaje na pokładzie archanioła. Oto scenariusz, jakiego najbardziej obawiał się ojciec kapitan: nie wiadomo, czy dziewczynka odwiedziła już tę planetę, na pokładzie statku bądź bez niego. Nieczynne portale dzieli najdłuższy do tej pory odcinek, blisko dwieście kilometrów. Mimo kilku przelotów nad dżunglą i brzegiem rzeki nie udaje się stwierdzić, czy ktoś tu niedawno był, znaleźć żadnych świadków, których można by o to zapytać, ani żołnierzy Paxu, którzy mogliby stanąć na straży. 156

De Soya ląduje na piaszczystej wysepce nieopodal górnego transmitera. We trójkę rozważają opcje dalszego postępowania. - Statek przebył portal na Renesansie trzy tygodnie standardowe temu - mówi sierżant. Wnętrze lądownika jest ciasne i wykorzystane do granic możliwości; dyskutują siedząc w fotelach, w których lecieli. Pancerze bojowe Gregoriusa i Rettiga wiszą w szafce ze sprzętem niczym metalowe skóry. - Jeżeli trafili na taką planetę, jak ta, to pewnie po prostu polecieli dalej - stwierdza Rettig. - Nie widzę powodu, by spływali rzeką. - To prawda - zgadza się de Soya. - Istnieje jednak poważne prawdopodobieństwo, że ich statek uległ uszkodzeniu. Tylko jak poważnemu? - zastanawia się Gregorius. - Czy mógłby latać? I w locie naprawić szkody? Albo dotrzeć do bazy serwisowej Intruzów? Stąd już niedaleko do Pogranicza. - Dziewczynka mogła zresztą odesłać statek i po prostu przejść przez portal - zauważa Rettig. - Pod warunkiem, że inne portale też działają - de Soya jest zmęczony. - Że na Renesansie jej szczęście się nie kończy. Gregorius opiera ogromne dłonie na kolanach. - To nierozsądne, kapitanie. Jak kiedyś mówiono: szukanie igły w stogu siana... Zresztą to fraszka w porównaniu z tym, co nas czeka. De Soya wygląda przez okno. Wiatr kołysze wysokimi paprociami. - Mam przeczucie, że dziecko popłynęło tą starą rzeką i że będzie korzystać z transmiterów. Nie wiem jak; może latać na tym czymś, co zabrało jaz Doliny Grobowców Czasu, płynąć na tratwie ratunkowej, ukraść łódź... Nie wiem. Czuję jednak, że chce podążać z biegiem Tetydy. - Co jeszcze możemy tu zrobić? - pyta Rettig. - Jeśli już tu była, to się spóźniliśmy. Jeśli nie... Moglibyśmy tak czekać w nieskończoność. Tylko przydałaby się nam wtedy setka archaniołów, żeby na każdą z planet przewieźć żołnierzy... De Soya kiwa głową. Podczas długich modłów nieraz zastanawia się, o ile prościej wyglądałyby ich poszukiwania, gdyby kurierskie archanioły były prostymi automatami. Wychodziłyby z nadświetlnej w systemie kontrolowanym przez Pax, wysyłały ostrzeżenia i rozkazy poparte mocą dysku papieskiego i natychmiast wykonywały kolejny skok, nawet nie zwalniając. Jednakże, o ile mu wiadomo, Pax nie buduje statków bezzałogowych; niechęć Kościoła do SI i waga, jaką przywiązuje się do bezpośrednich kontaktów, uniemożliwiają realizację takich pomysłów. De Soya wie tylko o trzech archaniołach: „Michaelu”, „Gabrielu”, który przywiózł mu pierwsze rozkazy, i jego własnym „Rafaelu”. Podczas pobytu w układzie Renesansu chciał wysłać „Michaela” na poszukiwania, ale okazało się, że Watykan ma wobec statku inne, nie cierpiące zwłoki plany. Gdzieś w głębi duszy de Soya rozumie, dlaczego cały ciężar poszukiwań spoczywa na jego barkach. Nie da się jednak ukryć, że stracił dwa tygodnie i przeszukał tylko dwie planety. Zrobotyzowany archanioł potrzebowałby na odwiedzenie wszystkich dwustu światów nieco ponad dziesięciu dni standardowych... W tym tempie czeka „Rafaela” cztery do pięciu lat wędrówek. Znużony ojciec kapitan ma ochotę się roześmiać. - Pozostaje nam jej statek - ożywia się. - Jeśli go porzucą, mają dwa wyjścia: odesłać go do innego układu albo zostawić na jednej z planet Tetydy. - Powiedział pan „porzucą”, kapitanie - zwraca uwagę Gregorius. - Skąd pewność, że dziewczynka nie podróżuje samotnie? - Ktoś pomógł jej uniknąć naszej pułapki na Hyperionie. Muszą być inni. - Na przykład złożona z Intruzów załoga - odzywa się Rettig. - Kto wie, czy nie są właśnie w pół drogi do macierzystego roju. A po drodze zostawili dzieciaka na którejkolwiek z planet... Albo zabrali ze sobą. De Soya podniesieniem ręki ucina rozmowę; rozważali te kwestie wielokrotnie. - Sądzę, że statek został trafiony i uszkodzony. Jeśli go znajdziemy, być może zaprowadzi nas do dziewczynki. - Przeczesaliśmy całą rzekę między portalami - Gregorius wskazuje ciągnącą się wzdłuż brzegów dżunglę. Pada deszcz. - Ani śladu statku. Kiedy znajdziemy się w następnym układzie należącym do Paxu, możemy kogoś tu przysłać, żeby pilnował transmiterów. - Tak zrobimy, ale będą mieli jakieś osiem, dziewięć miesięcy długu czasowego - de Soya patrzy na krople wody ściekające po oknach maszyny. - Przeszukajmy rzekę. - Jak to? - lansjer Rettig nie kryje zdumienia. 157

- Gdybyś miał uszkodzony statek, który musisz porzucić, nie starałbyś się go ukryć? Żołnierze Gwardii Szwajcarskiej patrzą bez słowa na dowódcę. De Soya widzi, że drżą im ręce; a więc i oni odczuwają skutki częstych wskrzeszeń. - Obejrzymy na radarze dno rzeki i okoliczną dżunglę - wyjaśnia. - Na to potrzeba jeszcze przynajmniej jednego dnia - ostrzega Rettig. - Powiem kapralowi Kee, żeby z „Rafaela” przeczesał dwustukilometrowe pasy dżungli po obu stronach rzeki. My w lądowniku zajmiemy się samym jej korytem... Mamy słabsze oprzyrządowanie, ale o wiele mniejszy obszar poszukiwań. Wyczerpani żołnierze mogą tylko skinąć posłusznie głowami. Za drugim przelotem znajdują duży, metalowy obiekt, spoczywający na dnie głębokiego zakola, kilka kilometrów od pierwszego transmitera. Lądownik zawisa bez ruchu nad miejscem odkrycia. De Soya łączy się z „Rafaelem”. - Kapralu, chcemy obejrzeć to „coś” z bliska. Zarządzam gotowość do ostrzelania obiektu po trzech sekundach od mojego rozkazu. Bez rozkazu nie strzelać. Przyjąłem, kapitanie. De Soya utrzymuje maszynę w miejscu, podczas gdy Gregorius i Rettig zakładają skafandry i przygotowują sprzęt. Przechodzą do otwartego włazu. - Ruszajcie! - mówi ojciec kapitan. Sierżant wyskakuje ze śluzy i włącza systemy napędowe EM dopiero tuż nad powierzchnią wody. Rettig idzie w jego ślady i po chwili obaj szybują nad rzeką. - Przełączam radar głębokościowy na kanał taktyczny - zgłasza się Gregorius. - Transmisja wideo w porządku. Możecie schodzić. Żołnierze opadają w dół i znikają pod powierzchnią wody. De Soya przechyla lądownik, żeby obserwować miejsce akcji przez iluminator. W ciemnozielonej wodzie błyskają światła dwóch latarek na hełmach. - Osiem metrów w dół. - Mam go! - potwierdza sierżant. De Soya przenosi spojrzenie na monitor. Obraz przesłaniają chmury iłu i stada uciekających przed światłem ryb o wielu płetwach. Z chaosu wyłania się zakrzywiony metalowy kadłub statku. - Otwarta śluza albo właz - informuje Gregorius. - Niewiele tego bydlaka wystaje z mułu, ale z tego, co widać, to wielkość się zgadza. Rettig zostaje na zewnątrz, ja wchodzę. De Soya chce mu życzyć powodzenia, ale się nie odzywa. Są razem już tak długo, że wie, kiedy lepiej milczeć. Ustawia lądownik w pozycji, która umożliwi mu strzał z działka plazmowego, jedynej broni na pokładzie małego stateczku. Przekaz wideo urywa się z chwilą, gdy Gregorius znika we włazie. Mija minuta, potem następna. Po kolejnych dwóch de Soya zaczyna się niecierpliwie wiercić w fotelu. Spodziewa się, że statek lada moment wyskoczy spod wody w desperackiej próbie ucieczki. - Lansjerze Rettig? - Słucham, kapitanie? - Żadnych informacji od sierżanta? - Nic, kapitanie. Kadłub chyba blokuje wiązkę. Odczekam jeszcze pięć minut i... Chwileczkę, kapitanie. Coś tam jest. De Soya również to widzi; obraz nie jest najlepszy, gdyż woda nie grzeszy kryształową przejrzystością, ale ojciec kapitan rozpoznaje opancerzoną sylwetkę Gregoriusa, która powoli wyłania się z otwartej śluzy. Jego latarka oświetla kłęby mułu i splątane wodorosty, po czym na moment oślepia kamerę Rettiga. - Ojcze kapitanie de Soya! - dudni Gregorius. W jego głosie nie słychać zmęczenia. - To nie ten statek. Już prędzej jeden z tych luksusowych jachtów, na jakie mogli sobie pozwolić najbogatsi mieszkańcy Sieci. Wie pan, taki, co to w razie potrzeby może zejść pod wodę, a zapewne również latać. - Co się z nim stało, sierżancie? - de Soya wypuszcza powietrze z płuc. Postać w skafandrze daje lansjerowi znak uniesionym kciukiem i obaj gwardziści zaczynają wypływać na powierzchnię. 158

- Chyba specjalnie go zatopili, kapitanie. Na pokładzie znalazłem z dziesięć szkieletów, w tym dwójkę dzieci. Ta maszyna była przystosowana do pływania wszędzie, także pod wodą. Niemożliwe, żeby wszystkie włazy otwarły się jednocześnie przez przypadek. De Soya obserwuje przez okno, jak dwie sylwetki w bojowych pancerzach wynurzają się z rzeki, wzbijają wyżej i zawisają pięć metrów nad powierzchnią. Ich kombinezony ociekają wodą. - Pewnie zostali tu uwięzieni po Upadku, kapitanie i postanowili ze sobą skończyć. To tylko domysły, ale mam przeczucie, że tak właśnie było. - A ja mam przeczucie, że się pan nie myli, sierżancie. Wracajcie! - de Soya otwiera właz lądownika. Zanim jeszcze żołnierze wejdą na pokład, de Soya w samotności odmawia modlitwę za rzekę, zatopiony jacht i pogrzebanych na jego pokładzie ludzi. Zdaje sobie sprawę, że Kościół nie znajduje usprawiedliwienia dla samobójstwa, wie jednak również, że w życiu i śmierci człowieka mało jest rzeczy pewnych i niezmiennych. Przynajmniej sam de Soya w to nie wątpi. Przy każdym z portali instalują detektory ruchu; przyrządy nie pomogą wprawdzie złapać dziewczynki, ale przysłani przez de Soyę żołnierze będą wiedzieli, czy ktoś tędy przepływał. Później startują z NGCes 2629-4BIY, wysoko ponad powierzchnią spowitego chmurami globu cumują przysadzisty lądownik do kadłuba „Rafaela” i zaczynają przyspieszać, szykując się do kolejnego skoku. Ich celem jest teraz planeta Barnarda, najbliższy Starej Ziemi świat, przez który płynęła Tetyda. Ze względu na niewielką odległość, zaledwie sześć lat świetlnych, to właśnie tu powstała jedna z pierwszych pozaziemskich kolonii ludzkości. Ojciec kapitan ma cichą nadzieję, że wizyta na planecie Barnarda będzie czymś na kształt odwiedzin na Starej Ziemi, kiedy jednak budzi się do życia w bazie wojskowej Paxu, mniej więcej sześć jednostek astronomicznych od planety, od razu zauważa zasadniczą różnicę. Główna gwiazda miejscowego układu słonecznego jest czerwonym karłem, o masie nie przekraczającej jednej piątej masy słońca typu G, które świeciło nad Starą Ziemią; ma też dwa i pół tysiąca razy mniejszą jasność. Tylko względną bliskością planety (0,126 j. a.) i ciągnącym się przez wiele lat procesem terraformowania można tłumaczyć jej wysoką pozycję na skali Solmewa. Po osiągnięciu powierzchni globu de Soya i jego żołnierze mają okazję przekonać się, że terraformowanie dało w tym wypadku rzeczywiście znakomite efekty. Planeta Barnarda poniosła ciężkie straty podczas inwazji Intruzów na krótko przed Upadkiem, on sam natomiast stosunkowo niewiele jej zaszkodził, o ile o którymkolwiek świecie Sieci można tak powiedzieć. W Hegemonii świat ten stanowił przyjemne połączenie pozornych sprzeczności: rozwiniętej gospodarki rolnej hodowano tu głównie rośliny ze Starej Ziemi: kukurydzę, pszenicę, soję - i silnego ośrodka naukowego. Na planecie Barnarda znajdowały się najlepsze uczelnie w całej Sieci. Życie w wiejskim zaciszu przypominało trochę małomiasteczkową Amerykę z początku dwudziestego wieku, renoma centrum intelektualnego ściągała zaś najznamienitszych uczonych, pisarzy i myślicieli. Po Upadku planecie Barnarda bardziej przydało się jej zaplecze rolnicze niż najświatlejsze umysły Sieci. Świat był całkowicie samowystarczalny, toteż kiedy w pięć dziesięcioleci później zjawiły się wojska Paxu, przez całe lata opierał się obowiązującej religii i próbom narzucenia władzy Watykanu. Formalne przystąpienie do Paxu miało miejsce dopiero w roku pańskim 3061, czyli 212 lat po Upadku, a poprzedziła je krwawa wojna domowa między katolikami i partyzantami, tworzącymi luźną federację „Wolnych Wiernych”. Później, jak dowiaduje się de Soya podczas krótkiego spotkania z arcybiskupem Herbertem Sternem, uczelnie opustoszały bądź też przekształcono je w seminaria dla młodzieży z planety Barnarda. Partyzanci zostali niemal doszczętnie wytępieni, chociaż w bardziej odludnych okolicach, wzdłuż biegu Indyczego Potoku, wijącego się przez lasy i głębokie wąwozy, wciąż istnieje ryzyko spotkania z nimi. Indyczy Potok stanowił przed laty część Tetydy, nic więc dziwnego, że de Soya właśnie w to miejsce zamierza się udać. Piątego dnia wybiera się tam w asyście swoich ludzi, sześćdziesięciu żołnierzy Paxu i części elitarnego oddziału straży przybocznej arcybiskupa. Nie natrafiają na żaden ślad partyzantów. Tetyda płynęła tu szeroką doliną o na przemian zalesionych i skalistych zboczach, po czym doprowadzała do terenów uprawnych, głównie pól kukurydzy, tu i ówdzie poznaczonych białymi plamkami zabudowań mieszkalnych i gospodarczych. De Soyi miejsce to nie pasuje do opisów okrutnych walk. Śmigacze Paxu przeszukują przybrzeżny las w poszukiwaniu statku dziewczynki. Bezskutecznie. Indyczy Potok jest zbyt płytki, żeby ukryć tak wielki pojazd na jego dnie; kierujący poszukiwaniami major Andy Ford nazywa go „najlepszą rzeką do spływu kajakiem po tej stronie Słodkiej Wody”. Poza tym Tetydę 159

poprowadzono tędy zaledwie na odcinku kilku kilometrów. Planeta Barnarda ma nowoczesne generatory atmosfery i stacje kontroli ruchu powietrznego, toteż żaden statek w okolicy nie mógłby tak po prostu zniknąć bez śladu. Z rozmów z farmerami zamieszkującymi brzegi rzeki wynika, że nie spotykali ostatnio żadnych obcych. Na zakończenie dowództwo Paxu, we współpracy z radą diecezji i miejscowymi władzami, deklaruje gotowość stałej kontroli interesującego de Soyę obszaru, mimo groźby napaści ze strony Wolnych Wiernych. Ósmego dnia ojciec kapitan ze swoimi gwardzistami opuszczają ludzi, których trudno im nie nazwać nowymi przyjaciółmi, i przenoszą się na orbitę, gdzie czeka na nich liniowiec Paxu. Okręt zawozi ich do bazy, w której zostawili „Rafaela”. Ostatnim obrazem z powierzchni bukolicznej planety, jaki zapada w pamięć de Soyi, jest widok dwóch bliźniaczych wież olbrzymiej katedry, wznoszącej się pośrodku stolicy, St. Thomas, niegdyś zwanej Bussard City. Oddalając się od byłej lokalizacji Starej Ziemi, de Soya, Gregorius, Kee i Rettig budzą się w układzie Lacaille 9352, równie odległym od dawnego ziemskiego Układu Słonecznego, co Tau Ceti. Tym razem opóźnienie nie ma przyczyn politycznych ani wojskowych, lecz ekologiczne. Krążąca wokół Lacaille planeta Sieci, Gorycz Sibiatu, przemianowana przez garstkę kolonistów Paxu na Łaskę Niechybną, nigdy nie stanowiła gościnnego przytułku, a obecnie sytuacja zmieniła się tylko na gorsze. Dwunastokilometrowy odcinek Tetydy poprowadzono tutaj w perspexowym tunelu, który zapewniał zdatną do oddychania atmosferę i odpowiednie ciśnienie. Tymczasem już przed ponad dwustu laty tunel zaczął się sypać; po spadku ciśnienia woda wygotowała się, a miejsce powietrza zajęła rzadka mieszanina metanu i amoniaku, otaczająca cienką warstwą cały glob. De Soya nie ma zielonego pojęcia, co zadecydowało o włączeniu skalistego świata w bieg Tetydy; nie stacjonuje tu garnizon Paxu, obecność Kościoła zaś ogranicza się do kilku kapelanów, żyjących wśród religijnych kolonistów. Podstawą gospodarki Łaski Niechybnej są kopalnie boksytów i siarki. Z trudem udaje się namówić kilku ludzi, by towarzyszyli de Soyi i jego żołnierzom w drodze nad rzekę. - Jeżeli trafiła na tę planetę, to już nie żyje - Gregorius ogląda dokładnie olbrzymie portale, zawieszone nad zniszczoną rurą z perspexu. Wieje metanowy wiatr, niosący drobinki pyłu, które usiłują się wcisnąć w najdrobniejsze szczeliny skafandrów. - Nie musiała wychodzić ze statku - zauważa de Soya. Z wysiłkiem przekręca głowę w niezgrabnym kombinezonie i zerka na pomarańczowożółte niebo. - Koloniści by go nie zauważyli... Za daleko od osiedla. Spod wizjera hełmu siwowłosego, zgarbionego przewodnika dobiega chrząknięcie. - To fakt, ociec. Rzadko wychodzim na dwór, coby się na gwiazdy gapić. De Soya naradza się pośpiesznie z żołnierzami. Rozważają bezsensowność przysyłania tu ludzi Paxu, którzy całymi miesiącami czy latami czekaliby na przybycie dziewczynki. - To by rzeczywiście była żałosna i paskudna służba. Dawno nie widziałem takiego cholernego zadupia mówi sierżant. - Przepraszam! - dodaje szybko. De Soya kiwa z roztargnieniem głową. Zostawiają tu ostatnie detektory ruchu: po przeszukaniu pięciu z dwustu planet kończy mu się sprzęt. Pomysł przysłania tu wojska również go martwi, ale nie widzi innego wyjścia. Do bólu i chwiejności emocjonalnej, związanych z częstymi wskrzeszeniami, dochodzi zwątpienie i przygnębienie. Ojciec kapitan czuje się jak stary, ślepy kocur, któremu kazano schwytać mysz i który nie jest w stanie upilnować dwustu mysich dziur na raz. Nie pierwszy raz żałuje, że nie znajduje się na Pograniczu, gdzie mógłby walczyć z Intruzami. Jak gdyby czytając w jego myślach, odzywa się Gregorius. - Panie kapitanie, czy przejrzał pan już plan podróży, jaki ułożył dla nas „Rafael”? - Tak, sierżancie. Dlaczego pan pyta? - Niektóre z tych planet nie są już nasze, kapitanie. Pod koniec trafimy na Pogranicze... I do miejsc, które dawno temu wpadły w ręce Intruzów. - Wiem o tym, sierżancie - zmęczony de Soya kiwa głową. - Kiedy kazałem komputerowi opracować trasę, nie narzucałem mu żadnych ograniczeń związanych z rejonami walk i strefami obronnymi Wielkiego Muru. - Ryzykujemy na osiemnastu planetach - Gregorius uśmiecha się lekko. - O ile wciąż rządzą tam Intruzi. De Soya znów kiwa głową, ale nic nie mówi. - Jeśli mimo wszystko zamierza się pan tam udać, kapitanie, z przyjemnością będziemy panu towarzyszyć - odzywa się cicho kapral Kee. 160

Ojciec kapitan patrzy na twarze swoich gwardzistów. Przychodzi mu do głowy, że chyba zbyt automatycznie wierzył w ich lojalność. - Dziękuję wam! Pomyślimy o tym w swoim czasie. - W tym tempie to chyba za sto lat standardowych - zauważa Rettig. - To prawda - potakuje de Soya. - Zapiąć pasy. Odlatujemy z tej cholernej dziury. Archanioł wykonuje skok do kolejnego układu gwiezdnego. Na razie nie opuszczają okolic Starej Ziemi i jej najbliższego sąsiedztwa, zasiedlonego na długo przed Hegirą. Udają się na dwie silnie terraformowane planety, krążące w mierzącej pół roku świetlnego przestrzeni oddzielającej Epsilon Eridani i Epsilon Indi Euroazjatycki Eksperyment Mieszkalny Omicron2-Epsilon3 jest pamiątką po odważnej, prehegirańskiej próbie zrealizowania utopii: ucieczki przed wrogimi siłami i przekształcenia nieprzyjaznego świata w idealny dom z idealnym systemem politycznym, opartym na neomarksizmie. Wysiłki neomarksistów spełzły na niczym, więc Hegemonia zastąpiła ich utopię skupiskiem wojskowych baz kosmicznych oraz bezzałogowych stacji paliwowych. Dopiero pod naciskiem udających się na Pogranicze kolonistów i licznych statków, jakie trafiły do układu podczas hegiry, terraformoWanie dwóch planet, oświetlonych słabym światłem słońca Epsilon Eridani i jeszcze słabszym blaskiem gwiazdy Epsilon Indi, zakończyło się sukcesem. Klęska floty GlennonaHeighta ostatecznie przesądziła o militarnej randze układu i rozsławiła jego nazwę, a Pax odbudował porzucone bazy Armii i naprawił systemy podtrzymywania życia na planetach. Poszukiwania na obu fragmentach Tetydy są krótkie i konkretne, w bardzo wojskowym stylu. Każdy z nich płynie przez środek kompleksu militarnego, toteż niemożliwym jest, aby w ciągu ostatnich dwóch miesięcy dziewczynka - nie mówiąc już o całym statku - zdołała się tędy niepostrzeżenie prześliznąć. De Soya przewidywał taki właśnie wynik wizyty w układzie Epsilon, gdyż zdarzyło mu się tu już bywać po drodze do Wielkiego Muru, ale chciał na własne oczy zobaczyć transmitery. Mają jednak szczęście, że trafiają do garnizonu, gdyż skarżący się na różne dolegliwości Kee i Rettig mogą zostać umieszczeni w szpitalu. Kiedy inżynierowie Paxu i kościelni specjaliści od aparatury wskrzeszeniowej dokonują przeglądu „Rafaela”, udaje im się wykryć drobne, choć groźne uchybienia w działaniu automatycznych komór zmartwychwstańczych na pokładzie archanioła. Naprawa zajmuje trzy dni standardowe. Kiedy tym razem de Soya ze Szwajcarami dokonają translacji do nowego układu, będzie to ich ostami przystanek w bliskim sąsiedztwie Starej Ziemi. Mają szczerą nadzieję, że kłopoty ze zdrowiem i emocjonalne rozchwianie nie będą im już tak dokuczać po automatycznym wskrzeszeniu. - Dokąd teraz lecicie? - pyta ojciec Dimitrius, specjalista w zakresie sakramentu zmartwychwstania, który opiekował się nimi przez ostatnie dni. De Soya waha się dosłownie przez ułamek sekundy. Niczym nie ryzykuje, zdradzając staremu kapłanowi ten jeden fakt. - Na Mare Infinitus. To planeta w całości pokryta wodą, jakieś trzy parseki od Starej Ziemi i dwa lata świetlne ponad płaszczyzną... - Wiem, gdzie to jest. Trzydzieści lat temu byłem tam misjonarzem. Nawracaliśmy miejscowych pogańskich rybaków na wiarę chrystusową - siwowłosy ksiądz unosi rękę do błogosławieństwa. - Nie wiem, czego szukasz, ojcze kapitanie de Soya, będę się jednak modlił z całego serca, byś znalazł to na Mare Infinitus. De Soya już ma zamiar opuścić Mare Infinitus, gdy przypadkiem trafia na ślad. Od rozpoczęcia poszukiwań mijają sześćdziesiąt trzy dni. Jest ranek drugiego dnia po przebudzeniu w komorze zmartwychwstańczej na orbitalnej stacji Paxu. Wieczorem ojciec kapitan zamierza opuścić planetę. Młody, gadatliwy porucznik Baryn Alan Sproul jest oficerem łącznikowym, przydzielonym de Soyi z dowództwa floty na siedemdziesiątej Ophiuchi A. Niczym przewodnik oprowadzający grupę turystów po historycznym mieście, tak i porucznik opowiada stanowczo zbyt obszernie. Sprawdza się za to znakomicie jako pilot toptera. De Soya z ulgą wchodzi w rolę pasażera; niespecjalnie zna się na pilotowaniu topterów i nie chciałby zaczynać samodzielnej nauki na planecie, gdzie nie ma ani kawałka stałego lądu. Odpręża się i pozwala Sproulowi lecieć prosto na południe, z dala od dużego miasta St. Therese, wprost ku terenom wędkarskim, gdzie na wodzie unoszą się transmitery. - Czemu portale dzieli tak duża odległość? - pyta Gregorius. - Ach, sierżancie, to długa historia - zaczyna porucznik. 161

De Soya spogląda na Gregoriusa. Sierżant prawie nigdy się nie uśmiecha - wyjątkiem są chwile, gdy zaraz ma znaleźć się w ogniu walki - ojciec kapitan nauczył się jednak odczytywać ów szczególny błysk w oku Gregoriusa, będący oznaką nieopanowanej wesołości. -... no i Hegemonia postanowiła zbudować portale tworzące część Tetydy. Było tu już całkiem sporo transmiterów na planecie i jeden duży na orbicie, więc pomysł raczej głupi, nie? Zrobić z oceanu część jakiejś rzeki... Mniejsza z tym, chcieli je postawić wprost w Środkowym Prądzie Przybrzeżnym, co o tyle ma sens, że żyją tam lewiatany i najciekawsze ryby głębinowe, zębacze i różne takie, więc turyści mogliby się napatrzeć... Ale jest pewien kłopot... De Soya zerka do tyłu: kapral Kee drzemie w ciepłej plamie słonecznego blasku, sączącego się przez iluminator toptera. - Wiadomo, że nie ma na czym postawić takich olbrzymich portali... a jak się pan sam niebawem przekona, naprawdę są olbrzymie. To znaczy są rafy koralowe, ale one też nie mają żadnego punktu zaczepienia, tylko pływają. Tak samo jak wyspy z żółtoglonów, tylko że one z kolei nie... Wie pan, kapitanie, człowiek stąpnie na coś takiego i noga przechodzi na wylot. Wie pan, o co mi chodzi? O tu, po prawej. To właśnie żółtomorszczyn; niewiele go jest na południu. Nieważne, inżynierowie Hegemonii musieli sobie poradzić tak samo, jak my od pięciuset lat instalujemy platformy i pływające miasta. Fundamenty portali sięgają na głębokość kilkuset sążni, takie wielkie, potężne słupy... Na końcu mają przyczepione na linach kotwice z kilkoma łapami. Tylko że dno oceanu to dość problematyczna kwestia, kapitanie. Przynajmniej dziesięć tysięcy sążni... Na takiej głębokości żyją pradziadowie zębaczy, takich jak świecący pysk... Potwory, kilometrowej długości... - Poruczniku! - przerywa mu de Soya. - Co to ma wspólnego z rozstawieniem transmiterów? - wysokie, przechodzące niemal w ultradźwięki bzyczenie skrzydeł toptera działa na ojca kapitana usypiająco. Kee pochrapuje, a Rettig oparł nogi na barierce i przymknął oczy. Przelecieli już ładny kawałek. - Już wszystko wyjaśniam, kapitanie - porucznik szczerzy zęby w uśmiechu. - Widzi pan, przy takim balaście i dwudziestu kilometrach lin, miasta i platformy nie przemieszczają się za bardzo, nawet w porze wielkiego przypływu. Tymczasem portale... Na Mare obserwuje się silną aktywność wulkaniczną. Proszę mi wierzyć, tam, w dole, obowiązuje zupełnie inna ekologia... Niektóre z tych wielkich robali naparzają się z zębaczami. W każdym razie inżynierowie Sieci tak zaprojektowali transmitery, żeby w razie wykrycia ruchów tektonicznych lub erupcji wulkanu pod fundamentami mogły się... przenieść w inne miejsce. Inaczej się tego chyba nie da nazwać. - Czyli odległość między transmiterami na Tetydzie zwiększyła się wskutek aktywności wulkanicznej planety, tak? - Zgadza się, kapitanie - szeroki uśmiech Sproula zdaje się świadczyć o zadowoleniu i zdziwieniu faktem, że oficer floty jest w stanie zrozumieć specyfikę Mare Infinitus. - Oto pierwszy z nich, kapitanie - dodaje porucznik i zniża lot, po czym zawisa w powietrzu zaledwie kilka metrów ponad łukiem. Dwadzieścia metrów niżej fioletowe fale burzą się i rozbryzgują o podstawę transmitera. De Soya przesuwa dłońmi po twarzy; ani on, ani żaden z jego towarzyszy nie potrafi na zawołanie pozbyć się wiecznego uczucia zmęczenia. Może byłoby im łatwiej, gdyby śmierć dzieliło od zmartwychwstania kilka dni więcej. - Czy możemy polecieć do drugiego portalu? - proponuje. - Tak jest, kapitanie! - topter rusza tuż ponad grzbietami fal w stronę odległego o dwieście kilometrów transmitera. De Soya zapada w drzemkę, z której wyrywa go dopiero delikatne szturchnięcie porucznika. Jest późne popołudnie i drugi transmiter rzuca długi cień na powierzchnię oceanu. - W porządku! Pomiary radarem głębokościowym trwają, tak? - Tak, kapitanie - odpowiada młody porucznik. - Zwiększyli obszar poszukiwań, ale na razie nie znaleźli nic poza cholernie wielkimi, świecącymi pyskami. Mówię panu, ale tych wędkarzy to rusza. - Coś mi się widzi, że to cały przemysł, poruczniku - mruczy Gregorius ze swojego miejsca za pilotem. - To prawda, sierżancie - zgadza się z nim Sproul i wykręca szyję, żeby spojrzeć na potężnego gwardzistę. - Wyprawy wędkarskie stanowią główne źródło naszych dochodów. Na drugim miejscu, ale daleko w tyle, jest poławianie żółtomorszczynów. De Soya pokazuje palcem odległą o kilka kilometrów platformę. 162

- Następna baza dla wędkarzy? - pyta. Spędził cały dzień na naradach z dowódcami Paxu, przeglądając meldunki z małych placówek rozrzuconych po całej planecie. Nigdzie nie zameldowano o pojawieniu się statku ani dziecka. Lecąc na południe minęli kilkadziesiąt podobnych platform. - Tak, kapitanie. Mam się tu chwilę pokręcić czy już się pan napatrzył? Ojciec kapitan spogląda na portal, wznoszący się wysoko ponad ich głowami, odkąd pilot zniżył lot. - Możemy wracać, poruczniku - stwierdza. - Wieczorem jesteśmy zaproszeni do biskupa Melandriano na oficjalną kolację. Sproul unosi w zdumieniu brwi. - Tak jest, kapitanie! - podrywa topter i zatacza ostatnie koło, po czym kieruje maszynę prosto na północ. - Mam wrażenie, jakby platforma została niedawno uszkodzona - zauważa de Soya, przysunąwszy się bliżej okna. - Zgadza się. Jeden z moich kumpli wrócił ostatnio ze służby na tej płat... na trzysta dwudziestej szóstej Stacji Przybrzeżnej, tak się nazywa to miejsce. Straże zmieniają się tam co pewien czas. Niedawno, parę przypływów temu, mieli kłopoty z jakimś kłusownikiem, który próbował wysadzić platformę. - Sabotaż? - de Soya wciąż patrzy na niknącą z tyłu budowlę. - Wojna podjazdowa. Kłusownicy to tubylcy, którzy mieszkali tu przed przybyciem Paxu, kapitanie. Dlatego na każdej platformie trzymamy żołnierzy, a w sezonie regularnie patrolujemy te wody. Musimy zaganiać łodzie rybackie w stada, przynajmniej tak to wygląda... Wtedy kłusownicy boją sieje atakować. Widział pan te zacumowane łódki, kapitanie? Powinny już wypływać, czekają tylko na eskortę okrętów Paxu. Świecące pyski podchodzą bliżej powierzchni, kiedy księżyce... O, tam właśnie wschodzi największy. Łodzie rybackie mają mnóstwo światełek, żeby przywabić zębacze, ale to samo robią kłusownicy. De Soya spogląda przed siebie. Pusty ocean ciągnie się aż po horyzont. - Nie bardzo mają się gdzie chować - mówi. - Mam na myśli buntowników. - Nie, kapitanie. To znaczy tak. Maskują łodzie, tak że przypominają wyspy z żółtoglonów. Mają okręty podwodne, jeden taki wielki do zbioru glonów. Przerobili go tak, że wygląda jak świecący pysk. Pewnie mi pan nie wierzy, kapitanie? - Wierzę. Czy to atak kłusowników spowodował takie uszkodzenia? - de Soya podtrzymuje rozmowę, żeby odepchnąć falę senności. Buczenie skrzydeł toptera jest wprost zabójcze. - Właśnie. Ty było z osiem wielkich przypływów temu. Jeden człowiek... To właściwie dziwne, bo zwykle działają w grupie... Wysadził parę śmigaczy i topterów. Normalna taktyka, chociaż zwykle wybierają łodzie. - Przepraszam, poruczniku. Powiedział pan: osiem wielkich przypływów temu. Ile to jest w standardzie? Sproul przygryza dolną wargę. - Rzeczywiście, kapitanie, przepraszam. Wychowałem się na Mare, więc... Osiem wielkich przypływów to będzie... ze dwa miesiące. - Udało się go złapać? - Tak, kapitanie - Sproul uśmiecha się ochoczo. - To znów długa historia... - zerka na de Soyę, czy powinien mówić dalej. - Ale nie będę się nad tym rozwodził: kiedy go schwytali, zdetonował ładunki i usiłował uciekać. Strażnicy go zastrzelili. De Soya kiwa głową i przymyka powieki. Poprzedniego dnia zapoznał się z ponad setką doniesień o „incydentach z kłusownikami”, które miały miejsce w ostatnich dwóch miesiącach standardowych. Wychodziło na to, że wysadzanie platform i strzelanie do kłusowników jest - po wędkarstwie - najpopularniejszym sportem na Mare Infinitus. - Najciekawsze w tym wszystkim było to, jak chciał uciec - kończy porucznik. - Miał taki stary latający dywan z czasów Hegemonii. De Soya natychmiast budzi się i odzyskuje zwykłą, czujność. Obrzuca spojrzeniem swoich ludzi: żaden nie śpi, wpatrują się w dowódcę. - Niech pan zawraca - rzuca krótko ojciec kapitan. - Lecimy na platformę. - Co się wtedy stało? - pyta de Soya po raz piąty. Siedzi wraz z żołnierzami w biurze kierownika platformy, w najwyższym punkcie wieży, tuż poniżej anteny radaru. Przez podłużne okno widać wschodzące księżyce. 163

Kierownik nazywa się C. Dobbs Powl i jest kapitanem Paxu w Dowództwie Oceanicznym. Ma wyraźną nadwagę, poci się intensywnie i ma czerwoną twarz. - Kiedy się okazało, że ten człowiek nie należy do żadnej z grup wędkarzy, które mieliśmy tego wieczora na pokładzie, porucznik Belius zabrał go do siebie w celu dalszego przesłuchania. To standardowa procedura, ojcze kapitanie. - A potem? - de Soya nie spuszcza z niego wzroku. Kierownik oblizuje wargi. - Potem udało mu się uciec. Oczywiście, tylko na pewien czas, ojcze kapitanie. Wybuchła bójka na górnym trapie i zepchnął porucznika Beliusa do wody. - Czy wydobyliście ciało porucznika? - Nie, ojcze kapitanie. Z całą pewnością utonął, chociaż muszę przyznać, że rekiny tęczowe nie próżnowały... - Niech pan opisze człowieka, którego zatrzymaliście, a który potem się wam wymknął - przerywa mu de Soya, mocno akcentując ostatnie słowo. - Młody, jakieś dwadzieścia pięć lat standardowych. I wysoki, ojcze kapitanie. Kawał chłopa. - Widział go pan osobiście? - Ależ tak, ojcze kapitanie. Byłem na trapie razem z Beliusem i lansjerem Amentem, kiedy ten facet rzucił się na nas i wypchnął porucznika za barierkę. - I uciekł panu i lansjerowi, zgadza się? Obaj mieliście broń, a on w dodatku... Czy nie mówił pan, że był skuty? - głos de Soyi nie zdradza żadnych uczuć. - Był, ojcze kapitanie - kapitan Powl wilgotną chusteczką ociera pot z czoła. - Czy coś w jego osobie zwróciło pańską uwagę? Mam na myśli szczegół, który mógł nie trafić do sporządzonego przez pana, niezwykle... hmmm... lakonicznego raportu dla dowództwa? Kierownik platformy odkłada chusteczkę, ale zaraz znów bierze ją do ręki i wyciera kark. - Nie, ojcze kapitanie... To znaczy... No, podczas bójki porucznik rozdarł mu sweter. Tak trochę, z przodu, ale wystarczyło, żebym zobaczył, że nie jest taki jak ja czy pan... - de Soya unosi brwi w zdumieniu. - Nie szedł drogą krzyża - dopowiada pośpiesznie Powl. - Nie miał krzyżokształtu. Wtedy o tym nie myślałem, bo i tak większość tutejszych kłusowników żyje bez chrztu. Zresztą gdyby się ochrzcili, nie byliby już kłusownikami, prawda? De Soya nie zwraca uwagi na jego słowa, tylko podchodzi bliżej. - Zeskoczył pod główny pomost i w ten sposób wam uciekł, czy tak? - Nie uciekł, ojcze kapitanie. Zdążył tylko dopaść tego latającego cudeńka, które musiał tam schować. Oczywiście wszcząłem alarm i cały garnizon został postawiony na nogi. Tak są szkoleni. - Ale uciekinier zdołał się wzbić w powietrze na tym... cudeńku? I odleciał z platformy? - Tak - kapitan Powl znów wyciera czoło; chyba właśnie rozmyśla nad własną przyszłością... czy raczej jej brakiem. - Ale tylko na chwilkę. Śledziliśmy go na radarze, potem było go widać w goglach. Ten... dywan... zawrócił, a jak go ostrzelaliśmy, spadł w stronę platformy... - Z jakiej wysokości, kapitanie? - Wysokości? - kierownik marszczy brwi. - Jakieś dwadzieścia pięć, może trzydzieści metrów nad wodą. Mniej więcej na poziomie głównego pokładu. Leciał prosto na nas, ojcze kapitanie, tak jakby chciał nas zbombardować. W pewnym sensie to właśnie zrobił... To znaczy wtedy właśnie wybuchły ładunki, które wcześniej założył. Mało się nie zesrałem ze strachu... Och, przepraszam, ojcze. - Niech pan mówi dalej - de Soya zerka na Gregoriusa, który stoi za plecami Powla. Sądząc z wyrazu jego twarzy najchętniej zgarotowałby pocącego się niemiłosiernie szefa platformy. - Wybuch był naprawdę straszny. Ekipy przeciwpożarowe od razu rzuciły się w tamtym kierunku, a ja z lansjerem Amentem i jeszcze kilkoma wartownikami zostaliśmy na pomocnym trapie... - Cóż za pokaz rozsądku! - de Soya nie kryje ironii w głosie. - Proszę kontynuować. - To już prawie wszystko - drżącym głosem stwierdza kapitan - Wydał pan rozkaz strzelania do mężczyzny na dywanie, tak? - Tak... Tak, ojcze kapitanie. - I wszyscy strażnicy wypalili równocześnie, na pański rozkaz? - No tak... - twarz kierownika zdradza wysiłek jaki mężczyzna wkłada w przypomnienie sobie owych scen. - Chyba wszyscy. Nie licząc mnie i Amenta była jeszcze szóstka. 164

- Pan również strzelił? - nalega de Soya. - No... tak, przecież stacja została zaatakowana, na lądowisku szalał pożar, a ten terrorysta leciał prosto na nas, niosąc nie wiadomo jaką bombę. De Soya, chyba nie do końca przekonany, kiwa lekko głową. - Czy oprócz tego mężczyzny widział pan na latającej macie jeszcze jakąś osobę bądź przedmiot? - Nie. Ale było ciemno. Kapłan wygląda przez okno. Jasny, pomarańczowy blask sączy się do pokoju. - Czy księżyce zdążyły już wtedy wzejść? - pyta. Powl znów oblizuje wargi, jak gdyby walczył z pokusą okłamania de Soyi. Wie, że Ament i inni zostali już przesłuchani; de Soya z kolet wie, że kierownik słyszał o tamtych przesłuchaniach. - Właśnie wzeszły - mamrocze kapitan. - Czyli było mniej więcej tak samo jasno, jak w tej chwili, tak? - Tak. - Czy na tym latającym obiekcie, oprócz waszego zbiega, znajdował się ktoś jeszcze? Albo coś jeszcze? Jakiś pakunek, plecak, cokolwiek, co przypominałoby bombę? - Nie - gniew zaczyna w Powlu brać górę nad strachem. - Tylko że do wysadzenia trzech topterów i dwóch śmigaczy wystarczyła mu dosłownie garstka neoplastiku, ojcze kapitanie., - To prawda - zgadza się z nim de Soya i podchodzi do rozświetlonego okna. - Czy pańscy wartownicy, jak również lansjer Ament, byli uzbrojeni w ręczne kartaczownice? - Tak. - Pan również, prawda? - Tak. - Czy wszystkie pociski trafiły podejrzanego? Powl wzrusza ramionami. - Większość chyba tak. - Widział pan efekt strzałów? - Rozerwały drania na strzępy... ojcze kapitanie - chwilowo gniew spycha strach na bok. - Kawałki ciała rozprysnęły się na wszystkie strony jak gówno mewy, kiedy trafi w wentylator. Potem spadł... nie, został odrzucony w tył z tego głupiego dywanu, jakby ktoś pociągnął go za sznurek. Wpadł do wody obok pylonu L-3... Nie minęło dziesięć sekund, jak wokoło zaroiło się od rekinów. - Zatem nie wydobyliście ciała z wody? Powl spogląda twardo na de Soyę. - Wprost przeciwnie, ojcze kapitanie. Po ugaszeniu pożaru i sprawdzeniu, że platformie nic już nie grozi, kazałem Amentowi i Kilmerowi pozbierać resztki bosakiem i siecią - kapitan zaczyna czuć się coraz pewniej. De Soya kiwa głową. - Gdzie jest ciało? Kierownik platformy styka dłonie koniuszkami palców, które nieznacznie drżą. - Następnego ranka pogrzebaliśmy je. W morzu, rzecz jasna, nie opodal południowego doku. Zwabiło następne stado tęczowych rekinów, więc ustrzeliliśmy kilka sztuk na kolację. - Jest pan jednak pewien, że ciało, którego się w ten sposób pozbyliście, należało do podejrzanego aresztanta? Maleńkie oczka Powla robią się jeszcze mniejsze, gdy kapitan mruży powieki. - Taaak... To było wszystko, co z niego zostało. Zwykły kłusownik, ojcze kapitanie. Tutaj, na wielkim fiolecie, codziennie mamy do czynienia z takim gównem. - Czy wszyscy kłusownicy na wielkim fiolecie latają na zabytkowych dywanach elektromagnetycznych? Rysy twarzy kierownika tężeją. - To był latający dywan? - Nie wspomniał pan o nim w swoim raporcie, kapitanie. Powl wzrusza ramionami. - Ten szczegół wydał mi się nieistotny. - Mówił pan, że to... cudeńko, tak? Poleciało dalej, prawda? Przemknęło nad pokładem i pomostem i zniknęło w oddali. Puste? 165

- Tak - kapitan Powl siada prosto w fotelu i wygładza zmarszczki na mundurze. - Lansjer Ament powiedział mi co innego. Lansjer Ament twierdzi, że udało się wam przejąć latający dywan i go wyłączyć, później natomiast widziano go u pana. Czy to prawda? - Nie - Powl przenosi wzrok z de Soyi na Gregoriusa, później na Sproula, Kee i Rettiga. Wraca spojrzeniem do ojca kapitana. - Nie. Dywan przeleciał obok nas i nigdy więcej go nie widziałem. A ten Ament łże jak pies! De Soya skinieniem głowy daje znak sierżantowi. - Taki działający, sprawny zabytek byłby sporo wart, prawda, kapitanie? - mówi. - Nawet na Mare Infinitus. - Nie wiem - z wysiłkiem odpowiada Powl, nie spuszczając tym razem wzroku z Gregoriusa. Sierżant podchodzi do stalowej szafki kierownika. Jest zamknięta. - Nie miałem pojęcia, co to jest. De Soya staje przy oknie, za którym największy księżyc wypełnia cały wschodni horyzont. Doskonale widać stąd portal transmitera. - Mata grawitacyjna... - mówi cicho, niemal szeptem. - W miejscu zwanym Doliną Grobowców Czasu dałaby odpowiedni obraz radarowy. Po kolejnym skinieniu głową ze strony przełożonego, Gregorius jednym ciosem zbrojnej w rękawicę dłoni rozbija metalową szafkę. Odgarnia na bok rozmaite pudełka, papiery, stosy banknotów, po czym wydobywa ze środka starannie zwinięty dywanik. Kładzie go na biurku. - Aresztować go i zabrać mi sprzed oczu - rozkazuje spokojnie de Soya, a porucznik Sproul i kapral Kee wyprowadzają opierającego się szefa platformy. De Soya z Gregoriusem rozwijają matę na podłużnym blacie. Stare nici sterujące lśnią złotem w księżycowym blasku. Kapłan dotyka przedniej krawędzi dywaniku; czuje pod palcami dziury wyrwane przez kartacze. Cała mata jest zakrwawiona, pod rdzawymi plamami giną ozdobne sploty i gaśnie blask nadprzewodzących monowłókien. - Czytał pan kiedyś taki długi poemat pod tytułem „Pieśni”, sierżancie? - pyta de Soya. - Nie... W ogóle nie przepadam za czytaniem. Poza tym „Pieśni” są chyba na indeksie. Nie mylę się, prawda? - Nie myli się pan, sierżancie - de Soya wraca do okna, by podziwiać ciemną sylwetkę portalu, rysującą się na tle tarcz trzech księżyców. To wszystko są elementy łamigłówki. Wystarczy ją rozwiązać, a złapię cię, dzieciaku. - Nie myli się pan. Odwraca się i żwawo rusza do drzwi. - Chodźmy! - daje znak Rettigowi, żeby zwinął matę. Jego głos dawno już nie emanował taką energią, jak w tej chwili. - Czeka nas dużo pracy. 33 Wspomnienia, jakie zachowałem z tych mniej więcej dwudziestu minut, spędzonych w rozległej, jasno oświetlonej mesie, przypominają zły sen, jaki każdemu się czasem zdarza: człowiek śni, że znalazł się w jakimś miejscu, nie ma pojęcia, jak do tego doszło, a w dodatku nie zna nikogo z otaczających go ludzi. Porucznik i jego dwaj żołnierze odprowadzili mnie do jadalni, gdzie wszystko wydawało mi się koszmarnie znajome. Właściwie nie ma w tym nic dziwnego, skoro większość ze swych dwudziestu siedmiu lat spędziłem w obozach myśliwskich, bazach wojskowych, kasynach i kambuzach starych barek. Dobrze znałem ten typ towarzystwa. Może nawet zbyt dobrze, bo panujący tu hałas samochwalczych deklaracji i zaprawiony wonią potu odór turystów z miasta, którzy szykują się do wyruszenia na spotkanie z wielką przygodą, dawno już zdążyły mnie znudzić. Tym razem jednak niezwykłość otoczenia przeważała nad kombinacją znajomych elementów; dominował bełkot zabarwionej przeróżnymi akcentami mowy, dostrzegałem subtelne różnice w stroju, drażnił mnie swąd papierosów... Miałem pełną świadomość, że zdradzę się natychmiast, gdy tylko przyjdzie do rozmowy na najbłahsze choćby tematy. Na stojącym najdalej od drzwi stole zainstalowano wysoki dozownik z kawą. Prawdę mówiąc, nie widziałem jeszcze mesy, w której nie byłoby takiego urządzenia. Spokojnym krokiem, starając się nie zwracać na siebie uwagi, podszedłem do niego i znalazłem względnie czysty kubek. Nalałem sobie kawy. Nie spuszczałem wzroku z żołnierzy, którzy mnie tu przyprowadzili. Kiedy stwierdzili, że trafiłem we właściwe miejsce, okręcili się na pięcie j wyszli. Pociągnąłem łyk lurowatej cieczy, zauważając mimo woli, że ręce wcale mi się nie trzęsą, choć w mojej głowie szalał istny huragan emocji. Zacząłem się zastanawiać, co dalej. 166

O dziwo, nie pozbawiono mnie ani broni - noża w pochwie i pistoletu - ani radia. Dzięki niemu mogłem w dowolnej chwili zdetonować neoplastikowe ładunki i, korzystając z zamieszania rzucić się do ucieczki. Ujrzawszy wartowników Paxu zrozumiałem, że jeśli tratwa miała niepostrzeżenie przemknąć się do transmitera, bez wątpienia ludzi na platformie należało czymś zająć. Przeszedłem do okna, które wychodziło na pomoc (według przyjętej przez nas konwencji), pozwalało jednak dostrzec poświatę rozjaśniającą wschodni widnokrąg. Bez trudu zlokalizowałem portal. Okna nie dało się otworzyć: zostało albo jakoś sprytnie zamknięte, albo po prostu zabite gwoździami. Mniej więcej metr niżej znajdował się falisty, metalowy dach sąsiedniego modułu platformy. Nie miałem pojęcia, jak mógłbym się tam dostać. - Z której grupy jesteś, synu? Odwróciłem się natychmiast. Podeszło do mnie pięciu mężczyzn ze stojącej nieopodal większej grupki. Ten, który się odezwał, był z nich wszystkich najniższy i najgrubszy. Miał na sobie typowy strój myśliwski: flanelową koszulę w kratę, płócienne spodnie, podobną do mojej kamizelkę, a przy pasie nóż do oprawiania ryb. Olśniło mnie nagle, że nawet jeśli żołnierze widzieli koniuszek kabury wystający mi spod poły kamizelki, mogli wziąć ją za pochwę na nóż. Mężczyzna również mówił z dziwnym akcentem, innym jednak niż wartownicy. Skoro wędkarze przybywali tu z najróżniejszych planet, moja wymowa nie powinna budzić podejrzeń. - Od Klingmana - znów siorbnąłem wstrętnej kawy. Na strażników to słowo podziałało, ale na myśliwych już nie. Popatrzyli po sobie, po czym grubas znów przemówił. - Myśmy przyjechali z grupą Klingmana, mały. Z samego St. Therese. Nie było cię na wodolocie. Co to za gierki? - Żadne gierki - uśmiechnąłem się. - Miałem do was dołączyć, ale spóźniłem się w St. Therese i przyjechałem z Attorami. Znów nie trafiłem, bo zaczęli szeptać pomiędzy sobą. Parę razy padło słowo „kłusownicy”, po czym dwaj faceci wyszli z mesy. Gruby wyciągnął palec w moją stronę. - Siedziałem przy jednym stole z przewodnikiem Attorów. On też mówił, że cię nie zna. Zaczekaj no tu, synu. Z całą pewnością nie zamierzałem go posłuchać. Odstawiłem kubek na stół. - Nie, to ty tu zaczekaj - powiedziałem. - Idę po porucznika. Chyba musimy sobie wyjaśnić parę rzeczy. Nie ruszaj się stąd! Trochę go zaskoczyłem, bo faktycznie nawet nie drgnął, kiedy przeszedłem przez nagle cichą mesę. Wyszedłem na pomost. Nie miałem dokąd dalej iść. Z prawej strony, przy balustradzie, dwóch szeregowców Paxu wyprężyło się na baczność. Z lewej szybkim krokiem zbliżał się, w asyście dwójki cywilów i pulchnego kapitana, porucznik, z którym zderzyłem się wcześniej. - Niech to szlag! - zakląłem pod nosem i zacząłem subwokalizować. - Mała, chyba wpadłem. Zostawię włączony mikrofon, żebyście słyszeli, co się dzieje. Płyńcie prosto do portalu. I bez odbioru! - ostatnią rzeczą, jakiej teraz potrzebowałem, był świergot dobiegający z mikroskopijnej słuchawki. - No! - zawołałem, wychodząc na spotkanie kapitana. Wyciągnąłem rękę jak do powitania. - Kogoś takiego szukałem. - To on! - krzyknął jeden z wędkarzy. - Nie przyjechał z nami i nie jest od Attorów. To na pewno jeden z tych cholernych kłusowników, o których nam pan mówił! - Skuć go! - polecił krótko kapitan. Zanim zdążyłem zareagować, żołnierze złapali mnie od tyłu, a porucznik założył mi zwyczajne, staromodne, metalowe kajdanki, bardzo jednak skuteczne: nie dość, że ręce miałem teraz spętane z przodu, to krew prawie przestał dopływać mi do dłoni. Wtedy zrozumiałem, że nie nadaję się na szpiega. Mój samodzielny rajd na platformę skończył się całkowitą katastrofą, kołnierze chyba nie znali się na robocie, bo zamiast przytrzymać unie pod bronią, przeszukać i dopiero wtedy skuć, wciąż tłoczyli się przy mnie. Zanosiło się jednak na to, że zaraz mnie zrewidują. Postanowiłem nie dać im tej szansy. Chwyciłem pyzatego kapitana za klapy munduru i cisnąłem nim w wędkarzy. Zapanowało lekkie zamieszanie, ja zaś odwróciłem się, z całej siły kopnąłem jednego z żołnierzy w jądra i złapałem drugiego za przerzuconą przez ramię taśmę z bronią. Zdążył krzyknąć i oburącz chwycić kartaczownicę, kiedy szarpnąłem w prawo i w dół. Uderzył odkrytą głową o metalową ścianę modułu i 167

szybciutko osunął się na pokład. Pierwszy, ten którego kopnąłem między nogi, klęczał trzymając się za krocze. Wolną rękę złapał mnie za sweter i rozdarł go na całej długości, ściągając mi przy okazji gogle z szyi. Kiedy kopnąłem go w krtań, padł na pomost. Porucznik zdążył tymczasem dobyć kartaczownicy, ale wiedząc, że z tej odległości zabije oprócz mnie także obu swoich ludzi, ograniczył się do uderzenia mnie kolbą w potylicę. Ręczne kartaczownice nie są szczególnie ciężkie ani masywne. Po jego ciosie zobaczyłem na chwilę gwiazdy i poczułem, że rozciął mi skórę czaszki, przede wszystkim jednak strasznie się wkurzyłem. Odwróciłem się i uderzyłem porucznika pięścią w twarz. Zamachał rękami, odgiął się w tył i z krzykiem przeleciał przez sięgającą mu do pasa barierkę. Na ułamek sekundy wszyscy zamarli w bezruchu, śledząc jego lot ku odległej o dwadzieścia pięć metrów powierzchni oceanu. To znaczy wszyscy oprócz mnie. Porucznik nie zdążył jeszcze dobrze zniknąć za balustradą, gdy przeskoczyłem nad leżącym strażnikiem, barkiem otworzyłem drzwi i wpadłem do mesy. Myśliwi tłoczyli się przy drzwiach i oknach, żeby zobaczyć, co się dzieje, kiedy jednak rzuciłem się między nich niczym mistrz squamishu, który pospołu z czterdziestoma dwoma kolegami z drużyny usiłuje zagonić kozę do bramki, ustąpili mi z drogi. Usłyszałem, jak drzwi z trzaskiem otwierają się ponownie i któryś z żołnierzy krzyczy. - Na ziemię! Wszyscy padnij! Uwaga! Ciarki przebiegły mi po plecach na myśl o tysiącach igieł z kartacza, śmigających w moją stronę. Nie zwalniając biegu wskoczyłem na stół, zakryłem twarz skutymi rękoma i rzuciłem się wprost na okno. Główny impet uderzenia przyjąłem na prawy bark. Podczas tego krótkiego momentu w powietrzu przyszło mi na myśl, że wystarczyłoby, żeby okno było z perspexu albo innego nietłukącego się materiału, a cała moja chybiona eskapada zakończyłaby się jak rasowa farsa: odbiłbym się od przezroczystej tafli i dał złapać bądź zastrzelić w stołówce, zależnie od tego, co przyszłoby do głowy żołnierzom. Na takiej platformie należało się właściwie spodziewać perspexowych szyb, ale kiedy przed paroma minutami usiłowałem otworzyć okno, wydawało mi się, że wstawiono w nie zwykłe szkło. Miałem rację. Spadłem na blaszany dach w towarzystwie szklanych okruchów i drzazg i przeturlałem się dalej. Siła uderzenia wyrwała z ramy część oprawy okna, toteż kawałki drewna i szkła wplątały mi się w sweter, nie zatrzymałem się jednak, by je wydostać. Dach się kończył, a ja musiałem dokonać wyboru: instynkt nakazywał mi przeturlać się przez krawędź, jak najszybciej zniknąć z oczu strzelcom w mesie i mieć nadzieję, że nikt nie czeka na mnie na dolnym pomoście; logika sugerowała, żeby wyhamować i przynajmniej zerknąć za krawędź, pamięć zaś podpowiadała, że od pomocnej strony platforma nie ma niższych pomostów. Poszedłem na kompromis, czyli sturlałem się z dachu i w ostatniej chwili zacisnąłem palce na krawędzi okapu. Zerknąłem w dół pomiędzy własnymi majtającymi swobodnie nogami - w dole rzeczywiście nie było żadnych pomostów, tylko dwadzieścia metrów przestworzy. Blask księżyców ożywiał falującą powierzchnię oceanu. Palce zaczęły mi się ześlizgiwać z. dachu, ale podciągnąłem się jeszcze i spojrzałem w stronę okna mesy. Na widok uzbrojonych ludzi natychmiast schowałem głowę, dzięki czemu pierwsza chmura igieł z kartacza poszła trochę za wysoko, gdyż o jakieś dwa centymetry minęła moje bielejące knykcie. Skrzywiłem się paskudnie na dźwięk towarzyszącego temu bzyknięcia. Pokłady kończyły się wprawdzie na tym poziomie, natomiast w poprzek modułu biegła ośmiocentymetrowej grubości rura. Odstawała od ściany na kilka milimetrów, które, miałem nadzieję, wystarczą by wcisnąć w szparę palce i zyskać pewny chwyt. Rura oczywiście mogła pęknąć pod moim ciężarem, uderzenie najprawdopodobniej wyłamałoby mi barki, skute kajdankami dłonie raczej by mnie nie utrzymały, poza tym... Przestałem tyle myśleć i rozluźniłem uchwyt na blasze. Kiedy przedramionami i metalowymi bransoletami walnąłem w rurę, odbiło mnie mocno do tyłu. Na szczęście spodziewałem się tego i nie rozluźniłem raz zaciśniętych kurczowo palców. Drugi pocisk z kartaczownicy rozniósł okap w drzazgi i w kilkudziesięciu miejscach podziurawił ścianę budynku. Skrawki blachy poleciały na wszystkie strony, błyskając w świetle księżyców. Słyszałem krzyki i przekleństwa zebranych na górze ludzi, a potem do moich uszu doleciał odgłos kroków na dachu. 168

Najszybciej jak potrafiłem zacząłem się przesuwać w lewo, gdzie w dole zza rogu modułu sterczał kawałek pokładu. Dzieliły mnie od niego trzy metry w pionie i przynajmniej z pięć w poziomie, a przemieszczałem się rozpaczliwie powoli. Całe ramiona wyły mi z bólu, palce drętwiały, we włosach miałem pełno szklanych odłamków, a krew, zamiast dopływać do palców, zalewała mi oczy. Zanosiło się na to, że moi prześladowcy dotrą do skraju okapu, zanim zdążę zeskoczyć niżej. Nagle posypały się kolejne przekleństwa, ktoś krzyknął i dach, najwyraźniej uszkodzony ogniem kartaczownic, zapadł się pod myśliwymi. Musieli się cofnąć i poszukać innej drogi zejścia. Zyskałem na tym może z osiem, dziesięć sekund, ale tyle mniej więcej potrzebowałem, żeby przesunąć się do końca rury, rozkołysać raz, potem drugi i za trzecim puścić. Upadłem ciężko na dolny pomost, przetoczyłem się i uderzyłem w balustradę z taką siłą, że zabrakło mi tchu w piersi. Nie bardzo mogłem sobie pozwolić na leżenie i zbieranie sił, więc przeturlałem się w plamę cienia pod modułem mesy. Przynajmniej dwóch mężczyzn strzeliło w tym momencie: jeden strzał okazał się kompletnie chybiony i pociski zagrzechotały w wodzie, piętnaście metrów poniżej, drugi zaś trafił w skraj podestu, na którym się znalazłem. Zerwałem się na nogi i ruszyłem biegiem, uchylając się przed poziomymi dźwigarami. Starałem się dostrzec cokolwiek w plątaninie błysków i cieni, słysząc za plecami tupot licznych nóg. Mieli nade mną przewagę, bo lepiej znali teren, ale tylko ja wiedziałem, dokąd zmierzam. Zmierzałem zaś na najniższy pokład po wschodniej stronie platformy, gdzie zostawiłem matę. Tymczasem pomost, na którym się znalazłem, przechodził w wąski trap biegnący z pomocy na południe. Pobiegłem nim kawałek, po czym, stwierdziwszy, że muszę się już znajdować na wysokości wschodniego pokładu, wskoczyłem na poziomy dźwigar. Po mającej sześć centymetrów grubości belce przeszedłem do najbliższego pionowego wspornika, wymachując skutymi rękoma na prawo i lewo dla zachowania równowagi. Zrobiłem tak jeszcze kilkakrotnie, przenosząc się lekko na północ lub południe, gdy belki się kończyły, nieodmiennie jednak posuwałem się ku wschodowi. Wciąż słyszałem trzask otwieranych włazów w pomostach i dudnienie wojskowych butów na schodach, ale na wschodni pokład dotarłem pierwszy. Znalazłem matę, rozwinąłem ją i zdążyłem wznieść się ponad barierkę, gdy powyżej długich schodów, w suficie, otworzyła się klapa. Leżałem płasko na dywaniku, żeby na tle księżyców i lśniących fal stanowić jak najmniejszy cel i niezgrabnie, spętanymi dłońmi, starałem się sterować lotem. Z początku chciałem pofrunąć wprost na pomoc, doszedłem jednak do wniosku, że byłby to błąd. Kartaczownice nadawały się do prowadzenia ostrzału na dystansie sześćdziesięciu, może siedemdziesięciu metrów, natomiast ktoś tam, na górze, na pewno miał karabin plazmowy czy coś w tym guście. Na razie cała uwaga personelu skupiała się na wschodniej krawędzi platformy, postanowiłem więc skierować się na zachód lub południe. Odbiłem w lewo, przeleciałem pod dźwigarami i wyrównałem lot tuż ponad grzbietami fal, po czym ruszyłem na zachód, ukryty pod krawędzią platformy. Tylko jeden pokład wystawał tak daleko - właśnie ten, na który zeskoczyłem - i widziałem, że nikt nie pilnuje jego północnego krańca, poszatkowanego igłami z kartacza i zapewne zbyt delikatnego, by ktoś odważył się tam stanąć. Wleciałem pod spód. Tupot nóg nie ustawał, ale gdyby któryś z żołnierzy spróbował mnie wziąć na cel, nieźle by się namęczył, żeby nie trafić w żadną z belek kratownicy. Wyleciałem spod samej platformy, wciąż skryty w jej cieniu; księżyce wspięły się już dość wysoko. Lecąc dosłownie parę milimetrów ponad wodą, starałem się trzymać doliny fali, której grzbiet zasłaniał mnie przed wzrokiem ludzi na zachodnim skraju platformy. Znalazłszy się kilkadziesiąt metrów od budowli już miałem odetchnąć z ulgą, gdy z prawej strony dobiegł mnie plusk wody i odgłosy pokasływania. Natychmiast zorientowałem się, co się dzieje, a właściwie - kto tak kaszle: porucznik, którego uderzeniem pieści zrzuciłem do oceanu. Pod wpływem pierwszego impulsu chciałem lecieć dalej; na platformie panowało nieliche zamieszanie: zgromadzeni na północnym pokładzie ludzie krzyczeli, ktoś strzelał, od wschodu było ich jeszcze więcej, na razie jednak żaden mnie nie dostrzegł. Ten człowiek natomiast wyrżnął mnie w głowę pistoletem, a nie zabił tylko dlatego, że chciał oszczędzić kumpli. Miał pecha, że prąd zniósł go tak daleko od platformy. Nie mogłem na to nic poradzić. Mógłbym go podrzucić do skraju platformy, na przykład wysadzić na którymś z dźwigarów. Raz już udało mi się uciec; uda się i drugi. Facet po prostu robił, co do niego należy i nie zasłużył sobie na śmierć. 169

Powiem uczciwie, że w takich momentach nienawidzę własnego sumienia. Nie znaczy to bynajmniej, że często mi się zdarzają. Wyhamowałem lot. Nadal leżałem na brzuchu z głową wtuloną w ramiona, żeby nie rzucać się w oczy. Wychyliłem się trochę, żeby wypatrzyć źródło dziwnych dźwięków. Najpierw dostrzegłem ryby. Miały takie same płetwy grzbietowe jak rekiny, które widziałem na starych holofilmach albo szablogrzbiety z Hyperiona, tyle że podwójne, a nie pojedyncze. W świetle księżyców zwierzęta lśniły jaskrawymi kolorami, od trójkątnych płetw po brzuchy; miały ze trzy metry długości, bardzo białe zęby i poruszały się jak rasowi drapieżcy. Podążyłem za jednym z wodnych zabójców i rzeczywiście trafiłem na porucznika. Machał rękami i walczył o utrzymanie się na powierzchni, a przy tym cały czas rozglądał się dookoła i opędzał od kolorowych drapieżników. Kiedy jeden z dwupłetwych rekinów rzucał się na niego, porucznik mocnym kopniakiem starał się trafić w pysk lub grzbiet ryby, która zadowalała się kłapnięciem paszczą i zawracała. Krąg zabójców zaciskał się coraz bardziej, tymczasem oficer wyraźnie gonił resztkami sił. - Niech to szlag! - wyszeptałem. Nie mogłem go tak zostawić. Zacząłem od wyłączenia słabego pola siłowego, które miało chronić pasażerów (zwłaszcza dzieci) przed podmuchami wiatru i spadnięciem z maty. Skoro zamierzałem wciągnąć tego człowieka do siebie, nie chciałem przezwyciężać takiej dodatkowej bariery. Obniżyłem lot, kierując się w stronę żołnierza i zatrzymałem się dokładnie nad jego głową. Porucznik zniknął, a właściwie zanurzył się pod wodę. Przez chwilę zastanawiałem się, czy by po niego nie zanurkować, kiedy znienacka dostrzegłem jego blade dłonie. Rekinopodobne stworzenia zbliżyły się jeszcze bardziej, na razie jednak nie ruszały do ataku; być może zdezorientował je cień unoszącej się nad falami maty. Wyciągnąłem skute ręce, namacałem prawy nadgarstek porucznika i pociągnąłem w górę. Pod jego ciężarem mata przechyliła się niebezpiecznie, ale na szczęście zdążyłem się przesunąć bliżej przeciwległej krawędzi i zrównoważyć obciążenie. Udało mi się go złapać za pas i ociekającego wodą wciągnąć na dywan. Był siny z zimna i drżał na całym ciele. Dopiero kiedy zwymiotował trochę wody, zaczął oddychać normalnie. Ucieszyłem się, bo wcale nie byłem pewien, czy w swojej wielkoduszności posunąłbym się do sztucznego oddychania metodą usta-usta. Ułożyłem go pośrodku maty, żeby któryś z przepływających pod nami rekinów nie odgryzł mu przypadkiem nogi i wróciłem do sterów. Ustawiłem kurs na platformę i poderwałem matę nieco wyżej. Niezgrabnie wygrzebałem z kamizelki komunikator, żeby wprowadzić kod uruchamiający zapalniki ładunków na lądowiskach. Chciałem podlecieć od południa, gdzie nikt się nie kręcił, przyciśnięciem guzika odpalić bomby a następnie, korzystając z zamieszania, skręcić i wykonać podejście od strony zachodniej. Zrzuciłbym porucznika na pierwszym kawałku pokładu czy pomostu, jaki wpadłby mi w oko. Kiedy odwróciłem się, żeby zobaczyć, czy jeszcze oddycha, klęknął na jedno kolano, w jego dłoni coś błysnęło... ... i pchnął mnie prosto w serce. Przynajmniej tak by się stało, gdybym w tym ułamku sekundy, jakiego potrzebowało krótkie ostrze, by przeciąć moją kamizelkę, sweter i skórę, nie zdążył zrobić uniku. Nóż zazgrzytał o żebro, ale nie poczułem bólu, tylko raczej szok, dosłownie elektryczny wstrząs. Złapałem mężczyznę za rękę; tym razem mierzył wyżej i moje dłonie, śliskie od wody i krwi, ześliznęły się po jego nadgarstku. Zdołałem tylko przytrzymać jego ramię łańcuchem łączącym bransolety kajdanków i pociągnąć w dół. Gdyby nie moje szarpnięcie i komunikator, który trzymałem w kieszeni na piersi, nóż trafiłby dokładnie w to samo miejsce i tym razem przebił mi serce. I tak dźgnął mnie w bok, aż się zatoczyłem, cały czas pilnując, żeby nie spaść z maty. Jakąś cząstką świadomości odnotowałem huk eksplozji za plecami; widocznie ostrze ześliznęło się po przycisku detonatora. Zamiast oglądać się do tyłu, stanąłem pewniej na szeroko rozstawionych nogach. Mata wznosiła się coraz wyżej, tak że znajdowaliśmy się już dobre dziesięć metrów nad wodą. Porucznik również złapał równowagę. Przykucnął w pozycji urodzonego nożownika. Nie cierpię białej broni. Chociaż miałem okazję obdzierać ze skóry zwierzęta i oprawiać ryby, to nigdy, nawet służąc w Straży Planetarnej nie potrafiłem zrozumieć, jak człowiek może drugiemu człowiekowi zrobić coś takiego. Miałem przy pasie nóż, ale wiedziałem, że temu mężczyźnie nie sprostam w walce. Jedyną nadzieję pokładałem w pistolecie. Założyłem go jednak na lewe biodro, tyłem naprzód, żeby w razie potrzeby dobyć go prawą ręką, a teraz musiałbym skutymi dłońmi odgarnąć połę kamizelki, odpiąć klapkę kabury, wyjąć broń, wycelować... 170

Ciął na odlew, po skosie, od lewej. Odskoczyłem na sam skraj maty. Spóźniłem się:, kiedy sięgałem po pistolet, ostry metal rozciął mi skórę i mięsień prawego przedramienia. Krzyknąłem z bólu, a porucznik tylko się uśmiechnął. Widziałem błysk jego zębów w blasku księżyców. Nadal pochylony, zrobił pół kroku do przodu, wiedząc, że i tak mu nie ucieknę i ciął łukiem od dołu, mierząc w mój brzuch. Już przy poprzednim ciosie robiłem właśnie obrót, teraz pozostało mi tylko dokończyć go i zeskoczyć z maty, kończąc lot klasycznym nurkiem, z wyprostowanymi ramionami. Ocean był mroczny i słony. Przed uderzeniem o wodę nie zdążyłem zaczerpnąć powietrza, a później, przez jeden okropny moment, nie widziałem, gdzie góra, a gdzie dół. Dopiero ujrzawszy lśnienie wody na powierzchni mocnym kopnięciem ruszyłem w tym kierunku. Kiedy się wynurzyłem, porucznik wciąż stał na macie, teraz już kilkadziesiąt metrów bliżej platformy. Leciał na wysokości dwudziestu pięciu metrów i wciąż się wznosił. Patrzył w moim kierunku, jak gdyby szukając okazji do zakończenia walki. Wiedziałem, że nie wrócę z mojej samobójczej misji, ale ja też chciałem dokończyć nasze spotkanie. Niezgrabnym gestem odpiąłem kaburę, wyciągnąłem ciężki pistolet i, płynąc na plecach, spróbowałem wycelować. Mój cel oddalał się ode mnie, nadal jednak doskonale rysował się na tle olbrzymiego księżyca. Odciągnąłem kurek. Mężczyzna właśnie zaniechał wypatrywania mnie wśród fal i odwrócił się twarzą do platformy, gdy zgromadzeni tam żołnierze strzelili; uprzedzili mnie może o sekundę. Wątpię, żebym miał szansę go trafić z takiej odległości, oni natomiast nie mogli chybić. Trafiły go przynajmniej trzy kartacze jednocześnie. Spadł z maty jak wór z praniem, ciśnięty niedbale na stos. Ujrzałem przeświecający przez otwory w jego ciele blask księżyców i obok mnie przemknął jeden z rekinopodobnych, wielobarwnych kształtów. Właściwie wręcz odepchnął mnie na bok, pędząc wprost ku krwawej zdobyczy. Przez chwilę, unosząc się bez ruchu na powierzchni, śledziłem lot maty, dopóki nie złapał jej któryś z mężczyzn na platformie. Żywiłem niezbyt mądrze nadzieję, że może latający dywan zawróci i sam mnie znajdzie, ja zaś wdrapię się nań i przelecę ten kilometr czy dwa na pomoc, by znaleźć się na tratwie. Polubiłem naszą matę, spodobała mi się świadomość, że staję się częścią jej legendy i czułem skurcz w żołądku, kiedy patrzyłem, jak ostatecznie wymyka mi się z rąk. Naprawdę robiło mi się niedobrze. Byłem ranny i nałykałem się słonej wody, więc nawet pomijając jej działanie na rany miałem prawo odczuwać nudności. Płynąłem na plecach, poruszając tylko nogami, bo w rękach wciąż trzymałem pistolet. Jeżeli miałem poważnie myśleć o pływaniu, należałoby przestrzelić kajdanki. Tylko jak to zrobić? Metalowy pręt łączący moje ręce miał długość dwóch, może trzech centymetrów i choćbym nie wiem jak się wykręcał, nie dałem rady przytknąć do niego lufy. Tymczasem dwupłetwe rekiny zakończyły ucztę, a ja krwawiłem jak zarzynane prosię. Czułem ciepłą wilgoć na boku i prawej ręce, skąd krew wypływała wprost do oceanu. Jeśli te ryby miały choć w przybliżeniu tak wyczulone zmysły, jak prawdziwe rekiny czy szablogrzbiety, na kilometr wyczuwały jej zapach. Jedynym moim ratunkiem byłoby dotarcie do platformy, a przez ten czas odstraszanie drapieżców strzałami. Nie miałem innego wyjścia. Przewróciłem się na brzuch i ruszyłem na pomoc, ku otwartemu morzu. Uznałem, że jedna wizyta na platformie w zupełności wystarczy. 34 Nigdy przedtem nie próbowałem pływać ze związanymi rękoma i mam szczerą nadzieję, że już mi się to nie przytrafi. Tylko wysokiemu poziomowi zasolenia wód na Mare Infinitus zawdzięczam, że nie utonąłem, kiedy kopiąc, wyginając się na wszystkie możliwe sposoby i młócąc bezładnie ramionami wolno posuwałem się na północ. Nie liczyłem na to, że dotrę do tratwy. Prąd robił się bardziej rwący dopiero ponad kilometr od platformy, a my od początku planowaliśmy zachować możliwie największy dystans od złowrogiej budowli. Minęło zaledwie kilka minut, kiedy zjawiły się kolorowe rekiny. Ich migoczące wszystkimi możliwymi barwami grzbiety błyskały spod wody, a kiedy któryś z drapieżników rzucał się do ataku, odpuszczałem sobie próby pływania i z rozmachem kopałem go prosto w pysk, dokładnie w taki sam sposób, jak zaobserwowałem to u świętej pamięci porucznika armii Paxu. Działało nieźle. Rekiny bez wątpienia żywiły wobec mnie wysoce nieprzyjazne zamiary, nie grzeszyły jednak nadmiernym sprytem: atakowały pojedynczo, jak gdyby obowiązywał je pewien „porządek dziobania”, toteż pojedynczo kopałem je po paszczach. Szybko jednak zaczęło brakować mi sił. Z początku zamierzałem zdjąć buty, gdyż ciężka, namokła skóra bardzo mi ciążyła i 171

utrudniała pływanie, ale po pierwszym starciu z rekinem porzuciłem ten pomysł; myśl o tym, że miałbym bosą stopą uderzyć gdzieś w okolice zębatej paszczęki, przyprawiała mnie o dreszcze. Szybko również doszedłem do wniosku, że nie ma sensu udawać, że płynę, dopóki mam pistolet w rękach. Ryby dopadały do mnie spod powierzchni, płynąc ku górze, a szczerze powątpiewałem, czy stara broń palna wyrządzi im krzywdę, jeśli pocisk musiałby przebić najpierw półtora metra wody. Skończyło się na tym, że włożyłem pistolet do kabury, choć już wkrótce zacząłem żałować, że go po prostu nie wyrzuciłem. Wreszcie z najwyższym wysiłkiem, nie spuszczając oka z trójkątnych płetw, pozbyłem się butów i kiedy zaatakował mnie następny rekin, kopnąłem z całej siły i przejechałem piętą po szorstkiej jak papier ścierny skórze, pokrywającej czaszkę z maleńkim móżdżkiem. Zwierzę kłapnęło paszczą i wróciło do zataczania kółek. Mniej więcej tak właśnie wyglądała moja droga na północ: płynąłem, zatrzymywałem się, czekałem, kręciłem się w kółko, kopałem, przeklinałem, podpływałem następne parę metrów, znów czekałem... Gdyby nie fakt, iż kolorowa skóra drapieżników lśniła wyraźnie w księżycowym blasku, zapewne szybko któryś z nich dopadłby mnie i wciągnął pod wodę. Na razie jednak osiągnąłem stan, w którym wyczerpanie nie pozwalało mi płynąć dalej; mogłem tylko unosić się na wodzie, łapać desperacko powietrze w płuca i pchać bose nogi prosto w uzębione paszcze, gdy tylko mieniące się barwami tęczy cielsko śmignęło w moim kierunku. Rany od noża zaczynały mi coraz bardziej dokuczać. Głębokie cięcie na piersi paliło żywym ogniem, przesiąknięta krwią koszula kleiła mi się do ciała. Nie ulegało wątpliwości, że wciąż krwawię, kiedy zaś wykorzystując moment nieuwagi rekinów przesunąłem rękoma po żebrach i obejrzałem własne dłonie, lśniły lepką czerwienią, znacznie intensywniejszą niż fiolet tutejszych wód. Poczułem, że słabnę i zrozumiałem, że wkrótce umrę z upływu krwi. Woda wokół mnie stała się nieco cieplejsza, zupełnie jakby się od niej rozgrzewała; z każdą minutą czułem coraz silniejszą pokusę, żeby zamknąć oczy i na dobre pogrążyć się w miłym bezwładzie. Za każdym razem, gdy znajdowałem się na grzbiecie łagodnej fali, zerkałem przez ramię w poszukiwaniu choćby śladu tratwy; czekałem na cud, który miał nadejść z pomocy. Na próżno jednak. Po części się z tego cieszyłem, gdyż tratwa najprawdopodobniej przepłynęła już przez portal i nikt jej nie próbował zatrzymać. Nie widziałem żadnych śmigaczy ani topterów, platforma zaś zmieniła się w malejącą plamę płomieni na południu. Po zniknięciu tratwy jedyną nadzieję pokładałem w patrolujących okolicę topterach, chociaż muszę przyznać, że nie cieszyłem się specjalnie na myśl o takim ocaleniu. Już raz byłem na platformie. Płynąłem więc na plecach, wykręcając głowę na wszystkie strony, by nie tracić z oczu podwójnych płetw grzbietowych. Unosiłem się i opadałem na falach w takt oddechu oceanu. Obróciłem się na brzuch, wyprostowałem ręce i próbowałem przez chwilę płynąć w tej pozycji, ale brakowało mi sił, żeby trzymać głowę nad wodą. W dodatku prawa ręka zaczęła mi chyba mocniej krwawić i miałem wrażenie, że waży ze trzy razy więcej od lewej. Nóż porucznika musiał mi naruszyć ścięgna. W końcu poddałem się i skoncentrowałem na utrzymaniu się na powierzchni. Poruszałem nogami tylko na tyle, żeby nie pójść na dno i osłaniałem twarz zaciśniętymi pięściami. Rekinopodobne bestie musiały wyczuć moje osłabienie, bo ataki z ich strony nasiliły się: rzucały się kolejno na mnie, a ja wyprostowanymi nogami wymierzałem im kopniaki, usiłując trafić w pysk czy przynajmniej w łeb i nie dać sobie odgryźć stóp. Wkrótce starłem sobie skórę z pięt i opływająca mnie chmura krwi zyskała nowe źródło zasilania. Rozdrażnione ryby zaczęły atakować szybciej, tak że ze zmęczenia nie nadążałem z opędzaniem się od nich; niebawem jeden z rekinów oddarł mi nogawkę spodni od kolana w dół i, zabierając wraz z nią strzęp mojej skóry, oddalił się z triumfalnym pchnięciem ogona. Przez cały czas jakąś cząstką umęczonego umysłu rozważałem złożone kwestie natury teologicznej; nie żebym się modlił, po prostu rozmyślałem o Bogu, który pozwala swoim stworzeniom zadawać sobie nawzajem podobne męki. Ileż to już ludzi, ssaków i bilionów innych istot dokonało żywota w strachu takim, jak mój, kiedy serce wali jak oszalałe, burząca się w żyłach adrenalina tylko przyspiesza wyczerpanie, a mózg miota się bezradnie w beznadziejnych próbach obmyślenia ratunku? Jak Bóg mógł określać się mianem miłosiernego (czy miłosiernej), a zarazem płodzić takie zębate potwory? Przypomniałem sobie, jak Starowina opowiadała mi o pewnym naukowcu ze Starej Ziemi, niejakim Karolu Darwinie, który opracował jedną z wczesnych teorii ewolucji, grawitacji czy czegoś w tym guście. Mimo chrześcijańskiego wychowania i głębokiej wiary (na długo przed pojawieniem się krzyżokształtów), stał się on ateistą, kiedy zaobserwował, jak pewien gatunek osy paraliżuje jadem ogromnego 172

pająka, składa w jego ciele jaja, po czym pozwala mu odżyć i zająć się swoimi sprawami, dopóki nie wykluje się larwa, która wkrótce przegryzie mu się przez brzuch, żeby wyjść na zewnątrz. Otrząsnąłem twarz z zalewającej mi oczy wody i kopniakiem odpędziłem kolejnego rekina. Nie trafiłem go wprawdzie w pysk, lecz w jedną z wrażliwych płetw grzbietowych i tylko dzięki gwałtownemu podkurczeniu nóg uratowałem stopy przed odgryzieniem. Na moment straciłem równowagę i zanurzyłem się na dobry metr pod kolejną falę. Łyknąłem solidny haust wody, po czym, krztusząc się i parskając, wypłynąłem na powierzchnię. Wszędzie wokół zaroiło się od rekinów, kiedy zdrętwiałymi rękoma odpinałem kaburę i kosztem kolejnego łyku wody wyciągałem pistolet, ale udało mi się nie wypuścić go z rąk i oprzeć sobie lufę pod brodą. Przemknęło mi przez myśl, że o wiele łatwiej byłoby od razu nacisnąć spust, niż próbować straszyć strzałami moich prześladowców. Na razie jednak miałem dość nabojów - w zamieszaniu kilku ostatnich godzin ani razu wszak nie użyłem broni - żeby przez jakiś czas mieć tę opcję w odwodzie. Obróciłem się, by śledzić zbliżającą się kolorową plamę i znów przypomniałem sobie jedną z opowieści Starowiny: wyjątek z klasyki - „Szalupę” Stephena Crane’a, o tym, jak kilku mężczyzn przeżyło katastrofę statku. W łodzi ratunkowej spędzili wiele dni bez wody, by wreszcie utknąć kilkaset metrów od brzegu, zatrzymani przez łamiące się na płyciźnie fale, których pokonanie groziło wywróceniem szalupy. Jeden z bohaterów opowiadania, nie pamiętam który, przeszedł w tym czasie wszystkie etapy poszukiwań teologicznych: z początku modlił się do litościwego Boga, który całymi nocami zamartwia się jego losem, później stwierdził, że Bóg jest zwyczajnym, okrutnym draniem, a jeszcze później doszedł do wniosku, że w ogóle nikt go nie słucha. Nagle zdałem sobie sprawę, że będąc chłopcem nie zrozumiałem tej historii, mimo wysiłków Starowiny i jej zmuszających do myślenia pytań. Pamiętałem ciężar objawienia, które znienacka spadło na tego człowieka, gdy dotarło do niego, że ostatni odcinek muszą pokonać wpław i że nie wszystkim się to uda. Żałował, że Natura, takim bowiem mianem zaczął określać wszechświat, nie jest szklaną budowlą, w którą mógłby ciskać kamieniami. Zresztą, taki gest też byłby bezużyteczny. Nasze losy nikogo nie interesują - oto miażdżące brzemię, jakie rozbitek zabrał ze sobą w ostatnią podróż przez wzburzone morze, która miała zakończyć się jego wybawieniem lub śmiercią. Wszechświat ma nas w dupie! Stwierdziłem, że śmieję się i płaczę jednocześnie, przeklinam i zachęcam krążące parę metrów ode mnie rekiny do ataku. Opuściłem pistolet i wypaliłem w najbliższą z płetw. O dziwo, zamoknięta broń wystrzeliła bez oporów. Huk, który podczas prób na tratwie wydał mi się ogłuszający, tym razem zginął w bezkresie oceanu. Trafiona ryba zniknęła mi z oczu, do przodu zaś wyskoczyły dwie następne. Strzeliłem do jednej z nich, a drugą kopnąłem w pysk, gdy nagle coś uderzyło mnie w kark. Nie zatraciłem się w teologii i filozofowaniu na tyle, żeby nabrać ochoty na umieranie, okręciłem się więc wokół własnej osi, zdecydowany strzelić bestii prosto w pysk, choćby nie wiem jak poważnie mnie zraniła. Wycelowałem i odciągnąłem kurek, gdy o pół metra od własnej twarzy dostrzegłem twarz Enei, okoloną przyklejonymi do głowy włosami. - Raul! - musiała krzyczeć już wcześniej, lecz jej głos nie przebił się przez odgłos strzałów i szum w moich uszach. Zamrugałem oczami, żeby pozbyć się z nich resztek wody. To nie mogło się dziać naprawdę. Jezu, co ona tu robi? Czemu nie siedzi na tratwie? - Raul! Odwróć się na plecy i strzelaj, jak rekiny się zbliżą. Poholuję cię. Pokręciłem głową. To wszystko nie miało sensu... Dlaczego miałaby zostawić o wiele silniejszego androida na tratwie i sama tu po mnie przypłynąć? Jak... Na grzbiecie fali mignęła mi niebieska czupryna A. Bettika. Posuwał się naprzód silnymi wymachami rąk, a w zębach trzymał długie ostrze. Roześmiałem się przez łzy: wyglądał jak typowy pirat z niskobudżetowego holofilmu. - Na plecy! - ponagliła mnie dziewczynka. Zrobiłem to, o co prosiła. Nie miałem już siły kopnąć, gdy kolorowa bestia rzuciła się w moją stronę, więc strzeliłem pomiędzy nogami. Trafiłem wprost między czarne, pozbawione życia oczy i podwójna płetwa zniknęła w głębinie. Enea objęła mnie lewą ręką z tyłu za szyję, tak że jej dłoń znalazła się pod moją prawą pachą, dzięki czemu się nie udusiłem. Zaczęła płynąć, pomagając sobie wolną ręką. A. Bettik płynął tuż obok nas. Również używał tylko jednej ręki, gdyż w drugiej dzierżył maczetę. Widziałem, jak ciął nią na odlew, a po jego ciosie dwie płetwy zadrżały i zanurzyły się w wodzie z prawej strony. 173

- Co ty tu... - zacząłem, ale zaraz się zakrztusiłem. - Oszczędzaj oddech - wysapała dziewczynka. Zanurzyliśmy się w kolejną dolinę między falami. - To daleko. - Pistolet - powiedziałem i próbowałem jej go podać, ale moje pole widzenia zaczęło się zacieśniać niczym zwężający się tunel w mroku nocy. Nie zdążyłem: poczułem, jak broń wysuwa mi się z palców. Przepraszam! - wykrztusiłem jeszcze z trudem, zanim tunel zamknął się do reszty. Ostatnią chwilę świadomości poświęciłem na zrobienie w myśli spisu strat, jakie poniosłem podczas pierwszej solowej ekspedycji: bezcenna mata grawitacyjna, gogle noktowizyjne, zabytkowy pistolet, buty, chyba słuchawki z mikrofonem, jak również prawdopodobnie życie własne i moich przyjaciół. Całkowita ciemność przerwała moje cyniczne spekulacje. Balansując na krawędzi przytomności odnotowałem, że wciągnięto mnie na tratwę. Kajdanki zniknęły bez śladu, a Enea wdmuchiwała mi powietrze do płuc i wypompowywała stamtąd resztki wody. A Bettik klęczał tuż obok nas, ciągnąc jakąś linę. Przez kilka minut wymiotowałem słoną wodą, aż wreszcie mogłem coś powiedzieć. - Tratwa... Jak? Powinna już była przepłynąć przez portal... Nie... Enea podłożyła mi plecak pod głowę i nożem rozcięła poszarpaną koszulę i prawą nogawkę spodni. - A. Bettik zmajstrował z namiotu i liny coś w rodzaju dryfkotwy, która wlecze się na tratwą i spowalnia jej ruch, zarazem utrzymując ją na właściwym kursie. Zyskaliśmy w ten sposób trochę czasu, żeby cię znaleźć. - Ale jak... - znów się zakrztusiłem. - Ćśśś - dziewczynka ściągnęła ze mnie ostatnie strzępy koszuli. - Chcę obejrzeć twoje rany. Skrzywiłem się, gdy obmacywała rozcięcie na mojej piersi, potem rozprutą rękę, a na koniec obdarte ze skóry podudzie. - Ech, Raul, wystarczy cię spuścić z oka na dwie godziny, żebyś od razu zrobił sobie krzywdę. Zalała mnie kolejna fala słabości i mroku. Straciłem za dużo krwi; zrobiło mi się zimno. - Przepraszam! - wyszeptałem. - Cicho! - z głośnym trzaskiem rozdarła większy z naszych dwóch medpaków. - Nic nie mów. - Nie będę cicho - uparłem się. - Spieprzyłem sprawę. Miałem cię ochraniać... Ciebie, Eneo. Przepraszam... - i zawyłem z bólu, gdy polała mi ranę na piersi antyseptycznym roztworem sulfonamidu. Widziałem już wcześniej, jak żołnierze płaczą w takich momentach; teraz wiedziałem, co czują. Gdyby Enea skorzystała z mojego nowoczesnego medpaka, z pewnością nie przeżyłbym następnych kilkunastu minut, a zapewne nawet sekund. Na szczęście był to duży, stary pakiet z wyposażenia Armii, który zabraliśmy ze statku. Myślałem z początku, że lekarstwa i instrumenty po tylu latach będą zupełnie do niczego, jednakże kiedy położyła mi przyrząd na piersi, zamigały kolorowe lampki: trochę zielonych, mnóstwo żółtych, parę czerwonych. Wiedziałem, że sytuacja jest niewesoła. - Leż spokojnie! - szepnęła dziewczynka i otwarła sterylne opakowanie z żywym szwem. Przyłożyła przezroczystą torebkę do rany, a przypominające stonogę, zaopatrzone w tysiące drobniutkich nóżek stworzonko ożyło i podpełzło do rozcięcia. Bolało jak diabli, gdy owo arcydzieło inżynierii genetycznej wgryzało mi się w brzegi rany, uwalniało swe zapasy antybiotyków i roztworu oczyszczającego, po czym ściągnęło obie krawędzie do siebie, tworząc regularny szew. Znów krzyknąłem... a potem jeszcze raz, gdy kolejna stonoga zajęła się rozcięciem na ręce. - Potrzeba nam więcej pojemników z osoczem - zauważyła Enea, mocując w iniektorze dwa cylindryczne naboje. Moje udo zapłonęło, kiedy wstrzyknięta tamtędy krew zaczęła krążyć w żyłach. - Mamy tylko te cztery - odparł A. Bettik. Wyciągnął już linę z morza i zajął się mną. Założył mi właśnie na twarz maskę osmotyczną, dzięki której zacząłem oddychać czystym tlenem. - Cholera! - dziewczynka wstrzyknęła mi zawartość ostatniej tuby. - Stracił za dużo krwi. Czeka go nielichy wstrząs. Chciałem się z nimi kłócić, wyjaśnić, że trzęsę się i mam dreszcze wyłącznie z zimna, że czuję się o wiele lepiej, ale maska przylegała mi ciasno do ust, oczu i nosa, więc nie mogłem wykrztusić ani słowa. Przez moment miałem halucynacje, że znaleźliśmy się z powrotem na statku i to jego pole zderzeniowe nie pozwala mi się poruszyć. Wydaje mi się, że nie wszystka słona woda, jaka ściekała wtedy po mojej twarzy, pochodziła z morza. 174

Wtedy w rękach Enei dostrzegłem iniektor z ultramorfmą. Zacząłem się szamotać; nie chciałem stracić przytomności: skoro miałem umrzeć, wolałem do ostatniej chwili zachować świadomość. Enea pchnęła mnie w tył, na plecak. - Chcę, żebyś stracił przytomność, Raul - wyjaśniła, gdy udało się jej zrozumieć, co staram się powiedzieć. - Masz objawy wstrząsu pourazowego. Musimy ustabilizować twoje podstawowe procesy życiowe, co pójdzie nam znacznie łatwiej, jeśli będziesz nieprzytomny. Do moich uszu dobiegł syk iniektora. Jeszcze przez chwilę się nie poddawałem, płacząc z bezsilności. Tyle wysiłków, a wszystko po to, żeby teraz umrzeć w taki sposób. Niech to wszyscy diabli, przecież to nieuczciwe... Nie fair... Obudziło mnie oślepiając słońce i przeraźliwy upał. Przez chwilę zdawało mi się, że wciąż unosimy się na falach Mare Infinitus, kiedy jednak zebrałem siły, żeby unieść głowę, przekonałem się, że słońce jest większe i jaśniejsze, niebo zaś ma o wiele bledszy odcień. Tratwa płynęła w czymś w rodzaju betonowego kanału, tak wąskiego, że z obu stron od brzegu dzielił nas metr, może dwa wody. Widziałem tylko ten beton, słońce i niebieskie niebo. - Leż spokojnie - poleciła mi Enea, spychając moje ramiona i głowę na plecak. Poprawiła namiot, który chronił moją głowę przed słońcem. Bez wątpienia nie ciągnęliśmy już za sobą tej ich „dryfkotwy”. Usiłowałem coś powiedzieć, lecz pierwsza próba zakończyła się całkowitym niepowodzeniem. Oblizałem wargi, których z początku nie mogłem rozdzielić, tak bardzo mi spierzchły, i tym razem wydałem z siebie głos. - Jak długo byłem nieprzytomny? Enea pozwoliła mi łyknąć wody z mojej własnej manierki. - Mniej więcej trzydzieści godzin. - Trzydzieści godzin?! - chciałem krzyknąć, ale z mojego gardła wydobyło się tylko skrzeczenie. A. Bettik obszedł namiot dookoła i przykucnął obok nas, w cieniu. - Witamy wśród żywych, M. Endymion! - Gdzie my jesteśmy? - Sądząc po pustyni, słońcu i gwiazdach, jakie widzieliśmy w nocy, prawie na pewno na Hebronie odpowiedziała mi Enea. - Płyniemy chyba jakimś akweduktem, a w tej chwili... Chyba lepiej będzie, jak sam spojrzysz - podniosła mnie za barki, żeby mógł wyjrzeć zza krawędzi kanału, gdzie po horyzont ciągnęła się równina, zakończona pasmem wzgórz. - Od mniej więcej pięciu, sześciu kilometrów płyniemy z pięćdziesiąt metrów nad powierzchnią gruntu. Gdyby w akwedukcie była jakaś dziura... - uśmiechnęła się ponuro. - Na razie nikogo ani niczego nie widzieliśmy, nawet sępów. Poczekajmy, aż dotrzemy do miasta. Zmarszczyłem brwi i lekko się obróciłem, czując sztywność w boku i ręce. - Hebron? Przecież on jest... - W rękach Intruzów - dokończył A. Bettik. - Owszem, i my mieliśmy takie informacje, ale to bez znaczenia. Poszukamy fachowej pomocy medycznej dla pana równie chętnie u Intruzów, jak u Paxu. Może nawet chętniej... Spojrzałem na leżący obok mnie medpak, podłączony przewodami do mojej piersi, ręki i nogi. Większość światełek przybrała bursztynowy odcień. Niedobrze. - Rany zostały oczyszczone i zeszyte - poinformowała mnie Enea. - Wstrzyknęliśmy ci cały zapas osocza ze starego medpaka, ale to jeszcze za mało... Poza tym wdała się chyba jakaś infekcja, której nasze antybiotyki nie mogą przezwyciężyć.. A więc to stąd brało się wrażenie rozpalenia, które wciąż odczuwałem tuż pod powierzchnią skóry. - Zapewne odpowiadają za to mikroorganizmy z oceanu na Mare Infinitus - powiedział android. Medpak nie poradził sobie z diagnozą. Wszystkiego dowiemy się w szpitalu. Domyślamy się bowiem, że Tetyda prowadzi na Hebronie przez centrum ich głównego miasta... - Nowej Jerozolimy - wyszeptałem. - Właśnie. Tutejsze Synajskie Centrum Medyczne cieszyło się zasłużoną sławą jeszcze długo po Upadku. - Ale przecież Intruzi... - zacząłem kręcić głową, lecz natychmiast musiałem zaprzestać tych wysiłków, gdy z bólu zakręciło mi się w głowie. - Musimy znaleźć kogoś, kto ci pomoże. Nawet gdyby to mieli być Intruzi. - Enea wilgotną szmatką otarła mi pot z czoła. 175

Jakaś myśl starała się przebić na powierzchnię mojego oszołomionego umysłu, więc poczekałem spokojnie, aż się do końca uformuje. - Przecież... na Hebronie... nie było... Tak mi się wydaje, że... - Ma pan całkowitą rację - przytaknął mi A. Bettik i postukał w okładkę trzymanej w ręce książki. Według przewodnika, żadna z rzek na Hebronie nie stanowiła fragmentu Tetydy. Nawet w czasach największej świetności Sieci na całej planecie znajdował się tylko jeden transmiter, w Nowej Jerozolimie. Cudzoziemców obowiązywał zakaz opuszczania stolicy. Mieszkańcy Hebronu bardzo wysoko cenili swoje odosobnienie i niezależność. Zerknąłem na przesuwające się po bokach ściany akweduktu, gdy znienacka betonowy kanał skończył się i wpłynęliśmy między wysokie wydmy i spieczone słońcem skały. Upał był potworny. - Autorzy przewodnika musieli się pomylić - stwierdziła Enea, ponownie ocierając mi pot z czoła. Znaleźliśmy portal, a on... przeniósł nas tutaj. - Jesteście pewni... że to Hebron? - zapytałem szeptem. Dziewczynka pokiwała głową, A. Bettik zaś podsunął mi pod twarz komlog. Zdążyłem o nim zapomnieć. - Nasz mały, mechaniczny przyjaciel wziął namiar z gwiazd. Znajdujemy się na Hebronie i to, jak sądzę, zaledwie kilka godzin drogi od Nowej Jerozolimy. Znów przeszył mnie ból i to z taką siłą, że na nic zdały się moje próby ukrycia Jego faktu. Dziewczynka sięgnęła po iniektor. - Nie! - zdążyłem szepnąć popękanymi wargami. - To na razie będzie ostatni - odpowiedziała mi. Usłyszałem syk i poczułem błogosławione odrętwienie. Pomyślałem jeszcze, że jeśli coś takiego jak Bóg istnieje, to jest nim środek przeciwbólowy. Kiedy ponownie się obudziłem, dookoła kładły się wydłużone cienie, z których jeden pochodził od niewysokiego budynku. A. Bettik znosił mnie właśnie z tratwy. Każdy jego krok budził we mnie fale bólu, ale nie wydałem nawet najsłabszego dźwięku. Enea szła przodem, szeroką, zapiaszczoną ulicą, wiodącą wśród niskich, najwyżej dwupiętrowych domów, zbudowanych z cegieł z niewypalanej gliny. W zasięgu wzroku nie było żywej duszy. - Hej! - krzyknęła dziewczynka przyłożywszy do ust złożone dłonie. - Jest tam kto? Głupio się czułem, kiedy android niósł mnie niczym dziecko, ale jemu to chyba nie przeszkadzało, a ja wiedziałem, że nie ustałbym na własnych nogach nawet gdyby zależało od tego moje życie. Enea wróciła do nas. - Nie ulega wątpliwości, że to jest Nowa Jerozolima - stwierdziła widząc, że mam otwarte oczy. - W czasach, gdy Hebron należał do Sieci, mieszkały tu trzy miliony ludzi. A. Bettik mówi, że nawet później liczba ta nie spadła poniżej miliona. - Intruzi... - jąknąłem. Dziewczynka skinęła krótko głową. - Sklepy i domy w pobliżu kanału były puste, chociaż sprawiały wrażenie, jakby ich właściciele wyprowadzili się dopiero przed paroma tygodniami czy miesiącami. - Z transmisji, jakie przechwytywaliśmy na Hyperionie, wynikało, że Intruzi zajęli Hebron około trzystu lat standardowych temu - odezwał się android. - Tymczasem wokół nas nie brakuje świeższych śladów zamieszkania planety. - Sieć elektryczna wciąż działa, żywność wprawdzie się popsuła, ale lodówki trzymają temperaturę. W niektórych domach znaleźliśmy stoły nakryte do posiłku, holoramy buczące zakłóceniami, radia odbierające biały szum. Tylko żadnych ludzi. - Jak również żadnych śladów walk - android ułożył mnie ostrożnie na tylnej platformie starego pojazdu lądowego, zaraz za szoferką. Enea rozłożyła mi koc, żebym nie leżał na rozpalonym metalu. Promieniujący z piersi ból sprawiał, że przed oczami migały mi kolorowe plamy. Dziewczynka zaczęła rozcierać sobie ręce, pokryte gęsią skórką mimo nie słabnącego pod wieczór upału. - Musiało się tu wydarzyć coś strasznego - stwierdziła - Czuję to. Ja tam czułem tylko ból i gorączkę; moje myśli zachowywały się jak rtęć: przemieszczały się z miejsca na miejsce i umykały przede mną, zanim zdążyłem je pochwycić czy sensownie uformować. Enea wskoczyła na tył wozu i przykucnęła przy mnie, A. Bettik zaś wdrapał się do szoferki. O dziwo, samochód zaskoczył od pierwszego dotknięcia płytki zapłonowej. - Umiem czymś takim jeździć - poinformował nas android i wrzucił bieg. 176

Ja też, pomyślałem. Jeździłem czymś takim na Ursusie; jest jednym z niewielu pojazdów we wszechświecie, jakie umiałbym poprowadzić. Kto wie, czy prowadzenie samochodu nie jest jedną z nielicznych rzeczy, które robię naprawdę dobrze. Ruszyliśmy główną ulicą, podskakując na wybojach. Kilka razy zawyłem z bólu mimo najszczerszych wysiłków powstrzymania krzyku i zaciskania szczęk. Enea trzymała mnie za rękę. Jej dłoń była tak zimna w dotyku, że po całym ciele przebiegały mi dreszcze. W rzeczywistości to ja miałem tak wysoką gorączkę. -... wszystko przez tę cholerną infekcję - powiedziała. - Gdyby nie ona, już byś wracał do zdrowia. Coś musiało być w tym oceanie. - Albo na nożu - wyszeptałem. Zamknąłem powieki i przypomniałem sobie, jak pociski z kartaczownic rozerwały porucznika na strzępy. Pospiesznie otwarłem oczy, żeby wymazać spod nich ten obraz i wzrok mój padł na wysokie, dziesięciopiętrowe budowle, w których cieniu jechaliśmy. Upał coraz bardziej dawał mi się we znaki. -... jeden z przyjaciół mojej matki, który towarzyszył jej w ostatniej pielgrzymce na Hyperiona, mieszkał tu przez pewien czas - mówiła właśnie Enea. Jej głos zdawał się na przemian przypływać do mnie i odpływać w dal, niczym dźwięk z kiepsko dostrojonego radia. - Sol Weintraub - wyskrzeczałem. - Uczony z „Pieśni”. Poklepała mnie po ręce. - Wciąż zapominam, że wszystko, co przydarzyło się mojej matce, stało się pożywką dla legendarnego poematu wujka Martina. Podskoczyliśmy na dziurze w jezdni i aż zazgrzytałem zębami, ale udało mi się nie krzyknąć. Enea mocniej zacisnęła palce. - Tak, żałuję, że nie spotkałam starego uczonego i jego córki. - Przenieśli się... w przyszłość... ze Sfinksa - wycharczałem z trudem. - Tak jak i ty. - To prawda - Enea pochyliła się i zwilżyła mi wargi wodą z manierki. - Pamiętam opowieści matki o Hebronie i tutejszych kibucach. - Żydzi - wyszeptałem jeszcze i umilkłem na dobre. Walka z bólem pochłaniała wystarczająco dużo energii. Samochód skręcił. - Uciekli przed drugim holocaustem i nazwali swoją hegirę diasporą. Przymknąłem oczy, a tam zmasakrowane ciało porucznika, rozdarte tysiącami stalowych igieł, spadało do fioletowej wody... Nagle poczułem, że A. Bettik bierze mnie na ręce. Po chwili wchodziliśmy do budynku, który zarówno rozmiarami, jak i elegancją wyglądu przewyższał wszystkie mijane przez nas po drodze. Zewsząd otaczały nas połacie plastali i hartowanego szkła. - Centrum Medyczne - powiedział android, kiedy automatyczne drzwi niemal bezgłośnie otwarły się przed nami. - Zasilanie działa... Żeby tylko sprzęt był w porządku... Znów musiałem na chwilę przysnąć, bo kiedy przerażony widokiem podwójnej płetwy grzbietowej uniosłem powieki, znajdowałem się na noszach z kółkami, które wjeżdżały właśnie do cylindrycznej komory jakiegoś automatu chirurgiczno-diagnostycznego. - Trzymaj się! - Enea puściła moją dłoń. - Do zobaczenia po drugiej stronie. Spędziliśmy na Hebronie trzynaście lokalnych dni, z których każdy liczył sobie dwadzieścia dziewięć godzin standardowych. Pierwsze trzy dni należały do autochirurga, który, jak wynikało z końcowego zestawienia, dokonał na mnie aż ośmiu głębokich operacji i równego tuzina pomniejszych zabiegów. Okazało się, iż na moje życie uwziął się rzeczywiście jakiś mikroorganizm z Mare Infinitus - aczkolwiek po zapoznaniu się z wynikami rezonansu magnetycznego i skanem bioradarowym stwierdziłem, że wcale nie taki „mikro”. Ze wskazań aparatury diagnostycznej wynikało, że to „coś” przedostało się do mojego organizmu przez ranę w klatce piersiowej, zadomowiło, po czym jak pleśń zaczęło zapuszczać macki do dalszych organów. Autochirurg orzekł później, że gdybyśmy wstrzymali się z operacją jeszcze choćby jeden dzień standardowy, pierwsze cięcie ujawniłoby tylko pokłady grzyba i rozpuszczone przezeń narządy wewnętrzne. Po otwarciu mnie, wyczyszczeniu i dwukrotnej powtórce wyżej wymienionych czynności, gdy śladowe ilości oceanicznej pleśni zaczynały się we mnie od nowa namnażać, autochirurg orzekł, że mikrob z Mare Infinitus został wytępiony i można przejść do innych obrażeń, mniej groźnych dla życia. Rana od noża powinna 177

była wystarczyć, żebym wykrwawił się na śmierć, zwłaszcza dzięki moim płetwiastym przyjaciołom, którzy zmusili mnie do sporego wysiłku i przez których serce biło mi znacznie szybciej, niż zwykle. Najwyraźniej jednak zasobniki z osoczem ze starego medpaka i śpiączka, w której utrzymywała mnie Enea hojnymi dawkami ultramorfiny, pozwoliły mi dożyć chwili, gdy automat przetoczył mi kolejne osiem pojemników krwi. Wbrew moim obawom głębokie cięcie ręki nie naruszyło ścięgien, lecz i tak uszkodzenia mięśni i nerwów okazały się wystarczająco poważne, by autochirurg zajmował się tą właśnie raną podczas operacji numer dwa i trzy. Korzystając z faktu, że zasilanie wciąż działało bez zarzutu, automat z własnej, krzemowej inicjatywy zlecił uruchomienie znajdujących się w piwnicach zbiorników do klonowania i wyhodowanie dla mnie nowych włókien nerwowych. Ósmego dnia udało mi się nawet roześmiać, kiedy Enea opowiedziała mi, jak to autochirurg nieustannie domaga się konsultacji i akceptacji swych decyzji przez ludzi i jak „doktor Bettik” zatwierdza każdą proponowaną operację, przeszczep i zabieg. Najbardziej bolesnym wspomnieniem ze szpitala okazała się noga, którą jeden z kolorowych rekinów usiłował mi odgryźć. Po oczyszczeniu rany z grzybków z Mare, warstwę po warstwie przeszczepiono mi na to miejsce nowe tkanki mięśniowe i skórę. Bolało, a kiedy przestało boleć, zaczęło swędzieć. W drugim tygodniu uwięzienia w szpitalu zacząłem wykazywać objawy odstawienia ultramorfiny i poważnie rozważałem możliwość zastraszenia Enei lub androida pistoletem, żeby podali mi moją działkę i oszczędzili piekielnego świądu i głodu morfinowego. Nie zrobiłem tego jednak z dwóch powodów: po pierwsze nie wierzyłem, że daliby się tak zastraszyć, a po drugie - nie miałem już pistoletu, który zatonął w bezkresnym, fioletowym oceanie. Mniej więcej po ośmiu dniach mogłem o własnych siłach usiąść w łóżku i zjeść normalny posiłek, choć złożony ze zwykłych, szpitalnych, sztucznie hodowanych półproduktów. Miałem też okazję porozmawiać z Enea o mojej krótkiej karierze w roli bohatera. - Ostatniego wieczora przed odlotem z Hyperiona upiłem się pospołu ze starym poetą i obiecałem mu, że podczas naszej wycieczki dokonam paru rzeczy. - Na przykład? - dziewczynka zanurzyła łyżkę w talerzu zielonej galarety. - Nic takiego. Miałem cię ochraniać, zawieźć do domu, odszukać Starą Ziemię, sprowadzić jaz powrotem, żeby mógł ją zobaczyć zanim umrze... Enea nie podniosła łyżki do ust i otwarła szeroko oczy. - Kazał ci sprowadzić Starą Ziemię z powrotem? Ciekawe... - To jeszcze nie wszystko. Po drodze miałem się spotkać z Intruzami, zniszczyć Pax, obalić Kościół oraz, cytuję, „dowiedzieć się, co takiego, do kurwy nędzy, planuje TechnoCentrum i je powstrzymać”. Enea na dobre odłożyła łyżkę i otarła usta moją serwetką. - To wszystko? - Niezupełnie - oparłem się o poduszkę. - Mam też dopilnować, żeby Chyżwar nie wyrządził ci krzywdy i nie zgładził ludzkości. Skinęła głową. - I tyle? Lewą, zdrową dłonią potarłem spocone czoło. - Chyba tak. W każdym razie nic więcej nie pamiętam. Mówiłem przecież, że byłem pijany. Jak mi idzie? Enea wykonała swój niedbały gest, jakby odsuwała wszystko wdał. - Nieźle. Weź pod uwagę, że podróżujemy razem dopiero od paru miesięcy standardowych. Dokładniej rzecz biorąc, od niespełna trzech. - Fakt - wyjrzałem przez okno, gdzie promienie zachodzącego słońca odbijały się od wysokich, glinianych budowli. Za miastem wyrastały z równiny czerwonawe, skaliste wzgórza, płonące w resztkach dziennego blasku. - Fakt - powtórzyłem, choć z mojego głosu zniknął już wszelki ślad ożywienia i rozbawienia. Z westchnieniem odsunąłem od siebie tacę, na której jadłem obiad. - Świetnie sobie radzę. Jednego tylko nie rozumiem: panowało tam niezłe zamieszanie, to „prawda, ale dlaczego ich radar nie namierzył tratwy, skoro podpłynęła tak blisko? - A. Bettik go zestrzelił - dziewczynka wróciła do jedzenia. - Że co, proszę?

178

- A. Bettik go zestrzelił. Zniszczył antenę strzałem z twojego karabinu plazmowego - zielona papka się skończyła. Enea odłożyła łyżkę na talerz; przez ostami tydzień była jednocześnie pielęgniarką, lekarką, szefem kuchni i pomywaczką. - Mówił, że nie może strzelać do ludzi. - Bo nie może - Enea zabrała tacę i odstawiła ją na najbliższą szafkę. - Pytałam go o to. Powiedział jednak, że nikt mu nie broni strzelać do anten radarowych i wykorzystał to. Później cię namierzyliśmy i pospieszyliśmy ci z pomocą. - Strzał z odległości trzech, może nawet czterech kilometrów, z pokładu kołyszącej tratwy... Ile ładunków zużył? - Jeden - dziewczynka zerknęła na umieszczone nad moją głową monitory kontrolne. Gwizdnąłem przez zęby z podziwu. - Mam nadzieję, że go nie rozzłoszczę. Nawet na odległość. - Musiałbyś być radarem, żeby mieć się czym martwić. - Gdzie on teraz jest? Odeszła od szafki, w której układała czystą pościel i wyjrzała przez okno. Wyciągniętą ręką pokazała na wschód. - Znalazł naładowany EMV i postanowił przelecieć się wzdłuż głównej drogi, prowadzącej przez kibuce do Wielkiego Morza Słonego. - Wszędzie pusto? - Wszędzie. Nie znalazł ani jednego człowieka, psa, kota, konia czy choćby chomika w klatce. Wiedziałem, że nie żartuje. Rozmawialiśmy już o rym - jeśli wielką masę ludzi ewakuuje się w pośpiechu albo na przykład następuje kataklizm, ludzie często zapominają o zwierzętach. Podczas powstania na Aquili sporo kłopotów sprawiały stada zdziczałych psów. Straż Planetarna miała rozkaz strzelać do każdego bezdomnego zwierzęcia. - Czyli mieli czas zabrać zwierzaki ze sobą. Enea odwróciła się do mnie twarzą i skrzyżowała szczupłe ramiona na piersi. - I zostawić ubrania? Komputery, komlogi, pamiętniki, rodzinne zdjęcia... Wszystkie osobiste drobiazgi? - Niczego nie można się z nich dowiedzieć? Żadnych ostatnich słów w dziennikach? Obrazów z kamer? Ostatnich, dokonywanych w panice zapisów w komlogach? - Nic. Z początku nie bardzo chciałam im grzebać w prywatnych komlogach, ale do dzisiaj przesłuchałam już kilkadziesiąt z nich. Zapisy wspominają o toczących się w pobliżu walkach. Wielki Mur znajdował się o niecały rok świetlny stąd i okręty Paxu szybko przybyły do układu. Nie lądowały na samej planecie, nie ulegało jednak wątpliwości, że po zakończeniu działań wojennych Hebron będzie musiał przystąpić do Protektoratu. Później nadeszła wiadomość o tym, że Intruzi przełamali linie obrony... i na tym koniec. Domyślamy się, że Pax ewakuował całą tutejszą ludność, po czym Intruzi zajęli planetę, ale w zapisach programów informacyjnych nie ma ani słowa o ewakuacji. Podobnie zresztą w komputerach. Zupełnie jakby ci ludzie po prostu nagle zniknęli bez śladu. Mam tu parę holodysków. Możesz je przejrzeć. - Może później - odparłem. Byłem bardzo zmęczony. - A. Bettik wróci rano - Enea podciągnęła mi cienki koc pod samą brodę. Słońce już zaszło, lecz wzgórza na horyzoncie wciąż lśniły nagromadzonym blaskiem dnia. Ten efekt, charakterystyczny dla skał Hebronu, chyba nigdy mi się nie znudzi. Wtedy jednak powieki same mi się zamykały. - Masz strzelbę? - wymamrotałem. - Albo karabin? Bettika nie ma... Jesteśmy tu sami... - Broń jest na tratwie - uspokoiła mnie Enea. - Śpij już. Gdy tylko odzyskałem pełnię władz umysłowych, usiłowałem podziękować Enei i A. Bettikowi za uratowanie mi życia. Nie chcieli o tym słyszeć. - Jak mnie znaleźliście? - spytałem. - Nie było to trudne - stwierdziła dziewczynka. - Zostawiłeś włączony mikrofon, który przestał działać dopiero w chwili, gdy ten żołnierz pchnął cię nożem i go uszkodził. Wszystko słyszeliśmy, a poza tym widzieliśmy cię przez lornetkę. - Nie powinniście byli oboje opuszczać tratwy. To zbyt niebezpieczne. - Bez przesady, M. Endymion - zauważył A. Bettik. - Po zainstalowaniu dryfkotwy, która znacznie spowolniła tratwę, M. Enea wpadła na pomysł, żeby przywiązać naszą linę wspinaczkową do boi i pozwolić jej 179

wlec się za tratwą przez dobre sto metrów. Gdybyśmy nawet nie dogonili naszego stateczku, z pewnością zdołalibyśmy złapać linę, zanim znalazłaby się poza naszym zasięgiem. Tak też się stało. Pokręciłem głową. - To i tak szaleństwo. - Drobiazg! Nie musisz dziękować! - powiedziała Enea. Dziesiątego dnia wstałem z łóżka. Triumf mój nie trwał długo, ale nie ulegał wątpliwości. Po kolejnych dwóch dniach sam przeszedłem przez cały korytarz, aż do toalety. Odniosłem wielkie zwycięstwo. Następnego dnia w całym mieście wysiadła elektryczność. W szpitalu natychmiast włączyły się generatory awaryjne, wiedzieliśmy jednak, że pozostało nam niewiele czasu. - Szkoda, że nie możemy zabrać autochirurga ze sobą - rozmarzyłem się, gdy wieczorem zasiedliśmy na tarasie ósmego piętra, patrząc na ciągnące się w dole, pogrążone w mroku ulice. - Zmieściłby się wprawdzie na tratwie, ale mielibyśmy kłopoty z przedłużaczem - przyznał A. Bettik. - A tak poważnie, to chyba warto by pogrzebać w tutejszym magazynie leków i wziąć, co nam potrzeba zauważyłem. Miałem nadzieję, że nie robię na nich wrażenia pokrzywdzonego paranoika o drastycznie obniżonym morale, choć tak właśnie się czułem. - Zajęliśmy się tym - uspokoiła mnie Enea. - Mamy trzy nowe, ulepszone medpaki, całą torbę ampułek z osoczem, przenośną aparaturę diagnostyczną, zapas ultramorfiny... Nawet nie proś, i tak dziś nic nie dostaniesz. Wyciągnąłem przed siebie lewą rękę. - Widzisz? Przestała mi się trząść dopiero dziś po południu. Nie zamierzam dopominać się o nową działkę. Dziewczynka skinęła głową. Nad naszymi głowami pierzaste chmury lśniły w resztkach słonecznego blasku. - Jak sądzisz, ile wytrzymają generatory? - zapytałem androida. Szpital był jednym z nielicznych w mieście budynków z własnym systemem zasilania. - Parę tygodni. Od miesięcy sieć energetyczna działa i sama się naprawia, ale z tą planetą nie ma żartów. Wystarczy wspomnieć burze piaskowe, które co rano nadciągają nad miasto z pustyni. Jak na świat nie należący do Paxu, technika stoi tu dość wysoko, lecz i ona potrzebuje ludzi, którzy zajęliby się obsługą urządzeń. - Entropia to kawał suki - rzuciłem. - Nie przesadzaj - sprzeciwiła się Enea, wychylona przez barierkę tarasu. - Entropia może być naszym sprzymierzeńcem. - Niby jak? Dziewczynka odwróciła się i oparła plecami i łokciami o balustradę. Jej opalona sylwetka rysowała się wyraźnie na tle ciemnego budynku z tyłu. - Niszczy imperia. Obala despotów. - Jakich znowu despotów? Enea machnęła ręką w zwykły dla siebie sposób i przez chwilę miałem wrażenie, że już mi nie odpowie, gdy nagle zaczęła mówić. - Hunów, Scytów, Wizygotów, Ostrogotów, Egipcjan, Macedończyków, Rzymian i Asyryjczyków. - No tak - przyznałem. - Ale... - Awarów i dynastię Wei, Juan-Juanów, Mameluków, Persów, Arabów, Abbasydów i Seldżuków. - Zgoda, nadal jednak nie widzę... - Kurdów i Gaznawidów - uśmiechnęła się. - Że już nie wspomnę o Mongołach, dynastiach Sui i Tang, Buminidach, krzyżowcach, Kozakach, Prusakach, nazistach, Rosjanach, Japończykach, Jawańczykach, Amerykanach, Chińczykach z Wielkich Chin, Kolum-Peruwiańczykach i nacjonalistach z Antarktydy. Przerwałem jej gestem. - Nawet nie znam tych planet - zauważyłem. - A ty? - zapytałem A. Bettika. Wyraz twarzy androida nie zmienił się ani na jotę. - Wydaje mi się, że wszystkie te nazwy odnoszą się do Starej Ziemi, M. Endymion. - Bez jaj! - Stwierdzenie „bez jaj” jest w tym wypadku jak najbardziej na miejscu. - rzekł niewzruszony A. Bettik. 180

Wróciłem wzrokiem do dziewczynki. - Więc na tym polega nasz plan obalenia Paxu? Schowamy się gdzieś i poczekamy, aż entropia zrobi swoje? Znów założyła ramiona na piersi. - W normalnej sytuacji plan nie byłby taki zły: przeczekać gdzieś w zaciszu kilka tysięcy lat i obserwować działanie czasu. Niestety, te cholerne krzyżokształty bardzo komplikują to równanie. - W jakim sensie? - Gdybyśmy nawet chcieli obalić Pax, czego, nawiasem mówiąc, robić nie zamierzam, bo to twoje zadanie... Gdybyśmy więc mieli takie zamiary, entropia nie stanie po naszej stronie w sytuacji, gdy dzięki pasożytom ludzie są praktycznie nieśmiertelni. - Praktycznie nieśmiertelni - mruknąłem - Muszę przyznać, że umierając myślałem o krzyżokształcie. Byłoby o wiele łatwiej... i przyjemniej, jeśli wziąć pod uwagę wszystkie te zabiegi i powrót do zdrowia... dać się zabić i pozwolić krzyżokształtowi się wskrzesić. Enea nie spuszczała ze mnie wzroku. - Dlatego właśnie Hebron mógł się pochwalić najwyższym poziomem usług medycznych spośród wszystkich zamieszkałych planet, w Paxie i poza nim. - Nie rozumiem... - przyznałem. W głowie wciąż miałem watę, pozostawioną przez leki i zmęczenie. - Mieszkańcy planety byli... a właściwie są Żydami. Niewielu z nich nawróciło się na chrześcijaństwo. Mają tylko jedno życie. Jeszcze przez jakiś czas siedzieliśmy na tarasie w milczeniu, wsłuchani w buczenie szpitalnych generatorów, patrząc, jak mrok pochłania Nową Jerozolimę. Następnego ranka sam przeszedłem do samochodu, którym niemal dwa tygodnie wcześniej przywieziono mnie do szpitala, po czym, znalazłszy się na tylnej platformie, gdzie dla mojej wygody położono materac, zarządziłem poszukiwania sklepu z bronią. Po godzinie jeżdżenia w kółko doszliśmy do wniosku, że w Nowej Jerozolimie nie ma sklepów z bronią. - Dobra, w takim razie jedźmy na posterunek policji - zarządziłem. Po drodze natrafiliśmy na kilka komisariatów. Kuśtykając wszedłem do pierwszego z nich, odrzuciwszy po drodze propozycje ze strony moich towarzyszy, że będą mi służyć za kule i szybko przekonałem się, jak słabo uzbrojone może być pokojowo nastawione społeczeństwo. Nie znalazłem ani jednego stojaka na karabiny, ani jednego miotacza gazu czy choćby ogłuszacza. - Hebron nie miał zapewne ani wojska, ani Straży Planetarnej, co? - zagadnąłem. - Raczej nie - przytaknął mi A. Bettik. - Do chwili, gdy przed trzema laty w okolicy zjawili się Intruzi, na całej planecie ludzie nie mieli żadnych wrogów, nawet drapieżników. Chrząknąłem tylko i kontynuowałem poszukiwania. Wreszcie wyłamałem potrójny zamek w szufladzie jednego z biurek i coś znalazłem. - To pistolet Steinera-Ginna - stwierdził android. - Strzela pociskami plazmowymi o zmniejszonej sile rażenia. - Wiem, co to jest - uspokoiłem go. W szufladzie znajdowały się również dwa magazynki, czyli razem jakieś sześćdziesiąt sztuk amunicji. Wyszedłem na dwór, wycelowałem w stok odległego wzgórza i pociągnąłem za spust. Pistolet stęknął cicho, a na zboczu pojawił się maleńki błysk. - Działa - powiedziałem i schowałem broń do pustej kabury. Bałem się, że natrafiliśmy na broń osobistą, z której tylko właściciel może strzelać; na przestrzeni wieków spluwy takie na przemian wracały do łask i wychodziły z mody. - Na tratwie mamy kartaczownicę... - zaczął android, ale uciszyłem go, kręcąc głową. Na pewien czas miałem dosyć kontaktu z kartaczownicami. Podczas mojej rekonwalescencji Enea i A. Bettik zgromadzili zapasy pożywienia i wody, toteż dotarłszy niepewnym krokiem do molo nad kanałem, ujrzałem naprawioną tratwę i dodatkowe skrzynie. - Jedno pytanie - poprosiłem. - Dlaczego mamy dalej płynąć na tej niewygodnej kupie bali, skoro tuż obok są zacumowane śliczne motorówki? Moglibyśmy zresztą wziąć sobie jakiegoś EMV z klimatyzacją. Dziewczynka i niebieskoskóry mężczyzna wymienili spojrzenia. - Głosowaliśmy, gdy cię nie było - powiedziała Enea. - Zostajemy na tratwie. - A ja nie mam prawa głosu? - warknąłem. Z początku zamierzałem tylko udawać złość, ale fala gniewu, która mnie zalała, była jak najbardziej szczera. 181

- Ależ masz - mała rozstawiła szerzej nogi i wsparła się pod boki. - Słuchamy. - Głosuję za tym, żebyśmy wsiedli do EMV i podróżowali wygodnie - w, moim głosie dało się wyczuć irytację, co jeszcze bardziej mnie rozdrażniło. - Możemy zresztą wsiąść do którejś z łódek. Chodzi mi o to, żeby zostawić tu naszą stertę drewna. - Zaprotokołowano. A. Bettik i ja głosowaliśmy za pozostaniem na tratwie, która po pierwsze - pływa, po drugie - nie wyczerpią się jej baterie. Łódź byłoby widać na radarze na Mare Infinitus, a na niektórych planetach EMV nie działają. Dwa głosy za tratwą, jeden przeciw. Zostajemy. - Kto mówił, że mamy demokrację? - sprzeciwiłem się; przyznam, że miałem ochotę sprać dziewczynkę na kwaśne jabłko. - A kto mówił, że nie? A. Bettik stał cały czas z boku, międląc w dłoniach koniuszek liny. Miał na sobie luźną tunikę i workowate szorty z żółtego płótna oraz takiegoż koloru kapelusz. Na twarzy androida malował się wyraz charakterystyczny dla osób, które są świadkami kłótni rodzinnej obcych ludzi. Enea weszła na pokład i odwiązała rufową cumę. - Chcesz popływać łodzią albo polatać EMV czy, jeszcze lepiej, fruwającą kanapą - proszę bardzo, Raul. My płyniemy tratwą. Zacząłem kuśtykać w stronę małego pontonu, uwiązanego do pomostu kawałek dalej, gdy nagle obróciłem się na zdrowej nodze i jeszcze raz spojrzałem na dziewczynkę. - Zaraz, przecież transmiter nie zadziała, jeżeli będę chciał sam z niego skorzystać. - Zgadza się. A. Bettik również wszedł na tratwę, Enea zaś rzuciła cumę dziobową. W centrum Nowej Jerozolimy kanał był znacznie szerszy, niż na betonowym akwedukcie, mierzył bowiem dobre trzydzieści metrów. Android stanął przy wiośle sterowym i patrzył na mnie, gdy dziewczynka długim drągiem odepchnęła tratwę od nabrzeża. - Zaczekaj! Cholera jasna, zaczekaj! - pokuśtykałem wzdłuż molo, przeskoczyłem dzielący mnie od tratwy metr wody i wylądowałem na zranionej nodze, co sprawiło, że po drodze do namiotu musiałem się podeprzeć zdrowym ramieniem. Enea podała mi rękę, ale odrzuciłem jej ofertę i wstałem z pokładu. - Rany, ależ z ciebie uparty dzieciak! - wysapałem. - I kto to mówi! - z tymi słowami dziewczynka przeszła na dziób. Tratwa wpłynęła w główny nurt rzeki. Kiedy wychynęliśmy z cienia budynków, hebrońskie słońce zaczęło przypiekać jeszcze solidniej. Stanąłem przy sterze, obok A. Bettika, i wyjąłem z kieszeni trójgraniasty kapelusz. - Widzę więc, że trzymasz jej stronę - powiedziałem, gdy na dobre wypłynęliśmy poza miasto i rzeka znów zwęziła się do kilkumetrowego kanału. - Zachowałem pełną neutralność, M. Endymion. - Neutralność! - parsknąłem. - Głosowałeś przecież za tym, żeby zostać na tratwie. - Bo dobrze nam służy, proszę pana. Przejąłem ster z jego rąk i obrzuciłem spojrzeniem skrzynki z żywnością, ustawione w zgrabne stosy w pobliżu kamiennego stołu, sześcienną grzałkę, naczynia kuchenne, karabin, strzelbę (naoliwione i złożone w płóciennych pokrowcach), nasze plecaki, śpiwory, medpaki i resztę sprzętu. Podczas mojej nieobecności podniesiono „maszt” na dziobie: niczym bandera trzepotała teraz na nim zapasowa, biała koszula A. Bettika. - Nieważne. Chrzanić to! - stwierdziłem w końcu. - I o to chodzi, proszę pana - zgodził się ze mną android. Następny portal znajdował się zaledwie pięć kilometrów za miastem. Obserwowałem go spod zmrużonych powiek, gdy wpłynęliśmy najpierw w wąski skrawek cienia, później zaś pod sam łuk. Dotychczas za każdym razem przestrzeń pod portalem na ułamek sekundy przed przejściem wypełniało migotliwe falowanie powietrza i mogliśmy zobaczyć, co nas czeka. Teraz jednak powitała nas całkowita ciemność, która nie ustąpiła, nawet gdy przepłynęliśmy już pod transmiterem. Temperatura spadła przynajmniej o siedemdziesiąt stopni Celsjusza, a ja w tej samej chwili odczułem zmianę ciążenia, jakby nagle osobnik mojej postury wskoczył mi na plecy. - Lampy! - wrzasnąłem i naparłem na wiosło sterowe, targane niespodziewanie silnym prądem, usiłując przy tym nie upaść pod brzemieniem zwiększonego ciężaru własnego ciała. Połączenie ciemności, przenikającego do szpiku kości zimna i wzmożonej grawitacji było przerażające. 182

Na pokładzie znalazły się wprawdzie latarnie znalezione w Nowej Jerozolimie, ale na początek Enea włączyła naszą starą latarkę. Promień światła przeszył zmrożone opary, odbił się od czarnej wody i wzbił w górę, gdzie piętnaście metrów nad nami zamykało się lodowe sklepienie. Z sufitu zwieszały się sięgające niemal lustra wody lodowe stalaktyty, w rzece, po obu stronach i przed nami, sterczały białe, zamarznięte ostrza, a jakieś sto metrów z przodu, gdzie światło latarki prawie nie sięgało, lita ściana lodu zamykała dalsze przejście. Znaleźliśmy się w lodowej jaskini... w dodatku bez wyjścia. Mróz szczypał moje gołe ręce, ramiona, twarz; ciążenie przyginało mi kark do ziemi niczym żelazna obręcz na karku. - Niech to szlag! - powiedziałem tylko. Zamocowałem wiosło sterowe na stałe i niezgrabnie skoczyłem ku bagażom. Miałem kłopoty, żeby ustać na jednej nodze z dodatkowymi osiemdziesięcioma kilogramami na plecach. A. Bettik i Enea grzebali już w plecakach w poszukiwaniu ciepłego odzienia. Nagle rozległ się głośny trzask. Podniosłem głowę, spodziewając się ujrzeć spadający na nas olbrzymi sopel lub walący się nam na tratwę sufit, ale to tylko nasz przedni maszt pękł, zderzywszy się z niskim w tym miejscu stropem. Upadł na pokład znacznie szybciej, niż stałoby się to na Hyperionie, niczym puszczony w przyspieszonym tempie obraz holograficzny. Poleciały drzazgi; koszula A. Bettika odbiła się od bali z wyraźnie słyszalnym trzaskiem: zamarzła na kość i zdążyła się już pokryć igiełkami szronu. - Niech to szlag! - wyszczekałem ponownie, nie ustając w poszukiwaniach wełnianych gatek. 35 Ojciec kapitan de Soya wykorzystuje dysk papieski w zupełnie nowy sposób. Stacja Przybrzeżna numer trzysta dwadzieścia sześć na Mare Infinitus, gdzie znaleziono matę grawitacyjną, zostaje ogłoszona strefą wojny, a na jej pokładzie wprowadza się stan wyjątkowy. Z pływającego miasta St. Therese de Soya sprowadza żołnierzy i okręty wojenne, po czym ogłasza areszt domowy dla byłego garnizonu Paxu oraz wszystkich turystów na platformie. Kiedy prałat St. Therese, biskup Melandriano, usiłuje zaprotestować przeciw takiej samowoli i kwestionuje uprawnienia posiadacza dysku, de Soya kontaktuje się z gubernatorem planety, arcybiskup Jane Kelley, która nie ośmiela się poddawać w wątpliwość jego władzy i groźbą ekskomuniki zamyka biskupowi usta. Młody porucznik Sproul zostaje adiutantem i oficerem łącznikowym ojca kapitana na czas trwania śledztwa. De Soya ściąga również najlepszych detektywów i oficerów śledczych ze stolicy i mniejszych miast, po czym wyznacza im zadanie odtworzenia przebiegu wydarzeń na platformie. Kapitan C. Dobbs Powl, przetrzymywany w celi dla aresztantów na stacji, oraz wszyscy żołnierze garnizonu i wędkarze zostają poddani działaniu serum prawdy i innych środków chemicznych. Po kilku dniach udaje się ustalić w sposób nie budzący wątpliwości, iż kapitan Powl, świętej pamięci porucznik Belius i inni funkcjonariusze z odległej od cywilizacji Stacji Przybrzeżnej od dawna utrzymywali kontakty z miejscowymi kłusownikami i wspólnie z nimi trudnili się nielegalnym połowem ryb, kradzieżą należącego do Paxu wyposażenia - w tym jednej łodzi podwodnej, rzekomo zniszczonej przez partyzantów oraz wymuszaniem pieniędzy od odwiedzających platformę turystów. Ojciec kapitan de Soya nie wykazuje najmniejszego zainteresowania tymi odkryciami; chce tylko dowiedzieć się, co dokładnie zdarzyło się owego wieczora, przed dwoma miesiącami standardowymi. Ekipy śledcze stopniowo gromadzą dowody. Krew i resztki tkanki, znalezione na macie, zostają poddane testom identyfikującym DNA, których wyniki trafiają do archiwów Paxu w St. Therese i w bazie orbitalnej. Udaje się wykryć ślady krwi dwóch różnych osób; większość należy do porucznika Beliusa, drugiego człowieka natomiast nie mą w kartotekach Mare Infinitus, mimo iż w swoim czasie przebadano i wpisano do nich wszystkich mieszkańców wodnej planety. - Skąd się wzięła krew Beliusa na latającym dywanie? - pyta sierżant Gregorius. - Pod działaniem serum prawdy wszyscy jak jeden mąż zeznali, że Belius został strącony do ścieku na długo przed próbą ucieczki aresztanta. De Soya kiwa głową i styka dłonie koniuszkami palców. Mężczyźni siedzą w centrum operacyjnym śledztwa, czyli dawnym biurze kierownika platformy, na której panuje straszny ścisk, od kiedy personel uległ potrojeniu. W pobliżu kołyszą się na wodzie trzy ogromne fregaty marynarki Paxu, z których dwie mogą prowadzić działania pod wodą. Na lądowisku, gdzie uprzednio stacjonowały śmigacze, roi się od samolotów Paxu; pokład, na którym lądowały toptery, jest właśnie remontowany przez sprowadzonych w tym celu specjalistów. Rankiem de Soya wydał rozkaz przybycia w okolice platformy dalszym trzem okrętom. W 183

obliczu rosnących dramatycznie kosztów operacji, biskup Melandriano co najmniej dwa razy dziennie śle ojcu kapitanowi pisemne protesty, które ten całkowicie ignoruje. - Sądzę, sierżancie, że nasz tajemniczy nieznajomy zatrzymał się, by wciągnąć porucznika z... Jak pan to powiedział? Ach, ze ścieku. Wywiązała się walka, w której nieznajomy został ranny bądź zginął. Natomiast Powl i jego kompani rozstrzelali Beliusa, kiedy próbował wrócić na platformę. - To najlepszy scenariusz, jaki dotąd słyszałem - przyznaje Gregorius. Od przysłania danych z St. Therese minęło już kilka godzin, podczas których zdążyli obmyślić mnóstwo innych teorii: o kłusownikach, o spisku zawiązanym przez Beliusa i nieznajomego, o kapitanie Powlu pozbywającym się dawnych wspólników... Nowy pomysł ojca kapitana brzmi jednak najprościej z dotychczasowych. - Z tego wniosek, że przybysz jest jedną z osób, które towarzyszą dziewczynce - mówi de Soya. - I że jest miłosierny, choć głupi. - To mógł być równie dobrze kłusownik - zauważa Gregorius. - Nigdy się tego nie dowiemy. - Dlaczego nie, sierżancie? - de Soya podnosi wzrok na Gregoriusa. - Wszystkie dowody są przecież na dole, kapitanie, prawda? - sierżant wymownym ruchem kciuka wskazuje za okno, gdzie faluje fioletowy ocean. - Chłopcy z marynarki twierdzą, że morze ma w tym miejscu przynajmniej dziesięć tysięcy sążni głębokości, a to oznacza prawie dwadzieścia kilometrów. Ryby dawno już pożarły wszelkie ciała. Jeżeli był to kłusownik i udało mu się uciec... Cóż, nie sprawdzimy tego. Jeśli zaś turysta z innej planety... Pax nie ma centralnego rejestru DNA wszystkich swoich obywateli. Musielibyśmy przeszukać kartoteki na kilkuset planetach. Nie znajdziemy go. Ojciec kapitan de Soya opuszcza ręce i uśmiecha się lekko. - Oto jeden z tych rzadkich momentów, kiedy się pan myli, sierżancie. Zdziwi się pan. W ciągu następnego tygodnia wszyscy kłusownicy w promieniu tysiąca kilometrów od platformy zostają na nią doprowadzeni i przesłuchani pod działaniem serum prawdy. Do przeprowadzenia tej operacji de Soya angażuje z górą dwadzieścia okrętów i ponad osiem tysięcy funkcjonariuszy Paxu; koszty są astronomiczne. Biskup Melandriano szaleje i osobiście przybywa na Stację Przybrzeżną numer trzysta dwadzieścia sześć, by powstrzymać szerzący się obłęd. Ojciec kapitan de Soya aresztuje go i każe odesłać do odległego o dziewięć tysięcy kilometrów klasztoru w pobliżu jednego z biegunów. Postanawia także przeszukać dno oceanu. - Nic pan tam nie znajdzie, kapitanie - tłumaczy mu porucznik Sproul. - W wodzie aż roi się. od drapieżników. Żaden obiekt organiczny nie ma szans zanurzyć się choćby na sto sążni, a pan chce przeszukać dno, które według aktualnych pomiarów leży dwanaście tysięcy sążni pod nami. Nawiasem mówiąc, na całym Mare Infinitus są tylko dwa okręty podwodne, które mogą pracować na takiej głębokości. - Wiem o tym - przyznaje de Soya. - Rozkazałem im tu przybyć. Będą do naszej dyspozycji jutro, wraz z fregatą „Męka Chrystusowa”. Pierwszy raz porucznikowi brakuje słów. De Soya się uśmiecha. - Wiesz przecież, synu, że porucznik Belius był ponownie narodzonym chrześcijaninem, prawda? Nie odnaleziono jego krzyżokształtu. Sproul otwiera usta, ale jeszcze przez chwilę nic nie mówi. - Tak jest, kapitanie... To znaczy... no, rozumiem, ale... Kapitanie, do wskrzeszenia nie... Czy nie jest potrzebne ciało? - Ależ skąd, poruczniku. Wystarczy większy fragment krzyżokształtu. Wielu dobrych katolików wskrzeszono z kilkucentymetrowego kawałka krzyża i skrawków ciała, z którego pobrano DNA, by wyhodować nowe. Sproul kręci głową. - Kapitanie, to już... ponad dziewięć wielkich przypływów. Po poruczniku Beliusie nie ma ani śladu... Po jego krzyżokształcie zresztą również. To jedno wielkie żerowisko! - Być może ma pan rację, poruczniku - de Soya podchodzi do okna. - Być może. Jednakże jesteśmy to chyba winni naszemu bratu w Chrystusie, nie sądzi pan? Musimy dołożyć wszelkich starań, zwłaszcza że gdyby udało się go wskrzesić z martwych, powinien stanąć przed sądem za kradzież, zdradę i próbę morderstwa. Korzystającym z najbardziej wyrafinowanych zdobyczy techniki ekspertom z St. Therese udaje się zdjąć nie zidentyfikowane odciski palców z jednego z kubków używanych w mesie. Nie przeszkadza im fakt, że 184

kubek myto już wielokrotnie od tego czasu. Znajdują na nim dosłownie tysiące odcisków, z których wszystkie, po kolei, z mozołem zostają przypisane żołnierzom z garnizonu bądź zagranicznym myśliwym, aż w końcu zostaje ten jeden. Trafia do skrzynki z dowodami, wraz z nie zidentyfikowanym DNA. - W czasach, gdy istniała Sieć, moglibyśmy w kilka sekund za pośrednictwem komunikatora połączyć się z megasferą i znajdującą się w niej centralną kartoteką Hegemonii - wzdycha doktor Holmer Ryum, szef zespołu ekspertów. - Bez trudu byśmy go znaleźli. - Gdybyśmy mieli ser, moglibyśmy zrobić sobie kanapkę z serem i szynką - rzuca oschle ojciec kapitan de Soya. - Pod warunkiem że mielibyśmy jeszcze szynkę, rzecz jasna. - Słucham? - Nie, nic takiego. Myślę, że za kilka dni dowiemy się, kto to był. Doktor Ryum nie kryje zdumienia. - Jak to? Przejrzeliśmy planetarne banki danych, ojcze kapitanie. Sprawdziliśmy wszystkich schwytanych kłusowników... a muszę przyznać, że Mare Infinitus nie widziało jeszcze aresztowań na taką skalę. Narusza pan delikatną równowagę korupcji, na jakiej tutejszy system opierał się od stuleci. De Soya skrobie się po nosie; ostatnio niewiele sypia. - Nie interesuje mnie delikatna równowaga korupcji, doktorze. - Rozumiem pana, ojcze kapitanie, nadal jednak nie wiem, jak w kilka dni chce pan znaleźć właściciela odcisków i DNA. Ani Kościół, ani Pax nie dysponują zbiorczym spisem ludności zamieszkującej planety Paxu, że nie wspomnę już o Protektoracie i obszarach zajętych przez Intruzów... - Na każdej planecie, która należy do Paxu, znajduje się kartoteka mieszkańców - mówi spokojnie de Soya. - Odnotowuje się w niej chrzty, sakramenty krzyża, śluby, zgony... Są jeszcze spisy przeprowadzane przez wojsko i policję. Doktor Ryum rozkłada bezradnie ręce. - Ale od czego zamierza pan zacząć? - Od miejsca, gdzie szansę znalezienia naszego nieznajomego będą największe. Dowódcy dwóch głębokościowych okrętów podwodnych zgadzają się zejść sześćset sążni pod wodę, nie udaje im się jednak natrafić na szczątki nieszczęsnego Beliusa. Setki sparaliżowanych ogłuszaczami rekinów tęczowych wypływa brzuchem do góry na powierzchnię, skąd zostają odłowione. Ich sekcja również nie przynosi żadnych efektów: ani resztek ciała, ani krzyżokształtu. W promieniu dwustu kilometrów giną tysiące innych drapieżników; w ich żołądkach ludzie de Soyi znajdują pozostałości dwóch kłusowników, ale wciąż ani śladu Beliusa czy nieznajomego. Na Stacji Przybrzeżnej numer trzysta dwadzieścia sześć zostaje odprawiona msza święta w intencji porucznika, który zostaje uznany za zmarłego prawdziwą śmiercią i godnego prawdziwej nieśmiertelności. De Soya wydaje dowódcom okrętów podwodnych rozkaz zanurzenia się na większą głębokość w poszukiwaniu przedmiotów nieorganicznych. Kapitanowie zgodnie odmawiają. - Dlaczego? Kazałem panów tu ściągnąć, ponieważ wasze maszyny mogą zejść na samo dno Mare. O co chodzi? - O świecące pyski - odpowiada starszy z dowódców. - Będziemy musieli użyć reflektorów, a to je przywabi. Do głębokości sześciuset sążni jesteśmy bezpieczni: nasze sonary i radary głębokościowe wykryją lewiatana i zdążymy się wynurzyć. Głębiej nie mamy szans. Nie zejdziemy tam. - Zejdziecie - mówi z naciskiem ojciec kapitan de Soya. Papieski dysk lśni na czarnym materiale sutanny. Kapitan robi krok do przodu. - Może mnie pan aresztować, zastrzelić albo ekskomunikować, ojcze. Nie zmusi mnie pan jednak, bym skazał moich ludzi na pewną śmierć. Pan nawet nie widział świecącego pyska. De Soya kładzie mu przyjaźnie rękę na ramieniu. - Nie zamierzam pana aresztować, zastrzelić ani ekskomunikować, kapitanie. A co do świecącego pyska, to już niedługo go zobaczę. I to zapewne niejednego. Kapitan jest wyraźnie zdezorientowany. - Na mój rozkaz płyną tu kolejne trzy bojowe okręty podwodne Paxu - wyjaśnia de Soya. - Znajdziemy, wypłoszymy i zabijemy wszystkie świecące pyski w promieniu pięciuset kilometrów. Będziecie bezpieczni. Kapitanowie okrętów patrzą po sobie. Obaj wyglądają na wstrząśniętych, kiedy starszy wraca wzrokiem do de Soyi. 185

- Ojcze... kapitanie... Czy pan wie, ile wart jest lewiatan? Ile zapłaciliby za niego myśliwi albo fabryka w St. Therese? - Jakieś piętnaście tysięcy tutejszych sejdonów - odpowiada de Soya. - To około trzydziestu pięciu tysięcy florenów Paxu albo pięćdziesięciu tysięcy marek Mercantilusa. Za sztukę - kapłan się uśmiecha. - A ponieważ należy się wam trzydzieści procent znaleźnego za wskazanie marynarce świecącego pyska, życzę owocnych łowów. Kapitanowie pędem wypadają przez drzwi biura. Po raz pierwszy de Soya wysyła kogoś innego, by, korzystając z „Rafaela”, załatwił jego sprawy. Wybrańcem księdza jest sierżant Gregorius, który ma zabrać ze sobą próbkę DNA i odcisk palca, jak również fragmenty włókien z maty grawitacyjnej. Na kilka minut przed skokiem archanioła w przestrzeń kwantową de Soya łączy się ze swoim statkiem wiązką komunikacyjną. - I niech pan pamięta, sierżancie, że na Hyperionie i w przestrzeni wokół niego stacjonują znaczne siły Paxu. Cały czas kręcą się tam przynajmniej dwa liniowce. Zabiorą pana do St. Joseph, stolicy planety, gdzie może pan liczyć na odpowiednią oprawę zmartwychwstania. Przypięty do leżanki akceleracyjnej Gregorius chrząka tylko w odpowiedzi. Kamera przekazuje obraz jego odprężonej, spokojnej twarzy, niewzruszonej w obliczu naciągającej nieubłaganie śmierci. - Potrzeba na to trzech dni - ciągnie de Soya. - I chyba nie więcej niż jednego dnia na przejrzenie kartoteki. Potem wraca pan tutaj. - Jasne, kapitanie. Nie zamierzam tracić czasu w barach w Jacktown. - W Jacktown? Ach, tak... to stara, żartobliwa nazwa stolicy. Sierżancie, jeśli chce pan spędzić wieczór w barze na Hyperionie, proszę się nie krępować. Odkąd podróżujemy razem, niewiele miał pan okazji, żeby się napić. Gregorius szczerzy zęby w uśmiechu. Pozostało mu trzydzieści sekund do skoku i bolesnego unicestwienia. - Ja tam się nie skarżę, kapitanie. - To dobrze. Miłej podróży... I jeszcze jedno, sierżancie. - Słucham, kapitanie? Dziesięć sekund. - Dziękuję! Cisza odpowiada de Soyi. „Rafael” zniknął z drugiego końca koherentnej wiązki tachionów i przeskoczył w przestrzeń kwantową. Marynarce wojennej udaje się wytropić i zastrzelić pięć lewiatanów o świecącym pysku. Za każdym razem de Soya leci na miejsce zdarzenia. - Jezu Chryste, są większe niż mogłem sobie wyobrazić - mówi do porucznika Sproula podczas pierwszego wypadu. Biały, larwowaty stwór jest trzykrotnie większy od platformy: bezkształtna masa oczu na szypułkach, drżących szczelin skrzelowych, większych od toptera, pulsujących macek kilkusetmetrowej długości, sterczących na wszystkie strony czułków zakończonych „latarniami”, których lodowaty blask jest widoczny nawet w świetle słońca, oraz niezliczonych paszcz, wystarczająco obszernych, by połknąć w całości okręt podwodny. Na oczach de Soyi marynarze kręcą się po potężnym, rozsadzonym pod wpływem różnicy ciśnień cielsku, odcinają czułki i wypustki z oczami i tną mięso na nadające się do transportu kostki, zanim pod wpływem upału zacznie się psuć. Kiedy w pobliżu platformy nie kręcą się już lewiatany ani inne groźne bestie, kapitanowie okrętów podwodnych kierują swoje jednostki na głębokość dwunastu tysięcy sążni. Tam zaś, w gąszczu uczepionych dna oceanu robali, przypominających sterczące rury, odnajdują istne cmentarzysko starych wraków - między innymi łodzie podwodne kłusowników, zmiażdżone ciśnieniem tysięcy ton wody do rozmiarów walizek, fregatę, o której zaginięciu meldowano przed ponad stu laty, oraz buty - setki par butów. - To ma jakiś związek z procesem garbowania skóry - mówi Sproul, kiedy wraz z de Soyą obserwują przebieg akcji na monitorach. - Dziwne, ale zaobserwowano ten fakt już na Starej Ziemi. Dawno temu, podczas wyciągania z dna wraków - na przykład starego „Titanica” - nie znajdowano ciał, które w morzu znajdują wielu amatorów, lecz ogromne ilości butów. Jakiś garbnik musiał odstraszać wszystkie wodne stworki... Tak samo jest tutaj. 186

- Wyciągnijcie je - rozkazuje de Soya. - Buty? - pyta z niedowierzaniem kapitan okrętu podwodnego. - Wszystkie? - Wszystkie. Na monitorach widać mnóstwo wszelakiego śmiecia: przedmioty zgubione na platformie przez niedbałych żołnierzy i myśliwych na przestrzeni dwóch stuleci, osobiste drobiazgi utopionych marynarzy i kłusowników, metalowe i plastikowe odpady, porzucone przez wędkarzy. Większość przedmiotów uległa zniszczeniu wskutek korozji i działania ogromnych ciśnień, niektóre jednak okazują się na tyle nowe i twarde, że udaje sieje zidentyfikować. - Zebrać je i wyciągnąć na górę - poleca de Soya, dostrzegając błyszczący przedmiot: nóż? A może widelec? Albo sprzączka? Albo... - Co to jest? - pyta nagle ojciec kapitan. - Gdzie? - kapitan okrętu nie patrzy na monitory, lecz bezpośrednio nadzoruje pracę manipulatorów. - Coś tam błyszczy... Wygląda jak pistolet. Obraz na monitorze przemieszcza się, gdy okręt zmienia pozycję. Reflektory kierują się we wskazanym kierunku, a kamera wykonuje najazd. - Pistolet - stwierdza kapitan. - Nie zardzewiały. Zgnieciony pod ciśnieniem, ale poza tym chyba w porządku. Wezmę go. De Soya ma ochotę dodać „tylko ostrożnie!”, nie odzywa się jednak; lata pracy na stanowisku kapitana liniowca nauczyły go, że należy pozwolić ludziom wykonywać ich obowiązki. Słyszy jeszcze pstryknięcie aparatury rejestrującej obraz do analizy. W polu widzenia kamery pojawia się łapa manipulatora, która delikatnie podnosi broń. - To może być kartaczownica porucznika Beliusa - zauważa Sproul. - Spadła razem z nim do wody i nie udało się jej znaleźć. - Jesteśmy spory kawałek od platformy... - zastanawia się na głos de Soya, nie spuszczając wzroku z monitora. - Prądy morskie są tu silne i nieprzewidywalne, kapitanie. Chociaż muszę przyznać, że ta broń nie wygląda mi na kartaczownicę. Jest... jakaś taka, nie wiem... kanciasta, - To prawda - potakuje de Soya. Reflektory prześlizgują się po skorodowanym kadłubie łodzi podwodnej, od wieków spoczywającej na dnie. Ojciec kapitan rozmyśla o latach spędzonych w kosmosie: jakże pusta jest przestrzeń kosmiczna w porównaniu ze zwykłym, tętniącym życiem oceanem na dowolnej planecie, gdzie można niemal dotknąć historii... Przychodzą mu na myśl Intruzi i ich dziwaczne próby adaptacji do nowego środowiska. Tak samo, jak robale i lewiatany przystosowały się do wiecznego mroku i niewyobrażalnych ciśnień. Kto wie, czy Intruzi nie zdołali zrozumieć aspektu ludzkiej przyszłości, którego istnieniu Pax stara się usilnie zaprzeczyć. Herezje. De Soya odsuwa od siebie te myśli i spogląda na młodego oficera łącznikowego. - Niedługo się dowiemy. Za godzinę okręty powinny się wynurzyć - dodaje. Gregorius wraca na platformę w cztery dni po jej opuszczeniu. Jest martwy. „Rafael” wysyła swój smutny komunikat i w odległości dwudziestu minut świetlnych od planety wychodzi mu na spotkanie liniowiec. Ciało sierżanta zostaje przeniesione do kaplicy zmartwychwstańczej w St. Therese, ale de Soya nie czeka na jego wskrzeszenie i każe natychmiast dostarczyć sobie kurierską torbę Gregoriusa. W hyperiońskiej kartotece Paxu udało się zidentyfikować DNA z krwi znalezionej na macie; fragmentaryczny odcisk palca, pobrany z kubka w mesie, należy do tej samej osoby: do Raula Endymiona, urodzonego w roku 3099 AD na Hyperionie. Nie ochrzczony. Zaciągnął się do Straży Planetarnej w 3115 AD, podczas powstania na Ursusie walczył w 23. regimencie piechoty zmechanizowanej: trzy nominacje do odznaczenia za odwagę, w tym jedno za uratowanie życia koledze z oddziału pod ciężkim ogniem wroga. Przez osiem miesięcy standardowych stacjonował w Fort Benjing na południu Aquili, resztę przewidzianej kontraktem służby spędził w Stacji Rzecznej nr 9 nad Kansem: patrole w dżungli, straż na plantacjach plastowłókników, którym zagrażali terroryści. Dosłużył się stopnia sierżanta. Zwolniony ze służby (ze wszystkimi honorami) piętnastego dnia Miesiąca Postu, 3119 AD. Dalsze losy nieznane, aż do 23. dnia Miesiąca Wniebowstąpienia 3126 AD, czyli przed niespełna dziesięciu miesiącami: aresztowany, osądzony i skazany na śmierć w Port Romance (na Aquili) za zamordowanie M. Dabila Herriga, ponownie narodzonego chrześcijanina z Renesansu. Raut Endymion odmówił przyjęcia krzyża i został stracony przez strzał z 187

paralizatora tydzień po aresztowaniu, 30. dnia Miesiąca Wniebowstąpienia 3126 AD. Ciało pochowano w morzu. Świadectwo zgonu i raport z sekcji zwłok podpisał hyperioński Główny Inspektor Paxu. Następnego dnia udaje się zidentyfikować odciski palców na wydobytym z morskiego dna pistolecie: należą do Raula Endymiona i porucznika Beliusa. Fragmenty nici maty grawitacyjnej sprawiły nieco więcej kłopotów, ale zajmujący się tą sprawą urzędnik załączył odręczną notkę, z której wynika, iż taka właśnie mata odegrała ogromną rolę w legendarnych „Pieśniach”, dziele poety, który zmarł na Hyperionie przed mniej więcej stu laty. Sierżant Gregorius zostaje wskrzeszony i po trwającym kilka godzin odpoczynku udaje się na trzydziestą szóstą Stację Przybrzeżną, by zdać sprawozdanie ze swej misji. De Soya informuje go o wynikach poszukiwań; mówi mu również, że licząca ponad dwudziestu ludzi brygada inżynierów, która od trzech miesięcy bada transmiter, nie stwierdziła śladów aktywacji portalu, mimo iż z relacji niektórych wędkarzy wynika, iż owej pamiętnej nocy widzieli w tym miejscu jasny błysk. Nie można również dostać się do wnętrza zbudowanej przez TechnoCentrum konstrukcji ani stwierdzić, dokąd transmiter mógł kogokolwiek przenieść. - Tak jak na Renesansie - stwierdza Gregorius. - Przynajmniej mamy jakieś pojęcie, kto pomógł dziewczynce uciec. - Prawdopodobnie - przyznaje de Soya. - Odbył daleką podróż, żeby tu zginąć. De Soya odchyla się wygodnie na oparcie krzesła. - No właśnie, sierżancie: czy zginął? Gregorius nie umie mu odpowiedzieć na to pytanie. - Myślę, że nie mamy już czego szukać na Mare Infinitus. Jeszcze góra dzień, dwa i znikamy stąd - mówi wreszcie ojciec kapitan. Sierżant kiwa głową. Przez rząd okien zagląda do wnętrza blask zwiastujący rychły wschód księżyców. - Dokąd teraz, kapitanie? Wracamy do starej marszruty? De Soya także spogląda ku wschodowi; czeka, aż olbrzymi, pomarańczowy dysk wychynie ponad widnokrąg. - Nie jestem pewien, sierżancie. Załatwimy najpierw wszystko tutaj, przekażemy kapitana Powla władzom i spróbujemy ugłaskać biskupa Melandriano... - Jeśli nam się uda. - Jeśli nam się uda - zgadza się de Soya. - Później złożymy wyrazy uszanowania arcybiskup Kelley, wrócimy na „Rafaela” i zastanowimy się, co dalej. Być może w tym czasie uda nam się wysnuć jakąś teorię co do lotów dziewczynki i w którymś momencie ją uprzedzimy, zamiast podążać „Rafaelem” po najkrótszej linii. - Tak jest, kapitanie - Gregorius salutuje i podchodzi do drzwi, gdzie na moment się zatrzymuje. - Pan ma już jakąś teorię, kapitanie? Opartą na tych paru drobiazgach, któreśmy tu znaleźli? De Soya obserwuje wschodzące księżyce. - Być może - nie odwraca się od okna. - Być może. 36 Zaparliśmy się mocniej o drągi, żeby zatrzymać tratwę, zanim uderzy w białą ścianę. Wcześniej już zapaliliśmy wszystkie latarki, których promienie przebijały teraz mrok i kłęby mgły, noszącej się znad wody i lgnącej do najeżonego lodowymi kolcami sufitu. Przezroczyste kryształy rozpraszały i zniekształcały wiązki światła, przez co otaczająca nas ciemność stawała się jeszcze głębsza. - Jak to możliwe, że woda w rzece wciąż płynie? - zdziwiła się Enea. Wcisnęła dłonie pod pachy i zaczęła przytupywać, żeby rozgrzać nogi. Miała na sobie wszystkie ubrania, jakie zabrała ze statku, co najwyraźniej okazało się niewystarczające. Mróz przenikał nas do szpiku kości. Uklęknąwszy przy krawędzi tratwy nabrałem wody w dłoń i spróbowałem językiem. - Jest słona, i to bardziej niż ocean na Mare Infinitus. A. Bettik oświetlił odległą o dziesięć metrów ścianę lodu. - Sięga aż do lustra wody, a nawet trochę głębiej - stwierdził. - Niemniej jednak rzeka wciąż płynie. Na moment zaświtał mi słaby promyczek nadziei. - Wyłączcie latarki - powiedziałem. - Zgaście całe światło. Echo poniosło mój głos.

188

Liczyłem na to, że w ciemności dojrzymy blask dziennego światła, przebijający przez ścianę lub spod jej dolnej krawędzi. Byłaby to oznaka, że lodowa jaskinia nie ciągnie się w nieskończoność, a tylko wejście do niej zostało zablokowane. Najsłabszy nawet odblask nie rozpraszał ciemności; czekaliśmy długą chwilę, ale nasze oczy nie dostrzegły niczego więcej. Przeklinałem pod nosem, wspominając zgubione na Mare Infinitus gogle: gdyby w tym miejscu działały, znaczyłoby to, że z jakiegoś zakamarka sączy się jednak odrobina światła. Nic z tego. Słyszałem, jak Enea trzęsie się z zimna i czułem osiadającą mi na twarzy parę z naszych oddechów. - Włączcie latarnie - poleciłem wreszcie. Musiałem porzucić tę nadzieję. Obejrzeliśmy dokładniej ściany, sufit i powierzchnię wody. Opary znad wody skraplały się i zamarzały pod sklepieniem, z którego od czasu do czasu z trzaskiem spadały ogromne sople. - Gdzie... my... jesteśmy? - spytała Enea, starając się opanować szczękanie zębami, co nie do końca się jej powiodło. Wygrzebałem z plecaka koc termoizolacyjny, zabrany, zdawałoby się przed wiekami, z wieży Martina Silenusa, i otuliłem małą. - Będzie trzymał ciepło - powiedziałem. - Nie rozwijaj go... - Ty też się zmieścisz - odparła. Nastawiłem grzałkę na maksimum - pięć z sześciu ceramicznych ścianek zaczęło promieniować ciepłem. - Jak będzie trzeba, to się pod niego razem wciśniemy - znów poświeciłem na lodową barierę, zagradzającą nam przejście. - Wracając zaś do twojego pytania: wydaje mi się, że to Sol Draconi Septem. Niektórzy z moich lepiej sytuowanych... i bardziej zahartowanych... klientów polowali tu na upiory śnieżne. - Przychylam się do pańskiej opinii - przytaknął A. Bettik, którego niebieska skóra sprawiała, że wyglądał na bardziej zmarzniętego, niż ja się czułem. Przykucnąłem obok grzałki. Mikropolimerowy namiot okrył się szronem i stał się kruchy jak cieniutka, metalowa folia. - Ciążenie wynosi tu jeden przecinek siedem g, a po Upadku i zaniechaniu procesu terraformowania niemal cała planeta wróciła do stadium hiperzlodowacenia. - Hiperzlodowacenia? - powtórzyła Enea. Rumieńce z wolna wracały jej na policzki. - Co to znaczy? - To znaczy, że atmosfera Sol Draconi Septem jest w dużej mierze zestalona. Zamarznięta. Enea rozejrzała się dookoła. - Matka chyba opowiadała mi o tym miejscu. Podczas wykonywania jednego ze zleceń musiała tu kogoś gonić. Jak wiecie, była Luzyjką, przywykła więc do półtorej standardowej grawitacji, ale nawet ona nie czuła się tu najlepiej. Dziwne, że Tetydę skierowano na tę planetę. A. Bettik jeszcze raz poświecił latarką na ściany tunelu i kucnął obok mnie, przy grzałce. Nawet on, mimo że najsilniejszy z nas wszystkich, garbił się pod wpływem dodatkowego ciężaru. - Co na to przewodnik? - zapytałem. Android sięgnął po książkę. - Niewiele, proszę pana. Tetydę rozszerzono o odcinek na Sol Draconi Septem na krótko przed jego wydaniem. Rzeka znajduje się na pomocnej półkuli planety, tuż poza strefą próbnego terraformowania. Główną atrakcję miała tu stanowić okazja zobaczenia upiora śnieżnego. - Twoi znajomi myśliwi polowali właśnie na upiory, tak? - upewniła się Enea. Pokiwałem głową. - Tak. Żyją na powierzchni, są białe, bardzo szybkie i bardzo niebezpieczne. W epoce Sieci zostały niemal doszczętnie wytępione, ale jeśli wierzyć moim klientom, później udało im się odrodzić. Ich dieta składa się z ludzkich mieszkańców Sol Draconi Septem. to znaczy z tych, którzy przeżyli Upadek. A są to koloniści, którzy przybyli tu podczas hegiry i podobno zdążyli zatracić zdobycze cywilizacji. Jedynymi zwierzętami, na jakie mogą tu polować, są właśnie upiory. Poza tym nienawidzą Paxu; podobno zabijają misjonarzy... a z ich ścięgien robią sobie cięciwy do łuków. Tak samo zresztą, jak ze ścięgien upiorów. - Nigdy nie cieszyli się z władz narzuconych przez Hegemonię - dodał android. - Mówiono, że zniszczenie transmiterów bardzo ich ucieszyło. No, ale potem przyszła zaraza. - Zaraza1? - zdziwiła się Enea. - Retrowirus - wyjaśniłem. - Z kilkuset milionów obywateli Hegemonii został niewiele ponad milion, a tych w większości wytępili miejscowi, których jest raptem kilka tysięcy. Nielicznych ocalałych ewakuowano we wczesnym okresie istnienia Paxu - spojrzałem uważniej na dziewczynkę. Opatulona kocem, z twarzą 189

błyszczącą w świetle latarni, wyglądała jak młoda madonna z malarskiego szkicu. - Po Upadku w starej Sieci nastały ciężkie czasy. - Też mi się tak wydaje - przyznała oschle. - Kiedy dorastałam na Hyperionie, nie było wcale tak źle. Zastanawiam się tylko, po co zadawali sobie tyle trudu, żeby umieścić na trasie wycieczki parę kilometrów lodowego tunelu - znów popatrzyła na otaczające nas lodowe kształty. - Mnie to też zastanawia - ruchem głowy wskazałem przewodnik. - Główną atrakcją ma być zobaczenie upiora, tymczasem z tego, co słyszałem, upiory nie schodzą pod lód. Żyją tylko na powierzchni. Enea nie spuszczała ze mnie wzroku, kiedy sens moich słów zaczął do niej docierać. - W takim razie kiedyś to nie była jaskinia... - Raczej nie - A. Bettik wyciągnął rękę w stronę lśniącego sklepienia piętnaście metrów nad naszymi głowami. - Cały proces terraformowania koncentrował się tu na wytworzeniu wystarczającej ilości ciepła i odpowiedniego ciśnienia, by mogła nastąpić sublimacja atmosfery, czyli żeby tutejsza mieszanka tlenu i dwutlenku węgla stała się gazem. - Udało im się? - Na dość ograniczonym obszarze - android rozłożył ręce, jak gdyby obejmował ramionami spowijający nas mrok. - Sądzę, że w czasach, gdy kursowały tędy statki turystyczne, rzeka płynęła na powierzchni, chroniona polem siłowym, które zapewniało zdatną do oddychania atmosferę i zabezpieczało przed niesprzyjającymi warunkami pogodowymi. Śmiem również twierdzić, iż pole to obecnie nie działa. - My zaś zostaliśmy uwięzieni pod masą substancji, którą turyści po prostu oddychali - dokończyłem. Spojrzałem na sufit, a potem wzrok mój padł na zapakowany w pokrowiec karabin plazmowy. - Ciekawe, ile... - zacząłem mruczeć pod nosem, gdy A. Bettik mi przerwał: - Najprawdopodobniej kilkaset metrów, może nawet kilometr. O ile mi wiadomo, takiej grubości lodowa powłoka skuwała atmosferę na pomocy planety. - Sporo wiesz o Sol Draconi Septem - zauważyłem. - Wprost przeciwnie, proszę pana. Niniejszym wyczerpałem pokłady mojej wiedzy na temat ekologii, geologii i historii planety. - Moglibyśmy zapytać nasz komlog - kiwnąłem głową w kierunku plecaka. Popatrzyliśmy po sobie. - Nieee! – zaprotestowała Enea. - W zupełności się z panią zgadzam - zawtórował jej android. - Może później - przyznałem, myśląc o zupełnie innych rzeczach, które powinniśmy byli zabrać ze statku: o ogrzewanych skafandrach do pracy w niebezpiecznym środowisku, o aparaturze do nurkowania... Ba, nawet kombinezon próżniowy znacznie lepiej spisywałby się w tych warunkach, niż absolutnie niewystarczające ciepłe odzienie, w jakim trzęśliśmy się z zimna. - Myślałem o tym, żeby przebić się przez sufit na powierzchnię. Boję się tylko, że ryzyko zawalenia nam stropu na głowy jest znacznie większe niż szansę powodzenia takiego przedsięwzięcia. A. Bettik skinął głową, na którą założył dziwną, wełnianą czapę z długimi klapkami na uszy; zresztą w kilku warstwach odzieży nie wyglądał już na szczupłego mężczyznę, lecz raczej na pulchniutkiego, sympatycznego grubaska. - Zostało panu jeszcze trochę neoplastiku, M. Endymion - zauważył. - Zgadza się, też przyszło mi to do głowy. Da się z niego wykroić jeszcze z pięć, sześć średniej wielkości ładunków... Zostały mi za to tylko cztery zapalniki. Możemy spróbować przebić się przez sufit, boczną ścianę albo przez tę zaporę z przodu pod warunkiem że wystarczą do tego cztery bomby. Drżąca pod kocem mała madonna spojrzała na mnie. - Gdzieś ty się tyle nauczył o materiałach wybuchowych, Raul? W hyperiońskiej Straży Planetarnej? - Częściowo... Tak naprawdę, to o stosowaniu staromodnego plastiku najwięcej dowiedziałem się u Avrola Hume’a, kiedy wysadzaliśmy stare pniaki i głazy, przygotowując grunt pod arcydzieła architektury krajobrazu w posiadłościach na Dziobie... - wstałem z pokładu, reagując na ostrzeżenie tracących czucie palców rąk i nóg. Było zbyt zimno, żeby przez dłuższy czas siedzieć bez ruchu. Zacząłem rozcierać ręce i przytupywać. - Możemy też spróbować popłynąć pod prąd. - Następny czynny portal z pewnością znajduje się w dole rzeki... - zmarszczyła brwi Enea. 190

- To prawda, ale może wyżej znajdziemy wyjście z jaskini. Ogrzejemy się, odpoczniemy trochę, a potem zaczniemy się martwić następnym transmiterem. Dziewczynka i android skinęli potakująco głowami. - Niezły pomysł - dodał A. Bettik i złapał za wiosło sterowe. Zanim jeszcze ruszyliśmy w dalszą drogę, skróciłem maszt na dziobie o dobry metr, żeby nie zahaczał o stalaktyty i obniżenia stropu i zawiesiłem na nim latarnię. Resztę lamp rozstawiliśmy po rogach tratwy, po czym zaczęliśmy popychać ją drągami pod prąd. W zamarzającej mgle nasze światła pozycyjne otoczyły się żółtymi aureolami. Rzeka miała niecałe trzy metry głębokości, a nasze drągi nie ślizgały się po dnie, najwięcej kłopotów sprawiał nam zatem wartki nurt. Wraz z A. Bettikiem musieliśmy się naprawdę bardzo starać, żeby ciężka tratwa posuwała się w górę strumienia. Nawet Enea sięgnęła po zapasowy pych i stanęła przy mnie, by przyłączyć się do naszych wysiłków. Opływająca tratwę woda burzyła się i tworzyła liczne wiry za rufą. Przez kilka minut wysiłek nas rozgrzewał - zacząłem się nawet pocić, pot zaś zamarzał mi na ubraniu - po pół godzinie jednak, wypełnionej ciężką pracą z krótkimi przerwami na odpoczynek, zrobiło nam się znowu zimno. Posunęliśmy się w tym czasie może ze sto metrów pod prąd. - Patrzcie - rzekła nagle dziewczynka i odłożywszy drąg sięgnęła po najsilniejszą latarkę. Android i ja wsparliśmy się mocniej na naszych kijach, powstrzymując tratwę przed spłynięciem w dół i spojrzeliśmy we wskazanym kierunku. Spomiędzy masywnych bloków lodu wyzierał fragment podstawy transmitera, podobny do wmarzniętego w lód kawałka obręczy koła samochodu. Z tyłu koryto rzeki zwężało się coraz bardziej, aż wreszcie, osiągnąwszy może metr szerokości, strumień znikał pod kolejną lodową ścianą. - Jeżeli portal sięgał od brzegu do brzegu, to rzeka musiała być z pięć razy szersza niż obecnie - zwrócił uwagę A. Bettik. - Fakt - byłem wyczerpany i załamany. - Wracajmy. Wyciągnęliśmy drągi z wody i w dwie minuty przepłynęliśmy całą lodową galerię, której przebycie w przeciwnym kierunku zajęło nam pół godziny. Całą trójką rzuciliśmy się do kijów, żeby powstrzymać tratwę przed rozbiciem się o zagradzającą nam drogę ścianę. - No, to jesteśmy - Enea w świetle latami popatrzyła po lodowych ścianach. - Gdyby był tu płaski brzeg, moglibyśmy zejść z tratwy, ale nic z tego. - Można by zdetonować ładunek i wyciąć sobie coś w rodzaju jaskini - zasugerowałem. - A byłoby tam cieplej? - spytała Enea, która, porzuciwszy koc, znów trzęsła się z zimna. Dotarło do mnie wtedy, że przy tak znikomej ilości tkanki tłuszczowej musi natychmiast tracić całe wytworzone przez organizm ciepło. - Nie - przyznałem otwarcie. Po raz chyba dwudziesty zajrzałem do namiotu w poszukiwaniu czegoś, co pomogłoby nam wydostać się z tarapatów. Race świetlne. Neoplastik. Broń w pokrytych igiełkami szronu pokrowcach. Koc termoizolacyjny. Żywność. Grzałka wciąż pracowała z pełną mocą, więc dziewczynka i android przykucnęli przy niej, żeby się rozgrzać. Przy takim ustawieniu zapas energii wyczerpie się za jakieś sto godzin; gdybyśmy mieli jakiś porządny materiał izolacyjny, moglibyśmy zrobić sobie przytulne schronienie, przykręcić trochę grzałkę i wytrzymać trzy - albo czterokrotnie dłużej... Tylko że nie mieliśmy takiego materiału. Namiot spisywał się znakomicie, ale nie chronił przed zimnem. Na samą myśl o tym, że mamy tak dygotać i patrzeć, jak gaśnie światło naszych lamp - co przy tej temperaturze nie mogło trwać długo - a potem czekać, aż wyczerpie się grzałka, a my pomrzemy w lodowym grobowcu, wnętrzności zaciskały mi się w supeł. Przeszedłem na dziób, jeszcze raz oświetliłem latarką mleczną ścianę i czerń wody pod tratwą i powiedziałem: - Dobra. Wiem, co musimy zrobić. Enea i A. Bettik spojrzeli na mnie znad rozsiewającej słabą poświatę grzałki. Wszyscy dygotaliśmy z zimna. - Wezmę plastik, zapalniki, cały zapas lontu, linę, słuchawki i latarkę, a następnie... - tu wziąłem głęboki wdech - zanurkuję pod tą cholerną ścianą, dam się ponieść prądowi i będę miał nadzieję, że to tylko zawał, a jaskinia ciągnie się dalej. Jeśli okaże się, że mam rację, założę ładunki w miejscach, gdzie wyrządzą najwięcej szkód i może uda się nam wysadzić je i otworzyć kanał dla tratwy. Jeżeli nie, zostawimy tratwę i popłyniemy wpław... 191

- Zginiesz - stwierdziła krótko dziewczynka. - W dziesięć sekund umrzesz z wychłodzenia. A poza tym jak zamierzasz wrócić na tratwę? Musiałbyś płynąć pod prąd. - Po to właśnie potrzebna mi lina. Jeżeli po drugiej stronie ściany znajdę miejsce, w którym mógłbym przeczekać wybuch, zaczekam, aż do mnie przypłyniecie. W przeciwnym wypadku pociągnę za linę w umówiony sposób, a wy wciągniecie mnie z powrotem. Po powrocie na tratwę rozbiorę się i zawinę w koc termoizolacyjny. Całkowicie chroni przed zimnem, więc jeśli w moim ciele uchowa się jeszcze jakaś odrobina ciepła, to przeżyję. - A jeśli okaże się, że wszyscy musimy ruszyć wpław? - nie ustępowała Enea. - Koc nie wystarczy na nas troje. - Weźmiemy grzałkę i schronimy się z nią pod kocem jak w namiocie. - Gdzie ty się chcesz schronić? - zapytała cicho. - Tu nie ma ani skrawka brzegu, na który moglibyśmy wyjść. Zresztą po co komu brzeg na Tetydzie? Zamachałem rękami. - Dlatego właśnie spróbujemy się przebić przez tę zaporę - nie traciłem cierpliwości. - Jeżeli nam się nie uda, wysadzę kawałek ściany. Będziemy mieli przynajmniej własną krę. Też wystarczy, żeby dopłynąć do następnego portalu. - A jeżeli zużyjesz cały zapas neoplastiku, przepłyniemy dwadzieścia metrów i trafimy na kolejny mur? Co będzie, jeśli od transmitera dzieli nas pięćdziesiąt kilometrów litego lodu? Zamierzałem znów machnąć rękami, ale za bardzo mi się trzęsły; miałem nadzieję, że z zimna. Schowałem dłonie pod pachy. - Wtedy umrzemy po drugiej stronie tej ściany - kiedy mówiłem, para mojego oddechu skraplała się i zamarzała tuż przed moją twarzą. - To i tak lepiej niż tutaj. Na chwilę zapadła cisza, którą przerwał dopiero A. Bettik. - To chyba nasza jedyna szansa, M. Endymion. Chciałbym jednak zwrócić panu uwagę, że, logicznie rzecz biorąc, to ja powinienem popłynąć. Pan jest wciąż osłabiony po odniesionych niedawno obrażeniach, mnie zaś zaprojektowano tak, bym był odporny na znaczne wahania temperatury. - Nie aż tak znaczne - sprzeciwiłem się. - Widzę, jak się trzęsiesz. Poza tym nie umiałbyś założyć ładunków. - Mógłby mi pan udzielić instrukcji, M. Endymion. Przez komunikator. - Nie wiadomo, czy radio będzie działać, kiedy oddzieli nas taka masa lodu. Poza tym to niełatwe zadanie, prawie jak cięcie diamentu: trzeba dokładnie obmyśleć rozmieszczenie ładunków. - Nadal jednak uważam, że logika nakazuje... - Być może tak nakazuje logika, zrobimy jednak inaczej - uciąłem dyskusję. - To moje zadanie. Jeżeli... Jeżeli mi się nie uda, ty będziesz następny. Poza tym potrzebuję kogoś silnego, żeby wciągnął mnie na linie z powrotem - położyłem mu rękę na ramieniu. - Tym razem rozkazuję ci jako starszy stopniem. Enea odrzuciła koc. - Jakim stopniem? Wyprostowałem się i przybrałem bohaterską pozę. - Wiedzcie zatem, iż w hyperiońskiej Straży Planetarnej uzyskałem stopień sierżanta, lansjera trzeciej klasy. Dumną przemowę psuł trochę fakt, że strasznie szczękałem zębami. - Sierżanta - powtórzyła dziewczynka. - Trzeciej klasy. Enea zarzuciła mi ramiona na szyję, a ja, zaskoczony, niezgrabnie poklepałem japo plecach. - Dla mnie jesteś sierżantem pierwszej klasy - powiedziała i cofnęła się, tupiąc i chuchając w dłonie. - No, dobra... Co robimy? - Zbiorę sprzęt. Znajdź ten stumetrowy kawał liny, z którego zrobiliście dryfkotwę na Mare Infinitus, dobrze? Powinna wystarczyć. Ciebie, A. Bettiku, proszę, żebyś dobił do samej ściany, ale w taki sposób, żeby rufy nie zalewała woda. Można by na przykład wpłynąć dziobem pod tamtą półkę... Przez chwilę wszyscy troje byliśmy zajęci przygotowaniami, po czym znów zebraliśmy się na dziobie, pod skróconym masztem ze słabnącą latarnią. 192

- Czy nadal uważasz, że ktoś lub coś wysyła nas na konkretne planety na drodze Tetydy? - zapytałem Eneę. - Że ma w tym jakiś cel? Dziewczynka rozejrzała się po mrocznym tunelu. Gdzieś z tyłu kolejny stalaktyt wpadł z pluskiem do wody. - Tak. - Jaki więc cel ma stawianie nam na drodze takiej bariery? Enea wzruszyła ramionami, co w innych okolicznościach wyglądałoby zapewne zabawnie, biorąc pod uwagę, ile warstw ubrań miała na sobie. - To pokusa. - Pokusa? - nie zrozumiałem. - Żeby co? - Odkąd pamiętam, nienawidzę zimna i ciemności. Być może ktoś usiłuje mnie zmusić, bym użyła swych... zdolności... których jeszcze w pełni nie nauczyłam się kontrolować. Mocy, na które na razie nie zasłużyłam. Zerknąłem na czarne wiry, w których za niespełna minutę miałem się pogrążyć. - Słuchaj no, mała, jeśli masz jakieś zdolności czy moce, które mogłyby się nam teraz przydać, sugeruję, żebyś zapoznała się z nimi i zrobiła z nich użytek, nawet jeśli jeszcze na nie nie zasłużyłaś. Dłonią opatuloną dodatkowo w moje wełniane skarpetki dotknęła mojej ręki. - To tylko domysły - kiedy mówiła, para z jej oddechu zamarzała na brzeżku jej czapki. - Żadne moje przyszłe umiejętności nie pozwoliłyby nam wydostać się z tego miejsca. Tego jestem pewna. Może ta pokusa to... Mniejsza z tym, Raul. Spróbujmy się przebić przez ten mur. Kiwnąłem głową, nabrałem głęboko powietrza w płuca i rozebrałem się, zostawiając sobie tylko bieliznę. Szok wywołany lodowatym powietrzem był straszliwy. Zawiązałem sobie linę wokół piersi, czując, jak palce mi sztywnieją, i zarzuciłem na ramię torbę z ładunkami. - Może się okazać, że w zimnej wodzie serce po prostu przestanie mi bić - powiedziałem do A. Bettika. Jeżeli w pierwszych trzydziestu sekundach nie poczujesz pojedynczego, silnego szarpnięcia, wyciągnij mnie. Android skinął głową, po czym przećwiczyliśmy wszystkie pozostałe sygnały, których miałem używać. - Ach, byłbym zapomniał: jeżeli wciągniecie mnie na tratwę martwego albo pogrążonego w śpiączce, można próbować reanimacji nawet w kilka minut po zatrzymaniu akcji serca - starałem się, by mój głos brzmiał konkretnie i obojętnie. - Zimno powinno opóźnić śmierć mózgu. A. Bettik odpowiedział mi kolejnym kiwnięciem głowy. Przerzucił sobie linę przez ramię i chwycił mocno drugą dłonią, w klasycznej pozycji do asekuracji z barku. - Dobra - rzuciłem, zdając sobie sprawę, że odwlekając nieuniknioną chwilę, tracę bezproduktywnie resztki ciepła. - Do zobaczenia za parę minut! Zsunąłem się do wody. Miałem wrażenie, iż serce na chwilę rzeczywiście przestało mi bić, później zaś zaczęło walić tak, że czułem ból w klatce piersiowej. Nurt okazał się znacznie bardziej rwący, niż zakładałem i niewiele brakowało, by wciągnął mnie pod lodowy blok, zanim się odpowiednio przygotowałem. Skończyło się na tym, że rzucił mnie ku dziobowi tratwy i uderzyłem o nierówny lód, rozcinając sobie czoło i siniacząc ręce. Z całej siły uczepiłem się chropowatej powierzchni, starając się utrzymać twarz nad powierzchnią; czułem, jak prąd rzeki wciąga mi nogi i biodra w podwodny wir. Stalaktyt, który wpadł do wody powyżej nas, roztrzaskał się właśnie o mur dosłownie o pół metra od mojej głowy. Gdyby mnie trafił, straciłbym przytomność i zanurkował, nie wiedząc nawet, co się stało. - To... chyba... nie... był... najlepszy... pomysł... - zaszczekałem zębami. W tym samym momencie lód wyśliznął mi się spod palców i porwało mnie pod wodę. 37 De Soya chce wyłamać się z trasy poszukiwań zaproponowanej przez komputer pokładowy „Rafaela” i udać prosto na najbliższą planetę zajętą przez Intruzów. - Po co, kapitanie? - pyta kapral Kee. - Być może się mylę - przyznaje ojciec kapitan. - Jeśli jednak w sprawę są wmieszani Intruzi, być może trafimy na jakiś ślad. Sierżant Gregorius drapie się po masywnej szczęce. - Tak, ale ryzykujemy, że wpadniemy im w ręce. Poza tym wybaczy pan, kapitanie, ale nasz okręt nie jest najlepiej uzbrojoną jednostką Paxu. 193

- Za to jest szybki - kiwa głową de Soya. - Zapewne udałoby się nam prześcignąć statki tworzące rój. Zresztą kto wie, czy Intruzi wciąż tam siedzą... Lubią tak walczyć: uderzenie i odskok, zrobienie wyłomu w Wielkim Murze i ucieczka. Dokonują największych możliwych szkód, po czym zostawiają po sobie jedynie symboliczne systemy obronne... - ojciec kapitan widział na własne oczy tylko jeden świat spustoszony przez Intruzów, Svobodę, i ma nadzieję, że nie przyjdzie mu oglądać kolejnych. - Dla nas to i tak bez znaczenia. Na normalnym statku z napędem Hawkinga skok za Wielki Mur oznaczałby osiem do dziewięciu miesięcy czasu pokładowego, czyli jedenastoletni dług czasowy. Na archaniele czeka nas normalny, natychmiastowy przeskok i trzy dni na zmartwychwstanie. Lansjer Rettig podnosi rękę, jak zwykle, kiedy chce zaznaczyć, że ma coś do powiedzenia. - Jest jeszcze jedna sprawa, kapitanie. - To znaczy? - Intruzom nie udało się dotąd ani razu przechwycić archanioła. Wątpię, żeby wiedzieli, że taki okręt w ogóle istnieje. Do licha, przecież nawet większość żołnierzy Paxu nie ma o nim pojęcia - de Soya widzi już, do czego zmierza lansjer, lecz pozwala mu skończyć. - To spore ryzyko, kapitanie i to nie tylko dla nas; także dla Paxu. Zapada długa cisza, którą przerywa dopiero de Soya. - Cenna uwaga, lansjerze. Muszę przyznać, że sporo się nad tym zastanawiałem. Weźmy jednak pod uwagę fakt, iż „Rafaela” wyposażono w automatyczny system nadzorujący zmartwychwstanie głównie po to, żebyśmy mogli bez obaw opuścić granice kontrolowanego przez Pax kosmosu. Wydaje mi się oczywiste, że uwzględniono w tych rachubach, iż ewentualny pościg zaprowadzi nas na Pogranicze bądź jeszcze dalej, na terytoria Intruzów - de Soya bierze głęboki oddech. - Byłem tam, panowie, walczyłem z rojami, paliłem ich orbitalne lasy. Intruzi są... dziwni, a ich próby adaptacji do życia w nieprzyjaznym środowisku, ba, nawet w międzygwiezdnej próżni... to... bluźnierstwo; prawdopodobnie nie są już ludźmi. Nie mają natomiast szybkich statków. „Rafael” powinien zdążyć pojawić się w układzie, po czym rozpędzić do następnego skoku, nie ryzykując przechwycenia. Możemy zresztą tak go zaprogramować, by w wypadku przejęcia przez Intruzów uległ zniszczeniu. Żaden z żołnierzy Gwardii Szwajcarskiej się nie odzywa; rozmyślają o możliwej podwójnej śmierci, o unicestwieniu bez ostrzeżenia. Jak zwykle położą się spać na leżankach akceleracyjnych, w komorach zmartwychwstańczych i już się nie obudzą... Przynajmniej nie w tym życiu. Sakrament krzyżokształtu jest prawdziwym cudem: przywraca okaleczonym, porozrywanym ciałom życie, odtwarza cielesne powłoki i dusze ponownie narodzonych, którzy zginęli od kuł, ognia, zmarli z głodu, udusili się, utonęli, zostali zasztyletowani, zmiażdżeni, zmarli na zarazę... Jednakże i krzyżokształt ma swoje ograniczenia: nie potrafiłby odtworzyć osób, których ciała zdążyły się rozłożyć, tak jak nie pomógłby odrodzić się ofiarom termonuklearnej eksplozji silników statku. - Chyba może pan na nas liczyć - mówi Gregorius. Zdaje sobie sprawę, że de Soya doprowadził do tej dyskusji przede wszystkim dlatego, że nie może znieść myśli o wysłaniu swoich ludzi na śmierć - prawdziwą śmierć - bez rozmowy z nimi. Kee i Rettig ograniczają się do kiwnięcia głową. - W porządku! Zaprogramuję zatem „Rafaela” w taki sposób, by uległ samozniszczeniu, jeżeli nie będzie mógł uciec z układu gwiezdnego przed naszym zmartwychwstaniem. Zapewniam, że parametry definiujące stan „niemożności ucieczki” wybiorę z najwyższą starannością, nie sądzę jednak, by naprawdę nam to groziło. Obudzimy się w okolicy... Boże, nawet nie sprawdziłem, która z planet Tetydy jest najbliższym światem zajętym przez Intruzów. Tai Zin? - Nie, kapitanie - Gregorius pochyla się nad wydrukiem zaplanowanej przez „Rafaela” trasy poszukiwań i wskazuje palcem zakreślony kółeczkiem rejon tuż poza granicami Paxu. - Hebron. Planeta Żydów. - Nie zwlekajmy zatem, tylko szykujmy się do skoku. Do zobaczenia za rok w Nowej Jerozolimie! - Za rok? - Rettig zerka na mapę i odpycha się od stołu, kierując ku swojej leżance. De Soya się uśmiecha. - Nauczyłem się tego powiedzonka od jednego z moich przyjaciół Żydów. Nie wiem, co znaczy. - Nie miałem pojęcia, że są tu jeszcze jacyś Żydzi - przyznaje kapral Kee. - Myślałem, że chowają się gdzieś na Pograniczu.

194

- Na uniwersytecie, gdzie uczęszczałem na dodatkowe wykłady, spotykało się czasem ludzi nawróconych na judaizm - kręci głową de Soya. - Mniejsza z tym, niedługo spotka pan ich osobiście na Hebronie. Panowie, proszę zapiąć pasy. Ojciec kapitan natychmiast po przebudzeniu zdaje sobie sprawę, iż rzeczywiście wydarzyło się coś złego. Za młodu, kiedy jeszcze uczył się w seminarium, zdarzało mu się czasem upić z kumplami do nieprzytomności. Po jednej z takich eskapad obudził się w cudzym łóżku - na szczęście sam, Bogu niech będą dzięki! - w nieznanej części miasta i za nic w świecie nie mógł sobie przypomnieć ani czyje to łóżko, ani jak się w nim znalazł. Teraz czuje się podobnie. Kiedy otwiera oczy, nie towarzyszy mu przerażające wrażenie spadania, jak zwykle w zerowym ciążeniu. Zamiast zamkniętych, zautomatyzowanych komór zmartwychwstańczych „Rafaela”, wypełnionych wonią ozonu, potu i powtórnie przetworzonego powietrza, widzi wokół siebie pięknie urządzony pokój z obszernym łożem i w miarę normalną grawitacją. Ściany zdobią religijne obrazy: portret Maryi Dziewicy, Chrystus na krzyżu, wznoszący oczy ku niebu, scena męczeństwa świętego Pawła... Przez koronkowe firanki sączy się do wnętrza słaby blask słońca. Oszołomionemu de Soyi otoczenie wydaje się dziwnie znajome, podobnie zresztą jak twarz pulchnego, niskiego księdza, który podaję mu rosół i zabawia rozmowami o wszystkim i o niczym. W końcu startujące z opóźnieniem synapsy uruchamiają właściwe obwody i ojciec kapitan rozpoznaje ojca Baggio, opiekuna wskrzeszonych, którego ostami raz widział w ogrodach Watykanu i którego nie spodziewał się już ujrzeć. Popija rosół, patrzy na bladoniebieskie niebo i dochodzi do wniosku, że znalazł się na Pacem. Usiłuje sobie przypomnieć wydarzenia, którego go tu przywiodły, ale ostatnie, co pamięta, to rozmowa z Gregoriusem i jego ludźmi, długa ucieczka ze studni grawitacyjnej Mare Infinitus i siedemdziesiątej Ophiuchi A, a potem wstrząs skoku kwantowego. - Jak? - mamrocze niewyraźnie i łapie ojca Baggio za rękaw. - Dlaczego...? Jak...? - Spokojnie, mój synu, spokojnie! Przyjdzie czas, żeby o wszystkim porozmawiać, przyjdzie czas na wszystko. Ukołysany cichym głosem księdza, ciepłym światłem i bogatym w tlen powietrzem de Soya zapada w sen. Ma prorocze, złowróżbne sny. W południe, podczas kolejnego posiłku, na który składa się rosół, de Soya zaczyna rozumieć, że miły, grubiutki kapłan nie udzieli mu odpowiedzi na żadne pytania: ani jak trafił na Pacem, ani gdzie są jego ludzie, ani dlaczego sam Baggio nie chce mu nic powiedzieć. - Niebawem przyjdzie ojciec Farrell - powtarza tylko, jakby te słowa wszystko wyjaśniały. De Soya odzyskuje powoli siły, bierze kąpiel, ubiera się i, czekając na gościa, usiłuje pozbierać myśli. Ojciec Farrell przybywa wczesnym popołudniem. Jest wysoki, szczupły i - jak wkrótce bez specjalnego zaskoczenia stwierdza de Soya - ma stopień komandora Legionistów Chrystusowych. Jego głos, choć miły dla ucha, zdradza osobę konkretną i lakoniczną. Farrell ma zimne, szare oczy. - Jest pan zapewne ciekaw, co się wydarzyło, ojcze kapitanie - mówi. - I bez wątpienia wciąż jeszcze odczuwa pan skutki niedawnego wskrzeszenia. To normalne. - Znam efekty uboczne zmartwychwstania - de Soya uśmiecha się lekko, ironicznie. - Ale nie myli się ojciec, jestem ciekaw. Dlaczego obudziłem się na Pacem? Co się stało w układzie Hebronu? Co z moimi ludźmi? - Zacznę od końca. Sierżant Gregorius i kapral Kee czują się dobrze... Dochodzą do siebie po wskrzeszeniu w kaplicy Gwardii Szwajcarskiej. - Co z lansjerem Rettigiem? - dopytuje się de Soya. Czarny ptak złych przeczuć, który towarzyszy mu od chwili przebudzenia, zaczyna rozpościerać skrzydła. - Nie żyje. Prawdziwa śmierć. Udzielono mu ostatniego namaszczenia, a jego ciało powierzono przestrzeni kosmicznej. - Jak umarł? To znaczy... mam na myśli prawdziwą śmierć z wysiłkiem mówi de Soya. Ma ochotę się rozpłakać, ale powstrzymuje się, nie będąc pewnym, czy powoduje nim smutek, czy też nadal odczuwa skutki wskrzeszenia. - Nie znam szczegółów - odpowiada wysoki kapłan. Mężczyźni rozmawiają w niewielkim saloniku, zarezerwowanym na specjalne spotkania i debaty. Są sami, jeśli nie liczyć świętych, męczenników, Chrystusa i 195

Jego Matki. - Podczas powrotu z Hebronu wystąpił błąd w funkcjonowaniu automatycznej komory zmartwychwstańczej na „Rafaelu”. - Powrotu z Hebronu? Chyba nie rozumiem, ojcze. Kazałem statkowi zostać w okolicy Hebronu, jeżeli nie będzie ścigany przez okręty Intruzów. Czy tak się stało? - Widocznie tak. Jak już wspomniałem, nie znam wszystkich szczegółów natury technicznej... Nie jestem w tej materii specjalistą... Jeśli jednak dobrze rozumiem twoje słowa, ojcze kapitanie, skierowałeś archanioła w obszary przestrzeni kontrolowane przez Intruzów... - Zlecono mi misję, która zaprowadziła mnie na Hebron - przerywa mu de Soya. Farrell nie protestuje ani nie zmienia wyrazu twarzy, de Soyi wystarczy jednak jedno spojrzenie w głąb jego szarych oczu, by więcej nie wchodzić mu w słowo. - Jeżeli więc się nie mylę, zaprogramował ojciec statek w taki sposób, by trafił do układu znajdującego się we władaniu Intruzów i, gdyby nie napotkał żadnych przeszkód, wszedł na orbitę wokół planety Hebron. De Soya milczy i patrzy wprost w oczy ojca Farrella; na razie nie ma w jego spojrzeniu wrogości, lecz gotów jest w każdej chwili odeprzeć ewentualne oskarżenia. - O ile więc dobrze rozumiem... Pański statek kurierski nazywa się „Rafael”, czyż nie, ojcze? Ojciec kapitan potwierdza skinieniem głowy. Wie, że ma do czynienia z wytrawnym prawnikiem: ten staranny dobór słów, te pytania, zadawane wówczas, gdy odpowiedź i tak nie ulega wątpliwości... W Kościele pracuje wielu doradców. I wielu inkwizytorów. - Wszystko wskazuje na to, że „Rafael” wykonał zaprogramowane zadanie, nie napotkał żadnych przeszkód i wszedł na orbitę Hebronu - ciągnie Farrell. - Czy to wtedy wystąpił błąd w mechanizmie wskrzeszenia? - O ile mi wiadomo - nie. Legionista odrywa na moment wzrok od ojca kapitana i szybkim rzutem oka lustruje pokój, jak gdyby chciał oszacować wartość znajdujących się w nim zabytkowych mebli i dzieł sztuki. Najwyraźniej nie znajduje jednak nic godnego uwagi, gdyż wraca spojrzeniem do swego rozmówcy. - O ile mi wiadomo, proces zmartwychwstania wszystkich czterech pasażerów statku dobiegał końca, gdy archanioł został zmuszony do ucieczki. Skok miał, rzecz jasna, skutki śmiertelne. Jak zapewne panu wiadomo, drugie wskrzeszenie po niekompletnym pierwszym ma znacznie mniejsze szansę powodzenia. To wtedy zawiodły mechanizmy nadzorujące przebieg sakramentu. Zapada cisza. Pogrążony w myślach de Soya niemal nie słyszy gwaru i hałasu samochodów, dobiegającego z wąskiej uliczki pod oknem. Nie przeszkadza mu również ryk silników startującego z pobliskiego portu kosmicznego transportowca. - Komory zmartwychwstańcze zostały poddane przeglądowi i naprawione, kiedy znajdowaliśmy się na orbicie Renesansu, ojcze Farrell. Ksiądz potakuje niemal niedostrzegalnym skinieniem głowy. - Wiem, przeglądaliśmy zapisy. Sądzę, że właśnie tego rodzaju błąd kalibracji przyczynił się do śmierci lansjera Rettiga. W tej chwili trwa śledztwo w garnizonie na Renesansie. Dochodzenie objęło zresztą również układ Mare Infinitus, Epsilon Eridani i Epsilon Indi, Łaskę Niechybną w Lacaille 9352, planetę Barnarda, NGCes 26294BIY, okolice Wegi i Pierwszą Tau Ceti. De Soya nie kryje zdumienia. Musieli zaprząc do pracy oba pozostałe archanioły, skoro prowadzą tak szeroko zakrojone śledztwo. Tylko dlaczego? - Jesteście bardzo skrupulatni - mówi na głos. - Owszem. Ojciec kapitan z westchnieniem zapada w miękkie poduszki fotela. - Znaleziono nas w takim razie w pobliżu Svobody i nie udało się wskrzesić lansjera Rettiga... Ojciec Farrell wykrzywia usta w leciutkim grymasie. - W pobliżu Svobody, kapitanie? Nie. Pański statek kurierski został namierzony w układzie siedemdziesiątej Ophiuchi A, kiedy hamował, kierując się na Mare Infinitus, ojcze. De Soya prostuje się w fotelu. - Nie rozumiem. W wypadku przedwczesnego opuszczenia okolic Hebronu „Rafael” miał się udać do najbliższego układu gwiezdnego kontrolowanego przez Pax. Czyli na Svobodę. 196

- Być może spotkanie i forma pościgu w okolicy Hebronu wykluczyły taką możliwość ucieczki stwierdza bez emocji Farrell. - A wtedy komputer prawdopodobnie postanowił wrócić do punktu wyjścia. - Być może - de Soya usilnie stara się rozgryźć swego gościa. - Powiedziałeś „prawdopodobnie”, ojcze. Czyżbyście nie wiedzieli, co się stało? Nie zbadaliście zapisów w komputerze pokładowym? Milczenie Farrella mogło oznaczać potwierdzenie - lub cokolwiek innego. - Poza tym skoro wróciliśmy na Mare Infinitus, dlaczego obudziłem się tutaj, na Pacem? - nie ustępuje de Soya. - Co się stało w układzie siedemdziesiątej Ophiuchi A? Teraz na usta Farrella wypływa uśmiech w postaci minimalnego rozciągnięcia wąskich warg. - Tak się złożyło, ojcze kapitanie, że na orbicie wokół Mare Infinitus znajdował się w tym czasie „Michael”. Znajdująca się na jego pokładzie kapitan Wu... - Marget Wu? - pyta de Soya, nie dbając o to, czy zirytuje rozmówcę kolejnym wtrąceniem. - W rzeczy samej - Farrell zdejmuje palcem wyimaginowany pyłek z zaprasowanych w idealny kant, czarnych spodni. - Biorąc pod uwagę... hmmm... konsternacją, jaką wywołała pańska ostatnia wizyta na Mare Infinitus... - Ma pan na myśli umieszczenie biskupa Melandriano w odległym klasztorze i aresztowanie skorumpowanych zdrajców, mieniących się oficerami Paxu? - de Soya znów nie daje mu skończyć zdania. Nie ulega chyba wątpliwości, że cały proceder przebiegał pod czujnym okiem Melandriano... Farrell przerywa mu, unosząc w górę dłoń. - Te wydarzenia nie wchodzą w zakres mojego śledztwa, ojcze kapitanie. Odpowiadałem tylko na pańskie pytanie. Czy mogę kontynuować? De Soya milczy. Wściekłość miesza się w jego sercu z żalem po śmierci Rettiga, a narkotyczne uniesienie, jakże charakterystyczne dla pierwszych dni po zmartwychwstaniu, wcale mu nie pomaga. - Kapitan Wu, wysłuchawszy protestów biskupa Melandriano i innych członków władz Mare Infinitus, uznała, iż byłoby wskazane przetransportować pana i pańskich ludzi na Pacem i dopiero tam dokonać wskrzeszenia. - Czyli proces zmartwychwstania został przerwany po raz drugi, tak? - Nie - w głosie Farrella nie słychać nawet śladu rozdrażnienia. - Decyzja o transporcie do Watykanu zapadła, zanim się rozpoczął. De Soya patrzy na swoje palce. Drżą. Oczyma wyobraźni widzi „Rafaela” z ładunkiem trupów, w tym jego własnym. Najpierw śmiertelna wyprawa na Hebron, później hamowanie w przestrzeni wokół Mare Infinitus, na koniec skok na Pacem. Podnosi wzrok. - Jak długo byliśmy martwi, ojcze? - Trzydzieści dwa dni. De Soya nieomal podrywa się z fotela. Potrzebuje dłuższej chwili, by się uspokoić i zapanować nad głosem. - Jeżeli w układzie Hebronu nie doszło do zmartwychwstania, to w momencie, gdy kapitan Wu postanowiła skierować nasz statek z Mare Infinitus na Pacem, zanim uruchomiono proces wskrzeszenia, powinniśmy byli nie żyć dopiero od siedemdziesięciu dwóch godzin. Załóżmy, że tyle samo czasu spędziliśmy tutaj... Co się z nami działo przez pozostałe dwadzieścia sześć dni, ojcze? Farrell jeszcze raz przeciąga palcami wzdłuż kantu na spodniach. - Na Mare Infinitus nastąpiła pewna zwłoka - mówi spokojnie. - Rozpoczęto śledztwo, odebrano protesty, pochowano lansjera Rettiga ze wszystkimi należnymi honorami, wypełniono szereg innych... zadań. „Rafael” wrócił razem z „Michaelem” - ksiądz wstaje znienacka. De Soya również podrywa się z fotela. - Ojcze kapitanie, mam panu przekazać wyrazy szacunku i życzenia rychłego powrotu do zdrowia i wiecznego życia w Chrystusie od sekretarza stanu kardynała Lourdusamy. Kardynał życzy sobie również, by jutro godzinie siódmej rano stawił się pan w watykańskim biurze Świętego Zgromadzenia Doktryny Wiary, gdzie spotka się pan z monsignorem Lucasem Oddim i innymi członkami Zgromadzenia. Oszołomiony de Soya może tylko strzelić obcasami i pochylić głowę na znak zgody. Jest jezuitą i oficerem floty, człowiekiem nawykłym do dyscypliny. - Doskonale! - z tymi słowy ojciec Farrell opuszcza pokój.

197

De Soya jeszcze przez kilka minut stoi bez ruchu w foyer. Jako zwykły kapłan i oficer z placu boju nie miał wiele do czynienia z polityką i wewnętrznymi rozgrywkami w łonie Kościoła, ale nawet taki prowincjusz i wiecznie zajęty wojownik jak on zna strukturę watykańskiego państwa i funkcję jego elementów. Papieżowi podlegają bezpośrednio dwa potężne organy administracyjne: kuria rzymska i Święte Zgromadzenia. Kuria jest niezgrabną, skomplikowaną niczym labirynt strukturą, której „nowoczesną” formę nadał Sykstus V w 1588 AD. W jej skład wchodzi Sekretariat Stanu, opoka władzy kardynała Lourdusamy, pełniącego w nim funkcję premiera o nieco mylącym tytule „Sekretarza Stanu”. Sekretariat stanowi ośrodek tak zwanej „starej kurii”, czyli zespołu urzędów funkcjonujących u boku papieża od szesnastego wieku. „Nowa kuria” składała się początkowo z szesnastu mniejszych ciał administracyjnych, utworzonych przez Drugi Sobór Watykański, który zakończył obrady w 1965 AD. Podczas trwającego 260 lat panowania papieża Juliusza owe szesnaście biur przerodziło się w splątany konglomerat trzydziestu jeden instytucji. De Soya nie został jednak wezwany przed oblicze urzędników kurii, lecz funkcjonariuszy osobnego, często przeciwnego jej organu - Świętych Zgromadzeń. Dokładniej rzecz biorąc, ma się spotkać z przedstawicielami Świętego Zgromadzenia Doktryny Wiary, które w ostatnich dwustu latach zyskało - a właściwie odzyskało - ogromne wpływy. Papież znów został prefektem Zgromadzenia i zmiana ta znacznie ożywiła funkcjonowanie urzędu. W ciągu dwunastu wieków poprzedzających wybór Juliusza Zgromadzenie, znane do 1964 AD jako Święte Oficjum, straciło na znaczeniu tak bardzo, że praktycznie przestało istnieć. Teraz jednak jego władza rozciąga się na wszystkie zamieszkane planety w promieniu pięciuset lat świetlnych i opiera na trzech tysiącach lat historii. De Soya wraca do saloniku i opiera się o fotel, na którym siedział. W głowie mu się kręci od natłoku myśli. Wie, że przed wizytą w Świętym Oficjum nie pozwolą mu się spotkać z Kee i Gregoriusem; wie, że może ich już nigdy nie zobaczyć. Przez chwilę rozmyśla o splocie wydarzeń, który przywiódł go do tego pokoju i doprowadził do tej rozmowy, jego otępiały umysł szybko jednak gubi się w zawiłościach polityki Kościoła, zarzutach obrażonych kleryków, zagadnieniach walki o władzę w Paxie. Jednego jest pewien: Święte Zgromadzenie Doktryny Wiary, znane niegdyś jako Święte Oficjum, przez stulecia nosiło również inne miano: Świętej Inkwizycji. I właśnie za panowania Juliusza XIV Inkwizycja znów zaczęła budzić grozę, z jaką niegdyś kojarzono jej nazwę. De Soya zaś ma się spotkać z jej przedstawicielami następnego ranka; nie ma czasu na przygotowania i nie zna zarzutów, jakie mu postawią. Do pokoju wchodzi uśmiechnięty ojciec Baggio. - Czy miło ci się gawędziło z ojcem Farrellem, mój synu? - pyta wesoło. - Tak - de Soya nie zwraca na niego uwagi. - Bardzo miło. - To dobrze, bardzo dobrze. Czas chyba na rosół, krótką modlitwę... może Anioł Pański? A potem do łóżka. Trzeba się wyspać, żeby rano wstać rześkim na spotkanie nowego dnia. Prawda, mój synu? 38 W nieskończonym zbiorze wierszy, jakimi Starowina raczyła mnie w dzieciństwie, miałem swój ulubiony, który zaczynał się od słów „Niektórzy mówią, że świat dokona żywota w ogniu, inni - że końcem będzie lód”. Nie wiedzieliśmy, kto jest jego autorem; Starowina przypuszczała tylko, że napisał go prehegirański poeta nazwiskiem Frost*.[*mróz] Nawet jako dziecko uważałem, że to trochę za duży zbieg okoliczności, lecz sama idea końca świata w płomieniach lub w lodzie głęboko zapadła mi w pamięć. Mój świat wybrał to drugie rozwiązanie. Pod lodową ścianą panowała nieprzenikniona ciemność i zimno, którego nie jestem w stanie opisać. Zdarzały mi się już poparzenia - raz na naszej barce płynącej w górę Kansu wybuchła kuchenka gazowa i boleśnie, choć niegroźnie opaliła mi ręce i pierś - toteż wiedziałem, czego mogę się spodziewać po ogniu. Tutaj chłód wydawał mi się równie intensywny, jak gdybym znalazł się wśród płomieni, powoli rozdzierających mi ciało na strzępy. Trzymana przez androida lina opasywała mnie pod pachami i kiedy wartki nurt okręcił mnie dookoła, dałem mu się porwać stopami naprzód w mroczną czeluść. Rękoma osłaniałem twarz przed uderzeniami o ostre występy na dolnej powierzchni twardego jak skała lodu. A. Bettik blokował linę i hamował mój ruch, ale i tak szybko zdarłem kolana do krwi. Prąd przyciskał mnie do poszarpanego stropu z taką siłą, jakby wleczono mnie po żwirze. Kiedy postanowiłem nie zdejmować skarpet, miałem na myśli nie tyle ochronę przed zimnem, co raczej właśnie chropowaty lód, jednakże i one nie na wiele się zdały w konfrontacji z ostrymi krawędziami. Miałem 198

jeszcze na sobie szorty i koszulkę, które również niespecjalnie mnie rozgrzewały, z szyi zaś zwieszał mi się komunikator radiowy z przyklejonymi do gardła mikrofonami, gotowymi odbierać głos i przekazy subwokalizowane. W moim uchu tkwiła maleńka słuchawka; przez ramię przerzuciłem wodoszczelną torbę z neoplastikiem, zapalnikami i kawałkiem lontu, do której w ostatniej chwili dorzuciłem dwie race świetlne. Do nadgarstka przykleiłem sobie laserową latarkę - jej wąski promień rozpraszał się w mrocznej wodzie i odbijał ad lodu, choć nie dawał za dużo światła. Odkąd opuściłem labirynt na Hyperionie, rzadko z niej korzystałem, gdyż duże latarnie były znacznie bardziej uniwersalne i zużywały mniej energii; laser nie nadawał się również do cięcia, wiedziałem jednak, że powinien wystarczyć do wyżłobienia otworów pod ładunki. Jeśli tylko pożyję na tyle długo, żeby żłobić jakieś otwory. Jedyną nadzieję w tej szaleńczej próbie nurkowania pod lodem pokładałem w wiedzy, jaką wyniosłem ze szkolenia na szelfie lodowym u wybrzeży Ursusa. Na Niedźwiedzim Morzu Lodowcowym, które podczas krótkiego, arktycznego lata zamarzało i rozmarzało niemal codziennie, zawsze istniało znaczne ryzyko pęknięcia cienkiego lodu. Uczono nas więc, że nawet gdyby prąd zmył nas pod zamarzniętą powierzchnię do miejsca, gdzie nie zdołalibyśmy się przebić, pomiędzy wodą i lodowym stropem zawsze znajduje się odrobina ściśniętego powietrza. Należało więc podpłynąć do samego lodu, wystawić nozdrza nad wodę (nawet jeśli miałoby to oznaczać, że reszta twarzy pozostanie zanurzona) i przemieszczać się w ten sposób aż do znalezienia cieńszej skorupy, którą dałoby się roztrzaskać ręką. Tyle teoria. Miałem okazję przetestować jej prawdziwość, gdy wziąłem udział w poszukiwaniach jednego z chłopaków: kiedy wyszedł na chwilę ze skarabeusza, w odległości dosłownie dwóch kroków od ważącego cztery tony pojazdu lód się pod nim załamał. Znalazłem go niemal sześćset metrów od miejsca wypadku. Nos przyciskał wciąż do grubej w tym miejscu lodowej płyty, ale znajdujące się poniżej linii wody usta miał otwarte, twarz zbielałą niczym śnieg, a oczy zamarznięte na kość. Starałem się o tym nie myśleć walcząc z prądem i przedzierając się ku powierzchni. Szarpnąłem za linę, żeby dać znać A. Bettikowi, że ma mnie zatrzymać i przejechałem twarzą po szorstkim suficie w poszukiwaniu powietrza. Wodę od lodu dzieliło tu kilkanaście centymetrów wolnej przestrzeni, czasem nieco więcej, jeśli biały blok zamarzniętej atmosfery był akurat poprzecinany szczelinami. Wciągnąłem lodowate powietrze w płuca i poświeciłem latarką najpierw w głąb jednej ze szczelin, a później przed siebie i do tyłu. - Odpocznę chwilę - wysapałem. - Wszystko gra. Ile przepłynąłem? - Z osiem metrów - dobiegł mnie ze słuchawki szept androida. - Cholera jasna! - mruknąłem pod nosem, zapominając na moment, że mikrofon odbierze subwokalizowane słowa. A ja miałem wrażenie, że przebyłem przynajmniej ze dwadzieścia, może trzydzieści metrów. - Dobra. Zakładam pierwszy ładunek - oznajmiłem głośniej. Palce jeszcze nie zdrętwiały mi do reszty, zdołałem więc przełączyć latarkę na najwyższą moc i wypalić nią płytką niszę w sąsiedztwie szczeliny. Jeszcze przed opuszczeniem tratwy wstępnie uformowałem neoplastik w użyteczne bomby i teraz wystarczyło go dopasować do kształtu jamki. Neoplastik jest profilowanym materiałem wybuchowym, co oznacza, że energia eksplozji pójdzie dokładnie w pożądanym kierunku, o ile oczywiście odpowiednio przygotuje się ładunek; w tym wypadku od razu wiedziałem, że wybuch ma uderzyć głównie w górę i w tył, pozostało mi tylko precyzyjnie wkleić w lód macki miękkiego tworzywa. Ta sama technologia, która sprawia, że pocisk plazmowy wchodzi w stal jak w masło, odpowiadała za pchnięcie całej siły wybuchu owych macek w ośmiometrową barierę lodu i rozkruszenie jej na zgrabne kawałki. Liczyliśmy na to, że stacje uzdatniania atmosfery działały wystarczająco długo i skutecznie, żeby mieszanka tlenu z azotem i dwutlenkiem węgla nie okazała się nazbyt wybuchowa. Dzięki temu, że dokładnie wiedziałem czego chcę, uformowanie ładunków zajęło mi niespełna czterdzieści pięć sekund i nie wymagało szczególnej zręczności. Wystarczyło to jednak, bym po wetknięciu maleńkich zapalników w bryłkę neoplastiku zupełnie stracił czucie w palcach. Wiedząc, że radio działa bez zarzutu, nastawiłem zapalniki na zdalną detonację i darowałem sobie instalowanie lontu. - W porządku! - rzuciłem i zacząłem się zanurzać. - Popuść smycz! Zaczął się kolejny etap dzikiej przejażdżki: prąd to wciągał mnie w głąb wody, to znów podrzucał do góry i tarł mną o kryształowe sklepienie, ja zaś od czasu do czasu desperacko łapałem oddech i najwyższym wysiłkiem woli zmuszałem się do działania. Traciłem ostatnie rezerwy ciepła. 199

Lód ciągnął się przez dalsze trzydzieści metrów - akurat tyle, ile - moim zdaniem - mógł rozsadzić neoplastik. Założyłem ładunki jeszcze w dwóch miejscach: raz w naturalnym pęknięciu i raz w cylindrycznym otworze, który wypaliłem w litym lodzie. Za tym drugim razem nic już nie czułem i z trudem udało mi się odpowiednio ułożyć ładunek. Myślałem już tylko o tym, że jeśli lodowa zapora szybko się nie skończy, cała moja robota pójdzie na mamę. Zastanawialiśmy się z A. Bettikiem nad przerąbaniem się przez ścianę za pomocą siekiery, bałem się jednak, że nie na długo starczyłoby nam sił. Wynurzyłem się ponownie na czterdziestym pierwszym metrze i z początku miałem wrażenie, że znajduję się pod kolejną szczeliną, jednakże kiedy poświeciłem latarką przed siebie, stwierdziłem, że komora jest dłuższa i szersza od tej, w której została tratwa. Ustaliliśmy wcześniej, że nie będziemy detonować bomb, jeżeli wynurzywszy się ujrzę od razu kolejną zaporę, ale kiedy zniżyłem latarkę nad samą wodę, okazało się, że rzeka, szeroka w tym miejscu na jakieś trzydzieści metrów, zakręca łagodnie dopiero po kilkuset metrach. Nie widziałem żadnych dodatkowych tuneli ani łagodnego brzegu, lecz przynajmniej mogliśmy płynąć dalej. Otoczenie się nie zmieniło - wszędzie zwieszały się stalaktyty, a nad powierzchnią unosiła się mgła. Chciałem zajrzeć za zakręt, szybko jednak doszedłem do wniosku, że nie wystarczy mi wówczas ani liny, ani sił, żeby wrócić. - Wyciągnijcie mnie! - poprosiłem. Przez następne dwie minuty dałem się po prostu ciągnąć A. Bettikowi przez czerń pod lodem, od czasu do czasu zatrzymując się dla złapania oddechu. Gdyby podział ról wyglądał inaczej - to znaczy android popłynąłby z ładunkami, a ja miałbym go asekurować - nie zdołałbym go ściągnąć z powrotem na pokład nawet mając cztery razy więcej czasu, niż on potrzebował na ściągnięcie mnie; ba, nie poradziłbym sobie chyba nawet z Eneą. Wiedziałem, że jest silny, choć bez przesady, tego dnia jednak wykazał się iście nadludzką siłą. Mogłem się tylko domyślać, do jakich rezerw energetycznych musiał sięgnąć, żebym w dwie minuty znalazł się na tratwie, mimo że starałem się mu pomagać, to znaczy odpychałem się krwawiącymi dłońmi od sufitu i w miarę możliwości machałem nogami. Wynurzywszy się w świetle latarni nie miałem siły podnieść rąk ani wpełznąć na pokład, więc A. Bettik złapał mnie pod pachy i delikatnie wydobył z wody. Enea chwyciła mnie za nogi, po czym przenieśli mnie na rufę. W moim otępiałym mózgu kołatały się wizje katolickiego kościółka w leżącej na pomocy mokradeł wsi Latmos, do którego zdarzało się nam zaglądać przy okazji zakupów żywności. W środku znajdowało się mnóstwo religijnych obrazów, ale przyznam, że myślałem tylko o jednym: na południowej ścianie zawieszono malowidło przestawiające Chrystusa, zdejmowanego z krzyża przez jednego z apostołów; jego bose, poranione stopy podtrzymywała Maryja Dziewica. Nie pochlebiaj sobie, przemknęło mi przez myśl. Słowa te usłyszałem wypowiedziane głosem Enei. Znalazłem się w oblodzonym namiocie, gdzie na posłaniu z dwóch śpiworów i cienkiego materaca czekał mój koc termoizolacyjny. A. Bettik ściągnął ze mnie przemoczoną koszulę, zabrał mi torbę i komunikator, odklejoną od mojego nadgarstka latarkę schował do plecaka, a mnie ułożył w górnym śpiworze i otulił kocem. Potem otworzył medpak i przykleił mi elektrody do piersi, wewnętrznej strony uda, lewego przegubu i skroni. Zgodnie z tym, jak się umawialiśmy, zerknąwszy na ekran przyrządu wstrzyknął mi ampułkę adrenonitrotaliny. Chciałem mu powiedzieć, że pewnie zaczyna mieć dość ratowania mnie z wody, ale język, szczęki i cały aparat mowy odmówiły mi posłuszeństwa. Było mi tak zimno, że nawet nie drżałem. Przytomność stała się tylko cieniutką nitką łączącą mnie ze światem, która w dodatku groziła zerwaniem w przenikających mnie, lodowatych podmuchach wiatru. Android pochylił się ku mojej twarzy. - Czy założył pan ładunki, M. Endymion? Udało mi się skinąć głową. Na nic więcej nie było mnie stać, a nawet i ten ruch sprawiał wrażenie, jakby wykonywała go jakaś niezdarna marionetka. Enea uklękła przy mnie. - Zajmę się nim - rzekła do A. Bettika. - Ty nas stąd wyprowadź. Android wyszedł z namiotu i skierował tratwę w górę rzeki, odpychając się drągiem z dziobu. Biorąc pod uwagę, ile sił kosztowało go wydobycie mnie z wody, nie miałem pojęcia, skąd ma jeszcze tyle energii, żeby w pojedynkę przepchnąć nas sto metrów pod prąd.

200

Ruszyliśmy z miejsca. Przez trójkątne wejście do namiotu obserwowałem jak światło latarni rozprasza się na mgle i odbija od wysokiego sufitu. Opar i lodowe stalaktyty przesuwały się z wolna przed moimi oczyma, jakbym przez równoramienną dziurkę od klucza zaglądał na dziewiąty krąg piekła Dantego. Enea nie spuszczała wzroku z medpaka. - Raul! - wyszeptała. - Raul... Koc miał zatrzymywać całe ciepło, jakie wydzielałem, ja jednak czułem się, jakbym w ogóle nie promieniował ciepłem. W kościach rwało mnie z zimna, lecz zamrożone końcówki nerwów nie przekazywały bólu do mózgu. Byłem bardzo, bardzo senny. - Zostań ze mną, Raul! - Enea obudziła mnie szarpnięciem za ramię. - Nie odchodź, do diabła! Staram się, pomyślałem w odpowiedzi. Kłamałem. Chciałem tylko spać. - A. Bettik! - krzyknęła dziewczynka. Resztką świadomości zdałem sobie sprawę, że android wchodzi do namiotu i rzuca okiem na medpak. Nie zrozumiałem ani słowa z dalszej wymiany zdań, która przerodziła się dla mnie w jednostajne buczenie. Odpłynąłem już bardzo daleko, gdy poczułem, jak ktoś się do mnie przytula. A. Bettik wrócił do kierowania tratwą, Enea zaś wczołgała się pod koc i wśliznęła do mojego śpiwora. Nie od razu ciepło jej ciała przebiło się przez znajdujące się we mnie pokłady wiecznej zmarzliny. Czułem jednak oddech dziewczynki i wbijające mi się w bok jej kościste łokcie i kolana. To nie tak, znów skierowałem myśli pod jej adresem. To ja jestem twoim obrońcą... wynajętym, żeby cię chronić. Lodowata senność nie pozwalała mi przemówić na głos. Nie pamiętam, czy mnie objęła. Wiem tylko, że reagowałem na jej dotyk z równym zapałem, co namoknięta i zamrożona kłoda drewna albo dowolny ze stalaktytów, które wolno przemierzały moje trójkątne pole widzenia - od spodu podświetlone lampą, od góry ginące w mroku i mgle, tak samo, jak mój umysł. Wreszcie ciepło zaczęło się do mnie przebijać, z początku bardzo słabiutko, ale wystarczająco, żebym poczuł pod skórą bolesne ukłucia. Gdybym mógł wtedy przemówić, poprosiłbym Eneę, by odsunęła się i dała mi się spokojnie zdrzemnąć. Jakiś czas później - nie wiem, piętnaście minut? dwie godziny? - A. Bettik wrócił do namiotu. Zachowałem tyle przytomności umysłu, by wiedzieć, że działając zgodnie z ustalonym wcześniej planem zakotwiczył tratwę w górze rzeki, pod fragmentem portalu, zapierając wszystkie drągi o dno. Zgodnie z naszą teorią, metalowy transmiter miał nas zabezpieczyć przed skutkami ewentualnego zawalenia się stropu po zdetonowaniu bomb. Odpal ładunki, chciałem do niego powiedzieć, ale on, zamiast uruchomić komunikator, zdjął żółtą koszulę i szorty i dołączył do mnie i Enei pod kocem. Musiało to wyglądać komicznie - zapewne takie właśnie wrażenie odnosisz i ty, czytelniku, ale nigdy w życiu nie czułem takiego wzruszenia, jak w tamtym momencie, kiedy moi towarzysze podróży dzielili się ze mną ciepłem swych ciał. Nawet ich odważna i nieroztropna akcja ratunkowa w fioletowym oceanie nie poruszyła mnie tak głęboko. Leżeliśmy tak we troje: Enea u mojego lewego boku, obejmując mnie ramieniem, A. Bettik z prawej, skulony w obronie przed zimnem, które sączyło się przez odchyloną z jego strony krawędź koca. Po kilku minutach miałem płakać z bólu wywołanego powrotem krążenia i rozmarzaniem mojego ciała, ale na razie łzy pojawiły mi się w oczach na myśl o tym jakże osobistym, intymnym darze ciepła, które z ich krwi z wolna przesączało się w moją. Teraz, pisząc o tym, też płaczę. Nie potrafię powiedzieć, jak długo to trwało. Nigdy ich o to nie pytałem i nigdy o tym nie rozmawialiśmy, na pewno jednak nie krócej niż godzinę - ja w każdym razie miałem wrażenie, iż całe moje życie upływa w cieple, bólu i radości z kontaktu z Enea i A. Bettikiem. Wreszcie zacząłem drżeć, potem trząść się z lekka na całym ciele, później zaś dostałem drgawek tak gwałtownych, jakbym przeżywał atak epilepsji. Przyjaciele musieli mnie przytrzymać, żebym nie zrzucił z siebie śpiwora i nie tracił niepotrzebnie ciepła. Wydaje mi się, że i Enea się rozpłakała, choć i o to jej nie zapytałem, a ona nie poruszała tego tematu. Kiedy w końcu ból i drżączka ustąpiły, A. Bettik wyśliznął się spod koca, zerknął na medpak i przemówił do dziewczynki w języku, który znów rozumiałem. - Wszystkie wskaźniki zielone. Żadnych odmrożeń. Żadnych trwałych uszkodzeń. 201

Wkrótce Enea także wysunęła się spod przykrycia i pomogła mi usiąść. Podłożyła mi pod plecy i głowę dwa oszronione plecaki i nastawiła wodę na herbatę. Zaparzywszy aromatyczny napój, przytknęła mi parującą filiżankę do ust. Mogłem już wprawdzie poruszać rękami, a nawet zginać palce, ból jednak nie pozwalał mi niczego w nich utrzymać. - M. Endymion - A. Bettik przykucnął obok namiotu. - Jestem gotowy do zdetonowania ładunków. Kiwnąłem głową. - Kawałki lodu mogą nam się posypać na głowy, proszę pana - dodał. Znów skinąłem na znak potwierdzenia; rozmawialiśmy o tym już wcześniej: profilowane ładunki powinny strzaskać barierę przed nami, lecz nie mieliśmy gwarancji, że wzbudzone wybuchem wibracje nie zawalana nas całej zmrożonej atmosfery i nie pogrzebią nas na zawsze w lodowym grobowcu. Po naradzie uznaliśmy, że warto zaryzykować. Spojrzałem na powłokę namiotu i uśmiechnąłem się na myśl, że miałaby zapewnić nam jakąkolwiek ochronę. Trzeci raz kiwnąłem głową, dając androidowi znak, że może zaczynać. Grzmot eksplozji był o wiele bardziej przytłumiony, niż się spodziewałem, nieporównywalny z łoskotem walących się do wody brył lodu i stalaktytów oraz szumem samej wody, spiętrzonej siłą wybuchu. Przez moment miałem wrażenie, że któraś z fal porwie nas i zmiażdży o sufit. Kuliliśmy się przy naszym kamiennym palenisku, usiłując się nie zamoczyć i utrzymać na wyczyniającej dzikie harce tratwie. Kiedy fale się uspokoiły, a grzmoty ucichły, ze złamanym wiosłem sterowym i tylko jednym drągiem napędowym ruszyliśmy pod zagradzającą nam drogę ścianę. Ściana przestała istnieć. Ładunki spisały się znakomicie: wybiły w lodzie nisko sklepiony tunel o poszarpanym suficie, który w świetle latarek prowadził do następnej pieczary. Enea krzyknęła z radości, natomiast A. Bettik poklepał mnie po plecach. Ze wstydem przyznaję, że chyba znów się rozpłakałem. Ostateczne zwycięstwo nie przyszło nam jednak łatwo. Potrzaskane bloki i resztki sterczących z wody kolumn wciąż przegradzały nurt i nawet gdy rzeka się uspokoiła, czekała nas mozolna przeprawa: co chwilę musiałem naszym jedynym drągiem zapierać się o dno, żeby dać A. Bettikowi czas na zrąbanie siekierą lodowych przeszkód. Po pół godzinie dałem mu na migi znać, że przyszedł czas na zmianę. - Jest pan pewien, M. Endymion? - zapytał. - Raczej... tak - odrzekłem ostrożnie, zmuszając język i szczękę do najwyższego wysiłku. Machanie toporkiem rychło tak mnie rozgrzało, że zapomniałem o dreszczach. Czułem siniaki i otarcia w miejscach, gdzie lód najbardziej dał mi się we znaki, postanowiłem jednak chwilowo się nimi nie przejmować. Wreszcie przebiliśmy się przez ostatnie przeszkody i ruszyliśmy z prądem. Przez chwilę zabijaliśmy opatulone skarpetami ręce, by zaraz wrócić do rozgrzewania ich nad grzałką i ograniczyć się do świecenia latarniami po ścianach. Sceneria się nie zmieniła: po obu stronach mieliśmy pionowe ściany z lodu, z sufitu zwieszały się sople, które w każdej chwili mogły na nas spaść, a dokoła rozpościerała się ta sama czarna woda. - Może tak już będzie do następnego portalu - rzuciła Enea. Para z jej oddechu zawisła w powietrzu niczym obietnica. Wstaliśmy od grzałki, gdy tratwa wpłynęła w zakręt. Na krótką chwilę zapanowało zamieszanie, gdy A. Bettik i ja równocześnie próbowaliśmy wypchnąć tratwę na środek nurtu, dalej od prawej ściany: ja złamanym wiosłem sterowym, on - naszym ocalałym drągiem. Później zaczęliśmy nabierać szybkości. - Och... - ton głosu stojącej na dziobie Enei wyjaśnił nam wszystko. Po mniej więcej sześćdziesięciu metrach rzeka zwężała się i kończyła następną ścianą lodu. To Enea wpadła na pomysł, żeby wysłać komlog na zwiady. - Ma przecież mikrokamerę. - Ale nie mamy monitora - zauważyłem. - A komlog nie może przesyłać obrazu na statek... - To nie tak - pokręciła głową Enea. - Sam komlog umie patrzeć i może nam powiedzieć, co widzi. - Faktycznie. Tylko nie wiadomo, czy jest na tyle inteligentny, żeby wiedzieć, co widzi. - Może go zapytamy? - zasugerował A. Bettik, wyjąwszy bransoletę z mojego plecaka. Włączyliśmy urządzenie i zapytaliśmy. Charakterystycznym, zabarwionym arogancją głosem statku komlog zapewnił nas, że jest w stanie dokonać obróbki danych wizualnych i drogą radiową przekazać nam 202

wyniki analizy. Stwierdził również, że mimo iż nie unosi się na wodzie i nigdy nie uczył się pływać, jest całkowicie wodoszczelny. Laserową latarką Enea odcięła kawałek jednej z tworzących tratwę kłód, po czym przybiła do niego komlog i umocowała ucho do zaczepienia liny. Następnie przywiązała samą linę. - Mogliśmy go puścić już pod pierwszą ścianą - zauważyłem. Dziewczynka uśmiechnęła się do mnie spod oszronionej czapeczki. Na samej jej krawędzi zwieszały się małe sopelki. - Mógłby mieć kłopoty z założeniem ładunków - odparła, a ja nagle dostrzegłem, jak bardzo jest zmęczona. - Powodzenia! - rzuciłem idiotycznie, kiedy cisnęliśmy belkę z bransoletą do wody. Komlog łaskawie oszczędził mi odpowiedzi i niemal natychmiast zniknął pod lodem. Wyciągnęliśmy grzałkę spod namiotu i skupiliśmy się wokół niej. A. Bettik z wolną popuszczał linę, ja zaś podkręciłem do maksimum głośność w słuchawkach. Nie odzywaliśmy się ani słowem, wsłuchani w piskliwy głosik komlogu. - Dziesięć metrów. W lodzie są szczeliny, z których najszersza ma sześć centymetrów. Nie widać końca bariery. - Dwadzieścia metrów. Lód ciągnie się dalej. - Pięćdziesiąt metrów. Lód. - Siedemdziesiąt pięć metrów. Nie widać końca. - Sto metrów. Lód - „smycz” komlogu skończyła się, więc dowiązaliśmy do niej ostatni kawałek liny wspinaczkowej. - Sto pięćdziesiąt metrów. Lód. - Sto osiemdziesiąt metrów. Lód. - Dwieście metrów. Lód. Skończyła się lina, a wraz z nią nasze nadzieje. Zacząłem wciągać komlog z powrotem. Mimo że wróciło mi czucie w dłoniach i mogłem nimi normalnie poruszać, niełatwo mi było ciągnąć nic nie ważącą bransoletę, gdy musiałem pokonywać opór rwącego nurtu i oblodzonej liny. Znów ogarnął mnie podziw dla A. Bettika, który w ten sposób uratował mi życie. Zmrożona lina nie dała się zwinąć, a kiedy komlog znalazł się na pokładzie, musieliśmy dosłownie wyrąbać go z lodu. - Niska temperatura przyspiesza wyczerpywanie się mojej baterii - zaświergotał. - A lód zarasta elementy światłoczułe, ale jestem gotowy i chętny, by kontynuować poszukiwania. - Dziękujemy, ale nie skorzystamy z twojej oferty - odparł grzecznie A. Bettik, wyłączył bransoletę i oddał ją mnie. Mimo wełnianych skarpet, które wszyscy nosiliśmy zamiast rękawiczek, zimny metal prawie parzył mi palce, czym prędzej więc wrzuciłem błyskotkę do plecaka. - Plastiku nie wystarczyłoby nam już nawet na pięćdziesiąt metrów - powiedziałem spokojnie. Przestałem nawet szczękać zębami. Zdałem sobie nagle sprawę, że stało się tak za sprawą nieuchronności wyroku śmierci, który właśnie zapadł. Był jednak jeszcze inny powód, który sprawiał, że w samym środku pustyni bólu i straconych nadziei czułem się jak w spokojnej oazie: ciepło, które zapamiętałem, gdy moi towarzysze przelewali we mnie swe siły życiowe. Gest ten miał w sobie coś z komunii, z absolutnego zjednoczenia. W rozświetlonej blaskiem latarń ciemności zajęliśmy sienie cierpiącą zwłoki kwestią przeżycia, rozważając tak nieprawdopodobne rozwiązania, jak wybicie przejścia w lodzie za pomocą pocisków plazmowych, odrzucając je i dyskutując o następnych, równie nierealnych. Przez cały czas jednak w zimnej, mrocznej jaskini, kiedy towarzyszył nam wszechogarniający strach i poczucie beznadziejności, ciepło pozwalało mi zachować spokój; ciepło dwojga... przyjaciół, których bliskość ocaliła mi życie. Wiele jeszcze burz i lęków zgotował mi los - nawet w tej chwili, pisząc te słowa, z każdym oddechem oczekuję potajemnego nadejścia śmierci pod postacią cyjanku - ale zawsze to wspomnienie dzielenia się ciepłem, dzielenia się własnym życiem, pozwalało mi przetrwać. Postanowiliśmy podążyć w górę nowej jaskini i poszukać jakiejś niszy w ścianie czy komina, które mogliśmy przeoczyć. Pomysł był desperacki, za to z pewnością odrobinę mniej beznadziejny, niż czekanie na śmierć na dociśniętej do lodowej ściany tratwie. Tuż za zakrętem rzeki znaleźliśmy szczelinę w chropowatej prawej ścianie. Płynąc pierwszy raz w dół rzeki, musieliśmy być zbytnio pochłonięci odpychaniem się od brzegu, by zwrócić na nią uwagą; nawet teraz, 203

dokładając wszelkich starań, nie zauważylibyśmy jej bez laserowej latarki: rozproszone, odbite od krystalicznych powierzchni światło latarń prześlizgiwało się nad nią bez śladu. Rozsądek podpowiadał nam, że mamy przed sobą po prostu kolejną fałdę olbrzymiego lodowca, poziomy odpowiednik szczelin, w jakich umieszczałem ładunki wybuchowe, kanalik prowadzący donikąd. Potrzeba odrodzenia nadziei modliła się w nas, żeby rozsądek nie miał racji. Szczelina miała niespełna metr szerokości, a jej otwór znajdował się prawie dwa metry nad lustrem wody. Podpłynąwszy bliżej stwierdziliśmy, że na głębokości trzech metrów nisza albo się kończy, albo ostro zakręca. I znów rozsądek kazał nam podejrzewać, że to ślepy lodowy zaułek; i znów zignorowaliśmy jego podszepty. Enea z całej siły zaparła się o długi drąg, usiłując powstrzymać ruch tratwy w dół rzeki, A. Bettik zaś podsadził mnie do otworu. Wbiłem zaostrzoną część główki młotka w lód i dzięki rozpędowi i desperacji wdrapałem się na górę. Opadłem na kolana, ciężko dysząc z wyczerpania, po czym uspokoiłem oddech i wstałem. Dałem znać androidowi i dziewczynce, żeby zaczekali na mój powrót. Wąski tunel skręcał gwałtownie w prawo. Wynurzywszy się zza zakrętu przyświeciłem sobie latarką, której promień odbił się od litej ściany lodu. Tym razem korytarz chyba się kończył... Ale nie. Zrobiłem parę kroków w przód, pochylając się pod coraz niższym sufitem i dostrzegłem, że tunel zaczyna się w tym miejscu stromo wznosić; światło latarki trafiło na podstawę szklistej rampy, a ja powinienem po prostu zapomnieć o postrzeganiu głębi w lodowym labiryncie. Wcisnąłem się w wąskie przejście i przez kilkanaście metrów poruszałem się na czworakach. Moje buty rozpaczliwie szukały punktu oparcia na śliskim gruncie, ja zaś przypomniałem sobie sklep w Nowej Jerozolimie, gdzie je „kupiłem” - to znaczy zostawiłem w zamian szpitalne klapki i garść hyperiońskich banknotów na ladzie - i zacząłem się zastanawiać, czy w dziale turystycznym nie mieli przypadkiem raków. Za późno. W najniższym punkcie musiałem przeczołgać się na brzuchu, w każdej chwili oczekując końca korytarza. Ten zaś skręcił ostro w lewo i biegł prosto przez następne dwadzieścia metrów, kiedy to znowu niknął za zakrętem i zaczynał prowadzić pod górę. Roztrzęsiony z emocji pobiegłem z powrotem, ślizgając się i rąbiąc stopnie w lodzie. Promień światła z laserowej latarki rzucał niezliczone refleksy na moją rozognioną podnieceniem twarz. Ledwie zniknąłem im z oczu, Enea i A. Bettik zaczęli pakować nasz ekwipunek. Później android podsadził małą do lodowej niszy i podawał jej kolejne paczki ze sprzętem. Porozumiewaliśmy się gromkimi okrzykami; wszystko wydawało się absolutnie niezbędne: śpiwory, koc termoizolacyjny, namiot - który po złożeniu tworzył teraz pakunek trzy razy większy niż poprzednio, a to ze względu na nagromadzony na jego powłoce szron - grzałka, żywność, żyrokompas, broń, latarnie... Skończyło się na tym, że wyładowaliśmy niemal całe wyposażenie tratwy, posprzeczaliśmy się jeszcze trochę, dopóki byliśmy rozgrzani wysiłkiem fizycznym, po czym ograniczyliśmy się do rzeczy naprawdę niezbędnych, mieszczących się w plecakach i torbach. Włożyłem pistolet do kabury i przypiąłem karabin do plecaka; A. Bettik zgodził się zabrać strzelbę, do której amunicja z trudem zmieściła mu się w już i tak pokaźnym bagażu. Na całe szczęście nie musieliśmy pakować ubrań, skoro wszystko mieliśmy na sobie, dopchnęliśmy więc do pełna żywności i różnych drobiazgów. Enea i android zatrzymali swoje komunikatory, a ja założyłem lodowaty komlog na rękę. Zaznaczam przy tym, iż takie zabezpieczenie nie znaczyło wcale, że zamierzamy się rozdzielać. Bałem się, żeby tratwa nam nie odpłynęła; złamane wiosło i jeden drąg nie mogły jej długo utrzymać w miejscu. A. Bettik szybko rozwiązał ten problem: przywiązał liny do dziobu i rufy, po czym laserem wytopił w lodzie uchwyty, do których solidnie je umocował. Zanim ruszyliśmy wąskim korytarzem przed siebie, posłałem jeszcze ostatnie spojrzenie wiernej tratwie. Nie sądziłem, byśmy mieli ujrzeć ją ponownie, a był to widok żałosny: kamienny stół znajdował się jak zwykle pośrodku pomostu, ale wiosło sterowe zostało strzaskane, maszt dziobowy, na którym wieszaliśmy latarnię, złamał się i rozszczepił na końcu, a dziób i burty poobijały się niemiłosiernie; rufa zanurzyła się pod powierzchnią wody, cały zaś pokład, po części skryty przed naszym wzrokiem w oparach mgły, pokryła warstwa lodu. Skinąłem wrakowi głową na znak wdzięczności i pożegnania, po czym ruszyłem pierwszy lodowym tunelem; na początkowym, najniższym odcinku, musiałem popychać ciężki plecak i pękatą torbę przed sobą. 204

Obawiałem się, że przejście zamknie się kilka metrów za miejscem, do którego dotarłem, tymczasem po trzydziestu minutach wspinaczki, pełzania, ślizgania się i czołgania labirynt prowadzących stale do góry korytarzy bynajmniej się nie kończył. Wysiłek pozwalał nam przetrwać, bo trudno mówić o rozgrzewaniu; z każdą chwilą coraz boleśniej odczuwaliśmy wszechobecne zimno. Wiedzieliśmy, że prędzej czy później wyczerpanie weźmie górę i będziemy musieli się zatrzymać, rozłożyć maty, wyjąć śpiwory i sprawdzić, czy jeszcze obudzimy się ze snu, chwila ta jednak jeszcze nie nadeszła. Rozdałem kawałki czekolady i roztopiłem szeroką wiązką lasera lód z menażce. - Już niedaleko - rzuciłem. - Niedaleko do czego? - spytała Enea spod obrośniętej lodem wełnianej czapy. - Niemożliwe, żebyśmy już wychodzili na powierzchnię; nie wspięliśmy się aż tak wysoko. - Niedaleko do czegoś ciekawego - kiedy mówiłem, para z oddechu zamarzała mi na przedzie kurtki i w szczecinie na podbródku. Na brwiach lód zbierał mi się w sople. - Czegoś ciekawego - powtórzyła z powątpiewaniem dziewczynka. Zrozumiałem, o co jej chodzi: do tej pory „ciekawe” zawsze oznaczało dla nas śmiertelne niebezpieczeństwo. Po godzinie zrobiliśmy postój, żeby zagrzać trochę jedzenia. Musieliśmy przy tym uważać, jak stawiamy grzałkę, żeby nie przetopiła się w głąb lodu. Zerknąłem na żyrokompas, żeby zorientować się, ile przeszliśmy i ile zyskaliśmy wysokości, gdy A. Bettik dał nam znak dłonią. - Cicho! - powiedział. Chyba na kilka minut przestaliśmy oddychać, aż wreszcie Enea wyszeptała: - Co się dzieje? Nic nie słyszę. Nie dziwiłem jej się: na cud zakrawało już to, że możemy się ze sobą porozumieć, zakutani w niezliczone, improwizowane szale i czapki. A. Bettik zmarszczył brwi i przytknął palec do ust. - Kroki - szepnął. - Zbliżają się... 39 Główne biuro przesłuchań Inkwizycji nie znajduje się w samym Watykanie, lecz w ogromnej, kamiennej budowli, zwanej Zamkiem Świętego Anioła. Potężny, kamienny fort, wybudowany w 135 AD, z początku pełnił funkcję grobowca Hadriana; później, po połączeniu w 271 AD z Murem Aureliana, stał się najważniejszą fortecą Rzymu. Jest też jednym z nielicznych budynków, które Kościół przeniósł na Pacem podczas ewakuacji, na krótko przed zniszczeniem Starej Ziemi przez czarną dziurę. Zamek ma kształt walcowatego monolitu i jest otoczony fosą. Szczególnego znaczenia nabrał podczas zarazy w 587 AD, kiedy to Grzegorz Wielki, idąc na czele procesji, która miała przebłagać Boga i wyprosić cofnięcie choroby, ujrzał siedzącego na szczycie archanioła Michała. W późniejszych latach Zamek Świętego Anioła nieraz dawał schronienie papieżom ukrywającym się przed rozwścieczonym tłumem; do jego wilgotnych lochów i sal tortur często trafiali ludzie, których Kościół uznał za wrogów, tak jak Benvenuto Celliniego. Podczas trzech tysięcy lat istnienia budowla oparła się zarówno najazdom barbarzyńców, jak i eksplozjom jądrowym. Obecnie wygląda jak szary, niepozorny kopczyk, przycupnięty pośrodku ostatniego kawałka wolnej przestrzeni, wśród autostrad, zabudowań i centrów administracyjnych Watykanu. Ojciec kapitan stawia się w zamku z dwudziestominutowym wyprzedzeniem. W recepcji otrzymuje plakietkę, która ma mu wskazać drogę przez labirynt ociekających wodą, mrocznych krypt i korytarzy. Dawno już zblakła wspaniałość pięknych fresków, luksusowych sprzętów i kobierców w przestronnych, średniowiecznych loggiach; budowla na powrót zaczęła przypominać grobowiec i fort. De Soya wie, że umocnione, tajne przejście, łączące Watykan z zamkiem, również przeniesiono ze Starej Ziemi oraz że jednym z głównych zajęć Inkwizycji w ubiegłych dwóch stuleciach było wyposażenie fortecy w najnowocześniejszą broń i systemy obronne, tak by w razie międzygwiezdnej wojny znów mogła służyć schronieniem papieżowi. Dojście na miejsce zajmuje de Soyi całe dwadzieścia minut. Po drodze ojciec kapitan mija rozliczne punkty kontrolne, strzeżone nie przez Gwardię Szwajcarską w kolorowych mundurach, lecz przez odzianych w czerń i srebro funkcjonariuszy Świętego Oficjum. Sama sala przesłuchań okazuje się. znacznie mniej groźna, niż ponure korytarze i schody, które de Soyę do niej przywiodły. Dwie z trzech ścian rozjaśnione są łagodnym, żółtym blaskiem światło-szklanych paneli; na suficie lśnią dwa pseudosłońca, podłączone do kolektora zainstalowanego na dachu, czyli trzydzieści metrów wyżej. Na wyposażenie pokoju składa się nowoczesny stół konferencyjny z sześcioma identycznymi krzesłami 205

- de Soya zajmie miejsce naprzeciw pięciorga Inkwizytorów - mały stolik z kawą i ciastkami oraz umieszczone w kącie pomieszczenia standardowe centrum biurowe - z klawiaturami, wyświetlaczami, ekranem i kontrolkami rzeczywistości wirtualnej. Po niespełna minucie przybywają Inkwizytorzy, sami kardynałowie: jezuita, dominikanin i trzej Legioniści Chrystusowi. Przedstawiają się de Soyi i witają się z nim uściskiem dłoni. Ojciec kapitan ma na sobie czarny mundur floty Paxu z koloratką, co wyraźnie odróżnia go od przedstawicieli Świętego Oficjum, odzianych w szkarłatne tuniki z czarnymi kołnierzami. Po wymianie zdawkowych uprzejmości na temat zdrowia de Soyi i gratulacjach z okazji udanego zmartwychwstania pada jeszcze pytanie o kawę i ciastka ojciec kapitan decyduje się na kawę - po czym wszyscy zajmują swoje miejsca. Zgodnie z tradycją z najwcześniejszych lat istnienia Oficjum oraz w zgodzie z obyczajami stosowanymi w Odnowionym Kościele wobec przesłuchiwanych księży, cała rozmowa toczy się po łacinie. Tylko jeden z Inkwizytorów zabiera głos, zadając grzeczne, oficjalne pytania, zawsze formułowane w trzeciej osobie. Po zakończeniu debaty przesłuchiwany otrzymuje jej zapis w języku angielskim i łacińskim. INKWIZYTOR: Czy misja ojca kapitana de Soyi, której celem było odnalezienie i aresztowanie dziecka imieniem Enea, zakończyła się sukcesem? OJCIEC KAPITAN DE SOYA: Nawiązałem kontakt z dziewczynką. Niestety, nie udało mi się jej aresztować. INKWIZYTOR: Niech ojciec kapitan de Soya wyjaśni, co w tym wypadku rozumie pod pojęciem „kontaktu”. O. K. DE SOYA: Dwukrotnie przechwyciłem statek, który zabrał dziecko z Hyperiona: raz w układzie Parvati, drugi raz w pobliżu Renesansu i na samej planecie. INKWIZYTOR: Owe nieudane próby schwytania dziecka zostały zarejestrowane i stanowią część akt niniejszej sprawy. Czy ojciec kapitan de Soya jest zdania, że dziewczynka zginęłaby z własnej ręki w układzie Parvati, zanim specjalnie przeszkoleni żołnierze Gwardii Szwajcarskiej zdążyliby wejść na pokład jej statku i ją przejąć? O. K. DE SOYA: Tak wówczas sądziłem. Uznałem, że ryzyko jest zbyt duże. INKWIZYTOR: Czy zgodnie ze stanem wiedzy ojca kapitana de Soyi, dowodzący akcją abordażową żołnierz, niejaki sierżant Gregorius, zgadzał się z ojcem kapitanem, iż operację należy odwołać? O. K. DE SOYA: Nie wiem, jaka była opinia sierżanta Gregoriusa po odwołaniu akcji. Podczas działań bojowych nalegał, żebym zezwolił mu na wejście na pokład. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya zapoznał się z opinią pozostałych dwóch żołnierzy biorących udział w abordażu? O. K. DE SOYA: Podczas operacji chcieli wejść na pokład obcego statku. Przeszli solidne szkolenie na wypadek takich sytuacji. Ja jednak uważałem, że ryzyko, iż dziewczynka sama wyrządzi sobie krzywdę, było zbyt wysokie. INKWIZYTOR: Czy z tego samego powodu ojciec kapitan de Soya nie przechwycił statku przed wejściem w atmosferą planety znanej jako Renesans? O. K. DE SOYA: Nie. Dziewczynka poinformowała mnie, iż zamierza wylądować na planecie. Uznałem, że później ją zatrzymamy. Wydawało mi się, że dla wszystkich, także dla niej samej, będzie to rozwiązanie najbezpieczniejsze. INKWIZYTOR: Tym niemniej w chwili, gdy wspomniany wyżej statek zbliżył się do nieczynnego transmitera na Renesansie, ojciec kapitan de Soya wydał rozkaz ostrzelania go. Rozkaz ten dotyczył niektórych okrętów floty kosmicznej, jak również maszyn sił lotniczych, Czy tak? O. K. DE SOYA: Tak. INKWIZYTOR: Czy zatem ojciec kapitan de Soya uznał, iż ten rozkaz nie stwarza zagrożenia dla życia dziecka? O. K. DE SOYA: Nie. Wiedziałem, że podejmuję ryzyko, kiedy jednak zrozumiałem, że statek dziewczynki kieruje się ku transmiterowi, byłem przekonany, iż jeżeli nie uszkodzimy statku, możemy stracić ślad. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya wiedział, że umieszczony na rzece portal uaktywni się nagle, po blisko trzech stuleciach braku aktywności? O. K. DE SOYA: Nie wiedziałem. Opierałem się na intuicji, na przeczuciach. 206

INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya ma w zwyczaju ryzykować powodzenie całej misji, której sam Ojciec Święty nadał najwyższy priorytet, kierując się przeczuciami? O. K. DE SOYA: Nie mam w zwyczaju wypełniać zbyt często misji o najwyższym priorytecie, wyznaczonym przez Ojca Świętego. W pewnych sytuacjach bojowych zdarzało mi się podejmować decyzje, które mogłyby wydać się sprzeczne z logiką, jeśli nie uwzględniłoby się mojego doświadczenia i treningu. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya twierdzi, iż wiedza na temat uruchomienia jednego z transmiterów po dwustu siedemdziesięciu latach od upadku Sieci, wchodzi w zakres jego treningu i doświadczenia? O. K. DE SOYA: Nie. To było... przeczucie. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya zdaje sobie sprawę z kosztów operacji połączonych sił floty na Renesansie? O. K. DE SOYA: Wiem, że był znaczny. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya ma świadomość, że część uczestniczących w operacji na Renesansie okrętów opóźniła wykonanie rozkazów wydanych przez dowództwo floty? Rozkazy te dotyczyły ich obecności w najważniejszych punktach zapalnych wzdłuż tak zwanego Wielkiego Muru, czyli głównej linii obrony przeciw inwazji Intruzów. O. K. DE SOYA: Zdawałem sobie sprawę, że okręty te są przetrzymywane w układzie Renesansu na mój rozkaz. INKWIZYTOR: Na planecie Mare Infinitus ojciec kapitan de Soya uznał za stosowne aresztować pewną liczbę funkcjonariuszy sił Paxu. O. K. DE SOYA: Tak. INKWIZYTOR: Jak również przesłuchać ich pod działaniem serum prawdy i innych zakazanych środków psychotropowych, bez prawidłowo przeprowadzonego procesu oraz uprzedniej konsultacji z przedstawicielami lokalnych władz Kościoła i Paxu, czy tak? O. K. DE SOYA: Tak. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya uznał, że dysk papieski, jaki wydano mu w związku z wyznaczoną misją, upoważnia go do aresztowania żołnierzy Paxu i prowadzenia śledztwa w taki właśnie sposób, z pominięciem sądów wojskowych i bez zapewnienia podejrzanym pomocy prawnej?. O. K. DE SOYA: Tak. Uważałem i nadal uważam, że dysk papieski daje mi... to znaczy dawał... pełnię władzy w wypadku wszelkich decyzji, jakie uznałbym za niezbędne dla powodzenia mojej misji. INKWIZYTOR: Czy w takim razie ojciec kapitan de Soya uznał, że aresztowanie owych ludzi doprowadzi do zatrzymania dziecka imieniem Enea. O. K. DE SOYA: Uznałem za konieczne przeprowadzenie śledztwa, które pozwoliłoby mi odtworzyć prawdziwy przebieg wypadków, jakie towarzyszyły prawdopodobnemu pojawieniu się dziecka na Mare Infinitus i jego podróży od jednego transmitera do drugiego. W trakcie dochodzenia stwierdziłem, iż kierownik platformy, na której doszło do wyżej wzmiankowanych wydarzeń, okłamywał swoich przełożonych, próbując ukryć pewne fakty związane z losem jednego z towarzyszy dziewczynki. Ponadto był zamieszany w nieuczciwe układy z grasującymi na podległych mu wodach kłusownikami. Po zakończeniu śledztwa przekazałem żołnierzy i zamieszanych w cały proceder cywilów garnizonowi Paxu, aby mogli zostać osądzeni w zgodzie z Kodeksem Floty. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya uznał, że ma prawo potraktować biskupa Melandriano w taki sposób, jak to zrobił, kierując się... dobrem śledztwa? O. K. DE SOYA: Mimo moich nalegań na potrzebę szybkiego działania, biskup Melandriano utrudniał nasze dochodzenie na Stacji Przybrzeżnej numer trzysta dwadzieścia sześć. Usiłował zdalnie wstrzymać śledztwo pomimo bezpośrednich, przeciwnych zaleceń przełożonej, arcybiskup Jane Kelley. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya twierdzi, iż arcybiskup Kelley zaofiarowała mu pomoc w powstrzymaniu działań biskupa Melandriano? O. K. DE SOYA: Nie. To ja zgłosiłem się do niej z prośbą o pomoc. INKWIZYTOR: Czy w rzeczywistości ojciec kapitan de Soya nie uciekł się do autorytetu dysku papieskiego, by wymusić na arcybiskup Kelley interwencję? O. K. DE SOYA: To prawda. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya może nam zrelacjonować zdarzenia, jakie nastąpiły, gdy biskup Melandriano osobiście zjawił się na Stacji Przybrzeżnej numer trzysta dwadzieścia sześć? 207

O. K. DE SOYA: Biskup Melandriano był wściekły. Rozkazał żołnierzom Paxu, którzy pilnowali moich więźniów... INKWIZYTOR: Mówiąc o „swoich więźniach”, ojciec kapitan de Soya ma na myśli kierownika platformy i podległych mu funkcjonariuszy Paxu, czy tak? O. K. DE SOYA: Tak. INKWIZYTOR: Ojciec kapitan de Soya może kontynuować. O. K. DE SOYA: Biskup Melandriano rozkazał wezwanym przeze mnie żołnierzom Paxu, by uwolnili kapitana Powla i resztę więźniów. Kiedy sprzeciwiłem się temu rozkazowi, biskup Melandriano odmówił podporządkowania się mnie jako okazicielowi dysku papieskiego. Kazałem go więc tymczasowo aresztować i przetransportować do klasztoru jezuitów, znajdującego się na platformie w odległości sześciuset kilometrów od południowego bieguna planety. Burze i inne niesprzyjające okoliczności przez kilka dni nie pozwoliły mu opuścić miejsca odosobnienia, ja zaś w tym czasie zakończyłem śledztwo. INKWIZYTOR: Co wykazało dochodzenie? O. K. DE SOYA: Między innymi ujawniło fakt, iż biskup Melandriano otrzymywał pokaźne sumy gotówki od kłusowników podlegających jurysdykcji Stacji Przybrzeżnej numer trzysta dwadzieścia sześć. Okazało się również, że kapitan Powl pod kierunkiem biskupa prowadził nielegalne działania mające na celu nawiązanie współpracy z kłusownikami i wymuszanie haraczu od przybywających na platformę turystów. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya przedstawił te zarzuty biskupowi Melandriano? O. K. DE SOYA: Nie. INKWIZYTOR: Czy przedstawił je arcybiskup Kelley? O. K. DE SOYA: Nie. INKWIZYTOR: Czy zatem zapoznał z nimi dowódcę garnizonu Paxu? O. K. DE SOYA: Nie. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya może wyjaśnić przyczynę tych uchybień, sprzecznych zarówno z Kodeksem Floty, jak i przepisami obowiązującymi w Kościele i Towarzystwie Jezusowym? O. K. DE SOYA: Nie interesował mnie udział biskupa Melandriano w owych przestępstwach. Kapitana Powla i jego podwładnych przekazałem dowódcy garnizonu, jako że wiedziałem, iż ich sprawę szybko i sprawiedliwie rozpatrzy właściwy sąd, kierujący się Kodeksem Floty. Zdawałem sobie również sprawę, że wszelkie skargi wobec biskupa Melandriano, czy to cywilne, czy też skierowane do władz kościelnych, wymagałyby mojej obecności na Mare Infinitus przez całe tygodnie bądź nawet miesiące. Nie mogłem tak długo odwlekać wypełnienia misji, doszedłem więc do wniosku, że sprawa korupcji biskupa jest mniej ważna od pościgu za dziewczynką. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya rozumie powagę sytuacji, w której stawia nieudokumentowane zarzuty biskupowi kościoła rzymskokatolickiego? O. K. DE SOYA: Tak. INKWIZYTOR: Co sprawiło, że ojciec kapitan de Soya postanowił porzucić wyznaczoną przez komputer trasę pościgu i udać się na pokładzie „Rafaela” do układu gwiezdnego, który znajduje się pod kontrolą Intruzów? O. K. DE SOYA: Przeczucie. INKWIZYTOR: Niech ojciec kapitan de Soya rozwinie tę myśl. O. K. DE SOYA: Nie wiedziałem, dokąd przeniósł dziecko transmiter na Renesansie, rozsądek podpowiadał jednak, że statek został porzucony, podróżni zaś udali się w dalszą drogę z biegiem Tetydy, korzystając z innego środka lokomocji... na przykład maty grawitacyjnej lub, co bardziej prawdopodobne, łodzi albo tratwy. Mieliśmy pewne wskazówki, zgromadzone podczas pogoni za dziewczynką, które sugerowały powiązania z Intruzami. INKWIZYTOR: Niech ojciec kapitan de Soya rozwinie tę myśl. O. K. DE SOYA: Po pierwsze: statek... Zbudowano go w Hegemonii jako prywatny statek międzygwiezdny, w co z trudem możemy dziś uwierzyć. W całej historii Hegemonii tylko kilkanaście osób miało prawo korzystać z takich maszyn. Właścicielem jednej z nich, bardzo podobnej do statku uciekinierki, na kilkadziesiąt lat przed upadkiem stał się pewien konsul, upamiętniony zresztą później w epickim poemacie „Pieśni” Martina Silenusa. W poemacie tym konsul opowiada, jak zdradził Hegemonię, szpiegując dla Intruzów. 208

INKWIZYTOR: Niech ojciec kapitan de Soya mówi dalej. O. K. DE SOYA: Były i inne ślady. Wysłałem sierżanta Gregoriusa na Hyperiona, by zidentyfikował pewne materiały uzyskane w śledztwie, które pozwoliły nam ustalić, kim jest mężczyzna towarzyszący dziewczynce. To niejaki Raul Endymion, urodzony na Hyperionie, były żołnierz tamtejszej Straży Planetarnej. Jego nazwisko, Endymion, wiąże się w pewien sposób z dziełami... ojca dziewczynki, bluźnierczego cybryda Keatsa. W ten sposób znów wracamy do „Pieśni”. INKWIZYTOR: Niech ojciec kapitan de Soya mówi dalej. O. K. DE SOYA: Jeszcze jedno: obiekt latający, który znaleźliśmy na platformie po ucieczce i prawdopodobnym zestrzeleniu Raula Endymiona... INKWIZYTOR: Dlaczego ojciec kapitan de Soya używa sformułowania „prawdopodobne zestrzelenie”? Zeznania wszystkich naocznych świadków zgadzają się co do tego, że podejrzany został trafiony i wpadł do oceanu. O. K. DE SOYA: Wcześniej wpadł do wody porucznik Belius, którego krew i szczątki ciała znaleziono na macie. Tylko nieznaczną ich część zidentyfikowano po DNA jako należące do Raula Endymiona. Mam na ten temat swoją teorię: albo Endymion usiłował wyratować porucznika Beliusa z morza, albo dał mu się zaskoczyć i wywiązała się walka na macie. Prawdziwy podejrzany, Raul Endymion, został ranny i spadł do wody, zanim strażnicy otworzyli ogień. Sądzę, że to porucznik Belius zginął od kartaczy. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya może przedstawić jakiś dowód na potwierdzenie swojej teorii? Dowód inny niż próbki krwi i tkanek, które mogły się znaleźć na macie, kiedy Raul Endymion zatrzymał się na chwilę w locie i zamordował porucznika Beliusa. O. K. DE SOYA: Nie. INKWIZYTOR: Niech ojciec kapitan de Soya mówi dalej. O. K. DE SOYA: Kolejnym powodem, dla którego podejrzewam powiązania z Intruzami, jest obecność samej maty grawitacyjnej. Badania wykazały, iż jest stara, być może wystarczająco, by okazać się słynną matą, której używali Merin Aspic i Sin na MaurPrzymierzu. Oto kolejny związek z hyperiońskimi pielgrzymami i „Pieśniami” Silenusa. INKWIZYTOR: Niech ojciec kapitan de Soya mówi dalej. O. K. DE SOYA: To wszystko. Sądziłem, że uda nam się uniknąć spotkania z rojem w układzie Hebronu. Intruzi często porzucają podbite układy planetarne. Najwyraźniej jednak tym razem się pomyliłem, za co lansjer Rettig zapłacił życiem. Szczerze tego żałuję. INKWIZYTOR: Ojciec kapitan de Soya uważa zatem śledztwo, które takim kosztem przeprowadził na Mare Infinitus i które przysporzyło biskupowi Melandriano tyle przykrości i wstydu, za udane, ponieważ udało mu się dostrzec kilka związków z poematem znanym jako „Pieśni”? To z kolei naprowadziło go na ślad Intruzów, czy tak? O. K. DE SOYA: Właściwie... tak. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya wie, że poemat zatytułowany „Pieśni” od ponad stu pięćdziesięciu lat znajduje się na Indeksie Ksiąg Zakazanych? O. K. DE SOYA: Tak. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya przyznaje się, że przeczytał tę książkę? O. K. DE SOYA: Tak. INKWIZYTOR: Czy ojciec kapitan de Soya pamięta, jaką karę przewiduje kodeks Towarzystwa Jezusowego za rozmyślne naruszenie zakazu obejmującego pozycje z Indeksu? O. K. DE SOYA: Tak. Grozi za to wykluczenie z Towarzystwa. INKWIZYTOR: A czy ojciec kapitan de Soya pamięta również, jaką najwyższą karę przewiduje Kościelny Kanon Pokoju i Sprawiedliwości dla członków Ciała Chrystusowego za rozmyślne naruszenie tegoż zakazu? O. K. DE SOYA: Karą tą jest ekskomunika. INKWIZYTOR: Ojciec kapitan de Soya może się udać do swojej kwatery w watykańskiej siedzibie Legionistów Chrystusowych. Powinien zostać tam aż do czasu, gdy zostanie wezwany w celu złożenia dalszych zeznań bądź otrzyma inne polecenia. My, którzy przemawiamy w imieniu Jezusa, mocą świętego, apostolskiego kościoła katolickiego zobowiązujemy naszego brata w Chrystusie do przestrzegania niniejszego zalecenia. 209

O. K. DE SOYA: Dziękuję, wielebni lordowie kardynałowie, dziękuję, szlachetni Inkwizytorzy. Będę oczekiwał waszego wyroku. 40 Wśród Chitchatuków, na skutej lodem Sol Draconi Septem, spędziliśmy trzy tygodnie: odpoczęliśmy, odzyskaliśmy siły, przemierzyliśmy w towarzystwie naszych gospodarzy niezliczone lodowe tunele, nauczyliśmy się paru słów i zwrotów z ich trudnego języka, odwiedziliśmy ojca Glaucusa we wmarzniętym w lodową skorupę mieście, polowaliśmy na upiory śnieżne, one polowały na nas, aż wreszcie udaliśmy się pieszo w dół rzeki. Lecz chyba za bardzo się pospieszyłem; łatwo mi przychodzi forsować tempo opowieści, zwłaszcza gdy z każdą chwilą rośnie prawdopodobieństwo, że przy następnym oddechu cyjanek wypełni mi płuca. Mniejsza z tym: moja relacja urwie się nagle, gdy zginę, nie wcześniej jednak; niewielkie znaczenie ma fakt, czy nastąpi to teraz, dużo później czy gdzieś w środku. Przedstawię ją tak, jakbym miał przekazać ją w całości. Pierwsze spotkanie z Chitchatukami omal nie skończyło się tragicznie dla obu stron. I Przygasiliśmy latarnie i przykucnęliśmy w mroku. Załadowałem karabin i trzymałem go w pogotowiu, gdy zza zakrętu błysnęło słabe, rozproszone światełko, a po chwili wynurzyły się stamtąd ogromne, bynajmniej nie ludzkie sylwetki. Pstryknięciem uruchomiłem latarkę, która oświetliła przerażającą scenę: w naszą stronę podążały trzy albo cztery potężne stwory o białym futrze, czarnych pazurach długości mojej dłoni, jeszcze dłuższych zębiskach i lśniących czerwienią ślepiach. Otaczała je chmura pary, unoszącej się z paszcz przy każdym oddechu. Uniosłem karabin do ramienia i przełączyłem go na krótkie serie. - Nie strzelaj! - krzyknęła Enea, łapiąc mnie za rękę. - To ludzie! Na dźwięk jej głosu nie tylko ja powstrzymałem się od strzału; Chitchatukowie również stanęli jak wryci. Wcześniej już spod futer dobyli kościanych włóczni o ostrych grotach i przygotowali się do rzutu. Krzyk Enei zamroził całą scenę - niby w stopklatce - na ułamek sekundy przed wybuchem walki. Dopiero wtedy ujrzałem wyzierające spod kłów twarze: płaskie, szerokonose, pomarszczone i tak blade, że mogłyby należeć do albinosów, ale bez wątpienia ludzkie, o równie ludzkich, ciemnych oczach. Opuściłem latarkę, żeby ich nie oślepiać. Chitchatukowie byli niscy i muskularni, dobrze przystosowani do życia na Sol Draconi Septem przy dającym się we znaki l,7 g. Opatuleni w kilka warstw futer upiorów sprawiali wrażenie jeszcze masywniej szych. Wkrótce przekonaliśmy się, że każdy z nich ma na sobie przednią część skóry zwierzęcia wraz z głową, przez co czarne szpony zwisały im u dłoni, śnieżnobiałe zęby zaś przesłaniały im twarze, niczym ostro zakończona krata w bramie zamczyska. Dowiedzieliśmy się również, że czarne soczewki oczne upiorów śnieżnych, nawet pozbawione reszty złożonych elementów optycznych i połączeń nerwowych, które umożliwiają zwierzętom widzenie w ciemności, funkcjonują jak uproszczone gogle noktowizyjne. U Chitchatuków wszystkie przedmioty codziennego użytku pochodziły z upolowanych upiorów: kościane oszczepy, liny wykonane ze skóry i ścięgien, bukłaki z pęcherzy i innych wnętrzności, stroje do spania, sienniki; nawet bardziej wyrafinowane sprzęty, jakie nieśli ze sobą: zawieszona na rzemieniach kościana misa na żarzące się węgle, którymi oświetlali sobie drogę, i skomplikowana machina złożona z lejka i misy, używanej do topienia lodu nad żarem. Znacznie później dowiedzieliśmy się, że ich i tak masywne ciała sprawiały wrażenie jeszcze większych, gdyż pod futrami mieli przytroczone bukłaki z wodą, które ciepłem własnych organizmów chronili przed zamarznięciem. Myślę, że staliśmy tak bez ruchu przez dobre półtorej minuty, zanim Enea wystąpiła krok do przodu, a na spotkanie jej wyszedł mężczyzna, którego potem poznaliśmy jako Cuchiata. Przemówił pierwszy, wydając z siebie chrypiące odgłosy, kojarzące się tylko z trzaskiem lodowych sopli, rozbijających się o twardą powierzchnię. - Przepraszam bardzo - Enea przerwała mu i popatrzyła na nas - ale nic nie rozumiem. - Znasz ten dialekt? - zapytałem A. Bettika. Obowiązująca w Sieci wersja angielskiego od tak dawna uchodziła za standard, że prawdziwym szokiem było usłyszeć słowa, które nie miały żadnego sensu. Jeśli wierzyć myśliwym, którzy przewijali się przez Hyperiona, to mimo że od Upadku minęły trzy stulecia, większość dialektów planetarnych i regionalnych gwar wciąż dawało się zrozumieć. - Nie znam, ale... M. Endymion, jeśli mogę coś zasugerować, może komlog... 210

Skinąłem głową i wygrzebałem z plecaka bransoletę. Chitchatukowie obserwowali mnie bacznie, wymieniając jakieś uwagi i czuwając, czy przypadkiem nie sięgam po broń. Odprężyli się. i opuścili broń, gdy podniosłem błyskotkę wyżej. Włączyłem komlog. - Oczekuję pytań i rozkazów - zaświergotała oszroniona bransoletka. - Słuchaj - powiedziałem, kiedy Cuchiat znów zaczął mówić. - Powiedz mi, czy umiesz to przetłumaczyć? Odziany w futra wojownik wygłosił krótką, trzaskającą przemowę. - No i jak? - zapytałem. - Nie znam tego języka czy dialektu - oznajmił komlog głosem statku. - Chociaż mówię kilkoma językami ze Starej Ziemi: porozumiem się w starym angielskim, po niemiecku, francusku, niderlandzku japońsku... - Mniejsza z tym - wtrąciłem. Mimo że Chitchatukowie nie spuszczali wzroku z gaworzącego komlogu, w ich zerkających spoza zębatych zasłon oczach nie dostrzegałem zabobonnego lęku, tylko zwykłą ciekawość. - Proponuję, żeby nie wyłączał mnie pan przez kilka tygodni lub miesięcy w środowisku, gdzie mówi się tym językiem - ciągnął komlog. - W oparciu o zgromadzone w ten sposób dane mógłbym opracować uproszczony słownik. Dobrze byłoby też... - Wielkie dzięki! - powiedziałem i wyłączyłem błyskotkę. Enea zrobiła następny krok do przodu i na migi dała Cuchiatowi do zrozumienia, że jesteśmy głodni, zmarznięci i zmęczeni: pokazała, jak je, przykrywa się kocem i zasypia. Mężczyzna odchrząknął coś i zaczął się naradzać z innymi - w tunelu tłoczyło się już siedmioro Chitchatuków. Później okazało się, że na polowania (i nie tylko) zawsze wyruszają w grupach, których liczebność wyraża się liczbą pierwszą. Wreszcie, po rozmowie z każdym myśliwym z osobna, Cuchiat powiedział coś do nas, okręcił się na pięcie i dał nam znak, żebyśmy szli za nim. Upewniłem się, że żyrokompas działa bez zarzutu i zostawiamy za sobą elektroniczny odpowiednik śladu z okruszków z „Tomcia Palucha”, po czym ruszyliśmy za Cuchiatem i jego ludźmi do obozu, przemarznięci i przygięci pod brzemieniem zwiększonej grawitacji. Szliśmy niemal na oślep, gdyż po wyłączeniu latarek woleliśmy oszczędzać baterie - musiał nam wystarczyć słaby blask węgli w koszu. Chitchatukowie, okazali się hojnymi gospodarzami. Każde z nas dostało strój z futra upiora do noszenia w marszu, stertę skór do spania, miskę rosołu z upiora, zagotowanego na koszu z węglem, wodę z ogrzanych ciepłem ich ciał bukłaków - a przede wszystkim obdarzono nas zaufaniem. Jak się niebawem przekonaliśmy, Chitchatukowie nie walczyli pomiędzy sobą; idea zabijania ludzi była im obca. Mieszkali na Sol Draconi Septem, przystosowywali do życia w śniegu i lodzie od blisko tysiąca lat i jako jedyni przetrwali Upadek, epidemie chorób i grożące im na co dzień ataki zwierząt. Upiory dostarczały im wszystkiego, czego potrzebowali, z drugiej strony zaś, na tyle, na ile zdołaliśmy się zorientować, Chitchatukowie stanowili jedyne pożywienie śnieżnych bestii. Upadek i nieudane próby terraformowania przyczyniły się walnie do zagłady innych form życia, które zresztą zawsze odgrywały marginalną rolę. Pierwszych kilka dni przeznaczyliśmy głównie na sen, jedzenie i próby porozumienia się z naszymi nowymi znajomymi. Chitchatukowie nie mieli stałych osad w zlodowaciałej atmosferze: od czasu do czasu zatrzymywali się w dowolnie wybranym miejscu na sen, po czym wędrowali dalej mrocznymi korytarzami. Kiedy topili lód na wodę - a było to jedyne zastosowanie ognia, jakie znali: węgle nie wystarczały, żeby ich ogrzać, mięso zaś jedli na surowo - zawieszali misę na rzemieniach wysoko pod sufitem, żeby nie zostawiać śladów w lodowej podłodze. Cały szczep, plemię czy klan, jakkolwiek byśmy go nazwali, liczył dwadzieścia trzy osoby. Z początku nie potrafiliśmy powiedzieć, czy są wśród nich kobiety. Ludzie ci nigdy nie zdejmowali swych grubych strojów; kiedy przychodziło do załatwiania potrzeb fizjologicznych, wystarczało odpowiednio podwinąć futro, żeby go nie pobrudzić. Dopiero kiedy podczas trzeciego okresu snu ujrzeliśmy Chatchię parzącą się z Cuchiatem, zyskaliśmy pewność, że w grupie znajdują się również osoby płci żeńskiej. Przez następne dwa dni, przemierzając wraz z naszymi gospodarzami pogrążone w półmroku tunele, uczyliśmy się z nimi rozmawiać, poznawaliśmy ich imiona, kojarzyliśmy je z twarzami. Cuchiat, ich przywódca, mimo grzmiącego głosu okazał się mężczyzną delikatnym i skorym do uśmiechu. Jego zastępcą był Chiaku, najwyższy w całej grupie, wyróżniający się plamą krwi na futrze upiora, co, jak się później dowiedzieliśmy, świadczyło o jego wyjątkowej odwadze. Aichacut często krzywo na nas patrzył i zawsze 211

trzymał się na dystans; miałem wrażenie, że gdyby w chwili naszego spotkania to on dowodził klanem, zginęłoby ładnych kilka osób. Cuchtu pełnił chyba funkcję miejscowego szamana. Za każdym razem obchodził dookoła lodową niszę, w której mieliśmy spać, pomrukując i nucąc coś pod nosem; od czasu do czasu zdejmował przy tym rękawice i przyciskał gołe dłonie do lodu. Podejrzewałem, że próbuje odpędzić złe duchy, Enea zaś zauważyła złośliwie, że Cuchtu zachowuje się tak jak my, czyli po prostu usiłuje znaleźć wyjście z labiryntu. Chichticu był opiekunem ognia, bez wątpienia dumnym z zaszczytu, jaki go spotkał. Żarzące się węgle nie przestawały nas zadziwiać: lśniły słabym światłem i emanowały ciepłem przez drugie dnie, a nawet tygodnie, tymczasem nikt ich nigdy nie poruszał ani nie uzupełniał zapasu z misie. Dopiero spotkanie z ojcem Glaucusem rozwiało nasze wątpliwości. Grupie, którą spotkaliśmy, nie towarzyszyły dzieci. Nie umieliśmy również oszacować wieku naszych nowych towarzyszy. Cuchiat sprawiał wrażenie zdecydowanie najstarszego pośród nich całą twarz pokrywała mu siateczka zmarszczek, rozchodzących się promieniście od szerokiego nosa - z nikim jednak nie udało się nam porozmawiać na temat ich wieku. Zauważyli, że Enea jest dzieckiem czy przynajmniej młodym dorosłym i traktowali ją stosownie do jej wieku. Kobiety, a zidentyfikowaliśmy trzy w całej grupie, na równi z mężczyznami włączały się do polowań i pilnowania obozu, tymczasem mimo iż ja i A. Bettik zostaliśmy uhonorowani przywilejem stania na warcie - zawsze trzy osoby z bronią pilnowały śpiącego klanu - Enei nikt o to nie prosił. Nie ulegało jednak wątpliwości, że lubią jej towarzystwo i chętnie z nią rozmawiają, posługując się kilkoma podstawowymi słowami i całą gamą znacznie bardziej wyrafinowanych gestów, które służą ludziom od czasów paleolitycznych. Trzeciego dnia Enea zdołała ich namówić, żeby wrócili z nami nad rzekę. Z początku nie rozumieli jej, później jednak, dzięki garstce słów popartej odpowiednią gestykulacją, przekazała im podstawowe pojęcia: pokazała rzekę, tratwę, wmarznięty w lód portal (co wywołało okrzyki podniecenia), później lodową ścianę i marsz korytarzami na spotkanie naszych przyjaciół Chitchatuków. Zasugerowała następnie, że moglibyśmy razem wrócić w to miejsce - wystarczyło parę minut, byśmy zebrali się i ruszyli z miejsca. Nareszcie mogłem poprowadzić, gdyż żyrokompas wskazywał mi bezbłędnie drogę wśród niezliczonych zakrętów, podejść i zejść, które pokonaliśmy przez ubiegłe trzy dni. Muszę w tym miejscu nadmienić, że gdyby nie chronometry, które mieliśmy ze sobą, czas w lodowych labiryntach Sol Draconi Septem przestałby istnieć. Niezmienny blask węgli w kościanej misie, słabe lśnienie szklistych ścian, ciemność kryjąca drogę przed nami i za nami, przenikliwe zimno, krótkie okresy przeznaczone na sen i nie kończące się wędrówki tunelami przy boleśnie zwiększonym ciążeniu - wszystko to dezorientowało nasze wewnętrzne zegary. Chronometr wskazywał jednak, że trzeciego dnia od opuszczenia tratwy, pod wieczór, wróciliśmy nad rzekę. Powitał nas smutny widok: strzaskany maszt, poobijane kłody, rufa zanurzona w wodzie pod ciężarem nagromadzonego lodu, zarośnięte igiełkami szronu latarnie... Pozbawiona namiotu i reszty wyposażenia tratwa wyglądała na opuszczoną i zapomnianą, tym niemniej zafascynowała Chitchatuków, którzy nigdy dotąd nie wykazywali takiego ożywienia. Kilku z nich opuściło się na splecionych z rzemieni linach na pokład i dokładnie obejrzeli nasz stateczek: kamienny stół, metalowe latarnie, nylonowe liny, którymi przywiązaliśmy drągi. W powietrzu wyczuwało się podniecenie, ja zaś zdałem sobie sprawę, iż dla społeczności, gdzie jedynym źródłem budulca, broni i odzienia jest jedno zwierzę - i to groźny drapieżnik - tratwa musi stanowić istny skarb. Mogli nas wtedy próbować zabić bądź zostawić własnemu losowi, jednakże nawet chciwość nie przesłaniała im podstawowych zasad obowiązujących w życiu: wszyscy ludzie są sprzymierzeńcami, tak jak wszystkie upiory - wrogami i zwierzyną. Na razie nie widzieliśmy żadnego upiora, jeśli nie liczyć martwych okazów, które nosiliśmy na sobie, a które okazały się tak ciepłe, że mogliśmy schować do plecaków większość własnych, grubszych ubrań. Niedługo jednak mieliśmy pozostać nieświadomi siły i głodu tych bestii. Enea jeszcze raz przekazała Chitchatukom ideę naszego spływu rzeką przez portal; pokazała im ścianę lodową, po czym dała do zrozumienia, że chcielibyśmy kontynuować podróż drogą wodną aż do następnego portalu. Cuchiat i jego towarzysze znów się ożywili i zaczęli nam coś gorączkowo tłumaczyć bez użycia gestów; ich gardłowy język kojarzył mi się z transportem żwiru, który ktoś usiłuje mi wsypać do uszu. Kiedy próby porozumienia spełzły na niczym, zajęli się rozmową we własnym gronie, aż wreszcie przywódca wystąpił naprzód i wygłosił krótką przemowę, w której powtarzało się słowo „glaucus”. Słyszeliśmy je już wcześniej, 212

gdyż wyróżniało się w rozmowach Chitchatuków swoim zdecydowanie obcym brzmieniem. Gdy Cuchiat pokazał na górę i dał znak, żebyśmy szli za nim, zgodziliśmy się zatem bez wahania. Zakutani w futra upiorów, zgarbieni pod zwiększonym ciężarem plecaków i własnych ciał, wyruszyliśmy po twardym jak kamień lodzie na spotkanie kapłana, rezydującego w zatopionym w lodzie mieście. 41 Kiedy ojciec kapitan otrzymuje zezwolenie na opuszczenie aresztu domowego w siedzibie Legionu Chrystusowego, jego nadawcą nie jest Święte Oficjum - do de Soyi przybywa osobiście monsignor Lucas Oddi, podsekretarz w biurze Sekretarza Stanu państwa watykańskiego, Jego Ekscelencji Simona Augustino kardynała Lourdusamy. Droga do Watykanu i późniejsze przejście przez papieskie ogrody jest dla de Soyi oszałamiającym przeżyciem. Wszystko, co widzi i słyszy - bladobłękitne niebo nad Pacem, świergot ptaków w gruszowych sadach, łagodne dźwięki dzwonów, wzywających na nieszpory - wywołuje tak potężną falę uczuć, że ojciec kapitan z trudem powstrzymuje się od płaczu. Monsignor Oddi zabawia go rozmową; watykańskie aktualności mieszają się z uprzejmościami, a dźwięk jego głosu sprawia, że jeszcze długo po opuszczeniu ogrodu kwiatowego, gdzie uwijają się tysiące pszczół, de Soya ma wrażenie brzęczenia w uszach. Monsignor jest bardzo wysokim mężczyzną, toteż narzuca szybkie tempo; zdaje się płynąć ponad powierzchnią ziemi, tym bardziej że spod długiej sutanny niemal nie słychać tupotu jego stóp. Twarz ma szczupłą, bystrą i skorą do uśmiechu, pomarszczoną i porzeźbioną wieloma latami szczerej radości; długi, haczykowaty nos sprawia wrażenie, jakby nieustannie węszył w poszukiwaniu pięknych woni i najświeższych plotek. Krążą dowcipy o monsignorze Oddim i kardynale Lourdusamy, chodzących przeciwieństwach - jeden wysoki, chudy i wesoły, drugi niski, przysadzisty i przebiegły; w parze wyglądaliby zapewne zabawnie, gdyby nie świadomość władzy, jaką dzierżą. De Soya z zaskoczeniem stwierdza, że kierują się do jednej z zewnętrznych wind, łączących ogrody z tarasami Pałacu Watykańskiego. Żołnierze Gwardii Szwajcarskiej prezentują się wspaniale w tradycyjnych czerwono-niebiesko-pomarańczowych mundurach, z drugimi włóczniami, które, jak pamięta de Soya, są tylko zamaskowanymi karabinami impulsowymi. Szwajcarzy stają na baczność w chwili, gdy monsignor i ojciec kapitan wchodzą do windy; podobna asysta czeka ich wyżej, gdy wysiadają. - Jak zapewne wiesz, mój synu, Jego Świątobliwość jeszcze przed pierwszym zmartwychwstaniem postanowił zamieszkać na tym piętrze ze względu na pamięć o swym imienniku, Juliuszu II - mówi monsignor Oddi, wskazując de Soyi drogę przez długi korytarz. - Pamiętam - odpowiada de Soya. Serce bije mu jak oszalałe. Juliusz II, słynny papieżwojownik, który zamówił freski na suficie Kaplicy Sykstyńskiej, zasiadał na Piętrowym Tronie w 1503-1513 AD i pierwszy zamieszkał w komnatach, przez które przechodzili. Nowy papież, we wszystkich wcieleniach - od Juliusza VI do XIV - żył tu i sprawował stąd władzę nad Kościołem blisko dwadzieścia siedem razy dłużej, niż jego słynny poprzednik. Ale przecież monsignor z pewnością nie prowadzi de Soyi na spotkanie z Ojcem Świętym! Gdy ruszają wspaniałym westybulem, ojciec kapitan zmusza się do zachowania pozorów spokoju, nie może jednak nic poradzić na przyspieszony oddech i lepkie od potu ręce. - Oczywiście udajemy się na spotkanie z Sekretarzem - uśmiecha się Oddi. - Jeżeli jednak nie widziałeś dotąd apartamentów papieskich, będzie to miły spacer. Jego Świątobliwość uczestniczy dziś w Międzygwiezdnym Synodzie Biskupów w małej sali Forum Nerwy. De Soya kiwa odruchowo głową, chociaż całą uwagę skupia na malowidłach Rafaela, widocznych przez uchylone drzwi. Zna tę historię: Juliuszowi II znudziły się freski „w starym stylu”, malowane przez takich pomniejszych mistrzów, jak Piero delia Francesca czy Andrea del Castagno, toteż jesienią 1508 roku sprowadził na swój dwór dwudziestosześcioletniego geniusza z Urbino - Rafaello Sanzio, który później zasłynął jako Rafael. W jednej z komnat de Soya dostrzega „Stanza delia Segnatura”, ogromne malowidło przedstawiające triumf Religii nad Filozofią i Nauką. - Podoba ci się? - monsignor Oddi przystaje na chwilę, żeby ojciec kapitan mógł spokojnie podziwiać fresk. - Widzisz Platona? - Owszem. - A czy wiesz, czyją ma twarz? Kto był modelem? - Nie, nie wiem. 213

- Leonardo da Vinci - monsignor lekko się uśmiecha. - A Heraklit, o tam stoi... Wiesz, synu, kogo tym razem sportretował Rafael? De Soyi nie pozostaje nic innego, jak tylko pokręcić głową. Przypomina sobie maleńką, zbudowaną z niewypalanych cegieł kaplicę mariawitów na planecie, z której pochodzi. Piasek wciskał się do środka przez szparę pod drzwiami i gromadził u stóp skromnej figury Matki Boskiej. - Heraklit to Michał Anioł, Euklides zaś... widzisz go? Euklides ma oblicze Bramantego. Proszę, podejdź bliżej. De Soya musi zebrać się na odwagę, by w ogóle postawić stopę na grubym, puszystym dywanie; freski, posągi, złocenia i wysokie okna wirują wokół niego niczym postaci w tańcu. - Widzisz te litery na kołnierzu Bramantego? Podejdź tu, synu. Przeczytaj je. - R, U, S, M - czyta posłusznie de Soya. - Tak, właśnie - chichocze monsignor Lucas Oddi. - „Raphael Urbinus Sua Mano”. Chodź, mój synu... przetłumacz te słowa staremu człowiekowi. Z tego, co wiem, miałeś w tym tygodniu okazję poćwiczyć nieco łacinę. - Rafael z Urbino - mruczy pod nosem de Soya, bardziej do siebie, niż do towarzyszącego mu dostojnika. - Własnoręcznie. - Zgadza się. Chodźmy, zjedziemy papieską windą do apartamentów. Sekretarz nie powinien czekać. Apartament Borgiów zajmuje niemal cały parter w tym skrzydle pałacu. Kiedy Oddi i de Soya wchodzą do niego przez maleńką kaplicę Mikołaja V, ojciec kapitan nie może się oprzeć wrażeniu, że w życiu nie widział cudniejszego dzieła ludzkiej ręki. Znajdujące się tu freski, dzieło Fra Angelico z lat 1447-1449 AD, stanowią ucieleśnienie prostoty, są esencją czystości stylu. Położone za kaplicą komnaty apartamentu są ciemne, bardziej złowrogie, tak jak i dzieje Kościoła nabrały mrocznego odcienia pod władaniem papieży z rodu Borgiów. Dochodząc jednak do komnaty numer cztery, czyli gabinetu papieża Aleksandra, patrona nauki i sztuk wyzwolonych, de Soya zaczyna z wolna doceniać siłę intensywnych barw, ekstrawaganckie złocenia na ozdobnych liściach i obfite stosowanie stiuków. Następny pokój poświęcony jest w całości żywotom świętych - zdobią go ich portrety i posągi - chociaż ma w sobie coś nieludzkiego, jakąś dziwną stylizację, która kojarzy się ojcu kapitanowi ze starożytną sztuką egipską. Następnie trafiają do papieskiej jadalni, gdzie tajemnice wiary przedstawiono w takiej eksplozji form i kolorów, że de Soyi dosłownie zapiera dech w piersi. Monsignor Oddi zatrzymuje się przy ogromnym fresku przedstawiającym zmartwychwstanie Chrystusa i dwoma palcami wskazuje jedną z postaci na drugim planie. Jej pełną skupienia pobożność wyczuwa się bez żadnych wątpliwości nawet przez barierę stuleci i wyblakłych farb. - Papież Aleksander VI - mówi cicho Oddi. - Drugi z Borgiów na, Biotrowym Tronie - przesuwa niedbale palcami w stronę dwóch mężczyzn, stojących w pierwszym rzędzie tłumu. Ich twarze promienieją światłością zarezerwowaną zwykle dla świętych. - A to Cesare Borgia, syn Aleksandra z nieprawego łoża. Obok jego brat... którego zresztą Cesare sam zamordował. Córkę papieża, Lukrecję, widzieliśmy w poprzedniej komnacie, ale mogłeś nie zwrócić na nią uwagi, synu - a to święta Katarzyna, dziewica z Aleksandrii. De Soya podziwia malowidła z szeroko otwartymi oczyma. Na suficie widnieje ten sam obraz, co we wszystkich pokojach: jaskrawa bulla i korona - herb rodu Borgiów. - Wszystkie te obrazy są dziełem Pinturicchia - wyjaśnia monsignor, gdy ruszają dalej. - Naprawę nazywał się Bemardino di Betto i był wariatem, a może nawet sługą ciemności - Oddi zagląda do komnaty, gdzie Szwajcarzy natychmiast wyprężają się na baczność. - Z pewnością jednak był geniuszem. Chodźmy! Nadszedł czas spotkania. Kardynał Lourdusamy siedzi za długim biurkiem w szóstym pokoju, Sala dei Pontifici, tak zwanej „Sali papieży”. Nie wstaje, ale okręca się, by siedzieć bokiem na krześle, gdy zaanonsowany ojciec kapitan de Soya podchodzi, klęka i całuje pierścień na jego dłoni. Kardynał poklepuje księdza po głowie i gestem daje znak, że formalności można uznać za zakończone. - Usiądź, synu! - mówi. - Rozgość się! Zapewniam cię, że twoje krzesło jest o wiele wygodniejsze, niż ten wysoki, prosty tron, który znaleźli dla mnie. De Soya zdążył już zapomnieć, jakie wrażenie robi głos kardynała: dobywający się z głębi piersi bas równie dobrze mógłby pochodzić wprost z trzewi planety. Lourdusamy jest ogromnym mężczyzną, spowitym w czerwone jedwabie, białe płótna i szkarłatny aksamit - istny górski masyw w ludzkich kształtach, 214

zwieńczony potężną, prawie zupełnie łysą głową o mocno zarysowanych szczękach, drobnych ustach i maleńkich, żywych oczkach. Na samym szczycie przycupnęła karmazynowa piuska. - Federico, nie wiesz nawet, jak się cieszę, że bez uszczerbku na zdrowiu przetrwałeś tyle śmierci i kłopotów - grzmi kardynał. - Dobrze wyglądasz, synu, bardzo dobrze, chociaż znać po tobie zmęczenie. - Dziękuję, Wasza Ekscelencjo! Monsignor Oddi zajął miejsce po lewej ręce de Soyi, nieco z tyłu... - O ile mi wiadomo, wczoraj stanąłeś przed trybunałem Świętego Oficjum - Lourdusamy wbija wzrok w ojca kapitana. - Tak, Ekscelencjo. - Mam nadzieję, że nie miażdżyli ci kciuków, co? Obeszło się bez żelaznych dziewic? Bez przypalania? A może próbowali rozciągać cię na stole? - śmiech kardynała dudni echem w jego masywnej piersi. - Nie, Ekscelencjo - de Soya zdobywa się na uśmiech. - To dobrze - kardynał uśmiecha się i pochyla nad blatem biurka. Błyska światło odbite od pierścienia. To bardzo dobrze. Kiedy Jego Świątobliwość polecił Świętemu Oficjum ponownie przybrać stare miano „Inkwizycji”, znaleźli się wśród niewiernych tacy, którzy obawiali się powrotu szaleństwa i terroru w Kościele. Teraz nie mają już takich wątpliwości, Federico. Święte Oficjum jest dziś tylko ciałem doradczym, a jedyna kara, jaką może wyznaczyć, to zalecenie ekskomuniki. - Straszna to kara, Ekscelencjo - de Soya zwilża wargi językiem. - To prawda - z głosu kardynała znikają wszelkie ślady pobłażliwości. - Straszna. Nie musisz się nią jednak martwić, synu. Twoja sprawa została zakończona i zachowałeś nienaganną reputację. Raport, który trafi do Jego Świątobliwości, oczyszcza cię ze wszystkich zarzutów poważniejszych niż... jak by to powiedzieć... pewna niewrażliwość na uczucia jednego z prowincjonalnych biskupów, który ma w kurii wystarczająco wielu przyjaciół, by postawić cię przed trybunałem Inkwizycji. De Soya nie pozwala sobie jeszcze na swobodniejszy oddech. - Biskup Melandriano jest złodziejem, Ekscelencjo. Lourdusamy zerka pospiesznie na monsignora Oddiego, po czym zaraz wraca spojrzeniem do ojca kapitana. - Tak, Federico. Wiemy o tym już od jakiegoś czasu. Nasz dobry biskup z pływającego miasta na pokrytej oceanami planecie również stanie przed kardynałami Świętego Oficjum, wszystko w swoim czasie. Mogę cię również zapewnić, że zalecenia odnoszące się do jego osoby nie będą równie łagodne, jak w twoim wypadku kardynał rozsiada się wygodniej na krześle, kładąc ręce na oparciach. Rozlega się skrzypienie starego drewna. Musimy jednak porozmawiać o czym innym, mój synu. Czy jesteś gotów, by kontynuować misję? - Tak, Wasza Ekscelencjo - sam de Soya jest zdziwiony szybkością i szczerością własnej odpowiedzi. Jeszcze sekundę wcześniej sądził, że najlepiej byłoby, gdyby ten etap jego życia i kariery został definitywnie zamknięty. Kardynał Lourdusamy poważnieje, jego szczęki zaciskają się mocniej. - Doskonale! Z tego, co wiem, jeden z twoich żołnierzy zginął, kiedy trafiliście na Hebron. - Wypadek podczas wskrzeszenia, Wasza Ekscelencjo. - To straszne! - kręci głową kardynał. - Straszne! - Lansjer Rettig - dodaje ojciec kapitan, czując, że powinien głośno wypowiedzieć nazwisko zmarłego. Był dobrym żołnierzem. Dostrzega błysk w oku Lourdusamy’ego, jakby ślad rodzących się łez. Kardynał patrzy mu prosto w oczy. - Zaopiekujemy się jego rodzicami i siostrą. Czy wiedziałeś, że lansjer Rettig miał brata, który dosłużył się stopnia ojca komandora na Bressii? - Nie, Ekscelencjo, nie wiedziałem. - To wielka strata - wzdycha Lourdusamy. Kładzie jedną z pulchnych dłoni na biurku. De Soya dostrzega pokrywające ją zmarszczki i nagle postrzega ją jako osobne, obdarzone własnym życiem stworzenie, które właśnie wypełzło z wody. - Federico - dudni głos kardynała. - Mamy pewną sugestią odnośnie tego, kto mógłby zastąpić lansjera Rettiga na pokładzie twojego statku. Najpierw jednak musimy jeszcze porozmawiać o celu twojej misji. Czy wiesz, dlaczego należy znaleźć i złapać dziecko? De Soya prostuje się na krześle. 215

- Wasza Ekscelencja wyjaśnił mi, że jest to córka tego plugastwa, cybryda i że stanowi zagrożenie dla całego Kościoła. Może być agentem TechnoCentrum. - To wszystko prawda, Federico - Lordusamy kiwa głową. - Każde słowo. Nie powiedzieliśmy ci jednak, na czym polega owo zagrożenie... Nie tylko dla Kościoła i Paxu nawiasem mówiąc, lecz dla całej ludzkości. Jeżeli mamy cię wysłać, byś wypełnił swą misję, masz prawo wszystko to wiedzieć, mój synu. Z zewnątrz dobiegają dwa głośne, choć stłumione przez grube mury odgłosy: nad rzeką, na Zatybrzu, rozlega się oznajmiający nadejście południa wystrzał z działa na Janikulum, bliżej zaś pierwsze uderzenie dzwonu bazyliki świętego Piotra. Lourdusamy przestaje mówić i spośród fałd szkarłatnego płaszcza wydobywa zabytkowy zegarek. Zerka na cyferblat, kiwa z zadowoleniem głową, nakręca mechanizm i chowa zegarek na miejsce. De Soya czeka. 42 Dotarcie do ojca Glaucusa i pogrzebanego pod lodem miasta zajęło nam trochę więcej niż dobę, chociaż po drodze trzykrotnie robiliśmy przerwy na sen. Sama wędrówka zaś - ciemność, mróz, wąskie korytarze niewarta byłaby zapewne wzmianki, gdyby nie fakt, że tego dnia zapolował na nas upiór śnieżny. Jak to zwykle bywa w przypadku prawdziwych nieszczęść, wszystko wydarzyło się zbyt szybko, żeby zareagować. W jednej chwili szliśmy we troje gęsiego, gdzieś przy końcu długiego szeregu naszych nowych znajomych, w następnej zaś lód jakby eksplodował. Zamarłem bez ruchu, a jedyne, co przyszło mi do głowy, to że właśnie wybuchła mina zainstalowana w dnie tunelu. Jedna z opatulonych futrem postaci, dosłownie dwie osoby przed Eneą, zniknęła nie wydawszy nawet krzyku. Nie ruszyłem się jeszcze z miejsca, nie odbezpieczyłem nawet karabinu, którego nie wypuszczałem z rąk, gdy najbliższy z Chitchatuków zaczął żałośnie zawodzić z bólu i wściekłości. Dwaj myśliwi natychmiast rzucili się naprzód nowym korytarzem, którego jeszcze przed chwilą w ogóle nie było widać. Enea świeciła swoją latarnią w dół niemal pionowego szybu, gdy przepchnąwszy się przez tłum stanąłem obok niej z bronią gotową do strzału. Myśliwi staczali się tunelem, hamując butami i kościanymi nożami. Właśnie zamierzałem skoczyć za nimi, gdy Cuchiat złapał mnie za ramię. - Ktchey! - krzyknął. - Ku tcheta chi! Po czterech dniach pobytu wśród nich wiedziałem już, że zakazuje mi schodzić na dół. Posłuchałem jego rozkazu, wyjąłem natomiast i wsączyłem laserową latarkę, żeby oświetlić drogę myśliwym, pokrzykującym już ponad dwadzieścia metrów od nas, w miejscu, gdzie nowy tunel zaczynał biec poziomo. Z początku zdawało mi się, że widok, jaki ujrzałem, zawdzięczam czerwonemu promieniowi lasera, lecz szybko przekonałem się, że ściany szybu pokrywa gruba warstwa krwi. Lament Chitchatuków nie ustawał. Myśliwi wrócili z pustymi rękoma. Zrozumiałem, że nie natrafili na żaden ślad upiora ani ofiary, po której zostało sporo krwi, resztki odzienia i mały palec prawej ręki. Cuchtu, którego uważaliśmy za szamana, przyklęknął, ucałował oderwany palec i skropił go własną krwią z naciętego nożem przedramienia, potem zaś ostrożnie, z szacunkiem, schował go do torby przy pasie. Zawodzenie ustało jak nożem uciął. Chiaku, wysoki mężczyzna w zakrwawionym futrze - teraz nawet podwójnie zakrwawionym, gdyż był jednym z myśliwych, którzy rzucili się w pogoń za zwierzęciem - odwrócił się do nas i wygłosił dłuższą, śmiertelnie poważną mowę. Pozostali zarzucili tymczasem bagaż na ramiona, ujęli włócznie w dłoń i ruszyli przed siebie. Poszliśmy za nimi. Nie mogłem się powstrzymać od zerknięcia do tyłu, gdzie poszczerbiony otwór w dnie tunelu znaczył miejsce, w którym czaił się upiór. Dziura szybko zniknęła w postępującym za nami mroku. Do tej pory, wiedząc, że upiory żyją na powierzchni gruntu, pod lód zaś schodzą głównie po to, żeby polować, nie przejmowałem się specjalnie ich istnieniem. Teraz jednak okazało się, że nie można ufać nawet podłodze lodowych korytarzy; lśniące kryształowe ściany i strop stały się jeszcze jedną kryjówką śnieżnych bestii. Zauważyłem, że staram się lekko stawiać stopy, zupełnie jakby mogło mnie to zabezpieczyć przed stoczeniem się wprost w łapy drapieżnika. Na Sol Draconi Septem chodzenie lekkim krokiem nie przychodziło mi łatwo. - M. Enea - odezwał się spomiędzy warstw futra android. - Nie zrozumiałem, co mówił M. Chiaku. Coś o liczbach? Twarz dziewczynki niemal całkowicie ginęła za zasłoną z zębów upiora. Wiedziałem już, że wszystkie futra, których używają myśliwi, pochodzą z młodych zwierząt - szczeniąt, jeśli można tak powiedzieć jednakże dopiero ujrzawszy łapy grubości męskiego tułowia, przebijające z trzaskiem lód, a zakończone 216

pazurami długimi jak moje przedramię, zdałem sobie sprawę z rozmiarów dorosłych okazów. Odbezpieczyłem karabin. Zrozumiałem nagle, że czasem najkrótszą drogą do bohaterstwa jest absolutna ignorancja. -... sądzę w takim razie, że narzekał, iż liczebność grupy nie wyraża się już liczbą pierwszą - tłumaczyła A. Bettikowi Enea. - Do momentu, w którym ta kobieta... została porwana... ekipa liczyła dwadzieścia sześć osób, co od biedy można było zaakceptować. Teraz musimy szybko coś wymyślić, bo inaczej... nie jestem pewna... chyba możemy mieć jeszcze większego pecha. Wydaje mi się, iż z kwestią liczb pierwszych poradzili sobie w ten sposób, że posłali Chiaku przodem, w roli zwiadowcy. Może zresztą wolał iść sam, dopóki nie doprowadzą nas do lodowego miasta; dwadzieścia pięć, jako liczbą nieparzysta, na krótką metę było do przyjęcia, tymczasem bez nas zostałoby ich dwadzieścia dwoje. Gdy tylko trafiliśmy do miasta, z miejsca zapomniałem o wszystkich zmartwieniach, jakich Chitchatukom dostarczały liczby pierwsze. Najpierw ujrzeliśmy światło. Po paru dniach przebywania w półmroku nasze oczy tak się przyzwyczaiły do słabego blasku „chuchkituka”, jak nazywano kamienną misę z węglami - że oślepiały nas nawet przypadkowe błyski latarek. Światło zamarzniętego miasta sprawiało nam ból. Wykonany ze stali lub plastali i światłoszkła budynek liczył pewnie z siedemdziesiąt pięter, jego okna wychodziły zaś niegdyś na piękną, zieloną, terraformowaną dolinę - być może na południe, gdzie kilkaset metrów dalej płynęła rzeka. Teraz jednak lodowy korytarz kończył się dziurą w szklanej ścianie w okolicy pięćdziesiątego ósmego piętra, mniejsze jęzory zamarzniętej atmosfery zdążyły zaś powyginać i zmiażdżyć szkielet budowli. Niemniej jednak budynek nadal stał; kto wie, czy najwyższe piętra nie sięgały czarnej, pozbawionej powietrza pustki nad powierzchnią lodowca. Poza tym oświetlenie wciąż działało. Chitchatukowie zatrzymali się przed wejściem, osłaniając oczy przed blaskiem lamp i z ich piersi wydobył się kolejny zaśpiew, inny niż lament po śmierci jednej z kobiet: tym razem brzmiało to jak zaproszenie. Kiedy tak czekaliśmy, wodziłem wzrokiem po przeszklonej budowli, gdzie na wszystkich piętrach płonęły lampy: spoglądając pod nogi widzieliśmy w przezroczystym lodzie kolejne kondygnacje z rozświetlonymi oknami. Wreszcie ojciec Glaucus przemierzył wolnym krokiem pomieszczenie stanowiące skrzyżowanie lodowej pieczary z biurem i wyszedł nam na spotkanie. Nosił długą, czarną sutannę, na szyi zaś zawiesił krucyfiks, jaki widziałem u jezuitów z klasztoru pod Port Romance. Nie ulegało wątpliwości, że jest ślepy: oboje oczu miał zamglone od katarakt i równie martwe, jak kamienie, nie to jednak uderzyło mnie w jego osobie. Był stary, siwy - niczym patriarcha - i miał długą brodę, kiedy zaś Cuchiat przemówił do niego, jego twarz ożywiła się, jakby obudził się z transu. Kiedy kapłan uniósł brwi w wyrazie zdumienia, na jego czole zarysowała się gęsta sieć zmarszczek. Popękane, spierzchnięte usta wykrzywiły się w uśmiechu. Brzmi to może groteskowo, ale w postaci ojca Glaucusa próżno by szukać jakichkolwiek fałszywych nut; ślepota, olśniewająco biała broda, pokryta plamami skóra, wąskie usta... Wszystko pasowało do siebie. Ksiądz tak bardzo był... sobą... że wszelkie porównania zawodziły. Obawiałem się spotkania z owym „glaucusem” - mógł mieć powiązania z Paxem, przed którego ludźmi uciekaliśmy. Tym bardziej w chwili, gdy stwierdziłem, że jest księdzem, powinienem był porwać Eneę i A. Bettika i odejść wraz z Chitchatukami. Żadne z naszej trójki nie czuło jednak, żebyśmy musieli się w ten sposób zachować. Starzec nie był Paxem... tylko po prostu ojcem Glaucusem. Przekonaliśmy się o tym już po paru minutach naszego pierwszego spotkania. Zanim jeszcze zdążyliśmy się odezwać, ślepiec wyczuł naszą obecność. Zamienił parę słów z Cuchiatem i Chichticą w ich ojczystej mowie, po czym nagle zwrócił się w naszym kierunku. Wyciągnął przed siebie rękę, jak gdyby dłonią starał się wyczuć bijące od naszych ciał ciepło i podszedł bliżej, do granicy między lodową pieczarą i pochłanianym przez lód pomieszczeniem. Stanął na wprost mnie, położył mi kościstą dłoń na ramieniu i głośno, wyraźnie przemówił po angielsku: - Oto człowiek! Potrzebowałem sporo czasu - wiele lat - by uzyskać odpowiednią perspektywę dla jego słów. Z początku doszedłem po prostu do wniosku, że kapłan jest nie tylko niewidomy, ale i niespełna rozumu. Mieliśmy spędzić z nim kilka dni w jego podlodowym wieżowcu, podczas gdy Chitchatukowie najpierw zajęliby się żywotnymi dla każdego Chitchatuka sprawami - domyślaliśmy się z Eneą, że najważniejszą 217

spośród nich jest zapewne kwestia liczby pierwszej - później zaś wrócili po nas. Udało się nam przekazać im na migi, że chcemy, by rozebrali tratwę i przenieśli ją do następnego transmitera w dole rzeki. Chyba nas zrozumieli, gdyż kiwali głowami i powtarzali słowo „chia”, oznaczające zgodę, kiedy odstawialiśmy pantomimę przedstawiającą przepływanie tratwy pod portalem. Jeśli dobrze zrozumiałem ich odpowiedź, podróż do niego miała zająć kilka dni, trzeba było przy tym wynurzyć się na powierzchnię i przejść przez obszar, na którym roiło się od upiorów. Dodali również, że wrócimy do naszej dyskusji, kiedy już zaspokoją swą palącą potrzebę „znalezienia trwałej równowagi”, co musiało się odnosić do znalezienia dodatkowego członka ekspedycji lub „straty trzech”. Muszę przyznać, że ta ostatnia fraza dała mi do myślenia. W każdym razie mieliśmy zostać w gościnie u ojca Glaucusa do czasu powrotu grupy Cuchiata. Przez kilkanaście minut ślepiec rozmawiał z myśliwymi ożywionym tonem, po czym stanął u wejścia do lodowej jaskini i nasłuchiwał, aż odeszli na dobre. Wtedy przywitał się z nami, przesuwając dłońmi po naszych twarzach, ramionach i rękach; przyznam, że nigdy się tak nikomu nie przedstawiałem. - Ludzkie dziecko - rzekł ująwszy w dłonie twarz Enei. - Myślałem, że już nigdy nie ujrzę twarzy dziecka. - A Chitchatukowie? - nie bardzo rozumiałem jego słowa. - Przecież to ludzie. Muszą mieć dzieci. Zanim zaczęliśmy się witać, ojciec Glaucus poprowadził nas w głąb budynku i schodami na wyższe piętro, do ciepłego pomieszczenia, gdzie w latarniach i koszach żarzyły się takie same węgielki, jakich używali myśliwi, tyle że w znacznie większych ilościach. W pokoju znajdowało się sporo wygodnych mebli, zabytkowy odtwarzacz dysków muzycznych i rzędy półek z książkami. One też wydały mi się najbardziej nie na miejscu w domu niewidomego. - Chitchatukowie mają dzieci - zgodził się stary ksiądz. - Nie zabierają ich jednak tak daleko na pomoc. - Dlaczego? - Upiory - wyjaśnił. - Na północ od linii, do której prowadzono terraformowanie, żyje mnóstwo upiorów. - Zaraz, przecież Chitchatukowie są całkowicie uzależnieni od istnienia upiorów. Starzec skinął głową i pogładził palcami długą, białą brodę, zasłaniającą koloratkę. Jego sutanna była starannie pozszywana i połatana, choć nie dało się ukryć, że jest wiekowa i sfatygowana. - Życie moich przyjaciół, Chitchatuków, zależy od istnienia młodych upiorów. Metabolizm starszych okazów uniemożliwia wykorzystanie ich skór i kości... - nie rozumiałem tego, ale nie przerywałem. - Upiory z kolei najchętniej żywiłyby się dziećmi Chitchatuków. Dlatego też wszystkich zaskoczyła obecność naszej młodej przyjaciółki. - Gdzie w takim razie znajdują się ich dzieci? - spytała Enea. - Setki kilometrów na południe stąd, pod opieką grup zajmujących się ich wychowaniem. Tam panuje klimat... tropikalny, rzec by można. Lodu jest zaledwie trzydzieści, czterdzieści metrów i atmosfera prawie nadaje się do oddychania. - Dlaczego upiory nie polują na dzieci właśnie tam? - dociekałem. - To okolica nie dla nich... Jest tam stanowczo za ciepło. - Dlaczego więc wszyscy Chitchatukowie nie wybiorą najbezpieczniejszego rozwiązania i nie przeniosą się na południe... - urwałem w pół zdania. Zwiększone ciążenie i zimno musiały sprawić, że do reszty zgłupiałem. - Właśnie - ojciec Glaucus prawidłowo zinterpretował moje milczenie. - Są całkowicie zależni od upiorów. Grupy myśliwych, takie, jak prowadzona przez naszego przyjaciela Cuchiata, podejmują straszliwe ryzyko, by dostarczyć opiekunom mięso, skóry i narzędzia, ci bowiem mogą umrzeć z głodu, jeśli transport się spóźni. Chitchatukowie mają mało dzieci, cenią je jednak ponad wszystko. Jak mówią: „Utchai tuk aichit chacutkuchit”. - Bardziej... - odezwała się Enea. - Święte, tak chyba należałoby to tłumaczyć... niż ciepło. - Zgadza się - przytaknął jej kapłan. - Zapominam się jednak. Pokażę wam wasze pokoje. Mam tu kilka dodatkowych pomieszczeń, ogrzewanych i z pełnym wyposażeniem, aczkolwiek jesteście pierwszymi nieChitchatukami, jakich goszczę od... będzie już z pięćdziesiąt lat standardowych. Rozgośćcie się, a ja przyszykuję coś do jedzenia. 43 Kardynał Lourdusamy przerywa na chwilę wyjaśnienia rzeczywistego celu misji de Soyi. Odchyla się wygodnie na oparcie krzesła i jedną dłonią wskazuje wysoki sufit. 218

- Jak cię się podoba ten pokój, Federico? Ojciec kapitan, który oczekiwał słów wielkiej wagi, zaskoczony podnosi wzrok. Komnata jest równie wspaniała, jak pozostałe sale Apartamentu Borgiów - choć bardziej ozdobna: kolory są żywsze jaskrawsze... W tym momencie zauważa różnicę: znajdujące się tutaj freski są bardziej współczesne. Przedstawiają papieża Juliusza VI otrzymującego krzyżokształt z rąk anioła, Boga z wyciągniętą dłonią - na podobieństwo malowidła Michała Anioła na sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej - zsyłającego Juliuszowi sakrament zmartwychwstania, antypapieża Teilharda I, którego archanioł z ognistym mieczem wypędza z Rzymu... Są tu również obrazy ilustrujące wspaniałość odnowionego Kościoła i ekspansję Paxu. - Pierwotny sufit tej komnaty zawalił się w 1500 AD, niemal grzebiąc pod gruzami papieża Aleksandra dudni kardynał. - Zniszczeniu uległ niemal cały oryginalny wystrój. Po śmierci Juliusza II Leon X kazał sklepienie odbudować i ozdobić, dzieło jego mistrzów ustępowało jednak oryginałowi. Sto trzydzieści lat temu Jego Świątobliwość zamówił nowe freski. Ten środkowy malował Halaman Ghena z Renesansu, tamten, zatytułowany „Rozkwit Paxu”, jest autorstwa Shiroku. Odbudową od strony architektonicznej zajęli się najlepsi rzemieślnicy z Pacem, między innymi Peter Baines Cort-Bilgruth. De Soya kiwa uprzejmie głową, nie mogąc znaleźć żadnego związku, słów Lourdusamy’ego z ich rozmową. Możliwe jednak, że kardynał, podobnie jak wielu ludzi sprawujących władzę, ma zwyczaj robić dygresje w dowolnych momentach i na dowolne tematy, gdyż jego podwładni nigdy się nie skarżą na zmiany tematu. Jak gdyby czytając w myślach ojca kapitana, kardynał uśmiecha się i kładzie rękę na obitym skórą blacie. - Nie bez powodu o tym wspominam, Federico. Czy zgodzisz się ze mną, jeśli stwierdzę, że Kościołowi i Paxowi zawdzięcza ludzkość erę pokoju i dobrobytu, jakich dotychczas nie doświadczała? De Soya się zastanawia; liznął co nieco historii, ale nie jest pewien, czy obecna epoka rzeczywiście nie miała sobie równych. Jeśli zaś chodzi o „pokój”, to... wspomnienia płonących lasów orbitalnych i spustoszonych planet wciąż nie dają mu spokoju. - Kościół i jego sprzymierzeńcy z Paxu z pewnością przyczynili się do poprawy losów mieszkańców planet dawnej Sieci, przynajmniej tych, które widziałem na własne oczy - odpowiada wreszcie. - Nikt też nie podaje w wątpliwość wartości bezprecedensowego daru, jakim jest zmartwychwstanie. - Ratujcie nas, wszyscy święci! - śmieje się basem Lourdusamy. - Mamy tu dyplomatę! Masz absolutną rację, Federico - kardynał pociera palcem cienką górną wargę. - Żadna epoka nie jest doskonała. My bezustannie zmagamy się z Intruzami, a przy tym prowadzimy walkę o odnowienie Królestwa Naszego Pana i Zbawiciela w sercach wszystkich ludzi. Jak jednak widzisz - tu kardynał powiódł ręką dookoła - żyjemy w erze renesansu, równie rzeczywistego, jak ów wczesny renesans, któremu zawdzięczamy kaplicę Mikołaja V i inne cuda, które widziałeś w drodze na to spotkanie. Tym razem chodzi przede wszystkim o odnowienie duchowe, Federico... De Soya milczy. - To... plugastwo... zniszczy wszystko - ton kardynała staje się śmiertelnie poważny. - Rok temu tłumaczyłem ci, że nie szukamy dziecka, lecz wirusa. Wiemy już, skąd ów wirus pochodzi. Jego Świątobliwość doświadczył jednej ze swych wizji - Lourdusamy zniża głos do szeptu. - Wiesz chyba o tym, że ojciec święty często śni sny zesłane mu przez Boga? - Słyszałem takie pogłoski - przyznaje de Soya. Magiczny aspekt Kościoła nigdy go szczególnie nie pociągał. Lourdusamy machnięciem ręki zdaje się odganiać plotki. - Prawdą jest, że Jego Świątobliwość doznaje objawień dotyczących żywotnych dla Kościoła spraw. Wymaga to od niego żarliwych modłów, ścisłego postu i okazania niezwykłej pokory, ale w ten sposób dowiedział się na przykład, kiedy i gdzie dziecko pojawi się na Hyperionie. Miał rację, prawda? De Soya pochyla głowę w ukłonie. - Również jedna ze świętych wizji sprawiła, że zwróciliśmy się w tej sprawie właśnie do ciebie, Federico. Ojciec Święty ujrzał, że twoje losy są nierozerwalnie splecione z ocaleniem Kościoła i całej ludzkości. De Soya nie może wykrztusić ani słowa. - Teraz zaś Bóg objawił mu szczegóły zagrożenia. Lourdusamy wstaje od biurka, kiedy jednak de Soya i Oddi zrywają się na równe nogi, daje im znak, żeby zostali na miejscach. Ojciec kapitan nie odrywa wzroku od 219

masywnej postaci w bieli i czerwieni, przesuwającej się przez plamy światła w mrocznej komnacie. Drobne oczy kardynała giną w cieniach, obudzonych przez górne oświetlenie. - Sztuczne Inteligencje z TechnoCentrum usiłują nas unicestwić, Federico. Zło, które doprowadziło do zagłady Starej Ziemi, które za pośrednictwem transmiterów pasożytowało na ludzkich duszach i umysłach, które doprowadziło do ataku Intruzów tuż przed Upadkiem... To właśnie zło działa w tym wypadku. Potomek cybryda, ta... Enea, jest jego narzędziem. Dlatego właśnie może przemieszczać się za pomocą portali, które nie włączają się dla nikogo innego; z tej to przyczyny demon zwany Chyżwarem zgładził setki naszych ludzi, a wkrótce zabije miliony, może nawet miliardy. Jeśli nie powstrzymamy tego... sukkuba... sprawi on, że powrócą Rządy Machiny. De Soya śledzi szkarłatną sylwetkę, która znów ze światła wchodzi w mrok. Na razie nie usłyszał niczego nowego. Lourdusamy zatrzymuje się w miejscu. - Jego Świątobliwość dowiedział się jednak, że pomiot cybryda jest nie tylko agentem Centrum, Federico... Jest także narzędziem w rękach Boga Maszyn. Teraz wszystko staje się jasne. Kiedy inkwizytorzy wypytywali de Soyę o „Pieśni”, kapłan skurczył się w sobie na myśl o karze, jaką wyznaczaniu za przeczytanie zakazanego poematu. Nie da się jednak ukryć, że i ta księga przyznaje, iż SI wchodzące w skład Centrum od lat dążą do stworzenia Najwyższego Intelektu, cybernetycznego bóstwa, którego moc rozciągałaby się na całą przeszłość i pozwoliła mu objąć władzę nad wszechświatem. I w „Pieśniach”, i w oficjalnej, kościelnej wersji historii mówi się o bitwie w czasie, jaką stoczył Pan Nasz z fałszywym Bogiem Maszyn. W poemacie cybryd Keatsa (a właściwie cybrydy, gdyż pierwszy z nich został zniszczony w megasferze przez jedną z SI) jest przedstawiony jako kandydat na mesjasza „ludzkiego NI”, którą to koncepcję zaczerpnięto z bluźnierczych prac Teilharda o ewolucji człowieka do bóstwa. Według wiersza, kluczem do duchowej ewolucji ludzkości jest empatia. Kościół zaś stwierdza jednoznacznie, iż posłuszeństwo Bogu jest jedynym źródłem oświecenia i zbawienia. - Jego Świątobliwość doznał oświecenia i wie, gdzie w tej chwili znajduje się cybrydzi pomiot i jego słudzy. De Soya pochyla się do przodu na krześle. - Co to za miejsce, Wasza Ekscelencjo? - Opustoszała, pokryta lodem planeta, zwana Sol Draconi Septem. Jego Świątobliwość jest tego całkowicie pewien. Wie również, jakie grożą nam konsekwencje, jeżeli nie uda się powstrzymać sukkuba Lourdusamy obchodzi biurko i staje tuż przed de Soyą. Ojciec kapitan podnosi wzrok: najpierw widzi masę jaskrawej czerwieni i olśniewającej bieli, na końcu zaś parę przenikliwych oczu. - Szuka sprzymierzeńców grzmi kardynał. - Sprzymierzeńców, którzy pomogliby jej w dziele zniszczenia Paxu i zbezczeszczenia Kościoła. Do tej pory mogliśmy ją przyrównać do śmiertelnie groźnego wirusa, który egzystuje w pustce, stanowi więc tylko potencjalne niebezpieczeństwo. Jeżeli jednak tym razem się nam wymknie, wkrótce dorośnie i osiągnie pełnię mocy... Mocy Złego. Za plecami Lourdusamy’ego de Soya widzi wijące się w bólu postaci na fresku zdobiącym sufit. - A wtedy wszystkie portale otworzą się jednocześnie i wyjdą z nich demony, miliony Chyżwarów, które urządzą rzeź chrześcijan. Intruzi uzyskają dostęp do broni, którymi dysponuje TechnoCentrum i innych, przerażających technologii, znanych Sztucznym Inteligencjom. Już dziś stosują inżynierię komórkową i nanomechanizmy, przez co stali się czymś lepszym, a zarazem gorszym od istot ludzkich. Oddali swe nieśmiertelne dusze w zamian za maszyny, które pozwalają im żyć w otwartym kosmosie i żywić się światłem, egzystować na podobieństwo... roślin w ciemności. Tajemne projekty TechnoCentrum po tysiąckroć zwiększą ich możliwości bojowe i nawet Kościół nie będzie się mógł oprzeć ich sile. Miliardy, dziesiątki miliardów ludzi czeka prawdziwa śmierć. Intruzi ogniem utorują sobie drogę do serca Paxu, zostawiając po sobie ziemię jałową niczym Wandale i Wizygoci; zniszczą Pacem, Watykan, wszystko, co znamy. Zabiją pokój, unicestwią życie i podepczą godność jednostki. De Soya czeka. - Nie musi tak być - kontynuuje Sekretarz Lourdusamy. - Jego Świątobliwość modli się każdego dnia, by do tego nie doszło, lecz żyjemy w niebezpiecznych czasach, Federico, niebezpiecznych dla Kościoła, Paxu, dla przyszłości rasy ludzkiej. Ojciec święty widział, co może się wydarzyć, my zaś jesteśmy gotowi poświęcić życie i honor Książąt Kościoła, by zapobiec ziszczeniu się owych przerażających przepowiedni - de Soya patrzy w oczy nachylonemu nad nim kardynałowi. - Muszę ci powiedzieć coś, o czym miliardy wiernych nie 220

dowiedzą się jeszcze przez wiele miesięcy: właśnie dzisiaj, w tej chwili, podczas obrad Międzygwiezdnego Synodu Biskupów, Jego Świątobliwość ogłasza rozpoczęcie krucjaty. - Krucjaty? - powtarza automatycznie de Soya; nawet opanowany zwykle monsignor Oddi nie może powstrzymać chrząknięcia. - Krucjaty przeciw Intruzom! - dudni bas kardynała. - Od setek lat bronimy się na linii Wielkiego Muru, skazując chrześcijan na śmierć, a ich okręty na zagładę, żeby tylko powstrzymać agresję Intruzów. Od dzisiaj, dzięki łaskawości Boskiej, Kościół i Pax przechodzą do ofensywy. - Jak to możliwe? - dziwi się de Soya. Na „ziemi niczyjej”, oddzielającej Kosmos Paxu od terytoriów Intruzów, od lat trwa wielka bitwa; na tysiącach parseków floty bojowe atakują, odpierają ataki i robią uniki, uderzają i cofają się. Biorąc jednak pod uwagę dług czasowy - podróż z Pacem do najdalszych rubieży Wielkiego Muru kosztuje ponad dwadzieścia lat długu, a zajmuje dwa lata czasu pokładowego - trudno mówić o ofensywie czy obronie. Lourdusamy uśmiecha się ponuro. - Podczas naszej rozmowy Watykan zwrócił się do wszystkich planet wchodzących w skład Paxu i Protektoratu z prośbą o zbudowanie olbrzymiego okrętu, po jednym na każdy świat. - Przecież mamy już tysiące jednostek... - ojciec kapitan urywa, nie kończąc zdania. - To prawda - mruczy kardynał. - Lecz nowe okręty wyposażymy w zdobycze techniki zaczerpnięte z archaniołów. Nie będą to jednak kopie twojego „Rafaela”, Federico, lekkie stateczki kurierskie, tylko najciężej uzbrojone krążowniki, jakie kiedykolwiek widziano w tym ramieniu Galaktyki. W jej granicach będą w stanie przemieścić się w dowolne miejsce w czasie krótszym, niż potrzeba lądownikowi, aby wejść na orbitę. Każdy okręt będzie nosił nazwę macierzystej planety. Obsadzimy je najlepszymi oficerami Paxu, ludźmi takimi jak ty, gotowymi znosić wielokrotną śmierć i zmartwychwstanie. Każda z nowych jednostek będzie w stanie w pojedynkę zniszczyć cały rój Intruzów. De Soya kiwa głową. - Czy tak wygląda odpowiedź ojca świętego na objawienie dotyczące zagrożenia ze strony dziecka, Ekscelencjo? - pyta. Lourdusamy wraca na tron, jak gdyby zmęczył się wędrówkami po komnacie. - Po części tak, Federico. Po części... Nowe okręty mają powstawać na przestrzeni następnych dziesięciu lat standardowych. Technologia, którą chcemy w nich zastosować, jest złożona... nawet bardzo złożona. Tymczasem zrodzony z cybryda sukkub będzie roznosił chorobę niczym szerzący się śmiercionośny wirus. Na tym polega twoja rola, Federico, twoja i twojego zmienionego zespołu poszukiwawczego. - Zmienionego? - nie rozumie de Soya. - Czy to znaczy, że sierżant Gregorius i kapral Kee nie będą mi towarzyszyć? - Wprost przeciwnie, dostali już przydział na twój statek. - Na czym wobec tego polega owa zmiana? - ojciec kapitan obawia się przez moment, że mogliby mu wyznaczyć kardynała ze Świętego Oficjum na obserwatora. Lourdusamy rozkłada dłonie; gest ten przypomina otwieranie szkatułki z kosztownościami. - Twoja załoga zostanie uzupełniona, Federico. - O oficera w służbie Kościoła, tak? - de Soya zastanawia się, czy będzie musiał oddać papieski dysk, ale kardynał kręci przecząco głową, aż trzęsą mu się policzki. - O wojownika, zwykłego wojownika, ojcze kapitanie de Soya. Wojownika nowej rasy, z której przedstawicieli będzie się składać odnowiona Armia Chrystusowa. De Soya czuje się zagubiony. Czyżby Kościół postanowił odpowiedzieć na nanotechnologię obcych własną inżynierią biologiczną? To przeczyłoby podstawom kościelnej doktryny. Lourdusamy znów zdaje się czytać mu w myślach. - Nic z tych rzeczy, Federico, wszystko jest kwestią paru... usprawnień i specjalistycznego szkolenia, które przechodzą żołnierze nowych oddziałów Paxu. To człowiek... i chrześcijanin. - Jeden żołnierz? - de Soya nie posiada się ze zdumienia. - Jeden żołnierz - przytakuje mu kardynał. - Spoza struktury dowodzenia floty Paxu. Pierwszy członek elitarnych Legionów, które staną na czele ogłoszonej dziś krucjaty. - Będzie podlegał bezpośrednio mnie, jak Gregorius i Kee, czy tak? - de Soya pociera podbródek. 221

- Ależ oczywiście! - Lourdusamy odchyla się w tył i splata dłonie na ogromnym brzuchu. - Jego Świątobliwość po naradzie z przedstawicielami Świętego Oficjum podjął decyzję co do jednej zmiany. Twoja podwładna otrzyma własny dysk papieski. Musi mieć pełnię władzy w tych sytuacjach bojowych, które są kluczowe dla bezpieczeństwa Kościoła. - Podwładna - powtarza de Soya, usiłując ogarnąć umysłem wszystko, co usłyszał. Skoro oboje będą dysponowali dyskami papieskimi, to jak może być mowa o podejmowaniu jakichkolwiek decyzji? Do tej pory wszystkie etapy poszukiwań wiązały się z sytuacjami bojowymi; każda decyzja, jaką podjął, służyła dobru Kościoła. Chyba lepiej byłoby go pozbawić dowództwa misji, niż skazywać na sztuczne podziały kompetencji. Zanim jednak de Soya zdąża wyartykułować swe wątpliwości, Lourdusamy pochyla się nad blatem. - Jego Świątobliwość nadal uważa, że jesteś w tej misji osobą niezbędną - mówi na tyle cicho, na ile pozwala mu tubalny głos. - Pan Nasz objawił mu jednak straszliwą konieczność, której Ojciec Święty pragnie ci oszczędzić, gdyż wie, że jesteś człowiekiem sumienia. - Straszliwą konieczność? - pyta de Soya, chociaż nie ma najmniejszych wątpliwości, o co chodzi. - Pomiot cybryda musi zostać unicestwiony. Zgładzony. Zniszczenie wirusa w Ciele Chrystusowym będzie pierwszym działaniem z serii uzdrawiających zabiegów. De Soya odlicza w myśli do ośmiu, po czym zabiera głos. - Mam znaleźć dziecko - mówi. - Wojownik... ma je zabić. - Tak - potwierdza Lourdusamy. Nie ma żadnej dyskusji na temat tego, czy ojciec kapitan de Soya podejmie się tak zmienionej misji. Ponownie narodzeni chrześcijanie, księża, a zwłaszcza jezuici i kapitanowie floty, nie próbują się wykręcać, gdy Ojciec Święty w imieniu całego Kościoła wyznacza im zadania. - Kiedy spotkam się z moim nowym wojownikiem, Ekscelencjo? - Dziś po południu „Rafael” dokona przeskoku do układu Sol Draconi Septem - odzywa się monsignor Oddi zza pleców, z lewej strony de Soyi. - Nowy członek załogi już jest na pokładzie. - Czy mogę się dowiedzieć, jak się nazywa? I jaki ma stopień? - ojciec kapitan odwraca się twarzą do monsignora, ale odpowiada mu Sekretarz Simon Augustino kardynał Lourdusamy. - Nie ma na razie formalnego stopnia wojskowego, ojcze kapitanie de Soya, chociaż w przyszłości będzie oficerem w powstających właśnie Legionach Krzyżowych. Na razie możecie zwracać się do niej po imieniu, które brzmi Nemes, Rhadamanth Nemes. Kardynał zerka na monsignora Oddiego, który wstaje z miejsca. De Soya także zrywa się na równe nogi. Audiencja dobiegła końca. Lourdusamy wznosi dłoń do błogosławieństwa. Ojciec kapitan pochyla głowę. - Niech Nasz Pan i Zbawiciel, Jezus Chrystus, opiekuje się tobą, prowadzi cię i zapewni ci powodzenie w tej najważniejszej z misji. W imię Jezusa! - Amen - mamrocze Lucas Oddi. - Amen - wtóruje mu de Soya. 41 Zestalona atmosfera Sol Draconi Septem uwięziła nie tylko ten jeden wieżowiec, który stał się siedzibą ojca Glaucusa, lecz całe miasto; drobina wszechwładnej Hegemonii została zatopiona w lodzie niczym pradawny owad w bryle bursztynu. Ksiądz był spokojnym, wesołym i hojnym człowiekiem. Jak się okazało, został zesłany na lodową planetę za przynależność do jednego z ostatnich zakonów teilhardiańskich. Jego przełożeni odrzucili wprawdzie główne dogmaty Teilharda po tym, jak Juliusz VI wydał bullę, w której uznał je za bluźnierstwo, jednakże zakon karnie rozwiązano, jego członków zaś albo ekskomunikowano, albo wysłano na różne zapomniane planetki w dominium Paxu. Ojciec nie traktował swego pobytu na Sol Draconi Septem jak wygnania, lecz raczej jak misję. Nie ukrywał, że nie udało mu się nawrócić żadnego z Chitchatuków na chrześcijaństwo, nie krył się jednak i z tym, że niespecjalnie mu na owych nawróceniach zależało. Podziwiał tubylców za odwagę i szanował za uczciwość, fascynowała go też ich kultura, wykształcona w tak nie sprzyjającym środowisku. Zanim stracił wzrok, do czego przyczyniły się zimno, próżnia i silne promieniowanie na powierzchni, wiele podróżował z grupami myśliwych. - Było ich wtedy więcej - mówił. - Ale wykruszyli się. Pięćdziesiąt lat temu mieszkały tu dziesiątki tysięcy Chitchatuków; dziś zostało ich zaledwie kilkuset. 222

Przez pierwsze dwa dni, kiedy Enea, A. Bettik i stary ksiądz spędzali czas przede wszystkim na rozmowach, ja zwiedzałem miasto. Zasilane kapsułkami paliwowymi latarnie oświetlały cztery piętra budynku. - To odstrasza upiory - wyjaśnił ksiądz. - Nie znoszą światła. Znalazłszy schody, zszedłem w dół; nie wypuszczałem przy tym z rąk karabinu i latarki. Labirynt lodowych korytarzy wyprowadził mnie na znajdujący się ponad dwadzieścia pięter niżej poziom, z którego dostępne były inne budowle. Dawno temu ojciec Glaucus oznaczył ich wejścia wykonanymi piórem świetlnym napisami: MAGAZYN, SĄD, CENTRUM ŁĄCZNOŚCI, KOPUŁA HEGEMONII, HOTEL i tak dalej. Pokręciłem się trochę po okolicy, znalazłem ślady niedawnej bytności księdza, za trzecim zaś razem natknąłem się na głęboko ukryte magazyny kapsułek paliwowych. Ojciec wykorzystywał je przede wszystkim do ogrzewania i oświetlania własnej siedziby, ale także jako główny wabik, który miał przekonać Chitchatuków do odwiedzin. - Upiory dają im wszystko prócz paliwa - opowiadał nam ksiądz. - Kapsułki zaś zapewniają im światło i niewielką ilość ciepła, kwitnie więc handel wymienny: oni dają mi mięso i skóry upiorów, ja zapewniam ciepło, światło i okazję do pogawędki. Wydaje mi się czasem, że zaczęli ze mną rozmawiać przede wszystkim dlatego, iż moja grupa składa się z jednej tylko osoby - a jeden jest najdoskonalszą liczbą pierwszą! Z początku ukrywałem przed nimi drogę do magazynu, ale z czasem przekonałem się, że nigdy by mnie nie okradli, nawet gdyby miało od tego zależeć ich życie. Co tam, nawet gdyby miało od tego zależeć życie ich dzieci! Poza tymi paroma miejscami niewiele było do zobaczenia w zamarzniętym mieście. Na dole panowała całkowita ciemność, którą nawet latarka niespecjalnie rozpraszała. Jeżeli tliła się we mnie jeszcze choćby iskierka nadziei, że uda nam się przebić łatwe przejście do rzeki i drugiego transmitera - myślałem o jakiejś gigantycznej lampie lutowniczej czy wiertarce jądrowej - to po tych wędrówkach zgasła do reszty. Wyłączywszy cztery piętra zajęte i umeblowane przez ojca Glaucusa, gdzie panowała jasność i ciepło, stały regały z książkami i było do kogo usta otworzyć, miasto niewiele różniło się od dziewiątego kręgu piekła. Trzeciego bądź czwartego dnia pobytu w gościnie, tuż przed posiłkiem, przyłączyłem się do pogwarek prowadzonych w gabinecie ojca Glaucusa. Wcześniej już zdążyłem przejrzeć znajdujące się tu książki: dzieła filozoficzne i teologiczne, kryminały, teksty astronomiczne, prace z dziedziny entomologii i neoantropologii, powieści przygodowe, podręczniki ciesiołki, poradniki medyczne, atlasy zoologiczne... - Największą przykrością, jaka mnie spotkała przed trzydziestu laty, z chwilą, gdy straciłem wzrok, był fakt, że nie mogłem już czytać - zwierzył się nam staruszek, pierwszy raz z dumą prezentując swoje zbiory. Jak czułby się Prospero, gdyby odebrano mu księgi? Nawet sobie nie wyobrażacie, ile czasu i wysiłku kosztowało mnie ściągnięcie ich wszystkich na górę z biblioteki, która znajduje się pięćdziesiąt pięter niżej! Wieczorami, gdy ja włóczyłem się po mieście, A. Bettik zaś zgłębiał księgi dla własnej przyjemności, Enea czytała niektóre z nich księdzu na głos. Gdy któregoś razu wszedłem do gabinetu bez pukania, po policzkach misjonarza spływały łzy. Kiedy zajrzałem tam przed obiadem, ojciec Glaucus komentował właśnie dzieła Teilharda, pierwotnego jezuickiego uczonego, nie antypapieża, którego zastąpił Juliusz VI. - Podczas pierwszej wojny światowej był sanitariuszem. Znosił rannych z pola walki - mówił właśnie ojciec Glaucus. - Mógł zostać kapelanem i nie pchać się na linię frontu, ale wolał biegać z noszami. Przyznali mu medale za odwagę, między innymi Legię Honorową. A. Bettik chrząknął grzecznie. - Przepraszam, ojcze, ale czy mam rację sądząc, że mówiąc o „pierwszej wojnie światowej” masz na myśli ograniczony do Starej Ziemi konflikt zbrojny, który wybuchnął na długo przed hegirą? Brodaty kapłan się uśmiechnął. - Nie mylisz się, mój przyjacielu, działo się to w początkach dwudziestego wieku. To była straszna wojna, naprawdę straszna, a Teilhard znalazł się w samym ogniu walk. Od tego czasu nienawidził wszelkich wojen. Ksiądz kołysał się na własnoręcznie zmajstrowanym bujanym fotelu, który ustawił sobie na wprost niezgrabnego kominka. Palenisko wypełniały żarzące się kapsułki, budząc długie cienie i dając więcej ciepła, niż mieliśmy okazję doświadczyć, odkąd przepłynęliśmy pod portalem. - Teilhard był geologiem i paleontologiem. W latach trzydziestych dwudziestego stulecia przebywał w Chinach - to jedno z narodowych państw na Starej Ziemi - kiedy opracował teorię, iż ewolucja nie dobiegła jeszcze końca, aczkolwiek ma swój jasno określony cel. Postrzegał wszechświat jako Boży projekt, który ma doprowadzić do połączenia Chrystusa Ewolucji, Osobistego i Wszechświatowego w jedną rozumną istotę. 223

Każdy krok na tej drodze, nawet masowa zagłada całych narodów, budził w Teilhardzie de Chardin nadzieję i radość. Uczony ukuł nawet specjalny termin, „kosmogeneza”, który odnosi się do sytuacji, gdy człowiek jest centralnym elementem wszechświata; „noogeneza” oznaczała u niego ciągły rozwój ludzkiego umysłu, „uczłowieczenie” zaś i „ultrauczłowieczenie” stanowiły etapy na drodze Homo Sapiens ku prawdziwemu człowieczeństwu. - Wybacz, ojcze - usłyszałem własny głos. O dziwo, niestosowność tej abstrakcyjnej dyskusji, prowadzonej w zamrożonym mieście, pod zestaloną kopułą atmosfery i wśród czających się wokół upiorów śnieżnych, zrobiła na mnie stosunkowo niewielkie wrażenie. - Czy nie jest tak, że według głoszonych przez niego herezji, człowiek na drodze ewolucji mógłby stać się Bogiem? Starzec z uśmiechem pokręcił głową. - Mój synu, za życia nikt nie uznał Teilharda za heretyka. W 1962 roku Święte Oficjum, a zapewniam was, że instytucja ta znacznie się od tego czasu zmieniła, wydała monit... - Co takiego? - zdziwiła się Enea. Siedziała na dywanie w pobliżu kominka, obejmując rękami podkurczone kolana. - Monit, czyli ostrzeżenie przed bezkrytycznym przyjmowaniem jego idei. Teilhard nie twierdził wcale, że człowiek może stać się Bogiem... Uważał tylko, że cały świadomy kosmos stanowi element procesu ewolucji, który doprowadzi do dnia, kiedy całe stworzenie, w tym także ludzkość, zjednoczy się z bóstwem. Nazwał ten dzień „punktem omega”. - Czy uwzględnienie w tej ewolucji TechnoCentrum byłoby zgodne z duchem jego nauk? - spytała dziewczynka. Starzec przestał się bujać i przeczesał palcami brodę. - Moja droga, uczeni następcy Teilharda przez kilkaset lat łamali sobie nad tym głowę. Nie jestem mędrcem, uważam jednak, iż on sam z pewnością włączyłby Centrum do swojego planu. - Ale przecież SI z Centrum pochodzą od maszyn - sprzeciwił się A. Bettik. - Ich koncepcja Najwyższego Intelektu bardzo różni się od idei chrześcijańskich: to zimny, wyrachowany umysł, którego potęga pozwala uwzględnić wszystkie zmienne w równaniu. Ojciec Glaucus pokiwał głową. - One myślą, synu. Ich najstarsze pierwowzory zaprojektowano w oparciu o żywe struktury DNA... - Żeby umiały szybciej liczyć - dokończyłem, wstrząśnięty, że można w ogóle rozważać kwestię istnienia duszy u Sztucznych Inteligencji. - A co miało robić nasze DNA przez pierwsze kilkaset milionów lat? Pomagało nam jeść. Zabijać. Rozmnażać się. Czyżbyśmy byli mniej godni pogardy niż prehegirańskie krzemowe i biologiczne SI? Teilhard z pewnością podkreśliłby, że to świadomość ma według Boga przyspieszyć osiągnięcie przez wszechświat stanu, który pozwoli zrozumieć Jego wolę. - TechnoCentrum chciało wykorzystać ludzkość w procesie tworzenia Najwyższego Intelektu zauważyłem. - Potem zamierzało nas zniszczyć. - Tak się jednak nie stało. - Nie, ale wcale nie z woli Centrum. - Ludzkość ewoluuje, o ile można to nazwać ewolucją, zapominając o swych przodkach i samej sobie. Ewolucja prowadzi do powstania istot ludzkich, które po długiej i bolesnej przemianie osiągają człowieczeństwo. - Chodzi o empatię - rzuciła półgłosem Enea. - Właśnie, skarbie - ojciec Glaucus zwrócił ku niej niewidzące oczy. - Nie jesteśmy jednak jedynymi awatarami człowieczeństwa; z chwilą, gdy nasze maszyny osiągnęły samoświadomość, stały się, tak jak my, częścią schematu. Mogą się temu opierać; mogą próbować zniszczyć ten układ, kierując się własnymi, sekretnymi motywami. Wszechświat i tak będzie tkał swój złożony wzór. - Kiedy opisujesz kosmos i zachodzące w nim procesy, ojcze, brzmi to tak, jakbyś mówił o maszynie zwróciłem mu uwagę. - Maszynie, którą raz zaprogramowano, a teraz nie da się jej zatrzymać, jakby jej działanie było nieuniknione. - To nie tak... - pokręcił wolno głową ksiądz. - Nie maszyna. I z pewnością nie nieunikniona; jeśli przyjście Chrystusa czegoś nas nauczyło, to jednego: na świecie nie ma nic pewnego. Nigdy nie można do 224

końca przewidzieć skutków działań. Sami dokonujemy wyboru między światłem i ciemnością, tak jak wszystkie istoty rozumne. - Czy Teilhard uważał, że świadomość i empatia zwyciężą? - zapytała Enea. Ojciec Glaucus skinął kościstą ręką w stronę regału za plecami dziewczynki. - Powinna tam być książka, na trzeciej półce... Kiedy ostatnio ją widziałem, była w nią wetknięta niebieska zakładka... To z górą trzydzieści lat temu. Widzisz ją? - „Dzienniki, notatki i listy Teilharda de Chardin”? - Tak, tak. Otwórz ją na zaznaczonej stronie. Czy jest tam ustęp, który zakreśliłem? To jedne z ostatnich słów, jakie widziały moje zmęczone oczy, zanim otoczyła mnie ciemność... - Wpis z dwunastego grudnia 1919 roku, tak? - upewniła się Enea. - Tak, przeczytaj go, proszę. Dziewczynka przysunęła się do kominka i zaczęła czytać na głos. - Zwróćcie uwagę, iż nie przypisuję żadnej ostatecznej wartości rozmaitym tworom człowieka. Wiem, że znikną w nowej rzeczywistości, której na razie nie jesteśmy w stanie ogarnąć umysłem. Przyznaję zarazem, że tymczasem pełnią one niebagatelną rolę; są niezbędnymi, nieuniknionymi etapami, przez które musimy przejść (my lub cała nasza rasa), aby dokonała się przemiana. Uwielbiam je nie za formę, lecz za funkcję, która polega na wytworzeniu w jakiś tajemny sposób namiastki boskości. Ta zaś, dzięki naszym wysiłkom oraz łasce i światłu Chrystusa, doprowadzi do bóstwa. Na chwilę zapadła cisza, mącona tylko syczeniem żarzących się kapsułek i skrzypieniem otaczających nas milionów ton lodu. - Panujący nam aktualnie papież tę właśnie nadzieję Teilharda uznał za herezję - odezwał się wreszcie ojciec Glaucus. - Moim największym grzechem było uwierzenie w nią. Za co poniosłem karę - to mówiąc powiódł ręką dookoła. Kiedy nie odpowiadaliśmy, ksiądz się roześmiał. - Matka nauczyła mnie, że nie ma mowy o karze ani bólu, jeśli gdzieś w pobliżu jest jedzenie i są przyjaciele, z którymi można zamienić kilka słów. A tego mi nie brakuje. M. Bettik! Specjalnie powiedziałem „M. Bettik”, gdyż owo „A” usiłuje odseparować pana od ludzkości, wprowadza sztuczne podziały na sztuczne kategorie. M. Bettik! - Słucham? - Niech pan wyświadczy staremu człowiekowi przysługę i pójdzie po kawę. Powinna już być gotowa. M. Endymion! - Tak, ojcze? - Czy nie zechciałby pan przynieść najprzedniejszego wina z piwnic? Uśmiechnąłem się, wiedząc, że mnie nie widzi. - Ile pięter dzieli mnie od piwnicy, ojcze? Mam nadzieję, że nie pięćdziesiąt dziewięć? Spomiędzy wąsów i brody starca błysnęły zęby. - Do każdego posiłku pijam wino, synu. Gdybym musiał po nie biegać tak daleko, z pewnością byłbym w znacznie lepszej formie. Nie, nie, jestem stary i leniwy, a wino trzymam w szafce piętro niżej, koło schodów. - Znajdę je. - Ja nakryję stół - zaofiarowała się Enea. - A jutro coś ugotuję. Rozeszliśmy się do swoich obowiązków. 45 Rafael wychodzi z nadświetlnej w układzie Sol Draconi. Wbrew temu, co powiedziano ojcu kapitanowi de Soyi i podróżującym wraz z nim żołnierzom, mechanizm na pędowy archanioła nie jest po prostu ulepszoną wersją napędu Hawkinga, który jeszcze przed hegirą pozwolił ludziom przekroczyć barierę prędkości światła. Jednostka napędowa „Rafaela” to w zasadzie jedno wielkie oszustwo: kiedy statek osiąga prędkość bliską przejściu kwantowemu, wysłany zostaje zeń sygnał, przenoszony przez medium zwane Pustką, Która Łączy. Znajdujące się w zupełnie innym miejscu źródło energii uruchamia mechanizm, który rozdziera jedną z płaszczyzn Pustki - rozszarpuje materię czasoprzestrzeni. Naruszenie jej struktury ma dla całej załogi skutki śmiertelne: komórki ciała rozrywają się na strzępy, kości zostają zmiażdżone na proszek, neurony się topią, organy wewnętrzne zmieniają w półpłynną papkę... Żaden z pasażerów nie pozna tych szczegółów, gdyż 225

wspomnienie ułamków sekund, w których przychodzi śmierć, zostaje wymazane z ich umysłów w procesie rekonstrukcji krzyżokształtów i zmartwychwstania. „Rafael” hamuje, zmierzając po wyznaczonym kursie w kierunku Sol Draconi Septem. Jak najbardziej autentyczny napęd jądrowy poddaje statek przeciążeniom rzędu dwustu g. Ojciec kapitan de Soya, sierżant Gregorius i kapral Kee leżą martwi w swych komorach zmartwychwstańczych; ich rozszarpane ciała zostają powtórnie zmasakrowane, gdyż archanioł oszczędza energię i włącza wewnętrzne pola siłowe dopiero wówczas, gdy proces wskrzeszenia rozpocznie się na dobre. Oprócz trzech martwych mężczyzn na pokładzie znajduje się jeszcze jedna osoba - Rhadamanth Nemes, która podniosła już pokrywę swojej komory i spoczywa bez ruchu na leżance. Jej drobne ciało jest odkształcone wskutek przeciążenia, ale nie wykazuje śladów uszkodzenia. Zgodnie ze standardowym programem system podtrzymywania życia w kabinie jest wyłączony: w pomieszczeniu nie ma tlenu, ciśnienie utrzymuje się na tak niskim poziomie, że człowiek nie przeżyłby ani chwili bez skafandra, temperatura zaś wynosi minus trzydzieści stopni Celsjusza. Nemes nie zwraca na to uwagi. Ubrana w czerwony dres, wpatruje się w monitory i od czasu do czasu zadaje statkowi jakieś pytania, na które odpowiedź przychodzi światłowodowym złączem. Sześć godzin później, zanim jeszcze zostaną włączone pola i zanim rozpocznie się rekonstrukcja ciał żołnierzy w skomplikowanych sarkofagach, Nemes wstaje z leżanki. W kabinie wciąż panuje próżnia, ale na kobiecie fakt ten nie robi specjalnego wrażenia, podobnie zresztą jak dwustukrotnie zwiększona grawitacja. Nemes podchodzi do stołu w salce konferencyjnej i wywołuje na jego blacie mapę Sol Draconi Septem, po czym znajduje na niej niegdysiejsze koryto Tetydy. Rozkazuje statkowi nałożyć na mapę obraz z kamer dalekiego zasięgu. Przesuwa palcami po holograficznych dolinach w lodzie, zastrugach i szczelinach lodowca. Szczyt jednego z budynków wznosi się ponad zamarzniętą atmosferę; Nemes sprawdza jego położenie na mapie: niecałe trzydzieści kilometrów od pogrzebanej pod lodem rzeki. Po jedenastu godzinach hamowania „Rafael” wchodzi na orbitę wokół lśniącej kuli śnieżnej, jaką jest Sol Draconi Septem. Pole siłowe działa, system podtrzymywania życia dawno już się włączył, jednakże Rhadamanth Nemes tego nie zauważa. Przed opuszczeniem statku spogląda na monitory wskazujące przebieg procesu wskrzeszenia w pozostałych komorach. Ma jeszcze ponad dwa dni, zanim de Soya i jego żołnierze się ockną. Schodzi do lądownika i zajmuje miejsce w fotelu pilota. Światłowodową złączką wychodzącą z nadgarstka wpina się w konsolę, zarządza odłączenie od statku macierzystego, po czym kieruje lądownik nad linią terminatora w atmosferę. Ani razu nie sprawdza wskazań przyrządów i po osiemnastu minutach stateczek ląduje w odległości dwustu metrów od pękatej, oblodzonej wieży. Blask słońca odbija się od nierównej powierzchni lodowca, lecz niebo jest zupełnie czarne; nie widać gwiazd. Gazowa atmosfera Sol Draconi Septem jest wprawdzie niezwykle rozrzedzona, ale silne prądy termiczne nieustannie podrywają z ziemi i niosą ze sobą kryształki lodu. Ich prędkość dochodzi do czterystu kilometrów na godzinę. Rhadamanth Nemes nie zawraca sobie głowy kombinezonami próżniowymi, tylko od razu uruchamia mechanizm śluzy, po czym, nie czekając na rozłożenie drabinki, zeskakuje na oddaloną o trzy metry powierzchnię planety. Zwiększone do l,7 g ciążenie w najmniejszym stopniu jej nie przeszkadza, podobnie jak trafiające w jej ciało lodowe igły, przy tej prędkości upodabniające się do pocisków z kartaczownicy. Uruchamia wewnętrzne źródło zasilania, które uaktywnia pole biomorficzne, otulające całe jej ciało warstewką o grubości ośmiu dziesiątych milimetra. Dla ewentualnego obserwatora niska kobieta o krótko przyciętych włosach zmienia się nagle w żywą rzeźbę z rtęci. Pokonuje dzielące ją od budynku dwieście metrów truchtem, z prędkością trzydziestu kilometrów na godzinę. Nie znalazłszy wejścia pięścią rozbija plastalową szybę i trafia na szyb windy. Szarpnięciem otwiera zniszczone, powyginane drzwi, ale nie znajduje za nimi windy, która dawno już zamarła na najniższym poziomie, ponad osiemdziesiąt pięter w dole. Rhadamanth Nemes wchodzi do szybu i zaczyna spadać z prędkością trzydziestu metrów na sekundę. Ujrzawszy migające jej przed oczami światła łapie się stalowej belki i wyhamowuje lot. Zdążyła już osiągnąć graniczną prędkość spadania, czyli ponad pięćset kilometrów na godzinę, teraz zaś wytracają w niespełna trzy setne sekundy. Wchodzi do pokoju, który, jak zauważa, jest umeblowany i oświetlony. Kręcący się po kuchni stary człowiek odwraca głowę na dźwięk jej pospiesznych kroków. - Raul, to ty? - pyta. - Enea? 226

- Zgadza się - Nemes wbija mu dwa palce pod obojczyk i podnosi księdza z ziemi. - Gdzie jest dziewczynka imieniem Enea? Gdzie są pozostali? - pyta cicho. O dziwo, ślepy kapłan nie krzyczy z bólu. Zaciska zęby i z oczyma skierowanymi w sufit rzuca tylko: - Nie wiem. Nemes kiwa głową i pozwala mu spaść na podłogę. Siada na nim okrakiem, przykłada mu palec wskazujący do oka i wstrzeliwuje sondę do mózgu. Mikrowłókno bez trudu znajduje drogę wprost do odpowiedniego sektora kory mózgowej. - No, ojczulku, spróbujemy jeszcze raz. Gdzie jest dziewczynka? Gdzie się znajdują i kim są jej towarzysze? Sonda zaczyna przesyłać odpowiedzi w postaci pakietów energii nerwowej, której z każdą chwilą ubywa. 46 Dni spędzone w towarzystwie ojca Glaucusa zapadły mi w pamięć dzięki cechującemu je spokojowi, który zastąpił nerwowy pośpiech poprzednich kilku tygodni. Najlepiej jednak wspominam nasze rozmowy. Na krótko przed powrotem Chitchatuków poznałem jedną z przyczyn, dla których A. Bettik wybrał się ze mną w podróż. - Ma pan rodzeństwo, M. Bettik? - ksiądz uparcie odmawiał stosowania zwyczajowego „A”. - Tak - odparł ku mojemu zdumieniu android. To niemożliwe. Androidy produkowano przecież według naukowych projektów, montowano z elementów wytworzonych na drodze inżynierii genetycznej, hodowanych w zbiornikach... Tak samo, jak się hoduje organy do przeszczepów - przynajmniej tak sądziłem. - Androidy tradycyjnie klonowano w koloniach liczących po pięć osobników, zazwyczaj cztery płci męskiej i jeden żeńskiej - wyjaśnił A. Bettik. - Pięcioraczki - skomentował bujający się w fotelu kapłan. - Masz więc trzech braci i siostrę. - To prawda. - Ale z pewnością nie... - zacząłem i podrapałem się po brodzie. Po przybyciu do siedziby ojca Glaucusa uznałem, że wypada się ogolić, teraz zaś dotyk gładkiej skóry zupełnie mnie zaskoczył. - Nie wychowywaliście się razem. Czy androidów nie produkowano... - Od razu dorosłych? - dokończył A. Bettik. Uśmiechnął się. - Nie. Proces rozwoju został wprawdzie znacznie przyspieszony, gdyż osiągaliśmy dojrzałość w wieku około ośmiu lat standardowych, mieliśmy jednak krótkie dzieciństwo. Zwłoka ta była jednym z powodów, które przyczyniały się do wzrostu kosztów produkcji do astronomicznych wręcz rozmiarów. - Jak się nazywają twoi bracia i siostry? - zapytał ksiądz. Android zamknął książkę, którą machinalnie kartkował. - Zgodnie z tradycją nadano nam imiona zaczynające się kolejnymi literami alfabetu. Oprócz mnie wyprodukowano wówczas A. Anttibe, A. Corressona, A. Darrię i A. Ewika. - Które z nich było kobietą? - zapytała Enea. - Dania? - Tak. - Jak wyglądało wasze dzieciństwo? - Przede wszystkim uczyliśmy się i przechodziliśmy szkolenia, poza tym określano nam niezbędne parametry robocze. - Chodziliście do szkoły? - Enea leżała na dywanie, wsparłszy brodę na splecionych dłoniach. Bawiliście się? - Pobieraliśmy nauki w fabryce, aczkolwiek większość wiedzy zaszczepiono nam w drodze transferu RNA - niebieskoskóry mężczyzna spojrzał na dziewczynkę. - Jeśli zaś pod pojęciem „zabawy” rozumieć czas wolny, który spędzałem z rodzeństwem, to odpowiedź na drugie pani pytanie jest twierdząca. - Co się z nimi stało? - Z początku pracowaliśmy razem - android z wolna pokręcił głową. - Szybko nas jednak rozdzielono. Zakupiło mnie Królestwo Monaco na wygnaniu i poleciałem na Asquith. Sądziłem, że każde z nas trafi w inne rejony Hegemonii i Pogranicza. Nie miałeś od nich żadnych wiadomości? - zagadnąłem.

227

- Nie, choć kiedy William XXIII przeniósł tam swoją kolonię, do budowy Miasta Poetów sprowadzono sporo robotników. Większość jednak zaczęła służbę na Asquith na długo przed moim przybyciem. Żaden z nich nie spotkał ani moich braci, ani siostry. - W czasach, kiedy Sieć jeszcze istniała, przeszukanie wszystkich jej planet za pomocą transmiterów i datasfer nie stanowiło chyba problemu, prawda? - Owszem. Zapomina pan jednak, M. Endymion, że zarówno prawo, jak i inhibitory RNA wzbraniały androidom przemieszczania się za pośrednictwem portali i bezpośredniego korzystania z datasfer. Wkrótce po moim powstaniu zakazano zresztą produkcji i posiadania androidów w całej Hegemonii. - Dlatego wysyłano was na Pogranicze - dopowiedziałem. - Na takie planety, jak Hyperion. - W rzeczy samej, M. Endymion. Odepchnąłem głęboko. - Czy to dlatego chciałeś udać się ze mną w drogę? - spytałem. - Chcesz odnaleźć swoje rodzeństwo, tak? - Prawdopodobieństwo przypadkowego natrafienia na któregoś z moich braci bądź siostrę jest praktycznie zerowe - uśmiechnął się A. Bettik. - Nie mam nawet na myśli samej szansy spotkania, lecz prawdopodobieństwo, iż przeżyli falę destrukcji androidów, jaka po Upadku przetoczyła się przez dawne światy Sieci... Przerwał i rozłożył ręce, jak gdyby przyznawał się do własnej naiwności. W noc przed powrotem myśliwych Enea podjęła dyskusję na temat swojej teorii miłości. Wszystko zaczęło się od pytań o „Pieśni”. - No, dobrze - stwierdziła. - Rozumiem, że gdy tylko Pax zaczął się wszędzie panoszyć, „Pieśni” trafiły na Indeks Ksiąg Zakazanych. Jakie były losy poematu na planetach, których Pax nie wchłonął do czasu jego wydania? Doczekał się poklasku, na jaki liczył wujek? - Pamiętam dysputy na temat „Pieśni”, jakie wiedliśmy w seminarium - zachichotał ojciec Glaucus. Wiedzieliśmy, że nie wolno ich czytać, ale to tylko czyniło pokusę silniejszą. Nikt nie zajmował się Wergiliuszem, za to każdy z wytęsknieniem czekał chwili, kiedy przyjdzie jego kolej i dostanie w swe ręce ozdobiony niezliczonymi oślimi uszami egzemplarz tej szmiry. - Czy to naprawdę jest szmira? Zawsze miałam wujka Martina za wielkiego poetę, chociaż głównym tego powodem był fakt, że sam nam to powtarzał. Matka uważała, że jest w jej życiu równie niezbędny, jak wrzód na tyłku. - Poeta może grać obie te role - stwierdził ksiądz. - Często się tak dzieje. Większość krytyków z nielicznych środowisk literackich, jakie później wchłonął Kościół, odrzuciło „Pieśni”. Niektórzy jednak potraktowali je poważnie... Jako dzieło poetyckie, rzecz jasna, nie jako kronikę wydarzeń, które zaszły na Hyperionie na krótko przed Upadkiem. Prawie wszyscy wyśmiewali za to apoteozę miłości, jaka pojawia się pod koniec drugiego tomu... - Przypominam to sobie - przerwałem mu. - Bohater imieniem Sol, stary uczony, którego córka żyła pod prąd czasu, odkrył, że miłość jest rozwiązaniem, jak on to nazwał, „dylematu Abrahama”. - Pamiętam jednego wyjątkowego złośliwca, który recenzował poemat u nas, w stolicy - ciągnął ojciec Glaucus. - Zacytował napis na murze, znaleziony w odkopanym przez archeologów mieście na Starej Ziemi, przed hegirą: „Jeśli miłość ma być odpowiedzią, to jak brzmiało pytanie?” Enea spojrzała na mnie, oczekując wyjaśnienia. - W „Pieśniach” uczony dochodzi do wniosku, że to, co SI nazwały Pustką, Która Łączy, my nazywamy miłością. Stanowi ona jedną z głównych sił we wszechświecie, na równi z elektromagnetyzmem, grawitacją czy na przykład słabymi i silnymi oddziaływaniami jądrowymi. Sol wie, że Najwyższy Intelekt, stworzony przez Centrum, nigdy nie zdoła pojąć, iż empatii nie da się oddzielić od miłości. Stary poeta opisywał miłość jako „subkwantowy stan niemożliwości, który przenosi informację pomiędzy fotonami”. - Teilhard zapewne by się z nim zgodził, choć ująłby to w inne słowa. - W każdym razie Starowina twierdziła, iż rozpowszechniła się opinia, że poemat sporo traci przez owe sentymentalne wtręty. Enea pokręciła głową. - Wujek miał rację, miłość rzeczywiście jest jedną z podstawowych kosmicznych sił. Wiem, że Sol Weintraub w to wierzył. Powiedział o tym mojej matce, zanim wraz z córką wszedł do Sfinksa, który przeniósł ich w przyszłość. 228

Niewidomy kapłan przestał się kołysać na fotelu i pochylił się ku dziecku. Wsparł łokcie na kolanach. Połatana sutanna wyglądałaby komicznie na każdej osobie, której brakowałoby jego godności. - Czy to bardziej skomplikowane, niż stwierdzić po prostu, że Bóg jest miłością? - zapytał. - Ależ tak! - Enea zerwała się na równe nogi. Wydała mi się nagle znacznie starsza, jak gdyby zdążyła dorosnąć i dojrzeć przez te kilka miesięcy, które spędziliśmy razem. - Grecy obserwowali działanie grawitacji, ale tłumaczyli je w ten sposób, że jeden z czterech żywiołów, ziemia, „dąży do połączenia się z rodziną”. Solowi było dane doświadczyć odrobiny życia i uczucia... Zaczął pojmować, jak działa miłość, gdzie się kryje, jak ją zrozumieć i okiełznać. Różnica między „Bóg jest miłością” a tym, co dostrzegł Sol Weintraub, wujek Martin zaś usiłował wyjaśnić, jest mniej więcej taka, jak między rozumieniem grawitacji przez Greków i równaniami Newtona. Z jednej strony mamy zgrabną sentencję, z drugiej - istotę rzeczy. - Sprowadzasz miłość do mechanizmu, którego działanie da się zmierzyć, moja droga - pokręcił głową kapłan. - Nie, ojcze - nigdy przedtem nie słyszałem Enei przemawiającej z takim zapałem. - Sam nam opowiadałeś o Teilhardzie, który wiedział, że ewolucja wszechświata, mająca doprowadzić go do stanu samoświadomości, nie może być zjawiskiem czysto mechanicznym. Siły, które rządzą tym procesem, nie są zupełnie ślepe i bezwolne, jak od wieków zakładali naukowcy, lecz wywodzą się z absolutu, z bóstwa. Dlatego także zrozumienie związanego z miłością aspektu Pustki, Która Łączy nie jest takie proste. W pewnym sensie to właśnie jest esencja człowieczeństwa. Powstrzymałem się od śmiechu. - Czy mamy rozumieć, że miłość potrzebuje swojego Izaaka Newtona, który opisze jej... fizykę? spytałem. - Sformułuje jej prawa termodynamiki? Zdefiniuje entropię? Miłosny rachunek różniczkowy? - Właśnie tak! - oczy dziewczynki pałały wewnętrznym ogniem. Kapłan wciąż siedział wychylony w przód, ale teraz z całej siły zacisnął dłonie na kolanach. - Czy to ty jesteś tą osobą, młoda Eneo z Hyperiona? Enea odwróciła się gwałtownie i odeszła od kominka, prawie do granicy światła i mroku, ciepła i lodu. Dopiero po chwili wróciła do nas, zachmurzona, zapłakana. Kiedy się odezwała, jej drżący głos brzmiał bardzo słabo. - Obawiam się, że tak. Nie chcę nią być, ale jestem. A właściwie... będę, jeżeli dożyję tej chwili. Ciarki przebiegły mi po plecach; żałowałem, że w ogóle zaczęliśmy tę rozmowę. - Wyjaśnisz nam to wszystko? - zapytał starzec błagalnie. Enea podniosła na niego wzrok. - Nie umiem - pokręciła głową. - Nie jestem jeszcze gotowa. Przykro mi, ojcze. Ojciec Glaucus odchylił się na oparcie fotela. Wyglądał, jakby nagle strasznie się postarzał. - Nie szkodzi, moje dziecko. Spotkałem cię, a to już coś. Enea przytuliła go mocno i przez długą chwilę trwali w uścisku. Grupa Cuchiata wróciła następnego ranka, zanim wygrzebaliśmy się z posłań. Włócząc się z Chitchatukami, prawie przyzwyczailiśmy się do odpoczywania po cztery-pięć godzin naraz, po którym to odpoczynku następował kolejny etap marszu ponurymi tunelami. U ojca Glaucusa przyswoiliśmy sobie natomiast jego system, które przewidywał częściowe zaciemnienie środkowych pokojów na pełnych osiem godzin „nocnych”. Zauważyłem, że przy tak zwiększonym ciążeniu człowiek jest wiecznie zmęczony. Myśliwi nie przepadali za zagłębianiem się w pomieszczenia budowli, zatrzymali się więc na zewnątrz i cichymi, śpiewnymi dźwiękami zwabili nas do siebie. Udało im się odzyskać uczciwą liczebność - czyli dwadzieścia trzy osoby. Ojciec Glaucus nie pytał, gdzie znaleźli nowego członka grupy - a właściwie członkinię, gdyż była to kobieta - i nigdy się tego nie dowiedzieliśmy. Kiedy wszedłem do lodowej jaskini, gdzie na nas czekali, oczom moim ukazała się scena, którą chyba na zawsze zapamiętam: potężni, zawinięci w futra Chitchatukowie przykucnęli w typowej dla siebie pozie, ojciec Glaucus również pochylił się i rozmawiał właśnie z Cuchiatem; sfatygowana sutanna księdza kładła się za nim po ziemi niczym czarny kwiat, a blask latarń z kapsułkami rozszczepiał się na zdobiących wejście do komory kryształach lodu. Nie mogłem przy tym pozbyć się wrażenia, że na szklane ściany napiera masa lodu i mroku. Dawno już namówiliśmy ojca, by został tłumaczem przy próbie przekazania - po raz drugi, nawiasem mówiąc - naszej prośby. Teraz właśnie tłumaczył Cuchiatowi, czego chcemy od jego ludzi. Następnie zabierali 229

głos po kolei wszyscy myśliwi i mówili dokładnie to samo: że są gotowi pomóc nam spłynąć tratwą w dół rzeki. Podróż nie zapowiadała się jako szczególnie łatwa. Cuchiat potwierdził wprawdzie, że korytarze schodzą do rzeki w okolicy drugiego transmitera i że pod portalem znajduje się odcinek wolny od lodu, na którym woda płynie swobodnie, jednakże. - Nie ma tuneli, które łączyłyby miejsce, w którym się znajdujemy, z drugim portalem, który leży dwadzieścia osiem kilometrów na pomoc stąd. - Miałam właśnie zapytać, skąd się w ogóle wzięły te tunele? - zagadnęła dziewczynka. - Mają zbyt regularne kształty, by były pochodzenia naturalnego. Czy Chitchatukowie dawno temu sami wykuli je w lodzie? Ksiądz spojrzał na nią z niedowierzaniem. - Naprawdę nie wiesz? - odwrócił się i wyrzucił z siebie szereg grzechoczących dźwięków, którymi wywołał wśród myśliwych ożywione rozmowy i przypominające poszczekiwanie wybuchy śmiechu. - Mam nadzieję, że nie czujesz się urażona - kapłan również się uśmiechnął. - Jest to fakt tak oczywisty dla naszej egzystencji, że zarówno ja sam, jak i Niepodzielni Ludzie uznaliśmy za niezwykle zabawne, że ktoś może przemierzać lodowe korytarze i nie wiedzieć, skąd się biorą. - Niepodzielni Ludzie? - zdziwił się A. Bettik. - „Chitchatuk” znaczy właśnie „niepodzielny”, a właściwie, gdyby trzymać się ściśle znaczenia słowa, „ten, którego nie można już udoskonalić”. - Nie uraziłeś mnie, ojcze - uśmiechnęła się Enea. - Chciałabym tylko wiedzieć, co w tym śmiesznego. Skąd się wzięły tunele? - Upiory śnieżne - domyśliłem się, zanim kapłan zdążył otworzyć usta. Ojciec Glaucus zwrócił się w moją stronę. - Brawo, przyjacielu! Bardzo dobrze! Enea zmarszczyła brwi. - Przyznaję, że mają ogromne pazury, ale nawet dorosłe okazy nie zdołałyby wykuć w twardym lodzie kilometrów tuneli i pieczar... - Na razie chyba jeszcze nie widzieliśmy dorosłego upiora - pokręciłem głową. - No właśnie - pokiwał zdecydowanie głową starzec. - Raul ma rację, maleńka. Chitchatukowie polują na szczeniaki upiorów, kiedy te są jeszcze bardzo młode, natomiast trochę starsze szczeniaki polują na Chitchatuków. Tylko że to, co my nazywamy „szczenięciem”, to zaledwie forma larwalna upiora. W tej fazie rozwoju zwierzę porusza się i poluje blisko powierzchni, zanim jednak Sol Draconi Septem trzykrotnie okrąży macierzystą gwiazdę... - Dwadzieścia dziewięć lat standardowych - wtrącił A. Bettik. - Tak, tak, dokładnie. Po niespełna trzech lokalnych latach „szczeniak” - choć słowo to niezupełnie do nich pasuje - przechodzi przemianę i staje się dorosłym upiorem, który potrafi poruszać się w litym lodzie, drążąc korytarze z prędkością około dwudziestu kilometrów na godzinę. Ma przy tym mniej więcej piętnaście metrów długości i... Kto wie, może spotkacie taki okaz podczas wędrówki na północ. Odchrząknąłem przed zabraniem głosu. - Cuchiat i Chiaku powiedzieli właśnie, że nie ma drogi łączącej okolicę, w której się znajdujemy, z portalem postawionym dwadzieścia osiem kilometrów na pomoc stąd... - To prawda - przytaknął ksiądz i wrócił do rozmowy z Chitchatukami. Wysłuchawszy odpowiedzi Cuchiata odwrócił się ponownie w naszą stronę. - Czeka was mniej więcej dwadzieścia pięć kilometrów drogi po powierzchni lodu. Niepodzielni Ludzie nie lubią pokonywać tak długich odcinków za jednym zamachem, zwłaszcza że, jak zwrócił uwagę Aichacut, na tym terenie aż roi się od upiorów, młodych i dorosłych. Czaszki Chitchatuków, którzy od stuleci zamieszkiwali te okolice, w postaci naszyjników zdobią dziś piersi tych potworów. Aichacut dodał również, że w tym miesiącu na powierzchni szaleją letnie burze. Nie zmienia to faktu, że są gotowi z wami wyruszyć. - Nie rozumiem... - pokręciłem głową. - Na górze nie ma powietrza, prawda? To znaczy... - Chitchatukowie mają wszystko, co będzie wam niezbędne w podróży, synu - uspokoił mnie ojciec Glaucus. Aichacut warknął, a Cuchiat dodał coś od siebie, bardziej uprzejmym głosem. 230

- Wyruszycie, gdy tylko będziecie gotowi. Według słów Cuchiata, dotarcie z powrotem do tratwy zajmie wam dwa okresy snu i trzy marsze. Później skierujecie się na pomoc i zajdziecie do miejsca, gdzie korytarze się kończą... - ksiądz urwał w pół słowa i odwrócił głowę. - Co się stało? - spytała z troską Enea. Kapłan zwrócił twarz w naszą stronę. Zmusił się do uśmiechu i pogładził brodę. - Będę za wami tęsknił. Minęło już tyle czasu, odkąd... Ech, starzeję się. Chodźcie, pomogę się wam spakować, potem zjemy szybkie śniadanie i pogrzebiemy w spiżarni, to może coś sobie stamtąd wybierzecie. Rozstanie było przykre. Na myśl o starcu, który pozostanie sam w lodowym grobowcu, mając zaledwie kilka lamp dla obrony przed śnieżnymi upiorami, zimnem i lodem, serce ściskało mi się z bólu. Enea płakała. Kiedy A. Bettik uścisnął dłoń księdza na pożegnanie, ten przycisnął go do siebie. - M. Bettik, przyjacielu, czuję, że twój dzień nadejdzie. Bardzo wyraźnie to czuję. Android nie odpowiedział, później jednak, kiedy w ślad za Chitchatukami zagłębialiśmy się w lód, widziałem, jak oglądał się i patrzył na wysoką sylwetkę, rysującą się w blasku lamp, aż wreszcie za kolejnym zakrętem na dobre straciliśmy z oczu budynek, światło i starego księdza. Rzeczywiście, potrzebowaliśmy trzech odcinków marszu i dwóch okresów snu, zanim, ślizgając się, pokonaliśmy ostatni, pochyły korytarz, przecisnęliśmy się przez skręcającą w prawo szczelinę i dotarliśmy do tratwy. Nie miałem pojęcia, jak będziemy transportować kłody w krętych, śliskich tunelach, Chitchatukowie nie tracili jednak czasu i zamiast podziwiać obrośniętą lodem tratwę, od razu zaczęli dzielić ją na belki. Podczas pierwszego spotkania myśliwym najbardziej podobała się chyba nasza siekiera, teraz zaś miałem okazję pokazać im, do czego służy: ciąłem kłody na kloce półtorametrowej długości. A. Bettik i Enea robili to samo za pomocą dogorywającej latarki laserowej, Chitchatukowie natomiast stanowili pierwszy etap naszej prymitywnej taśmy produkcyjnej: czyścili tratwę z lodu, rozcinali bądź rozwiązywali węzły i podawali nam belki na górę, gdzie po pocięciu układaliśmy je w stosy. Po zakończeniu tego etapu sterty drewna w korytarzu przypominały zgromadzony na zimę opał. Osobno złożyliśmy latarnie i kamienny stół. Myśl o opale z początku mnie rozbawiła, ale szybko zdałem sobie sprawę, jak ucieszyliby się Chitchatukowie, dysponując taką ilością palnego materiału; mogliby się ogrzać i światłem odpędzić upiory. Spojrzałem innymi oczyma na rozebraną tratwę. Jeśli nie uda się nam przepłynąć pod portalem... Kiedy zabrakło ojca Glaucusa, Enea stała się naszym tłumaczem. Za jej pośrednictwem zakomunikowaliśmy myśliwym, iż chcielibyśmy zostawić im siekierę, kamienny blat i resztę drobiazgów. Trzeba przyznać, że wyglądające spod zębatych przyłbic twarze zdradzały autentyczne zaskoczenie; myśliwi skupili się wokół nas, a każde przyjacielskie klepnięcie w plecy zabierało nam resztki tchu z piersi. Nawet niechętny nam zwykle Aichacut okazywał tym razem coś na kształt wdzięczności. Każdy z myśliwych przywiązał sobie do grzbietu trzy lub cztery belki, więc poszliśmy za ich przykładem, chociaż przy tej grawitacji namoknięte kłody ważyły tyle, co betonowe bloki. Zaczęła się długa podróż pod górę, ku powierzchni, próżni, burzom i upiorom. 47 Po niespełna minucie badanie sondą neuronową dobiega końca. Rhadamanth Nemes otrzymuje pełną relację z pobytu Enei w zamarzniętym mieście - w postaci obrazów, słów i surowych danych chemicznych wprost z synaps; więcej informacji można by uzyskać tylko przez kompletną dekonstrukcję układu nerwowego. Wyciąga sondę z mózgu księdza i przez kilka minut analizuje uzyskane dane. Enea w towarzystwie człowieka imieniem Raul i androida opuściła to miejsce trzy i pół standardowego dnia temu. Przynajmniej jeden dzień musiało im zająć pocięcie tratwy. Drugi transmiter znajduje się o prawie trzydzieści kilometrów na pomoc i Chitchatukowie mają ich tam zaprowadzić, posuwając się po powierzchni zamarzniętej atmosfery. Zapowiada się powolna, niebezpieczna podróż. Nemes zdaje sobie sprawę, że Enea może jej nie przeżyć; badając umysł księdza zapoznała się z prymitywnymi zabezpieczeniami, jakie stosują myśliwi, kiedy wychodzą spod lodu. Rhadamanth Nemes uśmiecha się lekko. Nie zamierza pozostawiać takich kwestii przypadkowi. Ojciec Glaucus jęczy słabo z bólu. Nemes klęka mu na piersi. Sonda nie wyrządziła wielkich szkód; przy zastosowaniu dobrego medpaka rana łącząca oko z mózgiem zagoiłaby się bez trudu. W dodatku starzec i tak jest ślepy. Nemes zastanawia się nad sytuacją. Równania nie przewidywały spotkania z kapłanem Paxu na tej planecie. Ojciec Glaucus zaczyna się poruszać; podnosi ręce do twarzy. Nemes dokonuje szybkich obliczeń: 231

pozostawiając go przy życiu nie ryzykuje zbyt wiele, bo zapomniany przez wszystkich, wygnany misjonarz i tak niebawem tu umrze; z drugiej strony, zabijając go w ogóle nie ryzykuje. Rachunek jest prosty. - Kim... jesteś? - pyta z wysiłkiem kapłan, gdy Nemes bez wysiłku podnosi go z ziemi i wynosi z kuchni. Przechodzi przez jadalnię i ciepłą bibliotekę i trafia do korytarza, prowadzącego w głąb budynku. Tutaj także płoną lampy mające odstraszać upiory. - Kim jesteś? - powtarza ksiądz, szamocząc się w jej uścisku niczym dwuletnie dziecko w ramionach silnego dorosłego. - Dlaczego mi to robisz? Nemes kopnięciem otwiera plastalowe drzwi szybu windy i przytrzymuje ojca Glaucusa nad otchłanią. Z powierzchni ku mrocznym głębinom lodowca, dwieście metrów poniżej, wieje lodowaty wicher. Jego wycie przywodzi na myśl wrzask, jakby cała planeta krzyczała z bólu. W tym właśnie momencie ojciec Glaucus zaczyna rozumieć, co się dzieje. - Jezu Chryste, Panie mój! - szepcze. Usta mu drżą. - Święty Teilhardzie... Jezu najsłodszy... Nemes puszcza go i odwraca się na pięcie. Jest tylko lekko zaskoczona, że nie słyszy krzyku księdza. Kieruje się po wbitych w lód schodach na górę; mimo zwiększonego ciążenia przeskakuje po cztery, pięć stopni. Na samej górze przebija się przez kilka metrów lodu, który zalał schody trzech pięter i wychodzi na dach. Niebo na tej pozbawionej atmosfery planecie jest smoliście czarne; wiatr tnie lodowymi kryształkami. Nemes włącza pole fazowe i biegnie do lądownika. Po pokładzie statku buszują trzy młode upiory śnieżne. Nemes jednym rzutem oka ocenia przeciwników: zwierzęta mają po około pięć metrów długości, potężne przednie łapy i masywne tylne, przystosowane do rycia w lodzie i rozpruwania brzucha zdobyczy. Białe „futro” składa się w rzeczywistości z rurkowatych łusek, które zatrzymują powietrze i stanowią doskonałą warstwę izolacyjną. Oczy pracują w zakresie głębokiej podczerwieni, a zdublowane płuca pozwalają przetrwać ponad dwanaście godzin bez tlenu. Zwierzęta są bardzo szybkie. Wszystkie trzy zwracają na nią uwagę, gdy podbiega nieco bliżej. Na ciemnym tle przypominają olbrzymie białe łasice albo legwany i poruszają się naprawdę jak błyskawice. Nemes zastanawia się, czy by im się nie wymknąć, wie jednak, że gdyby zaatakowały lądownik, może mieć kłopoty przy starcie. Przechodzi w nadczas i śnieżne bestie zastygają w bezruchu. Miotane wiatrem kryształki lodu zawisają w powietrzu. Zabija całą trójkę oszczędnymi, precyzyjnymi ruchami przesuniętego w fazie, ostrego jak diament przedramienia. Dwóm stworom udaje sieją zadziwić: mają ogromne, pięciokomorowe serca i nie poddają się, dopóki choć jedna z komór jest nienaruszona. Każdy z upiorów ma na piersi naszyjnik. Włączywszy się z powrotem w zwykły bieg czasu, Nemes patrzy, jak trzy bestie padają na lód niczym worki organicznych odpadów; uważniej przygląda się naszyjnikom: są wykonane z ludzkich, najprawdopodobniej dziecięcych, czaszek. Ciekawe. Uruchamia lądownik i udaje się na północ, posługując się wyłącznie silnikami odrzutowymi, gdyż przy tak rozrzedzonej atmosferze skrzydła są bezużyteczne. Skierowany w dół radar niebawem namierza rzekę, a nad nią - ciągnącą się setki kilometrów sieć tuneli. Musi tu być sporo upiorów. Na ekranie radaru metalowy portal lśni niczym reflektor przeciwmgielny, nie widać jednak żadnych ludzi pod lodem. Udaje jej się tylko zlokalizować kilka dorosłych upiorów, drążących nowe korytarze, echo pochodzi jednak ze zbyt dużej odległości. Nemes ląduje dokładnie nad transmiterem i na pokrytej zastrugami powierzchni znajduje wejście do jaskini. Podbiega do niego i zanurza się pod powierzchnię lodowca. Z chwilą, gdy ciśnienie przekracza siedemdziesiąt hektopaskali, temperatura zaś wzrasta powyżej minus trzydziestu stopni Celsjusza, wyłącza pole biomorficzne. Niełatwo jest znaleźć drogę w lodowym labiryncie, ale Nemes utrzymuje namiar na znajdujący się trzysta metrów poniżej portal i po godzinie dociera niemal nad samą rzekę. Jest tu zbyt ciemno, by mogła skorzystać ze wzmacniaczy bądź widzieć w podczerwieni, a nie zabrała ze sobą latarki, otwiera więc usta, z których wytryskuje jasnożółty snop światła i oświetla spowity lodowatą mgiełką tunel. Słyszy ich na długo przed tym, nim zza zakrętu długiego, pochyłego korytarza wyłaniają się latarnie. Wyłącza światło i czeka. Kiedy wreszcie zjawiają się w jej polu widzenia, przypominają raczej stado pomniejszonych upiorów, niż istoty ludzkie, tym niemniej, opierając się na informacjach z pamięci starego 232

księdza, rozpoznaje ich bez trudu: to grupa Cuchiata. Myśliwi stają jak wryci na widok samotnej, nagiej kobiety, zagubionej w lodowym labiryncie. Cuchiat wychodzi do przodu. - Niepodzielny Lud wita wojowniczkę/łowczynię, która podróżuje w chwale doskonałej niepodzielności. Jeśli potrzeba ci ciepła, jadła, broni lub towarzystwa, powiedz tylko, a damy ci wszystko. Kochamy bowiem dwunogie istoty, które podążają ścieżką pierwszą. - Szukam moich przyjaciół, Enei, Raula i niebieskiego człowieka - mówi Nemes w języku Chitchatuków, który poznała sondując umysł starca. - Czy przepłynęli już pod metalowym łukiem? Dwadzieścia troje myśliwych komentuje z podnieceniem fakt, że nieznajoma tak dobrze posługuje się ich mową. Dochodzą do wnioskuj że musi być przyjaciółką bądź krewną glaucusa, gdyż mówi dokładnie w taki sam sposób, jak człowiek w czerni, który zawsze dzieli się ciepłem z gośćmi. - Zeszli pod lód i przepłynęli pod łukiem - odpowiada jednak nieco podejrzliwie Cuchiat. - Życzyli nam wszystkiego najlepszego i dali nam podarunki. My również życzymy ci jak najlepiej i ofiarowujemy dary. Czy bliska ideału niepodzielność chciałaby popłynąć magiczną rzeką wraz z przyjaciółmi? - Za chwilę - Rhadamanth Nemes uśmiecha się po swojemu, prawie niezauważalnie. Spotkanie z myśliwymi sprowadza się do takiego samego równania, jak wizyta u kapłana. Robi krok do przodu i uaktywnia pole biomorficzne, stając się ruchomym posągiem z rtęci. Słyszy niemal dziecinny zachwyt w głosach myśliwych, obserwujących grę światła na powierzchni jej ciała. Przeskakuje w nadczas i bez zbędnych ruchów i nadmiernego wysiłku zabija dwadzieścia troje Chitchatuków. Wraca do normalnego czasu, podchodzi do najbliższego z ciał i przez kącik oka wprowadza mu sondę do mózgu. Neurony z wolna umierają z braku krwi i tlenu, co objawia się gwałtownymi wybuchami halucynacji i natłokiem obrazów, charakterystycznym dla tego typu sieci - ludzkich i SI. Gdzieś pośród obrazów z narodzin, z całego życia, odtwarzanych w przedśmiertnym spazmie... ciemność, tunel prowadzący ku światłu i ciepłu... Nemes wychwytuje słabą wizję dziecka, wysokiego mężczyzny i androida, którzy na odbudowanej z kawałków tratwie przepływają pod niskim, lodowym sklepieniem transmitera. - Cholera jasna! - szepcze. Zostawia stertę ciał w miejscu, gdzie spotkała myśliwych i truchtem pokonuje ostatni kilometr dzielący ją od rzeki. Jest ona tu płynna tylko na krótkim odcinku, z lodu wystaje zaś jedynie kawałek krawędzi metalowej konstrukcji. Wokół unoszą się kłęby lodowatej mgły, kiedy Nemes przystaje na szerokiej, lodowej półce. Ślady cieplne wskazują, gdzie Chitchatukowie zgromadzili się, by pożegnać przyjaciół. Nemes zamierza sprawdzić portal, musiałaby jednak albo przebić się przez liczącą kilkadziesiąt metrów warstwę lodu, albo wdrapać się po suficie do zawieszonego dwadzieścia metrów w górze odsłoniętego fragmentu. Przesuwa w fazie tylko dłonie i stopy i zaczyna się wspinać, wycinając w lodzie głębokie stopnie i chwyty. Dotarłszy na miejsce zwiesza się głową w dół i przykłada dłoń do metalu, który po chwili rozchyla się na boki niczym skóra odciągana z rany. Za pomocą mikrowłókna i próbnika optycznego Nemes porozumiewa się z modułem kontaktowym, a ten łączy ją z prawdziwym transmiterem. Szepty, trafiające bezpośrednio w jej nerw słuchowy, informują ją, że Trzy Sektory Świadomości śledzą przebieg jej misji i dyskutują o wynikach. Przez stulecia istnienia Hegemonii ludzie wiedzieli o istnieniu setek tysięcy, może nawet milionów transmiterów materii, skonstruowanych przez TechnoCentrum - od służących jako drzwi do apartamentów, poprzez portale na Tetydzie, aż po prawdziwe giganty zwieszone w przestrzeni kosmicznej. Nie mieli racji: istnieje tylko jeden transmiter, który znajduje się wszędzie. Rhadamanth Nemes porozumiewa się z pulsującym ciepłem, żywym, prawdziwym portalem, omijając kamuflujące go warstwy metalu, elektroniki i pół siłowych. Przez kilkaset lat ludzie podróżujący za pośrednictwem transmiterów po Sieci - a wedle szacunków jednego z uczonych, w szczytowym okresie rozkwitu Hegemonii w ciągu sekundy przemieszczało się w ten sposób miliard z górą osób - służyli Ostatecznym, czyli tym elementom TechnoCentrum, które chciały stworzyć bardziej rozwiniętą SI... Najwyższy Intelekt, zdolny ogarnąć umysłem całą galaktykę, a może i wszechświat. Za każdym razem, gdy człowiek łączył się przez komunikator z datasferą bądź korzystał z transmitera, jego synapsy i DNA stawały się składnikiem obejmującej całą Hegemonię sieci neuronowej, nadzorowanej przez TechnoCentrum. Centrum nie przejmowało się instynktowną u ludzi potrzebą podróżowania, przenoszenia się z miejsca na miejsce bez zużywania energii i bez straty czasu. Sieć stanowiła znakomitą przynętę, umożliwiającą skuteczne wykorzystanie miliardów prymitywnych, organicznych mózgów. 233

Po tym, jak Meina Gladstone i jej przeklęci pielgrzymi doprowadzili do zniszczenia kryjówki Centrum w obszarze łączącym portale, azyl wszechobecnego transmitera unicestwiono za pomocą gigantycznego paralizatora, który same SI pomogły ludziom zbudować, a łącząca komunikatory czasoprzestrzeń kwantowa została zablokowana przez byt spoza znanego obszaru megasfery - portale przestały funkcjonować. Zamarły. Z wyjątkiem tego jednego, który całkiem niedawno się włączył. Nemes dowiaduje się tego, o czym zarówno ona sama, jak i wszystkie Sektory już wiedzą: transmiter został uruchomiony przez Innego, który kryje się Gdzie Indziej. W bąbelkowej pamięci transmitera nadal zapisywane są wszystkie połączenia następujące w rzeczywistej czasoprzestrzeni. Nemes zagląda zatem do banków pamięci. Enea i jej towarzysze przenieśli się na Qom-Rijad. Nemes ma w związku z tym kolejną zagadkę do rozwiązania. Mogłaby wrócić na „Rafaela” i w kilka minut przenieść się do układu Qom-Rijadu. Oznaczałoby to jednak przerwanie cyklu wskrzeszeniowego de Soyi i jego ludzi oraz konieczność obmyślenia wiarygodnego wytłumaczenia takiego rozwoju wydarzeń. Poza tym Qom-Rijad jest objęty kwarantanną: oficjalnie znajduje się w rękach Intruzów, ale był jedną z pierwszych planet, na których realizowano projekt „Sprawiedliwość i Pokój”. Podobnie jak w wypadku Hebronu, Pax nie może dopuścić do tego, by de Soya poznał prawdę. Poza tym z informacji, jakimi dysponuje Nemes, wynika, że Tetyda ma na Qom-Rijadzie zaledwie kilkukilometrowy odcinek: przecina skalistą pustynię na południowej półkuli i opływa Wielki Meczet w Mashhadzie. Gdyby pozwoliła „Rafaelowi” dokończyć wskrzeszania załogi, straci trzy dni, które w zupełności wystarczą Enei i jej pomylonym towarzyszom na przepłynięcie przez Qom-Rijad. Wynik równania sugeruje pozbycie się de Soyi i kontynuowanie misji w pojedynkę, Nemes ma jednak unikać takiego rozwiązania, dopóki nie stanie się to absolutnie konieczne. W zbyt wielkiej liczbie symulacji i przepowiedni Sektorów uwzględniono udział de Soyi w pojmaniu Tej, Która Naucza; pozbycie się go oznaczałoby ogromne ryzyko. Czasoprzestrzeń jest utkana podobnie jak niektóre ze wspaniałych watykańskich kobierców, myśli Nemes. Wysnuwanie pojedynczych nitek grozi zniszczeniem całego dywanu. Rozważania te zajmują jej kilkanaście sekund. Postanawia sięgnąć w głąb transmitera, gdzie zapisano wszystkie aktywacje portalu - przeszłe i przyszłe. Wzorzec przejścia Enei i jej kompanów znajduje się wprawdzie w ulotnej pamięci bąbelkowej, ale Nemes bez trudu może zajrzeć przynajmniej w bliską przeszłość i przyszłość. Na Qom-Rijadzie Inny otworzy portal na Bożą Knieję, później zaś... Nemes z krzykiem wyrywa mikrowłókno z modułu komunikacyjnego, zanim ostatni przekaz zdąży jej wyrządzić krzywdę. Po Bożej Kniei przyjdzie czas na docelowy punkt wędrówki Enei - docelowy według Innego, który otwiera dla niej przejścia - miejsce niedostępne zarówno dla Paxu, jak i Trzech Sektorów. Wszystko wskazuje jednak na to, że wystarczy im czasu; de Soya i jego żołnierze nie zginą, a archanioł wykona skok prosto na Bożą Knieję. Nemes obmyśliła już nawet wyjaśnienie. Zakładając, że na Qom-Rijadzie Enea spędzi dwa dni, to zanim ojciec kapitan odzyska przytomność, dziewczynka będzie już jeden dzień na Bożej Kniei, dzięki czemu Nemes uwinie się ze swoim zadaniem przed zmartwychwstaniem dowódcy. Zdąży nawet po sobie posprzątać, tak że kiedy wyląduje na planecie z księdzem i jego komandosami z Gwardii Szwajcarskiej, znajdą tylko ślady wskazujące na to, że uciekinierzy przepłynęli rzekę i udali się w dalszą podróż. Wyciąga sondę, wybiega na powierzchnię lodowca i wraca na „Rafaela”. Tam wymazuje z pamięci komputera zapisy świadczące ojej przebudzeniu i użyciu lądownika, umieszcza w ich miejsce fałszywy komunikat i wraca do swojej komory zmartwychwstańczej. Jeszcze na Pacem odłączyła swoją leżankę od systemu nadzorującego wskrzeszenia i pospinała przewody tak, by lampki symulowały aktywność. Kładzie się w buczącej trumnie i zamyka oczy. Przeskoki w nadczas i długie okresy aktywności pola biomorficznego trocheja zmęczyły, tym chętniej więc prześpi się chwilę, zanim ojciec kapitan de Soya powstanie z martwych. Uśmiecha się na wspomnienie jeszcze jednego drobiazgu, po czym uruchamia rękawicę fazową i dotyka swojego mostka. Skóra natychmiast ulega zaczerwienieniu i przybiera formę krzyżokształtu. Oczywiście Nemes nie ma wszczepionego pasożyta, może się jednak zdarzyć, że mężczyźni zobaczą ją nagą, nie warto, żeby wszystko się wydało przez niedopatrzenie takiego detalu. „Rafael” okrąża lśniącą lodem planetę. Sol Draconi Septem. Trzech pasażerów spoczywa w trumnach, których wskaźniki sygnalizują powolny powrót do świata żywych. Czwarty członek załogi śpi. Bez snów. 48 234

Kiedy płynęliśmy przez pustynną planetą, mrużąc oczy przed silnym światłem słońca typu G2 i popijając wodę, zabraną w bukłakach wykonanych z żołądków upiorów, kilka dni spędzonych na Sol Draconi Septem wydawało mi się szybko umykającym snem. Jakieś pięćdziesiąt metrów poniżej powierzchni lodowca na znak Cuchiata myśliwi się zatrzymali. Od jakiegoś czasu powietrze stawało się coraz rzadsze i najwidoczniej nadszedł czas, by przygotować się do drogi po lodzie. Ku naszemu zdumieniu Chitchatukowie rozebrali się do naga. Nawet spuszczając w zakłopotaniu oczy nie mogliśmy nie zwrócić uwagi na masywną budowę ich ciał i to bez względu na płeć: wszyscy przypominali kulturystów ze świata o normalnym ciążeniu, tyle że skompresowanych do znacznie mniejszych rozmiarów. Cuchiat i Chatchia podeszli do nas, by nadzorować przygotowania do wyjścia na górę, pozostali zaś, pod wodzą Chiaku, zaczęli wydobywać niezbędny sprzęt ze skórzanych plecaków. Obserwowaliśmy bacznie ich poczynania, po czym staraliśmy się ich naśladować, pilnowani przez Cuchiata i Chatchię. Przez te kilka sekund, kiedy staliśmy nago na podłożonych pod nogi futrach, mróz bezlitośnie kąsał nasze ciała. Po chwili wręczono nam cienkie membrany - jak się później okazało pochodziły z wewnętrznych warstw skóry upiorów - które przycięto i pozszywano tak, by pasowały na ludzkie, choć bez wątpienia niezbyt wysokie ciało z rękoma, nogami i głową. Błona opinała mnie tak ciasno, że upodobniłem się chyba do nadmiernie wypchanej kiełbaski; A. Bettik nie wyglądał lepiej ode mnie. Dopiero po chwili uświadomiłem sobie, że zakładamy Chitchatukowe odpowiedniki skafandrów ciśnieniowych, a właściwie próżnioskór, jakich kiedyś używali żołnierze Hegemonii podczas działań w otwartej przestrzeni kosmicznej. Membrany odprowadzały pot, trzymały ciepło, a przy tym chroniły nas przed rozerwaniem płuc i wygotowaniem się krwi w próżni. Skafander opinał ciasno głowę, kończąc się na czole i pod brodą, tak że nos, oczy i usta miało się odsłonięte. Następnie Cuchiat i Chatchia wyciągnęli z plecaków maski wykonane z tego samego materiału; pozostali członkowie grupy zdążyli już pozakładać błony na twarz. Maski bez wątpienia wymagały więcej pracy niż kombinezony, bo choć membrana była ta sama, to od środka naszyto w kilku miejscach miękkie poduszeczki z futra, w oczy zaś wstawiono zewnętrzne soczewki oczne upiora śnieżnego, dzięki czemu mogliśmy widzieć w podczerwieni w podobny sposób, jak w futrzanych strojach. Z przodu wybiegała skręcona rura jelita, przymocowana wprost do jednego z bukłaków na wodę. Nie tylko na wodę: kiedy Chitchatukowie zaczęli normalnie oddychać w swych strojach, zorientowałem się, że w bukłakach znajduje się powietrze. Topiąc lód nad misą z kapsułkami uzyskiwali nie tylko wodę pitną, ale i trochę nadającego się do oddychania gazu. Musieli go jeszcze jakoś przefiltrować, by mieszanina nadawała się dla ludzi. Kiedy pociągnąłem tej mieszanki przez rurę, z oczu popłynęły mi łzy: nie brakowało tam ani metanu, ani chyba amoniaku, niemniej dawało się tym oddychać. Zapas powietrza w bukłaku wystarczał zapewne na parę godzin marszu. Na cienkie kombinezony założyliśmy nasze znajome, grube futra upiorów. Cuchiat docisnął opatrzone długimi zębiskami szczęki do siebie; nigdy dotąd nie nosiliśmy skór w ten sposób - głowy otulały nam teraz prymitywne henny, a patrzeć mogliśmy tylko przez „oczy” zwierząt. Dalej szły zewnętrzne, grube buciory, oczywiście skórzane, skrywające nam nogi aż do kolan, po czym Chiaku kilkoma szybkimi ruchami kościanej igły zaszyła na nas futra tak, żeby się nie rozchylały. Bukłaki - jeden z zapasem wody, drugi z powietrzem zwieszały się z uprzęży z tyłu, w pobliżu klapki, którą można było łatwo odpruć, gdyby zaszła potrzeba ponownego napełnienia zbiorników. Chichticu, odpowiedzialny za ogień, wziął się ostro do roboty i bez ustanku topił lód, uzyskując kolejne porcje wody i powietrza. Nie przerwał nawet, gdy ruszyliśmy w drogę, rozdając zapasowe worki w ściśle ustalonym porządku: zaczynał od Cuchiata, kończył zaś na mnie. Nareszcie zrozumiałem hierarchię obowiązującą w grupie, jak również fakt, że w obliczu potencjalnego niebezpieczeństwa Chitchatukowie poruszali się tworząc zamknięty krąg wokół strażnika ognia; nie chodziło tu o jego znaczenie symboliczne czy religijne, lecz o to, że czujności i wysiłkowi Chichticu wszyscy zawdzięczali życie. Zanim wyszliśmy na lód i wystawiliśmy się na działanie wichru, nasz strój uzupełniono o jeszcze jeden element: ze schowka w pobliżu wyjścia myśliwi wydobyli podłużne, czarne ostrza, na których płaskiej i szerokiej górnej powierzchni z łatwością można było postawić stopę. Rzemieniami przywiązaliśmy je do nóg. Ostrza stanowiły połączenie łyżew i krótkich nart śladowych; dopiero pokonawszy niezgrabnie pierwszych kilkanaście metrów, uświadomiłem sobie, że ślizgamy się na pazurach upiorów. 235

Przyznam szczerze, że bardzo bałem się upadku przy takim ciążeniu, gdyż oznaczałby on, że przewróci się na mnie dodatkowe siedem dziesiątych Raula Endymiona. Na szczęście szybko oswoiliśmy się z poruszaniem się na łyżwach, zresztą byliśmy nieźle opatuleni i w razie wywrotki pewnie za bardzo bym się nie poobijał. Kiedy teren stawał się zbyt nierówny, podpierałem się jedną z przyciętych kłód jak niezgrabnym kijkiem narciarskim i - niczym jednoosobowa tratwa - z trudem posuwałem się naprzód. Żałuję, że nie mam hologramu czy nawet zwykłego zdjęcia naszej grupy z chwil poprzedzających nasze wyjście na powierzchnię: zakutani w skóry, pod którymi obciskały nas błoniaste skafandry, zaopatrzeni w bukłaki i prowadzące do nich przewody z jelit, z kościanymi włóczniami, karabinem plazmowym, plecakami i na łyżwach z pazurów drapieżnych zwierząt musieliśmy przypominać dziwacznych, paleolitycznych kosmonautów ze Starej Ziemi. Całe wyposażenie sprawdziło się znakomicie. Poruszaliśmy się wśród zasp i zastrug znacznie szybciej niż w tunelach. Kiedy wiał południowy wiatr, co, niestety, nie trwało długo, rozpościeraliśmy poły futrzanych płaszczy i dawaliśmy mu się popychać na podobieństwo żaglowców. Wędrówka po powierzchni skutej lodem atmosfery Sol Draconi Septem okazała się niezapomnianym i, na swój okrutny sposób, pięknym przeżyciem. Dopóki nie zaszło słońce, niebo wskutek braku powietrza było ciemne, jakbyśmy oglądali jeż powierzchni księżyca Starej Ziemi, później jednak w mgnieniu oka rozbłysło tysiącami gwiazd. Skafandry i futra pozwoliły nam bez szwanku przetrwać zmiany temperatury za dnia, ale nie ulegało wątpliwości, że nawet Chitchatukowie nie przetrwaliby nocy na powierzchni. Na szczęście przemieszczaliśmy się na tyle szybko, że musieliśmy zejść pod lód tylko na jeden sześciogodzinny okres mroku, Cuchiat zaś tak zaplanował nasze wyjście, iż przed zmrokiem mieliśmy cały dzień do wykorzystania. Na powierzchni nie natknęliśmy się na żadne wzniesienia ani inne wybrzuszenia terenu większe od zasp i ostrych krawędzi lodu. Tylko na samym początku marszu słońce oświetlało lodową wieżę daleko na południe od nas - szczyt wieżowca ojca Glaucusa, sterczący ponad lodowcem. Poza tym jednym punktem powierzchnia była tak doskonale nijaka, że zastanawiałem się, jak myśliwi radzą sobie z nawigacją. Zauważyłem jednak, jak Cuchiat od czasu do czasu zerka na słońce i własny cień. Przez cały krótki dzień ślizgaliśmy się na pomoc. Chitchatukowie poruszali się w ciasnym szyku obronnym: prowadził Cuchiat, pośrodku jechał opiekun ognia i szaman, zajmujący się napełnianiem bukłaków, na skrzydłach znajdowali się wojownicy z włóczniami w dłoniach, pochód zamykał zaś Chiaku, zastępca szefa, który jechał niemal tyłem, żeby przypadkiem nie dać się zaskoczyć. Każdy z myśliwych - my zresztą również - przepasał się kilkoma zwojami splecionej z rzemieni liny. Jej zastosowanie zrozumiałem w chwili, gdy Cuchiat znienacka zatrzymał się i skierował całą grupę na wschód: przystanęliśmy na krawędzi szczeliny, której z pewnością bym nie zauważył. Zajrzałem w bezdenną czeluść i usiłowałem sobie wyobrazić, jak wyglądałby upadek na jej dno. Pod wieczór jeden z jadących na skrzydle mężczyzn faktycznie zniknął w szczelinie przy wtórze nagłej, bezgłośnej fontanny kryształów lodu. Wydostał się jednak na powierzchnię, zanim jeszcze Cuchiat i Chiaku zdążyli na dobre przygotować liny; udało mu się powstrzymać lot, zdjąć łyżwy, po czym, wykorzystując je w charakterze czekanów, wyszedł na górę niczym fachowiec wspinający się po lodospadzie. Zaczynałem rozumieć, że Chitchatuków nie wolno lekceważyć. Pierwszego dnia nie spotkaliśmy żadnego upiora. Kiedy słońce chyliło się już ku zachodowi, a my goniliśmy resztkami sił, myśliwi przestali poruszać się w kierunku północnym i zaczęli zataczać koła, wpatrzeni uważnie w lód, jakby czegoś szukali. Wiatr nie ustawał i wciąż zasypywał nas lodowymi igiełkami. Podejrzewam, że gdybyśmy trafili na powierzchnię Sol Draconi Septem w normalnych kombinezonach, wizjery dawno już zrobiłyby się matowe od zarysowań, tymczasem futra i soczewki oczne upiorów nie wykazywały najmniejszych śladów uszkodzenia. Wreszcie Aichacut, który oddalił się spory kawałek na zachód, zamachał rękami w naszym kierunku - w próżni i przy założonych maskach nie mogło być mowy o porozumiewaniu się głosem - i wszyscy podjechaliśmy do niego. Miejsce, które wybrał, dla mnie nie różniło się niczym od reszty śnieżno-lodowej powierzchni, ale Cuchiat pokazał nam, że mamy się cofnąć, zdjął z pleców otrzymaną od nas siekierę i zaczął się przerąbywać przez lód. Kiedy przebił się przez wierzchnią warstwę, ujrzeliśmy nie wlot szczeliny, jak się spodziewałem, lecz znajdującą się pod lodem komorę. Czterech wojowników nastawiło czujnie włócznie, po czym, prowadzeni przez Cuchiata i przyświecającego im kapsułkami Chichticu, zeszli do pieczary. Pozostali otoczyli otwór czujnym kręgiem. 236

Po chwili Cuchiat wychylił się ze środka i na migi dał nam znać, że możemy zejść za nim. Wciąż trzymał w dłoni siekierę, a ja w wyobraźni widziałem, jak szczerzy się w uśmiechu za zębatą maską. Siekiera bardzo im się przyda. Noc spędziliśmy w legowisku upiora. Pomogłem Chiaku zalepić wejście śniegiem i lodem, dalszy metr tunelu wypełniliśmy luźną masą sopli i brył śnieżnych, po czym wróciliśmy do głównego pomieszczenia, gdzie Chichticu topił lód tak długo, aż zebrało się dość powietrza, byśmy mogli swobodnie oddychać. Spaliśmy zbici w ciasny krąg, dwudziestu trzech przedstawicieli Niepodzielnego Ludu i trójka równie niepodzielnych podróżnych. Nie zdejmowaliśmy ani futer, ani wewnętrznych skafandrów, za to pozbyliśmy się masek i z lubością wdychaliśmy zapach potu swoich towarzyszy. Wspólne ciepło pozwoliło nam przetrwać okrutną noc, podczas gdy nad naszymi głowami siła Coriolisa i prądy termiczne miotały lodowe igiełki z prędkością bliską prędkości dźwięku... gdyby w tak rzadkim powietrzu można było mówić o dźwięku. Pamiętam jeszcze jeden szczegół z nocy, którą spędziliśmy w kryjówce upiora. Ściany pieczary wyłożono ludzkimi kośćmi i czaszkami, których układ sugerował niezwykłą, godną artysty staranność. Następnego dnia również nie spotkaliśmy ani jednego upiora - ani młodych, ani zdolnych wykuwać tunele w lodzie dorosłych osobników. Na krótko przed zachodem słońca zdjęliśmy łyżwy, schowaliśmy je do niszy w ścianie tunelu i zaczęliśmy schodzić korytarzem w stronę drugiego transmitera. Gdy tylko zanurzyliśmy się pod lód na tyle, by zgęstniałe powietrze nadawało się do oddychania, ściągnęliśmy maski i okrywające całe ciało membrany i trochę niechętnie oddaliśmy je Chatchii. Czuliśmy się tak, jakbyśmy właśnie pozbywali się oznak świadczących o przynależności do Niepodzielnego Ludu. Cuchiat powiedział coś szybko. Nie nadążyłem za jego słowami, ale Enea zdołała przełożyć jego wypowiedź. - Mieliśmy szczęście... dziwię się, że nie musieliśmy walczyć z upiorami podczas przejścia po powierzchni... Mówi, że szczęście jednego dnia oznacza prawie pewne nieszczęście dnia następnego. - Powiedz mu, że mam nadzieję, iż się myli - odparłem. Widok płynącej pod lodowym sklepieniem rzeki, spowitej kłębami mgły, robił naprawdę niesamowite wrażenie. Mimo zmęczenia natychmiast przystąpiliśmy do pracy - w grubych rękawicach poskładanie w całość tratwy z przyciętych bali sprawiło nam sporo trudności, ale Chitchatukowie szybko pospieszyli nam z pomocą i w dwie godziny udało się nam zmajstrować zmniejszoną, niezgrabną wersję naszej poprzedniej jednostki: bez masztu na dziobie, bez namiotu i bez blatu kuchennego. Najważniejsze jednak, że wiosło sterowe znalazło się na swoim miejscu; uznaliśmy też, że drągi choć uległy skróceniu i nie wyglądały najlepiej, kiedy związaliśmy je z krótszych kawałków, wystarczą na tym płytkim odcinku Tetydy. Pożegnanie było smutniejsze, niż oczekiwałem. Obejmowaliśmy się kolejno z każdym z Chitchatuków, i to przynajmniej dwukrotnie. Na długich rzęsach Enei zebrały się kryształki lodu, a i ja miałem wrażenie, że coś ściska mnie w gardle. Później wepchnęliśmy tratwę w główny nurt rzeki. Dziwnie się czułem posuwając się naprzód, a zarazem stojąc nieruchomo; w moich mięśniach i mózgu wciąż odzywały się posuwiste ruchy łyżwiarza. Zbliżyliśmy się do lodowej ściany z wmarzniętym w nią transmiterem, schyliliśmy głowy przed niską półeczką i nagle... znaleźliśmy się w innym miejscu. Zalała nas powódź słonecznego światła. Rzeka płynęła tu powoli, dostojnie, prąd nie był zbyt szybki, ale stały. Wzdłuż brzegów ciągnęły się rude skały, pożłobione w szerokie stopnie, wznoszące się coraz wyżej nad lustrem wody. Żółte krzewinki z rzadka porastały kamienną pustynię. Intensywne barwy zawdzięczaliśmy ogromnemu, czerwonemu słońcu, które zawisło na horyzoncie po naszej lewej ręce. W porównaniu z wnętrzem lodowej jaskini temperatura wzrosła o dobre sto stopni. Mrużąc oczy ściągnęliśmy futra i złożyliśmy je na podobieństwo grubych, białych dywanów na rufie. Warstwa lodu na kłodach błysnęła w świetle, po czym zaczęła się błyskawicznie topić. Zanim jeszcze sprawdziliśmy, co mówi na temat tego miejsca przewodnik lub komlog, uznaliśmy, że znajdujemy się na Qom-Rijadzie. Główną wskazówkę stanowiła w tym wypadku pustynia: pomosty z czerwonego piaskowca, rowkowane kolumny strzelające wprost w różowe niebo, delikatne haki, przy których oddalający się portal wyglądał jak karzełek. Tetyda płynęła kanionem, nad którym przerzucono owe kamienne parabole, po czym skręcała i rozlewała się szerzej w dolinie, gdzie wiatr kołysał żółtymi sagowcami; tumany czerwonego pyłu wciskały się nam do ust i oczu i zalepiały podłużne, rurkowate „włosy” futer upiorów. 237

Krótko przed południem wpłynęliśmy do kolejnej, tym razem bardzo żyznej doliny. Prostopadłe do rzeki kanały irygacyjne odprowadzały wodę na pola i do sadów; brzegi kanałów porastały niskie, żółte palmy i purpurowe krzewy mirtu. Wkrótce oczom naszym ukazały się pierwsze budynki, a niebawem cała wioska różowych i jasnobrunatnych domków. Nie widzieliśmy jednak ani jednego człowieka. - Jak na Hebronie - wyszeptała Enea. - Nie wiadomo - sprzeciwiłem się. - Może po prostu pracują w innym miejscu. Tymczasem południe przeszło w popołudnie - według przewodnika dzień na QomRijadzie trwał dwadzieścia dwie godziny i upał się nasilił, a choć kanałów przybywało, drzewa i krzewy rosły coraz gęściej, wioski zaś widzieliśmy dosłownie co krok, wciąż nie natknęliśmy się na ani jednego człowieka czy zwierzę. Dwukrotnie wypchnęliśmy tratwę na brzeg - raz żeby zaczerpnąć wody ze studni artezyjskiej i drugi, by rozejrzeć się po wiosce, z której dobiegał dziwny łoskot. Okazało się jednak, że to tylko oberwana metalowa markiza szarpie się na wietrze. Nagle Enea krzyknęła z bólu i zgięła się w pół. Przykucnąłem i powiodłem pistoletem po pustej ulicy. A. Bettik podskoczył, by pomóc dziewczynce. Ulice były puste, w oknach nic się nie poruszało. - Już dobrze... - wy sapała dziewczynka. - Zabolało... Podbiegłem do niej, z wyciągniętą bronią czując się jak idiota. Schowałem pistolet do kabury i złapałem Eneę za rękę. - Co się dzieje, mała? - zapytałem, widząc, jak pochlipuje. - Nie... wiem... - wyjąkała między jednym szlochem a drugim. - Coś... strasznego... musiało się... Nie wiem. Przenieśliśmy ją na tratwę. - Proszę, zabierajmy się stąd! - wyjąkała. Mimo piekielnego gorąca szczękała zębami jak w gorączce. A. Bettik rozstawił namiot, który zajął niemal całą powierzchnię skróconej tratwy. Przeciągnęliśmy futra upiorów w cień, złożyliśmy na nich dziewczynkę i podaliśmy jej wody. - Coś w wiosce? - zapytałem. - Czy to dlatego... - Nie - ciałem dziecka wciąż wstrząsały spazmy, choć przestało płakać. Widziałem, jak walczy z emocjami, które zalewają ją niczym fala. - Coś strasznego na... tej planecie, ale także... za nami... - Za nami? - wyjrzałem z namiotu w górę rzeki: dolina, szerokie koryto, znikająca w oddali wioska, poruszane wiatrem palmy... Nic niezwykłego. - Za nami, czyli na lodowej planecie, tak? - upewnił się A. Bettik. - Tak - z trudem wysapała Enea, po czym znów zwinęła się w kłębek. - Boli... Przyłożyłem dłoń do jej czoła, potem do brzucha. Skórę miała zbyt rozpaloną; nawet upał i gwałtownie złapana opalenizna nie usprawiedliwiały takiej temperatury. Wyciągnąłem z plecaka medpak i uruchomiłem diagnostykę: wysoka gorączka, ból na poziomie 6,3 na dolorometrze, skurcze, nierówne EEG. Przyrząd zalecał podanie wody i ibuprofenu oraz kontakt z lekarzem. - Dopływamy do miasta - zauważył A. Bettik, gdy tratwa wypłynęła z zakola rzeki. Wyszedłem z namiotu. Czerwone wieże, kopuły i minarety wciąż jeszcze znajdowały się daleko od nas pewnie z piętnaście kilometrów - a nurt nie był tu szczególnie rwący. - Zostań z nią - powiedziałem i przeszedłem na prawą burtę, żeby trochę powiosłować. Po zmniejszeniu tratwa stała się znacznie lżejsza, toteż udało mi się wyraźnie przyspieszyć jej ruch. Zerknąwszy do podniszczonego przez wodę przewodnika doszliśmy z A. Bettikiem do wniosku, że dopływamy do Mashhadu, stolicy południowego kontynentu, w której znajduje się Wielki Meczet - jego minarety były doskonale widoczne, gdy płynęliśmy wśród gęstniejących sadyb ludzkich, przedmieść, później zaś terenów przemysłowych. Wreszcie wpłynęliśmy do samego miasta. Enea spała niespokojnie; gorączka wzrosła, a na medpaku pojawiły się czerwone lampki, sugerujące konieczność szybkiej konsultacji lekarskiej. Mashhad był równie pusty i tajemniczy, jak wcześniej Nowa Jerozolima. - Wydaje mi się, że słyszałem jakieś plotki... - powiedziałem. - Że Qom-Rijad wpadł w ręce Intruzów. A. Bettik zgodził się ze mną: potwierdzały to transmisje radiowe Paxu, jakie udało się podsłuchać z opuszczonego uniwersytetu w Endymionie. Przywiązaliśmy tratwę do niskiego molo, po czym wyniosłem dziewczynkę na zacienioną ulicę. Zanosiło się na powtórkę z Hebronu, z tą różnicą, że tym razem to ja byłem zdrowy, Enea zaś nieprzytomna. Pomyślałem, że postaram się w przyszłości unikać pustynnych planet. 238

Na ulicach Qom-Rijadu panował nieporównanie większy bałagan, niż w Nowej Jerozolimie. Samochody zaparkowano bezładnie w różnych miejscach, także na chodnikach; przez pootwierane drzwi i okna wdzierał się do wnętrza budynków piasek i drobniejsze kamienie, niesione wiatrem, na ścieżkach, jezdniach i więdnących trawnikach leżały porozrzucane małe dywaniki. Przy pierwszym ich skupisku zatrzymałem się na moment, myśląc, że mam przed sobą maty grawitacyjne. Ale nie - zwykłe dywaniki, wszystkie skierowane w tę samą stronę. - Maty modlitewne - wyjaśnił mi A. Bettik, kiedy wróciliśmy w cień większych budynków, które wcale nie były takie znowu wysokie. Z pewnością zaś nie dorównywały wyrastającym ponad tropikalny park minaretom. - Ludność Qom-Rijadu niemal w stu procentach stanowili muzułmanie. Podobno Pax nie mógł znaleźć żadnego sposobu, żeby się tu zadomowić, nie pomogła nawet obietnica zmartwychwstania. Tubylcy nie chcieli mieć nic wspólnego z Protektoratem. Skręciliśmy na skrzyżowaniu. Bez przerwy rozglądałem się jakimś szpitalem bądź przynajmniej drogowskazem, który by nas do niego zaprowadził. Enea wtuliła rozpaloną głowę w moją szyję; oddychała płytko i szybko. Miałem wrażenie, że nic nie waży. - Wydaje mi się, że pamiętam to miejsce z „Pieśni” - zauważyłem. Android skinął głową. - M. Silenus opisał zwycięstwo pułkownika Kassada nad tak zwanym Nowym Prorokiem na QomRijadzie, przed mniej więcej trzystu laty. - Po upadku Sieci szyici wrócili tu do władzy, prawda? Zajrzeliśmy w głąb następnej ulicy; wiedziałem, że powinniśmy szukać czerwonego półksiężyca zamiast tradycyjnego krzyża. - Owszem. Bardzo ostro sprzeciwiali się zakusom Paxu. Istnieje podejrzenie, że z zadowoleniem powitali przybycie Intruzów, gdy flota Paxu wycofała się z tego sektora przestrzeni. - Najwyraźniej Intruzom nie spodobało się gościnne przyjęcie. Tak jak na Hebronie. Gdzie oni się podziali? Czy Intruzi mogli uwięzić wszystkich mieszkańców planety jako zakładników... - Niech pan patrzy - przerwał mi A. Bettik. - Kaduceusz. Na oknie wysokiej budowli wymalowano prastary symbol: uskrzydloną laskę, którą oplatają dwa węże. W środku panował okropny bałagan, ale i tak odniosłem wrażenie, że trafiliśmy do biurowca, nie zaś do szpitala. A. Bettik podszedł do wyświetlacza, na którym migały arabskie napisy. Automat dodatkowo odczytywał tekst na głos. - Znasz ten alfabet? - spytałem. - Tak, rozumiem również trochę z tego języka mówionego. To perski. Na dziesiątym piętrze mieści się prywatna klinika. Z pewnością mają tam centrum diagnostyczne, a może nawet autochirurga. Ruszyłem w stronę schodów, android zaś nacisnął przycisk windy. W przeszklonym szybie pojawiła się kabina grawitacyjna. - Ciekawe - stwierdziłem. - Wciąż mają zasilanie. Wjechaliśmy na dziesiąte piętro, po czym wyszliśmy z windy na wyłożony kafelkami korytarz. Enea zaczynała się budzić i pojękiwała cicho w moich ramionach. Przeszliśmy przez ogród na tarasie, pod żółtymi i zielonymi palmami, i trafiliśmy do przestronnej sali o przeszklonych ścianach, w której stało kilkanaście leżanek podłączonych do autochirurga i aparatury diagnostycznej. Położyliśmy dziewczynką w czystej pościeli na łóżku pod oknem, rozebraliśmy ją do samej bielizny i odczepiliśmy medpak, włączając zamiast niego przyrządy szpitalne. Na wyświetlaczu można było wybrać - oprócz perskiej i arabskiej - również angielską wersje, komunikatów, więc czym prędzej przełączyliśmy się na odpowiedni kanał. Autochirurg stwierdził u Enei wyczerpanie, odwodnienie i niecodzienny zapis EEG, który mógł być następstwem silnego urazu czaszki. Spojrzeliśmy z A. Bettikiem po sobie: dziewczynka z pewnością nie uderzyła się w głowę. Zatwierdziliśmy program leczenia wyczerpania i odwodnienia organizmu, po czym cofnęliśmy się od łóżka. Pacjentka została doń automatycznie przypięta piankowymi pasami, później automat znalazł żyłę, wkłuł się w nią i zaczął dożylnie podawać roztwór soli fizjologicznych i środek uspokajający. Po kilku minutach Enea spokojnie zasnęła. Z panelu diagnostycznego rozległ się arabski głos. A. Bettik przetłumaczył komentarz, zanim zdążyłem przeczytać zapis na monitorze. - Mówi, że pacjentka powinna spokojnie przespać noc, a rano poczuje się lepiej. 239

Zdjąłem karabin plazmowy z pleców. Już wcześniej zrzuciliśmy zakurzone plecaki na krzesło. Podszedłem do okna. - Rozejrzę się po mieście, zanim się ściemni - zaproponowałem. - Sprawdzę, czy faktycznie jesteśmy tu sami. A. Bettik założył ramiona na piersi i patrzył na ogromne, czerwone słońce, które właśnie zniżyło się tuż nad dachy budynków. - Myślę, że nikogo tu nie ma - powiedział. - Trwało to po prostu trochę dłużej. To wszystko. - Co trwało dłużej? - Coś, co spowodowało, że wszyscy ludzie zniknęli. Na Hebronie nie znaleźliśmy śladów walki czy paniki. Tutaj mieli dość czasu, żeby wyjść z samochodów, ale najlepszą wskazówką są dywaniki. Pierwszy raz zwróciłem uwagi, że na twarzy A. Bettika - na czole, wokół oczu i w kącikach ust pojawiają się zmarszczki. - Najlepszą wskazówką? - Wiedzieli, że coś się dzieje. W swoich ostatnich chwilach oddawali się modlitwie. Odstawiłem karabin i odpiąłem pokrywę kabury z pistoletem. - Mimo wszystko pójdę się rozejrzeć. Pilnuj jej. Może się zbudzić. - Wyjąłem z plecaka dwa przenośne odbiorniki radiowe, jeden z nich rzuciłem androidowi, drugi zapiąłem sobie na szyi. Ustawiłem mikrofon. Słuchaj na głównym paśmie. Zgłoszę się. W razie czego daj mi znać. - Będę przy niej, kiedy się obudzi, M. Endymion - A. Bettik delikatnie dotknął czoła śpiącego dziecka. To dziwne, ale doskonale pamiętam tę wieczorną przechadzkę po wyludnionym mieście. Cyfrowy termometr, umieszczony na frontowej ścianie banku naprzeciwko, wskazywał czterdzieści stopni Celsjusza. Wiejący z pustyni suchy wiatr błyskawicznie osuszał ciało z potu, a różowo-czerwony zachód słońca koił moje zszargane nerwy. Może dlatego ten wieczór tak zapadł mi w pamięć, że następnego dnia naszej podróży wszystko miało się zmienić. Mashhad stanowił niezwykłe połączenie nowoczesnego miasta i wschodniego bazaru z „Baśni tysiąca i jednej nocy”, zbioru wspaniałych historii, które Starowina opowiadała mi pod rozgwieżdżonym niebem Hyperiona. Towarzyszyła mu jakaś aura tajemniczości i romantyzmu. Na skrzyżowaniu stała budka z gazetami i bankomat, a zaraz za rogiem środek ulicy zajmowały opatrzone kolorowymi markizami kramy, na których gniły w koszach sterty owoców. Bez trudu mogłem sobie wyobrazić panujący tu zwykle tumult i rejwach: konie, wielbłądy albo inne prehegirańskie zwierzęta niespokojnie drepczą w miejscu, psy szczekają, sprzedawcy pokrzykują na klientów, ci się ostro targują, kobiety w czarnych czadorach z koronkowymi czarczafami na twarzach płyną przez tłum, po obu stronach pełzną wolno do przodu barokowe, stare pojazdy, zatruwające atmosferę tlenkiem węgla, ketonami czy co tam wypluwały z siebie silniki spalinowe... Z rozmarzenia wyrwał mnie nagle męski, melodyjny śpiew, rozbrzmiewający echem w wąskich, kamiennych uliczkach. Zdawało mi się, że dochodzi z parku, który minąłem dwie przecznice wcześniej, pobiegłem więc w tym kierunku. Zacisnąłem dłoń na kolbie pistoletu, nie wyciągnąłem go jednak z kabury. - Słyszysz? - zapytałem w biegu. - Tak - rozległ się w moim uchu szept A. Bettika. - Drzwi na taras są otwarte i dźwięk dochodzi bez przeszkód. - Brzmi jak arabski. Mógłbyś mi to przełożyć? Tylko troszeczkę zmęczony zakończyłem sprint przed rozległym parkiem, którego centrum zajmował meczet. Kilka minut wcześniej, zerknąwszy w jeden z dochodzących tu zaułków, ujrzałem malowany czerwienią zachodzącego słońca minaret, teraz jednak kamienna wieża zszarzała zupełnie; tylko szybujące wysoko cirrusy odbijały jeszcze resztki słonecznego blasku. - Proszę bardzo - odpowiedział mi A. Bettik. - Muezin zwołuje wiernych na wieczorne modły. Z zasobnika przy pasie wyjąłem lornetkę i spojrzałem w górę. Śpiew dobiegał z głośników, zainstalowanych na balkonach pod szczytami minaretów. Nic się tam nie poruszało. Rytmiczny zaśpiew urwał się gwałtownie i odpowiedział mu świergot ptaków na zadrzewionym placu. - To pewnie nagranie - dorzucił android. - Sprawdzę. Schowałem lornetkę i ruszyłem wysypaną kruszonym kamieniem ścieżką, która pośród żółtych palm i rozległych trawników prowadziła wprost do bramy meczetu. Przeszedłem przez podwórzec i stanąłem przed 240

samą świątynią. W środku, pod wymyślnie rzeźbionymi łukami, wspartymi na eleganckich filarach, leżały setki dywanów modlitewnych. Łuk w przeciwległej ścianie prowadził do półkolistej niszy. Z prawej strony znajdowały się schody, zaopatrzone w ozdobną balustradę, zakończone platformą z kamiennym sklepieniem. Nie wszedłem do środka, tylko opisałem A. Bettikowi, co widzę. - Nisza nazywa się „mirhab” - wyjaśnił mi. - Zasiada w niej prowadzący modły imam. Balkon z prawej strony to „minbar”, czyli pulpit. Widzi pan tam kogoś? - Nie. Warstewka czerwonego pyłu pokrywała dywaniki i stopnie. - W takim razie nie ulega wątpliwości, że słyszeliśmy wezwanie do modlitwy nagrane na taśmie. Miałem ochotę wejść do środka, znaleźć się w ogromnej, kamiennej budowli, nie chciałem jednak profanować świętego miejsca swoją obecnością. Tak samo czułem się w dzieciństwie w katolickiej katedrze w Czubku Dzioba oraz później, już jako dorosły, kiedy kumpel ze Straży Planetarnej chciał mnie zabrać do jednej z ostatnich świątyń gnostyków zeń na Hyperionie. Będąc dzieckiem zrozumiałem, że zawsze będę się czuł w takich miejscach jak wyrzutek; sam nie mam się gdzie udać, a w obcych kościołach czuję się nieswojo. Nie wszedłem więc. W drodze powrotnej natrafiłem na wysadzany palmami bulwar, prowadzący przez interesującą dzielnicę Mashhadu. Zapadał zmrok, zrobiło się nieco chłodniej, na wózkach leżały stosy żywności i zabawek. Przystanąłem przy jednym ze straganów i powąchałem złożone na nim ciastka: zepsuły się, to prawda, ale całkiem niedawno, z pewnością nie przed kilkoma miesiącami czy tygodniami. Bulwar doprowadził mnie nad rzekę, gdzie skręciłem w lewo, na biegnącą nabrzeżem promenadę. W ten sposób zamierzałem najkrótszą drogą wrócić do kliniki. Od czasu do czasu łączyłem się z A. Bettikiem, ale Enea wciąż spała w najlepsze. Gwiazdy na nocnym niebie migotały słabo, gdyż unoszące się w powietrzu drobinki kurzu tłumiły ich blask. Światła widziałem tylko w oknach nielicznych budynków w ścisłym centrum miasta; cokolwiek zabrało mieszkańców, musiało nadejść w ciągu dnia. Za to promenada na całej długości, aż do mola, przy którym zacumowaliśmy tratwę, skąpana była w blasku starych, gazowych latarń. Gdyby nie one, najprawdopodobniej skręciłbym do kliniki i nic nie zauważył, tymczasem dostrzegłem jaz odległości ponad stu metrów. Ją - postać na tratwie. Wysoka i srebrzysta, stała nieruchomo na pokładzie. Światło lamp odbijało się od jej ciała, jakby miała na sobie chromowany skafander kosmiczny. Szeptem dałem A. Bettikowi znać, żeby pilnował dziewczynki, bo na tratwie znajduje się intruz, dobyłem pistoletu i sięgnąłem po lornetkę. Jeszcze nie zdążyłem podnieść jej do oczu, gdy błyszcząca srebrem istota odwróciła się w moją stronę. 49 Budzącego się ojca kapitana de Soyę wita znajome ciepło komory zmartwychwstańczej na pokładzie „Rafaela”. Po kilku chwilach nieuniknionej dezorientacji kapłan wydostaje się z leżanki i nago podlatuje do głównej konsoli. Wszystko się zgadza: statek wszedł na geostacjonamą orbitę wokół Sol Draconi Septem, lodowa planeta lśni w dole oślepiającą bielą, tempo hamowania jest optymalne, proces wskrzeszenia w pozostałych trzech komorach dobiega końca, wewnętrzne pole siłowe jest wyłączone i uruchomi się dopiero, gdy zmartwychwstańcy odzyskają siły, temperatura i ciśnienie w kabinie w sam raz na przebudzenie... Ojciec kapitan wydaje pierwszy rozkaz w nowym życiu: każe statkowi zaparzyć kawę w mesie. Prawie zawsze po wskrzeszeniu pierwsze, co przychodzi mu na myśl, to kubek gorącej, aromatycznej kawy, wstawiony w zagłębienie w blacie znajdującego się w mesie stołu. Wzrok de Soyi pada na migający na panelu sygnał czekającej na odbiór wiadomości o najwyższym priorytecie. W układzie Pacem nie otrzymali żadnego komunikatu i ojciec kapitan dziwi się, że ktoś znalazł ich tutaj, w tak odległym zakątku kosmosu. Na Sol Draconi nie stacjonują żadne oddziały Paxu; czasem tylko przelatujące tędy okręty bojowe uzupełniają zapas wodoru w zbiornikach, korzystając z trzech tutejszych gazowych olbrzymów. Komputer statku potwierdza domysły ojca kapitana, iż podczas trzech dni hamowania i krążenia po orbicie żaden statek nie kontaktował się z archaniołem. De Soya sprawdza również, że Kościół nie ma na planecie własnej misji, a z ostatnim misjonarzem kontakt urwał się przed ponad pięćdziesięciu standardowymi laty. Ojciec kapitan włącza odtwarzanie wiadomości: potwierdzona przez papieża, przekazana przez flotę. Wyświetlone obok tekstu kody wskazują, że komunikat dotarł na „Rafaela” dosłownie na kilka setnych 241

sekundy przed opuszczeniem okolic Pacem. Informacja jest krótka i czysto tekstowa: JEGO ŚWIĄTOBLIWOŚĆ ODWOŁAŁ MISJĘ NA SOŁ DRACONI SEPTEM. NASTĘPNY OBSZAR POSZUKIWAŃ: BOŻA KNIEJA. NATYCHMIASTOWY PRZESKOK. AUTORYZACJA: LOURDUSAMY I MARUSYN. KONIEC WIADOMOŚCI. De Soya wzdycha ciężko: wszystko, cała podróż, śmierć i zmartwychwstanie, poszło na marne. Siedzi nago, bez ruchu, w fotelu dowódcy i wpatruje się w błyszczący, biały skrawek planety, widoczny w zakrzywionym oknie ponad jego głową. Wzdycha ponownie i idzie pod prysznic. Po drodze zatrzymuje się w mesie, by pociągnąć pierwszy łyk kawy. Automatycznym ruchem wyciąga rękę po kubek. Drugą dłonią wklepuj e tymczasem polecenia dla kabiny prysznicowej: drobniutkie krople, najgorętsze, jakie zdoła znieść. Przypomina sobie, że należałoby poszukać w szafkach szlafroków, skoro na pokładzie znajduje się kobieta. Nagle zamiera w bezruchu. Jest poirytowany, gdyż prawa dłoń nie namacała uszka kubka z kawą. Ktoś go przestawił. Nowa członkini załogi, kapral Rhadamanth Nemes, ostatnia opuszcza komorę zmartwychwstańczą. Mężczyźni odwracają wzrok, kiedy odbija się od leżanki i szybuje w stronę prysznica, ale w ciasnym module dowodzenia jest wystarczająco dużo lustrzanych powierzchni, żeby każdemu z nich mignęła krępa, niska postać kobiety o jasnej skórze, z czerwonym krzyżokształtem pomiędzy piersiami. Kapral Nemes wraz z żołnierzami przyjmuje komunię z rąk ojca kapitana i wygląda na równie zdezorientowaną i osłabioną, jak i oni. Wszyscy sączą kawę i czekają, aż ciążenie z wolna ustabilizuje się na poziomie jednej szóstej g. - Pierwsze zmartwychwstanie? - pyta ostrożnie de Soya. Kapral Nemes kiwa potakująco głową. Ma kruczoczarne, krótko przycięte włosy; pojedyncze pasemka spadają jej na blade czoło. - Chciałbym móc powiedzieć, że z czasem człowiek się przyzwyczaja - ciągnie ojciec kapitan. - Prawda jednak wygląda inaczej: każde przebudzenie jest takie samo, jak pierwsze... trudne i radosne. Nemes pociąga łyk kawy. Chyba niepewnie się czuje w zmniejszonym ciążeniu. Jej skóra, przez kontrast z czarno-szkarłatnym mundurem, zdaje się bielsza, niż jest w rzeczywistości. - Czy nie powinniśmy od razu lecieć na Bożą Knieję? - pyta z wahaniem. - Już niedługo - uspokajają de Soya. - Wydałem „Rafaelowi” rozkaz zejścia z orbity za piętnaście minut od teraz. Później będziemy się rozpędzać do skoku z przyspieszeniem tylko dwóch g, żebyśmy mogli kilka godzin odpocząć, zanim wrócimy do komór. Kapral Nemes wzdryga się lekko na myśl o kolejnym zmartwychwstaniu i zerka na wypełniającą okna i ekrany Sol Draconi Septem. - Jak na takiej bryle lodu może płynąć rzeka? - pyta, jakby chcąc zmienić temat. - Pewnie pod lodem - odzywa się sierżant Gregorius, który bacznie przygląda się nowej pasażerce. - Po Upadku zamarzła tu atmosfera. Tetyda musi płynąć pod spodem. Zdumiona Nemes otwiera szeroko oczy. - Jak wygląda Boża Knieja? - pyta. - To nie wiesz? - pyta Gregorius. - Wydawało mi się, że w Paxie wszyscy słyszeli o Bożej Kniei. Nemes kręci głową. - Dorastałam na Nadziei, w typowej, rolniczo-rybackiej wspólnocie. Tam ludzie nie interesują się za bardzo tym, co się dzieje w innych miejscach, co słychać na planetach należących do Paxu, jak to kiedyś było w Sieci... Kiedy los człowieka zależy od tego, co mu da ziemia i morze, życie z dnia na dzień pochłania wystarczająco dużo energii. - Boża Knieja należała kiedyś do Templariuszy - ojciec kapitan stawia kubek z kawą w zagłębieniu w blacie. - Została poważnie zniszczona podczas poprzedzającego Upadek najazdu Intruzów, ale przedtem była ponoć piękna. Sierżant kiwa głową. - Templariusze z Bractwa Muir uprawiali coś w rodzaju kultu natury. Zmienili Bożą Knieję w jeden wielki las, z drzewami wyższymi i piękniejszymi niż sekwoje ze Starej Ziemi. Żyło tam ponad dwadzieścia milionów ludzi. Na drzewach pozakładali platformy mieszkalne i całe miasta. Ale podczas wojny opowiedzieli się po niewłaściwej stronie... Kapral Nemes podnosi wzrok znad kubka z kawą. - Po stronie Intruzów? - jej głos zdradza zaskoczenie. 242

- Nie inaczej, dziewczyno. Może dlatego, że mieli drzewa, które mogły latać w kosmosie... Nemes parska śmiechem - hałaśliwie, krótko. - On mówi poważnie - broni Gregoriusa Kee. - Templariusze korzystali z ergów, pochodzących z Aldebarana istot zdolnych kontrolować przepływ energii, które otulały drzewostatki polem siłowym dziewiątej klasy i zapewniały napęd odrzutowy w obrębie układu słonecznego. Ba, instalowali na drzewach normalny napęd Hawkinga, żeby latać między gwiazdami. - Latające drzewa! - kapral Nemes znowu wybucha śmiechem.. - Niektórym udało się uciec, kiedy Intruzi odpłacili im atakiem na Bożą Knieję - mówi dalej Gregorius. - Napadli na nich całym rojem. Większość templariuszy zginęła w płomieniach... Planeta została zniszczona. Podobno przez sto lat na powierzchni zalegały popioły. Chmury dymu wywołały efekt atomowej zimy. - Atomowej zimy? - powtarza zdziwiona Nemes. De Soya obserwuje ją uważnie i zastanawia się, jakim cudem osoba tak naiwna mogła zostać upoważniona do posługiwania się dyskiem papieskim. Czyżby miało to związek z podobną prostolinijnością, kiedy przychodzi do zabijania? - Mówiła pani, że dorastała na Nadziei, kapralu - zwraca się do kobiety. - Służyła pani w Straży Planetarnej? - Nie, ojcze kapitanie. Zaciągnęłam się od razu do armii Paxu. Akurat uprawy ziemniaka zostały zniszczone, nadeszła fala głodu... rekrutom obiecano podróże po innych światach... no i... - Gdzie służyłaś? - pyta Gregorius. - Przeszłam tylko szkolenie na Freeholmie. Sierżant opiera się na łokciach; przy jednej szóstej g łatwiej się siedzi. - W której brygadzie? - W dwudziestce trójce. Szósty regiment. - Krzyczące Orły - wtrąca kapral Kee. - Przenieśli tam jedną moją znajomą. Czy waszym oddziałem dowodziła komandor Coleman? Nemes kręci głową. - Dowódcą był komandor Deering. Spędziłam tam dziesięć miejscowych miesięcy... to znaczy... jakieś osiem i pół w standardzie. Szkolenie ogólne, ale potem szukali ochotników do Pierwszego Legionu i... milknie, jakby nie wolno jej było dalej mówić. Gregorius skrobie się po brodzie. - Ciekawe, że nigdy nie słyszałem o tworzeniu tej jednostki. W wojsku rzadko udaje się utrzymać coś w tajemnicy. A jak długo szkoliłaś się w tym... legionie? Nemes patrzy mu prosto w oczy. - Dwa lata standardowe, sierżancie. Zapewniam pana, że istnienie Legionu utrzymywano w najściślejszej tajemnicy. Do niedawna. Szkolenie odbywało się głównie na Trzeciej Lee i w Pierścieniu Lamberta. - W Pierścieniu... - powtarza z namysłem olbrzymi sierżant. - Odsłużyłaś swoje w niskim i zerowym ciążeniu, co? - Odsłużyłam swoje, a nawet więcej - kapral Rhadamanth Nemes uśmiecha się lekko. - W Pierścieniu spędziliśmy pięć miesięcy w Mgławicy Trojańskiej. Ojciec kapitan de Soya ma wrażenie, że rozmowa z wolna zamienia się w przesłuchanie. Nie chce, żeby jego nowa podwładna poczuła się nieswojo w krzyżowym ogniu pytań, ale ciekawość drąży go tak samo, jak Kee i Gregoriusa. Poza tym ma wrażenie, że... coś jest nie tak. - Czyli Legiony będą pełnić podobną funkcję, jak marines, tak? - pyta. - Abordaż? Walka na okrętach? Nemes znów kręci głową. - Niezupełnie... kapitanie. Szkolenie nie ograniczało się do skoków ze statku na statek w zero-g. Legiony mają przenieść wojnę na terytorium wroga. - A co to znaczy, kapralu? - pyta łagodnie de Soya. - Wiele lat służyłem we flocie Paxu i dziewięćdziesiąt procent walk toczyłem w przestrzeni zajętej przez Intruzów. - To prawda nieznaczny uśmiech wraca na wargi Nemes. - Działania floty wyglądają jednak zawsze tak samo: uderzenie i odskok... Legiony mają zajmować siedziby nieprzyjaciela. - Ale przecież bazy Intruzów znajdują się przede wszystkim w otwartym kosmosie! - wtrąca Kee. Asteroidy, lasy orbitalne, sama przestrzeń... 243

- Zgadza się. Legiony wydadzą im walkę na ich terenie... albo w próżni, jeśli okaże się to konieczne. Gregorius spogląda przelotnie w oczy kapitanowi, odczytuje w nich polecenie „dość pytań”, ale tylko kręci przecząco głową. - Jakoś nie widzę, w czym te świetne legiony mają być lepsze od Gwardii Szwajcarskiej, która całkiem nieźle wypełnia swoje obowiązki. I to od tysiąca sześciuset lat. - Za dwie minuty statek zacznie przyspieszać - mówi de Soya wstając. - Wracajmy na leżanki. Porozmawiamy jeszcze o Bożej Kniei i naszej misji w drodze do punktu przeskoku. Blisko jedenaście godzin zajęło „Rafaelowi” wyhamowanie lotu z prędkością bliską prędkości światła, by mógł wejść na orbitę wokół Sol Draconi Septem. Przez ten czas archanioł utrzymywał przeciążenie równe dwieście g. Tym razem komputer zlokalizował odpowiednie miejsce do skoku na Bożą Knieję w odległości zaledwie trzydziestu pięciu milionów kilometrów od planety. Ze spokojnym przyspieszeniem jednego g statek osiągnąłby ten punkt po dwudziestu pięciu godzinach, de Soya postanowił jednak skrócić ten czas i „Rafael” ma się w sześć godzin wydostać ze studni grawitacyjnej planety przy dwukrotnie większym przeciążeniu, po czym w ostatniej godzinie rozpędzi się do zabójczych stu g. Kiedy włączają się pola ochronne, załoga archanioła po raz ostatni sprawdza plan działań na Bożej Kniei: trzy dni na wskrzeszenie, później wysyłają lądownik dowodzony przez sierżanta Gregoriusa i przeczesują liczący pięćdziesiąt osiem kilometrów odcinek Tetydy, po czym przygotowują się do przechwycenia Enei i jej towarzyszy. - Dlaczego Jego Świątobliwość zaczął nam wskazywać drogę dalszych poszukiwań? - pyta kapral Kee, kiedy udają się do komór. - Objawienie - rzuca krótko de Soya. - W porządku, zapiąć pasy! Ja wracam do przyrządów. Utarło się już, że wszyscy zamykają pokrywy komór na kilkanaście minut przed translacją i tylko kapitan do ostatnich chwil nadzoruje działanie statku. Kiedy de Soya na chwilę zostaje sam na stanowisku dowodzenia, uruchamia odtwarzanie zapisów z lotu na Hebron, przerwanego wskrzeszenia i powrotu z tego układu. Sprawdzał je już przed odlotem z Pacem, ale teraz jeszcze raz odczytuje wszystkie dane na szybkim podglądzie. Niczego nie brakuje, wszystko się zgadza: ostrzał z obcych okrętów rozpoczął się, zanim de Soya i jego żołnierze zmartwychwstali. Płonące miasta, kratery na powierzchni planety, zburzone wioski, kłęby dymu buchające w niebo, Nowa Jerozolima zmieniona w skupisko radioaktywnych ruin... Później „Rafael” został namierzony przez trzy krążowniki Intruzów, wyłączył proces zmartwychwstania i uciekł z okolic Hebronu, pędząc z przyspieszeniem dwustu osiemdziesięciu g, maksymalnym, na jakie pozwala jego ulepszony napęd jądrowy. Intruzi nie mieli wyboru: gdyby nie przeznaczyli części energii na pola siłowe na pokładzie okrętów, zginęliby od przeciążenia - a poganie nie mogą liczyć na wskrzeszenie. Pościg z przyspieszeniem równym osiemdziesiąt g nie miał sensu. Kamery zapisały jednak obraz spotkania: długie, zielonkawe smugi płomieni z silników atomowych, próba zestrzelenia archanioła z odległości bez mała jednej jednostki astronomicznej, którą to próbę pole siłowe, „Rafaela” zniosło bez trudu, skok na Mare Infinitus, gdyż punkt translacji do tego właśnie układu znajdował się najbliżej. Wyglądało to sensownie, zapis wideo był przekonujący... De Soya nie wierzy w to wszystko. Nie wie, skąd bierze się u niego taka podejrzliwość. Zdjęcia z kamer są oczywiście bez znaczenia. Od ponad tysiąca lat, kiedy to zaczęła się Era Cyfrowa, byle dziecko potrafiłoby podrobić na domowym komputerze nawet najbardziej wiarygodne efekty wizualne. Niemniej jednak sfałszowanie wszystkich zapisów w komputerze pokładowym wymagałoby ogromnego wysiłku, prawdziwego spisku. Dlaczego miałby nie ufać pamięci „Rafaela”? Kiedy do translacji zostaje dosłownie parę minut, de Soya odtwarza zapis z pobytu w układzie Sol Draconi. Zerka przez ramię na leżanki - pokrywy komór są szczelnie zamknięte, wszystkie lampki błyskają zielono. Gregorius, Kee i Nemes nie śpią; oczekują skoku i śmierci, którą przyniesie. Ojciec kapitan wie, że Gregorius poświęca ostatnie chwile na modlitwę, Kee zaś czyta książkę, którą każe sobie wyświetlać na monitorze komory. De Soya nie ma pojęcia co porabia zamknięta w wygodnej trumnie kobieta. Wie, że popada w paranoję. Ktoś przestawił i odwrócił mój kubek na kawę. Podczas kilkugodzinnej przerwy między wskrzeszeniem i śmiercią de Soya gorączkowo usiłuje sobie przypomnieć, czy mogło to nastąpić podczas pobytu na Pacem, ale nie - nikt nie korzystał z mesy oficerskiej przy odlocie z tamtego 244

układu. Nemes zjawiła się wprawdzie pierwsza na pokładzie, ojciec kapitan pił jednak kawę znacznie później, przed samym skokiem, kiedy jego załoga znalazła się już w komorach zmartwychwstańczych. To nie ulega wątpliwości. Jak zwykle, ostatni położył się na leżance. Przeciążenie mogłoby uszkodzić niewłaściwie skonstruowane naczynie, jednakże przyspieszenie skierowane cały czas wzdłuż osi statku nie mogło spowodować przesunięcia kubka w bok; wgłębienie w blacie miało przeciwdziałać takim przypadkom. Ojciec kapitan kontynuuje tradycje marynarskiej braci, której przedstawiciele przez tysiąclecia podróży morskich i kosmicznych wykształcili w sobie fanatyczną dbałość o to, żeby wszystko na pokładzie statku miało swoje miejsce. Kosmos jest żywiołem de Soyi. Po blisko dwudziestu latach służby na fregatach, niszczycielach i liniowcach człowiek wie, że wszystko, czego nie odstawi na miejsce, uderzy go w twarz, gdy tylko na pokładzie zostanie wyłączone ciążenie. Co więcej, prawdziwy żeglarz, a takim jest de Soya, czuje się najlepiej, jeśli po dowolną rzecz może sięgnąć nie patrząc w j ej kierunku - w ciemności lub podczas sztormu. Zdaje sobie sprawę, że ułożenie ucha kubka do kawy nie ma specjalnego znaczenia... chyba żeby miało... Każdy z jego ludzi - nie wyłączając Rettiga - miał swoje miejsce, swoją niszę w ścianie tuż obok stołu, na którym analizowali mapy i plany, a oprócz tego spożywali posiłki. W niszy takiej można było usiąść, a nawet jeśli któryś z żołnierzy wolał stać przy stole, i tak trzymał się swojego miejsca. Przyzwyczajenie jest drugą naturą człowieka - prawda ta chyba w jeszcze większym stopniu dotyczy astronautów. Ktoś przestawił kubek de Soyi. Mógł... mogła...na przykład oprzeć we wgłębieniu kolano, żeby utrzymać równowagę przy zerowym ciążeniu... Paranoja. Bez wątpienia paranoja! A do tego te kłopotliwe informacje, które sierżant Gregorius zdążył mu przekazać szeptem zaraz po wskrzeszeniu, zanim jeszcze kapral Nemes opuściła swoją komorę. - To mój przyjaciel z Gwardii Szwajcarskiej, kapitanie. Stacjonuje w Watykanie. W noc przed odlotem poszedłem się z nim napić. Zna mnie, Kee, znał też Rettiga... No, właśnie, zaklina się na wszystkie świętości, że widział, jak nieprzytomnego lansjera Rettiga wynoszono na noszach do karetki. - To niemożliwe! - zmitygował go de Soya. - Lansjer Rettig zmarł wskutek komplikacji w procesie zmartwychwstania i został pochowany w kosmosie, w układzie Mare Infinitus. - No, tak! - zgodził się Gregorius. - Ale ten mój kumpel jest pewien... prawie pewien, że widział Rettiga w karetce - nieprzytomnego, podłączonego do aparatury i tlenu, ale Rettiga. - Nonsens! - skomentował jego słowa ojciec kapitan. Nigdy nie przepadał za teoriami spiskowymi, wiedząc, że tajemnica, którą zna więcej niż dwoje ludzi, długo tajemnicą nie pozostanie. - Dlaczego oficerowie floty i Kościół mieliby nas okłamywać w sprawie Rettiga? I co się z nim stało, skoro dotarł żywy na Pacem? Gregorius wzruszył ramionami. - Może to nie był on, kapitanie. Sam sobie to powtarzam. Ale ta karetka... - Co karetka? - warknął de Soya o wiele ostrzej, niż zamierzał. - Pojechała do Zamku Świętego Anioła, kapitanie. Do siedziby Świętego Oficjum. Paranoja. Zapisy w komputerze z jedenastu godzin hamowania nie odbiegają od normy: wysokie przeciążenie, trzydniowy cykl wskrzeszeniowy, zapewniający największą szansę udanego zmartwychwstania. De Soya przegląda parametry orbity i uruchamia odtwarzanie obrazu Sol Draconi Septem. Planeta wolno obraca się na monitorze. Zawsze zastanawiają go te stracone dni, kiedy „Rafael” działa automatycznie, jego załoga zaś wraca do życia. Na pokładzie musi wtedy panować niezwykła cisza. - Do translacji pozostały trzy minuty - oznajmia mechaniczny głos statku. - Załoga powinna znajdować się w komorach zmartwychwstańczych. De Soya ignoruje to ostrzeżenie i wywołuje na ekranie pliki danych z dwóch i pół dnia, jakie archanioł spędził na orbicie planety, zanim wszyscy zostali wskrzeszeni. Nie do końca wie, czego szuka... ani śladu uruchomienia lądownika... system podtrzymywania życia nie został przedwcześnie włączony... praca komór w normie, pierwsze oznaki życia pojawiają się dopiero pod koniec trzeciego dnia... zapisy zachowania statku na orbicie w normie... Zaraz! - Do translacji pozostały dwie minuty - ponagla ojca kapitana bezbarwny głos maszyny. Pierwszego dnia, niedługo po wejściu na orbitę geostacjonarną... I później, po mniej więcej czterech godzinach... Wszystko się zgadza, ale dwukrotnie w identycznej sekwencji odpalono małe, manewrowe silniki rakietowe. Wejście dokładnie na orbitę geostacjonarną, a później utrzymanie jej wymaga kilkudziesięciu podobnych manewrów, lecz de Soya wie, że do dostrojenia się statek wykorzystuje duże zespoły silników, 245

zainstalowane w pobliżu napędu jądrowego na rufie oraz na dziobie, pod modułem sterowania. Te ślady są podobne: najpierw podwójne pchnięcie, które stabilizuje obrót statku wokół własnej osi i ustawia moduł dowodzenia tyłem do powierzchni planety - standardowy manewr, kiedy chodzi o równomierne ogrzanie całego statku energią słoneczną bez konieczności włączania chłodzących pól siłowych. Tyle że w tym wypadku manewr ten trwał zaledwie osiem minut. Po obrocie Rafael dwa razy odpalił silniczki w krótkim przedziale czasu: dwa i za chwilę kolejne dwa. Na koniec znowu dwie pary pchnięć, które w połączeniu z działaniem głównych silników korygujących mogłyby odwrócić statek o sto osiemdziesiąt stopni, kierując kamery modułu dowodzenia z powrotem na planetę. W cztery godziny i osiem minut później cała sekwencja się powtórzyła. W zapisie znalazło się jeszcze trzydzieści osiem śladów uruchomienia silników celu utrzymania pozycji; „Rafael” ani razu nie wykorzystał głównych silników manewrowych do wykonania pełnego obrotu. Wyćwiczone oko de Soyi łatwo wychwytuje dwa podejrzane cykle. - Do translacji pozostała jedna minuta. De Soya słyszy narastające buczenie ogromnych generatorów pola, zwiastujące rychłe uruchomienie zmodyfikowanego napędu Hawkinga. Zginie za pięćdziesiąt sześć sekund, ale to teraz nieistotne. Jeżeli nie zdąży, zostanie automatycznie przeniesiony z fotela dowódcy do komory zmartwychwstańczej. Ojciec kapitan Federico de Soya długo dowodził liniowcami; ma za sobą kilkanaście skoków na pokładzie archanioła. Doskonale zna ten ślad w zapisie pracy silników manewrowych: dwa pchnięcia, obrót, dwa pchnięcia. Mimo że sam fakt obrotu wymazano z pamięci komputera, ślady manewru pozostały. Obrót pozwala odpowiednio ustawić lądownik, umieszczony po przeciwnej stronie kadłuba niż moduł dowodzenia, i przygotować go do spuszczenia w atmosferę. Następny podwójny strzał wywołany jest koniecznością ustabilizowania statku, kiedy lądownik się od niego odrywa. Ostatni raz silniki zostają włączone, by ustabilizować lot statku i skierować kamery z powrotem w dół, na powierzchnię planety. Nie jest to wszystko takie proste, jak by się wydawało, gdyż „Rafael” cały czas wolno się obraca, pomagając sobie przy tym silniczkami manewrowymi, kiedy chce się ustawić pod odpowiednim kątem do słońca ze względu na zmiany temperatury. De Soya nie ma jednak wątpliwości. Wywołuje na ekran pozostałe zapisy. Lądownik nie został wystrzelony. Statek nie wykonał obrotu niezbędnego dla ustawienia lądownika. Lądownik cały czas przy śluzie. System podtrzymania życia nie włączał się ani na moment przed planowanym rozruchem. Brak śladów lądownika na zapisie wideo. Stały zapis z kamer skierowanych na lądownik: jednostka cały czas na miejscu, pusta. Jedyną anomalią są dwie ośmiominutowe sekwencje pracy silników manewrowych w odstępie czterech godzin. Odwrócenie statku na osiem minut tyłem do planety pozwoliłoby zniknąć lądownikowi w atmosferze tak, że kamery by go nie zauważyły. Podobnie zresztą, jak pozwoliłoby mu wrócić i połączyć się ze statkiem macierzystym. Kamery na bomie i radar zarejestrowałyby całe zdarzenie automatycznie, chyba żeby kazać im je zignorować przed odłączeniem lądownika. W ten sposób można by uniknąć zbędnych manipulacji komputerem po powrocie. Gdyby ktoś kazał „Rafaelowi” wykasować dane odnoszące się do odpalenia lądownika, zainstalowana na pokładzie ograniczona wersja SI mogłaby właśnie w ten sposób zmienić zapisy, nie podejrzewając nawet, że ślad odpalenia pomocniczych silniczków rakietowych może wszystko zdradzić. Nie zdradziłby zresztą nic osobie, która nie ma, jak de Soya, dwunastoletniego doświadczenia w dowodzeniu okresami wojennymi. Gdyby ojciec kapitan mógł poświęcić godzinę na analizę ilości ciekłego tlenu w zbiornikach paliwa, sprawdzenie wyników z wymaganiami lądownika i zapasem pobranym na początku lotu oraz porównanie z zasobami kolektora Bussarda, zebranymi podczas hamowania, mógłby się upewnić, czy faktycznie nastąpił obrót statku i odczepienie lądownika. Gdyby miał godzinę... - Do translacji pozostało pół minuty. De Soya nie ma czasu, żeby wrócić na leżankę, ale zdąża uruchomić specjalną sekwencję rozkazów, podać kod uprawnień, potwierdzić go, zmienić parametry aparatury monitorującej, a następnie powtórzyć tę czynność jeszcze dwukrotnie. W chwili, gdy słyszy potwierdzenie przyjęcia trzeciej sekwencji komend, następuje przeskok w nadświetlną. Translacja dosłownie rozdziera ojca kapitana na strzępy. De Soya umiera z drapieżnym uśmiechem na ustach. 50 Raul! 246

Do wschodu słońca na Qom-Rijadzie pozostała jeszcze ponad godzina. Siedzieliśmy z A. Bettikiem na krzesłach « w sali, gdzie spała Enea. Drzemałem, android zaś - jak zwykle - czuwał, ale to ja pierwszy dopadłem łóżka dziewczynki. Jedyne oświetlenie pomieszczenia stanowił zawieszony nad łóżkiem biomonitor. Na dworze od dłuższego już czasu szalała burza piaskowa. - Raul... Monitor pokazywał spadek gorączki i złagodzenie bólu, lecz dziwne wyniki EEG pozostały. - Jestem przy tobie, maleńka - złapałem ją za rękę; zauważyłem, że dłoń ma chłodną. - Widziałeś Chyżwara? Zaskoczyła mnie całkowicie, ale szybko zorientowałem się, że nie potrzebowała telepatii, by się tego dowiedzieć. A. Bettik musiał głośno nastawić odbiór, kiedy zameldowałem mu o gościu na tratwie, Enea zaś nie spała jeszcze. - Tak, ale nie bój się. Nie ma go tutaj. - Ale widziałeś go? - Widziałem. Chwyciła oburącz moją dłoń i usiadła na łóżku. Oczy błyszczały jej w półmroku. - Gdzie to było, Raul? Gdzie go widziałeś? - Na tratwie - wolną ręką pchnąłem ją delikatnie z powrotem na poduszkę, przemoczoną od potu, podobnie zresztą jak piżama małej. - Wszystko gra, myszko! Nic nie zrobił, nie ruszył się nawet z miejsca. - Czy odwrócił głowę? Spojrzał na ciebie? - No... tak, ale... - urwałem w pół słowa. Enea pojękując zaczęła szarpać się i rzucać. - Maleńka, wszystko w porządku... Eneo... - Nic nie jest w porządku. Boże, Raul! Poprosiłam go, żeby zabrał się z nami. Ostatniego wieczora. Wiedziałeś, że chciałam, żeby poszedł z nami? Odmówił... - Kto ci odmówił? Chyżwar? A. Bettik stanął za moimi plecami. Piaskowa nawałnica waliła w okna i rozsuwane drzwi. - Nie, nie! - powiedziała Enea. Całe. policzki miała mokre, choć nie wiem, czy od łez, czy od potu. Ojciec Glaucus - dodała cichutko, tak że jej głos niemal utonął w ryku wichury. - Ostatniej nocy... poprosiłam ojca Glaucusa, żeby się do nas przyłączył. Nie powinnam była tego robić, Raul... Tego nie było w moich... snach... Skoro jednak poprosiłam, należało się upierać przy swoim... - Spokojnie - odgarnąłem jej wilgotny kosmyk włosów z czoła. - Ojcu Glaucusowi nic się nie stanie. - Już się stało! - jęknęła. - Nie żyje! Zabiła go ta istota, która nas ściga. Jego i wszystkich Chitchatuków. Przeniosłem wzrok na monitor, który wskazywał znaczną poprawę stanu pacjentki i zanik gorączki, choć mówiła od rzeczy. Popatrzyłem na A. Bettika, on jednak nie odrywał oczu od dziecka. - To znaczy, że Chyżwar ich zabił? - upewniłem się. - Nie, nie chodzi mi o Chyżwara - otarła usta wierzchem dłoni. - Nie wydaje mi się, żeby to był on. Nagle znów zacisnęła obie drobne dłonie na mojej. - Kochasz mnie, Raul? - zapytała. Zatkało mnie i dopiero po chwili zdołałem cofnąć rękę. - Jasne, maleńka - wyjąkałem. - To znaczy... Enea spojrzała na mnie czujnie, jakby ujrzała mnie pierwszy raz od chwili przebudzenia. - Nie, nie, zaczekaj! - przerwała mi i roześmiała się. - Przepraszam! Na chwilę wypadłam z czasu. Oczywiście, że mnie nie kochasz. Zapomniałam, gdzie jesteśmy... kim teraz jesteśmy dla siebie. - Nic nie szkodzi - uspokoiłem dziewczynkę, nie rozumiejąc ani słowa. Poklepałem ją po ręce. Oczywiście, że cię kocham, obaj cię kochamy i zaraz... - Ćśśś - zabrała jedną dłoń z mojej i przyłożyła mi palec do ust. - Cicho! Zgubiłam się na moment. Myślałam, że jesteśmy... sobą. Tak jak będziemy... Z westchnieniem opadła na poduszkę. - Boże, to ostatnia noc przed Bożą Knieją. Ostatni dzień podróży... - M. Enea, czy sądzi pani, że Boża Knieja będzie następnym etapem naszej wędrówki? - zapytał A. Bettik. - Tak mi się wydaje - mała zaczęła wreszcie mówić jak dziecko, które znałem od paru miesięcy. - Tak. Nie wiem. Wszystko się rozmywa... - znów usiadła prosto. - To nie Chyżwar nas ściga. Pax też nie. 247

- Ależ oczywiście, że to Pax na nas poluje - zaprzeczyłem. Chciałem ułatwić jej powrót do rzeczywistości. - Zawzięli się na nas od... Enea gwałtownie pokręciła głową. - Nie! - stwierdziła stanowczo. - Ludzie Paxu ścigają nas, bo TechnoCentrum powiedziało im, że jesteśmy dla nich groźni. - Centrum? Ale przecież... Centruro po Upadku... - Ma się świetnie i jest bardzo groźne - dopowiedziała dziewczynka. - Kiedy na rozkaz Gladstone wojsko zniszczyło transmitery, czyli jego sieć neuronową, Centrum cofnęło się... Lecz niezbyt daleko. Nie rozumiesz tego, Raul? - Nie - przyznałem. - Gdzie się w takim razie podziewa, skoro, jak mówisz, nie odeszło daleko? - Pax - odparła krótko. - Mój ojciec, a właściwie jego persona, zapisana na dysku Schröna, który nosiła matka, wyjaśnił mi to wszystko, zanim się urodziłam. Centrum odczekało, aż Kościół odrodzi się pod przywództwem Paula Dure... papieża Teilharda I. Dure był dobrym człowiekiem; moja matka i wujek Martin znali go osobiście. Nosił dwa krzyżokształty: swój i ojca Lenara Hoyta. Ale Hoyt okazał się... słaby. Poklepałem ją po nadgarstku. - Dobrze, tylko co to ma wspólnego z... - Słuchaj mnie! - Enea wyszarpnęła rękę z mojego uścisku. - Jutro, na Bożej Kniei, wszystko może się wydarzyć. Mogę zginąć, wszyscy możemy zginąć. Przyszłość nie jest nigdzie zapisana... co najwyżej naszkicowana ołówkiem. Gdybym zginęła, a tobie udałoby się przeżyć, chcę żebyś wyjaśnił wujkowi Martinowi... Albo każdemu, kto tylko zechce cię wysłuchać... - Eneo, nie umrzesz... - Słuchaj! - poprosiła ponownie ze łzami w oczach. Skinąłem głową; miałem wrażenie, że nawet wiatr nieco ucichł. - Teilhard został zamordowany w dziewiątym roku pontyfikatu. Mój ojciec to przewidział. Nie wiem, czy dokonali tego agenci TechnoCentrum, bo SI posługują się przecież cybrydami, czy chodziło o wewnętrzne rozgrywki polityczne w Watykanie. Kiedy jednak Lenar Hoyt odrodził się z jego krzyżokształtu, Centrum przystąpiło do działania. To właśnie SI dostarczyły Kościołowi technologię, która pozwala wskrzeszać ludzi z krzyżokształtu bez ryzyka wystąpienia efektów ubocznych, czyli zidiocenia i utraty płci, jak u Bikurów z Hyperiona... - Jak to możliwe? - zdziwiłem się. - Skąd SI wchodzące w skład Centrum wiedzą, jak zapanować nad symbiontem? Wiedziałem, jak brzmi odpowiedź, zanim jeszcze Enea zdążyła otworzyć usta. - Bo to one go stworzyły. To znaczy nie te SI, które istnieją w naszych czasach, ale NI, który skonstruują w przyszłości. Najwyższy Intelekt wysłał pasożyty w przeszłość i umieścił je na Hyperionie... Tak samo, jak Grobowce Czasu. Krzyżokształty zostały przetestowane na zaginionym plemieniu Bikurów, pojawiły się kłopoty... - Drobiazg - dodałem. - Zanik organów rozrodczych i drastyczny spadek poziomu inteligencji. - W rzeczy samej - Enea znów wzięła mnie za rękę. - Centrum potrafiło sobie poradzić z tymi problemami w oparciu o aktualny stan wiedzy, a później udostępniło tę wiedzę Kościołowi i jego nowemu papieżowi, Lenarowi Hoytowi, Juliuszowi VI. - Jak Faust... - zaczynałem rozumieć. - Właśnie, jak Faust. Wystarczyło, żeby Kościół zaprzedał swą dusze, a zyskał władzę nad całym kosmosem. - W ten sposób narodził się Protektorat Paxu - dopowiedział cicho A. Bettik. - Władza polityczna oparta na dobroczynnym pasożycie... - To Centrum nas... mnie ściga - ciągnęła dziewczynka. - To dla niego jestem zagrożeniem, nie tylko dla Kościoła. - Jak to jesteś zagrożeniem? - pokręciłem głową. - Dla Centrum? Jedno małe dziecko... - Dziecko, które już przed urodzeniem nawiązało kontakt z renegatem, z odszczepieńcem - wyszeptała. Mój ojciec był wolny, Raul. Niezależny. I to nie tylko w datasferze czy megasferze... przede wszystkim w metasferze. Działał na własną rękę w szeroko rozpostartej sieci, w którą nawet TechnoCentrum boi się zagłębić... 248

- Lwy, tygrysy i niedźwiedzie - mruknął A. Bettik. - Właśnie! Kiedy mój ojciec przedostał się do megasfery Centrum, zapytał jedną z SI, Ummona, czego Centrum się boi. Usłyszał, że SI nie zapuszczają się głęboko w metasferę, bo czyhają tam lwy, tygrysy i niedźwiedzie. - Nie rozumiem, o czym mówisz, mała - przyznałem. - Zgubiłem się. Ścisnęła mocniej moją dłoń. Pochyliła się i poczułem na policzku jej ciepły, słodki oddech. - Znasz „Pieśni”, Raul. Co się stało z Ziemią? - Ze Starą Ziemią? - zapytałem niezbyt mądrze. - SI imieniem Ummon mówiła w poemacie o wojnie w TechnoCentrum... Już to przerabialiśmy. - Przypomnij mi. - Ummon twierdził, że Gwałtowne chcą zniszczyć ludzkość. Stabilnym, czyli grupie, do której sam należał, zależało na naszym ocaleniu. Sfingowały zniszczenie Starej Ziemi, która została rzekomo wchłonięta przez czarną dziurę, i ukryły jaw Obłoku Magellana bądź w Mgławicy Herkulesa. Tworzące trzecią grupę. Ostateczne w ogóle nie interesowały się Ziemią ani ludźmi, bo zależało im tylko na stworzeniu Najwyższego Intelektu. Enea milczała. - Kościół potwierdza powszechnie znaną i akceptowaną wersję wydarzeń - ciągnąłem niepewnie. Czarna dziura połknęła Ziemię; kolebka ludzkości zginęła wtedy, kiedy było jej to pisane. - W którą z tych opowieści wierzysz, Raul? Zaczerpnąłem głęboko tchu. - Sam nie wiem - przyznałem. - Wydaje mi się, że chciałbym, żeby Stara Ziemia wciąż istniała, ale jakoś nie potrafię się przejąć jej losem. - A gdyby istniała inna możliwość? Szklane drzwi zadrżały i zagrzechotały niespodziewanie. Położyłem dłoń na kolbie pistoletu, spodziewając się ujrzeć za nimi Chyżwara, ale z zewnątrz dobiegało tylko zawodzenie wiatru. - Jaka inna możliwość? - Ummon łgał. Sztuczna Inteligencja okłamała mojego ojca. Żaden z elementów Centrum nigdzie nie przeniósł Ziemi: ani Stabilne, ani Gwałtowne, ani Ostateczne. - W takim razie faktycznie uległa zniszczeniu - stwierdziłem. - Nie. Ojciec też nie od razu to zrozumiał. Stara Ziemia znalazła się w Obłoku Magellana, nie przeczę, jednakże nie za sprawą SI z Centrum. Żadna z grup skupiających SI nie dysponowała odpowiednim poziomem techniki ani wystarczająco potężnym źródłem energii, żadna też nie potrafi w dostatecznym stopniu kontrolować Pustki, Która Łączy. TechnoCentrum samo nie umie się przenieść do Obłoku Magellana. To dla nich za daleko... niewyobrażalnie daleko. - Kto w takim razie wykradł Starą Ziemię? Enea opadła na poduszkę. - Nie wiem. Wydaje mi się, że Centrum również nie ma pojęcia, ale i nie chce się tego dowiedzieć. SI boją się natomiast, że my się tego dowiemy. - Czyli to nie TechnoCentrum uruchamia transmitery na naszej drodze? - zapytał A. Bettik, podchodząc bliżej. - Nie. - A dowiemy się, kto? - dorzuciłem. - Jeżeli przeżyjemy, to tak. Jeżeli tylko przeżyjemy - w oczach Enei malowało się teraz zwykłe, nie mające nic wspólnego z gorączką, zmęczenie. - Będą na nas jutro czekać, Raul. Nie chodzi mi o kapitana i jego żołnierzy. Ktoś... a właściwie coś z Centrum będzie na nas czekać. - Istota, która, twoim zdaniem, zabiła ojca Glaucusa, Cuchiata i innych, tak? - Tak. - Czy miałaś jakąś wizję? No, wiesz, że dowiedziałaś się o ojcu Glaucusie? - To nie wizja - odparła bezbarwnym głosem. - To wspomnienie z przyszłości. Wyjrzałem przez okno; burza powoli słabła. - Możemy tu zostać - zauważyłem. - Znaleźć działający śmigacz czy EMV, przelecieć na północną półkulę i schronić się w Ali albo innym z wielkich miast, o których wspomina przewodnik. Nie musimy stawać do gry na ich zasadach i jutro płynąć dalej. - Musimy - sprzeciwiła się dziewczynka. 249

Z początku chciałem zaprotestować, ale umilkłem. - Jaką rolę ma w tym wszystkim do odegrania Chyżwar? - zagadnąłem po chwili ciszy. - Nie wiem. To zależy od tego, kto go przysłał z przyszłości. Może zresztą działa samodzielnie, naprawdę nie wiem. - Samodzielnie? Myślałem, że to zwykła maszyna. - O nie, na pewno nie „zwykła maszyna”. - Nie rozumiem - potarłem policzek. - Czy Chyżwar mógłby być naszym przyjacielem? - Przyjacielem z pewnością nie - Enea pogłaskała mnie po twarzy. - Przepraszam, Raul, to nie jest tak, że ja umyślnie coś kręcę. Po prostu nie wiem. Nic nie jest zapisane, wszystko płynie, a kiedy udaje mi się dostrzec jakiś porządek, mam wrażenie, jakbym podziwiała śliczny rysunek na piasku na moment przed tym, gdy dopadnie go wiatr. Pustynna burza resztką sił załomotała w okna, jak gdyby odpowiadając na słowa Enei. Dziewczynka uśmiechnęła się do mnie. - Przepraszam, że przed chwilą wyłączyłam się z czasu... - Wyłączyłaś się? - No, kiedy pytałam, czy mnie kochasz - posmutniała, choć nie przestała się uśmiechać. - Zapomniałam, gdzie i kiedy jesteśmy. - Nieważne, maleńka - powiedziałem po chwili. - Naprawdę cię kocham, a jutro prędzej zginę niż pozwolę, żeby ktoś zrobił ci krzywdę - Kościół, Centrum, ktokolwiek. - Ja również ze swej strony dołożę wszelkich starań, by do tego nie dopuścić, M. Enea - zawtórował mi A. Bettik. Dziewczynka złapała nas obu za ręce. - Blaszany Drwal i Strach Na Wróble. Nie zasłużyłam sobie na takich przyjaciół. Tym razem ja mogłem się uśmiechnąć; Starowina opowiadała mi kiedyś tę historię. - A gdzie Tchórzliwy Lew? - zapytałem. Uśmiech zniknął z twarzyczki Enei. - To ja - odparła cicho. - Ja tu jestem tchórzem. Do rana nie zmrużyliśmy oka, a kiedy pierwszy blask przedświtu zaróżowił wzgórza pod miastem, spakowaliśmy się i ruszyliśmy na molo. 51 Dzięki temu, że „Rafael” opuścił układ Sol Draconi ze względnie niedużą prędkością, nie musi zbyt ostro hamować, by wejść na orbitę Bożej Kniei. Przeciążenie nie przekracza więc dwudziestu pięciu g, a i to utrzymuje się tylko przez trzy godziny. Rhadamanth Nemes leży w komorze zmartwychwstańczej i czeka. Po zajęciu pozycji na orbicie Nemes podnosi wieko trumny i, odbijając się od niej nogami, leci do mesy, żeby zabrać sprzęt. Przed zejściem do korytarza łączącego lądownik ze statkiem macierzystym sprawdza wskazania przyrządów kierujących zmartwychwstaniem, po czym podłącza się do komputera pokładowego. Pozostałe komory działają zgodnie z planem, zaprogramowane na standardowy, trzydniowy okres wskrzeszenia. Wie, że zanim de Soya i jego żołnierze się obudzą, ona załatwi całą sprawę. Programuje jeszcze te same parametry manewrów, co nad Sol Draconi Septem, archanioł zaś potwierdza przyjęcie programu i przygotowuje się do zapomnienia go. Nemes udaje się jeszcze do swojej szafki, gdzie poza kilkoma kompletami ubrań i fałszywymi drobiazgami osobistymi - w rodzaju sfabrykowanego rodzinnego hologramu i nieprawdziwych listów od nieistniejącego brata - znajduje się zapasowy pas z kilkoma pojemnikami. Postronny obserwator znalazłby w nich prosty komputer wielkości karty do gry, dostępny w każdym sklepie za osiem do dziesięciu florenów, kłębek nici, trzy fiolki z pigułkami i paczkę tamponów. Nemes zapina sobie pas na biodrach i podlatuje w stronę śluzy. Nawet z wysokości trzydziestu tysięcy kilometrów widać ślady zniszczeń na Bożej Kniei, przynajmniej w miejscach, gdzie powierzchni planety nie przesłaniają ciężkie zwały chmur. W procesie ewolucji geologicznej nie wykształciły się tu wyraźnie oddzielone kontynenty i morza; Boża Knieja stanowi jednolitą masę skalną, pociętą tysiącami wąskich, wypełnionych słoną wodą jezior, które niczym ślady pazurów na suknie bilardowego stołu znaczą zieleń lądu. Woda wypełniła również zagłębienia wzdłuż uskoków tektonicznych, 250

tworząc mnóstwo mniejszych jeziorek. Oprócz nich wszędzie widnieją brunatne blizny pozostawione prawie trzysta lat temu przez lasery i pociski plazmowe Intruzów - przynajmniej ludzie sądzą, że taka jest ich geneza. Nemes obserwuje wynurzający się spod chmur krajobraz, gdy statek wpada w atmosferę z hukiem towarzyszącym obiektom przekraczającym prędkość dźwięku. Większość mierzących dwieście metrów wysokości sekwoi z rekombinowanym DNA, które przyciągnęły na planetę Bractwo Muir, zniknęła bez śladu spłonęły w pożarze, jaki ogarnął całą Bożą Knieję i sprowadził na świat atomową zimę. Na obu półkulach znaczne połacie lądu wciąż lśnią bielą lodowych czap. Śnieg zaczął się topić całkiem niedawno, gdy chmury cofnęły się na odległość powyżej tysiąca kilometrów na północ i południe od równika. Właśnie ten równikowy, budzący się do życia obszar stanowi cel Nemes. Kobieta przechodzi na sterowanie ręczne i wpina się mikrowłóknem wprost w układ sterowania lotem. Przegląda mapy Bożej Kniei, które ściągnęła z biblioteki na „Rafaelu”. Płynący z zachodu na wschód fragment Tetydy na planecie templariuszy liczył sobie sto sześćdziesiąt kilometrów; rzeka wyginała się w olbrzymi łuk, rozciągną wzdłuż skrawka obwodu Drzewoświata, a turyści mijali po drodze Muzeum Muir. Templariusze lubili uważać się za ekologiczne sumienie Hegemonii; przy okazji każdej próby terraformowania nowej planety w Sieci czy na Pograniczu wciskali swoje trzy grosze, choć nikt ich o zdanie nie pytał. Drzewoświat stał się symbolem ich arogancji. Nie da się ukryć, że roślina nie miała sobie równych w znanym kosmosie: pień drzewa miał ponad osiemdziesiąt kilometrów średnicy, korona zaś - ponad pięćset, czyli tyle, ile wynosiła średnica podstawy legendarnego Olympusa na Marsie. Największy ze znanych ludzkości pojedynczy, żywy organizm sięgał gałęziami stratosfery. Drzewoświat również zginął, unicestwiony krótko przed Upadkiem, podczas ataku floty „Intruzów”. Zamiast wspaniałego, żywego drzewa na Bożej Kniei znajduje się dziś Pniakoświat, kopiec popiołów i węgla, podobny do zerodowanych szczątków prastarego wulkanu. Kiedy zabrakło templariuszy - część z nich zginęła, część zdążyła odlecieć na zasilanych energią ergów drzewostatkach - ich planeta przez z górą dwa i pół stulecia była martwa. Nemes zdaje sobie sprawę, że Pax dawno już przeprowadziłby powtórną kolonizację Bożej Kniei, gdyby nie naciski Centrum. SI miały własne, długofalowe plany odnoszące się do tego świata, w których nie było miejsca dla misjonarzy i kolonistów. Nemes znajduje pierwszy portal, ustawiony w górze rzeki. Zawisa nad nim. Przy poczerniałych zboczach kikuta Drzewoświata transmiter wygląda nad wyraz niepozornie. Roślinność pleni się bujnie wzdłuż rzeki i na poczerniałych zboczach Pniaka i choć w porównaniu z dawną puszczą drzewa przypominają raczej polne chwasty, nietrudno znaleźć tu okazy mierzące nawet ponad dwadzieścia metrów wysokości. W wąwozach gąszcz jest jeszcze większy - nie najlepsze miejsce na zasadzkę. Nemes ląduje na pomocnym brzegu rzeki i pieszo udaje się do transmitera. Zdejmuje z niego panel sterowania, pod którym znajduje się moduł komunikacyjny, po czym zdziera warstwę skóry i mięśni, pokrywającą jej prawą rękę powyżej nadgarstka. Wydobytą spod skóry wtyczką wpina się w moduł i przegląda zapisy podróży, z których wynika, że od Upadku nikt z transmitera nie korzystał. Czyli Enea jeszcze nie przybyła na Bożą Knieję. Nemes wraca do lądownika i startuje w dół rzeki. Szuka miejsca, w którym mogłaby spokojnie zaczekać na dziewczynkę i jej towarzyszy. Dobrze byłoby, żeby nie mogli uciec drogą lądową - poszycie powinno być na tyle gęste, by sama Nemes mogła się ukryć, a zarazem na tyle rzadkie, by nie dawało osłony przeciwnikowi. Poza tym po wykonaniu zadania będzie musiała po sobie posprzątać, przydałoby się więc skaliste podłoże, które po prostu spłucze wodą przed powrotem na statek. Już po piętnastu kilometrach udaje się jej znaleźć idealne miejsce na zasadzkę. Tetyda wpływa w tym miejscu w skalisty wąwóz i tworzy drugie bystrze; koryto rzeki zostało poważnie naruszone przez lance Intruzów i późniejsze osuwiska. Nowe drzewa porastają zarówno brzegi samej Tetydy, jak i licznych, wąskich jarów, dochodzących do niej w okolicy. Wzdłuż brzegów kanionu leżą potężne głazy i bloki czarnej lawy, która po stopieniu laserami spłynęła z wyższych partii lądu i zastygła w rozległe tarasy. Teren uniemożliwia przeniesienie tratwy lądem, sternik zaś będzie wystarczająco zaabsorbowany bliskością przewężenia i spienionej wody, by nie rozglądać się bez potrzeby po okolicy. Nemes ląduje w odległości kilometra na południe od wąwozu. Wyjmuje z szafki hermetycznie zamykany worek na okazy, wkłada go za pas, maskuje lądownik gałęziami i szybkim truchtem wraca nad rzekę. Z pojemnika przy pasie wyjmuje szpulkę, wyrzuca cały zapas zwykłej nici, po czym odwija kilkaset metrów niewidocznego gołym okiem włókna monomolekularnego. Przeciąga je kilkakrotnie w poprzek rzeki, 251

tuż powyżej bystrzy, na podobieństwo niewidzialnej pajęczyny. Krawędzie skał i pnie drzew, do których mocuje włókno, smaruje lepkim, poliwęglanowym żelem, który nie dość, że zapobiega przecięciu kamienia czy drewna, to jeszcze przypomina jej, gdzie znajdują się nici. Gdyby nawet ktoś się tu kręcił, nie zwróci na żel uwagi, biorąc go za plamę żywicy czy kępę mchu na głazie. Monowłókno pocięłoby na plasterki nawet kadłub „Rafaela”, gdyby statek miał tędy przelatywać. Po rozpięciu pajęczyny Nemes rusza po skrawku płaskiego lądu w górę rzeki. Z fiolki z „pastylkami” rozsypuje po ziemi i drzewach kilkaset mikromin. Pokryte powłoką z polimeru maskującego ładunki natychmiast stapiają się z podłożem, dostosowując do niego własny kolor i fakturę. Gdy tylko w pobliżu pojawi się ruchomy cel, wyskoczą w powietrze i eksplodują na jego powierzchni; ładunek wybuchowy został wyprofilowany w taki sposób, by wbić się jak najgłębiej pod powierzchnię obiektu. Mikrominy reagująna dźwięk pulsu, wydychany z płuc dwutlenek węgla oraz ciepło ludzkiego ciała i nacisk na podłoże w promieniu dziesięciu metrów. Nemes jeszcze raz bacznie przygląda się okolicy: w pobliżu wąwozu jest to jedyne miejsce, gdzie człowiek mógłby po zejściu z tratwy uciekać pieszo, ale po rozrzuceniu min nie ma szans. Wraca na kamienistą plażę i zaszyfrowanym impulsem aktywuje czujniki mikromin. Chcąc zapobiec ewentualnym próbom powrotu tratwy w górę rzeki, Nemes rozrzuca na dnie wyjęte z pudełka tamponów skorpionie kapsułki. Na pierwszy rzut oka niczym nie różnią się od wszechobecnych tu otoczaków. Włączają się z chwilą, gdy przepłynie ponad nimi żywa istota. Jeśli ofiara postanowi następnie zawrócić i posuwać się pod prąd, małe, wielkości gzów skorpiony wyprysną z ceramicznych powłok i wbiją się jej w czaszkę, po czym eksplodują zetknąwszy się z tkanką mózgową. Rhadamanth Nemes wybiera sobie spory głaz, mniej więcej dziesięć metrów powyżej wlotu wąwozu, kładzie się na nim i czeka. W pojemnikach przy pasie pozostał jej jeszcze komputer i hermetycznie, zamykana torba. „Komputer” jest najbardziej wyrafinowanym pod względem technicznym urządzeniem, jakie ze sobą zabrała. Istoty, które go dla niej stworzyły, nazwały go „pułapką Sfinksa” na pamiątkę noszącego to miano grobowca na Hyperionie, zbudowanego zresztą przez ten sam gatunek SI. Przyrząd potrafi wytworzyć pięciometrowej średnicy bańkę prądów anty - lub hiperentropicznych; energia potrzebna do jej powstania wystarczyłaby mieszkańcom ludnej planety - na przykład Renesansu - na dziesięć lat, ale Nemes potrzebuje zaledwie pięciu minut przesunięcia czasowego. Bawiąc się kartą dochodzi do wniosku, że właściwsza byłaby nazwa „pułapka na Chyżwara”. Spogląda w górę rzeki. W każdej chwili oczekuje przybycia gości. Nie przeszkadza jej to, że od portalu dzieli ją piętnaście kilometrów: potrafi odbierać zakłócenia czasoprzestrzeni wywołane działaniem transmitera. Spodziewa się, że dziewczynce będzie towarzyszył Chyżwar, który zapewne potraktuje ją, Nemes, jak wroga. Chyba byłaby rozczarowana, gdyby stało się inaczej. Bierze do ręki ostatni element wyposażenia: torbę na okazy, która niczego nie udaje: faktycznie jest przeznaczona do zbierania próbek z nieznanego środowiska. Szczelne opakowanie przyda się do przeniesienia głowy Enei na pokład „Rafaela”. Tam Nemes schowają w skrytce pod panelem sterowania napędu jądrowego. Jej przełożeni żądają dowodu. Uśmiecha się lekko i kładzie na wznak na bazaltowej płycie. Wystawia twarz na słońce i zasłania oczy ręką. Może sobie pozwolić na krótką drzemkę. Wszystko gotowe. 52 Nie spodziewałem się ujrzeć Chyżwara, gdy tuż przed wschodem słońca, w dniu, w którym wszystko miało się rozstrzygnąć, wyszliśmy na nabrzeże w Mashhadzie, stolicy QomRijadu. Ale był tam. Na widok stojącej na naszej tratwie trzymetrowej rzeźby z chromu i stali zatrzymaliśmy się jak wryci. Stwór ani drgnął od czasu, kiedy widziałem go ubiegłej nocy. Wtedy wycofałem się ostrożnie, trzymając go na muszce; teraz też wymierzyłem broń w jego stronę i powoli ruszyłem do przodu. - Spokojnie! - Enea położyła mi dłoń na ramieniu. - Czego on u diabła chce?! - odbezpieczyłem karabin i załadowałem plazmowy nabój do komory. - Nie wiem, ale nie zrobisz mu tym krzywdy.

252

Oblizałem wargi i zerknąłem na nią. Chciałem jej powiedzieć, że pociski plazmowe robią krzywdę wszystkiemu, co nie ma na sobie dwudziestocentymetrowego pancerza bojowego z ery Hegemonii. Dziewczynka była blada, zmęczona i miała sińce pod oczami. Darowałem sobie mój komentarz. - I tak nie dostaniemy się na tratwę, dopóki on tam stoi - zauważyłem. Enea ścisnęła moją rękę. - Nie mam wyjścia - powiedziała tylko i ruszyła wprost na betonowe molo. Obejrzałem się na A. Bettika, który wcale nie wyglądał na szczęśliwszego ode mnie, a następnie truchcikiem dogoniliśmy naszą przyjaciółkę. Z bliska Chyżwar sprawiał jeszcze bardziej przerażające wrażenie niż oglądany z bezpiecznej odległości. Przed chwilą użyłem słowa „rzeźba” - i rzeczywiście, stwór miał w sobie coś z posągu, pod warunkiem że wyobrazimy sobie posąg złożony z chromowanych kolców, drutu kolczastego, ostrzy i cierni, osadzonych w gładkim, metalowym korpusie. Był przy tym naprawdę ogromny, o ponad metr wyższy ode mnie, a nie należę do mikrusów. Wyglądał w dodatku na twór bardzo skomplikowany: masywne nogi zginały się w stawach okrytych kolczastymi, stalowymi pasami; płaskie stopy miały zamiast palców zakrzywione sztylety, zamiast pięt zaś - płaskie, łyżkowate ostrza, które znakomicie nadawałyby się do wypruwania flaków ofiarom; gładki, lśniący tułów w kilku miejscach spowijały kłęby kolczastego drutu; ponadto stwór miał czworo ramion, nieproporcjonalnie długich i zaopatrzonych w zbyt wiele stawów. W rezultacie aż cztery ostre jak noże dłonie zwisały mu na wysokości bioder. W czaszce, gładkiej i dziwacznie wydłużonej, osadzone były podobne do łopat szczęki, zaopatrzone w kilka rzędów stalowych zębów. Łukowato wygięte ostrze zdobiło czoło stwora, drugie, podobne, znajdowało się na samym szczycie czaszki. Olbrzymie, głęboko osadzone oczy miały intensywnie, czerwoną, matową barwę. - Chcesz płynąć razem z... z tym czymś? - zapytałem szeptem, gdy przystanęliśmy na nabrzeżu, cztery metry od tratwy. Chyżwar nie odwrócił głowy, żeby spojrzeć wprost na nas; jego oczy przypominały zgaszone reflektory. Z największą chęcią cofnąłbym się o kilka kroków, odwrócił na pięcie i uciekł gdzie pieprz rośnie. - Musimy wejść na pokład - odparła, również szeptem, Enea. - Dziś jest ostatni dzień. Musimy się stąd wydostać. Właściwie nie spuszczając wzroku z potwora zerknąłem na niebo i za siebie, na ciągnące się wzdłuż brzegu zabudowania. Po trwającej całą noc burzy piaskowej spodziewałem się, że niebo będzie różowe od unoszącego się wszędzie pyłu, tymczasem burza raczej oczyściła powietrze. Ostatnie podmuchy pustynnego wiatru wciąż pędziły przed sobą czerwonawe obłoki, samo niebo nabrało zaś błękitnego odcienia, głębszego niż poprzedniego dnia. Słońce zaczynało z wolna złocić ostatnie piętra najwyższych budynków. - Może udałoby się nam znaleźć jakiś działający EMV i podróżować z klasą - zaproponowałem szeptem. - Wiesz, pojazd bez takiej figury na masce. Nawet mnie samemu nie bardzo się ten dowcip spodobał, ale tamtego ranka każda próba żartu kosztowała mnie sporo odwagi. - Chodźcie - powiedziała Enea i po żelaznej drabince zeszła na pokład. Pospieszyłem za nią, jedną ręką przytrzymując się szczebli - w drugiej niosłem karabin. A. Bettik zszedł za nami bez słowa. Nie zwróciłem dotąd uwagi, jak delikatna zrobiła się tratwa: przycięte kłody popękały i porozszczepiały się na końcach, jedna trzecia pokładu znalazła się pod wodą, fale chlupotały o masywne stopy Chyżwara, w namiocie zalegała gruba warstwa piachu, nawiana w ciągu nocy, a podpórka wiosła sterowego mogła trzasnąć w każdej chwili - w ogóle pozostawiony na pokładzie ekwipunek sprawiał wrażenie porzuconego i zapomnianego. Włożyliśmy plecaki do namiotu i stanęliśmy niezdecydowani. Patrzyliśmy na plecy Chyżwara czekając, aż się poruszy, niczym trzy myszki, które zakradły się na dywan, gdzie śpi kocur. Chyżwar nie odwrócił się w naszą stronę; muszę przyznać, że z tyłu wcale nie wyglądał mniej groźnie, chociaż przynajmniej nie świdrował nas przenikliwym spojrzeniem czerwonych oczu. Enea z westchnieniem podeszła do potwora, podniosła rączkę, po czym, nie dotykając go, zwróciła się do nas: - Wszystko gra. Ruszajmy! - Jak to gra? - spytałem zacietrzewionym szeptem. Nie wiem, dlaczego nie podnosiłem głosu... Nie potrafiłem jednak mówić normalnie w sąsiedztwie metalowego stwora. 253

- Gdyby chciał nas dziś zabić, już bylibyśmy martwi - odrzekła beznamiętnie i przeszła na prawą burtę. Przygarbiona, z bladą twarzą, wzięła w ręce jeden z drągów. - Czas na nas. Rzuć cumy! - poprosiła A. Bettika. Android nawet nie mrugnął, mijając stalowe monstrum w odległości wyciągniętej ręki. Odwiązał dziobową cumę i zwinął ją porządnie, podczas gdy ja jedną ręką odplątałem linę na rufie. Dociążona na dziobie nowym pasażerem tratwa zanurzyła się głębiej i woda sięgała prawie do samego wejścia namiotu. Niektóre z kłód z przodu i na sterburcie niemal odczepiły się od reszty konstrukcji. - Musimy zająć się tratwą - stwierdziłem, położywszy karabin przy nogach i chwyciwszy wiosło sterowe. - To już nie na tej planecie - Enea wciąż zapierała się z całej siły drągiem o dno, starając się zepchnąć nas w główny nurt rzeki. - Za portalem. - Wiesz, dokąd płyniemy? - zapytałem. Pokręciła głową, jej włosy straciły zwykły połysk. - Nie, wiem tylko, że dziś jest ostatni dzień. Już raz mówiła coś na ten temat i poczułem wówczas takie samo ukłucie strachu, jak w tej chwili. - Nie mylisz się, mała? - Nie. - Ale nie wiesz, dokąd zmierzamy? - Nie. Nie do końca. - To co wiesz? To znaczy... - Wiem, co masz na myśli, Raul - uśmiechnęła się słabo. - Jeżeli przeżyjemy najbliższych kilka godzin, udamy się na poszukiwanie budowli, którą widziałam w snach. - Jak wygląda ta budowla? Enea już otworzyła usta, żeby mi odpowiedzieć, ale zrezygnowała i tylko oparła się na drągu. Płynęliśmy samym środkiem Tetydy, gdzie prąd rwał dość wartko. Po obu stronach liczne w centrum wieżowce ustępowały miejsca małym parkom i alejom spacerowym. - Poznam ją, kiedy ją zobaczę - odrzekła wreszcie dziewczynka. Podeszła bliżej i pociągnęła mnie za rękaw. Nachyliłem się do niej. - Raul, gdyby... gdyby mi się nie udało, a ty... byś przeżył... to mam prośbę: wróć na Hyperiona i powtórz wujkowi Martinowi to, co ci mówiłam o lwach, tygrysach i niedźwiedziach... i o tym, co szykuje nam Centrum. Złapałem ją za ramię. - Nie mów tak! Wszystkim nam się uda i sama Martinowi o wszystkim opowiesz. Skinęła głową bez przekonania i wróciła na swoje stanowisko. Chyżwar patrzył prosto przed siebie, woda chlupotała mu u stóp, a słoneczny blask zaczynał lśnić na kolcach i ostrzach. Myślałem, że za Mashhadem wypłyniemy na odkrytą pustynię, ale kolejny raz okazało się, że się mylę. Parki stawały się coraz rozleglejsze, pojawiło się więcej drzew ze Starej Ziemi, liściastych i iglastych, jak również mnóstwo zielonych i żółtych palm. Niebawem zabudowania zostały daleko w tyle, rzeka zaś wpłynęła w gęsty las. Słońce dopiero niedawno wzeszło, a już zrobiło się gorąco. Płynąc środkiem rzeki w zasadzie nie potrzebowaliśmy steru, uwiązałem więc wiosło na stałe, zdjąłem koszulę, odłożyłem ją do plecaka i wziąłem drąg od wyraźnie wyczerpanej dziewczynki. Podniosła na mnie wzrok, ale nie zaprotestowała. A. Bettik złożył namiot i wytrząsnął z niego większość nagromadzonego przez noc piasku. Później usiadł obok mnie. Patrzyliśmy jak rzeka za zakrętem niesie nas w sam środek tropikalnej dżungli. Android miał na sobie luźną koszulę i podniszczone, żółte szorty, w których widziałem go na Hebronie i Mare Infinitus; u jego stóp leżał słomkowy kapelusz. Enea nieoczekiwanie przeszła na dziób tratwy i przycupnęła obok nieruchomego Chyżwara. - Ten las nie może być pochodzenia naturalnego - zauważyłem. Wyprostowałem tratwę, którą prąd usiłował ustawić bokiem do kierunku ruchu. - Nie wierzę, żeby padało tu dość deszczów. - Wydaje mi się, że płyniemy przez rozległy ogród, do którego powstania przyczynili się pobożni szyiccy pielgrzymi, M. Endymion - powiedział A. Bettik. - Proszę posłuchać. Poszedłem za jego radą. Dżungla rozbrzmiewała głosami ptaków i szelestem liści, ale w tle słyszałem terkot i syk zraszaczy. - Niewiarygodne! Zużywali bezcenną wodę, żeby podtrzymać taki ekosystem. Ten las ciągnie się przecież kilometrami. - To raj - wtrąciła Enea. 254

- Co takiego? Znów pchnąłem nas na środek rzeki. - Na Starej Ziemi muzułmanie zamieszkiwali głównie pustynie, toteż w ich wyobrażeniach raj był zielony i nie brakowało w nim wody. Może w ten sposób chciano tu pokazać wiernym, co ich czeka, jeśli będą posłuszni przedstawionym w Koranie naukom Allaha. - Kosztowna zapowiedź - stwierdziłem. Koryto rzeki rozszerzyło się i znów naparłem na drąg. - Ciekaw jestem, co się stało z mieszkańcami. - To Pax. - To znaczy? Przecież kiedy ludzie zniknęli, obie planety, to znaczy Hebron i QomRijad, znajdowały się we władaniu Intruzów. - Tak twierdzi Pax. Zacząłem się zastanawiać nad słowami Enei, gdy pytaniem wyrwała mnie z zamyślenia: - Co łączy Hebron i Qom-Rijad, Raul? To było łatwe. - Obie zdecydowanie opierały się wpływom chrześcijańskim - odparłem. - Ich mieszkańcy, żydzi i muzułmanie, odmówili przyjęcia krzyża. Enea milczała. - To straszne! - Świadomość tego, co to oznacza, sprawiła, że żołądek zacisnął mi się w lodowaty supeł. Kościół może się mylić... Pax ma ogromną władzę i jest arogancki, ale... - wytarłem pot zalewający mi oczy. Mój Boże... Ludobójstwo? - wykrztusiłem wreszcie z trudem. Enea obróciła się i spojrzała na mnie. Tuż za jej plecami promienie słońca odbijały się od zbrojnych w kolce nóg Chyżwara. - Tego nie wiemy - powiedziała cicho. - Ale i w Paxie, i w Kościele są stronnictwa, które byłyby do tego zdolne. Nie zapominaj, że Watykan jest całkowicie uzależniony od Centrum, jeśli chodzi o kontrolę zmartwychwstań, a co za tym idzie - kontrolę nad zamieszkanymi planetami. Cały czas kręciłem głową. - Ale... ludobójstwo? Nie mogę w to uwierzyć. Sama koncepcja masowych mordów zniknęła w pomroce dziejów, odeszła wraz z takimi postaciami, jak Horace Glennon-Height i Adolf Hitler. Ludzie i instytucje, z którymi się zetknąłem, nie mogły mieć z tym nic wspólnego. - Dzieje się coś strasznego - przyznała Enea. - Właśnie dlatego zostaliśmy skierowani na tę trasę, przez Hebron i Qom-Rijad. - Mówiłaś już o tym wcześniej: „zostaliśmy skierowani”. Lecz nie przez Centrum. Przez kogo w takim razie? Przeniosłem wzrok na plecy Chyżwara. Spływałem potem. Potężny stwór składał się z samych chłodnych ostrzy i cierni. - Nie wiem - dziewczynka znów siadła twarzą do dziobu i położyła ręce na kolanach. - A oto i transmiter. Zardzewiały, porośnięty pnączami portal wyrastał z dżungli. Jeśli wciąż znajdowaliśmy się w muzułmańskim raju, park z pewnością wymknął się już spod kontroli ogrodników. Widniejące ponad zielonym sklepieniem niebo wciąż miało leciutko różowawy odcień. Pchnąłem nas na środek rzeki, odłożyłem drąg na pokład i wróciłem na rufę po karabin. Wnętrzności wciąż miałem jak z lodu na myśl o zbrodni, jaką być może popełniono na mieszkańcach Qom-Rijadu i Hebronu; wcale nie rozgrzewały mnie wizje lodowych jaskiń, wodospadów, bezkresnych oceanów i Chyżwara, który ożyje z chwilą, gdy znajdziemy się po drugiej stronie. - Trzymajcie się - rzuciłem niepotrzebnie, kiedy wpłynęliśmy pod metalowy łuk. Dżungla przed nami zamigotała jakby poruszona falą gorącego powietrza, po czym obraz zbladł i nagle zmieniło się światło, ciążenie i cały świat. 53 Budząc się, ojciec kapitan de Soya słyszy krzyk. Potrzebuje dłuższej chwili, by zrozumieć, że to on sam krzyczy. Podnosi pokrywą komory zmartwychwstańczej i siada na leżance. Na panelu kontrolnym migają czerwone i pomarańczowe światełka; na szczęście główne wskaźniki błyszczą zielenią. Z jękiem bólu i 255

dezorientacji de Soya wypycha się z komory. Unosi się nad nią i macha bezładnie rękoma w poszukiwaniu oparcia. Skóra na rakach ma różowo-czerwoną i błyszczącą, jakby niedawno uległ poparzeniu. - Matko Święta... Gdzie ja jestem? Płacze. Łzy spływają mu z oczu i zawisają w powietrzu na wysokości twarzy. - Zero-g... Co to za miejsce? „Baltazar”? Co się stało? Bitwa? Skąd te poparzenia? To nie tak. Ojciec kapitan znajduje się na pokładzie „Rafaela”. Odtworzone z nicości dendryty z wolna zaczynają funkcjonować. W kabinie panuje mrok, rozjaśniany jedynie blaskiem przyrządów. „Rafael”... Powinien krążyć wokół Bożej Kniei. De Soya nastawił komory zmartwychwstańcze na groźny, sześciogodzinny cykl wskrzeszeniowy zamiast zwyczajowych trzech dni. Przypomina sobie refleksję, że zabawia się w Boga kosztem życia żołnierzy; przy takim pośpiechu prawdopodobieństwo nieudanego ożywienia niebezpiecznie rośnie. Jednego z kurierów, którzy przywieźli mu rozkazy na „Baltazara” - ma wrażenie, jakby dziesięciolecia minęły od tej chwili - ojca Gawronskiego, nie udało się wskrzesić. Kapelan nadzorujący zmartwychwstania na liniowcu... jakżeż ten drań się nazywał? Ojciec Sapieha... Mówił oskarżycielsko, że ojca Gawronskiego czeka wiele tygodni, może nawet miesięcy bólu, jeżeli ma odzyskać życie... De Soyi rozjaśnia się z wolna w głowie. Zaprogramował brak ciążenia, bo obawiał się, że nie da rady normalnie chodzić przy jednym g. Rzeczywiście, nie utrzymałby się na nogach. Przelatuje do mesy i zerka do lustra. Ma tak zaczerwienioną, delikatną skórę, że przypomina ofiarę pożaru. Na piersi żywym ogniem płonie mu krzyżokształt. De Soya zamyka oczy. Zakłada bieliznę i sutannę. Dotyk materiału sprawia mu ból, ale nie zwraca na to uwagi. Kawa jest gotowa, więc bierze kubek ze stołu i wraca do głównej kabiny. W ostatnich sekundach procesu wskrzeszenia wszystkie kontrolki na komorze kaprala Kee mają kolor zielony, u Gregoriusa natomiast aż się roi od ostrzegawczych, czerwonych błysków. De Soya klnie cicho i podpływa w powietrzu do panelu sterującego komory sierżanta: cykl zmartwychwstania został przerwany. Przyspieszone ożywienie się nie powiodło. - Niech to wszyscy diabli! - szeptem klnie de Soya, po czym natychmiast odmawia, Akt skruchy”, prosząc o wybaczenie. Gregorius był mu potrzebny. Kee natomiast budzi się bez żadnych komplikacji, choć cierpi i przez długą chwilę nie wie, co się dzieje. De Soya pomaga mu zejść z leżanki i razem przenoszą się do mesy. Po obmyciu gąbką płonącego bólem ciała, ojciec kapitan podaje kapralowi szklankę soku pomarańczowego. Mija kilka minut, zanim Kee zaczyna normalnie funkcjonować. - Coś mi się tu nie podoba - wyjaśnia mu de Soya. - Musiałem podjąć to ryzyko, żeby dowiedzieć się, co knuje kapral Nemes. Kee kiwa głową. Mimo iż w kabinie panuje wysoka temperatura, raz po raz przebiegają go fale dreszczy. Wracają do głównej kabiny. Na komorze Gregoriusa wszystkie czujniki migają bursztynowo: mechanizm się poddał; sierżant umiera po raz wtóry. Komora Rhadamanth Nemes wygląda normalnie. Przyrządy wskazują standardowy, trzydniowy proces wskrzeszenia w toku; kobieta znajduje się wewnątrz, jest martwa i przyjmuje tajemny sakrament zmartwychwstania. De Soya wpisuje na klawiaturze kod otwarcia. Migają ostrzegawcze światełka. - Cykl wskrzeszeniowy w toku - odzywa się bezpłciowym głosem „Rafael”. - Próby otwarcia komory mogą prowadzić do prawdziwej śmierci. Ojciec kapitan nie zwraca uwagi na lampki i brzęczyki, tylko szarpie pokrywę leżanki. - Niech mi pan rzuci tamten łom, kapralu - zwraca się do Kee. Żelazny pręt szybuje w nieważkości. De Soya chwyta go i wtyka w szczelinę pomiędzy pokrywą a leżanką. Modli się w duchu, żeby miał rację, po czym podważa pokrywę. Komora jest pusta. - Gdzie jest kapral Nemes? - pyta na głos. - Zgodnie ze wskazaniami przyrządów, kapral Nemes znajduje się w swojej komorze zmartwychwstańczej - odpowiada mu komputer pokładowy. - Pewnie! - de Soya odrzuca łom, który w zwolnionym tempie koziołkuje w kąt pomieszczenia. Chodźmy - obaj mężczyźni wracają do mesy. Kabina prysznicowa jest pusta; w głównym pomieszczeniu nie 256

ma gdzie się schować. De Soya zajmuje miejsce w fotelu dowódcy, kapral zaś udaje się do wyjścia prowadzącego na pokład lądownika. Statek znajduje się na orbicie geostacjonarnej, na wysokości trzydziestu tysięcy kilometrów nad Bożą Knieją. Za oknem oczom de Soyi ukazuje się planeta, niemal w całości spowita chmurami; tylko szeroki pas wzdłuż równika jest od nich wolny. Zielonobrunatną powierzchnię znaczą ciemne blizny. Aparatura sygnalizuje, że lądownik jest wyłączony i podczepiony w zwykłym miejscu do archanioła. Zapytany o to statek potwierdza obecność lądownika i dodaje, że od momentu translacji nikt nie korzystał ze śluzy. - Kapralu Kee? - mówi de Soya przez interkom. Musi się bardzo starać, żeby nie szczękać zębami. Ból jest nad wyraz rzeczywisty, jakby całe ciało płonęło mu żywym ogniem. Chciałby po prostu zamknąć oczy i zasnąć. - Proszę o raport. - Nie ma lądownika, kapitanie - zgłasza się Kee z łącznika. - Czujniki połączenia są zielone, ale gdybym przeszedł przez śluzę, znalazłbym się w próżni. Przez iluminator widzę, że lądownika tam nie ma. - Merde! - szepcze de Soya. - W porządku, niech pan wraca. Ojciec kapitan śledzi wskazania pozostałych przyrządów. Powtórzyła się sekwencja pracy silników manewrowych... jakieś trzy godziny temu. Wywołuje na ekran mapę okolic równika Bożej Kniei, po czym uruchamia optyczne i radarowe przeczesywanie rzeki opływającej pień pozostały po Drzewoświecie. - Znaleźć transmitery i kawałek po kawałku wyświetlić obraz rzeki pomiędzy nimi. Proszę również o raport z transpondera lądownika. - Według przyrządów, lądownik jest podczepiony do statku - odpowiada „Rafael”. - Transponder potwierdza tę informację. - W porządku! - mówi de Soya. Wyobraża sobie, jak pięścią wybija maszynie krzemowe kostki, niczym zęby człowiekowi. - Mniejsza o lądownik. Proszę o przeszukanie całego obszaru, teleskopem i radarem. Czekam na zgłoszenia na temat istot żywych i przedmiotów sztucznego pochodzenia. Wszystkie informacje na główny ekran. - Przyjąłem - potwierdza komputer. Obraz na ekranie skacze do przodu, kiedy maszyna zmienia powiększenie teleskopu. Po chwili transjtoiter wydaje się być dosłownie o sto metrów od statku. - Posuwaj się w dół rzeki. - Przyjąłem. Kapral Kee wślizguje się na fotel drugiego pilota i zapina pasy. - Bez lądownika nie mamy jak tam zejść - mówi. - Są jeszcze skafandry bojowe - zauważa de Soya. Walczy z kolejną falą bólu. - Mają ekrany cieplne... złożone z kilkuset mikrowarstw kolorowego materiału ablacyjnego, prawda? Na wypadek ostrzału z lasera. - Zgadza się, kapitanie, tylko... - Zamierzałem wysłać pana i sierżanta Gregoriusa w kombinezonach na dół - kontynuuje de Soya. Sprowadziłbym „Rafaela” na najniższą możliwą orbitę i wrócilibyście na pokład korzystając z plecaków odrzutowych. Skafandry powinny chyba wytrzymać wejście w atmosferę... - Prawdopodobnie tak, kapitanie, ale... - W takim razie niech pan zleci na dół i poruszając się na repulsorach znajdzie to... tę kobietę rozkazuje de Soya. - Proszę ją odszukać i powstrzymać. Wróci pan lądownikiem. Kapral Kee przeciera oczy. - Tak jest, kapitanie. Rzecz w tym, że sprawdziłem skafandry. Wszystkie są uszkodzone... - Uszkodzone - powtarza de Soya. Nic nie rozumie. - Ktoś pociął osłony ablacyjne. Gołym okiem tego nie widać, ale uruchomiłem proces diagnostyczny trzeciej klasy. Zginęlibyśmy, zanim urwałaby się łączność w zjonizowanym powietrzu. - Wszystkie? - pyta de Soya cicho. - Wszystkie, kapitanie. Ojciec kapitan powstrzymuje się od kolejnego przekleństwa. - I tak schodzimy niżej - rzuca. - Po co, kapitanie? Cokolwiek się tam wydarzy, będziemy oddaleni o kilkaset kilometrów i niewiele na to poradzimy. 257

De Soya kiwa głową, ale wpisuje parametry lotu dla modułu sterującego. Oszołomiony wskrzeszeniem mózg ojca kapitana popełnia kilka błędów - z których przynajmniej jeden doprowadziłby do spalenia archanioła w atmosferze Bożej Kniei - ale statek wychwytuje je i wprowadza korektę. - Zejście na tak niską orbitę nie jest zalecane - odzywa się komputer pokładowy. - Boża Knieja ma atmosferę, trzysta kilometrów zaś oznaczałoby przekroczenie marginesu bezpieczeństwa, określonego w... - Zamknij się i zrób, co ci kazałem - przerywa mu de Soya. Zamyka oczy, gdy statek odpala główne silniki. Powrót ciążenia sprawia, że ból w całym ciele odzywa się z nowym natężeniem. Siedzący w sąsiednim fotelu Kee jęczy cicho. - Aktywacja wewnętrznego pola siłowego pozwoliłaby uniknąć niewygód spowodowanych przez przeciążenie równe czterem g - zauważa statek. - Nie włączaj pola - mówi de Soya. Woli oszczędzać energię. Hałas, wibracje i ból nie ustają. Boża Knieja rośnie w oczach, aż przesłania cały iluminator. A jeśli ta... zdrajczyni... tak zaprogramowała statek, żebyśmy weszli w atmosferę przy ewentualnych próbach manewru? - zastanawia się de Soya, po czym uśmiecha się złowieszczo, przezwyciężając czterokrotne przeciążenie. - Wtedy ona też nie wróci do domu. Ból nie ustaje. 54 Kiedy wynurzyliśmy się z drugiej strony portalu, Chyżwar zniknął. Opuściłem lufę karabinu i rozejrzałem się dookoła. Rzeka była płytka i szeroka, niebo zaś miało głęboki, niebieski odcień, ciemniejszy niż na Hyperionie. Daleko na pomocy kłębiły się stratocumulusy odbijające światło zmierzchu, a za plecami mieliśmy olbrzymie słońce. Brzegi Tetydy porastało zielsko, pieniące się bujnie na warstwie popiołów i wśród kamieni. W powietrzu unosił się zapach spalenizny, jakbyśmy płynęli przez zniszczony pożarem las; niskie zarośla i drzewa jeszcze podkreślały to wrażenie. Daleko po prawej stronie wznosił się ku niebu poczerniały stożek wulkanu. - To chyba Boża Knieja - powiedział A. Bettik. - I pozostałości Drzewoświata. Znów spojrzałem na wulkan; niemożliwe, żeby drzewa dorastały do takich rozmiarów. - Gdzie Chyżwar? - spytałem. Enea podeszła do miejsca, gdzie jeszcze przed chwilą stał potwór, i przesunęła dłonią w powietrzu, jakby spodziewając się, że wciąż tam jest, tylko stał się niewidzialny. - Trzymajcie się! - powtórzyłem, kiedy tratwa wpłynęła w bardziej bystry, spieniony odcinek rzeki. Wróciłem do steru i odwiązałem mocującą go linę, dziewczynka zaś z i android chwycili za drągi. Tratwa podskakiwała, chlapała wodą i próbowała okręcić się wokół własnej osi, ale niebawem przepłynęliśmy bystrze. - Fajnie było! - stwierdziła Enea. Dawno nie słyszałem w jej głosie takiego podniecenia. - Fajnie! - zgodziłem się. - Tylko tratwa się nam rozpada. Trochę przesadziłem, chociaż nie do końca. Rozluźnione belki na dziobie rozsuwały się coraz bardziej, a nasz ekwipunek pałętał się bezładnie na złożonym namiocie. - Widzę płaską plażę, gdzie moglibyśmy się zatrzymać - A. Bettik wskazał porośnięty trawą prawy brzeg rzeki. - Dalej wzgórza stają się wyższe. Przyjrzałem się brzegom przez lornetkę. - Masz rację - przyznałem. - Później możemy nie mieć okazji. Proponuję zacumować i powiązać belki do kupy. Enea i android wypchnęli tratwę z głównego nurtu. Wyskoczyłem w błoto i pociągnąłem ją za sobą. Uszkodzenia nie przedstawiały się zbyt groźnie - ot, poluzowane rzemienie i parę rozszczepionych desek. Spojrzałem w górę rzeki: słońce zniżyło się ku zachodowi, ale zanosiło się na to, że mamy jeszcze przynajmniej z godzinę światła. - Stajemy na noc? - zapytałem. To mogła być ostatnia dogodna przystań na dłuższym odcinku. - Czy płyniemy dalej? - Płyniemy - zdecydowanie oznajmiła Enea. Świetnie ją rozumiałem; według czasu obowiązującego na Qom-Rijadzie mieliśmy wczesny ranek. - Nie chcę władować się na skały po zmroku - uprzedziłem. Dziewczynka zmrużyła oczy i popatrzyła w słońce. 258

- A ja nie chcę tu siedzieć w nocy. Popłyniemy tak daleko, jrk się da - wzięła ode mnie lornetkę i obejrzała najpierw czarne kopce popiołu na prawym brzegu rzeki, później zaś wzniesienia po lewej. - Nie puściliby przecież Tetydy przez wodospady, nie? A. Bettik odchrząknął. - Przypuszczam, że większość lawy, która spłynęła tu do rzeki, to skały stopione podczas najazdu Intruzów - zauważył. - Ostrzał laserowy mógł doprowadzić do wystąpienia poważnych ruchów sejsmicznych, te zaś mogły zmienić koryto rzeki. - To nie Intruzi - rzekła Enea. - Co tu się wydarzyło, mała? - To nie byli Intruzi - powtórzyła zdecydowanie. - TechnoCentrum zbudowało statki, które zaatakowały planety Sieci, symulując inwazję Intruzów. - No, dobrze - zdążyłem zapomnieć, że Martin Silenus wspomina o tym pod koniec „Pieśni”. Nie rozumiałem tej części poematu. Zresztą teraz to i tak nie miało znaczenia. - Nie zmienia to faktu, że mamy przed sobą góry i, prawdopodobnie, bardziej rwące odcinki Tetydy. Kto wie, czy nie ma tam wodospadów. Możemy sobie z nimi nie poradzić. Enea skinęła głową i schowała latarkę do mojego plecaka. - Jeśli nie damy rady, to trudno. Pójdziemy pieszo i wpław przepłyniemy pod następnym portalem. Na razie jednak naprawmy tratwę i ruszajmy z miejsca. Jak będzie źle, przybijemy do brzegu. - Dalej mogą być same urwiska - zauważyłem. - Nie podoba mi się ta lawa. Dziewczynka wzruszyła ramionami. - No to wdrapiemy się na górę i pójdziemy dalej. Przyznam, że podziwiałem jej determinację. Enea byłą zmęczona, chora, śmiertelnie przerażona i targały nią emocje, których nie pojmowałem, ale ani na moment się nie poddała. - Przynajmniej Chyżwar sobie poszedł - rzuciłem. - To dobry znak. Enea spojrzała na mnie bez słowa i spróbowała się uśmiechnąć. Naprawa tratwy zajęła nam zaledwie dwadzieścia minut. Wzmocniliśmy węzły, przenieśliśmy część poprzecznych belek ze środka na dziób, a na pokładzie położyliśmy płachtę namiotu, żeby nie moczyć nóg. - Jeżeli mamy płynąć po ciemku, warto chyba postawić maszt do latarni - zwróciła uwagę dziewczynka. Zgodziłem się z nią i wstawiłem przygotowany uprzednio drąg w otwór w pokładzie, po czym przywiązałem go do wsporników. Nożem wyciąłem karb do zawieszenia lampy. - Mam zapalić? - Na razie nie - powstrzymała mnie Enea, zerkając ku zachodzącemu słońcu. - Dobra, jeżeli zamierzamy skakać po kataraktach, należałoby się dokładnie spakować. Najcenniejsze rzeczy schowamy w wodoszczelnych workach - zaproponowałem. Wzięliśmy się do roboty. Do swojej torby wrzuciłem zapasową koszulę, zwój liny, złożony karabin plazmowy, dużą latarnię i laserową latarkę. Już zamierzałem odłożyć komlog do plecaka, kiedy przyszło mi do głowy, że bezużyteczne cacko i tak wiele nie waży. Zapiąłem więc bransoletę na przegubie ręki. Podczas pobytu w klinice na QomRijadzie naładowaliśmy baterie w komlogu, laserze i latarkach. - Gotowi? - zapytałem, zamierzając zepchnąć nas na środek rzeki. Tratwa faktycznie prezentowała się lepiej - miała nową podłogę, maszt, na pokładzie panował porządek, a z dzioba zwieszała się gotowa do włączenia latarnia. - Gotowi - odrzekła Enea. A. Bettik kiwnął głową i naparł na swój drąg. Wpłynęliśmy w główny nurt. Prąd był dość wartki, tak że poruszaliśmy się z prędkością przynajmniej dwudziestu pięciu kilometrów na godzinę i słońce nie schowało się jeszcze zupełnie, gdy wpłynęliśmy pomiędzy czarne, wulkaniczne pagórki. Brzegi zrobiły się urwiste i pokonawszy bezpiecznie i sucho kilka spienionych odcinków rzeki, zacząłem się rozglądać za miejscem, do którego moglibyśmy przybić, gdyby z przodu doleciał nas grzmot wodospadu. Od czasu do czasu trafiały się takie wypłaszczenia - ujścia niniejszych wąwozów bądź malutkie plaże - widziałem jednak, że dalej będzie coraz trudniej. Zauważyłem, że wąwoziki porastało tu znacznie więcej krzewów i drzew, wśród których zdarzały się nawet skarłowaciałe sekwoje. Blask słońca oświetlał wierzchołki najwyższych okazów. Zacząłem się właśnie zastanawiać nad przygotowaniem ciepłego obiadu... a może kolacji, nieważne, gdy rozległ się okrzyk A. Bettika. 259

- Skały przed nami! Wsparłem się mocniej o wiosło sterowe i spojrzałem do przodu: wystające kamienie, piana, bryzgi wody. Lata przepracowane na barkach na Kansie pozwoliły mi jednym rzutem oka uznać okolicę za bezpieczną. - W porządku! - odparłem. - Stańcie mocno na nogach, a gdyby za bardzo rzucało, przejdźcie na środek. Na mój znak pchajcie z całych sił. Chodzi o to, żeby tratwa płynęła dziobem naprzód. Na pewno się nam uda. Jeśli spadniecie do wody, gońcie tratwę, mam linę w pogotowiu - przydepnąłem zwój sznura. Nie podobał mi się widok czarnych skał po prawej stronie, dalej jednak, za bystrzem, rzeka płynęła szerzej i wolniej. Gdyby nie spotkało nas nic gorszego, możemy spokojnie płynąć nocą, przyświecając sobie latarką i laserem. Wszystko zaczęło się w chwili, gdy skupiliśmy się na takim pokierowaniu tratwą, by jak najlepiej wprowadzić ją między skały, mijając po drodze kilka dużych głazów. Gdyby nie wir, który okręcił nas dwa razy dookoła, wydarzenia rozegrałyby się do końca, zanim zorientowałbym się, co jest grane. A i tak niewiele brakowało. Enea pokrzykiwała wesoło, ja szczerzyłem zęby w uśmiechu, nawet A. Bettik lekko się uśmiechnął. Z doświadczenia wiem, że niegroźne przeszkody wodne tak właśnie działają na ludzi. Trasa o piątym stopniu trudności zwykle wywołuje grymas przerażenia, ale nieszkodliwe podskoki na falach to czysta frajda. Wydawaliśmy sobie krzykiem polecenia - Pchaj! Mocno w prawo! Uważaj, kamień!; Enea stała po mojej prawej ręce, kilka kroków z boku, A. Bettik nieco dalej, z lewej. Minęliśmy właśnie ogromny kawał skały i wpadliśmy w wir opływającej ją dziko wody, gdy nagle maszt na dziobie, a wraz z nim latarnia, został pocięty na kilka kawałków. - Co jest? - zdążyłem powiedzieć, zanim odezwały się dawne wspomnienia i odruchy, które parę lat wcześniej powinny były na dobre zaniknąć. Tratwa robiła obrót w lewo. - Padnij! - ryknąłem na cały głos, odskoczyłem od wiosła i rzuciłem się głową naprzód na Eneę. Razem sturlaliśmy się do wody. A. Bettik zareagował niemal natychmiast: padł na pokład twarzą ku rufie i monowłókna, które pocięły maszt i lampę jak miękkie masło, musiały chybić go dosłownie o milimetry. Wynurzyłem głowę w samą porę, by ujrzeć, jak jedno z przeciągniętych pod wodą włókien przecina tratwę na dwie części, a potem jeszcze raz, kiedy wir pchnął bale w tym samym kierunku. Nogi ślizgały mi się na kamieniach, ręką zaś przyciskałem Eneę do piersi. Nie widziałem rzecz jasna samych monomolekularnych drutów, ale takie cięcia nie mogły oznaczać nic innego. Widziałem kiedyś, jak rebelianci z Ursusa użyli tej sztuczki wobec moich kumpli. Przeciągnęli nić w poprzek drogi i rozcięli na pół autobus, którym trzydziestu chłopaków wracało z kina: włókno skróciło ich wszystkich o głowę. Chciałem krzyknąć do A. Bettika, ale woda dostała mi się do ust. Wyciągnąłem rękę w stronę głazu, chybiłem, zaparłem się więc w miarę możliwości nogami i złapałem kolejny kamień. Jądra skurczyły mi się na myśl o następnych kurewskich drutach, przeciągniętych pod wodą, na przykład na wprost mojej twarzy... Android widział, jak tratwa pęka po raz trzeci i zanurkował w płytką wodę. Rwący prąd przetoczył go i pociągnął w głąb, on natomiast odruchowo wyciągnął lewą rękę do góry. Bryznęła krew, gdy monowłókno obcięło mu rękę tuż poniżej łokcia. A. Bettik wynurzył głowę, ale nie krzyknął z bólu, tylko złapał prawą ręką za wystający z wody głaz i wyhamował. Lewe przedramię z wciąż wijącą się spazmatycznie dłonią porwała rzeka. - Jezu Chryste! - wrzasnąłem. - Niech to diabli... wszyscy diabli! Enea wystawiła twarz spod wody i spojrzała na mnie. W jej oczach próżno bym szukał strachu. - Nic ci nie jest? - starałem się przekrzyczeć huk wody. Monowłókno tnie tak gładko, że przez pół minuty człowiek może nie zauważyć, że stracił nogę. Pokręciła głową. - Złap mnie za szyję! - krzyknąłem znowu. Musiałem uwolnić drugą rękę. Dziewczynka przytuliła się do mnie. Czułem, że zaczyna marznąć w lodowatej wodzie. - Psiakrew, psiakrew, psiakrew...! - powtarzałem niczym mantrę, grzebiąc wolną ręką w torbie. Pistolet miałem w kaburze, przygnieciony do biodra wciśniętego w tej chwili w dno. Było płytko: w niektórych miejscach rzeka miała niespełna metr głębokości... mogłoby nie wystarczyć, gdyby przyszło nam się chować 260

przed kulami snajpera. Zresztą i tak nie grało to wielkiej roli, gdyż pierwsza próba nurkowania groziła porwaniem w dół i rzuceniem na niewidzialne, tnące jak brzytwa nici. Jakieś osiem metrów poniżej nas A. Bettik walczył o życie. Z uniesionego kikuta ręki tryskała krew. Bardzo czerwona krew. Android skrzywił się i omal nie rozluźnił chwytu na kamieniu, gdy fala bólu przebiła się przez szok. Czy androidy umierają tak samo, jak ludzie? Pośpiesznie odpędziłem tę myśl. Spojrzałem na brzeg w poszukiwaniu błysku słońca na metalowej powierzchni; lada moment oczekiwałem pierwszej kuli. Nawet byśmy jej nie usłyszeli. Piękna., podręcznikowa zasadzka - a ja, jak najbardziej dosłownie, popchnąłem nas w sam jej środek. Wygrzebałem z torby laser i przytrzymując go zębami zamknąłem torbę. Po omacku odpiąłem pas i wyciągnąłem go z wody. Kiwnięciem głowy dałem znak Enei, żeby wzięła pistolet w wolną rękę, odpięła więc kaburę i wyjęła broń. Wiedziałem, że go nie użyje, ale w tej chwili nie grało to żadnej roli: potrzebny mi był pas. Zwinąłem go niezdarnie, pomagając sobie wetkniętym pod brodę laserem. - Bettik! - krzyknąłem. Android popatrzył w naszą stronę; dostrzegłem cierpienie w jego oczach. - Łap! - wziąłem zamach i cisnąłem skórzany pas przed siebie. Laser wyśliznął mi się spod szyi, ale zdążyłem go złapać, gdy wpadał do wody. A. Bettik nie mógł wyciągnąć prawej ręki, więc kikutem lewej przycisnął pas do piersi. Rzuciłem wręcz idealnie... Jak by na to nie patrzeć - miałem tylko jedną szansę. - Mam medpak! - krzyknąłem i ruchem głowy wskazałem uczepioną mego ramienia torbę. - Załóż opaskę! Nie wydaje mi się, żeby mnie usłyszał, ale nie było to konieczne. Podciągnął się wyżej, żeby zaprzeć się o skałę z drugiej strony, owinął ramię poniżej łokcia pasem, złapał go w zęby i zaciągnął. Pasek nie miał aż tylu dziurek, więc android, oplótł rękę jeszcze raz i znów szarpnął zębami. Ja tymczasem włączyłem latarkę, ustawiłem ją na najszerszy promień i poświeciłem dookoła. To było zwykłe monowłókno. Gdyby wykonano je z materiału nadprzewodzącego, nie zobaczyłbym w świetle latarki tego, co zobaczyłem: pajęczyny drucików, podobnych do czerwonych promieni lasera, łączących brzegi nad i pod powierzchnią rzeki. A. Bettika zniosło w dół, poniżej kilku z nich, kilka dalszych znikało w wodzie po obu jego stronach. Najbliższe nas zaczynało się mniej więcej metr od stóp Enei. Poświeciłem na boki i do góry: pusto. Druty nad głową androida lśniły czerwienią przez kilka sekund, dopóki nie odprowadziły ciepła, po czym zniknęły mi z oczu jakby nigdy ich tam nie było. Nastawiłem laser na najwęższy promień i znów je oświetliłem: jedno z włókien rozgrzało się mocno, ale nie stopiło; nie był to może nadprzewodnik, ale z pewnością nie zamierzał się poddać działaniu wiązki kieszonkowego lasera. Gdzie snajper? A może natknęliśmy się na pasywną pułapkę? Starą, zapomnianą... I nikt nie czai się w krzakach. Nie wierzyłem w to ani przez moment. Palce A. Bettika zaczęły się ześlizgiwać z kamienia. - Cholera! - mruknąłem. Wetknąłem latarkę za spodnie i złapałem Eneę za rękę. - Trzymaj się! – powiedziałem jeszcze, po czym wciągnąłem się wyżej, na powierzchnię trójkątnego, okropnie śliskiego głazu. Woda waliła we mnie niczym dziesiątki kijów. Zaklinowałem ciało tak, by prąd wciskał mnie w kamień i ściągnąłem do siebie Eneę. - Utrzymasz się tu? - Jasne! - odparła. Zmoczone włosy kleiły się jej do bladego czoła. Miała parę zadrapań na policzku i skroniach i sporego siniaka na brodzie, ale poza tym chyba nic jej się nie stało. Poklepałem ją po ramieniu, sprawdziłem, czy obiema rękami złapała się głazu, i puściłem się. W dole mignęła mi tratwa - pocięta już na sześć czy siedem kawałków wpadała właśnie w zakręt pod bazaltowym urwiskiem. Obijałem się o dno, wstawałem, padałem, aż wreszcie walnąłem prosto w skałę, której chwycił się android; udało mi się przy tym nie strącić go w dół rzeki i nie nabić sobie guza. Niewiele brakowało, by w tym miejscu prąd zdarł mu i tak podartą koszulę. Krwawił lekko z kilkunastu drobnych skaleczeń, ale mnie najbardziej interesowała jego lewa ręka. Jęknął, gdy złapałem ją i wyciągnąłem spod wody. Opaska uciskowa powstrzymała nieco upływ krwi, ale w wodzie wciąż unosiła się czerwonawa chmura. Wzdrygnąłem się, gdy przyszły mi na myśl rekiny tęczowe z Mare Infinitus. - Chodź - lekko uniosłem androida i oderwałem jego zdrową rękę od głazu. - Wyjdźmy z rzeki. 261

Kiedy wstałem, woda sięgała mi zaledwie do pasa, targała mną jednak z siłą kilku połączonych armatek wodnych. O dziwo, mimo wstrząsu i znacznej utraty krwi, A. Bettik był mi w stanie pomóc, kiedy, ślizgając się na dnie, wyciągałem go na brzeg. Gdzie te kule? Mięśnie grzbietu rozbolały mnie z napięcia. Najbliższy równy odcinek lądu mieliśmy tuż obok, po prawej: płaską, trawiastą półeczkę, za którą w dole rzeki nie widziałem żadnego dogodnego miejsca. Plaża wyglądała zachęcająco, stanowczo zbyt zachęcająco. Poza tym parę metrów powyżej nas czekała desperacko uczepiona kamienia Enea. Przerzuciłem sobie przez ramię zdrową rękę A. Bettika i potykając się, ślizgając, na wpół płynąc, a na wpół pełznąc posuwaliśmy się w górę rzeki. Woda zalewała nam twarze, toteż dotarłszy do dziewczynki byłem na wpół oślepiony. Palce Enei zupełnie zbielały z zimna i z wysiłku. - Do brzegu! - krzyknęła, gdy pomogłem jej wstać. Przy pierwszym kroku trafiła na dołek w dnie i woda sięgnęła jej do szyi. Pokręciłem głową. - Wyżej! - krzyknąłem i we troje naparliśmy na masę wody, która rozbijała się o nas i spływała bokami. Chyba tylko moja iście wariacka determinacja pozwoliła nam pokonać nurt i wolno posuwaliśmy się pod prąd. Za każdym razem, gdy groziło nam zmycie w dół i porwanie pod wodę, wyobrażałem sobie, że jestem równie potężny, jak Drzewoświat, który rósł na południe stąd, i że tak jak on zapuściłem korzenie głęboko pod ziemią. Nie spuszczałem z oka powalonego drzewa przy prawym brzegu, oddalonego o jakieś dwadzieścia metrów. Jeżeli uda się nam za nim schować... Wiedziałem, że o życiu A. Bettika zadecydują najbliższe minuty - czy zdążę go podłączyć do medpaka, czy nie. Gdybym zatrzymał się w tym celu na samym środku rzeki, cała torba ze sprzętem mogła spłynąć w dół, między skały. Nie chciałem jednak wystawiać się na widok ogólny na tym sympatycznym spłachetku trawy... Monowłókna. Poświeciłem przed siebie latarką. Nic. Mogą być pod wodą. Obetną mi nogi na wysokości kostek. Wyłączyłem wyobraźnię i skoncentrowałem się na ciągnięciu całej naszej trójki pod prąd Tetydy. Laser ślizgał mi się w dłoni, uchwyt androida na moim ramieniu słabł z każdą chwilą, Enea zaś uwiesiła się mojej lewej ręki, jakby od tego zależało jej życie. Całkiem słusznie zresztą. Nie przebrnąłem jeszcze dziesięciu metrów, gdy woda przed nami eksplodowała, tak że omal nie runąłem na plecy. Enea zanurzyła się pod powierzchnię, więc wyszarpnąłem ją z powrotem za koszulę. Wydawało mi się, że A. Bettik zemdlał i zwisł bezwładnie. Tuż przed nami z rzeki wynurzył się Chyżwar z uniesionymi ramionami i płonącymi czerwienią oczyma. - Jasna cholera! - nie wiem, które z nas krzyknęło; całkiem możliwe, że wszyscy troje. Odwróciliśmy się w miejscu i, obejrzawszy się przez ramię, ujrzeliśmy jak ostre niczym brzytwy palce stwora przecinają powietrze kilka centymetrów za naszymi plecami. A. Bettik zsunął się do wody. Złapałem go pod pachę i wyciągnąłem. Czułem coraz silniejszą pokusę, by poddać się rwącemu nurtowi i po prostu spłynąć wpław w dół rzeki. Enea potknęła się, chwyciła mnie za rękę, wyprostowała się i pokazała na prawo. Kiwnąłem głową i z wysiłkiem ruszyliśmy w tym kierunku. Chyżwar stał pośrodku rzeki z kolczastymi ramionami wzniesionymi do ataku niczym ogony skorpiona. Kiedy znów się obejrzałem, zniknął bez śladu. Każde z nas upadło jeszcze paręnaście razy, zanim poczułem pod stopami muł zamiast kamieni. Wypchnąłem Eneę na górę, odwróciłem się i przetoczyłem A. Bettika na trawę. Sam wciąż stałem po pas w rwącej wrodzić, ale nie chciałem tracić czasu na wychodzenie z niej. Ściągnąłem z ramienia torbę i cisnąłem ją na ziemię, byle dalej od wody. - Medpak - wysapałem i dopiero wtedy spróbowałem wgramolić się na skalną półkę. Straciłem siłę w rękach, a od pasa w dół zdrętwiałem z zimna. Enea też miała skostniałe ręce - zwróciłem na to uwagę, gdy mocowała się z przylepcami i opaską uciskową medpaka - ale udało jej się uruchomić urządzenie. A. Bettik stracił przytomność, gdy przykładała mu do ciała sondy diagnostyczne, ściągała mój pas z ręki i zakładała właściwą opaskę, która z sykiem zacisnęła się na kikucie, a później wstrzyknęła środek - nie wiem, przeciwbólowy czy pobudzający. Zamrugały lampki. Podjąłem kolejną próbę wypełznięcia z wody i tym razem mi się udało. - Gdzie... masz... pistolet? - zapytałem szczękając zębami. Enea pokręciła głową. Też cała dygotała z zimna. 262

- Zgubiłam... Jak się... Chyżwar... pojawił... Miałem jeszcze tyle siły, żeby skinąć potakująco. W rzece nie było nikogo. - Może sobie poszedł - zauważyłem, po każdym słowie zaciskając szczęki. Straciliśmy koc termoizolacyjny. Został nam tylko sprzęt z mojej torby. Spojrzałem w dół rzeki. Resztki dziennego światła padały na wierzchołki drzew, sam wąwóz jednak skrył się już w cieniu. Jakaś kobieta szła w naszą stronę po kamieniach. Pstryknąłem i przełączyłem laser na wąską wiązkę. - Chyba nie użyjesz go przeciwko mnie? - zapytała rozbawiona. Enea podniosła wzrok znad medpaka. Kobieta miała na sobie szkarłatno-czarny mundur, jakiego nigdy nie widziałem. Była niska, miała krótkie, ciemne włosy i bladą twarz. Jej prawa ręka wyglądała tak, jakby obdarto ją ze skóry na wysokości nadgarstka i wstawiono tam kości z włókna węglowego. Enea zaczęła drżeć, nie z zimna tym razem, lecz pod wpływem innych, silniejszych emocji. Zmrużyła oczy, a na jej twarzy pojawił się dziki grymas, wyrażający zarówno lęk, jak i gniew. Zacisnęła dłonie w piąstki. Kobieta się roześmiała. - Przyznam, że spodziewałam się czegoś bardziej interesującego - powiedziała i zeszła na trawę. 55 To było długie, nudne popołudnie. Nemes ucięła sobie dłuższą drzemkę. Obudziło ją dopiero odkształcenie czasoprzestrzeni, sygnalizujące uruchomienie odległego o piętnaście kilometrów transmitera. Zeszła nad brzeg rzeki i ukryła się wśród drzew w oczekiwaniu następnego aktu przedstawienia. Następny akt okazał się farsą. Obserwowała rozpaczliwe szamotanie się ludzi w wodzie, niezdarne próby uratowania sztucznego człowieka - jednorękiego sztucznego człowieka, poprawiła się w myślach - i nagłe pojawienie się Chyżwara, który obudził w niej lekką ciekawość. Oczywiście wiedziała, że znajduje się w pobliżu, gdyż zakłócenia wywołane jego przybyciem odbierała równie wyraźnie, co włączenie portalu. Przeskoczyła nawet na moment w nadczas, żeby popatrzeć, jak wchodzi do rzeki i zabawia się w stracha na wróble. Zdziwiła się: cóż takiego ten stwór właściwie robi? Broni ludzi przed jej pułapką ze skorpionami czy raczej, niczym posłuszny owczarek zagania ich w jej sidła? Zdawała sobie sprawę, że odpowiedź na jej pytanie zależy przede wszystkim od tego, kto go tu przysłał. Chociaż nie miało to wielkiego znaczenia. W Centrum powszechnie uważano Chyżwara za przysłany z przyszłości twór wczesnej iteracji Najwyższego Intelektu. Wiadomo było, że zawiódł i w przyszłości zostanie pokonany w wojnie między młodym ludzkim NI i dorastającym Bogiem Maszyn. Jak by na to nie patrzeć, Chyżwar był zaledwie żałosnym, nikomu niepotrzebnym dodatkiem do tej eskapady. Nemes zainteresowała się nim wyłącznie dlatego, że mógłby okazać się ciekawym przeciwnikiem. Patrzy na wyczerpanych ludzi i pogrążonego w śpiączce androida i czuje, że ma dość bezczynności. Sprawdza, czy za paskiem znajduje się torba na okazy i wkłada pułapkę Sfinksa do uchwytu na nadgarstku, po czym schodzi po kamieniach na trawę. Młody mężczyzna, Raul, klęczy na jednym kolanie i przełącza kieszonkowy laser na wąską wiązkę. Nemes nie pozostaje nic innego, jak tylko się uśmiechnąć. - Chyba nie użyjesz go przeciwko mnie? Zamiast odpowiedzi człowiek podnosi laser. Nemes dochodzi do wniosku, że gdyby spróbował ją nim oślepić, przesunie się w fazie i wbije mu go w podbrzusze - oczywiście nie wyłączając wiązki. Enea spogląda na nią po raz pierwszy i Nemes rozumie, dlaczego Centrum obawia się jej potencjału: elementy dostępowe Pustki, Która Łączy otaczają postać dziecka na podobieństwo migotliwej mgiełki ładunku elektrycznego. Widzi również, że musiałyby upłynąć całe lata, zanim dziewczynka nauczyłaby się z nich korzystać. Cały ten Sturm und Drang, cały pośpiech poszedł na marne; Enea nie dość, że nie opanowała swoich mocy, to nawet nie jest świadoma ich prawdziwej natury. Nemes stwierdza, że trochę się denerwowała, iż dziewczynka możejej przysporzyć kłopotów, sięgając na przykład wprost w Pustkę, Którą Łączy i czerpiąc stamtąd siłę. Stwierdza jednak, że niepotrzebnie się martwiła. Co dziwne - jest tym rozczarowana. - Przyznam, że spodziewałam się czegoś bardziej interesującego - mówi na głos i podchodzi bliżej. - Czego chcesz? - pyta młody Raul. Z trudem wstaje z ziemi. Nemes widzi, że wyczerpało go po prostu wydobycie przyjaciół z rzeki. 263

- Od ciebie niczego nie chcę - odpowiada spokojnie. - Tak samo zresztą, jak od waszego umierającego, niebieskiego przyjaciela. Z Eneą chciałabym natomiast chwilę porozmawiać - ruchem głowy wskazuje zagajnik, w którym rozrzuciła mikrominy. - Proponuję, żebyście obaj z golemem przespacerowali się po okolicy i zaczekali na nią. Zamienimy dwa słowa na osobności i dziewczynka do was wróci. Robi kolejny krok do przodu. - Nie zbliżaj się! - ostrzega Raul i kieruje w jej stronę laserową latarkę. Nemes zasłania twarz rękami w udawanym przerażeniu. - Nie strzelaj, bracie! - mówi, choć nawet gdyby laser miał dziesięć tysięcy razy większą moc, specjalnie by się nim nie przejęła. - To się cofnij! - Raul kładzie palec na wyłączniku. Celuje w oczy Nemes. - Dobrze już, dobrze - kobieta cofa się o krok, dokonuje przesunięcia w fazie i zmienia się w błyszczącą metalicznie sylwetkę, tylko w niewielkim stopniu podobną do człowieka. - Raul! - krzyczy Enea. Nemes jest znudzona. Przechodzi w nadczas i rozgrywająca się przed nią scena zamiera w bezruchu. Enea ma otwarte do krzyku usta, choć fala akustyczna stoi w miejscu. Pędząca rzeka wygląda jak na zdjęciu zrobionym przy niewiarygodnie krótkim czasie otwarcia migawki; kropelki piany wiszą w powietrzu. Inna kropla zatrzymuje się o milimetr od ociekającej wodą brody Raula. Nemes podchodzi do Raula i zabiera mu latarkę. Przez moment czuje pokusę, by wykonać zamierzony plan, a potem zwolnić i obserwować ich reakcję, ale kiedy kątem oka dostrzega Eneę - dziewczynka wciąż ma zaciśnięte pięści - przypomina sobie, że przed zabawą ma do wypełnienia pewne obowiązki. Wyłącza pole biomorficzne na ułamek sekundy potrzebny jej do sięgnięcia po plastikową torbę i wraca do postaci rtęciowego posągu. Podchodzi do przykucniętego dziecka. Lewą ręką podsuwa mu torbę pod brodę, po czym usztywnia krawędź prawej dłoni i przedramię, zmieniając je w ostrze niewiele mniej groźne od monomolekularnych włókien, jakie rozpięła nad rzeką. Uśmiecha się do Enei spod chromowej maski. - Żegnaj... mała! - przypomina sobie, jak zwracał się do dziewczynki Raul, kiedy z odległości wielu kilometrów słyszała ich rozmowę. Bierze zamach i srebrzyste, ostre jak brzytwa ramię zatacza śmiertelny łuk. - Co tam się, u diabła, dzieje?! - krzyczy kapral Kee. - Nic nie widzę! - Cisza! - rozkazuje mu de Soya. Mężczyźni siedzą w fotelach w sali dowodzenia i obserwują rozwój wypadków na monitorach podłączonych do teleskopu. - Nemes zrobiła się... nie wiem, jak to powiedzieć... Wygląda jak z metalu - Kee odtwarza w rogu ekranu scenę sprzed kilku sekund, śledząc zarazem na głównym ekranie bieżące wydarzenia. - A potem zniknęła. - Na radarze jej nie ma - stwierdza de Soya. Pstryka przełącznikami różnych czujników. - W podczerwieni też nie... Chociaż w miejscu, gdzie się przed chwilą znajdowała, temperatura wzrosła o ponad dziesięć stopni. Silna jonizacja powietrza. - Jakaś lokalna komórka burzowa? - dziwi się Kee. - A to co? - dodaje, zanim de Soya zdąży mu odpowiedzieć. - Dziewczynka klęczy, z tym facetem dzieje się coś dziwnego... - To Raul Endymion - mówi de Soya i podkręca rozdzielczość monitora. Wzrost temperatury i turbulencje sprawiają, że obraz skacze i pływa mimo najszczerszych wysiłków komputera pokładowego. „Rafael” wisi bez ruchu na wysokości zaledwie dwustu osiemdziesięciu kilometrów powyżej hipotetycznego poziomu morza na Bożej Kniei, stanowczo zbyt nisko, żeby dało się wejść na stabilną orbitę geostacjonarną. W dodatku statek zaczyna się martwić o wpływ atmosfery na i tak podwyższoną temperaturę kadłuba. Ojciec kapitan widział już dość, żeby podjąć decyzję. - Odciąć zasilanie wszystkich modułów i przestawić system podtrzymywania życia na poziom minimalny - rozkazuje. - Rdzeń atomowy: sto piętnaście procent mocy nominalnej. Wyłączyć przednie ekrany siłowe. Całą moc skierować do dyspozycji układów bojowych. - To nierozsądne... - zaczyna statek. - Zignorować wszelkie protokoły bezpieczeństwa - rzuca krótko de Soya. - Wyłączyć system komunikacji głosowej. Kod rozkazu: delta, dziewięć, dziewięć, dwa, zero. Priorytet dysku papieskiego. Realizować natychmiast. Potwierdzenie na monitor. 264

Na ekranie kolumny cyfr nakładają się na przekazywany z planety obraz. Kee patrzy z wybałuszonymi oczami. - Słodki Jezu! - szepcze. - Boże mój! - Właśnie - wtóruje mu szeptem de Soya. Zasilanie wszystkich systemów spada poniżej czerwonej kreski. Pełną gotowość zachowuje tylko system transmisji obrazu i układy bojowe. Na planecie zaczynają się eksplozje. Starczyło mi akurat czasu, by moje siatkówki zarejestrowały widok srebrzystego kształtu, jakim stała się kobieta, po czym laser zniknął z moich palców. Powietrze zrobiło się gorące. Eneę otoczyła srebrzysta mgiełka, w której gwałtownie poruszała się sześcioręka, czteronoga, metaliczna sylwetka. W następnej chwili rzuciłem się na dziewczynkę, wiedząc, że i tak nie zdążę. O dziwo, udało mi się pociągnąć ją za sobą i odturlać od zamazanej postaci, migających ostrzy i gorącego podmuchu. Alarm medpaka rozdźwięczał się przeraźliwym dźwiękiem, którego nie dało się zignorować, tak jak nie sposób nie zareagować na odgłos paznokci skrobiących po tablicy. Traciliśmy A. Bettika. Osłoniłem Eneę własnym ciałem i pociągnąłem ją w stronę androida. W lesie za naszymi plecami rozległa się seria wybuchów. Nemes kończy zamach. Nie spodziewa się nic poczuć, gdy krawędź jej dłoni przetnie ciało i kręgi, tym bardziej więc dziwi się, gdy napotyka gwałtowny opór. Spogląda w dół. Jej srebrzysta dłoń tkwi w uścisku dwóch par ostrzy, dwa kolejne zaciskają się wyżej, na przedramieniu. Chyżwar napiera na nią, jest tak blisko, że kolcami niemal muska twarz dziewczynki. Jego oczy lśnią czerwienią. Nemes jest zdziwiona i poirytowana, ale nie martwi się zbytnio. Wyszarpuje rękę i odskakuje do tyłu. Scena nie zmieniła się ani na jotę: zamrożona w ruchu rzeka, Raul Endymion z wyciągniętą ręką, gotową nacisnąć wyłącznik lasera, światełka na medpaku umierającego androida uchwycone w pół błysku - tylko dziewczynkę przesłaniają jej potężne ramiona Chyżwara. Nemes się uśmiecha; tak się zagapiła na szyję dziecka, że nie zauważyła, gdy ta wielka niezdara podkradła się do niej w nadczasie. Nie popełni już więcej tego błędu. - Chcesz ją? - pyta. - Czy ciebie również wysłano, żebyś ją zabił? Proszę bardzo, ale głowa należy do mnie. Chyżwar cofa wyciągnięte ręce i staje pomiędzy Nemes i Eneą. Zakrzywione ciernie i noże na kolanach o centymetry mijają oczy dziewczynki. - Ach, więc nie chcesz jej zabić? - dziwi się Nemes. - W takim razie muszę ci ją zabrać. Tym razem porusza się szybko nawet jak na działanie w nadczasie: robi zwód w lewo, rzuca się w prawo i celuje w dół. Gdyby nie fakt, że otaczająca ją przestrzeń jest silnie odkształcona, dźwiękowe fale uderzeniowe roztrzaskałyby wszystkie obiekty w promieniu kilku kilometrów. Chyżwar blokuje jej cios. Tryskają skry, w ziemię strzela iskra, stwór zaś tnie powietrze w miejscu, gdzie jeszcze przed nanosekundą znajdowała się Nemes. Kobieta zachodzi Eneę od tyłu i wymierza jej kopnięcie, które ma wybić jej kręgosłup i serce na zewnątrz klatki piersiowej. Chyżwar odbija jej nogę, a po jego ciosie Nemes odlatuje o trzydzieści metrów w tył, między drzewa. Łamie pnie i konary, które wiszą nieruchomo w powietrzu jeszcze długo po tym, jak Nemes wraca do walki. Chyżwar, również w nadczasie, mknie w ślad za nią. Kobieta uderza w głaz i wybija w nim pięciocentymetrowe zagłębienie. Wyczuwa, że Chyżwar wraca do normalnego czasu, więc zwalnia razem z nim. Powracają dźwięki i ruch: gałęzie drzew z trzaskiem lecą na ziemię i natychmiast wybuchają ogniem - to mikrominy, które wprawdzie nie zarejestrowały pulsu ani dwutlenku węgla w oddechu ofiary, wyczuły jednak nacisk na podłoże. W reakcji łańcuchowej wybuchają jednocześnie setki profilowanych ładunków, które popychają Nemes i Chyżwara do siebie niczym połówki zabytkowej bomby uranowej. Z piersi Chyżwara sterczy długi, zakrzywiony kolec. Nemes słyszała mnóstwo opowieści o ofiarach, które, nabite na niego, czekały na późniejszą mękę na Drzewie Bólu. Nie robi to na niej specjalnego wrażenia. Kiedy niesiona energią eksplozji zbliża się do przeciwnika, jej fazowe pole biomorficzne zakrzywia ów cierń i wbija go z powrotem w korpus Chyżwara. Z piersi kolczastej istoty wyrywa się ultradźwiękowy ryk. Nemes ciosem w szyję wrzucają do rzeki, po czym przestaje zawracać sobie nią głowę i spogląda ku ludziom. Raul własnym ciałem osłania dziecko. Jakie to wzruszające, myśli Nemes i wchodzi w nadczas. W miejscu, gdzie stoi, rozkwitające ogniste kwiaty zamierają w bezruchu. 265

Wybiega przez na wpół materialną barierę fali uderzeniowej i kieruje się ku dziewczynce i jej opiekunowi. Zamierza obciąć głowy im obojgu - czerep Raula zachowa sobie na pamiątkę. Od dzieciaka dzieli ją dosłownie metr, gdy z boku, z obłoku pary, który niedawno był rzeką, wynurza się Chyżwar i atakuje ją z lewej strony. Nemes chybia głów ofiar o centymetry, gdy wraz z przeciwnikiem lecą po ziemi w głąb lądu. Po drodze zdzierają wierzchnią warstwę torfu, żłobią skalne podłoże i łamią drzewa, aż wreszcie odbijają się od kolejnego głazu. Strzelają iskry. Chyżwar rozwiera wielkie szczęki i zaciska zęby na gardle Nemes. - Chyba... kurwa... żartujesz! - warczy Nemes, bezpiecznie ukryta w jjpwłoce pola biomorficznego. Nie planuje dać się zagryźć zabytkowej maszynie do podróży w czasie. Wbija zaostrzoną dłoń w pierś przeciwnika, kiedy stalowe zębiska krzeszą kolejne skry z jej opancerzonej szyi. Uśmiecha się, czując jak palce przebijają wierzchnią powłokę korpusu Chyżwara i zaciskają się na splocie wnętrzności. Szarpnięciem wyrywa dłoń na zewnątrz, mając nadzieję wyciągnąć organy, które trzymają stwora przy życiu - tymczasem udaje się jej wydobyć tylko garść kolczastych ścięgien i stalowych drzazg z tułowia. Tym niemniej Chyżwar zatacza się w tył, machając bezładnie łapami; wciąż zaciska szczęki, jakby nie mógł uwierzyć, że ofiara mu się wyrwała. - Chodź! - Nemes robi krok w jego stronę. - No chodź! Chce go zniszczyć - gdyby była człowiekiem, mogłaby powiedzieć, że krew zagotowała się w jej żyłach jest jednak na tyle opanowana, by pamiętać, że ma inne zadanie. Musi tylko odwrócić jego uwagę lub wyłączyć go z gry na czas potrzebny do ścięcia głowy dziecku. Później Chyżwar przestanie się liczyć, chyba że Nemes i jej rodacy zechcą go trzymać w ogrodzie zoologicznym i czasem na niego polować. - Chodź! Stwór jest na tyle poważnie ranny, że wychodzi z nadczasu, pozostawiając sobie tylko pole siłowe gdyby nie ono, załatwiłaby go bez trudu. Jeśli spróbuje go po prostu obejść bokiem, a może wskoczyć w nadczas za jej plecami. Nemes również wraca do normalnego czasu, zadowolona, że może oszczędzić trochę energii. - Jezus Maria! - krzyknąłem, podnosząc wzrok. Enea zerkała z bezpiecznego schronienia moich ramion. Wszystko działo się jednocześnie: alarm medpaku wył jak opętany, powietrze stało się rozpalone niczym powiew z hutniczego pieca, za nami las eksplodował ogniem i hukiem, odłamki drzew śmigały nad naszymi głowami, rzeka wybuchła gejzerem pary i nagle, nie dalej niż trzy metry od nas, ujrzeliśmy Chyżwara walczącego z okrytą chromem ludzką postacią. Enea, nie bacząc na chaos, wypełzła spomiędzy moich ramion i na czworakach popędziła do A. Bettika. Ślizgając się na błotnistej ziemi, popędziłem za nią. Nie spuszczałem przy tym z oka metalicznych smug, które ścierały się wśród trzasku metalu i snopów iskier. Błyskawice wyładowań elektrycznych przeskakiwały z sylwetek na okoliczne kamienie i ziemię pod stopami walczących. - Trzeba mu zrobić masaż serca! - krzyknęła dziewczynka i zaczęła uciskać pierś A. Bettika. Przeskoczyłem na drugą stronę androida i zerknąłem na medpak: A. Bettik nie oddychał, a jego serce stanęło pół minuty temu. Stracił za dużo krwi. Coś srebrnego i ostrego mignęło nad karkiem Enei. Wyciągnąłem ręce, żeby pociągnąć ją na ziemię, ale zanim zdążyłem ją złapać, druga metaliczna sylwetka zablokowała ruch pierwszej i rozległ się przeraźliwy trzask metalu o metal. - Ja to zrobię! - krzyknąłem i przyciągnąłem Eneę do siebie. Przejąłem rytm masażu. Medpak sygnalizował, że krew dociera do mózgu androida, jego płuca zaś na przemian napełniają się powietrzem i opróżniają - to dzięki sztucznemu oddychaniu. Nie przerywałem reanimacji, zerkając przez ramię na dwie sylwetki, które wciąż zderzały się, odskakiwały i uderzały z szybkością chyba bliską prędkości dźwięku. Pachniało ozonem, a płonące kawałki drewna wciąż latały nad nami i spadały do rzeki, eksplodując obłokami pary. - Za rok... - wrzasnęła dziewczynka, usiłując przekrzyczeć hałas. Szczękała zębami mimo niemiłosiernego gorąca. - Za rok... jedziemy... na wakacje... gdzie indziej. Posłałem jej osłupiałe spojrzenie. Oszalała? Nie, oczy jej błyszczały, ale nie tym opętańczym blaskiem, jaki widuje się u wariatów. Nie postawiłem bardziej szczegółowej diagnozy, bo medpak zapiszczał ponownie i wróciłem do reanimacji A. Bettika. Nagle usłyszałem za plecami grzmot, który wyraźnie wybijał się ponad trzask ognia, syk pary i łoskot metalu. Spojrzałem przez ramię. Nie przerywałem masażu. 266

Powietrze zamigotało i w miejscu dwóch srebrzystych sylwetek została jedna. Metaliczna powierzchnia zadrżała i zniknęła; zamiast rzeźby z chromu ujrzeliśmy kobietę, która niedawno do nas podeszła. Nie wyglądała na zmęczoną, nie miała nawet zmierzwionych włosów. - Na czym to stanęliśmy? - zapytała i wolno ruszyła w naszą stronę. Instalacja pułapki Sfinksa w ostatnich sekundach starcia nie jest łatwa. Nemes niemal całą swą energię zużywa na unikanie wirujących ostrzy Chyżwara. Czuje się, jakby walczyła z kilkunastoma turbinami jednocześnie. Zdarzało się jej bywać na planetach, gdzie ludzie używali samolotów turbośmigłowych. Przed dwustu laty na jednej z nich zabiła konsula Hegemonii. Odbija ciosy ostrych ramion, cały czas patrząc prosto w rubinowe oczy stwora. Twój czas minął, myśli, kiedy ich spowite polem fazowym kończyny ścierają się niczym niewidzialne kosy. Nemes sięga w głąb osłabionego pola przeciwnika, chwyta go w okolicy stawu na ręce i szarpnięciem zrywa garść szpikulców i ostrzy. Ramię odpada od korpusu, ale pięć podobnych do skalpeli palców dolnej ręki Chyżwara celuje już w jej brzuch, by ją wypatroszyć. - No, no - mówi Nemes i kopniakiem w prawą nogę na ułamek sekundy wytrąca stwora z równowagi. Nie tak szybko! Chyżwar potyka się, ona zaś wykorzystuje ten moment dezorientacji i sięga po umocowaną do nadgarstka kartę. Tworzy trwającą pięć nanosekund lukę w swoim polu i kładzie sobie kartę na dłoni, po czym wbijają na kolec sterczący z szyi przeciwnika. - Koniec z tobą! - krzyczy i odskakuje. Przenosi się w nadczas, by powstrzymać Chyżwara przed zdjęciem karty z ciernia i uruchamia ją my ślą: wyobrażeniem czerwonej kropki. Odsuwa się jeszcze kawałek, gdy buczenie oznajmia aktywację pola hiperentropicznego, które przeniesie młócącego ramionami stwora na pięć minut w przyszłość. Dopóki pole działa, nie ma dla niego drogi powrotnej. Rhadamanth Nemes wychodzi z nadczasu i wyłącza srebrne pole. Wiatr, mimo iż powietrze jest rozpalone i duszne od tlących się w nim odłamków, cudownie chłodzi jej skórę. Z zadowoleniem odnotowuje wyraz twarzy dwojga ludzi. - Na czym to stanęliśmy? - pyta. - Teraz! - krzyczy kapral Kee. - Nie mogę - odpowiada mu siedzący przy pulpicie de Soya. Nie wypuszcza z dłoni manipulatora do sterowania bronią. - Wody podziemne wyparują i wybuch ich zabije. Przyrządy „Rafaela” wskazują, że cała energia przeniesiona została do systemu bojowego, którego jednak nie można użyć. Kee pstryknięciem uruchamia mikrofon krtaniowy, przełącza się na wszystkie kanały i skupioną wiązkę komunikacyjną. Wycelowuje ją w mężczyznę i dziecko, starając się nie objąć zbliżającej się do nich kobiety. - To na nic - ostrzega de Soya. Nigdy w życiu nie był tak sfrustrowany, jak w tej chwili. - Skały! - krzyczy Kee do mikrofonu. - Do skał! Wyszedłem przed Eneę żałując, że nie mam pistoletu, lasera, czegokolwiek. Uśmiechnięta kobieta szła w naszą stronę. Mój karabin plazmowy spoczywał w torbie przy brzegu, dwa metry ode mnie. Wystarczyłoby skoczyć, odpiąć zamek, rozłożyć kolbę, odbezpieczyć, wycelować i strzelić. Nie sądziłem, żeby dała mi tyle czasu; nie wierzyłem, żeby Enea przeżyła tak długo. W tym właśnie momencie, głupi komlog zaczął wibrować mi na ręce niczym jakiś zabytkowy bezgłośny budzik. Zignorowałem go, więc zaczął kłuć mnie w przegub drobniutkimi igiełkami. Podniosłem go do ucha i usłyszałem wypowiadane szeptem słowa. - Biegnijcie na skały. Bierz dziecko i goń do skał. To nie miało sensu. Spojrzałem w dół, na A. Bettika: lampki medpaka na moich oczach zmieniały się z zielonych na bursztynowe. Zacząłem cofać się przed napierającą kobietą, cały czas odgradzając ją od Enei. - O, nieładnie - powiedziała. - Eneo, jeśli podejdziesz do mnie, daruję życie twojemu chłopcu. I temu niebieskiemu sztucznemu człowiekowi również, o ile twój chłopak zdoła go uratować. Spojrzałem Enei w twarz, bojąc się, że przystanie na tę propozycję, ale tylko mocniej ścisnęła mnie za rękę. Była bardzo przejęta, ale nie bała się. - Wszystko gra, mała - szepnąłem do niej, wciąż przemieszczając się w lewo. Za plecami mieliśmy rzekę, pięć metrów po lewej zaczynało się pole zakrzepłej lawy. 267

Kobieta przesunęła się w prawo, by zablokować nam drogę. - Za długo to trwa - rzuciła cicho. - Zostały mi jeszcze tylko cztery minuty. To mnóstwo czasu. Cała wieczność. - Chodź - złapałem Eneę za rękę i pociągnąłem ją skałom. Nie miałem żadnego planu, tylko bezsensowne słowa, wyszeptane głosem innym, niż ten, którym zwykle przemawiał do nas komlog. Nie dobiegliśmy do kamieni. W podmuchu rozgrzanego powietrza wyrosła przed nami metaliczna, kobieca sylwetka. Stała trzy metry od nas, na bazaltowej płycie. - Żegnaj, Raulu Endymionie! - rzekła chromowa maska. Postać uniosła lśniące ramię do ciosu. Żar spalił mi brwi, prawie zapalił na mnie koszulę, a podmuch cisnął nas z Eneą na plecy. Uderzyliśmy o ziemię i odturlaliśmy się w tył, byle dalej od nieludzkiego gorąca. Włosy dziewczynki zaczęły się tlić, więc usiłowałem je ugasić, zanim na dobre zajmą się ogniem. Wycie medpaka zginęło w grzmocie przegrzanego gwałtownie powietrza. Zobaczyłem, że rękaw mojej koszuli żarzy się niebezpiecznie i oderwałem go, zanim zdążył buchnąć płomieniem. Odwróciliśmy się plecami do powodzi ognia i na czworakach zaczęliśmy uciekać do rzeki. Czułem się jak na krawędzi krateru wulkanu. Złapaliśmy nieprzytomnego A. Bettika i ściągnęliśmy go bliżej brzegu. Bez zastanowienia zsunęliśmy się do parującej wody. Ja starałem się utrzymać głowę androida nad swoją głową, Enea zaś dbała o to, żeby prąd nie porwał nas wszystkich. Kiedy wcisnąłem policzek w przybrzeżne błoto, okazało się, że tuż nad powierzchnią rzeki powietrze jest na tyle chłodne, że niemal da się nim oddychać. Kiedy wychyliłem się wyżej, żeby zerknąć co się dzieje na brzegu, na czole zaczęły mi się pojawiać bąble od oparzenia; nie wiedziałem jeszcze, że straciłem brwi i większość włosów. Metaliczna postać stała w samym środku trzymetrowego kręgu pomarańczowego światła, którego snop zaczynał się na wysokości kilkuset kilometrów. Powietrze burzyło się i falowało, gdy przebijała je skoncentrowana wiązka czystej energii. Obleczona w chrom kobieta chciała ruszyć w naszą stronę, ale promień lancy nie pozwalał jej choćby drgnąć. Błyszcząca powłoka zmieniła barwę na czerwoną, później zieloną, jeszcze później zaś oślepiająco białą, a postać wciąż stała i wygrażała pięścią niebiosom. Pod jej stopami skały stopiły się i w postaci rozpalonych do czerwoności strumieni zaczęły spływać do rzeki. Kiedy zetknęły się z wodą o kilka metrów od nas, w górę z rykiem strzeliły obłoki pary. Pierwszy raz w życiu zastanawiałem się, czy nie zacząć wierzyć w Boga. Kobieta dostrzegła niebezpieczeństwo na ułamek sekundy przed tym, gdy zrobiło się za późno, żeby zareagować. Na moment zniknęła, wróciła pod postacią rozmazanej sylwetki z pięścią wciąż wzniesioną do góry, jeszcze raz zniknęła, znów się pojawiła, po czym zatonęła w lawie, w którą zmieniły się skały pod jej stopami. Przestałem śledzić wydarzenia, zwłaszcza że miałem wrażenie, iż pod wpływem temperatury skóra zaczyna mi schodzić z twarzy. Wcisnąłem policzek w chłodne błoto i przycisnąłem A. Bettika z Eneą do brzegu; nurt się nie poddawał - nadal usiłował porwać nas w dół, wprost w strugi lawy, chmury pary i monomolekularną pajęczynę. Wychyliłem się po raz ostatni i ujrzałem chromowaną pięść znikającą pod powierzchnią stopionej skały. Słup światła ciemniał stopniowo i nagle, po pełnej minucie, zgasł zupełnie. Lawa natychmiast zaczęła stygnąć. Kiedy wyciągnąłem oboje przyjaciół z wody i znów zaczęliśmy z Eneą reanimować A. Bettika, skały skrzepły i tylko gdzieniegdzie ciekły jeszcze wąskie strużki stopionego kamienia. Drobiny rozgrzanej skały, porywane prądami gorącego powietrza, mieszały się z tlącymi się drzazgami z lasu, gdzie wciąż szalał pożar. Metaliczna kobieta zniknęła bez śladu. Ku naszemu wielkiemu zaskoczeniu medpak nadal funkcjonował bez zarzutu. Wskutek naszych wysiłków lampki zmieniły kolor z czerwonego na bursztynowy, a opaska trzymała mocno, więc kiedy android zaczął dochodzić do siebie, zapytałem dziewczynkę: - Co dalej? Przy wtórze stłumionego grzmotu pojawił się za naszymi plecami Chyżwar. - Jezu słodki! - szepnąłem. Enea pokręciła głową. Czoło i usta pokrywały jej bąble, miała wypalone całe pasma włosów i na wpół spal ona koszulę. Poza tym wyglądała całkiem nieźle. - Nie - powiedziała. - Wszystko gra. 268

Wstałem i sięgnąłem do torby po karabin, ale niewielki miałbym z niego pożytek: znalazł się zbyt blisko strumienia energii z niebios i stopiła mu się osłona spustu, a plastikowe elementy rozkładanej kolby wtopiły się w lufę. Cud, że plazmowe naboje nie wybuchły i nie zamieniły nas wszystkich w obłoczek pary. Odrzuciłem torbę i stanąłem przed Chyżwarem, zaciskając pięści. Po moim trupie, cholera jasna! - Wszystko w porządku, Raul! - Enea pociągnęła mnie do tyłu. - Nic nie zrobi. Nie przejmuj się nim. Przykucnęliśmy obok androida. Zamrugał oczami. - Coś przegapiłem? - zapytał chrapliwym szeptem. Żadne z nas się nie roześmiało. Enea dotknęła policzka androida i podniosła na mnie wzrok. Chyżwar ani drgnął; sadza osiadała mu na korpusie. A. Bettik zamknął oczy i lampki na medpaku rozbłysły z ożywieniem. - Musimy zapewnić mu normalną pomoc lekarską - wyszeptałem. - Inaczej już po nim. Dziewczynka skinęła głową. Wydawało mi się, że coś odpowiedziała, ale to nie jej głos usłyszałem. Podniosłem lewą rękę. Starałem się nie zwracać uwagi na wiszącą w strzępach koszulę, opalone do gołej skóry włosy na ramieniu i wzbierające pęcherze. Słuchaliśmy komlogu, który przemawiał do nas znajomym, męskim głosem. 56 Ojciec de Soya jest zdziwiony, gdy na głównym kanale przychodzi odpowiedź. Nie sądził, że zabytkowy komlog uciekinierów będzie w stanie nadawać na wiązce, którą łączy go ze statkiem, tymczasem ma nawet przekaz holograficzny, aczkolwiek trochę zamazany: nad monitorem unoszą się dwie poparzone, osmalone twarze. - Niech mnie diabli, ojcze! - Kee patrzy na przełożonego. - Mnie też - kiwa głową de Soya i wraca spojrzeniem do czekającej na odpowiedź dwójki. - Mówi ojciec kapitan de Soya z pokładu okrętu „Rafael”, wchodzącego w skład floty Paxu... - Pamiętam pana - przerywa mu dziewczynka. De Soya uświadamia sobie, że kamery archanioła przekazują obraz na planetę i Enea go widzi - miniaturową, widmową twarz, podkreśloną koloratką tuż nad powierzchnią komlogu. - Ja też cię pamiętam - de Soya nie wie, co innego mógłby powiedzieć. Długie poszukiwania skończone. Patrzy w ciemne oczy dziecka, widzi jej bladą, poparzoną skórę. Tak blisko... - Kto to był? - odzywa się Raul Endymion. - A właściwie: co to było? - Nie wiem - ojciec kapitan kręci głową. - Nazywała się Rhadamanth Nemes. Dopiero parę dni temu przydzielono ją do mojej załogi. Twierdziła, że wchodzi w skład nowego Legionu, który Pax szkoli... - urywa w pół zdania. Przecież to wszystko tajne informacje! Rozmawia z wrogiem! Spogląda na kaprala i w jego uśmiechu dostrzega zrozumienie ich położenia: i tak zostaną potępieni. - Mówiła, że należy do nowego Legionu wojowników Paxu, ale nie wydaje mi się, żeby to była prawda. Nie sądzę, żeby była człowiekiem. - Amen - dopowiada miniaturowy Raul Endymion znad monitora. Zerka gdzieś poza pole widzenia kamery, po czym wraca. - Ojcze kapitanie de Soya, nasz przyjaciel umiera. Czy może mu pan jakoś pomóc? De Soya kręci przecząco głową. - Nie możemy zejść na dół. Nemes zabrała nasz lądownik i wyłączyła zdalne sterowanie; lądownik nie reaguje na nasze rozkazy. Gdyby jednak udało się wam do niego dotrzeć, to na pokładzie znajduje się autochirurg. - Dokąd mamy iść? - pyta dziewczynka. W polu widzenia kamery na „Rafaelu” pojawia się kapral Kee. - Radar namierzył go mniej więcej półtora kilometra na południowy wschód od miejsca, w którym jesteście. To już wzgórza. Jest trochę zamaskowany, ale znajdziecie go bez trudu. Będziemy was zresztą pilotować. - To pański głos usłyszałem z komlogu - stwierdza Raul Endymion. - To pan kazał nam biec do skał. - To fakt - przytakuje Kee. - Całą energię statku przenieśliśmy na systemy bojowe. Po przebiciu atmosfery oznaczało to jakieś osiemdziesiąt gigawatów mocy, ale wybuch odparowanych wód gruntowych mógłby was zabić. Skały wyglądały najsensowniej. - Uprzedziła nas - Raul uśmiecha się krzywo. - O to właśnie chodziło. - Dziękuję - mówi Enea. 269

Zakłopotany Kee kiwa tylko głową i odsuwa się na bok. - Jak już kapral zdążył wam powiedzieć, popilotujemy was do lądownika - potwierdza de Soya. - Dlaczego? - pyta Raul. - I dlaczego zgładziliście własny twór? - Nie stworzyłem jej - odpowiada ojciec kapitan. - Ale była dzieckiem Kościoła - nalega Raul. - Więc dlaczego? - Mam nadzieję, że się mylisz - mówi cicho de Soya. – Bo jeśli rzeczywiście tak było, znaczyłoby to, że Kościół przerodził się w potwora. Przez chwilę nikt się nie odzywa. Z głośników dobiega tylko syk zakłóceń. - Ruszajcie! - rzuca wreszcie de Soya. - Ściemnia się. Holograficzne twarzyczki rozglądają się dookoła, co daje nieco komiczny efekt - jakby zapomniały, gdzie są. - To prawda - zgadza się Raul. - A wasza lanca czy laser, czy co to tam było zmieniło moją latarkę w kałużę metalu i plastiku. De Soya się nie uśmiecha. - Mógłbym wam poświecić, ale oznaczałoby to ponowne uruchomienie systemów bojowych „Rafaela”. - Nie, dziękuję, damy sobie radę. Wyłączam wizję, ale kanał audio zostawiam otwarty do czasu znalezienia lądownika. 57 Przebycie półtora kilometra zajęło nam ponad dwie godziny. Góry zastygłej lawy okazały się bardzo trudnym terenem - nawet bez A. Bettłka na plecach, nietrudno byłoby skręcić sobie kostkę na licznych szczelinach i ostrych krawędziach skał. Zrobiło się bardzo ciemno, zwłaszcza kiedy chmury przesłoniły gwiazdy, i nie wiem, czy w ogóle doszlibyśmy na miejsce, gdyby podczas pakowania się Enea nie znalazła laserowej latarki, leżącej w trawie. - Skąd ona się tam wzięła? Nie kryłem zdumienia. Ostatnie wspomnienie związane z latarką, jakie zachowałem, to moja wyciągnięta ręka, kiedy zamierzałem oślepić tę diablicę - potem laser zniknął. Do diabla z nią! pomyślałem; przeżyliśmy dzień pełen tajemnic, zostawiając jedną z nich za sobą - Chyżwara, który nie ruszył się z miejsca aż do naszego odejścia. Nie poszedł także za nami. Enea prowadziła, przyświecając mi nastawioną na najszerszy promień latarką. Z trudem, potykając się i ślizgając, metr za metrem pokonywaliśmy kopce popiołu i płaty czarnych skał. Posuwalibyśmy się naprzód pewnie dwukrotnie szybciej, gdyby A. Bettik nie wymagał ciągłej kontroli i zabiegów reanimacyjnych. Medpak szybko zużył skromny zapas antybiotyków, środków pobudzających, przeciwbólowych, osocza i soli fizjologicznych. Android żył tylko dzięki jego działaniu i wciąż znajdował się na krawędzi śmierci: stracił za dużo krwi. Ocaliła go opaska, choć mój pas nie zacisnął się na tyle mocno, by zupełnie powstrzymać krwawienie. Kiedy medpak zaczynał przeraźliwie piszczeć, zatrzymywaliśmy się i robiliśmy A. Bettikowi sztuczne oddychanie i masaż serca, chociażby po to, by krew wciąż dopływała mu do mózgu. Przemawiający głosem kaprala Paxu komlog pomagał nam zachować właściwy kierunek. Uznałem, że nawet jeśli cała ta zabawa ma na celu pojmanie Enei, mamy wobec tych dwóch gości na górze cholerny dług wdzięczności. Idąc tak po ciemku przez czarne, skalne płyty i ciemne pagórki popiołu, wśród wypalonych kikutów drzew, cały czas spodziewałem się, że lada moment spod ziemi wynurzy się lśniąca chromem dłoń, która złapie mnie za kostkę. Lądownik czekał na nas dokładnie tam, gdzie miał czekać. Enea od razu wskoczyła na prowadzącą do wnętrza drabinkę, ale złapałem ją za obszarpaną nogawkę spodni i ściągnąłem na dół. - Wolałbym, żebyś nie wchodziła na pokład, mała - powiedziałem. - Mamy tylko ich słowo, że nie mogą zdalnie kierować lądownikiem. Jeśli nas okłamali, to wejdziesz do środka i po tobie. Enea oparła się o drabinę. Nigdy jeszcze nie widziałem jej tak wyczerpanej. - Ufam im - odparła. - Powiedzieli... - Zgoda, ale dopóki nie będziesz w środku, nie dorwącię. Wniosę A. Bettika i rozejrzę się za autochirurgiem. Zacząłem wspinać na górę, gdy nagła myśl przeszyła mnie jak nożem: co będzie, jeśli właz okaże się zamknięty, a kluczyki kobieta miała w kieszeni? Obok włazu znajdowała się podświetlona klawiatura numeryczna. 270

- Sześć, dziewięć, dziewięć, zero - podpowiedział mi z komlogu kapral Kee. Wpisałem kombinację i zewnętrzne drzwi śluzy stanęły otworem. Znalazłem autochirurga, który dał się uruchomić jednym dotknięciem. Delikatnie złożyłem mojego niebieskoskórego przyjaciela na miękką leżankę, starając się za wszelką cenę nie urazić świeżej rany, upewniłem się, że sondy diagnostyczne i pasy ciśnieniowe trafiają we właściwe miejsca, po czym zamknąłem pokrywę. Czułem się, jakbym zatrzaskiwał wieko trumny. Wskazania przyrządów nie były specjalnie obiecujące, niemniej automat wziął się do roboty. Patrzyłem jeszcze chwilę na monitor, aż oczy zaczęły mi łzawić, kiedy zrozumiałem, że zasypiam na stojąco. Przetarłem ręką twarz i wróciłem do śluzy. - Wejdź może na drabinę, mała, co? - zaproponowałem. - Zdążysz zeskoczyć, gdyby statek chciał odlecieć. Enea posłuchała mnie i wyłączyła laser. Jedyne światło pochodziło teraz z ekranów autochirurga i paru lampek na konsoli. - A potem co? - zapytała. - Zeskoczę, a ty z A. Bettikiem odlecicie. Co potem? - Pójdziesz do następnego transmitera. - Rozumiemy pańską podejrzliwość - rozległ się z komlogu głos ojca kapitana de Soyi. Usiedliśmy w otwartym włazie, wsłuchani w szelest poruszanych wiatrem liści i gałęzi, którymi przykryto kadłub lądownika. - Skąd ta nagła zmiana poglądów i zamiarów, ojcze kapitanie? - zapytałem. - Miał pan złapać Eneę. Skąd ten zwrot? - Mam waszą matę grawitacyjną - stwierdził de Soya zamiast odpowiedzi. - Poważnie? - byłem zmęczony. Usiłowałem sobie przypomnieć, gdzie też widziałem japo raz ostatni... Ach, mknęła w stronę platformy na Mare Infinitus. - Jaki ten kosmos mały - dodałem obojętnie, choć w głębi duszy czułem, że dałbym się pokroić, byle tylko odzyskać latający dywanik. Enea wczepiła się w drabinkę i przysłuchiwała się naszej rozmowie. Od czasu do czasu oboje zerkaliśmy na ekrany, czy aby autochirurg nie zrezygnował z dalszych wysiłków. - To prawda - zgodził się ze mną ojciec kapitan. - Zaczynam was rozumieć, przyjaciele. Może pewnego dnia i wy zrozumiecie, co myślę. - Kto wie... - nie wiedziałem jeszcze, jak bardzo prawdziwe okażą się jego słowa. - Sądzimy, że kapral Nemes w sposób programowy wyłączyła zdalnego autopilota - głos de Soyi stał się nagle bezbarwny, konkretny. - Nie zamierzamy was jednak do tego przekonywać. Możecie śmiało wykorzystać lądownik w dalszej podróży, bez obawy, że będziemy się starali przechwycić Eneę. Jak to? - zdziwiłem się. Zaczynałem czuć oparzenia. Zbierałem siły, żeby pogrzebać w schowkach obok autochirurga i poszukać medpaku, który z pewnością znajdował się na statku. - Odlatujemy stąd - odrzekł ojciec kapitan. - Skąd mamy wiedzieć, że to prawda? - podniosłem wzrok na niebo. Z komlogu dobiegł mnie wybuch śmiechu. - Statek oddalający się od planety na ogonie płomieni z napędu jądrowego trudno z czymś pomylić odpowiedział de Soya. - Przez teleskop widzimy, że macie teraz niewielkie zachmurzenie. Będziecie nas widzieć. - Możecie po prostu wejść na wyższą orbitę - nie ustępowałem. - Jaką mamy gwarancję, że opuścicie układ Bożej Kniei? - Ojcze? - Enea szarpnęła mnie za rękę i pochyliła się nad komlogiem. - Dokąd ojciec poleci? Zapadła cisza. - Wracam na Pacem - wyjaśnił w końcu de Soya. - Dysponujemy wprawdzie jednym z trzech najszybszych statków w całym kosmosie i wraz z kapralem rozważaliśmy udanie się... gdzie indziej... ale przecież jesteśmy żołnierzami, funkcjonariuszami floty Paxu i Armii Chrystusowej. Wrócimy na Pacem i odpowiemy na wszystkie pytania... Stawimy czoło temu, co nas czeka. Cień Inkwizycji sięgał także Hyperiona, więc wzdrygnąłem się, choć wiatr wiejący od strony pozostałości Drzewoświata nie był wcale taki zimny. - Poza tym mamy na pokładzie jeszcze jedną osobę, której nie udało się wskrzesić. Potrzebna jej będzie opieka medyczna specjalistów z Pacem. 271

Zerknąłem na buczącego cicho autochirurga i - po raz pierwszy tego długiego dnia - doszedłem do wniosku, że ksiądz nie jest naszym wrogiem. - Ojcze de Soya! - Enea nie wypuściła mojej ręki. - Co oni z panem zrobią? Co stanie się z wami wszystkimi? Znów najpierw dobiegł nas chichot. - Jeśli dopisze nam szczęście, wykonają egzekucję, a później nas ekskomunikują. Jeśli nie, kolejność będzie odwrotna. Enea wcale nie wyglądała na rozbawioną. - Ojcze kapitanie de Soya, kapralu Kee... Przyłączcie się do nas! Odeślijcie statek z waszym trzecim przyjacielem na pokładzie i przejdźcie z nami przez następny portal. Tym razem cisza trwała tak długo, że zacząłem się już obawiać zerwania połączenia. - Czuję silną pokusę, żeby tak zrobić - przyznał po długim milczeniu de Soya. - Obaj czujemy. Chciałbym kiedyś móc skorzystać z transmitera, a jeszcze bardziej chciałbym cię poznać. Jesteśmy jednak wiernymi sługami Kościoła, Eneo, i mamy swoje obowiązki. Ufam, że ta... anomalia... mam na myśli kapral Nemes... ufam, że Kościół się pomylił. Jeżeli chcemy się tego dowiedzieć, musimy wrócić na Pacem. W górze rozbłysnął pióropusz światła. Wychylony ze śluzy patrzyłem, jak błękitna smuga ognia przecina niebo. - Poza tym bez lądownika naprawdę nie mamy jak dostać się do was - ciągnie de Soya z wysiłkiem, jakby pod dużym przeciążeniem. - Nemes uszkodziła skafandry bojowe moich ludzi, więc nawet ta opcja jest dla nas niedostępna. We dwoje obserwowaliśmy długi, płonący coraz jaśniej ogon z silników atomowych. Ileż to już czasu minęło, odkąd sami lecieliśmy statkiem! Nagła myśl przebiegła mi przez głowę. Podniosłem komlog do ust. - Ojcze kapitanie, czy ta... Nemes... nie żyje? Widzieliśmy, jak utonęła w lawie, ale czy to możliwe, żeby na przykład w tej chwili przebijała się na powierzchnię? - Nie mamy pojęcia - głos de Soyi przebijał się przez szum zakłóceń. - Proponuję jednak, żebyście zabierali się stamtąd jak najszybciej. Niech lądownik będzie naszym prezentem pożegnalnym dla was i niech wam dobrze służy. Przez dłuższą chwilę gapiłem się w milczeniu na ciemny, wulkaniczny krajobraz. Każdy szelest budził w mojej wyobraźni obraz biegnącej ku nam metalicznej sylwetki. - Eneo - odezwał się de Soya. - Tak, ojcze kapitanie? - Za chwilę wyłączymy wiązkę komunikacyjną... zresztą i tak zaraz schowamy się za horyzontem... Muszę ci jednak powiedzieć jeszcze jedno. - O co chodzi, ojcze? - Jeżeli znów każą mi cię odszukać... nie skrzywdzić, lecz po prostu znaleźć, to... cóż, jestem posłusznym sługą Kościoła i oficerem floty Paxu i... - Rozumiem, ojcze - przerwała mu Enea, wciąż zapatrzona w niebo, gdzie błękitny płomień znikał z wolna za widnokręgiem na wschodzie. - Do widzenia, ojcze! Do widzenia, kapralu Kee! Dziękuję wam! - Do widzenia, córko! - odrzekł de Soya. - Niech cię Bóg błogosławi - po tych słowach transmisja się urwała i komlog nie przekazywał nawet szumu. - Chodź - powiedziałem do Enei. - Lecimy, i to zaraz. Zamknięcie śluzy nie przysporzyło mi specjalnych kłopotów. Ostatni raz spojrzeliśmy na raporty autochirurga: wszystkie lampki błyskały bursztynowo, ale stan chorego się ustabilizował. Przypięliśmy się do masywnych foteli akceleracyjnych. Okna były zaopatrzone w osłony, ale podniesiono je i przed nami rozpościerał się widok na pola lawy. Na wschodzie migotały nieliczne gwiazdy. - Dobra - popatrzyłem na dziesiątki przełączników, ekranów, płytek dotykowych, holoram, monitorów, guzików i innych błyskotek. Pośrodku, między fotelami, znajdowała się nieduża konsola i dwa omnikontrolery z otworami na palce i mnóstwem przycisków. Wtyczki pasowały do kilkunastu gniazdek w różnych miejscach. - Dobra - powtórzyłem i spojrzałem na drobną dziewczynkę, ginącą w wyściełanym miękko fotelu. - Jakieś pomysły? - Idziemy pieszo? - zasugerowała. Westchnąłem. 272

- Właściwie czemu nie? Mamy tylko jeden problem... - ruchem kciuka wskazałem pomrukującego za naszymi plecami autochirurga. - Wiem - westchnęła w odpowiedzi Enea. - Żartowałam. Dotknąłem jej opartej o konsolę dłoni i jak zwykle odczułem coś na kształt wstrząsu elektrycznego, rodzaj fizycznego deja vu. Zabrałem rękę. - Psiakrew, przecież im technika bardziej skomplikowana, tym powinna być prostsza - rzuciłem. - Czuję się, jak w kokpicie myśliwca z osiemnastego wieku na Starej Ziemi. - Zbudowano go dla zawodowców - zauważyła dziewczynka. - Przydałby się nam profesjonalny pilot. - Tu jestem - zaświergotał komlog. Tym razem mówił własnym głosem. - Wiesz jak pilotować statek? - zapytałem podejrzliwie. - W zasadzie sam jestem statkiem - odparł z dumą i otworzył klapkę. - Proszę włożyć czerwoną wtyczkę w dowolny czerwony łącznik. Podpiąłem komlog do konsoli i natychmiast panel ożył, monitory rozbłysły, przyrządy zgłosiły gotowość działania, wentylatory zabuczały, omnikontroler drgnął w mojej dłoni. Umieszczony pośrodku konsoli płaski ekran rozjaśnił się żółtym światłem. - Dokąd chce się pan udać, M. Endymion? - zapytał komlog. - M. Enea? - Do następnego transmitera - dziewczynka uprzedziła moją odpowiedź. - Ostatniego transmitera. 58 Po drugiej stronie był dzień. Zawiśliśmy nisko nad wodą i wolniutko posuwaliśmy się naprzód. Komlog poinstruował nas, ik korzystać z omnikontrolerów, sam zaś nadzorował dzianie pozostałych systemów lądownika i pilnował, żebyśmy nie popełnili jakiegoś głupiego błędu. Spojrzeliśmy po sobie i przesunęliśmy statek ponad drzewa. Jeżeli tylko kobieta w metalowym pancerzu nie mogła pokonać portalu, byliśmy bezpieczni. Dziwnie się czułem znalazłszy się pod ostatnim transmiterem bez tratwy, ale i tak by się tu nie sprawdziła. Tetyda zwężała się tutaj do wąziutkiej strużki, ciurkającej w korycie pomiędzy wysokimi brzegami; miała pewnie ze cztery metry szerokości i kilka centymetrów głębokości i wiła się wśród lasów. Drzewa wyglądały dziwnie, choć zarazem niezwykle znajomo... Dominowały liściaste, podobne do wyrośniętych różaneczników i dziwodrzewów, choć szerokie liście i rozłożyste korony przywodziły raczej na myśl półdęby. Rośliny pyszniły się jaskrawą żółcią i czerwienią; całe kobierce z liści pokrywały ziemię w pobliżu rzeki. Niebo miało przyjemny dla oka, błękitny kolor, nie tak intensywny jak na Hyperionie, ale ciemniejszy niż na większości ziemiopodobnych planet, jakie odwiedziliśmy podczas naszej podróży. Promienie słońca padały prosto na nas. - Ciekawe - jak jest na zewnątrz - odezwałem się. Komlog... a może statek... musiał uznać, że mówię do niego, bo nagle na głównym monitorze zaczęły się pojawiać kolumny danych. Skład atmosfery: 0,77 N2 0,21 02 0,009 Ar 0,0003 CO2 zmienny poziom H2O (-0,01) Ciśnienie na powierzchni: 0,986 bara Pole magnetyczne: 0,318 gaussa Masa: 5,976 x 1024 kg Druga prędkość kosmiczna: 11,2 km/s Ciążenie na powierzchni: 9,8 m/s2 Odchylenie osi magnetycznej: 11,5° Moment dipolowy: 7,9 x 1025 gauss/cm3 - Dziwne - powiedział statek. - Niewiarygodna zbieżność parametrów. - To znaczy? - spytałem, choć znałem już odpowiedź. - Dane na temat tej planety niemal idealnie pasują do danych, jakie w mojej bazie danych odpowiadają Starej Ziemi. To doprawdy niezwykłe, żeby inny świat tak dokładnie... - Czekaj! - rozległ się krzyk Enei. - Ląduj! Proszę, ląduj natychmiast! 273

Rozbiłbym się o drzewa, ale na szczęście komlog przejął sterowanie, znalazł kawałek równego, skalistego gruntu, odległy o dwadzieścia metrów od strumienia, i delikatnie posadził statek. Wyjrzałem przez okno i zagapiłem się na ukryty wśród drzew płaski dach budowli, gdy Enea dopadła włazu i zaczęła wpisywać kod otwarcia. Nie zdążyłem powiedzieć ani słowa, gdy już wyskoczyła na drabinkę. Pobiegłem za nią. Po drodze zatrzymałem się jeszcze przy autochirurgu, z zadowoleniem odnotowałem zmianę koloru części wskaźników na zielony i powiedziałem do statku: - Pilnuj go i przygotuj się do szybkiego odlotu. - Tak jest, M. Endymion. Podeszliśmy do domu od dołu strumienia; znajdował się na drugim brzegu i chociaż trudno go opisać, to spróbuję to zrobić. Stał nad niedużym wodospadem, który z wysokości trzech, może czterech metrów spadał do niedużego, naturalnego jeziorka. Na powierzchni spokojnej wody unosiły się żółte liście, które dopiero u wylotu ze stawu porywał żywszy prąd. Tym, co pierwsze rzuciło mi się w oczy, były cienkie dachy i prostokątne tarasy, przewieszone nad strumieniem na pozór wbrew grawitacji. Dom zbudowano chyba z kamienia, szkła, betonu i odrobiny metalu. Na lewo od tarasów kamienna ściana strzelała w górę na wysokość trzech pięter. Wstawione w nią okno było niemal równie wysokie. Metalowy szkielet okna pomalowano na łagodny, pomarańczowy kolor. - Belki wspornikowe - powiedziała Enea. - Słucham? - Te przewieszone tarasy zawieszono na belkach wspornikowych. Tak to nazywają architekci - wyjaśniła. - Tarasy komponują się dobrze z półkami w wapieniu, które natura wyrzeźbiła tu miliony lat temu. Zatrzymałem się i spojrzałem na dziewczynkę. Lądownik zniknął nam z oczu wśród drzew. - To twój dom, prawda? Ten, o którym śniłaś, zanim przyszłaś na świat. - Tak - odparła. Wargi jej drżały. - Wiem już nawet, jak się nazywa, Raul. „Dom Nad Wodospadem”. Kiwnąłem głową i wciągnąłem głęboko powietrze do płuc. Dominowała w nim woń gnijących liści, żywych roślin, żyznej ziemi, wody i jeszcze jeden, wyraźny zapach. Z pewnością nie pachniało tu jak na Hyperionie, ale zapach kojarzył mi się z domem. - Stara Ziemia - szepnąłem. - Czy to możliwe? - Po prostu... Ziemia - poprawiła mnie Enea. - Chodź, wejdziemy. Powyżej domu znajdował się nieduży mostek, po którym przeszliśmy przez strumień. Przemierzyliśmy podjazd, wysypany chrzęszczącym nam pod nogami żwirem, i przez obszerny ganek i wąskie drzwi weszliśmy do środka niczym do wygodnie urządzonej jaskini. Zatrzymaliśmy się w salonie i zawołaliśmy głośno, ale nikt się nie odezwał. Enea obeszła pokój, poruszając się jak w transie; dotykała ścian i sprzętów, od czasu do czasu okrzykami sygnalizowała szczególnie ciekawe odkrycia. W kilku miejscach na kamiennej podłodze położono dywany, niskie regały przynajmniej w jednej z wnęk były pełne książek, pod niskim sklepieniem biegły metalowe, puste półki - prawdopodobnie po prostu element wystroju wnętrza. Przeciwległą ścianę zajmował wysoki kominek o kamiennym palenisku, które wybiegało na dobre dwa metry w głąb pokoju. Zastanawiałem się, czy nie jest to przypadkiem wierzch głazu, na którym cała ta budowla zdawała się balansować. Mimo że mieliśmy ciepły, jesienny dzień, na kominku płonął ogień. Znów krzyknąłem, ale bez efektu. - Czekali na nas - zauważyłem, siląc się na dowcip. Laserowa latarka była moją jedyną bronią. - Czekali - przytaknęła dziewczynka i stanęła na lewo od kominka. Położyła dłonie na umieszczonej w niszy w ścianie metalowej kuli. Naczynie miało z półtora metra średnicy i intensywny, rdzawy kolor. - To miał być garniec na grzane wino - powiedziała cicho. - Architekt użył go tylko raz... w kuchni, dopiero później go tu przyniesiono. Jest za duży. W dodatku farba jest chyba trująca. - Masz na myśli tego architekta, którego szukasz? U którego chcesz się uczyć? - Tak. - Myślałem, że to geniusz. Po co miałby robić kocioł na wino, który jest za duży i nie nadaje się do użytku, bo można się struć? Enea uśmiechnęła się... Nie, wyszczerzyła zęby w uśmiechu od ucha do ucha. 274

- Geniusze też czasem przesadzają, Raul. Przypomnij sobie naszą podróż, jeśli mi nie wierzysz. Chodź, rozejrzymy się. Tarasy prezentowały się wspaniale, a widok znad wodospadu był nader przyjemny. W środku sufity znajdowały się dość nisko, co tylko nasilało wrażenie, że człowiek wygląda z oszklonej jaskini na leśny świat. Wróciliśmy do salonu, gdzie pod szklanometalową klapą otwierały się schody, zawieszone na prętach wbitych w podłogę i prowadzące na cementową platformę. Podest znajdował się tuż nad rozlewiskiem strumyka powyżej wodospadu. - Sadzawka - powiedziała Enea, jakby odwiedzała doskonale sobie znane miejsce. - Czemu ma służyć? - Nie ma praktycznego zastosowania - wyjaśniła Enea. - Architekt uznał ją jednak za, cytuję, „absolutnie niezbędną pod każdym wzglądem”. Dotknąłem ramienia dziewczynki. Odwróciła się i uśmiechnęła do mnie, nie jakoś mechanicznie czy odruchowo, ale szczerze, żywiołowo. - Gdzie my jesteśmy, Eneo? - W „Domu Nad Wodospadem”. Niedźwiedzi Potok, w zachodniej Pensylwanii. - To nazwa kraju? - Prowincji. To znaczy stanu, w Stanach Zjednoczonych. Kontynent: Ameryka Pomocna. Planeta: Ziemia. - Ziemia - popatrzyłem dookoła. - Gdzie się wszyscy podziali? Gdzie ten twój architekt? - Nie wiem - Enea pokręciła głową. - Ale niebawem się dowiemy. - Jak długo tu zostaniemy, mała? - zaczynałem już myśleć o gromadzeniu broni, żywności i ekwipunku, żeby ruszyć dalej, gdy tylko A. Bettik wróci do zdrowia. - Parę lat. Sześć, może siedem... Raczej nie więcej. - Parę lat?! - stanąłem jak wryty. - Lat? - Mam tu studiować, Raul. Muszę się czegoś nauczyć. - Na temat architektury? - To też, ale i na temat samej siebie. - Co ja mam robić w czasie, kiedy ty... będziesz zgłębiała tajemnice swojego istnienia? Nie podchwyciła dowcipu, lecz poważnie pokiwała głową. - Wiem, to trochę nieuczciwe. Zapewniani cię jednak, że nie będziesz się nudził, kiedy ja... będę dorastała. Czekałem, co powie. - Ziemia potrzebuje odkrywcy. Moi rodzice byli tutaj. Matka wpadła na pomysł, że lwy, tygrysy i niedźwiedzie... siły, które odpowiadają za ukrycie Ziemi przed TechnoCentrum... prowadzani eksperymenty. - Eksperymenty? Jakiego rodzaju? - Głównie na temat geniuszu, chociaż może lepiej brzmiałoby „z zakresu człowieczeństwa”. - Wyjaśnij mi to. - Ten dom powstał w tysiąc dziewięćset trzydziestym siódmym roku - powiedziała, ogarniając okolicę ruchem ramion. - AD? - Tak. Z pewnością uległ zniszczeniu podczas zamieszek na tle klasowym, jakie wybuchy w Ameryce Pomocnej w dwudziestym pierwszym wieku... Może nawet wcześniej. Ten, kto sprowadził tu Ziemię, odbudował go. Tak samo, jak odbudował dla mojego ojca dziewiętnastowieczny Rzym. - Rzym? - czułem się, jakbym grał w głuchy telefon i powtarzał wszystko, co usłyszałem; ot, taki dzień. - Rzym, w którym John Keats dokonał żywota, ale to zupełnie inna historia. - Zgadza się, czytałem o tym w „Pieśniach”. Wtedy też tego nie rozumiałem. Enea wykonała gest, do którego zaczynałem się coraz bardziej przyzwyczajać. - I ja tego nie rozumiem, Raul. Ktoś jednak, kto ściągnął tu Ziemię, wraz z nią ściąga ludzi, stare budowle i miasta. Tworzy w ten sposób... dynamikę. - Poprzez wskrzeszenie rzeczywistości? - zapytałem z powątpiewaniem. - Nie, raczej... Dobrze, mój ojciec był cybrydem, prawda? Jego osobowość znajdowała się w matrycy SI, ciało jednak miał ludzkie. - Ale ty nie jesteś cybrydem. 275

- Wiesz, że nie - pociągnęła mnie dalej na taras. W dole strumień przeradzał się w mały wodospad. Jest jeszcze parę rzeczy, które chcę, żebyś zrobił w czasie, gdy ja będę... w szkole. - Na przykład? Chciałabym, żebyś po rozejrzeniu się po Ziemi i zorientowaniu w zamiarach tych... istot, opuścił to miejsce przede mną i udał się po nasz statek. - Nasz statek? - dość tej zabawy w głuchy telefon. - Czy znaczy, że mam, korzystając z transmiterów, odnaleźć statek konsula? - Właśnie. - I przylecieć nim tutaj? - Nie, to by ci zajęło kilka stuleci. Umówimy się gdzieś w dawnej Sieci. Podrapałem się po policzku, czując pod palcami sztywny zarost. - Coś jeszcze? Masz jeszcze w zanadrzu jakieś krótkie, dziesięcioletnie odyseje, dzięki którym nie będę się nudził? - Czeka cię wycieczka na Pogranicze i spotkanie z Intruzami, ale w tej wyprawie będę ci już towarzyszyć. - To dobrze. Mam nadzieję, że to koniec przygód, jakie nas czekają. Nie jestem już taki młody, jak kiedyś. Starałem się traktować słowa Enei na luzie, ale mała mówiła poważnie. Wsunęła swoją dłoń w moją. - Nie, Raul - odpowiedziała. - To dopiero początek. Komlog zapiszczał przeraźliwie. - Co się stało? - nagle zaniepokoiłem się o stan A. Bertika. - Właśnie przesłano mi na ogólnym paśmie współrzędne lotu - odezwał sięlfomlbg. Jego głos zdawał się wyrażać zdumienie. - Masz jakiś przekaz audio? Albo obraz? - Nie, tylko koordynaty i optymalne wysokości lotu. - Dokąd? - Do miejsca, które znajduje się na tym samym kontynencie, jakieś trzysta kilometrów na południowy wschód stąd. Popatrzyłem na Eneę, lecz dziewczynka tylko pokręciła głową. - Żadnych pomysłów? - zapytałem. - Pomysł mam - odparła. - Ale nie mam pewności. Zróbmy sobie niespodziankę. Nie wypuściłem jej dłoni z uścisku, gdy w świetle poranka, po dywanie z żółtych liści, wróciliśmy do lądownika. 59 Mówiłem na początku, że czytasz moje słowa z niewłaściwych przyczyn; widzę teraz, że to ja, pisząc, kieruję się błędnymi przesłankami. Wypełniam nierozróżnialne dni, noce i gładkie arkusze mikropergaminu wspomnieniami z dzieciństwa Enei, ani słowem nie wspominając o jej życiu w charakterze mesjasza, którego z pewnością znasz i któremu być może niesłusznie oddajesz cześć. Odkryłem jednak, że nie piszę ani dla ciebie, ani dla siebie. Ożywiam na tych stronach Eneę - dziecko, gdyż chcę, by żyła Enea - kobieta, wbrew logice, wbrew faktom, wbrew utraconym nadziejom. Każdego ranka - to znaczy za każdym razem, gdy po okresie snu włącza się odpowiednio zaprogramowane oświetlenie - budzę się w moim mierzącym trzy na sześć metrów schrödingerowskim pudełku dla kota i ze zdumieniem stwierdzam, że żyję; a więc w nocy nie zapachniało migdałami. Co rano walczę z rozpaczą i przerażeniem, spisując na tabliczce wspomnienia; stosik mikropergaminowych stron rośnie. Niestety, przetwornik odpadków ma swoje ograniczenia - potrafi wyprodukować za jednym razem najwyżej kilkanaście kartek pergaminu. Zapełniam je więc wspomnieniami, po czym wkładam do przetwornika stare, najwcześniej zapisane stronice, żeby mieć nowy zapas na rano. Wąż połykający własny ogon. Istny obłęd... A może kwintesencja zdrowia psychicznego. Możliwe, że wbudowany w tabliczkę procesor przechowuje w pamięci wszystko, co napisałem... wszystko, co napiszę w nadchodzących dniach, jeśli los podaruje mi więcej czasu... Tak naprawdę wcale mi na tym nie zależy. Codziennie interesuje mnie tylko garść mikropergaminowych stronic: rano czystych i pustych, pod wieczór zapisanych moim drobnym, pajęczym pismem i pochlapanych atramentem. W ten sposób ożywiam Eneę. 276

Jednakże ubiegłej nocy, gdy zgasły światła i od otwartej przestrzeni kosmicznej oddzielała mnie tylko statyczno-dynamiczna skorupa zamrożonej energii z wbudowaną fiolką cyjanku, zegarem i niemożliwym do unieszkodliwienia detektorem promieniowania - ubiegłej nocy obudziłem się, słysząc wołającą mnie po imieniu Eneę. Usiadłem po ciemku na koi, zbyt zaskoczony i przepełniony nadzieją, by włączyć światło. Wydawało mi się” że wciąż śnię, gdy jej palce musnęły mój policzek. Nie miałem wątpliwości, czyje to palce: poznałem je, kiedy była dzieckiem, całowałem, gdy stała się kobietą, przytknąłem je do ust, gdy zabierali ją ode mnie. Dotknęła mój ego policzka; na twarzy poczułem jej ciepły, słodki oddech, kiedy musnęła wargami moje usta. - Ruszamy w drogę, kochanie - wyszeptała w ciemności. - Jeszcze nieprędko, ale gdy tylko skończysz swoją opowieść, gdy wszystko sobie przypomnisz i wszystko zrozumiesz. Wyciągnąłem do niej ręce, ale poczułem, jak ciepło jej ciała znika. Kiedy włączyły się światła, mój jajokształtny świat był pusty. Wstałem i chodziłem w tę i z powrotem do czasu nadejścia nominalnego dnia. Tym, czego najbardziej się bałem podczas długich, samotnych miesięcy, nie była śmierć - Enea nauczyła mnie, jak nabrać odpowiedniego dystansu do śmierci - lecz szaleństwo. Obłęd pozbawiłby mnie jasności myśli, wspomnień... pozbawiłby mnie Enei. Mój wzrok padł na płytkę tekstową. Ktoś ją włączył. Pisak nie leżał tam, gdzie zazwyczaj, ale został przypięty do okładki, tak jak zwykła to robić Enea ze swoim dziennikiem, który spisywała podczas naszych wspólnych podróży po opuszczeniu Ziemi. Drżącymi dłońmi wrzuciłem wczorajsze zapiski do przetwornika i uruchomiłem drukowanie. Ze środka wysunęła się tylko jedna, gęsto zapisana strona. Poznałem pismo Enei; znam je doskonale. To dla mnie punkt zwrotny: albo naprawdę zwariowałem i nic nie ma większego znaczenia, albo jestem uratowany, a wtedy wszystko gra ogromną rolę. Czytam te słowa, podobnie jak ty, z nadzieją na zachowanie zdrowych zmysłów i na ocalenie - nie duszy, lecz własnej świadomości - zwłaszcza teraz, gdy nabrałem pewności, iż niebawem połączę się - w prawdziwym, fizycznym sensie - z tą, którą pamiętam lepiej i kocham bardziej niż kogokolwiek we wszechświecie. To najlepszy powód, żeby czytać. 60 Raul, niech to będzie posłowie do wspomnień, które dziś spisałeś. Przeczytałam je w nocy. To już tyle lat... Podczas tych ostatnich trzech godzin naszej pierwszej wspólnej podróży, kiedy ty, ukochany, i nasz drogi A. Bettik spaliście na pokładzie lądownika, ja zaś pilotowałam go do Taliesina Zachodniego, chciałam ci o wszystkim powiedzieć: o snach, w których byliśmy kochankami godnymi najwspanialszych poematów, o niebezpieczeństwach, które nas czekały, o snach, w których poznawaliśmy przyjaciół, grzebaliśmy przyjaciół, o smutku, który musiał nadejść, o niewyobrażalnych triumfach... Nic nie powiedziałam. Pamiętasz? Zdrzemnęliśmy się. Życie jest dziwne... Ostatnich parę godzin, które mamy sami dla siebie, koniec jednego z tych okresów, gdy jesteśmy sobie najbliżsi - koniec mojego dzieciństwa i początek związku równorzędnych partnerów - a my po prostu śpimy. I to na osobnych leżankach. Życie jest okrutne... Pozwala nam tracić chwile, których nic nie zastąpi. Byliśmy zmęczeni, mieliśmy za sobą kilka naprawdę ciężkich dni. Kiedy lądownik zaczął zniżać się nad pustynią ku Taliesinowi Zachodniemu i mojemu nowemu życiu, wyrwałam kartkę z dzienniczka - który w przeciwieństwie do większości moich ubrań przetrwał wodę i ogień i pośpiesznie napisałam ci kilka słów. Spałeś z twarzą wtuloną w winylowe obicie leżanki, a z kącika ust ciekła ci strużka śliny. Z opalonymi rzęsami i kępą włosów na czubku głowy wyglądałeś komicznie, niczym klown zaskoczony w chwili drzemki (pamiętasz, jak później rozmawialiśmy o klownach? Podczas naszej odysei u Intruzów. Jako nastolatek widziałeś klaunów w Port Romance, ja zaś oglądałam ich w Jacktown na dorocznym Festiwalu Osadników). Maść na oparzenia, której nie poskąpiliśmy twoim policzkom, skroniom, powiekom i ustom jeszcze bardziej upodabniała cię do klowna - twarz miałeś całą białoczerwoną. Byłeś piękny. Kochałam cię, kochałam cię w przyszłości i w przeszłości, kochałam cię wbrew granicom czasu i przestrzeni. 277

Skreśliłam szybko parę zdań, wetknęłam ci kartkę do resztek kieszeni na piersi i pocałowałam delikatnie w kącik ust, jedyne miejsce, które nie zostało poparzone i wysmarowane maścią. Poruszyłeś się, ale nie obudziłeś. Następnego dnia ani słowem nie wspomniałeś o tej karteczce - później zresztą też nie - a ja zawsze się zastanawiałam, czy ją znalazłeś. Może po prostu wypadła ci z kieszeni, albo wyrzuciłeś ją razem z koszulą, której pozbyłeś się w Taliesinie. Autorem tych słów był mój ojciec. Napisał je kilkaset lat temu, potem zmarł, odrodził się - w pewnym sensie - jako cybryd i znów umarł jako człowiek. Nadal jednak żył, jego persona błąkała się po metasferze, aż na statku konsula, w DNA pokładowej SI, opuścił Hyperiona. Nikt się nie dowie, co na pożegnanie powiedział mojej matce, bez względu na twórczą licentia poetica, do jakiej uciekł się w „Pieśniach” wujek Martin. Słowa te zachowały się jednak na tabliczce procesora i matka do końca życia przechowywała ich oryginalny wydruk. Dobrze o tym wiem... Odkąd skończyłam dwa latka, przynajmniej raz w tygodniu zakradałam się do jej pokoju w Jacktown i czytałam wiersz na żółknącym mikropergaminie. Ten właśnie wiersz dałam ci wraz z pocałunkiem ostatniego dnia podróży, najdroższy. Spałeś. Dziś budzę cię pocałunkiem i zostawiam te same słowa. Zapytam cię o nie, gdy znów przyjdę, kiedy opowieść zostanie zakończona i rozpocznie się nasza ostatnia podróż. Co piękne, cieszyć nigdy nie przestanie: Zamiast w nicości zginąć oceanie – Będzie piękniało jeszcze bardziej; stworzy Cichą altanę, w której głowę złoży Każdy, kto pragnie śnić słodko, spać zdrowo. Adieu, Raulu Endymionie, do zobaczenia na stronach twojego pamiętnika. O, dziecko ciszy i leniwego czasu, Leśny historyku, który potrafisz wyrazić Najsłodszym rymem kwiecistą opowieść: Jakaż to w liście spowita legenda ci towarzyszy, O bogach, śmiertelnikach, czy jednych i drugich, W Tempe czy w Arkadii? Cóż to za ludzie? Cóż za bogowie? Cóż za dziewice płoche? Cóż to za pościg szalony? Cóż za walka? Co za dzwoneczki i piszczałki? Jakaż to dzika ekstaza? Życzę ci, ukochany, byś śnił słodko i spał zdrowo.

278