Simons Paullina Droga do raju

Ziemia jest pełna nieba, A każdy zwykły krzew płonie Bogiem. Ale tylko ci, którzy widzą, zdejmują sandały ELIZABETH BARRETT BROWNING przekład ks. Jerzy Szymik Byłoż to jawą czy snem było, Gdy zapominam o tych dniach Znów długo śni mi się, jak śniło, To niewyśnione, skryte w mgłach ALEKSANDER BŁOK przekład Jan Lechoń

Prolog MOTEL Rób co chcesz, Shelby Sloane, powiedziała do mnie sprzedana narzeczona, uśmiechając się zagadkowo, pamiętaj tylko o jednym: wszystkie drogi prowadzą do miejsca, w którym stoisz. Wtedy zapytałam, co to znaczy? Tego ranka już wiedziałam. Już trzeci dzień siedziałam uwięziona w tym pokoju, ponad trzy kilometry od głównej ulicy w Reno, w miejscu zwanym Motel. Byłam sama, spłukana i w Reno. Ze wschodu do Reno prowadzi tylko jedna droga - międzystanowa autostrada I-80, a w Salt Lake City w stanie Utah, oddalonym o jakieś dziewięćset kilometrów, portier w czterogwiazdkowym hotelu zapytany, czy istnieje bardziej malownicza trasa niż ogłupiająca, nudna autostrada, mruga oczami z pogardą i odpowiada powoli: „W Nevadzie?". Jednak można znaleźć w Nevadzie inną drogę, która prowadzi niemal na miejsce: to U.S. 50, najbardziej samotna droga w Ameryce. Reno leży w pustynnej dolinie, ponad tysiąc trzysta metrów nad poziomem morza, lecz autostrada pnie się wysoko w góry, a potem, wijąc się wśród ciemnych zboczy, zaczyna opadać do niecki pełnej świateł. Samo miasto to właściwie jedna ulica, Virginia, biegnąca w linii prostej pomiędzy przełęczami. Na Virginii stoi Eldorado i Circus Circus; klub Romantic Sensations; Horseshoe, otwarty całą dobę lombard („Przyjmujemy wszystko!"); Wild Orchid Club („Nowiutkie dziewczyny z «Hustlera»!"), Heidi's Family Restaurant; księgarnia dla dorosłych („Większy wybór pod nowym kierownictwem!"), pub&grill Limeryki (Raz z Mamaroneck pewna dziewczyna / Zechciała sprawdzić, gdzie droga się zaczyna...), sklep monopolowy Arch; kabaret tylko dla dorosłych („kelnerki z Filipin w strojach z wysp"); hotel St. Francis; motel Ho-Hum, Pionier and Premier Biżuteria &Pożyczki; „Thunderbolt: Kupuj Tutaj! Płać Tutaj! Kupujemy czyste samochody i furgonetki"; Gospoda Przygód: egzotyczne pokoje tematyczne i kaplica ślubów; billboard z pytaniem: „Czy czystość i ufność w Jezusa zajmuje główne miejsce w twoim życiu?" i Motel. Tam właśnie jestem. Motel to beżowy, ponury trzypiętrowy budynek z zardzewiałymi podestami zbudowany wokół centralnego dziedzińca, który służy jako parking i otoczenie basenu. Samochody stoją na wyznaczonych miejscach tuż za leżakami. Nie mój, bo mój zniknął, lecz auta innych gości z pewnością. Czekałam na powrót dziewczyny w minispódniczce. Po pierwsze, w ogóle nie miała odejść, więc przypominało to bardziej oczekiwanie, by jadący niezgodnie z rozkładem pociąg wpadł na samochód, który utknął na torach. Wróciłam dla niej, a ona zniknęła. Razem z moim samochodem. Liścik, który mi zostawiła, mógł równie dobrze zostać napisany hieroglifami: „Shelby, gdzie jesteś? Myślałam, że wrócisz. Chyba jednak nie. Pojechałam cię szukać. Mam nadzieję, że cię znajdę". Po tych słowach następowały dwa znaczki oznacza-

jące ucałowania i dwa uściski, jakbyśmy były uczennicami szkoły średniej, które w sekrecie korespondują w czasie lekcji. Zabrała swoje rzeczy. Niemal liczyłam, że kierownik Motelu mnie wyrzuci, gdy zobaczy, że nie mam pieniędzy i nie będę mogła zapłacić za pokój, ale tylko się uśmiechnął, puścił do mnie oko i powiedział: „Pokój jest opłacony do dwudziestego, złotko". Kiedy odchodziłam, kusiło mnie, żeby zapytać do dwudziestego którego miesiąca, ale dałam spokój. Pierwszego dnia nie zdenerwowałam się aż tak bardzo. Czułam, że to kara. Nie zrobiłam tego, co obiecałam, więc ona postąpiła podobnie. Drugiego dnia ogarnęła mnie ślepa, oczyszczająca furia. Miałam osiemnaście lat, w drodze na zachód zatrzymałam się na jeden dzień w Reno, by pomóc pielgrzymowi, którego spotkałam po drodze, i proszę, co mnie spotkało za moje dobre serce. Skracałam sobie oczekiwanie, kompulsywnie drąc na małe strzępki magazyny z modą, starą gazetę, broszury turystyczne reklamujące Reno i kwity z kasyna, a potem rozrzuciłam wszystko po podłodze. „ATRAKCJE TURYSTYCZNE!", „PRZYTULNE KNAJPKI!", „MUSISZ TO KONIECZNIE ZROBIĆ!", wszystko rozsypane jak trociny. Dni Paradise, Kalifornii, Butte County, gór Sierra Nevada, Tall Pines, Blue Skies, Paradise Pines, Lovelock i Golden Nugget. Paradise Ridge był zamieszkany przez Indian Maidu, którzy osiedlili się tam dziesięć tysięcy lat przed przybyciem białego człowieka. W Magalii, niedaleko Paradise, w 1859 roku znaleziono złoto. Samorodek z Magalii jest znany na całym świecie, waży sześćset czterdzieści osiem uncji, z czego czterdzieści dziewięć uncji to czyste złoto. A w drodze na zachód mój dyliżans życia zatrzymał się w Paradise, niedaleko Magalii. Było lato 1981 roku. Pusty pokój, za oknem deszcz. Deszcz w Reno w sierpniu! Pierwszego dnia zjadłam lekko zapleśniałe, nadgryzione batoniki, które zostawiła dziewczyna, i otwartą torebkę chipsów ziemniaczanych. Drugiego dnia skończyłam paczkę fistaszków i chipsy tortilla tak stare, że smakowały jak sznurówki, ale i tak je zjadłam i byłam wdzięczna. Piłam wodę z kranu. Byłam pełna wspomnień z tygodni spędzonych w podróży. Znak stopu niedaleko Valparaiso w Indianie. Sand Hills w Nebrasce. Wielki Dział Wód w Wyoming, który - jak wtedy myślałam - dzielił moje życie na przed i po. Głupia. Wczoraj Paradise. Dziś Reno. Jak stop-klatki. Oto Shelby prowadzi swojego shelby samochód z marzeń. Mam zdjęcie; to musiało się wydarzyć. Płaska droga przede mną. Miniaturowe szpice. Zachód słońca w St. Louis. Ohio, rzeka Missisipi, Missouri, Black Hills, żółte wydmy, kasyna i automaty do gry, Interior, Dakota Południowa z Floydem, smutnym chłopcem z tatuażami. Rób, co chcesz. Też coś. Kiedy zauważyłyśmy ją drugi raz, nie mogłyśmy uwierzyć, że to ta sama dziewczyna. Czy to możliwe? - pytałyśmy. Tak. Czy powinnyśmy się zatrzymać? Nie, nie. Żadnych autostopowiczów. Ale ona do nas pomachała, poznała nas. To przeznaczenie, powiedziałam. Jaka jest szansa, że wpadniemy na tę samą dziewczynę w różnych stanach, oddzielonych od siebie o setki kilometrów? Nie wierzę w przeznaczenie, powiedziała moja przyjaciółka Gina. Daj spokój, odparłam. Musisz w coś wierzyć. W co wierzysz?

Nie w przeznaczenie, powiedziała z naciskiem Gina. I nie w nią. Przymilałam się. Podrzucimy ją tylko kawałek. Wysadzimy, kiedy nie będzie nam już po drodze. Zobaczyłam w tylnym lusterku, że biegnie w naszą stronę. Biegnie i macha. Ten widok zapisał się na dobre w mojej bezradnej głowie. Widzę ją coraz bliżej. Stale powraca do mnie poczucie, że powinnam była jechać dalej. Gdybym tylko nie miała tego przeklętego, strasznego, okropnego, znienawidzonego samochodu. Jakże go kochałam. Gdzie teraz jest? Nocą tłukłam się po pokoju niczym tygrys w klatce, warcząc pod nosem, dusząc się frustracją. Nie mogłam spać, nie mogłam się położyć, nie mogłam oglądać telewizji, nie mogłam usiedzieć na miejscu, nie mogłam myśleć, nie mogłam oddychać. Noc była beznadziejna; dzień jeszcze gorszy. Za dnia modliłam się, by nadeszła noc. Jednak nocą barykadowałam drzwi dwoma krzesłami i komodą; zamykałam je na klucz, zakładałam łańcuch i zamykałam okno wychodzące na schody od frontu. Nie włączałam telewizora, bo chciałam usłyszeć każde zbliżające się kroki, lecz na ich dźwięk serce niemal wyrywało mi się z piersi. Teraz, gdy ucichły na dobre, myślałam, że w każdej chwili „oni" przyjdą po mnie; kilka dni temu byłyśmy we trójkę, a dziś zostałam sama. Jak mogłam wytłumaczyć zniknięcie samochodu i przyjaciółek? Trzeciego dnia deszczu pomyślałam, że tracę rozum. Nie mogłam sobie przypomnieć farm w Iowa ani jak przekraczałyśmy Missisipi. Nie pamiętałam, czy skończyłam szkołę, nie pamiętałam nazwiska mojego przyjaciela Marka, mojego numeru telefonu. Nie wiedziałam, co robić. Dziewczęta zniknęły, zniknął mój samochód, nie miałam pieniędzy, numery telefonów wyleciały mi z głowy, a mężczyzna w recepcji uśmiechał się do mnie obleśnie i mówił: „Zostań, jak długo zechcesz, złotko". Trzeciego ranka zasnęłam. Nie miałam nic do jedzenia i nie miałam dokąd pójść. Nie wiedziałam, skąd nadejdzie ratunek, a każda myśl, która przychodziła mi do głowy, sprawiała, że kuliłam się ze strachu i rozpaczy. Może moja autostopowiczka się myliła, a spirytualiści ze Wschodu mieli rację. Powinno się nad sobą pracować, by pozbyć się wszelkich uczuć. Zapomnieć o wszystkich ziemskich problemach i oderwać od życia. Myśleć tylko po to, by nie myśleć. Pragnąć tylko po to, by nie pragnąć. Czuć tylko po to, by nie czuć. Boże, zlituj się nade mną, płakałam na kolanach przed jednym łóżkiem, potem przed drugim, opierając czoło na cuchnącym stęchlizną kocu. Pomóż mi. Pomóż mi. Proszę. Dlaczego nie nalegałam, żeby mi powiedziała, jaka jest czternasta stacja drogi krzyżowej? Powiedziała, że żadna modlitwa wypowiedziana z wiarą nie pozostanie bez odpowiedzi na czternastej stacji; a kiedy ją zapytałam, jaka to stacja, uchyliła się od odpowiedzi. „Najpierw musisz się nauczyć pierwszych trzynastu" - odparła. Gdzie się miałam tego nauczyć? Na U.S. 83 w Dakocie Południowej? W Badlands? Od ćpuna Floyda? Owszem, byłam ciekawa, ale w sumie było mi to obojętne. Bo czemu nie? Byłam młoda, świeciło słońce, mój samochód był szybki jak odrzutowiec, a piosenki płynące z radia w świetle deski rozdzielczej zawsze obiecywały raj. Powinnam nalegać, żeby mi powiedziała, bo teraz, kiedy jedyną prawdą było to, że miałam osiemnaście lat, nie wiedziałam, dokąd się zwrócić. Może Biblia Gideona w stęchłej szufladzie rzuci jakieś światło na czternaście stacji? Nie. Klęczałam przy łóżku na zasypanej ścinkami papieru podłodze, przesuwając palcami po słowach, których nie rozumiałam,

zamykałam księgę, po czym otwierałam ją na przypadkowej stronie i kładłam palec na akapicie, próbując się skoncentrować. Oto co znalazłam: Wyprostujcie opadłe ręce i osłabłe kolana*. * Wszystkie cytaty z Biblii Tysiąclecia, Wydawnictwo Pallotinum, Poznań-Warszawa, 1971.

Wstałam i położyłam się na łóżku. Nadal lało jak z cebra. Jak mogłam wytrzymać tu jeszcze jeden dzień, czekając, nasłuchując w deszczu kroków tego, który przyjdzie mnie zabić? Nie wiedziałam, która jest godzina. Wyglądało na to, że jest wcześnie, ale nie miałam pewności, bo minionej nocy w bezradnym przerażeniu zmiażdżyłam budzik obcasem swoich nowych sandałów. Ranek był ponury, mogło równie dobrze być po zmroku lub tuż przed świtem. Nagle rozległo się pukanie do drzwi. Nie delikatne stukanie nielegalnej imigrantki, która pyta, czy posprzątać pokój, lecz naglące walenie męskich knykci. Zerwałam się z łóżka i schowałam w szafie. - Policja. Otwierać. Narzuciłam jakieś ubranie i wyjrzałam przez dziurę w zasłonie. Przesunęłam meble i otworzyłam drzwi. Na schodach drugiego piętra stało dwóch gliniarzy w różnych mundurach. - Shelby Sloane? - A kto pyta? Jeden błysnął odznaką. - Detektyw Yeomans, wydział policji z Paradise. Drugi też pokazał odznakę. - Detektyw Johnson, wydział policji z Reno. - Macie coś do jedzenia? - zapytałam. - Co? Nie. Ty jesteś Shelby? Czułam, że zaraz upadnę. Skinęłam głową, trzymając się klamki. Milczeliśmy. - Wiemy, co się stało z twoim samochodem. - Naprawdę. - To nie było pytanie. Zabrzmiało, jakbym już wiedziała. Chciałam powiedzieć, że długo trwało, zanim znaleźli samochód, z których tylko jeden - mój - został wyprodukowany w 1966 roku. Jeden samochód i wydziały policji z dwóch miast znalazły go po trzech dniach. Świetna robota. - Jestem naprawdę głodna. Czy telefon działa? - Skąd mamy to wiedzieć? - powiedział Yeomans z Paradise. - Dzwoniłaś stąd, żeby zgłosić zaginięcie samochodu? - Nie wiem. Gliniarze wymienili dziwne spojrzenia, a potem odchrząknęli. - Przyszliśmy w bardzo ważnej sprawie. - Dotyczącej mojego samochodu? - Nie całkiem - powiedział Yeomans. - Musisz iść z nami. Chcielibyśmy, żebyś z nami poszła.

- Jestem aresztowana? - Czy zrobiłaś coś, by zasłużyć na aresztowanie? - Nie. - No to nie. - Czy mam prawo zachować milczenie? - Zawsze masz takie prawo. Postanowiłam z niego nie skorzystać. - Czy coś się stało? Skinęli głowami. Szukałam słów. - Czy samochód jest w Paradise? - Nie. To mnie zaskoczyło. Myślałam, że tak. - Jest tutaj, w Reno. No cóż - poprawił się Johnson. - Skład Morana znajduje się w Reno, a na Moranie ciąży teraz oskarżenie federalne. - Czy doszło do... - nie mogłam dokończyć - ...do wypadku? - Nie z udziałem samochodu. Ale... Włóż buty i chodź z nami. - Yeomans z Paradise obrzucił mnie uważnym spojrzeniem. - Włóż coś ciepłego. Jest zimno. Nie chciałam wkładać butów. Nie byłam już głodna, nie chciało mi się pić. Prawie się nie poruszałam. Pochyliłam się, udając, że szukam butów pod niezaścielonym łóżkiem, choć wiedziałam, że ich tam nie ma. Leżały w szafie, ale nie chciałam ich wyjmować. Znalazłam tylko bardzo nieodpowiednie sandały, które zmiażdżyły budzik. Wysokie szpilki, dżinsy i bluza. Poruszałam się jak śpiący niedźwiedź w melasie. Czułam, że Yeomans wpatruje się w moje plecy. Nie wiem, jak udało mi się włożyć sandały. Może pomógł mi Johnson. Nie mam pojęcia, jak wsiadłam do radiowozu. Nie był to czarno-biały wóz z Reno, lecz taki sam z Paradise. Przyjechali więc aż stamtąd. Czułam się, jakbym znów klęczała na podłodze i zaglądała pod łóżko. Jednak tym razem nie w poszukiwaniu sandałów, lecz zaginionego życia. - Zatrzymamy się u Morana? Weźmiemy mój samochód? - zapytałam zwodniczo

spokojnym głosem.

Jechaliśmy Virginia Street. - On, niestety, nie ma już twojego samochodu - powiedział Johnson. - Bardzo mi przykro. I nie, nie jedziemy tam. Czekałam, by deszcz trochę ustał. Jechaliśmy wolno, przeciskając się przez gęstniejący hazardowy ruch uliczny. Musiała wziąć mój samochód i sprzedać go Moranowi. Dokumenty wygodnie spoczywały w schowku, a on - choć nie wolno mu było kupować samochodów, nie sprawdzając tożsamości sprzedającego, pragnął go tak bardzo (kto by nie pragnął?), że kupił. Potem uświadomił sobie, że nieźle się wkopał, rozebrał mój samochód na części, a ona schowała pieniądze i zwiała. Skład Morana, czyli zardzewiała przyczepa bez bocznych kół, znajdował się na porośniętym trawą zboczu. Otaczały go wraki samochodów. Mijając go, nawet nie zwolniliśmy. - Ile zapłacił za samochód? - Powiedział, że tysiąc.

Tysiąc! Och, ta dziewczyna. To obraza. Dla niego i dla niej. Dziura w moim żołądku ziała jak przepaść. Nadal lało. Tylne okno było otwarte i deszcz zacinał z boku na moje kolana i podłogę radiowozu. Nie dbałam o to, oni też. W końcu zrobiło mi się zimno i zamknęłam okno. - Jak, na Boga, wpakowałaś się w to całe bagno? - zapytał Johnson z Reno. Przycisnęłam twarz do wilgotnej szyby. Droga do Paradise wiodąca przez górskie przełęcze i pola truskawkowe ciągnęła się przez całą wieczność.

Część pierwsza SAMOCHÓD

1 Zagadki w s t roju t o ples s Moja była przyjaciółka Gina podeszła do mnie, kiedy przebierałam się po treningu. Siedziałam na ławce, nadal mokra po prysznicu i schylona szukałam w sportowej torbie czystego stanika. Miałam na sobie tylko majtki. Nagle stanęła przede mną Gina i wiercąc się niespokojnie, zasłoniła mi widok. - Cześć, Sloane. Wszyscy moi przyjaciele nazywali mnie Sloane zamiast Shelby. Moi przyjaciele. - Co jest? - Nawet nie podniosłam wzroku. Choć byłam zaskoczona i bardzo chciałam to zrobić. - Uwierzysz, że kończymy szkołę? - zapytała, siląc się na radosny ton. - Nadal mi się wydaje, że mam dwanaście lat i to lato będzie super. Znów próbuję załatwić pracę w Dairy Barn, spotykam tam mnóstwo ludzi, a Eddie, mój chłopak - pamiętasz go? - rzucił szkołę. Wiedziałaś? - Nie. - Znów zaczęłam grzebać w torbie. - Wrócił do Kalifornii. Jego mama jest chora, więc pojechał do niej. Ukończy szkołę bez dyplomu; twierdzi, że to równie dobre, a poza tym mówi, że nie potrzebuje żadnego papierka, żeby odnieść sukces. Jest bardzo mądry, nie muszę ci chyba tego mówić. Milczałam. - Obserwowałam cię dzisiaj na bieżni. To było niesamowite. Przebiegłaś swój dystans w pięćdziesiąt siedem sekund? Na te słowa podniosłam wzrok. - Obserwowałaś mnie. Dlaczego? - Bo byłaś niesamowita. Kiedy zaczęłyśmy trenować, nie mogłaś przebiec trzech kilometrów w siedemnaście minut. Jaki teraz masz czas? Spojrzałam na nią spokojnie. - Czas? Jest za pięć piąta i muszę wracać do domu. - Ach tak. Ha, ha. Ha, ha? Była niska i biuściasta, z lekko wystającym brzuchem i długimi, prostymi jasnobrązowymi włosami. Kiedyś miała paskudny nawyk skubania brwi i rzęs. Gdy już je wyskubała do cna, wyrywała włosy z głowy. Dziś była ubrana w obcisłe dżinsy i szpilki. Nie nosiła bielizny. Kiedyś była moją najlepszą przyjaciółką. Ale to było jakiś czas temu.

- Nie chcę cię zatrzymywać - powiedziała - ale czy możemy porozmawiać, kiedy będziesz się ubierać? - Wal. - Zrezygnowałam z głupiego stanika; ten, który miałam na sobie, biegając, był wilgotny, ale podejrzewałam, że nie wzięłam innego. Cholera. Stanęłam przed nią, przyciskając ręce do piersi. - Ależ ty jesteś chuda, Sloane - powiedziała. - Musisz dużo trenować. Gdybym nie biegała, miałabym biodra zdolne do rodzenia dzieci. Nic nie odpowiedziałam. - Słyszałam, że po zakończeniu roku wybierasz się do Kalifornii. - Słyszałaś? I co z tego? - To wybierasz się czy nie? - Co cię to obchodzi? - No bo jeśli tak, to zastanawiałam się, czy nie miałabyś ochoty na towarzystwo - ciągnęła, zanim zdążyłam energicznie pokręcić głową. A tak naprawdę mówiła, gdy energicznie kręciłam głową. - Podzieliłybyśmy się kosztami. - Patrzyła na moją głowę, która poruszała się jak wahadło. - I mogłybyśmy prowadzić na zmianę - zaproponowała. - Dojechałybyśmy tam w trzy dni. Ile to kilometrów? Tysiąc sześćset? - Ponad trzy i pół tysiąca tam, dokąd ja się wybieram - odparłam chłodno. Próbowała zagwizdać. - Daleko. Jak wspomniałam, prowadziłabym z tobą na zmianę, zapłaciłabym połowę za benzynę i za hotele. No wiesz, wypadłoby taniej. Milczałam. - Wiesz, co jest tańsze? - zapytałam po chwili. - Autobus. Jeśli pojedziesz greyhoundem, zapłacisz tylko kilka stówek. Gina prychała i mruczała. W końcu mruknęła, że boi się autobusów. A potem dodała, że to jej matka boi się autobusów. Ja też ich nie lubiłam, ale tak naprawdę nie interesowała mnie opinia ani jej, ani jej matki na temat greyhoundów. - Muszę już iść. Emma czeka. - Rezygnując z wilgotnego stanika na rzecz samego T-shirtu, pod którym sterczały piersi, z mokrymi włosami i w niedopiętych dżinsach, podniosłam torbę. Chwyciła mnie za ramię, lecz kiedy rzuciłam jej przeciągłe spojrzenie, puściła je. - Obiecaj, że się nad tym zastanowisz - powiedziała, cofając się. - Tylko o tym pomyśl, dobra? Tak będzie dla ciebie prościej i szybciej. Lepiej. I nie będziemy musiały dużo rozmawiać, jeśli nie chcesz. Posłuchamy tylko radia. Przeklęta Emma. Przeklęty samochód. Przeklęte pomysły. Przysięgłam sobie, że odmówię. Przepraszam, Gina. Zastanawiałam się nad tym i nie uważam, że to dobry pomysł. Miałam się na baczności przed nią i przed jej intencjami. Tak samo jak ludzie mają się na baczności przed wydrami. Albo lampartami morskimi. Imię Gina brzmi tak etnicznie jak Larchmont, które jest trochę pretensjonalne. W Ginie nie ma nic pretensjonalnego. W statystykach dotyczących najpopularniejszych imion nadawanych dzieciom w ostatnich dwudziestu latach Gina pojawiała się co roku w pierwszej pięćdziesiątce. Kiedy Gina to usłyszała, wykrzyknęła: „Su-

uuper!" i odrzuciła włosy na plecy. Wszyscy chłopcy myślą, że jest Włoszką, ale ona nie ma ani kropli włoskiej krwi. Nosi tylko etniczne imię. Nie wiem, dlaczego mnie to niepokoi. Może dlatego, że za każdym razem, gdy szłyśmy do parku rozrywki lub na plażę i chłopcy dowiadywali się, jak ma na imię, uśmiechali się jeszcze szerzej i mówili, przeciągając samogłoski: „Ooooch, jesteś Włooooszką", jakby samo to obdarzało ją darami, których ja najwyraźniej nie posiadałam. Wiecie, co nigdy nie uchodziło mojej uwagi? Wyraz ich twarzy. Wołali: „Giiiina" i za każdym razem współczynnik mojej irytacji rósł gwałtownie. Ja, z drugiej strony, mogłam tylko marzyć o anachronicznym lub etnicznym imieniu. Moje jest za to androgyniczne. Nie jest imieniem, lecz nazwiskiem. Jestem obojnakiem. W każdym razie możecie być pewni, że nigdy, ani raz, nawet wysoko na diabelskim kole, kiedy tańczyliśmy w klubie albo pływaliśmy w rzece Sound, żaden chłopiec nie przeciągał mojego imienia, otwierając przy tym szeroko oczy. „Shelbeeee". Shelby. Oto kim jestem. Tak brzmi moje imię. Jestem Shelby. Gina podeszła znów do mnie następnego dnia. - Nadal się zastanawiasz? - Minął dopiero jeden dzień! - Niedługo lato się skończy. - Dopiero czerwiec. - Muszę wiedzieć, czy mam robić inne plany. - Dobra. Uważam, że powinnaś. - No co ty, Sloane. Sloane! - Jeśli musisz koniecznie wiedzieć, moja odpowiedź brzmi nie, ponieważ się nad tym nie zastanawiałam. - Ale kończymy szkołę za dwa tygodnie! - Wiem, kiedy kończymy szkołę. Zniżyła głos. - Muszę wyjechać. Muszę dostać się do Bakersfield. Podrostu muszę. Nie pytaj o nic, dobra? - Dobra. - Tak jakbym pytała. - I muszę to wiedzieć niedługo - dodała błagalnie. - Bo jeśli pojedziemy, muszę opracować plan. Zupełnie jakby wypowiedziała magiczne słowo. Brzmiało lepiej niż proszą". Moja twarz złagodniała. - Plan? - Uwielbiałam planować. Lubiłam myśleć o sobie jako o dziewczynie, która ma wszystko zaplanowane. - Tak. Muszę powiedzieć mojemu chłopakowi, kiedy przyjadę. Cofnęłam się, marszcząc brwi. - To tak wyglądają te twoje plany? Zawiadamiasz innych? Nie wiedziała, o co mi chodzi i też zmarszczyła brwi. Naprawdę musiałam iść na zajęcia z polityki miejskiej. - A co jest jeszcze potrzebne? Nie odpowiedziałam. Co było jeszcze potrzebne? - No co? Do podróży przez cały kraj? Daj spokój. - Machnęła ręką. - Wsiadamy do Jedziemy.

samochodu.

- A benzyna? - Kiedy się skończy, zatankujemy. - Wydaje mi się, że wtedy będzie już za późno. - To zatankujemy wcześniej. Shelby, mówię ci, za bardzo się tym wszystkim przejmujesz. Uff. Pokręciłam głową. I wcale się nie przejmowałam. - Nie jadę do Bakersfield. Gina zamrugała powiekami. Jej niebieskie oczy były trochę zbyt blisko osadzone i kiedy w coś się wpatrywała, sprawiała wrażenie osoby lekko nieobecnej i zezowatej. Być może nie byłam dla niej całkiem miła, ponieważ była ładna i wszyscy chłopcy tak sądzili. Jeśli chodzi o urodę, nie można jej było nic zarzucić, dbała o siebie i nosiła obcisłe dżinsy, miała tylko coś nie tak z oczami, kiedy się na kogoś gapiła. - Muszę iść. Posłuchaj, nawet jeśli się na to zgodzę - przycisnęłam książki do piersi - będziesz musiała pojechać autobusem do Bakersfield. Mogę cię podrzucić do San Francisco, ale potem musisz radzić sobie sama. - Chcesz, żebym jechała autobusem? - odparła, jakbym kazała jej jeść świńskie pomyje. Ruszyłam przed siebie. Szybko mnie dogoniła. - Zgódź się. Bez ciebie nie będę mogła pojechać. - Zniżyła głos. - Naprawdę muszę dotrzeć jak najszybciej do Bakersfield. A mama mi nie pozwoli, jeśli nie pojadę z tobą. - Mama ci nie pozwoli? A co? Masz pięć lat? - Od tego są matki, Shelby - oznajmiła pompatycznie. - Martwią się o dzieci. Boże! Nie powiedziała: Wiedziałabyś o tym, gdybyś miała matkę.

2 Emm a Wychowałam się w odnowionym pensjonacie niedaleko Mamaroneck w stanie Nowy Jork, czterogwiazdkowym. To coś jak hamburger z polędwicy, który nadal przecież pozostaje hamburgerem. Tak naprawdę dom, w którym mieszkam, znajduje się w Larchmont, następnym miasteczku, ale lubię mówić, że mieszkam w Mamaroneck, bo kryje w sobie słowo „mama", a poza tym nie lubię obwieszczać wszem wobec, że pochodzę z Larchmont, bo nazwa ta niesie ze sobą poczucie wyższości, o które wcale nie dbam. Trzeba mieć francuski akcent, żeby wypowiedzieć ją poprawnie. Larsz-mą. Ludzie, którzy o tym nie mają pojęcia, nie zrozumieją, ale ci, którzy wiedzą, unoszą brwi i mówią: „Larchmą. No proszę!". To właśnie ze względu na nich mówię, że mieszkam w Mamaroneck. Na ten dźwięk nikt nie unosi brwi. Nazwa rodem z przedmieścia, nie ma w sobie nic francuskiego, jest bezpretensjonalna, niesnobistyczna - a tego nie można powiedzieć o Larchmont, kosmopolitycznym, wyrafinowanym, europejskim miasteczku jakby przeniesionym ze starego świata i umiejscowionym w samym środku zaściankowej, prowincjonalnej Ameryki. Ulice są kręte i ukryte pod baldachimem drzew, domy w stylu Tudorów, zwarte i ezoteryczne, z kwadratowymi pokojami, podłogami z drewna i malutkimi kuchniami, gdzie w grudniu na Main Street zawiesza się bożonarodzeniowe światełka,

które migotają wesoło w śniegu. Wiele domów jest do wynajęcia, a jeden umeblowany w stylu Tudorów, nienieopodal Bridge Street, stoi przy cul-de-sac (nawet to jest francuskie). Mieszkamy tam z Emmą w trzech małych pokojach nad garażem stojącym na podjeździe pod ogromnymi drzewami, z których jesienią i wiosną kapie sok, plamiąc moje buty do biegania. Mieszkamy tam za darmo, podobnie jak pralki i odkurzacze. W zamian za mieszkanie zajmujemy się sprzątaniem. To znaczy sprząta głównie Emma. Ja pomagam w weekendy. Mieszkam z Emmą, która nazywa się Blair. A ja Sloane. To wiem. A teraz to, czego nie wiem. Nie wiem, kim jest Emma, dlaczego z nią mieszkam i kim jest dla mnie. Kiedy byłam mała, nazywałam ją ciocią, ale potem dorosłam. Od tamtej pory już zawsze jest dla mnie po prostu Emmą. Wiem także i to, czego dowiedziałam się dzięki przyjaciółce Giny, śmiesznej Agnes Tuscadero z wyłupiastymi oczami, która pewnego późnego wieczoru podsłuchała w kuchni poufną rozmowę rodziców. Najwyraźniej mój ojciec, Jed Sloane, kiedy był jeszcze mężem mojej matki, związał się z kobietą, która, według nich, miała na imię Emma i mogła być siostrą/ciotką/najlepszą przyjaciółką mojej matki. Nie mam więc matki z powodu Emmy. Odeszła, zostawiając mnie z ojcem i jego nową kochanką/ukochaną/flamą. Rodzice plotkowali dalej i Agnes powiedziała Ginie, która powiedziała mnie, że moja matka zostawiła liścik następującej treści: „Wiem, że zawsze chciałeś mieć tylko swoje pety, alkohol i swoją dziwkę. No to teraz możesz to wszystko mieć. Może życie i wszystko z nim związane było kompletną stratą czasu". Zakładam, że matka napisała to jakiś czas przed tym, zanim mnie zostawiła. Nie wiem, gdzie jest ten list i wierzcie mi, że to nie wskutek mojego zaniedbania. Przeszukałam każdą szczelinę w każdej szufladzie w naszych dwóch sypialniach i w saloniku, bo pragnęłam zobaczyć jej charakter pisma i jej imię. Ale nie znalazłam - jeszcze nie. Nie wiem, jak wyglądała moja matka, ale wiem, jak wygląda Emma i ujmując rzecz bardzo delikatnie, dziwi mnie, że jakikolwiek mężczyzna mógłby porzucić dom dla kobiety takiej jak Emma, która ze swoimi grubymi kostkami u nóg, butami na płaskich obcasach, sztywnymi szpakowatymi włosami i sukniami typowymi dla matrony nie mogłaby wzbudzić pożądania u psa w okresie rui, a co dopiero u mężczyzny. Wydaje się po prostu zbyt purytańska, by myśleć o miłości. Z czysto akademickiego punktu widzenia ciekawe jest to, że mój ojciec również odszedł. Zakładam, że stało się to niedługo po zniknięciu matki, ponieważ jego też nie pamiętam. Dziwne, ale matkę pamiętam jak bladego ducha z ciepłymi ramionami. Ojciec odszedł, a potem umarł gdzieś w drodze. Emma tylko tyle mi powiedziała, tylko tyle chciała mi powiedzieć, a ja tylko o tyle chciałam zapytać. Agnes powiedziała Ginie, która powiedziała mnie, że on nie zostawił listu. Jed Sloane odszedł, umarł i zostawił mnie z „dziwką". A ona mnie wychowała. Kim był mój ojciec? Kim była moja matka? - Jeśli Emma jest do niczego i mój ojciec ją porzucił, dlaczego nadal z nią jestem? - A co ważniejsze, dlaczego ona nadal jest ze mną?

Czy ma wyrzuty sumienia z mojego powodu? Czy mam ją o to zapytać, gdy będziemy sprzątać łazienki francuskich dyplomatów pracujących przy Organizacji Narodów Zjednoczonych? Emmo, mój ojciec odszedł; dlaczego ty zostałaś? Moja matka odeszła; dlaczego ty zostałaś? Czy możesz mi odpowiedzieć, gdy będziemy pastować podłogi i kroić cebulę? Jeśli oni odeszli, dlaczego ty tego nie zrobiłaś? Nie miałam pojęcia, co mogłaby mi odpowiedzieć. W końcu poczułam, że czas na zadawanie pytań minął; mimo to czułam, że codziennie muszę stąpać bardzo ostrożnie i omijać szczelinę, do której wpadły fragmenty odpowiedzi. Pytanie: czy wpadły na dobre? Ale na koniec muszę dodać jedno. Moja przyjaciółka z drugiej strony ulicy tego roku spędzała z nami sporo czasu. Miała oboje rodziców, ojca i matkę, trzech braci i psa rasy beagle; jej matka opiekowała się dziećmi, a ojciec był kierownikiem sklepu żelaznego w Larchmont. A jednak Debbie, która miała pełną rodzinę i psa, spędzała czas ze mną, bez psa, za to z Emmą. Dlaczego? Pomagała nam wieczorami, oglądała telewizję i choć mieszkała po drugiej stronie ulicy, często pytała, czy może zostać na noc. Emma zawsze odpowiadała: „Tak". Tylko - „tak". Nigdy mniej, nigdy więcej. Kilka miesięcy temu Debbie powiedziała mi w końcu, że jej ojciec jest chory. Nasz sąsiad Ralphie woził go co tydzień do szpitala. Okazało się, że wysiadła mu wątroba. Potrzebny był mu przeszczep i to szybko, ale nie mógł go dostać, mimo że miał żonę, czworo dzieci i był bezrobotny; był też alkoholikiem, a nikt nie daje świeżej wątroby alkoholikom. Pił więc, wrzeszczał na żonę i dzieci i chorował. Kiedy trzeźwiał, Ralphie zawoził go do szpitala na dializę i badania. Ojciec Debbie był pijakiem przez dwadzieścia lat. Ralphie woził go przez dwa ostatnie miesiące. Pewnego dnia ojciec Debbie nie wrócił ze szpitala i matka Debbie zabrała ją i brata, który nadal mieszkał w domu, i wyjechała, najprawdopodobniej na Florydę. Tęskniłam za nimi. Byli taką sympatyczną rodziną. Wstajemy z Emmą o szóstej, przygotowujemy dom na rano, pracując w ciszy. Ja robię kawę, ona opróżnia zmywarkę, zmywamy blaty, ja wyrzucam śmieci. Mój autobus przyjeżdża o siódmej trzydzieści. Dopiero wtedy Emma się odzywa. - Masz wszystko? - Tak - odpowiadam. Zapisałam się na kurs pisania na maszynie, żeby po ukończeniu szkoły mieć jakąś jedną konkretną umiejętność. Dostałam trzy minus. Zadania domowe odrabiam podczas przerw, bo w domu jest za dużo do zrobienia. Po treningu wsiadam w autobus i pomagam Emmie przy kolacji, zmywaniu i praniu. Kończymy pracę o ósmej. Lambielowie lubią nas, bo jesteśmy ciche, podobnie jak oni. Mąż jest dyplomatą, a żona stewardesą; często nie ma jej w domu, a on wtedy pije przez cały czas. Ich jedyne dziecko, blondwłosa Jeanne, chodziła do naszej szkoły przez jakieś pięć minut, ale poczuła się ignorowana przez ludzi, którymi tak bardzo pogardzała, że przeniosła się do prywatnej szkoły dla dzieci zagranicznych dyplomatów. Kiedy jestem w jej domu, nie odzywa się do mnie. Czasami mówi: „Shell-BEEE, zrób nam trochę popcornu, s'il vous plaît".

Francuska lala, która prawie nie mówi po angielsku, kiedy chce, żebym coś jej przyniosła, przeciąga moje imię jak chłopcy w lodziarni. Miłe. Sześć razy w tygodniu, trzy godzinny dziennie, biegam. W sobotnie popołudnia mamy mityngi. W niedzielę, nasz wolny dzień, gotujemy razem z Emmą na cały tydzień dla nas i Lambielów, więc od poniedziałku do piątku musimy tylko podgrzewać jedzenie. Jeśli ktoś mnie pyta, odpowiadam, że jestem chrześcijanką, ponieważ to jedyna religia, która niczego nie wymaga od swoich wyznawców. Podoba mi się to, a ponieważ nie chcę mówić, że jestem niewierząca, przyznaję się do chrześcijaństwa. Nigdy nie byłam w żadnym miejscu kultu religijnego. Nigdy też nie pracowałam. Emma daje mi trochę pieniędzy za pomoc w domu. Odkąd pamiętam, odkładałam pięć dolarów tygodniowo i kiedy ostatnio sprawdzałam, miałam na koncie w banku dwa tysiące czterysta dolarów. Jedynym stałym wydatkiem są buty do biegania - nowe co trzy miesiące. Emma pokrywa połowę. Kilka pozostałych dolarów wydaję lekką ręką na żel do włosów, mascarę i błyszczyk do ust, batoniki Milky Way i perfumy Love's Baby Soft. Dwa tygodnie temu ojciec przyłapał Jeanne Lambiel, jak kradła mu z portfela dwadzieścia dolarów, kiedy chciała wyjść ze swoimi niemodnymi francuskimi przyjaciółmi. Wrzeszczał na nią przez pół nocy; słyszała go cała okolica. Dlaczego mnie okradasz - krzyczał. Dlaczego? Masz trzynaście milionów dolarów na funduszu powierniczym! Na co Jeanne odparła spokojnie: „Tak, papo, ale nie potrzebuję trzynastu milionów, tylko dwudziestu dolarów". Uciekam od Emmy i Lambielów, biegając. Uprawiam biegi przełajowe i krótkie od czasu, gdy skończyłam dziesięć lat. Biegam półtora kilometra i trzy kilometry. Kiedyś przebiegłam półtora kilometra tak szybko, że musiałam pojechać do szpitala. Myśleli, że umieram. To tyle, jeśli chodzi o przekraczanie swoich możliwości, dawanie z siebie wszystkiego. Daj sto dziesięć procent. Dałam i prawie mnie to zabiło. Możecie więc sobie wyobrazić, czego mnie to nauczyło: trochę mniej niż trzeba, Shelby Sloane - i to wystarczy.

3 Pre ze nt W maju 1981 roku moje osiemnaste urodziny przypadały w sobotę. - Wyjdź ze mną przed dom. Chcę ci coś pokazać - powiedziała Emma niezwykle podekscytowana (nigdy niczym się nie ekscytowała). Zeszłam za nią po schodach i wyszłam przed dom. Na pokrytym sokiem z drzew podjeździe za rządowym mercedesem Lambielów stał mały żółty ford mustang. Mówię mały, ale w moich oczach był ogromny jak dom, jak hangar. Jasnożółty hangar. Na dachu i masce biegły dwa czarne pasy. Wyglądał jednocześnie klasycznie i niesamowicie, ale przecież nic nie wiedziałam o mustangach. Kilka lat temu oglądałyśmy o nich film dokumentalny i może wspomniałam, że wyglądają super, ale miałam wtedy trzynaście lat, a Emma na wpół spała. Stałam w milczeniu i gapiłam się na samochód. - To dla ciebie. - Zakaszlała. - Podoba ci się? - Była na zmianę niezwykle podekscytowana i przerażająco zakłopotana. To chyba ta ekscytacja sprawiała, że czuła się nieswojo. - Chciałam ci kupić coś wyjątkowego. No wiesz, na osiemnaste urodziny. - Kupiłaś mi samochód? - To nie jest zwykły samochód. To mustang shelby z tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego szóstego roku! Oniemiałam. - Zapytaj dziś wieczór swoich przyjaciół o mustanga shelby, a dowiesz się wszystkiego. Nie miałam pojęcia, ile to ją kosztowało; kiedy zapytałam, nie chciała powiedzieć. Była taka dumna. - Silnik jest czysty - powtarzała. - Ośmiocylindrowy, trzysta pięćdziesiąt koni mechanicznych. Skrzynia biegów dobra, bez śladu rdzy. - A potem roześmiała się, jakby opowiedziała dowcip. - Kiedy sprzedawca wziął ode mnie czek, spałam w nocy w samochodzie, aż go zrealizował. Bałam się, żeby ktoś nie położył na nim łapy. - Emmo... - Nie rozumiesz. On był pierwszym właścicielem. Miał trzy na sprzedaż, tamte dwa były o połowę droższe i poszły, kiedy podejmowałam decyzję. Nikt go nie kupił chyba ze względu na kolor. I dlatego był tańszy. Kazał go pomalować na żółto, bo był to jego osobisty samochód wyścigowy. Szczerze mówiąc, mogłam go wcale nie dostać. - Klasnęła w dłonie. - Ale to przeznaczenie! Tak miało być. Mustang shelby dla Shelby. No, chodź. Nie widziałam Emmy tak podnieconej od czasu... Powiedziała, że diler, który sprzedał jej samochód, był nowo nawróconym chrześcijaninem. - Wiedziałam więc, że nie wciśnie mi grata.

- Dlaczego? - Oszołomiona chodziłam dookoła samochodu. On nie mógł być mój! Zapytałam, kim był sprzedawca, zanim się nawrócił. - Może jest złodziejem samochodów na zwolnieniu warunkowym? Czytałam kiedyś w gazecie, że nawrócił się morderca siedzący w celi śmierci. - Czy oni wszyscy nie nawracają się w celi śmierci? - odparowała Emma. Nie wiedziała, kim był ten człowiek. - Poprosił mnie, żebym się z nim pomodliła w samochodzie, kiedy już wziął moje pieniądze. - No proszę. Zajrzałam do środka. Wnętrze było czarne, kierownica drewniana, a tylne siedzenie jak w matchboksie. Gdyby je dobrze upchnąć, zmieściłaby się tam talia kart i figurka GI Joe. Ale dwa przednie siedzenia były przestronne i lśniące. - Siedzenia są z winylu i pianki. I ma klimatyzację! - powiedziała Emma. - No już, otwórz drzwi. Pokręciłam głową i tylko poklepałam maskę. Dotknęłam szyby i wycieraczek. Położyłam dłonie na masce - Emmo - zaczęłam. - Nie wiem, co powiedzieć. Jest bardzo... - szukałam słów - żółty. . - Tak! To żółć lata. Tak nazywa się ten kolor. Może osiągnąć prędkość ponad dwieście na godzinę. - Dlatego, że jest żółty? - Shelby. - Chciałabyś zobaczyć, jak gnam dwieście kilometrów na godzinę? - Tylko mówię. Spojrzałam do środka na deskę rozdzielczą. - Chyba w sześćdziesiątym szóstym roku nie mieli stereo i zakresu FM. W jedną sześćdziesiątą część sekundy ekscytacja ustąpiła miejsca zmarszczeniu brwi. - Nie, i nie waż się niczego w tym samochodzie zmieniać. To klasyk. W sześćdziesiątym szóstym roku wyprodukowano tylko tysiąc dwieście takich modeli i tylko jeden w tym kolorze. Jeden, rozumiesz? Nie możesz w nim niczego zmienić. - Wiem. I wcale nie chcę. Otworzyła drzwi od strony pasażera i wsiadła. Z większą niechęcią niż przerażona dziewica zmierzająca do małżeńskiego łoża usiadłam na miejscu kierowcy. Dotknęłam kierownicy, jakby była rozżarzona. Starałam się nie oddychać. To niemożliwe! Nie mogłam się już doczekać, żeby opowiedzieć o tym mojemu przyjacielowi Marcowi, który miał bzika na punkcie samochodów. Chyba umrze. Może teraz się ze mną umówi. - Zrobiłaś to? - Zacisnęłam dłonie na kierownicy. - Co? - Modliłaś się z nim? - Tak. Modliłam się: „Boże święty, nie pozwól, żeby ten samochód okazał się gratem". Roześmiała się, a ja razem z nią. Nigdy wcześniej ani później tyle mi nie powiedziała. W szkole średniej chodziłam na kurs prawa jazdy dla uczniów; teraz po skończeniu osiemnastu lat mogłam się już ubiegać o prawdziwe. Uczyłam się jeździć na czterobiegowej ręcznej skrzyni biegów; ten miał sześć biegów. Zgrzytały boleśnie za każdym razem, gdy je zmieniałam, ale Emmie to nie przeszkadzało.

Zabrałam ją na przejażdżkę. Jechałyśmy przez Larchmont, z opuszczonymi szybami; powiedziała mi, że Ford wyprodukował w 1966 roku tylko cztery kabriolety, ale nie mogła sobie na nie pozwolić. - Nie chcę kabrioletu - odparłam. - Ten jest idealny. Dzień był chłodny i wietrzny, pachniało wiosną. Kiedy jest się młodym, ma to szczególne znaczenie. Zawsze zwraca się uwagę na unoszący się w powietrzu zapach nadchodzącego lata, bo jest to ulubiona pora roku wszystkich. Dla dziecka lato niesie ze sobą nieograniczone możliwości, nawet jeśli zostaje się w domu i nic nie robi. Czułam, że rzucam się w oczy, jak golas na wręczeniu Oscarów. Samochód był tak niedorzecznie żółty, że maska mnie oślepiała. Zabrałam Emmę na lody w Mamaroneck na Boston Post Road. Obie zjadłyśmy sorbet cytrynowy na cześć shelby. Cztery osoby powiedziały coś do nas na parkingu. I wszyscy się gapili. - Dzięki, Emmo. Naprawdę. Bardzo dziękuję. - Wszystkiego najlepszego. Miałam mustanga shelby! Nie byłam jednak pewna, co mam z nim zrobić. Dlaczego Emma kupiła mi samochód? Mnie, Shelby, która prawie nie opuszczała Larchmont, a już bardzo rzadko Westchester County, która była kilkanaście razy w Nowym Jorku, odbyła kilka wycieczek do Connecticut, była raz w Dutch Country w Pensylwanii, raz w wielkim parku rozrywki Six Flags w New Jersey i raz z wycieczką w Waszyngtonie. Po co tej Shelby samochód? Przez dziewięćdziesiąt dziewięć procent życia nie przebywałam dalej niż trzydzieści kilometrów od miasteczka, w którym się urodziłam. - Emmo - powiedziałam po kilku dniach - to bardzo wspaniałomyślne z twojej strony. Ale dlaczego kupiłaś mi samochód? - Nie rozumiem tego pytania. Czy to nie jest oczywiste? - No cóż - odparłam, próbując udać zamyślenie. - Nie. - Na wypadek gdyby zabrzmiało to zbyt obcesowo, dodałam: - Przecież nigdzie nie jeżdżę. - Zgadza się - powiedziała. - Ale teraz możesz. Znów zabrałam ją na lody czterysta metrów w dół ulicy. Zastanawiałam się, czy to właśnie miała na myśli Mijały dni, dostałam prawo jazdy, nadszedł czerwiec i zrobiło się cieplej. . Raz czy dwa pojechałam samochodem do szkoły i zaparkowałam na parkingu dla uczniów klas starszych. Mówię wam: dla chłopaków żółty mustang jest ekwiwalentem słowa „Giiiina". Chłopcy uwielbiali mój samochód, a dziewczyny były zazdrosne. „Ładny mustang", mruczeli wszyscy z szeroko otwartymi oczami i zachęcającym uśmiechem na twarzy. Futboliści, biegacze, koszykarze, członkowie klubu dyskusyjnego, wszyscy wzdychali unisono: „Faaajny mustang". Dziewczyna Tony'ego Bergamino, kapitana drużyny futbolowej, była wysoką, smukłą jak gazela blondynką. Obserwowałam pożądliwie, jak całowali się między budynkami podczas przerw. I nawet on zauważył mój samochód, uśmiechnął się szeroko i uniósł kciuk. „Ładny!". Ale przecież to mogła być tylko zwykła zaczepka. Tony, który zwykle rozdeptywał mnie jak komara, uśmiechnął się do mojego samochodu, czyli tak jakby uśmiechnął się do mnie, i powiedział: „Fajny wózek, Shelbyyyy". Mój przyjaciel Marc dochodził do siebie przez dwa tygodnie.

- Nie zasługujesz na taki wózek. Nie masz pojęcia o samochodach. Nie potrafisz prowadzić. Nigdy nie wychodzisz z domu. To kolejny dowód na to, że na świecie nie ma sprawiedliwości. Wszechświat jest bardzo okrutnym miejscem. Marc, zamyślony, zawsze ubrany na czarno, z krzywymi nogami, fryzurą afro, otoczony aurą wystudiowanej artystycznej obojętności, nie mógł przestać mówić o moim samochodzie. Siedział przy stole podczas lunchu i przy kanapce z tuńczykiem z dodatkowym majonezem powiedział: - Zapytałaś Emmę, dlaczego kupiła ci samochód? Shelby Sloane, czy rozważałaś możliwość, że zrobiła to, bo chce, żebyś wyjechała? Podczas kilku kłótni z Emmą powtarzałam, że wkrótce dorosnę i nie będzie mnie już mogła trzymać pod pantoflem. Wyjadę stąd. No cóż, dorosłam, ale czy istniało takie miejsce, do którego musiałabym jechać samochodem? Kiedy kłócą się dwie osoby, jedna z nich czasem powtarza: „Poczekaj, aż skończę osiemnaście lat. Wyjadę stąd i nigdy - słyszysz? - nigdy nie wrócę. I co wtedy zrobisz? Co zrobisz ze swoim życiem?". Takie słowa wykrzykiwałam pod adresem Emmy, kiedy złościły mnie jej zasady, nadmierna surowość, wskazówki, proste życie. Moja najbardziej ulubiona odzywka brzmiała: „Nie jesteś moją matką. Nie możesz mi mówić, co mam robić". Ile razy można wysłuchać czegoś takiego, zanim zacznie się w to wierzyć? Niby Emma wiedziała, że to słowa wykrzyczane w złości i Shelby zawsze powtarza, że nie mówiła serio, ale dlaczego, kiedy się wścieka, to zawsze te bolesne słowa spływają z jej ust? Zaczęłam obserwować Emmę, gdy ścierała kurze, i zapragnęłam zapytać ją o kilka rzeczy. Mruczałam, że naprawdę nie potrzebuję takiego prezentu. Marc uważał, że to zabawne. - Masz osiemnaście lat, a ona mówi ci jak stewardesa pod koniec długiego lotu: „Proszę zabrać swoje rzeczy i wynosić się stąd". Żałowałam, że kiedykolwiek mi się podobał, że czułam słabość do niego, do jego grzywy czekoladowych kręconych włosów i do pytań na temat jego orientacji seksualnej - fantastyczny trik, żeby podrywać dziewczęta. Dzięki Bogu byłam na tyle mądra, żeby trzymać się z daleka. Nie liczę tej nocy, kiedy jego matka wyszła z domu. Wypiliśmy za dużo piwa, a on powiedział: „Wydaje mi się, że jestem gejem". Dałam się temu uwieść na jakieś pięć minut, pozwoliłam mu sprawdzić na sobie jego skłonności, a potem matka wróciła i test nie został przeprowadzony do końca, przynajmniej nie na mnie. Na początku czerwca, kiedy powinnam śnić o balu na koniec roku i dyplomie, o limuzynach, sukienkach i kwiatach, w sennych koszmarach oglądałam przerażającą wizję tygrysa rozrywającego zębami o wiele większego lwa. W jeszcze bardziej przerażającym śnie wpadałam na Emmę w lokalnym sklepie. Mówiła: „Shelby, nie mogę z tobą długo rozmawiać, bo mam dużo roboty. Nie mam czasu na pogaduszki". A potem zajmowała się swoimi dyskontowymi zakupami, zimna, zdystansowana, nieprzyjazna. Po tamtym śnie nie mogłam z nią o niczym rozmawiać. Za dużo o tym myślałam. Na tym zawsze polegał mój problem. Za dużo myślałam, a za mało robiłam. To takie wygodne. Czy ktoś nie powiedział, że brak decyzji jest gorszy niż zła decyzja? Nie ja. Ja bym nigdy tego nie zrobiła.

Do tamtej pory obszar mojego życia wynosił zaledwie kilka kilometrów i przerażało mnie to, co leżało za otwartym oknem, głęboka i niewzruszona tajemnica. Pewnego wieczoru postanowiłam przetestować Emmę. Skończyłyśmy już pracę i siedziałyśmy na kanapie w przerwie pomiędzy reklamami. Był zwykły dzień tygodnia. - Emmo, mówiłaś, że gdzie mieszka moja matka? - Twoja co? - To zwróciło jej uwagę. - Moja matka - odparłam spokojnie. - Czy nie mówiłaś mi kiedyś, że mieszka w jakimś mieście w Kalifornii? W Montecito? Manzanita? Monte Carlo? - Nigdy nie mówiłam, że twoja matka wyjechała do Kalifornii - powiedziała spokojnie. - Mówiłaś. Gdzie to było? Mesa Vista? Mokelumme? Monte Cristo? Kiedy miałam pięć lat, powiedziałaś, że była chora i pojechała do jakiegoś miasta w Kalifornii, żeby wyzdrowieć. - Nie pamiętam, żebym tak mówiła. Jak ty możesz to pamiętać? - Takie rzeczy po prostu się pamięta. - Montesano? Minnesota? Mira Loma? - Nie wydaje mi się, żebym to mówiła. - Emma pokręciła głową. - Ale przecież rozmawiałam z pięciolatką. Pytałaś mnie, kiedy mama wróci. Co miałam ci powiedzieć? Rzuciłam ci coś, żebyś się lepiej poczuła. Że jest gdzieś daleko i nie może stamtąd wyjechać. Ale szczerze... Reklamy się skończyły i znów oglądałyśmy Dynastię. Tamtego wieczoru wyjęłam mapę Stanów Zjednoczonych. Po trzydziestu minutach starannego przeczesywania czterech największych stanów poddałam się. Maricopa? Mission Viejo? Mira Flores? - Nie sądzę, by to było miasto - ciągnęła Emma następnego dnia, jakby wiedziała, że będę szukać i myśleć o tym. - Myślałam, że pojechała wypocząć w jakimś szpitalu psychiatrycznym. Takim jak Bellevue. Albo Menninger w Kansas. - Jak się nazywał ten szpital? - Nie wiem. Nie mówiłam poważnie. - Wiesz, gdzie pojechała. - Nie wiem. - Wtedy wymieniłaś jakąś nazwę. Na pewno. Czy miała tam rodzinę? Dlaczego jestem taka pewna, że nazwa zaczyna się na M? Że ma cztery sylaby? - Nie wiem. - Mariposa? Minnelusa? Miramonte? Potarła oczy, jakby była mną zmęczona. Skończyły się reklamy, pojawił się serial Dallas i Emma nie miała czasu na odpowiedź. - Idę spać. Dobranoc - powiedziała, kiedy skończył się odcinek. - Myślałam, że właśnie dlatego kupiłaś mi samochód - rzuciłam za nią. - Żebym mogła odwiedzić chorą matkę w szpitalu psychiatrycznym w Montezuma. Odwróciła się. - Kupiłam ci samochód - powiedziała - żebyś była wolna. Stale powtarzałaś, że tego chcesz. Więc jesteś. Nie wiem, gdzie jest twoja matka. Nigdy nie wiedziałam.

- Nie wyjadę na długo - powiedziałam. - Tylko na kilka tygodni. Może dwa. - Dwa tygodnie? Jazda tam i z powrotem zabierze znacznie więcej. - Nie. Będę się spieszyć. Może dwa i pół. Wrócę w połowie lipca. Dasz sobie radę przez kilka tygodni, prawda? - Dam - odparła. - Ale dwa i pół tygodnia jazdy dokąd? I kiedy wyjedziesz? Kupiłam mapę Kalifornii w sklepie Randy McNally w Nowym Jorku. Przesuwałam palcem po spisie miast na literę M, bezgłośnie wymawiając jedno po drugim od Mabel po Mystic, a potem znów od Mystic do Mabel. Za trzecim razem o drugiej nad ranem znalazłam. Mendocino. Men-do-si-no. Mendocino! Nie mogłam zasnąć aż do piątej, kiedy obudziła się Emma. Trochę później wykrzyknęłam: - Mendocino! Popatrzyła na mnie zamglonym wzrokiem, mrugając oczami, jakby dopiero co się ocknęła. - Masz zeszyty i sprzęt do biegania? - Emmo, Mendocino! Czy to nie to? - Chyba tak - odparła. - Wzięłaś coś na lunch czy kupisz sobie w szkole? - Kupię. Mam rację, prawda? Brzmi znajomo. - Dobrze. Zjesz jajka przed wyjściem? Zjadłam jajka i wypiłam sok pomarańczowy. Mendocino = Zaginiona matka. Chciałam wykrzyknąć: „Emmo!". Ale krzyki nie są w naszym stylu, chyba że jestem wściekła. A jak mogłam być wściekła? Marc powiedział mi, że Emma wydała chyba z pięć tysięcy dolarów (choć powiedziałam mu, że to niemożliwe) na samochód, żebym mogła pojechać odszukać matkę. Od tak dawna jej nie widziałam. Może się zastanawia, jak się miewam. Rozłożyłam mapę Stanów Zjednoczonych na podłodze w moim pokoju i studiowałam ją niczym układ okresowy pierwiastków. Mierzyłam trasę linijką, jak niegdyś na lekcjach panny Keller, z osiami X i Y, na których wyznaczałam punkty. Wykorzystywałam fizykę (czas i odległość), geometrię (punkty na osi X) oraz wiedzę o świecie (warunki pogodowe w lipcu), by wyznaczyć trasę. Wykorzystałam wiadomości z lekcji o społeczeństwie z siódmej klasy, by poradzić sobie z geografią. Problem w tym, że do siódmej klasy chodziłam naprawdę dawno temu. Byłam przekonana, że za Pensylwanią leży Kansas, potem Nevada, a na końcu Kalifornia. Przyrodę miałam w dziewiątej klasie, a geometrię w dziesiątej, ale fizyka pojawiała się w klasach starszych i bałam się, że ją obleję, więc zrezygnowałam. I tak utknęłam na podstawowych wiadomości z kontinuum czasu i przestrzeni. Na przykład: ile czasu zajmie przejechanie około pięciu tysięcy kilometrów? Ale przecież mustang shelby potrafi pędzić z prędkością stu trzydziestu sześciu kilometrów na godzinę! Kitty Hawk nie potrafi płynąć tak szybko. Dwadzieścia dwie godziny. Mogę pojechać i wrócić w dwa dni. Cudnie. W trzy, jeśli coś pójdzie nie tak.

Stan Utah nie zmieścił się w moich obliczeniach. Przecież nie muszę jechać przez Utah, żeby dotrzeć do Kalifornii. Odpuściłam więc. Straciłam zainteresowanie geometrią i fizyką, zanim przekroczyłam Missisipi. Jedno stało się dla mnie jasne: przy tak rażących ograniczeniach nie wiem, co sobie wyobrażałam, planując samotną wyprawę. Moja strategia podróżnicza skończyła się na Iowa. Co z resztą kraju? Poza tym lubię ucinać sobie drzemkę po południu. Nic z tego, jeśli będę jedynym kierowcą. Brakowało mi wielu pożytecznych umiejętności, duża część zachodniej części kraju jawiła mi się jako monolit - śnieg i żółte kwiaty pomiędzy dwoma ogromnymi zbiornikami wodnymi. Ogarnęło mnie zwątpienie. Dlatego też kiedy Gina w szatni zaproponowała mi, że wyruszy razem ze mną i podzieli się kosztami, prowadzeniem i strachem, nie odmówiłam od razu. Niepokój tańczył we mnie, lecz tańczyło również lato. Miałam osiemnaście lat, skończyłam szkołę średnią i miałam wyścigowego mustanga z 1966 roku z czarnymi pasami z Le Mans. A Gina nie. Ale miała za to inne rzeczy, które znaczyły dla niej bardzo wiele. Chłopaków i różne takie. W przedszkolu byłyśmy z Giną jak siostry. Mieszkała przy Summer Street, niedaleko ode mnie i miała mamę w domu, pracującego tatę, babcię, która z nimi mieszkała, oraz siostrę. Nie dogadywały się najlepiej, ale to jednak była siostra. Jej matka nie miała nic przeciwko temu, że bawiłyśmy się głównie u nich; powiedziała, że nie podoba jej się niekończąca się parada obcych ludzi przewijająca się przez mój dom. Nie wiedziałam, co dokładnie ma na myśli. Obcy ludzie nie przewijali się przez nasze pokoje nad garażem. Byłyśmy więc nierozłączne i nagle, ni stąd ni zowąd, bez żadnego konkretnego powodu, prawie na złość, moja najlepsza przyjaciółka Gina zaprzyjaźniła się z rozplotkowaną myszką Agnes Tuscadero, której od początku nie lubiłam, a po wyjawieniu szczegółów rozmowy przy stole kuchennym państwa Tuscadero nienawidziłam jak Żydzi Hitlera. Gina powiedziała, że przecież możemy być wszystkie przyjaciółkami. Nie rozumiała, że to niemożliwe. Bawiłyśmy się więc razem bez przekonania, spotykałyśmy się, chodziłyśmy do miasta, na plażę w Larchmont, rozmawiałyśmy o zakazach w domu, wolności, okłamywaniu rodziców, aż nagle, bez żadnego konkretnego powodu, przyszło mi do głowy, że to nie Agnes jest trzecim kołem u wozu. Marc powiedział, że Gina jest dla mnie zbyt przeciętna. Zasługuję na lepszego, bardziej wyrafinowanego przyjaciela. Jak on. Ona utrzymywała, że nadal jesteśmy przyjaciółkami. Zapraszała mnie w każdą sobotę na plażę, do parku zabaw. „No chodź, im nas więcej, tym weselej". Nie przyjmowała odmowy, choć tylko ją otrzymywała. Z jednym wyjątkiem. Rok temu, w czerwcu, zaprosiła mnie do klubu, gdzie wybierała się ze swoim nowym chłopakiem Eddiem. - Chodź z nami, proszę. Musisz go poznać. Chcę, żeby poznał wszystkie moje najlepsze przyjaciółki. Polubisz go. On jest taki zabawny. - A co z Agnes? - zapytałam posępnie. - Ona nie jest taka zabawna. Agnes najwyraźniej miała szlaban. Nie mogłam uwierzyć, że zgodziłam się iść jako żałosne piątkowe zastępstwo Agnes. Ale poszłam. Eddie był bardzo zabawny.

Potem Agnes nie miała już szlabanu i Gina tchórzliwie przestała mnie zapraszać. Minął niemal cały ostatni rok nauki, a my prawie ze sobą nie rozmawiałyśmy, aż do tamtego popołudnia w szatni. Kiedyś nie byłyśmy tak bardzo obce, ale podróż samochodem z drugą osobą ma w sobie coś osobistego. Intymnego. Spędza się przecież razem minuty dnia, każdą minutę przez wiele dni, może tygodni. Nie mogłam zrozumieć, dlaczego tak bardzo chce ze mną jechać. Ale myśl o samotnej podróży też nie była do końca przyjemna. W obu scenariuszach kryło się napięcie. Z jednej strony Gina, z drugiej przerażenie i samotność! Zupełnie jak głupia kartka na walentynki firmy Hallmark: „BYĆ Z TOBĄ TO PRAWIE JAK BYĆ Z KIMŚ". To do mnie przemawiało. Co było lepsze: Gina czy okropny strach? - Zastanawiam się, zastanawiam - powiedziałam jej, gdy znów mnie osaczyła na korytarzu. - Muszę to szybko wiedzieć. - Dlaczego? - Jak to dlaczego? Muszę się spakować. Muszę powiedzieć mamie. I trochę się przygotować. - Posłuchaj, jeśli się zgodzę, będziesz musiała przejechać autobusem ostatnią część swojej podróży. Ja na pewno nie pojadę do Bakersfield. - Jesteś pewna? - zapytała i zanim zdążyłam odpowiedzieć, dodała szybko: - Jak blisko jest z Bakersfield do Mendocino? - Na jej bardzo niewłoskiej twarzy pojawił się szeroki uśmiech. Teraz coś o mnie. Najpierw to wszystko, czym nie jestem. Nie jestem obiektywnie piękna. Znałam tylko kilka osób, które są; czy w ogóle można o kimś tak powiedzieć? Na wznosząco-opadającym wykresie znajduję się gdzieś w pobliżu szczytu, od którego wykres zaczyna opadać w stronę przeciętności. Trochę dalej do szczytu jestem wcześnie rano, jeszcze bez mascary i błyszczyku na usta, ale założę się, że nawet Christy Worsoe, królowa zjazdu absolwentów, nie wygląda wtedy dobrze. Bez makijażu można mnie uważać za całkiem przeciętną, ale Emma, która naprawdę nie musi mi poprawiać samopoczucia, mówi, że wyglądam słodko, kiedy wypełzam z pokoju w sobotę rano, by zjeść przed treningiem grzankę z serem Ricotta, zaspana i z nastroszonymi włosami. Dzięki temu nie czuję się aż tak nieatrakcyjna. Teraz inne fakty, które mnie dotyczą. Nie funkcjonuję dobrze wieczorami. Jestem typowym skowronkiem. Wierzę głęboko, że w tym ptasim określeniu kryje się tysiąc dopływów, dużych i małych, które składają się na esencję człowieczeństwa. Przetestowałam ten podział na moich przyjaciołach, Debbie, Marcu i Tracy, także na Emmie i odkryłam, że to prawda. Wstaję i funkcjonuję najlepiej wczesnym rankiem. Sprzątam pokój, przygotowuję zeszyty i książki do szkoły, upewniam się, że moje buty do biegania są suche, a strój gotowy do treningu. Biorę prysznic, jem śniadanie. Mam listę rzeczy do zrobienia przed wyjściem z domu i robię je wszystkie. Mój mózg działa. Wyjmuję rzeczy z zamrażarki na kolację, robię Emmie kawę, sprawdzam na bojlerze, czy pali się światełko, żeby Lambielowie mieli gorącą wodę. Kiedyś mieliśmy z tym wielki problem. Teraz do mnie należy sprawdzanie i nigdy nie zapominam. Wychodzę do szkoły. Książki

do

biblioteki oddaję w terminie, nie wynajduję sobie żadnych głupich zajęć, gdy mam robotę. Nie zostawiam zadań domowych na ostatnią chwilę. Nie odkładam gdzieś książek z biblioteki i potem nie zapominam, gdzie są. Nie trwonię skromnego kieszonkowego na głupstwa. Pomagam w domu. Kiedy razem z Emmą przygotowujemy kolację dla dyplomatów, zostaję, aż wszystko jest gotowe. Zawsze pytam, czy coś jeszcze można zrobić i jak mogę pomóc.

Jeśli Emma chce, żebym coś wyprasowała, prasuję. Bardzo tego nie lubię, a raz spaliłam jedwabną bluzkę i oparzyłam sobie wierzch dłoni. Nadal mam na dowód bliznę (bluzkę trzeba było wyrzucić), ale mimo to prasuję. Nic nie robię na skróty. Jeśli każą mi przebiec dziesięć kilometrów, żeby przygotować się do biegu na czterysta czterdzieści metrów następnego dnia, to przebiegam, nawet jeśli uważam, że to przesada. Nie zatracam się w oglądaniu telewizji/czytaniu/robieniu na drutach/myciu samochodu/sprzątaniu i nie zapominam, która jest godzina. To chyba wspólny mianownik tego wszystkiego - jako skowronek zawsze zwracam uwagę na czas. Wiem, kiedy trzeba iść do szkoły i kiedy trzeba sprzątać, kiedy czytać, odpoczywać i zapytać Emmę, dlaczego zajmowała się mną przez trzynaście lat (na to jednak nigdy nie nadeszła odpowiednia pora, więc tego nie zrobiłam). Czasami długo nie idziemy spać w sobotni wieczór i do późna oglądamy filmy, ale dzieje się tak rzadko. Raz, w 1978 roku oglądałyśmy w nocy Płonący wieżowiec, bo chciałam zobaczyć, jak się kończy. Siedziałam do drugiej i nigdy nie zapomnę uczucia, jakie mi towarzyszyło, kiedy cztery godziny później musiałam podnieść z łóżka zaspane dupsko. Czasami długo czytam w łóżku, ale kiedy widzę, że jest już wpół do dwunastej, odkładam książkę i gaszę światło, żebym następnego dnia nie czuła się jak zombie. Nienawidzę tego uczucia, bo to nie ja. Nie ma ze mną nic wspólnego osoba blada w niedziele jak trup, bo nie mogła odłożyć The Reincarnation of Peter Proud. Nie lubię siebie, gdy tracę poczucie czasu, więc żeby lubić siebie bardziej, odkładam książkę i idę spać. Weźmy teraz mojego przyjaciela Marca. Marc nie zna definicji słowa „czas". Nie śpi do drugiej, trzeciej, czasem przez całą noc, a potem następnego dnia nie widzę go w szkole. Stale jest zagrożony, wymyśla jakieś prace, spóźnia się z terminami ich oddania, odpisuje ode mnie notatki na przerwach, biegnie, upuszcza rzeczy, zapomina. Och, jak on potrafi zapominać. Nawet o tym, co jest dla niego ważne. Lubi malować i można by pomyśleć, że będzie pamiętał o tak ważnych rzeczach jak pędzle i farby. Ale nie. Nie potrafię wam powiedzieć, ile razy nie miał zeszytów, kredek albo specjalnego węglowego ołówka. Jest śmieszny i wie o tym, nie lubi siebie, ale nic nie potrafi na to poradzić. Myśli o tysiącu rzeczach naraz i nie pamięta, gdzie powinien być ani co ma zrobić. Wszystko mu się rozpada. Kiedy nie śpi, nie chce się kłaść. A kiedy śpi, to chce dalej spać. - Cokolwiek robię, chcę to robić dalej - mawia. - Ale co z rzeczami, które musisz robić? - Niewiele mnie obchodzą, Sloane. Boimy się oboje o jego przyszłość w college'u i, szczerze mówiąc, nie napawa nas ona optymizmem. Na szczęście wybiera się do New Rochelle, tylko kilka kilometrów stąd i będzie dojeżdżał, więc jeśli wyleci, nadal będzie spał we własnym łóżku. Mnie nic nie wypada i nic nie umyka. Zgadnijcie, jaką osobą jest Gina? - Ponad siedemset kilometrów - powiedziałam do Giny w holu, gdy szłyśmy z higieny na angielski. - Z Bakersfield do Mendocino. - I jak mam się tam dostać?

Nie odpowiedziałam. Przecież zapewniałam jej mój niesamowity wóz na podróż przez cały kraj. Chciałam zasugerować, by odbyła ją autobusem. Albo samolotem. Milczałam w nadziei, że sama dojdzie do rozsądnego wniosku, ale przez dwie czy trzy minuty do dzwonka marudziła przeraźliwie. - Gina, będziesz musiała pojechać autobusem - powiedziałam w końcu. - To tylko kilka godzin. - Jeśli to tylko kilka godzin, dlaczego mnie nie zawieziesz? - Kilka godzin to metafora. Jest mi strasznie nie po drodze. - Tylko kilka kilometrów. - Dokładnie mówiąc siedemset pięćdziesiąt. I nie wiem, dlaczego muszę wyjaśniać ci oczywisty fakt, że potem muszę wrócić do Mendocino. To dla mnie dwa dodatkowe dni. Ty zostaniesz w Bakersfield, ale ja będę musiała wrócić. - Nie zostanę w Bakersfield - powiedziała obronnym tonem. - Wracam tutaj. Z nim. - Z kim? - Z Eddiem oczywiście. Myślisz, że do kogo jadę do Bakersfield? Milczałam. Naprawdę są takie chwile w życiu, kiedy lepiej jest nic nie mówić. To była jedna z nich. Gina wpatrywała się we mnie niebieskimi oczami o sekundę dłużej, niż mogłam znieść, a potem pobiegła do klasy. Dłonie swędziały mnie przez cały angielski tak, że nie mogłam utrzymać długopisu. Chciałam powiedzieć: „Żartujesz sobie ze mnie? Nie będę wiozła ciebie i jego z powrotem do Nowego Jorku. Nie spędzę tygodnia z tobą i z nim w moim samochodzie. Możesz równie dobrze poprosić mnie, żebym zaczęła mówić po francusku albo pisała na maszynie z szybkością sześćdziesięciu słów na minutę. Tak się nie stanie. Mais non. Jamais. Jamais". Zamiast porozmawiać o tej ważnej rzeczy, odbyłyśmy z Giną lekcję arytmetyki. I podstaw fizyki. Lekcję czasu i odległości. Wzięłyśmy minuty, podzieliłyśmy je na godziny i przepuściłyśmy kilometry przez czas i czas przez kilometry, dzieląc siedemset pięćdziesiąt przez sześćdziesiąt minut, co dało nam dwanaście godzin w jedną stronę. Po trzydziestu minutach tych obliczeń Gina nadal nie mogła pojąć, co sześćdziesiąt minut ma wspólnego z prędkością samochodu, zupełnie jakby czas i odległość nie były ze sobą w żaden sposób powiązane. Nie mogła zrozumieć, dlaczego mój mustang o mocy trzystu pięćdziesięciu koni mechanicznych, zdolny pędzić z szybkością prawie dwustu kilometrów na godzinę, nie może przejechać z Mendocino do Bakersfield i z powrotem w pięćdziesiąt pięć minut. Tłumacząc jej to, sama prawie nie mogłam tego pojąć i z pewnością nie pomogło mi to zrozumieć najważniejszej rzeczy - czy Gina naprawdę oczekuje, że przywiozę ją i Eddiego z powrotem do Nowego Jorku? Jamais! Przygotowania były kosmiczne. Może dlatego, że nigdy nigdzie nie byłam. A może dlatego, że choć lubiłam planować, nie potrafiłam snuć planów na dwa tygodnie, które nie mieściły się. w mojej wyobraźni piechura. Nie chciałam, żeby Emma wiedziała o moich kłopotach, bo na pewno bym usłyszała: „Jeśli nie potrafisz niczego zaplanować i spakować się na dwutygodniową podróż, to jak spakujesz się do college'u?". Chciałam odpowiedzieć na jej niezadane pytanie, że o wiele łatwiej jest spakować wszystkie rzeczy, niż wybrać część z nich. Na przykład, skąd mam wiedzieć, co będę nosić w Nevadzie w nieokreślonej przyszłości? Czy temperatura w Nevadzie jest taka sama jak w Larchmont?

- Pewnie jest trochę cieplej - powiedziała Emma. - Czy są tam komary? - Komary są wszędzie. - Naprawdę wszędzie? Ale przecież w Nevadzie nie ma wody. Czy komary nie potrzebują wilgoci? - No to odpowiedziałaś sobie na własne pytanie. - Nie ma wody? - powiedziała Gina, gdy o tym usłyszała. - A jezioro Tahoe? - Co ty wiesz o jeziorze Tahoe, Reed? - wykrzyknął Marc. Zwracał się do wszystkich dziewcząt po nazwisku, pozbawiając je tym samym płci. A moje przylgnęło do mnie na dobre. Rozmowa odbyła się w czasie lunchu. - Nic - odparła Gina. - Wiem tylko, że Fredo Corleone został na nim zabity, a to przecież było w Nevadzie. - Och, Fredo Corleone. No to masz absolutną rację. Lepiej weźcie środek przeciwko komarom. Czy w nocy robi się zimno? Nikt nie wiedział, nawet Gina; nie wspominano o tym w Ojcu chrzestnym. Czy jest wietrznie? Doszliśmy do wniosku, że tak. Zapakowałyśmy sztormiaki. - Czy mam zabrać lakier do włosów? Dodatkową bieliznę? Ciepłe skarpetki? - Wydaje mi się, że zabranie dodatkowej bielizny i ciepłych skarpetek zawsze jest dobrym pomysłem powiedziała Emma. - Ale skoro tutaj nie używasz lakieru do włosów, dlaczego tam miałby ci być potrzebny? Może tam stanę się inną osobą? Prowokacyjnie kupiłam lakier do włosów. Czy w pokojach hotelowych jest ciepło, czy zimno? Czy dają ręczniki? Dodatkowe koce? Czasami jest mi w nocy zimno. - W lecie? Wróciliśmy na linię startową. Czy w nocy jest zimno i czy w pokojach hotelowych jest zimno, czy ciepło? - Gdzie? - zapytał Marc. - W Nevadzie? Przemkniecie przez ten stan w cztery godziny. A

Dakota

Południowa? Iowa? Utah? Wyoming? Dlaczego nie martwicie się, czy tam jest zimno? Co Utah ma wspólnego z moimi sprawami i czy powinnam zabrać ulubioną poduszkę? Czy przyda mi się aparat, mój kodak instamatic? A może Emma pożyczy mi swój polaroid? Co jest lepsze: najlepsza jakość mojego kodaka czy zamglona polaroidu jak z niedomkniętej szuflady w ciemni? Czy mam zabrać książki do czytania? - Planujesz czytać, kiedy będziesz prowadzić samochód? - zapytał Marc. Zapytał powoli, by dać mi wyraźnie do zrozumienia, co myśli o moim pytaniu. - Ależ z ciebie filozof - powiedziałam, odpychając go. - Idź coś naszkicować, a ja odwalę całą robotę. Siedział bezczynnie w moim pokoju. Szkicował, jak się pakuję. - Może przyda się książka na deszczowy dzień? - zapytałam. Dlaczego zawsze przybieram taki obronny ton, nawet w obecności moich przyjaciół? - To nie będziesz prowadzić w deszczu? - Czy mam zabrać gotówkę?

- Tak, Sloane - odparł Marc jeszcze wolniej, drań. - Powinnaś zabrać trochę pieniędzy. W końcu może przyda ci się benzyna. Rzuciłam w niego poduszką, wytrącając mu ołówek z ręki. - Chodzi mi o to, czy mam zabrać gotówkę, czy czeki podróżne? Jeśli wezmę gotówkę, to gdzie mam ją schować? - Przed kim? Przed Giną? - No, nie wiem. Mogę jej ufać? - A czy ona może ufać tobie? - zapytał Marc, a ja nie miałam już poduszki, żeby w niego rzucić. - Jeszcze jeden taki komentarz i będziesz musiał iść piechotą do domu. - Gdzie ukryjesz przed nią pieniądze w swoim małym shelby? Jak głęboko będziesz musiała je upchnąć, zanim ona: a) zorientuje się, co robisz i b) weźmie to do siebie? Westchnęłam. - Przesadzasz. - Ja przesadzam? - Wrócił do szkicowania. - Ile pieniędzy będzie mi potrzebne? Czy mam zabrać więcej? Czy tylko tyle, ile trzeba? A jeśli skończą mi się pieniądze? Skąd je wezmę? Nie mam karty kredytowej, zresztą kto mi ją przyzna? Nie mam pracy. Marc wstał i podał mi swój rysunek. - Idę do domu - powiedział ze znużeniem. - Cieszę się, że nie mam forsy, nie mogę jechać i nie mam twoich problemów. Kiedy wyszedł, zaczęłam żałować, że nie może jechać z nami. Narysował mnie jako brązowy wir w środku zabałaganionego pokoju z dolarami fruwającymi w powietrzu. Przykleiłam rysunek do ściany i próbowałam wszystko spokojnie przemyśleć. Zgodnie z moimi obliczeniami nie będzie nas przez piętnaście dni i czternaście nocy. Będziemy potrzebować benzyny na niemal dziesięć tysięcy kilometrów. A jeśli przejedziemy więcej? Jeśli na podjazdach mustang wypali więcej benzyny na kilometr? - I co z tego? - powiedział Marc, gdy zadzwoniłam do niego, by to omówić. - Kiedy będziesz zjeżdżać, spalisz mniej. Musisz mieć nadzieję, że wszystko się wyrówna. Ale właśnie o to chodzi. A jeśli się nie wyrówna? Jeśli Gina w końcu mnie przekona i będę musiała ją zawieźć do Bakersfield, pojechać na północ do Mendocino, a potem znów wrócić na południe, żeby ją zgarnąć? Pas possible! Jak mogłam cokolwiek obliczać, mając tyle niewiadomych? Pokój w hotelu. Piętnaście nocy. A jeśli wypadnie szesnaście? Może będę potrzebowała kilku dodatkowych dni, żeby odnaleźć kobietę, dzięki której przyszłam na świat. A jeśli Gina będzie chciała spędzić kilka dni więcej w rozkosznym towarzystwie Eddiego? - To co? Będziesz spała w samochodzie - powiedział Marc głosem, który sugerował, że spanie w aucie jest najwspanialszą przygodą. Przeznaczyłam po pięćdziesiąt dolarów na nocleg w motelu na szesnaście nocy. A jeśli będzie to kosztowało sześćdziesiąt? A podatek?

- Podatki różnią się w każdym stanie - powiedział Marc. - A parking? A jeśli zgubisz klucz do pokoju i będziesz musiała zapłacić za nowy? Chyba nie najlepiej planujesz, Sloane. Zgodziłam się z nim. Jedzenie. Czy naprawdę musimy jeść trzy razy dziennie? Plus woda na drogę. I coś na wzmocnienie raz lub dwa w jakimś barze? - Świetnie, planuj libacje alkoholowe - powiedział Marc. - A co z opłatą za wstęp? W samochodzie trzeba będzie zmienić olej. - Po czterech tysiącach kilometrów. W twoim może częściej. A nieprzewidziane wydatki? - Już je wkalkulowałam. Na przykład jakie? - Nie wiem. Dlatego nazywają się nieprzewidziane. Zastanawiałam się chwilę. - Masz na myśli lakier do paznokci? - Tak, to właśnie przyszło mi na myśl. Jeszcze zmywacz. I aspiryna. - Daj spokój. Wytrzymam ból głowy. - Zaczęłam obgryzać paznokcie, by uniknąć nieprzewidzianych wydatków. - Przebita opona? - Dobra, wezmę dodatkowo czterdzieści dolarów. - A jeśli zderzysz się z jeleniem i padnie ci następna? - Dlaczego miałabym zderzyć się z jeleniem? - Sloane, nie mam pojęcia, dlaczego robisz wiele rzeczy, które robisz. - Zamknij się. Znów zaczęłam liczyć. Hotel: siedemnaście nocy po sześćdziesiąt dolarów. Benzyna na dziesięć tysięcy kilometrów. Dorzuciłam trzy puszki oleju, dodatkową parę wycieraczek, kable rozruchowe, lewarek do opon i pelerynę. Plus: gotówka na trzy posiłki, siedem razy lody, dwie cole i kawę dziennie. Dodatkowo: sześć drinków, czterdzieści dolarów na przebitą oponę, kolejne pięćdziesiąt na wszelki wypadek i dwadzieścia dolarów na prezent dla Emmy. Podsumowałam. Podzieliłam na mnie i Ginę. Wyszło tysiąc siedemset dolarów. Na głowę. Plus prezent dla Emmy, więc mój udział wynosił tysiąc siedemset dwadzieścia dolarów. Może towarzystwo Giny było rzeczywiście błogosławieństwem. Kiedy powiedziałam, ile wynosi jej udział, nawet nie mrugnęła okiem. - To wszystko? Hmmm. Myślałam, że wyjdzie więcej. Ale wezmę dodatkową stówę na ciuchy, bo uwielbiam ubrania, i jeszcze jedną, żeby się zabezpieczyć. Szczebiotała jak skowronek. Tak rozsądnie. Pogratulowałam jej przezorności i postanowiłam pójść w jej ślady. Powiedziała, że przez dwa lata pracowała w Dairy Barn i trochę zaoszczędziła. Ona też oszczędza! Czyżbym się co do niej myliła? Wybrałam z banku wszystkie pieniądze - a raczej to, co z nich zostało po zakupie nowych butów do biegania, sukienki na bal i opłaceniu jednej czwartej kosztów wynajęcia limuzyny, którą jechaliśmy z Markiem, Cindy i Jessicą. Emma zaproponowała mi dodatkowe trzysta dolarów. - Nie, Em. Już tyle zrobiłaś. - Zastanowiłam się, co powiedzieć. - Kupiłaś mi samochód! - powiedziałam wesoło w nadziei, że to zauważy.

Nie zauważyła. - Weź - powtórzyła rozsądnie, a potem dodała absurdalnie: - Uwierz mi, będziesz ich potrzebowała. Bardziej? Mniej? - Nie, nie, poradzę sobie. Wszystko zaplanowałam. - Potem sobie przypomniałam. - A szampon i odżywka? - Dadzą ci w hotelu. - Emma się zawahała. - Może nie odżywkę. - Znów zawiesiła głos. - Może nie w motelach. - Co nie w motelach? Nie dadzą mi szamponu czy odżywki? - Ani jednego, ani drugiego. - Och. Hotele będą za drogie. Znów wróciłam do początkowego pytania: ile szamponu, ile odżywki? Butelka szamponu „Hej, twoje włosy pachną cudnie" zwykle wystarczała na miesiąc. Postanowiłam wziąć dwie butelki szamponu i odżywki, żeby się zabezpieczyć. Emma zapłaciła. Przed wyjazdem nie sprawdziłyśmy z Giną listy zabieranych rzeczy. Powinnyśmy i chciałyśmy, ale byłyśmy obie bardzo zajęte. Poszłam na cztery imprezy, potem było rozdanie świadectw, piknik, bal, pakowanie, planowanie. Nie miałyśmy czasu. Nie zadbałyśmy o to, by go mieć. Ale znalazłam go dla Tony'ego Bergamino. A raczej on znalazł go dla mnie. Podszedł do mnie po balu, powiedział, że świetnie wyglądam i dobrze tańczę. - Dzięki. - Gdybym była pawiem, rozpostarłabym ogon. - Słyszałem, że jedziesz do Kalifornii. - Gdzie słyszałeś? - No, wszyscy słyszeli. Próbowałam się nie uśmiechnąć. Tony Bergamino słyszał, że jadę do Kalifornii! Pod jego spojrzeniem stałam się wielkim czerwonym balonem napełnionym helem. - Zabierasz Ginę ze sobą? - Nie zabieram jej. Jedziemy razem. Dzielimy się kosztami. - Oczywiście. Niezła z niej petarda. Nie wiedziałem, że się przyjaźnicie. - Tak. Kiedyś byłyśmy... przyjaciółkami. - To musiało być dawno temu. - Spojrzał na mnie zabawnie, jakby wszystko wiedział. - Bo było. Przestąpił z nogi na nogę. Ktoś go zawołał (może jego ukochana gazela?). - No to powodzenia. Szczęśliwej podróży. - Dzięki. Najlepszego. - Idiotka! Uśmiechnął się do mnie, jakbym była idiotką. A potem ponieważ on był pawiem, rozpostarł swój ogon. - Masz ochotę się spotkać przed wyjazdem? Znam świetne miejsce na wybrzeżu w Newport. Moglibyśmy tam pojechać. - Zawahał się. - Może ja mógłbym poprowadzić? - zapytał nieśmiało, rzucając mi swój słynny futbolowy uśmiech. Alleluja!

Alleluja, alleluja! - Jasne, możesz poprowadzić. Jeśli chcesz. Kiedy pojedziemy? Pojechaliśmy na noc, tuż przed zmierzchem. Newport jest pewnie ładnym miastem. Z plażami. Białym. Staroświeckim i uroczym, z łodziami i żaglami. Słyszałam, że leży nad morzem, nad pięknym morzem... ale my zostaliśmy na stałym lądzie. - Emmo - powiedziałam w wieczór przed wyjazdem. - Opowiedz mi o ojcu. Trzynaście lat zabrało mi zadanie tego pytania. Początkowo myślałam, że mnie nie słyszała. Czasami wydaje się, że własny głos jest tylko echem i zaczynasz wątpić, czy istotnie coś powiedziałaś; masz wątpliwości, czy w ogóle jesteś, bo najważniejsze pytania w twojej głowie nadal pozostają bez odpowiedzi. Była taka cicha. Słuchała odpowiedzi w teleturnieju. Największe z Wielkich Jezior za dziesięć tysięcy. Najwyraźniej chodziło o Jezioro Górne. Kiedy pojawiły się reklamy, ściszyła głos w telewizorze. - Naprawdę chcesz wiedzieć? - zapytała zbolałym tonem. Jednak choć słowa zdradzały napięcie, jej dłonie leżały spokojnie na kolanach. - Wdał się w bójkę w barze. Zrobiło się wielkie zamieszanie i zabił człowieka. Oskarżyciel powiedział, że siły były nierówne. Tamten mężczyzna zaatakował ojca butelką, a on rzucił się na niego z kijem baseballowym. Butelka była rozbita, z ostrymi końcami. Twój ojciec czuł się zagrożony. Ale to się nie liczyło. Mężczyzna, którego zabił, pochodził stamtąd i był bardzo lubiany, a twój ojciec tylko tamtędy przejeżdżał. Oskarżyli go o zabójstwo pierwszego stopnia i skazali na dziesięć lat więzienia. Tam zachorował i umarł. Powiedzieli, że na zapalenie płuc. Ale to równie dobrze mogło być serce. Zawsze miał słabe. - Wstała i pewną dłonią ujęła pustą filiżankę. Nie wiedziałam, co powiedzieć. - Dlaczego nigdy o tym nie wspominałaś? - Nigdy nie pytałaś. Powiedziałam ci, że tatuś umarł. Myślałam, że to wystarczy. Nie chciałam cię denerwować. Zawsze byłaś taka wrażliwa. Myślałam, że kiedy będziesz gotowa, zapytasz. - Dlaczego nigdy nie odwiedziłyśmy go w więzieniu? - Było za daleko. Został osądzony i skazany w Kalifornii. Nie chciałam tam jechać z tobą autobusem. Oszczędzałam pieniądze na samolot, a tymczasem on umarł. - Stała przede mną, nadal trzymając filiżankę, z siwymi włosami nawiniętymi na wałki, w czystej podomce, pachnąca detergentem. - Co ojciec robił w Kalifornii? Emma milczała jakiś czas, pocierając filiżankę. - Wydaje mi się - powiedziała w końcu - że to samo, co ty zamierzasz. Miała rację. Wcześniej nie byłam na to gotowa i teraz też nie. Dopiero kiedy zamilkła, udało mi się odczytać ukryte między wierszami znaczenie: Twój ojciec pojechał odnaleźć matkę i skończył, umierając w więzieniu. A teraz ty tam jedziesz. Bardzo chciałam okazać się dorosła, ale wpatrywałam się w nią, by wybadać jej reakcję. - Myślisz, że moja matka nadal żyje? - zapytałam w nadziei, że zaprzeczy, że powie: Nie, Shelby, umarła dawno temu. Nigdzie nie jedź. Proszę. Zostań. Chciałam, żeby to powiedziała.

- Skąd mam wiedzieć? - odparła. - Może. Może, może, może. Co na to odpowiedzieć? - Gdzie jest list, który mu zostawiła przed wyjazdem? - Jaki list? - Zaskoczona zmarszczyła brwi. Jej neutralne spojrzenie pociemniało. - O mój Boże. Czy przez te wszystkie lata wierzyłaś w złośliwe plotki? Co z tobą jest nie tak? Dlaczego tak chętnie wymyślasz fakty ze swojego życia? Nie jest dość ciężkie? Było dość ciężkie. - Ja to wymyślam? - powiedziałam w duchu. - Niby co się tutaj dzieje? - Emma odstawiła filiżankę z głośnym stukotem. - Za kogo mnie uważasz? Kto twoim zdaniem wychowywał cię przez te wszystkie lata? Milczałam, a ona patrzyła na mnie ze złością, jakby oczekiwała odpowiedzi. - Myślałam, że ojciec odszedł od matki, żeby być z tobą - powiedziałam w końcu. - Dlatego wyjechała. Oniemiała Emma wyprostowała się, oddychając ciężko, a w jej zwykle miłych oczach błysnęło niedowierzanie. - Nie rozumiem już, kim jesteś. Shelby, twój ojciec nie odszedł od matki. To ona go porzuciła. I dla twojej informacji: nie jestem kochanką twojego ojca, lecz jego siostrą. Wciągnęłam powietrze. - Naprawdę? - Zdębiałam. - Jak to możliwe? - wyjąkałam po chwili pełnego wstydu milczenia. - Ty... macie różne nazwiska. - A co, jesteś ekspertem od nazwisk? Mieliśmy jedną matkę. Twój ojciec był dziesięć lat

młodszy ode

mnie. - Jesteś moją ciotką? - Nie mogłam tego powiedzieć z większym niedowierzaniem, niż gdybym zapytała: Jesteś mężczyzną? - A dlaczego nazywałaś mnie ciocią Emmą? - Bo byłam dzieckiem - mruknęłam. - Tak, i miałaś więcej rozsądku niż teraz, po dwunastu latach szkoły. Kiedy ojciec wyjechał, by szukać twojej matki, powiedział, że wróci za dwa tygodnie. Zgodziłam się tobą opiekować. Dwa tygodnie zamieniło się w trzynaście lat. Zostawił cię ze mną, bo nie miałaś dokąd pójść. Ogarnął mnie wstyd. Zbladłam. Czasami upokorzenie zamienia się w demonstrację dumy. Tak było i ze mną .

- Dlaczego nigdy mi o tym nie powiedziałaś? - zapytałam, pragnąc ukryć prawdziwe uczucia. - Nazywałaś mnie ciocią Emmą! - prawie krzyknęła. - To tylko nazwa - powtórzyłam uparcie. Pokręciła głową. - Tak. Tylko nazwa siostry ojca. - Oddychała ciężko, zbierając myśli. - Jaką korzyść przyniesie

ci

pomniejszanie swojego życia? Składanie go z podartych kawałków? Czy kiedykolwiek zadałaś sobie pytanie, dlaczego wzgardzona i porzucona kobieta miałaby wychowywać dziecko swojego byłego kochanka, niewdzięczne i krnąbrne dziecko? Zadawałam sobie to pytanie tysiąc razy dziennie.

- Właśnie taka jesteś, Shelby - ciągnęła Emma. - Krnąbrna i niewdzięczna. Wierzyłaś w te kłamstwa o sobie, ale nie po to, by poczuć się lepiej, ale by poczuć się gorzej. Po tych słowach nie miałam już nic do powiedzenia. Ona też. - Wyjeżdżam jutro - odezwałam się po chwili. - I nie wrócę, dopóki nie znajdę matki. - Dobrze - odparła. - Ale błagam cię, nie zapominaj o typowych dla młodości wątpliwościach. One są najważniejsze. - Odwróciła się, by wyjść. - Nawiasem mówiąc, to samo powiedział twój ojciec. Jeśli zamierzasz szukać matki, może przyda ci się jej nazwisko. - Zamilkła i czekała. Dlaczego czekała? Zupełnie jakby wstrzymywała oddech, dopóki nie zdecyduję, czy jadę, czy nie. Ale przecież dała mi samochód! Musiałam jechać. Musiałam. - Jak się nazywa? - zapytałam wyzywająco. Emma wzięła filiżankę ze stołu. Jej szara twarz była ściągnięta, a oczy patrzyły trzeźwo. - Lorna Moor. Lorna Moor! Moja matka nie zostawiła listu. Ale przysłała pocztówkę. Emma pokazała mi ją. Żonkile na Main Street, a za nimi klify i wzburzony ocean. Mendocino, Kalifornia, głosił napis z tyłu, a pod nim napisane drobnym, niechlujnym pismem: Pozdrów Shelby, Tak właśnie rozpoczyna się podróż w stronę dalszego życia: gdy powtarza się poczynania innych, a czasami dokonuje rewolucji.

Część druga MARYLAND - KRAINA MARII

1 Min iat uro we szpic e Kiedy wyruszałam, był piękny, późny, czerwcowy ranek. Do domu Giny dojechałam koło dziewiątej. Zapakowanie się zajęło mi więcej czasu, niż przypuszczałam. Gina miała być gotowa na ósmą. Chyba zwlekałam kilka dodatkowych minut, by się przekonać, czy Emma coś mi powie. Co, żadnych mądrości? Masz wszystko? - zapytała tylko. - Tak. - Nie masz. - Przyniosła coś z mojego pokoju. - Zapomniałaś tego. - Trzymała poduszkę w różowej powłoczce z dżerseju. - Wiesz, jak nie lubisz bez niej spać. Miała rację, nie lubiłam zasypiać bez mojej poduszki. - Nie chcę jej zabierać - powiedziałam. - Boję się, że zostawię ją w jakimś motelu. Wolę, żeby tu na mnie czekała. . Emma położyła poduszkę na stole w kuchni. - Dobrze. Absurdalnym gestem stale macałam gotówkę ukrytą w szarej kopercie. Czułam się niepewnie, że noszę ją przy sobie; jedno szarpnięcie i po wyprawie. Powinnam kupić portfel. Ale co miałam zrobić, iść do sklepu z dwoma tysiącami dolarów, żeby kupić colę? Gdzie ulokować pieniądze? Zostawić w schowku? Wybrałam dno walizki, dwadzieścia dolarów zostawiłam w tylnej kieszeni szortów na picie i drobne wydatki. Emma poklepała mnie po ramieniu i lekko uścisnęła. - Szczęśliwej podróży - powiedziała. - Bądź grzeczna. Nawet nie dodała, żebym była ostrożna. Osobiście uważam, że to byłoby ważne, ale co mogłam o tym wiedzieć. Może matka powiedziałaby coś takiego. Tak jak matka Giny, Kathy Reed, która trzęsła się nad nią jak... no cóż, jak matka, której starsza córka rusza po raz pierwszy w podróż przez cały kraj. Od rana do wieczora Kathy Reed była zawsze elegancko uczesana i ten ranek nie był wyjątkiem. Umalowana i w minispódniczce sama wyniosła walizkę Giny do samochodu, idąc przez trawnik w wysokich beżowych szpilkach. - Shelby! Nie widziałam cię od wieków. - Objęła mnie z uśmiechem. - Jak się miewasz? - Bardzo dobrze, proszę pani - odparłam, ale ona szła już do domu po kolejną torbę. Miałam nadzieję, że zmieści się w bagażniku. Babcia Giny też tam była i podpierając się na lasce, mruczała pod nosem, próbując udzielać ostatnich rad.

- Weź kurtkę. Zmarzniesz. Weź książkę. Shelby, wzięłaś książkę? Weźcie wszystkie numery telefonów na wszelki wypadek. - Wszystkie numery? - powiedziałam bezgłośnie do Giny. - Naprawdę wszystkie? - Wybuchnęła śmiechem. - Weźcie ćwierćdolarówki. Psy szczekały, kot kręcił się pod nogami. Trzymałam się z daleka od tego zamieszania; dla mnie Gina nie wyglądała na gotową do wyjazdu i nie chciałam jej przeszkadzać. Stale spoglądałam na zegarek w nadziei, że ktoś zrozumie, iż należy się spieszyć. Musiałyśmy dziś przejechać przez New Jersey i Pensylwanię i zatrzymać się gdzieś w Ohio. To jakieś osiemset kilometrów, ale mogło nam się udać, gdybyśmy wyjechały natychmiast, natrafiły w Nowym Jorku na niewielki ruch, utrzymywały odpowiednią prędkość na zachodniej I-78 i ograniczyły przystanki. Jeden, żeby zatankować, drugi, żeby się czegoś napić... - Pamiętaj, nie zjedzcie canolli - podsłuchałam napomnienia pani Reed. - Moja siostra je uwielbia, a nie może ich dostać w Baltimore. Wyrwałam się z mojego geograficznego zamyślenia i zmrużyłam oczy. Nagle zaczęłam zwracać na wszystko uwagę, jakby pani Reed klasnęła w dłonie tuż przed moim nosem. - Aha - powiedziałam. - Przepraszam, pani siostra? - Tak. Znasz przecież Flo - wyjaśniła. - Ciotkę Giny. Widziałaś ją wiele razy w czasie świąt Bożego Narodzenia. Mieszka w Baltimore. - Oczywiście. Bardzo ją lubię. Czy naprawdę mieszka w Baltimore? Kiedy się tam przeprowadziła? Myślałam, że Flo mieszka zaraz za rogiem, jak wszystkie ciotki. - No, Kathy, tak naprawdę to niedaleko Baltimore - poprawiała synową teściowa, opierając się na lasce. - Przy lotnisku. - Scottie - rzuciła zniecierpliwiona pani Reed - Glen Burnie uważane jest za część Baltimore. - A tak naprawdę to tylko małe miasteczko. Chyba lepiej jest mówić niedaleko Baltimore... Odchrząknęłam, próbując przechwycić spojrzenie Giny i zwrócić uwagę wszystkich. - Gina? Nie odezwała się, tylko pracowicie grzebała w torbie. - Chyba mam wszystko... - zamruczała pod nosem. - Gina, pamiętaj... - Chwileczkę - wtrąciłam się. - Co Baltimore ma wspólnego z nami? Nie jedziemy przecież do Baltimore. - Nie jedziecie? - zapytała pani Reed. - To jak dostarczycie szpice do ciotki Flo, jeśli nie jedziecie do Baltimore? - Jakie szpice? Gina nadal była zajęta sprawdzaniem, czy jej torba jest gotowa do podróży. Stałyśmy na ceglastej ścieżce obok frontowego trawnika, ptaki ćwierkały, a ona z powagą szukała spinek do włosów. Wtedy właśnie

zauważyłam szczekającą klatkę. Pokazały mi ją matka i babcia Giny; ta druga laską, która stała się teraz wskaźnikiem. - Gina! - odezwała się surowo pani Reed, nie ja. - Powiedziałaś mi, że Shelby się

zgodziła.

Powiedziałaś, że z nią rozmawiałaś! - Miałam zamiar, mamo, ale byłyśmy takie zajęte, pojechałyśmy do Mystic i wyleciało mi z głowy. Przepraszam, Sloane. Przepraszam, mamo. - Ale powiedziałaś mi, że z nią rozmawiałaś! - Przepraszam, mamo. Przepraszam, Sloane. Myślałam, że nie będziesz miała nic przeciwko temu. Wydawało mi się, że to po drodze. Bo jest, prawda? - A mówiła to dziewczyna, która była przekonana, że Bakersfield i Mendocino sąsiadują ze sobą, oddalone zaledwie o osiemset kilometrów! I co miałam zrobić? Psy spoglądały niespokojnie przez pręty klatki. Poirytowana pani Reed przewróciła oczami. - Shelby, mam nadzieję, że ci to nie przeszkadza. Moja Rosie niedawno się oszczeniła i obiecałam Flo dwa pieski. Poza tym to jest trochę po drodze, prawda? - Powiedziała to z zażenowaniem, niemal błagalnie, jakby była pewna, że to niedokładnie po drodze, ale może ja tego nie zauważę. - Raczej nie - zaprzeczyłam, jakbym miała obsesję na punkcie dokładności. - Ale na pewno nie będzie tak źle.

Pani Reed uśmiechnęła się ciepło. - Bardzo się cieszę. Moja siostra była chora w ostatnie święta i nie widziała dziewczynek. Ani ciebie.

Bardzo się ucieszy. - Możemy przenocować u cioci Flo za darmo - powiedziała Gina, próbując wcisnąć pół tuzina par sandałów do małej reklamówki. - Dobrze się składa, prawda? Oszczędzimy trochę kasy. I ona uwielbia canolli. - Kto nie uwielbia? - mruknęłam. Baltimore! Odwróciłam się do nich plecami, żeby nie widziały, jak zaciskam zęby. Ukradkiem rozłożyłam mapę. Jasne, Baltimore leżało niemal czterysta kilometrów na południe, podczas gdy my zmierzałyśmy na zachód. No, już nie. Teraz naszym celem było południe. - Sloane - powiedziała Gina, podchodząc do samochodu. - To taka przygoda. Wiem, że nie ma jej na twojej liście. - Nieważne. Musimy tylko dołożyć jeden dzień do całej wyprawy i dojedziemy do Kalifornii później, ale to chyba nie ma znaczenia. Jeden dzień nie zaszkodzi. Dopiszę go do mojego kalendarza. Nie ma sprawy. Kiedy złożyłam mapę i odwróciłam się, matka Giny trzymała dłonie na jej ramionach i udzielała jej kolejnych rad. - Pamiętaj, nie zatrzymujcie się i nikogo nie zabierajcie. Słyszysz? - Słyszę. - Obiecujesz? - Obiecuję. - Shelby, ty też obiecujesz? Musicie być ostrożne. - Oczywiście, proszę pani. Nigdy bym nikogo nie zabrała.

- Nie musisz się martwić o Shelby, mamo. - Gina się roześmiała. - Wiem, że ona przenigdy nie zabierze żadnych autostopowiczów. Za nic. - Dlatego pozwalam ci z nią jechać - odparła pani Reed. - I nie zgub pieniędzy. Codziennie

jedz

śniadanie. Nie zapomnij dużo pić po drodze. I zamykajcie samochód, kiedy pójdziecie na pisiu. Zamrugałam powiekami. Czy powiedziała „pisiu" do osiemnastolatki? „Tak". „Nie". „Tak". „Nie". „Tak". - Nie rozmawiaj z obcymi. Nawet na nich nie patrz. - Nie będę. Nadal trzymając dłonie na ramionach Giny, pani Reed odwróciła się do mnie. - Shelby, kiedy bak będzie w połowie pusty, zatankuj. Nie ma sensu czekać, aż zupełnie się opróżni. - Dobrze, proszę pani. Zatankujemy. - Wygłaszała kazanie do już nawróconych. - Nie, nie my. Ty. Nie pozwól Ginie dotykać pompy. Opary benzyny przyprawiają ją o straszny ból głowy. Gina, kiedy Shelby będzie tankować, ty biegnij do łazienki, dobrze? - Dobrze, mamo. - Nie stój blisko pompy i nie wdychaj. - Odwróciła się do mnie. - I pamiętaj, ona ma alergię na fistaszki. - Żadnych fistaszków, rozumiem. A masło orzechowe? - Kiedy zobaczyłam wyraz jej twarzy, rzuciłam przez zaciśnięte zęby: - Tylko żartowałam. - Shelby, ona ma również alergię na pszczoły i osy - ciągnęła ze spokojem. - Jeśli ją użądlą, okropnie spuchnie. Nie jedźcie wiejskimi drogami z opuszczonymi szybami. Trzymajcie się autostrady międzystanowej. Mamy przecież taki świetny system autostrad. Słyszałam, że ktoś przejechał z Nowego Jorku do Kalifornii w trzy dni. - Ale pewnie nie zahaczał o Baltimore - mruknęłam prawie niesłyszalnie. - Bądźcie ostrożne - rzuciła zdecydowanie, rozglądając się na boki. - Nie jedźcie za szybko. Trzymajcie się przepisów. Osiemdziesiąt kilometrów na godzinę. Nie obchodzi mnie, jaki macie samochód. Nie wyprzedzajcie ciężarówek z prawej strony. Niech one was wyprzedzają. I tak zawsze wygrają. I unikajcie agresywnych kierowców. Dobrze, Shelby? - Dobrze, proszę pani. - Od kiedy masz prawo jazdy? - Uczniowskie od roku. A pełne dostałam w tym miesiącu. - Dobrze. Musisz być ostrożna na drodze. Jesteś początkującym kierowcą. Nie jedźcie nocą. Kiedy zacznie się ściemniać, zjedzcie kolację, a potem zatrzymajcie się gdzieś na noc. Nie ma sensu gnać bez opamiętania. Nie jedziecie do pożaru. Lepiej być ostrożnym, niż potem żałować. Pamiętacie historyjkę o żółwiu i zającu? Czy chodziło jej o uciekanie z pożaru? Uznałam jednak, że lepiej nie pytać. I czy nie powiedziała przed chwilą, że ktoś przejechał z Nowego Jorku do Kalifornii w trzy dni? Ciekawe, żółw czy zając? Gina ani razu jej nie przerwała i nie powiedziała: „Mamo, musimy już jechać". Stała z dłońmi matki na ramionach, słuchała i kiwała głową. Kiedy pani Reed zamilkła i wyglądało na to, że skończyła, Gina powiedziała, że ostatni raz musi zrobić „pisiu" i zniknęła w domu. Zostałam z dwiema paniami

Reed, które

obrzucały mnie spojrzeniem od stóp do głów. Wyglądałam zupełnie normalnie. Miałam na sobie dżinsowe szorty ze srebrnymi ćwiekami na kieszeniach w kształcie różyczek i beżowy T-shirt z Aerosmith. Miałam czyste włosy, zęby też. Prawie się nie umalowałam. Naprawdę, nie było czego oglądać. A jednak przyglądały mi się badawczo. Patrzyły, jakbym była nieprzyzwoitym obrazem, który ich zdaniem został stanowczo za wysoko wyceniony. - Shelby, będziesz się dobrze opiekować Giną? - zapytała w końcu młodsza pani Reed. Nie miałam pojęcia, co to oznacza. Nigdy w życiu niczym i nikim się nie opiekowałam. Nie potrafiłam się zająć jednooką żabą i w efekcie nie przetrwała zimy. - Oczywiście - odparłam. - Ale jesteśmy z Giną przyjaciółkami. Będziemy się sobą nawzajem opiekować. - Teraz masz ją pod opieką - ciągnęła pani Reed, jakbym się w ogóle nie odezwała. - Wiesz, że zawsze uważałam cię za jej starszą siostrę. - Oczywiście. Tak naprawdę Gina jest dziesięć miesięcy starsza ode mnie, ale wiem, co pani ma na myśli. A siostry opiekują się sobą nawzajem. - Jest w dobrych rękach. Wiem, że będziesz się o nią troszczyć. Zawsze cię lubiłam. Naprawdę nie masz nic przeciwko zawiezieniu psów do Baltimore? - Zaproponowała mi pięćdziesiąt dolarów za nieprzewidziany kłopot. Zawsze mam problemy, by odmówić, gdy ludzie proponują mi pieniądze (zdarza się to tak rzadko), więc nie odmówiłam. - A Molly obiecuje, że nie będzie sprawiać kłopotu. - Molly? - zapytałam w osłupieniu. Była już prawie jedenasta. Za bardzo się bałam, żeby spojrzeć na zegarek. Zerwałam go z ręki i rzuciłam na tylne siedzenie, jakby pozbycie się czasomierza dało mi iluzję kontroli. Nie wiedząc, która godzina, mogłam nie mieć pojęcia, że jest już tak późno. Wróciła Gina. Za nią dreptała zaspana, rozczochrana mała dziewczynka. Molly, siostra Giny! Nie widziałam jej od dwóch lat, przez ten czas na ciele wyskoczyły jej różne rzeczy, takie jak cycki i biodra. Kiedy ją znałam, była jeszcze dziewczynką. Teraz miała dwanaście lat i trudno było ją poznać. - Mama chciała, żeby moja siostra też pojechała z nami - powiedziała radośnie Gina, jakby chciała zrównoważyć nachmurzoną nastoletnią twarz siostry. - Gina, nie kłam - zaprotestowała Molly. - To ty mnie zaprosiłaś. Zarumieniona Gina spojrzała ze złością na siostrę. - Myślałam, że będzie zabawnie - powiedziała do mnie. - Czy ona jedzie z nami aż do Bakersfield? - Ciii! Nie bądź głupia. Nie - odpowiedziała szybko Gina, nie patrząc na mnie. Jak się okazało, Molly była jeszcze mniej gotowa do drogi niż Gina. Poszła do domu po szczoteczkę do zębów, książkę do czytania (choć nie wyglądała na osobę, która w ogóle coś czyta), dość duży magnetofon kasetowy i przybory do makijażu. Czego jeszcze potrzebuje dwunastolatka na wyjazd do ciotki? Co jeszcze mogła przynieść? Miniaturowe kije do golfa? Powiedziała, że musi siedzieć z przodu. - Z tyłu robi mi się niedobrze. Gina się zgodziła! Będzie siedzieć z tyłu? Pokręciłam głową.

- Molly, potrafisz czytać mapę? - Tak - odparła wyzywająco. - To dobrze. Nie wiem, gdzie mieszka twoja ciotka, więc będziesz musiała wyprowadzić mnie z Nowego Jorku. - Nie mogę czytać w samochodzie. Kręci mi się w głowie. - Rozumiem. - Skinęłam głową. - To może lepiej usiądź z tyłu. - Nie mogę. Z tyłu jest mi niedobrze. Poza tym tam jest za mało miejsca. - To dobrze, bo ty też jesteś mała. - Nie, nie mogę. - Molly, daj Sloane spokój, dobra? - warknęła Gina. Nagle przypomniałam sobie, że nie znosi Molly. Nigdy nie potrafiły się dogadać. Gina mówiła, że Molly jest rozpieszczoną egoistką. To po kiego diabła zaprosiła ją na wspólną podróż do Baltimore? Wpatrywałyśmy się w Molly, a potem spojrzałyśmy błagalnie na jej matkę, która pogroziła córce palcem. - Masz sekundę, żeby usiąść z tyłu albo zaraz pomaszerujesz na górę, młoda damo. Słowa pani Reed nie zrobiły na Molly wielkiego wrażenia. Dostała jedynie ataku histerii, podczas którego pobiegła na górę, wrzeszcząc, że nigdzie nie pojedzie. Pani Reed ruszyła za nią. Poczułam się jak idiotka i nie mając nic innego do roboty, zaczęłam szczotkować włosy. Są cienkie i nie muszę specjalnie o nie dbać. Wyszczotkowanie ich zajmuje parę sekund. Na dodatek są dość krótkie, tak jest wygodniej na treningach. Szczotkowałam je przez piętnaście minut. W tym czasie wszyscy zniknęli z trawnika: babcia, podpierając się na lasce, weszła do domu, a Gina zapomniała „jeszcze jednego błyszczyku". Zostałam ja i szpice. Przestały szczekać i tylko cicho popiskiwały. Wiedziałam, co czują. Było południe. Wyjęłam notes i skorygowałam plan podróży; zapisałam odległość między Larchmont i Glen Burnie (jakieś czterysta kilometrów zmierzone za pomocą mojego naukowego kciuka), czas, początkowy stan licznika... Około wpół do pierwszej, kiedy wyczesałam już wszystkie cienkie, jasne, proste jak drut włosy i zastanawiałam się, czy nie iść w ślady Giny i nie zacząć wyskubywać brwi, na trawniku pojawiła się udobruchana Molly z wilgotną twarzą. Usiądzie z tyłu „jak grzeczna dziewczynka" i dostanie za to sto dolarów. - Gotowe? - rzuciłam do Giny przez zaciśnięte zęby. Wcisnęłyśmy Molly i szczeniaki z tyłu. - Może ja pojadę przez pierwszą część drogi, a ty potem? - Jak to potem? - powiedziała pani Reed, pochylając się, by pocałować córkę na pożegnanie. - Gina nie potrafi przecież prowadzić. Jechałyśmy autostradą przez New Jersey, a ja wrzeszczałam. Ja wrzeszczałam! - Nie potrafisz prowadzić? Gina, powiedziałaś mi, że masz prawo jazdy! Powiedziałaś, że będziemy prowadzić na zmianę! - Wiem, wiem - odparła z miną winowajcy. - Przepraszam. Miałam prawo jazdy, tak jak ty. - I co się stało? Masz je nadal? - Nie. Wiesz, że uczniom nie wolno jeździć nocą. W kwietniu miałam mały wypadek. Jechałam w nocy leciutko zaprawiona i mnie zatrzymali. No i po prawku.

- Och - rozpromieniłam się - czyli potrafisz prowadzić? - Nie. To nie było w kwietniu w tym roku, ale w zeszłym. Nawet nie zaczęłam prawdziwego kursu. Przepraszam, Sloane. - Nie do wiary. Przecież stale powtarzałam, że będziemy prowadzić na zmianę! - Wiem. Myślałam, że mówisz to w przenośni. - W przenośni? Jak można mówić coś takiego w przenośni? Siedząca z tyłu dwunastolatka zdjęła jedną słuchawkę niedawno wypuszczonego na rynek walkmana firmy Sony, który był prawdziwym szaleństwem. - Zamknijcie się. Nie słyszę Journey. Zniżyłam głos. - Dlaczego mi o tym nie powiedziałaś? - Myślałam, że nie pozwolisz mi ze sobą jechać. Miała rację. Nie pozwoliłabym. Miałam nadzieję, że będzie prowadzić popołudniami, żebym się mogła zdrzemnąć, a teraz nic z tego; muszę znów skorygować plan podróży, który tak starannie opracowałam. Ale rozbroiła mnie zupełnie swoją szczerością, nie byłam do niej przyzwyczajona. Odpuściłam. Zresztą jaki miałam wybór? Zawrócić i odwieźć ją do domu? Przecież obliczyłam wydatki na dwie. Poza tym jakie miałam prawo, by prawić Ginie kazania na temat szczerości? Przez chwilę jechałyśmy w ciszy. W ciszy, jeśli za takową można uważać dwie piszczące pomarańczowe kulki i chrapiącą nastolatkę ze słuchawkami na uszach, w których grzmiał utwór Don't Stop Believin' (jak ona może przy tym spać?). - No to wyruszyłyśmy - powiedziała Gina. - Jesteś podekscytowana? - Jasne - odparłam. - Ja bardzo! Podoba mi się twój samochód - dodała, gdy dojeżdżałyśmy do Nowego Jorku. - Jest szybki, prawda? - Jechałyśmy jakieś dwadzieścia kilometrów na godzinę. Była druga po południu. O piątej byłyśmy nadal w Nowym Jorku. W trzy godziny przejechałyśmy osiem kilometrów (budowa i dwa wypadki), lecz na szczęście wyglądało na to, że przed zachodem słońca może uda nam się dotrzeć do tunelu Battery (jakieś siedemdziesiąt kilometrów od mojego domu). Do celu, czyli Glen Burnie, miałyśmy jeszcze mniej więcej trzysta pięćdziesiąt kilometrów. I ponad pięć tysięcy do Mendocino. Gina nagle stała się jakoś mniej podekscytowana. Już dawno zjadłyśmy wszystkie canolli. Molly obudziła się i zapytała, czy jesteśmy na miejscu. Odparłam, że nie wiem, co ma na myśli, mówiąc na miejscu, ale jeśli chodzi jej o centrum Nowego Jorku, to jesteśmy. Jęczała z niedowierzaniem przez dwadzieścia minut, a potem oznajmiła, że chce jej się pić. Potem była głodna. Musiała się zatrzymać. - Psy na pewno też muszą. Gina, miałaś się nimi opiekować. - Nic im nie jest. Nawet się nie obejrzała, by sprawdzić. Miała na sobie obcisłe dżinsowe szorty, tunikę bez rękawów w niebieskie paski i podśpiewywała cicho przy akompaniamencie radia.

Bak był w połowie pusty. Ale dotarłyśmy do tunelu. Nie zamierzałam nigdzie zjeżdżać w Brooklynie. Nigdy nie znajdę powrotnej drogi na autostradę. Tuż przede mną wznosił się most Verrazano, a było już wpół do szóstej! - Oby ciocia Flo nie była zła, gdy przyjedziemy tak późno. - Czeka na nas z kolacją - powiedziała Molly z tylnego siedzenia. - Pić mi się chce. - To będzie bardzo późna kolacja - odrzekłam. - Bo już jest pora kolacji, a my mamy przed sobą jeszcze ponad trzysta kilometrów. Czy tak właśnie miał wyglądać mój pierwszy dzień wolności? Frustracja miała smak metalu. - Wiem, że to trochę wolniej, niż planowałyśmy - odezwała się Gina - ale jest dobrze, to wszystko jest częścią tego. - Czego? - Wiecie, dziewczyny - ciągnęła Gina - że jedna litera alfabetu nie występuje w nazwie żadnego stanu? Która... - Z! - wrzasnęła Molly z tyłu. - Nie i nie krzycz. Sloane? - Nie gram - odparłam. - Q? - Tak, bardzo dobrze. To q. - W której nazwie występuje z? - Ozarks - powiedziała Molly. - Ozarks to nie stan. - No to Missouri. - W Missouri nie ma z. - Gina przewróciła oczami. Molly powtórzyła nazwę bezgłośnie kilka razy, a potem wykrzyknęła: - Arizona! - Bardzo dobrze. To nie było pytanie, ale bardzo dobrze. Spojrzałam na Ginę, gdy zjeżdżałyśmy na Victory Boulevard na Staten Island. - Skąd to wiesz? Wzruszyła ramionami. - Wiem to i owo. - Jaka litera nie występuje w nazwie żadnego stanu? To nie jest to i owo. Podeszła do tego filozoficznie. - I jeszcze kilka innych rzeczy. - Kiedy się tego wszystkiego nauczyłaś? - Tato uwielbia takie ciekawostki. Lubi współzawodnictwo i jest bardzo krytyczny, więc musiałam trochę poczytać. - Musi być krytyczny - powiedziała Molly. - Jest przecież tatą. - I ma rację - odparła Gina. - Chcę być nauczycielką. Muszę być mądra. - Poprawiła ramiączka czarnego stanika.

Zatankowałyśmy na brudnej stacji. Kiedy nalewałam paliwo, Gina wyprowadziła psy; ruszyłyśmy dalej o wpół do siódmej. Wyjeżdżając na drogę szybkiego ruchu, zauważyłam młodego, skąpo odzianego chłopaka z gitarą przerzuconą przez plecy. Stał na poboczu z uniesionym kciukiem. Gina spuściła szybę i wystawiła głowę. - Podwieźć cię, kowboju? - wrzasnęła. - Gina! - Wciągnęłam ją do środka. Pomachała i posłała mu całusa. - Może następnym razem - krzyknęła. - Co ty wyprawiasz? Umówiłyśmy się! - Żartuję, Sloane - odparła z udaną powagą. - To tylko zabawa. - Uśmiechnęła się. - Był słodki. - Mógł być samym Robertem Redfordem, i tak nikogo nie zabierzemy. - No co ty, nie podwiozłabyś Roberta Redforda? Miała rację, więc zamilkłam aż do chwili, gdy czterdzieści pięć minut później dojechałyśmy do mostu Goethals i tuż przed siódmą wjechałyśmy do New Jersey. Zamglone słońce jeszcze świeciło na niebie, a nas otaczał obrzydliwy przemysłowy krajobraz. Jedna z przejeżdżających ciężarówek zatrąbiła głośno, kierowca pokazał mi uniesiony kciuk, ale nie zrozumiałam. Włączyłyśmy radio. - Daleko jeszcze? - zapytała znów Molly. - Tak. - Daleko jeszcze? - Tak. - Daleko jeszcze? - Tak. Przejechałyśmy tak dwa zjazdy w New Jersey. - Gina, jak na dwunastolatkę Molly ma bardzo mocny makijaż. - Niedługo skończę trzynaście lat - odparła Molly. - Poza tym co cię to obchodzi? - Tylko mówię. Gina wzruszyła ramionami. - Komu to przeszkadza? - Ma dwanaście lat. - Prawie trzynaście! - Kiedy? - W maju. - Trzynaście lat za jedenaście miesięcy? - Pokręciłam głową. - Chyba mam rację. - Pić mi się chce. - Umieram z głodu. - Chyba musimy się zatrzymać. - Nigdzie się nie zatrzymuję. Nie będzie żadnych przystanków, dopóki nie dojedziemy do cioci Flo. - Daleko jeszcze?

- Przestań! - Psy chyba muszą się wysikać. Spojrzałam na Ginę. - Na pewno nie chcesz zabrać psów i siostry do Kalifornii? Będzie zabawnie. Gina prychnęła. - Pojadę z wami do Kalifornii - oświadczyła radośnie Molly. - To jest zabawne. Teraz przyszła moja kolej, by prychnąć. - Powinnaś ją nakarmić, Sloane - powiedziała Gina. - Wiesz, że jeśli co czternaście dni żołądek nie wyprodukuje nowej warstwy śluzu, soki żołądkowe zaczną go trawić? Z tyłu dobiegł pełen obrzydzenia pisk Molly. - Hmmm - rzuciłam, naciskając pedał gazu. - To świetnie, mamy przed sobą tylko trzynaście dni. W lusterku wstecznym obserwowałam wymalowaną w barwy wojenne twarz Molly, gdy nie pochylała się nad klatką i nie bawiła z psami. Była jeszcze dzieckiem, ale przez ten makijaż wyglądała na siedem, osiem lat starszą. Nie była moją siostrą i nie mogłam do końca określić, co czuję, ale dlaczego dwunastolatka musi wyglądać starzej? Po co jej wiśniowa szminka do ust, której blasku wstydziłaby się Debbie z Dallas? Daj spokój, Sloane, skarciłam się w duchu. Nie bądź taka stara. - Autostrada New Jersey jest chyba najbardziej nudnym pasem lądu w całej Ameryce - powiedziałam. - Wiesz, że według najnowszych badań ludzie zasypiają za kierownicą częściej na autostradzie w New Jersey niż gdzie indziej w kraju? - odezwała się Gina. - Naprawdę? Wzruszyła ramionami. - Nie wiem. Ale jeśli tak nie jest, to powinno. Molly zaszczebiotała raz jeszcze. - Shelby, tak długo cię nie widziałyśmy. Gdzie się podziewałaś? - Kręciłam się tu i tam. - Ale nie dookoła naszego domu. - Nie. - Urwałam. Naprawdę nie miałam pojęcia, co powiedzieć. Gina też milczała. Ciekawe, co można w takim wypadku powiedzieć? Jak Gina wyjaśniła matce zniknięcie swojej „siostry" Shelby? Zupełnie jakby wyparowała. Nie podobało mi się jej milczenie. Zazwyczaj była rozszczebiotana. W jej ustach i dłoniach wyczuwało się napięcie. Można było odnieść wrażenie, że bardzo nie chce odpowiedzieć na pytanie siostry. Po prostu przestałyśmy być przyjaciółkami, to wszystko, chciałam powiedzieć, ale nie zrobiłam tego. Wszystko się zmienia, wiesz? Niedługo sama się o tym przekonasz, Molly. Nie zapomnij tylko o dodatkowej warstwie czarnego tuszu do rzęs. Nareszcie! Dwie godziny później most Delaware Memoriał i szeroka, rwąca rzeka; to pierwszy ładny widok, jaki zobaczyłyśmy. - Wiesz, że rzeka Hudson wpływa do rzeki Delaware? - zapytała Gina. - Płynie z St. Lawrence w Kanadzie, a potem wpada do tej rzeki. - Naprawdę? - Niezły był z niej geograf. - Jesteśmy już na miejscu? Byłyśmy półtorej godziny później, prawie o jedenastej.

Ciocia Flo, zaniepokojona przez matkę Giny, zadzwoniła na policję i zgłosiła tajemnicze zniknięcie jasnożółtego mustanga z trójką „dzieci" (tak przerażona pani Reed opisała nas oficerowi policji, który przyjechał nas zgarnąć z budki telefonicznej w Marylandzie, kiedy dzwoniłyśmy, żeby zapytać o drogę) i dwoma małymi, „bardzo drogimi" psami. Kiedy Gina rozmawiała przez telefon z matką (powiedziała jej, żeby się uspokoiła albo zupełnie zniszczy nam podróż), ciocia Flo nie mogła pojąć, dlaczego przejechanie trzystu kilometrów zajęło mi aż tyle czasu. Policjant z drogówki w Marylandzie, który pomógł nam znaleźć dom, podszedł do tego bardzo nonszalancko. - Trafiłyście na spory ruch, prawda? - powiedział. - Tak, a on trafił w nas. - Szturchnęłam w ramię Ginę, która nadal prowadziła przez telefon konferencję z matką. - Mam nadzieję, że nie jest to zwiastunem tego, co nas czeka. Trzysta kilometrów w czternaście godzin! Prawie nie słuchając, oddała mi szturchnięcie. - Nie byłyśmy w drodze czternaście godzin i wiesz cholernie dobrze, że jest to zwiastunem tego, co nas czeka. Mamo, muszę kończyć. - Przerwa. - Tak, oczywiście, będziemy uważać. Nie, oczywiście, nie nalewałam paliwa. Nie, nie zabrałyśmy żadnych autostopowiczów. - Mrugnęła do mnie. Ciocia Flo, która wyglądała jak kalka babci Giny, z którą nie była w najmniejszym stopniu spokrewniona, zaczęła nas besztać, jeszcze zanim się z nami przywitała. - Nic nie mogłyśmy zrobić - powtarzała bez końca Gina. - Utknęłyśmy. W. Korku. Shelby, pamiętasz ciocię Flo? Ciociu, powiedz dobry wieczór, Shelby. - Dobry wieczór, Shelby. - Ciocia Flo lekko skinęła głową w moją stronę. - Gdzie są moje canolli, Shelby? - A potem nawet nie biorąc oddechu: - Ale dlaczego musiałyście przejeżdżać przez Nowy Jork? To wasz błąd numer jeden. Tak więc po jedenastu godzinach jazdy, zanim dostałyśmy coś do jedzenia i picia i zanim trafiłyśmy do naszych pokoi, wciągnięto nas w kolejną piętnastominutową dogłębną analizę i krytykę wszystkich złych dróg, które wybrałyśmy, żeby dojechać do Glen Burnie w stanie Maryland. Nocą leżałam w łóżku z rękami pod głową i wpatrywałam się w sufit. Gdyby był tutaj Marc, nie przestałby szydzić aż do Wyoming. Powiedziałby, że to wyłącznie moja wina. Co robiłam w samochodzie z dziewczyną, przez którą drżały mi z niepokoju dłonie, a mózg przestawał funkcjonować; z dziewczyną, która zabrała siostrę-dziwaczkę, by służyła nam za bufor; z dziewczyną, która nie umiała prowadzić? Miałam tylko nadzieję, że Gina potrafi czytać mapę. Tęskniłam za moim wygodnym łóżkiem z pościelą w różyczki. Lorna Moor. Nazwisko matki wypełniało mi wnętrzności bólem podobnym do zamarzania, ale też

dziwnym

uczuciem gorąca. Emma była moją krewną. Moją ciotką. Łączyły nas więzy krwi. Byłam jej bratanicą. Byłam z nią związana, a ona była związana z moim ojcem. Dlatego nie odeszła i kiedy w Glen Burnie w stanie Maryland słyszałam nad głową samoloty, zupełnie jakby lądowały na dachu, ta świadomość sprawiła, że poczułam się lepiej. Niemniej pierwszy dzień podróży nie sprostał moim oczekiwaniom. Nie byłam przygotowana na coś takiego ani czegoś takiego nie planowałam. Wyjęłam notes z torby i przejrzałam rozkład podróży. Nie byłyśmy

w Ohio. Nie byłyśmy nawet na zachodzie. Nie przejechałyśmy ośmiuset kilometrów. Na plus trzeba zapisać, że miałyśmy spanie za darmo. Kiedy przypomniałam sobie zabawne ciekawostki Giny, lekko się uśmiechnęłam, ale nie mogłam się odprężyć ani nawet z nadzieją spojrzeć w następny dzień. Wiedziałam jednak, co na pewno pomoże mi się odprężyć: sprawdzenie pozycji na dzisiejszej liście. Niczego nie zapomniałam. Wyjechałam o czasie. Ruszyłam w dobrym kierunku. Nie zgubiłam się. No dobrze... Spisałam rozkład na jutro. Dzięki temu poczułam się lepiej. Numer jeden: Wyjechać nie później niż o dziewiątej. Nie mogłam zaplanować nic więcej, bo zostawiłam w samochodzie atlas i mapy. Zasnęłam.

2 We da n ty śc i Pozycja numer jeden na mojej liście zdezaktualizowała się o dziewiątej trzydzieści, ponieważ nikt się nie obudził: ani Gina, ani Molly i nawet ja. - Jak długo planujemy tu zostać? - zapytałam Ginę, kiedy wreszcie około jedenastej wygramoliła się ze swojego pokoju. - Co najmniej tydzień - powiedziała ciocia Flo, która nas podsłuchała. - Od lat nie widziałam moich skarbów. - Tak, tak, oczywiście. I mam nadzieję, że miło spędzimy tu czas. - Tydzień! - Chodzi tylko o to... Zabrakło mi słów. Co można robić w Baltimore przez tydzień? A przecież mam misję! Muszę dojechać do Mendocino. Wolałabym spędzić tydzień na poszukiwaniach matki, niż tkwić w Glen Burnie. Nie chcąc okazać się niegrzeczna, wpatrywałam się w Ginę, dopóki się nie odezwała, jakieś dziesięć minut później. - Ciociu, Shelby musi jechać do Kalifornii. Mama ci przecież mówiła. Zostawimy tu Molly, ale Shelby musi wrócić do domu, żeby przygotować się do college'u. Ja zresztą też. - To prawda! - zapiszczałam. - Powiedziałam Emmie, że wrócę za kilka tygodni. No i Gina musi... - Ciii - przerwała mi Gina i spojrzała na mnie ze złością. - Po co ten pośpiech? - zapytała ciocia Flo. - To ma być przyjemna podróż. Przygoda. Zostańcie kilka dni, odpocznijcie. Potem możecie odwieźć twoją siostrę, żeby nie musiała wracać do domu autobusem. - Ciociu Flo! - To była Gina. - Nie odwieziemy Molly do domu. Tak się umówiłam z

mamą.

Wybieramy się w podróż przez cały kraj. Nie będziemy krążyć tam i z powrotem po Wschodnim Wybrzeżu. Świetnie ci idzie, Gino, pomyślałam. I wtedy ona zwróciła się do mnie: - Ciocia ma rację. Po co ten pośpiech? Nie, nie ma żadnego pośpiechu. W ciągu jednego dnia zjem własną skórę, kawałek po kawałku, zaczynając od dłoni. - Dobrze robisz, że jedziesz - powiedział Marc. - To jedyna okazja w życiu, żeby wyruszyć na taką wyprawę. Kiedy zaczniesz college, będziesz musiała latem pracować. Potem pójdziesz na staż. A potem dostaniesz pracę w mieście. I wtedy będzie prawdziwa praca, mieszkanie, rachunki, pies. Jeszcze później nawet ty

możesz znaleźć sobie męża - i zapomnisz o wszystkim. Kiedy pojawią się dzieci, już nigdy z własnej woli nie wsiądziesz do samochodu. Mówił o tych rzeczach, jakby coś o tym wiedział. - Bo wiem - odparł ze złością. - Moja starsza siostra ma czworo dzieci. Powinnaś ją zobaczyć. Nie uwierzysz, że należy do naszego gatunku. Narysował ją pochyloną nad chlebem kukurydzianym; chleb był w radosnym żółtym kolorze, a ona cała szara. Kiedy pokazał mi później ten rysunek, ostrzegłam, żeby nie dawał go siostrze. Dał, a ona powiększyła go i powiesiła na ścianie. Pojechałyśmy z Giną do centrum handlowego Harborplace, rozejrzałyśmy się, poflirtowałyśmy z paroma chłopakami, nic nie kupiłyśmy. Następnego dnia pojechałyśmy na miejski basen. Było fajnie, mimo że zabrałyśmy ze sobą Molly. Zabrałyśmy ją też do Burger Kinga i na Poszukiwaczy zaginionej Arki. W nocy rzucałam się niespokojnie, a kiedy się obudziłam, był kolejny dzień. W Glen Burnie. Niedaleko fabryk, Camden Yards i lotniska; kolejne nudne przedmieście, dobrze znane i nijakie. Jak przebywanie w małym domu z dużym podwórkiem pomoże mi się dostać do Kalifornii i poznać samą siebie? Wzięłam kubek z kawą rozpuszczalną i wyszłam na zewnątrz. Podwórko na tyłach było domem dla tuzinów psów Flo, małych i mniejszych, biegających, szczekających. To szczekanie wściekało mnie najbardziej. Nie byłam przyzwyczajona do takiej kakofonii. Moje wewnętrzne życie było ciche, podobnie jak życie z Emmą. Czasami hałasowali moi przyjaciele, ale tylko przez jakiś czas; wracałam potem do domu i znów mogłam pogrążyć się w ciszy. Lubiłam słuchać muzyki, ale cicho, nawet rocka. Kiedy sprzątałyśmy lub gotowałyśmy z Emmą, w domu panowała cisza. Czasami Emma włączała jakąś muzykę klasyczną. Lubiłam ją. A tu stałe przenikliwe ujadanie! Nie chodzi mi przy tym o to, że działało na nerwy. Bo działało, i to jak. Bardziej zastanawiał mnie fakt, że ktoś świadomie się na to zdecydował; na zielone podwórko z drzewami i zaniedbanymi kwiatami, wypełnione rozbieganą masą szczekających odchodów. Potem wszystko zrozumiałam. Flo ich nie słyszała. Po godzinie spędzonej przed domem ja też nie. Dom stał pod korytarzem powietrznym, którym schodziły do lądowania samoloty na lotnisku w Baltimore, znajdującym się cztery przecznice dalej. Co pięć, siedem minut ogłuszający ryk w chmurach tłumił każde szczekanie, które w porównaniu z nim brzmiało jak koncert wiolonczelowy Bacha. - Dziewczęta, dlaczego czegoś nie zrobicie? Dlaczego stale siedzicie w domu? Dzień jest taki

piękny.

Pojedźcie do Annapolis, obejrzyjcie port. Tu jest tyle do oglądania. - Właśnie się zastanawiałyśmy, żeby gdzieś pojechać. Gina kopnęła mnie pod stołem. - Świetnie - powiedziała ciocia Flo. - Dziś po południu jest mecz. Może się wybierzecie? Orioles grają z Jankesami. Na liście moich zainteresowań baseball znajduje się trochę poniżej sprzątania podwórka pełnego psich kup. To przynajmniej zajęłoby mniej czasu. Poza tym nie przewidziałyśmy w budżecie zakupu biletów. Ale Gina chciała pojechać, choć i ona nie interesowała się baseballem. - Kupimy bilety na otwartej trybunie, są tańsze. Ciocia Flo wzięła do ręki łopatkę. - Muszę to stale robić, bo inaczej mnie pokonają. - Naprawdę? - Co miałam powiedzieć.

- Tak. Muszę sprzątać podwórko cztery do sześciu razy dziennie. Wyobraź sobie tylko - dwadzieścia cztery psy robiące kupkę przynajmniej trzy razy dziennie. A niektóre nawet sześć. - Nie potrafię sobie tego wyobrazić. Gina znów mnie kopnęła. - Dwadzieścia cztery psy? Naprawdę? To sporo. - Kiwając głową, mruknęłam coś pod nosem i odwróciłam głowę, żeby nie oglądać tęgiej kobiety w średnim wieku, która spędzała piękny letni ranek na zbieraniu psich kup. Jeśli człowiek jest panem psa, to dlaczego ona zbiera te kupy, a nie odwrotnie? Wstałam, żeby powiedzieć, że naprawdę musimy jechać. Ale jak można to powiedzieć komuś, kto zajmuje się fekaliami? Czekałam. Sprzątała bardzo długo. Poszłam do domu, zebrałam swoje rzeczy, szczoteczkę do zębów, buty. - No co ty, chodźmy - powiedziała Gina, wchodząc do mojego pokoju. - Ciotka da nam pieniądze na bilety. - Dlaczego chcesz iść na jakiś głupi mecz? - Nic nie rozumiesz. Na otwartych trybunach jest pełno samotnych facetów. Kibiców. Fanów. Uśmiechnęła się od ucha do ucha. - Nic nie podoba im się bardziej niż dwie dziewczyny zainteresowane baseballem. - Odrzuciła włosy na plecy. - Żartujesz, prawda? - Wcale nie. - Ale my nie interesujemy się baseballem! - Czy oni o tym wiedzą? - Gina! Nie musisz być w Bakersfield? - Ciii! - Byłyśmy w pokoju same. - Dlaczego stale mnie uciszasz - wykrzyknęłam - za każdym razem, gdy wspominam o Bakersfield? - Ponieważ nikt nie wie, że tam jadę. Powiedziałam wszystkim, że po prostu jadę z tobą. Że potrzebowałaś towarzystwa. To właśnie robią przyjaciele. Dlatego wszyscy sądzą, że nie musimy się spieszyć. Mogłam tylko pokręcić głową z niedowierzaniem. - Myślałam, że chcesz jechać jak najszybciej? - Machnęłam ręką. - Żeby się z nim zobaczyć? - Dlaczego stale mówisz o Eddiem „on"? - Zmrużyła niebieskie oczy. - A jak mam mówić? - Eddie. - Przecież go tutaj nie ma - odparłam, wyjmując notes i długopis marki Bic. - Mogę mówić o kimś, używając zaimka, kiedy go nie ma. To nie jest niegrzeczne. - Ale dziwne. To wcale nie jest dziwne, pomyślałam. Napisałam: Numer 1: Muszę stąd wyjechać, muszę jechać, muszę w końcu wyruszyć. - Poza tym - dodałam - dlaczego mówisz „stale", jakbyśmy o niczym innym nie rozmawiały? - Masz rację, wygrałaś, możesz mieć ostatnie słowo. - W porządku, ty możesz mieć ostatnie. A jeśli jedziemy polować na te ciacha na stadionie, to twoja dwunastoletnia siostra zabierze się z nami? - Może, jeśli zechce - odparła.

Ale nawet Molly odmówiła. Pojechałyśmy same. Gina nastawiła radio bardzo głośno i rozmawiałyśmy tylko o tym, czy naziści w Poszukiwaczach zginęli, kiedy otworzyli Arkę Przymierza, ponieważ Arka nie mogła być narzędziem w rękach ludzi. Gina utrzymywała, że mogli ją otworzyć i patrzeć na nią dobrzy ludzie. - Naprawdę myślisz, że gdyby Indy otworzył Arkę, to by nie spłonął? - Nie sądzę. - A ja myślę, że tak by było. Dlaczego kazał Marion zamknąć oczy i nie patrzeć? Udało im się tylko dlatego, że nie patrzyli! - Nie masz racji. Powiedział jej tak na wszelki wypadek, a nie dlatego, że nie mogli patrzeć. - Mylisz się. - Nie, to ty się mylisz. Wydaje mi się, że Jankesi przegrali. Ale mogli też wygrać. Trudno było cokolwiek powiedzieć, kiedy siedziało się kilometr od boiska. Mężczyźni uderzali małą piłeczkę kijem, biegali, a potem mecz się skończył. Wszyscy wokół nas wypili za dużo piwa i dlatego nie byli dla Giny apetyczni. Kiedy wracałyśmy do domu, oznajmiłam Ginie, że jutro wyjeżdżamy. - Dobrze - odparła. Wyjechałyśmy po dwóch dniach. Mam nadzieję, że ciocia Flo chciała nam pomóc, gdy powiedziała, że ciocia Betty, której Gina nie widziała od lat i która kochała Ginę i lubiła też mnie, mieszka niedaleko Toledo, które było po drodze. - Dlaczego nie zatrzymacie się tam, żeby zaoszczędzić trochę pieniędzy? Zadzwonię do niej, kiedy będziecie się pakować. Nie chciałam mówić, że jestem spakowana od paru dni. - Po drodze dokąd? - wtrąciłam. - Do Kalifornii. - Toledo jest po drodze do Kalifornii? - Raz jeszcze pożałowałam, że tak kiepsko się orientuję, jak wyglądają Stany Zjednoczone. Dorosła kobieta mówiła do mnie, że Toledo jest po drodze; co miałam zrobić? Powiedzieć: „Przepraszam, ale sprawdzę na mapie, bo pani nie wierzę?". Sprawdzić mapę pod jej nosem, żeby udowodnić, że się myli? Milczałam więc w swojej ignorancji, przyjmując, że ciocia Betty mieszka „niedaleko" Toledo. - Shelby, dlaczego zawsze wyglądasz tak, jakbyś wszystko wiedziała najlepiej? - Ciocia Flo otworzyła mapę. - Spójrz. Toledo leży tuż przy autostradzie I-osiemdziesiąt, a musicie nią jechać, żeby się dostać do Kalifornii. Teraz zdecydowanie nie mogłam spojrzeć na mapę przed jej nosem. - Oczywiście ma pani rację - zgodziłam się. - Wszystko mi się poplątało. - Zajrzymy tam z radością, ciociu - powiedziała Gina. - Wspaniały pomysł. Ciocia Betty jest cudowna. Molly, chcesz jechać z nami? Otworzyłam szeroko oczy. Gina nie odpowiedziała mi spojrzeniem (nie chciała?). No proszę. Naprawdę nie chciała być sama ze mną w samochodzie. Jakimś cudem Molly odmówiła. Powiedziała, że nie lubi partnera cioci Betty, wujka Neda. - Dziwnie się przy nim czuję. On jest dziwny. Stale się gapi. - Prychnęła z obrzydzeniem.

Wyraźnie rozczarowana Gina próbowała ją przekonać. - Nie jest taki zły. Jest cichy. - Tak - odrzekła Molly. - Gapi się w ciszy. Nie ma nic gorszego. Powodzenia. Wreszcie około południa kolejnego dnia, słonecznego, prawdopodobnie we środę, choć równie dobrze mógł to być piątek, wyjechałam z piskiem opon z podjazdu, zwiększając prędkość od zera do stu trzydziestu sześciu kilometrów na godzinę w trzy sekundy. - Jak twoja ciotka może mieszkać w domu z tyloma szczekającymi zwierzakami? - zapytałam w końcu, kiedy od dwudziestu minut w samochodzie słychać było tylko radio. - Wiesz, co myślę? - odparła lekko Gina, bawiąc się włosami. - Nie lubisz psów. Co ona wygaduje? Uwielbiam psy. Nie lubię ich tylko w moim nowiutkim, pięknym żółtym samochodzie z czarnymi winylowymi siedzeniami, kiedy szczekają przez trzysta kilometrów i muszą robić siusiu. Lubiłam większe psy. I dalej ode mnie. Lubiłam psy, tak jak psiarze lubią dzieci. - Musisz dać im szansę - ciągnęła Gina, nakładając na usta brzoskwiniowy błyszczyk. Miała na sobie biały top bez ramiączek i dżinsowe szorty. - Psy są cudowne. A przebywanie z nimi jest najlepszą terapią. Wiedziałaś, że przyprowadzają teriery do śmiertelnie chorych pacjentów w szpitalach, żeby ich pocieszyły? - Co? Kto przyprowadza? - Moja matka miała rację, powinnaś mieć otwarty umysł, Sloane. Jesteś ograniczona. Nie jesteś otwarta na nowe rzeczy. - Otwarta na psy? - Nie. Na psy jako ideę. Ideał uczucia i pocieszenia. - O czym ona mówi? I dlaczego jest taka rozgniewana? Przywiozłam przecież psy jej matki. Czy to nie wystarczyło? Miałam je jeszcze pokochać? Włączyła radio, by zagłuszyć ciszę. David Soul błagał mnie, żebym z nas nie rezygnowała, potem Mac Davis prosił, żebym się w nim nie zadurzyła, a Toni Tenille marzyła, by zrobić to jej jeszcze raz. Hau, hau. W końcu musiałam się dowiedzieć. - O co chodzi z tymi psami? To coś nowego. Twoja mama, ciocia Flo. Nie pamiętam, żeby takie były. - Ciocia Betty też - odparła Gina. - Wszystkie siostry zajęły się psami. Hodują je i sprzedają. - Naprawdę? - A co w tym złego? - Nic, absolutnie. - Zakaszlałam. - Ale to wymaga dużo czasu. A co z jogą? Twoja mama miała obsesję na jej punkcie. Była zafascynowana... - próbowałam sobie przypomnieć nazwisko - ...swamim Maharishi? - Chodzi ci o Babę Muktananda? - Tak. - Mama dała sobie spokój z Babą - odpowiedziała Gina. - I wszystkie ciotki też. - I przerzuciła się z Baby na psy? - Ma zajęcie, zarabia trochę pieniędzy. - Gina odwróciła twarz do okna po stronie pasażera. - Psy to przemiłe, kochające i łagodne stworzenia.

Kiedy pani Reed odkryła duchowość Wschodu, przez cztery lata z rzędu w Boże Narodzenie próbowała mnie nawrócić. „Nawiąż kontakt ze swoją wewnętrzną czakrą, Shelby. Stanowisz jedność ze wszystkim i wszystko stanowi jedność z tobą". Powtarzałam jej, że nie mogę się nawrócić, bo to by zakładało powrót do wartości, które były mi obce. „Próbuję tylko otworzyć ci oczy, Shelby, na prawdę, która tam jest". Słuchałam uprzejmie, jadłam u niej indyka, a potem otwierałam prezenty. Jechałyśmy dość wolno Liberty Street, pełną sklepów i pasaży handlowych i zatrzymywałyśmy się na każdych światłach. Ale nie przeszkadzało mi to; bardzo się cieszyłam, że znów jedziemy. Numer 1: Wyjechać z Glen Burnie o dziewiątej rano. Numer 2: Zatankować, kupić colą i chipsy ziemniaczane. Numer 3: Rozmawiać z Giną o błahostkach. Numer 4: Przejechać osiemset kilometrów do Toledo w stanie Ohio. Według mapy już niebawem znajdziemy się blisko Szlaku Appalachów, a potem autostrada w Pensylwanii zaprowadzi nas na północ do międzystanowej I-80. Pani Reed i jej trzy siostry tak poważnie zaangażowały się w jogę i nauki swamiego, że nawet udało im się przekonać brata, profesora filologii klasycznej na Uniwersytecie Connecticut, żeby pojechał z nimi do aśramy, upaniszadzkiego ustronia gdzieś na północy stanu. Ile kilometrów przejechałyśmy Liberty Street, piętnaście? Była pierwsza po południu. Gina zdjęła sandały i oparła bose stopy o przednią szybę. - Co się stało z jogą? - Nic - odparła niechętnie Gina. - Babę zastąpiły psy. - Dlaczego? - Ciocia Ethel popełniła samobójstwo. - Naprawdę? - Starałam się utrzymać prosto kierownicę. Nie było to łatwe. Gina wzruszyła ramionami. Nie patrzyła na mnie. - Powiedzieli, że to wypadek samochodowy. Ale my wiedzieliśmy. Piękny, pogodny dzień, zero narkotyków, alkoholu, nie dostała ataku serca i od lat była w depresji. Poważnej. Aśrama nic nie pomogła. - Jasne że nie - mruknęłam, ściskając kierownicę. - Bardzo mi przykro. Nie wiedziałam. - Jak mogłaś nie wiedzieć? Agnes wszystkim powiedziała. - Wzięłam sobie za punkt honoru - odparłam - żeby natychmiast przestać słuchać wszystkiego, co zaczyna się od słowa Agnes. Kiedy mijałyśmy bary i salony tatuażu, myślałam o cioci Ethel. Była piękna, delikatna i kochająca. - Biedne te jej dzieci. - Radzą sobie. Córka jest dorosła. Syn ma jeszcze przed sobą rok szkoły średniej. - A mąż? - Moja mama uważa, że zabiła się właśnie przez niego. Chwyciłam mocniej kierownicę. Pamiętałam go; miał długą brodę i intensywne spojrzenie. Jakoś nigdy nie pasował do rodzinnych świąt. - Co teraz robi? - zapytałam ostrożnie. - Nie wiem. Nie widujemy go. Nigdy nie lubił naszej rodziny. To prawda. Zawsze sprawiał wrażenie outsidera. Wtedy myślałam, że tak naprawdę lubił tylko ciocię Ethel. Patrzył na nią z czułością, gdy wymawiał jej imię. Ale pamiętam też, że czułam, iż jest w nim coś trochę

niesamowitego; patrzył na mnie dłużej, niż było to stosowne, w dziwny sposób próbował wciągać mnie do rozmowy, jak kiedyś, gdy Ethel i pani Reed przestały już zasypywać mnie mądrością joginicznych wizji i osiągnięciem Mokszy, zaczął mi recytować poezję Donne'a. „Odtąd, ilekroć ujrzę, jak świta dzień biały/Moje zmysły jej piękność będą wspominały/W powietrzu jej łagodność, w ogniu doskonałość/W wodzie czystość, a w ziemi widzieć będę stałość"*. * Przekład Stanisław Barańczak.

Miałam nadzieję, że mówi o Ethel, pięknej ciotce, i nic nie odparłam, zażenowana jego spojrzeniem. Jak bardzo stałyśmy się sobie z Giną dalekie, skoro nie dobiegła mnie choć jedna plotka, choćby szept, nawet od uwielbiającej skandale Agnes. - Kiedy umarła twoja ciocia? Kiedyś rozmawiałyśmy o wszystkim. Codziennie. Nie było dnia, żeby Gina nie znała każdej minuty mojego życia, a ja jej. - W listopadzie minie rok. To mnie zasmuciło i zmusiło do myślenia o tym, o czym nie chciałam myśleć - przypominało mi przeszłość, którą chciałam zostawić za sobą, wyruszając w nieznane. Razem z Giną opiekowałyśmy się Julesem i Jimem, dziećmi cioci Ethel. Ethel dawała nam kolację, a potem razem z mężem szła do kina. Mieszkali w pięknym domu nad rzeką Rye. Mieli łódkę, własną przystań, kawałek prywatnej plaży, członkostwo w klubie jachtowym, a szkoła podstawowa i plac zabaw były niedaleko. Obie z Giną uważałyśmy, że wiodą zaczarowane życie, ale okazało się chyba, że był to raczej zaczarowany mrok. Piękny na zewnątrz, zatruty w środku. - Moja mama nie mogła wybaczyć wedantystom, że nie potrafili przynieść cioci spokoju ani ukojenia, kiedy najbardziej ich potrzebowała. Rozumiesz teraz, co myślę o religii? - powiedziała Gina. Nie rozumiałam, ale w końcu zaczęłam zauważać, że niemal każda mijana ulica nazywała się Boża, Najświętszej Marii Panny, Krzyżowa, Święta, Świętej Rodziny, Świętej Trójcy, Duchowa. I na każdym rogu wznosił się kościół, wciśnięty między salony tatuażu i knajpki Jack in the Box. A może salony tatuażu były wciśnięte między kościoły? Jedyną rzeczą, jaką zauważyłam w kościele niedaleko nas w Larchmont, było to, że w każdy poniedziałek na tablicy przed wejściem zmieniało się inspirujące przesłanie. „JEZUS JEST ODPOWIEDZIĄ". „JEZUS JEST ODPOWIEDZIĄ NA WSZYSTKO". - Gina, spójrz na te wszystkie kościoły. Nigdy czegoś takiego nie widziałam. A ty? - Przy autostradzie w New Jersey nie ma żadnych kościołów, więc nie. Ale tych też bym nie zauważyła, gdybyś mi nie pokazała. Nie zauważam takich rzeczy. - Hmmm. Raczej trudno ich nie zauważyć - mruknęłam." Gina musiała myśleć o trudnych i niepokojących rzeczach - patrzyła przed siebie niewidzącym wzrokiem. - Dziwnie musi się tu żyć - odezwała się w końcu, wyrywając się z zamyślenia. - Jak myślisz, co ci ludzie tutaj robią przez cały czas?

- Sądząc po wyglądzie ulic, robią sobie tatuaże i chodzą do kościoła. Roześmiała się. - Umarłabym, gdybym tu mieszkała. Na pewno. Zatrzymałam się na światłach. Na ulicy Świętego Jana. Na jednym rogu stał biały kościół, na drugim też biały. Czekałyśmy. Nie było już pasaży handlowych ani knajpek Burger King. Teraz za białymi wieżami rozciągały się zielone pola, drżące drzewa i blask słońca. - Wiesz, że pięćdziesiąt siedem procent wszystkich osób, które robią sobie tatuaż, potem tego żałuje? A dla kobiet ta liczba wzrasta do siedemdziesięciu jeden procent. Robi je sobie więcej mężczyzn, ale więcej kobiet żałuje. Ale też robi coraz więcej kobiet. Podobnie jak coraz więcej kobiet pali. Najwyraźniej to nowy trend. Kobiety robią sobie tatuaże. Ciekawe, prawda? - Tak, bardzo. - Słuchałam jej jednym uchem, próbując rozszyfrować matematyczną zagadkę na

białej

tablicy. 1 krzyż + 3 gwoździe = 4 Given* * 4 Given to skrót słowa „forgiven" - przebaczenie.

Utknęłam na cyfrach. Jeden plus trzy równa się cztery, ale co to miało wspólnego z „Given"? Nie mogłam rozszyfrować znaczenia. Gina spojrzała na tablicę i natychmiast powiedziała, że to głupie. Dopiero po kolejnym pełnym wstydu kilometrze zorientowałam się, o co chodzi. Poczułam się głupio. I miałam jej to za złe, jakby to była jej wina. Ale liczby czasami sprawiają mi trudność. Nie widzę, co się za nimi kryje. RUL8*? Kościół głosił, że tak, ale modlili się, żeby nie było 2L8**. - Jestem dobrym człowiekiem, nie ma mi czego wybaczać - powiedziała Gina. - Więc mnie to nie dotyczy. * RUL8 - „Are you late?" - Czy jesteś spóźniony? ** 2L8 - „Too late" - Za późno.

Pewnego dnia, gdy się przechwalałam, Emma powiedziała mi, że kiedy człowiek stawia się na piedestale i obnosi ze swoją dobrocią, diabeł natychmiast ściąga go na dół na przynależne mu miejsce. Milczałam. Ulica Kościelna, aleja Kościelna, wzgórze Kościelne. Wreszcie Freedom.

3 Czarn a c iężaró wka Droga wiła się przez pola. Opuściłyśmy szyby, podkręciłyśmy radio, wiatr rozwiewał nam włosy. Climax Blues Band wykrzykiwał, że nie możemy sobie z tym poradzić, a Kiki Dee chrypiała, że ma w sobie muzykę. Na Liberty Road, niedaleko Freedom, Blockheads uderzyli w nas swoim rytmem i leciałam jak na skrzydłach moim shelby 350 prosto w błękitne niebo, kiedy nagle musiałam gwałtownie zahamować z powodu jadącej przed nami czarnej ciężarówki. - Boże, ależ się wlecze - mruknęłam. Tak naprawdę musiała jechać z dziewięćdziesiąt kilometrów na godzinę. Jęknęłyśmy zgodnie. Śpiewałyśmy dalej, ale co innego jest śpiewać i gnać na całego, a zupełnie co innego śpiewać na całe gardło, zahamować, a potem wlec się niemiłosiernie. Średniej wielkości czterokołowa ciężarówka jadąca przed nami pochodziła z kopalni. Nie była pomalowana na czarno, lecz brudna, pokryta przypominającym smołę tłustym pyłem, a z jej dwóch kominów buchał czarny dym. Co się tam działo w środku, że trzeba było aż dwóch kominów? Kierowca nie tylko się wlókł, jakby jechał na egzekucję, ale też nie trzymał się swojego pasa. Gdyby panował większy ruch, co chwilę wyjeżdżałby pod koła jadących z przeciwka samochodów. Koszmar. Przestałyśmy śpiewać. - Co się z nim dzieje? - zapytałam. - Może jest pijany. - Jest środa rano. - A co, ludzie nie mogą się upić w środę? Poza tym nie jest środa rano, lecz wtorek po południu. Minęłyśmy biały billboard z gigantycznym czarnym napisem: „CZY TWOJA DROGA DOPROWADZI CIĘ DO MNIE?". - Wiedziałaś, że czytanie billboardów jest przyczyną jedenastu procent wszystkich wypadków drogowych? - powiedziała Gina. - Naprawdę? Nie zwracałam jednak zbyt wielkiej uwagi ani na nią, ani na billboardy. Skoncentrowałam się wyłącznie na coraz bardziej nieobliczalnej ciężarówce. Facet mógł zasnąć za kierownicą. Zostawiłam mu mnóstwo miejsca. Nie było sensu siedzieć mu na zderzaku; musiałam zachować bezpieczną odległość. Utrzymywałyśmy się dwie długości samochodu za nim. Na tylnym zderzaku miał naklejkę - w tych stronach wszyscy byli bardzo błyskotliwi w tych swoich aforyzmach - więc przyspieszyłam, żeby przeczytać napis: „JA ROBIĘ SOBIE, TY SOBIE". - Ależ on jest zabawny. - Gina roześmiała się. - Powinno być „Ja robię tobie, a ty mnie". - Przeraża mnie. - Też coś. Ja go wręcz polubiłam. Mówi: „Zostawcie mnie do diabła w spokoju i pozwólcie mi zająć się własnymi sprawami". Super. - Zgoda, ale jakimi sprawami może się zajmować, jeżdżąc od pobocza do pobocza?

- To zwolnij. Zostaw mu trochę miejsca. - Jeszcze trochę i znajdę się w innym stanie. - Może niedługo skręci. - Dokąd? - Pusta polna droga ciągnęła się między polami i lasami. - Co on wyprawia? - zapytała nagle Gina. Początkowo wyglądało, jakby zawracał. Ale się zatrzymał. Bez wcześniejszego ostrzeżenia czarna ciężarówka przejechała kawałek zygzakiem i zatrzymała się na środku drogi przed nami. Nie miałam wyjścia, też musiałam stanąć. Zupełnie jak przy szkolnym autobusie. Może miał kłopoty. Nie wiedziałam, nie chciałam wiedzieć i nie chciałam być częścią jego kłopotów. Nie miałam ochoty mu pomagać. A jeśli skończyło mu się paliwo? Jeśli otworzy drzwi i poprosi, byśmy go podrzuciły do najbliższej stacji? Wnętrzności wypełnił mi płynny azot. Za nic! Żadnego podwożenia obcych jeżdżących czarnymi ciężarówkami. Drzwi od strony pasażera otworzyły się gwałtownie. Usłyszałyśmy krzyki i nagle z kabiny na trawiaste pobocze wypchnięto dziewczynę. Nie wyskoczyła, lecz wypadła z krzykiem: „Ty draniu! Oddawaj moje rzeczy!". Przez powietrze przeleciał zniszczony worek i ciężko wylądował na trawie. Ręka mężczyzny sięgnęła do drzwi, zamknęła je z hukiem i ciężarówka odjechała, pozostawiając na asfalcie czarne ślady opon. Z kominów buchały z furią czarne obłoki dymu. Teraz jechała szybko i prosto. - Dupek! - wrzasnęła za nią dziewczyna, otrzepując się z kurzu. Nie wyglądało na to, by stała się jej jakaś krzywda, choć usiłowałam nie przyglądać się zbyt uważnie. Wrzuciłam bieg i przyspieszyłam, nie jak ciężarówka - ze złości, lecz ze strachu. Dziewczyna wstała, podniosła torbę, uśmiechnęła się do nas i wyciągnęła kciuk. Drugą ręką pomachała. Była młoda, mocno umalowana i miała na sobie nie typowe dla lata w mieście szorty, lecz białą minispódniczkę, skąpy, rażąco niebieski top i mnóstwo krzykliwej biżuterii. Minęłyśmy ją powoli, udając, że jej nie zauważamy. - Gina, podkręć szybę - szepnęłam. - Dlaczego szepczesz? Zanim zdążyła pokręcić korbką, dziewczyna krzyknęła: - Hej, bądźcie dobrymi samarytanami, pomóżcie siostrze w potrzebie. Podrzućcie mnie. Gina pokręciła głową, a ja patrzyłam przed siebie, nie zwracając na dziewczynę uwagi. Teraz zamiast kciuka pokazała wyciągnięty palec wskazujący, którym pożegnała naszego mustanga. - Dzięki! - krzyknęła. Nadepnęłam pedał gazu i w tylnym lusterku zobaczyłam, jak wspina się na wzgórze w sandałach na wysokich koturnach i w ostrym niebieskim topie. - Kto nosi takie sandały? - zapytałam. - Kto nosi taką spódnicę? Jechałyśmy w milczeniu. - Nie mogłyśmy jej zabrać - rzuciłam. - Jasne że nie. - Gina spojrzała na mnie krzywo. - O czym ty w ogóle mówisz? Zawarłyśmy umowę. - To właśnie mówię. - Chciałaś ją zabrać? - Nie bardziej, niż żeby mnie oskalpowano - odparowałam.

Najśmieszniejsze było to, że teraz musiałam się zatrzymać, by sprawdzić na mapie, gdzie musimy skręcić, żeby się dostać na Penn Pike, ale nie mogłam. Bałam się, że dziewczyna zacznie mnie gonić i każe mi tłumaczyć, dlaczego obiecałam, że nie będę zabierać autostopowiczów, nawet dziewczyny w moim wieku wyrzuconej gwałtownie z czarnej ciężarówki przez wściekłego kierowcę. Jechałam dobrze ponad setką na lokalnej drodze, przez pola z majaczącymi w oddali górami, mijając porzucone stacje benzynowe. - Co się z tobą dzieje? - zapytała Gina. - Nic. - Dlaczego jedziesz jak wariatka? Znów cisza. - Postąpiłyśmy słusznie, prawda? - W jakiej sprawie? Nie możesz się zatrzymać na chwilę i spojrzeć na mapę? Nigdzie nie widzę znaków zjazdu Zobaczyłyśmy za to kolejny billboard, tym razem Amerykańskiego Towarzystwa Proktologicznego: . CZASEM TRZEBA WSADZIĆ KOMUŚ PALEC. - Ta dziewczyna mogła oznaczać kłopoty - powiedziałam. - Ach, ona. Dlaczego wciąż o niej myślisz? Podkręciłyśmy muzykę. Diana Ross pytała płaczliwie, czy wiemy, dokąd zmierzamy. Gina pytała płaczliwie, kiedy wreszcie dostanie coś do jedzenia. Nie wiedziałam, jak daleko zajechałyśmy, a nawet, czy nadal jesteśmy w Marylandzie, więc skręciłam kilka razy w prawo i w lewo w nadziei, że doprowadzi mnie to w końcu do autostrady, która według atlasu Rand-McNally przecinała całą Pensylwanię. Minęłyśmy rozwlekłe, opuszczone miasteczko pełne sklepów z antykami i kancelarii prawniczych, w którym nie było nawet knajpki z kanapkami, gdzie mogłybyśmy przystanąć, i nadal głodne zostawiłyśmy za sobą kościoły, plakaty, dziewczynę i jechałyśmy przez Szlak Appalachów, oświetlony słońcem i przykryty jedwabistym zielono-złotym baldachimem. Wskazałam na tabliczkę z napisem „Applachian Road". - Można by pomyśleć, że skoro tu mieszkają, to powinni wiedzieć, jak się to pisze. Zachichotałyśmy, po czym znów pokazałam na znak, który głosił bez żadnych znaków przestankowych: OSTRE ZAKRĘTY PIESI 8 KILOMETRÓW. Przez osiem kilometrów szukałyśmy tych pieszych z ostrymi zakrętami. Liberty Street już dawno przeszła w Szlak Appalachów z wysokimi drzewami, które z jasnozielonymi iskierkami w liściach wyglądały niemal jak żółte. Niedługo potem wjechałyśmy do Hagerstown. Sklepy przy drodze wydawały się zbyt tandetne. Wreszcie długo oczekiwana autostrada! Z centrum handlowym i knajpką z kanapkami Subway. Przy stoliku wpatrywałam się tępo w mapę. Gina chciała się dowiedzieć, czy Toledo leży w Pensylwanii. Spojrzałam na nią ze złością znad kanapki z tuńczykiem. - Toledo nie leży w Pensylwanii, ale w Ohio. Wszyscy o tym wiedzą. Boże, Gina. - Dlaczego nagle się tak rozzłościłam? Nieporuszona, wzruszyła ramionami. Poprawiła włosy i nałożyła na usta błyszczyk przed jedzeniem. - Mówiłaś, że chodzisz do szkoły, bo chcesz zostać nauczycielką - powiedziałam z dezaprobatą. - Jak będziesz uczyć dzieci, skoro nie wiesz takich podstawowych rzeczy?

- Tego akurat nie wiem, bo nas nie uczono - odparła cierpliwie Gina, jedząc kanapkę z pieczywa ryżowego z dwoma gatunkami serów. - A moje dzieci nie będą tego wiedzieć, bo ja nie będę tego uczyć. - Czy nie musimy wiedzieć, gdzie znajdują się miasta? - Pokazałam palcem Pensylwanię. - Chcę ci coś pokazać. Z jakiegoś powodu Gina rozdrażniła mnie swoją niechęcią do okazania pomocy. Otworzyłam notes i zapisałam przejechaną odległość. Oceniłam ją na niecałe sto kilometrów. A była prawie trzecia po południu. Jakim cudem uda mi się przejechać jeszcze ponad sześćset do Toledo? Kiedy powiedziałam o tym Ginie, z wyrazu jej zaszklonych oczu wyczytałam, że uważa moje pytanie za retoryczne i wcale nie zamierza odpowiedzieć. Jej podejście wydawało się takie: ja siedzę na miejscu pasażera, ty prowadzisz i dowieziesz mnie do Eddiego. Ja śpiewam, udaję, że patrzę na mapę, wyglądam przez okno i daję ci trochę pieniędzy. - Gina, musisz mi pomóc. Sama nie dam rady. Zgubię się. - Dlaczego? - Była szczerze zdumiona. - Właśnie spojrzałaś na mapę. - Ty też! - Zgoda, ale to nie ja prowadzę. - A co ma jedno z drugim wspólnego? - Kiepsko sobie radzę z mapami. Po prostu. i - Ja też nie najlepiej - odparowałam. - Ale muszę na nie patrzeć, żeby znaleźć drogę. - To znajdź. Zmięłam mapę jak brudną chusteczkę. Nie dokończyłam kanapki. - Gotowa? - Zerwałam się od stolika, nawet nie oglądając za siebie. Czy to śmieszne, że byłam tak wkurzona? Nie dojechałyśmy jeszcze do Pensylwanii, graniczącej ze stanem Nowy Jork! W moich planach założyłam, że przejedziemy most George'a Washingtona do dziesiątej rano, przez dwie godziny będziemy jechać międzystanową I-80 i w południe zjemy lunch w Pensylwanii. Jak więc się stało, że minął już tydzień, a my nadal tam nie dotarłyśmy? Miałam mnóstwo powodów, by się wściekać. Ale to nie jej geograficzna ignorancja działała mi na nerwy; w końcu ja też nie byłam Henrym Stanleyem. Drażniła mnie szczególna geograficzna obojętność. Nie tylko: „Nie wiem, dokąd jadę", ale: „Mam to gdzieś". Na parkingu w palącym słońcu, z na wpół pełnym żołądkiem, z rozciągającą się przed nami szosą międzystanową, mój gniew zabulgotał i wykipiał. Molly, ciotka Flo, zbyt długi pobyt w Glen Burnie, gryzący smutek z powodu utraconej bliskości. - Posłuchaj - powiedziałam, odwracając się do Giny na chodniku. - To był fatalny pomysł. Najwyraźniej nie chcesz tu być i nie chcesz tego robić. Nie mam ci tego za złe. Podrzucę cię tylko na najbliższy dworzec autobusowy i wrócisz do domu. Wieczorem będziesz na miejscu. Albo pojedziesz do Bakersfield. Rób, co chcesz. Tylko... - Co takiego? - Słyszałaś. - Sloane, daj spokój...

- Nie jestem twoim szoferem. Siedzisz w moim samochodzie z zamkniętymi oczami i zachowujesz się jak Molly. - Jest aż tak źle? - Prawie! Widzisz, jak się miotam, ale nie chcesz nawet spojrzeć na mapę. - Nie zatrzymałaś się! To ma być fair? - Bezwstydnie mnie oszukałaś. Jedziemy odwiedzić twoją głupią ciotkę w Toledo, a ty nie masz nawet ochoty sprawdzić trasy! - Jedziemy odwiedzić moją głupią ciotkę, jak to ujęłaś, bo możemy u niej przenocować za darmo. Twojemu notesowi bardzo się to podoba. - Nie jestem twoim wynajętym kierowcą. Chcesz pojechać do Eddiego? Wsiądź do autobusu. Albo poleć samolotem. Zadzwoń do niego z lotniska w Bakersfield i poproś, żeby cię odebrał. Ja mam dość. - Shelby, jedziemy dopiero od pięciu minut... - Nie czujesz, że to jakby pięć wieków? - No dobra, przepraszam. - Machnęła lekceważąco ręką. Nic a nic nie było jej przykro. - Jeśli chcesz, będę sprawdzać mapę. Jezu, nie miałam pojęcia, że to tyle dla ciebie znaczy. - Wiesz, co tyle dla mnie znaczy? Żebyś się trochę wysiliła. Pomogła mi. Była uczestnikiem tej wyprawy. Nie jestem twoją matką. - Zgoda - powiedziała cicho. - Myślałam, że masz wszystko pod kontrolą z tymi swoimi spisanymi dokładnie planami. - Zostaw moje plany w spokoju - rzuciłam, rozglądając się za budką telefoniczną. - W książce telefonicznej znajdziemy adres dworca autobusowego. - Sloane, daj spokój. Powiedziałam, że się postaram. - Postarasz się? To ja postaram się wlać paliwo do baku i wrzucić bieg i postaram się nie odwracać mapy do góry nogami, gdy będę szukać domu twojej ciotki. Ty się postarasz? Ciągnęłyśmy tak jeszcze kilka minut. Ale bańka już pękła; uszło ze mnie powietrze i wiedziałam, że nie mogę jej zawieźć na dworzec, uświadomiłam też sobie trzy inne rzeczy. Po pierwsze, nie miałam dość pieniędzy, żeby dojechać do Kalifornii sama. Po drugie, po cichu liczyłam, że przekona mnie, żebym zawiozła ją do Bakersfield. I po trzecie - nie mogłam tego zrobić sama. Kiedy podjechałam pod pompę, kazałam Ginie wysiąść z samochodu, mimo ostrzeżeń jej matki. Nie chodziło mi o towarzystwo, lecz o to, że nie mogłam wysiąść z samochodu, żeby nie zaczepił mnie jakiś mężczyzna: stary, młody, biały, czarny, Latynos, wołający: „Cześć" ze swojego auta. Podchodził z uśmiechem, pytając, czy może mi pomóc. Nie jestem pięknością. Albo jesteś w czyimś typie, albo nie. Nie o to chodzi. Może podchodzili ze względu na Ginę. Słodką małą Giiinę w szortach i bluzeczkach zawsze bardziej obcisłych od moich, z większymi piersiami. To wszystko prawda. Ale nie dlatego podchodzili. Zaczęłam wyciągać Ginę z auta, dopiero gdy uświadomiłam sobie, że za każdym razem, kiedy szłam po puszkę coli, obcy mężczyźni mi się przyglądali. Wiedziałam, że jeśli wsadzę Ginę do autobusu, moja wyprawa dobiegnie końca. Z wielu słusznych i mniej słusznych powodów nie będę mogła jechać dalej. Strach - uzasadniony czy nie? Prawdziwa czy wyimaginowana paranoja? Nie brakowało mi odwagi, ale jednocześnie byłam trochę na siebie zła. Drażniło

mnie, że nie jestem dziewczyną, która podjeżdża na stację benzynową i wysiada z samochodu, nie przejmując się, że jakiś mężczyzna będzie ją obserwował, ukryty za butelkami pepsi i paczkami chipsów. Byłam podminowana; nie czułam się bezpieczna, ale z Giną czułam się troszkę lepiej. I ta odrobina pewności siebie była lepsza niż niemożność zatankowania paliwa na pięć tysięcy kilometrów. To jeden z powodów, dla których autobus nie był dobrym rozwiązaniem dla mnie, dla Giny, jej matki, Emmy. To jeden z powodów, dla których samochód okazał się lepszy. Dawał odrobinę kontroli, choćby nawet iluzorycznej, a ja żyłam kontrolą. Samochód można zamknąć. Można się w nim ukryć. Można odjechać z piskiem opon. Najpierw będą musieli mnie złapać w tym moim kanarkowym pegazie. Westchnęłam. Gina też. Przeprosiła. Ja też. Objęłyśmy się niezgrabnie, pierwszy raz od blisko dwóch lat i wyjechałyśmy na międzystanową. Zapytała, czy mam ochotę na gumę do żucia i nawet ją dla mnie odpakowała. „Zapomnimy o tym?" - zapytała, a j a chciałam odpowiedzieć z ciężkim sercem: „O czym?", ale mruknęłam tylko: „Tak" w nadziei, że ma na myśli naszą kłótnię. Otworzyła atlas i zapytała, gdzie jesteśmy. Kiedy się zorientowałyśmy, że mamy niedaleko do Emmaville (Emmaville!), znalazła miejscowość na mapie. W drodze z Marylandu do Pensylwanii okolica wyraźnie się zmieniła. Maryland był wiejski i płaski, Pensylwania to pokryte zielenią Allegheny. Co pięć minut na międzystanowej pojawiał się znak: UWAGA NA SPADAJĄCE KAMIENIE. I co miałyśmy z tym zrobić? Zjechać prosto w przepaść? Szosa się wiła i skręcała, a od czasu do czasu pięła tak wysoko, że widziałam połowę południowo-zachodniej Pensylwanii i jeszcze dalej. Powtarzałam raz po raz, że góry są piękne, na co Gina zarzucała mnie ciekawostkami dotyczącymi Pensylwanii. - Wiedziałaś, że stanowym owadem Pensylwanii jest robaczek świętojański? - Gina, a pamiętasz, że jako dziecko przekręcałaś to słowo? - Nie. - Mówiłaś świętojerski. - Naprawdę? Nie pamiętam. - Naprawdę. To było, takie słodkie. - No dobra. Stanowym owadem jest robaczek świętojański. Wiedziałaś, że George Washington poddał się tylko raz właśnie w Pensylwanii, w Fort Necessity? - Washington się poddał? Czyż te góry nie są piękne? - odpowiedziałam. - Czwartego lipca tysiąc siedemset pięćdziesiątego czwartego roku, Francuzom. - Czegoś tu nie rozumiem. Tyle wiesz o Pensylwanii, a nie masz pojęcia, gdzie leży? - Zamierzam zostać nauczycielką. Co jedno ma wspólnego z drugim? Byłam zmęczona. Dopadło mnie moje zwykłe popołudniowe znużenie. Autostrada przecinająca Pensylwanię nie była nudna jak w New Jersey, ale to nie grało żadnej roli; nawet piękne widoki Alleghenów nie pomagały mi walczyć z sennością. Następny parking był dopiero za pięćdziesiąt kilometrów, a nie ma nic bardziej ogłupiającego niż prowadzenie samochodu, gdy kleją się oczy. To jeszcze gorsze niż zasnąć na lekcji matematyki, podczas egzaminów końcowych, ustnych albo w kinie na pierwszej randce (dokładniej rzecz ujmując, pierwszej i ostatniej randce) z kimś, kogo naprawdę się lubi; gorzej niż zasnąć na kanapie, kiedy za dużo wypiło się z przyjaciółmi. Zaśnięcie na krętej drodze wiodącej przez góry, kiedy jedzie się z szybkością

ponad stu kilometrów na godzinę, kryje w sobie zupełnie inny czynnik. Umrzesz, wrzeszczał do mnie mój mózg. Umrzesz. Obudź się. Nigdy nigdzie nie dojedziesz. Nie pójdziesz do college'u, nie zobaczysz matki, nie wyjdziesz za mąż, nie będziesz miała życia. Nie będziesz miała nic. Będziesz martwa. Obudź się! Nie zadziałało. Otworzyłam okno, wciągnęłam gorące powietrze, walnęłam w kierownicę, podkręciłam muzykę, próbowałam rozmawiać, ale nie mogłam połączyć dwóch słów. - Co się z tobą dzieje? - zapytała Gina. Nie potrafiłam wyjaśnić. Próbowałam żuć gumę, listek po listku; w ustach miałam już kulę z dwudziestu listków. To pomagało, dopóki żułam; problem polegał na tym, że chciałam spać. Przejechałyśmy jeszcze mordercze pięćdziesiąt kilometrów, zanim wreszcie wjechałam na parking. - Co ty wyprawiasz? - Przepraszam, ale muszę na moment zamknąć oczy. Zaparkowałam z dala od innych samochodów. Opuściłam szybę i odchyliłam głowę. - Ale jest środek dnia! - Zgadza się. Nie potrafię ci wytłumaczyć. To tylko... - Zasnęłam niemal natychmiast, nie zdążyłam dokończyć zdania. Nawet obawa przed śmiercią nie mogła mnie obudzić. - Sloane! - Gina była zaniepokojona. Otworzyłam oczy. Gina potrząsała mną, wskazując czarną ciężarówkę na parkingu, kilkadziesiąt metrów od nas. Kierowca, gruby mężczyzna z tatuażami na szyi i ramionach, wrzeszczał coś, wskazując tylne siedzenie i pokazywał nam lub komuś za nami środkowy palec. Prawie chciałam się odwrócić, by się upewnić, że na naszym tylnym siedzeniu nie siedzi dziewczyna. - Macie tę czarownicę? - wrzasnął. A przynajmniej wydawało mi się, że krzyknął „czarownicę". Powiedzcie jej, że jeszcze z nią nie skończyłem! Jeszcze długo nie! Odjechał z piskiem opon, prymitywny i spocony, z trudem zmieścił się w wyjazd; o mało nie zderzył się z wjeżdżającym na parking sedanem. Kiedy patrzyłyśmy, jak jedzie przez drogę dojazdową na międzystanową, Gina opuściła szybę i krzyknęła: - Pieprz się, facet! Idź do diabła, gdzie jest twoje miejsce! - Świetnie, Gina. I bardzo odważnie. Odwróciła się do mnie. - Obudziłaś się już? - Jasne - odparłam, pocierając oczy. - Jezu, co mu jest? - Nie mam pojęcia. Chyba myślał, że ta dziewczyna jest z nami. Nie chciałam mówić Ginie, że cieszę się, że nie jestem sama. Mężczyzna, wielki, wściekły, z czerwoną bandaną na głowie, wyglądał jak wycięły z plakatu kampanii przestrzegającej, by nigdy, przenigdy nie rozmawiać z nieznajomymi. Wyjechałam powoli na szosę, bo nie chciałam znów się z nim spotkać. Ale oczywiście po dziesięciu kilometrach, jadąc z prędkością stu dwudziestu kilometrów na godzinę przy jego stu, zobaczyłam przed nami naklejkę „JA ROBIĘ SOBIE, TY SOBIE". Gdy spostrzegł, że wyprzedzamy go z lewej, znów pokazał nam palec. Gina pokazała mu dwa i gwałtownie gestykulowała, udając, że jest wściekła

i

bezgłośnie wykrzykiwała jakieś słowa. Opuściła szybę i kiedy wiatr rozwiewał jej włosy, wrzasnęła tym razem naprawdę: - Spróbuj nas dogonić, koleś! - Zwariowałaś, przestań! Wpakujesz nas w prawdziwe kłopoty. - A co niby zrobi? Będzie się ścigał? - Podkręciła szybę. - Nie mogę uwierzyć, że ta mała wsiadła z nim do ciężarówki. - Musi być odważna, skoro jeździ autostopem - powiedziałam w zamyśleniu, jakbym też chciała być odważna; nie, jakbym też chciała jeździć autostopem. - Odważna? Chyba głupia. - Może. - Zamyśliłam się. - Ale ona nie ma samochodu jak my. - Pogłaskałam kierownicę, jakby była jedwabistym kociakiem. - Mogła pojechać autobusem. Że niby jest bezpieczniej? Nic nie odpowiedziałam, ale pomyślałam, że dziewczyna, która wsiadła do ciężarówki z facetem o takim wyglądzie, pewnie nie bałaby się jechać autobusem. Gina usadowiła się wygodnie i zamknęła oczy. - Chyba dlatego byłaś wcześniej zła. W Subwayu. - Dlaczego? - Nie mogę uwierzyć, że to mówię, ale wydaje mi się, że chciałaś jej pomóc. Podwieźć ją. Nie odezwałam się. - Mam nadzieję, że po spotkaniu z tym wariatem już wiesz, jak by to się mogło skończyć. Milczałam. Po przejechaniu ponad trzystu kilometrów autostradą nie miałam już nadziei, że dotrzemy do Toledo przed zmrokiem. Odkreśliłam kolejną pozycję na mojej liście. Była dziesiąta wieczorem, a my zbliżałyśmy się do Cleveland. - Masz coś do powiedzenia o Cleveland? - Byłam wykończona. - Tak! - rzuciła radośnie Gina. - Cleveland było pierwszym miastem na świecie oświetlonym elektrycznością. W tysiąc osiemset siedemdziesiątym dziewiątym roku. - Hmmm. Wygląda na to, że dziś pogasili wszystkie światła. - W oddali było ciemno. - Jak daleko do Toledo? - zapytałam kobietę w budce z opłatami. - Sto dziewięćdziesiąt kilometrów. Za dużo. Przejechałyśmy już ponad siedemset. Dziesięć minut później wynajęłyśmy pokój w motelu 6, tuż przy drodze międzystanowej. Na drugim piętrze, z dwoma podwójnymi łóżkami, starym telewizorem i zepsutą klimatyzacją. Tylko lekko pachniało innymi ludźmi. Prześcieradła były białe i wykrochmalone, nie miękkie i różowe jak te, które Emma kupiła mi na trzynaste urodziny. To był nasz pierwszy pokój w motelu za jedyne czterdzieści pięć dolarów, czyli sporo poniżej budżetu, co mnie bardzo ucieszyło. Gina brała prysznic i śpiewała By the Banks of Ohio i Fifteen Miles on the Erie Canal, a ja wykładałam ubranie na jutro i szorowałam zęby. Zamierzałam włączyć telewizor, ale podobał mi się dźwięk sopranu Giny: Mam mulicę o imieniu Sal, i szum prysznica dobiegający przez otwarte drzwi, trzydzieści kilometrów na kanale Erie...

Położyłam się na łóżku przy zapalonym świetle, Chodź tu, mulico, przywiążę cię. Zamierzałam zrobić listę na jutro i pomyśleć o matce... Dotrzemy do Rome około szóstej... Ale mogłam tylko myśleć o tamtej dziewczynie i o tym, dlaczego się nie zatrzymałyśmy. Nie mogłyśmy tego zrobić, za nic, ale skoro tak, to dlaczego stale miałam przed oczami jej młodą twarz, krótką spódniczkę i uniesiony kciuk, a tuż przed zaśnięciem słyszałam jej śpiewny głos? Jeszcze jedna wyprawa i wrócimy, wrócimy do domu do Buffalo... Pomóżcie siostrze w potrzebie...

Część trzecia NA KANALE ERIE

1 Ne d Pogodnym rankiem następnego dnia pędziłam, jakbym miała wiatr we włosach. Przy prędkości stu pięćdziesięciu kilometrów na godzinę byłam najszybszym koniem na drodze. Kierowcy ciężarówek trąbili na mnie przez cały czas. Nie było nikogo szybszego ode mnie i mojego słodkiego żółtego mustanga. Minęłam dwa radiowozy, ale przemknęłam tak szybko, że mnie nie zauważyli. Muzyka grała głośno i śpiewałyśmy razem z Giną. Mary nie płacz, nie smuć się, Mary, nie płacz, nie smuć się... Na chwilę otworzyłyśmy okna, ale jechałam za szybko i nie mogłyśmy złapać tchu. Dobrze spałyśmy, zjadłyśmy śniadanie w McDonaldzie, świeciło słońce, niebo bez jednej chmury, wszystko było dobrze, lepiej niż wczoraj i parę dni wcześniej. Prowadziłam z lekkim sercem. Przejechałyśmy sto dziewięćdziesiąt kilometrów, śpiewając na całe gardło wszystkie piosenki w radiu. Nasza wersja Keep on Lovin' You REO Speedwagon powaliłaby publiczność na kolana, gdyby tylko ktoś nas słuchał. Międzystanowa autostrada na północy Ohio to szeroka prosta droga biegnąca przez płaską pustkę. Ohio niczym nie zachwyca. Ale jazda szybciej niż jednosilnikowy samolot z pewnością tak. Gina wesoło porównywała autostrady w New Jersey, Pensylwanii i Ohio. Doszłyśmy do wniosku, że ta w Pensylwanii była najlepsza, ale tylko dzięki niesprawiedliwej przewadze gór w tym stanie. Piękno Pensylwanii było bardziej wyraziste niż Marylandu, ale stan tak naprawdę nie powalał urodą. Z jakiegoś powodu podobały mi się spadziste, przytulne drogi Marylandu. Gina nie przepadała ani za jednymi, ani za drugimi. Do Toledo dojechałyśmy w południe, głodne. Zapytałam Ginę o adres ciotki. Chwilę potrwało, zanim go znalazła; powiedziała, że chyba będziemy musiały się zatrzymać i zapytać o drogę. Nie miałam nic przeciwko temu. Nie jestem facetem, nie mam problemu z pytaniem, lecz pewnym problemem było

zatrzymanie się na autostradzie. Punkty informacyjne znajdujące się w małych budkach przy autostradzie nie działają. Kiedy chciałam zobaczyć adres, Gina odmówiła. Okazało się, że dobrze zrobiłyśmy, nie jadąc do oporu minionego dnia, ponieważ Toledo leżało dalej na zachód i północ, niż myślałam. Ale to było moje najmniejsze zmartwienie. - Three Oaks, Michigan? - żachnęłam się, gdy spojrzałam na zapisany ręką ciotki Flo adres. - Three Oaks, Michigan? Żartujesz sobie ze mnie? - Tak tu jest napisane. Wyrwałam jej kartkę i raz jeszcze się przyjrzałam. - Co Michigan ma wspólnego z Toledo? Czy Michigan graniczy z Ohio? Czy następnym stanem nie jest Indiana? - Nie wiem - odparła, marszcząc w poczuciu winy drobny nos. - Chyba tak. - Zamrugała niebieskimi oczami i uśmiechnęła się. - Chcesz sprawdzić na mapie? - Ktoś będzie musiał. Dlaczego ciotka z Glen Burnie powiedziała ci, że ciotka z Toledo mieszka w Toledo, skoro to nieprawda? - Nie powiedziała, że mieszka w Toledo, tylko blisko Toledo. - Czy Michigan, leżące dwa stany dalej, naprawdę znajduje się blisko Toledo? - Otworzyłam notes. Gina wyrwała mi go. - Posłuchaj, mądralo, zjedzmy hamburgera i ruszajmy dalej. Wiesz, że bez względu na wszystko musimy pojechać do cioci Betty. Czeka na nas. Nie ma sensu się wściekać i jęczeć. A dzięki temu zaoszczędzimy przynajmniej pięćdziesiąt dolców na hotelach. - Uśmiechnęła się. - Oczywiście, zależy, jak długo tam zostaniemy. Kiedy miałyśmy już w rękach jedzenie, Gina zadzwoniła pod napisany na kartce numer. - Ciocia Betty bardzo się cieszy, że przyjedziemy! - powiedziała, kiedy skończyła rozmawiać. - Naprawdę? Powiedziałaś jej, że mieszka w Michigan, a nie w Ohio? To na pewno starłoby uśmiech z jej twarzy. Roześmiała się. - Sloane, ależ ty jesteś zabawna. I co z tego? Czym się przejmujesz? Michigan, Ohio, co za różnica? Pojedziemy drogą, na której jesteśmy... - I-osiemdziesiąt? - Chyba tak. Dojedziemy do Route dwanaście, tylko kilka kilometrów na zachód stąd, a potem pojedziemy dwunastką parę kilometrów na północ, skręcimy w lewo i będziemy na miejscu. Na pewno trafimy. Ciocia powiedziała, że stąd zabierze nam to niewiele ponad godzinę. - Słynne ostatnie słowa. - Rozłożyłam wielką mapę, żeby znaleźć Route 12. O, tak. Bardzo blisko. Pół kroku w lewo, pół w prawo. Znowu trzeba przeliczyć zawirowania czasowe... - Wyjaśnij mi, jakim cudem blisko Toledo oznacza blisko jeziora Michigan - prychnęłam, gryząc hamburgera i wyjmując z torebki garść frytek. Pochylałyśmy się nad maską mustanga. - Toledo leży nad jeziorem Erie. Powiedz mi, jak jezioro Michigan może leżeć blisko jeziora Erie. - Czy te jeziora nie sąsiadują ze sobą?

- To przecież Wielkie Jeziora! Jedno jest większe od Morza Czarnego, a drugie od Zatoki Meksykańskiej. - Daj spokój, to nieprawda - powiedziała Gina z ustami pełnymi ryby i frytek, pomagając mi złożyć mapę. - Zatoka Meksykańska jest największa na świecie. A Morze Czarne... - Gina, nie chcę tego słuchać. - Znów zaczęło mnie ogarniać rozdrażnienie. - Jedno gigantyczne jezioro, drugie, jakieś zapyziałe miasto, które nawet nie pojawia się w atlasie, to nie oznacza wcale blisko Toledo w Ohio! - Możemy jechać? Ciocia czeka. - To nie jest wcale blisko. Musisz to powiedzieć ciotce Flo, kiedy się z nią zobaczysz. - Powiem. To będzie pierwsza rzecz, jaką ode mnie usłyszy. A teraz jedźmy. Kiedy znalazłyśmy Route 12 i zjechałyśmy z autostrady, po trzydziestu kilometrach dowiedziałyśmy się, że jedziemy w złym kierunku. - Jedziecie na południe - powiedział facet w budce z opłatami, kiedy wreszcie skapitulowałyśmy i postanowiłyśmy zapytać. - Musicie skierować się na północ. Jakieś piętnaście, dwadzieścia kilometrów. Three Oaks leży tuż przed zakrętem. Musicie uważać. Jeśli droga skręci, już je przejechałyście. I będziecie w New Buffalo. - Zorientujemy się, dopiero kiedy je miniemy? - powiedziałam oskarżycielskim tonem. - Jezu, zastanawiam się, dlaczego nazywa się Three Oaks? - Wrzuciłam drugi bieg. - To na pewno ironia. Miasto pewnie tętni życiem. Oczywiście przejechałyśmy miasteczko; to było wpisane we wskazówki. Kiedy droga skręciła, napis na tablicy sympatycznie poinformował nas, że właśnie wyjeżdżamy z powiatu (tak jest!) Three Oaks i upraszają o ostrożną jazdę. Zawróciłyśmy. Mała szkoła podstawowa na rogu, stacja benzynowa, bar. Zero chodników. Michigan było inne, niż się spodziewałam. Może moje wyobrażenia zatruła wizja Detroit. Wyobrażałam sobie, że cały stan przypomina miasto Flint; jest gęsto zabudowany, przemysłowy i wygląda jak bardziej posępna wersja Elizabeth w stanie New Jersey, które jest posępne jak apokalipsa: same kominy i fabryki otoczone drutem kolczastym. Miejsce, w którym się znajdowałyśmy, było zupełnie inne. Żadnych miast, żadnych centrów handlowych. Silosy, pola, kręte polne drogi z małymi rozpadającymi się barami ukrytymi w krzakach. Dom ciotki nie znajdował się tak naprawdę w Three Oaks, lecz na przedmieściach, przy pokrytej kurzem drodze. Zamiast numeru na zardzewiałej skrzynce pocztowej widniał kamienny pies. Obok skrzynki stała rozwalona przyczepa, jeden jej koniec ginął w małej, zbutwiałej szopie, w której była krowa i koza. Ciotka Betty czekała na nas na zakurzonym podjeździe. Była wysoka i chuda, z czujnymi, stale wilgotnymi brązowymi spodeczkami zamiast oczu. Miała lekko rozchylone usta, jakby stale chciała coś powiedzieć. Cicho lamentowała nad naszym późnym przyjazdem, gdyż razem z Nedem zjadła już lunch i nie będzie gotować następnego posiłku aż do zachodu słońca. Zapytała, czy nie robi nam to różnicy. - Nie wiem - odparła Gina. - O której godzinie zachodzi tu słońce?

Ciotka zaprowadziła nas do pokoju, szybko mijając kuchnię. Jej dom nie był tak czysty jak ciotki Flo wszędzie widać było kurz i stosy gromadzonych latami rzeczy. Ned siedział przy stole w kuchni tak pochłonięty lekturą gazety, że prawie nie podniósł wzroku. - Cześć, Ned - rzuciła Gina. Nie odpowiedział, jedynie podniósł rękę i pomachał. - Chodźcie - poganiała je ciotka. - Mam tylko jeden pokój gościnny. Możecie spać w jednym łóżku, prawda? Kiedy byłyście małe, zawsze spałyście razem. Milczałyśmy. Być może Ginie to przeszkadzało. Nie było z nami Molly, którą mogłybyśmy położyć między nami. Nastoletnia Molly chyba nie myliła się co do Neda. Przerażał mnie, gdy siedział zgarbiony z wielkim piwnym brzuchem przelewającym się nad paskiem spodni. Za każdym razem, kiedy przewracał stronę gazety, na jasnoniebieski T-shirt z tłustych zaczesanych na jedną stronę włosów sypał się przerażający deszcz łupieżu. Gdy później wstał od stołu i zostawił rozłożoną gazetę, sprawdziłam, jakie wydarzenie na świecie tak go zafascynowało. Ważąca ponad dwieście kilogramów kobieta zmarła i dwa miesiące leżała w zamrażarce, czekając na kremację. Chodziło o to, kto zapłaci za „bardzo zawiły" proces skremowania ciała ważącego ponad sto kilogramów więcej, niż przewiduje norma. Syn był biedny, a biuro koronera, szpital i kostnica spierały się zawzięcie, kto poniesie koszty. Zobaczyłam datę tej wiadomości: kwiecień 1974 roku. Ned nie mógł się oderwać do wiadomości sprzed siedmiu lat. Po Kole fortuny, kiedy słabłam z głodu, Betty dała nam jeść, ale wcześniej zaprowadziła na podwórko na tyłach i pokazała zagrody dla psów. Gruchała nad nimi, cmokała, nakarmiła (psy!), potem nas, a na koniec Neda. Był ostatni w kolejce, po psach i gościach. - Sloane - powiedziała cicho Gina - proszę, niech ci się nie wyniknie, co myślisz o małych futrzastych stworzonkach. Nawet Hitler lubił psy. - Tak - warknęłam. - Wolał psy od dzieci. Adolf był prawdziwym wcieleniem miłości do psów. Gina zacmokała i odwróciła się do ciotki. - Ciociu, czy można się tu gdzieś w pobliżu zabawić? - Jak? - Nie wiem. Dlatego pytam. - Nie, dlatego ja pytam. O jaką zabawę ci chodzi? - Zmrużyła oczy. - W South Bend jest kręgielnia. Jakieś sześćdziesiąt kilometrów stąd. Ale tam jest college. I może dojść do wybryków. Przykrych wybryków. W Michigan City jest centrum handlowe. Ale teraz już zamknięte. Możecie tam pojechać jutro. - Jutro musimy ruszać dalej - powiedziała Gina. - Pytam o dziś wieczór. Można gdzieś pójść w Three Oaks? Betty nadal mrużyła oczy. - Jaką zabawę masz na myśli? - Spojrzała na Neda, który posłusznie pił piwo i nie podnosił wzroku znad gazety. Raz jeszcze czytał historię otyłej kobiety. - Z chłopcami? Gina pokręciła głową. - Nie. Mam chłopaka. Niedługo się pobieramy.

- Pobieracie się? - szepnęłam. - Ciii. - A twoja przyjaciółka? - Nie mogę ręczyć za Shelby - odparła Gina. - Prawda? - Zwracając się do mnie, stała odwrócona do ciotki. - Szukamy jakiegoś baru czy czegoś w tym stylu. Żeby wypić szybkiego drinka. - Tu nie ma takiego baru. Tutaj dziewczęta nie chodzą do barów. A przynajmniej przyzwoite dziewczęta. Odrobina rozsądku i kalwiński wyraz twarzy ciotki powstrzymał Ginę przed pytaniem: „Kto twierdzi, że jesteśmy porządnymi dziewczynami?". - Dobra, kapuję. - Jesteś dzieckiem mojej siostry - oznajmiła ciotka. - Możesz mieć nawet czterdzieści siedem lat, ale nie będziesz się łajdaczyć, jeśli zatrzymujesz się pod moim dachem. Łajdaczyć się? Gina stłumiła jęk. - No dobra. Wiesz, ciociu, jesteśmy trochę zmęczone. Chyba weźmiemy prysznic i pójdziemy spać. Wstaniemy wcześnie i zaraz wyjedziemy. Dzięki za kolację. Dobranoc. - Idziemy do łóżka? - szepnęłam. Była dziewiąta wieczór! Pociągnęła mnie do naszego pokoju. Powiedziałam jej, że przerabiałam to już tysiąc razy, kiedy kobieta, która nie była moją matką, nie pozwalała mi wyjść i zabawić się. - I co wtedy robiłaś? - Nic. Zostawałam w domu. - Głupia. Ja kłamałam. - Gina szukała ubrań w walizce. - Mówiłam matce, że zostaję na noc u koleżanki. Nigdy nie sprawdzała. Chciała mi ufać i dopóki mnie nie przyłapała, wiedziałam, że będzie w porządku. - Zachichotałyśmy na myśl o naiwności matek i Emm, które próbują zakazać swoim dziewczętom rozrywek. - No, nie stój tak. Co ty wyprawiasz? Wyciągasz książkę? Pospiesz się. Bierz prysznic i ubieraj się. - Do łóżka? Uśmiechnęła się. - Jeśli tak chcesz to nazwać, przyjaciółko. Włóż tylko jakieś „łajdackie" ciuchy. - Wychodzimy? - Jasne. A co myślałaś? Skoro matce nie pozwalałam dyktować mi, co mam robić, myślisz, że pozwolę na to jej zniedołężniałej siostrze? - Ale ona nie pozwoliła! - No to lepiej chodźmy spać. - Prychnęła. - Daj spokój. Przecież nie wyjdziemy przez frontowe drzwi. - To jak dojdziemy do samochodu? Gina wskazała okno. - Wymkniemy się przez okno jak koty? - spytałam. - Koty w rui. Co, nigdy tego nie robiłaś? - Miałam okno na drugim piętrze nad garażem. Więc nie. - Tchórz. Ja bym zbudowała drabinę w drzewach. - Ty tak.

Wzięła prysznic i włożyła dżinsy, a do nich słodki beżowy top z dużym dekoltem. Ja nie miałam takiego topu, za to miałam nogi biegaczki. Wzięłam więc prysznic i włożyłam minispódniczkę i szpilki. Sporo czasu poświęciłyśmy na makijaż. Gina naprawdę sporo. Trzy eyelinery, dwa cienie i dużo różu. - Gina... um. A co z Eddiem? - Co? Patrzyłam, jak nakłada kolejną warstwę czarnej mascary. - Musisz mieć na myśli niezłą zabawę, skoro nakładasz cztery warstwy Great Lash. Czy nie mówiłaś, że jedziesz do Kalifornii, żeby wyjść za swojego chłopaka? - Narzeczonego. Przed wyjazdem poprosił mnie, żebym za niego wyszła. - Pomachała szczoteczką do tuszu i oblizała wargi. - Kocham Eddiego. I tylko jego chcę. Ale on ma coś na sumieniu. - Skąd wiesz? - Och, sam się przyznał. Nie chciał dźwigać tego ciężaru na sumieniu. Powiedział mi, że chce się poczuć lepiej. Zaschło mi w gardle. - Powiedział ci... - O swoich grzeszkach z Teresą. Znasz Teresę, tę zdzirę? Boże. Tłumaczył się, że to moja

wina.

Ponieważ miałam chłopaka, z którym nie chciałam zerwać, kiedy się spiknęliśmy. - Hmm - rzuciłam ostrożnie, czując już mniejszą suchość w gardle. Rzeczywiście miała chłopaka, z którym nie chciała zerwać, kiedy spiknęli się z Eddiem. Był najwyższym facetem w szkole. Eddie był niski. - No właśnie. Ale zakochałam się w Eddiem i on o tym wiedział. Nadal go kocham. Nie wiedziałam po prostu, jak zerwać z Johnem. - Więc jak zerwałaś? - Nic nie wiesz? No to Agnes się nie postarała. To nie ja zerwałam, lecz on. Potem mieliśmy być z Eddiem, ale wyjechał do Bakersfield i wiem, że jest tam z dziewczyną, z którą się kiedyś spotykał. - Skąd wiesz? - Powiedział mi. Nie lubi zachowywać takich informacji dla siebie. - Naprawdę? - Nie patrzyłam na nią ani ona na mnie. - Siadywali nad strumieniami, na skałach, zbierali kwiaty, recytowali poezje i takie tam bzdury. Mówił mi, że zastanawiali się hipotetycznie, jak to jest być małżeństwem. Ale mieli wtedy po. dwanaście lat. Nie wiedziałam, co powiedzieć. - Czy on wie, że przyjeżdżasz? Skinęła głową. - Zadzwoniłam do niego przed wyjazdem i powiedziałam, że jestem w drodze. „Proszę, przyjedź jak najszybciej - powiedział. - Ocal mnie przed samym sobą. Wydaje mi się, że mogę przypadkiem się z nią ożenić". Zamrugałam oczami. - Nie chcę więcej o tym rozmawiać - powiedziała. - Chodzi tylko o to, że wcale nie był taki grzeczny. I nie musi nic wiedzieć o dzisiejszym wieczorze. No, zbieramy się. Zabawmy się naprawdę ostro. - Uśmiechnęła się. - Jak wyglądam?

- Super - odparłam. - Ale psy są na zewnątrz. Zaczną szczekać. Usłyszą mój samochód. - Psy już szczekają. - Gina się skrzywiła. Wsunęła ręczniki i poduszki pod prześcieradła, żeby wyglądało, że śpią tam dwie osoby. - Ciotka na pewno już odpłynęła. Jest jedenasta, o tej porze dawno śpi. Nie martw się. Oboje nie są zbyt bystrzy. Gotowa? Wystrojona, podciągnęłam minispódniczkę, poprawiłam top bez ramiączek, upewniłam się, że w tylnej kieszeni mam pieniądze i dokumenty i wypełzłam przez okno na boczne podwórko zasłane połamanymi deskami. Na paluszkach przeszłyśmy do samochodu; oczywiście malutkie psiaki uznały, że są wilczurami i warczały, jakbyśmy chciały obrabować dom. Wrzuciłam luz i zwolniłam hamulec ręczny. Gina, w szpilkach, pomogła mi wypchać samochód z podjazdu. Zapaliłam silnik już na drodze i odjechałyśmy, chichocząc jak dzieciaki. - Dlaczego włożyłaś bieliznę? - zapytała po drodze do South Bend. - Ja nie mam nic pod spodem. - Wiem. - Uwierz mi, bez bielizny człowiek czuje się zupełnie inaczej. Jakby wszystko było możliwe. - Na pewno - odparłam. - Ale mam za krótką spódnicę. Zaaresztowano by mnie za obnażanie się w miejscu publicznym. Gina oświadczyła, że zamierza złapać słodkiego studenta z college'u. Jeszcze nigdy nie miała studenta. Chciała sprawdzić, czy to, co mówią o mężczyznach i kobietach, to prawda. - A co mówią? - Kiedy kobieta się budzi, mówi do siebie: dziś dam się przelecieć. I stara się, by się spełniło. A kiedy budzi się mężczyzna, mówi: może już nigdy żadnej nie przelecę. I to też może się sprawdzić. Roześmiałam się. Miałam nadzieję, że to prawda. Nałożyłyśmy lśniącą pomadkę i spryskałyśmy się sporą ilością perfum z drogerii: Coty i Jean Naté. Gina miała dżinsy bardziej obcisłe niż moja spódnica, ale tylko dlatego, że ja byłam szczuplejsza. Za dużo biegałam, a odkąd wyruszyłyśmy, czułam się dziwnie bez codziennych treningów. W South Bend przejechałyśmy wzdłuż ulicy z hałaśliwymi barami, szukając gwarnego miejsca, gdzie bywalcy byli elegancko ubrani i młodzi. Gina nie chciała iść do Vickie („same dziewczyny"), do McCormicka ani Corby („Irlandczycy za bardzo się upijają i film im się urywa"). Zastanawiałyśmy się nad tym pomiędzy Linebacker Lounge i Library Irish Pub. Ona chciała ten pierwszy, ja drugi. - Żartujesz? - zapytała. - Pub o nazwie Biblioteka? Chcesz gadać o Hardym i Yeatsie, czy chcesz, żeby wyglądali jak sportowcy? Przecież o to tu chodzi. - Chcę, żeby potrafili mówić. - To jedyna rzecz, jaką potrafią w Library Pub - odparowała Gina. - Chciałabym poznać chłopaka z klasą. Musiałyśmy zagrać w kamień, papier, nożyczki, żeby wybrać. Grałyśmy do trzech. Wygrałam. - Gdyby wszystkie decyzje były takie proste - rzekła z westchnieniem Gina, gdy wjeżdżałyśmy na parking przy Library. - O co ci chodzi? Tak kiedyś decydowałyśmy o wszystkim. - O wszystkim?

Dwóch odpicowanych, przystojnych chłopaków w drzwiach zauważyło, jak wysiadamy z samochodu i zagwizdało. - Ładny mustang, dziewczyny! - A ja, Shelby, uśmiechnęłam się, bo to był mój mustang shelby. Może i miałam na sobie bieliznę, ale miałam też ładnego mustanga. - To takie proste - szepnęła Gina, gdy ruszyli w naszą stronę. - Może miałaś rację co do tego miejsca. - Tak, ten samochód działa jak magnes - odparłam szeptem. - Nawet na moli książkowych. Samochód, minispódniczka, imię i swobodne zachowanie pozbawionej majtek Giny w połączeniu z dwoma czy siedmioma drinkami wystarczyły, by poderwać dwóch studentów drugiego roku z Indiana State, studiujących angielski i grających w lacrosse. Muzyka była tak głośna, że nie mogliśmy rozmawiać. Popijaliśmy drinki, uśmiechaliśmy się i staliśmy blisko siebie. Pochylali się w naszą stronę, by usłyszeć słowa takie jak: „Często tu przychodzicie?" i: „Tak, napiję się jeszcze jednego drinka. I jeszcze jednego". Śmiałam się za dużo i za głośno, co robię, gdy jestem lekko wstawiona, i myślałam, że wszystko, co mówią i czego nie mówią, jest bardzo zabawne. Za każdym razem, gdy odzywał się mój chłopak, dotykałam jego ręki. Alive and Kicking trzymali się trochę mocniej, a Blondie tańczyła bardzo blisko, bo był to czas uniesień. Wróciłyśmy do Three Oaks dopiero wtedy, gdy Gina osiągnęła swój cel bardziej, niż mogła się spodziewać, a ponieważ ja nie miałam żadnego celu, byłam zaskoczona obrotem sprawy. I tak o czwartej nad ranem, kiedy zakradałyśmy się do naszego pokoju jak złodzieje do jaskini, czułyśmy się, jakbyśmy przebiegły maraton, napisały test na maksimum punktów albo zajęły pierwsze i drugie miejsce w klasie. Rozchichotana, wstawiona i odprężona Gina zrzuciła ubranie i położyła się spać, a ja , choć też byłam pijana, złożyłam starannie ubranie, wyjęłam czyste na następny dzień i położyłam notes. Już w łóżku zapytałam, jakim cudem uda mi się jutro prowadzić, a Gina, ledwie przytomna, mruknęła, że możemy tu zostać na parę dni. Próbowałam sobie przypomnieć matkę, zastanawiałam się, czy opłata za wstęp do baru była wyższa, czy niższa, niż planowałam, i próbowałam policzyć, ile pieniędzy wydałyśmy do tej pory. Czy płaciłam za drinki? Chyba zamówiłam opiekane ziemniaki z bekonem i pikantne skrzydełka, dałam napiwek kelnerce, może kupiłam jednego drinka. Trzydzieści dolców, czterdzieści? Ale w głowie słyszałam wciąż radosną pieśń wolności: „Pomóż mi śpiewać... pieśni odkupienia. Pieśni odkupienia".

2 Ch ih uah ua Obudziłyśmy się w południe! To było do mnie zupełnie niepodobne i myśląc o ostatniej nocy, nie czułam się już tak świetnie jak wtedy, gdy upojona alkoholem śpiewałam pieśni o wolności i zamawiałam ostatniego drinka. Miałam zły sen. A poza tym, kim byli ci faceci, z którymi balowałyśmy? - A kogo to obchodzi? - powiedziała Gina, przeciągając się i przewracając na bok. - Zeszłej nocy zachowywałyśmy się jak mężczyźni. Przyszłyśmy, wzięłyśmy, co chciałyśmy i wyszłyśmy. Niesamowite, prawda?

- Tak. Totalnie - odparłam. Głowa mi pękała, w ustach zaschło. Nie przywykłam do picia. Byłam odwodniona. Mój sen był tak przerażający i prawdziwy, że nie miałam pojęcia, jak w ogóle mogłam spać. Usiadłam na łóżku i rozejrzałam się. Wszystko w pokoju wydawało się na swoim miejscu. Nasze dwie walizki, przybory do makijażu. Może poprosimy ciotkę Betty, by pozwoliła nam zrobić pranie. - Wiesz, jak on ma na imię? - Todd. - Hmm. - Oblizałam wargi, dotknęłam twarzy. Czy zapomniałam zmyć makijaż? Fuj. - Mój też powiedział, że ma na imię Todd. Patrzyłyśmy na siebie przez ułamek sekundy. - I co z tego? - Gina odsunęła kotarę, by wyjrzeć przez okno. Może skłamali. Myślisz, że obeszłoby ich, gdybym powiedziała, że mam na imię Kathleen? Spójrz, dziś znów jest piękny dzień. I gorący. Chcesz popływać? A wieczorem mogłybyśmy wrócić do South Bend. Mrugnęła znacząco. - Ale tym razem zajrzymy do Linebacker Lounge. - Popływać? - Nadal myślałam o chłopakach i śnie. - Gdzie? - W jeziorze Michigan? - Och. - Leżałyśmy wyciągnięte na łóżku. - Ale nie skłamałyśmy, prawda? Mogłyśmy to zrobić, ale nie skłamałyśmy. Chciałyśmy, żeby nas znali. Nie zwierzyłam się Ginie z mojej niepokojącej wizji: obudziłam się w ciemnościach i w naszym pokoju, na krześle przy drzwiach, siedział Ned. Obserwował nas, z pokrytą łupieżem głową i przelewającym się brzuchem, leniwie mrugając oczami. Narzuciłyśmy ubrania i poszłyśmy do kuchni, gdzie ciotka Betty wpatrywała się w nas, jakbyśmy były spleśniałym serem. Ned siedział przy stole w rogu, czytając gazetę. Nie podniósł wzroku. Betty powiedziała, że psy zaczęły szczekać o czwartej rano i obudziły ją. „Nigdy nie szczekają w środku nocy". Rozsądnie nie powiedziałyśmy ani słowa. Zapytała, dlaczego spałyśmy tak długo, skoro poszłyśmy wcześnie do łóżka. Znów za odpowiedź musiało wystarczyć wzruszenie ramion. W tej chwili Ned podniósł wzrok znad gazety z początku lat siedemdziesiątych i mrugnął do mnie. Przeraziłam się. Może to nie był sen. Kiedy szybko odwróciłam wzrok, zobaczyłam, że ciotka przygląda mi się tymi swoimi wilgotnymi sarnimi oczami, teraz nieufnie i zdecydowanie chłodniej. Kiedy podsunęła mi grzankę i przypaloną gorzką kawę, zapytała, czy mogłybyśmy zawieźć dwa chihuahua z jej hodowli do bardzo dobrej klientki mieszkającej o kilka kilometrów stąd. Powiedziała, że szczeniaki urodziły się przed ośmioma tygodniami i synowie kobiety już nie mogą się ich doczekać. Nowi właściciele oglądali psiaki i zapłacili, więc musimy je tylko dostarczyć. - Widzisz, Sloane - powiedziała Gina, popijając kawę, jakby to był szampan - są na tym świecie ludzie, którzy lubią psy. Zignorowałam ją i odsunęłam kubek. - Ciociu - zaczęłam - czy wyjaśniłaś tej kobiecie, że bez względu na to, czy jej synowie dostaną psy za osiem tygodni, czy osiem lat, chihuahua będą wyglądać dokładnie tak samo?

- Słucham? - Nadal była bez humoru. Odwróciła się do Giny i powiedziała: - Proszę cię, siostrzenico, wyświadczysz mi tę przysługę? Spojrzenie Giny kryło w sobie wzruszenie ramion, jakby chciała powiedzieć: Czemu nie? Ja nie byłam niechętna, tylko milcząca. - Z radością, ciociu. Prawda, Sloane? Ale nie widziałam cię tak długo i chciałybyśmy zostać tu jeszcze parę dni, pojechać do centrum handlowego, popływać w jeziorze. Możemy? Betty pokręciła głową. Nie mogłyśmy? - Dam wam dwieście dolarów, jeśli zawieziecie psy jeszcze dziś. Otrzeźwiałam i moja ciężka jak kamień głowa podskoczyła niczym piłka. Dwieście dolarów? Gina zgodziła się wspaniałomyślnie, że podzieli się ze mną pieniędzmi. - Naprawdę? No tak, przecież będziesz prowadzić przez pół drogi. - Zamknij się. Ciociu, z rozkoszą, ale czy możemy jechać jutro? Ciotka potrząsnęła gwałtownie głową. - Musicie wyjechać dziś. Dwieście dolarów, by przejechać parę kilometrów z dwoma gryzoniami? Sporo. Zaczęłam coś podejrzewać. - Chwileczkę. - Teraz ja zmrużyłam oczy i ściągnęłam brwi. - Dokąd dokładnie mamy jechać? - Do De Soto. - Ach tak. - Wstałam, żeby wylać kawę do zlewu. Ale narobiłam przy tym niezłego bałaganu. Ścierając brązową plamę, zapytałam: - A gdzie jest to De Soto? - Mam adres - odparła ciotka. - Przy drodze pięćdziesiątej piątej wiodącej na południe. To żaden kłopot. Macie po drodze. Ile miejsc miałyśmy „po drodze"? Jakim cudem wszystko mogło znajdować się po drodze? Każda najmniejsza rzecz? Jakie współrzędne miała nasza trasa? Wiła się zygzakami, skręcała w wiejskie drogi, nad kanał Erie, potem zakręcała wokół South Bend i jeziora, a nawet dwóch Wielkich Jezior. Teraz wiodła nas do drogi 55 prowadzącej na południe. Południe! Czy nikt nie zdawał sobie sprawy, że zmierzamy na zachód? Wszystko pomiędzy Nowym Jorkiem i Kalifornią, czyli punktem A i punktem B, było po drodze. Wszystko pomiędzy dwoma wybrzeżami. Od Kanady po Nowy Orlean. Poszłam po mapę. Ciotka Betty też zniknęła i pojawiła się po chwili z gotówką w ręce. - Jesteście spakowane, gotowe do drogi? - Gotowe? Ciociu, dopiero wstałyśmy. Nie wzięłyśmy nawet prysznica! Betty zmarszczyła brwi. - A po co wam prysznic? Słyszałam, że kąpałyście się wczoraj o dziewiątej. - Lubię zaczynać dzień od prysznica - odparła Gina bez mrugnięcia okiem. - To tak jakbym myła zęby. - Nie ma po co marnować wody. Mam tu studnię, która wysycha w gorące dni, takie jak dziś. Zbierajcie się. Uwiniecie się do wieczora. No, przynajmniej De Soto leżało na tyle blisko, że dotrzemy tam przed wieczorem, choć sądząc po tym, jak Betty nas ponaglała, można było wątpić, czy dzisiejszy wieczór to wariant optymistyczny. - Nie mogę znaleźć De Soto na mapie, ciociu - powiedziałam. - Możesz mi pokazać?

- Kiepsko mi idzie czytanie map - odparła. - Ale mam adres. - Podała mi skrawek papieru i pączka. Lepiej już jedźcie. Na pewno chcecie tam dotrzeć za dnia. Państwo Kirkeby mieszkają na wsi, nigdzie nie ma świateł; trudno będzie czytać znaki. - Zanim zdążyłam zaprotestować, wcisnęła mi do ręki cztery pięćdziesiątki. - Proszę. Wygląda na to, że przydadzą ci się pieniądze. - Naprawdę? Co mam zrobić, by już nigdy tak nie wyglądać? Czy chodzi o moje szorty Levisa? Albo zwykłą białą bluzkę? Może sandały Scholia? A może sklejoną od wczoraj na rzęsach mascarę Great Lash za dwa dolary? Nie nosiłam portfela, lecz czy mój ośmiocylindrowy samochód o mocy trzystu pięćdziesięciu koni, na który ktoś musiał zaciągnąć drugą hipotekę, nie zdradzał mojego statusu finansowego? Co takiego sprawiało, że wyglądałam na biedną dla bezbarwnej, wolno mówiącej kobiety i milczącego mężczyzny, który prawie nigdy nie podnosił wzroku znad gazety? Z gotówką w ręce i palcami oblepionymi cukrem z pączka rozłożyłam papier, jakby to było wróżba z ciasteczka: „BĘDZIESZ BOGATA", „MASZ WIELE TALENTÓW". - Tysiąc osiemset dziewięć Chariot Way, De Soto, MO. - MO? - mruknęłam. - Gina, jaki to stan? - Nie wiem. Montana. - Nie Montana! - wykrzyknęła ciotka. - Jakim cudem znalazłabym klienta z Montany? - To tutaj? W Michigan? - Nie wiem, o co ci chodzi - powiedziała Betty, zbierając talerze po grzankach. - Tu nie jest Michigan. Flo zawsze wszystko gmatwa. To Indiana. Jesteśmy na samej granicy. Przestań się tym gryźć. Masz pieniądze. Jedźcie. - Po czym dodała: - Potrzebujecie wskazówek? Patrzyłam na nią zaskoczona; odpowiedziała mi wyraźnie krytycznym spojrzeniem. Gdzie już to słyszałam albo widziałam? „Potrzebujesz wskazówek?". Ujrzałam to niczym wielki billboard przed oczami. - Tak. Gdzie jest to De Soto? - Koło St. Louis - odrzekła ciotka. - Kilka kilometrów na południe od I-pięćdziesiąt pięć. No, zbierajcie się. Robi się późno. Niedaleko St. Louis. Kilka kilometrów na południe. Przy I-55. - Czy to jest po drodze do Kalifornii? - rzuciłam ostrożnie, składając mapę. - Oczywiście! - odparła ciotka. - Nie wiesz, jak nazywają St. Louis? Brama na zachód. Jak myślisz, po co zbudowano tam wielki łuk? Wyprostowałam się i pokręciłam głową. - Nie wydaje mi się, żeby St. Louis było aż tak blisko. Planowałyśmy trzymać się międzystanowej Iosiemdziesiąt. - Co, dwieście nie wystarczy? - zapytała. - Chcesz wyciągnąć ode mnie więcej pieniędzy? - Co takiego? - wykrzyknęłam. - Ależ skąd, za nic, ale... skoro już ciocia o tym wspomniała... - Sloane! - To Gina. - Nie, dziecko, ona ma rację. - Ciotka uśmiechnęła się z żalem. - W porządku. Dam wam jeszcze sto. Czy to wystarczy? - Spojrzała na mnie znacząco. - I macie tu trochę wody na drogę.

Wyjeżdżałyśmy? Przecież nie zaplanowałam jeszcze trasy, nie zapisałam ważnych szczegółów. Po pół godzinie byłyśmy zaopatrzone w wodę, spakowane, zapsione i odprowadzone do drzwi. Betty nie pozwoliłam nam wziąć prysznica. - Do widzenia! - Pomachała i zniknęła w rozwalonej przyczepie z krową i kozą. - Miło było was zobaczyć, dziewczęta. Gina, powiem twojej mamie, że sympatycznie spędziłyśmy ten czas. Uważajcie na siebie! - No proszę! - rzuciłam, gdy wyjeżdżałyśmy na główną drogę. - No, no! - Co no? - Nic. Dziwne to wszystko. - Odwróciłam się, by spojrzeć na chihuahua w klatce zajmującej większą część tylnego siedzenia. Co za osobliwe psy. - Co jest takie dziwne? - Gina rozłożyła mapę. - Nawet nie udawaj.. Odłóż mapę. Nie odnosisz wrażenia, że chciała się nas pozbyć? Gina podniosła wzrok. - Nie. Jest po prostu praktyczna. Nie lubi bzdur. - Tak. Na pewno o to chodzi. - Wiesz, dokąd jedziemy? - Gina odłożyła mapę. - Nie słyszałaś? Do St. Louis. Wyjechałyśmy w jednej chwili, nie po kilku dniach jak planowałam, jak chciała Gina. Wyprawiono nas w pośpiechu w środku popołudnia. Mogłam się nie zgodzić na psy i pieniądze. Mogłam się nie zgodzić na wiele rzeczy, a nie zrobiłam tego. Jak często powtarzam, życie czasem odmienia się przez dostatek, a czasami przez bunt.

3 Dwó c h To ddó w Route 12 okazała się typową wiejską drogą. Po przejechaniu pasa drzew otaczających jezioro Michigan krajobraz przestał być ładny i stał się funkcjonalny. Uznałam jednak, że miejsce, w którym mieszkała ciotka Betty, świetnie nadawało się do wychowywania dzieci. Niewiele można tam było robić, za to wokół rozciągały się pola i łąki. Dzieci mogły przeżywać prawdziwe przygody. W Larchmont należało zawsze uważać. Rozglądać się w obie strony, ostrożnie przechodzić przez jezdnię. O przygodach można było tylko marzyć. Tutaj dzieciaki po prostu biegały z psami. I kozami. - Czy Ned jest mężem twojej ciotki? - Chyba nie - odparła Gina. - Wydaje mi się, że poznali się w sanatorium, w którym Betty mieszkała i dochodziła do siebie. - Po czym? - Nie wiem. Po drobnych stresach. Łatwo się denerwuje. - Zachichotała. - Widziałaś Neda.

- Można powiedzieć, że go widziałam. - Co? - Nic. A po czym on dochodził do siebie? - Naprawdę nie wiem. Miał jakieś problemy. - Jakie? Gina uniosła brwi. - Psychiczne. - Och. - Ale tak naprawdę nie wiem. - Dlaczego nie zapytasz Agnes? Ona na pewno ci powie. wie .

- Skąd Agnes ma coś wiedzieć o Nedzie? - Agnes często mówi o rzeczach, o których nie ma pojęcia. - Tak uważasz? - Gina wzięła jeden oddech, potem drugi. - Ale czasami mówi o rzeczach, o których coś - Nie. Opowiedz mi o Nedzie. - W takich chwilach potrzebowałyśmy Molly! Nic dziwnego, że Gina ją

zabrała. Gdyby nie szalony Ned, nadal byłaby z nami. - Kiedyś podsłuchałam, jak mama mówiła, że jest na zwolnieniu warunkowym. - Zwolnieniu? - Aż głowa mi podskoczyła. - A za co siedział? Gina się zawahała. - Został niesłusznie oskarżony. Nie chciał zrobić nic złego. Ale jakaś czternastoletnia dziewczyna, która uciekła z domu, twierdziła, że Ned zabrał ją do siebie, gdzie mieszkał z matką, i nie chciał jej wypuścić. Trzymał ją tam jak niewolnicę czy coś takiego. Śmieszne, prawda? Serce opadło mi do żołądka. - Gina - zaczęłam, ho nie mogłam milczeć - dlaczego odwiedzasz ciotkę, kiedy mężczyzna, z którym mieszka, jest oskarżony o takie rzeczy? - Był niewinny! To tylko oskarżenia. Mieszkał ze swoją matką, na miłość boską. Dziewczyna mogła się jej poskarżyć, jeśli nie chciała tam zostać. Pewnie uważał, że jest tylko gościnny. To było wielkie nieporozumienie. Betty jest z nim szczęśliwa. - Był aresztowany? - Aresztowali go, osądzili i skazali, ale po apelacji odrzucono zarzuty. Skąd to nagłe zainteresowanie Nedem, Sloane? Widziałaś go wcześniej u nas w domu. Nie pamiętałam go. Ledwo pamiętałam Betty, widziałam ją zaledwie parę razy. Zawsze była milcząca i czujna. - Naprawdę myślisz, że ciotka wyprawiła nas w takim pośpiechu wyłącznie z powodu psów? zapytałam sceptycznie. - A dlaczego? - Och, Gina. - Co?

Najwyraźniej nie chciała o tym rozmawiać. Przed nami wyrosła nagle ogromna betonowa konstrukcja, która wyglądała jak elektrownia atomowa na Three Mile Island. Zamiast rozmawiać o tym, dlaczego ciotka zgodziła się zatrzymać w położonym na odludziu domu człowieka skazanego za molestowanie nieletnich, wdałyśmy się w sympatyczną dyskusję o tym, czy Three Mile Island znajduje się w Pensylwanii, czy Michigan. - Nie widzisz, że to nie jest wyspa? - powtarzała z uporem Gina. - Ludzie, którzy mieszkają na wyspie, nie wiedzą, że to wyspa! - Jezu. Ona jest w Pensylwanii. Wycofałam się. - Powiedz mi, że to nie wygląda dokładnie jak Three Mile Island. - Wypadek, w czasie którego częściowo stopił się rdzeń, wydarzył się rok czy dwa lata temu. Nadal był świeży w moim ogarniętym paranoją umyśle. Nigdy wcześniej nie widziałyśmy elektrowni atomowej; odwracałyśmy głowy, by jeszcze raz zobaczyć betonową strukturę. Obok niej znajdowało się centrum handlowe Lighthouse Place.

Wybuchnęłyśmy

śmiechem. Kobiety będą robić zakupy nawet pod wulkanem, Dziewczyny muszą kupować. Czy należałyśmy do ich grona? Powinnyśmy się zatrzymać? Zrobić zakupy? Zażyłam aspirynę na ból głowy, byłam zmęczona i nie miałam ochoty dalej jechać. Żałowałam, że Gina nie może prowadzić, bo mogłabym choć chwilę się zdrzemnąć. - Jeśli się zatrzymamy - powiedziałam - będziemy zmuszone kupić różne rzeczy. Czy są nam potrzebne? - Może. Nie będziemy wiedziały, jeśli się nie zatrzymamy. - Ale czy naprawdę ich potrzebujemy? - Chciałam sprawdzić listę wydatków w notesie. - Chyba tak. - Co na przykład? - Jeszcze nie wiem - odparła wesoło. - Dowiemy się, kiedy będziemy robić zakupy. - Jestem zmęczona. - A ja głodna. - Dopiero co jadłyśmy. - Tosty się nie liczą. Jestem głodna na coś innego. - Na przykład na parę dżinsów? Rozpromieniła się. - Nie przewidziałam w budżecie atomowego szału zakupowego. - Przeznaczyłam dwadzieścia dolarów na prezent dla Emmy, nic więcej. Poza kwotą odłożoną na zapasową oponę. Czy naprawdę chciałam ją wydać na kostium kąpielowy, którego nie potrzebowałam? - Dostałyśmy dodatkową forsę - powiedziała Gina. - Tylko czy naprawdę chcemy robić zakupy pod chmurą atomową? Zachichotałyśmy; uznałyśmy, że chcemy. Dobra, powiedziałam, wjeżdżając na parking przy centrum, zrobimy zakupy, ale najpierw spojrzymy na mapę. Gina jęknęła. Rozłożyłyśmy mapę na gorącej masce, zbyt gorącej, by jej dotknąć. - No mów. Jak daleko jest do St. Louis? Spojrzała niezbyt uważnie.

- Kilka centymetrów. - Ile to kilometrów? - Nie... - Spójrz na legendę! - Na parkingu było mi za gorąco. - Ciężko powiedzieć. Sto. Może sto dwadzieścia. - Chyba nie powinnyśmy się zatrzymywać. - Niby dlaczego? Zresztą już się zatrzymałyśmy. Zaczęłam protestować, ale uniosła brwi i rzuciła mi spojrzenie mówiące, że nie mam w sobie ducha przygody. - Wyluzuj, zarobiłyśmy trochę ekstra. Wydajmy te pieniądze. - Całe trzysta dolarów? Spadaj! Pociągnęła mnie. Reaktor z sykiem wydał z siebie obłok białego dymu. Gina znów pociągnęła mnie za rękę w stronę wejścia do centrum. - Będziemy w St. Louis za trzy godziny. Ale najpierw popływamy. - Chciałaś powiedzieć, że najpierw zrobimy zakupy? - Tak, a potem ochłodzimy się w wodzie. Idziemy. Była trzecia po południu, najgorsza pora do jazdy, nie miałam w sobie za grosz energii. Alkohol wyssał tlen z moich żył. - Dobra, idziemy. Pozwoliłam, żeby mnie pociągnęła za sobą. Po lewej stronie miałyśmy drogę z rzędem czterech kościołów, jak bary zeszłej nocy. - Kolejne doświadczenie religijne - powiedziała Gina, zastanawiając się głośno, czy kościół jest dobrym miejscem, by poznać facetów. - Sympatyczni chłopcy z chóru. Może powinnyśmy zostać do niedzieli. - Czy jako buddystce wolno ci w ogóle wchodzić do kościoła? - zapytałam, spoglądając na białą tablicę przed luterańskim kościołem Księcia Pokoju. „DWIE WIELKIE PRAWDY: 1. BÓG ISTNIEJE. 2. TY NIM NIE JESTEŚ". - Głupia jesteś. Chrześcijanie wpuszczają wszystkich. - Nawet buddystów? - Myślisz, że robi im to różnicę? Nie obchodzi ich to. Przez pięć minut byliśmy świadkami Jehowy i nadal chodziliśmy do katolickiego kościoła w Boże Narodzenie. To świadkowie się wkurzyli. - Huh. - Byłam mętna jak bulion. - Dlatego moja mama przestała być świadkiem. Za bardzo lubiła Boże Narodzenie. - Czy te dwie rzeczy wzajemnie się wykluczają? - Świadkowie Jehowy nie obchodzą Bożego Narodzenia. Nic o tym nie wiesz? - Nic. Ale francuska żydowska rodzina, która u nas mieszkała, obchodziła święta. - Czy żydzi i chrześcijanie wzajemnie się wykluczają? - zapytała Gina i wybuchnęłyśmy śmiechem. Zwróciłyśmy się do siebie i przez chwilę potrząsała moją dłonią. - Trzy żydowskie rodziny na naszej ulicy mają choinkę i dostają prezenty. Powiedzieli mojej matce, że chrześcijanie nie powinni mieć całej radochy.

Leniwie snułyśmy się przez wyludnione centrum, kupiłyśmy okropnego hot doga, zajrzałyśmy do sklepu Ralpha Laurena, i do BCBG, gdzie zapytałyśmy sprzedawczynię, jak daleko jest do Indiany. Wyglądała na zdziwioną, powiedziała, że jesteśmy w Indianie. Pokręciłam głową i odparłam, że przecież jesteśmy w Michigan City, na co ona powiedziała: „Zgadza się. Michigan City w Indianie". - Och. Potem wyjaśniła, że nasz gotowy do wyrzucenia z siebie radioaktywnych oparów reaktor atomowy jest tylko wieżą chłodzącą dla generatora elektrowni w Indianie. Straciłyśmy zainteresowanie zakupami. Było zabawnie, dopóki myślałyśmy, że podejmujemy poważne ryzyko, żyjemy na krawędzi. - Jak daleko jest stąd do St. Louis? - zapytałam kasjerkę w BCBG, gdy wręczałam jej pieniądze za nowe białe szorty. - Kilka godzin, prawda? - St. Louis w Missouri? Jakieś osiem. To sześćset kilometrów stąd. Pewnie dłużej, jeśli traficie na godzinę szczytu koło Chicago. Osiem godzin! Niemożliwe! - Mówi pani o St. Louis w Missouri - odparłam pokrętnie. - Czy jest jakieś inne St. Louis? Może gdzieś w Michigan? Przygnębione wróciłyśmy do samochodu. - Nieźle czytasz mapy - skrytykowała mnie Gina. - Zgoda, a twoja pomoc była bezcenna - odgryzłam się. - Co teraz zrobimy? Ciotka powiedziała, że nigdy nie znajdziemy tego domu w ciemnościach. - Spróbujmy. - Też coś! Nie potrafiłyśmy odczytać odległości na mapie w biały dzień! - Chciałam wydostać się na autostradę i jechać, aż dotrę do oceanu po drugiej stronie. Zostać na jednej drodze. Paliwo? Na miejscu. Jedzenie? Na miejscu. Nocleg? Też na miejscu. Wszystko pod ręką. Nawet nie potrzebowałabym mapy. Wypuściłyśmy psy na skrawek trawy. Dyszały jak szczury i wąchały mlecze. Czy szczury dyszą? Było gorąco, czwarta po południu. Za nic nie mogłyśmy stanąć na progu obcych ludzi o północy. Skazane na podróż w nocy, postanowiłyśmy popływać razem z psami. Przejedziemy bramą na zachód z St. Louis, by dotrzeć do Kalifornii. Tak przynajmniej powiedziała ciotka Betty. Wzięłyśmy po szczeniaku i ruszyłyśmy w stronę samochodu. Na parkingu z chihuahua w rękach minęłyśmy grupkę chłopaków wysiadających z pikapu. Natychmiast rozpoznałam w jednym z nich „Todda", z którym spędziłam zeszłą noc. „Todd!" zawołałam, by zwrócić jego uwagę. Hej! Spójrz w moją stronę. Szturchnęłam Ginę i wskazałam facetów stojących jakieś kilkanaście metrów od nas, „Todd!" zawołała Gina do swojego, trochę głośniej. Żaden nie podniósł wzroku. Śmiali się i rozmawiali między sobą. Spojrzeli na nas kątem oka, jakby chcieli powiedzieć, jest nas pięciu, żaden nie ma na imię Todd, a koło nas przechodzą dwie laski z psami. Pomachałam, odpowiedzieli tym samym, powiedzieli coś do siebie, zaśmiali się serdecznie, minęli nas i poszli dalej. Zatrzymałyśmy się. Spojrzałam na Ginę oniemiała. - Co? - zapytała. - Byli z przyjaciółmi. - Zgadza się. - A zeszłej nocy było ciemno, byłyśmy inaczej ubrane, podobnie jak oni. Było głośno, lał się dżin. Ale mimo wszystko. Następnego dnia, w blasku słońca, młody, dobrze ubrany, młody człowiek, który

zaledwie dwanaście godzin wcześniej włożył swoje intymne części ciała w moje, minął mnie na parkingu i nie poznał. Nie wiedział, kim jestem. Zeszłej nocy mogliśmy uścisnąć sobie dłonie. Mogłam podać mu drinka. Mogłam sprzedać mu gumę do żucia na stacji benzynowej. A dziś on przeszedłby koło mnie wolniej, zatrzymałby się na moment i powiedział: „Hej, chyba skądś się znamy. Ach tak. Wrigley's Juicy Fruit". Todd tego nie zrobił. Młody mężczyzna i młoda kobieta nie mogli się znaleźć w bardziej intymnej sytuacji, a jednak minął mnie w centrum handlowym i nie poznał. Nie byłam nawet plamą na jego pamięci, tak jak on na mojej. - Nie do wiary. - Wiem - odparła Gina. - Ale zgodziłyśmy się zawieźć psy. Wzięłyśmy od ciotki pieniądze. Już część wydałyśmy. Nie możemy teraz zawrócić. Milczałam przez chwilę zaskoczona, jak bardzo różniły się myśli Giny od moich. - Oczywiście - powiedziałam w końcu. - Nie mamy wyboru. Ruszamy. Teraz trochę mniej obchodziły mnie psy i St. Louis. Czułam lekki ból w sercu. Powoli przekręciłam kluczyk i wyjechałyśmy na szosę. - Dam ci moją część pieniędzy - oświadczyła Gina - jeśli przez to poczujesz się lepiej. Ale nie przez to czułam się źle. - Gina, nie martwi cię to, że nas nie rozpoznali? - Ani trochę. Skręć tutaj. Popływamy. Niechętnie skręciłam do opuszczonego National Dunes Park; w samochodzie przebrałyśmy się w kostiumy kąpielowe i ruszyłyśmy na plażę. Jedyną rzeczą, która ocaliła psy przed kąpielą, była wysoka wydma nachylona pod kątem osiemdziesięciu stopni, na którą nie mogłybyśmy wejść, gdybyśmy trzymały szczeniaki w rękach. A nas przed kąpielą ocaliło to, że kiedy już wspięłyśmy się na Mount Baldy jak Edmund Hillary ze swoim Tonto, okazało się, że od jeziora dzieli nas jeszcze prawie kilometr piachu. Stałyśmy zadyszane na szczycie wydmy. Jezioro Michigan nie przypominało żadnego znanego mi jeziora - wyglądało jak ocean z białym piaskiem. - Wiedziałaś, że Michigan jest naszym największym jeziorem? - zapytała Gina. - To jedyne Wielkie Jezioro leżące całkowicie w granicach Stanów Zjednoczonych. Takie ogromne masy wody. - Ileż bym teraz dała za parę łyków tej wody. - Było mi strasznie gorąco. - Ty i szczeniaki. Wyobraź sobie, jak im chce się pić. - Może to dobrze, że ich nie zabrałyśmy. Może nie potrafią pływać? - Wszystkie zwierzęta potrafią pływać - oświadczyła Gina. - Nawet krowy. To mnie rozśmieszyło. Gina zawsze potrafiła mnie rozbawić jakimś głupstwem. Ześliznęłyśmy się na pośladkach z powrotem na parking. Zapiaszczone, zgrzane i wykończone, choć nie robiłyśmy nic przez cały dzień, wróciłyśmy do samochodu i podczas gdy szalone psiaki goniły się z Giną po sosnowych szyszkach, ja studiowałam mapę, usiłując wszystko ogarnąć. Patrzyłam tylko na drogę do St. Louis, ale kiedy zaczęłam śledzić trasę stamtąd do Kalifornii, szybko uświadomiłam sobie, że mamy większy problem niż tylko przejechanie kilkuset dodatkowych kilometrów na południe. Międzystanowa prowadząca z St. Louis na zachód do Kalifornii nosiła numer I-70, lecz kiedy docierała do środka Utah, w dziwny sposób się

rozpraszała. Rozchodziła się w wielu kierunkach małymi kawałkami, które stawały się innymi drogami prowaprowadzącymi na północ i południe, ale nie na zachód na wybrzeże Pacyfiku i do Mendocino. - Wiedziałam - powiedziałam do Giny, gdy wróciła zasapana. - Może jestem głupia, ale wiedziałam, że musimy się trzymać międzystanowej I-osiemdziesiąt. Mówiłam to od samego początku. Od Mostu George'a Washingtona do San Francisco. Taką trasę zaplanowałam. Ale nie. Musiałyśmy jechać aż do Marylandu, wracać z powrotem, a teraz musimy jechać do St. Louis i znów wracać. Czeka nas objazd liczący tysiąc dwieście kilometrów. Tysiąc dwieście! - Pokręciłam głową. - To jakieś szaleństwo. Dlaczego zgodziłam się na coś tak głupiego? I jeszcze dwa dni jazdy do De Soto! - Mówiłam wysokim głosem, zupełnie jak zdenerwowany rodzic, który próbuje wytłumaczyć, dlaczego mamusia nie może rzucić wszystkiego i kupić swojemu skarbeńkowi kucyka. Nie możemy. Nie możemy. Nie możemy. - To będzie nas kosztować więcej niż trzysta dolców i stracimy dwa dni. To znaczy jeśli znajdziemy to małe De Soto. To jest tak samo w St. Louis, jak New Jersey jest niedaleko Nowego Jorku. Wściekałam się jednak na próżno. Wiedziałam, że nie mogę wrócić do ciotki Betty. Gina niewiele się tym przejęła. Ze spokojem pogładziła mnie po ramieniu, uciszyła mnie, jakby teraz to ona była mamą, a ja nierozsądnym brzdącem żądającym kucyka. - No już - powiedziała. - Będzie dobrze. Pojedziemy do St. Louis. Jakie znaczenie ma kilka dni w porównaniu z wiecznością? Nigdy tam nie byłam. Nie chcesz zobaczyć Łuku? Możemy wejść na samą górę. Wiedziałaś, że to największa wzniesiona przez człowieka budowla na świecie? Ma ponad sto dziewięćdziesiąt metrów wysokości. Byłam zmęczona. Tak bardzo pragnęłam, by rozpromieniona i pełna energii Gina poprowadziła, a ja mogłabym się zdrzemnąć. Gdyby babcia miała wąsy.

Część czwarta ŚWIATŁO NA PICNIC MARSH

1 Can dy Wróciłyśmy na trasę koło piątej. Zbliżała się pora kolacji, a my przejechałyśmy szesnaście kilometrów od domu ciotki Betty. Tyle wynosiła nasza suma na ten dzień. Nie mogłam uwierzyć, że powiedziałam Emmie, iż wrócę za dwa i pół tygodnia. Chyba zwariowałam. - Hej, chcesz dynię z logo Blue Jays? Kosztują tylko dwadzieścia pięć centów. - Nie. - Spójrz na nazwę miasta. - Gina wybuchnęła śmiechem. - Valparaiso. Zabawne. Nie wiedziałam, co ją tak bawi. - Jesteśmy w Indianie. Mają tu Joe's Bar and Grill, warsztat samochodowy Tony, Pump's On Restaurant i zaraz obok Tasty Taco. W Valparaiso? - I co z tego? - Nie uważasz, że Tasty Tasco jest trochę zbyt pospolite jak na Valparaiso? - Nie. Wydaje mi się tylko, że ludzie, którzy nazwali to miasto, pochodzili z Chile. - A mnie się wydaje, że ktoś tu stracił poczucie humoru i bierze wszystko dosłownie. - Fakt - zgodziłam się. - Jestem marudna jak dziecko. Spojrzałam na Ginę, która z uśmiechem pogwizdywała pod nosem. „On się ustatkuje"... Eddie planował ślub z inną dziewczyną, a ona gwizdała. „W jakimś spokojnym mieście...". Gdyby mój chłopak zamierzał ożenić się z inną, ja na pewno bym nie gwizdała. Może niewiele ją to obchodziło. Ale jeśli tak, to dlaczego jechała przez cały kontynent i Wielki Dział Wód, żeby go powstrzymać? Albo na czymś ci zależy, albo nie, i o co chodzi z tym gwizdaniem? Pociągnęłam ją za włosy. - Nie martwisz się? - zapytałam. - Czym? - Wszystkim. - Niczym się nie martwię - odparła, ocierając czoło. Zaczęła nucić pod nosem: „Wiesz, że on stale będzie w drodze...". Minęłyśmy niewielką tablicę z napisem „Teren piknikowy w Great Marsh State Park". To mnie rozśmieszyło. - Och, teraz się śmiejemy. - „Wiesz, że on nigdy nie przestanie podróżować...". - Bo to jest zabawne. Po pierwsze, dlaczego zrobiono park na bagnach? A po drugie, kto chciałby wybrać się tam na piknik?

- To nie jest tak zabawne jak Valparaiso. - Bardziej. - Nie wydaje mi się. - Tak. - Nie. Nagle zamilkłyśmy, jakby ktoś wyłączył prąd. Przed nami przy autostradzie Dunes niedaleko Fremont na światłach po prawej stronie drogi od Great Marsh Picnic Grounds z uniesionym kciukiem stała dziewczyna z czarnej ciężarówki w Marylandzie. Musiała rozpoznać nasz samochód, bo uśmiechnęła się i pomachała radośnie. Zamrugałyśmy, nie wierząc własnym oczom. - O mój Boże - powiedziałam. - Czy to ta sama... - Cholera. Ciii. Tak mi się wydaje. - Dlaczego mnie uciszasz? To na pewno nie ona. - Spójrz tylko! - Niemożliwe! - wykrzyknęłam. - Na pewno. - Boże, co teraz zrobimy? - Nie wiem. Cholera jasna. Nie możesz gdzieś skręcić? - Gdzie? Jechałyśmy dwunastką, mając po prawej stronie jezioro, a po lewej teren piknikowy na bagnach. Nie mogłam nigdzie skręcić. Przed nami rysowały się place składowe kolei i huta. Jeszcze dalej dostrzegłam główną siedzibę U.S. Steel. No i ją. Nie wiem, co wydawało się większe. Światło zmieniało się na czerwone; musiałam zwolnić i zatrzymać się. Tuż obok niej. Z wyciągniętym kciukiem podeszła bliżej, spoglądając wyczekująco w okno od strony pasażera. - Co teraz zrobimy? - rzuciłam grobowym szeptem. Byłam oszołomiona, mrugałam gwałtownie jakby w nadziei, że ona też wyparuje niczym widmo Neda w nocy. Nie miałyśmy tu być; to skąd ona się wzięła? Minęłyśmy ją w innym życiu, kilka dni temu na lokalnej drodze cztery stany stąd. Jaki wiatr ją tu przywiał? Jaki wiatr przywiał nas? - Co zrobimy, Gina? - Nic. - Odwróciła się do mnie. - O czym ty mówisz? Nic. Patrz prosto przed siebie, jak wtedy, gdy bezdomni podchodzą, by umyć szybę. Odwróć wzrok. Zignoruj ją. Światło zaraz się zmieni. - Gina... Nie mogłam odwrócić wzroku. Patrzyłam prosto na dziewczynę za szybą. Jak ja żuła gumę i uśmiechała się szeroko jak Gina (która nie uśmiechała się już nawet blado). Wyglądała tak młodo i rozłożyła ręce, jakby chciała powiedzieć „I co?". Stała w skąpej niebieskiej bluzce, chuda, z dziwnymi włosami. W ręce trzymała reklamówkę.

Oglądałam

kosmiczny

zbieg

okoliczności,

do

którego

doszło

wbrew

wszelkiemu

prawdopodobieństwu; niemożliwy w realnym świecie, w świecie statystycznym, którym rządził mój plan. - To przeznaczenie, Gino Reed - powiedziałam.

- Nabijasz się? - Nie. - Znów spojrzałam na dziewczynę. - To zdarzenie nadprzyrodzone. - Wiesz, co robimy, gdy bogowie pokazują, co dla nas szykują? - zapytała Gina. - Lekceważymy ich i robimy coś innego, żeby trochę wszystkim wstrząsnąć i żeby nie było tak nudno. - Nie jesteś ciekawa? - Nie! Jestem antyciekawa. Jestem ciekawa inaczej. - Daj spokój. Wieziemy te głupie szczury. Dlaczego psy zasługują na podróż mustangiem, a dziewczyna nie? Otwieraj drzwi. - Nie! Oszalałaś? - Wiesz, że nie jedzie do St. Louis. - Skąd wiesz, dokąd jedzie? - wykrzyknęła Gina. - My też nie miałyśmy tam jechać. - To prawda. Posłuchaj, podrzucimy ją do I-osiemdziesiąt, wysadzimy na pierwszym parkingu, bez żadnych zobowiązań. Nic się nie stanie. To tylko kilka kilometrów. Umieram z ciekawości, żeby się dowiedzieć, jak się tu dostała. Spójrz na nią. To tylko dziecko. Mogłaby być twoją siostrą. Tam stoi Molly. - Nie. Odzyskałam energię. Światło nadal było czerwone, a ona stała obok nas z rozłożonymi rękami. - Gina, to cud. - Nie. Cud to coś dobrego. - To jak magia! - Tak. Czarna. - Zapomniałyśmy o niej zupełnie, a tu nagle stoi i czeka na okazję przy Route dwanaście nad Wielkim Jeziorem. Na naszym czerwonym świetle. Jest niezwykła. Nieoczekiwana. Podrzućmy ją. Światło wreszcie zmieniło się na zielone. Sedan za nami zatrąbił, żeby nas ponaglić. - Proszę, nie, Sloane. Ruszaj. Dobrze nam idzie, znów jesteśmy przyjaciółkami, nie niszcz tego. Ścisnęło mi się serce. Prawie dodałam gazu. Gdyby tylko pokusa nieoczekiwanego nie była tak wielka, pokusa czegoś, czego nie rozumiałam, ale chciałam pojąć. Tego nie było w moim notesie. Nie mogło być. To nie był przypadek. W takim razie czarna ciężarówka też nie. Mogło to oznaczać, że nic na świecie nie działo się przypadkiem. Wtedy czułam się okropnie, że stchórzyłam, że jej nie zabrałam. Jak często dostaje się od losu drugą szansę? - Nie zamierzam niczego niszczyć. Daj spokój. Włóczę się po całym kraju dla twoich ciotek i psów. O co ten krzyk? Sama tak mówiłaś. To tylko kilka kilometrów. Do międzystanowej. Pomóżmy jej. Albo zabierze ją jakiś straszny facet w czarnej ciężarówce. Tego chcesz? - Nie obchodzi mnie to! - Gina pokręciła głową. - To straszliwy błąd. Zawarłyśmy

umowę.

Obiecałyśmy sobie. Nie bierzemy żadnych autostopowiczów. - Co w tym złego? - Zawarłyśmy umowę - powtórzyła z uporem. Samochody trąbiły. - Wiem, ale chodziło mi o spoconych facetów z tatuażami. A mamy pomóc dziewczynie takiej jak my. Co, twoim zdaniem, ona może zrobić?

- Proszę cię, nie. Ale już nie słuchałam. Przejechałam skrzyżowanie i zatrzymałam się na poboczu. Spuściłam szybę, wyciągnęłam rękę i pomachałam. Dwa razy zatrąbiłam. W tylnym lusterku zobaczyłam, jak dziewczyna biegnie w stronę samochodu. No, może nie tyle biegnie, ile podskakuje, jakby z radości. Jej twarz rozjaśnił szeroki uśmiech, reklamówka i torba obijały się o nogi. - Otwórz drzwi, Gino - powiedziałam cicho. - Nie mogę uwierzyć, że zabierasz autostopowiczkę. Ale z drugiej strony, czym jest dla ciebie umowa? Wygramoliła się z samochodu i podniosła swoje siedzenie. Do środka wpadło gorące letnie powietrze, a za nim dziewczyna: najpierw biodra, potem torby, nogi i zęby. Rozpromieniona powiedziała: „Dzięki. Bóg was zesłał". Gina z trzaskiem zamknęła drzwi. Odwróciłam się do dziewczyny i nie wiedziałam, co powiedzieć. Z bliska wyglądała dość osobliwie. W krótkich ostrzyżonych na punka włosach ostro odcinały się ufarbowane na ostry róż i kruczoczarno pasemka, a kilka dłuższych opadało na szyję. Powieki aż kapały od czarnego tuszu, a na ustach błyszczała różowa szminka. Pomyślałam, że tak mocny makijaż być może ma ukryć, jak bardzo jest młoda. W uszach od koniuszka aż po górną chrząstkę wisiały kolczyki. Nosiła mnóstwo ciężkiej, krzykliwej biżuterii: przypinki i wisiorki z flagą Stanów Zjednoczonych, miedziane bransoletki, srebrne serduszka. Na szyi łańcuchy różnej długości, na palcach pierścionki, na każdej kostce u nogi trzy bransoletki, a w języku mała srebrna kulka. Pod krótką bluzeczką widać było, że nawet pępek płaskiego brzucha jest przekłuty. Nigdy czegoś takiego nie widziałam, z wyjątkiem zdjęć Afrykanek w „National Geographic". Kiedy usiadła i złapała oddech, zadźwięczała niczym dzwoneczek na wietrze. Na nagich ramionach widniały wytatuowane kwiaty, a nad brzegiem różowego topu pikantnie rysowała się górna część czerwonego serduszka. Skóra była biała, jakby nigdy nie widziała słońca. Miała ochrypły głos. Gapiłam się na nią jak wcześniej na reaktor atomowy. Nie, to było coś więcej: nie mogłam od niej oderwać wzroku. Uśmiechnęła się od ucha do ucha, pokazując wszystkie zęby; srebrna kulka zamigotała. - Podoba wam się ten hałas? - Potrząsnęła głową, zadźwięczały ozdoby. - Wygląda, że to boli - odpowiedziałam. - Ale jest niezłe. - Po czym dodałam nieco ciszej: - Boleśnie niezłe . - No tak - rzuciła, przeciągając samogłoski - drugi raz to jak zaklęcie, prawda? Zrobiło mi się wstyd, że pamiętała przykry incydent z kierowcą czarnej ciężarówki i zarumieniłam się. - Nic się nie przejmujcie. - Wyciągnęła rękę. Jej brązowe oczy błysnęły radośnie. - Jestem Candy. Miło was poznać. - Puściła balon z gumy. Uścisnęłam jej dłoń i powiedziałam, że mam na imię Shelby. - Cudnie. - A ja jestem Gina. Sloane, zamierzasz jechać dalej, czy będziemy tu tkwić przez cały dzień? Ruszyłam powoli. - Dokąd się wybierasz? - spytałam. - Przed siebie - odparła. - Dzięki, Ginashelby. - Usadowiła się wygodnie z uśmiechem odprężenia na twarzy. - Macie tu coś do jedzenia? Umieram z głodu.

- W samochodzie nic nie ma. - Ta Gina. - Daj jej chipsy ziemniaczane z wczoraj. - Och, uwielbiam wczorajsze chipsy! - Wyrzuciła gumę przez okno Giny. Gina spojrzała na mnie ze złością i podała jej otwartą torebkę. - Podrzucimy cię do międzystanowej - powiedziała Gina. - Może być? - Może - odparła dziewczyna z pełnymi ustami. - A dokąd jedziecie? - Mamy coś do załatwienia na południu. Ale nie ma problemu, żeby cię zawieźć do I-osiemdziesiąt. Uwielbiam, jak Gina mówiła o I-osiemdziesiąt, jakby wiedziała, gdzie to jest. - Um, Gino, jak daleko jest do I-osiemdziesiąt? Według ciebie? Spojrzeniem kazała mi się zamknąć i odwróciła się do dziewczyny. Przekręciłam tylne lusterko, żeby ją lepiej widzieć. Byłam tym wszystkim oszołomiona, chwilę trwało, zanim pomyślałam, co powiedzieć, jak odpłynąć od gorącego balonu jej obecności w moim samochodzie. - Co to za samochód? - zapytała Candy. - Słodki. Choć z tyłu jest trochę ciasno. - To mustang shelby z tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego szóstego roku - odpowiedziałam, rozpościerając pawi ogon. - Och, nazwali go na twoją cześć! Cudnie. - I-osiemdziesiąt może być? - Gina nie ustępowała. - Wydaje mi się, że do I-osiemdziesiąt mamy jakieś dwadzieścia kilometrów - odparła cicho

Candy.

Mówiła trochę za cicho i ochryple. Musiałam przyciszyć muzykę, żeby ją słyszeć. - Dokąd potem jedziecie? - Daleko na południe. Do St. Louis. - Och - mruknęła, wylizując sól z dna torebki po chipsach. - To pojadę z wami do St. Louis. Ależ to było dobre. Macie więcej? - Nie - odparła powoli Gina, splatając ręce na piersi. Patrzyła na mnie znacząco, aż w końcu westchnęłam. - Candy - zaczęłam - nie możemy cię zabrać do St. Louis, bo to naprawdę daleko i nie dotrzemy tam przed jutrem. Może wysiądziesz, kiedy zatrzymamy się coś zjeść? Nie odpowiedziała. Pochyliła się, by zajrzeć do klatki, a po zdziwionym wyrazie lekko zakłopotanej twarzy poznałam, że nie do końca wie, na co patrzy. Wsunęła palec do środka. - Co to takiego? - Jeden szczeniak przestał szczekać i chwycił ją za palec. - Chihuahua. Uważaj na ręce - odezwała się Gina. - Gryzą. - Nieźle. - Położyła skromnie ręce na kolanach. - Ale nadal nie powiedziałyście, co to takiego. - Psy. - To są psy? - Była opanowana, nie wierciła się. Siedziała nieruchomo. Ostrożnie odsunęła klatkę, by jej nie dotykała. Gina pogłośniła muzykę. Stonesi pomagali nam przetrwać pracowity ostatni dzień. Nie wiedziałyśmy, co powiedzieć, a ona milczała. Była godzina szczytu i Route 12 była zapchana jak autostrada w New Jersey. Kiedy dojechałyśmy do międzystanowej, wcale nie było lepiej. Osiem pasów we wszystkich kierunkach było zapchanych. W czterdzieści pięć pełnych napięcia minut przejechałyśmy kilka

kilometrów na tyle wolno, że mogłyśmy przeczytać billboard z napisem: „DALEJ, WZYWAJ MOJEGO IMIENIA NADAREMNO. SPRAWIĘ, ŻE GODZINA SZCZYTU POTRWA DŁUŻEJ". O Boże! Candy siedziała z tyłu z reklamówką pod nogami, opierając dłonie na małej torebce, którą trzymała na kolanach, i wpatrywała się z powagą w okno. - Candy. Czy to twoje prawdziwe imię? - zapytała Gina, pragnąc nawiązać rozmowę. - A jeśli nie imię to co? - Nie wiem. - Gina wzruszyła ramionami. - Chyba ksywka. Candy wybuchnęła śmiechem. - Tak. Naprawdę mam na imię Candyloo. - Byłoby śmiesznie, gdybyś miała na nazwisko Cane. - Gina zachichotała. - Mam - odparła ze spokojem Candy. - Nazywasz się Candy Cane? - Tak. - Nabijasz się ze mnie. - Czemu miałabym się nabijać? Gina otworzyła szeroko oczy. - W porządku. - A ponieważ nigdy nie mogła odpuścić, dodała: - Twoja matka nazwała cię Candy? - Tak. A twoja jak cię nazwała? - Gina. - Też fajnie. - Candy, umieramy z ciekawości - rzuciłam, zmieniając temat. - Jak się tu dostałaś z Baltimore? - Nie wiem, o co wam chodzi - odparła. - Nigdy nie byłam w Baltimore. - To my nie wiemy, o co ci chodzi - powiedziała Gina. - Kiedy widziałyśmy cię ostatni raz, wypadłaś z ciężarówki w Baltimore. - Ach, to. - Candy pokręciła głową. - Nie jestem główką kapusty. Nie wypadłam z tamtej ciężarówki. Ale to nie było w Baltimore, tylko niedaleko Thurmont. Może Hagerstown. - Nie o to biega. Jak się dostałaś stamtąd tutaj? - Tak samo jak wy. Na czterech kółkach. - Do Michigan City? - Tak. - Ale dlaczego właśnie tutaj? - Jadę, dokąd droga prowadzi. I przywiodła mnie tutaj. I miałam szczęście, bo ten drań, który wyrzucił mnie w Thurmont, zatrzymał moje ubrania. Poszłam do centrum, żeby kupić coś nowego. Znalazłam parę fajnych ciuchów. Chcecie zobaczyć? - Nie, dzięki. - Czy była w Lighthouse Place w tym samym czasie? - W którym centrum? Tym przy elektrowni? - Jakiej elektrowni? - Przy tej wielkiej betonowej wieży - powiedziała Gina. - Nie mów tylko, że jej nie widziałaś. Wielka budowla zasłaniająca horyzont?

- Nie widziałam. Odwróciłam się. Gina też. Candy patrzyła na nas beznamiętnie. - Nie widziałam - powtórzyła. - Czy to było niedaleko ulicy z kościołem Księcia Pokoju? Przeniosłam spojrzenie na drogę, zanim się rozbiję i spłonę żywcem. Kiedy coś nowego i żywego pojawia się w życiu człowieka, trudno jest się skoncentrować na starych rzeczach. Nowa wymaga całej uwagi. Obojętnie, czy jest to żaba, mucha w kuchni, nowy dyplomata z rodziną, czy pobrzękująca, kolorowa autostopowiczka. Pochłania człowieka całkowicie. Tak więc przez Candy przestałam skupiać się na drodze, mapie, szosie międzystanowej, nawet na kolacji. Przestałam zwracać uwagę na kontrolkę paliwa (choć zdecydowanie wymagała uwagi), znaki na drodze sygnalizujące paliwo-jedzenienocleg, niezadowolenie Giny. Zapomniałam o psach. - To co robiłaś na terenach piknikowych? - Kierowca mnie tam wysadził. - Poszukała w torbie listka gumy, a potem zaczęła głośno żuć. - Bagna nie są zabawne. Ale leżą w miejscu, które nazywa się Climax Forest. - Zachichotała. - To akurat jest śmieszne. AC/DC kołysali moim samochodem, mówili, że ona była najlepszą kobietą, jaką w życiu widzieli. Potem, gdy już wytrzęśli mnie przez całą noc, Queen gryźli kurz, a Alice Cooper oznajmił, że szkoła się skończyła, jakbym o tym nie wiedziała. Razem z Giną nuciłyśmy pod nosem i podśpiewywałyśmy. Candy siedziała poważna i wyglądała przez okno. Nie poruszył się w niej ani jeden mięsień w reakcji na Kiss czy Bee Gees. - Candy, dlaczego nie śpiewasz? - Nie wiem. Nie znam żadnej piosenki. - Nie znasz Stayin' Alive? - Nie. - I Was Made for Lovin' You? Pokręciła głową. - Call Me Blondie? Jak możesz nie znać Call Me? Jest na pierwszym miejscu listy od trzydziestu tygodni - powiedziała Gina. - Nie słucham radia. - A Hotel California? - Co z nim? Nie wiedziałyśmy, co powiedzieć. Dziewczyna, która wyglądała na naszą rówieśniczkę, nigdy nie słyszała o Hotelu California? - Nie znasz żadnej z tych piosenek? Ani jednej? Wzruszyła ramionami. - Nie słucham radia - powtórzyła powoli, jakby chciała sprawdzić, którego słowa nie rozumiemy. - Ile masz lat? - zapytała Gina. - Osiemnaście. - A kiedy byłaś dzieckiem, też nie słuchałaś radia? - Nie. - A The Beatles? The Stones? The Monkees? - Nie znam ich. Przykro mi.

- Gdzie chodziłaś do szkoły? - Do szkoły? - No wiesz, taki budynek, gdzie człowiek uczy się różnych rzeczy - powiedziała Gina. - Ach tak. Od lat nie byłam w szkole. Nienawidzę jej. - Rzuciłaś szkołę? Nie znałyśmy nikogo, kto by to zrobił. Zatkało nas. To było przerażająco fascynujące. - Po prostu przestałam chodzić. - To właśnie się nazywa rzucić - wyjaśniła Gina. - W porządku. - Gdzie mieszkałaś, zanim wyruszyłaś w podróż? Skąd pochodzą twoi rodzice? - Moi rodzice? - Uśmiechnęła się szyderczo. - Nie wiem, skąd pochodzą. Mieszkają w Huntington. - Gdzie to jest? - W Wirginii Zachodniej. Na brzegach Ohio. - Jak w piosence. - Tak. - Ile miałaś lat, kiedy rzuciłaś szkołę? - Trzynaście. - Ile? - Zamilkłyśmy. - Nienawidziłam szkoły. - Co powiedzieli twoi rodzice? - Nie wiem. Nie pytałam. Gina się odwróciła. - No co ty. Musieli zauważyć, że nie wsiadasz rano do szkolnego autobusu. - No cóż - zaczęła mniej radośnie Candy - ojciec nie wiedział, bo z nami nie mieszkał. A mama też nienawidziła szkoły i nie obchodziło jej, czy tam chodzę, czy nie. - Co robiłaś potem? - Nic. Spędzałam czas. Pracowałam. Zarabiałam pieniądze. Pracowała w wieku trzynastu lat? - Ale nie słuchałaś muzyki. - Nie. O, Burger King. Możemy się zatrzymać? Umieram z głodu.

2 Cen a zn aczkó w Zatrzymałyśmy się w Mokena, nadal przy I-80. Jedzenie kosztowało dwanaście dolarów. Poprosiłam Candy o cztery. Powiedziała, że nie ma pieniędzy, bo ostatnie trzydzieści dolarów wydała na ciuchy w radioaktywnym centrum. („Nawiasem mówiąc - rzuciła - wiecie, że karaluchy mogą przetrwać wybuch bomby atomowej? Mogą przeżyć tydzień bez głowy"). Nie miałam o tym pojęcia i nie wiedziałam, co zrobić. Kiedy brałam słomki i serwetki, podeszła do mnie Gina. - Nie będę płacić za jej jedzenie! - syknęła. - No dobrze. Ja zapłacę. Ale jesteśmy w Burger Kingu, nie w Four Seasons. Możemy... Daj mi po prostu swoją część. Candy, choć chuda jak patyk, miała apetyt zagłodzonego dziecka. Pochłonęła hamburgera i frytki, wypiła colę. - Wciąż jestem głodna. Zjesz to do końca? - zapytała, wskazując hamburgera w moich ustach. Dałam jej dwa dolary i poszła kupić jeszcze jednego. - Shelby, co u diabła zrobimy? - Co? Obserwowałam Candy stojącą w kolejce. Mężczyzna przed nią odwrócił się i zaczął z nią rozmawiać. Uśmiechnęła się. Odwzajemnił uśmiech. Dlaczego tak się do niej uśmiechał? Mężczyzna za nią wskazał na jej płócienną torbę i powiedział, że jest otwarta. Zamknęła ją, podziękowała i też się do niego uśmiechnęła. Pochylił się z uśmiechem, rzucił jakiś dowcip, wybuchnęła śmiechem. Pięknie się śmiała. Tak serdecznie. - Powiedziałaś, że ją wysadzimy, kiedy zatrzymamy się na jedzenie. Zostawmy ją tutaj. - Gina, jest ósma wieczorem. - To co, zegarynko? Przygryzłam paznokcie. Nigdy ich nie obgryzam, więc dało mi to do myślenia. - I tak musimy wynająć pokój. - I tak? Odbiło ci? Ona jest zupełnie obca! Poza tym nie zapłaci swojej doli. - Co z tego? - Przestałam jeść. - Psy też nie. I o ile dobrze pamiętam, na postoju przy I-dziewięćdziesiąt pięć Molly kupiła kawę, której nie wolno jej pić, bułkę, pieczonego kurczaka, ciastko, lody i chipsy. Nie przypominam sobie, żebyś się wściekała, że Molly nie płaci za siebie. Gina wzięła głęboki oddech. - Matka dała mi pieniądze dla Molly. Porównujesz moją siostrę z zupełnie obcą dziewczyną? - Tylko mówię. Twoja matka dała pieniądze za Molly tobie? To dlaczego zapłaciłam za połowę jej jedzenia? Mnie nie dawała żadnych pieniędzy.

Candy wróciła i usiadła. Nieufnie patrzyłyśmy, jak pochłania hamburgera. Kiedy wypiła colę, powiedziała, że syrop był dobry, a woda miała dość bąbelków. Podobała się jej temperatura hamburgera i kruchość frytek. Podczas gdy my kłóciłyśmy się o sześć dolarów, które musiałyśmy na nią wydać, ona jadła, zachwycając się każdym kęsem. Gina odchrząknęła. - Candy, czy mogę cię zapytać... co planujesz zrobić bez pieniędzy? - Nie wiem. A po co mi pieniądze? - Na spanie, jedzenie. - Kiedy będę potrzebowała pieniędzy, zdobędę je. - Uśmiechnęła się z pełnymi ustami. - Gdzie się wybierasz? I proszę nie mów, że tam, dokąd droga cię zawiedzie. Klasnęła w ręce. - Byłoby świetnie, gdybym mogła jechać dalej z wami. Tam dokąd zmierzacie. Przestałyśmy jeść. Przywołałam na twarz wyraz fałszywej obojętności, by odparować sztylety lecące w moją stronę z oczu Giny. Mieliłam słowa w mózgu, ale żadne nie wychodziło. Gina odwróciła się do Candy. - Posłuchaj, mamy bardzo ograniczony budżet. Dla ciebie nie wystarczy. - Czego? - zapytała Candy. Gina się zająknęła. - Kasy. Candy machnęła ręką, w której nadal trzymała pół hamburgera. - Och, tym się nie przejmujcie. Gina spojrzała na mnie, szukając wsparcia. Ale okropnie radzę sobie w rozmowach z ludźmi, którzy powinni zapłacić swoją część, więc zostawiłam ją na placu boju samą. - Ledwie nam wystarczy dla nas. Nie mam żadnych dodatkowych funduszy. - W porządku. Ale za paliwo i motele musicie płacić bez względu na mnie. - A śniadanie, lunch i kolacja plus napoje i przekąski? - Co, nie macie nic na czarną godzinę? - Candy uśmiechnęła się do mnie. - Wyglądasz na osobę, która wszystko planuje, Shelby. - Ale to nie jest czarna godzina! - wtrąciła Gina. - Można o niej mówić, kiedy zepsuje się samochód i trzeba go naprawić. Albo kiedy skończy się benzyna i trzeba zapłacić za holowanie. Czarna godzina to wypadek. Obie szybko odpukałyśmy. Candy patrzyła na nas zdumiona. - Dlaczego pukacie? - Puka się w niemalowane drewno na szczęście. Nie możemy karmić dodatkowej osoby. - Bardzo starannie wszystko przeliczyłyśmy - powiedziałam przepraszająco. - Ile przeznaczyłyście na czarną godzinę? - Candy postukała w stolik. - Ale to przecież nie jest drewno, tylko plastik czy coś takiego. I dlaczego stukanie w drewno ma przynieść szczęście? - Odpuść sobie!

Candy się rozpromieniła. - Spójrzcie na to w ten sposób: odpukałyście, więc są duże szanse na to, że czarna godzina nie nadejdzie. A wtedy będziecie miały dość pieniędzy. - A jeśli nadejdzie? - Ale odpukałyście. - Przestań. - To wtedy będziemy musiały sobie jakoś z tym poradzić. - My? - Candy, nie znamy cię. Nie możesz szastać naszymi pieniędzmi - oburzyła się Gina. - Nakarmienie innej osoby to szastanie pieniędzmi? Rzeczywiście, głupio było żałować tych kilku dolarów. Poza tym i tak niedługo ją wysadzimy. - Czym się tak przejmujecie? - rzuciła lekko, stukając palcami w blat. - Macie kasę, prawda? Ja nie i wcale się tym nie przejmuję. Musicie nauczyć się odprężać. Czy zamiast tego odpukiwania próbowałyście koncentrować się na czymś pozytywnym? Uciekać od czarnych myśli? Planuj z góry. Organizuj. Przygotuj listę rzeczy do zrobienia. Planuj przyszłość. Bądź ostrożna. Nie wydawaj za dużo pieniędzy. Tyle wiedziałam. Zakładaj, że może wydarzyć się coś strasznego, bądź na to przygotowana i planuj odpowiednio. Ale nie byłam przygotowana na tę dziewczynę, która nie miała grosza przy duszy. Co by powiedział Marc? Zabrałaś czterdzieści dolarów na przebitą oponę, Shelby. Nie wzięłaś tysiąca dla niezaplanowanego gościa? - Ja też na początku byłam na wszystko przygotowana - powiedziała Candy gardłowym głosem. - Ale potem wyleciałam z ciężarówki jak głowa kapusty. - Roześmiała się. - Tego się nie spodziewałam. Chciałam jej uświadomić, że może popełniła podstawowy błąd, wsiadając do tej ciężarówki, ale milczałam. - Dziewczyny, nie bądźcie takie spięte. Przecież was znalazłam, prawda? Kiedy wyszłyśmy na zewnątrz i wypuściłyśmy psy, przeciągnęła się, unosząc wysoko obie ręce. Krótka spódniczka podjechała jeszcze wyżej. Candy powąchała powietrze (w Mokena, przy międzystanowej!) i uśmiechnęła się. Była ciekawa, czy gdzieś niedaleko nie płynie rzeka, może Missisipi, bo czuła zapach świeżej wody. Zapytała, czy mamy balsam do ust (jakbyśmy były gotowe dawać obcej osobie rzeczy, które nakładamy na usta!). „Prawie pięćset kilometrów do St. Louis? To nic. Jedziemy, dziewczęta". Była taka pełna energii. Nie wiedziałam, jak jej powiedzieć, żeby znalazła sobie inną okazję na parkingu przy Burger Kingu. Zapytałam, czy potrafi prowadzić. Spojrzała na mnie, jakbym spytała, czy siusia na stojąco. - Jasne, że nie - mruknęłam z westchnieniem. - Po co komuś, kto podróżuje po autostradzie,

prawo

jazdy. Usiadłam za kierownicą. Przez cały dzień przejechałyśmy niecałe sto kilometrów. Oświadczyłam, będę jechać bez przerwy I-55 na południe, aż dotrzemy do Normal w Illinois. Tam się zatrzymamy. Normal. Sympatyczna nazwa dla miasta.

że

Po drodze dowiedziałam się kilku rzeczy o Candy. Nigdy nie oglądała telewizji. Nie znała żadnych popularnych programów. Żadnych wierszyków dla dzieci ani popularnych piosenek, nie czytała Czasu wojny i pokoju ani Zwyczajnych ludzi, nigdy nie widziała Rocky'ego ani Gwiezdnych wojen, nie potrafiła sobie przypomnieć ani jednego cytatu z Szekspira, nie miała pojęcia, jak daleko jest z Marylandu do Kalifornii („Daleko?"). Nie potrafiła grać w żadne gry umilające podróż, takie jak nazywanie stanów i stolic (z wyjątkiem Iowa i Des Moines). Nie potrafiła też wymienić ani jednej marki samochodu mijanego na drodze (wszystkie były cadillacami). Nie wiedziała, ile kosztuje znaczek. I mleko. To nie była kwestia szkoły. To była zupełnie inna sprawa. Jak się okazało, Candy posiadła tylko jedną umiejętność matematyczną, ale za to miała ją w małym palcu - wiedziała, że kierowcy ciężarówek przejeżdżali prawie tysiąc pięćset kilometrów dziennie. My nie potrafiłyśmy tego dokonać tylko dlatego, że nie miałyśmy dość silnej woli. Próbowałam jej wyjaśnić, że pewnie chodzi o dobę, lecz upierała się, że chodzi o dzień. Kiedy znów zapytałyśmy, dokąd zmierza, ponownie wykręciła się od odpowiedzi i oświadczyła, że ma coś do załatwienia kilka kilometrów stąd. Dzięki ciotkom Flo i Betty dowiedziałam się jednak, że „kilka kilometrów" to kod oznaczający cel znajdujący się bardzo daleko od miejsca, w którym aktualnie się znajdowałam i na dodatek nie po drodze. Nie naciskałam. Zamierzałam ją wysadzić w St. Louis i tyle. Nic więcej mnie nie obchodziło. Zapadł zmrok i było bardzo gorąco. Psy dyszały na tylnym siedzeniu, klimatyzacja nie działała jak należy. Candy zapytała, dokąd się wybieramy po St. Louis. Gina odparła, że jedzie do Bakersfield, by spotkać się ze swoim chłopakiem. Nie dodała, że zamierza powstrzymać go przed „przypadkowym" ślubem z inną. - Bakersfield? - wykrzyknęła Candy. - Czy to nie jest w... - Kalifornii. - Kalifornii! - W ciemnym tylnym lusterku wyglądała na zachwyconą. - A ty, Shelby? Ty też zamierzasz spotkać się ze swoim chłopakiem? Powiedziałam, że chcę odnaleźć matkę. - Zaginioną matkę? - zapytała z tym swoim zabawnym uśmieszkiem i szturchnęła mnie w ramię. - A może to ona cię zgubiła? - Nic z tych rzeczy. - Nie udało mi się uniknąć obronnego tonu. - Dlaczego matka miałaby mnie zgubić? Straciłyśmy kontakt i tyle. - Kapuję. Więc czeka na ciebie? - Skąd mam wiedzieć? - Nie uprzedziłaś jej, że przyjeżdżasz? Nie odpowiedziałam. Nie zadzwoniłam do Lorny Moor w Mendocino. Jak trudno będzie ją znaleźć w miejscowości liczącej pięćset osób? - Niespodzianka! - Candy klasnęła w dłonie. - Mam nadzieję, że twoja mama lubi niespodzianki. Bo ja uwielbiam.

Zmarszczyłam brwi i zamilkłam. Nadąsana pogłośniłam radio. Candy wyciągnęła rękę między siedzeniami i ściszyła muzykę. - Opowiedz mi więcej o swojej matce - poprosiła. I tak w ciemnym samochodzie po raz pierwszy wyznałam prawdę, która niedawno wyszła na jaw. - No co ty! Emma jest siostrą twojego ojca? - wykrzyknęła Gina. - Od kiedy? - Najwyraźniej od zawsze. - Wzruszyłam ramiona, jakby to nie było nic wielkiego. Pieprzona Agnes. - Dlaczego nic mi nie powiedziałaś? Czemu dowiaduję się ostatnia? - Nie ty. To ja dowiedziałam się ostatnia. - Niech no zrozumiem - powiedziała Candy. - Twoja matka porzuciła ojca, ojciec poszedł do pudła, a ciotka się tobą zajęła? - Gdy potaknęłam, zamyśliła się na chwilę. - Ta twoja ciotka jest bardzo porządną osobą. Nigdy o niej tak nie myślałam. - Naprawdę? - Słowo powiewało w powietrzu niczym pranie na sznurze. - A ty co porabiałaś? - zapytała Gina. - Wiem już, że nie chodziłaś do szkoły i nie oglądałaś telewizji. - Nie oglądałam - zawiesiła głos. - Matka uważała, że lepiej mi będzie w ośrodku resocjalizacyjnym, więc mnie tam wysłała. - W ośrodku? - To jak sierociniec dla dzieci, które mają rodziców. Zaciekawiło mnie to. Teraz droga na pewno będzie mijać szybciej. Jednak ku memu rozczarowaniu Candy nie chciała powiedzieć nic więcej. Widziałam, że Gina, mniej ciekawa ode mnie, najwyraźniej chciała coś powiedzieć. Pierwsza i najważniejsza z tych rzeczy zapewne by brzmiała: Nie możesz z nami jechać aż do Kalifornii. Nie to planowałyśmy z Shelby. Nie chcemy tego. Gdzie możemy cię wysadzić, żebyśmy nie czuły wyrzutów sumienia, a ty byłabyś względnie bezpieczna? Choć wcale nie jesteśmy odpowiedzialne za twoje bezpieczeństwo. Nie zaopiekujemy się tobą tylko dlatego, że postanowiłyśmy cię zabrać. - Jaka matka daje swojemu dziecku na imię Candy? - rzuciła zamiast tego gburowato. - Matka z poczuciem humoru? - odrzekła Candy. Postukała mnie w ramię. - Shelby, dlaczego szukasz swojej matki? - Nie widziałam jej od paru lat. Chciałam ją odwiedzić, zanim pojadę do college'u. Candy milczała, więc oświadczyłam, że moim zdaniem życie przypomina wagę. Na jednej szali znajduję się ja, a na drugiej Kalifornia. Chciałam odnaleźć matkę, by ją zapytać, w którą stronę waga się przechyliła. Candy zasznurowała usta, a potem zaśmiała się cicho. - Shelby, kochanie - powiedziała tym swoim ochrypłym głosem. - Co będzie, jeśli odkryjesz, że nawet nie znalazłaś się na wadze? Jeśli odpowiedź, której szukasz, nie jest tą, która pragniesz usłyszeć? Pragniesz, żeby powiedziała: „Tak, skarbie, byłaś połową, a Kalifornia drugą. Mogłam zostać z tobą, ale jednak postanowiłam wyjechać". A czy rozważałaś możliwość, że na szali, na której miałaś się znaleźć, nie było nic? Wypuściłam powietrze. Gina też. - Nie - zająknęłam się. - Chyba nie...

Candy złożyła ręce i pochyliła głowę. - Zapomniałaś zadać sobie najważniejsze pytanie. - Tak jakbyś je znała - rzuciłam. - Nawet nie wiesz, ile kosztuje znaczek pocztowy. - Czy cena znaczka to najważniejsze pytanie? - Wzruszyła ramionami. - A jeśli odpowiedź, którą usłyszysz, nie będzie taka, jakiej pragniesz? Zapomniałaś zapytać samą siebie, czy chcesz poznać prawdę, czy zyskać pociechę. To dwie różne rzeczy. - Candy pokręciła nastroszoną głową. - Przemyślałabym to przed wyjazdem do Mendocino. Nie mogłam jej wysadzić na poboczu autostrady tylko dlatego, że się odezwała. Poprawiłam lusterko wsteczne, żebym nie musiała jej już oglądać w odbiciach mijających nas samochodów. Podgłośniłam muzykę. Dzięki Bogu za drogę. Mogłam udawać, że się na niej skupiam. Zaczęła rozmawiać z Giną o Missisipi. Gina była świetna w gadaniu o bzdurach, byle tylko uniknąć poważnych tematów. Candy zapytała, dlaczego rzeka jest taka błotnista. Ginie bardzo się to spodobało, bo obudziło w niej nauczycielkę. Rozpoczęła wykład o Missouri, która zimna i krystalicznie czysta wypływa z jezior w Montanie, lecz łącząc się z ciepłą, błotnistą Missisipi, nabiera zdecydowanie brązowej barwy. Candy się roześmiała i zauważyła, że mieszanina dziewięciu części czekolady i jednej części gówna nadal pozostanie gównem. Gina nie zgodziła się z tą oceną potężnej Missisipi. Candy, która nigdy nie słyszała o książce Huckleberry Finn (i oczywiście jej nie czytała), poprosiła, by opowiedzieć jej historię Hucka. - Mamy czas. - Oparła wygodnie głowę. - A potem ja opowiem wam historię. Chciałam jej powiedzieć, żeby nie zasłaniała mi lusterka wstecznego, ale wyszłabym na gbura, więc milczałam, zastanawiając się, kiedy dotrzemy do Normal. Rozmowa przestała się kleić, a potem całkowicie się urwała; Candy przysypiała, zwinięta przy psiej klatce. Była dziesiąta wieczór. - Co zrobimy? - szepnęła Gina. - Wynajmiemy pokój? - A gdzie mamy spać? - Wiem... ale co z... - Wskazała tył samochodu. - Chcesz jej powiedzieć, żeby wysiadła? - Prawie żałowałam, że Gina nie nalega. - Źle mi z tym - szepnęła. - Jest nawet słodka. Trochę jak dziecko. Nie bardzo miałam ochotę przychylić się do tej opinii po tym, jak, nie mając o niczym pojęcia, otworzyła usta i w dwadzieścia sekund wypowiedziała prawdę, której unikałam przez całe osiemnaście lat. Udawałam po prostu, że Lorna Moor będzie zachwycona, że jej wybaczyłam i przyjechałam jej szukać. Poczuje się winna, będzie skruszona i otwarta. Rozważałam więc, czy nie pozbyć się wytatuowanej autostopowiczki z kolczykiem w pępku, zanim znajdziemy pokój. Próbowałam ją obudzić, coraz głośniej powtarzając jej imię, a kiedy usiadła, powiedziałam: - Musimy się zatrzymać na noc. Możemy cię wysadzić na następnym parkingu przy autostradzie? Nie odpowiedziała. Nie usłyszałam ani tak, ani nie. Siedziała tak, pozwalając, by moje słowa zawisły w dusznym powietrzu. - A do diabła - rzuciłam. - Dobra. Ale wysadzimy cię jutro w St. Louis. Milczała.

Gdyby była niebezpieczna, już byśmy nie żyły. - Jutro. W St. Louis - powtórzyłam. Znalazłyśmy Comfort Inn za trzydzieści siedem dolarów (znacznie taniej, niż przewidywał budżet!) i dostałyśmy pokój na parterze z dwoma podwójnymi łóżkami. Zaparkowałam samochód tuż przed drzwiami, a Gina rzuciła, że gdybym tylko mogła, tobym z nim spała. Candy skorzystała z łazienki pierwsza. Wzięła prysznic, wyprała bieliznę i powiesiła ją na pręcie od kabiny, żeby wyschła. - Też coś - powiedziała cicho Gina. - Nie mogła kupić zapasowej bielizny tam, gdzie kupiła tę zdzirowatą spódnicę? - Może w takich sklepach nie sprzedają bielizny. Włożyła stanik i czyste majtki, a potem uklękła przy łóżku. Myślałam, że czegoś szuka, ale zamknęła oczy, a potem wsunęła się pod pościel i z lekkim westchnieniem zasnęła przy zapalonym świetle, szumie wody w łazience i otwartych drzwiach wejściowych, przez które nadal wnosiłyśmy rzeczy. Psy szczekały, grało radio. A ona zasnęła. Chciałam zajrzeć do jej torby, ale przytulała ją jak pluszową maskotkę. Wzięłyśmy z Giną psy na spacer, żeby o niej porozmawiać. Noc w Normal w stanie Illinois była straszliwie gorąca. Nie można było liczyć na chłodną, słoną bryzę z Long Island Sound jak w Larchmont. - Ona jest taka dziwaczna! - wykrzyknęła Gina. - Wiem. Widziałaś, jak klęczała? - Co to było? I co mamy z nią zrobić? Postukałam w maskę samochodu. - Chcesz wskoczyć, zabrać nasze rzeczy i odjechać? Możemy jej zostawić parę dolców przy łóżku. Zachichotałam. - Poważnie? - Nie wiem. Co ty na to? - To był twój wspaniały pomysł. Naprawdę zamierzasz ją wysadzić w St. Louis? - Chyba tak. - Nie chcę, żeby jechała z nami do Kalifornii - powiedziała Gina po chwili milczenia. - Boże uchowaj! Nigdy w życiu! Powiedziałam, że tylko do St. Louis. - Obiecujesz? Naprawdę nie chcę spędzać z nią następnej nocy. Przeraża mnie. Jąkałam się przez chwilę. Nie chciałam niczego obiecywać, żeby Gina znów nie mogła mnie

oskarżyć,

że nie dotrzymuję słowa. - I tak musimy wrócić na I-osiemdziesiąt. - Po co miałaby z nami jechać aż do St. Louis - zastanawiała się Gina - jeśli musi trzymać się Iosiemdziesiąt? Zgodziłam się, że to dziwne. - Rozumiesz, o co mi chodzi? Musisz z nią porozmawiać. Trzeba jej powiedzieć, na czym stoi. - Dlaczego ja mam z nią gadać? Co mogę zrobić? - To był twój wspaniały pomysł. Kiedy wróciłyśmy do pokoju, Candy leżała zwinięta na boku z rękami pod policzkiem. Spała słodko, przykryta po samą szyję. Westchnęłyśmy zgodnie.

Zawsze przerażało mnie nieznane, a teraz sama zaprosiłam je do swojego samochodu! Ale ona była tylko dzieckiem, jak Molly, z tą różnicą, że była słodka i spała jak niemowlę, które znalazło swoją kołyskę; spokojnie, bezdźwięcznie, bez ruchu. Zamknęłyśmy psy w klatce i razem położyłyśmy się w drugim łóżku. Byłam pod wrażeniem spokoju śpiącej dziewczyny. Nie mogłam oderwać od niej oczu. Gina zgasiła światło i leżałyśmy w ciemności w szumie klimatyzatora, z którego kapała woda na poplamiony dywan. Nasza autostopowiczka nie wydawała z siebie żadnego dźwięku. No jasne. Zdjęła wszystkie swoje łańcuchy i wisiorki i położyła je na szafce przy łóżku. - Jak ona może tak spać? - szepnęłam do Giny. - Nie ma samochodu, grosza przy duszy, prawie nie ma ubrań, jest całkowicie uzależniona od dobroci innych ludzi, nie ma pojęcia, jak przejedzie następne piętnaście kilometrów, a jednak śpi jak niemowlę. - Ignorancja jest błogosławieństwem - odparła Gina. - Nie rozumiesz? Ona nic nie wie. Zamilkłyśmy. Byłyśmy zmęczone. Myślałam, że może Candy jest niedouczoną ignorantką, nie chodziła do szkoły średniej i nie czytała Hucka Finna, ale jakimś cudem w trzydzieści sekund po wysłuchaniu opowieści o mojej matce zadała mi pytanie, które nigdy nie przyszło mi do głowy? Mnie, ze wszystkimi dyplomami i dobrymi wynikami testów kompetencyjnych? Dlaczego nie zawarli tej analogii w żadnym teście: matka ma się do Shelby jak Candy do bogactwa. Czyli naprawdę daleko.

3 Po c iec ha Nie mogłam spać. Niezatarty odcisk dłoni Candy na mojej podróży życia wywołał we mnie zamęt. Wyśliznęłam się z łóżka, otworzyłam drzwi i w T-shircie i spodenkach od piżamy przeszłam boso asfaltową alejką biegnącą wzdłuż pokoi i z automatu przy maszynie do lodu zadzwoniłam do Emmy na jej koszt. Przekroczyłyśmy tylko jedną strefę czasową i myślałam, że w Larchmont jest północ. Ale kiedy Emma podniosła słuchawkę i zgodziła się zapłacić, wykrzyknęła: - Mój Boże, co się stało? Wszystko w porządku? - Nic mi nie jest. Dlaczego pytasz? - Ponieważ jest druga nad ranem. Pomyślałam, że nie zadzwonisz, chyba że będziesz martwa. Obliczając czas, przesunęłam się w przeciwnym kierunku. - Shelby, mam nadzieję, że lepiej radzisz sobie z kierunkami niż z czasem. Jazda na zachód, a nie na wschód może spowodować lekkie opóźnienie. Emma żartowała! Gdyby wiedziała, jak jest naprawdę! - Chciałam tylko... powiedzieć ci cześć. - Rozmawiałyśmy przez kilka minut. Zapytała, jak sobie radzimy z wydatkami, jak sprawdza się samochód, czy jem wystarczająco, bo czasami o tym zapominam, jak dogaduję się z Giną, czy nie wpakowałyśmy się w jakieś tarapaty. - Emmo, powiedz mi, dlaczego matka odeszła od ojca? - zapytałam w końcu. - Och, dziecko. Nie wiem. Dzwonisz aż z Illinois, żeby mnie o to zapytać?

- O tym właśnie myślę w Normal. - Nie wiem, dlaczego odeszła - odparła szczerze. - Nie znałam jej zbyt dobrze. Była zamknięta w sobie. Być może była rozczarowana. - Czym? - Może twoim ojcem. Swoim życiem. - Ale musiała go kochać, skoro za niego wyszła. Emma zamilkła. - Nie wyszła - powiedziała po chwili. - Uciekli potajemnie? Długi kaszel. - Pojechali do Vegas? Zapadła cisza, w czasie której Emma ważyła słowa. - Shelby, kochanie, nie denerwuj się. Oni nigdy nie byli małżeństwem. Kiedy odłożyłam słuchawkę, żałowałam, że w ogóle zadzwoniłam. Dlaczego to miało dla mnie jakieś znaczenie? Ojciec nigdy nie dał Lornie Moor obrączki. I co z tego. Byli chłopakiem i dziewczyną. Jak Eddie i Gina. Eddie dobrze się bawi, chodzi do klubów, wypija kilka drinków. Gina zachodzi w ciążę, po jakimś czasie siedzi w domu z bachorem, a Eddie nadal chodzi do barów. Potem Gina ucieka i teraz Eddie siedzi w domu z bachorem. Ale nie przestaje chodzić do barów - i proszę, co z tego wynika. Raz jeszcze w moich uszach zadźwięczały słowa Candy. Uświadomiłam sobie, że zadzwoniłam do Emmy, by usłyszeć odpowiedź. Usłyszałam inną, której nie chciałam, i teraz zostałam z nią. Nigdy jednak nie zadałam sobie pytania, jakie postawiła Candy, a przecież powinnam. Chciałam usłyszeć prawdę czy pragnęłam, by mnie ktoś pocieszył? Pragnęłam pociechy.

Część piąta DROGA DO ST. LOUIS

1 Mały Budda Rankiem nie mogłam się obudzić; głowę miałam ciężką jak kamień. Kiedy wreszcie podniosłam ją z poduszki, zauważyłam, że psy i dziewczęta zniknęły. Przez jedną krótką chwilę wydało mi się, że nigdy ich ze mną nie było. Byłam sama, ale się nie bałam. Znalazłam je na zewnątrz przy mustangu. Gina rozwijała wiśniową gumę do żucia, swoje śniadanie, jak podejrzewałam. Siedząc na masce mojego samochodu ze skrzyżowanymi nogami, włosami zaplecionymi w długie warkocze, by było chłodniej, uśmiechała się jak uczennica, rozmawiając z... Rozmawiała z Candy. Ona też siedziała po turecku na samochodzie, liżąc w słońcu lizaka. Miała nastroszone włosy, oczy kapały od czarnego tuszu, włożyła niemal niezauważalną dżinsową minispódniczkę i cienki żółty top bez pleców, który eksponował jej kwieciste tatuaże. Bardziej Alice Cooper niż uczennica. Lolita Sex Pistols, członkini punkowego ruchu i symbol rebelii, z tym wyjątkiem oczywiście, że akurat ta uczennica nie wiedziała nic o Sex Pistols ani o punkowej rebelii. To była dziewczyna, na której widok matka, jeśli się ją miało, odciągała cię na ulicy, szepcząc żarliwie: „Trzymaj się z daleka od takich jak ona, słyszysz?". Godzinę zajęło mi wzięcie prysznica i doprowadzenie się do porządku. Kupiłam aspirynę, rozgryzłam ją jak jeden z kalekich zabójców Trumana Capote'a i ruszyłam. Była pora lunchu. Co się ze mną działo? Przecież zawsze chodziłam spać o dziesiątej i wstawałam o szóstej, a teraz spałam do południa. Zastąpił mnie jakiś zombie. - Nawet ją lubię - szepnęła do mnie Gina, zanim wsiadłyśmy do samochodu. - Nie wierzę, że to mówię, ale to prawda. Jest taka słodka i głupiutka. To urocze. Świetnie sobie porozmawiałyśmy, kiedy spałaś. Przez nieznajomość fizyki miałyśmy niezły kłopot. Obliczenie, ile godzin zajmie nam przejechanie trzystu pięćdziesięciu kilometrów, jeśli będziemy utrzymywać stałą prędkość, zajęło nam jakieś sto kilometrów. A jeśli się zatrzymamy? Jeśli będziemy musiały zatankować? Jeśli będziemy jechały sto dziesięć kilometrów na godzinę przez czterdzieści siedem minut i sto dwadzieścia kilometrów przez pięćdziesiąt cztery minuty? Dzięki Candy na autostradzie między Normal i Lincoln przestałam myśleć o fizyce. Candy była taka radosna. Nie nałożyła ciemnej szminki, uśmiechała się przez cały czas i nawet próbowała podskakiwać do Hot Child in the City. Siedziała wyprostowana i wyglądała ślicznie. - Candy, powiedz nam, dokąd jedziesz? - Paradise. - Nie przestawała podskakiwać. Odpowiadała więc na bezpośrednie pytania.

- A gdzie to jest? - Gdzieś w Kalifornii. Chyba na północ od I-osiemdziesiąt. - W Kalifornii, naprawdę? - Gina spojrzała na mnie szeroko otwartymi oczami. - Wybierasz się więc do Kalifornii. - Tak. Do miejscowości o nazwie Paradise. Raj. Ale jestem pewna, że miejscowości o takiej nazwie są wszędzie. Nie sądzisz, Gina? Ta Candy była naprawdę niezwykła. Zupełnie jakby już zdążyła odkryć, że Gina uwielbia takie ciekawostki. Odwołując się do jej badawczej natury, Candy sprawiła, że moja przyjaciółka z warkoczami wsadziła nos w atlas i studiowała go pilnie od Normal do Lincoln. - Co takiego jest w Paradise? - zapytałam Candy po chwili. - Nic specjalnego. - Zatrzymasz się tam? - Tak. Ale ani sekundy dłużej, niż będzie potrzeba. - Spieszy ci się? - No cóż - odparła powoli. - Powiedzmy, że trochę. - Paradise jest w Illinois! - wykrzyknęła Gina. - No właśnie - potwierdziła Candy. Stosunek ciężarówek do samochodów osobowych na autostradzie wynosił dziesięć do jednego; jechały po obu stronach i wyprzedzały nas. Candy osunęła się na tylnym siedzeniu, a Gina nadal szukała w atlasie Paradise w Missouri i Montanie. - Gina - odezwała się Candy po długiej chwili - możesz już przestać szukać. Uwierz mi, gdy ci mówię, że Paradise znajduje się w każdym stanie. - Skąd wiesz? - Bo to człowiek nadaje rzeczom nazwy. - Co takiego? Candy wzruszyła ramionami. - Gina to wersja Jane, żeński odpowiednik Jana, apostoła Chrystusa. - Czyjego? Gina była zaszokowana. Ja też. Czy Candy powiedziała „Chrystusa"? Wyglądała na dziewczynę, która nie ma pojęcia, kim był Chrystus, nie mówiąc już o użyciu słowa apostoł. - A Shelby? - Wstrzymałam oddech, jakby moje imię też było wariacją na temat jednego z apostołów. - Shall Be. To znaczy będzie. Jeszcze nieuformowane. - Kto nie jest uformowany? Shelby? - Gina się roześmiała. Milczałam, czując stale w sobie głód rzeczy, których nie odkryłam i nie wiedziałam, jak szukać. Rozchyliłam lekko usta, po czym znów je zamknęłam. Co ciekawe, Candy nic nie powiedziała. Dopiero po chwili dodała cicho: - Imię to coś znacznie więcej niż tylko sposób, by nas od siebie odróżnić.

- Candy, wybacz, że to mówię - powiedziała Gina - ale wydaje mi się, że odróżnia mnie od ciebie coś więcej niż tylko imię. - Zgadza się. I wybaczono ci - odparła Candy i ciągnęła: - Imię wyjawia samą esencję rzeczy. Nazwać jakąś rzecz to pokazać, jaką wartość nadał jej Bóg. To zdolność do wysławiania Boga. Stąd... Paradise w każdym stanie. - Oniemiałe milczałyśmy, dopóki Candy znów się nie odezwała. - Maryland. Mary's Land. Kraina Marii. Czekałyśmy. Nic nie powiedziała. A po chwili: - Wirginia. Holy Virgin. Święta Dziewica. Milczałyśmy. - Floryda. - Ja też potrafię wyrecytować nazwy stanów - przerwała jej Gina. - Indiana. Ohio. Tennessee. - Floryda pochodzi od hiszpańskiego zwrotu pascua de florida - ciągnęła Candy. - Pascha to żydowskie określenie Wielkanocy. Florida to kwiaty. Święto kwiatów oznaczające Wielkanoc. Skąd dziewczyna, która nie miała o niczym pojęcia i niczego nie czytała, wiedziała takie rzeczy? Wbiło mnie w fotel. - Gina, oderwij się na chwilę od Dakoty Południowej i porozmawiaj ze mną - powiedziała, przeciągając samogłoski. - Eddie i Gina. Gina i Eddie. - Potrząsnęła głową. - Dlaczego pojechał do Kalifornii i zostawił cię w Nowym Jorku? Gina porzuciła na chwilę atlas i zapominając, że niebezpiecznie jest udzielać Candy pewnych informacji, odrzekła: - Nie zostawił mnie w Nowym Jorku. Byłam w szkole. - A on? - Rzucił ją jak ty. - W wieku trzynastu lat? - Nie. Po prostu nie skończył szkoły średniej. Eddie jest geniuszem - dodała z dumą. - Szkoła go nudzi. - Znów zaczęła przeszukiwać listę nazw. - Hmmm. - Candy pochyliła się między siedzeniami. - Skąd wie, że jest geniuszem? - Zrobił test na inteligencję i wyszło mu, że ma IQ równe sto sześćdziesiąt dziewięć. Ach! Jest Paradise w Dakocie Południowej. - Hej! - wykrzyknęła radośnie Candy. - Może ja też jestem geniuszem. Szkoła nudzi mnie na śmierć. - On zrobił testy - oświadczyła Gina wyniośle, przerzucając w atlasie stronę na Tennessee. - Ale to nie dlatego jest geniuszem? Nie został nim, rozwiązując test, prawda? O to właśnie mi chodzi. Może też jestem geniuszem, tylko po prostu o tym nie wiem. - Może - odparła Gina. - Prawdę mówiąc, jest to bardzo prawdopodobne. - To dlaczego pojechał do Kalifornii i cię zostawił, skoro jest taki mądry? - Candy nie dała za wygraną. - Jesteś ładna, chłopaki muszą się dobijać do twoich drzwi. Dlaczego cię zostawił? Nie rób tego, Gino, powiedziałam bezgłośnie, ale ona, zachwycona, że Candy uznała ją za ładną, otworzyła przed Candy serce i wyznała, że Eddie pojechał odwiedzić matkę. Zamierzał pojechać za nią do college'u nauczycielskiego w stanie Nowy Jork, gdzie rozpocznie naukę jesienią, ale podczas odwiedzin

u

matki związał się ze swoją dawną dziewczyną. Teraz zupełnie się pogubił i zastanawia się, czy nie poślubić tamtej dziewczyny. - Tak się pogubił, że chce się z nią ożenić? - powtórzyła Candy głucho. - Czy zamęt to odpowiedni powód do małżeństwa? Tym razem Gina poczuła zamęt w głowie. - Myślałam, że mówiłaś o nim jako o swoim narzeczonym? - dociskała Candy. - Tak. Bo nim jest. Zamierzamy się pobrać. Nie teraz, ale kiedy skończę college. - Skoro on zamierza ożenić się z tamtą panienką, to po co jedziesz do Kalifornii? - Żeby go powstrzymać przed popełnieniem głupiego błędu, to chyba oczywiste. On jej nie

kocha.

Kocha mnie. Jest tylko zdezorientowany. Prawda, Sloane? Nawet nie spojrzałam na Ginę, lecz Candy wpatrywała się w nas z tyłu, wodząc wzrokiem od jednej głowy do drugiej. - Skąd Shelby ma wiedzieć, że twój chłopak nie bardzo wie, kogo ma poślubić? - zapytała powoli. - Nie chodzi o ślub... Eddie lubi dziewczyny, prawda, Sloane? - Nie wiem - odparłam, patrząc prosto przed siebie. Niedługo będę potrzebowała wskazówek. Ale kto mi ich udzieli? Obie były beznadziejne. Będę musiała się zatrzymać. Celowo unikałam spojrzenia Candy, która wpatrywała się we mnie w lusterku wstecznym. - Gina, otwórz atlas na Illinois i powiedz mi, gdzie jesteśmy. Zbliżałyśmy się do Sherman. - Fabuła się zagęszcza - oświadczyła przeciągle Candy. - Obie jesteście takie fascynujące. Długo się przyjaźnicie? - Kiedyś byłyśmy dobrymi przyjaciółkami - odparła Gina. - Na pewno. - Candy z uśmiechem oparła się wygodnie o czarny winyl. - Pewnie. - Zamknęła oczy, lecz wcześniej spojrzała na mnie w lusterku. - Candy, mogę cię o coś zapytać? - Rozpaczliwie pragnęłam zmienić temat. - Dlaczego się tak osuwasz? - Co? - Tak jak teraz. Niemal leżysz na klatce z psami. Dlaczego? - Chcę, żeby mi było wygodnie. - Na klatce? - Nie chodziło jej o wygodę. Osuwała się jak żołnierz w hełmie w okopach. Wczoraj wieczorem, kiedy było już ciemno, po kolacji w Burger Kingu, siedziała wyprostowana i ani raz się nie osunęła. Być może wtedy nie zależało jej na wygodzie. Nic się nie da porównać z jazdą małym samochodem po autostradzie w otoczeniu ciężarówek jadących ze stałą prędkością osiemdziesięciu pięciu kilometrów na godzinę, kiedy ma się świadomość, że nie jedzie się we właściwym kierunku. Na dodatek jest gorąco, a człowiek czuje się uwięziony, głodny i sfrustrowany. Dla zabicia czasu gawędziłyśmy. Sprawdzałam czas i liczbę przejechanych kilometrów. Jak daleko jeszcze może być do St. Louis? Zatrzymałyśmy się parę razy, by coś zjeść, zatankować i wyprowadzić psy, ale duszne popołudnie w ciasnym samochodzie ze szwankującą klimatyzacją zdawało się nie mieć końca. - Można się ugotować - poskarżyła się Gina. - Jest przecież lato - odparła Candy.

- Mówi zupełnie jak mały Budda - rzuciła Gina poirytowana jak stary zrzęda. - Proszę, wszystko, tylko nie Budda. Gina wyraźnie się ożywiła. - Masz coś przeciwko Buddzie? - Nie. - No, wyrzuć to z siebie. - Naprawdę nic - odrzekła nonszalancko Candy. - To dlaczego nie chcesz być Buddą? - Nie chcę być wieloma rzeczami. Chihuahua też nie. - Gina była kiedyś buddystką - powiedziałam, pragnąc trochę podgrzać atmosferę. - Wcale nie. - Szturchnęła mnie łokciem. - Wierzyłam tylko w jego nauczanie. Nadal wierzę. - Naprawdę? - Spojrzałam na nią sceptycznie. - A co z... - Ach tak. - Candy się wyprostowała. - Mądrość wedyjskich brahmanów: musisz dążyć do osiągnięcia nicości. - Co powiedziałaś? - wymamrotałam. - Nie mam pojęcia, o czym mówisz - odparła Gina. - Wcale nie chodzi o nicość. - Jaki jest najwyższy stan buddyzmu? - zapytała Candy. - Nirwana - odparła Gina. - Zgadza się. Brak odpowiedzi na każde pytanie. Nirwana to stan niebytu. Nic. Zero radości, smutku, życia lub śmierci. Zero chwały. Po prostu nic. - Zadowolenie. - Gina zmarszczyła brwi. - Spokój. - Nie. To są uczucia. Nirwana to stan pozbawiony uczuć i bytu. Mrugałam, nic nie rozumiejąc. Gina spojrzała na mnie, zmarszczyła brwi i potrząsnęła głową w stronę Candy, która wybuchnęła śmiechem. - Twoim celem jest ostateczne oderwanie się od wszystkiego - ciągnęła Candy. - Pragniesz oderwać się od wszystkich ziemskich rzeczy. Mam rację, Gina? - Mylisz się. - Bez zobowiązań, bez zaangażowania, zero pytań, wątpliwości. Myślisz tylko po to, by zatrzymać wszystkie myśli. Czujesz tylko po to, by zobojętnieć i nic nie czuć. Z całych sił walczysz, by powstrzymać siłę woli, tak że w końcu dusi się i umiera. Wypowiadasz słowa pozbawione znaczenia, by w końcu nic nie przekazywać. Och, jest i dobra strona. Nie musisz nawet być człowiekiem, by to osiągnąć. Możesz być krzesłem. Albo leniwcem. Pniem drzewa. Twoje człowieczeństwo jest nieważne i nie stanowi koniecznego warunku. Jak powiedział Budda na łożu śmierci: „Pamiętajcie, bracia, śmierć jest obecna we wszystkich rzeczach. Pracujcie pilnie nad swoim zbawieniem". Innymi słowy, pracujcie pilnie nad niczym. - Candy oparła się wygodnie, krzyżując ramiona na piersi i uśmiechnęła się. - O czym ty, do cholery, mówisz? - oburzyła się Gina. - Nie tego się uczyliśmy. - Nie? A czego nauczyłaś się w aśramie? - Skąd wiesz, że byłam w aśramie? - Czyż nie jeżdżą tam wszyscy wschodni spirytualiści?

Naszą uwagę odwrócił klakson ciężarówki.

Candy osunęła się

na siedzeniu.

Kierowca

dwudziestoczterokołowego potwora zajrzał do mustanga, uniósł kciuk i znów zatrąbił. - Trąbią, bo podoba im się mój samochód, Candy - powiedziałam ostrożnie. Milczała. - Candy? - Tak? - Dlaczego się chowasz? Nie opowiadaj znów tych bzdur o wygodzie. Precel bardziej dba o wygodę niż ty. Zamknęła oczy i na wpół leżała na siedzeniu, opierając ręce na klatce. Ciężarówka minęła nas, skończyła się też rozmowa. Ale nie dla Giny, która była bardzo podniecona. - W aśramie medytowaliśmy. Jedliśmy dobre rzeczy, ćwiczyliśmy jogę, próbowaliśmy osiągnąć spokój, chodziliśmy na spacery, staraliśmy się wszystko poukładać. To było piękne. Wiesz coś o tym? - Wiem. - Candy podniosła się i nachyliła. - Uczyli cię, że pragnienie jest złe? Że wszystkie życzenia i pragnienia trzeba wyeliminować? - Wcale nie! Uczyli nas, by nie dbać o ziemskie dobra. - No właśnie. Ziemskie ja jest złe. Rzeczy materialne są złe. Piękno nie ma znaczenia. Świat zewnętrzny też. Świat wewnętrzny, twój wewnętrzny czakram, musi zostać oczyszczony, aż znikną wszystkie pragnienia i dążenia. Dopiero wtedy możesz osiągnąć idealną pustkę. To ona jest celem. Zgadza się? - To nieprawda! - Nirwana nie jest celem? - zapytała niewinnie Candy. - A czego uczy twój bóg autostopowiczów i bezdomnych? - zapytała ostro poirytowana Gina. - Zawsze się radujcie - odparła Candy. - To po pierwsze. Zabierajcie autostopowiczów na drodze. Dajcie im pić. Jeść. Darmo dawajcie, bo darmo otrzymaliście. Nie martwcie się o jedzenie ani o ubranie. Módlcie się bez ustanku. Bądźcie dobrzy. Pielęgnujcie w sobie miłość. Ceńcie ziemskie życie. Bądźcie. I nie lękajcie się. Ta ostatnia rzecz do mnie przemówiła, przez całe życie czegoś się bałam. - Kto tak mówi? - zapytałam. - Jezus - odparła Candy. Gina się roześmiała. . - A co, u diabła, wiesz o tym Jezusie? W całym życiu nie przeczytałaś ani jednej książki! - Najwyraźniej jedną przeczytałam - odparła Candy z błyskiem w oku. - A przynajmniej o buddyzmie. W samochodzie zapadła nieprzyjemna cisza. - Nic nie wiesz o Buddzie - oświadczyła w końcu Gina. - Nic. Rzuciłaś szkołę. - Och, nie wiedziałam, że w szkołach publicznych nauczają o Buddzie. Może powinnam była zostać. - Powinnaś! Candy opadła na siedzenie i potarła nos psa. Natychmiast ją ugryzł, ale nie cofnęła palca i dalej gruchała do nich przez pręty klatki.

- Hej, mały cheewahwah. Chcesz otworzyć szpitalik dla lwów, tygrysów i myszy, by udowodnić, że nie jesteś psem, lecz wyższym bytem? A może osiągnąłeś już swoje psie wtajemniczenie? Czy zbliżałyśmy się już do St. Louis? Miałam szczerą nadzieję, że tak. Kiedy przejechałyśmy Chatham, poprosiłam Ginę, żeby znalazła miejscowość w atlasie, ale była zbyt wściekła. - Chcę chipsów - zajęczała Candy. - Lodów. Mleka. Ale najbardziej chipsów. Czy możemy się zatrzymać na frytki? Mogą być ziemniaki w każdej postaci. Kiedy się zatrzymałyśmy, wypuściłyśmy psy i dałam Candy kilka dolarów na chipsy i colę. - Kiedy ją wysadzisz? - zapytała Gina. - Nie lubię jej ani trochę. - Daj spokój - odparłam sucho. - Myślałam, że jest słodką ignorantką. - Zgadza się. Nic nie wie. - To dlaczego tak zalazła ci za skórę? Candy bawiła mnie jak nikt. Siedziała przy stoliku piknikowym, rozglądała się z uśmiechem, w swojej nieprzyzwoicie krótkiej spódnicy, ze lśniącymi różowo-czarnymi włosami i czerwonymi ustami. Wyjadała chipsy z torebki, którą ściskała w małej dłoni. Od St. Louis dzieliły nas jeszcze dwie godziny. W drodze towarzyszyło mi poczucie, że czasami ma się ochotę coś wyznać, podzielić się intymnymi sprawami, wyjawić sekrety. Czasem chce się rozmawiać o prawdziwych rzeczach, posiadających znaczenie. Najlepiej robi się to przy ognisku lub nocą w łóżku. Chciałam zadać Candy wiele pytań na temat jej życia i dowiedzieć się, skąd tyle wie o Buddzie, lecz temu sprzyjają ciemności o północy. Jednak podczas podróży kilometry ciągną się nawet za dnia. I trzeba o czymś rozmawiać. Rozmawia się więc o słowach, ponieważ słowa mają znaczenie. Używa się słów, by rozmawiać o słowach. Słucha słów w radiu, patrzy na słowa na znakach. Litchfield. Staunton. Hamel. - Wiedziałyście, że najdłuższe słowo w języku angielskim ma czterdzieści pięć liter? - powiedziała Gina, która już dawno porzuciła swoje poszukiwania Paradise i obronę Buddy, z którym i tak rozstała się po śmierci ciotki, choć to akurat postanowiła przemilczeć. - Naprawdę? - Moje pytanie zabrzmiało zupełnie obojętnie. - Czy to „antidisestablishmentarianism?" Towarzyszył mu chichot i łyk coli. - Nie. To marne dwadzieścia osiem liter. Jesteście gotowe? - Candy, musisz odpowiedzieć. - Jestem gotowa. - To pneumonoultramicroscopicssilicovolcanokoniosis. - Skłamałam. Nie byłam gotowa. Co takiego? - Candy śmiała się serdecznie. - To choroba płuc, na którą cierpią górnicy. - Czy twój ojciec jest górnikiem? - zapytała Candy. - Nie, wytwarza elementy metalowe. Podgłośniłyśmy muzykę, a Captain and Tenille zapewnili nas, że miłość zwiąże ich razem na dobre. - Candy, może coś nam opowiesz - zaproponowała Gina.

- Dobra. Oto moja historia. Kiedy Judasz umarł i poszedł do piekła, był smutny, pełen wyrzutów sumienia i wstydu. Siedział w głębokim dole i było mu zimno. Spędził tam dużo czasu, samotny ze swoimi

myślami. Pewnego razu podniósł wzrok i wysoko w górze zobaczył plamę światła. Przyglądał się jej przez jajakieś tysiąc lat. Potem chwycił dłońmi ściany i zaczął się wspinać, lecz stale osuwał się i opadał na dno. To było bardzo trudne. Wreszcie, kiedy był już prawie na górze, znów się pośliznął i spadł na dno, gdzie spędził wiele lat ze wstydem i smutkiem. Po wielu próbach i wielu porażkach wydostał się wreszcie na zewnątrz. Wpełznął do małego mrocznego pokoju, w którym stał stół. Wokół niego siedziało dwunastu mężczyzn. Jezus spojrzał na niego i powiedział: Candy oparła się wygodnie. Już się nie śmiałam, przejęta ponurą historią. Coś mnie w niej przerażało. Była okropna, to pewne, ale nie do końca wiedziałam dlaczego. Gina była bardziej bezpośrednia. - Co to, u diabła, znaczy? Chciałyśmy usłyszeć coś osobistego. - Skąd wiesz, że to nie było osobiste? - Nie zrozumiałam ani słowa. A puenta? Candy się uśmiechnęła. - Nie prosiłaś o puentę, lecz o historię. Pewnego dnia być może nabierze dla ciebie znaczenia. Może się jednak zdarzyć, że nie. Droga nie wiodła już przez puste przestrzenie. Zniknęły pola, ruch był coraz większy, wzdłuż rzeki pojawiły się fabryki, przemysłowa zaraza. Candy niemal bez przerwy półleżała na siedzeniu. Ściśnięta, z nogami wyciągniętymi w jedną stronę, a torsem w drugą, próbowała owinąć się wokół klatki z psami. - Gina, będziemy musiały znaleźć drogę - powiedziałam. - Spójrz na mapę i powiedz, gdzie mam jechać . Niechętnie otworzyła atlas. - Gina, wiedziałaś, że karaluchy znajdują drogę idealnie, nawet kiedy są głuche i ślepe? - zapytała Candy z tylnego siedzenia. - Jaki to ma związek z naszą sytuacją? - Gina udawała, że studiuje mapę Missouri. - Znajdują drogę. Idealnie. Kiedy są głuche i ślepe. - Candy uśmiechnęła się przebiegle. Wiedziałam, że Gina żałuje, że nie potrafi lepiej czytać map. Mogłaby dzięki temu udowodnić swoją wyższość siedzącemu z tyłu stworzeniu, które nigdy nie skończyło gimnazjum. Problem polegał na tym, że jej pragnienie, by okazać się mądrzejszą od Candy, nijak się miało do biegłości w geografii. Kiedy nadal nie mogła znaleźć na mapie De Soto, musiałyśmy się zatrzymać na stacji benzynowej i to ja znalazłam małe miasteczko dziewięćdziesiąt kilometrów na południe od St. Louis, niedaleko drogi, która prowadziła do drogi będącej prawdopodobnie drogą, której szukałyśmy. Ciężarówki trąbiły na widok mojego samochodu. Panował porażający upał, byłyśmy spocone i zmęczone, a kiedy walczyłam z pompą, Gina szeptała: - Wysadzisz ją czy nie? - Tutaj? Na stacji? - Ona naprawdę zaczyna mi działać na nerwy.

2 Pe łny pęch erz Do domu Kirkebych dotarłyśmy po ósmej. Niczym na Szlaku Oregonu przejechałyśmy naszym wozem na zachód przez rzeką Missouri, minęłyśmy Łuk Arch. Ledwo spojrzałyśmy na oświetloną przez zachodzące słońce konstrukcję, która wznosiła się na wysokość stu dziewięćdziesięciu metrów. Jechałyśmy potem wzdłuż pokrytych kwiatami i soczystą zielenią brzegów rzeki szlakiem Lewisa i Clarka („Kogo?" - zapytała Candy) i na południe prosto w zalane słońcem wzgórza. Pola ciągnęły się aż po horyzont, a drzewa były zielone jak nigdzie dotąd. Wyobrażałam sobie, że krajobraz będzie płaski i wypalony, lecz się myliłam. Ostatnio wszystko mnie zaskakiwało. Nic nie było takie, jak sobie wyobrażałam lub oczekiwałam. Nancy Kirkeby była mocno zbudowaną, wysoką, ładną blondynką. Wyszła na podjazd i uścisnęła nam dłonie, nawet Candy. - Candy? Jaka matka tak cię nazwała, dziecko? - zapytała. Rozczuliła się nad psami i wprowadziła nas do środka, niosąc klatkę. Powiedziała, że chłopcy drzemią, ale niedługo się obudzą i będą zachwyceni. - Jaka matka pozwala dzieciom drzemać o dziewiątej wieczorem? - szepnęła Candy, lecz ją uciszyłam. Chłopcy spali na piętrze w zalanej słońcem sypialni rodziców, której okna wychodziły na zachód. Chrapali, całkowicie ubrani, na rzuconych bez ładu kocach. Matka stanęła nad nimi i uśmiechnęła się. - Słoneczka, obudźcie się, zobaczcie, co mam dla was. Zapanowało pełne wdzięczności podniecenie. Poprosili nas, żebyśmy zostały. Mąż Nancy wyszedł z szopy, przedstawił się krótko jako Ken Kirkeby, a potem zniknął aż do kolacji. Nakarmili nas bułkami z wołowiną i sosem pomidorowym, serem, makaronem i resztkami gulaszu z obiadu. Candy jadła, jakby pościła od miesięcy, pochwaliła jedzenie i rozmawiała bez przerwy z chłopcami o psach, farmie i kotach, nawet o szkole (!). Było wpół do jedenastej, kiedy Nancy podała gorącą czekoladę i lody, a potem zaprosiła, żebyśmy zostały na noc i wyruszyły rano. Wykończona, chętnie się zgodziłam, bo nie uśmiechało mi się płacić trzydzieści siedem dolców za pokój, którego musiałybyśmy szukać przez godzinę. Kirkeby'owie mieszkali na zupełnym pustkowiu. W zachodzącym słońcu otwarte przestrzenie wyglądały i pachniały pięknie, a cała rodzina idealnie wpisała się w krajobraz. Nawet ja po pięciu minutach byłam pod ogromnym urokiem ich życia, wyobrażając sobie, że też będę miała taki dom, będę hodować kury, zajmować się gospodarstwem, oglądać zachody słońca i jeść późno kolacje, kiedy nieoczekiwani i niespodziewani goście zapukają do moich drzwi, nie z jednym, ale z dwoma szczeniakami chihuahua. Nancy zaprowadziła nas do pokoju z podwójnym łóżkiem i dała koce i dodatkowe poduszki. Trzecie posłanie trzeba było umościć na podłodze. Nikt nie zaprotestował, kiedy wybrała je Candy. - Ja idę spać - powiedziała Nancy. - Tylko cichutko, dziewczęta. Musimy z Kenem wstać o świcie. - Tak? A co będziecie jutro robić?

- Nic. - Roześmiała się. - Codziennie wstajemy o tej porze. - Pomachała nam serdecznie na dobranoc. Spałam od dawna albo tak mi się wydawało, ale w środku nocy musiałam skorzystać z łazienki. Nie wiedziałam, gdzie jest, więc z zapuchniętymi oczami zataczałam się w korytarzu, szukając uchylonych drzwi lub bladego światła. Znalazłam jedno i drugie. Kiedy otworzyłam drzwi, przekonałam się, że nie jest to łazienka, lecz pokój gościnny z łóżkiem i brązowym krzesłem ze skóry. I właśnie na tym krześle siedział Ken Kirkeby, a na podłodze, pomiędzy jego nogami klęczała Candy z głową schowaną w jego zsuniętych spodenkach od piżamy. - Przepraszam - mruknęłam, wycofując się. Uderzyłam stopą we framugę drzwi, potknęłam się, może nawet krzyknęłam. - Przepraszam... Ze wzrokiem wbitym w wykładzinę szukałam klamki. O Boże. Miałam rozpaczliwie pełny pęcherz. Mimo to nie mogłam ryzykować dalszych odkryć w domu na farmie. Popędziłam z powrotem do pokoju, przytrzymując się ścian i wskoczyłam do łóżka na śpiącą Ginę. - Obudź się! - syknęłam. Nie poruszyła się. - Gina! Odsunęła mnie z jękiem i odwróciła się na bok. Usiadłam na niej okrakiem i potrząsnęłam gwałtownie. - Gina! Obudź się! Mayday! Z na wpół zamkniętymi oczami próbowała mnie z siebie zrzucić. - Sloane, oszalałaś? Spadaj! - mruknęła. - Nie. Gina, mówię ci po raz ostatni... Urwałam, słysząc za drzwiami szelest stóp, otwierane drzwi, zaspany kobiecy głos, który się głośno żachnął, męski głos, który to powtórzył. Potem rozległy się przepraszające stłumione mruknięcia. Zsunęłam się z Giny, opadłam na łóżko obok niej i naciągnęłam kołdrę na głowę. - Na miłość boską! Obudzisz się wreszcie? Obudził ją dopiero nagły wrzask dobiegający z korytarza, gardłowy, pełen furii krzyk kobiety. - Sloane, dlaczego mnie dusisz? - Mam prze... Urwałam na dźwięk niechrześcijańskich wrzasków dobiegających z korytarza, ogłuszającego walenia, odgłosów biegania. O ścianę uderzył jakiś drewniany przedmiot. Po tym wszystkim usłyszałyśmy skruszony męski głos. Gina zerwała koc z głowy i oddychała ciężko, wpatrując się we mnie. Nasłuchiwałyśmy. Słyszałam tylko co drugie słowo. - ŚWINIA! - Ble, ble, ble. - DRAŃ! - Ble, ble, ble. - SUKA! - A potem cała fraza - WYNOŚ SIĘ, KURWA, Z MOJEGO DOMU! - Na kogo ona tak wrzeszczy? - szepnęła Gina i uzyskała odpowiedź, gdy nasze drzwi otworzyły się z hukiem i w świetle padającym z korytarza stanęła sapiąca z furią blondynka w szlafroku. - Wynoście się, KURWA, z mojego domu! Zerwałyśmy się z łóżka. Nancy zniknęła. - Boże - powiedziałam. - Ja naprawdę muszę iść do łazienki - Lepiej nie pytaj, gdzie jest, Sloane. Co jej się stało? - Lepiej nie pytaj.

Wepchałyśmy ubrania i szczoteczki do zębów do płóciennych worków, słysząc, jak gdzieś w domu Nancy wrzeszczy na męża, a on odpowiada jej cichym barytonem. Psy szczekały, jakby ktoś się włamał. Miałam nadzieję, że zabrałyśmy wszystko, ale nie była to raczej pora na staranne sprawdzanie; Nancy była tak wściekła i krzyczała tak głośno, że bałam się, iż strzelba w salonie wypali, zanim zdążymy wsiąść do samochodu. Wkładając szybko sandały, chwyciłyśmy z Giną worki i torbę Candy i bez słowa przeszłyśmy po drewnianej podłodze, stukocąc jak kobyły. Łazienka! Na samym końcu korytarza. Trzeba było iść trochę dalej. Cholera. Cała się skręcałam, tak mi się chciało siusiać. - Gina, zaraz się posikam - szepnęłam. - Myślisz, że mam jeszcze chwilę? - Nie! Spadamy. Gdzie jest Candy? - Nie wiem. - Szybko. Gdzie drzwi? Rzuciłam łazience ostatnie, pełne tęsknoty spojrzenie. W kuchni czekała na nas zasapana, poczerwieniała ze złości Nancy. - Dziękujemy - zamiauczałam. - Wszystko było pyszne... Otworzyła tylne drzwi i wypchnęła nas na zewnątrz, zatrzaskując drzwi z takim hukiem, że jedna z szyb zadrżała i wypadła. Psy nadal ujadały. Przebiegłyśmy przez wysypany kamykami podjazd do samochodu. Po omacku szukałam kluczyków. Candy stała przy drzwiach od strony pasażera. - Macie moje rzeczy? Rzuciłam jej worek. - Co się dzieje? - krzyknęła Gina. - Co się tu, kurwa, stało? - Wsiadaj - poleciłam. - Musimy stąd wyrywać, oto, co się stało. Candy siedziała już w środku. Gina nadal się ociągała, stała przez chwilę, patrząc na dom, tak cichy wśród ciemnych pól. Tylko okna były jasno oświetlone, za nimi przesuwały się tam i z powrotem cienie, wyrzucające w górę ręce. Była trzecia nad ranem, ciemno, choć oko wykol, a ja pędziłam przed siebie, zbyt szybko wchodząc w zakręty. Dokąd zmierzałyśmy? Prosto do katastrofy i tyle. Prowadząca w dół wzgórza droga była kręta, z trudem utrzymywałam kierownicę w drżących dłoniach. W samochodzie panowała grobowa cisza. Candy siedziała z tyłu przyklejona do okna. Może miała nadzieję, że zapomnę, że tam jest. Jednak Gina nie zapomniała. - Czy ktoś może mi powiedzieć, co się stało? - Candy? - zaczęłam. - Chcesz odpowiedzieć? - Raczej nie. Co miałam zrobić? Był środek nocy i mogłam albo jechać, albo się kłócić; te dwie czynności zdecydowanie się wykluczały na krętych drogach De Soto. Zwalniając, uspokoiłam opartą na gazie stopę. Kluczyłam z włączonymi długimi światłami. - Chcę znaleźć autostradę - powiedziałam. - Muszę znaleźć jakieś miejsce, gdzie można się zatrzymać. Nie mogę tak dalej jechać.

Znalazłyśmy małe centrum handlowe, zamknięte o tej porze na głucho. Wjechałam na parking i wrzuciłam luz. Nie mogłam już czekać ani sekundy. Pobiegłam w krzaki, zostawiając otwarte drzwi. - Sloane, co ty wyprawiasz, na miłość boską? - krzyknęła za mną Gina. - Wracaj! Nie możemy tu stać. Obrabują nas. Albo jeszcze gorzej. - Wszyscy śpią - rzuciłam po powrocie. Włączyłam światło i otworzyłam atlas. - Gdzie jesteśmy? Czyż to nie było odwieczne pytanie? Nie widziałam mapy, nie mogłam się skupić. Odwróciłam się do Candy. Co się z tobą dzieje? Chcesz nas wszystkie pozabijać? Nic nie powiedziała, zasznurowała usta. Czyżby była skruszona? - Czy ktoś może mi powiedzieć, co się dzieje? - Gina omal nie wyszła z siebie. Opuściłam szybę. - Nie krzycz - mruknęłam. Noc była ciepła i cicha. A jeśli ktoś nas usłyszy i przyjdzie na parking? Nie czułam się bezpieczna, chciałam, żeby już wzeszło słońce. Wreszcie Candy wybawiła Ginę z opresji i opowiedziała jej całą smutną historię. Gina, zaszokowana, wybuchnęła śmiechem, a potem powtarzała: „O mój Boże", aż kazałam się jej zamknąć. Candy milczała, a my z Giną wpatrywałyśmy się w siebie w ciemnościach. - Dziewczyny, o co ten krzyk? Dał mi pieniądze. - Wyjęła banknot pięćdziesięciodolarowy i pomachała nim w powietrzu. - Stawiam następne śniadanie i motel. Odwróciłyśmy się do niej przerażone. - Dał ci pieniądze? - Tak. Wiedział, że nie mam. - Wyjaśnij mi - zaczęła Gina - bo mam z tym pewien problem. Dał ci pieniądze przed czy po? - Przed. Nie było żadnego po. Jego żona weszła do pokoju. Shelby ją obudziła, kiedy się potknęła. - Teraz to moja wina! - Nie, tylko mówię. - Candy, ona mogła nas zabić! - Nie popadaj w melodramat. Dlaczego miałaby nas zabijać? Za to, że zrobiłam jej mężowi loda? Ktoś musiał. Bo ona się nie paliła. - Powiedział ci? - Nie. Kiedy mąż mija żonę w wąskim korytarzu, nawet jej nie dotykając, nie trzeba długo się zastanawiać, żeby pojąć, że mu nie daje. - Dobra już, pani psycholog bez szkoły - rzuciła Gina. - Jakoś nie mam ochoty wysłuchiwać o czwartej nad ranem twoich małżeńskich teorii. Bolała mnie szyja i oparłam głowę na kierownicy. - Gina, przestań do niej mówić. Ona nic nie rozumie. - Rozumiem - odparła Candy. - To ty nic nie pojmujesz. Nie ja go zaczepiłam, ale on mnie. Nie ja jestem stróżem jego małżeństwa, lecz on. Przez chwilę doszło do wolnej wymiany między dwojgiem zgodnych dorosłych ludzi. Ja dałam mu coś, czego rozpaczliwie pragnął. A teraz mam pięćdziesiąt dolarów. Źle

się

czułam przez te wasze gadki, że nie mam pieniędzy i w ogóle. Teraz mogę się dołożyć. Więc przestańcie się czepiać. - To jest ten twój wkład? O mało co nas nie zabiłaś! - Głos Giny poniósł się przez otwarte okno na parking. - A ja miałam opory, żeby zostawić cię na wielkiej, paskudnej międzystanowej - dodałam. - Przecież ty świetnie potrafisz o siebie zadbać. Nawet o tej późnej porze zauważyłam, że nic nie powiedziała i nie obiecała, że to się nie powtórzy. Do wschodu słońca było jeszcze daleko. Siedziałyśmy w samochodzie. Oparłam głowę o zagłówek, zamknęłam oczy. Nie mogłam spać. O czym myślała Gina? A Candy? A skoro już o tym mowa, to o czym ja myślałam? - Nie udaję, że jestem ideałem - odezwała się w końcu Candy. Czy to miało być coś na kształt przeprosin? I dlaczego były mi potrzebne? Przecież to nie mnie oszukała. Nie ja byłam żoną Kena. Dlaczego chciałam uchodzić za tak szlachetną? - Czyli lepiej powiedzieć, że nie jesteś idealna? - Gina była bardziej papieska niż papież. Uznałam jej komentarz za ironiczny, zważywszy na to, co obie robiłyśmy zaledwie czterdzieści osiem godzin wcześniej z mężczyznami równie nam obcymi. Zrobiłyśmy z nimi więcej za darmo niż ona za pięćdziesiąt dolarów, i za wszystkie nasze wysiłki doczekałyśmy się tego, że nie poznali nas na ulicy. Założę się, że ten facet zapamięta Candy. Nie wiedziałam, co robić. Czułam się nieprzygotowana, nie panowałam nad sytuacją. Myślałam, że naszym przeznaczeniem jest zatrzymać się przy tej dziewczynie, pomóc jej. Ale jeśli... powinnam jechać dalej i nie zrobiłam tego? Jeśli życie chciało mi udzielić zupełnie innej lekcji?

3 Najgorsza z ludzi Zostałyśmy w samochodzie do świtu. Nie zmrużyłam oka ani na sekundę. Kiedy wiedziałam, że otworzyli już McDonalda, ruszyłyśmy w drogę. Długo trwało, zanim wróciłyśmy na I-55. Odwracając oczy od łuku w St. Louis, przejechałyśmy potężną, błotnistą Missisipi i pojechałyśmy znów na północ, by wrócić na międzystanową, która w końcu doprowadzi nas do celu naszej podróży. Tak bardzo chciałam mieć za sobą tę część. Piekły mnie oczy i wiedziałam, że nie myślę trzeźwo. Dlaczego wydawało mi się, że wysadzenie Candy jest jedynym wyjściem? Trzeba zostawić ją na najbliższym parkingu i więcej o niej myśleć. Wyczuwałam jednak kłopoty. Kiedy wróciłyśmy na I-55, zatrzymałyśmy się na śniadanie i zatankowałyśmy. Gina chciała ze mną przez chwilę porozmawiać i zaciągnęła mnie do kąta pomiędzy toaletami i stojakiem z gazetami. Byłam przekonana, iż warknie, że musimy tu zostawić Candy, co pokrywało się z moimi odczuciami. Jednak ona najpierw przez pięć minut chłostała mnie słowami „a nie mówiłam", tak że poczułam się wychłostana, lecz

zaciekła w swoim uporze, a potem syknęła, że musimy ją tu zostawić. Odparłam, że wiem. Naprawdę wiedziawiedziałam. Obejrzałyśmy się. Candy stała kilka kroków od nas w swojej kusej spódniczce i uśmiechała się smutno. - Musisz jej powiedzieć - oświadczyła Gina. - Wiem, co mam robić - odburknęłam. Kiedy Gina zniknęła w toalecie, podeszłam do Candy. - Przykro mi, ale będziesz musiała złapać inną okazję. Bardzo przepraszam. Szkoda, że się nie udało. Tak się po prosto złożyło. Życzę ci wszystkiego najlepszego. Powodzenia. - Daj spokój - odparła tylko. - Daj spokój? Co to ma oznaczać? Nie bądź głupia? Czy więcej tego nie zrobię? A może - kłopoty to nie ja, albo zapłacę swoją dolę? Cisza. - Candy, w przyszłym miesiącu idę do college'u. Muszę dojechać aż do Kalifornii, najprawdopodobniej podrzucić Ginę do Bakersfield, odnaleźć matkę w Mendocino, wrócić, przygotować się i wyjechać... Nie mogę. - Niby czego? - No, wiesz. Milczała, stojąc ze spuszczoną głową. - Razem z Giną ustaliłyśmy, że nie będziemy zabierać żadnych autostopowiczów. Zawarłyśmy umowę. Ja ją złamałam. Mam wyrzuty sumienia. To było niewłaściwe. - Odwoływałam się do uczciwości. Złożyłam obietnicę. Nie dotrzymałam jej. To było złe. Bardzo dobrze, Shelby. Czekałam. - Nic nie powiesz? , Nie podniosła różowej głowy i wzięła głęboki oddech. - Jestem najgorsza z ludzi - powiedziała cicho. - Nic mi nie jesteś winna. Już i tak byłaś dla mnie bardzo dobra. Nie jestem zła. Chciałabym, żebyś mogła dalej mi pomagać, ale wiem, że się boisz. Może pozwolisz mi zostać do wjazdu na I-osiemdziesiąt? Stąd to jeszcze jakieś sześć, osiem godzin. Dzięki temu znajdę się na drodze, na której mam być, podobnie jak ty. Co mogłam zrobić? Ona też odwoływała się do uczciwości i nie mogłam znaleźć właściwej odpowiedzi poza: „Daj spokój". Tylko to mi zostało poza westchnieniem, głodem i piaskiem w oczach z powodu braku snu. Za oknem był piękny, słoneczny dzień. Tak bardzo chciałabym popływać. O drugiej wysadzę ją, i koniec. Może uda nam się z Giną znaleźć motel z basenem i zanurzyć wieczorem w błękitnej wodzie. Opryskliwie, siląc się na obojętność i ukrywając niepokój, zgodziłam się zabrać ją do I-80, lecz to miał być koniec niepodlegający żadnym negocjacjom. Czy zrozumiała? - Proszę, nie utrudniaj tego jeszcze bardziej - poprosiłam, a ona zgodziła się, że tego nie zrobi. Jednak Gina zobaczyła to w zupełnie innym świetle. Kiedy poznała mój plan, skrzyżowała ramiona na piersi i jak kolumna stała nieruchomo przy torebkach z mieszanką orzechową, odmawiając kawy i jedzenia. Nie chciała się odezwać, nawet kiedy stałyśmy w kolejce do McDonalda. Nadjechała grupa ciężarówek. Kierowcy byli głośni; ich żarty i zachowanie nie były świńskie, ale lekko hałaśliwe.

- Czyj mustang stoi tam zaparkowany? - zapytał jeden z nich. Już miałam podnieść rękę jak w szkole, lecz stojąca przede mną Candy pociągnęła mnie za ramię. Przytuliła plecy do moich piersi i potrząsnęła głową. - Cii. Proszę - szepnęła, wciskając we mnie biodra. Czułam zapach cytrynowego kremu na jej skórze i pianki do włosów. Skonfundowane spojrzałyśmy na siebie z Giną. Odsuwając się ode mnie, Candy wymknęła się chyłkiem razem z sześcioosobową rodziną niosącą pudełka z Happy Mealem. - Ona robi się coraz bardziej dziwna - powiedziałam, odbierając nasze ziemniaki, mufinki i kawę. - Tak sądzisz? - Gina strzeliła palcami z obrzydzeniem. - Naprawdę nie chcę już więcej o niej rozmawiać. - A może nas zostawiła i zabrała się z tą sympatyczną rodziną? - rzuciłam pojednawczo. - Tylko jeśli Bóg istnieje. Kiedy doszłyśmy do samochodu, już tam na nas czekała. - A nie mówiłam? - mruknęła Gina. Nie mogłam z nią o tym rozmawiać, kiedy patrzyła na mnie znacząco, a raczej znacząco nie patrzyła. To całe napięcie dawało mi się we znaki i nawet nie sprawdziłam mapy. Przyjechałyśmy I-55 na południe z I80, więc tą samą drogą wróciłam na północ. Wydawało się to logiczne. Stałym elementem tego absurdalnego poranka było unikanie samokrytyki, bo miała swoją cenę. Było nią zaprzeczenie. Zupełnie jakbym chciała powiedzieć: „Wszystko będzie w porządku. To przecież tylko czterysta osiemdziesiąt kilometrów". Co mogło pójść nie tak? Potrząsnęłam głową, by uwolnić się od wymówek Giny i przy ogłuszająco głośnej muzyce starałam się nie myśleć. Teraz, kiedy nie miałyśmy już klatki, Candy leżała wyciągnięta na siedzeniu. Nie odzywała się. Nie bardzo potrafiłam pozbierać to wszystko do kupy, ale przecież nigdy nie byłam dobra w matematyce. Nie wiedziałam nawet, jak sformułować swoje idiotyczne arytmetyczne pytanie. Umykała mi jego logika. Czy była podobna do mnie i bała się zaczepek kierowców ciężarówek? Nie wyglądało na to, więc czemu się chowała? I dlaczego nie chciała, żebym powiedziała, że mustang należy do mnie? Kierowcy gwizdali do mnie z powodu samochodu przez te wszystkie kilometry. I nagle musiałam ukrywać przedmiot mojej dumy. Jechałyśmy w milczeniu. Problem polega na tym, że kiedy trzy osoby siedzą ściśnięte w tak małej kapsule, nie ma dokąd pójść, gdzie się odwrócić ani schować. Robiłam, co w mojej mocy, by wpatrywać się w drogę. Trzymając mocno kierownicę, udawałam, że skupiam się na międzystanowej - prostej i płaskiej przez następne kilometry, z wyschniętymi polami i rzadkimi drzewami. Też mi wymówka. Ale co mogłam zrobić? Nie było sensu o tym rozmawiać. Dzięki Bogu za radio. On chciał mnie całować całą i kochał mnie jak szalony, chciał być ze mną i prosił, bym została jego ukochaną, kiedy mnie potrzebował i był rozdarty pomiędzy dwiema kochankami w nocy, w której zginęło Chicago. Wszyscy mieli głodne serce, kiedy schodzili nad rzekę. Nie chciałam się zatrzymywać, dopóki nie dojedziemy do T80. Nie tak chciałam podróżować, z ciężkim sercem i milczącymi ustami. Mogłam skupiać się na skąpo odzianej dziewczynie z sarnimi oczami, a serca, „och serca, potrafią być właśnie takie...".

Dojechałyśmy do Springfield, stolicy stanu Illinois, zanim Gina zerknęła na mapę i powiedziała, że jadąc I-55, zbaczamy z kursu, gdyż zmierzamy na wschód i północ do Chicago zamiast na zachód i północ do Des Moines w stanie Iowa. Nie chciałam jej uwierzyć i przeklinając pod nosem, rozglądałam się za parkingiem. - Nie, nie zatrzymuj się, jedź dalej. Zawieź mnie do I-osiemdziesiąt i tam wysadź. Tylko się nie zatrzymuj - poprosiła Candy. Odwróciłam się i patrzyłam na nią sekundę za długo. Koła zazgrzytaty na ostrym pasie ostrzegającym przed zjazdem na pobocze. Zatrzymałyśmy się na parkingu za Springfield i wyrwałam Ginie atlas z rąk. Choć raz w życiu nie myliła się co do wskazówek. Jechałyśmy z powrotem na wschód. Jeszcze jeden dzień i wylądujemy z powrotem w Nowym Jorku! Teraz, żeby dotrzeć do I-80 i kierować się na zachód, musiałyśmy porzucić międzystanową i jechać lokalnymi drogami. Diabli mnie wzięli i oznajmiłam, że muszę skorzystać z toalety (stanowczo za dużo kawy, ale jak inaczej miałam nie zasnąć?). „Proszę, nie", powiedziała Candy. „Proszę. Jedźmy dalej". Gina oświadczyła, że jest głodna i ma ochotę na kurczaka. Candy odparła, że powinnyśmy szybko kupić jedzenie i zjeść w samochodzie. Nagle to jej zaczęło się spieszyć? Nikt nie będzie jadł smażonego kurczaka w moim aucie - cała podłoga będzie zaraz brudna, a wnętrze przesiąknie zapachem aż do Mendocino. Candy powiedziała, że poczeka na nas w samochodzie. Spojrzałam na nią. - Nie idziesz? - Poczekam tutaj. Ale pospieszcie się. Kupiłyśmy kurczaka, herbatniki i colę i siedziałyśmy w boksie. Przez dziesięć minut jadłyśmy w milczeniu. Tylko od czasu do czasu zastanawiałyśmy się, co jest z tą Candy. Wreszcie Gina pobiegła do łazienki, by umyć ręce i nałożyć świeżą warstwę szminki („Kogo próbujesz olśnić? Jesteśmy w samochodzie same"), a ja kończyłam jeść. Już miałam wstać i wyrzucić śmieci do kubła, kiedy przysiadł się do mnie mężczyzna. Początkowo myślałam, że się pomylił, gdyż usiadł naprzeciwko mnie bardzo zdecydowanie. Uśmiechnęłam się nawet, gotowa przyjąć jego przeprosiny. „Och, przepraszam, myślałem, że jesteś moją siostrą". Czy coś w tym stylu. On jednak nie przeprosił i nie odszedł. Miał na sobie czarno-brązowe ubranie, nabijany ćwiekami pas i złote łańcuchy. Rozpięta o jeden guzik za nisko koszula odsłaniała szpakowate włosy na piersi. Był chyba po trzydziestce, długie, matowe, jasne włosy, celowo wyglądające niechlujnie, opadały mu na ramiona. Brwi i rzęsy miał zrudziałe od słońca; policzki i brodę pokrywał tygodniowy zarost. Na czole zobaczył dwie świeże blizny. Wpatrywał się we mnie intensywnie. - Wiesz, kim jestem? - Mówił cicho i powoli z nosowym akcentem. Nie z Nowego Jorku. - Nie. - Nie opowiedziała ci o mnie? - Kto? - Nie udawaj, skarbie - rzucił. - Wyglądam na kogoś, kto ma ochotę się bawić. - Słucham? - Twoja mała autostopowiczka.

- Jaka autostopowiczka? - odparłam jak przygłup, ponieważ zawsze mam kłopoty z powiązaniem faktów. - Powiem ci, o co biega - rzekł jeszcze wolniej i bardziej złowieszczo. Pochylił się i dźgnął palcem wskazującym w blat stołu. - Uciekła, a ja szukam jej od dwóch tygodni. Jej matka szaleje ze strachu. - Kto? - Zająknęłam się. Chciałam zapytać, kim jest, ale słowa jakoś nie chciały spłynąć z moich ust. Przez ułamek sekundy pomyślałam, że zaraz wróci Gina, która jest znacznie bystrzejsza, nie ma żadnego zrozumienia dla trudnej sytuacji Candy i nie zawaha się ani chwili, by wyznać, że Candy jest,w samochodzie. Krew odpłynęła mi z mózgu. Reszta, która została w czaszce, podpowiedziała wyraźnie, że nie chcę wyjawić temu mężczyźnie, gdzie znajduje się dziewczyna, która na ostatnim parkingu wtuliła się we mnie, by się ukryć, która podróżowała z głową spuszczoną jak chihuahua, a teraz czeka na nas w samochodzie. Nie wiedziałam, czy ten mężczyzna mówi prawdę, i nie chciałam wdawać się z nim w spór dotyczący mojego głębokiego sceptycyzmu. Oszołomiona i zaskoczona nie powiedziałam nic, co mogłoby go skierować na parking do mojego samochodu. - Nie mam pojęcia, o co... - Rozpaczliwie starałam się, by brzmiało to spokojnie. - Posłuchaj, panienko, nie rżnij ze mnie pieprzonego głupa. Rozmawiałem z kierowcą czarnej ciężarówki, tym, który wyrzucił ją w Marylandzie. To mój kumpel. Powiedział mi o tobie i twoim żółtym shelby. - Kto? Co? - Ciężarówki śledziły was przez cztery stany. - Śledziły mnie? - Próbowały znaleźć twój trop. Znikasz, potem znów się pojawiasz. - Wytarł ślinę z ust. - Szukały mojego dziecka. Najpierw w Pensylwanii, potem w Ohio. Później zniknęłyście ze szlaku, potem pojawiłyście się w Illinois, znów zniknęłyście, a dziś rano wróciłyście na drogę tutaj. Ja śledzę was od Staunton. No, gdzie ona jest? - Proszę pana - zaczęłam - daję słowo, że nie zabrałam osoby, którą wyrzucono z czarnej ciężarówki w Marylandzie. Naprawdę. Nie zatrzymałyśmy się. Mogę dać słowo. - Nagle zaczęłam przemawiać jak dziewczyna, której ambicją życiową jest stanowisko kierownika nocnej zmiany w Dairy Barn. - Naprawdę. - Obgryzał brudne paznokcie i wypluwając je na podłogę. Skuliłam się i skinęłam głową. Proszę cię, Gina, nałóż jeszcze jedną warstwę szminki. - Nazywam się Erv Bruggeman - rzucił przez zaciśnięte usta. - Moja córka uciekła. Nie ma jeszcze osiemnastu lat i musi wrócić do domu. Złamała matce serce. - Bardzo mi przykro. Spojrzał na kubki stojące na stole. Dwa puste kubki po coli i dwa na wpół puste koszyczki z kurczakiem. Nie było trzeciego. - Gdzie jest twój żółty mustang? - Rzeczywiście mam żółtego mustanga - powiedziałam, przeklinając dzień, w którym go dostałam. - Ale jedziemy nim tylko we dwie. - Trzęsły mi się palce. - Dlaczego drżą ci ręce?

- Mama zabroniła mi rozmawiać z obcymi - skłamałam cicho, nie patrząc na niego. - Słuszna rada. Matka mówiła Candy to samo. Posłuchała? Nie. A teraz powtórzę to jasno i wyraźnie. Muszę ją znaleźć nie dziś, nie jutro, ale wczoraj. Kapujesz? Mówisz, że nie ma jej u ciebie. Ja twierdzę, że kłamiesz. Jesteś zbyt zdenerwowana, by mówić prawdę. - Nigdy wcześniej pana nie spotkałam, a pan odzywa się do mnie w ten sposób. Jasne, że jestem zdenerwowana. - Masz powody, żeby się bać. Jestem przerażającym facetem. I nie spocznę, dopóki jej nie znajdę. Do tego czasu ty i twoja przyjaciółka nie będziecie bezpieczne na żadnym skrawku asfaltu w tym kraju, bo mam wszędzie przyjaciół, którzy jej dla mnie szukają. Wszędzie, zrozumiałaś? O Boże! - Rozumiem, że chce pan znaleźć swoje dziecko - odparłam, starając się nie płakać. - Ale proszę mi nie grozić. Wezwijmy policję, to pomoże panu szukać córkę. Widziałam radiowóz przed restauracją. Chodźmy tam. Pomogą panu. Cały czas zajmują się szukaniem uciekinierów. - Myślisz, że jesteś taka mądra? - Znów się pochylił z zimną, kamienną twarzą. - Nie. - Byłam malutka. Potrzebowałam Giny. - Posłuchaj, mądralo. Nie potrzebuję do niczego gliniarzy. Ona się przede mną nie ukryje. I ty też jej przed mną nie schowasz. Próbowałam wstać. - Życzę więc powodzenia. - Co za idiotka. Chwycił mnie za nadgarstek. Krzyknęłam i usiadłam. - Nie dotykaj mnie - szepnęłam. - Posłuchaj uważnie, co ci powiem. Wzięła coś, co należy do mnie, a ja nie lubię, gdy coś mi się zabiera. Powiedz mi, gdzie ona jest i po problemie. Wsiądziesz sobie do swojego żółtego autka i odlecisz, nie myśląc o niej, o mnie, o niczym. Zrób, co do ciebie należy, czyli nic. Kapujesz? To proste, a ty umyjesz ręce. Uwierz mi, gdy mówię, że nie chcesz, żebym siedział ci na ogonie. A teraz... W tej chwili Gina zdecydowała się wrócić, wymalowana i lśniąca. Spojrzała na mężczyznę i zmarszczyła brwi. - Mówi, że szuka córki, która uciekła - wymamrotałam, próbując wstać. Nie dałam mu szansy, by mi przerwał. - Twierdzi, że zabrałyśmy ją w Marylandzie. Cała się trzęsłam, patrząc Ginie prosto w oczy. Spojrzała na mnie, potem na niego. - Jakiej córki? - rzuciła obojętnie. Chciałam ją pocałować. - Och, do kurwy nędzy! - Erv wypadł z boksu. Odeszłyśmy na drżących nogach, podtrzymując się nawzajem. - Mówiłam już panu, że nie wiemy nic o żadnej dziewczynie - powiedziałam. - Jeśli pan chce, proszę zwrócić się do policji.

- Pójdę za wami do samochodu - odparł, wymierzając w nas brudny, obgryziony do krwi palec. - Będę jechał za wami autostradą. Będę się zatrzymywał na każdej stacji, co i wy, w każdym hotelu. Znam wszystkich kierowników moteli stąd do Oakland. Myślicie, że się przede mną schowacie? Dokąd pojedziecie?

Gina pociągnęła mnie za ramię. - Dziwny, groźny mężczyzna, który idzie za dwoma dziewczętami do ich samochodu? Wiesz, co zrobię? Porozmawiam z gliniarzami. Na zewnątrz stoi radiowóz. Shelby, chodźmy pogadać z policjantem. Wycofałyśmy się zgodnie, a potem odwróciły i zaczęłyśmy iść. Nawet nie sprawdziłam, czy idzie za nami. Funkcjonariusz siedział w samochodzie i kupował kawę. Gina zapytała, czy mógłby nas odprowadzić do samochodu, bo zaczepił nas jakiś dziwny mężczyzna. - Jaki mężczyzna? - zapytał policjant. - Tam. Koło frytek. Pokazałyśmy palcem, lecz Erv Bruggeman zniknął, jak wcześniej Candy. Jakby nie chciał, by policjant zobaczył jego twarz. Funkcjonariusz poprowadził nas przez pełny parking. - Ładny mustang - powiedział z uśmiechem. - Twój? - Tak, dziękuję. Prezent z okazji ukończenia szkoły. - Bardzo ładny. Uważajcie na siebie. Nie jedźcie za szybko. W czymś takim o to nietrudno. I nie rozmawiajcie z obcymi. - Dziękujemy bardzo, nie będziemy, miłego dnia, oficerze. Zajrzałam ostrożnie do środka. Tylne siedzenie było puste! Candy zniknęła. Wskoczyłyśmy do środka i zablokowałyśmy drzwi. - Włącz silnik - powiedziała Gina. - Szybko. Zapalaj i odjeżdżaj. Już. - Gina... - Jedź! - A co... - Jedź! Przekręciłam kluczyk. - O mój Boże, Gina, co my zrobimy? - Z czym? - Z Candy. - Nic. - Ale ona tam jest. Z nim! Jak się wydostanie? - Dlaczego wysiadła z samochodu? To już nie nasz sprawa, Sloane. Może się zwrócić do policjantów, tak jak my. Poza tym - dodała - jeśli on naprawdę jest jej ojcem, czy mamy się pakować w sam środek rodzinnej kłótni? - A jeśli nie jest? - Nie nasz problem. - Nie? - szepnęłam. - Nie - odparła stanowczo. - Jedź, Shelby. - Nie mogę jej zostawić. Obiecałam, że podwiozę ją do I-osiemdziesiąt. - A mnie powiedziałaś, że nie będziesz zabierać autostopowiczów. Twoje słowo jest niewiele warte. Siedziałam jak skamieniała, nie mogłam oprzeć stopy na gazie.

- Ten chory popapraniec podejdzie do twojego samochodu, rozbije szybę, a potem zmiażdży ci mózg wściekała się Gina. - Widziałaś go? Ruszaj. Odwołała się do strachu i podziałało. Obrzucając ostatnim rozpaczliwym spojrzeniem parking w poszukiwaniu nastroszonej różowej głowy, niechętnie ruszyłam. Wyjechałyśmy z parkingu na I-55, znalazłyśmy drogę do Route 72 i jechałyśmy na zachód w mrocznym milczeniu. - Shelby, wiesz, jaki morał wynika z całej tej historii? - Nie. - Nie proś się o kłopoty innych. Nie rozmawiaj z obcymi. Nie zabieraj autostopowiczów. Pilnuj własnego cholernego nosa. Trzymaj głowę spuszczoną. Jest tyle morałów, że musimy przejechać pół kraju, żeby je wszystkie pojąć. - Gina mówiła lekkim tonem. - To dobrze, że mamy przed sobą tyle czasu. Zjawiła się już pod koniec mojej rozmowy z Ervem, nie patrzyła w jego bezduszne oczy, nie czuła strachu jak ja. A może nie bałaby się od samego początku. - Gina, zostawiłyśmy ją w miejscu, gdzie szuka jej jakiś psychopata! - Widziałaś, jak ona się zachowuje? Pasuje do niego jak ulał. - Och, Gina. Poklepała mnie po ramieniu. - Wszystko będzie dobrze. Rozchmurz się. Przynajmniej się jej pozbyłyśmy. Wiesz, że prawo w Ohio zabrania pić na umór? Nie uśmiechnęłam się. - Dobrze, że nie jesteśmy w Ohio. - Nie wiadomo. Patrzyłaś ostatnio na mapę? - Udawała, że się zastanawia. - Mam nadzieję, że nie myślisz o polowaniu na wielbłądy w Arizonie, bo to też jest zabronione. - Jakoś nie przyszło mi do głowy. Chwyciłam mocno kierownicę. Jechałyśmy pięćdziesiątką na lokalnej drodze. Międzystanową pędziłyśmy setką. Teraz zatrzymywałyśmy się na każdych światłach jak w Baltimore. Myśl o Baltimore przywołała wspomnienia. To było okropne. Ze względu na siebie poczułam ulgę, ale martwiłam się o nią. Znów zacisnęłam ręce na kierownicy. - Co myśmy zrobiły? - szepnęłam. - Ocaliłyśmy skórę - zapewniła mnie Gina. - Czy to się nie liczy? - Ale on był taki walnięty. - No właśnie. - Skinęła głową ochoczo. - Ona też nie jest normalna. Shelby, będziemy przejeżdżać przez Wyoming? - W tym tempie na pewno nie za mojego życia. - Bo jeśli tak - ciągnęła spokojnie Gina - to lepiej nie uprawiać seksu w zamrażarce u rzeźnika. Zanim zdążyłam zachichotać, usłyszałyśmy dobiegający z tyłu dziwny dźwięk, coś jak drapanie. Przestałyśmy rozmawiać i dźwięk znów się rozległ, jakby coś waliło w tylne siedzenie. Zacisnęłam dłonie na kierownicy. Z następnym dudnieniem tylne siedzenie opadło do przodu i z czeluści bagażnika wypełzła Candy. - O mój Boże! - Gina przyłożyła dłonie do twarzy.

Candy wygramoliła się, ustawiła siedzenie, przeciągnęła się i usiadła, patrząc na nas. - Miałyście rację, że mu nie uwierzyłyście - powiedziała. - Niezły z niego drań. - Urwała, a my siedziałyśmy oniemiałe. - Wcale nie jest moim ojcem. - Mój Boże - powtórzyła Gina. - Czy to się kiedyś skończy? Zatrzymałyśmy się na światłach; nie zauważyłam, że zmieniło się na zielone, ponaglił mnie dopiero klakson autobusu Greyhound. - Podejrzewałam, że coś jest z tobą nie tak - odezwała się Gina. - powinnam była wiedzieć, że będą z tobą kłopoty. Ten twój wulgarny makijaż i tatuaże. Co mamy teraz z tobą zrobić? - Kim on jest? - wyszeptałam. - Nie pytaj - przerwała mi Gina. - Czego się boisz, Gina? - Że nam powie! - Nie chcesz wiedzieć? - Nie! - Gina popatrzyła do tyłu. - Przykro mi, że nie wysiadłaś i nie schowałaś się gdzie indziej. Żałuję, że nadal tu jesteś i tak paprzesz nasze proste życie. Żałuję, że w ogóle cię zabrałyśmy. Nie chcę cię w naszym samochodzie. Chciałabym, żebyś sobie poszła. Myślałam tak od samego początku. - Wiem - odparła Candy. - Nigdy się z tym nie kryłaś. - Dlaczego z nim nie wróciłaś? - Mówiłam, że nie jest moim ojcem. To facet, z którym mieszka moja matka. - Twój ojczym? - Gina próbowała być zgryźliwie bystra. - Byłby, gdyby za niego wyszła. Znów siedziała z tyłu. Nie wiem, co myślała lub czuła Gina, ale we mnie boksowały się dwa uczucia. Całą duszą pragnęłam westchnąć z rozpaczy, że ten dzień i ta część mojego życia jednak się nie skończyły, lecz jednocześnie towarzyszyła mi ogromna ulga, że nie porzuciłam jej na parkingu dla ciężarówek z mężczyzną, który nie był jej ojcem ani ojczymem, a jednak za wszelką cenę usiłował ją znaleźć. - Czy twoja matka naprawdę się martwi? Candy wzruszyła ramionami w lusterku wstecznym. - Nie jestem do końca przekonana, że wie o moim zniknięciu. - Candy, on powiedział, że nie masz jeszcze osiemnastu lat - powiedziała Gina. Nie odpowiedziała. Co miałyśmy teraz zrobić? Kto zadał to pytanie? Czy ktoś się odezwał? Candy z zakłopotaniem wzięła atlas leżący na podłodze i zaczęła go studiować, jakby wiedziała, gdzie jesteśmy. - Shelby - mruknęła. - Na twoją cześć nazwali całe miasto. Shelbyville. Niedługo będziemy je mijać. - O czym ty mówisz? - szepnęłam. Nie odezwała się. - Ile masz lat, Candy? - Nie pytaj, Sloane - rzuciła Gina. - Choć jeden raz ona może mieć rację - odparła Candy. - Nie pytaj. - Choć raz? - rzekła Gina podenerwowanym, wysokim głosem. - Żartuję.

- Jeśli nie jesteś pełnoletnia - powiedziałam - to może on ma prawo cię szukać. - On nie ma żadnych praw. Jeśliby je miał, myślisz, że nie zwróciłby się do glin? - Nie wiem. A twoja mama? - Nie sądzisz, że gdyby miała jakieś prawa, zwróciłaby się do glin? - Czy to są pytania retoryczne? - rzuciła Gina. - Twoja matka nie ma do ciebie żadnych praw? - Odpuść sobie, Gina - powiedziała Candy. Spojrzałam w lusterku wstecznym na jej ściągniętą twarz. Nałożyła mi się na zimną twarz Bruggemana, na jego lodowate spojrzenie, które mówiło, że jest zdolny do wszystkiego. Minęłyśmy Shelbyville. Nie zatrzymałyśmy się. Candy powiedziała, że zna niedrogie miejsce, gdzie możemy stanąć; znajdowało się w pobliżu Rock Island w Quad Cities w Iowa. Chciało nam się pić. Muzyka budziła pragnienie i sprawiała, że czułyśmy się puste, redukowała wszystko do wyschniętego gardła i kilku kilometrów pól kukurydzianych. Nie rezygnuj z nas, kochanie. Boogie woogie woogie, jeśli tylko wierzysz w cuda, kochanie. Kochanie, wróć. - Candy, nie zabiorę cię aż do Paradise - powiedziałam. - Pomyśl więc szybko, co jeszcze mogę zrobić, żeby ci pomóc, a co się z tym nie wiąże. Zgoda? - Zgoda. - Czy Erv to jego prawdziwe imię? - Tak. - Czy chciałabyś mi wytłumaczyć, jak Erv Bruggeman znalazł mnie i mój samochód? - Pewnie przez CB radio. Mają je wszystkie ciężarówki. - Skąd wiesz cokolwiek o CB? - Przez lata Erv miewał różne układy z kierowcami. - Jakie układy? - Szemrane. Kierowcy żyją radiem. Potrafią znaleźć każdego. Dzięki niemu Erv zdołał zlokalizować swojego przyjaciela w Nowym Meksyku. - Jeśli uciekłaś, dlaczego nie powiadomił policji? Przecież prawo jest po jego stronie - wtrąciła się Gina. Candy potrząsnęła głową. - Prawo nie jest po jego stronie, uwierz mi. - No to nieźle się wpakowałyśmy - oświadczyłam. - Bo mój samochód rzuca się w oczy na całej autostradzie. Kiedy wyjedziemy na I-osiemdziesiąt, pierwsza ciężarówka zauważy mnie w ciągu pięciu sekund. Jestem jak słońce na horyzoncie. Widać mnie ze wszystkich stron. Podadzą Ervowi nasze namiary szybciej, niż zdołamy się zatrzymać na stacji. Co, nawiasem mówiąc, musimy niebawem zrobić. Za pierwszym razem udało mi się odegrać idiotkę. Drugi raz nie będę mogła już udawać. - Nagle mnie oświeciło. - To dlatego chowałaś się z tyłu? - Dopiero teraz to pojęłaś? - Ale dlaczego sądzili, że wsiadłaś do mojego samochodu? - Pewnie przez tego pieprzonego Trenta z czarnej ciężarówki. Kwiczał jak świnia. Gina też powoli zaczynała rozumieć pewne rzeczy. Zawijała pasmo włosów na palcu i wykrzywiała usta z dezaprobatą.

- Nie możesz już z nami jechać żółtym samochodem - oświadczyła triumfalnie. Milczałam. Być może zaczynała rozumieć kilka rzeczy, ale nie wszystkie, nawet nie te najważniejsze. Gina nie pojmowała, że jeśli Candy nie będzie mogła jechać moim mustangiem jasnym jak słońce, to jak będzie się dalej przemieszczać? Nie mogła wsiąść do ciężarówki, była w wielkim niebezpieczeństwie niczym biały tygrys. Każdy, kto by ją zabrał, prosił się o kłopoty; nie mogła liczyć na pomoc dziewczyn, bo wyglądała zbyt groźnie z czarnym makijażem, rubinowymi ustami i w niebieskiej minispódniczce. Ale my ją zabrałyśmy. Wiedziałam, że Gina ma nadzieję, że niebawem przestaniemy mieć z tym problem i gdzieś między Shelbyville i Dixon, pomiędzy polami Illinois i Iowa Candy zniknie. Ale nawet jeśli tak się stanie, jak uda mi się przekonać Bruggemana, który złapie mnie na otwartej drodze wiodącej przez cały kraj, że Candy nie ma z nami? Mogłabym pozwolić przeszukać mu samochód. Mógłby pojechać z nami do Kalifornii, żeby się upewnić. Zrobiło mi się niedobrze. Nie wiem, jak udało mi się prowadzić nawet pięćdziesiąt kilometrów na godzinę. Zatrzymywałam się na wszystkich światłach. Powoli traciłam nadzieję. Gina wreszcie coś załapała. Niewiele, ale zawsze. - Sloane, dlaczego jesteś taka przybita? Czym się martwisz? Wyglądasz jak śmierć. - Ona może nie jest naszym problemem. Ale Erv zdecydowanie tak. Candy milczała. Poruszała tylko bezgłośnie ustami. - Co robisz? - zapytałam. - Modlę się. - Dlaczego? - Święty Paweł kazał nam się modlić nieustannie. Candy mogła równie dobrze zamienić się w muszkę owocówkę. Jej słowa wydawały się tak samo pozbawione sensu jak świnie ze skrzydłami. Przez ciągnące się w nieskończoność minuty Gina patrzyła na mnie z wyrazem totalnego osłupienia. - Wydaje mi się, że czas na modlitwę już dawno minął - powiedziała w końcu. - Wcale nie - odparła Candy. - Dopiero się zaczyna. - Bez urazy - rzuciła Gina. - Ale nie wyglądasz na dziewczynę, która się modli. - Jak mało rozumiesz. Jestem właśnie dziewczyną, która się modli. A wiesz dlaczego? Ponieważ rozpaczliwie potrzebuję pomocy. Jechałyśmy zbyt wolno, żeby jasno myśleć. Szybka jazda bardziej sprzyja przedzieraniu się przez trudne sprawy oraz nawigacji przez zawiłości zdradzieckiego umysłu. - No dobrze - powiedziałam. - Erv cię szuka. Dlaczego? Chce, żebyś wróciła do domu? - Niekoniecznie. - Wysłuchaj mnie do końca. Chce, żebyś wróciła. Ale ty nie chcesz. I co? W końcu ustąpi. Chodzi mi o to, że ty też staniesz się pełnoletnia i przestaniesz być uciekinierką. - Teraz też nie jestem. Kto mnie tak nazywa? Policja? Nawet nie wie, że zniknęłam. Ty? Mylisz się co do jednej rzeczy. On nie chce, żebym wróciła. Reszta się nie liczy - czy on ustąpi i tak dalej. - A ty nie chcesz wrócić?

- Nie wiem - odparła. - Nigdy tam nie wrócę. Czy to znaczy to samo? Nie wiedziałam. jedno.

- Dlaczego on cię szuka? - wrzasnęłam. Czy zabrzmiało to histerycznie? Chyba tak. Było mi wszystko - Erv powiedział Sloane, że chce, żebyś wróciła - przypomniała Gina, kładąc uspokajająco rękę

na

moim ramieniu. - Kłamał? - Tak. - To czego od ciebie chce? - Chce mnie zabić. Rozległo się żachnięcie. Gina ścisnęła mnie za ramię. - Co takiego? - Lepiej trzymaj się z daleka od międzystanowej, Shelby - rzuciła Candy. - O czym ty mówisz? - naskoczyła na nią Gina. - Nie mówisz poważnie. Dlaczego chciałby to zrobić? - Dlatego że za dużo wiem - mruknęła ponuro Candy. Nie była już zabawna czy zakłopotana, lecz bardzo poważna. - Za dużo wiesz? - wydusiła wreszcie Gina. - Czy to w ogóle możliwe? - Tak. - Candy nie dała się podpuścić. - Może nie wiem nic o twojej muzyce. Ale coś wiem. I na pewno za dużo o nim. - I za to chce cię zabić? - Tak. - Przesadzasz! Popadasz w melodramat. - Nie wiem, jak się to nazywa. Jeśli nie chcesz, możesz mi nie wierzyć. - Och, Shelby - wyjęczała Gina. - Och, Shelby. „Och, Shelby" zabrzmiało dobrze. Jechałam tak wolno, że w końcu musiałam się zatrzymać na poboczu. - Nie zatrzymuj się - powiedziała Candy. - Jedź dalej. - Błagałam cię! - Gina rzuciła mi wściekłe spojrzenie. - Mówiłam, żebyś się nie zatrzymywała! - No już dobrze! Miałaś rację. Już za późno na „a nie mówiłam". Teraz musimy się zastanowić, co dalej. - Nie zadawaj jej więcej pytań, i tyle. Stale pytasz i pytasz. Dowiadujesz się rzeczy, o których nie chcesz wiedzieć. Przestań pytać. A ty - Gina odwróciła się do Candy, wymierzając w nią palec - nic więcej nam nie mów! Nie chcemy wiedzieć. Kapujesz? - Bez względu na to, czy wiemy, czy nie - odparłam - coś musimy z tym zrobić. - Nie. Nie musimy nic z niczym robić. - On was znajdzie - powiedziała Candy do Giny. - Znów was zaatakuje. Siedzi nas, gdy teraz rozmawiamy. Śledził was do Illinois, śledzi teraz. Jest przekonany, że go okłamałaś. Nie nabrałaś go, ma w tych sprawach wyczucie. Miał rację, skłamałaś i on o tym wie. Kiedy dotrzecie do Iowa-osiemdziesiąt, który jest najbardziej ruchliwym parkingiem w całym kraju, wszyscy kierowcy ciężarówek będą wypatrywać twojego żółtego kanarka. Nie będziesz mogła przejechać tą autostradą ani jednego kilometra.

Gina zupełnie się pogubiła. Przez kilka pełnych niezadowolenia minut wymachiwała rękami i wykrzykiwała: - Nie chcę tu być. Chcę wracać do domu! Chcę do mamy. - Ja też - mruknęłam ciszej i bardziej ponuro. - Ja nie - odparła Candy. - Może Eddie ma samochód - rzuciłam w zamyśleniu. - Eddie? A co on ma z tym wszystkim wspólnego? - wrzasnęła Gina. Zaskoczyła mnie zupełnie. - Nic. - Zaczęłam drżeć. - Ale może po ciebie wyjechać. - Chyba musimy być trochę bliżej niż w Ohio, nie sądzisz? - zapytała kwaśno Gina. - Jesteśmy bliżej niż w Ohio. Prawie w Iowa. - Jeszcze bliżej. - Jak blisko musisz się znaleźć, żeby twój przyszły mąż po ciebie wyjechał i ci pomógł? - zapytała Candy. - Zamknij się, do cholery! - Gina spojrzała na mnie znacząco, co nie uszło uwagi Candy. - Dlaczego tak brzydko na nią patrzysz? Przecież tylko ona prowadzi. I tak jechałyśmy wzdłuż kukurydzianych pól Missisipi, krętymi lokalnymi drogami, bojąc się międzystanowej. Czułam instynktownie, że może się okazać naszym końcem, ale nie miałam dokładnego planu, jak jej unikać. Nie wiedziałam też, co zrobić z wytatuowaną panienką na tylnym siedzeniu ani z faktem, że potrzebowałyśmy jedzenia i paliwa. Na dodatek prawie w ogóle nie spałam, a według słów Candy, byłam „jedyną, która prowadzi". Potrzebowałyśmy planu. Musiałam się dostać do Mendocino. Gina do Bakersfield. Candy do Paradise. Gina była zdenerwowana, ja też, ale Gina była dodatkowo zdenerwowana i bezradna, gdy tymczasem ja byłam zdenerwowana i nie miałam planu. To było coś innego. Nie myślałam o przeszłości, o tym, co mogłabym zrobić, by wszystko odkręcić. Ponura prawda wyglądała tak, że mogłam postąpić inaczej. A odwróciłam wzrok tylko raz, kiedy mijałam ją w Marylandzie. Brak jakiegokolwiek planu budził we mnie rozgoryczenie. Nie mogłam się z tym pogodzić, bo zawsze byłam dumna ze swojego opanowania i zdolności do zapisywania wszystkiego w notesie. Strach rodził w moim sercu nieznaną niechęć do myślenia. Musiałyśmy się zatrzymać. Nie, lepiej jedźmy dalej. Tak, ona ma rację. Jeśli się zatrzymamy, będziemy jak muchy, nagle wyparuje z nas życie. Jedziemy, jedziemy, jedziemy... - Tak, a potem muchy umrą. Cisza. - Zła analogia. Jedźmy dalej. - Powinnyśmy się zatrzymać. Musimy się zastanowić, gdzie ją wysadzić. - To Gina. - Nie zatrzymam się - odparłam. - Pamiętasz, co się zdarzyło, kiedy zatrzymałyśmy się ostatni raz? - Musimy zatankować. - Jeszcze nie. - Shelby. - Gina.

Na światłach odwróciłyśmy się do dziewczyny na tylnym siedzeniu. - Candy - zaczęłam - masz jakiś plan? Skinęła głową. - Czy uwzględniłaś w nim, że dojadę do Kalifornii, by odnaleźć matkę? - Mam nadzieję, że tak. - Och, ona ma nadzieję! Krzyczeć na Candy to jak krzyczeć na dziecko. Była tym przytłoczona i zasmucona, osuwała się na siedzeniu i zamykała oczy. Nie można było jednak zaprzeczyć, że miałyśmy prawdziwy kłopot. Spokoju nie dawała mi też Gina, która szeptała, gdy sądziła, że siedząca z zamkniętymi oczami Candy nie może jej usłyszeć. - Co? - rzuciłam, poirytowana i wykończona. - Nie słyszę. - Shelby, zachowujesz się, jakby zawalił się na ciebie dom. Nawet nie mrugasz oczami. Obudź się. To nie jest nasz problem. - Widziałaś jego twarz? A oczy? - To nie nasz problem. - On ją zabije. - To ona tak twierdzi. - Czy robi na tobie wrażenie osoby lubującej się w melodramatach? - Robi na mnie wrażenie osoby, która musi spieprzać z naszego samochodu. - I co potem? - Nie nasz problem. Utkwiłam wzrok w szosie, trzymając mocno kierownicę. Byłyśmy głodne. Musiałyśmy skorzystać z toalety. Co takiego wiedziała Candy o Bruggemanie, że chciał ją za to zabić? Powiedział, że chce odzyskać coś, co mu zabrała. Moje ja z Larchmont, które rzadko opuszczało dom i wiodło bezpieczne, małomiasteczkowe życie, nie mogło tego pojąć. Czy Bruggeman zdradził jej matkę? Czy miał ze swoją kochanką dziecko? Czy uciekał się do przemocy? Candy z pewnością wyglądała na dziewczynę, która widziała niejedno. Ale co takiego mogła zobaczyć, że Erv Bruggeman ścigał ją z Marylandu aż do St. Louis i pewnie jeszcze dalej? Co sprawiło, że był gotów wezwać na pomoc flotę sześciu tysięcy kierowców ciężarówek? Moja córka uciekła. Ma tylko siedemnaście lat. Przez całe życie miała problemy. Pomóżcie mi ją znaleźć. Proszę. Kto nie pomógłby zatroskanemu ojcu odnaleźć córeczki? A jeśli to nie było prawdą, to co nią było? Candy obudziła się, zanim wyrwałam się z koszmaru. Powiedziała, że chce jej się pić. My też byłyśmy spragnione. Jak mogłam pozwolić jej zostać w moim samochodzie? Nie znałam jej. Równie dobrze mogła kłamać. Była dzieckiem, a Bruggeman dorosłym. Przerażającym, ale zawsze. Nie byłam pewna, czy mogę mu ufać, ale wiedziałam, że nie mogę ufać jej. Wiedziałam o niej tylko to, że potrafi w nocy wejść do pokoju i zrobić loda mężowi kobiety, która ją nakarmiła i zapewniła jej nocleg. Czy taka dziewczyna jest zdolna do wszystkiego? Nie miałam pojęcia. Nigdy takiej nie spotkałam.

Gina spojrzała na mapę i oświadczyła, że I-80 jest już niedaleko. Candy liczyła kilometry na palcach. To powoli robiło się śmieszne. Musiałyśmy się zatrzymać. Ale to oznaczało, że będę musiała podjąć decyzję, co z nią zrobić. A zanim podejmę ją z własnej woli, skończy mi się paliwo. Czy pomoże mi Bruggeman? A Candy? To wszystko stało się przeze mnie. A teraz, aby się schować przed samą sobą i uniknąć konfrontacji z Giną, jechałam lokalnymi drogami przez Missouri. Wreszcie gdy kontrolka paliwa świeciła się znacznie dłużej, niż powinna, krążyłam chwilę, by zjechać z dwupasmowej drogi, i zatrzymałam się na małej stacyjce, stojącej niemal przy polnej drodze. Prowadziło ją starsze małżeństwo; w drewnianej szopie podawali kawę i sprzedawali paliwo. Kiedy zatankowałam, dostałyśmy przypaloną kawę i usiadłyśmy przy stoliku na tyłach, gdzie miejscowi chłopcy musieli przychodzić na dymka, bo ziemię jak strużyny zaścielały niedopałki. Siedziałyśmy naprzeciwko siebie, targane zupełnie sprzecznymi myślami. - Musimy coś wykombinować - powiedziałam w końcu. - Nie ma co kombinować - odparła Gina. - Nie? - zapytała Candy. - Co zrobicie, gdy Bruggeman znajdzie was w Iowa? Kiedy nie przyjmie odmowy? - Powiem mu prawdę - rzuciła Gina. - Nie ma jej tutaj. Widzisz? To bardzo proste. A wiesz dlaczego? Bo cię nie będzie. - To nie ma znaczenia - odpaliła Candy. - Wie, że okłamałyście go w Springfield i szukałyście pomocy u policji, żeby uciec. - Zaryzykuję - oświadczyła odważnie Gina. - Prawda mnie uwolni. - Nie z nim. Była szósta wieczorem. - Candy, co mamy zrobić? - zapytałam. - Trzymajcie się z dala od międzystanowej. To po pierwsze. - Jak długo? - Do końca. - Do końca? - Gina podniosła głos. - To jak się mamy dostać do pieprzonej Kalifornii, jeśli nie będziemy jechały międzystanową? - Co robili ludzie, zanim ją zbudowano? - wtrąciłam. - A co robili, zanim wynaleźli szampon, okulary i samochody? - wykrzyknęła Gina. - Ciągnęli wozem przez całą pieprzoną prerię i myli włosy popiołem. Ale co to ma z nami wspólnego? - Na lokalnych drogach jest mniej ciężarówek - wyjaśniła Candy. - Mniejsze ryzyko, że nas zauważą. - A jeśli znajdziemy jaskinię i będziemy w niej siedziały do końca życia, też nikomu nie wpadniemy w oko. Musimy jechać dalej. Nie wiem, jak ty, ale my ze Sloane musimy dotrzeć do celu. - Gina ma rację - powiedziałam. - Po spotkaniu z twoim ojcem przez cały dzień przejechałyśmy niewiele ponad sto kilometrów. - On nie jest moim ojcem.

- To wielki kraj - ciągnęłam. - Te tysiące kilometrów nie przejadą się same. I nie wiem, jak sobie radzisz z rachunkami, ale te tysiące podzielone przez sto dziesięć kilometrów to kurewsko dużo dni. Gina wydała okrzyk zdziwienia, słysząc mój ironiczny komentarz i przekleństwo. Candy nie. Piłyśmy kawę. Wyjęłam notes. Nie byłam pewna, co robić. Nigdy nie jestem tego pewna, więc zwykle kończy się na tym, że nie robię nic. Otwarcie notesu zawsze dawało mi poczucie, być może złudne, że zaraz wymyślę jakiś plan i coś zrobię. - Dobra, dziewczęta. Jakie mamy możliwości? - Zostawiamy ją tutaj i jedziemy dalej - oświadczyła Gina. Candy milczała. Istnieje różnica między psami i ludźmi. Psy zamknięte na małej przestrzeni potrafią być cholernie denerwujące. Śmierdzą mokrą sierścią i pierdzą. Wchodzą też w gówna, liżą własne jaja, a potem czekają, żeby pozwolić im całować się z języczkiem. To jednak pikuś, zwykła gra w kości w porównaniu z niewydzielającą żadnego zapachu obcą dziewczyną, która nie lizała jaj (przynajmniej nie swoich), za to wparowała w moje życie. - Candy, wiesz, że to co robisz, nie jest w porządku - zwróciłam się do niej. Skinęła głową. - Wiem. Znała jednak moją słabą stronę, a Gina, moja najlepsza przyjaciółka z czasów dzieciństwa, nie miała o niej pojęcia; Gina, z którą bawiłyśmy się jeszcze w pieluchach, chodziłyśmy razem do przedszkola, szkoły podstawowej, gimnazjum, liceum, znałyśmy się jak łyse konie i mogłyśmy na sobie polegać. A ta dziewczyna, którą ledwo poznałam, wiedziała o mnie to, czego Gina nie chciała wiedzieć. Nie chciałam być podobna do kierowcy czarnej ciężarówki. „Robię sobie - ty sobie" nie było moim mottem. A może było do tej chwili. Tak naprawdę nigdy nie myślałam o nikim, tylko o sobie. Nie myślałam o Ginie, kiedy przestałam się z nią spotykać, bo zaprzyjaźniła się z tą kundlicą Agnes. Nie myślałam o Emmie, kiedy w czasie kłótni wykrzykiwałam do niej te wszystkie paskudne rzeczy. Nie myślałam o Marcu, matce Giny czy nawet o mojej przyjaciółce Melissie, która chciała z nami jechać i której odmówiłam, bo uważałam, że jest zbyt biedna. Zawsze myślałam tylko o sobie. I to było widać. Nie miałam wyrzutów sumienia. Byłam młoda, a młodzi nad niczym się nie zastanawiają, nie myślą o konsekwencjach, więc ja też tego nie robiłam. Ale nie chciałam podpisać się pod mottem z czarnej ciężarówki i przykleić go na swoim zderzaku dlatego, że śmieszyło przechodniów. Nas z pewnością rozbawiło. - Chcę tylko dotrzeć do Paradise - powiedziała Candy, zaglądając do styropianowego kubka. - Wiem - rzuciłam zniecierpliwiona. - A Erv wie, że się tam wybierasz? - Chyba nie. - A twoja matka? Po czyjej jest stronie? - zaciekawiła się Gina. Candy nie odpowiadała przez długą chwilę, a kiedy się odezwała, nie patrzyła na żadną z nas. - Na pewno nie po mojej. Po tych słowach zamilkłyśmy wszystkie. - Jak już mówiłam, Sloane, nie mamy żadnego wyboru - oświadczyła w końcu Gina. - Przemalujmy samochód - zaproponowała Candy. - Na przykład na czarno. - Na czarno - odparłam. - Super. Świetnie. Mamy zrobić to same czy w warsztacie Earl Scheib?

- Gdzie? - Przemalowanie samochodu kosztuje. Nie wiem ile, ale na pewno sporo. - Dowiedzmy się. W Quad Cities możemy znaleźć sklep z farbami i zapytać. - Sklep z farbami? Chyba warsztat blacharski. - Obojętne. Gina jęknęła z obrzydzeniem. - Mój ojciec przemalował w zeszłym roku swojego chevroleta kombi. Zapłacił tysiąc dolarów. A nie zależało mu na jakości. Nie przejmował się też, że wartość samochodu spadnie. Przemalowanie mustanga będzie kosztować sporo kasy. A potem nie będzie nic wart. Zobaczysz. - Sprawdzimy na miejscu - upierała się Candy. - Nie. Tu nie chodzi o samochód - odparła Gina. - Powinnyśmy cię zostawić i jechać dalej. - Gina, daj spokój - powiedziałam cicho. Zajrzałam do notesu. Miałam przed oczami pustą kartkę. Wzięłam do ręki ołówek i

napisałam: 1.

Sprawdzić malowanie. 2. Myśleć logicznie. Nie mogłam logicznie myśleć. Nie chciałam patrzeć na Candy i jej brązowe, sarnie oczy. - Jedźmy do tego miejsca, które zna Candy, i tam zastanowimy się, co dalej. Możemy cię tam wysadzić? - Nie wiem. Jeśli chcecie. Możecie mnie wysadzić gdziekolwiek. - Tutaj? - wykrzyknęła z entuzjazmem Gina, lecz straciła rezon, gdy zobaczyła moją pełną złości twarz. Wyrzuciłyśmy kubki i wróciłyśmy na drogę. Byłyśmy młode. Buntowałyśmy się przeciwko rozpaczy i szukałyśmy ratunku w błahostkach. Candy zaczęła mówić o muzyce, zadawała Ginie pytania. - Jaka jest najlepsza piosenka, jaką słyszałaś? Naprawdę? Dlaczego? A w zeszłym roku? O co chodzi z tym całym disco? Czy to dobre? Można do tego tańczyć? Nie, nigdy nie słyszałam I Will Survive. A powinnam? Jakie jest Larchmont? Leży blisko morza? Są tam góry? A Westchester? Shelby, lubisz mieszkać w Larchmont? A Emma? - Nie wypluła słowa „Larchmont" tak jak „Pppparadise", jakby mieszkały tam robaki. Ale skoro tak, to dlaczego wybierała się do miejsca, które budziło w niej obrzydzenie? W ten sposób skracałyśmy sobie resztę drogi pomiędzy Missouri i Rock Island w stanie Iowa nad rzeką Missisipi. Wlokłyśmy się sześćdziesiąt kilometrów na godzinę moim podrasowanym ośmiocylindrowym żółtym autem o mocy trzystu pięćdziesięciu koni, które przypominało tarczę strzelniczą na samolotach RAF-u podczas wojny, dzięki czemu Niemcy mogli je łatwo zauważyć i zestrzelić. Dotarłyśmy do Quad Cities o zachodzie słońca. Nie mogłyśmy znaleźć lepszego miejsca do zaparkowania. Zatrzymałyśmy się

na

kamienistym brzegu blisko dzielnicy przemysłowej i magazynów w pobliżu River Avenue. Była tam altana, huśtawki dla dzieci i kaczki na wodzie. I sporo innych ludzi. Gina oświadczyła, że to śmieszne, żeby się tu zatrzymywać, kiedy byłyśmy takie głodne i zmęczone, lecz Candy powiedziała: - Gina, zobacz jak słońce zachodzi nad Missisipi. - Tak? I co z tego? Jest słońce i zachodzi. Codziennie. Po takim dniu wybacz, że się nie rozczulam i nie mam wilgotnych oczu. - Odeszła i oparła się o drzewo, krzyżując ręce na piersi.

Candy wskazała na drugi brzeg na stojący na mieliźnie statek „Isle of Capri". Powiedziała, że to nasz hotel i odeszłyśmy, zostawiając Ginę samej sobie. Czasami zawodzą mnie słowa. Miałyśmy puste żołądki, byłyśmy przerażone i czułyśmy ciężar w sercu. A przynajmniej ja. Byłam przygnębiona. Gina też. Nie tego pragnęłyśmy. Ale nie chciałam też jechać do Baltimore, Three Oaks i De Soto. Nie chciałam żyć bez matki. I ojca. Rodzeństwa. Z całego tego kramu chciałam tylko Candy. Wiem, że z tego powodu Gina była na mnie wściekła. Wiedziałam, że chce odzyskać to, co nas łączyło pięć minut przed Picnic Marsh, przed światłami we Fremont. Psy, luźną pogawędkę o Valparaiso, nudę, oczekiwanie. Wiedziałam, bo ja też chciałam to odzyskać. Być może przywiodła nas tu nuda. Szukałyśmy czegoś. A kiedy czasami się czegoś szuka, to się to znajduje. Czułam się absurdalnie odpowiedzialna za nasze położenie i bałam się o Candy, co było dla mnie nowością - bać się o kogoś innego, nie o siebie. Jednak zachód słońca nad potężną rzeką był olśniewający. Na pięć minut deszcz gwoździ w mojej głowie przestał padać.

Część szósta ISLE OF CAPRI

1 Os ie m naśc ie i dwadzie śc ia jede n Nie wiem, skąd Candy znała to miejsce. Hotel i kasyno na statku „Isle of Capri". Był taki tandetny ze starym, poplamionym czerwonym dywanem. Zapytałam ją o to, gdy stałyśmy w kolejce do recepcji. - Byłam tu już kiedyś - odparła, ssąc cukierka odświeżającego oddech. - Byłaś? W Iowa? Mimo naszych zaciekawionych spojrzeń nie wdała się w szczegóły. Była taka zabawna. Powiedziała, że jest tu bufet, lecz zamykają go o dziewiątej. Miała rację. - Zamykamy za pięć minut, jeśli chcecie coś jeszcze wziąć - warknęła opryskliwa kelnerka. Pieczeń okazała się wyschnięta, skrzydełka z kurczaka mdłe, a kapusta zimna. Ale było nam wszystko jedno, umierałyśmy z głodu. Dałam kluczyki parkingowemu w nadziei, że parking znajduje się gdzieś w podziemiach. Zrobiło się ciemno. Kiedy wróciłyśmy do pokoju, padłam wykończona na łóżko. Candy była w znacznie lepszej formie i chciała iść zagrać. - Nie jesteś pełnoletnia. Masz chociaż fałszywy dowód? Pokazała mi dokument. Candy Cane, urodzona jedenastego maja 1963 roku.

- Candy... ale to znaczy, że masz osiemnaście lat. - Tak? I co z tego? - odparła spokojnie. - Po co mi fałszywy dowód z prawdziwą datą urodzenia? - Rzeczywiście. - Gina usiadła na łóżku. - Kiedy się naprawdę urodziłaś? - Jedenastego listopada tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego trzeciego roku. To tylko parę dni. - Parę dni? - Jasne. - Uśmiechnęła się. - Czym jest pół roku w stosunku do wieczności? Zniechęcona wpatrywałam się w sufit jakby w nadziei, że znajdę tam jakąś radę. Jeden zero dla Erva. Przynajmniej nie mylił się co do jednej rzeczy. Co jeszcze było prawdą? Candy nałożyła jeszcze mocniejszy makijaż i zmieniła bluzkę na czarną. Została jednak w tej samej minispódniczce, więc zaczęłam podejrzewać, że nie ma innej. - Idziemy - rzuciła. Gina też się przygotowała. Nigdy dotąd nie grała i była bardzo ciekawa. Ja byłam wykończona, ale nie chciałam psuć im zabawy. One szły, więc ja też. Miałam zostać w pokoju jak stara matka i powiedzieć: „Wy młode idźcie się zabawić, a ja porobię na drutach?". Wyszłyśmy w dżinsowych minispódniczkach, wymalowane, z czerwonymi ustami, spryskane tanimi perfumami Jovan Musk w nadziei, że na każdej z nas będą pachniały inaczej. Kiedy wyruszałyśmy w stronę kasyna na łodzi, ogarnął mnie niepokój. - Ile to będzie kosztować? Nie mogę wziąć zbyt wiele. Nie przewidziałam takich wydatków. Nie chcę stracić wszystkich pieniędzy. - Dlaczego miałabyś je stracić? - zdziwiła się Candy. - Jesteś taka zabawna. Weź tylko tyle, ile chcesz stracić, nie więcej. - Mogę nie wziąć nic? Tylko tyle chcę przegrać. - Weź parę dolców. - Nie przewidziałam tego... Wezmę pięć dolarów. Och, i opłata za wstęp. Planowałyśmy tylko dwie kolejki, a to już jest moja druga, wezmę więc dziesięć dolarów. - Weź dwadzieścia. Nigdy nie byłam w kasynie i nie wiedziałam, czego się spodziewać. Młody mężczyzna, który przy wejściu wziął moje pieniądze i sprawdził nam dokumenty, uśmiechnął się do nas zalotnie. - Jesteście gotowe się zabawić? - Z pewnością spróbujemy - odparła Candy, unosząc brwi. - Po to przecież tu przyszłyśmy. - No to znalazłyście się we właściwym miejscu. - Uśmiechnął się, lecz okazało się, że tylko nas nabierał, bo w bezlitosnym blasku świetlówek nie wyglądało, by ktokolwiek dobrze się tu bawił. Mężczyźni w średnim wieku ubrani w garnitury z poliestru siedzieli przy automatach pokerowych, ciągnąc za masywne metalowe dźwignie. W powietrzu unosił się gęsty tytoniowy dym, a wokół pełno było facetów w kowbojkach. Niektórzy starsi mężczyźni z piwem w rękach zmieniali gry i miejsca. Musieli już przegrać wszystko, bo tylko patrzyli z rozpaczą w oczach. Doszłam do wniosku, że oni też pociągaliby za dźwignie, gdyby tylko nie przegrali ostatniej ćwierćdolarówki.

Candy obeszła salę, my za nią. Wyglądało na to, że dobrze się tu orientuje, więc prowadziła. Nigdzie się nie zatrzymała na dłużej, tylko przyglądała się grającym ludziom. Siedzieli skuleni przy stolikach z blackjackiem i ruletką i wyglądali, jakby zgubili psa i byli głodni. - Dlaczego wszyscy są tacy ponurzy? - zapytałam. - Bo przegrywają. Minęła nas otyła para z wiaderkami ćwierćdolarówek grzechoczących w jasnym świetle. Żona chciała, by mąż dał jej kilka monet, ale on odparł, że niewiele mu zostało. „Doris, wydałaś już wszystko?". Candy wyjaśniła, że kobieta nie odpowiada, bo modli się do Pięciu Kwiatów, azteckiego boga tańca i gier. - Co wiesz o Pięciu Kwiatach? - zapytałam, gdy podchodziłyśmy do stolików z blackjackiem. - Niewiele - odparła. - Ale to i owo wiem. Obserwowałyśmy dwa rozdania. Za pierwszym razem krupier miał dwadzieścia jeden po sześciu kartach, podczas gdy cztery jego ofiary dostały dwie figury, czyli równe dwadzieścia. Ręce się nie poruszały, twarze były pozbawione wyrazu, nie rozległo się żadne żachnięcie rozczarowania. Jedna źle ubrana starsza kobieta wypiła łyk drinka, a trzej mężczyźni podnieśli stawkę. Podczas następnego rozdania wszyscy dostali okropne karty i krupier przegrał, ale nadal nie rozległ się żaden dźwięk, z wyjątkiem szelestu żetonów przesuwanych na marne kupki. - Umiesz grać w blackjacka? - zapytałam Candy. - Tak. Ale nie zamierzam grać. Tu nie jest zabawnie. - Czyli że gdzie indziej jest. - Tak, w innych miejscach. Kontynuowałyśmy wędrówkę. Wiele stolików było pustych, krupierzy stali i tasowali karty, próbując nas skusić, żebyśmy usiadły. Usiadłyśmy. Candy usiłowała mnie uczyć, ale byłam kiepską uczennicą, porażającą w swojej tępocie. Co teraz? Mam dać zrzędliwej Azjatce - krupierce pięć dolarów, a ona za to da mi dwie karty. Wartość tych dwóch kart musi być jak najbliższa liczbie dwadzieścia jeden. - Co mogę zrobić, żeby pomóc im się zbliżyć do tej wartości? - Nic - odparła Candy. - Ale jeśli ich wartość będzie niska, na przykład pięć lub sześć, możesz poprosić o jeszcze jedną kartę. - Czy muszę za nią zapłacić? - Byłam taka pragmatyczna. Lubiłam w sobie tę cechę. - Nie! - odrzekła rozdrażniona. Spróbowałam. Dałam Azjatce pięć dolarów i dostałam waleta (Candy powiedziała, że liczy się za dziesięć) i dwójkę. - Co teraz? - Poproś o jeszcze jedną kartę. Poprosiłam. Kolejny walet. Candy pokręciła głową. - Dwadzieścia dwa. Niedobrze. Przegrałaś. Chcesz zagrać jeszcze raz? - Po co? Ale zagrałam. Dałam milczącej kobiecie następne pięć dolarów i tym razem dostałam dziesiątkę trójkę. - Poproś o jeszcze jedną kartę.

i

- A jeśli dostanę następną dziesiątkę? - Na tym polega ryzyko. Możesz zostać przy trzynastu, jeśli chcesz. wina .

- Zostanę. - Krupierka miała dwadzieścia. Gina i Candy spojrzały na mnie ze złością, jakby to była moja - To koniec. - Zabrałam trzy żetony i zeskoczyłam z krzesła. - Nie chcę już grać. W tej chwili podeszło dwóch facetów i usiadło obok nas; kelnerka przyjęła nasze zamówienie na drinki,

a oni grali. Gina trochę przegrała, trochę wygrała, a Candy wygrywała systematycznie. Zanim dopiłam drinka, jej dwadzieścia dolarów urosło do stu pięćdziesięciu. Wyraźnie zaimponowała chłopakom, którzy chcieli zobaczyć więcej, więc spełniła ich prośbę. W pięć minut Candy zarobiła dwa razy tyle pieniędzy, ile ja z Giną zarobiłyśmy, jadąc ponad tysiąc kilometrów, by dostarczyć dwa psy kobiecie, która o mało co nie pogoniła nas ze strzelbą. - Nie rozumiem, jak to zrobiłaś - powiedziała Gina. - Jak mogłaś postawić sto dolarów? - Bez strachu. Stawiając, musisz czuć, że wygrasz. Jeśli czujesz się jak przegrana, odejdź od stołu. Jeśli się boisz, obstawiaj nisko. Powoli. Ale jeśli jesteś rozpalona, stawiaj jak szalona, bo karty są po twojej stronie. - Ale mogłaś przegrać! Wzruszyła ramionami. - I co z tego? To nie są pieniądze na czynsz. To tylko znaleziona kasa. Nadal miałabym więcej niż na początku, czyli jak pamiętacie, nic. Chłopcy nie chcieli odstąpić Candy, byli oczarowani jej gołymi, długimi nogami, tajemniczymi oczami i umalowanymi ustami. To siedzące na barowym stołku zjawisko zakręciło im w głowie. Najwyraźniej perfumy Jovan Musk na niej pachniały najlepiej. Nawet imię Giiina nie zrobiło wrażenia na wstawionych hazardzistach. Wreszcie Candy zebrała pieniądze i przestała się uśmiechać. - Idziemy - powiedziała do mnie i do Giny mimo głośnych protestów. - Nie podobali ci się ci chłopcy? - zapytała Gina. - Niezłe ciacha. Potrząsnęła głową. - Byli pijani i bez grosza - odparła. - U mężczyzn to wyjątkowo mało atrakcyjne połączenie. Jeden drink zaczął uderzać mi do głowy. I w przeciwieństwie do Candy nie byłam pozbawiona strachu. To też było mało atrakcyjne połączenie: upojenie alkoholowe i strach. Bałam się, że stracę swoje ciężko zarobione pieniądze. Obserwowanie, jak Candy kładzie następny pięćdziesięciodolarowy żeton na dwudziestce, było dla mnie terapią wstrząsową. Przeszłyśmy za nią raz jeszcze po poplamionym dywanie wokół spłukanych, przestępujących z nogi na nogę mężczyzn z drinkami w dłoniach. Oznajmiając nam, że skończyłyśmy z tym miejscem, Candy usiadła „tylko na pięć minut" przy jednym z automatów pokerowych. Godzinę później nadal grała, obracając tymi samymi dwudziestoma dolarami. Wygrała pięćdziesiąt, przegrała i teraz próbowała się odegrać. My też grałyśmy. Poker podobał mi się bardziej niż blackjack, był bardziej bezpieczny i wolniejszy dla takiego tchórza jak ja. Mogłam postawić ćwierć dolara i jeśli go przegrałam, nie było wielkiego halo. Jeśli wygrałam, też nie. Candy próbowała mi wyjaśnić, że kiedy stawiam ćwierć dolara, dostaję kolor i wygrywam tylko siedemdziesiąt pięć centów, marnuję błogosławieństwa demonów hazardu. Tak właśnie je nazwała, „demony hazardu". - Jaki to ma sens? - zapytała. - Dobrze się bawisz, wygrywając i przegrywając te same siedemdziesiąt pięć centów? Nic nie ryzykujesz, nic nie wygrywasz.

- Zgoda, ale też nic nie przegrywam. - Nic nie wygrywasz. - Wolę nie przegrać niż wygrać. - No proszę. - Odwróciła się do swojego automatu, postawiła maksymalną stawkę, dostała fula i wygrała siedemdziesiąt pięć dolarów. - Kiedyś się nauczysz, że czasami trzeba postawić wszystko, żeby wszystko wygrać. - Candy, nasza nadworna filozofka. Gina próbowała naśladować Candy i choć nie miała odwagi, by stawiać aż tyle, radziła sobie całkiem nieźle, stawiając tu i tam dolara; była cztery razy bardziej odważna ode mnie. Tak bardzo się w to wciągnęła, że minęła godzina, potem druga i nagle już nie wiedziałyśmy, która jest. Nikt nie wiedział; w kasynach nie ma zegarów; nie ma tam dnia, nocy, tylko chwila i automat. Ta sama otyła żona dalej chodziła za mężem, błagając go o ćwierć dolara, a on odpowiadał: „Doris, jestem prawie całkiem spłukany. Dawałem ci pieniądze, a ty stale przegrywałaś". - Która godzina? - zapytałam. Spojrzeli na mnie, jakbym zwariowała. Doris przyjrzała mi się podejrzliwie, ściskając puste wiaderko. On spojrzała na zegarek. - Trzecia. - Już trzecia! - syknęłam Ginie do ucha. - Chodźmy. Zaraz! Jak mogła być już trzecia? - Jak? - zirytowała się Candy. - Może dlatego, że przyszłyśmy tu o dziesiątej, a teraz jest pięć godzin później? - Grałyśmy przez pięć godzin? - zapytałam przerażona. - Nie. To my z Giną grałyśmy. Nie wiem, co ty robiłaś. Gina roześmiała się serdecznie. Gina! Śmiała się ze mnie, biorąc stronę Candy. Ach tak. Wystarczyło trochę hazardu i już były najlepszymi przyjaciółkami. - Możemy już iść? - rzuciłam opryskliwie. - Nie będę mogła jutro prowadzić. - Ależ ze mnie maruda. - Sloane! - wykrzyknęła Gina. - Jeszcze nigdy tak dobrze się nie bawiłam. Zostańmy tu na jeszcze jedną noc. - Oszalałaś. - Wyszłam z kasyna i poszłam na górę. Położyłam się w ubraniu, czekając, żeby wróciły, a kiedy się nie doczekałam, usiadłam, by zobaczyć słońce wschodzące nad Missisipi. Otworzyłam notes, by sporządzić nowy plan, spojrzeć na budżet, opisać wydarzenia wczorajszego dnia. Zachód i wschód słońca nad rzeką, hazardowe strategie i... nagle leżałam nieprzytomna na łóżku. Kiedy się ocknęłam, było jasno, a magazyny lśniły szaro w blasku nowego poranka. Nigdzie nie było widać moich towarzyszek podróży. Nie mogłam w to uwierzyć. Jeszcze nie wróciły. I to Gina, która tak niedawno utrzymywała, że musimy wysadzić Candy przy następnym znaku drogowym, wyrzucić ją z samochodu jak pustą puszkę i jechać dalej. A teraz balowała z Candy do białego rana.

2 Pięć Kwiató w Wróciły o ósmej, świeże i radosne, jakby przespały głęboko całą noc. Żartowały, rozmawiały o swoich wygranych, wpadały na siebie; wskoczyły na łóżko, usiadły po turecku i liczyły pieniądze. Gina poradziła sobie całkiem zacnie - pracowita nocka przyniosła jej siedemdziesiąt pięć dolarów. Candy wygrała trzysta. - Dam ci sto na poczet przemalowania samochodu - zaproponowała. - Wciąż nie mogę w to uwierzyć - odparłam. Candy odrzuciła głowę do tyłu i wybuchnęła śmiechem. - Ależ jestem głodna. Chodźmy na śniadanie. - Candycane, ja też umieram z głodu - włączyła się Gina. - Ale kiedy się prześpimy? - Najpierw zjemy, a potem padniemy. Zostaniemy tu na jeszcze jedną noc. Ja stawiam. - Zostaniemy na jeszcze jedną noc? - Czemu nie? Nie musisz zajrzeć do tego Earla? Posłuchaj - rzuciła na widok mojej kwaśnej miny wczoraj przejechałaś ledwo sto kilometrów w sześć godzin, ciągnąc dupsko po zakurzonych drogach Missouri. Kiedy znów ruszymy w drogę, będziesz jechać jak należy. Albo zwariujemy przez ciebie. Gina ochoczo kiwała głową, wymachując przy tym rękami. Chyba zapomniała, że zgodnie z umową miałyśmy zostawić Candy tutaj, w Bettendorf. Na dole przy bufecie śniadaniowym zapiekanka z wołowiny z kukurydzą smakowała niczym wczorajsza pieczeń. „Nie jesteście zmęczone?", zapytałam. Nawet nie odpowiedziały, były zbyt zajęte rozmową o strategiach pokerowych, teoriach blackjacka, systemach wygrywania. Rozmawiały o szczęśliwych rozdaniach, tak jak ja rozmawiałam o zaplanowaniu czasu i wydatków na dwutygodniową podróż. Candy zaznajomiła nawet Ginę ze stołem do gry w ruletkę. „Jest taka lekkomyślna", powtarzała Gina tonem osoby, która mówi: „Ona jest geniuszem". „Są z nią same kłopoty". „Jest niesamowita". „Każe mi podejmować nieludzkie ryzyko". „Jest moim bohaterem". - Wcale nie nieludzkie - oświadczyła Candy. - Czy Bóg aprobuje hazard? - zapytałam kwaśno. Jezu, zamieniałam się w matkę, której nigdy nie miałam. Świetnie. Cudownie. Emma nigdy nie była taka. - Nie - odparła radośnie Candy. - Na pewno nie. Ale aztecki bóg Pięć Kwiatów aprobuje. Wiesz, co pochwala nasz Pan, całkowicie i totalnie? Radość! A ostatniej nocy nieźle się z Giną bawiłyśmy, prawda? - Oczywiście, słoneczko - odrzekła Gina. - Jak nigdy. Zjadły, wypiły kawę, a potem z kofeiną krążącą w żyłach padły na górze na jedno łóżko, w samych majtkach i stanikach, bez przykrycia, podczas gdy ja krążyłam jak kurczak, dziesiąta, jedenasta, planowałam, zapisywałam różne rzeczy, martwiłam się, a potem położyłam się i też zasnęłam. Kiedy się obudziłam, była trzecia czy czwarta po południu, a dziewczęta nadal spały prawie w tej samej pozycji. W pokoju panowała cisza, tylko rozlegające się od czasu do czasu kroki na korytarzu świadczyły

o

tym, że nie jesteśmy same. Zmyłam makijaż, wzięłam prysznic i umalowałam się na nowo. Sporo przy tym hałasowałam, ale to ich nie obudziło, więc zeszłam do holu, żeby znaleźć książkę telefoniczną i zadzwonić do warsztatu w sprawie mustanga. Wieści nie były dobre. W warsztacie Earl Scheib nie mogli tego zrobić; nieprzyjazny głos w słuchawce powiedział, że muszę się skontaktować z autoryzowanym warsztatem Forda. - Czy może mi pan kogoś polecić? - zapytałam. - Co ja jestem, książka telefoniczna? - warknął facet. - Spróbuj zadzwonić do warsztatu Peter's Paint and Body w Moline. Tam też nic nie uzyskałam, za to skierowano mnie do warsztatu Friendly Auto Painting w Davenport. Choć mieli w nazwie słowo „przyjazny", wcale tacy nie byli. W 1966 roku mustangi shelby wytwarzano tylko w siedmiu kolorach. Chcę czarny z białymi pasami? Będą musieli zamówić w fabryce Forda w Detroit dwa kolory, potrwa to jakieś trzy, cztery tygodnie, potem będą musieli zatrzymać samochód na minimum trzy dni, a wszystko będzie kosztować tysiąc pięćset dolarów. O mało nie zemdlałam. Lakier był drogi, dopłaty Forda astronomiczne, potrzebny był podkład, dwie warstwy lakieru i utrwalacz, pasy były trudne do zrobienia i wymagały dużego nakładu pracy. - Decyduje się pani czy nie? - rzucił nieprzyjaźnie pracownik warsztatu. - Nie - warknęłam, ale kiedy odłożyłam słuchawkę, posmutniałam. Tysiąc pięćset dolarów? Jaja

sobie

robili ? Znów zadzwoniłam do warsztatu Earl Scheib. - Nie zrobię tego - powiedział facet. - Nawet za dwa tysiące. Pomaluję każdy samochód za dwie stówy z wyjątkiem tego. Moi chłopcy nie zniszczą mustanga shelby. To czysty wandalizm. Nie możemy dać żadnych gwarancji, będę musiał użyć własnego podkładu, lecz najpierw zdrapać oryginalny lakier. Chce pani, żebym podał koszty robocizny? Kiedy skończę, samochód nie będzie nic wart. Tego pani chce? Po co kupowała pani mustanga, jeśli zamierza pani tak go potraktować? Proszę sobie kupić mavericka i po sprawie. - Odłożył słuchawkę, zanim zdążyłam wymyślić błyskotliwą ripostę. Wróciłam na górę, gdzie dziewczęta zaczynały się budzić. Kiedy powiedziałam im o kosztach lakieru i terminach, obie zaczęły szydzić i prychać. „Mówiłam ci", oświadczyła Gina. Weszły po kolei pod prysznic, a gdy skończyły toaletę i umalowały się, była znów pora kolacji. Nie mogłam uwierzyć, że na niczym minął cały dzień - przespałyśmy się tylko w obcym pokoju po całej nocy pociągania za metalową dźwignię i wrzeszczeniu do słuchawki na nieuprzejmych mężczyzn. - Nie uważacie, że jesteśmy podłe? - zapytałam, gdy wkładały buty. - Moim zdaniem jesteśmy słodkie. - Gina się uśmiechnęła. - No, Sloane. Pomyśl, jak bardzo byłyśmy przygnębione w samochodzie. Tu jest znacznie lepiej. Byłyśmy przygnębione w samochodzie. Co się zmieniło? - To może powinnyśmy tu zostać? Może zadzwonię do matki i powiem, żeby przyjechała do kasyna w Iowa.

- To wiesz, gdzie jest twoja matka? - zapytała Candy. Kazałam się jej zamknąć, a Gina wybuchnęła śmiechem. - Sloane, ja i Candy zrozumiałyśmy, że nie możemy z tobą dalej jechać - oświadczyła rozpromieniona. Jesteś zbyt niebezpieczna. Ruszaj dalej sama. My pojedziemy pociągiem. - Żartujesz, prawda? Gina szturchnęła mnie w żebra. - Przestraszyłam cię, co? Daj spokój, idziemy. Umieram z głodu. Znów zeszłyśmy do bufetu. Candy miała gest i zapłaciła za nas, nawet postawiła nam piwo, choć Gina próbowała ją powstrzymać, mówiąc, że w kasynie są darmowe drinki. - I co z tego? - rzuciłam. - Przecież nie wracamy do kasyna. - Sloane - zaczęła Gina - spałyśmy cały dzień. Co teraz będziemy robić? Leżeć w łóżku i gapić się w sufit? Wyjeżdżamy dopiero jutro rano. Pogramy przez chwilę. - Słynne ostatnie słowa. - Coraz bardziej przypominałam pięćdziesięcioletnią Emmę. Poszłyśmy i znów objawił się mój prawdziwy charakter, choć dziś było trochę inaczej. Candy pokazała mi, jak obstawiać ruletkę. Zagrałam pięć razy i za ostatnim wyszedł mój głupi numer dziewiętnaście. Stawiając pięć dolarów, wygrałam dwieście dziesięć. Tak bardzo mnie to podnieciło, że w blasku jarzeniówek na chwilę zapomniałam o czasie. W kasynie znów były starsze pary, szurający nogami starsi mężczyźni i przygnębieni rowerzyści, lecz zauważyłyśmy też kilku studentów, z którymi zawarłyśmy bliższą znajomość w czasie drugiej części nocy. Candy gdzieś zniknęła, Gina nadal grała na automatach, a mnie uwodził młodzian ze szklistymi oczami. - Jesteś pijany? - zapytałam. - Jasne, mała. - Roześmiał się. - Ale nawet gdybym nie był, i tak byłabyś dla mnie śliczna. - Jakie to miłe. Zrzuciłam go łagodnie z ramienia, bo wyglądał, jakby się miał zaraz przewrócić. Był uroczy z lekkim zarostem, lśniącymi krótkimi włosami i błyskiem w oku. - Oświeć mnie - rzuciłam, przypominając sobie słowa Candy z minionego wieczoru. - Jesteś spłukany? - Jestem na drugim roku Uniwersytetu Stanowego w Iowa. Wszyscy studenci są spłukani. Ty nie? Nie byłam jeszcze studentką i prawdę mówiąc, byłam sto dolarów do przodu. Nie odpowiedziałam. Doszłam do wniosku, że nie przeszkadza mi jego stan i wyszłam z nim na zewnątrz, gdzie przez jakiś czas pieściliśmy się pod topolami. Było późno, lecz nadal ciepło i wilgotno, cykady szalały, on był natarczywy i pijany, lecz siedzieliśmy w publicznym miejscu, na ławce niedaleko parkingu, na którym stale panował ruch. Pachniał miło i był słodki. Nie wiedziałam, co z nim zrobić. Zapytał, czy mam tu pokój. Wyjaśniłam, że śpię razem z dwiema przyjaciółkami i zapytałam, czy on ma. Odparł, że nadal mieszka w domu, ale ma swoje auto. - Będziesz prowadził w takim stanie? - Kto powiedział, że będę prowadził, skarbie? - Uśmiechnął się szeroko. Nie miałam nic lepszego do roboty, więc poszłam do jego samochodu. Zorientowałam się, że auto należy do rodziców, bo było ogromne, jak cadillac lub pontiac. Tylne siedzenie było wielkie jak moje łóżko na

górze. Obściskiwaliśmy się, zaparowaliśmy wszystkie szyby, rozebraliśmy się, ja prawie całkowicie, lecz mój znajomy, niestety, nie stanął na wysokości zadania. Choć ostro próbował. Na koniec zasnął na mnie. Siedziałam tak przez chwilę, chyba zbyt długo, a potem go obudziłam. Poruszył się tylko na tyle, bym mogła się wysunąć. Ubrałam się. - Cześć, Todd. - Nie jestem Todd, tylko Jason - mruknął. - Wiem. Sprawdzałam tylko, czy jesteś czujny. Wracaj ostrożnie. On już jednak odpłynął, rozwalony na tylnym siedzeniu. Zostawiłam go, blokując drzwi, na wypadek, gdyby ktoś postanowił go ukraść. Podczas trzech spędzonych razem godzin nawet nie zapytał, jak mam na imię. Na górze Candy i Gina liczyły na łóżku pieniądze. - Dzień dobry - przywitała mnie Gina. - Zamknij się. - Wiem, że tamten chłopak był pijany - powiedziała Candy, nie podnosząc wzroku znad kupki banknotów. - Był też bez grosza? - Zamknij się. Pokręciły głowami i wybuchnęły śmiechem. - Nie ma sprawy - uspokoiła mnie Candy. - Nauczysz się. - Czego? - Zdjęłam buty i wysypałam zawartość torebki na łóżko. - Że równie łatwo jest się zakochać w bogatym chłopaku, jak w biednym. - Ktoś wspominał coś o miłości? - Przebierałam żetony i przeklinałam pod nosem. Zajęta gorącą randką zapomniałam je wymienić. - Tylko mówię. No proszę. Następne sto siedemdziesiąt dolarów. Jesteśmy bogate. - Nie mogę uwierzyć, że tyle wygrałaś - powiedziała Gina. - Nie mam pojęcia, jak to zrobiłaś. Myślałam, że nieźle mi idzie, a wygrałam tylko osiemdziesiąt. - Świetnie się spisałaś. A ty, Shelby? - Mam osiemnaście żetonów pięciodolarowych - pochwaliłam się, wypuszczając je z rąk na łóżko. Candy skinęła głową. - Dziewięćdziesiąt dolców. Nieźle. - Potrafisz więc liczyć, Candycane? Uśmiechnęła się. - Niektóre rzeczy. I nie przejmuj się. Na pewno masz szczęście w miłości. - Nie bardzo - odparłam, myśląc o moim jedynym nieudanym związku. Różni Toddowie, Jasonowie i Tony Bergamino wcale się nie liczyli. - Ale ty musisz mieć pecha. - Okropnego - zgodziła się Candy. - Za to mam szczęście w innych sprawach. - Wyrzuciła pieniądze w powietrze. Opadły obok niej. - Wyjeżdżamy jutro - oświadczyłam. - Ruszamy bez względu na porę. - Po co ten pośpiech? - zapytała Gina.

- Ujmę to inaczej. Ja wyjeżdżam jutro. Przecież tego chciałaś, prawda? Jęczały i dokuczały mi, lecz nie zwracałam na nie uwagi. Wyjęłam mapy i zaplanowałam trasę z Quad Cities, międzystanową I-80, przez cały stan Iowa do Omaha w Nebrasce na samej granicy. Obliczyłam, że wyniesie to jakieś czterysta pięćdziesiąt kilometrów. Nawet wyjeżdżając późno i zatrzymując się sześć razy na siusiu i picie, mogłyśmy przejechać tę odległość w jeden dzień. Następnego dnia będziemy w Wyoming, dzień później w Utah, potem w Nevadzie i na koniec w Kalifornii. Jeszcze tylko kilka dni i koniec. Z zamyślenia wyrwała mnie Candy, która zrzuciła mapę z łóżka na podłogę. Wyrwała mi notes z ręki i zaczęła skakać po całym pokoju, piszcząc: „Daj poczytać, daj, chcę wiedzieć, jak daleko posunęłaś się z tym pijanym chłopakiem". Podniosła głos i zaczęłaś mnie naśladować: „Drogi pamiętniczku, chyba jestem zakochana. Ona nazywa się Sal i jest taaaki słodki, chyba nie będę mogła dziś zasnąć, bo będę o nim stale myśleć". - Candy, oddawaj! Odsunęła rękę i otworzyła notes. Przez chwilę w milczeniu przebiegała wzrokiem stronę. - Co to jest? Gina turlała się po łóżku ze śmiechu. - To jej pamiętnik - wydusiła z trudem. - Drogi pamiętniczku, dziś chcę wszystko zaplanować. To moje wykresy, terminy, podsumowania i kilometry na następne czterdzieści lat życia. Chyba wreszcie udało mi się znaleźć sposób, żeby zaplanować, śledzić i kontrolować - wszystko. Mam nadzieję, że jesteś ze mnie zadowolony. Jutro znów ruszamy. Będziemy spać dokładnie siedem godzin i czterdzieści dwie minuty, potem pakować się przez trzydzieści pięć minut i jeść śniadanie przez trzydzieści siedem. Potem przejedziemy osiem kilometrów drogą numer dziesięć i szesnaście kilometrów drogą numer pięć. Candy trzymała się za brzuch. - Przestań. Przestań. Już nie mogę. Wyrwałam jej notes, zamknęłam, odłożyłam długopis. - Zadowolone? Dobrze się bawicie? - Shelby, dlaczego jesteś taka zabawna? - zapytała Candy. - Oprócz zawartości twojego tak zwanego pamiętnika... - To nie jest pamiętnik, tylko terminarz - odparłam obronnym tonem. - Niech będzie. Oprócz zawartości twojego tak zwanego terminarza rozbawiła mnie jeszcze jedna rzecz. - Zawiesiła głos dla podkreślenia swoich słów. - Wiesz, że nie możemy jechać I-osiemdziesiąt. Po co więc marnujesz długopis? Dwa dni snu i zabawy pozwoliły nam uciec od istotnych rzeczy, decyzji, wyborów, planowania, dyskusji. Trzymałam się wcześniej obranych pozycji jak pnącze na ruchomych piaskach. Wszystkie bezsensowne i rzeczowe dyskusje skończyły się przy stole do blackjacka. Czas się zatrzymał. Nawet teraz, kiedy wiedziałyśmy, że musimy podjąć ważną decyzję i skręcić we właściwym kierunku, byłyśmy zbyt zmęczone, by rozmawiać. Zrzuciłyśmy ubrania i położyłyśmy się do łóżka; Candy przez chwilę leżała obok Giny, a potem położyła się obok mnie.

- To sprawiedliwe. - Szturchnęła mnie lekko w żebra. - Nie chcesz chyba, żeby Gina miała mnie tylko dla siebie. Nie odpowiedziałam. Zasłony były rozsunięte. Gina już spała, mrucząc coś przez sen. Leżałyśmy z rękami wyciągniętymi nad głowę i wpatrywałyśmy się w sufit. - Zapomnij o międzystanowej - powiedziała. - Dla nas się skończyła. Dla nas. - W porządku. - Leżałam obok niej, myśląc z żalem o dwudziestu minutach, które poświęciłam na planowanie trasy. - Czy szczęście czasami się kończy? - Nie wiem. Dla innych z pewnością. - A dla ciebie? - Czasami. Ale z wyjątkiem kasyna nie wierzę zbytnio w szczęście i nie mam dużo do stracenia. Nie boję się - oświadczyła. - Tylko to nas różni. Ty się boisz. - Czasami można być bardzo odważnym i przegrać. - Jasne. Ale nie dbam o to. Na tym polega całe piękno. - Na czymś musi ci zależeć. - Rozpaczliwie - powiedziała, odwracając się w moją stronę. - Na rzeczach, które boję się stracić. - Ten człowiek... Erv... Candy, nie mówiłaś o nim poważnie, prawda? Noc była zbyt cicha, by wypowiedzieć te straszne słowa. Że chce ją zabić. „Zabrała mi coś, co muszę odzyskać". Mieszkałam w Larchmont, a nie w strefie wojennej Bejrutu. Nie miałam pojęcia o takich sprawach. - Jutro powinnyśmy jechać do Dubuque - odparła tylko. - Dlaczego? Są tam kasyna? Nie wspomniałam o wspólnej jeździe, jakby z wszystkich decyzji, które musiałyśmy podjąć, ta nie wchodziła już w grę. Co się stało z: „Wysadzę cię na następnym zjeździe z międzystanowej?". Kiedy z równania wypadła autostrada, porzuciłyśmy też myśl o wysadzeniu jej z samochodu. - Nie. Ale biegnie tam droga numer dwadzieścia. - To na północ czy południe stąd? - Na północ. - Po co miałabym jechać na północ? Muszę kierować się na zachód! - Droga numer dwadzieścia biegnie przez Dubuque. - Czy tam właśnie chcemy się znaleźć? - O tak. Dwudziestka to nie autostrada, ale biegnie przez cały kraj. Chyba doprowadzi nas do Reno. - Reno? - Zniżyłam głos. - Reno w Nevadzie? Oszalałaś? Candy, co Reno ma wspólnego z Kalifornią? Oczekujesz, że cię tam zawiozę? - Dalej dam już sobie radę. Mieszka tam moja przyjaciółka, która jest mi winna przysługę. Pomoże mi. - Jest ci winna przysługę? Skąd znasz kogoś w Reno? - Znam ludzi wszędzie. - Jasne. Ale dlaczego nie możemy się trzymać I-osiemdziesiąt? Westchnęła.

- Shelby, niedaleko Dubuque, jakieś sto kilometrów stąd mieszka mój staruszek. Bardzo bym chciała go odwiedzić. Nie odpowiedziałam. - Proszę, pomóż mi. Nie widziałam go od lat. Nadal milczałam. Chciałam zapytać i nie wiedziałam jak: odwiedzamy czy... wysadzamy? Co gorsza, nie wiedziałam, którą odpowiedź chcę usłyszeć. Patrzyłam na nią w ciemnościach, na jej osobliwą punkową fryzurę, brązowe oczy, nagie ramię wystające spod pościeli. - Muszę coś u niego zostawić - powiedziała. - Czy to coś, co zabrałaś Ervowi? - szepnęłam. Wciągnęła powietrze. - Co o tym wiesz? - Nic. Tylko to, co mi powiedział. - Czekałam. - No i? - Tak - odparła. Och nie. Dwa zero dla Erva. Czy martwiła mnie ta jego dokładność? Tak. A jeśli wszystko, co powiedział, było prawdą? Jeśli ta dziewczyna naprawdę uciekła i zostawiła zrozpaczoną matkę? Jeśli on nie spocznie, dopóki jej nie znajdzie? Ucisk w żołądku tylko przybierał na sile. - Czy twój tato ma pieniądze? - zapytałam. - Mogłabyś od niego pożyczyć. - Jest bardziej spłukany ode mnie. A więc nie. Poza tym mamy trochę pieniędzy. - Uśmiechnęła się w ciemnościach. - Kilkaset dolarów. - No dobra. Pojedziemy tam. Jest przecież twoim ojcem. - Ja chciałabym odwiedzić mojego ojca. Pojechałabym do Iowa, żeby się z nim zobaczyć. Ciekawe, czy był podobny do Emmy, skoro był jej bratem. Jed Sloane. Czy był odważny? Wierny? - Jak się nazywa twój ojciec? - Estevan. Estevan Rio. - Nie Cane? - Nie. Leżałyśmy w milczeniu. - Myślisz, że znajdę mamę? - szepnęłam. Nie wiem, dlaczego pytałam ją o takie rzeczy, dlaczego oczekiwałam, że zna odpowiedzi na moje pytania. Pozdrów Shelby. Mendocino, Kalifornia. - Nie, słoneczko - odszepnęła. - Nie wydaje mi się. W ciemnościach wzięła mnie za rękę, a jej wargi poruszały się bezgłośnie jak w modlitwie. Leżałyśmy na boku, wsunąwszy dłonie pod policzki, aż zapadłyśmy w sen.

3 Nie c hy żym bieg s ię udaje Następnego ranka Candy wstała przed nami. Umyta i ubrana, siedziała na krześle, czekając, aż się poruszymy. Nie była jeszcze całkiem gotowa - nie umalowała się. Kiedy miałyśmy już wyjść, spojrzałam na nią siedzącą bez ruchu. - Nie umalujesz się? - Nie dzisiaj - odparła. Wyjęła kolczyki, nawet ten z języka, nie włożyła biżuterii, nie nałożyła żelu na włosy. Nigdy nie widziałam jej oczu bez mocnych kresek i tony mascary. Wyglądała jak zupełnie inna osoba. Miała czyste włosy, różowe pasemka opadały smutno; blade policzki, przezroczysta skóra, zniszczona tylko przez mocny makijaż, którego nigdy nie zmywała. Kiedy Gina dowiedziała się, że zamierzamy odwiedzić ojca Candy, roześmiała się. - Ładnie wyglądasz, Candy, ale co zrobisz z tatuażami? - Schowam. Gdy znalazłyśmy się w korytarzu, Gina rzuciła do mnie wyczekująco: - Mam nadzieję, że zostawimy ją u staruszka? - Nie wiem. - Nie chciałam mówić nic więcej, co oznaczało: raczej nie. Lub nawet: mam nadzieję, że nie. Przy śniadaniu Candy była niezwykle wyciszona. Chciałam wierzyć, że wydarzenia z trasy pomiędzy St. Louis i Isle of Capri zabiły w niej chęć do ćwierkania, lecz przecież spędziła dwa dni w kasynie na łodzi rozbawiona bardziej niż singielka w babski wieczór. Wczoraj zapytała, czy może pożyczyć moje dżinsy i jeden z T-shirtów. Sama nie miała chyba nic do ubrania na wizytę u ojca. Moje dżinsy były na nią za duże, koszulka za długa. Była ode mnie trochę niższa i szczuplejsza. Nie wiedziałam, jak bardzo, dopóki nie zobaczyłam jej w moich ubraniach. Zaczęłam się zastanawiać, czy zjeść bajgla i drugą porcję jajecznicy na bekonie. Przecież byłam biegaczką. Nie znaczy to wcale, że - jak mawia Woody Allen - tłuszcz skapywał mi z ciała niczym gorąca polewa z deseru lodowego. Na myśl o bieganiu poczułam się źle, jakby elementy mojego życia, które były dla mnie najważniejsze, które przez wiele lat określały moją tożsamość, zostały zmyte przez fale jak muszelki podczas odpływu. Tego ranka próbowałam zinterpretować wyciszoną twarz Candy. Podobały mi się jej oczy bez makijażu. Były prawdziwe. Coś się działo za ich zazwyczaj szaleńczo umalowaną na czarno fasadą. Muszę przyznać, że zbił mnie z tropu jej widok w mojej koszulce do biegania. „MISTRZ STANU NOWY JORK W BIEGU NA 2 MILE, 1981". Podeszła do nas kelnerka, by nalać nam jeszcze kawy. - Byłaś mistrzynią stanu w biegu na trzy kilometry? - zapytała Candy. - Słucham? - Candy najwyraźniej włożyła koszulkę, nawet na nią nie patrząc. - To nie mój T-shirt. Wskazała na mnie. - Jej.

Kelnerka spojrzała na mnie pytająco. Wzruszyłam ramionami. - Dziewięć minut pięćdziesiąt dwie sekundy. - To szybko? Nie mam pojęcia. - Wystarczająco szybko, by wygrać - odparła Candy i uznałam to za zabawne. Broniła mnie, choć zaledwie dwie sekundy wcześniej nawet nie wiedziała, że biegam i wygrałam. Teraz kelnerka wzruszyła ramionami. - Naprawdę jesteś mistrzynią stanu? - zapytała Candy, gdy tamta odeszła. Skinęłam głową. - Dlaczego tak lekko to traktujesz? - Trzeba patrzeć na wszystko z właściwej perspektywy - odparłam. - Chodzi o bieganie. Jest najważniejsze. A wygrywanie... Nie potrafię tego wytłumaczyć. Jest miłe. Ale tymczasowe. I koniec końców, nieważne. - Dlaczego tak mówisz? - obruszyła się Gina. - Byłaś dumą całego liceum. Ja nigdy niczego nie wygrałam. Chciałam powiedzieć, że kilka rzeczy w życiu wygrała, ale odpuściłam. - Nie biegasz - powiedziałam. - Ale gdybyś grała na fortepianie, sama gra byłaby najważniejsza. Posłuchajcie - dodałam, gdy spostrzegłam wyraz niezrozumienia malujący się na ich twarzach. - W tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym roku dziewczyna, która wygrała, osiągnęła czas dziewięć minut i czterdzieści dwie sekundy. W tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym pierwszym roku wycięli jej wyrostek. - I nie pobiegła? - Pobiegła. Ale miała czas dziewięć minut i pięćdziesiąt osiem sekund. Z piętnastoma szwami w brzuchu. Miałam szczęście i tyle. - Daj spokój, Sloane - powiedziała Gina. - Dzięki tym mistrzostwom idziesz na bardzo dobrą uczelnię. - To prawda - zgodziłam się, spoglądając z zakłopotaniem na kubek. - To ważna rzecz - oświadczyła Candy. - Idziesz do college'u, dostajesz dyplom, dobrą pracę, wszystko dzięki temu zwycięstwu. To nie jest tymczasowe. Dziewięć minut i pięćdziesiąt dwie sekundy otwiera przed tobą wiele dróg. - Może i prawda - zgodziłam się. - To dobry college? - Raczej dobry - odparłam z ociąganiem. - Można tak powiedzieć. - Gina bawiła się zimnym bekonem. - Idzie na Harvard - wyjaśniła, nie patrząc na mnie, lecz zaraz podniosła wzrok z cierpkim uśmiechem. - To naprawdę wspaniale. - Ona sama została przyjęta na wydział nauczycielski na stanowym uniwersytecie nowojorskim w Geneseo. - Dzięki stypendium sportowemu - wyjaśniłam przepraszająco, tymi trzema słowami umniejszając siebie, Harvard, biegi i stypendium. Gina nie uważała za sprawiedliwe, że dostałam pełne stypendium tylko dlatego, że szybko przebierałam nogami z punktu A do punktu B. Gdybym dokonała jakichś obliczeń z prędkością dźwięku, połączyła złoto z niklem i wynalazła nowy stop, stworzyła pantofelka z azotu lub napisała wiersz, to byłoby sprawiedliwe. Lecz

szybkie przemieszczanie się nie mieściło się w kategorii wybitnych osiągnięć. Nie mam pewności, czy Gina tak uważała. Bo ja tak. Dlatego lekko zawstydzona swoim szczęściem osiągniętym dzięki czyjemuś pękniętemu wyrostkowi, nie chwaliłam się wyborem college'u. Choć przyznaję, że chciałam odnaleźć matkę, by móc jej to wszystko opowiedzieć, także o studiach, pomyślałam, że będzie ze mnie dumna. Myśl o matce przypomniała mi wczorajszą rozmowę z Candy i poczułam się źle. Odsunęłam kawę. - Czy Harvard to dobra szkoła? - zapytała Candy. Roześmiałam się. - Właśnie to miałam na myśli - powiedziałam do Giny, podnosząc się z miejsca. - Chodźcie, zbieramy się .

Gina wstała. - Shelby miała szczęście - oświadczyła. - Lecz czasami szczęście się kończy, nie sądzisz, Candy?

Czytałam kiedyś w gazecie, że pięć dziewcząt ze stanu Nowy Jork zginęło w wypadku samochodowym tydzień po ukończeniu szkoły średniej. - To nie jest szczęście - odparła Candy. - To przeznaczenie. Módlcie się, żeby nie stało się naszym udziałem.

Część siódma NEW MELLERAY

1 Lit urgia Go dzin Wyruszyłyśmy z Quad Cities o wpół do dziesiątej. Droga wspinała się i opadała wśród farm stanu Iowa i pól kukurydzy, dzień był pochmurny. Nie widziałyśmy żadnych ciężarówek, samochodów, niebo było puste aż po horyzont, jechałyśmy w górę i w dół jak kolejką górską, w otoczeniu wszechobecnych silosów. Po przejechaniu jakichś stu kilometrów Candy poprosiła, żebym zwolniła, i zaczęła przyglądać się znakom. Skręciłyśmy w lewo, w krętą drogę, wzdłuż której nie było już charakterystycznych dla Iowa widoków, tylko wysokie sosny i baldachim drzew. To w ogóle nie przypominało Iowa, lecz zalesiony i zielony Maryland, gdzie kiedyś byłam z Emmą. Chciałam zapytać Candy, czy jej ojciec jest farmerem, ale się rozmyśliłam. Dookoła panowała cisza, a na drodze nie było żadnych samochodów. Minęłyśmy mały cmentarz po lewej, przed nami wysoko na wzgórzu, częściowo ukryty wśród drzew wznosił się wspaniały śnieżnobiały budynek, przypominający starą szkołę lub średniowieczne muzeum. Stał dumnie jak latarnia. - Co to jest? - zapytała Gina. - Opactwo New Melleray. Skręć tu w prawo. W Melleray Way. - Nowe Melleray? - zapytałam. - Czy to oznacza, że jest jeszcze starsze? - Tak. Mount Melleray w Irlandii - odparła Candy, jakby się doskonale na tym znała. Jechałyśmy wśród nieskazitelnej zieleni i wysokich sosen. Pod drzewami obok figury Najświętszej Marii Parmy stały ławki. Wielki jasny budynek otaczała cisza, zupełnie jakby był opuszczony. - Wybieramy się do opactwa? - zapytałam. Candy skinęła głową. - Dlaczego? - Mieszka tam mój ojciec. - Twój ojciec mieszka w opactwie? - dziwiła się Gina, podczas gdy ja próbowałam nie wjechać w figurę Matki Boskiej. - Ostrożnie - rzuciła Candy. - Jedziesz jak wariat. - Dlaczego twój ojciec mieszka w opactwie? - zapytała Gina. - Bo jest zakonnikiem, trapistą. - Twój ojciec jest zakonnikiem? - Zatrzymałam samochód na pustym parkingu, a raczej zahamowałam z piskiem opon. Kiedy się odwróciłam, by spojrzeć na Candy, zdjęłam stopę z hamulca. Samochód skoczył do przodu i wjechał na trawę. - Shelby! Proszę. Nadepnęłam na hamulec, wycofałam, zaparkowałam jak należy, zgasiłam silnik i odwróciłam się do Candy.

- Twój - Dlaczego tak cię to dziwi? - zapytała, marszcząc brwi. - Znasz go? ojciec - Nie - odparłam rozsądnie. Ale chciałam dodać: Znam ciebie. - Nie wyglądasz na... - Jak to łagodnie jest zakonni kiem powtór zyłam. ująć? - ...córkę zakonnika. - Rodziców się nie wybiera - odrzekła. - Kiedy ojciec był w college'u, szukał odpowiedzi. Najpierw związał się z moją matką, a potem napisał podanie do Rady Formacyjnej, bo chciał wstąpić do zakonu cystersów. - Mam nadzieję, że nie przez twoją matkę - powiedziałam. - Twoja matka studiowała w college'u? - zapytała z niedowierzaniem Gina. Candy popatrzyła na nią. - Znasz moją matkę? Shelby, otwórz okna, udusimy się. Spuściłyśmy szyby, ale nie wysiadłyśmy z samochodu. - Twoja matka chodziła do college'u? - Sprzątała w budynku wydziału humanistycznego. - Twój ojciec jest zakonnikiem? - wykrzyknęła Gina, jakby dopiero się o tym dowiedziała. - O mój Boże. - Ciii. - Candy się przeżegnała. - Na miłość boską! - Ciii. - Czy twój ojciec wie, co wyprawiałaś? - zapytała Gina. - Gina, nie masz pojęcia, co wyprawiałam. - Co mamy teraz robić? - zapytałam. - Czekać na ciebie? - Nie. Wysiądziemy i wejdziemy do środka. Zapytamy o niego. - Urwała. - Ale musicie wiedzieć jedno. Im naprawdę jest obojętne, co się robi poza tymi murami. Więc nie wyglądajcie na tak zmartwione, bo wtedy na pewno bracia pomyślą, że knujecie coś niedobrego. Macie winę wypisaną na twarzy. A ponieważ jesteście gośćmi, zapowiedzianymi czy nie, powitają was serdecznie. Tak żyją. Ale proszę, okażcie szacunek ich rytuałom. Nie rozmawiajcie w kościele ani w klasztorze. I nie mówcie co chwila „O Boże". Nie śmiejcie się. Gina przewróciła oczami. Wysiadłyśmy z samochodu i weszłyśmy do środka, my z Giną z wielkim ociąganiem. Nie było nikogo, by zapytać o ojca Candy. Rozejrzałyśmy się w małej pustej księgarni („Nie boją się, że ktoś ich okradnie?" zapytała Gina, a Candy odparła: „W klasztorze?"), potem w pokoju pełnym urn i trumien (!), przeszłyśmy przez kamienny hol, otwierając i zamykając za sobą ciężkie drewniane drzwi i wreszcie podeszłyśmy do miejsca, które Candy szeptem nazwała kaplicą. - Czy to miejsce kultu? - zapytałam również szeptem. - Tak!

Znajdowałyśmy się w długim, wąskim holu, prostym i kwadratowym, zbudowanym z drewna i kamienia z sufitem wysokim jak sosny Ponderosy. Z tyłu znajdowały się dębowe ławki, w których usiadłyśmy w mroku. Kościół wypełniało światło, wpadające przez proste szyby łukowatych okien. Daleko przed nami stało dwudziestu mnichów w białych szatach w dwóch prostych rzędach po obu stronach kościoła. Śpiewali jakąś monotonną pieśń. Początkowo myślałam, że nie po angielsku, bo nie rozumiałam ani słowa. Jednak po chwili dotarło do mnie coś prostego, jakbym przetarła warstwę śniegu

pokrywającą okno i wyjrzała na

słońce. „Dusza moja oczekuje Pana...". Ich poważne głosy wypełniały kościół. „Nadzieję żywi moja dusza... Oczekuje na Twe słowo...". Zjawiłyśmy się pod sam koniec; po kilku minutach śpiewy ucichły. Mnisi przeżegnali się i wyszli, pozostawiając tylko dźwięczącą ciszę, zupełnie jakby półtony ostatnich nut hymnu nadal się unosiły pod wysokimi belkami sufitu i odbijały od lśniących szyb w oknach. - Który to? - szepnęłam. - Ciii - odparła Candy. - Nie rozmawiaj w kościele. Powiedziałam, że nie mogę już być bardziej cicho. - Myślisz, że Bóg cię nie słyszy? - odparła. Ginie zupełnie odebrało mowę, nie z szacunku, lecz pełnego krytyki zdumienia. Ja, zwłaszcza po tym, gdy usłyszałam śpiew, czułam się tak, jakbym brnęła przez błoto i nagle natknęła się na złoża glinki. Nadal tkwiłam w błocie i choć groziło to śmiercią, nie mogłam wyrwać stóp z mazi. Czułam jednak, że ta dziewczyna pokazuje mi coś wspaniałego, co żyje swoim własnym życiem poza moją egzystencją, poza zrozumieniem i prawie poza zasięgiem. - Nigdy nie byłam w kościele. Candy spojrzała na mnie z niedowierzaniem, z jakim my musiałyśmy patrzeć na nią, gdy przyznawała się, że nie zna słów piosenek Blondie i Andy'ego Gibba. - Co to było za nabożeństwo? - zapytałam. - Nie wiedziałam, że modlą się w środku dnia. - Odprawiają nabożeństwa przez cały dzień - wyjaśniła. - Siedem różnych, które są częścią Liturgii Godzin, nie licząc mszy o siódmej rano. To była seksta. Odprawia się ją w południe. - Jaką pieśń śpiewali? Candy spojrzała na mnie. - Psalm sto trzydziesty - odparła powoli. Zabrzmiało to, jakby powiedziała Baby, Come Back. - Znasz więc jakieś piosenki? - Gina się uśmiechnęła. - Tak. Psalmy, pieśni do Boga. Zatrzymałyśmy się w sklepie. Nagle, jakby znikąd pojawił się mnich. W jednej chwili nie było nikogo, a w następnej szedł przed nami w białym habicie i czarnym fartuchu, ze złożonymi rękami. Spojrzał na nas, lecz nic nie powiedział. - Witaj, bracie Placydzie - powiedziała Candy. - Czy może brat powiedzieć mojemu ojcu, że przyjechałam? Brat Placyd, niski i krępy, obrzucił obojętnym spojrzeniem jej różowe włosy, przekrzywił głowę, skinął lekko i puf, już go nie było. Jego buty i habit nie wydały żadnego odgłosu, od ścian nie odbiło się nawet echo.

Wyszłyśmy na kamienny taras z ławkami i czekałyśmy. Na zewnątrz panowała cisza; powietrze pachniało sosnami. Milczałyśmy. W końcu masywne dębowe drzwi otworzyły się i na taras wyszedł wysoki, szczupły

mężczyzna, który sam wyglądał jak dąb, szpakowaty i w okularach. Starannie ogolony, miał poważne, niebieniebieskie oczy. Był ubrany w biały habit, na który włożył czarną tunikę bez rękawów. Kiedy się zatrzymał, Candy wstała z ławki. - Witaj, tato. - Witaj, Grace - powiedział mężczyzna, którego nazwała Estevanem Rio. - Grace? - szepnęłam do niej ukradkiem, jakby na stronie. - To moje przyjaciółki - powiedziała. - Shelby i Gina. Estevan Rio skinął głową. - Twoi przyjaciele są tu zawsze mile widziani. Zeszli po schodach i wyszli do ogrodu. - Używa określenia przyjaciółki dość swobodnie - szepnęła Gina. - Czyżby? - Ciii. - Cofnęłam się o krok. Grace? Teren otaczający opactwo był ogromny. Od czasu do czasu dostrzegałyśmy Candy spacerującą z ojcem po krętych alejkach, za drzewami, posągami. Gina oświadczyła, że jest głodna. - W porząsiu. Dzięki, że mi powiedziałaś. - Jak długo ona zamierza tu zostać? - Nie wiem. - Pięć minut? Pięć dni? - Nie wiem - odparłam, głupio rozdrażniona. - Myślisz, że dadzą nam jeść? - Candy mówiła, że przyjmują gości. Pewnie tak. - Ale kiedy? - Nie samym chlebem żyje człowiek - usłyszałyśmy męski głos za nami. Kiedy się odwróciłyśmy, zobaczyłyśmy przechodzącego obok mnicha ze spuszczoną głową. Miał speszony, lekko poirytowany wyraz twarzy, jakby widział takie ja my wiele razy i nie miał pojęcia, dlaczego tu nadal przejeżdżają. Przedstawił się jako brat Benedykt Babor i zapytał, w czym może nam pomóc. Wyjaśniłyśmy, że czekamy na naszą przyjaciółkę, córkę brata Estevana. Czy możemy tymczasem przejść się po ogrodach? Machnął ręką, zataczając w powietrzu coś na kształt litery O, jakby chciał powiedzieć: „Róbcie co chcecie, tylko nie krzyczcie, rozpuszczone bachory". - Oczywiście. Wszyscy są tu mile widziani. Spacerowałyśmy więc po terenie opactwa, lecz rozmowa się nie kleiła. Zgodnie wyraziłyśmy zdziwienie, jaki to podmuchu wiatru nas tu przywiał. - Potrafisz to sobie wyobrazić, Sloane, ty w zakonie? Poczułam się urażona z powodu własnego agnostycyzmu. - Być może i poszłabym, ale w Larchmont nie ma żadnych zakonów - odparłam, prychając lekko. - Skąd wiesz? Szukałaś? Co za dziwne pytanie. - A ty?

- Wiele razy byłam w aśramie - powiedziała z wyższością. - Ta sama różnica. - Czy różnica może być taka sama? I co to w ogóle znaczy? Są takie same? Różnią się? A może to się nie liczy? - Teraz pojęłaś - powiedziała Gina, wymierzając we mnie palec wskazujący. Wytarła spoconą twarz. Na miłość boską, kiedyż oni w końcu wrócą? Jakby znikąd rozległy się za nami kroki. - Dzieci, uszanujcie to miejsce. Nie bluźnijcie. My się nie modlimy w waszych nocnych klubach, prawda? - To znów brat Benedykt Babor. Przywołana do porządku, wystraszona widokiem jego habitu i otaczającej go aury władzy, zamilkłam. - Dlaczego on nas śledzi? - zapytała Gina. Odwróciłyśmy się. Zniknął. Podenerwowane magicznym realizmem jego pojawiania się przyspieszyłyśmy kroku i wróciłyśmy do opactwa. Z jakiegoś powodu czułam się tam bezpieczniej. Milczenie też wydawało się bezpieczniejsze. - Może ona nie wróci? - rzuciła Gina po półgodzinie. - Jedźmy. Co ona zamierza? Jest w klasztorze. Nic się jej tu nie stanie. - Gina... - Co, nie sądzisz, że będzie jej tu dobrze? Zanim zdążyłam powiedzieć, że mnie raczej nie będzie z tym dobrze, Gina oświadczyła, że się nudzi. I jest głodna. Chciała jechać - zaraz. - Chwilę potrwa, zanim znajdziemy McDonalda. - Chodźmy do kościoła - powiedziałam. - Może zacznie się następne nabożeństwo. - Znów chciałam usłyszeć śpiew. - Odbiło ci? Zwariuję, jeśli zostanę na zewnątrz choćby przez minutę, a ty chcesz iść do środka? - Chciałam tylko zauważyć, że nie przypominam sobie, żebyś wyganiała mnie z kasyna przez dwie noce z rzędu. - A po co? - odparła, jakby nie miała pojęcia, o czym w ogóle mówię. - W kasynie było fantastycznie i wesoło. A tutaj to powolna śmierć. Spojrzałam na nią, jakbym kompletnie nie rozumiała, o czym w ogóle mówi. Wyrzucając w górę ręce, wypadła na zewnątrz i pobiegła do samochodu. - Nie siedź tam! - krzyknęłam za nią. - Udusisz się. Jest strasznie gorąco. Przynajmniej otwórz okna. Machnęła ręką zniecierpliwiona, jak ja machałam na Emmę. Westchnęła. W środku nie było nikogo. Zajrzałam do jednego z korytarzy, ale się wystraszyłam. A jeśli nie wolno mi tu wchodzić, zaglądać? Weszłam do pomieszczenia z trumnami. Mnisi z Melleray zarabiali na życie, robiąc sosnowe i orzechowe trumny z miejscowego drewna. Trzy, które wystawili, wyglądały bardzo solidnie. Wiedziałam, że mogę wejść do kaplicy, więc podążyłam tam na paluszkach, wstrzymując oddech. Ściskałam mocno torebkę, żeby nie zadźwięczały klucze. Znów usiadłam z tyłu, opierając dłonie na oparciu ławki przede mną. Byłam samiutka. Chyba nie nadeszła jeszcze pora na śpiewy.

Siedziałam i czekałam. Na co? Nie bardzo wiedziałam. Jak się czułam? Trochę jak sucha gąbka, na którą kapie ciepła woda. W kasynie byłam sucha jak pieprz przez dwa dni. Spędziłam tam nierozsądną ilość czasu, czekając na coś, co nie chciało się rozpocząć. Drewniana ławka była ciepła pod moimi palcami, a kamienna podłoga pod sandałami zimna. Denerwowała mnie absolutna cisza. Nie grała żadna muzyka, nie słychać było pobrzękiwania, szumu. Zupełnie jakbym ogłuchła. Solidne drewniane drzwi i drewniane podłogi tłumiły wszystkie odgłosy. Niezły kontrast z kasynem nad rzeką z zeszłej nocy: tam też padało niewiele słów, z wyjątkiem okrzyku: „Tasowanie!", lecz panował nieustanny szum, raz po raz rozlegał się metaliczny dźwięk dźwigni układających się w jedną linię wisienek, brzęk upadających drinków i wypadających ćwierćdolarówek. Tutaj świat zamilkł. Słyszałam tylko hałas we własnej głowie. Zaskoczyło mnie jednak, że różnił się od hałasu, który dokuczał mi w samochodzie, kiedy muzyka dudniła z głośników, kusił ciepły zapach eukaliptusa, moja głowa krzyczała o Kalifornii, o niesprawiedliwości, Emmie, wyrzutach sumienia i strachu. Tutaj wycofała się nawet Lorna Moor. Nie myślałam, nie czułam, tylko oddychałam z otwartymi oczami i byłam jak gąbka, na którą kapie ciepła woda. Ile godzin minęło od chwili, gdy wysoki mężczyzna powiedział: „Witaj, Grace"? Dziewczynę o imieniu Candy znał jako Grace. Co o niej wiedział? Zeszłej nocy w hotelu powiedziała mi, że nie widziała go od lat. Kiedy w ogóle go widziała? A jednak od razu ją rozpoznał. Nie był zaskoczony, nie sprawiał wrażenia człowieka, który widzi swoje dziecko pierwszy raz w życiu. „Cześć, tato". „Witaj, Grace". Jak by to było, gdybym to ja zobaczyła swojego ojca? „Cześć, tato". „Witaj, Shelby". Jak by to było, gdybym zobaczyła matkę? „Cześć, mamo". „Witaj, Shelby". A potem poszłybyśmy na długi spacer wśród wysokich sosen. Czy rozpoznałaby mnie, jak Estevan Rio poznał swoją córkę? Czy Lorna Moor zamknęła się w swojej wersji klasztoru? Czy uciekła i wstąpiła do zakonu Bezdzietnych Matek? A może był to paradoks, z którym nie potrafiłam sobie poradzić, siedząc w pustej kaplicy i czekając na chór zakonników? Czy Estevan Rio, trapista, pisał do swojej córki, dzwonił? Nie wyglądała na podenerwowaną ani przestraszoną, jak wyobrażałam sobie siebie, gdybym stanęła twarzą w twarz z rodzicem; trzęsłam się z paniki na samą myśl o odnalezieniu matki. Myślałam, że Candy nie nałożyła makijażu i ubrała się skromnie w obawie przed ojcem, lecz teraz przyszło mi do głowy, że może podyktował to szacunek dla rytuałów. „Nie samym chlebem żyje człowiek". Nie? To czym? Siedziałam tak długo, że cienie zaczęły gęstnieć, a światło nabrało barwy cynobru, kiedy do kaplicy bezszelestnie weszli mnisi. Czekałam na nich i teraz siedziałam bez tchu, chłonąc początek ich rytmicznych śpiewów w monolitycznej kaplicy. Wszystko było nowe i dziwne. Ale otrzymałam odpowiedź. „Nie samym chlebem żyje człowiek - zaintonował mnich przewodniczący nabożeństwu - lecz każdym słowem, które pochodzi z ust Bożych". Czy tym właśnie żyje człowiek? Jaki? Nie ja. I nie Gina. A Candy?

Wreszcie moje długo oczekiwane psalmy. Próbowałam wsłuchać się w słowa, odcyfrować znaczenie, jak w samochodzie, gdy Candy opowiadała mi o Judaszu, lecz podobnie jak wtedy nie mogłam się połapać. Nareszcie! Coś, co zrozumiałam. „Daremne jest dla was wstawać przed świtem... wysiadywać do późna dla was, którzy jecie chleb zapracowany ciężko... tyle daje On i we śnie tym, których miłuje". To o mnie! „Oto synowie są darem Jahwe... a owoc łona nagrodą"... Nagle, zupełnie jak trapista, w ławce obok mnie usiadła Candy. - Co ty wyprawiasz? - szepnęła, ciągnąc mnie za ramię. - Wszędzie cię szukam! - Ciii - rzuciłam i położyłam palec na ustach. - Chodź! - szepnęła. - Ciii. Nie rozmawiaj w kościele. Myślisz, że Bóg cię nie słyszy? - Nie czekając na jej reakcję, odwróciłam się w stronę chóru. Siedziała obok mnie do zakończenia nabożeństwa. - Co ty wyprawiasz? - zapytała, kiedy wyszłyśmy na zewnątrz. - Nie wiem. A ty? Gdzie Gina? - Dusi się w samochodzie. Zasnęła, a teraz się wścieka i umiera z głodu. Niezłe połączenie. - Która godzina? - Czy to były nieszpory? Może szósta. - Szósta! Siedzimy tutaj ponad sześć godzin? Candy wyciągnęła mnie z opactwa. - Gina coś sobie zrobiła - powiedziała, zniżając głos. - Boże, co takiego? - Ciii. Ona... Nie potrafię ci wytłumaczyć. Shelby, ona nie ma brwi! - Och. - Zaśmiałam się cicho. - Nie przejmuj się. Robi to czasem, gdy jest zdenerwowana. - Chyba nie zrozumiałaś. Ona nie ma brwi. Popchnęłam ją lekko w stronę parkingu. - I co z tego? Narysuje je ołówkiem. Odrosną. - Dlaczego to robi? - Mówiłam ci: nerwy. - Ale jest w opactwie! - Jaki stąd wniosek? Przeszłyśmy przez parking do samochodu, gdzie Gina, opuchnięta po śnie w upale, spocona, siedziała teraz na masce. - Gdzie się podziewałaś? - rzuciła. - Jedziemy? Jestem na skraju wytrzymałości. I była. Brwi zniknęły. Rzęsy też. Niebieskie oczy były nagie i surowe. - Dlaczego to robisz? Zbladła i odwróciła się od Candy. - Nie chcę o tym rozmawiać. Macie pojęcie, która godzina? Nie wiedziałam, że czas tak szybko przeleciał.

Candy oświadczyła, że jeszcze nie jedziemy. Było późno, musiałyśmy coś zjeść, zostaniemy przynajmniej na jedną noc. Zgodziłam się natychmiast. Gina nie bardzo. Oświadczyła, że nie wejdzie do środka, dopóki ktoś jej nie powie, kiedy „u diabła" wyjedziemy. To jakieś szaleństwo, powtarzała. Musimy jechać.

Zapomniałaś, że mamy przemierzyć cały kraj? Że muszę dotrzeć do Eddiego? Czy jest tu telefon? Muszę do niego zadzwonić. Zapomniałaś o matce? O Harvardzie? Że musimy wrócić do domu? Zapomniałaś, że jesteś w cholernym Iowa i to nie w środku, lecz na samym wschodzie? Nie mamy za sobą nawet połowy drogi! Jak to możliwe, pomyślałam. Z jednej strony Maryland i ciotka Flo zdawały się jakby wczoraj. Z drugiej... - Kiedy jest następne nabożeństwo? - zapytałam. - Kompleta o siódmej trzydzieści - odparła Candy. - Ale może poczekasz na czuwanie o trzeciej trzydzieści rano? To ci się bardziej spodoba. - Uśmiechnęła się. - Pięknie wtedy śpiewają. Psalm siedemdziesiąty siódmy. „Głos mój się wznosi do Boga i wołam, głos mój - do Boga, by mnie usłyszał". Spodobałoby ci się. Chodźcie. Czekając na czuwanie, możemy zjeść kolację. - Chodzą na nabożeństwo w środku nocy? - zapytałam, ruszając za nią. - Dla nich to nie jest środek nocy, lecz początek dnia. Wstają wcześnie i wcześnie chodzą spać. Jak farmerzy. - Chciałaś powiedzieć, jak państwo Kirkeby? - wypaliła Gina. Candy mrugnęła do niej. - No właśnie. Pociągnęłam ją za ramię, żeby Gina nie mogła na nią patrzeć. - Dlaczego wstają tak wcześnie? - Myślałam, że słuchałaś Psalmu sto trzydziestego. Bo oczekują Pana - odparła. - „Bardziej niż strażnicy świtu" . Musiałam przestać słuchać po „Dusza moja oczekuje...". - Skończyłaś sprawy z ojcem? - zapytałam, gdy wchodziłyśmy do środka. O co pytałam? Czy dałaś ojcu to, co zabrałaś Ervowi? A może położyłam większy nacisk

na

„skończyłaś" niż na „sprawy"? Być może miałam nadzieję, że odpowie twierdząco. Jasne, Shel, nie widziałam taty od lat, ale spędziłam z nim kilka godzin, skończyłam sprawy i mogę jechać. - Tak - odparła zagadkowo jak zwykle. - Ale nie całkiem. I on chce się z wami spotkać. - Dlaczego to mnie przeraża? - Nie przejmuj się. - Ścisnęła mnie za ramię i roześmiała się. - On jest taki łagodny. Nie powinnaś się go bać. Poza tym - dodała, trzepocząc rzęsami i patrząc na mnie ciepło - dobrze będzie się tu ukryć na parę dni. Erv szuka nas na I-osiemdziesiąt w Nebrasce, teraz już może w Kolorado. On jest podobny do ciebie, z tymi kilometrami i wykresami. Wszystko oblicza. - Ja nie obliczam, tylko jestem rozważna. Zaśmiała się cicho. - Wiem. Od St. Louis minęły trzy dni. Kiedy stąd wyjedziemy, Erv będzie nas szukał w Kalifornii. To dobrze dla nas. - Zgoda. Ale wiesz, co byłoby jeszcze lepsze? - Gdyby wcale nas nie szukał? - Wsunęła mi rękę pod ramię. - Ponieważ nie jest to możliwe, Shelby Sloane, przyjmiemy wszystko, znosząc z pokorą małe i większe trudności.

- Nie wiem, dlaczego muszę je znosić - mruknęłam, kiedy szłyśmy za Giną, która nie miała pojęcia, dokąd zmierza, tylko ze złością pędziła korytarzem. - Powiedz mi, siebie uważasz za mniejszą czy większą trudność? Candy ujęła moją dłoń i pocałowała. - Ogromną - powiedziała. - Gina! W prawo, nie w lewo.

2 Opo wie śc i Es te van a - Jak długo zamierzacie tu zostać? - zapytała wyzywająco Gina, nie zwracając się bezpośrednio do żadnej z nas. - Niedługo - odparła Candy. - Mnisi nie przepadają za naszym hałasem. Może kilka dni. Gina, kiedy idziesz przez klasztor, musisz zachować absolutne milczenie. - Dlaczego? - Dlatego i tyle. Takie tu panują zasady. Klasztor to święte miejsce. Chciałam krzyknąć: Będę cicho! Dotarłyśmy do małej sali ze stołami i ławkami, która była refektarzem przeznaczonym dla gości. Pod krzyżem stała mównica i wisiała tabliczka z napisem O Beata Solitudo. Candy świetnie znała drogę. Pewnie prowadziła nas przez labirynty z piaskowca. - Rozejrzałaś się? - zapytała. - Znalazłaś bibliotekę? - To tu jest biblioteka? - Ogromna. Szukałam cię tam, bo myślałam, że tam właśnie poszłaś. Pokręciłam głową. - Skąd wiesz, gdzie jest biblioteka? - zapytała Gina. - Kiedyś spędzałam w niej mnóstwo czasu. - Gdzie? W bibliotece? Candy zaśmiała się bezgłośnie. - Ona nie przypomina waszych. - Och. - Gina poczuła wyraźna ulgę. - Bo już miałam powiedzieć... - Chodźcie, zajrzymy tam - powiedziała Candy. - A w tym czasie tato przyniesie nam coś do jedzenia. - Szybko? - zapytała Gina. - Bo... - Wiem, wiem, umierasz z głodu. Szybko. Chodźcie. Znów ruszyłyśmy przez klasztor. Tym razem Gina milczała, jedynie gniewnie posapywała. Biblioteka była stara, stały w niej zniszczone drewniane stoły i krzesła. Zobaczyłam kilka pism, a nawet gazet. Jednak kiedy weszłam między półki i popatrzyłam na książki, które pewnie czytali mnisi, tytuły wydały mi się obce, choć słowa były angielskie. Reguła św. Benedykta w pięćdziesięciu różnych tomach i stylach. Święty Tomasz z Akwinu, święty Tomasz More, Wędrówka duszy do Boga świętego Bonawentury, Kwiatki świętego Franciszka.

- On tego nie napisał - wyjaśniła Candy, która szła obok mnie, dotykając grubych grzbietów. - Mnich spisał to sto lat po śmierci świętego Franciszka. - Kim jest święty Franciszek? - zapytałam. Candy spojrzała na mnie speszona. - Jeśli tego nie czytałaś, to koniecznie musisz, zwłaszcza w tłumaczeniu Raphaela Browna. Zobaczę, czy tato ma egzemplarz. Była tam też Wulgata, sto różnych psałterzy, Księga Wspólnych Modlitw, wszystkie dzieła C. S. Lewisa („Hej! Znam go!"), dwa rzędy Thomasa Mertona, jeden rząd poświęcony komuś o nazwisku G.K. Chesterton, tłumaczenia świętego Hieronima, Abelarda i O pocieszeniu, jakie daje filozofia Boecjusza. Zobaczyłam też Dantego, Miltona, Wyznania świętego Augustyna i Apologię świętego Atanazego. Jak również wydanie zbiorowe wierszy e.e. cummingsa. - To jedne z ulubionych mojego ojca - powiedziała Candy. - Mają tu coś Sidneya Sheldona? - zapytała Gina. - Chciałabym przeczytać kilka stron przed zaśnięciem. - Nie. Ale może spróbujesz Anzelma z Canterbury? - Chciałabym spróbować kolacji. Co wy na to? Potem zajmiemy się Anzelmem. - To właśnie czytałaś, kiedy byłaś mała? - zapytałam, kładąc dłoń na ramieniu Candy. Chciałam ją zatrzymać i dłużej oglądać książki. - Niektóre pozycje. Większość. Inne też. - Uśmiechnęła się. - Malachi Markin napisał niezłą rozprawę o buddystach. Ginie by się spodobała. Jeszcze o jezuitach. I o diable. Szybko wróciłyśmy do refektarza. Estevana jeszcze nie było. Usiadłyśmy przy długim stole, Gina oparła czoło o blat i jęknęła. - Kiedy dostanę jeść? Kiedy? Odwróciłam się do Candy. - Czy twój tato wie o twoich kłopotach? - O części. - Zawiesiła głos. - Nie o wszystkich. Nie może. Już i tak wie za dużo. Że uciekłam. Że jeden z przyjaciół matki próbuje mnie odnaleźć. Odnaleźć. Niezły eufemizm. - Grace? - rzuciłam pytająco. - Jasne. - Candy siedziała naprzeciwko mnie. - Kto o zdrowych zmysłach nazwałby swoje dziecko Candy? - Roześmiała się lekko, jakby opowiedziała dowcip. Gina podniosła głowę. - To jak się mamy teraz do ciebie zwracać? - Może Candy? - Czy twój tato wie, jak masz na imię? - Jasne. Przecież tak się do mnie zwraca. Czekałam. - A mama? - Tak. Chyba tak. Ale ona mówi do mnie Candy. Siedziałyśmy. Bębniłam palcami o blat, nie spuszczając wzroku z nowej przyjaciółki. - Czy on chce, żebyś została? - zapytałam ostrożnie.

Jedno pytanie, a tyle znaczeń. My mogłybyśmy jechać dalej bez ciebie, ja na dodatek z czystym sumieniem? Czy chce, żebyś została, jak każdy ojciec? Czy wie, w jakim jesteś niebezpieczeństwie? Czy może ci pomóc? Proszę, czy on może ci pomóc? - Pragnąłby, żebym została. W swojej odpowiedzi zawarła całe lata konfliktu - w głębokich oczach, poważnej twarzy. Pragnie, żebym została, bo przez chwilę lub dwie, kiedy mnie widzi, chce wieść życie, w którym dziecko może go odwiedzać, a on może powiedzieć: „Zostań ze mną, jak długo chcesz". Wie, w co się wpakowałam i chce mi pomóc, nie tylko modląc się za mnie i przynosząc jedzenie. Żałuje, że nie może pomóc mi bardziej. - Zachowujesz się, jakbyś już tu kiedyś była - powiedziała Gina. - Trochę mnie to dziwi, delikatnie rzecz ujmując, bo nie mogę sobie wyobrazić, by ktoś z własnej woli chciał tu spędzić choć minutę. - Zabawna jesteś - odparła Candy. - Byłam tutaj? Ja tu mieszkałam do czasu, gdy skończyłam dwanaście lat. To ojciec mnie wychował. Gapiłyśmy się na nią z niedowierzaniem, czekając, aż powie, że żartuje. - Wychowałaś się tutaj? - Tak. - W klasztorze? - Tak. - I nie słuchałaś muzyki? - Tylko psalmów. - Nie czytałaś? - Mnóstwo. Ale tylko to, co jest w bibliotece. - Telewizja? Radio? - Nie. Dopiero wtedy odebrało mi mowę. - Kiedy ojciec był młody - powiedziała Candy - rozczarowany sobą i całym światem, rozważał możliwość wstąpienia do seminarium na dwa, trzy lata, by sprawdzić, czy temu podoła. - Trzy lata na myślenie? - wtrąciłam. Skinęła głową i ciągnęła powoli. - Bardzo się bał. - Uśmiechnęła się. - Choć nie tak bardzo jak Gina w tym miejscu. - Nie boję się! - wykrzyknęła Gina. - Prawdę mówiąc, nudzę się jak mops. A to różnica. - Podniosła ręce do brwi, ale nic już nie zostało. - Jak mops - szepnęła do mnie z rozdrażnieniem, przesuwając palcami po twarzy. - Wcale się nie boję. - Ta sama różnica - powiedziałam i wymierzyłam w nią palec, zanim zdążyła cokolwiek powiedzieć. - No tak - rzuciła Candy. - Napięcie duchowe, by podjąć właściwą decyzję, by okazać się godnym życia w takim miejscu, jest ogromne, gdy ma się dwadzieścia parę lat. A co będzie, jeśli cię nie przyjmą? To tak, jakby Bóg cię odrzucił. Jakby powiedział: „Estevan, obawiam się, że nam nie odpowiadasz". Ojciec myślał, że jeśli nie okaże się dość dobry dla Boga, który jest bardziej miłosierny od ludzi, to będzie skończony. - Nic dziwnego, że się nie spieszył - powiedziałam. - Może po prostu nie chciał wstąpić do seminarium - rzekła Gina. - Myślałaś o tym? Był młody. Może chciał robić inne rzeczy.

- Zrobił bardzo dużo. Dlatego tu jestem. Najwyraźniej miał sporo wątpliwości. Z jednej strony porażający strach, że go nie przyjmą. A z drugiej porażający strach, że zostanie przyjęty. Tak więc ojciec spędził dwa lata na stanowym uniwersytecie w Dubuque, znalazłszy się między młotem a kowadłem. Potem jak zwykle wszystko samo się ułożyło. Nie tak jak planował. Po wielu zmaganiach z samym sobą doszedł do wniosku, że życie w klasztorze jest mu przeznaczone. Mieszkał tutaj całymi tygodniami, medytował, modlił się, czytał. Wreszcie przyjęto go do nowicjatu. A wtedy moja matka powiedziała mu, że jest w ciąży. Zresztą wcale nie musiała mówić. Była prawie w siódmym miesiącu. Nie byli razem już od jakiegoś czasu. Ona sprzątała w innych budynkach, on szukał innych rzeczy. - Uśmiechnęła się. - Na przykład nauk swamiego. Nie wiedział, czego ona od niego oczekuje. Powiedziała, że urodzi nieślubne dziecko, nie ma ubezpieczenia ani pracy, bo wyrzucili ją z uniwersytetu, kiedy nie mogła już sprzątać. Musi zająć się dzieckiem, więc czy byłby zainteresowany ślubem? I tak ojciec ujrzał przed sobą dwie drogi: moją matkę ze mną w brzuchu i życie mnicha. Obie dawały mu możliwość, by żyć nie tylko dla siebie. Przez chwilę wydawało mu się, że życie samo ofiarowało mu sposób, by zrezygnować z zakonu. Niezbyt dobry, ale zawsze. Wtedy właśnie uświadomił sobie, że nie chce odchodzić. - Jednak nadal czuł się odpowiedzialny za moją matkę. Powiedział mi, że nawet kiedy był młody, czuł, że każde nowo narodzone dziecko to dowód na to, że Bóg nie jest rozczarowany człowiekiem. Poszedł więc porozmawiać z opatem, który powiedział mu, że Pan celowo komplikuje jego ścieżkę, by jego wiara była wolna od wszelkich zakrętów. Zapytał też ojca, czy decyzja byłaby łatwiejsza, gdyby kochał moją matkę. - Dobre pytanie - rzuciła Gina. Nawet ona zapomniała o głodzie i słuchała. - Tak. Ojciec odparł, że ją kocha. To ona nie chciała się wcześniej wiązać. Ojciec nie mógł żyć w nieustannym cierpieniu. Ale teraz w grę wchodziło jeszcze dziecko. - Candy westchnęła. - Nie przedłużając, powiem tylko, że ojciec nie złożył ślubów. Mieszkał tutaj w Melleray i wyjeżdżał po komplecie o siódmej trzydzieści, żeby być z matką, która mieszkała w schronisku w Dubuque. Tak minęły dwa miesiące w nieustannej podróży z życia do życia. Ojciec nie był związany ani z opactwem, ani z moją matką. W takich zawiłych okolicznościach przyszłam na świat. - Znowu się uśmiechnęła. - A potem wydarzyło się coś zabawnego. Tato powiedział mi, że dzieci wywierają właśnie taki dziwny wpływ na otaczających ich dorosłych. Zmuszają ich, by dokonali przewartościowań. Kiedy się rodzą, zmiatają kurz do kąta i wyjmują dobrą porcelanę. Nazwał mnie Grace, łaska, bo powiedział, że tym właśnie obdarzył go Bóg. Matka nienawidziła tego imienia, ale nie dbał o to. Przywoził ją ze mną tutaj do Melleray, a ona siedziała w refektarzu, podobnie jak Gina teraz, posępna i oderwana od rzeczywistości, podczas gdy tato nosił mnie na rękach i pokazywał wszystkim mnichom. W końcu musiał podjąć decyzję. - Wiemy, co wybrał - oświadczyła Gina. - Tak. Chciał się ożenić z moją matką. Powiedział, że usłyszał wezwanie Boga. Ale ona nie chciała za niego wyjść. Poznała jakiegoś młodego faceta z Nowego Jorku, który chciał ją przedstawić swojej rodzinie. Ojciec zapytał oschle, czy zamierza zabrać ze sobą dziecko. Poprosiła, żeby zajął się mną przez parę tygodni do jej powrotu. Obiecała, że wróci, a ojciec z kolei przyrzekł opatowi, że zostanę tu tylko na jakiś czas. - Wróciła? - zapytałam niepewnie.

- Nie. Nie mogłam wydusić ani słowa. Straciłam apetyt. Oniemiała, wpatrywałam się w Candy z bólem w sercu i bardzo chciałam wiedzieć, jak sobie z tym poradziła, jak nie rozpadła się na kawałki. Nie miała przecież Emmy. Miała za to kogoś, kto zmienił jej imię na Candy. Odezwała się tylko Gina, która miała matkę, ojca, siostrę, psy i dom na przedmieściach. - Czy tym mężczyzną był... - Nie. To nie był Erv. Miała jeszcze dwóch czy trzech przed nim. Pisała na adres opactwa, informując ojca, że mieszka w Hartford, Filadelfii, Dover, Blacksburg, na koniec w Huntington. Przyjedzie po mnie, kiedy tylko będzie mogła. Tymczasem mój ojciec odbył dwuletni postulat, potem czteroletni nowicjat, a ja zdążyłam skończyć sześć lat. Nie przyjął ślubów wieczystych, dopóki nie wyjechałam latem przed moimi dwunastymi urodzinami. W refektarzu panowała cisza, która wchłonęła wszystkie dźwięki. Estevan Rio wybrał właśnie tę chwilę, by zjawić się z chlebem, masłem, gorącą herbatą i duszonym ryżem z fasolą i kukurydzą, który, jak twierdził, sam ugotował. Przysiadł na ławce obok Candy, a my z Giną jadłyśmy naprzeciwko niego. Byłam zbyt zdenerwowana, by jeść tak łapczywie jak Gina. Dziobałam jedzenie, jakbym była członkiem rodziny królewskiej. Duszony ryż był pyszny. Miał dużo soli. - Ty jesteś Shelby. - Estevan spojrzał na mnie. - Grace dużo mi o tobie opowiadała. Przestraszona spojrzałam na nią. Uśmiechnęła się - Powiedziała mi, że wybierasz się na Harvard. Gratulacje. - Dziękuję. - Dzięki stypendium sportowemu - wtrąciła Gina z pełnymi ustami. Miał łagodny sposób bycia, ale do nikogo się nie uśmiechał. Jego twarz rozjaśniała się tylko wtedy, gdy patrzył na Grace. Czy tak wygląda mnich, kiedy patrzy na swoje dziecko? Zastanawiałam się nad tym, wpatrując się w niego. - Shelby, chcesz mnie o coś zapytać? - powiedział nagle. - A może chcesz, żebym to ja ciebie o coś zapytał? - A powinnam? - odparłam, odwracając wzrok z zażenowaniem. Poczułam ucisk w gardle. - Z wyrazu twojej twarzy widzę wyraźnie, że Grace opowiedziała wam moją historię. - Był niemal rozbawiony, prawie się uśmiechnął. - To nie jest żaden sekret, tato. - Ależ skąd - odparł. - Jesteś dobrą dziewczyną. To może tylko działać jak zachęta. - Naprawdę? - zapytała Gina. - A czemu nie? Czyżby miało przerażać? - Kiedy Gina nie odpowiedziała, mówił dalej: - Czy Grace opowiedziałam wam swoją ulubioną historię? O Judaszu? Robi to specjalnie, by zawstydzać ludzi. To jej wersja opowiadania Serce oskarżycielem Edgara Allana Poego. Ale nie wpadajcie w rozpacz. - Estevan położył dłoń na ramieniu Candy i poklepał ją czule. - Dziecko, nie uważasz, że Łukasz rozdział dziesiąty i hymn Kasji mogłyby się okazać dla nich lepsze? Candy pokręciła głową.

- Chyba nie, tato. Są zbyt łagodne. - Hymn? - zapytałam. Tak bardzo podobały mi się dziś hymny. - Czy będą go śpiewać jutro? Estevan potrząsnął głową. - Nie, ten hymn śpiewa się tylko raz w roku w Wielki Wtorek. Ale możesz poprosić Grace, żeby ci o nim opowiedziała. - Zbyt słaby, tato. Ale jedzenie jest bardzo dobre. - Zjadła trochę chleba i duszonych warzyw. - Shelby, opowiem ci historię - zaczął Estevan. - Wyglądasz, jakby mogła ci się przydać. Chciałam zapytać, czy wyglądam też, jakbym potrzebowała pieniędzy. Ciotka Betty tak sądziła. - Dlaczego mnie nic nie opowiesz, bracie Estevanie? - zapytała Gina. Uśmiechnął się. - Nie wyglądasz, jakbyś miała na to ochotę. Ale zgoda, coś ci powiem. Wiesz, dlaczego wstąpiłem do zakonu cystersów? Bo czułem sprzeciw. Buntowałem się przeciwko mojemu pozbawionemu znaczenia życiu. Byłem zagubiony i potrzebowałem schronienia. Dopóki nie znalazłem się tutaj, nie pamiętałem, kim jestem. Tutaj pieśni wyrastały wokół mnie jak dżungla. I od tamtej pory psalmy codziennie przeszywają moje serce. Wszyscy szukamy znaczenia, nie sądzisz? Objawienia boskiej tajemnicy. To jedyny cel naszej egzystencji, zwłaszcza kiedy jesteśmy młodzi. - Ale ja wiem, kim jestem - odparła Gina. - To świetnie. - Skinął głową. - Godne pochwały. Większość nas nie ma takiego szczęścia. - Odwrócił poważną twarz do mnie. - A teraz, Shelby - zaczął - wieczór po śmierci Jezusa. Kiedy został już pochowany, arcykapłani i faryzeusze przyszli do Poncjusza Piłata, by prosić go o pomoc. Bali się, że apostołowie mogą próbować wykraść ciało Jezusa z grobu, a potem ogłosić, że zmartwychwstał. Poprosili Piłata o pozwolenie, by ustawić przy grobie uzbrojoną straż, „gdyby uczniowie mieli przyjść nocą i wykraść go". - Zawiesił głos. Wiesz, co odparł Piłat? Czekał. Zamarłam. - Yhm... no... nie - wyjąkałam. - Wiesz, czego nie powiedział? „Głupi jesteście". Ani: „Nie przejmujcie się. Wszystko będzie dobrze". Tego nie powiedział. Oświadczył za to: „Macie swoją straż. Idźcie. Zabezpieczcie grób, jak umiecie". Czekałam na niego. A on czekał na mnie, na wyraz zrozumienia na twarzy, na zamknięcie głupich ust. Czy to była zagadka, którą miałam rozwiązać? Chciałam krzyknąć, że nie przyjęli mnie na Harvard z powodu inteligencji! Dostałam się tam dzięki stypendium sportowemu, jak wyjaśniła Gina. Estevan uśmiechnął się. - Pamiętaj o tym. W tamten piątkowy wieczór Piłat powiedział im, że ich obawy być może są uzasadnione. Mieli powody, by się bać. I może wcale nie miał na myśli wykradzenia ciała. Kiedy faryzeusze wychodzili, na ich twarzach malowało się przerażenie. Nie takie słowa spodziewali się usłyszeć. Znów się zająknęłam. - Proszę mi wybaczyć, bracie, ale czy jest to coś... co ja... chcę usłyszeć? O mało się nie roześmiał. Bezgłośnie jak jego córka.

- Nie wiem. Tylko ty możesz to wiedzieć. - Wyciągnął rękę i pogładził mnie delikatnie po głowie. Wstał. - Posłuchaj psalmów. To pieśni ludzkości. Dobranoc. Mam nadzieję, że macie wszystko, czego wam potrzeba. - Nie! - wykrzyknęła Gina. - Nie mamy pokoju. Ani mięsa. Ani, co najważniejsze, telefonu. Nic dziwnego, że nie jesteśmy w nastroju do słuchania przypowieści. - Macie pokój - odparł Estevan. - Reszta może poczekać. A to nie była przypowieść. Przypowieść to prosta historia opowiadana przez Jezusa dla zilustrowania duchowej lub moralnej nauki. A w mojej opowieści Jezus nie opowiadał już historii. Był martwy. - Przed wyjściem zrobił znak krzyża na czole Candy, pocałował ją i zrobił znak krzyża w powietrzu w naszym kierunku. Ja byłam wdzięczna, a Gina wyskrobywała dno miski do czysta i nawet nie podniosła wzroku. Kiedy Estevan wyszedł, Candy podsunęła Ginie swoją miskę. - Macie szczęście - powiedziała. - Polubił was. Mój ojciec z reguły niewiele mówi. Prawdopodobnie powiedział do was więcej niż w ciągu ostatnich pięciu lat. Życie trapistów poświęcone jest kontemplacyjnej modlitwie. Twierdzą, że kiedy mówią, nie słyszą Boga. - Dlaczego? - Dlaczego co? Jest wiele rzeczy, które Bóg pragnie nam ofiarować, ale nie może, bo nasze głowy i dusze wypełnia hałas, a nasze ręce są pełne. Mnisi tutaj milczą, żeby mogli Go usłyszeć. A reszta z nas... Uśmiechnęła się, unosząc łukowate brwi i rozkładając ręce. - Od czasu do czasu Bóg opróżnia nam dłonie. Serce waliło mi w piersi. „Opróżnia nam dłonie". Dlaczego zabrzmiało to tak złowieszczo? Pokój wychodził na północ, był cichy i ciemny. Mrok rozpraszała tylko mała ozdobna lampka stojąca na długim stole. Nagle zaczął mi przypominać pokój, w którym siedział Judasz, myślał, że wreszcie nadeszło wybawienie, lecz dowiedział się, że prawdziwa rozpacz dopiero się zaczyna. Zrobiło mi się go żal. Zaczęłam bać się o siebie i ze smutkiem pomyślałam, że w wieku osiemnastu lat nie powinno się zastanawiać nad takimi rzeczami. Chciałam zapytać Candy, o co chodziło jej ojcu, gdy opowiadał mi tę historię, lecz nie miałam odwagi tego zrobić w tym pokoju. Jeśli powie mi coś, co ma związek ze mną? Nie chciałam mieć nic wspólnego z tą historią. - Dlaczego stąd wyjechałaś? - zapytałam cicho. - Dlatego że nadeszła pora - odparła. - Byłam za duża. I wiedziałam, że tato nigdy nie wstąpi do klasztoru, dopóki nie wyjadę. A poza tym, przecież miałam matkę. Chciałam ją poznać. - Boże, Candy, nie mów tak - szepnęłam, wyciągając ręce na blacie, jakbym obejmowała drzewo. Zamilkłyśmy. Gina głośno piła wodę. - Co on z tobą robił, kiedy szedł się modlić? Przecież tutaj modlą się co pięć sekund. - Mają siedem nabożeństw oprócz mszy. Modlą się dziesięć godzin dziennie w czasie Wielkiego Postu. A w Wielkim Tygodniu dwanaście do piętnastu. - Teraz już wszystko wiem - oświadczyła Gina. - To wtedy postradałaś rozum. Candy wzruszyła ramionami. - Nie wiem. Kiedy byłam mała, siedziałam w kaplicy. Oni śpiewali psalmy, a ja rysowałam albo spałam. - To prawda, te psalmy potrafią nieźle uśpić - oświadczyła Gina.

Dlaczego wydawało mi się, że nie ma nic piękniejszego, niż zostać ukołysanym do snu przez te mistyczne kołysanki? Może ja też postradałam rozum. - Czego cię tutaj nauczyli? - Robić trumny. Posiadam więc jedną praktyczną umiejętność. - Candy się uśmiechnęła. - Wszędzie mogę znaleźć pracę przy wytwarzaniu trumien. A ty twierdzisz, że nic nie potrafię. Założę się, że nie umiesz robić trumien. - Masz rację - zgodziła się Gina. - Chyba nie umiem także robić innych rzeczy, które ty potrafisz. Zapadła znacząca cisza. - Daj spokój, Gina - powiedziałam cicho. - Jestem pewna, że umiesz. - Odwróciłam się do Candy. Zapadał zmrok, prawie nie widziałam jej twarzy. - Dlaczego nie wyjechaliście razem z ojcem? Mogliście zamieszkać w Dubuque, mogłaś skończyć szkołę. Chodziłaś kiedyś do prawdziwej szkoły? - Przestań się ze mnie nabijać. A co do tej drugiej rzeczy: mój ojciec nie potrafił już żyć poza tymi murami. Tutaj dni były trudne, ale po komplecie kładł się do łóżka i zapadał w sen, zanim skończył się modlić. Dlatego wiedział, że postępuje słusznie. Jeszcze w college'u kładł się spać o tej porze, gdy mnisi już wstawali na jutrznię. Całe jego życie wywróciło się do góry nogami. - To co zrobił, wsadził cię do autobusu? - Tak! - wykrzyknęła Candy, lecz niezbyt głośno. - Dał mi pieniądze i wsadził mnie do autobusu w Dubuque. - Westchnęła żałośnie. - Pojechałam szukać swojego życia i znalazłam je. Inna dziewczyna uciekłaby i nie wysiadła w Huntington, bo wyglądało tak ślicznie. Ja wysiadłam i znalazłam ją na brzegu Ohio. - Jak się nazywała? - Dana. Dana Cane. - Czy ucieszyła się... na twój widok? - zapytałam łamiącym się głosem, prawie na nią nie patrząc. - Była zaskoczona - odparła Candy z przygnębieniem. - Powiedziała, że zawsze lubiła niespodzianki. Już dawno przestałyśmy jeść w mrocznym pokoju. Jedzenie wystygło, nagie ściany z piaskowca też były zimne. Było ciemno i tak nienaturalnie cicho, że dało się słyszeć, jak bije mi serce i jak Ginie przelewa się w żołądku. Było słychać wszystko. Nic nie tłumiło tych odgłosów. Candy miała rację. Ta cisza była przerażająca i nie byłam przygotowana na związane z nią odczucia. Chciałam się odwrócić. Od Candy, od Giny, od tych ścian. - Zamieszkałaś więc z matką - powiedziałam - i byłaś z nią aż do tego lata, kiedy uciekłaś. - Coś w tym stylu - odrzekła niepewnie. - Dużo podróżowałyśmy. Przenosiłyśmy się z miejsca na miejsce, ze stanu do stanu, z miasta do miasta. Jak włóczędzy. Wreszcie wróciłyśmy nad Ohio. - Wstała i wzięła swój talerz. - Jestem wykończona - oświadczyła. - Kiedy jestem tutaj, moje ciało przypomina sobie tysiące dni, gdy budziłam się o trzeciej rano na czuwanie, jutrznię, mszę i wszystkie nabożeństwa. Po komplecie sama padam z nóg. Która godzina? Musi już być po dziewiątej. - Uśmiechnęła się. - Normalnie nie kładę się spać przed dziewiątą rano. Prawda, Gina? - Alleluja - odparła Gina, wreszcie czymś ożywiona. - To była niezła zabawa. Candy skinęła głową.

- Wszystko się odwróciło. Chodźcie ze mną. Umyjcie talerze, pokażę wam wasz pokój. - Powiedziała, że będzie spać w swoim starym obok ojca. - Przez cały ten czas stoi pusty. Nawet mój stary koc nadal leży na łóżku. Tato pierze go co dwa tygodnie, bo nigdy nie wie, kiedy go odwiedzę.

3 Kam ie ń, papie r, Edd ie Zostawiła nas. Candy, cień prawdziwej Grace, która rysowała w kaplicy, przez całe życie czytała Biblię, Mertona, martina i e.e. cummingsa, która chodziła u boku ojca, mnicha-trapisty, milczącego całymi godzinami w cichym opactwie. Pozostawiła mnie z myślami o niej tutaj, lecz również w De Soto, z głową pochyloną nad kroczem męża kobiety, która nas nakarmiła i zaoferowała nocleg. Przyszło mi wtedy do głowy, że na świecie istnieje mnóstwo rzeczy, których nie wiem, nie rozumiem i nie mam nadziei zrozumieć. Musiałam na ten temat mruknąć coś, co wyrażało moje zdumienie odkrytymi tu rzeczami, bo Gina, wroga i czujna, szykując się do spania, powiedziała: - Nie rozumiesz jej? Po co szukać aż tak daleko, Shelby? Pozwól, że cię zapytam, czy rozumiesz, jak dziewczyna mogła się przespać z chłopakiem swojej najlepszej przyjaciółki, wiedząc, że on jest miłością jej życia? Usiadłam na łóżku, opierając ręce na kolanach. No tak. Jaki mógł być następny krok? W którą stronę można się było odwrócić? Nie było między nami Andy'ego Gibba, który powtarzał, że miłość jest najsilniejsza, Roda Stewarta, który utrzymywał, że jeśli miłość do mnie jest zła, to on nie chce być dobry. The Bee Gees nie pozostawali przy życiu, Mary McCormack nie była rozdarta między dwoma kochankami, Gloria Gaynor nie przeżyła. Nie było też między nami Molly, ciotki Flo, ciotki Betty, psów i Candy. Byłyśmy tylko we dwie po przeciwnych stronach naszej małej kaplicy, w szarych drewnianych stallach, a pomiędzy nami stał Eddie, ten podżegacz-włóczęga, nerwowy artysta czarnej magii z twarzą pokrytą bliznami po trądziku, niegodny, niesprawiedliwy, tak straszliwie nielojalny. Och, to jego niestałe serce! Jak miałam powiedzieć Ginie, skoro sama nie mogłam tego pojąć, że Eddie był również miłością mojego życia. Kamienna podłoga pod moimi stopami była zimna. Jak miałam jej powiedzieć, że mówił rzeczy, jakich nigdy nie mówił mi żaden innych chłopak, że przy nim czułam się jak przy żadnym innym. Jasne, moje doświadczenia były znacznie skromniejsze niż Giny. Nie miałam jej seksownego imienia i sylwetki. Wyglądałam prawie jak chłopak, ale byłam dziewczyną, która biegała szybciej od większości chłopaków. Najpierw musieli mnie dogonić. Nie paradowałam w obcisłych dżinsach. A jednak Eddie coś we mnie dostrzegł. Może tylko to, że byłam taka otwarta. Ale pragnę wierzyć, że dostrzegł jeszcze coś. Myślałam, że łączyło nas coś więcej. Pochylając głowę w gościnnym pokoju opactwa, pomyślałam, że trudno to nazwać miłością. Byłam wdzięczna, że jest ciemno i Gina nie może zobaczyć mojej twarzy, lecz na pewno widziała, że siedzę przed nią ze spuszczoną głową, jakbym się modliła albo prosiła o przebaczenie. Ale nie robiłam ani jednego, ani

drugiego. Pochyliłam głowę, by nie dostrzegła w moich oczach prawdy, wstydziłam się tylko tego, co do niego czułam i aż do tej godziny gorąco żałowałam, że coś takiego czułam. Ale czułam. Nadal czuję. Gina chodziła wtedy ze szkolną gwiazdą, koszykarzem, za którym szalały wszystkie dziewczyny. Nazywał się John Neal. Był wysoki, smukły i bardzo przystojny z czarnymi włosami i niebieskimi oczami. A co ważniejsze, miał bzika na punkcie Giny. Chodziła z nim, a potem na plaży poznała Eddiego. Przynajmniej tak zawsze opowiada. Eddie miał osiemnaście lat, uważał się za geniusza i wylądował w Larchmont, ponieważ jego matka, jak on kochająca cygańskie życie, przeniosła się tam ze swoim nowym chłopakiem. I tak Gina, podziwiana jak królowa za to, że zdobyła uczucie najbardziej pożądanego chłopaka w szkole, związała się z Eddiem, który był jego dokładnym przeciwieństwem. John był wysoki, a Eddie - jak to łagodnie ująć? - nie bardzo. John był szczupły, a Eddie przysadzisty, miał wielkie dłonie i grubą szyję, krzywe nogi i masywne stopy. Twarz Johna była godna irlandzkiego króla, a Eddie miał małe oczka, włosy przypominające metalowy zmywak do naczyń i był bardziej podobny do królewskiego sługi. A jednak... Gina umawiała się z Johnem i Eddiem, zwodząc ich na potęgę - i wtedy nagle Agnes dostała szlaban. Gina poprosiła mnie, żebym zamiast Agnes poszła razem z nią i Eddiem do Hobbit Hole. „Polubisz go. Jest taki zabawny!". Kiedy mieliśmy siedemnaście lat, chodziliśmy do miejscowego baru, w którym przymykano oko na wiek gromadzącej się tam młodzieży. Eddie zaparkował furgonetkę równolegle w miejscu, w którym nie zaparkowałaby żadna dziewczyna, wszedł dumnie do środka, odsunął dla mnie krzesło; zamówił dla nas drinki i stuknął się ze mną szklanką. Pił tylko drinki melon bali i lekko się zaprawił. Nigdy wcześniej nie próbowałam melon balia. Wypiłam trzy i też zakręciło mi się w głowie. Bardzo chciałabym powiedzieć, że winę za wszystko ponosi alkohol. Eddie mówił o poezji Morrisona i filozofii Spinozy, skąd mogłam wiedzieć, że wygaduje bzdury, był przecież taki światowy. Z innego świata. Na koniec odwiózł nas do domu, najpierw mnie i jak prawdziwy dżentelmen oświadczył, że odprowadzi mnie do samych drzwi. Kiedy Gina czekała w furgonetce, Eddie w jednej sekundzie, w ciemnościach, tuż przy uchylonych drzwiach wejściowych przycisnął mnie do ściany i całował tak żarliwie, że pomyślałam, iż nasze gorączkowe oddechy obudzą Emmę na drugim piętrze. Minęło pięć minut nieskonsumowanych uniesień, a on stale szeptał, że musi iść i że: „Gina zacznie coś podejrzewać". Poszedł więc, zamykając za sobą drzwi. Ja zostałam otwarta jak drzwi wyrwane z zawiasów przez tornado. Następnego dnia w szkole miałam szklany wzrok osoby, którą zahipnotyzowano. Kiedy wróciłam do domu, zadzwonił telefon. Po półgodzinie stał przed moimi drzwiami. Powiedziałam Emmie, że wychodzę na chwilę. Zabrał mnie do domu matki (która wyszła), gdzie spędziliśmy pełną ekstazy i potu godzinę. Boże, jakże pragnę poczuć jeszcze raz z jakimś człowiekiem to, co czułam wtedy z Eddiem. Później, kiedy gładził moje drżące ciało, zadzwonił do Giny, żeby powiedzieć, że trochę się po nią spóźni i że ją kocha.

„Musiałem to powiedzieć - wyjaśnił - bo zaczęłaby coś podejrzewać". Skinęłam głową, jakbym zrozumiała. W drodze do domu siedziałam obok niego na ławeczce. Obejmował mnie ramieniem, a Irene Cara śpiewała w

radiu Fame. Powiedział, że tak właśnie się czuje. Jakby miał żyć wiecznie. Śpiewał razem z Irene, a ja patrzypatrzyłam na niego jak urzeczona i myślałam, że fałszuje najpiękniej na świecie. Było lato, z radia dobiegała piosenka Same Old Lang Syne Dana Fogelberga, gdy zjeżdżaliśmy ze wzgórz Route 1 z Mamaroneck do mojego domu. My też odśpiewaliśmy toast na cześć niewinności - mojej - która przeminęła. Nie rozumiałam wtedy pewnych rzeczy. Eddie był graczem. Ale wiecie co? Nie przeszkadzało mi to, bo to nie ja jechałam przez cały kraj, żeby za niego wyjść, lecz Gina, która nadal tego nie pojmowała. Eddie nie chciał, żeby Gina umawiała się z Johnem. I kiedy zaczęła podejrzewać najgorsze, zerwała z Johnem, a Eddie odsunął mnie. „Musimy trochę zwolnić - powiedział - zobaczyć, co nas jeszcze czeka". Gina też mnie odsunęła i to daleko. Stałam się ofiarą walki między Eddiem i nią. Przyjęła go bezwarunkowo i to akurat rozumiałam, bo też bym go przyjęła, nie stawiając żadnych warunków. Gdyby powiedział, że będzie się nadal widywał z Giną, z Meg na boku i Casey w Kalifornii, rzuciłabym tylko: „Chcesz, żebym czekała na ciebie o północy?". Do niczego się nie przyznałam, a Gina nigdy o nic nie pytała. Po prostu cicho i bez fanfar przestałyśmy być przyjaciółkami. Winiłam za to, jak zresztą za wszystkie nieszczęścia na świecie, wredną Agnes. Przez cały ostatni rok szkoły nie zamieniłyśmy ze sobą słowa aż do tego popołudnia, kiedy Gina podeszła do mnie w szatni dziewcząt i zaproponowała, byśmy połączyły siły w samotnej wędrówce przez prerię. Konkluzja: to właśnie tutaj, w opactwie New Melleray Gina pierwszy raz poczuła nagłą chęć konfrontacji i właśnie tutaj nagle nie miałam nic do powiedzenia, choć wcześniej wymyślałam całe tomiska odpowiedzi na to pytanie. - Przykro mi - rzuciłam - ale nie mam pojęcia, o czym mówisz. To tylko twoje wyobrażenia. Prawdą jest, że nie chciałam o tym rozmawiać. Nie było o czym. Ona najwyraźniej nie podzielała mojej opinii, gdyż wypracowała w sobie silne poczucie dobra i zła, osobistej etyki i rzeczy, które się robi i których się nie robi. Udawanie było z mojej strony bezmyślne. - Jak mogłaś to zrobić? - zapytała raz jeszcze. - Tylko to chcę wiedzieć. Jak mogłaś? Myślałam, że jesteśmy najlepszymi przyjaciółkami. Byłam przekonana, że jesteś jedyną osobą, której mogę ufać. - Przepraszam. Po prostu nie myślałam. Nie powinnam była tego robić. Teraz już wiem, że nigdy więcej tego nie zrobię. - Robiłam to wszystko dla pozbawionego serca wędrownika. Stałam z moją najlepszą przyjaciółką, moją siostrą, na zimnej, kamiennej podłodze opactwa, podczas gdy zakolczykowana autostopowiczka, którą zabrałyśmy niedaleko Valparaiso i która nie tak dawno robiła loda żonatemu mężczyźnie w De Soto, dwa stany stąd, uczestniczyła w komplecie, modląc się o wstawiennictwo Matki Boskiej w odpuszczeniu grzechów. - Nie wiedziałam, że cię to zdenerwuje - powiedziałam wykrętnie. Takie słowa padły z moich ust. Nie miałam pojęcia, że się zdenerwujesz, bo przespałam się z twoim chłopakiem. Przecież miałaś dwóch, a ja żadnego. Czy to sprawiedliwe? To ty stale mówiłaś o wolności. - Gina, to ty stale powtarzałaś, że trzeba być wolnym, żyć bez poczucia winy, bo ono cię niepotrzebnie przygniata. Mamy tylko jedno życie, trzeba je przeżyć jak najlepiej, bawić się, mamy przecież tylko jedną szansę. No to z niej skorzystałam. - Nie sądziłam, że aż tak weźmiesz sobie moje słowa do serca - powiedziała z goryczą. - Nie wiedziałaś, że wygaduję bzdury? Wiedziałam. Nie chciałam jedynie o tym myśleć. Pragnęłam tylko jednego.

- Miałaś Johna. - Ale wiedziałaś, że kocham Eddiego! - wykrzyknęła. - Tak, ale mówiłaś, że Johna też kochasz! - Byłyśmy najlepszymi przyjaciółkami. Nie robi się czegoś takiego najlepszej przyjaciółce. - Nie byłyśmy. Twoją najlepszą przyjaciółką była Agnes. Ja byłam tylko przyjaciółką zastępczą, substytutem. Wiedziałaś, że jej nie lubię, a jednak wciągnęłaś ją w naszą przyjaźń, nie dbając o moje uczucia. - Myślałam, że możemy się przyjaźnić we trzy! - Nienawidziłam jej! Jak mogłam przyjaźnić się z kimś, kogo nienawidzę? - Przestraszyłam się i zniżyłam głos. Nie chciałam, żeby Estevan Rio zapukał do drzwi z pytaniem, dlaczego krzyczymy w opactwie i dlaczego Gina jest taka zdenerwowana. - Zdradziłaś mnie więc, bo sądziłaś, że nie jesteśmy już przyjaciółkami? - Tak - odparłam cichutko. - Ale wiesz, że nadal uważałam nas za najlepsze przyjaciółki. - Przepraszam, Gina - powiedziałam ze spuszczoną głową. Odwróciła się. - Już za późno na przeprosiny. Położyła się na łóżku twardym jak nagrobek. Nie ubrałam w słowa tego, co paliło mnie w gardle i w sercu. Gina, wiem, że jesteś na mnie zła. Ale pomyśl choć przez sekundę o mnie i o tym, co czuję, gdy wiem, że chłopak, którego uważałam za miłość mojego życia, wybrał ciebie, nie mnie. To z tobą chciał być i ciebie kochać. Miał wybór: zostać ze mną lub odejść z tobą. I nie został ze mną. Wiem, możesz powiedzieć, że to moja kara, ale pomyśl, jak się przez to czuję i co myślę o tobie, o nim, o sobie. Położyłam się na swoim łóżku. Już nie rozmawiałyśmy. Nie miałyśmy sobie nic do powiedzenia. Elton John nie miał racji. Przepraszam nie było najtrudniejszym słowem. Rzucałam nim na prawo i lewo. Rozgłaszałam na cały świat. Najtrudniejszym słowem jest „kochać". Najtrudniej było powiedzieć: „Co mogłam zrobić? Wybacz mi. Kochałam drania". Nie przejdzie mi to przez usta, bo nie chcę usłyszeć następnego pytania: „Nadal go kochasz?". Bo na dodatek do wszystkich innych moich grzechów nie chcę cię okłamać w opactwie. Minęła niespokojna noc i milczący, niespokojny poranek. Spałyśmy w ubraniu, odwrócone do ściany. Możliwe, że płakałam. Albo śniło mi się, że płaczę. Mnich przyniósł nam spartańskie śniadanie - kawałek chleba i czarną herbatę. Zapytałam go, kiedy zaczyna się następne nabożeństwo, a on spojrzał na mnie, jakbym pytała, kiedy weźmie następny oddech. „Tercja o dziewiątej piętnaście" - rzucił szorstko i zniknął. Zjadłyśmy, wzięłam prysznic, a kiedy Gina się kąpała, wymknęłam się z pokoju, przeszłam przez plątaninę korytarzy i na paluszkach weszłam do kaplicy. Mężczyźni ubrani na czarno-biało śpiewali. Usiadłam i zamknęłam oczy na ranek. „Otwórz moje oczy, abym ujrzał"... śpiewali. „Jestem gościem na ziemi... Dusza moja omdlewa, tęskniąc...". Jutrznia, msza, tercja, seksta, nona, nieszpory, kompleta... Gina i Candy wyciągnęły mnie z kaplicy. Mnisi nadal śpiewali. - Tercja jest długa - powiedziała Candy.

- Zabrzmiało ironicznie. - Chcecie jechać? - zapytała. - Jesteśmy tu już dwa dni. - A musimy? Po co ten pośpiech? Nie widziałaś ojca od lat. Nie chcę ci skracać wizyty. Wiem, jakie to trudne. Rozumiem. Nie musisz się spieszyć. - Spojrzałam ze złością na Ginę, która patrzyła na mnie wściekła. Zostań, ile chcesz. Naprawdę. Nie przejmuj się nami. Nam to nie przeszkadza. Prawda, Gina? - Odwróciłam się, by wejść do środka i posłuchać, jak mnisi kończą nabożeństwo. - Nie - syknęła Gina. - Przeszkadza nam. Musimy przejechać ponad trzy tysiące kilometrów! - Ooch. - Machnęłam lekceważąco ręką. - Ty stale się gdzieś spieszysz. Parę dni nas nie zabije. Candy wzięła mnie za ręce. - Sloane, jesteś taka zabawna. Ale teraz muszę zgodzić się z Giną. Musimy jechać. - Potrząsnęła mną lekko. - No, otrząśnij się. Siedziałaś na wszystkich nabożeństwach. Dwa razy. A poza tym - dodała nieco uszczypliwie - Gina niedługo będzie zupełnie łysa. - Pocałuj mnie gdzieś! - warknęła Gina. - Więc ona jedzie z nami? Myślałam, że ją tu zostawimy. Poirytowana machnęła ręką. - Wiesz co? Zawieź mnie do Bakersfield, a potem rób, co chcesz. Mnie będzie już obojętne, bo będę z Eddiem. Jedźmy już. Powoli poszłam do pokoju gościnnego po rzeczy. - Nadal nie rozumiem, po co ten pośpiech - mruczałam pod nosem. - Po psach, ciotkach i dwóch dniach spędzonych w kasynie nagle wszyscy zaczynają się zachowywać, jakby się paliło. - Będę ci śpiewać psalmy w samochodzie - zaproponowała Candy. - Które tylko zechcesz. Co dwa tygodnie odśpiewują wszystkie sto pięćdziesiąt. Pomyśl tylko, co dwa tygodnie sto pięćdziesiąt przez jedenaście lat. Znam je wszystkie na pamięć. W ten ponury poranek Gina była dziwnie apatyczna. Zauważyła jednak, że to wcale nie poranek, lecz prawie południe. - Sloane, jaką odległość zamierzasz dziś przejechać? - zapytała kwaśno. - Mam nadzieję, że więcej niż dziewięćdziesiąt kilometrów. Coś koło tego przejechałyśmy trzy wieki temu, zanim dotarłyśmy do tego pustkowia. Estevan stał przy samochodzie z Candy. Usiadłam za kierownicą, a Gina stała, ze zniecierpliwieniem stukając stopą. Czekała, żeby się pożegnali i Candy usiadła na tylnym siedzeniu. - Przecież ty też możesz usiąść z tyłu - zasugerowałam uprzejmie. - Nie będziesz musiała czekać. - Chciałabyś, co? - rzuciła. - Nie ma mowy. Jej w ogóle nie powinno tu być. Będzie siedzieć z tyłu. Starałam się usłyszeć rozmowę Candy z ojcem, ale mówili do siebie o czymś, czego nie rozumiałam. - Pamiętaj o celniku, dziecko - powiedział Estevan. - Nigdy nie zapominam. Nie śmiem nawet oczu wznosić ku niebu. - Pamiętaj o Kasji. Pamiętaj, co napisała i co śpiewała o Ewangelii Świętego Łukasza rozdział dziesiąty wers siódmy. Nikomu nie odmówi się rozgrzeszenia. Odpuszczone będą liczne grzechy, kto bardzo umiłował. - A ja bardzo miłuję - szepnęła Candy. - To dobrze, bo też i wiele trzeba mi odpuścić. - Strumienie wody żywej płyną z mego serca - powiedział Estevan. - Nigdy cię nie potępię. Wiesz o tym, prawda?

- Oczywiście, tato. Nie mów o mnie nikomu. Proszę. I zabezpiecz to, co ci dałam. - Dobrze. - Chyba że coś mi się stanie. Bo wtedy... - Nic ci się nie stanie. Wszystkie niemożliwe rzeczy stają się możliwe. Ruszaj z Bogiem. Bądź barankiem między wilkami. - Czy mogę być wilkiem między barankami? - Uśmiechnęła się i ujęła go za rękę. - Bądź dobrej myśli, Grace. - Zawsze, tato. Ty też. Pocałował ją w głowę i pobłogosławił. Obserwowałam ich w lusterku bocznym. Stała jeszcze chwilę schowana w jego habicie i tunice, a potem wsiadła do samochodu. Estevan zajrzał do środka. - Niech przepełnia cię radość - powiedział do Giny i pobłogosławił ją. - To przywilej twojego wieku. Przewróciła oczami. - Ruszaj, Shelby - zwrócił się do mnie. - I zabezpiecz grób jak umiesz. Skonfundowana wyjechałam z parkingu. Jeszcze przed zakrętem Candy odwróciła się i pomachała do niego przez tylną szybę. Spojrzałam na niego. Odmachał. - Jak to się kończy? - zapytałam. - Wyciągnęłyście mnie stamtąd, nie rozumiałam wszystkich słów. Jak się kończy ten Psalm sto dziewiętnasty? - Prawie tak samo jak się zaczyna - odparła Candy. - „Niech żyje moja dusza i niech chwali Ciebie. Pragnę Twojej pomocy. Błądzę jak owca, która zginęła".

Część ósma W POSZUKIWANIU MISS OURI

1 Nuda Giny Przez jakiś czas jechałyśmy niemal w milczeniu, tylko Candy prowadziła nas po krętych drogach otaczających opactwo. Próbowałyśmy znaleźć drogę numer 20. Pomiędzy nudą Giny, kompletą Candy i moimi niezgrabnymi przeprosinami stało się jasne, że Candy pojedzie z nami. Nie powiedziałyśmy ani słowa; uznałyśmy po prostu, że tak będzie. Gina na pewno chciała, by było inaczej, ponieważ pierwsze słowa, jakie wypowiedziała, zabrzmiały dość bojowo. - Wiesz, jaki błąd popełnił twój ojciec w opowieści o faryzeuszach i grobie? Jest twoim ojcem i szanuję to, ale wiesz, gdzie tkwi błąd? Powiedział, że wszystko trzeba zabezpieczyć. Załóżmy, że nie wierzę w potwora z Loch Ness w Szkocji. A nie wierzę dlatego, że go nie ma. Czy naprawdę muszę zabezpieczać przed nim łódź? - Nie rozumiem twojego porównania - odparła Candy, patrząc na mnie z zakłopotaniem w lusterku wstecznym. Przesunęła się, by usiąść na środku, między nami. - To dlatego, że nie przystąpiłaś do egzaminów kompetencyjnych, Candycane, i nie masz pojęcia o analogiach - powiedziałam. Spojrzałam na Ginę. - Przestań mieszać. A w każdym razie twoja analogia jest do bani. - Nie sądzę. - Ależ tak. Potwór z Loch Ness jest straszny i zjada ludzi. Gina milczała przez chwilę. - Nie mam nic więcej do dodania - burknęła. - Jak można wierzyć w coś takiego? - Och, daj spokój. - To ty daj spokój. Jechałyśmy od jakichś pięciu minut. Może to była zemsta Giny za Buddę. Przyspieszyłam. Może jeśli będę jechać setką, przestanie gadać. - No to inne porównanie - powiedziała. - Czarownice. Czarownicy. Duchy. Upiory. Cyklopi. Zeus. Jeśli się w nich nie wierzy, to po co zabezpieczać grób? Candy miała zbyt poważny wyraz twarzy, by podjąć walkę. Nadal próbowała wyprowadzić nas na drogę 20 i podrapać się w stopy. - Naprawdę nie rozumiem twoich porównań - rzekła obojętnie. - Nabijasz się z Boga, używając do tego metafory? Faryzeusze i arcykapłani, którzy nie wierzyli, że on jest Bogiem, jednak prosili o straż. Po co mieliby to robić? - Nie wiem. Może podejrzewali jakiś podstęp.

- To właśnie powiedzieli - rzuciła Candy. - Może bali się, że uczniowie wykradną ciało i będą udawać, że zmartwychwstał. - Ci sami uczniowie, którzy Go opuścili i ukryli się w strachu o własne życie, bo byli przekonani, że ich Bóg nie żyje? Gina odparła z irytacją, że chodzi jej o tych samych uczniów. - Najwyraźniej faryzeusze sądzili, że mogą Go wykraść. - Wyobraź więc sobie ich zaskoczenie, kiedy Piłat, zamiast ich uspokoić i powiedzieć, że są głupi, rzucił sucho: „Postawcie straż. Zabezpieczcie grób, jak umiecie". Jak sądzisz, co wtedy pomyśleli? Gina zacmokała ze zniecierpliwieniem. - Po co miałby to mówić? - ciągnęła Candy. - Wyśmiewał ich? I po co mieliby zabezpieczać grób? Wykorzystując twoją analogię z Loch Ness, po co zabezpieczać coś przed czymś, co ma niewiele wspólnego z prawdą? Gdyby ktoś ci powiedział, że musisz zamknąć okna, bo wleci przez nie szarańcza wielkości kotów, wybuchnęłabyś śmiechem, prawda? Nie poszłabyś do burmistrza i nie powiedziałabyś, że być może trzeba zamurować okna, bo istnieje niebezpieczeństwo, że za dzień lub dwa na miasto opadną koty ze skrzydłami. Panie burmistrzu, obawiamy się, że Jonesowie mieszkający w dole ulicy mogą oszukać ludzi i wypuścić latające koty. Co możemy zrobić? - Candy zachichotała wesoło. - Najwyraźniej faryzeusze obawiali się, że Jezus może powstać z martwych, a Piłat spokojnie, niczego nie kwestionując z ich punktu widzenia, powiedział najgorszą z możliwych rzeczy. Nie wyśmiał ich obaw. Nie był też sceptyczny. Nie przewrócił oczami. Nie kazał im nawet podejmować zbytecznych wysiłków. Oświadczył tylko: „Idźcie. Ustawcie straż. Zróbcie wszystko, co w waszej mocy. Zabezpieczcie grób, jak umiecie". To wcale nie brzmi dla mnie jak potwór z Loch Ness. I o to właśnie mi chodzi. - A mnie chodzi o to, że to wszystko bzdury - odparowała Gina. - Można przeżyć całe życie i nie myśleć o tym nawet przez chwilę, nigdy nie śpiewać psalmów, umrzeć bez skruchy i być szczęśliwym. - Masz rację - odparła Candy, kiwając energicznie głową. - Można przeżyć całe życie i nie myśleć o tym nawet przez chwilę. Jechałam wśród wzgórz, pomiędzy drzewami i polami, wśród kolb kukurydzy zaścielających drogę, pod nieustępliwym szarym niebem pełnym śmigających jaskółek. Ranek był pochmurny, a ja słyszałam tylko echo śpiewu mnichów. - Co to znaczy? - zapytała po godzinie Gina. - Dlaczego odnoszę wrażenie, że próbowałaś mnie obrazić, a ja się nie zorientowałam? - Candy, możesz zaśpiewać Psalm sto pięćdziesiąty? - poprosiłam. - Nie zmieniaj tematu, Sloane powiedziała Gina. - Nie wiedziałam, że jest jakiś temat. Gina podgłośniła śpiewającą w radiu grupę Supertramp i odwróciła się do okna. - Nie chcę słuchać psalmów - oświadczyła. - Mam ich dość. - Ktoś chyba boi się duchowego wpływu opactwa - rzuciła lekko Candy. „Kiedy byłem młody, wydawało mi się, że życie jest takie cudowne"... Gdy piosenka przebrzmiała, Gina ściszyła radio.

- Chcesz wiedzieć, na czym polega twój problem? - Nie - odparła jak zwykle życzliwa Candy. - Nie chcesz się pogodzić z tym, że możesz nie mieć racji, że inni mają własną opinię na ten temat. - Jaką? - O twoim małym opactwie, twoich psalmach i twoim małym Bogu. - Moim małym Bogu? - powtórzyła Candy. - Tak. Moja ciotka wierzyła w Boga. I zobacz, do czego ją to doprowadziło. Nie żyje. - Myślisz, że umarła, bo wierzyła w Boga? - Najwyraźniej jej to nie pomogło! - Najwyraźniej. - O to właśnie mi chodzi. - Um... Czy mogę zapytać, jaki to był bóg? - Nie. To głupie pytanie. Bóg, który nie potrafił pomóc mojej biednej ciotce. Innymi słowy, do bani. - Ale o to właśnie pytam. Kiedy Mojżesz poszedł na górę Synaj, by spotkać się z Bogiem, jego lud modlił się do złotego cielca. Gdy wrócił, wpadł w szał. Rozbił kamienne tablice na kawałki. - Moja ciotka nie modliła się do żadnego pieprzonego złotego cielca - powiedziała powoli Gina, odwracając się. - Co ty wygadujesz? - Masz rację, nic. Dajmy spokój. - Tak - zgodziłam się. - Candy, zaśpiewaj mi Psalm setny. - Żadnych psalmów! - warknęła Gina, pogłaśniając radio. Równie szybko je ściszyła. - Mam swój cel - powiedziała do Candy. - Zamierzam wyjść za młodego człowieka, którego kocham. Chcę być tylko z nim. (A Todd z South Bend? Chciałam ją o to zapytać, ale oczywiście odpuściłam). - Założymy rodzinę - ciągnęła Gina. - Taki mam plan. Pójdę na studia, a potem będę uczyć w szkole podstawowej. Kupimy mały domek. Będziemy mieć dzieci. Czy to ci się nie podoba? Co ty chcesz robić? - Gina, to wspaniale - odparła Candy. - Dobrze wiedzieć w tak młodym wieku, co chce się robić w życiu. Cieszę się, że wszystko sobie poukładałaś. Mój ojciec też tak uważał. - Chyba jednak nie do końca... No nie! Do końca! - To właśnie miałam na myśli. Czy ja też wszystko sobie poukładałam? Tak sądziłam, ale nie mogłam tego powiedzieć głośno. Nie chciałam się narazić na pogardę Giny. - Candy, spójrz na te równo posadzone drzewa, na silosy - odezwałam się. - Iowa jest chyba bogatym stanem? - A skąd mam to wiedzieć? Gina nie pozwoliła mi zmienić tematu. - Lubię ludzi, którzy dbają o duchowy wymiar życia. Dlatego przez jakiś czas podążałam za swamim. - Swami - powtórzyła powoli Candy. - Czy zaledwie przed trzema sekundami nie powiedziałaś, że jest do bani?

- Nie! Był duchowym przewodnikiem dla żyjących i udzielał wspaniałych lekcji o życiu. Był miły i łagodny. Mojej ciotce nic nie mogło pomóc. - Już dobrze, Gina. - Próbowałam odwrócić jej uwagę. - Może masz rację - powiedziała Candy. - Ale może nie do końca. - Candy, odpuść, dobra? - mruknęłam. - Nie uważasz, że mam rację! - wykrzyknęła Gina. - Gina, dopuszczam tylko możliwość, że możesz się mylić - wyjaśniła Candy. - Istnieje takie prawdopodobieństwo, prawda? Że twojej biednej ciotce mógł pomóc inny Bóg, pełen pociechy i miłości. - Nienawidzę religijnych osób - oświadczyła Gina. - Są takie krytyczne i pełne dogmatów. - A jaka jest różnica między osobą duchową a religijną? - Ludzie duchowi są dobrzy - powiedziała Gina. - Religijni zawsze mówią wszystkim, jak żyć. Są nawiedzeni i okropnie świętoszkowaci, czego nie mogę znieść. Za to duchowi wierzą w swoje i nie zawracają głowy innym. To mi się podoba. Żeby nikt nie zawracał mi głowy. - Jasne. Kto by tego chciał? - odparła Candy. - Ale czy ja mówię ci, jak żyć? - Tak! Ty i twój ojciec. Myślisz, że będzie mi się wiodło lepiej, gdy będę żyła jak ty. - Wcale nie. Za nic. Nikomu tego nie życzę. - Kim jesteś, żeby mnie osądzać? - ciągnęła Gina. - Kim są oni, żeby mówić mi, że żyję źle, tylko dlatego, że chodzą w habicie i noszą na szyi krzyż? - Czy istnieje właściwy sposób na życie? - zapytała Candy. - Nie wiem. Nikt nie wie! Zgadują tylko, tak jak ja. Wszyscy musimy sami go odnaleźć. - Czy od czasu do czasu nie potrzebujemy pomocy? - Nie od nich. - Kim są ci oni? A jeśli nie od nich, to od kogo? - Od innych ludzi. Których szanujesz. - Na przykład kogo? - Nie wiem. Innych ludzi. Nauczycieli. Polityków. Przyjaciół. Głosu we własnej głowie.

Posłuchaj go,

Candy. - A jeśli głos w mojej głowie powtarza mi, żebym pokładała nadzieję w Bogu? Gina wzruszyła ramionami. - To twoja sprawa. - Ale księża nic nie wiedzą? - Zgadza się. Stale występują w wiadomościach i mówią, że to wolno, a tamtego nie wolno. Nie możemy robić mnóstwa rzeczy. Ale szczerze mówiąc, to już do nikogo nie przemawia. Cała ta zaściankowość, to aroganckie podejście do życia. Candy się nie odezwała. - Bujają w obłokach. Nie nadążają za przemianami. Nie znają mnie, a mówią mi, co powinnam robić ciągnęła Gina. - Nie wiedzą, co jest dla mnie dobre. To, co dobre dla jednej osoby, wcale nie musi być dobre dla innej. Nie znoszę, gdy obcy ludzie dyktują mi, co mam robić. To mnie naprawdę wkurza.

- Chodzisz więc do kościoła? - Nie. Nigdy. Nie chodzę z wyboru. Tacy jak ty powtarzają, że mam wolną wolę. - Kto więc dyktuje ci różne rzeczy? - Robiliby to, gdyby mogli - odparła Gina. - Nie pozwalam im na to. - Zbudowałaś wokół siebie tyle barykad - oświadczyła Candy. - Czy po to, by powstrzymać się przed myśleniem? - Jakie barykady? Bardzo dużo myślę, tylko nie o tych twoich bzdurach. Nie jestem niczyją własnością. Moje życie należy tylko do mnie. Sloane zgadza się ze mną. Chce mieć wolną wolę, by kopnąć szczeniaka. Prawda, Sloane? - Nie wpychaj mnie do tych swoich analogii. Zignorowały mnie zupełnie. - Pytam tylko - ciągnęła Candy - czy istnieją rzeczy, które są absolutnie złe i nie wolno ich robić? Gina spojrzała na mnie. - Chyba tak - powiedziała. - Kilka. - Na przykład? - Możecie z tym skończyć? - warknęłam, przyspieszając. - Musimy częściej wybaczać - powiedziała Gina. - Wszystkim nam będzie wtedy lepiej. - A skąd się wzięło pojęcie wybaczenia? - zapytała Candy. - Wybaczenie oznacza, że zrobiło się coś złego, a ktoś powiedział: „Już dobrze, nie martw się". Ale zły uczynek jest niezbędny. Inaczej nie byłoby czego wybaczać. - No, może wybaczenie jest złym określeniem - poprawiła się Gina. - Chodziło mi bardziej o to, żeby odpuścić, zapomnieć. - Zapomnieć wszystko? - Niestety tak. - I jest w porządku? - Chyba tak. - Wzruszyła ramionami. - Nie wszystko. Na przykład, kopanie szczeniaków. I jeszcze inne rzeczy. - Wzięła głęboki oddech. - Ale niektóre są dyskusyjne. Dlaczego Kościół stale powtarza, że nie mogę uprawiać seksu przed ślubem, stosować antykoncepcji, zrobić aborcji i co tam jeszcze? O takie rzeczy mi chodzi. - Jasne, aborcja jest do przyjęcia - powiedziała Candy. - Ale inne rzeczy? Na przykład: podpalanie domów ludzi, których nie lubisz, dolewanie komuś wody do baku albo szczucie kogoś psem... - Jezu, Candy, bierzesz wszystko tak dosłownie. Jasne, że te rzeczy są złe. - Kto tak uważa? - Społeczeństwo. - A skąd to wie? Dlaczego postanowiło, że złem jest ukraść pieniądze z otwartej kasy w sklepie? - Bo to rani innych. - Ach tak. Więc rzeczy, które ranią innych, są złe? Gina bardzo starała się nie patrzeć na mnie. - Tak.

- A rzeczy, które ranią ciebie? - Nie. Jeśli ranisz siebie, to twój wybór. - Czy kradzież nie jest twoim wyborem? - Ale dotyka innych ludzi! - A jeśli ukradniesz coś komuś, kto jest bardzo bogaty i prawie tego nie zauważy? Jeśli zabierzesz naszyjnik z brylantów przyjaciółce, która ma trzy? Ty nie masz żadnego, a ona trzy. Czy to jest złe? - Tak, kradzież jest zła. - A jeśli zjesz psie jedzenie i pies będzie głodny? - To też jest złe. - Ale pies nie jest osobą. - Boże, ależ ty jesteś dosłowna! Inne żyjące istoty, zgoda? - Rośliny? Mrówki? Ślimaki? Lilie wodne? Gina potarła twarz. - Shelby ma rację. Ta rozmowa jest śmieszna. Siedziałyśmy jednak uwięzione w samochodzie i nie miałyśmy dokąd pójść, a lista przebojów nudziła nas na śmierć. Gina nie pozwalała na śpiewanie psalmów i nie mogłyśmy rozmawiać o Ervie, bo on był zbyt prawdziwy. - To, co robisz sobie, dotyka również innych - oświadczyła Candy. - Powiedzmy, że bierzesz narkotyki i twoje dzieci ganiają bez opieki. To znaczy, że je ranisz, prawda? - Zgoda, ale jeśli bierzesz narkotyki i nie masz dzieci? Kogo wtedy ranisz? - Nie wiem. Może rodziców, którzy cię kochają? Braci? Siostry? Starszą ciotkę? Najlepszą przyjaciółkę? A co z psem, który zdechnie, jeśli nie będziesz go karmić? Albo kotem, któremu trzeba dać mleka, kiedy ty jesteś na haju? Mówisz, że jesteś wolna, ale czy w takiej sytuacji nie stajesz się niewolnikiem narkotyków, alkoholu i czego tam jeszcze? Niewolnicą grzechu? - Zupełnie się nie zgadzam z tym całym pojęciem grzechu - powiedziała Gina. Zaskoczona zmarszczyłam brwi. Szepnęłam bezgłośnie: „No wiesz, Gina". Wczoraj wieczorem było inaczej. Jak ona mogła się tak spierać stojąc po obu stronach barykady? - A co z tymi wszystkimi dziećmi, które mogłabyś mieć, a nie będziesz miała, bo ćpasz? - zapytała Candy. Gina prychnęła sfrustrowana. - To idiotyczne. Co z tego? - Chyba nie dość głęboko to wszystko przemyślałaś - rzekła spokojnie Candy. - Skąd wiesz, o czym głęboko myślałam? Nie masz o tym pojęcia. - Mam. Dzięki twoim słowom. Odnoszę wrażenie, że według ciebie kilka rzeczy jest naprawdę złych, ale kiedy o nich mówisz, to osłabia siłę twoich argumentów. Wyrzucasz więc ręce w górę i mówisz, że nie chcesz o tym rozmawiać, lecz tak naprawdę nie chcesz o tym myśleć. W porządku. Ale gdybyś była trochę bardziej szczera, musiałabyś przyznać, że istnieje jakaś Prawda, która wymaga od ciebie pewnych rzeczy. Jest jak ścieżka. Musisz wiedzieć, jak wygląda i gdzie się znajduje. Miło i wygodnie jest wybierać te części drogi, które ci się podobają, i odrzucać te, z którymi nie chcesz mieć nic wspólnego. I tak naprawdę nie idziesz przed

siebie, poruszasz się po omacku, uderzając o każde drzewo w lesie. Gwarantuję ci - ciągnęła, nie pozwalając Ginie przerwać - że narkomani równie żarliwie bronią swojego nałogu i wynikających z tego zaniedbań w życiu, jak ty bronisz wolnego seksu. Napadający na bank mają tysiące powodów, by to robić, i obwiniają społeczeństwo. Chodzi mi o to, że każdy broni swoich grzechów, ale wytyka je innym. Mój nie jest taki zły, lecz ten twój okropny. Ale albo istnieje coś takiego jak grzech, albo nie. Ty twierdzisz, że nie. W porządku. Ale jeśli istnieje, to rządzą nim inne siły. Albo istnieje Prawda, albo nie. Na tym polega twój wybór: możesz żyć tak, jakby Prawda istniała, albo jakby jej nie było. Nie mam problemu ze wszystkim, co mówisz. Kwestionuję tylko twoją wybiórczą moralność. Zauważyłam, że wybrałaś tylko takie rzeczy, które nie zgadzają się z jakimś mglistym pojęciem dobra i zła, bo sama tego nie robisz. Zakładam, że nie bierzesz narkotyków ani nie kopiesz szczeniąt. Ale robisz albo chciałabyś robić rzeczy, których zabraniają ci jacyś tajemniczy księża, i wściekasz się, że cię za to osądzają. Chcesz żyć według zasady żyj i pozwól żyć innym, ale przecież wszyscy tego chcemy. Pragniesz akceptacji jak wszyscy: narkomani, złodzieje i zabójcy. - Co u diabła... - A tak nawiasem mówiąc, chcę, żeby wszystko było jasne. Jestem największym z grzeszników. Mówię ci to jak w konfesjonale. Jestem mniej doskonała, niż możesz to sobie wyobrazić. W porównaniu ze mną jesteś aniołem. Gina prychnęła. - Jasne. - Ale nie udaję, że nie postępuję źle, a potem nie staram się tego usprawiedliwić. Nie obwieszczam wszem wobec, że nie ma zła, a wszystko, co robię, jest dobre. Wręcz przeciwnie. Ostro siebie osądzam i daję wszystkim spokój. - Uśmiechnęła się. - Niech sami pracują na swoje zbawienie. - W całym tym steku bzdur zgadzam się z tobą tylko w jednym - powiedziała Gina. - Wszyscy bronią swoich grzechów. Bardzo starała się nie patrzeć na mnie, a ja na nią. - Prawda objawia się w wielu religiach - odezwała się Gina po półgodzinie. - Nie muszę wyznawać jakiejś szczególnej. Jak możesz być tak bardzo pewna czegoś, na co nie masz dowodu? Ja chcę mieć otwarty umysł, to wszystko. - No, teraz dokądś zmierzasz - odparła Candy. - Chciałabyś, żeby Bóg przedstawił ci dowód, bo wtedy będziesz mogła uwierzyć? - Byłoby miło. Chce, żebym uwierzyła? To musi mi udowodnić, że istnieje. - Więc teraz Bóg jest dla ciebie tresowaną małpką? Ma na twoją komendę przeskakiwać przez płonące obręcze? - Nie i nie chcę o tym więcej rozmawiać! - Szatan też poprosił Jezusa, żeby był dla niego tresowaną małpką. Nie wystarczyło, żeby zamienił kamień w chleb, musiał jeszcze rzucić się ze skały, a potem cudownie ożyć. - Powiedziałam, że nie chcę o tym rozmawiać! - Ludzie na Golgocie też tak mówili. Jeśli jesteś Bogiem, zejdź z krzyża. Pokaż nam. Udowodnij. - Ile razy i na ile różnych sposobów mam to powiedzieć? - wrzasnęła Gina.

- W porządku. Ale nie zapomnij. Zabezpieczcie grób, jak umiecie. - Boże święty! - Czy możemy porozmawiać o czymś innym? - zapytałam. - O czym na przykład? - warknęła Gina. - O tym, co ona robi w naszym samochodzie? W jakim znalazłyśmy się przez nią niebezpieczeństwie? Mówiłam ci, żebyś jej nie zabierała, a ty mnie nie posłuchałaś. I teraz masz. Czy o tym chcesz rozmawiać? - Ej ty, zejdź z krzyża i wybaw samego siebie - zaintonowała Candy z tyłu. - Ach! - To chyba ja. Tak dotarłyśmy do drogi numer 20 i jechałyśmy nią długo bez zatrzymywania się. Przejechałyśmy pół stanu i zajęło nam to pół dnia. Iowa nie przypominała Marylandu - tutaj drzewa posadzono w równych kępach wokół farm, by ochronić je przed tornadami. Im więcej drzew, tym bogatsza farma. Czy farmy były bogate? Nad tym zastanawiałam się w samochodzie, w którym nikt się nie odzywał, w którym REO Speedwagon kochali mnie nadal, ale nie wiedzieli, jak Joy Division, że miłość nas rozdzieli. Myślałam o życiu na farmie ukrytej wśród drzew, o tornadach, które nadciągały każdego lata i wszystko niszczyły, podczas gdy The Jam zeszli pod ziemię. Candy zaczęła śpiewać. „Wspomnij na miłosierdzie Twe, Panie... Nie wspominaj grzechów mej młodości ani moich przewin, ale o mnie pamiętaj w Twojej łaskawości...". - Co mówiłam? - warknęła Gina. Czy zespół Styx miał rację? Czy to był najlepszy czas? Nie byłam pewna. Miałam nadzieję, że nie. Byłam dziewczyną, która przemierzała piękną Amerykę, mając nad głową błękitne niebo, a dookoła złote doliny. Jedna z moich towarzyszek była wroga i nie odzywała się, a przez tę jej wrogość nie mogłam słuchać śpiewającego głośno Eltona ani snuć wizji tornad, które rujnowały wszystko na swojej drodze. Można było znaleźć mnóstwo takich dziewczyn jak ja, ale nie takich jak Candy, kundla bez grosza przy duszy... Żałowałam, że nie mogę się zatrzymać, bo chciałam na nią patrzeć. Nie jak Gina z pełnym irytacji zdumieniem, lecz z bezgraniczną konsternacją. Jakbym chciała zapytać: „Kim jesteś ty, która wsiadłaś do mojego samochodu? Pojawiłaś się najpierw na drodze, którą nie miałam wcale jechać, a ja cię minęłam, a potem znów cię spotkałam na kolejnej drodze, której nie miałam w swoich planach, lecz tym razem się zatrzymałam. A teraz mówisz w moim mustangu rzeczy, których nigdy nie słyszałam, każesz mi myśleć o tym, o czym nigdy nie myślałam, i robić to, o czym nigdy nawet nie śniłam. A nie masz nawet osiemnastu lat. Kim jesteś?".

2 Ho adley De an Zatrzymałyśmy się na późny lunch i tankowanie w Waterloo w środku stanu. Potem droga stała się bardziej smętna, niebo bardziej szare. Jadąc, zamykałam oczy w narkoleptycznym przygnębieniu, lecz Gina i Candy łapały drugi oddech. - Nie jestem ateistką, tylko agnostyczką! - Co za różnica? - zapytała Candy. - Och, ta sama - wtrąciłam, lecz Gina nie uznała tego za zabawne. - Chcesz dowodu? A co powiesz na Wielki Ład? - ciągnęła Candy, jakby w rozmowie nie nastąpiła trzygodzinna przerwa. - Na cel, prostotę, złożoność? Wyczucie i spójność, informację i stałe kosmiczne, prawa fizyki, natury, na samą naturę, piękno świata? Trzeba się bardzo starać, by na tym świecie być ateistą i naprawdę mieć klapki na oczach. - Nie ateistą, agnostykiem! - wtrąciła Gina z resztą sosu na ustach. - Wolnym od uprzedzeń. Mówię, że nie wiem. Mam otwarty umysł. I wiele możliwości. Bo po prostu nie wiem. - Ale nawet z tym swoim otwartym umysłem musisz jakoś uznać Jezusa. Nawet jeśli masz Go odrzucić. Albo udowodnić, że to nieprawda, jeśli tylko potrafisz. Jakoś musisz zareagować. Dlaczego nawet nie znajduje się na samym dole twojej listy oczekujących, skoro masz tyle możliwości? Jak ci się udało odrzucić Go tak skutecznie, nawet nie prowadząc sporu z samą sobą? - Nie mam pojęcia, o czym mówisz. Myślę o innych rzeczach. - Zgoda, mówiłaś o Babie, aśramie, dualizmie, nawet trochę o monizmie. Czemu nie możesz poświęcić tyle samo czasu Jezusowi? - Ponieważ nie interesuje mnie twoja filozofia. - To jak możesz twierdzić, że masz otwarty umysł? Na co? Na wszystko poza Jezusem? - Tak. Bo cały ten Jezus nie jest dla mnie ważny. - Ale przemawia do ludzkich serc. - Nie. - Pytanie o Boga jest najbardziej fundamentalnym pytaniem ludzkiej egzystencji. - Nie. - Kim On był? Powiedz mi. Według ciebie. - Nie mam opinii na ten temat. - Czemu nie? Masz przecież opinię na każdy. - Nie. - Czy istniał? - Nie wiem! - A więc nie istniał?

- Tego nigdy nie powiedziałam. - Rzeczywiście nie. No dobra. Jeśli więc istniał, to kim był? Tak czy inaczej, musisz uznać Jego obecność w historii ludzkości. - Nie. - Tu nie chodzi tylko o wielki plan czy chaos wszechświata. Nie chodzi o ewolucję czy wielki wybuch. Nie o coś tak bezosobowego i dalekiego. - To o co? - O miłość, która porusza słońce i inne gwiazdy - powiedziała Candy. - O grzech i łaskę. O Trójcę Świętą, Boga, który przemawia przez piękno, seks, małżeństwo. Chodzi o sakramenty, modlitwę, ewangelie, wolność, cnotę, dwa przykazania miłości Chrystusa, historyczną wartość Nowego Testamentu. No i nie zapominajmy o Jego wcieleniu, ukrzyżowaniu i zmartwychwstaniu. Czy posiadanie otwartego umysłu nie zakłada, że musisz się zastanowić nad przynajmniej częścią tych pytań? - Nie. - Tak właśnie myślałam. Nie wydaje mi się, żebyś o tym myślała i odrzuciła. Wydaje mi się, że odrzucasz, bo nie chcesz o tym myśleć. - Odrzucam to, bo gówno mnie to obchodzi. - No właśnie. - Bardzo trudno było obrazić lub sprowokować Candy. - Nie możesz mnie do tego przekonać, wiercąc mi dziurę w brzuchu! Nie możesz mnie zmusić, żeby zaczęło mi zależeć na tych twoich małych wierzeniach. Wiesz, jakie jest dla mnie najbardziej fundamentalne pytanie? Jak długo potrwa podróż do Bakersfield. Lubię muzykę, lubię spędzać czas poza domem, lubię moich przyjaciół, kocham moją rodzinę i kocham mojego narzeczonego. I w przeciwieństwie do osoby, która siedzi obok mnie i prowadzi ten głupi samochód, kocham psy. Staram się nie ranić innych, trzymam się na uboczu i robię swoje. Jestem jak ten twój kierowca czarnej ciężarówki. Ja zajmę się sobą, a ty sobą. Co w tym złego? - Czy taka jest twoja filozofia życiowa? Ja zajmę się sobą, a ty sobą? - Tak. Pilnuj swojego nosa, ja będę pilnować swojego. - To dlaczego pouczasz mnie w związku z tym żonatym facetem na wzgórzach? - Bo to mnie dotyczy! Obchodzi mnie. A twój Jezus mnie nie obchodzi. Po prostu. Nie. Obchodzi. I nie możesz mnie do tego zmusić. Bo oczy zachodzą mi mgłą, zupełnie jak wtedy, gdy Shelby zaczyna mówić o geografii. - No właśnie. - No właśnie - powtórzyła Gina. Nie włączyłam się ani na chwilę do tej rozmowy, a teraz odkaszlnęłam, by oczyścić gardło. - Gina, skoro tak gorąco wyznajesz teorię żyj i pozwól żyć innym - zaczęłam - to dlaczego razem ze swoją matką przez trzy lata próbowałaś mnie przekonać o słuszności Baby i jogi? - Bo mi na tym zależało! Teraz ja odpuściłam. Candy roześmiała się, a ponieważ nigdy nie mogła odpuścić, nawet kiedy miała ostatnie słowo, powiedziała:

- Niektórzy ludzie nienawidzą chrześcijaństwa i nazywają swoją nienawiść równą miłością dla wszystkich religii. - Ja nie nienawidzę chrześcijaństwa! - wykrzyknęła Gina. - To by zakładało pewien stopień zaangażowania, którego nie mam. W tym sensie dokładnie przypominam Shelby. Candy szturchnęła mnie lekko i okręciła sobie wokół palca moje włosy z tyłu głowy. - W to nie wierzę. Milczałam dyplomatycznie i dzięki temu udało mi się wymierzyć policzek ateistom, agnostykom, mojej najlepszej przyjaciółce, pełnej dobrych intencji autostopowiczce i Jezusowi. Zaczęło padać. Była czwarta, potem piąta po południu, a my wlokłyśmy się pięćdziesiąt, sześćdziesiąt kilometrów na godzinę za ciężarówką z ropą. Nie mogłam jej wyprzedzić. Przed oczami stawały mi wizje, jak wpadam w poślizg, uderzam w jej bok i płonę żywcem. Zwolniłam. Jadące za mną samochody trąbiły wściekle przez szum deszczu. Ruch z przeciwka był zbyt duży, by mogły nas wyprzedzić, a ja jechałam za tą ciężarówką przez każde miasto w zachodnim Iowa. Chyba zmierzała do Nebraski jak my. Candy spała, ale natychmiast po przebudzeniu kazała mi się zatrzymać, zjechać na pobocze i puścić tę ciężarówkę przodem. Zatrzymałam się i przez pewien czas obserwowałyśmy padający deszcz. Bała się więc, że nawet tutaj nie jesteśmy bezpieczne. Czy kierowca zauważył za sobą nasz mały samochód na mokrej, jednopasmowej drodze? A jeśli tak? „Wbij sobie to do głowy, Sloane - powiedziała. Ciężarówka to bezpośrednia linia telefoniczna do Erva. I to dosłownie. Mogą wybrać jego hasło na CB radiu i opowiedzieć mu o nas, nie ruszając się z ciężarówki". Żadna muzyka i żaden metafizyczny spór nie mógł wymazać z naszej świadomości, że grozi nam to w każdej chwili. Kiedy wreszcie Candy uznała, że znów możemy ruszyć, jechałyśmy koszmarnie wolno. Minuta mijała za minutą, a nam udało się przejechać może z osiemset metrów. Światła stały na każdym rogu i zawsze były czerwone. Farmy odpływały w szarą mgłę. Kiedy niebo stało się granatowe, deszcz zaczął zacinać jeszcze mocniej. Czerwone i żółte światła odbijały się od mokrego czarnego asfaltu i przeszywały noc jak pociski. Bardzo chciałam zapytać Candy, czy jej zdaniem Erv wie, gdzie ona jest, ale wolałam nie niepokoić Giny, która wyglądała, jakby zasnęła. Żałowałam, że to nie ona siedzi z tyłu i śpi, bo wtedy mogłabym porozmawiać z Candy. - Żydzi nie potrzebowali zbawiciela - powiedziała nagle Gina. - To nam jest potrzebny? No proszę, pomyślałam. New Melleray nieźle zaszło jej za skórę. Nie mogła o tym zapomnieć. - Czy Jezus był prostym człowiekiem? - zapytała sennie Candy. - Wielkim? Wybranym? Obłąkanym? Potrafił się świetnie reklamować? Był tylko wyobrażeniem? A może samym Bogiem wędrującym przez Galileę? - Sama sobie wybierz. Nikt nie ma racji, nikt się nie myli. W pewnym sensie wszyscy mamy rację. - To jak Organizacja Narodów Zjednoczonych. - Był to mój jedyny wkład do dyskusji. Gina się odwróciła. - Kto chciałby żyć na takiej pustyni? - zapytała Candy. - Kto chciałby zrezygnować z najwspanialszego daru ofiarowanego człowiekowi? Bo ja nie. - Nie wydaje mi się, żebyś wiedziała, gdzie chcesz żyć - powiedziała Gina.

Droga i niebo pociemniały. Prowadziłam już tak długo, że nie mogłam uwierzyć, iż nadal jesteśmy w Iowa, nie dotarłyśmy jeszcze do Sioux City i tuż za rzeką nie leży Nebraska. Jak to możliwe, że minął niemal tydzień, a my nadal byłyśmy w tym samym stanie? Siedzenie za kierownicą dało mi już porządnie w kość, ale było zbyt ciemno, by spojrzeć na mapę. Pięłyśmy się stale w górę i zażartowałam słabo, że miasto leżące nad rzeką nie może jednocześnie znajdować się tak wysoko. Gina odparła z powagą, że nadal mamy do niego kawał drogi. To jeszcze bardziej mnie przygnębiło. Myślałam, że taka podróż to czysta radość. Ile pieniędzy mi zostało? Bałam się liczyć. Na każdym przystanku kupowałyśmy torby chipsów, precelków, popcorn i colę. Samochód wypełniał się zatłuszczonymi plastikowymi torebkami jak pojemnik wodą. - Nie martw się, Shelby - powiedziała Candy. - Możemy się tu zatrzymać. Widzę niezłe miejsce. Po naszej stronie drogi stał ponury budynek o nazwie Pines Motel. Znajdował się dość daleko od szosy, co nam się spodobało, a przed nim widniał bar z czerwonym neonem „Bar n'Grill". Candy ucieszyła się z baru, a mnie spodobał się grill, bo miałam pusty żołądek, lecz ona już wysiadła z samochodu i wchodziła do biura, by załatwić nam pokój. Nie ruszając się z miejsca, obserwowałyśmy ją z Giną przez podwójne drzwi i okna. Nadal lało jak z cebra. - Boże, co się z tobą dzieje? - Co się dzieje ze mną? Nie mogę uwierzyć, że masz na tyle tupetu, by mnie o to pytać. - Czepiasz się jej przez cały dzień. - Ciekawe czemu. - Posłuchaj, robię, co w mojej mocy. - Czyżby, Sloane? Naprawdę? Robisz, co w twojej mocy? - Gina zachichotała. - To nieźle się starasz. Odwróciłam się na siedzeniu. - Spójrz tylko, gdzie się zatrzymujemy - powiedziała. - Kilka dni temu raczej umarłybyśmy, niż się zatrzymały w takim miejscu. Minęłybyśmy je i uznały, że mamy szczęście w życiu, bo nie musimy spędzać nocy w zawszonym motelu pełnym złych wróżb. - Tu nie ma... - Shelby, nie bądź taka cholernie naiwna. Przestań udawać, że masz dziesięć lat. Rozejrzyj się! Otwórz oczy. Ukrywamy się w kuble na śmieci, bo panienkę, którą koniecznie chciałaś zabrać, śledzi facet, który chce ją zabić. Co, twoim zdaniem, stanie się z nami, kiedy zostaniemy świadkami morderstwa? Myślisz, że człowiek, który ją zabije, zostawi nas w spokoju? Nie słuchałaś mnie, ani jednego słowa. Nie skorzystałaś z mojej rady. Zachowywałaś się, jakbyś nie była moją przyjaciółką. - Wzruszyła ramionami. - Niby czemu nie. A teraz pytasz, co się ze mną dzieje. - Gina, daj spokój, przecież jestem twoją przyjaciółką - szepnęłam. - Przepraszam za wszystko. Będzie dobrze. Wysadzimy ją w Reno. To po drodze... - Zadałaś sobie pytanie, co ona ma do załatwienia w Reno? I skąd wiesz, że nie będzie potrzebowała twojej pomocy, kiedy już się tam dostanie? Dlaczego uważasz, że nie będziesz jej potrzebna, kiedy wyjedziemy z Reno? Ponuro patrzyłyśmy, jak płaci, rozmawia z recepcjonistą, uśmiecha się. Gina miała rację. - Powiem jej, że po Paradise... Obiecuję. Powiem jej.

- Shelby, wyluzuj. Będziesz jej usługiwać, dopóki jej nie ocalisz. Wiemy o tym obie. Ona też. Ja w przeciwieństwie do ciebie i do niej wiem też, że jej nie ocalisz. Starasz się na próżno. - To nieprawda - powiedziałam z poszarzałą twarzą. Nie mogłam spojrzeć na Ginę. - To nie tak. Nie usługuję jej. Po prostu jej pomagam. - Nie widzisz tego? Ona cię wykorzystuje! - Źle byłoby ją tak zostawić. - A my doskonale znamy twoje poglądy na dobro i zło. Zacmokałam sfrustrowana, lecz na szczęście w tej chwili Candy otworzyła drzwi. - Możemy zaparkować tam, przy ostatnim domku pod drzewami. Z drogi nie będzie widać samochodu. Kierownik powiedział, że w barze podają jedzenie do drugiej nad ranem, więc nie ma sprawy. Chodźcie. Zrobiłam, co mi kazała. Podjechałam do domku i zaparkowałam za krzakami. Rozpakowałyśmy się. W pokoju unosił się nieprzyjemny zapach podejrzanych ludzi i ich podejrzanych spraw. Ostrożnie położyłyśmy rzeczy na krzesłach i żwirową ścieżką w deszczu przeszłyśmy do baru. Przed wyjściem Candy pomalowała oczy czarnym tuszem, a usta czerwoną szminką tak ciemną, że też wyglądała jak czarna. Włosy usztywniła pianką, włożyła minispódniczkę i krótki biały T-shirt bez stanika. Kolczyk w nosie wrócił na miejsce, podobnie jak ten w pępku. Nigdy nie znałam nikogo, kto przekłuł sobie pępek i byłam ciekawa, czy ją to bolało. W barze piłyśmy z entuzjazmem i jadłyśmy łapczywie. Byłyśmy tam jedynymi dziewczynami i kiedy ja czułam się z tego powodu zdecydowanie nieswojo, Candy upajała się zaistniałą sytuacją. W zapomnienie odeszła dziewczyna z opactwa, która w ciszy spacerowała z ojcem ścieżkami pośród sosen i milczała w klasztorze. Siedząc na barowym stołku, flirtowała i uśmiechała się czarująco do kierowców. Gina upomniała ją, by była bardziej ostrożna, lecz Candy ją uciszyła. Wtedy Gina zacmokała z niesmakiem i powiedziała, że wraca do pokoju. Ja wstałam i oświadczyłam, że też się zmywam. Candy wzruszyła ramionami i ledwo podniosła głowę znad drinka, wbijając kokieteryjne spojrzenie w blat baru, podczas gdy mocno pijany, gruby i starszy mężczyzna szeptał jej do ucha. Stałam już w drzwiach, kiedy się odwróciłam i spojrzałam na nią - młodą dziewczynę w barze, która żartuje i podrywa kierowców. Rozdarta przez chwilę pomiędzy własnym interesem (udobruchać Ginę, żeby mnie nie zostawiała) i interesem Candy, westchnęłam i wróciłam. Gina zaklęła, ale ja już siadałam przy barze, udając, że nie słyszę. Człowiek jest jednak zabawnym zwierzęciem. Stojąc przed wyborem: ocalić siebie lub chronić zagubioną istotę, decyduje się wrócić na barowy stołek. Zaniepokoiło mnie to, ale nie zmieniłam zdania. W barze stało kilka stolików i było niewielu gości; wszyscy palili. Szafa grająca ryczała; zespół Fleetwood Mac bardzo się bał, pewnie kobiety diabła, a potem Billy został bohaterem. Wtedy zaczęłam się przyglądać nowej zdobyczy Candy. Był młody, wyglądał jak muzyk country i mówił przeciągając samogłoski; razem z Candy słuchałyśmy go z przyjemnością. Mówił: „Tak, psze pani" i „Witam, panienko"; był grzeczny i młody. Przed wyjściem z pokoju włożyłam czapeczkę baseballową, bo miałam mokre od deszczu włosy i byłam nieumalowana. Czułam się jeszcze gorzej niż zazwyczaj, podczas gdy Candy błyszczała i rozpływała się w uśmiechach; z umalowanymi oczami i ukrytymi tatuażami wyglądała ślicznie. Młody ogier z Kentucky, który nazywał się Hoadley Dean, opowiadał o czterogodzinnej jeździe I-80 w nieustającym deszczu.

Kiwałyśmy głowami na znak, że też coś o tym wiemy. Zapytał, dokąd zmierzamy. Candy odparła skromnie, że do Rapid City. Zatrzepotała rzęsami. Ach tak. Hoadley tam był. - Ja też - odparła Candy. - Mieszka tam moja ciotka i kuzynka. Ciotka była mężatką, lecz mąż niedawno zmarł. Wybieram się je odwiedzić. - Przedstawiła mnie. - To Virginia. Moja kuzynka. - Wyciągnęła rękę do Hoadleya. - Ja jestem Ronnie. To zdrobnienie od Veronica. - Miło was poznać, Virginio i Veronico. - Jasnowłosy młodzieniec uścisnął nam dłonie i uśmiechnął się zza piwa. - W drodze nie spotyka się zbyt wielu miłych dziewcząt. - Jasne, że nie - zgodziła się Candy. - Ale kto twierdzi, że jesteśmy miłe? Odrzuciła głowę do tyłu i zaśmiała się perliście. Zawtórował i przysunął się do niej bliżej. Rozmawiali o Rapid City. Uważałam, że Candy w większości kłamie, ale słowa w jej ustach brzmiały jak najświętsza prawda. Na mapie znajdowało się Rapid City w Dakocie Południowej i Candy opowiadała o Fire Brewing Co. przy Main Street i o Wall Drug. Wyjaśniła, że pracowała tam dwa razy podczas letnich odwiedzin u rodziny. Ciotka miała taki słodki samochód, używanego zardzewiałego czerwonego camaro, którego czasem jej pożyczała. - Hej - powiedział nagle Hoadley. - A nie zauważyłyście przypadkiem po drodze żółtego mustanga? - Nie. Czemu pytasz? - Candy uśmiechnęła się, a ja zamarłam. - Wyznaczono nagrodę za odnalezienie ukrywającej się w nim dziewczyny, która uciekła z domu odparł, wzruszając ramionami. - Mówią o tym stale przez CB. - Tak? - Candy ożywiła się. - Ile dają? Hoadley przyjrzał się jej uważnie. - Parę dolców - rzucił ostrożnie. - Nic wielkiego. Czemu cię to tak interesuje, kochanie? Candy zrobiła palcem kółko w powietrzu, jakby grała w jakąś grę. - Tylko podtrzymuję rozmowę, kowboju. Nie widziałyśmy żółtego mustanga. Ale jeśli go zobaczymy, jak mamy ci dać znać? Przyznał, że będzie to trudne. - Nie prosiłem, żebyście go szukały w przyszłości, tylko czy już go nie widziałyście. - No to odpowiedź brzmi nie - powiedziała Candy. - Jedziemy dopiero z Waterloo. W tym deszczu okropnie się wlokłyśmy. - Coś o tym wiem. Więcej czasu zabrało mi przejechanie tych kilku kilometrów na północ z Omaha do Sioux City niż przejechanie całego Iowa. - Wypił łyk piwa. - Ale one i tak nie są stąd. Jadą I-osiemdziesiąt na zachód. Pomyślałem, że zapytam, tak na wszelki wypadek. Nie zaszkodzi. - Jasne - zgodziła się Candy. Hoadley zniżył głos. - Nagroda wynosi pięć tysięcy dolców. Candy zagwizdała. - Niezła kasa. - No właśnie. Za miesiąc się żenię. Przydałoby się trochę gotówki. - Jasne. Komuś naprawdę zależy na znalezieniu tej dziewczyny. - Trzech dziewcząt. - Przyjrzał się jej uważnie. - Mniej więcej w twoim wieku.

- Mam dwadzieścia lat - powiedziała. - Ale trzy? Aż tyle ich uciekło? - Dwie pozostałe tylko ją wiozą. Założę się, że nie mają pojęcia, że przewożenie nieletniej przez granicę stanów jest przestępstwem. - No to będziemy czujne - rzekła szybko Candy, podczas gdy ja siedziałam z przyklejonym do ust grymasem. - Policja też ich szuka? A może FBI, skoro przejechały granicę stanów? - Nie. Mężczyzna, który jej szuka, twierdzi, że to sprawa rodzinna. Woli, żeby tak zostało. - Rozumiem. Choć sądząc po twoich słowach, wątpię, żeby zajechały tak daleko na północ. Myślisz, że to jedyny żółty mustang na drodze? - Chyba tak. - Wypił piwo i przysunął się bliżej do Candy. - Nigdy takiego nie widziałem. - Poprawił się na stołku i wyciągnął do niej rękę. - I co, kochanie? Próbowałam ich przeprosić, jak dziecko, które przyłapało rodziców, i zrobiłam to równie niezgrabnie. - Gdzie jest twój pokój? - zapytała cicho Candy. - Od samego frontu - odparł z ożywieniem, jakby nie sądził, że pójdzie aż tak łatwo. - Podaj mi numer, to przyjdę tam za piętnaście minut - powiedziała, zniżając głos. - Muszę tylko odprowadzić kuzynkę. Uśmiechnął się szeroko. - Też ją przyprowadź - rzekł, unosząc brwi dwa razy. Candy się uśmiechnęła. - Kuszące. Ale ona chyba na to nie pójdzie. Trochę z niej cnotka. - Zapytaj. Cnotka zsunęła się już ze stołka i szła szybko w stronę wyjścia. Candy dogoniła mnie. - Musimy się zmywać, natychmiast - powiedziała. - Naprawdę? Tylko jeśli uważasz, że to dobry pomysł. - Przestań - rzuciła. - Wracaj szybko do pokoju. Spakujcie rzeczy. - A Gina? - Ją też zabierz. Nie ma sensu jej tu zostawiać. Zacznie zrzędzić. - Myślisz, że on nie zauważy, jak będziemy wyjeżdżać, skoro jego pokój znajduje się od frontu? - Chyba nie. Jest nieźle zaprawiony. Wracaj do pokoju, weź rzeczy, zapakuj samochód, a jego zostaw mnie. Bądź gotowa w samochodzie z zapalonym silnikiem za dwadzieścia pięć minut. - Dwadzieścia pięć minut, chyba żartujesz! - On dłużej nie wytrzyma. - Nie o to mi chodzi! - powiedziałam zniecierpliwiona. - Dwadzieścia pięć minut nie wystarczy, żeby wszystko spakować i wyjść. - Shelby, przestań jęczeć i zabierz się do pakowania. Musimy jechać! Nie dawałam za wygraną. - Kiedy z nim skończysz, na pewno pójdzie prosto do biura i zapyta, jakim samochodem jechały te diablice. - Boże, ależ ty się wszystkim przejmujesz. - Westchnęła, popychając mnie na alejce. - Dowie się tylko, że jechałyśmy brązowym cometem, rocznik siedemdziesiąty trzeci. Fałszywe tablice rejestracyjne. Niech go spróbuje znaleźć.

- Candy, jesteś niesamowita. - Dzięki. Pamiętasz, co masz zrobić? - Hmmm. Gina dostanie szału. - Coś nowego. Idź. Zabierz wszystko z pokoju, moje rzeczy też, i czekaj na mnie w zapalonym samochodzie. - Wiem, wiem. Wróciła do baru do Hoadleya, a ja pobiegłam do pokoju. Nie trzeba było być Nostradamusem, by przewidzieć, że kiedy Gina dowiedziała się o wyjeździe, wpadła w furię. Już rozebrana oglądała telewizję i oświadczyła, że nigdzie się nie ruszy. Nigdzie. Podgłośniła telewizor, a potem zaczęła go przekrzykiwać. Kłóciłam się z nią przez kilka minut, wreszcie machnęłam ręką i zaczęłam zbierać rzeczy. Powiedziałam, że za siedem minut będę siedzieć w samochodzie i jeśli chce jechać do Bakersfield, to niech lepiej ruszy dupsko. Obie nie mogłyśmy złapać tchu, kiedy wreszcie zatrzasnęłyśmy drzwi pokoju i wskoczyłyśmy do mustanga. - To jest chore - syknęła. - Walnięte. Jechałyśmy przez cały dzień, leje jak z cebra, nie zmrużyłyśmy oka, jesteśmy brudne, a kiedy ona mówi skacz, pytasz tylko, jak wysoko. Nawet nie mrugniesz okiem. Co się z tobą, do cholery, dzieje? - Co się dzieje z tobą? - odparowałam. Rozległo się stukanie w okno. Gina powoli, teatralnie, otworzyła drzwi, wysiadła i stała, patrząc groźnie na Candy, która odsunęła przednie siedzenie i wskoczyła do środka. - Jedziemy - powiedziała. Gina się nie spieszyła. Nie czekałam nawet, żeby zamknęła drzwi. Nadepnęłam na gaz („Jaki masz, kurwa, problem?" - wrzasnęła) i opony zazgrzytały na mokrym żwirze, jakby po milionie tablic szkolnych przesunął się milion paznokci. Zgrzyt odbijał się echem w mojej głowie, kiedy skręciłam w prawo. Na zalanym deszczem dziedzińcu nie było nikogo; migotały tylko bożonarodzeniowe lampki. - Gdzie jest Hoadley? - zapytałam bez tchu. - Śpi w swoim pokoju. Sporo wypił. Był zmęczony. - Wie, że wyszłaś? - Nie. - Candy wsunęła między siedzenia rękę, w której trzymała zwitek dwudziestodolarówek. - Ale dał nam trochę kasy za nasze starania - zachichotała. - Dla ciebie to wszystko jest takie zabawne - zasyczała Gina, nie kryjąc nienawiści. - A od kiedy cię spotkałyśmy, moje życie jest jednym niekończącym się koszmarem. - Melleray było koszmarem? - zapytałam. - Zamknij się! Tak, wszystko było koszmarem! Ty i twoja udawana obojętność na to, co nam robisz. Sloane, dlaczego ona nadal jest w naszym samochodzie? Zatrzymaj się na poboczu i otwórz drzwi. Czym się przejmujesz? Poradzi sobie lepiej niż my. Wyciągnęła nas z zapchlonego łóżka o północy! Jak długo będzie jeszcze z nami? Wysadź ją natychmiast!

Nie odpowiedziałam. Padało. Była noc. Mój umysł i serce nie przyjmowały tego do wiadomości. Nie mogłam tego nawet rozważyć jako hipotetycznej możliwości. Wiedziałam, że Gina nie mówi poważnie i ma świadomość, że nigdy tego nie zrobię. - Gina, przestań. Bądź rozsądna. - Ale to tylko jeszcze bardziej ją rozpaliło. - Jasne, dlaczego miałabyś być rozsądna? - Ciężko było mi się skupić na prowadzeniu. - Nie rozumiesz? - powiedziała do Candy. - Nie jesteś moją przyjaciółką. Przykro mi, ale nie obchodzi mnie, co się z tobą stanie. Chcę tylko dotrzeć do Kalifornii, do mojego chłopaka, i już nigdy więcej o tobie nie myśleć. Nie próbuj więc odwoływać się do mojej lepszej strony i mówić mi, że mamy pomagać ludziom w potrzebie. Nie potrafię pomóc sama sobie! I nie mam najmniejszej ochoty pomagać tobie! Candy nie odpowiedziała. - Patrz, co się dzieje, a wszystko przez to, że jesteś w naszym samochodzie! Boże, mam tego po dziurki w nosie! Ścisnęłam mocniej kierownicę. Z powodu deszczu nic nie widziałam. Jechałam bardzo wolno i myślałam, że bez względu na to, czy Candy jest w naszym samochodzie, czy nie, kowboje tacy jak Hoadley znajdują się wszędzie, nawet na drodze numer 20 i zapragną zarobić pięć tysięcy dolców na mnie, na Ginie, na moim shelby. - Pozwól, że coś ci powiem - ciągnęła Gina. - Nie jesteś normalna. To wszystko nie jest normalne. W normalnym świecie matki zostają ze swoimi dziećmi. Nie wyrzucają ich. - A jaki to ma z tym wszystkim związek? I kto twierdzi, że matka mnie wyrzuciła? - Uspokójcie się. - Bardzo się starałam patrzeć na drogę i nie słuchać ich. - Ale nie została z tobą. - A więc to moja wina? - Nie wiem. Czyjaś na pewno. - Moja matka też ze mną nie została - wtrąciłam. - Obie jesteście popieprzone! - krzyknęła Gina. - Wiesz doskonale, Sloane, że wiele rzeczy jest w tobie nie tak i nie obwiniam za to twojej matki. Twierdzę tylko, że to dziwne i może właśnie dlatego tak postępujesz. Wiem tylko, że w moim świecie matki zostają ze swoimi dziećmi. - A dzieci stają się normalne jak ty - powiedziała Candy. Gina wzruszyła ramionami ze złością. - Daj spokój. Tylko wskazuję na pewne rzeczy. - Przestań, dobra? - rzuciłam. - Nie mogę się skoncentrować. Nic jednak nie mogło powstrzymać Giny. - Oto co mnie spotkało za podwiezienie maniaczki Jezusa. To kara. O tak! Kiedyś chodziłam na spotkania młodzieżowej grupy świadków Jehowy. Przed zajęciami zwykle śpiewaliśmy hymny lub inne bzdury, a potem modliliśmy się całymi godzinami. Wtedy właśnie straciłam wiarę. A ty? Jesteś najlepszym dowodem na to, że całe te modły nie przyniosły ci nic dobrego, jak zresztą podejrzewałam. Tam modlili się za tych, którzy jeszcze nie ujrzeli światła, nie byli chrześcijanami. Płakali! Było im żal trzech miliardów ludzi, którzy nie otworzyli swych serc dla Jezusa. Jak ty dla mnie. Jest ci mnie żal. Czy ja wskakuję do obcych samochodów i wywracam ludziom życie do góry nogami? Nie. Znam swoje pieprzone miejsce. A ty? Patrzysz z pogardą na mnie i Shelby, bo nie jesteśmy takie jak ty.

- Nie patrzę na Shelby z pogardą - przerwała jej Candy. - Pieprz się! - Gina była rozsierdzona. - Naziści czuli to samo w stosunku do Żydów. Tylko że oni ich zabijali i tak dalej. Jesteś jedną z najbardziej protekcjonalnych i nieprzyjemnych osób, jakie kiedykolwiek poznałam. Wszyscy z wyjątkiem ciebie zmierzają prosto w ogień piekielny, Chińczycy, muzułmanie, buddyści, wszyscy się mylą, tylko ty masz rację. A jednak to ty spieprzyłaś mi życie, a ja nigdy nikomu nie zrobiłam żadnej krzywdy. Wydaje ci się, że jesteś taka czysta. - Tak właśnie myślisz? - zapytała Candy. - Najwyraźniej nie słuchałaś ani jednego mojego słowa. - Nie! Bo gówno mnie to obchodzi! Wiesz co? Masz rację. Opowiedz mi, jaką jesteś dobrą chrześcijanką... - Nigdy tego nie mówiłam. Kocham Chrystusa, ale jestem straszliwym grzesznikiem. - Zgadza się! Robisz okropne rzeczy, a jednak stale się wywyższasz. Ja nie robię nic złego, ale tak się nie zachowuję. Widzisz, jak to działa? Ja nie wpadam w uniesienie na dźwięk imienia Chrystusa ani nie krzywdzę innych. Nie jestem hipokrytką i nie udaję, że wszystko, co chcę robić, jest brudne i parszywe. Daj spokój. Pieprzę cię za twoje próby nawrócenia. - Czy to właśnie robię? - Gina, wystarczy. - Pieprzę cię za to, że jest ci mnie żal. Pieprzę za twoje modlitwy za mnie. Pieprzę ciebie i twoje naiwne zbawienie. Rzygać mi się chce na twój widok. - Jezu, Gina. - Candy była spokojna i nieporuszona. - Masz rację, na pewno nie nienawidzisz chrześcijaństwa. Kochasz równo wszystkie religie. - Chcę, żeby wysiadła! - wrzasnęła Gina. - Przestań wrzeszczeć! Nie widzę drogi! Po północy w deszczu i w takich właśnie nastrojach zjechałyśmy w dół ze wzgórz nad Missouri do Sioux City, próbując znaleźć inny motel, bardziej niezauważalny niż ta dziura w ziemi, z której właśnie wypełzłyśmy. Przy drodze numer 20 nie było nic takiego. - Powiedz mi - zaczęła znów zjadliwie Gina - czy w każdym motelu będzie taki Hoadley Dean? - Tak - odparła Candy, kończąc dyskusję. Pomyślałam, że Candy trochę przesadziła z tą odpowiedzią. Nie byłam pewna, czy Gina pytała o jej bezpieczeństwo, czy też próbowała ją zaatakować od tyłu. W samochodzie było ciemno i nikt oprócz mnie nie dbał ani o pytanie, ani o odpowiedź. Tym razem miałyśmy szczęście, że Gina wyszła z tamtego baru i byłyśmy tylko we dwie. Następnym razem może nam się nie udać. Choć raczej trudno było uznać nasze obecne położenie za szczęśliwe, bo byłyśmy mokre i wykończone, miałyśmy za sobą dwanaście godzin w samochodzie i cały czas się kłóciłyśmy. Oczywiście przyszło mi do głowy, że gdybym tylko zatrzymała się na tej drodze prowadzącej donikąd, gdybym wyrzuciła Candy z samochodu, dla mnie i Giny wszystko mogłoby się ułożyć znacznie lepiej. Ale mogłam równie dobrze powiedzieć, że gdybym nie pobiegła tak szybko, nie zdobyłabym stypendium na najlepszy uniwersytet w kraju. Ale co z tego? Pobiegłam i mam stypendium.

- Wszystko będzie dobrze - rzuciłam w powietrze. - Jesteśmy daleko na północy. On szuka nas na Iosiemdziesiąt. Musimy tylko trochę się przespać. - Tak, to możliwe - mruknęła Gina, odwracając wzrok na ciemne wzgórza prowadzące nad Missouri. Gdyby tylko był dzień i nie padał deszcz. Gdyby tylko ten dzień się skończył. Gdybyśmy tylko nie były nadal w Iowa. Gdyby... Gdyby babcia miała wąsy. Trudno jest wytłumaczyć, jak strasznie długa wydaje się droga, kiedy jest późno w nocy, a człowiek czuje się wykończony. Każdy kilometr przesuwa się w zwolnionym tempie, każde światło jest czerwone przez całe wieki. Zatrzymałyśmy się za sznurem samochodów na jednych z takich świateł. Kilka aut, knajpek z fast foodem. Dlatego wiedziałyśmy, że wracamy do cywilizacji - McDonald, zaraz potem Kentucky Fried Chicken. Czy Candy była przerażona? W lusterku wstecznym widziałam tylko, że wygląda przez okno. W Sioux City nie było Holiday Inn ani Budget Inn, a Best Western i Clarion, i tak dla nas za drogie, nie miały wolnych pokoi. Nie odważyłyśmy się zajechać na stację benzynową i zapytać o jakiś motel, bo nagle mnie oświeciło, że pewnie każdy pracownik stacji benzynowej ma CB radio i kiedy tylko wleję kroplę paliwa do baku, natychmiast poda Ervowi namiary na moją pozycję. Gdzie był Erv? Czy jechał I-80 własnym samochodem i utrzymywał kontakt radiowy? A może jak głównodowodzący zajął jakąś kwaterę gdzieś w centrum kraju, może w Nebrasce, i rozkazywał ludziom, żeby dowieźli do niego Candy? Obejrzałam się na nią. Już nawet nie patrzyła przed siebie i miała zamknięte oczy. Nieopodal błotnistego kanału, który nie mógł być rzeką Missouri, znalazłyśmy kasyno Argosy, z migającym neonem, jeszcze bardziej kolorowe i tandetne, jeśli to w ogóle możliwe, niż Isle of Capri. Jedynym dostępnym pokojem był apartament na ostatnim piętrze za sześćset dolarów za noc. Uprzejmie odmówiłyśmy i przeklinając jak marynarze, wyszłyśmy na parking. Gina oświadczyła, że równie dobrze możemy wejść do środka i trochę pograć. Zmęczenie i złość zupełnie zniknęły z jej twarzy. Spojrzałam na nią, jakby miała dwie głowy. - Dwie godziny temu leżałaś w łóżku i mówiłaś, że jesteś zbyt zmęczona, by wsiąść do samochodu. A teraz chcesz trochę pograć? - Nie mogłam w to uwierzyć. - Złapałam drugi oddech - odparła, wzruszając ramionami. - To znaczy tak czy nie? - Z mojej strony nie. Nawet Candy, która jeszcze w barze była w tak doskonałym nastroju, pokręciła głową. - Ja pasuję, gra słów niezamierzona - powiedziała. - Co? A jutro będzie lepiej? - Zawsze jest taka nadzieja. Poza tym jutro brak snu nie będzie mi tak doskwierał. Nie będzie mi tak doskwierał. Czasami przemawiała, jakby czytała Henry'ego Jamesa. Chciało mi się płakać. Nie miałam poduszki, by oprzeć udręczoną głowę, ani łóżka, by wyciągnąć ścierpnięte kończyny. Przez cały dzień siedziałam za kółkiem, a teraz musiałam za nim spać. - Boże, zaśpiewaj mi jakiś psalm, Candy - mruknęłam. - Coś musi mnie ukołysać do snu.

Gina, już wcześniej na nas zła, rozgniewała się jeszcze bardziej za to, że odmawiamy jej jedynej rozrywki. Nabzdyczona skrzyżowała ręce na piersi i narzekała głośno, podczas gdy my siedziałyśmy z zamkniętymi oczami. Otworzyłam okno. - No, Candy - rzuciła Gina. - Zaśpiewaj, żeby zapłacić za podróż. - Lecz zanim Candy zdążyła zacząć, dodała: - Zupełnie was nie rozumiem. Spędziłyśmy cały dzień i całą noc w samochodzie, a teraz znów jesteśmy uwięzione. Zamiast rozprostować kości, trochę się przejść, potem usiąść, wypić darmowego drinka i przez jedną sekundę zabawić się po tym parszywym dniu. Oto co dostaję po tych wszystkich przejściach. Zapominasz się, Sloane. Masz być moją przyjaciółką. A tu wystarczył jeden wieczór w barze i cała piętnastoletnia przyjaźń wyleciała przez okno. Przypomniałam sobie, jak przyszłam do domu Giny, kiedy miałyśmy po dwanaście lat. Dostała właśnie nowego szczeniaka i siedziałyśmy na trawie, trzymając go między sobą. Wyciągnęłyśmy nogi, przyciskając mocno do siebie stopy. Pamiętam to doskonale, bo jej stopy były ciepłe, ale nie lepkie. Bałam się, że moje mogą się okazać mało przyjemne i ona cofnie swoje. Lecz nie zrobiła tego. Siedziałyśmy, pozwalając, by szczeniak nas gryzł, drapał i turlał się między nami. Och, Gina. - Candy, zaśpiewaj dla mnie - powtórzyłam płaczliwie. - Pan światłem i zbawieniem moim - zaintonowała. - Pan obroną mojego życia: przed kim mam się trwożyć? Gdy na mnie nastają złośliwi, by zjeść moje ciało, wtenczas oni, wrogowie moi i nieprzyjaciele, chwieją się i padają... Albowiem On przechowa mnie w swym namiocie w dniu nieszczęścia... wydźwignie mnie na skałę... Choćby mnie opuścili ojciec mój i matka, to jednak Pan mnie przygarnie. Panie, naucz mnie Twojej drogi, prowadź mnie ścieżką prostą, ze względu na mych wrogów!... Wierzę, iż będę oglądał dobra Pańskie w ziemi żyjących... Siedziałam na parkingu przy obskurnym kasynie nad kanałem, które okazało się dla nas za drogie, żałując, że opuściłam pokój w wilgotnej norze, do której nigdy nie powinnam była zaglądać. Candy położyła mi dłonie na ramionach. Przez otwarte okno deszcz padał na moją pochyloną, przygnębioną głowę. Nocne powietrze było chłodne i rześkie. Pachniało tak, jakby rzeka była blisko; pachniało odległymi miastami, statkami i morzami, bezpiecznymi wyprawami innych ludzi. Był kiedyś taki czas, kiedy marzyłam, by uciec z Eddiem. Marzyłam, że wsiądziemy do jego podrasowanej furgonetki i nigdzie się nie zatrzymując, ruszymy w wielkie nieznane. Jednak teraz, zasypiając powoli gdzieś na wodnej granicy Iowa i Nebraski, w wielkim nieznanym, nie mogłam już sobie wyobrazić Eddiego przy moim boku. Przed oczami stawała mi jedynie blada, poważna twarz i nieumalowane oczy dziewczyny, która powoli podchodzi do wysokiego mężczyzny w białym habicie i schyla przed nim głowę. „Witaj, Grace". - Co takiego jest w Paradise, Grace? - szepnęłam. - Nie możesz dać Ervowi, czego chce, i skończyć z nim raz na zawsze? Ale nikt nie odpowiedział.

3 Argos y Pavi lion Następnego ranka zamówiłyśmy śniadanie w Międzynarodowym Domu Naleśników. Candy zapłaciła rachunek. - Hoadley stawia. Uśmiechnęła się znacząco. Siedziała naprzeciwko mnie obok Giny, która już nie była zła, tylko zapuchnięta z niewyspania. W szarości poranka bolała mnie głowa, a w sercu czułam ogromny ciężar. - Co cię tak cieszy? - rzuciłam. - Daj mi mapę. Muszę zaplanować trasę. - Miałam otarte ręce i bolały mnie kolana. Candy wzięła mapę od Giny. - Nie martw się o dzisiaj - powiedziała. - Mamy trochę dolców i znam drogę do Rapid City. - Dokąd? - Rapid City. - To w Dakocie Południowej. - Dakocie? Dawaj mapę, Candy! - Wyrwałam jej mapę z ręki, a Gina uśmiechnęła się bardzo z siebie zadowolona. Mój oliwkowy top był przepocony, koniecznie musiałam wziąć prysznic i się przebrać. - Rapid City jest nam totalnie nie po drodze. - Stukałam z emfazą palcem w mapę. - Totalnie. Kompletnie. Candy próbowała odzyskać mapę. Nie pozwoliłam. - Shelby - zaczęła łagodnie. - Zjedz grzankę. I trochę bekonu. Odpręż się. Wyglądasz okropnie. - Ciekawe dlaczego. - Trzeba było pójść z nami - oświadczyła Gina. - Dobrze ci tak. Świetnie się bawiłyśmy. A ty? Candy ścisnęła mnie za rękę i pomasowała ją koniuszkami palców. - Posłuchaj. Nie ma takiej rzeczy, jak nie po drodze. Nie po naszej drodze oznacza nie po drodze Erva, a to dobrze. Nie przejmuj się tak. W Rapid City mieszka mój dobry przyjaciel Floyd, który ma dla mnie gotówkę. Muszę ją odebrać, zanim dotrę do Paradise. - Uniosła wesoło brwi. - Ma dla mnie mnóstwo forsy. Zapłacę za benzynę aż do samej Kalifornii. Dobra? - Candy... - Pojedziemy bocznymi drogami do Valentine w Nebrasce, przez Sand Hills, a potem na północ i zachód przez Dakotę Południową do Wall Drug. Tam pracuje Floyd. Zatrzymamy się na noc w najlepszym hotelu w Rapid City, ja stawiam, a następnego ranka zjedziemy w dół przez Black Hills. Podoba ci się mój plan? - Uśmiechnęła się do mnie jak klaun w cyrku. - Wiem, jak bardzo lubisz planować. - Uroczy klaun. Ale mimo wszystko. - Nie możemy już jechać na skróty - ciągnęła. - Nie możemy wyjechać na I-osiemdziesiąt twoim żółtym kanarkiem i zrobić pięćset kilometrów w trzy godziny. Albo pojedziemy bocznymi drogami, gdzie nie ma ciężarówek, albo będziemy podróżować nocą, kiedy nie ma ruchu. Musimy zachować najwyższą

ostrożność. W porządku? - Podsunęła mi mapę. - A teraz proszę. Przestudiuj mapę. Planuj. Widzisz, że Rapid City leży na samej granicy z Wyoming? Potem będzie już prosto do Utah. Dalej zobaczymy. W czasie tej wymiany zdań Gina prawie nie zwracała na nas uwagi. Śmiała się cicho i próbowała zajrzeć Candy przez ramię na mapę, dziobiąc jednocześnie ziemniaki z cebulą. Kciukiem zmierzyłam odległość pomiędzy Międzynarodowym Domem Naleśników w Sioux City i Rapid City w Dakocie Południowej. - Nie chcę powtarzać oczywistego faktu, Candy - powiedziałam - ale to ponad siedemset kilometrów. Chcesz przejechać taką odległość bocznymi drogami? - Skończ jeść. Musimy się spieszyć. Muszę być w Rapid City dziś wieczór. - Dlaczego? - Bo czeka tam dziś na mnie mój przyjaciel. I dlatego - dodała - że nadal mamy przed sobą długą drogę, a ja naprawdę muszę szybko znaleźć się w Paradise. Ale najpierw chcę odebrać pieniądze od Floyda. I nie mam czasu na guzdranie się. - Dobry plan, Candy - powiedziała Gina. - Bardzo zacny. Dopiła resztkę kawy. Jej stosunek do Candy zmienił się o sto osiemdziesiąt stopni. Doszło niemal do ocieplenia. Po wszystkich tych rzeczach, które Gina wykrzyczała pod jej adresem wczoraj w nocy, zdumiało mnie, że Candy w ogóle się do niej odzywa. Mogła to tłumaczyć jedynie wyprawa do kasyna, na którą przystała w końcu Candy, by uniknąć powtórki z wczorajszego wybuchu. Musiała mieć Ginę po swojej stronie, jeśli chciała dotrzeć do miejsca przeznaczenia w jednym kawałku. - Myślałam, że podwozimy cię tylko do Reno. - Dziś rano to ja byłam przygnębiona i naburmuszona. - Reno! - wykrzyknęła radośnie Gina. - Daleko jeszcze? - Candy - nie ustępowałam. - Powiedziałaś: Reno. - Zajmujmy się tym dzień po dniu. Dobra? - Poklepała mnie po dłoni. Nie dawałam za wygraną. - Kto jest w Paradise? - Nie cofnęłam jednak dłoni. - Przyjaciel. Mike. - Masz sporo przyjaciół, przyjaciółko. - Jedziesz do Paradise dla Mike'a? - zapytała Gina z niedowierzaniem. - Nie dla Mike'a - odparła Candy, naśladując ton Giny i patrząc na nią z rozbawieniem. - Choć twoje zdziwienie zakrawa na ironię, skoro ty jedziesz do Bakersfield dla Eddiego. Gina zajęła pozycję obronną. - Bakersfield dla Eddiego jest lepsze niż Paradise dla Mike'a. - Naprawdę? Skoro tak twierdzisz. Ja osobiście uważam, że wyjazd do Bakersfield dla Eddiego to dopiero początek twoich kłopotów. Jeśli zaś chodzi o mnie, nie jadę do Paradise dla Mike'a. - Schyliła na moment głowę. - Już nie. - Ale po coś tam jedziesz? - zapytałam. - Co to znaczy? - rzuciła Gina. Candy miała prawdziwy dar mówienia jednego zdania za dużo.

- Nic - powiedziała do Giny. - To tylko głupi żart. - Zwracając się do mnie, dodała: - Tak. Jadę po coś do Paradise. - Wstała. - Ruszajmy. Shelby, wiesz dokąd jechać? - Czy wiem? - Też wstałam. - Chodzi ci o Mendocino w Kalifornii? A może o hotel z łóżkiem i prysznicem? - Nie martw się. Dostaniesz to. Za siedemset kilometrów. Ale naprawdę musisz dodać gazu. Floyd kończy pracę o szóstej. Była dziesiąta rano. Nie mogłam zebrać myśli. Zeszłej nocy, gdy Candy w końcu ustąpiła i poszła z Giną do Argosy, zapadłam w niespokojny sen. Skulona i ściśnięta w pozycji siedzącej próbowałam ułożyć się wygodniej i w pewnej chwili na wpół otworzyłam oczy. Krzyknęłam. Przez otwarte okno patrzyła na mnie męska twarz. Odsunęłam się szybko, przekładając nogi przez dźwignię zmiany biegów, by usiąść na miejscu Giny. Zaczęłam jęczeć i płakać. On wsunął głowę do środka i rozejrzał się po samochodzie. - Jest tu z tobą ktoś jeszcze? - warknął. Udawałam, że nie słyszę. - Hej! Jesteś sama? - wrzasnął. Jak mogłam na to odpowiedzieć? Przecież nie, że jestem sama. Ani że jestem z dwiema innym dziewczętami, z których jedna ma różowe włosy. Milczałam. Nie odpowiedziałam. Rozpłakałam się, bo wyglądało na to, że mężczyzna zaraz otworzy drzwi i rzuci się na mnie. Dusząc w panice, otworzyłam drzwi od strony pasażera i wypadłam na mokry chodnik. Pozbierałam się, raniąc sobie przy tym dłonie i popędziłam w stronę wejścia do Argosy, zostawiając samochód, bagaż, pieniądze, wszystko. Nie sądziłam, żeby mnie dogonił; w końcu przebiegłam kiedyś czterysta czterdzieści metrów w pięćdziesiąt siedem sekund. Z kasyna wychodziła grupka ludzi; wpadłam na nich z całej siły. Odprowadzili mnie do samochodu, rozejrzeli się, zapewnili, że nie ma tam nikogo; chichocząc i żartując, poradzili mi, żebym następnym razem trochę mniej piła. Nieco uspokojona, zamknęłam samochód i tym razem z kluczykami w ręce pokuśtykałam do holu, gdzie opadłam na twardą kanapę i czekałam na Candy i Ginę. Znalazły mnie pogrążoną we śnie. Powiedziałam, że dręczyły mnie koszmary i nie rozwijałam tematu. Dziś rano nie chciałam powiedzieć o tym Candy i odwracałam twarz od jej pytań i miękkich spojrzeń, spoglądając na otarte dłonie. Po co miałabym się jej zwierzać? Ale nie mogłam zapomnieć, jak bardzo byłam przerażona.

Część dziewiąta BADLANDS

1 Sprz e dan a narz e czo na Droga jest jak narkotyk. Hipnotyzuje. Człowiek wpatruje się w bezkresną szosę, w szumiące drzewa, w poruszające się usypiająco wycieraczki, które walczą, by zetrzeć perlisty płyn do mycia szyb. W deszczu przekroczyłyśmy rzekę Missouri i znalazłyśmy zwykłą, jednopasmową drogę. Jechałyśmy w górę i w dół, nie miałyśmy pojęcia, gdzie jesteśmy. Candy powiedziała, że bardzo daleko od celu. Jasne jak cholera, rzuciła Gina. Kłóciłyśmy się. Nie słuchałyśmy muzyki. Próbowałyśmy, ale ile razy można wysłuchać, że przypływ jest wysoki, więc jadę dalej, zanim zacznie się krzyczeć? Poranne ożywienie Giny zniknęło - wywołana hazardem adrenalina nie utrzymuje się długo, a po drodze nie było żadnych kasyn, które mogłyby ukoić jej stres. Moim lekarstwem była kierownica kojąca mój, więc ściskałam ją obiema rękami jak świeżo upieczony kierowca. Candy siedziała cicho z zamkniętymi oczami. Zawsze udawało się jej to osiągnąć - spokój. Czy wsłuchiwała się w głos Boga, szukała pomocy, wskazówek? Zaczynałam podejrzewać, że ma więcej możliwości, by radzić sobie z niepokojem niż ja i Gina, i zazdrościłam jej. Gdyby tylko mogła mnie nauczyć, jak utrzymywać ciało i umysł w tak absolutnym spokoju, kiedy z przodu i z tyłu rozlega się tumult nie do zniesienia, a wszystkie trzy przedzieramy się przez hałaśliwe bagno pełne urojonych płycizn. Czym się pocieszałam? Lista płycizn nie była zbyt długa. Wszystko będzie dobrze. Naprawimy to. Załatwimy. Muszę znaleźć moją matkę. Gdyby tylko tej dziewczyny nie było z nami. - Nebraska leży więc w środku lądu? - zapytała Gina z tym swoim łobuzerskim wyrazem twarzy. W takich chwilach zawsze potrafiła mnie rozśmieszyć. Ale czasem nie do końca jej się to udawało. - Tak. I co z tego? - To jak wytłumaczysz, że jedna czwarta jej powierzchni to piasek? - Co? - A tak. I to nie tylko piasek, lecz wydmy. Jedną czwarta powierzchni stanu, obszar niemal tak duży jak stan Nowy Jork, pokrywają wzgórza nawianego piasku, który uformował się w wydmy i tak został. Jak to wytłumaczysz? - Ponieważ nie mam o tym pojęcia, nie zamierzam tego tłumaczyć - odparłam. - Jak oni to tłumaczą? Gina machnęła ręką w moją stronę. - Oni twierdzą, że to pola sandrowe z lodowca z Gór Skalistych. - Skoro tak twierdzą, to niech tak będzie. - A skąd się tu wzięły pola sandrowe? - wykrzyknęła Gina. - Tego nikt nie potrafi wytłumaczyć. A skoro już jesteśmy przy rzeczach, których nikt nie potrafi wyjaśnić, to trzeba dodać, że Góry Skaliste znajdują

się osiemset kilometrów stąd. Wydmy z reguły osłaniają linię wybrzeża od piętnastu do trzydziestu metrów. A my mówimy o ośmiuset kilometrach. Musiał wiać niezły wiatr, skoro przeniósł piasek spod lodowca z gór. - Do czego zmierzasz? - To geologicznie niemożliwe. Wiecie, co było geologicznie niemożliwe? Spotkanie dziewczyny o imieniu Candy, która zmaterializowała się po raz drugi na światłach przy terenach piknikowych. W porównaniu z tym bladła każda inna niemożliwość. Candy wsunęła głowę między siedzenia i uśmiechnęła się szelmowsko. - Może to dzieło Boga. - Znów zaczynasz. - Gina odepchnęła ją lekko. - To nauka! - Wytłumacz nam to. - Nie potrafię. Ale naukowcy nad tym pracują. - Czyli wszystko wyjaśni się lada chwila? - Zamknij się. - Czy naukowcy potrafią wytłumaczyć, dlaczego dajemy jałmużnę bezdomnym? - zapytała Candy. - Zamknij się! Rozmawiamy o Sand Hills w Nebrasce. Postanowiłam się wtrącić. - Gdzie jest ten słynny piach? - Trudno go nie zauważyć. Piasek trzy tysiące sześćset kilometrów od oceanu. I jeszcze jedno. Po co Bóg miałby umieszczać wydmy w samym środku Nebraski? - Skąd mam wiedzieć? Dlatego nazywamy to cudem. Ponieważ nie rozumiemy. - Nigdy nie nazwałam tego cudem. Powiedziałam, że to geologicznie niemożliwe. - Ta sama różnica. Wybuchnęłam śmiechem. - Jak to jest, gdy obrywa się swoją własną bronią, Gino Reed? - Połaskotałam ją w żebra. To zajęło nas przez sześć kilometrów i pięć minut. Bez muzyki czy bzdurnej pogawędki nastrój w samochodzie stawał się coraz bardziej ponury, trochę jak otaczający nas krajobraz. Mijałyśmy wilgotne, otulone mgłą wzgórza. Nigdzie nie było widać żadnych świateł, przez długi czas nie spotykałyśmy ani jednego samochodu i tylko gdzieniegdzie widziałyśmy jakąś małą farmę, zniszczony sprzęt rolniczy, fabrykę. Nebraska, przynajmniej w tej części, nie przypominała Iowa. Teraz wiedziałam już, jaka jest różnica między bogatym a biednym stanem. Farmy w Iowa były wielkimi, bogatymi plantacjami, świetnie rozplanowanymi i zadbanymi. Tutaj płoty od frontu pokrywała rdza, a domy były zrujnowane i zaniedbane. Tu i tam widać było jakieś ślady przemysłu rolniczego, ale nie widziałyśmy żadnych sklepów. Ani jednego. Nie było ani jednego znaku, który prowadziłby do stacji benzynowej, delikatesów, cukierni z lodami albo sklepu z butami. Nie. Było. Nic. Z wyjątkiem padającego nieustannie deszczu, mgły i porośniętych trawą wzgórz. Tak przejechałyśmy ponad sto kilometrów drogą numer 20. Laurel, Randolph, Osmond. Od czasu do czasu mijał nas jakiś samochód. Jasne światła wyrastały z mgły, rosły, a potem znikały ze świstem. Było cicho. Plainview, Royal...

Bardzo chciałam posłuchać czegoś o dziewczynie o imieniu Grace, lecz Candy wsunęła się tylko między siedzenia i prosto do ucha zaczęła nam opowiadać historię człowieka o imieniu Erv. - Zbierał monety i pracował w budowlance. Potem zajął się fotografią i produkcją wideo. Wszystko związane z gotówką. - Tak właśnie to ujęła, mówiąc trochę wolniej i jednocześnie przynaglając mnie, żebym dodała gazu. - Część jego interesu polegała na załatwianiu panienek dla jego licznych przyjaciół. Nie dla biznesmenów, ale dla tych niższego gatunku. Dla robotników, kierowców ciężarówek. - Zawiesiła głos. - Ja... byłam jedną z tych panienek. Ach, więc usłyszę coś o dziewczynie o imieniu Candy. - Naprawdę? - Nie uwierzyłam jej. - Jak to? Masz zaledwie siedemnaście lat. - Zgadza się. I jestem już trochę dla niego za stara. Zaczęłam cztery lata temu. - Gdy miałaś trzynaście? - Tak. - Oddawałaś się mężczyznom za pieniądze od czasu, gdy miałaś trzynaście lat? - Tak. - O mój Boże, Candy. - Nagle zrobiło mi się niedobrze. - Co? - Dlaczego to robiłaś? Dlaczego się zgadzałaś? - Bardzo dobrze zarabiałam. Gina poklepała mnie i odwróciła się do Candy. - Candycane - zaczęła łagodnie. - A twoja matka? Jak mogła pozwolić na coś takiego? Miałam nadzieję, że Candy odpowie: „Moja mama nic nie wiedziała", bo tylko to miałoby jakiś sens. - Moja matka lubiła Erva i chciała go zatrzymać. Jej poprzedni faceci byli do niczego. - Zamilkła na chwilę, a potem mówiła dalej. - Przestałam chodzić do szkoły i dlatego musieliśmy się stale przenosić, żeby władze szkolne się od nas odczepiły. Spałam w ciągu dnia, a w nocy pracowałam. Przynosiłam pieniądze do domu. Nie było tak źle. Nie przestałyśmy słuchać, ale ona przestała mówić, jakby nagle wyczerpała temat. Kiedy dojechałyśmy do O'Neill („Irlandzka stolica Nebraski!"), zatankowałyśmy i kupiłyśmy kawę. - Jeśli potrzebowałaś pracy, dlaczego nie załatwiłaś sobie czegoś w Burger Kingu? - Byłam za młoda. Kto zatrudniłyby nieletnią poniżej piętnastego roku życia? - Wielki Boże, Candy - rzuciłam. - Mogłaś opiekować się dziećmi. Machnęła ręką. - Za opiekę płacili dolca za godzinę. A ja zarabiałam dziesięć do dwudziestu, plus dobre napiwki, którymi nie zawsze dzieliłam się z Ervem. Dziesięć albo dwieście dolców za dziesięć godzin. Spora różnica, nie? - Ile musieli ci dać, żebyś zrobiła coś, na co nie miałaś ochoty? - zapytała Gina. - Chyba dziesięć do dwudziestu za godzinę - odparła Candy. Wsiadłyśmy do samochodu i jechałam z rozdartym sercem, walcząc z nudnościami. Przestało padać, słońce wyjrzało zza chmur i wreszcie droga wyschła. - Czy fakt, że się im oddawałaś, miał dla ciebie jakieś znaczenie? - zapytałam niemal szeptem.

- A kto się oddawał? Ja nie. Może ty. Ja dawałam im coś, czego chcieli w zamian za coś, czego chciałam ja. To nie jest oddawanie. To mądrość. Rzecz, o której mówisz, nie ma dla mnie żadnej wartości. To tylko środek prowadzący do celu. A dzięki pieniądzom wyjadę daleko od tego świata. - Gdzie są te pieniądze? - zapytała Gina. - Kiedyś trzymałam je przy sobie. Ale Erv dużo wydawał. Kupił łódź, dwie ciężarówki, letni domek nad Chesapeake. Kiedy brakowało mu gotówki, brał ode mnie. Przeszukiwał mój pokój, dopóki nie znalazł kasy. Mówił, że bez niego nie miałabym nic. To prawda, ale kiedy zabierał mi pieniądze, też nic nie miałam. Zaczęłam je ukrywać. Trochę trzymałam przy sobie, jako przynętę, ale resztę wysyłałam. Część do taty, część do Mike'a w Paradise i do mojej przyjaciółki Jess w Reno. Ale większość do Floyda, z którym spotkamy się dziś wieczór. - Nie mogę uwierzyć, że wysyłałaś pieniądze do taty - powiedziała Gina. Między South Bend i O'Neill stała się okropnie przyzwoita. - Nie sądzisz, że Erv wie, do kogo wysyłałaś pieniądze? Jeden kwit z Western Union i po sprawie. A jeśli pierwszy dojechał do Floyda i czeka na ciebie w Rapid City? - Nie jestem głupia, zatrzymałam wszystkie przekazy przy sobie. - Zacisnęła usta. - Przekazy i Biblię, którą dostałam od taty, kiedy byłam dzieckiem. - Zawiesiła głos. - I jeszcze coś, za co Erv chce mnie zabić. Czekałyśmy. Wstrzymywałam oddech, by nie uronić ani słowa. - Zabrałam rolkę szesnastomilimetrowego filmu - powiedziała z ociąganiem, spuszczając wzrok. - To jeden z ostatnich, jakie Erv nakręcił. Z tej taśmy-matki robił tanio kopie wideo i sprzedawał z ogromnym zyskiem. Rolki były strzeżone jak złoto w Ford Knox. To cud, że udało mi się zabrać tę jedną. - Dlaczego mu ją zabrałaś? - żachnęłam się. - Nie znasz go? Nie pomyślałaś? - Znam go - odparła. - Zabrałam ją, bo potrzebowałam ochrony. Bez niej już byśmy nie żyły. - Zabrałaś mu rolkę filmu, za którą on chce cię zabić, i nazywasz to ochroną? - powiedziała Gina. - Nic nie rozumiesz. Tak. - Co to za film? - zapytałam. - Nieletnie dziewczynki robią rzeczy dla dorosłych - odparła ze znużeniem. - W jednym ujęciu Erv przywiązał mnie do drzewa i... coś jakby mnie torturował przed obiektywem. Ranił mnie, robił mi różne rzeczy, a potem udawał, że mnie zabija. Kręci takie filmy już od paru lat i sprzedaje na czarnym rynku, bo są nielegalne. - Nielegalne? Żartujesz - rzuciła Gina. - Nieletnie dziewczynki i filmy ze scenami śmierci? - Czy jest rynek na coś takiego? - zapytałam sceptycznie i z niedowierzaniem, a moja naiwność przeszła w obrzydzenie. - Zarobił na tym fortunę. Nie uwierzycie, jaka to była dojna krowa. Zarabiał taką kasę, że mógł przestać być moim alfonsem, bo to było dla niego tylko kieszonkowe. Dzięki filmom zamiast jednemu lub dwóm mężczyznom mógł mnie sprzedawać czterem tysiącom. - Wydaje mi się, że to ty byłaś dojną krową - powiedziałam.

- Może masz rację. Dlatego tak bardzo nie chciał się ze mną rozstawać. Te filmy są powodem, dla którego kierowcy tak chętnie mu pomagają. Im też je dostarcza. To najbardziej zyskowne przedsięwzięcie, jakie kiedykolwiek wymyślił. - Candy - zaczęła z wyższością Gina. - Nie wiesz, że prawo zabrania przewozić przez granicę stanu jakiekolwiek treści nieprzyzwoite i lubieżne, zwłaszcza drastyczne materiały dotyczące dzieci? - Ależ z ciebie kopalnia informacji. Już ich nie przewożę. Dałam je ojcu. Wciągnęłyśmy z Giną powietrze. Mój oddech bardziej przypominał żachnięcie. Wpatrywałam się w Candy w lusterku wstecznym. - Dałaś ojcu erotyczny film nakręcony przez Erva, który złamał wszystkie amerykańskie i międzynarodowe prawa? - Tak. I co z tego? Musiała wziąć nasze osłupienie za osąd. - Myślicie, że jesteście lepsze ode mnie, bo dawałyście to za darmo zupełnie obcym mężczyznom? To wcale nie sprawia, że jesteście lepsze, tylko głupie. Nie wiem jak Gina, ale ja na pewno jej nie osądzałam. Wyobrażałam sobie Estevana Rio, zakonnika trapistę, mieszkającego od piętnastu lat w klasztorze, jak zakłada wręczoną mu przez Candy rolkę taśmy na jedyny projektor w Melleray w małym pokoiku przylegającym do biblioteki, jak go puszcza i wygodnie się rozsiada. Być może towarzyszyli mu inni zakonnicy. Czy jedli popcorn i popijali colę, oglądając czternasto-, piętnasto-, szesnastoletnią córkę Estevana przywiązaną nagą do drzewa i dręczoną seksualnie? Jadąc w milczeniu przez Nebraskę, osądzałam Estevana Rio za to, że nie zrobił więcej, by pomóc swojemu dziecku. Moja opinia na temat Bruggemana nie uległa zmianie. To przypominało osądzanie skały. Bez względu na to, jak długo to potrwa, nigdy nie stanie się złotą rybką. Choćby dlatego, że jest za ciężka. Przed oczami stanął mi mężczyzna z zeszłej nocy. Czy szukał Candy, by oddać ją Ervowi, żeby ten mógł nakręcić więcej filmów? Gina nie mogła uwierzyć, że film trafił do rąk brata Estevana, ale ja czułam lekką ulgę, że nie ma go już w samochodzie. Ulga była krótkotrwała, gdyż przekonanie Bruggemana, że nie mamy tego filmu, przekraczało moje możliwości. - Candy, wiem, że, twoim zdaniem, postąpił po chrześcijańsku, biorąc ten film... - ciągnęła Gina i nie potrafiła dokończyć. Nawet nieustraszona Gina nie mogła dokończyć! - Nie miałam wyboru - odparła Candy. - Nie zabrałam tej głupiej rolki, by szantażować Erva ani żeby go przekupić. Zabrałam ją, żeby pozwolił mi odejść. Musiała się znaleźć w bezpiecznym miejscu. Zaczynałam rozumieć, dlaczego Erv nie chciał się z nią rozstać. - Nawet nie potraficie sobie wyobrazić, jak wielkie jest zapotrzebowanie na takie filmy. A dostawy są bardzo małe. W ciągu dwóch lat, od czasu kiedy się tym zajął, musiał zarobić, i wcale nie przesadzam, jakieś trzy, cztery miliony dolarów. - A ile ty zarobiłaś? - zapytałam. - Kilka dolców - odpowiedziała wymijająco. - Wystarczy, by zmienić życie. Teraz musimy odebrać moje pieniądze.

- My? Wygląda na to, że będziemy bardzo zajęte - rzuciła Gina. - Musimy przekupić sprzedawców pornografii, wyrwać pieniądze ludziom w Rapid City - szydziła. - Rewelacja, Candy. Jaka rola przypadnie Sloane? - Najważniejsza. Musi prowadzić samochód, którym uciekniemy. Jęknęłam. - A moja? - zapytała Gina. - Mam im rozwalić rzepki kolanowe, kiedy nie będą chcieli zapłacić? - Dlaczego mieliby nie chcieć? Floyd jest moim najlepszym przyjacielem. Przesyłam mu moje pieniądze, zatrzymuje połowę dla siebie, a resztę chowa dla mnie. - Mówiła bardzo cicho, zupełnie jak nocą w lesie. - Nawet jeśli zatrzyma połowę, to moja dola wyniesie jakieś dwadzieścia tysięcy. Pomyślcie tylko. Zaśmiała się cicho. - Całkiem nieźle jak na siedemnastolatkę. - Nieźle - przytaknęłam. - Dlaczego z tym skończyłaś? Nie chciałaś ciągnąć tego dalej? - Coś w tym stylu - odparła niejasno. - Powiedziałam, że wyjeżdżam, ale Erv widział to zupełnie inaczej. Nie chciał mnie puścić. - No tak. Dlaczego miałby to robić? - Początkowo myślałam, że chodzi mu o pieniądze, bo straci źródło dochodu. Ale przecież partnerzy mieli inne dziewczyny, które mogli wykorzystać. Nie, Ervowi chodziło o coś więcej. - Zmarszczyła brwi. Kiedy przekonałam się, że tak łatwo mnie nie puści, próbowałam go do tego zmusić. Zrobiłam sobie tatuaże, żeby nie mógł mnie już dłużej filmować. - Uśmiechnęła się ponuro. - Myślałam, że nikt nie będzie chciał oglądać wytatuowanej panienki. - Potrząsnęła głową. - Ale on tylko mnie pobił i zaczął znów wynajmować na godziny, twierdząc, że jest mnóstwo mężczyzn, którym podobają się tatuaże. Wiedziałam, że chce, żebym została, mimo że się wściekł z powodu tych tatuaży. Normalnie bym została, ale naprawdę musiałam jechać. Moje błagania, tatuaże ani powtarzanie bez końca, że nie chcę już tego robić, nie mogły go przekonać. Wiedziałam, że trzeba znaleźć jakiś inny sposób. Musiałam wyjechać, a on musiał zostawić mnie w spokoju. Zabrałam więc film. - I co ci z tego przyszło? - Najwyraźniej niewiele. Gina wpatrywała się we mnie intensywnie. Wbiłam wzrok w szosę i nie odwzajemniłam jej spojrzenia. W co myśmy się wpakowały? Na moment odebrało nam mowę - na jakieś pięćdziesiąt kilometrów. - On cię ściga, bo się boi, że jeśli ten film wypłynie, on trafi za kratki do końca życia - powiedziała w końcu Gina. - I ma rację. Stanowisz zagrożenie dla całej jego egzystencji. Wie, że jeśli odzyska film, będzie bezpieczny. - Tak. Właśnie dlatego nie mogę pozwolić, żeby położył na nim łapę. - Candy zacmokała. - Tyle razy mu powtarzałam, żeby zostawił mnie w spokoju. Błagałam, żeby mnie puścił. Czy to moja wina, że jest uparty i nie chce słuchać głosu rozsądku? - Nie, to na pewno nie jest twoja wina - wypaliłam. Miałyśmy nieźle przerąbane. Drżały mi ręce. Erv, reżyser filmów pornograficznych, wiedział, że jego dzieła nie są przeznaczone do publicznego rozpowszechniania. Raczej nie pojawią się w lokalnym kinie. Poza tym był na filmie razem z Candy.

- Twoja matka jest totalnie popieprzona! - wykrzyknęła Gina. - Gdzie, do cholery, była, kiedy to się działo? Kiedy zabawialiście się razem z jej facetem? Mieliście studio w domu? - Nie. Jeździliśmy gdzie indziej. - No to wszystko gra! - Posłuchaj, moja mama miała naprawdę ciężkie życie. Uciekła z domu, kiedy miała trzynaście lat, żyła na ulicy ze swoimi chłopakami, przede mną miała jeszcze jedno dziecko, które umarło, nabawiła się poważnych problemów ze zdrowiem, cierpiała na wapnienie nerek, marskość wątroby, a jej siostrę udusił mąż zaledwie dwa miesiące po ślubie. Poza tym - dodała, otwierając szeroko oczy - miała liszajca. - Co to, u diabła, takiego? - Paskudna infekcja skóry - wyjaśniła Gina. - Fuj. - Zanim poznała mojego ojca, wiodła naprawdę okropne życie. On był chyba dla niej najlepszy, ale ona nie chciała się ustatkować. To nie było życie dla niej. Nie jest zbyt duchową osobą i nie szuka odpowiedzi. Kiedy przyjechałam na wschód, początkowo bardzo się tego bała, ale potem trochę się ożywiła i rozpogodziła. Dostrzegła drzemiący w tym potencjał. Dzięki moim zarobkom mogła nie pracować i kupować rzeczy, na które miała ochotę. - Na przykład co? - Likier Southern Comfort i papierosy. Mogła sobie też kupić nową pralkę, lodówkę i zamrażarkę. Kupiła dom, w którym mieszkała, i nie musiała go już dłużej wynajmować. Kupiła też furgonetkę. Byłam jej jedynym dzieckiem i dzięki mnie żyła trochę lepiej. - Mnie się to w głowie nie mieści - oświadczyła Gina. - Przecież ona nadal jest z Ervem. Candy wpatrywała się w tył głowy Giny dłużej, niż uznałam to za konieczne, jakby chciała ją zmusić do zastanowienia się nad własnymi wyborami. Gina myślała jednak tylko o Candy i nie poczuła siły jej spojrzenia. - Twoja matka sprzedała cię za lodówkę? - zapytałam. - Za życie pełne lodówek. Wszyscy na tym skorzystali. - Naprawdę? Jeśli było tak świetnie, to dlaczego uciekasz? - To nie ma absolutnie nic wspólnego z tym interesem, z moją matką i z Ervem. - Cofnęła się na siedzenie. - Mam własne powody. Ale teraz naprawdę nie chcę o tym rozmawiać. - Wyjrzała przez okno. - Po prostu chciałam wyjechać. Musiałam. Ale kiedy powiedziałam o tym Ervowi, wpadł w szał. Zarabiał tylko dzięki mnie. Nie miałam wyboru. Musiałam zabrać film i uciekać. - Zostawiłaś im jakąś wiadomość na pożegnanie? - Dla mnie było to ważne. Żałowałam, że matka nie zostawiła dla mnie żadnego liściku. I ojciec. Dostałam tylko wiadomość: „Pozdrów Shelby". Tyle napisała do mnie Lorna Moor. - Tak - odparła Candy. - W pustym pudełku po filmie. Napisałam: „Erv, sprawa wygląda tak. Świat jest wystarczająco duży dla nas obojga. Pozwól mi żyć własnym życiem. Nigdy nikomu o tobie nie powiem. Nikt nigdy nie pozna twojego nazwiska. Obiecuję. Pozwól mi odejść, a sam rób to, co robiłeś do tej pory. Świat jest wielki. Ty w jednym rogu, ja w drugim. Przysięgam, jeśli nic mi się nie stanie, film nigdy nie ujrzy światła dziennego. Masz moje słowo. W innym wypadku trafi prosto na policję i do «New York Timesa». Po prostu pozwól mi odejść".

- Niezły liścik. - Tak - zgodziła się Gina. - Ale coś mi mówi, że Erv nie skorzystał z jej rady. - Może nadal się nad tym zastanawia? - rzuciła Candy. - Naprawdę myślałam, że razem z operatorem zauważą brak filmu dopiero po jakimś tygodniu lub dwóch. Ale myliłam się, sądząc po tym, jak szybko mnie wytropili. Gina wydała z siebie krótki śmiech niedowierzania. - Boże święty, Candy - powiedziała. - Jakim cudem Jezus mieści się w życiu, które wiodłaś? - O co ci chodzi? - Candy zmarszczyła brwi. - Jak myślisz, dla kogo jest Jezus? Dla świętych? - Nie wiem. Ale wydaje się, że bardzo daleko mu do życia, jakie prowadziłaś z Ervem. Candy nie odpowiedziała, tylko osunęła się na siedzenie. Żałowałam, że nie mogę być muchą w zakamarku jej duszy. - Candy - zaczęłam - ta rzecz, którą robiłaś... z mężczyznami... dla pieniędzy... To tylko przez Erva, prawda? Ale już z tym skończyłaś, tak? - Tak, jeśli tylko mogę coś na to poradzić - odparła. Co zrobić z minutami, które wypełniają myśli? A raczej co zrobić z myślami, które wypełniają minuty? Z matką Candy? Nie mogłam się zmusić, by myśleć o niej inaczej, jak tylko z jej punktu widzenia. Candy miała matkę. Tylko na tyle mogłam się zdobyć. Żałosne, wiem. Aborcje, problemy ze zdrowiem i ucieczki z domu, być może kilka błędnych decyzji. Nawet liszajec, czy co to tam, u diabła, jest. A jednak była matką Candy. Otworzyłam okno i wdychałam powietrze Nebraski, mijając Inman, 22 mieszkańców. Było płasko, gorąco i wietrznie. Słowa Candy wyssały z samochodu całe powietrze. Po kilku kilometrach powiedziałam jej o metaforze skaty i Ervie. Milczała przez kilka chwil. - Chyba tak - powiedziała w końcu. - Z wyjątkiem jednej rzeczy. Jezusa. To on zamienia kamienie w złote rybki. Z Nim wszystko staje się możliwe. Ludzie niewiele się zmieniają, to prawda, ale mogą. A ty nie przestajesz im pomagać, podejmujesz wysiłek ze względu na nich, być może objawiając swoją prawdziwą naturę. I to wystarczy. Choć w naturze skorpiona leży, by kłuć, nie zmieni to natury żółwia, by zbawiać. To odpowiedź Jezusa. Kiedy jedzie się samochodem setki kilometrów, na jaw wychodzą tajemnice, a konflikty ulegają załagodzeniu. Człowiek jest czymś głęboko wstrząśnięty, ale wystarczy poczekać pięćdziesiąt kilometrów. Będzie mu się chciało pić. Będzie miał czas na drinka, na melancholię, na strach, na ciekawostki dotyczące mieszkańców Nebraski, na przejmujące uczucie niepokoju związane z tym, co przed chwilą usłyszał, a potem na pełne zdumienia żachnięcie z powodu zjawisk geologicznych, które pojawiają się przed przednią szybą - z bylicy wyrastają wydmy, a płaskie równiny przechodzą powoli w piaszczyste wzgórza. Człowiek czuł się źle, chwytał łapczywie powietrze, przyspieszał, drapał się w głowę, jechał dalej. Jaki tak naprawdę miał wybór? Skorpiony żółwie, Sand Hills, Dana, Erv, Candy i głosy dwudziestu mężczyzn śpiewające: „Każesz rosnąć trawie dla bydła i roślinom, by człowiekowi służyły, aby z roli dobywał chleb i wino, co rozwesela serce ludzkie". Po południu, kiedy wreszcie dotarłyśmy do północno-zachodniej części Nebraski, wśród wieczności i ogromu Sand Hills Gina opowiedziała nam historię dwóch sióstr, które mieszkały w Jonestown w Nebrasce na

początku dziewiętnastego wieku. Pewnej niedzieli zapytały matkę, czy mogą odwiedzić starszą siostrę, która pracowała w mieście. Matka się zgodziła. Dziewczęta wyszły po mszy. Matka ostrzegła je, żeby trzymały się drogi, lecz starsza dziewczynka zobaczyła piękne dzikie kwiaty i poszła, by narwać ich na bukiet dla siostry. Młodsza jej pomogła. I tak zeszły z drogi. Zrobiły piękny bukiet, lecz kiedy chciały wracać, nie mogły znaleźć drogi. Wszędzie dookoła był tylko żółty piasek i błękitne niebo. Szły to w tę, to w tamtą stronę. Kręciły się w kółko. Zapadła noc. Następnego ranka ruszyły przed siebie, cały czas nawołując. Minął kolejny dzień. Tymczasem zrozpaczeni rodzice zorganizowali grupę poszukiwawczą. Dziewczynek szukali wszyscy mieszkańcy miasteczka. Trzeciego dnia starsza siostra powiedziała młodszej, która coraz bardziej słabła bez jedzenia i wody, żeby usiadła, a ona pójdzie szukać pomocy. I poszła. Zapadła noc, wstał ranek. W końcu mała dziewczynka wstała i ruszyła przed siebie. Znalazła ją grupa, która szukała ich od pięciu dni. Matka, chora z rozpaczy, nie mogła nawet wyjść z domu. Przyprowadzono do niej młodszą i ruszono dalej na poszukiwania. Starszą znaleziono pod krzewem kreozotu. Leżała na boku ze swetrem zwiniętym pod głową, jakby wiedziała, że umrze, i chciała się jak najwygodniej ułożyć. - Ile lat miały te dziewczynki? - zapytałam. - Starsza osiem, a młodsza pięć. - Boże święty, Gina! - Tak, były małe. A co ci mówiłam? Sand Hills. Basset, 743 mieszkańców. Jonestown, 57 mieszkańców. Prosto z początku dziewiętnastego wieku. Aż do Valentine, „serca" wzgórz, myślałam o zagubionych dziewczynkach i ich pogrążonej w smutku matce. Większość życia marzyłam o tym, że gdzieś zaginę i matka o mnie usłyszy. Będzie musiała się zasmucić, wpaść w rozpacz, coś poczuć. Być może wrócić na pogrzeb. Nic nie stało na przeszkodzie moim marzeniom, by zagubić się na nietkniętych resztkach ogromnych prerii, które kiedyś pokrywały wszystkie nizinne stany, i odnaleźć matkę. Hotele w Valentine powitały nas niechętną ciszą. Miasto było zamknięte na lunch, z nieba lał się żar. Kilka barów było otwartych, ale nie zamierzałam wchodzić do baru za dnia. Z jednego z nich wyszedł na chwiejnych nogach zalany Indianin ze sztruksowym workiem na plecach. Szedł za nami ulicą, próbował mówić coś do nas niewyraźnie, lecz my zdecydowanie go ignorowałyśmy. - Musimy coś zjeść - powiedziała Candy. - Aż do Wall Drug nie ma gdzie się zatrzymać. - Skąd ty to, do cholery, wiesz? - Rozłożyłam mapę Dakoty Południowej. - Zobaczysz. Tam jest tylko morze. Morze falującej pszenicy. Spadaj, kowboju - rzuciła do Indianina z lekkim uśmiechem. Jej różowy top uniósł się, ramiączka opadły. Mężczyzna zatrzymał się w pobliżu, nie spuszczając z niej oka. Różowe włosy pasowały idealnie do topu, a pomiędzy nimi migotały brązowe oczy, o wiele za stare jak na siedemnaście lat. Kiedy w nie patrzyłam i myślałam o jej życiu, duszę gniótł mi trudny do zniesienia ciężar.

Znalazłyśmy podupadłą meksykańską knajpkę; zamówiłyśmy burrito i jadłyśmy w milczeniu, otwierając usta tylko po to, by się spierać, czy burrito jest kanapką, czy nie. Candy utrzymywała, że to kanapka. Gina się nie zgodziła. - Jeśli to nie jest kanapka, to co? - Burrito! - A co to takiego? - Mięso owinięte tortillą. - Coś jak mięso owinięte chlebem? - Mniej więcej. - No to kanapka. - Nie. Kanapka to kanapka. A to jest burrito. - Które pasuje do opisu kanapki. - Ciasteczko Oreo też pasuje. - Nie. - Czemu? - Bo jest słodkie. - I co z tego? Fasola w burrito też ma cukier. Jest słodka. Może moje burrito to ciasteczko Oreo. - Teraz jesteś głupia. - Ja? To nie ja nazywam burrito kanapką! I tak dalej. Zastanawiałam się, czy nie wysłać Emmie pocztówki. Z jakiegoś powodu miałam na to ochotę. Emma nigdy nie była w Nebrasce. Nigdy nigdzie nie była z wyjątkiem naszej jedynej wyprawy do Maine. Oszczędzała pieniądze, żeby odwiedzić mojego ojca w więzieniu, lecz umarł, i wtedy pojechałyśmy do Maine. Candy przyglądała mi się, trzymając w ręce burrito. - Wysłałaś jej pocztówkę z jakiegoś innego miejsca? - Nigdy nie byłyśmy blisko cudu geologicznego. - A rzeka Missouri? Missisipi? Jezioro Michigan? One nie są cudowne? - Mam ją oszołomić wodą? Larchmont leży na Long Island Sound. - Emma powiedziała mi, że zawsze lubiła wodę. Nie chciała mieszkać w głębi lądu. Nie wiedziałam, czy urodziła się w Larchmont. Nie mogłam uwierzyć, że nigdy jej o to nie zapytałam. To jeszcze jedna rzecz, z której powodu czułam wyrzuty sumienia. - Pomyśli, że dzieje się coś bardzo złego - powiedziała Candy. Zapadło milczenie. Czy działo się coś bardzo złego? - Candy ma rację - zgodziła się Gina. - Lepiej nic nie wysyłaj. Siedziałyśmy na małym patio w niemal opuszczonym miasteczku na zachodzie. Razem z Giną pochyliłyśmy głowy nad atlasem, przechodząc ze strony pięćdziesiątej siódmej, z Nebraski, na stronę sto czterdziestą, Dakotę Południową, ponieważ atlas głupio i nielogicznie ułożono według alfabetu, a nie geografii. Nie sądziłyśmy, by Candy miała rację co do drogi 83. Na mapie widać było oznaki życia: dwa miasteczka, które miały nazwy; powinno jej się to spodobać.

Candy nie zwracała na nas uwagi. Przyglądała się ulicy, przebiegając wzrokiem po domach, ludziach oglądających wystawy. Obserwowała Valentine uważnie, nie mrugając oczami. - Dziewczęta, co o tym sądzicie? Czy mogłabym osiąść w takim mieście na stałe? Nawet nie zadałyśmy sobie trudu, by spojrzeć na ulicę. - To jak w tym starym dowcipie - powiedziałam. - Ty i ja patrzymy na ludzi wysiadających z pociągu. Ty myślisz: „Jacy oni są cudowni, spójrz tylko na ich urocze życie". A ja: „To ludzie tutaj wysiadają?". Zmarszczyła brwi. - To ma być śmieszne? Zamknęłam atlas z trzaskiem. - Jedziemy. Candy, dlaczego tak rozczulasz się nad Valentine? Nie wybierasz się do Paradise? Przewróciła oczami. - Nie na stałe. Rozbawiła tym nawet Ginę. Ginę! - Ale przecież to miasto nazywa się Paradise, Raj - zażartowała Gina. - To ty stale opowiadasz, jak nazwy dodają rzeczom wartości. Czy tam może być źle? - Teraz widać, że jednak nie wiesz wszystkiego - odparła Candy. - W czasach kiedy w Kalifornii szalała gorączka złota, zwłaszcza w tamtej okolicy, niektórzy ludzie wykorzystywali miasto jako punkt wypadowy do różnych podejrzanych rzeczy. Jeden z saloonów w okolicy nosił nazwę „Pair O'Dice"*. Kapujesz? * Pair O'Dice - wym. perodais (para kości do gry).

Kiedy wypowiedziałyśmy to bezgłośnie kilka razy, wreszcie pojęłyśmy. - No właśnie. Więc nie popadaj w taki entuzjazm. Mike powiedział, że to najnudniejsze miejsce, w jakim był. - Co, zamknęli wszystkie saloony? - zapytała z uśmiechem Gina. - Co do jednego. Przy naszym samochodzie stał Indianin. - Podrzucicie staruszka? - wymamrotał, patrząc pożądliwie na Candy. Był stary, pewnie tuż przed trzydziestką. - Nie. - No, tylko do Mendosy. Tam wysiądę, obiecuję. - Już to gdzieś słyszałyśmy - mruknęłam do Giny, a głośniej dodałam: - Nie. Obiecałyśmy naszym matkom, że nie będziemy zabierać autostopowiczów. Przykro nam. Naszym matkom. Uśmiechnął się lubieżnie. - Nie wyglądacie na dziewczyny, które zawsze słuchają mamy. Była trzecia po południu! Gina nawet nie spojrzała w jego stronę, a gdy wsiadała do samochodu, skromnie obciągnęła krótkie szorty. Za to Candy przyjrzała mu się uważnie. - Masz forsę, kowboju? - zapytała. Zanim zdążyłam złapać ją za rękę, Indianin powiedział:

- Podoba mi się wasz mały żółty wózek. Bardzo mi się podoba. Nie trzeba było już ponaglać Candy, żeby wsiadła do samochodu od mojej strony. - Oszalałaś? - rzuciłam. - Chcesz nas wpakować w jeszcze większe kłopoty? Poza tym jest trzecia po południu! - To zła pora? - Candy, nie spuszczaj oka z nagrody. Masz ważniejsze sprawy na głowie. Wall Drug o szóstej. - Masz absolutną rację - rzekła. - Paweł i Sylas też tak mówili. Nie spuszczaj oka z nagrody. Ale ja nie zamierzałam grzeszyć, tylko trochę się zabawić. Zabawa to bardzo pożądana rzecz. - Podobnie jak rozsądek - odparłam. Ja! Odjechałam od krawężnika tak, żeby Indianin nie mógł zapisać numeru rejestracyjnego. No i w końcu nie miałam okazji, żeby wysłać Emmie pocztówkę z Valentine w Sand Hills. Po chwili jazdy Gina przerwała milczenie. - Pozwól, że cię o coś zapytam, Candy. Kiedy wiodłaś swoje nocne życie nad rzeką Ohio, chodziłaś w ogóle do kościoła? - W każdą niedzielę. I nie myśl o sobie lepiej, niż powinnaś, Gino Reed. Osądzaj siebie, a nie mnie, powołując się na ilość wiary, jaką obdarzył cię Bóg. - Może jednak będę osądzać ciebie, bo moja wiara jest malutka. Gazu, Sloane. Miałyśmy pełne brzuchy i deszcz przestał padać, więc humor znacznie się nam poprawił. Od koszmaru, jaki przeżyłam w Argosy, aż do teraz minęło zaledwie pół dnia. Ale choć bolały nas plecy, mnie piekły z niewyspania oczy i stale wypatrywałyśmy kształtu ciężarówki, udało nam się uniknąć kłótni. Szkoda, że nie trwało to długo. Musiałam jednak zgodzić się z Candy i jej przekonującą argumentacją. Burrito to kanapka.

2 Kaplic a Lako ta, zapras zam y ws zyst kich W czasie podróży samochodem coś się z człowiekiem dzieje. Ze mną też coś się stało. Prowadziłam, nuciłam pod nosem, rozglądałam się albo byłam spięta i zdenerwowana, obgryzałam paznokcie u ręki, której nie trzymałam na kierownicy, kłóciłam się i marzyłam. Tymczasem za oknem przesuwały się pola, drzewa i farmy. Prawie nie zwróciłam uwagi na New Jersey i Maryland. Pensylwania wyglądała znajomo, Ohio było pełne ciężarówek. Teraz już wiem, że międzystanowa to grób podróży przez cały kraj. Można przejechać trzy tysiące kilometrów i wszystkie rzeczy wzdłuż autostrady wyglądają i pachną dokładnie tak samo: przystanki, parkingi, metalowe barierki, odblaskowe sygnalizatory i ciężarówki. Na międzystanowej nie ma życia. Przekonałam się o tym w Ohio. Iowa, Iowa, Iowa. Tam padało i deszcz zmył część znajomych rzeczy, które widziałam, pola, drzewa, silosy; zmył kolory mojego starego życia i padał przez pół Nebraski. Zwiodła mnie pozorna nijakość. Ale

gdzieś na pustej drodze w Nebrasce, kiedy jadąc dziewięćdziesiąt na godzinę, słuchałam, jak Candy opowiada o swoich pogmatwanych losach, zamrugałam oczami i nagle uświadomiłam sobie, że przeniesiono mnie do innego życia. Stało się tak za sprawą Candy. I Nebraski. Kiedy dotarłyśmy do Dakoty Południowej i ruszyłyśmy na północ drogą 83, byłam niczym pozbawiony kotwicy statek na morzu. Wokół nie było widać farm z Iowa ani pól z Nebraski, ludzi, drzew, po prostu nic, tylko fale trawy na tle niekończącego się nieba. Nigdy czegoś takiego nie widziałam, nie wyobrażałam sobie ani nawet nie zaczęłam wyobrażać. Po prostu zostawiłam za sobą jedno życie i wjechałam do drugiego; opuściłam jeden stan i sposób pojmowania i wkroczyłam do innego. Nie wiem, gdzie to się dokładnie wydarzyło, ale stało się nieodwołalne, kiedy moje oczy ujrzały morskie fale w falującej żółtoczerwonej trawie Dakoty Południowej. Kiedy spojrzałam na Candy, ona też nie wyglądała tak samo. Nie mogłam określić różnicy, tusz do oczu pozostał czarny, nadal nie miała stanika, a nogi były smukłe i długie. Była opanowana i miała w oczach spokój, różowe włosy wyglądały znajomo, ale po prostu wyglądała inaczej po tym wszystkim, co mi powiedziała. Kiedy próbowałam wyjaśnić im moje odczucia w stosunku do Dakoty Południowej, bo tylko o niej mogłam rozmawiać, chyba nie do końca mi się to udało. Gina najwyraźniej uważała, że oszalałam, podczas gdy Candy patrzyła na mnie tak, jakby każde miejsce, które kiedykolwiek widziała, wyglądało dokładnie tak, jak ja teraz odbierałam ten stan. - Piękno jest wszędzie - powiedziała. - „Ty zdroje kierujesz do strumieni, co pośród gór się sączą". - Piękno? - zaprotestowała Gina. - Nazywasz pięknem tę wypaloną trawę? Piasek w Nebrasce był piękny? - Mój Boże, tak! Piękno - przytaknęłam. Pędząc ponad sto na godzinę pustą drogą w środku oceanu, z otwartymi oknami i ryczącym wiatrem, przeleciałyśmy przez miasto, w którym działały dwie firmy: warsztat samochodowy i kaplica Lakota. Napis głosił: „Zapraszamy wszystkich". - Tak właśnie ludzie opisują swoje nawrócenie - powiedziała Candy. - Używają tych samych słów co ty teraz, Sloane. Powtarzają „mój Boże" jakiś tysiąc razy. Mówią, że wcześniej wiedli normalne życie, zajmowali się swoimi sprawami, wszystko robili po staremu, poruszali się po omacku, lecz zawsze, niepostrzeżenie, szli drogą do Boga, by nagle wykrzyknąć: „No jasne! Teraz to widzę. Wszystkie stare rzeczy są inne. Stały się nowe". Czy to właśnie czułam? Czy to próbowałam powiedzieć? Czułam ucisk w piersi. - Ale ty to widzisz, Candy? - zapytałam wysokim, niemal błagalnym głosem. - Wiesz, o czym mówię. - Widzę - odparła. - Widzę wszędzie. W kanałach koło Isle of Capri, w godzinie szczytu w Chicago. - Na parkingu dla ciężarówek w Iowa? - zapytała sucho Gina. - Zwłaszcza tam. Tam słońce też zachodzi. - Sloane, zamknij okno. Nic nie słyszę. Przestało szumieć i teraz znów krajobraz przesuwał się za szybą jak film. To nie było aż tak dramatyczne. I pełne życia. Ale teraz przynajmniej słyszałam Candy.

Powiedziała, że Floyd przyjechał do Wirginii Zachodniej na pogrzeb. Jego rodzina od

pokoleń

hodowała bydło w Dakocie Południowej i zaraz tam wróciła, lecz Floyd postanowił zostać z krewnymi. Poznali się z Candy w kościele Matki Boskiej Męczenników, gdzie oboje śpiewali w chórze i stali się sobie bliscy. - Bliscy? A może poznaliście się jak łyse konie? - podsumowała Gina. - Floyd. Też mi imię. Czy wygląda jak Floyd? - Jasne. - Można by pomyśleć, że Floyd raczej by nie chciał, żeby Bóg znał go pod tym imieniem - zastanowiła się Gina. - Chyba tak. Ja też wolałabym, żeby Bóg nie znał mnie jako Candy. Grace brzmi o wiele lepiej. Westchnęła z rezygnacją. - Ale Candy zarobiła dla mnie więcej pieniędzy. - Wzruszyła ramionami. - To rzeczywiście odkrywa istotę rzeczy - powiedziałam, spoglądając na nią w lusterku

wstecznym.

Candy. Jak lizak truskawkowy. Bez makijażu, skromna, macha ręką na poboczu. Grace. Jechałyśmy przez morze bylicy, zarośli i falującej trawy, nie napotykając żywej duszy aż do czasu, gdy w głębi stanu wjechałyśmy na I-90. Candy natychmiast osunęła się na siedzenie, a setki ciężarówek wyraźnie nas zaniepokoiły, więc skorzystałyśmy z najbliższego zjazdu i dalej jechałyśmy równoległą drogą dojazdową. Była prawie szósta. Wyglądało na to, że zacznie padać. Kiedy dotarłyśmy do Wall Drug, czarne chmury zakryły niemal całe niebo. Była pora kolacji, jednak dookoła było pusto. Wall Drug zaczynało przed laty jako drogeria, lecz kiedy postanowiło zostać atrakcją turystyczną, zamieniło się w restaurację i sklep z pamiątkami. Może mieli gdzieś schowane plastry i aspirynę, ale na wystawie stały tylko pluszowe zające. Candy podeszła do mężczyzny stojącego za ladą. - Szukam Floyda - powiedziała. - Jest tutaj? - Floyd? - burknął mężczyzna. - Floyd Lashly? Już tu nie pracuje. - Ale dopiero co z nim rozmawiałam i umówił się tutaj ze mną. - Nie wiem, co powiedział tobie, ale ja wiem, że wylałem go trzy tygodnie temu i od tamtej pory go nie widziałem. Candy pokręciła głową, nic nie rozumiejąc. - Nie, nie. On tu pracuje od dwóch lat. - Wiem! Zatrudniłem go i wylałem. - Umówił się tu ze mną - powiedziała Candy bliska łez, ale gburowaty facet w koszuli w kratę już się odwrócił. Zadzwoniła pod numer Floyda, lecz nikt nie odpowiedział. - Nic nie rozumiem - szepnęła do nas, kiedy wybrała numer dwadzieścia razy. - Wczoraj z nim rozmawiałam. - Może nie ma go w domu? - podrzuciła Gina. - Przyjechałam aż z Wirginii Zachodniej, żeby zobaczyć się z Floydem - powiedziała Candy łamiącym się głosem do kobiety podającej kawę i pączki z nadzieniem toffi. - Jakiś czas temu wyprowadził się od

rodziny. Wie pani, gdzie teraz mieszka? - Stojąc za nią, nie widziałam jej twarzy, ale w napiętych mięśniach łydek dostrzegłam niepokój. - Proszę - szepnęła. - To mój bliski przyjaciel. Kawa była zimna i słaba, ale pączek pyszny. Kobieta pokręciła głową. - Odszedł stąd w złej atmosferze. Nic nie wiem. - Nie była szczególnie przyjazna ani współczująca, ale była kobietą i w zamglonych rozpaczą oczach Candy dostrzegła coś, co wyraźnie ją poruszyło. Kierownik wrzasnął na nią, żeby wracała do pracy, „zanim ją też wyleje". Wzięła dzbanek z kawą, nalała do kubka Candy, podała jej następnego pączka i odbierając dwa dolary, powiedziała: - Jedźcie przez Badlands. Na skrzyżowaniu drogi czterdziestej czwartej i dwieście czterdziestej zobaczycie miasteczko Interior i żółtą przyczepę z czerwonym dachem. Tam mieszka Floyd. Candy się uśmiechnęła. - Dziękuję. - Wręczyła kelnerce dziesięciodolarowy napiwek i wyszła, nie zabierając kawy ani pączka. - Weź przynajmniej pączka - powiedziałam. - Jest pyszny. - Nagle straciłam apetyt. Odzyskam go, kiedy znajdziemy Floyda. - Candy, co on robi? - zapytała Gina. - Trzyma pieniądze, które mu wysyłasz, pod poduszką? - Nie wiem, gdzie je trzyma. Nic nie powiedziałam. Nie należałam do dziewcząt, które mówią: „Jedziesz przez cały kraj, żeby znaleźć matkę, a jeśli ona nie będzie chciała mieć z tobą nic wspólnego?". W tej sytuacji nie chciałam też rzucić nawet w żartach: „Dzwoniłaś wczoraj do tego Floyda, żeby mu powiedzieć, że przyjedziesz dziś o szóstej, on na to, jasne, skarbie, a kiedy docierasz na miejsce, okazuje się, że wylali go z roboty trzy tygodnie temu. Czy w twojej głowie nie rozlega się dzwonek alarmowy?". Ale to nie było w moim stylu, tym bardziej że podejrzewałam, iż żarty zbliżają się niebezpiecznie do prawdy, trzymałam więc buzię na kłódkę, kiedy pod czarnym niebem przejechałyśmy autostradę i ruszyłyśmy na południe przez Badlands. Turyści musieli słyszeć, że nadciąga burza: na drodze nie było nikogo oprócz jelonka Bambi, jego matki i nas. - Badlands - powiedziałam do Giny. - Czy Bruce Springsteen nie napisał takiej piosenki? - Kto? - zapytała z tyłu Candy. Obie z Giną jęknęłyśmy teatralnie. Z tyłu usłyszałyśmy jej głos, obniżony o dwie oktawy: „Wierzę w wiarę, która może mnie ocalić...". Kiedy dostrzegła komiczny wyraz naszych twarzy, odrzuciła głowę do tyłu i zaśmiała się perlistym, zaraźliwym, dziecinnym śmiechem. - Badlands akurat znam - powiedziała. Do Interior wiodła niekończąca się kręta droga. Zakręty były bardzo ostre i nie mogłam jechać więcej niż czterdzieści kilometrów na godzinę. Przed nami gromadziły się złowieszcze czarne chmury. Raz przestraszyłam się tak okropnie, że musiałyśmy się zatrzymać w punkcie widokowym, żebym mogła odzyskać równowagę utraconą na ostatnim zakręcie. Candy chciała jechać dalej. Była dziwnie podenerwowana. „Dalej - powtarzała. No już. Jedźmy". Ale ja musiałam się zatrzymać, by przestały mi drżeć ręce. W końcu udało nam się przez to przebrnąć dzięki twardej Ginie, która wyjrzała przez otwarte okno. - O mój Boże, czy wy to widzicie? - powiedziała. Spojrzałyśmy, lecz byłyśmy zbyt zajęte własnym strachem, by w pełni docenić malujący się przed nami widok.

- Dziewczyny, czy wy w ogóle widzicie to co ja? Jesteście niesamowite. Przez trzy dni zachwycacie się polami w Iowa, piasek zapiera wam dech w piersiach, nie mówiąc już o trawie w Dakocie Południowej. „Patrz, trawa! O Boże". A tego nie widziałyście nigdy w życiu i guzik was to obchodzi. Razem z Candy udałyśmy, że nas obchodzi. Przez pięć minut stałyśmy na skraju przepaści zawieszonej nad wydawałoby się całą północą Dakoty. - Siuksowie - powiedziała obojętnie Candy. - Stali tu bez ruchu i obserwowali bizony o zachodzie słońca. Zabierali swoje łapacze słońca, małe kawałki kamienia i drewna z dziurkami, by odbijać promienie słońca prosto w oczy bizonów. W ten sposób je oślepiali, jeden się potykał, potem drugi, robiło się zamieszanie i stado zaczynało wpadać w popłoch. Wtedy Indianie zbiegali ze zbocza i zabijali zwierzęta, które padały na ziemię. Dzięki temu mieli jedzenie i skóry na zimę. Patrzyłyśmy na nią, jakby była bizonem. Wskazała na tablicę Parku Narodowego ustawioną przy krawędzi zbocza. TERENY POLOWAŃ INDIAN. - Dobra, ruszamy - powiedziała Gina, bezskutecznie szukając jakiegoś słowa pociechy. Ja widziałam tylko siedzącego naprzeciwko mnie Erva, który próbował przeniknąć wzrokiem moje sekrety i teraz, kiedy już wiedziałam, jakim jest człowiekiem, trudniej było mi spojrzeć na Candy. Zbyt dużo bujnej wyobraźni. Jeśli się ukryjemy, nasza kryjówka nas zdradzi. Jeśli pozostaniemy na widoku i będziemy się na wszystko gapić, zdradzimy się same. Na takich równinach zdradzi nas wszystko. - Dlaczego Floyd miałby mnie okłamać? - zapytała Candy. - Może zapomniał. Nie sądzicie? - W jej głosie brzmiał strach. - Chyba tak - odparłam. Ścisnęłam ją za rękę, nie podnosząc wzroku. - Nie chciał, żebyś się martwiła. Na pewno będzie w domu. Zobaczysz. Jedziemy. Badlands to stromy, skalisty żleb, kręty wąwóz erodującej skały osadowej, który ciągnie się przez setki kilometrów. Żałowałam, że nie możemy na niego patrzeć oczami wolnymi od niepokoju Candy i moich kłamstw. Kiedy brałam ostre zakręty na serpentynach pomiędzy prehistorycznymi skałami, znów zaczęło padać. Deszcz szybko przeszedł w ulewę tak mocną, że widziałam tylko parującą maskę mustanga. Musiałam się zatrzymać, ale nie było gdzie. Utknęłyśmy na wąskiej drodze w dół przełęczy, więc wrzuciłam luz, lecz ta powolna jazda była jeszcze bardziej przerażająca. W każdej chwili ktoś mógł wjechać na nas od tyłu i zepchnąć prosto w prehistoryczną glinę i błoto. Czekałyśmy, aż wydarzy się coś złego. - Stąd nazwa - powiedziała Candy. - Badlands. Zła kraina. - Nie była już pogodna. - Shelby, postaraj się przyspieszyć. To jeszcze tylko kilka kilometrów. Jesteśmy prawie na miejscu.

3 Bro ken Hill Pięćdziesiąt kilometrów do Interior przejechałyśmy w dwie godziny i pięć minut. Deszcz przestał lać i słońce zachodziło za mokrymi skałami Badlands, które też zostawiłyśmy za sobą. Na miasteczko Interior składała się zamknięta stacja benzynowa, zamknięty stragan z owocami i warzywami, otwarty bar i zamknięty minimarket. Kilka rozwalających się przyczep stało prosto na krzewach bylicy. Od razu zobaczyłyśmy żółtą z czerwonym dachem należącą do Floyda. Trudno było jej nie zauważyć. Candy kazała nam poczekać w samochodzie, a sama weszła po rozchwianych schodkach i zapukała do drzwi. Ze swoimi smukłymi nogami, szczupłymi rękami i nastroszonymi włosami wyglądała bardzo bezbronnie, gdy stała przy metalowych drzwiach i pukała w nie jedną ręką, drugą przytrzymując się zardzewiałej poręczy. Nikt nie otworzył. Wróciła do samochodu i wsunęła głowę przez okno od mojej strony. Miała rozbiegane oczy. - Nie ma go w domu - oznajmiła oczywisty fakt. - Co teraz robimy? - Nie mamy tu czego szukać - oświadczyła Gina. - Wróćmy do Rapid City, odpocznijmy trochę i przyjedziemy tu jutro. Candy pokręciła głową. - Nie rozumiecie. - Ależ tak - powiedziałam, dotykając jej ręki zaciśniętej na drzwiach. - Nie. - Potrząsnęła gwałtownie głową. - Te pieniądze to moje życie. Bez nich wszystkie plany biorą w łeb. Nie mogę stąd wyjechać, dopóki nie odbiorę pieniędzy. Wszystko, na co pracowałam i co planowałam, jest u Floyda. Nigdzie się stąd nie ruszę, dopóki się z nim nie zobaczę. - A Jessica w Reno? - zapytałam błagalnie. - Ma kilka dolców - krzyknęła. - A Floyd dwadzieścia tysięcy! Widzisz różnicę? - Tak. Mógł przecież wyjechać na wakacje. - Nie dodałam: Za twoje pieniądze. - Nie mamy czego tu szukać - powtórzyła Gina. - Jeśli nie ma go w domu, to gdzie jest? Wiemy, że nie w pracy. - Może znalazł inną - powiedziałam. - Tak. Albo sam jest w Rapid City - dodała Gina. - W końcu jest piątek wieczór. - Sobota - poprawiłam ją. - To nawet lepiej. Na pewno szaleje w klubach. To młody facet? Daje czadu jak cholera. - Szaleje w klubach w sobotę przed niedzielną mszą? - W głosie Candy słychać było powątpiewanie. - Co za różnica? Candy zbyła ją machnięciem ręki. - Gina ma rację w jednej sprawie - powiedziałam. - A jak będziemy tu czekać całą noc? - To poczekamy. - Nie! - wykrzyknęła Gina. - Nie spędzę kolejnej nocy w samochodzie.

- Ostatniej nocy prawie nie spałaś, przyjaciółko - odparła Candy. Byłaś ze mną w Argosy. - Nie spędzę całej nocy na jakimś pustkowiu! Za nic nie chciałam tego przyznać, ale Gina miała rację. To było pustkowie. Jeśli miałam koszmarne wizje na parkingu w Sioux City, to strach pomyśleć, co może wydarzyć się tutaj, na skraju Badlands, z trzech stron otoczonym wyłącznie trawą, bez jednego choćby światła, tylko ze stacją benzynową i przyczepami o zardzewiałych poręczach. A ponieważ nie należę do tego typu dziewcząt, nie potrafiłam powiedzieć tego, co oczywiste: że osoba mieszkająca w takiej przyczepie raczej nie jest typem, który zarobił dwadzieścia tysięcy dolarów dla siebie i trzyma następne dwadzieścia dla przyjaciółki. - Nigdzie się stąd nie ruszę - powiedziała Candy - dopóki nie porozmawiam z Floydem. - Odwróciła się od samochodu. - Jeśli chcecie, możecie jechać. Wymieniłam spojrzenie z Giną, która wzruszyła ramionami. - Świetnie. Jedziemy. - Coś mi mówi, że ta dziewczyna nie mówi poważnie - odparłam, gasząc silnik i wydając z siebie dziecinne westchnienie bolesnej rozpaczy. Kiedy siedzi się na masce samochodu i czeka, by obcy ci człowiek wrócił do swojej przyczepy i oddał pieniądze, które jest winny, można powiedzieć jedno: w Interior jest strasznie. Myślałam, że poczuję się bezpieczniej bez przejeżdżających z hukiem ciężarówek, ale kiedy z nieba zniknęło ostatnie pasmo purpurowego światła i okolicę ogarnęła niesamowita cisza, wiedziałam, że w chwili, gdy niebo wreszcie stanie się czarne i nie będzie nic widać ani słychać, zatęsknię za szumem tysiąca ciężarówek przesuwających się po międzystanowej. Naprawdę chciałam, żeby Floyd wrócił przez zapadnięciem nocy. Poprosiłam Candy, żeby włożyła dżinsy. Mając tuż obok bar Horseshoe, nie czułam się bezpieczna z jej gołymi nogami wyciągniętymi obok mnie na masce. W barze też było cicho, jakby działy się tam jakieś osobliwe rzeczy. Droga numer 44 ciągnęła się prosto przez trawy do Rapid City, gdzie na pewno są światła i roześmiani ludzie, którzy akurat jedli kolację. Zeskoczyłam z maski i oparłam się o samochód. Minęło już sporo czasu od pobytu w Valentine, gdzie zjadłyśmy coś pożywnego. Lepki pączek w Wall Drug się nie liczył. Zabawne, że tak długo można obywać się bez jedzenia, a potem nagle umierać z głodu, myśleć o hamburgerach i frytkach, cebulowych krążkach i piklach kapiących octem na sałatkę coleslaw. Jakże pragnęłam znaleźć się znów w domu, na mojej małej kanapie, przygotowywać się do spokojnego wieczoru przy telewizji, do oglądania Jeopardy i Dallas i słyszeć, jak Emma pyta z kuchni, czy chcę herbatę z cytryną. O tym właśnie marzyłam. Gina nie podzielała moich odczuć w stosunku do Interior. Siedziała na masce obok Candy i podśpiewywała do radia. Grało bardzo cicho; głośniejsza muzyka wydałaby się tu nie na miejscu. Wsiadłam do samochodu i zabębniłam w kierownicę, patrząc przez okno na plecy i pośladki dziewcząt. Rozmawiały. Ile już czekałyśmy? Okazało się, że zaledwie godzinę. Nie do zniesienia. Gina i Candy oświadczyły nagle, że idą do Horseshoe po jedzenie. Pokręciłam gwałtownie głową i wyskoczyłam z samochodu. - Ale tam będzie jedzenie. - Poczekajmy.

- Jesteśmy głodne teraz - zajęczała Gina. - Nie zamierzam wchodzić do tego baru. - Wskoczyłam na maskę, udając obojętność. - Czemu nie? - Same się przekonacie - odparłam. Co za głupia rozmowa. - Trzy dziewczyny na zupełnym pustkowiu wchodzą do baru pełnego pijących mężczyzn, którzy mieszkają w miasteczku takim jak Interior? Odbiło wam? Jak się tam obronicie? - Przed czym miałybyśmy się bronić? - zapytała Candy. - Zupełnie oszalałaś. Napadną cię, potem zabiją i wrzucą ciało w krzaki, moje też. Nie znajdą nas nawet za tysiąc lat, nie pozostanie po nas nawet jedna myśl w czyjejś głowie. - Dobra, królowo dramatu, zostań - powiedziała Gina, zupełnie nieporuszona moją przemową. - My idziemy. I zaraz wrócimy. Coś ci przyniesiemy. Już zaczęłam się zgadzać. Ale natychmiast przestałam. Zeskoczyłam niezgrabnie z maski, prawie spadłam. Zatrzasnęłam drzwi samochodu; dźwięk poniósł się echem w prerię. - Nie - oświadczyłam stanowczo. - Albo jedziemy do Rapid City, albo zostajemy tutaj. Nie wejdziemy do środka. - Ty nie musisz. - A wy tego nie zrobicie. Nie wiem, jak powiedzieć to wyraźniej. Nie możecie tam wejść, bo jeśli coś się stanie, zostanę tu sama. Kiedy skończą z wami, przyjdą po mnie, a ja nie będę mogła zrobić nic, żeby pomóc wam i sobie. Teraz kapujecie? To zatrzymało Ginę. - Dobra, dobra. Spokojnie. - Skinęła na Candy. - Idziemy. - Jeśli pójdziecie, to wsiądę do samochodu i odjadę. Nie zostanę tu ani minuty dłużej. A teraz decydujcie. Gina się odwróciła. - Nie możesz nam grozić. - Wcale nie grożę. Nie jesteś moim dzieckiem. Nie mogę ci niczego kazać. Ale to jest mój samochód i moje życie i odjadę stąd, do cholery, jeśli wejdziecie do środka. Candy spokojnie oceniła sytuację i zrobiła krok w moją stronę. - Ona ma rację. To głupie. - Wskoczyła z powrotem na maskę i podniosła ręce do nieba. - „Pan usłyszał głos mojego płaczu - zaintonowała. Pan usłyszał moją modlitwę". Zniechęcona, odsunęłam się od nich i oparłam o drewniany słup. Kopiąc kurz, nasłuchiwałam szumu samochodów na drodze. Dlaczego Gina nie potrafiła dostrzec tego co oczywiste bez mojego uporczywego wskazywania? Wygląda na to, że ja też zbyt dobrze tego nie dostrzegałam. - „Głos mój się wznosi do Boga - śpiewała Candy. - Wołam - głos mój - do Boga, by mnie usłyszał. Znów uniosła ręce. - Moja ręka w nocy niestrudzenie się wyciąga. Jęczę, gdy wspomnę na Boga, duch mój słabnie, kiedy rozmyślam. Rozmyślam nocą w sercu, roztrząsam i duch mój ucieka...". Odwróciła się do mnie.

- Wiem, że jesteś głodna i chcesz jechać. Możesz, naprawdę. Nie będę się denerwować. Ale ja nie mogę się stąd ruszyć. Nie mam innego wyjścia. Jest tylko Floyd i moje pieniądze albo moje życie jest skończone. Sięgnęła do torby i wyjęła pocztówkę. Było ciemno, ale dostrzegłam pasmo zielonego światła na nocnym niebie. - Pocztówka! - wykrzyknęła Gina. - Super! - To pocztówka z Paradise - wyjaśniła Candy. - Kilka lat temu w Paradise, które wcale nie leży blisko bieguna północnego, pojawiła się zorza polarna. To najwyraźniej unikatowe zjawisko w tej części świata. Stąd pocztówka. - Jedziesz więc do Paradise, żeby zobaczyć zorzę polarną? - powiedziałam powoli. - Coś ty - rzuciła Candy. - Odwróć pocztówkę. Na drugiej stronie pod adresem widniały trzy słowa wypisane niewyraźnym pismem nastolatka. Mike nie żyje .

Tylko tyle i aż tyle. Wykrzywiłyśmy z Giną usta i spojrzałyśmy na siebie, mrużąc oczy. - Czy to twój Mike? - spytałam w końcu. Skinęła głową. - Opowiem wam historię - powiedziała Candy. Nadal nie było ani śladu Floyda. Od godziny przez

Interior nie przejechał ani jeden samochód. - W sobotni wieczór trzech chłopców wybrało się na imprezę, żeby się zabawić. - Tak jak dzisiaj. - Nie. W tamtą sobotę było wesoło, a dziś nie jest. Jeden z nich był ochroniarzem w lokalnym banku, drugi miał broń, a trzeci miał zaledwie piętnaście lat. Sporo wypili, a potem wracali samochodem. Dla zabawy wyjęli broń, a kiedy wpadli na kamień, wypaliła. Nikt tego nie chciał, ale stało się. Kula trafiła jednego z chłopców w szyję. Zatrzymali samochód i zakrwawiony chłopak wypadł na chodnik. - Candy kręciła pocztówką w dłoniach. - Wiecie, jak wyglądają rany w szyję. - Nie wiemy - odparłam cicho. Wszystkie opierałyśmy się o rozgrzanego mustanga. - Jest mnóstwo krwi. I to wyglądało beznadziejnie. Chłopiec, który go postrzelił, był tak przerażony tym, co zrobił, że strzelił do siebie. Żachnęłyśmy się. - Ranny chłopak na chodniku przeżył. Ma bliznę ma szyi. Do końca życia będzie śmiesznie mówił, żyje. Piętnastolatkowi nic się nie stało. - O mój Boże - powiedziałam. - Chłopak, który się zastrzelił, to był twój Mike? - Tak. - A jego przyjaciel? - Nie byli przyjaciółmi. Byli braćmi. Wszyscy trzej. Milczałyśmy przez długą chwilę. Ostatnie purpurowe pasma na horyzoncie poczerniały, kiedy szukałyśmy właściwych słów. - Jedziesz na jego pogrzeb? - zapytała Gina. - Bo jeśli tak, to nie bardzo się spieszysz. - Nie jadę na pogrzeb - odrzekła Candy. - Rodzice Mike'a kazaliby mnie aresztować, gdybym się do nich zbliżyła.

ale

- Nienawidzą cię? - Jak zarazy. Uważali, że jest za dobry dla takich jak ja. Same z nimi kłopoty, chciałam powiedzieć. Tak jak z tobą. - Jeśli on nie żyje, a oni nie chcą cię widzieć, dlaczego ryzykujesz życie, żeby dotrzeć do Paradise? - Dlatego że Mike był ojcem mojej córeczki. - Masz dziecko? - Gina się żachnęła. - Przecież masz zaledwie siedemnaście lat! - Co, za mało? - odparła ze smutkiem. Wyjęła z torby małą kopertę i podała nam. Aż za dużo, pomyślałam. Jest stara jak pomarszczona kobieta. Ale przecież nadal była dzieckiem. Włączyłam światło, żeby przeczytać karteczkę zapisaną starannym dziecinnym pismem. Radosnyh walętynek, mamo. Kiedy pszyjedziesz, dam ci czekuladki i ruże. Tara. - Urodziłam ją pięć lat temu, kiedy miałam prawie trzynaście lat. - Candy wyjęła mi karteczkę z rąk. - I na tym polegał cały problem. Pojechałam do mamy, poznałam Erva, poznałam Mike'a i zaraz zaszłam w ciążę. Bum. Zanim cokolwiek się wydarzyło. Co mogłam zrobić? Kiedy urodziłam córkę, zamieszkała z nim. Przez cały czas ją odwiedzałam, ale potem się przeprowadzili. - Splunęła na ziemię. - Miała dwa latka. Zabrali ją celowo, udając, że z powodu pracy przeprowadzają się do tej zapomnianej przez Boga dziury, do Paradise. Mike nie chciał jechać, ale co mógł zrobić? Sam był dzieckiem. Nienawidził ich za to, nienawidził tego miejsca. Ile razy z nim rozmawiałam, mówił, że liczy dni do skończenia szkoły. Nie mógł się doczekać, aż znajdzie pracę i wyprowadzi się z domu. Powiedział, że czuje się jak w więzieniu, w piekle na ziemi. Westchnęła z bólem. - Mike był jedyną przyzwoitą osobą w tej rodzinie. Oboje oszczędzaliśmy pieniądze, żeby zabrać nasze dziecko i być razem. Ale teraz, kiedy on nie żyje, prędzej diabli mnie wezmą, niż zostawię ją z tymi skurwysynami. - Jedziesz do Paradise, żeby ją zabrać? - Tak. W ciemnościach chwytałam powietrze jak ryba, jakbym chciała złapać oddech i nie mogła. - Czy oni na to pozwolą? - Raczej nie będę ich pytać. - A mała? Candy milczała przez chwilę. - Shelby, mała dziewczynka musi być z matką, i tyle. - Kiedy milczałam, dodała: - Nie zgadzasz się ze mną? Boże pomóż mi. Nadal milczałam. Oddychałam ciężko. W moim wszechświecie takie dylematy były niewyobrażalne. Kiedyś wierzyłam, że odpowiedź na to pytanie jest prosta. - Tak - powiedziałam w końcu. - Zgadzam się. - Ale co zamierzasz? - zapytała Gina zmienionym, miękkim głosem. Czemu nie miałby być inny? Do tej pory żaden z fakt z życia Candy nie wywarł na niej tak wielkiego wrażenia jak ten mały, niezwykle istotny. Była matką. Miała dziecko. Nie miała szczotki do włosów, ale miała dziecko. Nie miała walizki ani portfela, w którym mogłaby schować zarobione pieniądze. Nie miała nawet długopisu. Wyglądała, jakby nigdy nawet nie widziała lalki, a już na pewno się nie bawiła. Była młodsza ode

mnie. Ta osoba miała dziecko. W wieku siedemnastu lat lizałam lizaki na szkolnym korytarzu, marzyłam o Tonym Bergamino i biegałam na czterysta czterdzieści metrów. - Zaczęłaś więc robić to, co robiłaś, żeby zarobić pieniądze dla dziecka? - zapytała Gina pełnym nadziei głosem, który wzniósł się ponad szczyty Badlands. - Nie - odrzekła Candy, która przy wszystkich swoich wadach nie potrafiła kłamać. - To nie było przemyślane. Jakoś się w to wpakowałam. Wiedząc, że mam w tych sprawach doświadczenie - przecież urodziłam dziecko - Erv zapytał, czy chcę zarobić dobre pieniądze za kilka godzin pracy. Czemu nie, odparłam. Kupiłam kilka rzeczy dla Tary, ładne prezenty na gwiazdkę. Kiedy wyjechali, pracowałam i wysyłałam Mike'owi pieniądze. Jednak pewnego dnia ta zdzira, jego matka, otworzyła list, znalazła gotówkę i wpadła w szał. Potem ciężko było przesyłać mu pieniądze. Trzeba być pełnoletnim, żeby dostawać przekazy z Western Union, inaczej rodzice muszą potwierdzać odbiór. Potem zaczęłam przesyłać pieniądze kobiecie o imieniu Nancy, która jest właścicielką księgarni w Paradise. Ona mu je przekazywała. - To nie są łatwe odpowiedzi - mruknęła Gina. Candy zmarszczyła brwi. - Łatwe odpowiedzi na co? Nie zaprzątasz sobie głowy pytaniami o znaczenie życia, ale się nad tym zastanawiasz? Potrzebuję mojego dziecka. Potrzebuję moich pieniędzy. Znikniemy razem, zaczniemy nowe życie z dala od tego wszystkiego. O jakich odpowiedziach mówisz? Myślisz, że rozdano mi złe karty? Albo że powinnam być nieszczęśliwa z powodu tych, które mi przypadły w udziale? - Potrząsnęła głową. - Ja nigdy nie narzekam. - Wiem. Nie o to mi chodziło. - A o co? - Lecz zanim Gina zdążyła odpowiedzieć, Candy dodała: - Wiesz co? Przez te pięć minut, kiedy chodziłam do szkoły, znałam pewną dziewczynę. Miała metr czterdzieści pięć wzrostu i drapała się w twarz tak, że przez cały czas krwawiła. Nie pasowały na nią żadne ubrania i chłopcy stale się z niej śmiali. Chciała tylko nosić mini. Więc je włożyła. Wałki tłuszczu wylewały się spod krótkiego topu, miała grube i owłosione nogi. Jej twarz krwawiła, gdy nałożyła mascarę i róż, lecz mimo to chodziła w mini i co wieczór prosiła Boga tylko o jedno: żeby choć raz chłopcy spojrzeli na nią tak jak na mnie. I wiesz co? Za nic na świecie nie oddałabym tego, co mi dano, żeby być nią. Ona modliła się do Boga, żeby mieć to, co ja, a j a prosiłam Boga, żeby pomógł mi mądrze wykorzystać to, co otrzymałam. - Niektóre z tych rzeczy wcale nie są dobre! - rzekła Gina, przysuwając się trochę bliżej. - Pytam tylko, o co tu, kurwa, chodzi? Ja zbliżyłam się z drugiej strony. Candy patrzyła na nas, wodząc wzrokiem od jednej twarzy do drugiej. - Co się z wami dzieje? Martwicie się? Niepotrzebnie - powiedziała. - Floyd niedługo tu będzie. Dotknęłam jej nagiego ramienia i nic nie powiedziałam. Ujęła moją dłoń i przytrzymała ją przez chwilę. Jak długo czekałyśmy w ciemnościach u stóp Badlands na powrót Floyda z pieniędzmi Candy? Dla mnie było to nie do zniesienia. A dla niej? - Rozumiecie więc, że muszę odzyskać moje pieniądze? Bo bez nich nie mogę żyć z moim dzieckiem. Bez nich nie mogę niczego zmienić. Chyba skinęłam głową. A może tylko chciałam skinąć.

- Candy - szepnęłam. - Dokąd chcesz uciec? Gdzie Erv was nie znajdzie? Cofnęła się przed moim protekcjonalnym, współczującym dotykiem. - Nic nowego tu nie wymyślę - odparła. - Kupię nam bilety na samolot i polecimy do Australii. Tylko ona i ja. Z maski mojego samochodu widziałam ciemny zarys monolitycznych, ostrych skał wyrastających z płaskiego terenu. Neon nad barem był zepsuty i migał od czasu do czasu. Nie „Horseshoe", ale „Horse hoe". Nigdzie nie było widać żadnego samochodu, nie słychać też było, by nadjeżdżał. - Wybierasz się do Australii? - Tak. - A wiesz w ogóle, gdzie ona jest? - zapytała Gina. - Bardzo śmieszne - rzuciła Candy. - Na tym polega twój plan? Zabrać dziecko i polecieć z nim do Australii? - Tak. - Do Australii? - Tak! Nikt nas tam nie zna. Erv mnie nie znajdzie i mogę zacząć wszystko od nowa. W przyszłym miesiącu Tara zacznie szkołę. Muszę pomyśleć o tym, by miała spokojny dom. Nie mogę podróżować od baru do baru. - Jasne, że nie. - Potarłam brodę, nie chcąc, by Gina złapała moje pełne niedowierzania spojrzenie. - Australia jest egzotyczna, Sloane - powiedziała Gina, próbując znaleźć coś pozytywnego. - Tak, ale nikt tam nie mówi po angielsku. - A po jakiemu? - zapytała Candy. - Po australijsku? Nadal byłam sceptyczna. - Mówią tam brytyjskim angielskim - wyjaśniła powoli Gina. - Sloane tylko się z ciebie nabija. - Czytałam o pewnym miejscu - powiedziała niewzruszona Candy. - To małe górnicze miasteczko w samym środku półpustynnego obszaru o nazwie Broken Hill. Nazywają je Silver City i tam właśnie chcę zamieszkać z moją Tarą. Na pustkowiu w Australii. W Silver City. Ale żeby się tam dostać, potrzebuję pieniędzy. Rozumiecie teraz, jak bardzo? - Tak, tak. - Gina zeskoczyła z samochodu i zaczęła tańczyć, skacząc i podrygując szaleńczo, podśpiewując przy tym wesoło. Skoczył więc włóczęga, w wodną stawu opadł toń I krzyknął „żywym nie chcę z wami iść" Duch wciąż tu spoczywa, a w stawie czasem słychać głos „Kto zechce ze mną wyruszyć już dziś?" Patrzyłyśmy na nią, a kiedy przerwała ten dziwny trans, powiedziałam: - A paszporty? Też będą ci potrzebne. - Sloane - rzuciła Gina, marszcząc brwi z dezaprobatą. - Zostaw ją w spokoju. Niech sobie przez chwilę pomarzy. - Paszporty? Do Australii? - Candy wydawała się szczerze zaskoczona. - Tak. To obcy kraj. Potrzebujesz paszportu, żeby wyjechać ze Stanów Zjednoczonych.

Candy pomyślała przez chwilę, a potem wzruszyła ramionami. - No to załatwię te paszporty. To trudne? - Będziesz potrzebowała adresu stałego zamieszkania. - Sloane! - I aktu urodzenia - ciągnęłam. - Twojego i dziecka. Potrzebne ci będą specjalne zdjęcia. No i jeszcze dowody tożsamości. Potem będziesz musiała czekać kilka tygodni. - Shelby! - wykrzyknęła Gina. - Jej marzenia są takie kruche. Dlaczego je depczesz? - Bo chcę, żeby jej się udało. A nie może jechać bez paszportów. - Nie mam aktów urodzenia! - powiedziała Candy. - Ojciec może mieć mój, ale nie mam żadnych dokumentów Tary. Nawet nie wiem, gdzie mogą być. Nigdy nie widziałam jej aktu urodzenia. - Rodzice Mike'a powinni to wiedzieć - podpowiedziała Gina. - Będziesz musiała ich zapytać. - Nie mogę czekać kilka tygodni. Wiecie, że nie mam przed sobą nawet paru dni. Zamierzałam ją zabrać, pojechać do San Francisco jeszcze tego samego dnia i polecieć następnego. Nie wiedziałam, że będę potrzebować paszportów. I wiecie, że nie mogę o nic poprosić rodziców Mike'a. Przecież mnie nienawidzą. Za nic mi nie pomogą. Będę miała szczęście, jeśli nie naślą na mnie glin za to, że zabrałam własne dziecko. Zaczęła płakać. - Nie dadzą mi jej aktu urodzenia - szepnęła. - Jesteś jej matką - powiedziałam. - Na pewno ci dadzą. - Jesteś jej matką - zgodziła się Gina. - Sloane ma rację. Powinni ci dać. - Jestem jej matką - potwierdziła Candy. - Muszę ją zabrać w jakieś bezpieczne miejsce. Nie mogę jej zawieść. Muszę jej pomóc. Nie może dorastać bez matki. W milczeniu przycisnęłam dłonie do ramienia Candy. Spuściła głowę. - Widziałam w życiu wiele złych rzeczy. - Niespokojnie rozejrzała się po drodze. - Chcę uchronić przed nimi Tarę. Noc stała się gorąca i wilgotna. Kleiłyśmy się do samochodu i przypadkowy dotyk spoconej skóry drugiej osoby był bardzo nieprzyjemny. Candy zeskoczyła z maski i zaczęła chodzić tam i z powrotem. Ja zaczęłam się wiercić. Gina nie kryła ciekawości. Ja chciałam rozmawiać o dziecku, ona o Mike'u. Czy Candy go kochała? - Mieliśmy dwanaście, trzynaście lat. - Wiem. Ale czy go kochałaś. - Chyba tak. Wydawało mi się, że go kocham. - Chciałaś za niego wyjść? - Mieliśmy trzynaście lat. - Rozmawiałaś z nią przez telefon? - zapytałam i wstrzymałam oddech. - Tak. Mike zabierał ją w wózku na spacer, a ja dzwoniłam do nich do biblioteki lub księgarni. Było tak ciemno, cicho, strasznie. Gdzie się podziewał ten Floyd? - Jak daleko, twoim zdaniem, uda ci się uciec od twojego życia? - zapytała Gina. - Piętnaście tysięcy kilometrów do Broken Hill - odparła.

- Nie sądzisz, że facet taki jak Erv za tobą zatęskni? Nie zauważy, że zniknęłaś? Wiesz o nim tyle rzeczy, wiesz, że krzywdził małe dziewczynki, ukradłaś mu film. Myślisz, że pozwoli ci spokojnie chodzić po ziemi? Możesz go wsadzić do pudła do końca życia. Candy przez długą chwilę chodziła w milczeniu. - Tak - powiedziała w końcu. - Napisałam mu to w liście. Dopóki zostawi mnie w spokoju, będę milczeć. Wie o tym. Kiedyś wierzyłam, że pozwoli mi odejść. Sam tak powiedział. „Kiedy tylko będziesz chciała z tym skończyć, kochanie, powiedz mi, a będziesz wolna". Koniec kropka. - Chodziła coraz szybciej. - Raczej nie dotrzymał słowa - zauważyłam. - Zaplątałam się w te jego interesy, był okropny, a matka nie mogła mi pomóc. Ale zobaczycie. Będę lepszą matką dla mojej Tary. Będę jej zaplatać warkoczyki. Będzie się bawić lalkami i nosić śliczne sukienki i nigdy nie pozwolę, żeby się malowała, dopóki nie skończy szesnastu lat. Będę dla niej surowa. Surowa, ale sprawiedliwa. Będę ją zawoziła i odbierała ze szkoły, żeby ją uchronić przed złymi chłopakami. Jest taka śliczna. Nie może wpaść w złe towarzystwo. Tara będzie miała długie dzieciństwo, już ja się o to postaram. Nagle zaklęła. - Gdzie jest ten pieprzony Floyd? Nie mogłam już dłużej wypatrywać jego świateł na ciemnej drodze. Zeskoczyłam z maski. - Potrafisz zaplatać warkocze? - zapytałam. - Nie. Nie znam też żadnych kołysanek. Ale się nauczę. Podeszłam do przyczepy. - Czekamy już od ponad trzech godzin. - Prawie trzech - poprawiła mnie Gina. - Dzięki. Jak długo jeszcze będziemy tu siedzieć? Zostaniemy całą noc? - Wcale nie chcę - odparła Candy. - Ale jaki mam wybór? On ma moje pieniądze. - Wiesz, gdzie je trzyma? - zapytałam. - W banku? - Nie wiem - odpowiedziała. Milczałam. Spojrzała na mnie. - Do czego zmierzasz? - Do tego, że może trzyma je w przyczepie. Nie ma go tu. A to twoje pieniądze. Rozumiesz już, do czego zmierzam? Przeszukałyśmy całą przyczepę. Przypominałyśmy pijanych agentów Biura do spraw Alkoholu, Tytoniu i Broni Palnej, którzy ruszają na akcję bez nakazu. Przyczepa była zamknięta, ale Candy przecisnęła się przez okno w łazience i wpuściła nas do środka. Działałyśmy szybko i nieostrożnie. Nie przeszkadzało nam, że Floyd zorientuje się, że szukałyśmy pieniędzy Candy: przyczepa była składowiskiem odpadów ludzkich i biologicznych. I tak nigdy niczego nie zauważy. Wnętrze przypominało śmietnik życia, a wszystko walało się na podłodze i każdej dostępnej płaskiej powierzchni. - To zupełnie niepodobne do Floyda - oświadczyła Candy, rozglądając się. - Widziałam jego pokój. Zawsze był taki czysty i porządny. Nazywałam go Czyścioch. - Może mówiłaś to ironicznie? - zasugerowała Gina. - Może jego współlokator jest bałaganiarzem - odparowałam. Po dwudziestu minutach przeszukiwania zakurzonych kątów, zaglądania pod zniszczony materac pokryty brudem i jakąś mazią, nareszcie znalazłyśmy zamkniętą metalową kasetkę. Podniecona Candy potrzebowała młotka, obcążek i pięciu minut, by wyłamać zamek. W środku znajdowała się gotówka.

Moja ulga była krótkotrwała. - To niemożliwe - powiedziała, gdy skończyła liczyć. - Tu jest tylko tysiąc. - Może podzielił forsę do kilku mniejszych pudełek - rzekła Gina. - Nie chciał trzymać całego skarbu w jednym miejscu. - Tak, tak - zgodziłam się z nią żarliwie. Stałyśmy blisko siebie, obserwując kucającą na podłodze Candy z metalową kasetką w dłoniach. Szukałyśmy dalej, ale na próżno. Nie znalazłyśmy nic więcej. - To musi być jakaś pomyłka. - Candy potrząsnęła głową. - Floyd jest porządnym facetem. To na pewno nie moje pieniądze. - Wstała, by odłożyć kasetkę na miejsce. Razem z Giną, gwałtownie gestykulując, ujęłyśmy ją pod ramiona i przekonałyśmy, żeby tego nie robiła. Powiedziałyśmy, że to zabezpieczenie. Jeśli to pomyłka i Floyd odda ci twoje pieniądze, dasz mu kasetkę i przeprosisz. Zatrzymała kasetkę. - Floyd nie zrobiłby czegoś takiego - nie ustępowała Candy. - Chodził ze mną do kościoła. Śpiewał w chórze. Razem śpiewaliśmy psalmy i hymny w każdą niedzielę. - Nie ruszała się od pustej teraz kasetki, trzymając w ręce zwitek pięćdziesięciodolarówek. - A jeśli tylko tyle zostało? - szepnęła. - To niemożliwe. Po prostu niemożliwe! - To nie wszystko - uspokoiłam ją, poklepując po ramieniu. Starałam się nie dotykać niczego innego, nawet jej. Spróbujcie poklepać kogoś po ramieniu, nie dotykając go. To niełatwe. Żałowałam, że nie potrafię unosić się w powietrzu, by nie stać na brudnej podłodze. Przez cały czas serce waliło mi głucho w piersi i nasłuchiwałam samochodu Floyda, bojąc się konfrontacji. - Co my obie zrobimy? - szepnęła Candy. - To nie wystarczy na podróż do Australii. Wzięłam głęboki oddech. - Candy, musisz sporządzić plan B. Na wypadek, gdybyś nie dostała paszportów i tak dalej. - Nie mam planu B - odparła, ściskając rozpaczliwie to, co, jak podejrzewała, zostało z jej pieniędzy. Mam tylko jeden plan. Zabrać pieniądze od Floyda i wyjechać do Australii. - Uda ci się - powiedziałam. - Zobaczysz. - Muszę zacząć nowe życie - powtórzyła uparcie. - A nie mogę tego zrobić z tysiącem dolarów. - Tu nie chodzi o pieniądze, lecz o życie - powiedziałam. - Nie, królowo filozofów - odparła. - W tym wypadku akurat chodzi o pieniądze. Przygnębione raz jeszcze poszukałyśmy innych kasetek, potem skrytek, aż wreszcie rozczarowane spuściłyśmy zniszczone żaluzje, zgasiłyśmy światło i wyszłyśmy. Candy za nic nie chciała opuszczać Interior. My mogłyśmy sobie jechać, ale ona nie ruszy się, dopóki nie wróci Floyd i nie odda jej pieniędzy. Podczas gdy Gina waliła głową w drzwi samochodu, próbowałam przekonać Candy, żeby wróciła tu rano. - Kazała nam jechać - powiedziała w końcu Gina. - No to się zbierajmy. - Nie. - Jeśli chcesz, wrócimy po nią rano. Nie mogę tu zostać ani minuty dłużej, a ty?

- Zostaniemy minutę dłużej. - Nie możemy przynajmniej iść do Horseshoe po coś do jedzenia? Jest po jedenastej! Nagle Candy rzuciła, że zaraz wróci i zniknęła, biegnąc drogą do baru. Zawołałam za nią, ale było za późno. Nie było jej przez piętnaście minut i w ciągu każdej z dziewięciuset sekund Gina powtarzała, żebyśmy wsiadły do samochodu i odjechały. Wreszcie zobaczyłyśmy biegnącą w naszą stronę Candy z rękami pełnymi ciepłego bekonu i ziemniaków zapiekanych z serem. - Wsiadajcie - sapnęła. - Jedzcie. Dowiedziałam się, gdzie on jest. Faceci w Horseshoe znali Floyda. Powiedzieli, że bywa w Fireside Brewing Co. w Rapid City. Podobno miał śliczną dziewczynę. - Dlaczego nie pomyślałyśmy, żeby zapytać tam o niego wcześniej? - zastanowiłam się, z ulgą zapalając silnik i wdychając zapach ziemniaków. - Ponieważ, geniuszu, powiedziałaś, że za nic tam nie wejdziesz - zauważyła Gina. - Gdyby nie ty, od dwóch godzin już byśmy spały. Po blisko dwóch godzinach i stu pięćdziesięciu kilometrach na pustej, ciemnej drodze 44 około pierwszej dojechałyśmy do starego rynku w centrum Rapid City. Samo miasto było dla mnie zaskoczeniem, bo nie tego się spodziewałam. Myślałam, że zobaczę typowe miasteczko z zachodu, zarośniętą chwastami dziurę. Tymczasem jego ulice tworzyły siatkę prostopadłych linii, budynki były solidne, pięciopiętrowe i porządne. Candy znała kierownika „historycznego" hotelu Alex Johnson; niestety o pierwszej nad ranem nie było go w pracy, więc musiałyśmy zapłacić za pokój osiemdziesiąt dolarów z góry. Zapłaciłam. Było mi żal Candy. Zaparkowałyśmy w zaułku za hotelem, gdzie samochód nie rzucał się w oczy, zostawiłyśmy rzeczy na podłodze w małym pokoju i pobiegłyśmy do Fireside Brewing Co., zanim zamkną go o drugiej. Wewnątrz głośnego i zatłoczonego baru/restauracji Candy wystarczyła zaledwie minuta, by się rozejrzeć. - To, kurwa, nie do wiary - powiedziała, po czym podeszła do grupki rozwrzeszczanych chłopaków. Gina i ja ruszyłyśmy za nią. - No, no - odezwała się głośno, opierając dłonie na biodrach. Jej oczy płonęły furią. - Przecież to pieprzony Floyd. - Jej dżinsowa spódniczka była bardzo krótka, a top w ostrym różowym kolorze przyblakł trochę w przyćmionym świetle. Wzrok podniósł chłopak z włosami zaplecionymi w warkoczyki. Był zarumieniony i miał skórę gładką jak niemowlę, lecz na tym kończyło się podobieństwo, bo był zalany i zmieszany. - Cześć, Candy - powiedział. - Co tutaj robisz? - Co robię? Nie rób ze mnie głupka, Floyd. Rozmawiałam z tobą cztery tygodnie temu i powiedziałam, że przyjeżdżam. Rozmawiałam z tobą wczoraj i umówiłeś się ze mną w Wall Drug! A może zapomniałeś? Strzelał oczami od drinka do drinka. - Ach tak - wydusił wreszcie. - Mieliśmy się spotkać dziś wieczór? - Zachichotał. - Chyba coś mi się pomyliło. Przepraszam, słonko. Długo czekałaś? - Tak, jakieś cztery pieprzone godziny w tej twojej norze w Interior. - Spojrzała na siedzących z nim chłopaków. - Chcesz rozmawiać przy nich? Bo mnie to nie przeszkadza. Nadal opierała dłonie na biodrach. Przyjaciele Floyda byli zalani i podobnie jak on nie bardzo wiedzieli, co jest grane. Zaczęli się zbierać, potykając się o siebie nawzajem i z trudem utrzymując równowagę.

- Jak się miewasz? - zapytał Floyd. Wyglądał na spłukanego i chciał tylko nawiązać rozmowę. - Dajmy sobie spokój z uprzejmościami - rzuciła Candy. - Gdzie są moje pieniądze? - Pieniądze? - Nie rżnij głupa, jakbyś nigdy nie słyszał tego słowa. Gdzie jest czterdzieści tysięcy, które ci przysyłałam przez dwa lata? - Czterdzieści? - Pokręcił głową, próbując się skupić. - To chyba nie było aż tyle, słonko. - Jasne, że tyle - warknęła, wyjmując z płóciennej torby à la Mary Poppins białą kopertę. - Mam tu wszystko, daty przekazów, sumy. Poczerwieniał jeszcze bardziej, a ona imponowała spokojem. Nie dała się spławić. On jąkał się przez chwilę, a potem powiedział, że pieniądze są w banku, który otworzą dopiero w poniedziałek. - Ale jeśli zechciałabyś wrócić... - dodał fałszywym tenorem. - Nie wyjdę stąd bez moich pieniędzy - oświadczyła Candy. - Więc dawaj je, kolego. I daj sobie siana z tym słonkiem. Zarobiłeś dwadzieścia tysięcy dolców za nic, trzymając je tylko pod poduszką zgodnie z moimi instrukcjami. Pamiętasz? - Tak, tak. Ale nie mam ich teraz przy sobie. Powiedziałem, że są w banku. Podejmę je w poniedziałek. Jesteście głodne? - Tak... - zaczęła Gina. - Nie! - Candy walnęła pięścią w stół. Floyd się skulił. - Idziemy. Pokażesz mi wydruk z banku. Ostatni wydruk ze stanem konta wypisanym czarno na białym. - Nie trzymam tych papierów. Znasz mnie przecież. - Zachichotał jak dziewczyna. Jego mała głowa podskakiwała na cienkiej jak u gęsi szyi, a okrągła twarz poróżowiała. - Nie złość się, skarbie. Jak zawsze cieszę się, że cię widzę. - Dobra, nie wiedziałeś, że przyjedziemy, ale teraz jesteśmy tutaj i będziesz nas miał z głowy w ułamku sekundy, kiedy tylko oddasz mi moje pieniądze. Zakaszlał. Powiedział, że jutro banki są zamknięte. Nikt nie otwiera banków w niedzielę, a już na pewno nie w tej okolicy. - Floyd, umówiłeś się ze mną w Wall Drug! - A, tak - powiedział powoli. - Wylali mnie w zeszłym tygodniu. - Wczoraj rozmawialiśmy przez telefon - ciągnęła równie wolno Candy. - Twoje dokładne słowa brzmiały: „Kończę pracę o szóstej, wtedy się spotkamy". - To mogło być zwykłe przejęzyczenie, skarbie. - Jego spojrzenie pobiegło do czarnej torby, która leżała na podłodze obok jego boksu. - Chodzi o to - zaczęła Candy - że czekając na ciebie, miałyśmy mnóstwo czasu. Napiłyśmy się wody z kranu, a potem pomyślałam, że napiszę do mojej mamy, żeby ją zawiadomić, że bezpiecznie dotarłam do ciebie do Interior. Ale nie mogłam znaleźć długopisu, choć wierz mi, szukałam bardzo dokładnie. Nie mogłam też znaleźć znaczków ani kopert. Nie znalazłam też - powiedziała zjadliwie - moich przekazów z Western Union na sumy, które ci wysyłałam. Ani jednego. I wiesz, czego jeszcze nie znalazłam? Książeczki czekowej. Wyobraź sobie tylko. Trzymasz na koncie tysiące dolarów i nie masz książeczki czekowej.

Z rosnącym przerażeniem zauważyłam, że trzęsący się Floyd nie wygląda na pijanego, lecz naćpanego. Widziałam wielu pijaków, lecz tylko raz faceta na porządnym haju. Udało mu się iść prosto, dopóki nie zgarnęła go policja. Pomyślałam, że to coś znacznie gorszego. Dżin jest tani. Narkotyki nie. Floyd przestępował z nogi na nogę, nerwowo odmierzając sekundy pod wściekłym spojrzeniem Candy. Pocierał palce, jakby mył ręce. Poruszał ustami w niemej obronie, lecz nie patrzył na nią. Muzyka grała głośno. Do stolika podeszła kelnerka i zapytała, czy czegoś sobie życzymy. - Tak, dwadzieścia patyków - odparła Candy. - Masz tyle? - Kelnerka odeszła. - Gdzie są moje pieprzone pieniądze? - To właśnie próbuję ci powiedzieć, a ty nie słuchasz. - No to słucham. Gdzie są moje pieniądze? Floyd zniżył głos. Kołysał się z boku na bok. - Nie słyszę - powiedziała Candy. - Co? - Ma je JD. - Kim, do cholery, jest JD? - Myślałem, że moim przyjacielem - odrzekł teatralnie Floyd, mocno przeciągając słowo „myślałem". - Mam nadzieję, że się nie mylisz, zwłaszcza jeśli ma moje pieniądze. Ale dlaczego on je ma? - Musi mi je oddać. Odzyskam je dla ciebie, kochanie. Naprawdę. Potrzebuję tylko trochę czasu. - Nie mam czasu - odparła Candy. - Nie mam nawet pięciu minut. Potrzebuję pieniędzy i to zaraz. - Och, kochanie, nie wiem, gdzie jest JD - zajęczał Floyd, jakby miał zaraz się rozpłakać. - Sam muszę go znaleźć. Szukam go. - Floyd, Floyd. Candy odetchnęła głęboko. Przestępował z nogi na nogę, unikając jej wzroku. Sądząc po jego niespokojnych ruchach, los pieniędzy nie przedstawiał się różowo. Nagle podeszła do nas dziewczyna. - Floydzie - zapiszczała. - Gdzie się podziewasz, kochanie? Myślałam, że

mamy się spotkać u Justina.

Czekam na ciebie już pięć minut. - Jestem tutaj, skarbie - powiedział, odwracając ją w stronę Candy. - Kochanie, to moja przyjaciółka ze wschodu. Pamiętasz, jak ci o niej opowiadałem? Candy Cane. Candy, to Lori, moja dziewczyna. Lori była drobniutka jak ptaszek, ubrana na czarno i też naćpana. Przy Floydzie nie prezentowała się aż tak źle, ale kiedy stała obok nieruchomej Candy, można było ją wziąć za powiastkę umoralniającą na temat tego, co się dzieje z człowiekiem, gdy waży czterdzieści kilo i bierze za dużo narkotyków. Jej czarny top bez ramiączek odsłaniał nagie, kościste ręce, których wewnętrzną część od bicepsa aż po nadgarstki pokrywały blizny po ukłuciach. Candy nie uścisnęła jej drżącej ręki, prawie nie spojrzała w jej stronę. - Doceniam twoje dobre maniery, Floyd - wycedziła - ale nie mam całej nocy, żeby tu stać i wymieniać uprzejmości z twoimi naćpanymi kurewkami. Gdzie są moje pieniądze? Floyd odsunął Lori. - Przynieś nam, proszę, dwa piwa. Macie na coś ochotę? Idź, Lori. Ja muszę tu skończyć. - O jakich pieniądzach ona mówi? Jesteś jej coś winien? I jak mnie nazwała?

- On nie jest mi nic winien - rzekła Candy. - On ma moje pieniądze, które musi oddać. Moje dwadzieścia tysięcy dolarów. Dziewczyna odrzuciła głowę do tyłu i wybuchnęła radosnym śmiechem. Floyd znów ją odsunął, tym razem trochę mocniej. - Idź, powiedziałem. Przynieś mi piwo, słyszysz? - Floyd, czy jej odbiło? Nie masz takich pieniędzy. - Lori! - zniżył głos. - Widziałaś JD? - Nie. Ten drań gdzieś zniknął. Kiedy odeszła, Floyd odwrócił się do Candy, która ze złością skrzyżowała ramiona na piersi. - Usiądź - poprosił. - Na moment. Muszę ci coś powiedzieć. Oddam ci pieniądze, ale najpierw muszę z tobą porozmawiać. Candy nie usiadła i gestem dała znak Ginie, żeby też tego nie robiła. - Floyd, znasz moją sytuację. Nie muszę ci mówić, jakie mam kłopoty. - No to mamy je oboje, przyjaciółko - powiedział ze znużeniem. - Ty jesteś urżnięty, naćpany, nawalony - syknęła Candy. - Nie moja sprawa. Bujaj się, jak chcesz. Ja chcę tylko moje pieniądze. - To właśnie próbuję ci powiedzieć. Nie mam ich w tej chwili. Ma je JD. Ale odbierzemy je od niego. Zobaczysz. Chodź ze mną. Znajdziemy go razem, wszystko mu wyjaśnisz. To spoko koleś. Z wyjątkiem tego ostatniego... - Pokręcił głową. - O tym nie chcę gadać. Ale poza tym był dla mnie bardzo dobry. - Zapytam cię ostatni raz. Dlaczego JD ma moje pieniądze? - Żeby mi pomóc - odparł Floyd. - Potrzebowałem pomocy, więc dałem mu je na przechowanie. - Dlaczego? - Bałem się, że je wydam. A bardzo nie chciałem. No to dałem je JD na przechowanie. Ale od czasu do czasu zjawiałem się u niego, bo czegoś potrzebowałem, i on mi to dawał. Potem mówił, że to na rachunek. Nie wiedziałem, o co mu chodzi, więc mówiłem tak, spoko, ale ostatni raz dał mi paskudny towar. Jakieś gówno. Musiałem zdobyć towar gdzie indziej, bo jego był do dupy. - Floyd, jesteś ćpunem? - Nie, nie, biorę tylko od czasu do czasu. Odrobinę. To super, Candy, musisz koniecznie kiedyś spróbować. Nie jestem ćpunem, skąd, tylko od czasu do czasu, kiedy nie mogę zdobyć dobrego towaru, biorę trochę browna, ale naprawdę go nie znoszę. - Chciałabym do końca to zrozumieć - zaczęła Candy. - Dałeś swojemu znajomkowi, temu dupkowi JD, od którego regularnie bierzesz działki, moje pieniądze na przechowanie, żeby były u niego bezpieczne? - Tak jest, mała. - A potem chodzisz do niego po towar, a on mówi, że to na rachunek? - Myślałem, że na jego. - No to mamy małe nieporozumienie. - Ostatni raz dał mi jakieś gówno, podróbę. - Nie wyglądasz, jakbyś wziął środek przeciw pchłom.

- Musiałem zdobyć towar gdzie indziej. Jego proszek był do niczego! Wymieniłyśmy z Candy spojrzenia. Miałam nadzieję, że nie wyglądałam tak bezradnie, jak się czułam. Pomyślałam jednak, że Candy nadal nie rozumie. Stałam tuż przy jej ramieniu, Gina obok mnie. - Za jakie pieniądze kupowałeś proszek? - Nie przejmuj się tym. To nie twoja sprawa. - A te tysiąc dolców, które znalazłam pod twoim łóżkiem? Czyja to forsa? - Candy! - wykrzyknął wzburzony. - Nie mogę uwierzyć, że zaglądałaś pod moje łóżko. - Masz straszny bałagan. Musisz lepiej dbać o swoje rzeczy - upomniała go Candy. - Nie masz prawa kopać w moich rzeczach. - Ha! A ty nie masz prawa brać moich pieniędzy. Dwadzieścia tysięcy dolarów. To kradzież, rabunek, sprzeniewierzenie, wszystko pierwszego stopnia. Sam wybierz nazwę. Mam rację, Gina? - Tak. - Albo oddasz mi pieniądze, albo wezwę policję. - Te tysiąc dolców jest moje. Oszczędzałem z wypłaty. - Naprawdę? Bardzo wygodne. I dlaczego Lori nic o tym nie wie? Czy twoja dziewczyna zmartwiłaby się na wieść, że trzymasz taką kasę pod łóżkiem? - Zostawiłaś je tam, prawda? Przecież to moje pieniądze. - Powiem ci coś - rzuciła uprzejmie Candy. - Oddasz mi moje dwadzieścia kawałków, a ja oddam ci twój tysiąc. Umowa stoi? Gdzie jest JD? Floyd kazał Lori zostać, a my wyszliśmy z Fireside Brewing Co. i ruszyliśmy Main Street. Floyd wchodził do każdej knajpy, jakby wypełniał misję i szukał swojego dilera. Absurdalność naszej sytuacji jakoś nie docierała do Candy, lecz ja miałam jej pełną świadomość - szukałyśmy dilera, by poprosić o zwrot pieniędzy, które przechowywał dla narkomana odwiedzającego go codziennie z prośbą o działkę heroiny. Znalazłyśmy JD, poważnego Indianina z włosami do pasa, w pokoiku na tyłach obskurnego baru, gdzie liczył pieniądze. Floyd przedstawił go jako JD Soderquista, lecz pierwsze słowa, jakie ten wypowiedział na widok Floyda, brzmiały: - Spieprzaj stąd, facet. Mam po dziurki w nosie twojej gęby. Nie mam nic dla ciebie, rozumiesz? I kto, do cholery, jest z tobą? Floyd zaczął przemawiać kojącym tonem, poklepał JD po ramieniu, mruczał uspokajająco. Przedstawił nas jako swoje bliskie przyjaciółki, próbował wyjaśnić sytuację. Rozmawiał z JD jak syn, który chce udobruchać ojca, zanim poprosi go o kluczyki do alfy romeo. Floyd potrzebował dziesięciu pełnych napięcia minut, a JD kolejnych pięciu pełnych niedowierzania, by pojąć, o co mu chodzi. - Jakie pieniądze? O czym ty, do cholery, mówisz? O tej kasie, którą dałeś mi dwa tygodnie temu? - Nie, nie, dawno temu. Może kilka miesięcy. - Dwa tygodnie temu. I nie dałeś mi dwudziestu kawałków, tylko pięć. I powiem tylko, że od tamtej pory przychodziłeś do mnie dwa razy dziennie, prosząc o towar. Mówiłeś, tylko mała działka, mały strzał, ale Floyd - dwa razy dziennie! Kto, twoim zdaniem, za to płacił? - Chciałem tylko odrobinę - odparł błagalnie Floyd.

- Dwa razy każdego pieprzonego dnia! Co, twoim zdaniem, miałem na myśli, kiedy mówiłem, że to na rachunek? - Tak, tak, tak - pospieszał go Floyd. - Ale ta ostatnia działka była do niczego. Do niczego. - Wcale nie - rzekł JD, podkręcając wąsy. Doskonale nad wszystkim panował. - To był blue velvet. Zmieszany. I to z dwóch powodów. Po pierwsze, skończyła ci się pieprzona kasa. Nie masz już u mnie rachunku, bo te pięć kawałków, które mi dałeś, poszło na towar i musiałeś zmykać z Rapid City. A po drugie, wyświadczyłem ci przysługę. Pomyślałem, że za dużo ćpasz, niedługo nie zdołalibyśmy cię docucić. Chroniłem twoją dupę, Floyd, a ty tak mi się odpłacasz? Przyprowadzasz mi swoje cipki, dupodajki, żeby zapłacić za działkę? Gdzie twoja regularna kurewka, Lori? - Cipki? - powtórzyła bezgłośnie Gina. - Dupodajki? - powtórzyłam. - Wydałeś pięć moich tysięcy w ciągu ostatnich dwóch tygodni? - zapytała przerażona Candy. JD obrzucił nas uważnym spojrzeniem. - Dam ci stówę i małą działkę za wszystkie trzy za godzinę. Ale to wszystko. - JD, potraktujmy to wszystko rozsądnie - powiedział Floyd. Jednak Candy miała już dość. - Chcę moje pieprzone pieniądze. Moje dwadzieścia kawałków i to natychmiast. W następnej chwili wylecieliśmy na ulicę wyrzuceni niezbyt łagodnie przez dwóch goryli. Drzwi do baru zamknęły się z trzaskiem. Nie mogliśmy wejść tam ponownie. Nie ruszyliśmy się jednak z chodnika. - On nie ma racji - wyjaśnił Floyd. - Chyba nadal ma moje pieniądze. Nasze. Twoje. Szczerze, ja... Brałem tylko odrobinę codziennie, żeby wrócić do pionu, naprawdę... Candy, musisz mi uwierzyć. - Dałeś mu wszystkie moje pieniądze? - zapytała cicho, próbując nad sobą zapanować. - Wydaje mi się, że dałem mu więcej niż pięć tysięcy. Prawie na pewno. Chyba dałem mu wszystko. Żeby były bezpieczne. - Dałeś moje pieniądze swojemu dilerowi, żeby były bezpieczne - powtórzyła bezbarwnie Candy. - A gdzie twoja dola? - Już dawno zniknęła - wychrypiał Floyd. - Bardzo dawno. Szłyśmy obok niego ciemną ulicą. Oprócz nas nie było nikogo, ale w dwóch czy trzech nadal otwartych barach paliło się światło. Floyd chwiał się na nogach. Myślałam o Lori; JD nazwał ją kurewką, podobnie jak Candy. Co to znaczyło? Próbowałam nie domyślać się znaczenia ze zdania, jakie wypowiedział JD, ale aby to zrobić, musiałam o nim zapomnieć, choć nadal unosiło się w mojej głowie jak wielkie balony w domu towarowym Macy's przed Świętem Dziękczynienia. Sto dolców za wszystkie trzy za godzinę. Trzymałyśmy się z Giną pod ramię. Candy szła sama, jakby musiała zebrać siły teraz, gdy wszystkie jej skromne marzenia obróciły się w pył. Z barów dobiegała muzyka i wydawało się, że w szafie grającej, nawet w tym najdalszym z najdalszych zakątków jest tylko jedna uniwersalna piosenka, I Will Survive. Przeżyję. - Floyd, myślałam, że jesteś moim przyjacielem. - Tylko tyle zdołała wydusić Candy, kiedy dotarliśmy do Fireside Brewing Co., gdzie czekała Lori.

- Byłem. Jestem. - Potknął się i zająknął. - Przepraszam, Candy. Nie napaliłbym się tak na twoje pieniądze, ale były pod ręką i naprawdę myślałem, że JD je dla mnie przechowa. Ostatni raz dał mi naprawdę paskudny towar. Nie powinien wziąć ani grosza. - Podejrzewam, że kiedy dał ci badziewie zamiast towaru, nie miałeś już czym zapłacić. - Candy nie patrzyła na jego bladą, lekko skruszoną twarz. - Przepraszam. - Czy te twoje przeprosiny kupią mi dwa bilety do Australii? - Nie chcesz chyba jechać do Australii, skarbie. Tam są aligatory. - Krokodyle, idioto. Myślałam, że jesteś taki jak ja. Myślałam, że nadajemy na tych samych falach. Płakała. - Bo nadawaliśmy. - Schylił głowę. - Hera była silniejsza. To mój Judasz. Uderzyła go mocno w poczerwieniałą twarz. On też płakał. Potem odeszła. Pospieszyłyśmy za nią, nie patrząc na niego. Zawołał za nią, trzymając się za policzek. - Candy, kochanie, skarbie, zostawiłaś moje pieniądze, prawda? Zostawiłaś je w kasetce? - Tak, obok moich dwóch biletów do pieprzonego Broken Hill - zawołała, nawet się nie odwracając. Kiedy wszedł do środka, zostałyśmy na ulicy same. Bałam się, że Candy załamie się zupełnie i nie wiedziałam, jak pomóc jej w rozpaczy. Nie radzę sobie z ekstremalnymi emocjami. Nie wiem, co robić, gdy jestem ich świadkiem, kiedy je czuję. To mnie przeraża. Jutro jest niedziela. Co zrobimy? Co ona teraz zrobi? Historyczny hotel Alex Johnson znajdował się za rogiem Fireside. Weszłyśmy na trzecie piętro po schodach, bo o drugiej nad ranem przeprowadzano przegląd techniczny windy. - Czym się zajmuje dziewczyna Floyda? - zapytała Gina. - O co ci chodzi? Najwyraźniej sama jest ćpunką - odparła Candy. - Czy sprzedaje się za narkotyki? Candy wzruszyła ramionami. - Wszyscy musimy karmić potwora - powiedziała. - Więc chyba tym się zajmuje. Gina uświadomiła sobie, że jeśli chciała usłyszeć potępienie młodego człowieka, który sprzedaje swoją dziewczynę w zamian za truciznę, to rozmawia z niewłaściwą osobą. Odwróciła się do mnie, ale w tej chwili nie potrafiłam odczuwać wstrząsu z tego powodu. Siedząca na łóżku Candy była taka zagubiona, grzebała w torbie w poszukiwaniu pociechy, wyjaśnienia, wyjścia. Liczyła pieniądze, które wygrała w kasynie Isle of Capri i które znalazła pod łóżkiem Floyda. Usiadłam obok niej i objęłam ją ramieniem. - Nie martw się, wszystko jakoś się ułoży. Zobaczysz. Ile ma dla ciebie ta dziewczyna w Reno? - Floyd był moim najlepszym przyjacielem - odparła. - Byliśmy bratnimi duszami. Jeśli on nie przechował moich pieniędzy, jak mogła to zrobić Jessica? Jest taka jak ja. Pojechała do Reno, żeby trochę zarobić. Dałam jej tysiąc. - Liczyła dalej. - Mam tysiąc dwieście dolców - powiedziała, kładąc zielone banknoty na narzucie. - To nie wystarczy na nic. - To lepsze niż nic - powiedziałam. - To pewnie więcej niż mam ja. - Tak, ale ty wzięłaś pieniądze na dwutygodniową podróż! A te pieniądze to całe moje życie.

Nie mogłam powiedzieć nic więcej; moje własne myśli niewiele się liczyły. Gina siedziała na drugim łóżku i patrzyła na nas zmartwiona. Raz po raz rzucała mi dziwne spojrzenia. Nie wiedziałam, o co jej chodzi, więc ją ignorowałam. - Ufałam Floydowi - powiedziała Candy. - Wy nic nie wiecie. Ten facet, którego poznałyście, to nie Floyd. On był najlepszym, najmilszym chłopakiem. Modlił się, obiecał, że mi pomoże. Jego matka powiedziała mi, że to anioł. Sprzątał, gotował, mył podłogi. Na gwiazdkę chciał dostać mały odkurzacz. Był dobrym przyjacielem. Nigdy w niego nie zwątpiłam. Myślałam, że moje pieniądze są u niego bardziej bezpieczne niż w banku. - Znów zaczęła płakać. Nie wiedziałam, co zrobić z moim ramieniem, które okazało się marną pociechą. Gina usiadła po drugiej stronie Candy i poklepała ją pocieszająco. - Jest dobrze - powiedziała. - Naprawdę. Masz tysiąc dwieście dolarów. To dużo. - Uśmiechnęła się. Może kiedy dojedziemy do Reno, uda ci się coś wygrać. Jedno dobre obstawienie i znów staniesz na nogach. - Mówimy o dwudziestu tysiącach dolarów, Gina - rzekła Candy, machając chusteczką, którą jej podałam. - A nie o ćwierćdolarówkach w twoich automatach. Wiesz, ile żab musiałam pocałować, żeby tyle zarobić? Ile razy zatańczyć, na ilu kolanach, ile filmów nakręcić, żeby mieć taką kasę? Nigdy tego nie zrozumiesz. - Nie potrafię sobie wyobrazić. Ja też nie potrafiłam. Po chwili Candy się uspokoiła. - No dobra - powiedziała, wydmuchując nos. Wstała i wzięła sobie coś do picia. - Nie ma sprawy. Łatwo przyszło - uśmiechnęła się - łatwo poszło. Rzeczy, które zdobywasz bez łaski, bez łaski tracisz. - Widać było jednak, że nie może się z tym pogodzić. Kiedy później leżałyśmy w łóżku, nie mogąc zmrużyć oka mimo straszliwego zmęczenia, zaczęła mówić łamiącym się głosem: - Oszczędzałam dla niej, dla mojej córeczki. Odmawiałam sobie wszystkiego, nie zapisałam się na kurs pisania na maszynie, nie przestałam kręcić filmów, żeby mieć pieniądze dla dziecka. Dałam je Floydowi i co teraz mam? Gdybym je zatrzymała, Erv na pewno by je znalazł. Albo wydałaby je matka. Skonfiskowała matka Mike'a. Nie mogłam ich dać ojcu. Miałabym zbyt duże wyrzuty sumienia. Co miałam zrobić? Zamknęłyśmy oczy. - Co się mówi na koniec dnia takiego jak dzisiaj? - szepnęłam do Candy, leżąc w czystej pościeli. - Dnia długiego jak życie? Odwróciła się do mnie, przytuliła i położyła głowę w zagłębieniu mojego ramienia. Objęłam ją lekko, czując dotyk jej nóg, jej brzuch przy żebrach. - Mówi się: „Panie Jezu Chryste, wskaż mi ścieżkę mojego życia. Nalewają mnie jak wodę, moje serce przypomina wosk. Topi się w cieple moich trzewi. Nie opuszczaj mnie, pospiesz mi z pomocą, zachowaj moją duszę od miecza, pobłogosław Tarę i daj jej zbawienie. Obdarz ją życiem wiecznym". Przytuliłam ją jeszcze mocniej. - „Jestem winna wielu grzechów - szeptała dalej Candy - ale obmyję Twoje stopy potokiem łez i wytrę je włosami. Nie chcę, by odmówiono mi zbawienia za wiele zła, jakie wyrządziłam w życiu. Spoglądam na

ogrom mego wstydu, lecz choć jestem przerażona, nadal głupio żyję w grzechu. Trwam w mroku cielesnego pożądania, otoczona ciemną bezksiężycową miłością nocy. Nie pogardzaj swoją służebnicą w swoim nieskończonym miłosierdziu. Mój grzech jest zawsze przede mną. Nierządnica z głębi swojej duszy woła, nie odrzucaj mnie ani nie niszcz, o mój Boże, lecz przyjmij moją pokutę i wybaw mnie". - Westchnęła z bólem. To, Shelby Sloane - powiedziała - jest hymn Kasji.

Część dziesiąta NAPRAWIANIE RZECZY

1 Su rio Niedzielny ranek nadszedł zbyt szybko. Candy, która zawsze wcześnie wstawała, ubrała się, zanim ja zdążyłam się poruszyć. Powiedziała, że idzie do kościoła; czy chcemy iść razem z nią? Byłyśmy jeszcze w łóżku! Odmówiłyśmy, choć ja pewnie bym poszła, gdyby pora była nieco późniejsza. - To właśnie zamierzam zrobić - powiedziała do Giny i do mnie. - Przejdę trzy przecznice do kościoła Bractwa Świętego Piotra i wezmę udział w nabożeństwie o dziesiątej. - Dlaczego? - Lubię kościół - odparła wesoło. - A oni odprawiają tam mszę według łacińskiego obrządku. To właśnie zamierzam zrobić. Wszystko się zmieniło i trzeba opracować inny plan. Muszę wszystko dokładnie przemyśleć. Wiem, że to nie brzmi idealnie, ale muszę to jakoś rozegrać. Wy spakujcie rzeczy i zejdźcie na dół na śniadanie. Kończą je podawać o dwunastej, więc musicie się pospieszyć. Wezmę ze sobą moją torbę. Omówcie wszystko przy ziemniakach i podejmijcie decyzję. Ja wrócę koło dwunastej piętnaście. Jeśli chcecie jechać, wsiądźcie do samochodu i ruszajcie. Nie zapomnij tylko przestudiować mapy, Shelby, bo Wyoming to olbrzymi stan i wszędzie są góry. Na pewno będziesz chciała je ominąć, ale to tylko potroi odległość. Porozmawiajcie, podejmijcie decyzję i wcale się mną nie przejmujcie. Koniecznie jedźcie dalej. Ale jeśli piętnaście po dwunastej wrócę i was tu znajdę, to będę wiedziała, że postanowiłyście zostać ze mną. A wtedy koniec z rozpaczą i gadaniem, gdybyśmy tylko jej nie zabrały, jedźmy dalej, bla, bla, bla, do czego macie wielkie skłonności, zwłaszcza ty, Gina, przez co budzisz w Shelby wyrzuty sumienia. Zdecydujcie więc. Wsiądźcie do samochodu i jedźcie dalej albo czekajcie, aż wrócę z kościoła i ruszymy razem. Macie ponad dwie godziny, by zastanowić się nad tym przy stęchłej kawie. Z tymi słowami wyszła, zamykając drzwi. Miała na sobie moją spódnicę w kwiaty i białą bluzkę z kołnierzykiem należącą do Giny. Domyśliłam się, że nie zamierza ich oddać, jeśli miałyśmy wyjechać bez niej.

Próbowałyśmy opracować jakiś plan, dla niej, dla nas, pomóc jej i pomóc sobie. Nagle stała się naszym problemem, który musiałyśmy rozwiązać, jak profesor Plum z filmu Trop w sprawie z lichtarzem. Zaczęłyśmy rozmawiać powoli, prawie niechętnie. - Ona nie może pojechać do Australii. - To ja. - Jasne. Tyle wiadomo. Ale gdzieś musi się podziać. - To Gina. - Z tym Floydem to nie do wiary. Co za dupek. - Zgoda. Ale ona musi ruszyć dalej. Przepuścił jej pieniądze i tyle. Ale ma szczęście, że udało się jej choć trochę odzyskać. - Nie mogę uwierzyć, że aż tak mu zaufała - powiedziałam z trochę większym ożywieniem. - Ja nigdy nie dałabym nikomu moich pieniędzy. - Nie zrobiłabyś też wielu rzeczy, które ona ma na sumieniu. - To prawda. - Co ona teraz zrobi? Zmagałyśmy się z tym pytaniem, próbując znaleźć odpowiedź. Co my byśmy zrobiły na jej miejscu? - Nigdy nie urodziłabym dziecka - oświadczyła Gina. - Nigdy nie sprzedałabym się dla pieniędzy, nie wystąpiłabym w filmie pornograficznym, nigdy nie podróżowałabym autostopem ani nie ukradła filmu, żeby przekupić faceta, który go nakręcił. - Ona nie chce go przekupić. To jej zabezpieczenie. Trzymaj się ode mnie z daleka, mówi, bo jeśli mnie tkniesz, pójdziesz do pudła. - Nigdy nie miałabym nic wspólnego z takim facetem jak Erv i nie pojechałabym do Australii. Australia! Co ona sobie wyobraża? Masz więc odpowiedź na swoje pytanie. Przede wszystkim nigdy bym się nie znalazła na jej miejscu. Łatwo jej mówić. Miła, lekko zbzikowana matka, miły zapracowany ojciec, siostra, babcia, psy, koty, dom na przedmieściach, rodzinne Boże Narodzenie. Ciotki. Teraz jedna mniej, ale zawsze. Rodzinne rytuały. Co ja bym zrobiła? Muszę przyznać, że sama też nie widziałam się na miejscu Candy - bo po drodze podjęłabym inne decyzje, które nie zaprowadziłyby mnie aż tak daleko. Ja też nie oddawałabym się mężczyznom za pieniądze, ale nawet gdybym to zrobiła, nie wysłałabym kasy Floydowi, choćby nie wiem jak był godny zaufania. Ale gdybym nie pracowała tak jak Candy, w wieku dziewiętnastu lat nigdy nie zarobiłabym dwudziestu tysięcy dolarów. Zarobiłabym sześćset, pracując w McDonaldzie, i wydałabym wszystko na sandały, szorty, może na paliwo. Australia nie wchodziłaby w rachubę, podobnie jak wiele innych rzeczy. Autostop. Urodzenie dziecka w wieku dwunastu lat. Nie można było uniknąć śmierci Mike'a; on by odszedł, a ja smuciłabym się oddalona o pięć tysięcy kilometrów i chodziła do pracy na popołudniową zmianę, gdzie podawałabym hamburgery podczas lunchu, zarabiając trzynaście dolarów po odliczeniu podatku. Podobnie jak Gina, nie potrafiłam sobie wyobrazić, co bym zrobiła, siedziałyśmy więc na łóżku, odliczając minuty. Byłyśmy na piątym piętrze i za małym oknem widziałyśmy dachy innych budynków, poniżej kino i pustą ulicę. Nasz mały żółty samochód stał zaparkowany gdzieś w zaułku na tyłach i nie mogłyśmy go zobaczyć. Czułam głód i chciało mi się pić.

Zerwałyśmy się z łóżka, ubrałyśmy się i wypadłyśmy z pokoju. Była jedenasta. Pobiegłyśmy na dół z całym bagażem, ponieważ zaułek, w którym zaparkowałyśmy samochód, znajdował się dwie przecznice dalej. Usiadłyśmy przy stoliku, kładąc torby na podłodze. Restauracja była ciemna, położona niżej o trzy stopnie, prawie w piwnicy. Na zewnątrz było jasno i słonecznie. Chciałam iść na spacer, popływać. Jedzenie podano dość podłe, ale przynajmniej prawie ciepłe. Rosół za słony, kawa słaba, gulasz tłusty, ale słodkie ziemniaki dało się zjeść. Pochłonęłam trzy porcje. Była jedenasta trzydzieści pięć. - Zostawiła nam wyjście. To nasz bilet na dalszą drogę - błagała mnie Gina. - Nie możemy jej pomóc, Sloane. Wiem, że chcesz. Ja też. Polubiłam ją. Ale nie możemy. Powtarzam to raz jeszcze. Nie możemy Zrobiłyśmy wszystko, co w naszej mocy. Spójrz tylko, jak daleko ją podwiozłyśmy. Z Marylandu aż do Dakoty Południowej. - Nie możemy sobie przypisywać Marylandu. - Powiedziała, że da sobie radę. Powinnyśmy uciekać, póki jeszcze możemy. Zero poczucia winy, zero zmartwień. Dlatego ona chodzi do kościoła, żeby mogła wybaczać ludziom takim jak my. - Nie dlatego chodzi do kościoła. I co ma nam wybaczyć? Myślałam, że zrobiłyśmy wszystko, co w naszej mocy. - Ty najwyraźniej tak nie uważasz. - Nie uważam, bo nie zrobiłyśmy. Chcesz odjechać po tym, co się jej wczoraj przydarzyło? Po tym wszystkim, czego się o niej dowiedziałaś? Po tym, przez co przeszła? - Jak chcesz jej pomóc? Jak zamierzasz ją z tego wyleczyć? Co zamierzasz? Masz pieniądze? Nie masz dość, żeby wyruszyć na tę wyprawę beze mnie. Nie możesz jej pożyczyć paru dolców do czasu, aż stanie na nogi w Sydney i prześle ci kangury zamiast forsy. Gina miała rację. A jeśli rodzice Mike'a nie oddadzą jej dziecka? Co wtedy zrobi? Boże, a jeśli oddadzą? Co zrobi wtedy? Siedziałyśmy przy stoliku, z ciężkim sercem. Po drugiej stronie ulicy otwierano właśnie na kilka godzin sklep z sukniami ślubnymi i młoda dziewczyna z matką czekała przed wejściem. Trzymała matkę za rękę. Była za pięć dwunasta. - Daj spokój. Proszę - powiedziała Gina. - Proszę. - Ścisnęła mnie za rękę. - Wybrałam się z tobą, bo chciałam, żebyśmy znów zostały przyjaciółkami. Nie wiedziałam, jak to zrobimy. Ale kiedyś byłyśmy sobie takie bliskie. Chcę, by znów tak było. - Czy dlatego zabrałaś Molly? - Zobaczyłam, że uśmiecha się lekko. - I chciałaś się wprowadzić do ciotki Flo? I nie chciałaś jechać ze mną sama? Wzruszyła ramionami zmieszana. - Przyznaję, że byłam trochę rozdarta. Ale ty to wszystko naprawiłaś. - W jej oczach nie widać było oskarżenia; znajoma twarz bez brwi i większości rzęs patrzyła na mnie błagalnie. Kilka lat temu pojechałyśmy nad rzekę Jersey z naszym kolegą Johnem Turnerem i jego rodzicami. Przez tydzień spędzaliśmy całe dnie nad wodą, przeskakując przez fale. Potem Gina i John zagrzebali mnie

w

piasku. Był to jeden z najwspanialszych tygodni w moim życiu; czułam się szczęśliwa, że żyję, byłam

beztroska. A potem Gina zniszczyła wszystko z Agnes. Mimo to nadal boleśnie tęskniłam za tym przeskakiwaniem przez fale w słońcu bez jednej troski w sercu. Pomyślałam o Candy. A jeśli ona nigdy nie przeżyła takiego dnia na zabawie z przyjaciółmi? Pewnie nie. Ciepłe wspomnienia nagle wyparowały. Odwracając wzrok od sklepu z sukniami, gdzie próbowałam wypatrzyć matkę i córkę przed podwójne okna, niechętnie otworzyłam atlas. - Wiem, że masz rację - odezwałam się. - Ale ja nie mogę jechać. - Jasne, że możesz - odparła szybko. - Wszystko zaplanujemy. - Gina - zaczęłam spokojnie. - Co zaplanujemy? Wsiądziemy do samochodu, wrzucę jedynkę i potem co? W prawo czy w lewo? A może prosto? W którą stronę? - Wymyślimy coś! - W która stronę mam wyjechać z zaułka: w prawo czy w lewo? - Nie wiem! - No właśnie - powiedziałam. - Dlatego musimy zajrzeć do atlasu. Południe. Pięć po dwunastej. Nie mogłam znaleźć odpowiednich dróg, które poprowadziłyby nas z Dakoty Południowej do Utah przez Wyoming. Widziałam jedynie biegnącą na północ I-90, którą nie mogłyśmy jechać, i I-80 na południe, która też nie wchodziła w grę. Sądząc po mapie, wyglądało na to, że w Wyoming nie ma innych dróg. Zapłaciłyśmy i wyszłyśmy na zewnątrz, ciągnąc za sobą walizki. Six Street była pusta i zalana słońcem. Gina miała opuszczone ramiona. Ja też. Dziewięć po dwunastej. Podeszłyśmy do skrzyżowania; bardzo powoli z powodu bagażu i płóciennej torby na

moim ramieniu.

Oraz kilku innych rzeczy. - Ociągasz się - powiedziała Gina na rogu Main i Six Street w samo południe w niedzielę. - Nie. - Tak! Specjalnie się nie spieszysz. Nie chcesz wyjechać bez niej. - Wcale się nie ociągam - powtórzyłam. - Ale nie chcę bez niej jechać. - Wzięłam głęboki oddech. Gina, powinnaś mnie lepiej znać. Nie zamierzam wyjechać stąd bez niej. Cofnęła się o krok. - To wbrew wszelkiemu rozsądkowi. Nielogiczne, pozbawione sensu. - Jej oczy się zamgliły. Na skrzyżowaniu zapaliło się czerwone światło, zielone, czerwone. Dwanaście po dwunastej. Wpatrywałam się w chodnik ze zwieszoną głową. Nie chciałam zostać w tym mieście choćby minutę dłużej ani rozmawiać z Giną o Candy. - Nie możemy jej zostawić - powiedziałam. - Po prostu nie możemy i tyle. Candy miała rację. Wszystko się zmieniło. A nigdy nie zauważa się zmian. To zupełnie jak podróż przez Amerykę ze wschodu na zachód. Zmiany zachodzą gdzieś w Nebrasce i reszta należy już do przeszłości. Kiedy dociera się do Dakoty Południowej, wszystko wygląda inaczej. Razem z Giną i Eddiem, którego mi wybaczyła, lecz który tkwił między nami jak ość z ryby w delikatnym gardle, szukałyśmy dziewczyny.

Zgarnęłyśmy ją z pobocza i miałyśmy wyrzucić jak worek śmieci, kiedy tylko znajdziemy pojemnik; dziewdziewczynę, która siedziała na masce mojego samochodu w Interior, opuszczonym miasteczku na pustyni, i opowiadała nam, jak zamierza znaleźć spokojne miejsce, by wychować dziecko, które urodziła. Miałam nadzieję, że moja matka pojechała do Mendocino, żeby znaleźć tam miejsce, by wychować mnie. I może moja matka też siedziała na masce czyjegoś samochodu i opowiadała, jak po mnie przyjedzie i znajdziemy jakieś miejsce, gdzie zamieszkamy razem. Nie, nie tak, pomyślałam, zamykając oczy. Zacisnęłam mocno powieki, by Gina nic nie zauważyła. To Emma znalazła miejsce, by mnie wychować. Nie pragnęła tego; kto chciałby sobie brać na barki ciężar wychowania czyjegoś dziecka? Ona przecież też była kiedyś młoda, mówiła mi, że śpiewała i chciała iść do szkoły tańca. Ale zamiast tego znalazła pracę przy sprzątaniu domów innych ludzi. A kiedy mój ojciec odszedł, nie było już mowy o śpiewaniu i tańcu. Zamiast tego kupiła mi łóżko, małą lampkę z konikami, bo wiedziała, że lubię konie, i co wieczór gotowała mi kolację i prała poszewkę w różowe kwiatki. Kiedy potrzebowałam butów sportowych, kupowała mi je. A gdy musiałam wyruszyć w drogę, kupiła mi samochód. Nie wiedziałam tylko, czy moja matka odeszła i miała nadzieję, że wróci, jak Candy, tylko nie mogła? A może wyjechała, wiedząc, że nigdy nie wróci? Czy słowa napisane na pocztówce znaczyły: Do zobaczenia wkrótce, Shelby, czy też: Pozdrów Shelby, bo szybko się z nią nie zobaczę? Nie mogłam o tym myśleć. Kazałam Ginie wrócić do hotelu i czekać na mnie w holu. Powiedziałam, że zaraz przyjdę. Pobiegłam na róg ulicy, zatrzymałam się przy budce telefonicznej i zamówiłam rozmowę z Emmą na jej koszt. Było niedzielne popołudnie, lecz ulica była pusta. Nikt nie spacerował, nie oglądał wystaw, nie pchał przed sobą wózka z dzieckiem. Byłam sama. Gina wróciła do hotelu, ciągnąc za sobą walizkę. Z moją własną przy nogach, oparłam głowę o brudną szybę. - Emmo - powiedziałam, gdy zgodziła się zapłacić za rozmowę. - To ja. - Wiem kto, Shelby. Co się stało? - W jej głosie brzmiała troska. - Gdzie jesteś? - Na ulicy. Jak się miewasz? - Jak ja się miewam? Dobrze. Dlaczego miałoby być inaczej? Na jakiej ulicy? Jak ty się masz? - Świetnie. Jesteśmy w Rapid City. - Dakota Południowa - powiedziała. - Tak daleko. I twój głos dobiega z daleka. Dobrze się bawisz? Stałam z czołem przyciśniętym do brudnej budki. - Jasne - odparłam głosem przejrzystym jak szkło. - Świetnie. Dziękuję za samochód. - Co się dzieje? - zapytała. - Masz jakieś kłopoty? - Nie, nie. - Potrzebujesz pieniędzy? Zawahałam się. - Nie. - Ile? Dwadzieścia tysięcy dolarów? - Wszystko jest w porządku. Naprawdę. - Nie mogłam powiedzieć nic więcej, ona też milczała. - Skąd wiesz, gdzie znajduje się Rapid City? - zapytałam.

Roześmiała się lekko. - Myślisz, że tylko ty jesteś młoda, dziecko? Dawno temu ja też podróżowałam przez cały kraj. - Naprawdę? - Dlaczego byłam taka wstrząśnięta? - Sama? Wybuchnęła śmiechem. - Nie. Z moim chłopakiem. Byliśmy w drodze przez trzy miesiące. - Trzy miesiące! A potem? - Nie wiem. Chyba się rozstaliśmy. Wróciłam do domu, znalazłam pracę. - Nie mogę w to uwierzyć. Dokąd pojechaliście? - Chciałam rozmawiać z nią jak najdłużej. - Zapytaj lepiej, gdzie nas nie było. Alaska, Hawaje. - Zabawne. A ja myślałam, że byłaś tylko w Maine. Ze mną. - Zgadza się. Myślisz, że wszechświat zaczął istnieć dopiero wtedy, gdy ty się urodziłaś? - Zmieniła temat. - Powiedz mi, że wszystko w porządku. Albo będę się martwić. - Wszystko dobrze. Szczerze. - Przełknęłam ślinę, żeby głos mi się nie załamał. Nie potrafiłam wytłumaczyć jej przez telefon, co się ze mną dzieje, gdy kosztowało to trzy dolary za minutę. - W domu wszystko w porządku? - Doskonale. Lambielowie się wyprowadzili. Rozwodzą się. Mamy teraz nowych lokatorów. Polubisz ich, mają dwóch synów w twoim wieku. - Dwóch? - O mało co się nie roześmiałam. - To dobrze. Ale są Francuzami? - Mais naturellement, mademoiselle! - Och, Emmo... - No dobrze, ta rozmowa kosztuje mnie fortunę - powiedziała. - Obiecaj, że będziesz uważać na siebie. - Obiecuję. Znasz mnie. Wiesz, że będę ostrożna. - Nie zabrałaś żadnych autostopowiczów, prawda? - Naprawdę muszę już kończyć, Emmo. Nic się nie martw. Pa! Kiedy odwiesiłam słuchawkę, nie miałam pojęcia, czy po naszej rozmowie Emma poczuła się lepiej. Ja na pewno nie. Znów pożałowałam, że nie wysłałam jej pocztówki z Valentine. „Ktoś myśli o Tobie w samym sercu Sand Hills". Odwróciłam się i żachnęłam przestraszona. Tuż obok mnie stał bezdomny Indianin. - Cześć, kochanie - powiedział. Był starszy ode mnie o kilka lat, z długimi lśniącymi włosami związanymi w koński ogon; podarte warstwy jego ubrania śmierdziały; miał bardzo ciemną skórę, okrągłą twarz. Uśmiechał się. - Nazywam się Surio. Mam nadzieję, że dobrze się bawisz. Możesz mi pożyczyć trzynaście centów? - Co? - Przecisnęłam się obok niego na ulicę. - Tylko tyle potrzebuję. Mój kumpel, o tam, widzisz go? Siedzi pod ścianą i nie czuje się najlepiej. Trzynaście centów nam wystarczy. Masz tyle? Był namolny, ale grzeczny. Dlaczego przestraszył mnie bardziej od Erva? Może dlatego, że dobrze się krył ze swoimi groźbami. - Nie mam trzynastu centów.

- Daj spokój - rzucił już mniej uprzejmie. - Chodzisz sobie tutaj w drogich sandałach i w drogiej biżuterii. Nie masz trzynastu centów dla mnie i mojego chorego kumpla? Chodź ze mną na chwilę, porozmawiaj z nim. - Nigdzie z tobą nie pójdę - powiedziałam i głos zaczął mi się trząść. Rozejrzałam się niespokojnie po ulicy. - Sandały to Scholl, a biżuterię kupiłam w drogerii. - Na ulicy nie było nikogo! Niedzielne popołudnie, Main Street i tylko on i ja. Wywróciłam kieszenie. - Spójrz. - Starałam się mówić stanowczo. - Wyszłam tylko na spacer. Nie mam nic przy sobie. - Z wyjątkiem walizki. - Uh... - Walizki z pełną zawartością. Jest tam może trzynaście centów? - Tylko ubrania - odparłam, przeklinając w duchu walizkę. - Nie mam żadnych pieniędzy. Chciałam wstąpić do banku, ale jest przecież niedziela. Chyba będę musiała poczekać do jutra. Możesz mnie teraz zostawić w spokoju? Ulicą przejechał samochód. Indianin cofnął się o krok. - Hej! - zawołał ktoś za mną. Odwróciłam głowę. Przez ulicę przebiegała Candy. Podeszła szybko do mnie i położyła mi rękę na ramieniu. - Co ty wyprawiasz? Kto to jest? Surio obrzucił ją spojrzeniem od stóp do głów z wielkim zainteresowaniem. - Chce trzynaście centów - wyjaśniłam. - Chwileczkę - powiedział Surio, wyraźnie skupiony na Candy. - Dziesięć ciężarówek dziennie szuka dziewczyny takiej jak ty, z różowymi pasemkami we włosach, podróżującej żółtym mustangiem, takim jaki stoi zaparkowany w zaułku, nie na ulicy, zupełnie jakby ktoś chciał go ukryć. Ale nieważne. Dziesięć ciężarówek dziennie przejeżdża tędy od kilku tygodni, pytając o żółty wózek i trzy ślicznotki. No proszę. - Uśmiechnął się. - Aż do dzisiaj zawsze powtarzałem, że nic takiego nie widziałem. - Daj mu trzynaście centów - rzekła Candy - i chodźmy stąd. - Nie mam drobnych! Indianin zacmokał. - Teraz to może kosztować więcej niż trzynaście centów, kochanie - powiedział uprzejmie. Wymieniłyśmy z Candy spojrzenia. Pokręciła głową. - Ile potrzebujesz, kowboju? - Nie wiem. Nagroda za odnalezienie samochodu albo dziewczyny wynosi sto dolarów. Candy zagwizdała. - Sto dolarów, no, no. - Komuś musi bardzo na tobie zależeć, jeśli jest gotów zapłacić stówę. - Patrzył na nią pożądliwie. - Idziemy. - Candy pociągnęła mnie za sobą. Pomachała do Surio i zawołała: - Powiedz im, że jedziemy do Denver. Nie zapomnij! - Trochę kaski dla mnie i będę trzymał język za zębami. - Dlaczego miałybyśmy ci płacić? My nie szukamy dziewczyny ani samochodu. Już w mustangu Candy powiedziała:

- Trzynaście centów, sto dolarów, pięć tysięcy, obojętne. Następny kierowca, który tędy przejedzie, za woreczek trawy dowie się o nas wszystkiego. Pomyślałam, że skoro my nie wiemy, dokąd ruszamy, to jak im się to uda?

2 He ll 's Half-Ac re Gina chciała jechać do Deadwood. Czekając na mnie, rozmawiała z portierem w hotelu Alex Johnson, który powiedział, że można tam zagrać. - W Reno też można grać - zapewniła ją Candy. Gina zauważyła ze smutkiem, że do Deadwood jest sześćdziesiąt kilometrów, a do Reno ponad dwa tysiące. - To pół godziny jazdy. No, dziewczęta, jak często o coś proszę? - Za każdym razem, kiedy można gdzieś zagrać - odparowała Candy. - Przykro mi, Gina, Pan powiedział, że nie można grać w Jego dzień. - Jak długo będziemy jechać do tego cholernego Reno? - Jeśli tak jak do tej pory, to miesiąc - odrzekłam. Nikt się nie roześmiał i chociaż wydawało mi się, że żartuję, nie byłam już tego taka pewna. Nie muszę chyba dodawać, że nie pojechałyśmy do Deadwood. Ruszyłyśmy na południe, krętą i wąską drogą w stronę Black Hills. - Z tym samochodem są same kłopoty - powiedziała Candy. - Poważne. - To nie jest kwestia samochodu - odparła z naciskiem Gina. Candy ją zignorowała. - Dopóki go mamy - ciągnęła - nie uwolnimy się od kłopotów. - Mówisz o samochodzie? - zapytała Gina. - Ach tak. - No to będziemy je miały bardzo długo, bo Emma dała mi ten samochód w prezencie - powiedziałam do Candy. - Dlaczego nie obetniesz włosów albo nie przefarbujesz ich na czarno? Pozbądź się tego różu, włóż czapkę, a potem martw się o mój samochód. - W porządku - zgodziła się. - Musimy znaleźć jakąś drogerię. Kupimy farbę do włosów. W lesie nie było jednak żadnych drogerii. Jedno małe centrum handlowe, które minęłyśmy, było w niedzielę zamknięte. - Widzisz? - powiedziała Candy do Giny. - W niedzielę wszyscy mają wolne. - A my nie możemy mieć wolnego od ciebie? - warknęła Gina, która wyraźnie wracała do formy. Chyba nie. Jakie to zabawne. Ani chwili wytchnienia. Jechałyśmy krętymi drogami wśród sosen. Ich igły były tak gęste i ciemnozielone, że wyglądały prawie jak czarne. Stąd nazwa - Black Hills. Jesienią i zimą podróż wśród tych wysokich, złowrogich sosen musi być naprawdę przerażająca.

Pogoda była sierpniowa, bardzo gorąco i parno. Otworzyłyśmy okna, by wpuścić trochę powietrza, a w radiu śpiewał Ricky, który błagał, żebyśmy do końca życia nie zgubiły tego numeru. Candy próbowała zanucić refren, ale szybko się pogubiła. Dlaczego zrobiło mi się jej tak bardzo żal, gdy uzmysłowiłam sobie, że nie zna żadnej piosenki? Czego nauczysz swoje dziecko? Gdzie się ukryjesz, żeby ludzie nie patrzyli na ciebie i nie pytali: „Jak to, nie znasz Aaaa, kotki dwa?". Ale znała psalmy. Wszystkie, od pierwszego do sto pięćdziesiątego. - Candy, czy są jakieś psalmy stosowne dla małych dzieci? - zapytałam. - Jasne. Psalm sto dwudziesty trzeci nie jest zły. „Do Ciebie wznoszę me oczy, który mieszkasz w niebie... jak oczy sług są zwrócone na ręce ich panów... Zmiłuj się nad nami, Panie, zmiłuj się nad nami". - Urocze - powiedziała Gina. - O wiele lepsze niż Gwiazdki świecą już na niebie. Jechałyśmy przez Black Hills, minęłyśmy Mount Rushmore i sztuczne westernowe miasteczka pełne turystów. Dotarłyśmy do rzeki. Pytałyśmy siebie nawzajem, czy powinnyśmy się zatrzymać przy Mount Rushmore, ale pod presją czasu, przytłoczone wieloma innymi rzeczami, postanowiłyśmy, że nie. Po prostu jechałyśmy dalej. Następnym razem, oświadczyłyśmy pełne optymizmu młodości, na sto procent pewne, że będzie następny raz. Może na dziewięćdziesiąt dziewięć koma dziewięć procent. - Gdybym tu mieszkała - powiedziała Candy - mogłybyście mnie odwiedzić. - Tak, byłabyś jak Laura Ingalls - rzekła Gina. - Też tutaj mieszkała. - Kto? - Boże! Nieważne. - Gdzie byś mieszkała? Przy Mount Rushmore? - zapytałam. Candy mnie zaskoczyła. - Nie - odparła niepewnie. - Nie tutaj. Gdzieś w okolicy. W jednym z tych westernowych miasteczek, ukrytym w lesie. Mogłybyśmy osiąść tu z Tarą, znalazłabym pracę, małe mieszkanie. Ona chodziłaby do szkoły, ja bym pracowała. A kiedy skończyłybyście studia, przyjechałybyście z wizytą. Milczałyśmy. - Jaką pracę? - zapytałam po chwili. Candy jakiś czas nie odpowiadała. - Może robiłabym trumny? - rzuciła wreszcie. W radiu Kris Kristofferson śpiewał Sunday Mornin'Comin'Down, a potem nie mógł powstrzymać bólu głowy. W Stormy Monday Etta James padła na kolana i modliła się, a w Gloomy Sunday Marianne Faithful nie mogła zmrużyć oka. - Jezu, ten didżej chyba pokłócił się rano z żoną. - Gina westchnęła. Niebawem opuściłyśmy Dakotę Południową i jechałyśmy w dół stromym zboczem, poczerniałym po szalejącym tu niedawno wielkim pożarze. Przed nami ziemia była wypalona na odcinku pięćdziesięciu kilometrów, a w bok aż po rysujące się na horyzoncie równiny Wyoming. - W Wyoming są przepiękne góry - oświadczyła Gina. Zmusiłam się, by rzucić ironicznie: - Ach tak? - Tak. Jedne z najbardziej dramatycznych, najpiękniejszych pasm górskich w Stanach znajdują się w Wyoming. Teton. Wind River. Bighorn. Laramie. To przecież Góry Skaliste. Sięgają daleko w głąb tego stanu.

- Czy powinnyśmy omijać góry? - zapytała Candy. - Boję się, że się zgubimy. - Nie. Shelby jest jak Henry Stanley. - Kto? - Candy odwróciła się do okna. - Wydaje mi się, że Wielki Dział Wód znajduje się właśnie w Wyoming - powiedziałam. - Mogłabym to zobaczyć. Próbowałyśmy jedynie podtrzymywać rozmowę, by uniknąć najbardziej palących problemów. Candy zapytała, co to takiego Wielki Dział. Wyjaśniłam jej, że to linia na kontynencie, która sprawia, że rzeki płyną ze wschodu na zachód, zamiast odwrotnie. Dział wodny zmienia orientację otaczających cię rzeczy. Candy się zamyśliła. - I można to zobaczyć? - Na pewno. Przejedziemy przez niego. Na mapie widać to wyraźnie. - Wielki Dział Wód? Ciekawe, czy napisali o tym jakieś piosenki. Żadne nie przychodziły nam do głowy. To nas zajęło na jakiś czas. Może Willie Nelson? Jednak Gina nie potrafiła długo unikać trudnych tematów. - Candy, czy Floyd jest przykładem na twoją historię? - zapytała. - Tę o Judaszu? - Nie mogłyśmy przestać myśleć o jego zapierającym dech braku lojalności. Candy westchnęła i zamyśliła się. Próbowałam zerknąć na nią w lusterku wstecznym. - Nie chcę, żeby był - powiedziała w końcu. - Nie mogę znieść myśli, że to był tylko początek wszystkich moich kłopotów. Mam ich już tyle. Miałam nadzieję, że to koniec. Chyba będzie dziś padać. Chyba będzie dziś padać. Przynajmniej Neil Diamond tak uważał. Milczała, gdy przejeżdżałyśmy przez Custer, niesamowite miejsce pełne domów wzniesionych z bali i takich samych barów ukrytych wśród sosen. - Może tutaj? - zapytała. - Co tutaj? - Mogłabym zamieszkać z moim dzieckiem. - I co byś tu robiła? - Nie wiem. Trumny? - Wiesz, Sloane, Candy może mieć rację - powiedziała Gina. - Wszędzie jest zapotrzebowanie na pewne zawody. Zgodzisz się ze mną? Chodzi mi o to, że w każdym mieście przyda się ktoś, kto robi trumny. - No właśnie! - Candy się rozpromieniła. Szturchnęłam Ginę i kazałam jej przestać. Co Candy mogła robić gdziekolwiek? Czyż nie jest to odwieczne pytanie? Czułam, że gdybyśmy tylko mogły to ustalić, wiele rzeczy też by się ułożyło. Być może próbowałyśmy poukładać zbyt wiele rzeczy. Miałyśmy przed sobą tylko jeden dzień, a próbowałyśmy wyobrazić sobie, co zrobimy z całym naszym życiem, co zrobi z nim Candy. Czułam się tak, jakby zaraz ktoś miał na nas wrzasnąć: „Ugryźcie się!". - Mogłabyś tu mieszkać? - zapytała mnie Candy. Nie sądziłam.

- A ty? - zwróciła się do Giny. - Jeśli z Eddiem, to tak. Candy jęknęła. - Wiesz co, Gina? Chyba musimy spojrzeć ponad Eddiem. Na resztę twojego życia. - Ale to Eddie jest resztą mojego życia. - W porządku. - W głosie Candy słychać było zmęczenie. - Co się z tobą dzieje? - Część neutralnej atmosfery wyparowała z samochodu. - Nigdy nie byłaś zakochana? Candy odwróciła się, by spojrzeć na Ginę. - Mam mnóstwo czasu, żeby się zakochać - odparła. - Najpierw muszę zapanować nad moim życiem tu i teraz. Muszę się zebrać do kupy, ułożyć wszystko z dzieckiem. Potem będzie dość czasu na miłość. Wokół nas nie było żadnych miast ani gór, tylko Wyoming, srebrne morze bylicy i płaskie, porośnięte trawą tereny. - Nie kochałaś Mike'a? Candy zacisnęła usta. Przez chwilę nie odpowiadała. Mówię przez chwilę, lecz zdążyłyśmy przejechać dwie długości geograficzne na mapie. Dokąd zmierzałyśmy? Nikt nie wiedział. Jeśli były tu tylko dwie drogi i nie mogłyśmy jechać żadną z nich, jak miałyśmy się dostać z punku A do punktu B? Postanowiłyśmy się zatrzymać w następnym mieście. - Kiedyś myślałam, że go kocham - powiedziała Candy. - Był moim pierwszym prawdziwym chłopakiem. Nigdy nie miałam już innego. - Jest ojcem twojego dziecka. - Tak. - Powiedziała to tak, jakby mówiła „Nie". Albo „Jest siedemnaście po drugiej", bo taka akurat była godzina. Gdzie u licha byłyśmy? I gdzie są te osławione góry? W porównaniu z tą okolicą Nebraska to Himalaje. Krajobraz, prawie parodiując życie, stale mnie zaskakiwał. A może to życie parodiowało krajobraz? Wpatrywałam się w mglistą, zamazaną przez słońce linię horyzontu. Drzewa zostawiłyśmy daleko za sobą w Dakocie Południowej. Wzgórza też. W Wyoming nie było nic oprócz nas, drogi i bylic. Jedyne oznaki cywilizacji to barierki biegnące wzdłuż autostrady, by powstrzymać pasące się zwierzęta przed wejściem na drogę, gdzie mogły zginąć. Zastanawiałam się zresztą, czy mają chronić nas, czy zwierzęta. Nie widziałyśmy, żeby w pobliżu jakieś się pasły. Nie widziałyśmy też mężczyzn, kobiet, dzieci ani bizonów. Nie było stacji benzynowej, miejsca, gdzie można by kupić colę, żadnych moteli. Nie było żadnych dzikich zwierząt, jeleni, zajęcy ani ptaków. - Chcesz tu mieszkać? - zapytałam Candy. - Nie wiem - odrzekła obojętnie. - Gdzieś muszę. Teraz, kiedy straciłam wszystkie pieniądze, muszę znaleźć miejsce, gdzie Erv mnie nie dopadnie. - To na pewno nie tutaj - oświadczyła Gina. - Tutaj mogłabyś równie dobrze włożyć pomarańczową czapkę i zawołać: „Hej, Erv, jestem jedyną mieszkanką Wyoming". - A Custer? Minęłyśmy je kilka kilometrów temu. - Przygnębiło nawet ciebie - powiedziała Gina. - Widziałam wyraz twojej twarzy.

- To nie Custer mnie przygnębiło - zaprotestowała Candy. - Pokaż mi pasące się zwierzę - zwróciłam się do Giny, tłumiąc westchnienie. - Może wszystkie wyginęły - odparła rozsądnie. - Może ich ekosystem uległ zniszczeniu. Dlatego wrażliwi ludzie walczą o jego ocalenie. Candy zachichotała. - Spójrzcie w lewo. - Obok zrujnowanej farmy przy ogrodzeniu z drutu kolczastego leżały dwie

lamy.

Nie pasły się jednak, lecz leniły. - Lamy, Gina - powiedziałam, zwalniając, by lepiej im się przyjrzeć. - Lamy w Wyoming. Ciekawe. Czy one żyją razem z bylicą? Gina przewróciła oczami. - Śmiej się. No, dalej. Ale kiedy nie będziesz mogła kupić przyzwoitego hamburgera w swoim małym Cambridge, Massachusetts, będziesz wiedziała dlaczego. Porośnięte trawą równiny przypominały Sand Hills w Nebrasce. Nie miały końca. Po Custer i Newcastle nie było już żadnych miast. Przejechałyśmy sto pięćdziesiąt kilometrów. - Dokąd jedziemy? - Nie wiem. - Gdzie się zatrzymamy? - Nie wiem. Chciałabym znaleźć miejsce do życia, jeśli nie robi to wam różnicy. - Tutaj? - Wyciągnęłam rękę, by wskazać okolicę, pustą z wyjątkiem bezkresnej trawy, oddzielonej od szosy kilometrami gęstej siatki. Candy krótko się zaśmiała, a potem znów odwróciła do okna. Po siedemdziesięciu kilometrach, kiedy już zaczęłam się martwić, że zabraknie nam paliwa, nagle jakby znikąd wyrosły małe domki zbite w małe osiedle. Zatrzymałyśmy się i opuściłyśmy szyby. Jakieś dzieci jeździły na deskorolkach, podczas gdy ich ojciec mył samochód. - Przepraszam - rzekła Gina do dzieci - możecie mi powiedzieć, jak się nazywa to miejsce? Jedno dziecko wskazało na chodnik. - To jest Wright. Kogo szukacie? - Paliwa. Powoli przejechałyśmy przez osiedle, które tworzyło miasteczko Wright. Najbardziej fascynujące było to, że jeszcze czterysta metrów wcześniej nie było nic, a teraz widziałyśmy domy, ale ani jednej firmy, supermarketów, restauracji ani sklepów. Tylko zbite w zwartą grupkę domy z małymi podwórkami. Po minucie wyjechałyśmy z osiedla i zobaczyłyśmy na drodze znak: „Dziękujemy za wizytę w Wright, Wyoming, gdzie świetnie się pracuje i mieszka". - Czy mogę tu zamieszkać? - zapytała Candy, rozglądając się. - Czemu nie? - odparłam. - Lamy przecież mieszkają. Na drodze przed nami dostrzegłyśmy stację benzynową i knajpkę Subway w osobnym budynku nieopodal. Kiedy tankowałam, dziewczęta wysiadły, żeby rozprostować nogi, a potem podjechałyśmy w górę, żeby kupić kanapki. Knajpka wyglądała na zamkniętą, ale tylko dlatego, że w środku nie było prawie nikogo. Jedyna knajpa w mieście, a jednak był tam tylko jeden klient, krzepki wysoki mężczyzna, który wyglądał jak

kierowca ciężarówki. Zobaczyłyśmy go przez okno i nawet tutaj, na tym cholernym pustkowiu, poczułyśmy ucisk w żołądku i szybko się wycofałyśmy. Siedziałyśmy w samochodzie, aż odjechał. Nie powiedziałyśmy ani słowa, dopóki nie zniknął. Dziewczyna za ladą kroiła ser, a chłopak zrzucał pociętą sałatę na podłogę. Zamówiłyśmy kanapki i kiedy dziewczyna zajęła się tuńczykiem, salami i pieczoną wołowiną, Candy zapytała: - Przepraszam, czym zajmują się wszyscy mężczyźni w mieście? Dziewczyna popatrzyła na nią dziwnie, a potem obrzuciła spojrzeniem od stóp do głów. - Chcę tylko wiedzieć, jak ludzie zarabiają tu na życie, to wszystko. - Candy się uśmiechnęła. - Prawie wszyscy mężczyźni pracują w kopalni - odparła z niechęcią dziewczyna. - Kopalni? - Tak. W Thunder Mountain. Miniecie ją, jeśli jedziecie do Casper. Czy jechałyśmy do Casper? Kopalnia, która nazywa się Góra Thunder? Chciałam ją zapytać, czy w nazwie kryje się ironia, ale bałam się, że może nie znać tego słowa. - A kobiety? - zapytała Candy. Takie niewinne pytanie, a jednak w jej głosie słychać było całe jej życie. - Kobiety głównie zostają w domu -

odpowiedziała dziewczyna, marszcząc brwi. Szybko

przygotowywała zamówienie. - Ale wiele też pracuje w kopalni. Dlaczego pytacie? - Bez powodu. Czy pracę można tu znaleźć tylko w kopalni? - To jest miasteczko górnicze - odrzekła dziewczyna i w jej głosie też zabrzmiało całe jej życie. - Mogłabyś pracować tutaj, w Subwayu - powiedziała Gina do Candy. - Nie mamy wolnych miejsc - odparła szybko dziewczyna, zawijając kanapki w papier i przesuwając je na blacie w naszą stronę. - Coś jeszcze? Teraz Candy obrzuciła dziewczynę uważnym spojrzeniem. - Gdzie robicie zakupy? - zapytała. - W Casper. Aż podskoczyłam ze zdziwienia. - Ale na mapie wygląda, że to sto pięćdziesiąt kilometrów stąd. - Zgadza się - odparła dziewczyna tonem, jakby chciała rzucić „I co z tego?" - Ale droga jest pusta. Można tam dojechać w godzinę. - W godzinę. Hmmm. Musisz mieć naprawdę szybki samochód. - Candy uśmiechnęła się uprzejmie, biorąc kanapkę. Do środka wszedł mężczyzna w ogrodniczkach w kratę. Spojrzał na Candy. Nawet w świątecznym ubraniu przyciągała męskie spojrzenia jak magnes. Dziewczyna za ladą spojrzała na nas ze złością. - To wszystko? - Nie, jeszcze jedno. Czy gdzieś w okolicy jest drogeria? - Candy pokazała na głowę. - Muszę kupić aspirynę. - W Casper - powiedziała dziewczyna. - Wszystko jest w Casper. Kiedy znów ruszyłyśmy w drogę, Candy z ożywieniem mówiła o mieście.

- Candy, ta dziewczyna mieszka w Wright przez całe życie. Jej rodzice na pewno byli górnikami. I ona też wyjdzie za górnika. W tym mieście nie ma nawet baru. - Coś ty - rzuciła Candy i zachichotała. - W górniczym miasteczku na pewno jest bar. - I co zamierzasz? Będziesz podawać drinki górnikom? - Jasne, czemu nie? Mogę być barmanką. - Kobiety na pewno cię ukamienują. - Gina się roześmiała. - Ty też wzięłaś się do przypowieści? - spytała Candy. - Traktowałam to dosłownie. Ukamienują cię. Na pewno. Kiedy wyjechałyśmy z Wright, wokół nas znów była tylko pustka. Po kilku kilometrach minęłyśmy parę pomarańczowych znaków z napisem: „TEREN WYBUCHÓW. UWAGA NA LATAJĄCE FRAGMENTY". Przy następnym uświadomiłyśmy sobie, że chodzi o spadające fragmenty, a nie latające. Latające były lepsze. Thunder Mountain to największa kopalnia odkrywkowa w Stanach Zjednoczonych i kiedy ją minęłyśmy, nie było już więcej lam ani innych pasących się zwierząt. Nie było nic, a niebawem zniknęła nawet bylica. Candy oświadczyła, że Wyoming raczej jej nie odpowiada, bo z wyjątkiem Wright nie ma tu gdzie zamieszkać. - Tu nie ma żadnych ludzi? - To najrzadziej zaludniony stan - powiedziała Gina. - Serio? - Niecałe pół miliona ludzi, z których połowa mieszka w stolicy; Cheyenne. - Hmmm. Zastanawiałyśmy się, czy lepiej jest ukryć się w małym miasteczku na pustkowiu, czy w dużym, gęsto zaludnionym mieście. Dyskusja zajęła nam osiemdziesiąt kilometrów do I-25, lecz kiedy Candy zobaczyła autostradę, oświadczyła, że nie możemy nią jechać. - Nawet tutaj? - Nawet tutaj. - Ale tu nie ma nikogo! I tutaj cię nie szukają. - Wiem. Ale kierowca ciężarówki musi tylko raz usłyszeć komunikat na CB i chwilę pomyśleć. Pięć tysięcy dolarów nagrody za odnalezienie żółtego mustanga i trzech dziewcząt. Tego się nie zapomina. Możesz zapomnieć czerwonego camaro, bo jest ich chyba milion, ale żółtego mustanga nie. Kiedy tylko wpadnie mu w oko, zaraz prześle wiadomość. Tym razem stanie się to na otwartej drodze niedaleko Casper. - No dobra, więc prześle wiadomość - powiedziała Gina. - I co zrobi Erv? Przyleci helikopterem na to pustkowie? - Chcesz, żeby się dowiedział, gdzie jesteśmy? - zapytała Candy. - On też umie liczyć. Musi tylko ustalić, ile czasu zajmie nam dojechanie do następnego miasta w Wyoming, a sama wiesz, że nie ma ich dużo, i wezwać przejeżdżających tamtędy kierowców, żeby byli czujni. Chcesz mieć go na karku? - Wpadasz w paranoję - odparła Gina, ale wszystkie zgodziłyśmy się, że nie chcemy ryzykować.

Niechętnie postanowiłam nie wjeżdżać na autostradę. Znalazłyśmy drogę 87, wymagającą szybkiego remontu, która biegła niemal równolegle do I-25 i pozwoliła nam się pięknie zgubić, gdy zaczęło lać, a góry, które widziałyśmy w oddali za Casper, zniknęły we mgle. A przynajmniej wydawało mi się, że to góry. Równie dobrze mogły to być czarne chmury. Musiałyśmy się zatrzymać i sprawdzić, gdzie jesteśmy, przy bocznej drodze o nazwie Lone Bear niedaleko ogrodzenia z drutu kolczastego, za którym leżały lamy. Nie mogłyśmy go objechać - z mapy wynikało, że zmierzamy na południe do I-80. Była to jedyna droga prowadząca do Salt Lake City i jedyna z Salt Lake do Reno. Na mapie odległości wydawały się tak niewielkie, że na myśl o zakończeniu podróży i dowiezieniu Candy do celu jej wędrówki chciałam wjechać na drogę i pędzić sto pięćdziesiąt kilometrów na godzinę, nigdzie się nie zatrzymując. Trzy dni i wszystko się skończy. Nie wymyśliłam jeszcze, jak pozwolę Candy odejść, ale tym zajmę się później. Nie chciałam myśleć o słowach Giny. „Co twoim zdaniem się wydarzy, kiedy dojedziemy do Paradise? Myślisz, że będziesz mogła ją tam zostawić? Bardziej niż na parkingu w Iowa?". I jeszcze o innych. „Jak długo będziesz przynosić jej wodę?". Candy nie zgodziła się na I-80. Nie obchodziło jej, co mówiła mapa o autostradach i pasmach górskich. Pomyślałam, że kartograf miał niezłe poczucie humoru, bo ktoś, kto narysował tę mapę, z pewnością nigdy nie był w Wyoming i nie odkrył tego, co ja - stan przypominał wielką, płaską patelnię. Wiedziałam jedno: znajdujemy się na pustkowiu, leje jak z cebra, zbliża się wieczór i nie możemy wjechać na międzystanową. Siedziałam skulona przy Lone Bear Road na płaskim, bezdrzewnym ogromie bylicy. Dokąd mogłyśmy jechać? W którą stronę uciekać? Podałam Candy mapę, a raczej ją rzuciłam. Szyby mustanga zaparowały od środka, ale gdy tylko otworzyłyśmy okna, woda wlewała się na czarne winylowe siedzenia. Candy oświadczyła, że to biblijny deszcz niczym potop Noego. - Rewelacja - powiedziała Gina. - Jak długo wtedy lało? Czterdzieści lat? Super. Stałyśmy na poboczu z włączonymi światłami awaryjnymi. - Ile będziemy tu siedzieć? - dopytywała się Gina. - Dopóki nie przestanie padać. - Słyszałaś, co mówiła Candy! Będzie lało czterdzieści lat. - Nic nie widzę. Nie mogę prowadzić, jeśli nic nie widzę. Chcesz prowadzić? Proszę bardzo. - Dziewczęta, uspokójcie się - powiedziała Candy. - Rozjemca się znalazł - warknęła Gina. Candy uważała, że deszcz jest oczyszczający. - To dosłowne i przenośne znaczenie deszczu: wszystko zmywa. - Tak. Dobre rzeczy też - odparłam, myśląc, że to raczej zły omen na czekające nas boczne drogi. - Uważasz deszcz za zły omen? - Gina spojrzała ze złością na Candy, która błagała nas, żebyśmy już nic nie mówiły. Obserwowałam ją w lusterku wstecznym. Nie spała. Siedziała z twarzą przyklejoną do szyby, wpatrując się w pola. Może szukała miejsca ze swoich wyobrażeń, sugestywnego jak Australia, równie dalekiego i bezpiecznego. Tyle tylko że za oknem panowała ciemność i deszcz bębnił niemiłosiernie.

Siedziałyśmy w samochodzie chyba godzinę. W końcu nie mogłam już tego wytrzymać i ruszyłam. - Ile pieniędzy będziesz potrzebować? - rzuciłam ni stąd, ni zowąd. Wokół było ciemno choć oko wykol, deszcz zamienił się w grad, który bezlitośnie walił w samochód. Powiedzieć, że jechałyśmy wolno to tak, jakby odkryć, że żółwie są wolne. Albo małże. - Kto będzie potrzebował ile czego? - zapytała Gina wyrwana z zamyślenia. Próbowałam myśleć szybko i udało mi się nie myśleć wcale. - Żeby się ustatkować. - Nie wiem. - Candy odkleiła głowę od okna. - Na drodze są ciężarówki. - Są. Ale ponieważ widoczność jest zerowa, nie ma sprawy. - Skoro ja je widzę, to i one muszą widzieć nas. - Chcesz jechać inną drogą? Gina, jak daleko jeszcze do Riverton? - Bliziutko - odparła. Ruch na drodze 26 odbywał się z szybkością wody erodującej skały. Candy przetarła zaparowaną szybę. - Spójrzcie na to miejsce. Może tutaj? „Nirvana", głosiła tablica. „62 mieszkańców". - Candy, po tygodniu wszyscy będą wiedzieli, jak masz na imię. Tu raczej nie można się ukryć. Niebawem pojawiła się następna zielona tablica z informacją „Hell's Half-Acre". - Chcesz mieszkać w Hell's Half-Acre? Wiedziałam, że nadal ma nadzieję znaleźć coś innego. Mnie marzyły się góry jak w filmie Jeremiah Johnson. Uwielbiałam go, kiedy byłam dzieckiem. Oglądałam go z Emmą za każdym razem, gdy pojawiał się w telewizji. W górach było tak romantycznie z melancholijnym Robertem Redfordem. Emma też lubiła ten film. I kiedy teraz zaczęłam się nad tym zastanawiać, uświadomiłam sobie, że ominęła mnie świetna okazja, żeby z niej pożartować, bo aż do dziś nie udało mi się powiązać faktów. Emma lubiła nie tylko Jeremiaha Johnsona, lecz również Wielkiego Waldo Peppera, Butcha Cassidy i Sundance Kida, Żądło, Boso w parku, Kandydata i najbardziej Przeznaczone do likwidacji. Jakże się zachwycała Tennessee Williamsem i Natalie Wood! A to była tylko zmyłka. Przez cały czas chodziło jej o Redforda! Ach, ta Emma. Powinnam była zwrócić większą uwagę na ostatnie słowa w filmie Kandydat i posłuchać Roberta Redforda. Kiedy wygrał już brutalną, bezpardonową, wyniszczającą kampanię, usiadł w swoim biurze wyborczym, położył dłonie na głowie i zapytał: „Co teraz?". Takie właśnie pytanie powinnyśmy sobie zadać. O to właśnie powinna Candy pytać siebie każdego dnia swojego życia. Zabrałam film Erva, co teraz? Floyd przepuścił moje dwadzieścia tysięcy dolarów, co teraz? Wsiadłam do samochodu z dwiema obcymi dziewczynami i wplątałam je w moje paskudne życie, co teraz? Mam tylko i aż siedemnaście lat, zabiorę moją córeczkę i gdzieś pojedziemy, co teraz? W końcu dotrzemy do Riverton, co teraz? Powoli deszcz przestał padać i ciężarówki stały się bardziej widoczne, a raczej my stałyśmy się bardziej widoczne dla ciężarówek. Na śliskiej jednopasmówce, zamknięte między dwoma gigantami na ośmiu kołach, nie mogłyśmy się odprężyć. Siedziałyśmy wyprostowane jak struny. Nadal nie było widać gór, ale za żółtymi polami pszenicy na ciemnoturkusowym niebie lśniła tęcza.

- O, cholera, popatrzcie tylko - rzuciła Gina. - Tęcza. Ale w tym też kryje się ironia, prawda? Chodzi mi o to, że tęcza miała początkowo przypominać o obietnicy Boga, że już nigdy nie ześle potopu, by oczyścić rodzaj ludzki z niegodziwości. - No proszę, i kto tu opowiada historie z Księgi Rodzaju. - Candy prawie się uśmiechnęła. - Gdzie ta ironia? - Czego byłyśmy przed chwilą świadkami, jak nie złamanej obietnicy Boga? - A więc za każdym razem, gdy pada i pojawia się tęcza, przypominasz sobie o złamanej obietnicy? Candy pokręciła głową. - Jezu, Gina, dla ciebie szklanka zawsze jest w połowie pusta? - I owszem. - Candy, opowiedz mi jakąś historię - poprosiłam. - Odwróć się wreszcie od tego okna. Nie zamieszkasz tutaj ani nigdzie w pobliżu miasteczka o nazwie Hell's Half-Acre, więc przestań się gapić. Boże, co za nazwa. Piekielne poletko. Gina, daleko jeszcze? - Nie myślę teraz, żeby gdzieś zamieszkać - odparła Candy. - Lecz żeby w ogóle żyć. Ciekawe, czy mówią już o nas na CB. Ile czasu minie, zanim Erv znajdzie się w Riverton? - Jakieś piętnaście minut - powiedziała Gina. - Zamknij się! Nic o nas nie mówią, Candy. Próbują się nie rozbić, jak my. Nie zwracają na nas uwagi. - Tak sądzisz? Jęknęłam. Jakże chciałam, żeby ktoś mógł mnie zmienić za kierownicą. Żałowałam, że nie mogę siedzieć z głową przyciśniętą do szyby. Chciałam się zdrzemnąć, napić czegoś, przykryć kocem. Chciałam stąd zniknąć. Tęskniłam za Emmą. - Kiedy dojedziemy do Riverton, zadzwonię do Eddiego - oświadczyła Gina. - Powiem mu, że jestem już blisko. Teraz jęknęłyśmy razem z Candy. - Zadzwoń. - Candy aż podskoczyła na tylnym siedzeniu. - Zapytaj go, czy Riverton leży dość blisko, żeby mógł przyjechać po swoją przyszłą żonę. Poczułam, że mam w sercu czarną dziurę. A jeśli tak się stanie? Jeśli Eddie wsiądzie do ciężarówki i przyjedzie do Riverton, żeby się z nami spotkać? - Sloane - zaczęła Gina - co mam mu powiedzieć? Kiedy mniej więcej tam będziemy? - Za jakieś piętnaście minut - odparłam zadowolona z jej wybuchu śmiechu w samochodzie pełnym nachmurzonych twarzy. - Opowiedz mi jakąś historię, Candy - powtórzyłam. - Przypowieść? O dwunastu talentach? - Dobra. - A może o czternastu stacjach Chrystusa z cudem na końcu? - Może być. Candy się zamyśliła. - Nie. Opowiem ci historię o rugbistach w Andach. - To nie jest tak dobre jak cud.

Byłam zmęczona. Prowadziłam przez cały dzień, a była prawie dziewiąta. Mały cud świetnie by mi zrobił. Czy naprawdę wyjechałyśmy z Rapid City dziś rano? Wydawało mi się, że przed miesiącem. Wyoming przesuwał się za oknami jak w zwolnionym tempie. Candy powiedziała nam, że w piątek trzynastego w Andach w Chile rozbił się samolot. Lecieli nim zawodnicy drużyny rugby Old Christians wraz z rodzinami. Na pokładzie było czterdziestu pięciu pasażerów, połowa zginęła, wielu z tych, którzy przeżyli, odniosło obrażenia. Ocaleni myśleli, że ratunek nadejdzie lada chwila, ale byli przykryci śniegiem i ekipy nie mogły ich znaleźć. Czekali więc w rozbitym kadłubie, z odrobiną żywności w puszkach, bez ogrzewania. W żaden sposób nie mogli wezwać pomocy. I pomoc nie nadeszła. Zmarło jeszcze parę osób. Mijały dni. Ciągle padał śnieg; zamiecie zupełnie odcięły rozbitków od świata. Puszki z jedzeniem się skończyły i wraz z upływem czasu ocaleni zaczęli zjadać tych, którzy dopiero co zmarli. Żachnęłam się. - Cholera jasna - zaklęła Gina. Zeszła jedna lawina, ciągnęła Candy, potem następna, która pogrzebała pod śniegiem kadłub samolotu i ocalałych z katastrofy. Musieli się wydostawać spod warstwy śniegu. Wreszcie dwóch mężczyzn oświadczyło, że trzeba poszukać pomocy. Wiemy, że jesteśmy w niemożliwych do pokonania Andach i nie mamy kompasu. Nie wiemy, w którą stronę iść, nie wiemy, czy mamy dość sił i czy cokolwiek znajdziemy. Możemy zrobić krok i okaże się, że ruszyliśmy w złym kierunku. Nigdy się nie dowiemy, czy gdybyśmy poszli w innym, zostalibyśmy ocaleni. Ale jedno wiemy na pewno. Jeśli tu zostaniemy, umrzemy. Nie uda nam się. Siedzimy tu już tyle czasu i nikt się nie zjawił. Uznali, że zginęliśmy. Czemu miałoby by być inaczej? Większość nas nie żyje. Wyruszyli. Ranni, wycieńczeni, zmarznięci szli w grudniu przez przerażające, strome góry. Po wielu dniach znaleźli wreszcie chłopa, który zupełnie ich zignorował, bo sądził, że żartują. Ocalono ich w końcu po sześćdziesięciu dwóch dniach. - O mój Boże - szepnęłam. - Po ilu? - Sześćdziesięciu dwóch - powtórzyła Candy. - Nie wliczając w to dziesięciu, kiedy szli przez Andy. W sumie siedemdziesiąt dwa dni. - Jaki stąd morał? - zapytała Gina. - To tylko historia. Czy musi mieć morał? - Dobra historia musi. Żeby wywarła trwały efekt. Coś znaczyła. - Moja historia spełnia wszystkie te warunki. Zwolniłam. - To nie do wiary. To się nie zdarzyło, prawda? - Jest prawdziwa od początku do końca - powiedziała Candy. - Ojciec mi ją opowiedział. Wydarzyła się kilka lat temu, na początku lat siedemdziesiątych, kiedy jeszcze z nim mieszkałam. - Na Boga! - rzuciłam. - To najgorsza historia, jaką w życiu słyszałam. Gorsza od Judasza. - Od Judasza? Nie! Dlaczego? - Bo ta jest prawdziwa. Candy uniosła brwi i roześmiała się.

- Racja. Ale patrzysz na to wszystko ze złej strony. To przecież najlepsza historia. Zrobili to, co musieli, i to wbrew najgorszym przeciwnościom losu. Uratowano szesnaście z czterdziestu pięciu osób, dwa dni przed Bożym Narodzeniem. Historia tych rugbistów nazywana jest bożonarodzeniowym cudem. „Dzięki składajmy panu Bogu w niebiosach". - Potrząsnęła głową. - Najgorsza? Oszalałaś. - Sloane ma rację - odparła Gina. - A co z bożonarodzeniowym cudem dla pozostałych dwudziestu dziewięciu nieszczęsnych ofiar, które zjedzono? To wszystko zależy od tego, z której strony patrzysz na napełnioną do połowy szklankę, Candy. - Tyle że ona przelewa się przez brzegi. Przejrzyj na oczy, a otrzymasz odpowiedź. - O nic nie pytam. Kiedy przemyślałam katastrofę i siedemdziesiąt dwa dni spędzone w śniegu, nie wiedziałam, czy otrzymałyśmy odpowiedź w małym przygranicznym Riverton, które okazało się miejscem pełnym strachu. A jeśli sprawiedliwość ze Wschodniego Wybrzeża i chrześcijańskie miłosierdzie jeszcze tu nie dotarły? Miasteczko leżało na pustkowiu i było w większości opuszczone. Riverton Inn nie wyglądało jak bezpieczne miejsce dla dziewcząt. Starsi mężczyźni siedzieli tam na składanych krzesłach, palili papierosy i patrzyli, jak podjeżdżamy do recepcji. Nie zamierzałyśmy z Giną zostać następnymi ofiarami katastrofy samolotu i znalazłyśmy Holiday Inn. Hotel był dla nas zbyt ekskluzywny i za drogi, ale mogłabym nawet zapłacić podwójną cenę. Oczywiście po dziesiątej wieczorem wszystkie przyzwoite knajpy były zamknięte. Jedzenie podawano tylko w barach. Riverton nie było normalnym miastem i za nic nie zamierzałam wejść do baru, w którym panowała zasady sprawiedliwości rodem z pogranicza. - Będziesz głodować, bo nie chcesz wejść do baru? - zapytała Candy. Siedziałyśmy na ciemnym parkingu przed hotelem. To już mi wystarczyło. - Nie lubimy jadać w barach - odparłam. - Candy ma rację - rzekła Gina. - Jak zwykle jesteś śmieszna. Spojrzałam na nią. Odpowiedziała mi pełnym wściekłości spojrzeniem. - W Interior kupiłam twoje groźby - powiedziała Gina. - Myślałam, że mówisz poważnie. Ale teraz wiem na pewno, że mogłabyś zostawić mnie, ale na pewno nie zostawisz jej. - Wskazała na Candy. - Idę z nią i nie będę się niczym przejmować. Jestem głodna. - Zaparkuj na tyłach - rzuciła przez ramię Candy, gdy odchodziły. - Między dwoma samochodami. - Dlaczego nie może tu być Burger Kinga? - zajęczałam, wyrzucając w górę ręce. - Dlaczego w całym stanie nie ma McDonalda ani Kentucky Fried? Poszły. Ja nie mogłam. Boże, ależ się bałam. Zostałam w pokoju, przesuwając palcem po mapie Wyoming, a moje dwie poszukiwaczki jedzenia wróciły dopiero przed północą. Przyniosły mi letniego hamburgera. Okna pokoju wychodziły na nieoświetlony parking, na którym stał tylko nasz samochód. - Gdzie nasze rzeczy? - zapytała Gina, kładąc jedzenie dla mnie na łóżku. - W samochodzie - odparłam z miną winowajcy. Nie mogłam sobie poradzić z przerażeniem na pustym parkingu. Ustawiłam samochód, ale nie mogłam tam zostać ani sekundy dłużej, by zmagać się z bagażem. Zostawiłam wszystko, nawet szczoteczki do zębów i

bieliznę. Pobiegłam tylko jak szalona do pokoju. Przed oczami stał mi mężczyzna opierający się o mój samosamochód przed Argosy w Sioux City i dziwni mężczyźni w Riverton Inn. Nie spuszczali z nas wzroku, siedząc na krzesłach w półmroku i paląc papierosy. Boże, gdybym tylko miała trochę więcej odwagi. Niestety, nie sprzedawali jej na parkingach w Riverton. - Sloane, co się z tobą, do cholery, dzieje? Poszłyśmy do baru, a ty nie mogłaś wyjąć torby z bagażnika? - Shelby - powiedziała miękko Candy - zjedz, zanim wystygnie i będzie wstrętne. Zjadłam. Już było zimne i wstrętne. Zdjęłyśmy ubranie, umyłyśmy twarze i wsunęłyśmy się pod kołdry, nagie i wykończone. - Jutro mamy przed sobą kolejny długi dzień - rzekła Gina. - Życie jest długie - odparła Candy. - I nawet jeśli wydarzy się najgorsze i myślisz, że nie masz

już sił,

że nie dasz rady dalej tego ciągnąć, jakoś ci się udaje, choć wydawało się, że więcej nie zniesiesz. Do Paradise było jeszcze tak bardzo daleko. - Myślisz, że mogłabym zamieszkać w Salt Lake City? - zapytała mnie Candy. Leżała na drugim łóżku z Giną. Spałyśmy z Candy na zmianę. Było zrozumiałe, że ta, która potrzebuje największej ochrony, nie będzie spać sama. Brakowało mi jej. Zeszłej nocy w Rapid City (nie mogłam uwierzyć, że to było zaledwie wczoraj!) była taka ciepła i smutna, kiedy się do mnie przytulała. Chciałam znów ją poczuć przy sobie. Dzisiaj, tęskniąc za nią, słuchałam jej pytania wypowiedzianego drżącym głosem. - Skąd mam wiedzieć? - odparłam. - Nigdy tam nie byłam. - Czemu nie? - odezwała się Gina. - Spodobałoby ci się tam. To chrześcijanie. - Nie są chrześcijanami, lecz mormonami. - Candy uniosła ręce i zaczęła gładzić ich wewnętrzną stronę. - Pytanie, czy ja będę tam pasować? Leżąc w łóżku przy oknie w Holiday Inn pod czarnym jak smoła niebem w Wyoming, próbowałam dostrzec cień Candy na ścianie i rozmyślałam. Początkowo wierzyłam, że Candy jest małą, niepokojącą częścią mojej egzystencji. Wiodłam swoje proste życie i nagle ona do niego wkroczyła, wleciała jak mucha do czekającej na nią pajęczyny. Ale tutaj w Riverton o północy niespodziewanie spłynęło na mnie olśnienie: jeśli to nie ona odgrywa główną rolę w moim życiu, lecz ja epizod w jej? Jeśli to nie ona jest muchą? Już dawno porzuciłam swój notes. Nie pamiętałam, kiedy ostatnio spisywałam plan, sprawdzałam listę rzeczy do załatwienia, notowałam przebytą odległość. Byłam coraz bardziej przekonana, że nie tylko nie mam kontroli nad najdrobniejszymi szczegółami swojego życia, lecz nawet nim nie żyję. Przechodziłam nielegalnie przez życie Candy, która też nad nim nie panowała! Jej życie było domem, a ja czołgałam się od drzwi wejściowych do podwórka na tyłach. Jakby na potwierdzenie głównej roli, jaką odgrywała we własnym życiu, Gina zadała Candy pytanie, na które musiała otrzymać odpowiedź. - Dlaczego, mówiąc o Eddiem, zawsze jesteś taka sceptyczna, choć nigdy go nie spotkałaś? - Nie jestem sceptyczna, tylko ostrożna - odrzekła Candy, puszczając do mnie oko w ciemności. - Ale dlaczego? - Kiedy Candy milczała, Gina ciągnęła: - Czasami wydaje mi, że chcesz powiedzieć, że najgorsza rzecz, jaka może mi się przydarzyć, to związek z Eddiem w Bakersfield. - Nigdy tego nie mówiłam.

- Ale czasem wydaje mi się, że chcesz. - Kiedy Candy znów zamilkła, Gina rzuciła: - Widzisz? - I westchnęła przeciągle. Candy zasnęła. Leżała zwinięta w pozycji płodowej, z kocem narzuconym na biodra, w majtkach, z pełnym makijażem. - Sloane - szepnęła Gina, opierając się na łokciu. - Śpisz? - Nie - odparłam, ale chciałam spać. - Co ona teraz zrobi? - Znajdzie dziecko. I gdzieś zamieszka. - Gdzie? Tutaj? - Może. - Gdzie może zamieszkać, żeby Erv jej nie znalazł? - Nie wiem. - Czy Erv nie wie, że ona ma dziecko? Przecież to trudno ukryć. Dziecko jest jak twój żółty mustang. Jeśli nie znajdzie jej po drodze, tutaj w Riverton, nie znalazł jej we Wright, to czy nie pojedzie do Paradise i nie będzie czekał, aż przyjedzie po jedyną rzecz, która dla niej cokolwiek znaczy? Wciągnęłam powietrze i zatrzymałam w płucach, bo wydech za bardzo bolał. - Może nie wie, gdzie mała mieszka - powiedziałam. Candy, nadal zwinięta w kłębek, otworzyła oczy. Leżała, mrugając powiekami, a jej wielkie sarnie oczy były ciemne i pełne smutku. Przez moment wydało mi się, że jest rannym jelonkiem, który leży na boku i może poruszać tylko oczami. Uświadomiłam sobie trochę zbyt późno, że promień mojego dawnego życia wynoszący zaledwie kilka kilometrów nie był tylko wielkością geograficzną. Że ogromne, tajemnicze istoty, które żyły poza jego zasięgiem i których zrozumienie przekraczało zupełnie moje możliwości, nie były tylko częścią kraju, którego wybrzeża dzieliło prawie siedem tysięcy kilometrów. Nie mogłam już dłużej na nią patrzeć. Odwróciłam się i zaczęłam się modlić: „Proszę Cię, dobry Boże, niech już będzie ranek. Niech nadejdzie ranek czyjegoś innego życia". Żałowałam, że się odwróciłam, ale nie mogłam znieść spojrzenia wpatrzonych we mnie przekrwionych oczu.

3 Wie lki. Dział. Wó d Rankiem Riverton nadal było przyczółkiem cywilizacji. Kilka samochodów na Federai Boulevard, głównej ulicy, góry na tle dalekiego nieba, rozrzedzone powietrze, ludzie przyglądający się nam podejrzliwie. Odpowiadali na pytania, ale z pewnością nie byli przyjaźni, lecz pełni rezerwy, ze strzelbami zarzuconymi na plecy. Podczas straszliwie wolnego śniadania w hotelowej restauracji milczałyśmy, usiłując rozpaczliwie znaleźć jakieś ciekawostki, które pomogłyby nam zabić czas. Gdzie się podziały kłótnie o most Goethals i Outerbridge! Rozmowy o Babie, duchowym swamim! Oprócz nas w restauracji nie było nikogo, a jednak

musiałyśmy czekać aż dziesięć minut, żeby ktoś przyjął zamówienie i to dopiero wtedy, gdy wstałam i powiepowiedziałam głośno: „Jesteśmy tu same. Rozumiem, że czasami panuje spory ruch i nie można szybko obsłużyć klientów. Ale jaką dziś macie wymówkę?". Dopiero wtedy podeszła gruba i zrzędliwa kelnerka, by przyjąć zamówienie na jajka. - Gina, nie zamierzasz zadzwonić do Eddiego? - spytała Candy. - Właśnie - dodałam. - To odpowiednia pora. Zanim znów ruszymy. Gina, której nagle zaczęło zależeć, by oszczędzać czas, odrzekła, że zadzwoni na następnym przystanku i powtórzyła, że jej zdaniem będziemy bezpieczne na otwartej drodze i na międzystanowej. Candy piła kawę i nawet nie odpowiedziała. Ja byłam rozdarta. - Co o tym myślisz, Sloane? - zapytała Gina. - Jesteś taka blada i zmęczona. Twoje oczy prawie straciły kolor. Kilka godzin na I-osiemdziesiąt i myk, jesteśmy w Salt Lake City. Candy wpatrywała się we mnie zmęczonymi oczami z zaschniętym wczorajszym i przedwczorajszym makijażem. Gina nie miała brwi i rzęs, zauważyłam też kilka gołych placków na czubku jej głowy. Jak tak dalej pójdzie, będzie zupełnie łysa. - Myślałam, że ufarbujemy ci włosy - powiedziałam do Candy. - Tak. Ale - westchnęła - już wymeldowałyśmy się z pokoju. I chcę się wydostać z tego miasta. To nie dla mnie. Poza tym przy tej drodze jest kilka moteli. Może Erv jeździ od motelu do motelu, szukając naszego samochodu? - Dobra, wracamy do rzeczywistości - oświadczyła zniecierpliwiona Gina. - Co decydujesz, Sloane? Międzystanowa? Przebiegłam spojrzeniem od jednej twarzy do drugiej. Wyobraźcie sobie, że ktoś na tym świecie może szukać odpowiedzi u mnie. U mnie! Skinęłam głową z powagą. - Na międzystanowej raczej nie będziemy bezpieczne. Wolałabym jechać bocznymi drogami. - O Boże! Chcesz jechać przez góry? Nie słyszałaś wczoraj historii o kanibalach? - Tak. Ale nie wierzę, że w Wyoming są góry, więc ten problem mamy z głowy. Pojedziemy na północ i jutro będziemy w Idaho. - No to powodzenia. - W górach jest mniej ciężarówek - powiedziała Candy. - Tu nie ma gór! - Obie jesteście śmieszne - oświadczyła Gina. - Śmiesz-ne. Pół dnia stąd do Salt Lake City albo trzy dni w kanionie Snake River. Tego chcecie? - Wolałabym nie wpaść na Erva, jeśli nie robi ci to różnicy - mruknęła Candy. W oszałamiającym świetle poranka parking nie wyglądał już tak przerażająco. Na ławkach nie siedzieli dziwni ludzie, nie rozlegał si żaden hałas. Stał tam tylko jeden wysoki potężnie zbudowany mężczyzna, który palił papierosa koło swojego zdezelowanego pikapu. Przemknęłyśmy koło niego jak trzy ślepe myszki. Podszedł do mojego samochodu, kiedy szukałam kluczyków w kieszeni zbyt obcisłych szortów. Dobrze mi tak. - Jak wam leci, moje panie? Cudny jest ten wózek. Twój? - Dziękuję - odparłam. - Tak, mój. - Nadal byłam z niego taka dumna!

- Ile za niego zapłaciłaś? - Nie wiem. To prezent. Candy popchnęła mnie, wsunęła palce do kieszeni i wyjęła kluczyki. - Kiedyś też taki miałem - ciągnął mężczyzna, z nostalgią przeciągając samogłoski. - Jasnoniebieski mustang z tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego szóstego roku. Podobny do twojego, cacko. Zapłaciłem piętnaście tysięcy. Ale dałbym dwa razy tyle. Candy otworzyła drzwi. Gina odsunęła fotel. - Wsiadaj - powiedziała do Candy. Nie wsiadła. Obie stanęły obok mnie po stronie kierowcy. - Cand... - zaczęła Gina, lecz Candy przerwała jej głośnym jękiem, jakby zaserwowała asa

w tenisie.

Nie spuszczała wzroku z mężczyzny. - Jedziemy - powiedziała do mnie, a raczej syknęła. - Spóźnimy się. - Wybieracie się w jakieś miłe miejsce? - zapytał przyjaźnie mężczyzna. - Może na narty? - Wsiadaj - powtórzyła Candy kątem ust. Nie wsiadłam. Kompletnie zdumiona wpatrywałam się w stojącego przede mną mężczyznę. Czy powiedział piętnaście tysięcy dolarów? Za mustanga z tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego szóstego roku? - Co się stało z twoim samochodem? Candy pociągnęła mnie za rękę. - No wiesz - zaczął, robiąc krok w naszą stronę i przebiegając wzrokiem przez parking. - Sprzedałem go, żeby zapłacić czynsz. - Uśmiechnął się. - Teraz jeżdżę tym. - Wskazał na pojemną furgonetkę. - Nie taka dobra, ale przynajmniej stać mnie na mieszkanie. Ten twój shelby jest jeszcze rzadszy. To egzemplarz dla kolekcjonerów. Może być wart jakieś dwadzieścia, dwadzieścia pięć. A kolor! Nie wiedziałem, że robili żółte shelby. - Najwyraźniej tak. Nie zwracając się do mnie po imieniu, Candy popchnęła mnie ciałem w stronę otwartych drzwi. Mężczyzna zrobił jeszcze jeden krok w naszą stronę i pokręcił głową. - Shelby z tysiąc dziewięćset sześćdziesiątego szóstego roku miały siedem kolorów, ale takiego nie widziałem. - Zagwizdał. - Znam ten model jak własną kieszeń. - Naprawdę? - powiedziałam do mężczyzny. Ten obserwował dwa białe pikapy jadące ulicą za Holiday Inn. Zaraz wjadą na parking. Bez słowa chwycił Candy za ramię. Jęknęłam, lecz ona wyrwała się gwałtownie i kopnęła go z całej siły w krocze. Wepchnęła mnie do samochodu, a kiedy mężczyzna kulił się jeszcze z bólu, uderzyła go w twarz, wskoczyła na maskę i przebiegła na drugą stronę samochodu. Wskoczyła do środka i przesunęła się na tył. - Jedź, Shelby! Ruszaj! Drzwi od strony pasażera nadal były otwarte. Nie wiem, czy Gina zdążyła je zamknąć, ale nie trzeba mnie było dwa razy prosić, żebym ruszyła. Nie słyszałam, co mężczyzna wrzeszczy do swoich kumpli, którzy podjechali do niego i próbowali zablokować nam drogę, ale wymachiwał rękami, jakby dostał ataku serca. Najeżdżając na niski krawężnik, wypadłam z parkingu. Białe pikapy nie były dość szybkie, żeby mnie zablokować z obu stron, choć próbowały. Gnały tuż za

mną po Federal Boulevard. Miałam czerwone światło, ale Candy wrzasnęła: „Jedź, Shelby" i przejechałam, choć jest to trudniejsze, niż można by się spodziewać. Tak mocno mamy zakodowane, żeby się zatrzymać na czerwonym. Jechali za nami główną drogą. Skręciłam ostro w lewo, potem w prawo w dzielnicę willową, w prawo, w lewo, w prawo, w lewo, w prawo, w lewo, nie wiedziałam już, gdzie jesteśmy, lecz nie zwracałam uwagi na żaden znak stop. - Dalej jadą za nami? - wydyszałam. - Nie - odparła Candy. - Ale zaraz tu będą. Jedź dalej. - Nie złapią nas. - Ale będą jechać za nami. Nie zatrzymuj się. - Co się, kurwa, stało? - wykrzyknęła Gina pełnym niedowierzania głosem. - Nasza Shelby zapomniała, z kim ma do czynienia. Jedź! Gina zaczęła jęczeć. Podniosła ręce do włosów i zaczęła je zakręcać na palcach. Kiedy dojedziemy do Eddiego, będzie zupełnie łysa. Wiedziała, że on lubi jej długie włosy, mówiła mi to wiele razy, ale czy będzie mu się podobać łysa? Candy dyszała z tyłu. Ja płakałam, zupełnie roztrzęsiona. Serce waliło mi w piersi. - Są za nami? - zapytałam. Bałam się spojrzeć w lusterko wsteczne. - Tak - powiedziała Candy. - Jedź prosto i skręć w prawo na autostradę. Potem pędź. Wyduś z tego wozu wszystko. Ich pikapy też musiały mieć niezłą moc, bo kiedy wyjechałam na autostradę, znacznie przyspieszyłam i spojrzałam w lusterko. Nie byli tak daleko, jak oczekiwałam. - Szybciej, Shelby - nakazała Candy. Droga nie była pusta. Jechały nią inne samochody, które zjeżdżały do centrów handlowych, stacji benzynowych, zatrzymywały się na światłach. Musiałam je wyprzedzać i jechać zygzakiem, raz ostro zahamowałam i Gina krzyknęła, ale pędziłam dalej, mijając trzy czy cztery czerwone światła. Wreszcie wyjechałyśmy na płaski, prosty odcinek bez świateł i przyspieszyłam do stu sześćdziesięciu, potem jeszcze trochę, jakbym miała przed sobą jedno długie zielone światło. Gnałyśmy zbyt szybko, by zwracać uwagę na znaki. Candy siedziała ponura i milcząca, Gina się modliła. - Och Boże! O Boże! Proszę! Boże, zginiemy! Rozbijemy się! Zwolnij, Shelby, proszę cię. O Boże! - Nawet się nie waż, Shelby - rozkazała Candy. - Jedź szybciej, jeśli tylko możesz. Leć, dziewczyno, leć! Poleciałam. Mustang shelby, którego tak mi zazdrościł tamten mężczyzna, zrobił, co do niego należało: pędził pustą autostradą sto osiemdziesiąt kilometrów na godzinę i nawet nie drżała kierownica. Niebawem fordy zostały daleko za nami, zamieniły się w białe kropki, małe, mniejsze, aż zniknęły. - Jedziemy w dobrym kierunku? - wysapałam. - A kogo to, kurwa, obchodzi? - krzyknęła Gina. - Każdy kierunek z dala od nich jest dobry. O Boże! O Boże! Czułam, że Candy wpatruje się we mnie z tylnego siedzenia. - No co? - Co? - powtórzyła. - Nie rozumiem cię. Co ci strzeliło do głowy?

Dlaczego rozmawiasz z obcym mężczyzna na parkingu, wiedząc, z kim mamy do czynienia? - To nie był Erv - broniłam się słabo. - Ale jego zastępca! On tylko mówi: „Zatrzymajcie je dla mnie, zagadajcie w jednym miejscu, a pięć tysięcy jest wasze". Kto wie, może teraz już dziesięć. Dwadzieścia! Mówiłam ci. Może zaoferować przez CB tyle kasy, ile zechce. To nie jest Surio, którego można kupić za trzynaście centów. Skoro we trzech byli gotowi podjąć takie ryzyko na autostradzie, to nagroda na pewno jest bardzo wysoka. Dlaczego to zrobiłaś, Shelby? Dlaczego z nim rozmawiałaś? Milczałam, czując przerażenie i wyrzuty sumienia, że naraziłam nas na takie niebezpieczeństwo. Rozmawiałam z tym mężczyzną, bo powiedział coś, czego nie mogłam zapomnieć, w co nie mogłam uwierzyć i nadal nie wierzyłam. Jego zwykły mustang z 1966 roku poszedł za piętnaście tysięcy dolarów. Piętnaście tysięcy za mustanga, który nie był shelby? Jeśli sprzedałabym mojego, ile bym dostała? Czy miał rację, mówiąc dziesięć, dwadzieścia? A jeśli bym go sprzedała, czy mogłam dać te pieniądze Candy, żeby zabrała córeczkę i odleciała? Sprzedać mustanga. To jak zmienić nazwisko. Jak mogłam to wytłumaczyć Emmie? Czy wydała taką szaloną sumę pieniędzy na mnie, nie swoje dziecko? Czy miałam moralne prawo sprzedać moją ukochaną rzecz podarowaną mi przez moją Emmę (nazywam ją moja Emma!), żeby dać pieniądze dziewczynie, która urodziła dziecko, a teraz chce się ukryć? Ukryć przed człowiekiem, który chce ją zabić. Czy aby ją ocalić, mogę sprzedać samochód? Próbowałam to sobie wyobrazić. Nie mogłam. Skąd Emma wzięła pieniądze na mustanga? I dlaczego? Ford maverick też by mnie zachwycił. A jednak dała mi shelby, owoc swojej ciężkiej pracy, zrzucając mi na barki ciężar wolności. Sprzedaż nie wchodziła w grę. A jednak o tym właśnie myślałam, rozmawiając z tamtym mężczyzną. Zapomniałam o czujności i proszę, co się stało. - Przepraszam - powiedziałam. Ani Gina, która wyrywała sobie włosy z głowy, ani Candy, która siedziała z dłońmi splecionymi na kolanach i zamkniętymi oczami, nic nie powiedziały. Zwolniłam do stu dwudziestu. Poprosiłam Ginę, żeby spojrzała na mapę. - Tak - burknęła ze złością. - Jedziemy na północ w stronę pasma Teton. O to ci chodziło? - Nie o to. Po lewej stronie w dolinie u stóp gór płynęła rzeka Wind. W radiu szły największe przeboje 1981 roku: Hungry Heart, Hearts i Stop Draggin' My Heart Around. Ściskając mocno kierownicę, mijałam stacje benzynowe, rzekę, ostre szczyty gór. Powoli odzyskiwałam równowagę. A jeśli dam jej pieniądze i mimo to jej nie ocalę? Czy będzie warto? Czy gdybym miała kryształową kulę i mogła sprawdzić, jak się to wszystko skończy, dałabym jej pieniądze? - Widzieli, jak jedziemy tą drogą na północ - powiedziała ponuro Candy. - I co z tego? Zostawiłyśmy ich z tyłu. - A ciężarówki na następnym przystanku, w następnym mieście? - Mówiłaś, że w górach nie ma żadnych ciężarówek - szepnęłam.

- O Boże, ale się wpakowałyśmy - mruknęła Gina. W końcu okazało się, że w Wyoming są góry. Ale umysł i serce przepełniało mi tyle innych rzeczy, że prawie tego nie zauważyłam. - Pasmo Wind River - odezwała się w końcu Gina - powstało, kiedy kompresja w ziemi wyrzuciła w górę blok granitu długi na setki kilometrów. - Nadal zakręcała na palcach i wyrywała pasemka włosów. Ładne, prawda? - Ona też powoli sięgała do swojego skromnego arsenału, by zablokować to, o czym nie mogła myśleć. Candy milczała. Siedziała z tyłu, wpatrując się w góry; jej twarz była jak twarz dziecka, bezbronne usta lekko rozchylone, sarnie oczy szeroko otwarte. Wargi poruszały się wolno. W modlitwie? - Centa za twoje myśli, Candy - odezwałam się. - Centa za twoje. Nie mogłam jej powiedzieć. - Chcę tylko odzyskać dziecko, Shelby. To wszystko. Chcę je zabrać, a potem znaleźć dla nas jakieś spokojne miejsce, gdzie wszystko się ułoży. - Wiem - odparłam. Chciałam zatrzymać samochód i ją przytulić. Zacisnęłam dłonie na kierownicy. - Candy - zaczęła Gina swoim praktycznym głosem. - Nie bardzo rozumiem. Erv ściga cię, bo chce odzyskać ten głupi film, którego nie masz. Dlaczego mu o tym nie powiesz? Poproś kierowcę następnej ciężarówki, jaką spotkamy, żeby pozwolił ci skorzystać z radia, wywołaj Erva i powiedz: „Tato misiu, tu Złotowłosa. Zostaw mnie, kurwa, w spokoju, nie mam tego, czego szukasz". - Dobra. A tato misiu powie: „Złotowłosa, skoro ty nie masz, to kto?". I co mu powiem? Mam go wysłać do New Melleray? Czy Erv należy do ludzi, którzy się cofną, gdy usłyszą słowo opactwo? - Nie. Powiedz mu, że zniszczyłaś film. - Och, Gina - westchnęła po krótkiej chwili Candy. - A może mu powiem, że przyleciała mała wróżka i zabrała film ze sobą do magicznej krainy, gdzie nikt go nigdy nie znajdzie? - W porządku - obruszyła się Gina. - Ja tylko rzucam sugestie, a ty na mnie krzyczysz. Ładnie mi odpłacasz za to, że próbuję pomóc. - Wcale nie krzyczę - szepnęła Candy. Przejechałyśmy już ponad pół kraju. Wiedziałam, że niebawem nasza podróż dobiegnie końca. Ale myślałam teraz tylko o tym, że nie jestem gotowa na jej ostatni etap. Nie mogłam go zgłębić. Nie wiedziałam, jak dowieźć Ginę do Bakersfield i Candy do Paradise. Nie miałam pojęcia, jak dowieźć Ginę do Eddiego, Candy do Tary i siebie do Lorny Moor. Nie wiedziałam, jak zacząć szukać matki w Mendocino. Kiedy to sobie uświadomiłam, zdjęłam nogę z gazu. Przelatywałam przez przełęcze górskie, wokół było lato. Świeciło słońce, dolina lśniła świeżą zielenią, szumiała rzeka. Marty Balin krzyczał w radiu. „Nie mogę uwierzyć, że tu jestem...". Jechałyśmy daleko na północ, mimo że Salt Lake City leżało na południowym zachodzie. Tam też znajdowało się Reno, Kalifornia oraz nasze matki-córki-ukochani. Pogrążone w rozmyślaniach, minęłyśmy małą, zieloną, metalową tablicę. Stała wbita u stóp góry, lekko przekrzywiona, częściowo zakryta liśćmi i gałęziami. Napis głosił: „KONTYNENTALNY DZIAŁ WÓD WYS. 9658". Zjechałam na wąskie pobocze i zatrzymałam samochód.

- Co robisz? - zapytała Candy. - Więc to jest kontynentalny dział wód? - powiedziałam, wysiadając. - Ten znak? Rozejrzałyśmy się. Zielone łąki pełne żółtych mleczy biegły aż do stóp góry, a wysokie szczyty przykrywał śnieg. Tutaj, na poboczu drogi znajdował się mój Wielki Dział Wód. Dziewczyny spojrzały na mnie zaskoczone. - Kiedy ruszymy dalej? - zapytała Gina. - Nie, spokojnie - odparła Candy. - Przecież nigdzie się nam nie spieszy. I nikt nas nie goni. Byłyśmy zupełnie same na drodze. - Ale Candy, to jest to! To Wielki Dział Wód. - No dobra, Shelby, widzę, że muszę ci to i owo wytłumaczyć - powiedziała Gina. - Wielki dział to nie jedno miejsce. - Tak? To dlaczego jest tu tylko jeden znak? - Tam nie jest napisane Wielki, tylko Kontynentalny. - Co za różnica, mądralo. - Czy szukamy jakiejś szczeliny? - zapytała Candy, popychając mnie lekko w stronę samochodu. - Ja tak. - Nie ustępowałam. - Chcę wiedzieć, czy zmiana we mnie jest widoczna? Jednoznaczna jak ta tablica? - Jaka zmiana? O czym ty mówisz? - Zawsze sądziłam, że Wielki Dział dzieli kraj na przed i po. - Tak, Sloane - zgodziła się Gina. - Teraz wszystkie twoje wody płyną na zachód. Nabijały się ze mnie, nawet ja to wiedziałam. Ale naprawdę się spodziewałam, że Wielki Dział to będzie coś niesamowitego, coś jak otchłań w ziemi ciągnąca się kilometrami, którą będziemy musiały objechać zygzakiem, coś widocznego, namacalnego. Nie nazwano jej przecież byle jaką przerwą, tylko Wielkim Działem. Nachmurzyłam się. - A ten znak, który sprawia, że rzeki płyną na zachód albo na wschód? - powiedziałam rozgniewana. Jakoś nie widzę, żeby mały znak mógł tego dokonać. - Coś jak krzyż? - zapytała Candy. Spojrzałyśmy na nią ponuro. - Nie, to na pewno nie przypomina krzyża - powiedziała Gina. - Dział to prawdziwa rzecz, nie symboliczna. Candy spojrzała na nas uważnie. - Znak, który mówi KONTYNENTALNY DZIAŁ WÓD, to prawdziwa rzecz? - Nieee. Prawdziwa jest fałda w ziemi pod znakiem, która dzieli kontynent na wschód i zachód. Candy skinęła głową. - Tak mówiłam. - Przeżegnała się. Chrząkając, Gina wróciła do samochodu. Stałam samotnie przy sośnie. Candy objęła mnie ramieniem. - Szczerze, Shelby, pomyśl o tym w kategoriach krzyża. To nie jest prawdziwa rzecz, ale wcale nie sprawia, że to, czego szukałaś, staje się mniej namacalne. Ani mniej prawdziwe.

Nie zrozumiałam. - Pewnego dnia zrozumiesz - powiedziała Candy. - Chcesz, żebym opowiedziała ci o cudzie czternastej stacji ?

- Nie. Chcę to zrozumieć teraz. I nie rozumiem. - Smutna wróciłam do samochodu. - Tyle czekania i

zaledwie to? - Zimą znak musi być pokryty śniegiem. - Gina powiedziała tylko tyle, jakby miało to jakieś mityczne znaczenie. - Jak samolot w Andach - podrzuciła Candy. - Wcale nie! - wykrzyknęła Gina. - Zimą rzeki nie widzą znaku, a jednak wiedzą, w która stronę mają płynąć. Skąd o tym wiedzą, Shelby? - Bardzo mądre - odparłam i zamilkłam. - Czy dział znajduje się tylko w jednym miejscu? - Głównie w Wyoming. - A Nevada? Montana? Utah? - Utah i Nevada leżą na zachodzie. Są częścią Wielkiego Zlewiska. Montana tak. Dział też tamtędy przebiega. - Przez cały Wyoming? - Nie, Sloane - pouczyła Gina tonem nauczycielki przemawiającej do dziecka. - To prosta linia? - Nie. Wije się przez setki kilometrów. Jak rzeka. Albo pasmo górskie. Kiedy ruszyłyśmy, znów zamilkłam. Nie mogłam gapić się na góry; droga wiła się wzdłuż zbocza. Rozbiłybyśmy się, gdybym nie była skupiona. - Twój Wielki Dział - odezwała się Gina - jest częścią morza bylicy, tej wielkiej przestrzeni kanionu i górzystej okolicy, przez którą jechałyśmy w drodze do Riverton. - Wspaniale - mruknęłam. - Kiedy padało i nic nie było widać? - Ale teraz wszystkie rzeki płyną na zachód! - wykrzyknęła Gina. - To nie jest niewidzialne. To najbardziej namacalna rzecz, jaka istnieje. A tym myślałaś, że czym jest dział wód? - Mówiłam ci. Myślałam, że to kanion w ziemi. - To jedźmy do Yellowstone. Przecież chcemy się zgubić, a to tylko kilkaset kilometrów stąd. Pokażę ci, o co mi chodzi. Jest tam miejsce, które nazywa się Przełęcz Dwóch Oceanów, gdzie możesz dokładnie zobaczyć to, czego szukasz. Jeden strumień dzieli się tam na dwa. Jeden przechodzi w rzekę Snake, która płynie ponad tysiąc kilometrów do Pacyfiku, a drugi oddalony o ponad cztery tysiące kilometrów to Missisipi. - Skąd ty to wszystko wiesz? - zapytała zdumiona Candy. - Chcę zostać nauczycielką - odparła autorytatywnie Gina. - No cóż, pani profesor, nie pojedziemy do Yellowstone - powiedziała Candy. - Tam co dziewięćdziesiąt, sto dwadzieścia minut z ziemi wypływa z bulgotem piekło. Sloane musi ci uwierzyć na słowo. Już się rozpędzam.

Gina miała rację. Góry zapierały dech w piersiach, tworząc ostry kontrast z niebem i płaskimi polami; zamieniły się w pokryte śniegiem wyraziście zarysowane wieże. Rzeka była bardziej zielona, a niebo bardziej niebieskie. Przed nami rysowało się szczególnie uderzające pasmo, więc zatrzymałyśmy się na najbliższym punkcie widokowym. W dole płynęła rzeka. Razem z Giną zaczęłyśmy studiować mapę. Nie mogła się doczekać, żeby dojechać do małego narciarskiego kurortu o nazwie Jackson, tuż u stóp gór Grand Teton. - W Jackson jest największa na świecie rolka drutu kolczastego - powiedziała. - Och, za nic nie możemy tego przegapić - rzuciła Candy. - Na co czekamy? Kiedy tylko wyjechałyśmy z parkingu, zatrzymał nas policjant stanowy. Właśnie kogoś wyprzedzałam, gdy włączył koguta. Siedziałam w milczeniu i wyjęłam prawo jazdy. - Witam - powiedział, zaglądając do środka. Miał okrągłą, świeżo ogoloną twarz. Wyjaśniłam, że wyprzedzałam wolno jadący samochód. - Z tym nie mam problemu - odparł. - Problem polega na tym, że jechałyście dalej z prędkością prawie sto na godzinę. Tu jest ograniczenie do osiemdziesięciu. A może jechałyście zbyt szybko, by to zauważyć? Na mojej twarzy musiał malować się lęk, bo dodał: - Wiecie, po co jest to ograniczenie? Z powodu dzikich zwierząt. Bizony stale przechodzą przez drogę. - Och - rzuciłam ze smutkiem. - Ma więc chronić zwierzęta. - Nie - odrzekł. - Ma chronić was. Wiecie, co się dzieje, gdy bizon zderzy się z samochodem jadącym sto na godzinę? Nie chcecie wiedzieć. Widziałem to wiele razy i uwierzcie mi, to przykry widok. - Choć technicznie rzecz biorąc - powiedziała Candy, kiedy zabrał moje prawo jazdy i wrócił do radiowozu, żeby zgłosić wykroczenie - bizon wcale nie zamierza uderzyć w ciebie. - Dlaczego nie powiesz tego policjantowi? - zapytała Gina. - Gdy wróci. Kiedy wrócił, Candy uśmiechnęła się do niego z tylnego siedzenia. A on odpowiedział jej uśmiechem. Nie wlepił mi mandatu, tylko pouczył, żebym była ostrożna. - Dobrze, panie władzo - odparłam. - Dziękuję. Miłego dnia. Ruszyłam z prędkością, mam nadzieję mniejszą niż sto na godzinę. Szczęśliwa, że nie dostałam mandatu, nie widziałam nawet krajobrazu. Moja radość nie trwała jednak długo. Jechałyśmy dwupasmową drogą szybkiego ruchu, prostą i płaską w dolinie pomiędzy odległymi górami. Ciągnęła się przed nami około dwudziestu kilometrów bez jednego zakrętu. Znów zobaczyłam za sobą światła radiowozu. Zatrzymałam się zdenerwowana. - Panie władzo? - Uśmiechnęłam się sztucznie. - Nie przekroczyłam przecież prędkości - powiedziałam przez zaciśnięte zęby, z przerażeniem patrząc na niego przez okno. Zajrzał do środka. Obrzucił spojrzeniem mnie, Ginę i zatrzymał je na Candy, przyglądając się jej przez długą chwilę. - W całym Wyoming stale słyszymy komunikaty CB nawołujące do poszukiwań żółtego mustanga z trzema młodymi kobietami - powiedział. - To chyba nie ten żółty mustang? Serce opadło mi w pięty. - Nie, panie władzo. - A wy nie jesteście trzema młodymi kobietami?

- Nie. - W CB stale powtarzają, że jedna z nich to nieletnia uciekinierka. - Wszystkie jesteśmy pełnoletnie - wyjaśniłam. - Chce pan zobaczyć nasze dokumenty? - Nie - odparł. Był bystrym facetem. - Skąd jesteście? - Z Nowego Jorku. Z Larchmont. - Wszystkie? - Tak. - Teraz kłamałam jak z nut, ale przecież powiedział, że nie chce oglądać naszych dokumentów. Jesteśmy przyjaciółkami ze szkoły średniej. Jedziemy do Kalifornii. - Dokąd? - Mendocino. - Wszystkie? - Tak. - Po co? Mówiłam wolno i dobitnie. - Mieszka tam moja matka. Pomyślałam, że ją odwiedzę. Nie chciałam jechać sama. Moje przyjaciółki zabrały się więc ze mną. - Tablice rejestracyjne były z Nowego Jorku. Samochód był mustangiem. Żółtym. Jestem pewna, że gdyby ktoś chciałby nas opisać, nie miałby z tym problemu. Wystarczyło wspomnieć o różowych włosach jednej z dziewcząt. - Podsumujmy - rzucił policjant. - Ktoś szuka żółtego mustanga na nowojorskich rejestracjach z trzema dziewczętami, a wy twierdzicie, że to nie wy? - Zgadza się. Przewrócił oczami, patrząc na mnie sceptycznie. - To nie my - powtórzyłam. - To wielki kraj. Mój mustang nie jest jedynym na drodze, prawda? - Nie... - Zamyślił się. - A w zasadzie tak. Ale jedno mnie dziwi. Jeśli szuka się uciekinierki i to nieletniej, zawsze powiadamia się policję. Przez cały czas dostajemy informacje o uciekinierach z innych stanów. Dlaczego tym razem zaangażowali się w to kierowcy ciężarówek? Czemu rodzice tej dziewczyny nie skontaktowali się z policją? - Dobre pytania. Bardzo dobre - powiedziałam, kiwając z powagą głową. - To trzeba dokładnie zbadać. - Candy kopnęła z tyłu w mój fotel. Odchrząknęłam jak dama. - Panie władzo, jeśli to wszystko, to musimy być w Utah przed zmrokiem. Mój wujek czeka na nas w Salt Lake City i mamy przed sobą długą drogę. - Jasne, że macie. Jedziecie w złym kierunku. Do Salt Lake jest jakieś sześćset kilometrów i musicie objechać pasmo Wind River. Skoro tak się wam spieszy na spotkanie z wujem, to dlaczego jedziecie wolnymi lokalnymi drogami na północ do Jackson? Dlaczego nie autostradą I-osiemdziesiąt? Już byłybyście w Salt Lake. - Ale wtedy nie zobaczyłybyśmy Grand Teton. Ani Jackson. - Uśmiechnęłam się słodko. Miałam spocone dłonie. - To musicie być w Salt Lake przed zmrokiem czy podziwiacie okolicę? Nie możecie mieć obu tych rzeczy naraz.

- Chyba możemy, panie władzo - odparłam. - Wydaje mi się, że tak. Puścił nas. Candy prawie tego żałowała. - Był taki słodki i troskliwy. - Przestań - rzuciła Gina. - Nie jest w twoim typie. - Nie? - Candy się uśmiechnęła. - Świetnie sobie poradziłaś, Shelby. Nieźle kłamiesz. - Naprawdę - zgodziła się Gina. - Przerażająco nieźle. Nie patrzyłam na nią ani ona na mnie. Dość, chciałam powiedzieć. Gdyby tylko Candy siedziała obok mnie, a Gina z tyłu. Jechałyśmy dalej, mając po prawej stronie ośnieżone szczyty pasma Teton. Nie zwracałyśmy jednak na nie uwagi, bo najważniejsze było dla nas teraz pytanie: co, u licha, poczniemy? Jackson powitało nas widokiem domów zbudowanych z bali, westernowych motywów i ciemnego drewna, z którego zrobiono daszki, fronty sklepów, ławki i tablice informacyjne. Siedziałyśmy w boksie zatłoczonej w porze lunchu knajpki Mountain High Pizza Pie i wpatrywałyśmy się w siebie apatycznie nad drewnianym blatem stołu. Stopy opierałyśmy na drewnianej podłodze. - Gdybyś poszła na policję - spekulowała Gina - i dała film im, a nie ojcu mnichowi, miałabyś ochronę, a Erv siedziałby w areszcie. - Zgadza się - odparła Candy. - I moja matka też. To właśnie sugerujesz? Mam wsadzić własną matkę do paki? A ja trafiłabym do poprawczaka, pewnie do ukończenia osiemnastu lat. Mogliby mi postawić zarzuty o nagabywanie, spiskowanie w celach przestępczych i nigdy bym nie odzyskała małej. - Tak jest. Gina, nie bądź głupia - powiedziałam. - Za dzień lub dwa Erv i tak wyszedłby za kaucją stu tysięcy dolarów - ciągnęła Candy. - A wtedy byłabym w jeszcze większym niebezpieczeństwie. - Szczerze mówiąc, nie sądzę, żeby to było możliwe - mruknęłam. Pizza nie nadchodziła, mieli okropny ruch. - Candy chyba ma rację - oświadczyła Gina. - Kary za wielokrotne przestępstwo federalne są poważne. Od dwudziestu lat do dożywocia. Zwolnienie warunkowe też jest mało prawdopodobne, ponieważ skazany stanowi zbyt wielkie zagrożenie dla społeczeństwa, może dręczyć dzieci i tak dalej. Nigdy by nie wyszedł. - No właśnie - zgodziła się Candy. - Człowiek, który nie ma nic do stracenia, będzie bardziej czy mniej zdesperowany? - Wygląda, że już teraz jest dość zdesperowany - powiedziałam. - Powiedz mi coś, czego nie wiem. Podano nam mrożoną herbatę i w końcu pizzę. Potem bez żadnego planu przeszłyśmy kilka przecznic na szkolny plac zabaw i usiadłyśmy na huśtawkach. Jackson było kurortem narciarskim. W lecie panowała tu martwa cisza (z wyjątkiem zatłoczonej pizzerii), ale po przerażającej liczbie sklepów ze sprzętem narciarskim można się było zorientować, jak wygląda tu zimą. - Ten samochód to prawdziwy koszmar - powiedziała Candy. - No co ty. - Gina usiadła na huśtawce obok niej, jakby współczuły sobie z powodu niebezpieczeństwa, w jakim znalazły się przeze mnie i przez mojego żółtego shelby!

- To nie samochód jest koszmarem. Koszmarem jest Erv. Samochód jest śliczny. - Zdesperowana usiadłam w pobliżu na huśtawce, gdzie nadal słyszałam, jak jęczą i narzekają. - Co teraz zrobimy? - zapytała Gina. - Nie możemy nim dalej jechać. Przyciąga niebezpieczeństwo. - Chyba nie mamy zbyt wielkiego wyboru - oświadczyła Candy. Huśtała się, machając nogami jak mała dziewczynka. Tyle tylko że ta mała dziewczynka miała na sobie spódniczkę tak krótką, że stojący naprzeciwko niej mężczyzna mógłby jej zajrzeć do gardła. I jak mała dziewczynka nie miała stanika pod cienkim satynowym topem. - Mogłybyśmy pojechać pociągiem - zaproponowała Gina. - Dokąd? - Ty do Paradise. Ja do Bakersfield. To mi o czymś przypomniało. Muszę zadzwonić do Eddiego. - Coś musi ci o tym przypominać? - A może autobus? - zastanawiała się Gina. Huśtały się, a ja patrzyłam na nie, otwierając usta. - Ty pojedziesz do Bakersfield, ja do Paradise? - powtórzyła Candy. - Autobusem? - Coś musimy zrobić. Ja przynajmniej rzucam jakieś pomysły. Siedziałam dość blisko od nich. Candy spojrzała na mnie, na moje rozchylone usta, szeroko otwarte oczy. Puściła do mnie oko, a potem przybrała poważny wyraz twarzy dla Giny. - Twój plan jest odważny - przyznała. - Śmiały. Ale co zrobimy z siedzącą tam Shelby? Gina wzruszyła ramionami. - Ona może robić, co chce. Prawda, Sloane? Lubisz robić, co chcesz. - Odpuść sobie. Co proponujesz? - Coś musimy zrobić! - No to może w końcu się do tego weźmiemy. Powtarzam to nieustannie. - Dokąd mamy jechać? To mnie zaskoczyło. - Do Salt Lake zgodnie z planem. Candy pokręciła głową. - Nie. Jeszcze nie. Muszę pomyśleć. - O czym? - Shelby ma rację - oświadczyła Gina. - Tak, ale to nie znaczy, że macie jechać beze mnie. - Wiem. Nawet na mnie nie spojrzała. - Gina - zaczęła Candy. - Nie

możemy zostawić Shelby, w Jackson. Uciekniemy i zostawimy ją samą?

To nie wypada. Gina nie odpowiedziała. - Mogłabym tu zostać, Shelby - zaproponowała Candy. - Zejść wam z drogi. - I co będziesz robić? Tylko nie mów, że trumny. - Czemu nie? W kurortach narciarskich ludzie nie umierają? - Kopnęła kurz pod huśtawką. - Podoba mi się to miasteczko. Mogłabym pracować jako kelnerka. Założę się, że zimą napiwki są fantastyczne.

- Na pewno znasz się na napiwkach lepiej ode mnie - rzuciła Gina i szybko dodała: - Nigdy nie pracowałam jako kelnerka. Ale dlaczego chcesz tu zamieszkać? Ludzie przyjeżdżają i wyjeżdżają, nie ma tu żadnej społeczności. - Ale za to jest pięknie - powiedziałam. Czy chciałam zostawić tu Candy? - I to wystarczy? - zapytała Gina. - Że jest pięknie? - A czego jeszcze trzeba? - zapytała Candy. - Jak się tu dostaniesz z Paradise? - dopytywałam się. - Pytanie, jak się dostanę z Paradise gdziekolwiek? Jakoś będę musiała, prawda? Czując wstręt do siebie i do nich, bezradna zeskoczyłam z huśtawki. Czy o tym właśnie obie myślały? Gina pojedzie autobusem, Candy zostanie w Jackson, a ja w moim żółtym samochodzie będę sama musiała zmierzyć się ze strachem przed Ervem i z jego gniewem? Czy o tym obie myślały? Nie dość, że będę usługiwać Candy, ale również poniosę tego konsekwencje? - Candy, jak daleko jesteśmy od Bakersfield? - zapytała Gina, kiedy wyszłyśmy z placu zabaw i skierowałyśmy się z powrotem w stronę Broadway Avenue. - Geograficznie? Filozoficznie? Metaforycznie? Symbolicznie? - Pod względem czasu. - To metaforyczne pytanie - odparła Candy. - Nie wiem. - Boże! Sloane, ile jeszcze? - Skąd mam wiedzieć? Nie wiem, kiedy wyjedziemy z Wyoming! Zapytaj Candy. - Och, na miłość boską! Czy ktoś ma ćwierćdolarówki? Muszę zadzwonić do Eddiego. Nie miałyśmy. - Dlaczego nie zadzwonisz na jego koszt? - spytała Candy. - To przecież twój przyszły mąż. Myślisz, że nie przyjmie rozmowy? - Mam was dość! Rozmieniłyśmy pieniądze u sprzedawcy hot dogów. Stanęłyśmy obok Giny, gdy dzwoniła do Eddiego. Była zdenerwowana i zakręcała włosy na palce jak spaghetti. - A jeśli nie ucieszy się, że dzwonię? - zapytała. - A może nie będzie chciał mnie widzieć, kiedy się dowie, że niedługo przyjeżdżam? - Jeśli? - rzuciła Candy. - Wiesz co? - Gina odepchnęła ją lekko. - Nie znasz go, więc nie stój tak blisko. Nic o nas nie wiesz. - Przepraszam. - Candy położyła jej rękę na ramieniu. Uszczypnęła ją delikatnie. - Tylko żartuję. Masz rację. Zadzwoń. Wszystko będzie dobrze. - A jeśli nie będzie? - To pojedziesz ze mną do Mendocino - powiedziałam, rzucając jej pełne złości spojrzenie. - Pomożesz mi szukać mamy. - Pojadę z tobą? - powtórzyła słabo. - Albo możesz jechać ze mną - dodała Candy. - Do Paradise. Pomożesz mi odzyskać malutką. Gina jęknęła i zaczęła wrzucać monety do automatu. Wybrała numer Eddiego. Od czasu Isle of Capri próbowała się dodzwonić do niego kilka razy, lecz jego matka zawsze mówiła, że nie ma go w domu. Wycho-

dził - jeśli tak, to dlaczego tak często i z kim? A jeśli nie wychodził... Gina nie była przygotowana na takie kłamstwa. Wystarczyło, że siadywał z Casey nad stawem. Udawanie, że wyszedł, żeby tylko z nią nie rozmawiać, było o wiele gorsze. Nawet w zakurzonej budce w Jackson obok tablicy kierującej do rezerwatu łosi Gina potrzebowała kilku minut, żeby zebrać się na odwagę i wybrać dziesięć cyfr. Nie chciałam stać zbyt blisko. Nie chciałam słyszeć jego głosu. Miałam nadzieję, że wyszedł. Złościło mnie, że choć wprawdzie tylko przez moment, ale zastanawiała się, czy mnie nie zostawić. Pominąwszy to, jak mogłam się uważać za jej przyjaciółkę, skoro moje sprawy były dla mnie ważniejsze? Nie mogłam udzielać jej rad, bo nie ufałam samej sobie. W pierwszym odruchu odsunęłam się, ale potem zmusiłam nogi, by wróciły na dawne miejsce. Ogarnęła mnie jeszcze większa niechęć do samej siebie - jak socjopata zmuszałam się, by mojemu zachowaniu nie można było niczego zarzucić. Tym razem był w domu. - Cześć, kochanie - powiedziała z uśmiechem Gina do słuchawki. - Co porabiasz? - Odwróciła się do nas tyłem i spuściła głowę. Teraz oczywiście robiłam wszystko, żeby usłyszeć jego głos! Zawsze go lubiłam, a tak dawno nie słyszałam. Wewnętrzna walka musiała się wyraźnie malować na mojej twarzy, bo przyłapałam współczujące spojrzenie Candy. Odciągając mnie od budki, szepnęła: - Nie mogę uwierzyć, że po tym wszystkim, czego się o nim dowiedziałaś, masz taki wyraz twarzy. Powinnaś powiedzieć sobie w duchu: „Łaska Pana jest przy mnie", a nie żałować, że nie jesteś na jej miejscu. Powinnaś się modlić, żeby nie było go w domu. - Nic nie wiesz. - Wyrwałam rękę. Ale bałam się, że rozumie. - Ależ z ciebie głupie, smutne stworzenie - powiedziała, patrząc na mnie dziwnie miękko. - Nawet mając świadomość, że ocalono cię przed życiem w nieszczęściu, nadal pragniesz, by było inaczej. - A morał? Ćwierćdolarówki skończyły się Ginie po siedmiu minutach. Poprosiła Eddiego, żeby do niej oddzwonił. Nie słyszałam, co odpowiedział, ale wiem, co powiedziała Gina. - Nie, nie, rozumiem. Oczywiście. Nie martw się. Zadzwonię znów za parę dni, dobrze? Pożegnali się i odwróciła się do nas z ociąganiem. - To przyjedzie czy nie? - zapytałam. - Co? Och, nawet o tym nie wspomniałam - odparła lekko, rozciągając w uśmiechu wąskie usta. Wyjęła czerwony błyszczyk i pomalowała wargi. - Jest bardzo podekscytowany, że jesteśmy już tak blisko. Nie może się doczekać, żeby mnie zobaczyć. Candy szturchnęła mnie łokciem, a ja ją uszczypnęłam. - Bardzo się ucieszył, że zadzwoniłam - rzuciła Gina wyzywająco. - Powiedział, że za mną tęskni i dopytywał się, kiedy przyjadę. - Tak właśnie powiedział? - zapytała Candy. - Gina, kochanie, kiedy tu będziesz? - Mniej więcej. - Ach. Gina spojrzała na nas. Odwzajemniłyśmy spojrzenie.

- Chcecie, żebym was zawiozła na dworzec autobusowy? - zapytałam, starając się, by mój głos nie zabrzmiał wyzywająco. - Możecie pojechać stąd autobusem do Bakersfield. Musimy tylko wyjąć wasze rzeczy z samochodu. Gina przewróciła oczami i początkowo nie odpowiedziała. - Tylko żartowałam - rzuciła w końcu i spojrzała na mnie zimno. - Kiedy zostawisz Candy, i tak będziemy musiały wrócić razem do domu. - Tak. - Odpowiedziałam jej równie lodowatym spojrzeniem. Milczała. W tej chwili widać było wyraźnie, jak bardzo jesteśmy sobie obce, zupełnie jakby ktoś ustawił tablicę oznaczającą dział wód. Zaczęła nas popędzać. Obiecałam jej Bakersfield i zamierzała trzymać mnie za słowo. Ale obiecała mi też, że będzie ze mną do samego końca i nie zamierzałam jej tego odpuścić. Choć Gina pospieszała nas i powtarzała, że z Jackson do Salt Lake jest jeszcze bardzo daleko, Candy bała się jechać drogami przez wąwozy, granie, jary i wodospady z radiem CB obwieszającym każdy jej krok i chciała zostać w kanionie. Wynajęłyśmy więc pokój w Painted Buffalo Inn. - Candy, nie chcesz jechać dalej? Nie chcesz naprawdę? - szeptałam raz po raz. - Jak dotrzesz do Paradise, skoro pozwalasz, by rozpraszał nas każdy policjant i każda ścigająca nas biała furgonetka? - Nie jestem wcale rozproszona - odparła, chodząc tam i z powrotem po pokoju. - Jestem w rozpaczy. - Chcesz odzyskać córkę, prawda? Jak daleko jest stąd do Paradise? - Cała wieczność - odrzekła głosem dalekim jak wieczność, choć stała tylko przy oknie. - To niedaleko. Byłybyśmy już w połowie drogi do Salt Lake, gdybyśmy się tu nie zatrzymały. Ona jednak szukała innych rzeczy niż my. Cel Giny był mocno osadzony w przeszłości - dotrzeć do niestałego w uczuciach chłopaka. Mój też - znaleźć niestałą w uczuciach matkę. Candy szukała przyszłości. Zamierzała stać się zupełnie inną osobą i zrobić to z małą istotą, za którą stanie się wyłącznie odpowiedzialna. Szukała miejsca, którego istnienia nawet nie była pewna, żeby ze swoją córeczką zbudować tam życie, cegła po cegle. Zostawiłam ją w spokoju. Jeśli musiała zostać w Jackson jeszcze jeden dzień, czy mogłam się z nią spierać? Nasz samochód stał na miejskim parkingu, na razie bezpieczny, z dala od ciekawskich spojrzeń. Gina chciała koniecznie wiedzieć, co Candy zamierza zrobić z włosami. - Czy kiedykolwiek je rozjaśnisz? - zapytała bojowo. - Siedzimy i nic nie robimy. Teraz jest chyba odpowiednia pora. - O tak - odparła Candy. - Dzięki temu nasze problemy na pewno się skończą. Zamiast trzech brunetek podróżujących żółtym mustangiem teraz będą dwie brunetki i jedna blondynka - to na pewno nie one! Gina zrzuciła magazyn ze stolika na podłogę. - Co twój Jezus mówi na temat sarkazmu? - zapytała, opadając na krzesło. - Czy w Nowym Testamencie jest coś na ten temat? - Ani słowa. W dniu, w którym będę idealna jak Jezus, dam ci znać. Wyszła na spacer. Siedziałyśmy w pokoju przez jakieś pięć minut, ale nie mogłam zostać z Giną, mając do niej tyle pretensji. Opuściłyśmy pokój i ruszyłyśmy za Candy. - Wpakowałaś nas w niezły pasztet, a teraz się wściekasz, bo uważasz, że za bardzo przejmuję się sobą odezwała się po chwili. - Dlaczego? Ty zawsze myślałaś tylko o sobie.

Spuściłam głowę. Nie umiałam się bronić przed gniewem i poczuciem obcości wobec niej. To prawda. Nadszedł czas zapłaty. - Powiedziałam, że wsadzę cię do autobusu. Chcesz jechać? No to już. Zamilkła. Candy znalazła drogerię i kupiła butelkę utleniacza do włosów. Po chwili zastanowienia wzięłam butelkę dla siebie i nożyczki. Kiedy wróciłyśmy do pokoju, obcięłyśmy sobie nawzajem włosy, a potem je rozjaśniłyśmy. Rezultat nie był oszałamiający, bo nasze naturalne włosy były zbyt ciemne, a proces utleniania w niektórych miejscach nie wyszedł jak należy. Bardzo przydałaby się profesjonalna pomoc, ale ten zabieg kosztował nas tylko dziesięć dolarów za butelkę i wszystko zrobiłyśmy w pokoju. Po trzech godzinach paprajstwa obie miałyśmy krótkie nastroszone włosy w najbardziej sztucznym odcieniu blond na świecie. Miał pomarańczowy poblask, a różowe pasemka Candy przybrały teraz niepokojący kolor ostrej zieleni. Z mokrymi jeszcze włosami wpatrywałyśmy się krytycznie w odbicie naszych twarzy w łazienkowym lustrze. - No - powiedziała w końcu Candy - operacja zakończyła się wielkim sukcesem. Gina podniosła wzrok. Leżała na łóżku, czytając magazyn „People", który kupiła w drogerii, a potem broszury reklamujące uroki narciarstwa w Jackson. - Świetnie. Możemy iść coś zjeść? Umieram z głodu: - Miała żałosne łyse placki na czubku głowy. Znalazłyśmy meksykańską restaurację El Abuelito, lecz była zamknięta. Candy powiedziała, że mogłaby tam pracować. Idąc dalej ulicą, odkryłyśmy pralnię samoobsługową. - Pracować czy prać? - dopytywałam się. Nie odpowiedziała. Wróciłyśmy do szkoły podstawowej i na krótko usiadłyśmy na huśtawkach. - Zimą będzie tu zimno - powiedziała. - Czy aby nie za bardzo? - Za zimno na co? - zapytałam. - Możemy już iść? - powtórzyła Gina. - Naprawdę umieram z głodu. - Latem będzie tu zupełnie pusto - dodałam, jakby Gina w ogóle się nie odezwała. - Jak teraz. Pusto i gorąco. Zgodziłyśmy się smętnie, że w Jackson jest wszystko, czego potrzebuje Candy. Nocne

życie,

restauracje, sklepy, pralnia i szkoła podstawowa. - To o wiele lepsze niż Wright w Wyoming. - Też mi coś - prychnęła Gina. - W piekle jest lepiej niż we Wright. - Może powinnyśmy wyruszyć teraz - zaryzykowała Candy. - Jechać nocą, kiedy nikt nas nie będzie widział. Kierowcy ciężarówek raczej się tu nie zatrzymują. Jest cicho. Jedźmy. Zawieźcie mnie do Reno. Moja przyjaciółka Jessica ma samochód. I moje tysiąc dolarów. - Nie będę jechać nocą przez lasy w Idaho - zaprotestowałam. - Po prostu nie mogę. - Poza tym już zapłaciłyśmy za pokój - dodała Gina. Candy spojrzała na nią ze złością, jakby to było zupełnie nieistotne. Musiałam się zgodzić z Giną. To było istotne. Już przecież sięgnęłam do pieniędzy, których potrzebowałam na powrót, tłumacząc sobie, że droga do domu nie będzie aż tak długa. Oczywiście oszukiwałam samą siebie. Nie byłam jeszcze blisko Mendocino, które dla mnie stanowiło połowę podróży.

Za pieniądze Candy poszłyśmy do baru z grillem Million Dollar Cowboy, bo spodobała się jej ta nazwa. Oświadczyła, że brzmi obiecująco. Knajpka rzeczywiście była bardzo popularna i wpadłyśmy tam na znajomego policjanta, który skończył już służbę i nie poznał nas w wersji blond. Kiedy Candy mu się przypomniała, jego poważna twarz rozbłysła jak choinka w Boże Narodzenie. Przez chwilę poflirtowali w tańcu, a potem zniknęli w ciemnościach. Siedziałyśmy z Giną przy naszym żałosnym piwie, które postawiła nam Candy. - Pamiętasz, jak wyszłyśmy przez okno u mojej ciotki w Indianie i pojechałyśmy do baru Library? zapytała Gina. - Nie - odparłam, odwracając wzrok. Czułam się. staro i parszywie. Siedziałam w zadymionym, głośnym barze, w którym ryczała piosenka I Love Rock'n'Roll, a młodzi ludzie nawiązywali bliższe znajomości. Ja liczyłam, ile zostało mi pieniędzy, i osądzałam Candy. Choć w świetle uwagi Giny rzucanie w nią kamieniami wydało mi się śmieszne. - Dlaczego ona zawsze musi flirtować z facetami? - zapytałam. - Dlaczego nie może usiąść z nami, napić się, wrócić do hotelu i wyspać się jak należy? - No co ty - odrzekła Gina. Siedziałyśmy przytulone jak sojuszniczki. - Wczoraj w Riverton też wyszła z jakimś facetem. Siedziałam sama w barze w tamtym mieście przez czterdzieści pięć minut! Nie wspominałam ci o tym, bo nie chciałam usłyszeć: „A nie mówiłam!". Ale to przecież śmieszne! Skinęłam ochoczo głową. - Masz rację. - Zacmokałyśmy z oburzeniem. - A my w South Bend? - Czy Candy miała rację? Jej flirty były złe, ale nasze rozkoszne! - No tak. - Gina się uśmiechnęła. - Ale to było tak niesamowicie zabawne. - A następnego dnia, kiedy wpadłyśmy na nich, a oni nawet nas nie poznali, też było zabawne? - A kogo to obchodzi? - Racja. Ty przeszłaś nad tym do porządku dziennego, ale ja nie mogłam. Nadal nie mogę. Nie czułam się wcale wyzwolona, lecz upokorzona. Jakbym dała temu chłopakowi coś, czego chciał, ale kiedy już to dostał, zaczął mną pogardzać. Dlaczego? Ja nim nie gardzę za to, że to wziął. Dlaczego więc on ma mnie za nic? - Zapytaj Candy. Stale powtarzasz, że jest taka elokwentna. Zapytaj, dlaczego ją to guzik obchodzi. Tak naprawdę jest to jedna z rzeczy, które bardzo w niej lubię. Candy nie wróciła na czas, żebyśmy mogły ją zapytać. Dlaczego tak bardzo mnie zdenerwowało, że poszła z policjantem? Wydawał się taki miły, podobała mu się, dlaczego więc czułam bolesne ukłucie w sercu? Zmęczone czekaniem, nie chciałyśmy płacić za następne piwo i wróciłyśmy do położonego o kilka przecznic dalej motelu. Jackson leży u stóp jednego z najwyższych pasm górskich w Stanach Zjednoczonych i efekt, jaki nocą wywiera Grand Teton na małe miasteczko, jest porażający. Czarny monolit wisiał groźnie nad każdą uliczką i zaułkiem, a blady półksiężyc i dalekie gwiazdy oświetlały gigantyczny zarys gór na tyle, by wlać jeszcze więcej złych przeczuć do mojego serca. - Nie chcę, żeby tu mieszkała - powiedziałam do Giny, idąc szybko, ze wzrokiem wbitym w chodnik. To nie jest miejsce dla niej.

- Skąd wiesz? Może ten gliniarz się w niej zakochał. Candy wróciła po północy. Leżałyśmy już w łóżkach. Gina spała. Nie miałam żadnej książki, więc czytałam Biblię Gideona. Kiedy wróciła, przerzucałam właśnie Co czytać, kiedy czujesz smutek i Co czytać, gdy czujesz się zagubiony. - Gdzie byłaś? - Zamknęłam książkę. - Wiesz gdzie. Z Ralphem. Czekałam, by powiedziała coś więcej. Potrząsnęła głową. - Jest miły. Powiedziałam mu, że szukam miejsca, w którym mogłabym zamieszkać. Obiecał, że jeśli zostanę w Jackson, zadba o to, żebym była bezpieczna. . - Powiedziałaś mu, że masz dziecko w Kalifornii? - Jeszcze nie. - Uśmiechnęła się zmęczona, zdejmując króciutką spódniczkę. Przyjrzałam się jej zrezygnowanej twarzy. - Powiedziałaś mu o Ervie? - Przełknęłam ślinę. - Nie. Chcesz, żebym powiedziała? Czekałam, aż wróci z łazienki z wilgotną twarzą i rękami. - Czyli zostajesz? - zapytałam z wahaniem. - Nie. Jutro wyjeżdżamy. Zmyła makijaż i położyła się. A raczej weszła do łóżka i zmyła makijaż; zmięte kulki chusteczek dla niemowląt spadały bezszelestnie na podłogę. Przygryzłam wargę. Cieszyłam się, że wróciła, że miałam ją przy sobie. - Rozmawiałyśmy z Giną - zaczęłam. - O mnie? - O wszystkim. - Naprawdę? O wszystkim? To sporo. - No, o chłopakach. - Ralph nie jest chłopakiem. Ma trzydzieści trzy lata. Wzięłam głęboki oddech i opowiedziałam jej o dwóch Toddach w South Bend. - Okropnie się poczułam, gdy zobaczyłam, jak na mnie patrzą - powiedziałam na koniec. - Jeden jedyny raz zrobiłam coś takiego. - Nie była to do końca prawda. Jedyny raz zrobiłam coś takiego poza Larchmont. Ale tam wszyscy się znali, chłopcy znów widywali dziewczyny, a cały ten melodramat, fałszywe łzy i jeszcze bardziej fałszywe obietnice zajmowały nas przez dwa lata szkoły. Gdyby nie nieustanne, pozbawione znaczenia związki w szkole średniej, o czym mielibyśmy rozmawiać? - W porządku - odparła Candy. - Ale co to ma wspólnego ze mną? - Nie czujesz się nieswojo, że chłopcy mogą potraktować cię podobnie? - Nie. Kiedy o tym myślę, a myślę rzadko, zaskakuje mnie, że oni często chcą czegoś tak bardzo, że zrobią wszystko, żeby to dostać. Gotowi są dużo zapłacić za coś, czego ja często nie chcę za darmo. Ułatwiam im to, a oni bardzo lubią, gdy jest łatwo. Ale to nie ma nic wspólnego ze mną. To wyłącznie ich sprawa.

Odwróciłam się i zaczęłam wpatrywać się w sufit. Podczas podróży z Candy oglądałam wiele sufitów. - Czy pragniesz miłości, Candy? - szepnęłam. - Ja ją mam. Jeszcze o tym nie wiesz. Ale pewnego dnia zrozumiesz. Pomyślałam, że może już wiem, ale nie powiedziałam jej tego. Następnego dnia wstałyśmy wyjątkowo wcześnie, już o siódmej. Candy oświadczyła, że musimy się spieszyć, bo Ralph na pewno będzie jej szukał. - Dlaczego miałby cię szukać? - zapytała wykończona Gina, kapryśna jak pogoda w Miami. - Zadurzył się. I rzeczywiście jego radiowóz stał zaparkowany przed motelem, a w środku spał Ralph! Chciał mieć pewność, że mu się nie wymknie. Przeszłyśmy obok niego na paluszkach. - Jeśli tak go wzięło, to dlaczego nie zostaniesz? - szepnęła Gina. - Muszę zabrać moją małą. - To zabierz ją i wróć tutaj. - Jest zbyt miły dla dziewczyny takiej jak ja - odparła. - To miejsce też. Nie protestowałam, bo poczułam ulgę. Widziałaś złowieszcze góry Teton? - chciałam zapytać. Są jak czarne przeczucie. Przyspieszyłam. Minęłyśmy kanion rzeki Snake i choć jechałyśmy tuż obok, nawet jej nie zauważyłam. Pędziłyśmy przez małe miasteczka, Alpine Junction i Freedom, Afton i Smoot, objechałyśmy pasmo Wind River, a potem wjechałyśmy do Idaho, objeżdżając skaliste zbocza Jeziora Niedźwiedziego, które wyglądało na sztuczne i było sztucznie zielone. Potem źle skręciłyśmy przy spienionej rzece i zgubiłyśmy się w lesie. Dojechałyśmy do jakiejś budowy i musiałyśmy ją okrążyć. Kiedy dotarło do nas, że jedziemy na północ, a nie na zachód, zdążyłyśmy przejechać osiemdziesiąt kilometrów krętą drogą przez las. Candy stale wyglądała przez okno. Byłyśmy tak przerażone, że zatrzymałyśmy się w Pocatello w Idaho, choć wcale nie było nam to po drodze. Pocatello wyglądałoby zupełnie jak Wyoming, gdyby nie miliony brzóz rosnących na skalistych zboczach. Przez cały czas Candy przyglądała się szeroko otwartymi oczami miasteczkom na brzegach rzek w Idaho. Ja też patrzyłam, próbując zobaczyć to co ona, wyobrazić sobie to, co ona sobie wyobrażała. Czy mogłabym tu mieszkać? Zastanawiałam się nad tym, gdy przejeżdżałyśmy przez Smoot, małe miasteczko leżące na północnej krawędzi gór Wind River. Parkingi dla samochodów i przemysł, kominy i rampy, transparent reklamujący wyścig świń i lokalny festyn. Nie było żadnych supermarketów, sklepów z butami, lodziarni ani pizzerii, nawet McDonalda. Tylko bary i okna. Nie mogłabym tu mieszkać. Ale gdybym musiała? Inni przecież mieszkali. Może nie tacy jak ja, ale tacy jak Candy? Kto był do niej podobny? - Candy - zaczęłam w zalanym słońcem Logan w stanie Utah. Do Salt Lake City było jeszcze tylko sto pięćdziesiąt kilometrów. - Nie mogłabyś zabrać małej i zamieszkać z ojcem? - Przecież on mieszka w sanktuarium, azylu, w pełnym znaczeniu tego słowa.

- Wiesz, że nie mogę. Tara ma pięć lat. Co się stanie za sześć, kiedy skończy jedenaście? Ją też wyrzucą? - To nie mieszkaj w New Melleray, tylko w Dubuque. - W Iowa? - A czym Iowa różni się od Idaho? Nie odpowiedziała. - Nie mogę mieszkać tak blisko niego - odezwała się w końcu. - Wiesz, jaka jestem. I nie chcę, żeby się o tym dowiedział, żeby myślał o mnie podobnie jak o matce. - Twój Bóg wie wszystko - powiedziała Gina, włączając się do rozmowy. - Bóg jest pełen niewytłumaczalnej łaski, na którą nie zasługujemy - odparła Candy. - I ma nieskończoną cierpliwość. Nie chcę obarczać mojego biednego, starego ojca takim ciężarem. Poza tym wydaje mi się, że ziemskie rzeczy go przytłaczają, doprowadzają do miejsca, z którego chce uciec. Nie wstąpił do zakonu trapistów, tego boskiego azylu, żeby go ciągać na imprezy w cukierni, zawracać głowę warkoczykami i zabawami. - Skąd wiesz, że takie jest właśnie twoje dziecko? - Bo Mike mi powiedział. Niezły z niej numer. Powiedział, że powinnam się cieszyć, że nie muszę się nią codziennie zajmować. - Odwróciła się od jasnego, zalanego słońcem Logan, żebym nie usłyszała, jak jęczy z rozpaczą.

Część jedenasta ZA WIELKIM DZIAŁEM WÓD

1 Do brzy s am ary tan ie Salt Lake było przynajmniej miastem. Były tam stacje benzynowe, McDonald,

supermarkety,

restauracje i kawiarnie. Piękna dostarczały rysujące się w oddali góry, a krwistopomarańczowe słońce wtapiające się w szczyty zapierało dech w piersiach. Miasto było czyste, nawodnione, dopieszczone i zielone. Znalazłyśmy adres kierownika hotelu Omni na Seventh Street, którego znała Candy. Pamiętał ją z podróży służbowej do Huntington; był jednocześnie przerażony i szczęśliwy, że ją widzi. Dał nam za darmo fantastyczny, bajecznie drogi pokój z widokiem na świątynię mormonów, z dwoma wielkimi łóżkami, gdzie były puchowe kołdry i mnóstwo poduszek. Pozwolił nam też za darmo korzystać z obsługi, więc cena pokoju wzrosła dwukrotnie, gdy skończyłyśmy zamawiać szampana i filety mignon. - To nie jest dosłownie za darmo - powiedziała Candy - ale wiem, Sloane, co masz na myśli. Wieczorem poszłyśmy z Giną na spacer, żeby obejrzeć, jak wygląda życie w Salt Lake City, a Candy została w pokoju. Nie pytałam, nawet nie chciałam myśleć, ile może kogoś kosztować załatwienie nam puchowych kołder, szampana i steku na jedną noc. W Salt Lake nie było żadnego życia. Ale tysiące oświetlonych rabat na Temple Square robiło ogromne wrażenie. - Powiem ci, co mi się podoba w Salt Lake ze względu na Candy - zaczęła Gina. - Miasto leży na pustkowiu. Nikomu nie przyjdzie do głowy, żeby jej tu szukać, bo to nielogiczne. To duże miasto - łatwo się ukryć. Może tu robić wiele rzeczy. Są szkoły, obie znajdą przyjaciół. Wydaje mi się, że to może być to. - Nie przemyślałaś tego dokładnie - odparłam. Spacerowałyśmy po ulicach, zastanawiałyśmy się nad wadami i zaletami możliwej przeprowadzki Candy do Salt Lake City. Kiedy skończyłyśmy omawiać jej przyszłość, wróciłyśmy do hotelu. Znalazłyśmy ją w

pokoju.

Umówiła się na drinka z portierem, który właśnie skończył służbę, i ubierała się. - To mój mały mormoński przyjaciel. - Myślałam, że mormoni nie piją? - rzuciła Gina. - Oni nie, ale ja tak. - Miała tylko dwie spódnice, jedną jasnoniebieską, drugą dżinsową, lecz za każdym razem, kiedy wkładała jedną z nich, wyglądała inaczej. Miała też tanią biżuterię, którą podkreślała różowe i żółte topy bez ramiączek. Zmieniała odcień błyszczyka do ust i cieni do oczu, a na dodatek teraz miała jasne włosy. Patrzyłyśmy, jak nakłada kolejne warstwy mascary. Kiedy Gina opowiedziała jej o naszych planach dotyczących jej przyszłości, słuchała, patrząc na nas uważnie, jakby wiedziała o czymś, o czym my nie miałyśmy pojęcia.

- Jesteście słodkie - powiedziała, mrugając czarnymi rzęsami, które wyglądały jak sztuczne, podobnie jak jasne włosy. - Urocze. Ale nie mogę się tu przenieść. Orzeł na bramie miasta stoi na odwróconej do góry nogami gwieździe. Komuś może to odpowiadać, ale mnie nie. - Wyszła. - Co to miało znaczyć? - zapytałam obojętnie. - Nie mam zielonego pojęcia. Gina włączyła telewizor. Próbowałam czytać, ale dźwięk był za głośny. Po powtórkach programu Mary Tyler Morre puścili Odd Couple. Zasnęłam, gdy na ekranie widać było jeszcze Feliksa Ungera. Mogłyśmy porozmawiać z Giną o wielu rzeczach, ale nie miałam na to ochoty i podejrzewam, że ona też nie. Podobnie jak ja chciała tylko, żeby to wszystko wreszcie się skończyło. Nie wiem, o której wróciła Candy, ale kiedy tuż przed świtem obudziłam się na krótko, leżała obok mnie pod kołdrą.

* Następnego ranka Candy nie mogła się obudzić, choć hałasowałyśmy na potęgę. - Musimy się wymeldować do południa - powiedziałam jej prosto do ucha. Odwróciła się i naciągnęła kołdrę na głowę. - Przed zachodem słońca będziemy w Reno - rzuciłam w nadziei, że przypomnienie tego miasta ją przebudzi. Niestety. Zeszłyśmy z Giną na dół, żeby kupić bajgla i kawę. Niebo było błękitne, a dzień tak gorący i słoneczny, że z kawą w ręce postanowiłyśmy pójść na Temple Square. Nie podobała mi się moja nowa fryzura, gdyż zwracała zupełnie inną uwagę od zamierzonej. Podobne do marmurowych wieże kościoła Jezusa Chrystusa Świętych Dni Ostatnich wznosiły się na pogodnym niebie jak pomniki. Ale nigdzie nie było krzyża - ani na drzwiach, ani na kopule. W świątyni nie było też okien. Zero okien, zero krzyża. Hmmm. - Wejdziemy? - zapytałam, zatrzymując się obok przepięknych niecierpków. - A po co? - Nie wiem. Żeby zobaczyć. W New Melleray weszłyśmy do kościoła. - Dobra. - Gina wyrzuciła kawę. - Ale potem naprawdę chcę już jechać. Jesteśmy tak blisko Bakersfield. Jeśli mówiąc „blisko", miała na myśli tysiąc dwieście czy tysiąc trzysta kilometrów z Reno po drodze, to tak. Podeszłyśmy do drzwi. Kościół był jednak zamknięty. Za naszymi plecami rozległ się męski głos. - Nie wpuszczą was, jeśli nie jesteście członkami. Odwróciłyśmy się gwałtownie. Na dole schodów stał biznesmen w garniturze, który prawdopodobnie wybierał się na lunch. - Skąd pan wie, że nie jesteśmy członkami? - zapytałam. - Bo członkowie nie próbują otworzyć drzwi, kiedy wiedzą, że kościół jest zamknięty. - A kiedy go otwierają? - W niedzielę. Ale i tak nie wejdziecie. Sprawdzają legitymacje. Odszedł. Na placu odbywał się ślub; patrzyłyśmy przez chwilę na pannę młodą w bieli stojącą obok pana młodego w czarnym garniturze. Uśmiechali się do fotografa. Dziewczyna była oszałamiająca, podobnie jak błękitne i żółte róże za nią. Wyszłyśmy z placu na ulicę, na której znajdował się dom Johna Smitha i muzeum. - Zajrzymy do muzeum? - zapytała Gina. - Może dowiemy się czegoś o Johnie Smisie?

- Chcesz? - Nie. Żartuję. Musimy jechać. - Na rogu Temple i State stanęłyśmy w stosownej odległości od metalowego łuku z orłem. O tym musiała mówić Candy. - Chyba trudno powiedzieć, że to gwiazda - oświadczyła Gina. - Nie sądzisz? Zmrużyłam oczy. - Ma pięć ramion? - Tak. - Opiera się na dwóch, a dwa pozostałe są wyciągnięte w task? - Tak. - A piąte wskazuje w górę? - Chyba tak. Zmrużyłyśmy oczy jeszcze bardziej. Gwiazda, orzeł i cała brama zaczęły nam tańczyć przed oczami. Już nic nie widziałyśmy. Tylko to, że orzeł opierał szpony na wyciągniętym w górę czubku gwiazdy. - Dlaczego to jest takie ważne? - zapytałam. - Co to znaczy, że gwiazda stoi do góry nogami? To jakiś symbol? - Zapytaj naszego dyżurnego teologa. Chyba już się obudziła. Nie tylko się obudziła, ale nie było jej w pokoju. Jej rzeczy zniknęły. Klucz do pokoju nadal działał, a pokojówka jeszcze nie posprzątała, choć była prawie druga. Gdzie ona się podziała? Kogo mamy zapytać? Zastanawiałam się, czy zostawiła jakiś liścik. - Może postanowiła się rozdzielić - powiedziała Gina. Nogi ugięły się pode mną. Na samą myśl. - Przestań. Pewnie poszła nas szukać. Nie powiedziałyśmy jej, że wychodzimy, to czemu ona miałaby to robić? Gdzie jej szukać? Zeszłyśmy na dół. Portier i parkingowy stali w słońcu przy podwój nych drzwiach i rozmawiali. Podczas gdy parkingowy poszedł po mój samochód, zapytałam portiera, czy widział naszą przyjaciółkę. - Kim jest wasza przyjaciółka? - Nie był zbyt przyjazny. Obrzuciłam go spojrzeniem od stóp do głów. Czy udawał idiotę? Wczoraj z pewnością ją zauważył. - No wiesz, ta w niebieskiej mini, z którą umówiłeś się na drinka? Zaczerwienił się. - Wyszła wcześniej. - Kiedy? - Nie wiem. Przed południem. Spojrzałyśmy na siebie w osłupieniu. Podjechał mój samochód i zanim wsiadłam, zapytałam Justina, czy jest jakaś inna droga do Reno. - Inna od czego? - Od międzystanowej. - Nie. Po co wam inna? Ta jest prosta jak drut. Poza tym to wcale niełatwa trasa. Ponad dziewięćset kilometrów przez całkowite pustkowie. Nie zaśnij.

- Musi być jakaś inna droga. - W Nevadzie? - Powiedział to tak, jakby chodziło o siódmy krąg piekła. - Może jakaś trasa widokowa? Patrzył na mnie, jakby nigdy nie słyszał w jednym zdaniu tych dwóch słów: Nevada i widokowa. - Południowy Utah - powiedział w końcu. - To jedno z najpiękniejszych miejsc na świecie. Pochodzę stamtąd. Z St. George. Ale o Nevadzie nie wiem nic. Jeżdżę przez ten stan tylko wtedy, gdy muszę się dostać do Reno. - Tak? - Spojrzałam na niego uważnie. Zaryzykowałam. - Nie wiedziałam, że mormoni uprawiają hazard Ależ się czerwienił! . - Jeżdżę tam tylko z kumplami - rzekł cicho, wycofując się w stronę obrotowych drzwi. - Miłego dnia. Wsiadłyśmy do samochodu. - Nie możemy nigdzie jechać - powiedziałam. - I nic zrobić. Wyraz twarzy Giny zmienił się nagle na surowy. Pokazała na ulicę. - Gdy my tutaj nic nie robimy, zobacz tylko, czym zajmuje się twoja Candy. Szła ulicą, a obok niej młoda blondynka i mały chłopiec. Kiedy się zbliżyli, dostrzegłam, że kobieta wcale nie jest taka młoda ani chłopiec mały, bo prawie dorównywał jej wzrostem. Kobieta dodatkowo wydawała się mniejsza, gdyż ciągnęła za sobą walizkę. - Candy, gdzie ty się podziewałaś? - zapytała ostro Gina, opuszczając szybę. - Sloane, możesz otworzyć bagażnik? - przerwała jej Candy. - Kto to jest? - zapytałam. Wychyliłam się, opierając łokieć na oknie. - W bagażniku nie ma już miejsca. Ale i tak go otworzyłam. Gina rzuciła mi paskudne spojrzenie, a Candy i jej towarzysze mocowali się przy samochodzie. Nie widziałam i nie chciałam widzieć. Nie chciałam pytać, dlaczego ta kobieta, jej walizka i dziecko mają się znaleźć w moim samochodzie. - Żartujesz sobie? - syknęła Gina. Początkowo milczałam. - Gina, pozwól im wsiąść - powiedziałam w końcu. Jakoś udało się zamknąć bagażnik i cała trójka wepchnęła się do środka; chłopiec wcisnął się na tylne siedzenie, na którym kiedyś było za mało miejsca dla dwóch miniaturowych szpiców, a teraz usadowiły się tam trzy osoby. - To jest Lena - powiedziała za mną Candy z szerokim uśmiechem na twarzy. - I jej syn Yuri. Lena, która siedziała na środku, wyciągnęła rękę. Uścisnęłam ją. Gina nawet się nie obejrzała. Siedziała z rękami skrzyżowanymi na piersi. Candy oświadczyła, że są z Leną głodne. - Nie jestem głodna - odparła Lena. - Chce mi się tylko pić. - Miała ciężki słowiański akcent, może rosyjski. Kiedy jechałam obcymi ulicami Salt Lake, doszły do wniosku, że mają bardziej ochotę na kanapkę niż na bajgla.

- Gina. - Candy szturchnęła ją, ku jej wielkiemu oburzeniu. - Czy jeśli włożysz szynkę do bajgla, stanie się kanapką? Parsknęła śmiechem, ale Gina nie zaszczyciła jej odpowiedzią. Candy miała ochotę na jajka i gorącą owsiankę. I na mleko. No i jeszcze na kubek dobrej kawy. Lena, która mniej więcej znała miasto, poprowadziła nas do knajpki z kanapkami na North Temple, gdzie mieli po trochę wszystkiego. Zostałyśmy z Giną w samochodzie, gdy tamta trójka weszła do środka. Gina odwróciła się do mnie gwałtownie. - Zapytasz, co ona, do cholery, wyprawia? - Co to za ton? - Shelby! - Gina! Machnęła rękami i o mało co nie uderzyła się w nos. - Najwyraźniej przestało cię już obchodzić, co o tym wszystkim myślę - powiedziała. - Nie będę strzępić języka na próżno. - Dzięki. Ale jednak zapytam. Są już w samochodzie. Matka i dziecko. Co chcesz, żebym zrobiła? - Żałuję, że tu jestem. Już od Ohio w każdej sekundzie żałuję, że nie pojechałam do Bakersfield autobusem. Powinnam być bardziej stanowcza. Wtedy. Teraz. - Candy niebawem wszystko nam wyjaśni - rzuciłam pojednawczo. Nie było sensu się kłócić. Co miałam zrobić? Znów zagrozić, że zawiozę ją na dworzec autobusowy w Salt Lake City? To powoli stawało się nudne. - Czy możemy jeszcze bardziej zboczyć z trasy? - warknęła. - Raczej nie. - Ryzykujemy co sekundę. A teraz mamy w samochodzie Rosjan! Powiedz mi, będziemy z nimi bezpieczniejsze? - Chyba tak. - Uśmiechnęłam się. - Rosjanie to gnojki. Gina warknęła z wściekłością. - Czy uszczęśliwi cię, jeśli zapytam, kim są i co robią w moim samochodzie? - Uszczęśliwi? Nie! - No to po co mam pytać? Wrócili z gorącą kawą, mlekiem, bajglami, kanapkami z jajkiem zawiniętymi w folię i chipsami ziemniaczanymi. Jak na ludzi niezbyt głodnych, mieli całkiem sporo jedzenia. Kiedy wsiadali, połowa się rozsypała. Gdy się wreszcie usadowili, odwróciłam się, by na nich spojrzeć. Kobieta miała włosy ufarbowane lepiej ode mnie i Candy i była dobrze po czterdziestce. Miała mocno umalowane oczy i czerwone usta. Jej beżowy kostium był bardzo obcisły, a spódnica zdecydowanie za krótka dla dorosłej kobiety. Syn był szary i ruchliwy. Miał ziemistą cerę nastolatka, jakby nigdy nie wychodził z domu, i brudne, czarne, cienkie włosy. Lena uśmiechnęła się do mnie. Odpowiedziałam jej przelotny uśmiechem. Utkwiłam wzrok w Candy, która najwyraźniej była na zakupach, bo miała na sobie nowy różowy top, tak cienki, że aż przezroczysty, i białą

minispódniczkę. Za każdym razem, gdy się poruszyła, widziałam jej skąpą białą bieliznę. Trzymała w ręce pięć rzeczy i jedząc kanapkę z jajkiem, próbowała wymyślić, gdzie postawić kawę. Czekałam. Uniosłam brwi. - Candy? - rzuciłam pytająco. - Tak? Yuri, możesz mi to potrzymać? Chłopiec pomógł jej niechętnie. - Candy. - Oczami wskazałam na Lenę i Yuriego. - Ach, oni. Pamiętasz, jak wczoraj wieczorem opowiadałam o barmance, którą spotkałam? To Lena .

właśnie

- W porządku. A dokąd Lena się wybiera? - Do Reno. Doszłam do wniosku, że my i tak tam jedziemy, więc powiedziałam, że możemy ją

podrzucić. Wyjaśniłam, że na pewno nie będziesz miała nic przeciwko temu. - Przeciwko? Nieee. - Umiem prowadzić - powiedziała Lena z ciężkim akcentem. - Nauczyłam się w Moskwie. Mam międzynarodowe prawo jazdy. - Nie, w porządku. Ale dziękuję. - Wyobraziłam sobie, jak próbuję upchnąć Ginę z tyłu z całym tym tłumkiem. - A po co walizka? - zapytałam. - Nie wrócimy tu. - Nie? - spytałam obojętnie. Lena pokręciła głową. - Nie popełniam w życiu zbyt wielu błędów. Ale Salt Lake City to największy z nich. Dopóki nie spotkałam tej miłej osoby, nie sądziłam, że coś może się zmienić. A twoja przyjaciółka powiedziała tylko: „Idziemy. Spakuj rzeczy, powiedz im, że odchodzisz i ruszamy". - Wyprostowała się. - W barze pracuję tylko jeden wieczór w tygodniu. Pełny etat mam w domu towarowym Nordstrom. Sprzedaję buty. Myślicie, że w Reno też mają Nordstrom? - Nie wiem - odrzekłam. - Nigdy tam nie byłam. Lena powiedziała, że mam ładny samochód. Gina prychnęła. Podziękowałam. - Ładny, ale rzucający się w oczy - dodała Candy. - Przecież chcesz, żeby cię zauważali. Trzy ładne dziewczyny w takim samochodzie. Na pewno zwracacie na siebie uwagę. - Aż za dużą - odparła Candy. Yuri milczał. Siedział ściśnięty i odwrócony do okna jadł kanapkę. - Candy powiedziała mi, że zastanawia się nad przeprowadzką do Salt Lake - zaczęła Lena. - Tak nawiązałyśmy rozmowę. Powiedziałam, żeby tego nie robiła, jeśli chce przeżyć. Jeśli chce, żeby jej dusza pozostała przy życiu. - A ja odparłam, że chcę, żeby moja dusza żyła dalej - wyjaśniła Candy. - Podoba ci się tu? - zapytałam Yuriego. Wzruszył ramionami.

- Mormoni są dziwni. Matka objęła go ramieniem. - Dlaczego? - Nie wiem. Jakby niczego nie mieli w środku. - Bo niczego nie mają - powiedziała Lena. - Mamo, wiem, co o tym wszystkim myślisz. - Próbował się wysunąć spod jej ramienia. Lena powiedziała, że przyjechała do Salt Lake City dwa lata temu z Seattle. - Mieszkaliśmy w Seattle przez osiem lat. Tam było pięknie. Ale pogoda okropna. Jak w Rosji. - W każdym miejscu coś jest nie tak - wtrąciła Candy. - Nigdzie nie jest idealnie. Gina prychnęła i odwróciła się do okna. - Wolałabym, żeby codziennie padał deszcz - powiedziała Lena - niż żeby w Salt Lake świeciło słońce. - Mówiłam ci, Sloane - dodała Candy z pełnymi ustami. - Byłaś taka napalona na to miasto, ale ja wiedziałam, co się święci. - Candy, nie podobało ci się żadne miejsce, w którym byłyśmy. - W Jackson zajęło mi to więcej czasu. - A co było nie tak z Riverton? - rzuciła nagle Gina. - Z Hell's Half-Acre? Wright? Rapid City? - Zapomniałaś o Interior. - Wiem, co było nie tak z Interior - odparła Gina. Wspomnienie tamtego pustkowia i przesiąkniętych heroiną wyrzutów sumienia Floyda odbiło się też w moich oczach. - Broken Hill - oświadczyła śpiewnie Candy. - To jedyne miejsce, które jest idealne.

2 Ot wart a prz e s t rz eń Cały samochód był upstrzony martwymi owadami: przednia szyba, wycieraczki, drzwi, kratownica, felgi. Był brudny na zewnątrz i w środku. Marzyłam o myjni i zupełnie jak za machnięciem czarodziejskiej różdżki pojawiła się niedaleko wjazdu na międzystanową. Kiedy wjechałyśmy na szosę czyściutkim i lśniącym samochodem, było po trzeciej. - To śmieszne i tyle - mruknęłam. - Lena, dziwię się, że ci się tu nie podoba - powiedziała Gina. - Tu jest tak ładnie. Czy Temple Square nie był ładny, Shelby? - Podobały mi się kwiaty. - Nie wspomniałam, że nie wpuszczono nas do kościoła. Spojrzałam w lusterko wsteczne. - Dlaczego nie mogłyśmy wejść do kościoła? - zapytała Gina. Rosyjska barmanka i sprzedawczyni butów powiedziała: - Nie mówią dlaczego. Każą ci zostać mormonem i dopiero wtedy cię wpuszczają.

- Dlaczego nigdzie nie ma krzyży? - zapytałam. Jechałyśmy przez całe kilometry pokrytych solą pól, które wyglądały jak zasypane śniegiem aż po rysujące się w oddali góry. - Oni chyba nie wierzą w Jezusa - powiedziała Lena. - Prawda, synku? - Nie wiem, mamo. - Yuri wyraźnie nie miał ochoty rozmawiać. - Naprawdę? - Naprawdę - potwierdziła Lena. - Mormoni nie obchodzą Bożego Narodzenia i Wielkanocy, nie uznają też postu. Nie wierzą w świętych ani chrzest. Nie wierzą, że Chrystus był Bogiem. Umieszczają go na jednym miejscu z Johnem Smithem i bardziej czczą tego drugiego. - I ich gwiazda jest odwrócona - powiedziała Candy. - To też. - Założę się, że mormoni nie widzą w tym nic złego. - Gina zawsze starała się sprowokować Candy. Sądzę, że byliby bardzo źli, gdyby usłyszeli, że nie nazywasz ich chrześcijanami. - To niczego nie zmienia, jak ta tablica przy Wielkim Dziale Wód. Czy stoi tam czy nie, nie zmienia najważniejszej prawdy... Shelby, zjedź z międzystanowej! - powiedziała nagle Candy. - Dokąd? - Nie wiem. Po prostu zjedź. - Nie, nie zjeżdżaj - zaprotestowała Gina. - Jesteśmy w Wielkim Zlewisku. Tutaj widać to rewelacyjnie na tych wyschniętych jeziorach. - Zjedź! - domagała się Candy, zupełnie jakby Gina się nie odezwała. Zlewisko? Wyschnięte jeziora? Ja miałam zupełnie inne zmartwienia dotyczące zjazdu z międzystanowej. - Jest tylko jedna droga z Salt Lake do Reno - oświadczyłam. - Powiedział mi o tym twój mormoński przyjaciel, Justin. - Na pewno się mylił. Zjeżdżaj. - Nie. Na północy jest Idaho. Chyba nie chcesz znów tam jechać? - To pojedziemy na południe. - Na południe? Do Wielkiego Kanionu? - Sloane, zjedź z autostrady. Jesteśmy prawie na miejscu. Nie spieprz teraz wszystkiego. - Jesteśmy prawie spłukane i tyle. Zjechałam na prowadzącą na południe drogę 93. Moja uwaga była tylko pozornie nielogiczna. Prosta droga oznaczała, że będę potrzebowała mniej paliwa, będzie mniej krążenia, mniej przełęczy, mniej dzikich zwierząt, mniej ryzyka, a na końcu drogi Reno. Gina ze złością studiowała mapę i powiedziała, że znajdujemy się w samym środku pustej i wielkiej doliny Steptoe. - Ja mam pieniądze - oświadczyła nagle Lena. - Niewiele, ale zaoszczędziłam trochę w nadziei, że pewnego dnia uda mi się stamtąd wyrwać. A wy bardzo mi pomogłyście. Dołożę się z wdzięcznością. Zapłacę za wasz hotel, jedzenie. Co tylko będzie wam potrzebne. Zawstydzona, że narzekałam w obecności samotnej matki, obecnie bezrobotnej, pokręciłam głową. - Dzięki, bardzo nam pomożesz - powiedziała Gina, zanim zdążyłam zareagować. Lena pogrzebała w portfelu i wręczyła jej banknot studolarowy.

- Dam wam więcej, jeśli będzie trzeba. Gina poczuła się o wiele lepiej. Jechałyśmy przez dolinę Steptoe, przez Wielkie Zlewisko z pogórzem Nevada Egan rozciągającym się w każdym kierunku. Myślałam, że Wyoming jest pusty. Tutaj nie było nawet płotów przy drodze, które mogłyby powstrzymać dzikie zwierzęta przed wejściem na drogę. Na przestrzeni ponad stu kilometrów zobaczyłyśmy tylko dwa znaki: OTWARTA PRZESTRZEŃ. Nie było bogatych farm jak w Iowa, zniszczonych stodół jak w Nebrasce, kaplic Lakota, do których zapraszano wszystkich, Interior z przyczepami i barem z zepsutym neonem ani lam leżących leniwie przy szopach. Kurortów narciarskich. Malowniczych zakrętów. Elektryczności. Nic. Dwa znaki oddalone od siebie o sześćdziesiąt kilometrów. OTWARTA PRZESTRZEŃ. Dwa znaki i droga. Czysta, gładka, z żółtymi podwójnymi liniami i poboczem bezpieczeństwa na dowód, że cywilizacja tu przybyła i wytyczyła piękną ścieżkę, żebym mogła frunąć moim żółtym samochodem i śpiewać: Nie ma cywilizacji, nie ma cywilizacji. Na skrzyżowaniu dróg 93 i 50 leży miasto Ely. Już jakieś sześćdziesiąt kilometrów wcześniej pojawiły się tablice, które oznajmiały, że McDonald w Ely ma wspaniały parking, a w Burger Kingu jest jeden z najlepszych placów zabaw w stanie. Mniej więcej co dwa kilometry wielki kolorowy billboard obwieszczał, że nie było się w Ely, jeśli nie odwiedziło się „raju motocyklowego" i hotelu Nevada, by cieszyć się zachodnią gościnnością. A biznesmeni przejeżdżający przez tę część kraju mogli uwolnić się od problemów i stresów, odwiedzając spa dla VIP-ów z „parkingiem dla ciężarówek!". Jak refren tylko dla dorosłych wyśpiewywała te słowa naga kobieta o bujnych kształtach. - Candy, może Ely jest miastem dla ciebie - zauważyła sucho Gina. - Możliwe. - Nie, nie - zaprotestowała Lena. - Ely? Myślałam, że jedziecie do Kalifornii? - Ja tak - odparła Candy. - Ale tylko na chwilą. Szukam miejsca, gdzie mogłabym osiąść na stałe. - Zostań w Kalifornii - namawiała ją Lena z wielkim czerwonym uśmiechem. Po zjedzeniu kanapki z bekonem musiała nałożyć świeżą warstwę szminki. - Dlaczego chcesz stamtąd wyjeżdżać? Tam jest ciepło. Pięknie. Jest wszystkiego po trochu, niczego nie za dużo. Kalifornia ma mnóstwo darów. Żadna z nas nie powiedziała ani słowa. - Miasto, do którego jadę, jest okropne - powiedziała w końcu Candy. - To dziura zabita dechami. - Uwierz mi - odparła Lena - Kalifornia to raj. W wąskim lusterku zauważyłam, jak Candy się kuli. - Powiem wam, jacy ludzie mieszkają w Salt Lake - zaczęła Lena. - W zeszłym roku miałam problemy ze zdrowiem. Sprawy kobiece. Pozostawałam w dobrych stosunkach z moją szefową w Nordstrom. Ona była jest - bardzo sympatyczna i miła. Zapytałam ją, czy Nordstrom może mi jakoś pomóc. Miałam na myśli małą pożyczkę, może podwyżkę, lepszą polisę ubezpieczeniową. Kiedy chodzi o pieniądze, można doskonale wybadać ludzi, bo wtedy wychodzi na jaw ich prawdziwa natura. I tak też było z nią. Odmówiła pomocy, powiedziała, że firma też nie może nic zrobić. Żadne podwyżki ani pożyczki nie wchodziły w grę. Kiedy zobaczyła wyraz mojej twarzy, poklepała mnie po ramieniu i powiedziała: „Może zostaniesz mormonką? Oni są bardzo hojni dla członków swojego kościoła. I mają mnóstwo pieniędzy".

Candy pokręciła głową. Ja powstrzymałam się od osądu. - Mądra rada - powiedziała Gina. - Dlaczego tego nie zrobiłaś? - Dlaczego? Żartujesz? - Nie. Żeby sobie pomóc, zapłacić za koszty leczenia. Proste jak drut. - Powiedziałam mojej szefowej - ciągnęła Lena, jakby nie zwracała się do Giny, a jednak mówiła tylko do niej - dlaczego miałabym sprostytuować wszystko, w co wierzę, i za kilka srebrników odwrócić się plecami do mojej wiary? Jestem prawosławna. Mam zostać mormonką, żeby mogli mi dać pieniądze? Istnieje odpowiednie określenie na takie osoby. Milczałyśmy. Po chwili odezwała się Gina. - Ale jeśli wiara nie jest dla ciebie taka ważna? Jeśli w ogóle jej nie masz? - To wtedy z niczego nie rezygnujesz. Moja przyjaciółka przeszła na judaizm, bo jej chłopak nie chciał się ożenić z katoliczką. Pytałam sama siebie: to jaką była katoliczką? - Może złą. Złą chrześcijanką. - Wszyscy jesteśmy złymi chrześcijanami - odparła Lena. - Powinniśmy starać się być lepsi. - Ale mormoni nazywają siebie chrześcijanami - nie ustępowała Gina. Candy nie włączała się do rozmowy, uśmiechała się do mnie w lusterku. Na ringu pozostała tylko Lena z Giną. - Tak - zgodziła się Lena. - Ale nie wierzą w żadną z tuzina rzeczy, w które trzeba wierzyć, żeby być chrześcijaninem. - Nie muszą przecież wierzyć w każdą najmniejszą. - Nie wierzą w sto rzeczy! - Tylko dlatego, że nie zgadzają się z tobą. - Nie. Tu nie chodzi o mnie, ale o nich. I o to wszystko, w co nie wierzą. - Po prostu różnią się od ciebie. Każdy ma prawo do swojej własnej opinii. - Opinia to nie religia. Opinia to nie chrześcijaństwo. I mormonizm też nie jest opinią. Ani judaizm. Religia to religia, a opinia to opinia. Religia to nie hazard. Ani jezioro Tahoe. Ani stan Nevada. - Nie wiem, o czym mówisz. Shelby, Candy, wiecie, o co wasza nowa towarzyszka podróży podnosi ten krzyk? - Mamo, naprawdę, uspokój się - odezwał się Yuri. - Wcale nie krzyczę - powiedziała spokojnie Lena, a Candy spojrzała na nią rozbawiona. Minęłyśmy kolejną reklamę spa dla VIP-ów w Ely. „MUSISZ SIĘ U NAS ZATRZYMAĆ!". - Jeśli mormoni i chrześcijanie to jedna bajka, to dlaczego nie dali mi pieniędzy bez zmiany religii? Mówisz, że są chrześcijanami. Ja też. Wszyscy jesteśmy chrześcijanami. To czemu mi odmówili? - Nikt tego nie robi. Katolicy też. - No właśnie. Musi być jakaś różnica. - Mała. - Jest mała, Candy? - zapytała Lena.

- Nie - odparła Candy. - „Jakim jest człowiek, był kiedyś Bóg; jakim jest Bóg, człowiek stać się może". - Pokręciła głową. - To nie my. - No właśnie! - Lena uśmiechnęła się do Candy z aprobatą. - Mormoni nie wierzą, że Trójca to trzy różne osoby boskie. Zapomnijcie o Chrystusie, oni nawet nie wierzą w boskość Boga! Uważają, że Bóg był kiedyś istotą z krwi i kości, utrzymywał stosunki seksualne ze swoją boginią i na innej planecie mieli dzieci, z których jednym był Jezus, a drugim Adam. A jeszcze jednym Lucyfer. Tak więc Jezus i Lucyfer byli braćmi! Adam był bogiem i Bóg był bogiem, Jezus był bogiem i wszyscy dobrzy mormoni też staną się bogami. Udają, że nie wierzą w poligamię, ale uważają za świętego, świętego, człowieka, który miał dwadzieścia siedem żon, a ich siedzibę w Utah założył człowiek, który miał pięćdziesiąt żon i pięćdziesięcioro siedmioro dzieci! No i jeszcze w ich wierzeniach nie ma miejsca dla krzyża. Mormonizm nie uznaje zmartwychwstania. - Zgoda, ale to jest ich chrześcijaństwo - utrzymywała uparcie Gina. - Tylko dlatego, że ty się z tym nie zgadzasz... - W porządku - przerwała jej Lena. - Ale dlaczego ja nie mogę zostać mormonką? Nazywają siebie chrześcijanami, a jednak nie wierzą w podstawowe zasady naszej wiary. Ja nie wierzę w podstawowe zasady mormonizmu. Dlaczego nie mogę zostać mormonką? - Nie wiem. Pewnie możesz. Do Ely było jeszcze piętnaście kilometrów. Gina zamilkła. - A co ze zbawieniem? - zapytałam. - Jak można zostać zbawionym bez zmartwychwstania? HOTEL NEVADA: POPEŁNISZ WIELKI BŁĄD, JEŚLI SIĘ U NAS NIE ZATRZYMASZ! - Zbawienie? - powtórzyła Lena. - W naszej wierze to dar od Boga. Proste. Kocham cię. To tyle. Teraz bądź dobry. Ale Brigham Young powiedział, że człowiek może osiągnąć zbawienie, tylko wierząc głęboko w Johna Smitha. Fałszywe przekonanie, że zbawienie pochodzi od Jezusa, który powstał z martwych, to kłamstwo szerzone przez szatana, by pogrążyć świat. - Roześmiała się. - To nie moje słowa, tylko Brighama Younga. Ely nadal wabiło. HAZARD NA ŻYWO! AUTOMATY! - Ale w Nowym Testamencie - włączyła się do rozmowy Candy - Jezus powiedział, że szatan, pragnąc pogrążyć świat, szerzy kłamstwo, że Jezus nie jest Bogiem. - O Jezu! - wykrzyknęła Gina. - Ta sama cholerna różnica! HOTEL NEVADA: GORĄCA PIZZA 24 GODZINY NA DOBĘ! Yuri się skulił. - Mamo, proszę! Znowu zaczynasz - próbował ją uciszyć przepraszającym tonem. - Musicie wybaczyć mojej mamie. To jej ulubiony temat. - Przyjazd tutaj zrujnował nam życie, synu - powiedziała Lena. - Wiesz o tym dobrze. - Już dobrze, mamo, przestań. Co je to obchodzi? Jeszcze wyrzucą nas z samochodu. Candy zaprzeczyła. Ja też. Gina milczała znacząco. - Ta sama cholerna głupia idiotyczna różnica - mruknęła, uderzając pięścią w gorącą szybę. Ely lśniło w słońcu. Był tam park i szkoła, na parkingu przy McDonaldzie w istocie było mnóstwo miejsca, a plac zabaw przy Burger Kingu, zgodnie z obietnicą, był olbrzymi. Hotel Nevada zbudowano w dziewiętnastym wieku. Przed budynkiem na ławce dostrzegłyśmy bezzębnego mężczyznę, który wyglądał na

równie starego jak hotel. Siedział w brudnych dżinsowych ogrodniczkach, wyciągając nogi i z cygarem w ustach obserwował ulicę. Za nim widniała tablica, która obwieszczała radośnie: WESTERN UNION - W ŚRODKU! Widocznie doszli do wniosku, że będzie gościom potrzebny. Obok stał automat do gry, przy którym młody mężczyzna w eleganckim garniturze ciągnął za dźwignię. Staruszek pomachał do nas, rzucił nam bezzębny uśmiech, ale elegant tylko wsunął rękę do kieszeni po więcej ćwierćdolarówek. - Można tu przyjemnie pracować - powiedziała Candy. - Mogłabym być kelnerką i podawać drinki. - Nauczę cię - rzekła z podnieceniem Lena. - Obie załatwimy tu sobie pracę. - Mamo, nie będziemy mieszkać w Ely - zaprotestował Yuri. - Czemu nie? Wygląda na miłe miasto. - Patrzyłaś na mapę? Trzysta pięćdziesiąt kilometrów na północ, południe, zachód i wschód nie ma nic. - Niczego nie potrzebujemy. - Jak tato przyjedzie nas tu odwiedzić? Lena uśmiechnęła się drwiąco. - Tak samo jak odwiedzał nas w Salt Lake. Czyli nigdy. - Ale przynajmniej mógł, jeśli chciał. Co takiego jest w Ely? - Ładne spa - wtrąciła się Candy. - Dla zmęczonych biznesmenów. Parsknęłyśmy śmiechem. Rozejrzałam się za stacją benzynową. Gina chciała się czegoś napić. - Jak daleko jeszcze do Reno? - Nie wiem - odparłam. - Sprawdź na mapie. Czterysta pięćdziesiąt kilometrów? - Coś ty! To niemożliwe. Wjechałyśmy na parking, co prawda nie przy McDonaldzie, lecz mimo to wygodny, i rozłożyłyśmy mapę. Lena zabrała syna do łazienki. Kiedy tylko zniknęli, Gina zapomniała o mapie i odwróciła się gwałtownie do Candy. - Ona mi się nie podoba - powiedziała. - Ona, jej ton i zachowanie. Nie chcę, żeby z nami jechała. Z nikim się nie liczysz. Nawet nie zapytałaś, czy chcemy zabrać obcą osobę. Nie masz dla nas za grosz szacunku. To samochód Shelby, nawet jej nie zapytałaś. - Wiedziałam, że Sloane nie będzie miała nic przeciwko temu. - Ma! I to bardzo. Jest wściekła i zmęczona. - Gina - odezwałam się. - Wykorzystujesz ją - ciągnęła Gina bez tchu, wymierzając palec prosto w twarz Candy. Wykorzystujesz, wiedząc, że nie potrafi ci odmówić. I robisz to przy każdej okazji. - Potrafię odmówić - zaprotestowałam słabo, ale żadna nie zwróciła na to uwagi. - Sloane nie ma nic przeciwko temu - powtórzyła Candy. - Nie mogę się już doczekać, kiedy dojedziemy do Reno - rzuciła Gina przez zaciśnięte zęby. Słyszysz? Nie. Mogę. Się. Doczekać. Wysadzimy cię i pojedziemy dalej. Nie zostanę tam nawet na noc. Wysadzimy cię, nawet nie zwalniając, razem z twoją nową przyjaciółką i znikniemy. - Bądźmy rozsądne. Dojedziemy tam bardzo późno... - To ja. - Nie wiem, o czym mówisz - powiedziała Candy. - W Reno zatrzymam się tylko na chwilę. Wcale nie zamierzam tam zostać. Jess ma trochę moich pieniędzy. I samochód. Ale to wszystko.

- Co zrobisz, gdy wysiądziesz z tego samochodu, to już twój pieprzony problem. - Gina... To znowu ja. Kiedy stałam się taka niezdecydowana? Taka miękka? Wolałabym, żeby wcale ze sobą nie rozmawiały. Po której stronie się opowiadałam? Nie chciałam żadnych kłopotów. To cała ja, wolałam, żeby było spokojniej, żeby przez moje palce przeciekało mniej pieniędzy, żeby było mniej Erva (Boże! O wiele mniej), mniej psów i matek podróżujących autostopem i mniej barów w zapyziałych miasteczkach. Tak właśnie chciałam sobie układać życie. Czy to coś złego? A jednak przede mną stała moja przyjaciółka z lat dziecinnych i porzucone dziecko z zielonymi pasemkami w rozjaśnionych włosach. Lena i Yuri wrócili z łazienki. - Dlaczego stoicie na zewnątrz? - zapytała. - Jest ponad czterdzieści stopni. Wsiadajmy. Klimatyzacja w samochodzie nie była na tyle sprawna, by przy takiej temperaturze na zewnątrz ochłodzić małą przestrzeń i żar pięciu wrogich osób. - Nikt nie jest głodny? - zapytałam. - W Burger Kingu jest duży plac zabaw. - Nie - warknęła Gina. - Jedźmy. Ile jeszcze do Reno? Okazało się, że nie czterysta pięćdziesiąt, ale trzysta dziewięćdziesiąt kilometrów. Gina nachmurzyła się jeszcze bardziej. Było już po szóstej wieczorem. Nie wskazywało na to jednak słońce, które płonęło na niebie nad Ely. Można było pomyśleć, że to południe na równiku.

3 Najbardziej sam o tn a dro ga w Am e ry c e Przez sto pięćdziesiąt kilometrów nikt się nie odezwał. Skręciłyśmy ostro na drogę 50 i jechałyśmy dalej. Byliśmy tylko my - piątka w samochodzie. Po drodze nie spotkałyśmy nikogo, z wyjątkiem dwóch ptaków, które rozbiły się na przedniej szybie, jeden przypadkiem, drugi w wyraźnej próbie samobójczej, gdy nagle zanurkował prosto na szybę. Góry były tajemnicze i ogromne, podobnie jak odległość między nimi a niebem. Droga na równinach pomiędzy górami ciągnęła się prosto jak narysowana ołówkiem. Tylko od czasu do czasu wiła się jak sznurek wśród zalanych słońcem wzgórz. Niezależnie od wszystkiego nie mogłam się oprzeć wrażeniu, że jest to zjawiskowe. Niesamowite. Trudno mi było uwierzyć, że to widzę, że coś takiego przeżywam. Nevada. Kto by pomyślał, że tu będzie tak pięknie. Na pewno nie Justin, sceptyczny mormon przy obrotowych drzwiach. Boże. To nie do wiary. - Gina, wiedziałaś, że Jean-Paul Sartre musiał przez całe życie walczyć z tym, że jest ateistą? powiedziała Candy. - Skąd ci to przyszło do głowy. Nebraska cię natchnęła? Nigdy nie jest dobra pora, żeby odpuścić, co?

- Tutaj na pewno nie. W każdym razie często przyłapywał się na tym, że dziękuje Bogu za piękny dzień lub za oszałamiające widoki takie jak te. Powiedział, że pozostanie ateistą było dla niego ciągłą walką, ponieważ cały świat wygląda, jakby Bóg rzeczywiście istniał. - Ja nie muszę walczyć. Dlaczego nie możesz patrzeć na górę albo na liść, nie przypisując im większego znaczenia? Dlaczego to nie może po prostu być góra? Czemu od razu musi coś znaczyć? Patrzyłam, jak Lena obejmuje syna ramieniem, a on się nie cofa. Odgarnęła tłuste włosy, które opadły mu na oczy, a on jej na to pozwolił, nie mrucząc pod nosem: „Przestań". Pocałowała go nawet w policzek. Candy rzuciła mi spojrzenie, jakby chciała powiedzieć: „Rozumiesz?". - To właśnie dla mnie zrobiłaś, Sloane - powiedziała cicho. Co takiego zrobiłam? - pomyślałam, ale nie powiedziałam ani słowa, spoglądając na zaciętą twarz Giny. Mogłam pozwolić jej złapać autobus. Tak, to też mogłam dla niej zrobić. Razem z Giną. - Co powiecie o Ely? - rzuciła Candy. - Nie widzę tam nic złego. - Dlaczego chcesz mieszkać w Ely? - zapytała Lena. - Jesteś za młoda. Musisz najpierw skończyć szkołę średnią. Lena nic nie wiedziała. - Masz przed sobą całe życie - ciągnęła, zmarszczki na jej twarzy się pogłębiły. Gdzie był ojciec Yuriego? Dlaczego Lena jest sama? Była przecież dość atrakcyjna. Może chodziło o mormonów. Pewnie nie mogła znaleźć wśród nich partnera i stąd rozgoryczenie. Może ja też byłabym zgorzkniała, gdybym miała jakieś trzydzieści pięć lat, dziecko i mieszkała w Salt Lake. - Wiecie, o czym myślałam? - powiedziała. - Jeśli w Reno nie ma domu towarowego Nordstrom, pójdę na kurs krupierów. To będzie coś, nie sądzicie? - Pewnie tak - odparła Candy. - W kasynach dają dobre napiwki. Będziesz miała miłych klientów. I poznasz nowych ludzi. Będziesz się ładnie ubierać, malować, zakładać kolczyki. Do twojego stolika będą podchodzić nadziani mężczyźni. Będziesz mogła wynająć ładne mieszkanie, utrzymać dziecko. - Uśmiechnęła się do Leny, puszczając do mnie oko w lusterku. - To dobry pomysł, prawda, Sloane? - Tak właśnie się porozumiewałyśmy. Odszyfrowując znaczenia ukryte za spojrzeniami odbitymi w małym lusterku. Najbardziej samotna droga w Ameryce nie była wcale najbardziej samotna, lecz bardzo długa. Na trasie z Ely do Reno znajdowały się tylko dwa miasta: Eureka, 640 mieszkańców, i Austin, 320 mieszkańców, siedziba dawnej poczty Pony Express. Choć jechałyśmy bardzo szybko, zauważyłam napisaną ręcznie tablicę wbitą na poboczu: UWAGA! KONTROLA RADAROWA! Zwolniłam ze stu pięćdziesięciu do osiemdziesięciu i rzeczywiście przy opuszczonej drodze siedział gliniarz. W miasteczku wszystko było zamknięte: sklepy, stacja benzynowa, knajpki. Nie było żadnych innych samochodów, a jednak gliniarz trwał na posterunku, próbując złapać piratów drogowych takich jak ja. - Jak daleko jeszcze do Reno? Droga nie miała końca. Przejechałyśmy niecałe sto pięćdziesiąt kilometrów i miałyśmy przed sobą jeszcze czterysta pięćdziesiąt. Gina jęknęła przeciągle, zwinęła mapę i skuliła się przy oknie. Candy siedziała spokojnie z tyłu. Yuri zasnął. Lena była zbyt spięta, by się nudzić; musiała zaplanować całe życie. Candy też. Ale Lena przygryzała usta i obgryzała skórki przy paznokciach.

Słońce zaszło w górach za Austin, przed nami, topiąc asfalt na drodze. Zachodziło tuż przed moimi oczami, bez osłony drzew i krzewów, wody lub gór i musiałam się zatrzymać, bo zupełnie mnie oślepiało. - Dlaczego stajesz? - zapytała Gina. - Bo nic nie widzę. - Opuściłyśmy szyby i podziwiałyśmy widok z głośnymi „achami" i „ochami". Jedynie Gina pozostała niewzruszona. - To przecież tylko słońce. Zachowujecie się, jakbyście go nigdy nie widziały. Och, nie! Zachodzi, spójrz! To niesamowite! Zachód słońca! To w Nevadzie też zachodzi? Kto by pomyślał! Zrobi to jeszcze raz? Koniecznie muszę tu być, jeśli tak się stanie. - Miłe, Gina. W końcu zapadła noc. Nie było żadnych miast, płotów, sąsiadów, samochodów i świateł. Nie było niczego. - Nie załamuj się, Sloane - powiedziała Candy. - Sam Bóg nie mógłby nas tu znaleźć. - Czemu nie? - prychnęła Gina. - Przez całe kilometry nie ma nic oprócz nas. Jak mógłby nas nie zauważyć? Tylko my tutaj oddychamy. Znalazłby nas nawet ślepiec. Wjechałyśmy do Fallon około dziesiątej wieczorem, a potem jeszcze mniej więcej przez godzinę zjeżdżałyśmy z gór do leżącego w dolinie Reno. Światła! Elektryczność! Cywilizacja! Pierwszym znakiem, jaki zobaczyłyśmy przy zjeździe z drogi, była tablica RenoforJesus. Zgubiłeś się? - pytał billboard. Przejechałam zbyt szybko, by doczytać resztę.

Część dwunasta RENOFORJ ESUS

1 Zagubio ne Na świecie nie ma takiej rzeczy, która w Reno nie byłaby bardziej tandetna. Przyjechałyśmy bardzo późno; może powinnyśmy były dotrzeć tu za dnia, ale nocą światła pięknie migotały i po setkach kilometrów jazdy przez okolicę, której poza nami nie odwiedzała żadna żywa dusza, z wyjątkiem tych, które kładły drogę, byłam zupełnie rozkojarzona i rozmarzona. Wszystko wyglądało pięknie, nawet lśniące kasyna. Minęłyśmy miejsce o nazwie „Adventure Inn". Reklamowano tam „Pokoje z egzotycznymi rozrywkami". Chciałam je zobaczyć. Pomyślałam, że to będzie zabawne. Stinger Good Times Bar and Grill migotał różowymi neonami. Powiedziałam: „Gina, spójrz, to będzie zabawne, prawda?". Ale po chwili przed Circus Circus ujrzałyśmy dwóch zaprawionych facetów, którzy czekali na bardzo późny autobus. Byli wymięci i brudni, w czapkach założonych daszkami do tyłu. Wyglądali na zupełnie spłukanych, jakby ostatnia ćwierćdolarówka, jaką mieli, zniknęła w maszynie stojącej tuż za nimi na ulicy, i czekaniem na autobus po prostu zabijali czas. Za nimi widniał Wild Orchid Club „z nowymi dziewczynami co wieczór". - Skąd oni biorą nowe dziewczyny i to co wieczór? - zastanowiłam się na głos. Nikt nie podchwycił tematu. Jess, przyjaciółka Candy, prowadziła lokalny motel i powiedziała jej, że może się tam zatrzymać. - Jak się nazywa miejsce, którego szukamy? - zapytałam. - Motel. - To wiem. Ale jak się nazywa? - Motel. Nie widziałam jej w lusterku. - Nie wygłupiaj się! - Motel! Tak się nazywa. Motel. Przejechałyśmy bulwarem dwa razy, rozglądając się uważnie. Nie mogłyśmy go znaleźć. Widziałyśmy tylko Pines Motel, Reno Motel, Gordon's Motel i Sunshine Motel. Tuzin miejsc z „motelem" w nazwie. Jak uda nam się znaleźć tylko „Motel"? Byłam tak głodna, że widziałam wyłącznie restauracje. - Spójrzcie - powiedziałam. - Heidi's Family Restaurant. Naleśniki, steki, omlety. Może najpierw coś zjemy Lena uznała, że to dobry pomysł. ? - Mały jest głodny.

Zatrzymałyśmy się więc dla małego. Musiałam skorzystać z łazienki, zresztą podobnie jak wszyscy. Zaparkowałam samochód przed restauracją i pobiegliśmy do środka. Chłopiec wszedł do męskiej toalety, a my wcisnęłyśmy się wszystkie do damskiej. - Shelby, muszę na chwilę zajrzeć do samochodu - powiedziała Lena, kiedy myłyśmy ręce. Zapomniałam portfela. - Samochód jest zamknięty - odparłam. - Pójdę z tobą. W ciemnościach upuściła na parkingu papierosy i drobne. Powinnam była jej pomóc, miałam wyrzuty sumienia, ale naprawdę chciałam wejść do środka i zamówić jedzenie. - Mogę cię tu zostawić? Kiedy skończysz, wciśnij blokadę i przyjdź do nas, dobra? - Dobra - odparła, nie podnosząc wzroku. Pochylała się nad podłogą przy fotelu pasażera. - Możesz zamówić dla mnie herbatę z cytryną? I coś dla Yuriego. Co tylko będzie chciał. Może mleko. Zaraz wrócę. Muszę tylko... O Boże! Przepraszam... Ale ja byłam już w restauracji. Usiadłyśmy w długim boksie. Ścisnęłyśmy się po jednej stronie w szeregu jak żołnierze, pozostawiając miejsce naprzeciwko dla Leny i Yuriego. Podeszła gruba kelnerka o imieniu Daisy. Zamówiłyśmy kawę, colę, herbatę dla Leny. - Na co będzie miał ochotę Yuri? - zapytałam. - Nie wiem - odparła Candy. - Mleko czekoladowe? Sok jabłkowy? Długo już siedzi w tej łazience. - Długo trzymał. Jak wielbłąd. - Zaśmiałyśmy się szczęśliwe, że siedzimy, prawie jemy i to w Reno. Kelnerka przyniosła napoje. - Mogę przyjąć zamówienie? Przekrzywiłam głowę, żeby za nią spojrzeć, ale i tak nie widziałam wejścia. - Czekamy jeszcze na... - Zamówmy - powiedziała Gina. - Oni zamówią, kiedy przyjdą. Kelnerka się zgodziła; zdecydowałyśmy się na zupę, steki, naleśniki i frytki, hamburgera deluxe i kanapkę z bekonem, sałatą i pomidorami. Daisy zabrała karty („Proszę dwie zostawić!") i poszła. Po chwili przyniosła chleb i zupę, którą zmiotłyśmy niemal w jednej chwili. Minęło piętnaście, dwadzieścia minut. - Co u diabła? - zapytała Gina, spoglądając za nas. - Poważnie, może chłopcu coś się stało. - Skąd mamy wiedzieć? Chcesz iść do męskiej toalety? - Ty idź. - Ja pójdę - powiedziała Candy. - Naprawdę? - Zachichotałyśmy. - Bardzo proszę. Kiedy Candy wróciła, stanęła u szczytu stołu. - Sloane, mówiłaś, że Lena... Żachnęłam się tak mocno, że chyba rozlałam napój. - Rusz się! - Z całych sił odepchnęłam Ginę, i o mało co nie spadła z miejsca. Zerwałam się i wybiegłam w noc. Samochód stał na miejscu. Jednak nie było przy nim Leny. Wbiegłam do restauracji i otworzyłam drzwi do męskiej toalety. - Yuri? - zawołałam. Nie było odpowiedzi. - Yuri? Zajrzałam do trzech kabin. Nie było w nich nikogo. Candy stała na parkingu obok samochodu.

- Nie rozumiem - powiedziałam zasapana. - Co się z nimi stało? - Wygląda na to, że zniknęli - rzekła Candy, a w jej głosie zabrzmiała pustka rozmiarów Montany. Otwórz drzwi. - Zniknęli? Dlaczego? Gdzie? - Patrzyłam, jak z poszarzałą twarzą wyjęła swoją torbę w stylu Mary Poppins. - Nie mają samochodu. Dokąd mogli pojechać? - Nie wiem. - Rzuciła torbę na siedzenie. - Może złapali autobus? Wśliznęli się do kasyna? Poszli na dworzec kolejowy? Nie wiem. - Nie podnosiła głowy. - Dlaczego tak odeszli? - wyjąkałam. - Nie rozumiem. Zabrali walizkę? - Chyba tak. Otwórz bagażnik. - Nadal na mnie nie patrzyła. Zatrzasnęła drzwi. Wtedy mnie oświeciło. - Candy - szepnęłam. - Nie. Otworzyłam bagażnik. Walizka Leny zniknęła. Bałam się zajrzeć do mojej, do Giny. Candy zrobiła to za mnie. - Przepadły, Sloane - jęknęła. - Co przepadło? - zapytałam niemal bezgłośnie. Nadal nie mogłam tego pojąć. - Nasze pieniądze. Twoje. Moje. Giny. Zabrała wszystko i zniknęła. - Co? Ile? - Wszystko. - Co to znaczy wszystko? - To znaczy wszystko. Całe moje pieniądze i twoje. Zakładam, że Giny też. Trzymała je w worku w bocznej kieszeni? No to nie ma. - Może trochę schowała gdzie indziej. Ja mam sto dolców w kosmetyczce. - Też je zabrali. - Zabrali pieniądze z kosmetyczki? - Zaczęłam się trząść. Nie wierzyłam jej. Sprawdziłam sama. I wtedy uwierzyłam. Gina znalazła nas na parkingu. Siedziałam na krawężniku i płakałam, a Candy stała nade mną. Było piętnaście po jedenastej wieczorem i w Reno paliły się wszystkie światła, zupełnie jakby na pustyni panował dzień. Przejechałyśmy taki szmat drogi, żeby dostać się tu z Salt Lake. W oddali widziałam łuk, niemal triumfalny, z napisem: „Reno - największe najmniejsze miasto na świecie". Ruch na Virginia Street prawie zamarł. Było sucho i gorąco, jakieś dwadzieścia sześć stopni. Przy moim klapku znajdowała się brudna felga koła. Może gdybym zaczęła mocno i długo płakać, udałoby mi się ją umyć. Przez chwilę miałam wrażenie, że opuściłam swoje ciało i patrzyłam, jak siedzę na krawężniku bezradna i zalana łzami, Candy stoi zmieszana z miną winowajcy, a Gina, jak ja, potrzebuje trochę czasu, żeby pojąć, co się wydarzyło. Kobieta i jej syn zabrali nasze pieniądze do ostatniego centa. Podwiozłyśmy ją, a ona nas okradła. Trzeba było czasu, by w pełni to do nas dotarło; to nie było wcale proste.

W końcu Gina pojęła surową rzeczywistość. Kiedy zaczęła się wściekać, przestałam płakać. Krzyczała na Candy, wymachując jej groźnie rękami przed nosem. - Co narobiłaś? Przez ciebie mam tylko kłopoty! Same kłopoty! Boże, obudź mnie z tego koszmaru! Może to jakaś pomyłka. Może schowałyśmy pieniądze gdzie indziej. Może zapomniałyśmy gdzie. O mój Boże, co ty nam zrobiłaś! Przeszukała dokładnie cały samochód, od przodu do tyłu, od dachu po podłogę i jeszcze raz od nowa. Pomogłam jej, gdy robiła to piąty raz. Candy stała obok i jedyne co usłyszałam to: „Panie, mój Boże, za dnia wołam, nocą się żalę przed Tobą. Niech dojdzie do Ciebie moja modlitwa...". Kelnerka Daisy wysunęła głowę przez oszklone drzwi. - Hej, dziewczyny - zawołała. - Chodźcie. Stygnie wam jedzenie. Przerwałyśmy przeszukiwanie samochodu. - Ile wynosi rachunek? - Ile wynosi rachunek? - powtórzyła powoli Daisy, zaglądając do kieszeni fartucha. - Trzydzieści dolców. Co, za dużo? Spojrzałyśmy na siebie. Potem wyprostowałyśmy się i rzuciłyśmy Candy pełne złości spojrzenie. - Masz w kieszeni trzydzieści dolców? - zapytałam lodowato. - Mam dwanaście. I daruj sobie ten ton. Jest już wystarczająco trudno. Mam dość, żeby zapłacić za to, co zjadłyśmy. - Ja mam siedem - powiedziałam nieco łagodniej. - A ja osiem - rzekła Gina. - Ale szlag mnie trafi, zanim wydam ostatni grosz na ciebie. - Nie na mnie - zaprotestowała Candy. - Na jedzenie. Dla siebie. - Zamknij się. Nie mówię do ciebie. Ty już nie istniejesz. La-la-la. - Gina, wiesz co? Wiem, że jesteś... - Nie masz pojęcia, jaka jestem. - Schowała głowę do bagażnika i dalej szukała. - Wiem, co czujesz, bo ja czuję to samo. Ale musimy trzymać się razem. Nie mamy pieniędzy. Nie mamy niczego. - Miałam oczy zapuchnięte od płaczu, od soli. - Nie możesz nas teraz zostawić. - Zobaczysz. - Co zamierzasz zrobić? Gdzie pojedziesz za osiem dolarów? - Nie zawracajcie sobie mną głowy - powiedziała. - Sama poradzę sobie lepiej. Teraz żałujesz? zwróciła się do mnie. - Każdego drobiazgu, każdej głupiej decyzji. Żałujesz? Nie odpowiedziałam. Zamknęłam samochód - szopę, z której wyrwał się na wolność rosyjski koń mimo że nie było w nim już nic poza moją mascarą Maybelline wrzuconą do schowka. Wróciłyśmy do restauracji. - Daisy, posłuchaj - zwróciłam się do kelnerki. - Nie wiemy, co robić. Tamta kobieta i jej syn okradli nas. Zabrali nam wszystkie pieniądze. - Jaka kobieta i syn? - Wzruszyła ramionami i gestem dała mi znak, żebym się uciszyła. - Czy wyglądam, jakby mnie to obchodziło? Co ja jestem, dżin z butelki? Chcesz, żebym rozwiązała wszystkie wasze

problemy? Mam dość swoich, panienko. Staram się odzyskać opiekę nad dziećmi, podczas gdy ich ojciec jest Bóg wie gdzie. Nie potrzeba mi psychoanalityków, zapłaćcie tylko rachunek. - Nudzę cię? - zapytałam. - Nie, po prostu mam to gdzieś. Ja też muszę płacić czynsz. - Nie możemy go zapłacić za ciebie. Mamy tylko siedem dolarów na colę. - A zupa? - Daj spokój - powiedziałam cicho. - Zaraz zamykacie, wyskrobałaś tę zupę z dna przypalonego garnka. Pomóż nam trochę i odpuść. - Wiesz jak często słyszę takie rozdzierające historie? - rzuciła ostro Daisy. - Dwa razy dziennie, skarbie. Jesteście w Reno. Przez rzeczy, jakich tu wysłuchuję, Bóg straciłby wiarę w człowieka, a Jezus piłby whisky prosto z psiej miski. Słyszałam już wszystko. Waszą historię? Jakieś pięć razy w tygodniu. Okradli mnie. Ktoś zabrał moje pieniądze. Spojrzałem i już ich nie było. Nie wiem, co się z nimi stało. - To straszne, że jestem taka przyziemna. - Spojrzałam na Candy, która stała w jednym rogu boksu, i na Ginę w drugim. Obie wpatrywały się w zimne jedzenie. - Ale do rzeczy. Zamówiłyśmy, myśląc, że mamy gotówkę, a teraz nie mamy ani grosza. Daisy przewróciła oczami i prychnęła; potrząsnęła potężnym ciałem, zadrżały nawet jej sflaczałe tricepsy. - To co teraz zrobicie? Wezwiecie policję? Och, panie oficerze, okradli mnie, a potem zniknęli z moimi pieniędzmi. Nie mamy grosza, może nam pan pomóc? Złożycie zawiadomienie? To na pewno zadziała. Zróbcie to zaraz. Bo policja jeszcze nigdy o tym w Reno nie słyszała. - Ale to prawda. Tak właśnie było. Zniżyła głos. - I co, kurwa, z tego? Kogo to obchodzi? Co zrobi policja? Wasze pieniądze zniknęły, a wy spędzicie na posterunku następne kilka godzin. Będą was przesłuchiwać i wszystko z was wyciągać. Stracicie cztery godziny, a potem nawet nie odwiozą was do hotelu. Cofnęłam się. Było mi przykro, że Candy i Gina wszystko słyszały. - Tego właśnie mi potrzeba - powiedziałam. - Nieszczęśliwej kelnerki, która udziela mi rad, podczas gdy były przestępca przygotowuje szybkie zamówienie. - A mnie potrzeba mądrali, która nie płaci. No dalej. Zjedzcie wszystko, zapłaćcie, ile macie, i spadajcie stąd. Uwielbiam pracować za darmo. Nie muszę przecież płacić czynszu ani karmić dzieciaków. No, jedzcie. - Weź tę parę dolców - poprosiła Candy, podchodząc do nas. - Oszukaj go na rachunku. - Widziałyście tego faceta przy grillu? Chcecie mu się narazić? Mam przez was stracić pracę? Wezmę wasze dwadzieścia dolców i co potem? Candy zniżyła głos. - Nie oszukam cię - powiedziała. - Jutro wrócę i zapłacę. Obiecuję. Daisy wymierzyła palec prosto w jej twarz. - Tak, a ja mam wypisane na czole „frajer". Jedzcie, spadajcie i przestańcie zawracać mi głowę. Usiadłyśmy przed rozmiękłymi krążkami z cebuli, chlebem przesiąkniętym majonezem, zwiędniętą sałatą.

- Ile zabrała? - zapytałam słabo. - Mnie jakieś sześćset dolarów. - Co ja sobie wyobrażałam? Jak miałam wrócić do domu, mając sześćset dolców? Żałowałam, że nie mam teraz takich problemów - jak oszczędzać, mając sześćset dolców. - Jakieś trzysta moich - powiedziała Gina. - Może trzysta pięćdziesiąt. Kiedy ostatnio liczyłam przed Salt Lake City, mniej więcej tyle miałam. - Zabrała mój tysiąc od Floyda - dodała Candy. Obie z Giną jęknęłyśmy ze współczuciem. Zbyt dobrze pamiętałyśmy, ile nas kosztowało, żeby odzyskać te pieniądze. - W każdej chwili wolałabym ateistę od takiej chrześcijanki - powiedziała Gina. Usta zacisnęła tak mocno, że nie mogła dobrze przeżuwać i stale się dławiła. - Wolałabym już mormona albo muzułmanina... - Mennonitę - zgodziłam się z nią. - Kogokolwiek! - Co to ma wspólnego z byciem chrześcijaninem? - zapytała Candy. - Dlaczego stale do tego wracasz? Myślisz, że czytała Ewangelię Świętego Mateusza i powiedziała: „Wiem, co zrobię. Okradnę dziewczyny, które mi pomogły, bo tego chce ode mnie Pan"? - Naprawdę nie wiem, Candy - odparła Gina. - To ty znasz wszystkie odpowiedzi. - Gwarantuję ci, że ta baba nie myślała o Jezusie, gdy kradła pieniądze z mojej torby. - Powoli zaczynam rozumieć, dlaczego Rzymianie rzucili chrześcijan na pożarcie lwom - rzekła Gina. Przez ich oszustwa rozpadało się imperium. Musieli coś zrobić, żeby się ratować. - Nie bardzo im się to udało - odparowała Candy. - Mimo lwów. - Przestańcie - zdenerwowałam się. - Oni musieli to znacznie wcześniej zaplanować. Może już w Ely. Bo gdzie? Potem już zawsze byli z nami. Kazała dzieciakowi iść do łazienki i tam zostać. Potem zamydliła mi oczy. Upuściła portfel, zaczęła coś zbierać. Syn wyszedł z łazienki i zniknęli. Musieli zaraz złapać taksówkę. Świetnie to sobie wszystko opracowali. - W barze rozmawiałyśmy o wierze - powiedziała Candy. - Usłyszała w moim głosie coś, co powiedziało jej, że może liczyć na moją pomoc. Wiedziała, że łatwo jej ze mną pójdzie. - Zimna frytka wypadła jej z palców. - Candy - zaczęłam - pewnie zaplanowali to już w Salt Lake. Kiedy wiedzieli, że pojadą z nami. - Nie mów tak. Ukryła twarz w dłoniach. Rozjaśnione kosmyki zaczęły podskakiwać. Chciałam ją pocieszyć, ale kto miał pocieszyć mnie? - Może gliny ich złapią - rzekła Gina, spuszczając głowę. Byłyśmy załamane. - Mam gdzieś, co myśli ta kelnerka. Wezwijmy policję, Shelby. Złóżmy doniesienie. - Zabrali gotówkę, a nie czeki podróżne. - Candy podniosła wzrok. - Gliniarze złapią ich w innym stanie. Na pewno zwiali daleko. Złapali taksówkę, pojechali na dworzec autobusowy i teraz są w połowie drogi do Seattle. - No to policja złapie ich w Seattle - powiedziała Gina.

- A w Seattle ta rosyjska zdzira powie: „Jakie pieniądze, panie władzo? Nie mam ani grosza. Jestem samotną matką z małym dzieckiem i na dodatek bez grosza. Boże święty, nigdy bym niczego nie ukradła młodym dziewczętom, za kogo pan mnie bierze?". Pokręciłam głową. - Myślę, że wrócili do Salt Lake. Założę się, że to mormoni. Candy nie zgodziła się ze mną. - Kiedy ją poznałam, podawała drinki z krzyżem na szyi. W Salt Lake. Nie wiedziała, że zjawi się taki nieudacznik jak ja. W Salt Lake nie nosi się krzyża, chyba że nie jest się mormonem. - Przy tym wszystkim, co powiedziała o mormonach, to nie oni nas obrabowali. - Nie. - Candy zjadła ostatni kęs hamburgera. - Gina, nie okradła nas, bo była chrześcijanką. Zrobiła to, bo była złą kobietą. - Skoro tak twierdzisz. Myślałam, że twój Jezus sprawia, że źli stają się dobrzy? Candy prawie wybuchnęła śmiechem. - Jak niewiele rozumiesz - powiedziała, wyjmując swoje dolary. -

Idziemy. Znajdźmy przynajmniej

Jess. Zrzuciłyśmy razem nasze drobniaki, wliczając w to ćwierćdolarówki, które miałam w

kieszeni.

Byłyśmy młode, nie nosiłyśmy torebek. Nie miałyśmy portfeli. W tylnych kieszeniach dżinsowych szortów nosiłyśmy grzebienie, a banknoty wsuwałyśmy do przednich razem z brzoskwiniowym błyszczykiem do ust, na wypadek, gdyby trzeba było poprawić urodę. Zachowywałyśmy się tak, jakbyśmy nadal miały piętnaście lat, wybierały się na rolki albo poflirtować z chłopakami. Kiedy wywróciłyśmy kieszenie, zebrałyśmy dwadzieścia dwa dolary i siedemdziesiąt jeden centów. Zostawiłyśmy pieniądze na stole, rzucając Daisy przepraszające spojrzenie. Przewróciła oczami i machnęła ręką. - Ile mamy benzyny? - zapytała w samochodzie Gina. Bak był pusty. Pusty, pusty, pusty. - Nie, do kurwa wiary! - wykrzyknęła Gina, kiedy wyjechałyśmy z parkingu i skręciłyśmy w lewo w Virginia. Jakoś musiałyśmy znaleźć ten „Motel" albo skończy nam się benzyna i będziemy musiały spać w samochodzie. Skręciłyśmy w lewo pod neonem „Penthouse Dancers" ukrytym za billboardem z napisem „Jezus: Dzieje apostolskie 4:12". Dzieje apostolskie 4:12? Zatrzymałyśmy się na światłach i miałyśmy dość czasu na studiowanie. Dzieje 4:12 i Penthouse Dancers. - Jak jakaś zagadka - powiedziała Gina. - Tylko dla tych, którzy nie wiedzą. - Tak jakbyś ty wiedziała. - Sprawdź w Biblii Gideona, kiedy dojedziemy do Motelu, a sama się przekonasz. - Zakładasz, że znajdziemy Motel. Co, jak dobrze wiesz, wcale nie jest pewne. Co to więc znaczy, panno mądralińska? - Gina jakoś złagodniała. No, ale miała pełny żołądek. - „I nie ma w żadnym innym zbawienia - powiedziała Candy gdyż nie dano ludziom pod niebem żadnego innego imienia, w którym moglibyśmy być zbawieni".

- Hmm. - Gina postukała w szybę. - To prawda? Trochę dziwne, że powiesili to akurat w Reno. Światło zmieniło się na zielone; jechałyśmy dalej Virginia Street, która w miarę jak oddalała się od eleganckiego centrum, stawała się coraz bardziej zaniedbana; poszarzali, żylaści starsi mężczyźni bez grosza czekali na ostatni autobus. - Myślisz, że ta twoja pieprzona Lena, którą zaprosiłaś na przejażdżkę, zostanie zbawiona przez Jezusa? - zapytała Gina. Chyba przesadziłam z tą łagodnością. - Nie chciałabym, żeby tak się stało. Chciałabym, żeby smażyła się w piekle. Chcę się nauczyć wudu, żeby wbijać jej igły w oczy. Powiedz mi, że ty tego nie chcesz. Powiedz, że chcesz nadstawić drugi policzek. Wywróć kieszenie, Candy, i daj jej też film. - Gina - przerwałam jej. - Szukasz Motelu? Jeśli będziemy dalej się kłócić, na pewno go miniemy. Jesteście jak stare małżeństwo. - Nieszczęśliwe małżeństwo - odparowała. Obie wyglądały przez okno. - Pieprzona Lena. Jak ją znalazłaś? Jak mogłaś się nie zorientować, że jest zła? Jak mogłaś wpuścić obcą osobę do naszego samochodu? - Do kogo mówisz? - zapytałam. - Do mnie czy do Candy? Gina odwróciła głowę. - Sama już nie wiem - powiedziała ze smutkiem. Candy uderzyła czołem o szybę. - Sloane, zwolnij, bo przejedziemy Motel. Dlaczego dałyśmy Daisy wszystkie pieniądze? Znów podjęłyśmy złą decyzję. Myślałyśmy żołądkami, a teraz rozpaczliwie potrzebowałyśmy benzyny, na którą nie miałyśmy ani grosza. - Czy został nam choć jeden dolar? - zapytałam. - Jeden parszywy dolar na benzynę? - Jeśli nie zdobędziemy pieniędzy, nie mamy dokąd jechać - oświadczyła Candy. - Jutro zadzwonię do Emmy. - A ja do matki - powiedziała Gina. - A ty, Candy? Do kogo zadzwonisz? - Do nikogo. Zadzwonisz do matki? - Tak. Dlaczego tak cię to dziwi? - Bo aż do teraz nie byłam pewna, czy masz matkę. Nigdy o niej nie wspominałaś. A już na pewno nigdy do niej nie dzwoniłaś. - Tak? To może zadzwonisz do tego swojego Jezusa? Może on da ci pieniądze. - Wiesz co? - odparła Candy. - Zdobędę pieniądze w dobrze znany, stary sposób. Zarobię je. - Dobra. Może pieniądze cię zbawią. Siedziałyśmy wyglądając przez okno. - Dobry Boże - modliłam się. - Daj nam znak. Pomóż nam. Powiedz, co robić. - W Reno nie ma Boga - oświadczyła Gina, waląc w okno, gdy mijałyśmy billboard z napisem CZY WIESZ, DOKĄD ZMIERZASZ? Jan 11:10. Znak „Motel" pojawił się pierwszy. Znajdował się prawie osiem kilometrów od głównego bulwaru. - Jutro będziemy musiały pchać samochód po Virginia - powiedziałam. - Nie mamy benzyny. - W porządku - rzekła Gina. - Pieniędzy też nie mamy. - Też sobie wybrała porę do żartów. Motel „Motel" był zniszczonym jednopiętrowym budynkiem z betonowym dziedzińcem, na który wjechałyśmy. Candy musiała pukać przez pięć minut, zanim ktoś z recepcji otworzył frontowe drzwi. Chyba doszli do wniosku, że po północy każdy zamierza ich okraść. Co w tej sytuacji wcale nie do końca mijało się z prawdą.

- Czy jest Jess? - zapytała Candy. - Jaka Jess? - wrzasnął opryskliwy, ledwo obudzony mężczyzna. Candy zniknęła w środku. - Chyba zrozumiałaś, że teraz nie możemy już uciec od tego bajzlu - oświadczyła Gina. A czy mogłyśmy, zanim matka i jej syn okradli nas ze wszystkiego? Raczej nie. - Przepraszam. - Za późno. Możesz sobie wsadzić swoje przeprosiny gdzieś, panienko. Jak zapłacimy za nocleg w tym szlachetnym przybytku? Candy niebawem wróciła. - Idziemy - szepnęła. - Jess już tu nie pracuje. I nie mieszka. Sprzedała samochód i przeprowadziła się z powrotem na wschód. Do Huntington. To było trzy miesiące temu, kiedy ja tam jeszcze byłam. Może chciała mnie odnaleźć w Jerry's Lounge, gdzie często przesiadywałyśmy, ale raczej nie było jej spieszno. - Zadzwoniła kluczami. - Załatwiłam nam jedną noc. Mamy pokój na pierwszym piętrze. Sloane, co ty wyprawiasz? powiedziała, gdy parkowałam na miejscu tuż przy schodach. - Zaparkuj na tyłach. - Jęknęłam, zaklęłam, walnęłam pięścią w okno. Zaparkowałam w ciemnym miejscu przy krzakach. Pokój 528. Dwa małe łóżka i umywalka przy drzwiach toalety. Pachniało pleśnią. Rzuciłyśmy z Giną nasze rzeczy na podłogę i padłyśmy na łóżka. Poczułam, jak moje ciało w końcu się poddaje. Mrugałam powoli oczami. - Jutro zadzwonię do Emmy - powiedziałam - ale ile ona może mi przysłać? Sto dolarów? Dwieście? - Nie potrzebujemy dużo - odparła Gina, zrzucając buty. Próbowała i wśliznąć się pod koc, nie wstając z łóżka . - Nie? Przecież musimy wrócić do Nowego Jorku. Benzyna, jedzenie, noclegi. Stówa nie wystarczy. - Nie martw się, Sloane - powiedziała Candy. - Gina będzie z tobą. Gina pokręciła głową. - Nie. Gina pojedzie do Bakersfield i zostanie z Eddiem. Nie wracam. Naciągnęła koc na głowę. Klimatyzacja pozostawiała wiele do życzenia. Pomyślałam, że będzie jej za gorąco. - Gina. - Nie wiedziałam, jak to powiedzieć. - Daj spokój. Co się stało z „zostanę z tobą aż do końca"? - To jest koniec, przyjaciółko - oświadczyła, odrzucając koc. - A co z tym, co mi mówiłaś? Żadnych autostopowiczów. Raz, dwa razy. Mówiłaś mi wiele rzeczy. Wiele obiecywałaś. Nie siedziałybyśmy tutaj, a nasze życie nie wywróciłoby się do góry nogami, gdybyś dotrzymała choć jednej z obietnic. - Emma nie przyśle mi dość pieniędzy, żebym mogła wrócić sama - szepnęłam, zbyt wykończona, by płakać - To pracuj. - Candy usiadła w rogu mojego łóżka. - Zarób trochę pieniędzy. . - Jestem taka zmęczona - powiedziała Gina, zamykając oczy. Zwinęła się w kłębek. - Zapiszę się do college'u w Bakersfield zamiast Geneseo State. Pobierzemy się. Zrobię dyplom w Kalifornii. Uczyć mogę wszędzie. Mam wszystko gdzieś, jeśli tylko będę blisko Eddiego. - Jak mam zarobić te pieniądze, Candy? - zapytałam. - Nigdy nie byłam kelnerką. Jedyną pracą, jaką wykonywałam, było sprzątanie. Candy wybuchnęła śmiechem.

- To zacznij sprzątać. Idź do tego gościa na dole, nazywa się Taibo, i zapytaj, czy nie potrzebuje pokojowej. - Jej oczy zalśniły w półmroku. - Zapytaj, czy chce, żebyś nosiła taki słodki uniform z fartuszkiem. Założę się, że zapłaci ci więcej, jeśli zgodzisz się go nosić. Na te słowa oparłam się na łokciach. - Candy, o czym ty mówisz? Ile pokoi będę musiała posprzątać, w uniformie czy bez, żeby zarobić dość na powrót do domu? Candy opadła obok mnie na łóżko i położyła się na boku. Gina zasypiała. Zamilkła. - Sloane, podobno jesteś mądra. Lubisz planować. Dlaczego nie zabrałaś dość pieniędzy na powrót? - Zabrałam - odparłam, nie walcząc z rozgoryczeniem w głosie. - Wszystko pięknie zaplanowałam. Z wyjątkiem tych rzeczy, które wydarzyły się niespodziewanie. A tak nawiasem mówiąc, nie uważasz, że nie powinnaś mnie krytykować, bo wszystkie pieniądze, obojętnie, ile bym zabrała, i tak ukradłyby sępy, którym pozwoliłaś wsiąść do mojego samochodu? - Shelby - zagruchała, mrugając do mnie czule - nie wiesz, że dziewczyna, bez względu na to, gdzie się znajduje, zawsze może zarobić parę dolców? Zamilkłyśmy. Zerwałam się z łóżka i poszłam do łazienki. Kiedy wróciłam i położyłam się do łóżka, musiałam się od niej odwrócić. Po chwili zaczęła mi szeptać do ucha. - Shelby, podnosisz spódnicę i dostajesz dwadzieścia dolców. Robisz facetowi loda, trzydzieści. Robisz loda z zadartą spódnicą, pięćdziesiąt. Dziesięć minut i masz pięćdziesiąt dolców. To trzysta na godzinę. Dwieście pięćdziesiąt, jeśli się nie spieszysz. Co innego możesz robić w swoim młodym życiu, żeby zarobić dwieście pięćdziesiąt dolarów za godzinę? O mało co nie spadłam z łóżka. - Oszalałaś? - syknęłam. - Chyba tak. Jesteś szalona! O czym ty mówisz? Nie zamierzam robić loda. Zresztą komu? - Facetowi, którego pokoje chciałaś sprzątać za pięć dolców za godzinę. Plus dolar napiwku. - Candy! - Shelby. O mój Boże. To dlatego lubiła bary i kluby, ciemne miejsce, gdzie pili mężczyźni. Wiedziała. Ciągnęło ją do nich jak ćmę do światła, ponieważ wiedziała, że ona też ich przyciąga. - Czy to robiłaś przez cały czas? - Jak myślisz? - Myślałam, że jesteś taka jak my! Zaśmiała się cicho. - Policjant stanowy w Jackson to działalność na boku. Był po prostu słodki. Ale... jesteś taka zabawna. - Nie. - Teraz jesteś w Reno - ciągnęła. - Tam, gdzie jest hazard, są wszystkie inne słabości. Wszystkie. Kiedy mężczyźni uprawiają hazard, piją, a tam, gdzie piją, są kobiety, gotowe pomóc im rozstać się z gotówką.

Pomyśl o tym w ten sposób - kasyno dostaje pięćdziesiąt jeden procent. My pozostałe czterdzieści dziewięć. To mnóstwo gotówki. Daj sobie dwa dni. Działaj niezależnie. Zarobisz kupę forsy. - Nie będę o tym rozmawiać ani sekundy dłużej. . - W porządku. - Ty tyle zarabiasz? - Nie. Ja zarabiam więcej. Bo oferuję większą gamę usług i mam bogate menu. - Nigdy nie zrobię tego, co sugerujesz. Nigdy. - Nigdy to bardzo długo, Sloane. - Odpowiedź nadal brzmi „nigdy". Boże! - Tamtej nocy w Indianie oddałyście się z Giną zupełnie obcym facetom i dostałyście za to tylko drinka. Uważasz, że to sprawiedliwa wymiana? Miałabyś gdzieś, że nie poznali cię za dnia, gdybyś wzięła od nich pieniądze. - Candy, nie będę tego słuchać! Czy dlatego ty miałabyś to gdzieś? - Jasne. - Myślałam, że już z tym skończyłaś. - Nie. Powiedziałam tylko, że tego nie robię, jeśli nie muszę. - Boże. - Opowiem ci dowcip, a potem idę. W przeciwieństwie do ciebie, ja muszę pracować. Ktoś musi zarobić na życie. Nie mogę siedzieć na tyłku jak ty i twoja przyjaciółka. - To dlatego przyjechałaś do Reno? - żachnęłam się. - A po co innego? - Mrugnęła do mnie. - Posłuchaj. Do ładnej dziewczyny podchodzi pewien mężczyzna i mówi: „Pocałujesz mnie, jeśli dam ci milion dolarów?". Dziewczyna uśmiecha się i odpowiada: „Oczywiście". Mężczyzna na to: „Dobra, to teraz pocałuj mnie za dziesięć centów". Dziewczyna wymierza mu policzek i mówi: „Za kogo mnie pan uważa?". Mężczyzna odpowiada: „To już ustaliliśmy. Teraz negocjujemy cenę". Dowcip jeszcze bardziej mnie przygnębił. Candy pochyliła się, pocałowała mnie w usta, wybuchnęła śmiechem i zeskoczyła z łóżka. Poszła do łazienki, żeby się umyć i przebrać. Leżałam i czekałam, aż skończy i wyjdzie z pokoju. Zupełnie oszalała. Zadzierać spódnicę na biodra, dla wszystkich. Boże, co ona sobie wyobraża? Martwiłam się o nią, lecz najwyraźniej nie dość. Myślałam, że to Erv zmuszał ją do najgorszych, niemożliwych rzeczy, lecz tutaj go nie było. Jakie życie mogła wieść ze swoją córeczką, jeśli miała zamiar tak się zachowywać? Candy wyszła z łazienki. Wyglądała tak młodo i ślicznie. Brązowe oczy lśniły, usta pokrywał błyszczyk w kolorze rubinu, rozjaśnione włosy posklejała w czubki przypominające bezy. Seksowna minispódniczka zakrywała górę jej smukłych gołych nóg, a tania niebieska biżuteria dźwięczała przy każdym ruchu. Usiadła na brzegu łóżka; pachniała mydłem i piżmem. - W ostatnim filmie, jaki Erv ze mną nakręcił, przywiązał mnie do drzewa głową do ziemi i torturował. Kręcił pornosy sado-maso z udziałem nieletnich, bo z tego były i są największe pieniądze. Wiem, że to brzmi

okropnie i nie było przyjemne, ale po czterech godzinach było po wszystkim. Zapłacił mi trzy tysiące dolarów za cztery godziny pracy plus dwie dokrętki. Uznałam, że to niezły interes. - Niezły? A gdzie są teraz te pieniądze? - Przepadły. Ale jeśli nie pójdę do pracy, to przepadną na zawsze. Chodź ze mną. - Nie. - Jeśli będziesz mi towarzyszyć, nawet nie musisz dotykać mężczyzny, jeśli nie zechcesz. Możesz dotykać mnie. Za to zgarniemy więcej pieniędzy w dwie godziny, niż zarobiłabyś sama, robiąc sześć lodów na godzinę z zadartą spódnicą przez dwa dni. W dwie noce możemy zarobić tyle kasy, że wrócisz do domu limuzyną i będziesz mogła wynająć kierowcę, żeby zawiózł cię mustangiem na Harvard. Wybór należy do ciebie. - Wykluczone. - Nic nie jest wykluczone. Na tym świecie rzeczy stają się niemożliwe tylko po śmierci. - To, co proponujesz, jest niemożliwe. - Dotykać dziewczyny czy dotykać jej dla pieniędzy? Odsunęłam się lekko od niej. - Dotykać jej dla pieniędzy - szepnęłam. Candy uśmiechnęła się i położyła mi ręce na biodrach. - No, Sloane. Chodź ze mną. - Objęła mnie i zmierzwiła mi włosy. Odwzajemniłam jej uścisk. - Nawet za milion lat. - Niech będzie po twojemu. - Wstała i spojrzała na Ginę. - Założę się, że ona by poszła, gdybym ją poprosiła. - To ją obudź i poproś. Zapłacę, żeby to zobaczyć. - Widzisz, nawet ty byś zapłaciła, żeby to zobaczyć. - Przestań. Idź już. - Nie dam ci ani grosza z moich pieniędzy. - Dasz. To przez ciebie jestem spłukana! Candy wstała. Kiedy znalazła się przy drzwiach, zawołałam za nią. - Candy, oddaj Ervowi ten film. Ocal swoje życie, daj mu, czego chce, i uciekaj. Wiesz, że ściga cię tylko dlatego, że jest przerażony. Pokręciła głową. - Ściga mnie, bo ten film to pieniądze na chleb. Ja uciekam, bo ten film to moje życie. Muszę tylko być szybsza od niego. Ale to mi się nie uda bez pieniędzy. To jedyna rzecz, jaką potrafię. Z wyjątkiem robienia trumien. - Czy w Reno jest na to zapotrzebowanie? - mruknęłam. - Tak - odparła. - Ludzie umierają nawet w Reno. - Uśmiechnęła się, po czym dodała: - Ale to się nie zdarza aż tak często, jak to, że chcą kogoś przelecieć. Zostawiła mnie samą z paskudnymi wspomnieniami jej rewelacji, wstydem i fałszywą dumą. Wszystko to leżało ze mną w Motelu, pod brudną narzutą w pokoju śmierdzącym wilgotnymi ręcznikami, w którym Gina

chrapała cicho przy zepsutej klimatyzacji. Candy zamknęła za sobą drzwi. Dokąd się wybierała? Bulwar znajznajdował się o wiele kilometrów stąd na południe; jak się tam dostanie? Nie potrafiłam sobie wyobrazić, co czuje z powodu śmiertelnego grzechu Leny i Yuriego. Zakryłam twarz rękami. Nawet nie próbowałam dojść do ładu z okropną rzeczywistością - straciłyśmy wszystkie pieniądze, a ja jeszcze nie dotarłam do Kalifornii. Nadal miałam samochód, ale nie miałam pieniędzy na benzynę, motele, jedzenie ani colę. Gina też była bez grosza. Może nie miała nawet ćwierćdolarówki, żeby zadzwonić do Eddiego. Będzie musiała zadzwonić na jego koszt. Wiedziałam, co on o tym myśli. Czekałam na Candy, ale zdążyłabym się wybrać do piekła i z powrotem, zanim wróciła. Chciałam, żeby już było rano, żeby to wszystko się skończyło. Żałowałam, że w ogóle wyjechałam z Larchmont. Oddałabym każdą chwilę, żeby móc tam wrócić. Podczas podróży nie zobaczyłam niczego, co chciałabym zapamiętać. Z wyjątkiem pustej kaplicy i śpiewu mnichów. „Piosenki wyrastały tu wokół mnie jak dżungla". Z wyjątkiem perlistego śmiechu dziewczyny, która nie miała żadnego powodu, żeby podskakiwać, cieszyć się i śmiać - a jednak to robiła. Walczyłam ze snem. Mocowałam się ze zmęczeniem i szalonym niepokojem. Drapałam się w pierś i próbowałam nie myśleć o tym, co nie mieściło się w głowie: „Ta pieprzona baba zabrała mi wszystkie pieniądze. Boże, co ja teraz pocznę?". Przewracałam się na łóżku, nakryłam głowę wszystkimi poduszkami, żeby stłumić złowieszcze dudnienie. Czekałam na nią i czekałam na świt, żeby coś zrobić i coś do kogoś powiedzieć, aż wreszcie zapadłam w sen. Kiedy otworzyłam oczy, było jasno. Gina siedziała w łazience, a Candy leżała obok mnie. Naga i jeszcze mokra po prysznicu, spała. Woda w łazience przestała się lać; szturchałam Candy, dopóki się nie obudziła. - Jak ci poszło? Uśmiechnęła się, lecz nie otworzyła oczu. - Zostaw mnie w spokoju, wróciłam o szóstej. - Ale jest wpół do dziesiątej. - Muszę się wyspać. - Ile? - Kilka godzin. - Nie. Ile zarobiłaś? - Och. Siedemset dolarów. Próbowałam zagwizdać. - Wiedziałam, że będziesz pod wrażeniem. Nie było tak łatwo, jak się spodziewałam. Spora konkurencja. Nie byłam jedyną, która próbowała pracować. Połowę pieniędzy dostałam od faceta, który chciał, żebym siedziała przy nim, kiedy grał w pokera. - To wszystko? - Wszystko. To znaczy do chwili, kiedy kazał sobie zrobić laskę w obecności żony, która miała na sobie flanelową piżamę i włosy w papilotach. - Zachichotała i znów zasnęła. Gina wyszła ubrana z łazienki i przyjrzała nam się zimno. - Wymeldowujemy się? Bo ja idę na spacer. Chcę znaleźć biuro Western Union.

- Wymeldować się? I dokąd pójdziemy? Do biura Western Union? Mają tam łóżka? Prysznic? Transport do Bakersfield? Możesz się wynieść, jeśli chcesz - mruknęła zaspana Candy. - Zapłaciłam za jeszcze jedną noc. Wstałam. - Candy, ty śpij. Ja pójdę z Giną. Zadzwonię do Emmy. Candy odwróciła się na bok. - Nic nie układa się tak, jak planujemy - powiedziała. - Nic. Zabrzmiało to jak przeczucie. Z pierwszej napotkanej budki telefonicznej, jakieś pięćset metrów od hotelu, gdzie szum ruchu ulicznego nie bardzo przeszkadzał, Gina zadzwoniła do matki. Okazało się, że rodzice z siostrą są na Hawajach. Kto mógł to przewidzieć - wakacje latem. Babcia, która jej o tym powiedziała, nie miała pieniędzy, bo wydała już niewielką sumę z ubezpieczenia. Nie mogłam w to uwierzyć. Billboard tuż nad moją głową głosił: ZNUDZONY? MAM DLA CIEBIE KSIĄŻKĘ. Marzyłam, by, zanim zadzwonię do Emmy, na chwilę stracić wzrok, żeby nie musiała oglądać odbicia własnej twarzy, gdy będę wybierała numer. Miałyśmy tylko pieniądze Candy i płonęłam ze wstydu, gdy uświadomiłam sobie z całą ostrością, że zapłaciła za wszystkie hamburgery z Mickey D, wiele pokoi w motelach, śniadania, gumę do żucia i jedną trzecią część paliwa. Sprzedawała swoje ciało za benzynę, ale kiedy naciskałam klawisze, miałam to gdzieś; nie chciałam o tym myśleć, a na pewno nie w tej chwili. Emma była surowa i bardzo mną rozczarowana. - Shelby, kupiłam ci samochód - powiedziała tylko. - Dałam ci dodatkowe pieniądze na podróż. Jesienią będę musiała ci dać fundusze na college. Na książki, jakieś zapasy. Mam stały dochód, nie dostaję dodatkowych napiwków tylko dlatego, że ty jedziesz przez cały kraj. Dzwonisz do mnie z Reno? Przegrałaś pieniądze i dlatego teraz potrzebujesz więcej? - Emmo... - Ja też nie wiedziałam, co powiedzieć. - Okradziono nas. - Zabrałyście autostopowiczów? - Matkę i syna. - Ładna wymówka. Nie wiem, co robić. Shelby, nie mam dość pieniędzy, żeby dać ci całą sumę na powrót. Byłaś przynajmniej w Mendocino? Nie odpowiedziałam. Chciałam powiedzieć, że tam nie pojadę, jeśli to wszystko ułatwi, ale nie mogłam tego zrobić . - Och, Shelby. Skąd ja wezmę tyle pieniędzy? - Przepraszam, Emmo - szepnęłam. Prychała cicho do słuchawki, wydając rozpaczliwe odgłosy osoby dorosłej, która nie chce mieć z tym nic wspólnego i mocno zaciska zęby. - Pójdę do banku - oświadczyła w końcu. - Zobaczę, czy podniosą mi debet, bo już go wykorzystałam. Dam ci wszystko, co dostanę. - Oddam ci. - Byłam mokra od potu. - Obiecuję. - Och, Shelby - westchnęła, a mnie ogarnął jeszcze większy wstyd. Może oddam jej kilkaset dolarów w jakiejś odległej przyszłości, której nawet nie potrafiłam sobie wyobrazić i którą ona miała gdzieś. Jakie to miało dla niej znaczenie teraz, kiedy wykorzystała już debet? Odwiesiłam słuchawkę i nie mogłam spojrzeć na Ginę.

- Prześle ci pieniądze? - Nie wiem - odparłam. - Nic nie ma. Czy twoja coś ci wyśle? - Nie. - Gina zmarszczyła brwi. - Nic nie ma. Uniosłam brwi. - Daj spokój! - Ruszyła szybkim krokiem w stronę drogi. - Moja babcia nie pracuje. - A moja Emma pracuje jako służąca - powiedziałam głośno. - Osiemdziesiąt godzin tygodniowo. Szła dalej, nie odwracając się. - Idziesz? - zawołała. - Zaraz. Muszę jeszcze zadzwonić. - Będę przy basenie. Nie mam żadnych innych planów. Odczekałam pięć minut, aż zniknęła mi z oczu. Potem przez następne dziesięć zbierałam się na odwagę. Kiedy uświadomiłam sobie, że nic z tego i zaraz dostanę zawału, podniosłam słuchawkę i zadzwoniłam do Eddiego na jego koszt.

2 St o s - Czy przyjmie pan rozmowę od Shelby Sloane? - zapytała telefonistka. Niemal można było usłyszeć, jak zdumiony wypuszcza powietrze. - Tak - powiedział. Jego głos brzmiał dokładnie tak, jak zapamiętałam, i ból ścisnął mi serce. - Cześć - powiedział. - Wszystko w porządku? - Cześć. Tak. A raczej nie bardzo. - Gina dobrze się czuje? - W jego głosie natychmiast zabrzmiała troska. Za to do mojego zakradł się chłód i serce zaczęło bić wolniej. - Tak. Ale... - Co ja sobie wyobrażałam? - Eddie, potrzebujemy twojej pomocy. Okradziono nas. - Co takiego? - Pewna kobieta zabrała nam wszystkie pieniądze i teraz jesteśmy naprawdę bez grosza. - Jaka kobieta? Opowiedziałam mu wszystko. Reno leży w dolinie i za każdą stacją benzynową wznoszą się w niebo ogromne, ośnieżone szczyty gór Sierra Madre. Poczułam, jak pięknie pachną. Sucho. Czysto. Jak może tam leżeć śnieg, skoro jest prawie trzydzieści stopni? Prawdziwa kanikuła. - Gdzie jesteście? - zapytał. - W Reno. - Jesteście bez grosza w Reno? - Zaśmiał się cicho. - Nie ma sprawiedliwości na tym świecie. - Nie. - Gdyby była, nie stałabym tu jak idiotka w zakurzonej, zardzewiałej budce telefonicznej i nie dzwoniłabym do niego pod byle pretekstem, żeby tylko usłyszeć jego głos.

- To co Gina teraz zrobi? - Zamilkł na moment. - A ty? Macie przed sobą jeszcze cztery tysiące kilometrów drogi powrotnej. - Tak. Jesteśmy trochę ugotowane. - Tak jakby. - Dlatego właśnie dzwonię. Eddie... - Odchrząknęłam. - Możesz nam pomóc? - Nie mam pieniędzy, jeśli o to ci chodzi - powiedział szybko. - Właśnie szukam pracy. Wyrzucili mnie z Long John Silver. - Nie, rozumiem. - Pieniądze bardzo by się przydały. Czy do tego się posunęłam? Błagałam byłego kochanka o pożyczkę? - Mógłbyś tu przyjechać i zobaczyć się z Giną? Przyjechała taki kawał, żeby być z tobą, a teraz jesteśmy w kropce. Jeśli po nią przyjedziesz, poczuje się o wiele lepiej. Tak naprawdę dzwonię ze względu na nią. - Naprawdę? Zająknęłam się. - Tak. Po drugiej stronie słuchawki zapadła cisza. - Widzisz, Shelby - zaczął po chwili - problem polega na tym, że mam nieubezpieczony samochód, a dopóki nie znajdę pracy, nie mogę wykupić polisy. I nie mam benzyny. Z Bakersfield do Reno jest jakieś trzysta pięćdziesiąt kilometrów. Z piersi wyrwało mi się bolesne westchnienie. - Raczej pięćset. - Pięćset! - wykrzyknął. - Jak mam to zrobić? Gdyby Gina mogła zapłacić za benzynę, coś bym wymyślił. - Gdyby Gina mogła zapłacić za benzynę, zawiozłabym ją zgodnie z planem do Bakersfield. - Oczywiście. - Nie miał już nic więcej do powiedzenia. - Czy mogę ją wsadzić do autobusu? - zapytałam. Bóg mi wybaczy. Miałam tylko osiemnaście lat i nie myślałam logicznie, ale dlaczego po zadaniu tego pytania poczułam żal, że z nią nie pojadę i nie będę mogła go zobaczyć, nawet z daleka przez kilka sekund? Tak naprawdę nie mogłam pogodzić się z myślą, że Eddie wyjechał z Larchmont na dobre i jeśli wsadzę Ginę do autobusu, to pewnie już nigdy go nie zobaczę. - Do autobusu? - zapytał. - Dokąd? - Do Bakersfield. - No, nie wiem. Powiedziałaś, że nie ma pieniędzy. To jak wróci do domu? Myślałem, że przyjedziecie razem, zostaniecie chwilę i wrócicie. Tak powiedziała mi Gina. Ja... nie... Co zrobi, jeśli przyjedzie autobusem? - Nie wiem, Eddie. Myślała, że przyjedzie i zostanie. - Gdzie? - W jego głosie zabrzmiało przerażenie. - Mieszkam z matką. - Wiem.

- Shelby, to naprawdę nie jest najlepszy pomysł. Szczerze. Powiedziałbym ci, gdyby tak było. Może gdyby miała pieniądze. Przyjechała z biletem powrotnym. Mogłaby zostać jeden dzień, może dwa, a potem wrócić. Jak myślisz? Możecie gdzieś zdobyć pieniądze? Porozmawiaj z nią. - Jasne. Porozmawiam. - Spojrzałam w dół na pustynny piasek pod stopami. - Muszę już kończyć. Dzięki raz jeszcze. - Miło było z tobą pogadać, Shelby. Może razem przyjedziecie autobusem? Będzie miała towarzystwo. Zawiesił głos. - I mógłbym... cię zobaczyć. Przykro mi, że tak się to wszystko ułożyło. Mam nadzieję, że nie za bardzo cię skrzywdziłem. „Sława!... Ludzie zobaczą mnie i zapłaczą...". Otępiała szłam tuż przy krawężniku. Było południe, może pierwsza, straszliwie gorąco i duszno. Na niebie nie widać było ani jednego ptaka. Wszystkie poleciały na lato na północ. Podczas dziesięciominutowego spaceru kilka razy na mnie zatrąbiono. Może kilkanaście. Na pewno nie z powodu olśniewającej urody ani opalenizny. Nie byłam też pomalowana na jasnożółto jak mój mustang shelby. Może chodziło o jasne włosy. Brudnawy basen znajdował się na środku dziedzińca tuż przy Virginia Street. Gina wyciągnęła się na leżaku, a jej pełne piersi wylewały się z boków skąpego czarnego bikini. - Jak się udała rozmowa? - zapytała. - Niezbyt dobrze - powiedziałam i skinęłam na nią. - Chodź ze mną. - W pokoju żaluzje nadal były zaciągnięte, a Candy spała. Usiadłyśmy na drugim łóżku, otworzyłyśmy okno, hałasowałyśmy. W końcu się obudziła. - Ile mi dałyście, godzinę? - Chcesz więcej? - Idźcie popływać. Poopalać się. Nie potrafię funkcjonować po godzinie snu. - Gdybyś spała jak my, w nocy - rzekła Gina - nie musiałabyś spać teraz. - Może - zgodziła się Candy. - Ale wtedy nie miałybyśmy ani grosza. Kto zarobi jakieś pieniądze? Ty? Przeciągnęła się. - No, już się obudziłam. - Usiadła. - Co zamierzacie? Będziecie tu siedzieć i gapić się na mnie? Nawet się nie zakryła. To ja narzuciłam na nią prześcieradło. - A co, według ciebie, powinnyśmy zrobić? - zapytała Gina. - Jesteście w Reno. - Candy urwała, spojrzała na mnie znacząco, a potem westchnęła. - Tutaj jest pięćset barów i pięćset restauracji. Idźcie na tydzień do pracy do Village Inn. Zarobicie trzydzieści dolarów. To wystarczy na bilet do Bakersfield. Zakaszlałam zbyt głośno i przeprosiłam. - Tyle zarobiłaś zeszłej nocy? - zapytała Gina. - Nie. Więcej. Ale chyba nie chcesz robić tego co ja? - O Boże! - Zgadza się. - Candy włożyła króciutkie szorty, biały top bez stanika i sandały na wysokich koturnach. Na następnym oddechu dodała: - Dlaczego stoisz tu w czymś, co wygląda jak moje czarne bikini? Myślałam, że

wszystko już załatwiłaś. Wymeldujesz się i ruszysz w swoją drogę. Lepiej się pospiesz. Autobusy do BaBakersfield nie odchodzą co godzinę. Gina milczała. W pokoju panował półmrok, lecz na zewnątrz słońce Nevady płonęło jak ognisko. - Myślałam, że Shelby mnie zawiezie - powiedziała. - Shelby nie ma pieniędzy - przypomniała jej Candy. - Nie ma nawet dolara na benzynę. - Może uda nam się coś wygrać - rzuciła Gina błagalnym głosem upomnianego dziecka. - Nieźle mi szło w Argosy. - O ile wiem, to nie masz nawet dolara, żeby go postawić - powiedziała Candy. Gina spojrzała na nią. - Daj spokój, Candy - szepnęła. - Wczoraj zupełnie mi odbiło. - A ja wybieram się do Paradise, żeby odzyskać dziecko. To mój jedyny cel. Mam jeszcze dwa dni, żeby popracować, a potem znikam stąd. Nie będę czekać, aż wygrasz dość pieniędzy, żeby wrócić do domu albo pojechać do Bakersfield, bo to beznadziejna sprawa. - Którą masz na myśli? - zapytała Gina. Ja milczałam znacząco, nawet nie zakasłałam, a w odpowiedzi przebrałam się w moje granatowe bikini w paski. Siedziałyśmy z Giną nad basenem, kiedy Candy zeszła na dół, ubrana jak na wieczór, choć była zaledwie trzecia po południu. - Chodźcie mi pomóc - powiedziała. - Zarobicie na kolację. To tylko jedna noc w całym waszym życiu. We trójkę możemy zarobić mnóstwo kasy. I jutro wyjechać. Ja w swoją stronę, wy w swoją. Nie ma takiej podłości, która przez hazard nie mogłaby przywieść jeszcze o jeden szczebel niżej i poprowadzić prosto do rynsztoka. Jak to możliwe? Może sprawiły to miejsca, które odwiedziłyśmy. Może Las Vegas ma większą klasę. Nie wiem, nigdy tam nie byłam. Wiem tylko, że począwszy od statku na Missisipi, przez Argosy, hotel Nevada aż po Reno oglądałam zahipnotyzowane pary w spodniach z poliestru lub smutnych młodych mężczyzn, którzy zamglonym wzrokiem wpatrywali się w pokryte filcem stoły. Przez całą noc zastanawiali się, czy stawiać dalej czy odejść, podwoić czy zrobić split, przegrywać pieniądze szybko czy wolno. Kiedy się dłużej zastanowić, można to uznać za podsumowanie całego życia, nie tylko hazardu w Reno. Rozstając się dobrowolnie z ciężko zarobioną gotówką, ludzie stają się podatni na każdy z siedmiu grzechów głównych. Chciwość: Więcej, więcej. Lenistwo: Nigdy nie mają wyczyszczonych butów, paski są zapięte na jedną dziurkę za daleko, a guziki koszuli rozpięte, by można było brać głębokie oddechy, kiedy już położyło się ostatnie drobne na numer 23 i usłyszało: „Koniec obstawiania". Nie wspominając o dziesiątkach niedopałków wysypujących się z popielniczek i śmieci, o wiaderkach na żetony rzuconych po grze na podłogę. Obżarstwo: Piją na umór za darmo, korzystają z bufetów i w zamian za to z radością wyrzucają swoje pieniądze. Zazdrość: Wszyscy wygrywają więcej ode mnie. Też tak chcę, to powinny być moje numery. Pycha: Potrafię panować nad własnym losem. Położę tylko kolejną stówę na numer 17 i skończą się wszystkie moje problemy. Gniew: Nie mogę uwierzyć, że znów nie padł numer 17. To zawsze był mój szczęśliwy numer. Co to znaczy „Koniec obstawiania"? Co to znaczy? Nieczystość: Flirtują zarówno z bankructwem, jak i ze skąpo

ubranymi kelnerkami. Dlaczego kelnerki muszą być półnagie, żeby przynosić pieniądze więźniom przyklejonym do barowych stołków? Czy gdyby paradowały ubrane po szyję, pijani chłopcy wyszliby z kasyna? Nie wyglądają na osoby, które szykują się do wyjścia. Wielu z nich sprawia wrażenie, jakby nigdy nie miało stamtąd wyjść. I dlaczego pani prostytucja musi iść ręka w rękę z piciem i hazardem? Nie chodzi przy tym o łatwe kobiety, ale kobiety, którym się płaci. Zupełnie jakby mężczyznom zostały jakieś pieniądze na seks. Nie stać ich nawet na drinka! Czy właściciele kasyn postąpiliby mądrzej, gdyby sami zatrudniali takie kobiety i zapewniali darmowy seks jak alkohol? Wówczas mężczyźni w ogóle nie wychodziliby z kasyn, a Candy miałaby stałą posadę. Tak, Reno to naprawdę miłe miejsce dla Tary. A jednak Candy zapytała, czy chciałybyśmy pójść z nią dziś wieczór, upić się, zdobywać klientów, flirtować z wariatami. - Nie, dziękuję - szepnęłam. - Zupełnie oszalałaś - powiedziała Gina. Miałam nadzieję, że do Candy, nie do mnie. - Dałyście to tamtym chłopakom za darmo - zwróciła się do niej Candy. - Dajcie to teraz, ale za kilka dolców. - Za kilka dolców? - wykrzyknęła Gina. - Mam uprawiać seks z nieznajomymi za kilka dolców? - Uprawiałaś seks z nieznajomymi za darmo - powtórzyła Candy. - Tak! To wielka różnica. Nie mogę uwierzyć, że mnie o to prosisz. Prawda, Shelby? Nie odpowiedziałam. Candy rzuciła mi znaczące spojrzenie znad okularów przeciwsłonecznych z drogerii. - Zapytaj Ginę, co jest gotowa zrobić za milion dolarów, Sloane. Na razie. Pytanie to miało jednak pozostać bez odpowiedzi. Ale tamtego popołudnia coś sobie uświadomiłam. Poszłabym z Candy, gdyby Gina nie opalała się obok mnie i choć bezkrytyczna wobec siebie, aż paliła się, by mnie osądzać. Wolałabym z nią pójść, niż kiedykolwiek się przyznać, że zadzwoniłam do Eddiego i prosiłam go o pieniądze. Niż wysłać Emmę do kierownika banku z prośbą o zwiększenie debetu, żeby mogła mi wysłać trzysta dolarów, które i tak nie wystarczą na powrót do domu. Czułabym się mniej upokorzona, paradując po Reno naga. Ale Gina siedziała tuż obok i pokusa konformizmu była ogromna. Czy nie spaliłabym się ze wstydu podczas szkolnych zjazdów, kiedy Gina bez końca opowiadałaby wszystkim: „Zgadnijcie, co Shelby, nasza biegaczka przełajowa i absolwentka Harvardu, zrobiła w Reno?". Nie poruszyłam się i z uporem (chodziło o mnie, więc na pewno z uporem!) unikałam spojrzenia Candy. Obserwowałam ukradkowo, jak idzie w stronę bulwaru w króciutkich szortach i butach na platformach. Samochody trąbiły głośno z uznaniem. Jeden zatrzymał się przy krawężniku i Candy zniknęła w środku. Zostałyśmy same. - Ona jest totalnie szalona - powiedziała Gina. - I przebiegła jak lis - zgodziłam się. - Tak? To dlaczego nas okradziono? A jeśli jest taka przebiegła, to czy zastanowiła się choć przez chwilę, gdzie czeka na nią Erv Bruggeman? Czy myśli, że nadal szuka jej na międzystanowej? Nie rozumie, że on jest już w Paradise?

3 Cave, cave , de us vi de t Łatwo można było osądzać Candy i moralizować, gdy siedziało się nad basenem na betonowym dziedzińcu tuż przy bulwarze w Reno w za małym bikini. Ale przecież nie zostawiła nam żadnego procentu ze swoich zarobków, nie miałyśmy benzyny i nic nie jadłyśmy. Co miałyśmy zrobić? Przeklinałam samą siebie i Lenę. Przeklinałam słońce, basen i Reno. Przeklinałam wszystko. Gina się wściekała, że nie może iść grać. Nie pragnęła pieniędzy na jedzenie, na benzynę, autobus, lecz na hazard. Chciała, żeby nasza siedemnastoletnia protektorka w białych szortach przyznała jej niewielkie stypendium, żeby mogła siedzieć przyklejona do metalowej dźwigni. - Być może - powiedziała Gina, śmiejąc się lekko i zanurzając palce w wodzie - powinnam była skorzystać z propozycji Candy. Może ma rację. Robię to za darmo, nawet nie mrugnąwszy okiem. Czemu nie można by tego zrobić za trochę pieniędzy na grę? Może nawet nie musiałybyśmy opuszczać basenu. Co o tym myślisz, Shelby? Udawałam, że śpię, więc Gina nie widziała perwersyjnego spojrzenia, jakie posłałam w bok. Zrozumiałam jedno: nie chciała pieniędzy na autobus, żeby zobaczyć się z narzeczonym albo wrócić do domu, lecz proponowała, żebyśmy zostały dziwkami, by móc potem wrzucić pieniądze do automatu do gry. - Wczoraj powiedziałaś, że nie wracasz ze mną do Larchmont. Pomożesz Candy dostać się do Paradise? Pokręciła głową. - Nie mogę jechać do Paradise. Erv już tam jest. Po prostu nie mogę. - Tego nie wiemy na pewno. Ona tak nie uważa. - Bo jest głupia. - Jaki masz więc plan? Dokąd się wybierasz? - Kiedy tylko mama wróci za dziesięć dni do domu i prześle mi pieniądze, pojadę autobusem do Bakersfield. Nie miałam odwagi, by powiedzieć jej o Eddiem. O dziewiątej wieczorem wróciła Candy. Była jak zbawienie. Jak Jezus uzdrawiający trędowatych i ślepców. - Spójrzcie! - wykrzyknęła radośnie, rzucając dwudziestki na łóżko. - Sloane, na pewno umierasz z głodu. Znalazłam fantastyczny bufet. A ty, Gina, musisz koniecznie pójść ze mną do Circus Circus. To trzeba zobaczyć na własne oczy, żeby uwierzyć. No, ubierajcie się szybko i idziemy. Nie przyjmuję odmowy. - A co z... - zaczęłam. - Będę gotowa za piętnaście minut - przerwała mi Gina. - Dzięki, Candycane. Boże, wielkie dzięki. Złapałyśmy okazję w postaci thunderbirda z opuszczanym dachem pełnym rozwrzeszczanych nietrzeźwych mężczyzn (och, gdyby tylko Emma mogła zobaczyć, jak wsiadam do samochodu, który prowadzą pijani obcy mężczyźni), wysiadłyśmy przed rozmigotanym Circus Circus i ruszyłyśmy do kasyna. Nie wiem, jak Candy udawała, że jest pełnoletnia. Wyglądała jak dziecko nawet z oczami w czarnych obwódkach, w

butach na platformach i minispódniczce, zupełnie jakby przeniosła się tu z lat sześćdziesiątych. Brakowało jej tylko długich, prostych włosów. Z tatuażami, kolczykami i utlenionymi włosami przypominała typowego modsa. Zanim weszła do kasyna, przeżegnała się ukradkiem, jakby w nadziei, że nikt nie zauważy. - Dlaczego się żegnasz w sekrecie? - zapytała jak zwykle pozbawiona taktu Gina. - Myślisz, że Bóg nie zauważy? - Miałam nadzieję, że tylko On zauważy. Zastanawiałam się, jaką modlitwę można szeptać pod nosem, gdy wchodzi się do kasyna z nadzieją poderwania wielu mężczyzn, którzy będą gotowi uprawiać z tobą seks za pieniądze. Trochę później zapytałam ją o to. Uśmiechnęła się. - Co można powiedzieć? „Panie Jezu Chryste, synu Boży, zmiłuj się nade mną grzeszną". Ojciec powiedział mi, żebym stale to sobie powtarzała. - I powtarzasz? Odwróciła się do stołu z blackjackiem i zamówiła kolejnego drinka. - Split na dziewiątkach - powiedziała. A do mnie: - Milion razy dziennie. - Kiedy wygrała szybko osiemdziesiąt dolarów, dodała: - Choć czasami wydaje mi się, że Bóg trzyma się z daleka od takich kasyn. Myśli, że skoro wysiadasz przed Circus Circus, z góry wiesz, że nie będziesz robić nic dobrego, więc zostawia cię twoim drobnym oszustwom i pędzi do szpitali, gdzie modlący się do niego chorzy mają przynajmniej nadzieję, że stamtąd wyjdą. - Spojrzałyśmy obie na Ginę, która siedziała dwa stołki dalej z radosnym uśmiechem na twarzy. Przegrała pięćdziesiąt ze stu dolarów, które dostała od Candy. - Kto chciałby jej pomóc? - zapytała. - Ona przecież bardzo chce tu być. - A ty? - Nie - odparła. - Chcę jedynie odzyskać Tarę. To tylko środek prowadzący do celu. W zadymionej sali było bardzo głośno; odgłosy gry w ruletkę, okrzyki ludzi i krupierów wołających: „Tasowanie!" przypominały szum wodospadu. - Czy ja też byłam tylko środkiem do celu? - zapytałam i uśmiech zniknął mi z twarzy. Dotknęła mojej ręki i też przestała się uśmiechać. - Wybacz mi, Shelby - szepnęła. Być może wygrałam coś dzięki hojnej dotacji Candy w wysokości stu dolarów. Nie wiem. Gina w końcu wygrała. Przegrała, wygrała i znów przegrała. Ruletka, blackjack, automaty, drinki, młodzi mężczyźni flirtujący jak szaleni, przewracający się. W pewnej chwili Candy dostała z ręki trzy blackjacki z rzędu i krupierka, Filipinka o imieniu Min, powiedziała, że nie widziała czegoś takiego od dwudziestu lat. Candy się uśmiechnęła. - Muszę mieć szczęście - rzekła i zgarnęła kolejne siedemdziesiąt pięć dolarów. Mężczyźni ciągnęli do niej jak niedźwiedzie do miodu, zupełnie jakby ją wyczuwali. Czy to było wypisane na jej twarzy, ciele? Dlaczego nie przepychali się, żeby być bliżej mnie, nie przysuwali do mnie swoich stołków? Byłam umalowana i chuda, miałam rozjaśnione włosy i minispódniczkę. Czego mi brakowało? Próbowałam przypominać sobie różne pocieszające rzeczy, na przykład: to nie jest miłość. To nie jest nawet pożądanie. To tylko dostępność. Candy w

jakiś sposób przekazuje informację „jestem dostępna", a oni zlatują

się jak mewy. Niedługo odejdą i nadal nie będzie miłości. Ale patrzyłam na to z zazdrością. Żałowałam, że nie jestem taka jak ona, cała w uśmiechach, nie mam jej błysku w przyjaznych oczach, mojego śmiechu nie słychać przy wszystkich stołach. Candy wyglądała, jakby nic jej nie trapiło. Miała nastroszone włosy, wilgotne usta, błyszczące oczy. Chichotała jak uczennica (to ironia), skromnie spuszczała wzrok, kiedy pijany futbolista szeptał jej do ucha coś wyraźnie niestosownego. Kto by powiedział, że za tą beztroską dziewczyną kryje się fanatyk, który chce ją zabić za ukradzioną rolkę filmu z nagraniami, o których nawet nie chciałam myśleć, a już na pewno mówić, ojciec, który modli się sześć godzin dziennie za duszę swojej jedynej córki, martwy chłopak i niewinne dziecko, które czeka na przyjazd matki. Kiedy ona się uśmiechała, ja nie potrafiłam się zmusić nawet do grymasu. Im trudniej mi to przychodziło, tym więcej pieniędzy przegrywałam. - Shelby - powiedziała w końcu Candy - musisz przestać. Przez ciebie znów będziemy spłukane. Idź i przeczekaj kilka rundek. - Tak, mała - zgodził się futbolista, wesoły i jowialny. - Nie znasz zasad tej gry? Kiedy jesteś rozgrzana, musisz grać, jakbyś płonęła, jak twoja przyjaciółka. A kiedy jesteś zimna, nawet nie zbliżaj się do pieniędzy, bo one z pewnością będą się trzymać od ciebie z daleka. Skorzystałam z ich rady i odeszłam. Candy chwyciła swoje żetony, posłała całusa futboliście i ruszyła za mną. - W porządku? - Tak. Która godzina? - Nie mam pojęcia. W kasynach nie ma zegarów. Powoli przeciskałyśmy się wśród zatłoczonych stolików. Candy zdecydowanie, jakby czegoś

szukała.

Zatrzymała się przy stole z krupierem i dwoma graczami. Minimalna stawka wynosiła pięćset dolarów. - Patrz - powiedziała. Obserwowałyśmy szpakowatego dżentelmena w eleganckim garniturze, który postawił pięćset dolców na 18 i przegrał. Postawił kolejne pięćset na 10, wziął drugą kartę, miał w sumie 20 i przegrał z krupierem, który miał 21. Rety! - To pora, kiedy trzeba przestać grać - szepnęła do mnie Candy. Ale nie odeszła. Wysunęła się zza jego pleców, stanęła przy jego ramieniu i poklepała go, kiedy krupier wreszcie przegrał. Mężczyzna odwrócił głowę i uśmiechnął się. Odwzajemniła uśmiech. Położył kolejny żeton o wartości pięciuset dolarów. - Powodzenia - powiedziała, przysuwając się bliżej. - Obserwowałaś mnie? - zapytał. - Będzie mi to potrzebne. Co się dziś ze mną dzieje? Z Candy przy boku przy szczęśliwym podwojeniu mężczyzna wygrał dwa tysiące pięćset dolarów. W ciągu trzech minut wygrał tyle pieniędzy, ile my z Emmą musiałyśmy oszczędzać przez lata. Popełniłam jeden z grzechów głównych: zazdrość. Patrzyłam na to, co miał, ale nie pragnęłam jego pieniędzy, lecz stalowych nerwów. Krzyknął z radości, dał krupierowi studolarowy żeton i mocno uściskał Candy, mówiąc, że najwyraźniej przyniosła mu szczęście. Patrzyłyśmy, jak gra jeszcze przez jakieś piętnaście minut i w tym czasie wzbogacił się o sześć tysięcy dolarów.

- Ani przez chwilę nie myśl, że to odwaga - szepnęła do mnie Candy. - On stawia, bo guzik go to wszystko obchodzi i ma pieniądze do stracenia. To nie jest odwaga, lecz obojętność. Jest lekkomyślny i dlatego wygrywa. Karty uwielbiają lekkomyślnych graczy, a kasyna ostrożnych. Wiedzą, że im bardziej jest się ostrożnym, tym więcej się przegra. Poczułam się lepiej. - Chcesz już iść? - zapytałam. - Nie ma mowy. On jest moim blackjackiem. - Powinnam sprawdzić, co z Giną. - Nie chciałam na to wszystko patrzeć. - Zbyt długo zostawiłyśmy ją samą. - Shelby, Shelby, Shelby - powiedziała, przytrzymując mnie za ramię. - Ależ z ciebie głuptas. Jak myślisz, dlaczego nie wyjechała, jak groziła wczoraj? Gdyby tylko mogła, grałaby sama w szafie. Na pewno nie chce, żebyś stała jej nad głową i patrzyła, jak przepuszcza moje pieniądze. Cofnęłam się o krok. - Zostań ze mną - powiedziała kojącym tonem, opierając jedną rękę na plecach lekkomyślnego mężczyzny, a drugą na mojej dłoni. Lekkomyślny wyglądał, jakby zjawił się tu prosto z Wall Street: pan w średnim wieku, który udaje, że dopiero dobiega trzydziestki. Candy nie mogła grać przy stole z minimalną stawką pięciuset dolarów, lecz Lekkomyślny położył przed nią żeton. - Zaryzykuję. Postaw. Zobaczę, jak ci pójdzie. - Dzięki - powiedziała. Bez mrugnięcia okiem dostała 10 i chciała podwoić. Rozbawiony dał jej kolejny żeton. Wygrała tysiąc dolców. Powiedział, żeby go zatrzymała i położył przed nią następny. - Graj, dopóki nie przegrasz moich pięciuset dolarów. Candy dostała blackjacka. W następnym rozdaniu zrobiła split na dwóch dziewiątkach (za jego pieniądze) i wygrała oba rozdania. Po ośmiu wygranych z rzędu wreszcie jedno przegrała, oddała mężczyźnie żeton, dała krupierowi dziesięć dolarów i zarobiła dla siebie trzy tysiące! - Candy, chodźmy. Szybko - szepnęłam. - Popatrz, jak świetnie ci poszło. - Świetnie? - rzuciła i lekko mnie odepchnęła. - Jeśli podzielimy się tymi pieniędzmi, tobie wystarczy na powrót do domu, a mnie na co? Idź. Sprawdź, jak idzie Ginie. Wróć za dwadzieścia minut. - Skąd mam wiedzieć, kiedy minie dwadzieścia minut? - poskarżyłam się i patrzyłam, jak Lekkomyślny stawia jej drinka. Wznieśli toast, lekko flirtując. Wyglądał na zadurzonego, więc skłoniłam się i poszłam szukać Giny. Znalazłam ją od razu - siedziała dokładnie na tym samym miejscu, na którym zostawiłyśmy ją przed paroma godzinami. - Masz jeszcze pieniądze? - zapytałam, popijając czwartego czy piątego drinka. Byłam lekko wstawiona. Obżarstwo. Chciwość. Lenistwo. Pycha. Potrafię sobie z tym poradzić. Mogę mieć więcej. Zasługuję na to. W ogóle się nie bawię. A zasługuję na to. Jestem jej godna. Zamówiłam kolejnego screw-drivera. - Niewiele - odparła Gina. - A ty? - Wygrałam kilka stów i zamierzam się tego trzymać.

- Ja wygrałam siedemset, ale teraz prawie wszystko przegrałam. Czekam, aż znów się rozgrzeję. Jeśli wygrałam tak dużo i tak szybko, to mogę wygrać jeszcze więcej. Boże, tu jest rewelacyjnie. Jak idzie Candy? - Całkiem nieźle. Wygląda na to, że szczęście jej dopisuje. Gina roześmiała się z niezamierzonej ironii. Ja się nie śmiałam, bo nagle stanęła za mną Candy. Odciągnęła mnie, rozlewając mi drinka. - Posłuchaj - powiedziała cicho. Ledwo ją słyszałam w szumie kasyna, ale nie chciała mówić głośniej. Stała bardzo blisko, jej włosy łaskotały mnie w uszy. - Posłuchaj, Lekkomyślny zaproponował nam tysiąc dolarów na głowę, jeśli będzie mógł popatrzeć. - Na co? Tylko na mnie spojrzała. Ależ musiałam się jej wydać głupia. I naiwna. Nawet powtórzyłam pytanie. Wyraz jej oczu w końcu wystarczył mi za odpowiedź, ale bez jej pomocy nigdy bym się nie domyśliła. Otworzyłam szeroko oczy. - Odbiło ci? - Chyba tobie. Tysiąc dolców. W połączeniu z tym, co już masz, wystarczy na powrót do domu. Daj spokój. On płaci z góry. Zamkniemy oczy, zaciśniemy zęby. Obiecuję ci, to będzie najszybszy tysiąc, jaki w życiu zarobisz. - Oszalałaś - odparłam. - Nie ma mowy. Nawet za milion lat. Nigdy. Milion lat to bardzo długo. Nigdy to bardzo długo. - Chciałam tylko zauważyć - powiedziałam, gdy jechałyśmy windą do penthouse'u na czternastym piętrze Circus Circus - że on rzucił więcej pieniędzy na dwa prostokątne kawałki papieru z obrazkami niż na nas. To znaczy, że ceni nas mniej niż papier. - Laminowany, ale pojmuję twoją uwagę. I co z tego? - Candy, wygrałaś właśnie trzy tysiące dolarów. Na miłość boską, zabieraj kasę i uciekaj. - Nie robię tego dla siebie, Sloane - odparła. - Ale dla ciebie. Żebyś mogła wrócić do domu. Zielone drzwi windy rozsunęły się. - Mamy jakiś limit czasu? - zapytałam. - Nie wiem, o co ci chodzi. - Z facetem i dziewczyną wiadomo, kiedy się kończy, kiedy facet dochodzi, ale z... - Nie mogłam dokończyć. - Skąd wiesz, kiedy jest koniec? - Po jakichś piętnastu minutach zacznij udawać. Zamilkłam, a serce waliło mi jak oszalałe. Nie mogłam uwierzyć, że idziemy jasno oświetlonym korytarzem wyłożonym miękką, złotawą wykładziną. - A co z Giną? - zapytałam. - Nawet nie powiedziałyśmy jej, dokąd idziemy. A jeśli zacznie nas szukać? - Shelby, ona od paru godzin nie zeszła ze stołka. Czy naprawdę ruszy się przez następne piętnaście minut? Serce zabiło mi jeszcze mocniej. - Co mam udawać? - zaryzykowałam pytanie. - Że już koniec?

- Przyjaciółko - rzuciła wesoło Candy, uderzając mnie w ramię. - Nie przyszło ci do głowy, że może wcale nie będziesz musiała udawać? - Roześmiała się gardłowo i posłała mi szeroki uśmiech. Szaleństwo, szaleństwo, szaleństwo. Jak się okazało, rzeczywiście nie musiałam udawać. Chciałabym móc powiedzieć, że wszystko poszło gładko, bez żadnego incydentu. Jednak sympatyczny dżentelmen, który obojętnym gestem rzucił na stół sześć tysięcy dolarów w ciągu paru minut, w kontaktach z nami okazał się znacznie mniej sympatyczny. Wynajmował luksusowy apartament, z elegancką pościelą wykładaną marmurem łazienką (gdzie spędziłam zbyt dużo czasu, próbując zebrać się na odwagę) i przygaszonymi dla podkreślenia nastroju światłami. Znajdowały się tam też trzy telewizory, złote lampy, lśniący duży stół, kanapa i wielkie szafy z lustrami. Pomyślałam, że mogłabym mieszkać w takim miejscu do końca życia. Gdzie pokojówka co wieczór ścieliłaby mi łóżko. Przynoszono by szampana. Świeże ręczniki. A za wielkim oknami do sufitu w dole migotały światła Reno. Gdyby nie to, że to miejsce znajdowało się właśnie w Reno, byłoby rewelacyjne. Candy pukała do drzwi łazienki przez pięć minut. - Shelby, wyjdź. No już. Przestań się chować. On czeka. Uzgodniliśmy warunki, zapłacił nam, poprosiłam, żeby zgasił górne światło i położyłyśmy się na jego eleganckiej pościeli. Jakoś, choć nie wiem jak, udało mi się przezwyciężyć wstyd i zażenowanie na tyle, by zapomnieć o jego obecności na krześle obok. Nie wiem, ile czasu minęło, być może piętnaście minut, może tylko mgnienie oka, kiedy nagle mężczyzna oświadczył, że chce uczestniczyć. Wpadłam w panikę i usiadłam, próbując sobie przypomnieć, gdzie zostawiłam ubranie i buty. Cały czas jęczałam: Nie! Nie, nie, nie. Candy uspokajającym gestem położyłam mi dłoń na ramieniu i powiedziała, że jest chętna. On tylko pokręcił głową i powiedział, że chce mnie, że nie mam wyboru. Odmówiłam i wstałam. Mężczyzna znalazł się przeraźliwie blisko. Byłam naga, przerażona i zaczęłam płakać. Candy stanęła między nami, wzięła go za rękę i odsunęła mnie na bok. - Chodź, skarbie - zwróciła się do mężczyzny. - Ja wiem, co robić. Ona nie potrafi. Nie ma o niczym pojęcia. Wybuchnął śmiechem i zaczął ze mnie drwić. - Są cztery rzeczy, które nigdy nie powinny pochlebiać mężczyźnie - powiedział. - Nic nie wiem o trzech, ale znam tę najważniejszą. To pieszczoty kobiet. - Jego szyderstwo pozwoliło mi jednak się ubrać i zostawić Candy. Zapytałam, czy nic jej nie będzie, ale nawet się nie odwróciła, tylko zamknęła stopą drzwi sypialni. - Idź już! - rzuciła. Czekałam na nią na ławeczce tuż przy windach, wiercąc się nerwowo i obgryzając paznokcie. Trzęsły mi się ręce i kolana. Starałam się nie myśleć i nie martwić o nią. Nie udało mi się w obu przypadkach. Zjechała windą pół godziny później, trochę poturbowana. Miała podbite oko i opuchnięte Zerwałam się z miejsca. - Wszystko w porządku? - Niezły numer z tego faceta. Zabrałaś pieniądze? - Lekko sepleniła, jakby nie miała zęba. Skinęłam głową. Nie mogłam na nią patrzeć.

usta.

- A ty zabrałaś swoje? Co się stało? Nie patrząc na mnie, powiedziała, że Lekkomyślny zabrał jej pieniądze, które wygrała przy jego stole. Powiedział, że należą do niego. Kiedy wychodziła, rzucił jej żeton. Pokazała mi. Pięćset dolarów. - Och, Candy. - Głos mi drżał, chciało mi się płakać. - Będziesz miała sińca pod okiem. - Och, Shelby. To nie jest ważne. - Wyglądała na zrozpaczoną. - Oddam ci połowę moich pieniędzy. - Nie, są twoje. - Nie. Bez ciebie nigdy bym ich nie zarobiła. Dam ci połowę. - Nie wrócisz do domu za połowę. To prawda. Nie wiedziałam, co robić. - Boże, Candy. - Nie martw się. Łatwo przyszło, łatwo poszło. Chodźmy znaleźć Ginę. Chciałam powiedzieć: To było łatwe? - Jak myślisz, gdzie ona jest? - Dokładnie tam, gdzie ją zostawiłyśmy. I tak rzeczywiście było. Zostało jej pół drinka i mniej więcej tyle samo z kupki żetonów, które leżały rozrzucone na stole. Miała szklany wzrok. - Cześć - powiedziała Candy. Ujęła mnie pod ramię, bo uginały się pod nią kolana, jakby się miała zaraz przewrócić. - Gotowa? - Już czas? - Nie wiem. Uważasz, że dość już grałaś? - Która godzina? - Pewnie tuż przed świtem. - Co? - Pochyliła się gwałtownie do przodu, zaskoczona. - Jeszcze tylko jedno rozdanie - powiedziała. Czuję, że dopisze mi szczęście. Przegrała. Zagrała jeszcze raz. Przegrała. W końcu został jej tylko jeden czarny żeton o wartości stu dolarów. Gdyby mogła go postawić, grałaby dalej. Candy ściągnęła ją ze stołka. - Został ci jeden żeton - powiedziała, odciągając ją od stołu. - Sto dolców. Twój bilet autobusowy do Bakersfield. Odsunęłam Candy. Nie chciałam, żeby stale wspominała o Bakersfield. Nie miałam jeszcze okazji, żeby opowiedzieć jej o Eddiem. Byłyśmy zbyt zajęte podlizywaniem się Lekkomyślnemu. W drodze do wyjścia zapytałam Candy, czy rozglądała się w kasynie za Leną. - Nie - odparła. - Kiedy ogarnia mnie paląca potrzeba, żeby jej szukać, mówię: „Dobry Boże, pomóż mi zapomnieć i już nigdy o niej nie myśleć. Proszę". - Działa? - Nie - przyznała Candy. - Ale mój ojciec twierdzi, że zawsze mierzę zbyt wysoko. Mówi, że kiedy człowiek próbuje nauczyć się wybaczać, nie wolno zaczynać od nazistów.

Gina tkwiła w swoim małym świecie; liczyła pod nosem i mruczała jakieś formuły. Nawet nie zauważyła, co się stało z twarzą Candy. Powiedziała, że miała dwieście dolarów na dwóch figurach, zrobiła split i przegrała. - Gina, czy ty nie znasz podstawowej zasady hazardu? - zapytała Candy. - Nigdy nie rób splitu na wygrywającym rozdaniu. - Ale ja chciałam podwoić wygraną! - I zamiast wygrać dwieście, straciłaś czterysta dolarów. Jesteś więc czterysta do tyłu. - To głupia matematyka - prychnęła Gina. - Wygrałaś? Candy machnęła pięćsetdolarowym żetonem. - Lena, też mi coś! Wcale jej nie potrzebujemy. - Rzuciła mi spojrzenie, którego nie odwzajemniłam. Twarz mi płonęła. - Powiedziałaś tamtemu mężczyźnie, że mam na imię Bunny - zwróciłam się do Candy po powrocie do Motelu. Gina była w łazience i miałyśmy kilka sekund tylko dla siebie. - Zrobiłam to nie dla niego, lecz dla Jezusa. - Myślisz, że to go zmyli? - Tak. To wszystko zrobiła Bunny, nie ty. Myślałam, że lepiej się z tym poczujesz. Byłam rozpalona i nie mogłam na nią spojrzeć. Nadal byłam przerażona i tak zmęczona, że czułam pod powiekami piasek. Tak więc wygląda życie po drugiej stronie. Dajesz im to, oni dają tobie, a potem biją cię jedną ręką, a drugą zabierają. Nieumyta i ubrana padłam na łóżko i zasnęłam. Kiedy otworzyłam oczy, była piąta rano. Czułam się rozdęta, wstrętna i odrażająca, jak grzesznik, który nie spał całą noc, a teraz nie potrafił stawić czoła nowemu dniu. Ja też nie potrafiłam się z nim zmierzyć. Gdy dziewczęta poszły na basen, przeszłam pół kilometra do budki telefonicznej i zadzwoniłam do Emmy, żeby nie przysyłała mi pieniędzy, bo nie są mi już potrzebne. - Teraz mi to mówisz? Kiedy poniżyłam się przed tamtym człowiekiem? - Poniżyłyśmy się obie, Emmo. - Skąd masz pieniądze? Powiedziałam jej, że wygrałam w kasynie. Próbowałam się trzymać przynajmniej półprawdy, gdyż kłamstwo było zbyt nieprzyzwoite. W Motelu dziewczęta leżały na zardzewiałych leżakach. Wykąpały się i były jeszcze mokre. Od trzech dni nie ruszałam samochodu, który nadal stał przy krzakach. Powinnyśmy zastanowić się co dalej, lecz łatwiej było włożyć bikini i leżeć na parkingu o szóstej wieczorem w upalnym słońcu pustyni i wystawiać twarze na jego promienie. Dzięki Candy miałyśmy w sumie dwa tysiące dolarów i mogłyśmy zapomnieć o Lenie i kradzieży. Desperacko pragnęłyśmy też zapomnieć o Ervie, o jego złowieszczej obecności i właśnie dlatego nie miałyśmy ochoty na rozmowę o dalszych planach. Zamiast tego snułyśmy plany na dziś. Gdzie pójdziemy coś zjeść? Koniecznie powinnyśmy zjeść coś pożywnego. A może zrobimy zakupy? Przyda nam się kilka nowych rzeczy. Na pewno powinnyśmy kupić prezent dla Tary. Co by się jej spodobało? Co lubią pięcioletnie dziewczynki? Żadna z nas nie miała pomysłu. - Co ty lubiłaś, Candy? - zapytała Gina, zadowolona i wyciszona. Wrogość ustąpiła miejsca życzliwości. Jej kostium kąpielowy podjeżdżał do góry; w czasie podróży trochę przytyła, piersi wylewały się ze stanika, a sznureczki dołu wpijały się w biodra. - Kiedy miałaś pięć lat.

- Nie wiem - odparła Candy, nie otwierając oczu. Wystawiała twarz do słońca, a policzek pod lewym okiem był siny i opuchnięty. - Może kolorowałam książeczki albo lepiłam garnki z gliny. Możliwe, że heblowałam sosnowe drewno. Robiłam szklane ozdoby do zawieszenia nad kołyską. I drewniane krzyże. Uśmiechnęła się. - Małymi pulchnymi rączkami robiłam śliczne drewniane krzyże. Jeden z nich nadal wisi w celi mojego ojca. Modli się pod nim. - To może załatwimy Tarze trochę surowego drewna - powiedziała Gina. - Proszę, kochanie. Mamusia ma dla ciebie deski. Tylko uważaj na drzazgi. Candy się uśmiechnęła. W czasie podróży nie przytyła, nadal była chuda, a na jej ciele widać było otarcia, które nigdy się nie opalą, na torsie, ramionach, kolanach, w miejscach, które zderzyły się z Ervem i życiem. - Wszystkie dziewczynki lubią malować. Kupimy jej pisaki i książeczki do kolorowania. Na pewno się ucieszy: - Jasne - odparła Candy. - Może lalkę? - A może szczeniaka? - zasugerowała Gina. - Żywego szczeniaka? Oszalałaś? Zachichotałyśmy. Wystawiałyśmy się na palące słońce Reno, a potem zanurzyłyśmy się w ciepłej wodzie. Nagle uznałyśmy zgodnie, że umieramy z głodu. I nie miałyśmy nic do ubrania. Narzuciłyśmy więc byle co, na życzenie Candy zostawiłyśmy mustanga na parkingu i pojechałyśmy taksówką do centrum handlowego. Spędziłyśmy tam cudowną godzinę, kupiłyśmy dżinsy, czarne sukienki i sandały z paskami wiązanymi wokół kostki. A także nowy tusz do rzęs, czerwoną szminkę i piankę do włosów. Candy nie kupiła nic dla siebie, tylko dużą niebieską piłkę w żółte kwiatki dla Tary. „Żebyśmy miały razem co robić" oświadczyła. I jeszcze różową sukienkę z koronki odpowiednią dla księżniczki, białe buciki ze srebrnymi klamerkami i złotą klamrę do włosów. - Nie ma brązowych włosów jak ja kiedyś, lecz jasne jak jej tata - wyjaśniła. Przebrałyśmy się w publicznej toalecie, upudrowałyśmy opalone twarze i z zakupami w torbach pojechałyśmy taksówką do Glory Hole na Virginia Street. Mężczyźni pożerali nas wzrokiem, a kobiety oglądały się - za mężczyznami! Poprosiłyśmy o cichy stolik na tyłach. Idąc potykałyśmy się w sandałach na wysokich obcasach. Usiadłam obok Candy, mając naprzeciwko Ginę, ale tylko dlatego, że nie chciałam patrzeć na Candy. Z jakiegoś powodu jej widok budził we mnie emocje tak potężne i niezwykłe, że bałam się, iż jedno małe spojrzenie zdradzi mój wewnętrzny niepokój. Teraz byłam blisko, ale nie musiałam na nią patrzeć. Kiedy mówiła, uśmiechałam się do sałatki, do steku, do kieliszka z winem. Czułam zapach jej perfum Jovan Musk. Zamówiłyśmy tanie cabernet sauvignon z Sonomy i nawet mi smakowało, ale przecież nie byłam w tych sprawach ekspertem. Poczułyśmy jednak, że będzie to wyglądać dorośle i dojrzale, jeśli zamówimy czerwone wino do czerwonego mięsa. Wypiłyśmy z Giną dwie butelki, zanim zebrałyśmy się na odwagę, by poruszyć z Candy trudny temat. Musiałyśmy się zastanowić, co dalej . Nie mogłyśmy przecież siedzieć nad basenem na parkingu, aż kierownik znudzi się usługami Candy i nas wyrzuci.

Z kieliszkiem w ręce Candy słuchała, jak kaszlemy i chrząkamy niepewnie. Bałam się, że chluśnie nam winem w twarz. - Nie możesz jechać do Paradise, Candy - wydusiła wreszcie Gina. - Nie możesz się tam pokazać i szukać córki. Candy nie rozumiała, o co jej chodzi. - Jak myślisz, gdzie jest Erv? - Trudno to było powiedzieć, nawet po tej ilości wina. - Dlaczego miałby tam być? - A czemu nie? - Ale dlaczego? Skąd wie, dokąd zmierzam? - Nie wie, że miałaś dziecko? - Jasne, że tak - powiedziała. - Ale nie wie, gdzie przeprowadziła się rodzina Mike'a. - Nie? - Nie! - Wystarczy jeden przekaz Western Union do Paradise - wyjaśniła Gina. - Albo twoja matka. Czy wie, dokąd wyjechali? - Chyba nigdy jej nie mówiłam. Nie ufam jej aż tak bardzo. - I dobrze zrobiłaś - powiedziałam. - Ale czy Erv jest facetem, który da teraz za wygraną, skoro ścigał cię przez tyle kilometrów? Candy nie odpowiedziała. Przestała pić. - Nie wiem, co chcecie, żebym zrobiła - odezwała się w końcu. - Zabrałyście mnie do restauracji za pięćdziesiąt dolarów, żeby mi to powiedzieć? Nawet jeśli macie rację, to nadal muszę ją stamtąd zabrać. - A jeśli on tam na ciebie czeka? Jeśli skrzywdzi was obie? Potrząsnęła głową. - Jej nie skrzywdzi. Widziałam jego oczy i byłam świadkiem jego gniewu. - Candy, proszę. - Czym się martwisz? - zapytała lekko kpiącym tonem. - Ona będzie bezpieczna. - Ty nie jesteś bezpieczna. Jak może być bezpieczna z tobą? Gina pokiwała głową ze spokojem. - Prześpijmy się z tym jeszcze jedną noc. Zastanówmy się. Może - zaczęła zarumieniona - powinnyśmy wrócić do Circus Circus. Żeby się odprężyć. Tylko na godzinkę. Nie ma sensu roztrząsać nieprzyjemnych spraw. Pokręciłam głową. - Na godzinkę. - To nie wchodzi w grę. Albo idziemy i zostajemy tam, albo nie idziemy wcale. - No więc? - rzuciła łagodnie. - Nigdzie nam się nie spieszy. Chodźmy. Starałam się nie okazywać dezaprobaty. - Gina, najpierw musimy się zastanowić, co z Candy. - Nie ma się nad czym zastanawiać - odparła Candy.

- Jest. Pomyślałyśmy z Giną, że powinnaś zostać tutaj, a my pojedziemy po Tarę. Przez twarz Giny przemknął cień. Jej długie, proste włosy: zafalowały w odmowie. - Shelby, oszalałaś? - Nie pamiętasz? Rozmawiałyśmy o tym. - Nigdy! - Ależ tak. Nie pamiętała, a teraz uważała, że to okropny pomysł. Nie wiedziałam jednak, co jest tego powodem: niebezpieczna głupota tego planu czy Circus Circus? - Shelby - powiedziała, kręcąc gwałtownie głową. - Muszę pojechać do Eddiego. - W istocie - zgodziłam się. - Gina musi przygotować się do ślubu. A ja muszę iść na Harvard. Już zaczyna mi brakować czasu. Nie mogę dalej tkwić w Reno. To się samo nie załatwi. A Candy musi odzyskać dziecko. Wszystkie mamy wielkie plany. - Jakże je lubiłam! - Jedno jest pewne, nie możemy siedzieć bezczynnie i myśleć o Circus Circus. - Zgadzam się - powiedziała Candy. - Zabierz mnie więc do Paradise. - Dobra. - Ciekawe - rzuciła Gina, nalewając sobie kolejny kieliszek caberneta. - Jak to jest, że ją zawieziesz do Paradise, a ja mam jechać do Bakersfield autobusem? Nie zasługuję na dowiezienie do samych drzwi? - Shelby, a twoja matka? - zapytała Candy. - Gdzie jest miejsce dla niej? Rzeczywiście, co się stało z moimi planami, marzeniami? Miałam pojechać nad Pacyfik i znaleźć matkę w Mendocino, posiedzieć z nią parę dni, może w kawiarnianym ogródku, jeśli mieli coś takiego w jej miasteczku. Miałam ją zaprosić, żeby wróciła ze mną na wschód. Zamierzałam... - Najwidoczniej nie mam już czasu dla siebie - powiedziałam i wyraźnie mnie to otrzeźwiło. - Paradise, Bakersfield. - Westchnęłam. - Masz rację. Powinnam cię odwieźć, Gina. Jutro rano pojedziemy wszystkie do Paradise, zabierzemy Tarę, zawiozę Ginę do Bakersfield, a potem pojadę do Mendocino. Candy patrzyła na mnie, jakbym po kolei zestrzeliwała wszystkie jej marzenia. Nie mogłam spojrzeć jej w oczy. Wyciągnęła rękę i ujęła moją dłoń. Starałam się nie drgnąć, nie wyrwać ręki. - Sloane - rzekła cicho. - Spójrz na mnie. Moje rozbiegane oczy wreszcie spoczęły na jej twarzy i ich wyraz złagodniał. - Wiem, że próbujesz pomóc - powiedziała. Nie puszczała mojej ręki. - Zawsze masz wielkie plany i pomysły. Uwielbiam to w tobie. Ale zapominasz o jednym bardzo istotnym szczególe. Jeśli ja nie mogę jechać do Paradise, to ty z pewnością też nie. Jeśli Erv tam jest, na pewno będzie szukał twojego żółtego mustanga. Nawet jeśli chcesz mi pomóc, to nie możesz tego zrobić swoim samochodem. Cały czas powtarzałam, że ten samochód to koszmar. On jest w tobie najgorszy. Teraz jest to bardziej zgodne z prawdą niż kiedykolwiek. - Nie bądź śmie... - Myślisz, że wjedziemy do Paradise w twoim kanarkowym wozie i porwiemy moje dziecko? Wpatrywałyśmy się w resztki wina.

- Candy ma rację - powiedziała Gina. - Możesz zmienić fryzurę, makijaż i ubranie, ale uważasz, że twój żółty mustang zaparkowany obok huśtawek nie zaalarmuje Erva? - Wyglądała na bardzo z siebie zadowoloną, jakby krzyżowanie naszych planów miało jej przynieść jakąś korzyść. - Powiesz wszystko - rzuciłam - bo nie chcesz tam jechać i mi pomóc. - Chcę jechać do Bakersfield! Minęło kolejne pół godziny. Mogło minąć jeszcze sześćdziesiąt, a ja dalej nie mogłam dojrzeć prawdy ukrytej w słowach Giny i Candy. Nie mogłyśmy jechać do Paradise moim samochodem. A jednak bez samochodu nie mogłam jechać nigdzie. Nigdzie. Wpatrywałyśmy się w siebie zamglonymi od wina oczami. - Pojadę autobusem - zasugerowała Candy. - Tak, koniecznie - zgodziła się natychmiast Gina. - Pojedziesz autobusem do Paradise? - zapytałam. - A kiedy już tam będziesz, to co? To małe miasteczko? Będziesz się poruszać pieszo? Czy tam wszędzie są chodniki jak w Larchmont? - Nie wiem. To miasto. Na pewno będą jakieś chodniki. Były w Huntington. I Rapid City. W Salt Lake też. - Ja pojadę zamiast ciebie - powiedziałam nagle. - Autobusem do Paradise. Candy najpierw żachnęła się z niedowierzaniem, a potem wybuchnęła śmiechem. - Chcesz zabrać moją pięcioletnią córkę i powiedzieć: „Chodź, kochanie, pojedziemy zobaczyć się z mamą, ale najpierw musisz wsiąść ze mną do autobusu"? - Czemu nie? Myślisz, że szybciej wsiądzie ze mną do żółtego samochodu? Gwarantuję ci, że dzieciom zabrania się wsiadać z nieznajomymi do wszystkich środków transportu. Candy położyła dłonie na stole. - No właśnie. Pomyśl tylko, co proponujesz. Byłam powolna i lekko wstawiona. Nie przywykłam do myślenia i do alkoholu. Nie radziłam sobie z życiem. Candy znała jego jedną stronę. Jak mogła wymyślić mądre rozwiązanie? Była przecież dziewczyną, która bez paszportu chciała zabrać swoje dziecko samolotem do miejsca oddalonego o tysiące kilometrów. - Moja mała nigdy nigdzie z tobą nie pójdzie. Myślisz, że pięciolatka wsiądzie z tobą do autobusu, do mustanga, wskoczy na rower? Nigdy. Zna mnie. Jest moim dzieckiem. Jakim prawem sądzisz, że pójdzie z tobą? - Co chcesz, żebym zrobiła? - zapytałam, wychylając kieliszek wina (a może w nim tonąc?). - Chcę ci pomóc. Ale nie wiem jak. - Przez cały czas ci to powtarzałam - powiedziała Gina. - Tak, w kółko! - Nie potrzebuję waszej pomocy - oświadczyła Candy, jak zwykle sceptycznie podchodząc do grożącego jej niebezpieczeństwa. Byłam tym wszystkim przytłoczona. Gina wyłączyła się z rozmowy. Zamówiła sernik i jadła go z wielkim smakiem. Nie patrzyłam ani na jedną ani na drugą. Wbiłam wzrok w swoje dłonie.

Siedziałyśmy we trzy w restauracji, próbując zapanować nad niepokojem, który targał naszymi duszami. Gina zamyśliła się na moment, jakby zaraz miała wpaść na jakiś pomysł. - Chodźmy do Circus Circus i pomyślmy o wszystkim tam - powiedziała nagle, jakby zapaliła się żarówka. - Dostaniemy darmowe drinki. Raul, krupier, który wczoraj pracował, powiedział, żebym przyszła dziś wieczór. Ma zmianę od dziesiątej do szóstej. Chodźmy i zastanówmy się. - Uśmiechnęła się, jakbyśmy nie miały absolutnie żadnych trosk, a jej narzeczony marzył o tym, by przejechać setki kilometrów, żeby pomóc swojej przyszłej żonie. - Pozwól jej iść - powiedziała do mnie Candy. - Nie. Pozwolę i co? Wyciągniemy ją stamtąd o świcie. Potem będzie spała przez cały dzień i wszystko zacznie się od nowa. Jak długo mam siedzieć w Reno i zastanawiać się nad twoim życiem, Candy? - Nie tylko nad moim. - Proszę. Dajcie już spokój. Wystarczy. - Wstałam. - Muszę coś zrobić, żeby otrzeźwieć. Na razie tylko prowadzę samochód, daję się okraść i uprawiam hazard. Nie mogę już jasno myśleć, nie pamiętam żadnej z rzeczy, których się nauczyłam. Straciłam kontrolę nad sobą, nad moim życiem, tą wyprawą i nad wszystkim, co chciałam zrobić. Nie wiem, jak ci pomóc, Candy. Nie wiem, jak pomóc tobie, Gina. Jutro rano muszę wsiąść do samochodu i wrócić do domu. Nie mogę już jechać do Mendocino, rozumiecie? Nie mogę! Powiedzcie mi, czego ode mnie chcecie. Inaczej, ty, Gina, ruszaj sama do Eddiego, a ty, Candy, do Tary. - Mogę pojechać autobusem - rzekła Candy. - Taki miałam plan. Potem ruszymy razem. - Dokąd? - Nadal nie wiem. Tego jeszcze nie ustaliłam. - On czeka na ciebie - powiedziałam. - Czego nie rozumiesz? On tam jest i czeka, żebyś się pojawiła. Wie, że przyjedziesz. - Stałam. Może mówiłam zbyt głośno. - Nie możesz się pokazać w Paradise, a mała ze mną nie pójdzie. Nie wiem, co robić. - Zabrakło mi już odpowiedzi, rozwiązań, pomysłów. Załamana zaczęłam płakać. To wszystko przez wino. Gina podeszła do mnie. - Mówiłam ci, Sloane. - Objęła mnie rękami za szyję. - Przez cały czas. Pozwól jej odejść. Nic nie możesz zrobić. Nie możesz jej pomóc. To nie jest twój problem. - Teraz już jest - rzuciłam przez wilgotne dłonie, cofając się o krok. - Nie, skarbie - rzekła Gina. - To jej problem. Candy wstała. - Wracajmy - powiedziała. - Jesteśmy wykończone. - Jakim cudem? - wykrzyknęłam. - Spałyśmy do piątej po południu! - Ja nie jestem wykończona - oświadczyła Gina, kręcąc biodrami. - Jestem gotowa pójść w tango. Zapłaciłyśmy rachunek do spółki z Candy. Gina miała bardzo mało pieniędzy. - Ty idź w tango - powiedziała Candy. - Weź taksówkę do Circus Circus. Baw się dobrze. - Zwróciła się do mnie: - Daj jej kilka godzin. Wiesz, że kiedy spotka się z Eddiem i pobiorą się, nie będzie mogła siedzieć przy stole do blackjacka do siódmej rano. Pozwól jej, póki jeszcze może. - Cześć, dziewczyny. Raul czeka. - Gina pobiegła do drzwi. - Tak. Raul czeka. - Candy pomachała jej na pożegnanie.

Taksówka zawiozła Ginę do Circus Circus, a mnie i Candy do Motelu. Powiedziałyśmy Ginie, żeby zadzwoniła, jeśli będzie potrzebowała ratunku, ale ona już nie słuchała, tak bardzo się spieszyła. Ze sposobu, w jaki pędziła do złoconych, otwierających się kusząco drzwi kasyna, wywnioskowałam, że szybko do nas nie zadzwoni. W drodze do pokoju opowiedziałam Candy o mojej rozmowie z Eddiem. - Dlaczego do niego zadzwoniłaś? - zapytała od razu, jakby moje motywy wydały się jej podejrzane. Zasugerowałam, że gdybyśmy przeznaczyły część pieniędzy zarobionych poprzedniej nocy na ubezpieczenie i paliwo dla Eddiego, mógłby przyjechać do Reno i we trójkę, bez Candy, moglibyśmy pojechać do Paradise po Tarę. Eddie posłużyłby nam jako ochrona, pojechalibyśmy innym samochodem, mielibyśmy przykrywkę, a na dodatek pomogłybyśmy Ginie połączyć się z miłością jej życia. Candy słuchała jak zawsze - bardzo uważnie. - To ciekawe, co mówisz. Twój plan ma jednak kilka słabych punktów. Ale rozumiem, dlaczego wydaje ci się całkiem niezły. - Jej twarz znów przybrała sceptyczny wyraz. - Po pierwsze, musisz wybić sobie z głowy, że moje dziecko wsiądzie do samochodu z obcym facetem i dwiema laseczkami, których też nie zna. To nie może się wydarzyć i nie wydarzy. - Może do niej zadzwonisz, przygotujesz ją. - Ostatni raz rozmawiałam z Tarą kilka tygodni przed śmiercią Mike'a. Potem dzwoniłam do nich do domu, ale ta suka zawsze odkładała słuchawkę i to samo robił jej odrażający mężuś. Kiedy zadzwoniłam jeszcze raz i powiedziałam: „Jestem jej matką", wrzasnęła do słuchawki coś w stylu, że gdyby malutka wiedziała, jaką ma matkę, byłaby nieszczęśliwa do końca życia. Więc to odpada. Trudno mi zadzwonić do Tary i powiedzieć jej, co się dzieje. Mówiłam ci już, że Mike znał Nancy, właścicielkę księgarni, ale ona nie jest przyjaciółką rodziny. Nie może zadzwonić do matki Mike'a i zostawić wiadomości dla pięciolatki. Z trudem powstrzymałam ciężkie westchnienie. - A po drugie - ciągnęła cicho - to coś, czego nie potrafiłaś zrozumieć przez te wszystkie lata, które spędziłaś z Giną i w czasie wspólnej podróży. - Za oknami migały światła samochodów. Na ulicy panował spory ruch. Dobrze ubrani ludzie przechodzili przez ulicę, śmiali się. - Gina nie pojedzie do Bakersfield. Jestem pewna, że nie miała nawet takiego zamiaru. - Co? - Shelby, Gina nie wybrała się z tobą z powodu Eddiego. Zrobiła to dla siebie. Pojechała, żeby uciec przed swoim życiem. Pomyśl, ile razy nie przeszkadzało jej, żeby zostać gdzieś dłużej, zatrzymać się kilka dni tu i tam. Wsiadła do samochodu, jak do wozu ciągnącego na zachód, ponieważ tak jak ty szukała lata i przez cały czas miała nadzieję, że nie spędzi go z Eddiem. To, co się wydarzyło między nim a tobą, pokazało jej, jakim on jest człowiekiem i jakim będzie mężem. Straciła do niego zaufanie. Stał się tylko wymówką, żeby wyjechać. Powiedziałaś mi, że matka nie chciała jej pozwolić na wyjazd nawet z tobą. Ile razy Gina dzwoniła do matki? - Candy zawiesiła głos. - Raz, żeby poprosić o pieniądze. A matki nawet nie było w domu. Pokręciła głową. - Najgorsze, co może przydarzyć się Ginie, to przyjazd Eddiego do Reno, żeby nam pomóc. Chyba że - w jej głosie znów zabrzmiał dobrze znany sceptycyzm - od początku to podejrzewałaś i chciałaś pojechać do Paradise z Eddiem sama, bez Giny. - Uniosła brwi w mroku taksówki.

Przewróciłam oczami i powiedziałam, że jest głupia, po czym odwróciłam się do okna, z sercem bolącym od tęsknoty. Przez chwilę bardzo wyraźnie wyobraziłam sobie słoneczne dni w Kalifornii, kiedy razem z Eddiem jedziemy jego poobijaną furgonetką bez klimatyzacji, z gorącym wiatrem z gajów pomarańczowych, żeby odnaleźć Tarę i ocalić jej matkę. W pokoju Candy zaciągnęła żaluzje. Wzięłam prysznic, by oczyścić pory z resztek wina. Nie pomogło. Położyłyśmy się do łóżka i zgasiłyśmy światło. Leżałam twarzą do okna, myśląc o Ginie, podczas gdy Candy odwróciła się do ściany. - Shelby, przepraszam - powiedziała. - Gina ci nie pomoże, żebyś mogła pomóc mnie. Ona stąd nie wyjedzie. - Co masz na myśli? - Teraz masz wybór, Shelby. Możesz mi pomóc odzyskać dziecko. Albo możesz jutro rano pojechać do Mendocino. Masz przecież tysiąc dolarów. I musisz się z tym zmierzyć. Możesz też na razie zapomnieć o matce; przyjdzie inna pora, żeby ją odszukać. Wrócisz do domu i spakujesz się na wyjazd do Harvardu. Słyszałam, że to dobra szkoła. Nie masz zbyt wiele czasu. Lato niebawem się skończy. - Nie wyjadę stąd bez Giny - oświadczyłam zdecydowanie. - Jej matka mnie zabije. Pozwoliła jej pojechać tylko dlatego, że sądziła, że jej malutka córeczka będzie ze mną bezpieczna. - I była. Ale ona nie jest dzieckiem. Nie jest moją Tarą. Była bezpieczna, dopóki nie odnalazła swojego życia. A teraz musi ciężko pracować, żeby to wszystko poukładać. A ty musisz poukładać swoje życie. - Nie mam swojego życia - powiedziałam w poduszkę. - Mam twoje. I Giny. To wszystko, co mam. - Shelby Sloane - szepnęła Candy. - Porzucili mnie wszyscy, których uważałam za swoich przyjaciół. Otoczyłam się tymi, którzy mnie nienawidzą, którzy chcą mnie skrzywdzić, którzy mnie zdradzili. Moją opoką jest ojciec, ale jeśli nie stanę się mężczyzną i zakonnikiem, on nie może mi pomóc. Jesteś jedyną osobą, która mnie nie porzuciła. Proszę, nie opuszczaj mnie teraz. Chcę tylko odzyskać malutką - powiedziała ledwo słyszalnym głosem. - Mam tylko ją. I ciebie. . - Boże, Candy, nie mów tak. - To prawda. - Jak mogę ci pomóc? - zapytałam. - Pomyśl, przez co przeszłyśmy. Ty masz podbite oko, a facet, który dał ci pieniądze, potem ci je zabrał i pobił cię. - Wiem. Życie nie zawsze jest łatwe. - Chciałabym, żeby czasami było proste. Choć raz. Ponieważ wyczerpałam zapas sztuczek. Odwróciła się i przytuliła do moich pleców. Pieściła dłonią moje ramię, czułam jej oddech na szyi. Pocałowała tył mojej mokrej głowy. - Shelby... proszę. Pomóż mi. Zamknęłam oczy. - Co chcesz, żebym zrobiła? - Pojedź po moje dziecko. - Rozmawiałyśmy o tym... - Nie ty i Eddie. Ty sama. - Bez Giny? - Dlaczego zabrzmiało to tak, jakbym była wstrząśnięta?

- Sloane, Gina nie wyjedzie z Reno. Wbij to sobie do głowy. Musiała przejechać cały kraj i setki miast, ale wreszcie znalazła swoje życie. Reno ją wzywa. Ona stąd nie wyjedzie. - Chcesz, żebym pojechała do Paradise sama? - żachnęłam się, widząc przed sobą tylko dzikie oczy Erva po drugiej stronie stolika w Roy Rogers, kiedy mówił: „Nie spocznę, dopóki jej nie znajdę. Zrozumiałaś?". - Poczekam na was tutaj - powiedziała. - Candy, nie. - Dam ci moje zdjęcie i list. - Czy pięciolatka potrafi czytać? Objęła mnie ramieniem. - Mike powiedział, że nauczyła się czytać, kiedy miała cztery lata. Jest bardzo mądra. O wiele mądrzejsza niż ja czy Mike. Pokażesz jej moje zdjęcie. Dasz list. Powiesz, że czekam na nią. Że zaczniemy razem nowe życie. Powtarzałam jej, że po nią przyjadę. Powiesz, że właśnie teraz przyjechałam. - A jak mam się tam dostać? - Wynajmiemy ci samochód. Najpierw się roześmiałam. Potem wybuchnęłam płaczem. Była taka szczera, poważna. Wiele przeżyła, była zbyt dojrzała jak na swój wiek, a jednak nie miała pojęcia o praktycznej stronie życia, o panujących w nim zasadach. Zupełnie jak ja, gdy pytałam Emmę, czy w motelach dają ręczniki i szampon. Nadal pieściła mnie dłonią. - Candy - powiedziałam. - Mam osiemnaście lat. Osiemnaście. Nikt nie wypożyczy samochodu osiemnastolatce. Nie mam karty kredytowej. Nikt nie wypożyczy samochodu osiemnastolatce bez karty. Ty po prostu... Nie mogę o tym mówić. To przegrana sprawa. - Nie mów tak. Jeśli ta sprawa jest przegrana, to ja też. Przełknęłam ślinę. - Jedźmy moim samochodem. - Nie możemy. Odwróciłam się do niej. W ciemnym pokoju czułam się bardzo samotna, przytłoczona strachem i tęsknotą. - Nasz Bóg działa cuda - szepnęła Candy. - Musisz tylko poprosić Go z wiarą. - To wszystko? - Tak. Nie zawsze daje ci to, czego pragniesz, ale zawsze wysłuchuje twoich modlitw. - Naprawdę? - Tak. Czy opowiadałam ci historię o cudzie czternastej stacji? - Nie. - Żadna modlitwa wypowiedziana przy czternastej stacji nie pozostaje bez odpowiedzi. - Co to za stacja? Nigdy o niej nie słyszałam. - Nigdy nie słyszałaś o czternastu stacjach Chrystusa? - Nie. - A dokuczasz mi, bo nie oglądałam The Brady Bunch. - Uśmiechnęła się z niedowierzaniem. - Będziesz musiała poznać pierwszych trzynaście, bo inaczej to nie ma sensu.

- Nie wiem. A jaki to ma sens? Wyciągnęła rękę i dotknęła włosów, które opadały mi na oczy. - Pomóż mi - szepnęła. - To ty pomóż mnie - odparłam szeptem. - Jego tu nie ma. Mężczyzny, który dał ci tysiąc dolarów, żebyś mnie dotykała. Tym razem nikt na nas nie patrzy. - Wiem - odpowiedziałam, przytulając się do niej mocniej. Oparłam dłonie na jej plecach. Poczułam dotyk jej miękkiej skóry. Była taka ciepła. Leżałyśmy na boku, twarzami do siebie, piersi przy piersiach. W mroku nocy, przy zgaszonych światłach, czując jej zapach, dotyk jej dłoni na skórze i ocierające się o moje ciało rozjaśnione włosy, pomyślałam, że zasnęła. Wpatrywałam się w nią intensywnie, próbując dostrzec zarys jej ramienia, łokcia, ust, a potem zauważyłam, że mruga tymi swoimi sarnimi oczami. Nie wiedziałam, co powiedzieć. Odezwała się pierwsza. - Znasz jakieś kołysanki? - zapytała. - Co? Nie wiem. Może jedną lub dwie. - Możesz mi zaśpiewać? Jakąkolwiek. Próbowałam sobie przypomnieć. Jedną znałam na pewno. - Śpij, dziecino moja mała - powiedziałam. - Jak to idzie? - „Śpij, dziecino moja mała, słodkie oczka zmruż...". Kiedy skończyłam, powiedziała, że to było urocze. - Skąd ją znasz? - Chyba Emma mi ją śpiewała - szepnęłam. Leżałyśmy przytulone do siebie. Wokół panowała ciemność i cisza. Klimatyzator trzeszczał i szumiał. - Shelby - szepnęła - jesteś uroczą dziewczyną. - Candy - odparłam również szeptem - to ty jesteś urocza. - Wiesz, przez całe życie, kiedy byłam z drugą osobą, myślałam o innych rzeczach. Liczyłam albo robiłam w wyobraźni na drutach. Ale głównie śpiewałam Psalm sześćdziesiąty dziewiąty. Chcesz posłuchać? - Jasne. - „Wybaw mnie, Boże, bo woda sięga mi po szyję..." - zaczęła śpiewać i urwała. - Ale dziś nie mam na to ochoty. Kiedy byłam z Mike'em, byłam taka młoda. Zrobiliśmy to jakoś tak niezgrabnie, a potem zaszłam w ciążę i wysłano mnie z domu na jakiś czas, dopóki nie urodziłam dziecka. Nigdy z nikim nie było mi tak dobrze. A tobie? - No cóż, nie mam twoich bogatych doświadczeń - odparłam. - Ale z Eddiem było dobrze. - Naprawdę? - Naprawdę. - Teraz było mi smutno i przykro, gdy myślałam, jak tonęłam w jego ramionach. - Może właśnie o to chodzi - powiedziała. - Może dlatego nie możesz o nim zapomnieć. - Mogę - skłamałam. - Poza tym raczej nie mam wyboru, prawda? Przeciągnęła dłonią po moim brzuchu. - Jesteś słodka - szepnęła. - Taka miękka. - Ty też. - Zamknęłam oczy.

- Och, Shelby. Co my zrobimy? Kiedy odwróciłam się do niej, wpatrywała się we mnie w ciemnościach. - Nic. Co możemy zrobić? - Zawiesiłam głos. - O czym mówisz? - A, nic. - Machnęła ręką i zamilkła. - Chyba o wszystkim. Czekałam. Z trudem łapałam oddech. Leżałam na wznak, a ona na boku, mocno do mnie przytulona. - Zrobię wszystko, żeby ci pomóc - powiedziałam. Wreszcie. Jedna prawdziwa rzecz. - Wiesz - zaczęła - kiedy przyjechałam do Huntington, chodziłam nad rzekę z przyjaciółmi, lecz czasami siedziałam tam sama na piasku i wpatrywałam się w wodę. W Huntington Ohio jest bardzo szeroka, prawie jak morze, a za nią jest inny stan, inne życie. Siedziałam i marzyłam o tym, jak ono może wyglądać. A gdybym przekroczyła rzekę i pojechała gdzieś daleko? Marzyłam o Australii, bo znajdowała się na drugim brzegu Ohio. - Większość rzeczy znajduje się na drugim brzegu - zauważyłam. - Ale dlaczego właśnie Australia? - Dlatego że to najdalej jak mogłam pojechać i nadal pozostać na ziemi - odparła. - Był tam ocean, słońce, egzotyczne ryby. - Tak, rekiny. - Nie marzyłam o niczym innym, bo to było niemożliwe, a jednak tak bardzo tego pragnęłam. Użalając się nad sobą siedziałam i śpiewałam... „Poprosiłam ukochanego, byśmy na spacer poszli, na mały spacer, nad brzegiem, gdzie woda płynie, nad brzegiem Ohio...". - Całowała mnie w rękę, ramię. - Z wyjątkiem mojego ojca nikt nigdy tak się o mnie nie troszczył jak ty - szepnęła. - Powiedziałam ci, że zrobię, co zechcesz. - Głos mi się załamał. - Jedź po moją małą - szepnęła błagalnie. - A potem wszystkie trzy znajdziemy jakieś miejsce do życia. Wiesz, że jesteś mi potrzebna, żeby się wszystkim zająć. A ty potrzebujesz mnie, żebym zarabiała pieniądze. Znajdziemy pracę, małe mieszkanie. Moja córeczka będzie z nami. Pojedziemy gdzieś, gdzie przy każdym domu rosną kwiaty, a na każdym rogu jest kościół. Zabierzemy ją z daleka od tego okropnego życia. Będziemy chodzić na spacery, pracować, odwiedzać księgarnie, jeść w knajpkach, a w niedzielę będziemy chodzić do kościoła. I nie będę już sama. Ani Tara. Ani ty. Milczałam przez długą chwilę. Nie mogłam wydusić słowa. Jej palce nadal pieściły mój brzuch. - Candy, mówisz poważnie? - Chyba nie. - Jej ręka opadła bezwładnie na pościel. Jednak w cichym mroku nocy między jej marzeniem a moim pytaniem, przed pojawieniem się myśli czy głosu rozsądku, dostrzegłam przelotnie kwiaty i wieże kościoła, pobielone ściany domów, może błysk błękitnej wody w oddali. Daleko za brzegami Ohio widać było wzgórza, dęby i wysokie sosny, w małych kafejkach podawano wino, a na szkolnym placu zabaw, na huśtawce siedziała mała dziewczynka z warkoczykami, w sukience w kwiatki i huśtając się, śpiewała. To było zupełnie jak zapach koralowej róży, kantyczka radości. Rankiem - a przynajmniej miałam nadzieję, że to ranek - Giny nadal nie było w pokoju, a ja czułam w głowie ciężar piętnastu kilogramów sfermentowanych winogron. Candy śmiała się ze mnie, przeciągnęła się, zerwała z łóżka i włożyła stare ubranie. Była jedenasta rano.

- Nie mogę uwierzyć, że Giny jeszcze nie ma - powiedziałam, wkładając szorty i top bez ramiączek. - Mówiłam ci, ona nie przyjdzie. Jeśli chcesz ją zobaczyć, musisz po nią pójść. - Nie mów mi, że nadal siedzi przy stole. Z Raulem. - Ależ tak. Jeśli ją zapytasz, odpowie: Eddie? Jaki Eddie? - Bardzo śmieszne. Byłam zażenowana, ona z kolei nie miała żadnych oporów. Wstydziłam się siebie i mogłam patrzeć na nią tylko ukradkiem, kiedy kręciła się po pokoju, uśmiechając się do mnie. - Co mam zrobić? - zapytałam. - Przecież nie mogę jej zostawić w Reno, nie mogę zgubić jej w kasynie. Och, przepraszam, pani Reed, Giny nie ma w samochodzie? Och, musiałam ją zostawić przy stole do blackjacka. Ależ głuptas ze mnie. - Sloane, masz teraz o wiele ważniejsze rzeczy na głowie. Nie martw się, kiedy wrócisz z Tarą, gwarantuję ci, że Gina nadal będzie w kasynie. - Roześmiała się z własnego dowcipu. - Ja będę tu czekać razem z twoim samochodem. Dlaczego wspomniała o samochodzie? - To jak mam się tam dostać? - Autobusem. - Sama? Mam jechać sama autobusem? - To przecież autobus, a nie koło od samolotu! Ale w porządku, chodźmy do Circus

Circus.

Sprawdzimy, czy uda nam się odkleić Ginę od żetonów. Może pojedzie z tobą. - Ciekawe, dlaczego nie wróciła. Może wygrała. Candy skinęła głową. - Nie rozumiesz? Bez względu na wszystko, ona nigdy stamtąd nie wyjdzie. Masz rację, kto by odszedł od stołu, przy którym wygrywa? A jeśli przegrywa, to chce to przeczekać, by znów się znaleźć na fali. Nikt stąd nie wyjeżdża, Shelby. Reno to pułapka. Nie mogłyśmy znaleźć Giny. Raul już dawno skończył swoją zmianę, a jej nigdzie nie było widać. Candy powiedziała, żebym się nie martwiła. - Wie, gdzie mieszkamy. Jeśli będzie nas potrzebować, zadzwoni. Albo przyjedzie. Nic jej nie będzie. Po powrocie do pokoju nałożyłam piankę na włosy, żeby wyglądać zwyczajnie i nie rzucać się w oczy. Kupiłyśmy też sukienkę, a ja przecież nigdy nie noszę sukienek. Zwłaszcza takiej jak ta: długiej do kolan, w wielkie fioletowe kwiaty, z falbankami przy dekolcie i na dole. Wyglądałam śmiesznie. - Wcale nie, wyglądasz na czterdzieści lat - powiedziała Candy, zapinając guziki. - Wyglądasz kojąco jak matka, jakbyś zaraz miała piec ciasteczka. - Cudnie. Zostawiłam jej na przechowanie moje pieniądze, wzięłam ze sobą tylko sto dolarów na motel i hamburgera. Z Reno do Paradise nie jeździły żadne autobusy, ale kasjerka powiedziała, że jeden dziennie odjeżdża do Chico dwadzieścia pięć po trzeciej i dociera na miejsce piętnaście po jedenastej. Miałam do niej kilka pytań. Gdzie znajduje się Chico i jak dostanę się z Chico do Paradise? - Co ja jestem, informacja? - zaskrzeczała. - Sprzedaję tylko bilety. Chce pani czy nie?

Jakim cudem uda mi się tak późno znaleźć pokój i gdzie? Nie mogłam kupić planu Chico w Reno, nie mogłam... - Pozwól mi wziąć samochód - błagałam Candy. - Pojadę tam mustangiem, zostawię go w Chico. - Nie. Ten cholerny samochód widać z odległości kilkunastu kilometrów. Jest jak reflektor. - Paradise to nie Nevada. To nie jest płaska pustynia. - Skąd wiesz? Nigdy tam nie byłaś. W Kalifornii też jest pustynia. Czy Dolina Śmierci nie leży w Kalifornii? - A Paradise leży w Dolinie Śmierci? - Możliwe. Nie wiem. A ty wiesz? Z tego, co opisywał mi Mike, niczego nie wykluczam. Nie ma mowy o samochodzie. Czas mijał. Pozostało już tylko półtorej godziny do odjazdu jedynego autobusu. - Pojadę z tobą - powiedziała Candy. - Nie możesz. Jedno spojrzenie na ciebie i... Jesteś gorsza niż mój żółty samochód. - Włożą perukę. - Zapomnij. I tak już wyglądasz jak Twiggy. - Kto? - Nieważne. Poczekaj tutaj. Poza tym musisz czekać na Ginę. Nie chcę, żeby się zdenerwowała, kiedy wróci do pokoju, a nas obu nie będzie. Westchnęła. - Mam opiekować się samochodem i jeszcze Giną. Odgarnęłam jej włosy z twarzy, wytarłam wczorajszy tusz spod oczu, lekko pogłaskałam w policzek. - Myślisz, że tobie jest ciężko? - zapytałam. - Ja wyląduję w Chico o wpół do dwunastej w nocy i będę musiała znaleźć nocleg. - Chwileczkę. Jeśli do Chico jedzie tylko jeden autobus, to może powinnyśmy sprawdzić, ile ich stamtąd wyjeżdża. Najwyraźniej też tylko jeden. Wyjeżdżał z Chico dwadzieścia pięć po jedenastej rano, kiedy Tara będzie jeszcze w szkole. - Musisz zostać jeden dzień dłużej - oświadczyła Candy, wręczając mi kolejne pięćdziesiąt dolarów z topniejącego zwitka. - Musisz z nią zostać w hotelu i wyjechać autobusem następnego ranka. - Pokręciła głową. - Wcale mi się to nie podoba. Tara się przestraszy. Zamiast jechać, będzie musiała spędzić noc w motelu. Chyba jeszcze nigdy nie była w motelu. - Mogłabym wziąć samochód - zaproponowałam raz jeszcze. - Skończ z tym. Mogłybyśmy go sprzedać i kupić inny. Cholera, za kasę, jaką za niego dostaniemy, mogłybyśmy kupić trzy. - Nie! Już ci mówiłam. Nie sprzedam samochodu. Nie będę o tym więcej rozmawiać. - Dlaczego nie potrafiła tego zrozumieć? - Dobra już. To co zrobimy? - A co możemy zrobić? Tara będzie musiała spędzić noc w motelu. Do oczu Candy napłynęły łzy.

- Beze mnie będzie przerażona. - Zadzwonię do ciebie. Siedź w pokoju. Kiedy tylko skończy szkołę, przywiozę ją do motelu i zadzwonimy do ciebie. Będziesz mogła z nią porozmawiać, zna twój głos, nie będzie się bała. Ona zna twój głos, prawda? Dużo z nią rozmawiałaś? Candy zwiesiła głowę. - Powinnam była dzwonić częściej, kiedy żył jeszcze Mike. Ale moje życie było takie gówniane. I różnica czasu... za każdym razem, kiedy chciałam zadzwonić, w Kalifornii było już późno. - Ale to trzy godziny wcześniej. - Chyba tak. Ale wieczorami zawsze byłam zajęta. - A niedziele? - Była z jego rodzicami. Została jeszcze godzina do odjazdu autobusu. Zostawiłam większość rzeczy w hotelu, w torbie razem z rzeczami Tary miałam tylko zmianę bielizny i szczoteczkę. Siedziałyśmy na dworcu linii Greyhound na długiej drewnianej ławce. Wnętrze dworca pachniało ludźmi, którzy przyjechali do miasta z bagażem i biżuterią, perfumami i pieniędzmi, a kiedy wszystko stracili, kiedy wszystko sprzedali i zastawili, siedzieli dwadzieścia cztery godziny na dworcu, czekając na następny autobus donikąd, ponieważ niczego nie mieli. Siedziałyśmy blisko siebie ze wzrokiem wbitym w podłogę. Candy wzięła mnie za rękę. - Pamiętasz tych dwóch mężczyzn w Andach? - Boże, nie. Tylko nie to. - Zrobili to, co musieli. I udało im się. - To najgorsza rzecz, jaką w życiu słyszałam. Nie przypominaj mi. Lena i Yuri też zrobili to, co musieli. - Ale oni nie byli tamtymi dwoma mężczyznami. - Nie mogę oprzeć się myśli, że może należę do grona tych dwudziestu dziewięciu nieszczęśników, którym oderwano ciało od kości. Candy się uśmiechnęła. - Opowiem ci coś o Judaszu - powiedziała. - Od razu poczujesz się lepiej. - Tak jakbym nigdy wcześniej nie słyszała tego zdania. Ale, proszę, nie to. Może jakiś dowcip? Teraz bardzo by się przydał. - Historia o Judaszu wcale nie jest najgorsza, ale najlepsza. Zaintrygowało mnie to. - Judasz tkwiący całą wieczność w piekle wyrzutów sumienia to najlepsza historia? - Tak. Kiedy Jezus umarł na krzyżu i złożono Go do grobu, Jego uczniowie rozproszyli się, bo myśleli, że wszystko przepadło, nie ma nadziei, a ich czeka tylko czarna rozpacz. Myśleli, że zostali pokonani, że świat miał rację, a oni byli w błędzie. Myśleli, że są zgubieni. Ale prawda wyglądała tak, że Bóg nie porzucił swego stworzenia. To nie był koniec całej historii, Sloane, lecz dopiero początek. - Ach tak - odparłam, patrząc na nią. Może miała rację. Nad niektórymi rzeczami trzeba się po prostu dłużej zastanowić. Trzeba usilnie myśleć o najtrudniejszych do rozszyfrowania rzeczach, aż zacznie ci parować mózg. Nie można porzucić wielkiego Pytania, choć w wieku osiemnastu lat ma się na to ogromną ochotę. Przywilejem młodości jest nie myśleć o niczym, gdy mknie się z radiem grającym na cały regulator i otwartymi

oknami. Zawiłości duchowe nie idą w parze z Blondie i The Bee Gees. Aby usłyszeć swój wewnętrzny głos i szukać Odpowiedzi, trzeba ściszyć muzykę. A kto miałby na to ochotę? Zabrałam ze sobą torbę pełną rzeczy dla Tary: piłkę, lalkę, pisaki. Zabrałam też dla niej sukienkę, bieliznę, szczotkę, lusterko, zdjęcie jej matki i list. - Nie otwieraj listu - powiedziała Candy. - Tylko jej daj. - Oczywiście. - Powiedz jej, że czekam. - Tak jest. - Powiedz, że czeka was wielka przygoda. Że jesteś moją najlepszą przyjaciółką. Zamrugałam oczami. Dała mi adres rodziców Mike'a. - Ale tam nie chodź. Na wypadek, gdyby był tam Erv. Idź do jej szkoły. - Nazwa szkoły była wypisana na kartce. Wszystko, począwszy od szpiców, chihuahua, Tary, od Glen Burnie przez Three Oaks i De Soto po Paradise miałam zapisane na trzymanej w ręce kartce papieru. - Musisz zostać w pokoju - powiedziałam. - Gina wróci. - Jasne. - Uśmiechnęła się. - Ty też zaraz wracaj, dobrze? - Oczywiście. Paradise brzmi gorzej niż studnia wiecznych smutków. - No właśnie. - Zadrżała. - Tak mówił Mike. Zabierz tylko moje dziecko. Powiedz, że mama czeka na nią. Widziałam liścik napisany ręką małej: „Radosnyh walętynek, mamo. Kiedy pszyjedziesz, dam ci czekuladki i ruże. Tara". - Nie chcę tego robić sama - powiedziałam. - Wiem. - Nie mogę. - Możesz. I zrobisz. Pokręciłam głową. - Nawet w tej twojej głupiej historii w Andy wyruszyło dwóch mężczyzn. Kto będzie mnie pilnował? - Bóg. Dwadzieścia pięć minut do odjazdu autobusu. Stanęłyśmy w kolejce. Trzymałam w ręce torbę z prezentami dla Tary. Czy zabrałam dla siebie choćby szminkę? A jeśli będę musiała zostać jeszcze jedną noc? Czy zabrałam moją koszulkę-trofeum, notes, rzeczy z innego życia? - Nie chcę tego robić - powtórzyłam szeptem. - To ja pojadę. Pozwól mi. Nic mi się nie stanie. Zobaczysz. Ty zawsze się martwisz. Możesz tu poczekać na Ginę i na mnie. Daj mi swoją sukienkę. Dopiero wtedy przewróciłam oczami. Dwadzieścia minut. Dziesięć. Moja kolej. Zanim weszłam na schodki, pocałowała mnie. Objęłam ją za szyję. - „Aniołom swoim rozkaże o tobie, a na rękach nosić cię będą".

Kiedy usiadłam na miejscu, otworzyłam okno. Candy stała tuż przy nim. - Bądź grzeczna, Grace - powiedziałam. - Zrób tak, jak się umówiłyśmy. Proszę. Obiecujesz? Twój Jezus każe ci, żebyś była dobra. Uśmiechnęła się i pomachała. - Chrystus nie przyszedł na ziemię, żeby uczynić złych ludzi dobrymi - powiedziała. - Przyszedł, by ożywić martwych. - Posłała mi całusa. Autobus z sykiem wyrzucił z siebie obłok pary prosto do studni dworca.

Część trzynasta ZJ EŻDŻACIE DO PARADISE

1 Sk y way - droga do n ie ba Autobus był nie do zniesienia. Trzysta pięćdziesiąt kilometrów ciągnęło się dłużej niż ostatnich kilka tysięcy. Część drogi przespałam, głowa podskakiwała mi na szybie. Kiedy otworzyłam oczy, padał deszcz. Znów je zamknęłam. Ładnie. Pola były mokre, a niebo szare. Autobus przejeżdżał przez ośnieżone góry. Zrobiło się zimniej, o dziwo, bo było przecież lato. Zdecydowanie nie pasowało to do moich wyobrażeń o Kalifornii. Góry i drzewa miały kolor burzy. Przejechaliśmy przez Tahoe National Forest, gdzie pnie drzew miały rozmiar samochodów; wszystko wyglądało jak dzieło człowieka, nierealny plan filmowy. Deszcz przestał padać i wyszło słońce, które błyskało wśród wilgoci; zrobiło się cieplej; otworzyliśmy górne okna i w powietrzu zaczął się unosić wilgotny zapach kwiatów pomarańczy. Długa droga wiodła krętą dwupasmową autostradą przez gaje pomarańczowe, rysujące się w oddali góry, trawę, zieleń, mandarynkowe słońce, letnie powietrze pachniało znajomymi, radosnymi rzeczami. Kalifornia wyglądała jak raj. Ale Candy opisała ją jako najgorsze miejsce na świecie, pełne prostaków, brzydkie i przytłaczające. Może znalazłam się w niewłaściwym miejscu. Powiedziała, że Paradise leży przy drodze numer 70, ale najwyraźniej się myliła, bo zostawiliśmy ją za sobą i znajdowaliśmy się gdzie indziej, zawieszeni między tu i tam. Kiedy znów otworzyłam oczy, popołudniowe słońce zalewało blaskiem mokre pola truskawkowe. Autobus zatrzymał się przy straganie. Czy ktoś ma ochotę na truskawki? Ścisnęłam torbę Tary i nie drgnęłam. Znów ruszyliśmy. Zapytałam, gdzie jesteśmy. - W Kalifornii - odparła siedząca obok mnie niesympatyczna kobieta, która ściskała swoje własne torby. Pola truskawkowe wyglądały ślicznie, ciągnęły się daleko aż w doliny, a wszędzie wokół kwitły drzewka pomarańczowe. Słońce... nie wiem. W Kalifornii wyglądało jakoś inaczej. A w oddali rysowały się góry. Przy otwartych oknach było ciepło, ale nie tak upalnie jak w Reno.

Dotknęłam szyby. Czy pięciolatka

potrzebuje biletu? Nigdy w życiu nie rozmawiałam z pięciolatką. Dlaczego nie opiekowałam się dziećmi? Zawsze pomagałam Emmie i nie miałam czasu. Jak Candy. Ale inaczej. Czy Paradise leży właśnie tutaj, w tych truskawkowych, zalanych słońcem dolinach? Może Mike nie powiedział Candy prawdy, bo to z pewnością nie wyglądało okropnie. Znów zamknęłam oczy i starałam się powstrzymać szaleńczo bijące serce. Nie mogłam myśleć o jutrze, nawet w tym słońcu było zbyt przerażające i nie chciałam już nigdy oglądać twarzy Erva. A jeśli będzie czekał na Tarę, kiedy wyjdzie ze szkoły? Jeśli będą tam rodzice Mike'a? Kto odbiera dziecko ze szkoły? Postanowiłam, że poczekam na nią podczas przerwy. Ale nie mogłam przecież zabrać jej ze szkoły, tak po prostu w środku dnia. Kim byłam? Jak się wytłumaczę? Gdyby Candy jechała ze mną. Albo Gina. Och, ta Gina! Słońce powoli zachodziło. Była już prawie ósma albo dziewiąta, w każdym razie późno, a pola przybrały odcień palonej sjeny i złocistej zieleni. Wszystko wyglądało tak spokojnie, a ja byłam przerażona. - Mamy dobry czas - powiedział kierowca. - Będziemy w Chico wcześniej. Najpierw przejedziemy przez Paradise. Powinniśmy tam być za pół godziny. Droga zwęziła się i wiła w górę pod drzewami, przez które przezierały górskie punkty widokowe, a w dolinach poniżej lśniły pola truskawkowe. Autobus piął się na strome wzgórze bez zatrzymywania. Wzgórze nie miało końca, ciągnęło się wśród sosen, zagajników i pól. Wreszcie, gdy na niebieskim i fioletowym niebie pozostały tylko ogniki słońca, na płaskim terenie górskiej przełęczy, pod wysokimi sosnami zalanymi zachodzącym słońcem dostrzegłam drewnianą tablicę ozdobioną różowymi kwiatami: ZJEŻDŻACIE DO PARADISE. 13 000 MIESZKAŃCÓW. WYSOKOŚĆ N.P.M.: 700 metrów. Nie tak wysoko jak Wielki Dział, który dawno zostawiłyśmy za sobą, lecz całkiem, całkiem. Zjeżdżacie do Paradise. Znajdowaliśmy się dwa tysiące czterysta stóp nad poziomem morza. Zapadł zmrok; autobus zatrzymał się na światłach. Zerwałam się z miejsca, przepchnęłam obok niesympatycznej kobiety i pobiegłam do przodu. - Może mnie pan tu wysadzić zamiast w Chico? - wysapałam. - Proszę. - Nie wolno mi - odparł kierowca. - Jestem odpowiedzialny za wszystkich pasażerów. A jeśli coś ci się stanie? - Coś się dzieje przez cały czas - odparłam. Ten opryskliwy człowiek był za mnie odpowiedzialny? - Masz bagaż? - Tylko tę torbę. Światło zmieniło się na zielone. Kierowca pociągnął za dźwignię i drzwi otworzyły się z sykiem. - Uważaj - powiedział. - Comé con Dio. - Co to znaczyło? W szkole średniej uczyłam się francuskiego, dużo mi z tego przyszło. Szłam główną ulicą o nazwie Skyway (zastanawiałam się, dlaczego nazwano ją Skyway, droga do nieba), aż znalazłam domek kempingowy w miejscu o nazwie Ponderosa Pines. Spałam jak zabita, z zaryglowanymi drzwiami. Jeszcze nigdy nie widziałam takiego poranka, jaki przywitał mnie następnego dnia. Słońce przebijało się przez strzeliste sosny. Lekki południowy wietrzyk łagodnie kołysał szpilkowymi gałęziami i nakłaniał do tańca różowe i białe kwiaty, które kwitły wszędzie. W domkach nie było nikogo, z wyjątkiem jednej osoby, która mieszkała oczywiście tuż obok mnie. Stał tam zaparkowany stary niebieski lincoln ze zniszczoną naklejką

na zderzaku: „Bóg jest moim drugim pilotem". Czekałam, by zajmujący domek ludzie wyszli lub weszli, żebym mogła z kimś porozmawiać, ale panowała tam cisza. Było jeszcze wcześnie i musiałam znaleźć szkołę Tary oraz jej dom, żeby zobaczyć, gdzie mieszka. Candy powiedziała, że mieszkają na osiedlu przyczep. Mogłam tam pojechać taksówką, ale czy taksówki wjeżdżały na takie osiedla? Może po prostu popatrzę z zewnątrz. Dziewczynka chodziła do szkoły podstawowej Pearson. Nie wiedziałam, czy to daleko. Bardzo by mi się przydał plan miasteczka. Powiedziałam recepcjonistce, że zatrzymam domek na jeszcze jedną noc. Dostałam od niej plan, powiedziała mi, że szkoła Pearson znajduje się tuż obok Skyway i że osiedle przyczep w Paradise też jest niedaleko, ale nijak się ma do Lovely Lane, na której mieszkała Tara. Nie było tam żadnych przyczep, tylko małe prywatne domy. Odnalazłam ulicę na kiepskim plamę.

2 Lo vely Lan e Zamówiłam taksówkę i kazałam się obwieźć po mieście. Kiedy opłata wyniosła dziesięć dolarów, wysiadłam, ale musiałam przyznać, że podobało mi się oglądanie świata z okna samochodu. Co za nowość - patrzeć na drogę przez boczną szybę! Paradise leży na planie odwróconej litery V na płaskim szczycie wzgórza u stóp gór Sierra, kiedy więc przejedzie się kilka ulic na wschód lub zachód, można zjechać ze stromego urwiska prosto do rozciągającego się w dole kanionu lub doliny. Porośnięte zielenią góry widać było dookoła jak okiem sięgnąć. Poprosiłam, by taksówkarz przejechał szybko obok numeru dwadzieścia cztery przy Lovely Lane. Tara mieszkała w świeżo pobielonym domu wśród wysokich sosen, otoczonym przez czerwone i żółte kwiaty. Dom okalał biały płot, a na tyłach szczekał pies. Widziałam też supermarkety, bibliotekę i izbę handlową. Były tam też restauracje i drogerie oraz miejsce o nazwie „Nancy's Books". To na pewno stamtąd Mike dzwonił do Candy. Znajdowało się tam też centrum rekreacji z placem zabaw wśród sosen, basenem i stołami piknikowymi. Wszystko ocieniały przed kalifornijskim słońcem wysokie na dwieście stóp sosny. Na czterech rogach każdej ulicy stał w Paradise kościół. Katolicki, episkopalny, baptystów, metodystów, dwa Zbory Boże. Dlaczego były im potrzebne aż dwa? Był tam też supermarket Safeway, Albertson's i apteka. Było tam wszystko. Kierowca wysadził mnie przy Pearson, kiedy dzieci wychodziły ze szkoły. Obserwowałam cztery starsze dziewczynki, może dziewięcio- lub dziesięcioletnie, z tornistrami na plecach, które szły do domu, trajkocząc zawzięcie. Na szkolnym placu zabaw siedziały na huśtawkach trzy małe dziewczynki. Jedna z nich, kipiąca energią, złotowłosa, huśtała się mocno, wyrzucając wysoko w górę nogi. To ona mogła być Tarą.

Oparłam dłonie na ogrodzeniu z drucianej siatki. Przycisnęłam twarz do otworu i gapiłam się z drżącymi ustami. Czasami, bez względu na to jak bardzo się człowiek stara, nie może uciec przed swoim życiem. A czasem, choć próbuje z całych sił, nie potrafi go zatrzymać. Którą z tych chwil był ten właśnie moment dla mnie? A dla Candy? Zupełnie jakby w moim życiu krzyżowały się dwie rzeczywistości. W jednej, dziejącej się tuż przed moimi oczami, matki odprowadzały dzieci do szkoły po chodnikach pod sosnami, a dziewczynki z warkoczykami wracały do domu, żując gumę i opowiadając sobie dowcipy. Słońce oświetlało im włosy w miasteczku położonym wysoko w niebie, gdzie samochody zatrzymywały się na przejściach przed szkołą, na rogu ulicy stał kościół, a czasem dwa, gdzie chłopiec mówił: „Zaniosę pani zakupy do samochodu", gdzie w październiku odbywały się targi książki i bieg z Paradise do Chico, w zimie organizowano jarmark świąteczny i wystawę psów i gdzie za miejskie pieniądze ustawiono nad doliną darmowe teleskopy, żeby każdy mógł oglądać niebo i szukać aurory borealis. Był też świat Candy, w którym naćpany mężczyzna ubierał małe dziewczynki w szkolne mundurki, zaplatał im włosy w warkoczyki, a potem wieszał je na drzewie, kazał im robić niewyobrażalne rzeczy i takie same rzeczy robił im. I jakby tego było mało, filmował swoje okropieństwa i sprzedawał innym mężczyznom, którzy płacili spore sumy, by móc oglądać filmy w samotności. Ten bezlitosny człowiek zabrał dziecko swojej kochanki, które dopiero przyjechało z klasztoru, i sprzedawał jej młode ciało za fajki, prezenty i gotówkę swoim przyjaciołom w miejscowym barze, był jej alfonsem i zatrzymywał dla siebie zarobione przez nią pieniądze. Wypisał na maszynie spis jej usług i negocjował ze swoimi kumplami, podczas gdy ona stała obok i wszystkiego słuchała. Poił ją alkoholem i podawał narkotyki, żeby była bardziej uległa, malował jej trzynastoletnie usta czerwoną szminką, rzęsy czarnym tuszem, kupował minispódniczki i zabraniał nosić bieliznę. Kupował topy bez ramiączek i mówił, żeby nie wkładała stanika. Potem dawał zarobione przez nią pieniądze jej matce: „To twój nowy telewizor, twoja nowa pralka, furgonetka, którą chciałaś". Handlował młodym ciałem dziewczynki w śmierdzących zaułkach i w barach dla dorosłych, a potem kupował prezenty na gwiazdkę dla jej matki i swojej rodziny. A matka pytała córkę, dlaczego tak źle radzi sobie w szkole. „Dzwonią do mnie codziennie i mówią, że stale opuszczasz lekcje. Co ty wyprawiasz?". Świat Erva Bruggemana był jedynym, jaki znała Candy, a wszyscy jej znajomi odwracali się teraz do niej plecami. Cały wszechświat rynsztoków oddzielał zalane słońcem alejki Paradise od śmierdzących zaułków Huntington, lecz od czasu do czasu jakaś udręczona dusza próbowała stamtąd uciec przez pokrywę studzienki kanalizacyjnej. Jednak Candy przez wszystkie dni swego ponurego i samotnego życia tylko szukała studzienki, do której mogłaby się wcisnąć. Powiedziała, że wszystkie drogi, które prowadzą do Boga, są wyschnięte i jałowe. Patrzyłam na huśtające się dziewczynki ze smutkiem tak ogromnym, że nie mogłam już dłużej ustać na nogach. Osunęłam się na kolana w nadziei, że sympatyczny policjant z Paradise nie aresztuje mnie za podejrzane zachowanie i ukryłam twarz w dłoniach. Nie mogłam dłużej na nie patrzeć, nie mogłam dłużej siedzieć. Nie wiedziałam, co robić.

Siedziałam wstrząsana smutkiem aż po najgłębsze zakamarki duszy, w bałaganie, z którego nie mogłam się wyplątać. Nie wiedziałam, jak odejść ani jak się zbliżyć do dziewczynek. Nie wiedziałam, jak odzyskać równowagę. Proszę, pomóż mi, szeptałam. Proszę, proszę, proszę, pomóż mi. Pomóż mi. - Panienko, wszystko w porządku? - rozległ się nagle głos. Podniosłam wzrok na twarz jasnowłosego aniołka w różowej sukience, który podał mi chusteczkę wątpliwego pochodzenia i powiedział: - Proszę. Jej przyjaciółki wspinały się na drabinki, patrzyły na nas i chichotały. - Dziękuję - powiedziałam albo tylko mi się wydawało. Musiałam przedstawiać sobą niezły widok. Wytarłam twarz i wydmuchałam nos. Byłam czerwona i opuchnięta i czułam się jak posypany solą ślimak. Próbowałam wstać, lecz nogi miałam niczym z waty. Dziewczynka wyciągnęła rękę. Ujęłam jej dłoń, ale zdołałam sama wstać z chodnika. Na wpół stojąc, podpełzłam do siatki i usiadłam na ziemi. Dziewczynka stanęła obok mnie. - Usiadłabym obok ciebie - powiedziała - ale nie chcę pobrudzić sukienki. - Masz rację. Jest stanowczo za ładna, żeby w niej siadać na ziemi. - Dziękuję. Babcia mi ją kupiła. - Tak? A jak masz na imię? - Tara. Mam pięć lat. Skończyłam piętnastego lipca. - Uśmiechnęła się. - Chodzę teraz do szkoły dla dużych dziewczynek. Właśnie zaczęłam zerówkę. A ty chodzisz do szkoły? - Chodziłam. - Och, to musisz być duża. - Wyglądam na dużą? - Chusteczka była mokra i rozpadała mi się w ręce. - Tak - odparła ze śmiechem. - Jesteś duża i smutna. - No cóż, jestem smutna. - Dlaczego płaczesz? - Szczerze mówiąc, nie wiem. Nagle... zrobiło mi się smutno. Czy to ci się czasem zdarza? Skinęła głową z powagą. - W zeszłym roku płakałam, bo lalce odpadła głowa, ale wtedy byłam jeszcze mała, tatuś ją naprawił. Urwała na ułamek sekundy. - Mój tatuś umarł. Babcia była smutna. Płakała. Mój tatuś był jej synem, ale ma jeszcze dwóch, moich wujków. Czasami płaczę, kiedy tęsknię za mamą. Chcesz się z nami pobawić? Spojrzałam za nią. - To twoje przyjaciółki? - Tak. - Jesteście tu same? - Nie wiedziałam, jakie myśli chodzą mi po głowie. Ale tak naprawdę nie myślałam, tylko płakałam.

- Nie. Mama Megan siedzi tam i je lody. - Machnęła ręką w stronę miejsca, gdzie zbyt daleko, bym mogła ją wyraźnie zobaczyć, pod sosną na ławce siedziała kobieta, nie zwracając zupełnie uwagi na małą Tarę, która na ulicy rozmawiała z nieznajomą. - A gdzie jest twoja mama? - Przyjedzie po mnie. Pisze do mnie listy. Jestem już teraz duża i mogę je sama czytać. Kiedy byłam malutka, babcia mi je czytała. - Babcia czyta ci listy od mamy? - Tak. Kiedyś. Ale już nie, bo jestem duża. Trzymam je w pudełku, gdzie są bezpieczne. Mam tam siedemnaście dolarów i prawie cztery w ćwierćdolarówkach. Babcia mówi, że kiedy mama do mnie przyjedzie, może zamieszkać z nami i dziadkiem. - Babcia tak mówi? - zapytałam. - No to masz szczęście. - Z trudem podniosłam się z ziemi, przypominając sobie, że jedynym celem mojej tutaj bytności jest przedstawić się temu dziecku i powiedzieć: Mam na imię Shelby i jestem dobrą przyjaciółką twojej mamy. Ona czeka na ciebie. Mam tu jej zdjęcie i list, który do ciebie napisała. Jeśli pójdziesz ze mną złapiemy autobus i pojedziemy tam, gdzie czeka twoja mama. Przywiozłam dla ciebie zabawki i sukienkę. Idziesz, Tara? Dlaczego nie mogłam nawet zacząć? - Jak masz na imię? - zapytała. - Shelby. - Poszukałam w kieszeni zdjęcia Candy i jej listu. - Wiesz, jak ma na imię twoja mama? - Tak. Grace Rio. A ja jestem Tara Rio. No, Tara Rio Cordelli. - Tara! - zawołał kobiecy głos spod drzew. Siwa, zatroskana kobieta biegła do nas przez piasek. - Tara! Chodź tu natychmiast, młoda damo! - Muszę już iść - powiedziała dziewczynka. - Nie wolno mi rozmawiać z nieznajomymi. Mogę się chwilę pobawić twoją piłką? - Jest twoja. Przywiozłam ją dla ciebie. Zmarszczyła brwi, a jej okrągła buzia się ściągnęła. . - Dla mnie? - Tara! Chwyciła piłkę i zaczęła biec. - Pa! - Pa! - zawołałam za nią, chwytając się siatki. Ściskałam w ręce zdjęcie jej matki i list, podczas gdy ona pobiegła w podskokach do kobiety, która chwyciła ją w ramiona i zaczęła surowo napominać, cały czas gładząc ją dłonią po plecach; słowa były surowe, lecz gesty czułe. Zaniosła ją aż na parking do dużego kombi; niosła dziewczynkę i jej plecak, jej kamyki, niebieską piłkę, a potem posadziła na tylnym siedzeniu, przypięła pasami i pocałowała. Patrzyłam, jak dziewczynka mocno obejmuje kobietę za szyję. Uścisnęły się. Kobieta wsiadła za kierownicę i odjechały. Na ławce pod drzewami matka Megan skończyła jeść lody i zabrała dwie pozostałe dziewczynki do swojego samochodu. Na placu zabaw zapanowała cisza. Nawet moja ręka nie grzechotała siatką. Było wczesne popołudnie, a mnie uciekł autobus do Reno. Miałam zadzwonić do Candy i powiedzieć, że przyjeżdżamy, ale teraz nie mogłam i nie wiedziałam, co robić. Miałam w torbie rzeczy dla Tary, które zapomniałam jej dać: lalkę, nową sukienkę. Była tak bardzo podobna do matki. Miała te same oczy, spokojne i

głębokie, zbyt mądre jak na pięciolatkę. Na ulicy nie było nikogo, ale może w jednym z zaparkowanych samochodów siedział Erv i czekał. Nie czułam na sobie jego spojrzenia. Ale przecież nie czułam nic. Przeszłam piechotą pięć kilometrów do domku, usiadłam pod sosnami, do nikogo nie zadzwoniłam i nic nie robiłam. W nocy oglądałam telewizję. Nie jadłam. Nie piłam. Nie wzięłam prysznica. Wcześnie rano włożyłam moją głupią suknię matrony i spakowałam nieliczne rzeczy do torby. Przeszłam pięć kilometrów Skyway z powrotem do szkoły, przed którą zajeżdżały autobusy z uczniami na poranne lekcje. Panował tłok. Miałam wrażenie, że wszyscy na mnie patrzą. Żałowałam, że nie mam aparatu. Ale tak naprawdę wcale go nie potrzebowałam. Miałam przecież przywieźć żywą dziewczynkę! Nie zdjęcie. Och, Candy. Gdybyś tylko mogła ją zobaczyć. Wszyscy byli tą małą dziewczynką. Candy. Ja. Pomyślałam, że rankiem Tara przyjeżdża do szkoły autobusem, lecz kilka metrów od kawiarni, w której siedziałam, zatrzymał się duży samochód i wysiadła z niego ta sama siwowłosa kobieta. Nie była stara i brzydka. Miała na sobie przyzwoite, starannie wyprasowane ubranie. Tylko jej włosy były zupełnie białe. Może posiwiała po utracie syna? Otworzyła tylne drzwi i odpięła dziewczynkę, pomagając jej zabrać plecak. Tara miała we włosach różowe wstążki, pasma tuż przy buzi przytrzymywały spinki z biedronkami. Byłam tak blisko, że widziałam każdy szczegół. Z nosem przyciśniętym do szyby poruszyłam ręką, jakbym machała na pożegnanie. Do widzenia, Taro. Miała na sobie ogrodniczki i żółtą bluzkę z falbankami, baletki i różowe skarpetki. Kobieta wygładziła jej kołnierzyk, wytarła buzię i pochyliła się nad jej głową. Tara pobiegła do szkoły, machając ręką. Pa, babciu! Kobieta patrzyła za nią, dopóki nie zniknęła w drzwiach szkoły. Dopiero wtedy odjechała. Moje dłonie pozostały przyklejone do szyby. Żałowałam, że nie mam samochodu. Mogłabym wsiąść i pojechać do Mendocino albo wrócić do domu, nigdy więcej nie oglądać Reno, umknąć konfrontacji z Candy. Niczemu nie mogłam stawić czoła. Była dziewiąta rano. Zadzwoniłam do sieci taksówkowej z automatu przed kawiarnią i pojechałam szesnaście kilometrów do Chico, nie widząc rozciągającego się w dole kanionu, gór ani lekkiej porannej mgiełki. Dwadzieścia pięć po jedenastej przyjechał mój autobus. Wsiadłam razem z lalką i różową sukienką w żółte kwiatki. Drzwi zamknęły się z sykiem. W drodze do Reno otworzyłam list Candy do Tary. Kochana Taro! Moje serce od tak dawna jest przy Twoim. Proszę, przede wszystkim dla mnie, bądź radosna i młoda. Bo jeśli jesteś młoda, każda życiowa droga, jaka przypadnie Ci w udziale, stanie się Twoją. Wiedz, że zawsze jestem z Tobą. Gdziekolwiek będziesz, gdziekolwiek będę ja, tam gdzie skarb mój, będzie moje serce. A moje jedyne serce jest z Tobą. Mama Zupełnie wrócę.

jakby wiedziała, że nie przywiozę jej dziecka. Zupełnie jakby myślała, że wyjadę i nigdy nie

Godziny spędzone w grzechoczącym autobusie do Reno były najdłuższymi ośmioma godzinami w moim życiu.

3 Czte ry o s t atn ie rz e czy Najdłuższe - to znaczy aż do trzech dni, które spędziłam w Motelu, chodząc tam i z powrotem po pokoju, przeklinając, samotna i bezradna, bez Giny, bez samochodu, bez Candy, z pustymi rękami. Pieniądze, które zostawiłam Candy, zniknęły. Musiała je zabrać ze sobą Zaczęłam podejrzewać, że wiedząc, iż nie zrobię tego, co jej obiecałam i nie mając innego sposobu, żeby się mnie pozbyć, wysłała mnie z głupią misją po czym spakowała rzeczy, sprzedała mój samochód i teraz sama jechała do Paradise, żeby zrobić to, czego ja nie potrafiłam. Piłam wodę z kranu i czytałam Biblię Gideona. „Wyprostujcie opadłe ręce i osłabłe kolana". Najdłuższe trzy dni - to znaczy aż do pięciogodzinnej jazdy na tylnym siedzeniu radiowozu do Paradise. Tym razem nie widziałam pól truskawkowych, zachodów słońca, wzgórz i błękitnego nieba, żadnych zjazdów. Czułam się zdecydowanie jak Judasz, który desperacko wspina się w stronę światła. Kiedy dotarliśmy do Paradise, było późno i ciemno. Yeomans i Johnson zapytali, czy niczego nie potrzebuję. Odparłam, że nie. Czego, na przykład? - Posłuchaj - powiedział detektyw Johnson - wyglądasz na naprawdę wykończoną i przerażoną ale zgłosiłaś w Reno zaginięcie samochodu. Powiedziałaś, że być może zabrała go twoja przyjaciółka. Facet w składzie Morana potwierdził, że samochód przywiozła do niego młoda dziewczyna. Był w dobrym stanie, facet zwietrzył zarobek i nie myślał o niczym innym. Dał jej tysiąc dolarów. Dziewczyna pasuje do opisu twojej przyjaciółki. - W porządku - odparłam. Tysiąc dolarów za mój samochód! Niby się zgadza. Tyle pieniędzy dał jej Lekkomyślny i zabrał. - To dlaczego tu jesteśmy? Yeomans i Johnson wymienili spojrzenia. - Dziś wcześnie rano na wysypisku śmieci przy Neal Road znaleziono ciało młodej kobiety. Nie miała żadnych dokumentów. Podejrzewamy, że to może być ta dziewczyna, która zabrała twój samochód. Miała podobne znaki szczególne. Dasz radę rzucić okiem? Zupełnie straciłam słuch. Zaczęłam bezgłośnie płakać. - Nie - powiedziałam. Jakbym wpełzła do ucha, by się ukryć, i nie zostało już miejsca na słuch. - Gdzie? - szepnęłam, lecz nikt nie usłyszał. - Nie pojadę na miejskie wysypisko. - Pokręciłam głową. - Za nic. - Nie, nie. Zabrano ją już do kostnicy. Jeśli to ona, to może uda nam się zawiadomić rodzinę. Czy ona... ma rodzinę? - zapytał z nadzieją Yeomans. - To nie ona. Jej tu nie ma. Mówiłam prawie niedosłyszalnie. Johnson poklepał mnie po plecach.

- Mam nadzieję, że się nie mylisz. Ale zgłaszając zaginięcie samochodu, powiedziałaś, że pojechała do Paradise twoim żółtym mustangiem. Nie podniosłam głowy. - Nie umiała prowadzić. - Wpatrywałam się w stopy, w podłogę. - Dlaczego mnie odszukaliście? - zapytałam. - Dlaczego przyjechaliście po mnie aż do Reno? - Takie rzeczy nieczęsto się dzieją w tej okolicy - odparł Yeomans. - Policjanci z Reno byli w kontakcie z wydziałem policji w Paradise. Kiedy ją znaleźliśmy, pomyśleliśmy, że może coś was łączy. - Zawiesił głos. Ciało pozostaje niezidentyfikowane od trzech dni - dodał. Zawieźli mnie do centrum medycznego Enloe w Chico i zjechaliśmy do piwnicy, a chyba nawet jeszcze niżej. Wszędzie dookoła była zimna stal i jarzeniówki. Mężczyzna w poplamionym białym fartuchu i ciemnych okularach, który nie obdarzył nas ani jednym spojrzeniem, jakby żywi zupełnie go nie interesowali, zabrał nas do sali pełnej metalowych szuflad, wyciągnął jedną z niższych z numerem 518 i odsunął białe prześcieradło z drobnego, chudego ciała. Nie musiałam patrzeć na nic poza tatuażem na nagim lewym ramieniu i matowymi, jasnymi, krótko obciętymi włosami. Zupełnie przypadkiem dostrzegłam rozchylone zamarznięte usta i na wpół otwarte oczy; pod jednym z nich widniał żółciejący siniak. Chciałam dotknąć jej drogiej głowy, upaść na kolana i całować jej ręce i stopy, ale nie mogłam tego zrobić. Powiedzieli mi, że zatłuczono ją na śmierć i nogi odmówiły mi posłuszeństwa. Kiedy pomagali mi wstać, szuflada zamknęła się z metalicznym stukotem. Powinnam była dotknąć Candy i będę tego żałowała do końca życia. Nie pamiętam, jak znalazłam się na górze. Yeomans posadził mnie przy stoliku w szpitalnej stołówce, a Johnson przyniósł gorącą herbatę. - Wiesz, jak mogło do tego dojść? - zapytał. - Nie mam pojęcia - odparłam. - Ale znam człowieka, który ją zabił. Opowiedziałam im wszystko. Człowiek nazywał się Erv Bruggeman. Śledził nas od Indiany. Ona miała coś, co należało do niego i bardzo chciał to odzyskać. Powiedziałyśmy jej, żeby tu nie przyjeżdżała, że on będzie na nią czekał. Nie chciała nam wierzyć. - My? Zbladłam. Czy powiedziałam „my"? Boże, co się stało z Giną? Gdzie ona jest? - Dlaczego ona tu przyjechała? - zapytał Johnson. - Bo tu mieszka jej mała córeczka - odparłam. Johnson zapytał, gdzie jest film. - U jej ojca. Spojrzał na mnie z wyraźną ulgą. - Tak się cieszę, że ona ma rodzinę - powiedział. - Kiedy dochodzi do tragedii, chce się tylko pochować ich jak należy. Nie potrafię ci powiedzieć, ile razy w Reno dzieje się coś takiego i ciała pozostają niezidentyfikowane. Nikt ich nie chce i zostają skremowani na koszt podatników jako nieznani zmarli. A przecież chcesz, żeby po śmierci mieli jakieś nazwisko. Jak za życia. Jak ona się nazywała? - Grace Rio.

I tak Estevan Rio opuścił klasztor Melleray w Iowa i przyjechał do Paradise. Wyglądał dwadzieścia lat starzej, niż kiedy widziałam go ostatni raz. Przywiózł ze sobą film i zrobioną przez trapistów trumnę z sosnowego drewna. - „Ojcze miłosierny, przez mękę śmierć i zmartwychwstanie Twojego Syna uwolniłeś nas od śmierci i obiecałeś nam udział w życiu wiecznym. Rękami mnichów, wznoszonymi codziennie ku Twojej chwale i w podzięce za Twoją dobroć, zrobiono tę trumnę dla Twojego dziecka, które zmarło w wierze. Prosimy Cię teraz, byś ją pobłogosławił. Przyjmij duszę naszej zmarłej siostry, którą składamy w tym skromnym łożu jak w kołysce, bezpieczną pod Twą opieką. Jak o złoczyńcy, który wyznał swoje grzechy, pamiętaj o niej, Panie, kiedy powrócisz do swojego królestwa". Pochowaliśmy ją w słoneczny piątek na cmentarzu w Paradise pod drzewem niedaleko miejsca, skąd aż po horyzont rozciąga się widok na Chico Valley. Staliśmy przy grobie razem z Estevanem, który odprawił ceremonię. Tara nie przyszła, ale dała mi lalkę, by włożyć ją do trumny matki, swoje zdjęcie w sukience, którą kupiła dla niej Candy, i kartkę na walentynki. Piłkę zatrzymała. Po pogrzebie pojechaliśmy z Estevanem do firmy kamieniarskiej, by zamówić prosty nagrobek z czarnego granitu. Miał być gotowy za osiem do dziesięciu tygodni. Estevan zapłacił z góry. GRACE RIO 1963-1981 pędziła na hałaśliwych wrotkach uciechy Po pogrzebie spotkaliśmy się z Tarą i jej babcią Norą w centrum rekreacyjnym w Paradise. Przedstawiłam Estevana jego wnuczce, a on siedział z nami przez kilka minut pod sosnami, pokazywał nam zdjęcia małej Grace, które przywiózł ze sobą. Zgodziłyśmy się, że matka i córka były do siebie bardzo podobne. - Żałuję, że nie widziałaś swojej matki - powiedział Estevan. - Była piękna jak ty. - Widziałam ją - odparła Tara. - Kiedy? - Kilka dni temu. - Zamyśliła się na moment. - Może w zeszły czwartek. Przyszła do szkoły, jak ty, Shelby. Siedziałyśmy razem, rozmawiałyśmy. - Płakała jak ja? - zapytałam. A więc w końcu Candy zobaczyła swoją córeczkę. - Nie. - Tara zachichotała. - Bardzo się ucieszyła, że mnie widzi i że jestem szczęśliwa. Powiedziała, że naprawdę podoba się jej moje życie. Kupiła mi lody, watę cukrową i białą spinkę do włosów. Widzisz? - Pokazała nam mały biały kwiatuszek, który przytrzymywał jej loki. - Obiecała, że pewnego dnia znów do mnie przyjedzie. Estevan na chwilę mocno przytulił dziewczynkę i pogładził ją po plecach. Siedzieliśmy wysoko na wzgórzu, było ciepło, a w powietrzu unosił się zapach sosen i odchodzącego lata. Nora zawołała Tarę z cienia pod wysokimi drzewami, z bezpiecznej przystani wielkiego samochodu. - Babciu! - krzyknęła malutka. - Chodź tutaj! - Nie, Taro, ty przyjdź do mnie.

Serdeczna, kochająca dziewczynka mocno uścisnęła Estevana. Objęła nawet mnie. Potem, wesoło podskakując, pobiegła do Nory. - Grace też była taka - powiedział, patrząc na nią, Estevan. Serce miałam tak roztopione smutkiem, że bałam się, iż zaraz wypłynie mi z piersi. Zacisnęłam ręce na brzuchu. - Przez pierwsze siedem lat życia cały czas podskakiwała w opactwie. Nie potrafiła normalnie chodzić. Biegała, skakała, bawiła się w chowanego z wiewiórkami. Musiała się zmuszać do chodzenia, ale nawet wtedy była jak sprężyna. W górę i w dół, pełna radości. Kiedy mówił, odwróciłam się do zielonych sosen i żółtych gardenii. - Była taka do końca, bracie Estevanie - powiedziałam. - Nigdy tego nie straciła. - Nikt nie mógł się jej oprzeć - ciągnął. - Kiedy patrzyliśmy, jak biega i zrywa kwiatki, na naszych twarzach od razu pojawiał się uśmiech. - Może tak robią wszystkie dzieci - odparłam, do końca tego nie wiedząc. Patrzyłam na twarz Nory, która obserwowała rozgadaną Tarę, machającą rękami w naszą stronę. Skinął głową ze smutkiem. - Może. Była jedynym dzieckiem, jakie znałem. Kobieta ujęła rękę Tary i razem podeszły do nas powoli. - Widzisz, Shelby, kiedy myśli się, że to niemożliwe - szepnął Estevan - nagle dzieje się cud. Stał wysoki, dostojny w białym habicie i czarnej tunice, z rękami jak zawsze gotowymi do błogosławieństwa, modlitwy. - Estevan - zaczęła Tara - chciałam, żeby babcia cię poznała. Nadal nie wierzy, że jesteś ojcem mojej mamy. - Jestem - odrzekł. - Byłem. Nora zatrzymała się, skinęła głową Estevanowi, spojrzała na mnie nieufnie, lecz odezwała się tylko do niego. - Ach tak - powiedziała, otwierając szeroko brązowe oczy. - Ta dziewczyna miała ojca mnicha? No proszę. Cuda nie mają końca. - Ma pani absolutną rację - odparł Estevan. - Dlaczego więc nie chciał pan jej stąd zabrać i pochować gdzieś blisko siebie? - Myślę, że woli być blisko Tary. Wiedziałam, że to prawda. Nora stała skrępowana. Nie wiedziała, co powiedzieć, co zrobić. Czy uścisnęła mu rękę? Pochyliła głowę? Ułatwił jej to, czyniąc nad nią znak krzyża, co pozwoliło jej cofać się powoli, krok po kroku, jakby nie chciała się do niego odwrócić plecami. - Może chcielibyście pojechać z nami do domu? - zapytała, starając się nie jąkać. - Może coś zjecie? - Jest pani bardzo uprzejma - rzekł Estevan. - Nad wyraz. Dziękuję. Ale muszę już wracać. - Oczywiście, oczywiście - powiedziała szybko, z wyraźną ulgą. - Ale przyjedzie pan odwiedzić małą, prawda? Kiedy tylko pan zechce. Będzie szczęśliwa, a tylko to się liczy. Będzie jej miło poznać ojca swojej mamy. Chcę, żeby była szczęśliwa.

- To widać - odparł Estevan. - Mieszkam w klasztorze w Iowa. Po raz pierwszy od osiemnastu lat wyjechałem z New Melleray. Postaram się znów przyjechać na parę dni, kiedy będę miał trochę czasu. Ale pani zawsze może nas odwiedzić z Tarą. Przyjmujemy wszystkich gości. Możecie zostać, jak długo zechcecie. Mieszkam w sanktuarium. Tam jest bardzo spokojnie. Tara klasnęła w ręce zachwycona. Nora obiecała, że się postarają. - Kilka dni temu dostaliśmy od niej przesyłkę - powiedziała przed odejściem. - Parę jej osobistych drobiazgów. - Zakaszlała. - Była tam też spora suma pieniędzy. Kilka tysięcy dolarów. Czuję się z tym... nieswojo. Czy mogę przekazać te pieniądze na pański kościół? Estevan pokręcił głową z lekkim uśmiechem. - Moje opactwo ich nie potrzebuje. Proszę je zostawić dla Tary. Wiem, że Grace by tego pragnęła. Gdyby chciała, żebym to ja dostał te pieniądze, wysłałaby je do mnie. Tara pociągnęła babcię za rękę i zaczęła podskakiwać. - Babciu, babciu... - piszczała. - Co, Taro? - Może teraz dostanę kucyka? Powiedziałaś, że mogę. Proszę? - Złożyła małe dłonie jak do żarliwej modlitwy. Nora uciszyła dziewczynkę przepraszającym gestem, a na jej twarzy można było wyczytać: „Te dzisiejsze dzieci". Pożegnały się i ruszyły w stronę samochodu. Tara trzymała Norę za rękę i zadzierając głowę, wesoło z nią rozmawiała. Coś w postawie Nory, jej włosach, kształcie twarzy, nie potrafiłam tego dokładnie określić, przypominało mi Emmę. Ten cierpliwy, lekko rozdrażniony wyraz twarzy, uprzejme pochylenie głowy, jakby zawsze była gotowa wysłuchać wszystkiego. Wyciągnięta ręka. Nic zbyt demonstracyjnego. Z wyjątkiem... widziałam, jak Nora całuje Tarę, jak przypina ją pasami w samochodzie. Jakby w całym sercu miała miejsce tylko dla niej. Kiedy zniknęły nam z oczu, Estevan odwrócił się do mnie. - Naprawdę muszę już jechać - powiedział. - Czeka mnie długa droga. - Coś o tym wiem. Wziął głęboki oddech. - Co zamierzasz? - Nie mam pojęcia. „Niech Bóg okaże mi miłosierdzie". - „Okazuje je, komu zechce" - odparł. Pojechaliśmy razem taksówką na dworzec autobusowy w Chico. Jego autobus do Dubuque odjeżdżał dopiero o północy. Mój do Mendocino - za czterdzieści pięć minut. Siedzieliśmy na ławce w poczekalni, jak siedziałam z jego córką w Reno, całe wieku temu. Przez jakiś czas milczeliśmy. - Kiedy ostatni raz ją widziałam, powiedziała mi, że modlitwa wypowiedziana przy czternastej stacji nigdy nie pozostaje bez odpowiedzi. - Tak. Jeśli wypowiada się ją z wiarą. - Nigdy mi nie powiedziała, co to za stacja. Skinął głową smutno. - Kazała ci poznać pozostałe trzynaście? Cała ona. - Złożył ręce. - Czternasta stacja to Jezus martwy w grobie.

Odwróciłam się, by odejść, lecz w ostatniej chwili odwróciłam się. - Zabezpieczcie go, jak umiecie - powiedziałam. Jego oczy rozjaśniły się, a na ustach pojawił się delikatny uśmiech. Zadrżały lekko, gdy rzekł: - Tak. Nie lękaj się, Shelby. Teraz nie miałam się już czego lękać. Nic mi nie zostało. Zastanawiałam się, czy nie zadzwonić do Emmy, ale zważywszy na to, że straciłam jej prezent za dwadzieścia tysięcy dolarów, nie mogłam tego zrobić. Pomyślałam o telefonie do matki Giny, ale ponieważ zgubiłam jej córkę, to też nie wchodziło w grę. Nie wiedziałam, co począć ze zniknięciem Giny. Johnson powiedział, że będą im potrzebne moje zeznania w procesie Bruggemana o morderstwo. Został złapany i osadzony w areszcie bez możliwości wyjścia za kaucją. Johnson poinstruował mnie, żebym nigdzie daleko nie wyjeżdżała. Poprosiłam go o wizytówkę i obiecałam, że skontaktuję się z nim, kiedy tylko będę wiedziała, gdzie się zatrzymam. Z pewnością nie zatrzymałam się w Cambridge w stanie Massachusetts. I jeszcze w Larchmont w stanie Nowy Jork. Ani w Reno. I w Paradise. Jechałam autobusem - do Mendocino. Minęliśmy jezioro Geneva w chwili, gdy słońce zachodziło za otaczającymi je niebieskimi górami. Zapadła noc i powietrze gęstniało stopniowo od mgły napływającej znad głębokich otchłani Pacyfiku. Po obu stronach wąskiego pasa jezdni rosły złowieszcze sekwoje, wysokie jak drapacze chmur, a przeładowany autobus kołysał się groźnie na ostrych zakrętach. Byłam przerażona. Za mną jakaś kobieta zaczęła się modlić. Jechaliśmy bardzo powoli, nocą po krętej koszmarnej drodze, która zdawała się nie mieć końca. Na zewnątrz nie było widać żadnych świateł, a te w autobusie przygasły. Zamknęłam oczy. Ślepe zakręty, a potem - nic. Wiele pełnych przerażenia godzin później wysiadłam w Mendocino. A raczej uciekłam. Miałam ze sobą tylko torbę, a w niej kilka drobiazgów dla Tary. Gliniarze nie kazali mi wrócić do pokoju w Reno i zabrać rzeczy, więc zostawiłam wszystko w Motelu. Zostawiłam tam moje książki, kosmetyki, ubrania i taśmy z muzyką. Zostawiłam szczoteczkę do zębów, bieliznę, minispódniczki. Mapy i notes. W kieszeni dżinsów miałam miętówkę, dwadzieścia dolarów i prawo jazdy. Tylko tyle miałam przy sobie, gdy wyskoczyłam z greyhounda na Lansing Street. - To jest Mendocino? - Tak. - Drzwi się zamykały, a kierowca już odjeżdżał. Stojąc na środku ulicy, spojrzałam w górę i w dół wzgórza. W miasteczku panowała głęboka cisza. Była prawie jedenasta wieczorem. Jutrznia? Nieszpory? Kompleta? Niemożliwe. Przecież kompleta to modlitwa po kolacji, a ja od dwóch dni jadłam tylko stęchłe chipsy. W ciemnej dali rozlegał się szum fal. Nie było wietrznie i ciepło. Po prostu było. Po drugiej stronie ulicy znajdował się irlandzki bar U Pattersona i dobiegał z niego wesoły gwar popijających przyjaciół. Nie chciałam tam wchodzić, więc zeszłam ze wzgórza. Spojrzałam w dół jednej ulicy - ciemność. W drugiej ciemność rozjaśniona żółtym światełkiem. Ulica nazywała się Albion, a żółte światełko świeciło się przed białym, kilkupiętrowym budynkiem ze stromymi schodami i oszkloną werandą. Na tablicy widniał napis: „MacCallum House". Weszłam po schodach i zapukałam. - Proszę wejść - dobiegł głos ze środka. Weszłam w znoszonych dżinsach, z moim znoszonym życiem, prawie nie podnosząc głowy.

- Czy możecie mi powiedzieć, gdzie można tu coś zjeść? - powiedziałam do dwóch mężczyzn i kobiety siedzących przy barze. - O tej porze? - Jeden z mężczyzn zerwał się ze stołka i podszedł do mnie. Choć stał tuż przede mną, nie mogłam podnieść wzroku. Nie mogłam spojrzeć na niego, na nich, na dom, na innego człowieka. - Tylko coś małego. - To Mendocino - powiedział, jakby to wszystko wyjaśniało. - Wszystko zamykają o dziesiątej. - Może U Pattersona mają jeszcze otwarte - rzekł mężczyzna przy barze. - Ale nie wiem, czy dają coś do jedzenia. - Tak, mają otwarte - potwierdziłam. - Czy jest tu jakiś pensjonat? - To jest pensjonat - powiedział mężczyzna przede mną. - Och. Macie wolny pokój? - Tak. - Zawiesił głos. - Hej - powiedział. Nie wiedziałam, co to oznacza. Hej. Wpatrywałam się w buty. Były bardzo zniszczone, a jeden pasek przerwany. Nic dziwnego, że kulałam. Nawet nie zauważyłam. Zeskrobałam błoto z jednego obcasa. - Ile kosztuje pokój? - Sto trzydzieści dolarów. Zatkało mnie. - Za pensjonat? Milczał. - Można się tu gdzieś jeszcze zatrzymać? Trochę taniej? - Ile? Nie wiedziałam. - Hej - powtórzył tym razem ciszej, przekrzywiając głowę, by spojrzeć mi w twarz. Wreszcie podniosłam wzrok. Przede mną stał ciemnowłosy, bardzo zadbany i dobrze ubrany młody mężczyzna z kręconymi włosami, w białej koszuli i dżinsach. Miał szczerą twarz i jasne oczy. - Ile masz? - Uśmiechnął się, przyglądając się moim krótkim rozjaśnionym włosom. - Dwadzieścia dolców. Zagwizdał i jęknął. - Będziesz musiała jutro pozmywać w zamian za pokój. - Zrobię, co będzie trzeba. - Hmmm. Potrzebne ci dwa klucze? - zapytał, mrużąc lekko oczy. Usta mu drżały. - Nie - odparłam, nie opuszczając wzroku. Wyciągnął rękę. Uścisnęłam ją. - Jestem Noah - powiedział. - A ja Shelby.

Epilog Mac CALLUM HOUSE W kwietniu pewnego roku, kiedy było sucho i rześko, a na urwiskach nad Pacyfikiem azalie wybuchnęły żółtymi kwiatami, stałam za barem, szykując wszystko na nowy dzień. - Shelby? - rozległ się nagle upiorny głos z przeszłości. Prawie nie chciałam podnosić wzroku. Całkiem nieźle mi to idzie: czasami kiedy trzeba na coś spojrzeć, uparcie wbijam wzrok w stopy. Dziś byłam już na porannej mszy i miałam za sobą błagalne wznoszenie oczu. A może jednak nie? W końcu z ociąganiem podniosłam wzrok. Przede mną stała Gina Reed. Z krótkimi włosami poskręcanymi dziwaczną trwałą była grubsza i cięższa. Wszystko od oczu w dół przez brodę i szyję wyglądało, jakby jej życie pełne było drobnych przyjemności, których nie potrafiła sobie odmówić. Miała na sobie strój w niezidentyfikowane wzory, a w ręce trzymała torbę od Nine West. - Shelby? - powtórzyła z niedowierzaniem. Był kwiecień, ale równie dobrze mógł być grudzień; nocą temperatura opadała w Kalifornii do około ośmiu stopni, lecz dni były ciepłe, a kwiaty świeże, więc kiedy tylko ktoś zjawiał się w Mendocino, mógł zawsze oglądać Pacyfik przez żółto-różowo-fioletową zasłonę. Zabawne, jak wszystko wraca do człowieka. Shelby? Tak mam przecież na imię. Nie powinnam się wzdrygać ani dziwić. Zaskakujący był znak zapytania na końcu, bo niósł ze sobą lata niepewności. Innymi słowy zabrzmiało to jak: „Shelby, to ty?". Dorosłaś i nie wyglądasz już jak dawniej, ale czy nie byłyśmy kiedyś przyjaciółkami? Już nie wyglądasz jak tamta dziewczyna. Masz na sobie elegancką spódnicę od Armaniego, wyprasowaną bluzkę, proste, krótkie włosy, choć nadal je rozjaśniasz. Przytyłaś lub schudłaś, w butach na obcasach jesteś wyższa, a zmarszczki na twarzy sprawiają, że trudno cię rozpoznać, więc postawiłam ten znak zapytania po twoim imieniu, bo nie jestem pewna, czy to ty. Jeśli nie, to przeproszę zakłopotana i pójdę dalej. Zawieszenie głosu pozwala ci uśmiechnąć się blado i powiedzieć: „To pomyłka. Bierze mnie pani za kogoś innego". Czas mógł się okazać dla Giny łaskawszy, bo w młodości była przecież taka śliczna. Nadal słyszę dawne okrzyki chłopców: „Och, Giiina...". Czasami na kilka chwil cały świat milknie. Zupełnie jakbym naciskała guzik z napisem „pauza", a potem zastanawiała się, czy przewinąć, czy też wstać z kanapy i obejrzeć inny program. A może, korzystając z guzika „replay", przekonać się, czy dobrze usłyszałam i właściwie zareagowałam na to, co znalazło się przede mną. Czułam, że oszklona weranda z georgiańskimi oknami też się wyciszyła, nawet turyści z Australii, którzy rozmawiali z ożywieniem o rafach koralowych, powodziach i ropuchach, wstrzymali oddech. Stałyśmy obie nieruchomo. W milczeniu patrzyłam na nią, a ona na mnie. Kątem oka zauważyłam kobietę, która podeszła o

lasce, by podziękować mi za śniadanie, i kulejąc, wyszła na zewnątrz. Kilka chwil w czasie, tik, tik, jeden rok, dwa... - O mój Boże. Dźwięk powrócił. Powoli odłożyłam tacę; zadźwięczała głośno o szklany blat bufetu. Wyszłam zza baru. Uścisnęłyśmy się. Była gruba i pachniała papierosami. - Jak dobrze cię widzieć. Ile to już lat? Dwadzieścia? - Zauważcie mój pełen nadziei znak zapytania! - Dwadzieścia! - Masz rację, ale raczej dwadzieścia pięć. - Dwadzieścia siedem, Shelby - sprecyzowała Gina. - Oczywiście. Stałyśmy skrępowane. - Co tutaj robisz? - Co ty tutaj robisz? - Jem śniadanie. Zatrzymaliśmy się w Seacove Inn, w dole drogi. - Tak, znam to miejsce. Ładne. - Nie tak ładne jak to. A ty? - No, jestem tutaj. MacCallum House należy do mnie. Do mnie i do Noaha. - Kim jest Noah? Zszedł na dół w ciężkich butach i spranych dżinsach. Pomagał budować nowy garaż i nie był ubrany na przyjęcie gości. Ja zajmowałam się porankami. On pracował na zewnątrz. Dziś wieczór organizowaliśmy eleganckie wesele i wszystko musiało być jak należy. Mieliśmy mnóstwo pracy. Noah uścisnął dłoń Giny. - Jesteś mężatką? - Przyjrzała mu się uważnie. - Jak długo? - Za długo - odparł Noah i uszczypnął mnie. - Powiem Grace, żeby przyszła ci pomóc. Muszę już iść. Czekają na mnie. - Tak. - Grace? On wie o Candy? - spytała zaskoczona Gina. - O kim? - zapytał mój mąż. - Mój Boże, dałaś córce na imię Grace? Pod jej spojrzeniem raz jeszcze spuściłam wzrok. - Dlaczego tak ją to dziwi? - szepnął do mnie Noah. Odepchnęłam go lekko. Wreszcie zadudnił na schodach werandy i zniknął. Gina stanęła przy barze. - Co się, u diabła, z wami stało? - Z nami? Co się stało z tobą? Wzruszyła ramionami. Najwyraźniej dawne wydarzenia zatarły się w jej pamięci. Nie mogła sobie przypomnieć ich kolejności. Powiedziała, że próbowała nas znaleźć, ale zniknęłyśmy. - Nie wiem, jak to się mogło stać - odparłam. - Szukałyśmy cię przez kilka dni. O ile wiem, moje rzeczy nadal są w Motelu. Nigdy ich nie zabrałam. - Ten dziwaczny facet wyrzucił nasze rzeczy do śmieci. Musiałam w nich grzebać, żeby znaleźć torbę.

- Dokąd pojechałaś? - Co? - Machnęła ręką. - Naprawdę nie pamiętam. Co teraz porabiasz? - Mieszkam tutaj - powiedziałam, żałując, że nie mogę się cofnąć. - Kiedy wróciłaś? - Dokąd? - Do Larchmont. - Nigdy tam nie wróciłam. A ty? Gina pokręciła głową. - Nadal jestem w Reno. - Roześmiała się i przewróciła oczami. - Naprawdę? Candy tak podejrzewała. Nie wierzyłam jej. Jesteś mężatką? - Byłam, rozwiodłam się, znów wyszłam za mąż. Teraz jestem w separacji. Spotykam się z kimś nowym, próbuję szybko zebrać pieniądze. - Szybko? Na rozwód czy ślub? Po chwili zachichotała. - Chyba i na to, i na to. Mój chłopak jest naprawdę miły. Jest krupierem. - To Raul? - Kto? - Nikt. Co więc porabiałaś w Reno? - Mam licencję krupiera. Ale zawiesili mnie. W tej chwili nie mogę pracować. Miałam małe problemy w kasynie. Oskarżyli mnie o oszustwo, ale to nieprawda. Sprawa nie trafiła do sądu, wytłumaczyłam się, ale straciłam licencję. Pracuję teraz jako barmanka, więc nie jest źle. Takie małe zwolnienie warunkowe. - Co się stało z Eddiem? - Z kim? Zamilkłam. - Nie wiem, co się z nim stało - rzuciła, wzruszając ramionami. - Nigdy do niego nie zadzwoniłam. O ile wiem, nadal mieszka w Bakersfield. - Może. - Ożenił się z Casey. - Gina wybuchnęła śmiechem. - Pomyśleć, że kiedyś tyle to dla mnie znaczyło. Więcej niż cokolwiek na świecie. - Pomyśleć. - Był kiedyś taki czas, kiedy wiele rzeczy znaczyło więcej niż cokolwiek na świecie. - Ale co z tobą? Co z Harvardem? - Zrezygnowałam. Przyjechałam tutaj. Znalazłam pracę za barem. - Uśmiechnęłam się, by wszystko złagodzić. - Ja też byłam barmanką. Chodziłam na kursy księgowości. Kilka lat później pobraliśmy się z Noahem. - Nigdy więc nie wyjechałaś? - Gina wyjrzała przez frontowe drzwi na zewnątrz. MacCallum House stoi na niewielkim wzgórzu i nad dachami innych domów w dzień i w nocy widać zatokę Mendocino. - Teraz jesteś tu właścicielką?

- Tak. Kupiliśmy dom trzy lata temu. Noah jest stolarzem, pracuje na budowie. Ale jego przyjaciel Jed zarobił dużo pieniędzy na akcjach Internetu. Weszliśmy do interesu razem. Kupiliśmy dom od dawnych właścicieli. - No proszę. - Przestąpiła z nogi na nogę. Przez jej twarz przemknął cień. - Naprawdę muszę już iść. Nie zapytała o Grace Rio i o jej małą córeczkę. Nic jej to nie obchodziło, nie chciała wiedzieć. - Czytałam w gazecie o tamtym człowieku - powiedziała cicho. - Cieszę się, że go stracili. Wiele lat później, wiem. Ale zawsze. - Tak. Po piętnastu latach apelacji. - Czyli wiedziała. Przeczytała w gazecie o procesie o morderstwo w innym stanie, po którym go skazano, a wiele lat później stracono. Wiedziała. Po prostu nie zapytała. Ale tak naprawdę, o co pytać? Co można było powiedzieć? A nie mówiłam? Przez całe życie czułam, że mam splamione ręce, bo nie wiedziałam, co należało zrobić. Otworzyć drzwi samochodu? Nie zatrzymywać się? Zostawić ją własnemu losowi? Nigdy jej nie opuścić? A może... Mam nadzieję, że jej Tara wiedzie inne życie. To jedyna ważna rzecz. Candy musiała myśleć podobnie. Bo ona też ją zostawiła na huśtawkach z niebieską piłką. - Dobrze było cię zobaczyć - powiedziała Gina. - Ciebie też. - Możesz mi postawić śniadanie? Bill jest trochę skąpy. - Jasne. - Dzięki. - Uśmiechnęła się. - Nie zapytasz, czy mam dzieci? - Masz dzieci? - rzuciłam neutralnym tonem. - Tak, córkę. - Zachichotała. - Uwierzysz? Ja, dziewczynkę? - Wierzę. Ja też mam córkę. - I dwóch synów, dla Noaha. - Moja ma osiemnaście lat. Niezły wiek, co? - Jasne. Moja też. - Jest w ostatniej klasie szkoły średniej w Mendocino, której okna wychodzą na ocean. W soboty pracuje ze mną i jeździ z przyjaciółmi do Fort Bragg. Dzwoni do mnie co pięć minut, a każdą prośbę o radę poprzedza błagalnym „Mamusiu...". Wpatrywałyśmy się w drewnianą podłogę pod naszymi stopami. Niektóre rzeczy łatwiej jest przemilczeć. Przemilczeć, lecz zawsze należy je opłakać. - Jak ma na imię twoja córka? - zapytałam. - Tiffany. - Ach tak. Gdzie jest jej ojciec? - Zwolnią go warunkowo w dwa tysiące dziewiątym roku - odparła, lekko zażenowana. Tylko lekko. Tiff dobrze się dogaduje z moim obecnym chłopakiem. - Musi cię to cieszyć. To ważne. Zmierzając w stronę drzwi, odwróciła się. - Prawie zapomniałam - zapytała. - Znalazłaś matkę? - Nie. - Nigdzie nie było ani śladu po Lornie Moor. Ale próbowałam.

- Przykro mi. Wiem, ile to dla ciebie znaczyło. Wiele lat temu zajrzałam do domu twojej ciotki w Larchmont. Miałam chyba dwadzieścia, dwadzieścia jeden lat. Powiedzieli mi, że wyjechała. Nikt nie wiedział dokąd. - Na zachód. Sprowadziłam ją do siebie, kiedy już wiedziałam, gdzie osiądę na stałe. - Naprawdę? Zrobiłaś to? Świetnie. - Tak. - Jak się czuje? - Doskonale. Jest naszą kierowniczką biura. Codziennie chodzi na dalekie spacery na cypel. - Och, te cyple. Dla mnie za mocno wieje. - Emma to lubi. Potrzebuje dodatkowej dawki tlenu. Słońce sprowadza przypływ, a przypływ wiatr. Kiedy słońce zachodzi, wiatr cichnie. Więc jest tam zawsze o zachodzie słońca. Próbuje zabierać ze sobą Grace, ale ta nawet nie chce o tym słyszeć. Emma zmusza ją, żeby chodziła z nią w piątki. To jak pokuta. - Rzeczywiście. Świetnie. Pozdrów ją ode mnie. - Pozdrowię. Odwróciłam się od drzwi, by nie widzieć, jak schodzi z moich schodów i wychodzi przez bramkę. Ale i tak ją słyszałam. Klap, klap. Zniknęła. Bramka zazgrzytała. Ostrożnie umyłam kieliszki, które były mi potrzebne na dziś wieczór. Jeszcze tyle trzeba było zrobić. Nie mogłam marnować czasu. Skupiłam się na kieliszkach, ostrygach i skrzynkach cristala, które mieli dostarczyć lada chwila. Noah wrócił do domu z młotkiem, heblem, w podartych dżinsach, ale w białej koszuli i z atrakcyjnym zarostem. Mimo moich głośnych protestów położył brudne narzędzia na barze, wyjął mi kieliszki z ręki i ustawił je na tacy. - Kto to, u diabła, był? - zapytał. - I kim jest Candy? Historia Judasza i wiecznej rozpaczy pozostawała w głębokim ukryciu, dopóki do mojego domu nie weszła Gina, przynosząc ze sobą wspomnienia. Nigdy nie przestałam myśleć o Grace Rio, bo drogi, które przywiodły mnie do jedynego miejsca, w jakim pragnęłam być, nie zawsze były wybrukowane złotem. A jednak kiedy myślałam, że moje życie dobiegło końca, dopiero się zaczynało. Ale nie jej życie. Wróciły do mnie linijki wiersza, które czytała mi w tamtym innym życiu, nazywanym przeze mnie młodością. spacerowałem bulwarem ujrzałem ubłoconą dziewczynką pędzącą na hałaśliwych wrotkach uciechy żałosna sukieneczka trzepotała na wietrze... podczas gdy w pobliżu ojciec dowcipkował ze smarkatą dziwką... na temat jej samopoczucia w ciąży* * Przekład Stanisław Barańczak.

Zbyłam machnięciem ręki pytający wzrok Noaha. „Wiesz, co sobie myślałam, kiedy jechałam z tobą przez cały kraj? - szepnęła do mnie Candy naszej ostatniej nocy w Reno. - A jeśli nie ma dla mnie miejsca na tym świecie?". Pomyślałam, że tego właśnie się bałam, ale odparłam: „Nie mów tak. Rozejrzyj się. Świat jest taki ogromny, taki piękny". - Próbowałam ją przekonać. - „Jest na nim dość miejsca dla wszystkich. Musimy je tylko znaleźć". Za pomalowanymi na żółto domami rozciągała się zatoka Mendocino. Na prawo widać było cyple nad oceanem i poranek. Gdzieś tam była Emma, łącząc się z boskością. Mój własny dom był tu, gdzie stałam, z oszkloną werandą, georgiańskimi oknami i parkietem na podłodze. Nie można ocalić życia, dopóki się go nie straci. No, nie ma czasu na roztrząsanie tych spraw. Jest tyle do zrobienia. - Powiesz mi czy nie? - Noah nie ustępował. - Kim ona jest? - Nikim - odparłam obojętnie. Wzięłam tacę i księgi rachunkowe. Przez moment widziałam swoje odbicie w lustrzanym blacie baru. - Była kimś, kogo znałam. Była kimś, kogo kiedyś kochałam.

Kilka s łó w do c zy te ln ikó w Kiedy napisałam pierwszy akt tej historii - moja Shelby przygotowywała się do wielkiej podróży - powiedziałam do męża, że nie mogę dobrze napisać reszty, jeśli też nie wyruszę w podróż przez cały kraj. Nie przekonałam go. Samotna podróż przez cały kontynent nie przemawiała do niego jako samozwańczego rodzinnego szefa ochrony. Zastanawiał się, dlaczego nie mogę pisać o fabryce papierowych ręczników w New Jersey, siedząc bezpiecznie w domu. Albo wszystkiego wymyślić. „Przecież zawsze tak robisz". Dwa tygodnie samotnej podróży samochodem przez dzikie tereny Wyoming nie wydawały się zbyt rozsądnym posunięciem dla matki czworga dzieci. Zupełnie jakbym znów próbowała być młoda. Mąż przyniósł zarys innej książki, którą kiedyś chciałam napisać. Część akcji działa się w Barrow na Alasce. Koniecznie chciał się dowiedzieć, czy musiałabym pojechać do Barrow, żeby ją napisać. Tak, odparłam, i może właśnie dlatego nadal nie mam w dorobku powieści o Barrow, choć publikuję od czternastu lat. Mieszkałam w Topeka, odwiedziłam Darmouth College, byłam w ciąży w Teksasie i wróciłam do rodzinnej Rosji; mieszkałam w Nowym Jorku i byłam na Hawajach. Teraz musiałam zobaczyć Badlands. Musiałam zobaczyć Wielki Dział. Mendocino. Musiałam wyruszyć w tę podróż i to sama. Gdyby pojechał ze mną mąż, rozmawialibyśmy o dzieciach, kłócilibyśmy się o trasę, bylibyśmy stale głodni i słuchalibyśmy Counting Crows zamiast The Bee Gees. W efekcie powstałaby zupełnie inna książka; nie opowieść o trzech dziewczynach podróżujących w poszukiwaniu życia i sensu. Próbowałam wynająć SUV-a. Kiedy dojechałam do Baltimore, w firmie Avis nie mieli takiego samochodu. Nie mieli zresztą żadnego i zapytali, czy mogę poczekać. Czekałam godzinę. Zaproponowali mi dżipa i limuzynę chryslera, ale dżip był zbytnio otwarty z tyłu, a chrysler mógł należeć do moich dziadków. Nagle pracownik firmy powiedział: „Nie wiem, czy to pani odpowiada, ale właśnie przyjechał mustang. Chce pani obejrzeć?". Reszta to już historia. Mustang był żółty, z trudem wpakowałam do niego rzeczy, ale znalazłam się w fantastycznym, najbardziej rzucającym się w oczy samochodzie na drodze. Jego wynajęcie zmieniło plan mojej podróży i książkę. Kolejną rzeczą, która zmieniła moją historię, była rozmową z moją teściową Elaine, która zapytała: „Chcesz opisać podróż międzystanową? Przecież tam nic nie ma". I miała rację. Zjechałam z autostrady. Elaine zawdzięczam trasy, które wydłużyły moją podróż do ponad sześciu tysięcy kilometrów i nadały kształt tej powieści. Zawdzięczam jej naprawdę wiele. Także Susan Opie, mojej nowej uroczej redaktorce, która spędziła ze mną magiczne popołudnie na balkonie z widokiem na siedem wzgórz Rzymu, z szampanem i truskawkami. Dzięki nim - jeśli się nad tym zastanowić - nawet autostrada w New Jersey wydałaby się atrakcyjna. Susan okazała się cudowną, mądrą, cierpliwą, wnikliwą redaktorką. To wielkie szczęście, że miałam ją przy sobie. Wiele zawdzięczam też Lindzie Joyce, która swym bystrym okiem i każdym skreśleniem, przecinkiem i właściwie umiejscowionym wykrzyknikiem sprawiła, że książka stała się lepsza. Amandzie Ridout, bo za każdym razem, kiedy wesoło i obficie popijamy w Algonquin, pojawia się nowy projekt-pomysł-okładka-tytuł-kontrakt. Najwyraźniej w Algonquin podają doskonałe drinki.

Robertowi Gotliebowi, który sprawił, że siedem ostatnich lat mojego życia stało się możliwe, i Claire Roberts, mojej nowej agentce zajmującej się sprzedażą praw autorskich za granicę za książki dla dorosłych, kucharskie i dla dzieci (za te ostatnie dziękuję szczególnie Larze Allen) i za rower Trek Mandone - przyjadę na nim do Ciebie aż do Jersey, żeby Ci za niego podziękować! Mojej szkolnej przyjaciółce Kathie. Baz Luhrmann radzi w piosence, by nie zapominać o starych przyjaciołach. Żałuję, że go nie posłuchałam. Mężowi, który opiekował się czeredą naszych dzieci pod moją nieobecność, i Pavli Salacovej O'Rourke (pogubiłam się już w jej nazwiskach, tak szybko wychodzi za mąż), która pomagała jemu i mnie pomaga codziennie. Moja wdzięczność nie ma końca.