Sonheim S. - Laboratorium kreatywnej fotografii

KREATYWNEJ FOTOGRAFII 52 fantastyczne ćwiczenia , dzięki którym twoje zdjęcia zaczną w pełni wyrażać ciebie Steve Sonheim oraz Car a Son'leim

~

I

I

1s tresc1 Ws tęp

....i


N

o N o o:

7

No to fru! 20 ćw. 1 : ćw.2: ćw.3:

ćw.4:

Smartfon 30/30 22 Mrugnij! 24 Mrugnij! Powtórka 26 Pstrykaj w ciemności 28

ćw.7:

Hokus Fokus 30 Spacer z zaślepionym apa ratem 32 100 zdjęć 34

ćw. 8 :

Kręć si ę j ak fryga

Ćw.S: ćw.6:

ćw. 9 :

....i


Współtowarzysz podróżników

N

ćw. 20:

o

N

oo:

36 Mix medialny, projekt Carl i: Teksturowe fotoc h orągiew ki 38

ćw. 21: ćw. 22:

64

Kot i mysz 66 Tchnij ż yc i e 68

ćw. 23:

Bez twarzy 70 $wiat/o z okna 72

ćw. 24:

Czę ści ciała zwierząt

ćw. 25:

Nap i ęcie

ćw. 26:

Owady 78

ćw. 21:

Niebezpieczny nieznajomy 80 Nastrojowy portret 82 Mix medialny, projekt Carli: Niech się pojawi

ćw. 28:

ćw. 29:

74

76

baj kowy d uszek! 84

....i


Obserwując światło

N

ćw. 10:

o

N

oo:

40

ćw. 12:

Plus i minus 42 Jasny i ciemny 44 Cienie w bieli i w czerni 46

ćw. 1 3:

Podświetlenie

ćw. 1 4:

Myśliwy

ćw. 11 :

ćw. 15:

ćw.16: ćw. 1 7:

ćw.1 8: ćw.1 9:

48

50 Wędrujący kucyk 52 To samo, ale inaczej 54 Na białym tle 56 Odbicie 58 Mix medialny, proj ekt Carl i: Pudeł ko po płatkach zbożowych ozdobione foto-obrazkami 60

....i


Rozmowa ze

sobą

88

N

ćw. 30:

Dzień

N

ćw. 31:

Nie z noszę tego 92 Krok po kroku 9 4 Auto portret 96

o

oo:

ćw. 32: ćw. 33:

ćw. 34: ćw. 35:

ćw. 36: ćw.37:

pracy w towarzystwie aparat u 90

P iątek Obserwacj a 98 Kolekcja 1 oo

Dokument 102 Mix medialny, projekt Ca rli: Mini-dzien nik fotog raficzny 104

...,J ~

N

Malowanie palcem 106

o

ćw. 38:

Rozmycie 108

oo::

ćw. 39: ćw. 4 0:

Esy-floresy 11 O Patrz przez okienko 112 Nocnywidok 114 Malowanie ś wiatłem 116

N

ćw.41: ćw.42: ćw. 43:

ćw.44:

Efekt bokeh 118 M ix medialny, projekt earli: Plamki 120

...,J ~

Głębsze

N

ćw. 45:

Plusk! 124

ćw.46:

Naś l aduj niesfotografow ane 126

ćw.47:

Obrazek w obrazku 128 Poważnie? 130

o N o o::

ćw.48: ćw. 49:

ćw. 50: ćw. 51:

ćw.52:

wody 122

Abstrakcja 132 25 nieznajomych 134 Zg ub się 136 Mix media lny, proj ekt earli: Abstrakcyjne obrazy 138

Słowniczek terminów 140 Współtowarzyszący artyści Podziękowania

O autorach 143

142

142

Wstęp ROBIENIE ZDJĘCIA TO ISTOTNE WYDARZENIE. Uczestniczysz w akcie

tworzen ia - ul otnego, p rzek azującego uczucia i myśli. Fotografi a to uchwycony moment twojego życia,

uła m e k

ch w ili

nal eżący

my tak wiele fotografii i robi my ich tak dużo ,

Dz i ś ogl ą d a­

do szeregu decyzji.

że łatwo

jest za pom ni eć, jak są

ważne.

Najistotniejszym celem tej ksi ążki jest pokazanie ci, jak z i ć siebie

pelni wyra-

na swoich zd j ęciac h. Oznacza to, że musisz odejść od ni eklórych tra-

dycyj nych zasad i tec hnik, dziwą radość z

waż n e

l r ochę się wyl uzować, z re laksować

i czerpać p raw-

ro bienia rotel<.

Wyrażani e myśli

dzo

możesz w

i uczuć poprzez fotog ra fię jest ni e ty lko

d la zapewn ien ia równowagi kreatywnej

rowego. Przekonasz siQ, że popchnie c i ę o krok dalej

każde

u mysłu

m ożliwe,

ale też bar-

i d la rozwoj u kultu-

zadanie, jakie b ędz i esz m i ał d o zrealizowania,

niż był eś

dotychczas. Myś l o nim zawsze jak o blo ku

startowym , a le nie tra kluj go jak wyścigu. Biegnij ta m, do kąd gna c i ę twoja wyobraźn ia

i pasja od krywania.

Drugim cele m jest pomoc w lepszym rozumieniu i wydajniejszym slosowani u twoj ego narzędzia - a parat u fotografi cznego . Przeko nasz s i ę ,

że

na

koń c u

po-

znasz jego m ożliwośc i a rlys l yczn e i tech n iczne. Kreatyw na inspi racja jest przec i eż

zawsze najistotniejsza. Dz i ęki

umiejętno śc iom

lec h n icznym otrzymasz

wszystko, czego ch cesz i po trzebujesz, ale nie pozwól, by zdominowały o ne two j ą artystyczną wolno ść.

Kiedy uczysz s i ę prowadzić samochód, poświęcasz wiele e n e rgii, myś l ąc osamochodzie i o tym, jak zach ować nad nim miesz, ni gdy nie zap o mn isz jak kich miejscac h, do których

działa

ko ntrol ę ,

ale kiedy j u ż raz to poj-

auto. Zaczynasz wtedy m yśleć o wszyst-

chciałbyś d ol rzeć .

Naciskaj ąc

wet świetne

sp ust migawki aparatu fotograficznego,

zd ję ci e ,

możesz zrobić zdjęci e,

na-

i nie musisz ro bić nic oprócz tego, jeś li nie ch cesz.

Im więcej jednak wiesz o swoim narzędziu p racy, tym większą m asz mo żliwość decydowania o t ym, jakie będzie twoje z dj ęcie .

Każda,

nawet najmniejsza, decy-

zja zwi ązana z robieniem zdjęcia odzwierciedla n aszą osob owość i wizję, i to jest wł aśnie

najbardziej

ekscytujące

w fotografi i, i w ka żdej innej dziedzinie sztuki.

Takie same są decyzje lub kroki, jakie podejmuje się w malarstwie czy rzeźb i e . Robiąc zdjęcie,

odczuwamy tę subte lną,

specyficzną więź zachodzącą między

o ki em, a fo tografowanym obiektem. Skąd wiesz, jaką

podj ąć d ecyzj ę

to aparat? Dlatego mówimy zazwyczaj coś w stylu „Mam

i jak odda

nadzie j ę, że zd j ęcie

wyjdzie". W znacznym stopniu nie masz wpływu na rezul tat. Aby robione p rzez nas zdj ęc ia o dzwier ciedlały Apa rat robi tylko dwie rzeczy: · P rzybl i ża obraz do kliszy

naszą wraż li wość,

potrzebuje-

my podstawowej wiedzy o aparacie. Nie musimy dokładnie znać zasad jego dz iaŁan i a,

ale powinni śmy do brze wiedzie ć , czym on jest.

lub sensora • Kont rol uj e i l ość w p adającego św i atła

Aparat fotograficzny Każdy aparat

robi tylko dwie rzeczy: p rzy bliża obraz d o kliszy lu b sensora ap a-

ratu i kontroluje

il ość padającego nań światła .

Aparaty cyfrowe - od l ustrzanek po aparaty w smartfonach -

robią

to auto-

mat ycznie i całkiem dobrze.] eśli ustawisz n a czymś swój aparat i p rzyciśni esz migawkę,

zrobisz przyzwoite z dj ęcie . Bard ziej zaawansowane aparaty dają nam

w i ększą kontro l ę

i wi ęce j sposobów, byś my mogl i je dostosować d o naszych in-

dywidualnyc h potrzeb. Jednak zadanie m zarówno najstarszych aparatów, które nawet nie miały baterii, jak i najnowszych i najbardziej zaawansowanych lustrzanek cyfrowych, jest to sam o: pr zy bliżyć obr az i naświetlić go. Przybliżan ie Przybliża n i e

jest całk i e m proste; obiektyw przybl i ża się lub oddala od obiekt u.

Najprostszy aparat kompaktowy ma pr osty sposób przy b liżania - po kazuje to, co chcesz przyb li żyć w

migającym

kwadraciku i pstryka zdjęcie. Zaawansowana

lustrzanka ma opcje zatrzymywania o biektów w fazie ruchu, zwielok rotnienia ich i rozpoznawania twarzy. Instrukcja informacji na temat jego możliwoś ci

obsługi

niż

ja

t wojego aparat u da ci więc ej

mogę powiedzie ć

ci tutaj .

Eksperyme ntuj z nimi, wybierz naj lepsze dla ciebie i używaj ich.

•

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ F OT OGRAFI I

Celem nie jest nauczyć się robić zdjęcia

jak profesjonalista, ale zacząć je robić na swój własny sposób.

Naświetlanie Naświetlanie jest trochę trudniejsze do zrozumienia. Na początku m usimy zrozumieć, na czym p olega podstawowa różnica między naświetlaniem, a ośw ietle­

niem. Naświetlanie w sensie ogólnym odnosi się do j a kości światła potrzebnego,

by zdjęcie było udane. Nasze oczy dostosowują się wciąż do zmienności obrazu o ta cza jącego

nas św iata,

dzięki

temu w ogóle w i dzimy. Z apar atem dzieje si <; t o

sam o, więc kiedy m ówimy o n aśw i etla ni u , m am y n a myś li sp osób adaptowania s i ę cło

Metafora pieczenia chleba

sytuacji, w jaki ej s ię akurat znajdujemy.

Oś wi etl eni e

z ko lei w i ąże s i ę z j ak ośc i ą świat ła na naszych zdj ęci ach .

M am y tu na myśli kierun ek, barwę i natężen ie pa d ającego św i al la. Ważn e jesl, by z rozumi eć, że aparat moż e sam naświe tlić obiekt, ale dobre naśw ie ll anie nie

Naświetl a n ie jest jak czas i tem peratura ustawiane w piekarniku . Jeśli są odpowiedn ie, chleb dobrze się upiecze. Z kolei oświ etlen ie możemy porównać do składników ch leba, dzięki kt órym zyskuje on smak, konsystencję, zapach i kolor.

spowoduj e wca le, że b ę dzie on d o brze ośw iet l ony. Dobre światło na zdj ęciu (wykonanym poza studiem ) to św iatło naturalne, k tó re wydobędzie i w iern ie o dda w idzian y pr zez nas obraz. Musimy się go n a u czyć, czasem na n ie zaczekać , sz u k a ć

go, by ożyw ił o to, co chcem y sfo tografować . Nie zro bi za nas tego aparat.

Zi lustrujmy to opowiastką.

Księżniczka

i pszczoły

Dawno, dawno temu ż yła księżniczka, zamkn i ęta w wi eży z jednym ok rągłym oknem. Na zew n ąt rz ro iło s i ę od zaczarowanych pszczół. Ks i ężn i czka od kryła, że każdego dnia, gdy ot wie ra okno i wpuszcza do środka dokładn i e sto p szczół, rob ią dla niej słoicze k miodu. Spostrzeg ła ta kże, że okno ma cudowną właściwość zmieniania w i e l kości. Ta szt uczka bardzo pomagała we wpuszczaniu odpowiedniej i lości pszczół w danym momencie. Il ość pszczół fruwających wokół wieży zm ieniała si ę jednak wraz z porą dnia. Na przykład w ieczorem było tylko ki lka pszczół, dlatego okno otwi erało się na dłużej, otwiera ło się szerzej albo jedno i drugie. W ciągu dnia pszczół było mnóstwo, dlatego okno stawało się mniejsze i szybciej się zamykało. Czasem księżn i czka chciała popatrzeć na pszczoły wieczorem, dlatego zostaw i ała otwarte malutkie okienko przez bardzo długi czas. Wtedy do wieży dostawało się tyle pszczół, ile trzeba .

•

~BORATOR IU M KREAT YW NEJ

FOTOGRAFI I

Naświetlanie

decyduje o tym, czy zdjęcie jest zbyt jasne, czy zbyt ciemne.

Oświetlenie zdjęcia

wydobywa nastrój zdjęcia i uczucia, jakie ma oddać.

Przysłona

i migawka Jak księżn i cz ka swoje pszc zoły, tak sam o aparat wpuszcza tyle samo światła za każdym razem , gdy robisz zd j ęcie . W związ ku z tym, że il ość świ atła na zewn ątrz jest zawsze inna, aparat musi kontrolować, ile „pszczół" d ostaje s i ę do śro d ka. Podobnie do o kna w i eży, aparat m o że to r ob i ć na dwa s posoby. Przysłona to rozmiar okna, zaś migawka to czas, pr zez jaki pozostaje otwarte. Za każdym razem , gdy naciskasz przycisk aparatu, b łyskaw i cznie bada on świ a­ tło

i wybiera ta ką o p cję szyb koś c i m igawki i w i elkośc i

była

p rzes ł ony,

by il o ść ś w i atła

odpowiednia. Naświ etlenie jest wi ęc komb inacją tych dwóch funkcji.

Ustawienia pr zysło ny są oznaczane n u m erami określ aj ącymi śre dn i cę jej otworu : f/2 .8, f/4, f/5 .6, f/8, f/ 11, f/ 16 i f/22 . Musisz wie d z i eć jedyn ie, że im Przysłona

mniejszy jest nu mer, tym szerzej otwier a s ię Ustawienia migawki to

ułamki

przysł o n a

(ok no).

sekundy, gdy „okno" jest otwarte: 1/4, 1/8, 1/15,

1/30, 1/60, 1/125 i 11250. Wróć m y

kość

do

„pszczó ł":

aby wp u śc i ć 100 powin i e n eś

f/8 i pozos tawić je otwar te na 1/30 sekundy.

otwo rzyć

do szero k ości f/ 11 i p ozostawić tak na 1115 sekundy (na d ł u żej). kom binacja wyg l ąd a

n as lępu j ąco :

okno na szero-

Możesz też p rzy m k n ąć Każda

okno

ko lej na

im szerzej o lwicrasz okno, t ym krócej pozo-

staje otwarte. Szerokość o twarcia okna jest wi ęc odwro lnie proporcjo nalna do czasu. Migawka

By było to p ros tsze, nie zastanawiajmy się nigd y naci Lym, ile ś wiatła pada na otoczenie, czyli ile pszczół brzęczy wo kó ł w ieży. Aparat sam

po każe

nam kom bi-

nacje roz miar u i czasu , n p. f/8 n a 1130. Mierzy ś wiatło, by za p ro po n o wać takie ustawienie, ale wie rny doskonale,

że

to jedy nie sugestia, jaki e powinno

być

na-

św i e ll eni e .

Migawka i p rzysło n a wsp ółp rac ują, by regu l ować jas ność naszych zdj ęć . Dzięki

te mu zawsze możemy wyb rać dobre n aśw i etlenie fotek. Nazywam je

„dwóch am igos". Możemy ręcznie u stawiać szybkość

migawki i wi elkość

przysło ny zawsze,

zmieniamy ich w i e l kość . Gdy robi to au tomat, wszystko ustawia

gdy

s i ę samo

i w ogóle nie musimy si ę tym p rzej m ować . Od migawki i p rzysł o ny (dwó ch amigo s) zależy, jak nasze zdj ęcia są ne. Ale zanim zaczniemy o tym elemencie n aśw i etle n ia:

•

1 LA BORATORIUM KRE ATYW NEJ FOTOGRAFI I

m ówi ć ,

ośw i etlo­

musimy ws p om n i e ć o jeszcze jednym

czułości świetlne j

(ISO) - „trzecim amigo" .

ISO Pomyś l

pieru

ku.

o ISO jak o papierze do drukowania.

potrzebującego

pa-

mni ej tuszu, jednak otrzymasz wtedy niższą j akość wydru-

Możesz też wybie rać d roższy,

j akość

Możesz użyć lżejszego, tańszego

grubszy, na klórym drukuje się trochę dłużej, ale

wydruku jest lepsza. Za każdym razem zaznaczasz rodzaj papieru (ISO), by

drukarka

mogła wybrać

czułość

Niska wpływa

da ci lepszy obr az, ale wymaga więcej

na pojawianie

Wię kszość

odpowiednie_ust awienia pobierania tuszu

s ię

światła.

(naświetlenie).

Wysoka czułość

szum ów i c ieni, jednak wymaga mniej

optyma l ną ilość św ia tła .

światła.

ap aratów p osiada s ta ł ą czułość matrycy i utrzymuje ją na możl iwie

n aj n iższym poziom i e . Jeśl i il ość świa t ła

jest niewys t arczająca wobec czasu

o twarc ia migawk i, aparal zaczyna zmniejszać swą JSO. Nie musisz s i ę tym przejmować,

chyba że ni e chcesz mieć

żadnych

cieni i sz umów na zdj ęciach.

Obraz w ruchu i głębia ostrości Wiemy j u ż, i

stopień

że mają

że

od ISO zależy

ilość świalła,

jego zaciemn ienia. Tak jak j uż

jakiej polrzebujemy, by zrobić

powiedz i ałem,

m igawka i przysłona tak-

Obraz w ruchu: Absolutnie wszys t ko, co porusza się, gdy ro bisz zapamięlać

kilka zasad : robi ąc

grafując spo rlowców

sobie to wyobrazić, ustaw

zdj ęc i a

nasz wzrok ma

„z ręk i " wybieraj czas poniżej 1/60, foto-

ręce b lisko twarzy i zbl iżaj

głęb i ę ostrości.

Aby

palce do oczu. Teraz odsuń

pomieszczen ie, w którym

się

znajdujesz. Ni e

os trego obrazu zarówno d ł oni , jak i oloczenia, co oznacza, że

płytką głębię ostrości .

Nie

możemy jednocześnie widzieć wyraź­

nie czegoś, co jest blisko i tego, co jest oddalone.Jest to ostroś ć

zdjęcie, łącz­

m igawka jest zbyt wol na. Musisz więc

kontro luje naśw i etlenie oraz

byś widział równocześnie

możesz utrzymać

j eśli

i dzieci - ok. 1/250, zaś sa m ochody wyśc i gowe - 114000.

Głębia ostrości: Przysło na

je tak,

zdj ęcie

na nie w plyw i teraz op owiem w jaki sposób.

nie z aparatem, spowod uje rozmycie,

niemożliwe, ponieważ

naszego spojrzenia zmienia się bardzo szybko i koncenlruje

się

na Lym,

co widzimy n ajwyraź ni ej . Z kolei obiektyw może utrzymać

ostrość

zarówno obieklów

położonyc h

bli-

sko, jak i oddalonych, jeśli zmniejszymy przysłon ę. Aparat otworkowy działa b ez o bie ktywu,

pon i eważ otworek

oddalone. Mówię „nieost re", obiekl

przybliżany

gdyż

jest tak ma lutki,

że

wszystko jest w ni m jakby

n awet przy bardzo małej

przysłonie

w danym momencie jesl doskonale wyostrzony.

Migawka, przysłona i ISO„,trzej amigos'; współpracują ze so b ą . ISO odgrywa podstawową rolę w decydowaniu, ile świ atła potrzeba, by wykon ać wyraźn e zdjęcie . P rzysło n a i migawka współprac uj ą, by d ost a rczyć

jedyni e

Gdy „zak ryjesz" obiektyw, używając malej przysłony, większość zdjęć łap i e Lustrzanki (DSLRs) mają w iele

ostrość

trybów ustawiania ISO. Gdy raz ustawisz świ atłoczuło ść, aparat

Mały otwór przysłony (wiQksze

będzi e robił pomiar świ atła

i zasyg nalizuje, jeśli trzeba ustawienia

będzie dopasować przysło ny

i migawki. Aparaty kompaktowe mają w iele możliwości ręczn ego ustawiania. Niektóre dają ci pełną ko ntrol ę, w innych ustawiasz jednego lub dwóch amigos, a trzeci dopasow uje się automatycznie. Smartfony rob i ą to wszystko same.

zarówn o za, jak i przed fotografowanym obiektem :

Duży otwór przysłony (małe

w i ę ksza g ł ę b i a ostrości

numery) -

n umery) - m ni ejsza głęb ia ostrości

Tak więc trzech omigos: ISO, migawka i przysłon a współdz i ałają, aby zd j ęc i u każdą możliwą syt u ację : Każdy

od sło ne czne j

pla ży

u kazać

na

po c i emną sa lę do bila rda.

z nich ma swój zamie nn ik:

ISO = j asność lu b zi a rnistość

Migawka = rozmycie Przysło n a = glębia

pola

Tryby pracy Zadani em trybów pracy jesl d anie aparatowi wskazówki, jakie z dję cie robisz, aby mógł

do Lego dos tosować naj lepsze ustawieni a

każd ego

z trzech amigos: ISO, m i-

gawki i przys łony. Nie możesz popełn i ć w ie lkiej po mylki, robiąc zdj ęc i a a pa ratem kompaktowym, gdy wybierzesz po prostu wskazane ustawie ni e. Lust rzank i mają również d z i a łają.

bardzo dobre t ryby programowan ia, ale zrozu mi e ni e Lego, jak

wymaga

troch ę więcej

czasu . Musisz pa m i ę lać,

nia są dostosowywan e przez trzech amigos do

że

t ryb pracy i ustawie-

oko l iczności ,

które wyb ierasz.

Na p rzy kł ad, j eś li robisz z d j ęc i e w ruchu ł ub fotografię spo r tową, sze ustawienia

b Q dą

n a j ważniej­

mn iej więcej tak ie:

Po pierwsze: szyb ka m igaw ka, aby zapobiec rozmyciu Po drugie: mała

war tość przysłony

dla gł ęb i

ostrości

poruszające się

-

obiekty

trudn o jest p rzy b li żyć

Po trzecie: niska wartość ISO, by zdjęcie było wyraźne. Są

to odpowiednie ustawienia, gdy

dzień

jest słoneczny, jednak jeśl i robi s i ę

ciemn o, aparat naj pierw zwiększy rso, pot em zacznie święcając z b l iżenie może się

rozszerzać p rzys lo n ę ,

po-

na rzecz dłu go ści otwarcia migawki. Gdy się ście m n ia, ISO

n awe t zw i ę kszyć ,

p rzys łona całkowicie otwo rzyć si ę,

m igawki znacznie s i ę wydłużyć.

Jeśli

a czas otwierania

fu nkcja lam py błys kowej jest włączo n a, za-

dziala ona w Ly m sa mym momen cie, by oświ etlić obiekt.

-

I L ABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

I

Płytka głębia ostrości oznacza, że tylko dokładnie wybrany przez ciebie punkt będzie ostry.

Duża głębia ostrości oznacza, że prawie wszystko, co znajduje się na pierwszym i na drugim planie będzie stosunkowo ostre.

w~ -

Oto idealny bohater zdjęcia w ruchu - ruchliwy i trudny do zbliżenia.

-

I LABO RATORIUM KREAT YWNEJ FOTOGRAF II

Kompensacja ekspozycji Kompensacja eksp ozycji jest chyba najbardziej tu.

Sp rawdź in strukc ję:

regula torem

św iatła

ustawieniem apara-

czasem nazywa si ę ją EV Jub korekcją ekspozycji. Jest ona

na two ic h

w d ół, by rozj a śni ć lub

użyLeczn y m

zdję c i ac h. Pr ze kręcaj pokrę tł em

p r zyciemni ć

w gór~ lub

kolej ne zd j ęcia , nie zważ ając na to, jaki tryb

pracy ustawił eś , ani nawet na trzech amigos. Jakość zdjęć Jakość zdj ę c i a,

zwana też rozmiar e m pliku lub wiel kośc i ą obrazu, lo nic to samo,

co jego wart ość !SO. Nie ma nic wspólnego z e ks p ozycj ą, inform uje jedyni e aparat o tym, ja k duże powinn o być zdjęci e. W i ę kszy rozmiar oznacza, że zrobisz le psze zdj ęcie,

Aparat wybrał dla tego zdjęcia złe ustawienia z powodu białego tła. Użyłem funkcji kompensacji ekspozycji, by zrobić jaśniejsze zdjęcie.

ale też spowod uje, że zmieśc i s i ę ich mniej na karcie pa mięci. ja polecam

ustawienie ma ksymaln ej w ie l kośc i i częs t sze kop iowanie fotografii z aparatu.

Lampa błyskowa Z całego

wyp o saże ni a

Lwojcgo aparatu to lampa błyskowa powinna być wyłą ­

czona. Znajdź ją w menu apa ratu i wył ącz . jeś l i ni e możesz jej zna l eźć, wpisz w wyszukiwarce internetowej: „(nazwa twojego modelu a paralu) jak wy l ączyć la m pę błyskową"

Rezygnujemy z la mpy Lło,

b łyskowej , po ni eważ

wytwarza ona n aprawdę zie świa­

które wyostrza cie ni e, spłaszcza obraz, ma ogra n iczo ny zasi~g. s plyca kolory

i zazwyczaj szkodzi nat ura lnemu ś w iallu. Trud no jest

j ą ko ntro l ować,

a przec ież

naszym celem jest szukani e i u chwycenie ws p aniałego natural n ego ś wi a tła . Używaj

lampy bły skowej tylko w ostateczności.

Zbliżanie Jeśli

w twoim aparacie masz

duż o ,

jak

możesz .

możliwość

manua lnego zbli żania,

j esl to bardzo praktyczna

umiej ętno ść,

ćwi cz

lo lak

która udoskonali twoje

ob razy. Nie b ę dzi esz musia ł uga nia ć się w kólko za swoim obiekle m tylko p o to, by utrzym ać pun kl ost rośc i. Jest wiele innych asp ektów kad rowania.

Statyw Dla m n ie statyw to drugi, pod względem ważnośc i , element fo tograficznego sprzętu.

Pozwala na robie n ie zdj ęć, przy wo lniejszej m igawce, bez ryzyka rozma-

Gdy wykonasz wszystkie zadania z tej książki, nie będziesz już ch ciał używać lampy błyskowej.

zania widoku. Oznacza to, że lepiej możemy wykorzystać sło ny,

a tym samym wykazać się większą

możl iwości

kreatywnością . Jeśli

tywu, kup go, i to najlepszy, na jaki możesz sobie pozwolić. często używać

i nigdy ni e okaże się on

p r zestarzały,

ISO i przy-

jeszcze nie masz sta-

Będziesz go bardzo

jak się to dzieje z aparatam i.

Edytor zdjęć Z fo togra fią cyfrową wiążą s i ę dwa, jednakowo ważne, działania: robienie zdj ęć i ich edycja. Ten element postprodukcji, decyzje podejmowane ju ż przy komputerze,

poch łan ia często

tyle samo czasu, co samo fotografowan ie. Te, później p o-

m ogą być

dejmowane, decyzje

bardzo

pomysłowe i stanowić źródło niezłej

bawy, ale ni ezwykle isto tne jest , byśmy zd j ęc i a, i ns p iracją

jest dla nas

i uczucia, jakie w nas

pam i ęta li

otaczający

wywoł uje.

za-

o kontekście. Gdy robimy

nas świat, jego odgłosy, zapachy

Gdy pracujemy w komputerze, inspiruje nas wi-

dok na mon itorze oraz możliwości oprogramowania, jakimi dysponujemy. Według

mnie naj lepszym

wkładem

postprodukcj i jes t pop rawa, udosko nale-

n ie tego impulsu, któr y sk ł o nił nas do zrob ienia z dj ęcia. Ta idea jest zawsze na pierwszym miejscu. Nic o znacza to wcale, że fascy nująca i i nspirująca sztuka ni e może powstać na ma ni.torze kom puter a, jed nak na stronach lej ks i ążki ko nce ntrujemy się na uchwyce n iu i oddaniu o brazu. Będziesz więc potrzebował

podstawowego programu do edycji, który umożli­

wi ci przerabia nie i zmianę rozmiaru prawd ę duży wybó r, brał

zd j ęcia

oraz tworzenie

kolaży.

od darmowyc h, po te za tysiące dolarów.

taki p rogram, który pozwoli ci się

Masz na-

Suge ruj ę, byś

wy-

rozwi j ać.

Smartfony Z paroma wyjątka mi , są elementem prak tycznych telefonów i są do tego stworzone. W każdym stud iu fotograficznym dostaniesz opinie na temat smartfonów. Udostępnia nie dają

ci m ożliwość

u dostę p n i a­

dokonań

ludzi z całego

świata.

Wykorzystujemy ustawie ni a serwisu Flickr, które nia twoich zdjęć i ogl ądania fotograficznych Wejd ź si ę

m

1 LABO RATORIUM KR EAT YWN EJ F OTOGRAFII

na Flickr.co m i załóż konto, jeśli jeszcze go nie masz. Nasza grupa nazywa

„Steve Sonheim's Creative Photography Lab."

Kilka

słów

o kompozycji i oświetleniu

"Rozważan ie zasad

Nie chcemy spędzać zbyt wiele czasu na rozważaniac h o właści wej kom pozycji i ośw i etleni u zdjęć. Zawa rli śmy tu, j ako dodat ek, kilka zasad, które pom ogą ci

kompozycji przed

w komponowa niu dobrych zdjęć, j ednak trzym ając s i ę ich, będziesz rob ił zdjęci a takie, jakie ro bi ą wszyscy. Celem jest podarowanie św i atu nowych zdj ęć, j akich

przystąpieniem

jeszcze nigdy wcześni ej nie było, a nie odwzorowywanie starych kanonów. To sa mo od nosi s i ę do oświetlen ia. Istnieje wiele teorii, od n oszących s i ę szczególnie do fotografi i komercyj nej, ale celem tej ks i ążki jest uwolnienie twoj ego insty nkt u. Rób w iele zdjęć w różnyc h sytuacj ach i d okła dni e je ana lizuj. Wybieraj z każdego t o, co ci s i ę p odob a i eksperymentuj ze wszystkim, co przy k uło twą u wagę. J eś li d ostrzeżesz coś in te res ującego, to na pewno JEST inte res uj ące.

do

robienia zdjęć j est j ak rozważan ie

prawa

grawitacji przed sp acerem."

- Edwa rd West on

_ _ _ __ ______________w_sr_Ę_P~ ~

~


całkow i cie

dotychczas, sposób . Pierwszym kro ki em jest odrzucenie wszelkich kie wiążą s i ę z twoimi

wyob rażeniami

d z i a ła n ia. Mają „poruszyć

mów i Carla. Uslaw aparn.l na tryb a uto, n ie

myśl

wcześn i ej

tego nie

świa t wo kó ł, byś mógł c h wy ta ć

pierwsze wrażen i e slanie wł ączy

c i się zmys ł

z nich

trochę

ułóż

1

kreślen i em

pstrykać.

robić zd j ęc i a

Niech twój aparat

w sytu-

uwrażliw i s i ę

na

szybko wszystko, co przykuwa twój wzrok. Niech byś zdążył psi.ryknąć,

zan im

i ana li zy. Pstrykaj jak n aj więce j!

czasu na obejrzenie zrobionych

z dj ęć.

Nie musisz ich ni ko -

je w albumie lub po prostu zb ierz razem. Spędź z każdym

czasu i o k reśl, co ci

uważyłeś robiąc zdjęcie,

•

robiłPś .

Lwoim p rzewodnikiem,

porząd kowania

Poświęć leż t rochę

mu pokazywać,

się

ja-

lwoje kred ki ", ja k

o zasadach i zacznij

Wyluzuj i wyp ł yń na gł ęboką wodę . Zaryzy ku j i zacznij acjach, w których

n iż

o dobrych zdj ęc i ach.

Te pierwsze ćw ic zen i a możemy porównać z używan i em szkicow nika, esów-A oresów, które pobudzą cię do

inny,

ograniczeń,

a lbo co

się

podolJa, a co ni e,

c i ę zas ko czył o .

LABOR ATOR I UM KR EATYWN EJ F OTOGRAFII

od n ajdź coś,

czego nie za-

NJ

CJ:)

NJ

CD

o:r

„Najgorszych jest pierwsze 7OOOO twoich zdjęć." - Henr i Cartier-Bresso n

u.J

:z

Smartfon

u.J

N

u

3:

30/30

'U

c

Czas zacząć robić zwyczajne fotki. To ćw iczenie ma za zadanie uchwycenie momentów w serii Opowiedz h i storię, robiąc smartfonem

Vl r-+

zdjęć.

QJ

trzydzieśc i zdj ęć

w trzydzieśc i minut.

~ (D

:::J QJ • smartfon: twój telefon został stworzony do robienia spontanicznych zdjęć • u żytk ownicy lustrza nek cyfrowych i aparatów kompaktowych: zostawcie swoj e aparaty i ruszaj cie w drog ę ze swoim t elefonem, jeśl i jest wyposażony

w aparat.

Zaczynajmy! 1. Naładuj telefon i ustaw liczni k na 30 minut. Potem, w 1-minutowych

3. Zró b ko l aż z ul ubionych zdj ęć zrobionych w c i ągu dnia.

ods tępach ,

,,Fotografowie mogą czuć się jak winowajcy, bo wszystko, co robią, żeby zarobić na życie,

to

naciskanie guziczka."

po prostu rób zdjęcia wszystkiemu, co p rzykuj e twoją uwa g ę. Nie rób przerw na zastanawian ie si ę: „Czy to będą dob re z dj ęc i a?" Po prostu je rób.

•

, LAB ORATOR IUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Użytkownicy

2. M oże to być wszystko: kogoś

-Andy Warhol

Rada

idź na spacer, weź

ze sobą, pójdź sam, us i ądź przy

biurku ...

ap likacj ę zdj ęcia

iPhonów: Sp rawdźc i e Phot o-Sort, by układ ać i sortować

na waszych te lefonach.

A Rail")y walk in the Desert, fot. Karine M. Swenson.

NO TO FRU !

-

u.I

Mrugnij!

:z u.I

N

u

3:

'U

---""""""

cVl

Czy kiedykolwiek myślałeś o tym, jak fajnie byłoby móc zrobić zdjęcie m rugając po prostu oczam i?To zadanie jest klasycznym fotog raficznym ćwiczeniem, dz ię ki któremu poznasz lepiej istotę robienia zdjęć.

.+

OJ

~

(1)

::J OJ

·Zostaw aparat w domu. Zamiast niego będziesz potrzebować sztywnego, ciem nego kartonu, linij ki i ostrego n ożyka do papieru.

„ W myślach ciągle fotografuję.

To moja praktyka." - Minor White Zmieniaj odległość między ramką i oczami, tak jak robi to zoom.

111 1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGR AF I I

Zaczynajmy!

;;...~.....:;;...~~~~~~~-

1. Wytnij z kartonu prostokąt o wym iarach 15x23 cm.

2. Ostrożnie wytnij w środ ku drugi

pro sto kąt

o wymiarach 6,Sxl O cm.

3. M iej swoją n ową ramkę kad rującą przez cały dzi eń przy sobie i, patrząc przez nią, mrugaj, jakbyś robił zdjęcie. Dziś twoje oczy i pam i ęć zastępują ci aparat.

4.

Przyłóż ramkę

do j ed nego oka i przesuwaj, by sko mponowa ć obraz. Przybliżaj i odda laj, by „mrugnąć" zdjęc i e.

5. Komponując, przesuwaj obraz powo li i zwracaj

na wszyst-

6. J eśl i na zewnątrz jest jasno, mrugaj naprawd ę szybko. J eś l i jest ciemno, rób to wolniej. Zapamiętuj, na czy m koncentrowa ło się twoje oko, gdy mrugałeś. Spróbuj też ćwiczyć z poruszającym i się

obiektami.

7. Rób zdjęcia zarówno w pionie, jak i w poziomie.

Przy pomocy kartonowej ramki zasłaniaj to, czego nie chcesz mieć na zdjęciu.

u wagę

ko, co widzisz w ramce. Spróbuj szybko nazywać to, co widzisz. To taki trening dla twojego umysłu. Czy na pewno chcesz, by wszystko zn a l azło się na zdj ęciu?

LU

Mrugnij! Powtórka

:z LU

N

u

3:

'U

c

ll e„wymru g anyc h"wc ześ ni ej z dj ęć ma sz ciągle w głow i e ? Wyzwan iem w tym ćw i cze ni u j est wybranie jednego lub dwóch z nich, by uc hwycić je aparatem. Przygotuj czystą k a rtę pam i ęci, byś mógł zapełnić ją mnóstwem fotek.

l/)

,.-+

OJ

~

ro

::J OJ

·wyłącz l a mp ę

·aparat kompaktowy: ustaw na tryb automatyczny (Snapshot ) · lustrzan ki cyfrowe: wykorzystuj pełne moż liwości tryb u auto lub Snapshota, w z a l eżn ośc i od tego, co j est d la ciebie wygodn iejsze • smartfon: jeśli twój telefon nie jest wyposażo ny w zoom, możesz przyc i ąć zdjęcia

późni ej,

by d opasować j e do potrzeb kompozycji.

,,Fotografia kradnie z czasu jedną chwilę i zmienia życie, zatrzymując je

w miejscu."

- Dorothea Lange Powtarzając

to ujęcie wiele razy odkryłem, że nawet najmniejsze zmiany ustawienia

aparatu istotnie zmieniały wygląd kompozycji.

-

I LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Zaczynajmy!

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~--'!

Gdy chłopcy biega/i wokół domu z ubłoconymi twarzami, szybko pobiegłem po aparat, by pstrykną ć im zdjęcie.

1. Przypomnij sobie kadry z„Mrugnij!" (Ćw iczen ie 2).

2. Zwizualizuj je w twojej

3. Odtwórz obraz,

głow i e.

patrząc

przez w izjer

4. Dopracuj

zdjęcie.

zm i eni ając

Rób kolejne zdjęcia , sposób kadrowania i kąt

ustawien ia aparatu, by w kadrze zna l azło s i ę dokładnie to, co chcesz.

5. Obej rzyj dokład nie zdjęci a. Jak bardzo p rzypominaj ą

łeś"?

to, co wcześn iej „wymruga­

Co najtrudniej było ci wychwycić?

aparatu i pstrykaj.

N O TO FRU !

-

.

Pstrykaj w c1emnosc1 .

J edną

,

z najwspanialszych rzeczy

w fotografowaniu j est element zaskoczenia. Nawet gdy precyzyjnie komponujemy zdjęc i e, nie m ożemy się d ocze kać,

ro

by obej rzeć rezultaty naszej

pracy. To ćwiczenie

:J

n a prawdę cię

zaskoczy, bo będz i esz rob i ć zdj ęc ia

Qj

z zamkniętymi ocza mi! ·wyłączona

lampa

·aparat kompaktowy: zastosuj tryb automatyczny • lustrzanka cyfrowa: zastosuj pełny tryb automatyczny, jeśli tak jest ci wygodniej • smartfon: odda l telefon od siebie, takjak to tylko możliwe.

Zaczynajmy! 1. Z n ajdź takie m iejsce, gdzie będziesz m óg ł s i ę swobodn ie poruszać. Przyg l ą­

„Moje najlepsze prace narodziły się podświadomie

i zrozumienie, jak to się stało, przekracza moje możliwości."

-Sam Abell

-

I

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

daj mu się przez kilka minut, a następnie zamknij oczy i zrób dwadzi eścia zdj ęć nie patrząc. Staraj się zapamiętać elementy przestrzeni i przywołać j e w swej pamięci. 2. Niżej, bliżej, wyżej: staraj się rob i ć każde zdjęcie

w inny sposób, takjak t o tylko

możliwe.

3. Nie patrz, dopóki nie zrobisz wszyst kich dwudziestu zdjęć. J eśli okaże s i ę, że są zbyt j asne lub zbyt ciemne, zmień ustawienia i zrób kolejnych dwadzi eścia; nie zerkaj! 4 . Zgraj zdjęci a i przyjrzyj si ę każdemu

z nich przez kilka minut. Wybierz rzeczy, które ci się naprawdę podobają i zadaj sobie pytanie: Czy mógłbym zrobić takie zdjęc i e z otwartymi oczami?

Wybrane „ślepe" zdjęcia zrobione przez Christi Sonheim w Artfest Annex, studio Teeshy Moore w Seattle.

NOTO FRU!

-

u.I

Hokus Fokus

:z u.I

N

u

3:

'U

Bez zb l iżenia i os trości zatracimy kluczowe przesianie. Szczegóły muszą być ostre, byśmy wiedzieli, j ak je ująć i nadać im znaczen ie. Ale czy można zrobić przyku waj ące uwagę zdjęc ie bez os tro ści?

ro

:::J QJ

• lampa wyłączona ·aparat kompa ktowy: użyj trybu close-up ·lustrzanki cyfrowe: zastosowuj tryb preselekcji p rzysło ny, który pozwoli ci ustawić ją szeroko (małe numery jak np. f/2.4 lu b f/4). Jest to kluczowe dla płytki ej głębi ost rości • smartfon: s prawd ź na pasku bocznym.

„Zrób kilka rozmazanych ujęć. Chcę dostać zagraniczną

nagrodę filmową."

- Billy Wilder Na fotografii Cheryl Rozmus nie ma żadnych ostrych detali, ale jej przekaz jest dla nas zrozumiały.

-

I LABORATOR IU M KREATYWNEJ FOTOGRAF II

Zaczynajmy! Trick na smartfona Oto sposób na przechytrzenie twoj ego smartfona. Przytrzymaj go tak, by twój palec wskazujący zn a l azł się na w rogu kadru i przesuwaj wskaźn ik ostrości, aby skupił się na palcu. Wszystko pozostałe

na zdj ęciu powinno być nieostre. Skadruj, abyś mógł

potem wyciąć palec ze zdjęcia .

Podświetlenie to doskonały sposób na wydobycie interesujących kształtów i

kontrastów.

1. Zrób ca łkowicie rozmyte zdjęci e.

2.

Przełą cz o biektyw na ręczne ustawianie os tro ści i popatrz na obiekt przez apa rat. Ust awiaj ostrość dopóki wszystko nie będz i e mgliste, w tedy zacznij rob i ć zdjęc ia.

3. Spróbuj zm i eniać ostrość tego samego uj ę cia.

4. Szukaj będ ą

podświ etl o n yc h

obiekt ówi konturów - s prawią, że zdj ęci a

ciekawe.

5. J eś li nie możesz u stawić swoj ego aparatu na ręczne ustawian ie ostrośc i , będziesz mus iał rob i ć zdjęcia wybie rając autofokus, ustawiaj ąc apa rat bardzo blisko o biektu, i skadrować go j eszcze

Wykonując

to zadanie, nie obawiaj

się rozmycia

i rozmazania (ćwicz. 38).

Na tym zdjęciu bezgłowych manekinów zastosowano zbliżenie, ale jest ono nieostre, ponie waż poruszono aparatem w trakcie robienia zdjęcia.

raz, naciskaj ąc częściowo spust. Prawie wszystkie aparaty z autofokusem d ają taką możliwość. Odnajdź w swojej instrukcji obsługi coś w rodzaju:„Blokada ostrości " lub „Wyłącza ni e autofokusa''.

NOTOFRU!

-

Spacer z zaślepionym aparatem

L.1.1

z: L.1.1

N

u

3:

'U

cVl

Jedną z rzeczy związa nych ze sta rszymi apa ratami, za którą tęsknię, jest ta taj emnica, niepewność, jak wyszły zdjęcia,

rl-

OJ

odczuwana do momentu wywołania fi lmu. C i ągłe gloryfikowanie fotografii cyfrowej daje nam wrażenie, że aparat zapisuj e

~ (D

::J OJ

·aparat kom pakt owy i lustrzanka cyfrowa ustaw wszystko na tryb automatyczny. To j edno z niewielu ćwiczeń, kiedy

teraźn i ejszość, produkuje wspomnien ia, zan im j eszcze staną się bardzo niedaleką przeszłością. W t ym ćwiczen i u oddzielimy

moment zrobienia fotografii od momentu jej og l ądan i a.

możesz włączyć l ampę błyskową

• smartfon: zakryj cały monitor, pozostaw tylko otworek na spust migawki.

Zaczynajmy! „Odkrywanie polega na widzeniu tego, co wszyscy już widzieli i myśleniu o tym tak, jak nikt wcześniej nie myślał."

- Albert Szent-Gyorgy Bresson

•

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

1. Przygotuj aparat i trochę nieprzeźroczy­ stej ta śmy k lejącej. Zaklej ekran t aśmą. 2. Wlącz ustawienia automatyczne i rób zdjęcie co 5 minut przez godzin ę. Sprawdzaj na zegarku lub stoperze, czy pomiędzy każdym zdjęc iem dok ład ni e

robisz 5-minutowe przerwy.

3. To zadanie powinno zostać wykonane za jednym razem, najlepiej w i ęc wykonaj j e, gdy idziesz na spacer.

4 . Postaraj się nie planować ani nie myśleć

o kolejnych zdjęciach. Po prostu ustaw apa rat, rób zdjęcie i idź dalej. Oprzyj się pokusie rzucen ia okiem; jak to wpływa na twoje zdjęcia? 5. Jeśli posiadasz edyt orskie zdolności, wstaw wszystkie zdj ęci a na 1 stronę, by utworzyły kola ż. W jaki

sposób przerwa

między robieniem a og l ąda ni em zdjęć wpłynęła

na cały eksperyment?

Naprawdę podobają

mi się te kojące i spontaniczne zdjęcia Natalie Love.

NOTO~-

......

100 zdjęć

z ...... N

u

c

Ile zdjęć trzeba zrob i ć, by wreszcie wyszło to jedno jedyne? Czasem z miejsca trafi asz w sedno, a czasem nic ci nie wychodzi. Sztuka polega na t ym , by robić dużo zdjęć. Nie chodzi

l/)

o to, by mieć szczęście z przypadkowym zdjęciem , ale by k ażde st a ło si ę częścią ciebie i przekazywało od rob in ę twojego fotograficznego patrzenia.

rl-

OJ

~

ro

::J

OJ

·wyłączona

lampa

· aparat kompaktowy: j eśli twój aparat posiada tryb Snapshot, użyj go lub dostosowuj go do każdego zdjęc ia , gdy fotografujesz coś z bl iska, kraj obraz itd.

· lustrzanka cyfrowa: to dobry moment na ćwi czen i e trybu manualnego • smartfon: po prostu pstrykaj!

Jotografuj wszystko, co cię cieszy. Ola nikogo innego może

to nie mieć znaczenia,

ale ma znaczenie dla ciebie."

-David Allio Oto 7OO zdjęć 77-/etniej Wesley Sonheim.

-

I L A BOR ATO RI UM KREATYW N EJ FOTOGRA FII

Zaczynajmy! 1. Weź swój aparat i nie wracaj do domu, dopóki nie zrobisz przynajmniej 1OO zdjęć.

2. Kieruj się instynktem. Jeśli znajdziesz coś interes ującego,

zrób temu 1OO

zdjęć.

3. Ważną rzeczą jest , by pokonać wewnętrzny

opór przed marnowa-

ni em zdjęć.

4. Pomyśl, jaką głębię ostrości chcesz uzyska ć na każdym ze zdjęć. Jeśl i chcesz, by jedna rzecz była wyostrzona na nieostrym tle, otwórz szeroko otwór migawki i ustaw największą pozycję przysłony (najmniejszy numer). Jeśl i chcesz, by wszystko było ostre, ustaw najmni ejszą pozycj ę przysłony (duży

numer).

Co zrobię z tymi wszystkimi zdjęciami? Możesz myśleć, że zdjęć.

ll':a

11!!!1

masz już za dużo

Mamy zwyczaj zbieran ia fotografii,

niczym skarbów. Może to sentym ent do czasów klisz, a może wewnętrzny przymus katalogowania wszystkiego. Jest jednak w porządku, ki edy robimy zdjęcia

tylko po to, żeby je oglądać.

Pomyśl

o nich, jak o rysunkach

Czy to jest najlepsze zdjęcie? Być może, migawki był w formie.

najważniejsze jednak, żeby palec wciskający spust

w szkicowniku. Nie masz żadnego przymus u, by służyły do czegokolwi ek Innego poza dawaniem radości.

NOTOFRU !

-

Kręć się jak fryga

I.U

z

I.U

N V

3:

'V

c

Je ś li

podczas robien ia tych zdjęć zaczyna ci się kręci ć w g łow i e, ten zabawny portret pokazuje,

jak zmniej szyć napięci e.

l/)

.+ QJ

~ ro

ISO 200

:J QJ

·aparat kom paktowy: wyb ierz

Zaczynajmy! 1. Znajd ź miejsce na zewnątrz lub pomiesz-

tryb portretu i ręcznie ustaw

czenie z kilkoma różnymi źród łami świ atła

niską światłoczuło ść

na wyso kości twoich oczu, jak

·lustrzanki cyfrowe: tryb prio rytetu m igawki. Pozwoli ci t o wyb rać j ej szybkość, a aparat dopasuje do niej

np. okno czy lampa. Wyłącz lub zas łoń św iatło padające

2. Ustaw niską św iatło czułość aparatu, np. 1OO. To wymusi na aparacie n i s ką

ustawienie przysło ny. Zacznij

szybkość

od 1/ 8 sekundy i eksperymen-

efekt rozmycia.

tuj z wo lniejszymi ustaw ieniami • smartfon: jeśli twój aparat ma dwa obiektywy, możesz na

z góry.

migawki, która da ci del ikatny

3. Spróbuj wykonać to ćw i cze nie

4 . Nie musisz wy bierać ciemnego miejsca, ale unikaj jasnego światła. 5. Wyreg uluj zakres ogniskowej obiektywu na szeroki kąt. 6. Trzymaj ąc aparat na wyso ko śc i ramio n rób zdjęcia twarzy ob racając s ię jednocze śn ie.

7 . J eśl i nie udaje ci się efekt rozmyt ego tła, spróbuj u stawi ć ręcznie wolniej sze działa ni e

w publicznym miejscu, centrum

migawki (1/ 4, 1/2, 1 sekunda itd.) i niższą wa rtość przysłony (w i ę kszy

handlowym albo w kawia rni. Zobaczysz,

numer), by kontro l ować naświet l e ni e.

jaka będzie zabawa!

siebie patrzeć w czasie obraca nia!

„ Pozwólmy wspaniałemu światu

w nieskończoność

wirem opadać w dźwięczną szczelinę przemiany."

- Alfred Lord Tennyson

-

I LABORATORI UM KR EATYWNE J FOTOGRAFI I

Światłoczułość (ISO) Ustawianie światła przenosi cię do czasów, kiedy musiałeś kupić film odpowiedni do różnyc h rodzaj ów zdjęć. Jeś li robiłeś zdj ęcia w ciemności, musiałeś wybrać szybszy film o wi ększym numerze, np. 400. Aparaty cyfrowe same dopasowują ISO do twoich zdjęć. Regulacja światło­ czułości pozwoli ci zrob ić dobre zdj ęci a, gdy jest ciemno, a regulacja migawki umożliwi ci

trzymanie aparatu w rękach.

Zrób wiele zdjęć, oddających różne uczucia. Zmieniaj szybkość migawki i kąt widzenia aparatu. Jednym ze sposobów jest kręcenie się w kółko na fotelu obrotowym.

NOTO FRU!

1

m

u.a

Mix medialny, projekt earli:

:z u.a

N

Teksturowe fotochorągiewki

u

3:

'U

Aby zrea l izować ten projekt, musisz wyj ść na dwór i zrobić zdjęcia tekstur z t woj ego otoczenia - traw, ścian budynków, drewnianych skrzynek- wszystkie struktury i tekstury, który przyci ą­ gną twój wzrok. Przeniesiemy te fotografie na urocze transparenty, przypominające tybetań­ skie flagi modlitewne.

OJ l/) • 1O cyfrowych zdj ęć różn ych tekst ur • 5 arkuszy bawełn i anej tkaniny do drukowa nia na drukarce atramentowej (np. żaka rd)* ·drukarka atramentowa • 4,5 m mocnego cienkiego szn urka · nożyczki

• maszyna do szycia " Możesz też wydrukować swoje zdjęcia na

papierze transferowym i przyprasować je do kawałków bawełnianej tkaniny.

„Świat artysty nie ma granic. On

odnajdzie się

wszędzie: bardzo

daleko od miejsca, w którym mieszka i zaledwie kilka kroków od niego." - Paul Strand

•

, LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Wyciszona paleta barw tych chorągiewek z subtelnymi, delikatnymi plamami tekstur, które dodadzą

_

barw twojemu pokojowi lub werandzie.

Zaczynajmy! ~~~~~~~~..-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~--!

Zdj. 1: Użyj fotoedytora, by połączyć dwa

Zdj. 2: Wyciągnij kilka ni tek z brzegów, by

Zdj. 3: Przyszywaj sznurek do wszystkich

obrazki w jedną część do wydruku

chorągiewki wyglądały

boków chorągiewki.

bardziej naturalnie.

w formacie A4.

1. Zrób (lub wyb ierz ze swojego archiw um) 1O zdjęć różn yc h t ekstur. Mogą to być elementy roś l inn e, powierzchnie d rogi czy chodn ika, części budynków, d rzew itd. Zwróć uwagę na formy i desenie rzeczy, z n ajd ujących s i ę wo kół ciebie.

2. Na jednej stronie u mi eść dwa zdjęc i a o wy m. 11 ,Sxl 5 cm i d ru kuj po dwa na każdej chorąg i ewce na d rukarce atramentowej.

3. Wytnij

cho rąg i ewk i

6. Ustaw maszynę do szycia na śc i eg zygzakowy. Pozostaw i ając ok. 1 m sznurka powyżej pierwszej c h orąg i ewki, zacznij go p rzyszywać do niej śc i egiem zygzakowym, zachowując odleg łość o k. 3 m m od b rzeg u c h orąg iew ki.

7 . Ki edy obszyj esz mate r iał, zrób ok. 5 cm p rzerwę przed przyszyciem następne­ go kawałka, pozostawiając m i ędzy nimi sznurek. 8. Powta rzaj czynności przy każdej cho rąg i ewce, utnij szn urek i pow i eś!

Przytrzymuj całość delikatni e w miej scu i obszywaj cho rąg i ew ki, tak by sznurek trzymał s i ę

dobrze n itek ma te ri a łu

(zdj. 3).

za pomocą ost rych

nożycze k.

4. Post rzę p delikatnie brzegi

każdej

flag i

ok. 1 mm od krawędzi. Celem flag

Pergaminowe minicho rągiewki

modlit ewnych j est odłącze n ie i

Zam iast dru kować zdj ęc i a na materia-

wysłani e naszych modlitw w świat. Tak

le, wydrukuj kilka na pergaminie i powycin aj z niego ma łe ni ereg ularne

postrzępione mają uła twiony

start

(zdj.2).

5. Rozłóż flagi na blacie stoł u i stwórz z nich k o m pozycj ę. Zostaw 5 cm przerwy p o mi ędzy każdą z nich. Utnij kaw ałek sznurka tak, by co najmniej 1 m wystawa ł powyżej chorąg i ewki (łącznie ok. 4,5 m).

prosto kąt y.

Drukowan ie na pergami-

nie pozw oli, by zdjęcia były widoczne z obu stron papieru. To św i et n e rozw i ązan ie dla m a łyc h ch orą gie we k, które, powieszo ne, o b ra caj ą s i ę. Zszyj j e razem, tak jak opisano p owyżej, pozos taw iając mi ędz y więcej

miej sca,

j eś li

nimi t roc h ę trzeba.

NO TO FRU !

-

I

serwując /

I

sw1at o NASZ WZROK DOSKONALE DOSTOSOWUJE SIĘ d o zmi ennośc i oświetlenia

i kolo rów, w związ ku z tym

częs to

w ogóle nic zastanawiamy się

nad jakością światła, chyba że s lujemy oko w oko z czymś tak niesamowitym, jak zachód s ł ońca. Przechodzimy z jednego oświc ll en i a w drugie i wystarczy nam momenl, by si ę

przystosować

tak elastyczne. W

rzeczywistości

rej eslrować c h oć

dz i es i ąte j części

W zrozumieniu możesz zrobić

ogra ni czeń

do n owych warunków. Nasze aparaty nie są

nawe l najlepsze aparaty cyfrowe nie mogą zatego, co są w slaniewyregul ować nasze oczy.

two jego aparatu pomogą ci sytuacje, w klórych

wspaniale zdjęcia. Ta umiejętność rozwija s i ę bardziej wraz z do-

świadczen iem niż

z n abywaną wiedzą i poznawan iem kolejnych tajników te ch-

niki. Znajdowanie dobrego światła jest procesem nieustającym, związanym z licznymi próbami i z analizowaniem rezul tatów naszej pracy. Dla fo tografa znalezienie najlepszego światła Lo bardzo często kwestia psychiki: sposobu poruszania

się, umieję tno ści

oczekiwania i planowania.

Uzyskanie dobrej ekspozycji jes t jednak l
obsługi

twoj ego

sprzę tu.

W tym rozdziale po pracujemy nad regulowaniem światła i koloru na naszych zdjęc i ach.

Zbadamy także specyfi czne pozycje światła, by rozwij ać nasze „foto-

graficzne oko" .

-

LABORATOR IUM KR EATYWNEJ FOTOGRAFII

N

o

N

o

et:

u.J

Plus i minus

:z u.J

N

u

3:

'U

Podst awowym pytaniem, j akie zadaj esz sobie robiąc zdjęcie, jest„Jaka ekspozycja jest odpowiednia?" Nasze aparaty „ uśredniają" świ atło w kadrze, dostosowując j e do ustawień przysłony i migawki tak, by i lość świa tła była odpowiednia. W tym ćwiczeniu zbadamy, co oznacza owo „odpowiednia" i - taką mam nadzieję - przekonamy się, że właściwe ustawienie to kwestia artystycznego, a nie technicznego, wyboru . ·wyłączona

lam pa

• aparat kompaktowy: p rawie wszystkie aparaty mają fu n kcję kompensacj i ekspozycj i, zazwyczaj zn ajduj ącą s i ę w „ ustawieniach''. Przejrzyj

QJ

ustawienia manualne, by ją znaleźć

• lu strzanka cyfrowa: pracuj w tryb ie manualnym! Znajd ź ustawienia przysłony i dostosuj je do sugerowanych parametrów • smartfon: to ćw iczenie trudno wykonać aparatem w telefon ie,

chyba że posiada on możl iwość kontrolowania oświetl enia.

Zaczynajmy!

1. Wybierz temat - może to być wszystko: osoba, pejzaż, kw iaty, życie codzienne i wyznacz granice naświetl enia: od bardzo niedoświetl o n ej (ciemny) aż po przeświet l oną (jasny). 2. Utrzymuj aparat i obraz w tej samej pozycji, byś mógł porównać rezultaty.

,,Fotografowanie pomaga ludziom widzieć."

-Berenice Abbott

m

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOT OGRAFII

.........

~~~~~....-~~~~~~~~~~~~~~~~

3. Zacznij robić zdjęc ia na takich ustaw ienia ch lub w łącz automat. Następnie zrób ki lka ujęć na dwóch lu b w ięcej

pozi omach n i edoświ etlenia i dwóch lub więcej poziomach prześwietlenia. 4. Obej rzyj swoje zdjęc i a. Zmieniając naś w ietlen i e możesz zmien iać nastrój i obraz w kadrze. 5. Powtórz ćwiczenie, fotog rafuj ąc inny obraz i temat, używając światła , by nadać swemu zdjęciu taki artystyczny wyraz, j akiego pragn iesz.

Oba te zdjęcia wykonano w dokładnie takich samych warunkach oświetlenia - różniły się jedynie ustawieniami naświetlenia: odpowiednio: 2 stopnie niżej i 2

stopnie wyżej.

Bracketing Bracketing jest jak wyrzucanie garści kamyków, by być pewnym, że trafi się w cel. Celem j est osiągn i ęcie idealnego naświ etlenia poprzez robienie wielu zdjęć jednego uj ęci a z zastosowaniem różnych ustaw ień, od jasności do ciem n ości, a potem wybór najlepszego z nich. Użyj

kompensacj i ekspozycji lub wyłącz funkcję EV

(ekspozycję zdj ęcia)

i zrób serię zdj ęć od -2.0 do +2.0.

OBSERWUJĄC 5WIATŁO

I-

I

u..I

I

asny ciemny

z

u..I

N

u

1

3:

'U

--·-1, f 8.0 ~-

c Vl

-i

r-+

~--

QJ

~ m

!i

--

··

-2 1 ,., 1 ·2 •

-

_ _____ •

•

.~..

•

•

I

. ,_

::J

e:::: '.".

QJ

I

W poprzednim ćwicze ni u eks p erym e ntowali ś my t roch ę z rzeczywistośc i ą, albo bardzo rozjaś n iając przedmioty, albo bardzo je prz ycie m niając. A co w tedy, gdy twój obiekt j est ciem ny, a t y chcesz, by taki pozosta ł ? Pa mi ętaj , aparat dostosowuj e na św i etleni e d o„śre dniej" j as n ości lub c i em n ośc i kadru. Tak si ę dziej e w wię kszoś ci przypadków, ale nie w tedy, kiedy

ob iekt j est całkow i ci e biały lub ca łkow i cie czarny (właśnie dlat ego śnieg na zdjęcia ch okazuj e się szary, gdy j ego tłem j est całkow ita biel). Tu post aramy się n ab rać apa rat, aby d ał nam t o, czego chcemy.

-··

· wył ączon a lampa

·aparat ko mpaktowy: ustaw komp en sa cj ę ekspozycji · lustrzanka cyfrowa: wybierz t ryb manualny lub ko mpe n sację ekspozycji • smartfo n: użyj kontrol i j asności, j eś li t wój telefon ma ta ką fu n kej ę.

Zaczynajmy! ~~~~~~~~~~

Wybierz lub zrób następuj ące zdj ęcia:

18 procent szarości

1 . Sytuacja, w której bi ały obiekt znajduje si ę na bi ałym tle. Może to być wszyst ko: bia ły kot na bi a łym dywanie lub kto ś z Seattle na tle bi ałych piasków Hawajów.

Dawniej, by zrob i ć zdjęcie osoby pozującej

2 . Wybierz p odo bn ą sytu ację : ciem ny obiekt na ciem nym tle.

3. Sfotografuj każd ą sy tuację w t rybie auto lub wyb i erając polecane n aświe t l e ni e, a n astę pni e powt órz 2 stopnie wyżej (+ 2) lub 2 stopnie n i żej (-2).

4. Co dz i ała lepiej? Czy twój bi ały o biekt j est napraw d ę b iały w no rmalnym naświ etl en iu ? Paradoksal nie, musimy przeświet lić bi ały obiekt, by był wystar-

„Każdy moment jasności

i ciemności jest cudem." -Walt Whitman

m

1

LABO RATOR I UM KREATYWNE J FOTOGRAFI I

-

czająco ośw i et lo ny i p rzyci e m n i ć, gdy jest ba rdzo ciemny lub czarny.

w typowych wa runkach zewn ętrznych, konieczny był 18-p rocentowy współczyn n ik odbicia św iatła . Oznacza to, że tony ciem ne i jasne są ze so bą mieszane jak farba. Ostateczni e os iąga się średn i o sza ry odc i eń, który zawie ra 82 % bieli i 18 % czern i (wydaj e się, j akby było to 50 % szaroś ci , j edna k naszym oczom potrzeba 18 %, by uzyskać właśnie taki średn i kolor).

Aparat nie wie, co fotografujesz i dostosowuje swoje ustawienia do typowych o ko l iczności (18 % szarości). Zdumiewające, dzi ała to w większośc i przypadków, ale nie sprawdza się, j eśl i to, co fotografujesz s kłada s i ę z ca łkowi cie

j asnych lub ciemnych obiektów.

Suknia ślubna została sfotografowana przy typowych ustawieniach

Przy użyciu „normalnych" ustawień naświetlenia czarny garnitur staje

aparatu, dlatego zdjęcie nie odkrywa jej prawdziwej bieli.

się

A by osiągnąć pożądaną biel, zastosowałem 7.5 stopnia naświetlenia.

Chciałem,

szary.

by fotografia oddala czerń garnituru, więc us tawiłem

najniższy stopień naświetlenia.

OBSER WUJĄC ~WIATŁO

I Ili

u.I

Cie

:z u.I

N

'-'

3:

''-'

c (/)

I

w bieli i w czerni Wcześnie

rano i wieczorem w słon eczny dzień możesz zna l eźć w iele cieni. Najbardziej podoba mi s i ę w tych zdjęciach to, że prawie zawsze można o kreś l ić, co na nich jest, nawet jeśli w idzi my tylko maly szczegół. Lubię to porównywać do szybkiego szkicowa nia, wychwytywania esencji postaci j edynie z ni epozornego k szt a łtu.

~

OJ

~

ro

::J OJ

·to bi ało -c za rne zadanie, wi ęc pomyśl przede wszystki m o ustawieniach aparatu. Po myszkuj w swoich ustaw ieniach i z najdź t ryb robienia b iało- czarnych zdjęć.

·wyłączo n a lampa

• aparat kompaktowy: wybierz tryb portretu ·lustrzanka cyfrowa: wybierz tryb auto • smartfon: są św i etne aplikacje do robienia biało - czarnych zdjęć. L ub i ę Black and White

Camera na iPhona.

" Pozostawiamy swój cień na wszystkim, przy czym stoimy."

-E. M. Forster Portretujesz coś, jedynie na podstawie jego cienia.

m

1

LA BORATOR IUM KREATY WN EJ FOTOGRAFII

1. Wyj dź na dwór w s ło n eczny dz i eń, bardzo wcześ ni e lub póź n o, albo szukaj światła w nocy na ośw i et l o n ej ulicy. To zdjęc i e powinno być zrob ione na zewnąt rz, ponieważ jest to lekcj a bardziej szukani a św i atł a i patrzen ia na nie, ni ż kreowania go we wn ę ­ t rzach. 2. Kiedy znaj dziesz ci eń, który przykuje t wój wzrok, ustaw go w kadrze.. 3. Staraj się odzwierciedlić i stotę obiekt u rzucaj ącego c i eń jako całości zamkn i ę­ t ej w odzwierciedlanym kształc i e.

4. By zrob ić

inte res ujące zdjęc i a, szukaj miej sc, w których cień się załamuj e, np. gdzie pada na ziem i ę albo na

śc i a n ę.

5. Nie pomijaj

Czy to jest skuter czy może żyrafa-kosmitka? por u szającyc h się

ob iektów.

Biało-czarne fotografie, a edycja komputerowa Z technicznego punkt u w idzenia lepiej Jest fotografować w kolorze, po ni eważ możesz potem wybrać, która wersj a podoba ci s i ę bard ziej.

Mimo to, wykonując to ćwiczenie, rób biało-cza rn e zdjęc ia , jeśli twój aparat daje ci tak ą moż l iwość. To pomoże ci myśleć na biało-czarno i nada kierunek

Cienie to też zabawny sposób na robienie autoportretu.

twoim artystycznym decyzjom.

OBSERW UJĄC SWIATŁO I

Ili

u.I

:z u.I

N

'-'

3:

''-'

...

-------W~

Podświetl

I

...

~~--.___~~~

--~-~~~~~~--~~~~~~-----~~~~~~~~~~~~~~--'

O po dświetleniu m ów imy wówczas, gdy fotografowany obie kt zn ajduje si ę dzy a pa ratem, a głów n ym

ź ró dłe m świa tł a,

tak ja k wtedy, gdy mru żysz oczy, p a trz ąc

w s ł ońce, ale w kontrolowa ny sposób. To s ię dzy, zwi ąza nej z wykorzystywan iem Dla folografów · wyłączo na

podświe tl en i e

troch~ różni

od ko nwen cjon alnej wie-

źródł a światł a padającego zza

to niesamowi te i ba rdzo użyteczn e

naszych pleców.

narzędz i e .

lampa

· aparat kompakt ow y: użyj ustawienia Snapshot i kompensacji ekspozycji

OJ

• lu st rzanka cyfrowa: ustaw tryb automatyczny, ale m iej w pogotowiu kompensację ekspozycj i. $wiatło padające na aparat

może być myl ące

• smartfon: zm ieniaj miej sce położe nia aparatu, aż znajdziesz punkt, w którym św iatło będzie t akie, j akiego oczekujesz.

,,Istnieją

dwa rodzaje światła

- blask, który rozświetla i błysk, który oślepia." - James Thurber Podświetlenie oddziela

-

I

LABORATORI U M KRE AT YWN EJ FOTOG RAFII

pomię­

fotografowany obiekt od tła, tworząc wokół niego ostry kontur.

1. Wyjd ź na zewnątrz z aparatem, wczesną

lub póź n ą porą dnia. Najlepszym momentem jest wschód lub zachód słońca .

2. Ustaw s i ę tak, byś pat rzył w s łońce 3. Zn ajdź obiekt o świetli ście zarysowanych konturach lub ustaw k ogoś tak, by w i ę kszość świa tła padała zza j ego postaci. 4. Patrzenie w dół z wysoko położonego miejsca obserwacyjnego, np. z pagórka lub z ba lkonu, pomaga zatrzymać rzeczywiste źród ło światła

w kadrze.

5. Rób zdjęcia szybko i rób ich

dużo,

ponieważ

idea lne waru nki oświ et le nia będą trwać tylko kilka minut.

6. Użyj teleob iektywu lub obiektywu zm iennoogniskowego (zoomu), by wyodrębni ć obiekt. Uchwyci on także źródło światła padające spoza kadru. 7. Porównaj zdjęcia, aby zna l eźć naświetl e ni e, które w pełni wydobywa to, co widzisz.

Zdecyduj, jak jasne ma być twoje zdjęcie. Ciemniejsze ma w sobie więcej dramaturgii; reguluj to za pomocą kompensacji ekspozycji.

Podświetlenie

a sylwetka

Mówimy o sylwetce, gdy obiekt znajduje s i ę naprzeciw świetlistego tła, które eksponuje go w taki sposób, że jest widoczny jako ciemna plama. Z drugiej strony, podświetlenie ma miejsce wtedy, gdy źródło św ia tła znajduje s i ę za fotografowanym obiektem, nawet jeśli pod ś wietlany jest t ylko jego zarys. Tło może być jasne

lub ciemne.

Myśliwy

LU

:z LU

N

u

3:

'U

c

Wierzę, że kreatyw n ość

rozkwita, gdy coś próbuje ją og rani czyć. Gdy mamy zbyt du żo wybo ru, zaczy n ają nas one przytłaczać. To ćw i czenie ogranicza możli we parametry, zmuszaj ąc cię, byś podjął wys iłe k znalezien ia kreatyw nego rozwiązania . moż liwości

L/)

r-+ QJ

~

ro

:J QJ

·wyłączo n a

lampa

·aparat kompaktowy: znajd ź ustawien ie, które pozwoli ci na wyodrę bni enie przysłon y lub przynajmniej głę bi ostrości ·lustrzanka cyfrowa: użyj priorytetu przys łony i ustaw obiekt yw na najszerszy wskaźnik

f-stop, by spłyc ić Zastosuj średni teleobiektyw lub zoom głęb i ę ost rośc i.

• smartfon: projekt sma rtfonów przewidzi a ł w budowa nie w nie zmiennej przys ło ny, która pi lnuje, by wszystko byto ostre.

Nie jest t o zbyt dobre dla t ego ćw i czenia.

„Rób zdjęcia tego, co radosne, czerp z tego radość." - Regina Spektor Robienie zdjęć przy szeroko otwartej przysłonie da ci bardzo płytką głębię ostrości.

•

I

LABORATORIUM KRE ATYWN EJ FOTOGRAFII

1 . Zrób zdj ę ci a sześciu obiektom lub

sytuacjom w opa rciu o te mot ywy: pom a rańczowy, delikat ny, zw i ęzły, odległy, mały, don i os ły.

2. Zastosuj n ajszerszą przysłonę (naj mniejszy numer), by zm n i ejszyć głęb i ę os trośc i, t ak by tylko ma ła część zdjęcia była

wyostrzona.

3. Jak zwykle rób

dużo zdj ęć

próbnych.

4 . Obejrzyj swoje zdjęcia. Stwórz z nich ko l aż. Czy istnieje zw i ąze k pom i ędzy obiektami, które wyb rałeś , a twoimi

zainteresowa niami, pasj ami?

Czynniki wpływające na głębię ostrości: • F-stop: im mniejsze otwarcie (w ięk szy numer), tym ostrzej szy będzie obiekt. • Odległość między

aparatem, a obiektem: im bliżej obiektu się znajdujesz, t ym płytsza jest głębia ostrości.

• Odległość

obiektywu od tła: odda l

obiekt od tła dla płytszej g łęb i ostrości.

• Wybór obiektywu: szeroki

kąt

dużo większą głę bię ostrości,

daj e a więc

wszystko pozostaje ostre. Teleobiektywy mają płytką głębię ostrości, szczególn ie w zbliżenia c h .

OBSERWUJĄC $WIATŁO

I•

Wędrujący kucyk

I.I.I

z

I.I.I

N

u

3:

Czasem robi sz zdjęcia, a czasem tworzysz zdjęc i a . W tym zadaniu użyjemy przen ośneg o obiektu w róż nyc h loka lizacjach, by stworzyć h i storyjkę lub po prostu dziwaczne zestawienie. Możemy go też użyć, by zrozumieć różn ice w jakości i kolorze naturalnego światła.

ro

:::J

· wyłączona lampa

OJ

·aparat kompaktowy: wybierz tryb portretu i ba lans bieli (poszukaj w instrukcji obslugi aparatu) · lustrzanka cyfrowa: zastosuj priorytet przys ło n y lub wybierz manualną k ontro l ę głębi ost rości

i m anualne ustawienie balansu bieli

• smartfon: to d osko n ałe ćwiczen i e z telefonem, z którym będzi esz mógł się s kradać .

Wybierz sobie mały obiekt i zobacz, w jak wiele dziwnych miejsc możesz się wś lizgnąć.

11

Nie mów kucykom, jak mają

coś zrobić,

ale powiedz im, co

mają zrobić i pozwól

im się

zasko czyć."

- George S. Patton

Intencją tego zadania jest unaocznienie, jak nieporęczność zamienia się w coś kreatywnego -

zarówno dla ciebie, jak i dla obiektu.

•

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

aczynajmy! ~~~~-.-~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~---1

1. Znajdź cudaczny lub oryginalny obiekt i ustaw go w ni epas uj ącym otoczen iu, by zrob ić dziwaczne zdjęcie.

2. Wypróbuj kilka różnyc h miej sc. 3. Wytwórz taj emniczość lub kontrast, lub opowiedz historyjkę; podejmij ryzyko i ośmiel się. 4. Użyj g łęb i ost ro śc i, aby rozmazać lub wyostrzyć tło.

S. Powtarzaj czyn n ości: kiedy j u ż masz

Aparat ustawiony na świa t/o dzienne.

Aparat ustawiony na oświetlenie halogenowe/ wnętrze.

ustawiony kąt w idzenia, tło, ostrość, na świetle nie, zrób serię zdjęć, ustawiaj ąc ręcz ni e ba lans bieli.

Nie istnieje źród ło czystego białego światła . ~wiatło słoneczne, czy świ atło dzienne, jest niebieskawe, zaś światło

Aparat ustawiony na cień.

Ustawienie z lampą błyskową.

Aparat ustawiony na światło pochmurnego dnia.

Ustawienie świat/a fluorescencyjnego.

fluorescencyjne - zbliżone do zielonego. Balans bieli to ustawienie, które dopasowuje wrażliwość aparatu do osiąga l nego tród ła świa tła.

Gdy wybierasz opcję p ełnego automat u lub automatyczny balans bieli, twój aparat bada światło i poprawia j e, dokładnie tak samo, jak to robi z na świetl eniem. Właści­ wie daj e to zazwyczaj dobre rezu ltaty, ale m ożesz też wybrać ustawianie manualne aparatu, by dopasować go do danej sytuacji lub w związ ku z artystycznymi decyzjami odnoś n ie kolorystyki twoich zdjęć.

OBSERWUJ ĄC ~WI ATŁO I -

u.I

I

z

u.I

To samo, ale

N

u

3::

'U

c Vl

Inaczej

Mój przyjaciel Andy ma od niedawna nowy aparat i po kazał mi kilka zdjęć szczytów gór w Kolorado. apa ratu powi nien był

,....+

Zapytał, jakich u stawie ń

QJ

użyć,

by zdjęcia były lepsze. Powied zi ałe m mu, że dobre ustawienia. To, co na prawdę powinien b ył zr ob i ć, to zacze kać kilka godzin, by

~

wybrał

ro

sło ń ce było niżej

::J QJ

I

stro n ę

·wyłączona lampa

·aparat kom pa ktowy: użyj trybu pej zażu

·lustrzanka cyfrowa: uż yj statywu, jeś li go masz, by z ro b ić zdjęc i a w ieczorem lub w nocy. Automatyczne n aświetle ni e jest w porząd ku,

i, być może, p owę drować na i nną

doliny.

Udane zdjęcie j est czasem kwestią kontroli - ustawienia obiektu, oświetlenia go i aranżacj i otoczenia - ale pewnych obiektów nie da się u stawić ani ośw i e t l i ć. Zadanie staj e s i ę więc buszowaniem, testowaniem i powracan iem do tematu w iele razy.

Oto kilka dobrych aplikacji, które powiedzą ci, kiedy wzejdzie i zajdzie. Są to: Sunrise, Sunset. dostępne za darmo na ltunes. słońce

j ed nak wybierz k ompensacj ę ekspozycji, by zro bić wersj ę jaś ni ejszą i c i em ni ejszą • smartfon: po prostu rób zdj ęc i a.

Zaczynajmy! „Malarz kreuje, fotograf ujawnia."

-Susan Sontag

1. Z najdź: pano ra m ę mi asta, góry, posąg, duży element sprzętu do robót ziemnych lub budynek u żytecz n ości pub licznej.

2. Z n ajdź d obry punkt obserwacyjny i zrób ki lka ujęć . N astę pn ie wróć w to samo miejsce o innej porze i zró b kolejne zdjęc i a . Rób tak wiele razy, o wszelkich porach dn ia i nocy, w j akich to tylko jest możliwe: w połudn i e, o zachodzie

Ili

LABO RATOR I UM KREATYW N EJ FOTOGRA FI I

i o wschodzie słońca, przy zachmurzeniu i w czasie pełni. 3. Możesz rozc i ągnąć czas wykonywania tego zadania na kilka d ni, a nawet na kolejne pory roku.

4 . Obej rzyj swoje ujęcia i zdecyd uj, co ci się w ni ch podoba, a co ni e. Wspa ni ałe uj ęc i e wymaga czasem czekan ia na to, aż natu ra p ołączy ze sobą wszystkie elementy.

Panorama Seattle w południe (wyżej) i dziesięć minut po zachodzie słońca (niżej).

OBS ERWUJĄC SW I ATŁO

1 •

Na białym tle

u.I

z

u.I

N

'-'

3:

''-'

c

Czasem chcesz s i ę sko n ce ntrować na istocie jednej rzeczy, bez żadnych zakłóce ń. W tym ćw i cze ni u będzi emy p racować nad pozornie prost ymi, a w istocie trudnymi ujęc iami.

l/)

rl

OJ

~

ro

:::J OJ

·statyw ·wyłączon a lampa

• aparat kompaktowy: tryb Setup i kompensacja ekspozycji · lustrzanka cyfrowa: użyj manualnego na świetl e nia i przeświet l e nia o j eden, dwa stopnie • smartfon : jeśl i twój telefon ma funkcj ę kontroli j as n ości, uruchom ją, by wydobyć de li katn ą

„Myślę, że

biel.

w każdej dziedzinie

sztuki chodzi o kon trolę - zetknięcie kontroli i tego, co

nieposkromione." By uzyskać czyste białe tło tego ujęcia, us tawiliśmy n aświetlenie prawie na maksymalny f-stop.

-Richard Avedon

-

LABORATOR IU M KREATYWNE J FOTOGR A F I I

aczynajmy! Kompensacja ekspozycji: Tworzenie naprawdę białej bieli B iałe tło może sp rawić, że j aśn i ej szy, ni ż j est ujęc i e będzi e

ust awienia

aparat będzie post rzega ł kadr j ako on w rzeczyw i stośc i i paradoksalnie sprawi, że

zbyt ciem ne. Zastosuj kom p ensacj ę ekspozycji lub by doświetli ć zdjęci e.

ręczne,

~alypapier odbijający świat/o

normalny

1, Ustaw statyw blisko okna, jednak nie w bezpo ś red n i m s łońcu.

a. ako tła użyj jasnego lub białego papieru, albo śnieżnob i ałego blatu

stołu. Można zas tosować b i ałą tkaninę, jednak większość

materi a łów

powoduje naśw i etlenie i ma zbyt nierównomierną

powierzchnię.

, Ustaw się tak nisko jak możesz i popatrz na swój obiekt , nie obn i żając

jego położenia. Sprawisz w ten sposób, że zdjęcie

będzie bardziej wymowne.

4. Użyj sztywnego bia łego papieru, by odbił światło w kierunku rlemnej strony obiektu.

I. Wykonaj seri ę naśw i etleń

używając funkcji kompensacji ekspozycj i, zaczynając od zera do +2. Następn i e wybierz spośród ujęć to, na którym naśw i etl enie daje ci najlepsze b i ałe tło.

Naświetla nie na widocznych klatkach zaczęto od podstawowego

poziomu, a zakończono na drugim stopniu.

OBSERWUJĄC 5WI ATŁO

1

m

&.I.I

Odbicie

z

&.I.I

N

u

3: 'U

Odbicie to j uż prawie fotografia - m ały św i a t za m k ni ę ty w ramce. Czekanie na odbicie przypo min a w ie l ka n ocną g rę w szukanie pisanek - są wszę dzie wokół, ale do kładnie nie w iemy gdzie.

·wyłączona

lampa

·aparat kompaktowy: zastosuj tryb close-up (macro) lub do fotografowan ia martwej natury • lustrza nka cyfrowa: zastosuj priorytet przysłony i wybierz ś red ni o otwa rtą prz ysłonę, tak b yś uzys k a ł tr oc h ę głębi os t rośc i

• smart fon: świetni e się do t ego nadaj e, pon i eważ j ego aparat i obiektyw są tak ma łe, że możesz podej ść bardzo bl isko obiektu.

11 Zastanawiałeś się kiedykol-

wiek, czy to nie człowiek w kałuży jest realny, a ty stanowisz jego odbicie?" -Bill Watterson To zdjęcie jest niedoświetlone, dlatego tło jest prawie całkowicie czarne.

-

LABORATORIUM KREAT YWNEJ FOTOGRAFII

aczynajmy! 1. Znaj dź b łyszcząc ą pow i e rzchnię: chrom, ka łu że, k awę

lub oczy.

l. Teraz podejd ź bli żej i przyjrzyj s i ę, co się w niej odbija. 3. Fotografuj

4. Zastosuj

mały świa t

z odbicia.

kontrolę naświetlenia

głębię ost rośc i ,

oraz by wyod rębnić obiekt

w kadrze tak, jak to tylko możli we.

5. I.

Zazwyczaj naj lepszy w ta kich przypadkach j est teleobiektyw. Zobacz, co j eszcze m ożesz wyrazić swoim zdj ęciem, włączając coś lub kogoś

w odbicie.

J, Twórz włas n e kompozycj e z kropli wody, miodu, oliwy lub farby.

Powyżej: Zwróć uwagę, że

na t ym zdjęc iu budynek w ka łu ży jest ostry, a sa ma kałuża nie.

odbij aj ący s i ę

Po lewej: Lśniące, skręcone

metaliczne powierzchnie są skarbnicą zabawnych rozwiązań.

OBSERWUJĄC SWIATŁO

1

m

u.I

Mix medialny, projekt earli:

zu.I

Pudełko

N

u

po

płatkac h

zbozowych ozdobione foto-obrazkami

3:

''-' To zada nie polega na przeniesieniu foto-obrazków na śc ian k i pud elka pokrytego gruntem malarskim (np. pudeł ka po płatkach zbożowych ) . Użyjemy papieru transferowego do nadruków na t-sh irty i jednego z twoich zdjęć cieni wykonanych w ćw i cz. 9.

·zdjęcia

cieni

• pudełko po płatkach z bożowych lub podobne ·wał ek ·b iały

malarski

grunt malarski

·papier transferowy do j asnych tkanin do t ransferu na zimno (do drukarek atramentowych) ·drukarka atramentowa · że lazko;

opa larka

· arkusz pergaminu i matowa deska do ochrony i blatu stołu

żelazka

·opcjonalnie: farby wodne, szczot ka.

„Zakochaj się znowu w swoim pudełku po płatkach zbożowych."

- Jerry Seinfeld

-

I LABORATORIUM KR EATYWNEJ FOTOGRAFI I

Cienie kwiatów, papier transferowy, grunt malarski i pudełko, projekt Car/i Sonheim.

aczynajmy!

I

._\}/

.

I

.f l;.~'h r

' ,fł71ff!I'. .I~ " •f ,,

>ł, .;,..\

~

.

I

'

11lł'

Zdj. 3: Wyreguluj kontrast na zdjęciu.

~

./I

~

Zdj. 4: Przyłóż do kartonu pudelka zdjęcie i papier.

1. Zg ni eć pude łko po płatkach zbożowych i wytnij z niego prostokąty

o wymiarach o k. 25x33 cm (zdj. 1).

2. N ałóż g rubą wa rs twę gruntu malarskiego na wałek i delikatnie poma luj n i ezadrukowaną stronę pudełka (zdj. 2). Przyciskaj delikatnie, by pomalować pude łko na biało; pozostaw do wyschn i ęci a.

• Dopasuj w edytorze rozmia r t wojego zdj ęc i a cieni do wym iarów tektury. Zwiększ kontrast, jeśli potrzeba, by biel wyraźnie odcinała się od czerni (zdj. 3). Zdj ęcie będz i e przenoszone„od

tyłu': więc możesz je odwrócić w edytorze, jeżeli chcesz. Wydrukuj swoje zdjęcie zgodn ie z zaleceniami inst rukcji użycia papieru transferowego.

4. Rozgrzej żel az ko ustawione na najwyższy program prasowania baweł ny. Do prasowania będzie ci potrzebna twarda powierzchnia, np. stół przykryty och ronną matową d eską. Nie może to być deska do prasowania. Umi eść papier transferowy, a na nim zdjęc i e obrazkiem w d ół, na pomalowanej tekturze i przykryj arkuszem pergaminu, który będzie osła niał twoje że l azko.

o_s_s_E_R_w_u_J_Ąc $WIATŁO I -

__ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ __ __ _ _ _ _ _ _

Zaczynajmy!

(ciąg

dalszy)

Zdj. 5: Prasuj, mocno naciskając.

Zdj. 7: Nagrzewaj miejscowo opalarką.

Zdj. 6: Odklej papier transferowy.

Zdj. 8: Jeśli chcesz, dodaj farbę wodną.

5. Otwórz okno dl a dobrej went ylacji i przyprasowuj zdjęc i e zgodn ie z zaleceniami instrukcj i na opa kowaniu. Przycis kaj żela z ko mocno, obi ema dłońmi wyko nując d elikatne, ok ręż n e ruchy (zdj. S); odłóż do całkowitego ostygni ęcia.

6 . Delikatn ie oderwij róg p apieru, by spraw dzić, czy obrazek całkowic ie od bił się na powierzchn i (zdj 6). Jeś li papier łatwo się nie od rywa, powtórz kro k 5. 7 . Oderwij papier transferowy. Prawdopodob nie w kilku miej scach nie przylega ł on dobrze, to normalne i może dać interesujący rezu ltat w postaci cie kawej tekstury. Delikatnie skieruj opa l arkę

-

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFI I

w kieru nku tych miejsc i przygrzej j e do pow ierzchni (fot. 7). ( Jeśli zb li ż y sz opa l arkę zbyt blisko, na powierzch ni będą widoczne b a ńk i powietrza. Podoba m i s i ę ten dodatkowy efekt, jednak j eś l i nie chcesz go m i eć na swoim pudelku, o b chod ź się z opala r ką delikatnie).

8. Eksperymentuj ! Możesz wydobyć w i ęcej strukt ury i kolorów ma l ując gruntem malarskim także zadru kowaną część pu dełka (krok 2) lu b ma l uj ąc jasne p lamy farbą wodną na powierzchni pokrytej g runtem, jeszcze przed p rzyłożen i em obrazka (pom i ę­ dzy krokiem 2 i 3) (fot. 8). Jeś l i posiadasz wi ęcej zdj ęć różnych te kstur, możesz, zama l owując, odk ryć ich j eszcze w i ęcej.

obrysowany czarnym długopi­ sem, a wokół )• go konturów zastosowano jasny grunt malarski.

OBS ERWUJ ĄC ŚW I ATŁO

I-

Współtowarzysz

~ W FOTOGRAFOWANIU LUDZI, interakcja

pomiędzy

obiektem i twórcą

ma olbrzymi wpływ na końcowy efekt. Ch ociaż fotografujesz i n n ą osobę, zdjęcia m aj ą w sobie w i ęcej z ciebie n i ż z tej drugiej osoby, po n ieważ twoja oso b owość od d ział uj e na fotogr afowa nego. To , co robisz i mówisz nie w p ły­ nie na krajobraz, ale wp łyn i e na twego modela. Większość tego, co i czuje model odczuwa

również

myś l i

fotograf i jest to zmienne w czasie, a aparat

wszys tko to wyc hwytuje. Celem tego

rozdziału

jest postawienie ci ę w sytuacjach , w których będziesz ze swoim ob iektem. I wcale to nie musi być taka re-

św i a d omie rozwijał relac j ę

lacja, jakiej byś się spodziewa!.

•

1 LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

N

o N

o

LI.I

Kot i mysz

z

LI.I

N

u

3:

'U

c

l/)

r+ OJ

•• •••• iOl

~

•• ··~

(D

::J OJ

·wyłączona

lampa

. „

fotografów to Elliott Erw itt, pos i adający talent odkrywa nia absurdalnych sytuacji w życi u codziennym. W tym ćwiczeniu wynajd ujemy błahost k i, by stworzyć sytuacje, które dadzą nam wyjątkowe, spontaniczne uj ęcia.

·aparat kompaktowy: wybierz tryb portret u. To dobra okazj a, by spróbować artystycznego ujęcia, j ak białe

np. zdjęcia czarnolub w sepii

·lustrzanka cyfrowa: użyj ustawie ń automat ycznych i autofokusa • sma rtfon: po prostu ustawiaj obiekt i rób zdj ęcia. Spróbuj przewi dywać ruchy twojego obiektu, by niczego ni e pom in ąć.

" Dla mnie fotografia j est sztuką obserwacji.

To odnajdowanie czegoś interesującego

w zwyczajnym

miejscu."

- Elliott Erwitt

-

Jeden z mo ich ulubionych

L A BOR ATO RIU M KR EAT YW N EJ FOTOGRA FII

Jeśli masz w aparacie tryb

fotografowania sportu lub poruszających się obiektów, użyj

go; będziesz zbyt zajęty podąża­ niem za obiektem, by myśleć o jego naświetleniu.

Zaczynajmy! 1. Znaj dź miejsce z wieloma pom ieszcze-

niami lub elementami natury, takim i j ak: meble, drzewa, g łazy.

2. Ustawcie się (z twoim modelem) tyłe m do siebie. 3. Oddalcie się od sieb ie o trzy kroki j ak

stro n ę i stanie w bezruchu.

i wykonuje kilka zdjęć. 6. Powtarzaj kroki 4 i 5, aż twój model krzyknie albo ty oddal isz się poza obszar fotografowania. 7. Wymyślcie własne zasady, by by ło jeszcze bardziej war iacko.

przed pojedynkiem.

4 . Niech model zrobi 1 krok w

5. Fotograf robi 2 kroki w dowolną st ronę

dowolną

Fotografka i model (dwie siostry) odgrywają drapieżnika i zdobycz.

WSPÓŁTOWARZYSZ PODRÓŻN I KÓW

1 •

Tchnij Zycie c

Tworzen ie w fotograficznym studio jest jak pisanie powieści: masz a bsolut ną wolność. To ty

r+

two rzysz otoczenie, kolory, pozycje itd. Możesz tłumaczyć świ a t za pomocą wybranych przez siebie symboli. To w izual na opowi eść i w t ym ćwiczeniu masz ca łkowitą kontro l ę nad swoimi

OJ

modelami.

l/)

~

m ::J OJ

·zalecany st atyw ·wyłączona lampa

•aparat kompaktowy: u żyj t rybu makro lu b do fotografowania mart wej natury. Oddal się od ob iekt u i przybl iż go obiektywem, by ustawi ć kadr • lustrzanka cyfrowa: użyj t rybu auto lub manualnego ustawiania naświetlenia. Wybierz manualne ustawianie ostrości, by mi eć pe łną kont ro lę nad ujęciem. Wybierz takie ustawienie przysłony, które da ci odpowi edn ią głębię ostrości

• sma rtfon: p rzybliżaj, jeśli możesz. Szeroki kąt pat rzenia utrudn i ko ntrolowanie tła.

„Barbie to tylko lalka." - Mary Schmich

-

LABORATORIUM KREATYWNEJ F OTOGRAFI I

Snuj opowieść podobną do historii tego trójkąta miłosnego.

Zaczynajmy! 1. Użyj lalek, pluszaków lub innych figurek zwi erząt lub ludzi, by wykreować różn e scenki.

2. Ustaw i ając j e, st wórz histor i ę z g ł ównym bohaterem, postaciami drugoplanowymi (może z jak imś czarnym charakterem) i fabu łą.

3. Stwórz scenariusz swojej opow i eśc i , by s i ę w ni ą wczuć. To podsunie ci też pomysły na rekwizyty, oświetlenie i inn e. 4. Zastanów się nad wizualnym i nośn i kam i informacji: kolorem, widzenia aparat u i tłem.

kąt em

5. U żyj zbl i żen i a i g łęb i ostrośc i , by wydobyć

to, co n aj ważniejsze

w obrazie.

6 . Utrzymuj tło tak daleko od obiektu, j ak to tylko możli we, tak by nie rozp rasza ło twojej uwagi. To ta kże nada ujęci u głęb i ost rości.

7. Użyj

świa tła, by lepiej oddać nastrój. Zastosuj lampy żarowe, latarki i odbicia światła, by uzyskać delikatne cienie w otoczeniu.

Close t he door! fot. Grace Weston

w_s_P_ó_ŁT_o_w_A_R_z_v_ sz PODRÓŻNIKÓW I

_ _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _

Ili

LI.I

Bez twarzy

zLI.I N

u

3:

'U

.

c l/)

portra1

r+ Q.J

~

Jeś li chcemy z robić więcej osobist ych fotografii, musimy od rzucić z góry p rzyjęte pog l ądy na

to, ja k s i ę robi d obre zdjęc i e. Na przykła d : często mówimy ludziom, by s i ę u ś m i echnęl i, gdy robimy im zdjęcia , przyn ajmniej w momencie, gdy patrzą w obiektyw. W tym ćw i czen iu może my poeksperym e ntować z i d eą tożsamości poprzez tworzeni e port retu osoby, kt órej twarz lub głowa p ozostaj e niewidoczna.

(D

:::J Q.J

• wyłączon a lampa • aparat kompaktowy: port retu

użyj

trybu

· lust rzan ka cyfrowa: u żyj t rybu auto lub u st aw i e ń po rtretu. Gd y zaczniesz rob i ć zdj ęcia, nie myś l o naświ et le ni u • smartfon: po prostu rób zdj ęci a !

„ Nie ma luję portretów, które przypominają modela.

To raczej m odel staje się osobą z portretu."

- Salvador Dali Faith i łyżka

-

LABORAT OR I UM K REATYWNEJ FOTOGRA FII

Zaczynajmy! 1. Wybierz modela. To jedyne zadanie,

w którym lepi ej jest, jeśli model będzi e nieśmiały.

2. Znajdź dob rze ośw i etlone m iej sce z prostym tłem. 3. Zastanów się, j ak chcesz zakryć twarz. Może t o m i eć związek z fotografowan ą osobą lub po prostu jakiś zabawny pomysł .

4. Zrób kilka próbnych uję ć, by s i ę upewnić, że odpowiada ci naświ etl enie i tło.

S. Rób zdjęc i a, wyb i erając różne k ąty w idzenia aparatu: odsuń s i ę i przybl iż o biekt, stań bliżej i zastosuj szero ki kąt lub rób ujęc i a z d ołu.

Zmieniajj e, stosuj w iele kombinacji. Erik iO/y

WSPÓŁTOWARZYSZ PODRÓŻNIKÓW

I-

/

Swiatło cVl

z okna

Port ret zrobiony w pob liżu okna może być naprawdę piękny. Silny strum ie ń świa tła wytwa rza nastrój i nadaje dramaturgii, ponieważ delikatne cien ie wydobywają piękno skóry.

r-+ QJ

~ (D

::J QJ

· lampa wyłączon a ·aparat kompaktowy: użyj trybu portret u ·lustrzanka cyfrowa: wybierz szeroki f-stop (ma ły numer), np. f/4. To ograniczy głęb ię ostrości i rozmazanie tła • smartfon: użyj zooma i oddal się o kilka kroków od modela. To zapobiegnie deformacji, któ rą może spowodować zbyt duże zb l i że n ie do obiektu.

„ Portret! Cóż mogłoby być prostsze i bardziej złożone, bardziej oczywiste i bardziej niezgłębione."

- Charles Baudelaire Do zrobienia tego zdjęcia Liama wybrano ustawienie f/4 w celu zmniejszenia głębi ostrości, co dało delikatne rozmycie tła.

-

LABO RATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Zaczynajmy! 1. Ustaw obiekt b lisko okna, j edn ak nie w bezpośred nim świetle.

2. Umieść aparat tak blisko ściany lub okna, j ak to możl iwe, jednak, by okno nie było widoczne w kadrze. 3. Od ległość pom i ędzy tobą a twoim obiektem powinna wynosić 1,5 - 2 m. Przybliż obiektyw, by skadrować obiekt, najlepszy będzie średni teleobiekt yw. Wszystko, co szersze od zwyczajnego obiektyw u, zniekszt ałci twarz i będz ie d la niej niekorzystne.

4. Wyłącz wszystkie światła w pom ieszczeniu, tło powi nno

światło

ciem ne tło

uzupełnia~ obiekt

być

ciemne.

5. Po przeciwnej stron ie okna

umieść biały

karton lub powieś biały

materiał, by „uzupełn ić" światło.

okno

6. Rób d użo ujęć i zmieniaj po łożenie aparatu. Zarówno ty, jak i twój model, będz i ecie się stopniowo rozluźnia ć w miarę trwania sesji.

8 -05

~-

Otowidok ujęcia z góry

Ty

odaj dramaturgii: zięki ciem nemu tłu aparat zadba doświetlenie

twojego obiektu.

astosuj kompensację ekspozycji b ustawienia ręczne, by przyciemlć i zrob i ć zdjęcie o głębszym

Normalna ekspozycja

Kompensacja ekspozycji - 0,5 stop. Kompensacja ekspozycji - 1 stop.

WSPÓŁTOWA RZYSZ PODRÓŻNIKÓW

1

m

I.U

:z I.U

N

'-'

3:

''-'

Pewna stara baśń opowiada o sześciu śl epcach i sło niu . Każdy ze ślepców zderzał s ię

z inną częśc ią ciała słonia, która mu, jakie jest to zwierzę. Jeden zde rzył się z ogonem i powiedz i a ł, że słoń wskazywała

jest jak powróz. Inny mężczyzna wpadł na nogę s łonia i s twierdził, że przypomina on ·aparat kompaktowy: ustaw tryb fotografowania sportu lub obiektów w ruchu, wyłączony zoom ·lustrzanka cyfrowa: w ybierz t ryb automatyczny akcji. Użyj teleobiektywu lub zoomu. Lampa błyskowa może tu pomóc, ale tylko wtedy, gdy

drzewo. Stwórz swoją wizję tego, jakie są poszczególnym częścio m ich c iała. zwierzęta, robi ąc zdjęcia

Dobra rada: Nie śpiesz się. Im dłużej jesteś w pobliżu zwierzęcia, tym lepsze zdjęcia, prawdopodobnie, zrobisz.

nie jesteś zbyt bl i sko obiekt u, bo może zdominować naturalne światło • smartfon: ćw i cz rob ienie zdjęć, ustawiając apa rat pod różnym i kątami

tak, byś móg ł je rob i ć, trzymając go daleko od t warzy.

Zaczynajmy! 1. Zrób zbliżenia tak wielu różnym z wie rzętom, ilu się d a, ko n ce ntrując s i ę na tylko jednej części ich ciała: łapa ch,

„Człowiek,

który niesie kota

za ogon uczy s ię czegoś, czego nie n auczyłby się w żaden inny sposób." - Mark Tw ain

•

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFI I

ogonie, uszach itd. 2. J eś l i nie możesz w ystarczająco przybliżyć obiektu za pomocą zoomu, przytnij zdjęcia późn i ej, by wyodrębnić pojedyncze części. 3. Być może będziesz mu s iał zacze kać, aż zwierzę ustawi się we właściwy m św i etle.

4. Futro poch łania wiele światła, więc ostre światło sło neczne jest lepsze od cienia. Możesz też potrzebować doświ etl e nia

w postac i kompensacji ekspozycji, jeśli obiekt j est ciemny. 5. Pomyś l o kompozycji i zmieniaj kąt ustawienia aparatu, by zrobić bardziej dynamiczne zdjęcia. Zmniejszaj go i zwiększaj, rób zdjęcia pod takim kątem, pod jakim zwykle nie pat rzymy. 6. Ustaw s i ę tak, by m i eć j ednolite tło .

Ten projekt to świetna okazja, by udać się na farmę lub do zoo.

w_sP_ó_Ł_T_o_w_A_R_z_v_s_z_P_ODRóżN IKów I -

_ _ _ _ _ _ _ __ _ _ _ _ _ _ _

Napięcie c

W fotografii napięcie to istota tego, co ci się właśnie wyda rzyło lub co się wydarzy. W grafice lub w projektowani u,napięciem określamy naciskanie i pociągnięc i e linii i kształtów w obrębie

l/)

r+

ramy. Oba te aspekty p omagają nam opowiedzieć histor ię, oddając sens życ i a i ruchu na nieruchomym zdj ęciu. Zastosuj obie: kom p ozycję i synchronizację, by stworzyć portret osoby zatrzymanej w ruchu.

QJ

~

m

:J

QJ

· wyłączona

lampa

·aparat kompaktowy: zastosuj tryb portret u ·lustrzanka cyfrowa: zastosuj priorytet przys ło ny lub tryb manualny, ustaw obiektyw na duży f-st op (ma ł y nu mer), by spłycić głębię ostrości

• smartfon: najważ n iejsza jest synchronizacj a, w i ęc trzymaj aparat nieruchomo i rób zdjęcia ta k d ługo, a ż będz ie sz mia ł

uczucie, że aparat odpala

dokład nie w

tym momencie, który chcesz uchwycić.

„Jedynym argumentem nadającym

sens istnieniu czasu jest

to, że wszys tko nie dzieje się jednocześn ie."

- Albert Einstein

-

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Fotografowanie obiektu w chwili podskoku to dobry sposób na nadanie mu lekkości.

Zaczynajmy! 1. Znajdź jeden lub dwa chętne modele.

Ciąg

2. Upewnij się, że masz dużo miejsca na karcie pamięci.

I dź do zatłoczonego miejsca publicznego i spróbuj zatrzymywać ruchy ludzi, któ rzy się tam

3 . Ustaw modela/ modele w miej scu, gdzie masz dobre św i atło i dość jednolite tło.

schodku, wyciągnięc ie rę ki ku klamce, falujący żakiet na ramionach itd. Użyj długiego teleobiektywu, obserwuj i czekaj. Najważniejsza jest synch ronizacja, w i ęc będziesz musiał przewidywać, co się będz i e działo. Porzekadło mówi:„Je śli widzisz to przez w izjer, to za tym

4 . Zrób kilka ujęć modeli st ojących w miejscu.

dalszy

przem ieszczają .

Kiedy już w iesz, czego szukasz, zaczniesz to wi dzieć wszędzi e: stopa na

wł aśnie tęskniłeś:'

s. Teraz stwórz s ytu ację, w której b ędziesz mógł od d ać napi ęcie: m oże

to być ska kanie, stani e na j ed nej nodze lub moment p rzed start em do bieg u.

6. Bądź kreatywny i kieruj akcją. Pozwól, by pomysły po prostu p rzychodziły ci do głowy, próbuj wszystkiego. Większości modeli się to spodoba i zaczną błaznować, a w tedy pstrykaj jak szalony.

7. Zmien iaj otoczenie i ustawienia.

WSPÓŁTOWARZYSZ PODRÓŻNIKÓW I -

L.1.1

Owady

:z L.1.1

N

u

3:

'U

c Vl

Fotografie d aj ą nam m ożl iwość og l ądan i a świata d la p rzyj e mn ości, spęd zenia czas u z czymś, do czego nie chc i eli byś m y s ię zb l iżyć w rzeczyw i stości. W tym ćw i cze ni u przybli ża my s i ę, by s p ę d zić t ro ch ę czasu z mniejszymi st worzonkam i.

.+ QJ

~

ro

:=J QJ

·statyw ·wy łąc zo n a

lampa

·aparat kompaktowy: użyj t rybu makro lub close-up · lustrza nka cyfrowa: tryb auto działa dobrze. Ust aw obiektyw na tryb makro lub close-up • smartfon: Upewnij s i ę wcześ­ niej, gdzie d okła dn i e znaj duje się w

twoim telefonie obiektyw,

byś m ógł rob i ć z b l iże n ia bez

blokowania go.

„Obser wuj naturę, kochaj naturę, bądź bliżej natury.

To ci

się zawsze powiedzie."

-Frank Lloyd Wrig ht

-

LABORATOR I UM KR EATYWNEJ FOTOG RAFI I

Podejdź bliżej,

sam bądź owadem.

Zaczynajmy! 1. Wytrop owady i fotografuj je. U żyj statywu, jeśli to m ożliwe.

2. Jeśli

możesz ust awiaj ostrość ręcz ni e i zmieniaj j ą, tak jakbyś to robił dla

innych ekspozycji. Ostrość jest bardzo istotna, gdy p rzyb l iżasz s i ę do obiektu, a autofoku s m oże pominąć punkt, na którym najbardziej ci zależy.

3. Zwracaj szczególną uwag ę na tło. Spróbuj t ak si ę u sta wić, by było zacienione. 4 . Rób zdjęcia. Zrobienie zdjęć owadom i dzikiej nat urze j est wykonalne, ale nie bądź zbyt pewny siebie. Nie przestawaj p strykać. Udaje mi s i ę często tylko kilka uj ęć spoś ród setek. Tylko tyle ma wł aściwą os trość i św i atło.

5. Bądź cierpliwy. Ni ektóre owady, np. motyle, oswoją się z to bą i wt edy dadzą ci ws pa niałe możliwośc i

fotografowan ia.

6. Znajdź dobre świ atło. W ciemnym, zacien ionym miejscu możesz zn a l eźć fantastyczne owady, ale mog ą być one w ogóle niewidoczne bez dobrego oświetlenia.

7. Lampa błys kowa? Specj alna lam pa ringlight jest św i etna do zbliże ń , ale stosowa nie odbierze twoim

c i ągłe jej

zdjęciom j akąkolwiek n aturalność.

Oświetlenie

od tyłu jest kluczowe dla eksponowania pajęczyn.

WSPÓŁTOWARZYSZ PODRÓŻNIK~

-

LI.I

:z:

I

Niebezpieczny n1eznajom

LI.I

N

'-'

3:

''-'

c

r+

Fotografowa nie ludzi, szczegól nie nieznajomych, może być onieśmie l ające, za l eżni e od Kierowa nie swoj ego aparat u b ezpośredn i o w kierunku czyjejś twarzy nie jest wyzwaniem dla osób ni eśm i a łyc h . By pomóc sobie w odblokowa niu się, wyj dź ze swoim

QJ

aparatem i proś kompletn ie obce osoby, by tym razem to one zrob i ły ci zdjęcie; zostań tu ryst ą .

oso b owośc i.

l/)

~

ro ~

QJ

·wyłączona lampa

· apa rat kompaktowy: zastos uj tryb portretu • lustrzanka cyfrowa: uż yj priorytetu przy sło n y i wybi erz średni ą przys ło n ę, mniej więcej w połowie pom i ędzy minimum a maksimum • sma rtfon: pokaż fotogra fuj ą­ cemu, j ak używać twojego telefon u.

,,Ludzie zakładają, że nie można być nieśmiałym

i jednocześnie występować

w telewizji. Mylą się." -Diane Sawyer

-

LABORATORIUM KREATYWNE J FOTOGRAFI I

Christi pozująca do zdjęcia robionego przez nieznajomego.

Zaczynajmy! 1 . Znajdź dobre tło i światło w publicz-

nym miejscu i poproś całkow i cie obcą ci osobę, by zrobiła ci zdjęcie twoim aparatem.

2. Spędź w tym m iejscu

trochę

czasu nie

podchodząc do nikogo. Dla bezpieczeństwa weź

ze sobą przyjaciela,

który będzi e obserwował sytuację z boku.

3. Ustaw wcześniej

n aświe tl enie,

by

twoj emu fot ografowi było łatw i ej.

4. Odnajdź inne osoby robi ące zdjęc i a. Zaproponuj, że zrobisz im grupowe ich aparatem, zanim poprosisz, by to samo zrobili dla ciebie. zdjęcie

5. Postępuj dalej tak samo: powtórz to w innymi miejscu, by stworzyć foto- opowieść z twojej wyprawy.

6. To zadanie jest idealne do wykonania w wakacje. Im czę ś ciej to robisz, tym łatwiejsze stanie się dla ciebie proszen ie o zrobienie zdjęcia.

Te dwa ujęcia Wesa z zadania „ 1OO zdjęć" pokazują autoportret i zdjęcie zrobione przez nieznajomego.

Czy to jest autoportret? Jeśli sam ustawiasz parametry, a dajesz aparat komuś tylko po to, by nacisnął spust migawki, czy naprawdę robisz autoportret ?To twój pomysł i to ty kontroluj esz

wszystkie zmiany, wi ęc jest to osobiście przez ciebie wykreowane zdjęcie. Czyż nie? Polem izowałbym. Kiedy wprowadzasz inną osobę w ten proces, intymność autoportretu znika. Naciśnięcie spustu to zawsze magiczna chwila i ktokolwiek przyciska guzik,

to właśnie on podejmuje decyzję (nawet najmniejszą), która ostatecznie przesądza o wyniku.

WSPÓŁTOWA RZY SZ POD R ÓŻ N I KÓW

1

m

u..i

Nastrojowy portre

:z

u..i

N

'-'

3:

''-'

cVl . .

Kiedy myśl i my o portrecie, zazwyczaj koncent rujemy się na uchwyceniu podob i eństwa obiektu, by

r-ł-

ru ~

pokaza ć jego os o bowość i tożsa m ość. Celem tego ćw i cze n ia j est oddanie

m :::J

ru

uczu ć. Twoim zadaniem j est taka współpraca z o biektem,

.wyłącz lampę ·aparat kompaktowy: wybierz tryb portretu ·lust rza nka cyfrowa: wybierz tryb, któ ry pozwol i ci kont ro lować p rzysłonę. głębię ostrośc i

Da ci to płytką i pozwoli ro bi ć

by stworzyć zdjęcie, które odda silne emocje. U żyj si lnej sugestii, by p rzekazać

emocj e. Postęp uj

j ak reżyse r filmowy. Opowiedz historię lub ża rt.

zdjęcia

z najw i ększą szy bkością m igawki, czyli 1/ 125 lub więcej, co powoli uni kn ąć

Spowoduj, by ludzie pomyśl eli o tych, których kochają lub o trudnymdo-

rozmazania ruchu

świadczeni u .

• sm artfon: ponieważ ni e masz zbyt d użej kontroli, po prost u wykon uj zada nie ze szczerą ra d ośc i ą.

„Mój prawdziwy kolor włosów to ciemny blond. Teraz mam

Zastosowaliśmy

po prostu nastrojowe włosy."

i upozowaliśmy modelkę, by pokazać napięcie i dokonać introspekcji.

- Julia Roberts

-

I

LABORATORIUM KREATY W NEJ FOTOGRAFI I

tu mocne oświetlenie boczne padające od okna

Zaczynajmy! 1. Zrób zdjęc i e, które przekazuje sil ne emocje, łącząc ze sobą ekspresję, pozę i oświetle n ie.

2 . Wybierz modela, z którym dobrze ci s i ę pracuje i zdecyduj wcześniej, co chcesz przekazać - może to być radość, humor, smut ek, a nawet coś p rzerażaj ącego.

3. Ustaw wo kó ł św i atł o, które wzmocn i t e uczucia. Masz do wyboru: j asne światł o sło n eczn e, by oddać radość lub delikatne światło wpadające przez o kno albo św i atło poch murnego d nia dla głębszyc h uczuć. Ostre światło padające bezpośredn i o z żarówki stworzy w i ększy c i e ń d la tak silnych uczuć, jak: zł ość czy frustracj a.

4. Strona, z kt órej pada św iatło, równ i eż odgrywa istotną rol ę. Umieszczenie źródła światła z boku lub za obiektem zw iększa dramaturg i ę, podczas gdy św i atło

z naprzeciw ka przekazuj e i radośniej szy nastrój.

otwartość

5. Ustaw modela tak, by

p rzekazać

uczucia. Oddal postać od aparatu lub ustaw z boku, by wy two rzyć napięcie. Użyj jej ramion i rąk. Eksperyment uj z kątem widzen ia aparatu: co s i ę dzieje, gdy patrzysz w dół lub w gó rę na obiekt ?

6. Najważniej sze: fotog rafuj szybko i dużo.

Rada Zastosowa nie prostego ośw i etl e n ia j est niedrogie i św i et ni e reżyse ruj e scen ę. Możesz ski e rować je bezpoś redn io w stronę obiektu lub odb i ć od sufitu lub ściany, by było bardziej mi ękkie. Ust aw balans bieli przy u życi u lampy halogenowej, jeśli twoje zdj ęci a mają żółtawy odc i eń.

7. Nie przestawaj nawet wtedy, gdy czujesz, że masz już „ to" uj ęcie. Kiedy robisz dużo zdjęć, zarówno ty, jak i twój model będz iecie się coraz bardziej oswajać

z aparatem.

WSPÓŁTOWARZYSZ PODRÓŻN IKÓW

I-

UJ

Mix medialny, projekt earli:

z:

UJ

Niech

N

'-'

3:

się

pojawi bajkowy duszek!

''-'

·fotografia wydrukowana na matowym lub akwarelowym papierze

Ki edykolwiek moje zdjęci e z bajki!

potrzebowało

specjalnego dodatku, dodawałem do niego duszka

• biały grunt malarski • 6-mm

pędze l

mały pędzel ek

lub podobny, do det ali

· cielista kredka rozpuszczalna w wodzie ·rozpuszczalna w wodzie kredka do koloryzowania włosów

·kredka w łago dn ym odcieni u czerw ieni • ołówek automatyczny ·węg i el

rysunkowy

·cienkopis 0.01 (np. Micron) • utrwa lacz w sprayu • opcjonaln ie: małe pud ełko pasteli.

11

Pozwól temu małemu duszko-

wi w tobie wzlecieć!"

-Rufus Wainwright

m

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Fairy with Weeds; mix medialny na papierze, Carla Sonheim.

Zaczynajmy!

Zdj. 1: Przytnij zdjęcie i dodaj trochę kolorowego tła.

Zdj. 4: Pokoloruj tło.

2. Za pomocą suchego pędzl a na łóż nierówne warstwy białego gru ntu wokó ł tych miejsc, które chcesz zachować na zdj ęc iu. Zmieniaj długość i kierunki pociągni ęcia pędzl em . W niektórych miejscach prześwity ciemnego tła mogą da ć i nteresującą tekstu rę (zdj. 2). 3. Del ikatn ie zaznacz kszta łt duszka ołówki em, a następn i e wypełnij go cie nk ą wars twą gruntu. Użyj m niej szego pędzelka do narysowania ramion, nóg i s krzydełek. Pozostaw d o całkowi­ tego wysc hni ęc i a. 4. Opcjonalnie: aby zabarwić tło pot rzyj kawałek pastelowej kredki o szorstki papier. Przy pomocy szmatki nanie ś pigment i wcieraj kolistym i ruchami w zagruntowa ne tło (zdj. 4). Zdj. 3: Narysuj swojego duszka. ne gruntem malarskim.

1. Wybierz fotografię, na której możesz n ar ysować j ednego lub dwa duszki. Tutaj wybrałem zdjęc i e z cyklu „ Części ci ała zwi e rząt" (ćw i cz. 24). Wydrukuj j e w formacie ok. 20x25 cm na matowym lub akwarelowym papierze. Tutaj potrzebowałem więcej przestrzeni, by doda ć duszka, w i ęc dodałem ko loru tłu przed drukowaniem. Na t ym etapie nie martw iłem się zbytn io o tło. Chciałem po prostu dodać t rochę koloru, który m ógłby m pokrywać warstwami w nas tę pnym kroku (zdj. 1).

Co oznacza „suchy pędzel"? Suchy pędzel to dokładnie to, co

słyszymy : pędze l

niezamoczony

w wodzie. Zan urz go po prostu w gęstym gruncie malarskim i zacznij malować. Da to nierównomierne, wzbogacające te ksturę o brazka warstwy. Jeś l i

t wój pędzel był już zbyt mokry, wyciśnij z niego nadmiar wody

zanim zaczniesz malować.

_ _ _ __

WSPÓŁTOWARZYSZ PODRÓŻN I KÓW

______

1

m

Zaczynajmy!

(ciąg

dalszy)

Zdj. 5: Pokoloruj twarz, ramiona i nogi.

Zdj. 8: Przyciemnij oczy i usta.

Zdj. 6: Dodaj rumieńce czerwonym pastelem.

5 . Użyj cielistej rozpuszczalnej w wodzie kred ki, by pomalować twarz, ramiona i nogi (zdj. 5). Wycieniuj, rozcierając. 6 . Przy pomocy małego palca namaluj czerwone rum ie ńce na policzkach (zdj. 6). Dodaj włosy i n n ą kred k ą, a n as t ęp n ie obrysuj duszka mechanicznym ołówk iem. Dorysuj oczy, nos i usta.

7 . Teraz weź

trochę węgla

Roz prowadź węgie l

i pociągn ij ni m wokół konturów.

palcem (zdj. 7).

8. Na koniec przyciemnij

t roszecz kę oczy i usta cienkopi sem (zdj. 8).

Spryskaj obrazek utrwalaczem.

Strona obok: Fairy with Angel; mix medialny na

Zdj. 7: Przyciemnij kontury węglem.

-

I

LABORATORIUM KREATYWNEJ F OTOGRA FII

papierze; Carla Sonheim.

oz mowa ze so DO KOGO S Ą SKIEROWANE twoje fotografie? Większość z nas lu bi pokazywać

swoje zdj ęcia; pokazując swoje dzieła innym, dzielimy się

mi i - miejmy nadziejQ- naszymi

myślami

być

coś

twoje zdjęci e, mówisz światu

doświadczenia­

i uczuciami. Decyd uj ąc, o czym ma

o samym sob ie. W tym rozdziale odwróc i-

my role i odkryjemy, co mówi ą o lobie zdj Qciu, które robisz. W lych ćw i cze niac h

pomyś l

o sobie, jak o swojej

publi czn o śc i.

To

może

ci po-

móc w zdecydowan iu, czego nie chciałbyś nikomu pokazać za pośrednictwem swoich

zdjęć.

To

może dać

ci wie lką

s ił ę,

bo skło ni

cię

do zastanowienia

si ę

nad

lym, ja ki e znaczen ie ma dla ci ebie fotografowanie. Bez pochwał lub krytyki z zewnątrz

stanie si ę to

czy mś w rodzaju

twojego

nika .

•

, LABOR ATORIUM KREATY W NEJ FOT OGRA FII

pamiętnika

lub osob istego dzien-

I.U

:z:

Dzień

I.U

N

u

3:

pracy w towarzystwie aparatu

'U

c

Wykonując

to ćwicze­ nie będz i esz two rzył osobisty foto-dziennik twojej pracy lu b

l/)

r+

ru ~

codzie nn ośc i. Dzi ęki

([) ~

ru

·wyłączona lampa

·aparat kompaktowy: wybierz tryb pasuj ący do ujęć

kolekcji zdjęć opowiadaj hi stor i ę a-godzinnego dnia pracy. Zwracaj uwagę na detale, które odzwierciedlą to, co robisz i gdzie jesteś.

·lustrzanka cyfrowa: wyb ierz tryb, który pozwoli ci kontrolować przysłonę i szybkość m igawki • smartfon: to może być idealne narzędzie do tego zadania. Ustaw alarm, by przypominał ci, kiedy masz zrobić zdj ęcie.

11

Czas to jeno potok, w którym

ło wię ryby."

- Henry David Thoreau

-

LABORATORI UM KREAT YWNEJ FOTOG RAF I I

Razem z lunchem zapakuj aparat!

Zaczynajmy!

1. Zabierz dziś ze sobą aparat, by z to bą wędrował i ró b zdjęcia co

30 minut w ciągu 8 godzin.

2. Tematem każdego ujęc ia powinno być coś, co oddaje najsilniejsze emocje, jakie w danym momencie odczuwasz. Myśl o tym, j ak o wizualnym pa m iętn i ku twoich u czuć.

3. Stwórz zestaw technicznych narzędzi, by opowi edzi eć tę h istorię: zbl iż się do obiekt u, użyj g łębi ostrości lub rozmycia o d ciągające­ go uwagę od tła lub zast osuj smugi motion biur z wolną migawką, by po kazać ruch.

4. Dokonaj edycji z dj ęć, by wybrać te, które naj lepiej dzi eń i skomponuj z nich kolaż.

ut rwal iły

t wój

u.I

Nie znoszę tego

z

u.I

N

-3: V

'V

c

Myś l ę, że ostatecznym celem fotog rafowania jest stworzenie zdjęć, które oddadzą twoją

l/)

osobowość

r-+ OJ

o tym myślisz?

~

m ::J OJ

· wył ączona

lampa

·aparat kompaktowy: zast osuj tryb snapshot ·lust rzanka cyfrowa: zast osuj pelny tryb auto, do którego s i ę nie m u siał myśleć o ustawieniach

ju ż p rzyzwyczaiłeś, byś

• smartfon: rób mnóstwo zdjęć i postaraj się ich nie ogląd a ć, za nim ni e w rócisz do domu.

"Jestem wolny od uprzedzeń, nie znoszę wszystkich jednakowo." -W.C. Fields

-

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAF II

i uczucia; z drugiej strony, t ylko odtwarzamy to, co już zostało stworzone. Co więc

Zaczynajmy! 1. Znajdź c ichą p rzes trzeń, a w niej coś, czego nie znosisz.

2. Zrób przynaj mniej 4 zdj ęcia twoją niechęć do obiektu.

oddające

3. Spój rz na niego z nowej perspekt ywy. Możesz poczuć, że nie j esteś wystarczaj ąco odporny, by skon frontować się z rzeczą, o której myślisz. W jaki sposób ona na ciebi e oddzialuje - poprzez dźwięk, obraz, zapachy lub jeszcze inaczej? Wtedy pomyśl o swoich możliwości ach obrazowania.

4. Poś więć czas na dokladne zbadanie ob iektu i pozwól wydobyć z sieb ie nastawienie, jakie masz do ni ego.

5. Jest bardzo ważne, by nie być w tym zadaniu dostawnym. Innymi słowy nie myśl:„ Nie znoszę

tego, więc musi to ciemne''. I nie próbuj oddać swoich uczuć za pomocą technik być

fotograficznych. Rób po prostu zdjęcia i pozwól, by powstawały zgodnie z twoimi odczuciami.

6. Pozwól swoim uczuciom przej ść przez twoje dianie i aparat - może to brzm i eć głupio z pun kt u widzenia fotografa, ale możesz sobie nie u św ia d am i ać, jak w iele decyzji podejmujemy nieświadomie za każdym raze m, gdy naciskamy spust. 7. Zgraj zdj ęc i a, ale nie oglądaj ich przynajmniej przez dobę. Następnie obejrzyj każde z nich; czy dost rzegasz w któ rymś z nich siebie?

LU

Krok po kroku

:z LU

N

u -3:

'U

c

Czy jesteś w jak i ej ś dziedzinie ekspertem lub pasjonatem czegoś? Ten projekt polega na rejestrowaniu krok po kroku czegoś, co c i ę interesuje. Fotografowanie może być ekspresyjne, nie tylko w znaczeniu emocjonal nym, ale też i praktycznym. Wykorzystanie fotografii d la

l/1

,-+

OJ

ukazan ia za dań lub procedur udoskonali twoją zdolność komponowania zdj ęć przekazują­ cych kon kretn ą ideę w klarowny sposób.

~ (D

::J OJ

·statyw ·wyłączo na lam pa

·aparat kompaktowy: wyb ierz ustawienia martwa natura • lustrzanka cyfrowa: ustawianie manualne to dobry wybór, pon i eważ chcesz dopasować

wszystkie zdjęcia do poszczególnych etapów pracy. Wybierz tak ą szy bkość

How to Brew Sati sfaction, fot. Cheryl Rozmus.

migawki

i ustawienie przys łony, które dadzą

ci najlepsze rezultaty

i pozost aw j e. • smartfon: kadruj os trożni e, tak by zdjęc i a się dopasowały do siebie.

„To nie owoc doświadczenia, ale samo doświadczenie jest celem."

- Walter Pater

Zaczynajmy! 1. Zrób se ri ę zdjęć, które udokumentują proces powstawania czegoś, w czym j este ś dobry lub co cię fascynuj e: gotowanie, rzeźbi enie, naprawian ie, masaż,

lub .. .?

2. Zaplanuj poszczególne kroki wcześniej, byś m ógł za planować zdjęcia. Myśl, j ak reżyser filmowy:

p lanowanie zdjęć, akcja,

zbliżenie, zdj ęcia końcowe. To po m oże

zaprojektować każde

z nich.

3. Wybierz miej sce z jednolitym, m iękk i m św i atłe m, które nie zmieni s i ę podczas wykonywa nia kolejnych zdjęć. 4. Rozważni e kompon uj poszczególne ujęcia, by p rzekazać n aj waż ni ejsze informacje; usuń wszystko, co nie j est czytelnym kom unikatem. 5. Zrób zdjęcia w ię kszejliczbi e czynności niż m yśl i sz, że będą potrzebne i wybierz te, któ re przekazuj ą najw i ęcej informacj i w czasie edycji.

m

1

LABORATORIUM KREAT YWNEJ FOTOGRAF II

Proces złożony z powtarzających się czynności, jak robienie makaronu, jest świetny dla tego zadania, bo masz kilka możliwości zrobienia właściwych ujęć.

ROZMOWA ZE

SOBĄ

I-

Autoportret cl/)

Uwielbiam zadawać

,-+

zrobienie autoportretu swoim studentom, ale

OJ

sam nie znoszę tego

~

potrzebnej do tego

rob i ć. Rozw in ięcie

(D

samośw i adomości może

=i OJ

·statyw

być trudn e. Proces, w którym j est się

·lampa wyłączona

zarówno twórcą, j ak i obiektem, to niezwykła

·aparat kompaktowy: wybierz tryb portretu i z n ajdź w menu samowyzwalacz

siebie i uczenia s i ę.

oko li cz n ość wyrażen i a

· lu strzanka cyfrowa: u żyj manualnego ustawian ia ostrości i naświetlenia . Ustaw aparat, zobacz wybrane przez niego na świetlenie i użyj go jako punktu wyjścia

• smartfon: do tego zadan ia pot rze bujesz samowyzwa lacza. Oprzyj telefon o książki i zrób dużo ujęć testowych.

"Jestem głęboko powierzchowną osobą."

- Andy Warhol

m

1

L ABORATOR I UM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Rozważ wybór biało-czarnego zdjęcia, tak jak na tym wymownym autoportrecie Anni Christie.

Zaczynajmy! 1. Stań naprzeciw lustra i zdecyduj, jak chcesz s i ę sportretować. Jedyna zasada jest taka, że ty lub jakaś część ciebie ma się znaleźć w ujęciu.

2. Znajdź dobrze wzmacn iaj ące

oświetlone

miejsce,

nastrój, jaki chcesz

oddać.

3. Rozważ dokładnie kwestię tła. Chcesz mieć otoczenie czy coś prostego ?

4. Ust aw aparat na statywie lub użyj blat u sto łu , kontuaru lub stosu książek.

S. W miejscu, w którym będziesz stać na zdjęci u , ustaw swoj ego zastępcę: poduszkę,

6 . Zrób

mopa lub pluszaka.

uj ęcia

próbne, by ustawić

ostrość i właściwe naświet l enie.

7 . Nast aw samowyzwa lacz i szybko s tań

\ '.

na swoim miejscu. Spróbuj robić zdjęcia bez oglą dan ia ich, zanim nie zrobisz kilku ujęć.

'

'

„. f

....

'

Alternatywnie, pomiń kroki od 3 do 7\ i znajdź interesujący sposób uch wycenia siebie w odbiciu Mop w roli dublera.

lub w cieniu. Autoportret Valerie Aster.

RO ZMOWA ZE

SOBĄ I -

I.U

Piątek Obserwacja

:z

I.U

N

'-'

==

''-'

c

Czas zrobić przerwę w fotografowaniu i spę dz ić trochę czasu na podziwianiu już wykonanej

r+

wy brać

OJ

g o dz inę.

pracy. I dź do biblioteki i wypożycz t yle książe k o fotografii, ile tylko zdołasz unieść. Postaraj się temat i art ystów, o których nigdy wcześn iej nie słyszałeś i og l ąd aj ich zdjęci a przez

l/)

~

m :J

• Dzisiaj odłóż apa rat.

OJ

„Aparat to narzędzie, które uczy ludzi widzenia bez aparat u."

- Dorothea Lange W tym zadaniu ważne jest, byś zapozna/ się z najnowszymi książkami i odszedł od monitora komputera. Wertowanie książek i oglądanie wydrukowanych reprodukcji może być dużo bardziej sa tysfa kcjonujące i pozwoli ci ocenić i zrozumieć twoją pracę.

m

1 L A BORATOR I UM KREATYWNEJ FOTOGRAF I I

Zaczynajmy! Oto lista pewnych stref zainteresowań wraz z fotografem, którego uważam za dobrego ich reprezentanta. Wybierz kilka, kt óre przykują twoją u wagę i obej rzyj je, przeanalizuj i zainspir uj się. ·współczesna

martwa natura: Edward Weston

·ludzie, współczesne gwiazdy: An nie Leibovitz ·dzieci: Anne Geddes · psy: William Wegman · współczesny

dokument: Pau l Strand

·współczesna

reklama i moda: Hans

Neleman • współczesna abstrakcja: Laszló Moholy-Nagy ·współczesna kultura/młody

talent:

Matt Eich · dokument międzynarodowy: Gwenn Dubourthoum ieu · współczesna

natura: Art Wolfe

• pejzaż historyczny: William Henry Jackson • życie współczesne: Joel Meyerowitz ·reklama: Hi ro (Yasuhiro Wakabayashi).

To interesujące ujęcie pochodzi ze słynnego foto-eseju Dorothei Lange, obrazującego życie robotników, wykonanego na zlecenie Works Progress Administration (WPA) w czasie Wielkiego Kryzysu.

migrujących

ROZ M O WA Z E

SOBĄ

-

LI.I

Kolekcja

:z LI.I

N

u

3:

'U

Podczas podróżowania po Ameryce Centralnej, przydarzyły mi się dwie niezależne sytuacje, gdy tubylcy zapyta I i: „ Co kolekcjon ujesz?" Nie jestem pewny, dlaczego przyszło im do głowy, że Amerykanie to kolekcjonerzy lub czy nie było to przej ęzyczenie lub błąd w tłumaczeniu , ale s kło n iło mni e do zastanowienia, w jaki sposób definiuje nas nasz dorobek. Badamy tutaj to pojęc i e

OJ

poprzez fotografowan ie tego, co mamy.

· lampa wyłączona ·aparat kompaktowy: u żyj t rybu martwa natura · lustrzanka cyfrowa: to dobra okazja do ćwiczenia ustawiania manualnego, ponieważ masz pe łną kontro l ę nad sytuacją

• smart fon: jeśli twój telefon jest wyposażony w zoom, oddal się o krok od obiektu i zbliż o połowę, by go skadrować.

„ Dom to po prostu sterta rzeczy pod przykryciem."

- George Carlin

•

1

L ABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAF I I

Znajdź grupę rzeczy, które razem tworzą kolekcję. Oto rupiecie z mojej szuflady.

Zaczynajmy! 1. Stwórz kolekcję z przedmiotów, które znajdują s i ę w twoim otoczeniu. Musi to być coś całkowicie przypadkowego - może znajdziesz to na kuchennym blacie, w kieszen i albo w portfelu. 2 . Ustaw kadr na równ ą powierzchnię, · blisko okna, nie w bezpośrednim świetle.

3. Układaj wybrane przez siebie przedmioty, tak by ustawienie wyglądało jak najbardziej naturalnie. Określamy to mianem „kontrolowanego chaosu" i wygląda, tak jakby rzeczy od dawna l eżały w dokł adnie takim ustawieniu i chociaż ca łość została szczegółowo zaaranżowa n a,

by tworzyć sens w izualny.

4 . Ustaw wąski kąt widzenia, byś raczej patrzy ł na ko mpozycję przestrzennie, niż w układzi e wertykalnym. 5. Zrób kilka

uję ć

testowych i obejrzyj je.

6. Przestawiaj przedmioty, by wszystkie były

dobrze widoczne, ale jednocześ­ nie zachowaj napięcie i zamysł kompozycyjny.

Światło padające z okna to dobre źródło miękkiego, jasnego światła do fotografowania kompozycji z małych przedmiotów.

Rada Wytnij w kartce papieru d zi urkę wielkości monet y i przesuwaj ją po ekranie aparatu tak, byś mógł w danym momencie widz i eć tylko część obrazka. Czy jesteś w stanie określić, co s i ę dzieje w każdej jego części lub czy znajduj ą s ię na nim duże ciemne dziury albo tajemnicze, niewyraźne zarysy? Przesuwaj przedmioty, aż każdy element ujęcia nabierze wizualnego sensu. Może to być nużące, ale nie poddawaj s i ę.

ROZMOWA ZE

SOBĄ

-

u.I

Dokument

:z u.I

N

u

==

''-'

c

·wyłączona lampa

r+

·aparat kompaktowy: najlepszy j est tryb snapshot. Jeś li masz taką opcję, rób czarno-białe

l/)

OJ

~

Fotografia: prawda czy fikcja? To, jak pokazujesz dany temat, jest uzależnione od twojej opinii, a więc zdj ęcia również prezentuj ą t wój punkt widzenia. W tym ćwiczeniu wyobraź sobie, że jesteś reporterem i twoim zadaniem j est stworzenie wyczerpującego eseju na temat czegoś lub kogoś.

zdjęc i a

· lustrzanka cyfrowa: zastosuj tryb auto, który pozwoli ci się szybko poruszać i robić ujęcia nawet przy słabym świetl e. Zrezygnuj z głębi ostro ści dla znieruchomienia akcji

([)

::::J OJ

• smartfon: rób wiele ujęć sceny i najlepsze wytnij

każdej

później.

"Czarny i biały to kolory fotografii. Dla mnie są symbolami jednocześnie

nadziei i rozpaczy,

które na zawsze naznaczają ludzkość."

- Robert Frank

Te zdjęcia wykonano w ramach projektu, dokumentującego życie Judzi w wioskach Nikaragui.

m

1

LABORATORIUM KREA T YWNEJ FOT OGRAFII

Zaczyn ajmy! 1. Wybierz sytua cj ę lub osobę, któ rą chcesz pokazać. Nie powinny cię z o biektem łączyć żadne w ięzi . Fotografowa nie i badanie powinny postę pować razem. Ty jes teś t ylko w idzem.

2. Przygo tuj

sytu ację,

by móc zbliżyć się

do swego obiektu. Je ś li jest to osoba, postaraj się, j eś li to możli we, by ć p rzy niej j ak c i eń przez j a kiś czas. Jeże l i jest to j akaś sytuacj a lub d ziałanie posta raj s i ę o harmo nogram lub dowiedz s i ę, czy nie potrzebujesz pozwolenia lub przepustki, by ją o b se rwować. Możesz spędzi ć dzień, obse rwując pracę

weterynarza lub ud ać s i ę na pokazy modeli samolotów.

3. Rób biało - cza rne uj ęcia lub edytuj zdjęcia później.

4. Upewnij się, że masz dużo miejsca na karcie pamię ci i pstrykaj bez ogra nic ze ń.

5 . Poluj na ujęcia za ku lisowe. 6 . Rób zdj ę cia nawet wtedy, j eś li nie j es teś pewien czy oświ etl enie lub ostrość są właśc i we.

7 . Dokonaj szybkiej edycji zdjęć zaraz po ich zrobieniu. N astępnie wróć do nich dzi e ń późni ej i jeszcze raz oceń swoją se l ekcj ę.

Im więcej czas u spędziłem z ludźmi, tym bardziej intymne i śmieszne stawały się zdjęcia.

ROZMOWA ZE

SOBĄ

-

u.I

Mix medialny, projekt earli:

z

u.I

N

Mini-dziennik fotograficzny

'-'

Wielowarstwowy, osobist y projekt to sposób na zarejestrowanie twoich doświadczeń i odczuć , związanych z fotografowan iem, we własnoręcznie wykonanym dzienniku.

• 10-20 fotografii • 3 arkusze dwust ronnego matowego papieru do drukarki atramentowej lub podobnego · d rukarka atramentowa ·szydełko ·igła

z nitką

• no życzki lub nożyk do papieru, linijka ·długopis.

„Nawyki robienia zapisków są użyteczn e jedynie

w tedy, gdy

niszczymy je natychmiast po tym, gdy tylko przes tają być ważne."

- W. Somerset Maugham Projekt ten, oglądany już z czasowej perspektywy, przeniesie cię do chwili, gdy robiłeś zdjęcia i przypomni ci wszystkie związane z nimi uczucia.

Ili

LABOR ATORI UM KREATYWNEJ F OT OGRAFII

Zaczynajmy!

Zdj. 7: Ułóż zdjęcia w centrum kartki, ponieważ będziesz j e przycinać.

Zdj . 2: Przycięte i złożone

Z dj. 3: By zakończyć zszywanie

warstwy włóżjedną w drugą, by

przewlecz igłę przez nitkę.

przypominały książkę.

1. Wybierz 10-20 fotografii, które wykorzystasz w tym projekcie. Otwórz 6 stron formatu A4 w trybie pejzażu twojego foto-edytora. U m i eść na nich swoje zdjęc i a, pozostawiając b i ałą przestrzeń, na której będz i esz potem móg ł pisać. Jeś li układ zdjęć będzie

ci się podobał, wydrukuj pierwsze

3 strony na matowym papierze. Następn i e umieść je znów w drukarce. Wydrukuj strony od 4 do 6 na odwrocie już zadrukowanych kartek. Gdy skończysz, będziesz m i a ł 3 arkusze papieru ze zdjęcia mi

po obu stronach.

2. Za pomocą nożyczek lub nożyka przytnij każdą kartkę do w ym iaru 13x25 cm. Złóż na pół, by uzyskać trzy złożone arkusze o wymiarach 13x13 cm. Włóż arkusze j eden w drugi, tak by przypominały ks i ążkę (zdj. 2). Za pomocą szydełka zrób trzy równo oddalone od siebie dziurki na środku każdej warstwy. 3. Dla prostego po łączenia warstw zszywaj je igłą z n i tką od zewną t rz do wewnątrz, pozostaw i ając ok. 8 cm nitki po zewnętrznej stronie. Przytrzymaj jej koniec w jednym miejscu, p rzewl ekając igłę przez górną dzi u r kę. Następnie wci śn ij igłę do środka przez do l ną dz iu rkę, a potem z powrotem wyc i ągn ij ją przez środ kową. Zac i śnij nić i zwiąż końce razem w supełek. Przytnij, jeś l i zechcesz.

Zdj . 4: Dodaj swoje notat ki, by skompletować swoją książkę.

4. Na koniec pomyśl o swoich zdjęciach i zapisz wszystko, co przychodzi ci do g łowy - od całej opowieści, po p rzypadkowe zestawienia słów i zdań , które nadadzą tekstury twoim stron icom (zdj. 4).

ROZMOWA ZE

SOBĄ

-

I

a owanie acem FOTOGRAFIA MA WIELE TWARZY. głęb n e rzemiosło wni kaj ące w i stotę

Często

przypomina skrupulatne, do-

rzeczy. ln nym razem jest przypadkowa, spon-

taniczna i szybka. W kolejnych ćwiczeniach będziemy się bawić pewnymi technikami, by stworzyć n iecodzienne ujęcia, które wykorzystuj ą najrozmaitsze sposoby patrzeni a, jakie daje ci twój apara t. Niektó re z zada1i przy n i L)Są abstra kcyj ne zdj ę­ cia,

n i ezw i ązane

z niczym i niemające znaczen ia: po prostu ko lor, linia i forma.

Techniki to tylko ki lka punktów istotnych n a starcie. kręć się

w kolo ze swy m apara tem albo ustaw

Fotografia cyrrowa jest świet n a,

coś

Wy myśl coś w łas n ego,

przed swoim obiektywem.

pon i eważ m ożesz

w niej natychm iast

zobaczyć

efe kty. Eksperym en towanie jest kl uczem: bądi innowacyjny, otwarty i myśl persp ektywiczn ie. Możesz odkryć , że właśnie

kon kretna technika ni e stworzy interesujących

wtedy możesz być bliżej celu, niż ci s ię wydaje.

i spróbuj

r óżnych naświetleń, odle głości,

-

- niczego s i ę n .ie

b ać .

I LABO RATO RI UM KREATYW NE J F OTOGRAFII

przyciemnić

ale

w tym miejscu

ruch ów. Częs to jest tak,

wychodzi, n agle zaczyna dz iałać - ·wystarczy rusz ać , p o d ej ść bli żej

Zostań

zdjęć,

że coś ,

co n ie

obraz, wol niej s i ę po-

N

o

N

o

or

L.U

Rozmycie

:z: L.U

N

u

3:

'U

1--~~-r-=~---"--~~...-..,------,r-;

c Vl

Zazwyczaj u ważamy, że rozmycie jest błędem, jednak celowo rozmyte uj ęc ia są zaskakujące i ta jemnicze. Z rozmyciem mamy do czynienia wtedy, gdy coś - aparat, obiekt lub jedno i drugie - porusza się podczas długiego n aświetlen ia (1/ 30 sekundy lu b dłużej ) .

r-+ OJ

~

m ::J

OJ

· wyłączona

lampa

· aparat kompaktowy: ustaw ręcznie najn i ższą światłoczu­

łość. Jeś li masz możliwość ustawienia ręcznego, ustaw przysło nę

na najwyższy

numer • lust rzanka kompaktowa: ręczn i e

ustaw najniższą

św i a t łocz ułość. Użyj

priorytetu migawki i w ybierz 1/8 se kundy lub wolniejsze ustaw ien ie • smart fon: wię kszość użyje d łuższej szyb k ości migawki w ciemnym otoczeniu.

„Nie ma rzeczy nieinteresujących. Są tylko niezainteresowani ludzie." -Jerry Uelsmann Ten malarski efekt został uzyskany dzięki nieznacznemu poruszeniu aparatu, w czasie, trwającego 7/4 sekundy, naświetlania s tojącego nieruchomo cielęcia.

-

I

LABORATOR IU M KREAT YWN EJ FOTOGRAFII

Zaczynajmy! 1. Twoim zadaniem jest st worzenie

ciekawych, rozmytych uj ęć.

2. Ustaw szybkość m igawki na 1/8 sekundy lub na mn i ejszą szybkość. Najlepsze rezu ltaty daj e ustawienie na \4-1/ 2 sekundy. To znaczy, że potrzebuj esz wąskiej przysłony (ok. f/ 16) i/lub ciemniejszego otoczen ia. Przy jasnym świetle słoneczny m , nie osiągn i esz prawdopodobn ie tak niskiej szyb kości migawki, jakiej pot rzebujesz. 3. Uchwyć moment, stosując jedną z nastę pującyc h technik: · Um i eść

aparat ma statywie i rób

zdjęcie poruszającym s ię

obiektom: autom, ludziom na chodniku, wodospadowi lub dzieciom na huśtawce.

·Poruszaj aparatem, podczas gdy obiekt lub kadr pozostaje nieruchomy. Możesz go poruszać z boku na bok, z góry na dół, obrócić, przekrę­ cić lub p rzyb li żyć obiektyw, gdy migawka jest otwarta. ·Poruszaj aparatem przy jednoczesnym ruchu obiektu. Śledź obiekt, by rozmyć tło lub poruszaj się w odw rotnym kierunku .

4 . Kluczowe jest eksperymentowanie z różnymi szybkościami migawki i ruchami aparatu. Uwa żaj, bo gdy się wciągniesz, zajmie ci to cale popołu­ dnie.

Na tym wspaniałym ujęciu modelka Ang ie Allen się porusza, aparat zaś jest nieruchomy.

Esy-floresy

:z l..U

N

u

3:

'U

c

St wórz świ et lne rysunki, m i eszając źródła świa tła i po ru szając aparatem wokó ł, w czasie dług i ego naświ etle n ia.

l/)

rlQJ

~

ro

::J

·wyłączon a

QJ

lampa

·aparat kom paktowy: wybierz tryb n oc n y.Wi ę k szość aparatów wybierze „dług i czas naświet l a­ nia" (sp rawdź w twojej instrukcji obs ług i) ·lustrza nka cyfrowa: ustaw aparat na ręczne ustawianie ostrośc i i n aśw i etlan i a. Zacznij od naświetlania f/16 na pi ęć

sekund i eksperymentuj dalej • smartfon: działa , jeś li jest naprawdę ciemno i masz j asne światło.

"Światło to twoje kredki,

a w pudełku zawsze znajdziesz więcej kolorów."

- Tedric A. Garrison

m

1

LABORATORI UM KR EATYWNEJ F OTOGRA F I I

Źródłami tych zygzaków są: budzik, i Pad, światło nocne, lampka nocna i kinkiet.

Zaczynajmy! 1. Znajdź źródło światła w całkiem ciemnym otoczeniu; światł a uliczne w nocy będą do tego idealne. Wypróbuj świece, lampki świ ąteczne lub telefon. 2. Ustaw apa rat w kierunku św i a tła, a n astępnie zaczn ij nim poru szać i odpal m igaw kę. 3. Rób wiele ujęć, po ruszając się z różną szyb kością i oddalając się na różną odl egłość. 4 . Generalnie,

sze ro kokątny

5. Twórz efekty św i et l ne, potrząsaj ąc aparatem.

obie ktyw sprawdzi s i ę tu najlepiej.

przybliżaj ąc

Rady • Upewnij s i ę, że źródło światła znajduje s i ę w centrum kadru, zanim naciśniesz spust m igawki; w innym przypadku apa rat może opóźnić pst ryknięcie,

bo będzie szuka ł w ciem n ości czegoś, co

trzeba wyo strzyć . ·Wypróbuj ustawieni e „B"; migawka pozosta nie ot warta tak d łu go, jak dłu g o bę d zi esz przyt rzymywać spust. · Zacznij poru sza ć aparat em, zan im przyciś ni esz spust.

o biektyw, o b racaj ąc s i ę lub

To ujęcie ulicy zrobiono z 4-sekundowym czasem naświetlania, przy

Te wszyst kie zygzaki, pochodzące z tego samego ujęcia, powstały

użyciu

w wyniku 2-sekundowego czasu n aświetlenia.

statywu.

MALOWAN IE PALCEM 1

m

u.I

Patrz przez okienko

:z: u.I

N

u

3:

'U

c

rl-

Fotografowanie jest jak gotowanie; rezultat zależy od

OJ

składn i ków .

L/)

Czego dodasz do swoich ujęć?

~

w i ęc

(D

:J OJ

·wyłączona

lampa

· aparat kompaktowy: t ryb pejzażu zazwyczaj działa najlepiej

W ty m ćwiczeni u zastos ujemy małe okrągłe okienko, by wyodrębn i ć ki lka prostych składn i ków

i stworzyć nasz własny mały świat.

• lustrzanka cyfrowa : wybierz ręczn e ustawianie, a n aśw i etla­ nie ustaw, tak jak poprzednio, przytrzymując swoje okienko • smartfon: fotografowanie ludzi w ten sposób, może być ba rdzo zabawnym ćwicze­ niem. Może trzeba będzi e rob ienie zdjęć zanim zaczniesz sz ukać bohaterów swoich uj ęć. poćwiczyć

j edną rę ką,

„To ćwiczenie zbliżyło

11

Zyskasz zdolność zmieniania

mnie do małych rzeczy, dzięki niemu spojrzałam

na nie

świata."

z nowej perspektywy';

- Courtney Love

wirtualna studentka,

napisała moja

Kerstin Kumpe.

-

LABORATORIUM KREATYWNE J FOTOGRAFI I

Zaczynajmy!

1. Wytnij o kienko, w ie l ko ści piłecz k i pingpongowej, w środku sztywnej ka rtki lub kartonu o wymiarach 20x25 cm. Wybierz dowolny kolor; efekty będą różn e.

2. Wyjdź na zew nątrz i ćwi cz kad rowanie ujęć

ze swoim o kienkiem. Kiedy

zobaczysz coś, co ci s i ę podoba, rób zdjęcie przez dziurkę - ot tak, po prost u.

3. Zmieniaj odległość papieru od aparatu, by zmien iać kadr i efekty.

Valerie Astier użyła półprzeźroczystego papieru, by zrobić to piękne zdjęcie.

4. Przytrzymuj papier przy każd ym ujęci u.

Rady · Dwoma wyzwa niami będą ustaw ienia os trości i czasu naświetlania, pon i eważ aparat będzie włącza ł papier do swoj ej ka lkulacji. Ty chcesz, by ostre było tylko to, co wida ć przez otworek. ·Aby dobrze ustawić ost rość upewnij s ię, że wskaźnik o strośc i (mały migający kwadracik) wskazuje obiekt, a nie papier. Jeśli masz w apa racie funkcję detekcji t warzy lub możliwość ustawienia wielu punktów ostrości, wyłąc z j e. · Właściwe n aświ etl en ie będzi e zależeć od tego, czy papier jest j aśniej szy czy ciemniej szy od

widoku. Może być konieczne p rzeświet l e nie o sto pi eń , jeśli papier jest biały lub niedoś wiet­ lenie o stop i e ń przy czarnym papierze. Użyj kompensacji ekspozycji.

MALOWANIE PA LCTMJ -

u..t

Nocny widok

z

u..t

N

u

3:

'U

c

Dzięki doskonałej światłoczułości

aparaty cyfrowe mogą stwo rzyć niesamowite zdjęcia.

Pozostawienie otwartej migawki może zarejestrować smugi światła, a nawet spraw i ć, że ujęc i e nocne będzie wyg l ądać, j akby było robione w ci ągu dnia. Im dłuższy czas naświ etlania, tym jaśniejsze jest zdjęc i e.

l/)

r-+ QJ

~ ([)

::::J QJ

• u żyj statywu • lampa wyłączona ·aparat kompaktowy: użyj d ług i ego naśw i etl a ni a.

Zazwyczaj znaj d uje się w menujako„tryb nocny" lub „d łu gie naświetl a n ie"

• lustrzanka cyfrowa: zastosuj ręczn e naświetl enie (f/8) i 1-seku ndową szybkość migawki i eksperymentuj z tymi ustawieniami • smartfon: będzie dobry do uj ęć nocnych, jeśl i obraz będzi e j asny.

„Dzień

bez słońca jest jak,

no wiesz, jak noc." Kultowe widoki, jak Flatiron Building, to doskonały temat nocnych ujęć.

-Steve Martin

•

, LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Zaczynajmy!

To zdjęcie zmierzchu nad Nowym Orleanem w Luizjanie, zostało zrobione ok. 30 minut po zachodzie słońca, kiedy światło z nieba stapiało się z jasnością oświetlenia miasta.

1 . Znaj dź nocny pejzaż z interesującymi elementami i ośw i etle­ niem, jak np. most czy budowla.

2 , l'.Jstaw statyw i zrób kilka ujęć próbnych, by ustawić kompozycję i kadrowanie.

3. Zacznij

robić zdj ęc i a

Rady • U żyj zdalnej obsług i aparatu lub samowyzwa lacza, żeby zrobić zdjęc ia , un i kając

ok. 20 minut po zachodzie słońca, wykorzy-

stuj ąc możliwości

m igawki. Rób se ri ę zdjęć co 10 minut, dopóki nie zrobi się zupełnie ciemno. Dzięki temu uzyskasz seri ę obrazów o różnym stop niu rozjaśn i enia n ieba.

4. Czasem po zachodzie sło ń ca następuje moment zwany „magiczną minutą'; kiedy światło z nieba łączy się ze św i a tła mi widocznymi przez okna; je śli będziesz zbyt długo zwle kać, rezultatem mogą być jedynie jasne plamy na czarnym tle nieba, gdy zaczniesz zbyt wcześ n ie, trafisz na niebo o bladej, bi ałej barw ie.

poruszen ia.

• Jeś li fotografujesz miejsce publ iczne lub budynek, zaplanuj sesję wcześni ej, by wi edzieć, o której włączają się nocne świ a tła . ·Ustawien ie „B" pozwoli ci na na prawdę długie naświetlanie, ponieważ utrzymuje otwartą migawkę t ak d łu go, jak długo przytrzymujesz spust - najlepiej dzi a ła t o przy zdalnej obsłudze aparatu.

MALOWANIE PALCEM

I-

u.J

:z u.J

Malowanie

N

u

3:

'U

c

światłe

Ten projekt przypom ina troc h ę „Esy-floresy" z poprzedniego ćwiczenia i, podobnie jak w przypadku ćw i cze ni a „Rozmycie'; wyjątk owo aparat pozostaj e nieruchomy w j ednym miejscu, a my porusza my św i atłe m wokół obiektu. Podczas długiego naśw i etlania, sensor

l/)

r-+ OJ

aparatu zarejestruje k ażde światło pa d ające na obiekt. Będzi emy napra wdę dług o naświet lać, b yś mógł właściw i e nama l ować obiekt światłem flesza.

~ m :J

OJ · wyłączona

lampa

·aparat kompa ktowy: s pra wdź tryb manualny, by wyb rać dług i e n aśw i etlan i e, czasem nazywa się to„trybem nocnym" ·lust rzanka cyfrowa: ustawienie „B" dzi ała najlepiej, gdy posiadasz funkcję zda lnej obsługi, o t wartą

co utrzyma migawkę tak długo, jak chcesz.

Alternatywnie użyj samowyzwalacza i d łuższego czasu otwarcia migawki • smartfon: pomiń to ćw ic zenie.

Jo mały świat, ale nie chciałbym musieć go malować."

- Steven Wright Aby stworzyć to ujęcie, zatrzymywałem postać Wesa punkt po punkcie, podświetlając go fleszem lampy podczas 5-minutowego naświetlan ia.

m

1 LABORATORIUM KR EATYWNEJ FOTOGRAF I I

Zaczynajmy! 1. Wybierz temat zdj ęcia: osobę, dom, samochód lub natu rę - może to być prawie wszystko.

martwą

2 . Ustaw aparat na statywie w bardzo ciemnym otoczen iu we wn ętrzu lub na zewnątrz. Może to być, na przykład, ogródek przydomowy fotografowany przy pogaszonych świ atłach . Każde św iatło, zn aj dujące się

w otoczen iu ob iektu wpłynie na ujęcie, ale to być d la ciebie korzystne, j eś li chcesz pokazać równ i eż otoczenie. może

3. Ustaw n ajmniejszą szybkość migawki lub ustawienie „B'; jeś li możesz zda lnie obsłu giwać aparat. Pomiar światła w aparacie jest w tym przypadku zbędny, ponieważ wyko rzystasz św i atło z bieżącego naświetlania, zacznij wi ęc od ust awien ia f/8

przysłony i sprawdzaj, które ustawienie jest najlepsze.

4 . Użyj lampy błyskowej lub lampy, która rzuca świ a tło na obiekt.

wyostrzające

5. Skieruj świa tło na obiekt lub fot ografowaną scenę i ustaw ręczn i e ostrość,

zanim zrobisz pierwsze ujęcie.

6. Ustaw licznik lub zdalną obs łu gę, otwórz

m i gawkę

i„ maluj" swoj e

zdjęc i e, poruszając światłem.

Rady • Poruszaj źródłem św i a tła . ·Odległość pomiędzy źródłem światła

a obiektem rozjaś n i obraz,

podobnie j ak czas trwania oświ et l enia jednego ujęcia. ·Załóż ciemne ubranie, j eśli nie chcesz być widoczny na zdjęc i u. ·Oświetlaj obiekt pod różnym i kątami i z różnych pozycji.

• Nie poddawaj się zbyt szybko. Być może trzeba będzie podjąć kilka prób, zanim znajdziesz najlepsze ustawienie.

Różne źródła światła dają różne

efekty. Robiąc to zdjęcie ustawiłem się

w całkiem

ciemnym pokoju i użyłem małej latarki. Podczas JO-sekundowego naświetlania poruszałem

strumieniem światła wokół obiektu i w kierunku tła.

MA LOWANIE PALCEM

Ili

u.I

Efekt bokeh

z u.I N

u

3: 'U

Bokeh pochodzi od japońs ki ego słowa

boke-aji, określającego rozmycie. Termin ten

·wy łączona

lampa

· aparat kompaktowy: znajdź ustawienia manualne, które pozwolą ci kontro l ować

nie opiera się na niesamowitym efekcie, jaki dają nieostre

możesz u żyć

najszerzej. Alternatywnie t rybu portretu

m iejsca na fotografii, zazwyczaj w tle. Zawsze, gdy robisz zdjęcia z bardzo szeroko otwartą

lub makro

p r zysłoną i ustawisz

przysłonę i otworzyć ją jak

·lustrzanka cyfrowa: zastosuj tryb manualny lub priorytet przysłony,

ustaw ją na szerokie

otwa rcie • smartfon: możesz osiągnąć wspaniałe efekty dzi ęki różnym aplikacj om, t akim j ak np. lnstagram.

„Obraz to poemat tworzony bez słów." - Horacy

-

został spopularyzowany w późnych latach 90. XX w. w USA, ale sam efekt j est znany od począt­ ków fotografii. General-

I LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAF I I

ost rość

na coś, co

znajduje się blisko, stwarzasz bokeh. W tym ćwiczen iu będz i emy odkrywać różne

sposoby powstawania rozmycia.

Słowo „bokeh" opisuje niesamowity efekt nieostrego światła na zdjęciu.

Zaczynajmy! Specjalne obiektywy, jak np. Lensbaby, to akcesoria do aparatu, które dadzą ci wspaniałe możliwości

kontrolowania miejsc na zdjęciach, które mają być

rozmyte.

Roz mywa ć, Miękkie światło może być widoczne zarówno z przodu, jak i z tyłu.

czy nie rozmywać

Jak żadna inna techn ika, bokeh jest nadużywana i w związku z tym szybko staj e s i ę cliche. Wi edzieć, kiedy zastosować dany efekt, to kwestia kreatywnej decyzji, która powinna pochodz ić z twego wnętrza . Pomyśl,

Już

wiesz, jak stwo rzyć bokeh z szeroko otwartą migawką (ćw i cz.

14). Eksperymentuj ąc z pon i żej opisanymi technikami, zyskasz Wypróbuj je fotografując swój ulubiony obiekt.

więcej moż liwości.

1. Dawniej fotog rafowie-portrec i ści t w orzyl i tłustą warstwę wokół

brzeg u obiektywu, by uzyskać efekt rozmycia w pewnych miejscach na zdj ęciu. Nie namawiam cię do brudzenia twojego obiektywu, ale możesz kupić fi ltr UV (ob iektyw z jasnego szkła przykręcany z przodu obiektywu lustrzanki cyfrowej ) i posmarować go waze li ną. Przec i erając szmatką, stwórz na nim czystą p rzestrzeń

co czujesz i co chcesz wyrazić. Bokeh wytwarza na efekt tajemn i czości i i ntym n ości. Stosuj go wtedy, kiedy w pełni odzwiercied la twój przekaz. zdjęc i u

Gdy efekt ten j est spójny z nastrojem fotog rafii, staje się p rawie niedostrzega lny. Jeś li zaś efekt to pierwsza rzecz, na któ rą zwracasz uwagę

na zdj ęciu, jest to zbyt dosłowne .

i zobacz, co się stanie.

2. Zastosuj tę samą technikę, jakiej (ćw i cz.

użyliśmy w „Patrz przez okienko" 40), ale zastąp papier jasnym plastikiem. Doskonała

będzi e sztywna fol ia tec hniczna lub spożywcza - zadziałają podobnie j ak ramka z„Mrugnij!" (ćwi cz. 2). Zmien iaj kszta łt otworu i odległość od ob iektywu. Teleobiektyw jest w tym

przypadku lepszy niż obiektyw szerokokątny.

3. Postprodukcja: w iele nowych programów do edycji (n p. Photoshop CS6) pos iada łatwe w zastosowaniu fi lt ry (Ti lt-Shift), które pozwa l ają tworzyć zb li że n ia okreś l onych m iej sc na zdj ęciach. iPhone i Motorola Droi d mają obecn ie ap likacje, dzięki którym uzyskasz fantastyczne obrazy; wypróbuj apli kację Ti lt Shift Generator lub lnstagram.

MALOWAN I E PALCEM

1 •

u.J

Mix-Medialny projekt earli:

:z u.J

N

Plamki

u ~

'U

Plamki sq dobre. Z plamek się cieszcie. Jeżeli chcecie,

poplamcie

coś jeszcze!

· zdj ęcie

z obiektem w centrum na prostym tle

· arkusz papieru t ransferowego do j asnych tkanin typu Cold-Peel (np. Avery) • małe opakowanie farb akwa relowych · #ok rąg ły pędze l

#12 lub

podobny

W ćw i cze n i u 19. zastosowa l i ś my papier t ransferowy w „normalny" sposób. W tym ćw i cze niu użyje m y go j ako kanwy i będzi emy na nim malować po wydrukowaniu zdjęcia. Po namalowaniu wzorów na t kaninie, na ca łej powierzchni zdjęcia powstają wyjąt kowe

ksz t a łty - ma łe d zieła

sztuki.

· drukarka at ramentow a • n ożyczki

lub

n oży k

do papieru

i li nij ka.

" Wszys tko j est celowe. To tylko wypełnianie plamkami."

- David Byrne

a

1

LABORATORI UM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Ten suchy pła tek został sfotografowany na tle tekstury arkusza papieru akwarelowego, pows tałej dzięki subtelnym, precyzyjnie rozmieszczonym plamkom namalowanym akwarelami.

Zaczynajmy! 1. Znajdź lub zrób zdjęcie obiektu znajdującego się w centrum zdjęcia na prostym tle.

2. Dopasuj rozmiar zdjęcia w edytorze do wymiarów arkusza papieru transferowego (22x28 cm) i wydrukuj je na nim. 3. Wymieszaj swoje akwarele aż do uzyskania pożądanego koloru. Użyj dużo wody, rysunek powinien być bardzo mokry.

4. Zanurz pędzel w farbie i delikatnie dotknij papieru jego koniuszkiem; powtórz czynność . Po minucie lub dwóch farba powinna zacząć się rozprzestrzeniać po powierzchni papieru. Jeśli robisz dużo plamek, upewnij się, czy zostawiasz wystarczająco dużo miejsca by mogły się rozprzestrzeniać (zdj.1 ).

może wylać się poza margines

Zdj. 1: Zostawiaj miejsce pomiędzy plamka-

Zdj. 2: Farba

mi, by pigment mógł się rozprzestrzenić.

fotografii. By to naprawić, przytnij papier

Wolne przestrzenie możesz uzupełnić później,

nożyczkami lub nożykiem.

jeśli okaże się to konieczne.

5. Rób kolejne plamki. Rozprowadzaj je, tak by tworzyły wzorek, jak na tapecie lub ściśnij je, by powstał przypadkowy deseń.

6. Gdy wyschną, utnij białe krawędzie (zdj. 2) i włóż pomalowane zdjęcie do kartonowej ramki.

Rada Wydrukuj dodatkowe zdjęcie i wypróbuj różne kolory plamek tworzących tło. Robiąc Skrzydłoszpona eksperymentowałem z czernią, niebieskim i zielonym, zanim zdecydowałem się na żółty. The Screamer, mix medialny na papierze.

MA LOWANIE PALCEM

-

sze W OSTATNIM ROZDZIALE,

pracowaliśmy

nad przypadkowymi fotografia-

mi. Teraz wkraczamy tu w świ at zd j ęć bardziej przemyślanych, bardziej dopracowanych, lepiej zaplanowanych. Wraz z kolejnym zestawem za d ań osiągniesz poziom, na którym twoje zdj ęcia nabiorą ekspresji dzięki gł ę b szemu psychicznemu zaangażowaniu: zbuduj coś, zb li ż się do kogoś lub wyrusz gdzieś , gdzie nigdy dotąd nie byłeś. To mój ulubiony sposób robienia zd j ęć : ich narodziny z jakiegoś pomysłu lub projektu, powstawanie poza l ogiką, ł ączenie rekwizytów i informac ji, i wreszcie - pstryknięcie. Jeś li musisz naprawdę g ł ę boko szukać, by zna l eźć właściwe uję­ cie, otwieraj ą się przed tobą kolejne oko lic znośc i, odkrywasz nowe możliwości. Gdy fotografia staje się bardzo istotną częścią twoj ego życ i a, pokonujesz drogę od rejestrowania chwil, do ich tworzenia. Im więk sza będzie psychiczna więź a twoim obiektem, tym więcej sensu zaczną nabierać twoje obrazy!

mi ędzy tobą

m

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAF\\

u.I

Plusk!

:z u.I

N

u

3:

'U

c

Rozgnieć coś (cokolwiek) i sfotografuj to na białym tle. Spróbuj wykreować ostry, graficzny

obraz.

L/)

r+ OJ

~ rD

:J OJ

·wyłączona

lampa

·aparat kompaktowy: użyj trybu close-up lub makro ·lustrzanka cyfrowa: zastosuj średnią głębię ostrości

i ostrożn i e ustawiaj ostrość. Upewnij się, że migawka jest ustawiona na ok. 1/60 d la subtelnego wyostrzen ia • smartfon: upewnij s i ę, że w m iejscu, w którym s i ę znajdujesz jest dużo świ a tła, by uniknąć rozmycia.

11

Sztuka to forma katharsis."

- Dorothy Parker

m

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

Złamanie lub rozgniecenie czegoś ma w sobie wiele dramatyzmu, a w rezultacie fotografie tego

przedmiotu szczególnie silnie działają na odbiorcę.

Zaczynajmy!

Zdjęcie autorstwa Va lerie Astier.

1. Wybierz białe lub ja sne tło - może to być papier, stół, karton lub coś

pomalowanego.

2 . Ustaw w pobliżu

źródło św iatła, które stworzy przyjemne, ciemne cienie; bezpo ś redn i o padające światło z okna lub nieosłonięte jasne żarówki będą najlepsze.

różne kątów widzenia aparatu: od najszerszego (patrzen ie prosto w dól) po najwęższy (wi ększe zbliżenie) .

4. Zastosuj

5. Użyj kompensacji ekspozycji, by doświe tli ć lub zmniejszyć naśw ietlenie zdj ęcia

w celu wzmocnienia graficznego efektu.

3. Gnieć, krusz lub łam coś i zrób zdjęci a efektom.

GŁĘBSZE WODY

Ili

Naślad UJ

U-I

I

:z U-I

N

u

3:

'U

cV1

niesfotografowane

Pomyśl

o kilku swoich ulubionych dziełach sztuki: obrazie, rzeźbie, opowiadaniu. Czy mogłyby fotografiami? Twoim zadan iem jest dekonstrukcja niesfotografowanego dzieła i stworzenie możli wie najwierniej szej jego fotograficznej reprodukcj i. stać się

r-+ Q.J

~

m ::::J

Q.J

· statyw ·wyłączona

lampa

·aparat kompaktowy: wybierz tryb, który najlepiej pasuje do twoich zdjęć ·lustrzanka cyfrowa: manualne ustawianie naświet la nia i ostrości jest dla ciebie na pewno najlepsze. Testuj i ustawiaj kontrast przed ostatecznymi ujęc i ami • smartfon: oprzyj telefon o st os książek lub coś podobnego tak, byś nie mus i ał kadrować za każdym razem, gdy coś zmienisz.

„ Dobrzy artyści pożyczają, genialni kradną."

-Pablo Picasso

B

[ i i .eoRATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

To zadanie może wymagać wycieczki do second-handu lub sklepu vintage.

Zaczynajmy!

Dziewczyna w perłowych kolczykach, Johannes Vermeer, ok. 1665.

1. Spróbuj dopasować każdy detal: kąt widzenia aparatu, oświetl e­

2.

Bethany wit h a Pea rl Earring, fot. Christi Sonheim, 2011.

Dzień 1: Wybierz obraz, zn ajdź miejsce, rekwizyt y i/lub modela.

nie, głębię ostrości, kolor itd. Zrób kilka ujęć próbnych i obejrzyj je na komputerze przed zrob ieniem właściwych zdjęć.

Dzi eń 2: Zrób ujęc i a p róbne, sprawdź dostrojenie św i atła i zrób szkic pozycj i.

Może być

Dz i eń

pomocny podział twojego t wórczego dz i ał an i a.

3: Wybierz ustawien ie i zrób ostateczne ujęcia.

GŁĘBSZE WODY

•

LU

Obrazek w obrazku

:z LU

N

u

3:

'U

c

Na poj edynczych zdj ęciach j est tak w iele szczegółów. Przy bli żaj ąc je coraz bardziej i bardziej, możesz d ostrzec kolejne warstwy i ko lej ne historie poza tą naj wyraźni ej szą.

l/l

r+

QJ

~

m :::J

QJ

· wyłączon a

lampa

·aparat kompaktowy: wybierz tryb pej zażu i najniższą św i a tłoczu łość

• lust rzan ka cyfrowa: wybierz tryb manualny i szybsze ustawienie migawki. Ustaw n i ską światłoczułość, by u n iknąć ziarnistej t ekstury. Potrzebuj esz bardzo ost rego zdjęcia • smartfon: to zabawne, bo m ożesz p rzyb l iżać wszystko na ekranie.

„ Motywy powinny być tak wkomponowane w obraz, by poprzez ich usta wienie opowiedzieć odrębną historię."

- Johann Wolfgang von Goethe Odkryłem tę historyjkę, schowaną

a

1 LABORATO RI UM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

w zdjęciu z plaży, po drugiej stronie.

Zaczynajmy!

1. Wyjdź na zewnątrz i znaj dź ujęcie (lub wybierz spoś ró d swoich zdjęć),

w którym zawrzesz tak w iele motywów, ile tylko się da: na przykła d tłu m ludzi w mieści e, p laża lub ogólny w idok.

2. Zrób w komput erze

ko pię zdjęcia, byś nie zn iszczył o r ygina ł u .

3. Znajdź in teres uj ący kształt lub temat i p rzybliż go, aż uzyskasz ca łki e m

nowe zdjęcie.

4. Wytnij wyod rę b n io n ą przest rze ń i z m i eń w i e l kość zdj ęc i a w ustawieniach fotoedytora („w i e l kości zdjęc ia" lub „z mi e ń rozm iar"), zaznacz przybl iżony rozmiar i rozd zi elczość (ppi) o ryginalnego zdjęcia (np. 400x600, 180 ppi). To da ci obraz zia rnist y, ale bez widocznych piksel i.

5. Zrób trzy lub wi ęcej takich wyci ę tyc h

z b l iżeń i po łą cz je w j edno,

by powstała nowa opowi eść.

GŁĘBSZE WODY

•

Poważni e?

I.I.I

:z I.I.I

N

u

3:

'U

c l/)

Technologia cyfrowa zrewolucj on izowa ła fotografię sprawiając. że łat wi ej jest teraz zrobić dobre zdj ęc i a. W dodatku zawsze masz aparat przy sobie, nigdy nie za brak-

,-+ Qj

~

nie ci filmu i natychmiast m ożesz obejrzeć

ro

swoje uj ęc ia. Zmien i ło to nie tylko sposób robienia zdjęć, ale tez sposób m yślenia

Qj

o fotografii. W t ym ćw icze niu cofniemy się w czasie i zrobimy zdj ęc i a aparatem na fi lm.

::J · J e śli wci ąż

masz aparat na fi lm,

wyd o bądź

go i kup film (co jest ciekawym ćwiczeniem ). Jeś li nie masz, p ożycz go lub kup

j ednorazowy.

Zaczynajmy! 1. Poświ ęć c ałą ro l kę filmu na uj ęc i a czegoś,

„ Fotografia komputerowa nie będzie już fotografią taką, jaką

znamy. Ola mnie fotografia zawsze będzie chemiczna."

- Ann ie Leibovitz

m

1 LABO RATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

co lubisz. Powinn a t o być dokładna odwrotność ćwiczenia 31 (,,Nie znoszę tego").

2. Wszystkie terminy stosowa ne w fotografii cyfrowej p oc h odzą z czasów film u. Naśw i etlen i e, migaw ka, przysłona i głę bia ostrości wc i ąż pracują tak samo.

3. Używanie ręcz n ego apa ratu na film to św i etny sposób, by zwiększyć t woj e pojęcie

o n aśw i etl an iu , ponieważ j ego st osunkowo p rost a i zmusza cię, byś myślał o tym, o s i ę dzieje o bsługa jest

w danym momencie.

4. Gdy wywoł asz zdjęcia , obejrzyj je i zwróć u wagę, j ak różne są od tych,

które ma sz w ko mputerze.

Współczesne zdjęcia mają w sobie więcej ekspresji, ten powrót do przeszłości

ma nas skłonić, byśmy zwolnili i pomyśleli o uniezależ­ nieniu naszych zdjęć od elektronicznych gadżetów.

GŁĘBSZE WODY

-

u.I

Abstrakcja

:z u.I N

u

s: c lJl ~u

Stworzenie abstrakcyjnych zdj ęć może być wyzwa ni em, ponieważ istotą fotografii jest

r+

przedstawianie i ujawnianie rzeczywistośc i. J uż stworzyleś abstrakcyjne zdjęcia przy„Esach-flo resach" lub „Rozmyci u''. W z wiązku z t ym, że na ka żd e zdj ęcie składa się szereg decyzji,

OJ

celowe tworzenie abstrakcyjnych zdjęć t o ważny element rozum ienia eksp resyjnej natury

~

fotografii.

·aparat kompa ktowy: wybierz ustawien ie naj odpowiedni ejsze do twoj ej sytuacji ·lustrzanka cyfrowa: użyj trybu manualnego i postępuj tak, jak podpowiada ci aparat. Błę d y naświetl a ni a często s kutk uj ą

abstra kcyjnym zdj ęci em • smartfo n: w ty m ćw i cze niu wyp róbuj a pl ikację do robienia zdjęć

czarno - b ia łyc h .

Nie ma sztuki abstrakcyjnej. Zawsze musisz od czegoś zacząć. A potem możesz zatrzeć wszelkie ślady rzeczywistości."

11

-Pablo Picasso Odnalezione abstrakcyjne zdjęcie.

•

1

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAF I I

Zaczynajmy! Zrób zdjęcie zbudowane na bazie linii, formy, koloru, opierając się na jednym z poniżej przedstawionych sposobów:

1. Skomponuj abstrakcyjne zdjęc i e, zbi erając ko l ekcję

przedmiotów,

których wyg ląd przykuwa twoją uwagę. Stwórz z nich projekt, robiąc wszystko, co u ważasz za sł u szne, tak jakbyś rze źb ił.

Szukaj ciekawych przekrojów, kontrast ów, li nii i form. Aby usunąć typowe tropy, zrób ujęcie

z góry, nieostre, zastosuj efekt motion biur. Możesz też wyko rzystać w iele ź ród eł ostrego światła, przy wąskim kąc i e

w idzenia aparatu, dla uzyskania

głębokiego cienia.

2. Znajd ź w swoim otoczeniu abstrakcyjną kompozycję, wypatrując

linii, barw, t ekstur i kontrastu. Zaprojektuj swoj e zdjęc i e przede kształtów,

wszystkim w oparciu o to, co według ciebie wyg l ąda ciekawie, bez doszukiwania się głębszego wizualnego sensu. Szukaj mi ej sc z ostrym, skontrastowanym światł em; dobrą porą j est zachód s łoń ca . U żytecznym n a rzędziem jest podświet l e nie lub robien ie bezpośredniego zdj ęc i a źród ła światła, tworząc na obrazie tzw. fla rę.

Podchodzenie bardzo bl isko lub obiektom z dużej odległości to dobry sposób, by przyglądan i e się

odna leźć abstrakcyjne wzory w zwyczaj nych rzeczach. Pam iętaj,

robisz zdjęcie, które j est dokładnie o niczym i stanowi p i ękno sam o w sobie. Zdjęcie abstrakcyjne.

G ŁĘB S ZE WODY

•

25 niezn Jeśli kochasz robi ć zdjęcia ludziom, naj wyż­

szy czas, byś się spra wdzi ł. Robienie zdjęć osobom, których nie znasz, to chwila prawdy, fotograficzny wyraz sztuki spo łecz­ nej. A zdj ęc i e to dopiero początek; aparat staj e s i ę kata lizatorem niespodziewanych

ro

wi ęzi .

:::J OJ

·wyłączona

lam pa

·aparat kompaktowy: zastosuj tryb portretu • lustrzanka cyfrowa: zastosuj try b auto lub priorytet przysłony. Wcześniej wypróbuj dowolnie wybrane ustawienia; nie rozpraszaj się możli wy mi błędam i

• smartfon: to zadan ie może być wyzwaniem. Ludzie są trochę podejrzliw i, kiedy chcesz im robi ć zdj ęc i a swoim telefonem.

Zaczynajmy! 1. Zrób zdjęcia 25 nieznajomym osobom.

2. Powinno to być 25 osób sfotografowanych w ci ąg u roku lub j eden nieznaj omy fotografowa ny w ciągu 1 tygodnia albo mies i ąca itd. - ni eważne jaki przyjmiesz system. W każdym razie - to powinien być długote r minowy projekt.

„Obcy nie is tnieją. Są tylko przyjaciele, których jeszcze nie poznałeś."

- William ButlerYeats

m

1

LABORATOR I UM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

3. Porozmawiaj ze swoimi modelami i włącz ich w proje kt, pytając o zgodę na zrobienie zdjęcia i opowiadając im, co robisz. Nie pow inno to być robione ukradkiem, powini eneś stać s i ę częścią zdjęcia.

4. Weź ze sobą noteb ooka, by zap i sać, w jakim czas ie i gdzie z robiłeś z dj ęcia oraz za n otować imiona mod eli. Jeśl i podarujesz im swoją wizytówkę, może to być pomocne w p rze ła m a n iu barier. 5. Najpierw słuch aj; bądź cierpliwy i spróbuj zapisać ich własną hi s torię. Właśc iw ie zro bienie zdj ęc ia powinno być ostat nią rzeczą, jaką zrobisz, a nie pi erwszą.

Szukaj naturalnych sytuacji do zrobienia zdjęć. Najlepsze są miejsca spotkań turystów lub miejsca rekreacyjne, gdzie ludzie odpoczywają i są bardziej otwarci na rozmowy z obcymi.

GŁĘBSZE WODY

•

Zgub się Pierwsze wrażenie może zdomi n ować cale nasze doświadczen ie związane z nowym m iejscem. W tym ćw i czen i u spróbujesz oddać t e odczucia na swoim zdjęci u . Aby to zro bi ć będzi es z musiał udać się g dzieś, gdzie nigdy wcześn i ej nie byl eś, mając jeden konkretny cel: zrobien ie fotografii.

OJ

· aparat kompaktowy: to zadanie daje możliwość eksperymentowania z niektórymi bardzo kreatywnymi trybami twojego apa ratu. Zrób ki lka uj ęć próbnych i wybierz ustawienie, które odzwierciedla twoje uczucia związane

z miejscem

• lustrzanka cyfrowa: wybierz ustawienie, które jest dla ciebie najwygodniejsze, przy którym czujesz s i ę najbardziej krea tywny • smartfon: to zadanie daje możliwość wykorzystania naprawdę świetnych, dostę p­

nych aplikacji, jak np. lnst agram.

11

Nie wszyscy, którzy błądzą,

są zagubieni."

-J.R.R. Tolkien

•

1

LABORATORIUM KRE ATYWNEJ FOTOGRAF I I

Jedź

tak daleko od domu, by była to specjalna wyprawa.

Zaczynajmy!

Aby jak najl epiej wyko rzystać swoją kieruj się tymi wskazów kami:

przygodę,

1. Udaj się do miejsca, w którym nigdy wcześ ni ej

nie byleś i o którym praw ie

nic nie w iesz.

2 . Jedź sam lub z innym fotog rafem wyko nującym t o sa mo zadanie. 3. Niech to będzie ekskl uzywna wycieczka tylko po to, by zrobić zdj ęc i e. Nie p lanuj ni c w i ęcej, nie zał atwiaj żadnych

spraw.

4 . Daj sobie kilka godzin na poszukiwania.

luźn ego

czasu

S. Zacznij rob ić zdjęcia natychmiast po wyjśc i u zejś ciu

z samochodu, pociąg u lub po z roweru.

6 . Gdy coś przykuje twoją u wagę, fotog rafuj to natychmiast , potem szukaj dalej i rób kolejne zdjęc i a. Po ruszaj s i ę wokół, by znaleźć inne świa tło i tło. Pod chodź b l iżej lub oddalaj s i ę, dopracowuj ujęc i e, a n astępn i e idź dalej.

To zdjęcia zrobione w czasie popołudniowej przechadzki w Dzielnicy Francuskiej, podczas mojej pierwszej wizyty w Nowym Orleanie w Luizjanie.

GŁ ĘBSZE WODY

1111

u.J

:z

Mix medialny, projekt earli:

u.J

N

u

3: 'U

Abstrakcyjne obrazy

c

.+

Zawsze zazd rościłem malarzom abstrakcyjnym, zwłaszcza tym, którzy pot rafi ą stworzyć abstrakcyj ny obraz, opierając s i ę j edynie na wyobraź n i. Prób owałem tego, ale to dla mnie zbyt ciężk i orzech do zgryzienia. Tak wi ęc , aby p o i grać z abst rakcją, pop ros iłem o pomoc swoj e

OJ

zdj ęc i a.

l/)

~ rD ::J OJ • fotografie cyfrowe ·przybory do malowania wybrane przez ciebie.

" Malowanie abstrakcji to abstrakcja. To cię konfrontuje. Pewien recenzent napisał, że moje obrazy nie mają ani począt­ ku, ani końca. Według niego to nie był komplement - ale był."

- Jackso n Pollock

Aparat umożliwia ci szybkie wypróbowanie wielu różnych abstrakcyjnych kompozycji. Ta seria ujęć została zrobiona moim smartfonem, podczas kolacji z przyjaciółmi w tajskiej restauracji.

m

1 LABORATOR IUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

(

Zaczynajmy!

, ~ ~·

Rose Peta Is in the Tai Restaurant, akwarela i kolaż na papierze, Carla Sonheim.

1. Zrób folder cyfrowych in spira cji. Obejrzyj swoj e zdj ęc i a i wybierz te, które mogą być i nspiracją przy tworzen iu folderu z abstrakcyjnymi obrazami. Jeś li instynkt podpowiada ci, by wybrać coś, co niezupełnie przypomina abstrakcję, wybierz to. Im w i ęcej, tym lepiej.

2 . Miej oczy szeroko otwarte. Gdziekolwiek jesteś ze swoim aparatem, szukaj możliwości zrobienia abstrakcyjnych zdjęć, by je dodać do twojego powstającego folderu.

3. Często sięgaj po swój folder. Spędzaj czas, dokładnie go oglądając, zadając samemu sobie pytania: dlaczego to właśnie ujęcie mi się podoba? Czy p odoba łoby mi się bardziej, gdybym

4. Przesuwaj o biekty. Jeś li chcesz, baw si ę przestrzenią w twoim fotoedytorze i próbuj zasłaniać, dodawać, zmieniać miejsce położenia obiektów na zdjęc ia ch, by ud oskona li ć kompozycję. 5. Zrób

serię

szybkich, małych szkiców na podstawie twoic h zdjęć,

wypróbowując rozmait e wariacje kompozycyjne. Czasem akt

malowania w wyobraźni pomaga stwierdzić, czy będą dobre.

6. Zacznij malować zdjęcie lub miniaturę w swojej głowie, ale zawsze bądź gotowy odrzucić pierwotny wyg l ąd, jeśli w tym kierunku prowadzi cię malowanie.

pominął tę lin ię ?

GŁĘBSZE WODY

Ili

Słowniczek

terminów

Balans bieli: proces dopasowania

ISO: oznacza w rażliwość fi lmu lub

Przysłona: przysłona jest jak tęczów­

ustawień

sensora cyfrowego na świa tło. Niski numer, jak np. 1OO, oznacza, że do zrobienia zdj ęc i a potrzeba więcej

ka w naszych oczach. Kontroluje ilość światła docierającego do sensora i w ten sposób reguluje na św i etlanie;

światła i lepsza jest j ego jakość. Wysoki numer, jak np. 400, oznacza, że do zrobienia zdjęcia potrzeba mniej

to rów n ież wpływa na głębię ostrości. Sprawdź też F-stop.

światła,

czość

aparatu do dostępnego

źródła światła

dla zagwarantowania naturalnych, rzeczywistych kolorów.

Czas otwarcia migawki: faktyczny

pomiar długości trwania ot warcia migawki w czasie naświetlania, mierzony w ułamkac h sekundy. Na przykład:

1/60, 1/125i1/250sekundy. kolejna jednostka odpowiada połowie i l ości światła (1 EV) docierają­ Każda

cego do sensora. Odnosi się też do efektu rozmazania na zdjęciu poruszającego się obiektu.

EV: jednostka miary otwarcia przysłony lub czasu otwarcia migawki równa podwójnej ilości światła w stosunku do wielkości wcześ ni ej­ szej. Na przykład: 1/125 dopuszcza dwa razy w i ęcej światła niż 1/250 i jest o jeden stop ień (1 EV) ja śniejszy. F-stop: jednostka opisująca ustawie-

ale efekt jest ziarnisty, mniej wyraźny i ja sny. Kadr: prostokąt, który w idzisz przez

wizjer lub na ekran ie. Kąt

aparatu: w sensie fizycznym

wysokość

ustawienia aparatu w stosunku do obiektu.

Rozdzielczość:

Monitory komputerowe zazwyczaj mają 72-1OOO ppi, a jakość drukarek to 300 ppi i wyższa . Szumy: odnoszą się do ziarn i stośc i

Kierunek oświetlenia: pozycja

pojawiającej się

na

dominująceg o źródła światła

nych przy dużej

war tości

w

zdjęciach

wykona-

ISO.

stosunku do obiektu.

Pojawiają s ię też w

Kompensacja ekspozycji: tę funkcję

scach podczas dług i ego naświetlan i a i na zdjęc i ach, na które nanoszono

posiada w i ę kszość aparatów. Pozwala o na na zmniejszenie lub zw ię k szenie naśw i etlania (jasnośc i)

w trybie

ciemnych miej-

w iele pop rawek. Światło zastane: naturalne oświetle­

nie przysłony. Na przykład: f/2.8, f/4

automatycznego naświet la nia. Jest użyteczna, gdy automatyczne

nie miejsca, w którym będzie wykonywane zdjęcie.

i f/5.6. Mały numer = duży otwór przyKolejne j ednostki oznaczają dwa razy wi ększą i lość światła, niż

naświet l anie nie przynosi oczekiwanych rezultatów.

Tryb: ustawienie przeznaczone do

słony.

w poprzedniej. Głębia ostrości:

zakres ostrości pomiędzy pierwszym planem, a tłem. Nasze oczy mają płytką głębię ostrości. Mały

otwór przesłony

wpływa. na dużą głęb i ę ostrości.

Naświetlanie: naśw i etlanie

to całkow ita jasność zdjęcia. Kontrolujemy naświetlani e, dopasowując ustawienie przysłony i m igawki. Perspektywa: wszystko, co tworzy

twój kadr. Plik: cyfrowy zapis zdjęcia. Możesz zapisać to samo zdjęc i e w wielu

plikach.

robien ia okreś l onego rodzaj u fotografii (obiektu lub sytuacji). Aparat dopasow uje wtedy ustawienie migawki, głęb ię ostrości i ISO, by efekt b ył jak najlepszy. Ujęcie: zdjęcia w każdym swoim stadium od koncepcji, aż po końcowy wydruk, nazywa s i ę ujęciem .

Zakres jasności : to różnica pom i ędzy najjaśniejszym ,

miejscem

•

generalnie, rozdziel-

to miara j akości zdjęcia, oparta na liczbie pikseli (ppi) w stosunku do bi eżącego ustawienia u rządzen i a.

!

LABORATORIUM KREATYWNEJ FOTOGRAFII

a najciemn iejszym

ujęc i a .

-